wg

skrót od: według (czytany jako cały wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = według

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛdwuk, AS: vedu̯uk

Wiktionary


wgapiać

wgapiać się - potocznie: wpatrywać się bezmyślnie w coś


SJP.pl


wgapić

wgapić się - potocznie: wpatrzyć się bezmyślnie w coś


SJP.pl


wgapiony

potocznie: taki, który się wgapił (wpatrzył się bezmyślnie w coś)


SJP.pl


wgiąć

zrobić w czymś zagłębienie


SJP.pl


wgięcie

zrobić w czymś zagłębienie


SJP.pl


wginać

robić w czymś wgłębienie lub załamanie


SJP.pl


wgl

skrót

 (1.1) = środ. młodz. w ogóle

Wiktionary


wgląd

wejrzenie w coś w celu zbadania czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sposobność własnej obserwacji, bezpośredniego badania czegoś

Wiktionary

Wgląd – nagła, nieoczekiwana zmiana percepcji problemu, prowadząca do nowego, głębszego i pełniejszego rozumienia problemu. Dzięki wglądowi problem początkowo trudny może się okazać bardzo prosty.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wglądanie n., wglądnięcie n., wglądówka ż.

 czas. wglądać ndk., wglądnąć dk.

Wiktionary


wglądowy

wgląd


SJP.pl

Patrz:

wgląd

wgniotka

potocznie: wgniecenie w karoserii


SJP.pl


wgonić

goniąc kogoś lub coś, głównie zwierzęta, wpędzić je do środka czegoś (np. owce do zagrody); wegnać


SJP.pl


wgrać

pot.
1. zainstalować jakieś pliki, oprogramowanie, aplikacje itp. w pamięci odpowiedniego urządzenia elektronicznego, np. komputera;
2. wgrać się:
a) zostać wgranym, zainstalowanym;
b) przystosować się do czegoś


SJP.pl


wgrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wgrywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niewgrywanie n.

 czas. wgrywać ndk.

Wiktionary


wgryzać

1. dawniej: gryząc, wbijać w coś zęby;
2. wgryzać się:
a) wbijać w coś zęby, wpijać się w coś szczękami;
b) wdzierać się do wnętrza czegoś, drążąc, przedostawać się gdzieś;
c) niszcząc coś, przenikać do środka, wżerając się, dostawać się w głąb czegoś;
d) przenośnie: wnikać w szczegóły, dogłębnie, gruntownie coś rozpatrywać


SJP.pl


wgryzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wgryzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wgryzać ndk.

Wiktionary


wgryźć

1. dawniej: gryząc, wbić w coś zęby;
2. wgryźć się:
a) wbić w coś zęby, wpić się w coś szczękami;
b) wedrzeć się do wnętrza czegoś, drążąc, przedostać się gdzieś;
c) niszcząc coś, przeniknąć do środka, wżerając się, dostać się w głąb czegoś;
d) przenośnie: wniknąć w szczegóły, dogłębnie, gruntownie coś rozpatrzeć


SJP.pl


wgryziony

taki, który wgryzł (wpił) się w coś zębami


SJP.pl


wgryzoń

chrząszcz z rodziny korników


SJP.pl


wgrzać

scalić na gorąco materiał syntetyczny z tkaniną


SJP.pl


wgrzebać

dawniej:
1. grzebiąc, wsunąć w głąb, zakopać; wkopać;
2. wgrzebać się:
a) grzebiąc się, dostać się w głąb czegoś; wkopać się;
b) wleźć z trudem; wtarabanić się, wgramolić się


SJP.pl


wgrzebywać

dawniej:
1. grzebiąc, wsuwać w głąb, zakopywać; wkopywać;
2. wgrzebywać się:
a) grzebiąc się, dostawać się w głąb czegoś; wkopywać się;
b) włazić z trudem; wtarabaniać się


SJP.pl


wgrzewać

scalać na gorąco materiał syntetyczny z tkaniną


SJP.pl


wgrzęzać

rzadko: zapadać się, pogrążać się w czymś


SJP.pl


wgłębienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wgłębić.

 (1.2) wklęsłość, dołek

 (1.3) wnęka, nisza

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Spojrzał na szkolną ławkę z wgłębieniem na pióra i kałamarz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɡwɛ̃mˈbʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: vgu̯ẽmbʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wgłębianie n., wgłębnik m.

 czas. wgłębić (się) dk., wgłębiać (się) ndk.

 przym. wgłębny

 przysł. w głąb, wgłębnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wklęsłość, dołek, zagłębienie

 (1.3) wnęka, nisza

Wiktionary


wgłębka

rodzaj roślin z gromady wątrobowców


SJP.pl

Wikipedia


wgłębki

rodzina mszaków z rzędu porostnicowców


SJP.pl


wgłębkowate

rodzina roślin z rzędu porostnicowców


SJP.pl


wgłębniej

stopień wyższy od przysłówka: wgłębnie


SJP.pl


wgłębnik

Wgłębnik (boulingrin) – rodzaj trawnika lub rabaty. Swoją nazwę zawdzięcza zagłębieniu w ziemię, tworząc część obniżoną w stosunku do poziomu ogrodu.

Jako element ogrodu wgłębnik powstał w Anglii i upowszechnił się w ogrodach barokowych. Był on stałym elementem ogrodów do połowy XIX wieku. Z reguły wgłębniki mają kształty geometryczne, często też były obsadzane dookoła szpalerami drzew. Można je podzielić na trzy rodzaje:

  • wgłębniki w układach płaskich, gdzie występowały na otwartych przestrzeniach
  • wgłębniki bryłowe, które otoczone były szpalerami drzew
  • wgłębniki typu wnętrzowego, gdzie znajdowały się we wnętrzach ogrodu

Wikipedia


wgłębny

1. zrobiony na określoną głębokość; zagłębiony, wgłębiony;
2. znajdujący się na znacznej głębokości;
3. sięgający daleko w głąb ziemi;
4. wydobywający coś z głębi ziemi


SJP.pl


wgłobić

rzadko o jelicie: wgłobić się - wpuklić się w dalszą część i spowodować niedrożność


SJP.pl


wgłobienie

rzadko o jelicie: wgłobić się - wpuklić się w dalszą część i spowodować niedrożność


SJP.pl

Wgłobienie (łac. invaginatio, intussusceptio, ang. intussusception) – patologiczny stan, w którym część jelita cienkiego wsuwa się teleskopowo w inną część jelita. Najczęstszym miejscem wgłobienia jest okolica kątnicy. Wgłobienie jest jedną z najczęstszych przyczyn ostrego brzucha u niemowląt.

Wikipedia


wgłobiony

taki, który się wgłobił


SJP.pl


wh

symbol watogodziny


SJP.pl

Wh – dwuznak występujący w języku angielskim, w którym oznacza [w] (kiedyś [ʍ], obecnie taka wymowa zachowała się tylko w kilku dialektach) oraz w maoryskim, w którym zwykle oznacza f (choć w niektórych dialektach może być wymawiany jako dźwięk zbliżony do ł).

Wikipedia


wharton

[czytaj: łorton] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Wharton – miasto w stanie New Jersey, w hrabstwie Morris
  • Wharton – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Wyandot
  • Wharton – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Wharton

Gminy w USA:

  • Wharton (ang. Wharton Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Fayette
  • Wharton (ang. Wharton Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Potter

Wikipedia


whatsapp

komunikator internetowy


SJP.pl


wherry

[czyt. łeri] łódź przewożąca pasażerów w żegludze śródlądowej - na rzekach lub jeziorach


SJP.pl


whipcord

[czytaj: łipkord] bawełniana lub wełniana tkanina o splocie diagonalnym, używana do wyrobu ubiorów sportowych, mundurów i na tapicerkę


SJP.pl


whippet

[czyt. łipet] pies myśliwski o smukłej budowie ciała i długich, cienkich nogach; chart angielski mniejszy


SJP.pl

Whippet – rasa psa zaliczana do grupy chartów, wyhodowana w Anglii, użytkowana głównie w wyścigach psów. Typ chartowaty. Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


whirlpool

produkt marki Whirlpool


SJP.pl

  • Whirlpool Corporation – amerykańskie przedsiębiorstwo
  • Whirlpool – algorytm hashujący

Wikipedia


whiskacz

[czytaj: łyskacz lub łiskacz] potocznie: whisky, whiskey; łyskacz, łiskacz


SJP.pl


whiskas

[czytaj: łiskas] karma dla kota marki Whiskas


SJP.pl


whiskey

[czytaj: łyski albo łiski] wytrawna wódka z surowego spirytusu zbożowego, oryginalnie irlandzka; whisky


SJP.pl

Whisky (z gaelickiego: uisge beatha – woda życia; w pisowni irlandzkiej i amerykańskiej whiskey) – napój alkoholowy spirytusowy powstały z destylacji zacieru zbożowego i poddawany dojrzewaniu w drewnianych (głównie dębowych) beczkach. Jest kojarzony najczęściej z krajami anglosaskimi, produkowany między innymi w Irlandii, Szkocji, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Wikipedia


whisky

[czytaj: łyski albo łiski] wytrawna wódka z surowego spirytusu zbożowego, oryginalnie szkocka; whiskey


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. mocna, wytrawna wódka produkowana głównie ze słodu jęczmiennego i żyta, leżakująca w dębowych beczkach, kojarzona głównie ze Szkocją i Irlandią;

 (1.2) pot. szklanka lub butelka tego napoju

Wiktionary

Whisky (z gaelickiego: uisge beatha – woda życia; w pisowni irlandzkiej i amerykańskiej whiskey) – napój alkoholowy spirytusowy powstały z destylacji zacieru zbożowego i poddawany dojrzewaniu w drewnianych (głównie dębowych) beczkach. Jest kojarzony najczęściej z krajami anglosaskimi, produkowany między innymi w Irlandii, Szkocji, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Napijesz się whisky?

 (1.2) Poproszę jedną whisky.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. łyskacz

Wiktionary


whistleblower

[czytaj: łisylblołer]
1. osoba ujawniająca tajne spiski, nielegalne powiązania, działania osób, które swoją działalność chcą pozostawić w ukryciu; demistyfikator, demaskator;
2. osoba powiadamiająca opinię publiczną o nieprawidłowościach w działaniu instytucji; sygnalista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) informator, który zdradza informacje o wewnętrznych nadużyciach w jakiejś grupie i przełamuje zmowę milczenia

Wiktionary

Sygnalista, demaskator (ang. whistleblower, dosł. „człowiek dmuchający w gwizdek”) – osoba nagłaśniająca działalność, która według niej jest najprawdopodobniej nielegalna lub nieuczciwa. Jest to termin powstały i stosowany w anglosaskim kręgu kulturowym (Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Nowa Zelandia).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) sygnalista

Wiktionary


whistleblowerka

whistleblower [czytaj: łisylblołerka]; sygnalistka, demistyfikatorka, demaskatorka


SJP.pl


whistler

nazwisko, m.in.: James Abbott McNeill Whistler, malarz i grafik amerykański


SJP.pl

Whistler – miasto w zachodniej Kanadzie, w prowincji Kolumbia Brytyjska, w dystrykcie Squamish-Lillooet,125 km na północ od Vancouver. Znajdują się w niej trasy narciarstwa alpejskiego i kolarstwa górskiego.

Góra Whistler pierwotnie była nazywana górą London. Nowa nazwa została nadana w późnych latach 60., pochodzi od odgłosu świstaków żyjących w tym regionie i wolnym tłumaczeniu znaczy Świszcząca góra.

Wikipedia


white

rzeka w USA


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • White – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Bartow
  • White – miasto w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Brookings

Gminy w USA:

  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Ashley
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Newton
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Pike
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Polk
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Kingman
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie St. Louis
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Benton
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Macon
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie New Jersey, w hrabstwie Warren
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Pierce
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Beaver
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Cambria
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Indiana
  • White (ang. White Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Marshall

Wikipedia


whitehead

  • Alfred Whitehead – polski ekonomista, oficer Wojska Polskiego i AK, cichociemny
  • Alfred North Whitehead – brytyjski filozof, matematyk i fizyk
  • Dean Whitehead – brytyjski piłkarz
  • Gustav Whitehead (Gustav Albin Weißkopf) – niemiecko-amerykański pionier awiacji i konstruktor silników lotniczych
  • John Whitehead – amerykański muzyk
  • Peter Whitehead – brytyjski kierowca wyścigowy
  • Phillip Whitehead – brytyjski polityk, producent telewizyjny i poseł do Izby Gmin

Wikipedia


whitman

[czytaj: łitman] nazwisko, m.in. Walt Whitman (1819-1892) - poeta amerykański


SJP.pl

Miasta w USA:

  • Whitman – miasto w stanie Massachusetts, w hrabstwie Plymouth

Gminy w USA:

  • Whitman (ang. Whitman Town) – gmina w stanie Massachusetts, w hrabstwie Plymouth

Hrabstwa w USA:

  • hrabstwo Whitman (ang. Whitman County) – w stanie Waszyngton

Wikipedia


whitney

imię żeńskie


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Whitney – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Dawes
  • Whitney – jednostka osadnicza w stanie Nevada, w hrabstwie Clark
  • Whitney – miejscowość w stanie Teksas, w hrabstwie Hill

Gminy w USA:

  • Whitney (ang. Whitney Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Arenac

Wikipedia


who

[czytaj: wu-ha-o] skrót od: World Health Organization - Światowa Organizacja Zdrowia


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = ang. World Health Organization → ŚOZ, Światowa Organizacja Zdrowia

Wiktionary

  • The Who – brytyjski zespół muzyczny
  • who – polecenie uniksowe
  • WHO (World Health Organization) – Światowa Organizacja Zdrowia
  • Doktor Who – brytyjski serial science-fiction, produkowany od 1963 roku opowiadający o przygodach tytułowego bohatera

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) WHO jest agencją Narodów Zjednoczonych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vu‿xa‿ˈɔ, AS: vu‿χa‿o

Wiktionary


whodunit

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. film. rodzaj kryminału – książka, film lub gra fabularna, w której główny nacisk kładzie się na zagadkę dotyczącą tego, kto popełnił przestępstwo, najczęściej morderstwofakt.

Wiktionary


whovianin

[czytaj: huwianin] potocznie: miłośnik brytyjskiego serialu "Doctor Who"; whovianin


SJP.pl


wi-fi

[czytaj: wifi lub łajfaj] Wi-Fi;
1. zestaw standardów bezprzewodowych sieci komputerowych;
2. lokalna bezprzewodowa sieć komputerowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) inform. sieć bezprzewodowa;

Wiktionary

Wi-Fi, wi-fi (wym. [ˈvʲifʲi]; ang. Wi-Fi, wym. [ˈwaɪfaɪ]) – zestaw standardów stworzonych do budowy bezprzewodowych sieci komputerowych. Szczególnym zastosowaniem wi-fi jest budowanie sieci lokalnych (LAN) opartych na komunikacji radiowej, czyli WLAN. Zasięg od kilku metrów do kilku kilometrów i rzeczywistej przepustowości sięgającej 900 Mb/s, przy transmisji w standardzie 802.11ac na trzech kanałach o szerokości 80 MHz jednocześnie. Produkty zgodne z wi-fi mają na sobie odpowiednie logo, które świadczy o zdolności do współpracy z innymi produktami tego typu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałeś mój gadżeciarski telefon, z aparatem fotograficznym, latarką i Wi-Fi?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲi‿fʲi, AS: vʹi‿fʹi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wi-fi, wifi, WLAN, IEEE 802.11

Wiktionary


wiać

1. wiatr (tajfun, halny itp.) wieje - przesuwa się z jakąś siłą i prędkością;
2. wieje skądś chłodem, wilgocią itp. - daje się ją odczuć w dochodzącym skądś powietrzu; także w przenośnych znaczeniach typu: wieje grozą, wieje nudą;
3. potocznie: uciekać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) meteorol. przesuwać się (o wietrze, o masach powietrza)

 (1.2) przen. książk. być odczuwalnym

 (1.3) pot. uciekać

czasownik przechodni niedokonany

 (2.1) roln. oczyszczać omłócone ziarno (zwykle w wialni)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znów jesień, wiatry wieją. Okropnie wieje (= Wiatr okropnie wieje).

 (1.1) Zamknijcie drzwi, bo wieje tak, że zaraz nam głowy pourywa.

 (1.2) Od twoich słów wieje chłodem.

 (1.2) Jego dom od dawna wiał pustką.

 (1.3) Po podłożeniu kapiszona na tor tramwajowy wiał, że aż się kurzyło.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjät͡ɕ, AS: vʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrówka ż., wiatr m., wietrzyk m., wianie n., owiewka ż., wiejadło n., owianie n., owiewanie n., wiew mrz.

 czas. nawiewać, powiać dk., powiewać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dąć; reg. śl. cióngnóć.

 (1.3) uciekać, zmykać, wulg. spierdalać

Wiktionary


wiącek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Wiącek – polski żołnierz podziemia
  • Marcin Wiącek – polski prawnik
  • Stanisław Wiącek – polski pilot wojskowy
  • Wiktor Wiącek – polski wojskowy, cichociemny
  • Wojciech Wiącek – polski rolnik, publicysta i polityk
  • Wiącek (nazwisko) – nazwisko polskie

Wikipedia


wiącha

1. zgrubienie od: wiązka;
2. wulgarne, obelżywe słowa skierowane do kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zgrub. wiązka (związany pęk czegoś)

 (1.2) posp. pot. obelżywe słowa rzucane na kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miła i wiącha grochowin temu, co przez kilka roków na gołej ziemi sypiał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔ̃w̃xa, AS: vʹi ̯õũ̯χa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wiązanka

Wiktionary


wiacki

koń wiacki - rasa małego, rosyjskiego, prymitywnego konia rolniczego pochodzącego od tarpana


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wiatką, dotyczący Wiatki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiatka ż.

Wiktionary


wiaczesław

obce imię męskie


SJP.pl

Więcesław, Więcsław, Więcław, Więsław – starosłowiańskie imię męskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -sław ("sława"). Znaczenie imienia: „ten, który ma więcej sławy”.

W księgach przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie pod rokiem 1393 zanotowano to imię z pisownią Wenczeslaus. Do końca XV wieku imię to zanotowano u około 1500 osób w formie Więcesław i 300 osób w formie Więc(s)ław, a więc popularność Więcesława w średniowieczu była większa od popularności imienia Stanisław.

Wikipedia


wiąd

dawniej: uwiąd


SJP.pl

Atrofia (stgr. ἀτροφία atrophia), zanik, wiąd – stopniowe zmniejszanie się objętości komórki, tkanki, narządu lub części ciała. Wyróżnia się zanik fizjologiczny i patologiczny.Typy zaników:

  • z braku czynności, atrophia ex inactivitate (np. dłuższe unieruchomienie kończyny powoduje zmniejszenie jej średnicy)
  • z ucisku, atrophia e compressione (np. w obrębie kości z powodu naczyń)
  • z niedożywienia, atrophia ex inanitione (np. tkanka tłuszczowa)
  • z odnerwienia, atrophia neurotrophica (np. mięśni, atrophia musculorum)
  • hormonalny, atrophia hormonalis (np. brak ACTH powoduje zanik kory nadnerczy, przy obniżonym poziomie estrogenów – zanik endometrium, nabłonka pochwy, sutka u kobiet po menopauzie; drugi przykład jest fizjologią)
  • starczy, atrophia senilis (serce, mózg – zachodzi fizjologicznie z wiekiem).

Wikipedia


wiadereczko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wiaderko

 (1.2) bardzo małe wiadro

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjadɛˈrɛt͡ʃkɔ, AS: vʹi ̯aderečko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiadro n., wiaderko n.

Wiktionary


wiaderek

małe wiadro lub jego zawartość


SJP.pl


wiaderko

małe wiadro lub jego zawartość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od wiadro

 (1.2) małe wiadro

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈdɛrkɔ, AS: vʹi ̯aderko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiadro n.

:: zdrobn. wiadereczko n.

Wiktionary


wiaderkowy

przymiotnik od: wiaderko


SJP.pl


wiaderno

Wiaderno – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tomaszów Mazowiecki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


wiaderny

nazwisko


SJP.pl


wiadoma

wielkość znana występująca w równaniu lub nierówności


SJP.pl


wiadomix

środowiskowo: wiadomo (jest oczywiste, jasne, zrozumiałe)


SJP.pl


wiadomo

w funkcji czasownika modalnego:
1. jest rzeczą znaną, np.: Nie wiadomo, co przyniesie jutro.;
2. jest oczywiste, jasne, zrozumiałe, np.: Za wszystko, wiadomo, trzeba płacić.


SJP.pl

czasownik modalny

 (1.1) w wypowiedziach twierdzących: jest pewne, oczywiste, jasne

 (1.2) w wypowiedziach przeczących: wyraża krytyczny stosunek mówcy

 (1.3) w wypowiedziach twierdzących, przeczących i pytających: znane są szczegóły, jest rzeczą znaną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiadomo co teraz będzie.

 (1.1) Wiadomo - im nie można ufać.

 (1.2) Zatrudnili nie wiadomo kogo, a teraz się dziwią, że terminy nie dotrzymane.

 (1.3) Wiadomo tylko, że mieszkał w tej okolicy.

 (1.3) Nie wiadomo, co było później.

 (1.3) Czy może wiadomo, co się potem stało?

 (1.3) Wiadomo było, że będzie afera, ale nikt nie spodziewał się, że aż taka.

 (1.3) Niech w końcu będzie wiadomo, kto w tej firmie za co odpowiada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈdɔ̃mɔ, AS: vʹi ̯adõmo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiadamianie n., powiadomienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ewidentnie, oczywiście, w oczywisty sposób

Wiktionary


wiadomość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nowina, informacja

 (1.2) coś, co przekazuje informację

Wiktionary

Wiadomość (ang. message) – jednostka komunikacji związana z procesem emisji, przekazywania, przekształcania, przyjmowania i przechowywania (w pamięci) określonego ciągu elementów informacyjnych do odbiorcy bezzwłocznie lub po pewnym czasie. Problemami ilości informacji zawartej w wiadomości zajmuje się teoria informacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiadomość o śmierci brata była dla niej szokiem.

 (1.1) Wciąż nie ma żadnych wiadomości o liczbie ofiar wypadku.

 (1.2) Jeszcze nie dostałem potwierdzenia zakupu, ale właśnie do skrzynki e-mailowej przyszła mi nowa wiadomość – może wreszcie je otrzymałem.

 (1.2) Przez pomyłkę usunąłem sobie wszystkie wiadomości na komórce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈdɔ̃mɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯adõmość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiadomy

 czas. wiedzieć

 rzecz. powiadomienie n., powiadamianie n., wiadomości nmos., wiadomostka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) informacja

Wiktionary


wiadomości

1. wiedza z danego zakresu;
2. bieżące informacje przekazywane przez media


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) jakiś obszar wiedzy

 (1.2) telewizyjny lub radiowy, zwykle cykliczny, program informacyjny

forma rzeczownika.

 (2.1) D., C. i Ms. lp.; M., B. i W. lm. od: wiadomość

Wiktionary

  • wiadomość – termin z zakresu teorii informacji i teorii komunikacji

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Przy kolacji oglądamy z żoną wiadomości na pierwszym kanale telewizji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjadɔ̃ˈmɔɕt͡ɕi, AS: vʹi ̯adõmośći

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiadomość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) serwis informacyjny

Wiktionary


wiadomostka

mało znacząca wiadomość, ploteczka


SJP.pl


wiadomy

1. powszechnie znany; oczywisty, zrozumiały;
2. wspomniany, wymieniony wcześniej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ogólnie znany; taki, o którym wiadomo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wystarczy z mej głowy wyzwolić atomy • A bomba wybuchnie i skutek – wiadomy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈdɔ̃mɨ, AS: vʹi ̯adõmy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiadomość

Wiktionary


wiadrami

1. naczynie, zwykle w kształcie walca lekko rozszerzonego u góry, z pałąkiem, służące do przenoszenia lub przechowywania wody, śmieci itp; kubeł;
2. zawartość takiego naczynia


SJP.pl


wiadro

1. naczynie, zwykle w kształcie walca lekko rozszerzonego u góry, z pałąkiem, służące do przenoszenia lub przechowywania wody, śmieci itp; kubeł;
2. zawartość takiego naczynia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) walcowaty pojemnik, zwykle nieco szerszy u góry, z pałąkowatym uchwytem, służący do przechowywania i ręcznego przenoszenia cieczy lub materiałów sypkich;

 (1.2) ilość czegoś mieszcząca się we wiadrze (1.1)

Wiktionary

Wiadro (inaczej kubeł) – naczynie w kształcie walca lub odwróconego, ściętego stożka, dawniej najczęściej blaszane, obecnie z tworzywa sztucznego, zaopatrzone w ruchomy, kabłąkowaty uchwyt. Używane jest zazwyczaj jako pojemnik na ciecze lub materiały sypkie, głównie do ich ręcznego transportu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jedna zapalone polano z komina schwyciła i z nim jak z gorejącą chorągwią w obronnej postawie stanęła; druga wiadro pełne wody ku ziemi chyliła, trzecia zydel przyciągnęła i drzwi nim przywaliła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjadrɔ, AS: vʹi ̯adro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wiaderko n., wiadereczko n.

:: zgrub. wiadrzysko n.

 przym. wiaderkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. ceber; reg. pozn. wymborek, węborek.; gw-pl|Górny Śląsk|ajm, ajmer, ajmro., gw-pl|Śląsk Cieszyński|amper.

Wiktionary


wiadrowo

Wiadrowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Żuromin. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

W czasie II wojny światowej otrzymała nazwę Eimerbrunnen.

Miejscowość znajduje się na północ od miasta Żuromin. Kilka kilometrów na północ od Wiadrowa znajduje się miejscowość Osówka (powiat żuromiński). Aktualnie największa wieś gminy.

Wikipedia


wiadrowy

wiadro


SJP.pl

Patrz:

wiadro

wiadukcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wiadukt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wiadukt, lecz tylko mały wiadukcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiadukt m.

Wiktionary


wiadukt

rodzaj mostu zbudowanego jako część drogi nad przeszkodą, np. torami kolejowymi, inną drogą, wąwozem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urb. most przeprowadzający drogę komunikacyjną nad przeszkodą terenową inną niż woda (np. inna droga lub wąwóz);

Wiktionary

Wiadukt – budowla inżynierska, pozwalająca na pokonanie przeszkody terenowej typu: dolina, wąwóz lub droga kołowa czy linia kolejowa, z wyłączeniem przeszkód wodnych, poprzez przejechanie nad nią. Pierwotnie tym terminem była określana droga rzymska przeprowadzona nad wąwozem, na konstrukcji opartej na arkadach. Wiadukty budowane są podobnie jak mosty, z wykorzystaniem podobnych rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Droga na Warszawę przechodzi wiaduktem nad drogą do Pcimia.

 (1.1) W miejscu gdzie zawsze jeździłem rowerem całkowicie rozebrano wiadukt niedawno remontowany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjadukt, AS: vʹi ̯adukt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wiadukcik m.

 przym. wiaduktowy

Wiktionary


wiagra

potocznie: lek przeciwko impotencji


SJP.pl


wiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Wiak – polski prawnik
  • Sławomir Wiak – polski inżynier

Wikipedia


wialnia

urządzenie do oddzielania najlżejszych cząstek materiałów sypkich za pomocą strumienia powietrza


SJP.pl

Wialnia – maszyna rolnicza służąca do wstępnego oczyszczenia młóconego ziarna, oddzielająca zanieczyszczenia grube (kłosy, zgoniny) i lekkie (plewy) na zasadzie różnicy wielkości, a częściowo także na zasadzie różnic ciężarów.

Zanim skonstruowano wialnię, wymłócone zboże oczyszczano podrzucając ziarno przy lekkim wietrze. Cięższe ziarno spadało szybciej, a lżejsze plewy były zdmuchiwane przez wiatr. Zanieczyszczenia o podobnym ciężarze ale różniące się wielkością od pozyskiwanego ziarna rozdzielano przetakami.

Wikipedia


wialnik

wialnia stosowana w górnictwie do wzbogacania kopalin


SJP.pl


wianczarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lub dziewczyna zajmująca się wyplataniem wianków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wianek mrz., wiano n., wianuszek mrz., wieniec mrz.

 przym. wieńcowy

Wiktionary


wianeczek

zdrobnienie od: wianek


SJP.pl


wianecznik

Wianecznik, hedychium (Hedychium J. Koenig) – rodzaj bylin z rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Obejmuje ok. 50 lub 99 gatunków. Są to byliny rozprzestrzenione w strefie międzyzwrotnikowej, rosnące w górach i lasach. Wykorzystywane są jako rośliny lecznicze, kosmetyczne i ozdobne.

Nazwa rodzajowa utworzona została z greckich słów edys (znaczącego „słodki”) i chion (znaczącego „śnieg”) od wonnych, białych kwiatów gatunku typowego – wianecznika koronowego.

Wikipedia


wianek

1. kółko powstałe ze splecionych kwiatów, gałązek, liści itp.;
2. element zdobniczy o takim kształcie;
3. przedmiot kształtem podobny do koła lub półkola;
4. dawniej: cnota, dziewictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wieniec

 (1.2) mały wieniec z kwiatów służący jako ozdoba noszona na głowie

 (1.3) przen. przest. dziewictwo

 (1.4) zob. wianki.

Wiktionary

Wianek – rodzaj nakrycia głowy (wieńca) upleciony z ziół i kwiatów. Tradycyjnie wianki noszone były przez dziewczęta i niezamężne kobiety, stąd stały się symbolem niewinności. O kobiecie zamężnej mówiło się, że „straciła wianek”.

Skoro w nocy po północy, po pierwszej godzinie,

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjãnɛk, AS: vʹi ̯ãnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieniec m., wiano n., wieńcówka ż., wianczarka ż.

:: zdrobn. wianeczek m., wianuszek m.

 przym. wieńcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) dziewictwo, cnota

Wiktionary


wianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wiać.

forma rzeczownika.

 (2.1) Ms. lp. od: wiano

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjä̃ɲɛ, AS: vʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiejadło n., powiewanie n., wiew mrz., wiatrówka ż.

 czas. wiać ndk.

Wiktionary


wianki

1. kółko powstałe ze splecionych kwiatów, gałązek, liści itp.;
2. element zdobniczy o takim kształcie;
3. przedmiot kształtem podobny do koła lub półkola;
4. dawniej: cnota, dziewictwo


SJP.pl

  • Wianki – święto w najkrótszą noc w roku
  • Wianki – impreza w Krakowie
  • Wianki – impreza w Warszawie

Wikipedia


wiankowski

nazwisko


SJP.pl


wiankowy

wianek


SJP.pl

Patrz:

wianek

wiano

zabezpieczenie posagu przez męża i odwzajemnienie się za niego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. posag, wyprawa panny młodej

 (1.2) hist. praw. suma zapisywana żonie przez męża, równa sumie posagu;

forma czasownika.

 (2.1) zob. wiać.

Wiktionary

  • Wiano – film
  • wiano (majątek)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjãnɔ, AS: vʹi ̯ãno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wianuszek mrz., wianowanie n., wianek m., wianczarka ż.

 czas. wianować ndk.

 przym. wianowy, wieńcowy

Wiktionary


wianowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wianować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiano

Wiktionary


wianowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wianem, dotyczący wiana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiano n.

Wiktionary


wianowłostka

drzewo ozdobne z podrodziny brezylkowatych


SJP.pl

Wianowłostka (Delonix L.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych (Fabaceae) z podrodziny brezylkowych (Caesalpinioideae). Obejmuje 12 gatunków. Naturalny zasięg tych roślin obejmuje Afrykę środkową i wschodnią od Madagaskaru po Egipt oraz Półwysep Arabski. Centrum zróżnicowania jest Madagaskar, gdzie rośnie 9 gatunków. Stamtąd pochodzi także wianowłostka królewska D. regia (bardzo tam rzadka i przez długi czas zaginiona, odkryta ponownie w 1932), zwana „płomieniem Afryki”, szeroko rozprzestrzeniona w strefie tropikalnej. Są to drzewa rosnące w okresowo suchych lasach tropikalnych, w leśnych i zaroślowych formacjach kserofitycznych, zwykle preferując przy tym podłoże węglanowe.

Wikipedia


wianuszek

zdrobnienie od: wianek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wieniec, wianek

 (1.2) mały wieniec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjãˈnuʃɛk, AS: vʹi ̯ãnušek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieniec m., wianek m., wianczarka ż., wiano n.

 przym. wieńcowy

Wiktionary


wiar

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka we wschodniej Polsce i północno-zachodniej Ukrainie, prawy dopływ Sanu;

Wiktionary

Wiar (ukr. Вігор Wihor) – rzeka w południowo-wschodniej Polsce i północno-zachodniej Ukrainie, w dorzeczu Wisły. Długość – 70,4 km, z tego 59,1 km w Polsce, 11,3 km na Ukrainie. Prawy dopływ rzeki San. Powierzchnia zlewni – 798,2 km².

Wikipedia


wiara

1. określona religia, wyznanie, przekonanie o istnieniu boga;
2. przeświadczenie o słuszności czegoś; przekonanie o wartości czegoś; przekonanie, że coś się spełni;
3. wierność komuś;
4. przekonanie o istnieniu zjawisk nadprzyrodzonych;
5. potocznie: nieformalna grupa osób o wspólnych zainteresowaniach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • wiara (psychologia)
  • wiara religijna
  • wiara – chrześcijańska cnota teologiczna
  • Wiara – imię żeńskie
  • Wiara – ballada rockowa zespołu Ira
  • Wiara – piosenka Kultu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasza katechetka ma na imię Wiara.

 (1.1) Wiary dzień swej patronki, czyli imieniny, obchodzą 1 sierpnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjara, AS: vʹi ̯ara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż., wierny mos., wierna ż., wierność ż., wiernek mos., wiernik mos., wiernica ż., wiernka ż.

:: zdrobn. Wiarka ż., Wiarunia ż.

 czas. wierzyć ndk.

 przym. wierny

 przysł. wiernie

 zob. Wiera.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Wiera; zdrobn. Wiarka, Wiarunia

Wiktionary


wiardunek

dawniej:
1. średniowieczna jednostka masy, równa 1/4 grzywny lub 4 łutom; wiertel, czwartak, ferton;
2. monetarna jednostka obrachunkowa w dawnej Polsce


SJP.pl

Wiardunek, także wiardunk, czwartak, viertel, ferton, ferding (z niem. Vierding od łac. ferto) – średniowieczna jednostka miary masy, stosowana w Niemczech i w Polsce.

Wiardunek (około 49 g) odpowiadał 1/4 grzywny, „która ważyła 182,5 g (w XIV w. ok. 198 g) srebra, a w systemie groszowym wynosiła 48 groszy” i dzielił się na 6 skojców. Stosowano go najczęściej w obliczaniu czynszu pieniężnego (płacony rocznie w wysokości 1–1¼ wiardunku, zależnie od wielkości łanu).

Wikipedia


wiarogodniej

stopień wyższy od przysłówka: wiarogodnie


SJP.pl


wiarogodniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wiarogodny


SJP.pl


wiarogodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. wiarygodność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjarɔˈɡɔdnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯arogodność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarygodność

 przym. wiarygodny, wiarogodny

 przysł. wiarygodnie, wiarogodnie

Wiktionary


wiarołomczyni

wiarołomca


SJP.pl

Patrz:

wiarołomca

wiarołomnie

przysłówek

 (1.1) w sposób wiarołomny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarołomny mos.

 przym. wiarołomny

Wiktionary


wiarołomność

cecha kogoś niedotrzymującego przysięgi, danego słowa, dopuszczającego się zdrady; wiarołomstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. cecha tego, co wiarołomne; cecha tych, którzy są wiarołomni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarołomstwo n., wiarołomca m., wiarołomny mos.

 przym. wiarołomny, wiarołomczy

 przysł. wiarołomnnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdradzieckość, niewierność

Wiktionary


wiarołomny

1. niedotrzymujący przysięgi, danego słowa, dopuszczający się zdrady; niewierny, nielojalny;
2. świadczący o takich cechach, np. wiarołomne postępowanie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. taki, który nie dotrzymał słowa, złamał przysięgę, sprzeniewierzył się komuś, popełnił zdradę

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) ktoś wiarołomny (1.1), osoba wiarołomna (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjarɔˈwɔ̃mnɨ, AS: vʹi ̯arou̯õmny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarołomstwo n., wiarołomność ż., wiarołomca m., wiarołomna ż.

 przym. wiarołomczy

 przysł. wiarołomnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdradziecki, zdradliwy; daw. wiarołomczy

 (2.1) wiarołomca

Wiktionary


wiarołomstwo

złamanie danego słowa, przysięgi, dopuszczanie się zdrady; niewierność, zdrada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. niedotrzymanie danego słowa, złamanie przysięgi; dopuszczenie się zdrady

Wiktionary

Wiarołomstwo – składanie pod przysięgą przyrzeczenia, którego nie ma się zamiaru dotrzymywać lub niedotrzymywanie słów, których przyrzekło się pod przysięgą. W etosie rycerskim wiarołomstwo było na równi znieważające co tchórzostwo.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiarołomność ż., wiarołomca m., wiarołomny mos.

 przym. wiarołomny, wiarołomczy

 przysł. wiarołomnnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiarołomność, niewierność; daw. przeniewierstwo

Wiktionary


wiarus

stary, dzielny, zasłużony żołnierz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stary, zasłużony, dzielny żołnierz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjarus, AS: vʹi ̯arus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż.

Wiktionary


wiarygodnie

przysłówek

 (1.1) w sposób wiarygodny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale hip-hop jako muzyka pokoju? To brzmi mało wiarygodnie, że gatunek często utożsamany z gloryfikowaniem przemocy mógłby pomóc w szerzeniu przekazu typu „daj szansę pokojowi”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarogodność ż., wiarygodność ż.

 przym. wiarygodny, niewiarygodny

 przysł. niewiarygodnie

 czas. uwiarygodnić

Wiktionary


wiarygodniej

stopień wyższy od przysłówka: wiarygodnie


SJP.pl


wiarygodniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wiarygodny


SJP.pl


wiarygodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wiarygodne, rzetelne, prawdziwe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas wyborów wiarygodność parti politycznych i polityków bywa niekiedy kontestowana przez wyborców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjarɨˈɡɔdnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯arygodność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarogodność ż.

 przym. wiarygodny, wiarogodny

 przysł. wiarygodnie, wiarogodnie

 czas. uwiarygodnić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prawdziwość, rzetelność

Wiktionary


wiarygodny

przymiotnik

 (1.1) godny wiary, zasługujący na wiarę i zaufanie, pewny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Halina powołała się na mnie przed sądem jako wiarygodnego świadka w tej sprawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjarɨˈɡɔdnɨ, AS: vʹi ̯arygodny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiarygodność ż., wiarogodność ż.

 przym. wiarogodny

 przysł. wiarygodnie, wiarogodnie

 czas. uwiarygodnić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) autorytatywny, miarodajny, pewny, rzetelny

Wiktionary


wiąślowate

rodzina wodnych paproci; salwiniowate


SJP.pl

Wikipedia


wiata

daszek wsparty na słupach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) budowla niekiedy ze ściankami, z zadaszeniem opartym na słupach, nad peronami, parkingami, przystankami;

Wiktionary

Wiata – zadaszenie, budowla w postaci przykrycia (dachu, konstrukcji powłokowej) podpartego słupami lub nadwieszonego z lekkimi ścianami lub bez nich.

Wiata przeznaczona jest najczęściej na cele magazynowe, handlowe, do przekrycia dużych parkingów albo wykorzystywana jako osłona na przystankach tramwajowych (wiata tramwajowa), przystankach autobusowych (wiata autobusowa) i peronach kolejowych. Wiaty stawiane są również na górskich szlakach turystycznych. Wiaty o dużych powierzchniach budowane są najczęściej z lekkiej szkieletowej konstrukcji stalowej. Budowle tego typu są całkowicie pozbawione ścian albo mają jedną, dwie lub trzy. Z reguły nie są zamknięte ze wszystkich czterech stron. Ściany nie spełniają wymogów izolacji termicznej (ich zadanie to osłona przed wiatrem i deszczem).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjata, AS: vʹi ̯ata

Wiktionary


wiaterek

zdrobnienie od: wiatr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wiatr

 (1.2) lekki wiatr

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Po piętnastej zerwał się lekki wiaterek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr mrz., wietrzyk mrz.

 przym. wiatrowy

Wiktionary


wiatka

1. zdrobnienie od: wiata;
2. pralka marki Wiatka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Kirow – miasto w Rosji, nazwa oficjalna w latach 1374-1457 i 1780-1934;

 (1.2) geogr. rzeka w Rosji, prawy dopływ Kamy;

Wiktionary

Wiatka (ros. Вятка) – rzeka w Rosji (Udmurcja, obwód kirowski, Tatarstan), prawy dopływ Kamy.

Długość – 1314 km, powierzchnia zlewni – 129 tys. km².

Ważniejsze dopływy Wiatki:

  • lewe
    • Czepca
  • prawe
    • Kobra
    • Mołoma

Większe miasta położone nad rzeką: Kirow (do 1934 Wiatka).

Wiatka jest rzeką spławną i żeglowną od ujścia aż do miasta Kirow (700 km).

Zamarznięta w okresie od listopada do połowy kwietnia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiatka ż.

 przym. wiacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Chłynow; współcz. Kirow

Wiktionary


wiatolek

potocznie: viaTOLL - system elektronicznego poboru opłat na autostradach


SJP.pl


wiatowice

Wiatowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Gdów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Wikipedia


wiatr

poziomy ruch powietrza, odbywający się z wyżu do niżu, powstający na skutek nierównomiernego rozkładu ciśnienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. ruszające się masy powietrza;

 (1.2) pot. zob. wiatry.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie dość, że jest zimno, to jeszcze wieje wiatr.

 (1.1) Magnolie najlepiej rosną w miejscach zasłoniętych od wiatru, na stanowiskach słonecznych lub półcienistych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjatr̥, AS: vʹi ̯atr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatry lm nm., wiatrak mrz., wiatraczek mrz., wiatrówka ż., wywietrznik mrz., wiejadło n.

:: zdrobn. wietrzyk mrz., wiaterek mrz.

:: zgrub. wietrzysko n.

 czas. wiać ndk., wietrzyć ndk.

 przym. wiatrowy, wietrzny, bezwietrzny, nawietrzny, zawietrzny, dowietrzny

 przysł. wietrznie, bezwietrznie, wietrzno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bryza, zefir, wichura, wicher, huragan, sztorm, szkwał, pasat, halny, tornado, monsun, cyklon, tajfun; przeciąg; cug

Wiktionary


wiatraczek

zdrobnienie od: wiatrak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wiatrak

 (1.2) zabawka przypominająca kształtem skrzydła wiatraka lub poruszająca się tak jak one;

 (1.3) mały wentylator

Wiktionary

Wiatraczek – bardzo mały wiatrak. Zwykle używany jako zabawka.

Wiatraczki mają zazwyczaj rozmiary od kilku do kilkudziesięciu centymetrów. Energia kinetyczna przekazywana im przez poruszające się powietrze zwykle wystarcza jedynie do poruszania samym wiatraczkiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potem wystrugał sobie kolumnę; próbował, obciosywał, ustawiał, aż nareszcie wybudował mały wiatraczek, który na wietrze obracał mu się tak, jak tamten za Wisłą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈtrat͡ʃɛk, AS: vʹi ̯atraček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr m., wietrzyk m., wiatrak m.

 przym. wiatrowy, wiatraczny, wiatrakowy

Wiktionary


wiatraczkowy

przymiotnik od: wiatraczek


SJP.pl


wiatraczny

wiatrak; wiatrakowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiatrakiem, dotyczący wiatraka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrak m., wiatraczek m., wiatrakowiec m.

 przym. wiatrakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiatrakowy

Wiktionary


wiatrak

1. urządzenie ze śmigami do młócenia zboża
2. potocznie o wentylatorze ze skrzydłami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. budowla ze skrzydłami obracanymi przez wiatr;

 (1.2) pot. wentylator ze śmigłem

 (1.3) pot. elektrownia wiatrowa

Wiktionary

Wiatrak – budowla ze skrzydłami poruszanymi siłą wiatru i napędzającymi urządzenia. Przeważnie jest drewniana, rzadziej murowana. Jest najstarszym silnikiem wiatrowym – przetwarza energię wiatru na energię kinetyczną w ruchu obrotowym. Jest maszyną przepływową i poprzednikiem turbiny wiatrowej, którą czasami również nazywa się wiatrakiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dalej o tym, że w wiatraku miele się zboże na mąkę, i nareszcie o tym, że przy wiatraku siedzi młynarz, co żonę bije, a taki jest mądry, że wie, jakim sposobem ze spichrzów wyprowadza się szczury.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjatrak, AS: vʹi ̯atrak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrakowiec m., wiatr m., wietrzyk m., wiatrówka ż.

:: zdrobn. wiatraczek m.

 przym. wiatraczkowy, wiatraczny, wiatrakowy, wiatrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wentylator

Wiktionary


wiatrakowiec

wiropłat o samoczynnie obracającym się wirniku; autogiro; autożyro


SJP.pl

Wiatrakowiec, żyroplan, autożyro – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), z rodziny wiropłatów, wyposażony w wirnik nośny i śmigło napędowe (pchające lub ciągnące). Wirnik nie jest napędzany silnikiem, lecz obraca się dzięki autorotacji, powstającej w wyniku postępowego ruchu (wywoływanego śmigłem) wiropłata względem powietrza. Czasem jako napęd wiatrakowca może służyć holujący pojazd naziemny lub nawodny. Z powodu konieczności zapewnienia ciągłego nadmuchu powietrza na wirnik nośny, wiatrakowiec – w odróżnieniu od innych wiropłatów – nie może wykonywać zawisu. Wiatrakowce są zdolne do krótkiego startu i lądowania (STOL).

Wikipedia


wiatrakowy

wiatrak; wiatraczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiatrakiem, dotyczący wiatraka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrak m., wiatraczek m., wiatrakowiec m.

 przym. wiatraczny

Wiktionary


wiatrochron

1. osłona przed wiatrem;
2. w samolocie, motocyklu itp.: szyba umieszczona z przodu otwartej kabiny, osłaniająca kierującego przed pędem powietrza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. szpaler drzew, żywopłot lub ogrodzenie chroniące uprawy przed wiatrem

 (1.2) tkanina na palikach chroniąca ludzi od wiatru na plażaaży

 (1.3) techn. konstrukcja, część urządzenia chroniąca od wiatru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gęsty rząd sosen po drugiej stronie został zasadzony przez mojego dziadka jako wiatrochron.

 (1.2) Ludzie przynieśli kolorowe wiatrochrony i małe namioty.

Wiktionary


wiatromierz

przyrząd do pomiaru prędkości i kierunku wiatru


SJP.pl

Anemometr – przyrząd służący do mierzenia prędkości ruchu gazów i cieczy. Niektóre anemometry wskazują również kierunek ruchu. Anemometr mierzący prędkość wiatru to wiatromierz.

Anemometr, który rejestruje graficznie prędkość lub kierunek wiatru, nazywa się anemografem. Obecnie anemografy są coraz częściej wspierane przez komputerowy zapis danych.

Wikipedia


wiatronogi

poetycko: szybki, pędzący jak wiatr; chyży, rączy


SJP.pl


wiatropędność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wiatropędne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiatropędny

 przysł. wiatropędnie

Wiktionary


wiatropędny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) farm. wywołujący, wzmagający, ułatwiający wydalanie gazów z jelit

 (1.2) daw. poet. szybki jak wiatr; chyży, rączy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lek ma silne działanie przeczyszczające i wiatropędne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatropęd m., wiatropędność ż.

 przysł. wiatropędnie

Wiktionary


wiatropylność

zapylanie roślin przez wiatr; anemogamia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. zapylanie kwiatów poprzez wiatr przenoszący pyłki;

Wiktionary

Anemogamia, wiatropylność – zapylenie kwiatów poprzez wiatr przenoszący pyłki. Przykładami roślin zapylanych w ten sposób jest wiele drzew, np. leszczyna, topola, sosny, a także na przykład trawy. U traw pręciki na długich nitkach pręcikowych wystają na zewnątrz kłosa. U wielu roślin wiatropylnych, w tym u większości drzew, kwiaty rozwijają się wcześniej niż liście (proanthia), co zwiększa szanse na zapylenie.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiatropylny

 przysł. wiatropylnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) anemogamia

Wiktionary


wiatrosiewność

rozprzestrzenianie nasion, roślin i owoców za pomocą wiatru; anemochoria


SJP.pl

Anemochoria (wiatrosiewność) – jeden ze sposobów rozprzestrzeniania zarodników grzybów oraz zarodników, nasion i owoców u roślin, polegający na roznoszeniu ich przez ruchy powietrza. Wiatrosiewność jest bardzo rozpowszechnionym sposobem rozsiewania, szczególnie wśród roślin rosnących w górach, na stepach, pustyniach, na sawannie i na wyspach. Umożliwia rozprzestrzenianie się grzybów i roślin na duże odległości, nawet setek kilometrów. Odległość na jaką przenoszone są zarodniki i nasiona zależy m.in. od ich ciężaru i stopnia przystosowania do wiatrosiewności.

Wikipedia


wiatrosiłownia

zakład stosujący silniki wiatrowe do napędu młynów, obrabiarek itp.; siłownia wiatrowa


SJP.pl


wiatroszczelność

wiatroszczelny


SJP.pl

Patrz:

wiatroszczelny

wiatrował

drzewo wyrwane z korzeniami przez wiatr; wykrot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) leśn. drzewo obalone lub naderwane u korzeni przez wiatr

Wiktionary

Wywrót, wykrot, wiatrował – drzewo z naderwanym korzeniem, lub całkowicie wywrócone w wyniku działania wiatru, rzadziej w wyniku okiści i deszczu.

Wikipedia


wiatróweczka

zdrobnienie od: wiatrówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wiatrówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrówka ż.

Wiktionary


wiatrowiec

odłamek litej skały o ostrych krawędziach i wygładzonych ścianach; wielograniec, graniak, eologliptolit


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Wiatrowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Pniewy
  • Wiatrowiec – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Sępopol
  • Wiatrowiec – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Wągrowiec

Wikipedia


wiatrówka

1. broń palna wyrzucająca pociski za pomocą sprężonego powietrza;
2. lekka, przewiewna kurtka sportowa;
3. potocznie: ospa wietrzna;
4. potocznie: elektrownia wiatrowa;
5. potocznie: lekki but letni z otworami w cholewce;
6. blacha lub deska zabezpieczająca z boku konstrukcję dachu przed wiatrem i deszczem; wiatrownica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. sport. karabinek lub pistolet pneumatyczny;

 (1.2) odzież. lekka kurtka chroniąca przed wiatrem

 (1.3) pot. med. ospa wietrzna

Wiktionary

Wiatrówka – ręczna broń pneumatyczna, miotająca pociski za pomocą energii sprężonego gazu. Najczęściej wykorzystywana w roli broni sportowej, choć w XVIII w. również epizodycznie w charakterze bojowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupił wiatrówkę, aby ćwiczyć się w strzelaniu.

 (1.2) Wiem, że jest ciepło, ale weź wiatrówkę – nad morzem będzie wiało.

 (1.3) Kubuś od dwóch dni leży w łóżku, bo złapał w przedszkolu wiatrówkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjaˈtrufka, AS: vʹi ̯atrufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr m., wietrzyk m., wietrzysko n., wiatrak mrz., wietrzenie n., wywietrzenie n., wiatrakowiec m., wialnia ż., wianie n., wywianie n., zawianie n., zawiewanie n.

:: zdrobn. wiatróweczka ż.

 czas. wietrzyć ndk., wywietrzyć dk., wiać ndk., wywiać dk., zawiać dk., zawiewać ndk.

 przym. wiatrówkowy, wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrznie

Wiktionary


wiatrówkowy

przymiotnik od: wiatrówka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiatrówką, dotyczący wiatrówki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatrówka ż.

Wiktionary


wiatrownica

  • wiatrownica – element konstrukcyjny parowozu.
  • wiatrownica – rodzaj belki wzmacniającej więźbę dachową.
  • wiatrownica – element organów

Wikipedia


wiatrowo

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wiatrowo – osada w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Damnica
  • Wiatrowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Wągrowiec

Zobacz też

  • Stare Wiatrowo

Wikipedia


wiatrowskaz

przyrząd wskazujący kierunek wiatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przyrząd do wskazywania kierunku wiatru;

Wiktionary

Wiatrowskaz, anemoskop – proste mechaniczne urządzenie do wskazywania kierunku wiatru:

  • w ogródkach meteorologicznych – w postaci masztu lub wysięgnika z metalową chorągiewką ustawioną w pionie;
  • na lotniskach i przy obiektach przemysłowych – w postaci pasiastego rękawa długości 1,2-5,0 m założonego na obrotową obręcz na maszcie;
  • na budowlach – dekoracyjny element architektoniczny, wykonany z blachy np. w kształcie koguta, chorągiewki, żaglówki lub lecącego ptaka, umieszczony na szczycie hełmu (wieży kościelnej lub ratuszowej) lub dachu budynku jako ruchoma chorągiewka obracająca się na wietrze;
  • w przydomowych ogrodach – jako zabawka-samolot z wirującym na wietrze śmigłem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjaˈtrɔfskas, AS: vʹi ̯atrofskas

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) anemoskop

Wiktionary


wiatrowski

nazwisko


SJP.pl


wiatrowy

1. wiatr;
2. farma wiatrowa - turbiny wiatrowe wraz z infrastrukturą; park wiatrowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiatrem

przymiotnik jakościowy

 (2.1) gw-pl|Łowicz. zielonopopielaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr m., wiatry nmos., wiaterek m., wietrzyk m., wietrzysko n., wiatrak m., wiatraczek m., wiatrówka ż., wiatrownica ż., wietrznik m., wietrznica ż., wietrzność ż.

 czas. wietrzyć ndk.

 przym. wietrzny

 przysł. wietrznie, wietrzno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wietrzny

Wiktionary


wiatrołap

niewielkie pomieszczenie oddzielające wnętrze budynku od wejścia; przedsionek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nieduże pomieszczenie, często dobudowane, oddzielające wnętrze budynku od wejścia

Wiktionary

Wiatrołap, przedsionek – małe pomieszczenie między wejściem do domu, a jego wnętrzem. Zadaniem wiatrołapu jest przede wszystkim spowolnienie wymiany ciepła między wnętrzem domu, a jego otoczeniem podczas otwierania drzwi zewnętrznych.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) przedsionek, ganek, sień, reg. śl. lauba.

Wiktionary


wiatrołom

1. drzewo złamane przez wiatr;
2. obszar, na którym wiatr połamał drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) drzewa powalone wiatrem;

Wiktionary

Wiatrołom – drzewa połamane silnym wiatrem. Wiatrołomy to częsty efekt przechodzenia tornad i silniejszych wiatrów nad lasami.

Wiatrołomy ze względu na duże zagrożenie są usuwane z terenu, na ich usuwanie w Polsce wymagane jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiatrołomy leżące na szlaku i zaspy tworzyły zapory nie do przebycia dla skutera śnieżnego.

Wiktionary


wiatry

potocznie: substancje lotne o przykrej woni wytwarzające się w jelitach na skutek zaburzeń w procesie trawienia, u niektórych zwierząt wytwarzane w celach obronnych; gazy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. gazy jelitowe

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|wiatr.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjatrɨ, AS: vʹi ̯atry

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. stpol. wietrunek m., wiatr m.

 przym. wiatrowy

Wiktionary


wiatycze

plemię słowiańskie


SJP.pl

Wiatycze, Wiaticze, Węcicze (starorus.: вѧтичи, transliteracja: wętići) – plemię słowiańskie, którego przynależność do Słowian zachodnich lub wschodnich pozostaje w nauce przedmiotem dyskusji. Prawdopodobnie od IX do XII wieku zamieszkiwali nad górną Oką i górnym Donem. W X wieku podbici przez Ruś Kijowską. Ich protoplastą miał być Wiatko.

Wikipedia


wiatyk

komunia udzielana konającemu lub ciężko choremu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kośc. komunia dawana wiernemu w niebezpieczeństwie śmierci;

Wiktionary

Wiatyk (łac. viaticum – „zapasy na drogę”; via – „droga”) – w chrześcijaństwie, a w szczególności w katolicyzmie, komunia święta podawana osobie w niebezpieczeństwie śmierci jako pokarm na drogę do życia wiecznego.

W Kościele rzymskokatolickim do przyjęcia wiatyku zobowiązani są wszyscy ochrzczeni, o ile mogą przyjąć Eucharystię. Kodeks prawa kanonicznego zaleca udzielenie wiatyku także chorym, którzy już otrzymali tego dnia Komunię. Zwraca także uwagę, by nie odkładać udzielenia wiatyku na ostatnią chwilę, tak by chorzy byli jeszcze w pełni świadomi swego położenia (por. kan. 922 KPK).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Członkowie towarzyszyli księdzu, gdy udawał się z wiatykiem i w ostatniej drodze współbraci i sióstr.

Wiktionary


wiąz

drzewo występujące w umiarkowanej strefie półkuli północnej; limak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Ulmus|L.|ref=tak., drzewo lub krzew strefy umiarkowanej, należące do rodziny wiązowatych;

 (1.2) techn. drewno wiązu (1.1)

Wiktionary

Wiąz (Ulmus L.) – rodzaj drzew, rzadziej krzewów z rodziny wiązowatych (Ulmaceae). Obejmuje 38 gatunków. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej półkuli północnej, największe zróżnicowanie osiągając we wschodniej Azji (w Chinach rośnie 21 gatunków, z czego 14 to endemity tego kraju), 10 gatunków rośnie w Ameryce Północnej, 6 w Europie, z czego trzy w Polsce: wiąz górski U. glabra, wiąz pospolity U. minor i wiąz szypułkowy U. laevis. Rośliny z tego rodzaju introdukowane zostały do strefy umiarkowanej półkuli południowej (Australia, południowa Afryka, Ameryka Południowa) i do zachodniej części Ameryki Północnej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃s, AS: vʹi ̯õũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiązówka ż., wiązowate nmos.

 przym. wiązowy, wiązowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lud. brzost

Wiktionary


wiązać

1. umocowywać tworząc węzeł
2. kojarzyć
3. splatać
4. krępować sznurem
5. być spoiwem
6. o roślinach: wypuszczać pączki
7. w budownictwie: tracić plastyczność
8. przyłączać chemicznie atomy lub cząsteczki innych pierwiastków lub związków chemicznych


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) splatać, tworząc węzeł

 (1.2) łączyć przedmioty razem, używając sznura

 (1.3) pakować w chustę związując jej końce

 (1.4) krępować kogoś za pomocą sznura

 (1.5) tworzyć ciąg logiczny prowadzący od czegoś do czegoś, kojarzyć

 (1.6) wojsk. angażować obce oddziały w walkę, uniemożliwiając ich wykorzystanie w innym miejscu

 (1.7) być substancją, elementem zespalającym coś z czymś

 (1.8) tworzyć wiązanie chemiczne

 (1.9) gw-pl|Bukowina. robić na drutach

czasownik nieprzechodni

 (2.1) jednoczyć ze sobą ludzi

 (2.2) zobowiązywać do czegoś

 (2.3) twardnieć, tężeć, tracić elastyczność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie umiem wiązać krawatów.

 (1.4) Woły wiąże się za rogi, a ludzi za język.

 (1.5) Równanie stanu gazu wiąże ze sobą jego temperaturę, ciśnienie i objętość.

 (1.6) Nasz oddział wiązał wroga bojem, podczas gdy inni próbowali zajść go od tyłu.

 (1.7) Ten proszek wiąże brud.

 (2.1) Dzieci wiążą mocniej niż obrączki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔ̃w̃zat͡ɕ, AS: vʹi ̯õũ̯zać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiązka ż., powiązanie n., wiązanka ż., wiązadło n., wiązar m., wiązalnia ż., wiązacz m., wiązaczka ż., więź ż., więzadło n., wiązanie n., związanie n., zawiązanie n.

 czas. związać, powiązać, nawiązać, odwiązać, dowiązać, wywiązać się, przewiązać, przywiązać, obwiązać

 przym. wiążący, niepowiązany

 przysł. wiążąco

Wiktionary


wiążący

taki, który zobowiązuje do czegoś, ma skutki prawne


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) praw. mający moc prawną, zobowiązujący do przestrzegania

forma czasownika.

 (2.1) wiązać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z chwilą wpisania aktu przeniesienia własności do księgi wieczystej staje się on prawnie wiążącym dokumentem potwierdzającym prawo nabywcy do nieruchomości.

 (1.1) W sobotę w Nowej Zelandii odbyła się pierwsza, formalnie zatwierdzona i wiążąca pastafariańska ceremonia ślubna.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wiążąco, niewiążąco

 przym. powiązany, niepowiązany, niewiążący

 czas. wiązać ndk., związać dk., związywać ndk.

Wiktionary


wiązacz

1. część maszyny rolniczej do wiązania słomy: aparat wiążący;
2. robotnik zatrudniony przy wiązaniu różnych przedmiotów, np. tkacz zakładający osnowę na krosno;
3. zawodnik rugby


SJP.pl

Pozycje zawodników w rugby union – zespół w rugby union składa się z 15 zawodników, podzielonych na dwie formacje: ataku i młyna. Każdemu zawodnikowi przyporządkowany jest stosowny numer odpowiadający jego pozycji na boisku. Za formację młyna odpowiadają zawodnicy z numerami 1–8, a za atak 9–15. W zależności od rozgrywek dopuszczalnych jest do 8 zmian.


Wikipedia


wiązadełko

zdrobnienie od: wiązadło


SJP.pl


wiązadło

1. to, co służy do wiązania, przewiązywania związania czegoś;
2. błona zbudowanych z tkanki łącznej, podtrzymująca niektóre narządy; więzadło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. błona lub pasmo wytrzymałej tkanki łącznej łączące kości między sobą lub wzmacniające ruchome połączenia między kośćmi (stawy)

 (1.2) posp. coś, co służy do wiązania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃ˈzadwɔ, AS: vʹi ̯õũ̯zadu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więzadło n., wiązanie n., związanie n., wiązka ż., więzy nmos.

 czas. wiązać ndk., związać dk.

 przym. wiązadłowy, więzadłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) więzadło, ligament

Wiktionary


wiązadłowy

przymiotnik od: wiązadło


SJP.pl


wiązanie

1. umocowywać tworząc węzeł
2. kojarzyć
3. splatać
4. krępować sznurem
5. być spoiwem
6. o roślinach: wypuszczać pączki
7. w budownictwie: tracić plastyczność
8. przyłączać chemicznie atomy lub cząsteczki innych pierwiastków lub związków chemicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) splatanie czegoś poprzez tworzenie węzłów

 (1.2) element łączący odrębne części, podzespoły w całość

 (1.3) chem. fiz. oddziaływanie pomiędzy atomami;

 (1.4) sport. element mocujący but narciarza do narty;

 (1.5) sport. w szermierce: zmiana położenia broni skutkująca trafieniem po usunięciu klingi przeciwnika

 (1.6) bud. sposób ułożenia kamieni lub cegieł w murze;

 (1.7) bud. twardnienie zaprawy murarskiej, cementu, itp.

 (1.8) górn. w kopalni: połączenie części odrzwi obudowy drewnianej; zamek

 (1.11) gwara. podarunek dla ochrzczonego dziecka, czasami uwiązany w narożniku pieluszki lub koszulki

 (1.12) rzad. akt płciowy

Wiktionary

  • wiązanie (architektura)
  • wiązanie (mechanika)
  • wiązanie chemiczne
  • wiązanie narciarskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Skończywszy wiązanie lin, odłożyli je na bok.

 (1.2) Po postawieniu ścian, zaczęto wznosić wiązania dachu.

 (1.6) Układ (wiązanie) tych cegieł w licach murów osłonowo-oporowych twierdzy pierwotnej ma wątek polski (gotycki).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ, AS: vʹi ̯õũ̯zãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiązadło n., więzadło n., wiązar m., wiązalnia ż., wiązacz m., wiązaczka ż.

 czas. wiązać ndk., powiązać ndk.

 przym. powiązany, niepowiązany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) łącznik

 (1.6) wątek

 (1.10) węzeł, wiązarek, gwara. wiązarko

 (1.11) wiązarek

Wiktionary


wiązanka

1. kompozycja z kwiatów;
2. kilka popularnych melodii dobranych ze względu na podobna cechę;
3. potocznie: wyzwiska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pęk związanych razem kwiatów

 (1.2) przen. zestaw popularnych melodii lub fragmentów utworów muzycznych

 (1.3) pot. kilka lub wiele obelg, przekleństw, wyzwisk wypowiedzianych jednym ciągiem do kogoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃ˈzãnka, AS: vʹi ̯õũ̯zãnka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wiązać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bukiet

Wiktionary


wiązar

1. element nośny więźby, często w kształcie trójkąta złożonego z pary skośnych krokwi i belki poprzecznej;
2. w parowozie: pozioma belka stalowa łącząca czop korbowy koła napędowego silnika z czopami korbowymi kół napędowych


SJP.pl

  • wiązar (budownictwo)
  • wiązar (mechanika)

Wikipedia


wiązarka

1. maszyna tkacka do wiązania osnów;
2. maszyna do wiązania paczek;
3. urządzenie do przewiązywania jelit napełnionych farszem


SJP.pl


wiązarowy

przymiotnik od: wiązar


SJP.pl


wiązałka

maszyna rolnicza do koszenia i wiązania w snopy; snopowiązałka


SJP.pl

Snopowiązałka (również wiązałka) – maszyna rolnicza służąca do zautomatyzowanego koszenia zboża, traw nasiennych i rzepaku, układania skoszonego materiału w snopy i wiązania ich sznurkiem. Jest to żniwiarka wyposażona w urządzenie do wiązania snopów.

Wikipedia


wiązałkowy

drut wiązałkowy - cienki, giętki drut używany w budownictwie i rolnictwie


SJP.pl


wiązeczka

zdrobnienie od: wiązka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wiązka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃ˈzɛt͡ʃka, AS: vʹi ̯õũ̯zečka

Wiktionary


wiaziemski

przymiotnik od: Wiaźma (miasto w Rosji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wiaźmą, dotyczący Wiaźmy

Wiktionary

Osoby:

  • Aleksandr Wiaziemski – rosyjski polityk, współpracownik Katarzyny II
  • Afanasij Wiaziemski – opricznik
  • Leonid Wiaziemski – generał
  • Pawieł Wiaziemski – pisarz
  • Piotr Wiaziemski – poeta i krytyk literacki

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wiaźma ż.

Wiktionary


wiązka

1. związany pęk czegoś, zwykle jednakowych przedmiotów;
2. strumień energii, światła emitowany z tego samego źródła;
3. zespół przewodów tworzących konstrukcyjną całość (np. skręconych ze sobą)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pewna liczba jednakowych, zwykle podłużnych przedmiotów, ułożonych razem i związanych;

 (1.2) światło lub cząstki biegnące w jednym kierunku

Wiktionary

Pierwotne znaczenie:

  • pewna liczba zazwyczaj jednakowych, zwykle podłużnych przedmiotów, ułożonych razem i związanych. Rodzajem wiązki jest snop.

Znaczenia wtórne:

  • wiązka – w telekomunikacji
    • prawo wiązki
  • wiązka przewodząca – w botanice
  • w matematyce:
    • wiązka wektorowa
    • wiązka włóknista
    • wiązka styczna
    • wiązka kostyczna
  • wiązka światła – w fizyce
  • wiązka elektronów – w technice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podarowałem swojej żonie wiązkę polnych kwiatów.

 (1.2) Emitowana wiązka jest silnie rozbieżna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔ̃w̃ska, AS: vʹi ̯õũ̯ska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiązadło n., wiązar m., wiązalnia ż., wiązacz m., wiązaczka ż.

 czas. wiązać ndk.

 przym. wiązkowy, niepowiązany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pęk, snopek, reg. śl. ociepka.

 (1.2) strumień, promień

Wiktionary


wiązkowaty

przypominający kształtem wiązkę, podobny do wiązki


SJP.pl


wiązkowy

przymiotnik od: wiązka


SJP.pl


wiaźma

miasto w Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie smoleńskim w Rosji, lewy dopływ Dniepru;

 (1.2) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie smoleńskim, nad rzeką Wiaźmą (1.1);

Wiktionary

Wiaźma (ros. Вязьма) – miasto w Rosji, w obwodzie smoleńskim, nad rzeką Wiaźmą (dopływ Dniepru). Liczy około 52,4 tys. mieszkańców (2021).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiaziemski

Wiktionary


wiązów

drzewo występujące w umiarkowanej strefie półkuli północnej; limak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wiązów (łac. Vansovia, niem. Wansen) – miasto leżące na Dolnym Śląsku, w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, nad Oławą, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wiązów. Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto liczyło 2280 mieszkańców (809. miejsce w kraju).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔ̃w̃zuf, AS: vʹi ̯õũ̯zuf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiązowianin m., wiązowianka ż.

 przym. wiązowski

Wiktionary


wiązowate

rodzina drzew z rzędu pokrzywowców


SJP.pl

Wiązowate (Ulmaceae Mirb.) – rodzina roślin zaliczana do rzędu różowców (Rosales). Obejmuje 7 rodzajów z 56 gatunkami. Należą tu rośliny drzewiaste występujące głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej, poza tym obecne na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej. We florze Polski występują jako rodzime tylko trzy gatunki reprezentujące rodzaj wiąz (Ulmus).

Wikipedia


wiązowaty

o cechach wiązowatych (rodzina drzew)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. przypominający wiąz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiąz, wiązowate

Wiktionary


wiązowianin

mieszkaniec Wiązowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiązowianka

mieszkanka Wiązowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiązowiec

krzew lub drzewo z rodziny wiązowatych, uprawiane dla wysokogatunkowego, bardzo twardego drewna, występujące głównie w umiarkowanej i międzyzwrotnikowej strefie półkuli północnej; obrostnica


SJP.pl

  • Wiązowiec – kolonia wsi Michałów w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Urszulin
  • Wiązowiec – rodzaj drzew z rodziny konopiowatych
  • Wiązowiec – jezioro w Puszczy Augustowskiej
  • Wiązowiec – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeczańskim, w sielsowiecie Ciurle.
  • Wiązowiec – dawny majątek na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Ciurle.
  • Wiązowiec – dawna osada kolejowa na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Ciurle.

Wikipedia


wiązowieński

przymiotnik od: Wiązowna


SJP.pl


wiązówka

roślina wieloletnia z rodziny różowatych, występująca w Polsce w dwóch gatunkach, m.in. wiązówka błotna o wonnych, żółtobiałych kwiatach zebranych w baldachogrona, rosnąca na wilgotnych łąkach i innych obszarach podmokłych


SJP.pl

  • wiązówka – rodzaj roślin z rodziny różowatych

dwie miejscowości w Polsce:

  • Wiązówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Wyszogród
  • Wiązówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Dąbrowa Białostocka

Wikipedia


wiązowna

wieś w Polsce


SJP.pl

Wiązowna .– wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Wiązowna.

Miejscowość jest siedzibą gminy Wiązowna. Wieś dzieli się na trzy sołectwa: Wiązownę Gminną (871 mieszkańców), Wiązownę Kościelną (1478 mieszkańców) oraz Osiedle Parkowe (141 mieszkańców).

Wikipedia


wiązownica

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wiązownica – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Wiązownica
  • Wiązownica – wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Radziłów

Wikipedia


wiązownicki

przymiotnik od: Wiązownica


SJP.pl


wiązowski

Wiązów


SJP.pl

Patrz:

Wiązów

wiązowy

przymiotnik od: wiąz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wiązu

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części wiązu

 (1.3) będący częścią wiązu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̃w̃ˈzɔvɨ, AS: vʹi ̯õũ̯zovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiąz

Wiktionary


wibor

międzybankowe oprocentowanie pożyczek, ang. Warsaw Interbank Offered Rate


SJP.pl


wibracja

drgania mechaniczne o dużej częstotliwości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drganie o dużej częstotliwości

 (1.2) muz. nieduża fluktuacja częstotliwości i natężenia dźwięku, stosowana dla zwiększenia ekspresji w śpiewie lub grze na niektórych instrumentach

 (1.3) bud. ubijanie betonu ułożonego w formie za pomocą wibratorów

 (1.4) pobudzenie odczuwane i wzmacniane poprzez kontakt z czymś lub kimś

Wiktionary

Wibracje (łac. vibratio – „drganie”) – drgania, zwłaszcza te o małej amplitudzie i niskiej częstotliwości kilkunastu-kilkudziesięciu herców.

Z biologicznego punktu widzenia wibracje są bodźcami fizycznymi przenoszącymi się bezpośrednio z ośrodka drgającego, na poszczególne tkanki ciała człowieka lub na cały organizm, z pominięciem środowiska powietrznego. Towarzyszący wibracji dźwięk powstaje na skutek przekazywania części energii drgających cząstek materiału poprzez powietrze do narządu słuchu człowieka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamów broszurę o ergonomii, hałasie i wibracjach, bo wibracje na tym stanowisku roboczym zdecydowanie przekraczają bezpieczną normę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibrato n., wibrator mrz., wibrowanie n., zawibrowanie n.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., wibrować ndk., zawibrować dk.

 przym. wibracyjny

 przysł. wibrująco

 temsłow. wibro-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drganie

 (1.2) vibrato

Wiktionary


wibracyjny

dotyczący wibracji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) techn. związany z wibracją, dotyczący wibracji, polegający na wibracji, wykorzystujący wibrację

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibracja ż., wibrato n., wibrator mrz., wibrowanie n., zawibrowanie n.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., wibrować ndk., zawibrować dk.

 przysł. wibrująco

 temsłow. wibro-

Wiktionary


wibrafon

perkusyjny instrument muzyczny, odmiana dzwonków orkiestrowych


SJP.pl

Wibrafon (łac. vibratio 'drganie' i gr. φωνή 'dźwięk, głos') – perkusyjny instrument muzyczny podobny do dzwonków, ksylofonu czy marimby. Zbudowany jest z metalowych płytek (czym odróżnia się od ksylofonu, w którym płytki są drewniane) połączonych z zestawem rur pełniących rolę rezonatorów i tworzących wibrujące dźwięki przy uderzaniu płytek pałeczkami. Pałeczki mają drewniane lub ratanowe trzonki, a główki owinięte są zwykle włóczką, czasem filcem lub gumą.

Wikipedia


wibrafonista

osoba grająca na wibrafonie


SJP.pl

Wibrafon (łac. vibratio 'drganie' i gr. φωνή 'dźwięk, głos') – perkusyjny instrument muzyczny podobny do dzwonków, ksylofonu czy marimby. Zbudowany jest z metalowych płytek (czym odróżnia się od ksylofonu, w którym płytki są drewniane) połączonych z zestawem rur pełniących rolę rezonatorów i tworzących wibrujące dźwięki przy uderzaniu płytek pałeczkami. Pałeczki mają drewniane lub ratanowe trzonki, a główki owinięte są zwykle włóczką, czasem filcem lub gumą.

Wikipedia


wibrafonistka

wibrafonista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na wibrafonie

Wiktionary

Patrz:

wibrafonista

Powiązane:

 rzecz. wibrafon m.

:: fm. wibrafonista m.

 przym. wibrafonowy

Wiktionary


wibram

1. guma podeszwowa produkowana z kauczuku syntetycznego, ułatwiająca poruszanie się w trudnych warunkach; protektor;
2. but z taką podeszwą


SJP.pl

Vibram – włoska firma produkująca obuwie oraz podeszwy gumowe. Podeszwy firmy Vibram charakteryzują się dużą przyczepnością, trwałością oraz odpornością na ścieranie za sprawą zastosowanego do ich produkcji materiału oraz specjalnych wycięć. Podeszwy te cenione są przez wszystkich miłośników wędrówek, wspinaczki, a nawet żołnierzy. Nazwa Vibram pochodzi od imienia i nazwiska włoskiego fundatora i wynalazcy gumowej podeszwy, Vitale Bramani (1900 - 1970).

Wikipedia


wibramowy

przymiotnik od: wibram


SJP.pl


wibramy

obuwie na podeszwie z wibramu


SJP.pl


wibramycyna

antybiotyk z grupy tetracyklin


SJP.pl


wibrato

falowanie częstotliwości i natężenia dźwięku uzyskiwane przez śpiewaka lub instrumentalistę (w grze na instrumentach smyczkowych i dętych); wibracja, vibrato


SJP.pl

Vibrato (wł. vibrato ‘drżąco’), wibracja – termin muzyczny, określający regularne, pulsujące, niewielkie zmiany wysokości dźwięku (do około pół tonu, choć najczęściej znacznie mniej).

Vibrato charakteryzują dwa podstawowe parametry: częstość oraz zakres zmian wysokości dźwięku. Używane jest w celach ekspresyjnych w grze na niektórych instrumentach oraz w śpiewie. Uzyskuje się je np. poprzez chwiejne poruszanie lewą dłonią w grze na instrumentach strunowych z gryfem, zmiany ciśnienia wydmuchiwanego powietrza (np. na flecie), poruszanie suwakiem (na puzonie) albo zmiany siły nacisku warg na ustnik czy stroik w grze na niektórych instrumentach dętych, a także za pomocą zmian naprężenia mięśni, uczestniczących w generowaniu głosu w śpiewie (przepona, struny głosowe). Nie na wszystkich instrumentach możliwe jest uzyskanie vibrato (np. na fortepianie, organach piszczałkowych bez tremulanta, stosowanego w niektórych instrumentach dopiero od XVI w., czy na instrumentach perkusyjnych - oprócz wibrafonu).

Wikipedia


wibrator

1. w technice: urządzenie służące do wytwarzania drgań mechanicznych, używane w pracach budowlanych, do masażu itp.
2. w budownictwie: maszyna do mechanicznego wstrząsania czymś, ułatwiająca mieszanie, rozdzielanie, ściślejsze wypełnianie, a także zagęszczanie i ubijanie mas o konsystencji plastycznej, np. betonu; wstrząsacz, wstrząsak, wstrząsarka;
3. w muzyce: część instrumentu muzycznego wydająca dźwięk dzięki wprawianiu jej w drganie, np. struna;
4. przedmiot imitujący męski członek, służący kobiecie do osiągnięcia orgazmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. maszyna wytwarzająca fale mechaniczne, służące do zagęszczania i ubijania mas o plastycznyastycznej konsystencji, np. betonu;

 (1.2) fiz. przyrząd wytwarzający drgania lub różnego rodzaju fale, np. mechaniczne, elektromagnetyczne

 (1.3) seks. wibrujące akcesorium imitujące męski członek, wykorzystywane do stymulacji narządów płciowych;

 (1.4) muz. część instrumentu muzycznego, np. struna, błona, płytka, wprawiana w drgania i wydająca dźwięk;

 (1.5) pedag. logopedyczny przyrząd do terapii, kształcenia i wywoływania głoski R

Wiktionary

  • wibrator (erotyka)
  • wibrator (muzyka)
  • wibrator do betonu
  • wibrator – potoczna nazwa alarmu wibracyjnego w telefonach komórkowych

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibracja ż., wibrato n., wibrowanie n., zawibrowanie n., wibrafon m.

:: zdrobn. wibratorek m.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., wibrować ndk., zawibrować dk.

 przym. wibracyjny, wibratorowy

 przysł. wibracyjnie, wibrująco

 temsłow. wibro-

Wiktionary


wibrion

niewielka, cienka bakteria, wywołująca m.in. cholerę


SJP.pl


wibrioza

choroba wywoływana przez przecinkowce


SJP.pl

Wibriozy – grupa chorób zakaźnych ludzi i zwierząt, wywołanych przez przecinkowce (Vibrio), z wyjątkiem tych będących przyczyną cholery (V. cholerae).

Do najczęstszych czynników etiologicznych u ludzi należą:

  • nietoksynotwórcze szczepy V. cholerae,
  • V. vulnificus,
  • V. parahaemolyticus,
  • V. alginolyticus.

Wikipedia


wibro-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z drganiem, wstrząsem lub falowaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) wibroakustykawibrobetonwibroblokwibrografwibrogramwibromasażwibrometrwibromłotwibroskop

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibracja ż., wibrato n., wibrator mrz., wibrowanie n., zawibrowanie n.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., wibrować ndk., zawibrować dk.

 przym. wibracyjny

 przysł. wibrująco

Wiktionary


wibroakustyczny

wibroakustyka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wibroakustyką, dotyczący wibroakustyki

Wiktionary

Patrz:

wibroakustyka

Powiązane:

 rzecz. wibroakustyka ż.

Wiktionary


wibroakustyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka zajmująca się wszelkimi procesami dragniowymi w przyrodzie, technice, maszynach, środkach transportu oraz organizmach żywych;

Wiktionary

Wibroakustyka – dziedzina wiedzy zajmująca się wszelkimi procesami drganiowymi i akustycznymi zachodzącymi w przyrodzie, technice, maszynach, urządzeniach, środkach transportu i komunikacji, a więc w szeroko pojętym środowisku w tym także w organizmach żywych.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wibroakustyczny

Wiktionary


wibrobeton

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. beton zagęszczony w wibratorach

Wiktionary


wibroblok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. w powojennej Polsce: rodzaj pustaka

Wiktionary


wibrograf

przyrząd do badania kształtu, amplitudy i częstotliwości drgań ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przyrząd wykreślający krzywe, umożliwiające określenie kształtu, amplitudy i częstotliwości drgań ciała;

Wiktionary

Wibrograf – przyrząd do rejestrowania (wykreślania) krzywych przedstawiających przemieszczenie ciała drgającego w funkcji czasu. Wyposażony jest w urządzenie rejestrujące, np. kreślące krzywe na papierze lub przez prezentowanie wyników pomiaru za pomocą lampy oscyloskopowej.

Wikipedia


wibrogram

wykres drgań ciała wykonany przez wibrograf


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. wykres drgań ciała wykonany z użyciem wibrografu

Wiktionary


wibroizolacja

ogół środków ograniczających przenoszenie się drgań


SJP.pl

Wibroizolacja jest pojęciem obejmującym cały zespół środków mających na celu ograniczenie przenoszenia się drgań:

1) z ich źródła na jego szeroko rozumiane otoczenie (izolacja czynna)

2) z (drgającego) otoczenia na znajdujące się w nim obiekty chronione (izolacja bierna).

Wikipedia


wibroizolacyjny

wibroizolacja, np. mata wibroizolacyjna


SJP.pl


wibromasaż

urządzenie do masażu ciała, wywołujące wibracje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. masaż wykonywany z wykorzystaniem wibracji, drgań

 (1.2) med. urządzenie służące do wibromasażu (1.1)

Wiktionary


wibrometr

przyrząd do mierzenia amplitudy drgań ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przyrząd do pomiaru amplitudy drgań ciała

Wiktionary

Wibrometr – przyrząd służący do pomiaru danych ciała drgającego, przedstawia on parametry pomiaru za pomocą urządzenia wskazówkowego. Podobne urządzenie, które jednak rejestruje wynik w postaci wykresu, to wibrograf.

Wikipedia


wibromłot

młot kafarowy, w którym do pogrążania elementu w gruncie wykorzystuje się działanie drgań i ciężar głowicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. urządzenie pogrążające (np. pale w grunt) lub wyciągające pogrążone już elementy wskutek oddziaływania uderzeń i drgań

Wiktionary

Wibromłot - typ młota kafarowego wykorzystującego energię wibracji; zaletą są małe gabaryty i masa - to ułatwia transport, może być stosowany na niedużych budowach. Zasadniczo składa się z mechanizmu uderzającego (stanowiącego silnik elektryczny na wale, którego są umieszczone niewyważone masy), do którego na sprężynach podczepiono mechanizm uderzany. Poprzez odpowiedni uchwyt zaciskowy może służyć jako wyrywacz kafarowy (przy wyjmowaniu grodzic metalowych).

Wikipedia


wibroskop

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. techn. aparat elektroniczny do wyznaczania częstotliwości i rodzaju drgań własnych części maszyn i konstrukcji

Wiktionary


wibrować

1. drgać bardzo szybko, falować;
2. o głosie lub dźwięku: brzmieć raz wyżej, raz niżej;
3. wprawiać coś w bardzo szybkie drgania


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) drgać bardzo szybko, falować

 (1.3) wprawiać coś w drgania wibratorem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈbrɔvat͡ɕ, AS: vʹibrovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibracja ż., wibrato n., wibrator mrz., wibrowanie n., zawibrowanie n.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., zawibrować dk.

 przym. wibracyjny

 przysł. wibrująco

 temsłow. wibro-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drgać, drżeć, dygotać, latać, podrygiwać, podskakiwać, telepać się, trząść się, wstrząsać się; żart. warczeć

Wiktionary


wibrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wibrować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲibrɔˈvãɲɛ, AS: vʹibrovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wibrator m., wibracja ż.

 czas. wibrować ndk.

 przym. wibracyjny

 temsłow. wibro-

 przysł. wibrująco

Wiktionary


wibrująco

w sposób wibrujący; drgająco, drżąco, falująco


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób wibrujący, powodujący wibrację

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwibrowanie n., rozwibrowywanie n., wibracja ż., wibrato n., wibrator mrz., wibrowanie n., zawibrowanie n.

 czas. rozwibrować dk., rozwibrowywać ndk., wibrować ndk., zawibrować dk.

 przym. wibracyjny

 temsłow. wibro-

Wiktionary


wibrys

wibryss; zwykle w liczbie mnogiej:
1. sztywne, długie wąsy czuciowo-dotykowe u zwierząt, wyrastające głównie na zewnętrznej powierzchni wargi górnej, wargi dolnej lub podbródka;
2. sztywne włosy rosnące w przedsionku nosa, chroniące jamę nosową przed przedostaniem się ciał obcych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. anat. prosty, sztywny i gruby włos pełniący rolę narządu dotyku;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czasami kotu wypadnie wibrys; to normalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲi.brɨs, AS: vʹi.brys

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wibryss, włos czuciowy, pot. wąs

Wiktionary


wibryss

wibrys; zwykle w liczbie mnogiej:
1. sztywne, długie wąsy czuciowo-dotykowe u zwierząt, wyrastające głównie na zewnętrznej powierzchni wargi górnej, wargi dolnej lub podbródka;
2. sztywne włosy rosnące w przedsionku nosa, chroniące jamę nosową przed przedostaniem się ciał obcych


SJP.pl


wic

potocznie: dowcip, żart, kawał; witz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elastyczna, długa gałązka lub pęd;

 (1.2) biol. prymitywny narząd ruchu niektórych organizmów jednokomórkowych w postaci ruchliwego włókna

 (1.3) zob. wici.

czasownik przechodni niedokonany

 (2.1) tworzyć coś splatając z wici (1.1), np. koszyk, wianek, gniazdo

czasownik zwrotny niedokonany wić się

 (3.1) pełzać zygzakiem, poruszać się skręcając ciało na boki

 (3.2) być ułożonym w zygzaki, zakosy

 (3.3) leżąc, wykonywać gwałtowne ruchy na boki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲit͡ɕ, AS: vʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiciowiec m.

:: zdrobn. witka ż.

 przym. wiciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (3.2) meandrować

Wiktionary


wicca

[czytaj: łika] religia neopogańska, spopularyzowana w Europie i Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

Wicca, w wersji spolszczonej także wikka lub wika – rozpowszechniona w Europie i Stanach Zjednoczonych religia neopogańska. Została zainicjowana przez emerytowanego brytyjskiego urzędnika, Geralda B. Gardnera, prawdopodobnie w latach 40. XX wieku, ale upubliczniona dopiero od roku 1951. Od tego czasu podzieliła się na kilka dużych i kilkanaście mniejszych gałęzi zwanych tradycjami.

Wikipedia


wiccanin

[czytaj: łikanin] wyznawca wikki - religii neopogańskiej


SJP.pl


wiccanka

[czytaj: łikanka] wyznawczyni wikki - religii neopogańskiej


SJP.pl


wiccański

wicca [czytaj: łikański]


SJP.pl


wicczanin

mieszkaniec Wicka (wsi w Polsce)


SJP.pl


wicczanka

mieszkanka Wicka (wsi w Polsce)


SJP.pl


wice

potocznie: dowcip, żart, kawał; witz


SJP.pl


wice-

temat słowotwórczy

 (1.1) …tworzący określenia osób będących czyimś zastępcą

 (1.2) …tworzący określenia osób zajmujących drugie miejsce w zawodach, eliminacjach

 (1.3) …tworzący określenia osób stojących stopień poniżej kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) wice- + prezes = wiceprezes

 (1.1) wice- + prezydent = wiceprezydent

 (1.2) wice- + mistrz = wicemistrz

Wiktionary


wiceadm.

skrót od: wiceadmirał (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wojsk. mar. wiceadmirał

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. wadm.

Wiktionary


wiceadmiralski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiceadmirałem, dotyczący wiceadmirała

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiceadmirał mos.

Wiktionary


wiceadmirał

wyższy stopień oficerski w marynarce wojennej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. mar. oficerski stopień wojskowy w polskiej marynarce wojennej odpowiadający generałowi dywizji w wojskach lądowych i lotnictwie;

 (1.2) mar. oficer mający stopień wiceadmirała (1.1)

Wiktionary

Wiceadmirał (wadm., wiceadm.) – wojskowy stopień oficerski w polskiej Marynarce Wojennej, odpowiadający generałowi dywizji w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych. Jego odpowiedniki znajdują się także w marynarkach wojennych innych państw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce stopień wiceadmirała powstał w 1921, wraz z innymi stopniami Marynarki Wojennej.

 (1.2) Żonę pana wiceadmirała poproszono o zostanie matką chrzestną nowej korwety.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiceadmiralski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. wadm., wiceadm.

Wiktionary


wiceburmistrz

zastępca burmistrza


SJP.pl


wiceburmistrzyni

zastępczyni burmistrza


SJP.pl


wicedyr.

skrót od: wicedyrektor


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wicedyrektor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz wicedyr. Kowalski przeprowadził świetną prezentację podczas zebrania rady pedagogicznej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicedyrektor mos.

Wiktionary


wicedyrektor

zastępca dyrektora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zastępca dyrektora

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dyrektor banku jedzie na urlop, zastępuje go wicedyrektor, warsztat idzie dalej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicedyrektorka ż.

 skr. wicedyr.

Wiktionary


wicedyrektorka

zastępczyni dyrektora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zastępczyni dyrektora lub dyrektorki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wychodząc od wicedyrektorki, zapomnieliśmy dziennika.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dyrektorka ż.

:: fm. wicedyrektor mos.

Wiktionary


wicedyrektorski

wicedyrektor


SJP.pl

Patrz:

wicedyrektor

wicedziekan

zastępca dziekana - księdza kierującego dekanatem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zastępca dziekana;

Wiktionary

Wicedziekan (od łac. vice ablat. od vicis 'zmiana; los; miejsce, rola, zadanie, oraz od gr. deka – dziesięć) – tradycyjny tytuł osób będących zastępcami sprawujących kierownictwo różnych ciał, organizacji publicznych lub terenowej administracji w kościele katolickim.

  • wicedziekan (szkolnictwo) – w szkolnictwie wyższym nauczyciel akademicki zastępujący dziekana;
  • wicedziekan (kościół) – w Kościele katolickim przełożony w różnych wspólnotach;
  • wicedziekan (kapłan) – kapłan zastępujący lub wspomagający w obowiązkach dziekana.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. dziekan mos., dziekanat mrz., dziekanka ż.

 przym. dziekański

Wiktionary


wicegerencja

stanowisko, urząd wicegerenta (namiestnika królewskiego w szesnastowiecznym Księstwie Mazowieckim)


SJP.pl


wicegerent

namiestnik królewski w Księstwie Mazowieckim w latach 1527-1540


SJP.pl


wicegubernator

zastępca gubernatora


SJP.pl


wicegubernatorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z wicegubernatorem, dotyczący urzędu wicegubernatora

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla niej podobno zrzekł się profesury na uniwersytecie moskiewskim, zamierzając starać się o stanowisko wicegubernatorskie, bo salon salonem, ale ubogiego profesora Suchowo-Kobylinowie nie chcieli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicegubernator mos.

Wiktionary


wicehrabia

tytuł arystokratyczny niższy od hrabiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) arystokrata noszący tytuł niższy niż tytuł hrabiego

Wiktionary

Wicehrabia – tytuł feudalny i arystokratyczny, początkowo odnoszący się do rodziny hrabiowskiej z prawem primogenitury, gdzie tytuł hrabiego przypada najstarszemu członkowi rodu, a wtedy tytuł wicehrabiego przypada jego synowi. Z czasem zaczęto go nadawać bez tego założenia (np. w Anglii), powstawały też niezależne dziedziczne wicehrabstwa (we Francji).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy drzwi się zamknęły, książę podniósł oczy na wicehrabiego i rzekł: — Zdaje się, że pan przybyłeś z Paryża?

 (1.1) Znajomość więc z wicehrabią była dla niej wysoce pożądaną i zupełnie na czasie...

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. wicehrabina ż.

Wiktionary


wicehrabina

wicehrabia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) arystokratka nosząca tytuł niższy niż tytuł hrabiny

Wiktionary

Patrz:

wicehrabia

Przykłady

 (1.1) Każdy okrzyk głęboko ranił serce wicehrabiny, bo każdy był prawie sztyletem, grożącym śmiercią jej kochankowi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. wicehrabia mos.

Wiktionary


wicehrabstwo

ziemie należące do wicehrabiego


SJP.pl


wicek

potocznie: zastępca osoby kierującej, np. wicedyrektor, wiceprzewodniczący


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. żart. zastępca

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wice, zastępca

Wiktionary


wicekanclerski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub urzędem wicekanclerza, dotyczący wicekanclerza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicekanclerz mos.

Wiktionary


wicekanclerz

1. zastępca kanclerza;
2. w dawnej Polsce: wysoki urzędnik, pomocnik kanclerza; podkanclerz, podkanclerzy


SJP.pl


wicekapelmistrz

zastępca kapelmistrza


SJP.pl


wicekapitan

zastępca kapitana drużyny sportowej


SJP.pl


wicekierowniczka

zastępczyni kierownika


SJP.pl


wicekierownik

zastępca kierownika


SJP.pl


wicekomendant

zastępca komendanta


SJP.pl


wicekomendantka

wicekomendant


SJP.pl

Patrz:

wicekomendant

wicekomisarz

zastępca komisarza


SJP.pl


wicekonsul

zastępca konsula


SJP.pl


wicekonsulski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub urzędem wicekonsula, dotyczący wicekonsula

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicekonsul mos.

Wiktionary


wicekról

1. osoba sprawująca władzę w zastępstwie panującego; namiestnik;
2. przenośnie: wicemistrz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hist. tytuł wysokiej rangi urzędnika, będącego najczęściej bezpośrednim przedstawicielem monarchy w podległym królestwie;

Wiktionary

Wicekról (hiszp. virrey, ang.viceroy) – urzędnik królewski, sprawujący władzę nad danym terytorium (w niektórych przypadkach oficjalnie nazwanym od tytułu - wicekrólestwem) w imieniu monarchy. Urząd ten jest analogiczny z funkcją namiestnika monarszego, czy też generalnego gubernatora (generał-gubernatora) kraju podległego monarsze.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. król, wicekrólestwo

:: fż. wicekrólowa

 przym. wicekrólewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) namiestnik, (generalny) gubernator

Wiktionary


wicekrólestwo

1. godność, tytuł wicekróla;
2. najważniejsza jednostka administracyjno-terytorialna w koloniach hiszpańskich w Ameryce XVI-XVIII wieku


SJP.pl

Wicekról (hiszp. virrey, ang.viceroy) – urzędnik królewski, sprawujący władzę nad danym terytorium (w niektórych przypadkach oficjalnie nazwanym od tytułu - wicekrólestwem) w imieniu monarchy. Urząd ten jest analogiczny z funkcją namiestnika monarszego, czy też generalnego gubernatora (generał-gubernatora) kraju podległego monarsze.

Wikipedia


wicekrólewski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wicekrólem lub wicekrólestwem, dotyczący wicekróla lub wicekrólestwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicekrólestwo n., wicekról mos., wicekrólowa ż.

Wiktionary


wicekrólowa

przenośnie: wicemistrzyni


SJP.pl


wicekurator

urzędnik pełniący funkcję zastępcy kuratora przy nadzorze szkół i placówek wychowawczo-oświatowych w danym województwie


SJP.pl


wicekuratorka

wicekurator


SJP.pl

Patrz:

wicekurator

wicelider

1. zastępca przywódcy jakiejś organizacji, np. partii politycznej;
2. osoba lub drużyna, która zajęła drugie miejsce w zawodach; wicemistrz


SJP.pl


wiceliderka

wicelider


SJP.pl

Patrz:

wicelider

wicemarszałek

1. wiceprzewodniczący sejmu lub senatu;
2. stopień wojskowy niższy od marszałka


SJP.pl


wicemarszałkini

wicemarszałek


SJP.pl

Patrz:

wicemarszałek

wicemer

zastępca mera


SJP.pl


wicemin.

skrót od: wiceminister


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wiceminister

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Premier odwołał wicemin. finansów J. Sarnowskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 skr. min.

Wiktionary


wiceminister

zastępca ministra


SJP.pl

Sekretarz stanu, podsekretarz stanu – kierownicze stanowiska państwowe w Polsce, najwyżsi rangą urzędnicy w ministerstwach i w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, nazywani wiceministrami, powoływani przez Prezesa Rady Ministrów. Na podstawie odrębnych przepisów sekretarze stanu i podsekretarze stanu powoływani są również w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przez Prezydenta RP.

Wikipedia


wiceministerka

wiceminister; wiceministra


SJP.pl


wiceministra

zastępca ministra


SJP.pl


wicemiss

kobieta, która zajęła drugie miejsce w konkursie piękności; wicemisska


SJP.pl


wicemisska

potocznie: kobieta, która zajęła drugie miejsce w konkursie piękności; wicemiss


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta, która zajęła drugie miejsce w konkursie piękności lub jakiejś konkurencji tegoż konkursu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicemiss ż.

Wiktionary


wicemister

zdobywca drugiego miejsca w konkursie urody


SJP.pl


wicemistrz

osoba lub drużyna, która zajęła drugie miejsce w zawodach; wicelider


SJP.pl


wicemistrzostwo

drugie miejsce w mistrzostwach sportowych


SJP.pl


wicemistrzowski

związany z osobą lub drużyną, która zajęła drugie miejsce w zawodach


SJP.pl


wicemistrzyni

kobieta zajmująca drugie miejsce w zawodach


SJP.pl


wicenaczelna

zastępczyni redaktora naczelnego


SJP.pl


wicenaczelnik

zastępca naczelnika


SJP.pl


wicenaczelny

zastępca redaktora naczelnego


SJP.pl


wicentyński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Vicenzą, dotyczący Vicenzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Działalność katarów wicentyńskich szybko przybrała zorganizowane formy: już ok. 1190 r. wzmiankowany jest w Vicenzy katarski biskup Mikołaj.

 (1.1) Blok polsko-francusko-wicentyński przypuścił tym razem szturm o naczelne stanowiska na Uniwersytecie Legistów, zdobywając dla siebie rektorat i syndykat.

 (1.1) Przeważnie na koszulę wkładał krótki kaftan włoski z czarnego jedwabiu lub niemiecki z czarnego sukna wicentyńskiego. Na wierzch ubierał w razie deszczu płaszcz z czarnego sukna flamandzkiego, a w czasie pogody takiż z sukna paryskiego. Najkosztowniejszą część jego stroju stanowiła sobolowa czapka, giermak z adamaszku podbity popielicami i włoska szpada złocona.

 (1.1) Jeżeli niepospolitymi pięknościami odznaczają się doliny Val di Fassa w Tyrolu południowym albo dolina Agno pomiędzy Recoaro i Valdagno w Alpach Wicentyńskich, albo sławna dolina Chamounix w Sabaudii, tyle przez podróżnych zwiedzana, to dolina tatrowa posiada tyle wdzięku, że się z wszystkimi równać może.

 (1.1) «Wicentyńskie Alpy», grupa górska w Południowych Alpach Wapiennych, między doliną Sugańską a Adygą, wysokie do 2341 m (…)

 (1.1) Izabella tak słynęła z wdzięków, że Giangiorgio Trissino, wicentyński humanista (…) uważał ją za typ renesansowej piękności, podobnie jak Helenę uważano za wzór pięknej kobiety u Greków.

 (1.1) Oskarżenie żydów o zabicie dnia 4 kwietnia 1485 r. chłopca Lorenzo, stało się przyczyną wydalenia bezpowrotnego żydów z ziemi wicentyńskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Vicenza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. vicentyński

Wiktionary


wicepostulator

zastępca postulatora


SJP.pl


wiceprefekt

przestarzale: zastępca prefekta


SJP.pl


wicepremier

zastępca premiera


SJP.pl

Wicepremier (z łac. primus – pierwszy oraz z łac. vice – zamiast) – w języku polskim potoczne określenie zastępcy szefa rządu – premiera. W różnych krajach, urząd jest różnie nazywany. W większości państw urząd ten powoływany jest okazjonalnie, zazwyczaj powierzany jest przewodniczącym partii, które obok partii premiera tworzą rząd koalicyjny. W niektórych państwach w sytuacji gdy powołanych jest wielu wicepremierów, jeden z nich jest mianowany pierwszym zastępcą premiera.

Wikipedia


wicepremierka

wicepremier


SJP.pl

Patrz:

wicepremier

wicepremierowski

związany z zastępcą szefa rządu


SJP.pl


wiceprezes

zastępca prezesa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) urz. zastępca prezesa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiceprezeska ż.

 czas. wiceprezesować

Wiktionary


wiceprezeska

potocznie: zastępczyni prezesa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta pełniąca funkcję wiceprezesa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiceprezes m.

 czas. wiceprezesować ndk.

Wiktionary


wiceprezesować

rzadko: być wiceprezesem, pełnić funkcję wiceprezesa


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) być wiceprezesem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiceprezes m., wiceprezeska ż.

Wiktionary


wiceprezesura

rzadko: stanowisko wiceprezesa, zastępcy prezesa


SJP.pl


wiceprezydencki

wiceprezydent


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z osobą lub urzędem wiceprezydenta, dotyczący wiceprezydenta

Wiktionary

Patrz:

wiceprezydent

Powiązane:

 rzecz. wiceprezydent mos.

Wiktionary


wiceprezydent

zastępca prezydenta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zastępca prezydenta

 (1.2) adm. zastępca prezydenta miasta

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiceprezydencki

Wiktionary


wiceprezydentka

wiceprezydent


SJP.pl

Patrz:

wiceprezydent

wiceprezydentowa

żona wiceprezydenta


SJP.pl


wiceprezydentura

1. urząd lub godność wiceprezydenta;
2. okres pełnienia funkcji wiceprezydenta


SJP.pl


wiceprokurator

zastępca prokuratora


SJP.pl

Prokurator – organ władzy państwowej, którego zadaniem jest wykrywanie i ściganie przestępstw oraz wnoszenie i popieranie aktu oskarżenia przed sądem. Prokurator jest funkcjonariuszem publicznym prokuratury, uprawnionym do samodzielnego wykonywania czynności.

Wikipedia


wiceprokuratorka

potocznie: zastępczyni prokuratora


SJP.pl


wiceprzewodnicząca

kobieta będąca zastępcą przewodniczącego


SJP.pl


wiceprzewodniczący

zastępca przewodniczącego


SJP.pl


wiceregent

zastępca regenta


SJP.pl


wicerektor

zastępca rektora


SJP.pl


wicerzeczniczka

wicerzecznik


SJP.pl

Patrz:

wicerzecznik

wicerzecznik

zastępca rzecznika


SJP.pl


wicestarosta

zastępca starosty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zastępca starosty

Wiktionary

Podstarości, wicestarosta (łac. vicecapitaneus) – urząd ziemski I Rzeczypospolitej w Wielkim Księstwie Litewskim.W Koronie był urzędem grodzkim.

Podstarości był zastępcą i namiestnikiem starosty, przez niego dobieranym i zaprzysięganym. Posiadał pełnię władzy starosty i mógł go zastępować w sądzie grodzkim. Jako urzędnik sądowy orzekał w niemal wszystkich sądach grodzkich. W XV w. wyjątek stanowiły sądy grodzkie z terenu Wielkopolski, gdyż tam sądowe funkcje zastępcy starosty pełnili burgrabiowie i wiceburgrabiowie. W XV w. w sądach ziemi sieradzkiej i łęczyckiej podstarości nazywany był sędzią komisarskim. Przyjmuje się, że o ile starosta mógł sam orzekać, o tyle podstarości wymagał asysty sędziego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dokumenty od tygodnia leżą na biurku wicestarosty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. starosta m., starostwo n.

Wiktionary


wicestarostka

wicestarosta


SJP.pl

Patrz:

wicestarosta

wiceszef

zastępca szefa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. zastępca szefowej lub szefa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W naradzie wziął udział wiceszef węgierskiej misji dyplomatycznej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. wiceszefowa ż.

Wiktionary


wiceszefowa

zastępczyni szefa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zastępczyni szefowej lub szefa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kierownik obraził wiceszefową i chyba poleci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szefowa ż.

:: fm. wiceszef mos.

Wiktionary


wicewo

osada w Polsce


SJP.pl

Wicewo (niem. Vietzow) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Tychowo. W latach 1975–1998 osada należała do woj. koszalińskiego. Według danych UM, na dzień 31 grudnia 2014 roku wieś miała 180 stałych mieszkańców.

Wieś wchodząca w skład sołectwa: Osówko.

Osady wchodzące w skład sołectwa: Sławomierz oraz Trzebiec

Wikipedia


wicewojewoda

zastępca wojewody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) adm. urzędnik administracji niższy rangą od wojewody

Wiktionary

Wojewoda (łac. comes palatinus „komes pałacowy, palatyn”) – organ administracji państwowej w Polsce, a w przeszłości także w innych krajach słowiańskich i bałkańskich: w Czechach, Rosji, Bułgarii, Mołdawii i Siedmiogrodzie.

W Czechach i na Węgrzech był to tytuł arystokratyczny odpowiadający polskiemu księciu (dux).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lot helikopterem miał okazję odbyć wicewojewoda Piotr Spyra, który przyznał, że możliwości śmigłowca są imponujące.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wojewoda mos.

Wiktionary


wicewójt

zastępca wójta


SJP.pl


wichajster

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. nieokreślone narzędzie lub przedmiot, wihajster

Wiktionary


wichary

nazwisko


SJP.pl


wicher

silny, gwałtowny wiatr; wichura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. silny, porywisty wiatr o prędkości 60–75 km/h i o sile 8 stopni w skali Beauforta;

 (1.2) przen. burzliwy zamęt towarzyszący czemuś

 (1.3) gw-pl|Bukowina. wir rzeczny

Wiktionary

Wicher – gwałtowny wiatr o prędkości pomiędzy 17,2 a 20,7 m/s (60–75 km/h), o sile 8 stopni w skali Beauforta.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamęt, hałas, szybki bieg pociągu łączył się z poświstem wichrów i uderzeniami kół o skały, wyżłobione na tunel.

