walerian

1. roślina lecznicza;
2. preparat przygotowany z tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Walerian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „mocny”, „silny”, „zdrowy”. Wśród patronów – św. Walerian, męczennik z III wieku (wspominany 14 kwietnia).

Walerian imieniny obchodzi: 29 stycznia, 14 kwietnia, 14 czerwca, 23 sierpnia i 15 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój brat ma na imię Walerian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈlɛrʲjãn, AS: valerʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waleriusz mos.

Wiktionary


waleriana

1. roślina lecznicza;
2. preparat przygotowany z tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Waleriana – imię żeńskie
  • waleriana – potoczna nazwa kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis)
  • waleriana – lek uspokajający robiony z kozłka lekarskiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvalɛrʲˈjãna, AS: valerʹi ̯ãna

Wiktionary


walerianek

zdrobnienie od: Walerian (imię męskie)


SJP.pl


waleriankowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Walerianka lub z nim związany


SJP.pl


walerianostwo

Walerian z małżonką; Walerianowie


SJP.pl


walerianowie

Walerian z małżonką; Walerianostwo


SJP.pl


walerianowo

Miejscowości w Polsce
  • Walerianowo – kolonia w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Sierpc
  • Walerianowo – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wierzbinek
  • Walerianowo – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Komorniki

Wikipedia


walerianowy

przymiotnik od: waleriana


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z walerianą; zawierający walerianę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waleriana ż.

Wiktionary


walerij

imię męskie


SJP.pl


waleriusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Waleriusz – imię męskie i oboczna forma imienia Walery.

Żeński odpowiednik: Waleria

Waleriusz imieniny obchodzi 16 stycznia, 28 stycznia, 29 stycznia i 19 lutego.

Znane osoby noszące to imię:

  • Waleriusz z Trewiru - święty, drugi biskup Trewiru
  • Waleriusz Flakkus, poeta rzymski


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 396 roku umarł biskup Hippony Waleriusz, a Augustyn został obrany jego następcą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waleria ż., Walery m., Walerian m.

Wiktionary


walerka

zdrobnienie od: Walerian, Walery (imiona męskie)


SJP.pl


walerostwo

Walery z małżonką; Walerowie


SJP.pl


walerów

Walery z małżonką; Walerostwo


SJP.pl

Walerów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Sokołów Podlaski. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni kKościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Czerwonce Grochowskiej

Wikipedia


walerowie

Walery z małżonką; Walerostwo


SJP.pl


walerowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Walerego lub z nim związany


SJP.pl


walery

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Walery – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Powstało ono z przydomka Valerius, który pochodzi z nazwy rodu Waleriuszów i oznaczał pierwotnie „człowieka z rodu Waleriuszów”. Porównaj z: Waleriusz

Żeński odpowiednik: Waleria

Imieniny Walerego wypadają 28 stycznia, 19 lutego, 14 czerwca i 27 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszystkie zebrane środki na bieżąco są przeznaczane na leczenie i rehabilitację Walerego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈlɛrɨ, AS: valery

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waleriusz mos., Waleria ż.

Wiktionary


wales

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Jimmy Wales – założyciel Wikipedii

Miejscowości w USA:

  • Wales – miasto w stanie Alaska, w okręgu Nome
  • Wales – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Cavalier
  • Wales – miejscowość w stanie Massachusetts, w hrabstwie Hampden
  • Wales – miejscowość w stanie Maine, w hrabstwie Androscoggin
  • Wales – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Erie
  • Wales – miejscowość w stanie Utah, w hrabstwie Sanpete
  • Wales – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Waukesha

Wikipedia


walesiak

nazwisko


SJP.pl


waleska

1. imię żeńskie;
2. legendarna założycielka miasta Kłodzka


SJP.pl

Waleska (Walaska, Valeska, Valaska lub Valiska) – legendarna założycielka miasta Kłodzka, która miała panować na grodzie na Zamkowej Górze w czasach pogańskich. Postać funkcjonowała w tradycji ludowej ziemi kłodzkiej jeszcze do czasów wymiany narodowościowej na tym terenie po II wojnie światowej.

Wikipedia


waleszczak

nazwisko


SJP.pl


walet

figura karciana mająca najniższą wartość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. najsłabsza figura w kartach, starsza od blotek, oznaczona literą W (J, V lub B w innych językach);

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) pot. osoba mieszkająca nielegalnie w akademiku

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dołożyłem waleta kier.

 (2.1) Mamy bardzo ciasno w pokoju, bo mieszka z nami dwóch waletów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalɛt, AS: valet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waletowanie n., walecik mrz.

 czas. waletować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jopek, bubek, wacek, dupek

Wiktionary


waleta

1. wiersz pożegnalny rozstających się kochanków, charakterystyczny dla epoki renesansu i baroku;
2. dawniej: rozstanie, pożegnanie


SJP.pl


waletować

potocznie: nocować, mieszkać bez meldunku w domu akademickim


SJP.pl

czasownik

 (1.1) mieszkać bez meldunku w akademiku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvalɛˈtɔvat͡ɕ, AS: valetovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waletowanie n., walet

Wiktionary


waletowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|waletować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. waletować ndk.

 rzecz. walet mos./mzw.

Wiktionary


walewice

nazwa kilku miejscowości w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 6, w tym 4 podstawowe
  • Walewice – wieś w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Torzym
  • Walewice – wieś w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Zelów
  • Walewice – wieś w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Bielawy
  • Walewice – osada w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Bielawy
  • Walewice – przysiółek wsi Wola Wydrzyna w woj. łódzkim w pow. pajęczańskim w gminie Sulmierzyce
  • Walewice – przysiółek wsi Karolina w woj. mazowieckim w pow. piaseczyńskim w gminie Góra Kalwaria

Wikipedia


walewicki

przymiotnik od: Walewice


SJP.pl


walewski

nazwisko


SJP.pl

Walewski (forma żeńska: Walewska; liczba mnoga: Walewscy) – polskie nazwisko. Pierwsza wzmianka w 1386, powstało poprzez dodanie formantu ski do nazw miejscowych Walew, Walewice, Walowice (kilka wsi). Nazwisko to nosiło w Polsce kilka rodów szlacheckich. Byli to Walewscy herbu Amadej, Bończa oraz herbu Kolumna (z tego rodu wywodziła się linia hrabiowska).

Wikipedia


walezjusz

członek dynastii królów francuskich panującej w latach 1328-1589


SJP.pl


walezjusze

dynastia francuska


SJP.pl

Walezjusze (fr. Valois) – dynastia królów francuskich panująca w latach 1328–1589. Jej założycielem był Karol de Valois – ojciec Filipa VI i syn Filipa III Śmiałego. Dynastia była faktycznie boczną linią dynastii Kapetyngów.

Wikipedia


walezjuszostwo

Walezjusz z małżonką; Walezjuszowie


SJP.pl


walezjuszowie

Walezjusz z małżonką; Walezjuszostwo


SJP.pl


walezjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Walezjusza lub z nim związany


SJP.pl


walezostwo

Walezy z małżonką; Walezowie


SJP.pl


walezowie

Walezy z małżonką; Walezostwo


SJP.pl


walezowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Walezego lub z nim związany


SJP.pl


walezy

imię męskie


SJP.pl


walezyjczycy

narodowość w Szwajcarii


SJP.pl


walezyjczyk

członek jednej z narodowości w Szwajcarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek narodu zamieszkującego w Szwajcarii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Walezyjka ż.

 przym. walezyjski

Wiktionary


walezyjka

członkini jednej z narodowości w Szwajcarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. członkini narodu zamieszkującego w Szwajcarii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Walezyjczyk

 przym. walezyjski

Wiktionary


walezyjski

dotyczący Walezyjczyków


SJP.pl


walgancyklowir

organiczny związek chemiczny stosowany w zapobieganiu i leczeniu cytomegalii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. farmaceutyk przeciwwirusowy używany do leczenia i zapobiegania cytomegalii; prolek gancyklowiru (jego ester L-walinowy)

Wiktionary

Walgancyklowir (łac. valganciclovirum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, ester L-walinowy gancyklowiru, stosowany jako prolek w zapobieganiu i leczeniu infekcji wirusem cytomegalii (CMV) u pacjentów z niedoborem odporności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po spożyciu walgancyklowiru zachodzi szybki jego metabolizm do aktywnego leku, tj. gancyklowiru.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wzór sumaryczny: C14H22N6O6; nazwy handlowe: Ceglar, Sperart, Valcyclox, Valcyte, Valhit

Wiktionary


walgina

walgina rdestniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


walhalla

mit. germ. miejsce przyjmowania przez boga Odyna dusz poległych w walce bohaterów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mit. w mitologii nordyckiej raj, który czeka wojowników poległych w boju

Wiktionary

Walhalla, Valhalla (staronord. Valhöll – komnata, pałac poległych) – w mitologii nordyckiej miejsce przebywania poległych w chwale wojowników (tzw. Einherjerów), których z pola bitwy zabierały walkirie, a na progu Walhalli witał ich Bragi. Walhalla to kraina wiecznego szczęścia.

Wikipedia


wali

zarządca wilajetu w Turcji


SJP.pl

  • wali – wieloznaczny termin arabski
  • wali – gubernator wilajetu
  • Wali – bóg w mitologii nordyckiej
  • Wali – indonezyjski zespół muzyczny

Wikipedia


walia

1. kraj będący częścią składową Wielkiej Brytanii;
2. Nowa Południowa Walia - stan w Australii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. jeden z czterech historycznych krajów Wielkiej Brytanii;

Wiktionary

Walia (wal. Cymru, wym. [ˈkəmrɨ]; ang. Wales, wym. [ˈweɪlz]) – część składowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Także celtycka kraina historyczna. Kraj jest położony w południowo-zachodniej części wyspy Wielka Brytania, na zachód od Anglii, nad morzami Irlandzkim i Celtyckim. Stolicą Walii jest Cardiff.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Walia położona jest na zachód od Anglii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalʲja, AS: valʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walijski mrz., Walijczyk mos., Walijka ż., walijskość ż.

 przym. walijski

Wiktionary


walić

1. burzyć, rozwalać, obalać;
2. potocznie:
a) uderzać, stukać, łomotać;
b) rzucać, strzelać, trafiać;
c) wybuchać;
d) iść gromadnie, w wielkiej masie; pędzić tłumnie;
e) wydobywać się, sypać, buchać itp.;
f) mówić bez ogródek, wprost;
3. walić się:
a) rozpadać się, grozić zawaleniem;
b) potocznie: bić się, rozbijać się; bić się nawzajem;
c) potocznie: spadać, osypywać się, osuwać się;
d) potocznie: kłaść się ciężko, upadać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. walnąć)

 (1.1) pot. wydobywać nagły, głośny, donośny dźwięk z instrumentu

 (1.2) pot. strzelać z broni

 (1.3) pot. o uderzeniach pioruna uderzać

 (1.4) pot. rzucać coś gwałtownie, byle jak lub byle gdzie

 (1.5) pot. mówić coś wprost, dosadnie

 (1.6) pot. robić coś niedelikatnie, zdecydowanie

 (1.7) pot. zepsuć się (o przedmiocie)

 (1.8) pot. zabić

 (1.9) pot. ukraść

 (1.10) pot. przewracać coś

 (1.11) pot. wydobywać się skądś w dużych ilościach, gwałtownie

 (1.12) pot. przemieszczać się szybko i zdecydowanie, zwłaszcza tłumnie

 (1.13) pot. odbywać stosunek płciowy jako strona aktywna

 (1.14) pot. grub. wydzielać nieprzyjemny zapach

 (1.15) pot. pić alkohol

czasownik przechodni niedokonany (dk. walnąć)

 (2.1) pot. mocno coś lub kogoś uderzać

czasownik zwrotny niedokonany walić się (dk. walnąć się)

 (3.1) posp. bić siebie samego

 (3.2) bić się nawzajem

 (3.3) upadać

czasownik zwrotny niedokonany walić się (dk. brak)

 (4.1) popadać w ruinę

 (4.2) wulg. iść precz, zostawić kogoś w spokoju

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Całą wczorajszą noc waliły pioruny.

 (1.5) Nie cackaj się. Wal prosto z mostu.

 (1.11) Jak się dobrze pali, to dym powinien walić drzwiami i oknami.

 (1.12) Lepiej wyjdźmy po cichu. Nie musimy walić środkiem sali.

 (1.13) Chciałbym ją mieć dla siebie i walić ją co wieczór.

 (1.14) Nie lubię z nim gadać, strasznie mu wali z gęby.

 (1.15) Wczoraj waliliśmy wódę do późna w nocy.

 (3.3) Widziałem, jak od uderzenia pioruna drzewo wali się na ziemię.

 (4.1) Ten stary dom się wali już.

 (4.1) Ponad trzydzieści lat temu sinolog tłumaczył również aktualność dzieła Konfucjusza: Czytając go, można odnaleźć w jego lęku jakby echo obaw, które odczuwamy obecnie na Zachodzie – poczucie, że żyjemy w świecie, który się wali.

 (4.2) Wal się, cioto! Nie będziesz obrażał mojej matki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalʲit͡ɕ, AS: valʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walenie n., walnięcie n., zwał mrz.

 przym. walnięty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) strzelać, uderzać, rąbać

 (1.7) psuć się

 (1.8) zabijać, mordować, ubijać

 (1.9) kraść

 (1.10) wywracać, obalać

 (1.11) bić

 (1.13) rżnąć, bzykać, dymać

 (2.1) uderzać, rąbać, wbijać

 (3.1) bić się, tłuc się

 (3.2) bić się, tłuc się

 (3.3) fikać, obalać się

 (4.2) spierdalać, wypierdalać

Wiktionary


walichnowski

nazwisko


SJP.pl


walicki

nazwisko


SJP.pl

Walicki (forma żeńska: Walicka; liczba mnoga: Waliccy) – polskie nazwisko. Pod koniec XX wieku w Polsce nosiło je 3333 osób.

Wikipedia


waliczek

nazwisko


SJP.pl


walida

w dawnej Turcji: żyjąca matka panującego sułtana


SJP.pl


walidacja

1. badanie odpowiedniości, trafności lub dokładności czegoś;
2. w psychologii:
a) sprawdzenie zgodności spostrzeżeń ze spostrzeżeniami innych ludzi;
b) oszacowanie trafności testu;
3. dawniej: potwierdzenie, uprawomocnienie


SJP.pl

  • walidacja (geriatria)
  • walidacja (psychologia)
  • walidacja (psychometria) – metoda stosowana podczas tworzenia narzędzi psychologicznych
  • walidacja (rynek pracy)
  • walidacja (system kwalifikacji)
  • walidacja (technika)

Wikipedia


walidacyjny

walidacja


SJP.pl

Patrz:

walidacja

walidator

program komputerowy sprawdzający poprawność danych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. program sprawdzający poprawność dokumentu o określonej składni;

Wiktionary

Walidator – program sprawdzający poprawność dokumentu o określonej składni. Walidatory stały się na tyle popularną usługą, że niektóre z nich ewoluowały w multiwalidatory przeprowadzające kilka wariantów walidacji jednocześnie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Walidator nie znalazł błędów w kodzie XML.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvalʲiˈdatɔr, AS: valʹidator

Wiktionary

Powiązane:

 czas. walidować ndk.

Wiktionary


walidować

1. badać (zbadać) odpowiedniość, trafność lub dokładność czegoś;
2. nadawać (nadać) prawomocność dokumentowi urzędowemu


SJP.pl


waligóra

1. baśniowy olbrzym, mogący unieść lub przewrócić górę; Waligóra;
2. potocznie, żartobliwie: mężczyzna o potężnej budowie ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. siłacz unoszący lub przewracający góry

Wiktionary

Waligóra (niem. Heidelberg) – najwyższy szczyt Gór Suchych i jednocześnie całych Gór Kamiennych (933,88 lub 936 m n.p.m.), leżący odpowiednio w ich północnej i środkowej części. Jest jedną z najwyższych gór Sudetów Środkowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvalʲiˈɡura, AS: valʹigura

Wiktionary


waligórski

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Waligórski – generał
  • Andrzej Waligórski – poeta, satyryk
  • Andrzej Waligórski – antropolog kultury, afrykanista
  • Ewaryst Waligórski – polityk
  • Teofil Waligórski – polityk

Wikipedia


walijczyk

mieszkaniec Walii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Walii

Wiktionary

Walijczycy (ang. Welsh people, wal. Cymry) – naród celtycki zamieszkujący głównie Walię (3 mln), Stany Zjednoczone (2 mln) i Anglię (0,6 mln). Tożsamość walijska jest przykładem tożsamości negatywnej, która ukształtowała się w opozycji do tożsamości angielskiej. Znaczną rolę poczucia przynależności narodowej mają: kultura, religia, sport (rugby), język walijski oraz symbole narodowe. W Walii istnieje ruch separatystyczny Yes Cymru.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈlʲijt͡ʃɨk, AS: valʹii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Walia ż.

:: fż. Walijka ż.

 przym. walijski

Wiktionary


walijka

mieszkanka Walii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Walii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Walia ż.

:: fm. Walijczyk mos.

 przym. walijski

Wiktionary


walijski

związany z Walią


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Walią, dotyczący Walii

 (1.2) związany z Waliss, dotyczący Waliss

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język walijski (1.1); język z grupy języków celtyckich, którym posługuje się ponad 600 tys. mieszkańców Walii;

Wiktionary

Język walijski (wal. Cymraeg) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich, którym według cenzusu z 2011 roku mówi 18% obywateli Walii (562 tys. osób), a 14% społeczeństwa potrafi w nim czytać, pisać oraz mówić. Szacuje się, że od 100 do 150 tysięcy Walijczyków mieszkających w Anglii posługuje się językiem walijskim. Z kolei w argentyńskiej prowincji Chubut, gdzie żyje emigracja walijska, językiem tym posługuje się 5 tysięcy osób. W regionie tym ma on status języka urzędowego. Obecnie niewiele osób posługuje się wyłącznie językiem walijskim, niemal wszyscy walijskojęzyczni Walijczycy są dwujęzyczni. Można wyodrębnić cztery główne dialekty: wenedocjański, powyski, domecki i gwencki. Najstarsze zabytki literackie pochodzą z VI wieku. Walijski jest językiem p-celtyckim, podobnie jak inne języki brytańskie, a także język galijski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈlʲijsʲci, AS: valʹii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Walia ż., Walijka ż., Walijczyk m., walijskość ż.

Wiktionary


walijskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem walijskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem walijskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku walijskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈlʲijskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: valʹii ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


walijskość

walijski


SJP.pl

Patrz:

walijski

walim

zarządca wilajetu w Turcji


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Walim – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wałbrzyskim, w gminie Walim
  • Walim – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Stara Kornica

Inne

  • Walim – stacja kolejowa we wsi Walim

Zobacz też

  • Walim Dolny

Wikipedia


walimianin

mieszkaniec Walimia (wsi w Polsce)


SJP.pl


walimianka

mieszkanka Walimia (wsi w Polsce)


SJP.pl

Walimka (Walimianka) – potok górski w Sudetach Środkowych, w Górach Sowich, w woj. dolnośląskim.

Wikipedia


walimski

Walim


SJP.pl

Patrz:

Walim

walina

aminokwas egzogenny, składnik białek roślinnych i zwierzęcych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, kwas aminoizowalerianowy;

 (1.2) daw. zwalony gruz

Wiktionary

Walina (nazwa skrótowa Val, V) – organiczny związek chemiczny, aminokwas egzogenny, kodowany przez kodony GUU, GUC, GUA oraz GUG.Jest aminokwasem niepolarnym o alifatycznym, rozgałęzionym łańcuchu bocznym -CH-(CH3)2.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ser edamski tłusty zawiera walinę i alaninę.

Wiktionary


waliński

nazwisko


SJP.pl


waliska

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Waliska – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Nowe Miasto nad Pilicą
  • Waliska – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Latowicz

Wikipedia


walisneria

roślina wodna żyjąca w wodach słodkich; hodowana w akwariach; nurzaniec


SJP.pl


waliszewice

Waliszewice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Goszczanów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


waliszewski

nazwisko


SJP.pl

  • Waliszewski – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 2273 osoby.

Osoby noszące nazwisko Waliszewski:

  • Andrzej Waliszewski (ur. 1955) – polski polityk, wicewojewoda śląski;
  • Feliks Waliszewski (14??–1526) – stolnik łęczycki w latach 1520–1526;
  • Kazimierz Waliszewski (1849–1935) – polski i francuski historyk, pisarz i publicysta;
  • Krzysztof Waliszewski (ur. 1981) – polski ekonomista;
  • Leszek Waliszewski (ur. 1953) – polski inżynier, przedsiębiorca i menedżer;
  • Stanisław Waliszewski (XVI wiek) – poseł ziemi dobrzyńskiej na sejm 1576/1577 roku;
  • Włodzimierz Waliszewski (1934–2013) – polski matematyk;
  • Zygmunt Waliszewski (1897–1936) – polski malarz i rysownik.

Wikipedia


waliza

duża walizka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. walizka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włożyłaś już szlafrok do walizy?

 (1.1) Gdzie się pan pchasz z tą walizą?

 (1.1) Chyba nie weźmiesz tych wszystkich waliz ze sobą do pociągu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walizeczka ż., walizka

 przym. walizkowy

Wiktionary


walizeczka

zdrobnienie od: walizka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od walizka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvalʲiˈzɛt͡ʃka, AS: valʹizečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waliza ż., walizka ż.

 przym. walizkowy

Wiktionary


walizka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj torby podróżnej w formie sztywnego prostopadłościanu z uchwytem;

 (1.2) gw-pl|Warszawa. brzuch

Wiktionary

Walizka – przenośne opakowanie na bagaż, używane najczęściej w trakcie podróży. W kształcie zbliżona jest do płaskiego prostopadłościanu z zaokrąglonymi krawędziami. Składa się z dwóch ruchomych względem siebie części, połączonych zawiasami.

Walizki wykonywane są z różnych materiałów: tkaniny, tworzywa sztucznego, skóry. Zwykle poszczególne boki są dodatkowo usztywnione wewnętrznymi wkładkami, aby zapobiec deformacji kształtu. Na jednym z boków znajduje się uchwyt służący do przenoszenia. Często dodatkowo walizka jest wyposażona w kółka oraz wysuwany uchwyt, które umożliwiają przemieszczanie walizki bezpośrednio po podłodze, bez podnoszenia. Niektóre walizki posiadają zamki, chroniące ich zawartość.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Udało mi się spakować wszystkie rzeczy tylko w jedną małą walizkę.

 (1.2) Gruby, wciągnij walizkie!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈlʲiska, AS: valʹiska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. walizeczka ż.

:: zgrub. waliza ż.

 przym. walizkowy

Wiktionary


walizkowy

przymiotnik od: walizka


SJP.pl


walka

1. zorganizowane działania militarne wrogich wojsk; bitwa, starcie, wojna
2. zmagania przeciwników, sportowców
3. działania w celu zlikwidowania czegoś negatywnego lub uzyskania czegoś pozytywnego
4. konfrontacja sprzecznych stanowisk, interesów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) siłowe lub zbrojne rozstrzyganie konfliktu

 (1.2) przen. zmaganie z czymś, zwalczanie czegoś

 (1.3) sport. mecz bokserski lub mecz innego sportu kontaktowego

Wiktionary

Walka – pojęcie wieloznaczne, oznaczające konfrontację i zmagania jednostek, zbiorowości czy sił. Często zamiennie używa się takich pojęć jak konflikt, wojna, konkurencja, spór, rywalizacja, mają one jednak odmienny zakres znaczeniowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W stolicy kraju wybuchły walki pomiędzy rywalizującymi ze sobą przywódcami rebeliantów.

 (1.1) W shōnenach najbardziej lubię sceny walk.

 (1.2) W amerykańskiej polityce zagranicznej najważniejsza jest obecnie walka z terroryzmem.

 (1.2) Kolarz na wyścigu toczy walkę nie tylko z rywalami, ale też z bólem i własnymi słabościami.

 (1.3) Walka Andrzeja Gołoty z Lennoksem Lewisem skończyła się już w pierwszej rundzie nokautem polskiego boksera.

 (1.3) Na dzisiejszą galę boksu w Las Vegas przewidziane są cztery walki, wśród nich o pas mistrza świata federacji WBF.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalka, AS: valka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waleczność ż., walczerz m., walczenie n., powalczenie n., zwalczanie n., zwalczenie n.

 czas. wywalczyć, walczyć ndk., powalczyć dk., zwalczać ndk., zwalczyć dk.

 przym. waleczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wojna, konflikt, starcie, potyczka, bój, wojowanie

 (1.2) zmaganie

 (1.3) starcie, mecz

Wiktionary


walker

Kinematografia

Filmy
  • Walker – amerykańsko-meksykańsko-hiszpański film dramatyczny z 1987 roku
  • Walker – polski film krótkometrażowy z 2004 w reżyserii Macieja Dejczera

Wikipedia


walkie-talkie

[czytaj: łoki-toki] mały radiotelefon służący do porozumiewania się na niewielką odległość


SJP.pl

Walkie-talkie – radiotelefon służący do dwukierunkowej łączności (półdupleks) w technologii naciśnij i mów między użytkownikami, wyposażonymi w identyczne lub kompatybilne ze sobą urządzenia, bez pośrednictwa sieci radiotelefonicznej. Walkie-talkie używany obecnie jest urządzeniem osobistym, głównie w postaci wielokanałowego (8–25 kanałów) przenośnego kieszonkowego radiotelefonu. Ze względu na małą moc nadajnika (0,1–0,5 W) walkie-talkie ma mały zasięg wynoszący maksymalnie do kilku kilometrów.

Wikipedia


walkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Walkiewicz – polskie nazwisko.

Wikipedia


walkiria

(mitologia nordycka) wysłanniczka boga Odyna, opiekunka wojowników przebywających w Walhalli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitgerm. każda z pomniejszych bogiń nordyckich, córek Odyna, przedstawianych jako piękne dziewice-wojowniczki dosiadające skrzydlatych koni lub wilkow;

Wiktionary

  • Walkirie – boginie z mitologii nordyckiej
  • Walkiria – opera Richarda Wagnera
  • Operacja Walkiria – plan przejęcia władzy po śmierci Hitlera
  • Walkiria – amerykański dramat historyczny z 2008 r. w reżyserii Bryana Singera
  • Walkirie – powieść Paula Coelha z 1992
  • Walkiria – południowoafrykańska samobieżna wyrzutnia rakietowa opracowana w 1980
  • XB-70 Walkiria – amerykański naddźwiękowy samolot eksperymentalny z początku lat 60. XX wieku

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) bogini

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* albański: (1.1) valkire ż.

* angielski: (1.1) valkyrie

* baskijski: (1.1) walkiria

* bawarski: (1.1) Walküre ż.

* białoruski: (1.1) валькірыя ż.

* czeski: (1.1) valkýra ż.

* duński: (1.1) valkyrie w.

* esperanto: (1.1) valkirio

* estoński: (1.1) valküür

* fiński: (1.1) valkyria

* francuski: (1.1) valkyrie ż.

* gruziński: (1.1) ვალკირია

* hebrajski: (1.1) ולקיריה ż.

* hiszpański: (1.1) valquiria ż., valkiria ż.

* islandzki: (1.1) valkyrja ż.

* kataloński: (1.1) valquíria ż.

* niderlandzki: (1.1) walkure ż.

* niemiecki: (1.1) Walküre ż.

* norweski (bokmål): (1.1) valkyrje ż.

* nowogrecki: (1.1) βαλκυρία ż.

* portugalski: (1.1) valquíria ż.

* rosyjski: (1.1) валькирия ż.

* rumuński: (1.1) walkirie ż.

* serbski: (1.1) валкира ż.

* słowacki: (1.1) valkýra ż.

* słoweński: (1.1) valkira ż.

* szwedzki: (1.1) valkyria w.

* turecki: (1.1) valkür

* ukraiński: (1.1) валькірія ż.

* węgierski: (1.1) valkűr

* włoski: (1.1) valchiria ż., walkiria ż., walchiria ż.

źródła.

== walkiria (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mitgerm. walkiria

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) bogini

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* albański: (1.1) valkire ż.

* angielski: (1.1) valkyrie

* baskijski: (1.1) walkiria

* bawarski: (1.1) Walküre ż.

* białoruski: (1.1) валькірыя ż.

* czeski: (1.1) valkýra ż.

* duński: (1.1) valkyrie w.

* esperanto: (1.1) valkirio

* estoński: (1.1) valküür

* fiński: (1.1) valkyria

* francuski: (1.1) valkyrie ż.

* gruziński: (1.1) ვალკირია

* hebrajski: (1.1) ולקיריה ż.

* hiszpański: (1.1) valquiria ż., valkiria ż.

* islandzki: (1.1) valkyrja ż.

* kataloński: (1.1) valquíria ż.

* niderlandzki: (1.1) walkure ż.

* niemiecki: (1.1) Walküre ż.

* norweski (bokmål): (1.1) valkyrje ż.

* nowogrecki: (1.1) βαλκυρία ż.

* portugalski: (1.1) valquíria ż.

* rosyjski: (1.1) валькирия ż.

* rumuński: (1.1) walkirie ż.

* serbski: (1.1) валкира ż.

* słowacki: (1.1) valkýra ż.

* słoweński: (1.1) valkira ż.

* szwedzki: (1.1) valkyria w.

* turecki: (1.1) valkür

* ukraiński: (1.1) валькірія ż.

* węgierski: (1.1) valkűr

* włoski: (1.1) valchiria ż., walkiria ż., walchiria ż.

źródła.

== walkiria (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mitgerm. walkiria

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


walkman

[czytaj: łokmen] przenośny odtwarzacz kaset magnetofonowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) elektron. mały, przenośny magnetofon kasetowy lub radiomagnetofon wyposażony w słuchawki;

Wiktionary

Walkman – przenośny, zminiaturyzowany odtwarzacz kaset magnetofonowych, odporny na wstrząsy. Większość modeli nie posiadała głośników, lecz istnieją również wyjątki z małym głośnikiem umożliwiającym słuchanie bez użycia słuchawek. Nazwa Walkman jest znakiem towarowym firmy Sony, lecz popularnie walkmanami nazywa się także odtwarzacze innych firm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jadąc pociągiem, wolę poczytać książkę niż słuchać walkmana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈwɔkmɛ̃n, AS: u̯okmẽn

Wiktionary


walków

zdrobnienie od: Walenty (imię męskie)


SJP.pl

Walków – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Osjaków, nad rzeką Wartą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego. Na terenie wsi Walków przez wiele lat prowadzone były prace wykopaliskowe przez Muzeum Ziemi Wieluńskiej.

Wikipedia


walkower

przyznanie zwycięstwa drużynie lub zawodnikowi z powodu niestawienia się przeciwnika (bądź drużyny przeciwnej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) sport. przyznanie zwycięstwa z powodu nieobecności przeciwnika, jego wycofania się lub dyskwalifikacji;

Wiktionary

Walkower (ang. walk-over, potocznie: łatwa wygrana) – w sporcie to przyznanie zwycięstwa jednej z rywalizujących stron z powodu braku przeciwnika, jego wycofania się z zawodów, turnieju lub dyskwalifikacji (np. za występ w drużynie nieuprawnionego zawodnika, stosowanie dopingu lub inne naruszenia regulaminów zawodów jak np. nieodpowiednie zachowanie kibiców drużyny podczas zawodów sportowych). Stosowanym w Polsce skrótem oznaczającym walkower jest „wo”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włoska zawodniczka oddała mecz walkowerem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: valˈkɔvɛr, AS: valkover

Wiktionary


walkowiak

nazwisko


SJP.pl

Walkowiak:

  • Andrzej Walkowiak
  • Daniela Walkowiak
  • David Walkowiak
  • Elżbieta Walkowiak-Grześczyk
  • Maciej Walkowiak
  • Roger Walkowiak

Wikipedia


walkowice

Walkowice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Czarnków.

Wikipedia


walkowicz

nazwisko


SJP.pl


walkusz

nazwisko


SJP.pl


wallace

[czytaj: łolis] nazwisko, m.in. William Wallace (1270-1305) - szkocki bohater narodowy


SJP.pl

  • Wallace – szkockie nazwisko i nazwa klanu

Wikipedia


wallacea

region zoogeograficzny, leżący pomiędzy krainami orientalną i australijską


SJP.pl


wallek

nazwisko


SJP.pl


wallek-walewski

nazwisko, np. Bolesław Wallek-Walewski (1885-1944), dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny


SJP.pl


wallenrod

bohater powieści poetyckiej "Konrad Wallenrod" Adama Mickiewicza


SJP.pl


wallenrodyzm

dywersja, wcielenie się w szeregi wroga w celu zniszczenia go od wewnątrz; walenrodyzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. postępowanie polegające na pozornym współdziałaniu z wrogiem w celu pokonania go;

Wiktionary

Wallenrodyzm – pojęcie wywodzące się z powieści poetyckiej Adama Mickiewicza zatytułowanej Konrad Wallenrod i oznaczające człowieka, który posługuje się podstępem i zdradą dla realizacji wzniosłego i szlachetnego celu.

Napisana w 1828 roku powieść Mickiewicza wprowadzała bohatera, który chociaż z natury honorowy, zdecydował się na posłużenie się podstępem w celu zbliżenia się do wroga i wywarcia na nim zemsty. Te nieetyczne środki powodowane były wzniosłą troską o dobro narodu. Tym samym w postawie wallenrodycznej dochodziło do rozdźwięku między szlachetnymi ideałami bohatera, a stosowanymi przez niego metodami; bohater znajdował się w sytuacji tragicznej, w której aby realizować wyznawane przez siebie wartości, musiał posługiwać się środkami sprzecznymi z własnym kodeksem moralnym. Akcja utworu Mickiewicza rozgrywała się w czasie wojen krzyżackich, jednak postawa bohatera odpowiadała sytuacji współczesnych autorowi Polaków, których patriotyzm, w sytuacji zaborów, musiał realizować się często w działaniach spiskowych, stojących w sprzeczności z rycerską postawą honorową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tymczasem propaganda stanu wojennego nie wahała się sugerować wallenrodyzmu generała Jaruzelskiego i jego ekipy ocalenia narodowego.

Wiktionary


wallenrodyzować

udawać współpracę z wrogiem w celu pokonania go; walenrodyzować


SJP.pl


wallenstein

[czytaj: WAlensztajn] nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Albrecht von Wallenstein – czeski polityk
  • Alfred Wallenstein – amerykański dyrygent i wiolonczelista

Inne

  • Wallenstein – niemiecki zespół grający rock elektroniczny

Zobacz też

  • Wallerstein

Wikipedia


wallhack

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) środ. grykomp. rodzaj cheata, umożliwiającego widzenie przeciwników przez ściany

Wiktionary

Cheat – łamanie zasad gry komputerowej ustalonych przez jej autorów poprzez modyfikację elementów mechaniki gry. Celem używania cheatów jest zyskanie przewagi nad komputerem w rozgrywce, a także chęć jak najszybszego zdobycia nagrody. Stosowanie cheatów w grach wieloosobowych jest negatywnie traktowane przez społeczność i może skutkować banem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wallhacz mos./mrz./mzw.

Wiktionary


wallombrozjanie

męski zakon katolicki w ramach rodziny zakonów benedyktyńskich


SJP.pl


wallombrozjanin

członek zakonnego zgromadzenia kontemplacyjnego jednej z kongregacji benedyktyńskich


SJP.pl


wallota

pochodząca z Afryki roślina z rodziny amarylkowatych, uprawiana w doniczkach ze względu na duże lejkowate kwiaty


SJP.pl

Wikipedia


walmowy

dach walmowy - dach powstający przez zastąpienie trójkątnych ścian szczytowych w dachu dwuspadowym trójkątnymi połaciami dachowymi; dach czterospadowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bud. (o dachu) czterospadowy, czteropołaciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czterospadowy

Wiktionary


walnąć

uderzyć z dużą siłą


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. walić)

 (1.1) dokonany od|walić.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyrzucił ramiona do przodu, uderzył Pozma w pierś, walnął pięścią w twarz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: valnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. walnięty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bachnąć, chlasnąć, gruchnąć, huknąć, łupnąć, palnąć, przydzwonić, przyfasolić, przyłożyć, przypieprzyć, puknąć, razić, rąbnąć, trzasnąć, uderzyć, zasunąć, zdzielić, uderzyć, palnąć, wulg. jebnąć, wulg. pierdolnąć, wulg. przyjebać, wulg. przypierdolić

Wiktionary


walnięcie

uderzyć z dużą siłą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|walnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. walnięty

 czas. walić

Wiktionary


walniej

stopień wyższy od przysłówka: walnie


SJP.pl


walniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: walny


SJP.pl


walnięty

uderzyć z dużą siłą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zwariowany, niespełna rozumu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walnięcie n., walenie n.

 czas. walnąć dk., walić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopnięty, pieprznięty

Wiktionary


walny

1. dotyczący wszystkich członków jakiejś społeczności, organizacji, jakiegoś stowarzyszenia itp., np. walny zjazd;
2. rozstrzygający, decydujący, np. walna bitwa;
3. mający dużą wagę, np. walny udział; znaczny, istotny;
4. sejm walny - w dawnej Polsce: najwyższy organ ustawodawczy państwa złożony z króla, senatu i izby poselskiej;
5. dolina walna - dolina górska biegnąca od grani głównej aż do podnóża gór


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ogólny, powszechny

 (1.2) mający decydujące znaczenie

 (1.4) angażujący znaczne siły wojsk

Wiktionary

Przykłady

 (1.4) Przewidywała ona przeprowadzenie walnej bitwy z armią rosyjską na linii rzek: Orzyc, Narew, Wisła, Wieprz i na linii Lwowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalnɨ, AS: valny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. walnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogólny, powszechny

 (1.2) istotny, znaczny, ważny, decydujący

Wiktionary


waloch

nazwisko


SJP.pl


walon

mieszkaniec Walonii (regionu w Belgii); Walończyk


SJP.pl


walończyk

mieszkaniec Walonii (regionu w Belgii); Walon


SJP.pl


walonek

wojłokowy but z cholewką; walonka, filcówka


SJP.pl


walonia

region autonomiczny w południowej Belgii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina historyczna w południowej Belgii

 (1.2) geogr. adm. jeden z trzech regionów federalnych Belgii

 (1.3) geogr. jęz. obszar języka walońskiego w Belgii

 (1.4) geogr. jęz. region języka francuskiego, jeden z czterech regionów językowych Belgii

Wiktionary

Belgia:

  • Walonia – jeden z trzech regionów federalnych
  • Walonia-Bruksela – dawna nazwa Francuskiej Wspólnoty Belgii
  • Walonia pikardyjska – region z językiem pikardyjskim

Zobacz też:

  • Wallonia
  • Walonowie

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Walon mos., Walończyk mos., Walonka ż., waloński mrz.

 przym. waloński

Wiktionary


walonka

wojłokowy but z cholewką; walonek, filcówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Walonii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Walonia ż., waloński mrz.

:: fm. Walon mos., Walończyk mos.

 przym. waloński

Wiktionary


walonkarski

dotyczący produkcji walonków


SJP.pl


walonki

wojłokowy but z cholewką; walonek, filcówka


SJP.pl

Walonki (ros. ва́ленки) – ciepłe obuwie do połowy łydki (czasem do kolan), przepuszczające wodę, ale dobrze chroniące przed mrozem.

Tworzone są z grubego filcu, tzw. wojłoku, formowanego z wielu warstw przy użyciu pary i specjalnego klocka, służącego do nadawania kształtu. Spód jest powlekany gumą. W wersji niegumowej podeszwy mogą być używane jak skarpeta, nakłada się na nie wtedy "właściwe" obuwie.

Wikipedia


waloński

przymiotnik od: Walonia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Walonią lub Walonami, dotyczący Walonii lub Walonów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język waloński;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Walonia ż., Walon mos., Walonka ż.

Wiktionary


walor

1. zaleta, pozytywna cecha;
2. papier wartościowy;
3. w sztuce: różny stopień natężenia barwy i cienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cecha wyróżniająca, szczególnie pozytywna

 (1.2) papier wartościowy

 (1.3) szt. różny stopień natężenia barwy i cienia; barwa zależna od oświetlenia i sąsiedztwa przedstawianego obiektu

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Porozmawiajmy dziś o wszystkich walorach, jak też uchybieniach tego nowego filmu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvalɔr, AS: valor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waloryzowanie n., zwaloryzowanie n., waloryzacja ż.

 czas. waloryzować ndk., zwaloryzować dk.

 przym. waloryzacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cnota, korzyść, plus, przymiot, wartość, zaleta, znaczenie

Wiktionary


walorowy

walor


SJP.pl

Patrz:

walor

waloryzacja

zmiana wartości bezwzględnej wypłacanego zobowiązania pieniężnego na skutek zmiany siły nabywczej pieniądza


SJP.pl

Waloryzacja – zasada prawna, która określa, że w razie zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, wierzyciel powinien otrzymać równowartość ekonomiczną (wyższą lub niższą) wierzytelności z chwili jej powstania.

Zasada waloryzacji świadczeń pieniężnych jest wyjątkiem od reguły nominalizmu ujętej w art. 358¹ Kodeksu cywilnego. Zgodnie z regułą prawną zobowiązanie pieniężne należy spełnić przez zapłatę tej samej sumy pieniężnej, na jaką opiewał dług w chwili powstania zobowiązania (art. 358¹ § 1). Jeśli spełnienie świadczenia pieniężnego nie następuje natychmiast, wówczas może pojawić się kwestia zmniejszenia siły nabywczej pieniądza (np. w warunkach wysokiej inflacji), co prowadzi do naruszenia interesu dłużnika lub wierzyciela. Stąd też art. 358¹ § 3 Kodeksu cywilnego daje możliwość waloryzacji świadczenia pieniężnego: „W razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie”.

Wikipedia


waloryzacyjny

dotyczący waloryzacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekon. związany z waloryzacją, dotyczący waloryzacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walor mrz., waloryzacja ż., waloryzowanie n.

 czas. waloryzować

Wiktionary


waloryzator

środek używany w celu wywołania konkretnej oceny wartości czegoś u odbiorcy


SJP.pl


waloryzować

zmieniać wartość bezwzględną wypłacanego zobowiązania pieniężnego na skutek zmiany siły nabywczej pieniądza


SJP.pl


waloryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|waloryzować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niewaloryzowanie n., zwaloryzowanie n., walor m., waloryzacja ż.

 czas. waloryzować ndk., zwaloryzować dk.

 przym. waloryzacyjny

Wiktionary


waloszczyk

nazwisko


SJP.pl


waloszek

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. muz. walczyk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|walcer.

Wiktionary


walowate

o cechach walowatych (rodzina waleni)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Balaenidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków morskich z infrarzędu waleni;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Należące do walowatych żerują na widłonogach i krylu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wal mzw.

Wiktionary


walowaty

o cechach walowatych (rodzina waleni)


SJP.pl


walpole

Miasta o nazwie Walpole:

  • Walpole – miasto w Australii Zachodniej

Miejscowości w USA:

  • Walpole – miasto w stanie Massachusetts, w hrabstwie Norfolk
  • Walpole – jednostka osadnicza w stanie Massachusetts, w hrabstwie Norfolk
  • Walpole – miasto w stanie New Hampshire, w hrabstwie Cheshire
  • Walpole – jednostka osadnicza w stanie New Hampshire, w hrabstwie Cheshire

Wikipedia


walpurga

w tradycji germańskiej: noc z 30 kwietnia na 1 maja, noc duchów, podczas której miał odbywać się sabat czarownic; Walpurgia, noc Walpurgii, noc Walpurgi


SJP.pl

  • Walburga, Walpurga – imię żeńskie
  • Walburga, Walpurga – mniszka żyjąca w VIII wieku, święta
  • noc Walpurgi
  • Noc Walpurgii - powieść Gustava Meyrinka
  • (256) Walpurga

Wikipedia


walpurgia

w tradycji germańskiej: noc z 30 kwietnia na 1 maja, noc duchów, podczas której miał odbywać się sabat czarownic; Walpurga, noc Walpurgii, noc Walpurgi


SJP.pl

  • Walburga, Walpurga – imię żeńskie
  • Walburga, Walpurga – mniszka żyjąca w VIII wieku, święta
  • noc Walpurgi
  • Noc Walpurgii - powieść Gustava Meyrinka
  • (256) Walpurga

Wikipedia


walsall

miasto w Anglii


SJP.pl

Walsall – miasto w środkowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie metropolitalnym West Midlands, w dystrykcie metropolitalnym Walsall, w zespole miejskim Birmingham. W 2021 roku miasto liczyło 70 775 mieszkańców.

W mieście rozwinął się przemysł skórzany, metalowy, lotniczy, maszynowy, chemiczny, elektrotechniczny oraz elektroniczny.

Wikipedia


walsartan

organiczny związek chemiczny, środek o działaniu przeciwnadciśnieniowym


SJP.pl

Walsartan – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, lek kardiologiczny będący swoistym, wybiórczym antagonistą receptora angiotensyny II (sartanem) typu AT1.

Wikipedia


walski

nazwisko


SJP.pl


walt

[czytaj: łolt] obce imię męskie


SJP.pl


walter

1. imię męskie;
2. [czytaj: łolter] angielskie imię męskie;
3. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Walter – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słów waltan i heri oznaczających „panować” i „lud”. Imię to było znane w średniowiecznej Polsce w formie Walcerz.

Walter imieniny obchodzi: 8 kwietnia, 2 maja, 5 czerwca i 29 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Walter Kridl, recepcjonista z hotelu „Kärntnerhof” usiadł za ladą i odruchowo sięgnął po gazety, które abonował właściciel hotelu pan Alfred Anhauser.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walterowiec m., Walterówka ż.

 przym. Walterowy, walterowski

Wiktionary


walterek

zdrobnienie od: Walter (imię męskie)


SJP.pl


walterkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Walterka lub z nim związany


SJP.pl


walterostwo

Walter z małżonką; Walterowie


SJP.pl


walterowie

Walter z małżonką; Walterostwo


SJP.pl


walterowiec

[czytaj: łolterowiec] członek powstałej w 1954 roku organizacji młodzieżowej, która miała za zadanie stworzenie w Polsce drużyn młodzieżowych na wzór Wszechzwiązkowej Organizacji Pionierskiej imienia W.I. Lenina


SJP.pl


walterowski

taki jak u Stefana Waltera, charakterystyczny dla Stefana Waltera


SJP.pl


walterowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Waltera lub z nim związany


SJP.pl


walters

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Walters – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Faribault
  • Walters – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie Cotton

Gminy w USA:

  • Walters (ang. Walters Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Stutsman

Wikipedia


walterscotyzm

[czytaj: walterskotyzm] walterskotyzm (częściej);
1. zespół cech charakterystycznych dla nowożytnej powieści historycznej mający źródło w twórczości Waltera Scotta;
2. naśladownictwo powieści Waltera Scotta; wzorowanie się na sposobie opisywania przeszłości historycznej w utworach Waltera Scotta


SJP.pl

Walterscotyzm, Walterskotyzm – nurt rozwijający się w powieści historycznej w literaturze europejskiej XIX wieku pod wpływem twórczości szkockiego pisarza Waltera Scotta, autora takich powieści, jak: Waverley (1814), Rob Roy (1818), Ivanhoe (1820).

Wikipedia


walterskotyzm

walterscotyzm (rzadko);
1. zespół cech charakterystycznych dla nowożytnej powieści historycznej mający źródło w twórczości Waltera Scotta;
2. naśladownictwo powieści Waltera Scotta; wzorowanie się na sposobie opisywania przeszłości historycznej w utworach Waltera Scotta


SJP.pl


walther

[czytaj: wolter] niemiecki pistolet lub karabin wyborowy firmy Walther


SJP.pl


walton

Miejscowości w USA:

  • Walton – miejscowość w stanie Indiana, w hrabstwie Cass
  • Walton – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Harvey
  • Walton – miasto w stanie Kentucky, w hrabstwie Boone
  • Walton – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Delaware
  • Walton – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Delaware
  • Walton – jednostka osadnicza w stanie Nebraska, w hrabstwie Lancaster

Wikipedia


waltornia

1. instrument dęty blaszany w kształcie zwiniętej trzykrotnie rury, rozszerzającej się na końcu; róg;
2. przenośnie: człowiek otyły, ociężały


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instrument muzyczny dęty blaszany;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Krzysztof przez dwa lata uczył się grać na waltorni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: valˈtɔrʲɲa, AS: valtorʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waltornista m., waltornistka ż.

 przym. waltorniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) róg

Wiktionary


waltorniowy

przymiotnik od: waltornia


SJP.pl


waltornista

muzyk grający na waltorni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk, który gra na waltorni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waltornia ż.

:: fż. waltornistka ż.

 przym. waltorniowy

Wiktionary


waltornistka

kobieta grająca na waltorni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na waltorni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waltornia ż., waltornista m.

Wiktionary


waltornistyka

sztuka gry na waltorni


SJP.pl


waltoś

nazwisko


SJP.pl

  • Jacek Waltoś (ur. 1938) – malarz i rzeźbiarz
  • Stanisław Waltoś (ur. 1932) – prawnik

Wikipedia


waltz

[czytaj: walc] nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Christoph Waltz – austriacki aktor
  • Gustavus Waltz – niemiecki śpiewak
  • Hanna Gronkiewicz-Waltz – polska polityk
  • Ian Waltz – niemiecki lekkoatleta
  • Kenneth Waltz – amerykański naukowiec

Zobacz też:

  • Psychotic Waltz
  • The Black Waltz
  • The Last Waltz
  • Walc
  • Walz

Wikipedia


waluch

nazwisko


SJP.pl


waluciara

kobieta zajmująca się nielegalnym handlem obcymi walutami


SJP.pl


waluciarski

przymiotnik od: waluciarz


SJP.pl


waluciarstwo

zajmowanie się nielegalnym handlem obcymi walutami


SJP.pl


waluciarz

potocznie: człowiek nielegalnie handlujący obcymi walutami; cinkciarz, dewiziarz


SJP.pl


waluk

nazwisko


SJP.pl

Waluk (VII wiek) – jeden z pierwszych zanotowanych w źródłach władców słowiańskich, przywódca ludności zamieszkującej tereny późniejszej Karyntii, uznawany za pierwszego księcia państwa karantańskiego.

Waluk panował równolegle z Samonem i około 630 roku przyłączył się do jego związku plemiennego. Po upadku państwa Samona następcy Waluka zdołali zachować niezależność.

Wikipedia


walukiewicz

nazwisko


SJP.pl


waluś

1. zdrobnienie od: Walenty (imię męskie);
2. nazwisko


SJP.pl

  • Janusz Waluś (ur. 1953) – polski skoczek narciarski uczestnik olimpijczyk, trzykrotny medalista mistrzostw Polski
  • Janusz Waluś (ur. 1953) – polski emigrant, zabójca lidera Południowoafrykańskiej Partii Komunistycznej Chrisa Haniego.
  • Mietall Waluś (ur. 1978) – polski muzyk i wokalista rockowy
  • Mirosław Waluś (ur. 1956, zm. 2017) – polski nauczyciel i samorządowiec, wieloletni burmistrz Krobi
  • WaluśKraksaKryzys właśc. Sebastian Łukasz Gugulski (ur. 1996) – polski muzyk

Wikipedia


walusiak

nazwisko


SJP.pl


waluta

1. jednostka monetarna w danym kraju;
2. monety i banknoty zagraniczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wymienialny środek płatniczy

 (1.2) bank. oficjalna jednostka monetarna danego państwa;

 (1.3) pot. łatwo wymienialny (w danym kraju) środek płatniczy (w Polsce np.: dolar, euro, daw. marka)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Walutą Japonii jest jen.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈluta, AS: valuta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przewalutowanie n., przewalutowywanie n., walutowanie n.

 czas. przewalutować dk., przewalutowywać ndk., walutować ndk.

 przym. walutowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jednostka monetarna, jednostka pieniężna

Wiktionary


walutowy

przymiotnik od: waluta


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący waluty, związany z walutą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvaluˈtɔvɨ, AS: valutovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waluta ż., waluciarstwo n., waluciarz m., walutowanie n., przewalutowanie n.

 czas. walutować, przewalutować

 przym. waluciarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dewizowy

Wiktionary


wam

zaimek osobowy


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Wojskowa Agencja Mieszkaniowa

 (1.2) = Wojskowa Akademia Medyczna

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Studiowałem w WAM.

 (1.2) Studiowałem w WAM-ie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vu‿a‿ˈɛ̃m, AS: vu‿a‿m

Wiktionary


wambierzyce

wieś w Polsce


SJP.pl

Wambierzyce (niem. Albendorf, czes. Vambeřice) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Radków. Ośrodek pielgrzymkowy i turystyczny, zwany śląskim Jeruzalem.

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.

Wikipedia


wambierzycki

przymiotnik od: Wambierzyce


SJP.pl


wamp

kobieta atrakcyjna, wyzywająca i tajemnicza, uwodząca mężczyzn i doprowadzająca ich do zguby; wampirzyca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) demoniczna, uwodzicielska kobieta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vãmp, AS: vãmp

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wampowaty

 rzecz. wampirzyca ż.

Wiktionary


wampir

1. według dawnych wierzeń ludowych: trup wstający z grobu i wysysający krew ludzi śpiących;
2. potocznie: człowiek, który popełnił szereg morderstw na skutek zaburzeń psychicznych, zwykle o podłożu seksualnym;
3. przenośnie: ktoś czerpiący siłę i energię kosztem innych ludzi;
4. nietoperz z rodziny o tej samej nazwie, żywiący się wyłącznie krwią ssaków i ptaków, którą wysysa po przecięciu skóry ostrymi zębami przekształconymi w wąskie blaszki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mit. fant. upiór wysysający krew z żyjących;

 (1.2) przen. zabójca na tle seksualnym

 (1.3) przen. osoba żerująca na uczuciach, pieniądzach itd. innych osób

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. gatunek nietoperza żywiącego się krwią ssaków;

Wiktionary

Wampir – istota demoniczna, zazwyczaj pijąca krew ludzi, obecna w wierzeniach ludowych w wielu kulturach oraz współcześnie w kulturze popularnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wampir powoli sączył krew ze srebrnej czaszy.

 (1.2) Wampir z Koluszek wpadł w końcu w sidła policji.

 (2.1) Zoo zakupiło czternaście wampirów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvãmpʲir, AS: vãmpʹir

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wampirzyca ż., wampiryzm m., wampirek m., wampirzysko n.

 przym. wampirzy, wampiryczny, wampirski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upiór, zmora, nosferatu, krwiopijca

 (1.3) pijawka

Wiktionary


wampirek

zdrobnienie od: wampir


SJP.pl

  • Wampirek – film z 2000 roku
  • Wampirek – powieść Angeli Sommer-Bodenburg
  • Wampirek – skała wspinaczkowa w Czatachowej na Wyżynie Częstochowskiej

Wikipedia


wampirki

zdrobnienie od: wampir


SJP.pl


wampirski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wampirem, dotyczący wampira

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wampir mos.

Wiktionary


wampiry

1. według dawnych wierzeń ludowych: trup wstający z grobu i wysysający krew ludzi śpiących;
2. potocznie: człowiek, który popełnił szereg morderstw na skutek zaburzeń psychicznych, zwykle o podłożu seksualnym;
3. przenośnie: ktoś czerpiący siłę i energię kosztem innych ludzi;
4. nietoperz z rodziny o tej samej nazwie, żywiący się wyłącznie krwią ssaków i ptaków, którą wysysa po przecięciu skóry ostrymi zębami przekształconymi w wąskie blaszki


SJP.pl

Wampiry (Desmodontinae) – podrodzina ssaków z rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae) odżywiających się krwią zwierząt. Nietoperze te polują głównie w nocy, atakując zwierzęta (wyłącznie stałocieplne) w sposób praktycznie niezauważalny. Jest to możliwe dlatego, że ich zęby są bardzo ostre, a ślina zawiera specjalne substancje znieczulające i zapobiegające krzepnięciu krwi (antykoagulanty). Wampiry przecinają skórę zaatakowanych zwierząt i spijają spływającą krew.

Wikipedia


wampirzy

wampir


SJP.pl

Patrz:

wampir

wampirzyca

1. kobieta wampir;
2. kobieta atrakcyjna, wyzywająca i tajemnicza, uwodząca mężczyzn i doprowadzająca ich do zguby; wamp


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta-wampir

 (1.2) zool. głowonóg z rzędu wampirzyc, nazwa systematyczna|Vampyromorphida|ref=tak.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wampiryzm m., wamp m., wampirek m., wampiryczność ż., wampirzyce nmos.

:: fm. wampir m.

 przym. wampirzy, wampiryczny, wampowaty

Wiktionary


wampowaty

o kobiecie: uwodzicielska, ubrana lub zachowująca się wyzywająco; wydrowaty


SJP.pl


wampuka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) parodia opery natrząsająca się ze sztuczności i konwencji klasycznych przedstawień operowych

 (1.2) niewiarygodny, niedorzeczny konwenans w operze

 (1.3) bezwartościowy, lichy i pretensjonalny spektakl teatralny

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) O ileż bardziej wartościowa jest taka amatorska, w dobrym znaczeniu słowa, praca u podstaw niż ociekająca tandetą wampuka znanego zawodowca.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) chałtura, chała

Wiktionary


wampum

paciorki używane dawniej przez Indian Ameryki Północnej m. in. jako środek płatniczy lub do przekazywania wiadomości


SJP.pl

Wampum – nazwa pochodzi z języka algonkiańskiego, od wyrazu wampompeag. Rodzaj pasa z koralików – wykonanych z zaokrąglonych i przewierconych muszli – splecionych w określony wzór lub czasem naszywanych na skórze zwierzęcej (później – po spotkaniu "białych" – na materiale, dziele rąk ludzkich); stosowany był przez Indian ze wschodniego wybrzeża USA i rejonu Wielkich Jezior, głównie przez plemiona irokeskie (ang. Iroquois) i Algonkinów (ang. Algonquin). W kulturach opartych na ustnej tradycji służył do utrwalania i potwierdzania ważnych wydarzeń politycznych, np. traktatów, takich jak ten, który doprowadził do powstania Ligi Irokezów, ale również jako środek płatniczy.

Wikipedia


wams

barokowe okrycie męskie, rodzaj peleryny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. odzież. dawny męski krótki kaftan;

Wiktionary

Wams (niem.) – rodzaj krótkiego obcisłego kaftana noszonego przez mężczyzn od połowy XVI do połowy XVII wieku, rozpowszechnionego przede wszystkim w Hiszpanii i Niemczech.

Jako przekształcenie włoskiego sajana był on bardziej dopasowany i z przodu cienko podwatowany, pozbawiony dekoltu i o usztywnionych ramionach, a w talii wcięty, spiczasto wydłużony i zakończony krótką baskiną. Jego nazwę wywodzi się od starofrancuskiego wambais, jak w średniowieczu określano kaftan zakładany pod zbroję.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Malarz przedstawił królewicza w wamsie z czarnego aksamitu i bufiastych pludryudrach.

Wiktionary


wamże

zaimek osobowy "wam" wzmocniony partykułą "-że" (np. "Wamże winienem wolność?")


SJP.pl


wan

typ samochodu przeznaczony do przewozu większej liczby pasażerów; van


SJP.pl

Turcja:

  • Wan – jezioro
  • Wan – miasto
  • Wan – prowincja
  • Skała Wan – szczyt

Inne:

  • WAN – informatyka

Zobacz też:

  • Wann

Wikipedia


wanad

pierwiastek chemiczny o symbolu V


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu V i liczbie atomowej 23;

Wiktionary

Wanad (V, łac. vanadium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Ma 11 izotopów z przedziału mas 44–55 oraz izomery jądrowe 50m i 52m. Trwały jest tylko izotop 51. W skorupie ziemskiej jest go 160 ppm, w postaci minerałów: patronitu (VS
4
), karnotytu i wanadynitu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma wanad?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvãnat, AS: vãnat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanadowiec m., wanadowanie n., wanadynit m.

 czas. wanadować ndk.

 przym. wanadowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. V

Wiktionary


wanadonośny

obfitujący w wanad; dostarczający wanadu


SJP.pl


wanadowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wanadować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanad m., wanadowiec m., wanadynit m.

 czas. wanadować ndk.

 przym. wanadowy

Wiktionary


wanadowce

grupa pierwiastków chemicznych stanowiąca V grupę główną układu okresowego: wanad, niob, tantal i dubn


SJP.pl

Wanadowce – pierwiastki chemiczne tworzące piątą grupę układu okresowego pierwiastków. Są to ciężkie, trudno topliwe metale.

Do wanadowców należą wanad (V), niob (Nb), tantal (Ta) i dubn (Db).

Wikipedia


wanadowiec

każdy pierwiastek z piątej grupy układu okresowego Mendelejewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. jeden z pierwiastków piątej grupy układu okresowego (wanad, niob, tantal lub dubn), z których większość jest trudnotopliwymi metalami;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakoż w głąb skorupy prześwietlonego globu wchodziła niewyraźna sieć wyrysowana wanadowców, chromowców i platynowiecatynowców z grupy ciężkich jak osm i iryd.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanad m., wanadowanie n.

 przym. wanadowy

Wiktionary


wanadowy

wanad


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący lub zrobiony z wanadu

Wiktionary

Patrz:

wanad

Przykłady

 (1.1) Konstrukcja akumulatora wanadowego jest niezwykle oryginalna i stosunkowo prosta.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanad m., wanadowanie n., wanadowiec m.

Wiktionary


wanadynit

minerał występujący w strefie utlenienia niektórych złóż rud ołowiu, stanowiący źródło otrzymywania wanadu


SJP.pl

Wanadynit (vanadynit) – minerał z gromady wanadanów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, tylko lokalnie tworzy duże wystąpienia.

Nazwa pochodzi od pierwiastka wanadu, który jest składnikiem tego minerału.

Wikipedia


wanat

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wanat – polski krytyk teatralny i reżyser
  • Benignus Wanat – katolicki zakonnik, teolog, historyk sztuki, archiwista, pisarz
  • Ewa Wanat – polska dziennikarka radiowa i telewizyjna
  • Józef Wanat – polski wojskowy
  • Józef Wanat – polski inżynier
  • Leon Wanat – polski nauczyciel i pisarz
  • Maciej Wanat – polski perkusista

Wikipedia


wancerzów

Wancerzów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Mstów. Bezpośrednio graniczy z gminnym Mstowem.

Do 1952 roku miejscowość była siedzibą gminy Wancerzów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


wancioch

potocznie: brzuch; bandzioch, bańdzioch, bebech, brzucho, wancioł


SJP.pl


wancioł

potocznie: brzuch; bandzioch, bańdzioch, bebech, brzucho, wancioch


SJP.pl


wancka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. pchła

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ent. pluskwa

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. ent. wesz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|błecha, skoczka, płaszczyca., gw-pl|Śląsk Cieszyński|płoszczyca.

Wiktionary


wańczos

1. drewno obrobione z 3 stron, a z czwartej pokryte korą
2. deska na klepkę, zwłaszcza do naczyń bednarskich


SJP.pl


wańczowski

nazwisko


SJP.pl


wanda

gatunek storczyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 1057;

 (1.3) astr. krater na powierzchni Wenus;

 (1.4) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości

Wiktionary

  • Wanda – imię żeńskie
  • wanda – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych
  • Wanda – legendarna księżniczka polska
  • Lodowiec Wandy (Wanda Glacier) - lodowiec na Wyspie Króla Jerzego
  • Wanda – krater na powierzchni Wenus
  • Wanda – planetoida o numerze katalogowym 1057
  • Wanda – część miasta Trzebinia, w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim, w gminie Trzebinia
  • Wanda – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Mikstat
  • Wanda – miejscowość w USA, w stanie Minnesota
  • Wanda Township – gmina w USA, w stanie Nebraska
  • Wanda – miejscowość w Argentynie w prowincji Misiones, ośrodek życia polonijnego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy jednak przekonał się, że miał mylne o Oskarze wyobrażenie, przyznał Wandzie rację i wręcz powiedział jej: pomyliłem się.

 (1.2) Planetoida Wanda obiega Słońce w 4 lata 333 dni 20 godzin.

 (1.3) Dno krateru Wandy jest gładkie, gdyż zostało pokryte zastygłą lawą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvãnda, AS: vãnda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanda ż.

:: zdrobn. Wandzia ż., Wandusia ż., Wandeczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Wandzia, Wandusia, Wandeczka

Wiktionary


wandachowicz

nazwisko


SJP.pl


wandal

osoba specjalnie niszcząca czyjąś własność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. przedstawiciel starożytnego ludu germańskiego;

Wiktionary

  • Wandalowie – plemiona germańskie
  • wandal – osoba celowo niszcząca czyjąś własność

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvãndal, AS: vãndal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wandal m., wandalizm mrz., wandalski m.

 przym. wandalski

Wiktionary


wandalin

Miejscowości

w Polsce; wg TERYT jest ich 4
  • Wandalin – wieś w woj. lubelskim, w pow. opolskim, w gminie Opole Lubelskie
  • Wandalin – wieś w woj. łódzkim, w pow. łódzkim wschodnim, w gminie Brójce
  • Wandalin – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Złoczew
  • Wandalin – osada w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Boćki

Wikipedia


wandalistyczny

wandal; wandaliczny, wandalski


SJP.pl


wandalizm

umyślne niszczenie jakichś dóbr i wartości kulturalnych; barbarzyństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) akt bezmyślnego zniszczenia

 (1.2) rezultat wandalizmu (1.1)

 (1.3) barbarzyńskie postępowanie

Wiktionary

Wandalizm – umyślne niszczenie cudzego mienia, zwłaszcza publicznego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vãnˈdalʲism̥, AS: vãndalʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wandalski mrz., wandal m., Wandal m., Wandalka ż.

 czas. wandalizować

 przym. wandalski, wandaliczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1,3) barbarzyństwo

Wiktionary


wandalizować

umyślnie niszczyć jakieś dobra i wartości kulturalne


SJP.pl


wandalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wandalizować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zwandalizowanie n.

 czas. wandalizować ndk., zwandalizować ndk.

Wiktionary


wandalka

wandal


SJP.pl

Patrz:

wandal

wandaloodporny

zabezpieczony przed wandalami


SJP.pl


wandalowie

członek ludu wschodniogermańskiego, znanego z podbicia w 455 r. Rzymu i zniszczenia wielkiej ilości tamtejszych dzieł sztuki


SJP.pl

Wikipedia


wandalski

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z Wandalami, dotyczący Wandalów

 (1.2) związany z wandalami albo wandalizmem, będący przejawem wandalizmu

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język wandalski, wymarły język germański;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wandal mos., wandal mos., wandalizm mrz.

Wiktionary


wandas

nazwisko


SJP.pl


wandea

bardzo rzadko: dążenie do zachowania dotychczasowego ustroju, porządku publicznego itp.; termin wywodzący się od Wandei, departamentu w zachodniej Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. kraina historyczna w zachodniej Francji

 (1.2) geogr. adm. francuski departament w regionie Kraj Loary;

Wiktionary

  • Wandea, fr. Vendée – francuski departament, kraina historyczna
  • Wandea, fr. Vendée – rzeka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dało to powód do licznych zaburzeń, zwłaszcza w Wandei, gdzie lud usuwał przemocą narzuconych mu księży rządowych.

 (1.2) Departament Wandea został utworzony w 1790 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wandejczyk mos., Wandejka ż.

 przym. wandejski

Wiktionary


wandeczka

zdrobnienie od: Wanda (imię żeńskie); Wandusia


SJP.pl


wandejczyk

mieszkaniec Wandei (krainy historycznej i departamentu w zachodniej Francji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wandei

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wandea ż.

:: fż. Wandejka ż.

 przym. wandejski

Wiktionary


wandejka

mieszkanka Wandei (krainy historycznej i departamentu w zachodniej Francji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wandei

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wandea ż.

:: fm. Wandejczyk mos.

 przym. wandejski

Wiktionary


wandejski

Wandea (kraina historyczna we Francji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wandeą lub jej mieszkańcami, dotyczący Wandei

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wandea ż., Wandejczyk mos., Wandejka ż.

Wiktionary


wandelia

ryba z rodziny Trichomycteridae, z podrzędu sumowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Vandellia cirrhosa|ref=tak., pasożytnicza ryba z dorzecza Amazonki i Orinoko

Wiktionary

Wandelia, kandyra, karnero (Vandellia cirrhosa) – gatunek słodkowodnej pasożytniczej ryby sumokształtnej z rodziny Trichomycteridae.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vãnˈdɛlʲja, AS: vãndelʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kandyra

Wiktionary


wander

Wikipedia


wanderers

Wanderers Football Club – amatorski klub piłkarski z Londynu, występujący w Surrey South Eastern Combination Junior Division Four – 17. ligowym poziomie piłkarskim w Anglii. Powstał w 1859 roku pod nazwą Forest Football Club, pięć lat później zmienił nazwę na Wanderers Football Club. Początkowo składał się głównie z absolwentów renomowanych szkół prywatnych. Był jednym z czołowych zespołów drugiej połowy XIX wieku w Anglii sięgając pięciokrotnie po Puchar Anglii.

Wikipedia


wandów

2 miejscowości w Polsce:

  • Wandów – wieś w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Wola Mysłowska
  • Wandów – część wsi Mariantów w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Władysławów

Wikipedia


wandowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 2 podstawowe
  • Wandowo – osada leśna w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. tucholskim, w gminie Lubiewo
  • Wandowo – część wsi Wojtkowa Wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Ojrzeń
  • Wandowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja
  • Wandowo – część wsi Czartówek w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Skulsk

Wikipedia


wandusia

zdrobnienie od: Wanda (imię żeńskie); Wandeczka


SJP.pl


wandycz

nazwisko


SJP.pl


wandynów

Wandynów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Koło.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


wandzia

zdrobnienie od: Wanda (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia Wanda

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rysiu przesyłał Wandzi ukradkiem całuski.

 (1.1) Rodzice często zabierali małą Wandzię na groby dziadków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wanda ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wandusia, Wandeczka, Wanda

Wiktionary


wandzinów

Wandzinów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Odrzywół.

Wieś wchodzi w skład sołectwa Dębowa Góra.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jadwigi w Odrzywole.

Wikipedia


wandziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wandy lub z nią związany


SJP.pl


wandzka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. pchła

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ent. pluskwa

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. ent. wesz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|błecha, skoczka.

Wiktionary


wanesa

imię żeńskie


SJP.pl

Wanesa, Wanessa – żeńskie imię pochodzenia literackiego, stworzone przez irlandzkiego pisarza Jonathana Swifta od pierwszych sylab imienia i nazwiska jego przyjaciółki Esther Vanhomrigh. Nie ma męskiego odpowiednika. W Polsce imię zostało nadane po raz pierwszy w latach 60. XX wieku.

Wikipedia


wanessa

imię żeńskie


SJP.pl

Wanesa, Wanessa – żeńskie imię pochodzenia literackiego, stworzone przez irlandzkiego pisarza Jonathana Swifta od pierwszych sylab imienia i nazwiska jego przyjaciółki Esther Vanhomrigh. Nie ma męskiego odpowiednika. W Polsce imię zostało nadane po raz pierwszy w latach 60. XX wieku.

Wikipedia


wanga

1. belka, na której opierają się schody, prostopadła do ich linii;
2. przedstawiciel madagaskarskiej rodziny ptaków z rzędu wróblowatych


SJP.pl

Wanga, bułg. Wanga (Ванга), Baba Wanga (Баба Ванга), Lelja Wanga (Леля Ванга), Petriczkata wraczka (Петричката врачка), Byłgarska proroczica (Българска пророчица), Wanga gledaczkata (Ванга гледачката), właśc. Wangelija Pandewa Dimitrowa (Вангелия Пандева Димитрова); ur. 31 stycznia 1911 w Strumicy, zm. 11 sierpnia 1996 w Petriczu) – bułgarska niewidoma mistyczka, znachorka i jasnowidząca.

Wikipedia


wangal

torbacz z rodziny pałanek; kuskus


SJP.pl


wangelis

grecki kompozytor i pianista; Vangelis


SJP.pl

Vangelis (gr. Βαγγέλης), właśc. Ewangelos Odiseas Papatanasiu (gr. Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου; ur. 29 marca 1943 w Agrii koło Wolos, zm. 17 maja 2022 w Paryżu) – grecki kompozytor muzyki elektronicznej i filmowej.

Wikipedia


wangiri

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) telekom. oszustwo telefoniczne polegające na wyciąganiu od abonentów wysokich opłat za oddzwanianie po uprzednim wysłaniu sygnału na telefon

Wiktionary


wangowate

o cechach wangowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

Wangowate (Vangidae) – rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


wangowaty

o cechach wangowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


wania

potocznie: handlarz zza wschodniej granicy; wańka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. przybysz, często handlarz, z Ukrainy, Rosji lub Białorusi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wania m., wańka m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wańka

Wiktionary


waniek

nazwisko


SJP.pl

  • Danuta Waniek (ur. 1946) – polska polityk
  • Eugeniusz Waniek (1906-2009) – polski malarz
  • Henryk Waniek (ur. 1942) – śląski malarz, grafik, pisarz, publicysta

Wikipedia


wanielijo

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. ewangelia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanielik mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ewangelijo

Wiktionary


wanielik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. ewangelik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanielijo ż.

Wiktionary


wanieneczka

zdrobnienie od: wanienka


SJP.pl


wanienka

1. mała wanna do kąpieli;
2. podłużne naczynie laboratoryjne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wanna

 (1.2) nieduża wanna do kąpania niemowląt

 (1.3) niewielkie, płytkie naczynie służące do czynności laboratoryjnych, kuchennych itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy nową wanienkę dla dziecka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vãˈɲɛ̃nka, AS: vãńnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanna ż.

 przym. wannowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) kuweta

Wiktionary


waniewo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Waniewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narew
  • Waniewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. wysokomazowieckim, w gminie Sokoły

Wikipedia


wanigan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) skrzynka na ekwipunek podróżny

Wiktionary


wanilia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych;

Wiktionary

Wanilia (Vanilla Mill.) – rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych (Orchidaceae), liczący 109 gatunków występujących w strefie tropikalnej. Owoce wanilii płaskolistnej są źródłem przyprawy zwanej laskami wanilii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wanilia liczy około 100 gatunków rosnących dziko w strefach tropikalnych.

 (1.1) Mleko owsiane zwykle robi się z owsa, wody i oleju słonecznikowego, ale można je też wzbogacić wapniem, wanilią i witaminami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vãˈɲilʲja, AS: vãńilʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waniliówka ż., wanilina ż.

 przym. waniliowy, wanilinowy

Wiktionary


wanilina

organiczny związek chemiczny, stanowi jeden ze składników aromatycznych wanilii, sztucznie otrzymywana i powszechnie stosowana w przemyśle spożywczym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. spoż. aromatyczna substancja występująca w owocach wanilii, otrzymywana również syntetycznie;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kawę zbożową otrzymuje się przez mieszanie w odpowiednich proporcjach uprażonych i zmielonych ziaren: żyta i jęczmienia oraz korzenia cykorii, z ewentualnym dodatkiem waniliny, cukru i innych dodatków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waniliówka ż., wanilia ż.

 przym. waniliowy, wanilinowy

Wiktionary


wanilinowy

przymiotnik od: wanilina


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biochem. dotyczący waniliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cukier wanilinowy stosuje się jako przyprawę do potraw słodkich i wyrobów cukierniczych. Produkcja cukru wanilinowego polega na zmieszaniu cukru z waniliną lub etylowaniliną (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waniliówka ż., wanilina ż., wanilia ż.

 przym. waniliowy

Wiktionary


waniliówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka zaprawiana wanilią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Naleję ci trochę waniliówki na rozgrzewkę?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanilia ż., wanilina ż.

 przym. waniliowy, wanilinowy

Wiktionary


waniliowy

1. mający smak wanilii;
2. wyrabiany z dodatkiem wanilii lub waniliny;
3. związany z wanilią (rośliną);
4. przenośnie: nieodbiegający od normy, bez urozmaiceń, np. waniliowy seks


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od: wanilia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Budyń jest na długowieczność. Z tym że waniliowy – szeptały kobiety, usiłując wytłumaczyć w ten sposób upodobania doktora do mlecznych deserów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvãɲiˈlʲjɔvɨ, AS: vãńilʹi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanilia ż., waniliówka ż., wanilina ż.

 przym. wanilinowy

Wiktionary


waniorek

nazwisko


SJP.pl


wanitatywny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) szt. liter. nawiązujący do ulotności ludzkiego życia, próżności, daremności starań oraz nieuchronności przemijania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W nowożytnej ikonografii świeckiej oset należał do obiegowych symboli wanitatywnych i mortualnych – czego szczególnie wyrazistymi przykładami są holenderskie martwe natury, malowane np. przez Jana Davidsz de Heem czy Otto Marseusa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. vanitas n.

Wiktionary


wańka

potocznie: handlarz zza wschodniej granicy; wania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. przybysz, często handlarz, z Ukrainy, Rosji lub Białorusi

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) reg-pl|Kresy. przedsionek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wania m., wania m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wania

Wiktionary


wańka-wstańka

1. zabawka dziecięca, figurka, która po przechyleniu sama wraca do pozycji pionowej;
2. w przenośni: osoba łatwo otrząsająca się z kłopotów, wracająca do wcześniejszej aktywności po dotkliwej porażce


SJP.pl


wankel

nazwisko


SJP.pl


wankiewicz

nazwisko


SJP.pl


wankomycyna

organiczny związek chemiczny, antybiotyk o działaniu bakteriobójczym


SJP.pl

Wankomycyna – organiczny związek chemiczny, antybiotyk glikopeptydowy o działaniu bakteriobójczym. Wprowadzona do lecznictwa w 1958 r. przez firmę farmaceutyczną Eli Lilly.

Wikipedia


wańkowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Wańkowicz (1881-), polski oficer
  • Anatol Wańkowicz (1858-), radziecki i białoruski wojskowy
  • Jan Wańkowicz (1895–1940), polski oficer
  • Jan Wańkowicz (1835–1885), polski zoolog
  • Krystyna Wańkowicz (1919-1944), uczestniczka powstania warszawskiego
  • Melchior Wańkowicz (1892-1974), polski pisarz
  • Stanisław Wańkowicz (1885-1943), polski ziemianin, działacz społeczny, senator
  • Walenty Wańkowicz (1799-1842), polski malarz

Wikipedia


wańkowski

nazwisko


SJP.pl


wanna

duże naczynie do kąpieli, ceramiczne lub metalowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duże naczynie do kąpieli

 (1.2) gw-pl|Bukowina. łazienka

Wiktionary

Wanna – urządzenie sanitarne służące do kąpieli. Współcześnie wanny wykonuje się z włókna szklanego lub akrylu, jednak wciąż produkuje się także wanny porcelanowe i metalowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Józek, zakręć kran, bo wanna jest już pełna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvãnːa, AS: vã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wanienka ż.

 przym. wannowy

Wiktionary


wannanozaur

rodzaj małego dinozaura z rodziny pachycefalozaurów


SJP.pl

Wannanozaur (łac. Wannanosaurus yansiensis) – mały dinozaur z rodziny pachycefalozaurów (Pachycephalosauridae).

Wikipedia


wannowy

przymiotnik od: wanna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wanną, dotyczący wanny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wanna ż., wanienka ż.

 przym. podwannowy, nawannowy

Wiktionary


wanta

1. stalowa lina na statku, która wchodzi w skład jego olinowania stałego;
2. gwarowo: duży głaz, kamień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. lina podtrzymująca i usztywniająca maszt w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny symetrii kadłuba jachtu;

 (1.2) techn. lina stalowa podtrzymująca przęsło w moście podwieszanym

 (1.3) góry. wielki głaz

Wiktionary

  • wanta – lina stalowa w moście wantowym (podwieszanym)
  • wanta – lina olinowania stałego podtrzymująca maszt
  • wanta – duży blok skalny, stąd nazwy geograficzne:
    • Wanta (jedna przy szosie do Morskiego Oka, druga na wsch. stokach Wołoszyna)
    • Czarna Wanta – w masywie Kościelca w Czarnej Dolinie Gąsienicowej
    • Mokra Wanta – w Dolinie Wielickiej w Tatrach
    • Mokra Wanta – pod Rysami w Tatrach
    • Zbójnickie Wanty
    • Wantule

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvãnta, AS: vãnta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wantówka ż., wantownik m.

 przym. wantowy

Wiktionary


wantować

1. osadzać na statku wanty;
2. regionalnie: podważać


SJP.pl


wantownik

Wantownik, podwięź wantowa lub podwięź burtowa – metalowe okucie służące do mocowania want lub innych lin olinowania stałego do kadłuba. Jego zadaniem jest rozłożenie naprężeń na jak największą liczbę elementów konstrukcyjnych kadłuba jednostki. Może mieć otwory służące do regulacji napięcia, gdy zachodzi potrzeba zbudowania tzw. drabinki wantowej. Konstrukcja podwięzi burtowej może być bardzo różna i zależy od rozmiarów kadłuba oraz techniki jego wykonania.

Wikipedia


wantowy

lina wantowa: stalowa lina na statku, która wchodzi w skład jego olinowania stałego; wanta


SJP.pl


wantuch

nazwisko


SJP.pl


wanuacki

Vanuatu (wyspiarskie państwo w Oceanii)


SJP.pl


wap

1. Wireless Application Protocol - technologia umożliwiająca wykorzystywanie telefonu komórkowego jako terminalu umożliwiającego dostęp do Internetu i serwisów informacyjnych;
2. Wojewódzkie Archiwum Państwowe;
3. Wojskowa Akademia Polityczna


SJP.pl

Wireless Application Protocol (WAP) – zbiór otwartych, międzynarodowych standardów definiujących protokół aplikacji bezprzewodowych. Rozwijaniem protokołu zajmuje się organizacja WAP Forum, będąca obecnie częścią Open Mobile Alliance (OMA). Wersja 1.0 protokołu powstała w 1998, 1.1 w 1999, a 2.0 w 2001 roku.

Wikipedia


waper

palacz papierosów elektronicznych; e-palacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) slang. zob. e-palacz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapowanie n.

 czas. wapować ndk.

 przym. waperski

Wiktionary


waperka

palaczka papierosów elektronicznych; e-palaczka


SJP.pl


waperski

waper


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) slang. charakterystyczny dla waperów (e-palaczy)

Wiktionary

Patrz:

waper

Powiązane:

 rzecz. waper mos., wapowanie n.

 czas. wapować ndk.

Wiktionary


wąpielsk

wieś w Polsce


SJP.pl

Wąpielsk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Wąpielsk. Znajduje się tutaj wąskotorowa stacja kolejowa, przez którą przebiegała linia Dobre – Brodnica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Wieś jest siedzibą i największą miejscowością gminy Wąpielsk. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 729 mieszkańców.

Wikipedia


wąpielski

przymiotnik od: Wąpielsk


SJP.pl


wapień

skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. skała osadowa pochodzenia organicznego lub chemicznego zbudowana z węglanu wapnia;

Wiktionary

Wapień – skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu. Występuje w pokładach skorupy ziemskiej, które mogą mieć nawet do 1000 m grubości. Wapień tworzy całe pasma górskie, takie jak Alpy, Tatry czy Pieniny. Jest istotnym materiałem budowlanym, ale nie wszystkie rodzaje wapienia nadają się do budowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvapʲjɛ̇̃ɲ, AS: vapʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapiennik m., wapń m., wapno n., wapnowanie n., powapnowanie n., wapniak m., wapniara ż., Wapnica ż., Wapniarka ż., Wapienno n.

 czas. wapnować ndk., powapnować dk.

 przym. wapienny, wapnisty, wapniowy

 przysł. wapiennie, wapniście, wapniowo

Wiktionary


wapienica

dzielnica Bielska-Białej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. dawniej wieś, a obecnie dzielnica Bielska-Białej;

 (1.2) geogr. rzeka, prawy dopływ Wisły;

 (1.3) geogr. szczyt w Beskidzie Andrychowskim;

Wiktionary

Wapienica to:

  • dzielnica Bielska-Białej
  • szczyt w Beskidzie Małym
  • rzeka w okolicach Bielska-Białej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wapienicy znajduje się zapora wodna.

 (1.2) Wapienica ma źródła na stokach Błatniej.

 (1.3) Po raz trzeci zdobyłem Wapienicę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvapʲjɛ̇̃ˈɲit͡sa, AS: vapʹi ̯ė̃ńica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wapienicki

 rzecz. wapieniczanin/wapieniczanka

Wiktionary


wapienicki

przymiotnik od: Wapienica (rzeka, szczyt lub dzielnica)


SJP.pl


wapieniolubne

organizm wapieniolubny - organizm, dla którego najbardziej sprzyjającym środowiskiem do życia są wody lub gleby bogate w związki wapnia; kalcyfil


SJP.pl


wapieniolubny

organizm wapieniolubny - organizm, dla którego najbardziej sprzyjającym środowiskiem do życia są wody lub gleby bogate w związki wapnia; kalcyfil


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. taki, który rośnie intensywniej na glebach lub skałach obfitujących w wapienie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kozieradka jest wybitnie wapieniolubna.

Wiktionary


wapiennictwo

ogół spraw związanych z produkcją wapna


SJP.pl


wapiennik

1. piec do prażenia wapienia;
2. kopalnia wapienia;
3. zakład przemysłowy do produkcji wapnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. piec służący do wypalania wapienia w celu uzyskania wapna palonego;

 (1.2) zakład zajmujący się produkcją wapna

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) robotnik pracujący przy wypalaniu wapna

Wiktionary

  • wapiennik – piec do przerabiania skał wapiennych

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Przyparty do zbocza góry olbrzymi cylinder szachtowego wapiennika wyrzucał w mokre mgły snopy iskier.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapień m., wapnienie n., wapno n., wapń m., zwapnienie n., wapniak mzw./mos.

 czas. wapnienie ndk., zwapnienie dk.

 przym. wapienny, wapniowy, wapnisty, zwapniały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piec wapienniczy, piec wapienny

Wiktionary


wapienno

Wapienno – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Barcin, na trasie linii kolejowej Inowrocław – Pakość – Barcin – Żnin. Osada jest częścią składową sołectwa Krotoszyn.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


wapienny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący wapienia, wykonany z wapienia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W wapiennych skałach Ciemniaka znajdują się liczne jaskinie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapień mrz., wapniak mos., wapno n., wapń mrz., wapiennik mos./mrz.

Wiktionary


wapieński

przymiotnik od: Wapno (miejscowość)


SJP.pl


wąpierz

dawniej: wampir


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mitsłow. fant. wampir, istota nadprzyrodzona, wskrzeszony trup mający żywić się krwią ludzi

Wiktionary

Wampir – istota demoniczna, zazwyczaj pijąca krew ludzi, obecna w wierzeniach ludowych w wielu kulturach oraz współcześnie w kulturze popularnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na szmaty wąpierz nieszczęsnych podarł, całą z żył krew wypił!

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wampir

Wiktionary


waping

palenie e-papierosów


SJP.pl


wapiński

nazwisko


SJP.pl

Ludzie

  • Eliasz Wapiński
  • Pelagia Wapińska
  • Andrzej Wapiński
  • Ignacy Wapiński
  • Roman Wapiński

Heraldyka

  • Wapiński (herb szlachecki)

Wikipedia


wapiti

gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych; jeleń kanadyjski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Cervus canadensis|ref=tak., duży, północnoamerykański jeleń;

Wiktionary

Jeleń kanadyjski, wapiti (Cervus canadensis) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych (Cervidae). Nazwa wapiti początkowo dotyczyła północnoamerykańskich podgatunków jelenia szlachetnego, później używana była dla podgatunków zamieszkujących lasy strefy umiarkowanej Ameryki Północnej, głównie Góry Skaliste oraz wschodnią część Azji. Na podstawie DNA stwierdzono wyraźne różnice pomiędzy wapiti a jeleniem szlachetnym, wystarczające, aby uznać wapiti za odrębny gatunek. Dalsze badania wykazały występowanie trzech grup populacji wapiti: północnoazjatycko-amerykańską, południowoazjatycką i wschodnioazjatycką. Został introdukowany w Nowej Zelandii i Argentynie. Jednak większość ujęć systematycznych wciąż traktuje wapiti jako podgatunek jelenia szlachetnego.

Wikipedia


waplewo

W Polsce
  • Waplewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Olsztynek
    • Waplewo – przystanek kolejowy odległy ok. 3 km od powyższej miejscowości
  • Waplewo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Olsztynek
  • Waplewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Jedwabno
Zobacz też
  • Waplewo Wielkie

Wikipedia


waplinek

roślina z goździkowatych; gipsówka; łyszczec wiechowaty


SJP.pl


wapń

pierwiastek chemiczny o symbolu Ca; kalcjum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ca i liczbie atomowej 20;

Wiktionary

Wapń (Ca, łac. calcium; nazwa ta pochodzi od łacińskiego rzeczownika calx – wapno, co oznacza więc „metal z wapna”) – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma wapń?

 (1.1) Mleko owsiane zwykle robi się z owsa, wody i oleju słonecznikowego, ale można je też wzbogacić wapniem, wanilią i witaminami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vapʲɲ̊, AS: vapʹń̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapień m., wapno n., wapiennik mos./mrz.

 przym. wapniowy, wapienny, wapnisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Ca

Wiktionary


wapnamon

sztuczny dwuskładnikowy nawóz azotowo-wapniowy, powstający przez zmieszanie chlorku amonowego ze zmielonym węglanem wapniowym


SJP.pl


wapniacki

wapniak; wapniarski, wapniaczy


SJP.pl


wapniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od wapniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapniak m.

Wiktionary


wapniaczy

wapniak; wapniarski, wapniacki


SJP.pl


wapniak

1. zmielony wapień używany jako nawóz sztuczny;
2. skała wapienna, wapień;
3. jajo przechowywane przez dłuższy czas w wodzie wapiennej dla zabezpieczenia przed zepsuciem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) slang. lekcew. rodzic lub inny człowiek dorosły

Wiktionary

  • Wapniak (dopływ Pląsawy) – potok górski w Sudetach Zachodnich

według słownika języka polskiego oznacza również:

  • wapniak – zmielony wapień, stosowany do np. nawożenia gleb (zob. wapnowanie gleby) lub do odsiarczania spalin (metoda wapniakowa)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jutro pogadam z wapniakami, żeby dali mi trochę forsy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvapʲɲak, AS: vapʹńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapno n., wapień m., wapnowanie m., wapiennik m., wapniarka ż.

:: zdrobn. wapniaczek m.

:: fż. wapniaczka ż.

 czas. wapnować ndk.

 przym. wapienny, wapniowy, wapienniczy

Wiktionary


wapniaki

1. zmielony wapień używany jako nawóz sztuczny;
2. skała wapienna, wapień;
3. jajo przechowywane przez dłuższy czas w wodzie wapiennej dla zabezpieczenia przed zepsuciem


SJP.pl


wapnianin

mieszkaniec Wapna (wsi w Polsce)


SJP.pl


wapnianka

mieszkanka Wapna (wsi w Polsce)


SJP.pl


wapniarka

Wapniarka albo Bielica – wzniesienie 532 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Wschodnich, w Masywie Śnieżnika – Krowiarkach.

Wikipedia


wapniarnia

stacja przygotowania mleka wapiennego wraz z podręcznym magazynem wapna palonego


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Wapniarnia Pierwsza
  • Wapniarnia Trzecia

Wikipedia


wapniarski

wapniarz, wapniarstwo; wapniaczy, wapniacki


SJP.pl


wapniarstwo

1. produkcja wapna;
2. konserwatywny stosunek dorosłych do innych ludzi lub spraw, postrzegany jako nienowoczesny i zacofany


SJP.pl


wapniarz

dawniej: osoba zajmująca się produkcją wapna


SJP.pl


wapnica

2 miejscowości w Polsce:

  • Wapnica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Międzyzdroje
  • Wapnica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Suchań

Wikipedia


wapniolubny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. taki, który do swojego prawidłowego rozwoju wymaga podłoża bogatego w związki wapnia

Wiktionary


wapniowce

każdy pierwiastek z drugiej grupy układu okresowego Mendelejewa: beryl, magnez, wapń, stront, bar lub rad; berylowiec


SJP.pl

Berylowce (metale ziem alkalicznych, wapniowce) – pierwiastki chemiczne 2 (daw. IIA lub II głównej) grupy układu okresowego pierwiastków: beryl (Be), magnez (Mg), wapń (Ca), stront (Sr), bar (Ba) i rad (Ra). Wszystkie są dwuwartościowe.

Wikipedia


wapniowcowy

1. wapniowiec;
2. gleby wapniowcowe - rząd gleb litogenicznych


SJP.pl


wapniowiec

każdy pierwiastek z drugiej grupy układu okresowego Mendelejewa: beryl, magnez, wapń, stront, bar lub rad; berylowiec


SJP.pl


wapniowy

wapń


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wapnia

Wiktionary

Patrz:

wapń

Powiązane:

 rzecz. wapń mrz., wapień mrz., wapniak mos., wapno n., wapiennik mos./mrz.

 przym. wapnisty

Wiktionary


wapnisty

przymiotnik

 (1.1) zawierający węglan wapnia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vapʲˈɲistɨ, AS: vapʹńisty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapień mrz., wapń m., wapno n., wapiennik mos./mrz.

 przym. wapniowy

Wiktionary


wapniuch

gatunek pająka z rodziny podkamieniakowatych; podkamieniak czteroplamkowy


SJP.pl


wapno

1. tlenek wapnia otrzymywany w wyniku prażenia wapieni w postaci białego proszku;
2. potocznie: lekarstwo zawierające przyswajalny związek wapnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) chem. potoczna nazwa kilku związków wapnia i różnych surowców mających zastosowanie w budownictwie, przemyśle, rolnictwie i medycynie;

 (1.2) sport. slang. w piłce nożnej miejsce w polu karnym, z którego wykonuje się rzut karny

 (1.3) slang. przest. lekcew. rodzice lub inni dorośli

Wiktionary

Materiały zawierające wapń
  • wapno (spoiwo) – materiał budowlany i chemiczny
    • wapno palone – tlenek wapnia, CaO
    • wapno gaszone – wodorotlenek wapnia, Ca(OH)2
  • wapno szare – techniczny octan wapnia, Ca(CH3COO)2
  • mleczan wapnia (pot. „wapno”, Calcium lactate, E327) – sól wapniowa kwasu mlekowego, składnik suplementów diety będących źródłem wapnia dla organizmu

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ciągle żałuję tej sytuacji i nie rozumiem, dlaczego sędzia nie wskazał na wapno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapień mrz., wapń mrz., wapniak mrz. / mzw. / mos., wapniara ż., wapnowanie n., powapnowanie n., zwapnienie n., wapiennik mrz. / mos., wapniarka ż., Wapniarka ż.

 czas. wapnować ndk., powapnować dk.

 przym. wapienny, wapnisty, wapniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wapniaki

Wiktionary


wapnować

nawozić pola wapnem


SJP.pl


wapnowanie

nawozić pola wapnem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wapnować.

Wiktionary

Wapnowanie gleby – stosowanie nawozów wapniowych w celu odkwaszenia gleby oraz poprawienia jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych.

W glebach kwaśnych fosfor pozostaje w postaciach trudno przyswajalnych dla roślin. Zabieg wapnowania gleb ułatwia roślinom pobieranie fosforu, będącego jednym z makroelementów wpływających na odpowiedni wzrost. W Polsce około połowy gleb użytkowanych rolniczo ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny. W przypadku łąk wapnowanie nie wpływa znacząco na ilość plonu. Rośliny trawiaste dobrze rosną także na glebach kwaśnych. Jednak wapnowanie prowadzi do zwiększenia różnorodności gatunkowej łąk oraz obniżenia zawartości potasu, manganu i glinu w roślinach, co prowadzi do poprawy właściwości produkowanej paszy. Dodatkowym efektem wapnowania jest ograniczenie dostępności dla roślin jonów glinu, które są dla nich toksyczne. Dodatkowym efektem zmniejszenia ilości rozpuszczalnych związków glinu jest poprawa struktury gleby związana ze zmniejszeniem kleistości.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wapień mrz., wapniak mos., wapno n.

 czas. wapnować ndk.

Wiktionary


wapor

dawniej: wyziew, opar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. wyziew, opar

 (1.2) zob. wapory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapory nmos.

 przym. waporowy

Wiktionary


waporacja

dawniej: wydzielanie pary wodnej, oparów; waporyzacja, parowanie


SJP.pl


wapory

dawniej: atak histerii, płaczu; spazmy, fumy


SJP.pl

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (1.1) plural|wapor.

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) przest. psych. atak histerii, spazmów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wapor m.

 przym. waporowy

Wiktionary


waporyzacja

1. rodzaj inhalacji przeprowadzanej przez podgrzewanie strumieniem powietrza ziół, olejków eterycznych itp.;
2. dawniej: wydzielanie pary wodnej, oparów; waporacja, parowanie


SJP.pl


waporyzator

urządzenie do podgrzewania i odparowywania jakiejś substancji w celu inhalacji; waporyzer


SJP.pl


waporyzer

urządzenie do podgrzewania i odparowywania jakiejś substancji w celu inhalacji; waporyzator


SJP.pl


waporyzować

powodować przemianę substancji z formy stałej lub ciekłej w gazową


SJP.pl


wapotron

lampa, w której elementem chłodzącym jest parująca ciecz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektron. próżniowa lampa elektronowa dużej mocy o chłodzeniu wrzeniowym;

Wiktionary

Wikipedia


wapować

palić papierosy elektroniczne; e-palić, vapować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) pot. trzymając elektroniczny papieros w ustach, na przemian wdychać i wydychać wytwarzany przez niego aerozol

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Okazało się, że w Anglii liczba dorosłych wapujących, którzy nigdy wcześniej regularnie nie palili wzrosła gwałtownie od roku 2021, kiedy to stały się popularne jednorazowe e-papierosy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waper m., wapowanie n.

 przym. waperski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) e-palić

Wiktionary


wapowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) slang. palenie e-papierosa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waper mos.

 czas. wapować ndk.

 przym. waperski

Wiktionary


wapowski

  • Andrzej Wapowski – podkomorzy sanocki
  • Bernard Wapowski – polski kartograf i astronom
  • Wapowski – krater na Księżycu

Wikipedia


war

1. wrzący, gotujący się płyn; ukrop, wrzątek;
2. wielkie gorąco; żar;
3. przenośnie: wrażenie gorąca odczuwane w jakiejś części ciała z powodu wstydu, lęku, podniecenia itp.;
4. przenośnie: gwałtowność, wielkie nasilenie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. wrzątek

 (1.2) daw. upał

 (1.3) elektr. jednostka mocy biernej;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: wara

Wiktionary

  • War – miasto w USA
  • War – w mitologii perskiej to podziemne schronienie wybudowane przez Jimę
  • War – postać z mitologii nordyckiej
  • War – amerykański zespół muzyczny
  • War – polski zespół muzyczny, grający Black Metal
  • War – szwedzki zespół muzyczny, grający Black Metal
  • War – album zespołu muzycznego U2
  • War – album Born from Pain
  • war – jednostka mocy biernej [VA]
  • war – skrót dla języka warajskiego (Waray)
  • WAR – skrót od gry Warhammer Online: Age of Reckoning
  • WAR – skrót od nazwy amerykańskiej organizacji White Aryan Resistance
  • WAR (web application archive) – archiwum plików składających się na aplikację sieciową stworzoną w standardzie Java EE.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: var, AS: var

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

:: rzecz. warząchew ż., warzywko n., warzenie n., wywar m., odwar m.

:: czas. wrzeć, warzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wrzątek, ukrop

Wiktionary


wara

okrzyk wyrażający zakaz zbliżania się do kogoś, zabraniający czegoś; precz


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) pot. …wyrażający kategoryczny zakaz zbliżania się do osoby, rzeczy lub wtrącania w sprawę, o której mowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) slang. zgrub. od: warga

Wiktionary

Wara – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Nozdrzec. Leży nad rzeką San oraz Magierką na pograniczu Pogórza Dynowskiego oraz Pogórza Przemyskiego. Sąsiaduje z Nozdrzcem na północy, na wschodzie z Siedliskami i Wołodzem na południu z Niewistką, a także z Obarzymem (granica przez las), na zachodzie z Izdebkami i Hłudnem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wara ci od mojej dziewczyny!

 (2.1) Dziś na treningu rozwaliłem warę.

 (2.1) Jak zobaczyłem cenę tego nowego telefonu, to mi wara opadła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvara, AS: vara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warga ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. warga ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wara (język maltański.) ==

wymowa.

znaczenia.

przyimek

 (1.1) za, z tyłu

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


waradyński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Wielkim Waradynem, dotyczący Wielkiego Waradynu (współcz. Oradea)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wielki Waradyn mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. wielkowaradyński; współcz. oradejski

Wiktionary


warajski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język austronezyjski używany w trzech filipińskich prowincjach;

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) waray

Wiktionary


warakomski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Janusz Warakomski – polski prawnik, urzędnik państwowy i samorządowiec
  • Romuald Warakomski – katolicki zakonnik, plastyk, żołnierz Armii Krajowej
  • Tomasz Warakomski – polski szachista, arcymistrz

Wikipedia


waraksa

nazwisko


SJP.pl


waraktor

rodzaj diody


SJP.pl

Dioda pojemnościowa – dioda półprzewodnikowa, w której wykorzystuje się zjawisko zmiany pojemności złącza p-n pod wpływem zmiany napięcia przyłożonego w kierunku zaporowym. Zmiana pojemności diody jest bardzo niewielka, zwykle od 6 pF do 20 pF, przy zmianach napięcia od 2 do 30 V.

Wikipedia


waran

jaszczurka drapieżna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) herp. rodzaj dużej jaszczurki

Wiktionary

Waranowate, warany (Varanidae) – rodzina jaszczurek. Obejmuje w zależności od przyjmowanej definicji filogenetycznej (patrz niżej) 1 lub 2 współczesne rodzaje i ponad 80 gatunków – wśród nich największe ze współcześnie żyjących jaszczurek: waran z Komodo, waran papuaski, waran paskowany i waran wielki – oraz kilka rodzajów wymarłych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chciałbym znaleźć jakiegoś warana, gdy będę na Timorze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarãn, AS: varãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warany lm nm., waranowate lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) młody waran • głowa / jad / jajo / ogon / samica / samiec / ślina / tułów warana • wyklute warany

Wiktionary


warana

każdy z czterech stanów społeczeństwa hinduistycznego w Indiach


SJP.pl


waranasi

miasto w Indiach; Benares


SJP.pl

Waranasi (hindi वाराणसी, Vārāṇasī; ang. Varanasi; hist. Benares, Kaśi) – miasto w północnych Indiach, w stanie Uttar Pradesh, na Nizinie Hindustańskiej, nad Gangesem. W 2011 roku liczyło ok. 1,2 mln mieszkańców.

Wikipedia


waranowate

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Varanidae|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych;

Wiktionary

Waranowate, warany (Varanidae) – rodzina jaszczurek. Obejmuje w zależności od przyjmowanej definicji filogenetycznej (patrz niżej) 1 lub 2 współczesne rodzaje i ponad 80 gatunków – wśród nich największe ze współcześnie żyjących jaszczurek: waran z Komodo, waran papuaski, waran paskowany i waran wielki – oraz kilka rodzajów wymarłych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedstawiciele waranowatych żyją na Timorze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waran mzw., warany lm nm.

Wiktionary


waranozaur

rodzaj pelykozaura z rodziny ofiakodontów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Varanosaurus., drapieżny pelykozaur przypominający współczesnego warana;

Wiktionary

Varanosaurus jest nazwą rodzajową drapieżnego pelykozaura, żyjącego w permie (286-260 milionów lat temu). Nazwa zwierzęcia związana jest z jego wyglądem, do złudzenia przypominającym współczesne warany. Jego szczątki odkryto na terenie Teksasu.

Wikipedia


warany

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Varanidae|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych;

Wiktionary

Waranowate, warany (Varanidae) – rodzina jaszczurek. Obejmuje w zależności od przyjmowanej definicji filogenetycznej (patrz niżej) 1 lub 2 współczesne rodzaje i ponad 80 gatunków – wśród nich największe ze współcześnie żyjących jaszczurek: waran z Komodo, waran papuaski, waran paskowany i waran wielki – oraz kilka rodzajów wymarłych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedstawiciele waranów żyją na Cejlonie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waran mzw., waranowate lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) waranowate

Wiktionary


warblewo

2 miejscowości w Polsce:

  • Warblewo – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Redzikowo
  • Warblewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów

Wikipedia


warblino

Warblino (kaszb. Wôrblënò, niem. Warbelin) – stara wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce. Przedrostek w nazwie Warblina wskazuje na pochodzenie nazwy od imienia własnego Warbl (Wróbel).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


warcab

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pionek w grze w warcaby

Wiktionary

Warcabowie (Varczab, Warczab, Warczaba) – rodzina mieszczan radomskich.

Pierwsze wzmianki o rodzinie Warcabów w Radomiu znajdują się w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis Jana Długosza, który tworząc owo zestawienie w latach 1440–1480 wśród właścicieli ogrodów w podradomskim Dzierzkowie wymienia właśnie Warcabów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeden z warcabów potoczył się pod lodówkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcaby nmos., warcabnica ż., warcaba ż., warcabiarz m., warcabista m.

 przym. warcabowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warcaba

Wiktionary


warcaba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pionek warcabowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod łóżkiem poniewierała się jakaś stara warcaba.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcaby nmos., warcabnica ż., warcab m., warcabiarz m., warcabista m.

 przym. warcabowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warcab

Wiktionary


warcabiarz

przestarzale: warcabista - osoba grająca w warcaby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba grająca w warcaby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W niedzielne popołudnia w parku rozsiadają się warcabiarze i szachiści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcab m., warcaba ż., warcaby nmos., warcabnica ż., warcabista m.

 przym. warcabowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warcabista

Wiktionary


warcabista

gracz w warcaby; warcabiarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba grająca w warcaby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mówiła o swym dziadku warcabista, bo całe sobotnie popołudnia spędzał na grze w warcaby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcab m., warcaba ż., warcaby nmos., warcabnica ż., warcabiarz m.

 przym. warcabowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warcabiarz

Wiktionary


warcabistka

warcabista


SJP.pl

Patrz:

warcabista

warcabnica

przestarzałe: plansza do gry w warcaby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) plansza do warcabów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W parku ustawili betonowe stoliki z warcabnicami w blatach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvart͡sabʲˈɲit͡sa, AS: varcabʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcaby nmos., warcab m., warcaba ż., warcabiarz m., warcabista m.

 przym. warcabowy

Wiktionary


warcabnik

gatunek ptaka z rodziny burzykowatych


SJP.pl

Warcabnik (Daption capense) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny burzykowatych (Procellariidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Daption. Występuje na oceanach półkuli południowej aż po Antarktydę. Żeruje, osiadając na wodzie i zanurzając głowę lub płytko nurkując.

Wygląd
Głowa i szyja czarne. Spód ciała biały. Grzbiet czarno-biały. Ogon biały w czarne plamy z czarnym zakończeniem.
Rozmiary
Długość ciała 38–40 cm, rozpiętość skrzydeł 81–91 cm, masa ciała 340–528 g.
Zasięg, środowisko
Otwarty ocean, wyspy i wybrzeża kontynentów południowych; zimę spędza nad wodą.
Pożywienie
Ryby, kałamarnice oraz inne morskie organizmy.
Rozmnażanie
Rozmnaża się w niewielkich koloniach na wybrzeżach i wyspach; gniazduje w zagłębieniach skał; składa 1 jajo, które wysiadują oboje rodzice.
Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki D. capense:
  • D. c. capense (Linnaeus, 1758)warcabnik antarktyczny – Antarktyda i wyspy subantarktyczne od Georgii Południowej na wschód po Wyspę Heard
  • D. c. australe Mathews, 1913warcabnik nowozelandzki – wody oceanów od strefy umiarkowanej po subantarktyczną pomiędzy Australazją i Antarktydą, lęgi na wyspach w rejonie Nowej Zelandii

Wikipedia


warcabnikowate

rodzina motyli dziennych; powszelatkowate, karłątkowate


SJP.pl

Powszelatkowate, warcabnikowate, karłątkowate (Hesperiidae) – rodzina owadów z rzędu motyli.

Wikipedia


warcabnikowaty

o cechach warcabnikowatych (rodzina motyli dziennych)


SJP.pl


warcabowy

przymiotnik od: warcaby


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z warcabami, dotyczący warcabów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Organizatorzy zimowiska zorganizowali dla uczestników turniej warcabowy z nagrodami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcab m., warcaba ż., warcaby nmos., warcabnica ż., warcabiarz m., warcabista m.

Wiktionary


warcaby

1. gra planszowa dla dwóch osób;
2. komplet pionków w kształcie krążków i planszy (szachownicy) do gry w warcaby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gra dwuosobowa, w której gracze wykonują na przemian ruchy identycznymi bierkami na planszaanszy;

 (1.2) pot. plansza i pionki do warcabów (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) M. i B. lm. od: warcaba (pionek)

 (2.2) M. i B. lm. od: warcab (pionek)

Wiktionary

Warcaby – gra planszowa powstała w XII wieku, najprawdopodobniej na południu Francji lub w Hiszpanii.

Gra posiada wiele odmian, spośród których uważane za dyscyplinę sportową są jedynie warcaby polskie (stupolowe) nazywane też międzynarodowymi. W większości krajów gra odbywa się jednak przeważnie na warcabnicy posiadającej 64 pola (często zastępowanej szachownicą), z wykorzystaniem 24 pionków (po 12 dla każdego z graczy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cały czas lało, dzieci grały w warcaby, a my oglądaliśmy jakiś stary kryminał.

 (1.2) Pod telewizorem leżało kilka kaset, warcaby i szklana popielniczka z herbem Rzymu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcab m., warcaba ż., warcabnica ż., warcabiarz m., warcabista m., warcabnik m.

 przym. warcabowy

Wiktionary


warchalking

[czytaj: łorczoking] rysowanie symboli w miejscach publicznych z dostępną siecią bezprzewodową


SJP.pl

Warchalking – oznaczanie miejsc, w których dostępne są sieci bezprzewodowe.

Słowo to pochodzi z języka angielskiego i powstało jako połączenie W.A.R. czyli Wireless Access Revolution (Rewolucja bezprzewodowego dostępu) oraz chalk (kreda). Oznaczanie odbywa się za pomocą specjalnych symboli, które rysowane są kredą na murach, ulicach czy słupach.

Wikipedia


warchały

wieś w Polsce


SJP.pl

Warchały – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś położona między jeziorami: Brajnickim i Warchałdzkim.

Wikipedia


warchlaczek

zdrobnienie od: warchlak


SJP.pl


warchlak

1. młode dzika;
2. prosię świni domowej w wieku od 2 do 4 miesięcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) młode dzika w pierwszym roku życia;

 (1.2) młode świni domowej w pierwszym roku życia

Wiktionary

Warchlak, warchlę, podświnek – gwarowe określenie prosięcia odłączonego od lochy, zwykle w wieku 2—6 miesięcy, o masie 26—85 kg. W łowiectwie to młody dzik, w wieku od narodzin do 31 marca roku następnego – zgodnie z definicją z rozporządzenia ministra środowiska w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne, posiadający sierść o charakterystycznych podłużnych jasnych oraz ciemnych pasach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvarxlak, AS: varχlak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. warchlaczek m.

 przym. warchlaczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warchlę

 (1.2) prosię, prosiak

Wiktionary


warchlakarnia

pomieszczenie przeznaczone do hodowli prosiąt


SJP.pl


warchlarnia

pomieszczenie, gdzie trzymane są warchlaki


SJP.pl


warchlę

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzad. młode dzika w pierwszym roku życia

 (1.2) rzad. młode świni domowej w pierwszym roku życia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. warchlątko m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warchlak

 (1.2) prosię, prosiak, warchlak

Wiktionary


warchlino

Warchlino (niem. Groß Wachlin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Stargard.

We wsi znajdują się pozostałości po XVII w. cmentarzu ewangelickim.

Według danych z 2011 roku wieś liczyła 180 mieszkańców.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


warcholić

wichrzyć;
1. zachowywać się jak warchoł, wywoływać zamęt, kłótnie; awanturować się;
2. być w opozycji, sprzeciwiać się, oponować; frondować


SJP.pl


warcholski

przymiotnik od: warchoł, np. warcholska natura, warcholskie czyny


SJP.pl


warcholstwo

awanturnictwo, wichrzycielstwo, sianie zamętu politycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) awanturnictwo, wichrzycielstwo, kłótliwość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szlachtę szesnastowieczną cechowało warcholstwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈxɔlstfɔ, AS: varχolstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warchoł m.

 czas. warcholić

 przym. warcholski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awanturnictwo

Wiktionary


warchoł

ktoś, kto przez swoją samowolę wywołuje zamieszki, łamie prawo; wichrzyciel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba łamiąca prawo, niepodporządkowująca się władzy, wywołująca kłótnie i zamęt swoją samowolą

Wiktionary

  • warchoł – potoczne określenie hulaki, przestępcy i samowładcy, człowieka siejącego zamęt w imię tylko własnych celów.
  • Grzegorz Warchoł – polski gitarzysta basowy i kontrabasista
  • Grzegorz Warchoł – polski aktor
  • Marcin Warchoł – polski polityk, w latach 2015–2019 podsekretarz stanu, a w latach 2019–2023 sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, w 2023 minister sprawiedliwości i prokurator generalny
  • Paweł Warchoł – polski grafik

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dobie zaborów za naganne uznano także zbyt łagodne traktowanie zdrajców czy warchołów, którzy stawali na czele buntów przeciwko monarsze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarxɔw, AS: varχou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcholstwo n.

 czas. warcholić ndk.

 przym. warcholski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awanturnik, rozrabiaka, rozrabiacz; przest. hałaburda

Wiktionary


warchołka

warchoł; wichrzycielka


SJP.pl


warcianin

mieszkaniec Warty (miasta)


SJP.pl


warcianka

mieszkanka Warty (miasta)


SJP.pl


warciański

1. przymiotnik od: Warta (miasto), Warta Bolesławiecka (wieś); warecki; warcki;
2. przymiotnik od: Warta (rzeka)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wartą, dotyczący Warty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warta ż.

 przym. nadwarciański

Wiktionary


warcimino

Warcimino (kaszb. Wôrcémino) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Potęgowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


warcin

Warcin (niem. Wallhof) – osada w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Skwierzyna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


warcino

Warcino (kaszb. Warcëno, niem. Varzin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Kępice przy drodze wojewódzkiej nr 208. W kierunku północno-zachodnim, przy granicy z województwem zachodniopomorskim znajduje się jezioro Lewarowe.

Wikipedia


warcisław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) stpol. imię|polski|m.

Wiktionary

Warcisław, Warcsław, Warsław – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Wroci- („wrócić, wrócić się, przywrócić”) w formie Warci- i -sław („sława”). Może zatem oznaczać „ten, który przywróci sławę”. Od skróconej formy tego imienia, Warsz, w formie dzierżawczej, pochodzi nazwa miasta Warszawa, dawniej Warszewa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Książę Warcisław powitał misjonarza na granicy swoich domen, w okolicach Santoka.

Wiktionary


warcki

przymiotnik od: Warta (miasto), Warta Bolesławiecka (wieś); warciański; warecki


SJP.pl


warczący

warczeć


SJP.pl

Patrz:

warczeć

warczak

nazwisko


SJP.pl


warczanin

mieszkaniec Warki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Warki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈt͡ʃãɲĩn, AS: varčãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warka ż.

:: fż. warczanka ż.

 przym. warecki

Wiktionary


warczanka

mieszkanka Warki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Warki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈt͡ʃãnka, AS: varčãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warka, warczanin

 przym. warecki

Wiktionary


warczeć

wydawać terkoczące dźwięki, głos wyrażający złość (najczęściej o psach)


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. warknąć)

 (1.1) o stworzeniach wydawać gardłowe, niskie dźwięki ostrzegawcze jako forma gniewu, chęci ataku

 (1.2) o urządzeniach wydawać niskie dźwięki przy pracy

 (1.3) pot. mówić opryskliwie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warczenie n., warknięcie n., warkot mrz.

 czas. warknąć, warkotać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mruczeć, pomrukiwać

Wiktionary


warczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|warczeć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. warczeć ndk., zawarczeć dk.

 rzecz. warknięcie n.

Wiktionary


ward

Nowa Zelandia:

  • Ward – miasto w regionie Marlborough

Stany Zjednoczone:

  • Ward – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Lonoke
  • Ward – miejscowość w stanie Kolorado, w hrabstwie Boulder
  • Ward – miejscowość w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Saluda
  • Ward – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Moody
  • Ward – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Allegany
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Johnson
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Lonoke
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Yell
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Randolph
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Clarke
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Todd
  • Ward (ang. Ward Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Allegany
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Burke
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Hocking
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Tioga
  • Ward (ang. Ward Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Moody
  • hrabstwo Ward (ang. Ward County) – w stanie Dakota Północna
  • hrabstwo Ward (ang. Ward County) – w stanie Teksas

Wikipedia


warda

nazwisko


SJP.pl

  • Warda – część wsi Kotłówka położona w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Żelechów

Osoby o nazwisku Warda

  • Barbara Warda
  • Baszszar Warda
  • Edmund Warda
  • Maciej Warda
  • Małgorzata Warda
  • Wincenty Warda

Wikipedia


wardak

nazwisko


SJP.pl

Wardak (paszto: پښتو, perski: وردګ; transkrypcje: wardak, vardag, vardak) – jedna z 34 prowincji afgańskich położona w centrum kraju. Stolica w Mejdan Szar. W 2021 roku zamieszkiwało ją prawie 672 tys. mieszkańców.

Wikipedia


wardar

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Macedonii Północnej i regionie Macedonia północnej Grecji;

Wiktionary

Wardar (mac. ВардарWardar, gr. Αξιός – Aksiós) – rzeka w Macedonii Północnej i regionie Macedonia północnej Grecji. Długość – 388 km (301 km w Macedonii Północnej, 87 km w Grecji), powierzchnia zlewni – 23 747 km² (20 535 km² w Macedonii Północnej, 3.212 km² w Grecji), średni przepływ – 135,96 m³/s (w Gewgeliji), głębokość rzeki sięga 4 metrów.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wardarski

Wiktionary


wardarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wardarem, dotyczący Wardaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wardar mrz.

Wiktionary


wardawy

przymiotnik

 (1.1) stpol. leworęczny (mańkut)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈdavɨ, AS: vardavy

Wiktionary


wardęga

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. dobytek

Wiktionary

Wardęga – struga w Polsce, uchodząca do Jeziora Tumiańskiego, dopływ rzeki Dadaj.

Przepływa przez wieś Bartołty Wielkie

Układ cieków schematycznie przedstawiono poniżej. Bieg rzeki jest od dołu do góry.

  • Jezioro Tumańskie
    • Wardęga
      • Jezioro Ardung
      • Jeziobo Bartłodzkie
      • Serwent (jezioro)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varˈdɛ̃ŋɡa, AS: vardŋga

Wiktionary


wardęgowo

Wardęgowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.



Wikipedia


warden

nazwisko


SJP.pl

Miasta w Wielkiej Brytanii:

  • Warden – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Kent
  • Warden – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Northumberland

Miasta w USA:

  • Warden – miejscowość w stanie Waszyngton, w hrabstwie Grant

Wikipedia


wardriver

[czytaj: łordrajwer] osoba jeżdżąca autem i wyszukująca sieci bezprzewodowe za pomocą odpowiedniego sprzętu


SJP.pl


wardriving

[czytaj: łordrajwing] jeżdżenie autem i wyszukiwanie sieci bezprzewodowych za pomocą odpowiedniego sprzętu


SJP.pl

Wardriving – słowo to pochodzi od „wardialingu” – techniki używanej kiedyś do wyszukiwania modemów w sieci telekomunikacyjnej. Do wardrivingu używa się sprzętu potrzebnego do wykrywania sieci bezprzewodowych – notebooka lub palmtopa wyposażonego w antenę (najlepiej zewnętrzną) i kartę sieciową WLAN oraz odpowiednie oprogramowanie, ale i samochodu — -driving. Nieraz zestaw taki jest dozbrajany w odbiornik GPS w celu dokładnej lokalizacji miejsca znalezienia sieci.

Wikipedia


wardyński

nazwisko


SJP.pl


wardzanka

wardzanka żądlica - gatunek błonkówki z rodziny grzebaczowatych


SJP.pl

Wardzanka (Bembix rostrata) – gatunek żądłówki z rodziny Otrętwiaczowatych (Crabronidae). Tworzy kolonie składające nawet z kilkuset osobników. Podobnie jak inne grzebaczowate, również wardzanka kopie norki w piasku gdzie kładzie złapaną ofiarę (są nimi głównie muchówki), a potem składa w nich jaja. Jest podobna do osy, lecz większa i masywniejsza. W przeciwieństwie do osy ma spore oczy.

Wikipedia


wardzała

nazwisko


SJP.pl


wardziak

nazwisko


SJP.pl


wardziński

nazwisko


SJP.pl


wardzyński

nazwisko


SJP.pl


warecki

1. przymiotnik od: Warta (miasto), Warta Bolesławiecka (wieś); warciański;
2. przymiotnik od: Warka (miasto)


SJP.pl


wareczka

zdrobnienie od: warka


SJP.pl


wareg

staroruska nazwa wikinga


SJP.pl


waregem

Waregem (vls. Woaregem) – miasto w Belgii, w Regionie Flamandzkim, w prowincji Flandria Zachodnia, w okręgu Kortrijk. Liczy 39 997 mieszkańców (1 stycznia 2024) na powierzchni 44,50 km².

Waregem jest znane z corocznych wyścigów konnych Waregem Koerse na miejscowym hipodromie, którym towarzyszy tydzień festiwali. Wydarzenie to ma miejsce zawsze we wtorek po ostatnim weekendzie sierpnia.

Wikipedia


waregowie

zespół plemion szwedzkich wikingów, którzy od ok. 800 roku do połowy XI wieku organizowali wyprawy rabunkowe, handlowe i wojenne


SJP.pl

Waregowie, Wariagowie – skandynawscy wikingowie głównie pochodzący z obecnej Szwecji, którzy w VIII i IX wieku działali w rejonach obecnej Ukrainy, Białorusi i Rosji, tworząc tam w późniejszym okresie Ruś Kijowską.

Wikipedia


warenik

(zwykle w liczbie mnogiej) półksiężycowaty pierożek nadziewany zwykle twarogiem, mięsem lub kapustą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. gotowany pierożek, tradycyjnie przygotowywany w kuchni ukraińskiej i rosyjskiej;

Wiktionary


warenka

wieś w Polsce


SJP.pl

Warenka – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Turek.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


wareski

dotyczący Waregów, charakterystyczny dla Waregów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Waregami, dotyczący Waregów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wareg mos.

Wiktionary


warez

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. serwer FTP lub WWW zawierający pirackie oprogramowanie, gry, muzykę, filmy itp.

 (1.2) inform. treści zawarte w takim serwerze

Wiktionary

Warez (z przekształconego ang. software – oprogramowanie) – żargonowe określenie pirackiego oprogramowania.

Określenie to dotyczy głównie płatnego zamkniętego oprogramowania i zmodyfikowanych wersji oprogramowania (shareware, adware), rozpowszechnianego nielegalnie, szczególnie po usunięciu zabezpieczeń przed kopiowaniem. Czasem stosuje się je także do innych materiałów dystrybuowanych z naruszeniem praw autorskich, takich jak muzyka, filmy czy e-booki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== warez (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. warez

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== warez (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. warez

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


warfaryna

lek zmniejszający krzepliwość krwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. lek przeciwkrzepliwy, pochodna kumaryny, antagonista witaminy K

Wiktionary

Warfaryna – organiczny związek chemiczny, pochodna kumaryny, będąca antagonistą witaminy K. Jest używana w medycynie jako doustny środek przeciwzakrzepowy. Warfaryna hamuje proces tworzenia aktywnej formy witaminy K. Jest związkiem chiralnym, produkt farmaceutyczny jest mieszaniną racemiczną obu enancjomerów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy stosujesz warfarynę, pamiętaj o pewnych ograniczeniach w żywieniu!

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) 4-hydroksykumaryna, nazwy handlowe Coumadin, Warfin

Wiktionary


warga

1. dolny bądź górny fałd skórny, tworzący wspólnie z drugim fałdem ograniczenie otworu jamy ustnej;
2. część korony niektórych typów kwiatów, występująca w parze;
3. część narządu gębowego owada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. parzysty fałd skórny ograniczający usta;

 (1.2) bot. część korony niektórych kwiatów

 (1.3) zool. część narządu gębowego owadów

 (1.4) anat. zob. warga sromowa.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: warg

Wiktionary

  • Wargi – fałdy skórne otaczające szparę sromową.
  • Wargi – struktury okalające szparę ust.

Zobacz też:

  • Warga – zgrubienie na brzegu otworu muszli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kobieta w płaszczu zapiętym pod szyję poinformowała później krewnych matematyka, iż już w pozycji leżącej, z powiekami zamkniętymi, wciąż ściskając parasol w kurczowo zaciśniętej dłoni, profesor wyszeptał sinymi wargami słowa, które mogły znaczyć "O, Polsko!" lub "Oj, Polacy!", ale sprawa pozostała nie wyjaśniona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarɡa, AS: varga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wargacz m., wargaczowate nmos.

:: zgrub. wara ż.

 przym. wargowy, wargaczowaty

 wykrz. wara

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zool. lm. fafle

Wiktionary


wargacki

nazwisko


SJP.pl


wargacz

Wargacz (Melursus) – rodzaj ssaka drapieżnego z podrodziny Ursinae w obrębie rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae).

Wikipedia


wargaczowate

o cechach wargaczowatych (rodzina ryb)


SJP.pl

Wargaczowate (Labridae) – jedna z najbardziej licznych w gatunki – po babkowatych i pielęgnicowatych – rodzin ryb okoniokształtnych (Perciformes). Obejmuje ponad 500 współcześnie żyjących gatunków bardzo zróżnicowanych morfologicznie i ekologicznie, szeroko rozprzestrzenionych w wodach morskich. W zapisie kopalnym znane są od paleocenu.

Wikipedia


wargaczowaty

o cechach wargaczowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


wargatek

wargatek czyściciel - gatunek ryby z rodziny wargaczowatych


SJP.pl


wargielt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. grzywna za zabicie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarʲɟɛlt, AS: varʹǵelt

Wiktionary


wargocki

nazwisko


SJP.pl


wargowate

rodzina roślin z rzędu jasnotowców; wargowe, jasnotowate


SJP.pl


wargowce

rząd roślin okrytonasiennych z kladu astrowych; jasnotowce


SJP.pl


wargowe

rodzina roślin z rzędu jasnotowców; jasnotowate, wargowate


SJP.pl

Wikipedia


wargowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z kladu astrowych; jasnotowiec


SJP.pl


wargowy

przymiotnik od: warga


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) anat. dotyczący warg, ust

 (1.2) fonet. związany z artykulacją ustami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warga ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) labialny

Wiktionary


warhol

[czytaj: łorhol] nazwisko, m.in. Andy Warhol (1928-1987) - artysta amerykański


SJP.pl

Wikipedia


warholowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z twórczością Andy'ego Warhola

Wiktionary


wari

1. małpiatka z rodziny lemurów żyjąca na Madagaskarze;
2. gra popularna w Afryce, Azji Płd i Ameryce Łacińskiej; mankala


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Varecia|J.E. Gray|ref=tak., zagrożony wyginięciem ssak z rzędu naczelnych, z rodziny lemurowatych;

Wiktionary

  • Wari (gra planszowa)
  • Warri – miejscowość w Nigerii
  • Wari (kultura) – kultura w Ameryce Południowej z czasów przedinkaskich
  • Wari-Wula-Wuliagmeni – gmina w Grecji
  • Imperium Tiwanaku-Wari – państwo historycznie w Ameryce Południowej w czasach przedinkaskich
  • Lemur wari – gatunek małpiatki z rodziny lemurowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wari są największymi z lemurowatych.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== wari (pitjantjatjara.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) zimny

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wariabilistyczny

wariabilizm


SJP.pl

Patrz:

wariabilizm

wariabilizm

pogląd filozoficzny, według którego wszystko jest zmienne; teoria zmienności


SJP.pl

Wariabilizm (od łac. variabilis zmienny) – pogląd filozoficzny, według którego rzeczywistość jest zmienna; dobrze oddaje to myśl Heraklita z Efezu wszystko płynie (gr. παντα ρει, panta rhei).

Wariabilizm jest poglądem przeciwstawnym do poglądu Parmenidesa z Elei o jedności i stałości bytu, nazywanego statyzmem (od gr. στάσις – stanie, trwanie).

Wikipedia


wariacik

zdrobnienie od: wariat


SJP.pl


wariacja

1. choroba umysłowa, obłęd, szaleństwo;
2. utwór instrumentalny składający się z kilku odmian podanego tematu muzycznego;
3. w kombinatoryce: dowolny ciąg utworzony z elementów danego zbioru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. utwór ze zmianami tematu, melodii, tempa itp.;

 (1.2) rodzaj obłędu

 (1.3) zmienność, zróżnicowanie

Wiktionary

  • wariacja bez powtórzeń
  • wariacja z powtórzeniami
  • wariacja funkcjonału
  • wariacja (astronomia) – nieregularność ruchu Księżyca
  • wariacja (muzyka)
  • wariacja (językoznawstwo)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varʲˈjat͡sʲja, AS: varʹi ̯acʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariacyjność ż.

 przym. wariacyjny

Wiktionary


wariacje

1. choroba umysłowa, obłęd, szaleństwo;
2. utwór instrumentalny składający się z kilku odmian podanego tematu muzycznego;
3. w kombinatoryce: dowolny ciąg utworzony z elementów danego zbioru


SJP.pl

Wariacje, temat z wariacjami – samodzielna forma muzyczna lub część większego utworu instrumentalnego: sonaty, symfonii, koncertu o dość swobodnej budowie. Istotą tej formy są zmiany, jakim podlega temat lub jego motywy. Liczba i rodzaj wariacji zależy od inwencji kompozytora, waha się od kilku do kilkunastu. Temat może być własny, zaczerpnięty z dzieła innego kompozytora lub oparty na motywach z muzyki ludowej.

Wikipedia


wariacki

właściwy wariatowi, odnoszący się do wariata


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy wariactwu i/lub wariatowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariactwo n., wariat m., wariatka ż., wariowanie n., wariatuńcio mos.

 przysł. wariacko

 czas. wariować

Wiktionary


wariacko

przysłówek

 (1.1) w sposób wariacki, szalony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - Jechał wariacko, bez pomysłu, a przecież widział, że drogą idą dzieci - mówi Piotr.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varʲˈjat͡skɔ, AS: varʹi ̯acko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariat m., wariatka ż., wariatuńcio m., wariowanie n.

 przym. wariacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szaleńczo

Wiktionary


wariactwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. szalone zachowanie, czyn niedorzeczny, sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem

 (1.2) pot. cecha wariata, szaleństwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariat m., wariatka ż., wariowanie n.

 przym. wariacki

 czas. wariować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szaleństwo, wygłup, wybryk

Wiktionary


wariacyjny

dotyczący wariacji


SJP.pl


wariak

transformator lub autotransformator, w którym napięcie wyjściowe można regulować w sposób płynny


SJP.pl


wariancik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wariant

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wariant, lecz tylko śmieszny wariancik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariant m.

Wiktionary


wariancja

miara zmienności, zróżnicowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stat. miara zmienności, odzwierciedlająca zróżnicowanie zbiorowości; jest kwadratem odchylenia standardowego;

Wiktionary

Wariancja – miara zmienności zmiennej losowej będąca wartością oczekiwaną kwadratu różnicy wartości zmiennej losowej X i jej wartości oczekiwanej. W statystyce opisowej obliczana jest jako średnia arytmetyczna kwadratów odchyleń (różnic) poszczególnych wartości cechy od średniej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varʲˈjãnt͡sʲja, AS: varʹi ̯ãncʹi ̯a

Wiktionary


wariancyjny

wariancja


SJP.pl

Patrz:

wariancja

wariant

odmiana; modyfikacja; możliwość; wersja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inne rozwiązanie, opracowanie, inna wersja

Wiktionary

  • wariant – wyodrębniona odmiana, wersja czegoś
  • wariant (językoznawstwo) – rodzaj elementu językowego
  • wariant (językoznawstwo) – forma systemu językowego
  • wariant stylistyczny języka
  • wariant moskiewski
  • warianty systemu GNU
  • warianty tekstowe Nowego Testamentu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Informatyk przedstawił kilka wariantów nowego oprogramowania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarʲjãnt, AS: varʹi ̯ãnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wariantowy, wariantywny

 przysł. wariantywnie

 rzecz. wariancik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. wariantowy, wariantywny

 przysł. wariantywnie

 rzecz. wariancik mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 nie mylić z|wariat.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) variant

* arabski: (1.1) اختلاف m.

* bułgarski: (1.1) вариант m.

* czeski: (1.1) varianta ż.

* duński: (1.1) variant w.

* esperanto: (1.1) varianto

* francuski: (1.1) variante

* jidysz: (1.1) נוסח m. (nusech)

* niderlandzki: (1.1) gek m.

* niemiecki: (1.1) Variante

* norweski (bokmål): (1.1) variant m.

* norweski (nynorsk): (1.1) variant m.

* rosyjski: (1.1) вариант m.

* szwedzki: (1.1) variant w.

* turkmeński: (1.1) wariant

* ukraiński: (1.1) варіа́нт m.

* węgierski: (1.1) változat

źródła.

== wariant (język turkmeński.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wariant

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wariantowość

wariantowy; wariantywność


SJP.pl


wariantowy

występujący w różnych odmianach, w postaci wariantów; wariantywny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) stanowiący wariant, dotyczący wariantu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariant m., wariantowość ż.

Wiktionary


wariantywność

wariantywny; wariantowość


SJP.pl


wariantywny

występujący w różnych odmianach, w postaci wariantów; wariantowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) stanowiący jeden z możliwych wariantów tej samej rzeczy lub zjawiska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariant mrz.

 przysł. wariantywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) alternatywny

Wiktionary


wariat

potocznie o człowieku chorym psychicznie; potocznie o osobie postępującej nieobliczalnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. człowiek chory psychicznie, obłąkany

 (1.2) pot. ktoś zachowujący się nieodpowiedzialnie, nieobliczalnie, niekonwencjonalnie; nierozważny, zwariowany

Wiktionary

  • Wariat (oryg. Maniac) – amerykański serial telewizyjny
  • Wariat – zbiór opowiadań Huberta Klimko-Dobrzanieckiego
  • Wariat – singel zespołu Strachy na Lachy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten mężczyzna to wariat, bo dziwnie się zachowuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarʲjat, AS: varʹi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariatkowo n., wariowanie n., zwariowanie n., wariatuńcio mos.

:: fż. wariatka ż.

 czas. wariować ndk., zwariować dk.

 przym. wariacki, zwariowany

 przysł. wariacko, na wariata, po wariacku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. czubek, obłąkaniec, szaleniec, świr, świrus

 (1.2) pot. bzik, narwaniec, opętaniec, oszołom, paranoik, pomyleniec, postrzeleniec, szajbus, świr, świrus, zajob

Wiktionary


wariatka

wariat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta chora psychicznie

 (1.2) pot. kobieta zachowująca się nieobliczalnie, niekonwencjonalnie

Wiktionary

  • Wariatka – amerykański film z 1987 w reżyserii Martina Ritta
  • Wariatka – powieść Joanny Jodełki

Wikipedia

Patrz:

wariat

Przykłady

 (1.1) Powinni zamknąć tę wariatkę, jest niebezpieczna dla innych.

 (1.2) Ale z tej Moniki jest wariatka, zafarbowała włosy na zielono.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varʲˈjatka, AS: varʹi ̯atka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariactwo n., wariatkowo n., wariowanie n., zwariowanie n., wariatuńcio mos.

:: fm. wariat m.

 czas. wariować ndk., zwariować dk.

 przym. wariacki, zwariowany

 przysł. wariacko, na wariata, po wariacku

Wiktionary


wariatkowo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. pejor. placówka medyczna dla osób chorych umysłowo

 (1.2) pot. żart. miejsce lub sytuacja, w której wszyscy postępują dziwnie, niezrozumiale

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszyscy się martwimy, bo mój brat kolejny raz trafił do wariatkowa.

 (1.2) Oni kompletnie zbzikowali! To nie jest firma, tylko jakieś kompletne wariatkowo!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarʲjatˈkɔvɔ, AS: varʹi ̯atkovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariat mos., wariatka ż., wariowanie n., wariatuńcio mos.

 czas. zwariować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czubki, dom wariatów, dom bez klamek, psychiatryk, psychuszka

 (1.2) dom wariatów

Wiktionary


wariator

Wariator – bezstopniowa skrzynia biegów, w której o aktualnym przełożeniu decydują stożkowe koła współpracujące z paskiem lub łańcuchem.

Pierwsze szkice bezstopniowych rozwiązań zmiany przełożenia tworzył Leonardo da Vinci w 1490 roku.

W roku 1958 firma DAF wyprodukowała pierwszy samochód DAF 600 z bezstopniową przekładnią.

Wikipedia


wariatowaty

wariacki; potocznie:
1. właściwy osobie umysłowo lub psychicznie chorej;
2. zachowujący się szalenie, nieodpowiedzialnie; niepoważny, obłędny, obłąkańczy


SJP.pl


wariatuńcio

żartobliwe zdrobnienie od: wariat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żart. zdrobn. od: wariat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nasz wujcio wariatuńcio / Lubi przebrać się, żartować i wygłupiać / Wszystkie dzieci go kochają / Przy nim zawsze coś wybucha.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariat mos., wariatka ż., wariatkowo n., wariowanie n., zwariowanie n.

 czas. wariować ndk., zwariować dk.

 przym. wariacki, zwariowany

 przysł. wariacko, na wariata, po wariacku

Wiktionary


waribasi

para drewnianych pałeczek do jedzenia potraw


SJP.pl


warikap

rodzaj diody


SJP.pl

Dioda pojemnościowa – dioda półprzewodnikowa, w której wykorzystuje się zjawisko zmiany pojemności złącza p-n pod wpływem zmiany napięcia przyłożonego w kierunku zaporowym. Zmiana pojemności diody jest bardzo niewielka, zwykle od 6 pF do 20 pF, przy zmianach napięcia od 2 do 30 V.