 (1.2) Kto na mnie patrzy, roi, że usnąłem, / A we mnie wicher za wichrem wybucha.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wichernik mrz., wichrzenie n., wichrzyca ż., wichura ż.

:: zdrobn. wicherek mrz.

:: zgrub. wichrzysko n.

 czas. wichrzyć ndk.

 przym. wicherkowaty, wichrowaty, wichrowy

 przysł. wicherkowato, wichrowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sztorm, wichura, wichrzysko, wietrzysko, zawierucha

 (1.2) burza, huragan, nawałnica, sztorm, wichura, wstrząs, zawierucha

Wiktionary


wicherek

1. lekki wiatr;
2. potocznie: kosmyk włosów sterczący na głowie


SJP.pl

Czesław Nowicki, pseudonim „Wicherek” (ur. 24 marca 1928 w Wilnie, zm. 29 lutego 1992 w Warszawie) – polski prezenter i dziennikarz, wieloletni prezenter prognozy pogody w Programie I Telewizji Polskiej.

Wikipedia


wichliński

nazwisko


SJP.pl


wichniarek

nazwisko


SJP.pl


wichniarz

nazwisko


SJP.pl


wichniewicz

nazwisko


SJP.pl


wichorowo

Wichorowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Naruszewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


wichowo

Wichowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Lipno.

Wikipedia


wichowski

nazwisko


SJP.pl


wichr

poetycko o wichrze


SJP.pl


wichrować

wichrować się - odkształcać się, wyginać się w różne strony


SJP.pl


wichrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wichrować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wichrować ndk.

 przym. wichrowy

Wiktionary


wichrowaty

1. skręcony, zgięty, wypaczony;
2. rozchwiany, rosnący w wielu kierunkach;
3. dawniej:
a) niespokojny, narwany;
b) pełen wichrów, wietrzny


SJP.pl


wichrowice

Wichrowice (1943-1945 Windhof) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Choceń.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 291 mieszkańców. Jest siódmą co do wielkości miejscowością gminy Choceń.

Wikipedia


wichrowiec

Wichrowiec (niem. Wychrowitz, w latach 1938–1945 Hardichhausen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


wichrowo

Wichrowo (dawniej niem. Wichertshof) – osada leśna w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Osada znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


wichrowski

nazwisko


SJP.pl


wichrowy

przymiotnik od: wicher, wichr


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wichrem, dotyczący wichru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicher m., wicherek m., wichura ż., wichurka ż., wichrzyciel m., wichrzycielka ż., wichrzenie n., wichrowanie n., zwichrowanie n.

 czas. wichrzyć ndk., wichrować ndk., zwichrować dk.

 przym. wichrzycielski

 przysł. wichrzycielsko

Wiktionary


wichrzyć

1. plątać, mierzwić coś;
2. wprowadzać zamęt, podburzać przeciwko komuś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) buntować

Wiktionary


wichrzyciel

osoba namawiająca do buntu, agitująca przeciwko komuś lub czemuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) publ. człowiek wprowadzający zamęt, namawiający do buntu, podburzający przeciwko komuś lub czemuś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieprawda, że grupka wichrzycieli przygotowała wiec. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲixˈʃɨt͡ɕɛl, AS: vʹiχšyćel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wichrzycielstwo n., wichrzenie n., wichura ż.

:: fż. wichrzycielka ż.

 przym. wichrzycielski

 czas. wichrzyć (się)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mąciciel, mąciwoda

Wiktionary


wichrzycielka

kobieta namawiająca do buntu, agitująca przeciwko komuś lub czemuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która celowo wprowadza zamieszanie, wszczyna bunt, sieje ferment

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wichrzycielstwo n.

:: fm. wichrzyciel m.

 przym. wichrzycielski, wichrowy

 czas. wichrzyć ndk.

Wiktionary


wichrzycielskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wichrzycielskie; cecha tych, którzy są wichrzycielscy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wichrzyciel m., wichrzycielka ż.

 przym. wichrzycielski

 przysł. wichrzycielsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awanturniczość

Wiktionary


wichrzysko

zgrubienie od: wicher


SJP.pl


wichta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Wiktoria

Wiktionary


wichtowski

nazwisko


SJP.pl


wichulec

Wichulec – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Bobrowo.

Wikipedia


wichura

silny, porywisty, gwałtowny wiatr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) silny, porywisty wiatr

Wiktionary

Wicher – gwałtowny wiatr o prędkości pomiędzy 17,2 a 20,7 m/s (60–75 km/h), o sile 8 stopni w skali Beauforta.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczorajsza wichura wyrywała drzewa z korzeniami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈxura, AS: vʹiχura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicher, wicherek, wichrzysko, wichrzyciel, wichrzycielka, wichrzycielstwo

 przym. wichrowaty, wichrowy

 czas. wichrować, wichrzyć

Wiktionary


wichłacz

nazwisko


SJP.pl

Wichłacz – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 994 osoby, według nowszych, internetowych oparty danych liczba jest 975. Nazwisko pochodzi od słowa wikłać i jest najbardziej rozpowszechnione w zachodnio-centralnej Polsce.

Wikipedia


wici

dawniej w Polsce: witki będące wezwaniem rycerzy na wyprawę wojenną; później: uniwersały wzywające na pospolite ruszenie


SJP.pl

Wici – starodawny sposób zwoływania wojowników i rycerzy na wyprawę wojenną.

Początkowo były to pęki łoziny lub powrozów rozsyłane przez króla do najważniejszych urzędników w regionie (wojewodów, starostów, kasztelanów), którzy dalej przekazywali je swoim podwładnym za pomocą posłańców używając systemu sztafetowego. Pęki powrozów były symbolem kary na uchylających się od powinności.

Wikipedia


wiciak

nazwisko


SJP.pl


wicie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wić.

Wiktionary

3 miejscowości w Polsce:

  • Wicie – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kocierzew Południowy
  • Wicie – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Wilga
  • Wicie – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Darłowo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲit͡ɕɛ, AS: vʹiće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wić

Wiktionary


wiciejów

Wiciejów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Cegłów.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Przez wieś przebiega linia kolejowa relacji Berlin-Moskwa oraz droga asfaltowa.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Antoniego w Ignacowie.

Wikipedia


wicik

nazwisko


SJP.pl


wicimice

Wicimice (niem. Witzmitz) – wieś sołecka w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Płoty. Wieś leży przy drodze krajowej nr 6. W miejscowości znajduje się agencja pocztowa oraz szkoła podstawowa (zamknięta w czerwcu 2011 roku).

Wikipedia


wicina

dawniej:
1. statek rzeczny używany do spławiania towarów; wić;
2. zarośla wierzbowe; łoza, łozina


SJP.pl

Wicina (niem. Witzen) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Jasień.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


wiciński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Wiciński – polski rzeźbiarz, rysownik, scenograf i poeta
  • Iwo Wiciński – polski aktor

Wikipedia


wicio

zdrobnienie od: Witold, Wiktor (imiona męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. imię|polski|m., poufała forma imion: Wiktor, Witold, Witosław

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Założymy Wiciowi niebieski sweterek, który dostał od babci Honoraty.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wituś

Wiktionary


wiciokrzew

roślina z rodziny przewiertniowatych; suchodrzew; lonicera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina z rodzaju nazwa systematyczna|Lonicera|L.|ref=Lonicera L..;

 (1.2) ogrod. pnący podrodzaj wiciokrzewu (1.1), w odróżnieniu od formy zdrewniałej zwanej suchodrzewem

Wiktionary

Wiciokrzew, suchodrzew (Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej, na południe sięgając do Meksyku, północnej Afryki, Jawy i Filipin. W Polsce występują trzy gatunki rodzime: wiciokrzew pomorski (L. periclymenum), czarny (L. nigra) i pospolity (L. xylosteum). Zadomowionymi antropofitami są wiciokrzew przewiercień (L. caprifolium), wiciokrzew tatarski (L. tatarica), wiciokrzew Maacka (L. maackii) i wiciokrzew Bella (L. × bella). Rośliny z tego rodzaju rosną zwykle w lasach i zaroślach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiciokrzewy to pnącza lub krzewy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈt͡ɕɔkʃɛf, AS: vʹićokšef

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) suchodrzew

Wiktionary


wicionóg

skorupiak morski; wąsonóg


SJP.pl


wicionogi

skorupiak morski; wąsonóg


SJP.pl


wiciowce

typ jednokomórkowych pierwotniaków o zazwyczaj podłużnym kształcie ciała, poruszających się przy pomocy wici


SJP.pl

Wikipedia


wiciowiec

jednokomórkowy pierwotniak poruszający się za pomocą wici


SJP.pl


wiciowy

1. związany z wicią roślinną (witką);
2. związany z wicią - aparatem ruchowym niektórych organizmów


SJP.pl


wicki

Wicko (wieś w Polsce)


SJP.pl

Wicki (biał. Віцькі) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim w rejonie grodzieńskim, w sielsowiecie Kwasówka.

W latach 1921–1939 Wicki należały do gminy Hornica, w ówczesnym województwie białostockim.

Wikipedia


wicko

Wicko (wieś w Polsce)


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wicko – wieś w woj. pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Wicko
  • Wicko – wieś w woj. zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Międzyzdroje

Wikipedia


wicuś

zdrobnienie od: Wincenty (imię męskie); Wicek


SJP.pl


wiczkowski

nazwisko


SJP.pl


wiczuga

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji w obwodzie iwanowskim, położone na wschód od Iwanowa;

Wiktionary

Wiczuga (ros. Вичуга) – miasto w Rosji w obwodzie iwanowskim, położone na wschód od Iwanowa.

Liczba mieszkańców: ok. 38 tys.

Prawa miejskie od 1925 roku.

Wiczuga jest jednym z najstarszych ośrodków przemysłu bawełnianego w Rosji.

Wikipedia


wid

dawniej: zjawa, widziadło; dziś tylko w związkach frazeologicznych:
a) ani widu, ani słychu - brak jakichś wiadomości o kimś lub o czymś; nic nie widać i nie słychać;
b) w pijanym widzie - po pijanemu


SJP.pl


widać

czasownik niewłaściwy, używany, gdy ktoś (coś) jest widoczne, można go (to) zobaczyć (np. Widać było Tatry. Tutaj nic nie widać. Po skręceniu w lewo już z daleka widać będzie wieżę kościoła.)


SJP.pl

czasownik bezosobowy niedokonany

 (1.1) jest widoczny, można zobaczyć

 (1.2) widocznie, zapewne, pewnie

czasownik przechodni niedokonany

 (2.1) stpol. (później gwara.) widzieć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na piasku widać też było ślady kopyt koni, które już tam wprzódy napoju szukały.

 (1.2) Teraz widać takie czasy przyszły, że jaja kury uczą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲidat͡ɕ, AS: vʹidać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widoczność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) widocznie, zapewne, pewnie

Wiktionary


widacki

nazwisko


SJP.pl

  • Jan Widacki – polski prawnik i dyplomata
  • Stanisław Widacki – polski samorządowiec, działacz społeczny, polityk
  • Wojciech Widacki – profesor, geograf

Wikipedia


widaczów

Widaczów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Jawornik Polski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Wikipedia


widawa

1. wieś w Polsce;
2. prawy dopływ Odry;
3. osiedle we Wrocławiu


SJP.pl

  • Widawa – rzeka w zachodniej Polsce, dopływ Odry
  • Widawa – wieś w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Widawa
  • Widawa – osada leśna w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, w gminie Woźniki
  • Widawa – część miasta i osiedle we Wrocławiu
  • Widawa – gmina w województwie łódzkim, w powiecie łaskim

Wikipedia


widawianin

mieszkaniec Widawy (wsi w Polsce)


SJP.pl


widawianka

mieszkanka Widawy (wsi w Polsce)


SJP.pl


widawka

  • Widawka (rzeka)
  • Widawka (wieś)

Wikipedia


widawski

Widawa


SJP.pl

Patrz:

Widawa

widelcowaty

przypominający widelec, podobny do widelca


SJP.pl


widelcowy

widelec


SJP.pl

Patrz:

widelec

widelczyk

zdrobnienie od: widelec; mały widelec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały widelec (używany np. do jedzenia śledzi lub ciasta)

Wiktionary

Widelczyk – mały widelec, w zależności od sytuacji mogący służyć do jedzenia przystawki (np. śledzi) lub deseru (owoców, ciasta).

Nakrywając do stołu widelczyk kładzie się nad talerzem, ale poniżej łyżeczki. Widelczyka można użyć do nałożenia na talerz ananasa, którego jednak się je używając noża i widelca. Widelczyka używa się do jedzenia banana, kiwi i innych niewielkich owoców lub kawałków owoców, które są na tyle małe, że można je podnieść do ust.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Proszę, porozkładaj jeszcze na stołach widelczyki deserowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɛlt͡ʃɨk, AS: vʹidelčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widelec mrz.

Wiktionary


widelec

1. narzędzie stołowe w kształcie widełek, służące do podnoszenia do ust kawałków jedzenia;
2. każda rozwidlona część maszyny, w szczególności część roweru lub motocykla, w której osadzone jest koło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ostro zakończony przedmiot używany do nabierania jedzenia;

 (1.2) środ. techn. element konstrukcji roweru, na którym mocuje się oś koła;

Wiktionary

Widelec – jeden z przyborów ręcznych wchodzących w skład sztućców z zastawy kuchennej, posiadający uchwyt i zębiska. Jest używany do nadziewania, utrzymywania i przenoszenia potraw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Porcję mięsa należy jeść nożem i widelcem.

 (1.2) Muszę wymienić przedni widelec w rowerze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɛlɛt͡s, AS: vʹidelec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widły lm., widełki lm., widłyżka m., rozwidlenie n., widłak m., widlica ż., widliczka m., widliszek m., widłogon m.

:: zdrobn. widelczyk m.

 czas. rozwidlać

 przym. rozwidlony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|widołka.

Wiktionary


widelnice

rząd owadów uskrzydlonych


SJP.pl

Widelnice (Plecoptera) – rząd owadów uskrzydlonych o rozwoju z przeobrażeniem niezupełnym. Larwy żyją w wodzie o dużej zawartości tlenu, zasiedlają głównie wody płynące, szczególnie niewielkie potoki górskie i strumienie. Rozwój zazwyczaj trwa do kilku lat. Z zapłodnionych jaj wylęgają się larwy i żyją wśród roślinności lub martwych szczątków, które zalegają na dnie. Głowa oraz powierzchnia grzbietowa larwy jest schitynizowana. Oddychają całą powierzchnią ciała. Larwy wyglądem przypominają jętki, ale nie mają skrzelotchawek na odwłoku a mają na tułowiu. Dorosłe składają skrzydła wzdłuż ciała. Larwy widelnic są wrażliwe na zanieczyszczenia, dlatego wykorzystywane są jako bioindykatory. Młodsze stadia larwalne są detrytusożerne, starsze stadia larwalne są bardziej wyspecjalizowane pokarmowo:

  • odżywiają się glonami, zielenicami, okrzemkami i fragmentami roślin (np. Nemoura)
  • wszystkożerne – zjadają drobne zwierzęta wodne, jak i pokarm roślinny (np. Chloroperla)
  • drapieżne zjadające wrotki, skorupiaki, wodne skąposzczety, owady wodne (np. Perla)

Wikipedia


widelnicowate

rodzina owadów z rzędu widelnic


SJP.pl


widenda

dawniej: podpis na dokumencie stwierdzający jego przejrzenie; poświadczenie, widymacja


SJP.pl


wideo

video;
1. technika rejestrowania na taśmie magnetycznej obrazu i dźwięku;
2. potocznie: sprzęt służący do rejestrowania w technice o tej samej nazwie;
3. wideo na życzenie - usługa umożliwiająca zobaczenie w późniejszym czasie programu telewizyjnego lub transmisji na żywo; video on demand


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. technika elektroniczna bazująca na sekwencji nieruchomych obrazów, które mogą być nagrywane, przetwarzane, transmitowane, a następnie odtwarzane, dając złudzenie ruchu;

 (1.2) sekwencja obrazów zarejestrowana na nośniku danych

 (1.3) pot. magnetowid

przymiotnik

 (2.1) audiowizualny

Wiktionary

Wideo (z łaciny „widzę“) – technika elektroniczna bazująca na sekwencji nieruchomych obrazów, które mogą być nagrywane, przetwarzane, transmitowane, a następnie odtwarzane, dając złudzenie ruchu. Terminem tym określa się również sekwencję obrazów zarejestrowaną na nośniku danych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Czy w każdej klasie jest wideo i telewizor?

Wiktionary

Powiązane:

 temsłow. wideo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|widyjo, vidyjo.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|widyjo, vidyjo.

 (1.3) magnetowid, wideomagnetofon; gw-pl|Górny Śląsk|widyjo, vidyjo.

Wiktionary


wideoblog

internetowy pamiętnik w postaci nagrań wideo; vlog, videoblog


SJP.pl

Wideoblog (ang. videoblog, vlog lub vog) – rodzaj bloga internetowego, którego zasadniczą treść stanowią pliki filmowe (VODcast) publikowane przez autora w kolejności chronologicznej. Pliki udostępniane są do odtwarzania w technologii video-streamingu lub do pobrania na komputer użytkownika – gościa i widza wideobloga. Vlogerzy publikują swoje filmy głównie w serwisie YouTube oraz Dailymotion.

Wikipedia


wideobloger

autor internetowego pamiętnika w postaci nagrań wideo


SJP.pl


wideoblogerka

wideobloger


SJP.pl

Patrz:

wideobloger

wideodomofon

Wideodomofon (w skrócie wideofon), wideobramofon – urządzenie umożliwiające komunikację słowną z osobą, która chce wejść do budynku (jak to ma miejsce w domofonie) oraz obejrzenie tej osoby. Kamera zainstalowana jest na drzwiach wejściowych lub bramie wjazdowej, natomiast monitor znajduje się w mieszkaniu. Podobnie jak w domofonie, urządzenie umożliwia zdalne odryglowanie zamka.


Wikipedia


wideoesej

esej w formie filmu, zwykle publikowany w internecie


SJP.pl


wideofan

potocznie: fan filmów wideo; wideoman


SJP.pl


wideofon

aparat telefoniczny lub domofon zaopatrzony w kamerę i monitor; videofon


SJP.pl

Wideofon (nazwa pełna: wideotelefon) – aparat telefoniczny wyposażony w mały monitor ekranowy. W czasie prowadzenia rozmowy, rozmówcy widzą się nawzajem na monitorach znajdujących się przy aparatach telefonicznych. Urządzenie pozwala na wymianę informacji audio-wizualnych.

Wikipedia


wideofonia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) technika przesyłania dźwięku i obrazu w celu umożliwienia dwukierunkowej komunikacji w czasie rzeczywistym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podstawową zaletą wideofonii jest zdolność do słuchowego i wzrokowego kontaktu z ludźmi znajdującymi się w różnych miejscach na Ziemi.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wideofoniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. wizjotelefonia

Wiktionary


wideofonować

rozmawiać za pomocą wideofonu


SJP.pl


wideografia

spis filmów wideo nagranych przez jakiegoś muzyka lub zespół muzyczny


SJP.pl


wideogram

obraz zapisany na taśmie wideo


SJP.pl


wideokamerzysta

osoba obsługująca kamerę wideo


SJP.pl


wideokaseta

kaseta z taśmą magnetyczną, przeznaczona do rejestrowania obrazu i dźwięku oraz do odtwarzania w magnetowidzie; videokaseta


SJP.pl

Kaseta wideo (ang. video cassette) – kaseta z taśmą magnetyczną przeznaczona do zapisu, przechowywania i późniejszego odtwarzania sygnału audiowizualnego w magnetowidzie.

Wikipedia


wideokino

niewielkie kino, w którym wyświetla się filmy z kaset wideo


SJP.pl


wideoklip

ilustracja filmowa piosenki; klip, teledysk, clip, videoclip, videoklip


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. telew. krótki film towarzyszący utworowi muzycznemu

Wiktionary

Teledysk (również wideoklip) – forma sztuki filmowej w połączeniu z utworem muzycznym, inspirowana filmem reklamowym. Z reguły fabuła teledysku nawiązuje do tematu utworu. Rozpowszechniony od początku lat 80., m.in. za sprawą amerykańskiej telewizji muzycznej MTV.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲidɛˈɔklʲip, AS: vʹideoklʹip

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) teledysk

Wiktionary


wideokonferencja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spotkanie przeprowadzone zdalnie

Wiktionary

Wideokonferencja – interaktywna komunikacja multimedialna, realizowana zazwyczaj za pomocą komputerów, polegająca na przesyłaniu z dużą prędkością obrazu oraz dźwięku w czasie rzeczywistym pomiędzy odległymi lokalizacjami. Osoby posiadające sprzęt umożliwiający wykorzystywanie wideokonferencji mogą między sobą rozmawiać i jednocześnie widzieć się nawzajem.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) telekonferencja

Wiktionary


wideokonferencyjny

wideokonferencja


SJP.pl

Patrz:

wideokonferencja

wideokonsultacja

konsultacja z przekazem obrazu i dźwięku


SJP.pl


wideomagnetofon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. zob. magnetowid.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) magnetowid; pot. wideo

Wiktionary


wideomagnetyczny

taśma wideomagnetyczna - nośnik danych (obrazu z dźwiękiem) w postaci cienkiego paska taśmy


SJP.pl


wideoman

fan filmów wideo; wideofan, wideomaniak


SJP.pl


wideomania

nadmierne oglądanie filmów wideo


SJP.pl


wideomaniak

fan filmów wideo; wideofan, wideoman


SJP.pl


wideomanka

fanka filmów wideo


SJP.pl


wideomat

automat do wypożyczania kaset wideo


SJP.pl


wideoporada

porada w postaci nagrania wideo


SJP.pl


wideoporadnik

poradnik w postaci nagrania wideo


SJP.pl


wideopornografia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. pornografia rozpowszechniana na kasetach wideo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) videopornografia

Wiktionary


wideorejestrator

drogowy przyrząd pomiarowy do kontrolnego mierzenia prędkości pojazdów i nieprzerwanej rejestracji obrazu; prędkościomierz kontrolny


SJP.pl

Wideorejestrator – przyrząd do rejestracji obrazu w sposób ciągły, umożliwiający utrwalanie zarejestrowanego materiału, pierwotnie na kasecie wideo, a współcześnie na nośniku cyfrowym (dysk twardy, karta pamięci).

Wikipedia


wideoreportaż

reportaż zrealizowany za pomocą urządzeń wideo


SJP.pl


wideorozmowa

rozmowa, której uczestnicy widzą się wzajemnie na ekranie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozmowa prowadzona za pośrednictwem wideofonii

Wiktionary

Wideorozmowa – usługa telekomunikacyjna, dzięki której przynajmniej jeden z rozmówców może słyszeć i widzieć drugiego.

Usługa oferowana przez sieci komórkowe działające w technologii UMTS. Transmisja odbywa się w formacie CIF (Common Intermediate Format) (288×352 punkty), przy prędkości odświeżania obrazu 20 klatek/s lub QCIF (144×176) przy prędkości 30 klatek/s. Zgodnie z zaleceniami 3GPP obraz i dźwięk jest kodowany w standardzie MPEG-4 co pozwala na świadczenie usługi przy relatywnie niskiej wymaganej prędkości transmisji danych - 64 kb/s. Do wideorozmowy, wymagany jest telefon pracujący w sieci UMTS.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Komunikator nie oferuje jeszcze wideorozmów — w obecnej chwili możliwe są tylko rozmowy tekstowe, głosowe oraz wysyłanie SMS-ów.

Wiktionary


wideoskop

Wikipedia


wideoteka

zbiór wideokaset z utrwalonymi nagraniami


SJP.pl

  • wideoteka – zbiór kaset wideo z zarejestrowanymi nagraniami; zob. też filmoteka
  • wideoteka – wideo na życzenie, rodzaj telewizyjnej usługi sieciowej
  • Wideoteka – album muzyczny zespołu Jeden Osiem L.

Wikipedia


wideotekowy

przymiotnik od: wideoteka


SJP.pl


wideotelefon

aparat telefoniczny zaopatrzony w kamerę i monitor; videotelefon, wideofon, videofon


SJP.pl

Wideofon (nazwa pełna: wideotelefon) – aparat telefoniczny wyposażony w mały monitor ekranowy. W czasie prowadzenia rozmowy, rozmówcy widzą się nawzajem na monitorach znajdujących się przy aparatach telefonicznych. Urządzenie pozwala na wymianę informacji audio-wizualnych.

Wikipedia


wideotorakoskopia

Wideotorakoskopia (ang. video-assisted thoracic surgery, VATS) – technika operacyjna lub inwazyjna technika diagnostyczna, polegająca na wprowadzeniu do jamy opłucnowej endoskopu umożliwiającego obejrzenie wnętrza klatki piersiowej, zaopatrzonego w źródło światła i podłączonego do kamery wideo przekazującej obraz na monitor ekranowy, wprowadzanego przez ścianę klatki piersiowej przy użyciu trokara, wraz z ewentualnym zabiegiem operacyjnym lub biopsją.

Wikipedia


wideoweryfikacja

w sporcie: weryfikacja spornej sytuacji na podstawie zarejestrowanego materiału wideo


SJP.pl


wideowisko

widowisko składające się z pokazów wideo


SJP.pl


wideowypożyczalnia

wypożyczalnia wideokaset


SJP.pl


widera

nazwisko


SJP.pl


widermach

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. hist. budynek w oficynie, w tylnej części posesji

Wiktionary


widerski

nazwisko


SJP.pl


wideta

dawniej: warta, pikieta, straż; czujka, czata, wedeta


SJP.pl


widełka

Widełka – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, w gminie Kolbuszowa.

Wikipedia


widełki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zdrobn. od widły

 (1.2) miejsce w telefonie gdzie odkłada się słuchawkę

 (1.3) dwie liczby wyznaczające granicę pewnych wartości liczbowych

 (1.4) środ. szach. jednoczesny atak na dwie figury, także szach z jednoczesnym atakiem na figurę

Wiktionary

  • widełki

1. ruchoma część aparatu telefonicznego, na której leży słuchawka

2. małe widły

3. «przedmiot w postaci pręta zakończonego rozwidleniem o dwu zębach»

4. dwie różne liczby, które wyznaczają zakres, w którym mieści się jakaś wielkość

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Inni żuli betel, zbiorowo palili fajki bądź też leżąc wkoło ognisk drapali się po głowie bambusowymi grzebykami, podobnymi do zakrzywionych widełek.

 (1.2) Pan Jankowiak odłożył słuchawkę na widełki i już miał zdjąć okulary, gdy przypomniał sobie o książce telefonicznej.

 (1.3) Podnieśli więc nam stawki, pozwalając na dowolne stosowanie górnej albo dolnej granicy widełek cenowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widelec m., widły m.

 przym. widłowy, widełkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) widły, podwójny atak

Wiktionary


widełkowaty

przypominający kształtem widełki, podobny do widełek; rozwidlony


SJP.pl


widełkowy

widełki


SJP.pl

Patrz:

widełki

widget

[czytaj: widżet] element graficzny interfejsu umożliwiający komunikację użytkownika z programem komputerowym; widżet


SJP.pl

Widżet – podstawowy element graficznego interfejsu użytkownika (na przykład okno, pole edycji, suwak, przycisk). Termin ten jest szczególnie popularny wśród użytkowników systemów operacyjnych z rodziny UNIX, natomiast użytkownicy systemów MS Windows używają w tym kontekście terminu kontrolka lub element kontrolny. W produktach firmy Microsoft (Visual Studio, .NET, Office itp.) używana jest nazwa formant. W pewnych kontekstach synonimem widżetu jest okno.

Wikipedia


widia

1. produkt spiekania węglików wolframu, tytanu, tantalu i metalicznego kobaltu;
2. wiertło widiowe


SJP.pl

Węglik spiekany, żargonowo widia – materiał narzędziowy uzyskany metodami metalurgii proszkowej z węglików metali, na przykład wolframu, tytanu, rzadziej tantalu, niobu, cyrkonu lub chromu.

Wikipedia


widikon

rodzaj fotoprzewodzącej lampy analizującej


SJP.pl

Widikon – rodzaj fotoprzewodzącej lampy analizującej, stosowanej jako przetwornik dla potrzeb telewizji. W widikonie wykorzystuje się zasadę akumulacji ładunków. Bańka lampy posiada na swej przedniej ściance półprzezroczystą płytkę sygnałową, na której jest nałożona warstwa opornika fotoelektrycznego. Działo elektronowe, znajdujące się na przeciwległym końcu lampy, służy emisji strumienia wybierającego (elektronów). Strumień ten, jest przyspieszany przez tzw. siatki przyspieszające. Lampa ta (w wersji z magnetycznym odchylaniem i skupianiem) posiada zestaw cewek: korekcyjnych, odchylających oraz skupiającą. Widikon posiada cylindryczną anodę, której potencjał decyduje o szybkości wchodzenia elektronów w pole magnetyczne skupiające.

Wikipedia


widiowy

przymiotnik od: widia


SJP.pl


widlak

1. potocznie: wózek widłowy; widłak;
2. drzewo, którego pień rozwidlił się na pewnej wysokości


SJP.pl


widlany

w gwarze podhalańskiej: widlasty


SJP.pl


widlastość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest widlaste

Wiktionary

Powiązane:

 przym. widlasty

 przysł. widlasto

Wiktionary


widlasty

1. przypominający widły; widłowaty, rosochaty, rozgałęziony;
2. silnik widlasty - silnik tłokowy o cylindrach rozmieszczonych w dwóch rzędach w kształcie litery V


SJP.pl


widlica

1. rodzaj zabudowy na terenach wiejskich, charakteryzujący się podwójnym rzędem domów połączonych przecznicą;
2. palma występująca w około 40 gatunkach, rosnąca przede wszystkim w Afryce;
3. rozwidlone zakończenie poroża jelenia byka;
4. element konstrukcyjny mający rozwidloną, widlastą formę, rozwidlony kształt


SJP.pl

  • Widlica – typ układu przestrzennego wsi
  • Widlica – rzeka w dorzeczu Odry
  • Widlica – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (palm)
  • Widlica – wieś w Bułgarii

Wikipedia


widlicz

widlicz spłaszczony - bylina z rodziny widłakowatych


SJP.pl

Widlicz, zeglej (Diphasiastrum Holub) – rodzaj roślin należących do rodziny widłakowatych. Obejmuje ok. 20–23 gatunki. Są to rośliny głównie półkuli północnej, z 6 przedstawicielami we florze Polski.

Rośliny zimozielone, naziemne, zasiedlające zwykle raczej suche siedliska, często na terenach wyżej położonych.

Wikipedia


widliczka

roślina z klasy widłakowych, występująca głównie w lasach strefy podzwrotnikowej


SJP.pl

Widliczka (Selaginella) – jedyny współczesny rodzaj roślin z rodziny widliczkowatych. Należy do niego według różnych współczesnych źródeł ok. 700, 750 lub 800 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy) i we wszystkich strefach klimatycznych, przy czym największe ich zróżnicowanie jest w tropikach i strefie podzwrotnikowej, nieliczne gatunki rosną w strefie chłodnej na obu półkulach sięgając także do Arktyki. Najczęściej spotykane są w cienistych lasach strefy równikowej, ale rosną także w górach i na pustyniach (w tym kilka gatunków jako tzw. zmartwychwstanki – rośliny silnie wysychające i zwijające się w porze suchej, szybko wchłaniające wodę, gdy ta jest dostępna, zieleniące się i rozpościerające pędy). Większość gatunków to rośliny naziemne, choć należą tu także hemiepitify i epifity (np. S. oregana). W Europie rosną cztery gatunki widliczek, z czego dwa w Polsce – widliczka ostrozębna S. selaginoides i (wymarła w kraju) widliczka szwajcarska S. helvetica.

Wikipedia


widliczkowate

rodzina roślin zielnych (z jednym rodzajem obejmującym około 700 gatunków) z podgromady widłaków, niewielkich rozmiarów, o liściach opatrzonych języczkiem; występują głównie w cienistych lasach tropikalnych


SJP.pl

Widliczkowce (Selaginellales) – jedna z trzech grup roślin wyróżniana w randze rzędu w obrębie klasy widłaków. W dawniejszych ujęciach systematycznych włączane były do klasy widłaków różnozarodnikowych lub wyodrębniane w osobną klasę Selaginellopsida. Jest to współcześnie takson monotypowy – należy do niego tylko jedna rodzina – widliczkowate Selaginellaceae i jeden rodzaj – widliczka Selaginella.

Wikipedia


widliczkowaty

o cechach widliczkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


widliczkowce

przedstawiciel rzędu roślin z klasy widłaków


SJP.pl

Widliczkowce (Selaginellales) – jedna z trzech grup roślin wyróżniana w randze rzędu w obrębie klasy widłaków. W dawniejszych ujęciach systematycznych włączane były do klasy widłaków różnozarodnikowych lub wyodrębniane w osobną klasę Selaginellopsida. Jest to współcześnie takson monotypowy – należy do niego tylko jedna rodzina – widliczkowate Selaginellaceae i jeden rodzaj – widliczka Selaginella.

Wikipedia


widliczkowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy widłaków


SJP.pl


widlik

glon należący do krasnorostów, występujący w Bałtyku


SJP.pl

Widlik (Furcellaria) – rodzaj glonu należącego do gromady krasnorostów. Glony należące do tego rodzaju można spotkać w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Obficie występują w Bałtyku.


Wyróżniane są dwa gatunki:

  • widlik zaostrzony (Furcellaria lumbricalis (Hudson) J.V.Lamouroux)
  • Furcellaria lyngbyei Bachelot Pylaie

Wikipedia


widlikowate

rodzina krasnorostów


SJP.pl


widlino

2 miejscowości w Polsce:

  • Widlino – kolonia w woj. pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo
  • Widlino – wieś w woj. pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck

Wikipedia


widliszek

komar, którego samice przenoszą zarazki malarii


SJP.pl

Widliszek (Anopheles) – rodzaj muchówek z rodziny komarowatych. Obejmuje 476 opisanych gatunków. Larwy są filtratorami, żerującymi u powierzchni wody. Dorosłe samce pobierają pokarm roślinny, natomiast samice uzupełniają dietę krwią zwierząt stałocieplnych. Część z gatunków to wektory zarodźców, wywołujących u ludzi malarię oraz nicieni wywołujących u ludzi filariozy.

Wikipedia


widmer

Osoby o tym nazwisku:

  • Caspar Widmer – szwajcarski strzelec
  • Max Widmer – szwajcarski zapaśnik
  • Silvan Widmer – szwajcarski piłkarz

Wikipedia


widmo

1. przerażająca postać o niesprecyzowanym wyglądzie; duch, dziwo, fantom, mara, strach, straszydło, upiór, zmora, widzenie senne, widziadło, zjawa;
2. przenośnie: obraz czegoś złego;
3. fizyka: rozkład natężenia występowania danej wielkości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niematerialna postać lub złudzenie takiej postaci;

 (1.2) perspektywa czegoś złego mogącego nastąpić w przyszłości

 (1.3) fiz. rozkład wielkości fizycznej w funkcji energii lub częstotliwości, długości fali, itp.; ; ;

 (1.4) mat. zbiór wartości własnych macierzy kwadratowej lub operatora liniowego; ;

Wiktionary

W kulturze
  • widmo – duch, zjawa
  • Widmo – francuski film, dreszczowiec psychologiczny z 1955 roku
  • Shutter – Widmo – tajski horror filmowy z 2004 roku
  • Widmo – hiszpański horror filmowy wyreżyserowany przez Mateo Gila w 2006 roku
  • Widmo – album muzyczny zespołu PRO8L3M
  • WIDMO – fikcyjna organizacja terrorystyczna znana z serii książek Iana Fleminga o Jamesie Bondzie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed ołtarzem ukazało się ukoronowane widmo z berłem w ręku, siedzące na lwie. (B. Prus „Faraon”)

 (1.2) Widmo śmierci głodowej zajrzało im w oczy.

 (1.3) Wykonaliśmy pomiary widma wzmocnienia dla kilku konstrukcji laserów półprzewodnikowych.

 (1.4) Widmo operatora jest zdegenerowane i dyskretne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲidmɔ, AS: vʹidmo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widmowość ż.

 przym. widmowy

 przysł. widmowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) duch, fantom, mara, zjawa

 (1.3,4) spektrum

Wiktionary


widmowy

przymiotnik od: widmo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z widmem, dotyczący widma

przymiotnik jakościowy

 (2.1) niekompletny, niejasny i trudny do zrozumienia lub zobaczenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widmo n., widmowość ż.

 przysł. widmowo

Wiktionary


widnawy

rzadko: nieco widny, niezupełnie widoczny


SJP.pl


widnia

1. przestarzale: widownia, grupa widzów;
2. przyrząd optyczny służący niegdyś do przerysowywania obrazów w znacznym powiększeniu


SJP.pl


widnica

  • Widnica – projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk na wyżynie Miechowskiej
  • Widnica – przysiółek wsi Pstroszyce Drugie w województwie małopolskim
  • Widnica – wzgórze na Pogórzu Bocheńskim
  • Widnica – potok, dopływ Bobru
  • Widnica – struga, dopływ Przychowskiej Strugi (dopływu Odry)

Wikipedia


widnicki

nazwisko


SJP.pl


widnie

przysłówek

 (1.1) daw. w sposób widoczny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widnieć ndk.

 przysł. widno

 rzecz. widność ż.

 przym. widny

Wiktionary


widnieć

być widocznym, uwidocznionym


SJP.pl

czasownik

 (1.1) być widocznym, dawać się widzieć

 (1.2) rzad. stawać się widnym, jasnym; jaśnieć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na jej twarzy widniał uśmiech.

 (1.1) Na horyzoncie widnieje zarys masywu Kilimandżaro.

 (1.2) Zaczyna widnieć. Nastał świt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲidʲɲɛ̇t͡ɕ, AS: vʹidʹńėć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. widny

 przysł. widno, widnie

 rzecz. widnienie n., widność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jaśnieć, świtać

Wiktionary


widniej

stopień wyższy od przysłówka: widno


SJP.pl


widniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: widny


SJP.pl


widnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|widnieć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widnieć

Wiktionary


widniutki

zdrobnienie od: widny


SJP.pl


widno

przysłówek sposobu

 (1.1) książk. z dogodną jakością oświetlenia

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa
  • Widno – przysiółek wsi Skwierawy w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Studzienice
  • Widno – wieś w woj. pomorskim, w pow. chojnickim, w gminie Brusy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy wracałyśmy z kościoła, było już dosyć widno.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok mrz., widność ż.

 czas. widnieć ndk.

 przym. widny

 przysł. widnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jasno

Wiktionary


widnokrąg

horyzont;
1. miejsce pozornego zetknięcia się nieba z ziemią lub morzem; widnokres, nieboskłon;
2. zakres czyichś zainteresowań, wiedzy, przekonań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) horyzont

Wiktionary

Widnokrąg, horyzont widomy – granica widoczności w płaszczyźnie horyzontu. Linia pozornego zetknięcia nieboskłonu z powierzchnią Ziemi. W terenie otwartym widnokrąg jest zbliżony kształtem do okręgu. W terenie zabudowanym lub pofałdowanym, widnokrąg stanowią najdalsze widoczne elementy krajobrazu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲidˈnɔkrɔ̃ŋk, AS: vʹidnokrõŋk

Wiktionary


widnokres

miejsce pozornego zetknięcia się nieba z ziemią lub morzem; widnokres, nieboskłon, horyzont


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. horyzont, widnokrąg

Wiktionary


widność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest widne

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widnieć ndk.

 przym. widny

 przysł. widnie, widno

Wiktionary


widny

pełen słońca, światła, dobrze oświetlony, jasny, niezaciemniony (np. widne mieszkanie, widna kuchnia), a dawniej także: wyraźny, widoczny (np. widny kontur)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. rozświetlony

 (1.2) bud. mający okno

 (1.3) książk. widoczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widność ż.

 czas. widnieć ndk.

 przysł. widnie, widno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jasny

 (1.3) widoczny, widzialny

Wiktionary


widoczek

zdrobnienie od: widok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od widok

 (1.2) niewielkich rozmiarów reprodukcja jakiejś panoramy

Wiktionary

Widoczek (niebko, sekret, aniołek) – kreatywna zabawa dziecięca, popularna szczególnie wśród dziewcząt, w różnych regionach Polski w drugiej połowie XX w.

Zabawa polega na tworzeniu pewnego rodzaju kolażu. W ziemi, w miejscu zwykle ustronnym (np. zakątki podwórka lub boiska szkolnego) tworzone było małe zagłębienie, w którym dziecko umieszczało różne drobne przedmioty, tworząc kompozycję plastyczną, nakrywaną następnie kawałkiem szyby i przysypywaną ziemią. Jako elementy używane były zwykle drobne kwiatki, listki, koraliki, kawałki staniolu lub kolorowych opakowań. Widz, którym może zostać tylko osoba wtajemniczona, aby obejrzeć widoczek, musiał oczyścić fragment jego powierzchni z ziemi, niekiedy przy użyciu własnej śliny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na ścianie nad pianiem wisiały antyramy z jakimiś widoczkami z Ziemi Świętej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok mrz., widoczność ż.

 przym. widokowy, widoczny

 przysł. widokowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) obrazek

Wiktionary


widocznie

1. dający się widzieć, zauważyć, dostrzec; widzialny;
2. wyraźny, oczywisty


SJP.pl

partykuła

 (1.1) … wprowadzająca wniosek, który mówca uważa za prawdopodobne wyjaśnienie

przysłówek

 (2.1) dostrzegalnie, istotnie, wyraźnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie widać żadnych gwiazd, widocznie na niebie są chmury.

 (2.1) Samolot zaczął się coraz widoczniej trząść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɔt͡ʃʲɲɛ, AS: vʹidočʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. widoczny, niewidoczny

 rzecz. widoczność, widok

 czas. widzieć, widywać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) najwidoczniej, niewątpliwie, ewidentnie, najwyraźniej

Wiktionary


widoczniej

stopień wyższy od przysłówka: widocznie


SJP.pl


widoczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: widoczny; bardziej widoczny


SJP.pl


widoczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) możliwość widzenia w danej przestrzeni lub w danych warunkach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mgła ogranicza widoczność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɔt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: vʹidočność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok m., widoczek m.

 przym. widoczny, widokowy, niewidoczny

 przysł. widocznie

 czas. widać, widzieć

 partyk. widocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) widzialność

Wiktionary


widoczny

1. dający się widzieć, zauważyć, dostrzec; widzialny;
2. wyraźny, oczywisty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, którego widać

 (1.2) taki, którego łatwo dostrzec, zauważyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widoczny za wzgórzem dom należał przed wojną do mojej rodziny.

 (1.2) W przypadku, kiedy policjant posiada widoczny tatuaż, przełożony może nie dopuścić go do pełnienia służby lub może odsunąć od jej pełnienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɔt͡ʃnɨ, AS: vʹidočny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widoczność ż., widok m., widoczek m., widokówka ż.

 czas. widzieć ndk.

 przym. widokowy

 przysł. widocznie

 partyk. widocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. widzialny, widomy; przest. widny

 (1.2) wyraźny

Wiktionary


widok

1. widziana przestrzeń, fragment przestrzeni zapełnionej szczegółami; krajobraz;
2. wygląd czegoś, widzenie;
3. plan, projekt, perspektywa, szansa;
4. w rysunku technicznym: rzut pokazujący zewnętrzny wygląd obiektu, rysowany zazwyczaj liniami grubymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) widziana przestrzeń, krajobraz

 (1.2) obraz, wygląd

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 3 podstawowe
  • Widok – część miasta Kęty
  • Widok – część miasta Szczecin
  • Widok – osada leśna w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Łuków
  • Widok – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Chynów
  • Widok – wieś w woj. opolskim, w pow. głubczyckim, w gminie Głubczyce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pokój z widokiem na góry.

 (1.2) Tęsknię za widokiem domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲidɔk, AS: vʹidok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widoki nmos., widokówka ż., widoczność ż., powidok m., zwid m., widziadło n., widzenie n., widywanie n., uwidocznienie n., uwidacznianie n.

:: zdrobn. widoczek m.

 czas. widzieć ndk., widywać ndk., uwidocznić dk., uwidaczniać ndk.

 przym. widokowy, widoczny, widzialny

 przysł. widokowo, widocznie, widno

 partyk. widocznie

Wiktionary


widoki

1. widziana przestrzeń, fragment przestrzeni zapełnionej szczegółami; krajobraz;
2. wygląd czegoś, widzenie;
3. plan, projekt, perspektywa, szansa;
4. w rysunku technicznym: rzut pokazujący zewnętrzny wygląd obiektu, rysowany zazwyczaj liniami grubymi


SJP.pl

  • Widoki – siódmy album studyjny polskiego zespołu Goya
  • Widoki – część wsi Kosowice w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Bodzechów
  • Widoki – dawny folwark na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Ciecierki.
  • Widoki – dawny folwark i osada na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Mikołajewo.
  • Widoki − dawny zaścianek. Obecnie część wsi Wisztoki na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie oszmiańskim, w sielsowiecie Kamienny Łuh.

Wikipedia


widokówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) karta pocztowa z widokiem krajobrazu, miasta lub zabytku;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przyślijcie nam, kochane wnuki, widokówkę z ferii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲidɔˈkufka, AS: vʹidokufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok m.

 przym. widoczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kartka pocztowa, pocztówka

Wiktionary


widokowo

przysłówek

 (1.1) z widokiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) We wschodniej części dzielnicy znajduje się ciekawy widokowo most tramwajowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widoczek mrz., widok mrz.

 przym. widokowy

Wiktionary


widokowy

przymiotnik od: widok


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący widoku, odsłaniający, stanowiący piękny widok

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotkajmy się na tarasie widokowym o siedemnastej trzydzieści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widoczek mrz., widoczność ż., widok mrz.

 przysł. widokowo

 przym. widoczny

Wiktionary


widomiej

dawny stopień wyższy od przysłówka: widomie


SJP.pl


widomski

nazwisko


SJP.pl


widomy

możliwy do zobaczenia; oczywisty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) widoczny

Wiktionary


widowisko

1. przedstawienie; spektakl; inscenizacja;
2. zdarzenie, scena odbywająca się na oczach widzów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) impreza artystyczna lub rozrywkowa, która jest przeznaczona do oglądania przez publiczność

 (1.2) zdarzenie, na które ktoś patrzy

Wiktionary

Widowisko – zdarzenie przed publicznością, często o charakterze sztuki. Niektóre rodzaje widowisk:

  • balet – widowisko będące realizacją baletu
  • burleska – poprzednik musicalu w USA
  • cyrk – widowisko rozrywkowego złożone m.in. z pokazów akrobatycznych, ekwilibrystycznych i tanecznych
  • diaporama – projekcja przezroczy z jednego lub kilku projektorów
  • divertissement – widowisko baletowe
  • festiwal – impreza artystyczna
  • film – projekcja utworu filmowego dla publiczności
  • igrce – zbiorowe zabawy organizowane dla określonej publiczności
  • jatra – indyjskie widowisko teatralne
  • kabaret – widowisko satyryczno-humorystyczne
  • koncert – impreza muzyczna
  • korrida – hiszpańskie widowisko polegające na walce toreadora z bykiem
  • mecz – spotkanie sportowe
  • misterium – średniowieczny dramat religijny
  • naumachia – w starożytnym Rzymie widowisko przedstawiające bitwę morską
  • opera – dramat muzyczny wystawiany na scenie
  • pantomima – przedstawienie, w którym dominuje ekspresja ciała mima
  • poliwizja – jednoczesna projekcja na kilku ekranach sali widowiskowej filmów powiązanych treściowo
  • ramlila – indyjskie widowisko plenerowe przedstawiające dzieje Ramy
  • światło i dźwięk – rodzaj nocnego spektaklu
  • teatr – rodzaj sztuki widowiskowej wykonywanej przez aktorów
  • wesele – zespół zwyczajów związanych z zaślubinami

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲidɔˈvʲiskɔ, AS: vʹidovʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widowiskowość ż., widownia ż.

 przym. widowiskowy

 przysł. widowiskowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przedstawienie, spektakl, show, występ

Wiktionary


widowiskowość

zespół cech, elementów właściwych widowisku


SJP.pl


widowiskowy

przymiotnik od: widowisko


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający atrakcyjną formę wizualną i wywołujący emocje

przymiotnik relacyjny

 (2.1) przeznaczony do wystawiania widowisk

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲidɔvʲiˈskɔvɨ, AS: vʹidovʹiskovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widowisko n., widowiskowość ż.

 przysł. widowiskowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) efektowny / spektakularny / pokazowy

Wiktionary


widownia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce w teatrze, kinie, stadionie itp. przeznaczone dla widzów

 (1.2) wszyscy widzowie jakiegoś przedstawienia

 (1.3) miejsce, w którym rozgrywają się jakieś wydarzenia

Wiktionary

Widownia – część teatru, kina, stadionu lub innego obiektu widowiskowego przeznaczona dla widzów.

Podstawową rolą widowni jest zapewnienie widzom jak najlepszego odbioru widowiska lub pokazu, stąd też na przestrzeni wieków widownie przyjmowały rozmaite formy. Od amfiteatralnie wznoszących się, wykutych w skale ław w teatrze greckim, aż do barokowych, z płaskim lub lekko wznoszącym się ku tyłowi parterem obudowanym wielopiętrowymi lożami. Taki układ, oprócz zapewnienia dobrego widoku dużej liczbie widzów, miał też znaczenie dla odbioru dźwięku - tworząc swego rodzaju muszlę rezonansową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najlepsze miejsca na widowni są w centrum.

 (1.2) Ten mało ambitny film jest skierowany do niezbyt wymagającej widowni.

 (1.3) Po czterech latach wojny domowej Omri zdołał się jednak ostać, a Tibni zniknął nagle z widowni politycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɔvʲɲa, AS: vʹidovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widz m., widowisko n., widzenie n.

 czas. widzieć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) audytorium

 (1.2) publiczność, publika, audytorium

 (1.3) scena, teatr, arena

Wiktionary


widowo

  • Widowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Bielsk Podlaski
  • Widowo – rezerwat przyrody w woj. pomorskim, na obszarze Nadmorskiego Parku Krajobrazowego
  • Widowo – specjalny obszar ochrony siedlisk w woj. pomorskim
  • Widowo – dawna gmina wiejska istniejąca 1952–1954 w woj. białostockim

Wikipedia


widołka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. widelec

Wiktionary


widuchowa

1. wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim;
2. wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Widuchowa – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój
  • Widuchowa – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Widuchowa

Wikipedia


widuchowianin

mieszkaniec Widuchowej (wsi w Polsce)


SJP.pl


widuchowianka

mieszkanka Widuchowej (wsi w Polsce)


SJP.pl


widuchowski

Widuchowa


SJP.pl

Patrz:

Widuchowa

widuliński

nazwisko


SJP.pl


widyjo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wideo

Wiktionary


widymacja

przestarzałe: podpis na dokumencie stwierdzający jego przejrzenie; poświadczenie, widenda


SJP.pl


widymować

dawniej: poświadczać, składać podpis na dokumencie stwierdzający jego przejrzenie


SJP.pl


widyń

miasto w Bułgarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północno-zachodniej Bułgarii, nad Dunajem, stolica obwodu Widyń;

Wiktionary

Widyń (bułg. Видин, Widin) – miasto w północno-zachodniej Bułgarii, stolica obwodu Widyń i gminy Widyń, nad Dunajem, przy granicy z Rumunią i Serbią.

Port rzeczny na Dunaju. Przemysłowo-handlowy ośrodek regionu rolniczego; przemysł spożywczy, maszynowy, porcelanowo-fajansowy; rybołówstwo.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. widyński

Wiktionary


widyński

Widyń


SJP.pl

Patrz:

Widyń

widywać

widzieć kogoś lub coś co jakiś czas


SJP.pl

czasownik

 (1.1) czasami oglądać, widzieć, spotykać coś lub kogoś

czasownik zwrotny widywać się

 (2.1) spotykać się z kimś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widywałem lepsze filmy.

 (2.1) Widywałem się z nią od czasu do czasu zanim przeprowadziła się do Poznania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈdɨvat͡ɕ, AS: vʹidyvać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widzieć

 przysł. widocznie

 partyk. widocznie

 rzecz. widok m., widywanie n., widz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spotykać

Wiktionary


widywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|widywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲidɨˈvãɲɛ, AS: vʹidyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widzieć, widywać ndk.

 rzecz. widok mrz., widz mos.

Wiktionary


widz

1. osoba oglądająca jakieś przedstawienie, program telewizyjny;
2. obserwator, świadek zdarzenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba oglądająca film, przedstawienie, pokaz, koncert lub inne widowisko

 (1.2) przen. bierny obserwator jakichś wydarzeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ostatni film nie został dobrze przyjęty przez krytyków jak i widzów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲit͡s, AS: vʹic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widownia ż., widzenie n., widywanie n.

 czas. widzieć ndk., widywać ndk.

 przym. widzialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gap

Wiktionary


widzący

1. móc badać świat za pomocą wzroku
2. spotykać kogoś
3. przywoływać w pamięci
4. mieć określony pogląd na coś
5. uważać za kogoś
6. zauważać
7. widzieć się:
a) widzieć swe odbicie
b) widzieć się nawzajem
c) spotkać się
d) reg. podobać się


SJP.pl

  • wróżenie
  • widzący (tytuł kościelny)
  • Widzący z Lublina

Wikipedia


widżej

vidżej, VJ;
1. twórca wizualnej oprawy koncertu lub imprezy muzycznej;
2. prezenter nagrania wideo w dyskotece lub telewizji


SJP.pl


widzenie

1. móc badać świat za pomocą wzroku
2. spotykać kogoś
3. przywoływać w pamięci
4. mieć określony pogląd na coś
5. uważać za kogoś
6. zauważać
7. widzieć się:
a) widzieć swe odbicie
b) widzieć się nawzajem
c) spotkać się
d) reg. podobać się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odwiedziny więźnia w więzieniu

 (1.2) obserwacja czegoś, co nie istnieje w rzeczywistości; wizja

 (1.3) odczasownikowy od|widzieć.

Wiktionary

Wzrok, oko
  • widzenie barwne
  • widzenie fotopowe
  • widzenie mezopowe
  • widzenie przestrzenne
  • widzenie skotopowe
  • widzenie stereoskopowe
  • widzenie zdwojone
Inne znaczenia
  • „widzenie ręczne” – gnozja
  • widzenie (więziennictwo)
  • „Widzenie” – teatr w Lublinie
  • Widzenie chłopca Bartłomieja – obraz (Michaił Niestierow)
  • Widzenie świętej Katarzyny – poemat (Antoni Lange)
  • Widzenie o Piotrze Oraczu – poemat (William Langland)
  • Widzenie Sądu – poemat (Robert Southey)
  • widzenie Wandy Malczewskiej nt. „Cudu nad Wisłą”
  • Kaśjapa (Sanskryt कश्यप = żółw, widzenie) – mędrzec indyjski

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tomek na widzeniu spotkał się ze swoją konkubiną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: vʹiʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widz m., widok mrz., widownia ż.

 czas. widzieć

 przym. niewidoczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odwiedziny

 (1.2) wizja

Wiktionary


widżet

element graficzny interfejsu umożliwiający komunikację użytkownika z programem komputerowym; widget


SJP.pl

Widżet – podstawowy element graficznego interfejsu użytkownika (na przykład okno, pole edycji, suwak, przycisk). Termin ten jest szczególnie popularny wśród użytkowników systemów operacyjnych z rodziny UNIX, natomiast użytkownicy systemów MS Windows używają w tym kontekście terminu kontrolka lub element kontrolny. W produktach firmy Microsoft (Visual Studio, .NET, Office itp.) używana jest nazwa formant. W pewnych kontekstach synonimem widżetu jest okno.

Wikipedia


widzew

1. dzielnica Łodzi;
2. klub sportowy z Łodzi


SJP.pl

Widzew – do 31 grudnia 1992 dzielnica miasta Łodzi. Największa obszarem dawna dzielnica miasta, licząca 90,8 km², ale jednocześnie o najmniejszej gęstości zaludnienia; ok. 133,6 tys. mieszkańców.

Wikipedia


widzewiaczka

widzewiak


SJP.pl

Patrz:

widzewiak

widzewiak

potocznie:
1. mieszkaniec Widzewa; widzewianin;
2. kibic lub gracz Widzewa


SJP.pl


widzewianin

mieszkaniec Widzewa; widzewiak (potocznie)


SJP.pl


widzewianka

mieszkanka Widzewa


SJP.pl


widzewski

przymiotnik od: Widzew (dzielnica Łodzi lub klub sportowy z Łodzi)


SJP.pl


widziadło

obraz osoby lub rzeczy, który się przyśnił lub przywidział


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. obraz, który nam się przyśnił; złudzenie wzroku lub wyobraźni; to, co ktoś widzi w świecie realnym lub w umyśle, a co nie jest częścią rzeczywistości

 (1.2) daw. wizja

Wiktionary

Widziadło – polski film grozy, psychologiczny, z 1983 roku na motywach powieści Pałuba Karola Irzykowskiego.

Plenery: Turowa Wola (dwór), Wyczółki, Mała Wieś (dwór).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lucjan często widział pod oknem jej kiwającą się sylwetkę, zwłaszcza przed wieczorem, w mroku, sprawiała koszmarne widziadło.

 (1.2) Teatr musi wrócić do formy pół[ ]religijnej, wzniosłej, stać się widziadłem zbiorowem sic. [zbiorowym], [jak w »Bachantkach« Eurypidesa.]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok mrz.

 czas. widzieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zjawa, widmo, mara, upiór, halucynacja

 (1.2) wizja

Wiktionary


widzialność

możliwość, zdolność widzenia oddalonych przedmiotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest widzialne; cecha tych, którzy są widzialni

Wiktionary

Widzialność (met.) – zależny od warunków atmosferycznych zasięg dostrzegania obiektów.

Pojęcie widzialności bywa utożsamiane z pojęciem widoczności, co nie jest ścisłe. Obiekty bywają dostrzegalne (lub nie) zależnie od:

  • widzialności (przejrzystości powietrza atmosfery - warunków meteorologicznych) i/lub
  • widoczności (zależnej od ewentualnego przesłonięcia przez inne obiekty, np. horyzont).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. widzialny

 przysł. widzialnie

 czas. widzieć

Wiktionary


widzialny

książkowo: dający się widzieć, będący w zasięgu wzroku; widoczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który widać, który jest dostrzegalny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈd͡ʑalnɨ, AS: vʹiʒ́alny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. widzieć

 rzecz. widzialność ż., widok m., widz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) widoczny

Wiktionary


widzieć

1. móc badać świat za pomocą wzroku
2. spotykać kogoś
3. przywoływać w pamięci
4. mieć określony pogląd na coś
5. uważać za kogoś
6. zauważać
7. widzieć się:
a) widzieć swe odbicie
b) widzieć się nawzajem
c) spotkać się
d) reg. podobać się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) odbierać bodźce wzrokowe

 (1.2) spotykać się

 (1.3) mieć dany pogląd na coś/kogoś

 (1.4) stpol. widać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widzę tłustą plamaamę na jej sukni; ciekawe, czy inni goście też ją widzą.

 (1.2) Nie widziałam Pauliny od lat.

 (1.3) Jakoś nie widzę go w roli kierownika…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲid͡ʑɛ̇t͡ɕ, AS: vʹiʒ́ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widok m., widownia ż., widz m., widzialność ż., widoczność ż., widziadło n., widzenie n., widywanie n.

 czas. widywać ndk.

 przym. widoczny, widzialny, niewidoczny

 przysł. widocznie

 partyk. widocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dostrzegać, zauważać

Wiktionary


widzimisię

potocznie: czyjś pogląd, upodobanie nieliczące się z niczym; kaprys; zachcianka (ale: widzi mi się - zdaje mi się)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. czyjś pogląd nieliczący się z niczym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bonhart to nieobliczalny sadysta. (…) W zależności od widzimisię pojmaną dziewczynę gotów zakatować albo porwać, by kazać jej walczyć na arenach.

 (1.1) Przeorganizowała kuchnię podług własnego widzimisię: poprzekładała rzeczy w szufladach, zgarnęła porcelanowe skorupy, ofiary furii Maurycego, znalazła i schowała na lepszą godzinę jego podarte memuary, kazała wywietrzyć pościel i osiarkowała piwnicę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaprys, zachcianka

Wiktionary


widziszewo

Widziszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan.

W swojej historii wieś należała m.in. do parafii farnej w Kościanie. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Widziszewo należała do wsi mniejszych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej. Widziszewo należało do okręgu kościańskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Przysieka niemiecka, który należał wówczas do Edwarda Potworowskiego. Według spisu urzędowego z 1837 roku Widziszewo liczyło 93 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 10 dymów (domostw).

Wikipedia


widzka

widz; obserwatorka


SJP.pl


widzówek

Widzówek – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Kruszyna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


widzowski

widz


SJP.pl

Patrz:

widz

widła

środowiskowo: część wózka widłowego w kształcie litery L


SJP.pl

Osoby o nazwisku Widła

  • Bogusław Widła (ur. 1940) – polski biblista, profesor nauk teologicznych, tłumacz, publicysta
  • Halina Widła – polska filolog, dr hab. nauk humanistycznych
  • Tadeusz Widła (1950–2020) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, kryminalistyk

Inne

  • Widła – serbski zespół muzyczny

Wikipedia


widłaczek

widłaczek torfowy - roślina z rzędu widłaków


SJP.pl

Widłaczek (Lycopodiella) – rodzaj roślin należący do rodziny widłakowatych. Obejmuje od ok. 40 gatunków w szerokim ujęciu do około 10, 13 lub 15 w wąskim ujęciu. Rośliny te występują w strefie okołobiegunowej i klimatu umiarkowanego na półkuli północnej sięgając także strefy międzyzwrotnikowej na kontynentach amerykańskich, w Australii i Oceanii. W Polsce rośnie jeden gatunek, zarazem typowy dla rodzaju – widłaczek torfowy L. inundata. Wszystkie gatunki tu zaliczane są roślinami naziemnymi, związanymi z siedliskami wilgotnymi.

Wikipedia


widłak

1. rodzaj roślin z rodziny widłakowatych;
2. potocznie: wózek widłowy; widlak;
3. samiec jelenia lub sarny mający po dwie odnogi w każdej tyce poroża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Lycopodium|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny widłakowatych o długich, wzniesionych lub płożących się pędach pokrytych szpilkowatymi lub łuskowatymi liśćmi;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) łow. jeleń-byk lub kozioł mający po dwie odnogi na każdym z konarów poroża

Wiktionary

Widłak (Lycopodium L.) – rodzaj roślin z rodziny widłakowatych. W szerokim ujęciu obejmuje ok. 40 gatunków, a w wąskim około 15 gatunków lub nawet tylko 9, z których w Polsce występuje jeden – widłak goździsty L. clavatum (tradycyjnie zaliczany tu też kolcowidłak jałowcowaty włączony został w 2016 roku do rodzaju kolcowidłak Spinulum). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych zaliczano tu ok. 200 do nawet 400 gatunków (w tym 7 występujących w Polsce), jednak po poznaniu ich filogenezy zostały one podzielone na kilka różnych rodzajów, a nawet zaliczone do różnych podrodzin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pokoju obok jadalnego ustawiano długi stół przykryty długim białym obrusem, zwisającym do podłogi, ubranym widłakami i barwinkiem.

 (2.1) Kozły odstrzałowe to wszystkie guzikarze, szpiczaki, słabe widłaki o cienkich tykach oraz wybitnie cienkie szóstaki o słabo zaznaczonych odnogach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widłakowate nmos., widelec mrz.

 przym. widłakowy

Wiktionary


widłaki

1. rodzaj roślin z rodziny widłakowatych;
2. potocznie: wózek widłowy; widlak;
3. samiec jelenia lub sarny mający po dwie odnogi w każdej tyce poroża


SJP.pl

Wikipedia


widłakowate

rodzina roślin z rzędu widłakowców, obejmująca prawie 400 gatunków


SJP.pl

Widłakowate (Lycopodiaceae) – rodzina roślin należąca do rzędu widłakowców. W przeszłości wyróżniany był tu tradycyjnie tylko rodzaj widłak Lycopodium, później wyodrębniono Phylloglossum. W XX wieku zaliczane tu rośliny były klasyfikowane w różnych ujęciach w różnej liczbie rodzajów. Po zastosowaniu badań molekularnych, dalszych analizach zmienności budowy i rewizjach systematycznych w 2016 przyjęty został system PPG I dzielący rodzinę na trzy podrodziny z 16 rodzajami i ok. 388 gatunkami. Najwięcej gatunków należy do rodzajów: Phlegmariurus (ok. 250), Palhinhaea (ok. 25) i widlicz Diphasiastrum (ok. 20).

Wikipedia


widłakowaty

o cechach widłakowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


widłakowe

gromada roślin naczyniowych licząca około 1100-1200 gatunków; widłaki


SJP.pl

Wikipedia

Patrz:

widłak

widłakowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy widłaków


SJP.pl


widłakowy

widłak


SJP.pl

Patrz:

widłak

widłogon

rodzaj ptaków z rodziny muchołówkowatych


SJP.pl


widłogonek

1. część nazwy niektórych motyli z rodziny garbatkowatych;
2. widłogonka krucha - mały sześcionóg żyjący w wierzchniej warstwie gleby


SJP.pl


widłogonka

1. część nazwy niektórych motyli z rodziny garbatkowatych;
2. widłogonka krucha - mały sześcionóg żyjący w wierzchniej warstwie gleby


SJP.pl

  • widłogonka – rodzajowy człon zwyczajowych nazw gatunkowych niektórych widłogonków, np.
    • widłogonka krucha (Campodea fragilis)
  • widłogonka – rodzajowy człon zwyczajowych nazw gatunkowych niektórych motyli z rodziny garbatkowatych, np.
    • widłogonka bukówka (Stauropus fagi)
    • widłogonka dwojaczka (Furcula bifida)
    • widłogonka dwurożka (Furcula bicuspis)
    • widłogonka gronostajka (Cerura erminea)
    • widłogonka siwica (Cerura vinula)
    • widłogonka widlica (Furcula furcula)

    Wikipedia


widłogonki

1. część nazwy niektórych motyli z rodziny garbatkowatych;
2. widłogonka krucha - mały sześcionóg żyjący w wierzchniej warstwie gleby


SJP.pl

Widłogonki, mysiogony (Diplura) – rząd stawonogów z podtypu Hexapoda, zaliczany niegdyś do owadów bezskrzydłych (Apterygota).

Znanych jest około 800 gatunków widłogonków, z czego w Europie występuje około 280. W Polsce rozpoznano dotychczas 10 gatunków z rodziny Campodeidae. Obejmują one gatunki o długości do 6 mm, żyjące pod kamieniami, w glebie, martwym drewnie lub ściółce. Nazwa pochodzi od przysadek odwłokowych na zakończeniu odwłoka, przypominających widełki (z grec. diplos – dwa i ouros – ogon).

Wikipedia


widłonóg

przedstawiciel podgromady morskich i słodkowodnych skorupiaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. skorupiak morski lub słodkowodny wolno pływający lub pasożytniczy;

Wiktionary

Widłonogi (Copepoda) – drobne, z reguły planktonowe, morskie i słodkowodne skorupiaki. Zasiedlają wszystkie oceany i kontynenty łącznie z Antarktydą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dorosły wieloryb może pochłonąć 3-4 tony pokarmu dziennie, zwłaszcza widłonogów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲidˈwɔ̃nuk, AS: vʹidu̯õnuk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widłonogi

Wiktionary


widłonogi

podgromady morskich i słodkowodnych skorupiaków


SJP.pl

Widłonogi (Copepoda) – drobne, z reguły planktonowe, morskie i słodkowodne skorupiaki. Zasiedlają wszystkie oceany i kontynenty łącznie z Antarktydą.

Wikipedia


widłoróg

antylopa amerykańska, parzystokopytna, zamieszkująca prerie zachodniej części Ameryki Północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Antilocapra|ref=tak., rodzaj ssaków kopytnych z rodziny widłorogowatych, których rogi mają rozwidlenia

Wiktionary

Widłoróg (Antilocapra) – rodzaj ssaków z podrodziny Antilocaprinae w obrębie rodziny widłorogowatych (Antilocapridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Choć widłoróg wygląda jak antylopa, to najbliżej spokrewniony jest z żyrafami.

Wiktionary


widłorogi

1. mający widlaste rogi;
2. o cechach widłorogich (rodzina ssaków)


SJP.pl


widłorogie

rodzina ssaków parzystokopytnych, występująca wyłącznie w Ameryce Północnej; widłorogowate


SJP.pl

Widłorogowate (Antilocapridae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla) występująca wyłącznie w Ameryce Północnej.

Wikipedia


widłorogowate

rodzina ssaków parzystokopytnych, występująca wyłącznie w Ameryce Północnej; widłorogie


SJP.pl

Widłorogowate (Antilocapridae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla) występująca wyłącznie w Ameryce Północnej.

Wikipedia


widłorogowaty

o cechach widłorogowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


widłosz

morski skorupiak zaliczany do jeżokrabów


SJP.pl


widłować

łączyć sztuki drzewa w kształt wideł


SJP.pl


widłowato

widłowaty


SJP.pl

Patrz:

widłowaty

widłowaty

przypominający widły; widlasty, rosochaty, rozgałęziony


SJP.pl


widłowy

przymiotnik od: widły


SJP.pl


widłoząb

rodzaj mchu z klasy prątników


SJP.pl


widłozębowate

rodzina mchów z klasy prątników


SJP.pl


widłozębowce

rząd mchów z klasy prątników


SJP.pl

Widłozębowce (Dicranales) – rząd mchów (prątników) z podklasy Dicranidae. Obejmuje 13 lub 15 rodzin. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach. W Polsce występują przedstawiciele 6 rodzin z tego rzędu.

Wikipedia


widły

ręczne narzędzie do przerzucania siana, słomy, obornika, kompostu itp., także do przekopywania ziemi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) narzędzie składające się z trzech lub czterech długich zębów osadzonych na drzewcu;

 (1.2) rozgałęzienie dwóch rzek, ulic, gałęzi

 (1.3) żegl. zob. szpona.

Wiktionary

  • widły – narzędzie
  • Widły – grań w Tatrach Wysokich
  • widły bojowe – rodzaj historycznej broni drzewcowej
  • Widły – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie kamienieckim
Miejscowości w Polsce i ich integralne części
  • Widły – część wsi Choroszczynka, w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Tuczna
  • Widły – część wsi Małków, w woj. lubelskim, w pow. łęczyńskim, w gminie Cyców
  • Widły – część wsi Zawoja, w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Zawoja
  • Widły – część wsi Humniska, w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Brzozów
  • Wandalin-Widły – wieś w woj. lubelskim, w pow. opolskim, w gminie Opole Lubelskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widły z czterema zębami są uniwersalne i nadają się do prac z obornikiem.

 (1.2) Stary Sącz położony jest w widłach Dunajca i Popradu.

 (1.2) W widłach konarów znajdowało się ptasie gniazdo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲidwɨ, AS: vʹidu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widelec m., rozwidlenie, widełki

 przym. widłowy

Wiktionary


wiec

1. masowe zgromadzenie ludzi celem przedyskutowania jakichś wydarzeń lub wyrażenia swoich poglądów na ich temat;
2. hist.
a) starosłowiańskie zgromadzenie plemienne;
b) średniowieczny zjazd możnowładców;
3. krótkie przemówienie


SJP.pl

spójnik

 (1.1) …służący do tworzenia konstrukcji, w których zdanie za spójnikiem opisuje czynność, która nastąpiła, ponieważ odbyła się czynność opisana w zdaniu przed spójnikiem

partykuła

 (2.1) …używana do rozpoczęcia wypowiedzi

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie nauczyłem się, więc dostałem jedynkę.

 (2.1) „– Czemu to zrobiłeś?” „– No, więc… Myślałem, że się uda…”

 (2.1) Więc twierdzisz, że nic o tym nie wiedziałeś?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃nt͡s, AS: vʹi ̯ẽnc

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (a) zatem, toteż, tak że, tym samym; książk. ergo; przest. przeto

Wiktionary


wiecanowo

Wiecanowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.

Wikipedia


więcborczanin

mieszkaniec Więcborka (miasta w Polsce)


SJP.pl


więcborczanka

mieszkanka Więcborka (miasta w Polsce)


SJP.pl


więcbork

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Więcbork (niem. Vandsburg) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Więcbork.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Więcbork liczył 5965 mieszkańców.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1383 położone było w XVI wieku w województwie kaliskim.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃nd͡zbɔrk, AS: vʹi ̯nʒbork

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więcborczanin m., więcborczanka ż.

 przym. więcborski

Wiktionary


więcborski

przymiotnik od: Więcbork


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Więcborka, związany z Więcborkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Więcbork m., więcborczanin m., więcborczanka ż.

Wiktionary


więcby

spójnik łączący zdania współrzędne wynikowe, połączony z partykułą "by"


SJP.pl


wiece

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. wiec, zgromadzenie plemiennyemienne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiec m.

 czas. wiecować ndk.

 przym. wiecowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiec

Wiktionary


więcej

stopień wyższy od przysłówka: dużo (wiele)


SJP.pl

Więcej – debiutancki solowy album studyjny polskiego rapera Małolata, wydany 20 kwietnia 2015 roku nakładem oficyny Koka Beats.

Swoje zwrotki nagrali m.in. Wuzet, Melny, Ginger, Neile, Paluch, Hades i Pezet.

Wikipedia


więcejczłonowy

taki, w którego skład wchodzi więcej niż jeden człon; kilkuczłonowy, wieloczłonowy


SJP.pl


więcejsylabowy

taki, w którego skład wchodzi więcej niż jedna sylaba; kilkusylabowy, wielosylabowy


SJP.pl


więcejwyrazowy

taki, w którego skład wchodzi więcej niż jeden wyraz; kilkuwyrazowy, wielowyrazowy


SJP.pl


więcek

nazwisko


SJP.pl

Więcek – polskie nazwisko pochodzące od imienia Więcesław, w Polsce nosi je ponad 7,2 tys. osób.

Wikipedia


więcemir

dawne imię męskie


SJP.pl

Więcemir, Więcemiar, Więcemier, Więcmier – staropolskie imię męskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -mir ("pokój, spokój, dobro"). Oznacza "tego, który przysparza pokoju".

Więcemir imieniny obchodzi 19 września.

Zobacz też:

  • Więcemierz

Wikipedia


więcemił

dawne imię żeńskie


SJP.pl

Więcemił – staropolskie imię męskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -mił ("miły"). Oznacza "tego, który jest milszy niż inni".

Więcemił imieniny obchodzi 26 maja.

Wikipedia


więcemiła

dawne imię żeńskie


SJP.pl


więcerad

dawne imię męskie


SJP.pl

Więcerad – staropolskie imię męskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -rad ("radosny, zadowolony, rad"). Oznacza "tego, który jest bardziej rad i zadowolony, niż inni".

Więcerad imieniny obchodzi 6 czerwca.

Wikipedia


więcesław

imię żeńskie


SJP.pl

Więcesław, Więcsław, Więcław, Więsław – starosłowiańskie imię męskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -sław ("sława"). Znaczenie imienia: „ten, który ma więcej sławy”.

W księgach przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie pod rokiem 1393 zanotowano to imię z pisownią Wenczeslaus. Do końca XV wieku imię to zanotowano u około 1500 osób w formie Więcesław i 300 osób w formie Więc(s)ław, a więc popularność Więcesława w średniowieczu była większa od popularności imienia Stanisław.

Wikipedia


więcesława

imię żeńskie


SJP.pl

Więcesława, Więcsława, Więcława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -sława ("sława"). Znaczenie imienia: "ta, która ma więcej sławy". Pod wpływem języka czeskiego przyjęła się jego forma Wacława. Z kolei imię Wieńczysława mogło powstać w wyniku błędnego odczytania imienia Więcesława. Żeńska forma imienia Więcesław.

Więcesława imieniny obchodzi 18 lutego i 28 września.

Wikipedia


wiech

w językoznawstwie: język jakiejś grupy społecznej (środowiskowej, zawodowej, ale nie terytorialnej), różniący się od języka ogólnego (narodowego) zasobem słów, wyrażeń i wymową; żargon, slang, gwara, argot, język specjalistyczny (środowiskowy, zawodowy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wiecheć

 (1.2) jęz. potoczny styl językowy;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: wiecha

Wiktionary

Wiech – gwara warszawska, a zwłaszcza literackie naśladownictwo tej gwary wzorowane na tym, które stosował w swej twórczości Stefan Wiechecki ps. „Wiech”. Termin określa także zjawiska z gwary warszawskiej pojawiające się w wypowiedziach w języku ogólnopolskim. W literaturze rolą wiechu jest nadanie, zwłaszcza dialogom, elementów rodzajowości i komizmu. Słowo „wiech" w tym sensie zyskało pewną popularność w latach 50. i 60. XX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W literaturze rolą wiechu jest nadanie, zwłaszcza dialogom, elementów rodzajowości i komizmu.

Wiktionary


wiecha

1. potocznie: wiązka, pęk czegoś;
2. w budownictwie: pęk zieleni lub wieniec zatykany na dachu budującego się domu na znak, że budowa jest na ukończeniu;
3. w botanice: kwiatostan groniasty złożony, tworzący w całości kształt jajowaty lub podłużny;
4. w łowiectwie: ogon wilka; polano


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zgrub. od: Wiesława

Wiktionary

Wiecha – typ kwiatostanu groniastego złożonego, w którym na głównej osi pędu wykształcają się boczne odgałęzienia drugiego i trzeciego rzędu, a na nich wyrastają kwiaty. Istnieje jeszcze tzw. wiecha złożona, w której rozgałęzienia nie są zakończone pojedynczymi kwiatami, lecz kwiatostanami – np. kłoskami (m.in. u licznych gatunków z rodziny wiechlinowatych, np. owies, męskie kwiatostany kukurydzy) lub koszyczkami (u niektórych przedstawicieli astrowatych, np. lepiężnik, nawłoć).

Wikipedia


wiechciowaty

rzadko: nastroszony, strzępiasty


SJP.pl


wiecheć

potocznie:
1. garść, pęk słomy, siana, badyli itp.; wiecha;
2. przenośnie: coś sterczącego, poplątanego, np. wiecheć wąsów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pęk słomy itp.

 (1.2) pot. coś przypominającego słomiany pęk

 (1.3) łow. pęk sierści na narządach płciowych samców zwierzyny płowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gęsi po osmaleniu należy wytrzeć słomianym wiechciem, umoczonym w wodzie zmieszanej z otrębami (do wielkanocnych gęsi używamy wody bez otrębów).

 (1.2) Wtedy już gnany strachem panicznym, wypadł z pod osłony gałęzi, osypały go kaskadą białą, uderzyły go w twarz kłującemi igłami i wiechciami śniegu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiechetek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiecha

Wiktionary


wiechecki

nazwisko, m.in.: Stefan Wiechecki pseud. "Wiech" (1896-1797), publicysta, prozaik, dziennikarz


SJP.pl


wiechert

  • Emil Wiechert (1861–1928) – niemiecki geofizyk
  • Ernst Wiechert (1887–1950) – pisarz niemiecki, który znaczącą część swojej twórczości poświęcił Mazurom
  • Horst Wiechert (ur. 1938) – niemiecki fizyk, starszy wykładowca Uniwersytetu Gutenberga w Moguncji
  • Hedwig Keppelhoff-Wiechert (ur. 1939) – niemiecka polityk, działaczka społeczna, posłanka do Parlamentu Europejskiego III, IV i V kadencji (1989–2004)

Wikipedia


wiechetek

zdrobnienie od: wiecheć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wiecheć

 (1.2) mały wiecheć

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: wiechetka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po osmaleniu skóry skrobie się ją nożem i nakoniec wyciera szmatkami lub wiechetkami słomy, maczanemi we wrzącej wodzie i wyżętemi do sucha.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiecheć mrz.

Wiktionary


wiechlice

Wiechlice (niem. Wichelsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Szprotawa, nad rzeką Szprotawa.

Wzmiankowana po raz pierwszy w 1260 pod nazwą villa Vechlic. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


wiechlina

roślina z rodziny traw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Poa|ref=tak., trawa o kwiatostanie w kształcie wiechy

Wiktionary

Wiechlina, wyklina (Poa L.) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Wyróżnia się w jego obrębie ponad 500 gatunków – według Plants of the World Online do tego rodzaju należą 573 gatunki. Rodzaj jest kosmopolityczny – rozprzestrzeniony w strefach okołobiegunowych i umiarkowanych obu półkul, a w strefie równikowej obecny w większości obszarów górskich. W Ameryce Północnej rośnie 175 gatunków, w Europie 45 (z czego w Polsce 22), w Australii 46, w Nowej Zelandii 34.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiechlinowce lm., wiechlinowate lm. nmos., wiecha ż.

 przym. wiechlinowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyklina

Wiktionary


wiechlinowate

rodzina roślin z rzędu wiechlinowców, obejmująca około 11 tysięcy gatunków; trawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. rodzina traw należąca do rzędu wiechlinowców;

forma przymiotnika.

 (2.1) lm. M., B., W. od wiechlinowaty

Wiktionary

Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Rośliny te stanowią główny komponent roślinności formacji trawiastych, łąk i pastwisk. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skamieniałościach rozpoznano m.in. daktyle, rośliny strączkowe i nasiona traw z rodziny wiechlinowatych (Poaceae).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiechlinowce lm., wiechlina ż., wiecha ż.

 przym. wiechlinowaty

Wiktionary


wiechlinowaty

o cechach wiechlinowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wiechlinowce

rząd roślin jednoliściennych; trawowce, plewowce


SJP.pl

Wikipedia


wiechnowice

Wiechnowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Rzeczyca.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


wiechowaty

1. podobny do wiechy;
2. floks wiechowaty - gatunek rośliny z rodziny wielosiłowatych; płomyk wiechowaty;
3. szarłat wiechowaty - gatunek rośliny z rodziny szarłatowatych; szarłat wyniosły, amarantus, amarant;
4. łyszczec wiechowaty - gatunek rośliny z rodziny goździkowatych; gipsówka wiechowata;
5. roztrzeplin wiechowaty - gatunek rośliny z rodziny mydleńcowatych;
6. tojad wiechowaty - gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych;
7. brodziuszka wiechowata - gatunek rośliny z rodziny akantowatych;
8. kłoć wiechowata - gatunek rośliny z rodziny ciborowatych


SJP.pl


wiechowice

Wiechowice (cz. Vehovice, niem. Wehowitz, od 1936 r. Wehen) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, przy granicy z Czechami.

Wikipedia


wiechowo

Wiechowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Marianowo, położona 3 km na południowy wschód od Marianowa (siedziby gminy) i 17 km na północny wschód od Stargardu (siedziby powiatu).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wieś leży pomiędzy dwoma jeziorami: Marianowskim na zachodzie i Wiechowskim na wschodzie.

Wikipedia


wiechowski

nazwisko


SJP.pl


wiechowy

1. przymiotnik od: wiecha;
2. odnoszący się do wiechu (gwary miejskiej)


SJP.pl


wiechutki

Wiechutki – wieś w Polsce, w województwie łódzkim w powiecie sieradzkim gminie Sieradz.

Do 2023 miejscowość była częścią wsi Wiechucice.

W latach 1975–1998 Wiechutki należały do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


więcierz

sieć na ryby; wereżka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pułapka na ryby w kształcie cylindra;

Wiktionary

Więcierz (wereżka) – pułapka na ryby w kształcie cylindra około dwumetrowej długości, zrobiona z obręczy drewnianych na których rozpięta jest wiklina lub tkanina sieciowa, czasami z przegrodą w środku.

Podobny do żaka, lecz prostszy, bez skrzydeł pułapkowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɛʃ, AS: vʹi ̯ė̃ńćeš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wereżka

Wiktionary


wiecinin

Wiecinin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Babiak.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

We wsi znajduje się kościół filialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, będący filią parafii pw. św. Wojciecha w Brdowie.

Wikipedia


wiecki

nazwisko


SJP.pl

Wiecki (Widzki, Wietcki, Wietecki, Wietski, Wietzki, Grzebiński, Grzebieski, Księżyc odmienny, Leliwa odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Leliwa lub Księżyc.

Wikipedia


więckiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Franciszek Więckiewicz (1878-1960) – polski pastor
  • Leon Więckiewicz (1914-1944) – polski duchowny katolicki
  • Robert Więckiewicz (ur. 1967) – polski aktor

Wikipedia


więckowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 6
  • Więckowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zabierzów
  • Więckowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Więckowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Wojnicz
  • Więckowice – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Roźwienica
  • Więckowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Dopiewo
  • Więckowice – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Dopiewo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jestem Marcin i mieszkam w podkrakowskich Więckowicach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛ̃nt͡skɔˈvʲit͡sɛ, AS: vʹi ̯nckovʹice

Wiktionary


więckowo

Więckowo (niem. Wientzkowen, w latach 1938–1945 Winsken) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowo.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Na początku XX w. we wsi znajdował się duży tartak

Wikipedia


wieckowski

nazwisko


SJP.pl


więcmierzyce

Więcmierzyce, niem. Winzenberg – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Grodków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Przysiółkiem wsi jest Podlesie.

Wikipedia


wiecować

1. uczestniczyć w wiecu;
2. przenośnie: dyskutować nad czymś zbiorowo, spierając się


SJP.pl


wiecownik

uczestnik wiecu


SJP.pl


wiecowy

przymiotnik od: wiec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiecem, dotyczący wiecu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiec m., wiece n.

Wiktionary


wiecujący

1. uczestniczyć w wiecu;
2. przenośnie: dyskutować nad czymś zbiorowo, spierając się


SJP.pl


wieczera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. kolacja

Wiktionary


wieczernica

gatunek motyla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) daw. astr. Gwiazda Wieczorna, Wenus

Wiktionary


wieczernik

1. w chrześcijaństwie: miejsce, w którym apostołowie spożyli z Chrystusem Ostatnią Wieczerzę; Wieczernik;
2. dawniej:
a) pomieszczenie, w którym spożywa się wieczerzę;
b) kolacja, wieczerza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. miejsce ostatniej wieczerzy

 (1.2) archit. rel. kaplica kalwaryjska upamiętniająca wieczerzę Pańską

Wiktionary


Wieczernik (łac. Coenaculum), zwany także Salą na górze – według tradycji chrześcijańskiej sala, w której Jezus umył uczniom nogi, odbywała się Ostatnia wieczerza, Jezus ukazał się apostołom i gdzie nastąpiło zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy. Badacze lokują tutaj także miejsce wygłoszenia przez Piotra Apostoła kazania w dniu Pięćdziesiątnicy. Zachowały się także historyczne przekazy świadczące o tym, że w istniejącym tam przed wiekami sanktuarium chrześcijańskim przechowywana była korona cierniowa oraz kolumna, przy której biczowany był Jezus.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tysiące pątników rocznie skierowuje swoje kroki do Wieczernika.

 (1.2) Kaplicę Wieczernika zaprojektował architekt z Nysy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczernik mrz., wieczerza ż.

 czas. wieczerzać ndk.

Wiktionary


wieczernikowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wieczernikem, dotyczący wieczernika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczernik mrz., wieczorynka ż.

Wiktionary


wieczerza

wieczorny posiłek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. (dziś książk., czasem też podn.) kolacja

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. wieczerzać

 rzecz. wieczornica ż., wieczorynka ż., Wieczernik mrz., wieczorówka ż., wieczerzadlnia ż., wieczór mrz.

 przym. wieczorowy, wieczorny

 przysł. wieczór

frazeologia.

 ostatnia wieczerza • wieczerza cukrowa

etymologia.

 od etym|prasł|*večerja., a to od *.večerъ → wieczór (od tego właśnie etymn|wieczór.)

 por. etymn|bułg|вечеря., etymn|chorw|večera., etymn|ros|вечеря., etymn|słc|večera., etymn|słń|večerja., etymn|serb|вечера. i etymn|ukr|вечеря.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kolacja.

* czeski: (1.1) večeře ż.

* kaszubski: (1.1) wieczerza ż.

* rosyjski: (1.1) вечеря ż.

* słowacki: (1.1) večera ż.

* ukraiński: (1.1) вечеря ż.

* wilamowski: (1.1) öwytasa n., ȫwytassa n., öwytaosa n.

źródła.

== wieczerza (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kolacja, wieczerza

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲɛˈt͡ʃɛʒa

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wieczerzać

 rzecz. wieczornica ż., wieczorynka ż., Wieczernik mrz., wieczorówka ż., wieczerzadlnia ż., wieczór mrz.

 przym. wieczorowy, wieczorny

 przysł. wieczór

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. wieczerzać

 rzecz. wieczornica ż., wieczorynka ż., Wieczernik mrz., wieczorówka ż., wieczerzadlnia ż., wieczór mrz.

 przym. wieczorowy, wieczorny

 przysł. wieczór

frazeologia.

 ostatnia wieczerza • wieczerza cukrowa

etymologia.

 od etym|prasł|*večerja., a to od *.večerъ → wieczór (od tego właśnie etymn|wieczór.)

 por. etymn|bułg|вечеря., etymn|chorw|večera., etymn|ros|вечеря., etymn|słc|večera., etymn|słń|večerja., etymn|serb|вечера. i etymn|ukr|вечеря.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kolacja.

* czeski: (1.1) večeře ż.

* kaszubski: (1.1) wieczerza ż.

* rosyjski: (1.1) вечеря ż.

* słowacki: (1.1) večera ż.

* ukraiński: (1.1) вечеря ż.

* wilamowski: (1.1) öwytasa n., ȫwytassa n., öwytaosa n.

źródła.

== wieczerza (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kolacja, wieczerza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wieczerzać

wieczerzować;
1. brać udział w wieczerzy wigilijnej;
2. dawniej: jeść wieczerzę (kolację)


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) przest. (dziś książk., czasem też podn.) spożywać wieczerzę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po chwili dwaj górale siedli przy stole i zaczęli w spokoju wieczerzać.

 (1.1) Oto stoję u drzwi i kołaczę: // jeśli kto posłyszy mój głos i drzwi otworzy, // wejdę do niego i będę z nim wieczerzał, // a on ze Mną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczorynka ż., wieczerza ż., wieczerzadlnia ż., wieczór mrz., Wieczernik mrz., wieczernik mrz.

 przysł. wieczór

Wiktionary


wieczerzadlnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. miejsce, w którym spożywa się wieczerzę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛt͡ʃɛˈʒadlʲɲa, AS: vʹi ̯ečežadlʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczerza

 czas. wieczerzać

Wiktionary


wieczerzak

nazwisko


SJP.pl


wieczerzować

wieczerzać;
1. brać udział w wieczerzy wigilijnej;
2. dawniej: jeść wieczerzę (kolację)


SJP.pl


wieczerzowy

1. związany z kolacją;
2. związany z wieczerzą wigilijną


SJP.pl


wieczfniański

przymiotnik od: Wieczfnia Kościelna


SJP.pl


wieczko

1. zdrobnienie od: wieko; pokrywka;
2. część zarodni mchów;
3. płytka zamykająca wejście do muszli ślimaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wieko

 (1.2) pokrywa małego przedmiotu

Wiktionary

Operculum (l.mn. opercula) – wieczko, pokrywa osłaniająca otwór, narząd a czasem inną część ciała zwierząt z różnych grup systematycznych, m.in.:

  • opercula – zmodyfikowane macki niektórych wieloszczetów
  • operculum – wieczko zamykające worek u niektórych grzybów
  • operculum – rodzaj płytki subgenitalnej straszyków
  • operculum – stosowana przez niektórych nazwa dla poculum
  • operculum – wieczko jaj straszyków
  • operculum – płytka przykrywająca płucotchawki pająków
  • operculum – narząd skorupiaków
  • operculum – zmodyfikowany skleryt walw dwuparców
  • operculum – błoniasta struktura mszywiołów
  • operculum – część jaja płazińców
  • operculum – część anatomiczna stułbiopławów
  • pokrywa narządu tympanalnego owadów
  • pokrywa skrzelotchawki

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wieko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pokrywka

Wiktionary


więczkowski

nazwisko


SJP.pl


wieczniak

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) środ. szach. wieczny szach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ogromnym niedoczasie zobaczył wieczniaka, ale wieczniaka nie było.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiek m., wieczność ż.

 przym. wieczny

 przysł. wiecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczny szach

Wiktionary


wiecznie

przysłówek

 (1.1) bez ograniczenia w czasie

 (1.2) nieustannie, ciągle, bez przerwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakże dobry Bóg miałby wiecznie karać ludzi w piekle?

 (1.2) Jesteś wiecznie spóźniony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛt͡ʃʲɲɛ, AS: vʹi ̯ečʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczność ż., wiek mrz., wieczniak m.

 przym. wieczny, wieczysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawsze

 (1.2) ciągle, stale, ustawicznie

Wiktionary


wieczniezielony

1. o roślinie: nietracąca zielonych liści;
2. bukszpan wieczniezielony - gatunek ozdobnego krzewu z rodziny bukszpanowatych; bukszpan zwyczajny, bukszpan wiecznozielony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. zawsze zielony, nietracący liści

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiecznie zielony, wiecznozielony

Wiktionary


wiecznik

rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych; gomfrena


SJP.pl

Wiecznik, gomfrena (Gomphrena L.) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych. Obejmuje ok. 125, 132 gatunków. Rośliny te występują w strefie tropikalnej i umiarkowanej ciepłej obu kontynentów amerykańskich – od południowej części Ameryki Północnej po północną Argentynę, poza tym na wyspach Oceanu Spokojnego i w Australii (tam 33 gatunki są rodzime). Jeden gatunek rośnie jako rodzimy w Chinach. Jako rośliny introdukowane przedstawiciele tego rodzaju spotykani są poza tym niemal w całej Afryce, Azji (z wyjątkiem jej północnej części) oraz wschodniej części Ameryki Północnej.

Wikipedia


wiecznobrzmiący

dawniej: brzmiący stale, nieprzerwanie


SJP.pl


wieczność

1. nieskończoność w czasie, wieczne trwanie;
2. w niektórych religiach: życie pozagrobowe następujące po śmierci;
3. bardzo długi czas


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. nieskończoność; trwanie poza czasem, poza początkiem i końcem;

 (1.2) bardzo długi czas

 (1.3) rel. życie pozagrobowe

Wiktionary

W popularnym mniemaniu, wieczność jest równoznaczna z nieskończonością, jednak przez wielu określana jest jako istnienie poza czasem. Wieczność występuje m.in. w eschatologii chrześcijańskiej, w której w większości wyznań występuje wiara w pośmiertne życie wieczne. Zwolennicy istnienia wieczności, między innymi Arystoteles, twierdzą, że materia, siły i czas muszą istnieć wiecznie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tematem książki tego wielkiego pisarza jest pojęcie wieczności.

 (1.2) Czekałem tam na ciebie całą wieczność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯ečność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiek m., wieczniak m., uwiecznienie n., uwiecznianie n.

 przym. wieczny, wieczysty, przedwieczny, wiekowy

 czas. uwiecznić dk., uwieczniać ndk.

 przysł. wiecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieskończoność

 (1.2) wieki

 (1.3) życie wieczne

Wiktionary


wiecznotrwały

trwający wieki; wieczny, nieprzemijający, niezniszczalny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. taki, który trwa na wieczność, nie ma końca, nigdy nie przemija

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiecznotrwałość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieprzemijający

Wiktionary


wiecznozielony

1. o roślinach: niepodlegający sezonowym zmianom ulistnienia, nigdy nietracący zielonych liści; wiecznie zielony;
2. bukszpan wiecznozielony - gatunek ozdobnego krzewu z rodziny bukszpanowatych; bukszpan zwyczajny, bukszpan wieczniezielony


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. zawsze zielony, nigdy nie tracący liści

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczniezielony, wiecznie zielony

Wiktionary


wieczny

1. zawsze trwający;
2. nieograniczony w czasie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) trwający wieczność; dotyczący wieczności

 (1.2) pot. trwający bardzo długo

 (1.3) pot. o kimś niedojrzałym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Komuniści wierzyli, że po rewolucji nastąpi wieczny pokój.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛt͡ʃnɨ, AS: vʹi ̯ečny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiek mrz., wieczność ż., wieczniak mzw.

 przym. wiekowy, przedwieczny

 przysł. wiecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieskończony, nieśmiertelny, nieprzemijający, niezniszczalny, przedwieczny, ponadczasowy, wieczysty, wiekuisty

 (1.2) nieustanny, odwieczny, trwały, wiecznotrwały

 (1.3) infantylny

Wiktionary


wieczór

część doby poprzedzająca noc; czas między zachodem słońca a nocą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) część doby między zachodem słońca a nocą

 (1.2) pot. impreza

 (1.3) daw. zabawa taneczna

przysłówek

 (2.1) w czasie wieczoru (1.1)

Wiktionary

Wieczór – część doby, która trwa od zmierzchu do nocy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Koncert rozpocznie się wieczorem i potrwa całą noc.

 (1.2) W dzisiejszym wieczorze wystąpi gościnnie kabaret „Potem”.

 (1.3) Gdy raz na tańcujący wieczór miała iść Antolka, / to do kuzyna Bolka mówiła – płacząc – tak: / „Ja nie mam co na siebie włożyć (…)”

 (2.1) Dziś wieczór idziemy do kina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛt͡ʃur, AS: vʹi ̯ečur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczerza ż., wieczorynka ż., wieczorówka ż.

:: zdrobn. wieczorek m.

 czas. wieczerzać ndk.

 przym. wieczorny, wieczorowy

 przysł. wieczorem, wieczorami, wieczorkiem, wieczorowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniec dnia, wieczorowa pora; daw. wieczornica

 (2.1) wieczorem

Wiktionary


wieczorami

1. wieczorna impreza artystyczna, często poświęcona jakiemuś pamiętnemu wydarzeniu lub wybitnej postaci;
2. przestarzałe: wieczorne spotkanie towarzyskie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) zob. wieczorem.

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lm. od: wieczór

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wieczorami kąpaliśmy się w Wiśle i palili ognisko z miejscowymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór m., wieczornica ż.

 przysł. wieczorkiem, wieczór, wieczorem, wieczorowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczór, wieczorem

Wiktionary


wieczorek

zdrobnienie od: wieczór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wieczór

 (1.2) pot. prywatka

 (1.3) kult. wydarzenie kulturalne organizowane dla niedużej grupy ludzi

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nycticeius|Rafinesque|ref=tak., rodzaj nietoperzy z podrodziny mroczków z gatunkami występującymi w Ameryce;

 (2.2) zool. nietoperz z rodzaju wieczorków (2.1)

 (2.3) daw. gw-pl|Zagłębie Dąbrowskie. nietoperz

Wiktionary

  • Wieczorek – polskie nazwisko. W 2004 roku Polskę zamieszkiwało 49 385 osób o tym nazwisku.
  • Kopalnia Węgla Kamiennego „Wieczorek”
  • Jan Paweł Wieczorek – ojciec Endera ze zbioru opowiadań science-fiction Pierwsze spotkania w świecie Endera Orsona Scotta Carda

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Poznał ją na wieczorku tanecznym zorganizowanym przez hufiec.

 (1.3) Nasz dom kultury zaprasza na wieczorki z twórczością poetów ludowych.

 (2.1) Ten gatunek wieczorka żyje na Kubie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór mrz., wieczornica ż., wieczorynka ż., wieczorówka ż., podwieczorek mrz., wieczorki lm nm., wieczernik mrz.

 przym. wieczorny, wieczorowy

 przysł. wieczorkiem, wieczór

Wiktionary


wieczorem

w porze wieczornej; wieczorami, wieczorkiem


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) gdy zapada zmierzch

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: wieczór

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wpadnij do mnie wieczorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈt͡ʃɔrɛ̃m, AS: vʹi ̯ečorẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczorynka ż., wieczorówka ż., wieczór mrz., wieczernik mrz.

 przym. wieczorowy, wieczorny

 przysł. wieczór, wieczorami, wieczorkiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczór

Wiktionary


wieczorki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nycticeiini|Gervais|ref=tak., plemię nietoperzy z podrodziny mroczków;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wieczorek

Wiktionary

Wieczorki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Zawady.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Antoniego Padewskiego w Nowych Chlebiotkach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do plemięemienia wieczorków należą nietoperze z rodzaju ciemnolubków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczorek mzw./mrz., wieczór mrz.

Wiktionary


wieczorkiem

w porze wieczornej; wieczorami, wieczorem


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) zob. wieczorem.

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: wieczorek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wieczorkiem zaczęło się chmurzyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór m., wieczorek mzw./mrz.

 przysł. wieczorami, wieczorem, wieczór

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczór, wieczorem

Wiktionary


wieczorkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wieczorkiewicz – polski polityk, ekonomista, poseł
  • Antoni Wieczorkiewicz – polski historyk, muzeolog
  • Antoni Wieczorkiewicz – polski oficer, komunista
  • Bronisław Wieczorkiewicz – polski językoznawca i polonista
  • Lidia Milka-Wieczorkiewicz – polska historyk i dyplomata
  • Monika Wieczorkiewicz – polska lekkoatletka
  • Paweł Wieczorkiewicz – polski historyk, sowietolog, marynista
  • Tomasz Wieczorkiewicz vel Tommy Wiseau – amerykański reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy pochodzenia polskiego
  • Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz – polski oficer
  • Wojciech Wieczorkiewicz – polski reżyser teatrów lalkowych i filmów animowanych

Wikipedia


wieczorkowski

nazwisko


SJP.pl

Wieczorkowski:

  • Aleksander Jerzy Wieczorkowski (1929–2012) – polski dziennikarz
  • Elżbieta Wieczorkowska (1909–1980) – aktorka teatralna i filmowa
  • Jan Wieczorkowski (* 1972) – polski aktor

Wikipedia


wieczorkowy

wieczorek


SJP.pl

Patrz:

wieczorek

wieczornica

w gwarze środowiskowej: wieczorna impreza, zwłaszcza młodzieżowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kult. późnopopołudniowa lub wieczorna impreza połączona z prezentacjami artystycznymi, tańcami, itp. organizowana w świetlicach, domach kultury

 (1.2) daw. lud. wspólne śpiewanie, opowiadanie baśni w wiejskich chatach przy jesienno-zimowym przędzeniu lnu

 (1.3) daw. lud. kobieta biorąca udział w wieczornicy (1.2)

 (1.4) mitsłow. słowiańska postać mitologiczna, czarownica ukazująca się jako młoda dziewczyna

 (1.5) daw. wieczór

 (1.6) daw. pojawiająca się na wieczornym niebie planeta Wenus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poznali się podczas wieczornicy zorganizowanej przez strażaków z Wisły.

 (1.2) Maciejowa nie przyszła na wieczornicę do organiściny.

 (1.3) Jedna z wieczornic zawodziła rzewnym głosem.

 (1.4) Słowiańska wieczornica była, jak się zdaje, personifikacją „Gwiazdy Wieczornej” czyli Wenus.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór mrz., wieczorek mrz., wieczerza ż., wieczorynka ż., wieczorówka ż.

 czas. wieczerzać ndk.

 przym. wieczorny, wieczorowy

 przysł. wieczorem, wieczorami, wieczorkiem, wieczorowo, wieczór

Wiktionary


wieczorniej

rzadki stopień wyższy od przysłówka: wieczornie


SJP.pl


wieczornik

1. pokój, w którym spożywa się wieczerzę;
2. roślina z rodziny krzyżowych, rosnąca w Europie i Azji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych;

Wiktionary

Wieczornik (Hesperis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 25–50 gatunków roślin pochodzących z basenu Morza Śródziemnego oraz terenów Azji o umiarkowanym klimacie. Rośliny te rosną w lasach, na terenach skalistych, także na siedliskach ruderalnych. Wieczornik damski jest popularną rośliną ozdobną sadzoną w ogrodach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dalej nisko na zagonach rosły lub wiły się warzywa, żółte słoneczniki wzbijały się nad delikatnym lasem białego kminku; tu i ówdzie pod grzędami wyrastały czerwone gaszty i rozpierały się rozłożyste krzaki wieczorników.

Wiktionary


wieczorny

przymiotnik

 (1.1) odbywający się wieczorem, związany z końcem dnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest sycąca i lekkostrawna, doskonała na posiłek wieczorny. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈt͡ʃɔrnɨ, AS: vʹi ̯ečorny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczór m., wieczernik m., wieczernica ż., wieczerza ż., wieczorówka ż., wieczorynka ż., wieczorek mrz.

 przym. wieczorowy

 przysł. wieczorowo, wieczorem, wieczór

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczorowy

Wiktionary


wieczorówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. szkoła (najczęściej średnia), w której zajęcia odbywają się w systemie wieczorowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ostatniej klasie technikum został ojcem, więc przeniósł się do wieczorówki i poszedł do pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛt͡ʃɔˈrufka, AS: vʹi ̯ečorufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczorek mrz., wieczorynka ż., wieczór, wieczernik, wieczerza

 przym. wieczorowy, wieczorny

 przysł. wieczorowo, wieczorem, wieczór

Wiktionary


wieczorowo

przysłówek

 (1.1) co wieczór, wieczorem

 (1.2) na wieczór, jak na wieczór

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mirek uczy się wieczorowo.

 (1.2) Niestety nie zdążyłem ubrać się wieczorowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczornica ż., wieczór mrz., wieczorówka ż.

 przysł. wieczorami, wieczór

 przym. wieczorowy, wieczorny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczorami, wieczorem

Wiktionary


wieczorowy

przymiotnik od: wieczór


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o stroju, fryzurze, makijażu: odpowiedni na eleganckie wydarzenia odbywające się zwykle wieczorem

 (1.2) o studiach, szkole, nauce: odbywający się wieczorami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tutaj nie wejdziesz bez stroju wieczorowego.

 (1.2) Luśka skończyła liceum wieczorowe dla pracujących.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛt͡ʃɔˈrɔvɨ, AS: vʹi ̯ečorovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór m., wieczorek mrz., wieczernik m., wieczornica ż., wieczernica ż., wieczerza ż., wieczorówka ż., wieczorynka ż.

 przym. wieczorny

 przysł. wieczorowo, wieczorem, wieczór

Wiktionary


wieczorynka

wieczorny program dla dzieci nadawany w radiu lub telewizji; dobranocka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. program telewizyjny dla dzieci emitowany wieczorem;

Wiktionary

Wieczorynka (zamiennie: Dobranocka) – nadawany na antenie radiowej lub telewizyjnej krótki program dla dzieci na dobranoc, w radiu najczęściej w formie słuchowiska, w telewizji jako seriale animowane lub lalkowe. Pierwotnie nazwa ta używana była także na określenie bajek do czytania na dobranoc, np. zbiory dobranocek (wieczorynek), najpiękniejszych dobranocek czy dobranocek na każdy dzień roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaraz po wieczorynce pójdziesz spać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛt͡ʃɔˈrɨ̃nka, AS: vʹi ̯ečornka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczór mrz., wieczorek mrz., wieczornica ż., wieczorówka ż., wieczernik mrz., wieczerza ż.

 przym. wieczorynkowy, wieczorny, wieczorowy, wieczernikowy

 przysł. wieczorem, wieczór

 czas. wieczerzać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dobranocka

Wiktionary


wieczorynkowy

przymiotnik od: wieczorynka


SJP.pl


wieczyn

Wieczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Czermin.

Wieś wzmiankowana w 1284 jako Vetsino. Miejsce urodzenia Edmunda Taczanowskiego.

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Wieczyn, po jej zniesieniu w gromadzie Czermin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia


wieczystoksięgowy

przymiotnik

 (1.1) praw. związany z księgą wieczystą, księgami wieczystymi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. księga wieczysta ż.

Wiktionary


wieczystość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. przest. cecha tego, co jest wieczne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈt͡ʃɨstɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯ečystość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wieczysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieczność

Wiktionary


wieczysty

1. przestarzale: wieczny, nieprzemijający, wiecznotrwały
2. księgi wieczyste - urzędowe rejestry ujawniające ogół praw rzeczowych na nieruchomościach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podn. poet. który trwa wiecznie, który nie przemija

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈt͡ʃɨstɨ, AS: vʹi ̯ečysty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczystość ż., wieczność ż.

 przysł. wiecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieprzemijający, nieprzemijalny, wieczny, trwały, stały

Wiktionary


więcław

imię męskie


SJP.pl

  • imię Więcesław

Wikipedia


więcława

imię żeńskie


SJP.pl

Więcesława, Więcsława, Więcława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Więce- ("więcej") i -sława ("sława"). Znaczenie imienia: "ta, która ma więcej sławy". Pod wpływem języka czeskiego przyjęła się jego forma Wacława. Z kolei imię Wieńczysława mogło powstać w wyniku błędnego odczytania imienia Więcesława. Żeńska forma imienia Więcesław.

Więcesława imieniny obchodzi 18 lutego i 28 września.

Wikipedia


więcławek

nazwisko


SJP.pl


więcławice

2 miejscowości w Polsce:

  • Więcławice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Gniewkowo
  • Więcławice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Brudzeń Duży

Zobacz też: Więcławice Stare, Więcławice Dworskie

Wikipedia


więcławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Więcławy lub z nią związany


SJP.pl


więcławostwo

Więcław z małżonką; Więcławowie


SJP.pl


więcławowie

Więcław z małżonką; Więcławostwo


SJP.pl


więcławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Więcława lub z nim związany


SJP.pl


więcławski

nazwisko


SJP.pl


wiedeń

stolica Austrii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Austrii;

Wiktionary

Wiedeń (niem. Wien [viːn] ( odsłuchaj)) – stolica i największe miasto w Austrii położone w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem oraz miasto statutarne tworzące jednocześnie odrębny kraj związkowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiedeń jest stolicą Austrii.

 (1.1) Pasja turystyczno-krajoznawcza, która towarzyszyła mu przez całe życie, zawładnęła nim na dobre podczas studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim oraz nauki w Akademii Handlowej we Wiedniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛdɛ̃ɲ, AS: vʹi ̯edẽń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedeńczyk mos., wiedenka ż., wiedeńskość ż.

 przym. wiedeński, podwiedeński

Wiktionary


wiedeńczyk

mieszkaniec Wiednia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wiednia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈdɛ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: vʹi ̯edĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiedeń mrz.

:: fż. wiedenka ż.

 przym. wiedeński

Wiktionary


wiedenka

mieszkanka Wiednia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wiednia

Wiktionary

Kolej Warszawsko-Wiedeńska (Варшавско-Венская железная дорога, również Droga Żelazna Warszawsko-Wiedeńska) – linia kolejowa łącząca Warszawę z granicą zaboru austriackiego (Galicją). Była pierwszą linią kolejową na ziemiach ówczesnego Królestwa Polskiego i drugą w Imperium Rosyjskim. Pierwszy odcinek wybudowano w 1845 roku, a w 1912 została upaństwowiona przez władze rosyjskie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈdɛ̃nka, AS: vʹi ̯ednka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiedeń m.

:: fm. wiedeńczyk mos.

 przym. wiedeński

Wiktionary


wiedeński

przymiotnik od: Wiedeń (stolica Austrii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wiednia, związany z Wiedniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Walizka zaginęła ponoć na dworcu wiedeńskim, ale poeta dotarł do kraju, stając się w krótkim czasie apostołem i „papieżem” Awangardy.

 (1.1) Grywał na skrzypcach w jednej z wiedeńskich tancbud.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈdɛ̃j̃sʲci, AS: vʹi ̯edĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedeńskość ż., Wiedeń mrz., wiedeńczyk mos., wiedenka ż.

 przysł. po wiedeńsku

Wiktionary


wiedeńskość

wiedeński


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wiedeńskie, typowe dla Wiednia lub jej mieszkańców

Wiktionary

Patrz:

wiedeński

Przykłady

 (1.1) Adaptacja miała na celu przetłumaczyć wiedeńskość sztuki na warszawskość. Tylko że o tę warszawskość Hemarowską można by się i trzeba – posprzeczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiedeń mrz., wiedeńczyk mos., wiedenka ż.

 przym. wiedeński

 przysł. wiedeńsko

Wiktionary


więdnąć

1. o roślinach: tracić świeżość, jędrność; obumierać
2. przenośnie:
a) tracić siły; mizernieć
b) słabnąć, przemijać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) bot. o roślinach: tracić wodę w komórkach

 (1.2) tracić siły, słabnąć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod wpływem temperatury owoce zaczynają więdnąć i puszczać sok.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃ndnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: vʹi ̯ndnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więdnięcie

 czas. uwiędnąć, zwiędnąć

Wiktionary


więdnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|więdnąć.

Wiktionary

Więdnięcie – utrata turgoru w komórkach budujących organy roślin. Wyróżniane są trzy poziomy więdnięcia:

  • więdnięcie początkowe,
  • więdnięcie okresowe,
  • więdniecie trwałe.

Więdnięcie początkowe występuje często u roślin, zwykle o okresie dnia, gdy transpiracja jest wysoka. Nie powadzi do trwałych uszkodzeń i ustępuje po opadach deszczu lub w nocy, gdy roślina uzupełni deficyt wody.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. więdnąć

Wiktionary


wiedza

1. ogół wiadomości zdobytych dzięki badaniom, uczeniu się itp.;
2. zasób informacji z jakiejś dziedziny;
3. znajomość czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół posiadanych wiadomości

Wiktionary

Wiedza – termin używany powszechnie, istnieje wiele definicji tego pojęcia. Nowa Encyklopedia Powszechna definiuje wiedzę jako „ogół wiarygodnych informacji o rzeczywistości wraz z umiejętnością ich wykorzystywania”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego wiedza jest ogromna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛd͡za, AS: vʹi ̯eʒa

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wiedzieć

 przym. wiedzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) intelekt, mądrość, umiejętność

Wiktionary


wiedzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wieść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: vʹi ̯eʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wieść, zawieść

Wiktionary


wiedzieć

mieć wiedzę na temat czegoś; być zorientowanym w czymś, zdawać sobie sprawę z czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) mieć wiedzę na jakiś temat, mieć świadomość prawdziwości czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To pytanie jest retoryczne, ale czy wiecie, jak trzeba to zrobić?

 (1.1) (…) gdyby były same piękne chwile, nie wiedziałbym, że żyłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇d͡ʑɛ̇t͡ɕ, AS: vʹi ̯ėʒ́ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedza ż., wiadomość ż., wiedźma ż.

 czas. dowiadywać się ndk., dowiedzieć się dk.

 przym. wiedzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdawać sobie sprawę, orientować się, być pewnym, mieć pewność, być świadomym, umieć, potrafić

Wiktionary


wiedźma

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. w dawnych wierzeniach: kobieta, która ma wiedzę (głównie o leczeniu ludzi, przyrodzie i magii), określenie neutralne;

 (1.2) etn. od średniowiecza: kobieta mająca związek ze złymi mocami

 (1.3) pot. pogard. kobieta stara, brzydka, kłótliwa

Wiktionary

Wiedźma – wiedźmy to w dawnych wierzeniach istoty półdemoniczne (istoty pośrednie między demonami a ludźmi), pozostające w ścisłym związku z ludźmi lub ich duszami. Według dawnych wierzeń ludowych i w baśniach wiedźma to kobieta mająca związek ze złymi mocami, czarownica, zła wróżka. W języku potocznym wiedźma to pogardliwe określenie kobiety złej i brzydkiej (także jako wyzwisko).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Okrutna wiedźma uwięziła Jasia i Małgosię.

 (1.3) Już dłużej nie wytrzymam z tą wiedźmą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇d͡ʑma, AS: vʹi ̯ėʒ́ma

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wiedzieć

 przym. wiedźmowy, wiedźmi

 rzecz. wiedźmin mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) czarownica

 (1.3) jędza

Wiktionary


wiedźmi

wiedźma; wiedźmowy


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do wiedźmy

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z wiedźmą, dotyczący wiedźmy

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla wiedźmy, mający cechy wiedźmy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedźma ż., wiedźmin mos.

 przym. wiedźmowy, wiedźmowaty, wiedźmini

Wiktionary


wiedźmin

postać literacka stworzona przez Andrzeja Sapkowskiego w powieści fantastycznej "Cykl o wiedźminie" i "Saga o wiedźminie"; mężczyzna odpowiednio wyszkolony, wynajmowany do tropienia i zabijania potworów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. fant. człowiek poddany kontrolowanej mutacji, by jako najemnik zabijać potwory

Wiktionary

Wiedźmin – cykl książek polskiego pisarza fantasy Andrzeja Sapkowskiego i oparta na nim franczyza medialna oraz rodzaj najemnego łowcy potworów, który dał im nazwę.Tytułowi wiedźmini zajmują się odpłatnym zabijaniem potworów zagrażających bezpieczeństwu ludzi żyjących w świecie wiedźmina. Głównym bohaterem cyklu jest wiedźmin Geralt z Rivii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiedźmin był zmęczony, ale musiał iść dalej.

 (1.1) Grosza daj wiedźminowi / sakiewką potrząśnij.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇d͡ʑmʲĩn, AS: vʹi ̯ėʒ́mʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedźma ż., wiedźmiństwo n.

 przym. wiedźmiński, wiedźmini, wiedźminowy, wiedźmowy, wiedźmi

Wiktionary


wiedźmini

przymiotnik

 (1.1) rzad. związany z wiedźminem, dotyczący wiedźmina

 (1.2) rzad. taki jak u wiedźmina

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) rzad. należący do wiedźmina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedźmin mos.

 przym. wiedźmi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiedźmiński

 (1.2) wiedźmiński

 (2.1) wiedźmiński

Wiktionary


wiedźminka

wiedźmin


SJP.pl

Patrz:

wiedźmin

wiedźmiński

wiedźmin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wiedźminem, dotyczący wiedźmina

 (1.2) taki jak u wiedźmina

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do wiedźmina

Wiktionary

Patrz:

wiedźmin

Powiązane:

 rzecz. wiedźmin mos.

 przym. wiedźmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiedźmini

 (1.2) wiedźmini

 (2.1) wiedźmini

Wiktionary


wiedźmińskość

wiedźmiński


SJP.pl

Patrz:

wiedźmiński

wiedźmowaty

1. przypominający wiedźmę, podobny do wiedźmy;
2. potocznie: brzydki, zły i kłótliwy


SJP.pl


wiedźmowy

wiedźma; wiedźmi


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiedźmą, dotyczący wiedźmy

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do wiedźmy, będący jej własnością

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedźma ż., wiedźmiość ż., wiedźmowatość ż., wiedźmowość ż., wiedźmin m., wiedźmińskość ż.

 przym. wiedźmi, wiedźmowaty, wiedźmiński

 przysł. wiedźmińsko

Wiktionary


wiedzowy

wiedza, np. konkurs wiedzowy, quiz wiedzowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiedzą, dotyczący informacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed zawodnikami takie zadania jak ułożenie hasła i wiersza o swojej miejscowości, rozpoznawanie charakterystycznych miejsc i obiektów oraz quiz wiedzowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiedza ż.

 czas. wiedzieć ndk.

Wiktionary


wiej.

skrót

 (1.1) = wiejski

Wiktionary


wieja

rzadko: wichura; zawierucha


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Alina Wieja – polska pisarka, dziennikarka i działaczka chrześcijańska
  • Henryk Wieja – polski działacz ewangelikalny, lekarz

Wikipedia


wiejaczka

wiejadło, wiewidło; dawniej:
1. ręczna szufelka do wiania zboża;
2. przyrząd do tłoczenia powietrza, wachlarz


SJP.pl


wiejadło

wiejaczka, wiewidło;
1. ręczna szufelka do wiania zboża;
2. dawniej: przyrząd do tłoczenia powietrza, wachlarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. prymitywne narzędzie do oddzielania plewaew od ziarna w formie szufli, wideł lub płaskiego kosza;

Wiktionary

Wiejadło – narzędzie do oddzielenia ziarna od plew, w formie podobnej do wideł lub szufli. Było używane od starożytności, a w wielu regionach świata używane jest do dziś.

Przy silnym wietrze podrzucano wiejadłem ziarno wymieszane z plewami. Ziarno spadało na klepisko, a plewy były porywane przez wiatr. Zastępowane przez dużo wydajniejszą wialnię.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ma On wiejadło w ręku i oczyści swój omłot: pszenicę zbierze do spichlerza, a plewy spali w ogniu nieugaszonym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ˈjadwɔ, AS: vʹi ̯ėi ̯adu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wianie n., wiatr m., wialnia ż.

 czas. wiać ndk.

Wiktionary


wiejak

nazwisko


SJP.pl


wiejce

Wiejce (niem. Waitze) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Skwierzyna, nad brzegiem Warty, otoczona lasami Puszczy Noteckiej.

Wikipedia


wiejkowo

Wiejkowo (niem. Groß Weckow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin.

Z miejscowości tej pochodzi cukiernik Paweł Małecki, mieszkał tam do 24 roku życia. W Wiejkowie w latach pracował w miejscowej szkole w latach 1882–1889 niemiecki pedagog i spółdzielca Karl Sparr

Wikipedia


wiejski

pochodzący ze wsi, charakterystyczny dla wsi; rustykalny, kmiecy, ludowy, chłopski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wsią, dotyczący wsi, pochodzący ze wsi

przymiotnik jakościowy

 (2.1) pot. pejor. niemodny, żenujący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jechali na północ, oddalając się od jeziora, podążając zrytą koleinami wiejską drogą.

 (1.1) Oto w Polsce mamy dwa kraje, de facto dwie Polski – wiejską i miejską. Te dwie Polski oddziela od siebie znaczny, wręcz dramatyczny, dystans.

 (2.1) Mieliśmy bekę, jak Ewa przyszła do szkoły w jakichś wiejskich białych spodniach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇jsʲci, AS: vʹi ̯ėi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiowy mos., wieś ż., wieśniak m., wieśniaczka ż., wiejskość ż., wsiok mos.

 przym. wioskowy, wsiowy

 przysł. wiejsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. wiej.; wioskowy, rustykalny; pogard. wsiowy

 (2.1) niemodny, obciachowy, żenujący

Wiktionary


wiejsko

przysłówek

 (1.1) charakterystycznie dla wsi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiejski, wsiowy

 rzecz. wsiowy mos., wieśniak mos., wieśniaczka ż., wiejskość ż., wieś ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rustykalnie

Wiktionary


wiejskość

zespół cech charakterystycznych dla wsi i wieśniaków; rustykalność, chłopskość, ludowość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wiejskie; cecha tych, którzy są wiejscy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiejski, wsiowy

 przysł. wiejsko

 rzecz. wsiowy mos., wieś ż., wsiok mos.

Wiktionary


wiek

1. okres obejmujący 100 lat; stulecie,
2. przeciąg czasu od urodzin do danej chwili lub do śmierci człowieka lub zwierzęcia; czas istnienia czegoś, liczba lat przeżytych,
3. okres wyróżniający się czymś szczególnym; epoka, lata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) czas, jaki ktoś już przeżył, jaki coś przeżyło

 (1.2) sto lat;

 (1.3) pewna charakterystyczna epoka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: wieko

Wiktionary

Stulecie, Wiek (skrót: w.) – jednostka miary czasu równa 100 latom, liczona od roku kończącego się cyframi "01" do najbliższego roku kończącego się dwoma zerami, np. od 1501 do 1600 to wiek XVI. W odniesieniu do lat przed naszą erą (p.n.e.) wiek zaczyna się rokiem z dwoma zerami, a kończy cyframi "01", np. od 500 p.n.e. do 401 p.n.e. to wiek V wiek p.n.e. Numery wieków w języku polskim zapisuje się zwyczajowo cyframi rzymskimi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W jakim jesteś wieku?

 (1.2) W XVI wieku Polska i Litwa przeżyły szczególny rozkwit.

 (1.3) W walce o władzę Japonia wkroczyła w wiek wojen domowych zwanych okresem wojen prywatnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛk, AS: vʹi ̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieczniak mzw., wieczność ż., wiekowość ż., wiekuistość ż.

 przym. wieczny, wiekowy, wiekuisty, długowiekowy

 przysł. wiecznie, wiekowo, wiekuiście

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) stulecie

 (1.3) epoka, czasy

Wiktionary


wiekiera

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. maczuga

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ˈcɛra, AS: vʹi ̯ėḱera

Wiktionary


wiekizm

dyskryminacja ze względu na wiek; ageizm, ageism


SJP.pl

Ageizm (ang. agism i ageism, od age „wiek”, wym. ejdżyzm; także: wiekizm) – dyskryminacja ze względu na wiek. Najczęściej, choć nie zawsze, dotyczy problemów na rynku pracy (tak z jej znalezieniem, jak i utrzymaniem). Widoczny jest także w lekceważącym traktowaniu osób starszych oraz braku oferty rozrywkowej i rekreacyjnej.

Wikipedia


wieko

uchylna lub zdejmowana część jakiegoś przedmiotu, np. skrzyni, służąca jako przykrycie; pokrywa, przykrywa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wierzchnia część skrzyni, trumny lub walizki stanowiąca jej zamknięcie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛkɔ, AS: vʹi ̯eko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wieczko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pokrywa, dekiel, klapa

Wiktionary


wiekopomność

cecha czegoś godnego pamiętania i mającego nieprzemijającą wartość


SJP.pl


wiekopomny

godny pamiętania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) godny pamiętania, zachowania w pamięci na wieki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To była niezapomniana, wiekopomna chwila!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛkɔˈpɔ̃mnɨ, AS: vʹi ̯ekopõmny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiekopomność ż.

 przysł. wiekopomnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niezapomniany, pamiętny, niezatarty, nieśmiertelny

Wiktionary


wiekować

1. potocznie: przebywać, pozostawać gdzieś długo lub zbyt długo;
2. dawniej: istnieć przez wieki, nieskończenie długo, na zawsze; trwać


SJP.pl


wiekowy

przymiotnik od: wiek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) liczący lub trwający wiek bądź wiele wieków, wiele lat

 (1.2) o człowieku: bardzo stary, liczący wiele lat

 (1.3) przym. od wiek (w znaczeniu ilości lat)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯ekovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiek m., wiekowość ż., wieczność ż.

 przysł. wiekowo

 przym. wieczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sekularny

 (1.2) leciwy, niemłody, posunięty w latach, poet. przyprószony siwizną, sędziwy, stary, książk. w jesieni życia, w podeszłym wieku

Wiktionary


większość

1. większa liczebnie część jakiejś zbiorowości;
2. rzadko: większa część czegoś w odniesieniu do pozostałej części


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) większa część jakichś rzeczy lub jakiejś grupy osób; więcej niż połowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Większość maszyn nie nadaje się do użytku, ponieważ są już zużyte.

 (1.1) Kandydat przeszedł większością głosów.

 (1.1) Większość programistów tej firmy pochodzi z jej okolic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃ŋkʃɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯ŋkšość

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiększać ndk., powiększyć dk.

 przym. większościowy, większy

Wiktionary


większościowo

większościowy


SJP.pl

Patrz:

większościowy

większościowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z większością, dotyczący większości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przepływ nośników większościowych nazywany jest prądem dyfuzyjnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. większość ż.

 przym. większy

Wiktionary


większy

1. stopień wyższy od przymiotnika: duży;
2. stopień wyższy od przymiotnika: wielki


SJP.pl

forma przymiotnika, stopień wyższy od wielki, duży

 (1.1) przewyższający coś rozmiarami, wielkością

 (1.2) przewyższający coś siłą, natężeniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Profesor wzbudzał zaufanie większego grona.

 (1.1) Mam doświadczenie w kierowaniu większymi grupami pracowników.

 (1.1) Po drugiej stronie ulicy jest większy wybór asortymentu.

 (1.1) Nigdy nie byłem w mieście większym niż Warszawa.

 (1.2) Więźniowie byli zmuszani do coraz większego wysiłku.

 (1.2) W dzieciństwie robiłem większe głupstwa.

 (1.2) Nie mam większego wpływu na to, co robi moja żona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃ŋkʃɨ, AS: vʹi ̯ŋkšy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. większość ż., większościowość ż., powiększanie n., powiększenie n., zwiększanie n., zwiększenie n., większościówka ż.

 czas. powiększać ndk., powiększyć dk., zwiększać ndk., zwiększyć dk.

 przym. większościowy

 przysł. większościowo

Wiktionary


większyce

Większyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Wiegschütz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Reńska Wieś.

W latach 1945–54 siedziba gminy Większyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


wiekuistka

australijska roślina z rodziny astrowatych; złociszek


SJP.pl

Wiekuistka, złociszek, susz (Ammobium R. Br.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje trzy gatunki). Rośliny te występują we wschodniej i południowo-wschodniej Australii.

Wiekuistka rozgałęziona jest gatunkiem uprawianym ze względu na długotrwałe kwitnienie. Kwiatostany wykorzystuje się także na suche wieńce i w bukietach zimowych.

Wikipedia


wiekuistość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wiekuiste; cecha tych, którzy są wiekuiści

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiekuisty

 przysł. wiekuiście

 rzecz. wiek mrz.

Wiktionary


wiekuisty

nieograniczony w czasie, istniejący, trwający zawsze


SJP.pl


wiela

zaimek pytajny

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ile

Wiktionary

Wiela – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Mieścisko.

Wieś królewska należąca do starostwa mieściskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Zobacz też: Wielanowo, Wielany, Wielawino

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiela jest na zygorze?Która jest godzina?

Wiktionary


wielądek

nazwisko


SJP.pl


wieland

[czytaj: wilant] nazwisko


SJP.pl


wielanek

nazwisko


SJP.pl


wielanowo

Wielanowo (dawniej:niem. Villnow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Grzmiąca.

1 km na północny wschód od wsi znajduje się stacja kolejowa Wielanowo.

Wikipedia


wielawino

Wielawino (dawniej:niem. Flackenheide) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Grzmiąca. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 171.

Wikipedia


wielbarczanin

mieszkaniec Wielbarku (miasta w Polsce)


SJP.pl


wielbarczanka

mieszkanka Wielbarku (miasta w Polsce)


SJP.pl


wielbark

1. miasto w Polsce;
2. osada w Polsce;
3. część Malborka


SJP.pl

Wielbark (niem. Willenberg) – miasto w Polsce położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark, której jest siedzibą.

Położony jest przy ujściu rzeki Sawicy do Omulwi, w otoczeniu lasów. Znajduje się tu stacja kolejowa (linia PKP Ostrołęka – Olsztyn, Wielbark – Nidzica), przystanek PKS, apteka, ośrodek zdrowia, poczta, sklepy, karczma, stacja paliw; dawniej istniało kino.

Wikipedia


wielbarski

Wielbark


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wielbarkiem, dotyczący Wielbarku

Wiktionary

Patrz:

Wielbark

Powiązane:

 rzecz. Wielbark mrz., wielbarczanin m., wielbarczanka ż.

Wiktionary


wielbić

otaczać kogoś czcią i miłością


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) otaczać kogoś uwielbieniem i miłością

 (1.2) przest. czcić, oddawać cześć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlbʲit͡ɕ, AS: vʹi ̯elbʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielebny mos., wielbienie n., wielbiciel m., wielbicielka ż.

 czas. uwielbiać

 przym. wielebny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) adorować, opiewać, czuć sympatię, kochać, lubić, przest. miłować, pałać miłością, pożądać, ubóstwiać, uwielbiać, książk. żywić uczucie

 (1.2) czcić, darzyć czcią, oddawać cześć

Wiktionary


wielbiciel

1. osoba uwielbiająca, podziwiająca kogoś lub coś; zwolennik, miłośnik, amator;
2. książkowo: mężczyzna zabiegający o względy kobiety; amant, adorator, uwodziciel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. osoba, która wielbi kogoś lub coś

 (1.2) książk. adorator

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛlˈbʲit͡ɕɛl, AS: vʹi ̯elbʹićel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbicielka

 czas. uwielbiać, wielbić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) adorator

Wiktionary


wielbicielka

1. kobieta uwielbiająca, podziwiająca kogoś lub coś; zwolenniczka, miłośniczka, amatorka;
2. książkowo: kobieta zabiegająca o względy mężczyzny; amantka, adoratorka, uwodzicielka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: wielbiciel

Wiktionary

Wielbicielka (tytuł oryg. Swimfan) – amerykański film fabularny (thriller) z 2002 roku, tuż po premierze okrzyknięty „Fatalnym zauroczeniem dla młodzieżowej widowni”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlbʲiˈt͡ɕɛlka, AS: vʹi ̯elbʹićelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbiciel

 czas. uwielbiać, wielbić

Wiktionary


wielbienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wielbić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛlˈbʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: vʹi ̯elbʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wielbić

 przym. wielebny

 rzecz. wielebny mos.

Wiktionary


wielbrandowo

Wielbrandowo – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Skórcz przy drodze wojewódzkiej nr 234.

Wieś królewska w starostwie osieckim w powiecie nowskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


wielbłąd

duży ssak z rodziny wielbłądowatych, wykorzystywany jako zwierzę użytkowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Camelus|Linnaeus|ref=tak., duży afrykański i azjatycki ssak kopytny z rodziny wielbłądowatych, z charakterystycznym jednym lub dwoma garbami;

 (1.2) samiec wielbłąda (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A tymczasem wielbłądy pędziły jak huragan po błyszczących od księżyca piaskach.

 (1.2) Chłopiec prowadził wielbłąda i wielbłądzicę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlbwɔ̃nt, AS: vʹi ̯elbu̯õnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłądnik mos., wielbłądziątko n., wielbłądzię n., wielbłądka ż., wielbłądki lm nm., wielbłądowate lm nm., wielbłądkowate lm nm.

:: zdrobn. wielbłądek mzw.

:: fż. wielbłądzica ż.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. okręt pustyni

Wiktionary


wielbłądek

1. młode wielbłąda; wielbłądziątko, wielbłądzię;
2. zdrobnienie od: wielbłąd; wielbłądzik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. młode wielbłąda

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: wielbłądka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za wielbłądzicą dreptał śliczniutki wielbłądek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłąd mzw., wielbłądnik mos., wielbłądziątko n., wielbłądzica ż., wielbłądzię n., wielbłądka ż., wielbłądowate lm nm., wielbłądkowate lm nm.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielbłądziątko, wielbłądzię

Wiktionary


wielbłądka

1. młode wielbłąda; wielbłądziątko, wielbłądzię;
2. zdrobnienie od: wielbłąd; wielbłądzik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. owad z rodzaju nazwa systematyczna|Phaeostigma|Navás|ref=tak.

 (1.2) ent. nazwa systematyczna|Ptilodon capucina|Linnaeus., motyl z rodziny garbatkowatych zamieszkujący niemal całą Palearktykę;

 (1.3) daw. wielbłądzica

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skrzydła wielbłądek są bogato żyłkowane.

 (1.2) Gąsienice wielbłądek charakteryzuje zmienność ubarwienia.

 (1.3) Młody kalif gnał na swej wielbłądce w kierunku oazy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłąd mzw., wielbłądek mzw., wielbłądki lm nm., wielbłądnik mos., wielbłądziątko n., wielbłądzię n., wielbłądzica ż., wielbłądowate lm nm., wielbłądkowate lm nm.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wiechcica wielbłądka, wiechetka wielbłądka

Wiktionary


wielbłądki

1. młode wielbłąda; wielbłądziątko, wielbłądzię;
2. zdrobnienie od: wielbłąd; wielbłądzik


SJP.pl

Wielbłądki (Raphidioptera) – reliktowa grupa drapieżnych owadów o przeobrażeniu zupełnym, dwóch parach skrzydeł, wydłużonej głowie i długim, ruchliwym przedtułowiu, z profilu przypominającym wielbłąda, obejmująca około 210 współcześnie żyjących, opisanych naukowo gatunków związanych ze środowiskiem leśnym. Są klasyfikowane w randze rzędu Raphidioptera, który wraz z sieciarkami (Neuroptera s. str.) i wielkoskrzydłymi (Megaloptera) jest zaliczany do kladu Neuropterida. Szacuje się, że na świecie jest około 260 gatunków wielbłądek.

Wikipedia


wielbłądkowate

rodzina drapieżnych owadów z rzędu wielbłądek


SJP.pl

Wielbłądkowate (Raphidiidae) – rodzina drapieżnych owadów z rzędu wielbłądek (Raphidioptera) o holarktycznym zasięgu występowania. Obejmuje ponad 180 gatunków. W Europie występuje około 70, z czego w Polsce stwierdzono 9 gatunków. Gatunki wielbłądek są bardzo trudne do rozróżnienia. Przykładowymi przedstawicielami rodziny są – występujące również w Polsce – wielbłądka żółtonoga (Raphidia flavipes) i wielbłądka pospolita (Phaeostigma notata).

Wikipedia


wielbłądkowaty

o cechach wielbłądkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


wielbłądnik

człowiek opiekujący się wielbłądami i prowadzący je w podróży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) poganiacz wielbłądów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Nie znalazłem już wielbłądników — mówił — i goniłem za nimi, ale napróżno.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłąd mzw., wielbłądek mzw., wielbłądziątko n., wielbłądzica ż., wielbłądzię n., wielbłądka ż., wielbłądowate lm nm., wielbłądkowate lm nm.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary


wielbłądowate

rodzina dużych ssaków łożyskowych z rzędu parzystokopytnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Camelidae|Gray|ref=tak., rodzina dużych, roślinożernych ssaków łożyskowych;

Wiktionary

Wielbłądowate (Camelidae) – rodzina dużych, roślinożernych ssaków łożyskowych z rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Introdukowane do Australii wielbłądowate wtórnie zdziczały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłąd mzw., wielbłądek mzw., wielbłądnik mos., wielbłądziątko n., wielbłądzica ż., wielbłądzię n., wielbłądka ż., wielbłądkowate lm nm.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary


wielbłądowaty

o cechach wielbłądowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


wielbłądzi

1. wielbłąd;
2. styl wielbłądzi - w programowaniu: zapisywanie poszczególnych członów nazw (procedur, zmiennych itp.) bez spacji i wielką literą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący, odnoszący się do wielbłąda

 (1.2) wykonany z wełny lub skóry wielbłąda

 (1.3) mający kolor płowy z odcieniem karmelowym, taki jak kolor sierści wielbłąda

 (1.4) charakterystyczny dla wielbłąda, mający cechy wielbłąda

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Tak więc kolor „camelowy” to po polsku „wielbłądzi”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛlbˈwɔ̃ɲd͡ʑi, AS: vʹi ̯elbu̯õńʒ́i

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłądzię n., wielbłądowate nmos., wielbłądnik mos., wielbłądek mzw., wielbłąd mzw., wielbłądzica ż., wielbłądziątko n., wielbłądka ż.

Wiktionary


wielbłądziątko

pieszczotliwe zdrobnienie od: wielbłądzię; wielbłądek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wielbłądzię (młody wielbłąd)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlbwɔ̃ɲˈd͡ʑɔ̃ntkɔ, AS: vʹi ̯elbu̯õńʒ́õntko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłądnik m., wielbłądzię n., wielbłądek m., wielbłądka ż., wielbłądowate nmos., wielbłądzica ż., wielbłąd mzw.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty

Wiktionary


wielbłądzica

samica wielbłąda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica wielbłąda

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlbwɔ̃ɲˈd͡ʑit͡sa, AS: vʹi ̯elbu̯õńʒ́ica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłądnik m., wielbłądziątko n., wielbłądzię n., wielbłądek m., wielbłądka ż.

:: fm. wielbłąd m.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. wielbłądka

Wiktionary


wielbłądzię

młode wielbłąda, mały wielbłąd; wielbłądek; wielbłądziątko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. młode wielbłąda

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilka wielbłądziąt z naszego stada widział już weterynarz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielbłąd mzw., wielbłądek mzw., wielbłądnik mos., wielbłądziątko n., wielbłądzica ż., wielbłądka ż., wielbłądowate lm nm., wielbłądkowate lm nm.

 przym. wielbłądzi, wielbłądowaty, wielbłądkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielbłądek, wielbłądziątko

Wiktionary


wielbłądzik

zdrobnienie od: wielbłąd; wielbłądek


SJP.pl


wielce

w dużym stopniu; bardzo, ogromnie, nadzwyczajnie


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób znaczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkość ż., wielość ż., wielorakość ż., powielanie n., powielenie n., powielacz m.

 czas. powielać ndk., powielić dk.

 przym. wielki, wieloraki, wielgachny

 licz. wiele, wieloraki

 zaim. wiele

 przysł. wiele

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bardzo, mocno, gigantycznie, nadzwyczaj, niesłychanie, niezmiernie, niezwykle, ogromnie, obficie, przesadnie, silnie, wybitnie, wysoce, wysoko, znacznie, znacząco, ekstremalnie, w dużej/znacznej mierze, w dużym/znacznym stopniu

Wiktionary


wiele

zaimek liczebny nieokreślony, oznaczający wielką liczbę kogoś lub czegoś; dużo, mnóstwo, sporo, multum


SJP.pl

zaimek liczebny nieokreślony

 (1.1) duża ilość, duża liczba czegoś lub kogoś

zaimek rzeczowny

 (3.1) …wstawiany czasem w miejsce podmiotu domyślnego

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 3 podstawowe
  • Wiele – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Mrocza
  • Wiele – część wsi Obidza w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Wiele – wieś w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Karsin
  • Wiele – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Barwice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele gatunków roślin bezpowrotnie wyginęło.

 (2.1) Wiele chciałbym ci powiedzieć, nie mam jednak czasu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlɛ, AS: vʹi ̯ele

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielość ż.

 przym. wielki, wielgachny

 temsłow. wielo-

 przysł. wielo-, wielce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mnóstwo

 (2.1) dużo

Wiktionary


wieleba

nazwisko


SJP.pl


wielebniczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. duchowny katolicki

Wiktionary


wielebniejszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: wielebny


SJP.pl


wielebność

honorowy tytuł duchownego


SJP.pl


wielebnów

Wielebnów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łopuszno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


wielebny

przymiotnik używany przy tytułowaniu osób duchownych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przydomek stosowany do grzecznościowego tytułowania osób duchownych

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. rel. ksiądz, duchowny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witamy wielebnego księdza dziekana.

 (2.1) Prosimy wielebnych o zajmowanie miejsc w rzędach przed ołtarzem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielebność ż., uwielbienie n., wielbienie n.

 czas. wielbić ndk., uwielbiać ndk.

 przysł. wielebnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czcigodny

Wiktionary


wielechowski

nazwisko


SJP.pl


wieleci

Wieleci, Wieletowie, Wilcy, Lucice, Lutycy – grupa plemienna Słowian połabskich, zamieszkujących od co najmniej VIII wieku tereny między dolną Odrą a Łabą, wywodząca się z Pomorza Przedodrzańskiego. W źródłach pisanych z czasów Karola Wielkiego nazywani również: Wiltzi, Vultzi, Welatabowie. Wieleci obok Obodrzyców i Serbów należeli do Słowian połabskich. Geograf Bawarski podaje, że na ziemiach Wieletów znajdowało się 95 grodów.

Wikipedia


wielęcin

  • Wielęcin – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Somianka
  • Wielęcin – osada leśna w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Zatory
  • Nowy Wielęcin – część wsi Huta Podgórna w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Somianka

Wikipedia


wielecki

przymiotnik od: Wieleci (grupa Słowian połabskich)


SJP.pl


wielekroć

wiele razy, wielokrotnie; wielokroć, po wielekroć, po wielokroć, powielekroć, powielokroć


SJP.pl


wieleń

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wieleń (daw. Wieleń nad Notecią; niem. Filehne, niemiecka część 1927–1939 Deutsch Filehne) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, położone nad Notecią, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wieleń.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlɛ̃ɲ, AS: vʹi ̯elẽń

Wiktionary


wielena

wielena plamowstęg - gatunek motyla


SJP.pl


wielenianin

mieszkaniec miasta: Wieleń


SJP.pl


wielenianka

mieszkanka miasta: Wieleń


SJP.pl


wielenin

Wielenin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, w gminie Uniejów.

Wikipedia


wieleński

przymiotnik od: Wieleń


SJP.pl


wielesetkilometrowy

mający długość wieluset kilometrów, wynoszący wieleset kilometrów


SJP.pl


wielesettysięczny

przymiotnik

 (1.1) liczący wiele setek tysięcy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z Chin wyruszył wielesettysięczny tłum osadników.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielotysięczny

Wiktionary


wielewo

2 miejscowości w Polsce:

  • Wielewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Wielewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Barciany

Wikipedia


wieleż

liczebnik nieokreślony "wiele" wzmocniony partykułą ekspresywną -ż


SJP.pl


wielgachność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielgachne; cecha tych, którzy są wielgachni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielgachny

 przysł. wielgachnie

Wiktionary


wielgachny

przymiotnik

 (1.1) zgrub. od: wielki

 (1.2) jeszcze większy od wielkiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po przerwie wtoczono na scenę wielgachną machinę, huczącą i warczącą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛlˈɡaxnɨ, AS: vʹi ̯elgaχny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkość ż., wielgachność ż.

 czas. powiększać ndk., powiększyć dk.

 przym. wielki, niewielki, wielgi

 formsłow. wielko-, wielo-

 licz. wiele

 przysł. wielo-, wielce, wiele

 zaim. wiele

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ogromny, olbrzymi, monstrualny

Wiktionary


wielgaśny

potocznie: bardzo wielki


SJP.pl


wielgat

nazwisko


SJP.pl


wielgi

przymiotnik

 (1.1) stpol. wielki

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielgachny

Wiktionary


wielgie

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. jezioro w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 4
  • Wielgie – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Zbójno
  • Wielgie – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Wielgie
  • Wielgie – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Ostrówek
  • Wielgie – wieś w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Ciepielów

Wikipedia


wielgomłyński

przymiotnik od: Wielgomłyny


SJP.pl


wielgomłyny

  • Wielgomłyny – wieś w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Wielgomłyny
  • Wielgomłyny – kolonia w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Wielgomłyny
  • Wielgomłyny – gmina
  • Wielgomłyny – dawna gromada

Wikipedia


wielgosz

nazwisko


SJP.pl

  • Agnieszka Wielgosz (ur. 1972) – polska aktorka
  • Anna Wielgosz (ur. 1993) – polska lekkoatletka
  • Bartosz Wielgosz (ur. 1973) – polski muzyk
  • Przemysław Wielgosz (ur. 1969) – dziennikarz i publicysta lewicowy
  • Roman Wielgosz (1920–1988) – polski żużlowiec

Wikipedia


wielgus

nazwisko, m.in. Stanisław Wielgus - arcybiskup, współpracownik PRL-owskiej służby bezpieczeństwa


SJP.pl

Wielgus – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Kazimierza Wielka.

Do 1954 roku siedziba gminy Nagórzany, a w latach 1973–1976 gminy Wielgus. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


wielica

wielica zaczepka - gatunek ćmy z rodziny garbatkowatych


SJP.pl

Wielica (Peridea) – rodzaj motyli z rodziny garbatkowatych.

Motyle o krępym, gęsto owłosionym ciele. Głowa jest zaopatrzona w niecałkowicie owłosione oczy złożone i uwstecznioną ssawkę, natomiast pozbawiona jest przyoczek. Czułki osiągają ⅓ długości przedniego skrzydła i wykazują znaczny dymorfizm płciowy w budowie, będąc obustronnie grzebykowanymi u samca, zaś piłkowanymi lub ząbkowanymi u samicy. Kształt tułowia jest gruby i krótki. Skrzydło przedniej pary ma wydłużony wierzchołek, skośną krawędź zewnętrzną i ząb na krawędzi tylnej. Skrzydło tylne jest owalne. Odnóża tylnej pary mają dwie pary ostróg na goleniach. Duży odwłok ma cylindryczny kształt.

Wikipedia


wielichów

Wielichów – kolonia w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Sulików.

W latach 1975–1998 kolonia administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Do 2023 r. miejscowość była kolonią wsi Stary Zawidów.

Wielichów to niewielka kolonia o długości około 1 km, leżąca na Pogórzu Izerskim, na skraju Wysoczyzny Siekierczyńskiej i Obniżenia Zawidowskiego, na wysokości około 260–280 m n.p.m.

Wikipedia


wielichowianin

mieszkaniec Wielichowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


wielichowianka

mieszkanka Wielichowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


wielichówko

Wielichówko (niem. Münsterberg) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Kobylanka, położona 6 km na północ od Kobylanki (siedziby gminy) i 13 km na północny zachód od Stargardu (siedziby powiatu).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


wielichowo

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wielichowo (pol. hist. także Ciołkowo, 1943-1945 niem. Wiesenstadt) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie grodziskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wielichowo.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlʲiˈxɔvɔ, AS: vʹi ̯elʹiχovo

Wiktionary


wielichowski

przymiotnik od: Wielichowo


SJP.pl


wielicki

przymiotnik od: Wieliczka, Wieliczki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wieliczki, związany z Wieliczką, pochodzący z Wieliczki

 (1.2) dotyczący Wieliczek, związany z Wieliczkami, pochodzący z Wieliczek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlʲit͡sʲci, AS: vʹi ̯elʹicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. Wieliczka ż., wieliczanin mos., wieliczanka ż.

 (1.2)

 rzecz. Wieliczki nmos., wieliczczanin m., wieliczczanka ż.

Wiktionary


wieliczanin

mieszkaniec Wieliczki, Wieliczek lub Wielic


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wieliczki; osoba z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wieliczka ż.

:: fż. wieliczanka ż.

 przym. wielicki

Wiktionary


wieliczanka

mieszkanka Wieliczki lub Wieliczek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wieliczki; kobieta z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wieliczka ż.

:: fm. wieliczanin mos.

 przym. wielicki

Wiktionary


wieliczka

1. miasto w Polsce;
2. kopalnia soli kamiennej w Wieliczce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsza żona dziadka Zdziśka była Małopolanką spod Wieliczki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlʲit͡ʃka, AS: vʹi ̯elʹička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieliczanin mos., wieliczanka ż.

 przym. wielicki

Wiktionary


wieliczki

1. miasto w Polsce;
2. kopalnia soli kamiennej w Wieliczce


SJP.pl

Wieliczki (niem. Wielitzken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Wieliczki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Wieliczki.

Wikipedia


wieliczko

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jewgienij Wieliczko – kazachski biegacz narciarski
  • Henryk Wieliczko – polski działacz zbrojnego podziemia niepodległościowego
  • Konstantin Wieliczko – rosyjski wojskowy
  • Marta Wieliczko – polska wioślarka
  • Mieczysław Wieliczko – polski historyk
  • Władimir Wieliczko – radziecki polityk

Wikipedia


wielikaja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na zachodzie europejskiej części Rosji, uchodzi deltą do jeziora Pejpus;

Wiktionary

  • Wielikaja – rzeka w europejskiej części Rosji, w obwodzie pskowskim
  • Wielikaja – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) hist. Wielka

Wiktionary


wielimie

jezioro


SJP.pl

Wielimie (niem. Vilmsee) – jezioro w woj. zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Szczecinek, leżące na terenie Pojezierza Drawskiego.

Przez Wielimie przepływa rzeka Gwda, wpada też do niego rzeka Nizica (zwana Niezdobną), wypływająca z jeziora Trzesiecko, leżącego tuż obok Szczecinka.

Wikipedia


wielimowo

Wielimowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn. W skład wsi wchodzi położona po drugiej stronie jeziora osada Danków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


wieliński

nazwisko


SJP.pl


wielistowo

Wielistowo (kaszb. Wiélëstowò) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce.

Według danych na dzień 31 grudnia 2011 roku wieś zamieszkuje 156 mieszkańców.

Wikipedia


wieliszew

Wieliszew – wieś sołecka w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Wieliszew. Położona w Kotlinie Warszawskiej, 30 km na północ od centrum Warszawy, nieopodal płd. brzegu Zalewu Zegrzyńskiego, otoczona trzema kompleksami leśnymi oraz siecią kanałów i jezior Doliny Wieliszewskiej.

Wikipedia


wieliszewo

Wieliszewo (kaszb. Wielëszewò) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Potęgowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

  • Wieliszewo. powiatslupsk.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-06)].

Wikipedia


wieliszewski

Wieliszew


SJP.pl

Patrz:

Wieliszew

wielisław

imię żeńskie


SJP.pl

Wielisław, Wielesław, Wielsław – staropolskie imię męskie. Składa się z członów: Wiele- („chcieć, kazać, radzić”) i -sław („sława”). Mogło oznaczać „tego, kto pragnie sławy”. Skróconą formą tego imienia jest Wiesław.

Wielisław imieniny obchodzi 4 lipca.

Żeński odpowiednik: Wielisława

Wikipedia


wielisława

imię żeńskie


SJP.pl

Wielisława – staropolskie imię żeńskie. Składa się z członów: Wiele- („chcieć, kazać, radzić”) i -sława („sława”). Mogło oznaczać „tę, która pragnie sławy”. Skróconą formą tego imienia jest Wiesława. W źródłach poświadczone od 1405 roku.

Wielisława imieniny obchodzi 29 stycznia i 9 grudnia.

Męski odpowiednik to Wielisław.

Wikipedia


wielkanoc

obchodzone w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca, na pamiątkę Zmartwychwstania Jezusa, najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie; Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego; Pascha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. w chrześcijaństwie: święto upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa;

Wiktionary

Wielkanoc, Niedziela Wielkanocna, także: Wielka Niedziela, Zmartwychwstanie Pańskie, w prawosławiu: Pascha, mazow. Wielki Dzień – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie celebrujące misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie, obchodzone przez Kościoły chrześcijańskie zachowujące Nicejskie wyznanie wiary (325 r.). Kulminacyjny moment cyklu paschalnego. Rozwinęło się od święta obchodzonego w duchu i prawdzie (J 4,24) w ramach żydowskich obrzędów Pesach. Następnie, po oddzieleniu Kościoła od Synagogi, stało się prostym dorocznym świętem poprzedzonym jednym lub kilkoma dniami postu, sprawowanym jako całonocne czuwanie (Wigilia Paschalna), w czasie którego opowiadano historię zbawienia zwieńczoną w wydarzeniach paschalnych z udziałem Jezusa Chrystusa i składano eucharystyczną ofiarę prawdziwego Baranka (por. Orędzie paschalne) – Syna Bożego. A ostatecznie przybrało formę trzydniowego obchodu tzw. Triduum Paschalnego, poprzedzonego czterdziestodniowym okresem przygotowania (wielki post) i kontynuowanego radosną celebracją pięćdziesięciu dni okresu wielkanocnego aż do święta Zesłania Ducha Świętego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W kościołach zachodnich Wielkanoc zawsze przypada w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛlˈkãnɔt͡s, AS: vʹi ̯elkãnoc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkanocnica ż.

 przym. wielkanocny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pascha

Wiktionary


wielkanocnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. wielkanocny podarek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkanoc ż.

 przym. wielkanocny

Wiktionary


wielkanocny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wielkanocą, dotyczący Wielkanocy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Śmigus-dyngus to jeden z polskich zwyczajów wielkanocnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkãˈnɔt͡snɨ, AS: vʹi ̯elkãnocny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkanoc ż., wielkanocnica ż.

Wiktionary


wielki

1. odznaczający się z powodu rozmiarów, liczby, ilości; bardzo duży;
2. intensywny, gwałtowny, potężny;
3. mający duże znaczenie; ważny; podniosły;
4. niezwykły pod względem zdolności, osiągnięć i zasług, zwłaszcza dla swojego kraju; wzniosły; wybitny; sławny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o nadzwyczaj dużych rozmiarach

 (1.2) o nadzwyczaj dużej skali lub natężeniu

 (1.3) bardzo ważny, znaczący

 (1.4) o człowieku: mocno wyróżniający się zdolnościami lub innymi cechami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zuzanna ukroiła sobie naprawdę wielki kawałek tortu.

 (1.2) Program uprzemysłowienia Chin zaowocował wielkim głodem.

 (1.3) Przekroczenie granicy stu tysięcy haseł było wielką chwilą dla pracujących nad Wikisłownikiem.

 (1.4) Aleksander Wielki był wielkim strategiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlʲci, AS: vʹi ̯elʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkość ż., wielość ż., powiększenie n., zwiększenie n.

 czas. powiększać ndk., powiększyć dk., zwiększać ndk., zwiększyć dk.

 przym. wielgachny, niewielki

 licz. wiele

 temsłow. wielko-, wielo-

 przysł. wielo-, wielce, wiele

 zaim. wiele

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1,2) duży, ogromny, gigantyczny

 (1.3) ważny

 (1.4) wybitny

Wiktionary


wielko-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na wielkie rozmiary lub wielką skalę tego, co jest nazwane drugim członem

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielki, wielgachny

 temsłow. wielo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) makro-

Wiktionary


wielkoczwartkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Wielkim Czwartkiem, dotyczący Wielkiego Czwartku, odprawiany w Wielki Czwartek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po liturgii wielkoczwartkowej Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do ołtarza zwanego ciemnicą.

 (1.1) Byliśmy na wielkoczwartkowym nabożeństwie upamiętniającym ostatnią wieczerzę.

 (1.1) Po ceremoniach wielkoczwartkowych milkną wszystkie dzwony w kościołach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Czwartek mrz.

Wiktionary


wielkoduszniej

stopień wyższy od przysłówka: wielkodusznie


SJP.pl


wielkoduszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wielkoduszny


SJP.pl


wielkoduszność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielkoduszne; cecha tych, którzy są wielkoduszni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze swej strony pszczoły też wcale nie zapylają kwiatów wiedzione wielkodusznością czy jakąś formą botanicznej sympatii.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielkoduszny

 przysł. wielkodusznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wspaniałomyślność

Wiktionary


wielkoduszny

szlachetny, wyrozumiały


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który charakteryzuje się wielkimi zaletami ducha, zwłaszcza szlachetnością i wyrozumiałością

 (1.2) świadczący o czyjejś szlachetności, wyrozumiałości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie znał Urbana VIII, który był równie wielkoduszny, jak popędliwy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔˈduʃnɨ, AS: vʹi ̯elkodušny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkoduszność ż.

 przysł. wielkodusznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) wspaniałomyślny, łaskawy; daw. wielkomyślny

Wiktionary


wielkodzioby

1. mający wielki dziób;
2. dzięcioł wielkodzioby - gatunek dużego ptaka z rodziny dzięciołowatych;
3. kruk wielkodzioby - gatunek dużego ptaka z rodziny krukowatych;
4. rybitwa wielkodzioba - gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny mewowatych


SJP.pl


wielkoformatowy

1. umożliwiający wykonywanie zdjęć, wydruków dużego formatu;
2. mający duży format


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wielki format

 (1.2) techn. zdolny wytworzyć, wydrukować obrazy w dużym formacie

Wiktionary


wielkogabaryt

potocznie: odpad niemieszczący się w pojemniku na śmieci; odpad wielkogabarytowy


SJP.pl


wielkogabarytowy

mający wielkie wymiary, przekraczający normalny rozmiar


SJP.pl


wielkogębowy

bass wielkogębowy - drapieżna, słodkowodna ryba okoniokształtna z rodziny bassowatych


SJP.pl


wielkogłowie

nadmierny, chorobliwy rozrost czaszki - wrodzony lub nabyty, występujący najczęściej u dzieci; makrocefalia


SJP.pl

Makrocefalia (wielkogłowie, z gr. μακρύς trb. makris = długi + κεφάλη trb. kiefali = głowa, ang. macrocephaly) – zaburzenie rozwojowe polegające na obwodzie głowy powyżej 97 centyla dla płci i wieku.

Wikipedia


wielkokalibrowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o broni, amunicji: mający duży kaliber

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Część wielkokalibrowego karabinu maszynowego, na której spoczywa lufa, nazywana jest kołyską.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalibrowy

Wiktionary


wielkokapitalistyczny

dotyczący wielkiego kapitału, odnoszący się do przedstawicieli wielkiego kapitału


SJP.pl


wielkokwiatowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wielkie kwiaty

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokwiatowy

Wiktionary


wielkoliściasty

mający duże liście; wielkolistny


SJP.pl


wielkolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wielkie liście

Wiktionary


wielkolitrażowy

1. mający bardzo dużą pojemność;
2. taki, w którym pojemność silnika jest bardzo duża


SJP.pl


wielkolud

1. baśniowy stwór o olbrzymiej sile
2. żartobliwie o bardzo wysokim człowieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mit. silny baśniowy olbrzym

 (1.2) pot. człowiek wielkiego wzrostu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przedszkolanka opowiedziała nam bajkę o wielkoludzie, który pomagał podróżującym przez knieję.

 (1.2) Jej kuzyn to doprawdy wielkolud, ma ponad dwa metry.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gigant, kolos, olbrzym, tytan

 (1.2) olbrzym, gigant, goliat, kolos, nieułomek, mocarz; pot. chłop jak dąb, drągal, dryblas; przest. waligóra, wyrwidąb; reg. śl. hasztabiga.

Wiktionary


wielkoludka

wielkolud


SJP.pl

Patrz:

wielkolud

wielkomiastowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. taki, który jest charakterystyczny dla wielkiego miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nowi mieszkańcy narzucają wielkomiastowy styl życia, który z największą uwagą podpatrują i naśladują tubylcy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. miasto n., miastowy mos.

 przym. miastowy

 przyim. miasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielkomiejski

Wiktionary


wielkomiejski

odnoszący się do wielkiego miasta, charakterystyczny dla wielkiego miasta, znajdujący się w wielkim mieście


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest charakterystyczny dla wielkiego miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To samo dotyczy Wierzbna i Rakowca, po które już polip wielkomiejski wyciąga swoje ramiona i które prędzej czy później muszą być do miasta wcielone.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkomiejskość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. wielkomiastowy

Wiktionary


wielkomiejskość

cecha czegoś charakterystycznego dla wielkiego miasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co typowo wielkomiejskie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mówiąc krótko, Poznań nie jest wielkomiejski. Wielkomiejskość — z metodologicznego punktu widzenia — to nic innego, jak zespół pewnych cech socjologicznych i sposobów zachowania. Może, ale nie musi wiązać się z liczbą ludności.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielkomiejski

Wiktionary


wielkomocarstwowy

przymiotnik

 (1.1) książk. odnoszący się do wielkich mocarstw, dotyczący wielkiego mocarstwa, właściwy wielkiemu mocarstwu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To Zachód, a nade wszystko Stany Zjednoczone, podsyca w elitach władzy na Kremlu i wokół Kremla wielkomocarstwowe iluzje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkomocarstwowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mocarstwowy, hegemonistyczny, imperialny, imperialistyczny

Wiktionary


wielkomorawski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Wielkimi Morawami (Państwem Wielkomorawskim)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkie Morawy nmos.

Wiktionary


wielkomorszcz

rodzaj glonów z gromady brunatnic; pęcherzolistka, wielkomorszczyn


SJP.pl


wielkomorszczyn

rodzaj glonów z gromady brunatnic; pęcherzolistka, wielkomorszcz


SJP.pl


wielkomyślny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) daw. wspaniałomyślny, wielkoduszny

 (1.2) daw. myślący dużo o samym sobie, zarozumiały

przymiotnik relacyjny

 (2.1) daw. zawierający w sobie wzniosłą, szczytną i cnotliwą myśl

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lecz od tak wielkomyślnych dusz bardzo daleko byłem! a jako niewolnik cielesnéj febry trawiącéj mnie, w śmiertelném opojeniu roskoszą wlókłem mój łańcuch nałogu, lękałem się aby go nie przerwano, a za poruszeniem jego ogniwa, rozjątrzona moja rana, drżąca odrzucała słowa dobréj rady, które były właśnie jak ręką rozwięzującego wybawcy. sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkomyślność ż.

 przysł. wielkomyślnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dumny, hardy

Wiktionary


wielkonieszawski

przymiotnik od: Wielka Nieszawa


SJP.pl


wielkonosy

przymiotnik

 (1.1) posiadający wielki nos

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W koronie siedziały jakieś wielkonose małpy.

Wiktionary


wielkoobrazkowy

umożliwiający wykonywanie zdjęć wielkiego formatu


SJP.pl


wielkoocki

przymiotnik od: Wielkie Oczy


SJP.pl


wielkook

rodzaj nietoperza z rodziny liścionosowatych


SJP.pl

Wielkook (Chiroderma) – rodzaj ssaków z podrodziny owocnikowców (Stenodermatinae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Wikipedia


wielkooki

mający wielkie oczy (część nazw gatunków lub odmian wielu zwierząt, np. osadnik wielkooki - owad)


SJP.pl


wielkoorkiestrowy

przymiotnik

 (1.1) związany z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wośpowy

Wiktionary


wielkoowocnikowy

grzyby wielkoowocnikowe - sztuczna grupa grzybów o owocnikach widocznych gołym okiem


SJP.pl


wielkoowocowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wielkie owoce

Wiktionary


wielkop.

skrót od: wielkopolski; wielkopol., wlkp.


SJP.pl


wielkopańskość

wielkopański


SJP.pl

Patrz:

wielkopański

wielkopiątkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Wielkim Piątkiem, dotyczący Wielkiego Piątku, odprawiany w Wielki Piątek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Atmosfera wielkopiątkowa źle wpływa na dziadka Zbyszka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔpʲjɔ̃ntˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯elkopʹi ̯õntkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Piątek mrz.

Wiktionary


wielkopiecownictwo

dział przemysłu ciężkiego obejmujący przeróbkę rud żelaza w wielkich piecach


SJP.pl


wielkopiecownik

hutnik pracujący przy wytapianiu rud w wielkim piecu


SJP.pl


wielkopiecowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hutn. związany z wielkimi piecami, dotyczący wielkich pieców

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielki piec mrz.

Wiktionary


wielkoplamy

pałątka wielkoplama - gatunek ważki


SJP.pl


wielkopol.

skrót od: wielkopolski; wielkop., wlkp.


SJP.pl


wielkopolanin

mieszkaniec Wielkopolski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wielkopolski

Wiktionary

  • Wielkopolanin – mieszkaniec Wielkopolski
  • Wielkopolanin – nazwa pociągu relacji Przemyśl–Poznań
  • Wielkopolanin – poznański dziennik z okresu II Rzeczypospolitej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔpɔˈlãɲĩn, AS: vʹi ̯elkopolãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielkopolski

 rzecz. Wielkopolska

:: fż. Wielkopolanka

Wiktionary


wielkopolanka

mieszkanka Wielkopolski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wielkopolski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwsza żona dziadka Maćka była Wielkopolanką spod Rawicza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔpɔˈlãŋka, AS: vʹi ̯elkopolãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkopolska ż.

:: fm. Wielkopolanin m.

 przym. wielkopolski

Wiktionary


wielkopolska

przymiotnik od: Wielkopolska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina w środkow-o-zachodniej Polsce;

Wiktionary

Wielkopolska (łac. Polonia Maior) – kraina historyczna w środkowej i zachodniej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu środkowej i dolnej Warty; dzielnica historyczna Polski.

Historycznymi stolicami Wielkopolski są Poznań i Kalisz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wielkopolsce i Małopolsce województwa dzieliły się na ziemie i powiaty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔˈpɔlska, AS: vʹi ̯elkopolska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkopolanin mos., Wielkopolanka ż., Wielkopolskie n., wielkopolskość ż.

 przym. wielkopolski

 przysł. wielkopolsko

Wiktionary


wielkopolski

przymiotnik od: Wielkopolska


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wielkopolski, związany z Wielkopolską

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwszy edykt tolerancyjny wobec Żydów wydał książę wielkopolski Bolesław Pobożny w 1264 roku.

 (1.1) Z piw wielkopolskich za najlepsze uchodziło niedrogie, lekkie, nieco musujące piwo grodziskie z Grodziska Wielkopolskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔˈpɔlsʲci, AS: vʹi ̯elkopolsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkopolska ż., Wielkopolanin m., Wielkopolanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. wielkop., wielkopol., wlkp.

Wiktionary


wielkopolskość

wielkopolski


SJP.pl

Patrz:

wielkopolski

wielkopopowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do czeskiej wsi Velké Popovice, związany z wsią Velké Popovice

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szwejk pił piwo smichowskie i wielkopopowickie i zagryzał parówkami.

Wiktionary


wielkopostny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Wielkim Postem, dotyczący Wielkiego Postu, odprawiany w Wielkim Poście

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gorzkie żale są nabożeństwem wielkopostnym odprawianym tylko w Polsce.

 (1.1) Właśnie nadaliśmy dwudziesty odcinek wielkopostnego słuchowiska internetowego.

 (1.1) Przedstawiam kolejne propozycje na postanowienia wielkopostne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Post mrz.

Wiktionary


wielkopowierzchniowy

zajmujący dużą powierzchnię, np. sklep wielkopowierzchniowy


SJP.pl


wielkopłetw

drobna ryba z rodziny łaźcowatych, z narządem błędnikowym umożliwiającym oddychanie tlenem atmosferycznym; makropod


SJP.pl

  • wielkopłetw czarny
  • wielkopłetw Daya
  • wielkopłetw wspaniały, wielkopłetw chiński
  • wielkopłetw z Kupang

Wikipedia


wielkopłetwy

drobna ryba z rodziny łaźcowatych, z narządem błędnikowym umożliwiającym oddychanie tlenem atmosferycznym; makropod


SJP.pl


wielkorak

stawonóg kopalny z okresu sylurskiego i dewońskiego


SJP.pl


wielkoraki

stawonóg kopalny z okresu sylurskiego i dewońskiego


SJP.pl

Wielkoraki (Eurypterida) – wymarła gromada (w niektórych klasyfikacjach rząd) stawonogów.

Opis:Pancerz wąski, prosoma zrośnięta, ze słabo zauważalnym segmentowaniem. Opistoma utworzona przez 12 segmentów. Na końcu prosomy, przy granicy z opistomą para odnóży bardzo powiększona, poszerzona i zmodyfikowana w duże narządy służące do pływania. Największe okazy wielkoraków miały 2,5 m (Jaekelopterus rhenaniae, Pterygotus), zwykle wielkoraki mierzyły jednak kilkadziesiąt cm.

Wikipedia


wielkorosja

Wikipedia


wielkorosyjski

Wielkorosja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. wielkoruski.

Wiktionary

Patrz:

Wielkorosja

Przykłady

 (1.1) Ogarnia nas gniew, kiedy obserwujemy imperialną agresję polityki wielkorosyjskiej w stosunku do Ukrainy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielkoruski

Wiktionary


wielkorówninny

przymiotnik

 (1.1) związany z północnoamerykańskimi Wielkimi Równinami, dotyczący Wielkich Równin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkie Równiny nmos.

Wiktionary


wielkorus

zwolennik Rosji mocarstwowej


SJP.pl


wielkoruski

przymiotnik

 (1.1) związany z przekonaniem nacjonalistów rosyjskich, że nie istnieje odrębność narodów białoruskiego i ukraińskiego

 (1.2) daw. rosyjski, dotyczący ziem etnicznie rosyjskich, w odróżnieniu od Ukrainy i Białorusi

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. rosyjski (język)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkoruś ż., Wielka Ruś ż., Wielkorus m., wielkoruszczyzna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielkorosyjski

Wiktionary


wielkorządca

w dawnej Polsce: urzędnik zarządzający dochodami z miast i dóbr królewskich


SJP.pl


wielkorządczyni

wielkorządca


SJP.pl

Patrz:

wielkorządca

wielkorządy

w dawnej Polsce: obszar podlegający wielkorządcy - zarządcy dóbr królewskich


SJP.pl


wielkorządztwo

1. w dawnej Polsce: urząd wielkorządcy;
2. dawniej: zarządzanie prowincją


SJP.pl


wielkość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wznosi się ponad przeciętność

 (1.2) rozmiary czegoś

 (1.3) właściwość, którą można zmierzyć

Wiktionary

  • w fizyce i chemii:
    • wielkość fizyczna
      • wielkość intensywna
      • wielkość ekstensywna
  • w metrologii:
    • wielkość mierzona
    • wielkość mierzalna
  • w matematyce:
    • wielkość nieskończenie mała
    • wielkość nieskończenie wielka
    • wielkość skalarna
  • w astronomii:
    • wielkość gwiazdowa
    • wielkość kątowa
  • wielkość bezwymiarowa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlkɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯elkość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielki, wielkościowy, wielgachny, niewielki

 przysł. wielce

Wiktionary


wielkoserbski

przymiotnik od: Wielka Serbia (hasło propagandowe)


SJP.pl


wielkoskrzydłe

rząd drapieżnych owadów wyposażonych w dwie pary bardzo długich, błoniastych skrzydeł oraz narządy gębowe gryzące, których larwy żyją w wodzie


SJP.pl

Wielkoskrzydłe, żylenice, zabarwice (Megaloptera) – rząd owadów z przeobrażeniem zupełnym.

Imago wielkości ok. 2,5–3 cm, ciemno ubarwione, ma dwie pary skrzydeł z licznymi żyłkami. Owady dorosłe spotkać można latem w pobliżu zbiorników wodnych, siedzące na roślinności. Samice zazwyczaj kopulują z kilkoma samcami. Jaja składają na nadwodnych liściach i łodygach roślin. Wylęgające się larwy spadają wprost do wody. Larwy prowadzą wodny tryb życia, są drapieżne, żywią się larwami owadów wodnych (głównie ochotkowate), małymi mięczakami (groszkówka), płazińcami i obleńcami. Występują na dnie mulistym. Larwy mają segmentowane i orzęsione skrzelotchawki, będące przekształconymi odnóżami odwłokowymi. Rozwój larwalny trwa zazwyczaj dwa lata i występuje 9 stadiów larwalnych. Przepoczwarczenie odbywa się na lądzie, czasem dość daleko od brzegu zbiornika wodnego. Aparat gębowy larw i dorosłych typu gryzącego.

Wikipedia


wielkoskrzydły

1. mający wielkie skrzydła;
2. o cechach wielkoskrzydłych (rodzina owadów)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma skrzydła wielkich rozmiarów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlkɔˈskʃɨdwɨ, AS: vʹi ̯elkoskšydu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wieloskrzydły

Wiktionary


wielkosobotni

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Wielką Sobotą, dotyczący Wielkiej Soboty, odprawiany w Wielką Sobotę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wrócili do domu zaraz po liturgii wielkosobotniej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielka Sobota ż.

Wiktionary


wielkoświatowiec

bywalec salonów; człowiek obracający się w tzw. wielkim świecie


SJP.pl

Bywalec salonów, salonowiec lub wielkoświatowiec – osoba, zwykle z bogatej lub arystokratycznej rodziny, która odgrywa istotną rolę w wielkim świecie i ma wpływ na wyższe sfery towarzyskie bądź artystyczne. Taka osoba zwykle spędza znaczną ilość czasu biorąc udział w różnego rodzaju wytwornych spotkaniach towarzyskich, a także jest regularnie obecna w prasie.

Wikipedia


wielkoszczur

rodzaj ssaków z rzędu gryzoni


SJP.pl

Wielkoszczur (Cricetomys) – rodzaj ssaków z podrodziny wielkoszczurów (Cricetomyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Wikipedia


wielkoszlemowy

związany z Wielkim Szlemem lub dotyczący go


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z Wielkim Szlemem; związany z jednym z turniejów Wielkiego Szlema

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Szlem mrz.

Wiktionary


wielkoszyszkowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wielkie szyszki

Wiktionary


wielkotygodniowy

Wielki Tydzień


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Wielkim Tygodniem, dotyczący Wielkiego Tygodnia, odprawiany w Wielkim Tygodniu

Wiktionary

Patrz:

Wielki Tydzień

Przykłady

 (1.1) Zapraszamy na wielkotygodniowe obchody na naszej kalwarii.

Wiktionary


wielkotyrnowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wielkim Tyrnowem, dotyczący Wielkiego Tyrnowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielkie Tyrnowo n.

Wiktionary


wielkouch

gacek wielkouch - nietoperz z rodziny mroczkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Macrotis|J. Reid|ref=tak., torbacz z rodziny wielkouchowatych;

 (1.2) zool. nazwa systematyczna|Plecotus auritus|Linnaeus|ref=tak., gacek brunatny, nietoperz z podrodziny mroczków;

Wiktionary

Wielkouch (Macrotis) – rodzaj ssaków z rodziny wielkouchowatych (Thylacomyidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ciało wielkoucha pokrywa jedwabiste futro.

 (1.2) Sygnały echolokacyjne pomagają wielkouchom w lokalizowaniu przeszkód.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. wielkouchowate nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gacek brunatny, gacek wielkouch, gacek

Wiktionary


wielkouchowate

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Thylacomyidae|Bensley|ref=tak., rodzina torbaczy z rzędu jamrajokształtnych;

Wiktionary

Wielkouchowate (Thylacomyidae) – rodzina torbaczy z rzędu jamrajokształtnych (Peramelemorphia). Podstawową cechą wyróżniającą są dłuższe niż u jamrajowatych uszy i ogon. Rodzina obejmuje największych przedstawicieli torbaczy jamrajokształtnych. Wielkouchy kopią liczne nory na swoim terytorium. Należą do ssaków o najkrótszej ciąży, 12-14 dni, co stawia je tuż za jamrajowatymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na swoim terytorium wielkouchowate kopią liczne nory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielkouch mzw.

Wiktionary


wielkouchy

mający wielkie uszy


SJP.pl


wielkoustiuski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wielkim Ustiugiem, dotyczący Wielkiego Ustiuga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Ustiug mrz.

Wiktionary


wielkowaradyński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Wielkim Waradynem, dotyczący Wielkiego Waradynu (współcz. Oradea)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Waradyn mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. waradyński; współcz. oradejski

Wiktionary


wielkowiejskość

wielkowiejski


SJP.pl

Patrz:

wielkowiejski

wielkołucki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wielkimi Łukami, dotyczący Wielkich Łuków

Wiktionary

Wielkołucki – polski herb szlachecki z nobilitacji, odmiana herbu Jelita.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wielkie Łuki mrz.

Wiktionary


wielmi

przysłówek

 (1.1) stpol. bardzo, wielce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) zmowił Syn Boży słowa wielmi znamienita

Wiktionary


wielmo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Kraju Krasnojarskim Rosji, lewy dopływ Podkamiennej Tunguzki

Wiktionary


wielmoża

w dawnej Polsce: członek wyższej warstwy społecznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. członek arystokracji

Wiktionary

  • wielmoża – dawniej: członek wyższej warstwy społecznej
  • Wielmoża – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Sułoszowa
  • Wielmoża (gromada)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W prawicy wielmoży Józefa gwizdnęła kawaleryjska szpicruta, spadła na twarz oficera i padł krótki rozkaz: — Salutuj marszałka, ciuro!

 (1.1) — Darujcie opóźnienie, zacni wielmoże, ale zwlec się musiałem z łoża…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielmożna ż., wielmożny mos., wielmożność ż.

 czas. wielmożnić ndk., wielmożnić się ndk., wielmożnieć ndk., zwielmożnieć dk.

 przym. wielmożny

 przysł. wielmożnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arystokrata

Wiktionary


wielmożna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kobieta z wyższych sfer

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od wielmożny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaręczam, że naszej wielmożnej nikt nie dogodzi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielmoża mos., wielmożność ż.

:: fm. wielmożny mos.

 czas. wielmożnić ndk., wielmożnić się ndk., wielmożnieć ndk., zwielmożnieć dk.

 przysł. wielmożnie

 przym. wielmożny

Wiktionary


wielmożnieć

stawać się wielmożnym - bogatym, potężnym


SJP.pl


wielmożniej

stopień wyższy od przysłówka: wielmożnie


SJP.pl


wielmożny

tytuł grzecznościowy, dodawany czasem (wraz z wyrazem pan) przed nazwiskiem adresata listu lub przesyłki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. przydomek stosowany do grzecznościowego tytułowania osób wysoko postawionych

 (1.2) współcz. przymiotnik dodawany w zwrotach grzecznościowych

 (1.3) przest. odznaczający się potęgą

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. (współcz. iron.) osoba z wyższych sfer

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Czerwonego woła ratowaliśmy, proszę wielmożnego pana.

 (1.3) Wielmożne rzeczy Pan uczynił z nami, z czegośmy się bardzo uradowali.

 (2.1) Karczmarz podjął wielmożnych wyszukanymi potrawami i przednimi trunkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielmoża m., wielmożność ż.

:: fż. wielmożna ż.

 czas. wielmożnić ndk., wielmożnić się ndk., wielmożnieć ndk., zwielmożnieć dk.

 przysł. wielmożnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) szanowny

 (1.3) przemożny

Wiktionary


wielo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na dużą liczbę tego, co jest nazywane drugim członem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlɔ, AS: vʹi ̯elo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielki, wielgachny

 licz. wiele

 temsłow. wielko-

 zaim. wiele

 przysł. wiele

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) multi-, poli-

Wiktionary


wieloabonentowy

dotyczący wielu abonentów


SJP.pl


wieloakapitowy

mający wiele akapitów


SJP.pl


wieloaspektowość

posiadanie wielu różnych wątków, konieczność analizy różnorodnymi metodami


SJP.pl


wieloaspektowy

mający wiele wątków, wymagający ujęcia w różnych płaszczyznach


SJP.pl


wieloatomowy

składający się z wielu atomów


SJP.pl


wielobarwniej

stopień wyższy od przysłówka: wielobarwnie


SJP.pl


wielobarwność

1. cecha przedmiotów, które mają różne barwy, wiele kolorów; różnokolorowość, wielokolorowość, kolorowość, różnobarwność;
2. właściwość niektórych kryształów polegająca na zmianie ich barwy przy obracaniu, gdy przechodzi przez nie światło spolaryzowane liniowo; pleochroizm, polichroizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielobarwne

 (1.2) opt. zob. pleochroizm.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielobarwny

 przysł. wielobarwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnobarwność, różnokolorowość, wielokolorowość, pstrokatość, pstrość

 (1.2) polichroizm

Wiktionary


wielobarwny

mający wiele barw (kolorów); wielokolorowy, różnobarwny, różnokolorowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający wiele barw, złożony z elementów różnego koloru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uzbrojenie terenu, przedstawiane na mapach, może być kreślone w technice jednobarwnej lub wielobarwnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielobarwność ż.

 przysł. wielobarwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnobarwny, różnokolorowy, wielokolorowy

Wiktionary


wielobiegowy

1. o mechanizmie napędowym: mający wiele biegów;
2. o pojeździe: wyposażony w mechanizm napędowy o wielu biegach


SJP.pl


wielobiegunowość

posiadanie wielu centrów oddziaływania


SJP.pl


wielobiegunowy

mający wiele centrów oddziaływania


SJP.pl


wielobitowy

1. zawierający wiele bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości wielu bitów


SJP.pl


wieloboczność

wieloboczny


SJP.pl

Patrz:

wieloboczny

wieloboczny

dotyczący wieloboku, mający wiele boków, ograniczony wieloma płaszczyznami itp.


SJP.pl


wieloboista

zawodnik biorący udział w wieloboju


SJP.pl


wieloboistka

wieloboista


SJP.pl

Patrz:

wieloboista

wielobój

zawody sportowe, których uczestnicy startują w kilku konkurencjach z danej dziedziny sportu, a o kolejności miejsc decyduje łączna suma punktów zdobytych we wszystkich konkurencjach


SJP.pl

Wieloboje lekkoatletyczne składają się z kilku konkurencji lekkoatletycznych. Najlepsze wyniki uzyskane przez zawodników w poszczególnych konkurencjach przeliczane są na punkty według tabel wielobojowych i suma punktów decyduje o zajętym miejscu. Współcześnie wieloboje rozgrywane są: w konkurencjach dla kobiet (siedmiobój, w hali pięciobój) i dla mężczyzn (dziesięciobój, w hali siedmiobój).

Wikipedia


wielobojowiec

zawodnik biorący udział w wieloboju; wieloboista


SJP.pl


wielobojowy

wielobój


SJP.pl

Patrz:

wielobój

wielobójstwo

zabicie wielu osób


SJP.pl


wielobok

figura płaska ograniczona linią łamaną zamkniętą, złożoną co najmniej z trzech odcinków; wielokąt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) figura geometryczna o wielu bokach

Wiktionary

Wielokąt, wielobok – różnie definiowany typ figury geometrycznej:

  • w sensie najszerszym jest to dowolna zamknięta linia łamana;
  • czasem wymaga się dodatkowo, by była to łamana płaska;
  • dodatkowym założeniem może być, że jest to łamana zwyczajna;
  • wielokątem nazywa się też obszar płaszczyzny ograniczony łamaną zwyczajną; w tym wypadku jest to spójny zbiór stanowiący sumę skończonej liczby trójkątów zdefiniowanych jako sympleksy danej przestrzeni dwuwymiarowej.

Wikipedia


wielobóstwo

wiara w istnienie wielu bogów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) filoz. rel. wiara w wielu bogów

Wiktionary

Politeizm (z stgr. πολύς polys – „liczny” + θεός theos – „bóg”), wielobóstwo – wiara w istnienie wielu bóstw (np. religia Słowian, religia starożytnej Grecji, starożytnego Rzymu, starożytnego Egiptu, wierzenia Azteków, shintō, niektóre odłamy hinduizmu). Według judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, wielobóstwo (szirk) jest ciężkim grzechem; w podobnym tonie wypowiada się również Biblia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈbustfɔ, AS: vʹi ̯elobustfo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielobożny, wielobogi, wielobożeński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) politeizm

Wiktionary


wielobramkowy

charakteryzujący się strzeleniem wielu bramek


SJP.pl


wielobranżowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielobranżowe; cecha tych, którzy są wielobranżowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielobranżowy

 przysł. wielobranżowo

Wiktionary


wieloch

nazwisko


SJP.pl


wielochodówka

w problemistyce: zadanie szachowe, w którym białe zaczynają i dają czarnym mata w co najmniej czterech najbliższych posunięciach; zadanie wielochodowe; problem wielochodowy


SJP.pl

Wielochodówka – zadanie szachowe, w którym białe matują w swoim czwartym lub późniejszym posunięciu.

Przykłady wielochodówek szachowych:



Pełne rozwiązania:

zadanie nr 1:

  • 1.Sg1 h:g1 2.Wg1+ Kh2 3.Wg2+ Kh1 4.e4 f5 5.e:f5 Wh2 6.Wg1 mat
  • 1.Sg1 f5 2.S:h3 f4 3.S:f4 h3 4.W:g3 h4 5.Sh5 h:g3 6.S:g3 mat

Wikipedia


wielochodowy

problem wielochodowy - w problemistyce: zadanie szachowe, w którym białe zaczynają i dają czarnym mata w co najmniej czterech najbliższych posunięciach; zadanie wielochodowe, wielochodówka


SJP.pl


wielochorobowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. stan pacjenta, w którym współistnieją dwie lub więcej choroby przewlekłe;

Wiktionary

Wielochorobowość – jednoczesne występowanie u pacjenta dwóch lub więcej schorzeń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielochorobowość i przewlekłość chorób są zjawiskami wyraźnie częściej dotyczącymi kobiet niż mężczyzn.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielochorobowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współchorobowość, polipatologia

Wiktionary


wielochowo

Wielochowo (niem. Großendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński.

Do roku 1772 była położona w granicach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w ramach tzw. Prus Królewskich. Powróciła w granice Polski w 1945 roku.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


wielociąg

w hutnictwie: ciągarka wielostopniowa wyposażona w szereg ciągadeł


SJP.pl


wielocukier

związek złożony z kilku cząsteczek cukrów prostych połączonych wiązaniami glikozydowymi; polisacharyd


SJP.pl

Polisacharydy, wielocukry, cukry złożone – grupa węglowodanów i zarazem biopolimerów, które są złożone z merów będących cukrami prostymi połączonych wiązaniami glikozydowymi. Stanowią one ważną grupę polimerów naturalnych wykorzystywanych w organizmach żywych jako materiał budulcowy i zapasowy. Grupa ta charakteryzuje się dużą różnorodnością, jeżeli chodzi o strukturę i miejsce występowania. Do polisacharydów i ich pochodnych zalicza się między innymi:

  • skrobię – materiał zapasowy roślin, gromadzony w owocach, nasionach, korzeniach, liściach, bulwach, rdzeniu łodygi i kłączach; skrobia i jej pochodne są wykorzystywane w przemyśle włókienniczym, farmaceutycznym, kosmetycznym, papierniczym, tekstylnym oraz do produkcji klejów
  • inulina – materiał zapasowy niektórych roślin np. z rodziny Asteraceae.
  • glikogen – materiał zapasowy u zwierząt, występuje głównie w mięśniach szkieletowych i wątrobie
  • dekstran – forma zapasowa dla bakterii i drożdży, szeroko stosowany w medycynie
  • celulozę i jej pochodne – główny składnik budulcowy roślin, podstawowy składnik papieru, klejów, lakierów, celofanu, błon fotograficznych i sztucznego jedwabiu
  • chitynę – substancja podporowa budująca pancerze skorupiaków, oskórek owadów i ściany komórkowe niektórych gatunków grzybów; najpowszechniej występujący na Ziemi polisacharyd
  • karageninę i alginian – polimery otrzymywane z wodorostów stosowane w kuchni Dalekiego Wschodu jako zagęstnik
  • kwas hialuronowy – zwiększający elastyczność skóry; składnik kremów
  • heparynę – produkowana przez komórki tuczne ssaków mieszanina polimerów o właściwościach przeciwzakrzepowych.

Wikipedia


wielocukry

związek złożony z kilku cząsteczek cukrów prostych połączonych wiązaniami glikozydowymi; polisacharyd


SJP.pl

Polisacharydy, wielocukry, cukry złożone – grupa węglowodanów i zarazem biopolimerów, które są złożone z merów będących cukrami prostymi połączonych wiązaniami glikozydowymi. Stanowią one ważną grupę polimerów naturalnych wykorzystywanych w organizmach żywych jako materiał budulcowy i zapasowy. Grupa ta charakteryzuje się dużą różnorodnością, jeżeli chodzi o strukturę i miejsce występowania. Do polisacharydów i ich pochodnych zalicza się między innymi:

  • skrobię – materiał zapasowy roślin, gromadzony w owocach, nasionach, korzeniach, liściach, bulwach, rdzeniu łodygi i kłączach; skrobia i jej pochodne są wykorzystywane w przemyśle włókienniczym, farmaceutycznym, kosmetycznym, papierniczym, tekstylnym oraz do produkcji klejów
  • inulina – materiał zapasowy niektórych roślin np. z rodziny Asteraceae.
  • glikogen – materiał zapasowy u zwierząt, występuje głównie w mięśniach szkieletowych i wątrobie
  • dekstran – forma zapasowa dla bakterii i drożdży, szeroko stosowany w medycynie
  • celulozę i jej pochodne – główny składnik budulcowy roślin, podstawowy składnik papieru, klejów, lakierów, celofanu, błon fotograficznych i sztucznego jedwabiu
  • chitynę – substancja podporowa budująca pancerze skorupiaków, oskórek owadów i ściany komórkowe niektórych gatunków grzybów; najpowszechniej występujący na Ziemi polisacharyd
  • karageninę i alginian – polimery otrzymywane z wodorostów stosowane w kuchni Dalekiego Wschodu jako zagęstnik
  • kwas hialuronowy – zwiększający elastyczność skóry; składnik kremów
  • heparynę – produkowana przez komórki tuczne ssaków mieszanina polimerów o właściwościach przeciwzakrzepowych.

Wikipedia


wielocyfrowy

złożony z wielu cyfr


SJP.pl


wielocylindrowy

mający wiele cylindrów, np. silnik wielocylindrowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) techn. mający wiele cylindrów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔt͡sɨlʲĩnˈdrɔvɨ, AS: vʹi ̯elocylʹĩndrovy

Wiktionary


wielocząsteczkowy

przymiotnik

 (1.1) chem. składający się z wielu cząsteczek

Wiktionary


wielocząstkowy

zbudowany z wielu cząstek


SJP.pl


wieloczęściowy

składający się z wielu części


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu części

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najtańsze lokówki kosztują ok. 35 zł, za modele wieloczęściowe trzeba czasem zapłacić nawet 350 - 400 zł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔt͡ʃɛ̃w̃ɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: vʹi ̯eločẽũ̯śćovy

Wiktionary


wieloczujnikowy

wyposażony w wiele czujników


SJP.pl


wieloczynnikowy

uwarunkowany wieloma czynnikami


SJP.pl


wieloczynnościowy

1. mogący wykonywać wiele różnych czynności;
2. mający wiele funkcji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) techn. wykonujący wiele czynności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Złodziej zabrał z niej trzy worki z ziemniakami, maszynę wieloczynnościową do mielenia mięsa oraz… cztery nogi od ławy drewnianej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔt͡ʃɨ̃nːɔɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: vʹi ̯eločỹ•nośćovy

Wiktionary


wieloczynowy

w prawie: związany z liczbą działań podjętych przez sprawcę


SJP.pl


wieloczłonowy

składający się z wielu członów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu członów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔt͡ʃwɔ̃ˈnɔvɨ, AS: vʹi ̯eloču̯õnovy

Wiktionary


wielodaniowy

składający się z wielu dań


SJP.pl


wielodenny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma wiele den

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Planuje się wykonanie do 6 otworów (tj. 1 obligatoryjnego otworu pionowego o długości do 6000 m, oraz dodatkowo 5 opcjonalnych otworów pionowych o długości do 6000 m każdy wraz z wielodennymi otworami horyzontalnymi o długościach do 1500 m każdy). Inwestor dodatkowo przewiduje możliwość wykonania procesów szczelinowania w odcinkach pionowych oraz poziomych w dwóch różnych formacjach skalnych łupkowej i piaskowca.

Wiktionary


wielodniowy

trwający wiele dni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający wiele dni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zamiast wielogodzinnych, a czasem wielodniowych, negocjacji pracownik stawia sprawę prosto – wóz albo przewóz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈdʲɲɔvɨ, AS: vʹi ̯elodʹńovy

Wiktionary


wielodostęp

w informatyce: możliwość jednoczesnego korzystania z usług systemu komputerowego przez wielu użytkowników


SJP.pl

Multipleksowanie (multipleksacja, zwielokrotnianie, ang. multiplexing) – metody realizacji dwóch lub większej liczby kanałów komunikacyjnych (np. telefonicznych) w jednym medium transmisyjnym (np. para przewodów światłowodowych, pasmo radiowe). W przypadku przesyłania danych przez jednego użytkownika stosuje się określenie zwielokrotniania, natomiast w przypadku jednoczesnego wykorzystania medium transmisyjnego przez wielu użytkowników – wielodostępu.

Wikipedia


wielodostępny

umożliwiający jednoczesne korzystanie przez wielu użytkowników


SJP.pl


wielodotykowy

przymiotnik

 (1.1) inform. o urządzeniach wskazujących: taki, który reaguje na wiele jednoczesnych dotknięć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔdɔtɨˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯elodotykovy

Wiktionary


wielodrożnica

Wielodrożnica – typ dużej wsi o zwartej lecz bezładnej zabudowie wzdłuż kilku zazwyczaj krętych ciągów komunikacyjnych (ulic). Jedna z wczesnych form słowiańskiej zabudowy wsi.

Prawdopodobnie forma ta funkcjonowała obok łańcuchówki w południowej Małopolsce oraz Rusi Halickiej przed okresem kolonizacji, ale ślady dawnych form przestrzennych nie są obecnie w żaden sposób uchwytne. Typowe formy wielodrożnicowej zabudowy wsi zachowały się na obszarze Rosji oraz Ukrainy.

Wikipedia


wielodrzewie

poetycko: zespół wielu drzew


SJP.pl


wielodukatowy

mający wartość wielu dukatów


SJP.pl


wielodyscyplinarność

wielodyscyplinarny


SJP.pl

Patrz:

wielodyscyplinarny

wielodziedzinowy

obejmujący wiele dziedzin; interdyscyplinarny, multidyscyplinarny


SJP.pl


wielodzielność

wielodzielny


SJP.pl

Patrz:

wielodzielny

wielodzietna

kobieta wielodzietna


SJP.pl


wielodzietność

posiadanie licznego potomstwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielodzietne; cecha tych, którzy są wielodzietni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już dawno udowodniono ścisły związek przyczynowy między jedzeniem kawioru a nie spotykaną gdzie indziej wielodzietnością rodzin rybaków w delcie Wołgi i nad Amurem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielodzietny

 rzecz. wielodzietny mos.

Wiktionary


wielodzietny

osoba wielodzietna


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający większą niż przeciętna liczbę dzieci

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) mężczyzna wielodzietny (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈd͡ʑɛtnɨ, AS: vʹi ̯eloʒ́etny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielodzietność ż., wielodzietna ż.

Wiktionary


wielodźwiękowy

przymiotnik

 (1.1) złożony z wielu dźwięków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Klaster jest wielodźwiękowym współbrzmieniem zbudowanym z małych interwałów.

Wiktionary


wieloelementowy

złożony z wielu elementów; wieloczęściowy


SJP.pl


wieloetapówka

wyścig składający się z wielu etapów


SJP.pl


wieloetapowość

wieloetapowy


SJP.pl

Patrz:

wieloetapowy

wieloetapowy

składający się z wielu etapów


SJP.pl


wieloetatowość

wieloetatowy


SJP.pl

Patrz:

wieloetatowy

wieloetatowy

1. pracujący na więcej niż jeden etat;
2. oferujący wiele etatów, zatrudniający wielu pracowników


SJP.pl


wieloetniczny

obejmujący osoby należące do wielu różnych kultur lub narodów; multietniczny


SJP.pl


wielofazowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielofazowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielofazowy

 przysł. wielofazowo

Wiktionary


wielofazowy

przebiegający w wielu fazach (etapach); polifazowy


SJP.pl


wielofiguralny

złożony z wielu figur; wielofigurowy


SJP.pl


wielofigurowy

złożony z wielu figur; wielofiguralny


SJP.pl


wielofunkcyjność

wielofunkcyjny; multifunkcyjność, polifunkcyjność


SJP.pl


wielofunkcyjny

mogący pełnić wiele funkcji; multifunkcyjny, polifunkcyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który spełnia wiele funkcji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O wielofunkcyjnych właściwościach radaru decyduje obróbka wtórna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielofunkcyjność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) multifunkcyjny

Wiktionary


wielogarnkowy

przyrządzany w wielu garnkach


SJP.pl


wielogatunkowy

występujący w wielu gatunkach


SJP.pl


wielogeneracyjny

1. wielopokoleniowy;
2. obejmujący wiele generacji


SJP.pl


wielogodzinny

trwający wiele godzin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający wiele godzin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każdy nasz dialog wiązał się też zawsze z ciekawymi wielogodzinnymi dyskusjami o Janie Pawle II i Kościele.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔɡɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: vʹi ̯elogoʒ́ĩ•ny

Wiktionary


wielogóra

nazwa kilku polskich wsi


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 2 podstawowe
  • Wielogóra – część miasta Legnica
  • Wielogóra – część miasta Radom
  • Wielogóra – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Jedlińsk
  • Wielogóra – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Samborzec

Wikipedia


wielogórski

nazwisko


SJP.pl


wielograniec

odłamek litej skały o ostrych krawędziach i wygładzonych ścianach; graniak, wiatrowiec, eologliptolit


SJP.pl


wielogryfowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) muz. posiadający wiele gryfów

Wiktionary


wielogwiazd

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) śrpol. astr. gwiazdozbiór, konstelacja

Wiktionary


wielogłos

Wikipedia


wielogłosowość

Wielogłosowość – konstrukcja harmoniczna opierająca się zwykle na czterogłosowym układzie akordów.

Przez analogię do kwartetu wokalnego, głosy nazywane są: sopran, alt, tenor i bas. Ponieważ materiał oparty jest na trójdźwięku, w układzie czterogłosowym jeden z dźwięków musi być zdwojony. Nie podwaja się tercji, które to w harmonii klasycznej poczytywane jest za błąd.

Wikipedia


wielogłosowy

złożony z wielu głosów, skomponowany na wiele głosów, wykonywany przez wiele głosów itp.


SJP.pl


wielogłowicowy

wyposażony w wiele głowic


SJP.pl


wielogłowy

posiadający wiele głów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. mający wiele głów

Wiktionary

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wielogłowy – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Chełmiec
  • Wielogłowy – osada w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Damnica

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈɡwɔvɨ, AS: vʹi ̯elogu̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielogłowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. wielogłowny

Wiktionary


wielohektarowy

mający powierzchnię wielu hektarów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający powierzchnię wielu hektarów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔxɛktaˈrɔvɨ, AS: vʹi ̯eloχektarovy

Wiktionary


wieloinstancyjny

hierarchiczny, składający się z kilku instancji o ścisłej hierarchi


SJP.pl


wieloizbowy

1. o lokalu: składający się z kilku izb;
2. o parlamencie: składający się z kilku izb o różnych funkcjach i kompetencjach, multikameralny


SJP.pl


wielojajeczny

składający się z wielu jajek


SJP.pl


wielojęzyczność

umiejętność biegłego posługiwania się kilkoma językami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. cecha tego, co wielojęzyczne

Wiktionary

Wielojęzyczność, multilingwizm, różnojęzyczność, plurilingwizm, polilingwizm – czynne lub bierne posługiwanie się dwoma lub większą liczbą języków przez jednostkę lub grupę społeczną. Liczba osób wielojęzycznych na świecie przewyższa liczbę osób posługujących się tylko jednym językiem. Wielojęzyczność jest zjawiskiem powszechnym na obszarach Ziemi silnie zróżnicowanych etnicznie, takich jak Afryka, Indie czy Nowa Gwinea, gdzie wielu ludzi jednego języka używa w rodzinie, innego na bazarze, jeszcze innym zaś posługuje się w szkole. W efekcie osoby te mają więcej niż jeden język ojczysty, z tym że zakres opanowanego słownictwa w każdym z tych języków może być różny.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wielojęzyczny

 przysł. wielojęzycznie

Wiktionary


wielojęzyczny

różnojęzyczny, różnojęzykowy;
1. posługujący się wieloma językami;
2. napisany w wielu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się wieloma językami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) posługujący się wieloma językami

 (1.2) napisany w wielu językach

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wikisłownik jest słownikiem wielojęzycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vʹi ̯eloi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielojęzyczność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) wielojęzykowy, różnojęzyczny, różnojęzykowy, kilkujęzyczny, kilkujęzykowy

Wiktionary


wielojęzykowy

przymiotnik

 (1.1) zob. wielojęzyczny.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zebrane i opracowane przez młodzież z Jasła i Bochum materiały zostaną w formie raportu wydane w wielojęzykowej wersji oraz umieszczone w formie witryny internetowej.

 (1.1) Z czasem i dzięki pomocy przyjaciół zrobiłem nie tylko fonty postscriptowe, ale także wielojęzykowe typu TrueType, które nawet Microsoft zakupił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔjɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯eloi ̯ẽũ̯zykovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielojęzyczny, różnojęzyczny, różnojęzykowy, kilkujęzyczny, kilkujęzykowy

Wiktionary


wielokabinowy

wyposażony w wiele kabin


SJP.pl


wielokadłubowiec

jednostka wodna posiadająca kilka kadłubów, najczęściej dwa (katamaran) lub trzy (trimaran)


SJP.pl


wielokamerowy

wyposażony w kilka kamer


SJP.pl


wielokanałowość

wielokanałowy


SJP.pl

Patrz:

wielokanałowy

wielokanałowy

1. posiadający wiele kanałów;
2. składający się z wielu kanałów;
3. dostępny za pomocą wielu kanałów;
4. udostępniający za pomocą wielu kanałów;
5. rozpowszechniający za pomocą wielu kanałów


SJP.pl


wielokąt

figura płaska ograniczona linią łamaną zamkniętą, złożoną co najmniej z trzech odcinków; wielobok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. spójny obszar ograniczony przez łamaną zamkniętą;

Wiktionary

Wielokąt, wielobok – różnie definiowany typ figury geometrycznej:

  • w sensie najszerszym jest to dowolna zamknięta linia łamana;
  • czasem wymaga się dodatkowo, by była to łamana płaska;
  • dodatkowym założeniem może być, że jest to łamana zwyczajna;
  • wielokątem nazywa się też obszar płaszczyzny ograniczony łamaną zwyczajną; w tym wypadku jest to spójny zbiór stanowiący sumę skończonej liczby trójkątów zdefiniowanych jako sympleksy danej przestrzeni dwuwymiarowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielokąt foremny to taki wielokąt wypukły, który ma wszystkie kąty i boki równe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlɔkɔ̃nt, AS: vʹi ̯elokõnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokątny

Wiktionary


wielokątny

mający kształt wielokąta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geom. mający wiele kątów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokąt mrz.

Wiktionary


wielokierunkowość

prowadzenie badań lub poszukiwań w kilku różnych kierunkach


SJP.pl


wielokierunkowy

prowadzony w kilku kierunkach


SJP.pl


wielokilogramowy

1. ważący wiele kilogramów;
2. przeznaczony na wiele kilogramów czegoś


SJP.pl


wielokilometrowy

mający długość wielu kilometrów, wynoszący wiele kilometrów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający długość wielu kilometrów, wynoszący wiele kilometrów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔcilɔ̃mɛˈtrɔvɨ, AS: vʹi ̯eloḱilõmetrovy

Wiktionary


wieloklasowy

składający się z wielu klas


SJP.pl


wieloklin

część wału z symetrycznie rozmieszczonymi na obwodzie wypustami; wałek wielowypustowy, wielowypust


SJP.pl


wielokolczasty

wyposażony w wiele kolców


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posiadający wiele kolców

Wiktionary


wielokolorowo

przysłówek

 (1.1) mając wiele kolorów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na paradzie widziałem wielokolorowo ubrany skandujący tłum.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokolorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barwnie, pstro, różnokolorowo

Wiktionary


wielokolorowość

cecha przedmiotów, które mają różne barwy, wiele kolorów; różnokolorowość, wielobarwność, kolorowość, różnobarwność


SJP.pl


wielokolorowy

mający wiele kolorów (barw); wielobarwny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele kolorów

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kolorowy

 rzecz. kolorowy mos.

 przysł. wielokolorowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielobarwny, różnobarwny, różnokolorowy

Wiktionary


wielokolumnowy

1. posiadający wiele kolumn;
2. wydrukowany na kilku kolumnach


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) druk. taki, który składa się z wielu kolumn

 (1.2) archit. taki, który składa się z wielu kolumn

Wiktionary


wielokomórka

uogólnienie na dowolną liczbę wymiarów pojęcia wielokąta w dwóch wymiarach i wielościanu w trzech wymiarach; politop


SJP.pl

Wielokomórka (politop) – uogólnienie na dowolną liczbę wymiarów pojęcia wielokąta w 2 i wielościanu w 3 wymiarach.

Politopy definiuje się jako zbiory o jednospójnym wnętrzu, będące sumą jednego lub większej liczby sympleksów.

Niemiecka wersja tego terminu – Polytop – została wprowadzona do angielszczyzny przez Alicję Boole Stott, córkę logika George’a Boole’a.

Wikipedia


wielokomórkowce

grupa organizmów złożonych z wielu komórek


SJP.pl

Organizm wielokomórkowy – organizm składający się z wielu zintegrowanych komórek, które współpracują ze sobą w zgrupowaniach zwanych tkankami. Te natomiast u większości organizmów wielokomórkowych (z wyjątkiem najbardziej prymitywnych, np. gąbek) tworzą narządy. Do organizmów wielokomórkowych należą rośliny, zwierzęta, niektóre protisty (np. niektóre zielenice i krasnorosty oraz wszystkie znane brunatnice) i niektóre grzyby (głównie kapeluszowe).

Wikipedia


wielokomórkowiec

organizm złożony z wielu komórek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) biol. organizm składający się z wielu komórek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokomórkowy

Wiktionary


wielokomórkowy

o organizmie zwierzęcym lub roślinnym: mający ciało zbudowane z wielu komórek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. składający się z wielu komórek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔkɔ̃murˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯elokõmurkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokomórkowiec m., wielokomórkowość ż.

Wiktionary


wielokomorowy

mający wiele komór


SJP.pl


wielokomputerowy

1. wyposażony w wiele komputerów;
2. złożony z wielu komputerów


SJP.pl


wielokondygnacjowy

mający wiele kondygnacji; wielokondygnacyjny


SJP.pl


wielokondygnacyjny

mający wiele kondygnacji; wielokondygnacjowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele kondygnacji, złożony z wielu kondygnacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na terenie pomiędzy ulicą Pełkińską, parkiem miejskim, ulicą Grodziszczańską a planowaćanowaną obwodnicą projektant zaplanował wielokondygnacyjne budownictwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔkɔ̃ndɨɡnaˈt͡sɨjnɨ, AS: vʹi ̯elokõndygnacyi ̯ny

Wiktionary


wielokonny

1. o pojeździe: zaprzężony w wiele koni;
2. o silniku: mający moc wielu koni mechanicznych


SJP.pl


wielokołowy

mający wiele kół


SJP.pl


wielokrążek

zespół krążków linowych stałych i ruchomych opasanych jedną liną, pozwalający na zwielokrotnienie siły, używany do podnoszenia ciężarów, naciągania lin itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. układ cięgien i krążków umożliwiający przełożenie siły, dzięki któremu można np. podnieść duży ciężar, działając mniejszą siłą;

Wiktionary

Wielokrążek, talia – układ cięgien i krążków umożliwiający przełożenie siły, dzięki któremu można np. podnieść duży ciężar, działając mniejszą siłą. Wielokrążek jest przykładem maszyny prostej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za pomocą wielokrążka bez problemu wciągnąłem na dach skrzynkę dachówek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈkrɔ̃w̃ʒɛk, AS: vʹi ̯elokrõũ̯žek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokrążkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) talia

Wiktionary


wielokrążkowy

wykorzystujący mechanizm wielokrążka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od: wielokrążek; złożony z wielokrążków, zawierający wielokrążki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔkrɔ̃w̃ʃˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯elokrõũ̯škovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokrążek

Wiktionary


wielokroć

wiele razy, wielokrotnie; wielekroć, po wielekroć, po wielokroć, powielekroć, powielokroć


SJP.pl


wielokropek

"..." - znak pisarski przestankowy składający się z trzech kropek następujących po sobie, oznaczający przerwanie toku mowy, niedomówienie lub (ujęty w nawias) wskazujący na opuszczenie w tekście cytowanym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) znak interpunkcyjny złożony z trzech kropek następujących po sobie, oznaczający przerwanie toku wypowiedzi lub niedomówienie, albo służący do zaznaczenia fragmentów pominiętych;

Wiktionary

Wielokropek – znak interpunkcyjny w postaci trzech umieszczonych obok siebie kropek (…) używany przeważnie na końcu zdania, dla zaznaczenia fragmentów pominiętych.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) symbol.

Wiktionary


wielokrotna

liczba całkowita (lub wielomian), która powstała z danej liczby przez przemnożenie jej przez inną liczbę całkowitą


SJP.pl


wielokrotnie

przysłówek

 (1.1) wiele razy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zrobił przerwę i nabrał powietrza. Ale przemówienie, które poprzedniego dnia powtarzał wielokrotnie, zniknęło.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈkrɔtʲɲɛ, AS: vʹi ̯elokrotʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokrotność ż., zwielokrotnianie n., zwielokrotnienie n.

 przym. wielokrotny

Wiktionary


wielokrotnieć

zwiększać się wielokrotnie


SJP.pl


wielokrotność

wielokrotny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. iloczyn danej liczby i dowolnej dodatniej liczby naturalnej;

 (1.2) mat. w szerszym znaczeniu: iloczyn danej liczby i dowolnej liczby całkowitej;

Wiktionary

Wielokrotność – termin używany w arytmetyce i algebrze w kilku powiązanych znaczeniach.

Wikipedia

Patrz:

wielokrotny

Przykłady

 (1.1) 10 jest wielokrotnością 2, bo 2 razy 5 daje 10.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈkrɔtnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯elokrotność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zwielokrotnienie n., zwielokrotnianie n., podwielokrotność

 przym. wielokrotny

 przysł. wielokrotnie

Wiktionary


wielokrotny

1. większy wiele razy od czegoś, powtórzony, powtarzający się wiele razy;
2. taki, który zrobił coś, wystąpił w jakiejś roli wiele lub kilka razy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) występujący więcej niż raz, powtarzający się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Został oskarżony o wielokrotne morderstwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈkrɔtnɨ, AS: vʹi ̯elokrotny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokrotność ż., zwielokrotnianie n., zwielokrotnienie n.

 czas. zwielokrotniać ndk., zwielokrotnić dk.

 przysł. wielokrotnie

 licz. wielokrotnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielorazowy

Wiktionary


wielokryteriowy

uwzględniający wiele różnych kryteriów


SJP.pl


wielokryzys

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. ekon. sytuacja w której różne kryzysy występują jednocześnie i wzajemnie na siebie oddziałują, prowadząc do skumulowanego efektu trudniejszego do opanowania niż w przypadku wystąpienia każdego z kryzysów z osobna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polikryzys

Wiktionary


wielokształtny

posiadający wiele kształtów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma wielorakie kształty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zawiesinie poruszały się wielokształtne twory, powiększone przez okular mikroskopu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokształtność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnokształtny, wielopostaciowy

Wiktionary


wielokulturowość

współistnienie na określonym terytorium różnych kultur; multi-kulti, multikulti, multikulturalizm, multikulturowość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest wielokulturowe

 (1.2) kulturowa różnorodność, obecność wpływów różnych kultur

 (1.3) socjol. idea i model społeczny, według którego społeczeństwo powinno cechować się występowaniem grup o różnym pochodzeniu i wyznających odmienne systemy

Wiktionary

Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – obecność wielu różnorodnych kultur w obrębie jednego państwa lub polityka państwa wobec różnorodności kulturowej. Termin ma z jednej strony charakter opisowy, odnosi się do stanu faktycznego w wielu państwach, np. w Kanadzie, polegającego na istnieniu wielu różnych grup kulturowych, narodowych i religijnych w obrębie jednego państwa. Z drugiej strony wielokulturowość odnosi się do polityk prowadzonych przez państwa w celu wspierania i integrowania różnorodnych kultur funkcjonujących w obrębie jednego państwa (sens normatywny).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔkultuˈrɔvɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯elokulturovość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielokulturowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) multikulturowość

Wiktionary


wielokulturowy

1. posiadający cechy charakterystyczne dla różnych kultur;
2. czerpiący z dorobku kulturalnego wielu narodów;
3. budowany dorobkiem kulturalnym wielu narodów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wielokulturowości, cechujący się występowaniem grup społecznych o różnym pochodzeniu, z różnych kultur

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To, że Polska miałaby się stać bardziej wielokulturowa, jest dla polskiej polityki niewyobrażalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔkultuˈrɔvɨ, AS: vʹi ̯elokulturovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielokulturowość ż.

 przysł. wielokulturowo

Wiktionary


wielokwiatowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma wiele kwiatów

 (1.2) taki, który sporządzono z wielu rodzajów różnych kwiatów

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielkokwiatowy

 rzecz. kwiat mrz., kwietnik mrz./mzw.