Wikipedia


wariofon

przyrząd do wmontowywania dźwięków na taśmę filmową


SJP.pl


wariograf

wykrywacz kłamstw; poligraf


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie służące do rejestrowania nieświadomych reakcji przesłuchiwanego na zadawane pytania, pomagające wnioskować o jego prawdomówności;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wariograficzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wykrywacz kłamstw, detektor kłamstw, poligraf

Wiktionary


wariogram

w matematyce: funkcja dwóch zmiennych opisująca zmienność pola losowego dla każdej pary punktów tego pola


SJP.pl


wariolacja

zaniechane szczepienie chorego człowieka zakaźnym materiałem pochodzącym z krost ospowych; wariolizacja


SJP.pl

Wariolizacja, wariolacja – pochodząca z Chin metoda prewencyjnego zakażania ospą prawdziwą zdrowych ludzi, udokumentowana od XVI w., która rozpowszechniła się głównie w Chinach, Indiach i Turcji. Polegała na przenoszeniu wydzieliny ropnej lekko chorych na zdrowych pacjentów, przede wszystkim dzieci. Była pierwowzorem współczesnych szczepionek ochronnych.

Wikipedia


wariolizacja

zaniechane szczepienie chorego człowieka zakaźnym materiałem pochodzącym z krost ospowych; wariolacja


SJP.pl

Wariolizacja, wariolacja – pochodząca z Chin metoda prewencyjnego zakażania ospą prawdziwą zdrowych ludzi, udokumentowana od XVI w., która rozpowszechniła się głównie w Chinach, Indiach i Turcji. Polegała na przenoszeniu wydzieliny ropnej lekko chorych na zdrowych pacjentów, przede wszystkim dzieci. Była pierwowzorem współczesnych szczepionek ochronnych.

Wikipedia


wariometr

w samolocie: przyrząd wskazujący prędkość wznoszenia się lub opadania


SJP.pl

Wariometr (VSI) (ang. Vertical Speed Indicator) – przyrząd wskazujący prędkość pionową statku powietrznego, czyli prędkości wznoszenia się lub opadania. Działa na zasadzie pomiaru zmian ciśnienia statycznego. Wariometr może być wyskalowany w m/s, m/min lub ft/min. Obok wysokościomierza i prędkościomierza jeden z podstawowych przyrządów pokładowych wykorzystywanych na wszystkich typach statków powietrznych od lotni i paralotni do samolotów komunikacyjnych.

Wikipedia


wariopleks

w telegrafii: system multipleksowy o zmiennej krotności, zależnej od natężenia ruchu w poszczególnych połączeniach


SJP.pl


wariować

potocznie:
1. zachowywać się hałaśliwie, swobodnie albo nieobliczalnie;
2. zapadać na chorobę umysłową


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zwariować)

 (1.1) pot. zapadać na chorobę psychiczną

 (1.2) pot. zachowywać się nieobliczalnie, szalenie, nienormalnie; tracić zmysły

 (1.3) pot. przejawiać uczucia w sposób niepohamowany

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. powariować)

 (2.1) pot. być hałaśliwym w zachowaniu lub zabawie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariatuńcio mos., wariat mos., wariatka ż., wariactwo n., wariowanie n.

 czas. powariować dk., zwariować dk.

 przym. wariacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiksować

 (1.2) szaleć, gw-pl|Górny Śląsk|dziwoczyć, wyrobiać.

 (1.3) przepadać, szaleć

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk|wyrobiać.

Wiktionary


wariowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. popadanie w obłęd, chorobę psychiczną

 (1.2) pot. zachowywanie się w sposób szalony, nieobliczalny

 (1.3) pot. przejawianie swoich uczuć, np. miłości, w sposób ekstremalny

 (1.4) pot. zachowywanie się w sposób niepoważny, swobodny, hałaśliwy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wariat m., wariatuńcio m., wariatka ż., wariactwo n., wariatkowo n.

 czas. wariować ndk., zwariować dk.

 przym. wariacki, zwariowany, wariatowaty

 przysł. wariacko, na wariata, po wariacku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tracenie zmysłów; pot. bzikowanie, fiksowanie

 (1.4) dokazywanie; pot. bzikowanie, chodzenie na rzęsach

Wiktionary


wark

warczenie, warkotanie, warkot


SJP.pl

  • Wark on Tyne – miejscowość w hrabstwie Northumberland (Anglia)
  • Wark on Tweed – miejscowość w hrabstwie Northumberland (Anglia)

Wikipedia


warka

1. proces wytwarzania piwa;
2. ilość piwa, cukru itp., otrzymywana z jednorazowego warzenia; war;
3. piwo marki Warka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, niedaleko Grójca;

Wiktionary

Warka – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Warka. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa radomskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvarka, AS: varka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warczanin mos., warczanka ż.

 przym. warecki

Wiktionary


warkliwiej

stopień wyższy od przysłówka: warkliwie


SJP.pl


warknięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|warknąć.

 (1.2) odgłos wydawany przez zezłoszczonego psa

 (1.3) pot. czyjaś krótka, niegrzeczna odpowiedź

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mormi komunikują się przez syczenia, miauknięcia, mruczenia i warknięcia.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. warczeć ndk., warknąć dk.

 rzecz. warczenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) odburknięcie

Wiktionary


warkocik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od warkot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie warkot, lecz tylko cichutki warkocik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warkot m.

Wiktionary


warkocki

nazwisko


SJP.pl


warkocz

1. splot najczęściej z trzech pasm długich włosów;
2. coś, co przypomina taki splot;
3. poetycko: pasmo, smuga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fryzj. splot zazwyczaj z trzech pasm włosów

 (1.2) coś zaplecionego tak jak warkocz (1.1)

 (1.3) poet. coś długiego i wąskiego, wiszącego, ciągnącego się lub płożącego się

 (1.4) astr. strumień gazów i pyłu wydobywający się z komety pod wpływem oddziaływania wiatru słonecznego;

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: warkotać

Wiktionary

Warkocz – uczesanie z trzech (lub więcej) pasm długich, splecionych włosów, zabezpieczone przed rozplataniem (np. wstążką, czasem związaną w kokardę, frotką, itp.). W tradycji europejskiej włosy były splatane w jeden warkocz, noszony z tyłu głowy lub dwa, symetrycznie po bokach głowy – czasem dodatkowo upięte. W kulturach afrykańskich fryzura może składać się z bardzo wielu cienkich warkoczyków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pamiętam Ulę, jak w podstawówce miała warkocz do pasa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarkɔt͡ʃ, AS: varkoč

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. warkoczyk m.

 przym. warkoczowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. lub poet. kosa

 (1.3) pasmo, smuga

 (1.4) ogon

Wiktionary


warkocznica

rodzaj roślin z rodziny szparagowatych; eukomis


SJP.pl

Warkocznica, eukomis (Eucomis L'Hér) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 12 gatunków. Rośliny te rosną w stanie dzikim w południowej Afryce. Niektóre gatunki, także w Europie Środkowej, uprawiane są jako rośliny ozdobne.

Wikipedia


warkoczowy

warkocz


SJP.pl

Patrz:

warkocz

warkoczyk

zdrobnienie od: warkocz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: warkocz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zakolegowałam się z tą dziewczynką z warkoczykami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈkɔt͡ʃɨk, AS: varkočyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warkocz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mysi ogonek

Wiktionary


warkot

dźwięk podobny do warczenia, wydawany przez niektóre maszyny, silniki, przedmioty będące w ruchu; turkot, terkot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dźwięk wydawany przez maszyny, silniki w ruchu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarkɔt, AS: varkot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warkotliwość ż., warkotanie n., warkocik mrz.

 czas. warczeć, warkotać ndk.

 przym. warkotliwy

 przysł. warkotliwie

Wiktionary


warkotliwiej

stopień wyższy od przysłówka: warkotliwie


SJP.pl


warkotliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest warkotliwe; cecha tych, którzy są warkotliwi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warkotliwy

 przysł. warkotliwie

 rzecz. warkot mrz.

Wiktionary


warkotliwy

warczący, wydający warkot


SJP.pl


warlikowski

nazwisko


SJP.pl


warlubie

1. wieś w Polsce;
2. osada leśna w Polsce


SJP.pl

Warlubie (niem. Warlubien, Warlieb) – sołecka wieś kociewska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Warlubie.

Wieś ma charakter małomiasteczkowy. W Warlubiu droga krajowa nr 91 krzyżuje się z drogami wojewódzkimi nr 214, nr 217, 238 i 391. W pobliżu wsi znajduje się węzeł autostrady A1. Miejscowość jest siedzibą urzędu gminy.

Wikipedia


warlubski

przymiotnik od: Warlubie (wieś)


SJP.pl


warm.

skrót

 (1.1) = warmiński

Wiktionary


warmątowice

Warmątowice (niem. Warmuntowitz, 1936-1945 Niedersteine) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


warmia

kraina historyczna w województwie warmińsko-mazurskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. kraina historyczna w północno-wschodniej Polsce, na wschód od Pasłęki;

Wiktionary

Warmia (łac. Warmia, Varmia, niem. Ermland, warm. Warńija, prus. *Wormyan, Wārmi), również Warmia biskupia – kraina historyczna w północno-wschodniej Polsce, stanowiąca część dawnych Prus.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Akcja którejś z tych powieści rozgrywa się w posiadłości krzyżackiej na Warmii.

 (1.1) Na Kurpiach, Podlasiu, Warmii i Mazurach wypiekano w wigilię Nowego Roku lub w święto Trzech Króli figurki zwierząt (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarmʲja, AS: varmʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warmiński

 rzecz. Warmiak m., Warmiaczka ż.

Wiktionary


warmiaczka

mieszkanka Warmii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta pochodząca z Warmii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈmʲjat͡ʃka, AS: varmʹi ̯ačka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warmiński

 rzecz. Warmia ż., Warmiak m.

Wiktionary


warmiak

mieszkaniec Warmii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek pochodzący z Warmii

Wiktionary

  • Warmiak – mieszkaniec Warmii
  • Warmiak – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Łyse
  • Warmiak Łukta – klub piłkarski

Zobacz też: Warmiaki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvarmʲjak, AS: varmʹi ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warmia ż.

:: fż. Warmiaczka ż.

 przym. warmiński

Wiktionary


warmijski

Warmia; warmiński (częściej)


SJP.pl


warmiński

Warmia; warmijski (rzadko)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Warmii, związany z Warmią, pochodzący z Warmii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na długo przed ukończeniem fasady kościoła, bo już 15 sierpnia 1693, biskup warmiński Jan Stanisław Zbąski dokonał uroczystej konsekracji kościoła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈmʲĩj̃sʲci, AS: varmʹĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warmia ż., Warmiaczka ż., Warmiak m.

Wiktionary


warmińsko-mazurski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. dotyczący regionu obejmującego Warmię i Mazury

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Są chętni do uczestnictwa w targach turystycznych organizowanych w Itzehoe. Oprócz Miasta i Gminy Pasłęk swoje walory zaprezentują gospodarstwa agroturystyczne, Koło Łowieckie Bóbr i Warmińsko-Mazurski Związek Pszczelarzy.

Wiktionary


warmińskość

warmiński


SJP.pl

Patrz:

warmiński

warna

jednostka podziału społeczeństwa hinduskiego; są 4 warny: bramini, kszatrijowie, wajśjowie, śudrowie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Bułgarii, port nad Morzem Czarnym, stolica obwodu Warna;

Wiktionary

Warna (bułg. Варна) – miasto w Bułgarii. Stolica obwodu Warna i gminy Warna. Port nad Morzem Czarnym. Jest trzecim pod względem liczby ludności miastem Bułgarii (po Sofii i Płowdiwie). Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 września 2023 roku miejscowość liczyła 349 298 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaraz przy pierwszem starciu pierzchły oddziały biskupa waradyńskiego, Franka bana, biskupa jagierskiego, krzyżowców i Wołochów; uciekano w kierunku Galaty, biskup jagierski ku Warnie sic..

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warneńczyk mos., warnenka ż.

 przym. warneński

Wiktionary


warneńczyk

mieszkaniec Warny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Warny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warna ż.

:: fż. warnenka ż.

 przym. warneński

Wiktionary


warnenka

mieszkanka Warny (miasta w Bułgarii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Warny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warna ż.

:: fm. warneńczyk mos.

 przym. warneński

Wiktionary


warneński

dotyczący miasta: Warna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Warną, dotyczący Warny, pochodzący z Warny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warna ż., warneńczyk mos., warnenka ż.

Wiktionary


warner

Przedsiębiorstwa mediowe:

  • Warner (Warner Bros. Entertainment) – amerykańska wytwórnia filmowa
  • Warner (Warner Music Group) – wytwórnia płytowa

Miejscowości w USA:

  • Warner – miejscowość w stanie New Hampshire, w hrabstwie Merrimack
  • Warner – jednostka osadnicza w stanie New Hampshire, w hrabstwie Merrimack
  • Warner – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Muskogee
  • Warner – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Brown
  • Warner – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Clark

Wikipedia


warnice

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Warnice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Dębno
  • Warnice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Warnice

Wikipedia


warnicki

przymiotnik od: Warnice


SJP.pl


warnik

1. zbiornik, kocioł do podgrzewania wody, ogrzewania różnych cieczy; bojler
2. ogrzewany zbiornik do odparowywania roztworów, stosowany w cukrownictwie i solnictwie
3. ogrzewany zbiornik chłodziarki absorpcyjnej; desorber


SJP.pl

Warnik (do 1945 niem. Warningshof) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Kołbaskowo.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

Wikipedia


warnikowy

przymiotnik od: warnik


SJP.pl


warnino

2 miejscowości w Polsce:

  • Warnino – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. białogardzkim, w gminie Tychowo
  • Warnino – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Biesiekierz

Wikipedia


warnstorfia

warnstorfia włoskolistna - gatunek mchu z rodziny krzywoszyjowatych


SJP.pl


warogodzina

pozaukładowa jednostka energii elektrycznej biernej


SJP.pl

Warogodzina (oznaczenie: varh lub var·h) – legalna, pozaukładowa jednostka biernej energii elektrycznej.

1 varh = 3600 J

Wikipedia


waromierz

przyrząd do pomiaru mocy biernej prądu elektrycznego przemiennego


SJP.pl

Waromierz – przyrząd przeznaczony do pomiaru mocy biernej w układach elektrycznych prądu przemiennego o budowie zbliżonej do watomierza, różnica polega na tym iż we wskazaniach uwzględnia on wartość sinusa kąta przesunięcia pomiędzy prądem i napięciem. Jego wskazania wzorcowane są w warach [var]. Wskazania waromierza mogą być zarówno dodatnie (moc bierna o charakterze indukcyjnym) jak i ujemne (moc bierna o charakterze pojemnościowym).

Wikipedia


warować

uważać, strzec, wystrzegać się


SJP.pl


warowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|warować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. warować ndk.

 rzecz. warownia ż.

Wiktionary


warownia

dawna budowla wraz z umocnieniami ziemnymi służąca do celów obronnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. wojsk. obwarowany gród, twierdza otoczona obwarowaniem

 (1.2) przen. miejsce nie do zdobycia

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wojsko schroniło się w warowni na skraju płaskowyżu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warowanie n.

 czas. warować ndk.

 przym. warowny

 wykrz. waruj

Wiktionary


warowniejszy

przestarzały stopień wyższy od przymiotnika: warowny


SJP.pl


warowny

związany z warownią (np. gród warowny, zamek warowny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) umocniony w celu przetrwania oblężenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po drodze minęliśmy zamek warowny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈrɔvnɨ, AS: varovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warownia ż., warowność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ufortyfikowany

Wiktionary


warpalice

Warpalice – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Osiek.

Wikipedia


warpechowski

nazwisko


SJP.pl


warrant

część dowodu wydawanego przez przedsiębiorstwo składowe, służąca do ustanowienia zastawu na składowanym towarze


SJP.pl

Warrant subskrypcyjny (gwarancja subskrypcyjna) – rodzaj bonu, który uprawnia posiadacza papierów wartościowych do zakupu akcji lub obligacji z nowej emisji z dyskontem.

Dokument ten nie jest akcją, ale na giełdach pojawia się jako papier wartościowy. Warrant jest sprzedawany razem z akcjami i obligacjami, dając posiadaczowi ograniczone w czasie lub nieustające prawo kupna papierów wartościowych lub innych aktywów po ustalonej cenie lub prawo do subskrypcji przyszłych emisji obligacji tego samego emitenta. Może być też sprzedawany jako walor o samoistnej wartości i wtedy jest odrębnie notowany na giełdzie. Wyróżnia się warranty subskrypcyjne:

  • nieodłączane od dokumentu głównego – wtedy na rynkach finansowych obraca się dokumentami głównymi z warrantami,
  • odłączny od dokumentu głównego – wtedy na rynkach finansowych odrębnie kwotuje się: dokument główny (bez warrantu), dokument główny z warrantem i sam warrant. Taki sposób notowań pozwala na przeprowadzanie arbitrażu.

Wikipedia


warren

warren, to w języku angielskim słowo oznaczające norę królika, królikarnię, mrowisko ludzkie.


Wikipedia


warro

pisarz i uczony rzymski, 116-27 p.n.e.; Warron


SJP.pl


warroatoza

pasożytnicza choroba pszczół i czerwia; warroza


SJP.pl


warron

pisarz i uczony rzymski, 116-27 p.n.e.; Warro


SJP.pl

  • Gajusz Terencjusz Warron – konsul rzymski
  • Marek Terencjusz Warron – uczony i pisarz rzymski
  • Warron Atacyński (Publius Terentius Varro Atacinus) – poeta rzymski

Wikipedia


warroza

pasożytnicza choroba pszczół i czerwia; warroatoza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. wet. choroba pszczół wywoływana przez roztocz nazwa systematyczna|Varroa destructor|ref=tak. (dręcz pszczeli);

Wiktionary

Warroza (Varroasis apium) – choroba wywoływana przez roztocze Varroa destructor (dręcz pszczeli), rozwijające się na czerwiu i dorosłych osobnikach pszczół miodnych.

Samice roztoczy żywią się hemolimfą (prawdopodobnie jednak preferują ciało tłuszczowe) zaatakowanych owadów. Cykl rozwojowy trwa 9-10 dni. Po tym czasie samica roztocza składa w zasklepionych komórkach z czerwiem od 3 do 6 jaj, z których wykluwa się około 2/3 samic i 1/3 samców.

Wikipedia


wars

wagon restauracyjny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mit. legendarny założyciel Warszawy (wraz z Sawą);

Wiktionary

  • FSO Wars – prototyp samochodu FSO
  • Henryk Wars – polski kompozytor
  • Wars – przedsiębiorstwo obsługujące wagony sypialne i gastronomiczne
  • Wars – postać z legendy o założeniu Warszawy
  • Wars – marka polskich kosmetyków
  • Wars – rzeczny statek pasażerski obsługujący rejsy turystyczne po warszawskiej Wiśle, obecnie tramwaj wodny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Książę Siemomysł zatrzymał się w chatce Warsa i Sawy.

Wiktionary


warsewicz

nazwisko


SJP.pl


warsiński

nazwisko


SJP.pl


warski

nazwisko


SJP.pl


warsta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. warstwa. (tylko w znaczeniu: „każda z części materii wyraźnie wyodrębniających się w postaci równoległych płaszczyzn”)

Wiktionary


warstat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. (także gw-pl|Górny Śląsk.) zob. warsztat.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dam pracę w warstacie samochodowym dla pomocnika.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|werksztela, norychta.

Wiktionary


warstewka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: warstwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈstɛfka, AS: varstefka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warstwa ż., warstwica ż., warstwownica ż., warstwowanie n., rozwarstwianie n.

 przym. warstwowy

 przysł. warstwowo

Wiktionary


warstewkować

rzadko: warstewkować się - o ławicy (warstwie skalnej): różnicować się na warstwy milimetrowej grubości


SJP.pl


warstewkowanie

rzadko: warstewkować się - o ławicy (warstwie skalnej): różnicować się na warstwy milimetrowej grubości


SJP.pl


warstwa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) każda z części materii wyraźnie wyodrębniających się w postaci równoległych płaszczyzn

 (1.2) grupa społeczna wyróżniona ze względu na pewną hierarchię;

 (1.3) geol. forma występowania skał osadowych;

Wiktionary

  • warstwa – w geologii,
  • warstwa – element protokołu komunikacyjnego,
  • warstwa społeczna

matematyka

  • warstwa – inna nazwa klasy abstrakcji,
  • warstwa – w teorii grup,
  • warstwa – w algebrze liniowej.
  • wiele innych haseł rozpoczynających się od warstwa, warstwy itp.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvarstfa, AS: varstfa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warstwica ż., warstwownica ż., warstwowanie n., rozwarstwienie n., rozwarstwianie n.

:: zdrobn. warstewka ż.

 czas. rozwarstwić dk., rozwarstwiać ndk.

 przym. warstwowy

 przysł. warstwowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) klasa, stan

Wiktionary


warstwiak

rodzaj grzybów z rodziny próchnilcowatych


SJP.pl

  • warstwiak (Daldinia) – rodzaj grzybów z rodziny Hypoxylaceae
  • warstwiak, acerwulus – skupienie strzępek grzybów wytwarzające konidia

Wikipedia


warstwiakowce

rząd grzybów z typu workowców


SJP.pl


warstwiakowiec

przedstawiciel rzędu grzybów z typu workowców


SJP.pl


warstwica

linia łącząca na mapie punkty o jednakowej wysokości względem przyjętego poziomu odniesienia; poziomica; izohipsa


SJP.pl

Warstwica (nazwa używana w geodezji) lub poziomica (nazwa używana w kartografii), izohipsa – izolinia krzywa na mapie łącząca punkty o takiej samej wysokości względem przyjętego poziomu odniesienia, najczęściej nad poziomem morza.

Wikipedia


warstwicowy

przymiotnik od: warstwica


SJP.pl


warstwomierz

przyrząd używany do mierzenia za pomocą sznura murarskiego poziomów poszczególnych warstw wykonywanego muru


SJP.pl


warstwowanie

Warstwowanie – cecha skał osadowych polegająca na występowaniu w nich warstw.

Rozróżnia się skały warstwowane i nie warstwowane. W skałach warstwowanych wyróżnia się liczne rodzaje warstwowania, powstające w wyniku rozmaitych procesów sedymentacji i zależnych od składu mineralnego skały i warunków sedymentacji. Termin warstwowanie może być stosowane jako synonim pojęcia "struktura sedymentacyjna".

Wikipedia


warstwownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. element kotła rusztowego regulujący wysokość warstwy dostarczanego do kotła paliwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten potencjometr służy do regulacji wysokości warstwownicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarstfɔvʲˈɲit͡sa, AS: varstfovʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warstewka ż., warstwa ż.

Wiktionary


warstwownik

przyrząd murarski do mierzenia poziomów poszczególnych warstw muru i wyznaczania pionowego kierunku krawędzi narożnej; warstwomierz


SJP.pl


warstwowo

przysłówek

 (1.1) warstwami, jedna na drugiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warstewka ż., warstwa ż., warstwowość ż.

 przym. warstwowy

Wiktionary


warstwowość

1. cecha czegoś, co składa się z warstw;
2. w geologii: cecha czegoś, co jest powiązane z budową skał


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest warstwowe; cecha tych

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warstwowy

 przysł. warstwowo

Wiktionary


warstwowy

przymiotnik od: warstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) złożony z warstw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zachował się autentyczny układ warstwowy przedmiotu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈstfɔvɨ, AS: varstfovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. warstwowo

 rzecz. warstewka ż., warstwa ż., rozwarstwianie n., warstwowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lamellarny, blaszkowy

Wiktionary


warsz.

skrót od: warszawski


SJP.pl


warszawa

samochód marki Warszawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Polski, największe polskie miasto;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi i osad w Polsce

 (1.3) geogr. góra na południowym Spitsbergenie, na zachodnim skraju Gór Piłsudskiego;

 (1.4) mot. marka polskiego samochodu produkowanego w latach 1951-1973;

 (1.5) przen. polit. rząd, władze Polski

Wiktionary

Warszawa, miasto stołeczne Warszawa (m.st. Warszawa) – stolica Polski i województwa mazowieckiego, najludniejsze miasto w kraju i drugie (po Gdańsku) pod względem powierzchni, położone w jego centralnej części, na Nizinie Środkowomazowieckiej, na Mazowszu, nad Wisłą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Warszawa leży nad Wisłą.

 (1.1) A w nocy w Warszawie z każdej z ulic, z każdej z bram / Ze stadionów, mostów, bruków słychać ciepły szept / To Warszawa / Za mnie modli się Warszawa.

 (1.4) Samochody marki Warszawa produkowano w stolicy.

 (1.5) Ostatecznie decyzję podejmie Warszawa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈʃava, AS: varšava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warszawa ż., warszawiak m., warszawianin m., warszawianka ż., warszawista m., warszawistka ż., warszawka ż., Warszawka ż., warszawskość ż., varsaviana nmos.

 przym. warszawski, podwarszawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) miasto stołeczne Warszawa; skr. W-wa, Wawa; peryfr. syreni gród

Wiktionary


warszawiaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od warszawiak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warszawiak m.

Wiktionary


warszawiaczka

potocznie o warszawiance (mieszkance Warszawy)


SJP.pl


warszawiak

potocznie o warszawianinie (mieszkańcu Warszawy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mieszkaniec Warszawy

Wiktionary

Witold Stefan Modelski ps. „Warszawiak” (ur. 11 listopada 1932 w Warszawie, zm. 20 września 1944 tamże) – powstaniec warszawski, łącznik w batalionie „Gozdawa”, najmłodszy (niespełna 12-letni) uczestnik walk powstańczych odznaczony Krzyżem Walecznych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varˈʃavʲjak, AS: varšavʹi ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warszawa ż., warszawa ż., warszawianin m., warszawka ż.

:: zdrobn. warszawiaczek m.

:: fż. warszawianka

 przym. warszawski, podwarszawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warszawianin; pogard. pejor. krawaciarz

Wiktionary


warszawianin

mieszkaniec Warszawy; warszawiak (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Warszawy

 (1.2) osoba pochodząca z Warszawy, urodzona w Warszawie

 (1.3) przest. pot. mieszkaniec Warszawy nieurodzony i niewychowany w tym mieście, niemający rodziców z Warszawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) On mnie, uważa pan, warszawskiego rodaka, będzie uczył, jak mam jechać na plac Konstytucji. To, panie, przybysz, żłób z prowincji, co parę lat tu u nas mieszka. To nie warszawiak, to warszawianin!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarʃaˈvʲjä̃ɲĩn, AS: varšavʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warszawa ż., warszawka ż., warszawa ż., warszawiak m.

:: fż. warszawianka

 przym. warszawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pot. warszawiak

Wiktionary


warszawianka

mieszkanka Warszawy; warszawiaczka (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Warszawy

 (1.2) kobieta pochodząca z Warszawy, urodzona w Warszawie

 (1.3) pot. nazwa systematyczna|Cosmos bipinnatus|Cav.|ref=tak., gatunek rośliny z rodziny astrowatych;

 (1.4) pot. roślina z gatunku warszawianka (1.3)

 (1.5) środ. przestępcze bimber

Wiktionary

  • Warszawianka – dziennik wydawany w latach 1924–1928
  • Warszawianka – nieregularnik wydawany przez PPS w latach 1988–1990
  • Warszawianka – klub sportowy, założony w 1921 na warszawskim Mokotowie
  • Warszawianka – kompania NSZ zgrupowania „Chrobry II” (powstanie warszawskie)
  • Warszawianka – nazwa okrętów typu Kilo w czasie budowy
  • Warszawianka 1831 roku – pieśń „Oto dziś dzień krwi i chwały...”
  • Warszawianka 1905 – pieśń „Śmiało podnieśmy sztandar nasz w górę...”
  • Warszawianka – pisarski dramat Stanisława Wyspiańskiego
  • Warszawianka – płyta zespołu Vennaskond
  • Warszawianka – potoczna nazwa rośliny ozdobnej: Kosmos podwójnie pierzasty
  • Warszawianka – część wsi Mniszków, w Polsce, w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Mniszków
  • Warszawianka – wieś w Polsce, woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Lesznowola
  • Warszawianka – Zespół Pieśni i Tańca Uniwersytetu Warszawskiego
  • Warszawianka – polski serial telewizyjny (2023)

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) W wielu krajach świata warszawianka uprawiana jest jako roślina ozdobna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarʃaˈvʲjãnka, AS: varšavʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warszawa ż., warszawa ż., warszawka ż., warszawiak mos.

:: fm. warszawianin mos.

 przym. warszawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) kosmos, kosmos podwójnie pierzasty, onętek, ponętka

Wiktionary


warszawista

ironiczna nazwa nadana warszawiakom przez mieszkańców innych miast, w szczególności Krakowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) znawca Warszawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oprowadzał nas jakiś warszawista z Muranowa.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warszawski

 rzecz. Warszawa ż.

:: fż. warszawistka ż.

Wiktionary


warszawistka

warszawista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) znawczyni Warszawy

Wiktionary

Patrz:

warszawista

Przykłady

 (1.1) Oprowadzała nas jakaś warszawistka z Muranowa.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warszawski

 rzecz. Warszawa ż.

:: fm. warszawista m.

Wiktionary


warszawka

z niechęcią o mieszkańcach Warszawy; Warszawka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zob. warszawka.

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 8, w tym 1 podstawowa
  • Warszawka – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Skrwilno
  • Warszawka – część wsi Stare Chojno w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Siedliszcze
  • Warszawka – część wsi Dubeczno w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Hańsk
  • Warszawka – część wsi Smardzowice w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Skała
  • Warszawka – część wsi Ostrownica-Kolonia w woj. mazowieckim, w pow. zwoleńskim, w gminie Kazanów
  • Warszawka – część wsi Bukowno w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Olsztyn
  • Warszawka – kolonia wsi Łysaków Drugi w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Jędrzejów
  • Warszawka – część wsi Dziurów w woj. świętokrzyskim, w pow. starachowickim, w gminie Brody
  • Warszawka – dawna nazwa wsi Warszewka w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Drobin

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Warszawa ż., warszawka ż.

Wiktionary


warszawowski

dawniej: związany z samochodem marki Warszawa


SJP.pl


warszawski

Warszawa (miasto), Warszawskie (region)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Warszawą, pochodzący z Warszawy

przymiotnik jakościowy

 (2.1) właściwy Warszawie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Abraszę poznałem w Paryżu, kiedy mieszkałem w Dzielnicy Łacińskiej po zerwaniu z rządem warszawskim, a więc w 1952 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: varˈʃafsʲci, AS: varšafsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warszawistka ż., warszawista mos., Warszawa ż., warszawa ż., warszawka ż., warszawianin m., warszawiak m., warszawianka ż., warszawskość ż., varsaviana nmos.

Wiktionary


warszawskie

Warszawa (miasto), Warszawskie (region)


SJP.pl

Warszawskie (zwane również: Śródmieście Warszawskie, Warszawskie Przedmieście) – dawna XVIII dzielnica katastralna, część Prądnika Czerwonego w Krakowie, umiejscowiona wzdłuż Traktu Warszawskiego (obecnie: al. 29 Listopada). Wchodzi w skład Dzielnicy I Stare Miasto, Dzielnicy II Grzegórzki i Dzielnicy III Prądnik Czerwony.

Wikipedia


warszawskość

1. zespół cech charakterystycznych dla Warszawy lub mieszkańców Warszawy;
2. pochodzenie z Warszawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co warszawskie, typowe dla Warszawy lub jej mieszkańców

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na warszawskość dzieła Prusa nie można patrzeć, jak to się niekiedy robi, z punktu widzenia opisu regionu..

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Warszawa ż., warszawiak mos., warszawianka ż.

 przym. warszawski

Wiktionary


warszewice

2 miejscowości w Polsce:

  • Warszewice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Łubianka
  • Warszewice – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Stryków

Zobacz też: Warszawice.

Wikipedia


warszewo

  • Warszewo – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Młynary
  • Warszewo – część Szczecina

Wikipedia


warszewski

nazwisko


SJP.pl


warszkówko

Warszkówko (niem.: Neu Warschow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Sławno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Zobacz też: Warszkowo

Wikipedia


warszkowo

  • Warszkowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Wejherowo
  • Warszkowo – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Sławno

Wikipedia


warszówek

Warszówek – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 756.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Pawłowie.

Wikipedia


warszowice

Warszowice (niem. Warschowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Pawłowice. Powierzchnia sołectwa wynosi 14,82 km², a liczba ludności w 2024 roku wynosiła 2079, co daje gęstość zaludnienia równą 140,2 os./km².

Wikipedia


warsztacik

zdrobnienie od: warsztat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od warsztat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie warsztat, lecz tylko mały warsztacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warsztat m., warsztaty nmos.

Wiktionary


warsztat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzem. stół z kompletem narzędzi do wykonania określonej pracy, zwłaszcza rzemieślniczej, mechanicznej

 (1.2) rzem. pomieszczenie z kompletem narzędzi do wykonanie określonej pracy, zwłaszcza rzemieślniczej, mechanicznej

 (1.3) mot. rzem. firma zajmująca się usługami mechanicznymi, rzemieślniczymi, naprawczymi

 (1.4) książk. ogół metod stosowanych przez kogoś w pracy, zwłaszcza twórczej

Wiktionary

  • w technice:
    • warsztat – stół roboczy (zwykle do pracy rzemieślniczej) z narzędziami i urządzeniami (warsztat pracy), również samo urządzenie, np. warsztat tkacki
    • warsztat – pomieszczenie przeznaczone do wykonywania pracy o charakterze wytwórczym lub usługowym z niezbędnym wyposażeniem
    • ruchomy warsztat naprawczy – warsztat mechaniczny zainstalowany na pojeździe
    • warsztat mokry – w przemyśle skórzanym oddział, w którym skóry poddaje się operacjom rozmaczania, wapnienia, odwapniania i obróbce mechanicznej

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.2) W warsztacie obowiązkowe jest noszenie obuwia ochronnego z antystatyczną podeszwą.

     (1.3) Oddałem samochód do warsztatu.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈvarʃtat, AS: varštat

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. warsztaty nmos., warsztatowiec m.

    :: zdrobn. warsztacik m.

     przym. warsztatowy

     przysł. warsztatowo

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1-4) daw. war. warstat

     (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|norychta, warstat, werksztela.; daw. gwara. majsternia

    Wiktionary


warsztatowe

przymiotnik od: warsztat


SJP.pl


warsztatowicz

uczestnik warsztatów


SJP.pl


warsztatowiczka

uczestniczka warsztatów


SJP.pl


warsztatowiec

pracownik w warsztacie


SJP.pl


warsztatowy

przymiotnik od: warsztat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący warsztatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warsztat m., warsztaty nmos.

Wiktionary


warsztaty

1. zajęcia praktyczne, doskonalące jakąś umiejętność techniczną;
2. kurs jakichś umiejętności, zwykle artystycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) eduk. zajęcia praktyczne z określonej dziedziny, najczęściej sztuki, których uczestnicy nabywają umiejętności w sposób aktywny

 (1.2) eduk. zajęcia związane z nauką zawodu prowadzone w szkołach zawodowych (branżowych) i technikach

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: warsztat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas konferencji odbędą się wykłady i warsztaty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warsztat m., warsztacik m., warsztatowiec m., warsztatówka ż.

 przym. warsztatowy

 przysł. warsztatowo

Wiktionary


warszyce

Warszyce – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 702.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.

9 września 1939 żołnierze Wehrmachtu w trakcie zajmowania wsi zamordowali 11 osób cywilnych (nazwiska ofiar zostały ustalone), 11 września zastrzelili Feliksa Chudzińskiego.

Wikipedia


warszyn

Miejscowości w Polsce
  • Warszyn – osada leśna w woj. pomorskim, w pow. chojnickim, w gminie Brusy
  • Warszyn – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Dolice

Wikipedia


wart

tylko w funkcji orzecznika:
1. kosztujący, mający wartość;
2. zasługujący na coś, godzien czegoś


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posiadający pewną wartość

 (1.2) mający określoną cenę

 (1.3) zasługujący na coś, na kogoś

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: warta

Wiktionary

Niemcy:

  • Wart – dzielnica Altensteigu

Szwajcaria:

  • Wart-Wiininge – szwajcarska nazwa gminy Warth-Weiningen

Osoby:

  • Azariah Wart – amerykański polityk
  • Isaac Van Wart – amerykański żołnierz

Zobacz też:

  • Hohe Wart
  • Warth

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) To jest warte 20 złotych.

 (1.3) Zośka jest grzechu warta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vart, AS: vart

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wartość ż., wartościowość ż., wartościowanie n.

 czas. warto, wartościować ndk.

 przym. warty

 partyk. warto

Wiktionary


warta

1. jedna lub więcej osób, zwykle uzbrojonych, pełniących służbę polegającą na pilnowaniu czegoś lub kogoś; straż, posterunek;
2. pilnowanie, pełnienie straży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Polsce, prawy dopływ Odry;

 (1.2) geogr. miasto w województwie łódzkim, leżące nad Wartą (1.1);

Wiktionary

Warta – trzecia pod względem długości rzeka Polski, druga w pełni w jej granicach; główny, prawy dopływ Odry.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvarta, AS: varta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warcianin m., warcianka ż., Nadwarcie n.

 przym. warciański, warcki, warecki, nadwarciański

Wiktionary


wartać

regionalnie: mieć jakąś wartość, zasługiwać na coś; nieosobowa forma "wartało" używana była dawniej w znaczeniu: "warto było"


SJP.pl

czasownik

 (1.1) reg. mieć wartość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wartanie n.

Wiktionary


wartak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jarosław Wartak – polski polityk, nauczyciel, poseł na Sejm
  • Jerzy Wartak – polski górnik, działacz opozycji w okresie PRL

Wikipedia


wartanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wartać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wartać ndk.

Wiktionary


wartburg

samochód marki Wartburg


SJP.pl

Geografia

Niemcy

  • Wartburg – powiat w kraju związkowym Turyngia

Stany Zjednoczone

  • Wartburg – miasto w stanie Tennessee, w hrabstwie Morgan

Wikipedia


wartki

szybko płynący; prędki; rwący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szybko płynący

 (1.2) szybko się toczący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prąd był wartki, woda głęboka, a prom wielki, ciężki i niezgrabny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvartʲci, AS: vartʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wartkość ż.

 przysł. wartko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szybki, prędki, bystry, rwący

 (1.2) żywy

Wiktionary


wartko

przysłówek

 (1.1) w sposób wartki, szybki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tony zatrzymał konia nad brzegiem wartko płynącego strumienia.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wartki

 rzecz. wartkość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szybko, prędko

Wiktionary


wartkość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha czegoś, co szybko płynie lub toczy się

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wartki

 przysł. wartko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bystrość, chyżość, prędkość, szybkość

Wiktionary


wartkowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Wartkowice – wieś w Polsce leży nad Nerem w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, siedziba gminy Wartkowice, w odległości 10 km na północ od Poddębic.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

W pobliżu miejscowości znajduje się węzeł Wartkowice umożliwiający zjazd z autostrady A2 na drogę wojewódzką nr 703 w kierunku na Poddębice i Łęczycę.

Wikipedia


wartkowicki

przymiotnik od: Wartkowice


SJP.pl


wartkowo

Wartkowo (do 1945 r. niem. Wartekow) – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Gościno.

Według danych z 30.06.2014 wieś miała 351 stałych mieszkańców.

Wartkowo jako wieś kościelna należała do katedry w Kołobrzegu. Następnie stała się lennem szlacheckiej rodziny von Blankenburg, w której posiadaniu była do 1758 r. Przeszło wtedy w ręce rodu von Borck. W wieku XIX miała miejsce kilkakrotna zmiana właścicieli posiadłości. Przełom wieków XIX i XX to okres najlepszego rozwoju majątku, a jego ostatnim właścicielem był Otto Selle.

Wikipedia


warto

w funkcji czasownika modalnego: jest sens, cel, korzyść w zrobieniu czegoś; opłaci się, należałoby, trzeba


SJP.pl

czasownik niewłaściwy

 (1.1) dobrze byłoby, gdyby coś się stało; trzeba (słowo mniej naciskające)

 (1.2) coś opłaca się zrobić

 (1.3) powinno się, wypada

Wiktionary

Wydawnictwo „Warto” – polskie wydawnictwo z siedzibą w Dzięgielowie w województwie śląskim. Powstało w 2004 roku w ramach Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naprawdę warto by pójść na ten spektakl.

 (1.2) On twierdzi, że teraz warto będzie inwestować w złoto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvartɔ, AS: varto

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wart

Wiktionary


wartogłów

dawniej: człowiek lekkomyślny, nierozsądny, nieracjonalny; postrzeleniec, trzpiot, lekkoduch, narwaniec


SJP.pl


wartogłowie

dawniej: człowiek lekkomyślny, nierozsądny, nieracjonalny; postrzeleniec, trzpiot, lekkoduch, narwaniec


SJP.pl


wartość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) określony stan danej cechy, wymiar cechy; znaczenie; to, ile coś jest warte z jakiejś przyczyny

 (1.2) kwota pieniędzy, jaką wart jest jakiś przedmiot lub usługa

 (1.3) zwykle lm. zasada moralna, przekonanie

 (1.4) fiz. mat. liczba wyrażająca daną wielkość fizyczną lub będąca wynikiem wyrażenia matematycznego

Wiktionary

  • wartość wielkości fizycznej, miara
  • wartość w sensie filozoficznym – podstawowa kategoria i przedmiot aksjologii, pojęcie filozoficzne
    • wartości autoteliczne
    • wartości instrumentalne
  • wartość opałowa – w termodynamice
  • wartość logiczna w logice
  • wartość w matematyce:
    • wartość bezwzględna
    • wartość własna
    • wartość oczekiwana w rachunku prawdopodobieństwa

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Za jakiś czas te zdjęcia będą miały wartość historyczną.

     (1.2) Wystawimy fakturę na wartość 1500 złotych.

     (1.2) Banknot o wartości 50 złotych

     (1.3) Angela Merkel chce odwołania do wartości chrześcijańskich w projekcie unijnej konstytucji.

     (1.3) Żyję zgodnie z wartościami Chrystusa.

     (1.4) Pi ma wartość stałą.

     (1.4) Znajdź trójmian kwadratowy wiedząc, że x=1 przybiera wartość 0.

     (1.4) Wykres przedstawia różnicę między wartością obliczoną, a wartością zmierzoną.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈvartɔɕt͡ɕ, AS: vartość

    Wiktionary

    Powiązane:

     przym. warty, wartościowy, wart

     czas. wartościować

     rzecz. przewartościowanie n., wartościowość

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) cena, koszt, kurs

    Wiktionary


wartościotwórczy

wpływający na powstawanie wartości


SJP.pl


wartościowiej

stopień wyższy od przysłówka: wartościowo


SJP.pl


wartościowość

liczba wiązań, które może utworzyć atom danego pierwiastka przy łączeniu się z innymi atomami


SJP.pl

Wartościowość – cecha pierwiastków chemicznych oraz jonów określająca liczbę wiązań chemicznych, którymi dany pierwiastek bądź jon może łączyć się z innymi.

Pojęcie wartościowości w odniesieniu do pierwiastków jest nieprecyzyjne, dlatego jest często zastępowane pojęciem stopnia utlenienia lub liczby koordynacyjnej. Wartościowość nie uwzględnia bowiem otoczenia chemicznego danego atomu. Przykładowo atom azotu jest trójwartościowy NIII zarówno w cząsteczce amoniaku (NH3), jak i w kwasie azotawym (H-O-N=O). Jednak stopnie utlenienia atomu azotu w tych związkach wynoszą odpowiednio −III i +III, co oznacza, że atom ten, albo przyjmuje 3 elektrony, albo oddaje 3 elektrony z powłoki walencyjnej. Szczególne trudności pojęcie to powoduje w chemii koordynacyjnej, chemii metaloorganicznej i chemii supramolekularnej, gdzie często występują inne oddziaływania między atomami niż wiązania kowalencyjne czy jonowe.

Wikipedia


wartościowościowy

dotyczący wartościowości


SJP.pl


wartościowszy

stopień wyższy od przymiotnika: wartościowy


SJP.pl


wartościowy

dotyczący wartości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o wysokiej wartości materialnej

 (1.2) o dobrej jakości, na wysokim poziomie

 (1.3) o wielu zaletach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvartɔɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: vartośćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wartość ż., wartościowanie n., wartościowość ż.

 czas. wartościować

 przysł. wartościowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1) cenny, drogocenny

Wiktionary


wartować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) pot. pełnić wartę

 (1.2) daw. lub gwara. mieć określoną wartość

czasownik przechodni niedokonany (dk. przewartować)

 (2.1) daw. zob. wertować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żołnierz niemiecki wartujący w bramie przynaglał wychodzących do pośpiechu.

 (1.2) Jako spadek po sobie rzezimieszek przeznaczał dla swego brata i siostry kosztowności ukryte u pewnego passera, a wartujące około 1000 rs..

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. warta ż., wartownia ż., wartowniczka ż., wartownik m.

:: czas. przewartować dk.

:: przym. wartowniczy, wartowy

 (1.2)

:: rzecz. wartość ż.

:: czas. warto

:: przym. wart

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kosztować

Wiktionary


wartowice

Wartowice (niem. Neu Warthau; pol. alt. Nowa Warta) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Warta Bolesławiecka, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.

Wikipedia


wartownia

pomieszczenie dla wartowników; strażnica; posterunek wartowniczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie dla wartowników

Wiktionary

Wartownia – specjalnie przygotowany i wyposażony budynek (wydzielone pomieszczenia), przeznaczony dla warty pełniącej służbę. Według procedur przyjętych w Wojsku Polskim wartownia powinna składać się z następujących pomieszczeń:

  • izba dowódcy warty – przeznaczona dla dowódcy warty;
  • izba ogólna – przeznaczona dla zmiany czuwającej (nie pełniącej w danym momencie służby na posterunkach, ale będącej w gotowości do ewentualnego użycia), w izbie ogólnej w specjalnych stojakach przechowywana jest również broń;
  • izba zmiany odpoczywającej – przeznaczona dla zmiany która ma czas na odpoczynek;
  • izba (miejsce) do spożywania posiłków;
  • izba (miejsce) do suszenia i czyszczenia umundurowania i obuwia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varˈtɔvʲɲa, AS: vartovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warta, wartownik, wartowniczka

 przym. wartowniczy

 czas. wartować

Wiktionary


wartowniczka

kobieta pełniąca straż, pilnująca czegoś


SJP.pl


wartownik

strażnik cywilny lub wojskowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto służbowo pilnuje, ubezpiecza jakiś obiekt

Wiktionary

  • wartownik – osoba pilnująca danego obiektu
  • wartownik – żołnierz pełniący służbę wartowniczą
  • wartownik – obiekt oznaczający koniec struktury danych
  • wartownik – stopień w Straży Przemysłowej w PRL

Wikipedia

Wymowa:

IPA: varˈtɔvʲɲik, AS: vartovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warta ż., wartownia ż., wartowanie n.

:: fż. wartowniczka ż.

 czas. wartować ndk.

 przym. wartowniczy

 przysł. wartowniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stróż, szyldwach

Wiktionary


warty

przymiotnik

 (1.1) wart

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lp. oraz M. i B. lm. od: warta

Wiktionary

Warty - duża, południowa dzielnica Zawiercia, w większości zajęta przez obszar CMC Zawiercie (dawnej Huty Zawiercie), która jest w całości w niej położona. Zabudowa jest zróżnicowana - od niskich, czteropiętrowych bloków przy granicy z Centrum przez zabytkowe kamienice mieszkalne (familoki) do zabudowy jednorodzinnej. Na Wartach znajduje się staw, który w sezonie wędkarskim jest popularnym łowiskiem.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. wart

 rzecz. wartość ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 Ta forma przymiotnika w rodzaju męskim jest uznawana za niepoprawną, jednak jest podawana przez Słownik języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego z lat 60. (jako dawna) i Słownik gramatyczny języka polskiego (jako potoczna).

tłumaczenia.

źródła.

== warty (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-warty.wav.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) brodawkowaty, brodawkowy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvartɨ, AS: varty

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wart

 rzecz. wartość ż.

Wiktionary


waruga

1. gatunek dużego ptaka z rzędu wiosłonogich;
2. w żeglarstwie: warta pełniona przez marynarzy na statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Scopus umbretta|ref=tak., duży, brązowy ptak afrykański z wydatnym czubem z tyłu głowy;

Wiktionary

Waruga (Scopus umbretta) – gatunek dużego ptaka z rodziny warug (Scopidae), której jest jedynym przedstawicielem. Występuje w Afryce Subsaharyjskiej, na Madagaskarze i w południowo-zachodniej części Półwyspu Arabskiego. Niezagrożona wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈruɡa, AS: varuga

Wiktionary


warugowate

rodzina ptaków z rzędu brodzących występujących w południowo-zachodniej Arabii, Afryce i na Madagaskarze; należy do niej jeden rodzaj z jednym gatunkiem - warugą; warugi


SJP.pl


warugowaty

o cechach warugowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


waruj

wykrzyknik

 (1.1) komenda dla psa, aby ten przywarł do ziemi w pozycji oczekującej

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp., rozk. od: warować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bobik, waruj!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvaruj, AS: varui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warownia ż.

Wiktionary


waruna

indyjskie bóstwo


SJP.pl

Waruna (dewanagari वरुण) – hinduistyczny bóg nieba i wód.

Wikipedia


waruneczek

zdrobnienie od: warunek


SJP.pl


warunek

1. to, od czego uzależnione jest istnienie czegoś innego;
2. stawiane przy zawieraniu jakiejś umowy wymaganie, zastrzeżenie; wymóg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ograniczenie, bez którego coś nie jest możliwe

 (1.2) (tylko w liczbie mnogiej) sytuacja

 (1.3) (tylko w liczbie mnogiej) cechy fizyczne osoby, cechy charakteru lub jej doświadczenie

 (1.4) gwara studencka zaliczenie warunkowe roku

 (1.5) gwara studencka egzamin zaliczający rok

 (1.6) w nauce poziom zmiennej niezależnej

Wiktionary

Warunek – zawarte w treści czynności prawnej zastrzeżenie, które uzależnia powstanie lub ustanie skutku prawnego od zdarzenia przyszłego i niepewnego.

Zdarzenie przyszłe jest niepewne wtedy, gdy:

  • strony nie mają wpływu na jego ziszczenie się (np. klęska żywiołowa, wypadek),
  • ale także, gdy od decyzji jednej lub obu stron zależy jego spełnienie się.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupię ci tę zabawkę pod jednym warunkiem: będziesz grzeczny przez cały następny tydzień!

 (1.2) Dzisiaj na drogach były niesprzyjające warunki.

 (1.3) Mimo słabych warunków fizycznych został mistrzem olimpijskim w pływaniu.

 (1.4) Myślałem, że wyrzucą mnie ze studiów, a skończyło się na warunku.

 (1.5) Nie mogę pojechać z wami, mam warunek w przyszłym tygodniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈrũnɛk, AS: varũnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunkowicz m., warunkowanie n., uwarunkowanie n., warunki nmos.

 czas. warunkować, uwarunkować, uwarunkowywać

 przym. warunkowy, uwarunkowany

 przysł. warunkowo

Wiktionary


warunki

1. sytuacja mająca wpływ na rozwój czegoś; okoliczności, w których coś się odbywa, żyje, pracuje itp.;
2. cechy składające się na bycie kimś, lub czymś; cechy konieczne do wykonywania czegoś, np. mieć warunki do bycia przywódcą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) stan rzeczy

 (1.2) zespół cech potrzebnych do czego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W warunkach epidemicznych altruistyczne postawy mają szczególne znaczenie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunek mrz.

 czas. warunkować ndk.

 przym. warunkowy

 przysł. warunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okoliczności, położenie, sytuacja

 (1.2) możliwości, predyspozycje, zdolności

Wiktionary


warunkować

czasownik przechodni niedokonany (dk. uwarunkować)

 (1.1) stanowić warunek czego; wpływać na przebieg

 (1.2) modyfikować zachowanie

 (1.3) stawiać jako warunek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunek mrz., warunki nmos., warunkowanie n.

 czas. uwarunkowywać ndk., uwarunkować dk.

 przym. warunkowy

 przysł. warunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) determinować, uwarunkowywać

Wiktionary


warunkowe

przymiotnik od: warunek


SJP.pl


warunkowicz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stud. osoba, która otrzymała warunkowe zaliczenie z jakiegoś przedmiotu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) No też nie mam pojęcia czy mam jutro prawo pisać jako warunkowicz i czy w ogóle prof. przyjdzie na termin, czy zostaje wrzesień. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarũŋˈkɔvʲit͡ʃ, AS: varũŋkovʹič

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunek mrz.

 przym. warunkowy

 przysł. warunkowo

Wiktionary


warunkowo

przysłówek sposobu

 (1.1) w zależności od warunków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunek m., warunkowicz m., warunki nmos., warunkowość ż.

 czas. warunkować

 przym. warunkowy

Wiktionary


warunkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest warunkowe; cecha tych, którzy są warunkowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. warunkowy

 przysł. warunkowo

Wiktionary


warunkowy

przymiotnik od: warunek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od: warunek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sąd odwołuje warunkowe zwolnienie, jeżeli zwolniony w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvarũŋˈkɔvɨ, AS: varũŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warunek m., warunkowicz m., warunki nmos., warunkowość ż.

 czas. warunkować

 przysł. warunkowo

Wiktionary


warwa

dwudzielna warstewka osadów odłożona w ciągu roku w jeziorach polodowcowych


SJP.pl

Warwa – dwie naprzemianległe warstwy osadów: ciemna i jasna.

Powstawały w jeziorach zastoiskowych podczas zlodowaceń. Warstewka jasna składa się z głównie z mułu z dodatkiem iłu i piasku, znoszonego przez wody fluwioglacjalne podczas cieplejszej pory roku. Ciemna warstwa odpowiada spokojnie płynącej wodzie podczas zimy, gdy przenoszony był tylko najdrobniejszy ił lub minerały ilaste osadzały się z zawiesiny. Z warw zbudowane są iły warwowe.

Wikipedia


warwara

imię żeńskie


SJP.pl

Bułgaria

  • Warwara – wieś w obwodzie Burgas
  • Warwara – wieś w obwodzie Pazardżik

Zobacz też

  • Barbara

Wikipedia


warwick

[czytaj: łorik]
1. miasto i dystrykt w Anglii;
2. miasto w USA;
3. miasto w Australii


SJP.pl

Warwick (/ˈwɒrɪk/) – miasto i civil parish w Anglii, w regionie West Midlands, stolica hrabstwa Warwickshire, w dystrykcie Warwick. Położone nad rzeką Avon, 18 km (11 mil) na południe od Coventry i 4 km (2,5 mili) na zachód od Royal Leamington Spa. Według spisu powszechnego z 2011 r. civil parish zamieszkiwało 30 114 osób.

Wikipedia


warwowy

przymiotnik od: warwa


SJP.pl


wary

1. wrzący, gotujący się płyn; ukrop, wrzątek;
2. wielkie gorąco; żar;
3. przenośnie: wrażenie gorąca odczuwane w jakiejś części ciała z powodu wstydu, lęku, podniecenia itp.;
4. przenośnie: gwałtowność, wielkie nasilenie czegoś


SJP.pl


warylewski

nazwisko


SJP.pl


waryn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Świętemu Warynowi zaproponowano godność kardynalską.

Wiktionary


waryński

nazwisko


SJP.pl

  • Ludwik Waryński (1856–1889) – polski działacz ruchu socjalistycznego
  • Stanisław Waryński (1858–1888) – polski lekarz, embriolog, socjalista
  • Tadeusz Waryński (1881–1932) – polski fizyk, poseł III kadencji Sejmu II RP

Wikipedia


waryscydy

w geologii: europejskie łańcuchy górskie, powstałe w czasie fałdowań trwających od karbonu do permu; hercynidy


SJP.pl

Hercynidy (Waryscydy) – góry powstałe w czasie orogenezy hercyńskiej/waryscyjskiej (trwającej od środkowego dewonu do końca permu). Orogen waryscyjski ma charakter spolaryzowany z wyraźnymi strefami internidów i eksternidów.

W Polsce termin waryscydy odnosi się do pasa górskiego, który się skonsolidował na przełomie westfal/stefan.

Wikipedia


waryscyt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady fosforanów;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈrɨst͡sɨt, AS: varyscyt

Wiktionary


warystor

rezystor półprzewodnikowy, rodzaj diody


SJP.pl

Warystor – półprzewodnikowy podzespół elektroniczny (rezystor), o nieliniowej charakterystyce rezystancji, zależnej od napięcia elektrycznego. Dla małych napięć wykazuje on dużą rezystancję, gdy napięcie przekroczy pewną wartość, charakterystyczną dla danego typu warystora, jego rezystancja szybko maleje, z początkowych setek kiloomów do zaledwie kilkunastu omów.

Wikipedia


warza

dawniej, dziś gwarowo: gotowane jedzenie


SJP.pl

Warza – część gminy (Ortsteil) Nessetal w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Gotha. Do 31 grudnia 2018 samodzielna gmina wchodząca w skład wspólnoty administracyjnej Mittleres Nessetal.

Wikipedia


warząchew

przestarzałe: drewniana łyżka kuchenna; warzecha, chochla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. duża łyżka kuchenna, zwykle drewniana

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłumaczyła, że zupa jej nie wyszła, bo zgubiła swoją szczęśliwą warząchew.

 (1.1) Baba Jaga mieszała coś w garnku warząchwią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɔ̃w̃xɛf, AS: važõũ̯χef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., war mrz., wrzątek mrz., obwarzanek mrz.

:: zdrobn. warzeszka ż.

 czas. warzyć ndk., wrzeć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chochla, łyżka wazowa, reg. kopyść, białystok|apałonik.

Wiktionary


warząchewka

zdrobnienie od: warząchew (chochla)


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Warząchewka Królewska
  • Warząchewka Nowa
  • Warząchewka Polska

Inne:

  • Warząchewka (przystanek kolejowy)

Wikipedia


warząchowski

nazwisko


SJP.pl


warzecha

długa łyżka z jasnego drewna stosowana podczas gotowania; warząchew; chochla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. ptak z rodzaju nazwa systematyczna|Platalea|ref=tak.;

Wiktionary

  • warzecha lub warząchew – kopyść (sprzęt kuchenny)
  • Warzecha – żleb w Tatrach

Osoby o nazwisku Warzecha:

  • Andrzej Warzecha – polski poeta, krytyk literacki i publicysta
  • Julian Warzecha – polski ksiądz pallotyn, profesor dr hab., teolog-biblista
  • Jan Warzecha – polski polityk
  • Leopold Warzecha – polski hokeista
  • Łukasz Warzecha – polski publicysta
  • Magdalena Warzecha – polska aktorka
  • Walter Warzecha – niemiecki oficer marynarki wojennej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Były tam bociany takie same jak nasze europejskie i bociany o wielkim grubym dzióbie zakończonym hakiem, i czarne jak aksamit ptaki o nogach czerwonych jak krew - i flamingi, i ibisy, i białe z różowymi skrzydłami warzęchy mające dzioby podobne do łyżek…

Wiktionary


warzęgowo

Warzęgowo – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wołów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Wikipedia


warzelnia

1. część kopalni soli, w którym odparowuje się wypompowaną solankę, w celu otrzymania soli jadalnej;
2. część browaru, w której przygotowuje się zacier i gotuje brzeczkę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zakład zajmujący się warzeniem piwa, soli lub innych produktów spożywczych lub użytkowych

Wiktionary

  • warzelnia – cytat za PWN: zakład przemysłowy lub jego dział, w którym odbywa się warzenie jakiegoś surowca spożywczego
  • warzelnia piwa – dział browaru
  • warzelnia serów – dział serowarni
  • warzelnia soli – zakład przemysłowy produkujący sól

2 szczyty

  • Warzelnia – szczyt w Karkonoszach w obrębie Borowic
  • Warzelnia – szczyt w Karkonoszach w obrębie Szklarskiej Poręby

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aby nie dopuścić do wstrzymania produkcji w warzelni soli i fabryce sody, postanowiono podbierać solankę z zatopionych kopalń, wtłaczając w zamian wodę słodką.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. warzyć

Wiktionary


warzelnictwo

1. dział przemysłu zajmujący się warzeniem soli; solowarstwo;
2. wytwarzanie piwa


SJP.pl


warzelnik

pracownik warzelni soli


SJP.pl


warzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|warzyć.

Wiktionary

  • warzeniespec. utrzymywanie płynu w stanie wrzenia
  • warzenie miodu (sycenie miodu) – jeden z etapów wytwarzania miodu pitnego syconego, gotowanie brzeczki miodu pszczelego przed fermentacją
  • warzenie się mleka – wytrącanie się kazeiny podczas podgrzewania mleka zakażonego bakteriami kwasu mlekowego; zob. też warzenie sera
  • warzenie piwa – jeden z etapów wytwarzania piwa, gotowanie brzeczki piwnej z chmielem (węższe znaczenie). Nazywa się tak też cały proces wytwarzania piwa (znaczenie szersze).
  • warzenie sera – jeden z etapów wytwarzania sera, uzyskiwanie tzw. skrzepu poprzez koagulację (wytrącanie) kazeiny z mleka (poddanego obróbce wstępnej) w wyniku działania czynnika koagulującego – podpuszczki lub bakterii kwasu mlekowego
  • warzenie soli – otrzymywanie soli warzonej poprzez odparowanie wody z solanki (wodnego roztworu soli kamiennej)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈʒɛ̃ɲɛ, AS: važńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywniczy m., war m., warzywko n.

 czas. warzyć ndk.

 przym. warzywniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gotowanie

Wiktionary


warzeszka

zdrobnienie od: warzecha; mała warząchew


SJP.pl


warżka

odmiennie wykształcony płatek korony; element okwiatu roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae)


SJP.pl

Warżka (ang., łac. labellum) – jeden z listków wewnętrznego okółka okwiatu roślin storczykowatych. W przeciwieństwie do dwóch podobnych do siebie listków bocznych tego okółka, warżka z reguły wyróżnia się odmiennym kształtem i czasem barwą (rzadko bywa podobna do listków bocznych, np. u tajęży Goodyera). Zdarza się, że jest zredukowana i niemal niewidoczna (np. w rodzaju disa Disa), jednak na ogół jest to najbardziej efektowna i rzucająca się w oczy część kwiatu.

Wikipedia


warzno

Warzno (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Wôrzno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Szemud. Na zachód od wsi znajduje się jezioro Orzechowo.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wieś biskupstwa włocławskiego w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku.

Wikipedia


warzocha

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Artur Warzocha – polski polityk i samorządowiec
  • Katarzyna Warzocha – polska siatkarka
  • Krzysztof Warzocha – polski lekarz

Inne znaczenia:

  • warzocha, warzecha, warząchew – w staropolszczyźnie i gwarze łyżka drewniana do gotowania potraw

Wikipedia


warzonka

sól otrzymywana przez odparowanie solanki


SJP.pl

Sól warzona (warzonka) – rodzaj soli kuchennej otrzymywany w warzelniach przez oczyszczenie soli kamiennej. Zawiera co najmniej 99,9% chlorku sodu.

Sól warzona jest stosowana jako przyprawa, składnik wielu przetworzonych produktów spożywczych, a także w urządzeniach zmiękczających wodę. Jej wartość spożywcza jest pogorszona o brak mikroelementów występujących w naturalnej soli kamiennej, natomiast smak poprawiony, bardziej słony w porównaniu z solą kamienną, która może mieć posmak gorzkawy.

Wikipedia


warzonkowy

przymiotnik od: warzonka


SJP.pl


warzucha

roślina z rodziny krzyżowych, której korzeń o ostrym i gryzącym zapachu używany jest jako przyprawa do potraw; chrzan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Cochlearia|L.|ref=tak., niska roślina należąca do rodziny kapustowatych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Owocem warzuch jest krótka łuszczynka.

Wiktionary


warzyć

dawniej: gotować, być gotowanym; dziś głównie w procesach technologicznych: warzyć piwo, warzyć sól


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) techn. utrzymywać ciecz w stanie wrzenia

 (1.2) daw. (współcz. gw-pl|Śląsk Cieszyński.) gotować

 (1.3) przygotowywać piwo

 (1.4) otrzymywać sól poprzez odparowanie solanki

czasownik zwrotny warzyć się

 (2.1) o produktach mlecznych podczas podgrzewania: zmieniać postać poprzez wytrącanie się drobinek ściętego białka

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Po co się gęś piecze na rożnie a rosół tłusty warzy w garnuszku?

 (1.3) Dawniej piwo warzono głównie w klasztorach.

 (2.1) Śmietana nieumiejętnie dodana do sosu, warzy się natychmiast.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvaʒɨt͡ɕ, AS: važyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzenie n., uwarzenie n., zwarzenie n., warząchew ż., warzonka ż., warzywo n., warzywko n., warzywnik m., warzywniak m., war m., warzelnia ż., warzelnictwo n., warzywniczy mrz.

 czas. uwarzyć dk., zwarzyć dk.

 przym. warzywniczy, warzywny, warzelniczy

Wiktionary


warzykrupa

gwarowo: kucharz


SJP.pl


warzymice

Warzymice (do 1945 niem. Klein Reinkendorf) – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Kołbaskowo, na Wzniesieniach Szczecińskich.

Według "Aktualności Gminy Kołbaskowo" z grudnia 2024 Warzymice liczą 4177 mieszkańców.

Wikipedia


warzyn

wieś w województwie kujawsko-pomorskim


SJP.pl

Warzyn – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Gniewkowo.

Wikipedia


warzyński

nazwisko


SJP.pl


warzywko

zdrobniale: warzywo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: warzywo

 (1.2) kulin. przyprawa z suszonych i rozdrobnionych warzyw

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzenie n., war m., warzywniak m., warzywniczy m., warzywnictwo n., warzywnik mrz., warzywna ż.

 czas. warzyć ndk.

 przym. warzywny, warzywniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jarzynka, vegeta

Wiktionary


warzywna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zupa na warzywach

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: warzywny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poproszę: warzywną, mielonego z ziemniakami, surówkę z marchwi i kompot czereśniowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzywko n., warzywniczy mrz.

 przym. warzywny, warzywniczy

Wiktionary


warzywniaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od warzywniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywniak m.

Wiktionary


warzywniak

1. ogród lub część ogrodu, gdzie uprawia się warzywa; warzywnik;
2. sklep lub stragan z warzywami; warzywniak, jarzyniak, jarzynowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały sklep, budka lub stragan z warzywami i owocami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idź do warzywniaka i kup pół kilo cebuli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɨvʲɲak, AS: važyvʹńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzywko n., warzywnik m., warzywnictwo n., warzywniczy m.

:: zdrobn. warzywniaczek m.

 czas. warzyć ndk., uwarzyć dk.

 przym. warzywny, warzywniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (sklep) warzywny, (sklep) warzywniczy, zieleniak

Wiktionary


warzywnica

owad z rodziny tarczówek


SJP.pl

Warzywnica (Eurydema) – rodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tarczówkowatych.

Pluskwiaki o owalnym bądź jajowatym w zarysie, dość płaskim z wierzchu ciele, u gatunków występujących w Polsce osiągającym od 5 do 12 mm długości. Oskórek mają nieowłosiony. Ubarwienie jest kontrastowe, jaskrawe. Czarny, często z metalicznym połyskiem barwy zielonej lub niebieskiej wzór jest zestawiony z barwami: czerwoną, pomarańczową, żółtą lub białą. Występuje wewnątrzgatunkowa zmienność ubarwienia i wzoru. Trapezowata, ku przodowi zwężona głowa ma policzki zakrywające nadustek i stykające się przed nim. Przedplecze wyraźnie zwęża się ku przodowi. Tarczka silnie zwęża się ku szczytowi, który leży znacznie wcześniej niż wierzchołki przykrywek półpokryw. Na śródpiersiu, między biodrami odnóży leży żebro, natomiast brak tam bruzdy. Na pleurytach zatułowia, w okolicy bioder występują słabo widoczne, małe, pozbawione dodatkowych struktur wyprowadzających ujścia gruczołów zapachowych. Otoczenie owych ujść jest błyszczące lub tylko częściowo matowe. Odwłok ma trzeci sternit pozbawiony skierowanego do przodu wyrostka.

Wikipedia


warzywnictwo

uprawa roślin warzywnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uprawa i produkcja warzyw

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Warzywnictwo bardzo dobrze rozwija się wokół aglomeracji miejskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvaʒɨvʲˈɲit͡stfɔ, AS: važyvʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzywko n., warzywniak m., warzywnik m., warzywniczy mrz.

 przym. warzywniczy, warzywny

Wiktionary


warzywniczka

warzywnik


SJP.pl

Patrz:

warzywnik

warzywniczy

potocznie: sklep z warzywami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z handlem warzywami (warzywnictwem), dotyczący handlu warzywami

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) sklep, w którym sprzedawane są warzywa i owoce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przemysł warzywniczy posiada najniższy udział w wartości produkcji przemysłu w naszym województwie.

 (2.1) Dostałem w warzywniczym ładne cukinie na dzisiejszy obiad.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvaʒɨvʲˈɲit͡ʃɨ, AS: važyvʹńičy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywna ż., warzywo n., warzywko n., warzywniak m., warzywnictwo n., warzywnik m., warzywniczka ż., warzenie n., uwarzenie n.

 czas. warzyć ndk., uwarzyć dk.

 przym. warzywny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) warzywniak

Wiktionary


warzywnik

ogrodnik zajmujący się uprawą warzyw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogród lub jego część przeznaczona na uprawę warzyw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Może powiększymy w tym roku warzywnik, o jakieś cztery grządki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɨvʲɲik, AS: važyvʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzywko n., warzywniak m., warzywnictwo n., warzywniczy m.

 czas. warzyć, uwarzyć

 przym. warzywny, warzywniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogród warzywny

Wiktionary


warzywny

potocznie: sklep lub stragan z warzywami; warzywniak, jarzyniak, jarzynowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący warzyw, zawierający głównie warzywa, zrobiony z warzyw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posiadanie szklarni z kwiatami lub warzywami, budki warzywnej czy butiku dawało znacznie wyższy status materialny w porównaniu z większością społeczeństwa.

 (1.1) Wyszedłszy z budynku przecięliśmy na ukos zadbany ogród warzywny zewsząd otoczony dość wysokim murem, częściowo zbudowanym z cegły, a częściowo z polnego kamienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɨvnɨ, AS: važyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywo n., warzywniak m., warzywnik m., warzywnictwo n., warzywniczy m., warzywko n., warzywna ż.

 przym. warzywniczy

 czas. warzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jarzynowy

Wiktionary


warzywo

1. roślina zielna, której części używane są jako pożywienie; jarzyna, jarzynka, zielenina;
2. jadalna część rośliny warzywnej; jarzyna, jarzynka;
3. potocznie: osoba w stanie wegetatywnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roślina, której owoce, korzenie, liście lub kwiatostany służą człowiekowi za pokarm

 (1.2) pot. przen. pejor. chory bez kontaktu ze światem zewnętrznym (np. w śpiączce lub po urazie mózgu)

Wiktionary

Rośliny warzywne, warzywa, jarzyny – rośliny jednoroczne, dwuletnie lub byliny, które w całości lub w części stanowią pokarm człowieka. Mogą być spożywane w stanie surowym lub po obróbce cieplnej. Częściami użytkowymi roślin warzywnych mogą być całe rośliny lub tylko: liście, owoce, kwiatostany, bulwy, łodygi i korzenie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zrobiłem potrawę z warzyw.

 (1.1) Zdrowa dieta powinna zawierać warzywa.

 (1.2) Przez złą diagnozę lekarzy połowę życia spędził jak warzywo podłączone do aparatury!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɨvɔ, AS: važyvo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. warzywna ż., warzywniak m., warzywnictwo n., warzywnik m., warząchew ż., warzywniczy mrz., warzywko n.

 czas. warzyć, uwarzyć, nawarzyć

 przym. warzywny, warzywniczy, warzony, zwarzony

 przysł. warzywnie

 temsłow. warzy-, warzyw-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jarzyna, zielenina

Wiktionary


waś

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) u ludzi: zarost nad górną wargą;

 (1.2) pasmo włosów po jednej stronie twarzy będące połową wąsa (1.1)

 (1.3) pot. długi włos czuciowy na pysku zwierzęcia;

 (1.4) bot. długi, giętki wyrostek, dzięki któremu roślina (zwłaszcza pnącze) wspiera się i wspina;

 (1.5) przen. wąski, długi przedmiot używany do przytrzymywania lub przyczepiania czegoś

 (1.6) wąski i długi przedmiot lub takowe wystające zakończenie przedmiotu (np. szabli, kotwicy, wskazówki, kłosa)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) niemłody mężczyzna, z mocno szpakowatymi włosami i wąsami, z pogodnym spojrzeniem szarych oczu, ocienionych gęstą siwiejącą brwią (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃w̃s, AS: võũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąsal mos., wąsacz mos., wąsatka ż., wąsatek ż., wąsaty mos., wąsienica ż., wąsionka ż., wąsawa ż.

:: zdrobn. wąsik mrz., wąsek mrz.

:: zgrub. wąsisko n., wąsię n.

 przym. wąsaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) zarost pod nosem

 (1.3) wibrys, wibryss, włos czuciowy

 (1.4) wić, witka

Wiktionary


wasabi

[czytaj: łasabi] bardzo ostra przyprawa stosowana w kuchni japońskiej, głównie jako dodatek do sushi; chrzan japoński


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. pot. roślina z gatunku nazwa systematyczna|Eutrema japonica|(Miq.) Koidz.|ref=tak., chrzan japoński z rodziny kapustowatych

 (1.2) spoż. jarzyna z korzeni wasabi (1.1)

 (1.3) kulin. zielona pasta z wasabi (1.2) stosowana w kuchni japońskiej, głównie jako dodatek do sushi

Wiktionary

Chrzan japoński, wasabia japońska, wasabi (Eutrema japonicum) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Rodzimy obszar jego występowania to: Sachalin, Japonia (wyspy Hokkaido, Honsiu, Kiusiu), Korea i Tajwan. Jest uprawiany w Japonii, Korei, Nowej Zelandii i na Tajwanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Atrakcją tygodnia azjatyckiego w naszej restauracji była surowa ryba z wasabi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasabia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chrzan japoński, wasabia japońska

Wiktionary


wąsacz

potocznie: mężczyzna o długich, dużych wąsach; wąsal, wąchal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, który nosi bujne wąsy

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zob. wąsacz niebieski., gatunek ryby

 (2.2) zob. wąsacz watermalski i wąsacz antwerpski., rasy kury domowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃w̃sat͡ʃ, AS: võũ̯sač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąsięta nmos., wąs m., wąsik m., wąsal m., wąsatka ż.

 przym. wąsaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wąsal

Wiktionary


wąsaczek

rodzaj ptaków z rodziny tukanowatych


SJP.pl


wasąg

czterokołowy powóz podróżny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. pojazd konny z nadwoziem drabinkowym;

Wiktionary

Wasąg, wasążek (niem. Fassung), wózek krakowski – czterokołowy pojazd konny odkryty bez resorów lub na półresorach poprzecznych, używany na wsi. Posiada nadwozie drabinkowe oparte bezpośrednio na osiach, z wyplatanymi bokami z wikliny lub z wypełnieniem z desek, łubu, korzeni jałowca, sznurka czy słomy. Siedzenia w wasągu wykonane są ze słomy. Czasem przykryty jest budą na pałąkach. Używany w Polsce od XIX wieku do lat 70. XX wieku jako pojazd bagażowy i podróżny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvasɔ̃ŋk, AS: vasõŋk

Wiktionary


wasal

1. w średniowieczu: człowiek, który zobowiązany był do świadczenia usług seniorowi (feudałowi) w zamian za ziemię i opiekę; lennik, hołdownik;
2. przenośnie: człowiek nieoficjalnie spełniający żądania protektora w zamian za różne korzyści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. wąsaty mężczyzna

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. nieduży ptak z rodziny tukanowatych

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za barem stał barman-wąsal, uśmiechając się pogodnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąs mrz., wąsacz mos., wąsięta nmos.

 przym. wąsaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wąsacz

Wiktionary


wąsala

1. potocznie: mężczyzna o długich, dużych wąsach; wąchacz, wąchal;
2. niestylak wąsal - gatunek osy


SJP.pl


wasalczość

pejoratywnie: postawa właściwa wasalowi - osobie spełniającej żądania innych; wasalność, wasalskość


SJP.pl


wasalczy

wasal; wasalski, lenny, lenniczy, poddańczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. hist. związany z wasalem, dotyczący wasala

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasal mos., wasalizacja ż., wasalizm mrz., wasalstwo n.

 przym. wasalny, wasalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wasalny, wasalski

Wiktionary


wasalizacja

1. proces tworzenia wokół siebie lub kogoś grupy wasali;
2. podporządkowanie się komuś lub czemuś, nabieranie statusu wasala


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. uzależnienie, uczynienie poddanym

Wiktionary

Komendacja (łac. commendatio: polecenie) – cywilnoprawny akt oddania się wolnej osoby w osobisty stosunek poddańczy (wasalny) względem innej wolnej osoby (seniora). W Europie występował najczęściej we wczesnym średniowieczu: wywodził się z tradycji germańskiej, pojawił się w VIII wieku, a rozpowszechnił w czasach karolińskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podpisano traktat pokojowy za cenę wasalizacji kraju.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasal mos., wasalizm mrz., wasalizowanie n., wasalność ż., wasalstwo n.

 czas. wasalizować ndk., zwasalizować dk.

 przym. wasalczy, wasalny, wasalski

Wiktionary


wasalizacyjny

wasalizacja, np. hołd wasalizacyjny


SJP.pl


wasalizować

dawniej: czynić swoim wasalem, uzależniać od siebie politycznie


SJP.pl


wasalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wasalizować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niewasalizowanie n., zwasalizowanie n., wasalizacja ż., wasal m., wasalstwo n.

 czas. wasalizować ndk., zwasalizować dk.

 przym. wasalny, wasalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hołdowanie

Wiktionary


wasalka

w średniowieczu: kobieta, która za otrzymaną ziemię (lenno) lub pieniądze zobowiązana była do świadczenia usług dającemu to lenno; lenniczka


SJP.pl


wasalne

dawniej: danina składana seniorowi przez wasala


SJP.pl


wasalność

1. w średniowieczu: podstawa stosunków lennych polegająca na zależności wasala od możnego feudała; lennictwo, lenność, wasalstwo;
2. pejoratywnie: postawa właściwa wasalowi - osobie spełniającej żądania innych; wasalskość, wasalczość


SJP.pl


wasalny

1. związany z ziemią (rzadziej urzędem, rentą) nadaną wasalowi przez seniora w feudalizmie;
2. przenośnie: uzależniony od potężniejszego państwa; niesuwerenny, podległy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z wasalem, dotyczący wasala

 (1.2) przen. podległy, zależny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasalizowanie n., wasal mos., wasalizacja ż., wasalizm mrz., wasalstwo n.

 przym. wasalczy, wasalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hołdowniczy, lenny

 (1.2) służalczy

Wiktionary


wasalski

wasal; wasalczy, lenny, lenniczy, poddańczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z wasalem, dotyczący wasala

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasalizowanie n., wasal mos., wasalizacja ż., wasalizm mrz., wasalstwo n.

 przym. wasalczy, wasalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wasalczy, wasalny

Wiktionary


wasalskość

pejoratywnie: postawa właściwa wasalowi - osobie spełniającej żądania innych; wasalność, wasalczość


SJP.pl


wasalstwo

w średniowieczu: podstawa stosunków lennych polegająca na zależności wasala od możnego feudała; lennictwo, lenność, wasalność


SJP.pl


wasan

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. zob. waszmość pan.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeszcześ wasan z koszulą w zębach żołnierzył, kiedy mój nieboszczyk ze złotym krzyżem chodził!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasanna ż., wasaństwo mos.

:: fż. wasani ż.

Wiktionary


wasani

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. waszmość pani.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bardzo proszę siedź wasani na miejscu, bo ja nie robię różnicy między mężczyzną a starą jak ty babą, tak tobie jak jemu po nogach wystrzelę, byleście się ztąd ruszyli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasanna ż., wasaństwo mos.

:: fm. wasan m.

Wiktionary


wasanna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. waszmość panna.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Albo to ja tutejszy? — odparł Maciej — jak wasannie pstro w głowie, co to do mnie należy?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wasan m., wasani ż., wasaństwo mos.

Wiktionary


wąsateczka

wąsateczka zawilczaneczka, wąsateczka lśniaczek - gatunki motyla z rodziny wąsikowatych


SJP.pl


wąsatka

niewielki ptak osiadły lub koczujący z rodziny ogoniatek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Panurus biarmicus|ref=tak., niewielki ptak przypominający sikorę;

Wiktionary

Wąsatka (Panurus biarmicus) – gatunek niewielkiego ptaka osiadłego lub koczującego z rodziny wąsatek (Panuridae), której jest jedynym przedstawicielem. Zamieszkuje Eurazję. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wąs m., wąsacz m., wąsięta nmos.

 przym. wąsaty

Wiktionary


wąsatość

cecha osoby lub zwierzęcia mającego wąsy


SJP.pl


wąsaty

wąsiasty;
1. mający duże wąsy;
2. taki, na którym są wąsy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o człowieku: mający wąsy (zwykle pokaźne)

 (1.2) zool. z widocznymi włosami czuciowymi

 (1.3) bot. mający plewkaewki z ościami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) I nagle do sklepu wszedł barczysty, wąsaty mężczyzna w kowbojskim kapeluszu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃w̃ˈsatɨ, AS: võũ̯saty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąsięta nmos., wąsal mos., wąs m., wąsik m., wąsacz m., wąsatka ż.

Wiktionary


wasążek

zdrobnienie od: wasąg


SJP.pl


wasążnik

nazwisko


SJP.pl


waść

poufały tytuł używany między szlachtą (skrócone: wasza miłość)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. …poufny tytuł używany dawniej między szlachtą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Porzuć waść mrzonkę, którą z niewłaściwym uporem powtarzasz, i posłuchaj!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. waśćka

Wiktionary


waśćka

dawny tytuł grzecznościowy w odniesieniu do kobiet; wasza miłość, aśćka


SJP.pl


wąsek

nazwisko


SJP.pl


waserlajtóng

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. waserlajtung.

Wiktionary


waserlajtung

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wodociąg

Wiktionary


waserwaga

dawniej: przyrząd wyznaczający poziome położenie płaszczyzn; poziomica, libella, poziomnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań, Łódź. poziomica

Wiktionary

Poziomica (również poziomnica, waserwaga) utożsamiana czasem niezbyt precyzyjnie z libellą – przyrząd pomiarowy z wbudowanymi jedną lub wieloma (wtedy pod różnymi kątami) libellami rurkowymi, wykorzystujący siłę grawitacji ziemskiej do wyznaczania (z niewielką dokładnością) poziomości lub pionowości płaszczyzn w budownictwie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. waserwaśka

Wiktionary


waserwaśka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. poziomica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waserwaga ż.

Wiktionary


waserwoga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poziomica

Wiktionary


wąsewo

1. wieś w Polsce;
2. osada w Polsce


SJP.pl

  • Wąsewo – osada w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Wąsewo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Wąsewo

Wikipedia


wąsewski

przymiotnik od: Wąsewo


SJP.pl


wash

[czytaj: łosz] w modelarstwie: technika umożliwiająca dokładne oddanie detali modelu i efektu światłocienia oraz często efektu zabrudzeń i śladów eksploatacji; płukanka


SJP.pl


washboard

[czytaj: ŁOSZbord] dawny instrument perkusyjny w postaci blaszanej tarki do prania


SJP.pl


washi

[czytaj: łaszi lub łoszi] tradycyjny papier japoński


SJP.pl

Washi (jap. 和紙 dosł.: japoński papier) – tradycyjny papier japoński, wpisany w 2014 roku na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Wikipedia


washington

[czytaj: ŁOszington] nazwisko, m.in. George Washington (1732-1799) - polityk amerykański, prezydent


SJP.pl

Geografia

Holandia

  • Washington – miejscowość (plaats) w regionie Noord/Tanki Leendert, w kraju autonomicznym Aruba

Stany Zjednoczone

  • Washington – angielska nazwa stanu Waszyngton
  • Washington – angielska nazwa stolicy Waszyngton
  • Washington – jezioro w stanie Waszyngton
  • Washington – miasto w stanie Arkansas, Hempstead
  • Washington – miasto w stanie Connecticut, Litchfield
  • Washington – miasto w stanie Georgia, Wilkes
  • Washington – miasto w stanie Illinois, Tazewell
  • Washington – miasto w stanie Indiana, Daviess
  • Washington – miasto w stanie Iowa, hrabstwo Washington (Iowa)
  • Washington – jednostka osadnicza w stanie Kalifornia, Nevada
  • Washington – miasto w stanie Kansas, hrabstwo Washington (Kansas)
  • Washington – miejscowość w stanie Luizjana, w parafii St. Landry
  • Washington – miasto w stanie Maine, Knox
  • Washington – miasto w stanie Massachusetts, Berkshire
  • Washington – miasto w stanie Missouri, Franklin
  • Washington – wieś w stanie Nebraska, hrabstwo Washington (Nebraska)
  • Washington – miasto w stanie New Jersey, Warren
  • Washington – miasto w stanie New Hampshire, Sullivan
  • Washington – miasto w stanie Nowy Jork, Dutchess
  • Washington – miasto w stanie Karolina Północna, Beaufort
  • Washington – miasto w stanie Ohio
  • Washington – miejscowość w stanie Oklahoma, McClain
  • Washington – miasto w stanie Pensylwania, hrabstwo Washington (Pensylwania)
  • Washington – miasto w stanie Utah, hrabstwo Washington (Utah)
  • Washington – miejscowość w stanie Wirginia, Rappahannock
  • Washington – jednostka osadnicza w stanie Wirginia Zachodnia, Wood
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Eau Claire
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Green
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, La Crosse
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Rusk
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Sauk
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Shawano
  • Washington – miasto w stanie Wisconsin, Vilas
  • Washington – miasto w stanie Vermont, Orange
  • gmina Washington (hrabstwo Benton) (ang.: Washington Township) – gmina w stanie Arkansas, Benton
  • gmina Washington (hrabstwo Bradley) – gmina w stanie Arkansas, Bradley
  • gmina Washington (hrabstwo Conway) – gmina w stanie Arkansas, Conway
  • gmina Washington (hrabstwo Fulton) – gmina w stanie Arkansas, Fulton
  • gmina Washington (hrabstwo Grant) – gmina w stanie Arkansas, Grant
  • gmina Washington (hrabstwo Independence) – gmina w stanie Arkansas, Independence
  • gmina Washington (hrabstwo Jefferson) – gmina w stanie Arkansas, Jefferson
  • gmina Washington (hrabstwo Ouachita) – gmina w stanie Arkansas, Ouachita
  • gmina Washington (hrabstwo Sevier) – gmina w stanie Arkansas, Sevier
  • gmina Washington (hrabstwo Sharp) – gmina w stanie Arkansas, Sharp
  • gmina Washington (hrabstwo Stone) – gmina w stanie Arkansas, Stone
  • gmina Washington (hrabstwo Van Buren) – gmina w stanie Arkansas, Van Buren
  • gmina Washington (Connecticut) – gmina w stanie Connecticut, Litchfield
  • gmina Washington – gmina w stanie Illinois, Carroll
  • gmina Washington (hrabstwo Tazewell) – gmina w stanie Illinois, Tazewell
  • gmina Washington (hrabstwo Will) – gmina w stanie Illinois, Will
  • gmina Washington – gmina w stanie Indiana, Adams
  • gmina Washington (hrabstwo Allen) – gmina w stanie Indiana, Allen
  • gmina Washington (hrabstwo Blackford) – gmina w stanie Indiana, Blackford
  • gmina Washington (hrabstwo Boone) – gmina w stanie Indiana, Boone
  • gmina Washington (hrabstwo Brown) – gmina w stanie Indiana, Brown
  • gmina Washington – gmina w stanie Indiana, Carroll
  • gmina Washington – gmina w stanie Indiana, Cass
  • gmina Washington (hrabstwo Clark) – gmina w stanie Indiana, Clark
  • gmina Washington (hrabstwo Clay) – gmina w stanie Indiana, Clay
  • gmina Washington – gmina w stanie Indiana, Clinton
  • gmina Washington (hrabstwo Daviess) – gmina w stanie Indiana, Daviess
  • gmina Washington (hrabstwo Dearborn) – gmina w stanie Indiana, Dearborn
  • gmina Washington (hrabstwo Decatur) – gmina w stanie Indiana, Decatur
  • gmina Washington (hrabstwo Delaware) – gmina w stanie Indiana, Delaware
  • gmina Washington (hrabstwo Elkhart) – gmina w stanie Indiana, Elkhart
  • gmina Washington (hrabstwo Gibson) – gmina w stanie Indiana, Gibson
  • gmina Washington (hrabstwo Grant) – gmina w stanie Indiana, Grant
  • gmina Washington (hrabstwo Greene) – gmina w stanie Indiana, Greene
  • gmina Washington (hrabstwo Hamilton) – gmina w stanie Indiana, Hamilton
  • gmina Washington (hrabstwo Harrison) – gmina w stanie Indiana, Harrison
  • gmina Washington (hrabstwo Hendricks) – gmina w stanie Indiana, Hendricks
  • gmina Washington (hrabstwo Jackson) – gmina w stanie Indiana, Jackson
  • gmina Washington (hrabstwo Knox) – gmina w stanie Indiana, Knox
  • gmina Washington (hrabstwo Kosciusko) – gmina w stanie Indiana, Kosciusko
  • gmina Washington (hrabstwo LaPorte) – gmina w stanie Indiana, LaPorte
  • gmina Washington (hrabstwo Marion) – gmina w stanie Indiana, Marion
  • gmina Washington (hrabstwo Miami) – gmina w stanie Indiana, Miami
  • gmina Washington (hrabstwo Monroe) – gmina w stanie Indiana, Monroe
  • gmina Washington (hrabstwo Morgan) – gmina w stanie Indiana, Morgan
  • gmina Washington (hrabstwo Newton) – gmina w stanie Indiana, Newton
  • gmina Washington (hrabstwo Noble) – gmina w stanie Indiana, Noble
  • gmina Washington (hrabstwo Owen) – gmina w stanie Indiana, Owen
  • gmina Washington (hrabstwo Parke) – gmina w stanie Indiana, Parke
  • gmina Washington (hrabstwo Pike) – gmina w stanie Indiana, Pike
  • gmina Washington (hrabstwo Porter) – gmina w stanie Indiana, Porter
  • gmina Washington (hrabstwo Putnam) – gmina w stanie Indiana, Putnam
  • gmina Washington (hrabstwo Randolph) – gmina w stanie Indiana, Randolph
  • gmina Washington (hrabstwo Ripley) – gmina w stanie Indiana, Ripley
  • gmina Washington (hrabstwo Rush) – gmina w stanie Indiana, Rush
  • gmina Washington (hrabstwo Shelby) – gmina w stanie Indiana, Shelby
  • gmina Washington (hrabstwo Starke) – gmina w stanie Indiana, Starke
  • gmina Washington (hrabstwo Tippecanoe) – gmina w stanie Indiana, Tippecanoe
  • gmina Washington (hrabstwo Warren) – gmina w stanie Indiana, Warren
  • gmina Washington (hrabstwo Washington) – gmina w stanie Indiana, hrabstwo Washington (Indiana)
  • gmina Washington (hrabstwo Wayne) – gmina w stanie Indiana, Wayne
  • gmina Washington (hrabstwo Whitley) – gmina w stanie Indiana, Whitley
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Adair
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Adams
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Appanoose
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Black Hawk
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Bremer
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Buchanan
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Buena Vista
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Butler
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Carroll
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Cass
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Chickasaw
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Clarke
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Clinton
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Crawford
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Dallas
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Des Moines
  • gmina Washington – gmina w stanie Iowa, Dubuque
  • gmina Washington (hrabstwo Fremont) – gmina w stanie Iowa, Fremont
  • gmina Washington (hrabstwo Greene) – gmina w stanie Iowa, Greene
  • gmina Washington (hrabstwo Grundy) – gmina w stanie Iowa, Grundy
  • gmina Washington (hrabstwo Harrison) – gmina w stanie Iowa, Harrison
  • gmina Washington (hrabstwo Iowa) – gmina w stanie Iowa, Iowa
  • gmina Washington (hrabstwo Jackson) – gmina w stanie Iowa, Jackson
  • gmina Washington (hrabstwo Jasper) – gmina w stanie Iowa, Jasper
  • gmina Washington (hrabstwo Johnson) – gmina w stanie Iowa, Johnson
  • gmina Washington (hrabstwo Jones) – gmina w stanie Iowa, Jones
  • gmina Washington (hrabstwo Keokuk) – gmina w stanie Iowa, Keokuk
  • gmina Washington (hrabstwo Lee) – gmina w stanie Iowa, Lee
  • gmina Washington (hrabstwo Linn) – gmina w stanie Iowa, Linn
  • gmina Washington (hrabstwo Lucas) – gmina w stanie Iowa, Lucas
  • gmina Washington (hrabstwo Marion) – gmina w stanie Iowa, Marion
  • gmina Washington (hrabstwo Marshall) – gmina w stanie Iowa, Marshall
  • gmina Washington (hrabstwo Montgomery) – gmina w stanie Iowa, Montgomery
  • gmina Washington (hrabstwo Page) – gmina w stanie Iowa, Page
  • gmina Washington (hrabstwo Plymouth) – gmina w stanie Iowa, Plymouth
  • gmina Washington (hrabstwo Polk) – gmina w stanie Iowa, Polk
  • gmina Washington (hrabstwo Pottawattamie) – gmina w stanie Iowa, Pottawattamie
  • gmina Washington (hrabstwo Poweshiek) – gmina w stanie Iowa, Poweshiek
  • gmina Washington (hrabstwo Ringgold) – gmina w stanie Iowa, Ringgold
  • gmina Washington (hrabstwo Shelby) – gmina w stanie Iowa, Shelby
  • gmina Washington (hrabstwo Sioux) – gmina w stanie Iowa, Sioux
  • gmina Washington (hrabstwo Story) – gmina w stanie Iowa, Story
  • gmina Washington (hrabstwo Taylor) – gmina w stanie Iowa, Taylor
  • gmina Washington (hrabstwo Van Buren) – gmina w stanie Iowa, Van Buren
  • gmina Washington (hrabstwo Wapello) – gmina w stanie Iowa, Wapello
  • gmina Washington (hrabstwo Washington) – gmina w stanie Iowa, hrabstwo Washington (Iowa)
  • gmina Washington (hrabstwo Wayne) – gmina w stanie Iowa, Wayne
  • gmina Washington (hrabstwo Webster) – gmina w stanie Iowa, Webster
  • gmina Washington (hrabstwo Winneshiek) – gmina w stanie Iowa, Winneshiek
  • gmina Washington (hrabstwo Anderson) – gmina w stanie Kansas, Anderson
  • gmina Washington (hrabstwo Brown) – gmina w stanie Kansas, Brown
  • gmina Washington (hrabstwo Chautauqua) – gmina w stanie Kansas, Chautauqua
  • gmina Washington – gmina w stanie Kansas, Crawford
  • gmina Washington (hrabstwo Doniphan) – gmina w stanie Kansas, Doniphan
  • gmina Washington (hrabstwo Jackson) – gmina w stanie Kansas, Jackson
  • gmina Washington (hrabstwo Jewell) – gmina w stanie Kansas, Jewell
  • gmina Washington (hrabstwo Nemaha) – gmina w stanie Kansas, Nemaha
  • gmina Washington (hrabstwo Republic) – gmina w stanie Kansas, Republic
  • gmina Washington (hrabstwo Saline) – gmina w stanie Kansas, Saline
  • gmina Washington (hrabstwo Sherman) – gmina w stanie Kansas, Sherman
  • gmina Washington (hrabstwo Smith) – gmina w stanie Kansas, Smith
  • gmina Washington (hrabstwo Wabaunsee) – gmina w stanie Kansas, Wabaunsee
  • gmina Washington (hrabstwo Washington) – gmina w stanie Kansas, hrabstwo Washington (Kansas)
  • gmina Washington (Maine) – gmina w stanie Maine, Knox
  • gmina Washington (Massachusetts) – gmina w stanie Massachusetts, Berkshire
  • gmina Washington (hrabstwo Gratiot) – gmina w stanie Michigan, Gratiot
  • gmina Washington (hrabstwo Macomb) – gmina w stanie Michigan, Macomb
  • gmina Washington (hrabstwo Sanilac) – gmina w stanie Michigan, Sanilac
  • gmina Washington (Minnesota) – gmina w stanie Minnesota, Le Sueur
  • gmina Washington – gmina w stanie Missouri, Buchanan
  • gmina Washington – gmina w stanie Missouri, Carroll
  • gmina Washington (hrabstwo Cedar) – gmina w stanie Missouri, Cedar
  • gmina Washington (hrabstwo Clark) – gmina w stanie Missouri, Clark
  • gmina Washington (hrabstwo Clay) – gmina w stanie Missouri, Clay
  • gmina Washington (hrabstwo Dade) – gmina w stanie Missouri, Dade
  • gmina Washington – gmina w stanie Missouri, Dallas
  • gmina Washington (hrabstwo Daviess) – gmina w stanie Missouri, Daviess
  • gmina Washington (hrabstwo DeKalb) – gmina w stanie Missouri, DeKalb
  • gmina Washington (hrabstwo Douglas) – gmina w stanie Missouri, Douglas
  • gmina Washington (hrabstwo Franklin) – gmina w stanie Missouri, Franklin
  • gmina Washington (hrabstwo Greene) – gmina w stanie Missouri, Greene
  • gmina Washington (hrabstwo Grundy) – gmina w stanie Missouri, Grundy
  • gmina Washington (hrabstwo Harrison) – gmina w stanie Missouri, Harrison
  • gmina Washington (hrabstwo Jackson) – gmina w stanie Missouri, Jackson
  • gmina Washington (hrabstwo Johnson) – gmina w stanie Missouri, Johnson
  • gmina Washington (hrabstwo Laclede) – gmina w stanie Missouri, Laclede
  • gmina Washington (hrabstwo Lafayette) – gmina w stanie Missouri, Lafayette
  • gmina Washington (hrabstwo Mercer) – gmina w stanie Missouri, Mercer
  • gmina Washington (hrabstwo Monroe) – gmina w stanie Missouri, Monroe
  • gmina Washington (hrabstwo Nodaway) – gmina w stanie Missouri, Nodaway
  • gmina Washington (hrabstwo Osage) – gmina w stanie Missouri, Osage
  • gmina Washington (hrabstwo Pettis) – gmina w stanie Missouri, Pettis
  • gmina Washington (hrabstwo Ripley) – gmina w stanie Missouri, Ripley
  • gmina Washington (hrabstwo St. Clair) – gmina w stanie Missouri, St. Clair
  • gmina Washington (hrabstwo Stone) – gmina w stanie Missouri, Stone
  • gmina Washington (hrabstwo Vernon) – gmina w stanie Missouri, Vernon
  • gmina Washington (hrabstwo Webster) – gmina w stanie Missouri, Webster
  • gmina Washington (hrabstwo Franklin) – gmina w stanie Nebraska, Franklin
  • gmina Washington (hrabstwo Hall) – gmina w stanie Nebraska, Hall
  • gmina Washington (hrabstwo Harlan) – gmina w stanie Nebraska, Harlan
  • gmina Washington (hrabstwo Knox) – gmina w stanie Nebraska, Knox
  • gmina Washington (New Hampshire) – gmina w stanie New Hampshire, Sullivan
  • gmina Washington (hrabstwo Bergen) – gmina w stanie New Jersey, Bergen
  • gmina Washington (hrabstwo Burlington) – gmina w stanie New Jersey, Burlington
  • gmina Washington (hrabstwo Gloucester) – gmina w stanie New Jersey, Gloucester
  • gmina Washington (hrabstwo Mercer) – gmina w stanie New Jersey, Mercer
  • gmina Washington (hrabstwo Morris) – gmina w stanie New Jersey, Morris
  • gmina Washington (hrabstwo Warren) – gmina w stanie New Jersey, Warren
  • gmina Washington (Nowy Jork) – gmina w stanie Nowy Jork, Dutchess
  • gmina Washington (hrabstwo Beaufort) – gmina w stanie Karolina Północna, Beaufort
  • gmina Washington (hrabstwo Guilford) – gmina w stanie Karolina Północna, Guilford
  • gmina Washington (Dakota Północna) – gmina w stanie Dakota Północna, Grand Forks
  • gmina Washington (hrabstwo Auglaize) – gmina w stanie Ohio, Auglaize
  • gmina Washington (hrabstwo Belmont) – gmina w stanie Ohio, Belmont
  • gmina Washington (hrabstwo Brown) – gmina w stanie Ohio, Brown
  • gmina Washington – gmina w stanie Ohio, Carroll
  • gmina Washington (hrabstwo Clermont) – gmina w stanie Ohio, Clermont
  • gmina Washington – gmina w stanie Ohio, Clinton
  • gmina Washington (hrabstwo Columbiana) – gmina w stanie Ohio, Columbiana
  • gmina Washington (hrabstwo Coshocton) – gmina w stanie Ohio, Coshocton
  • gmina Washington (hrabstwo Darke) – gmina w stanie Ohio, Darke
  • gmina Washington (hrabstwo Defiance) – gmina w stanie Ohio, Defiance
  • gmina Washington (hrabstwo Franklin) – gmina w stanie Ohio, Franklin
  • gmina Washington (hrabstwo Guernsey) – gmina w stanie Ohio, Guernsey
  • gmina Washington (hrabstwo Hancock) – gmina w stanie Ohio, Hancock
  • gmina Washington (hrabstwo Hardin) – gmina w stanie Ohio, Hardin
  • gmina Washington (hrabstwo Harrison) – gmina w stanie Ohio, Harrison
  • gmina Washington (hrabstwo Henry) – gmina w stanie Ohio, Henry
  • gmina Washington (hrabstwo Highland) – gmina w stanie Ohio, Highland
  • gmina Washington (hrabstwo Hocking) – gmina w stanie Ohio, Hocking
  • gmina Washington (hrabstwo Holmes) – gmina w stanie Ohio, Holmes
  • gmina Washington (hrabstwo Jackson) – gmina w stanie Ohio, Jackson
  • gmina Washington (hrabstwo Lawrence) – gmina w stanie Ohio, Lawrence
  • gmina Washington (hrabstwo Licking) – gmina w stanie Ohio, Licking
  • gmina Washington (hrabstwo Logan) – gmina w stanie Ohio, Logan
  • gmina Washington (hrabstwo Lucas) – gmina w stanie Ohio, Lucas
  • gmina Washington (hrabstwo Mercer) – gmina w stanie Ohio, Mercer
  • gmina Washington (hrabstwo Miami) – gmina w stanie Ohio, Miami
  • gmina Washington (hrabstwo Monroe) – gmina w stanie Ohio, Monroe
  • gmina Washington (hrabstwo Montgomery) – gmina w stanie Ohio, Montgomery
  • gmina Washington (hrabstwo Morrow) – gmina w stanie Ohio, Morrow
  • gmina Washington (hrabstwo Muskingum) – gmina w stanie Ohio, Muskingum
  • gmina Washington (hrabstwo Paulding) – gmina w stanie Ohio, Paulding
  • gmina Washington (hrabstwo Pickaway) – gmina w stanie Ohio, Pickaway
  • gmina Washington (hrabstwo Preble) – gmina w stanie Ohio, Preble
  • gmina Washington (hrabstwo Richland) – gmina w stanie Ohio, Richland
  • gmina Washington (hrabstwo Sandusky) – gmina w stanie Ohio, Sandusky
  • gmina Washington (hrabstwo Scioto) – gmina w stanie Ohio, Scioto
  • gmina Washington (hrabstwo Shelby) – gmina w stanie Ohio, Shelby
  • gmina Washington (hrabstwo Stark) – gmina w stanie Ohio, Stark
  • gmina Washington (hrabstwo Tuscarawas) – gmina w stanie Ohio, Tuscarawas
  • gmina Washington (hrabstwo Union) – gmina w stanie Ohio, Union
  • gmina Washington (hrabstwo Van Wert) – gmina w stanie Ohio, Van Wert
  • gmina Washington (hrabstwo Warren) – gmina w stanie Ohio, Warren
  • gmina Washington (hrabstwo Wood) – gmina w stanie Ohio, Wood
  • gmina Washington (hrabstwo Armstrong) – gmina w stanie Pensylwania, Armstrong
  • gmina Washington (hrabstwo Berks) – gmina w stanie Pensylwania, Berks
  • gmina Washington – gmina w stanie Pensylwania, Butler
  • gmina Washington (hrabstwo Cambria) – gmina w stanie Pensylwania, Cambria
  • gmina Washington (hrabstwo Clarion) – gmina w stanie Pensylwania, Clarion
  • gmina Washington (hrabstwo Dauphin) – gmina w stanie Pensylwania, Dauphin
  • gmina Washington (hrabstwo Erie) – gmina w stanie Pensylwania, Erie
  • gmina Washington (hrabstwo Fayette) – gmina w stanie Pensylwania, Fayette
  • gmina Washington (hrabstwo Franklin) – gmina w stanie Pensylwania, Franklin
  • gmina Washington (hrabstwo Greene) – gmina w stanie Pensylwania, Greene
  • gmina Washington (hrabstwo Indiana) – gmina w stanie Pensylwania, Indiana
  • gmina Washington (hrabstwo Jefferson w stanie Pensylwania) – gmina w stanie Pensylwania, Jefferson
  • gmina Washington (hrabstwo Lawrence w stanie Pensylwania) – gmina w stanie Pensylwania, Lawrence
  • gmina Washington (hrabstwo Lehigh) – gmina w stanie Pensylwania, Lehigh
  • gmina Washington (hrabstwo Lycoming) – gmina w stanie Pensylwania, Lycoming
  • gmina Washington (hrabstwo Northampton) – gmina w stanie Pensylwania, Northampton
  • gmina Washington (hrabstwo Northumberland) – gmina w stanie Pensylwania, Northumberland
  • gmina Washington (hrabstwo Schuylkill) – gmina w stanie Pensylwania, Schuylkill
  • gmina Washington (hrabstwo Snyder) – gmina w stanie Pensylwania, Snyder
  • gmina Washington (hrabstwo Westmoreland) – gmina w stanie Pensylwania, Westmoreland
  • gmina Washington (hrabstwo Wyoming) – gmina w stanie Pensylwania, Wyoming
  • gmina Washington (hrabstwo York) – gmina w stanie Pensylwania, York
  • gmina Washington (hrabstwo Aurora) – gmina w stanie Dakota Południowa, Aurora
  • gmina Washington (hrabstwo Clark) – gmina w stanie Dakota Południowa, Clark
  • gmina Washington (hrabstwo Douglas) – gmina w stanie Dakota Południowa, Douglas
  • gmina Washington (Vermont) – gmina w stanie Vermont, Orange
  • gmina Washington (hrabstwo Door) – gmina w stanie Wisconsin, Door
  • gmina Washington (hrabstwo Eau Claire) – gmina w stanie Wisconsin, Eau Claire
  • gmina Washington (hrabstwo Green) – gmina w stanie Wisconsin, Green
  • gmina Washington (hrabstwo La Crosse) – gmina w stanie Wisconsin, La Crosse
  • gmina Washington (hrabstwo Rusk) – gmina w stanie Wisconsin, Rusk
  • gmina Washington (hrabstwo Sauk) – gmina w stanie Wisconsin, Sauk
  • gmina Washington (hrabstwo Shawano) – gmina w stanie Wisconsin, Shawano
  • gmina Washington (hrabstwo Vilas) – gmina w stanie Wisconsin, Vilas
  • hrabstwo Washington (Alabama) (ang.: Washington County) – w stanie Alabama
  • hrabstwo Washington (Arkansas) – w stanie Arkansas
  • hrabstwo Washington (Kolorado) – w stanie Kolorado
  • hrabstwo Washington (Floryda) – w stanie Floryda
  • hrabstwo Washington (Georgia) – w stanie Georgia
  • hrabstwo Washington (Idaho) – w stanie Idaho
  • hrabstwo Washington (Illinois) – w stanie Illinois
  • hrabstwo Washington (Indiana) – w stanie Indiana
  • hrabstwo Washington (Iowa) – w stanie Iowa
  • hrabstwo Washington (Kansas) – w stanie Kansas
  • hrabstwo Washington (Kentucky) – w stanie Kentucky
  • parafia Washington (ang.: Washington Parish) – w stanie Luizjana
  • hrabstwo Washington (Maine) – w stanie Maine
  • hrabstwo Washington (Maryland) – w stanie Maryland
  • hrabstwo Washington (Minnesota) – w stanie Minnesota
  • hrabstwo Washington (Missisipi) – w stanie Missisipi
  • hrabstwo Washington (Missouri) – w stanie Missouri
  • hrabstwo Washington (Nebraska) – w stanie Nebraska
  • hrabstwo Washington (Nowy Jork) – w stanie Nowy Jork
  • hrabstwo Washington (Karolina Północna) – w stanie Karolina Północna
  • hrabstwo Washington (Ohio) – w stanie Ohio
  • hrabstwo Washington (Oklahoma) – w stanie Oklahoma
  • hrabstwo Washington (Oregon) – w stanie Oregon
  • hrabstwo Washington (Pensylwania) – w stanie Pensylwania
  • hrabstwo Washington (Rhode Island) – w stanie Rhode Island
  • hrabstwo Washington (Tennessee) – w stanie Tennessee
  • hrabstwo Washington (Teksas) – w stanie Teksas
  • hrabstwo Washington (Utah) – w stanie Utah
  • hrabstwo Washington (Vermont) – w stanie Vermont
  • hrabstwo Washington (Wirginia) – w stanie Wirginia
  • hrabstwo Washington (Wisconsin) – w stanie Wisconsin

Wikipedia


wasi

zaimek dzierżawczy odpowiadający zaimkowi osobowemu "wy"


SJP.pl


wasi-weri

język wasi-weri - język indoirański używany przez lud Wasi w kilku afganistańskich wioskach; język prasun


SJP.pl


wasiak

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Wasiak (1939–2004) – historyk
  • Izabela Wasiak (1927–1990) – nauczycielka, wydawca "drugiego obiegu", działaczka oświatowa
  • Jarosław Wasiak (ur. 1984) – polski lekkoatleta
  • Jerzy Wasiak (1924–2012) – nauczyciel, pedagog specjalny
  • Lidia Wasiak (ur. 1962) – Miss Polonia 1983
  • Maria Wasiak (ur. 1960) – Minister Infrastruktury i Rozwoju w rządzie Ewy Kopacz
  • Radosław Wasiak (ur. 1972) – polski piłkarz ręczny

Wikipedia


wąsiasty

potocznie:
1. mający duże wąsy; wąsaty;
2. taki, na którym są wąsy; wąsaty;
3. związany z wąsem lub wąsami; wąsowy


SJP.pl


wąsice

Wąsice (niem. Wundschütz)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn.

W latach 1974–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

W Wąsicach znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna, szkoła podstawowa i przedszkole. 07 lipca 2003 roku zorganizowano pierwsze w Polsce wybory Mistera Wąsa. W miejscowości są następujące ulice: Opolska, Młyńska, Główna, Kuźnicka, Brynicka i Ciemna.

Wikipedia


wasielewko

Wasielewko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.

Wikipedia


wasielewski

nazwisko


SJP.pl


wąsięta

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. pieszcz. wąsy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kotek poruszał wąsiętami i zaczął miauczeć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąs mrz., wąsacz mos./mzw., wąsal mos./mzw., wąsatka ż., wąsaty mos., wąsik mrz., wąsina ż., wąsisko n.

 przym. wąsaty, wąsiasty, wąsiaty

Wiktionary


wasiewicz

nazwisko


SJP.pl


wasik

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wąs

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wąs, lecz tylko mały wąsik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąs m., wąsacz mzw./mos.

Wiktionary


wąsikowate

o cechach wąsikowatych (rodzina motyli)


SJP.pl

Wikipedia


wąsikowaty

o cechach wąsikowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


wąsikowski

nazwisko


SJP.pl


wasilczuk

nazwisko


SJP.pl


wasilewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Wasilewicz (ur. 1951) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser i producent filmowy
  • Mikołaj Wasilewicz (1837-1934) – polski rolnik, podporucznik w powstaniu styczniowym
  • Ryhor Wasilewicz (ur. 1955) – białoruski prawnik
  • Teodozjusz Wasilewicz (?-1678) – prawosławny biskup
  • Włodzimierz Wasilewicz (1909-1967) – polski malarz, grafik i scenograf

Wikipedia


wasilewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Wasilewski (ur. 1949) – polski polityk, wykładowca akademicki, samorządowiec
  • Alan Wasilewski (ur. 1991) – polski siatkarz
  • Aleksander Wasilewski (1878–1924) – polski lekarz bakteriolog i epidemiolog
  • Aleksander Wasilewski (1878–19??) – polski żołnierz
  • Aleksander Wasilewski (1884–1944) – polski lekarz, działacz społeczny, polityk
  • Aleksander Wasilewski (1906–1993) – polski żołnierz
  • Aleksandr Wasilewski (1895–1977) – radziecki dowódca wojskowy
  • Andrej Wasileuski (ur. 1991) – białoruski tenisista
  • Andriej Andriejewicz Wasilewski (ur. 1994) – rosyjski hokeista
  • Andrzej Wasilewski (1919–1989) – polski lekarz weterynarii, poseł
  • Andrzej Wasilewski (ur. 1939) – polski sędzia, administratywista
  • Andrzej Wasilewski (ur. 1953) – polski generał
  • Andrzej Wasilewski (ur. 1972) – polski prawnik, promotor bokserski
  • Andrzej Wasilewski (ur. 1975) – polski artysta
  • Antoni Wasilewski (1905–1975) – polski grafik, malarz, radiowiec
  • Arkadiusz Wasilewski (1925–1949) – polski żołnierz
  • Artiemij Wasilewski (1900–1941) – funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa
  • Artur Wasilewski (ur. 1996) – polski lekkoatleta
  • Bogdan Wasilewski (1922–2016) – polski dyplomata
  • Bolesław Wasilewski (1910–1980) – polski żołnierz
  • Czesław Wasilewski (1875–1947) – polski malarz
  • Edmund Wasilewski (1814–1846) – polski poeta, nauczyciel związany z Krakowem
  • Edward Wasilewski (1923–1968) – polski żołnierz
  • Eugeniusz Wasilewski (1943–2022) – litewski filozof narodowości polskiej
  • Henryk Wasilewski (1953–2012) – polski lekkoatleta
  • Jacek Wasilewski (1929–2006) – polski adwokat, działacz bokserski
  • Jacek Wasilewski (ur. 1945) – polski socjolog
  • Jacek Wasilewski (ur. 1975) – polski medioznawca, pisarz
  • Jan Wasilewski (ur. 1942) – polski fizyk
  • Jerzy Wasilewski (ur. 1951) – polski antropolog
  • Józef Wasilewski (1759–1831) – polski żołnierz
  • Józef Wasilewski (1806–1886) – powstaniec listopadowy
  • Kazimierz Wasilewski (zm. 1715) – miecznik lwowski
  • Kazimierz Wasilewski (1849–1929) – polski szachista, kupiec
  • Kazimierz Wasilewski (1917–2001) – polski urzędnik, sędzia szachowy
  • Leon Wasilewski (1870–1936) – polski polityk
  • Lew Wasilewski (1903–1979) – funkcjonariusz radzieckich służb specjalnych pochodzenia żydowskiego
  • Marcin Wasilewski (1885–1944) – polski polityk
  • Marcin Wasilewski (ur. 1975) – polski kompozytor, pianista jazzowy
  • Marcin Wasilewski (ur. 1980) – polski piłkarz
  • Marek Wasilewski (ur. 1968) – polski artysta i krytyk
  • Marian Wasilewski (1921–2010) – polski żołnierz
  • Mieczysław Wasilewski (ur. 1942) – polski grafik
  • Nikołaj Wasilewski (Tichon) (1867–1926) – rosyjski biskup prawosławny
  • Paweł Tomasz Wasilewski (aka Paul Wesley) (ur. 1982) – amerykański aktor, reżyser, producent
  • Piotr Wasilewski (1806–1880) – polski ziemianin, powstaniec listopadowy
  • Piotr Wasilewski (ur. 1964) – polski siatkarz
  • Przemysław Wasilewski (1927–2006) – polski inżynier maszyn
  • Robert Wasilewski (ur. 1958) – polski piłkarz ręczny
  • Stanisław Wasilewski (1907–1990) – polski kolarz szosowy
  • Stanisław Wasilewski (1910–19??) – polski działacz komunistyczny
  • Stanisław Wasilewski (1926–1979) – polski żołnierz, pracownik przemysłu technicznego
  • Tadeusz Wasilewski (1795–1850) – polski ziemianin
  • Tadeusz Wasilewski (1835–1897) – polski ziemianin, działacz gospodarczy
  • Tadeusz Wasilewski (1897–1964) – polski żołnierz
  • Tadeusz Wasilewski (1933–2005) – polski historyk, bałkanista, bizantolog, dyplomata
  • Tomasz Wasilewski (1877–1939) – polski nauczyciel, senator II RP
  • Tomasz Wasilewski (ur. 1980) – polski reżyser filmowy
  • Waldemar Wasilewski (ur. 1944) – polski trener piłkarski
  • Wiaczesław Wasilewski (ur. 1988) – rosyjski zawodnik mieszanych sztuk walki
  • Wiesław Wasilewski (ur. 1937) – polski fizyk
  • Witold Wasilewski (1922–2015) – polski specjalista ciepłownictwa
  • Witold Wasilewski (ur. 1972) – polski historyk
  • Zenon Wasilewski (1903–1966) – polski artysta, pionier animacji lalkowej
  • Zygmunt Wasilewski (1865–1948) – polski publicysta, polityk

Wikipedia


wasilij

rosyjskie imię męskie


SJP.pl


wasilków

miasto w województwie podlaskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wasilków – miasto w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wasilków. Zaliczane do aglomeracji białostockiej. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 roku Wasilków liczył 12 768 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vaˈɕilkuf, AS: vaśilkuf

Wiktionary


wasilkowianin

1. mieszkaniec miasta: Wasilków;
2. mieszkaniec wsi: Wasilkowo


SJP.pl


wasilkowianka

1. mieszkanka miasta: Wasilków;
2. mieszkanka wsi: Wasilkowo


SJP.pl


wasilkowo

Wasilkowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego. Stąd bierze początek rzeka Łoknica.

Wikipedia


wasilkowski

przymiotnik od: Wasilków


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Wasilkowski – polski prawnik i polityk
  • Leopold Wasilkowski – polski rzeźbiarz artysta

Wikipedia


wasilówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Wasilówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Janów
  • Wasilówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Raczki

Wikipedia


wasiluk

nazwisko


SJP.pl


wasiński

nazwisko


SJP.pl


wąsisko

zgrubienie od: wąs


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. zgrub. od: wąs

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie podoba mi się Jacek z tymi wąsiskami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃w̃ˈɕiskɔ, AS: võũ̯śisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąs mrz., wąsik mrz., wąsięta nmos.

Wiktionary


wasiugan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu;

Wiktionary

Wasiugan (ros. Васюган) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, na południu Niziny Zachodniosyberyjskiej, lewy dopływ Obu. Nazwa rzeki jest tłumaczona z języka miejscowej ludności jako "żółta rzeka". Źródła w Rezerwacie Wasiugańskim. Przepływa przez obwód tomski.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wasiugański

Wiktionary


wasiugański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wasiuganem, dotyczący Wasiuganu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wasiugan mrz.

Wiktionary


wasiuk

nazwisko


SJP.pl


wasiłowice

Wasiłowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Waschelwitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 162 osoby.

Wikipedia


wąski

ograniczający się do niewielkiego zakresu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający niewielką szerokość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ulica była tak wąska, że samochody nie mogły się minąć i jeden musiał się cofnąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃w̃sʲci, AS: võũ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskość ż.

 czas. zwężać ndk., zawężać ndk., zawęzić dk.

 przym. wąziutki, wąziuteńki

 przysł. wąsko, wąziutko, wąziuteńko

Wiktionary


waśkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Krzysztof Waśkiewicz – poeta
  • Hanna Waśkiewicz – profesor nauk prawnych
  • Stanisław Waśkiewicz
  • Zbigniew Waśkiewicz

Wikipedia


waśko

nazwisko


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przysł. od: wąski

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Waśko – piłkarz ręczny
  • Andrzej Waśko – literaturoznawca, były wiceminister edukacji narodowej
  • Piotr Waśko – polityk
  • Ryszard Waśko – artysta
  • Tadeusz Waśko – piłkarz nożny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zwolnij podczas wymijania, bo tu jest bardzo wąsko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃w̃skɔ, AS: võũ̯sko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskość ż.

 przym. wąski, wąziutki, wąziuteńki

 przysł. wąziutko, wąziuteńko

 czas. zwężać ndk.

Wiktionary


wąskoblaszkowy

1. łuskwiak wąskoblaszkowy - gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych;
2. gołąbek wąskoblaszkowy - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych;
3. lejkówka wąskoblaszkowa - gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców;
4. kruchaweczka wąskoblaszkowa - gatunek grzybów z rodziny kruchaweczkowatych


SJP.pl


wąskofrontowy

przymiotnik

 (1.1) archit. taki, który ma wąski front

Wiktionary


wąskogłowy

1. żółwiak wąskogłowy - gatunek żółwia;
2. nornik wąskogłowy - gatunek gryzonia


SJP.pl


wąskokadłubowy

mający wąski kadłub


SJP.pl


wąskolancetowaty

wąski, podłużny i spiczasty


SJP.pl


wąskolicy

charakteryzujący się wąską twarzą


SJP.pl


wąskolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wąskie liście

Wiktionary


wąskonose

podrząd lub nadrodzina ssaków z rzędu naczelnych


SJP.pl


wąskonosy

1. mający wąski nos;
2. o cechach wąskonosych (podrząd lub nadrodzina ssaków)


SJP.pl


wąskopaskowy

trzmiel wąskopaskowy - gatunek trzmiela


SJP.pl


wąskopasmowy

inform. o przepływności w granicach 0-144 kb/s, działający w takiej przepływności, związany z urządzeniami działającymi w takiej przepływności


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) elektron. wykorzystujący wąskie pasmo częstotliwości wytwarzane przez modem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niestety mamy tylko wąskopasmowy internet.

Wiktionary


wąskopyski

krokodyl wąskopyski - gatunek krokodyla; krokodyl pancerny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wąski pysk, mordę, otwór gębowy, twarz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskopyskowate

Wiktionary


wąskopłatkowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający wąskie płatki

Wiktionary


wąskość

wąski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest wąskie

Wiktionary

Patrz:

wąski

Przykłady

 (1.1) Podróżników zaskoczyła wąskość wąwozu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wąski, wąziuteńki, wąziutki

 przysł. wąsko

Wiktionary


wąskoskrzydły

mający wąskie skrzydła


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma wąskie skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃w̃skɔˈskʃɨdwɨ, AS: võũ̯skoskšydu̯y

Wiktionary


wąskosmugi

kuman wąskosmugi - gatunek ssaka drapieżnego; mangusta wąskosmuga


SJP.pl


wąskospecjalistyczny

dotyczący wąskiej specjalizacji


SJP.pl


wąskotorówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kolej. pot. kolejka wąskotorowa;

 (1.2) slang. stud. ocena dostateczna z dwoma minusami

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W momencie prywatyzacji PKP planowaćanowało likwidację wszystkich wąskotorówek w Polsce. Dzięki zainteresowaniu samorządów oraz sympatyków tego środka transportu pewien odsetek linii udało się uratować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃w̃skɔtɔˈrufka, AS: võũ̯skotorufka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wąskotorowy

Wiktionary


wąskotorowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kolej. mający węziej niż normalnie rozstawione szyny kolejowe

 (1.2) kolej. dostosowany do wąskiego toru

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃w̃skɔtɔˈrɔvɨ, AS: võũ̯skotorovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskotorówka ż.

Wiktionary


waśkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Waśkowski:

  • Antoni Waśkowski (1885–1966) – poeta
  • Eugeniusz Waśkowski (1866–1942) – prawnik
  • Mieczysław Waśkowski (1929–2001) – aktor
  • Wacław Waśkowski (1904–1975) – grafik

Wikipedia


waśń

kłótnia, spór, niezgoda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. albo książk. kłótnia, spór

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powaśnić, waśnić ndk.

 przym. waśniwy

Wiktionary


waśnić

wywoływać niezgodę, powodować waśnie, niesnaski


SJP.pl


waśniewski

nazwisko


SJP.pl


waśniów

wieś w Polsce


SJP.pl

Waśniów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, siedziba gminy Waśniów. Leży przy DW751.

Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską przed 1467 rokiem, zdegradowany w 1869 roku. W ostatniej ćwierci XVI wieku jako miasto klasztoru cystersów wąchockich położone było w województwie sandomierskim. W latach 1351–1869 miasto. W latach 1975–1998 położony był w województwie kieleckim.

Wikipedia


waśniowski

nazwisko


SJP.pl


waśniwy

przymiotnik

 (1.1) śrpol. wywołujący waśń, zdradę lub zgorszenie

 (1.2) śrpol. będący skutkiem waśni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waśń ż.

 czas. powaśnić dk., waśnić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. waśliwy; swarliwy

Wiktionary


wąsonóg

skorupiak morski; wicionóg


SJP.pl


wąsonogi

skorupiak morski; wicionóg


SJP.pl

Wąsonogi (Cirripedia) – gromada, podgromada lub infragromada skorupiaków wyłącznie morskich. Jedyna grupa, która obejmuje stawonogi osiadłe. Zamieszkują przeważnie płytkie, przybrzeżne wody, osiadając na obiektach podwodnych, skałach, koralowcach, muszlach mięczaków, pancerzach skorupiaków, na portowych urządzeniach, czy zanurzonych w wodzie częściach statków. Wiele z nich odbywa wędrówki, przyczepione do ciała żółwi morskich czy rekinów. Większość z nich występuje masowo, a 400-2500 osobników na 1 m² nie należy do rzadkości. Niektóre gatunki wiercą w szkieletach koralowców i muszlach mięczaków, szukając schronienia. Wiele wąsonogów jest pasożytami skorupiaków i wyższych osłonic. Niektóre żyją w komensalizmie z rybami (najczęściej żarłaczami) lub wielorybami. Obejmują ok. 1000 bardzo wyspecjalizowanych gatunków.

Wikipedia


wąsoski

Wąsosz


SJP.pl

Patrz:

Wąsosz

wąsosz

1. miasto w województwie dolnośląskim;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 13, w tym 11 podstawowych
  • Wąsosz – miasto w województwie dolnośląskim
  • Wąsosz – część miasta Kielce
  • Wąsosz – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Szubin
  • Wąsosz – część wsi Rogolin w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Radzanów
  • Wąsosz – wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Wąsosz
  • Wąsosz – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Koniecpol
  • Wąsosz – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Konopiska
  • Wąsosz – osada w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Popów
  • Wąsosz – kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój
  • Wąsosz – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Fałków
  • Wąsosz – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Końskie
  • Wąsosz – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Złotów
  • Wąsosz – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Złocieniec

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃w̃sɔʃ, AS: võũ̯soš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąsoszanin m., wąsoszanka ż.

 przym. wąsoski

Wiktionary


wąsoszanin

mieszkaniec Wąsoszy lub Wąsosza


SJP.pl


wąsoszanka

mieszkanka Wąsoszy lub Wąsosza


SJP.pl


wąsoszki

Wąsoszki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Krajenka, przy linii kolejowej nr 203 Tczew – Kostrzyn.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.



Wikipedia


wasowicz

nazwisko


SJP.pl


wąsowo

Wąsowo (niem. Wonsow) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Kuślin, ok. 8 km na północny wschód od Nowego Tomyśla.

Wikipedia


wasowski

nazwisko


SJP.pl

  • Józef Wasowski – dziennikarz, ojciec Jerzego
  • Jerzy Wasowski – dziennikarz, kompozytor, ojciec Grzegorza
  • Grzegorz Wasowski – dziennikarz, satyryk, syn Jerzego

Wikipedia


wąsowy

związany z wąsem lub wąsami; wąsiasty


SJP.pl


waspan

dawniej: tytuł grzecznościowy, skrót od wyrażenia "waszmość pan", zwykle jako zwrot kierowany wprost do rozmówcy, odpowiadający dzisiejszemu "pan", "wy" (zwykle z odcieniem lekceważenia); aćpan, acpan, aspan, waćpan, wacpan, asan, acan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. zob. waszmość pan.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czemu waspan tak jesteś dziwacznie ubrany?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waspanna ż.

:: fż. waspani ż.

 czas. waspanować ndk.

Wiktionary


waspani

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. waszmość pani.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — A tak i waspani nie puszczą! — podjudził z boku jakiś głos.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. waspan m.

 czas. waspanować ndk.

 przym. waspański

Wiktionary


waspanować

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) mówić do kogoś „waspan”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. asynćka ż., asińdźka ż., asańdźka ż., acan mos., acanek mos., acani ż., acanka ż., acanna ż., acaństwo n., acpan mos., acpani mos., aćpan mos., aćpani ż., asan mos., asani ż., asanna ż., asaństwo n., aspan mos., aspani ż., aspanna ż., wacan ż., wacani ż., wacanna ż., waćpan mos., waćpani ż., waćpanna ż., waćpaństwo n., wasan mos., wasani ż., wasanna ż., wasaństwo n., waspan mos., waspani ż., waspanna ż., waspanowanie n., waszmość pan mos., waszmość pani ż., waszmość panna ż., waszmość państwo n.

 przym. waćpanowy, waćpański

Wiktionary


waspanowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mówienie do kogoś „waspan”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. asynćka ż., asińdźka ż., asańdźka ż., acan mos., acanek mos., acani ż., acanka ż., acanna ż., acaństwo n., acpan mos., acpani mos., aćpan mos., aćpani ż., asan mos., asani ż., asanna ż., asaństwo n., aspan mos., aspani ż., aspanna ż., wacan ż., wacani ż., wacanna ż., waćpan mos., waćpani ż., waćpanna ż., waćpaństwo n., wasan mos., wasani ż., wasanna ż., wasaństwo n., waspan mos., waspani ż., waspanna ż., waszmość pan mos., waszmość pani ż., waszmość panna ż., waszmość państwo n.

 czas. waspanować ndk.

 przym. waćpanowy, waćpański

Wiktionary


wasserman

nazwisko


SJP.pl


wassermann

nazwisko, np. Zbigniew Wassermann (1949-2010), polski polityk


SJP.pl

Wassermann lub Wasserman

  • August Wassermann (1866-1925) – niemiecki lekarz i mikrobiolog
  • Jakob Wassermann (1873-1934) – niemiecki pisarz
  • Zbigniew Wassermann (1949-2010) – polski polityk
  • Małgorzata Wassermann (ur. 1978) – polska polityk

Wikipedia


wasserzupka

[czytaj: waser-zupka] cienka, wodnista zupa


SJP.pl


wąsy

1. zarost u mężczyzn nad górną wargą,
2. włos czuciowy lub wyrostek skórny na pysku niektórych zwierząt,
3. wyrostek u roślin pnących lub ostry wyrostek na kłosach zbóż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zarost pod nosem

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wąs

Wiktionary

  • wąsy – rodzaj zarostu
  • wąsy – palczaste wyrostki wieloszczetów
  • Wąsy – miejscowość w województwie mazowieckim
  • wąsy – wąsy metaliczne oznaczają spontaniczny wzrost małych włosków na powierzchniach metalicznych
  • wąsy czepne – u pnączy

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wąs

Wiktionary


wasyl

imię męskie


SJP.pl

  • Wasyl – wschodniosłowiański odpowiednik imienia Bazyli
  • Wasyl I
  • Wasyl II Ślepy
  • Wasyl III – wielki książę moskiewski
  • Wasyl Wirastiuk – ukraiński zawodnik strongman

Wikipedia


wasylewski

nazwisko


SJP.pl


wasylków

miasto na Ukrainie


SJP.pl

Wasylków (ukr. Васильків, Wasylkiw) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie obuchowskim. Do 2020 roku siedziba władz rejonu wasylkowskiego.

Wikipedia


wasyluk

nazwisko


SJP.pl

  • Iryna Wasyluk
  • Janusz Wasyluk

Wikipedia


wasyńczuk

nazwisko


SJP.pl


wasz

zaimek dzierżawczy odpowiadający zaimkowi osobowemu "wy"


SJP.pl

zaimek dzierżawczy

 (1.1) 2. os. lm.

Wiktionary

Wasz (arab. واش) – wieś w Syrii, w muhafazie Aleppo. W 2004 roku liczyła 810 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wasi piłkarze znów wygrali mecz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaʃ, AS: vaš

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. wy

Wiktionary


waszak

nazwisko


SJP.pl


waszczuk

nazwisko


SJP.pl


waszczyk

nazwisko


SJP.pl


waszczykowski

nazwisko


SJP.pl


wasze

zaimek dzierżawczy odpowiadający zaimkowi osobowemu "wy"


SJP.pl


waszeć

dawniej: tytuł używany między szlachtą; wasza miłość; waszmość


SJP.pl


waszek

nazwisko


SJP.pl


waszisla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. miednica (miska)

Wiktionary


waszka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w europejskiej części Rosji, w Republice Komi i obwodzie archangielskim, lewy dopływ rzeki Mezeń;

Wiktionary

Waszka (ros. Ва́шка (Ва́жка, By) ) – rzeka w europejskiej części Rosji, w Republice Komi i Obwodzie archangielskim, lewy dopływ rzeki Mezeń (zlewisko Morza Białego). Długość rzeki wynosi 605 km, powierzchnia dorzecza 21 000 km². Średni roczny przepływ w odległości 58 km od ujścia wynosi 184 m³/s.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Ważka

Wiktionary


waszki

wieś w Polsce


SJP.pl

Waszki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno. Przez miejscowość przepływa rzeka Pisa.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Koźle.

Wikipedia


waszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Waszkiewicz:

  • Aleksander Waszkiewicz (1901–1945) – komunista
  • Daniel Waszkiewicz (ur. 1957) – polski piłkarz ręczny, olimpijczyk
  • Eugeniusz Waszkiewicz (1890–1972) – polski strzelec sportowy, olimpijczyk
  • Jan Waszkiewicz (1944–2021) – polski polityk, samorządowiec, nauczyciel akademicki
  • Ludwik Waszkiewicz (1888–1976) – archiwista, historyk
  • Paweł Waszkiewicz – polski prawnik
  • Zofia Waszkiewicz (ur. 1944) – polska historyczka

Wikipedia


waszkorb

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kosz na brudną odzież przeznaczoną do prania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jo mom we izdebce na wiyrchu połny waszkorb ze jajcami. (z Internetu)

Wiktionary


waszkowiak

nazwisko


SJP.pl


waszkowo

Waszkowo (pol. hist. Wąszkowo) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Poniec.

Wikipedia


waszmość

dawniej: tytuł używany między szlachtą; wasza miłość; waszeć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, zwrot grzecznościowy

 (1.1) daw. tytuł grzecznościowy adresowany do członka szlachty przez innego przedstawiciela tegoż stanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waszmościanie mos., waszmościność ż., wasza miłość m.

:: fż. waszmościanka ż.

 czas. waszmościać ndk.

 przym. waszmościający, waszmościny

Wiktionary

Synonimy:

 (1,1) wasza miłość

Wiktionary


waszmościanka

dawniej: tytuł używany w odniesieniu do niezamężnej szlachcianki; waszmość panna


SJP.pl


waszyngton

1. stolica Stanów Zjednoczonych;
2. stan w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Stanów Zjednoczonych;

 (1.2) geogr. adm. stan w Stanach Zjednoczonych;

Wiktionary

Waszyngton (ang. Washington, często: Washington, D.C., wymowa: [ˈwɒʃɪŋtən ˌdiːˈsiː]), Dystrykt Kolumbii (District of Columbia, potocznie D.C.) – stolica Stanów Zjednoczonych, położona na północnym brzegu rzeki Potomak, stanowiąca terytorium federalne (nie znajduje się w granicach żadnego stanu). Graniczy ze stanami Wirginia na południowym zachodzie oraz Maryland z pozostałych stron. Zajmuje powierzchnię 177 km². Liczy 705 749 stałych mieszkańców (2019). Obszar metropolitalny Waszyngtonu, którego Dystrykt Kolumbii jest częścią, liczy 5,3 miliona mieszkańców i stanowi siódmy pod względem wielkości obszar metropolitalny w kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Waszyngtonie nie płaci się za wejście do muzeów i zoo.

 (1.2) Flaga stanowa Waszyngtonu jest barwy zielonej, a sam stan nazywany jest „wiecznie zielonym”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʃɨ̃ŋktɔ̃n, AS: vašŋktõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waszyngtończyk mos., waszyngtonka ż., Waszyngtończyk mos., Waszyngtonka ż.

 przym. waszyngtoński, podwaszyngtoński

Wiktionary


waszyngtończyk

mieszkaniec Waszyngtonu (miasta w USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec stanu Waszyngton

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waszyngton mos./mrz., waszyngtończyk mos., waszyngtonka ż.

:: fż. Waszyngtonka ż.

 przym. waszyngtoński

Wiktionary


waszyngtonia

drzewo z rodziny palm


SJP.pl

Wikipedia


waszyngtonka

mieszkanka Waszyngtonu (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka stanu Waszyngton

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waszyngton mrz./mos., waszyngtończyk mos., waszyngtonka ż.