Wiktionary


wielokłosowy

posiadający wiele kłosów


SJP.pl


wielolatka

kobieta albo samica zwierząt mająca wiele lat


SJP.pl


wielolekowość

jednoczesne stosowanie wielu leków; polipragmazja


SJP.pl


wielolekowy

mający związek z wieloma lekami


SJP.pl


wieloletni

1. trwający wiele lat; obejmujący okres wielu lat;
2. mający, żyjący, istniejący, pracujący gdzieś wiele lat; gromadzony przez wiele lat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający lub mający wiele lat

 (1.2) pracujący gdzieś lub pełniący jakąś funkcję przez wiele lat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marzanka wonna jest rośliną wieloletnią, osiągającą wysokość 30-40 cm.

 (1.2) Z powodu kryzysu w naszej firmie zwolniono kilku wieloletnich pracowników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈlɛtʲɲi, AS: vʹi ̯eloletʹńi

Wiktionary


wieloliniowość

wieloliniowy


SJP.pl

Patrz:

wieloliniowy

wielolistny

mający wiele liści


SJP.pl


wieloliterowy

napisany za pomocą wielu liter


SJP.pl


wielolufowy

wyposażony w wiele luf


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. mający wiele luf

Wiktionary


wielomandatowy

o okręgu wyborczym: posiadający w organie wybieralnym wielu reprezentantów


SJP.pl


wielomasztowiec

statek wielomasztowy; kilkumasztowiec


SJP.pl


wielomasztowy

mający wiele masztów


SJP.pl


wielomecz

zawody składające się z wielu meczów


SJP.pl


wielomęstwo

małżeństwo kobiety z kilkoma mężczyznami jednocześnie; poliandria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) → zob. poliandria.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcemy zalegalizowania wielomęstwa i wielożeństwa. Państwo nie powinno ograniczać człowieka w jego możliwościach wyboru partnera czy partnerów - mówią młodzi szwedzcy Zieloni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔ̃ˈmɛ̃w̃stfɔ, AS: vʹi ̯elõmũ̯stfo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poliandria

Wiktionary


wielometrowy

mający długość wielu metrów, wynoszący wiele metrów


SJP.pl


wielomian

suma wielu elementów będących zmiennymi, liczbami bądź iloczynami zmiennych i/lub liczb (np.: 2x-5y+12z+6, 2x^3+5x^2+7x-10)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. wyrażenie algebraiczne złożone ze zmiennych i stałych połączonych działaniami dodawania, odejmowania, mnożenia i podnoszenia do potęgi o stałym wykładniku naturalnym;

Wiktionary

Wielomian, inaczej suma algebraiczna – wyrażenie algebraiczne będące sumą jednomianów; używane w różnych działach matematyki; przykładowo:

  • w analizie matematycznej pomocne jest przedstawienie funkcji danego rodzaju w postaci ciągu wielomianów (bądź szeregu);
  • w algebrze są one centralnym punktem zainteresowań w teorii Galois, a stąd służą w geometrii jako środek dowodowy przy wykazywaniu konstruowalności różnych obiektów. Służą też kodowaniu własności rozmaitych obiektów (np. wielomian charakterystyczny przekształcenia liniowego).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy wielomian zespolony stopnia dodatniego ma pierwiastek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlɔ̃mʲjãn, AS: vʹi ̯elõmʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielomianowy

Wiktionary


wielomianowy

wielomian


SJP.pl

Patrz:

wielomian

wielomiarowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który odtwarza wiele wielkości

Wiktionary


wielomiejscowy

mający wiele miejsc siedzących, mieszczący wiele osób


SJP.pl


wielomiesięczny

mający wiele miesięcy, trwający wiele miesięcy itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający wiele miesięcy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bogaty wujek zapłacił za wielomiesięczną opiekę medyczną swojego siostrzeńca.

 (1.1) Wielomiesięczne śledztwo nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.

 (1.1) Budowa portu była poprzedzona wielomiesięcznymi przygotowaniami.

 (1.1) Rozporządzenie podpisano po wielomiesięcznej dyskusji międzyresortowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔ̃mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: vʹi ̯elõmʹi ̯ėśṇčny

Wiktionary


wielomiliardowy

liczący wiele miliardów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) liczący wiele miliardów czegoś; mający wartość wielu miliardów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Firma odnotowała we wrześniu wielomiliardowe straty.

Wiktionary


wielomilionowy

liczący wiele milionów czegoś


SJP.pl


wielomilowy

mający długość półtorej mili, wynoszący półtorej mili


SJP.pl


wielominutowy

trwający wiele minut


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) trwający wiele minut

Wiktionary


wielomiłość

wspólny związek miłosny z więcej niż jedną osobą; poliamoria


SJP.pl


wielomocz

zwiększenie dziennej ilości wydalonego moczu powyżej normy fizjologicznej wskutek zaburzeń hormonalnych bądź chorób nerek; poliuria


SJP.pl

Wielomocz, także poliuria – stan, w którym organizm wydala nadmierną ilość moczu. Spowodowany jest najczęściej zaburzeniami zatrzymywania wody przez nerki lub przyjmowaniem zbyt dużej ilości płynów. Według różnych źródeł ilość wydalanego moczu w poliurii wynosi >2,5 bądź >3 litrów na dobę. To, czy dana osoba ma poliurię można dokładniej stwierdzić znając wagę badanej osoby, wiedząc, że o nadmiernym wydalaniu wody mówi się, gdy wynosi ono >30ml/kg/24 h. U dzieci wielomocz można rozpoznać, gdy dobowa objętość moczu wynosi co najmniej 1400 ml/m2/dobę.

Wikipedia


wielomonitorowy

złożony z wielu monitorów, przeznaczony dla wielu monitorów


SJP.pl


wielomówny

lubiący dużo mówić; gadatliwy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. książk. taki, który dużo mówi (także. przen.)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po niewoli wzrok znowu przywierał do zgasłych końskich oczu, do ich siły wyczerpanej, do oczu przeżytych, a tak niedościgle mądrych, tak udręczająco wielomównych, że w ich wyrazie mieścił się cały jakiś świat (…) W mowie tych źrenic żałosnych, które przymusowo widziały płomień ogniska, bo je raził i nękał, można było wysłuchać słowa (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielomówność ż., wielomówstwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. wielomowny; wymowny, rozmowny, gadatliwy, elokwentny, rozgadany, rozszczebiotany, roztrajkotany, szczebiotliwy, terkotliwy

Wiktionary


wielomówstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. odprzym. mówienie dużej ilości rzeczy lub do tego skłonność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli to im wstręt czyni, żeby młodzież zamiast wymowy do wielomówstwa nie przywykła, niech z siebie dają przykład młodszym, a nie przesadzając w dobieraniu słów nadto wybornych, wyrażeń osobliwych, sposobu nadzwyczajnego, niech, jeżeli chcą, ganią wymowę, ale prostym i zwyczajnym mówienia sposobem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielomówność ż.

 przym. wielomówny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gadatliwość, wielomówność, daw. polilogia

Wiktionary


wielomski

nazwisko


SJP.pl


wielonaczyniowy

obejmujący zasięgiem wiele naczyń krwionośnych


SJP.pl


wielonarodowość

wielonarodowy


SJP.pl

Patrz:

wielonarodowy

wielonarodowościowy

składający się z grup społecznych o różnych narodowościach


SJP.pl


wielonarodowy

zawierający grupy ludzi o różnych narodowościach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) złożony z przedstawicieli wielu narodów, narodowości

Wiktionary


wielonarządowy

1. mający wiele narządów;
2. obejmujący zasięgiem wiele narządów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wielu narządów jednocześnie

Wiktionary


wielonasienny

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wiele nasion

Wiktionary


wielonawowy

posiadający nawę główną i kilka naw bocznych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kilka naw

Wiktionary


wielonerwowy

mający wiele nerwów


SJP.pl


wielonienasycony

posiadający dwa lub więcej podwójnych wiązań, np. tłuszcz wielonienasycony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) chem. o kwasach tłuszczowych: mający dwa lub więcej podwójnych wiązań między atomami węgla w łańcuchu kwasu tłuszczowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔ̃ɲɛ̃nasɨˈt͡sɔ̃nɨ, AS: vʹi ̯elõńẽnasycõny

Wiktionary


wielonóg

przestarzale: zwierzę mające wiele nóg


SJP.pl


wielonożny

mający wiele nóg


SJP.pl


wielonożówka

obrabiarka wielonożowa


SJP.pl


wielonożowy

1. o obrabiarce: skonstruowana do skrawania wieloma nożami jednocześnie;
2. o uchwycie (głowicy): skonstruowany do mocowania wielu nożów


SJP.pl


wielonurtowość

wielonurtowy


SJP.pl

Patrz:

wielonurtowy

wieloobiektowy

złożony z wielu obiektów


SJP.pl


wieloobjawowy

w medycynie: charakteryzujący się występowaniem wielu objawów


SJP.pl


wielooczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele oczu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O Maryjo, centrum wszechświata (…) Ty większa od Cherubinów wieloocznych i Serafinów sześcioskrzydlnych. sic.

 (1.1) Czasem czuję się, jak gdybym był jednouszny, jednooczny, półsercowy… Czasem wszystko mnie mija, żyję tylko połową siebie. A czasem znów jestem wielouszny, wielooczny, wielosercowy; po prostu nie mieszczę siebie w sobie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielooki

Wiktionary


wieloodcinkowy

składający się z wielu odcinków


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu odcinków

Wiktionary


wielooddziałowy

posiadający wiele oddziałów


SJP.pl


wieloodłamowy

posiadający wiele odłamów


SJP.pl


wieloogniskowy

tworzący dwa lub więcej ognisk skupienia światła, np. soczewki wieloogniskowe; multifokalny, progresywny


SJP.pl


wielookapowy

posiadający wiele okapów


SJP.pl


wielooki

mający wiele oczu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. mający wiele oczu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈːci, AS: vʹi ̯el•oḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielooczny

Wiktionary


wielookienny

posiadający wiele okien


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. mający wiele okien

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔːˈcɛ̃nːɨ, AS: vʹi ̯el•oḱ•ny

Wiktionary


wielooperacyjny

składający się z wielu operacji


SJP.pl


wieloosiowy

posiadający wiele osi


SJP.pl


wieloosnowowy

mający wiele osnów


SJP.pl


wieloosobowy

1. składający się z wielu osób (np. rodzina wieloosobowa);
2. przeznaczony dla wielu osób (np. wieloosobowy przedział)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony dla wielu osób, mogący pomieścić wiele osób

 (1.2) złożony z wielu osób, wykonywany przez wiele osób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Warunki sanitarne w budynkach są tragiczne: ciasne i ciemne wnętrza, wieloosobowe sypialnie, łazienki w piwnicy.

 (1.2) Do odpowiedzialności zostaje pociągnięta cała wieloosobowa rodzina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔːsɔˈbɔvɨ, AS: vʹi ̯el•osobovy

Wiktionary


wieloostrzowy

1. posiadający wiele ostrzy;
2. skonstruowany do skrawania wieloma ostrzami jednocześnie


SJP.pl


wielootworowy

posiadający wiele otworów


SJP.pl


wieloowockowce

dawny rząd roślin obejmujący jaskrowce, magnoliowce i piwoniowce; Polycarpicae


SJP.pl


wieloowockowe

rząd roślin dwuliściennych, których każdy kwiat wydaje wiele owocków; Polycarpiceae


SJP.pl


wieloowockowiec

przedstawiciel dawnego rzędu roślin obejmującego jaskrowce, magnoliowce i piwoniowce


SJP.pl


wieloowockowy

o cechach wieloowockowych (rząd roślin)


SJP.pl


wieloowocowy

sporządzony z wielu owoców


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) złożony z wielu owoców lub ich produktów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzięła mnie ochota na sałatkę wieloowocową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔːvɔˈt͡sɔvɨ, AS: vʹi ̯el•ovocovy

Wiktionary


wielopak

zgrzewka zawierająca kilka jednostek danego produktu, np. piwa, wody mineralnej; multipak


SJP.pl


wielopalcowość

wada rozwojowa występująca u ludzi, polegająca na posiadaniu zbyt dużej ilości palców lub paliczków u rąk bądź u nóg; polidaktylia


SJP.pl


wielopalcowy

mający wiele palców


SJP.pl


wielopalczasty

1. zakończony kilkoma palcami;
2. mający kończyny o wielu palcach


SJP.pl


wielopalnikowy

złożony z wielu palników


SJP.pl


wielopaństwowy

1. składający się z wielu państw;
2. posiadający obywatelstwo kilku państw


SJP.pl


wieloparametrowy

1. zależny od wielu parametrów;
2. umożliwiający sterowanie wieloma parametrami


SJP.pl


wieloparowy

składający się z wielu par, np. kabel wieloparowy


SJP.pl


wielopartyjność

możliwość udziału w systemie politycznym wielu partii


SJP.pl

Pluralizm polityczny – w państwach demokratycznych jedna z zasad funkcjonowania parlamentarnych systemów partyjnych, polegająca na istnieniu dwóch lub więcej partii politycznych reprezentujących różne programy i orientacje, walczących o zdobycie władzy w państwie. Oznacza wolność funkcjonowania wielu organizacji w państwie. Istotnym wskaźnikiem pluralizmu jest zatem legalność i swoboda działania opozycji politycznej.

Wikipedia


wielopartyjny

umożliwiający udział wielu partii


SJP.pl


wielopasmowy

składający się z wielu pasm (np. o drodze, jezdni), działający w wielu pasmach itp.


SJP.pl


wielopiętrowy

mający wiele pięter


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele pięter

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpʲjɛ̃nˈtrɔvɨ, AS: vʹi ̯elopʹi ̯ẽntrovy

Wiktionary


wieloplatformowość

w informatyce: cecha aplikacji, języków programowania, systemów operacyjnych oraz innego oprogramowania, pracujących na różnych platformach sprzętowych


SJP.pl

Wieloplatformowość – cecha aplikacji, języków programowania, systemów operacyjnych oraz innego oprogramowania i jego implementacji, pracujących na różnych platformach sprzętowych. Przykładowo, wieloplatformowa aplikacja będzie działać pod kontrolą systemu Microsoft Windows na architekturze x86 oraz systemu Linux na architekturze ARM.

Wikipedia


wieloplatformowy

w informatyce: pracujący na różnych platformach sprzętowych


SJP.pl


wieloplemienny

dotyczący wielu plemion, należący do wielu plemion


SJP.pl


wielopniowy

mający wiele pni


SJP.pl


wielopodmiotowy

mający wiele podmiotów


SJP.pl


wielopokojowy

złożony z wielu pokojów


SJP.pl


wielopokoleniowo

wielopokoleniowy


SJP.pl

Patrz:

wielopokoleniowy

wielopokoleniowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielopokoleniowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielopokoleniowy

 przysł. wielopokoleniowo

Wiktionary


wielopokoleniowy

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu pokoleń

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpɔkɔlɛ̃ˈɲɔvɨ, AS: vʹi ̯elopokolẽńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopokoleniowość

Wiktionary


wielopolanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wielopola

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpɔˈlãɲĩn, AS: vʹi ̯elopolãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielopole n.

:: fż. wielopolanka ż.

 przym. wielopolski

Wiktionary


wielopolanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wielopola

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpɔˈlãnka, AS: vʹi ̯elopolãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielopole n.

:: fm. wielopolanin m.

 przym. wielopolski

Wiktionary


wielopole

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości i dzielnic w Polsce;

 (1.2) jedna z ulic w Krakowie, w dzielnicy Stare Miasto;

 (1.3) geogr. wieś na Słowacji, w kraju preszowskim;

 (1.4) zob. Wielopole Skrzyńskie.

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 14, w tym 6 podstawowych
  • Wielopole – część miasta Rybnik
  • Wielopole – część miasta Tarnobrzeg
  • Wielopole – część miasta Zagórz
  • Wielopole – osada wsi Sieniawa w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Łagów
  • Wielopole – osada w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Bełchatów
  • Wielopole – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Bełchatów
  • Wielopole – wieś w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Olesno
  • Wielopole – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Chełmiec
  • Wielopole – część wsi Klimontów w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Wielopole – część wsi Opatkowice w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Wielopole – część wsi Przebieczany w woj. małopolskim, w pow. wielickim, w gminie Biskupice
  • Wielopole – przysiółek wsi Popielów w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Popielów
  • Wielopole – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Tuliszków
  • Wielopole – osada leśna w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Boleszkowice

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈpɔlɛ, AS: vʹi ̯elopole

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopolanin m., wielopolanka ż.

 przym. wielopolski

Wiktionary


wielopolski

Wielopole Skrzyńskie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Wielopolem, dotyczący Wielopola

Wiktionary

  • Wielopolscy herbu Starykoń – polski ród magnacki

Wikipedia

Patrz:

Wielopole Skrzyńskie

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈpɔlsʲci, AS: vʹi ̯elopolsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielopole n., wielopolanin m., wielopolanka ż.

Wiktionary


wieloporowate

rodzina grzybów nadrzewnych lub naziemnych z klasy podstawczaków; żagwiowate


SJP.pl


wieloporowaty

1. gwiazda wieloporowata - gatunek grzybów z rodziny gwiazdoszowatych;
2. o cechach wieloporowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


wielopostaciowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielopostaciowe, występujące w różnych formach

 (1.2) biol. chem. miner. występowanie czegoś w wielu postaciach, przy zachowaniu cech jednego gatunku, rodzaju itp.

Wiktionary

  • polimorfizm (krystalografia)
  • polimorfizm (informatyka)
  • polimorfizm (genetyka)
  • polimorfizm (biologia)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wielopostaciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polimorficzność, polimorfizm, heteromorfizm

 (1.2) polimorfizm

Wiktionary


wielopostaciowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele rozpoznawalnych form

 (1.2) taki, który składa się z wielu osób

 (1.3) miner. chem. biol. taki, który w ramach jednego rodzaju może przybierać różne postacie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Często tworzono figury monumentalne i kompozycje wielopostaciowe. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpɔstaˈt͡ɕɔvɨ, AS: vʹi ̯elopostaćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopostaciowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieloraki, wielostronny

 (1.3) polimorficzny, wielokształtny, różnokształtny

Wiktionary


wielopowłokowy

mający wiele powłok


SJP.pl


wielopoziomowo

wielopoziomowy


SJP.pl

Patrz:

wielopoziomowy

wielopoziomowy

mający wiele poziomów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele poziomów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpɔʑɔ̃ˈmɔvɨ, AS: vʹi ̯elopoźõmovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wielopoziomowo

 rzecz. wielopoziomowość

Wiktionary


wielopraca

praca dla więcej niż jednego pracodawcy


SJP.pl

Wielopraca (ang. multiwork lub multiple jobholding) – świadczenie pracy albo wykonywanie zadań dla co najmniej dwóch, niezależnych od siebie pracodawców.

Wielopraca jest efektem rozwoju elastycznych metod zatrudnienia oraz elastycznego czasu pracy i może być potencjalnym remedium na złagodzenie problemu niedoboru talentów na rynku pracy, jak również wpływać może na tworzenie nowych miejsc pracy. Termin nie jest tożsamy z wieloetatowością, ponieważ polega na świadczeniu pracy dla co najmniej dwóch organizacji w ramach jednego etatu lub innej formy zatrudnienia. Nie jest też tożsamy z wielozadaniowością, która polega na łączeniu wielu zadań w jednym przedsiębiorstwie.

Wikipedia


wieloprocesorowość

Wieloprocesorowość – architektura komputerowa, mająca na celu zwiększenie mocy obliczeniowej komputera poprzez wykorzystanie kilku procesorów.

Wikipedia


wieloprocesorowy

przymiotnik

 (1.1) inform. mający wiele procesorów

Wiktionary


wieloprogramowość

w informatyce: możliwość jednoczesnej obsługi wielu zadań (programów); wielozadaniowość


SJP.pl


wieloprogramowy

w informatyce: umożliwiający jednoczesną obsługę wielu zadań (programów); wielozadaniowy


SJP.pl


wieloprowadnicowy

przymiotnik

 (1.1) wojsk. mający wiele prowadnic

Wiktionary


wielopunktowy

1. składający się z wielu punktów;
2. mający wymiar wielu punktów (np. czcionka)


SJP.pl


wielopłaszczyznowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielopłaszczyznowe; cecha tych, którzy są wielopłaszczyznowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielopłaszczyznowy

 przysł. wielopłaszczyznowo

Wiktionary


wielopłaszczyznowy

przymiotnik

 (1.1) znajdujący się na wielu płaszczyznach, mający wiele płaszczyzn

 (1.2) przen. uwzględniający wiele aspektów, mający ich wiele

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta gra jest wielopłaszczyznowa.

 (1.2) Opisu mechanizmów rozwoju wsi i rolnictwa nie można zamknąć jedynie w ramach teorii ekonomicznych. Jest on bowiem procesem wielopłaszczyznowym - obejmuje zjawiska o charakterze ekonomicznym, społecznym, kulturowym i politycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpwaʃt͡ʃɨzˈnɔvɨ, AS: vʹi ̯elopu̯aščyznovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopłaszczyznowość

 przysł. wielopłaszczyznowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieloplanowy

 (1.2) skomplikowany, wieloaspektowy, wielostronny, złożony, zróżnicowany, wielowarstwowy, wielowątkowy

Wiktionary


wielopłat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. samolot posiadający więcej niż dwa płaty nośne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlɔpwat, AS: vʹi ̯elopu̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopłatowiec m.

 przym. wielopłatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielopłatowiec

Wiktionary


wielopłatowiec

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) lotn. zob. wielopłat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔpwaˈtɔvʲjɛt͡s, AS: vʹi ̯elopu̯atovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielopłat

 przym. wielopłatowy

Wiktionary


wielopłetwce

rodzina ryb kostnych z podgromady wielopłetwych; miastugi, wielopłetwcowate


SJP.pl


wielopłetwcokształtne

rząd ryb promieniopłetwych


SJP.pl

Wielopłetwcokształtne (Polypteriformes) – monotypowy rząd ryb kostnoszkieletowych (Osteichthyes), zaliczany do rzędu Cladistii (Cladistii jest traktowana przez niektóre ujęcia systematyczne jako infragromada w obrębie ryb promieniopłetwych). Jest taksonem siostrzanym dla Actinopteri, obejmującego wszystkie pozostałe ryby promieniopłetwe. Najstarsze znane szczątki kopalne wielopłetwcokształtnych pochodzą ze środkowej kredy Afryki i późnej kredy Ameryki Południowej.

Wikipedia


wielopłetwcokształtny

o cechach wielopłetwcokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


wielopłetwcowate

rodzina drapieżnych ryb promieniopłetwych z rzędu wielopłetwcokształtnych; miastugi, wielopłetwce


SJP.pl

Wielopłetwcowate (Polypteridae) – rodzina słodkowodnych, drapieżnych ryb kostnoszkieletowych z rzędu wielopłetwcokształtnych (Polypteriformes).

Wikipedia


wielopłetwcowaty

o cechach wielopłetwcowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


wielopłetwe

podgromada ryb kostnych obejmująca około 10 gatunków występujących współcześnie wyłącznie w wodach słodkich tropikalnej części Afryki; ramieniopłetwe


SJP.pl

Ramieniopłetwe, wielopłetwe (Brachiopterygii) – w tradycyjnej klasyfikacji biologicznej podgromada ryb kostnych (Osteichthyes) obejmująca rząd wielopłetwcokształtnych (Polypteriformes) z kilkunastoma gatunkami słodkowodnymi. W zapisie kopalnym znane są szczątki tych ryb pochodzące ze środkowej kredy Afryki i późnej kredy Ameryki Południowej. Ramieniopłetwe uważane były dawniej za relikty linii ewolucyjnej prowadzącej do ryb kostnochrzęstnych (Chondrostei). Obecnie hipoteza ta nie jest już akceptowana – wielopłetwcokształtne zaliczane są do ryb promieniopłetwych (Actinopterygii).

Wikipedia


wielopłetwiec

ryba słodkowodna z rodziny wielopłetwcowatych; miastuga


SJP.pl

Wielopłetwiec, miastuga (Polypterus bichir) – gatunek drapieżnej, słodkowodnej ryby z rodziny wielopłetwcowatych (Polypteridae). Jest gatunkiem typowym rodzaju Polypterus.

Wikipedia


wielopłetwy

o cechach wielopłetwych (podgromada ryb)


SJP.pl


wielopłytowy

składający się z wielu płyt


SJP.pl


wieloraczki

Ciąża wielopłodowa (pot. ciąża mnoga) – ciąża występująca w przypadku jednoczesnego rozwoju wewnątrz macicy więcej niż jednego zarodka. U człowieka, u którego zwykle rozwija się jeden płód, najczęstszym typem tego rodzaju ciąży jest ciąża dwupłodowa nazywana ciążą bliźniaczą. Możliwa jest ciąża wielopłodowa, w której poszczególne płody pochodzą z dwóch oddalonych od siebie w czasie zapłodnień.

Wikipedia


wielorak

1. konne lub ciągnikowe narzędzie do międzyrzędowej uprawy roślin;
2. narzędzie wieloczynnościowe


SJP.pl


wieloraki

reprezentowany przez wiele jednostek, rodzajów; różnorodny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele form

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wielce

 rzecz. wielorakość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnoraki, rozmaity, różnorodny

Wiktionary


wielorakość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielorakie; cecha tych, którzy są wieloracy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielorak m., wieloraczki nmos.

 przym. wieloraki

 przysł. wielorako, wielce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnorodność

Wiktionary


wieloramienny

mający wiele ramion, odnóg itp.


SJP.pl


wielorasowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielorasowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielorasowy

Wiktionary


wielorazówka

przedmiot wielorazowego użytku


SJP.pl


wielorazowość

cecha czegoś przeznaczonego do użycia wiele razy


SJP.pl


wielorazowy

1. zachodzący wiele razy;
2. przeznaczony do użycia wiele razy


SJP.pl


wielordzeniowy

mający wiele rdzeni, np. wielordzeniowy procesor


SJP.pl


wielordzenność

Wielordzenność – wada drewna z grupy wad budowy, polegająca na występowaniu na przekroju poprzecznym drewna dwóch lub więcej rdzeni.

Wielordzenność występuje często łącznie ze spłaszczeniem i zakorkiem. Rdzenie otoczone są wspólnymi słojami, oraz słojami indywidualnymi każdego rdzenia. Często najmłodsze słoje obu rdzeni (widoczne na przekroju poprzecznym) oddzielone są warstwą kory, wrośniętej w pień tworząc zakorek.

Wikipedia


wieloręki

mający wiele rąk


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele rąk

Wiktionary


wieloreligijność

wieloreligijny


SJP.pl

Patrz:

wieloreligijny

wieloródka

kobieta lub samica u zwierząt, która rodziła już wielokrotnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. w ginekologii: kobieta, która rodziła więcej niż jeden raz lub kobieta w ciąży, która rodziła już co najmniej jeden raz

 (1.2) zool. samica ssaków, która kilkakrotnie wydawała potomstwo

Wiktionary

Wieloródka w ginekologii: kobieta, która urodziła więcej niż jedno dziecko, lub ciężarna, która już co najmniej raz rodziła.


W zależności czy to pierwsza ciąża czy kolejna można zauważyć różnice:

  • wieloródka zaczyna czuć ruchy płodu szybciej, już od mniej więcej 16 tygodnia w porównaniu do pierwiastki u której jest to 18-20 tydzień
  • szyjka macicy u wieloródek rozwiera się szybciej
  • różni się również średni czas trwania poszczególnych okresów porodu:

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈrutka, AS: vʹi ̯elorutka

Wiktionary


wielorodny

rzadko: różnorodny, wieloraki


SJP.pl


wielorodzajowy

mający wiele rodzajów


SJP.pl


wielorodzinny

przeznaczony dla wielu rodzin, mieszczący wiele rodzin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony do użytku dla wielu rodzin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sumie w 17 sektorach zmieści się 7030 grobów - od pojedynczych, poprzez wielorodzinne, do podziemnych krypt i grobowców.

Wiktionary


wielorogi

owca wieloroga - rasa owiec z dwiema parami rogów


SJP.pl


wielorujowy

o samicy zwierzęcia: taka, która ma ruję więcej niż raz w roku; poliestralny


SJP.pl


wielorundowy

trwający wiele rund


SJP.pl


wieloryb

wielki ssak morski o poziomej płetwie ogonowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. gwiazdozbiór równikowy;

Wiktionary

Wieloryb – potoczna nazwa niektórych ssaków z rzędu waleni o większych rozmiarach. Wieloryby są największymi zwierzętami zamieszkującymi Ziemię (pod względem długości ciała przegrywają jednak ze wstężnicami). Od wieków poławiane dla mięsa, a przede wszystkim dla tłuszczu i spermacetu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlɔrɨp, AS: vʹi ̯eloryp

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb mzw., wielorybek mzw., wielorybnik mos./mrz., wielorybnictwo n.

 przym. wielorybi, wielorybniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Cet

Wiktionary


wielorybek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: wieloryb

 (1.2) mały wieloryb

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za samicą płynął wielorybek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb mzw., Wieloryb mzw., wielorybię n., narybek mrz.

 przym. wielorybi

Wiktionary


wielorybi

przymiotnik od: wieloryb


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wielorybem, dotyczący wieloryba

 (1.2) podobny do wieloryba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Król jednak zastrzegł sobie prawo do wielorybich języków, uważanych najwyraźniej za najlepszy kąsek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈrɨbʲi, AS: vʹi ̯elorybʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb m., Wieloryb m., wielorybek m., wielorybiątko n., wielorybnik m., wielorybnictwo n., wielorybię n., narybek mrz.

 przym. wielorybniczy

Wiktionary


wielorybiątko

młode wieloryba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wielorybię (młode wieloryba)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Samica nie opuszcza wielorybiątka ani na krok.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb mzw., wielorybię n.

 przym. wielorybi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielorybię

Wiktionary


wielorybię

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. młode wieloryba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb mzw., wielorybek mzw., wielorybnictwo n., wielorybnik mos./mzw./mrz.

 przym. wielorybi, wielorybniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielorybek

Wiktionary


wielorybnictwo

połowy wielorybów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polowanie na walenie w celu pozyskania olbrotu, fiszbinu czy ambry;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielorybnictwo przybrzeżne na małą skalę jest w niektórych krajach dozwolone.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔrɨbʲˈɲit͡stfɔ, AS: vʹi ̯elorybʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb m., wielorybnik m., Wieloryb mzw., wielorybię n.

 przym. wielorybniczy, wielorybi

Wiktionary


wielorybniczy

dotyczący wielorybnictwa lub wielorybnika


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wielorybnictwem, dotyczący wielorybnictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielorybnictwo n., wielorybnik mos./mzw., wieloryb mzw., Wieloryb mzw.

 przym. wielorybi

Wiktionary


wielorybnik

człowiek trudniący się połowem wielorybów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ryb. człowiek trudniący się zawodowo połowem wielorybów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) mar. statek wielorybniczy

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (3.1) zool. skorupiak z rzędu podbrzusznych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedyś wielorybnicy zachodzili do naszej tawerny.

 (1.1) Wyspa Jan Mayen przez wiele lat stanowiła bazę wielorybników.

 (2.1) Podali, że jakiś wielorybnik zatonął z całą załogą.

 (2.1) Mam na moim wielorybniku pięciu harpunników.

 (3.1) Spreparowany wielorybnik stał na biurku kapitana.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloryb mzw., wielorybnictwo n., Wieloryb mzw., wielorybię n.

 przym. wielorybniczy, wielorybi

Wiktionary


wielorzędowy

mający wiele rzędów


SJP.pl


wielosalowy

mający wiele sal


SJP.pl


wielość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mnogość, duża ilość czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯elość

Wiktionary

Powiązane:

 licz. wiele

 przym. wielki

 przysł. wielce, wiele

 zaim. wiele

Wiktionary


wielościan

bryła ograniczona powierzchnią, na którą składa się skończona liczba figur wielokątnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. ograniczona bryła geometryczna, której powierzchnia jest złożona wyłącznie z wielokątów;

Wiktionary

Wielościan – bryła geometryczna, ograniczona przez tak zwaną powierzchnię wielościenną, czyli powierzchnię utworzoną z wielokątów o rozłącznych wnętrzach i każdym boku wspólnym dla dwóch wielokątów.

Każdy wielościan utworzony jest z:

  • ścian – wielokątów, które razem tworzą powierzchnię wielościanu,
  • krawędzi, będących bokami ściany,
  • wierzchołków, będących końcami krawędzi wielościanu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Istnieje pięć wielościanów foremnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlɔɕt͡ɕãn, AS: vʹi ̯elośćãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielościenność ż.

 przym. wielościenny

Wiktionary


wielościenny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geom. taki, który ma wiele ścian

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielościan m., wielościenność ż.

Wiktionary


wielosegmentowy

złożony z wielu segmentów


SJP.pl


wieloseryjny

złożony z wielu serii, powstały w wielu częściach, odcinkach


SJP.pl


wielosesyjny

obejmujący wiele sesji


SJP.pl


wielosetletni

mający wieleset lat, trwający wieleset lat itp.; wielusetletni


SJP.pl


wielosettysięczny

liczący wieleset tysięcy czegoś; wielusettysięczny


SJP.pl


wielosiarczek

związek nieorganiczny powstały przez rozpuszczenie siarki w siarczkach alkalicznych; polisiarczek


SJP.pl


wielosiarczkowy

kauczuk wielosiarczkowy - syntetyczny kauczuk stosowany m.in. do wyrobu powłok, klejów, kabli, oraz modyfikacji żywic epoksydowych; kauczuk polisiarczkowy


SJP.pl


wielosił

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Polemonium|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny wielosiłowatych o pierzasto podzielonych liściach i dzwonkowatych kwiatach;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wielosiłowate nmos.

Wiktionary


wielosiłowate

rodzina roślin z rzędu wrzosowców


SJP.pl

Wielosiłowate (Polemoniaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu wrzosowców. Należy do niej 385 gatunków dzielonych na 18 rodzajów. Występują na półkuli północnej oraz we wschodniej części Ameryki Południowej. W klimacie umiarkowanym rośliny zielne, w Ameryce Środkowej i Południowej głównie rośliny zdrewniałe i pnącza, zwykle o okazałych kwiatach. Centrum zróżnicowania stanowią kontynenty amerykańskie. W Eurazji występuje tylko rodzaj wielosił (Polemonium) i jeden gatunek z rodzaju floks (Phlox). W Polsce występuje jeden gatunek rodzimy (wielosił błękitny), kilka gatunków jest uprawianych, przy czym niektóre z rodzaju floks przejściowo dziczeją.

Wikipedia


wielosiłowaty

o cechach wielosiłowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wielosiłowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; rurkokwiatowiec


SJP.pl


wieloskok

rodzaj ćwiczenia sportowego dla biegaczy


SJP.pl


wieloskokowy

wieloskok


SJP.pl

Patrz:

wieloskok

wieloskrzydłe

o cechach wieloskrzydłych (rząd owadów)


SJP.pl


wieloskrzydły

o cechach wieloskrzydłych (rząd owadów)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele skrzydeł

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈskʃɨdwɨ, AS: vʹi ̯eloskšydu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielkoskrzydły

Wiktionary


wieloskładnikowy

złożony z wielu składników


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu składników

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niektóre nawozy wieloskładnikowe zawierają wapń.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieloelementowy

Wiktionary


wielosmakowy

występujący w wielu smakach


SJP.pl


wielosmużka

terpużka wielosmużka - gatunek ryby z rodziny terpugowatych; Oxylebius pictus


SJP.pl


wielospecjalistyczny

dotyczący wielu specjalizacji


SJP.pl


wielostanowiskowy

system wielostanowiskowy - wieloprogramowy, scentralizowany system operacyjny, pozwalający na rozpoczęcie i jednoczesne wykonywanie zadania przez wielu użytkowników niezależnych od siebie, dzięki zainstalowaniu pewnej liczby terminali


SJP.pl


wielostopniowy

mający wiele stopni, etapów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele stopni, zachodzący etapami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opracowano nowe sposoby regulacji ilości doprowadzanego powietrza do kanału grzewczego baterii koksowniczej, ze szczególnym uwzględnieniem baterii o wielostopniowym doprowadzeniu powietrza.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wielostopniowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieloetapowy, wielofazowy

Wiktionary


wielostronicowy

składający się z wielu stronic


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma wiele stron, stronic

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lekarz potwierdza, że otrzymali wielostronicową instrukcję co robić krok po kroku, aby powstrzymać epidemię.

Wiktionary


wielostronność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielostronne; cecha tych, którzy są wielostronni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielostronny

 przysł. wielostronnie

Wiktionary


wielostronny

rozpatrywany z wielu stron, aspektów; mający wiele stron, aspektów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wiele stron, aspektów; dotyczący wielu zagadnień

 (1.2) podejmowany przez wiele stron

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielostronność ż.

 przysł. wielostronnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieloaspektowy, wielokierunkowy, wieloplanowy, wielopłaszczyznowy, wielopostaciowy, wielopoziomowy, wielotorowy, wielowarstwowy, wielowymiarowy, wszechstronny

 (1.2) multilateralny

Wiktionary


wielostrunny

o instrumentach muzycznych: mający wiele strun; wielostrunowy


SJP.pl


wielostrunowy

o instrumentach muzycznych: mający wiele strun; wielostrunny


SJP.pl


wielostrzałowy

o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku wiele nabojów


SJP.pl


wieloświat

hipotetyczny zbiór wszystkich wszechświatów (uniwersów), popularny w komiksach; multiwersum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hipotetyczny zbiór wielu wszechświatów;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z hipotezą wieloświata wszechświat to jeszcze nie wszystko, co fizycznie istnieje.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wieloświatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) multiwersum

Wiktionary


wieloświatowy

wieloświat


SJP.pl

Patrz:

wieloświat

wieloświecowy

zawierający wiele świec


SJP.pl


wielosylabowy

złożony z co najmniej dwóch sylab; wielozgłoskowy


SJP.pl


wieloszczet

przedstawiciel gromady pierścienic występujących w morzach i oceanach, prowadzących tryb życia głównie denny lub osiadły


SJP.pl


wieloszczety

przedstawiciel gromady pierścienic występujących w morzach i oceanach, prowadzących tryb życia głównie denny lub osiadły


SJP.pl

Wikipedia


wieloszpon

gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych, np. wieloszpon szary


SJP.pl


wielosztuki

kilka sztuk tego samego towaru


SJP.pl


wielotarczowiec

drobny mięczak morski; chiton


SJP.pl


wielotematowy

składający się z wielu tematów, dotyczący wielu tematów; wielotematyczny


SJP.pl


wielotematyczny

składający się z wielu tematów, dotyczący wielu tematów; wielotematowy


SJP.pl


wielotomowy

składający się z wielu tomów, zawarty w wielu tomach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu tomów

Wiktionary


wieloton

dźwięk składający się z kilku tonów


SJP.pl

Wieloton – dźwięk składający się z tonów o dowolnej częstotliwości.

Wyróżnia się następujące jego typy:

  • Wieloton harmoniczny (współton) – dźwięk o określonej wysokości, złożony z alikwotów.
  • Wieloton nieharmoniczny – dźwięk o przybliżonej wysokości, złożony ze składowych nieharmonicznych.

Wikipedia


wielotonalny

składający się z wielu tonów (odcieni)


SJP.pl


wielotonówka

ciężarówka przeznaczona do transportu wielotonowego ładunku


SJP.pl


wielotonowy

a) ważący wiele ton;
b) mieszczący wiele ton czegoś;
c) mogący unieść wiele ton


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o ciężarze wielu ton

 (1.2) o wielu odcieniach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielotonówka ż.

Wiktionary


wielotorbielowaty

przymiotnik

 (1.1) med. mający wiele torbieli

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔtɔrbʲjɛlɔˈvatɨ, AS: vʹi ̯elotorbʹi ̯elovaty

Wiktionary


wielotorowy

1. składający się z wielu torów, podzielony na wiele torów;
2. prowadzony, realizowany równolegle wieloma sposobami, metodami


SJP.pl


wielotów

Wielotów (niem. Weltho, łuż. Wjeltow) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin, przy drodze wojewódzkiej nr 285.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


wielotryb

zespół kół łańcuchowych na osi tylnego koła roweru


SJP.pl

Wikipedia


wielotygodniowy

mający wiele tygodni, trwający wiele tygodni itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający wiele tygodni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Historia reklamacji składanej przez Wiesławę Wnętrzak jest typowa. Sklep przyjmuje uwagi, deklaruje pomoc, a potem zaczynają się wielotygodniowe, a nawet kilkumiesięczne przepychanki.

 (1.1) Piotr bez negocjacji zgadzał się na ceny, które proponowali mu podwykonawcy i dostawcy, bez mrugnięcia okiem przyjmował wielotygodniowe, a nawet wielomiesięczne opóźnienia płatności swoich klientów, nie mówiąc już o tym, że proponował im umiarkowane ceny i nigdy nie targował się, gdy prosili, żeby je obniżył.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: vʹi ̯elotygodʹńovy

Wiktionary


wielotykowiec

w łowiectwie: kozioł lub samica jelenia, który wskutek uszkodzenia możdżenia ma więcej niż dwie tyki w porożu


SJP.pl


wielotykowość

w łowiectwie: nieprawidłowość poroża u jeleniowatych, polegająca na odrastaniu więcej niż dwóch odrębnych tyk


SJP.pl


wielotysięczny

przymiotnik

 (1.1) liczący wiele tysięcy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielotysięczny tłum wznosił gromkie okrzyki.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielesettysięczny

Wiktionary


wielotłokowy

taki, który obejmuje wiele tłoków, jest poruszany za pomocą wielu tłoków, np. maszyna wielotłokowa


SJP.pl


wielousty

1. mający wiele ust;
2. pochodzący z wielu ust


SJP.pl


wielouszny

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wiele uszu

Wiktionary


wieloużytkownikowy

przymiotnik

 (1.1) inform. telekom. mogący obsługiwać wielu użytkowników na raz

Wiktionary


wielowalutówka

potocznie: karta wielowalutowa - - karta płatnicza umożliwiająca przypisanie do niej kilku rachunków bankowych prowadzonych w walutach obcych


SJP.pl


wielowalutowość

wielowalutowy


SJP.pl

Patrz:

wielowalutowy

wielowalutowy

1. dotyczący wielu walut, obsługujący wiele walut itp.;
2. karta wielowalutowa - karta płatnicza umożliwiająca przypisanie do niej kilku rachunków bankowych prowadzonych w walutach obcych


SJP.pl


wielowarstka

w oponach samochodowych: element składający się z kilku warstw tkaniny nagumowanej, różnej szerokości i średnicy; wielowarstwka


SJP.pl


wielowarstwka

w oponach samochodowych: element składający się z kilku warstw tkaniny nagumowanej, różnej szerokości i średnicy; wielowarstka


SJP.pl


wielowarstwowo

przysłówek sposobu

 (1.1) wieloma warstwami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielowarstwowość ż.

 przym. wielowarstwowy

Wiktionary


wielowarstwowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielowarstwowe; cecha tych, którzy są wielowarstwowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielowarstwowy

 przysł. wielowarstwowo

Wiktionary


wielowarstwowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma wiele warstw

 (1.2) przen. taki, który można rozpatrywać na wiele sposobów, pod wieloma względami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielowarstwowość ż.

 przysł. wielowarstwowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompozytowy

Wiktionary


wielowarsztatowiec

robotnik obsługujący jednocześnie kilka maszyn, warsztatów


SJP.pl


wielowątkowość

1. cecha czegoś mającego lub wykorzystującego wiele wątków;
2. cecha czegoś dotyczącego wielu czynności lub wielu tematów;
3. cecha osoby potrafiącej skupić się na wielu czynnościach lub wielu tematach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielowątkowe

Wiktionary

Wielowątkowość (ang. multithreading) – cecha systemu operacyjnego, dzięki której w ramach jednego procesu może być wykonywanych kilka zadań nazywanych wątkami. Nowe zadania to kolejne ciągi instrukcji realizowane do pewnego stopnia niezależnie. Wszystkie wątki (zadania) w ramach tego samego procesu współdzielą tę samą wirtualną przestrzeń adresową zawierającą kod programu i jego dane.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wielowątkowy

Wiktionary


wielowątkowy

1. mający wiele wątków, obejmujący wiele wątków, wykorzystujący wiele wątków itp.;
2.
a) umiejący skupić się jednocześnie na wielu myślach lub czynnościach;
b) właściwy komuś umiejącemu skupić się jednocześnie na wielu myślach lub czynnościach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) liter. film. obejmujący wiele wątków, złożony z wielu wątków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielowątkowość ż.

Wiktionary


wielowektorowo

wielowektorowy


SJP.pl

Patrz:

wielowektorowy

wielowektorowość

wielowektorowy


SJP.pl

Patrz:

wielowektorowy

wielowektorowy

składający się z wielu wektorów


SJP.pl


wielowersowy

składający się z wielu wersów


SJP.pl


wielowiekowość

cecha czegoś trwającego wiele wieków


SJP.pl


wielowiekowy

mający wiele wieków, trwający wiele wieków; długowiekowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający wiele wieków, istniejący wiele wieków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aabenraa posiada wielowiekowe tradycje ośrodka rybołówstwa i przemysłu rybnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔvʲjɛˈkɔvɨ, AS: vʹi ̯elovʹi ̯ekovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) długowiekowy

Wiktionary


wielowierszowy

składający się z wielu wierszy


SJP.pl


wielowieś

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 12, w tym 11 podstawowych
  • Wielowieś – część miasta Tarnobrzeg
  • Wielowieś – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lubińskim, w gminie Ścinawa
  • Wielowieś – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Syców
  • Wielowieś – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Gniewkowo
  • Wielowieś – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Pakość
  • Wielowieś – wieś w woj. lubuskim, w pow. sulęcińskim, w gminie Sulęcin
  • Wielowieś – wieś w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Wielowieś
  • Wielowieś – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Zalewo
  • Wielowieś – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn
  • Wielowieś – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. międzychodzkim, w gminie Międzychód
  • Wielowieś – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Sieroszewice
  • Wielowieś – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Sieroszewice

Wikipedia


wielowieyski

[czytaj: wielowiejski] nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Wielowieyski (ur. 1927) – działacz katolicki
  • Henryk Wielowieyski (1860-1924) – biolog
  • Janusz Wielowieyski (1897-1939) – polityk, senator
  • Józef Wielowieyski (1879-1951) – prawnik, dyplomata
  • Wielowieyski Baron – herb hrabiowski z 1825 roku

Wikipedia


wielowitaminowy

przymiotnik

 (1.1) spoż. zawierający wiele witamin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) mówiąc o superżywności, nie chodzi nam o suplementy wielowitaminowe czy wyciągi z egzotycznych roślin. Te nadzwyczajne produkty to warzywa i owoce oraz kilka innych popularnych składników diety.

Wiktionary


wielownik

układ o wielu końcówkach lub wielu parach końcówek


SJP.pl


wielowodniczkowy

przymiotnik

 (1.1) biol. posiadający wiekszą liczbę wodniczek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Również może składać się z polimorficznych, wielowodniczkowych lipoblastów z dziwacznymi, hiperchromatycznymi, półokrągłymi jądrami.

Wiktionary


wielowodorotlenowy

o cząsteczce: złożony z wielu grup wodorotlenowych


SJP.pl


wielowodzie

w medycynie: nadmierne nagromadzenie się wód płodowych (powyżej 2000 ml) w worku owodniowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. występująca w czasie ciąży anomalia, w której ilość płynów zawartych w błonach płodowych jest nadmierna;

Wiktionary

Wielowodzie (łac. polyhydramnion, ang. polyhydroamniosis) – nadmierna ilość płynu owodniowego w czasie ciąży. Wielowodzie rozpoznaje się, gdy ilość płynu w III trymestrze ciąży wynosi ponad 2000 ml albo gdy wskaźnik AFI wynosi >25.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bezwodzie n., woda ż.

Wiktionary


wielowrotnik

układ mikrofalowy zawierający co najmniej dwa wrota


SJP.pl

Wikipedia


wielowyciągowy

w trekkingu: wyposażony w wiele punktów asekuracyjnych, dłuższy niż długość jednego wyciągu, np. droga wielowyciągowa


SJP.pl


wielowydziałowy

składający się z wielu wydziałów


SJP.pl


wielowymiarowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielowymiarowe; cecha tych, którzy są wielowymiarowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielowymiarowy

 przysł. wielowymiarowo

Wiktionary


wielowypust

część wału z symetrycznie rozmieszczonymi na obwodzie wypustami; wałek wielowypustowy, wieloklin


SJP.pl


wielowyznaniowość

funkcjonowanie w jakiejś grupie społecznej różnych wyznań religijnych


SJP.pl


wielowyznaniowy

związany z różnymi wyznaniami religijnymi


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) złożony z przedstawicieli wielu wyznań

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W wielowyznaniowej armii Andersa, która była odwzorowaniem przedwojennej Polski na obczyźnie — w Rosji, na Bliskim Wschodzie czy we Włoszech, po porannym apelu, w niedzielę wywoływano żołnierzy różnych wyznań i rozprowadzano po odpowiednich nabożeństwach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielowyznaniowość ż.

 przysł. wielowyznaniowo

Wiktionary


wielozadaniowo

wielozadaniowy


SJP.pl

Patrz:

wielozadaniowy

wielozadaniowość

1. umiejętność poprawnego wykonywania wielu czynności jednocześnie; multitasking;
2. w informatyce: możliwość jednoczesnej obsługi wielu zadań (programów); wieloprogramowość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wielozadaniowe

Wiktionary

Wielozadaniowość – cecha systemu operacyjnego umożliwiająca równoczesne wykonywanie więcej niż jednego procesu (programu). Zwykle za poprawną realizację wielozadaniowości odpowiedzialne jest jądro systemu operacyjnego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wielozadaniowy

 przysł. wielozadaniowie

Wiktionary


wielozadaniowy

1. mogący spełniać wiele zadań;
2. w informatyce: umożliwiający jednoczesną obsługę wielu zadań (programów); wieloprogramowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który może wykonywać wiele różnych zadań

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielozadaniowość ż.

Wiktionary


wielozakresowy

obejmujący wiele zakresów, działający w wielu zakresach


SJP.pl


wielozarodkowość

Poliembrionia, wielozarodkowość – zdolność do powstawania kilku lub większej liczby zarodków z jednej komórki jajowej, jest specyficznym typem rozmnażania bezpłciowego zwierząt i roślin.

Wikipedia


wielozawodowiec

potocznie: osoba, która potrafi wykonywać wiele (kilka) zawodów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. człowiek umiejący wykonywać wiele zawodów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robotnice są zakodowane wyłącznie na pracę. Są wielozawodowcami. W zależności od aktualnej potrzeby zajmują się sprzątaniem, pielęgnowaniem larw, budową plasterastrów, stróżowaniem u wejścia, zbieraniem pokarmu etc.

Wiktionary


wielozbożowy

składający się z wielu zbóż lub z ziaren wielu zbóż


SJP.pl


wielozdaniowy

składający się z wielu zdań


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który liczy wiele zdań, jest złożony z wielu zdań

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dyskurs jest tu rozumiany jako wielozdaniowa wypowiedź, gdzie poszczególne jej wyrażenia składowe mogą być powiązane relacjami anaforycznymi (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdanie n.

 przym. zdaniowy

Wiktionary


wielozębny

1. korniczek wielozębny - gatunek chrząszcza z rodziny kornikowatych;
2. melonogłów wielozębny - gatunek ssaka z rodziny delfinowatych; delfin grubogłowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. o osobach mający wiele zębów

 (1.2) książk. o przedmiotach mający wiele zębów (ostrzy)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈzɛ̃mbnɨ, AS: vʹi ̯elozmbny

Wiktionary


wielożeniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. przest. mężczyzna mający kilka żon jednocześnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielożenność ż., wielożeństwo n., wielożon m.

 przym. wielożenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielożon

Wiktionary


wielożenność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wielożenne; cecha tego, kto wielożenny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był to rzecznik prasowy rządu, Jerzy Urban, wszechstronny kurdupel, o którym nawet życzliwi mu wyrażali sąd (biorąc jego wielożenność pod uwagę), że jeśli kobiety wychodzą za takich facetów, to znaczy, że kobieta gotowa jest wyjść za wszystko, co skacze po tej ziemi.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wielożenny

 rzecz. wielożeniec m.

Wiktionary


wielożenny

przymiotnik

 (1.1) taki, w którym mężczyzna ma jednocześnie wiele żon

 (1.2) o mężczyźnie: mający kilka żon jednocześnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakikolwiek bowiem typ kojarzenia małżeńskiego, monogamiczny czy wielożenny, uprawia dane społeczeństwo - zdrada kobiety stanowi poważne zagrożenie dla interesów rozrodczych mężczyzny (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielożenność ż., wielożeniec m., wielożeństwo n.

Wiktionary


wielożeństwo

forma małżeństwa, w której jeden mężczyzna ma równocześnie kilka żon, dawniej rozpowszechniona w krajach islamu, Chinach, Afryce i Oceanii; poliginia; poligynia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) forma małżeństwa, w której mężczyzna jest żonaty jednocześnie z dwiema lub więcej kobietami

Wiktionary

Poligynia, poliginia (stgr. πολύς polys, liczny, i γυνή gyne, kobieta), wielożeństwo – jedna z form poligamii. U ludzi jest to związek jednego mężczyzny z więcej niż jedną kobietą w tym samym czasie (niekiedy kobiety te są blisko spokrewnione). W ujęciu zoologicznym termin ten oznacza związek osobnika płci męskiej z więcej niż jednym osobnikiem płci żeńskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Politycy obawiają się, że wprowadzenie nowych zasad zawierania małżeństwa spowoduje legalizację w Niemczech wielożeństwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈʒɛ̃j̃stfɔ, AS: vʹi ̯eložĩ ̯stfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielożeniec m.

 przym. wielożenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poliginia, poligynia

Wiktionary


wielożerność

w zoologii: żywienie się kilkoma rodzajami pokarmów, np. mięsnym i roślinnym; wszystkożerność, polifagia, polifagizm


SJP.pl

Polifagizm (gr. πολύ – wiele, φαΐ – jedzenie), wielożerność – brak specjalizacji pokarmowej, wykorzystywanie jako pokarmu różnych gatunków organizmów. Polifagi (łac. polyphaga, pleophaga), nazywane też organizmami wielożernymi, nie wykazują wybiórczości pokarmowej. Przykładami polifagów są człowiek i dzik.

Organizmy o dużym zakresie tolerancji w odniesieniu do pobieranych pokarmów nazywane są euryfagami (euryphaga).

Wikipedia


wielożerny

w zoologii: odżywiający się różnymi rodzajami pokarmu; polifagiczny, wszystkożerny


SJP.pl


wielozgłoskowiec

wyraz złożony z wielu zgłosek


SJP.pl


wielozgłoskowy

złożony z co najmniej dwóch sylab; wielosylabowy


SJP.pl


wieloziarnisty

mający wiele rodzajów ziaren


SJP.pl


wielozmianowy

przebiegający na wiele zmian, wykonywany na wiele zmian


SJP.pl


wieloznacznie

przysłówek

 (1.1) w sposób wieloznaczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej sposób postępowania może być odebrany wieloznacznie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloznaczność ż.

 przym. wieloznaczny

Wiktionary


wieloznaczniej

stopień wyższy od przysłówka: wieloznacznie


SJP.pl


wieloznacznik

wyraz mający kilka znaczeń


SJP.pl

Wieloznacznik, symbol maski, znak globalny, metaznak, symbol wieloznaczny – nazwa symbolu stosowanego w informatyce w procedurach wyszukiwania ciągów znaków w dokumentach tekstowych i w zbiorach informacji o charakterze tekstowym. Wieloznaczniki używane są do konstruowania wzorców wyszukania (tzw. masek), w których symbol wieloznaczny zastępuje jeden lub więcej znaków pisarskich (tj. nie tylko litery i cyfry, ale także inne znaki występujące w tekstach – interpunkcyjne, matematyczne itp.).

Wikipedia


wieloznaczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co ma wiele znaczeń;

Wiktionary

  • polisemia
  • wieloznaczność wypowiedzi

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlɔˈznat͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯eloznačność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wieloznaczny

 przysł. wieloznacznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polisemia

Wiktionary


wieloznaczny

mający wiele znaczeń


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający liczne znaczenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trudno jest zrobić taką małą i wieloznaczną ikonę aplikacji?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieloznaczność ż.

 przysł. wieloznacznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niejednoznaczny

Wiktionary


wielozwrotkowy

składający się z wielu zwrotek


SJP.pl


wielołamowy

wydrukowany na wielu łamach


SJP.pl


wielołodygowy

posiadający kilka łodyg


SJP.pl


wielsk

miasto w Rosji


SJP.pl

Wielsk (ros. Вельск) – miasto w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego, w północno-wschodniej Europie, na lewym brzegu rzeki Waga.

Miejscowość jest ośrodkiem administracyjnym rejonu wielskiego i liczy 26.297 mieszkańców (1 stycznia 2005 r.).

Wikipedia


wielski

Wielgie, Wielsk


SJP.pl

Patrz:

Wielgie, Wielsk

wieluń

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w centralnej Polsce;

Wiktionary

Wieluń (łac. Velun, ros. Велюнь, jid. ‏וויעלון‎, cz. Věluň) – miasto w woj. łódzkim, na krańcu Wyżyny Wieluńskiej, siedziba powiatu wieluńskiego oraz gminy Wieluń. Stolica ziemi wieluńskiej (krainy historycznej).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wieluń był pierwszym zbombardowanym miastem podczas II wojny światowej.

 (1.1) W wypadku pod Wieluniem zginęły cztery osoby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛlũɲ, AS: vʹi ̯elũń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wielunianin m., wielunianka ż.

 przym. wieluński

Wiktionary


wieluńczanin

członek zachodniosłowiańskiego plemienia zamieszkującego wyspę Wolin i ziemie przyległe


SJP.pl


wielunianin

mieszkaniec Wielunia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba płci męskiej mieszkająca lub urodzona w Wieluniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mariusz Wlazły to jeden z najbardziej znanych wielunian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlũˈɲä̃ɲĩn, AS: vʹi ̯elũńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wieluń m.

:: fż. wielunianka ż.

 przym. wieluński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. wieluniak

Wiktionary


wielunianka

mieszkanka Wielunia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej mieszkająca lub urodzona w Wieluniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛlũˈɲãnka, AS: vʹi ̯elũńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wieluń m.

:: fm. wielunianin m.

 przym. wieluński

Wiktionary


wieluński

przymiotnik od: Wieluń


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wieluniem, wywodzący się z Wielunia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak więc w całej Polsce często nadawano imiona Stanisław, Florian, w Wielkopolsce – Wojciech, na Litwie – Kazimierz, w ziemi wieluńskiej – Roch, na Spiszu – Wandalin, w okolicach Koła – Bogumił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈlũj̃sʲci, AS: vʹi ̯elũĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wieluń m., wielunianin m., wielunianka ż.

Wiktionary


wielusetletni

mający wieleset lat, trwający wieleset lat itp.; wielosetletni


SJP.pl


wielusettysięczny

liczący wieleset tysięcy czegoś; wielosettysięczny


SJP.pl


wiem

spójnik

 (1.1) stpol. bowiem

forma czasownika.

 (2.1) 1. os. lp. ter. od wiedzieć

Wiktionary

WIEM
  • WIEM – encyklopedia internetowa
  • Grupa WIEM – zespół muzyczny
Wiem
  • Wiem – album muzyczny Marka Richtera z wierszami K. C. Buszmana, wyd Soliton, 2012


Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃m, AS: vʹi ̯ẽm

Wiktionary


wien

Geografia

Austria

  • Wien – niemiecka nazwa miasta Wiedeń
  • Wien-Umgebung – powiat w kraju związkowym Dolna Austria
  • Wien – rzeka, dopływ Dunaju

Niemcy

  • Wien – dzielnica gminy Inzell w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Traunstein

Wikipedia


wiencek

nazwisko


SJP.pl


wieńcówka

popularne określenie choroby wieńcowej, czyli choroby niedokrwiennej serca


SJP.pl


wieńcowy

przymiotnik od: wieniec


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) anat. odnoszący się do naczyń odżywiających serce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jedną z przyczyn choroby wieńcowej jest miażdżyca tętnic wieńcowych.

 (1.1) Abcyksymab stosuje się u pacjentów poddawanych przezskórnym interwencjom wieńcowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieniec m., wianek m., wiano n., wieńcówka ż., wianuszek m., wianki nmos., wianczarka ż.

Wiktionary


wieńczyć

1. kończyć jakąś pracę;
2. zamykać lub okalać, opasywać wieńcem


SJP.pl


wieńczysław

imię męskie


SJP.pl

Wieńczysław – słowiańskie imię męskie utworzone w czasach nowszych; jego zapisy pojawiają się dopiero w XVIII wieku. Prawdopodobnie powstało przez analogię do imion staropolskich i miało oznaczać „ten, którego wieńczy sława”. Inną hipotezą jest powstanie tego imienia w wyniku specyficznego odczytania imienia Więcesław, być może za pośrednictwem języków wschodniosłowiańskich (Wiaczesław).

Wikipedia


wieńczysława

imię żeńskie


SJP.pl

Wieńczysława – żeński odpowiednik imienia Wieńczysław, utworzonego w nowszych czasach na wzór imion staropolskich.

Wieńczysława imieniny obchodzi 25 marca i 16 maja.

Wikipedia


wieńczysławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wieńczysławy lub z nią związany


SJP.pl


wieńczysławostwo

Wieńczysław z małżonką; Wieńczysławowie


SJP.pl


wieńczysławowie

Wieńczysław z małżonką; Wieńczysławostwo


SJP.pl


wieńczysławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wieńczysława lub z nim związany


SJP.pl


wieneński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Vienne, dotyczący Vienne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Olivi już za życia niejednokrotnie wikłał się w spory teologiczne (…). Sobór wieneński w 1311 r., który podjął także dwie uchwały przeciwko beginkom, potwierdza potępiającą ocenę jego już wcześniej oskarżanych poglądów.

 (1.1) Zbroją się poganie w saraceńskie pancerze, wszyscy prawie w potrójne druciane koszulki, wiążą na głowie wyborne hełmy saragoskie, przypasują miecze z wieneńskiej stali. Mają bogate tarcze, walenckie włócznie i sztandary białe, niebieskie i czerwone.

 (1.1) Lichwa w nauce i prawie kościelnym do Soboru Wieneńskiego - książka L. Halbana, Lwów, 1926.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Vienne n.

 przym. vienneński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) vienneński, war. wienneński

Wiktionary


wiener

1. [czytaj: WIner] nazwisko niemieckie;
2. [czytaj: ŁIner] nazwisko angielskie


SJP.pl

Austria:

  • Wiener Neudorf – gmina targowa w kraju związkowym Dolna Austria, w powiecie Möbling
  • Wiener Neustadt

Osoby:

  • Hugo Wiener – austriacki kompozytor
  • Maurycy Wiener – polski adwokat
  • Norbert Wiener – amerykański matematyk
  • Oswald Wiener – austriacki pisarz

Wikipedia


wieniawa

1. dzielnica Lublina;
2. wieś w Polsce;
3. polski herb szlachecki


SJP.pl

  • Wieniawa – dzielnica Lublina
  • Wieniawa – polski herb szlachecki
  • Wieniawa – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim
  • Wieniawa – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Wieniawa
  • Wieniawa – przystanek kolejowy w Wieniawie, w województwie mazowieckim
  • Wieniawa – skocznia narciarska wybudowana w 1955 i rozebrana w 1964 roku, mieściła się w Lublinie w dzielnicy Wieniawa
  • Wieniawa – dawna gromada w powiecie radomskim w województwie kieleckim

Wikipedia


wieniawski

przymiotnik od: Wieniawa


SJP.pl

  • Adam Tadeusz Wieniawski (1879-1950) – kompozytor, bratanek Henryka, Józefa i Juliana
  • Henryk Wieniawski (1835-1880) – kompozytor i skrzypek, brat Józefa i Juliana
  • Ignacy Wieniawski – generał major podczas Insurekcji Kościuszkowskiej
  • Józef Wieniawski (1837-1912) – kompozytor i pianista, brat Henryka i Juliana
  • Julian Wieniawski (1834-1912) – prozaik i komediopisarz, brat Henryka i Józefa
  • Tadeusz Wieniawski (1798-1884) – lekarz

Wikipedia


wieniec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wiązanka w kształcie kręgu upleciona z kwiatów, liści, gałązek lub kłosów

 (1.2) kolisty przedmiot albo kilka przedmiotów nawleczonych na coś, związanych lub splecionych, kilka osób lub zwierząt ustawionych na kształt koła

 (1.3) techn. zewnętrzna, obwodowa część koła np. zębatego lub tarczy

 (1.4) łow. poroże jelenia

 (1.5) bud. wzmacniający element konstrukcji wieńczący ją;

 (1.6) liter. popularna w starożytności forma, zbiór poetycki

 (1.7) meteorol. zjawisko optyczne zachodzące, gdy Słońce lub Księżyc są przesłonięte cienką warstwą chmur lub mgły;

 (1.8) kulin. rodzaj ciasta drożdżowego lub tortu w kształcie wieńca (1.1)

Wiktionary

  • wieniec:

1. koło uplecione z kwiatów, liści, kłosów itp.

2. kolisty przedmiot lub szereg przedmiotów nanizanych na coś, związanych lub splecionych w kształcie koła

3. grupa osób lub rzeczy otaczających kogoś lub coś i tworzących krąg

4. w łowiectwie: poroże jelenia

5. obwodowa część koła zębatego lub tarczy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Delegacja złożyła wieniec pod pomnikiem powstańców.

 (1.2) Pod okapem suszyły się wieńce grzybów.

 (1.2) Wokół leżącego na murawie bramkarza utworzył się wieniec zawodników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇̃ɲɛt͡s, AS: vʹi ̯ė̃ńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wianeczek mrz., wianuszek mrz., wieńcówka ż., zwieńczenie n., wianek m., uwieńczanie n., uwieńczenie n., wieńczenie n., zwieńczanie n., zwieńczenie n., Wianki nmos., wianczarka ż.

 czas. uwieńczać ndk., uwieńczyć dk., wieńczyć ndk., zwieńczać ndk., zwieńczyć dk.

 przym. wieńcowy

 przysł. wieńcowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wianek, stroik

 (1.2) girlanda, krąg

 (1.4) rogi, poroże

Wiktionary


wieniec-zdrój

Wieniec-Zdrój (dawn. Zdrojowisko-Wieniec) – osada uzdrowiskowa w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie włocławskim, gminie Brześć Kujawski. Współtworzy sołectwo Wieniec-Zalesie.

W okolicy Wieńca-Zdroju rosną lasy sosnowe o podszycie z przewagą jałowców. Miejscowość ulokowana jest 4 km na zachód od zwartej zabudowy Włocławka. Leczą się tu pacjenci z chorobami ortopedyczno-urazowymi, układu nerwowego, reumatologicznymi, kardiologicznymi, dolnych dróg oddechowych, osteoporozą, nadciśnieniem. W uzdrowisku wydobywa się lecznicze wody siarczanowo-chlorkowo wapniowo-sodowe (złoża odkryte w latach 1898-1905, eksploatowane od 1909), siarczkowe o mineralizacji 3,5 g/dm³ oraz borowiny.

Wikipedia


wieńszczak

nazwisko


SJP.pl


wientian

stolica Laosu; Vientiane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Laosu;

Wiktionary

Wientian (laot. ວຽງຈັນ /ʋíəŋ tɕàn/, fr. Vientiane) – stolica Laosu, położona nad rzeką Mekong, w środkowo-zachodniej części kraju, tuż przy granicy z Tajlandią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ingerencje Wietnamu w sprawy wewnętrzne kraju w XV w. oraz zakończone klęską wojny z Birmą w XVI w. (w trakcie walk przeniesiono stolicę do Wientianu) doprowadziły Laos do anarchii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃ntʲjãn, AS: vʹi ̯ntʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wientiańczyk mos., wientianka ż.

 przym. wientiański

Wiktionary


wientiańczyk

mieszkaniec Wientianu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wientianu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃nˈtʲjä̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: vʹi ̯ẽntʹi ̯ä̃ĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wientian mrz.

:: fż. wientianka ż.

 przym. wientiański

Wiktionary


wientianka

mieszkanka Wientianu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wientianu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃nˈtʲjãnka, AS: vʹi ̯ẽntʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wientian mrz.

:: fm. wientiańczyk mos.

 przym. wientiański

Wiktionary


wientiański

przymiotnik od: Wientian (stolica Laosu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Wientianu (miasta w Laosie)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃nˈtʲjä̃j̃sʲci, AS: vʹi ̯ẽntʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wientian mrz., wientiańczyk mos., wientianka ż.

Wiktionary


wieprz

1. wykastrowany samiec świni;
2. o osobie z brakiem manier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Polsce, prawy dopływ Wisły;

Wiktionary

  • wieprz
    1. wykastrowany samiec świni domowej
    2. obraźliwie «o mężczyźnie tęgim lub zachowującym się nieprzyzwoicie»

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wieprz jest prawym dopływem Wisły.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. nadwieprzański

 rzecz. wieprzowina ż., wieprz mzw.

Wiktionary


wieprza

1. wykastrowany samiec świni;
2. o osobie z brakiem manier


SJP.pl

Wieprza (kaszb. Wieprzô, niem. Wipper) – rzeka Pobrzeży Południowobałtyckich o długości 140,3 km, płynie przez Pojezierze Bytowskie, Wysoczyznę Polanowską i Pobrzeże Koszalińskie. Dorzecze Wieprzy obejmuje obszar 2172,7 km².

Wikipedia


wieprzaczek

zdrobnienie od: wieprzak


SJP.pl


wieprzak

młody wieprz; wieprzek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. zootechn. młody wieprz, duże prosię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wybiegłszy przed chlew wieprzak, spłoszył starego gołębia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieprz mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieprzek; gw-pl|Górny Śląsk|babuć.

Wiktionary


wieprzański

przymiotnik od: Wieprz, Wieprza


SJP.pl


wieprzek

młody wieprz; wieprzak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. zootechn. młody wieprz, duże prosię

Wiktionary

Wieprzek – trzy skałki w miejscowości Siekierczyna w gminie Ciężkowice, powiecie tarnowskim, województwie małopolskim. Znajdują się w lesie, na wysokości 415 m n.,p.m., na wzgórzu w widłach potoków Jastrzębianka i Siekierczanka. Pod względem geograficznym obszar ten należy do Pogórza Rożnowskiego, a skałki znajdują się na jego części włączonej do Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zenek handlował wieprzkami na targu w Lubartowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieprz mzw., wieprzowina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|babuć.

Wiktionary


wieprzki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. agrest

Wiktionary

Wierzbiny (do 1960 Wieprzki) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Obrazów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|angryst, sztachloki.

Wiktionary


wieprzowaty

przypominający wieprza, podobny do wieprza


SJP.pl


wieprzowe

przymiotnik od: wieprz


SJP.pl


wieprzowina

1. mięso ze świni;
2. potrawa z tego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. mięso ze świni;

 (1.2) kulin. potrawa z wieprzowiny (1.1)

Wiktionary

Wieprzowina (przest. świnina) – ogólne określenie mięsa pochodzącego ze świń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kup kilogram wieprzowiny.

 (1.2) Dziś przyrządzę wieprzowinę w sosie piwnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛpʃɔˈvʲĩna, AS: vʹi ̯epšovʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieprz m., wieprzek m., Wieprz m., Wieprzówka ż., Wieprzyce nmos., Wieprza ż., Wieprzów m.

:: zdrobn. wieprzowinka ż.

 przym. wieprzowy, wieprzowinowy

 przysł. wieprzowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. świnina

Wiktionary


wieprzowinka

zdrobnienie od: wieprzowina


SJP.pl


wieprzowy

przymiotnik od: wieprz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od wieprz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈpʃɔvɨ, AS: vʹi ̯epšovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieprz, wieprzowina

Wiktionary


wiera

rosyjskie imię żeńskie


SJP.pl

Niemcy:

  • Wiera – dzielnica Schwalmstadt
  • Wiera – rzeka, dopływ Schwalm

Osoby:

  • Wiera Akimowa – radziecka lekkoatletka
  • Wiera Alentowa – radziecka aktorka
  • Wiera Anisimowa – rosyjska lekkoatletka
  • Wiera Badalska – polska pisarka
  • Wiera Baniewicz – polska śpiewaczka operowa
  • Wiera Baranowska – rosyjska aktorka
  • Wiera Bazarowa – rosyjska łyżwiarka figurowa
  • Wiera Biendina – radziecka aktorka
  • Wiera Bryndziej – radziecka wieloboistka
  • Wiera Charuża – białoruska dziennikarka
  • Wiera Czajkowska – polska lekkoatletka
  • Wiera Czaplina – radziecka pisarka
  • Wiera Czarnogórska – czarnogórska księżniczka
  • Wiera Dawydowa – rosyjska śpiewaczka operowa
  • Wiera Duszewina – rosyjska tenisistka
  • Wiera Figner – rosyjska autorka
  • Wiera Ganiejewa – rosyjska lekkoatletka
  • Wiera Gawriłowa – radziecka lekkoatletka
  • Wiera Gran – polska piosenkarka
  • Wiera Iljina – rosyjska skoczkini do wody
  • Wiera Inbier – rosyjska poetka
  • Wiera Jelinek – czeska duchowna
  • Wiera Karalli – rosyjska baletnica
  • Wiera Kaszczejewa – radziecka żołnierka
  • Wiera Kiczanowa – radziecka polityczka
  • Wiera Kietlinska – radziecka pisarka
  • Wiera Klimowicz – białoruska siatkarka
  • Wiera Komisowa – radziecka lekkoatletka
  • Wiera Komissarżewska – rosyjska aktorka
  • Wiera Kuzniecowa – radziecka aktorka
  • Wiera Kuzniecowa – radziecka kolarka szosowa
  • Wiera Libierowska – radziecka aktorka
  • Wiera Łantratowa – radziecka siatkarka
  • Wiera Łapko – białoruska tenisistka
  • Wiera Mariecka – radziecka aktorka
  • Wiera Moskaluk – rosyjska judoczka
  • Wiera Muchina – rosyjska rzeźbiarka
  • Wiera Niebolsina – rosyjska szachistka
  • Wiera Oboleńska – rosyjska uczestniczka francuskiego ruchu oporu
  • Wiera Orłowa
  • Wiera Pirożkowa – rosyjska redaktorka
  • Wiera Popowa – rosyjska chemiczka
  • Wiera Putina – matka Władimira Putina
  • Wiera Richter – polska tenisistka
  • Wiera Romanowa – rosyjska księżna
  • Wiera Rudakowa – rosyjska lekkoatletka
  • Wiera Sidorowa – radziecka polityczka
  • Wiera Słucka – białoruska działaczka
  • Wiera Sokołowa – rosyjska lekkoatletka
  • Wiera Strojewa – radziecka reżyserka
  • Wiera Wietrowa – rosyjska siatkarka
  • Wiera Wołoszyna – radziecka żołnierka
  • Wiera Zasulicz – rosyjska pisarka
  • Wiera Ziatikowa – białoruska biegaczka narciarska
  • Wiera Zwonariowa – rosyjska tenisistka

Wikipedia


wiercanie

Wiercanie lub Wierzyczanie (łac. Verizane) – plemię słowiańskie wymienione w tzw. Geografie Bawarskim, dokumencie karolińskim z połowy IX wieku. Powyższe źródło przypisuje temu plemieniu 10 civitates (grodów/ okręgów/ opoli).

Wikipedia


wiercenie

1. robić w czymś otwór wiertarką lub innym narzędziem;
2. poszukiwać kopalin lub wody poprzez drążenie otworów w skorupie ziemskiej;
3. wiercić się - poruszać się niespokojnie; kręcić się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wykonywanie otworu przy użyciu wiertarki;

Wiktionary

Wiercenie – skrawanie w pełnym materiale za pomocą narzędzia zwanego wiertłem, w wyniku którego otrzymujemy otwór o przekroju najczęściej kołowym. Przy zastosowaniu specjalnych wierteł metodą wiercenia wtórnego możliwe jest uzyskanie otworu wielokątnego (np. trójkątnego, czworokątnego). Wiercenie wykonywane jest najczęściej na wiertarkach stacjonarnych lub wiertarkach przenośnych, najczęściej ręcznych. Wiercenie odbywa się, jeżeli wiertło się obraca, a przedmiot obrabiany pozostaje nieruchomy lub gdy wiertło jest nieruchome, a przedmiot obrabiany obraca się, np.: wiercenie na tokarce. Dodatkowo wiercenie można wykonywać na frezarkach warsztatowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛrˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: vʹi ̯ercńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiertło n., wiertarka ż., wiertnica ż., wiertnictwo n., zdrobn. wiertareczka ż., zgrub. wiertara ż., wiertniczy m., odwiert m., wiertnica ż., wwiercanie n., wwiercenie n.

:: zdrobn. wiertełko n.

 czas. wiercić ndk., dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., ponawiercać dk., przewiercić, przewiercać, wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk.

 przym. wiertniczy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świdrowanie

Wiktionary


wierch

1. szczyt górski;
2. dawniej, dziś gwarowo: wierzch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) reg. albo książk. szczyt górski

 (1.2) daw. (dziś gwara.) wierzch

Wiktionary

  • Wierch – szczyt w Gorcach
  • Wierch – szczyt w Paśmie Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wierchuszka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Zaolzie|wyrch.

 (1.2) gw-pl|Zaolzie|wyrch.

Wiktionary


wierchnieudyńsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Ułan Ude (przed 1934);

Wiktionary

Ułan Ude (ros. Улан-Удэ, bur. Улаан Үдэ, Ulaan Ùdè, daw. Wierchnieudyńsk) – miasto w Rosji, stolica Buriacji, położone przy ujściu rzeki Udy do Selengi, trzecie co do wielkości miasto wschodniej Syberii – 435 067 mieszkańców (2025). Znajduje się ono ok. 130 km na wschód od jeziora Bajkał, między górami Chamar-Daban i Ułan-Burgasy.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wierchnieudyński

Wiktionary


wierchnieudyński

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Wierchnieudyńska albo pochodzący z Wierchnieudyńska, związany z Wierchnieudyńskiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wierchnieudyńsk mrz.

Wiktionary


wierchojańsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rosji, w Jakucji, przystań na prawym brzegu rzeki Jany;

Wiktionary

Wierchojańsk (ros. Верхоянск) – miasto w Rosji, w Jakucji, przystań na prawym brzegu rzeki Jany w odległości 900 km od Jakucka. 1073 mieszkańców (2020).

Założone w 1638 roku jako zimowisko kozackie, w 1775 roku przeniesione na obecne miejsce . Od XIX wieku miejsce zesłań. Bardzo surowy klimat, jedno z najzimniejszych miejsc półkuli północnej: średnia roczna temperatura –17 °C, średnia temperatura stycznia –50 °C. 7 lutego 1892 roku zanotowano tam –69,8 °C, co po korekcie danych przeprowadzonej rok później dało oficjalnie –67,8 °C. Z uwagi na to, że opady w tym rejonie należą do rzadkości, powietrze w mieście jest bardzo suche, a latem ogrzewa się za dnia nawet do 30 °C. Notowane tu wahania temperatur należą w związku z tym do najbardziej ekstremalnych na kuli ziemskiej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wierchojański

Wiktionary


wierchojański

przymiotnik od: Wierchojańsk (miasto w Rosji)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Wierchojańskiem (miastem w Rosji)

 (1.2) geogr. w nazwach miejscowych związany z górnym biegiem rzeki Jany (rzeki na Dalekim Wschodzie Rosji)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wierchojańsk mrz.

Wiktionary


wierchowy

przymiotnik od: wierch


SJP.pl


wierchuszka

potocznie: kierownictwo, ogół ludzi sprawujących władzę; naczalstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. grupa ludzi sprawujących władzę w państwie, jakiejś organizacji, instytucji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sejmowa wierchuszka przyznała sobie wielkie premie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛrˈxuʃka, AS: vʹi ̯erχuška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierch

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. naczalstwo, góra; przest. zwierzchność; kierownictwo, management, szefostwo

Wiktionary


wiercić

1. robić w czymś otwór wiertarką lub innym narzędziem;
2. poszukiwać kopalin lub wody poprzez drążenie otworów w skorupie ziemskiej;
3. wiercić się - poruszać się niespokojnie; kręcić się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wykonywać otwór przy użyciu wiertarki

czasownik zwrotny niedokonany wiercić się (dk. brak)

 (2.1) pot. nie móc usiedzieć lub leżeć w jednej pozycji, poruszać się niespokojnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Adam wierci otwór w murze.

 (2.1) Siedź spokojnie! Przestań się wiercić!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛrʲt͡ɕit͡ɕ, AS: vʹi ̯erʹćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiertak mrz., wiertło n., wiercenie n., wiertarka ż., wiertnica ż., wiertnictwo n., wiertareczka ż., wiertara ż., wiertniczy m., odwiert m., wiertnica ż., wwiercanie n., wwiercenie n., wiertełko n.

 czas. dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., ponawiercać dk., przewiercić, przewiercać, wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk.

 przym. wiertniczy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) borować

 (2.1) kręcić się

Wiktionary


wiercica

  • Wiercica – jaskinia na Wyżynie Częstochowskiej
  • Wiercica – rzeka, dopływ Warty
  • Wiercica – rzeka, dolny bieg Nowego Kanału (w zlewni Warty)
  • Wiercica – wieś w woj. śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Przyrów

Wikipedia


wiercień

2 miejscowości w Polsce:

  • Wiercień – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lubińskim, w gminie Lubin
  • Wiercień – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Boćki

Zobacz też: Wiercień Duży

Wikipedia


wierciński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wierciński (ujednoznacznienie)
  • Brunon Wierciński – żołnierz Polskich Sił Powietrznych
  • Edmund Wierciński – polski aktor, reżyser, pedagog
  • Jacek Wierciński – polski prawnik
  • Alina Wiercińska – polska antropolog
  • Janina Wiercińska – polska historyk sztuki
  • Maria Wiercińska – polska aktorka i reżyser
  • Wiercińscy herbu Rawicz i Ślepowron
  • Agnieszka Nosal-Wiercińska – polska chemiczka

Wikipedia


wiercioch

nazwisko


SJP.pl


wiercipięcki

wiercipięta


SJP.pl

Patrz:

wiercipięta

wiercipięta

(r. męski) mężczyzna, chłopiec ruchliwy, niepotrafiący usiedzieć w spokoju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba, która nie umie usiedzieć spokojnie

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) pot. kobieta lub dziewczyna, która nie umie usiedzieć spokojnie

Wiktionary

Wiercipięta (ang. Leave It to Beaver) – amerykański film familijny z 1997 roku w reżyserii Andy'ego Cadiffa. Wyprodukowany przez Universal Pictures.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedszkolaki to wiercipięty, nie usiedzą.

Wiktionary


wiercipiętka

zdrobnienie od: wiercipięta (r. męski)


SJP.pl


wierciszewski

nazwisko


SJP.pl


wierciszów

Wierciszów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jabłonna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Jabłonna.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wszystkich Świętych w Bychawce.

Wikipedia


wierczyński

nazwisko


SJP.pl


wierdak

nazwisko


SJP.pl


wierna

wyznawczyni jakiejś religii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ta, który wierzy, jest wyznawczynią danej religii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wierne zwykle nakrywają głowy welonem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż.

:: fm. wierny mos.

 czas. wierzyć ndk., uwierzyć dk.

Wiktionary


wiernicki

nazwisko


SJP.pl


wiernie

przysłówek

 (1.1) w sposób wierny, oddany, lojalny

 (1.2) w sposób wierny, dokładny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ludzie pyskowali na dziedzica. Żeby Niemców słać na człowieka, który służył wiernie!

 (1.2) Plan ten obfituje w szczegóły obyczajowe wiernie, choć satyrycznie przedstawiające dążenia chłopomańskiej inteligencji polskiej do połączenia się z ludem dla celów narodowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛrʲɲɛ, AS: vʹi ̯erʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wierny

 rzecz. wiara ż., Wiara ż., wierność

 czas. wierzyć

Wiktionary


wierniej

stopień wyższy od przysłówka: wiernie


SJP.pl


wierniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wierny


SJP.pl


wiernikowski

nazwisko


SJP.pl


wiernopoddańczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) postawa całkowitego poddania się władzy, szczególnie zaborczej

 (1.2) całkowita lojalność, nawet za cenę utraty własnej godności

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wszystkim rzucała się w oczy jego wiernopoddańczość w stosunku do dyrektora.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiernopoddańczy

Wiktionary


wiernopoddańczy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. pejor. mający całkowicie uległy stosunek wobec sprawującego władzę, szczególnie zaborczą

 (1.2) książk. pejor. całkowicie lojalny, nawet za cenę utraty własnej godności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiernopoddańczość ż.

Wiktionary


wierność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bycie wiernym, stałym, oddanym komuś lub czemuś

 (1.2) zgodność z rzeczywistością, z pierwowzorem

Wiktionary

  • Wierność – radziecki film z 1991 roku w reżyserii Walerego Todorowskiego
  • Wierność – francusko-portugalski film z 2000 roku w reżyserii Andrzeja Żuławskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wierność swym ideałom jest wiernością samemu sobie […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛrnɔɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯erność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż., wierny m., Wiara ż.

 czas. wierzyć ndk., uwierzyć dk., zawierzyć dk.

 przym. wierny

 przysł. wiernie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lojalność, oddanie, stałość

Wiktionary


wierny

dochowujący czemuś lub komuś wiary, związany z kimś uczuciowo; oddany, zaufany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykazujący się wiernością, lojalnością

 (1.2) o kopii, tłumaczeniu itp.: dokładny, ścisły

 (1.3) daw. prawdziwy, sprawiedliwy, słuszny

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) ten, który wierzy, jest wyznawcą danej religii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każdy pies jest wierny swojemu panu.

 (1.2) Najnowszy film reżysera oparty na książce był jej jednak niezbyt wierny.

 (2.1) Kapłan zwrócił się do wiernych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛrnɨ, AS: vʹi ̯erny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. wierność ż.

:: przysł. wiernie

 (2.1) rzecz. wiara ż.

:: fż. wierna ż.

:: czas. wierzyć ndk., uwierzyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lojalny

 (1.2) ścisły, dokładny, zgodny

Wiktionary


wiersz

1. utwór poetycki;
2. charakterystyczny układ takiego utworu;
3. linijka wiersza lub innego tekstu; wers


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. utwór poetycki, często rymowany

 (1.2) charakterystyczny układ graficzny tekstów poetyckich

 (1.3) linia tekstu

 (1.4) każda z części rubryk tabeli

Wiktionary

Wiersz (także: mowa wiązana, oratio vincta) – sposób organizacji tekstu polegający na powtarzaniu się w nim odcinków o takich samych właściwościach strukturalnych; przeciwieństwo prozy; utwór o swoistej kompozycji językowej, w której wers (linijka wiersza wyodrębniona intonacyjnie i graficznie) pełni funkcję wierszotwórczą, wykorzystuje środki stylistyczne w funkcji poetyckiej, impresywnej lub ekspresywnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy aby być uważanym za poetę, należy swoje wiersze publikować, czy wystarczy pisać je do szuflady?

 (1.2) Paszkwil napisany był wierszem, co wcale nie zmniejszyło jego zjadliwości.

 (1.3) Tłumaczka zażądała pięciu euro za wiersz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛrʃ, AS: vʹi ̯erš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. półwiersz mrz., wierszówka ż., wierszowanie n.

:: zdrobn. wierszyk mrz.

:: zgrub. wierszydło n.

 czas. wierszować ndk.

 przym. wierszowy, wewnątrzwierszowy, wierszowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) linia

Wiktionary


wiersza

rodzaj sieci do łowienia ryb, raków albo ptaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) śrpol. ryb. łow. sieć na ryby, raki lub ptaki

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: wiersz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) więcierz, wereżka, więciórka

Wiktionary


wierszalin

teatr utworzony w Białymstoku przez P. Tomaszuka i T. Słobodzianka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. opuszczona osada w Polsce, w województwie podlaskim, w gminie Krynki, dawna siedziba grupy religijnej samozwańczego proroka Eliasza;

Wiktionary

Wierszalin (biał. Вершалін) – opuszczona osada w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Krynki, około 1,5 km od wsi Stara Grzybowszczyzna.

Wikipedia


wierszoklecki

wierszokleta


SJP.pl

Patrz:

wierszokleta

wierszoklectwo

pogardliwie:
1. tworzenie mało wartościowych, lichych wierszy;
2. mało wartościowe, liche wiersze


SJP.pl


wierszokleta

pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; rymokleta, rymopis, wierszopis, wierszorób, rymorób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. osoba tworząca nijakie wiersze; lichy poeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierszoklectwo n.

 przym. wierszoklecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poecina, rymokleta, rymopis, rymorób, wierszopis, wierszorób, poeta z bożej łaski

Wiktionary


wierszokletka

wierszokleta


SJP.pl

Patrz:

wierszokleta

wierszomania

przesadna skłonność do pisania wierszy


SJP.pl


wierszopis

pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; wierszokleta, rymokleta, rymopis, wierszorób, rymorób


SJP.pl


wierszopisarka

autorka wierszy; poetka


SJP.pl


wierszopisarstwo

pisanie wierszy; rymotwórstwo


SJP.pl


wierszopisarz

autor wierszy; poeta, rymotwórca, wersyfikator


SJP.pl


wierszopiski

przymiotnik

 (1.1) daw. związany z pisaniem wierszy, poetycki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wierszopisny

Wiktionary


wierszopisny

przymiotnik

 (1.1) daw. wierszopiski

Wiktionary


wierszorób

pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; wierszokleta, rymokleta, rymopis, wierszopis, rymorób


SJP.pl


wierszotwórczy

1. dotyczący tworzenia wierszy; rymotwórczy, poetycki;
2. powodujący to, że dany tekst jest wierszem


SJP.pl


wierszowany

przymiotnik

 (1.1) napisany wierszem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Codziennie czytam dzieciom wierszowane bajki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiersz mrz., wierszowanie n., wierszyk mrz.

 czas. wierszować ndk.

 przym. wierszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poetycki

Wiktionary


wierszówka

potocznie:
1. tekst, za który piszący do gazety dostaje honorarium; szpaltówka;
2. honorarium autora opublikowanego w gazecie tekstu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. dziennikarskie wynagrodzenie płatne od linijki tekstu

 (1.2) środ. dziennikarskie tekst napisany za wierszówkę (1.1)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiersz mrz.

Wiktionary


wierszownik

1. przyrząd do ręcznego składania linijek tekstu z czcionek; kątnik, winkielak, kątownik;
2. mechanizm w linotypie do składania wierszy z klinów i matryc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) druk. przyrząd zecerski służący do składania wierszy tekstu z czcionek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wierszownik jest zwykle niewielkich rozmiarów tak, że mieści się w nim kilka, a najwyżej kilkanaście wierszy. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛrˈʃɔvʲɲik, AS: vʹi ̯eršovʹńik

Wiktionary


wierszowy

przymiotnik od: wiersz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wierszem, dotyczący wiersza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powtarzalność wersu w obrębie utworu jest warunkiem jego budowy wierszowej i wytworzenia się w nim rytmu wierszowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiersz mrz., wierszowanie n., wierszyk mrz.

 czas. wierszować ndk.

 przym. wierszowany

Wiktionary


wierszyczek

zdrobnienie od: wierszyk


SJP.pl


wierszydełko

żartobliwie o niewielkim utworze wierszowanym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żart. lub lekcew. wierszyk

Wiktionary


wierszydło

pogardliwie: lichy utwór wierszowany, utwór wierszowany bez wartości artystycznej


SJP.pl


wierszyk

1. zdrobnienie od: wiersz;
2. mały utwór poetycki;
3. zdrobnienie od: wierch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wiersz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłumaczył dziecięce wierszyki z włoskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiersz m., wierszowanie n.

 czas. wierszować ndk.

 przym. wierszowany, wierszowy

Wiktionary


wierszyna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Syberii założona przez Polaków;

Wiktionary

Wierszyna (ros. Вершина) – wieś na Syberii, nad rzeką Idą, położona około 100 kilometrów na północ od Irkucka i 20 km na północny wschód od Tichonowki (Тихоновка), niemal w samym centrum Ust-Ordyńskiego Okręgu Buriackiego w obwodzie irkuckim. Liczy 529 mieszkańców (2002).

Do Wierszyny prowadzi jedna wyboista, gruntowa droga, która po wielkich opadach staje się nieprzejezdna i odcina wieś od świata.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wierszynie znajduje się drewniany kościółek rzymskokatolicki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierszynianin m., wierszynianka ż.

 przym. wierszyński

Wiktionary


wierszyno

Wierszyno (kaszub. Wierszëno, niem. Versin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Kołczygłowy.

Wieś położona na południowym obrzeżu Parku Krajobrazowego Dolina Słupi.

W roku 1867 właścicielem dóbr wierszyńskich był Otto von Bismarck, premier Prus i pierwszy kanclerz Niemiec (1862–1890).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Kołczygłowy.

Wikipedia


wiertacz

pracownik zatrudniony przy robotach wiertniczych; wiertniczy, wiertnik


SJP.pl


wiertaczka

wiertacz


SJP.pl

Patrz:

wiertacz

wiertara

zgrubienie od: wiertarka


SJP.pl


wiertareczka

zdrobnienie od: wiertarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wiertarka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛrtaˈrɛt͡ʃka, AS: vʹi ̯ertarečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiertacz mos., wiertarka ż., wiertarskość ż., wiertło n., wiertnia ż., wiertnica ż., wiertnictwo n., elektrowiert mrz., obwiert mrz., odwiert mrz., przedwiert mrz., przewiert mrz., rozwiert mrz., turbowiert mrz., uwiert mrz., wwiert mrz., wiercenie n., dowiercenie n., dowiercanie n., nawiercenie n., nawiercanie n., odwiercenie n., odwiercanie n., powiercenie n., ponawiercanie n., poprzewiercanie n., porozwiercanie n., powywiercanie n., przedwiercenie n., przedwiercanie n., przewiercenie n., przewiercanie n., rozwiercenie n., rozwiercanie n., uwiercenie n., uwiercanie n., wwiercenie n., wwiercanie n., wywiercenie n., wywiercanie n., zawiercenie n.

:: zgrub. wiertara ż.

 czas. wiercić ndk., dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., powiercić dk., ponawiercać dk., poprzewiercać dk., porozwiercać dk., powywiercać dk., przedwiercić dk., przedwiercać ndk., przewiercić dk., przewiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk., uwiercić dk., uwiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., wywiercić dk., wywiercać ndk., zawiercić dk.

 przym. wiertniczy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary


wiertarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie służące do wiercenia lub pogłębiania otworów;

 (1.2) stomat. przyrząd dentystyczny o napędzie elektrycznym służący do oczyszczania zębów z próchnicy

Wiktionary

Wiertarka (dawniej także bormaszyna) – urządzenie do wiercenia, rozwiercania i pogłębiania okrągłych otworów za pomocą wiertła. Może być wykorzystywana również do innych celów, np. szlifowania przy wykorzystaniu odpowiednich akcesoriów.

Proste wiertarki ręczne (zwane świdrami) były używane już 4 tys. lat p.n.e. W średniowieczu używano wiertarek napędzanych siłą mięśni lub przez koła wodne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Użył wiertarki elektrycznej do przewiercenia deski.

 (1.2) Zawsze kiedy słyszę dźwięk wiertarki u dentysty, odruchowo wciskam się w fotel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛrˈtarka, AS: vʹi ̯ertarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiertło n., wiercenie n., wiertnica ż., wiertnictwo n., wiertniczy m., odwiert m., wiertnica ż., wwiercanie n., wwiercenie n., dowiercanie n., dowiercenie n., rozwiercanie n., rozwiercenie n., wiertełko n., wiercidełko n.

:: zdrobn. wiertareczka ż.

:: zgrub. wiertara ż.

 czas. wiercić ndk., dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., ponawiercać dk., przewiercić, przewiercać, wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk.

 przym. wiertniczy, wiertarkowy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świder; przest. bormaszyna; gw-pl|Górny Śląsk|bormaszina.

 (1.2) wiertarka dentystyczna; przest. bormaszyna

Wiktionary


wiertarka-wkrętarka

elektryczne urządzenie mechaniczne do wkręcania, wykręcania i wiercenia; wiertarkowkrętarka


SJP.pl


wiertarkofrezarka

Wiertarkofrezarka, wytaczarkofrezarka – uniwersalna obrabiarka.

Można na niej wiercić, wytaczać i gwintować otwory, obtaczać i gwintować zewnętrzne powierzchnie walcowe, toczyć i frezować powierzchnie płaskie i kształtowe. Najczęściej wykonywane zabiegi to wytaczanie otworów oraz frezowanie powierzchni w korpusach (kadłubach).

Wikipedia


wiertarkowkrętarka

elektryczne urządzenie mechaniczne do wkręcania, wykręcania i wiercenia; wiertarka-wkrętarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie łączące w sobie funkcje zarówno wiertarki jak i wkrętarki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nigdy nie miałem do czynienia z wiertarkowkrętarkami, nie wiem jak są one oceniane. […] Co mi poradzicie?

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. wiertarka-wkrętarka

Wiktionary


wiertarkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiertarką, dotyczący wiertarki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiertarka ż.

Wiktionary


wiertel

dawniej:
1. średniowieczna jednostka masy, równa 1/4 grzywny lub 4 łutom; wiardunek, czwartak, feton;
2. monetarna jednostka obrachunkowa w dawnej Polsce;
3. miara pojemności, o różnej wielkości w różnych dzielnicach Polski;
4. dzielnica miasta


SJP.pl


wiertelak

nazwisko


SJP.pl


wiertełko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wiertło

 (1.2) bardzo cienkie wiertło

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛrˈtɛwkɔ, AS: vʹi ̯erteu̯ko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiertak mrz., wiertarka ż., wiertareczka ż., wiercenie n., wiertło

 czas. wiercić

Wiktionary


wiertka

gąbka


SJP.pl


wiertnia

zespół urządzeń i zabudowań otaczających otwór wiertniczy


SJP.pl

Wiertnia – urządzenia i zabudowania otaczające miejsce wykonywania otworu wiertniczego.

Wikipedia


wiertnica

zespół urządzeń i mechanizmów do wykonywania wierceń


SJP.pl

Wiertnica – zespół powiąznych ze sobą urządzeń mechanicznych niezbędnych do wykonania otworu wiertniczego w skale, gruncie lub betonie.

Istnieje wiele typów wiertnic w zależności od przeznaczenia, średnicy otworów, budowy itp. Stanowisko w terenie, na którym ustawiona jest wiertnica nosi nazwę wiertni. Przygotowanie stanowiska polega na odpowiednim wypoziomowaniu terenu, wykonaniu ocembrowanego zagłębienia - bodni oraz umieszczeniu odpowiednio stabilnego fundamentu pod konstrukcję wiertnicy. Następnie ustawiana jest wiertnica, pomost montażowy oraz zestaw napędowy w którego skład wchodzą agregaty prądotwórcze, skrzynia napędowa oraz pompy płuczkowe. Wysokość wiertnicy dochodzi do 60 metrów.

Wikipedia


wiertnictwo

1. dział górnictwa zajmujący się wykonywaniem otworów wiertniczych w skorupie ziemskiej;
2. dziedzina wiedzy o odwiertach


SJP.pl

Wiertnictwo – dziedzina przemysłu zajmująca się poszukiwaniem i udostępnianiem złóż kopalin poprzez otwory wiertnicze. Zajmuje się również drążeniem otworów badawczych w celu poznania budowy geologicznej badanego obszaru.

Wyróżnia się trzy rodzaje technik wiertniczych:

  • wiercenia udarowe
  • wiercenia obrotowe
  • wiercenia specjalne

Wikipedia


wiertniczy

związany z działem górnictwa zajmującym się wykonywaniem odwiertów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wiertnictwa, służący do wiercenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiertak mrz., wiertnia ż., wiertacz m., wiertnictwo n., wiercenie n., wiertareczka ż., wiertarka ż., wiertło n., wwiercanie n., wwiercenie n.

 czas. wiercić, wywiercić

Wiktionary


wiertnik

pracownik zatrudniony przy robotach wiertniczych; wiertacz, wiertniczy


SJP.pl


wiertło

1. ręczne narzędzie do wiercenia otworów; wiertarka, bor;
2. metalowy pręt używany do wiercenia otworów, wprawiany w ruch obrotowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. narzędzie do wykonywania otworów;

 (1.2) techn. narzędzie do wykonywania odwiertów

Wiktionary

Wiertło – narzędzie skrawające do wykonywania otworów (wiercenie) przy wykorzystaniu wiertarki lub innej obrabiarki z napędem obrotowym.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛrtwɔ, AS: vʹi ̯ertu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiercenie n., wiertarka ż., wiertnica ż., wiertnictwo n., zdrobn. wiertareczka ż., zgrub. wiertara ż., wiertniczy m., odwiert m., wiertnica ż., wwiercanie n., wwiercenie n., wiertnia ż., rozwiertak m., dowiercanie n., dowiercenie n., nawiercanie n., nawiercenie n., odwiercanie n., odwiercenie n., ponawiercanie n., przewiercanie n., przewiercenie n., wywiercenie n., wywiercanie n., rozwiercanie n., rozwiercenie n.

:: zdrobn. wiertełko n.

 czas. wiercić ndk., dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., ponawiercać dk., przewiercić dk., przewiercać ndk., wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk.

 przym. wiertniczy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary


wierucki

nazwisko


SJP.pl


wierusz

imię męskie


SJP.pl


wieruszewski

nazwisko


SJP.pl


wieruszka

grzyb trujący z rodziny bedłkowatych


SJP.pl

Entoloma P. Kumm. (dzwonkówka) – rodzaj grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae).

Wikipedia


wieruszkowate

rodzina grzybów z rzędu pieczarkowców; dzwonkówkowate


SJP.pl

Dzwonkówkowate, wieruszkowate (Entolomataceae Kotl. & Pouzar) – rodzina grzybów należąca do rzędu pieczarkowców.

Wikipedia


wieruszkowaty

o cechach wieruszkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


wieruszów

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) miasto w Polsce;

Wiktionary

Wieruszów – miasto w województwie łódzkim, na ziemi wieluńskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Prosną, Niesobem i Brzeźnicą. Siedziba powiatu wieruszowskiego i gminy Wieruszów.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1368 roku położone było w XVI wieku w województwie sieradzkim. W latach 1975–1998 w województwie kaliskim.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 8517 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wieruszowie znajduje się klasztor ojców paulinów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈruʃuf, AS: vʹi ̯erušuf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieruszowianin m., wieruszowianka ż.

 przym. wieruszowski

Wiktionary


wieruszowianin

mieszkaniec Wieruszowa


SJP.pl


wieruszowianka

mieszkanka Wieruszowa


SJP.pl


wieruszowski

przymiotnik od: Wieruszów


SJP.pl


wierutniej

stopień wyższy od przysłówka: wierutnie


SJP.pl


wierutniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wierutny


SJP.pl


wierutność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wierutne; cecha tych, którzy są wierutni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wierutny

 przysł. wierutnie

Wiktionary


wierutny

dokumentny, całkowity


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który odznacza się jakąś negatywną cechą rozwiniętą w najwyższym stopniu

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wierutnie

 rzecz. wierutność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) istny, skończony

Wiktionary


wierząca

kobieta wyznająca jakąś religię


SJP.pl

Wierząca (fr. Hadewijch) – francuski dramat filmowy z 2009 roku w reżyserii Bruno Dumonta. Zdjęcia kręcono w Paryżu, Berthen (departament Nord) oraz w Lessines (Walonia).

Wikipedia


wierzący

człowiek wyznający jakąś religię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba wyznająca jakąś religię

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: wierzyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale uważam się za katoliczkę, zostałam ochrzczona, głównie za sprawą mamy, która była wierząca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż., wierna ż., wierny mos., wierzenie n., wierzyciel mos., wierzycielka ż.

:: fż. wierząca

 czas. wierzyć ndk., uwierzyć dk., zawierzać ndk., zawierzyć dk.

 przym. wierny, wierzycielski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wierny, wyznawca, zwolennik

Wiktionary


wierzawice

Wierzawice – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Leżajsk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wikipedia


wierzba

drzewo lub krzew z rodziny wierzbowatych, występujące w wielu gatunkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Salix|ref=tak., rodzaj drzewa, krzewu lub krzewinki z rodziny wierzbowatych;

 (1.2) drewno wierzbowe

Wiktionary

Wierzba (Salix L.) – rodzaj drzew, krzewów lub płożących krzewinek z rodziny wierzbowatych (Salicaceae Mirb.). Obejmuje około 450–470 gatunków, tworzących bardzo liczne mieszańce. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony na świecie, aczkolwiek najbardziej zróżnicowany w strefie umiarkowanej i okołobiegunowej na półkuli północnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chrząszcza można obserwować właśnie na liściach topól i wierzb.

 (1.1) Po wycięciu starej wierzby na cmentarzu zrobiło się jaśniej.

 (1.1) Wierzby, które rodzą gruszki znaleźć można w Szczawnicy nad Dunajcem oraz w arboretum w Kórniku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʒba, AS: vʹi ̯ežba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzbina ż., wierzbówka ż., Wierzbiak m., Wierzbno n., Wierzbninka ż., Wierzbnik m., wierzbownica ż., wierzbowate nmos.

 przym. wierzbowy, wierzbolistny, wierzbowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wierzbina

Wiktionary


wierzbica

1. nazwa wielu wsi w Polsce;
2. wieś na Ukrainie;
3. polska rzeka, dopływ Skrwy Prawej;
4. część Bogumina


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 18, w tym 15 podstawowych
  • Wierzbica – przysiółek wsi Krzyżowice w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Kobierzyce
  • Wierzbica – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Leśniowice
  • Wierzbica – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Wierzbica
  • Wierzbica – część wsi Majdan w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Wojsławice
  • Wierzbica – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Rudnik
  • Wierzbica – wieś w woj. lubelskim, w pow. kraśnickim, w gminie Urzędów
  • Wierzbica – wieś w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Lubycza Królewska
  • Wierzbica – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Ładzice
  • Wierzbica – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Kozłów
  • Wierzbica – wieś w woj. małopolskim, w pow.proszowickim, w gminie Radziemice
  • Wierzbica – wieś w woj. mazowieckim, w pow. legionowskim, w gminie Serock
  • Wierzbica – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Wierzbica
  • Wierzbica – wieś w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Pilica
  • Wierzbica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Tuczępy
  • Wierzbica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Sobków
  • Wierzbica – część wsi Stradów w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Czarnocin
  • Wierzbica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Kije
  • Wierzbica – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Dąbrówno

Wikipedia


wierzbice

Wierzbice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kobierzyce.