:: fm. Waszyngtończyk mos.

 przym. waszyngtoński

Wiktionary


waszyngtonowski

taki jak u Waszyngtona, charakterystyczny dla polityki, zachowań Waszyngtona


SJP.pl


waszyngtoński

przymiotnik od: Waszyngton (stolica Stanów Zjednoczonych i stan)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Waszyngton

 (1.2) odnoszący się do stanu Waszyngton

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rysiu, z którego waszyngtońskiego lotniska odlatujesz?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvaʃɨ̃ŋkˈtɔ̃j̃sʲci, AS: vašỹŋktõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waszyngton mrz., Waszyngtończyk mos., Waszyngtonka ż., waszyngtończyk mos., waszyngtonka ż.

Wiktionary


wat

jednostka mocy


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = Wojskowa Akademia Techniczna;

Wiktionary

Wat (W) – jednostka mocy i strumienia energii w układzie SI (jednostka pochodna układu SI). Nazwa wat pochodzi od nazwiska brytyjskiego inżyniera i wynalazcy Jamesa Watta.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Studiowałem w WAT.

 (1.1) Studiowałem w Wacie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vat, AS: vat

Wiktionary


wat-owski

WAT (Wojskowa Akademia Techniczna); watowski


SJP.pl


wata

luźna masa włókien bawełnianych itp. stosowana m.in. jako materiał opatrunkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masa cienkich włókien używana w celach kosmetycznych, technicznych, krawieckich i jako opatrunek;

 (1.2) przen. wypowiedź, wtrącenie bez treści

 (1.3) środ. zewnętrzna luźna część oprzędu jedwabnika

 (1.4) ryb. mały włok

 (1.5) zob. wata cukrowa.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: wat

Wiktionary

Wata – zbite i nieregularnie poplątane, cienkie włókna bawełniane i (lub) wiskozowe. Służy do celów higienicznych i kosmetycznych, np. zmywania makijażu, usuwania lakieru z paznokci itp.

Watę jako środek opatrunkowy zastosował po raz pierwszy na świecie polski chirurg Ludwik Bierkowski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aby zdezynfekować skórę, należy użyć waty kosmetycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvata, AS: vata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. watowanie n., watówka ż., waciak m., watowaniec m., wacik m.

 czas. watować ndk.

 przym. watowy, watowaty, watowany

Wiktionary


wataga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. wataha. (w zn.: oddział zbrojny, uzbrojona banda rabusiów, opryszków)

Wiktionary

Wataga – wieś w Stanach Zjednoczonych, w stanie Illinois, w hrabstwie Knox.

Wikipedia


wataha

1. stado wilków lub dzików;
2. duża grupa ludzi; banda, zgraja;
3. dawniej: oddział zbrojny, uzbrojona gromada rabusiów, opryszków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łow. stado wilków lub dzików;

 (1.2) przen. duża grupa ludzi, zwykle niebezpieczna lub uciążliwa dla otoczenia

 (1.3) hist. oddział zbrojny, uzbrojona banda rabusiów, opryszków

Wiktionary

Wataha – grupa wilków lub dzików działająca razem, w szerszym znaczeniu termin odnoszony również do stada psów, likaonów lub jenotów. Ma określoną hierarchię wewnętrzną. Jest to zwykle grupa rodzinna składająca się z pary rodzicielskiej i młodych z jednego lub kilku miotów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wataha wilków może pokonać dziennie nawet sto kilometrów.

 (1.2) Po Tatrach włóczą się teraz całe watahy turystów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈtaxa, AS: vataχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. watażka mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) złaja

 (1.2) zgraja, banda

Wiktionary


watalina

watolina


SJP.pl


wataman

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. niższy urzędnik w majątku ziemskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈtãmãn, AS: vatãmãn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) watman

Wiktionary


watanabe

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazurō Watanabe – japoński astronom amator
  • Keita Watanabe – japoński łyżwiarz szybki, specjalizujący się w short tracku
  • Ken Watanabe – japoński aktor
  • Kumiko Watanabe – japońska seiyū
  • Shin’ichirō Watanabe – japoński reżyser, scenarzysta i producent
  • Shin’ichi Watanabe – japoński snowboardzista

Wikipedia


watażka

1. przywódca rozbójników, watahy;
2. w dawnej Polsce: dowódca Kozaków ukraińskich;
3. przenośnie: osoba siejąca zamęt i korzystająca z powstałego zamieszania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w dawnej wschodniej Polsce: dowódca Kozaków

 (1.2) współcz. pejor. przywódca luźnych rozbójniczych i buntowniczych oddziałów zbrojnych

Wiktionary

Watażka (z ukr. ватажок/watażok, ватажка/watáżka) – dowódca watahy, czyli zbrojnej grupy ludzi, czeredy, często o charakterze rozbójniczym. Określenie to było również popularne na Ukrainie w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Mianem tym określano wtedy drobniejszych dowódców kozackich. Pojęcie to jest także często używane w odniesieniu do samozwańczych przywódców chińskich prowincji z czasów ery militarystów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Samuel był romantycznym stepowym watażką, do szpiku honorowym, budzącym podziw swą odwagą i z kawalerską fantazją igrającym na każdym kroku z życiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wataha ż.

 czas. watażkować ndk.

 przym. watażkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) herszt

Wiktionary


watażkowaty

przypominający watażkę, podobny do watażki


SJP.pl


wąteczek

zdrobnienie od: wątek


SJP.pl


wątek

1. w utworach: szereg zdarzeń tworzących układ przyczyn i skutków, związanych z jednym bohaterem;
2. nić przepleciona przez osnowę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sposób ułożenia nici w tkaninie, w które wplata się nici osnowy; także same nici tworzące ten układ

 (1.2) w powieści, filmie lub innym utworze fabularnym - wydarzenia dotyczące jednej postaci, składające się na akcję;

 (1.3) archit. sposób ułożenia cegieł lub kamieni w murze;

 (1.4) inform. jednostka wykonawcza w obrębie jednego procesu, będąca kolejnym ciągiem instrukcji wykonywanym w obrębie tych samych danych (w tej samej przestrzeni adresowej);

 (1.5) inform. ciąg wiadomości internetowych tworzących konwersację;

Wiktionary

  • wątek (architektura) – sposób ułożenia cegieł lub kamieni w murze; wiązanie
  • wątek (informatyka) – wydzielony fragment wykonywanego programu
  • wątek (grupy dyskusyjne) – grupa wiadomości na jeden temat
  • wątek (literatura)
  • wątek tkacki – element struktury tkaniny
  • ciąg logiczny myśli, rozmowy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃ntɛk, AS: võntek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wątkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wiązanie

Wiktionary


waterbaksztag

lina takielunku stałego łącząca nok bukszprytu z burtą statku


SJP.pl


waterboarding

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tortura polegająca na polewaniu wodą głowy więźnia, przywiązanego z głową poniżej reszty ciała, co daje odczucie topienia się

Wiktionary

Waterboarding – tortura polegająca na wywołaniu wrażenia tonięcia i duszenia się u ofiary. Jest ona zabroniona przez prawo międzynarodowe.

Skrępowanego więźnia przywiązuje się do ławki przechylonej pod kątem 10–20 stopni. Jego głowę umieszcza się poniżej poziomu stóp, twarz przykrywa się celofanem, mokrą lub suchą szmatą, a następnie polewa się wodą. Więzień zaczyna się dławić i kopać. Poddany tej torturze odnosi wrażenie, że tonie i dusi się. Utonięcie nie następuje dlatego, że dzięki przechylonej sylwetce woda nie spływa do płuc, pozostając cały czas w gardle, ustach i zatokach.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) waterboarding

źródła.

== waterboarding (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) waterboarding

forma czasownika|en.

 (2.1) present participle|waterboard.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) waterboarding

źródła.

== waterboarding (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) waterboarding

forma czasownika|en.

 (2.1) present participle|waterboard.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


waterford

Waterford (irl. Port Láirge, staronord. Vedrarfjord – „wietrzny fjord”) – miasto w hrabstwie Waterford w Irlandii. Główne miasto na południowym wschodzie kraju i piąte co do wielkości w kraju. Założone w roku 914 przez wikingów, jest najstarszym miastem w Irlandii. W roku 2011 liczba ludności Waterford wynosiła 46 732.

Wikipedia


watergate

[czytaj ŁOtergejt] skandal polityczny, z reguły połączony z bezprawnymi działaniami


SJP.pl

  • Afera Watergate
  • Watergate Babies
  • Watergate (Floryda)

Wikipedia


waterhouse

Osoby o tym nazwisku:

  • Frederick George Waterhouse – brytyjski zoolog i entomolog
  • George Robert Waterhouse – brytyjski przyrodnik
  • George Waterhouse – australijski i nowozelandzki polityk
  • John William Waterhouse – brytyjski malarz
  • Matthew Waterhouse – brytyjski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny
  • Rupert Waterhouse – angielski lekarz

Inne:

  • Waterhouse FC – jamajski klub piłkarski

Wikipedia


waterklozet

[czytaj: łoterklozet lub waterklozet] przestarzałe: toaleta, ubikacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. ubikacja

Wiktionary

Muszla klozetowa – element wyposażenia ubikacji, służący do defekacji, mikcji w pozycji siedzącej, bądź stojącej. Tradycyjnie wykonana jest z porcelitu lub z innego rodzaju ceramiki. Spotyka się także miski z tworzywa sztucznego czy stali nierdzewnej. Może występować jako samodzielny element wyposażenia łazienki, jak również wchodzić w skład tzw. kompaktu WC.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pilnie szukamy waterklozetu.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) WC, w.c.

Wiktionary


waterlinia

linia, do której statek zanurza się w wodzie; linia wodna, wodnica


SJP.pl


waterloo

1. [czytaj: WAterlo] miasto w Belgii;
2. [czytaj: łoterLU] miasto w USA;
3. [czytaj: łoterLU] miasto w Kanadzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miejscowość w Belgii, miejsce sławnej Napoleońskiej bitwy;

 (1.2) przen. porażka, klęska

Wiktionary

Waterloo (wa. Waterlô) − miejscowość i gmina (commune) w środkowej Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Brabancja Walońska, w okręgu Nivelles.

Waterloo to miejsce słynnej bitwy, będącej ostateczną klęską Napoleona. Rozegrała się 18 czerwca 1815 roku. Obecnie ok. 25% mieszkańców gminy stanowią obcokrajowcy, głównie pracownicy instytucji Unii Europejskiej w Brukseli oraz ich rodziny.

Wikipedia


watermalski

brodacz watermalski - belgijska rasa kur wywodząca się z rejonu Wattermaal


SJP.pl


waterman

[czytaj: ŁOtermen] produkt (zwłaszcza wieczne pióro) marki Waterman


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. wieczne pióro marki Waterman

Wiktionary

Waterman – firma produkująca przybory piśmiennicze, założona w 1883 przez Lewisa Edsona Watermana. Lewis Waterman był doradcą ubezpieczeniowym z Nowego Jorku.

Obecnie marka Waterman należy do amerykańskiego koncernu Sanford (grupa Newell Rubbermaid) - największego na świecie producenta artykułów piśmiennych, właściciela marki Parker. Wcześniej Waterman był drugim producentem piór wiecznych na świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazajutrz wstaję z rana, / Napełniam watermana, / Chcę pisać. Zapał twórczy / Po prostu we mnie furczy.

 (1.1) Czy możesz mi kupić dwie paczki nabojów do watermana? Najlepiej czarnych.

Wiktionary


waterpolista

[czytaj: waterpolista albo łoterpolista] osoba grająca w piłkę wodną


SJP.pl

Piłka wodna (waterpolo) – dyscyplina sportowa, gra zespołowa, jeden ze sportów wodnych.

Wikipedia


waterpolistka

waterpolista [czytaj: waterpolistka albo łoterpolistka]


SJP.pl


waterpolo

[czytaj: waterpolo lub łoterpolo] gra rozgrywana w basenie przez dwie siedmioosobowe drużyny starające się zdobyć jak najwięcej bramek; piłka wodna


SJP.pl

Piłka wodna (waterpolo) – dyscyplina sportowa, gra zespołowa, jeden ze sportów wodnych.

Wikipedia


waterproof

[czytaj: ŁOterpruf, możliwe też: WAterpruf]
1. nieprzemakalna skóra używana do wyrobu obuwia roboczego lub sportowego;
2. nieprzemakalna tkanina;
3. ubranie z nieprzemakalnej tkaniny


SJP.pl

Waterproof – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Luizjana, w parafii Tensas.

Wikipedia


waterresistant

[czytaj: łoterrez-istant] wodoodporny


SJP.pl


waterreus

[czytaj: wojters] nazwisko


SJP.pl


watersztag

w żeglarstwie: łańcuch lub lina takielunku stałego łącząca bukszpryt ze stewą dziobową; martyngał


SJP.pl

Watersztag – lina olinowania stałego, stosowana do stabilizacji bukszprytu w płaszczyźnie symetrii żaglowca, przeciwdziałająca siłom ciągnącym bukszpryt do góry, a przenoszonym przez sztagi, które napinane są pracującymi na nich żaglami (przednimi sztakslami). Na jednostkach średnich i dużych watersztag występuje jako metalowy łańcuch. Watersztag w postaci łańcucha ma tę dodatkową zaletę, że działa tylko w jedną stronę (bo nie ma sprężystości), co jest szczególnie istotne przy dużych zmianach przenoszonych sił.

Wikipedia


waterwejs

zacementowany pas poszycia pokładu statku między burtą a klepkami drewnianymi pokładu; ściek pokładowy


SJP.pl

Waterwejs – zagłębienie w powierzchni pokładu biegnące wzdłuż burty statku wodnego, spełniające rolę rynny dla wody, która znalazła się na pokładzie. Stosowane jest przy nadburciu będącym przedłużeniem poszycia burty. Odprowadza wodę do odpływników (skalopsów) będących otworami w tym poszyciu.

W przypadku pokładu pokrytego klepką, waterwejs jest wgłębieniem w klepce skrajnej (zwanej mocnicą pokładową lub pokładnicą krawężnikową). Klepka ta jest wtedy zwykle szersza od pozostałych.

Wikipedia


wateryt

minerał, polimorficzna odmiana kalcytu


SJP.pl


watford

Watford – miasto i dystrykt niemetropolitalny w Anglii, w hrabstwie Hertfordshire, położone nad rzeką Colne, na północnym obrzeżu Londynu. W 2021 roku dystrykt liczył 131 325 mieszkańców.

Dzielnice:

  • Callowland, Central, Holywell, Leggatts, Meriden, Nascot, Oxhey, Park, Stanborough, Tudor, Vicarage i Woodside.

Wikipedia


watka

1. potocznie: kłaczek waty;
2. glon morski z gromady zielenic, o plesze dochodzącej niejednokrotnie do 1 m długości, przytwierdzony do podłoża; błonica, ulwa


SJP.pl


watkins

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Watkins – jednostka osadnicza w stanie Iowa, w hrabstwie Benton
  • Watkins – jednostka osadnicza w stanie Kolorado, w hrabstwie Arapahoe
  • Watkins – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Meeker

Gminy w USA:

  • Watkins (ang. Watkins Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Dent
  • Watkins (ang. Watkins Township) – gmina w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Vance

Wikipedia


wątkować

1. przeplatać osnowę nicią, tworząc wątek;
2. w informatyce:
a) wiązać wiadomości w wątki - grupy dyskusyjne;
b) tworzyć wątki - części wykonywane współbieżnie w obrębie jednego procesu;
3. środowiskowo:
a) pisać na forum internetowym w ramach jednego wątku - grupy dyskusyjnej;
b) pisać z kimś naprzemienne na blogu lub forum krótkie historie dziejące się w wybranym świecie przedstawionym


SJP.pl


watkowe

o cechach watkowych (klasa zielenic)


SJP.pl

Watkowe (Ulvophyceae) – klasa wielokomórkowych zielenic, słonowodnych glonów o dużym zróżnicowaniu budowy.

Wikipedia


watkowice

Watkowice – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wskazówka – występuje również wariant nazewniczy Watkowice Duże.

Wikipedia


watkowo

Watkowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Gołymin-Ośrodek.

Wikipedia


wątkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wątkowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wątkowy

Wiktionary


watkowski

nazwisko


SJP.pl


watkowy

o cechach watkowych (klasa zielenic)


SJP.pl


wątlak

motyl z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


wątleć

stawać się wątłym


SJP.pl


wątlej

stopień wyższy od przysłówków: wątle, wątło


SJP.pl


wątlejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wątły


SJP.pl


wątlić

czynić coś nieco słabszym, gorszym, powodować częściowe uszkodzenie; nadwątlać, nadwerężać


SJP.pl


wątlica

dawniej: sędziwa, zmizerniała kobieta


SJP.pl


wątlik

roślina z rodziny storczykowatych o wydłużonych liściach i żółtych kwiatach, rosnąca na torfowiskach


SJP.pl

  • wątlik (Hammarbya) – rodzaj roślin
  • wątlik (Leptophyes) – rodzaj owadów prostoskrzydłych

Wikipedia


wątluchniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wątluchny


SJP.pl


wątluchny

zdrobnienie od: wątły; wątlutki


SJP.pl


wątlutki

zdrobnienie od: wątły; wątluchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: wątły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Była wątlutka, męczyło ją wchodzenie pod górę, bieganie, nawet - zbyt ożywiona rozmowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃nˈtlutʲci, AS: võntlutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątłusz mzw., wątłość

 przym. wątły

 przysł. wątle, wątło, wątlutko

Wiktionary


watogodzina

Kilowatogodzina (kWh) – jednostka pracy, energii oraz ciepła; ilość energii zużywana przez godzinę urządzeniem o mocy kilowata (1000 watów). To jednostka wielokrotna jednostki energii – watosekundy (czyli dżula) w układzie SI:

1\;{\text{kWh}}=1\cdot 1000\;{\text{W}}\cdot 60\cdot 60\;{\text{s}}=3\;600\;000\;{\text{Ws}}=3\;600\;000\;{\text{J}}=3,\!6\;{\text{MJ}}.

Wikipedia


watolina

wyrób włókienniczy stosowany jako materiał ocieplający w przemyśle odzieżowym oraz jako materiał dźwiękochłonny


SJP.pl

Watolina – gruba, puszysta dzianina wytwarzana z przędzy zgrzebnej wełnianej i bawełnianej, stosowana w krawiectwie jako materiał termoizolacyjny do ocieplania odzieży; występuje w kolorach białym, szarym i czarnym.

W procesie wytwarzania watoliny nitka wełniana stanowi osnowę, którą wiąże tworząca splot dzianinowy (najczęściej trykotowy) nitka bawełniana. Przy alternatywnym sposobie produkcji luźno skręconą przędzę wełnianą łączą splotem trykotowym dwie bawełniane osnowy. Miękkości i puszystości nadaje następnie watolinie obustronne (również jednostronne) drapanie. Surowcem do wytwarzania watoliny mogą być oprócz wełny również mieszanki włókien wtórnych i sztucznych.

Wikipedia


watolinowy

przymiotnik od: watolina


SJP.pl


watomierz

przyrząd do pomiaru mocy elektrycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektr. miernik elektryczny wskazujący moc czynną badanego urządzenia lub obwodu;

Wiktionary

Watomierz – przyrząd do pomiaru mocy czynnej.

Wikipedia


wątor

1. wgłębienie w klepkach, do którego wchodzi ostry brzeg dna
2. dawny rodzaj worka skórzanego, używanego jako ponton


SJP.pl

Wątor (dawniej także wantor) – wyżłobienie w klepkach drewnianej beczki, od strony jej wnętrza, umożliwiające osadzenie w niej dna. Wątor żłobiony jest w beczce przy pomocy narzędzia zwanego wątornikiem podczas ostatniej fazy jej wytwarzania, kiedy wzajemne położenie klepek jest już ustalone przy pomocy tymczasowych obręczy.

Wikipedia


wątorniczy

pracownik obsługujący wątornik (strug bednarski)


SJP.pl


wątornik

strug bednarski lub obrabiarka służące do wycinania w klepkach beczkowych wgłębień na dna


SJP.pl

Wątor (dawniej także wantor) – wyżłobienie w klepkach drewnianej beczki, od strony jej wnętrza, umożliwiające osadzenie w niej dna. Wątor żłobiony jest w beczce przy pomocy narzędzia zwanego wątornikiem podczas ostatniej fazy jej wytwarzania, kiedy wzajemne położenie klepek jest już ustalone przy pomocy tymczasowych obręczy.

Wikipedia


watorowo

Watorowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Kijewo Królewskie.

Wikipedia


watosekunda

dawna jednostka pracy; obecnie dżul


SJP.pl

Dżul (J) (ang. Joule) – jednostka pracy i energii – w tym ciepła – w układzie SI. Jeden dżul to praca wykonana przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły

1 J = 1 N·m.

Wikipedia


watować

wypychać watą


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) rzem. podszywać ubranie watą lub watoliną

 (1.2) pot. przen. wypełniać braki elementami o znikomej wartości

 (1.3) gwara. rad. o prowadzącym wypełniać czas antenowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) A z taką sytuacją mieliśmy do czynienia dwa, trzy lata temu w Warszawie, gdzie musiano "watować" wykorzystanie miejsc noclegowych w hotelach najwyższych kategorii, sprzedając luksusowe łóżka w cenach zbliżonych do cen hoteli ekonomicznych. (z Internetu)

 (1.3) Obrady sejmu się opóźniały i musiałem watować opowieściami o aferze hazardowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈtɔvat͡ɕ, AS: vatovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wata ż., watolina ż., watowanie n.

 czas. wywatowywać ndk., wywatować dk.

 przym. watowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wywatowywać

 (1.2) szpikować

 (1.3) lać wodę

Wiktionary


watowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. odczasownikowy od|watować. (podszywać watą)

 (1.2) gwara. rad. odczasownikowy od|watować. (wypełniać czas antenowy)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvatɔˈvãɲɛ, AS: vatovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. watować ndk., wywatować dk.

 rzecz. wata ż., watolina ż. wywatowanie n.

Wiktionary


watowany

przymiotnik

 (1.1) wypełniony watą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wata ż.

 czas. watować ndk.

Wiktionary


watowaty

przypominający konsystencją lub wyglądem watę


SJP.pl


watówka

watowana kurtka robocza; waciak


SJP.pl


watowski

przymiotnik od: WAT (Wojskowa Akademia Techniczna); WAT-owski


SJP.pl


watowy

rzadko: zrobiony z waty, podszyty watą; watowany


SJP.pl


wątpia

gwarowo: wnętrzności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. wnętrzności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rybie wątpia rzuciłam kotu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃ntpʲja, AS: võntpʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wnętrzności

Wiktionary


wątpiący

nie być do końca pewnym, mieć wątpliwości


SJP.pl


wątpić

nie być do końca pewnym, mieć wątpliwości


SJP.pl

czasownik

 (1.1) nie wierzyć, nie dowierzać; nie mieć pewności; podawać w wątpliwość, podać w wątpliwość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wątpię, że to może się udać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃ntpʲit͡ɕ, AS: võntpʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątpienie n., wątpliwość, zwątpienie

 przym. wątpliwy

 czas. powątpiewać, zwątpić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nie ufać, nie dowierzać, nie mieć wiary

Wiktionary


wątpienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niedowierzanie, niewierzenie

Wiktionary

Wątpienie (łac. dubitatio) – przeciwieństwo pewności, pojęcie oznaczające: (1) brak asercji u kogoś co do tego, czy jakiś fakt rzeczywiście zachodzi; (2) brak asercji u kogoś co do tego, czy jakieś zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe.

Niekiedy wyróżnia się wątpienie refleksyjne i wątpienie spontaniczne. Wątpienie refleksyjne stanowi skutek metodycznego zbadania jakiegoś stanowiska, podczas gdy wątpienie spontaniczne pojawia się, gdy jakieś stanowisko intuicyjnie wydaje się komuś nieprawdziwe/niesłuszne.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wątpić, powątpiewać

 przym. wątpliwy

 rzecz. wątpliwość ż.

Wiktionary


wątpliwiej

stopień wyższy od przysłówka: wątpliwie


SJP.pl


wątpliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brak pewności co do prawdziwości, słuszności czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam wątpliwości, czy ten projekt uda się zrealizować.

 (1.1) Tylko głupiec nie ma wątpliwości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃ntˈplʲivɔɕt͡ɕ, AS: võntplʹivość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zwątpienie n., wątpienie n., powątpiewanie n.

 czas. wątpić ndk., zwątpić dk., powątpiewać ndk.

 przym. wątpliwy

 przysł. wątpliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niepewność

Wiktionary


wątpliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: wątpliwy; bardziej wątpliwy


SJP.pl


wątpliwy

przymiotnik

 (1.1) taki, który wzbudza wątpliwość, nie daje pewności

 (1.2) stpol. pełen wątpliwości

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃ntˈplʲivɨ, AS: võntplʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątpliwość, wątpienie

 czas. wątpić, powątpiewać

 przysł. wątpliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niepewny, dyskusyjny

Wiktionary


watra

w gwarze góralskiej ognisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg. góry. ognisko pasterskie w szałasie

 (1.2) środ. harc. jeden z typów stosu ogniska z polan układanych wokół środkowego palika

Wiktionary

  • watra – duże ognisko, nad którym rozstawiony jest wysoki drewniany trójnóg
  • watra – wieś (najniższa jednostka administracyjna w dawnej Mołdawii)

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|rum|vatra. → ognisko

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== watra (sranan tongo.) ==

thumb|watra (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) woda

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvatra, AS: vatra

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|rum|vatra. → ognisko

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== watra (sranan tongo.) ==

thumb|watra (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) woda

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


watrak

nazwisko


SJP.pl


watral

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gruby kij

Wiktionary


wątroba

1. największy gruczoł człowieka i wielu zwierząt, odgrywający ważną rolę w przemianie materii;
2. potrawa z wątroby zwierzęcej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. duży, wielofunkcyjny gruczoł występujący u wszystkich kręgowców, a także u niektórych innych zwierząt;

Wiktionary

Wątroba (gr. ἧπαρ, łac. hepar) – wielofunkcyjny gruczoł obecny u wszystkich kręgowców, a także u niektórych innych zwierząt. Stanowi część układu pokarmowego położoną wewnątrzotrzewnowo. U większości zwierząt dzieli się na dwa płaty. U człowieka jej masa wynosi 1,5–1,7 kg u mężczyzn i 1,3–1,5 kg u kobiet. Masa przyżyciowa jest o 500–800 g wyższa, ze względu na zawartą w niej krew. U świń wątroba osiąga masę 1,2–2 kg, natomiast u koni i bydła domowego 4,5–5,5 kg. Kolor wątroby wykazuje zmienność gatunkową, na jej barwę wpływa wiele czynników (np. wiek osobnika, skład jego pokarmu, stan odżywienia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziadek od lat choruje na wątrobę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃nˈtrɔba, AS: võntroba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątrobianka ż.

:: zdrobn. wątróbka ż.

 przym. wątrobiany, wątrobowy, wewnątrzwątrobowy

Wiktionary


wątrobianeczka

zdrobnienie od: wątrobianka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: wątrobianka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃ntrɔbʲjãˈnɛt͡ʃka, AS: võntrobʹi ̯ãnečka

Wiktionary


wątrobianka

rodzaj wędliny, kiszka nadziewana masą z wątróbek drobiowych lub wątroby zwierzęcej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pot. kiszka wątrobiana

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Proces wytwarzania wątrobianki w Wielkopolsce oparty jest na starej, sprawdzonej recepturze, z zachowaniem wszystkich etapów tradycyjnej technologii produkcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃ntrɔˈbʲjãnka, AS: võntrobʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątróbka ż., wątroba ż.

 przym. wątrobowy, wątrobiany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. lebera, leberka

Wiktionary


wątrobiany

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do choroby wątroby, związany z chorobą wątroby

 (1.2) kulin. wykonany z wątroby

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątroba ż., wątrobianka ż., wątróbka ż.

 przym. wątrobowy

Wiktionary


wątrobiarz

potocznie: człowiek chory na wątrobę; wątrobowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kłótliwa lub zgorzkniała

Wiktionary


wątróbka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wątroba

 (1.2) spoż. wątroba zwierzęca

 (1.3) kulin. potrawa z wątróbki (1.1)

Wiktionary

Podroby – jadalne narządy wewnętrzne i niektóre części ciała zwierząt. Stosuje się je w celach kulinarnych, ale także do wyrobów wędliniarskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Nie przepadam za wątróbką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃nˈtrupka, AS: võntrupka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątroba ż., wątrobianka ż.

 przym. wątrobiany, wątrobowy

Wiktionary


wątróbkowy

wątróbka


SJP.pl

Patrz:

wątróbka

wątrobnica

dawniej: roślina z rodziny jaskrowatych; przylaszczka pospolita


SJP.pl


wątrobotrzustka

Wątrobotrzustka,, gruczoł wątrobowo-trzustkowy, gruczoł trzustkowo-wątrobowy, gruczoł jelita środkowego, czasami pisane niezgodnie z regułami ortografii jako wątrobo-trzustka lub trzustko-wątroba (łac. hepato-pancreas) – gruczoł układu pokarmowego niektórych zwierząt, pełniący funkcję zarówno wątroby jak i trzustki.

Wikipedia


wątrobowce

typ roślin należących do mszaków


SJP.pl

Wątrobowce (Marchantiophyta, syn. Hepaticophyta) – gromada roślin telomowych (jedna z czterech wyróżnianych obok mchów, glewików i roślin naczyniowych), dawniej sytuowana jako klasa w gromadzie mszaków. Do grupy tej należy ok. 9000 gatunków klasyfikowanych do trzech klas: jungermaniowych Jungermanniopsida, porostnicowych Marchantiopsida i wyodrębnionej w XXI wieku jako klad bazalny Haplomitriopsida. Występują na wszystkich kontynentach, ale najbardziej zróżnicowane są w strefie międzyzwrotnikowej i na obszarach górskich w strefie umiarkowanej na półkuli południowej. W Polsce występuje ok. 250 gatunków wątrobowców.

Wikipedia


wątrobowiec

potocznie: człowiek chory na wątrobę; wątrobiarz


SJP.pl

Wątrobowce (Marchantiophyta, syn. Hepaticophyta) – gromada roślin telomowych (jedna z czterech wyróżnianych obok mchów, glewików i roślin naczyniowych), dawniej sytuowana jako klasa w gromadzie mszaków. Do grupy tej należy ok. 9000 gatunków klasyfikowanych do trzech klas: jungermaniowych Jungermanniopsida, porostnicowych Marchantiopsida i wyodrębnionej w XXI wieku jako klad bazalny Haplomitriopsida. Występują na wszystkich kontynentach, ale najbardziej zróżnicowane są w strefie międzyzwrotnikowej i na obszarach górskich w strefie umiarkowanej na półkuli południowej. W Polsce występuje ok. 250 gatunków wątrobowców.

Wikipedia


wątrobowokomórkowy

przymiotnik

 (1.1) med. dotyczący komórek wątroby

Wiktionary


wątrobowy

przymiotnik od: wątroba


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od wątroba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed przyjęciem do pracy przeszedł badania lekarskie, w tym próby wątrobowe, których wynik był ujemny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃ntrɔˈbɔvɨ, AS: võntrobovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątróbka ż., wątroba ż., wątrobianka ż.

 przym. wątrobiany

Wiktionary


watrol

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gruby kij

Wiktionary


watson

[czytaj: łotson] nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Watson Washburn (1894–1973) – amerykański tenisista,
  • A.J. Watson (1924-2014) – konstruktor samochodów startujących w wyścigach Indianapolis 500
  • Barry Watson (ur. 1974) – aktor amerykański
  • Casey Watson – brytyjska pisarka
  • Claire Watson (1927-1986) – amerykańska śpiewaczka operowa
  • Chris Watson (1867-1941) – polityk australijski
  • Doktor Watson – postać fikcyjna, przyjaciel Sherlocka Holmesa
  • Emily Watson (ur. 1967) – brytyjska aktorka
  • Emma Watson (ur. 1990) – brytyjska aktorka dziecięca
  • Harry Watson – ujednoznacznienie
  • Indica Watson (ur. 2010) – aktorka dziecięca
  • James Watson (ur. 1928) – biochemik amerykański, noblista
  • Jessica Watson (ur. 1993) – australijska żeglarka
  • John Watson – ujednoznacznienie
  • Ken Watson (1904-1986) – curler kanadyjski
  • Lillian Watson (1857-1918) – tenisistka brytyjska
  • Lucile Watson (1879-1962) – aktorka kanadyjska
  • Maud Watson (1864-1946) – tenisistka brytyjska
  • Muse Watson (ur. 1948) – aktor amerykański
  • Robert Watson (ur. 1977) – informatyk brytyjski
  • Shane Watson (ur. 1981) – krykiecista australijski
  • William Watson – ujednoznacznienie

Wikipedia


watt

pas wybrzeża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. teren odsłaniany w czasie odpływów;

Wiktionary

Osoby

  • Davey Watt (ur. 1978) – australijski żużlowiec
  • James Watt (1736-1819) – brytyjski inżynier i wynalazca, od którego nazwiska nazwano jednostkę mocy – wat
  • Mitchell Watt (ur. 1988) – australijski lekkoatleta, skoczek w dal
  • Richard M. Watt (ur. 1930) – amerykański pisarz i historyk

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vat, AS: vat

Wiktionary


watteau

[czytaj: waTO] nazwisko


SJP.pl


watts

Miejscowości w USA:

  • Watts – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Adair

Gminy w USA:

  • Watts (ang. Watts Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Perry

Inne:

  • Watts – dzielnica w Los Angeles (USA)

Wikipedia


watussi

[czytaj: watuss-i] stepowe bydło afrykańskie


SJP.pl

Watussi (ankole) – rasa bydła domowego hodowana w Afryce wschodniej (głównie Uganda i Rwanda).

Cechuje się bardzo dużymi (do 1,6 m długości) i rozłożystymi rogami, dużym podgardlem oraz czerwonawą, czasem z białymi plamami, barwą skóry. Wysokość w kłębie do 1,7 m. Jest to rasa głównie mleczna, pozyskuje się od niej także krew, natomiast mięso i skóry mają drugorzędne znaczenie. Ilość posiadanego bydła jest dla wielu plemion (Tutsi, Ankole, Bahima, Bashi, Kigezi, Kiwu) Ugandy i krajów sąsiednich miernikiem bogactwa właściciela. Nazwa rasy pochodzi od dawnej nazwy plemienia Tutsi – Watussi – którego członkowie szczególnie ją cenią.

Wikipedia


watutsi

Tutsi;
1. lud afrykański zamieszkujący głównie Ruandę i Burundi;
2. przedstawiciel tego ludu


SJP.pl


wąty

młodzieżowo: pretensje


SJP.pl


watykan

państwo-miasto w zachodniej części Rzymu będące siedzibą papieża i centrum urzędów i instytucji Kościoła rzymskokatolickiego; Państwo Watykańskie, Stolica Apostolska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie;

 (1.2) geogr. wzgórze w Rzymie;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) mitrzym. bóstwo pogańskie

Wiktionary

Watykan, Państwo Watykańskie (wł. Stato della Città del Vaticano [tʃitˈta del vatiˈkaːno], łac. Status Civitatis Vaticanæ) – miasto-państwo w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, enklawa na terytorium Włoch, w Rzymie. Najmniejsze uznawane państwo świata pod względem powierzchni i najmniejsze niepodległe państwo pod względem liczby ludności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zachodnią część Rzymu zajmuje najmniejsze państwo świata – Watykan.

 (1.1) Początkowo przedstawiciele kurii w Poznaniu uważali, że zgoda Watykanu będzie tylko formalnością.

 (1.2) Niektórzy błędnie sądzą, że Watykan to jedno z siedmiu wzgórz, na których założono Rzym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈtɨkãn, AS: vatykãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykańczyk mos., Watykanka ż., watykanista mos., watykanistka ż., watykanistyka ż.

 przym. watykański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nazwa oficjalna Państwo Watykańskie

 (1.2) wzgórze Watykańskie

 (2.1) Vagitanus

Wiktionary


watykańczyk

obywatel Watykanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Watykanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tej chwili mówię to chociażby dlatego, że obaj jesteśmy Polakami i ja bym chciał, żeby pan uwierzył, że chociaż jestem Watykańczykiem, to jestem jednakże Polakiem, żeby pan chciał w to uwierzyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykan mrz., watykanista mos., watykanistka ż., watykanistyka ż.

:: fż. Watykanka ż.

 przym. watykański

Wiktionary


watykanista

ekspert w sprawach Watykanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekspert w sprawach związanych z Państwem Watykańskim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdaniem watykanistów trudno sobie wyobrazić milczenie Franciszka w tej sprawie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykan mrz., watykanistyka ż., Watykańczyk mos., Watykanka ż.

:: fż. watykanistka ż.

 przym. watykański

Wiktionary


watykanistka

watykanista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekspertka w sprawach związanych z Państwem Watykańskim

Wiktionary

Patrz:

watykanista

Przykłady

 (1.1) Udzielono głosu watykanistce z Rzymu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykan mrz., watykanistyka ż., Watykańczyk mos., Watykanka ż.

:: fm. watykanista mos.

 przym. watykański

Wiktionary


watykanizacja

poddawanie lub uleganie wpływom Watykanu


SJP.pl


watykanizować

poddawać wpływom Watykanu


SJP.pl


watykanka

obywatelka Watykanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Watykanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykan mrz., watykanista mos., watykanistka ż., watykanistyka ż.

:: fm. Watykańczyk mos.

 przym. watykański

Wiktionary


watykański

związany z Watykanem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do państwa Watykan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słyszałeś kiedyś hymn watykański?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvatɨˈkãj̃sʲci, AS: vatykãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Watykan m., watykanista m., watykanistka ż., Watykańczyk mos., Watykanka ż.

Wiktionary


wątłość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wątłe; cecha tych, którzy są wątli

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wątły, wątlutki

 przysł. wątło

 rzecz. wątłusz mzw.

Wiktionary


wątłusz

ryba drapieżna z rodziny dorszowatych; pomuchla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Gadus|ref=tak., drapieżna ryba morska;

 (1.2) kulin. spoż. mięso lub potrawa z wątłusza (1.1)

Wiktionary

Dorsz (wątłusz) – nazwa zwyczajowa dorsza atlantyckiego (Gadus morhua) i jego podgatunków: nominatywnego G. m. morhua, żyjącego w Bałtyku dorsza bałtyckiego (G. m. callarias), nazywanego również pomuchlą, oraz dorsza kildyńskiego (G. m. kildinensis).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɔn.twuʂ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątłość ż., wątłuszowate lm nm.

 przym. wątlutki, wątły

 przysł. wątło, wątle, wątlutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dorsz, pomuchla

Wiktionary


wątłuszowate

rodzina ryb morskich strefy umiarkowanej i arktycznej, o dużym znaczeniu gospodarczym; dorszowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Gadidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina morskich ryb z rzędu dorszokształtnych;

Wiktionary

Dorszowate, wątłuszowate (Gadidae) – rodzina morskich ryb dorszokształtnych (Gadiformes). Obejmuje gatunki o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Klasyfikacja wątłuszowatych pozostaje sporna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątłusz mzw.

 przym. wątłuszowaty, wątłuszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dorszowate

Wiktionary


wątłuszowaty

o cechach wątłuszowatych (dorszowatych; rodzina ryb); dorszowaty


SJP.pl


wątły

nie mający sił, zdrowia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) słabej budowy

 (1.2) słabego zdrowia

 (1.3) widziany niewyraźnie, słabo postrzegalny

 (1.4) zagrożony zniszczeniem

 (1.5) niezbyt silny, słabo powiązany

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak z tych wątłych chuderlaków zrobimy drużynę rugby?

 (1.2) Widocznie babcinka martwi się o zdrowie swojego wątłego trzyletniego wnusia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątłusz mzw., wątłość ż.

 przym. wątlutki

 przysł. wątło, wątle, wątlutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chwiejny, chudy, delikatny, drobny, szczupły, mizerny, wiotki

 (1.2) chorowity, chory, delikatny, osłabiony, słaby

 (1.3) niewyraźny, zanikający, zanikowy, znikający

 (1.4) kruchy, osłabiony, słaby, wyniszczony

 (1.5) luźny, niemocny, niesilny, o tyle o ile

Wiktionary


wave

w informatyce: rodzaj pliku dźwiękowego, zawierającego cyfrowy obraz oryginalnego dźwięku


SJP.pl

Belgia:

  • Wåve – walońska nazwa miasta Wavre

Inne:

  • Wave – album Patti Smith
  • Wave – minialbum południowokoreańskiej grupy muzycznej Ive
  • Wave – narzędzie do komunikacji i współpracy Google
  • Wave – polski zespół muzyczny
  • Wave – sieć telekomunikacyjna

Zobacz też:

  • WAV

Wikipedia


waverley

  • Waverley – miejscowość w Australii, w Australii Zachodniej
  • Waverley – dystrykt w hrabstwie Surrey w Anglii
  • Waverley – jeden z 38 samorządów lokalnych wchodzących w skład aglomeracji Sydney, największego zespołu miejskiego Australii
  • Waverley – powieść historyczna Waltera Scotta z 1814 roku
  • Waverley – miejscowość w Australii, w Tasmanii
  • Waverley – miejscowość w Nowej Zelandii, w regionie Taranaki

Wikipedia


wawa

skrót, rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) = geogr. pot. Warszawa

Wiktionary

  • Radio WAWA – polska rozgłośnia radiowa powstała w Warszawie
  • Wawrzyniec Żuławski (1916–1957) – alpinista, kompozytor i pisarz; powszechnie zwany "Wawą" przez polskich wspinaczy
  • Wawa – zdrobnienie imienia Wawrzyniec
  • Wawa – skrót od nazwy miasta Warszawa

Wikipedia


wawak

nazwisko


SJP.pl


wawel

1. wzgórze w Krakowie;
2. firma cukiernicza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. krakowskie wzgórze nad Wisłą z zabytkową zabudową zamkową;

 (1.2) geogr. adm. część Krakowa

 (1.3) geogr. szczyt górski na Spitsbergenie

Wiktionary

Wawel – wzgórze na Pomoście Krakowskim, w Krakowie w dzielnicy I Stare Miasto, na lewym brzegu Wisły. Do roku 1954 Wzgórze stanowiło odrębną dzielnicę miasta, była to dzielnica II Zamek.

Wawel ma charakter zrębu tektonicznego, który powstał w miocenie i zbudowany jest z liczących 161–155 mln lat górnojurajskich wapieni wieku oksfordzkiego. Wzgórze wznosi się na wysokość ok. 228 m n.p.m.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobno w jaskini pod Wawelem mieszkał kiedyś smok.

 (1.1) Czy znasz młody przyjacielu, groby królów na Wawelu?

 (1.3) Wydawcy atlasu oznaczyli górę Wawel na Spitsbergenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvavɛl, AS: vavel

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wawelski, podwawelski

 (1.2)

:: rzecz. wawelanin mos., wawelanka ż.

Wiktionary


wawelberczyk

absolwent Szkoły Inżynierskiej im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda, istniejącej w latach 1891-1951


SJP.pl


wawelberg

Wawelberg:

  • Hipolit Wawelberg
  • Tadeusz Puszczyński, ps.: Konrad Wawelberg
    • Grupa Wawelberg
  • Szkoła Wawelberga i Rotwanda – szkoła mechaniczno-techniczna w Warszawie

Wikipedia


wawelit

minerał, uwodniony fosforan glinu


SJP.pl

Wavellit (wawelit) – minerał z gromady fosforanów, klasy fosforanów uwodnionych. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechniony jest tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego lekarza i fizyka Williama Wavella odkrywcy tegoż minerału, który znalazł go w miejscowości Barnstaple w 1800 roku.

Wikipedia


wąwelnia

dawna wieś w powiecie pleszewskim (województwo wielkopolskie)


SJP.pl


wąwelno

wieś w Polsce


SJP.pl

Wąwelno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 529 mieszkańców. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.

Wąwelno jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Marii Magdaleny.

Wikipedia


wawelowski

dotyczący firmy cukierniczej Wawel


SJP.pl


wawelski

przymiotnik od: Wawel


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) od: Wawel

 (1.2) od: Wawel (firma)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podziwialiśmy całą wycieczką wawelskie arrasy.

 (1.2) Graficy wedlowscy trochę bardziej poszaleli niż wawelscy, efekt w miarę estetyczny, chociaż i nadmiar chaosu […] ([http://tylkokuchnia.blox.pl/html/1310721,262146,169.html?9 Z internetu])

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈvɛlsʲci, AS: vavelsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawel

 przym. podwawelski

Wiktionary


wawer

1. dzielnica i osiedle Warszawy;
2. konspiracyjna organizacja młodzieżowa działająca w latach 1940-44 w Warszawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Warszawy;

Wiktionary

Wawer – dzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.

Jest największą pod względem powierzchni i jednocześnie najrzadziej zaludnioną dzielnicą Warszawy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od zachodu Wawer graniczy z dzielnicami Wilanów i Mokotów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wawrzanin mos., wawrzanka ż.

 przym. wawerski

Wiktionary


wawerski

przymiotnik od: Wawer, dzielnica mieszkaniowa Warszawy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wawra, związany z Wawrem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lidian długo spacerował po jednym z wawerskich parków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawer mrz., wawrzanin mos., wawrzanka ż.

Wiktionary


wąwolnica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. dopływ Przemszy


SJP.pl

Wąwolnica – miasto w Polsce, położone w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Wąwolnica, nad rzeką Bystrą. Stanowi sołectwo gminy Wąwolnica. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 liczyła 1115 mieszkańców.

Miasto królewskie, lokowane w 1346 roku. W XVIII wieku znajdowało się w starostwie wąwolnickim województwa lubelskiego. Została pozbawiona praw miejskich 31 maja 1870 i włączona do gminy Drzewce w powiecie nowoaleksandryjskim. W latach 1929–1954 siedziba wiejskiej gminy Wąwolnica w powiecie puławskim, a 1954–1972 gromady Wąwolnica tamże. Od 1973 siedziba reaktywowanej gminy Wąwolnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa lubelskiego. 1 stycznia 2025 Wąwolnica odzyskała status miasta.

Wikipedia


wąwolnicki

Wąwolnica


SJP.pl

Patrz:

Wąwolnica

wąwolniczanin

mieszkaniec Wąwolnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


wąwolniczanka

mieszkanka Wąwolnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


wąworków

Wąworków – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Opatów.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Przez wieś przechodzi zielony oraz żółty szlak rowerowy do Opatowa.

Wikipedia


wąwóz

obniżenie terenu otoczone terenami wyżej położonymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. głęboka, sucha dolina o wąskim dnie i stromych zboczach;

 (1.2) ciasny przesmyk zamknięty z obydwu stron ścianami

Wiktionary

Wąwóz – rodzaj głębokiej, suchej doliny okresowo odwadnianej, która cechuje się małym spadkiem, stromymi zboczami oraz wąskim, choć płaskim dnem. Cechą wyróżniającą wąwóz od innych podobnych form erozyjnych jest urwistość górnych części zboczy (są one pionowe lub zbliżone do pionowych) w przekroju poprzecznym doliny. Powstaje w średnio spoistych skałach (gliny, lessy, iły) wskutek erozji dennej wód okresowych lub epizodycznych (erozja wąwozowa) i z czasem przekształca się w parów. Wąwozy mają długość do 20 kilometrów i głębokość od kilku do stu metrów. Łączna długość wąwozów w Polsce wynosi ok. 40 000 km.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo niebezpiecznie jest spacerować podczas deszczu w wąwozie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɔ̃w̃vus, AS: võũ̯vus

Wiktionary


wąwoziasty

podobny do wąwozu; wąski jak wąwóz


SJP.pl


wąwozik

zdrobnienie od: wąwóz


SJP.pl


wąwozowy

wąwóz


SJP.pl

Patrz:

wąwóz

wawrentowicz

nazwisko


SJP.pl


wawro

nazwisko


SJP.pl


wawrowice

2 miejscowości w Polsce:

  • Wawrowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Wiślica
  • Wawrowice – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nowomiejskim, w gminie Kurzętnik

Zobacz też:

  • Vávrovice – dzielnica Opawy w Czechach

Wikipedia


wawrowo

Wawrowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Lidzbark.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Starym Dłutowie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


wawrowski

nazwisko


SJP.pl


wawrykowicz

nazwisko


SJP.pl


wawryniewicz

nazwisko


SJP.pl


wawryniuk

nazwisko


SJP.pl


wawrzak

nazwisko


SJP.pl


wawrzecki

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Tadeusz Wawrzecki – stolnik brasławski
  • Felicjan Wawrzecki (zm. 1765) – poseł na Sejm I Rzeczypospolitej
  • Ignacy Wawrzecki – elektor Stanisława Augusta Poniatowskiego
  • Paweł Wawrzecki (ur. 1950) – polski aktor filmowy i teatralny, prezenter telewizyjny
  • Stanisław Wawrzecki (1921–1965) – dyrektor Miejskiego Handlu Mięsem Warszawa Praga
  • Tadeusz Wawrzecki – wojski brasławski
  • Tomasz Wawrzecki (1759–1816) – generał, uczestnik powstania kościuszkowskiego

Wikipedia


wawrzek

zdrobnienie od: Wawrzyniec (imię męskie)


SJP.pl


wawrzeńczyce

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Wawrzeńczyce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Mietków
  • Wawrzeńczyce – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce
  • Wawrzeńczyce – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. starachowickim, w gminie Pawłów

Wikipedia


wawrzeńczycki

Wawrzeńczyce


SJP.pl

Patrz:

Wawrzeńczyce

wawrzeńczyk

nazwisko


SJP.pl


wawrzkiewicz

nazwisko


SJP.pl


wawrzkowicz

nazwisko


SJP.pl


wawrzonek

nazwisko


SJP.pl


wawrzonkowo

Wawrzonkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Kikół.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego.

Wikipedia


wawrzonkowski

nazwisko


SJP.pl


wawrzuś

zdrobnienie od: Wawrzyniec (imię męskie)


SJP.pl


wawrzycki

nazwisko


SJP.pl


wawrzyczek

nazwisko


SJP.pl


wawrzyk

nazwisko


SJP.pl


wawrzyn

laur;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Wawrzyn (Laurus L.), nazywany także laurem, drzewem laurowym – rodzaj drzew i krzewów z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Obejmuje dwa gatunki, spośród których jeden (wawrzyn szlachetny) rośnie w basenie Morza Śródziemnego, a drugi (wawrzyn azorski) spotykany jest na wyspach Makaronezji. Wawrzyn szlachetny rośnie w zaroślach, zwykle w pobliżu wybrzeży, w wąwozach, nad strumieniami i przy źródłach. Wawrzyn azorski jest charakterystyczny dla lasów wawrzynolistnych. Oba gatunki charakterystyczne są z powodu skórzastych i bardzo aromatycznych liści.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał na imię Wawrzyn i szalały za nim wszystkie pielęgniarki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawrzyniec mos.

 przym. Wawrzyńcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wawrzyniec

Wiktionary


wawrzyńcostwo

Wawrzyniec z małżonką; Wawrzyńcowie


SJP.pl


wawrzyńcowice

Wawrzyńcowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Lorenzdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Strzeleczki. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


wawrzyńcowie

Wawrzyniec z małżonką; Wawrzyńcostwo


SJP.pl


wawrzyńcowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wawrzyńca lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Wawrzyńca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Wawrzyńcowym sadzie rosną dorodne jabłonie i grusze oraz stare orzechy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawrzyniec mos., Wawrzek mos., Wawrek mos., Wawrzuś mos., wawrzyn mrz., wawrzynek mrz., Wawrzyn mos., wawrzynowate nmos., wawrzynkowate nmos., wawrzynowość ż., wawrzynowatość ż., wawrzynkowatość ż., Wawrzyńcowa ż., Wawrzyńcówna ż.

 przym. Wawrzekowy, Wawrzusiowy, wawrzynowy, wawrzynkowy, wawrzynowaty, wawrzynkowaty

Wiktionary


wawrzyńczak

nazwisko


SJP.pl


wawrzyńczyk

nazwisko


SJP.pl


wawrzynek

niski krzew z rodziny wawrzynkowatych, o trwałych lub opadających liściach, wonnych kwiatach i trujących owocach, rosnący w Europie i Azji; dafne


SJP.pl

Wawrzynek (Daphne L.) – rodzaj roślin z rodziny wawrzynkowatych. Liczy co najmniej 95 gatunków. Rośliny te występują w Eurazji i Afryce Północnej, z czego w Europie obecnych jest 17 gatunków. Największe zróżnicowanie jest w Azji wschodniej, tylko w Chinach rosną 52 gatunki, z czego 41 to endemity, cztery gatunki rosną w Japonii, jeden na Kamczatce. W Polsce występują w naturze dwa gatunki – wawrzynek główkowaty D. cneorum i wawrzynek wilczełyko D. mezereum.

Wikipedia


wawrzyniak

nazwisko


SJP.pl

Wawrzyniak (niem. Lorbeer-Berg, Lorbeerberg) – wzniesienie (668 m n.p.m.), w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Wałbrzyskich, w paśmie Gór Czarnych.

Wikipedia


wawrzyniec

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wawrzyniec – spolszczona postać imion Laurencjusz i Laurenty.

Imię wywodzi się od słowa wawrzyn, które pochodzi od łac. laurus.

Żeńskie formy: Laurencja, Laurentyna

Imieniny Wawrzyńca przypadają: 8 stycznia, 3 lutego, 3 czerwca, 6 czerwca, 21 lipca, 22 lipca, 10 sierpnia, 16 sierpnia, 5 września, 27 września, 28 września i 14 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój nauczyciel łaciny i greki ma na imię Wawrzyniec.

 (1.1) Wawrzyniec Hajda, zwany śląskim Wernyhorą, w swoich wierszach okolicznościowych, bajkach, podaniach i legendach głosił proroctwa o wskrzeszeniu Polski.

 (1.1) W Kościele katolickim na 10 sierpnia przypada wspomnienie św. Wawrzyńca z Rzymu, patrona bibliotekarzy, kucharzy, piekarzy i ubogich oraz chroniącego od reumatyzmu.

 (1.1) Bądź pochwalony i uwielbiony, święty Wawrzyńcze, męczenniku (…).

 (1.1) Wawrzyńcowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 10 sierpnia, a także 5 września.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vavˈʒɨ̃ɲɛt͡s, AS: vavžńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawrzyńcowa ż., Wawrzyńcówna ż., Wawrzyństwo lm m., Wawrzyn mos., wawrzyn mrz., wawrzynek mrz., wawrzynowate nmos., wawrzynkowate nmos., wawrzynowość ż., wawrzynowatość ż., wawrzynkowatość ż.

:: zdrobn. Wawrzek mos., Wawrzuś mos.

 przym. Wawrzyńcowy, Wawrzekowy, Wawrzusiowy, wawrzyniecki, wawrzynowy, wawrzynkowy, wawrzynowaty, wawrzynkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wawrzyn, war. Laurencjusz, Laurenty; zdrobn. Wawrzek, Wawrzuś

Wiktionary


wawrzynkowate

rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 750 gatunków krzewów, rzadziej niskich drzew, o promienistych kwiatach i liściach ułożonych skrętolegle, bez przylistków


SJP.pl

Wawrzynkowate (Thymelaeaceae Juss.) – rodzina roślin należąca według systemu APG do rzędu ślazowców, według starszych systemów klasyfikacyjnych do rzędu wawrzynkowców (Thymelaeales). Rodzajem typowym jest wilczypieprz Thymelaea Mill. Przedstawiciele rodziny są rozpowszechnieni na świecie z wyjątkiem obszarów na północy Azji i Ameryki Północnej, Półwyspu Indyjskiego (są jednak na Cejlonie) i obszarów pustynnych w Afryce północnej i południowo-zachodniej oraz na Półwyspie Arabskim. Największe zróżnicowanie osiągają na stepach Azji, w obszarze śródziemnomorskim oraz w tropikalnej Afryce i Australii. We florze Polski rodzina reprezentowana jest tylko przez trzy gatunki należące do dwóch rodzajów – wawrzynek (Daphne) i wilczypieprz (Thymelaea). Większość przedstawicieli to rośliny światłolubne rosnące w suchych lasach i zaroślach. Wiele roślin z tej rodziny jest trująca.

Wikipedia


wawrzynkowaty

o cechach wawrzynkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wawrzynkowy

wawrzynek


SJP.pl

Patrz:

wawrzynek

wawrzynolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. mający liście jak wawrzyn

Wiktionary


wawrzynostwo

Wawrzyn z małżonką; Wawrzynowie


SJP.pl


wawrzynowate

o cechach wawrzynowatych (laurowatych; rodzina roślin); laurowaty


SJP.pl

Wawrzynowate, laurowate (Lauraceae Juss.) – rodzina głównie drzew i krzewów należąca do rzędu wawrzynowców (Laurales). Należy tu około 50 rodzajów i około 2850–3000 gatunków. Są to rośliny strefy tropikalnej i subtropikalnej, najbardziej zróżnicowane w Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Północnej. Najdalej od równika sięgają wschodniej Kanady, południowego Chile, Nowej Zelandii. We florze Polski brak przedstawicieli tej rodziny. W Europie rosną tylko w obszarze śródziemnomorskim. Rośliny te są istotnym składnikiem lasów równikowych i lasów twardolistnych.

Wikipedia


wawrzynowaty

o cechach wawrzynowatych (laurowatych; rodzina roślin); laurowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. przypominający wawrzyn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wawrzyniec mos., wawrzyn, wawrzynowate

 przym. wawrzynowy, Wawrzyńcowy

Wiktionary


wawrzynowce

rząd drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; laurowce


SJP.pl

Wawrzynowce (Laurales Perleb) – rząd roślin okrytonasiennych, w obrębie których stanowi jeden ze starszych kladów zaliczany do grupy magnoliowych w obrębie wczesnych dwuliściennych. Takson siostrzany dla rzędu magnoliowców (Magnoliales). Należy tu 7 rodzin z 91 rodzajami i ok. 2860 gatunkami. Są to głównie drzewa i krzewy występujące w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Kilka rodzajów rośnie też w klimacie umiarkowanym. W Polsce brak przedstawicieli we florze rodzimej, wiele gatunków uprawianych jest jednak jako rośliny ozdobne. Należy tu szereg znanych powszechnie roślin ozdobnych, owocowych lub przyprawowych takich jak np. wawrzyn szlachetny, cynamonowiec, awokado, sasafras.

Wikipedia


wawrzynowicz

nazwisko


SJP.pl


wawrzynowie

imię męskie


SJP.pl


wawrzynowiec

przedstawiciel rzędu drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; laurowiec


SJP.pl


wawrzynowy

przymiotnik od: wawrzyn


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wawrzynem, dotyczący wawrzynu; wykonany z wawrzynu; zawierający wawrzyn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wawrzyn mrz., Wawrzyniec m., wawrzynowate lm., wawrzynowce lm.

:: zdrobn. wawrzynek m.

 przym. wawrzynowaty, Wawrzyńcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) laurowy

Wiktionary


wawrzyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ludwika Wawrzyńska – polski pedagog
  • Marek Wawrzyński – polski poeta współczesny
  • Tomasz Wawrzyński – polski wojskowy
  • Wojciech Wawrzyński – polski specjalista zagadnień transportowych

Wikipedia


wawrzyny

laur;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces


SJP.pl

Wawrzyny (niem. Laurienen) – kolonia w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


wawrzyszów

2 miejscowości w Polsce:

  • Wawrzyszów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. strzelińskim, w gminie Wiązów
  • Wawrzyszów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Wolanów

Inne:

  • Wawrzyszów – miejscowość na Słowacji

Zobacz też: Kolonia Wawrzyszów

Wikipedia


wawszczak

nazwisko


SJP.pl


wawszczyk

nazwisko


SJP.pl


wayang

[czytaj: wajang] ogólna nazwa indonezyjskich przedstawień teatralnych, wśród których najbardziej rozpoznawany jest teatr cieni


SJP.pl

Wayang – nazwa form teatralnych w kulturze indonezyjskiej.

Najbardziej upowszechnioną formą teatralną w Indonezji jest wayang kulit, czyli przedstawienie teatru cieni. W teatrze wayang kult stosuje się figurki (rozmiar od kilku centymetrów aż do jednego metra), wykonane ze skóry (kulit) i perforowane tak, aby po oświetleniu lampą tworzyły wzory świetlne i cienie na ekranie projekcyjnym (kelir). Figurki różnią się rozmiarem, kształtem, kolorem i kostiumem w zależności od rodzaju przedstawienia.

Wikipedia


wayne

[czytaj: łejn]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko, m.in. John Wayne (1907-1979) - amerykański aktor filmowy


SJP.pl

Lokalizacje w Stanach Zjednoczonych

Miejscowości

  • Wayne – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Kane
  • Wayne – miejscowość w stanie Maine, w hrabstwie Kennebec
  • Wayne – miasto w stanie Michigan, w hrabstwie Wayne
  • Wayne – miasto w stanie Nebraska, w hrabstwie Wayne
  • Wayne – jednostka osadnicza w stanie New Jersey, w hrabstwie Passaic
  • Wayne – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Steuben
  • Wayne – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Wood
  • Wayne – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie McClain
  • Wayne – obszar niemunicypalny w stanie Pensylwania, w hrabstwie Delaware
  • Wayne – miejscowość w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Wayne
  • Wayne – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Lafayette
  • Wayne – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Washington

Wikipedia


wąż

1. drapieżny gad lądowy lub wodny;
2. szereg ludzi lub pojazdów;
3. coś poruszającego się zygzakiem;
4. człowiek podstępny i przebiegły;
5. giętka rura doprowadzająca ciecz lub gaz;
6. wąż świetlny - świecący przewód elektryczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

  • wąż – gad z rzędu łuskonośnych
  • Wąż – gra komputerowa
  • Wąż – gwiazdozbiór równikowy
  • Wąż – herb szlachecki
  • Wąż – polska antynagroda filmowa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɔ̃w̃ʃ, AS: võũ̯š

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąż mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Ser

Wiktionary


waza

rodzaj naczynia ceramicznego przeznaczonego najczęściej do podawania zupy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) hist. tylko w lm. Wazowie → dynastia panująca w Polsce w latach 1587–1668;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) hist. przedstawiciel dynastii Wazów (1.1)

Wiktionary

Waza – duże, szerokie i głębokie ceramiczne naczynie, przeważnie z dwoma uchwytami i przykrywką, służące do podawania zup. Wazy wykonywane są przede wszystkim z porcelany lub fajansu.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jedyny syn króla polskiego Jana Kazimierza został pochowany w Krypcie Wazów w Grobach Królewskich na Wawelu.

 (2.1) Król Zygmunt III Waza grał w piłkę.

Wiktionary


wazari

jedna z trzech ocen (yuko, wazari, ippon) przyznawanych przez sędziów w judo sportowym za udane wykonanie akcji, waza-ari


SJP.pl


wazeczka

zdrobnienie od: wazka


SJP.pl


wazektomia

w medycynie: chirurgiczne podwiązanie nasieniowodów w celach antykoncepcyjnych, prowadzące do nieodwracalnej bezpłodności mężczyzny; vasectomia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zabieg urologiczny przeprowadzany u mężczyzn w celu trwałego pozbawienia ich płodności, polegający na przecięciu nasieniowodu (nasieniowodów);

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Adam nie chce mieć już więcej dzieci, więc postanowił poddać się wazektomii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvazɛkˈtɔ̃mʲja, AS: vazektõmʹi ̯a

Wiktionary


wazelina

1. węglowodór uzyskiwany z ropy naftowej, używany jako podłoże do maści i kremów;
2. lizusostwo; pochlebianie i przesadne usługiwanie komuś;
3. wazeliniarz; lizus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. mazista, biaława substancja będąca mieszaniną węglowodorów parafinowych, głównie dokozanu i trikozanu, wykorzystywana w kosmetyce i technice;

 (1.2) przen. lizusostwo

Wiktionary

Wazelina – substancja mazista, bezwonna, niskotopliwa, niewysychająca, koloru od białego poprzez żółty do brązowego – we wszystkich wypadkach dość prześwitująca. Jest mieszaniną węglowodorów parafinowych (alkanów) z pogranicza stałego i ciekłego stanu skupienia w normalnych warunkach otoczenia (temperatura topnienia 35–45 °C) – głównie są to dokozan (C22H46) i trikozan (C23H48). W innych wersjach może wykazywać wyższą temperaturę topnienia (36–60 °C) i zawierać głównie nasycone węglowodory o >25 atomach węgla. Otrzymywana jest z wybranych rodzajów ropy naftowej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wazeliniarstwo n., wazeliniarz m., wazeliniara ż., wazelinowanie n., wazeliniarskość ż.

:: zdrobn. wazelinka ż.

 czas. wazelinować ndk.

 przym. wazelinowy, wazeliniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. E905b

Wiktionary


wazeliniara

kobieta przesadnie komuś nadskakująca, przypochlebiająca się w celu osiągnięcia własnych korzyści


SJP.pl


wazeliniarka

wazeliniarz


SJP.pl

Patrz:

wazeliniarz

wazeliniarski

przymiotnik od: wazeliniarz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. pogard. związany z wazeliniarzem i/lub wazeliniarstwem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wazeliniarskość ż., wazelina ż., wazeliniarz m., wazeliniara ż., wazeliniarstwo n.

 przym. wazelinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pochlebczy, lizusowski

Wiktionary


wazeliniarskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wazeliniarskie; cecha tych, którzy są wazeliniarscy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wazeliniarski, wazelinowy

 przysł. wazeliniarsko

 rzecz. wazelina ż.

Wiktionary


wazeliniarstwo

podlizywanie się komuś w celu osiągnięcia korzyści bądź satysfakcji


SJP.pl


wazeliniarz

potocznie: lizus, pochlebca; dupoliz, dupowłaz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pogard. osoba przesadnie komuś schlebiająca i usługująca, zwłaszcza komuś wyżej postawionemu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wazelina ż., wazeliniarstwo n.

:: fż. wazeliniara ż.

 czas. wazelinować

 przym. wazeliniarski, wazelinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pochlebca, lizus

Wiktionary


wazelinowaty

przypominający konsystencją wazelinę, podobny do wazeliny


SJP.pl


wazelinowy

przymiotnik od: wazelina


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wazeliną, dotyczący wazeliny, zawierający wazelinę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wazelina ż., wazeliniarstwo n., wazeliniarz m., wazeliniara ż., wazelinowanie n., wazeliniarskość ż., wazelinka ż.

 czas. wazelinować ndk.

 przym. wazeliniarski

Wiktionary


ważenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ważyć.

 (1.2) sport. oficjalne określanie wagi zawodnika przed walką bokserską połączone z prezentacją

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈʒɛ̃ɲɛ, AS: važńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wyważenie n., przewaga ż., waga ż., zważenie n., wagowy mos.

 czas. wyważyć, ważyć ndk., zważyć dk.

 przym. wagowy, ważki, ważny

Wiktionary


wąziusieńki

zdrobnienie od: wąski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: wąski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃w̃ʑüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: võũ̯źüśė̃ńḱi

Wiktionary


wąziuteńki

zdrobnienie od: wąski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: wąski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilka rolek wąziuteńkiej taśmy fotograficznej zdziałało cud.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɔ̃w̃ʑuˈtɛ̃ɲci, AS: võũ̯źutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskość

 przym. wąski, wąziutki

 przysł. wąsko, wąziutko, wąziuteńko

Wiktionary


wąziutki

zdrobnienie od: wąski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: wąski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɔ̃w̃ˈʑutʲci, AS: võũ̯źutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąskość

 przym. wąski, wąziuteńki

 przysł. wąsko, wąziutko, wąziuteńko

Wiktionary


wazka

mała waza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. owad z rzędu ważek (nazwa systematyczna|Odonata|Fabricius|ref=tak.), żyjący w okolicach zbiorników wodnych podłużny, o dwóch parach skrzydeł i dużych oczach;

 (1.2) rzad. zdrobn. od waga

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. lp.zob. ważki.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawierały w swej głębi krynicznej komary, muchy, mole, skrzydełka ważek, nogi pajączków, mrówki, maleńkie nie widziane chrząszczki, ćmy, szczątki kory i gałązek, kwiatuszki, okruchy szyszek, igły przedziwnych sosen, jakich już nie posiada ta ziemia nigdzie na całym swoim obszarze, kępki mchu, krople wody, ziarenka piaskowe.

 (2.1) Przed tobą ciągnie się ważka uliczka, a tu i ówdzie porozrzucane domy bez dachów, mówią ci, że się znajdujesz w grodzie umarłych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvaʃka, AS: vaška

Wiktionary


ważki

książkowo: mający dużą wagę, duże znaczenie; ważny, znaczący, istotny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. ważny

 (1.2) daw. dość ciężki

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. i M., B., W. lm. od: ważka

Wiktionary

Ważki (Odonata) – rząd drapieżnych, starych ewolucyjnie owadów o przeobrażeniu niezupełnym, smukłym ciele, dużych oczach złożonych, krótkim tułowiu, silnie wydłużonym odwłoku i dwóch parach skrzydeł, które w stanie spoczynku są rozłożone na boki lub podniesione do góry. Tradycyjnie zaliczane są wraz z jętkami (Ephemeroptera) do grupy prymitywnych owadów staroskrzydłych (Palaeoptera), których większość już wymarła. Są związane ze środowiskiem wodnym – larwy żyją w wodzie, a osobniki dorosłe (imagines) przebywają w pobliżu zbiorników z wodą stojącą lub płynącą. Ważki są bardzo dobrymi lotnikami. Latają szybko i bezgłośnie. U większości gatunków jest wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvaʃʲci, AS: vašʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ważkość ż., waga ż., ważenie n., wagowy mos.

 czas. ważyć, wyważyć

 przym. wagowy

Wiktionary


ważkość

dawniej:
1. ważność, doniosłość;
2. ciężar


SJP.pl


ważkowate

1. żupałek ważkowaty - owad z rzędu sieciarek;
2. o cechach ważkowatych (rodzina ważek różnoskrzydłych)


SJP.pl

Wikipedia


ważkowaty

1. żupałek ważkowaty - owad z rzędu sieciarek;
2. o cechach ważkowatych (rodzina ważek różnoskrzydłych)


SJP.pl


ważkowy

ważka


SJP.pl

Patrz:

ważka

ważniacki

ważniak


SJP.pl

Patrz:

ważniak

ważniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od ważniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ważniak m.