Wikipedia


wierzbicki

przymiotnik od: Wierzbica


SJP.pl

  • Alfred Wierzbicki (duchowny katolicki)
  • Andrzej Wierzbicki (polityk)
  • Andrzej Wierzbicki (historyk)
  • Eugeniusz Wierzbicki
  • Feliks Wierzbicki
  • Franciszek Korneli Wierzbicki
  • Jan Wierzbicki
  • Janusz Wierzbicki (polityk)
  • Janusz Wierzbicki
  • Jerzy Wierzbicki (1906-1994) – architekt
  • Jerzy Wierzbicki (1925-1951) – żołnierz AK/NZW, więzień stalinowski
  • Leonard Wierzbicki
  • Łukasz Wierzbicki
  • Maciej Wierzbicki
  • Marek Wierzbicki (analityk)
  • Marek Wierzbicki
  • Melchior Wierzbicki
  • Mieczysław Wierzbicki
  • Piotr Wierzbicki
  • Robert Jaroslaw Wierzbicki
  • Roman Wierzbicki
  • Saturnin Wierzbicki
  • Stanisław Wierzbicki
  • Tadeusz Leszek Wierzbicki
  • Tomasz Wierzbicki (żołnierz)
  • Tomasz Wierzbicki
  • Wacław Wierzbicki (ujednoznacznienie)
  • Wiktoryn Wierzbicki
  • Zbigniew Tadeusz Wierzbicki
  • Zbigniew Wierzbicki (architekt)
  • Zbigniew Wierzbicki

Wikipedia


wierzbiczanin

mieszkaniec Wierzbicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


wierzbiczanka

mieszkanka Wierzbicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


wierzbiec

Wierzbiec (niem. Wackenau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik, w dolinie rzeki Prudnik. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Obniżenia Prudnickiego, będącego częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Prudnik.

Wikipedia


wierzbięcice

Wierzbięcice (niem. Oppersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Nysa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


wierzbięcin

3 miejscowości w Polsce:

  • Wierzbięcin – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Trzebiel
  • Wierzbięcin – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Redzikowo
  • Wierzbięcin – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Nowogard

Wikipedia


wierzbieński

przymiotnik od: Wierzbno


SJP.pl


wierzbięta

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary


wierzbina

1. wierzba;
2. wierzbowe zarośla;
3. drewno wierzbowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drzewa lub krzewy wierzbowe tworzące zarośla

 (1.2) drzewo lub krzew wierzby

 (1.3) gałązki wierzbowe

 (1.4) drewno wierzbowe

Wiktionary

Wierzbina – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Żmigród.

Do 2024 r. miejscowość była przysiółkiem wsi Barkowo. W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa wrocławskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Oficer skoczył, ile tchu w koniu; hetman zaś posunął się dalej, gdzie pod wierzbiną na łące stała chorągiew laudańska, i zatrzymał się tuż przed nią.

 (1.4) Hej, fujarko ma z wierzbiny • Hej, fujarko ma wierzbowa

 (1.4) Dziękuję ci, mój braciszku, • Mój ty jedyny, • Żeś wykręcił fujareczkę • Dla mnie z wierzbiny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʒˈbʲĩna, AS: vʹi ̯ežbʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzbowate nmos., wierzba ż.

 przym. wierzbowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) lm. wikle

 (1.4) wierzba

Wiktionary


wierzbinecki

przymiotnik od: Wierzbinek


SJP.pl


wierzbinek

wieś w Polsce


SJP.pl

Wierzbinek (niem. 1943–1945 Wirzbeck) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wierzbinek przy drodze wojewódzkiej nr 266, nad rzeką Pichną. Miejscowość jest siedzibą sołectwa Wierzbinek oraz siedzibą gminy Wierzbinek. Częścią wsi jest miejscowość Majdany.

Wikipedia


wierzbinowaty

rzadko: złożony z wierzbiny, wykonany z wierzbiny; wierzbinowy


SJP.pl


wierzbinowiec

wierzbinowiec rozetek - muchówka z rodziny pryszczarkowatych


SJP.pl


wierzbinowy

przymiotnik od: wierzbina


SJP.pl


wierzbiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Wierzbiński − polski muzyk i wykładowca akademicki
  • Maciej Wierzbiński − polski oficer
  • Maciej Wierzbiński − polski dziennikarz i pisarz
  • Stefan Wierzbiński − polski astronom

Wikipedia


wierzbnica

2 miejscowości w Polsce:

  • Wierzbnica – wieś w woj. lubuskim, w pow. nowosolskim, w gminie Bytom Odrzański
  • Wierzbnica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Myślibórz

Wikipedia


wierzbnicki

Wierzbnik


SJP.pl

Patrz:

Wierzbnik

wierzbniczanin

1. mieszkaniec Wierzbnika;
2. mieszkaniec Wierzbnicy


SJP.pl


wierzbniczanka

mieszkanka Wierzbnicy


SJP.pl


wierzbnik

dawniej: wierzbina (wierzbowe zarośla)


SJP.pl

  • Wierzbnik – część miasta Starachowic (woj. świętokrzyskie), do roku 1939 osobne miasto.

2 miejscowości w Polsce:

  • Wierzbnik – wieś w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Grodków
  • Wierzbnik – osada w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Czarne

2 cieki w Polsce:

  • Wierzbnik – potok, dopływ Bobru
  • Wierzbnik – potok, dopływ Rudy

Wikipedia


wierzbno

nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 11, w tym 8 podstawowych
  • Wierzbno – część miasta Aleksandrów Łódzki
  • Stare Wierzbno (dawn. Wierzbno) – dzielnica Konstancina-Jeziorny
  • Nowe Wierzbno – dzielnica Konstancina-Jeziorny
  • Wierzbno – część miasta Warszawa, w dzielnicy Mokotów
  • Wierzbno – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Domaniów
  • Wierzbno – wieś w woj. lubuskim, w pow. międzyrzeckim, w gminie Przytoczna
  • Wierzbno – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Koniusza
  • Wierzbno – wieś w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Wierzbno
  • Wierzbno – przysiółek wsi Boguchwałów w woj. opolskim, w pow. głubczyckim, w gminie Baborów
  • Wierzbno – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Otmuchów
  • Wierzbno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Odolanów
  • Wierzbno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Słupca
  • Wierzbno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Warnice

Wikipedia


wierzbocice

Wierzbocice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Słupca.

Wieś duchowna, własność biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


wierzbolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. mający liście jak wierzba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzba ż.

Wiktionary


wierzbowate

rodzina roślin z rzędu malpigiowców, obejmująca około 1200 gatunków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Salicaceae|Mirb.|ref=tak., rodzina roślin o zdrewniałych pędach należąca do rzędu malpigiowców;

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. i n. lm. oraz n. lp. od wierzbowaty

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bezbielmowe nasiona wierzbowatych bywają opatrzone puchem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzba ż., wierzbina ż., wierzbówka ż., Wierzbiak m., Wierzbno n., Wierzbninka ż., Wierzbnik m., wierzbownica ż.

 przym. wierzbowy, wierzbowaty

Wiktionary


wierzbowaty

o cechach wierzbowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wierzbowiec

nazwa kilku gatunków południowoamerykańskich drzew oraz ich kory i drewna; dostarczają głównie garbników, bardzo twardego drewna i alkaloidów; kebraczo; kwebracho; kwebraczo; quebracho


SJP.pl

  • Wierzbowiec – wieś w Polsce, w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gm. Masłowice
  • Wierzbowiec – wieś na Ukranie, w rejonie łanowieckim obwodu tarnopolskiego
  • Wierzbowiec – wieś na Ukrainie w rejonie trembowelskim obwodu tarnopolskiego
  • Wierzbowiec – wieś na Ukrainie, w rejonie kuryłowieckim obwodu winnickiego,
  • Wierzbowce – wieś na Ukrainie, w rejonie horodeńskim obwodu iwanofrankiwskiego,

Wikipedia


wierzbówka

wysoka roślina zielna z rodziny wiesiołkowatych, o miododajnych, purpurowych z fioletowym odcieniem kwiatach zebranych w stożkowate grona i o dużych, lancetowatych liściach, w Polsce pospolicie występująca na zrębach, usypiskach i w rowach; wierzbówka kiprzyca, wierzbówka wąskolistna, wierzbownica, wierzbownica kiprzyca, wierzbownica wąskolistna, kiprzyca


SJP.pl

  • wierzbówka (Chamaenerion) – rodzaj rośliny z rodziny wiesiołkowatych

Wikipedia


wierzbownica

wysoka roślina zielna z rodziny wiesiołkowatych, o miododajnych, purpurowych z fioletowym odcieniem kwiatach zebranych w stożkowate grona i o dużych, lancetowatych liściach, w Polsce pospolicie występująca na zrębach, usypiskach i w rowach; wierzbownica kiprzyca, wierzbownica wąskolistna, wierzbówka, wierzbówka kiprzyca, wierzbówka wąskolistna, kiprzyca


SJP.pl

Wikipedia


wierzbowo

Miejscowości w Polsce
  • Wierzbowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. chełmińskim, w gminie Lisewo
  • Wierzbowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Opinogóra Górna
  • Wierzbowo – osada leśna w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Opinogóra Górna
  • Wierzbowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Grajewo
  • Wierzbowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Śniadowo
  • Wierzbowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Iłowo-Osada
  • Wierzbowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Kalinowo
  • Wierzbowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Wierzbowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Kozłowo

Wikipedia


wierzbowski

nazwisko


SJP.pl

Wierzbowski (forma żeńska: Wierzbowska; liczba mnoga: Wierzbowscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 3798 osób.

Znani Wierzbowscy
  • Błażej Wierzbowski (ur. 1946) – prawnik, sędzia Trybunału Konstytucyjnego
  • Hieronim Wierzbowski (1648–1712) – polski duchowny katolicki
  • Hieronim z Wielkiego Chrząstowa Wierzbowski (zm. 1665) – kasztelan sieradzki, wojewoda brzeskokujawski, wojewoda sieradzki
  • Krzysztof Wierzbowski (ur. 1988) – polski siatkarz
  • Maciej Wierzbowski (?) – międzynarodowy sędzia piłkarski
  • Marek Wierzbowski (ur. 1946) – polski prawnik
  • Michał Wierzbowski (1782–1848) – ksiądz, deputowany na Sejm
  • Mikołaj z Wielkiego Chrząstowa Wierzbowski (ok. 1586–1639) – polski szlachcic
  • Piotr Paweł Wierzbowski (1818–1893) – biskup sejneńsko-augustowski
  • Stefan Wierzbowski (zm. 1687) – biskup poznański
  • Stanisław Wierzbowski (1908–1985) – łódzki krajoznawca
  • Stanisław Bonifacy Wierzbowski (1659–1728) – polski szlachcic oraz duchowny
  • Teodor Wierzbowski (1853–1923) – polski historyk, archiwista, bibliograf
  • Władysław Wierzbowski (1612–1657) – kasztelan inowłodzki, kasztelan inowrocławski, wojewoda brzeskokujawski
  • Wojciech Krzysztof Wierzbowski (zm. 1646/1647) – kasztelan inowłodzki
  • Zygmunt Wierzbowski (1904–2002) – polski inżynier elektryk, harcerz

Wikipedia


wierzbowy

przymiotnik od: wierzba


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z wierzby

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części wierzby

 (1.3) będący częścią wierzby

 (1.4) dotyczący wierzby

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Używano ręczników, pumeksu i witek wierzbowych do biczowania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʒˈbɔvɨ, AS: vʹi ̯ežbovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzbowate nmos., wierzba ż., wierzbina ż.

Wiktionary


wierzch

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) górna lub zewnętrzna powierzchnia czegoś

Wiktionary

Wierzch (dodatkowa nazwa w j. niem. Deutsch Müllmen) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 425 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kolejną teczkę położyłem na wierzchu sterty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʃx, AS: vʹi ̯ešχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchowy mzw./mos., nawierzchnia ż., wierzchowiec mzw.

 przym. wierzchni, wierzchowy

 przysł. wierzchem

Wiktionary


wierzchem

przysłówek sposobu

 (1.1) jadąc na koniu w siodle

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) N. lp. od: wierzch

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchowy mzw./mos., wierzch m., wierzchowiec m., wierzchołek m., wierzchowina ż.

 przym. wierzchowy, wierzchni, wierzchołkowy

Wiktionary


wierzchlas

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

  • Wierzchlas – wieś w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie tucholskim w gminie Cekcyn
  • Wierzchlas – wieś w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Przedbórz
  • Wierzchlas – wieś w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wierzchlas
  • Wierzchlas – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Mieszkowice
  • Wierzchlas – gmina wiejska w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim
  • Wierzchlas – leśniczówka w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Przedbórz
  • Wierzchlas – dawna gromada w powiecie wieluńskim w województwie łódzkim

Wikipedia


wierzchlaski

Wierzchlas; wierzchleski


SJP.pl


wierzchleski

Wierzchlas; wierzchlaski


SJP.pl


wierzchni

przymiotnik

 (1.1) książk. znajdujący się na wierzchu czegoś, umieszczony na górze, stanowiący zewnętrzną warstwę czegoś; górny, zewnętrzny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szatniarz przyjął nasze okrycia wierzchnie i wydał nam numerki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʃxʲɲi, AS: vʹi ̯ešχʹńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchowy mzw./mos., nawierzchnia ż., wierzch m., wierzchowiec mrz.

 przysł. wierzchem

 przym. wierzchowy

Wiktionary


wierzchniactwo

Wierzchniactwo (łac. epispadiasis) – wada wrodzona cewki moczowej. Występuje częściej u noworodków męskich.

Z powodu niewykształcenia się cewki moczowej w całkowicie zamknięty przewód rurowy ujście zewnętrzne cewki znajduje się na grzbietowej powierzchni prącia.

Wikipedia


wierzchno

2 miejscowości w Polsce:

  • Wierzchno – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Brody
  • Wierzchno – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Pełczyce

Wikipedia


wierzchocin

Wierzchocin (pol. hist. Wierzchucino) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Wronki.

Wikipedia


wierzchocino

Wierzchocino (kaszb. Wierzchòcëno, niem. Virchenzin) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino na Wybrzeżu Słowińskim.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Inne miejscowości z prefiksem Wierzchucin: Wierzchucin Królewski, Stary Wierzchucin, Wierzchucinek, Wierzchucino

W 2011 miejscowość zamieszkiwały 183 osoby.

Wikipedia


wierzcholski

nazwisko


SJP.pl


wierzchominko

Wierzchominko (do 1945 niem. Varchminshagen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Będzino.

Wikipedia


wierzchomino

Wierzchomino (do 1945 niem. Varchmin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Będzino.

W miejscowości znajduje się rezerwat przyrody Wierzchomińskie Bagno o powierzchni 43,64 ha. Działa tu klub piłkarski "Sokół".

Wikipedia


wierzchosław

imię męskie


SJP.pl

Wierzchosław (do 1945 Amalienhof) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów, przy drodze łączącej Widzieńsko z drogą nr 3, na Równinie Goleniowskiej porośniętej sosnowymi i mieszanymi lasami Puszczy Goleniowskiej.

Wikipedia


wierzchosława

imię żeńskie


SJP.pl

Wirzchosława, Wierzchosława – staropolskie imię żeńskie (notowane tylko w formie Wirzchosława). Składa się z członu Wirzcho- ("wierzch, szczyt, czubek") i -sława ("sława"). Może oznaczać "znajdująca się u szczytu sławy". Męskim odpowiednikiem jest Wirzchosław.

Wikipedia


wierzchosławice

wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 4
  • Wierzchosławice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Bolków
  • Wierzchosławice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Gniewkowo
  • Wierzchosławice – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Gniewkowo
  • Wierzchosławice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Wierzchosławice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dwa lata temu w Wierzchosławicach otwarto bibliotekę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchosławiczanin mos., wierzchosławiczanka ż.

 przym. wierzchosławicki

Wiktionary


wierzchosławicki

dotyczący Wierzchosławic, związany z Wierzchosławicami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wierzchosławic, związany z Wierzchosławicami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wierzchosławice lm nm., wierzchosławiczanin mos., wierzchosławiczanka ż.

Wiktionary


wierzchosławostwo

Wierzchosław z małżonką; Wierzchosławowie


SJP.pl


wierzchosławowie

Wierzchosław z małżonką; Wierzchosławostwo


SJP.pl


wierzchosławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wierzchosława lub z nim związany


SJP.pl


wierzchotka

rodzaj kwiatostanu o wieloosiowym rozgałęzieniu pędów; kwiatostan wierzchotkowaty


SJP.pl

Wierzchotka (ang. cyme, łac. cyma) – rodzaj kwiatostanów, należący do grupy kwiatostanów zamkniętych. Kwiaty wyrastają na wierzchołkach rozgałęziających się osi. Gdy zaczyna wyrastać kwiat, oś kończy swój wzrost, zaczynają natomiast w kącie listków rozwijać się boczne osie drugiego rzędu, znowu kończące się kwiatem. Wskutek tego w wierzchotce kwiaty zaczynają kwitnąć od środka kwiatostanu, promieniście w kierunku jego obrzeży. Wierzchotki to cała grupa kwiatostanów, dzieląca się na kilka jeszcze typów:

  • wierzchotka jednoramienna (ang., łac. monochasium):
    • sierpik – pojedyncze odgałęzienia boczne z kwiatem, który zwrócony jest w jedną stronę (np. niezapominajka, żywokost).
    • skrętek – podobnie jak u sierpika, ale widziany z góry ma kwiaty ułożone zygzakowato.
    • dwurzędka – pojedyncze kwiaty wyrastają naprzemiennie po obydwu stronach (niektóre gatunki kosaćca).
    • wachlarzyk – kwiaty dorastają do jednakowej wysokości
  • wierzchotka dwuramienna (ang., łac. dichasium) – pod każdym kwiatem szczytowym znajdują się rozgałęzienia drugiego rzędu zakończone kwiatem (np. rogownica).
  • wierzchotka wieloramienna, wielopromienista (ang., łac. pleiochasium) – wytwarza w podobny sposób jak wierzchotka dwuramienna nie dwie, lecz kilka osi (np. wilczomlecz).

Wikipedia


wierzchotkowaty

kwiatostan wierzchotkowaty - rodzaj kwiatostanu o wieloosiowym rozgałęzieniu pędów; wierzchotka


SJP.pl


wierzchotkowy

przymiotnik od: wierzchotka


SJP.pl


wierzchowice

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 4 podstawowe
  • Wierzchowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Wądroże Wielkie
  • Wierzchowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Krośnice
  • Wierzchowice – osada w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Krośnice
  • Wierzchowice – część wsi Żeleźniki w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Krośnice
  • Wierzchowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Gaworzyce

Wikipedia


wierzchowiec

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) jeźdz. koń do jazdy wierzchem, w siodle

 (1.2) gwara. czubek, wierzchołek

Wiktionary

  • wierzchowiec – inaczej koń do jazdy wierzchem
  • Wierzchowiec – osada w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Kluki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój wierzchowiec wpadł do jakiegoś dołu, wypełnionego rudą, cuchnącą wodą.

 (1.1) Odjechawszy kawałek dalej, pan i sługa zsiedli ze swoich wierzchowców i puścili je na trawę, a sami posilali się z zawiniątka, które Sanczo zdjął z osła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʃˈxɔvʲjɛt͡s, AS: vʹi ̯ešχovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchowy mos./mzw., wierzch mrz., wierzchowina ż.

 przym. wierzchni, wierzchowy

 przysł. wierzchem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rumak; daw. wierzchowy

Wiktionary


wierzchowina

najwyższa część grupy górskiej lub grupy wzgórz czy pagórków, ograniczona od stoków krawędzią


SJP.pl

Wierzchowina – najwyższa część grupy: gór, wzgórz, pagórków łącząca spłaszczenia powyżej stoków.

Wikipedia


wierzchowinowy

przymiotnik od: wierzchowina


SJP.pl


wierzchowisko

1. górna część drzewa nienadająca się na materiał budowlany;
2. przestarzale: górny bieg rzeki; tereny nad górnym biegiem rzeki


SJP.pl

3 miejscowości w Polsce:

  • Wierzchowisko – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Żarnów
  • Wierzchowisko – wieś w woj. małopolskim, w pow. olkuskim, w gminie Wolbrom
  • Wierzchowisko – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Mykanów

Wikipedia


wierzchówka

Wierzchówka (ukr. Верхівка) – wieś na Ukrainie w rejonie trostianeckim, obwodu winnickiego.

Wikipedia


wierzchownia

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Wierzchownia – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Pęcław
  • Wierzchownia – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Górzno

Miejscowość na Ukrainie

  • Wierzchownia – w rejonie różyńskim obwodu żytomierskiego

Wikipedia


wierzchowo

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. jezioro na Pojezierzu Drawskim


SJP.pl

3 miejscowości w Polsce:

  • Wierzchowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Człuchów
  • Wierzchowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Wierzchowo
  • Wierzchowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Szczecinek

1 jezioro w Polsce:

  • Wierzchowo – jezioro na Pojezierzu Drawskim

Zobacz też: Stare Wierzchowo, Wierzchowo-Dworzec, Wierzchówko

Wikipedia


wierzchowski

Wierzchowo


SJP.pl

  • Wierzchowski – polskie nazwisko. Według danych z lat 90. XX wieku nazwisko to nosiło 4263 polskich obywateli.

Osoby o nazwisku Wierzchowski:

  • Hieronim Wierzchowski (1860–1942) – sędzia
  • Jakub Wierzchowski (ur. 1977) – polski piłkarz
  • Jerzy Wierzchowski (ur. 1926) – polski polityk
  • Jerzy Wierzchowski (ur. 1927) – polski żużlowiec
  • Kazimierz Wierzchowski (ur. 1929) – polski biolog
  • Leszek Wierzchowski (ur. 1949) – polski polityk
  • Przemysław Wierzchowski (ur. 1958) – polski artysta fotografik
  • Zenon Wierzchowski (1888–1981) – polski chemik

Wikipedia

Patrz:

Wierzchowo

wierzchowy

przymiotnik od: wierzch


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) do jazdy wierzchem

 (1.2) odbywany wierzchem

 (1.3) środ. zatrudniony na powierzchni

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. służący jeżdżący na wierzchu karety

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (3.1) daw. jeźdz. koń do jazdy w siodle

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Osły wykorzystuje się najczęściej jako zwierzęta juczne, rzadziej jako wierzchowe lub pociągowe, a ostatnio w onoterapii.

 (1.3) Ciekawe, ile dozorcom wierzchowym dają na miesiąc na rękę?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzch mrz., wierzchołek mrz., wierzchowiec mzw., Wierzchowo n., Wierzchówko n.

 przym. wierzchni

 przysł. wierzchem

Wiktionary

Synonimy:

 (3.1) koń wierzchowy, koń pod siodło, koń pod wierzch

Wiktionary


wierzchołek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. punkt łączący sąsiednie boki wielokąta lub co najmniej trzy ściany wielościanu; punkt łączący dwie proste

 (1.2) geogr. szczyt góry

 (1.3) najbardziej wysunięty punkt czegoś

Wiktionary

  • wierzchołek to m.in. najwyżej położona część czegoś.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta figura ma pięć wierzchołków.

 (1.2) Patrzę na wierzchołek góry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʃˈxɔwɛk, AS: vʹi ̯ešχou̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wierzchołkowy, wierzchowy

 przysł. wierzchołkowo, wierzchem

 rzecz. wierzchowy mzw./mos.

Wiktionary


wierzchołkowaty

przypominający wierzchołek


SJP.pl


wierzchołkowy

przymiotnik od: wierzchołek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wierzchołka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzchołek m.

 przysł. wierzchem

Wiktionary


wierzchołówka

wierzchołówka żółtowłosa - gatunek owada z rzędu muchówek


SJP.pl

  • wierzchołówka − człon rodzajowy polskich nazw gatunkowych niektórych muchówek z rodziny łowikowatych:
    • wierzchołówka amurska (Choerades amurensis)
    • wierzchołówka borealna (Laphria ephippium)
    • wierzchołówka czarna (Andrenosoma atra)
    • wierzchołówka obrzeżona (Choerades marginata)
    • wierzchołówka ognista (Choerades gilva)
    • wierzchołówka włochata (Laphria gibbosa)
    • wierzchołówka wspaniała (Choerades ignea)
    • wierzchołówka złocista (Choerades fimbriata)
    • wierzchołówka złotowłosa (Choerades femorata)
    • wierzchołówka żółtowłosa (Laphria flava)

    Wikipedia


wierzchołowski

nazwisko


SJP.pl


wierzchucice

2 miejscowości w Polsce:

  • Wierzchucice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Sicienko
  • Wierzchucice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Ińsko

Wikipedia


wierzchucin

  • Wierzchucin – stacja kolejowa w Wierzchucinie, w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie tucholskim w gminie Cekcyn
  • Wierzchucin – wieś w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie tucholskim w gminie Cekcyn
  • Wierzchucin – osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Kalisz Pomorski

Wikipedia


wierzchucinek

Wierzchucinek – (niem. Hohenfelde) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Sicienko.

W miejscowości zachował się pałac z 2 połowy XIX wieku, niegdyś własność hrabiny Anieli Potulickiej.

Wikipedia


wierzchucino

Wierzchucino (kaszb. Wiérzchùcëno lub też Wierzchùcëno, niem. Wierschutzin, d. pol. Wierzchucin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Krokowa, nad Morzem Bałtyckim.

Wieś leży nad Bychowską Strugą na północno-zachodnim krańcu jeziora Żarnowieckiego przy drodze wojewódzkiej nr 213. Zabudowania miejscowości znajdują się w odległości 3 km od Bałtyku.

Wikipedia


wierzeja

jedno ze skrzydeł dużych drzwi lub bramy


SJP.pl

Wierzeja – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Duszniki.

Wieś była wzmiankowana już w 1387 roku. Wieś szlachecka Wierzeia położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. Właścicielem w roku 1793 był Wawrzyniec Stanęcki. Pod koniec XIX wieku dobra szlacheckie liczyły 376 ha. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


wierzeje

1. dwuskrzydłowa brama zbita z desek;
2. wielkie, dwuskrzydłowe drzwi; podwoje, wrota


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy

 (1.1) przest. dwuskrzydłowa brama z desek

Wiktionary

Wierzeje – dawna wieś, od 1953 w granicach miasta Piotrków Trybunalski. Leży we wschodniej części miasta, wzdłuż ulicy Wierzeje, po wschodniej stronie jeziora Bugaj, na północ od wschodniej obwodnicy Piotrkowa.

Zabudowa osiedla to głównie domy jednorodzinne. Ze względu na chronologię zabudowania, osiedle można podzielić na dwie części: starą południową (zabudowa z lat 1970–1990, oraz nową północno-wschodnią zabudowaną po 1990 roku).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) podwoje, wrota

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wierzeje (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga

 (1.1) brama

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podwoje, wrota

Wiktionary


wierzejewice

Wierzejewice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Janikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


wierzejski

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Wierzejski – zoolog, hydrobiolog
  • Wojciech Wierzejski – poseł na Sejm V kadencji

Wikipedia


wierzelin

Wierzelin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Ślesin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


wierzenica

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w powiecie poznańskim;

Wiktionary

Wierzenica – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, powiecie poznańskim, gminie Swarzędz, na prawym brzegu rzeki Głównej.

Wieś szlachecka, własność wojewody płockiego Piotra Potulickiego, około 1580 leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy ul. Lisiej w Wierzenicy z budżetu gminnego wybudowano siłownię zewnętrzną.

Wiktionary


wierzenie

zwykle w liczbie mnogiej: poglądy, przekonania oparte na wierze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wierzyć.

 (1.2) pogląd przyjmowany bez dowodu, zwłaszcza religijny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈʒɛ̃ɲɛ, AS: vʹi ̯ežńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wierzyć

 rzecz. wiara ż., wierzący mos.

Wiktionary


wierzgać

fikać; potocznie:
1. machać gwałtownie nogami;
2. przeciwstawiać się komuś silniejszemu; podskakiwać, brykać;
3. o zwierzęciu: biegnąc, wyrzucać do tyłu obie tylne nogi; brykać


SJP.pl


wierzgnąć

fiknąć; potocznie:
1. machnąć gwałtownie nogami;
2. przeciwstawić się komuś silniejszemu; podskoczyć, bryknąć;
3. o zwierzęciu: biegnąc, wyrzucić do tyłu obie tylne nogi; bryknąć


SJP.pl


wierzgnięcie

fiknąć; potocznie:
1. machnąć gwałtownie nogami;
2. przeciwstawić się komuś silniejszemu; podskoczyć, bryknąć;
3. o zwierzęciu: biegnąc, wyrzucić do tyłu obie tylne nogi; bryknąć


SJP.pl


wierznica

Wierznica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Dobrzyń nad Wisłą.

Wikipedia


wierznowice

Wierznowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Zduny.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


wierzonka

wieś w Polsce


SJP.pl

Wierzonka – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Swarzędz. W dolinie rzeki Głównej (dopływ Warty), na skraju Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


wierzyć

1. wyznawać jakąś religię;
2. przyjmować coś za prawdę;
3. ufać, że ktoś mówi prawdę, mieć do kogoś zaufanie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. uwierzyć)

 (1.1) uważać coś za prawdziwe mimo braku dowodów na prawdziwość tego

 (1.2) ufać komuś, uważać, że ktoś ma rację

 (1.3) wyznawać religię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kibice wierzyli, że ich drużyna wygra.

 (1.2) Ojciec od dziecka powtarzał mi, żebym nie wierzył prawnikom i lekarzom.

 (1.3) Choć generał nie wierzył (w Boga), zgodził się na odprawienie przed bitwą mszy dla żołnierzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʒɨt͡ɕ, AS: vʹi ̯ežyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiara ż., wierny mos., wiernica ż., wierność ż., wierzenie n., Wiara ż., wierna ż., wierzący mos., niewierny mos.

 czas. uwierzyć dk.

 przym. wierzeniowy, wierny, niewierny

 przysł. wiernie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ufać, pokładać nadzieję

Wiktionary


wierzyca

rzeka w Polsce


SJP.pl

Wikipedia


wierzyce

wieś w Polsce


SJP.pl

Wierzyce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Łubowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Według danych GUS z 2021 r., wieś liczyła 681 mieszkańców.

Urodził się tu Franciszek Malanowski ps. „Kruta” – starszy sierżant Wojska Polskiego.

Wikipedia


wierzyciel

osoba prawna lub fizyczna uprawniona do żądania określonego świadczenia od dłużnika; osoba, u której ktoś zaciągnął dług


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba lub instytucja, od której pożyczone zostały pieniądze

 (1.2) praw. osoba fizyczna lub prawna, która może żądać spełnienia świadczenia od innej osoby, z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy;

Wiktionary

Wierzyciel (łac. creditor) – osoba, która może żądać spełnienia świadczenia od innej osoby (dłużnika), z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy. Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia wierzyciela explicite (wprost); definiuje jedynie konstrukcje zobowiązania (czyli stosunku zobowiązaniowego); zgodnie z przepisem art. 353 kc – zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik musi świadczenie spełnić.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał mnóstwo długów i co rusz wydzwaniali do niego wierzyciele.

 (1.2) Dyrektor szkoły jest wierzycielem, uprawnionym do żądania wykonania obowiązku szkolnego w drodze egzekucji administracyjnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈʒɨt͡ɕɛl, AS: vʹi ̯ežyćel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzytelność ż.

:: fż. wierzycielka ż.

 przym. wierzycielski, wierzytelny

Wiktionary


wierzycielka

kobieta uprawniona do żądania określonego świadczenia od dłużnika; kobieta, u której ktoś zaciągnął dług


SJP.pl


wierzyn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.

Wiktionary

Ekspedyt, Wierzyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, od czasownika expediō, expedīre („uwolnić, wyzwolić z więzów”), łac. expedītus znaczy „uwolniony, lekko ubrany, lekkozbrojny; szybki, zwinny”. Imię to zostało w Polsce przetłumaczone jako Wierzyn („ten, któremu można wierzyć”). Patronem tego imienia jest św. Ekspedyt.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Wierzynek m.

Wiktionary


wierzynek

Wierzynek – restauracja mieszcząca się w Krakowie przy Rynku Głównym. Założona została w 1945 przez Kazimierza Książka jako restauracja Pod Wierzynkiem. Jej nazwa nawiązuje do mieszczanina Mikołaja Wierzynka i wydanej przez niego w 1364 uczty, w której uczestniczyli m.in. cesarz Karol IV Luksemburski, Ludwik Węgierski, Kazimierz III Wielki.

Wikipedia


wierzyński

nazwisko


SJP.pl


wierzytelność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. prawo wierzyciela do żądania świadczenia od dłużnika;

Wiktionary

Wierzytelność – uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia z określonego stosunku zobowiązaniowego przysługujące wierzycielowi wobec dłużnika i składające się z jednego lub wielu roszczeń lub praw kształtujących.

Wierzytelność jest antonimem długu, jeżeli na X ciąży dług wobec Y, to Y ma wierzytelność w stosunku do X. W języku prawniczym sformułowania tego używa się głównie dla scharakteryzowania pozycji wierzyciela.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta wierzytelność uległa przedawnieniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wierzyciel m., wierzycielka ż.

Wiktionary


wieś

1. osada rolnicza;
2. mieszkańcy wsi; chłopi;
3. tereny pozamiejskie;
4. potocznie: coś niestosownego, nieciekawego lub prymitywnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jednostka osadnicza nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta;

 (1.2) tereny pozamiejskie

 (1.3) pot. prostackie zachowanie

Wiktionary

Wieś – jednostka osadnicza o zwartej, skupionej, lub rozproszonej zabudowie i istniejących funkcjach rolniczych, lub związanych z nimi usługowych lub turystycznych, nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta (art. 2 ustawy z 29 sierpnia 2003 o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektóre wsie w Polsce są większe od miast.

 (1.1) W rezultacie zabudowa wsi zmieniała się ze zwartej na kolonijną i rozproszoną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ɕ, AS: vʹi ̯ėś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiejskość ż., wieśniactwo n., wieśniak mos., wieśniaczka ż., wsiowy mos., wsiok mos., wsioch mos.

:: zdrobn. wioska ż., wioseczka ż., wioszczyna ż.

:: zgrub. wiocha ż.

 przym. wiejski, wsiowy, wieśniaczy

 przysł. wiejsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. sioło; pot. wioska; pot. lekcew. wioszczyna; pot. pogard. wiocha; gw-pl|Górny Śląsk|dziedzina.

 (1.2) reg-pl|Poznań|land.

 (1.3) wiocha

Wiktionary


wiesbaden

[czytaj: wisbadn] miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto i uzdrowisko w środkowych Niemczech, stolica kraju związkowego Hesja;

Wiktionary

Wiesbaden – miasto na prawach powiatu, uzdrowisko w środkowych Niemczech, od 1945 roku stolica kraju związkowego Hesja, w rejencji Darmstadt. Leży nad Renem, u podnóża gór Taunus. Znane jest ze źródeł termalnych. Od 1945 do Wiesbaden należy Mainz-Kastel, poprzednio była to część Moguncji. We wrześniu 2015 miasto liczyło 277 729 mieszkańców.

W mieście mieszczą się główne siedziby Bundeskriminalamt i Federalnego Urzędu Statystycznego Niemiec.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiesbadeński

Wiktionary


wiesbadeński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wiesbaden, dotyczący Wiesbaden

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za szczyt osiągnięć uważał lata wiesbadeńskie (listopad 1943 – marzec 1945), gdy „miał w garści 130 tysięcy ludzi z SS, policji, armii wewnętrznej i służb pomocniczych”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiesbaden n.

Wiktionary


wieść

wiadomość, pogłoska, fama


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. nowina, wiadomość

 (1.2) daw. podanie, legenda

czasownik przechodni niedokonany

 (2.1) książk. prowadzić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z zachodniego frontu dochodziły niepokojące wieści o kolejnych porażkach.

 (1.1) Wieść gminna niesie, że sypnęła dziś groszem, więc mam w zanadrzu komplet nowin, do dzielenia się.

 (2.1) Chłopak wiódł kozę na postronku.

 (2.1) Droga wiodła przez niewielki zagajnik do wioski w dolinie.

 (2.1) Na koniec osiadł na wsi i wiódł spokojne życie, zajmując się garncarstwem.

 (2.1) Ja jestem Dawid, jam jest pasterz – / Błagalną wiodę pieśń, / byś się zmiłować chciał nad Piastem, / byś żniwo zwolił zwieść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯ėść

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1) czas. wodzić ndk., dowieść dk., odwieść dk., przywieść dk., uwieść dk., wywieść dk., zwieść dk., zawieść dk.

Wiktionary


wieścić

1. zawiadamiać, obwieszczać
2. być oznaką czegoś, co nastąpi


SJP.pl


wiesel

[czytaj: WIzel] nazwisko


SJP.pl

Wiesel (niem. łasica) – niemiecki lekki gąsienicowy pojazd opracowany w latach 70. Od lat 90. znajduje szerokie zastosowanie w armii niemieckiej, która używa wielu jego odmian.

Wikipedia


wiesenthal

[czytaj: WIzental] nazwisko


SJP.pl

Geografia

Niemcy

  • Wiesenthal – dzielnica Oberwiesenthal
  • Wiesenthal – gmina w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Wartburg

Polska

Dawne nazwy miejscowości:

  • Bystrzyca
  • Chlebice
  • Ostrowąsy
  • Skoraczewo
  • Święcianowo
  • Wadochowice
  • Przesieki

Wikipedia


wiesia

zdrobnienie od: Wiesława (imię żeńskie); Wieśka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż., zdrobn. od Wiesława

Wiktionary

Wiesława – staropolskie imię żeńskie, zdrobniale: Wiesia, Wisia. Jest to żeński odpowiednik imienia Wiesław. Była to skrócona forma imienia Wielisława. Mogło oznaczać „tę, która pragnie sławy”.

Wiesława imieniny obchodzi 22 maja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na weselu u Wiesi Karolina już była z Markiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiesława ż., Wieśka ż.

Wiktionary


wiesiek

zdrobnienie od: Wiesław (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Wiesław

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Wieśka

Wiktionary

Wiesław – staropolskie imię męskie. Była to skrócona forma imienia Wielisław, Wielesław. Mogło oznaczać „tego, kto pragnie sławy”. Według Władysława Kopalińskiego jest to imię literackie utworzone przez Wincentego Reklewskiego pod koniec XVIII w. spopularyzowane przez poemat Wiesław Kazimierza Brodzińskiego, co nie jest prawdą w świetle nowszych analiz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na weselu u Wieśka Karolina już była z Markiem.

 (2.1) Nie będziesz mi tu żadnych Wiesiek przyprowadzał!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiesław mos.

Wiktionary


wiesieli

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wesele

Wiktionary


wiesiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiesi lub z nią związany


SJP.pl


wiesio

zdrobnienie od: Wiesław (imię męskie)


SJP.pl


wiesiołek

roślina zielna z rodziny wiesiołkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Oenothera|ref=tak., roślina o żółtych kwiatach i lancetowatych liściach;

Wiktionary

Wiesiołek (Oenothera L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Należy do niego 157 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w Ameryce Północnej i Południowej, z centrum zróżnicowania w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej. Część gatunków została introdukowana na inne kontynenty. W Europie w niektórych ujęciach opisano ich kilkadziesiąt, aczkolwiek wiele z nich nie jest szerzej uznawanych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ˈɕɔwɛk, AS: vʹi ̯ėśou̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiesiołkowate nmos.

Wiktionary


wiesiołkowate

rodzina roślin z rzędu mirtowców, obejmująca ponad 650 gatunków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Onagraceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu mirtowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fuksja należy do rodziny wiesiołkowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiesiołek mrz.

Wiktionary


wiesiołkowaty

o cechach wiesiołkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wiesiołkowiec

postojak wiesiołkowiec - gatunek motyla z rodziny zawisakowatych


SJP.pl


wiesiołkowy

przymiotnik od: wiesiołek


SJP.pl


wiesiołów

2 miejscowości w Polsce:

  • Wiesiołów – wieś w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Dmosin
  • Wiesiołów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Dąbie

Wikipedia


wiesiołucha

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Prypeci

Wiktionary

Wiesiołucha – dawny folwark. Tereny na których leżał znajdują się obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Prozoroki.

Wikipedia


wieśka

zdrobnienie od: Wiesław (imię męskie)


SJP.pl


wieśkowie

zdrobnienie od: Wiesław (imię męskie)


SJP.pl


wieśkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wieśka lub z nim związany


SJP.pl


wieslana

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Rosji, w Republice Komi i Kraju Permskim, lewy dopływ Kamy

Wiktionary


wieśniacki

wieśniaczy, wiejski;
1. dawniej: dotyczący wieśniaka - mieszkańca wsi trudniącego się rolnictwem; chłopski, kmiecy;
2. pogardliwie: dotyczący wieśniaka - człowieka pochodzącego ze wsi lub mieszkającego na wsi; wsiowy;
3. pogardliwie: dotyczący wieśniaka - człowieka nieumiejącego się odpowiednio zachować w towarzystwie; wsiowy


SJP.pl


wieśniactwo

pogardliwie:
1. tryb życia wieśniaków;
2. ogół wieśniaków;
3. prostackie zachowanie; prostactwo;
4. brak gustu; bezguście


SJP.pl


wieśniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od wieśniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieśniak m.

Wiktionary


wieśniaczka

wieśniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. mieszkanka wsi

 (1.2) pot. pogard. prostaczka, kobieta prymitywna

Wiktionary

Patrz:

wieśniak

Przykłady

 (1.1) Na obrazie artysta przedstawił wieśniaczkę drącą pierze.

 (1.2) Powiedz tej wieśniaczce, żeby trzymała język za zębami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieś ż., powsinoga m./ż., wioska ż.

:: fm. wieśniak m., wsiok m.

 przym. wieśniacki, wieśniaczy, wiejski, wsiowy

 przysł. wieśniacko, wieśniaczo, wiejsko, wsiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chłopka, rolniczka, włościanka; pejor. wieśniara

 (1.2) chamica, chamka, grubianka

Wiktionary


wieśniaczy

wieśniacki, wiejski;
1. przestarzałe: dotyczący wieśniaka - mieszkańca wsi trudniącego się rolnictwem; chłopski, kmiecy;
2. pogardliwie: dotyczący wieśniaka - człowieka pochodzącego ze wsi lub mieszkającego na wsi; wsiowy;
3. pogardliwie: dotyczący wieśniaka - człowieka nieumiejącego się odpowiednio zachować w towarzystwie; wsiowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wieśniakami, dotyczący wieśniaków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy płocie zobaczył chłopkę w wieśniaczym stroju.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiowy mos., wieśniaczka ż., wieś ż., wieśniak mos., wioska ż.

 przym. wsiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiejski, wsiowy

Wiktionary


wieśniak

1. przestarzałe: mieszkaniec wsi trudniący się rolnictwem; chłop, rolnik, włościanin;
2. pogardliwie: człowiek pochodzący ze wsi lub mieszkający na wsi; wsiok;
3. pogardliwie: człowiek nieumiejący się odpowiednio zachować w towarzystwie; wsiok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek mieszkający na wsi

 (1.2) pot. pogard. prostak, człowiek prymitywny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W dawnych czasach wieśniacy płacili rycerzom czynsz.

 (1.2) Stefan ubiera się niemodnie; to wieśniak.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̇ɕɲak, AS: vʹi ̯ėśńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieś ż., wioska ż.

:: zdrobn. wieśniaczek m.

:: fż. wieśniaczka ż., wieśniara ż.

 przym. wieśniacki, wieśniaczy, wiejski, wsiowy

 przysł. wieśniacko, wieśniaczo, wiejsko, wsiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chłop, rolnik, kmieć; pejor. wsiur, kmiot, przest. pejzan

 (1.2) wsiok, głupek

Wiktionary


wieśnianin

dawniej: wieśniak


SJP.pl


wieśniara

pogardliwie:
1. kobieta pochodząca ze wsi lub mieszkająca na wsi;
2. kobieta nieumiejąca się odpowiednio zachować w towarzystwie


SJP.pl


wieśnica

Wieśnica (niem. Fegebeutel lub Fehebeutel) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Strzegom.

Wikipedia


wiesny

przymiotnik

 (1.1) śrpol. wiejski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛsnɨ, AS: vʹi ̯esny

Wiktionary


wieszać

1. zaczepiać coś na czymś tak, aby zwisało;
2. potocznie, o komputerze: wieszać się - odmawiać posłuszeństwa


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) umieszczać coś w taki sposób, że punkt zaczepienia znajduje się ponad jego środkiem ciężkości

 (1.2) zabijać kogoś poprzez zawiązanie na jego szyi pętli zaciskającej się pod jego ciężarem

 (1.3) środ. inform. doprowadzać system informatyczny do zablokowania

czasownik zwrotny niedokonany wieszać się

 (2.1) trzymać się czegoś, nie opierając nóg, dyndając, zwisać na czymś

 (2.2) odbierać sobie życie poprzez zawiązanie na szyi pętli

 (2.3) środ. inform. o komputerze: przestawać działać, blokować się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiele osób wiesza obrazy na ścianach.

 (1.2) Brutalni żołnierze wieszali chłopów na przydrożnych drzewach.

 (1.3) Nie uruchamiaj tego programu, bo on wiesza system.

 (2.3) Muszę przeinstalować system, bo ten komputer coraz częściej się wiesza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiszenie n., wieszak m., wieszanie n., powieszenie n., uwieszenie n., zwisanie n., zwieszanie n., obwieszanie n., obwieszenie n., przywieszanie n., przywieszenie n., podwieszanie n., podwieszenie n., odwieszanie n., odwieszenie n., zawiesina ż., zawieszka ż., zwis m., zawisak m., wisielec m.

 czas. zwieszać się, zwieszać, wisieć ndk., powiesić dk., zawiesić dk., uwieszać ndk., uwiesić dk., zwisać ndk., zwisnąć dk., obwieszać ndk., obwiesić dk., przywieszać ndk., przywiesić dk., podwieszać ndk., podwiesić dk., odwieszać ndk., odwiesić dk.

 przym. zawiesinowy, wieszakowy, wisielczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uwieszać

 (1.2) obwieszać

 (2.1) czepiać się

Wiktionary


wieszaczek

zdrobnienie od: wieszak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wieszak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszak m., zawiesina ż.

Wiktionary


wieszadełko

zdrobnienie od: wieszadło


SJP.pl

Wieszadełko (łac. suspensor) – w biologii termin mający różne znaczenia:

  • W botanice – wyspecjalizowana komórka (lub grupa komórek) znajdująca się w części bazalnej zarodka roślin nasiennych (zazwyczaj przy biegunie mikropylarnym woreczka zalążkowego). Może mieć różną budowę i wielkość, u niektórych gatunków tworzą go polinergidy lub komórki poliploidalne. Dzięki obecności macierzystego gametofitu, struktura ta pośredniczy w odżywianiu reszty zarodka (wsuwa go w bielmo). Struktura ta przez jakiś czas syntetyzuje również auksyny oraz gibereliny. Zwykle jednak ulega degeneracji w trakcie dalszej embriogenezy.
  • W mykologii – u grzybów wieszadełko lub zygofor są to strzępki podtrzymujące zygosporę. Tworzą się podczas rozmnażania płciowego zwanego zygogamią. Każda zygospora tworzy się na dwóch wieszadełkach. U większości gatunków mają one mniej więcej taką samą wielkość i kształt (są izogamiczne), kilka gatunków wytwarza wieszadełka wyraźnie nierówne pod względem wielkości i kształtu (heterogamiczne). U kilku gatunków jeden lub oba wieszadełka mają proste lub rozgałęzione wyrostki. U Mucorales wieszadełka zwykle są przeciwstawne, tzn. wierzchołkami skierowane ku sobie, z zygosporą w środku. Niektóre Mucorales (Choanephoraceae, Pilobolaceae) i Zoopagales tworzą wieszadełka równoległe i proste lub splecione z utworzoną powyżej zygosporą, same zaś znajdują się na podłożu lub w nim. U Phycomyces wieszadełka są typu szczypcowego (w okresie dojrzałości przypominają szczypce do lodu) i są modyfikacją przeciwstawnych wieszadełek Mucorales; tworzą się w miarę dojrzewania ogromnej zygospory, powodując rozdzielenie się wieszadełek. U Dimargaritales i Kickxellales wieszadełka są podobne do strzępek.

Wikipedia


wieszadło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przedmiot służący do zawieszania lub podwieszania

Wiktionary


wieszak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kołek, haczyk lub drążek, służący do wieszania ubrań, ręczników itp.

 (1.2) mebel zaopatrzony w kilka wieszaków (1.1)

 (1.3) kraw. tasiemka lub pętelka przyszyta do ubrania lub ręcznika

 (1.4) przedmiot o łukowatym lub trójkątnym kształcie, z hakiem pośrodku, służący do wieszania ubrań na drążku;

 (1.5) archit. pionowy element drewnianej konstrukcji dachu;

 (1.6) pot. żart. wysoka i chuda osoba

Wiktionary

  • wieszak (budownictwo)
  • wieszak (kolej)
  • wieszak do ubrań
  • Wieszak (astronomia)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powieś ręcznik na wieszaku.

 (1.2) W kącie pokoju stał wieszak na płaszcze i kapelusze.

 (1.3) Mamo, urwał mi się wieszak od kurtki, mogłabyś go przyszyć?

 (1.4) Wieszaki do ubrań wyrabiane są z drewna, metalu lub plastiku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʃak, AS: vʹi ̯ešak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszanie n., powieszenie n.

:: zdrobn. wieszaczek m.

 czas. odwiesić, wieszać ndk., powiesić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wieszadło

 (1.4) ramiączko

Wiktionary


wieszakowy

wieszak


SJP.pl

Patrz:

wieszak

wieszanie

1. zaczepiać coś na czymś tak, aby zwisało;
2. potocznie, o komputerze: wieszać się - odmawiać posłuszeństwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wieszać, odwiesić

 rzecz. wieszak mrz., zawiesina ż.

Wiktionary


wieszar

typ wiązara dachowego, stosowany w dachach o dużej rozpiętości, przy braku podpór bezpośrednich


SJP.pl

Wiązar wieszarowy – wiązar dachowy, rozwiązanie najczęściej jednowieszakowe lub dwuwieszakowe. W rozwiązaniach tego typu wieszak (element rozciągany) dźwiga kilka par krokwi za pośrednictwem płatwi. Rozwiązania jednowieszakowe (jak na rysunku) stosuje się do rozpiętości 8 m. Ze względów statycznych przy większych rozpiętościach konieczne jest zastosowanie dodatkowych krzyżulców i większej liczby wieszaków.

Wikipedia


wieszarowy

przymiotnik od: wieszar


SJP.pl


wieszcz

książkowo:
1. genialny, natchniony poeta, zwłaszcza romantyczny; wieszczek;
2. człowiek przepowiadający przyszłość państw lub narodów; prorok, profeta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) natchniony, wybitny poeta

 (1.2) osoba przepowiadająca przyszłość narodu

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od wieszczyć

Wiktionary

Wieszcz – poeta natchniony, poeta-prorok.

Słowo to istniało już w staropolszczyźnie, wiążąc się jednak nie z określoną postawą artysty, lecz z funkcją przewidywania przyszłości, czyli wieszczenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Będziemy deklamować poezję naszych wieszczów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛʃt͡ʃ, AS: vʹi ̯ešč

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczość ż., wieszczenie n., wieszczka ż., wieszczyca ż., wieszczek m., wieszczba ż., wieszczbiarz m., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarstwo n.

 czas. wieszczyć ndk.

 przym. wieszczy, wieszczbiarski

 przysł. wieszczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wieszczek, prorok

Wiktionary


wieszczba

przepowiednia, wróżba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. przepowiednia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʒd͡ʒba, AS: vʹi ̯ežǯba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczbiarskość ż., wieszcz, wieszczbiarka, wieszczbiarnia, wieszczbiarstwo, wieszczbiarz, wieszczek, wieszczenie, wieszczka, wieszczyca

 czas. wieszczyć

 przym. wieszczbiarski, wieszczy

 przysł. wieszczo, wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przepowiednia, proroctwo, wróżba

Wiktionary


wieszczbiarka

wieszczbiarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kobieta wieszcząca przyszłość

Wiktionary

Patrz:

wieszczbiarz

Powiązane:

 rzecz. wieszczba ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarskość ż.

:: fm. wieszczbiarz mos.

 przym. wieszczbiarski

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieszczka

Wiktionary


wieszczbiarnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. miejsce wieszczenia przyszłości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszczbiarstwo n., wieszcz mos., wieszczba ż., wieszczbiarka ż., wieszczbiarskość ż., wieszczbiarz mos.

 przym. wieszczbiarski

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyrocznia

Wiktionary


wieszczbiarski

dotyczący wieszczbiarza, wieszczbiarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wieszczbiarstwem, dotyczący wieszczbiarstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdzie ta twoja sąsiadka nauczyła się sztuki wieszczbiarskiej?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszczbiarstwo n., wieszcz mos., wieszczba ż., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarskość ż., wieszczbiarz mos.

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wróżbiarski

Wiktionary


wieszczbiarsko

przysłówek

 (1.1) na sposób wieszczbiarski

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczbiarstwo n., wieszczba ż., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarskość ż., wieszczbiarz mos.

 przym. wieszczbiarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wróżbiarsko

Wiktionary


wieszczbiarskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. wieszczbiarski charakter czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczbiarstwo n., wieszczba ż., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarz mos.

 przym. wieszczbiarski

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wróżbiarskość

Wiktionary


wieszczbiarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. próby przepowiadania przyszłości za pomocą specjalnych przedmiotów i technik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sąsiadka Jadwigi trudni się wieszczbiarstwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszcz mos., wieszczba ż., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarskość ż., wieszczbiarz mos.

 przym. wieszczbiarski

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mantyka, wróżbiarstwo

Wiktionary


wieszczbiarz

przestarzałe: ten, kto przepowiada przyszłość z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wieszczek, wróżbita, wróż, wróżbiarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba wieszcząca przyszłość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szkoda, że tu niema mojego wieszczbiarza, onby mi wytłómaczył sen tej kobiety, sen też mój, który śniłem ja przed godziną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczba ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarskość ż.

:: fż. wieszczbiarka ż.

 przym. wieszczbiarski

 przysł. wieszczbiarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wróż, wróżbiarz, wróżbita; daw. wieszczek

Wiktionary


wieszczek

1. przestarzałe: ten, kto przepowiada przyszłość z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wieszczbiarz, wróżbita, wróż, kabalarz;
2. dawniej: natchniony, wybitny poeta; wieszcz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. człowiek przepowiadający przyszłość

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Pyrrhocorax graculus|ref=tak., gatunek średniego ptaka osiadłego z rodziny krukowatych;

 (2.2) ornit. ptak z gatunku wieszczek (2.1)

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: wieszczka

Wiktionary

Wieszczek (Pyrrhocorax graculus) – gatunek średniej wielkości ptaka osiadłego z rodziny krukowatych (Corvidae). Występuje w górach Eurazji i północno-zachodniej Afryki. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszyscy dobrze znali przepowiednię wieszczka Helenosa.

 (2.1) Gniazda wieszczków znajdują się na niedostępnych ścianach skalnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszcz m., wieszczenie n., wieszczka ż., wieszczyca ż., wieszczba ż., wieszczbiarz m., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarstwo n.

:: fż. wieszczka ż.

 czas. wieszczyć ndk.

 przym. wieszczy, wieszczbiarski

 przysł. wieszczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieszcz, wieszczbiarz

Wiktionary


wieszczenie

1. zawiadamiać, obwieszczać
2. być oznaką czegoś, co nastąpi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. przepowiadanie przyszłości

 (1.2) książk. zapowiadanie tego, co następuje

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Faktem dokonanym historycznie stało się wieszczenie proroków i marzenie poetów: wolna Polska powstała.

 (1.2) Kościelne dzwony rozpoczęły wieszczenie nadciągającej nawałnicy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszcz mos., wieszczba ż.

 przym. wieszczy

 przysł. wieszczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przepowiadanie

 (1.2) zapowiadanie

Wiktionary


wieszczka

przestarzałe: wróżka;
1. kobieta, która przepowiada przyszłość z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbitka, wróżbiarka, kabalarka, kabalistka;
2. postać z baśni mająca moc czynienia czarów; czarodziejka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: wieszcz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʃt͡ʃka, AS: vʹi ̯eščka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczość ż., wieszczenie n., wieszcz m., wieszczyca ż., wieszczek m., wieszczba ż., wieszczbiarz m., wieszczbiarka ż., wieszczbiarnia ż., wieszczbiarstwo n.

 czas. wieszczyć ndk.

 przym. wieszczy, wieszczbiarski

 przysł. wieszczo

Wiktionary


wieszczo

przysłówek

 (1.1) na sposób wieszczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszczba ż., wieszcz mos., wieszczenie n., wieszczka ż., wieszczość ż.

 czas. wieszczyć ndk.

 przym. wieszczy

Wiktionary


wieszczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. cecha tego, co wieszcze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszcz mos., wieszczenie n., wieszczka ż.

 czas. wieszczyć ndk.

 przym. wieszczy

 przysł. wieszczo

Wiktionary


wieszczy

książkowo:
1. odnoszący się do wieszcza;
2. proroczy, wróżebny, profetyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wieszczeniem, dotyczący wieszczenia

 (1.2) liter. poetycki

Wiktionary

Wieszczy – postać z zakresu demonologii słowiańskiej, będąca formą pośmiertnej egzystencji ludzkiej duszy, zbliżona do wyobrażeń upiora lub wampira, posiadająca jednak na wielu terenach własną, odrębną tożsamość, wyróżniającą się szczególnymi cechami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wieszczek mzw./mos., wieszczba ż., wieszcz mos., wieszczenie n., wieszczka ż., wieszczość ż.

 czas. wieszczyć ndk.

 przysł. wieszczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) proroczy, wróżebny

 (1.2) poetycki

Wiktionary


wieszczyć

książkowo: przepowiadać, przewidywać przyszłość; wróżyć


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) książk. albo podn. przepowiadać przyszłość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieszcz m., wieszczenie n., wieszczba ż., wieszczka ż., wieszczek mzw./mos.

 przym. wieszczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prorokować

Wiktionary


wieszczyca

1. wzjeżka wieszczyca - gatunek ćmy z rodziny garbatkowatych;
2. dawniej: wieszczka, wróżka


SJP.pl

Oligostomis reticulata – gatunek owada wodnego z rzędu chruścików i rodziny chruścikowatych (Phryganeidae). Larwy budują przenośne domki, zbudowane z części roślinnych lub detrytusu.

Gatunek uważany za eurytopowy, zasiedlający wszystkie typy wód, w Europie nie występujący na Półwyspie Iberyjskim i Wyspach Brytyjskich. W Polsce może być uznany za limneksena, typowy dla śródleśnych strumieni.

Wikipedia


wieszczycki

nazwisko


SJP.pl


wieszczyczyn

Wieszczyczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Dolsk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wieś położona 4,8 km na północ od Dolska, przy drodze powiatowej nr 4070 z Kadzewa do Konarskie. We wsi znajduje się skrzyżowanie z drogami do: Masłowa i Nowieczka☃☃. Wieś położona 4,8 km na północ od Dolska, przy drodze powiatowej nr 4070 z Kadzewa do Konarskie. We wsi znajduje się skrzyżowanie z drogami do: Masłowa i Nowieczka.

Wikipedia


wieszki

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Wieszki – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią
  • Wieszki – osada leśna w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią

Wikipedia


wieszkowo

Wieszkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Krzywiń.

Wieś duchowna, własność opata benedyktynów w Lubiniu pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego.

Wikipedia


wieszli

dawniej: czasownik "wiedzieć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li" (= czy); czy wiesz


SJP.pl


wieszyno

Wieszyno (kaszb. Wieszëno, niem. Vessin) – wieś-ulicówka w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


wiesław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Wiesława

Wiktionary

Wiesław – staropolskie imię męskie. Była to skrócona forma imienia Wielisław, Wielesław. Mogło oznaczać „tego, kto pragnie sławy”. Według Władysława Kopalińskiego jest to imię literackie utworzone przez Wincentego Reklewskiego pod koniec XVIII w. spopularyzowane przez poemat Wiesław Kazimierza Brodzińskiego, co nie jest prawdą w świetle nowszych analiz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedzcie Wiesławowi, żeby przyszedł o ósmej.

 (1.1) Żona Wiesława handluje na czarnym rajstopami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛswaf, AS: vʹi ̯esu̯af

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiesławowa ż., Wiesławówna ż., Wiesławostwo lm m.

:: fż. Wiesława ż.

:: zdrobn. Wiesiek m.

Wiktionary


wiesława

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Wiesław

Wiktionary

Wiesława – staropolskie imię żeńskie, zdrobniale: Wiesia, Wisia. Jest to żeński odpowiednik imienia Wiesław. Była to skrócona forma imienia Wielisława. Mogło oznaczać „tę, która pragnie sławy”.

Wiesława imieniny obchodzi 22 maja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedzcie Wiesławie, żeby przyszła o ósmej.

 (1.1) Wiesława handluje rajstopami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛswafa, AS: vʹi ̯esu̯afa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Wiesław m.

:: zdrobn. Wiesia ż., Wieśka ż.

Wiktionary


więsławice

Miejscowości w Polsce
  • Więsławice – zniesiona osada leśna w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Baruchowo
  • Więsławice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Kowal

Wikipedia


wiesławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiesławy lub z nią związany


SJP.pl


wiesławostwo

Wiesław z małżonką; Wiesławowie


SJP.pl


wiesławowie

Wiesław z małżonką; Wiesławostwo


SJP.pl


wiesławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiesława lub z nim związany


SJP.pl


wietchinin

Wietchinin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Turek.

Od 1 stycznia do 12 października 1973 w gminie Kawęczyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


wietek

motyl z rodziny bielinkowatych


SJP.pl


wieteski

nazwisko


SJP.pl


wietkong

komunistyczne oddziały partyzanckie w Wietnamie Południowym; Vietcong


SJP.pl

Vietcong (wiet. Việt Cộng) – nazwa stworzona przez południowowietnamskich polityków i przyjęta przez żołnierzy amerykańskich, a potem przez światowe media, na określenie partyzantów należących w czasie wojny wietnamskiej do Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego (ang. National Front for the Liberation of South Vietnam, wiet. Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam).

Wikipedia


wietlica

kosmopolityczny rodzaj paproci


SJP.pl

  • wietlica (Athyrium) – rodzaj roślin
  • wietlica (Rubiconia) – rodzaj pluskwiaków
    • wietlica, wietlica obwiedziona (Rubiconia intermedia ) – gatunek pluskwiaka

Wikipedia


wietlicowate

rodzina paproci z rzędu paprotkowców


SJP.pl

Wietlicowate (Athyriaceae) – rodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales) o zasięgu kosmopolitycznym. Według systemu PPG I (2016) obejmuje trzy rodzaje (Athyrium, Deparia i Diplazium) z ok. 650 gatunkami. W Polsce pospolitym przedstawicielem wietlicowatych jest wietlica samicza (Athyrium filix-femina).

Wikipedia


wietn.

skrót od: wietnamski


SJP.pl


wietnam

państwo w Azji ze stolicą w Hanoi; Socjalistyczna Republika Wietnamu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Azji;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Królestwo Kambodży na zachodzie graniczy z Tajlandią, na północy z Laosem i na wschodzie z Wietnamem.

 (1.1) W Wietnamie istnieje około 60 mniejszości etnicznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛtnãm, AS: vʹi ̯etnãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wietnamski m., Wietnamczyk m., wietnamiec m., Wietnamka ż., wietnamistyka ż., wietnamista m., wietnamistka ż.

 przym. wietnamski

Wiktionary


wietnamczyk

obywatel Wietnamu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. obywatel Wietnamu, mieszkaniec Wietnamu, osoba narodowości wietnamskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dawniej Wietnamczycy, których pamiętałem jeszcze z Polski, to byli niezgrabni, kartoflaści ludzie, w szarych marynarkach i szarych spodniach, w półokrągłych milicyjnych butach z taką gumową podeszwą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛtˈnãmt͡ʃɨk, AS: vʹi ̯etnãmčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wietnam m., wietnamistyka ż., wietnamista m., wietnamistka ż., wietnamiec m., wietnamski m.

:: fż. Wietnamka ż.

 przym. wietnamski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogard. wietnamiec

Wiktionary


wietnamiec

lekceważąco o Wietnamczyku; Wietnamiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. Wietnamczyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wietnam m., Wietnamczyk m., Wietnamiec m., Wietnamka ż., wietnamistyka ż., wietnamista m., wietnamistka ż., wietnamski m.

 przym. wietnamski

Wiktionary


wietnamistka

wietnamista


SJP.pl

Patrz:

wietnamista

wietnamistyka

Wietnamistyka – dyscyplina zajmująca się językiem i literaturą Wietnamu, także kierunek akademicki poświęcony tym zagadnieniom.

Wikipedia


wietnamizacja

1. umocnienie zdolności samoobrony rządu i narodu południowowietnamskiego w czasie wojny wietnamskiej w celu zmniejszenia zaangażowania militarnego wojsk amerykańskich;
2. rzadko: poddawanie wpływom wietnamskim, nadawanie czemuś cech typowo wietnamskich


SJP.pl

Wietnamizacja (ang. Vietnamization) – koncepcja polityczna wdrażania przez administrację prezydenta USA Richarda Nixona, mająca na celu położenie kresu zaangażowaniu Stanów Zjednoczonych w wojnę w Wietnamie poprzez program „rozbudowy, wyposażania i szkolenia sił południowowietnamskich oraz przypisywania im coraz większej roli bojowej, przy jednoczesnym stałym zmniejszaniu liczby żołnierzy oddziałów bojowych USA”. Polityka ta, wywołana ofensywą Tết, odnosiła się szczególnie do amerykańskich wojsk lądowych, ale nie odrzucała zaangażowania Sił Powietrznych USA, a także innego rodzaju wsparcia dla Wietnamu Południowego, zgodnie z koncepcją Military Assistance Advisory Group. Nieufność obywateli USA do swojego rządu, która narastała po ofensywie Tết, pogłębiła się wraz z publikacją wiadomości o masakrze wietnamskich cywilów w Mỹ Lai (1968), inwazją na Kambodżę (1970) i aferą Pentagon Papers (1971).

Wikipedia


wietnamka

potocznie: świnka wietnamska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Wietnamu, mieszkanka Wietnamu, kobieta narodowości wietnamskiej

Wiktionary

Wietnamczycy (wiet. người Việt) – naród na Półwyspie Indochińskim, mieszkający głównie w Wietnamie, gdzie stanowią 85% z liczącej 96,2 mln ludności tego państwa. Pozostali zaliczani są do mniejszości narodowych. Ich duże skupiska występują także w USA – 1,2 mln; Kambodży – 520 tys., Francji – 250 tys., Kanadzie – 150 tys., Szwecji – 135 tys., Niemczech – 80 tys. i w Polsce – około 50 tys. Te skupiska tworzy głównie emigracja ekonomiczna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Może to niewłaściwe porównanie, bo z trzciną wiąże się pojęcie czegoś długiego, a Wietnamczycy są niewielkiej postaci, Wietnamki zaś jeszcze mniejsze. Ale tak czy owak, to bestyjki nad wyraz misterne i kształtne, choć drobniuteńkie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛtˈnãmka, AS: vʹi ̯etnãmka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wietnam mrz., wietnamistyka ż., wietnamista mos., wietnamistka ż., wietnamski mrz.

:: fm. Wietnamczyk mos., wietnamiec mos.

 przym. wietnamski

Wiktionary


wietnamski

związany z Wietnamem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Wietnamu lub Wietnamczyków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Wietnamu;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛtˈnãmsʲci, AS: vʹi ̯etnãmsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wietnam m., Wietnamczyk m., wietnamiec m., Wietnamka ż., wietnamistyka ż., wietnamista m., wietnamistka ż.

Wiktionary


wietnamsko-polski

dotyczący Wietnamu i Polski


SJP.pl


wietnamskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem wietnamskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem wietnamskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku wietnamskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛtˈnãmskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vʹi ̯etnãmskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


wietnamskość

wietnamski


SJP.pl

Patrz:

wietnamski

wietnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. izba radna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛtʲˈɲit͡sa, AS: vʹi ̯etʹńica

Wiktionary


wietrunek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. wzdęcie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈtrũnɛk, AS: vʹi ̯etrũnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatry

Wiktionary


wietrzak

nazwisko


SJP.pl


wietrzeć

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zwietrzeć)

 (1.1) (o substancjach) stopniowo tracić świeżość i zapach wskutek działania czynników takich jak ciepło i powietrze

 (1.2) (o zapachu) ulatniać się

 (1.3) ulegać zapomnieniu

 (1.4) stawać się nieaktualnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To wino musiało wietrzeć od dawna.

 (1.4) Symbol nie wietrzeje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zwietrzenie n., zwietrzelina ż.

 czas. zwietrzeć dk., zwietrzyć dk., wietrzyć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) przedawniać się, dezaktualizować się

 (1.5) kruszeć, kruszyć się, pękać, rozpękać się, sypać się, rozpadać się, rozłupywać się, rozkruszać się, rozdrabniać się, łuszczyć się, złuszczać się, niszczeć

Wiktionary


wietrzelisko

usypisko powstałe z nagromadzenia się wietrzeliny


SJP.pl


wietrzeliskowy

przymiotnik od: wietrzelisko


SJP.pl


wietrzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wietrzyć.

Wiktionary

Wietrzenie – rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał wskutek działania energii słonecznej, powietrza, wody i organizmów. Zachodzi na powierzchni Ziemi i w jej powierzchniowej strefie zwanej strefą wietrzenia (głębokość od kilku do kilkudziesięciu metrów).Produktami wietrzenia są między innymi: zwietrzelina, rumowisko, glina, arkoza.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wietrzyć

 rzecz. wywietrznik mrz., wietrznik mos./mrz.

Wiktionary


wietrzeniowy

przymiotnik od: wietrzenie


SJP.pl


wietrznie

przysłówek

 (1.1) odprzym. → wietrzny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj cały dzień było bardzo wietrznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛṭʃʲɲɛ, AS: vʹi ̯eṭšʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wietrznik mos./mrz., wietrzność ż., wietrzysko n., wiatr, wietrzyk

 przym. wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrzno, bezwietrznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wietrzno

Wiktionary


wietrzniej

stopień wyższy od przysłówków: wietrzno, wietrznie


SJP.pl


wietrznik

1. otwór w dachu lub ścianie umożliwiający dopływ powietrza; wywietrznik; wentylator;
2. niewielka część okna, dająca się oddzielnie otwierać; lufcik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. pejor. osoba lekkomyślna i nietraktująca nikogo poważnie

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) poznań. cuk. zob. ptyś.

 (2.2) bud. otwór wentylacyjny

 (2.3) bud. otwieralna część w skrzydle okna umożliwiająca wietrzenie pomieszczenia

 (2.4) archit. urządzenie wskazujące kierunek wiejącego wiatru

 (2.5) łow. nozdrza psa lub zwierzęcia drapieżnego

 (2.6) górn. amortyzator uderzeń strug wody w taranie wiertniczym

 (2.7) pot. bot. nazwa systematyczna|Anemone|L.|ref=tak., zawilec

Wiktionary

  • wietrznik – ptyś
  • wietrznik – beza
  • wietrznik (anemoskop) – urządzenie wskazujące kierunek wiejącego wiatru
  • wietrznik – otwór wentylacyjny w pomieszczeniu
  • Wietrznik – wzgórze na Wyżynie Olkuskiej
  • Wietrznik – skała na wzgórzu Wietrznik na Wyżynie Olkuskiej
  • Wietrznik – szczyt w Górach Bystrzyckich

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ci co bywają po salonach... to sobie wietrzniki, z tymi można i zawiązać coś i rozwiązać, i pobałamucić i porzucić, to wszystko wietrzniki....

 (2.2) Pozakrywaliście wszystkie wietrzniki i płaczecie, że macie grzyba?

 (2.5) Czułemu wietrznikowi teriera nie ujdzie żadna królicza nora.

 (2.5) Prowodyr wciąż sunął naprzód. Świdrował oczyma ośnieżone pnie, pochylał wietrznik ku śladom, pił nim mroźny wiatr.

 (2.7) Nie zrywaj wietrzników, niech sobie rosną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr mrz., wietrzenie n., wietrznica ż., wietrzność ż., wietrzyk mrz.

 czas. wietrzyć ndk., wietrzyć się ndk.

 przym. wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekkoduch, świszczypał, świszczypała, świszczypałka

 (2.1) ptyś

 (2.2) wywietrznik

 (2.3) lufcik, oberluft, wywietrznik

 (2.4) wiatrowskaz

 (2.7) zawilec

Wiktionary


wietrzno

przysłówek

 (1.1) odprzym. → wietrzny

Wiktionary

2 miejscowości w Polsce:

  • Wietrzno – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dukla
  • Wietrzno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj cały dzień było bardzo wietrzno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛṭʃnɔ, AS: vʹi ̯eṭšno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr

 przym. wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wietrznie

Wiktionary


wietrzność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wietrzne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrznie

 rzecz. wietrznik mos./mrz.

Wiktionary


wietrzny

przymiotnik

 (1.1) odznaczający się silnymi podmuchami wiatru

 (1.2) poruszany wiatrem

 (1.3) zachodzący pod wpływem działania wiatru, powstały wskutek działania wiatru

 (1.4) med. o chorobie: przenoszony drogą kropelkową

 (1.5) przen. przest. niestały w uczuciach, niestabilny emocjonalnie

 (1.6) przen. przest. znikomy, przelotny, nietrwały, przemijający

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Noc była wietrzna i deszczowa.

 (1.5) Kobieto! puchu marny! ty wietrzna istoto!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛṭʃnɨ, AS: vʹi ̯eṭšny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiatr m., wietrzyk m., wietrznik m., wietrznica ż., wiatrownica ż., wiatrówka ż., wietrzysko n., wietrzność ż.

 czas. wietrzyć ndk., przewietrzyć dk., wywietrzyć dk., zwietrzyć dk.

 przym. wiatrowy

 przysł. wietrznie, wietrzno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wiatrowy

 (1.5) lekkomyślny, pusty, płochy, niestały, zmienny, labilny

Wiktionary


wietrzyć

czasownik

 (1.1) łapać zapach z powietrza

 (1.2) wywoływać przepływ powietrza w pomieszczeniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛṭʃɨt͡ɕ, AS: vʹi ̯eṭšyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wietrznik mos./mrz., wietrzenie n., zwietrzenie n., wywietrznik m., wiatr m., wietrzyk m., wiatrówka ż.

 czas. wywietrzyć, zwietrzyć

 przym. wietrzny, wiatrowy

Wiktionary


wietrzyca

Wietrzyca, wietrznica – w tradycji polskich Górali jest to zły duch atmosferyczny, który pojawia się podczas wiatru halnego. Zgodnie z podaniami porywa różne przedmioty, a człowiekowi potrafi odebrać mowę oraz połamać kości. W walce z nim należało posłużyć się poświęconym nożem, który rzucano w powietrze. Jeśli nóż trafił wietrznicę, spadał pokryty krwią na ziemię a wiatr natychmiast ustawał.

Wikipedia


wietrzychowice

1. wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim;
2. wieś w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Wietrzychowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Izbica Kujawska
  • Wietrzychowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Wietrzychowice

Wikipedia


wietrzychowicki

przymiotnik od: Wietrzychowice


SJP.pl


wietrzychowo

Wietrzychowo (niem. Dietrichsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W 2022 w miejscowości został uruchomiony przystanek kolejowy.

Wikipedia


wietrzyk

1. zdrobnienie od: wiatr;
2. lekki, przyjemny wiatr; podmuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lekki wiatr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nad jeziorem było gorąco, ale ochładzał nas przyjemny wietrzyk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛṭʃɨk, AS: vʹi ̯eṭšyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wietrznik mos./mrz., wiatr, wiaterek, wietrzysko, wiatrak, wiatraczek, wiatrówka

 przym. wiatrowy, wietrzny

 przysł. wietrznie

 czas. wiać, wietrzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiaterek, zefirek

Wiktionary


wietrzykowski

nazwisko


SJP.pl


wietrzyński

nazwisko


SJP.pl


wietrzysko

zgrubienie od: wiatr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. silny, dokuczliwy wiatr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grzmoty odzywały się już regularnie, a żeby nie było za dobrze, dołączyło do nich wietrzysko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wietrzyk m., wiatr m., wiatrówka ż.

 przym. wietrzny, wiatrowy

 przysł. wietrznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wicher

Wiktionary


wietszyce

Wietszyce – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie głogowskim, w gminie Pęcław.

Wikipedia


wietługa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji przeduralskiej, lewy dopływ Wołgi;

 (1.2) geogr. adm. miasto w Rosji w obwodzie niżnonowogrodzkim;

Wiktionary

  • Wietługa – miejscowość w Rosji w obwodzie niżnonowogrodzkim
  • Wietługa – rzeka w Rosji

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wietłuski

Wiktionary


wietłuski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wietługą, dotyczący Wietługi (miasta lub rzeki)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wietługa ż.

Wiktionary


wiew

strumień powietrza; podmuch; powiew


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ciąg, strumień powietrza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nawiew m., wywiew m., powiew m., wianie n., wywiewanie n., wywianie n., powiewanie n., powianie n., zwiewność ż., wialnia ż.

 czas. wiać ndk., powiewać ndk., powiać dk., wywiewać ndk., wywiać dk.

 przym. zwiewny, wywiewny, nawiewny

 przysł. zwiewny

Wiktionary


wiewać

dawniej:
1. machać, kiwać czymś;
2. powiewać, łopotać, trzepotać na wietrze


SJP.pl


wiewidło

wiejadło, wiejaczka; dawniej:
1. ręczna szufelka do wiania zboża;
2. przyrząd do tłoczenia powietrza, wachlarz


SJP.pl


wiewiec

Wiewiec – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Strzelce Wielkie.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


wiewiór

1. regionalnie: wiewiórka;
2. przestarzale: rzeżączka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. przest. rzeżączka

 (1.2) żart. lub reg. samiec wiewiórki

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. zob. wiewióra.

Wiktionary

Rzeżączka (gr. γονόρροια gonórrhoia, łac. gonorrhoea, co znaczy „nasieniotok”), także wiewiór, tryper – choroba zakaźna, przenoszona drogą płciową, której czynnikiem etiologicznym jest Gram-ujemna bakteria – dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kazek szlajał się po burdelach i złapał wiewióra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛvʲjur, AS: vʹi ̯evʹi ̯ur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewióry nmos., wiewiórki nmos., wiewiórczaki nmos., wiewiórka ż., wiewióra ż., wiewióreczka ż., wiewiórczak m., wiewiórkowate nmos.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tryper

Wiktionary


wiewióra

1. regionalnie: wiewiórka;
2. przestarzale: rzeżączka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od wiewiórka

Wiktionary

Wiewióra (Ratufa) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiór (Ratufinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈvʲjura, AS: vʹi ̯evʹi ̯ura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiórka ż., wiewióreczka ż., wiewiórzysko n., wiewiór mzw./ż.

 przym. wiewiórczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiewiórzysko

Wiktionary


wiewiórcia

pieszczotliwie: wiewiórka; wiewióreczka


SJP.pl


wiewiórczak

rozdaj gryzoni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Callosciurus|Gray|ref=tak., nadrzewny gryzoń z podrodziny wiewiórczaków występujący w Azji Południowo-Wschodniej;

Wiktionary

Wiewiórczak (Callosciurus) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórczaków (Callosciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasz zwierzyniec posiada specjalny pawilon dla wiewiórczaków, surykatek i lemurów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór m., wiewióra ż., wiewiórczaki lm nm., wiewióreczka ż., wiewiórczę n., wiewiórka ż., wiewiórki lm nm., wiewiórkowate lm nm., wiewiórniczek mzw., wiewiórnik mzw., wiewióry lm nm.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy

Wiktionary


wiewiórczaki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Callosciurinae|Pocock|ref=tak., podrodzina ssaków z rodziny wiewiórkowatych;

Wiktionary

Wiewiórczaki (Callosciurinae) – podrodzina ssaków z rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Różne gatunki wiewiórczaków występują w Azji Południowo-Wschodniej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór m., wiewióra ż., wiewiórczak mzw., wiewióreczka ż., wiewiórczę n., wiewiórka ż., wiewiórki lm nm., wiewiórkowate lm nm., wiewiórniczek mzw., wiewiórnik mzw., wiewióry lm nm.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy

Wiktionary


wiewiórczę

młode wiewiórki


SJP.pl


wiewiórczy

przymiotnik od: wiewiórka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wiewiórką, dotyczący wiewiórki

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do wiewiórki, będący jej częścią

przymiotnik jakościowy

 (3.1) przypominający wiewiórkę

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Wspiął się na palce i zajrzał do wiewiórczej dziupli.

 (3.1) Bawił ludzi ten ruch wiewiórczy, kręty i zwinny, jakim się on na wysoki wierzch pieca dostawał (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈvʲjurt͡ʃɨ, AS: vʹi ̯evʹi ̯určy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewióry nmos., wiewiórkowate nmos., wiewiórki nmos., wiewiórczaki nmos., wiewiórczak mzw., wiewiór m., wiewiórka ż., wiewióra ż., wiewióreczka ż.

 przym. wiewiórkowaty

Wiktionary


wiewióreczka

zdrobnienie od: wiewiórka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wiewiórka

 (1.2) mała wiewiórka

Wiktionary

Wiewióreczka (Microsciurus) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛvʲjuˈrɛt͡ʃka, AS: vʹi ̯evʹi ̯urečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewióry nmos., wiewiórkowate nmos., wiewiórki nmos., wiewiórczaki nmos., wiewiórczak mzw., wiewiórka ż., wiewióra ż., wiewiór m.

 przym. wiewiórczy

Wiktionary


wiewiórecznik

wiewiórecznik pospolity - ssak nadrzewny z rodziny tupajowatych; tupaj, tupaja


SJP.pl


wiewiórka

1. gryzoń nadrzewny z rodziny wiewiórkowatych
2. w l. mnogiej (wiewiórki): wyprawione skórki z wiewiórek; futro z tych skórek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|sciurus|ref=tak., nadrzewny gryzoń o puszystym i najczęściej rudym futrze oraz długiej kicie;

 (1.2) pot. osoba z jaskrawo rudymi włosami

 (1.3) w lm. futro z wiewiórek (1.1)

Wiktionary

Wiewiórka (Sciurus) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj w lesie widziałem rudą wiewiórkę zajadającą orzechy.

 (1.1) Wiewiórka, przestraszona zgiełkiem, wyskoczyła także jak bomba z dziupli swojej (…)

 (1.2) Kim jest ta wiewiórka w minispódniczce?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈvʲjurka, AS: vʹi ̯evʹi ̯urka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór mzw., wiewiórczę n., wiewiórczak m., wiewiórczaki nmos., wiewiórkowate nmos., wiewióry nmos., Wiewiórczyn m.

:: zdrobn. wiewióreczka ż.

:: zgrub. wiewióra ż.

:: fm. wiewiórek m.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy, wiewiórczakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|wywiórka.

 (1.2) marchewka, rudzielec

Wiktionary


wiewiórki

1. gryzoń nadrzewny z rodziny wiewiórkowatych
2. w l. mnogiej (wiewiórki): wyprawione skórki z wiewiórek; futro z tych skórek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Sciurinae|G. Fischer|ref=tak., podrodzina ssaków z rodziny wiewiórkowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wiewiórka

Wiktionary

  • wiewiórki – podrodzina zwierząt zaliczana do rodziny wiewiórkowatych, rzędu gryzoni

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Różne gatunki wiewiórek występują w Ameryce i Eurazji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór m., wiewióra ż., wiewiórczak mzw., wiewiórczaki lm nm., wiewióreczka ż., wiewiórczę n., wiewiórka ż., wiewiórkowate lm nm., wiewiórniczek mzw., wiewiórnik mzw., wiewióry lm nm.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy

Wiktionary


wiewiórkokształtne

podrząd ssaków z rzędu gryzoni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Sciuromorpha|Brandt|ref=tak., podrząd ssaków z rzędu gryzoni z długimi owłosionymi ogonami;

Wiktionary

Wiewiórkokształtne (Sciuromorpha) – podrząd ssaków z rzędu gryzoni (Rodentia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żyjące na drzewach wiewiórkokształtne chętnie gniazdują w dziuplach.

Wiktionary


wiewiórkowate

rodzina głównie nadrzewnych gryzoni, średnich rozmiarów ciała o silnie owłosionym ogonie, występujących na wszystkich kontynentach poza Australią i Antarktydą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Sciuridae|G. Fischer|ref=tak., rodzina ssaków z podrzędu wiewiórkokształtnych;

Wiktionary

Wiewiórkowate (Sciuridae) – rodzina ssaków z podrzędu wiewiórkokształtnych (Sciuromorpha) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naziemne gatunki wiewiórkowatych mają krótsze ogony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór m., wiewióra ż., wiewiórczak mzw., wiewiórczaki lm nm., wiewióreczka ż., wiewiórczę n., wiewiórka ż., wiewiórki lm nm., wiewiórniczek mzw., wiewiórnik mzw., wiewióry lm nm.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy

Wiktionary


wiewiórkowaty

o cechach wiewiórkowatych, rodziny ssaków


SJP.pl


wiewiórkowy

wiewiórka


SJP.pl

Patrz:

wiewiórka

wiewiórolotka

rodzaj gryzoni latających


SJP.pl

Wiewiórolotka (Anomalurus) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórolotek (Anomalurinae) w obrębie rodziny wiewiórolotkowatych (Anomaluridae).

Wikipedia


wiewiórowski

nazwisko


SJP.pl


wiewiórski

nazwisko


SJP.pl


wiewióry

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Ratufinae|Moore|ref=tak., monotypowa podrodzina ssaków z rodziny wiewiórkowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wiewiór

 (2.2) M., B. i W. lm. od: wiewióra

Wiktionary

Wiewióry (Ratufinae) – podrodzina ssaków z rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Różne gatunki wiewiór występują w Azji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiewiór m., wiewióra ż., wiewiórczak mzw., wiewiórczaki lm nm., wiewióreczka ż., wiewiórczę n., wiewiórka ż., wiewiórki lm nm., wiewiórkowate lm nm., wiewiórniczek mzw., wiewiórnik mzw.

 przym. wiewiórczy, wiewiórkowaty, wiewiórzy

Wiktionary


wiewiórzyca

1. dawniej, dziś gwarowo: wiewiórka;
2. zgrubienie od: wiewiórka


SJP.pl


więź

to, co łączy ludzi ze sobą; powiązanie; spójnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stan posiadania czegoś wspólnego

 (1.2) to, co łączy jednostki ze sobą

forma czasownika.

 (2.1) rozk. od: więzić

Wiktionary

  • więź społeczna
  • więź emocjonalna (por. emocja)
  • więzi rodzinne → patrz różne znaczenia jak dla więzy krwi
  • Więź – miesięcznik
  • Więź – wydawnictwo

Uwaga: wyrazy więź (l.mn. więzi), wiąz (l.mn. wiązy) oraz więzy (bez l.poj.) nie są tożsame.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wiązać

 rzecz. więzadło n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) związek, relacja

 (1.2) kontakt, łączność, połączenie, powiązanie, przywiązanie, spójnia, więzy

Wiktionary


wieża

1. wysoka budowla lub konstrukcja; dawniej: więzienie w takiej budowli, kara więzienia
2. figura szachowa
3. budowla, z pomostów której wykonuje się skoki do wody
4. obrotowa część uzbrojenia pojazdu wojskowego
5. zestaw urządzeń muzycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. wysoka budowla o małej płaszczyźnie podstawy w stosunku do wysokości;

 (1.2) szach. figura mogąca poruszać się tylko w rzędach i kolumnach;

 (1.3) techn. muz. zestaw elektronicznego sprzętu odtwarzającego muzykę złożony z nakładanych na siebie elementów;

 (1.4) wojsk. wystający ponad korpus element wojskowych pojazdów, okrętów, umocnień z zamontowanym działem;

Wiktionary

Wieża – konstrukcja o wymiarach poprzecznych znacznie mniejszych od wysokości, pracująca jako wspornik utwierdzony w fundamencie, obciążony działaniem wiatru w kierunku poziomym oraz obciążeniem grawitacyjnym. Wieże miały różne funkcje, szczególnie popularne były w architekturze średniowiecznej, przede wszystkim jako wieże obronne i kościelne – zarówno wolno stojące (kampanile, dzwonnice), jak i stanowiące część budynku kościoła. W średniowiecznym zamku występowały charakterystyczne formy mieszkalno-obronne (donżony) i tzw. wieże ostatniej obrony (stołpy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobno o północy na wieży tego starego zamku pojawia się duch.

 (1.2) Jednoczesny ruch królem i wieżą nazywa się roszadą.

 (1.3) Kupiliśmy sobie nową wieżę stereo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛʒa, AS: vʹi ̯eža

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieżowiec m., wieżówka ż., wieżyca ż.

:: zdrobn. wieżyczka ż.

 przym. wieżowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) wieżyczka

Wiktionary


więzadło

błona zbudowana z tkanki łącznej, podtrzymująca lub wzmacniająca niektóre narządy; wiązadło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. zool. tkanka łączna włóknista łącząca ze sobą kości w stawach lub inne ruchomo połączone narządy

Wiktionary

Więzadło, wiązadło, ligament (łac. ligamentum) – wieloznaczne pojęcie anatomiczne:

  • Pasma wytrzymałej tkanki łącznej, które zwykle łączą kości między sobą, wzmacniając stawy (ruchome połączenia między kośćmi). W przypadku więzadeł stawowych wyróżniane są więzadła torebkowe, przebiegające w ścianie torebki stawowej, zewnątrztorebkowe oraz wewnątrztorebkowe. Mogą również łączyć kości poza stawami. Więzadła mocują też zęby w szczęce.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiązadło n., wiązanie n., związanie n., więź ż., węzeł m.

 czas. wiązać ndk., związać dk.

 przym. więzadłowy, związany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiązadło, ligament

Wiktionary


więzadłowy

przymiotnik od: więzadło


SJP.pl


więzar

podstawowy element konstrukcji dachowej, przenoszący na ścianę budynku obciążenie dachu, parcie wiatru itp.; wiązar


SJP.pl

  • wiązar (budownictwo)
  • wiązar (mechanika)

Wikipedia


więzarowy

przymiotnik od: więzar


SJP.pl


więźba

1. ciesielska konstrukcja dachowa, w skład której wchodzą belki powiązane specjalnymi złączami;
2. odległość między świeżo zasadzonymi roślinami; ich wzajemny układ


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. drewniane belki tworzące konstrukcję szkieletową dachu;

Wiktionary

  • więźba dachowa
  • więźba nagłowna
  • więźba ruchu
  • więźba sadzenia
  • więźba szkła

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃w̃ʑba, AS: vʹi ̯ũ̯źba

Wiktionary

Powiązane:

 przym. więźbowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiązanie dachowe

Wiktionary


wieźć

1. transportować ludzi lub przedmioty, poruszając się odpowiednim środkiem lokomocji;
2. o środku lokomocji: przenosić, transportować ludzi lub przedmioty


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) przemieszczać coś lub kogoś z miejsca na miejsce za pomocą jakiegoś środka lokomocji

 (1.2) o środkach lokomocji: przenosić kogoś, coś z miejsca na miejsce

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̇ɕt͡ɕ, AS: vʹi ̯ėść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wóz m., wózek m., wożenie n., podwozie n., wiezienie n., przewoźnik mos., wiosło n.

 czas. podwieźć, rozwodzić, wozić ndk., zwieźć dk., zawieźć dk., przywieźć dk.

Wiktionary


więżenie

dawniej: więzienie


SJP.pl


więzi

to, co łączy ludzi ze sobą; powiązanie; spójnia


SJP.pl

  • więź społeczna
  • więź emocjonalna (por. emocja)
  • więzi rodzinne → patrz różne znaczenia jak dla więzy krwi
  • Więź – miesięcznik
  • Więź – wydawnictwo

Uwaga: wyrazy więź (l.mn. więzi), wiąz (l.mn. wiązy) oraz więzy (bez l.poj.) nie są tożsame.

Wikipedia


więzić

pozbawiać kogoś wolności, trzymając w zamknięciu


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) trzymać kogoś w więzieniu (także przenośnie)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chodziło o uwolnienie więzionego w Polsce arcyksięcia Maksymiliana, niefortunnego rywala Zygmunta III podczas wolnej elekcji.

 (1.1) W 1950 r. komunistyczne władze Czech zlikwidowały prowincję, przejmując jej klasztory i więżąc wszystkich zakonników.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. uwięzić dk.

 rzecz. uwięzienie n., więzień mos., więziennictwo n., więzienie

 przym. więzienny

Wiktionary


więzień

człowiek odbywający karę pozbawienia wolności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek pozbawiony wolności, np. odbywający karę w więzieniu, zamknięty w areszcie, obozie lub innym miejscu odosobnienia

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: więzienie

Wiktionary

1) W Polsce do 1970 r. oficjalna nazwa:

  • zakładu karnego
  • kary pozbawienia wolności

2) W znaczeniu potocznym:

  • miejsca odbywania kar pozbawienia wolności lub innych środków o charakterze izolacyjnym (np. zakład karny, areszt śledczy, zakład poprawczy itp.)

3) Inne:

  • więzień – osoba uwięziona (w więzieniu, obozie lub innym miejscu odosobnienia)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W większości przypadków dobre zachowanie nie gwarantuje więźniowi przedterminowego zwolnienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃w̃ʑɛ̇̃ɲ, AS: vʹi ̯ũ̯źė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więzienie ż., więziennictwo n., więziennik mos., uwięzienie n.

:: fż. więźniarka ż.

 czas. więzić ndk., uwięzić dk.

 przym. więzienny, więźniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osadzony, gwara. więz. garownik, garucha, garus; stpol. kłodnik; reg. śl. haresztant.

Wiktionary


więzienie

1. kara pozbawienia wolności
2. budynek przeznaczony dla trzymania skazanych przez sąd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|więzić.

 (1.2) kara pozbawienia wolności

 (1.3) miejsce, w którym odbywa się karę pozbawienia wolności

Wiktionary

1) W Polsce do 1970 r. oficjalna nazwa:

  • zakładu karnego
  • kary pozbawienia wolności

2) W znaczeniu potocznym:

  • miejsca odbywania kar pozbawienia wolności lub innych środków o charakterze izolacyjnym (np. zakład karny, areszt śledczy, zakład poprawczy itp.)

3) Inne:

  • więzień – osoba uwięziona (w więzieniu, obozie lub innym miejscu odosobnienia)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Sąd skazał mężczyznę na dwa lata więzienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃w̃ˈʑɛ̇̃ɲɛ, AS: vʹi ̯ẽũ̯źė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więzień m., więźniarka ż., więziennictwo n., więziennik m., uwięzienie n.

 czas. więzić ndk., uwięzić dk.

 przym. więzienny, wokółwięzienny, przywięzienny, więźniarski, więzienniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) zakład karny, pot. ciupa, kić, mamer, kibel, pierdel, pudło, koza, ul, reg. pozn. buchta.

Wiktionary


więziennictwo

ogół zakładów karnych wraz z systemem penitencjarnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) urz. system odbywania kary pozbawienia wolności, także ogół zakładów karnych;

Wiktionary

System penitencjarny, system więzienny, więziennictwo - system instytucji poświęconych odbywaniu kary pozbawienia wolności, zintegrowany i obejmujący wiele instytucji, na określonym obszarze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Resort sprawiedliwości zapowiada największą reformę więziennictwa od trzydziestu lat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɛ̃w̃ʑɛ̇̃ɲˈːit͡stfɔ, AS: vʹi ̯ũ̯źė̃•ńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więzienie n., uwięzienie n., więzień ż., więźniarka ż.

 przym. więzienny, więzienniczy

 czas. więzić ndk.

Wiktionary


więzienniczka

więziennik


SJP.pl

Patrz:

więziennik

więzienniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z więziennictwem, dotyczący więziennictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więziennictwo n., uwięzienie n., więzienie n.

 przym. więzienny

Wiktionary


więziennik

osoba trudniąca się administracją więzień


SJP.pl


więzienny

dotyczący więzienia, używany, stosowany w więzieniu (np. budynek więzienny, regulamin więzienny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący więzienia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Resztę życia morderca spędzi w ciemnej i wilgotnej celi więziennej.

 (1.1) Około godziny 22 podjechała ta duża kabaryna i po kolei pakowali. Nie wiem, jak ten mój znajomy ormowiec zadziałał, ale ja do tej więziennej kabaryny nie wsiadłem i nie pojechałem do Gdańska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃w̃ˈʑɛ̃nːɨ, AS: vʹi ̯ẽũ̯ź•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. uwięzienie n., więzienie n., więziennictwo n., więzień m., więźniarka ż., więziennik m.

 czas. więzić ndk., uwięzić dk.

 przym. więźniarski, więzienniczy

Wiktionary


więzisty

spojenie więziste: ścisłe lub częściowo ruchome połączenie kości za pomocą tkanki łącznej włóknistej; syndesmoza, więzozrost


SJP.pl


więznąć

nie móc się wydostać z czegoś lub ciężko się wydostawać z czegoś z powodu utknięcia, wciśnięcia się, zapadnięcia się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) utykać w czymś grząskim lub wbijać się w coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie ma nic bardziej przerażająco pięknego niż obserwowanie więznacego w lodzie dziobu kutra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɛ̃w̃znɔ̃ɲt͡ɕ, AS: vʹi ̯ũ̯znõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więźnięcie n.

 czas. uwięznąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzęznąć

Wiktionary


więźniarka

więzień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która została umieszczona w więzieniu, zakładzie karnym lub obozie

 (1.2) pot. pojazd służący do przewożenia więźniów

Wiktionary

Patrz:

więzień

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃w̃ʑˈɲarka, AS: vʹi ̯ẽũ̯źńarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. więzienie n., więziennictwo n.

:: fm. więzień m.

 przym. więzienny

Wiktionary


więźniarski

przymiotnik od: więzień


SJP.pl


więźnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|więznąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛ̃w̃ʑˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: vʹi ̯ẽũ̯źńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. więznąć

Wiktionary


wieżowiec

budynek składający się z wielu kondygnacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. bud. wolnostojący wielokondygnacyjny budynek o niewielkiej w stosunku do wysokości powierzchni podstawy;

Wiktionary

Wieżowiec (potocznie drapacz chmur) – kilkunasto- lub kilkudziesięciokondygnacyjny budynek mieszkalny lub biurowy o stalowej konstrukcji szkieletowej.

Wprawdzie nie istnieją oficjalne regulacje, ale na sklasyfikowanie budynku jako wieżowca wpływają (oprócz wysokości) kształt, wygląd, lokalizacja i obecność innych budynków. W Stanach Zjednoczonych istnieje niepisana reguła, według której za wieżowiec uznawany jest budynek o wysokości przekraczającej 150 metrów. W innych rejonach świata niższy budynek również może zostać uznany za drapacz chmur, zwłaszcza jeśli dominuje nad otoczeniem. Wieżowce przekraczające 300 m (1000 stóp) są czasami nazywane superwysokimi. Wieżowca nie powinno mylić się z nieco ogólniej sformułowanym terminem wysokościowiec. Według definicji Emporis wysokościowiec to budynek mający przynajmniej 35 m (115 stóp) wysokości, podzielony regularnie na piętra. Wszystkie wieżowce są wysokościowcami, lecz tylko najwyższe wysokościowce są wieżowcami. Pierwsze wieżowce powstały w latach 80. XIX wieku w Chicago i Nowym Jorku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas wycieczki do Japonii widziałem mnóstwo wieżowców.

 (1.1) Dwa tygodnie temu w wieżowcu zerwała się winda.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈʒɔvʲjɛt͡s, AS: vʹi ̯ežovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieżówka ż., wieża ż., wieżyczka ż.

 przym. wieżowy, wieżyczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drapacz chmur, punktowiec

Wiktionary


więzówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. szach. końcówka wieżowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieża ż., wieżyczka ż., wieżowiec m.

 przym. wieżowy

Wiktionary


wieżowy

przymiotnik od: wieża


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) archit. związany z wieżą

 (1.2) mający formę wieży, podobny do wieży

 (1.3) szach. związany z wieżą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieża ż., wieżyczka ż., wieżowiec m., wieżówka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) basztowy

Wiktionary


więzozrost

ścisłe lub częściowo ruchome połączenie kości za pomocą tkanki łącznej włóknistej; spojenie więziste, syndesmoza


SJP.pl

Więzozrost, połączenie włókniste (łac. syndesmosis, junctura fibrosa) – ścisłe (o bardzo ograniczonej ruchomości) połączenie kości za pomocą tkanki łącznej właściwej.

Więzozrost może występować w czterech postaciach:

  • więzozrostu włóknistego (łac. syndesmosis fibrosa) – utworzonego przez włókna klejodajne (np. błona międzykostna przedramienia i błona międzykostna goleni).
  • więzozrostu sprężystego (łac. syndesmosis elastica) – tu elementem łączącym kości są włókna sprężyste, elastyczne, nadające tkance żółte zabarwienie (np. więzadła żółte rozpięte między łukami kręgów).
  • szwów (łac. suturae) – gdzie włókna łączące kości są bardzo mocne i krótkie. Szwy dzielą się na:
    • piłowate (łac. serrata) – nieregularne brzegi jednej kości wchodzą we wgłębienia drugiej. To najmocniejsze i najczęstsze połączenie kości sklepienia czaszki (np. szew wieńcowy (łac. sutura coronalis)).
    • gładkie lub proste (łac. plana, levis) – połączenie kości, których brzegi są proste lub prawie proste (szew podniebienny pośrodkowy – połączenie wyrostków podniebiennych kości szczęki).
    • łuskowe (łac. squamosa) – przebiega skośnie do powierzchni kości, a brzegi kości zachodzą na siebie dachówkowato (łuska kości skroniowej na kość ciemieniową – szew łuskowy).

    Wikipedia


więzy

1. sznury służące do krępowania kogoś lub czegoś
2. przenośnie:
a) to, co kogoś krępuje
b) to, co łączy, jednoczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rzeczy, którymi się krępuje co lub kogo

 (1.2) to, co komu przeszkadza

 (1.3) to, co wiąże; relacja zażyłości

Wiktionary

Więzy (liczba pojedyncza: wiązanie) – w mechanice każdy rodzaj ograniczenia nakładanego na ruch ciała (układu ciał). Ograniczenia te wywołują dodatkowe siły, jakimi więzy działają na ciało (ciała układu).

Przykładowo ciało przymocowane do nici tak, że tworzy wahadło, nie może swobodnie spadać pod wpływem siły grawitacji, ale wykonuje oscylacje po okręgu, gdyż nić wywiera na ciało dodatkową siłę przeciwdziałającą sile ciążenia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiązadło n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kajdany, łańcuchy, pęta, powrozy, rzemienie, sznury, związanie

 (1.2) restrykcje

 (1.3) łączność, pokrewieństwo, powiązanie, spójność, związek

Wiktionary


wieżyca

poetycko: wieża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wysoka budowla będąca podstawą wieży

Wiktionary

  • Wieżyca – przystanek kolejowy
  • Wieżyca – skała w grupie Skał Kroczyckich na Wyżynie Częstochowskiej
  • Wieżyca – szczyt w Masywie Ślęży
  • Wieżyca – wieś w gminie Stężyca, powiat Kartuzy, województwo pomorskie
  • Wieżyca – wzgórze na Pojezierzu Kaszubskim
  • Wieżyca – wzgórze na Przedgórzu Bolkowskim
  • Wieżyca – wzgórze w Dolinie Bobru na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wieżyczka ż., wieża ż.

Wiktionary


wieżyczka

mała wieża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wieża

 (1.2) archit. względnie niewielka wieża

 (1.3) wojsk. górna, obrotowa część czołgu z zamontowanym działem

 (1.4) bot. zob. wieżyczka gładka., roślina o smukłym pokroju, z rodziny kapustowatych;

Wiktionary

  • wieżyczka, wieża – element konstrukcji opancerzonych pojazdów bojowych
  • wieżyczka strzelecka – stanowisko obronne w samolotach
  • wieżyczka (Turritis) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɛˈʒɨt͡ʃka, AS: vʹi ̯ežyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieża ż., wieżowiec m., wieżówka ż., Wieżyca ż., wieżycznik m., wieżyca ż.

 przym. wieżowy, wieżowcowy, wieżycowy, wieżasty, wieżyczkowaty, wieżyczkowy

 przysł. wieżasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wieża czołgowa

 (1.4) wieżycznik

Wiktionary


wieżyczkowaty

przypominający kształtem wieżyczkę


SJP.pl


wieżyczkowy

wieżyczka


SJP.pl

Patrz:

wieżyczka

wifi

[czytaj: wifi lub łajfaj] wi-fi, Wi-Fi;
1. sposób bezprzewodowego połączenia komputera lub innych urządzeń elektronicznych z internetem;
2. sieć lokalna, w której połączenia między urządzeniami sieciowymi realizuje się bezprzewodowo; WLAN


SJP.pl

Wi-Fi, wi-fi (wym. [ˈvʲifʲi]; ang. Wi-Fi, wym. [ˈwaɪfaɪ]) – zestaw standardów stworzonych do budowy bezprzewodowych sieci komputerowych. Szczególnym zastosowaniem wi-fi jest budowanie sieci lokalnych (LAN) opartych na komunikacji radiowej, czyli WLAN. Zasięg od kilku metrów do kilku kilometrów i rzeczywistej przepustowości sięgającej 900 Mb/s, przy transmisji w standardzie 802.11ac na trzech kanałach o szerokości 80 MHz jednocześnie. Produkty zgodne z wi-fi mają na sobie odpowiednie logo, które świadczy o zdolności do współpracy z innymi produktami tego typu.

Wikipedia


wig

członek angielskiego stronnictwa politycznego, które opowiadało się za przewagą władzy parlamentu nad władzą królewską; rywal torysa


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = ekon. Warszawski Indeks Giełdowy;

 (1.2) = eduk. wojsk. Wojskowy Instytut Geograficzny;

 (1.3) = adm. ekon. Wrocławska Izba Gospodarcza;

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pracowałem w WIG.

 (1.2) Pracowałem w WIG-u.

Wiktionary


wigan

[czytaj: łigen] miasto w Anglii


SJP.pl

Wigan – miasto położone w północno-zachodniej części Anglii między miastami Liverpool, Manchester i Preston, w obrębie hrabstwa Wielki Manchester, w dystrykcie Wigan. W 2001 roku miasto liczyło 81 203 mieszkańców. Inne sąsiednie miasta to Chorley, St Helens, Bolton i Warrington.

Wikipedia


wigancice

Wigańcice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ziębice.

Wikipedia


wiganna

imię żeńskie


SJP.pl


wight

[czytaj: łajt] wyspa w cieśninie La Manche


SJP.pl

Isle of Wight – wyspa należąca do archipelagu Wysp Brytyjskich, na kanale La Manche, u południowego wybrzeża wyspy Wielka Brytania, oddzielona od niej cieśniną Solent. Część Anglii, samodzielne hrabstwo ceremonialne i jednostka administracyjna typu unitary authority, historycznie stanowiła część hrabstwa Hampshire. Zajmuje powierzchnię 384 km².

Wikipedia


wigierski

przymiotnik od: Wigry; wigrowski (bardzo rzadko)


SJP.pl


wigilia

wilia (rzadziej);
1. dzień poprzedzający inny dzień, zwłaszcza jakieś święto, wydarzenie;
2. tradycyjna wieczerza w przeddzień święta Bożego Narodzenia;
3. w starożytnym Rzymie: część nocy trwająca trzy godziny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) kult. rel. dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia;

 (1.2) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wigilia (z łac. vigilia = „czuwanie”, „straż”; vigilare = „czuwać”) – wieloznaczny termin tradycji chrześcijańskiej, odnoszący się do różnych sposobów rozpoczynania obchodów świątecznych przed świtem dnia świątecznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ileż radości sprawia nam Wigilia, Boże Narodzenie, Nowy Rok.

 (1.1) Malując kołyskę i drewnianego konia, wycinając liczne ptaki, nawet nie spostrzegłem, że zbliża się Wigilia i Boże Narodzenie.

 (1.1) Adaś ubiera choinkę w przeddzień Wigilii.

 (1.1) […] uroczystość świąt Bożego Narodzenia bardzo długi czas (około 1000 lat) trwała od Wigilii do święta Trzech Króli (6 stycznia).

 (1.1) Z Bożym Narodzeniem i poprzedzającą je Wigilią są związane popularne zwyczaje: szopka, żłobek (jasełka), strojenie choinki, śpiewanie kolęd i pastorałek, obdarowywanie bliskich prezentami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈɟilʲja, AS: vʹiǵilʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wigilia ż., wigilijność ż., wigiliowość ż., wilia ż., wilija ż., wilijo ż.

:: przest. reg. Wilia ż.

:: reg. śl. Wilijo. ż.

 przym. wigilijny, wigiliowy, wilijny

 przysł. wigilijnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. reg. Wilia; reg. śl. Wilijo.

Wiktionary


wigilijny

wigilia (np. stół wigilijny), Wigilia (np. dzień wigilijny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący wigilii, związany z wigilią

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiɟiˈlʲijnɨ, AS: vʹiǵilʹii ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wigilia ż., wigilia ż., wilia ż., wilija ż.

Wiktionary


wigilja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. zob. wigilia.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Westchnąłem. — Mój Boże! jakby też to mnie chudeuszowi wigilja smakowała w takim salonie…

 (1.1) Tegoż dnia, w wigilję nocy sederowej, Abram nie zaznawał spokoju.

Wiktionary


wigna

roślina z rodziny motylkowatych (bobowatych), występująca w około 150 gatunkach; garbipłat


SJP.pl


wigoń

zwierzę z rodziny wielbłądowatych żyjące dziko w Ameryce Południowej, charakteryzujące się brązowożółtą, jedwabistą sierścią; wikunia, wigonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Vicugna vicugna|Molina|ref=tak., południowoamerykański ssak parzystokopytny o gęstej, puszystej sierści;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) włók. przędza lub tkanina z wełny wikunii

Wiktionary

Wikunia andyjska, wikunia, wigoń (Lama vicugna) – gatunek południowoamerykańskiego, roślinożernego ssaka parzystokopytnego, najmniejszego przedstawiciela rodziny wielbłądowatych (Camelidae), protoplasta alpaki, blisko spokrewniony z gwanako andyjskim i lamą, zwierzętami określanymi w języku polskim wspólną nazwą lamy. Żyje w małych grupach rodzinnych, na stokach Andów. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem. Rysunek wikunii andyjskiej znajduje się na herbie Peru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Haremowe grupy rodzinne wigoni składają się z 6–19 osobników.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wigoniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikunia andyjska, wikunia

Wiktionary


wigonia

wigoń;
1. zwierzę z rodziny wielbłądowatych żyjące dziko w Ameryce Południowej, charakteryzujące się brązowożółtą, jedwabistą sierścią; wikunia;
2. przędza z sierści tego zwierzęcia; także: tkanina z tej przędzy


SJP.pl


wigoniowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do wigonia

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący wigonia, określający wigonia, używany przy wigoniu

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla wigonia, mający cechy wigonia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wigoń mzw.

Wiktionary


wigor

zapał, wewnętrzna siła, energia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) energia objawiająca się w chęci do pracy i zabawy oraz w szybkości i sprawności w działaniu

Wiktionary

Wigor właściwie Michał Igor Dobrzański (ur. 14 marca 1978) – polski raper i producent muzyczny pochodzący z Warszawy.

Na początku lat 90. był wokalistą w zespole Insane wykonującym muzykę o stylistyce hardcore. Następnie założył formację hip-hopową 2CW (Counterclockwise) – wraz z nią wystąpił jako support przed koncertem amerykańskiej grupy Run-D.M.C.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomimo podeszłego wieku wciąż tryskał wigorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɡɔr, AS: vʹigor

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hart, moc, potęga, siła, wytrzymałość, tężyzna fizyczna, zdrowie, animusz, ikra, werwa

Wiktionary


wigorczyk

wigorczyk lucernowiec - gatunek błonkówki z rodziny smuklikowatych


SJP.pl

Wigorczyk (Rophites) – rodzaj pszczół z rodziny smuklikowatych i podrodziny wigorczykowatych.

Wikipedia


wigowie

angielskie stronnictwo powstałe w XVII wieku, którego celem było popieranie supremacji parlamentu, przeciwstawianie się absolutyzmowi i zwalczanie torysów, od XIX wieku stronnictwo liberalne


SJP.pl

  • Brytyjska Partia Wigów – brytyjskie stronnictwo polityczne (1678–1868)
  • Partia Wigów – amerykańska partia polityczna 1834–1854
  • Prawdziwa Partia Wigów – liberyjska partia polityczna 1878–1980

Wikipedia


wigowski

wig


SJP.pl

Patrz:

wig

wigrowski

bardzo rzadko: wigierski (przymiotnik od: Wigry)


SJP.pl


wigry

1. jezioro na Pojezierzu Suwalskim;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

  • Wigry – jezioro rynnowe w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim i augustowskim, w gminie Suwałki i Nowinka, położone na pograniczu Pojezierza Wschodniosuwalskiego i Równiny Augustowskiej,
  • Wigry – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Suwałki,
  • Wigry Suwałki – polski klub piłkarski,
  • Wigry – nazwa kilku modeli polskich rowerów, m.in. Wigry 3,
  • Batalion Wigry – harcerska jednostka bojowa z okresu powstania warszawskiego,
  • ORP "Wigry" – polski trałowiec.

Wikipedia


wigura

nazwisko


SJP.pl


wigwam

pierwotnie kopulasty szałas Indian Algonkinów, potem nazwa rozciągnięta na inne typy namiotów Indian Ameryki Północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) etn. rodzaj nieprzenośnej chaty Indian Ameryki Północnej;

Wiktionary

Wigwam – rodzaj nieprzenośnej chaty Indian Ameryki Północnej, głównie obszaru Wielkich Jezior.

Budowla w formie kopuły ewentualnie tunelu (rzadziej stożka), zbudowana na szkielecie z prętów drewnianych lub ze zgiętych młodych drzew, połączonych na wierzchołku. Pokrywany korą (głównie brzozową), plecionymi matami trzcinowymi albo skórami, z pozostawionym na górze otworem dymnym. Wigwam ma zwykle jedno wejście, zakrywane skórą zwierzęcą, plecioną matą lub derką. Wigwam zwykle nie ma podłogi, na ziemi bywają rozłożone gałęzie jodłowe, skóry lub futra. Na środku znajduje się miejsce na ognisko. Nazwa pochodzi z języka algonkian.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wigwamy używane były przez Indian w obszarach leśnych Ameryki Północnej.

 (1.1) Na pewno nie możemy się przyglądać tej sytuacji, żeby pan Jan nadal pomieszkiwał w ziemiankach, wigwamach, szałasach i w innych miejscach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɡvãm, AS: vʹigvãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wigwamik mrz.

Wiktionary


wigwamik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wigwam

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wigwam, lecz tylko mały wigwamik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wigwam m.

Wiktionary


wigwałd

Wigwałd (dawniej niem. Wittigwalde) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W latach 1973–74 w gminie Grunwald.

W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1351, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 80 włók.

Wikipedia


wihajster

mały przyrząd o nazwie chwilowo zapomnianej przez kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. przedmiot, czasem fragment innego przedmiotu, o nieznanej lub nieistotnej w chwili wypowiedzi nazwie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do czego służy ten wihajster przy lodówce?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈxajstɛr, AS: vʹiχai ̯ster

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. dzyndzel, dynks, tenteges, pipsztyk, ustrojstwo, fincykluchy, pizdryk; grub. pierdolnik

Wiktionary


wihara

klasztor buddyjski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. klasztor buddyjski i dźinijski

Wiktionary

Wihara (sanskr. vihara: विहार) – klasztor dżinijski lub buddyjski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiˈxara, AS: vʹiχara

Wiktionary


wii

przedstawiciel podtypu stawonogów, charakteryzujący się obecnością wyraźnie wyróżnionej głowy i wydłużonego tułowia o wielu segmentach


SJP.pl

Wii – konsola gier wideo zaprojektowana i produkowana przez japońskie przedsiębiorstwo Nintendo. Była początkowo znana pod nazwą Revolution i jest następczynią GameCube’a.

Konsola ma bezprzewodowy kontroler – pilot Wii, który może być używany jako urządzenie wskazujące i może wykrywać ruch w trzech wymiarach. Ważnym elementem konsoli jest również usługa WiiConnect24, która pozwala na otrzymywanie wiadomości i uaktualnień za pośrednictwem Internetu.

Wikipedia


wij

przedstawiciel podtypu stawonogów, charakteryzujący się obecnością wyraźnie wyróżnionej głowy i wydłużonego tułowia o wielu segmentach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Myriapoda|ref=tak., zwierzę z podtypu stawonogów z wyraźnie wyróżnioną głową i wydłużonym tułowiem o wielu segmentach;

 (1.2) mit. jeden z demonów z mitologii słowińskiej

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: wić

Wiktionary

  • wije – stawonogi
  • wij drewniak – parecznik
  • Wij – opowiadanie Nikołaja Gogola
  • Wij – utracony film rosyjski z 1909 roku w reżyserii Wasilija Gonczarowa na podstawie opowiadania Gogola
  • Wij – utracony film rosyjski z 1918 roku w reżyserii Władysława Starewicza na podstawie opowiadania Gogola
  • Wij – radziecki film 1967 roku w reżyserii Konstantina Jerszowa i Gieorgija Kropaczowa na podstawie opowiadania Gogola
  • Wij – rosyjski film fabularny z 2014 roku w reżyserii Olega Stepczenko, oparte na opowiadaniu Nikołaja Gogola
  • Wij – solowy album Króla z 2015 roku

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲij, AS: vʹii ̯

Wiktionary


wijas

nazwisko


SJP.pl


wijata

nazwisko


SJP.pl


wijatyk

komunia udzielana ciężko chorym w Kościele katolickim; wiatyk


SJP.pl


wije

tworzyć coś poprzez splatanie, np. gniazdo lub wianek


SJP.pl

Wikipedia


wijewo

wieś w Polsce


SJP.pl

Wijewo (niem. Weine) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Wijewo.

Wikipedia


wijewski

Wijewo (wieś w Polsce)


SJP.pl


wijk

Miejscowości w Holandii

  • Wijk aan Zee – miejscowość turystyczna na wybrzeżu Morza Północnego, wieś w prowincji Holandia Północna, w gminie Beverwijk
  • Wijk bij Duurstede – miasto i siedziba gminy w południowej części prowincji Utrecht, w pobliżu średniowiecznego Dorestat
  • Wijk en Aalburg – wieś w prowincji Brabancja Północna, w gminie Altena, na północny wschód od 's-Hertogenbosch

Wikipedia


wika

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


wikaria

1. żeński odpowiednik wikarego; wikariuszka;
2. dawniej: wikariat; w Kościele katolickim:
a) urząd lub godność wikariusza, zastępcy proboszcza;
b) dom wikariusza, wikarówka;
c) jednostka administracyjna na terenie misyjnym, odpowiadająca diecezji


SJP.pl


wikariacki

wikariat


SJP.pl

Patrz:

wikariat

wikariant

blisko spokrewniony gatunek organizmów, występujący w dwóch podobnych biocenozach, położonych na różnych obszarach geograficznych


SJP.pl


wikariat

1. w Kościele katolickim:
a) urząd lub godność wikariusza, zastępcy proboszcza;
b) przestarzale: dom wikariusza, wikarówka;
c) jednostka administracyjna na terenie misyjnym, odpowiadająca diecezji;
2. dawniej: urząd lub godność namiestnika, mianowanego zastępcy


SJP.pl

Wikariusz (łac. vicarius) – zastępca głównego duchownego w kościele, w parafii, diecezji, zgromadzeniu zakonnym, a w szczególności:

  • zastępca lub pomocnik proboszcza w Kościele katolickim i Cerkwi prawosławnej;
  • ksiądz pomocniczy, ksiądz wikariusz w Kościele ewangelickim;
  • nieordynowany duchowny przygotowujący się do ordynacji pastorskiej w Kościele baptystycznym;
  • wikariusz apostolski – duchowny z uprawnieniami biskupa diecezjalnego zarządzający wikariatem apostolskim, terytorium niebędącym jeszcze diecezją;
  • wikariusz biskupi (patriarchalny) – duchowny wyznaczony przez biskupa diecezjalnego (patriarchę) dla danego obrządku lub do sprawowania władzy wykonawczej w części diecezji lub w części spraw;
  • wikariusz generalny – duchowny (biskup pomocniczy lub prezbiter) wyznaczony przez biskupa diecezjalnego do pomocy w zarządzaniu całą diecezją jako jego pełnomocnik; w zakonie franciszkańskim zastępca generała;
  • wikariusz kapitulny – dawniej duchowny, często prałat lub biskup pomocniczy wyznaczony przez kapitułę katedralną do zarządzania diecezją (funkcja zniesiona po promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego w 1983);
  • wikariusz parafialny (wikary) – duchowny wyznaczony przez ordynariusza do pomocy proboszczowi w zarządzaniu parafią;
  • wikariusz substytut – duchowny, wikariusz parafialny, zatwierdzony przez biskupa ordynariusza - czasowo zarządzający parafią i zastępujący nieobecnego proboszcza;
  • wikariusz regionalny – nazwa funkcji (numerariusza - prezbitera) szefa Prałatury Opus Dei na poziomie regionalnym.
  • wikariusz prowincjalny – zastępca ministra prowincjalnego w zgromadzeniach zakonnych.
  • wikariusz sądowy – duchowny wykonujący w zastępstwie i w imieniu biskupa diecezjalnego pełnię jurysdykcji biskupiej w zakresie sądownictwa kościelnego w diecezji.

Wikipedia


wikariusz

w Kościele katolickim: ksiądz pełniący pewne funkcje w administracji kościelnej (np. wikariusz parafialny jest pomocnikiem proboszcza, wikariusz generalny - zastępcą lub pomocnikiem biskupa); wikary


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. prezbiter na stałe pomagający proboszczowi w pracy duszpasterskiej;

 (1.2) praw. adm. w administracji kościelnej duchowny będący zastępcą lub namiestnikiem;

Wiktionary

Wikariusz (łac. vicarius) – zastępca głównego duchownego w kościele, w parafii, diecezji, zgromadzeniu zakonnym, a w szczególności:

  • zastępca lub pomocnik proboszcza w Kościele katolickim i Cerkwi prawosławnej;
  • ksiądz pomocniczy, ksiądz wikariusz w Kościele ewangelickim;
  • nieordynowany duchowny przygotowujący się do ordynacji pastorskiej w Kościele baptystycznym;
  • wikariusz apostolski – duchowny z uprawnieniami biskupa diecezjalnego zarządzający wikariatem apostolskim, terytorium niebędącym jeszcze diecezją;
  • wikariusz biskupi (patriarchalny) – duchowny wyznaczony przez biskupa diecezjalnego (patriarchę) dla danego obrządku lub do sprawowania władzy wykonawczej w części diecezji lub w części spraw;
  • wikariusz generalny – duchowny (biskup pomocniczy lub prezbiter) wyznaczony przez biskupa diecezjalnego do pomocy w zarządzaniu całą diecezją jako jego pełnomocnik; w zakonie franciszkańskim zastępca generała;
  • wikariusz kapitulny – dawniej duchowny, często prałat lub biskup pomocniczy wyznaczony przez kapitułę katedralną do zarządzania diecezją (funkcja zniesiona po promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego w 1983);
  • wikariusz parafialny (wikary) – duchowny wyznaczony przez ordynariusza do pomocy proboszczowi w zarządzaniu parafią;
  • wikariusz substytut – duchowny, wikariusz parafialny, zatwierdzony przez biskupa ordynariusza - czasowo zarządzający parafią i zastępujący nieobecnego proboszcza;
  • wikariusz regionalny – nazwa funkcji (numerariusza - prezbitera) szefa Prałatury Opus Dei na poziomie regionalnym.
  • wikariusz prowincjalny – zastępca ministra prowincjalnego w zgromadzeniach zakonnych.
  • wikariusz sądowy – duchowny wykonujący w zastępstwie i w imieniu biskupa diecezjalnego pełnię jurysdykcji biskupiej w zakresie sądownictwa kościelnego w diecezji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ks. Michałowi pomagali w kolędowaniu wikariusze z sąsiedniej parafii.

 (1.2) Naszego wikariusza prowincjalnego nigdy nie uświadczysz, wciąż jeździ po klasztorach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wikariuszowski

 rzecz. wikarówka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikary

Wiktionary


wikariuszka

wikariusz


SJP.pl

Patrz:

wikariusz

wikariuszowski

wikariusz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wikariusza, związany z wikariuszem

Wiktionary

Patrz:

wikariusz

Przykłady

 (1.1) Na pierwszym piętrze fary znajdują się mieszkania wikariuszowskie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikariusz m.

Wiktionary


wikarny

gatunki wikarne - dwa różne gatunki tego samego rodzaju roślin wymagające różnych warunków


SJP.pl


wikarówka

dom, w którym mieszka wikariusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. kośc. mieszkanie lub dom wikarego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikary m., wikarowa ż., wikarewicz m., wikarówna ż., wikariat m., wikariusz m., wikaryzm m., wikariant m.

 przym. wikarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikariat

Wiktionary


wikary

ksiądz będący współpracownikiem proboszcza; wikariusz parafialny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. prezbiter na stałe pomagający proboszczowi w pracy duszpasterskiej;

Wiktionary

Wikariusz (łac. vicarius) – zastępca głównego duchownego w kościele, w parafii, diecezji, zgromadzeniu zakonnym, a w szczególności:

  • zastępca lub pomocnik proboszcza w Kościele katolickim i Cerkwi prawosławnej;
  • ksiądz pomocniczy, ksiądz wikariusz w Kościele ewangelickim;
  • nieordynowany duchowny przygotowujący się do ordynacji pastorskiej w Kościele baptystycznym;
  • wikariusz apostolski – duchowny z uprawnieniami biskupa diecezjalnego zarządzający wikariatem apostolskim, terytorium niebędącym jeszcze diecezją;
  • wikariusz biskupi (patriarchalny) – duchowny wyznaczony przez biskupa diecezjalnego (patriarchę) dla danego obrządku lub do sprawowania władzy wykonawczej w części diecezji lub w części spraw;
  • wikariusz generalny – duchowny (biskup pomocniczy lub prezbiter) wyznaczony przez biskupa diecezjalnego do pomocy w zarządzaniu całą diecezją jako jego pełnomocnik; w zakonie franciszkańskim zastępca generała;
  • wikariusz kapitulny – dawniej duchowny, często prałat lub biskup pomocniczy wyznaczony przez kapitułę katedralną do zarządzania diecezją (funkcja zniesiona po promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego w 1983);
  • wikariusz parafialny (wikary) – duchowny wyznaczony przez ordynariusza do pomocy proboszczowi w zarządzaniu parafią;
  • wikariusz substytut – duchowny, wikariusz parafialny, zatwierdzony przez biskupa ordynariusza - czasowo zarządzający parafią i zastępujący nieobecnego proboszcza;
  • wikariusz regionalny – nazwa funkcji (numerariusza - prezbitera) szefa Prałatury Opus Dei na poziomie regionalnym.
  • wikariusz prowincjalny – zastępca ministra prowincjalnego w zgromadzeniach zakonnych.
  • wikariusz sądowy – duchowny wykonujący w zastępstwie i w imieniu biskupa diecezjalnego pełnię jurysdykcji biskupiej w zakresie sądownictwa kościelnego w diecezji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W naszej parafii zarówno proboszcz jak i księża wikarzy uczą w szkole.

 (1.1) Kazanie wikarego zaskoczyło panie z sodalicji mariańskiej.

 (1.1) Babcia Józia przygotowała wikaremu jajecznicę z pięciu jaj.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikarówka ż., wikariat m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikariusz

Wiktionary


wikaryzm

  • wikaryzm ekologiczny
  • wikaryzm geograficzny

Wikipedia


wikcia

zdrobnienie od: Wiktoria (imię żeńskie)


SJP.pl


wikcinek

Wikcinek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Nowa Sucha.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


wiki

rodzaj strony WWW, którą zwykle każdy może edytować


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) inform. strona internetowa, której zawartość może być modyfikowana przez użytkowników;

Wiktionary

Wiki – typ serwisu internetowego, w którym treść można tworzyć i zmieniać z poziomu przeglądarki internetowej, za pomocą języka znaczników lub edytora WYSIWYG. Strony wiki, ze względu na swoją specyfikę, są przede wszystkim wykorzystywane do pracy nad wspólnymi projektami, takimi jak repozytoria wiedzy na wybrany temat lub projekty różnych grup społecznych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wikipedysta mos.

Wiktionary


wiki-

przedrostek

 (1.1) …pierwszy człon rzeczowników złożonych oznaczający związek z programami i projektami opartymi na mechanizmie wiki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wikisłownik, Wikipedia, wikiprojekt, wikitekst

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲici, AS: vʹiḱi

Wiktionary


wikia

firma oferująca rozwiązania bazujące na stronach wiki


SJP.pl

Fandom (do 26 marca 2006 – Wikicities; do 4 października 2016 – Wikia) – serwis internetowy umożliwiający bezpłatne uruchamianie projektów wiki opartych na oprogramowaniu MediaWiki, stworzony przez Jimmy’ego Walesa (założyciela Wikipedii) i Angelę Beesley. Fandom został uruchomiony 18 października 2004 pod nazwą Wikicities.

Wikipedia


wikicytaty

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) jeden z projektów Fundacji Wikimedia; repozytorium cytatów na działające na systemie wiki;

Wiktionary

Wikicytaty (ang. Wikiquote) – siostrzany projekt Wikipedii, jeden z serwisów Wikimedia Foundation. Celem serwisu jest utworzenie bazy cytatów na licencji GNU Free Documentation License i Creative Commons BY-SA. Serwis działa na oprogramowaniu MediaWiki. Angielska wersja powstała 27 czerwca 2003 roku, polska zaś 17 lipca 2004 roku.

Wikipedia


wikielec

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wikielec – kolonia w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Wikielec – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Iława

Wikipedia


wikiholik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba uzależniona od Wikipedii, Wikisłownika, itp., poświęcająca im dużo czasu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jurek całe dnie spędza na Wikipedii. On jest chyba wikiholikiem!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiciˈxɔlʲik, AS: vʹiḱiχolʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikiholizm m.

Wiktionary


wikijap

prymitywny szałas w kształcie stożka, pokryty sitowiem lub trawą; zamieszkiwany przez niektóre plemiona Indian północnoamerykańskich


SJP.pl


wikimedia

  • Wikimedia Foundation – amerykańska fundacja zarządzająca wybranymi projektami opartymi na oprogramowaniu MediaWiki, w tym Wikipedią
  • Wikimedia Polska, Wikimedia Deutschland, Wikimedia RU itp. – organizacje lokalnych wolontariuszy projektów Wikimedia w różnych krajach
  • Wikimedia Commons – wspólne repozytorium plików multimedialnych wykorzystywanych w projektach Wikimedia Foundation
  • Wikimedia Meta-Wiki – projekt poświęcony koordynacji między projektami Wikimedia Foundation oraz dyskusji na ich temat (link do projektu)

Wikipedia


wiking

wojownik skandynawski, członek łupieskich drużyn, podejmujących w VIII-XII wieku wyprawy, głównie do krajów europejskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. skandynawski wojownik biorący udział w wyprawach o charakterze handlowym, rabunkowym lub osadniczym w VIII-XI w.;

Wiktionary

  • Wiking – średniowieczny skandynawski wojownik
  • Wiking – film z 1928 roku
  • Wiking – film z 1931 roku
  • Wiking – film z 2016 roku
  • Wiking – film z 2022 roku
  • Wiking Modellbau – niemieckie przedsiębiorstwo
  • 5 Dywizja Pancerna SS Wiking – jednostka Waffen-SS

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wikingowie używali m.in. żelaznych garnków, które wieszali na trójnogu nad ogniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲicĩŋk, AS: vʹiḱĩŋk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wikiński

Wiktionary


wikingowy

wiking; wikiński


SJP.pl


wikiński

wiking; wikingowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wikingami, dotyczący wikingów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiking m.

Wiktionary


wikipedia

wielojęzyczna encyklopedia internetowa, tworzona przez użytkowników globalnej sieci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) inform. internetowa encyklopedia, którą każdy może edytować; projekt Fundacji Wikimedia;

Wiktionary

Wikipedia – wielojęzyczna encyklopedia internetowa działająca zgodnie z zasadą otwartej treści. Wykorzystuje oprogramowanie MediaWiki (haw. wiki – „szybko”, „prędko”), wywodzące się z koncepcji WikiWikiWeb, umożliwiające edycję każdemu użytkownikowi odwiedzającemu stronę i aktualizację jej treści w czasie rzeczywistym. Słowo Wikipedia jest neologizmem powstałym w wyniku połączenia wyrazów wiki i encyklopedia. Slogan Wikipedii brzmi: „Wolna encyklopedia, którą każdy może redagować”. Serwis był notowany w rankingu Alexa na miejscu 13.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Polska Wikipedia powstała 26 września 2001 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiciˈpɛdʲja, AS: vʹiḱipedʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikipedysta mos., wikipedystka ż., wikizacja ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. wikipedysta mos., wikipedystka ż., wikizacja ż.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|wiki-|encyklopedia.

uwagi.

 zobacz też: Wikipedię w języku polskim

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) Wikipedia

* albański: (1.1) Wikipedia

* amharski: (1.1) ዊኪፔዲያ, ዊኪፔድያ

* angielski: (1.1) Wikipedia

* arabski: (1.1) ويكيبيديا

* azerski: (1.1) Wikipedia

* baskijski: (1.1) Wikipedia

* białoruski: (1.1) Вікіпедыя ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) Вікіпэдыя

* bretoński: (1.1) Wikipedia

* bułgarski: (1.1) Уикипедия ż.

* cerkiewnosłowiański: (1.1) Википє́дїꙗ / Ⰲⰻⰽⰻⱂⱑⰴⰺⱑ (Vikipedija) ż.

* chiński standardowy: (1.1) 維基百科

* chorwacki: (1.1) Wikipedija ż.

* czeski: (1.1) Wikipedie ż.

* dolnołużycki: (1.1) Wikipedija ż.

* duński: (1.1) Wikipedia w.

* esperanto: (1.1) Vikipedio

* estoński: (1.1) Vikipeedia

* farerski: (1.1) Wikipedia

* fiński: (1.1) Wikipedia

* francuski: (1.1) Wikipédia

* fryzyjski: (1.1) Wikipedy

* górnołużycki: (1.1) Wikipedija ż.

* grenlandzki: (1.1) Wikipedia

* hebrajski: (1.1) ויקיפדיה

* hiszpański: (1.1) Wikipedia ż.

* interlingua: (1.1) Wikipedia

* islandzki: (1.1) Wikipedia

* japoński: (1.1) ウィキペディア

* jidysz: (1.1) וויקיפּעדיע ż. (wikipedje)

* kaszubski: (1.1) Wikipedijô

* kataloński: (1.1) Viquipèdia

* koreański: (1.1) 위키백과

* ladino: (1.1) ויקיפידיה

* łaciński: (1.1) Vicipaedia ż.

* łotewski: (1.1) Vikipēdija ż.

* niderlandzki: (1.1) Wikipedia

* niemiecki: (1.1) Wikipedia

* nowogrecki: (1.1) Βικιπαίδεια

* ormiański: (1.1) Վիքիփեդիա

* perski: (1.1) ویکی پدیا

* portugalski: (1.1) Wikipédia

* rosyjski: (1.1) Википедия ż.

* rumuński: (1.1) Wikipedia ż.

* sardyński: (1.1) Bichipedia ż.

* serbski: (1.1) Википедија ż.

* słowacki: (1.1) Wikipédia ż.

* szwedzki: (1.1) Wikipedia w.

* tajski: (1.1) วิกิพีเดีย

* turecki: (1.1) Vikipedi

* ukraiński: (1.1) Вікіпедія ż.

* volapük: (1.1) Vükiped

* walijski: (1.1) Wicipedia

* węgierski: (1.1) Wikipédia

* wietnamski: (1.1) Wikipedia

* włoski: (1.1) Wikipedia ż.

źródła.

== Wikipedia (język afrykanerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) Wikipedia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wikipedysta

internauta tworzący i edytujący Wikipedię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) internauta tworzący i edytujący Wikipedię

Wiktionary

Społeczność wikipedystów – społeczność autorów encyklopedii internetowej Wikipedia.

Wikipedysta to internauta zajmujący się tworzeniem i edytowaniem Wikipedii. W sierpniu 2012 roku, słowo Wikipedian (wikipedysta) dodano do Oxford English Dictionary.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atlas wikipedystów podaje miejsca pobytu (nauki, zamieszkania lub pracy) polskojęzycznych wikipedystek i wikipedystów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲicipɛˈdɨsta, AS: vʹiḱipedysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wikipedia ż., wikizacja ż., wiki ż.

:: fż. wikipedystka ż.

 przym. wikipedyjny

Wiktionary


wikipedystka

internautka tworząca i edytująca Wikipedię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) internautka tworząca i edytująca Wikipedię, także. Wikisłownik, Wikibooks lub Wikicytaty

Wiktionary

Społeczność wikipedystów – społeczność autorów encyklopedii internetowej Wikipedia.

Wikipedysta to internauta zajmujący się tworzeniem i edytowaniem Wikipedii. W sierpniu 2012 roku, słowo Wikipedian (wikipedysta) dodano do Oxford English Dictionary.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta użytkowniczka jest początkującą wikipedystką i prosi o wyrozumiałość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲicipɛˈdɨstka, AS: vʹiḱipedystka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wikipedia ż., wikizacja ż.

:: fm. wikipedysta m.

 przym. wikipedyjny

Wiktionary


wikipodróże

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) jeden z projektów Fundacji Wikimedia; przewodnik turystyczny działający na systemie wiki;

Wiktionary

Wikipodróże (Wikivoyage [ˌvɪkivo̯aˈjaːʒ]) – portal internetowy Wikimedia Foundation poświęcony tematyce turystycznej, oparty na technologii wiki i tworzony na wolnej licencji przez zaangażowanych w ten projekt wolontariuszy.

Wikipedia


wikiprojekt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) neol. projekt realizowany przez społeczność wikipedystów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczniowie naszej szkoły angażują się również w wikiprojekty.

Wiktionary


wikisłownik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) neol. wolny internetowy wielojęzyczny słownik, który każdy może edytować;

Wiktionary

Wiktionary – projekt Wikimedia Foundation, którego założeniem jest stworzenie wolnego słownika w każdym języku opartego na mechanizmie wiki (zawierającego m.in. synonimy czy tłumaczenia). Wiktionary jest jednym z siostrzanych projektów Wikipedii. Polska wersja Wiktionary nosi nazwę Wikisłownik. Serwis był notowany w rankingu Alexa na miejscu 641.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wikisłownik może być edytowany przez anonimowych użytkowników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiciˈswɔvʲɲik, AS: vʹiḱisu̯ovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikisłownikarz mos., wikisłownikarka ż.

Wiktionary


wikisłownikarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. kobieta edytująca Wikisłownik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wikisłownik mrz.

:: fm. wikisłownikarz mos.

Wiktionary


wikisłownikarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) środ. autor współtworzący Wikisłownik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wikisłownik mrz.

:: fż. wikisłownikarka ż.

Wiktionary


wikitekst

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. tekst napisany w języku programowania Wikitext Markup Language;

Wiktionary

Wikitext Markup Language lub składnia wiki – język formatowania, który jest uproszczoną alternatywą języka HTML i używany jest do pisania stron wiki. Wikitekst to tekst napisany w tym języku.

Nie ma głównego standardu opisującego składnię wikitekstu. Struktura języka, jego możliwości i słowa kluczowe również zależne są od odpowiedniego oprogramowania wiki, użytego na danej stronie internetowej. Na przykład wszystkie odmiany wikitekstu posiadają prostą metodę linkowania do innych stron w obrębie serwisu, lecz istnieją różne składnie tych linków. Wiele stron wiki, głównie starszych, używa CamelCase, aby oznaczyć słowa, które mają zostać automatycznie linkowane. W wielu obecnych wiki (na przykład w Wikipedii i innych wiki opartych na MediaWiki) ten pomysł został wyparty przez inne – prostsze – metody, jak na przykład linkowanie dzięki podwójnym nawiasom kwadratowym ([[…]]) oraz użycie odpowiednich przestrzeni nazw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do tworzenia linków wewnętrznych w wikitekście używa się nawiasów kwadratowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiciˈtɛkst, AS: vʹiḱitekst

Wiktionary


wikizacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. czynność zmiany zwykłego tekstu na tekst ze specjalnymi znacznikami używanymi przez Wikipedię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każdy artykuł Wikipedii musi zostać poddany wikizacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiciˈzat͡sʲja, AS: vʹiḱizacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wikipedia ż., wikipedysta m., wikipedystka ż., wikipedianin m., wikipedianka ż.

 przym. wikipedyczny, wikipedyjny

Wiktionary


wikiźródła

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) wolne internetowe repozytorium tekstów źródłowych, które każdy może redagować; projekt Fundacji Wikimedia;

Wiktionary

Wikiźródła (ang. Wikisource) – biblioteka internetowa oraz wielojęzyczny siostrzany projekt Wikipedii, który działa jako jedno z przedsięwzięć Wikimedia Foundation. Jego celem jest gromadzenie i udostępnianie wcześniej publikowanych tekstów (głównie utworów literackich) znajdujących się w domenie publicznej lub udostępnionych na wolnej licencji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wikipedia zawiera artykuły na temat książek, które znajdują się w Wikiźródłach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiciʑˈrudwa, AS: vʹiḱiźrudu̯a

Wiktionary


wikkański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z religią wicca, dotyczący religii wicca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wicca n., wikkanin m., wikkanka ż.

Wiktionary


wikla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. gąszcz, trudne do przebycia zarośla

 (1.2) lm. wikleprzest. wierzbiny

Wiktionary

Wikla (gr. Βίκλα) – wieś w Republice Cypryjskiej, w dystrykcie Limassol. W 2011 roku liczyła 1 mieszkańca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Splatał bowiem pierwotną sieć z wiklów, osadzał ją na stroiszu, czyli trzonku, lub podstępnie zastawiał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲikla, AS: vʹikla

Wiktionary


wikler

trzcinowy pręt używany w koszykarstwie


SJP.pl


wiklewo

Wiklewo (niem. Groß Winkeldorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze.

W latach 1946–1954 wieś jako siedziba gromady była częścią dawnej Gminy Sątoczno (Laukinikowo). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


wiklina

nazwa dla niektórych gatunków wierzby, o pędach służących do produkcji wyrobów koszykarskich; także: ścięte pędy tych drzew, służące do produkcji tych wyrobów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Salix purpurea|ref=tak., wierzba z młodymi czerwonymi pędami, rosnąca nad rzekami

 (1.2) młode pędy kilku gatunków wierzb, które po obróbce wykorzystywane są w wikliniarstwie;

 (1.3) przedmioty z wikliny (1.2)

 (1.4) wierzbowe zarośla

Wiktionary

Wiklina – młode pędy kilku gatunków wierzb, które po obróbce wykorzystywane są w wikliniarstwie (plecionkarstwie). Nazwa ta jest także zwyczajowym określeniem wierzby purpurowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Jednak łagodne i wdzięczne zakręty łąki zwężały się coraz, aż ustąpiły miejsca wąskiej rozpadlinie, a ścieżki w głąb parowu prowadzące zaczęły piąć się po stokach gór; to nagie, skaliste, ostrymi rozpęknięciami poprzerywane i kolczystą wikliną zjeżone, to zielone i tajemniczo pod sklepieniami liściastej zarośli przepadające.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲikˈlʲĩna, AS: vʹiklʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikliniarstwo, wikliniarz

 przym. wiklinowy, wikliniarski

Wiktionary


wikliniarka

wikliniarz


SJP.pl

Patrz:

wikliniarz

wikliniarski

dotyczący wikliniarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wikliniarstwem, dotyczący wikliniarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikliniarstwo n., wiklina ż.

 przym. wiklinowy

Wiktionary


wikliniarstwo

1. gałąź przemysłu obejmująca produkcję z wikliny wyrobów koszykarskich; koszykarstwo
2. uprawa wikliny na plantacjach


SJP.pl

Wikliniarstwo – rzemiosło polegające na wytwarzaniu przedmiotów z wikliny.

Z wikliny wytwarza się między innymi: meble i wyroby koszykarskie.

W Polsce, m.in. na Śląsku Opolskim, w Rudniku nad Sanem rozwinęły się ośrodki wikliniarskie, w których przekazuje się wiedzę o tym rzemiośle z mistrza na ucznia.

Wikipedia


wikliniarz

osoba zajmująca się przygotowywaniem wikliny do produkcji i wyrobem różnego rodzaju przedmiotów z wikliny


SJP.pl


wiklinowy

przymiotnik od: wiklina (np. kosz wiklinowy, zarośla wiklinowe)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wikliną, dotyczący wikliny

 (1.2) wykonany w wikliny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiklina ż., wikliniarz m., wikliniarka ż., wikliniarstwo n.

 przym. wikliniarski

Wiktionary


wikol

klej o dużej przyczepności, używany głównie do drewna i styropianu


SJP.pl


wikrowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Wikrowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Gronowo Elbląskie
  • Wikrowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Pasłęk
  • Wikrowo – przysiółek osady Kolkiejmy w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Srokowo

Wikipedia


wiksa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj klubowej imprezy z elementami przebierania się, używania masek i intensywnie święcącch gadżetów;

 (1.2) poznań. pasta do butów

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pasta do butów

Wiktionary

Wiksa (również wixa, od niem. wichser) – rodzaj imprezy klubowej.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.2)

:: czas. wiksować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wixa

 (1.2) wikspasta

Wiktionary


wiksin

Wiksin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Grudusk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka DK616.

W miejscowości znajdują się ruiny dworu z drugiej połowy XIX wieku oraz pozostałości parku dworskiego.

Wikipedia


wikszany

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość w Rumunii, na Bukowinie, zamieszkana przez mniejszość polską

Wiktionary

Wikszany (rum. Vicșani) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Mușenița. W 2011 roku liczyła 227 mieszkańców.

Część ludności w miejscowości stanowią Polacy.

Wikipedia


wikt

całodzienne utrzymanie; wyżywienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. żywność, zaopatrzenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przywiozłem słoiki, nie musisz się martwić o wikt przez dwa tygodnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktuały nmos.

Wiktionary


wikta

zdrobnienie od: Wiktoria (imię żeńskie)


SJP.pl


wiktor

dawniej: zwycięzca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wiktor, Wiktoriusz (łac. victor – zwycięzca) – imię męskie pochodzenia łacińskiego.

Wiktor imieniny obchodzi: 22 lutego, 25 lutego, 6 marca, 29 marca, 12 kwietnia, 8 maja, 14 maja, 17 maja, 21 maja, 28 maja, 21 lipca, 28 lipca, 16 września, 30 września, 17 października, 8 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiktor po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do szkoły wyższej.

 (1.1) Trzygodzinny spektakl osnuty jest na motywach „Człowieka śmiechu”, romantycznej powieści Wiktora Hugo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiktɔr, AS: vʹiktor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktor m., wiktoria ż., Wiktorowa ż.

:: fż. Wiktoria ż.

:: zdrobn. Wiktorek m.

Wiktionary


wiktorczyk

nazwisko


SJP.pl


wiktorek

zdrobnienie od: Wiktor (imię męskie)


SJP.pl


wiktoria

zwycięstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini i uosobienie zwycięstwa, utożsamiana z grecką Nike;

 (1.2) imię|polski|ż.;

 (1.3) geogr. adm. jeden ze stanów w Australii;

 (1.4) geogr. wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w gminie Strachówka;

Wiktionary

  • Wiktoria – imię żeńskie
  • Wiktoria – rzymska bogini zwycięstwa

Geografia:

  • Wiktoria – miejscowość w województwie mazowieckim,
  • Wiktoria – stan w Australii.
  • Jezioro Wiktorii w Afryce

Inne:

  • Wiktoria – roślina z rodziny grzybieniowatych,
  • Wiktoria – rodzaj pojazdu konnego.
  • Wiktoria – diament
  • Wiktoria – brytyjski serial telewizyjny

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mam na imię Wiktoria i jestem żołnierką.

 (1.2) 20 maja i 23 grudnia przypadają imieniny Wiktorii.

 (1.2) Lubię tańczyć z Wiktorią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲikˈtɔrʲja, AS: vʹiktorʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktoria ż., Wiktoryna ż., Wiktoryn mos., wiktor mos., wiktorianizm mrz., Wiktorów mrz., Wiktorowo n., Wiktorówko n., Wiktórka ż., Wiktorzyn mrz., Wiktorzec mrz.

:: zdrobn. Wiktorka ż., Wikta ż., Wiktusia ż., Wiktunia ż., Wika ż., Wikusia ż., Wikunia ż., Wiki ż.

:: fm. Wiktor mos.

 przym. wiktoriański; przest. gwara. Wiktorin, Wiktoriowy, Wiktorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Nike

 (1.2) Wiktorka, Wikta, Wiktusia, Wiktunia, Wika, Wikusia, Wikunia, Wiki; gw-pl|Górny Śląsk|Wichta.

Wiktionary


wiktorian

imię męskie


SJP.pl

Wiktorian – łacińskie imię męskie, pierwotnie przydomek utworzony poprzez dodanie przyrostka –ianus do imienia Wiktor. Żeński odpowiednik tego imienia, Wiktoriana, jest notowana w Polsce od średniowiecza.

W Polsce imię pozostaje rzadkie, częściej występuje w zakonach. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 13 mężczyzn o imieniu Wiktorian nadanym jako imię pierwsze oraz 14 mężczyzn noszących imię Wiktorian jako imię drugie.

Wikipedia


wiktorianostwo

Wiktorian z małżonką; Wiktorianowie


SJP.pl


wiktorianowie

Wiktorian z małżonką; Wiktorianostwo


SJP.pl


wiktorianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiktoriana lub z nim związany


SJP.pl


wiktoriański

odnoszący się do okresu, w którym panowała królowa Wiktoria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z epoką panowania królowej Wiktorii Hanowerskiej

 (1.2) archit. szt. odznaczający się eklektyzmem oraz pompatycznością

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W 1858 roku na zachodnich obrzeżach Toronto powstała wiktoriańska gotycka rezydencja zbudowana przez Sir Kazimierza Gzowskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktoria ż., Wiktoria ż.

Wiktionary


wiktoriusz

imię męskie


SJP.pl

Wiktor, Wiktoriusz (łac. victor – zwycięzca) – imię męskie pochodzenia łacińskiego.

Wiktor imieniny obchodzi: 22 lutego, 25 lutego, 6 marca, 29 marca, 12 kwietnia, 8 maja, 14 maja, 17 maja, 21 maja, 28 maja, 21 lipca, 28 lipca, 16 września, 30 września, 17 października, 8 listopada.

Wikipedia


wiktorostwo

Wiktor z małżonką; Wiktorowie


SJP.pl


wiktorówek

Wiktorówek – osada w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Sokolniki. Jedyna miejscowość położona w Sołectwie Wiktorówek, którego sołtysem jest Henryk Madziała (stan na 2025 rok).

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Wikipedia


wiktorowicz

nazwisko


SJP.pl


wiktorowie

dawniej: zwycięzca


SJP.pl


wiktorówko

Wiktorówko – wieś krajeńska w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Łobżenica.

Czas II wojny światowej 1939 - 1945

W pierwszym dniu wojny, w godzinach porannych, polscy saperzy wysadzili most. Wieś została zajęta bez walki 1 września 1939 roku przez żołnierzy niemieckich ze 123 pułku piechoty z 50 Dywizji Piechoty.

Wikipedia


wiktorowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 17, w tym 12 podstawowych
  • Wiktorowo – część wsi Nowy Jasiniec w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Koronowo
  • Wiktorowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. grudziądzkim, w gminie Gruta
  • Wiktorowo – część wsi Ruda w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Rogowo
  • Wiktorowo – część wsi Godziszewy w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Rypin
  • Wiktorowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Lubień Kujawski
  • Wiktorowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Lubraniec
  • Wiktorowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Gąsawa
  • Wiktorowo – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Rogowo
  • Wiktorowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Nasielsk
  • Wiktorowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Krzynowłoga Mała
  • Wiktorowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gminie Perlejewo
  • Wiktorowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Gronowo Elbląskie
  • Wiktorowo – część wsi Kamionna w woj. wielkopolskim, w pow. międzychodzkim, w gminie Międzychód
  • Wiktorowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Buk
  • Wiktorowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Kostrzyn
  • Wiktorowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Ostrowite
  • Wiktorowo – część wsi Witowo w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Krzykosy

Wikipedia


wiktorowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Wiktorowski – polski wojskowy
  • Jerzy Wiktorowski – polski lekkoatleta
  • Piotr Wiktorowski – polski koszykarz

Wikipedia


wiktorowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiktora lub z nim związany


SJP.pl


wiktorski

nazwisko


SJP.pl


wiktoryjski

Wiktoria (stan w Australii)


SJP.pl


wiktoryn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wiktoryn – imię męskie, pochodzące od imienia Wiktor, utworzone za pomocą przyrostka oznaczającego przynależność lub pochodzenie.

Wiktoryn imieniny obchodzi: 29 marca, 15 kwietnia, 2 listopada, 8 listopada i 2 grudnia.

Żeński odpowiednik: Wiktoryna

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲikˈtɔrɨ̃n, AS: vʹiktorỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktoria ż., Wiktoria ż.

Wiktionary


wiktoryna

imię żeńskie


SJP.pl

Wiktoryna – żeński odpowiednik imienia Wiktoryn.

W Polsce imię jest imieniem nadawanym rzadko. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 13 kobiet o imieniu Wiktoryna nadanym jako imię pierwsze. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1 072 616 osób.

Wiktoryna imieniny obchodzi 10 maja i 1 listopada.

Wikipedia


wiktoryniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiktorii lub z nią związany


SJP.pl


wiktorzyn

Miejscowości w Polsce
  • Wiktorzyn – kolonia w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Łaskarzew
  • Wiktorzyn – kolonia w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Sobolew
  • Wiktorzyn – kolonia w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Wyszki
  • Wiktorzyn – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Piątnica
  • Wiktorzyn – kolonia w woj. podlaskim, w pow. wysokomazowieckim, w gminie Klukowo

Wikipedia


wiktuały

pożywienie, żywność, prowiant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. dziś książk. żywność, prowiant

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wikt mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jedzenie, prowiant; pot. wałówa, wałówka

Wiktionary


wiktusia

zdrobnienie od: Wiktoria (imię żeńskie)


SJP.pl


wiktymizacja

działanie sprawiające, że dana osoba staje się ofiarą przemocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) działanie wyrządzające komuś krzywdę, sprawiające, że dana osoba staje się jego ofiarą

Wiktionary

Wiktymizacja – proces stawania się ofiarą. Dziedziną, która bada proces, wskaźniki, częstotliwość występowania, skutki i rozpowszechnienie wiktymizacji jest wiktymologia.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wiktymizować ndk.

Wiktionary


wiktymizacyjny

wiktymizacja


SJP.pl

Patrz:

wiktymizacja

wiktymolog

specjalista w zakresie wiktymologii


SJP.pl


wiktymologia

dziedzina nauki zajmująca się ofiarami przestępstw i badaniem zjawisk patologii społecznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. nauka zajmująca się ofiarami przestępstw i badaniem roli ofiary w genezie przestępstwa; dziedzina kryminalistyki i kryminologii;

Wiktionary

Wiktymologia – dziedzina kryminologii, zajmująca się ofiarami przestępstw oraz badaniem ich roli w genezie przestępstwa, zwłaszcza ustaleniem czynników tworzących podatność na stanie się ofiarą przestępstwa (predestynacja wiktymologiczna) oraz metod zapobiegania temu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲiktɨ̃mɔˈlɔɟja, AS: vʹiktỹmoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiktymolog m.

 przym. wiktymologiczny

Wiktionary


wiktymologiczny

dotyczący wiktymologii


SJP.pl


wikunia

zwierzę z rodziny wielbłądowatych żyjące dziko w Ameryce Południowej, charakteryzujące się brązowożółtą, jedwabistą sierścią; wigoń, wigonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Vicugna vicugna|Molina|ref=tak., południowoamerykański ssak parzystokopytny o gęstej, puszystej sierści;

Wiktionary

Lama, wikunia (Lama) – rodzaj ssaków z podrodziny Camelinae w obrębie rodziny wielbłądowatych (Camelidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do niedawna uważano, że alpaka pochodzi od gwanako andyjskiego, a wikunia nigdy nie została udomowiona.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikunia andyjska, wigoń

Wiktionary


wikłać

1. plątać
2. przenośnie:
a) mącić
b) psuć, krzyżować
c) wplątywać kogoś w coś nieprzyjemnego
3. wikłać się:
a) ulegać poplątaniu (o niciach, włosach)
b) przenośnie: gmatwać się
c) przenośnie: udzielać sprzecznych wyjaśnień


SJP.pl


wikłacz

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl


wikłacze

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Wikłacze (Ploceinae) – podrodzina ptaków z rodziny wikłaczowatych (Ploceidae).

Wikipedia


wikłaczowate

rodzina niedużych ptaków z rzędu wróblowych; wikłacze


SJP.pl

Wikłaczowate, wikłacze (Ploceidae) – rodzina niedużych ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), licząca około 120 gatunków.

Wikipedia


wikłaczowaty

o cechach wikłaczowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


wikławiec

ssak z rodziny szopowatych; chwytacz, kinkażu


SJP.pl

Kinkażu żółty, wikławiec, chwytacz (Potos flavus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny szopowatych (Procyonidae).

Wikipedia


wikłów

Wikłów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Kruszyna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

W roku 2013 w tej miejscowości były prowadzone prace archeologiczne.

Wikipedia


wil.

skrót od: wileński


SJP.pl


wilajat

jednostka administracyjno-terytorialna w Turcji, Algierii i Tunezji; wilajet


SJP.pl

Wilajet (tur. vilâyet, z arab. ولاية wilāyah), także wilaja – w Imperium Osmańskim od 1864 roku określenie oznaczające prowincję; to samo znaczenie w języku malajskim. Nazwa pochodzi od arabskiego waliyah (zarządzać).

Wikipedia


wilajet

jednostka administracyjno-terytorialna w Turcji, Algierii i Tunezji; wilajat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) adm. jednostka administracyjno-terytorialna najwyższego stopnia w niektórych krajach muzułmańskich

 (1.2) hist. prowincja w imperium osmańskim

Wiktionary

Wilajet (tur. vilâyet, z arab. ولاية wilāyah), także wilaja – w Imperium Osmańskim od 1864 roku określenie oznaczające prowincję; to samo znaczenie w języku malajskim. Nazwa pochodzi od arabskiego waliyah (zarządzać).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. wilajat

 (1.2) wilaja

Wiktionary


wilam

imię męskie


SJP.pl


wilamit

rzadko: minerał, ortokrzemian cynku; wilemit, willemit


SJP.pl


wilamowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowej Polsce;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wilamowice są miastem założonym przez obcokrajowców.

 (1.1) Język wilamowski – bo o nim mowa – jest pierwszym językiem dla jedynie około 70 osób – mieszkańców niewielkiego miasteczka Wilamowice w powiecie bielskim na Podbeskidziu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilãmɔˈvʲit͡sɛ, AS: vʹilãmovʹice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilamowianin m., wilamowiczanin m., wilamowski mrz., wilamowszczyzna ż.

 przym. wilamowski, wilamowicki

Wiktionary


wilamowicki

przymiotnik od: Wilamowice


SJP.pl


wilamowiczanin

mieszkaniec Wilamowic (miasta w Polsce)


SJP.pl


wilamowiczanka

mieszkanka Wilamowic (miasta w Polsce)


SJP.pl


wilamówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Wilamówka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Trzcianne.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Według spisu ludności z 30 września 1921 w Wilamówce zamieszkiwało ogółem 156 osób z czego mężczyzn - 83, kobiet - 73. Budynków mieszkalnych było 28.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Klary w Kuleszach.

Wikipedia


wilamowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 6, w tym 5 podstawowych
  • Wilamowo – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Bartniczka,
  • Wilamowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Przytuły
  • Wilamowo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Działdowo
  • Wilamowo – część wsi Wajsznory w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn
  • Wilamowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Małdyty
  • Wilamowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Rozogi

Wikipedia


wilamowski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Wilamowic koło Bielska-Białej

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. etnolekt z grupy zachodniej języków germańskich, którym posługiwali się mieszkańcy Wilamowic;

Wiktionary

  • język wilamowski – etnolekt z grupy zachodniej języków germańskich

Osoby o tym nazwisku:

  • Bohdan Wilamowski – polski działacz społeczny i polityczny
  • Jan Wilamowski – rzymskokatolicki duchowny, dyplomata i urzędnik
  • Kazimierz Wilamowski – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny
  • Łukasz Wilamowski – polski lekkoatleta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ocalmy wilamowską kulturę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilãˈmɔfsʲci, AS: vʹilãmofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilamowice nmos., wilamowszczyzna ż.

 przym. wilamowicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilamowicki

 (2.1) wilamowicki

Wiktionary


wilamowskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem wilamowskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem wilamowskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku wilamowskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilãˈmɔfskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vʹilãmofskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


wilamowszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. język wilamowski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Choć wilamowszczyzna pozostaje prawdopodobnie najbardziej zagrożonym językiem germańskim świata, znaczącej zmianie uległ stosunek mieszkańców miasta do swojego dziedzictwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilamowice nmos., wilamowicki m., wilamowski m.

 przym. wilamowicki, wilamowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilamowski, wilamowicki

Wiktionary


wilanów

1. dzielnica Warszawy;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Warszawy;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa miejscowości i części miast w Polsce

Wiktionary

Wilanów – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.

Do 1951 miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Wilanów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od zachodu Wilanów graniczy z Ursynowem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilanowianin mos., wilanowianka ż.

 przym. wilanowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Milanowo, Milanów

Wiktionary


wilanowski

przymiotnik od: Wilanowo, Wilanów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wilanowa, związany z Wilanowem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednym z właścicieli pałacu wilanowskiego był Stanisław Kostka Potocki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilanów mrz., wilanowianin mos., wilanowianka ż.

Wiktionary


wilbur

imię obce


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Wilbur – miejscowość w stanie Waszyngton, w hrabstwie Lincoln

Gminy w USA:

  • Wilbur (ang. Wilbur Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie McKenzie
  • Wilbur (ang. Wilbur Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Brule

Wikipedia


wilczak

wilczak czechosłowacki - rasa psa


SJP.pl

  • wilczak – rodzaj drapieżnego ssaka z rodziny psowatych
    • wilczak falklandzki – wymarły gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych
  • wilczak – hybryda wilka i psa
    • wilczak czechosłowacki – rasa psów
    • wilczak Saarloosa – rasa psów

Wikipedia


wilczanka

wieś w Polsce


SJP.pl

Wilczanka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Żyrzyn.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Żyrzyn. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 280 mieszkańców.

Wikipedia


wilczarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) myśliwy polujący na wilki

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) kynol. pies myśliwski używany do polowania na wilki

Wiktionary

Wilczarz – kolonia w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Kołbiel.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Było słychać nawoływania wilczarzy.

 (2.1) Wilczarze ujadały, ale basior był niezwyciężony, uciekał w gęstwinę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczek m., wilczątko n., wilczysko n., wilk mrz./mzw.

 przym. wilczy, wilczurzy, wilczarski

 przysł. wilkiem, wilczo

Wiktionary


wilczątko

pieszczotliwe zdrobnienie od: wilczę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: wilk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wadera wiernie strzegła gniazda z czterema wilczątkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilczek m., wilczysko n., wilk mrz./mzw.

 przym. wilczy, wilczurzy

 przysł. wilczo, wilkiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mały wilk, wilczek, wilczę

Wiktionary


wilczaty

o koniu: mający maść ciemnobułaną


SJP.pl


wilczę

szczenię wilka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. szczenię wilka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wadera odważnie broniła swoich wilcząt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilt͡ʃɛ, AS: vʹilče

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilk m., wilczek m., wilczyca ż., wilczysko n.

 przym. wilczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilczek

Wiktionary


wilczęcki

przymiotnik od: Wilczęta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wilczętami, dotyczący Wilcząt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilczęta nmos., wilczęcianin m., wilczęcianka ż.

Wiktionary


wilczek

mały wilk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. młody wilk

 (1.2) daw. zuch, członek najmłodszej grupy wiekowej harcerstwa

Wiktionary

Wilczek (ang. Teen Wolf, 1986–1987) – amerykańsko-australijski serial animowany oparty na podstawie filmu z 1985 roku pod tytułem Nastoletni wilkołak (Teen Wolf). Zawiera 2 serie. Liczy 21 odcinków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za basiorą dreptał wilczek ze spuszczonym ogonkiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilt͡ʃɛk, AS: vʹilček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilk mzw., wilczę mzw., wilczur mzw., wilczysko n., wilczyca ż., wilczarz mos./mzw.

 przym. wilczy

 przysł. wilczo, wilkiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilczę

Wiktionary


wilczewko

Wilczewko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Radomin.

Wikipedia


wilczewo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 2 podstawowe
  • Wilczewo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Radomin
  • Wilczewo – część wsi Okrąg w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Lipno
  • Wilczewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Stawiski
  • Wilczewo – część wsi Trzebuń w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Dziemiany
  • Wilczewo – przysiółek wsi Pierzchowice w woj. pomorskim, w pow. sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie

Wikipedia


wilczewski

nazwisko


SJP.pl


wilczełyko

niski krzew z rodziny wawrzynkowatych, o białych lub różowych, wonnych kwiatach (rozkwitających przed wykształceniem liści) i czerwonych trujących owocach, pochodzący z Eurazji; wawrzynek wilczełyko, wawrzynek wilcze łyko, wilcze łyko


SJP.pl

Wikipedia


wilczkowice

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 6, w tym 5 podstawowych
  • Wilczkowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski
  • Wilczkowice – część wsi Mazew w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Daszyna
  • Wilczkowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Błaszki
  • Wilczkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Michałowice
  • Wilczkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. oświęcimskim, w gminie Brzeszcze
  • Wilczkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Radoszyce

Wikipedia


wilczkowo

W Niemczech

  • Wilczkowo – historyczna nazwa miejscowości i gminy Völschow, położonej w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Vorpommern-Greifswald, wchodząca w skład Związku Gmin Jarmen-Tutow.

W Polsce

Miejscowości

Wikipedia


wilczkowski

nazwisko


SJP.pl


wilczo

przysłówek

 (1.1) jak wilk, na wilczy sposób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawył wilczo, by cały las wiedział, że wrócił na swoje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilczek m., wilczątko n., wilczysko n., wilk mrz./mzw.

 przym. wilczy, wilczurzy

 przysł. wilkiem

Wiktionary


wilczomlecz

roślina zielna lub drzewiasta z rodziny wilczomleczowatych, zawierająca w pędach sok mleczny, uprawiana w celach ozdobnych; euforbia, ostromlecz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Euphorbia|L.|ref=tak., rodzaj roślin jednorocznych z rodziny nazwa systematyczna|Euphorbiaceae|Juss.|ref=tak.;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju wilczomleczy (1.1)

Wiktionary

Wilczomlecz (Euphorbia L.) – rodzaj roślin z rodziny wilczomleczowatych, liczący około 2000 gatunków. Jest to jeden z najbardziej zróżnicowanych rodzajów w obrębie okrytonasiennych, zarówno jeśli idzie o liczbę gatunków, jak i różnorodność budowy roślin. Rośliny te rozpowszechnione są na całym świecie, w bardzo różnorodnych siedliskach, ale najbardziej zróżnicowane są na suchych obszarach w strefie międzyzwrotnikowej, zwłaszcza w Afryce. W Europie występuje dziko 105 gatunków, w Polsce ponad 20.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na podstawie budowy kwiatów poinsecję zalicza się do wilczomleczy.

Wiktionary


wilczomleczek

zmrocznik wilczomleczek - owad z rzędu motyli


SJP.pl


wilczomleczowate

rodzina roślin z rzędu malpigiowców; ostromleczowate


SJP.pl

Wikipedia


wilczomleczowaty

o cechach wilczomleczowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wilczomleczowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy dwuliściennych


SJP.pl


wilczomleczówka

barczatka wilczomleczówka - gatunek motyla z rodziny barczatkowatych


SJP.pl


wilczomleczowy

przymiotnik od: wilczomlecz


SJP.pl


wilczopolski

nazwisko


SJP.pl


wilczur

1. silny, duży pies, wyglądem podobny do wilka; tresowany m.in. jako pies policyjny, przewodnik osób niewidomych; wilk; owczarek niemiecki lub alzacki;
2. zgrubienie od: wilk (ssak z rodziny psowatych)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. owczarek niemiecki (rasa psa)

 (1.2) pot. określ. pies o wilczym pokroju lub pochodzący od wilka

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: wilczura

Wiktionary

  • W kynologii:
    • wilczur – potoczne określenie dużego psa o wyglądzie przypominającym wilka, często potoczna nazwa rasy psów owczarek niemiecki
  • Osoby o nazwisku Wilczur:
    • Jacek Wilczur (ur. 1925, zm. 2018) – polski historyk, prawnik i politolog, niemcoznawca, członek Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce
    • Juliusz Wilczur-Garztecki (ur. 1920, zm. 2017) – polski pisarz, krytyk literacki, tłumacz, publicysta, fotograf, oficer Armii Krajowej, pracownik aparatu bezpieczeństwa PRL
    • Ewa Urszula Wilczur-Garztecka (ur. 1920, zm. 2007) – polska krytyczka i promotorka sztuki nowoczesnej, działaczka lewicowej konspiracji
    • Rafał Wilczur – postać fikcyjna z powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza „Znachor” oraz „Profesor Wilczur”

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Czy wyprowadzasz swojego wilczura w porze deszczowej?

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈvʲilt͡ʃur, AS: vʹilčur

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. wilczyca ż., wilczarz mos./mzw., wilczek mzw., wilczątko n., wilczysko n.

    :: zdrobn. wilczurek mzw.

     przym. wilczurzy, wilczy, wilczarski

     przysł. wilkiem, wilczo

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) owczarek alzacki

    Wiktionary


wilczura

1. wyprawiona wilcza skóra;
2. futro uszyte z tych skór; wilki;
3. suka owczarka niemieckiego; wilczyca, wilczurka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. wilcza skóra

 (1.2) daw. burka podbita wilczą skórą

 (1.3) rzad. suka owczarka niemieckiego

 (1.4) gwara. samica wilka

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: wilczur

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pierwszy prowadził osobiście pan Józef, ubrany w wilczurę włosem na wierzch, w czapce z okularami, może nie bez celu tak ukryty pod przebraniem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczur mzw., wilczurek mzw., wilk mzw./mrz.

 przym. wilczurzy, wilczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilki

 (1.3) wilczyca

 (1.4) wilczyca

Wiktionary


wilczurek

zdrobnienie od: wilczur (pies)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) młody wilczur

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kobiecina trzymała w koszu małe wilczurki, które cicho piszczały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczur mzw., wilczura ż.

 przym. wilczurzy, wilczy, wilczarski

Wiktionary


wilczurka

zdrobnienie od: wilczur (pies)


SJP.pl


wilczurzy

przymiotnik

 (1.1) związany z wilczurem; dotyczący wilczura

 (1.2) charakterystyczny dla wilczura

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jego wilczurzy instynkt kazał mu wskoczyć na podbudówkę, a z niej przez okno do środka domu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilczek m., wilczątko n., wilczysko n., wilk mrz./mzw.

 czas. zwilczyć dk.

 przym. wilczy, wilczarski

 przysł. wilkiem, wilczo

Wiktionary


wilczy

przymiotnik od: wilk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wilkiem, dotyczący wilka

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do wilka

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla wilka, posiadający cechy przypisywane wilkowi

Wiktionary

Miejscowości w Polsce:

  • Wilczy Las
  • Wilczy Targ

Inne:

  • Wilczy Park
  • wilczy szlak

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Na otwartych przestrzeniach dawno znikł wilczy trop, wilk wie dobrze, czym pachnie zagłada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilt͡ʃɨ, AS: vʹilčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Podwilk mrz., wilczurek mzw., wilczura ż., wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilk m., wilczek m., wilczysko m., wilczątko n., Wilczka ż., wilczę n.

 przym. wilkowaty, wilczurzy

 przysł. wilczo, wilkiem

 czas. zwilczyć się

Wiktionary


wilczyca

1. samica wilka; basiora, wadera;
2. suka owczarka niemieckiego; wilczura, wilczurka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica wilka

 (1.2) pot. suka owczarka niemieckiego

Wiktionary

  • wadera – samica wilka
  • Wilczyca – wieś w województwie łódzkim,
  • Wilczyca – potok, dopływ Srebrnej
  • Wilczyca – film polski w reżyserii Marka Piestraka z 1982 r.,
  • Wilczyca – komiks Jeana Van Hamme i Grzegorza Rosińskiego z 1990 r.,
  • wilczyca kapitolińska – symbol stolicy imperium rzymskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomiędzy drzewami przemknęła wilczyca, spieszno jej do młodych.

 (1.2) Adam zaprezentował na wystawie swoją wilczycę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilˈt͡ʃɨt͡sa, AS: vʹilčyca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilk mzw., wilczek mzw., wilczysko n., wilczarz mos./mzw.

 przym. wilczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wadera, basiora

Wiktionary


wilczyce

1. samica wilka; basiora, wadera;
2. suka owczarka niemieckiego; wilczura, wilczurka


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Wilczyce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. legnickim, w gminie Krotoszyce
  • Wilczyce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Długołęka
  • Wilczyce – przysiółek wsi Zimna Brzeźnica w woj. lubuskim, w pow. żagańskim, w gminie Niegosławice
  • Wilczyce – część wsi Bukowina Bobrzańska w woj. lubuskim, w pow. żagańskim, w gminie Żagań
  • Wilczyce – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Dobra
  • Wilczyce – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Wilczyce
  • Wilczyce – dawna osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Nidzica

Wikipedia


wilczycki

Wilczyce (wieś w Polsce)


SJP.pl


wilczyk

nazwisko


SJP.pl


wilczyn

  • Wilczyn – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Grębocice
  • Wilczyn (dawniej Wilczyn Leśny) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Oborniki Śląskie
  • Wilczyn – wieś w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Biała Podlaska
  • Wilczyn – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wilczyn
  • Wilczyn – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim
  • Wilczyn – dawna wąskotorowa stacja kolejowa w Wilczogórze, w województwie wielkopolskim

Wikipedia


wilczyński

przymiotnik od: Wilczyn


SJP.pl

Wilczyński, Wilczyńska – polskie nazwisko, w Polsce nosi jest ponad 16,5 tys. osób.

Znane postacie noszące nazwisko „Wilczyński (-ska)”:

  • Albert Wilczyński (1929–1900) – prozaik-humorysta
  • Czesław Wilczyński (1929–2021) – snowacz i działacz partyjny, poseł na Sejm PRL VI i VII kadencji.
  • Czesław Wilczyński (1950–2022) – pieśniarz, wokalista, muzyk niezawodowy, autor i współautor piosenek
  • Jan Kazimierz Wilczyński (1806–1885) – lekarz, kolekcjoner i wydawca
  • Józef Olszyna-Wilczyński (1890–1939) – generał brygady Wojska Polskiego
  • Janusz Wilczyński (1938–2015) – fizyk jądrowy
  • Katarzyna Wilczyńska (ur. 1989) – polska judoczka
  • Lena Wilczyńska, właśc. Helena Wilczyńska (1912–1984) – polska aktorka
  • Małgorzata Wilczyńska – tancerka i instruktor tańca flamenco, instruktor stepowania musicalowego, modelka
  • Marek Wilczyński (1959–2023) – historyk, były dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
  • Mariusz "Wilk" Wilczyński (ur. 1960) – reżyser animacji, malarz, performer, scenograf
  • Marzena Wilczyńska (Marzena Kropidłowska) (ur. 1984) – polska siatkarka
  • Ryszard Wilczyński (1930–2005) – generał brygady Wojska Polskiego
  • Ryszard Wilczyński (ur. 1949) – ekonomista, doktor habilitowany, wykładowca akademicki
  • Ryszard Jan Wilczyński (ur. 1960) – polityk, samorządowiec, wojewoda opolski
  • Stefania Wilczyńska (1886–1942) – wychowawca i pedagog, bliska współpracownica Janusza Korczaka
  • Tomasz Wilczyński (1903–1965) – biskup olsztyński, ordynariusz diecezji warmińskiej
  • Wacław Wilczyński (1923–2008) – profesor nauk ekonomicznych
  • Wojciech Wilczyński (ur. 1990) – polski piłkarz
  • Zbigniew Henryk Wilczyński (1954–2008) – polski prozaik, scenarzysta, rzemieślnik, przedsiębiorca
  • Zofia Wilczyńska (1915–2010) – aktorka
  • Zofia Wilczyńska (1942–2024) – polityk, nauczyciel, poseł na Sejm X, II, III i IV kadencji
  • Zuzanna Wilczyńska (1763–1837) – właścicielka pensji dla panien w Warszawie
  • Zygmunt Wilczyński (1910–1950) – podoficer Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej

Wikipedia


wilczypieprz

rodzaj roślin okrytonasiennych z rodziny wawrzynkowatych


SJP.pl

Wikipedia


wilczysko

zgrubienie od: wilk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od: wilk

Wiktionary

Wilczysko (niem. Wolfsberg, 790 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich, w Rudawach Janowickich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie podchodźcie do klatki za blisko, / Bo to bardzo niebezpieczne wilczysko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilczek m., wilczątko n., wilk mrz./mzw.

 przym. wilczy, wilczurzy

 przysł. wilczo, wilkiem

Wiktionary


wildagliptyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. lek przeciwcukrzycowy z grupy związków poprawiających czynność wysepek Langerhansa, silny wybiórczy inhibitor dipeptydylopeptydazy 4

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakoś metformina mi nie służyła, dlatego lekarka zapisała wczoraj wildagliptynę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wzór chemiczny: C17H25N3O2; nazwy handlowe: Anvildis, Galvus, Glypvilo

Wiktionary


wildamora

rodzaj dawnej altówki; viola d'amore, amorka, altówka miłosna


SJP.pl


wilde

[czytaj: łajld] nazwisko, m.in. Oscar Wilde (1854-1900) - pisarz angielski


SJP.pl

  • Wilde. Historia pisarza – biograficzny film o Oscarze Wilde

Wikipedia


wildecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wildą, dotyczący Wildy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilda ż.

Wiktionary


wilder

[czytaj: łajlder] nazwisko, m.in. Billy Wilder (1906-2002) - amerykański reżyser filmowy


SJP.pl

Osoby
  • Ace Wilder (ur. 1982) – szwedzka piosenkarka
  • Alan Wilder (ur. 1959) – angielski muzyk
  • Almanzo Wilder (1857-1949) – amerykański pionier
  • Billy Wilder (1906-2002) – reżyser filmowy
  • Christopher Wilder (1945-1984) – seryjny morderca urodzony w Australii
  • Dash Wilder (ur. 1987) – amerykański wrestler
  • Deontay Wilder (ur. 1985) – amerykański bokser
  • Gene Wilder (1933-2016) – amerykański aktor komediowy
  • Hieronim Wilder (1876-1941) – polski historyk sztuki, antykwariusz, bibliofil
  • James Wilder (ur. 1968) – amerykański aktor
  • John S. Wilder (1921-2010) – amerykański polityk
  • Laura Ingalls Wilder (1867-1957) – amerykańska pisarka
  • Michael Wilder (ur. 1962) – amerykański szachista, arcymistrz od 1988 roku
  • O’Neal Wilder (ur. 1989) – amerykański lekkoatleta
  • Steve Wilder (ur. 1970) – amerykański aktor
  • Thornton Wilder (1897-1975) – amerykański powieściopisarz

Wikipedia


wildno

Wildno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Chrostkowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Wikipedia


wildstein

[czytaj: wildsztajn] nazwisko


SJP.pl

  • Bronisław Wildstein (1952-), dziennikarz, pisarz
  • Dawid Wildstein (1983-), dziennikarz
  • Iwona Galińska-Wildstein (1952-), psycholog
  • Paweł Wildstein (1920-2008), oficer

Wikipedia


wilec

1. roślina z rodziny powojowatych, mająca wijące i płożące się pędy, uprawiana jako roślina ozdobna lub użytkowa; ipomea;
2. wilec ziemniaczany - bylina z rodziny powojowatych; słodki ziemniak, patat, batat


SJP.pl

Wikipedia


wilecki

nazwisko


SJP.pl


wiledżiatura

przestarzale: urlop spędzany na wsi; wilegiatura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. letni pobyt na wakacjach

 (1.2) przest. letnisko

Wiktionary


wilegiatura

przestarzale: urlop spędzany na wsi; wiledżiatura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. letni pobyt na wakacjach

 (1.2) przest. letnisko

Wiktionary


wilejka

1. miasto na Białorusi;
2. rzeka na Litwie i Białorusi


SJP.pl

  • Wilejka – miasto na Białorusi
  • Wilejka – rzeka na Litwie i Białorusi, lewy dopływ Wilii
  • Nowa Wilejka – dzielnica Wilna

Wikipedia


wilek

zdrobnienie od: Wilhelm (imię męskie); Wiluś


SJP.pl


wilemit

minerał, ortokrzemian cynku; willemit, wilamit (rzadko)


SJP.pl

Willemit – minerał z gromady krzemianów, jest minerałem bardzo rzadkim.

Nazwa pochodzi od imienia króla Niderlandów Wilhelma I (1772-1843).

Wikipedia


wilemowice

Wilemowice – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Kamiennik.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


wilenko

Wilenko (niem. Zion) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Szczaniec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


wileński

przymiotnik od: Wilno (stolica Litwy), Wileńszczyzna (ziemia wileńska)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wilna lub Wileńszczyzny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzorem polskim wprowadzono na Litwie właściwej podział administracyjny, ustanawiając dwa województwa – wileńskie i trockie – oraz dwie takie same kasztelanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈlɛ̃j̃sʲci, AS: vʹilĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilno n., Wileńszczyzna ż., wilnianin m., wilnianka ż., Wilniuk m., wilniuk m.

Wiktionary


wileńskość

wileński


SJP.pl

Patrz:

wileński

wileńszczyzna

region na Litwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. region wokół Wilna, obejmujący w przybliżeniu obszar dawnego województwa wileńskiego;

Wiktionary

Wileńszczyzna (lit. Vilniaus kraštas, biał. Віленшчына), Wileńskie – terytorium leżące obecnie w granicach Litwy i Białorusi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wileńszczyzna w ciągu wieków wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilɛ̃j̃ˈʃt͡ʃɨzna, AS: vʹilẽĩ ̯ščyzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilno n., wilnianin mos., wilnianka ż., Wilniuk mos., wilniuk mos.

 przym. wileński

Wiktionary


wilewo

Wilewo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Bieżuń. Ma status sołectwa.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Rocha w Radzanowie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


wilewski

nazwisko


SJP.pl


wilfred

  • Wilfred (imię)
  • Wilfred (australijski serial telewizyjny)
  • Wilfred (amerykański serial telewizyjny)

Wikipedia


wilfried

imię męskie


SJP.pl


wilga

ptak o żółto-czarnym upierzeniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku rzek w Polsce

Wiktionary

Wilgi (Oriolidae) – rodzina ptaków, blisko 30 gatunków

Miejsca:

  • Wilga – rzeka w województwie małopolskim
  • Wilga – rzeka w województwie mazowieckim
  • Wilga – wieś w województwie mazowieckim
  • Osiedle Wilga (powiat garwoliński)
  • Wilga – osiedle na warszawskim Gocławiu
  • Wilga – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim
  • Wilga – dawna gromada w powiecie garwolińskim w województwie warszawskim

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wilga ż., wilgi nmos.

 przym. wilgowy, wilgi

Wiktionary


wilgi

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wilgotny

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|wilga.

Wiktionary

Wilgi (Oriolinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny wilgowatych (Oriolidae).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wilga ż., Wilga ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilgły

Wiktionary


wilgnąć

rzadko: przesiąkać wilgocią; stawać się wilgotnym; wilgotnieć; nawilgać


SJP.pl


wilgny

dawniej: wilgotny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. i gw-pl|Poznań. wilgotny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ułożywszy wszystko zielsko na kupę (…), przykrył na wierzchu cokolwiek ziemią wilgną (…).

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wilgnąć

 przysł. wilgno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilgotny

Wiktionary


wilgoć

obecność wody (również sama woda) w atmosferze, glebie, itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) woda zawarta w czymś, zwykle w powietrzu;

Wiktionary

Wilgoć (W) – popularne określenie na wodę zawartą w powietrzu w formie aerozolu lub pary, obecną w porach substancji porowatych lub na powierzchni ciał stałych w formie drobnych kropelek lub jednolitego, cienkiego filmu.

Wilgoć w środowisku naturalnym występuje właściwie prawie wszędzie (oprócz obszarów pustynnych i polarnych), jest ona też nieodłączonym elementem wnętrz, w których przebywają ludzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mimo potrzeby wilgoci paproć występuje także w suchych środowiskach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilɡɔt͡ɕ, AS: vʹilgoć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwilż ż., wilgotność ż.

 czas. wilgotnieć, zwilżać

 przym. wilgotny

 przysł. wilgotnie, wilgotno

Wiktionary


wilgociolubny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. dobrze rozwijający się w środowisku wilgotnym

Wiktionary


wilgociomierz

miernik wilgotności powietrza; wilgotnościomierz; higrometr


SJP.pl


wilgotka

krynicznia wilgotka - owad z rzędu chruścików


SJP.pl


wilgotnica

rodzaj grzybów z rodziny wodnichowatych


SJP.pl

Hygrocybe (Fr.) P. Kumm. (wilgotnica) – rodzaj grzybów należący do rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).

Wikipedia


wilgotniej

stopień wyższy od przysłówka: wilgotno


SJP.pl


wilgotniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wilgotny


SJP.pl


wilgotno

przysłówek

 (1.1) w sposób wilgotny, o zauważalnym poziomie wilgotności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwilż ż., wilgotność ż., wilgoć ż.

 przym. wilgotny

Wiktionary


wilgotność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stan wyższego nasycenia czegoś wodą

Wiktionary

  • wilgotność powietrza
    • wilgotność bezwzględna
    • wilgotność względna
  • wilgotność właściwa
  • wilgotność gleby
    • wilgotność optymalna
  • inne pojęcia dot. wilgotności

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wilgotny, wilgotnościowy

 rzecz. odwilż ż., wilgoć ż.

 przysł. wilgotno

Wiktionary


wilgotnościomierz

miernik wilgotności powietrza; higrometr; wilgociomierz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przyrząd do pomiaru wilgotności

Wiktionary

Wilgotnościomierz, higrometr (gr. hygros - wilgotny, mokry) – przyrząd służący do wyznaczania wilgotności. Specjalną grupą higrometrów są psychrometry (gr. psychros - zimny, chłodny), czyli przyrządy oparte na pomiarze termometrem suchym i wilgotnym. Współczesne higrometry są często przyrządami elektronicznymi mierzącymi także temperaturę, ciśnienie czy temperaturę punktu rosy.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) higrometr

Wiktionary


wilgotnościowy

dotyczący wilgotności


SJP.pl


wilgotny

nasycony, pokryty wilgocią


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) trochę mokry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zasadniczo na grzybobranie można się wybrać przez cały rok, jednak najlepiej jest to robić jesienią, zwłaszcza jeśli końcówka lata była ciepła i wilgotna.

 (1.1) Po naniesieniu kleju na powierzchnię można usunąć jego resztki wilgotną szmatką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilˈɡɔtnɨ, AS: vʹilgotny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwilż ż., wilgoć ż., wilgotność ż.

 czas. wilgotnieć ndk.

 przysł. wilgotno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|wilgi, wilgły.

Wiktionary


wilgowate

rodzina ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Wilgowate (Oriolidae) – rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


wilgowaty

o cechach wilgowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


wilgowron

rodzaj ptaków z rodziny kacykowatych


SJP.pl


wilgły

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wilgotny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilgi

Wiktionary


wilhelm

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wilhelm – imię męskie pochodzenia germańskiego. W starogermańskim oznaczało „tego, który udziela schronienia”. Żeńskim odpowiednikiem jest Wilhelmina (zdrobnienie Mina). Imię szczególnie popularne w krajach anglosaskich.

Imieniny przypadają 1 stycznia, 10 stycznia, 7 lutego, 10 lutego, 17 lutego, 6 kwietnia, 17 maja, 28 maja, 8 czerwca, 24 czerwca, 25 czerwca, 5 lipca, 26 lipca, 29 lipca i 2 września.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wilhelm poznał znanego szekspirologa w Londynie.

 (1.1) Nawet najlepsze systemy gry w bakarata zawodzą, więc któregoś dnia dziewiętnastoletni Wilhelm dowiedział się od matki, że odtąd musi sam zarobkować na siebie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilxɛlm, AS: vʹilχelm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Wiluś mos.

:: fż. Wilhelmina ż.

 przym. wilhelmiński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. Wiluś mos.

:: fż. Wilhelmina ż.

 przym. wilhelmiński

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Wilhelm. < etym|swn|willio|helm.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) William

* esperanto: (1.1) Vilhelmo

* francuski: (1.1) Guillaume m.

* hawajski: (1.1) Wiliama

* hiszpański: (1.1) Guillermo m.

* kataloński: (1.1) Guillem m.

* łaciński: (1.1) Guillelmus m., Gulielmus m., Villelmus m.

* niemiecki: (1.1) Wilhelm m.

* nowogrecki: (1.1) Γουλιέλμος m.

* rosyjski: (1.1) Вильгельм m.

* słowacki: (1.1) Viliam m.

* szwedzki: (1.1) Vilhelm

* węgierski: (1.1) Vilmos

* wilamowski: (1.1) Witła

* włoski: (1.1) Guglielmo m.

źródła.

== Wilhelm (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wilhelmi

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Janusz Wilhelmi – polski krytyk literacki i polityk
  • Ludmiła Wilhelmi – polska lekkoatletka
  • Roman Wilhelmi – polski aktor teatralny i filmowy
  • Zdzisław Wilhelmi – polski fizyk jądrowy

Wikipedia


wilhelmina

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Wilhelmina − historyczna dzielnica Katowic.
  • Wilhelmina (królowa Holandii)
  • Wilhelmina (imię)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siostra Wilhelminy ma na imię Gertruda.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilhelm mos.

 przym. wilhelmiński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Wilhelm mos.

 przym. wilhelmiński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Wilhelmina

* fiński: (1.1) Wilhelmiina

* francuski: (1.1) Guillemine ż., Guillemette ż., Guillaumette ż.

* hiszpański: (1.1) Guillermina ż.

* łaciński: (1.1) Villelma ż.

* niderlandzki: (1.1) Wilhelmina

* niemiecki: (1.1) Wilhelmina ż., Wilhelmine ż.

* portugalski: (1.1) Guilhermina ż.

* rosyjski: (1.1) Вильгельмина ż.

* szwedzki: (1.1) Wilhelmina w., Vilhelmina w.

* włoski: (1.1) Guglielma ż., Guglielmina ż.

źródła.

== Wilhelmina (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Wilhelmina

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wilhelmininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wilhelminy lub z nią związany


SJP.pl


wilhelmiński

taki jak u Romana Wilhelmiego, charakterystyczny dla Romana Wilhelmiego


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z czasami cesarza Wilhelma II, dotyczący z czasów cesarza Wilhelma – ostatniego cesarza II Rzeszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilhelm m., Wilhelmina ż.

Wiktionary


wilhelmostwo

Wilhelm z małżonką; Wilhelmowie


SJP.pl


wilhelmowie

Wilhelm z małżonką; Wilhelmostwo


SJP.pl


wilhelmowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wilhelma lub z nim związany


SJP.pl


wilhelmshaven

Wilhelmshaven – miasto na prawach powiatu w północno-zachodniej części Niemiec, w kraju związkowym Dolna Saksonia, nad zatoką Jadebusen Morza Północnego. Najbliżej położone duże miasta to: Oldenburg ok. 50 km na południe, oraz holenderskie Groningen ok. 100 km na zachód.

Przez miasto przebiega Droga krajowa B210 oraz Autostrada A29.

Wikipedia


wilia

regionalnie: wigilia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Białorusi i Litwie, prawy dopływ Niemna;

 (1.2) geogr. hydron. rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Horynia, do którego uchodzi w Ostrogu;

Wiktionary

  • Wilia – wieś w rejonie berezieńskim
  • Wilia (dopływ Horynia)
  • Wilia (dopływ Niemna) – rzeka, przepływająca m.in. przez Wilno i Kowno
  • ORP Wilia – polski okręt transportowy z okresu międzywojennego
  • Wilia – inna nazwa Wigilii Bożego Narodzenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Florian Kowalewski był budowniczym, który pracował przy montażu mostów, m.in.: w Wilnie przez Wilię, Grodnie przez Niemen, Warszawie przez Wisłę.

Wiktionary


wiliam

imię męskie


SJP.pl


wiliamostwo

Wiliam z małżonką; Wiliamowie


SJP.pl


wiliamowie

imię męskie


SJP.pl


wiliamowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiliama lub z nim związany


SJP.pl


wilibald

imię męskie


SJP.pl

Wilibald – imię męskie pochodzenia germańskiego. Pochodzi od słów wille, czyli chęć i bald, czyli moc.

Imię nadawane rzadko. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 105 mężczyzn o imieniu Wilibald nadanym jako imię pierwsze i 35 mężczyzn z imieniem Wilibald jako drugim.

Obchodzi imieniny 7 lipca.

Wikipedia


wilija

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. wigilia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po wsiach w wiliję tego dnia idą włościanie do księdza z prośbą o wypominki t.j. o wspomnienie nazwisk zmarłych krewnych i polecenie ich modłom wiernych. sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilia ż., wigilia ż., wilja ż., Wigilia ż.

 przym. wigilijny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wigilia, wilia, wilja

Wiktionary


wilijny

inaczej: wigilijny


SJP.pl


wilijo

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kult. rel. Wigilia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wigilia ż., wigilia ż., wilijo ż.

Wiktionary


wiliński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Karol Wiliński – polski wojskowy
  • Paweł Wiliński – polski prawnik
  • Wojciech Wiliński – polski aktor teatralny i filmowy

Wikipedia


wilk

największy przedstawiciel rodziny psowatych, charakteryzujący się szarożółtą sierścią, masywną budową i uzębieniem typowym dla drapieżców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

Zoologia
  • wilk – rodzaj ssaka z rodziny psowatych
  • wilk (wilk szary) – drapieżny gatunek z rodziny psowatych; zobacz też: wilk w kulturze
Technika
  • wilk – maszyna do rozdrabniania
  • WKW Wilk – typ karabinu
  • Wilk – marka samochodu terenowego
  • „Wilk” – polski pociąg pancerny
  • dwa okręty
    • ORP Wilk (1929)
    • ORP Wilk (1963)

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: vʲilk, AS: vʹilk

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. wilk mzw./mrz.

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) skr. Lup

    Wiktionary


wilka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. zdrobn. willa

forma rzeczownika.

 (2.1) lp. D. B. zob. wilk.

Wiktionary

Wilka (niem. Wilke, górnołuż. Wjelkow) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Sulików.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazwa charakterystyczna, gdyż uliczka mała i spokojna, otoczona małemi wilkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilka, AS: vʹilka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. willa ż.

 przym. willowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. willa ż.

 przym. willowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wilka (język turkmeński.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) widelec

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wilkanów

Wilkanów (niem. Wölfelsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

Wikipedia


wilkanowicz

nazwisko


SJP.pl


wilkanowo

  • Wilkanowo – wieś w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Świdnica
  • Wilkanowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Mała Wieś

Wikipedia


wilkanowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wilkanowem, dotyczący Wilkanowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilkanów m.

Wiktionary


wilkasy

3 miejscowości w Polsce:

  • Wilkasy – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Giżycko
  • Wilkasy – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. oleckim, w gminie Wieliczki
  • Wilkasy – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap

Wikipedia


wilkes

Hrabstwa w USA:

  • hrabstwo Wilkes (ang. Wilkes County) – w stanie Georgia
  • hrabstwo Wilkes (ang. Wilkes County) – w stanie Karolina Północna

Wikipedia


wilki

największy przedstawiciel rodziny psowatych, charakteryzujący się szarożółtą sierścią, masywną budową i uzębieniem typowym dla drapieżców


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Według TERYT jest ich 7, w tym 2 podstawowe
  • Wilki – część wsi Piskorzeniec w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Przedbórz
  • Wilki – część wsi Chyszówki w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Dobra
  • Wilki – część wsi Wiśniowa w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Wiśniowa
  • Wilki – część wsi Raniżów w woj. podkarpackiem, w pow. kolbuszowskim, w gminie Raniżów
  • Wilki – osada w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Skarszewy
  • Wilki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Wilki – część wsi Głotowo w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto

Wikipedia


wilkiem

przysłówek

 (1.1) z niechęcią, nienawistnie

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: wilk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy podała mu talerz zimnego żuru, spojrzał na nią wilkiem.

 (2.1) Człowiek człowiekowi wilkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilczyca ż., wilczur m., wilczarz m., wilczek m., wilczątko n., wilczysko n., wilk mrz./mzw.

 przym. wilczy, wilczurzy

 przysł. wilczo

Wiktionary


wilkierz

dawna ustawa wiejska


SJP.pl

Wilkierz (daw. niem. Willkür – samowola) – uchwała (lub zbiór takich uchwał) rady miejskiej w dawnej Polsce, w miastach lub wsiach lokowanych na prawie niemieckim. Wilkierze, zwane także statutami miejskimi, rada miejska wydawała samodzielnie lub przy udziale ławy sądowej, albo reprezentacji pospólstwa (złożonej ze starszych cechów).

Wikipedia


wilkins

nazwisko


SJP.pl


wilkinson

nazwisko


SJP.pl

  • Wilkinson – brytyjskie przedsiębiorstwo, właściciel sieci sklepów o nazwie Wilko, do 2012 roku działających jako Wilkinson

Miejscowości w USA:

  • Wilkinson – miejscowość w stanie Indiana, w hrabstwie Hancock
  • Wilkinson – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Rusk

Wikipedia


wilkocin

Wilkocin – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Przemków. Miejscowość znana jest z wyjątkowego środowiska naturalnego oraz z dużej ilości poradzieckich obiektów wojskowych. Wilkocin ze względu na swoją nazwę nazywany jest Wioską Czerwonego Kapturka.

Wikipedia


wilkom

okazały puchar ze szlachetnych metali, dawniej używany do wznoszenia toastów powitalnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bogato zdobione naczynie w kształcie kufla z pokrywą lub pucharu służące do wznoszenia toastów;

forma rzeczownika.

 (2.1) C. lm. od: wilk

Wiktionary

Wilkom, inaczej szklenica godowa (staropol.) – duży, ozdobny, szklany lub z cyny, puchar służący w XVI-XVII w. do picia piwa przy uroczystościach cechowych lub do wina. W ramach powitania musiał on zostać opróżniony przez nowo przybyłych gości (nazwa wywodzi się od niemieckiego powitania: willkommen – dobrze witany). Zwyczaj ten kultywowała szlachta oraz cechy miejskie. Wilkomem np. spełniano uroczyste toasty za zdrowie i powodzenie nowego członka cechu w czasie fundowanego przezeń biesiady, za gościa lub za starszego członka po okresie jego nieobecności (wg przekazu gdańskiego cechu młynarzy z 1925, na ekspozycji w Muzeum Narodowym w Gdańsku).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W muzeum oglądaliśmy wilkomy bractwa strzeleckiego.

Wiktionary


wilkonice

2 miejscowości w Polsce:

  • Wilkonice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Błędów
  • Wilkonice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Pępowo

Wikipedia


wilkoński

nazwisko


SJP.pl


wilkostów

Wilkostów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Miękinia.

Wikipedia


wilkostowo

Wilkostowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Aleksandrów Kujawski w BIP.

W pobliżu wsi znajduje się stanowisko archeologiczne Wilkostowo 23/24.

Wikipedia


wilkosz

rodzaj średniej wielkości pająków z rodziny pogońcowatych


SJP.pl

  • Andrzej Wilkosz – brydżysta, arcymistrz międzynarodowy
  • Jan Wilkosz – plutonowy w Pierwszej Samodzielnej Kompanii Komandosów podczas II wojny światowej
  • Roman Wilkosz – malarz i projektant
  • Tadeusz Wilkosz – reżyser filmów animowanych, scenarzysta i scenograf
  • Witold Wilkosz – matematyk i filozof, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
  • 2 Karo Wilkosza – popularna konwencja licytacyjna używana w Polsce, zwana potocznie Wilkoszem

Wikipedia


wilkoszewice

Wilkoszewice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Gorzkowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


wilkoszyce

Wilkoszyce – osada w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Chojna

Do 2024 r. miejscowość była częścią miasta Chojna. Do 2022 osada wsi Mętno.

W latach 1975–1998 osada administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


wilków

największy przedstawiciel rodziny psowatych, charakteryzujący się szarożółtą sierścią, masywną budową i uzębieniem typowym dla drapieżców


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 14, w tym 12 podstawowych
  • Wilków – część miasta Konin
  • Wilków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Głogów
  • Wilków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. świdnickim, w gminie Świdnica
  • Wilków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Złotoryja
  • Wilków – wieś w woj. lubelskim, w pow. hrubieszowskim, w gminie Werbkowice
  • Wilków – wieś w woj. lubelskim, w pow. opolskim, w gminie Wilków
  • Wilków – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Dalików
  • Wilków – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca
  • Wilków – wieś w woj. mazowieckim, w pow. warszawskim zachodnim, w gminie Leszno
  • Wilków – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Wilków
  • Wilków – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Biała
  • Wilków – wieś w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Irządze
  • Wilków – część wsi Gunów-Wilków w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Kazimierza Wielka
  • Wilków – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Bodzentyn

Wikipedia


wilkowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w województwie zachodniopomorskim;

 (1.2) geogr. nazwa dwóch wsi w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Wilkowa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Prusice
  • Wilkowa – część wsi Skomielna Czarna w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Tokarnia
  • Wilkowa – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Łubnice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wilkowa płynie na północ.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilˈkɔva, AS: vʹilkova

Wiktionary


wilkowaty

1. przypominający wyglądem wilka;
2. pies wilkowaty - pies, którego głowa tworzy wraz z wydłużonym, wąskim pyskiem poziomą piramidę, np. husky, malamut


SJP.pl


wilkowice

nazwa wielu miejscowości w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 11, w tym 9 podstawowych
  • Wilkowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Żórawina
  • Wilkowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Choceń
  • Wilkowice – osada leśna wsi Bąkowa Góra w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Ręczno
  • Wilkowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Wartkowice
  • Wilkowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka
  • Wilkowice – część wsi Tomice w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Tomice
  • Wilkowice – wieś w woj. śląskim, w pow. bielskim, w gminie Wilkowice
  • Wilkowice – wieś w woj. śląskim, w pow. tarnogórskim, w gminie Zbrosławice
  • Wilkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Klimontów
  • Wilkowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Lipno
  • Wilkowice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Postomino

Wikipedia


wilkowicki

przymiotnik od: Wilkowice


SJP.pl


wilkowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 13, w tym 11 podstawowych
  • Wilkowo – część miasta Koszalin
  • Wilkowo – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Milicz
  • Wilkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. sępoleńskim, w gminie Sępólno Krajeńskie
  • Wilkowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Świebodzin
  • Wilkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Opinogóra Górna
  • Wilkowo – część wsi Ostrowy w woj. mazowieckim, w pow. sierpeckim, w gminie Gozdowo
  • Wilkowo – osada w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Koczała
  • Wilkowo – osada w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja
  • Wilkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Milejewo
  • Wilkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn
  • Wilkowo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Olsztynek
  • Wilkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. węgorzewskim, w gminie Węgorzewo
  • Wilkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Duszniki

Wikipedia


wilkowór

wymarły rodzaj ssaka z rodziny wilkoworowatych, zamieszkujący dawniej Australię


SJP.pl

Wilkowór (Thylacinus) – wymarły rodzaj ssaków z rodziny wilkoworowatych (Thylacinidae).

Wikipedia


wilkoworowate

wymarła rodzina drapieżnych torbaczy; wilki workowate


SJP.pl

Wilkoworowate, wilki workowate (Thylacinidae) – wymarła rodzina drapieżnych ssaków niższych z rzędu niełazokształtnych (Dasyuromorphia). Najbardziej znany jej przedstawicielem był wilkowór tasmański (Thylacinus cynocephalus).

Wikipedia


wilkowski

Wilków, Wilkowo


SJP.pl

Patrz:

Wilków, Wilkowo

wilkowyja

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 4
  • Wilkowyja – część miasta Rzeszów
  • Wilkowyja – wieś w woj. łódzkim, w pow. łaskim, w gminie Buczek
  • Wilkowyja – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Garwolin
  • Wilkowyja – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Kłecko
  • Wilkowyja – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jarocin

Wikipedia


wilkołacki

przymiotnik od: wilkołak


SJP.pl


wilkołactwo

nocna przemiana człowieka w zwierzę przypominające wilka, które przed świtem powraca do ludzkich kształtów; likantropia, lykantropia


SJP.pl

Wilkołak, także wilkołek – w wielu mitologiach (m.in. słowiańskiej i germańskiej) i legendach człowiek, który przemieniał się z własnej woli lub wskutek klątwy w wilka lub postać będącą połączeniem tego zwierzęcia z człowiekiem. Zdolność tę nazywa się wilkołactwem lub likantropią.

Wikipedia


wilkołaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od wilkołak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilkołak m.

Wiktionary


wilkołaczka

wilkołak; wilkołaczyca, likantropka


SJP.pl


wilkołaczy

wilkołak; wilkołacki


SJP.pl


wilkołaczyca

wilkołak; wilkołaczka, likantropka


SJP.pl


wilkołak

istota nadprzyrodzona mogąca przemieniać się z człowieka w wilka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) folk. człowiek, który może (częściowo albo w całości) zmienić się w wilka

 (1.2) fant. człowiek, którego jedną z form jest wilk

Wiktionary

Wilkołak, także wilkołek – w wielu mitologiach (m.in. słowiańskiej i germańskiej) i legendach człowiek, który przemieniał się z własnej woli lub wskutek klątwy w wilka lub postać będącą połączeniem tego zwierzęcia z człowiekiem. Zdolność tę nazywa się wilkołactwem lub likantropią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oglądałem film, w którym młody chłopak zmienił się w wilkołaka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilˈkɔwak, AS: vʹilkou̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilkołactwo n.

:: zdrobn. wilkołaczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) człowiek-wilk, likantrop

Wiktionary


wilkołaski

przymiotnik od: Wilkołaz (wieś na Lubelszczyźnie)


SJP.pl


wilkołaz

gmina wiejska w Polsce


SJP.pl

Wilkołaz Pierwszy – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Wilkołaz.

Miejscowość jest sołectwem – siedzibą gminy Wilkołaz. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 828 mieszkańców.

Wikipedia


wilkszyce

Wilkszyce – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Goszczanów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


wilkszyn

Wilkszyn (niem. Wilxen) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Miękinia.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Duża wieś wielodrożnicowa wykształcona z dawnej owalnicy.

Wikipedia


will

duży, komfortowy dom


SJP.pl

Stany Zjednoczone:

  • Will (ang. Will Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Will
  • hrabstwo Will (ang. Will County) – w stanie Illinois
  • Will – projekt poboczny Front Line Assembly (muzyka industrialna)

Zobacz też:

  • Wiehl
  • Wil

Wikipedia


willa

duży, komfortowy dom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podmiejska lub wiejska rezydencja bogatego człowieka;

 (1.2) wolnostojący dom jednorodzinny w otoczeniu ogrodu

Wiktionary

Willa – niewielki budynek mieszkalny, powiązany zwykle z ogrodem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲilːa, AS: vʹi•la

Wiktionary

Powiązane:

 przym. willowy

 rzecz. wilka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dacza

Wiktionary


willem

1. zdrobnienie od: William (obce imię męskie);
2. obce imię męskie


SJP.pl


willemit

minerał, ortokrzemian cynku; wilemit, wilamit (rzadko)


SJP.pl

Willemit – minerał z gromady krzemianów, jest minerałem bardzo rzadkim.

Nazwa pochodzi od imienia króla Niderlandów Wilhelma I (1772-1843).

Wikipedia


willemstad

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Antyli Holenderskich;

Wiktionary

Willemstad (wym. ˈʋɪləmˌstɑt) – stolica, dystrykt (district) i największe miasto kraju autonomicznego Curaçao, należącego do Holandii, w Ameryce Południowej. Leży na wyspie Curaçao, do 10 października 2010 stolica Antyli Holenderskich. Liczba mieszkańców wynosi 136 600 (23 marca 2011), jest największym miastem Karaibów Holenderskich.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. willemstadczyk m., willemstadka ż.

 przym. willemstadzki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* szwedzki: (1.1) Willemstad n.

* ukraiński: (1.1) Віллемстад

źródła.

== Willemstad (język szwedzki.) ==

thumb|Willemstad (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. Willemstad

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilɛ̃mstat, AS: vʹilẽmstat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. willemstadczyk m., willemstadka ż.

 przym. willemstadzki

Wiktionary


willemstadczyk

mieszkaniec Willemstad (stolicy Antyli Holenderskich)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Willemstadu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilɛ̃mˈstaṭt͡ʃɨk, AS: vʹilẽmstaṭčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Willemstad m.

:: fż. willemstadka ż.

 przym. willemstadzki

Wiktionary


willemstadka

mieszkanka Willemstad (stolicy Antyli Holenderskich)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Willemstad

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲilɛ̃mˈstatka, AS: vʹilẽmstatka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Willemstad, willemstadczyk

 przym. willemstadzki

Wiktionary


willemstadzki

przymiotnik od: Willemstad


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Willemstadem, dotyczący Willemstadu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Willemstad mrz., willemstadczyk mos., willemstadka ż.

Wiktionary


william

[czytaj: łiljam] obce imię męskie


SJP.pl

Wilhelm – imię męskie pochodzenia germańskiego. W starogermańskim oznaczało „tego, który udziela schronienia”. Żeńskim odpowiednikiem jest Wilhelmina (zdrobnienie Mina). Imię szczególnie popularne w krajach anglosaskich.

Imieniny przypadają 1 stycznia, 10 stycznia, 7 lutego, 10 lutego, 17 lutego, 6 kwietnia, 17 maja, 28 maja, 8 czerwca, 24 czerwca, 25 czerwca, 5 lipca, 26 lipca, 29 lipca i 2 września.

Wikipedia


williams

[czytaj: łiljams] nazwisko


SJP.pl

  • Williams – nazwisko
  • Williams F1 (Williams Racing) – zespół Formuły 1
  • %R Williamsa – wskaźnik analizy technicznej

Miejscowości w Australii:

  • Williams – miasto w stanie Australia Zachodnia

Miejscowości w USA:

  • Williams – miasto w stanie Arizona, w hrabstwie Coconino
  • Williams – miasto w stanie Kalifornia, w hrabstwie Colusa
  • Williams – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Hamilton
  • Williams – jednostka osadnicza w stanie Indiana, w hrabstwie Lawrence
  • Williams – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Lake of the Woods
  • Williams – jednostka osadnicza w stanie Oregon, w hrabstwie Josephine
  • Williams – miejscowość w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Colleton

Wikipedia


williamson

[czytaj: łiljamson] nazwisko, m.in. Jack Williamson (1908-2006) - pisarz amerykański


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Williamson – jednostka osadnicza w stanie Arizona, w hrabstwie Yavapai
  • Williamson – miejscowość w stanie Georgia, w hrabstwie Pike
  • Williamson – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Madison
  • Williamson – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Lucas
  • Williamson – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Williamson – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Williamson – miasto w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Mingo

Wikipedia


willingen

Niemcy:

  • Willingen – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Westerwald
  • Willingen (Upland) – gmina w kraju związkowym Hesja, w powiecie Waldeck-Frankenberg

Zobacz też:

  • Niederwillingen
  • Oberwillingen
  • Villingen

Wikipedia


willis

Miejscowości w USA:

  • Willis – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Brown
  • Willis – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Montgomery

Gminy w USA:

  • Willis (ang. Willis Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Poinsett
  • Willis (ang. Willis Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Ward

Zobacz też:

  • Bruce Willis – aktor amerykański
  • Connie Willis – pisarka amerykańska
  • Willis (Digimon)

Wikipedia


willmann

[czytaj: wilman} nazwisko


SJP.pl


willowy

przymiotnik od: willa


SJP.pl


willy

Andrzej Włast, właściwie Gustaw Baumritter, ps. art. Willy (ur. 17 marca 1895 w Łodzi, zm. w 1942 lub 1943 w Warszawie) – polski poeta pochodzenia żydowskiego, librecista. Był autorem najbardziej popularnych tekstów polskich piosenek dwudziestolecia międzywojennego. Współtwórca fenomenu polskiego tanga i piosenek przedmieść miasta.