Wiktionary


ważniaczka

ważniak


SJP.pl

Patrz:

ważniak

ważniak

ktoś podkreślający swoją władzę, wywyższający się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba zarozumiała

 (1.2) pogard. ktoś bardzo ważny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciekawe, kto na tego ważniaka zagłosuje?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ważniactwo n., ważność ż.

:: zdrobn. ważniaczek mos.

:: fż. ważniaczka ż.

 przym. ważny

 przysł. ważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pyszałek, zarozumialec

 (1.2) osobistość; pot. figura, oficjel, rekin, szyszka, szycha; przest. oficjał; dostojnik, dygnitarz, notabl, prominent, VIP; przen. gruba ryba; lekcew. pogard. bubek

Wiktionary


ważniakowaty

bufonowaty, pyszałkowaty;
1. uważający się za osobę ważniejszą i lepszą od innych;
2. świadczący o takich cechach, np. ważniakowaty wyraz twarzy


SJP.pl


ważnić

ważnić się - zwracać na siebie uwagę swoją ważnością


SJP.pl


ważnie

przysłówek

 (1.1) mając moc prawną, obowiązując

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ważny, wagowy

 rzecz. ważniak mos., ważność ż., wagowy mos., waga ż.

 czas. wyważyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prawomocnie, wiążąco

Wiktionary


ważniej

stopień wyższy od przysłówka: ważnie


SJP.pl


ważniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ważny


SJP.pl


ważność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. cecha tego, co ważne, mające moc prawną

 (1.2) cecha tego, co ważne, mające duże znaczenie

Wiktionary

  • Ważność w sensie prawnym – obowiązywanie aktu prawnego lub dokumentu
  • Ważność w sensie filozoficznym – podstawowa kategoria i przedmiot aksjologii, pojęcie filozoficzne

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvaʒnɔɕt͡ɕ, AS: važność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ważniak m.

 przym. ważny

 przysł. ważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) waga, znaczenie, powaga, doniosłość

Wiktionary


ważny

1. mający duże znaczenie; znaczący, istotny, doniosły, kluczowy;
2. o człowieku: mający władzę i stanowisko, mogący wiele załatwić; znaczący, wpływowy;
3. mający znaczenie wobec prawa, zgodny z przepisami; prawomocny, przepisowy, obowiązujący;
4. ironicznie: okazujący swoje znaczenie, wywyższający się; dumny, wyniosły, zarozumiały;
5. nadający się do spożycia, użytku;
6. wyrażający czyjeś przekonanie o swoim znaczeniu, np. ważna mina;
7. dawniej: mający dużą wagę; ciężki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający duże znaczenie

 (1.2) mający odpowiedzialne stanowisko, duże wpływy

 (1.3) mający moc prawną, obowiązujący

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Artur Ważny – rzymskokatolicki duchowny
  • Jarosław Ważny – polski dziennikarz, muzyk, puzonista
  • Jerzy Ważny – polski nauczyciel akademicki, inżynier
  • Władysław Ważny – kapitan Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej, organizator ruchu oporu we Francji.
  • Zenon Ważny – polski sportowiec

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten dokument jest dla mnie bardzo ważny.

 (1.2) Miejsca na przedzie widowni są zarezerwowane dla ważnych osobistości.

 (1.3) Ten akt już przestał być ważny.

 (1.3) Trzeba pamiętać, że głos ważny to taki, który został oddany tylko na jedną listę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvaʒnɨ, AS: važny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wagowy mos., ważność ż., ważniak m., waga ż., ważenie n., zważenie n.

 przysł. ważnie

 czas. uważyć, wyważyć

 przym. wagowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) doniosły, decydujący, istotny, kluczowy, liczący się, nie bez znaczenia, poważny, przesądzający, ważki, zasadniczy; pot. nie w kij dmuchał

 (1.2) prominentny, ustosunkowany, wpływowy, wysoko postawiony

 (1.3) aktualny, bieżący, obowiązujący

Wiktionary


wazodylatacja

rozszerzenie się światła naczyń krwionośnych wskutek rozkurczu ich mięśni gładkich


SJP.pl

Wazodylatacja, wazodilatacja – rozkurcz mięśni gładkich w ścianie naczyń krwionośnych. Skutkiem tego procesu jest poszerzenie światła naczyń i spadek ciśnienia krwi, ponieważ rośnie ogólna objętość układu krwionośnego przy stałej objętości krwi. Procesem przeciwnym do wazodylatacji jest wazokonstrykcja.

Substancje powodujące wazodylatację (wazodylatatory) są stosowane jako leki w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz chorób obwodowych naczyń krwionośnych.

Wikipedia


wazon

ozdobne naczynie na cięte kwiaty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ozdobne naczynie przeznaczone do przechowywania ciętych kwiatów

Wiktionary

Wazon – naczynie, najczęściej wykonane z porcelany lub szkła, o podłużnym, wysokim kształcie, służące do przechowywania kwiatów.

W architekturze element rzeźby architektonicznej, rozpowszechniony szczególnie w baroku i klasycyzmie, stosowany w ścisłym związku z budowlą (jako zwieńczenie frontonów i balustrad) oraz w postaci wolnostojącej dekoracji w ogrodzie na postumencie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na stole stał wazon z tulipanami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvazɔ̃n, AS: vazõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waza ż.

:: zdrobn. wazonik m.

 przym. wazonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flakon

Wiktionary


wazonek

dawniej: wazonik - mały wazon


SJP.pl


wazonik

zdrobnienie od: wazon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wazon

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie wazon, lecz tylko mały wazonik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wazon m., waza ż.

Wiktionary


wazonkowce

pierścienica z rzędu skąposzczetów, żyjąca w wodzie lub glebie; doniczkowiec


SJP.pl

Wazonkowcowate, wazonkowce, doniczkowce (Enchytraeidae) – rodzina małych i średniej wielkości pierścienic zaliczanych do skąposzczetów. Są szeroko rozprzestrzenione, szczególnie w strefach klimatu umiarkowanego. Znanych jest kilkaset gatunków występujących na lądzie oraz w przybrzeżnej strefie jezior i mórz. W faunie Polski odnotowano 94 gatunki, m.in. wazonkowiec biały (Enchytraeus albidus) i wazonkowiec czerwony (Lumbricillus lineatus).

Wikipedia


wazonkowcowate

rodzina pierścienic z podgromady skąposzczetów; doniczkowce, wazonkowce


SJP.pl

Wazonkowcowate, wazonkowce, doniczkowce (Enchytraeidae) – rodzina małych i średniej wielkości pierścienic zaliczanych do skąposzczetów. Są szeroko rozprzestrzenione, szczególnie w strefach klimatu umiarkowanego. Znanych jest kilkaset gatunków występujących na lądzie oraz w przybrzeżnej strefie jezior i mórz. W faunie Polski odnotowano 94 gatunki, m.in. wazonkowiec biały (Enchytraeus albidus) i wazonkowiec czerwony (Lumbricillus lineatus).

Wikipedia


wazonkowiec

pierścienica z rzędu skąposzczetów, żyjąca w wodzie lub glebie; doniczkowiec


SJP.pl


wazonkowy

ślepucha wazonkowa - gatunek węża z rodziny ślepuchowatych


SJP.pl


wazonowy

przymiotnik od: wazon


SJP.pl


wazopresyna

hormon syntetyzowany w podwzgórzu, działający kurcząco na naczynia krwionośne, zwiększający ciśnienie krwi i zatrzymujący wodę w ustroju; antydiuretyna, hormon antydiuretyczny, ADH


SJP.pl

Hormon antydiuretyczny, wazopresyna, adiuretyna, ADH (ang. antidiuretic hormone), AVP (ang. arginine vasopressin) – organiczny związek chemiczny z grupy oligopeptydów, pełniący u ssaków (także u człowieka) funkcję hormonu.

Wikipedia


wazowie

dynastia panująca w latach 1523-1654 w Szwecji i 1587-1668 w Polsce


SJP.pl

Wazowie (szw. Vasaätten) – dynastia szwedzka panująca w Królestwie Szwecji w latach 1523–1654, w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1587–1668 oraz na Śląsku w księstwie opolsko-raciborskim w latach 1645–1666 i w księstwie nysko-otmuchowskim w latach 1625–1655.

Nazwa dynastii pochodzi prawdopodobnie od godła vase (pol. snopek, wiązka rózg, faszyna) znajdującego się w herbie rodu.

Wikipedia


wazowy

przymiotnik od: waza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wazą, dotyczący wazy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waza ż.

Wiktionary


ważyć

1.
a) określać ciężar czegoś, posługując się wagą; odważać;
b) oceniać ciężar czegoś, trzymając to w ręku;
2. mieć określony ciężar;
3. książkowo, przenośnie: mieć znaczenie;
4. książkowo: rozważać coś;
5. dawniej: cenić;
6. ważyć się:
a) określać własny ciężar;
b) być rozważanym;
c) rzadko: kiwać się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) określać czyjś ciężar za pomocą wagi

 (1.2) ostrożnie, powoli podejmować decyzję, wybierać coś

 (1.3) daw. cenić, poważać

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) mieć jakiś ciężar, masę

 (2.2) pot. inform. mieć rozmiar

czasownik zwrotny niedokonany ważyć się

 (3.1) określać własny ciężar za pomocą wagi

 (3.2) mieć odwagę, by coś zrobić

 (3.3) być w trakcie ustalania, gdy losy nie są pewne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze trzy razy ważyłem tę mąkę, jednak za każdym razem waga podaje mi co innego.

 (1.2) Karol długo ważył w sobie te kontrowersyjne słowa.

 (2.1) Ona chyba waży ze sto kilo!

 (2.2) Ten plik waży aż 60 giga?!

 (3.1) Moja siostra codziennie wchodzi na wagę, waży się i schodzi niezadowolona.

 (3.2) Nie waż się wychodzić z domu, kiedy masz szlaban!

 (3.3) W sądzie ważą się dalsze losy mężczyzny, który zabił we własnej obronie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvaʒɨt͡ɕ, AS: važyć

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2) rzecz. waga ż., odważnik m., przewaga ż., ważenie n.; czas. odważać, odważyć, zważyć

 (1.2) czas. rozważać, rozważyć, lekceważyć; rzecz. rozwaga ż.

Wiktionary


ważyk

nazwisko


SJP.pl


wał

1. potocznie: ktoś głupi, tępy;
2. wulgarnie: członek męski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj nasypu, usypisko z ziemi, naturalne lub sztuczne

 (1.2) narzędzie w kształcie walca osadzonego w ramie na osi, służące do ugniatania i wyrównywania gruntu, nawierzchni dróg itp.

 (1.3) techn. element maszyny w kształcie długiego walca, służący do przekazywania obrotów

 (1.4) przest. fala

 (1.5) pot. akt oszustwa

 (1.6) anat. naturalne zgrubienie lub wyniosłość na ciele

 (1.7) gest Kozakiewicza

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przen. obraź. ktoś naiwny lub głupi

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (3.1) wulg. penis

Wiktionary

  • wał (maszynoznawstwo)
    • wał giętki
    • wał wykorbiony
    • wał korbowy
    • wał napędowy
    • wałek rozrządu
    • wał odbioru mocy
    • wałek skrętny
  • wał (polowy)
  • wał (geografia)
    • wał górski
    • wał morenowy
    • wał brzegowy
    • wał wydmowy

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: vaw, AS: vau̯

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. wałowanie n., wałkowanie n., obwałowanie n.

    :: zdrobn. wałek m., wałeczek m.

     czas. wałować ndk., wałkować ndk., obwałować dk., obwałowywać ndk.

     przym. wałowy, przywałowy, wałkowy, walcowaty

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) walec

     (1.5) przekręt, szwindel, wałek

    Wiktionary


wała

wykrzyknienie używane zwykle z odpowiednim gestem; nic z tego


SJP.pl


wałach

wykastrowany ogier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. mężczyzna należący do grupy etnograficznej ludności polskiej, zamieszkującej obszar Śląska Cieszyńskiego, w okolicy Cieszyna i Skoczowa;

Wiktionary

Wałach – koń trzebiony lub inny przedstawiciel koniowatych (np. muł lub osioł), który w ten sposób przestaje być ogierem. Etymologia terminu wywodzi się od etnonimu Wołoch, i wynika stąd, że prawdopodobnie Wołosi sprowadzili do Polski wałaszenie ogierów wraz z charakterystycznym dla tego ludu stylem pasterskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Górale śląscy sąsiadują od północy z Wałachami.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wałaski

Wiktionary


wałachowski

nazwisko


SJP.pl


wałaski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wałachów, związany z Wałachami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Dębowcu można zobaczyć typową zabudowę wałaską.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wałach mrz.

Wiktionary


wałaszek

nazwisko


SJP.pl


wałaszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wałaszyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wałaszyć

 rzecz. wałach mzw.

Wiktionary


wałaszyć

trzebić ogiera


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) kastrować ogiera

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈwaʃɨt͡ɕ, AS: vau̯ašyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałaszenie n., wałach m., wałaszek m., Wałachowo

 przym. wałaszy

Wiktionary


wałbrzych

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wałbrzych (niem. Waldenburg, śl-niem. Walmbrig, Walmbrich, cz. Valdenburk, Valbřich) – miasto na prawach powiatu na południowym zachodzie Polski, w województwie dolnośląskim nad Pełcznicą. Miasto leży na Pogórzu Zachodniosudeckim i Sudetach Środkowych w pasmie Gór Wałbrzyskich. Historycznie na Dolnym Śląsku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Boguszów-Gorce jest połączony koleją z trzema miastami: Wałbrzychem, Marciszowem i Mieroszowem.

 (1.1) Winna Basieńka i obita wyładowała się na bitkach wołowych, które mąż lubił z kaszą, a Kazimierz bezskutecznie szukał Jadzi po Wałbrzychu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvawbʒɨx, AS: vau̯bžyχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałbrzyszanin mos., wałbrzyszanka ż.

 przym. wałbrzyski, podwałbrzyski

Wiktionary


wałbrzyski

związany z Wałbrzychem, dotyczący Wałbrzycha


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wałbrzycha, związany z Wałbrzychem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obchody miesięcznicy śmierci górnika wizjonera odbyły się bez udziału prześmiewców i nad grobem po raz pierwszy publicznie pojawiła się idea wzniesienia figury na wałbrzyskim rynku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vawˈbʒɨsʲci, AS: vau̯bžysʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wałbrzych m., Wałbrzyskie n., wałbrzyszanin m., wałbrzyszanka ż.

Wiktionary


wałbrzyskie

związany z Wałbrzychem, dotyczący Wałbrzycha


SJP.pl


wałbrzyszanin

mieszkaniec Wałbrzycha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wałbrzycha

 (1.2) osoba pochodząca z Wałbrzycha, urodzona w Wałbrzychu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wałbrzych m.

:: fż. wałbrzyszanka ż.

 przym. wałbrzyski

Wiktionary


wałbrzyszanka

mieszkanka Wałbrzycha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wałbrzycha

 (1.2) kobieta pochodząca z Wałbrzycha, urodzona w Wałbrzychu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wałbrzych m.

:: fm. wałbrzyszanin m.

 przym. wałbrzyski

Wiktionary


wałcz

wymawiać głoskę "ł" jako "u"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wałcz (niem. Deutsch Krone) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba władz powiatu wałeckiego oraz wiejskiej gminy Wałcz.

Wałcz jest powiatowym ośrodkiem administracyjnym, gospodarczym i kulturalnym, siedzibą urzędów i instytucji lokalnych oraz ósmym ośrodkiem miejskim województwa (pod względem liczby ludności).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vawt͡ʃ, AS: vau̯č

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałczanin m., wałczanka ż.

 przym. wałecki

Wiktionary


wałczanin

mieszkaniec Wałcza


SJP.pl


wałczanka

mieszkanka Wałcza


SJP.pl


wałczatka

wałczatka dwuguzka - gatunek pszczoły


SJP.pl


wałczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. wymowa ortograficzny|ł. jako półsamogłoski IPA4|w. (niezgłoskotwórczego odpowiednika ortograficzny|u., czyli IPA4|u.), nie jako spółgłoski płynnej IPA4|ɫ.

Wiktionary

Wałczenie – wymowa ł jak u niezgłoskotwórczego (w zapisie fonetycznym [w]), spotykana w języku polskim od XVI−XVII wieku. Wymowa taka pojawiła się początkowo na wsi (chłopi) i wśród warstw niewykształconych, a obecnie jest ogólnie przyjętą normą. Przedniojęzykowo-zębowe ł, zwane scenicznym, (w zapisie fonetycznym [ɫ̪]) występuje współcześnie jedynie w gwarach kresowych, na scenie rzadko.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wałczyć ndk.

Wiktionary


wałczyć

wymawiać głoskę "ł" jako "u"


SJP.pl


wałczyk

chrząszcz z rodziny ryjkowców; szkodnik młodych drzew świerkowych


SJP.pl


wałdaj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie nowogrodzkim;

Wiktionary

Wałdaj, romanizowany również jako Valdai lub Valday może oznaczać:

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wałdajski

Wiktionary


wałdajski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wałdajem, dotyczący Wałdaju

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wałdaj mrz.

Wiktionary


wałdówko

2 miejscowości w Polsce:

  • Wałdówko – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. sępoleńskim, w gminie Sępólno Krajeńskie
  • Wałdówko – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Zblewo

Wikipedia


wałdowo

5 miejscowości w Polsce:

  • Wałdowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. sępoleńskim, w gminie Sępólno Krajeńskie
  • Wałdowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Pruszcz
  • Wałdowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Miastko
  • Wałdowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Kisielice
  • Wałdowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Ostróda

Wikipedia


wałecki

dotyczący Wałcza, związany z Wałczem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wałcza, związany z Wałczem

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Wałecki – polski zoolog
  • Krzysztof Wałecki – polski muzyk rockowy, wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor tekstów

Jednostki administracyjne o tej nazwie:

  • Powiat wałecki – powiat w północno-zachodniej Polsce

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wałcz m., wałczanin m., wałczanka ż.

Wiktionary


wałeczek

1. zdrobnienie od: wałek;
2. część toczna mechanizmów, np, łożysk;
3. mikroskopowy twór walcowaty obserwowany przy badaniu moczu, mogący świadczyć o schorzeniu


SJP.pl


wałeczkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wałeczkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wałeczkować ndk.

Wiktionary


wałeczkowaty

podobny do małego wałka


SJP.pl


wałeczkowy

przymiotnik od: wałeczek


SJP.pl


wałęga

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kamil Wałęga – polski hokeista
  • Leon Wałęga – rzymskokatolicki duchowny
  • Stanisław Wałęga – polski publicysta
  • Władysław Wałęga – polski malarz

Wikipedia


wałek

element różnych aparatów, maszyn, urządzeń, w kształcie walca, służący zwykle do nawijania czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wał

 (1.2) przedmiot przypominający cylinder

 (1.3) techn. element cylindryczny dający się obracać

 (1.4) pot. obły kształt powstały poprzez zwinięcie

 (1.5) pot. podłużna fałda

 (1.6) slang. oszustwo

 (1.7) zob. wałek malarski.

 (1.8) leśn. segment pnia drzewa pociętego np. piłą

Wiktionary

  • wał (maszynoznawstwo)
    • wał giętki
    • wał wykorbiony
    • wał korbowy
    • wał napędowy
    • wałek rozrządu
    • wał odbioru mocy
    • wałek skrętny
  • wał (polowy)
  • wał (geografia)
    • wał górski
    • wał morenowy
    • wał brzegowy
    • wał wydmowy

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.4) (…) włosy, upięte były szpilkami w dwa wałki po bokach głowy, a reszta, spleciona w długi warkocz, spadała na plecy (…)

     (1.5) Utyłam i znów robią mi się wałki na bokach.

     (1.6) Ta sprawa to jakiś wałek, a nie uczciwy interes.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈvawɛk, AS: vau̯ek

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. wałkownica ż., wałkarz m., wałkowanie n., rozwałkowanie n.

    :: zdrobn. wałeczek m.

    :: zgrub. wał m.

     czas. wałkować ndk., rozwałkować dk.

     przym. wałeczkowaty, wałeczkowy, wałkowy, wałowaty, wałowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.4) rulon, zwój

     (1.6) przekręt, wał, przewał

     (1.8) kłoda

    Wiktionary


wałęsa

wałęsać się - chodzić bez celu z miejsca na miejsce; szwendać się, tłuc się, włóczyć się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (1.1) daw. ten, kto się wałęsa, włóczęga, próżniak

Wiktionary

  • Wałęsa – polskie nazwisko. Według danych Bazy PESEL z dnia 27.01.2022 nazwisko to nosi 972 polskich obywateli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To jest jakaś nacja sama w sobie, odmienna od tej miejskiej, wiejskiej, osiadłej. To ci, co nie przynależą do żadnego pana ani do żadnej gminy, wałęsi różni, wagabundy, swawolni bandosi, bieguni różnego rodzaju.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałęsanie się n., wałęsizm mrz.

 czas. wałęsać się ndk.

Wiktionary


wałęsać

wałęsać się - chodzić bez celu z miejsca na miejsce; szwendać się, tłuc się, włóczyć się


SJP.pl


wałęsak

1. wałęsak brazylijski - rodzaj agresywnych oraz silnie jadowitych pająków, żyjących w tropikalnej części Ameryki Południowej i Północnej;
2. wałęsak leśny, wałęsak zwyczajny - gatunki pająków z rodziny pogońcowatych


SJP.pl

Wikipedia


wałęsizm

potocznie, żartobliwie o jednym ze specyficznych powiedzeń wygłoszonych publicznie przez Lecha Wałęsę, najczęściej zbudowanych na bazie oksymoronów (np. Jestem za, a nawet przeciw!), rzadziej nieścisłości językowych (np. Nie chcem, ale muszem!)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publ. polit. hist. specyficzne powiedzenie, zwrot językowy pochodzący z publicznych wypowiedzi Lecha Wałęsy lub jemu przypisywany;

 (1.2) polit. hist. sposób uprawiania polityki właściwy Lechowi Wałęsie

Wiktionary

Wałęsizmy lub wałęsaliki – specyficzne powiedzenia i zwroty językowe pochodzące z publicznych wypowiedzi Lecha Wałęsy lub jemu przypisywane. Wiele z nich przeniknęło na dłużej do języka polskiego i współczesnej polskiej kultury.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) (…) wyjaśnia: „Otóż — ogólnie rzecz ujmując — »wałęsizm« opiera się na przekonaniu, że wszystko jest zasługą jednej osoby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałęsanie n., wałęsa ż., wałęsizacja ż., dewałęsyzacja ż., wałęsowszczyzna ż.

 czas. wałęsać się ndk.

Wiktionary


wałęsówka

potoczna nazwa podwyżek płac przeprowadzonych jesienią 1980 r. na podstawie porozumień gdańskich


SJP.pl


wałęsowski

taki jak u Wałęsy, właściwy Wałęsie, przypominający zachowanie, wypowiedzi Wałęsy itp.


SJP.pl


wałkno

Wałkno (niem. Falkenau) – osada w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Maszewo. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Nastazin.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

Wikipedia


wałkoń

potocznie: osoba leniwa, nielubiąca podejmować żadnych działań wymagających wysiłku; leń, obibok, nierób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, której nie chce się pracować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wezmę już nigdy tego wałkonia do żadnej pracy.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wałkonić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bumelant, leniuch, leń, leniwiec, leser, nierób, nygus, obibok, próżniak

Wiktionary


wałkonić

wałkonić się - potocznie: próżnować


SJP.pl


wałkoniowaty

potocznie: skłonny do próżnowania, leniwy; leniuchowaty


SJP.pl


wałkować

czasownik

 (1.1) rozpłaszczać kawałek ciasta wałkiem

 (1.2) formować wałek z plastycznyastycznej masy

 (1.3) przen. mówić o czymś, aż do znudzenia

czasownik zwrotny wałkować się

 (2.1) zwijać się w wałki

 (2.2) przen. być bezustannie omawianym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vawˈkɔvat͡ɕ, AS: vau̯kovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałek m., wał m., wałkowanie n., przewałkowanie n.

 przym. wałkowy, wałowy

 czas. rozwałkować

Wiktionary


wałkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wałkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvawkɔˈvãɲɛ, AS: vau̯kovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wał mrz./mzw., wałek

 czas. wałkować

Wiktionary


wałkowaty

przypominający kształtem wałek, podłużny i zaokrąglony


SJP.pl


wałkówka

rodzaj lądowych ślimak płucodysznych


SJP.pl


wałkownica

1. wałek do wałkowania ciasta
2. podłużna deszczułka z poprzecznymi karbami do ręcznego maglowania; maglownica


SJP.pl


wałkownik

strug profilowy o wklęsłej krawędzi ostrza noża; otocznik


SJP.pl


wałkowy

przymiotnik od: wałek


SJP.pl


wałówa

potocznie: prowiant na drogę


SJP.pl


wałowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wałować.

Wiktionary

Wałowanie – zabieg uprawowy wykonywany za pomocą wałów polowych, służących do ugniatania roli, kruszenia brył lub skorupy glebowej oraz do wyrównywania powierzchni pola.

Wałowanie dzieli się na:

  • ugniatające – wykorzystuje się wały gładkie i pierścieniowe
    • wałowanie lekkimi wałami stosuje się do wyrównania roli przed siewem lub sadzeniem, ugniecenia powierzchni po siewie drobnych nasion, pogniecenia nawozów zielonych przed przyoraniem, likwidowania pomrozowych szczelin w glebie
    • wałowanie ciężkimi wałami stosuje się do dociśnięcia skib po orce łąk lub pastwisk oraz do wałowania łąk (głównie wyrównywania uszkodzonej powierzchni darni)
  • kruszące – stosuje się wały typu Croskill, Cambridge i Croskill-Cambridge, przy tego rodzaju wałowaniu jednocześnie z ugniataniem gleby następuje jej kruszenie
  • wgłębne – wykonuje się wałem Campbella i strunowym, wałowanie to polega na ugniataniu głębokich warstw gleby bez ugniatania jej powierzchni, celem jest przyspieszenie osiadania roli po opóźnionych orkach siewnych, przyoraniu nawozów zielonych lub obornika

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. niewałowanie n., wał mrz./mzw.

 czas. wałować ndk.

Wiktionary


wałowaty

1. przypominający kształtem wał;
2. potocznie: nierozgarnięty, niemądry, tępy


SJP.pl


wałóweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wałówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałówka ż.

Wiktionary


wałówka

potocznie: prowiant, zwłaszcza otrzymywany w domu na podróż lub pobyt w miejscu, w którym nabycie bądź przygotowanie go może być utrudnione


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. jedzenie przygotowane na drogę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vaˈwufka, AS: vau̯ufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wałóweczka ż.

:: zgrub. wałówa ż.

 przym. wałówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prowiant

Wiktionary


wałówkowy

przymiotnik od: wałówka


SJP.pl


wałowy

przymiotnik od: wał


SJP.pl


wały

1. potocznie: bicie, lanie, baty, cięgi;
2. fortyfikacje


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 11, w tym 3 podstawowe
  • Wały – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wołowskim, w gminie Brzeg Dolny
  • Wały – część wsi Czernikówko w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Czernikowo
  • Wały – część wsi Władysławów w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Zgierz
  • Wały – część wsi Damice w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Iwanowice
  • Wały – przysiółek wsi Krzeszówka w woj. małopolskim, w miechowski pow. miechowskim, w gminie Książ Wielki
  • Wały – część wsi Zwola w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Gniewoszów
  • Wały – część wsi Brzeźnica w woj. podkarpackim, w pow. dębickim, w gminie Dębica
  • Wały – przysiółek wsi Wysoka w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Łazy
  • Wały – część wsi Stawiany w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Kije
  • Wały – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Nidzica
  • Wały – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Szczytno

Wikipedia


wb

symbol webera - jednostki strumienia indukcji magnetycznej


SJP.pl

  • Weber (jednostka) – jednostka strumienia indukcji magnetycznej w układzie SI
  • Warner Bros. – amerykańska wytwórnia filmowa
  • WB oznacza także tablice rejestracyjne Bemowa

Wikipedia


wba

[czytaj: wu-be-A albo dablju-bi-ej] ] skrót od: World Boxing Association - międzynarodowa organizacja boksu zawodowego, utworzona w 1962 roku


SJP.pl


wbetonować

umocować w betonie


SJP.pl


wbetonowywać

umocowywać w betonie


SJP.pl


wbić

1. bijąc, uderzając, wepchnąć w coś;
2. osadzić coś na czymś; nasadzić; nadziać


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wbijać)

 (1.1) zob. wbijać.

czasownik zwrotny dokonany (ndk. wbijać się)

 (2.1) zob. wbijać się.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wreszcie Korbal wbił łopatę i odmierzywszy kilka kroków, krechę obcasem przeciągnął.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vbʲit͡ɕ, AS: vbʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wbicie n., wbijanie n.

 czas. bić ndk., wbijać ndk.

Wiktionary


wbicie

1. bijąc, uderzając, wepchnąć w coś;
2. osadzić coś na czymś; nasadzić; nadziać


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wbić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvbʲit͡ɕɛ, AS: vbʹiće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wbić, wbijać

 rzecz. wbijanie n.

Wiktionary


wbiec

biegnąc, dostać się dokądś


SJP.pl


wbieg

potocznie:
1. wbiegnięcie, wbieganie;
2. miejsce, droga wbiegnięcia, wbiegania


SJP.pl


wbiegać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. wbiec, wbiegnąć)

 (1.1) biegnąc, wznosić się

 (1.2) biegnąc, wstępować w obręb czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Neczypor schylony, przesuwając się między krzakami, wbiegł na pagórek, skąd mógł widzieć chatę na przeciw leżącą.

 (1.2) Ledwie w krzaki wbiegamy, a tu ryk i tuż przy nas włazi na drzewo goryl.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wbieganie n., wbiegnięcie n., wbieg m.

Wiktionary


wbieganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wbiegać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wbiegać

Wiktionary


wbijać

1. bijąc, uderzając, wpychać w coś;
2. osadzać coś na czymś; nasadzać; nadziewać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wbić)

 (1.1) zagłębiać coś w czymś przez uderzanie lub nacisk

 (1.2) nasuwać coś na coś, pokonując opór

 (1.3) w grze zespołowej: umieszczać piłkę (krążek) w bramce lub koszu

czasownik zwrotny niedokonany wbijać się (dk. wbić się)

 (2.1) zagłębiać samego siebie w coś ciasnego

 (2.2) ubierać się z trudem w ciasne ubranie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvbʲijät͡ɕ, AS: vbʹii ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wbicie n., wbijanie n.

 czas. wbić dk., bić ndk.

Wiktionary


wbijak

1. przyrząd do pobierania próbek materiałów stałych
2. dźwignia w urządzeniu do automatycznego zasilania wątkiem krosien automatycznych


SJP.pl


wbijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) powodowanie zagłębiania się czegoś w czymś poprzez uderzanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy wbijaniu w ścianę gwoździa, na którym folksdojcz chciał powiesić portret Adolfa, tynk z sufitu odpadł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vbʲiˈjä̃ɲɛ, AS: vbʹii ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wbicie n.

 czas. wbijać ndk., wbić dk.

Wiktionary


wbijarka

urządzenie do wbijania czegoś


SJP.pl


wbitka

1. środowiskowo: wbicie ostrego narzędzia we własne ciało; samookaleczenie;
2. potocznie: gol, bramka


SJP.pl


wbrew

na przekór


SJP.pl

przyimek

 (1.1) sprzecznie z czymś, na przekór komuś lub czemuś

 (1.2) daw. uwydatnienie przeciwieństwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wbrew ojcu poszła do zakonu.

 (1.1) Wieloryby, wbrew swojej nazwie, są ssakami.

 (1.1) Wbrew powszechnej opinii feudałowie rzadko korzystali z prawa pierwszej nocy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vbrɛf, AS: vbref

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na przekór, pomimo

Wiktionary


wc

[czytaj: wu-CE] skrót od angielskiego: water closet (ubikacja, toaleta); wc, w.c.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ubikacja

Wiktionary

  • wc – uniksowe narzędzie do liczenia słów, znaków, linii lub bajtów w pliku lub potoku
  • WC lub w.c. – pot. ubikacja, toaleta
  • muszla klozetowa (ang. water closet, WC) – element wyposażenia ubikacji umożliwiający wypróżnianie się lub oddawanie moczu w pozycji siedzącej, bądź stojącej
  • kompakt WC – element wyposażenia ubikacji będący połączeniem muszli klozetowej oraz spłuczki toaletowej
  • WC – amerykański raper, członek formacji hip-hopowej Westside Connection
  • WC – polski zespół punkrockowy
  • węglik wolframu – związek chemiczny o wzorze sumarycznym WC
  • węzeł drogowy typu WC

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bolek skoczył jeszcze do WC.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vu‿ˈt͡sɛ, AS: vu‿ce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) toaleta, latryna, ustęp, wychodek; reg. śl. haziel.; grub. sracz, kibel, klop, bardacha; eufem. wujek Czesiek, miejsce potrzebne, miejsce sekretne; eufem. tam, gdzie król piechotą chodzi; daw. waterklozet

Wiktionary


wcale

całkiem, zupełnie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) …używany z przeczeniem „nie”, komunikujący, że jakiś stan nie dotyczy wspomnianego obiektu

 (1.2) pot. komunikujący, że jakiś stan dotyczy wspomnianego obiektu w stopniu wystarczającym, wbrew oczekiwaniom

 (1.3) stpol. zupełnie

partykuła

 (2.1) …używana z przeczeniem „nie”, podkreślająca, że mówiący jest przekonany o wyrażanym sądzie, wbrew przypuszczeniom rozmówcy, że jest inaczej

 (2.2) pot. zaprzeczająca sądowi wyrażonemu przez rozmówcę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kasia i Basia są bliźniaczkami, ale wcale nie są do siebie podobne.

 (1.2) Ta nowa szefowa jest wcale sympatyczna.

 (2.1) Wyszłam za niego wcale nie dla pieniędzy.

 (2.1) – Jesteś na mnie zły? – Wcale nie, jestem tylko zmęczony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡salɛ, AS: fcale

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) w ogóle, ani-ani, ani na cal, ani krzty

 (1.2) dość

 (2.1) bynajmniej

 (2.2) nieprawda

Wiktionary


wcc

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = telekom. inform. wirtualne call center;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla małych firm, WCC stanowi tanią alternatywę wobec sprzętowego call center.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vu‿t͡sɛ‿ˈt͡sɛ, AS: vu‿ce‿ce

Wiktionary


wcedzić

rzadko: cedząc, wlać gdzieś


SJP.pl


wcelować

rzucając lub strzelając, trafić w cel


SJP.pl


wchód

dawniej: wchodzenie, wstępowanie; wejście, dostęp


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. wejście, miejsce wchodzenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wchodzenie n., chodzenie n.

 czas. wejść, wchodzić ndk., chodzić dk.

Wiktionary


wchodowy

dawniej: wejściowy, np. drzwi wchodowe


SJP.pl


wchodzący

przemieszczać się do wewnątrz czegoś


SJP.pl


wchodzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wstępowanie w obręb jakiegoś pomieszczenia, budynku, obszaru, strefy itp.

 (1.2) wspinanie się, przemieszczanie się w górę

 (1.3) wstępowanie na coś nogą (nogami)

 (1.4) stawanie się członkiem czegoś

 (1.5) stawanie się elementem zbioru, elementem składowym

 (1.6) rozpoczynanie gry, np. na boisku, w karty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fxɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: fχoʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wchód m., wejściówka ż., wejście n.

 czas. wchodzić ndk., wejść dk.

 przym. wchodowy, wchodny, wejściowy

Wiktionary


wchodzić

przemieszczać się do wewnątrz czegoś


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. wejść)

 (1.1) wstępować w obręb jakiegoś pomieszczenia, budynku, obszaru, strefy itp.

 (1.2) wspinać się, iść w górę

 (1.3) stawać się członkiem czegoś

 (1.4) wstępować na coś nogą (nogami)

 (1.5) stawać się elementem zbioru, elementem składowym

 (1.6) rozpoczynać grę, np. na boisku, w karty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pasażerowie wchodzą na pokład samolotu.

 (1.1) Statki wchodzą do portu.

 (1.1) Piłka weszła do bramki.

 (1.2) Alpinista wszedł na szczyt góry.

 (1.2) Gdy wszedłem na górę, ona już spała.

 (1.2) Gdy weszłam na górę, on już spał.

 (1.3) Niektórzy twierdzą, że nie warto wchodzić do Unii Europejskiej.

 (1.4) Modelki codziennie wchodzą na wagę.

 (1.5) W skład zestawu wchodzi pięć części.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfxɔd͡ʑit͡ɕ, AS: fχoʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wchód m., wejściówka ż., wchodzenie n., wejście n.

 czas. wejść dk.

 przym. wchodowy, wchodny, wejściowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wkraczać, iron. włazić

 (1.2) zob. wspinać się.

 (1.3) przystępować

Wiktionary


wchłaniać

wciągać w siebie, chłonąć, wsysać


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. wchłonąć)

 (1.1) wciągać w siebie, chłonąć, wsysać

 (1.2) czynić częścią większej całości, np. grupy

czasownik zwrotny niedokonany wchłaniać się (dk. wchłonąć się)

 (2.1) być wciąganym, wsysanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Sytuacja przedsiębiorstw małych i średnich stawała się coraz trudniejsza. Niektóre bankrutowały, niektóre podporządkowywali sobie lub wchłaniali bogatsi i potężniejsi konkurenci.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. chłonąć, pochłaniać, wchłonąć dk.

 rzecz. wchłanianie n., chłoniak mrz., wchłonięcie n.

Wiktionary


wchłanialny

o lekach, kosmetykach: dający się wchłonąć i przyswoić przez organizm


SJP.pl


wchłanianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wchłaniać.

Wiktionary

Resorpcja (łac. resorptio z łac. resorbo – wchłaniam, pochłaniam), wchłanianie – proces przenikania substancji przez powierzchnie.

Pojęcie stosowane w biologii i medycynie, gdzie może oznaczać w zależności od kontekstu różne zjawiska:

  • wchłanianie pokarmu – kiedy pokarm przenika przez powierzchnie jelita cienkiego;
  • resorpcja w nerkach (wchłanianie zwrotne) – kiedy to woda, niektóre jony (np. potasu, sodu), aminokwasy oraz glukoza w procesie powstawania moczu przenikają przez powierzchnie nabłonków w kanalikach nerkowych;
  • resorpcja kości – powolne wchłanianie składników mineralnych kości prowadzące do jej wymiany lub zaniku. W zdrowym organizmie jest ona procesem naturalnym, prowadzącym do odnowy tkanki kostnej. Wzmożona resorpcja kości jest jednym z objawów osteoporozy;
  • resorpcja płodu – rozłożenie i wchłonięcie martwego płodu w macicy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fxwãˈɲä̃ɲɛ, AS: fχu̯ãńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wchłaniać, wchłonąć

 rzecz. chłoniak mrz., wchłonięcie

Wiktionary


wchłonąć

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|wchłaniać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wchłanianie n., wchłonięcie n., chłoniak mrz.

 czas. chłonąć, pochłaniać, wchłaniać ndk.

 przym. chłonny

Wiktionary


wchłostać

potocznie: sprawić komuś lanie; wlać


SJP.pl


wciąć

cięciem zrobić zagłębienie


SJP.pl


wciąg

urządzenie do podnoszenia ciężarów; podnośnik pionowy


SJP.pl


wciągać

ciągnąc wprowadzać kogoś lub coś w jakieś miejsce


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wciągnąć)

 (1.1) ciągnąc coś, unosić to do góry

 (1.2) ciągnąc coś, wprowadzić to do wewnątrz czegoś

 (1.3) wprowadzać do płuc oddechem

 (1.4) wprowadzić kogoś w kłopotliwą sytuację

 (1.5) o książce, filmie, grze: absorbować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕɔ̃ŋɡat͡ɕ, AS: fʹćõŋgać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciąganie n., wciągnięcie n., wciągarka ż.

 czas. ciągnąć ndk., ciągać ndk., wciągnąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wdychać

Wiktionary


wciągająco

wciągający


SJP.pl

Patrz:

wciągający

wciągający

ciągnąc wprowadzać kogoś lub coś w jakieś miejsce


SJP.pl


wciąganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wciągać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲt͡ɕɔ̃ŋˈɡãɲɛ, AS: fʹćõŋgãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciągarka ż., wciągnięcie n.

 czas. wciągać ndk., wciągnąć dk., ciągnąć ndk.

Wiktionary


wciągarka

Wikipedia


wciągnąć

ciągnąc wprowadzić kogoś lub coś w jakieś miejsce


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wciągać)

 (1.1) dokonany od|wciągać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕɔ̃ŋɡnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: fʹćõŋgnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciągnięcie n., wciąganie

 czas. wciągać, ciągnąć

Wiktionary


wciągnik

uproszczony typ wciągarki


SJP.pl

Wciągnik – urządzenie dźwignicowe zaliczane do grupy cięgników. Charakteryzuje się zwartą budową i zwykle niewielkimi gabarytami.

Podział wciągników:

  • z napędem ręcznym,
    • wciągniki wielokrążkowe
    • wciągniki ślimakowe – zasada działania oparta na przekładni ślimakowej
    • wciągniki z przekładnią planetarną
  • z napędem silnikowym (przeważnie elektrycznym)
    • wciągniki jednohamulcowe – na wale silnika jeden hamulec zatrzymujący zwalniany elektromagnetycznie
    • wciągniki dwuhamulcowe – jeden hamulec zatrzymujący oraz drugi wstrzymujący, który reguluje prędkość opadania nosiwa

Wikipedia


wciąż

nieustannie, trwale, niezmiennie


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) wykonując jakąś czynność cały czas, bez przerwy

 (1.2) powtarzając jakąś czynność wiele razy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) włók. odzież. środkowa, zasadnicza część pasa kontuszowego, znajdująca się pomiędzy jego głowami, czyli zakończeniami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wciąż myślał i myślał, ale nic nie mógł wymyślić.

 (1.1) Czy ty naprawdę wciąż za nim tęsknisz?

 (1.2) Dziadek wciąż opowiada te same dowcipy, choć nikt się już z nich nie śmieje.

 (2.1) Wspomniany obiekt umożliwił atrybucję grupy pasów ze zb. MN w Poznaniu – których kompozycja głów i wciążu oraz gama kolorystyczna charakterystyczne są dla wyrobów persjarni słuckiej (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲt͡ɕɔ̃w̃ʃ, AS: fʹćõũ̯š

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciągle, stale, nieustannie, ustawicznie

 (1.2) raz po raz, w kółko

 (2.1) tło, pole środkowe

Wiktionary


wciec

cieknąc dostać się dokądś; wpłynąć; wsączyć się


SJP.pl


wcięcie

cięciem zrobić zagłębienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wciąć.

 (1.2) miejsce, w którym załamuje się linia czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: fʹćė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wcinać

Wiktionary


wcieknięty

taki, który wcieknął (wciekł); wciekły


SJP.pl


wciekły

cieknąc dostać się dokądś; wpłynąć; wsączyć się


SJP.pl


wcielać

1. czynić kogoś lub coś częścią jakiejś całości
2. realizować, urzeczywistniać coś
3. wcielać się:
a) czynić się podobnym do kogoś dla odtworzenia jakiejś postaci
b) urzeczywistniać się, realizować się


SJP.pl


wcielanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wcielać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wcielić się, wcielić dk., wcielać ndk.

 rzecz. wcielenie n.

Wiktionary


wcielenie

uczynić kogoś lub coś częścią składową czegoś; dołączyć; włączyć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wcielić.

Wiktionary

Wcielenie (łac. incarnatio) – chrześcijańska prawda wiary głosząca, iż Druga Osoba Trójcy Świętej, Jezus Chrystus, przyjął ludzkie ciało oraz ludzką naturę. Pojęcie to pochodzi z Ewangelii Jana 1,14: et Verbum caro factum est („a Słowo stało się ciałem”).

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wcielić się, wcielić dk., wcielać ndk.

 rzecz. wcielanie n.

Wiktionary


wcieleniówka

środowiskowo: reportaż, w którym dziennikarz podaje się za kogoś innego


SJP.pl


wcielić

uczynić kogoś lub coś częścią składową czegoś; dołączyć; włączyć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wcielać)

 (1.1) dokonany od|wcielać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕɛlʲit͡ɕ, AS: fʹćelʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcielenie n., wcielanie n.

Wiktionary


wcielony

uczynić kogoś lub coś częścią składową czegoś; dołączyć; włączyć


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który objawił się w kimś

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ucieleśniony

Wiktionary


wciepować

czasownik niedokonany (dk. wciepać)

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wrzucać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wciepuj do hasioka kupę twojego psioka!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wciepać dk., wyciepować ndk., wyciepać dk.

 rzecz. wciepowanie n., wciepanie n., wyciepowanie n., wyciepanie n.

Wiktionary


wciera

1. rozprowadzać coś na zewnętrznej warstwie tak, by się wchłonęło;
2. trąc i rozdrabniając, dodawać do czegoś;
3. wcierać się -
a) wchłaniać się w jakąś powierzchnię w wyniku tarcia;
b) zaczynać być postrzeganym jako część czegoś przez częste powtarzanie;
c) rozprowadzać coś na swojej skórze tak, by się wchłonęło


SJP.pl


wcierać

1. rozprowadzać coś na zewnętrznej warstwie tak, by się wchłonęło;
2. trąc i rozdrabniając, dodawać do czegoś;
3. wcierać się -
a) wchłaniać się w jakąś powierzchnię w wyniku tarcia;
b) zaczynać być postrzeganym jako część czegoś przez częste powtarzanie;
c) rozprowadzać coś na swojej skórze tak, by się wchłonęło


SJP.pl


wcieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wcierać.

 (1.2) przest. przen. bicie, chłosta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲt͡ɕɛˈrãɲɛ, AS: fʹćerãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wcierać ndk., wetrzeć dk.

 rzecz. wtarcie n., wcierka ż., wcira ż., wycierusy nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wcira

Wiktionary


wciereczka

ekspresywnie: wcierka (zabieg, preparat)


SJP.pl


wcierka

1.
a) wcieranie specjalnego preparatu w skórę;
b) preparat do wcierania w skórę;
2.
a) sposób malowania obrazu w socrealizmie, polegający na wcieraniu farby lub kredy w określone miejsca;
b) obraz namalowany takim sposobem;
3.
a) tworzenie szkicu przedmiotu poprzez położenie na nim kartki i zamazanie jej ołówkiem;
b) szkic przedmiotu utworzony w ten sposób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kosmetyk lub preparat służący do wcierania w skórę w celach pielęgnacyjnych lub leczniczych

 (1.2) środ. farba do malowania ręcznego na tkaninie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wtarcie n., wcieranie n.

 czas. wcierać ndk., wetrzeć dk.

Wiktionary


wcięty

cięciem zrobić zagłębienie


SJP.pl


wcinać

1. żłobiąc, wgłębiać w coś; wrzynać;
2. jeść


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) zagłębiać coś przecinając powierzchnię

 (1.2) pot. jeść coś, zwykle w pośpiechu i z apetytem

czasownik zwrotny niedokonany wcinać się

 (2.1) zagłębiać siebie przecinając powierzchnię

 (2.2) sięgać klinem do jakiegoś miejsca

 (2.3) pot. natrętnie przerywać komuś rozmowę

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Iza wyjęła kanapkę i zaczęła ją wcinać, paprząc sobie palce w maśle.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕĩnat͡ɕ, AS: fʹćĩnać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcięcie n., wcinanie n., wcinka ż.

 czas. wciąć, ciąć, wyciąć, wycinać

 przym. wcięty

Wiktionary


wcinak

regionalnie o obcisłej i wciętej bluzce o prostym kołnierzyku z koronkowymi ząbkami i rękawach z bufami na ramionach


SJP.pl


wcinanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wcinać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wcinać ndk.

Wiktionary


wcinka

wąskie wyrobisko górnicze; wnęka w wyrobisku górniczym


SJP.pl


wciornastek

drobny owad o smukłym ciele, wieloczłonowych czułkach, nogach zakończonych przylgami i pazurkami, będący szkodnikiem drzew owocowych, zbóż, lnu, warzyw i innych roślin uprawnych; przylżeniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. owad z rzędu nazwa systematyczna|Thysanoptera|ref=tak., wciornastki;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciornastki nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przylżeniec

Wiktionary


wciornastki

rząd liczący ponad 4 tysiące gatunków owadów (w Polsce 150), niewielkich rozmiarów, o smukłym ciele i wąskich skrzydłach z włoskami na brzegach, żyjących na kwiatach lub zielonych częściach roślin; przylżeńce


SJP.pl

Wikipedia


wciórności

okrzyk wyrażający zniecierpliwienie, złość


SJP.pl


wcios

jeden z najbardziej popularnych typów dolin, charakteryzujący się stałym odwodnieniem, profilem poprzecznym w kształcie litery "V" oraz stromymi zboczami skalnymi


SJP.pl

Dolina wciosowa, wcios dolinny – najpowszechniejszy typ doliny V-kształtnej, odznaczający się niewyrównanym spadkiem dna, stałym odwodnieniem, charakterystycznym profilem poprzecznym w kształcie litery „V”, stromymi zboczami skalnymi lub pokrytymi zwietrzeliną, wąskim, zajętym w całości przez potok dnem o niewyrównanym profilu podłużnym dna doliny.

Wikipedia


wciosać

1. ciosając, naciąć, wyżłobić;
2. wciosać się - zostać wciosanym, dopasowanym


SJP.pl


wciosowy

wcios


SJP.pl

Patrz:

wcios

wciosywać

ciosając, nacinać, wyżłabiać


SJP.pl


wcira

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. zob. wciry.

 (1.2) przest. wymówki, nagana, łajanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcieranie n., wciry nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bicie, zbicie, chłosta; pot. lanie, baty, łomot, manto; wulg. wpierdol; przest. wcieranie

 (1.2) przest. wcieranie

Wiktionary


wciry

potocznie: lanie, baty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. bicie, zbicie kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jurek boi się, że dostanie wciry od swojej matki.

 (1.1) Wystawia się więc na wciry od podwórkowych łobuziaków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcira ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bicie, zbicie; pot. lanie, baty, łomot, manto; wulg. wpierdol

Wiktionary


wcisk

wartość bezwzględna luzu ujemnego, tj. różnica między wymiarem wałka i wymiarem otworu wówczas, gdy średnica wałka jest większa niż średnica otworu


SJP.pl


wciskać

silnie cisnąc, umieszczać coś w miejscu ciasnym lub już czymś wypełnionym; wpychać; wtłaczać; wgniatać; wgłębiać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wcisnąć)

 (1.1) przyciskając, umieszczać w czymś ciasnym lub tam, gdzie jest mało miejsca

 (1.2) wkładać z trudem coś ciasnego

 (1.3) kulin. wlewać do czegoś wyciskany sok

 (1.4) pot. namawiać nachalnie do kupna

 (1.5) pot. zmuszać do przyjęcia czegoś

 (1.6) naciskać przycisk, jakiś mechanizm dźwigniowy

 (1.7) pot. załatwiać komuś posadę, miejsce gdzieś, pomimo niedogodnych okoliczności

 (1.8) pot. usilnie przekonywać

czasownik zwrotny niedokonany wciskać się (dk. wcisnąć się)

 (2.1) dostawać się z trudem

 (2.2) wkładać na siebie z trudem coś ciasnego

 (2.3) wtulać się mocno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciskanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wgłębiać, wgniatać, wpychać

 (1.2) naciągać, wciągać

 (1.3) wkraplać, wyduszać

 (1.4) opychać

 (1.6) naciskać, przyciskać

 (1.8) wmawiać, wpierać

 (2.1) przeciskać się, przedostawać się, wdzierać się, wtłaczać się

 (2.2) wbijać się

Wiktionary


wciskowy

wcisk


SJP.pl

Patrz:

wcisk

wcisnąć

silnie cisnąc, umieścić coś w miejscu ciasnym lub już czymś wypełnionym; wepchnąć; wtłoczyć; wgnieść; wgłębić


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wciskać)

 (1.1) dokonany od|wciskać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲt͡ɕisnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: fʹćisnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wciśnięcie n., wciskanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|styrczyć.

Wiktionary


wcistek

komórka miękiszowa cienkościenna, występująca w niektórych drzewach


SJP.pl


wcisło

nazwisko


SJP.pl


wćwiczyć

dawniej: ćwicząc, nauczyć czegoś, uczynić biegłym; wyćwiczyć


SJP.pl


wczas

wcześnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. odpoczynek

przysłówek czasu

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. wcześnie

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Wczas raniutko słońce wschodzi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ft͡ʃas, AS: fčas

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wczasny

Wiktionary


wczasorekolekcje

wypoczynek połączony z naukami mającymi na celu umocnienie wiary i odnowę moralną


SJP.pl


wczasowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wczasować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasy nmos., wczasowicz m., wczasowiczka ż., wczasowisko n.

 czas. wczasować ndk.

 przym. wczasowy

Wiktionary


wczasowicz

osoba spędzająca urlop na wczasach pracowniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba przebywająca na wczasach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasy nmos., wczasowisko n., wczasowanie n.

:: fż. wczasowiczka ż.

 przym. wczasowy

Wiktionary


wczasowiczka

kobieta spędzająca urlop na wczasach pracowniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: wczasowicz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌft͡ʃasɔˈvʲit͡ʃka, AS: fčasovʹička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasowisko n., wczasowanie n., wczasowicz, wczasy

 czas. wczasować, wczasować się

 przym. wczasowy

Wiktionary


wczasowisko

dom wczasowy; ośrodek wczasowy; miejscowość wypoczynkowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. miejscowość wczasowa z domami wypoczynkowymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W jednym z tamtejszych wczasowisk można skorzystać z basenu, bilarda, sauny oraz kręgli.

 (1.1) Ustroń jest znanym beskidzkim wczasowiskiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasowanie n., wczasowicz mos., wczasowiczka ż., wczasy lm nm.

 przym. wczasowiskowy, wczasowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurort

Wiktionary


wczasowiskowy

przymiotnik od: wczasowisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wczasowiskiem, odnoszący się do wczasowiska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzięki tężniom miasteczko zyskało charakter wczasowiskowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasowisko n., wczasy nmos.

 przym. wczasowy

Wiktionary


wczasownictwo

organizowanie wczasów pracowniczych


SJP.pl


wczasowy

przymiotnik od: wczasy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wczasami, odnoszący się do wczasów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawsze odprowadzano mi składkę na fundusz wczasowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasy lm. nmos., wczasowanie n., wczasowicz mos., wczasowiczka ż., wczasowisko n., wczasownictwo n., wczasowość ż.

 czas. wczasować ndk.

 przym. wczasowiskowy

Wiktionary


wczasy

wypoczynek poza miejscem zamieszkania, trwający zwykle kilkanaście dni, w czasie którego organizator zapewnia noclegi i wyżywienie często również rozrywki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zorganizowany wielodniowy wypoczynek poza miejscem zamieszkania

Wiktionary

Wczasy – zorganizowany wypoczynek wakacyjno-urlopowy w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, dla pojedynczych osób bądź rodzin, oparty na zasadach turystyki zbiorowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku pojedziemy na wczasy nad polskie morze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃasɨ, AS: fčasy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczasowanie n., wczasowicz mos., wczasowiczka ż., wczasowisko n., wczasownictwo n., wczasowość ż.

 czas. wczasować ndk.

 przym. wczasowy, wczasowiskowy

Wiktionary


wczelak

powszelatek wczelak - gatunek motyla z rodziny powszelatkowatych


SJP.pl


wczele

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Wczele (Łębno, Pczelicz, Szachownica, Szczela, Wczela, Wszczele, Wszczelic, Leben, Zemsta ) – herb szlachecki.

Wikipedia


wczep

1. odmiana czopa, złącze dwóch desek lub bali pod kątem
2. sposób łączenia elementów drewnianych pod kątem prostym


SJP.pl


wczepiać

zahaczać celowo o coś czymś ostrym, chwytać mocno za coś, wbijać w coś palce, pazury, korzenie


SJP.pl


wczepić

zahaczyć celowo o coś czymś ostrym, chwycić mocno za coś, wbić w coś palce, pazury, korzenie


SJP.pl


wczesać

wprowadzić coś we włosy przez czesanie


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) czesząc, wprowadzić między włosy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczesanie n.

Wiktionary


wczesanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wczesać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wczesać dk.

Wiktionary


wcześniactwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. urodzenie dziecka między 22. a 37. tygodniem ciąży

Wiktionary

Wcześniactwo – urodzenie dziecka między 22. a 37. tygodniem ciąży (przed 259. dniem ciąży). Poród przed ukończeniem 22. tygodnia ciąży uznawany jest za poronienie, ze względu na skrajną niedojrzałość organizmu płodu, uniemożliwiającą samodzielne życie poza organizmem kobiety. Noworodek urodzony po 42. tygodniu ciąży uznawany jest za noworodka przenoszonego. Dokonywany jest duży postęp w kwestii opieki nad przedwcześnie urodzonym noworodkiem, ale częstość występowania wcześniactwa nie ulega zmniejszeniu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ft͡ʃɛɕˈɲat͡stfɔ, AS: fčeśńactfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcześniak m., wczesność ż.

 przym. wczesny

 przysł. wcześnie, wcześniej

Wiktionary


wcześniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od wcześniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcześniak m.

Wiktionary


wcześniaczka

wcześniak


SJP.pl

Patrz:

wcześniak

wcześniaczy

dotyczący wcześniaka, właściwy wcześniakowi


SJP.pl


wcześniak

noworodek urodzony przedwcześnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) dziecko urodzone w wyniku przedwczesnego porodu

Wiktionary

Wcześniactwo – urodzenie dziecka między 22. a 37. tygodniem ciąży (przed 259. dniem ciąży). Poród przed ukończeniem 22. tygodnia ciąży uznawany jest za poronienie, ze względu na skrajną niedojrzałość organizmu płodu, uniemożliwiającą samodzielne życie poza organizmem kobiety. Noworodek urodzony po 42. tygodniu ciąży uznawany jest za noworodka przenoszonego. Dokonywany jest duży postęp w kwestii opieki nad przedwcześnie urodzonym noworodkiem, ale częstość występowania wcześniactwa nie ulega zmniejszeniu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jestem wcześniakiem, ponieważ urodziłem się przedwcześnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃɛɕɲak, AS: fčeśńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcześniactwo n., wczesność ż.

:: zdrobn. wcześniaczek m.

 przym. wcześniaczy, wczesny

 przysł. wcześnie, wcześniej

Wiktionary


wcześnie

przysłówek

 (1.1) rano, w pierwszych godzinach po świcie

 (1.2) podczas początkowego etapu trwania czegoś

 (1.3) w stopniu wyższym i najwyższym — przed nastąpieniem czegoś

 (1.4) przed właściwą porą

 (1.5) daw. wygodnie

 (1.6) stpol. w odpowiednim czasie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wstaliśmy dzisiaj wcześnie, o piątej.

 (1.2) Wcześnie zorientowałem się, że mi ta praca nie odpowiada i z niej zrezygnowałem.

 (1.3) Chodź na obiad! Ale wcześniej umyj ręce.

 (1.4) Jest jeszcze wcześnie, zdążysz dokończyć raport.

 (1.5) Osobliwa to każdego gospodarza czułość i ozdoba, kiedy kto przy swym skromnym według kondycji życiu pięknie, dobrze i wcześnie mieszka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃɛɕɲɛ, AS: fčeśńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczesność ż., wcześniactwo n., wcześniak m.

 przym. wczesny, wcześniaczy

 przysł. wcześniej

Wiktionary


wcześniej

stopień wyższy od przysłówka: wcześnie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) stopień wyższy od: wcześnie

 (1.2) przed upływem pewnego określonego czasu; przed jakimś wydarzeniem

 (1.3) poprzednio lub dawniej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś byłem w biurze wcześniej niż wczoraj.

 (1.2) Spóźniłem się, bo autobus odjechał dwie minuty wcześniej.

 (1.3) Znam to miejsce – byłem tu już wcześniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃɛɕɲɛ̇j, AS: fčeśńėi ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wcześniak m., wcześniactwo n.

 przym. wczesny, wcześniaczy, przedwczesny, niewczesny

 przysł. wcześnie, przedwcześnie, poniewczasie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) temu, przed, przedtem, wstecz (po określeniu czasu)

 (1.3) uprzednio, poprzednio, dawniej, kiedyś

Wiktionary


wcześniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wczesny


SJP.pl


wcześniutki

zdrobnienie od: wczesny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: wczesny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ft͡ʃɛɕˈɲutʲci, AS: fčeśńutʹḱi

Wiktionary


wczesno-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na wczesną, początkową fazę okresu nazwanego drugim członem złożenia

Wiktionary


wczesnobizantyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący lub związany ze wczesnym Bizancjum

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Późna starożytność, lub inaczej okres wczesnobizantyjski, była czasem dynamicznych zmian społecznych, religijnych i politycznych dla mieszkańców rzymskiego Bliskiego Wschodu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bizantyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. wczesnobizantyński

Wiktionary


wczesnocesarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający miejsce za czasów wczesnego cesarstwa; pochodzący z tego okresu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Można się spierać, czy ludność wczesnocesarskiego Rzymu składała się w większości z niewolników (…).

Wiktionary


wczesnochrześcijański

dotyczący wczesnego chrześcijaństwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wczesnych lat chrześcijaństwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednak ukończone studia – historia ze specjalizacją historia literatury wczesnochrześcijańskiej – nie dawały mu wielkich szans na zatrudnienie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌft͡ʃɛsnɔxʃɛɕt͡ɕiˈjä̃j̃sʲci, AS: fčesnoχšeśćii ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary


wczesnodźwiękowy

odnoszący się do początków powstania dźwięków audio, pochodzący z tego okresu


SJP.pl


wczesnofeudalny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. pochodzący z początków okresu feudalnego, związany z początkami feudalizmu, dotyczący początkowego okresu feudalizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed uformowaniem się wczesnofeudalnego państwa polskiego, tereny Żmigrodu, należały do Wiślan i znajdowały się w pobliżu pogranicza osadnictwa dwu różnych grup słowiańskich: zachodniej i wschodniej.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. feudalny

Wiktionary


wczesnogotycki

należący do okresu wczesnego gotyku, pochodzący z okresu wczesnego gotyku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) archit. szt. związany z wczesnym gotykiem, dotyczący wczesnego gotyku

Wiktionary


wczesnohistoryczny

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do początków okresu historycznego, pochodzący z tych czasów, przypadający na te czasy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na prawym, praskim brzegu Wisły znajduje się więcej śladów osadnictwa wczesnohistorycznego, rozsianego w wielu miejscach, niż na brzegu lewym — warszawskim

 (1.1) U Słowian, tak jak to stwierdziliśmy u Czechów wczesnohistorycznych, obok najliczniej reprezentowanej rasy nordycznej, drugie miejsce co do swojej siły liczebnej zajmuje element laponoidalny.

Wiktionary


wczesnojesienny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) książk. odbywający się w początkowym okresie jesieni, przypadający na ten okres, charakterystyczny dla wczesnej jesieni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczesnojesienne słońce wciąż pobudza do aktywności.

 (1.1) Podczas letnich i wczesnojesiennych wędrówek po Tatrach zwracałem baczniejszą uwagę na ten problem, zasięgając również opinii na ten temat u innych turystów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌft͡ʃɛsnɔjɛ̇ˈɕɛ̃nːɨ, AS: fčesnoi ̯ėś•ny

Wiktionary


wczesnokapitalistyczny

odnoszący się do początków kapitalizmu


SJP.pl


wczesnoletni

związany z wczesnym latem, np. okres wczesnoletni


SJP.pl


wczesnolistopadowy

dotyczący pierwszych dni listopada, np. zmierzch wczesnolistopadowy


SJP.pl


wczesnoludzki

dotyczący początków istnietnia człowieka, związany z człowiekiem pierwotnym


SJP.pl


wczesnonowożytny

odnoszący się do początków nowożytności (epoki trwającej od końca średniowiecza po dzień dzisiejszy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący z wczesnej nowożytności, związany ze wczesną nowożytnością, dotyczący wczesnej nowożytności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej od wczesnonowożytnych turystów, zwłaszcza katolickich, odróżnia nas to, że mniej interesujemy się relikwiami. Inne są dziś formy religijności i inaczej sprawowany jest kult świętych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nowożytność ż.

Wiktionary


wczesnoowocowy

o roślinach: mający krótko dojrzewające owoce


SJP.pl


wczesnopiastowski

związany z okresem rządów pierwszych Piastów, pochodzący z tego okresu, powstały w tym okresie; staropiastowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. pochodzący z okresu panowania pierwszych Piastów, związany z pierwszymi Piastami, dotyczący pierwszych Piastów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polska wczesnopiastowska miała charakter monarchii wczesnofeudalnej.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piastowski

Wiktionary


wczesnopolski

dotyczący początków istnienia Polski


SJP.pl


wczesnopopołudniowy

dotyczący wczesnego popołudnia


SJP.pl


wczesnoporonny

wywołujący terminację ciąży na jej wczesnym etapie


SJP.pl


wczesnorodowy

dotyczący okresu, w którym powstawały pierwsze rody


SJP.pl


wczesnoromantyczny

dotyczący wczesnego romantyzmu


SJP.pl


wczesnorozwojowiec

osoba, której talent ujawnia się wcześniej niż u innych


SJP.pl


wczesność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wczesne; cecha tych, którzy są wcześni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wczesny

 przysł. wcześnie

 rzecz. wcześniactwo n., wcześniak mos.

Wiktionary


wczesnośredniowieczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący z wczesnego średniowiecza, związany z wczesnym średniowieczem, dotyczący wczesnego średniowiecza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wykład dotyczył wczesnośredniowiecznych królestw anglosaskich na terenie Anglii.

 (1.1) Informacje wczesnośredniowiecznych źródeł o wspólnotach krwi w barbarzyńskim świecie są skąpe i wieloznaczne.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. średniowieczny

Wiktionary


wczesnoszkolny

związany z pierwszymi latami nauki w szkole


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) eduk. związany ze wczesnym etapem edukacji, zwłaszcza z edukacją wczesnoszkolną (dla dzieci od 7 do 10 lat)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zwrócenie uwagi dziecku przedszkolnemu lub wczesnoszkolnemu, gdy stuka czy kopie krzesło, powoduje przez dłuższą chwilę jedynie intensywniejsze zaangażowanie w krytykowaną czynność, a to odbierane jest przez wielu nauczycieli jako celowy opór.

Wiktionary


wczesnosłowiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. pochodzący z początkowego okresu osadnictwa słowiańskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na majdanie grodziska odtworzono też kamienny kurhan z okresu wczesnosłowiańskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. słowiański, pansłowiański

Wiktionary


wczesnowieczorny

dotyczący wczesnego wieczoru


SJP.pl


wczesnowiosenny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) książk. mający związek z wczesną wiosną, dotyczący wczesnej wiosny, mający miejsce wczesną wiosną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Babci Honoracie zalało piwnicę podczas wczesnowiosennych roztopów.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wiosenny

Wiktionary


wczesnozimowy

związany z wczesną zimą, np. okres wczesnozimowy


SJP.pl


wczesny

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest u swojego początku

 (1.2) występujący w początkowej fazie; odbywający się na początku właściwej sobie pory

 (1.3) w stopniu wyższym i najwyższym → poprzedni, ten, który był przed czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Adam interesuje się historią wczesnego średniowiecza.

 (1.2) Pójdziemy na spacer wczesnym popołudniem?

 (1.3) Lubię pozytywizm, ale wcześniejsze epoki literackie wydają mi się ciekawsze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃɛsnɨ, AS: fčesny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczesność ż., wcześniactwo n., wcześniak m.

 przym. wcześniaczy

 przysł. wcześnie, wcześniej

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaczynający się

Wiktionary


wczesywać

wprowadzać coś we włosy przez czesanie


SJP.pl


wczesywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wczesywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wczesywać ndk.

Wiktionary


wczk

ros. Wsierossijskaja czriezwyczajnaja komissija po bor'bie s kontrriewolucyjej i sabotażem (pot. Czeka), Ogólnorosyjska Nadzwyczajna Komisja do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem, bolszewicki centralny organ bezpieczeństwa państwowego


SJP.pl


wczora

przysłówek czasu

 (1.1) daw. wczoraj

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A wczora z wieczora / z niebieskiego dwora / przyszła nam nowina, / Panna rodzi Syna.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wczorajszy, przedwczorajszy

 przysł. wczoraj, przedwczoraj

 rzecz. wczoraj n.

Wiktionary


wczoraj

1. dzień wczorajszy;
2. przeszłość;
3. w dniu poprzedzającym dzień dzisiejszy;
4. przenośnie: niedawno


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) w dniu poprzedzającym dzisiejszy

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) dzień poprzedni w stosunku do dzisiejszego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj byłem w kinie.

 (1.1) A wczoraj na grilla Rajmund oczywiście przywiózł kaszankę.

 (2.1) Wczoraj było pięknym dniem.

 (2.1) Dziś już jutro stanie się wczoraj.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈft͡ʃɔraj, AS: fčorai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wczorajszy

 przysł. wczora

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Mazowsze, Górny Śląsk|wczorej.

Wiktionary


wczorajszy

przymiotnik

 (1.1) taki, który był wczoraj, dotyczy poprzedniego dnia; z dnia poprzedniego

 (1.2) taki, który niedawno przeminął

 (1.3) przen. niedostosowany do współczesności

 (1.4) przen. pot. o człowieku: po spożyciu alkoholu w dniu poprzednim, w poprzednią noc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkie gazety piszą o wczorajszym sukcesie polskich piłkarzy ręcznych.

 (1.1) Z okazji jej wczorajszych imienin otrzymałem wczoraj mailem zaproszenie na koncert.

 (1.4) Nie mogę siąść za kółkiem, bo jestem wczorajszy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ft͡ʃɔˈrajʃɨ, AS: fčorai ̯šy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wczoraj n.

 przysł. wczoraj, wczora

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) z wczoraj

 (1.2) dawny

 (1.3) staromodny, przestarzały, nieaktualny

Wiktionary


wczorej

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wczoraj

 (1.2) gw-pl|Mazowsze. wczoraj

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczorej my byli u Hanysa na geburstagu.Wczoraj byliśmy u Jana na urodzinach.

Wiktionary


wczuć

wczuć się:
1. doznać tego samego uczucia, co ktoś inny, zrozumieć czyjeś uczucia;
2. przeżywając coś głęboko, poznać coś uczuciem


SJP.pl


wczuty

taki, który się wczuł


SJP.pl


wczuwa

środowiskowo: wczucie się w jakąś sytuację


SJP.pl


wczłapać

potocznie: wejść gdzieś z trudem, niezgrabnie, powoli; wgramolić się


SJP.pl


wczłapywać

potocznie: wchodzić dokądś z trudem


SJP.pl


wda

1. szyjąc, przymarszczyć dłuższą część tkaniny w celu równego zszycia jej z drugą częścią;
2. wdać się:
a) wziąć w czymś udział, przyłączyć się do czegoś;
b) wmieszać się do czegoś;
c) zająć się czymś przez dłuższy okres;
d) być podobnym do kogoś, odziedziczyć po kimś jakieś cechy; wrodzić się;
e) o czymś niepożądanym, np. zjawisku: zaistnieć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w północnej Polsce, lewy dopływ Wisły;

Wiktionary

  • Wda – rzeka, lewy dopływ rzeki Wisły
  • Wda – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Lubichowo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rezerwat położony jest w zakolu silnie meandrującej rzeki Wdy w jej bardzo wąskim przesmyku.

Wiktionary


wdać

1. szyjąc, przymarszczyć dłuższą część tkaniny w celu równego zszycia jej z drugą częścią;
2. wdać się:
a) wziąć w czymś udział, przyłączyć się do czegoś;
b) wmieszać się do czegoś;
c) zająć się czymś przez dłuższy okres;
d) być podobnym do kogoś, odziedziczyć po kimś jakieś cechy; wrodzić się;
e) o czymś niepożądanym, np. zjawisku: zaistnieć


SJP.pl


wdawać

1. mieszać, angażować w jakąś sprawę;
2. zszywać dwa kawałki tkaniny o różnej długości odpowiednio dopasowując jeden do drugiego poprzez ściągnięcie;
3. wdawać się - wtrącać się do czegoś; ingerować; występować jako ujemny objaw (np. W źle opatrzoną ranę wdała się gangrena.)


SJP.pl


wdawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wdawać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wdawać ndk.

Wiktionary


wdech

wciągnięcie powietrza do płuc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. akt wprowadzania powietrza do układu oddechowego

Wiktionary

Wdech, inaczej faza czynna oddechu – proces, w trakcie którego dochodzi do przesunięcia powietrza z otoczenia do płuc.

U człowieka we wdechu biorą udział mięśnie międzyżebrowe i przepona. Podczas wdechu płuca zwiększają swoją objętość i tworzy się różnica ciśnień, która umożliwia „zassanie” powietrza. Mięśnie międzyżebrowe kurczą się, żebra unoszą się do góry, przepona obniża się, ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej spada i powietrze dostaje się do płuc.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Życie po równo dzieli wydech i wdech.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdychanie n., bezdech mrz.

 czas. wdychać ndk.

 przym. wdechowy

 przysł. wdechowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inhalacja, wdychanie

Wiktionary


wdechowy

1. związany z wciąganiem powietrza do płuc;
2. potocznie: świetny, wspaniały, znakomity; zarąbisty, bombowy, morowy


SJP.pl


wdecki

przymiotnik od: Wda (rzeka lub wieś)


SJP.pl


wdeptywać

depcząc, wbijać coś w coś


SJP.pl


wdk

skrót od: Wojewódzki Dom Kultury


SJP.pl


wdowa

1. kobieta, której mąż zmarł;
2. w DTP (Desktop Publishing): błąd łamania tekstu polegający na pozostawieniu na początku łamu samotnego wiersza poprzedniego akapitu (ostatniego wiersza akapitu)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, której ostatni mąż nie żyje;

 (1.2) zool. nazwa systematyczna|Latrodectus|ref=tak., rodzaj pająków z rodziny omatnikowatych;

 (1.3) środ. druk. błąd w łamaniu tekstu polegający na pozostawieniu w końcowym wierszu akapitu jednego lub dwóch wyrazów;

 (1.4) środ. druk. błąd w łamaniu tekstu polegający na pozostawieniu na początku łamu samotnego ostatniego wiersza akapitu

Wiktionary

  • wdowa – kobieta po śmierci męża
  • wdowa konsekrowana – w chrześcijaństwie starożytnym i współczesnym katolicyzmie – kobieta wprowadzona do stanu wdów (ordo viduis) przez konsekrację z rąk biskupa
  • wdowa (Latrodectus) – rodzaj pająków z rodziny omatnikowatych (np. czarna wdowa)
  • WdoWa – polska raperka
  • wdowa – błąd w łamaniu tekstu
  • Wdowa – serial telewizyjny z 2019 roku

Zobacz też:

  • cesarzowa wdowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mąż Alicji umarł rok temu, ale (ona) nie była długo wdową: znowu wyszła za mąż.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvdɔva, AS: vdova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowula ż., wdowieństwo n.

:: zdrobn. wdówka ż.

:: fm. wdowiec m.

 czas. owdowieć

 przym. wdowi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) bękart

Wiktionary


wdowczyk

nazwisko


SJP.pl

  • Wdowczyk – polskie nazwisko

Wikipedia


wdowi

należący do wdowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wdowy, właściwy wdowie, należący do wdowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvdɔvʲi, AS: vdovʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowieństwo n., wdowa ż., wdówka ż., wdowiec m., wdowula ż.

Wiktionary


wdowiak

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Krzysztof Wdowiak – polski samorządowiec
  • Grzegorz Wdowiak – polski wioślarz, olimpijczyk
  • Leonard Wdowiak – polski lekarz psychiatra
  • Zbigniew Wdowiak – polski urzędnik państwowy i samorządowy

Wikipedia


wdowiec

mężczyzna, którego żona umarła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, którego ostatnia żona nie żyje

Wiktionary

  • wdowiec (mężczyzna po śmierci żony) – patrz wdowieństwo (por. wdowa)
  • słomiany wdowiec – mężczyzna, którego żona wyjechała np. na wakacje, zostawiając go samego w domu
  • Słomiany wdowiec – film z 1955 r.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wuj Leon jest wdowcem – jego żona umarła na raka.

 (1.1) Żona Jerzego umarła półtora roku temu, ale (on) nie był długo wdowcem: znowu się ożenił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvdɔvʲjɛt͡s, AS: vdovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowieństwo n.

:: fż. wdowa ż., wdówka ż., wdowula ż.

 czas. owdowieć

 przym. wdowi, wdowieński, wdowczy

Wiktionary


wdowieństwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bycie wdową lub wdowcem

Wiktionary

Wdowieństwo (stan wdowi) – sytuacja emocjonalna i prawna pozostałego przy życiu małżonka po śmierci drugiego małżonka. Kobieta po śmierci męża to wdowa, a mężczyzna po śmierci żony to wdowiec.

W kulturze obraz wdowieństwa kojarzony jest z krótszą lub dłuższą żałobą noszoną po zmarłym małżonku. Jej symbolem jest czarny ubiór. W niektórych kulturach dawniej znany był zwyczaj samobójstwa wdowy: wspólne spalenie na stosie razem ze zwłokami męża podczas jego pochówku (np. sati w Indiach.)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po śmierci Łukasza zaczął się dla Lidii czas wdowieństwa.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. owdowić dk., owdowieć dk., wdowieć ndk.

 przym. wdowi, wdowieński

 rzecz. wdowula ż., wdowa ż., wdowiec mos., wdowienie n., wdówka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. wdowstwo, wdówstwo

Wiktionary


wdowin

Wdowin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Drużbice.

Miejscowość położona jest nad Grabią.

Na początku XVI wieku należał do parafii Drużbice. W czasach późniejszych – do parafii Krzepczów. W połowie XVI wieku wieś liczyła 4 łany gruntów. W XIX wieku działał tu również folwark. W drugiej połowie XIX wieku we wsi były 24 domy, a w folwarku – 4. We wsi mieszkało 186 osób.

Wikipedia


wdowiszewski

nazwisko


SJP.pl


wdówka

1. zdrobnienie od: wdowa;
2. nieduży ptak o bardzo długim ogonie, czarnym upierzeniu w okresie godowym, żyjący w Afryce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wdowa

 (1.2) żart. o wdowie

 (1.3) ornit. ptak z rodziny wdówek

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Na nasze spotkania przychodzi kilka wdówek.

 (1.3) U wdówek występuje wyraźny dymorfizm płciowy.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. owdowić dk., owdowieć dk.

 rzecz. wdowa ż., wdowiec mos., wdowieństwo n., wdowula ż., wdówki lm nm.

 przym. wdowi

Wiktionary


wdówki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Viduidae|Cabanis|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu wróblowych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wdówka

Wiktionary

Wdówki (Viduidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), wcześniej klasyfikowana jako podrodzina wikłaczowatych (Ploceidae). Nazwa rodziny nawiązuje do bardzo długiego ogona samca, którego wygląd kojarzy się z welonem wdowy. Do wdówek zalicza się 20 gatunków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy z gatunków wdówek pasożytuje na innym gatunku astryldów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowa ż., wdówka ż.

Wiktionary


wdowstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. wdowieństwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowa m., wdowiec m., wdowstwo n., wdowula ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. wdowstwo

Wiktionary


wdowula

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. żart. wdowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vdɔˈvula, AS: vdovula

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdowa ż., wdowczyk mos., wdówczyk mos., wdoweńka ż., wdowicze n., wdowiec mos., wdowieństwo n., wdowine n., wdowstwo n., wdówstwo n., wdowunia ż., wdóweczka ż., wdówka ż.

:: zdrobn. wdowuleńka ż.

 czas. wdowieć ndk.

 przym. wdowi, wdowieński

Wiktionary


wdrabiać

rozdrobniwszy, wsypywać do czegoś; wkruszać


SJP.pl


wdrażać

wprowadzać coś nowego do użytku


SJP.pl


wdrążyć

wdrążyć się:
a) o czymś ostrym, wąskim: zagłębić się w czymś; wgłębić się;
b) przenośnie: zgłębić jakieś zagadnienie


SJP.pl


wdrobić

rozdrobniwszy, wsypać do czegoś; wkruszyć


SJP.pl


wdrożenie

1. nauczenie kogoś wykonywania rutynowych czynności;
2. podjęcie jakiegoś działania;
3. rozpoczęcie stosowania czegoś w praktyce


SJP.pl

Wdrożenie systemu – etap cyklu życia systemu, polegający na instalacji i dostosowaniu oprogramowania do produkcyjnej infrastruktury technicznej, a także migracji danych i uruchomieniu systemu informatycznego.Prawidłowe wdrożenie systemu wymaga przygotowania dokumentacji powykonawczej, która powinna obejmować:

  • dokumentację dla użytkownika
  • dokumentację dla administratora systemu

Wikipedia


wdrożeniowy

przymiotnik od: wdrożenie


SJP.pl


wdrożyć

wprowadzić w stan używalności (najczęściej w odniesieniu do systemów informatycznych)


SJP.pl


wdrukowywać

1. wpisywać coś czcionką drukarską wewnątrz tekstu;
2. zawierać, umieszczać coś w czymś


SJP.pl


wdrukowywanie

1. wpisywać coś czcionką drukarską wewnątrz tekstu;
2. zawierać, umieszczać coś w czymś


SJP.pl


wdt

skrótowiec

 (1.1) = wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vu‿dɛ‿ˈtɛ, AS: vu‿de‿te

Wiktionary


wdupiać

potocznie: przegrywać, tracić; wtapiać


SJP.pl


wdupić

potocznie: przegrać, stracić; wtopić


SJP.pl


wdupowkręt

wulgarnie: osoba schlebiająca komuś w celu pozyskania jego względów; dupowkręt, podlizuch, podlizywacz, lizus, komplemenciarz


SJP.pl


wdusić

wcisnąć coś mocno, nacisnąć


SJP.pl


wduszać

wciskać


SJP.pl


wdychać

czasownik

 (1.1) wciągać powietrze/wyziewy nosem lub ustami do płuc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Codziennie wdychasz nie tylko nikotynę i smołę, ale kwas pruski, cyjanek i masę innych trucizn - zapalał się coraz bardziej.

 (1.1) Przez wiele obozowych dni i nocy więźniowie wdychali dym z kominów krematoriów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvdɨxat͡ɕ, AS: vdyχać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdech, wdychanie

Wiktionary


wdychanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wciąganie powietrza lub wyziewów nosem lub ustami do płuc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z badań wynika, że wdychanie dymu tytoniowego zwiększa zapadalność na raka płuc.

 (1.1) Jednym z uzależnień, z którymi można się spotkać, jest wdychanie rozpuszczalników.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wdychać ndk.

 rzecz. wdech mrz.

Wiktionary


wdycki

zaimek przysłowny upowszechniający

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zawsze

Wiktionary


wdż

skrótowiec

 (1.1) = eduk. wychowanie do życia w rodzinie

Wiktionary


wdziać

nałożyć na siebie jakąś część ubrania


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. wdziewać)

 (1.1) o rzeczy zakładanej na siebie założyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wdzieję strój pstrokaty dziwacznego kroju i pomiędzy kwiaty pobiegnę w tym stroju!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdzianko n., odzieżówka ż.

Wiktionary


wdzianko

część stroju damskiego lub męskiego, rodzaj marynarki o luźnym kroju, nie tworząca kompletu ze spódnicą lub spodniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. żakiet lub marynarka, zazwyczaj o luźnym kroju

 (1.2) żart. każde ubranie, strój

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲd͡ʑãnkɔ, AS: vʹʒ́ãnko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdziewanie n., wdzianie n., odzieżówka ż.

 czas. wdziewać ndk., wdziać dk.

 przym. wdziankowy

Wiktionary


wdziar

(zwykle w liczbie mnogiej) regionalnie: drzewo rozprzestrzeniające się na niezarośniętym terenie


SJP.pl


wdzięczniej

stopień wyższy od przysłówka: wdzięcznie


SJP.pl


wdzięczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: wdzięczny; bardziej wdzięczny


SJP.pl


wdzięczność

1. poczuwanie się do zobowiązań za doznane od kogoś dobro; chęć odwzajemnienia się;
2. bycie wdzięcznym, miłym, uroczym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Wdzięczność – polski herb szlachecki nadawany żydowskim neofitom w okresie panowania Stanisława Augusta rodowi należącemu wcześniej prawdopodobnie do sekty frankistów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wdzięczność ż.

Wiktionary


wdzięczny

1. pragnący się odwzajemnić;
2. pełen wdzięku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pełen wdzięczności

 (1.2) pełen wdzięku, gracji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem ci wdzięczny za pomoc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvʲd͡ʑɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: vʹʒ́ṇčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdzięczność ż., wdzięk mrz.

 przysł. wdzięcznie

 czas. wdzięczyć

Wiktionary


wdzięczyć

czasownik niedokonany (dk. brak)

 (1.1) daw. czynić wdzięcznym, miłym dla oka, dodawać uroku, wdzięku

czasownik zwrotny niedokonany wdzięczyć się (dk. brak)

 (2.1) robić wdzięczne, przymilne miny lub gesty, odzywać się przymilnie

 (2.2) przen. demonstrować swoje zalety wdzięki, wabić wdziękami; wyglądać ładnie, wdzięcznie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdzięk m., wdzięczność ż., wdzięki nmos., wdzięczenie n., zawdzięczanie n., zawdzięczenie n.

 czas. zawdzięczać ndk., zawdzięczyć dk., powdzięczyć się dk.

 przym. wdzięczny

 przysł. wdzięcznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdobić, upiększać

 (2.1) kokietować, przymilać się; pot. mizdrzyć się

Wiktionary


wdzięk

ogół cech decydujących o tym, że ktoś sprawia dobre wrażenie; urok; czar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sprawianie miłego wrażenia swoim wyglądem i / lub zachowaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ależ ona posiada wdzięk, zwłaszcza jak się przeciąga.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vʲd͡ʑɛ̃ŋk, AS: vʹʒ́ẽŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wdzięczność ż., wdzięki nmos.

 przym. wdzięczny

 przysł. wdzięcznie

 czas. wdzięczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czar, gracja, powab, urok; książk. wdzięczność, charme

Wiktionary


wdzięki

ogół cech decydujących o tym, że ktoś sprawia dobre wrażenie; urok; czar


SJP.pl

Wdzięki (Dzięki) – część kolonii Wiązownica-Kolonia w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia


wdziorek

wdziorek jeżyniak - błonkówka z rodziny pilarzowatych


SJP.pl


wdzwaniać

wdzwaniać się - dodzwaniać się, by wziąć w czymś udział, np. w telekonferencji


SJP.pl


wdzwaniany

połączenie wdzwaniane - sposób łączenia się z internetem za pośrednictwem sieci telefonicznej; dostęp wdzwaniany, połączenie komutowane


SJP.pl


wdzwonić

wdzwonić się - dodzwonić się, by wziąć w czymś udział, np. w telekonferencji


SJP.pl


wdzydze

wieś kaszubska


SJP.pl

  • Wdzydze – jezioro w Borach Tucholskich
  • Wdzydze (nieformalnie: Wdzydze Kiszewskie) – wieś kaszubska w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Kościerzyna
  • Wdzydze Tucholskie – wieś kaszubska w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin

Wikipedia


wdzydzki

przymiotnik od: Wdzydze, Wdzydze Kiszewskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wdzydzami, dotyczący Wdzydz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wdzydze nmos.

Wiktionary


wdławiać

siłą umieszczać coś w czymś; wrażać


SJP.pl


wdławić

siłą umieścić coś w czymś; wrazić


SJP.pl


we

1. tyle co: w;
2. nazwa litery v; fał


SJP.pl

przyimek

 (1.1) zob. w.

Wiktionary

We (staronord. ve – „świętość”) – postać z mitologii nordyckiej, syn Borra i Bestli, brat Odyna i Wilego; uczestniczył wraz z braćmi w zniszczeniu rodu olbrzymów na czele z Ymirem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ, AS: ve

Wiktionary


web

[czytaj: łeb] środowiskowo: sieć internetowa obejmująca serwery i tworzone na nich witryny, strony, zwłaszcza typu WWW; Web, WWW


SJP.pl

World Wide Web ([ˌwɜ:ldˌwaɪdˈwɛb]; z ang. sieć ogólnoświatowa, w skrócie WWW) – hipertekstowy, internetowy system informacyjny, w którym dokumenty i inne zasoby są identyfikowane za pomocą formatów URL i URI.

Wikipedia


weba

cienkie płótno lniane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. cienkie płótno lniane

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛba, AS: veba

Wiktionary


webb

[czytaj: łeb] nazwisko obce


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Webb – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie Houston
  • Webb – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Clay
  • Webb – miejscowość w stanie Missisipi, w hrabstwie Tallahatchie
  • Webb – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Herkimer

Wikipedia


webber

Osoby:

  • Andrew Lloyd Webber – brytyjski kompozytor
  • Mark Webber – australijski kierowca Formuły I
  • Webber – Andrzej Mikosz, polski producent muzyczny

Miejscowości w USA:

  • Webber – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Jewell

Gminy w USA:

  • Webber (ang. Webber Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Jefferson
  • Webber (ang. Webber Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Lake

Wikipedia


webcelerator

[czytaj: łebselerejtor] w informatyce: program przyśpieszający ładowanie stron poprzez zmianę parametrów łącz


SJP.pl


webdesigner

[czytaj: łebdizajner] osoba projektująca strony internetowe


SJP.pl

Webmaster – projektant stron internetowych. Osoba zajmująca się projektowaniem, planowaniem, utrzymaniem, rozwojem, marketingiem i administracją stron internetowych oraz aplikacji w Internecie. Jest pierwszym punktem kontaktu w przypadku problemów technicznych, pytań lub sugestii dotyczących strony internetowej.

Wikipedia


weber

jednostka strumienia indukcji magnetycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miar. fiz. jednostka pochodna układu SI, w której podawany jest strumień indukcji magnetycznej;

Wiktionary

Geografia:

  • Weber (ang. Weber Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Sargent
  • Weber (ang. Weber Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie McPherson
  • hrabstwo Weber (ang. Weber County) – hrabstwo w stanie Utah w Stanach Zjednoczonych
  • Weber City – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Wirginia, w hrabstwie Scott
  • Weber - miejscowość na Nowej Zelandii, w południowo wschodnich rejonach północnej wyspy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛbɛr, AS: veber

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Wb

Wiktionary


webfon

urządzenie lub oprogramowanie umożliwiające korzystanie z telefonii internetowej w technologii VoIP


SJP.pl


webinar

seminarium (także wykład lub warsztaty) internetowe; webinarium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) konferencja, prezentacja lub szkolenie dla grupy osób przeprowadzone przez Internet;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) webinarium

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) seminarium

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. webinarium n.

 przym. webinarowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|webinar.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|webinarium.

źródła.

== webinar (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|ˈwebɪnɑː(r).

 amer. IPA|ˈwebɪnɑːr.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-webinar.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) webinar

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. webinarium n.

 przym. webinarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) webinarium

Wiktionary


webinarium

seminarium (także wykład lub warsztaty) internetowe; webinar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) konferencja, prezentacja lub szkolenie dla grupy osób przeprowadzone przez Internet;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muszę włączyć komputer, zanim rozpocznie się webinarium.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. webinaryjny

 rzecz. webinar mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) webinar

Wiktionary


webinarowy

webinar


SJP.pl

Patrz:

webinar

webinaryjny

związany z seminarium internetowym


SJP.pl


webmail

[czytaj: łebmejl] dostęp do poczty elektronicznej poprzez przeglądarkę stron WWW


SJP.pl

Webmail – aplikacja internetowa pozwalająca użytkownikom korzystać z usług poczty elektronicznej, przy wykorzystaniu przeglądarki internetowej w roli klienta poczty elektronicznej.

Wikipedia


webmaster

[czytaj: łebmaster] w informatyce: twórca i redaktor strony internetowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) inform. administrator serwera WWW

Wiktionary

Webmaster – projektant stron internetowych. Osoba zajmująca się projektowaniem, planowaniem, utrzymaniem, rozwojem, marketingiem i administracją stron internetowych oraz aplikacji w Internecie. Jest pierwszym punktem kontaktu w przypadku problemów technicznych, pytań lub sugestii dotyczących strony internetowej.

Wikipedia


webmasterka

[czytaj: łebmasterka] w informatyce: twórczyni i redaktorka strony internetowej


SJP.pl


webmasterski

webmaster [czytaj: łebmasterski]


SJP.pl


węborek

w gwarze poznańskiej: wiadro; wymborek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań, Kujawy. wiadro

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wymborek

Wiktionary


węborkowe

dawny podatek na sprzęt przeciwpożarowy


SJP.pl


webowy

1. [czytaj: łebowy] przymiotnik od: web (internet), np. aplikacje webowe; internetowy, sieciowy;
2. przymiotnik od: weba (cienkie płótno lniane)


SJP.pl


webpanel

[czytaj: łebpanel] środowiskowo: panel sterowania www dla operatorów


SJP.pl


webroomer

[czytaj: łebrumer] osoba szukająca w internecie produktów, które chce nabyć i kupująca je w sklepie stacjonarnym


SJP.pl


webrooming

[czytaj: łebruming] szukanie w internecie produktów, które chce się nabyć i kupowanie ich w sklepie stacjonarnym


SJP.pl


webster

[czytaj: ŁEBster] nazwisko


SJP.pl

  • Daniel Webster – amerykański polityk, senator, sekretarz stanu
  • David Kenyon Webster – amerykański pisarz, dziennikarz i żołnierz
  • Noah Webster – amerykański językoznawca, twórca słownika języka angielskiego
  • Webster – sieciowy protokół obsługi słowników
  • Webster – amerykański serial telewizyjny

Wikipedia


webło

trawa morska z rodziny rdestnicowatych, występująca u morskich wybrzeży Europy, Ameryki Północnej, Japonii i Chin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. pot. trawa morska z gatunku zostera morska, nazwa systematyczna|Zostera marina|L.|ref=tak.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) zabawiali się w chowanego na śliskich, morskim webłem obrosłych skałach, które ledwo że wystawały nad rozbryzgami pienistej kipieli.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kidzena, zostera morska, tasiemnica morska

Wiktionary


węch

1. zdolność do odczuwania zapachów; zmysł powonienia;
2. przenośnie: zdolność przewidywania; intuicja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zmysł pozwalający czuć zapachy i substancje lotne; zmysł powonienia;

 (1.2) przen. pot. instynkt, zdolność przewidywania konsekwencji drobnych zdarzeń

Wiktionary

Węch, powonienie – jeden z dwóch – obok smaku – zmysłów chemicznych. Działanie węchu polega na wykrywaniu zapachów (ich detekcji) i rozpoznawaniu bodźców, jakimi są cząsteczki określonych związków chemicznych lub ich mieszaniny (odoranty).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta róża wcale nie pachnie, chyba że straciłam węch.

 (1.2) Kazik zawsze miał węch do interesów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃w̃x, AS: vẽũ̯χ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąchanie n.

 czas. zwąchać, wąchać ndk.

 przym. węchowy

 przysł. węchowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powonienie

 (1.2) intuicja, instynkt, wyczucie; pot. niuch, nos

Wiktionary


węchomózgowie

Węchomózgowie (łac. rhinencephalon) – część kresomózgowia bezpośrednio powiązana ze zmysłem powonienia. Zbudowane jest z części obwodowej (opuszka węchowa) oraz korowej.

W obecnym mianownictwie anatomicznym węchomózgowie nie jest wyszczególniane jako osobna część kresomózgowia, a jego struktury należą bezpośrednio do części podstawnej kresomózgowia.

Wikipedia


węchowy

przymiotnik od: węch


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany ze zmysłem węchu, odczuwalny węchem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węch mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. lub spec. olfaktoryczny

Wiktionary


weck

[czytaj: wek] szklany słoik służący do przechowywania przetworów spożywczych; wek


SJP.pl

Słój (zdrobniale słoik) – rodzaj naczynia szklanego, rzadziej ceramicznego lub plastikowego, szczelnie zamykanego, wykorzystywanego najczęściej w gospodarstwie domowym do przechowywania produktów i przetworów żywnościowych, ale także w laboratoriach i muzeach – tam najczęściej do przechowywania okazów biologicznych itp., jak również w farmacji do przechowywania lekarstw. Pojemności słojów spotykanych najczęściej w gospodarstwie domowym wynoszą od jednego litra w dół, najmniejsze słoiczki, stosowane najczęściej w aptekach, nawet poniżej 50 mililitrów (z drugiej strony spotykane są także słoje znacznie większe, np. trzy- i pięciolitrowe, chętnie wykorzystywane do przechowywania np. ogórków konserwowych).

Wikipedia


weckować

[czytaj: wekować] konserwować produkty żywnościowe, gotując je w weckach (słoikach) zanurzonych w wodzie; wekować


SJP.pl


weckowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|weckować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. weckować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wekowanie

Wiktionary


węclewski

nazwisko


SJP.pl


wecować

dawniej: ostrzyć lub polerować coś


SJP.pl


węcowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Marek Węcowski − polski historyk
  • Piotr Węcowski − polski historyk

Wikipedia


węcławski

nazwisko


SJP.pl


weda

zbiór starohinduskich tekstów spisanych w języku wedyjskim; Wedy


SJP.pl

  • Wedy
  • Weda (miasto)
  • język weda (sawai)
  • Weda (owad)

Wikipedia


wedanta

jeden z bramińskich systemów indyjskiej filozofii klasycznej


SJP.pl

Wedanta (dewanagari वेदान्त, trl. vedānta, „zwieńczenie wiedzy”) – jeden z nurtów klasycznej filozofii indyjskiej, zaliczany do tzw. sześciu ortodoksyjnych systemów (sad-darśana), opierający się na interpretacji myśli Upaniszad oraz Bhagawadgity w świetle Wedantasutry autorstwa Badarajany.

Wikipedia


wedantysta

zwolennik wedanty, jednej z ortodoksyjnych bramińskich szkół filozoficznych


SJP.pl


wedda

członek ludu zamieszkującego górskie obszary południowo-wschodniej Sri Lanki


SJP.pl


weddowie

lud zamieszkujący górskie obszary południowo-wschodniej Sri Lanki


SJP.pl

Weddowie (Wannijala-Aetto „ludzie lasu”) – lud (około 400 osób) zamieszkujący obszary górskie południowo-wschodniej Sri Lanki. Posługują się językiem syngaleskim, należącym do indoaryjskiej grupy językowej, używają jednak pewnych słów wywodzących się z języka używanego na Cejlonie przed przybyciem Indoaryjczyków (np. ruhaŋ – przyjaciel; po syngalesku jalua). Na początku XX w. byli uważani za jeden z najbardziej pierwotnych ludów na Ziemi, asymilowanych przez Syngalezów. Ludność utrzymuje się ze zbieractwa, łowiectwa oraz uprawy ziemi.

Wikipedia


weddyjka

członkini ludu zamieszkującego górskie obszary południowo-wschodniej Sri Lanki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. przedstawicielka ludu zamieszkującego obszary górskie południowo-wschodniej Sri Lanki;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Wedda ż.

 przym. weddyjski

Wiktionary


weddyjski

dotyczący Weddów, rdzennych mieszkańców Sri Lanki


SJP.pl


wedecki

nazwisko


SJP.pl


wędeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: wędka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędka ż.

Wiktionary


wedel

firma cukiernicza


SJP.pl

Wedel – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Pinneberg.

Wikipedia


wedeta

1. przestarzałe: popularna aktorka lub gwiazda filmowa; vedetta;
2. dawniej: warta, pikieta, straż; czujka, czata, wideta


SJP.pl

Placówka – element ubezpieczenia bezpośredniego wystawiany dla ochrony przed niespodziewanym napadem przeciwnika.

Wikipedia


wedgwood

[łedżłud] wyrób fajansowy lub kamionkowy wytwórni J. Wedgwooda


SJP.pl


wędk.

skrót od: wędkarstwo, wędkarski (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


wędka

sprzęt służący do amatorskiego połowu ryb, składający się najczęściej z wędziska, żyłki, spławika i haczyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sprzęt służący do amatorskiego połowu ryb, składający się najczęściej z wędziska, żyłki, spławika i haczyka;

Wiktionary

Wędka – sprzęt służący do połowu ryb w wędkarstwie. Składa się z wędziska, do którego przymocowana jest żyłka wędkarska, na której końcu znajduje się haczyk wędkarski z przynętą. Zakłada się, że pierwowzór wędki powstał na Hawajach. Była to linka zakończona hakiem z przynętą, przyczepiona do łodzi i za nią ciągnięta. Typowej wędki zaopatrzonej w około półtorametrowe wędzisko z bambusa po raz pierwszy używano w Chinach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ntka, AS: vntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędkarz m., wędkowanie n., wędzisko n., nawęd m., wędkarstwo n., wędeczka ż.

 czas. wędkować ndk.

 przym. wędkowy, wędkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. kij

Wiktionary


wędkarka

kobieta łowiąca ryby na wędkę


SJP.pl


wędkarski

dotyczący wędkarza, wędkarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do wędkarstwa, związany z wędkarstwem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wabiki możesz kupić w sklepie wędkarskim koło poczty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędkarstwo n., wędkowanie n., wędka ż., wędkarz mos.

 czas. wędkować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sklep / sprzęt wędkarski

Wiktionary


wędkarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj hobby i sportu, polegający na łowieniu ryb na wędkę;

Wiktionary

Wędkarstwo – rodzaj hobby, zajęcia rekreacyjnego i sportu, polegający na łowieniu ryb na wędkę.

Wyróżnia się sześć rodzajów wędkarstwa – w każdym z nich używa się innej, odpowiedniej metody wędkowania i przystosowanej do wybranej techniki łowienia wędki:

  • wędkarstwo morskie,
  • wędkarstwo muchowe,
  • wędkarstwo podlodowe,
  • wędkarstwo spinningowe,
  • wędkarstwo spławikowo-gruntowe,
  • trolling.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wędkarstwo to moja pasja, jestem nawet redaktorem magazynu o tej tematyce.

 (1.1) Mój ojciec jest fanatykiem wędkarstwa, dlatego nasz dom jest pełen wędek, kołowrotków i gazet „Super Karp”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ntˈkarstfɔ, AS: vẽntkarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędkarz mos., wędkowanie n., wędka ż.

 przym. wędkarski

 czas. wędkować ndk.

Wiktionary


wędkarz

1. osoba łowiąca ryby na wędkę;
2. dawniej: wytwórca wędek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba łowiąca ryby na wędkę

 (1.2) środ. ktoś wyłudzający pieniądze na ulicy odwołując się do współczucia

Wiktionary

  • wędkarz – osoba uprawiająca wędkarstwo,
  • Wędkarz Polski – czasopismo o tematyce wędkarskiej.
  • Wędkarz – obraz holenderskiego malarza Carela de Moora (1700),
  • Wędkarz – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1775),
  • Wędkarz – obraz francuskiego malarza Augusta Renoira (1874),

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój dziadek jest wędkarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ntkaʃ, AS: vntkaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędka ż., wędkarstwo n., wędkowanie n., powędkowanie n., nawęd m., wędzisko n., zwędzenie n., Wędkowy nmos., wędzidło n., wędzidełko n.

:: fż. wędkarka ż.

 czas. wędkować ndk., powędkować dk., zwędzić dk.

 przym. wędkarski, wędkowy, wędziskowy

Wiktionary


wędkować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) łowić ryby przy pomocy wędki, głównie rekreacyjnie

 (1.2) środ. przen. żebrać, naciągać naiwnych na pieniądze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W każdy pierwszy weekend miesiąca, wędkuję z Piotrkiem nad Nysą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ntˈkɔvat͡ɕ, AS: vẽntkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węda ż., wędka ż., wędkarz m., wędkarka ż., wędkowanie n., wędkarstwo n., wędzisko n., nawęd m.

 czas. powędkować dk.

 przym. wędkarski

Wiktionary


wędkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wędkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ntkɔˈvãɲɛ, AS: vntkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędka ż., węda, wędkarz m., wędkarka ż., wędkarstwo n.

 czas. wędkować ndk.

 przym. wędkarski

Wiktionary


wędkowy

wędka


SJP.pl

Wędkowy – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew nad rzeką Szpęgawą. Wieś jest siedzibą sołectwa Wędkowy, w którego skład wchodzi również miejscowość Liniewko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia

Patrz:

wędka

wedle

1. przestarzałe: według;
2. dawniej:
a) w pobliżu, obok;
b) naokoło czegoś


SJP.pl

przyimek

 (1.1) …wyrażający zgodność z czymś, stosowność do czegoś

 (1.2) …podający źródło informacji

 (1.3) …wyrażający bliskość czasu i miejsca

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. obok

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wedle planu udaliśmy się wieczorem do opery.

 (1.2) Wedle profesora powinnaś iść go przeprosić.

 (1.3) Leżał tak sobie wedle płota.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛdlɛ, AS: vedle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) według, zgodnie z; przest. podle, podług

 (1.2) według; przest. podle, podług

 (1.3) blisko, koło, obok, około, według; przest. podle, podług

Wiktionary


wędlina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. wyrób spożywczy z jednego kawałka mięsa (szynka, polędwica, baleron) lub z mięsa rozdrobnionego (kiełbasa, salceson), odpowiednio przyprawiony, zwykle wędzony, peklowany, rzadziej gotowany;

Wiktionary

Wędliny – wyroby mięsne, wyrób z rozdrobnionego, przyprawionego mięsa, zwykle wędzony i peklowany w naturalnej lub sztucznej osłonce.

Wędzonkami są przetwory mięsne wykonane z jednego peklowanego kawałka mięsa (szynka, baleron, boczek, polędwica). W produkcji wędlin i wędzonek stosuje się naturalne oraz sztuczne dodatki uszlachetniające.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wolisz kanapki z żółtym serem czy z wędliną?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃nˈdlʲĩna, AS: vẽndlʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędliniarnia ż., wędliniarz m.

:: zdrobn. wędlinka ż.

 przym. wędliniarski, wędzony

Wiktionary


wędliniarka

wędliniarz


SJP.pl

Patrz:

wędliniarz

wędliniarnia

sklep, w którym sprzedaje się wyroby wędliniarskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. sklep z wędlinami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wstąpię jeszcze do wędliniarni i kupię trochę frankfurterek na śniadanie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędlina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) masarnia, mięsny

Wiktionary


wędliniarski

dotyczący wędliniarza, wędliniarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wędliniarstwem, dotyczący wędliniarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędliniarstwo n., wędlina ż.

Wiktionary


wędlinka

zdrobnienie od: wędlina


SJP.pl


wedlowie

Wedel – niemiecki ród szlachecki pochodzący z Holsztynu, wzmiankowany na pocz. XIII w., następnie na Pomorzu – w ziemi stargardzkiej przed 1268 z ośrodkiem w Krępcewie, Krzywnicy, Chociwlu, Mielnie, potem również w Nowej Marchii w licznych ośrodkach zamkowo-miejskich (Korytowo k. Choszczna, Drawno z puszczą nad Drawą po 1268, Złocieniec, Tuczno, Mirosławiec po 1296, Świdwin 1319–1384, Ińsko, Recz po 1350), także w ziemi chojeńskiej (Krajnik Górny, Czartoryja k. Chojny). Jan (Janusz, Hans) Wedel, rycerz króla Władysława Jagiełły, założył w XV wieku polską linię rodu.

Wikipedia


wedlowski

przymiotnik

 (1.1) związany z firmą E.Wedel, wyprodukowany przez tę firmę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uwielbiam wedlowskie ptasie mleczko.

 (1.1) Wedlowscy mistrzowie od czekolady przygotowali kilka wielkich, słodkich pisanek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈdlɔfsʲci, AS: vedlofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wedel m./ż.

Wiktionary


wędr.

skrót

 (1.1) = wędrowny

Wiktionary


wędrogów

Wędrogów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Kowiesy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wędrogów jest wsią liczącą kilkadziesiąt domów, zamieszkaną przez ok. 119 osób. Osada leży nad rzeką Chojnatką, przy drodze krajowej nr 8 (E67), która oddziela wieś od sąsiednich Kowies.

Okolicę Wędrogowa stanowią głównie pola uprawne, łąki i niewielkie lasy.

Wikipedia


wędrować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przebywać długą drogę skądś dokądś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃nˈdrɔvat͡ɕ, AS: vẽndrovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrówka ż., wędrowiec m., wędrownik m., wędrowniczek m., wędrowniczka ż., wędrowanie n.

 przym. wędrowny, wędrowniczy

 czas. przywędrować

Wiktionary


wędrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przemierzanie długiej drogi

 (1.2) częste zmienianie miejsca pobytu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ndrɔˈvãɲɛ, AS: vndrovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrówka ż., wędrowiec mos., wędrownik mos., wędrowniczek mos., wędrowniczka ż.

 czas. wędrować

 przym. wędrowny, wędrowniczy, wędrówkowy

Wiktionary


wędrowczyni

kobieta, która wędruje, zwłaszcza pieszo; podróżniczka


SJP.pl


wędrowiec

osoba wędrująca, zwłaszcza pieszo; turysta, podróżnik, piechur, wędrownik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto wędruje, porusza się pieszo

Wiktionary

  • Wędrowiec – polskie ilustrowane czasopismo (tygodnik) o tematyce podróżniczo-geograficznej
  • Wędrowiec – powieść Fritza Leibera
  • Wędrowiec – powieść Lynn Abbey, drugi tom Cyklu artefaktów
  • Wędrowiec – powieść D.J. MacHale’a
  • Wędrowiec – rzeźba w Bydgoszczy
  • Wędrowiec – polska grupa muzyczna
  • Wędrowiec – karta tarota
  • Wędrowiec – obraz Hieronima Boscha

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Coraz bardziej robi się swojsko, coraz przyjaźniej spogląda wędrowiec na te rozległe linie Parthenonu, na biały Erechtejon i na leżące niżej Propyleje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrowanie n., wędrówka ż., wędrownik mos.

:: zdrobn. wędrowniczek mos.

 czas. wędrować ndk.

 przym. wędrowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łazik, globtroter, obieżyświat, tramp, wędrowniczek, wędrownik, wagabunda

Wiktionary


wędrówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) turyst. sport. piesze przemieszczanie się połączone z odwiedzaniem kolejnych miejsc

Wiktionary

Wędrówki zwierząt, migracje zwierząt – zazwyczaj sezonowe i regularne przemieszczanie się zwierząt (osobników, stad lub całych populacji) na różne odległości. Migracje występują u wszystkich kręgowców i u niektórych bezkręgowców. Zwierzęce wędrówki klasyfikowane są według kilku kryteriów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ̃nˈdrufka, AS: vẽndrufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrowanie n., wędrownik mos., wędrowniczka ż., wędrowiec mos., wędrowniczek mos.

 czas. wędrować

 przym. wędrowny, wędrowniczy, wędrówkowy

Wiktionary


wędrówkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do wędrówki, związany z wędrówką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do takich miejsc należy Nadmorski Park Krajobrazowy, który ze względu na specyfikę geograficzną (tzw. wąskie gardło wędrówkowe oraz północnobałtycki korytarz migracyjny) jest jednym z ważniejszych miejsc wędrówek, odpoczynku i zimowania licznych gatunków ptaków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrowanie n., wędrówka ż.

Wiktionary


wędrownictwo

Wędrownicy – grupa metodyczna w organizacjach harcerskich, skupiająca młodzież ponadgimnazjalną i starszą. Symbolem wyróżniającym spośród innych grup jest naramiennik wędrowniczy.

Wikipedia


wędrowniczek

zdrobnienie od: wędrownik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od: wędrownik

 (1.2) rzad. mały wędrowiec

Wiktionary

Patrz:

wędrownik

Przykłady

 (1.2) „O Janku Wędrowniczku” jest tytułem zbiorku wierszy dla dzieci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrowanie n., wędrowiec mos., wędrownik mos., wędrowniczka ż., wędrówka ż., zawędrowanie n.

 czas. wędrować ndk., zawędrować dk., zawędrowywać ndk.

 przym. wędrowny, wędrowniczy

Wiktionary


wędrowniczka

wędrownik


SJP.pl

Wędrowniczka – w ZHR czwarty, a w SHK Zawisza piąty żeński stopień harcerski. Przeznaczony dla harcerek w wieku 16-18 lat. Oznaczany poprzez złota lilijkę i złoty okrąg nabity na krzyż. W niektórych środowiskach ZHP używa się tej nazwy dla stopnia Harcerki Orlej.

Wikipedia

Patrz:

wędrownik

wędrowniczy

1. związany z odbywaniem wędrówek; podróżniczy, podróżny;
2. wędrownik


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wędrownika lub wędrowania

Wiktionary

Patrz:

wędrownik

Powiązane:

 rzecz. wędrówka ż., wędrowniczek mos., wędrownik m., wędrowniczka ż., wędrowanie n.

 czas. wędrować ndk., zawędrować dk.

Wiktionary


wędrownik

osoba wędrująca, zwłaszcza pieszo; turysta, podróżnik, piechur, wędrowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. wędrowiec

Wiktionary

Wędrownicy – grupa metodyczna w organizacjach harcerskich, skupiająca młodzież ponadgimnazjalną i starszą. Symbolem wyróżniającym spośród innych grup jest naramiennik wędrowniczy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielu wędrowników tutaj nie zagląda, bo odstrasza ich ta knieja.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrowanie n., wędrowiec mos., wędrowniczek m., wędrowniczka ż., wędrówka ż., zawędrowanie n.

 czas. wędrować ndk., zawędrować dk., zawędrowywać ndk.

 przym. wędrowny, wędrowniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wagabunda, wędrowiec

Wiktionary


wędrowny

przymiotnik

 (1.1) odbywający wędrówkę; zmieniający miejsce pobytu; przenoszący się z miejsca na miejsce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W lipcu harcerze wyruszyli na obóz wędrowny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃nˈdrɔvnɨ, AS: vẽndrovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędrówka ż., wędrowanie n., wędrowiec m., wędrownik m., wędrowniczek m., wędrowniczka ż.

 czas. wędrować

Wiktionary


wędrychowicz

nazwisko


SJP.pl


wedrzeć

wedrzeć się: wejść gdzieś siłą, przemocą, przedostać się gdzieś pokonując jakieś przeszkody, opór, a także: wdrapać się na coś, wspiąć się po czymś


SJP.pl


wędrzyn

Wędrzyn (niem. Wandern) – kolonia w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Sulęcin.

Jest to osiedle wojskowe położone przy drodze wojewódzkiej nr 137. Na terenie osiedla znajdują się trzy jednostki wojska polskiego: 17 Brygada Zmechanizowana, 45 Wojskowy Oddział Gospodarczy oraz Komenda Poligonu zarządzająca Ośrodkiem Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w Wędrzynie. Osiedle leży na trasie linii kolejowej nr 364.

Wikipedia


weduta

z włoskiego "panorama" - pejzaż przedstawiający ujęcie całości miasta lub jego fragmenty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. dzieło (rysunek, sztych, obraz) przedstawiające panoramę miasta;

Wiktionary

Weduta (wł. veduta – widok, panorama) – obraz, rysunek lub rycina, przedstawiające ogólny widok miasta lub jego fragment, często ze sztafażem. Inaczej pejzaż miejski, prospekt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uczennice podarowały nauczycielce reprodukcję weduty dawnego Cieszyna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈduta, AS: veduta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wedutysta mos., wedutystka ż., wedutyzm mrz.

 przym. wedutowy, wedutysta

Wiktionary


wedutowy

przymiotnik od: weduta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) szt. związany z malowaniem wedut, dotyczący malowania wedut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wedutyzm mrz., weduta ż., wedutysta mos., wedutystka ż.

Wiktionary


wedutysta

artysta tworzący obrazy, rysunki lub sztychy z widokami miasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. malarz miejskich krajobrazów: twórca wedut

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kilkanaście lat po Stachowiczu temat ten podjął krakowski malarz, nauczyciel Jana Matejki, znakomity wedutysta, Aleksander Płonczyński.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weduta ż., wedutyzm mrz.

:: fż. wedutystka ż.

 przym. wedutowy

Wiktionary


wedutystka

artystka tworząca obrazy, rysunki lub sztychy z widokami miasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. malarka miejskich krajobrazów: twórczyni wedut

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W galerii prezentujemy kilka prac tej mało znanej wedutystki węgierskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weduta ż.

:: fm. wedutysta mos.

 przym. wedutowy

Wiktionary


wedutyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. rodzaj malarski obejmujący panoramy miejskie

Wiktionary

Weduta (wł. veduta – widok, panorama) – obraz, rysunek lub rycina, przedstawiające ogólny widok miasta lub jego fragment, często ze sztafażem. Inaczej pejzaż miejski, prospekt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Początkowo wedutyzm rozwijał się przede wszystkim w Wenecji, lecz z czasem malarstwo to zdobyło popularność w całej Europie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weduta ż., wedutysta mos., wedutystka ż.

 przym. wedutowy

Wiktionary


wedy

najstarsze teksty indoaryjskie, przede wszystkim o charakterze sakralnym, powstałe prawdopodobnie XV-V w. p.n.e.


SJP.pl

Wedy, Weda (dewanagari वेद „wiedza”) – święte księgi hinduizmu, najstarsza grupa religijnych tekstów sanskryckich, które stanowiły całość ówczesnej wiedzy człowieka o świecie ludzi i bogów; antologia tekstów z różnych okresów, o różnej tematyce, budowie i przeznaczeniu. Objętością Wedy przewyższają Biblię sześciokrotnie.

Wikipedia


wedycki

najstarsza wersja języka staroindyjskiego; wedyjski


SJP.pl


wedyjski

język staroindoaryjski z rodziny indoeuropejskiej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wedyzmu

 (1.2) dotyczący Wed/wed

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasza przedchrześcijańska, słowiańska kultura jest identyczna z wedyjską, co jaskrawo uwidacznia się w mitologii wedyjskiej i słowiańskiej (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈdɨjsʲci, AS: vedyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weda ż., Wedy, wedyzm m.

Wiktionary


wedyzm

najstarsza religia indyjska oparta na Wedach - świętych księgach


SJP.pl

Wikipedia


wędzarka

urządzenie do wędzenia mięs, ryb


SJP.pl


wędzarnia

pomieszczenie, w którym wędzi się przetwory mięsne, ryby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pomieszczenie lub urządzenie do wędzenia

Wiktionary

Wędzenie – metoda konserwacji żywności (mięsa i przetworów mięsnych, ryb, serów, słodu itp.) za pomocą dymu. W wyniku tego procesu produkty żywnościowe uzyskują specyficzny zapach, smak i zabarwienie powierzchni. Obok solenia i suszenia wędzenie uznawane jest za jedną z najstarszych metod utrwalania żywności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Umyte ryby powędrowały prosto do wędzarni.

 (1.1) Wuj zbudował małą wędzarnię w ogrodzie przy kuchni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędzenie n.

 czas. uwędzić dk., wędzić ndk., wędzić się ndk.

 przym. wędzony

Wiktionary


wędzarnictwo

wędzarstwo


SJP.pl


wędzarz

specjalista w zakresie wędzenia mięsa i ryb


SJP.pl


wędzić

konserwować produkty, poddając je działaniu dymu pochodzącego ze spalanego drewna drzew liściastych


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) kulin. konserwować żywność przy użyciu odpowiedniego dymu

czasownik zwrotny wędzić się

 (2.1) kulin. być wędzonym (1.1)

 (2.2) żart. przen. przebywać w miejscu o nasilonym zadymieniu lub gorącu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędzarnia ż., wędzonka ż.

 przym. wędzony

Wiktionary


wędzidełko

cienki fałd skóry lub błony śluzowej, stanowiący połączenie jednego narządu z drugim, np. wędzidełko języka


SJP.pl

Wędzidełko (łac. frenulum) – blaszka lub fałd łączący ze sobą dwa elementy i ograniczający ich ruchomość.

Anatomia człowieka wyróżnia szereg wędzidełek w różnych częściach ciała, np. wędzidełko wargi górnej, wędzidełko wargi dolnej, wędzidełko języka, wędzidełko napletka, wędzidełko łechtaczki, wędzidełko warg sromowych.

Wikipedia


wędzidło

metalowa część uzdy wkładana koniowi do pyska, służąca do kierowania zwierzęciem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zootechn. element uprzęży (ogłowia) wkładany koniowi do pyska;

Wiktionary

Wędzidło – rodzaj kiełzna, element ogłowia wkładany koniowi do pyska w celu przekazywania mu sygnałów i kierowania nim. Istnieje wiele rodzajów wędzideł, które dzieli się ze względu na kryteria:

  • Podział ze względu na materiał, z którego kiełzno zostało wykonane:
    • metalowe (stopy różnych metali),
    • gumowe,
    • syntetyczne,
    • skórzane.
  • Podział ze względu na kształt ogniwa (części pyskowej wędzidła)
    • proste (inne nazwy to pełne lub zwyczajne)
    • pojedynczo lub podwójnie łamane,
    • ze skręconym ścięgierzem,
    • wędzidła łamane wielokrotnie.
  • Podział ze względu na kształt pierścieni (kółek)
    • oliwkowe — zapobiega ono zranieniom konia w kącikach warg; wykonywane jako metalowe łamane,
    • z wąsami,
    • z pół wąsem lub z luźnymi pierścieniami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ̃ɲˈd͡ʑidwɔ, AS: vẽńʒ́idu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędkarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|zymbadło.

Wiktionary


wędzisko

długi, cienki kij stanowiący część wędki


SJP.pl

Wędka – sprzęt służący do połowu ryb w wędkarstwie. Składa się z wędziska, do którego przymocowana jest żyłka wędkarska, na której końcu znajduje się haczyk wędkarski z przynętą. Zakłada się, że pierwowzór wędki powstał na Hawajach. Była to linka zakończona hakiem z przynętą, przyczepiona do łodzi i za nią ciągnięta. Typowej wędki zaopatrzonej w około półtorametrowe wędzisko z bambusa po raz pierwszy używano w Chinach.

Wikipedia


wędzki

nazwisko


SJP.pl


wędzonka

wędzone mięso wieprzowe, przerośnięte tłuszczem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. kulin. wędzona wieprzowina, np. boczek, słonina, baleron

Wiktionary

Wędliny – wyroby mięsne, wyrób z rozdrobnionego, przyprawionego mięsa, zwykle wędzony i peklowany w naturalnej lub sztucznej osłonce.

Wędzonkami są przetwory mięsne wykonane z jednego peklowanego kawałka mięsa (szynka, baleron, boczek, polędwica). W produkcji wędlin i wędzonek stosuje się naturalne oraz sztuczne dodatki uszlachetniające.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. wędzić

 przym. wędzony

Wiktionary


wędzonkowy

wędzonka


SJP.pl

Patrz:

wędzonka

wędzony

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kulin. przyrządzony / przyrządzany w procesie wędzenia

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od wędzić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wędzenie n., wędzonka ż., wędlina ż., wędzarnia ż., wędzarnictwo n.

 czas. wędzić ndk., uwędzić dk.

 przym. wędzarniczy

Wiktionary


według

stosownie, adekwatnie do czegoś; zależnie od czegoś, w odniesieniu do czegoś, na podstawie czegoś; czyimś zdaniem


SJP.pl

przyimek

 (1.1) …oznaczający, że coś odbywa się zgodnie z jakąś instrukcją, planem, poleceniem

 (1.2) …wyrażający autora czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawsze postępowała według wskazań własnej intuicji.

 (1.1) Kucharz doprawiał zupę zawsze według smaku.

 (1.2) Według mnie należało postąpić zupełnie inaczej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛdwuk, AS: vedu̯uk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgodnie z, wedle, podług

 (1.2) wedle, podług

Wiktionary


weeb

[czytaj: łib] obraźliwie: osoba mająca obsesję na punkcie Japonii i kultury japońskiej


SJP.pl


weekend

[czytaj: łikend] koniec tygodnia, głównie sobota i niedziela


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sobota i niedziela, także piątek wieczorem, dosł. koniec tygodnia;

Wiktionary

Weekend (ang. week „tydzień”, end „koniec”) – okres wolny od pracy i nauki trwający od piątkowego popołudnia do niedzieli włącznie.

Gdy bezpośrednio przed piątkiem lub po niedzieli przypada jeden lub więcej dni ustawowo wolnych nazywane jest to długi weekend.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od poniedziałku myślę o weekendzie.

 (1.1) W weekendy cała Polska wali do Biedronki, szczególnie jeśli to długi weekend.

 (1.1) Kolejny weekend ze skokami w roli głównej już za nami.

 (1.1) Odpowiedzią firmy była darmowa wysyłka i weekend megapromocji.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. weekendowy

 przysł. weekendowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zapiątek

Wiktionary


weekendowicz

[czytaj: łikendowicz] osoba, która przyjechała gdzieś na weekend


SJP.pl


weekendowiczka

[czytaj: łikendowiczka] kobieta, która przyjechała gdzieś na weekend


SJP.pl


weekendowiec

osoba wyjeżdżająca gdzieś na weekend; weekendowicz


SJP.pl


weekendowo

przysłówek

 (1.1) jak w weekend

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 15 sierpnia autobusy będą jeździć weekendowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weekend m.

Wiktionary


weekendowy

[czytaj: łikendowy]
1. przeznaczony na weekend
2. trwający w czasie weekendu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący weekendu, odbywający się w weekend

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Owszem ludzie jeszcze przyjeżdżają, ale jest ich znacznie mniej. Poza tym, większość to turyści weekendowi — mówi mężczyzna handlujący pamiątkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weekend m.

Wiktionary


weekendzik

[czytaj: łikendzik] zdrobnienie od: weekend


SJP.pl


węg.

skrót od: węgierski


SJP.pl

skrót

 (1.1) = węgierski

Wiktionary

Wikipedia


wega

najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) astr. najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni; jedna z najjaśniejszych gwiazd na niebie;

Wiktionary

Wega (Alfa Lyrae, α Lyr) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni, piąta co do jasności gwiazda nocnego nieba. Obserwowana wielkość gwiazdowa: +0,03m. Odległa od Słońca o 25 lat świetlnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛɡa, AS: vega

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) α Lyrae

Wiktionary


wegab

wegetariański kebab


SJP.pl


weganin

mężczyzna niespożywający żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego (w tym również miodu, jaj oraz mleka i jego przetworów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek przestrzegający zasad weganizmu, niejedzący żadnych pokarmów pochodzenia zwierzęcego

Wiktionary

Weganizm – styl życia, którego jedną z cech jest stosowanie diety wegańskiej, czyli rezygnacja ze spożywania produktów zwierzęcych.

Weganie rezygnują ze spożywania nie tylko mięsa, ale także innych produktów pochodzenia zwierzęcego, których wytwarzanie wiąże się z eksploatacją zwierząt, takich jak nabiał (w tym jajka) oraz miód. Weganie nie stosują kosmetyków i nie kupują ubrań powstałych z odzwierzęcych surowców (skóry, futra, wełna, jedwab), nie biorą udziału w rozrywkach, w których wykorzystuje się zwierzęta (polowania, rodeo, cyrk). Bojkotują także wszelkie produkty testowane na zwierzętach. Zawieszenie przestrzegania tych zasad dopuszczają tylko wtedy, gdy jest to niezbędne do przetrwania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Patrik Baboumian, najsilniejszy weganin na świecie (…) udowadnia, że można być weganinem i strongmanem jednocześnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈɡãɲĩn, AS: vegãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganizm m.

:: fż. weganka ż.

 przym. wegański, wege

 przysł. wegańsko

 czas. weganizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roślinożerca, fitofag

Wiktionary


weganina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. spoż. wegański zamiennik mięsa

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (2.1) D. i B. od weganin

Wiktionary


weganizm

ścisła forma wegetarianizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) styl życia dążący do minimalizacji wykorzystywania zwierząt w celach konsumpcyjnych, tj. wykluczający jedzenie mięsa i pokarmów zawierających składniki pochodzenia zwierzęcego (nabiał, jajka, żelatynę) i odrzucający produkty wytworzone z użyciem zwierząt (np. futro, skórzaną odzież, kosmetyki testowane na zwierzętach);

Wiktionary

Weganizm – styl życia, którego jedną z cech jest stosowanie diety wegańskiej, czyli rezygnacja ze spożywania produktów zwierzęcych.

Weganie rezygnują ze spożywania nie tylko mięsa, ale także innych produktów pochodzenia zwierzęcego, których wytwarzanie wiąże się z eksploatacją zwierząt, takich jak nabiał (w tym jajka) oraz miód. Weganie nie stosują kosmetyków i nie kupują ubrań powstałych z odzwierzęcych surowców (skóry, futra, wełna, jedwab), nie biorą udziału w rozrywkach, w których wykorzystuje się zwierzęta (polowania, rodeo, cyrk). Bojkotują także wszelkie produkty testowane na zwierzętach. Zawieszenie przestrzegania tych zasad dopuszczają tylko wtedy, gdy jest to niezbędne do przetrwania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weganizm proponuje postawę etyczną polegającą na odrzuceniu wszelkich dóbr i korzyści mogących mieć źródło w cierpieniu zwierząt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈɡãɲism̥, AS: vegãńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganin m., weganka ż.

 przym. wegański

 przysł. wegańsko

 czas. weganizować

Wiktionary


weganizować

sporządzać wegańską wersję potrawy


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) kulin. spoż. opracowywać wegańską wersję potrawy tradycyjnie zawierającej składniki pochodzenia zwierzęcego

 (1.2) zmieniać charakter miejsca lub imprezy na wegański

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój chłopak lubi weganizować mięsne potrawy, które pamięta z dzieciństwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganizacja, weganizm, weganin, weganka

 przym. wegański

Wiktionary


weganka

kobieta praktykująca weganizm, tzn. niejedząca mięsa ani żadnych produktów odzwierzęcych (jajek, nabiału, miodu)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta przestrzegająca zasad weganizmu, będąca na diecie wegańskiej, nie jedząca pokarmów pochodzenia zwierzęcego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest weganką i tego nie zmieni. Gdy dosiada konia nie używa bata i zakłada najmniejsze i najłagodniej zakończone ostrogi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈɡãnka, AS: vegãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganin m., weganizm m.

 przym. wegański

 przysł. wegańsko

 czas. weganizować

Wiktionary


wegański

przymiotnik od: weganizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z weganizmem, dotyczący weganizmu

 (1.2) kulin. bez mięsa, ryb i innych produktów pochodzenia zwierzęcego (tj. nabiału, tłuszczów zwierzęcych, jajek, owoców morza, miodu)

 (1.3) rzad. stworzony bez użycia produktów pochodzenia zwierzęcego, także. nietestowany na zwierzętach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomimo wielu przedsięwzięć, reżyserka, blogerka i niezależna perkusistka rockowa Eleni Vlachos jest jednoosobowym tornadem wegańskiego aktywizmu.

 (1.3) Na szczęście istnieje taki portal jak Barnivore, gdzie możemy znaleźć wszelkie informacje o tym, czy dany alkohol jest wegański.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈɡãj̃sʲci, AS: vegãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganizm m., weganin m., weganka ż., wegańskość ż.

 przysł. wegańsko

 czas. weganizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) roślinny

Wiktionary


wegańsko

przysłówek

 (1.1) w sposób wegański, zgodny z weganizmem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od siedmiu lat odżywiam się wegańsko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganizm m., weganin m., weganka ż., wegańskość ż.

 przym. wegański

Wiktionary


wegańskość

wegański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wegańskie; cecha tych, którzy są wegańscy

Wiktionary

Patrz:

wegański

Powiązane:

 przym. wegański

 przysł. wegańsko

Wiktionary


węgar

pionowy element konstrukcyjny w formie słupa drewnianego lub kamiennego po bokach drzwi lub okna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. belka, która ogranicza z boku otwór drzwiowy lub okienny wspierający łuk lub nadproże;

Wiktionary

Węgar (węgarek) – pionowy element przy otworze okiennym lub drzwiowym otrzymany przez wysunięcie cegieł dla ścian murowanych lub dostawienie pionowych słupków dla ścian drewnianych lub kamiennych. Stanowi on oparcie dla ościeżnicy. Niezbędny jest on do ościeżnic regulowanych, aby je bezinwazyjnie zamontować.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡar, AS: vŋgar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. węgarek m.

 przym. węgarkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węgarek

Wiktionary


węgarek

zdrobnienie od: węgar


SJP.pl

Węgar (węgarek) – pionowy element przy otworze okiennym lub drzwiowym otrzymany przez wysunięcie cegieł dla ścian murowanych lub dostawienie pionowych słupków dla ścian drewnianych lub kamiennych. Stanowi on oparcie dla ościeżnicy. Niezbędny jest on do ościeżnic regulowanych, aby je bezinwazyjnie zamontować.

Wikipedia


węgarkowy

przymiotnik od: węgarek


SJP.pl


wege

skrótowo: wegetariański


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. wegetariański, także. wegański

w użyciu rzeczownikowym, rodzaj męski i żeński

 (2.1) pot. wegetarianin, wegetarianka, także. weganin, weganka

 (2.2) pot. dopełnienie mięsa

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Udało mi się już zachęcić do bycia wege dwie koleżanki i mam zamiar dalej zachęcać ludzi do tego zdrowego stylu życia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛɡɛ, AS: vege

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weganin mos.

Wiktionary


wegeburger

kotlet wegetariański, np. z buraków, kaszy jaglanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. wegański lub wegetariański kotlet przygotowany np. z ciecierzycy, kaszy jaglanej, fasoli, soczewicy itd.

 (1.2) kulin. wegański lub wegetariański odpowiednik hamburgera, zawierający kotlet pochodzenia roślinnego w miejsce kotleta mięsnego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wegeburgery z kaszy jaglanej i buraków wyszły naprawdę przepyszne, polecam!.

Wiktionary


wegemiejsce

potocznie: punkt gastronomiczny, w którym podaje się dania wegetariańskie


SJP.pl


wegeta

mieszanka przypraw i suszonych warzyw używana do zup, dań mięsnych, warzywnych, duszonych i grillowanych; vegeta


SJP.pl


wegetacja

1. procesy życiowe roślin, ich wzrost, rozwój
2. ogół procesów fizjologicznych organizmu
3. puste, bierne, bezcelowe, pozbawione perspektyw życie człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. procesy wzrostu i rozwoju zachodzące jednocześnie lub oddzielnie w organizmie rośliny

 (1.2) przen. życie człowieka bez aspiracji i perspektyw rozwoju

Wiktionary

Wzrost i rozwój roślin – proces wzrostu i rozwoju zachodzące jednocześnie lub oddzielnie w organizmie rośliny. Przez wzrost w fizjologii rozwoju rozumie się proces nieodwracalnego powiększania ciała rośliny. Wzrost zachodzi w określonych strefach rośliny w wyniku podziałów komórek i zwiększania ich objętości. Rozwój rozumiany szeroko obejmuje zarówno wzrost, jak i różnicowanie, tworzenie wzorca i morfogenezę. W sensie wąskim rozwój obejmuje różnicowanie, a morfogeneza jest efektem wzrostu i różnicowania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ruch obiegowy Ziemi przy stałym nachyleniu osi obrotu sprawia, że warunki oświetlenia Ziemi zmieniają się w rytmie rocznym, co pociąga za sobą zmiany klimatyczne oraz wpływa na wegetację roślin i tryb życia zwierząt.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetatywność ż., wegetowanie ż.

 czas. wegetować ndk.

 przym. wegetacyjny, wegetatywny

 przysł. wegetatywnie

Wiktionary


wegetacyjny

dotyczący wegetacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wegetacją, odnoszący się do wegetacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za początek okresu wegetacyjnego przyjmuje się też zakwitanie leszczyny, kaczeńca, podbiału, a za koniec – opadanie liści kasztanowca i brzozy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetacja ż., wegetatywność ż., wegetowanie ż.

 czas. wegetować ndk.

 przym. wegetatywny

 przysł. wegetatywnie

Wiktionary


wegetarianin

człowiek wyłączający z diety mięso, ryby i wszystkie albo tylko niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który nie je mięsa

Wiktionary

Wegetarianizm, dawniej jarstwo – świadome i celowe wyłączanie z diety mięsa, w tym ryb, owoców morza i owadów. Wiąże się również z unikaniem innych produktów pochodzenia zwierzęcego, w szczególności pochodzących z uboju, takich jak smalec lub żelatyna.Wegetarianizm może być wybrany z pobudek moralnych, religijnych, zdrowotnych, ekologicznych, bądź ekonomicznych. Zróżnicowana dieta wegetariańska jest odpowiednia dla ludzi w każdym wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zrób coś bezmięsnego, bo Anka i Tomek są wegetarianami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲĩn, AS: vegetarʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianizm m., wegetarianista m.