Wikipedia


willy-willy

nadawana w północnej Australii lokalna nazwa dla cyklonu tropikalnego


SJP.pl


willys

[czytaj: łilis] samochód marki Willys


SJP.pl

Willys-Overland Motors – amerykański producent samochodów osobowych, terenowych i użytkowych z siedzibą w Toledo działający w latach 1908–1963.

Wikipedia


wilma

Wilhelmina – żeński odpowiednik imienia Wilhelm. Patronką tego imienia jest św. Emilia Maria Wilhelmina de Rodat.

Wilhelmina imieniny obchodzi: 26 maja, 22 września, 25 października.

Wikipedia


wilmański

nazwisko


SJP.pl


wilmut

[czytaj: łilmat] nazwisko


SJP.pl


wilnianin

mieszkaniec Wilna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wilna

 (1.2) osoba pochodząca z Wilna, urodzona w Wilnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Vytautas, jestem wilnianinem, wykładam na uniwersytecie.

 (1.2) Ojciec i rodzina z jego strony byli wilnianami z dziada pradziada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilʲˈɲä̃ɲĩn, AS: vʹilʹńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilno n., Wileńszczyzna ż., wilniuk m., Wilnianin m., Wilnianka ż.

:: fż. wilnianka ż.

 przym. wileński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. wilniuk

Wiktionary


wilnianka

mieszkanka Wilna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wilna

 (1.2) kobieta pochodząca z Wilna, urodzona w Wilnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Gražina, pracuję jako pielęgniarka i jestem wilnianką.

 (1.2) Jako wilnianka z urodzenia podczas okupacji była łączniczką i żołnierzem AK.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲilʲˈɲãnka, AS: vʹilʹńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilno n., Wilniuk m., wilniuk m., Wileńszczyzna ż., Wilnianin m., Wilnianka ż.

:: fm. wilnianin m.

 przym. wileński

Wiktionary


wilniuczka

potocznie: mieszkanka Wilna; wilnianka


SJP.pl


wilniuk

potocznie: mieszkaniec Wilna; wilnianin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kresy. mieszkaniec Wileńszczyzny narodowości polskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielu dawnych Wilniuków po wojnie osiedliło się na Pomorzu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wilniuczka ż., wilniuczka ż., wilniuk m., Wilno n., Wileńszczyzna ż., wilnianka ż.

 przym. wileński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wilnianin

Wiktionary


wilno

stolica Litwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Litwy;

Wiktionary

Wilno (lit. Vilnius wymowa, biał. Вільня, ros. Вильнюс, Вильна, łot. Viļņa, jid. ‏ווילנע‎ = Wilne, hebr. ‏וילנה‎ = Wilna, łac. Vilna) – stolica i największe miasto Litwy, położone na Pojezierzu Litewskim u ujścia rzeki Wilejki do Wilii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jadę do Wilna na wycieczkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲilnɔ, AS: vʹilno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wilnianin mos., wilnianka ż., wilniuczka ż., wilniuk mos., Wilniuk mos., Wileńszczyzna ż.

 przym. wileński, podwileński

Wiktionary


wilnowo

Wilnowo (niem. Willnau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Morąg.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość leży w historycznym regionie Prus Górnych

Wikipedia


wilski

przymiotnik od: Wilga (wieś, rzeka w województwie małopolskim lub rzeka w województwie mazowieckim)


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Wilski (XVI–XVII w.) – polski szlachcic, poseł na Sejm
  • Stefan Wilski (1907–1993) – polski urzędnik i dyplomata
  • Teofil Wilski (ur. 1935) – polski rzymskokatolicki biskup
  • Wojciech Wilski (1914–2011) – polski urzędnik i organizator życia artystycznego
  • Zbigniew Wilski (1934–1995) – polski teatrolog
  • Zbigniew Aleksander Wilski (1900–1991) – polski działacz łowiecki

Wikipedia


wilson

[czytaj: łilson] nazwisko, m.in. Woodrow Wilson (1856-1924) - polityk amerykański, prezydent USA


SJP.pl

Nazwiska osób:

  • Aarik Wilson – amerykański trójskoczek
  • Adrian Wilson – amerykański zawodnik futbolu amerykańskiego
  • Aiden Wilson Tozer – amerykański pastor protestancki, kaznodzieja i autor książkowy
  • A'ja Wilson – amerykańska koszykarka
  • Ajeé Wilson – amerykańska lekkoatletka
  • Alan Wilson – amerykański gitarzysta blues rockowy
  • Albert George Wilson – amerykański astronom i matematyk
  • Alex Wilson – kanadyjski lekkoatleta
  • Alex Wilson – szwajcarski lekkoatleta
  • Alexander Wilson – amerykański ornitolog
  • August Wilson – amerykański scenarzysta i dramaturg
  • Bridgette Wilson – amerykańska aktorka
  • Cassandra Wilson – amerykańska piosenkarka jazzowa
  • Chandra Wilson – amerykańska aktorka
  • Charles Thomson Rees Wilson – szkocki fizyk, zdobywca nagrody Nobla w 1927 r.
  • Charlie Wilson – amerykański polityk
  • Chris Wilson – amerykański perkusista
  • Clay Wilson – amerykański hokeista
  • Colin Wilson – amerykański hokeista
  • Craig Wilson – amerykański piłkarz wodny
  • Debra Wilson – amerykańska aktorka i komik
  • Desiré Wilson – południowoafrykańska zawodniczka startująca w wyścigach samochodowych
  • Edward Osborne Wilson – amerykański myrmekolog, socjobiolog, teoretyk i ekolog
  • Edwin Bidwell Wilson – amerykański matematyk i polihistor
  • Ellen Wilson – pierwsza żona Woodrowa Wilsona
  • F. Paul Wilson – amerykański pisarz science fiction i horroru
  • Harold Wilson – premier rządu Zjednoczonego Królestwa
  • Henry Wilson – 18. wiceprezydent USA
  • Jackie Wilson – amerykański śpiewak soulowy i R’n’B
  • Jacqueline Wilson – angielska pisarka literatury dziecięcej
  • Joe Wilson – amerykański polityk
  • Johnny Wilson – kanadyjski hokeista
  • John Tuzo Wilson – kanadyjski hokeista
  • Joseph Charles Wilson – amerykański dyplomata, powiązany ze Sprawą Plame
  • Joseph Wilson Swan – angielski fizyk i chemik. wynalazca żarówki
  • Justin Wilson – brytyjski kierowca wyścigowy
  • Kenneth G. Wilson – amerykański fizyk teoretyczny, laureat nagrody Nobla w 1982 r.
  • Kim Wilson – amerykański muzyk bluesowy
  • Kyle Wilson – kanadyjski hokeista
  • Kyren Wilson – angielski snookerzysta
  • Lambert Wilson – francuski aktor i piosenkarz
  • Lois Wilson – amerykańska aktywistka, założycielka Al-Anon
  • Luke Wilson – amerykański aktor i reżyser filmowy
  • Malcolm Wilson – gubernator stanu Nowy Jork
  • Malcolm Wilson – brytyjski kierowca rajdowy
  • Margaret Wilson – australijska tenisistka
  • Mário Wilson – portugalski piłkarz i trener piłkarski
  • Mark Wilson – szkocki piłkarz
  • Matthew Wilson – brytyjski kierowca rajdowy
  • Michael G. Wilson – amerykański producent filmowy
  • Owen Wilson – amerykański aktor, scenarzysta i producent filmowy
  • Peta Wilson – australijska aktorka i modelka
  • Pete Wilson – senator USA i 36. gubernator Kalifornii
  • Ray Wilson – szkocki wokalista rockowy
  • Ray Wilson – angielski piłkarz
  • Rita Wilson – aktorka i producentka filmowa
  • Robert Anton Wilson – amerykański pisarz, eseista, filozof, psycholog, futurolog, libertarianin i badacz teorii spiskowych
  • Robert McLiam Wilson – północnoirlandzki powieściopisarz
  • Robert Woodrow Wilson – amerykański astronom, odkrywca mikrofalowego promieniowania tła
  • Roger Wilson – gubernator stanu Missouri
  • Samuel Wilson – utożsamiany z Wujem Samem amerykański masarz
  • Sid Wilson – muzyk amerykański
  • Stephanie Wilson – amerykańska astronautka
  • Steven Wilson – brytyjski gitarzysta rockowy
  • Steven Wilson – lider i wokalista zespołu Porcupine Tree
  • Stuart Wilson – brytyjski aktor filmowy
  • Thomas F. Wilson – amerykański aktor
  • Tony Wilson – brytyjski impresario, dziennikarz i prezenter
  • Torrie Wilson – amerykańska wrestlerka i modelka fitness
  • William Griffith Wilson – współzałożyciel wspólnoty Anonimowych Alkoholików
  • William Wilson Morgan – amerykański astronom, współtwórca klasyfikacji MKK
  • Woodrow Wilson – 28. prezydent USA

Wikipedia


wilsonka

rodzaj ptaków z rodziny lasówek


SJP.pl


wiluj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Jakucji i Kraju Krasnojarskim; lewy i zarazem najdłuższy dopływ Leny;

Wiktionary

Wiluj (ros. Вилюй) – rzeka w Rosji; w Jakucji i Kraju Krasnojarskim; lewy (i zarazem najdłuższy) dopływ Leny. Długość 2650 km; powierzchnia dorzecza 454 tys. km²; średni roczny przepływ u ujścia 1480 m³/s.

Źródła na Płaskowyżu Wilujskim (część Wyżyny Środkowosyberyjskiej) w okolicach miejscowości Ekonda; płynie w kierunku wschodnim. W górnym biegu płynie wąskim korytem o kamienistym dnie; w środkowym biegu przepływa przez Wilujski Zbiornik Wodny i zaporę Wilujskiej Elektrowni Wodnej; w dolnym biegu płynie po Nizinie Środkowojakuckiej, miejscami szeroko się rozlewając. W dorzeczu złoża diamentów (Mirny), węgla kamiennego, gazu ziemnego, soli kamiennej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wilujski

Wiktionary


wilujski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wilujem, dotyczący Wiluju

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiluj mrz.

Wiktionary


wiluś

zdrobnienie od: Wilhelm (imię męskie); Wilek


SJP.pl


wilusz

nazwisko


SJP.pl


wilżyć

1. czynić wilgotnym, nasycać wilgocią; nawilżać, zwilżać, nawilgacać, zawilgacać, uwilgotniać;
2. wilżyć się - stawać się wilgotnym, zachodzić łzami; wilgotnieć


SJP.pl


wilżyna

roślina łąkowa z rodziny motylkowatych


SJP.pl

Wilżyna (Ononis L.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. Obejmuje 88 gatunków. Najwięcej ich występuje w Europie, poza tym rosną w zachodniej Azji i północnej Afryce. W Polsce w zależności od ujęcia systematycznego występują dwa lub trzy blisko spokrewnione gatunki (wszystkie objęte są w Polsce ochroną prawną). Wilżyny rosną na terenach nasłonecznionych, na klifach, skałach, w murawach i zaroślach.

Wikipedia


wilżynowy

przymiotnik od: wilżyna


SJP.pl


wim

obce imię męskie


SJP.pl


wimana

1. w hinduizmie: mitologiczny pojazd latający, na którym indyjscy bogowie przybyli na Ziemię;
2. wieża głównego budynku świątyni hinduistycznej


SJP.pl

Wimana – w kontekście architektonicznym (sanskryckie słowo विमान, trl. vi-mana dosłownie „wy-mierzony”, zmierzony w swoich częściach)oznacza wysoki budynek świątynny lub pałac władcy. W stylu południowo indyjskim wimana jest wysokim zwieńczeniem (wieżą) głównego budynku świątyni hinduistycznej. W północnych Indiach odpowiada jej śikhara.

Wikipedia


wimbledon

[czytaj: łimbledon]
1. dzielnica Londynu;
2. turniej tenisowy odbywający się na kortach trawiastych, zaliczany do Wielkiego Szlema, najstarszy i najbardziej prestiżowy, rozgrywany w Londynie, w dzielnicy o tej samej nazwie


SJP.pl

Wikipedia


wimbledoński

przymiotnik od: Wimbledon


SJP.pl


wiminalski

przymiotnik

 (1.1) związany z Wiminałem, wzgórzem rzymskim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szli przez Vicus Patricius, wzdłuż Wiminału, do dawnej bramy Wiminalskiej, koło płaszczyzny, na której Dioklecjan wzniósł później wspaniałe łaźnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiminał m.

Wiktionary


wiminał

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jedno z siedmiu klasycznych wzgórz rzymskich, położone w środkowo-wschodniej części miasta pomiędzy wzgórzami Kwirynał i Eskwilin;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiminalski

Wiktionary


wimmer

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • August Wimmer – duński lekarz psychiatra i neurolog
  • Friedrich Wimmer – niemiecki botanik, filolog klasyczny i pedagog
  • Gerd Wimmer – austriacki piłkarz
  • Herbert Wimmer – niemiecki piłkarz
  • Jan Wimmer – polski historyk
  • Kevin Wimmer – austriacki piłkarz
  • Marian Bernard Wimmer – polski architekt, grafik i nauczyciel akademicki
  • Oliver Wimmer – austriacki wokalista
  • Paweł Wimmer – polski dziennikarz

Wikipedia


wimpel

flaga lub proporczyk klubowy na jachcie


SJP.pl

Wimpel – proporzec klubowy, znak okrętowy w postaci małej trójkątnej lub prostokątnej flagi o barwach klubowych, noszony na topie masztu, oznacza przynależność jednostki pływającej do danego klubu sportowego, a także służy jako wskaźnik kierunku wiatru – wtedy może być w postaci miniaturowego rękawa.

Współcześnie wimpel używany jest nie tylko na jednostkach pływających, ale też na np. motocyklach.

Wikipedia


wimperga

element dekoracyjny w kształcie ażurowego trójkąta, wieńczący portale lub okna, charakterystyczny dla architektury gotyckiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. dekoracyjne, ażurowe wykończenie w kształcie trójkąta, wieńczące szczyt portalu albo okna, charakterystyczne dla architektury gotyckiej

Wiktionary

Wimperga (niem. Wimperg) – dekoracyjne wykończenie w kształcie wysokiego trójkąta, wieńczące szczyt portalu albo ostrołuk okna charakterystyczne w architekturze gotyckiej oraz stosowane w zdobnictwie neogotyckim.

Wykonany z kamienia lub cegły. Pole trójkąta rzeźbione ślepym lub ażurowym maswerkiem lub gładkie. Krawędzie zdobione motywami dekoracyjnymi w kształcie zwiniętego liścia, czołgankami inaczej zwanymi żabkami. Zwieńczony kwiatonem albo krzyżem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲĩmˈpɛrɡa, AS: vʹĩmperga

Wiktionary


win

1. czyn niezgodny z istniejącymi normami postępowania (np. prawnymi); wykroczenie, przewinienie, występek, błąd;
2. odpowiedzialność za zły czyn;
3. przyczynienie się do czegoś złego; coś powodującego złe skutki, przyczyna, powód złego


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = hist. wojsk. Wolność i Niezawisłość (zrzeszenie);

Wiktionary

  • Win – demon
  • Win – szkocki zespół muzyczny z lat 80. XX wieku

Osoby:

  • Ne Win – birmański generał
  • Nyan Win – birmański generał
  • Soe Win – birmański polityk

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Członkowie WiN-u dopuszczali także możliwość zbrojnej obrony.

Wiktionary


win-owiec

członek WiN-u (Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość"); winowiec


SJP.pl


wina

1. czyn niezgodny z istniejącymi normami postępowania (np. prawnymi); wykroczenie, przewinienie, występek, błąd;
2. odpowiedzialność za zły czyn;
3. przyczynienie się do czegoś złego; coś powodującego złe skutki, przyczyna, powód złego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czyn niezgodny z normami postępowania

 (1.2) odpowiedzialność za czyn niezgodny z normami postępowania

 (1.3) daw. grzywna, kara pieniężna

 (1.4) muz. instrument szarpany z rodziny lutni pochodzący z południowych Indii

 (1.5) muz. daw. rodzaj harfy o pięciu strunach

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: wino

Wiktionary

Wina – określony w przepisach prawnych stosunek psychiczny sprawcy do czynu (nieodzowny składnik każdego przestępstwa). Pojęcie to wiąże się z zagadnieniem wolności człowieka: wina jest to nieusprawiedliwiona wadliwość procesu decyzyjnego sprawcy, polegająca na wolnym wyborze zachowania sprzecznego z obowiązującą w danym społeczeństwie normą postępowania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina.

 (1.2) To nie moja wina, że lodówka nie działa.

 (1.2) Do winy ich dodaj winę, / niech nie dostąpią u Ciebie usprawiedliwienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩna, AS: vʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 rzecz. winowajca mos., winowajczyni ż., obwinienie n., obwinianie n., przewinienie n., przewina ż., zawinienie n., winienie n., niewinność ż.

 czas. zawinić dk., winić ndk., obwiniać ndk., obwinić dk., zawinić dk.

 przym. winny, niewinny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przewinienie, wykroczenie, występek, grzech

 (1.4) vina, veena

Wiktionary


winamp

program do odtwarzania plików audio


SJP.pl

Winamp – program komputerowy wyprodukowany przez Justina Frankela i Dmitra Boldyreva i ich firmę Nullsoft (którą później sprzedali firmie AOL), służący do odtwarzania większości plików audio (w tym internetowych stacji radiowych) i wideo.

Winamp posiada też możliwość nagrywania i zgrywania płyt CD, bibliotekę mediów, uzupełnianie danych o utworach z internetowego serwisu CDDB. Współpracuje z odtwarzaczami multimedialnymi (firmy Apple, Creative i zgodnych z Microsoft Plays For Sure). Możliwości programu można zwiększyć wtyczkami.

Wikipedia


wincek

zdrobnienie od: Wincenty (imię męskie)


SJP.pl


wincenciak

nazwisko


SJP.pl


wincencin

Wincencin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Urszulin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminy Urszulin. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 104 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława w Wereszczynie.

Wikipedia


wincencja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wincencja – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, jeden z żeńskich odpowiedników męskiego imienia Wincenty (łac. vincens - zwyciężający). Nowe Martyrologium Rzymskie wspomina dwie święte tego imienia.

Wincencja imieniny obchodzi 28 czerwca i 26 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawieźliśmy cioci Wincencji trochę makówek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wincenta ż., Wincenty mos., Wincentyna ż., Wincenciusz mos., Wincentyn mos., Wincentia ż.

Wiktionary


wincenta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno;

 (1.3) geogr. rzeka w Polsce, lewobrzeżny dopływ Pisy;

Wiktionary

Wincenta – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Koźle.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaproponowaliśmy pani Wincencie posadę głównej księgowej.

 (1.2) Konkordiusz mieszka w Wincencie od dwudziestu lat.

 (1.3) Siedząc znudzeni nad Wincentą słuchaliśmy radia.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Wincencja ż., Wincenty mos., Wincentyna ż., Wincenciusz mos., Wincentyn mos., Wincentia ż.

 (1.2)

:: rzecz. wincencianin mos., wincencianka ż.

:: przym. wincencki

Wiktionary


wincentka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo; szarytka


SJP.pl


wincentostwo

Wincent z małżonką; Wincentowie


SJP.pl


wincentów

Wincent z małżonką; Wincentostwo


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 22, w tym 15 podstawowych
  • Wincentów – część miasta Radom
  • Wincentów – część miasta Skaryszew
  • Wincentów – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Krasnystaw
  • Wincentów – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubartowskim, w gminie Lubartów
  • Wincentów – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Rusiec
  • Wincentów – część wsi Walewice w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Zelów
  • Wincentów – część wsi Dmosin Drugi w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Dmosin
  • Wincentów – wieś w woj. łódzkim, w pow. łaskim, w gminie Łask
  • Wincentów – wieś w woj. łódzkim, w pow. łaskim, w gminie Widawa
  • Wincentów – część kolonii Topola Katowa w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Łęczyca
  • Wincentów – wieś w woj. łódzkim, w pow. pabianickim, w gminie Dobroń
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Rzeczniów
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Góra Kalwaria
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Łąck
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Pionki
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. zwoleńskim, w gminie Tczów
  • Wincentów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Puszcza Mariańska
  • Wincentów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Piekoszów
  • Wincentów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Końskie
  • Wincentów – część wsi Komorna w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Obrazów
  • Wincentów – przysiółek wsi Żelisławice w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Secemin
  • Wincentów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Brudzew

Wikipedia


wincentowie

Wincent z małżonką; Wincentostwo


SJP.pl


wincentowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 8, w tym 5 podstawowych
  • Wincentowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Koneck
  • Wincentowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Wincentowo – część wsi Zrazim w woj. Kujawsko-pomorskim, w pow. Żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski
  • Wincentowo – przysiółek wsi Osowa Sień w woj. lubuskim, w pow. wschowskim, w gminie Wschowa
  • Wincentowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Brudzeń Duży
  • Wincentowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Rząśnik
  • Wincentowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Zagórów
  • Wincentowo – część wsi Otorowo w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Szamotuły

Wikipedia


wincentowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wincenta lub z nim związany


SJP.pl


wincenty

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp.; M., B., W. lm. od: Wincenta

Wiktionary

Wincenty (łac. vincens – zwyciężający) – imię męskie pochodzenia łacińskiego.

Wincenty imieniny obchodzi 1 stycznia, 22 stycznia, 23 stycznia, 8 marca, 20 marca, 5 kwietnia, 19 kwietnia, 24 maja, 14 lipca, 7 sierpnia, 25 sierpnia, 11 września, 25 września, 27 września, 9 października, 27 października, 7 listopada i 20 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) – Wie pani, on miał wizję Polski – mówi pan Wincenty, osiemdziesięciodwuletni elegancki pan w muszce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩnˈt͡sɛ̃ntɨ, AS: vʹĩncnty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wincenta ż., Wincencja ż., Wincentyna ż., Wincenciusz mos., Wincentyn mos., Wincentia ż.

:: zdrobn. Wicek mos., Wicuś mos.

Wiktionary


wincentyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wincentyna – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, jeden z żeńskich odpowiedników imienia Wincenty (łac. vincens – zwyciężający).

Wincentyna imieniny obchodzi 28 czerwca i 26 grudnia.

Znane osoby noszące imię Wincentyna:

  • Wincentyna Karska – polska ziemianka

Zobacz też: (366) Vincentina.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mąż Wincentyny zostawił ją w zeszłym roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wincencja ż., Wincenty m., Wincenta ż., Wincenciusz m., Wincentyn m., Wincentia ż.

Wiktionary


wincentyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wincentyny lub z nią związany


SJP.pl


wincentynka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. członkini zakonu Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo;

Wiktionary


wincentynów

Wincentynów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, w gminie Sławno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Kamieniu.

Wikipedia


wincerada

nieprzemakalny płaszcz noszony przez marynarzy


SJP.pl


winchester

[czytaj: uinczester] dawny typ karabinu wojskowego z gwintowaną lufą; winczester


SJP.pl

Winchester – miasto (city) w południowej Anglii (Wielka Brytania), ośrodek administracyjny hrabstwa Hampshire oraz dystryktu Winchester, położone nad rzeką Itchen, na zachodnim skraju parku narodowego South Downs. W 2011 roku liczyło 45 184 mieszkańców. Stolica Anglii do przełomu XII i XIII wieku.

Wikipedia


winchesterski

[czytaj: łinczesterski] przymiotnik od: Winchester (nazwa wielu miejscowości na całym świecie)


SJP.pl


winciorek

nazwisko


SJP.pl


wińcowate

nadrodzina owadów w rzędzie pluskwiaków, spokrewniona z mszycami


SJP.pl


wińcowaty

1. o cechach wińcowatych (nadrodzina owadów);
2. zawilec wińcowaty - kwiat ogrodowy


SJP.pl


winczester

dawny typ karabinu wojskowego z gwintowaną lufą; winchester


SJP.pl


winczewski

nazwisko


SJP.pl


winczmen

[czyt. łinczmen] pracownik portowy obsługujący ładownicze windy statku


SJP.pl


winczorek

nazwisko


SJP.pl


winda

urządzenie służące do przewozu ludzi lub towarów pomiędzy poziomami; dźwig


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. poruszająca się w pionie klatka służąca do transportu osób lub towarów;

 (1.2) żegl. urządzenie do wybierania kotwicy lub lin

 (1.3) środ. inform. system operacyjny Windows

Wiktionary

Dźwig, wyciąg pionowy, potocznie winda – zainstalowana na stałe dźwignica, poruszająca się wzdłuż prowadnic w pionowym lub pochylonym szybie dźwigowym, służąca do transportu osób lub towarów. Dźwig składa się z kabiny lub podstawy ładunkowej, prowadzonej w szybie zazwyczaj przy użyciu cięgien (lin stalowych) lub, rzadziej, przy użyciu innych sztywnych mechanizmów takich jak śruby, zębatki lub siłowniki. Kabinę dźwigu z cięgnami łączy zawiesie (wahakowe lub sprężynowe), które w przypadku obluzowania lub zerwania jednego z cięgien działa na chwytacze (zazwyczaj klinowe), które unieruchamiają kabinę (lub przeciwwagę) oraz odłączają napęd dźwigu (z reguły elektryczny).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mama ostrzegła Zosię, aby nie wsiadała do windy z nieznajomymi.

 (1.3) Pracujesz pod windą czy pod linuchem?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩnda, AS: vʹĩnda

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. windziarz mos., windziarka ż., windowanie n., wywindowanie n., windówka ż.

 czas. windować ndk., wywindować dk.

 przym. windowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dźwig

 (1.3) windoza

Wiktionary


windak

nazwisko


SJP.pl

Windak – kolonia wsi Głuchowo w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Chełmża, należąca do sołectwa Głuchowo.

W latach 1975–1998 kolonia należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

W przeszłości była wsią Windak. W średniowieczu (XIV wiek) przeszła na własność prokuratora papowskiego (z Papowa Biskupiego).

Wikipedia


windawa

1. miasto na Łotwie;
2. rzeka na Litwie i Łotwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto portowe na Łotwie, położone nad Morzem Bałtyckim w zachodniej części Kurlandii, u ujścia rzeki Windawy (1.2);

 (1.2) geogr. rzeka w północnej Litwie i w zachodniej Łotwie;

Wiktionary

  • Windawa (Ventspils) – miasto na Łotwie
  • Windawa (Venta) – rzeka na Litwie i Łotwie
  • Windawa - miasto w Czechach, na Śląsku Czeskim, w kraju ołomunieckim

Wikipedia

Powiązane:

 przym. windawski

Wiktionary


windawski

przymiotnik od: Windawa (rzeka na Litwie i Łotwie lub miasto na Łotwie)


SJP.pl


windbojtel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. ptyś

Wiktionary


winder

[czytaj: łinder] maszt flagowy z reklamą


SJP.pl

  • Winder – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Barrow
  • Winder – doczepny silnik elektryczny

Wikipedia


windhoek

[czytaj: windhuk] stolica Namibii; Windhuk


SJP.pl

Windhuk (ang. Windhoek, wym. ˈvɪnt.hʊk; afr. Windhoek, wym. ˈvəntˌɦuk; niem. Windhuk) – miasto położone w środkowej Namibii na wysokości 1655 m n.p.m., jest największym miastem w kraju i jego centrum politycznym, kulturalnym, gospodarczym, finansowym i społecznym. Stolica Namibii i regionu Khomas. Według spisu w 2023 roku liczy 486,2 tys. mieszkańców.

Wikipedia


windhucki

Windhuk (stolica Namibii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Windhuk, związany z Windhukiem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩntˈxut͡sʲci, AS: vʹĩntχucʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Windhuk mrz.

Wiktionary


windhuk

stolica Namibii; Windhoek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Namibii;

Wiktionary

Windhuk (ang. Windhoek, wym. ˈvɪnt.hʊk; afr. Windhoek, wym. ˈvəntˌɦuk; niem. Windhuk) – miasto położone w środkowej Namibii na wysokości 1655 m n.p.m., jest największym miastem w kraju i jego centrum politycznym, kulturalnym, gospodarczym, finansowym i społecznym. Stolica Namibii i regionu Khomas. Według spisu w 2023 roku liczy 486,2 tys. mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩntxuk, AS: vʹĩntχuk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. windhucki

Wiktionary


windować

wywindowywać; potocznie:
1. znacznie zwiększać ilość, jakość lub wartość czegoś;
2. powodować, że ktoś lub coś znajduje się dużo wyżej niż poprzednio


SJP.pl


windows

[czytaj: łindołs] klawisz na klawiaturze komputerowej, znajdujący się zwykle między lewym klawiszem Control a lewym klawiszem Alt; Windows, WinKey


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. najpopularniejszy system operacyjny dla komputerów osobistych

Wiktionary

Microsoft Windows (ang. windows „okna”, IPA: [maɪkɹoʊsɑːft ˈwɪndoʊz]) – rodzina systemów operacyjnych stworzonych przez firmę Microsoft. Systemy rodziny Windows działają na telefonach, smartfonach, serwerach, systemach wbudowanych oraz na komputerach osobistych, z którymi są najczęściej kojarzone.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) pot. Windowsy; środ. winda

Wiktionary


windowsowy

Windows [czytaj: łindołsowy]


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) inform. związany z systemem operacyjnym Windows, dotyczący tego systemu operacyjnego, z zainstalowanym systemem operacyjnym Windows

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌwʲĩndɔwˈsɔvɨ, AS: u̯ʹĩndou̯sovy

Wiktionary


windowsy

[czytaj: łindołs] klawisz na klawiaturze komputerowej, znajdujący się zwykle między lewym klawiszem Control a lewym klawiszem Alt; Windows, WinKey


SJP.pl


windowy

przymiotnik od: winda


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z windą, dotyczący windy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩnˈdɔvɨ, AS: vʹĩndovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winda ż., windziarz m., windziarka ż., windowanie n., wywindowanie n., windówka ż.

 czas. windować ndk., wywindować dk.

Wiktionary


windskat

[czytaj: łindskat lub łindskejt] windskating;
1. sport polegający na ślizganiu się po lodzie na desce wyposażonej w żagiel i płozy;
2. zabawa sportowa polegająca na jeździe po asfalcie na deskorolce zaopatrzonej w żagiel


SJP.pl


windskating

[czytaj: łindskejting] windskat;
1. sport polegający na ślizganiu się po lodzie na desce wyposażonej w żagiel i płozy;
2. zabawa sportowa polegająca na jeździe po asfalcie na deskorolce zaopatrzonej w żagiel


SJP.pl


windsor

[czytaj: łind-zor]
1. New Windsor; miasto w Anglii;
2. miasto w Kanadzie


SJP.pl

  • Windsor – miasto w Anglii, w hrabstwie Berkshire
    • Windsor – zamek królewski, rezydencja władców angielskich i brytyjskich
    • Windsor – nazwisko angielskiej linii dynastii Wettynów pochodzące od nazwy zamku królewskiego
  • Windsor – miejscowość w Anglii, w Kornwalii
  • Windsor – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Lincolnshire

Wikipedia


windsorowie

[czytaj: łind-zorowie] dynastia brytyjska


SJP.pl

Windsorowie (ang. House of Windsor) – panujący ród królewski w Zjednoczonym Królestwie i innych krajach Wspólnoty Narodów.

W 1901, po śmierci królowej Wiktorii, boczna linia rodu Saxe-Coburg i Gotha (sama będąca boczną gałęzią rodu Wettynów) zastąpiła dynastię hanowerską na tronie brytyjskim wraz z koronacją króla Edwarda VII, syna królowej Wiktorii i księcia Alberta von Sachsen-Coburg und Gotha. W lipcu 1917 z powodu antyniemieckich nastrojów w Wielkiej Brytanii podczas I wojny światowej nazwa domu królewskiego została zmieniona z niemieckobrzmiącego Saxe-Coburg and Gotha na bardziej angielskobrzmiące Windsor. Nazwa wzięła się od jednej z głównych siedzib królewskich, zamku w Windsorze. Od tego czasu pięciu brytyjskich monarchów wywodziło się z rodu Windsor: Jerzy V, Edward VIII, Jerzy VI, Elżbieta II i Karol III.

Wikipedia


windsorski

[czytaj: łindsorski]
1. przymiotnik od: Windsor (miasto w Kanadzie);
2. związany z dynastią Windsor


SJP.pl


windstar

[czytaj: łindstar] samochód typu Ford Windstar


SJP.pl


windsurfer

[czytaj: łindserfer] osoba uprawiająca sport wodny na specjalnej desce z żaglem; windsurfingowiec, deskarz (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. osoba uprawiająca windsurfing

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) sport. deska do windsurfingu

Wiktionary

Windsurfing (również żeglarstwo deskowe) – rodzaj żeglarstwa wodnego, uprawiany przy użyciu deski z żaglem. Dyscyplina ta klasyfikowana jest jako konkurencja żeglarska, rozgrywana na igrzyskach olimpijskich od 1984 roku w konkurencji mężczyzn i od 1992 roku w konkurencji kobiet. Obecna klasa olimpijska to iq foil, który polega na lewitowaniu nad wodą. Po raz pierwszy wejdzie do użytkowania na igrzyskach w roku 2024.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czasopismo publikuje rokrocznie ranking najlepszych miejsc dla windsurferów i kitesurferów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windsurfing mrz., windsurfingowiec mos.

:: fż. windsurferka ż.

 przym. windsurfingowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) windsurfingowiec

 (2.1) windsurfing

Wiktionary


windsurferka

[czytaj: łindserferka] kobieta uprawiająca sport wodny na specjalnej desce z żaglem; deskarka (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. kobieta uprawiająca windsurfing

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Portugalskiej windsurferce znowu się powiodło.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windsurfing mrz.

:: fm. windsurfer mos.

 przym. windsurfingowy

Wiktionary


windsurfing

[czytaj: łindserfing]
1. sport wodny uprawiany na specjalnej desce z żaglem;
2. specjalna deska z żaglem do uprawiania windsurfingu; windsurfer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. sport wodny, odmiana żeglarstwa uprawiana przy użyciu deski z niewielkim żaglem;

Wiktionary

Windsurfing (również żeglarstwo deskowe) – rodzaj żeglarstwa wodnego, uprawiany przy użyciu deski z żaglem. Dyscyplina ta klasyfikowana jest jako konkurencja żeglarska, rozgrywana na igrzyskach olimpijskich od 1984 roku w konkurencji mężczyzn i od 1992 roku w konkurencji kobiet. Obecna klasa olimpijska to iq foil, który polega na lewitowaniu nad wodą. Po raz pierwszy wejdzie do użytkowania na igrzyskach w roku 2024.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. windsurfingowiec mos., windsurfer m., windsurferka ż.

 przym. windsurfingowy

Wiktionary


windsurfingować

potocznie: pływać na nietonącej desce z niedużym żaglem


SJP.pl


windsurfingowiec

[czytaj: łindserfingowiec] osoba uprawiająca sport wodny na specjalnej desce z żaglem; windsurfer, deskarz (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. osoba uprawiająca windsurfing

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Taki wiatr nie robi na windsurfingowcach żadnego wrażenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windsurfer mos., windsurferka ż., windsurfing mrz.

 przym. windsurfingowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) windsurfer

Wiktionary


windsurfingowy

odnoszący się do windsurfingu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z windsurfingiem, dotyczący windsurfingiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zofia Klepacka niedawno cieszyła się z brązowego medalu londyńskich igrzysk w windsurfingowej klasie RS:X, a już myśli o kolejnych.

 (1.1) Nie wiem, czy windsurfingowy urlop na Helu byłby najlepszym pomysłem?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windsurfingowiec mos., windsurfer mos., windsurferka ż., windsurfing mrz.

Wiktionary


winduga

teren nad rzeką lub jeziorem, gdzie składa się drewno do spławu i zbija tratwy; binduga


SJP.pl

Polsce
  • Winduga – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Bobrowniki
  • Winduga – osada w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Sulejów
  • Winduga – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Magnuszew

Wikipedia


windykacja

1. dawniej: dochodzenie roszczeń, obrona konieczna, zemsta
2. dochodzenie własności za pomocą środków określonych w obowiązujących przepisach prawnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. przejmowanie majątku na drodze prawnej

Wiktionary

Windykacja (łac. vindicatio) – w znaczeniu dosłownym dochodzenie roszczeń, obrona konieczna, a nawet zemsta. Od czasów Cesarstwa Rzymskiego funkcjonowała instytucja prawna rei vindicatio, której zadaniem było dążenie do odzyskania rzeczy znajdującej się w posiadaniu osoby nieuprawnionej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Windykacja należności nie jest możliwa bez dostępu do danych objętych tajemnicą bankową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windykator m., windykatorka ż., windykowanie n.

 czas. windykować

 przym. windykacyjny

Wiktionary


windykacyjny

dotyczący windykacji


SJP.pl


windykator

osoba zajmująca się windykacją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, działająca w imieniu i na zlecenie wierzyciela, na podstawie upoważnienia, pełnomocnictwa, która wykonuje wszelkie, dozwolone prawem, czynności zmierzające do odzyskania należności od dłużnika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. windykacja ż.

Wiktionary


windykatorka

windykator


SJP.pl

Patrz:

windykator

windykować

wymuszać zwrot należności, ściągać długi na drodze polubownej lub sądowej


SJP.pl


windziarka

windziarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od windziarz

Wiktionary

Patrz:

windziarz

Przykłady

 (1.1) Jak tylko weszliśmy do kabiny, windziarka wdusiła przycisk i dźwig pomknął w górę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩɲˈd͡ʑarka, AS: vʹĩńʒ́arka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winda ż., windziarz mos., windowanie n., wywindowanie n., windówka ż.

 czas. windować ndk., wywindować dk.

 przym. windowy

Wiktionary


windziarski

przymiotnik od: windziarz


SJP.pl


windziarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mężczyzna obsługujący windę

 (1.2) środ. inform. użytkownik systemu operacyjnego Windows

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩɲd͡ʑaʃ, AS: vʹĩńʒ́aš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winda ż., windowanie n.

:: fż. windziarka ż.

 czas. windować ndk.

 przym. windziarski, windowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dźwigowy

Wiktionary


wineczko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. wino

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lepsze jest wineczko jako woda, / lepszo jest paniynka jako wdowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩˈnɛt͡ʃkɔ, AS: vʹĩnečko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wino n., winko n., winiarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winko

Wiktionary


winegret

vinaigrette;
1. sos przygotowywany z octu, oliwy, wody, czosnku, cukru itp.;
2. sałatka przyprawiona sosem o tej samej nazwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. sos sałatkowy przygotowany z oliwy i octu (najlepiej winnego) z dodatkiem soli, cukru, musztardy, cytryny i innych przypraw;

 (1.2) kulin. sałata lub sałatka z sosem winegret (1.1)

Wiktionary

Winegret lub vinaigrette (fr. vinaigre – ocet) – zimny sos pochodzący z kuchni francuskiej, przyrządzany z oliwy (3 części) i octu (1 część), które są dokładnie mieszane i ubijane do lekkiego zgęstnienia. Przyprawia się go pieprzem i solą, które lepiej jest dodać na początku do czystego octu, bo dodatek oliwy utrudnia rozpuszczanie się soli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wolę sałatę z winegretem niż ze śmietaną.

 (1.2) Jako przystawkę podano winegret.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩnɛˈɡrɛt, AS: vʹĩnegret

Wiktionary


winek

zdrobniale, pieszczotliwie o winie


SJP.pl


wineta

dawniej: winieta;
1. graficzny motyw ozdobny wykorzystywany na początku bądź końcu książki, czasopisma, rozdziału lub innego fragmentu tekstu;
2. naklejka umieszczana na pojeździe, będąca dowodem wniesienia opłaty za prawo do poruszania się określonymi drogami


SJP.pl

Wineta – legendarny gród i port z latarnią morską u ujścia Odry, duży ośrodek handlowy, pojawiający się po raz pierwszy w relacji Adama z Bremy. Dokładne położenie jest nieznane, ale na wyspie Wolin lub sąsiednich istniało miasto i ośrodek handlu.

Wikipedia


winfrey

[czytaj: ŁInfrej] nazwisko


SJP.pl


winfried

imię męskie


SJP.pl


winglet

niewielkie skrzydełko aerodynamiczne na końcu skrzydła samolotu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. krótkie skrzydełko na końcu skrzydła nośnego, ustawione pod pewnym kątem, poprawiające parametry aerodynamiczne samolotu;

Wiktionary

Winglet – skrzydełko aerodynamiczne, ustawione pod kątem na końcu skrzydła samolotu. Autorem wynalazku był pracujący dla NASA amerykański inżynier lotniczy Richard Whitcomb.

Jego zadaniem jest rozpraszanie wirów indukcyjnych powstających na końcówce płata, co znacząco wpływa na doskonałość, a co za tym idzie na zasięg oraz zużycie paliwa. Powietrze o wyższym ciśnieniu powstające pod płatem, przepływając wokół końcówki skrzydła nad jego górną powierzchnią, gdzie panuje podciśnienie, generuje wir, wywołujący dodatkowy opór, tzw. opór indukowany. Winglety mają również duży wpływ na wydłużenie efektywne skrzydeł. Dzięki nim lot jest bardziej komfortowy, ponieważ pomagają tłumić wibracje. Poprawiają też osiągi samolotów podczas startu, umożliwiając skrócenie rozbiegu. W nieznacznym stopniu przyczyniają się także do zmniejszenia hałasu podczas startu i podejścia do lądowania.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|winglet. → skrzydełko < etym|ang|wing|-let.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) winglet

* niemiecki: (1.1) Winglet

źródła.

== winglet (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) skrzydełko

 (1.2) lotn. winglet

odmiana.

 (1.1-2) lp. winglet; lm. winglets

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|winglet. → skrzydełko < etym|ang|wing|-let.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) winglet

* niemiecki: (1.1) Winglet

źródła.

== winglet (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) skrzydełko

 (1.2) lotn. winglet

odmiana.

 (1.1-2) lp. winglet; lm. winglets

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wingsuit

[czytaj: łingsut]
1. swobodne spadanie z dużej wysokości w specjalnym kombinezonie; wingsuiting;
2. kombinezon do swobodnego spadania z dużej wysokości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. rodzaj sportu ekstremalnego, w którym sportowcy skaczą w specjalnych kombinezonach z dużych wysokości, a następnie szybują, ślizgając się w powietrzu;

 (1.2) sport. kombinezon do wingsuitu (1.1)

Wiktionary

Wingsuiting, latanie w wingsuicie – sport ekstremalny, w którym skoczek ubrany w specjalny kombinezon skacze z dużej wysokości (z samolotu, szczytu urwiska, wysokiej budowli itp.), a następnie szybuje. Lot kończy się otwarciem spadochronu i lądowaniem. Sport ten powstał w latach dziewięćdziesiątych, wraz z wynalezieniem odpowiedniego kombinezonu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Adam uprawia wingsuit od zeszłego roku.

 (1.1) Coraz więcej osób interesuje się wingsuitem.

 (1.2) Amerykański skoczek spadochronowy Jeb Corliss planowaćanował wykonać pierwsze na świecie lądowanie w wingsuicie bez otwierania spadochronu.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wingsuiting

Wiktionary


wingsuiter

[czytaj: łingsuter] osoba uprawiająca sport ekstremalny polegający na swobodnym spadaniu z dużej wysokości w specjalnym kombinezonie


SJP.pl


wingsuiting

[czytaj: łingsuting] swobodne spadanie z dużej wysokości w specjalnym kombinezonie; wingsuit


SJP.pl

Wingsuiting, latanie w wingsuicie – sport ekstremalny, w którym skoczek ubrany w specjalny kombinezon skacze z dużej wysokości (z samolotu, szczytu urwiska, wysokiej budowli itp.), a następnie szybuje. Lot kończy się otwarciem spadochronu i lądowaniem. Sport ten powstał w latach dziewięćdziesiątych, wraz z wynalezieniem odpowiedniego kombinezonu.

Wikipedia


winiacz

potocznie: wino


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) slang. pot. wino

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idziesz na winiacza?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩɲat͡ʃ, AS: vʹĩńač

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wino

Wiktionary


winiaczek

zdrobnienie od: winiacz (tanie wino owocowe)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od winiak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winiak m.

Wiktionary


winiak

rodzaj napoju alkoholowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. wódka destylowana z wina, głównie gronowego;

Wiktionary

Brandy (pol. wypalanka, winiak) – napój alkoholowy (wytrawna wódka) destylowany z wina, głównie gronowego. Brandy może być destylowana również z wina owocowego, wówczas jednak powinna być odpowiednio oznaczona, np. Cherry Brandy – brandy wiśniowa itp.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wino n., winnica ż.

:: zdrobn. winiaczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wypalanka, brandy

Wiktionary


winiakowy

winiak


SJP.pl

Patrz:

winiak

winian

sól kwasu winowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. sól lub ester kwasu winowego

Wiktionary


winiarczyk

nazwisko


SJP.pl


winiarek

1. specjalna chłodziarka do wina;
2. przedsiębiorczyni produkująca wina, właścicielka winiarni lub sprzedawczyni win


SJP.pl


winiarka

1. specjalna chłodziarka do wina;
2. przedsiębiorczyni produkująca wina, właścicielka winiarni lub sprzedawczyni win


SJP.pl


winiarnia

1. wytwórnia wina;
2. lokal, w którym pije się wino;
3. dawniej: piwnica na wino


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. lokal, gdzie serwuje i sprzedaje się wino

 (1.2) wytwórnia wina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winiarz mos., wino

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piwnica win, bodega, współcz. winoteka, enoteka

Wiktionary


winiarski

dotyczący winiarza, winiarstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący winiarstwa, produkcji wina

Wiktionary

  • Bohdan Winiarski (1884-1969) – prawnik
  • Bolesław Winiarski (1925-2008) – ekonomista
  • Jakub Winiarski (ur. 1974) – poeta
  • Marek Winiarski (1955-2008) – gitarzysta
  • Marian Winiarski (ur. 1939) – nauczyciel
  • Michał Winiarski (ur. 1983) – siatkarz
  • Ryszard Winiarski (1936-2006) – malarz, scenograf

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pewien kompleks niższości wobec francuskiego szampana Włosi próbują nadrabiać mistrzostwem na innych polach winiarskiej twórczości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩˈɲarsʲci, AS: vʹĩńarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wino n., winko n., wińsko n., winiarstwo n., winiarz m.

 przym. winny

Wiktionary


winiarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wytwarzanie i pielęgnacja win

 (1.2) dział przemysłu obejmujący produkcję i pielęgnację win

Wiktionary

Winiarstwo – działalność polegająca na wytwarzaniu wina. Działalność winiarską można prowadzić w domu, w zakładach rzemieślniczych lub w zakładach przemysłowych. Gospodarstwa skupiające się na produkcji winogron i wina gronowego nazywa się winnicami.

Winiarstwo swoimi korzeniami sięga czasów prehistorycznych. Za ojczyznę winorośli uznaje się region Kaukazu, ponieważ pierwsze ślady produkcji wina pochodzą z Gruzji, sprzed około 6000 lat p.n.e.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲĩˈɲarstfɔ, AS: vʹĩńarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. winiarski, winny

 rzecz. wino n., winiarz mos.

Wiktionary


winiary

1. nazwa wielu wsi w Polsce;
2. nazwa wielu dzielnic polskich miast;
3. jezioro w Gnieźnie;
4. przedsiębiorstwo z branży spożywczej


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 11, w tym 5 podstawowych
  • Winiary – część miasta Głogówek
  • Winiary – część miasta Gniezno
  • Winiary – część miasta Kalisz
  • Winiary – część miasta Płock
  • Winiary – część miasta Poznań
  • Winiary – część miasta Warka
  • Winiary – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Pałecznica
  • Winiary – wieś w woj. małopolskim, w pow. wielickim, w gminie Gdów
  • Winiary – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Pińczów
  • Winiary – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Dwikozy
  • Winiary – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Gniezno

Wikipedia


winiarz

1. przedsiębiorca produkujący wina;
2. właściciel winiarni;
3. sprzedawca win


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaw. osoba produkująca wino

 (1.2) daw. właściciel winiarni

 (1.3) daw. amator win

Wiktionary

Winiarze (winiary) – książęca ludność służebna zajmująca się uprawą winorośli. Winiarze są często wymieniani w źródłach polskich i czeskich, a ponadto ich obecność poświadcza toponomastyka w postaci nazw miejscowych Winiary (w Polsce), a także Vinaře, Vinary, Winařice, Vinarovice (w Czechach i na Morawach).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Protest winiarzy z południa Francji nie został przez Paryż nawet zauważony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wineczko n., winiak mrz., winiarenka ż., winiarnia ż., winiarstwo n., winko n., wino n., wińsko n.

:: fż. winiarka ż.

 przym. winiarski, winny

 przysł. winiarsko

Wiktionary


winić

uznawać kogoś winnym, oskarżać, obwiniać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przypisywać komuś winę; oskarżać kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Winił sąsiada za wszystkie swoje niepowodzenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩɲit͡ɕ, AS: vʹĩńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winienie n., winowajca mos., przewinienie n., obwinienie n., obwinianie n., wina

 czas. obwiniać

Wiktionary


winicjusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Winicjusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, które wywodzi się od słowa vinum – „wino”. Imię to zyskało względną popularność w Polsce dzięki Quo vadis Henryka Sienkiewicza.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeklęta niech będzie chwila, w której Winicjusz wszedł w nasz dom!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩˈɲit͡sʲjuʃ, AS: vʹĩńicʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Winicjuszek m.

 przym. Winicjuszowy

Wiktionary


winicjuszek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Winicjusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Winicjuszku, pomóż babci wnieść sprawunki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Winicjusz m.

 przym. Winicjuszowy

Wiktionary


winicjuszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Winicjusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ligia nazbierała poziomek w Winicjuszowym zagajniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Winicjusz mos., Winicjuszek mos.

Wiktionary


winid

nazwisko, m.in. Bogodar Winid (1922-1996) - polski geograf i kartograf


SJP.pl


winidur

sztuczne tworzywo termoplastyczne


SJP.pl

Poli(chlorek winylu) (polichlorek winylu, PVC, PCW) – polimer syntetyczny z grupy polimerów winylowych, otrzymywany w wyniku polimeryzacji chlorku winylu. Stosowany do wytwarzania tworzyw sztucznych. Ma właściwości termoplastyczne, charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na działanie wielu rozpuszczalników.

Wikipedia


winidurowy

przymiotnik od: winidur


SJP.pl


winiec

owad z nadrodziny mszyc; filoksera


SJP.pl

W Polsce
  • Winiec – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Bisztynek
  • Winiec – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Miłomłyn
  • Winiec – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn, leżące na terenie Pojezierza Mazurskiego
Na Białorusi
  • Winiec – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie prużańskim, w sielsowiecie Linowo

Wikipedia


winiecki

nazwisko


SJP.pl


winien

czasownik modalny występujący w zdaniach wyłącznie w użyciu orzeczeniowym i tylko w połączeniu z bezokolicznikiem;
1. jest pożądane, żeby ktoś coś zrobił, wykonał, np.: Winien zapłacić czynsz.;
2. jest wskazane, żeby ktoś lub coś spełniało określone warunki, np.: Uczeń winien być grzeczny.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający jakieś zobowiązanie pieniężne do uregulowania, zapłaty

czasownik modalny

 (2.1) mieć obowiązek, powinność coś zrobić

 (2.2) musieć spełniać jakieś wymagania, warunki, kryteria

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesteś mi winien dziesięć złotych.

 (2.1) Nim siądziesz do stołu, winieneś umyć ręce.

 (2.2) Każdy, kto chce tam wejść, winien być ubrany elegancko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩɲɛ̃n, AS: vʹĩńẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winny, dłużny

 (2.1) powinien

Wiktionary


winienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|winić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. winić, winien

 przym. winien

Wiktionary


winieta

1. graficzny motyw ozdobny wykorzystywany na początku bądź końcu książki, czasopisma, rozdziału lub innego fragmentu tekstu;
2. naklejka umieszczana na pojeździe, będąca dowodem wniesienia opłaty za prawo do poruszania się określonymi drogami;
3. efekt ściemnienia na brzegach zdjęcia podczas naświetlania materiału fotograficznego w aparacie fotograficznym;
4. ozdobny nadruk na dawnych fotografiach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pasek tytułowy czasopisma

 (1.2) ozdobny drukarski ornament;

Wiktionary

  • winieta – ozdoba stosowana w drukarstwie
  • winieta – pasek tytułowy czasopisma
  • winieta – nalepka (najczęściej na szybę samochodu), stanowiąca dowód wniesienia opłaty
  • winieta (winietowanie) – wada obrazu fotograficznego
  • winieta – ozdobny nadruk na odwrocie tekturki, na którą naklejona jest fotografia
  • winieta (modelarstwo) – mniejsza forma dioramy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲĩˈɲɛta, AS: vʹĩńeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. winietka

 przym. winietowy

Wiktionary


winietowanie

efekt ściemnienia na brzegach zdjęcia podczas naświetlania materiału fotograficznego w aparacie fotograficznym; winieta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fot. fiz. zjawisko optyczne polegające na niedoświetleniu narożników kadru wynikające z niskiej jakości optyki, spowodowane zakłóceniem brzegów toru optycznego innymi elementami urządzenia (np. osłoną obiektywu) lub nieodpowiednim oświetleniem;

Wiktionary

Winietowanie – wada obrazu uzyskiwanego w urządzeniu optycznym polegająca na niedoświetleniu brzegów kadru, spowodowana niedoskonałością optyki urządzenia, zakłóceniem brzegów toru optycznego innymi elementami urządzenia lub też wywołana nieodpowiednim oświetleniem. W niektórych przypadkach winietowanie jest celowo wprowadzanym efektem artystycznym, mającym zwrócić uwagę na centralną część kadru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W przypadku winietowania spowodowanego samą optyką obiektywu, efekt winietowania maleje wraz ze wzrostem przysłony, a w obiektywach zmiennoogniskowych efekt winietowania maleje wraz ze wzrostem ogniskowej. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩɲɛtɔˈvãɲɛ, AS: vʹĩńetovãńe

Wiktionary


winietowy

przymiotnik od: winieta


SJP.pl


winifikacja

proces przemiany soku gronowego w wino na skutek fermentacji


SJP.pl

Wino – napój alkoholowy uzyskiwany w wyniku fermentacji moszczu winogronowego.

Istnieje wiele rodzajów win, co związane jest z mnogością odmian winorośli, oddziaływaniem środowiska na ich wzrost i różnymi technikami winifikacji (przekształcania winogron w wino). Można wyróżnić wina białe, różowe i czerwone. Ze względu na zawartość cukru można je podzielić na wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie. Mogą to być wina musujące lub niemusujące. Nauką zajmującą się produkcją wina jest enologia.

Wikipedia


winifikować

fermentując, przemieniać owoce winogrona w wino


SJP.pl


winifol

szkło z polichlorku winylu


SJP.pl


winileum

tkanina konopna lub jutowa pokryta z wierzchu warstwą zabarwionego i zmiękczonego polichlorku winylu; winyleum (częściej)


SJP.pl


winilit

tworzywo sztuczne otrzymywane w wyniku polimeryzacji chlorku i octanu winylu, stosowane do wyrobu materiałów izolacyjnych, ochronnych, opakowań itp.; winylit


SJP.pl


winion

tworzywo sztuczne na przędzę do wyrobu sieci


SJP.pl


wink

nazwisko


SJP.pl

Wink – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Teksas, w hrabstwie Winkler.

Wikipedia


winkelried

Arnold Winkelried ze Stans (XIV wiek) – średniowieczny bohater szwajcarski o kwestionowanej historyczności.

W bitwie pod Sempach wojsk szwajcarskich z wojskami habsburskimi księcia austriackiego Leopolda III Habsburga w 1386 roku Arnold Winkelried z okrzykiem „Droga dla Wolności!” ruszył do boju, kierując na siebie uderzenie przeciwników: chwycił kilka wrogich włóczni i wbił je we własną pierś. Czynem tym spowodował powstanie wyłomu w szykach bojowych nieprzyjaciela, dzięki czemu atak Szwajcarów zakończył się pokonaniem wrogich wojsk. Z powodu swojego czynu Winkelried uznawany jest za symbol poświęcenia własnego życia dla dobra ojczyzny. Przed bitwą miał wypowiedzieć słowa „Bracia, zadbajcie o moją żonę i dzieci”.

Wikipedia


winkelriedyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. koncepcja historyczna zakładająca walkę narodu polskiego za wolność innych ludów Europy;

Wiktionary

Winkelriedyzm – romantyczny nurt ideowy, którego nazwę utworzono od nazwiska Arnolda Winkelrieda – legendarnego bohatera, który w bitwie pod Sempach (1386) poprowadził wojska szwajcarskie do boju przeciwko Austriakom i poświęcił w nim własne życie: kierując w swe piersi nieprzyjacielskie kopie, stworzył wyłom w szeregach wroga i przyczynił się do zwycięstwa. Bohaterskiemu czynowi miał towarzyszyć okrzyk: „Droga dla Wolności!”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ważne jest to, że winkelriedyzm, będący raczej hybrydą mickiewiczowskiego mesjanizmu niż polemiką z nim, nie prowadzi w dramacie do zwycięstwa i zmartwychwstania, ani nie daje na nie nadziei.

Wiktionary


winkiel

1. róg domu lub ulicy; węgieł; narożnik;
2. dawniej: kąt prosty;
3. dawniej: kątownik, ekierka;
4. trójkąt jako oznaka na ubraniu więźnia obozów koncentracyjnych;
5. węgielnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. róg domu lub ulicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zza winkla wyskoczył umorusany dzieciak.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩŋʲcɛl, AS: vʹĩŋʹḱel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węgieł, róg

 (1.3) kątownik

 (1.4) gwara. więz. (więźniów polit.) encyklopedia w ośmiu tomach

Wiktionary


winkielak

przyrząd do składania linijek tekstu z czcionek; kątnik, wierszownik, kątownik


SJP.pl


winkler

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Kanadzie, w prowincji Manitoba;

Wiktionary

  • Winkler – miasto w Kanadzie

Osoby o tym nazwisku:

  • Henry Winkler – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
  • Irwin Winkler – amerykański producent i reżyser filmowy
  • Jacek Winkler – polski alpinista, działacz opozycyjny, partyzant, fotograf i dziennikarz
  • Kazimierz Winkler – polski literat, poeta, autor tekstów piosenek, tłumacz i rysownik
  • Marv Winkler – amerykański koszykarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aktor na stałe mieszka w Winkler w Kanadzie.

Wiktionary


winko

zdrobniale, pieszczotliwie o winie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od zob. wino.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩnkɔ, AS: vʹĩnko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winiarz mos., wino n., wineczko n., winkowanie n., wińsko n., winnica ż.

 czas. winkować

 przym. winiarski

Wiktionary


winkować

potocznie: pić wino


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pot. pić wino

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩŋˈkɔvat͡ɕ, AS: vʹĩŋkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winkowanie, winko

Wiktionary


winkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. picie wina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spożywanie natomiast truskawek bądź popijanie w trakcie „winkowania” soków potęguje tylko efekt ubytku wapnia ze szkliwa – jest to bowiem dodatkowy atak kwasu na nasze zęby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩŋkɔˈvãɲɛ, AS: vʹĩŋkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. winkować

 rzecz. winko

Wiktionary


winkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Winkowski (strona ujednoznaczniająca)
  • Tadeusz Winkowski – polski poligraf, wydawca i przedsiębiorca

Wikipedia


winkulacja

1. zabezpieczenie należności banku na towarze będącym w drodze;
2. uzależnienie wydania towaru od złożenia przez odbiorcę zabezpieczenia, gwarancji itp.


SJP.pl


winkulacyjny

dotyczący winkulacji


SJP.pl


winkulować

zabezpieczać należności banku na towarze będącym w drodze


SJP.pl


winkulum

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ent. wąski skleryt samców motyli, łączący się po stronie grzbietowej z tegumenem, a po brzusznej tworzący niekiedy sakus

 (1.2) ent. hipandrium muchówek z rodziny nazwa systematyczna|Calliphoridae|ref=tak.

Wiktionary

Winkulum (łac. vinculum) – u motyli jest to element samczych narządów genitalnych.

Winkulum to płytka genitalna w kształcie litery U. Połączona jest stawowo z tegumenem lub jego pedynkulusem. Środkowo-brzusznie tworzy sakus. Winkulum w całości stanowi "płytkę koksosternalną" dziewiątego segmentu odwłoka.

Wikipedia


winna

osoba ponosząca winę


SJP.pl

  • Winna – debiutancka płyta zespołu Chylińska
  • Winna – pierwszy singiel z albumu Winna zespołu Chylińska
  • (W)Inna? – czwarta płyta Ewy Farnej

2 miejscowości w Polsce:

  • Winna – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łagów
  • Winna – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Zaniemyśl

Zobacz też: Winna Góra, Winna Stara, Winna-Chroły, Winna-Poświętna, Winna-Wilki, Winna-Wypychy

Wikipedia


winnetou

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. film. postać literacka, bohater serii powieści Karola Maya;

Wiktionary

Winnetou – tytułowy (fikcyjny) bohater powieści niemieckiego pisarza Karola Maya oraz kilku innych jego przygodowych opowieści. Syn wodza Inczu-czuny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A tu stoi syn jego Winnetou, który pomimo młodości dokonał już więcej dzielnych czynów, niż dziesięciu starych wojowników przez całe życie.

Wiktionary


winnica

plantacja winorośli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Ukrainie:

Wiktionary

Winnica – miejsce, gdzie uprawia się winorośl z przeznaczeniem na wino, rodzynki oraz do bezpośredniej konsumpcji.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. winniczek mzw., winniczanin m., winniczanka ż.

 przym. winnicki

Wiktionary


winnicki

1. Winnica;
2. obwód winnicki - jeden z 24 obwodów Ukrainy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Winnicą, dotyczący Winnicy

Wiktionary

Winnicki (forma żeńska Winnicka) – nazwisko, według danych z roku 2000 używane przez 5073 Polaków, co dawało tysięczne miejsce wśród rankingu najpopularniejszych polskich nazwisk.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Winnica ż.

Wiktionary


winnicowy

winnica


SJP.pl

Patrz:

winnica

winniczak

zmrocznik winniczak - gatunek motyla z rodziny zawisakowatych


SJP.pl


winniczanin

1. mieszkaniec Winnicy (miasta na Ukrainie);
2. mieszkaniec Winnicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


winniczanka

1. mieszkanka Winnicy (miasta na Ukrainie);
2. mieszkanka Winnicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


winniczek

roślinożerny ślimak płucodyszny (Helix pomatia), zamieszkujący lasy i zadrzewienia środkowej i południowo-wschodniej Europy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. gatunek lądowego ślimaka;

Wiktionary

Ślimak winniczek (Helix pomatia) – gatunek lądowego ślimaka trzonkoocznego z rodziny ślimakowatych (Helicidae). Występuje w Europie, głównie południowo-wschodniej i centralnej. W Polsce pospolity niemal na całym niżu oraz pogórzu, w górach rzadszy, dochodzi tylko do regla dolnego. Zamieszkuje obszary o dużej wilgotności, lasy, parki, ogrody. Żywi się świeżymi liśćmi, stąd często uważany za szkodnika ogrodów. Zimuje w ściółce, ukryty pod roślinnością. Jest obojnakiem, kopuluje wiosną. Jaja składa w niewielkich dołkach w ziemi. Młode winniczki wylęgają się po około 3–5 tygodniach. Ślimak winniczek ma 54 chromosomy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wino n., winnica ż., Winniczka ż., Winniczki nmos., Winnica ż.

 przym. winniczkowy, winny

Wiktionary


winniczuk

nazwisko


SJP.pl


winniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: winny


SJP.pl


winnik

1. rodzaj pnączy z rodziny winoroślowatych;
2. dawniej: miotełka używana do chłostania w łaźni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. miotełka służąca do smagania plecyeców w łaźni

 (1.2) daw. osad, powstający na dnie beczek z winem

 (1.3) bot. rodzaj pnączy z rodziny winoroślowatych;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. posługacz smagający miotełką korzystających z łaźni

Wiktionary

Winnik (Ampelopsis Michaux) – rodzaj pnączy z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Liczy około 30 gatunków z centrum występowania (największym zróżnicowaniem) we wschodniej Azji, nieliczne gatunki występują w Azji południowo-wschodniej, w Ameryce Północnej i Środkowej. Niektóre gatunki uprawiane są jako pnącza ozdobne, w warunkach Europy Środkowej jednak przemarzają.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) chwostak, chróstak

Wiktionary


winnipeg

[czytaj: ŁInipeg] jezioro i miasto w Kanadzie


SJP.pl

Winnipeg – miasto w Kanadzie, stolica kanadyjskiej prowincji Manitoba. W 2004 r. liczyło 672 tys. mieszkańców.

Wikipedia


winnoczerwony

klejoporek winnoczerwony - gatunek grzyba z rodziny strocznikowatych


SJP.pl


winność

dawniej: powinność, obowiązek


SJP.pl


winny

dotyczący wina lub winorośli; przypominający wino


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest obarczony winą, będący sprawcą czegoś złego

 (1.2) muszący coś komuś oddać

 (1.3) być zobowiązanym do czegoś

 (1.4) dotyczący wina lub o cechach wina

Wiktionary

Winny (znany również pod nazwą WinNY) – japoński program typu peer-to-peer (P2P), umożliwiający udostępnianie i pobieranie plików.

Został zainspirowany głównymi zasadami, na których opiera się działanie sieci Freenet, a mianowicie: pełną anonimowością użytkowników i szyfrowaniem przesyłanej treści. Podczas gdy Freenet został zaimplementowany w języku Java, Winny został napisany w języku C++ jako aplikacja działająca pod systemem operacyjnym Windows.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sędzia orzekł, że podejrzany jest winny zarzucanych mu czynów.

 (1.2) Jesteś mi winny dziesięć złotych.

 (1.3) Ewa jest mi winna przeprosiny.

 (1.4) Najbardziej lubię winne jabłka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩnːɨ, AS: vʹĩ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 rzecz. wina ż., obwinianie, obwinienie, winna

 czas. obwiniać, obwinić

 (1.4)

 rzecz. wino n., winnica ż., winiarnia ż., winiarstwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) winien, powinien, dłużny

 (1.3) dłużny

Wiktionary


wino

1. napój alkoholowy otrzymywany w wyniku fermentacji alkoholowej miazgi lub soku z winogron (wino gronowe), a także z innych owoców, np. porzeczek, jabłek (wino owocowe);
2. pik w kartach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) enol. kulin. napój alkoholowy powstający dzięki fermentacji owoców;

 (1.2) butelka wina (1.1)

 (1.3) pot. karc. pik (kolor w kartach)

 (1.4) pot. winorośl

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od wina

Wiktionary

Wino – napój alkoholowy uzyskiwany w wyniku fermentacji moszczu winogronowego.

Istnieje wiele rodzajów win, co związane jest z mnogością odmian winorośli, oddziaływaniem środowiska na ich wzrost i różnymi technikami winifikacji (przekształcania winogron w wino). Można wyróżnić wina białe, różowe i czerwone. Ze względu na zawartość cukru można je podzielić na wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie. Mogą to być wina musujące lub niemusujące. Nauką zajmującą się produkcją wina jest enologia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wypiłem dziś lampkę czerwonego wina do obiadu.

 (1.3) Adrian idiotycznie zmarnował wina w brydżu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩnɔ, AS: vʹĩno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winnica ż., winiak m., winiarz m., winiarstwo n.

:: zdrobn. winko n., wineczko n.

:: zgrub. wińsko n.

 przym. winny, winiarski

Wiktionary


winobluszcz

drzewiaste pnącze z rodziny winoroślowatych, uprawiane jako roślina ozdobna


SJP.pl

Winobluszcz, dzikie wino (Parthenocissus Planch.) – rodzaj silnie rosnących pnączy należących do rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Obejmuje 13–15 gatunków. Większość (10 z nich) występuje w Azji wschodniej i południowej od Pakistanu po Japonię z centrum zróżnicowania w Chinach, gdzie obecnych jest 9 gatunków, z czego 6 jest endemitami tego kraju. W Ameryce Północnej występują trzy gatunki rodzime. Rośliny te występują na terenach skalistych i w lasach, wspinając się w nich wysoko na drzewa.

Wikipedia


winobranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zbiór owoców winorośli

 (1.2) okres zbierania winogron

Wiktionary

Winobranie, zbiór winogron – jeden z najważniejszych etapów produkcji wina. Zbiór winogron następuje w momencie osiągnięcia przez nie odpowiedniego poziomu dojrzałości związanej z zawartością cukrów, kwasów i tanin. Winobranie na półkuli północnej odbywa się zwykle między sierpniem a październikiem; na półkuli południowej – między lutym a kwietniem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ze stryjem udaliśmy się wczesnym rankiem na winobranie.

 (1.2) Na winobranie zjeżdżają się na wieś do babci wszyscy bliscy krewni, część pomaga przy zbiorach, a część przygotowuje beczki, bukłaki, słoje i butelki na wino i inne przetwory gronowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔˈbrãɲɛ, AS: vʹĩnobrãńe

Wiktionary


winodajny

dawniej: taki, z którego otrzymuje się wino


SJP.pl


winodań

drzewo z rodziny palm, rosnące na obszarach sawannowych


SJP.pl

Wikipedia


winograd

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. bot. zob. winorośl.

 (1.2) daw. zob. winnica. (ogród, sad winny)

 (1.3) daw. zob. winogrono.

 (1.4) daw. zob. wino.

Wiktionary

  • Winograd – wieś w Bułgarii, w obwodzie wielkotyrnowskim, w gminie Strażica
  • Winograd – wieś na Ukrainie, obwód iwanofrankowski, rejon kołomyjski (dawniej powiat tłumacki)
  • Winograd – wieś na Ukrainie, obwód iwanofrankowski, rejon horodeński (dawniej powiat kołomyjski)
  • Winograd – wieś na Ukrainie, obwód czerkaski, rejon łysiański (dawniej powiat zwinogródzki)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kraina nie była pustynna: jak okiem sięgnąć, widniały w niej doliny i wzgórza, porosłe ślicznymi kępami drzew, wokół których wiły się pnącze, zwoje bluszczu i winogradu zwieszały się ze skał.

 (1.1) …dom Winicjusza przybrany był istotnie w zieleń mirtową i bluszcze, z których poczyniono upięcia na ścianach i nad drzwiami. Kolumny okręcono zwojami winogradu.

 (1.1) …udały się do łaźni, gdzie Akte, wykąpawszy Ligię, zaprowadziła ją na śniadanie, a potem do ogrodów pałacowych (…) Ligia po raz pierwszy w życiu widziała te wspaniałe ogrody, pełne cyprysów, pinij, dębów, oliwek i mirtów, wśród których bielił się cały lud posągów, błyszczały spokojne zwierciadła sadzawek, kwieciły się całe gaiki róż zraszanych pyłem fontann, gdzie wejścia do czarownych grot obrastał bluszcz lub winograd, gdzie na wodach pływały srebrne łabędzie, a wśród posągów i drzew chodziły przyswojone gazele z pustyń Afryki i barwne ptactwo sprowadzane ze wszystkich znanych krain świata.

 (1.3) Dawny, zapomniany bóg… Mithras! Władca, od którego woli zależy barwa młodych listeczków, kiście zbóż, kielichy kwiatów na tej całej cudownej ziemi… Boski ogrodnik! On, który sprawia, że owoc gruszki dojrzewa, że jabłka wonne wyciekają z żył prętów, że czerwienieją pod zwiędłymi liśćmi, zwiędłymi tak samo, jak więdnie piękna matka z nienasyconej miłości dla czerstwego synka… On sprawia, że ciemne śliwki okrywa cudowna, jedyna barwa, a winograd zwisa z wątłego szczepu i ciąży, jakby się kłonił do snu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩˈnɔɡrat, AS: vʹĩnograt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-4) stpol. winohrad

Wiktionary


winogradow

Winogradow, Виноградов, niem. Winogradow, ang. i fr. Vinogradov – rosyjskie nazwisko

  • Aleksandr Winogradow (1905–1964) – radziecki dowódca wojskowy, kontradmirał Marynarki Wojennej ZSRR i Marynarki Wojennej PRL.
  • Anatolij Winogradow (1888–1946) – rosyjski i radziecki pisarz i historyk literatury
  • Boris D. Winogradow (1903–1938) – funkcjonariusz INO (wywiadu) OGPU i NKWD, wykładowca Instytutu Czerwonej Profesury
  • Boris S. Winogradow (1891–1958) – rosyjski i radziecki zoolog, specjalista z zakresu paleontologii, ekologii i zoogeografii gryzoni, teriolog
  • Iwan Winogradow (1891–1983) – rosyjski matematyk, jeden z twórców analitycznej teorii liczb
  • Pawieł Winogradow (ur. 1953) – rosyjski inżynier i kosmonauta.
  • Władimir Winogradow (1882–1964) – rosyjski i radziecki lekarz, osobisty lekarz Stalina, aresztowany

Wikipedia


winogrodnictwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. uprawa i hodowla winorośli;

 (1.2) dział rolnictwa obejmujący uprawę i hodowlę winorośli

Wiktionary

Winogrodnictwo – specjalistyczna dziedzina ogrodnictwa, pokrewna sadownictwu, zajmująca się wyłącznie uprawą winorośli. W odróżnieniu od enologii, zajmuje się zagadnieniami związanymi z uprawą krzewów winnych, a nie przetwórstwem alkoholowym.

Winogrodnictwo jest znane od starożytności, gdy w rejonie Morza Śródziemnego uprawiano krzewy winorośli i zakładano winnice.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Winogrodnictwo w Polsce nigdy nie było bardzo popularne.

 (1.1) Winogrodnictwo i winiarstwo skupione jest dziś w rękach osób prywatnych, prowadzących swą działalność samodzielnie lub przy pomocy członków rodzin i rzadko zatrudniających osoby trzecie.

 (1.2) Uczestnicy zdobyli nowe umiejętności w zakresie winiarstwa i winogrodnictwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔɡrɔdʲˈɲit͡stfɔ, AS: vʹĩnogrodʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winogrodnik m., winogrodniczka ż.

 przym. winogrodniczy

Wiktionary


winogrodniczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej zajmująca się uprawą winnicy

 (1.2) specjalistka w zakresie winogrodnictwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔɡrɔdʲˈɲit͡ʃka, AS: vʹĩnogrodʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winogrodnictwo n.

:: fm. winogrodnik mos.

 przym. winogrodniczy

Wiktionary


winogrodnik

dawniej: hodowca winorośli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się uprawą winnicy

 (1.2) specjalista w zakresie winogrodnictwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Święty Urban jest patronem winogrodników, winiarzy, winnej latorośli i winnic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔˈɡrɔdʲɲik, AS: vʹĩnogrodʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winogrodnictwo n.

:: fż. winogrodniczka ż.

 przym. winogrodniczy

Wiktionary


winogrodzki

nazwisko


SJP.pl


winogronko

zdrobnienie od: winogrono


SJP.pl


winogrono

jagoda winorośli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. owoc winorośli

 (1.2) pot. ogrod. krzew winorośli

Wiktionary

Winogrona, winne jagody – owoce (jagody) roślin z rodziny winoroślowatych, głównie winorośli właściwej (w ścisłym znaczeniu pojedynczy owoc to winna jagoda, a winogrono to ich groniaste skupienie).Winogrona można jeść na surowo lub można je przetwarzać. Główne produkty spożywcze uzyskiwane z winogron to: dżem, sok, galaretka, wino, wyciąg z pestek winogron, rodzynki, ocet winny i olej z pestek winogron.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię zielone winogrona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔˈɡrɔ̃nɔ, AS: vʹĩnogrõno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winogrodnik mos., winogroniarnia ż.

 przym. winogronowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winorośl

Wiktionary


winogronowy

przymiotnik od: winogrono


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący winogron (winorośli i owoców)

 (1.2) przyrządzony, zrobiony z winogron, z dodatkiem winogron

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔɡrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: vʹĩnogrõnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winogrono n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gronowy

Wiktionary


winoholiczka

kobieta uzależniona od wina, lubiąca pić wino


SJP.pl


winoholik

żartobliwie: osoba uzależniona od wina, lubiąca pić wino


SJP.pl


winomat

automat do sprzedaży wina


SJP.pl


winona

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w USA

Wiktionary

  • Winona – legendarna indiańska księżniczka

Miejscowości w USA:

  • Winona – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Logan
  • Winona – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Winona
  • Winona – miasto w stanie Missisipi, w hrabstwie Montgomery
  • Winona – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Shannon
  • Winona – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Osage
  • Winona – miejscowość w stanie Teksas, w hrabstwie Smith
  • Winona – miasto w stanie Arizona

Wikipedia


winopicie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żart. raczenie się winem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Resztę wakacji spędzili na codziennym winopiciu.

Wiktionary


winorośl

pnącze występujące w wielkiej liczbie odmian i gatunków; jedna z najdłużej uprawianych roślin, ceniona za jagody, które są wyśmienitymi owocami deserowymi oraz doskonałym materiałem do produkcji soków i win


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) enol. ogrod. bot. krzew o długich pędach i owocach zebranych w kiście.

Wiktionary

Winorośl (Vitis L.) – rodzaj pnączy z wąsami czepnymi z rodziny winoroślowatych, obejmujący 76 gatunków. Występują one w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, nieliczne rosną także w strefie subtropikalnej. Największe zróżnicowanie gatunkowe jest na obszarze Chin (30 endemitów) oraz we wschodniej części Ameryki Północnej. Rośliny te rosną na terenach skalistych w formacjach zaroślowych i leśnych, nierzadko wspinając się w nich wysoko na drzewa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲĩˈnɔrɔɕl̥, AS: vʹĩnorośl̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. winoroślowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winogrono

Wiktionary


winoroślowate

rodzina roślin z rzędu winoroślowców


SJP.pl

Winoroślowate (Vitaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu winoroślowców. Obejmuje 16–17 rodzajów z ok. 955 gatunkami łączonymi w dwie podrodziny. Rośliny te są obecne na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, nie występują naturalnie w północnej części Ameryki Północnej, Europy i Azji oraz na rozległych obszarach pustynnych. Najwięcej przedstawicieli rośnie w strefie międzyzwrotnikowej.

Wikipedia


winoroślowaty

o cechach winoroślowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


winoroślowce

rząd roślin okrytonasiennych


SJP.pl

Winoroślowce (Vitales Reveal) – rząd roślin okrytonasiennych wyróżniony m.in. w systemach Reveala i APG. We współczesnych ujęciach obejmuje zwykle jedną rodzinę winoroślowatych Vitaceae, czasem z wyodrębnianą z niej rodziną nałużynowatych Leeaceae. Rośliny tu zaliczane dawniej włączane były zwykle do rzędu szakłakowców (np. w systemie Cronquista z 1981).

Wikipedia


winoteka

miejsce do przechowywania wina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce przechowywania wina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zejdę do winoteki po wino do kolacji.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) enoteka, winiarnia

Wiktionary


winotrysk

dawniej: słup wina tryskający z fontanny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. słup tryskającego wina

Wiktionary


winów

Winów (dodatkowa nazwa w j. niem. Winau) – część miasta Opole w województwie opolskim.

Miejscowość wraz z jej obrębem ewidencyjnym włączono do Opola 1 stycznia 2017. Przed włączeniem miejscowość była wsią w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.

Od 1950, jako miejscowość, należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Wikipedia


winowaćca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. winowajca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔˈvat͡ɕt͡sa, AS: vʹĩnovaćca

Wiktionary


winowajca

osoba winna złego czynu, która dopuściła się występku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, kto zawinił, kto popełnił występek, kto zrobił coś złego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom.

 (1.1) Trzeba jak najszybciej znaleźć winowajcę i go ukarać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔˈvajt͡sa, AS: vʹĩnovai ̯ca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wina ż.

:: fż. winowajczyni ż.

 czas. winić ndk., zawinić dk., obwinić dk., obwiniać ndk.

 przym. winny

Wiktionary


winowajczyni

kobieta, która zawiniła, popełniła występek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która jest odpowiedzialna za zrobienie czegoś złego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲĩnɔvajˈt͡ʃɨ̃ɲi, AS: vʹĩnovai ̯čńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winowajca

Wiktionary


winowiec

członek WiN-u (Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość"); WiN-owiec


SJP.pl


winówka

rodzaj beczki


SJP.pl


winowno

  • Winowno – była osada w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Kotla
  • Winowno – wieś w woj. śląskim, w pow. myszkowskim, w gminie Koziegłowy

Wikipedia


winowy

kwas winowy - organiczny związek chemiczny występujący w owocach


SJP.pl


winozbiór

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. zbieranie winogron

 (1.2) daw. plon winobrania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas winozbioru wszyscy synowie zakasują rękawy.

 (1.2) Obfity winozbiór raduje właścicieli winnicy.

Wiktionary


winoznawca

specjalista w dziedzinie nauki o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnolog, enolog


SJP.pl


winoznawczy

związany z nauką o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnologiczny, enologiczny


SJP.pl


winoznawstwo

nauka o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnologia, enologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. nauk. wiedza o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina, obejmująca również zagadnienia jego chemii, mikrobiologii oraz analizy

 (1.2) eduk. kierunek studiów obejmujący zagadnienia związane z winoznawstwem (1.1)

Wiktionary

Enologia (z gr. oínos = wino + lógos = nauka) – dział nauki zajmujący się kwestiami związanymi z produkcją wina; inaczej ojnologia lub winoznawstwo.

Dziedzinami pokrewnymi dla enologii są sommelierstwo, kiperstwo, winogrodnictwo czy ampelografia. W odróżnieniu od winogrodnictwa, skupiającego się na zagadnieniach uprawy winorośli, enologia zajmuje się zagadnieniami związanymi m.in. z:

  • przetwórstwem owoców winorośli;
  • sposobami określania składu poszczególnych gatunków wina;
  • procesami produkcji wina;
  • sposobami przechowywania wina;
  • zasadami degustacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Szkoły wyższe prowadzą też kursy z zakresu winoznawstwa, cieszące się sporą popularnością.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. winoznawczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) enologia, ojnologia

Wiktionary


winpocetyna

lek wpływający na krążenie krwi w mózgu


SJP.pl

Winpocetyna – organiczny związek chemiczny, pochodna eburnameniny, alkaloidu barwinka pospolitego, lek wpływający na krążenie krwi w mózgu.

Wikipedia


wiński

Wińsko


SJP.pl

Patrz:

Wińsko

wińsko

1. zgrubienie od: wino;
2. potocznie: tanie, marne wino; alpaga, bełt, jabol, pryta, siara, mózgotrzep


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. wino

Wiktionary

Wińsko (niem. Winzig, tuż po zakończeniu II wojny światowej Winiec) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wińsko. Siedziba gminy Wińsko.

Dawniej miasto; uzyskało lokację miejską w 1285 roku, utraciło prawa miejskie w 1945 roku. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Wińsko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Wikipedia

Patrz:

Wińsko

Przykłady

 (1.1) Premier, gdy był młody, pił wińska z gwinta i ćmił marychę, a przy okazji kłócił się z żoną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲĩj̃skɔ, AS: vʹĩĩ ̯sko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wino n., winko n., winiarz mos.

 przym. winiarski

Wiktionary


winsok

moszcz utrwalony dodatkiem spirytusu rektyfikowanego; półprodukt używany głównie do wyrobu wódek gatunkowych; mors owocowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. sok owocowy poddany dojrzewaniu

Wiktionary

Mors owocowy (winsok) – utrwalony spirytusem rektyfikowanym sok owocowy (moszcz), wykorzystywany jako półprodukt do produkcji wódek owocowych.

Zgodnie z przepisami Ustawy o napojach spirytusowych (2002), jest półproduktem służącym do wyrobu napojów spirytusowych, w postaci utrwalonego alkoholem etylowym soku z owoców (surowego lub rozcieńczonego soku wcześniej zagęszczonego), zawierającym objętościowo co najmniej 16, a najwyżej 20% alkoholu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Napijesz się jeszcze trochę winsoku?

Wiktionary


winston

imię


SJP.pl

Osoby

  • Winston Churchill

Produkty

  • Winston (papierosy)

Miejsca

Miejscowości w USA:

  • Winston – jednostka osadnicza w stanie Floryda, w hrabstwie Polk
  • Winston – wieś w stanie Missouri, w hrabstwie Daviess
  • Winston – jednostka osadnicza w stanie Montana, w hrabstwie Broadwater
  • Winston – jednostka osadnicza w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Sierra
  • Winston – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Douglas

Wikipedia


winszować

książkowo:
1. składać komuś życzenia; życzyć;
2. składać komuś gratulacje; gratulować


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) składać życzenia

 (1.2) składać gratulacje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩw̃ˈʃɔvat͡ɕ, AS: vʹĩũ̯šovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powinszować

 rzecz. winszowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) życzyć

 (1.2) gratulować

Wiktionary


winszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|winszować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. winszować ndk.

Wiktionary


wint

dawna gra w karty przy użyciu całej talii, zbliżona do brydża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) karc. dawna gra karciana, podobna do brydża i wista

Wiktionary

Wint – dawna odmiana brydża popularna w imperium rosyjskim do rewolucji bolszewickiej. Wywodziła się z wista i w porównaniu do innych jego odmian była bardzo zaawansowana i innowacyjna. Nazwa w języku rosyjskim oznacza śrubę i pochodziła stąd, że okrążenia licytacji przywodziły na myśl obroty śruby:

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wint (język staro-wysoko-niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wiatr

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲĩnt, AS: vʹĩnt

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wint (język staro-wysoko-niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wiatr

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


winter

[czytaj: łinter] nazwisko


SJP.pl

Geografia Stanów Zjednoczonych:

  • Winter – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Sawyer
  • Winter – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Sawyer
  • Winter (ang. Winter Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Sawyer

Wikipedia


winterowate

o cechach winterowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Winterowate (Winteraceae R. Br. ex Lindl.) – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu kanellowców (Canellales). Obejmuje 105 gatunków klasyfikowanych w zależności od ujęcia (węższego lub szerszego rodzaju Zygogynum) w 4 do 9 rodzajach. Większość przedstawicieli rośnie w Australazji i przyległych wyspach (od Nowej Kaledonii i Nowej Zelandii po Filipiny i Borneo). Na kontynentach amerykańskich (od Meksyku po Ekwador i Wenezuelę oraz we wschodniej Brazylii, w Chile i na archipelagu Juan Fernández) występują gatunki z rodzaju Drimys. Monotypowy rodzaj Takhtajania (z gatunkiem T. perrieri) jest endemiczny dla Madagaskaru. Rośliny te zasiedlają głównie tereny górskie w strefie tropikalnej i wilgotne lasy strefy umiarkowanej. Kwiaty w rodzaju zacierp zapylane są przez chrząszcze, w rodzaju Zygogynum – przez chrząszcze, motyle i wciornastki, w rodzaju Tasmannia przez muchówki, a u Pseudowintera bywają także samopylne.

Wikipedia


winterowaty

o cechach winterowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


winterthur

Winterthur (fr. Winterthour, lat. Vitudurum) – miasto i gmina (Politische Gemeinde) w północnej Szwajcarii, w kantonie Zurych, siedziba administracyjna okręgu (Bezirk) Winterthur. Leży nad rzekami Töss i Eulach. Powierzchnia miasta wynsoi 68,07 km².

Wikipedia


winterthurski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Winterthurem, dotyczący Winterthuru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Winterthur mrz.

Wiktionary


winyl

nienasycony rodnik organiczny o dwóch atomach węgla w cząsteczce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. substancja zawierająca rodniki powstałe poprzez oderwanie atomów wodoru od cząsteczek etenu

 (1.2) pot. muz. płyta winylowa

Wiktionary

  • grupa winylowa
  • winyl – potoczne określenie tworzywa sztucznego polichlorku winylu
  • winyl – potoczne określenie płyty gramofonowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsze krążki z winylu trafiły na rynek w połowie XX wieku.

 (1.2) Marcel kocha trzeszczące winyle odziedziczone po swoim dziadku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. diwinyl mrz.

 przym. winylowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) płyta winylowa

Wiktionary


winyleum

tkanina konopna lub jutowa pokryta z wierzchu warstwą zabarwionego i zmiękczonego polichlorku winylu; winileum (rzadko)


SJP.pl


winylit

tworzywo sztuczne otrzymywane w wyniku polimeryzacji chlorku i octanu winylu, stosowane do wyrobu materiałów izolacyjnych, ochronnych, opakowań itp.; winilit


SJP.pl


winylobenzen

związek aromatyczny z alkenowym łańcuchem bocznym, używany do produkcji polistyrenu i kauczuku syntetycznego; styren


SJP.pl

Styren (winylobenzen) – organiczny związek chemiczny, węglowodór aromatyczny z alkenowym łańcuchem bocznym. Jest związkiem wyjściowym do produkcji polistyrenu.

Wikipedia


winylon

polialkohol winylu, włókno sztuczne otrzymywane z polioctanu winylu, odporne na ścieranie, działanie kwasów i zasad, dobrze barwiące się


SJP.pl


winylopirolidon

w chemii: płynna substancja otrzymywana w wyniku kondensacji acetylenu i pirolidonu, używana w różnych procesach kopolimeryzacji


SJP.pl


winylowy

przymiotnik od: winyl


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z winylem, dotyczący winylu, zrobiony z winylu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. winyl mrz.

Wiktionary


wio

potocznie:
1. wykrzyknik, zawołanie mające pobudzić zwierzę w zaprzęgu do ruszenia się z miejsca;
2. w użyciu czasownikowym: o rozpoczęciu podróży, udaniu się dokądś, wyjściu skądś, np.: A teraz wio do domu!


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) komenda do jazdy w przód dla konia w zaprzęgu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wio! — zawołał woźnica i strzelił z bata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ, AS: vʹi ̯o

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naprzód

Wiktionary


wiocha

zgrubienie od: wieś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od: wieś

 (1.2) pejor. wieś

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przejeżdżaliśmy przez jakąś wiochę, gdy zabrakło nam paliwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiok mos., wieś ż., wiochna ż.

Wiktionary


wiochman

wiochmen, wsiok, wsiór, wsiur, wieśniak, czereśniak; pogardliwie:
1. człowiek pochodzący ze wsi lub mieszkający na wsi;
2. człowiek prymitywny, nieumiejący się odpowiednio zachować w towarzystwie


SJP.pl


wiochmen

wiochman, wsiok, wsiór, wsiur, wieśniak, czereśniak; pogardliwie:
1. człowiek pochodzący ze wsi lub mieszkający na wsi;
2. człowiek prymitywny, nieumiejący się odpowiednio zachować w towarzystwie


SJP.pl


wiochna

dawniej: urodziwa dziewczyna, zwłaszcza wiejska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. ładna dziewczyna, szczególnie mieszkanka wsi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiocha ż.

Wiktionary


wiodący

najważniejszy, najistotniejszy


SJP.pl


wiola

viola;
1. dawny instrument muzyczny smyczkowy o wielu odmianach (viola d'amore, viola da braccio, viola da gamba, viola di bordone), podobny do skrzypiec;
2. instrument smyczkowy o 4 strunach, strojony o kwintę niżej od skrzypiec; altówka


SJP.pl

Wiola – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego (gr. íon, łac. viola - "fiołek") używane w Polsce już w średniowieczu. Z historycznego punktu widzenia imię Wioleta stanowi zdrobnienie od Wioli. Imię z pisownią przez "V" otrzymało negatywną opinię Rady Języka Polskiego.

Wikipedia


wiolaksantyna

Wiolaksantyna, E161e – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Naturalny, pomarańczowy barwnik spożywczy, występujący w kwiatach fiołków (Viola).

Ksantofile są częścią aparaty fotosyntetycznego roślin wyższych, mogą być zarówno barwnikami pomocniczymi absorbującymi energię świetlną, jak i elementami strukturalnymi kompleksów zbierających światło. Energia wzbudzenia może być przenoszona z wiolaksantyny z wydajnością około 54%. Także u glonów stwierdzono przyczynianie się wiolaksantyny do absorpcji świata.

Wikipedia


wiolantron

policykliczny diketon, barwnik kadziowy; stosowany do barwienia i drukowania włókien celulozowych; dwubenzantron


SJP.pl


wioleciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wiolety lub z nią związany


SJP.pl


wiolencja

dawniej: bezprawie, przemoc, gwałt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. przemoc

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔˈlɛ̃nt͡sʲja, AS: vʹi ̯olncʹi ̯a

Wiktionary


wioleta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wioleta, Wioletta – imię żeńskie pochodzenia włoskiego. Włoska Violetta, której jest spolszczeniem, stanowi zdrobnienie wł. imienia Viola, z łac. „fiołek” (zob. też Wiola). W Polsce Wioletta należy do imion nowych, pojawiła się w XIX wieku, w polskiej literaturze po raz pierwszy w Kordianie Juliusza Słowackiego. Imię to spotykane bywa w Polsce również w formie Violetta, jednakże forma ta ma negatywną opinię Rady Języka Polskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲjɔˈlɛta, AS: vʹi ̯oleta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: war. Wioletta ż.

:: zdrobn. Wioletka ż., Wiola ż., Wiolka ż., Wiolcia ż., Wiolusia ż., Wiolunia ż.

 przym. przest. gwara. Wiolecin

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Wioletta; zdrobn. Wioletka, Wiola, Wiolka, Wiolcia, Wiolusia, Wiolunia

Wiktionary


wioletka

zdrobnienie od: Wioleta (imię żeńskie)


SJP.pl


wioletta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wioleta, Wioletta – imię żeńskie pochodzenia włoskiego. Włoska Violetta, której jest spolszczeniem, stanowi zdrobnienie wł. imienia Viola, z łac. „fiołek” (zob. też Wiola). W Polsce Wioletta należy do imion nowych, pojawiła się w XIX wieku, w polskiej literaturze po raz pierwszy w Kordianie Juliusza Słowackiego. Imię to spotykane bywa w Polsce również w formie Violetta, jednakże forma ta ma negatywną opinię Rady Języka Polskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z panią Wiolettą pracującą u mojego poprzedniego pracodawcy dobrze się znałem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: war. Wioleta ż.

:: zdrobn. Wioletka ż., Wiola ż., Wiolka ż., Wiolcia ż., Wiolusia ż., Wiolunia ż., Wioleczka ż., Wioletteczka ż., Wiolettka ż., Wiolettusia ż., Wiolettunia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wioleta, Violetta, Wiola

Wiktionary


wiolin

1. górna część muzycznej skali dźwiękowej, obejmująca w przybliżeniu skalę dźwiękową skrzypiec oraz dźwięki wyższe;
2. partia prawej ręki w grze na instrumentach klawiszowych


SJP.pl


wiolinista

muzyk grający na skrzypcach; skrzypek


SJP.pl


wiolinistka

wiolinista


SJP.pl

Patrz:

wiolinista

wiolinistyczny

wiolinistyka


SJP.pl

Patrz:

wiolinistyka

wiolinistyka

sztuka artystyczna gry na skrzypcach


SJP.pl

Wiolonistyka – dział muzykologii zajmujący się badaniem muzyki instrumentalnej dla instrumentów strunowych-smyczkowych oraz tymi instrumentami, ich budową, techniką i brzmieniem, a także historią ich wykształcenia się.

Wikipedia


wiolinowy

przymiotnik od: wiolin


SJP.pl


wioliny

1. górna część muzycznej skali dźwiękowej, obejmująca w przybliżeniu skalę dźwiękową skrzypiec oraz dźwięki wyższe;
2. partia prawej ręki w grze na instrumentach klawiszowych


SJP.pl


wiolistka

wiolista


SJP.pl

Patrz:

wiolista

wiolonczela

smyczkowy instrument o czterech strunach strojonych w kwintach, opierany o podłoże; cello


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instrument smyczkowy, większy od altówki i mniejszy od kontrabasu;

Wiktionary

Wiolonczela (wł. violoncello, skrót: vc.) – tenorowo-basowy instrument muzyczny strunowy z grupy smyczkowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Instrumentalista wybrał wiolonczelę jako najbardziej odpowiedni instrument.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɔlɔ̃n͇ˈt͡ʃɛla, AS: vʹi ̯olõṇčela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiolonczelista m., wiolonczelistka ż., czelista m., czelistka ż., wiola ż.

 przym. wiolonczelowy, wiolinowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. wiolonczelista m., wiolonczelistka ż., czelista m., czelistka ż., wiola ż.

 przym. wiolonczelowy, wiolinowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|violoncello.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cello, violoncello

* baskijski: (1.1) txelo, biolontxelo

* białoruski: (1.1) віяланчэль ż.

* bułgarski: (1.1) виолончело n., чело n.

* duński: (1.1) cello w., violoncel w.

* esperanto: (1.1) violonĉelo

* francuski: (1.1) violoncelle m.

* grenlandzki: (1.1) agiarsuaq

* hiszpański: (1.1) violonchelo m.

* interlingua: (1.1) violoncello

* irlandzki: (1.1) dordveidhil ż.

* islandzki: (1.1) selló n., knéfiðla ż.

* kaszubski: (1.1) wiolonczela ż.

* kataloński: (1.1) violoncel m.

* koreański: (1.1) 첼로

* niemiecki: (1.1) Violoncello n., Cello n.

* nowogrecki: (1.1) βιολοντσέλο n.

* rosyjski: (1.1) виолончель ż.

* szwedzki: (1.1) cello w., violoncell w.

* ukraiński: (1.1) віолончель ż.

* węgierski: (1.1) cselló, gordonka, kisbőgő

* włoski: (1.1) violoncello m.

źródła.

== wiolonczela (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. wiolonczela

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wiolonczelista

muzyk grający na wiolonczeli; czelista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk, który gra na wiolonczeli

Wiktionary

Wiolonczela (wł. violoncello, skrót: vc.) – tenorowo-basowy instrument muzyczny strunowy z grupy smyczkowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poszukiwany wiolonczelista na czteromiesięczny kontrakt na statek – możliwość pracy na stałe, wysokie zarobki, pobyt na statku bez kosztów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɔlɔ̃n͇t͡ʃɛˈlʲista, AS: vʹi ̯olõṇčelʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiolonczela ż., wiola ż., czelistka ż., czelista m.

:: fż. wiolonczelistka ż.

 przym. wiolonczelowy, wiolinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czelista

Wiktionary


wiolonczelistka

kobieta grająca na wiolonczeli; czelistka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na wiolonczeli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszyscy znają piosenkę o wiolonczelistce, a czy jest też jakaś piosenka o akordeonistce?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɔlɔ̃n͇t͡ʃɛˈlʲistka, AS: vʹi ̯olõṇčelʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiolonczela ż., wiola ż., czelistka ż., czelista m.

:: fm. wiolonczelista m.

 przym. wiolonczelowy, wiolinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czelistka

Wiktionary


wiolonczelowy

przymiotnik od: wiolonczela


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) muz. związany z wiolonczelą; grany na wiolonczeli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiolonczela ż., wiolonczelista mos., wiolonczelistka ż., czelista mos., czelistka ż., wiola ż.

 przym. wiolinowy

Wiktionary


wiomycyna

antybiotyk przeciwgruźliczy, który podaje się domięśniowo


SJP.pl


wionąć

książkowo:
1. o wietrze: wiać, zawiać;
2. o zapachu, cieple itp.: być przenoszonym, zostać przeniesionym;
3. o stanach uczuciowych itp.: dawać, dać się odczuć


SJP.pl


wiór

1. drobna część materiału, powstała jako odpad przy obróbce skrawaniem; długie, spiralnie zwinięte pasemko;
2. zwykle w l.mn.: produkowane na potrzeby przemysłowe lub do opakowań, długie pasemka drewna wytwarzane na skrawarkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. spiralne pasemko powstałe jako odpad przy obróbce wiórowej;

 (1.2) archeol. odłupek kamienny, którego długość przekracza dwukrotnie szerokość;

Wiktionary

  • Wiór – odpad powstający podczas obróbki skrawaniem
  • Wiór – w archeologii: odłupek kamienny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po heblowaniu desek, musieliśmy uprzątnąć wióry z ziemi.

 (1.2) Wióry były wytwarzane w paleolicie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiórkarka ż., wiórołup m., wiórowanie n., wiórnik m.

:: zdrobn. wiórek m.

 czas. wiórować ndk.

 przym. wiórowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) strużka

Wiktionary


wióreczek

zdrobnienie od: wiórek


SJP.pl


wiorek

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały, podłużny kawałek czegoś, zazwyczaj starty lub zestrugany

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjurɛk, AS: vʹi ̯urek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiór m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płatek

Wiktionary


wiórkarka

1. maszyna do wytwarzania płatków mydlanych z dużych bloków mydła;
2. obrabiarka skrawająca cienkie wióry


SJP.pl


wiórkarnia

1. obrabiarka skrawająca cienkie wióry;
2. maszyna produkująca płatki mydlane z dużych bloków mydła


SJP.pl


wiórkiewicz

nazwisko


SJP.pl


wiórkować

czyścić drewnianą podłogę, ścierając jej powierzchnię wiązką stalowych wiórków


SJP.pl


wiórkownik

1. narzędzie do obróbki wykańczającej kół zębatych
2. nóż do ręcznego strugania wygarbowanych skór


SJP.pl


wiórkowy

przymiotnik od: wiórek


SJP.pl


wiórnik

rodzaj struga


SJP.pl


wiórować

skrawać maszynowo drewno


SJP.pl


wiórownica

obrabiarka do kół zębatych


SJP.pl


wiórowy

przymiotnik od: wiór


SJP.pl


wiórołup

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) iron. marny stolarz lub cieśla

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zakładzie stolarskim zatrudniano samych wiórołupów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiór mrz.

Wiktionary


wiorsta

dawna rosyjska jednostka długości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miar. dawna rosyjska jednostka długości, równa około 1067 metrów

Wiktionary

Wiorsta (ros. верста́ wierstá, lm. вёрсты wiórsty) – dawna (niemetryczna) rosyjska miara długości. Wielkość tej jednostki miary była zróżnicowana, zależała bowiem od długości sążnia. Prawo Imperium Rosyjskiego ustanowiło system miar w 1835 i wiorsta (liczona jako 500 sążni) stanowiła równowartość 1,0668 km. Wiorsta była stosowana także na części ziem polskich – w Królestwie Polskim (Kongresówce) od 1849 do wprowadzenia systemu metrycznego w 1918. 7 wiorst, czyli 7146 metrów, stanowiło 1 milę polską (mila 7-wiorstowa). „Słownik ilustrowany języka polskiego” Michała Arcta (1916) określał wielkość wiorsty jako 1064,5 metra.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiorstowy

Wiktionary


wiorstowy

wiorsta


SJP.pl

Patrz:

wiorsta

wioś

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska


SJP.pl


wioseczka

zdrobnienie od: wioska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wioska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔˈsɛt͡ʃka, AS: vʹi ̯osečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiowy mos., wioska ż., wieś ż., wsiok mos., wioszczyna ż.

 przym. wioskowy, wsiowy

Wiktionary


wiosenka

zdrobnienie od: wiosna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wiosna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyszła wiosenka, z kwiatów wonią miłą, / przeprosiła zimę, że jej rok nie było.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosna ż., Wiosna ż., wiosennisko n., wiosnówka ż.

 przym. wiosenny, przedwiosenny

 przysł. wiosennie, wiosną, wiosenno

Wiktionary


wiosennie

przysłówek

 (1.1) typowo dla wiosny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zrobiło się wiosennie, na dachu klekotał bociek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiosna ż., wiosennisko n., wiosnówka ż., wiosenka ż., wiosna ż., wiosenność ż.

 przym. wiosenny, przedwiosenny

 przysł. wiosną, wiosenno

Wiktionary


wiosenniej

stopień wyższy od przysłówka: wiosennie


SJP.pl


wiosenność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wiosenne; cecha tych, którzy są wiosenni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiosenny

 przysł. wiosennie

Wiktionary


wiosenny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający związek z wiosną, dotyczący wiosny, mający miejsce wiosną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obudziło nas wiosenne słońce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔˈsɛ̃nːɨ, AS: vʹi ̯os•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosna ż., wiosenka ż., wiosenność ż.

 przysł. wiosennie, wiosną

 przym. wczesnowiosenny

Wiktionary


wiosełko

zdrobnienie od: wiosło


SJP.pl


wioska

1. mała wieś
2. mieszkańcy wioski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielka wieś

 (1.2) grupa mieszkańców niewielkiej wsi

Wiktionary

Miejscowości w Polsce
  • Wioska – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Niechlów
  • Wioska – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Syców
  • Wioska – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Skępe
  • Wioska – część wsi Prawdowo, w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mikołajki
  • Wioska – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. grodziskim, w gminie Rakoniewice
  • Wioska – część miasta Nasielska

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po chleb trzeba było jeździć do najbliższej wioski.

 (1.1) W wiosce mieszkało trzydzieści rodzin chłopskich, a nad nimi panował… straszny, bezlitosny głód.

 (1.2) Przed domem sołtysa zebrała się cała wioska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔska, AS: vʹi ̯oska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiowy mos., wioseczka ż., wieś ż., wieśniak mos., wieśniaczka ż., wsiok mos., wioszczyna ż.

 przym. wioskowy, wsiowy, wieśniaczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osada

Wiktionary


wioskowy

przymiotnik od: wioska


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wioską, dotyczący wioski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W świetlicy odbywają się zebrania wioskowej społeczności.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wsiowy mos., wsiok mos., wioseczka ż., wioska ż.

 przym. wiejski, wsiowy

Wiktionary


wioślak

owad z podrzędu pluskwiaków żyjący w wodzie


SJP.pl


wioślakowate

rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków


SJP.pl

Wioślakowate (Corixidae) – rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych, jedyna z monotypowej nadrodziny Corixoidea.

Są to pluskwiaki wodne żyjące w wodach słodkich. Znanych jest ponad 600 gatunków wioślaków. Samce wioślakowatych wydają niekiedy dźwięki o głośności 99,2 dB przypominające ćwierkanie (99% mocy dźwięku jest tłumione przez wodę). Wioślakowate bywają w związku z tym nazywane cykadami wodnymi.

Wikipedia


wioślakowaty

o cechach wioślakowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl


wioślarek

drobny skorupiak słodkowodny; wioślarka


SJP.pl


wioślarka

1. kobieta, która wiosłuje;
2. kobieta uprawiająca zawodowo wioślarstwo;
3. drobny skorupiak słodkowodny; wioślarek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. kobieta uprawiająca wioślarstwo; taka, która wiosłuje

 (1.2) zool. drobny skorupiak słodkowodny mający dwuczęściową skorupkę i rozwiniętą drugą parą czułków służących do pływania;

Wiktionary

  • kobieta uprawiająca wioślarstwo
  • wioślarki – grupa drobnych skorupiaków słodkowodnych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wioślarka posługuje się dwoma wiosłami osadzonymi w dulkach, siedząc plecyecami do kierunku ruchu łodzi.

 (1.2) Wioślarka pływa przy użyciu drugiej pary czułków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̇ɕˈlarka, AS: vʹi ̯ȯślarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wioślarstwo n., wiosłowanie n.

:: fm. wioślarz m.

 przym. wioślarski, wiosłowy

Wiktionary


wioślarki

1. kobieta, która wiosłuje;
2. kobieta uprawiająca zawodowo wioślarstwo;
3. drobny skorupiak słodkowodny; wioślarek


SJP.pl

Wioślarki (Cladocera) – monofiletyczna grupa drobnych, głównie słodkowodnych skorupiaków zasiedlających strefę pelagiczną, przydenną (niektóre gatunki żyją zagrzebane w osadach dennych) lub litoralną zbiorników wodnych.

Wikipedia


wioślarski

dotyczący wioślarza, wiosłowania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wioślarstwa i wioślarzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Związek Sokolstwa Polskiego, tradycyjnie uprawiający gimnastykę zbiorową, zaczął także formować sekcje wioślarskie, kolarskie, jeździeckie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wioślarstwo n., wioślarz m., wioślarka ż., wiosłowanie n.

 czas. wiosłować ndk.

Wiktionary


wioślarstwo

dyscyplina sportów wodnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. dyscyplina sportowa obejmująca wyścigi sportowych łodzi wiosłowych;

Wiktionary

Wioślarstwo – niegdyś odmiana transportu (wodnego), współcześnie dyscyplina sportowa polegająca na wprowadzeniu w ruch łodzi pływającej po wodzie przy użyciu siły mięśni wioślarza używającego wioseł jako dźwigni prostej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wioślarstwo polega na wprawianiu łodzi w ruch przy pomocy dwóch wioseł z jednym piórem, opartych na dulkach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲjɔ̇ɕˈlarstfɔ, AS: vʹi ̯ȯślarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wioślarz mos., wioślarka ż., wiosłowanie n.

 czas. wiosłować ndk.

 przym. wioślarski, wiosłowy

Wiktionary


wioślarz

1. ten, kto wiosłuje;
2. sportowiec uprawiający wioślarstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. ktoś uprawiający wioślarstwo

 (1.2) ktoś, kto wiosłuje

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) sport. środ. przyrząd treningowy, na którym ćwiczy się w sposób przypominający wiosłowanie

Wiktionary

Wioślarstwo – niegdyś odmiana transportu (wodnego), współcześnie dyscyplina sportowa polegająca na wprowadzeniu w ruch łodzi pływającej po wodzie przy użyciu siły mięśni wioślarza używającego wioseł jako dźwigni prostej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wioślarz posługuje się dwoma wiosłami osadzonymi w dulkach, siedząc tyłem do kierunku ruchu łodzi.

 (2.1) Ćwiczenia na wioślarzu pomagają zmniejszyć ilość tkanki tłuszczowej, wysmuklić sylwetkę, zwalczyć cellulit, a także pozytywnie wpływają na samopoczucie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔ̇ɕlaʃ, AS: vʹi ̯ȯślaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wiosełko n., wioślarstwo n., wiosłowanie n.

:: fż. wioślarka ż.

 czas. wiosłować ndk.

 przym. wioślarski, wiosłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) wiosła

Wiktionary


wiosna

jedna z pór roku


SJP.pl

przysłówek czasu

 (1.1) w czasie trwania wiosny

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: wiosna

Wiktionary

Wiosna − jedna z czterech pór roku w przyrodzie klimatu umiarkowanego. Charakteryzuje się umiarkowanymi temperaturami powietrza z rosnącą średnią dobową oraz umiarkowaną ilością opadu atmosferycznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiosną na łąkach kwitną prymulki.

 (2.1) Z każdą wiosną piękniejesz, kochanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔsnɔ̃w̃, AS: vʹi ̯osnõũ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosna, wiosenka

 przym. wiosenny

 przysł. wiosennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na wiosnę

Wiktionary


wiośnianka

pieśń liryczna wyrażająca uczucia młodej niewiasty


SJP.pl


wiośniany

1. poetycko: dotyczący młodego wieku
2. przestarzałe: dotyczący wiosny


SJP.pl


wiosnówka

Wikipedia


wioszczyna

mała uboga wioska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pejor. lekcew. lub pogard. mała wieś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieś ż., wioska ż., wioseczka ż.

Wiktionary


wiosło

1. długi kij zakończony z jednej lub z obu stron płaskimi łopatami, na które woda działa siłą oporu będącą jednocześnie siłą napędową niewielkiej jednostki pływającej;
2. potocznie o łyżce, zazwyczaj dużej;
3. potocznie o gitarze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spłaszczony i rozszerzony u końca (lub obu końców) kij służący do nadawania biegu łodzi oraz kierowania nią;

 (1.2) łow. noga ptaka wodnego

 (1.3) gwara muzyków rockowych gitara elektryczna

 (1.4) pot. żart. łyżka

Wiktionary

Wiosło – ręczny pędnik łodzi wykonany z drewna, tworzyw sztucznych, lekkich stopów metali lub kombinacji tych materiałów. Ze względu na budowę wiosła dzieli się na:

  • jednopiórowe (szalupowe);
  • jednopiórowe (pagaj, kanadyjskie);
  • dwupiórowe – kajakowe;
  • pychowe (z okutym piórem).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hanna chwyciła za wiosła, a ja oddałem się kąpieli słonecznej.

 (1.2) Kaczka puściła w ruch swoje wiosła i prędko się oddaliła.

 (1.3) Ten facet gra na wiośle jak opętany.

 (1.4) Chłopcy chwycili za wiosła, jakby nie jedli od miesiąca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲjɔswɔ, AS: vʹi ̯osu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosłowanie n., wioślarstwo n., wioślarz m., wioślarka ż.

 czas. wieźć, wiosłować ndk.

 przym. wiosłowy, wioślarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. rudel

Wiktionary


wiosłonóg

rodzaj płazów z rodziny nogolotkowatych


SJP.pl


wiosłonogi

o cechach wiosłonogich (rząd ptaków)


SJP.pl


wiosłonogie

rząd ptaków, gniazdowników, doskonale pływających i nurkujących (należą tu między innymi: fregaty, pelikany, kormorany); rudłonogie, pełnopłetwe, pelikanowe


SJP.pl


wiosłonos

gatunek słodkowodnej ryby jesiotrokształtnej; wieloząb


SJP.pl

Wiosłonos amerykański, wieloząb, wiosłonos (Polyodon spathula) – gatunek słodkowodnej ryby jesiotrokształtnej z rodziny wiosłonosowatych. Jedyny przedstawiciel rodzaju Polyodon.

Wikipedia


wiosłonose

rodzina ryb z rzędu jesiotrokształtnych; wiosłonosowate, łyżkowce


SJP.pl


wiosłonosowate

rodzina ryb z rzędu jesiotrokształtnych; łyżkowce, jesiotry wiosłonose


SJP.pl

Wiosłonosowate, łyżkowce, jesiotry wiosłonose (Polyodontidae) – rodzina słodkowodnych, rzadziej słonawowodnych ryb promieniopłetwych z rzędu jesiotrokształtnych (Acipenseriformes). Występują w Ameryce Północnej. Są poławiane dla smacznego mięsa.

Wikipedia


wiosłonosowaty

o cechach wiosłonosowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


wiosłonosy

o cechach wiosłonosych (rodzina ryb)


SJP.pl


wiosłować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) sport. wykonywać wiosłami ruchy łodzi lub kajaka w celu nadania im biegu i kierunku

 (1.2) ornit. (o ptakach wodnych) poruszać kończynami ciało zanurzone w wodzie, nadając mu pęd

 (1.3) żart. szybko jeść płynny posiłek łyżką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trudno między nimi wiosłować, lecz Indianie pokonują bez wysiłku wszystkie przeszkody, omijając zwinnie wysepki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wiosłowanie n., wiosłówka ż., wioślarz mos./mzw.

 przym. wiosłowaty, wiosłowy, wioślarski

Wiktionary


wiosłowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wiosłować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲjɔswɔˈvãɲɛ, AS: vʹi ̯osu̯ovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wioślarz m., wioślarka ż., wioślarstwo n.

 czas. wiosłować ndk., powiosłować

 przym. wioślarski, wiosłowy, wiosłowaty

Wiktionary


wiosłowaty

taki, który kształtem przypomina wiosło - na końcu płaski, rozszerzający się


SJP.pl


wiosłówka

potocznie: łódź wiosłowa


SJP.pl


wiosłowy

przymiotnik od: wiosło


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) poruszany wiosłami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosło n., wiosłowanie n., wioślarstwo n., wioślarka ż., wioślarz mos.

 czas. wiosłować ndk.

Wiktionary


wiotcej

stopień wyższy od przysłówka: wiotko


SJP.pl


wiotczeć

tracić jędrność, sprężystość


SJP.pl


wiotki

niesztywny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) łatwo wyginający się, z łatwością się odkształcający

 (1.2) pozbawiony jędrności, napięcia

 (1.3) bardzo szczupły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stoisz się kołysząc, wiotka jarzębino….

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiotkość ż.

 czas. wiotczeć ndk., zwiotczeć dk.

 przysł. wiotko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) giętki

 (1.2) sflaczały, zwiotczały

Wiktionary


wiotkość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wiotkie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiotki

Wiktionary


wiotszy

stopień wyższy od przymiotnika: wiotki; bardziej wiotki


SJP.pl


wipler

nazwisko


SJP.pl


wipo

skrót od: World Intellectual Property, Światowa Organizacja Praw Autorskich; organizacja broniąca własności intelektualnych


SJP.pl

Wipo, Wippo, Wipon (zm. po 1046) – pisarz, kronikarz, prezbiter cesarskiej kapeli dworskiej za czasów dynastii salickiej.

Wikipedia


wipolan

handlowa nazwa włókien białkowych produkowanych w Polsce


SJP.pl


wipsowo

Wipsowo (niem. Wieps) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


wir

1. szybki ruch obrotowy gazu lub cieczy wokół jakiejś osi, miejsce występowania takiego ruchu;
2. przenośnie: natłok różnych spraw, wydarzeń,
3. ruch po linii kolistej, obracanie się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szybki ruch obrotowy wody lub powietrza wokół osi

 (1.2) miejsce, w którym powstaje ruch wirowy

 (1.3) poruszanie się po drodze kolistej lub obracanie się wokół własnej osi

 (1.4) przen. natłok wydarzeń, różnych spraw wymagających intensywnego, szybkiego działania

Wiktionary

Fizyka i meteorologia

  • wir – pojęcie z zakresu dynamiki płynów
  • wir potencjalny (pseudowir) – pojęcie z zakresu dynamiki płynów
  • wir – pojęcie z zakresu meteorologii, lokalne zaburzenie wiatru
  • wir pyłowy (wir piaskowy) – pojęcie z zakresu meteorologii
  • wir polarny – niż baryczny o charakterze cyklonu, związany z obszarem biegunowym planety

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲir, AS: vʹir

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirówka ż.

 przym. wirowy

Wiktionary


wirakocza

1. (hiszp. Viracocha) bóg Inków, stwórca i organizator świata;
2. miano używane przez Inków wobec konkwistadora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rel. hist. ajmarski i inkaski bóg stworzyciel;

Wiktionary

Wirakocza, Viracocha, Apu Qun Tiqsi Wiraqutra (ajm., kecz. Człowiek z Morskiej Piany) – ajmarski bóg stwórca świata, nauczyciel, prawodawca, ojciec Słońca i Księżyca, nazywany Wielkim, Wszechwiedzącym, Potężnym, Starcem Niebios, wyobrażany pod postacią brodatego, białego człowieka, utożsamiany z bogiem Pacha Kamaqiem oraz Kon-Tiki. Jego małżonką była bogini morza Mama Cocha. Po podboju Ajmarów przez Inków przyjęty również do panteonu inkaskiego i z nim powszechnie kojarzony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O ile stwórca świata Inków, Wirakocza, był bogiem abstrakcyjnym, o tyle słońce, realne i widoczne, uznawano za rzeczywistego opiekuna państwa i ludu.

Wiktionary


wiral

ciekawa lub śmieszna treść (np. filmik, zdjęcie, slogan), która bardzo szybko rozprzestrzenia się w internecie; viral


SJP.pl


wiralność

wiralny


SJP.pl

Patrz:

wiralny

wiralny

wiral


SJP.pl

Patrz:

wiral

wiralowy

wiral, np. marketing wiralowy


SJP.pl


wiraszka

nazwisko


SJP.pl


wiraż

zakręt drogi, toru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zakręt drogi, szosy, toru, bieżni itp., w kształcie łuku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiraʃ, AS: vʹiraš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirażowanie n.

 czas. wirażować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zakręt

Wiktionary


wirażka

potocznie: osoba dobrze bawiąca się na alkoholowych przyjęciach, spotkaniach towarzyskich, często czyimś kosztem; cwaniak na imprezie


SJP.pl


wirażować

w branży filmowej: koloryzować filmy czarno-białe


SJP.pl


wirażowanie

w branży filmowej: koloryzować filmy czarno-białe


SJP.pl


wirażowy

wiraż


SJP.pl

Patrz:

wiraż

wirczyk

pierwotniak z podgromady wieńcorzęsych, występujący w około 100 gatunkach w wodach zasobnych w pokarm, np. w ślimaki, żywiący się szczątkami organicznymi i bakteriami


SJP.pl

Wirczyk (Vorticella) – rodzaj organizmów należących do typu orzęsków. Do rodzaju tego należą gatunki podobne kształtem do odwróconego dzwonu. Wirczyki występują w wodach słodkich i słonych. Osiągają wielkość 50 μm - 200 μm bez nóżki. Przyczepiają się do podłoża za pomocą długiej kurczliwej nóżki. Posiadają rzęski, za pomocą których mogą się poruszać lub naganiać pokarm. Wirczyki są drapieżnikami, odżywiają się glonami i bakteriami. Mogą prowadzić osiadły tryb życia na powierzchni roślin i zwierząt (np. larw ważek).

Wikipedia


wirek

1. niewielkie, drapieżne zwierzę, żyjące przeważnie w wodzie, o wydłużonym i spłaszczonym ciele, pokrytym nabłonkiem z rzęskami;
2. zdrobnienie od: wir


SJP.pl

Wirek (niem. Antonienhütte; do 1948 Nowa Wieś) – dzielnica Rudy Śląskiej, którą według danych z 2006 roku zamieszkiwało 20 595 osób.

Herb Nowej Wsi (Wirku) przedstawia osełkę, strug i kowadło.

Wikipedia


wiremia

w medycynie: okres w przebiegu zakażenia wirusowego, w którym wirusy krążą we krwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. obecność wirusów we krwi;

Wiktionary

Wiremia – stan definiowany jako obecność we krwi mogących się namnażać wirusów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiˈrɛ̃mʲja, AS: vʹirmʹi ̯a

Wiktionary


wireonek

wireonek czerwonooki - egzotyczny ptak wędrowny, zalatujący do Polski


SJP.pl


wireonkowate

o cechach wireonkowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

Wireonkowate (Vireonidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około sześćdziesięciu gatunków.

Wikipedia


wireonkowaty

o cechach wireonkowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


wirescencja

w botanice: przybieranie zielonej barwy przez organizmy roślinne; zazielenianie


SJP.pl


wirgilia

imię żeńskie


SJP.pl

Wirgilia, Wergilia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Imię pochodzi od rzymskiego rodu Wirgiliuszów, Wergiliuszów. Wśród patronów tego imienia znajduje się św. Wirgiliusz z Arles, który imieniny obchodzi 5 marca.

W Polsce imię rzadkie. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 7 kobiet o imieniu Wirgilia nadanym jako imię pierwsze oraz 5 kobiet z imieniem Wirgilia jako drugim.

Wikipedia


wirgiliusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wirgiliusz (także Wergiliusz) – imię męskie pochodzenia łacińskiego od rzymskiego rodu Virgilius (pol. Wirgiliusz, Wergiliusz). Zazwyczaj wymienia się dwóch świętych o tym imieniu: biskupa Salzburga i biskupa z Arles.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲirʲˈɟilʲjuʃ, AS: vʹirʹǵilʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Wirgilia ż.

 przym. Wirgiliuszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wergiliusz

Wiktionary


wirgiliuszek

zdrobnienie od: Wirgiliusz (imię męskie)


SJP.pl


wirgiliuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wirgiliuszka lub z nim związany


SJP.pl


wirgiliuszostwo

Wirgiliusz z małżonką; Wirgiliuszostwo


SJP.pl


wirgiliuszowie

Wirgiliusz z małżonką; Wirgiliuszostwo


SJP.pl


wirgiliuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wirgiliusza lub z nim związany


SJP.pl


wirginalista

osoba grająca na wirginale - małym angielskim klawesynie


SJP.pl


wirginalistka

wirginalista


SJP.pl

Patrz:

wirginalista

wirginał

klawiszowy instrument muzyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. dawny instrument muzyczny, mała odmiana klawesynu popularna w XVI i XVII wieku;

Wiktionary

Wirginał – mały instrument muzyczny, odmiana klawesynu mająca jedną strunę na nutę zamiast dwóch. Był również lżejszy, często wykonywano go tylko jako pudło bez nóg. Do gry kładziono go na stole, biurku lub toaletce, bowiem był to instrument przeznaczony dla panien – stąd nazwa. Jego skala obejmuje 4 oktawy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wirginia ż.

Wiktionary


wirgińczyk

mieszkaniec Wirginii (stanu w USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wirginii

Wiktionary

  • Wirgińczyk – powieść amerykańskiego pisarza Owena Wistera

Ekranizacje:

  • Wirgińczyk – amerykański film z 1914
  • Wirgińczyk – amerykański film z 1929
  • Wirgińczyk – amerykański film z 1946
  • Wirgińczyk – amerykański serial telewizyjny z (1962–1971)

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wirginia ż.

:: fż. Wirginka ż.

 przym. wirginijski

Wiktionary


wirginia

1. dawny gatunek taniego tytoniu;
2. dawny gatunek cygar wyprodukowanych wirginii - taniego tytoniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan w Stanach Zjednoczonych;

Wiktionary

Wirginia (ang. Virginia), wymowa polska: [virginia] – stan w Stanach Zjednoczonych na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego. Prawie dwie trzecie Wirginii jest zalesione, a branże związane z lasami zapewniają 17 mld dolarów rocznego przychodu dla gospodarki Wirginii (2% PKB), oraz ponad 100 tys. miejsc pracy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z Wirginią graniczy Dystrykt Kolumbii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirgińczyk mos., wirginał mrz., Wirginka ż.

 przym. wirginijski

Wiktionary


wirginijski

[czytaj: wirdżinijski] przymiotnik od: Wirginia (stan w USA)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wirginią, dotyczący Wirginii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirginia ż., Wirgińczyk mos., Wirginka ż.

Wiktionary


wirginiusz

imię męskie


SJP.pl

Wirginiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, pochodzi od nazwy rzymskiego rodu Wirginiuszów.

Żeńska forma: Wirginia.

Wirginiusz imieniny obchodzi: 22 kwietnia.

Wikipedia


wirginiuszek

zdrobnienie od: Wirginiusz (imię męskie)


SJP.pl


wirginiuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wirginiuszka lub z nim związany


SJP.pl


wirginiuszostwo

Wirginiusz z małżonką; Wirginiuszowie


SJP.pl


wirginiuszowie

imię męskie


SJP.pl


wirginiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wirginiusza lub z nim związany


SJP.pl


wirginka

mieszkanka Wirginii (stanu w USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wirginii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirginia ż.

:: fm. Wirgińczyk mos.

 przym. wirginijski

Wiktionary


wirginowo

Wirginowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Zabytkiem wsi znajdującym się w gminnej ewidencji zabytków jest figura Najświętszego Serca Jezusa z 1936. Pozostałym przydrożnymi świątkami jest figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z 2004 oraz kapliczka Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z 1970.

Wikipedia


wirgiński

Wirginia, Wirginia Zachodnia (stany w USA)


SJP.pl


wiriał

wielkość fizyczna charakteryzująca średnią energię kinetyczną układu wykonującego ograniczony ruch w przestrzeni


SJP.pl


wirion

pojedyncza, zakaźna cząstka wirusa składająca się z materiału genetycznego i białkowej otoczki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mikrobiol. kompletna cząstka wirusa zdolna do przetrwania poza komórką, złożona z kwasu nukleinowego i kapsydu, niekiedy również z osłonki lipidowej;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W surowicy osób zakażonych HBV, oprócz pełnych cząstek wirusowych, występują też wiriony pozbawione nukleokapsydu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wirionowy

 rzecz. wirus mzw./mrz.

Wiktionary


wirionowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mikrobiol. związany z wirionem (kompletną cząstką wirusa)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczury immunizowane wirionami […] rozwinęły swoistą odpowiedź humoralną na peptyd HERV-H wskazując, że immunogenne proteiny wirionowe są kodowane przez HERV-H.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirion m.

Wiktionary


wirki

gromada zwierząt należąca do typu płazińców


SJP.pl

Wirki (Turbellaria) – wyróżniana w dawnych systemach klasyfikacji grupa zwierząt należąca do płazińców, wolno żyjących, w przeciwieństwie do form pasożytniczych – przywr i tasiemców. Żyją w środowisku wodnym (wody słodkie lub słone), a niektóre gatunki w wilgotnych środowiskach lądowych. Są przeważnie drapieżnikami, a ich ciała okrywa nabłonek z rzęskami, produkujący rabdity wyrzucane w czasie ataku (z wyjątkiem rzędu Catenulida).

Wikipedia


wirkowski

nazwisko


SJP.pl


wirkus

nazwisko


SJP.pl


wirnik

część jakiegoś urządzenia wykonująca ruch obrotowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mech. obracająca się część maszyny wirującej;

Wiktionary

Wirnik (rotor) – element maszyny lub mechanizmu, który w czasie pracy wiruje wokół stałej osi. Najczęściej stosowany w pompach, sprężarkach, wentylatorach, dmuchawach, maszynach elektrycznych, silnikach, prądnicach i turbinach.

Wirnik nośny jest elementem konstrukcyjnym wiropłatów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvʲirʲɲik, AS: vʹirʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirowanie n., wirówka ż.

 przym. wirnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rotor

Wiktionary


wirnikowy

przymiotnik od: wirnik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wirnikiem, dotyczący wirnika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirnik m., wirówka ż.

Wiktionary


wiroid

najmniejszy zdolny do replikacji patogen, zawierający jedynie zamkniętą nić RNA, powodujący różne choroby roślin wyższych, np. wrzecionowatość bulw ziemniaka


SJP.pl

Wiroid – najmniejszy znany czynnik zakaźny roślin, zbudowany z RNA bez otoczki białkowej. Ma zdolność do autonomicznej samoreplikacji po wniknięciu do komórki gospodarzowej. Podobnie jak wirus, nie ma budowy komórkowej, a poza gospodarzem nie przejawia funkcji życiowych.

Wikipedia


wirolog

specjalista zajmujący się badaniem wirusów oraz wywoływanych przez nie chorób; wirusolog


SJP.pl


wirologia

nauka o wirusach oraz o wywoływanych przez nie chorobach; wirusologia


SJP.pl


wirolot

śmigłowiec wyposażony dodatkowo w skrzydła oraz w śmigło wytwarzające ciąg w czasie lotu poziomego


SJP.pl


wirom

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. zbiór wszystkich wirusów obecnych w danej niszy;

forma rzeczownika.

 (2.1) C. plural|wir.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲirɔ̃m, AS: vʹirõm

Wiktionary


wiropeksja

sposób wnikania wirusa do wnętrza infekowanej komórki; viropexis


SJP.pl


wiropłat

statek powietrzny unoszony przez wirnik, np.: wiroszybowiec, helikopter; wiropłatowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. maszyna cięższa od powietrza, zdolna do lotu dzięki powstawaniu siły nośnej na wirujących powierzchniach;

Wiktionary

Wiropłat – aerodyna zdolna do latania dzięki istnieniu siły nośnej na wirujących płatach nośnych. Odróżniana od stałopłatu.

Rodzaje wiropłatów:

  • śmigłowiec
  • wiatrakowiec
  • wiroszybowiec
  • cyklokopter

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiˈrɔpwat, AS: vʹiropu̯at

Wiktionary


wiropłatowiec

statek powietrzny unoszony przez wirnik, np.: wiroszybowiec, helikopter; wiropłat


SJP.pl


wiroszybowiec

szybowiec mający nienapędzany wirnik zamiast stałych płatów; paraszybowiec


SJP.pl

Wiroszybowiec – beznapędowy wiatrakowiec, paraszybowiec. Wiroszybowiec wznosi się w powietrze dzięki sile nośnej wytworzonej przez jego wirnik nośny, który jest wprawiony w ruch podczas ruchu postępowego wiroszybowca holowanego za innym pojazdem, statkiem powietrznym lub wyciągarką. Po odłączeniu od zewnętrznego czynnika ruchu wiroszybowiec może lecieć dalej, wykorzystując zjawisko autorotacji.

Wikipedia


wirować

kręcić się, obracać się


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. wywirować)

 (1.1) poruszać się ruchem obrotowym

 (1.2) przemieszczać się jednocześnie obracając wokół własnej osi

 (1.3) używać urządzenia w celu wydzielenia jakiegoś składnika poprzez bardzo szybkie obracanie

 (1.4) pot. suszyć pranie w wirówce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dyskietka to przenośny stały nośnik mediów składający się z wirującej płytki o magnetycznej powierzchni w plastikowyastikowej okładce.

 (1.1) Oko cyklonu to bezwietrzny obszar, wokół którego wirują powietrzne masy cyklonu.

 (1.2) Klonowe śmigła zaczęły wirować w powietrzu.

 (1.4) To moja matka zawsze wiruje swetry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈrɔvat͡ɕ, AS: vʹirovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirowanie n., wirówka ż.

 przym. wirowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obracać się, rotować

Wiktionary


wirowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wirować.

Wiktionary

Wirówka, separator, centryfuga (łac. centrifuge) – urządzenie do rozdzielania zawiesin i emulsji, przez wprawienie w szybki ruch obrotowy, którego stałe przyspieszenie znacznie przekracza przyspieszenie ziemskie, wielokrotnie zwiększając szybkość sedymentacji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲirɔˈvãɲɛ, AS: vʹirovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wirować ndk., odwirowywać ndk., odwirować dk.

 rzecz. wirnik m., wirówka ż.

 przym. wirowy

Wiktionary


wirowaty

kręcący się w kółko; wirujący


SJP.pl


wiróweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wirówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirówka ż.

Wiktionary


wirowiec

statek powietrzny będący skrzyżowaniem wiatrakowca i śmigłowca


SJP.pl


wirówka

1. określenie stanu zawirowania;
2. urządzenie kuchenne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) domowe urządzenie do suszenia prania w szybkoobrotowym bębnie

 (1.2) techn. urządzenie laboratoryjne lub przemysłowe do separacji mieszanin metodą wirową;

 (1.3) lotn. astr. urządzenie służące do wytwarzania przeciążeń, składające się z długiego ramienia, na końcu którego znajduje się kabina;

 (1.4) pszcz. urządzenie do pozyskiwania miodu z plasterastra

Wiktionary

Wirówka, separator, centryfuga (łac. centrifuge) – urządzenie do rozdzielania zawiesin i emulsji, przez wprawienie w szybki ruch obrotowy, którego stałe przyspieszenie znacznie przekracza przyspieszenie ziemskie, wielokrotnie zwiększając szybkość sedymentacji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiˈrufka, AS: vʹirufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirowanie n., zawirowanie n., wirnik m., wir m., wiróweczka ż.

 czas. wirować ndk., zawirować dk.

 przym. wirówkowy, wirowy, wirnikowy

 przysł. wirowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) centryfuga

 (1.4) miodarka

Wiktionary


wirówkarz

robotnik obsługujący wirówkę


SJP.pl


wirówkowy

przymiotnik od: wirówka


SJP.pl


wirownia

pomieszczenie w fabryce, w którym umieszczone są wirówki i inne urządzenia pomocnicze


SJP.pl


wirowość

1. jednostka fizyczna, wielkość charakteryzująca pole przepływu płynu;
2. w matematyce: rotacja


SJP.pl

Wirowość – pojęcie używane w dynamice płynów. W najprostszym rozumieniu, wirowość mierzy skłonność cząstek płynu do zmiany orientacji w przestrzeni „skręcania”.

Wirowość w fizyce jest określana przez cyrkulację i rotację (a dokładniej, lokalnego kąta rotacji) w płynie.

Wikipedia


wirowski

nazwisko


SJP.pl


wirowy

dotyczący ruchu wokół osi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wirowaniem, ruchem wokół osi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wir mrz., wirowanie n., wirówka ż.

 czas. wirować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrotowy

Wiktionary


wiroza

wirusowa, zakaźna choroba roślin


SJP.pl

Wikipedia


wirpsza

nazwisko


SJP.pl


wirski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wirski – postać fikcyjna, główny bohater serii powieści Vladimira Wolffa
  • Feliks Widy-Wirski – polski lekarz, bibliotekarz, polityk, poseł na Sejm, żołnierz Armii Krajowej
  • Juliusz Wirski – polski poeta, dramatopisarz
  • Wincenty Wirski (właśc. Wincent Georg Olszanski) – polski bokser

Inne:

  • Wirski – przystanek kolejowy w miejscowości Żłobin, na Białorusi

Wikipedia


wirtemberczyk

mieszkaniec Wirtembergii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wirtembergii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirtembergia ż.

:: fż. Wirtemberka ż.

 przym. wirtemberski

Wiktionary


wirtembergia

kraina historyczna w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w południowo-zachodnich Niemczech;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wirtemberczyk m., Wirtemberka ż.

 przym. wirtemberski

Wiktionary


wirtemberka

mieszkanka Wirtembergii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wirtembergii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirtembergia ż.

:: fm. Wirtemberczyk mos.

 przym. wirtemberski

Wiktionary


wirtemberski

przymiotnik od: Wirtembergia (kraina historyczna w Niemczech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wirtembergią, dotyczący Wirtembergii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wirtembergia ż., Wirtemberczyk mos., Wirtemberka ż.

Wiktionary


wirtual

potocznie: świat wirtualny


SJP.pl


wirtualizacja

w informatyce: dzielenie posiadanych zasobów sprzętowych na wiele środowisk


SJP.pl

Wirtualizacja – proces symulowania przez oprogramowanie istnienia zasobów logicznych, które wykorzystują ustalone podczas konfiguracji zasoby fizyczne. Wirtualna maszyna stosuje wirtualizację w celu emulowania pracy maszyny z danym systemem operacyjnym, pozwalając przez to badać zachowanie tej maszyny i jej oprogramowania, bez wpływania na realny system operacyjny.

Wikipedia


wirtualizacyjny

wirtualizacja


SJP.pl

Patrz:

wirtualizacja

wirtualizować

w informatyce: dzielić zasoby sprzętowe na wiele środowisk


SJP.pl


wirtualnie

przysłówek

 (1.1) w internecie lub w innej wykreowanej rzeczywistości

 (1.2) dopuszczając, jako możliwe, jednak mało prawdopodobne w rzeczywistości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtualność

 przym. wirtualny

Wiktionary


wirtualność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wirtualne; cecha tych, którzy są wirtualni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtualizacja ż., wirtualizowanie n., zwirtualizowanie n., wirtual m., wirtualka ż.

 czas. wirtualizować ndk., zwirtualizować dk.

 przym. wirtualny

 przysł. wirtualnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nierealność, nierzeczywistość

Wiktionary


wirtualny

1. stworzony na ekranie komputera, telewizora, w sposób tak realistyczny, że wydaje się rzeczywisty;
2. stworzony w ludzkim umyśle, ale teoretycznie możliwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) możliwy do zaistnienia w rzeczywistości, ale pozorny

 (1.2) inform. wykreowany przez komputer, odbywający się na ekranie komputera, telewizora

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Póki co, nasz dom jest jeszcze wirtualny: dopiero kupiliśmy działkę.

 (1.2) Grając w gry komputerowe można odkryć wiele wirtualnych światów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲirtuˈwalnɨ, AS: vʹirtualny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wirtualnie

 rzecz. wirtualność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możliwy, prawdopodobny, potencjalny, rzeczywisty

Wiktionary


wirtuoz

wybitny odtwórca dzieł muzycznych; wybitny śpiewak solista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) artysta, który doskonale włada swoją sztuką (najczęściej o muzykach)

Wiktionary

Wirtuoz (wł. virtuoso z łac. virtus, umiejętność, doskonałość) – wybitny instrumentalista, mistrz danego instrumentu. Muzyk zdolny pokonać najbardziej skomplikowane problemy techniczne. Charakteryzuje się doskonałym słuchem i wyczuciem rytmu.

Wirtuozeria może się łączyć z pogłębioną interpretacją, często jednak stanowi cel sam w sobie. We współczesnej kulturze muzycznej począwszy od XIX wieku, umacnia się przeświadczenie o prymacie interpretacji artystów nad wirtuozerią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wystąpi światowej sławy wirtuoz skrzypiec – Vadim Brodski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲirˈtuwɔs, AS: vʹirtuos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuozeria ż., wirtuozerstwo n.

:: fż. wirtuozka ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozowsko, wirtuozyjny

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maestro, mistrz, gwiazda, koryfeusz

Wiktionary


wirtuozeria

mistrzowski poziom umiejętności w jakiejś dziedzinie; wirtuozostwo, wirtuozerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szczególny kunszt w robieniu czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkich zaskoczyła wirtuozeria tego wykonania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozerstwo, wirtuozostwo; przest. wirtuozja

Wiktionary


wirtuozerski

przymiotnik

 (1.1) odznaczający się wirtuozją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Publiczność kochała jej wirtuozerskie popisy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozowski, wirtuozyjny

Wiktionary


wirtuozersko

przysłówek

 (1.1) w sposób wirtuozerski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Katowiccy muzycy wirtuozersko grają jego utwory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary


wirtuozerskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest wirtuozerskie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Krytycy byli zaskoczeni wirtuozerskością i nowoczesnością jej wykonania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozowskość, wirtuozyjność

Wiktionary


wirtuozerstwo

mistrzowski poziom umiejętności w jakiejś dziedzinie; wirtuozostwo, wirtuozeria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzad. najwyższy kunszt w czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest ona koroną sonat skrzypcowych, najwdzięczniejszem tworzywem koncertowego popisu, ale zarazem odstępstwem twórczem w kierunku wirtuozerstwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozeria, wirtuozostwo; przest. wirtuozja

Wiktionary


wirtuozja

wirtuozeria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. szczególny kunszt w robieniu czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ci podobni są malarzom lub pisarzom wyrzekającym się wirtuozji; plemięemionom artystów które się modernizują; ludom wojennym podejmującym inicjatywę powszechnego rozbrojenia; rządom absolutnym które się demokratyzują, wyrzekając się twardych praw.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozeria, wirtuozostwo

Wiktionary


wirtuozka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. muz. kobieta wirtuoz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż., wirtuozja ż., wirtuozerstwo n., wirtuozerskość ż., wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozostwo n.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozowsko, wirtuozyjny

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary


wirtuozostwo

mistrzowski poziom umiejętności w jakiejś dziedzinie; wirtuozeria, wirtuozerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) najwyższy kunszt w czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Doprowadziłem mianowicie do prawdziwego wirtuozostwa sztukę niedowiadywania się.

 (1.1) Następnie odkroiłem sobie łapkę kurzą, lecz usta moje zapomniały o pracy na widok wirtuozostwa, z jakiem mój gospodarz ogołocił szkielet kury z mięsa i wsunął je sobie między szczęki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozeria, wirtuozerstwo; przest. wirtuozja

Wiktionary


wirtuozowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wirtuozem, dotyczący wirtuoza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Śpiewaczka ozdabiała całość elementami wirtuozowskimi, jak przystało na sopran koloraturowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozerski, wirtuozyjny

Wiktionary


wirtuozowsko

przymiotnik

 (1.1) w sposób wirtuozowski, z wirtuozostwem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bielscy muzycy wirtuozowsko wykonują jego utwory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny

 przysł. wirtuozersko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozersko, wirtuozyjnie, po mistrzowsku

Wiktionary


wirtuozowskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest wirtuozowskie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozerskość, wirtuozyjność

Wiktionary


wirtuozyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób wirtuozyjny, z wirtuozją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zespole mamy też wirtuozyjnie grającą flecistkę.

 (1.1) Wirtuozyjnie władający gitarą Hiszpan wystąpi w piątek na scenie centrum kultury.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozersko, wirtuozowsko, po mistrzowsku

Wiktionary


wirtuozyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest wirtuozyjne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż.

 przym. wirtuozerski, wirtuozowski, wirtuozyjny, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrzostwo, wirtuozerskość, wirtuozowskość

Wiktionary


wirtuozyjny

właściwy wirtuozowi; mistrzowski; wirtuozowski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rzad. odznaczający się wirtuozją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilka wirtuozyjnych wykonań mamy na płytach w naszych zbiorach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirtuoz mos., wirtuozeria ż., wirtuozerskość ż., wirtuozerstwo n., wirtuozja ż., wirtuozka ż., wirtuozostwo n., wirtuozowskość ż., wirtuozyjność ż.

 przym. wirtuozowski, wirtuozerski, wirtuozowsko

 przysł. wirtuozersko, wirtuozowsko, wirtuozyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirtuozowski, wirtuozerski

Wiktionary


wirudować

czasownik

 (1.1) gw-pl|Mazury. wykarczować

Wiktionary


wirulencja

zdolność drobnoustrojów chorobotwórczych do wywoływania zmian chorobowych w organizmach żywych; zjadliwość drobnoustrojów


SJP.pl

Wikipedia


wirulentny

przymiotnik

 (1.1) biol. o zarazkach, bakteriach zdolny zakazić, zainfekować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirus mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zjadliwy

Wiktionary


wirus

1. mikroorganizm nieposiadający budowy komórkowej, pasożytujący w organizmie żywym, wywołujący choroby;
2. złośliwy kod komputerowy doczepiający się do uruchomionych programów, zwykle niszczący dane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) mikrobiol. med. cząstka zakaźna, infekująca organizmy żywe, niezdolna do namnażania się poza komórką, sama niemająca struktury komórkowej;

 (1.2) inform. samopowielający się program komputerowy, który przy pomocy nosiciela (np. poczty elektronicznej) wdziera się do komputera w celu zakłócania jego pracy lub niszczenia danych;

Wiktionary

Wirusy (łac. virus „trucizna, jad”) – niewielkie cząstki zakaźne infekujące wszystkie formy życia, niezdolne do namnażania się poza komórką pełniącą rolę gospodarza.

Wirusy nie mają struktury komórkowej, własnych układów metabolicznych, ani nie zawierają organelli. W związku z tym nie zalicza się ich do organizmów. Z drugiej strony do żywych istot upodabnia je zdolność do reprodukcji, posiadanie genów i podleganie ewolucji. Najprostsze wirusy są zbudowane z kwasu nukleinowego stanowiącego ich genom oraz otaczającego go płaszcza białkowego zwanego kapsydem. Zawierają jeden z dwóch kwasów nukleinowych – RNA (wirusy RNA) albo DNA (wirusy DNA), w którym zawarta jest informacja potrzebna do wytworzenia cząstek potomnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oprócz jawnych chorób, wirusy wywołują często zakażenia latentne.

 (1.2) Pierwszy wirus komputerowy pojawił się w internecie w roku 1988.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲirus, AS: vʹirus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirion m., wirusowatość ż., wirusik mrz.

 przym. wirusowy, wirusowaty, wirulentny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.2) antywirus

hiperonimy.

 (1.1) patogen

 (1.2) program komputerowy

hiponimy.

 (1.1) bakteriofag, ebola, HIV, retrowirus, norowirus, rotawirus, koronawirus, rinowirus

holonimy.

meronimy.

 (1.1) kapsyd, nukleokapsyd, genom

pokrewne.

 rzecz. wirion m., wirusowatość ż., wirusik mrz.

 przym. wirusowy, wirusowaty, wirulentny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) virus

* albański: (1.1) virus m.

* amharski: (1.1) ቫይረስ m. (vayiresi)

* angielski: (1.1) virus; (1.2) virus

* arabski: (1.1) فيروس m. (fayrus)

* asturyjski: (1.1) virus m.

* azerski: (1.1) virus

* baskijski: (1.1) birus; (1.2) birus

* białoruski: (1.1) вірус m. (virus); (1.2) вірус m. (virus)

* birmański: (1.1) ဗိုင်းရပ်စ် (buing:rapc)

* bośniacki: (1.1) virus m.

* bułgarski: (1.1) вирус m.; (1.2) вирус m.

* chiński standardowy: (1.1) puprtrad|病毒. (bìngdú)

* chorwacki: (1.1) virus m.

* czeski: (1.1) virus m., vir m.; (1.2) virus m., vir m.

* duński: (1.1) virus w./n.; (1.2) virus w./n.

* esperanto: (1.1) viruso

* estoński: (1.1) viirus; (1.2) viirus

* fiński: (1.1) virus

* francuski: (1.1) virus m.; (1.2) virus informatique m., virus m.

* fryzyjski: (1.1) firus

* galicyjski: (1.1) virus m.

* gruziński: (1.1) ვირუსი (virusi)

* gudźarati: (1.1) વિષાણુ (viṣāṇu)

* haitański: (1.1) viris

* hausa: (1.1) virus m.

* hebrajski: (1.1) נגיף m. (nagif)

* hindi: (1.1) विषाणु ż. (viṣāṇu)

* hiszpański: (1.1) virus m.; (1.2) virus m.

* igbo: (1.1) vairos

* indonezyjski: (1.1) virus

* irlandzki: (1.1) víreas m.

* islandzki: (1.1) veira ż.; (1.2) tölvuveira ż.

* japoński: (1.1) ウイルス (uirusu); (1.2) コンピュータウイルス (kompyūta uirusu)

* jidysz: (1.1) ווירוס m. (wirus)

* kannada: (1.1) ವೈರಸ್ (vairas)

* kantoński: (1.1) 病毒 (beng6 duk6)

* kaszubski: (1.1) wirus m.

* kataloński: (1.1) virus m.; (1.2) virus m.

* kazachski: (1.1) вирус (vïrws)

* khmerski: (1.1) វីរុស (viiruh)

* kirgiski: (1.1) вирус (virus)

* koreański: (1.1) 바이러스 (pairŏsŭ), 병독 (pyŏngdok); (1.2) 바이러스 (pairŏsŭ)

* kornijski: (1.1) virus m.; (1.2) virus m.

* kurmandżi: (1.1) vîrûs m.

* litewski: (1.1) virusas m.

* luksemburski: (1.1) Virus

* łaciński: (1.1) virus n.

* łotewski: (1.1) vīruss m.

* macedoński: (1.1) вирус m. (virus)

* malajalam: (1.1) വൈറസ് (vaiṟas)

* malajski: (1.1) virus

* maltański: (1.1) vajrus m.

* minnan: (1.1) 病毒 (pēⁿ-to̍k)

* mongolski: (1.1) вирус (virus)

* nepalski: (1.1) विषाणु (wiṣāṇu)

* niderlandzki: (1.1) virus n.

* niemiecki: (1.1) Virus n./m.; (1.2) Computervirus n./m., Virus n./m.

* norweski (bokmål): (1.1) virus n.

* norweski (nynorsk): (1.1) virus n.

* norweski (riksmål): (1.1) virus n.

* nowogrecki: (1.1) ιός m. (iós); (1.2) ιός m. (iós)

* perski: (1.1) ویروس (virus)

* portugalski: (1.1) vírus m.

* rosyjski: (1.1) вирус m.; (1.2) вирус m.

* rumuński: (1.1) virus m.

* serbski: (1.1) вирус m. (virus)

* słowacki: (1.1) vírus m.; (1.2) vírus m.

* słoweński: (1.1) virus m.

* somalijski: (1.1) fayruus

* suahili: (1.1) virusi

* syngaleski: (1.1) වෛරස (vairasa)

* szkocki gaelicki: (1.1) bhìoras m.

* szwedzki: (1.1) virus n.; (1.2) datorvirus n., virus n.

* tadżycki: (1.1) вирус (virus)

* tagalski: (1.1) haykap

* tajski: (1.1) ไวรัส (wịrạs̄)

* telugu: (1.1) వైరస్ (vairas)

* turecki: (1.1) virüs; (1.2) virüs

* ukraiński: (1.1) вірус m. (virus); (1.2) вірус m. (virus)

* urdu: (1.1) وائرس m. (vāyras)

* uzbecki: (1.1) virus

* volapük: (1.1) virud

* walijski: (1.1) firws m.

* węgierski: (1.1) vírus

* wietnamski: (1.1) vi rút

* włoski: (1.1) virus m.

* xhosa: (1.1) intsholongwane

* zulu: (1.1) ivayirasi klasa 5/6

źródła.

== wirus (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mikrobiol. wirus

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wirusek

zdrobnienie od: wirus; wirusik


SJP.pl


wirusik

zdrobnienie od: wirus; wirusek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wirus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wirus, lecz tylko mały wirusik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirus m.

Wiktionary


wirusobójczy

zabijający wirusy


SJP.pl


wirusolog

specjalista zajmujący się badaniem wirusów oraz wywoływanych przez nie chorób; wirolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) med. specjalista w dziedzinie wirusologii

Wiktionary

Wirusologia, wirologia – nauka o wirusach, wiroidach i prionach; dział mikrobiologii.

Wirusologia bada ich systematykę, budowę, właściwości antygenowymi i chorobotwórcze. Opracowuje też metody izolacji, oczyszczania, namnażania i zwalczania wirusów. W celach badawczych korzysta się z mikroskopu elektronowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Władze Arabii Saudyjskiej podjęły próbę uciszenia wirusologa, który donosił o nowym szczepie koronawirusa wykrytym po raz pierwszy u pacjenta szpitala w Dżuddzie jesienią 2012 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirusologia ż.

 przym. wirusologiczny

 przysł. wirusologicznie

Wiktionary


wirusologia

nauka o wirusach oraz o wywoływanych przez nie chorobach; wirologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. nauka o wirusach oraz o wywoływanych przez nie chorobach;

Wiktionary

Wirusologia, wirologia – nauka o wirusach, wiroidach i prionach; dział mikrobiologii.

Wirusologia bada ich systematykę, budowę, właściwości antygenowymi i chorobotwórcze. Opracowuje też metody izolacji, oczyszczania, namnażania i zwalczania wirusów. W celach badawczych korzysta się z mikroskopu elektronowego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvʲirusɔˈlɔɟja, AS: vʹirusoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirusolog m.

 przym. wirusologiczny

 przysł. wirusologicznie

Wiktionary


wirusologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. związany z wirusologią, dotyczący wirusologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirusologia ż., wirusolog mos.

Wiktionary


wirusolożka

wirusolog


SJP.pl

Patrz:

wirusolog

wirusopodobny

mający niektóre właściwości wirusa; działający jak wirus


SJP.pl


wirusowatość

choroba roślin wywoływana przez wirusy, powodująca zniekształcenie liści lub zamieranie całej rośliny


SJP.pl


wirusowaty

o roślinach: dotknięty chorobą wirusową powodującą zniekształcenie liści


SJP.pl


wirusowość

wirusowy


SJP.pl

Patrz:

wirusowy

wirusowy

1. wirus;
2. marketing wirusowy, reklama wirusowa - działania marketingowe, dzięki którym informacje na temat firmy lub produktu rozpowszechniane są przez samych odbiorców; viral marketing


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wirusami, dotyczący wirusów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W połączeniu z kwasem askorbinowym, czyli witaminą C, zwiększa odporność organizmu na działanie bakterii i infekcje wirusowe.

 (1.1) Tymczasem na trąbie Buby pojawiły się guzy, prawdopodobnie pochodzenia wirusowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wirus m., wirusowatość ż., zawirusowanie n.

 czas. zawirusować dk.

 przysł. wirusowo, wirusowaty

Wiktionary


wirydarz

czworoboczny dziedziniec klasztorny otoczony krużgankami, zwykle z małym ogródkiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. rel. ogród umieszczony wewnątrz murów klasztornych, często na dziedzińcu;

 (1.2) archit. pałacowy ogród

Wiktionary

Wirydarz (łac. viridarium – gaj, park od viridis – zielony) – niewielki kwadratowy lub prostokątny ogród umieszczany w obrębie murów klasztornych.

Płaszczyzna jego rozplanowana była geometrycznie, a całość często otaczano arkadowymi krużgankami, pośrodku zazwyczaj umieszczając studnię, fontannę, rzeźbę lub drzewo. Element ten w architekturze przewidziany był regułą wielu średniowiecznych zakonów (benedyktynów, cystersów, kartuzów) jako nieodłączna część założenia klasztornego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wirydarzu klasztornym rosło drzewo oliwne.

Wiktionary


wirydarzyk

mały wirydarz


SJP.pl


wirylista

Wikipedia


wirylistka

wirylista


SJP.pl

Patrz:

wirylista

wirylizacja

wystąpienie u kobiety cech somatycznych męskich w następstwie nadmiaru hormonów o działaniu androgennym; wirylizm; maskulinizacja


SJP.pl

Maskulinizacja, wirylizacja – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn u kobiet lub młodych chłopców. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet.

Wikipedia


wirylizator

tulejka z cienkiego plastiku umożliwiająca odbycie stosunku pomimo braku wzwodu


SJP.pl


wirylizm

pojawienie się u kobiet niektórych fizycznych cech męskich (np. zarostu na twarzy), spowodowane zaburzeniami hormonalnymi; wirylizacja; maskulinizacja


SJP.pl

Maskulinizacja, wirylizacja – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn u kobiet lub młodych chłopców. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet.

Wikipedia


wirylny

głos wirylny - dawniej w prawie: głos dawany w imieniu instytucji mającej przywilej delegowania deputowanego do parlamentu


SJP.pl


wis

pistolet samopowtarzalny skonstruowany przez Polaków, używany w latach trzydziestych i w czasie drugiej wojny światowej; vis; ViS; WiS


SJP.pl

Wis (bułg. Вис) – wieś w południowej Bułgarii, w obwodzie Chaskowo, gminie Iwajłowgrad. Według danych Narodowego Instytutu Statystycznego, 31 grudnia 2011 roku wieś liczyła 3 mieszkańców.

Wikipedia


wisajski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wisajami, dotyczący Wisajów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisaj mos., Wisajka ż.

Wiktionary


wisceralny

jelitowy, trzewiowy; dotyczący wnętrzności


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. odnoszący się do wnętrzności

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trzewiowy

Wiktionary


wisceroreceptor

Interoreceptory (wisceroreceptory) – receptory znajdujące się w ścianach narządów wewnętrznych i naczyń krwionośnych. Związane są z czuciem trzewnym.

Receptory te są pobudzane przez różnego rodzaju bodźce: zmiany ciśnienia krwi, bodźce mechaniczne, czynniki chemiczne krążące we krwi lub powstające w narządach w przebiegu metabolizmu, zmiany temperatury lub zmiany ciśnienia osmotycznego.Rozróżnia się 5 typów interoreceptorów: presoreceptory, mechanoreceptory, chemoreceptory, termoreceptory oraz osmoreceptory.

Wikipedia


wiscerotonik

jeden z typów człowieka wg typologii Sheldona


SJP.pl


wiścik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wist

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wist m.

Wiktionary


wisconsin

[czytaj: łiskons-in] stan w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski lub nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan w północnej części Stanów Zjednoczonych;

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w Stanach Zjednoczonych, dopływ Missisipi;

Wiktionary

Wisconsin (wymowa:/wɪˈskɑːnsɪn/) – stan na północy Stanów Zjednoczonych, leżący w regionie Midwest, w Krainie Wielkich Jezior. Położony jest pomiędzy Jeziorem Górnym na północy i jeziorem Michigan na wschodzie. Na zachodzie graniczy ze stanem Minnesota, na południowym zachodzie ze stanem Iowa, na południu z Illinois, a na północnym wschodzie z Michigan.

Wikipedia


wiscyna

substancja kleista zawarta w owocach jemioły


SJP.pl


wisek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) daw. wist

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) U okna siedzi sekretarz nad papierami; dalej nieco na lewo stolik, gdzie grają w wiska.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wist mzw./mrz.

Wiktionary


wisełka

1. wieś, jezioro i rzeka w województwie zachodniopomorskim;
2. zdrobnienie od: Wisła


SJP.pl

Wisełka (niem. Neuendorf) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin, przy drodze wojewódzkiej nr 102.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


wishlista

[czytaj: łiszlista] lista rzeczy, które dana osoba chciałaby dostać w prezencie; chciejlista


SJP.pl


wisia

zdrobnienie od: Jadwiga, Wisława, Żywisława (imiona żeńskie)


SJP.pl


wisieć

1. być zawieszonym, uczepionym gdzieś, na czymś;
2. swobodnie opadać ku dołowi; obwisać, zwisać;
3. o ubraniu: być zbyt luźnym, obszernym;
4. unosić się nad ziemią, utrzymywać się w powietrzu;
5. być straconym przez powieszenie;
6. potocznie: być winnym komuś pieniądze;
7. potocznie: coś komuś wisi (zwisa) - coś jest dla kogoś obojętne, zupełnie go to nie obchodzi


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) być przymocowanym do czegoś od góry

 (1.2) znajdować się w powietrzu, tkwić nieruchomo nad ziemią

 (1.3) umierać na szubienicy

 (1.4) pot. być winnym (pieniądze itp.)

 (1.5) pot. być (komuś) obojętnym

 (1.6) zwieszać się w dół

 (1.7) pot. być zbyt luźnym (o odzieży)

 (1.8) dawać się odczuć, być odczuwalnym (o nastroju itp.); zagrażać

 (1.9) środ. inform. nie wykazywać aktywności (o programie komputerowym)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obrazek wisi nad biurkiem.

 (1.1) Liście wiszą na drzewie.

 (1.2) Nad miastem wisiała gruba warstwa smogu.

 (1.2) Helikopter wisi nieruchomo trzydzieści metrów nad ziemią.

 (1.3) Będziesz wisiał za swe zbrodnie!

 (1.4) Wisisz mi jeszcze dwadzieścia złotych.

 (1.5) Wisi mi, co ludzie o mnie powiedzą!

 (1.6) Dzisiaj na wuefie nauczyciel znowu kazał nam wisieć na drabinkach.

 (1.7) Schudłem i teraz spodnie na mnie wiszą.

 (1.8) Nie spłacał kredytu i teraz wisi nad nim groźba licytacji mieszkania.

 (1.9) Ten klient wisi, trzeba go zabić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɕɛ̇t͡ɕ, AS: vʹiśėć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiesić, rozwiesić, wieszać, wywiesić, zawiesić, zawisnąć

 rzecz. zawiesina ż., wiszenie n., wisior mrz., wisielec, zwis

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zwisać

 (1.2) unosić się

 (1.3) zawisać

 (1.4) zalegać

 (1.5) latać

 (1.6) zwisać

 (1.7) zwisać

 (1.8) grozić, zagrażać

Wiktionary


wisielec

1. wiszące zwłoki człowieka;
2. przestarzałe: łajdak, łobuz, hultaj, nicpoń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ciało człowieka, który się powiesił albo został powieszony

 (1.2) gra polegająca na odgadywaniu wyrazu poprzez podawanie liter i stopniowym rysowaniu człowieka na szubienicy w przypadku podania litery, która w danym wyrazie nie występuje

Wiktionary

  • Wisielec – osoba, wobec której zastosowano karę powieszenia, lub popełniła samobójstwo przez powieszenie
  • Wisielec – strasząca dusza człowieka powieszonego
  • Wisielec – karta tarota
  • Wisielec – gra towarzyska
  • Wisielec – potok, dopływ Czarnej Orawy
  • Wisielec – szczyt w Beskidzie Sądeckim
  • Wisielec – inne określenie Trzonolinowca, budynku we Wrocławiu
  • Wisielec – formacja świecowa występująca w japońskich wykresach świecowych

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wieszać, powiesić, wisieć ndk.

 rzecz. powieszenie n., zawiesina ż.

Wiktionary


wisienka

zdrobnienie od: wiśnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wiśnia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈɕɛ̃nka, AS: vʹiśnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiśnia, wiśniówka

 przym. wiśniowy

Wiktionary


wisiński

nazwisko


SJP.pl


wisior

duży, okazały wisiorek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. spory, okazały wisiorek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Główną ozdobą naszyjnika jest wisior wykonany ręcznie z miedzianej blachy. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɕɔr, AS: vʹiśor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wisiorek

 czas. wisieć

Wiktionary


wisiorek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wisior

 (1.2) jubil. drobna biżuteria noszona na szyi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wisior m.

Wiktionary


wisk

dawniej: wist (gra w karty)


SJP.pl


wiskać

dawniej: piszczeć, skrzeczeć, kwiczeć; wiszczeć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przest. iskać

 (1.2) slang. przeszukać kieszenie przez policję

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbyszko wiska pióra dla Danusi.

 (1.2) To samo wkurwienie, gdy pies na klatce cię wiska

Wiktionary


wiskacza

rodzaj gryzoni z rodziny szynszylowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Lagostomus maximus|ref=tak., południowoamerykański gryzoń spokrewniony z szynszylą, szkodnik pastwisk;

Wiktionary

Wiskacza (Lagidium) – rodzaj ssaków z rodziny szynszylowatych (Chinchillidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiˈskat͡ʃa, AS: vʹiskača

Wiktionary


wiskers

kryształ nitkowy, bardzo cienki monokryształ


SJP.pl


wiski

Wizna (lokalnie); wizeński


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 3 podstawowe
  • Wiski – część wsi Drelów w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Drelów
  • Wiski – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Tuczna
  • Wiski – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Komarówka Podlaska
  • Wiski – kolonia w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Komarówka Podlaska

Wikipedia


wiskicki

Wiskitki; wiskitecki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wiskitkami, dotyczący Wiskitek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiskitki nmos.

Wiktionary


wiskitczanin

mieszkaniec Wiskitek (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiskitczanka

mieszkanka Wiskitek (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiskitecki

Wiskitki; wiskicki


SJP.pl


wiskitki

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim;

 (1.2) geogr. adm. gmina z siedzibą w Wiskitkach (1.1);

Wiktionary

Wiskitki – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, w gminie Wiskitki nad Pisią Gągoliną. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wiskitki. Administracyjnie ma status sołectwa. Leżą 4 km od Żyrardowa, przy węźle autostrady A2 z drogą krajową nr 50.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Janek i mieszkam w Wiskitkach od urodzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiskitczanin m., wiskitczanka ż.

 przym. wiskicki, podwiskicki

Wiktionary


wiskitno

Wiskitno – (niem. Steinmeiler) wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Koronowo.

Wikipedia


wiskograf

przyrząd mierzący lepkość cieczy i zapisujący wynik


SJP.pl


wiskotyczny

wiskoza; wiskozowy


SJP.pl


wiskoza

1. gęsta, lepka, ciągliwa ciecz używana głównie do produkcji włókien sztucznych;
2. włókno wyprodukowane z wiskozy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. gęsta, lepka substancja pozyskiwana w wyniku chemicznej obróbki celulozy, używana głównie do produkcji włókien sztucznych i celofanu

 (1.2) włók. włókno wyprodukowane z wiskozy (1.1)

 (1.3) włók. tkanina z wiskozy (1.2)

 (1.4) fiz. fizyczna właściwość płynów określająca siły tarcia wewnętrznego między poruszającymi się względem siebie warstwami cieczy lub gazów

 (1.5) pot. mot. sprzęgło, w którym obracający się element wprawia w ruch drugi element za pośrednictwem cieczy o dużej lepkości

Wiktionary

  • Wiskoza dielektryczna
  • Wiskoza – nazwa lepkości
  • Wiskoza – nazwa włókien wiskozowych
  • Wiskoza – roztwór ksantatu celulozy w rozcieńczonym ługu sodowym
  • Wiskoza magnetyczna

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wiskozowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) lepkość

Wiktionary


wiskozator

zagęszczacz


SJP.pl


wiskozja

w psychologii: trudność oderwania myśli od raz poruszonego problemu


SJP.pl


wiskozny

psych. typ atletyków, powolnych, zrównoważonych, dobrodusznych, pedantycznych, skłonnych do sporadycznych wybuchów gniewu


SJP.pl


wiskozowy

wiskoza; wiskotyczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wytworzony z wiskozy

 (1.2) związany z wiskozą, dotyczący wiskozy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiskoza ż.

Wiktionary


wiskozymetr

przyrząd do pomiaru lepkości cieczy; lepkościomierz


SJP.pl

Wiskozymetr, lepkościomierz – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru lepkości płynów (głównie cieczy).

Lepkościomierze kapilarne wyznaczają lepkość na podstawie czasu przepływu określonej ilości płynu przez odpowiednio skalibrowane rurki kapilarne pod działaniem znanej różnicy ciśnień. Na takiej zasadzie działają m.in. przyrządy służące do wyznaczania lepkości kinematycznej olejów: lepkościomierze Ubbelohdego, Ostwalda i Pinkiewicza.

Wikipedia


wiskozymetria

dział chemii zajmujący się lepkością


SJP.pl


wiskozymetryczny

związany z wiskozymetrią


SJP.pl


wiślacki

wiślak


SJP.pl

Patrz:

wiślak

wiślaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od wiślak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiślak m.

Wiktionary


wiślaczka

zawodniczka klubu sportowego Wisła Kraków


SJP.pl


wiślak

potocznie: piłkarz z klubu Wisła Kraków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. pot. zawodnik klubu sportowego „Wisła”

 (1.2) środ. kibic klubu sportowego „Wisła”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisła ż., wiślanka ż., Wisłok m., Wisłoka ż., wiślanin m., wiślisko n., Wiślisko n., Wisełka ż.

:: zdrobn. wiślaczek m.

 przym. nadwiślański, wiślany, wiślny

Wiktionary


wiślanie

mieszkaniec Wisły


SJP.pl

Wiślanie – plemię zachodniosłowiańskie z grupy plemion lechickich zamieszkujące we wczesnym średniowieczu tereny w dorzeczu górnej Wisły.

Wikipedia


wiślanin

mieszkaniec Wisły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek plemięemienia zachodniosłowiańskiego zamieszkującego we wczesnym średniowieczu dorzecze górnej Wisły;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przypuszcza się, że głównym grodem Wiślan był Kraków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisła ż.

 przym. wiślany, wiślański

Wiktionary


wiślanka

mieszkanka Wisły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wisły

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wisła ż.

:: fm. wiślanin mos.

 przym. wiślański

Wiktionary


wiślański

1. przymiotnik od: Wisła (największa rzeka w Polsce); wiślany;
2. przymiotnik od: Wisła (miasto nad rzeką o tej samej nazwie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Wisła, związany z miastem Wisła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spaceruję po wiślańskim rynku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiślanin mos., Wisła ż., wiślanin mos., wiślanka ż.

Wiktionary


wiślany

Wisła (największa rzeka w Polsce); wiślański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wisłą, dotyczący Wisły

Wiktionary

Wiślany (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Wiszlónë) – część wsi Parchowo w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Parchowo, na zachodnim skraju Pojezierza Kaszubskiego.

W latach 1975–1998 Wiślany administracyjnie należały do województwa słupskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widok na łachę wiślaną, a przed parkiem - na Warszawę był przebajeczny.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiślny

 rzecz. Wiślanin mos., wiślisko n., Wisła ż., Wisłoujście n., wiślak mos.

Wiktionary


wiślica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim;

 (1.2) geogr. wieś w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim;

Wiktionary

Wiślica – miasto w Polsce, położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, siedziba gminy Wiślica.

Prawa miejskie uzyskała w 1326, utraciła je w 1870 r. Status miasta odzyskała z dniem 1 stycznia 2018, stając się ludnościowo najmniejszym miastem Polski z 503 mieszkańcami, wypierając dotychczasowe Wyśmierzyce (920 mieszkańców w 2016 roku) o 45%. Dla porównania Kozy, największa pod względem ludności wieś Polski, liczy 12 529 mieszkańców (31 grudnia 2013). 1 stycznia 2019, pobliski Opatowiec odzyskując prawa miejskie stał się najmniejszym miastem Polski z 338 mieszkańcami, wypierając Wiślicę po zaledwie jednym roku posiadania tego tytułu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Książę Kazimierz wyznaczył Wiślicę na główną siedzibę swojego dworu.

 (1.2) Geograficznie wieś Wiślica leży w regionie Doliny Górnej Wisły.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiślicki

Wiktionary


wiślicki

przymiotnik od: Wiślica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wiślicy, związany z Wiślicą, pochodzący z Wiślicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ufundował organy do wiślickiej kolegiaty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wiślica ż.

 przym. wiślny

Wiktionary


wiślicko-piotrkowski

statuty wiślicko-piotrkowskie - dokonana w Polsce za panowania Kazimierza Wielkiego kodyfikacja prawa


SJP.pl


wiśliczanin

mieszkaniec Wiślicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiśliczanka

mieszkanka Wiślicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


wiślina

wieś w Polsce


SJP.pl

Wiślina (kaszub.Wislënô, niem. Hochzeit) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański na obszarze Żuław Gdańskich przy drodze wojewódzkiej nr 226.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gdańskim województwa pomorskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


wiślinka

  • Wiślinka – wieś w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański
  • Wiślinka – zniesiona nazwa osady w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański

Wikipedia


wiślisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) starorzecze, dawne koryto Wisły

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiślak mos., Wisła ż.

 przym. wiślany, wiślny

Wiktionary


wiślny

przymiotnik

 (1.1) przest. wiślany

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɕl̥nɨ, AS: vʹiśl̦ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisła ż., Wisłok m., Wisełka ż., wiślak mos., wiślisko n.

 przym. wiślany, wisłocki, wiślicki, wisełkowy

Wiktionary


wismar

miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto portowe w Niemczech, położone nad Morzem Bałtyckim;

Wiktionary

Wismar – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, siedziba powiatu Nordwestmecklenburg; port nad Morzem Bałtyckim. Liczba mieszkańców: 44 tys. (2008).

Stare miasto Wismaru jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɪsmaʁ

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wismarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. Wyszomierz

Wiktionary


wismarski

przymiotnik od: Wismar


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wismarem, dotyczący Wismaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wismar mrz.

Wiktionary


wiśnia

1. drzewo lub krzew z rodziny różowatych (Cerasus), w Polsce występuje dziko w trzech gatunkach
2. jadalny owoc uprawnej odmiany tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Cerasus|Mill.|ref=tak., rodzaj roślin należący do rodziny różowatych;

 (1.2) spoż. owoce wiśni (1.1)

 (1.3) uczn. ktoś niekoleżeński

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rosła wiśnia w królewskim ogrodzie, król ją ujrzał o słońca zachodzie.

 (1.2) Madzia zaczerwieniła się jak najczerwieńsza wiśnia.

 (1.3) Ale z ciebie wiśnia!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiɕɲa, AS: vʹiśńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiśniówka ż.

:: zdrobn. wisienka ż.

 przym. wiśniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) świnia

Wiktionary


wiśniaczek

zdrobnienie od: wiśniak


SJP.pl


wiśniak

wódka z wiśni, nalewka wiśniowa


SJP.pl


wiśnicki

przymiotnik od: Wiśnica


SJP.pl


wiśnicz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Małogoszcz;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa części szeregu miejscowości w Polsce

 (1.3) pot. geogr. Nowy Wiśnicz

 (1.4) pot. geogr. Stary Wiśnicz

 (1.5) pot. geogr. Wiśnicz Mały

Wiktionary

Wiśnicz – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Małogoszcz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy szosie do Wiśnicza kobieta sprzedawała grzyby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiśniczanin mos., wiśniczanka ż.

 przym. wiśnicki

Wiktionary


wiśniczanin

mieszkaniec Nowego Wiśnicza (miasta w Polsce); nowowiśniczanin


SJP.pl


wiśniczanka

mieszkanka Nowego Wiśnicza (miasta w Polsce); nowowiśniczanka


SJP.pl


wiśniew

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wiśniew – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Jakubów
  • Wiśniew – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Wiśniew

Wikipedia


wiśniewko

2 miejscowości w Polsce:

  • Wiśniewko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Wiśniewo
  • Wiśniewko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Damasławek

Wikipedia


wiśniewo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 13, w tym 10 podstawowych
  • Wiśniewo – część miasta Drawno
  • Wiśniewo – część miasta Warszawa, w dzielnicy Białołęka
  • Wiśniewo – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kiernozia
  • Wiśniewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Grudusk
  • Wiśniewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Wiśniewo
  • Wiśniewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Czerwin
  • Wiśniewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrowskim, w gminie Ostrów Mazowiecka
  • Wiśniewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. zambrowskim, w gminie Zambrów
  • Wiśniewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Markusy
  • Wiśniewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Lubawa
  • Wiśniewo – część wsi Wagowo w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Pobiedziska
  • Wiśniewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Wągrowiec
  • Wiśniewo – kolonia w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Drawno

Wikipedia


wiśniewski

przymiotnik od: Wiśniew, Wiśniewo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 2256;

Wiktionary

Wiśniewski (forma żeńska: Wiśniewska, liczba mnoga: Wiśniewscy) – trzecie pod względem popularności nazwisko w Polsce. Według bazy PESEL 22 stycznia 2025 roku nazwisko to nosiło 54 420 Polek i 53 380 Polaków. Łącznie nazwisko to nosiło 107 800 obywateli Polski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiśniewski porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary


wiśnióweczka

zdrobnienie od: wiśniówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wiśniówka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Może napijemy się wiśnióweczki?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲiɕɲuˈvɛt͡ʃka, AS: vʹiśńuvečka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. wiśniówka.

Wiktionary


wiśniowiecki

nazwisko


SJP.pl

Wiśniowieccy – magnacki ród książęcy, pieczętujący się herbem Korybut, z którego pochodził król Polski i wielki książę litewski Michał Korybut Wiśniowiecki.

Wikipedia


wiśniówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. zwykle słodki napój alkoholowy, zwykle nalewka, z wiśni;

 (1.2) pot. spoż. wódka o smaku wiśniowym, czasem zawierająca ekstrakt z owocu wiśni

Wiktionary

  • wiśniówka – słodka nalewka na owocach wiśni

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] dolewał mu wciąż do kieliszka doskonałej wiśniówki […]

 (1.2) Zaraz będziemy mieli gości, wskocz do monopolowego po butelkę wiśniówki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiɕˈɲufka, AS: vʹiśńufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiśnia ż., wiśniak m., wisienka ż.

:: zdrobn. wiśnióweczka ż.

 przym. wiśniowy

 przysł. wiśniowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cherry brandy

Wiktionary


wiśniowobrunatny

brunatny o wiśniowym odcieniu


SJP.pl


wiśniowoczerwony

czerwony o odcieniu wiśniowym


SJP.pl


wiśniowski

przymiotnik od: Wiśniowa, Wiśniów


SJP.pl

  • Wiśniowski – polskie nazwisko
  • Wiśniowski – polskie przedsiębiorstwo

Wikipedia


wiśniowy

1. dotyczący wiśni (drzewa lub krzewu), wykonany z drewna wiśni itp.;
2. zrobiony z owoców wiśni, mający smak wiśni, zapach wiśni;
3. mający kolor dojrzałych owoców wiśni, ciemnoczerwony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wiśni, złożony z drzew wiśni, wykonany z drewna wiśni

 (1.2) zrobiony z owoców wiśni, o smaku owoców wiśni

 (1.3) mający kolor dojrzałych owoców wiśni

Wiktionary

Wiśnix, również Wiśnia i Wiśniowy, właściwie Łukasz Wiśniewski (ur. 1979 w Poznaniu) – polski raper i autor tekstów znany z działalności w grupie Ski Skład oraz jako hypeman zespołu Slums Attack. Prowadził również karierę solową.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vʲiɕˈɲɔvɨ, AS: vʹiśńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiśniówka ż., wiśnia ż., wisienka ż.

 przysł. wiśniowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) ciemnoczerwony

Wiktionary


wisówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Wisówka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Cielądz.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie bielskim ziemi rawskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


wissarionowicz

nazwisko (patronimicum)


SJP.pl


wist

rodzaj gry w karty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. rodzaj gry w karty;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) karc. zagrywka w brydżu;

 (2.2) karc. deklaracja gry ze zobowiązaniem do wzięcia lew

Wiktionary

  • (w niektórych grach karcianych) zagranie pierwszej karty przez gracza rozpoczynającego rozgrywkę
  • Wist (brydż) rozpoczęcie rozgrywki (lub kolejnej lewy) przez obronę
  • Wist – gra karciana, protoplasta brydża
  • Wist – polski pistolet samopowtarzalny
  • dolnoniemiecka nazwa gminy w Niemczech: Wistedt

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) daw. wisek, zdrobn. wiścik

 (2.1-2) zdrobn. wiścik

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. wiścik mrz., wisek mzw.

 czas. wistować

 przym. wistowy

frazeologia.

etymologia. etym|ang|whist.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) whist

* esperanto: (1.1) visto

* niemiecki: (1.1) Whist n.; (2.1) (erstes) Ausspiel n.

* nowogrecki: (1.1) ουίστ n.

* włoski: (1.1) whist m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲist, AS: vʹist

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiścik mrz., wisek mzw.

 czas. wistować

 przym. wistowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. wisek, zdrobn. wiścik

 (2.1-2) zdrobn. wiścik

Wiktionary


wiśta

okrzyk popędzający konia


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) komenda dla konia w zaprzęgu do jazdy w lewo

Wiktionary


wistaczać

dawniej: łączyć, zespalać z istotą czegoś


SJP.pl


wistak

nazwisko


SJP.pl


wistaria

drzewiaste pnącze z rodziny bobowatych; glicynia; wisteria; słodlin


SJP.pl


wisteria

drzewiaste pnącze z rodziny bobowatych; glicynia; wistaria; słodlin


SJP.pl

Glicynia, słodlin, wisteria (Wisteria Nutt.) – rodzaj rośliny z rodziny bobowatych. Obejmuje cztery gatunki, z których jeden występuje we wschodniej Ameryce Północnej (W. frutescens), jeden w Japonii (glicynia japońska W. floribunda), a pozostałe dwa w Chinach, przy czym w niektórych ujęciach są one rozdzielane w sumie na cztery gatunki. Są to liany występujące w lasach i zaroślach, zarówno na terenach skalistych, jak i nad rzekami.

Wikipedia


wistnąć

1. w brydżu: rozpocząć wyjściem rozgrywkę;
2. w preferansie: zadeklarować podczas licytacji wzięcie określonej liczby lew


SJP.pl


wistować

1. w brydżu: rozpoczynać wyjściem rozgrywkę;
2. w preferansie: deklarować podczas licytacji wzięcie określonej liczby lew;
3. dawniej: grać w wista


SJP.pl


wistowy

przymiotnik od: wist


SJP.pl


wistra

sztuczne włókno celulozowe, podobne do bawełny


SJP.pl


wistram

sztuczne tworzywo używane do wyrobu przedmiotów galanteryjnych


SJP.pl


wisus

urwis, łobuz, psotnik


SJP.pl


wisz

nazwisko


SJP.pl

Wisz (niem. Wischau) – nieistniejąca miejscowość w woj. dolnośląskim położona niegdyś między wsiami Jutrzyna i Kolnica, dzisiaj bagniska i lasek nad rzeką Gnojna o tej samej nazwie.

Wikipedia


wiszący

1. być zawieszonym, uczepionym gdzieś, na czymś;
2. swobodnie opadać ku dołowi; obwisać, zwisać;
3. o ubraniu: być zbyt luźnym, obszernym;
4. unosić się nad ziemią, utrzymywać się w powietrzu;
5. być straconym przez powieszenie;
6. potocznie: być winnym komuś pieniądze;
7. potocznie: coś komuś wisi (zwisa) - coś jest dla kogoś obojętne, zupełnie go to nie obchodzi


SJP.pl


wiszar

1. roślina czepna; gęste, splątane zarośle
2. przestarzale: skała, urwisko


SJP.pl

Wiszar – pło paprociowo-trzcinowe, torfowisko wiszące, występuje w obszarach źródliskowych. Torfowisko wiszące – soczewkowate torfowisko źródliskowe, położone na stromym zboczu, silnie uwodnione dzięki utrzymywaniu wody przez torf i stałemu dopływowi ze źródła.

Wikipedia


wiszczeć

dawniej, dziś regionalnie: piszczeć, skrzeczeć, kwiczeć


SJP.pl

czasownik

 (1.1) białystok. krzyczeć, piszczeć, wrzeszczeć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestań wiszczeć!

Wiktionary


wiszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wisieć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈʃɛ̃ɲɛ, AS: vʹišńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wisieć, wieszać

 rzecz. zawiesina ż.

Wiktionary


wiszeński

przymiotnik od: Wisznia Mała


SJP.pl


wiszer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) plast. narzędzie do rozcierania zmiękczania kreski rysunku wykonane np. z ciasno zrolowanego i zaostrzonego papieru;

 (1.2) łow. pręt do czyszczenia lufy broni palnej

Wiktionary

Wiszer (wiszor) – narzędzie służące do osłabiania, zmiękczania i rozmazywania kreski w rysunku węglem, pastelem lub kredą, pozwalając na uzyskanie efektu zamglenia lub rozmycia. Służy także do mieszania kolorów w rysunku kolorowym. Najczęściej jest to łopatka lub pałeczka z miękką, filcową końcówką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wykorzystaj wiszer i sproszkowany węgiel drzewny do narysowania subtelnego, zamglonego widoku miasta lub portu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiszor m., wieszerowanie n.

 czas. wiszerować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiszor

 (1.2) wycior

Wiktionary


wiszera

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Kraju Permskim, lewy dopływ Kamy;

Wiktionary

Wiszera (ros. Вишера) – rzeka w Rosji, w Kraju Permskim. Lewy dopływ Kamy, wpada do Zatoki Wiszerskiej Zbiornika Kamskiego.Długość 415 km, powierzchni zlewni 31 200 km², średnia wysokość zlewni 317 m.

Wikipedia


wisznia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka we wschodniej Polsce i na zachodniej Ukrainie, gdzie znajdują się jej źródła, prawy dopływ Sanu;

Wiktionary

3 cieki w Polsce:

  • Wisznia – struga, dopływ Budkowiczanki
  • Wisznia – struga, dopływ Lubaczówki
  • Wisznia – rzeka, dopływ Sanu

miejscowość w Polsce

  • Wisznia Mała - wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, siedziba gminy Wisznia Mała

Wikipedia


wisznice

wieś w Polsce


SJP.pl

Wisznice (biał. Вішніцы) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Wisznice. Wisznice leżą przy drodze krajowej nr 63 i drogach wojewódzkich nr 812 i nr 815. Przez miejscowość przepływa Zielawa, rzeka dorzecza Bugu, dopływ Krzny.

Wikipedia


wisznicki

przymiotnik od: Wisznice


SJP.pl


wiszniewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wiszniewski – polski inżynier elektryk i polityk
  • Tomasz Wiszniewski – polski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta
  • Włodzimierz Wiszniewski – polski aktor
  • Wojciech Wiszniewski – polski reżyser, scenarzysta oraz aktor
  • Zbigniew Wiszniewski – polski kompozytor

Wikipedia


wiszniów

Miejscowość w Polsce

  • Wiszniów – wieś w woj. lubelskim, w pow. hrubieszowskim, w gminie Mircze

Miejscowości na Ukrainie

  • Wiszniów (Вишнів) – wieś w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie rohatyńskim
  • Wiszniów – wieś w obwodzie wołyńskim, w rejonie kiwereckim
  • Wiszniów – wieś w obwodzie wołyńskim, w rejonie lubomelskim

Wikipedia


wiszniowski

nazwisko


SJP.pl


wisznu

w mitologii indyjskiej: bóg, w "Wedzie" towarzysz i sojusznik Indry, przemierzający świat trzema krokami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) rel. jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu

Wiktionary

Wisznu (sanskryt i hindi: विष्णु, IAST: Viṣṇu) – jeden z najpopularniejszych dewów w hinduizmie, jedyny hinduski bóg czczony w wisznuizmie (największym wyznaniu hinduistycznym). Jeden z Trimurti (trójcy hinduistycznej) tworzonej wraz z Brahmą i Śiwą. Symbolizuje utrzymujący aspekt boga, najczęściej identyfikowany z dwoma swoimi awatarami: Kryszną i Ramą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy „zło sięga nieba", Wisznu staje się ziemskim awatarem. Obok oficjalnej listy awatarów istnieją wierzenia nieortodoksyjne. Za awatar Boga uważano często Gandhiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiʃnu, AS: vʹišnu

Wiktionary


wisznuizm

jeden z głównych kultów w hinduizmie


SJP.pl

Wisznuizm (nazywany przez wielu wyznawców waisznawizmem (ew. wajsznawizmem) od oryginalnej nazwy sanskryckiej) – gałąź hinduizmu, w której Wisznu lub jeden z jego awatarów wielbiony jest jako najwyższy Bóg. Najpopularniejszą religią wisznuicką jest krysznaizm.

Wikipedia


wiszogronowiec

rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych


SJP.pl

Wiszogronowiec (Unonopsis R.E.Fr.) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 48 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejne 3 taksony mają status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych). Występuje naturalnie w klimacie tropikalnym obu Ameryk. Gatunkiem typowym jest U. angustifolia (Benth.) R.E.Fr.

Wikipedia


wiszor

1. dawniej: szczotka do czyszczenia lufy armatniej lub karabinowej po wystrzale; wycior;
2. zwinięty kawałek skóry, irchy lub papieru, służący do rozcierania na rysunku kredki, ołówka, węgla lub pasteli; fiszorek


SJP.pl


wiszorek

zwinięty kawałek skóry, irchy lub papieru, służący do rozcierania na rysunku kredki, ołówka, węgla lub pasteli; wiszor; fiszorek


SJP.pl


wiszowaty

nazwisko


SJP.pl

Wiszowaty – nazwisko używane w Polsce.Na początku lat 90. XX wieku nosiło je w Polsce 1067 pełnoletnich osób. Najwięcej w dawnym woj. białostockim (252 osoby), łomżyńskim (204 osób) i suwalskim (145 osób).

Wikipedia


wisztyniecki

przymiotnik od: Wisztyniec


SJP.pl


wisła

1. rzeka w Polsce;
2. miasto w Polsce;
3. nazwa wielu polskich klubów sportowych (np. Wisła Kraków, Wisła Płock)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Polsce;

 (1.2) geogr. miasto w Polsce;

 (1.3) pot. sport. nazwa kilku polskich klubów sportowych

 (1.4) rzad. imię|polski|ż.;

 (1.5) geogr. toponim, składnik nazw kilku miejscowości i rzek w Polsce

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wisła przepływa przez Kraków i Warszawę.

 (1.2) W Wiśle znajduje się szesnaście wyciągów narciarskich.

 (1.3) Wisła wiele razy zdobyła mistrzostwo Polski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiswa, AS: vʹisu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiślak m., wiślanka ż., Wisłok m., Wisłoka ż., wiślanin nmos., Wiślisko n., Powiśle n.

:: zdrobn. Wisełka ż.

 przym. nadwiślański, przywiślański, wiślany, wiślny, wiślański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poet. Królowa Polskich Rzek

 (1.3) pot. Biała Gwiazda

Wiktionary


wisław

imię męskie


SJP.pl

Wisław – staropolskie imię męskie, złożone ze skróconego członu Wit- („pan, władca”), i -sław („sława”). Mogło ono mieć charakter życzący i oznaczać „tego, który będzie sławnym panem”. Formą pełniejszą tego imienia jest Witosław.

Żeńska forma: Wisława

Wisław imieniny obchodzi 7 czerwca i 15 czerwca.

Znane osoby noszące imię Wisław:

  • Wisław z Kościelca – biskup krakowski w latach 1229-1242

Wikipedia


wisława

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Wisława – słowiańskie imię żeńskie, będące skróconą formą imienia Witosława albo Wojsława. Poświadczone od 1273 roku jako Wisława ||Wysława. Żeński odpowiednik imienia Wisław.

Wisława imieniny obchodzi 22 maja i 15 czerwca.

Znane osoby noszące to imię:

  • Wisława Szymborska

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Wisława i jestem krakowską kwieciarką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲisˈwava, AS: vʹisu̯ava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Witosława ż., Wojsława ż.

:: forma męska Wisław m.

Wiktionary


wisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wisławy lub z nią związany


SJP.pl


wisławostwo

Wisław z małżonką; Wisławowie


SJP.pl


wisławowie

Wisław z małżonką; Wisławostwo


SJP.pl


wisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wisława lub z nim związany


SJP.pl


wisławski

nazwisko


SJP.pl


wisłocki

przymiotnik od: Wisłok, Wisłoka


SJP.pl

Osoby o nazwisku Wisłocki:

  • Aleksander Wisłocki (ok.1820-1898) – burmistrz Tarnowa
  • Antoni Wisłocki (ok. 1770-1823) – właściciel Frampola
  • Jan Wisłocki (zm. 1775) – chorąży bydgoski
  • Jerzy Wisłocki (1928-2008) – polski prawnik i historyk
  • Juliusz Sas-Wisłocki (1909-1973) – prawnik
  • Leszek Wisłocki (ur. 1931) – kompozytor
  • Stanisław Wisłocki (1921-1998) – polski dyrygent, kompozytor i pianista
  • Teodozy Wisłocki (?-1801) – biskup
  • Władysław Wisłocki (ujednoznacznienie)

Wikipedia


wisłok

rzeka w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w południowo-wschodniej Polsce, lewobrzeżny dopływ Sanu;

Wiktionary

Wisłok – rzeka w południowo-wschodniej Polsce, lewy dopływ Sanu, o długości 228 km i powierzchni dorzecze 3528 km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na obszarze Wisłoki uderza nas fakt inny; całą tę okolicę, którą obszar Wisłoki, Ropy, Jasły, Jasełki i średniego Wisłoka zajmuje, osiedli tak zwani Głuchoniemcy od dołów Sanockich począwszy, to jest od okolicy Komborni, Haczowa, Trześniowa aż po Grybowski dział.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲiswɔk, AS: vʹisu̯ok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisłoka ż., Wisła ż., wiślak mos.

 przym. wisłocki, wiślny

Wiktionary


wisłoka

rzeka w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. rzeka w południowo-wschodniej Polsce, prawobrzeżny dopływ Wisły;

Wiktionary

Wisłoka – rzeka w południowo-wschodniej Polsce, prawy dopływ górnej Wisły. Długość rzeki wynosi 164 km, a powierzchnia dorzecza 4110 km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na obszarze Wisłoki uderza nas fakt inny; całą tę okolicę, którą obszar Wisłoki, Ropy, Jasły, Jasełki i średniego Wisłoka zajmuje, osiedli tak zwani Głuchoniemcy od dołów Sanockich począwszy, to jest od okolicy Komborni, Haczowa, Trześniowa aż po Grybowski dział.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲisˈwɔka, AS: vʹisu̯oka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wisłok m., Wisła ż., wiślak mos.

 przym. wisłocki

Wiktionary


wisłostrada

ciąg ulic w Warszawie


SJP.pl

Wisłostrada – trasa szybkiego ruchu wzdłuż lewego brzegu Wisły w Warszawie.

Trasa, w którą włączono istniejące ulice, powstała w latach 1972–1975. Biegnie od ul. Pułkowej na północy do ul. Przyczółkowej na południu.

Wikipedia


wisłoujście

twierdza w Gdańsku


SJP.pl

Wisłoujście (kaszb. Minda, niem. Weichselmünde, dawniej Münde) – niezamieszkany obszar przemysłowy w Gdańsku, wchodzący w skład osiedla administracyjnego Przeróbka, na Wyspie Portowej, nad Martwą Wisłą. Znajduje się tu zachowana zabytkowa Twierdza Wisłoujście.

Wikipedia


wisłowski

nazwisko


SJP.pl


wit

w gwarze przestępczej (więziennej): ręka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. rzeka w północnej Bułgarii;

Wiktionary

  • Wit – imię męskie
  • Wit – rzeka w Bułgarii
  • Wit – postać występująca w komiksach z serii Kajko i Kokosz
  • WIT – Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Wit
  • Radomir Wit
  • Stanisław Wit Wiliński
  • Jacob de Wit
  • Pierre De Wit
  • Santiago De Wit Guzmán

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ikonografii św. Wit przedstawiany jest jako młodzieniec w krótkiej tunice, z kotłem, w którym doznawał mąk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲit, AS: vʹit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Witowa ż.

:: zdrobn. Witek m.

 przym. Witowy, wicki

Wiktionary


wit.

skrót

 (1.1) = witamina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jedną z najważniejszych witamin wspomagających odporność jest wit. A występująca m.in. w marchewce i jabłkach.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wit. (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = witness → świadek

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wita

reagować w określony sposób przy spotkaniu kogoś, na widok czegoś


SJP.pl

Beta (wita, stgr. βῆτα, nw.gr. βήτα, pisana Ββ lub ϐ) – druga litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznaczała liczbę 2.Beta pochodzi od litery alfabetu fenickiego bet . Od bety pochodzą łacińskie B i cyrylickie Б i В.

Wikipedia


witać

reagować w określony sposób przy spotkaniu kogoś, na widok czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pozdrowić kogoś na początku spotkania; okazać swoje uczucia w związku z czyimś przybyciem, odwiedzinami, spotkaniem kogoś

 (1.2) reagować w jakiś sposób na czyjeś przybycie lub inne zdarzenie

czasownik zwrotny niedokonany witać się

 (2.1) składać sobie wzajemne przywitanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witam państwa w popołudniowej audycji - przywitał się redaktor.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲitat͡ɕ, AS: vʹitać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powitanie n., witacz mrz., witaczka ż., witanie n.

 czas. przywitać dk.

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, witam

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.1) żegnać

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. powitanie n., witacz mrz., witaczka ż., witanie n.

 czas. przywitać dk.

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, witam

frazeologia.

 już być w ogródku, już witać się z gąską • witaj w klubie

etymologia. etym|prasł|*vitati., etym|prasł|*vitajǫ. → podejmować gościnnie

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) welcome, greet

* arabski: (1.1) مرحبا, رحب

* białoruski: (1.1) вітаць; (2.1) вітацца

* chiński standardowy: (1.1) 欢迎 (huānyíng); (1.2) 欢迎 (huānyíng)

* czeski: (1.1) vítat

* dolnołużycki: (1.1) witaś

* esperanto: (1.1) saluti; (1.2) saluti

* francuski: (1.1) saluer

* górnołużycki: (1.1) witać

* hawajski: (1.1) aloha, oha

* hiszpański: (1.1) saludar

* islandzki: (1.1) heilsa, fagna, taka við; (2.1) heilsast

* japoński: (1.1) あいさつする

* jidysz: (1.1) געבן / אָפּשטעקן שלום־עליכם (gebn / opsztekn szolem-alejchem); (2.1) געבן אַ גוט־מאָרגן (gebn a gut-morgn)

* niemiecki: (1.1) begrüßen; (2.1) sich begrüßen

* nowogrecki: (1.1) χαιρετώ, καλωσορίζω

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|witać. ,. PJM|do widzenia, witać, dzień dobry.}}

* rosyjski: (1.1) приветствовать; (2.1) здороваться

* szwedzki: (1.1) hälsa på, välkomna; (2.1) hälsa på varandra

* ukraiński: (1.1) вітати

* wilamowski: (1.1); bygrisa; (2.1); bygrisa

* włoski: (1.1) salutare

źródła.

== witać (język górnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) witać

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


witacz

przydrożna konstrukcja z nazwą miasta, regionu, gminy itp., zwykle z napisem powitalnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przydrożna trwała konstrukcja przy wjeździe na obszar gminy, miasta itp. witająca podróżnych;

 (1.2) folk. okazjonalna słomiana konstrukcja ustawiana przez mieszkańców podczas dożynek

Wiktionary

Witacz – znak ustawiany przy wjeździe do miejscowości, jednostki administracyjnej, regionu czy państwa w celu powitania przyjeżdżających osób.

Na tego typu znakach często umieszcza się hasło reklamowe, herb, logo, informacje o lokalnych atrakcjach turystycznych, liczbie mieszkańców, miastach partnerskich i tym podobne. Zdarza się, że projekt witacza zostaje wyłoniony na zasadzie konkursu, jak miało to miejsce między innymi w województwie zachodniopomorskim, Łodzi czy Bydgoszczy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miasto ustawiło nowy witacz przy drodze od Mikołowa.

 (1.2) Ktoś podpalił witacz dożynkowy przy samej remizie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przywitanie n., witaczka ż., witanie n.

 czas. powitać, przywitać dk., witać ndk.

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, witam, powitać

Wiktionary


witaczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. przywitanie, witanie się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przywitanie n., witacz mrz., witanie n.

 czas. powitać, przywitać dk., witać ndk.

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, witam, powitać

Wiktionary


witaj

wykrzyknik

 (1.1) zwrot używany jako powitanie

forma czasownika.

 (2.1) rozk. 2 os. lp. zob. witać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witaj, Jurku! Jak ci się spało?

 (1.1) Nad wejściem powiesili napis: „Witaj, szkoło!”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witacz mrz., witaczka ż., witanie n., powitanie n.

 czas. witać ndk., powitać dk.

 wykrz. witam, powitać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hej, dzień dobry, cześć, czołem, serwus, pot. siema

Wiktionary


witak

nazwisko


SJP.pl


witalij

rosyjskie imię męskie


SJP.pl


witalis

imię męskie


SJP.pl

Witalis – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „życiowy, zdolny do życia” (vitalis) i wyrażało życzenie rodziców, żeby dziecko się dobrze chowało. Patronem imienia jest m.in. św. Witalis, męczennik, zm. ok. 300.

Wikipedia


witalista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zwolennik witalizmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witalizm m.

:: fż. witalistka

 przym. witalistyczny

Wiktionary


witalistka

witalista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwolenniczka witalizmu

Wiktionary

Patrz:

witalista

Powiązane:

 rzecz. witalizm m.

:: fm. witalista mos.

Wiktionary


witalistyczny

witalizm


SJP.pl

Patrz:

witalizm

witalizm

koncepcja filozoficzna zakładająca istnienie w organizmach żywych niematerialnej, siły życiowej, która kieruje procesami życiowymi i decyduje o ich przebiegu


SJP.pl

Witalizm – hipoteza biologiczna zakładająca, że w zjawiskach życiowych są obecne siły witalne (niematerialne, niefizyczne – łac. vis vitalis, fr. élan vital), a fizykochemiczny opis organizmów jest niewyczerpujący.

Wikipedia


witalizować

zwiększać witalność, odmładzać


SJP.pl


witalizująco

witalizujący


SJP.pl

Patrz:

witalizujący

witalniej

stopień wyższy od przysłówka: witalnie


SJP.pl


witalnik

motyl z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


witalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest witalne, pełne energii życiowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈtalnɔɕt͡ɕ, AS: vʹitalność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. witalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żywotność

Wiktionary


witalny

obdarzony siłą żywotną, życiowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący życia i jego procesów

 (1.2) pełen sił życiowych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witalność ż.

 przysł. witalnie

Wiktionary


witam

reagować w określony sposób przy spotkaniu kogoś, na widok czegoś


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) zwrot używany jako powitanie

forma czasownika.

 (2.1) 1. os. lp. ter. od: witać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witam, Pana, Panie Jareczku!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przywitanie n., witacz mrz., witaczka ż., witanie n.

 czas. powitać, przywitać dk., witać ndk.

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, powitać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dzień dobry

Wiktionary


witamina

organiczny związek chemiczny niezbędny do prawidłowego przebiegu procesów życiowych zachodzących w organizmie, występujący głównie w pożywieniu, biorący udział w regulacji metabolizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. biol. chem. związek organiczny niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu żywego;

Wiktionary

Witaminy – grupa organicznych związków chemicznych o różnorodnej budowie, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania żywego organizmu, mimo że nie stanowią dla niego źródła energii ani budulca dla komórek. Mogą być pochodzenia naturalnego lub otrzymywane syntetycznie. Witaminy są egzogenne (organizm ich nie syntezuje lub nie syntetyzuje ich wystarczająco), w związku z czym muszą być dostarczane z pokarmem (najczęściej w postaci prowitamin). Przeciwne działanie do witamin wykazują antywitaminy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mleko owsiane zwykle robi się z owsa, wody i oleju słonecznikowego, ale można je też wzbogacić wapniem, wanilią i witaminami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲitãˈmʲĩna, AS: vʹitãmʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witaminizowanie n., witaminizacja ż.

:: zdrobn. witaminka ż.

 czas. witaminizować ndk.

 przym. witaminowy

Wiktionary


witaminizacja

dodanie naturalnych bądź syntetycznych preparatów witamin do produktów spożywczych, kasz i kosmetyków w celu ich wzbogacenia


SJP.pl


witaminka

zdrobnienie od: witamina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: witamina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witamina ż.

Wiktionary


witaminolog

specjalista w zakresie witaminologii


SJP.pl


witaminologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z witaminologią, dotyczący witaminologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witaminologia ż.

Wiktionary


witaminomania

rzadko: uporczywa skłonność do profilaktycznego stosowania witamin, mogąca prowadzić do chorób


SJP.pl


witaminoterapia

rzadko: odpowiednie stosowanie witamin w profilaktyce i leczeniu chorób; kuracja witaminowa


SJP.pl


witaminowy

przymiotnik od: witamina


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z witaminami

 (1.2) zawierający witaminy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Na obiad - syty, gorący posiłek lub wrocławska bomba witaminowa, czyli knysza lub pita.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvʲitãmʲĩˈnɔvɨ, AS: vʹitãmʹĩnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witamina ż.

 przym. witaminizowany

Wiktionary


witania

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Withania|Pauquy|ref=tak., rodzaj roślin okrytonasiennych z rodziny psiankowatych

 (1.2) bot. roślina z rodzaju witania (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od witanie

Wiktionary

Witania (Withania Pauquy) – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Obejmuje 19 gatunków. Występują one w południowej Europie, południowej i wschodniej Azji oraz w niemal całej Afryce (bez Madagaskaru i niektórych krajów na zachodzie kontynentu).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wspomniane właściwości witanii przypisywane są przede wszystkim występującym w korzeniu glikowitanolidom.

Wiktionary


witanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|witać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈtãɲɛ, AS: vʹitãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. witać

 przym. powitalny

 wykrz. witaj, witam

 rzecz. witacz mrz., witaczka ż.

Wiktionary


witaniów

Witaniów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Łęczna.

Prywatna wieś szlachecka, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Łęczna. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła mieszkańców.

Wikipedia


witanolid

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. związek chemiczny z grupy laktonów steroidowych występujących głównie w roślinach z rodziny psiankowatych;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witanolidy znosiły immunosupresję oraz wywołane chronicznym stresem zaburzenia seksualne występujące u samców.

Wiktionary


witanowice

2 miejscowości w Polsce:

  • Witanowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Gaworzyce
  • Witanowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Tomice

Wikipedia


witanowo

Witanowo (kaszub. Witónowò, niem. Franzdorf) – wieś w Polsce w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Kołczygłowy.

Wieś położona na Pojezierzu Bytowskim, stanowi sołectwo gminy Kołczygłowy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


witarianin

wegetarianin, który spożywa jedynie surowe warzywa i owoce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba praktykująca witarianizm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witarianizm m., witarianka ż.

 przym. witariański

 przysł. witariańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) surojadek

Wiktionary


witarianizm

dieta wykluczająca spożywanie pokarmów poddanych obróbce termicznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sposób odżywiania się polegający na spożywaniu wyłącznie surowych pokarmów (dopuszczalne jest podgrzewanie jedzenia do 40 °C) i wykluczeniu wysoko przetworzonej żywności;

Wiktionary

Witarianizm – dieta wykluczająca spożywanie pokarmów poddanych obróbce termicznej oraz produktów wysokoprzetworzonych. Najczęściej, choć nie zawsze, jest łączony z wegetarianizmem lub weganizmem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ratunkiem dla otyłych jest konsekwentny witarianizm. Witarianie to ludzie, którzy porzucili tradycyjną kuchnię na rzecz naturalnego, pierwotnego odżywiania: owoce i inne surowizny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witarianin m., witarianka ż.

 przym. witariański

Wiktionary


witarianka

kobieta stosująca dietę składającą się wyłącznie ze świeżych warzyw i owoców oraz czystej wody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta przestrzegająca zasad żywieniowych witarianizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomimo tego, że jestem witarianką, od czasu do czasu mam ochotę na ciepły posiłek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witarianizm m., witarianin m.

 przym. witariański

 przysł. witariańsko

Wiktionary


witariański

przymiotnik

 (1.1) właściwy dla witarianizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na naszym weselu będą wyłącznie potrawy witariańskie i oczywiście wódka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. witarianizm m., witarianin m., witarianka ż.

 przysł. witariańsko

Wiktionary


witasteryna

witamina rozpuszczalna w tłuszczach


SJP.pl


witaszczyk

nazwisko


SJP.pl


witaszek

nazwisko


SJP.pl


witaszewice

Witaszewice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Góra Świętej Małgorzaty.

Wieś od XVIII w. była własnością podczaszego Ignacego Szamowskiego.

Wiosną 1833 roku, w majątku Eugeniusza Szamowskiego w Witaszewicach ukrywał się Zenon Świętosławski, uczestnik partyzantki Zaliwskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 703.

Wikipedia


witaszkowo

Witaszkowo (niem. Vettersfelde, łuż. Wětškow) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


witaszyce

Witaszyce – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Jarocin.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Witaszyce. W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia


witaszyn

Witaszyn – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Wyśmierzyce.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wareckim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Jasionnej.

Wikipedia


witbier

białe, niefiltrowane piwo pszeniczne, warzone metodą górnej fermentacji z dużym udziałem pszenicy niesłodowanej


SJP.pl

Witbier – tradycyjne, belgijskie piwo pszeniczne zwane również biere blanche (białe piwo). Witbier jest warzony metodą górnej fermentacji i niefiltrowany, a ze względu na dodatek niesłodowanej pszenicy może być bardzo mętny.

Stolicą belgijskiego bier blanche jest miejscowość Hoegaarden w Brabancji, w której w XVIII wieku działało ok. 30 niewielkich browarów, warzących głównie piwa pszeniczne. Rozwój piw typu pilzner doprowadził jednak do zaprzestania produkcji witbierów. W 1957 r. zamknięty został ostatni browar warzący witbiery, browar Tomsin z Hoegaarden. Jednak już w 1966 r. Pierre Celis – piwowar z Hoegaarden otworzył we własnym domu browar, w którym postanowił reaktywować ten styl. Nazwał je tak samo jak miejscowość, z której pochodził, czyli właśnie Hoegaarden.

Wikipedia


witczak

nazwisko


SJP.pl

Witczak (forma żeńska: pani Witczak, Witczakowa, Witczakówna, w liczbie mnogiej: Witczakowie, pot. gwar. lub przest. Witczaki) – nazwisko polskie, którym posługuje się ponad 10 tysięcy osób.

Wikipedia


witebsk

miasto na Białorusi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto położone w północno-wschodniej części Białorusi, nad rzeką Dźwiną;

Wiktionary

Witebsk (biał. Віцебск, Wiciebsk; ros. Витебск, Witiebsk) – miasto położone w północno-wschodniej części Białorusi, nad rzeką Dźwiną. Liczy 364,8 tys. mieszkańców (2020). Witebsk jest trzecim pod względem liczby ludności miastem białoruskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sprawca wypadku potrącił dwóch ludzi w Witebsku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Witebszczyzna ż.

 przym. witebski

Wiktionary


witebski

Witebsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Witebskiem, dotyczący Witebska

Wiktionary

Patrz:

Witebsk

Powiązane:

 rzecz. Witebsk m.

Wiktionary


witecki

nazwisko


SJP.pl


witeczka

zdrobnienie od: witka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: witka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲiˈtɛt͡ʃka, AS: vʹitečka

Wiktionary


witek

1. długa gałązka; wić; łoza;
2. aparat ruchu jednokomórkowców; wić


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imion: Wit, Witold, Witołd, Witosław, Wiktor

Wiktionary

  • zdrobnienie imienia Witold

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał na imię Witek i chodził z nami na kurs tańca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wit mos./mrz.

Wiktionary


witeliusz

imię męskie


SJP.pl

Witeliusz, Aulus Vitellius Germanicus (ur. 24 września 15, zm. 21 grudnia 69 w Rzymie) – cesarz rzymski od 19 kwietnia 69 do swojej śmierci.

Wikipedia


witelo

Witelon, inne formy imienia: Witelo, Witello, Vitellio, Vitelo, Vitello, Vitello Thuringopolonis (ur. około 1230 na Dolnym Śląsku , zm. pomiędzy 1280 a kwietniem 1314) – polski mnich i uczony: fizyk, matematyk i filozof, znany z prac nad optyką i psychologią spostrzegania.

Wikipedia


witelon

Witelon, inne formy imienia: Witelo, Witello, Vitellio, Vitelo, Vitello, Vitello Thuringopolonis (ur. około 1230 na Dolnym Śląsku , zm. pomiędzy 1280 a kwietniem 1314) – polski mnich i uczony: fizyk, matematyk i filozof, znany z prac nad optyką i psychologią spostrzegania.

Wikipedia


witerbski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Viterbo, dotyczący Viterbo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na forum międzynarodowym zwrócono uwagę na to zagadnienie w przyjętej w 1990 roku Deklaracji Witerbskiej, poświęconej edukacji leśnej społeczeństwa, a także zawodowemu kształceniu leśników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Viterbo n.

Wiktionary


witerunek

substancja neutralizująca zapach człowieka, używana do smarowania sideł, pułapek itp.; odwiatr


SJP.pl


witeryt

minerał, węglan baru


SJP.pl

Witeryt (witheryt) – minerał z gromady węglanów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich. Nazwany od imienia Williama Witheringa, angielskiego botanika i mineraloga, odkrywcy tego minerału.

Wikipedia


witeź

dawniej dzielny rycerz, śmiałek, bohater


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. dzielny rycerz, bohaterski wojownik

Wiktionary

Witeź – według „Słownika języka polskiego”: „dzielny rycerz”, „wojownik” lub duży motyl dzienny o barwnych skrzydłach.

Wikipedia


witeziowy

przymiotnik od: witeź


SJP.pl


witim

rzeka w Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Buriacji i obwodzie irkuckim; prawy dopływ Leny;

Wiktionary

Witim (ros. Витим) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Buriacji i obwodzie irkuckim; prawy dopływ Leny; długość 1837 km (z Witimkanem 1978 km); powierzchnia dorzecza 225 tys. km²; średni roczny przepływ u ujścia 2200 m³/s.

Powstaje z połączenia rzek Czyna i Witimkan na Płaskowyżu Witimskim; płynie w kierunku północnym, przełamując się przez Góry Stanowe, następnie w dolinie oddzielającej wyżyny Północnobajkalską i Patomską; uchodzi do Leny, dzieląc się na ramiona. W górnym i środkowym biegu liczne progi; odcinkami spławna; żeglowna na odcinku około 300 km od ujścia (od Bodajbo).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. witimski

Wiktionary


witimski

przymiotnik od: Witim (rzeka w Federacji Rosyjskiej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Witimem, dotyczący Witimu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Witim mrz.

Wiktionary