:: fż. wegetarianka

 przym. wegetariański

 przysł. wegetariańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jarosz; przest. wegetarianista

Wiktionary


wegetarianista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. wegetarianin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianin m., wegetarianka ż., wegetarianizm m.

 przym. wegetariański

Wiktionary


wegetarianizm

odżywianie się wyłącznie pokarmem roślinnym i nabiałem; niejedzenie mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sposób odżywiania się charakteryzująca się wyłączeniem z posiłków produktów mięsnych;

Wiktionary

Wegetarianizm, dawniej jarstwo – świadome i celowe wyłączanie z diety mięsa, w tym ryb, owoców morza i owadów. Wiąże się również z unikaniem innych produktów pochodzenia zwierzęcego, w szczególności pochodzących z uboju, takich jak smalec lub żelatyna.Wegetarianizm może być wybrany z pobudek moralnych, religijnych, zdrowotnych, ekologicznych, bądź ekonomicznych. Zróżnicowana dieta wegetariańska jest odpowiednia dla ludzi w każdym wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Badania naukowców z uniwersytetu w Southampton wykazały, że inteligentniejsze dzieci częściej decydują się na wegetarianizm w wieku dorosłym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥, AS: vegetarʹi ̯ä̃ńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianin m., wegetarianista m., wegetarianka ż.

 przym. wegetariański

 przysł. wegetariańsko

Wiktionary


wegetarianka

kobieta stosująca dietę wyłączającą mięso, ryby i wszystkie lub tylko niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: wegetarianin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zrób coś bezmięsnego, bo Anka jest wegetarianką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛɡɛtarʲˈjãnka, AS: vegetarʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianizm m.

:: fm. wegetarianin m., wegetarianista m.

 przym. wegetariański

 przysł. wegetariańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jaroszka

Wiktionary


wegetariański

wegetarianizm, wegetarianin; jarski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. o jedzeniu: pozbawiony mięsa

 (1.2) kulin. o jedzeniu: pozbawiony mięsa i niektórych albo wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego

 (1.3) związany z wegetarianizmem, dotyczący wegetarianizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasza restauracja specjalizuje się w daniach wegetariańskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃j̃sʲci, AS: vegetarʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianizm m., wegetarianin m., wegetarianista m., wegetarianka ż., wegetariańskość ż.

 przysł. wegetariańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) jarski, bezmięsny, postny

Wiktionary


wegetariańsko

przysłówek

 (1.1) w sposób wegetariański

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anioły stołują się jedynie dla towarzystwa i tylko wegetariańsko. Anioły są intelektualistami.

 (1.1) Każdego dnia prowadził zawodową korespondencję, jeździł na rowerze, jadł wegetariańsko i ćwiczył na hantlach. Wieczorami czytał książki, grywał w warcaby i tonął w stosach krzyżówek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetarianizm m., wegetarianin m., wegetarianka ż.

 przym. wegetariański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jarsko

Wiktionary


wegetariańskość

wegetariański


SJP.pl

Patrz:

wegetariański

wegetatywność

rozmnażanie bezpłciowe, przez podział, pączkowanie, cebule, kłącza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wegetatywne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wegetatywny, wegetacyjny

 przysł. wegetatywnie

 rzecz. wegetacja ż.

Wiktionary


wegetatywny

przymiotnik

 (1.1) związany z podstawowymi procesami fizjologicznymi organizmu

 (1.2) związany z bezpłciowym rozmnażaniem się organizmów żywych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛɡɛtaˈtɨvnɨ, AS: vegetatyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetacja ż., wegetatywność ż., wegetowanie ż.

 czas. wegetować

 przym. wegetacyjny

 przysł. wegetatywnie

Wiktionary


wegetować

1. u roślin: rozwijać się, rosnąć
2. prowadzić puste, bezcelowe, pozbawione perspektyw życie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przewegetować)

 (1.1) fizj. wieść życie ograniczone do procesów fizjologicznych

 (1.2) bot. rozwijać się jako roślina

 (1.3) przen. ledwo bytować, bez perspektywy lepszej przyszłości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wegetacja ż., wegetowanie n.

 przym. wegetacyjny, wegetatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rosnąć, rozwijać się

Wiktionary


węgiel

1. pierwiastek chemiczny o symbolu C i liczbie atomowej 6, występujący w naturze w dwóch odmianach: diamentu i grafitu;
2. skała osadowa, powstała z obumarłych części roślin, stosowana jako paliwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu C i liczbie atomowej 6;

 (1.2) geol. bryłka rudy z dużą zawartością węgla (1.1), materiał opałowy;

 (1.3) szt. materiał rysunkowy w formie patyczków miękkiego węgla drzewnego

 (1.4) szt. technika artystyczna posługująca się węglem (1.3) oraz rysunek nią wykonany;

 (1.5) grudka żaru

Wiktionary

  • węgiel – pierwiastek chemiczny z grupy niemetali (symbol C, łac. carboneum)
  • substancje z dużą zawartością węgla:
    • węgle kopalne
      • węgiel brunatny
      • węgiel kamienny
      • antracyt (węgiel)
    • węgiel aktywny
    • węgiel bitumiczny
    • węgiel drzewny
    • węgiel kostny
  • węgiel – technika artystyczna: rysunek węglem drzewnym

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Diament to jedna z krystalicznych postaci węgla.

 (1.2) Sto lat temu większość statków było napędzanych węglem.

 (1.3) Antoni Kamieński (…) odwiedził również pisarkę w Grodnie i wówczas naszkicował węglem jeden z bardziej znanych jej portretów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋʲɟɛl, AS: vŋʹǵel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglan mrz., węglarz mos., węglowiec mrz., węgielnica ż., węglarka ż., węglarstwo n., węglik m.

:: zdrobn. węgielek mrz.

 czas. zwęglać ndk., zwęglić dk.

 przym. węglowy, węglanowy, węglarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. C

 (1.2) czarne złoto; gw-pl|Górny Śląsk|wóngiel.

Wiktionary


węgielek

mały kawałek węgla; żarzący się kawałek węgla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: węgiel

 (1.2) mały kawałek węgla

 (1.3) rel. krążek z węgla drzewnego wkładany po rozżarzeniu do trybularza

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Zamiast oczu dzieci wprawiły bałwankowi dwa węgielki, zamiast nosa marchewkę.

 (1.3) Ministrant rozpalił węgielek trybularzowy i włożył go do trybularza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglowiec mrz., węglarz mos., węgiel mrz., węglarka ż.

 przym. węglowy

Wiktionary


węgielka

mały kawałek węgla; żarzący się kawałek węgla


SJP.pl

Węgielka (Odontosia) – rodzaj motyli z rodziny garbatkowatych.

Motyle o krępej budowy ciele. Głowa ich jest zaopatrzona w nieowłosione oczy złożone, krótkie głaszczki i uwstecznioną ssawkę, natomiast pozbawiona jest przyoczek. Czułki osiągają mniej więcej połowę długości przedniego skrzydła i wykazują dymorfizm płciowy w budowie, będąc ząbkowanymi u samicy, zaś piłkowanymi lub obustronnie grzebykowanymi u samca. Szeroki tułów porasta wełniste owłosienie. Pokrycie skrzydeł łuskami jest słabe, wskutek czego skrzydła nieco prześwitują. Przepaski poprzeczne przedniego skrzydła są ostro ząbkowane, ale mogą być niewyraźne. W użyłkowaniu przedniego skrzydła wspólny pień żyłek radialnej i pierwszej medialnej jest mniej więcej dwukrotnie dłuższy niż wolne odcinki tychże żyłek. Na tylnej krawędzi przedniego skrzydła leży dobrze rozwinięty ząb z włosowatych łusek. Odnóża tylnej pary mają dwie pary ostróg na goleniach.

Wikipedia


węgielnica

przyrząd geodezyjny do wytyczania kątów prostych, pełnych i półpełnych; winkiel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

  • Węgielnica (przyrząd)
  • Węgielnica pryzmatyczna
  • Węgielnica (gwiazdozbiór)
  • Węgielnica – wzgórze w Garbie Tenczyńskim
Miejscowości w Polsce i ich części
  • Węgielnica – część miasta Dobczyce
  • Węgielnica – część wsi Dęba w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Kurów
  • Węgielnica – część wsi Złaków Kościelny, w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Zduny
  • Węgielnica – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieruszowskim, w gminie Łubnice
  • Węgielnica – część wsi Podlesie, w woj. podkarpackim, w pow. dębickim, w gminie Pilzno

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋʲɟɛlʲˈɲit͡sa, AS: vŋʹǵelʹńica

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Nor

Wiktionary


węgielny

przymiotnik

 (1.1) bud. dotyczący węgła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋʲˈɟɛlnɨ, AS: vẽŋʹǵelny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgieł

 przym. węgłowy

Wiktionary


węgier

1. koń rasy węgierskiej;
2. wino węgierskie; węgrzyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości węgierskiej, obywatel Węgier, mieszkaniec Węgier

forma rzeczownika.

 (2.1) D. od: Węgry

Wiktionary

Węgrzy (także Madziarzy / Madziarowie, węg. l.poj. magyar, l.mn. magyarok) – naród europejski z grupy ludów ugrofińskich, zamieszkujący głównie własne państwo narodowe – Węgry w Europie Środkowej, posługujący się językiem węgierskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1956 r. Węgrzy zorganizowali powstanie przeciwko Związkowi Radzieckiemu.

 (2.1) Marysia wróciła właśnie z Węgier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋʲɟɛr, AS: vŋʹǵer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgry nmos., węgierszczyzna ż., węgierskość ż., węgierski mrz., węgierskie n., węgier mos./mzw., węgrzyn mos./mzw., węgrzynek mos./mzw., węgierka ż.

:: fż. Węgierka ż.

 przym. węgierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. Madziar

Wiktionary


węgierka

odmiana śliwy; owoc tej śliwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej narodowości węgierskiej, obywatelka Węgier, mieszkanka Węgier

Wiktionary

  • węgierka – nazwy odmian uprawnych podgatunków śliwy domowej
    • Węgierka Zwykła
    • Węgierka Dąbrowicka
    • Węgierka Wangenheima
    • Węgierka Włoska
    • Węgierka Łowicka
  • Węgierka – wieś w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Roźwienica

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W półfinale Azerki zagrają z Węgierkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋʲˈɟɛrka, AS: vẽŋʹǵerka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgry nmos., węgierszczyzna ż., węgierskość ż., węgierski mrz., węgierskie n., węgier mos./mzw., węgrzyn mos./mzw., węgrzynek mos./mzw., węgierka ż.

:: fm. Węgier mos.

 przym. węgierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. Madziarka

Wiktionary


węgierski

związany z Węgrami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Węgrami, dotyczący Węgier lub Węgrów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. ugrofiński język używany przez Węgrów;

 (2.2) lekcja węgierskiego (2.1)

Wiktionary

Osoby o nazwisku lub przydomku „Węgierski”

  • Andrzej Węgierski (1600–1649), działacz reformacji, kaznodzieja protestancki, duchowny Jednoty braci czeskich, historyk reformacji
  • Emilian Węgierski (1778–1841), generał brygady powstania listopadowego.
  • Jerzy Węgierski (ur. 1915) – emerytowany profesor Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Krakowskiej, żołnierz ZWZ, AK
  • Ludwik Węgierski, węg. Lajos I Nagy (ur. 5 marca 1326, zm. 10 września 1382) – król Węgier w latach 1342–1382, oraz król Polski (jako Ludwik Węgierski) w latach 1370–1382.
  • Maciej Węgierski (1581–1638), protestancki kaznodzieja
  • Tomasz Kajetan Węgierski (1756–1787) – polski poeta epoki oświecenia, szlachcic, badacz i podróżnik, tłumacz, satyryk i wolnomularz.
  • Wacław Węgierski (1556–1613), szlachcic wielkopolski, członek Jednoty braci czeskich
  • Wojciech Węgierski (1602–1659), protestancki kaznodzieja, kronikarz i poeta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gulasz to tradycyjna węgierska zupa.

 (2.1) On uczy się węgierskiego.

 (2.2) Co robiliście wczoraj na węgierskim?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋʲˈɟɛrsʲci, AS: vẽŋʹǵersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgierszczyzna ż., Węgry nmos., Węgier m., Węgierka ż., węgierskość ż., węgierka ż., węgrzyn mzw.

 przysł. po węgiersku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. węg.; gw-pl|Górny Śląsk|uherski.

Wiktionary


węgiersko-polski

dotyczący Węgier i Polski


SJP.pl


węgierskogórski

przymiotnik od: Węgierska Górka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Węgierskiej Górki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgierska Górka m., węgierskogórczanin m., węgierskogórczanka ż.

Wiktionary


węgierskojęzyczny

1. posługujący się językiem węgierskim;
2. napisany w języku węgierskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem węgierskim


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem węgierskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem węgierskim

 (1.3) udostępniany, spisany, utrwalony lub stworzony w języku węgierskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋʲˈɟɛrskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vẽŋʹǵerskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


węgierskość

zespół cech charakterystycznych dla Węgier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest węgierskie; cecha tych, którzy są węgierscy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgierszczyzna ż., Węgry nmos., Węgier m., Węgierka ż., węgierka ż., węgrzyn m., węgrzynek m., węgier m., węgierski mrz.

 przym. węgierski

 przysł. węgierskie

Wiktionary


węgierszczyzna

1. język węgierski;
2. wszystko, co jest charakterystyczne dla Węgier lub stamtąd pochodzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. język węgierski

 (1.2) to, co węgierskie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. węgierski

 rzecz. węgrzyn mzw./mos., Węgier mos., Węgierka ż., węgierski mrz., węgierskość ż., Węgry lm nm.

Wiktionary


węgieł

miejsce zetknięcia się dwu ścian zewnętrznych budynku; narożnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. zewnętrzny róg budynku

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uciekinier pobiegł za węgieł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋʲɟɛw, AS: vŋʹǵeu̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. węgielny, węgłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) róg; pot. winkiel

Wiktionary


węglan

sól kwasu węglowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny, sól lub ester kwasu węglowego;

Wiktionary

Węglany – grupa związków chemicznych, soli i estrów kwasu węglowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele węglanów metali bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡlãn, AS: vŋglãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglowiec mrz., węglarz mos., węglarka ż., węgiel

 przym. węglanowy, węglowy

Wiktionary


węglanować

nasycać ciecz dwutlenkiem węgla; saturować


SJP.pl


węglanowy

przymiotnik od: węglan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) chem. dotyczący węglanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglan mrz.

Wiktionary


węglany

sól kwasu węglowego


SJP.pl

Węglany – grupa związków chemicznych, soli i estrów kwasu węglowego.

Wikipedia


węglarczyk

nazwisko


SJP.pl


węglarek

węglarek gronowiec - owad z rodziny kózkowatych


SJP.pl


węglarka

kolejowy wagon towarowy o otwartym od góry nadwoziu i uniwersalnym zastosowaniu, przystosowany zasadniczo do przewozu ładunków masowych takich jak: węgiel, drewno, kamień, warzywa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kolej. pot. tender, wagon do przewożenia węgla używanego jako paliwo lokomotywy parowej

 (1.2) kolej. wagon z burtami służący do przewozu materiałów sypkich, m.in. węgla;

 (1.3) metalowy pojemnik z uchwytem, służący do noszenia węgla do pieca

 (1.4) pot. węgiel w ilości mieszczącej się w węglarce (1.1-3)

 (1.5) daw. uczn. uczennica paląca papierosy

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Palacz spadł z węglarki.

 (1.2) Złodzieje ukradli węgiel z węglarki.

 (1.4) Elektrownia spala dwie węglarki na godzinę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋɡˈlarka, AS: vẽŋglarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgiel m., węglan m., węglarz m., węglowiec m., węgielnica ż., węglarstwo n., węglik m., węgielek m.

 przym. węglowy, węglanowy, węglarski, węglarkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tender

 (1.3) reg. śl. kołkastla, kółkastla.

Wiktionary


węglarnia

1. pomieszczenie do przechowywania węgla; węglownia;
2. miejsce, gdzie wypalany jest węgiel drzewny;
3. piec do wypalania węgla


SJP.pl


węglarski

przymiotnik od: węglarz


SJP.pl


węglarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dziedzina zajmująca się wytwarzaniem węgla drzewnego

Wiktionary

Węglarstwo – rzemiosło polegające na wytwarzaniu węgla drzewnego, zajmowali się nim węglarze, zanikło w XIX w.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. węglarz mzw./mos., węgiel mrz., węglarka ż.

Wiktionary


węglarz

1. człowiek zajmujący się handlem węgla, pracujący w składzie węgla;
2. członek tajnego stowarzyszenia politycznego założonego we Włoszech w XIX wieku, w celu walki o niepodległość i zjednoczenie kraju; karbonariusz;
3. dawniej: człowiek zajmujący się wypalaniem węgla drzewnego; kurzak;
4. lis o czarnym umaszczeniu nóg, brzucha i pyska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaw. ktoś, kto zajmuje się wyrabianiem węgla drzewnego;

 (1.2) zaw. ktoś, kto zajmuje się handlem węglem lub jego dowozem

 (1.3) hist. zob. karbonariusz.

 (1.4) zob. smolarz.

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) łow. lis wyróżniający się czarnym umaszczeniem pyska, podbrzusza i stawek

Wiktionary

  • węglarz (kurzak) – człowiek trudniący się wypalaniem węgla drzewnego
  • węglarz (smolarz) – człowiek trudniący się wyrobem smoły lub handlujący smołą
  • węglarz (karbonariusz) – działacz polityczny
  • Węglarz – zbocze w Górach Sowich

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Węglarz (ur. 1985) – polski judoka
  • Krzysztof Węglarz – polski scenarzysta filmowy
  • Paulina Węglarz (ur. 1981) – polska judoczka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Raz jeden węglarz szedł do lasu wypalać węgiel i spotkał niedźwiedzia.

 (1.2) Potem parowóz gwizdnie, ciągnie pociąg do Warszawy, a z wagonu węglarz zabiera węgiel na wóz i przywozi do nas.

 (1.3) Podejrzewano go o kontakty z francuską tajną organizacją rewolucyjną węglarzy i […] wtrącono do więzienia.

 (2.1) Łapy błotnych węglarzy mają rozstaw palców większy, ułatwiający im poruszanie się na gruncie grząskim i zapadającym, jednakże są krótsze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡlaʃ, AS: vŋglaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgiel m., węglan m., węglowiec m., węgielnica ż., węglarka ż., węglarstwo n., węgielek m., węglik m.

 przym. węglowy, węglanowy, węglarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurzak

Wiktionary


węgle

forma rzeczownika.

 (1.1) plural|węgiel.

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) pot. węglowodany

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Węgle utrzymują wysoki poziom glikogenu w mięśniach, który jest twoim paliwem podczas intensywnego treningu.

Wiktionary


węgleć

spalać się na węgiel; zwęglać się


SJP.pl


węgleniec

Węgleniec – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Jędrzejów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


węgleński

nazwisko


SJP.pl


węglewski

nazwisko


SJP.pl


węglić

1. powodować przemianę substancji pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego w węgle kopalne; uwęglać;
2. dawniej: spalać na węgiel; zwęglać;
3. węglić się - uwęglać się, przetwarzać się w węgle kopalne; zwęglać się


SJP.pl


węglik

związek węgla z metalem; karbidek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny węgla z metalem lub półmetalem;

 (1.2) przest. węgielek (zdrobn. od: węgiel)

Wiktionary

  • węglik – związek chemiczny
  • węglik – grzyb
  • węglik czarnogardły – ptak

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. węglowiec mrz., węglarz mos., węgiel mrz., węglarka ż.

 przym. węglowy

Wiktionary


węgliki

związek węgla z metalem; karbidek


SJP.pl

Węgliki – nieorganiczne związki chemiczne złożone z atomów węgla i atomów metalu albo półmetalu (krzemu czy boru), mającymi mniejszą od węgla elektroujemność. Wyróżnia się węgliki jonowe, węgliki kowalencyjne, węgliki międzywęzłowe (metaliczne) i węgliki pośrednie.

Wikipedia


węglikowy

węglik


SJP.pl

Patrz:

węglik

węglin

  • Węglin – dzielnica Lublina

2 miejscowości w Polsce:

  • Węglin – wieś w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Trzydnik Duży
  • Węglin – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie

Zobacz też: Węglinek, Węgliniec, Węgliny

Wikipedia


węglińczanin

mieszkaniec Węglińca (miasta w Polsce)


SJP.pl


węglińczanka

mieszkanka Węglińca (miasta w Polsce)


SJP.pl


węglinek

  • Węglinek – wieś w woj. lubelskim, w pow. janowskim, w gminie Batorz
  • Węglinek – wieś w woj. lubelskim, w pow. kraśnickim, w gminie Trzydnik Duży
  • Węglinek – dzielnica w Lublinie

Wikipedia


węgliniec

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Węgliniec (niem. Kohlfurt) – miasto w Polsce w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Węgliniec.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.

Według danych GUS z 1 stycznia 2023 miasto miało 2657 mieszkańców (761. miejsce w kraju).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋɡˈlʲĩɲɛt͡s, AS: vẽŋglʹĩńec

Wiktionary

Powiązane:

 przym. węgliniecki

Wiktionary


węgliniecki

Węgliniec


SJP.pl

Patrz:

Węgliniec

węgliński

nazwisko


SJP.pl


węglisty

dawniej: węglowy - zawierający węgiel (pierwiastek)


SJP.pl


węglonośny

obfitujący w węgiel; dostarczający węgla; zawierający węgiel


SJP.pl


węglopochodne

dotyczący organicznych związków chemicznych, czyli związków zawierających przynajmniej jeden atom węgla


SJP.pl


węglopochodny

dotyczący organicznych związków chemicznych, czyli związków zawierających przynajmniej jeden atom węgla


SJP.pl


węglowce

1. pierwiastek z 4 grupy układu okresowego;
2. statek do przewozu węgla


SJP.pl

Węglowce – pierwiastki 14 (daw. IVA lub IV głównej) grupy układu okresowego. Są to węgiel (C), krzem (Si), german (Ge), cyna (Sn), ołów (Pb) i flerow (Fl).

Wikipedia


węglowice

Węglowice (niem. Kuhlhausen) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim, w gminie Wręczyca Wielka.

Wieś leży około 15 km na południe od Kłobucka, w pobliżu węzła kolejowego w Herbach Nowych.

Wikipedia


węglowiec

1. pierwiastek z 4 grupy układu okresowego;
2. statek do przewozu węgla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. masowiec do transportu węgla;

Wiktionary

Węglowiec (ang. collier) – rodzaj masowca przystosowanego do przewozu węgla. Charakterystyczne dla tego typu jednostek były duże luki ładunkowe.

Był to typ statków, które do wybuchu II wojny światowej najczęściej zawijały do portu w Gdyni. Najbardziej znanymi polskimi węglowcami były „Francuzy” towarzystwa Żegluga Polska (Katowice, Kraków, Toruń, Poznań i Wilno) i „Robury” towarzystwa Polskarob.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋɡˈlɔvʲjɛt͡s, AS: vẽŋglovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgiel m., węglan m., węglarz m., węgielnica ż., węglarka ż., węglarstwo n., węgielek m., węglik m.

 przym. węglowy, węglanowy, węglarski

Wiktionary


węglówka

używana dawniej żarówka z nicią węglową, wytrzymała na wstrząsy, dająca żółte światło


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce
  • Węglówka – wieś w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Wiśniowa
  • Węglówka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Korczyna
Inne
  • Węglówka – rzeka, dopływ Bojanickiej Wody
  • Węglówka – potok górski na Dolnym Śląsku, dopływ Nysy Kłodzkiej.
  • Węglówka (Niedźwiadek) – potok, dopływ Kasinianki
  • Węglówka – potoczna nazwa magistrali węglowej

Wikipedia


węglownia

1. pomieszczenie do przechowywania węgla; węglarnia;
2. zespół urządzeń do przygotowania węgla wsadowego w gazowniach i koksowniach


SJP.pl


węglowodan

związek chemiczny składający się z węgla, wodoru i tlenu; cukier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny składający się z atomów węgla, wodoru i tlenu;

Wiktionary

Węglowodany, sacharydy – w ścisłym znaczeniu są to organiczne związki chemiczne składające się z atomów węgla oraz wodoru i tlenu, w takiej proporcji, że na każdy atom węgla przypadają dwa atomy wodoru i jeden tlenu, o ogólnym wzorze sumarycznym: Cn(H2O)n. W szerszym znaczeniu zalicza się do nich ich pochodne otrzymywane w wyniku redukcji lub utleniania ich grup hydroksylowych lub karbonylowych, a także wymianę jednej lub więcej grup hydroksylowych na atom wodoru lub inne grupy organiczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie jest możliwe na dłuższą metę utrzymanie tak niskiej podaży węglowodanów jak sugerują niektóre współczesne diety.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡlɔˈvɔdãn, AS: vŋglovodãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. węglowodanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sacharyd, węgle

Wiktionary


węglowodanowy

przymiotnik od: węglowodan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący węglowodanów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakie zmiany w OUN mogą spowodować zaburzenia gospodarki węglowodanowej?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡlɔvɔdãˈnɔvɨ, AS: vŋglovodãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglowodan m.

Wiktionary


węglowodany

związek chemiczny składający się z węgla, wodoru i tlenu; cukier


SJP.pl

Węglowodany, sacharydy – w ścisłym znaczeniu są to organiczne związki chemiczne składające się z atomów węgla oraz wodoru i tlenu, w takiej proporcji, że na każdy atom węgla przypadają dwa atomy wodoru i jeden tlenu, o ogólnym wzorze sumarycznym: Cn(H2O)n. W szerszym znaczeniu zalicza się do nich ich pochodne otrzymywane w wyniku redukcji lub utleniania ich grup hydroksylowych lub karbonylowych, a także wymianę jednej lub więcej grup hydroksylowych na atom wodoru lub inne grupy organiczne.

Wikipedia


węglowodór

związek chemiczny składający się z węgla i wodoru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny organiczny złożony wyłącznie z atomów węgla i wodoru;

Wiktionary

Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru. Sam pierwiastek węgiel nie jest jednak węglowodorem.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. węglowodorowy

Wiktionary


węglowodorowy

przymiotnik od: węglowodór


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) chem. zbudowany głównie z atomów węgla i wodoru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Węglowodorowym analogiem tetry jest metan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡlɔvɔdɔˈrɔvɨ, AS: vŋglovodorovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglowodór

Wiktionary


węglowodory

związek chemiczny składający się z węgla i wodoru


SJP.pl

Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru. Sam pierwiastek węgiel nie jest jednak węglowodorem.

Wikipedia


węglowski

nazwisko


SJP.pl


węglowy

przymiotnik od: węgiel


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący węgla; przewożący węgiel; poruszający się na węgiel

 (1.2) chem. dotyczący węgla jako pierwiastka chemicznego; składający się z węgla

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do nabrzeża zacumował jakiś węglowy statek z Cypru.

 (1.2) Włókna węglowe są bardzo lekkie i wytrzymałe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ŋɡˈlɔvɨ, AS: vẽŋglovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węglan m., węglarz m., węglowiec m., węgielnica ż., węglarka ż., węglarstwo n., węglik m., węgielek m., węgiel m.

 przym. węglanowy, węglarski

Wiktionary


wegnać

goniąc kogoś lub coś, głównie zwierzęta, wpędzić je do środka czegoś (np. owce do zagrody); wgonić


SJP.pl


wegner

nazwisko


SJP.pl


węgorapa

rzeka w Polsce i Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka przepływająca przez terytorium Polski i Rosji (obwód królewiecki), wypływa z jeziora Mamry, wraz z Instruczą tworzy Pregołę;

Wiktionary

Węgorapa (ros. Анграпа, niem. Angerapp) – rzeka, przepływająca przez terytorium Polski i Rosji (obwód królewiecki).

Wypływa z jeziora Mamry, przepływa przez Węgorzewo i po połączeniu z Instruczą tworzy Pregołę. Długość rzeki (uwzględniając jej naturalne koryto), wynosi 172 km, w tym 66 km znajduje się na terenie Polski (biorąc jako główny nurt kanał odcinający Wielką Pętlę Węgorapy – odpowiednio 139,9 km oraz 44 km), reszta na terenie obwodu królewieckiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. węgorapski

Wiktionary


węgorczyca

choroba wywoływana przez węgorka jelitowego


SJP.pl

Węgorczyca (strongyloidoza, łac. strongyloidosis, ang. strongyloidiasis) – choroba pasożytnicza wywołana przez nicienia węgorka jelitowego (Strongyloides stercoralis), który cały cykl rozwojowy może odbyć w organizmie człowieka, może więc wskutek autozakażenia doprowadzać do wieloletniego przebiegu choroby.

Wikipedia


węgorek

nicień, pasożyt kręgowców i roślin


SJP.pl


węgorkowy

przymiotnik od: węgorek


SJP.pl


węgornia

urządzenie rybackie do połowu węgorzy spływających do morza


SJP.pl

Węgornia (kaszb. Wãgòrniô, niem. Aalbeck) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce.Według danych na dzień 31 grudnia 2006 roku wieś zamieszkuje 54 mieszkańców.

Wikipedia


węgornica

słodkowodna larwa minogów o ciele wydłużonym, robakowatym i słabo rozwiniętych oczach pokrytych skórą, żyjąca w mule dennym; robaczyca, ślepica


SJP.pl

Ślepica (ammocoetes) – larwa minogokształtnych zwana inaczej węgornicą lub robaczycą, pod wieloma względami różniąca się od osobników dorosłych. Początkowo została opisana jako odrębny gatunek Ammocoetes branchialis, w wielu regionach Polski nazywany ślepicą.

Wikipedia


węgornik

1. rodzaj pułapki na ryby;
2. osoba łowiąca węgorze


SJP.pl

Węgornik (niem. Aalgraben) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Police na skraju Puszczy Wkrzańskiej.

Przynależność polityczno-administracyjna:

  • 1815–1866: Związek Niemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
  • 1866–1871: Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
  • 1871–1918: Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
  • 1919–1933: Rzesza Niemiecka (Republika Weimarska), kraj związkowy Prusy, prowincja Pomorze
  • 1933–1945: III Rzesza, prowincja Pomorze
  • 1945–1952: Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie
  • 1952–1975: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
  • 1975–1989: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
  • 1989–1998: Rzeczpospolita Polska, województwo szczecińskie
  • 1999 – teraz: Rzeczpospolita Polska, województwo zachodniopomorskie, powiat policki, gmina Police

Wikipedia


węgorz

drapieżna ryba z rodziny węgorzowatych, o wydłużonym, wężowatym ciele, żyjąca w wodach słodkich, na tarło wędrująca do morza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. ryba z rodziny nazwa systematyczna|Anguillidae|ref=tak., węgorzowatych;

 (1.2) kulin. spoż. mięso węgorza (1.1) lub potrawa z niego

 (1.3) hazardowa gra w domino

Wiktionary

Węgorz może oznaczać:

  • ryba z rodziny węgorzowatych, w szczególności węgorz europejski (Anguilla anguilla)
  • węgorz elektryczny, inaczej strętwa (Electrophorus electricus)
  • hazardowa gra w domino

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Węgorz jest rybą aktywną nocą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡɔʃ, AS: vŋgoš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgorzyca ż., węgorzowate nmos.

:: zdrobn. węgorzyk m.

 przym. węgorzowy, węgorzowaty

Wiktionary


węgorzewianin

mieszkaniec Węgorzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Węgorzewa

 (1.2) osoba pochodząca z Węgorzewa, urodzona w Węgorzewie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Węgorzewianin został zatrzymany i trafił do policyjnego aresztu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgorzewo n.

:: fż. węgorzewianka ż.

 przym. węgorzewski

Wiktionary


węgorzewianka

mieszkanka Węgorzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Węgorzewa

 (1.2) kobieta pochodząca z Węgorzewa, urodzona w Węgorzewie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szanowne węgorzewianki! W najbliższą sobotę wszystkie panie w wieku 50+ zapraszamy na bezpłatne badania mammograficzne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgorzewo n.

:: fm. węgorzewianin m.

 przym. węgorzewski

Wiktionary


węgorzewo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Węgorzewo (dawniej Węgobork, niem. Angerburg, lit. Ungura, maz. Wéngobork) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Węgorzewo.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Węgorzewo liczyło 10 563 mieszkańców i miało powierzchnię 10,88 km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Urząd Miejski w Węgorzewie w poniedziałki jest czynny od 8.00 do 16.00, a w pozostałe dni tygodnia od 7.30 do 15.30.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡɔˈʒɛvɔ, AS: vŋgoževo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgorzewianin m., węgorzewianka ż.

 przym. węgorzewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Węgobork

Wiktionary


węgorzewski

przymiotnik od: Węgorzewo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Węgorzewa, związany z Węgorzewem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiat węgorzewski od północy graniczy z obwodem królewieckim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgorzewo n., węgorzewianin m., węgorzewianka ż.

Wiktionary


węgorzokształtne

rząd ryb promieniopłetwych; niedopłetwe


SJP.pl

Węgorzokształtne (Anguilliformes), niedopłetwe, gardzielcokształtne, sakkofaryngokształtne (Apodes) – rząd ryb promieniopłetwych obejmujący ryby morskie i dwuśrodowiskowe, o silnie wydłużonym ciele, m.in. węgorze, kongery i mureny. Jest to najliczniejszy w gatunki rząd ryb z nadrzędu elopsopodobnych. W zapisie kopalnym są znane od środkowej kredy.

Wikipedia


węgorzokształtny

o cechach węgorzokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


węgorzowate

rodzina ryb kostnoszkieletowych, o ciele silnie wydłużonym, bocznie spłaszczonym w części ogonowej; drapieżne, większość życia spędzają w wodach słodkich (rzekach i jeziorach), do morza wędrują tylko na tarło, po którym prawdopodobnie giną


SJP.pl

Węgorzowate (Anguillidae) – rodzina katadromicznych ryb z rzędu węgorzokształtnych (Anguilliformes). Wszystkie gatunki są poławiane gospodarczo. Jedynym przedstawicielem rodziny w wodach Polski jest węgorz europejski.

Wikipedia


węgorzowaty

o cechach węgorzowatych (rodzina ryb)


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) podobny do węgorza; taki jak węgorz

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. zwykle w lm. węgorzowate: przedstawiciel pewnej rodziny ryb kostnoszkieletowych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgorz mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węgorzokształtny

Wiktionary


węgorzowy

przymiotnik od: węgorz


SJP.pl


węgorzyca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny węgorzycowatych

Wiktionary

Węgorzyca (Zoarces viviparus) – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny węgorzycowatych (Zoarcidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Węgorzyca to ryba drapieżna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡɔˈʒɨt͡sa, AS: vŋgožyca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgorz m.

Wiktionary


węgorzycowate

rodzina ryb z rzędu okoniokształtnych


SJP.pl

Węgorzycowate (Zoarcidae) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych.

Wikipedia


węgorzycowaty

o cechach węgorzycowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


węgorzyk

1. zdrobnienie od: węgorz;
2. młody węgorz


SJP.pl


węgorzyn

3 miejscowości w Polsce:

  • Węgorzyn – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. wąbrzeskim, w gminie Wąbrzeźno
  • Węgorzyn – część miejscowości Góry Pęchowskie w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Klimontów
  • Węgorzyn – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Karnice

Wikipedia


węgorzynianin

mieszkaniec miasta: Węgorzyno


SJP.pl


węgorzynianka

mieszkanka miasta: Węgorzyno


SJP.pl


węgorzynko

Węgorzynko (niem. Wangerinenhof, kaszub. Wãgòrzënko) – wieś w Polsce położona na Pojezierzu Bytowskim, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Miastko.

Przez teren wsi przebiega Droga krajowa nr 21 oraz drogi powiatowe nr 1717G (Miastko-Trzcinno) oraz nr 1716G (łącząca DK21 z drogą powiatową 1717G). Przez teren wsi przebiegała nieistniejąca Linia kolejowa Bytów - Miastko, która obecnie jest szlakiem rowerowym. Na trasie wycieczkowej znajdują się trzy dobrze zachowane wiadukty kolejowe.

Wikipedia


węgorzyno

1. miasto w Polsce;
2. jezioro na Pojezierzu Ińskim;
3. jezioro na Pojezierzu Kaszubskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Węgorzyno (do 1946 niem. Wangerin) – miasto w Polsce położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, nad jeziorem Węgorzyno. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Węgorzyno.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto miało 3021 mieszkańców.

Ośrodek usługowy i wypoczynkowy; przemysł spożywczy i drzewny; przystań wodna.

Węgorzyno uzyskało lokację miejską w 1460.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ŋɡɔˈʒɨ̃nɔ, AS: vŋgožno

Wiktionary


węgorzyński

przymiotnik od: Węgorzyno


SJP.pl


węgrów

1. koń rasy węgierskiej;
2. wino węgierskie; węgrzyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lm. od: Węgier

Wiktionary

Węgrów – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, siedziba gminy wiejskiej Liw, gminy miejskiej Węgrów i powiatu węgrowskiego (w latach 1867–1975 i od 1999).

Węgrów położony jest w Obniżeniu Węgrowskim, na prawym brzegu rzeki Liwiec. Przez miasto przepływa struga Czerwonka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡruf, AS: vŋgruf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgrowianin mos., węgrowianka ż.

 przym. węgrowski

Wiktionary


węgrowianin

mieszkaniec Węgrowa


SJP.pl


węgrowianka

mieszkanka Węgrowa


SJP.pl


węgrowski

Węgrów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Węgrowa, związany z Węgrowem

Wiktionary

Patrz:

Węgrów

Powiązane:

 rzecz. Węgrów mrz., węgrowianin mos., węgrowianka ż.

Wiktionary


węgry

1. koń rasy węgierskiej;
2. wino węgierskie; węgrzyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. państwo w Europie;

Wiktionary

Węgry (węg. Magyarország, [ˈmɒɟɒrorsaːɡ]) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej, od 1955 członek ONZ, od 1999 członek NATO, od 2004 członek Unii Europejskiej. Jest również członkiem Grupy Wyszehradzkiej. Graniczy ze Słowacją, Słowenią, Austrią, Chorwacją, Serbią, Rumunią i Ukrainą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Węgry są krajem europejskim.

 (1.1) Mariusz właśnie wrócił z Węgier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡrɨ, AS: vŋgry

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węgierszczyzna ż., węgierski mrz., Węgier mos., Węgierka ż., węgrzyn mzw., węgierskość ż.

 przym. węgierski

 przysł. po węgiersku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śląsk. Madźary, Wyngry; hist. polit. Republika Węgierska (1989 – 2012); Węgierska Republika Ludowa, skr. WRL (1949 – 1989)

Wiktionary


węgrzce

2 miejscowości w Polsce:

  • Węgrzce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wołowskim, w gminie Wińsko
  • Węgrzce – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zielonki

Zobacz też: Węgrzce Wielkie

Wikipedia


węgrzyk

nazwisko


SJP.pl


węgrzyn

wino węgierskie; węgier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) przest. enol. wino węgierskie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. handlarz domokrążca (pierwotnie narodowości węgierskiej)

 (2.2) gwara. zootechn. osoba zajmująca się kastracją zwierząt

Wiktionary

Znaczenie podstawowe
  • węgrzyn – wino pochodzące z Węgier
Miejscowości
  • Węgrzyn – wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Radoszyce
Osoby
  • Bartosz Węgrzyn (ur. 1984) – polski siatkarz
  • Franciszek Węgrzyn (1892–1965) – podpułkownik Wojska Polskiego
  • Grzegorz Węgrzyn (ur. 1963) – profesor nauk biologicznych
  • Jan Węgrzyn (ur. 1964) – polski urzędnik państwowy
  • Józef Węgrzyn (1884–1952) – polski aktor i reżyser
  • Józef Węgrzyn (ur. 1943) – polski dziennikarz
  • Kazimierz Węgrzyn (ur. 1967) – polski piłkarz
  • Kazimierz Józef Węgrzyn (ur. 1947) – polski poeta
  • Krzysztof Węgrzyn (ur. 1950) – polski przedsiębiorca, inżynier i urzędnik państwowy
  • Krzysztof Węgrzyn (ur. 1953) – polski skrzypek
  • Maksymilian Węgrzyn (1867–1916) polski aktor i reżyser teatralny
  • Małgorzata Węgrzyn (ur. 1945) – polska polityk
  • Marzena Węgrzyn (ur. 1978) – polska judoczka
  • Mieczysław Węgrzyn (1909–1942) – polski aktor
  • Michał Węgrzyn (ur. 1978) – polski reżyser
  • Mojżesz Węgrzyn (ok. 990–1043) – święty mnich prawosławny
  • Piotr Węgrzyn (?) – szlachcic polski, herbu Gozdawa
  • Robert Węgrzyn (ur. 1968) – polski polityk
  • Roman Węgrzyn (ur. 1928) – śpiewak operowy
  • Stanisław Węgrzyn (1899–1973) – scenograf
  • Stanisław Węgrzyn (1931–2008) – genetyk, specjalista roślin zbożowych
  • Stefan Węgrzyn (1925–2011) – profesor, fizyk, inżynier, automatyk, informatyk
  • Waldemar Węgrzyn (ur. 1959) – polski grafik
  • Walentyna Węgrzyn-Klisowska (ur. 1945) − polski muzykolog
  • Wiktor Węgrzyn (1939–2017) – księgarz, mechanik samochodowy, komandor Motocyklowych Rajdów Katyńskich
  • Wojciech Węgrzyn (ur. 1959) – prawnik, w latach 2012–2015 podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
  • Zygmunt Węgrzyn (1927–1997) – polski ekonomista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przynieś, waćpanna, węgrzyna z piwnicy!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃ŋɡʒɨ̃n, AS: vŋgžỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Węgry nmos., Węgier mos., Węgierka ż., węgierszczyzna ż., węgierskość ż., węgierski mrz., węgierskie n., węgier mos./mzw., węgrzynek mos., węgierka ż.

:: zdrobn. węgrzynek mzw.

 przym. węgierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węgier; zdrobn. węgrzynek

 (2.1) węgier

Wiktionary


węgrzynek

zdrobnienie od: węgrzyn (wino)


SJP.pl

Węgrzynek – część wsi Chełmiec, w gminie Chełmiec, powiecie nowosądeckim, w województwie małopolskim.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


węgrzyniak

nazwisko


SJP.pl


węgrzynowice

Węgrzynowice – wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Budziszewice.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego. Wieś typowo rolnicza – mieszkańcy zajmują się uprawą zboża, ziemniaków i hodowlą zwierząt.

Wikipedia


węgrzynowicz

nazwisko


SJP.pl


węgrzynowski

nazwisko


SJP.pl


węgrzyński

nazwisko


SJP.pl


węgłowski

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Węgłowski (ur. 1975) – polski pisarz
  • Jędrzej Węgłowski (1789–1861) – generał-major artylerii wojsk rosyjskich
  • Stanisław Węgłowski (1938–1997) – polski polityk

Wikipedia


węgłowy

przymiotnik od: węgieł


SJP.pl


wehikularny

język wehikularny - język naturalny używany podczas podróży i w kontaktach handlowych na obszarach o dużej różnorodności językowej


SJP.pl


wehikulik

zdrobnienie od: wehikuł


SJP.pl


wehikuł

1. nietypowy, dziwaczny, staromodny pojazd;
2. w powieściach lub filmach fantastycznonaukowych: urządzenie przenoszące ludzi w przeszłość lub przyszłość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żart. środek transportu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈxʲikuw, AS: veχʹikuu̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pojazd

Wiktionary


wehrmacht

niemieckie wojsko okresu III Rzeszy (1935-1945); wermacht


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. w latach 1935-1946 całość wojsk III Rzeszy, wraz z marynarką i lotnictwem, z wyłączeniem jednak jednostek Waffen-SS;

Wiktionary

Wehrmacht (z niem. „siła zbrojna”) – całość sił zbrojnych III Rzeszy z wyłączeniem Waffen-SS, utworzona 16 marca 1935 roku, ustawą o powszechnym obowiązku służby wojskowej, która stanowiła jednostronne zerwanie klauzul militarnych traktatu wersalskiego (1919).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wehrmachtowiec mos., wermachtowiec mos.

 przym. wehrmachtowski, wermachtowski

Wiktionary


wehrmachtowiec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz Wermachtu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrmaxˈtɔvʲjɛt͡s, AS: vermaχtovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermacht, Wehrmacht, wermachtowiec

 przym. wermachtowski, wehrmachtowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wermachtowiec

Wiktionary


wehrmachtowski

przymiotnik

 (1.1) przym. od Wehrmacht, wehrmachtowiec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrmaxˈtɔfsʲci, AS: vermaχtofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermacht, Wehrmacht, wermachtowiec, wehrmachtowiec

 przym. wermachtowski

Wiktionary


weigel

[czytaj: wajgel] nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Cedrik Weigel – niemiecki skoczek narciarski
  • George Weigel – amerykański pisarz
  • Helene Weigel – austriacka aktorka
  • Jakub Weigel – polski wokalista i gitarzysta, kompozytor i autor tekstów
  • Kasper Weigel – polski geodeta

Inne:

  • (9315) Weigel – planetoida z grupy pasa głównego asteroid

Wikipedia


weil

[czytaj: wejl] nazwisko, m.in. André Weil (1906-1998) - matematyk francuski


SJP.pl

Biografie

  • Adolf Weil – niemiecki lekarz
  • André Weil – francuski matematyk
  • Andrew Weil – amerykański lekarz
  • Bruno Weil – niemiecki dyrygent
  • Felix Weil – fundator Instytutu Badań Społecznych we Frankfurcie nad Menem
  • Henri Weil – francusko żydowski filolog
  • Jerzy Weil – uczestnik powstania warszawskiego
  • Jiří Weil – czeski pisarz
  • Jo Weil – niemiecki aktor
  • Liza Weil – amerykańska aktorka
  • Simone Weil – francuska filozof i myślicielka
  • Stanisław Weil – chemik, farmakolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Wikipedia


weill

[czytaj: wajl] nazwisko, m.in. Kurt Weill (1900-1950) - kompozytor niemiecki


SJP.pl

  • Kurt Weill – niemiecki kompozytor
  • Raymond Weill – francuski egiptolog
  • Sanford I. Weill – amerykański bankier i finansista

Wikipedia


weimar

[czytaj: wajmar] miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia;

Wiktionary

Weimar – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, jedno z europejskich centrów kulturalnych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. weimarczyk mos., weimarka ż.

 przym. weimarski

Wiktionary


weimarczyk

[czytaj: wajmarczyk] mieszkaniec Weimaru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Weimaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Weimar mrz.

:: fż. weimarka ż.

 przym. weimarski

Wiktionary


weimarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Weimaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Weimar mrz.

:: fm. weimarczyk mos.

 przym. weimarski

Wiktionary


weimarski

[czytaj: wajmarski] przymiotnik od: Weimar (miasto w Niemczech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Weimarem, dotyczący Weimaru, pochodzący z Weimaru (miasta w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Weimar mrz., weimarczyk mos., weimarka ż.

Wiktionary


weinbrand

[czytaj: wajnbrand] niemiecka odmiana brandy; winiak


SJP.pl


weiner

[czytaj: wajner] nazwisko


SJP.pl

Miejscowość w USA:

  • Weiner – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Poinsett

Osoby:

  • Adam Weiner
  • Aurel Weiner, rum.: Aurel Vainer
  • Béla Weiner
  • Georg Weiner
  • January Weiner
  • Leó Weiner
  • Michael Weiner

Wikipedia


weinert

  • Weinert – miasto w USA

Weinert:

  • Antoni Weinert
  • Astrud Weinert
  • Erich Weinert
  • Jan Weinert
  • Susan Weinert

Wikipedia


weinsberg

[czytaj: wajnsberg] nazwisko


SJP.pl

Weinsberg (MAF: /ˈvaɪ̯nsˌbɛʁk/, posłuchaj) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Stuttgart, w regionie Heilbronn-Franken, w powiecie Heilbronn, siedziba związku gmin Raum Weinsberg. Leży nad rzeką Sulm, ok. 5 km na wschód od Heilbronn, przy autostradach A81, A6, drodze krajowej B39 i linii kolejowej Crailsheim–Bruchsal.

Wikipedia


weinstein

[czytaj: wajnsztajn] nazwisko


SJP.pl

  • Weinstein – nazwisko

Wikipedia


weir

  • Weir – szkocki ród

Miejscowości w USA:

  • Weir – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Cherokee
  • Weir – miejscowość w stanie Missisipi, w hrabstwie Choctaw
  • Weir – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Williamson

Ludzie:

  • David Weir – szkocki piłkarz
  • Judith Weir – brytyjska kompozytorka
  • Peter Weir – reżyser

W Wielkiej Brytanii:

  • Weir – miejscowość w hrabstwie Lancashire (Anglia)

Wikipedia


weisberger

nazwisko


SJP.pl


weiss

nazwisko, m.in.: Wojciech Weiss (1875-1950), malarz, grafik i rysownik


SJP.pl

Geografia:

  • Weiss – rzeka we Francji
  • Mount Weiss – góra w Kanadzie

Osoby o tym nazwisku:

  • Friedrich Wilhelm Weiss – botanik
  • Izadora Weiss – polska choreografka i tancerka
  • Janusz Weiss – polski dziennikarz, artysta kabaretowy, prezenter radiowy i telewizyjny
  • Marek Weiss – polski reżyser operowy i pisarz
  • Szewach Weiss – izraelski politolog, polityk i dyplomata
  • Wiesław Weiss – polski dziennikarz muzyczny i pisarz
  • Wojciech Weiss – polski malarz, rektor ASP w Krakowie
  • Zygmunt Weiss – polski lekkoatleta i dziennikarz sportowy

Wikipedia


weizsaecker

[czytaj: WAJC-zeker] nazwisko


SJP.pl


wejchert

nazwisko


SJP.pl


wejdźżeż

czasownik "wejdź" wzmocniony partykułą "-żeż"


SJP.pl


weje

starożytne miasto etruskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. starożytne miasto etruskie, przeciwnik Rzymu, zdobyte przez niego w 396 roku p.n.e.;

Wiktionary

Weje (łac. Veii, wł. Veio) – jedno z 12 potężnych miast-państw etruskich. Leżało ok. 20 km na północ od Rzymu.

Swoją świetność przeżyło w VIII–VI wiekach p.n.e. W V wieku p.n.e. istniała tam szkoła rzeźbiarska. Jej głównym przedstawicielem był rzeźbiarz Wulka.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wejski

Wiktionary


wejher

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wejherowo n.

 przym. wejherowski

Wiktionary


wejherowianin

mieszkaniec Wejherowa


SJP.pl


wejherowianka

mieszkanka Wejherowa


SJP.pl


wejherowo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto powiatowe w Polsce, w województwie pomorskim;

Wiktionary

Wejherowo (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Wejrowò, niem. Neustadt in Westpreußen) – miasto w województwie pomorskim, położone na pograniczu Pojezierza Kaszubskiego i Pradoliny Redy-Łeby, nad rzeką Redą. Stanowi element Małego Trójmiasta Kaszubskiego, jest również częścią aglomeracji trójmiejskiej. Siedziba powiatu wejherowskiego i gminy Wejherowo. W latach 1975-1998 w województwie gdańskim. Wchodzi w skład Komunalnego Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki” oraz Doliny Logistycznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poproszę dwa bilety do Wejherowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛjxɛˈrɔvɔ, AS: vei ̯χerovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wejher mrz., wejherowianin mos., wejherowianka ż.

 przym. wejherowski

Wiktionary


wejherowski

przymiotnik od: Wejherowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Wejherowa, związany z Wejherowem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wejher mrz., Wejherowo n., wejherowianin m., wejherowianka ż.

Wiktionary


wejman

nazwisko


SJP.pl

Wejman:

  • Artur Wejman – postać fikcyjna z filmu Determinator
  • Henryk Wejman (ur. 17 grudnia 1959 w Choszcznie) – polski duchowny katolicki, teolog, prof. dr. hab.
  • Mieczysław Wejman (ur. w 1912 w Brdowie – zm. w Krakowie w 1997) – polski grafik i malarz.

Wikipedia


wejmutka

gatunek sosny północnoamerykańskiej


SJP.pl


wejner

nazwisko


SJP.pl


wejrzeć

czasownik

 (1.1) przest. spojrzeć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wejrzenie n.

Wiktionary


wejrzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spojrzenie wgłąb czegoś

 (1.2) dokładne zapoznanie się z czymś

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wejrzeć dk.

Wiktionary


wejść

1. idąc, dostać się dokądś; wkroczyć;
2. wspiąć się na coś, wzbić się;
3. zagłębić się w coś, wcisnąć się;
4. zbadać, zainteresować się czymś; wniknąć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|wchodzić.

forma rzeczownika|rodzaj=nijaki.

 (2.1) D. lm. od: wejście

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛjɕt͡ɕ, AS: vei ̯ść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wejście n., wejściówka ż., wchód m., wchodzenie n.

 czas. wchodzić ndk.

 przym. wejściowy, wchodowy, wchodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. wnijść, wniść

Wiktionary


wejście

1. idąc, dostać się dokądś; wkroczyć;
2. wspiąć się na coś, wzbić się;
3. zagłębić się w coś, wcisnąć się;
4. zbadać, zainteresować się czymś; wniknąć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) miejsce, przez które można gdzieś wejść, wkroczyć

 (1.2) czynność wchodzenia, przejścia do jakiegoś miejsca

 (1.3) pojawienie się

 (1.4) czynność pojawienia się

 (1.5) gwara radiowa czas, kiedy słyszymy prowadzącego audycję

 (1.6) pot. przen. dostęp do intratnych znajomości

 (1.7) rel. czynność rozpoczynająca Mszę Świętą; przejście kapłana z zakrystii do ołtarza

 (1.8) inform. dane podawane do systemu

 (1.9) elektron. gniazdo (w urządzeniu), do którego wkłada się wtyczkę przewodu podającego sygnał lub energię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potem trzeci szereg — bud zielonych, czerwonych i żółtych, gdzie przy wejściu jaśniały potworne malowidła, a na dachu ukazywali się jaskrawo odziani pajace, albo olbrzymie lalki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛjɕt͡ɕɛ, AS: vei ̯śće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wejściówka ż., wchodzący m., wchodzenie n.

 czas. wchodzić ndk., wejść dk.

 przym. wejściowy

Wiktionary


wejście-wyjście

w informatyce:
1. zespół urządzeń sprzętowych i operacji programowych do kontaktu procesu ze światem zewnętrznym; input-output, I/O;
2. urządzenie wejścia-wyjścia - urządzenie zewnętrzne do komunikacji komputera z otoczeniem, np. klawiatura, mysz, monitor


SJP.pl


wejściówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. bilet upoważniający do wejścia bez rezerwacji miejsca siedzącego

 (1.2) środ. bilet umożliwiający wejście na przedstawienie w teatrze z możliwością zajęcia wolnego miejsca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Udało mi się zdobyć wejściówkę na mszę z papieżem w Krakowie.

 (1.2) Mama kolegi załatwiła nam wejściówki na „Zakonnicę w przebraniu” na 20.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wejście mrz., wchodzenie n.

 czas. wchodzić ndk., wejść dk.

 przym. wejściowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wyjściówka

Wiktionary


wejściówkowy

wejściówka


SJP.pl

Patrz:

wejściówka

wejściowy

wejście


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od wejście

Wiktionary

Patrz:

wejście

Wymowa:

IPA: vɛjɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: vei ̯śćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wejście n., wchodzenie n., wejściówka ż.

 czas. wejść, wchodzić

Wiktionary


wejsuny

wieś w Polsce


SJP.pl

Wejsuny (niem. Weissuhnen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida, nad jeziorami Wejsunek i Warnołty.

Wieś stanowi sołectwo Wejsuny,Do 1954 roku siedziba gminy Wejsuny. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Wejsuny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


wek

szklany słoik służący do przechowywania przetworów spożywczych; weck


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) słoik z pokrywką ze szkła, szczelnie zamykany za pomocą gumowej uszczelki i metalowego zacisku, przeznaczony do przechowywania przetworów

 (1.2) spoż. przetworzona żywność stanowiąca zawartość weka (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: weka

Wiktionary

Słój (zdrobniale słoik) – rodzaj naczynia szklanego, rzadziej ceramicznego lub plastikowego, szczelnie zamykanego, wykorzystywanego najczęściej w gospodarstwie domowym do przechowywania produktów i przetworów żywnościowych, ale także w laboratoriach i muzeach – tam najczęściej do przechowywania okazów biologicznych itp., jak również w farmacji do przechowywania lekarstw. Pojemności słojów spotykanych najczęściej w gospodarstwie domowym wynoszą od jednego litra w dół, najmniejsze słoiczki, stosowane najczęściej w aptekach, nawet poniżej 50 mililitrów (z drugiej strony spotykane są także słoje znacznie większe, np. trzy- i pięciolitrowe, chętnie wykorzystywane do przechowywania np. ogórków konserwowych).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weki nie nadają się do pasteryzacji na sucho (w piekarniku), bo pod wpływem suchego powietrza o wysokiej temperaturze rozpadają się gumki uszczelniające.

 (1.2) Lato i jesień to najlepsza pora na robienie weków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wekowanie n.

 czas. wekować ndk., zawekować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słoik Wecka, rzad. weck

 (1.2) rzad. weck

Wiktionary


weka

1. regionalnie: bułka paryska (francuska);
2. gatunek nielotnego ptaka z rodziny chruścieli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraków. spoż. długa bułka pszenna

Wiktionary

  • weka (Gallirallus australis) – ptak z rodziny chruścielowatych
  • weka – bułka paryska
  • Weka – Waikato Environment for Knowledge Analysis – oprogramowanie do analizy danych i eksploracji wiedzy

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) bułka wrocławska, warszawa|bułka paryska., łódź|angielka., reg. pozn. kawiorek, kawiorka., reg. śl. francuz., białystok|baton.

Wiktionary


wekiera

rodzaj okutej maczugi z głowicą metalową


SJP.pl

Wekiera – broń obuchowa miażdżąca będąca odmianą maczugi na drewnianym lub metalowym stylisku z metalową głowicą nabijaną ostrymi kolcami.

W Polsce rodzaj wekiery nazywany był popularnie: nasieka, nasiek, nasiekaniec, siekaniec, siekanka. Zygmunt Gloger w Encyklopedii staropolskiej tak o niej pisał:

Wekiera była używana jako uzbrojenie karpackich zbójników tołhajów. Rodzajem wekiery jest morgensztern, zwany także kropaczem.

Wikipedia


weklice

Weklice (niem. Wöklitz) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Elbląg. Leży na południowym skraju Wysoczyzny Elbląskiej. Przez Weklice przepływa Kowalewka. W pobliżu znajdują się ważne stanowiska archeologiczne.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


wekować

konserwować produkty żywnościowe, gotując je w wekach (słoikach) zanurzonych w wodzie; weckować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zawekować)

 (1.1) kulin. konserwować żywność poprzez gotowanie jej w słoikach wstawionych do wody

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najczęściej wekuje się przetwory z warzyw i owoców, ale można też w ten sposób zakonserwować np. zupę, której ugotowaliśmy za dużo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wek mrz., wekowanie n.

 czas. zawekować dk.

Wiktionary


wekowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wekować.

Wiktionary

Apertyzacja – metoda sterylizacji polegająca na utrwalaniu żywności w opakowaniach hermetycznie zamkniętych, przeprowadzana w urządzeniach zwanych autoklawami. Parametry sterylizacji konserw oprócz temperatury i czasu sterylizacji, obejmują również – ze względu na proces wymiany ciepła – czas podgrzania konserwy do temperatury sterylizacji oraz czas ochładzania konserwy po sterylizacji. Parametry sterylizacji konserw zapisuje się umownie według formuły:

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeżeli po świętach zostanie ci trochę niezjedzonej żywności, wekowanie to świetny sposób, żeby uniknąć jej zmarnowania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wek mrz.

 czas. wekować ndk., zawekować dk.

Wiktionary


wekowany

konserwować produkty żywnościowe, gotując je w wekach (słoikach) zanurzonych w wodzie; weckować


SJP.pl


wekowy

przymiotnik od: wek, np. słoik wekowy


SJP.pl


weksel

dokument, w którym dłużnik zobowiązuje się zwrócić wierzycielowi określoną sumę pieniędzy w określonym czasie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. praw. dokument, w którym dłużnik zobowiązuje się zwrócić wierzycielowi określoną sumę pieniędzy w określonym czasie;

 (1.2) zob. weksle.

Wiktionary

Weksel (z niem. Wechsel ‘zmiana’) – papier wartościowy o określonej przez prawo wekslowe formie, charakteryzujący się tym, że złożenie na nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania wekslowego podpisującego, nie zabezpieczającego żadnego roszczenia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛksɛl, AS: veksel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksle nmos.

 przym. wekslowy

Wiktionary


wekslarka

1. w średniowiecznej Polsce: kobieta zajmująca się wymianą różnych monet, a także innymi operacjami finansowymi;
2. urządzenie do automatycznej zmiany płyt z nagraniami


SJP.pl


wekslarz

1. w średniowiecznej Polsce: osoba zajmująca się wymianą różnych monet, a także innymi operacjami finansowymi;
2. potocznie: osoba zmieniająca temat, by móc potwierdzić założone przez siebie tezy


SJP.pl

Wekslarz – w średniowiecznej Polsce osoba zajmująca się wymianą pieniędzy podczas ówczesnych wielkich wydarzeń handlowych, jakimi były jarmarki.

W związku z dużą różnorodnością monet będących w obiegu, utrapieniem kupujących, jak i sprzedających był obrót pieniężny podczas dokonywania transakcji.

Wikipedia


weksle

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. andropauza

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) M., B., i W. plural|weksel.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksel m.

 przym. wekslowy

Wiktionary


wekslować

1. kierować pociąg, lokomotywę itp. na odpowiedni tor, przestawiając zwrotnicę;
2. o pociągu, lokomotywie: wjeżdżać z jednego toru na drugi


SJP.pl


wekslowy

przymiotnik od: weksel


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wekslami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkie gminy dostały materiały robocze związane z poręczeniem wekslowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛksˈlɔvɨ, AS: vekslovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksel m., weksle nmos.

Wiktionary


weksylolog

specjalista w zakresie weksylologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie weksylologii, czyli nauki o flagach, sztandarach i chorągwiach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksylologia ż.

 przym. weksylologiczny

Wiktionary


weksylologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) herald. nauka zajmująca się badaniem flag, sztandarów i chorągwi;

Wiktionary

Weksylologia (z łac. vexillum „sztandar, chorągiew”) – dyscyplina pomocnicza historii. Zajmuje się chorągwiami jako rzeczywistymi i symbolicznymi znakami wojskowymi, państwowymi, terytorialnymi, organizacji i grup społecznych czy wyznaniowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weksylologia jest moją pasją.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛksɨlɔˈlɔɟja, AS: veksyloloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksylolog m.

 przym. weksylologiczny

Wiktionary


weksylologiczny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący weksylologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weksylologia ż., weksylolog m.

 przysł. weksylologicznie

Wiktionary


wektor

obiekt w matematyce będący wielkością określoną przez wartość liczbową, zwrot i kierunek, przedstawianą geometrycznie w postaci odcinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. fiz. obiekt będący wielkością określoną przez wartość liczbową (moduł), zwrot i kierunek, ale bez punktu zaczepienia;

 (1.2) geom. fiz. para punktów, przedstawiana geometrycznie w postaci odcinka ze strzałką;

 (1.3) mat. w szerszym znaczeniu: element przestrzeni liniowej, czyli obiekt, który może być skalowany i dodawany;

 (1.4) inform. tablica jednowymiarowa;

 (1.5) biol. organizm lub cząsteczka zdolna do przeniesienia fragmentu DNA do komórki biorcy;

 (1.6) med. wet. organizm przenoszący pasożyta lub drobnoustrój zakaźny;

 (1.7) inform. sposób, w jaki można zainfekować urządzenie

Wiktionary

Wektor – obiekt matematyczny opisywany za pomocą wielkości: modułu (nazywanego też – zdaniem niektórych niepoprawnie – długością lub wartością), kierunku wraz ze zwrotem (określającym orientację wzdłuż danego kierunku); istotny przede wszystkim w matematyce elementarnej, inżynierii i fizyce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wektor jest szczególnym przypadkiem tensora.

 (1.2) Zwróćcie uwagę na przeciwstawne wektory ruchu w dolinie i na grzbiecie fali.

 (1.3) Tensor jest szczególnym przypadkiem wektora.

 (1.7) Ten wektor ataku jest w zasadzie typowym problemem każdej sieci i systemu komputerowego (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛktɔr, AS: vektor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wektoryzowanie n., pseudowektor mrz., czterowektor mrz.

 przym. wektorowy

 przysł. wektorowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wektor swobodny

 (1.2) wektor zaczepiony

 (1.5) wektor genetyczny, wektor DNA

 (1.7) wektor ataku

Wiktionary


wektorowy

przymiotnik od: wektor


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mat. fiz. mający oprócz wartości liczbowej kierunek i zwrot

 (1.2) mat. składający się z wektorów, uwzględniający własności wektorów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siły są wielkościami wektorowymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛktɔˈrɔvɨ, AS: vektorovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wektor mrz., wektoryzowanie n.

Wiktionary


wektoryzacja

zamiana grafiki rastrowej na wektorową; trasowanie


SJP.pl

Wektoryzacja (trasowanie) polega na zmianie grafiki rastrowej na grafikę wektorową. W procesie wektoryzacji rastry opisujące daną bitmapę zostają zgrupowane w większe obiekty wektorowe na zasadzie podobieństwa koloru. Proces wektoryzacji niemal każdej bitmapy deformuje jej pierwotny wygląd. Tylko bitmapa przedstawiająca prosty kształt ma szanse być poprawnie przekształcona.

Wikipedia


wektoryzować

zmieniać grafikę rastrową na wektorową


SJP.pl


wektoryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wektoryzować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wektor m.

 czas. wektoryzować ndk.

 przym. wektorowy

Wiktionary


wektyzaur

rodzaj wczesnokredowego dinozaura z rodziny iguanodonów


SJP.pl


wel

imię żeńskie


SJP.pl

2 cieki w Polsce:

  • Wel – rzeka, dopływ Drwęcy
  • Wel – potok, dopływ Chróścinki

2 cieki w Rosji:

  • Wel – rzeka, dopływ Peczory, w obwodzie archangielskim
  • Wel – rzeka, dopływ Wagi, w Republice Komi

Wikipedia


wela

imię żeńskie


SJP.pl

Dusza – w znaczeniu religijnym w zależności od religii lub wyznania jest bytem materialnym bądź niematerialnym - śmiertelnym lub nieśmiertelnym.

Wikipedia


welamen

tkanka okrywająca korzenie niektórych tropikalnych epifitów, złożona z obumarłych komórek o celulozowych ścianach wzmocnionych zgrubieniami, mająca zdolność wychwytywania i gromadzenia wody z otoczenia


SJP.pl

Wikipedia


welarny

spółgłoska welarna - tylnojęzykowa, np.: K, G, CH


SJP.pl


welaryzacja

w językoznawstwie: zmiana brzmienia wymawianej spółgłoski na skutek wzniesienia tylnej części języka ku podniebieniu miękkiemu


SJP.pl

Welaryzacja (od łac. velum „podniebienie miękkie”) – proces koartykulacyjny, polegający na utworzeniu podczas artykulacji dźwięku dodatkowego zwężania poprzez wzniesienie tyłu języka w kierunku podniebienia miękkiego. Stopień tego wzniesienia oraz jego kierunek (bardziej lub mniej tylny) mogą się wahać. Określenie to sygnalizuje równocześnie, że podstawowe miejsce artykulacji jest inne.

Wikipedia


welawa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. hist. Znamiensk (historyczna a obecnie wariantowa nazwa miasta w Prusach);

Wiktionary

Znamiensk, Welawa (ros. Знаменск, do 1946 niem. Wehlau, dawn. lit. Vėluva i pol. Iława nad Pregiem) – osiedle typu wiejskiego, do 2005 osiedle typu miejskiego w obwodzie królewieckim w Rosji. Położona nad prawym brzegiem Pregoły w miejscu, gdzie wpada do niej Łyna.

Znajduje tu się stacja kolejowa Znamiensk, położona na linii Czernyszewskoje – Królewiec.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. welawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Znamiensk

Wiktionary


welawski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Welawą, dotyczący Welawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Welawa ż.

Wiktionary


welbot

lekka i zarazem szybka łódź


SJP.pl

Welbot (także welbat, walbat) – łódź okrętowa, wiosłowa lub wiosłowo-żaglowa, zwrotna, szybka, wąska, o ostrym profilu, wąskim dziobie i wąskiej burcie. Termin, dziś już historyczny, pochodzi od angielskiej nazwy whaleboat i oznaczał pierwotnie łódź używaną przez wielorybników w czasie polowań, gdy trzeba było szybko przemierzać duże odległości aby dopaść wieloryba. Z czasem welboty zaczęły być używane również na statkach szkolnych i wojennych zamiast szalup (np. w carskiej Rosji). Używano ich zarówno do ćwiczeń, jak i komunikacji z lądem (w tym do przewozu oficerów najwyższych rangą).

Wikipedia


welch

[czytaj: łelsz] nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Adonijah Strong Welch (1821–1889) – amerykański naukowiec, rektor uniwersytetu w Iowa
  • Bob Welch (1945-2012) – amerykański muzyk
  • Brian Welch (ur. 1970) – amerykański muzyk
  • Brian Welch (ur. 1984) – amerykański skoczek narciarski
  • Florence Welch (ur. 1986) – angielska wokalistka
  • Jack Welch (1935–2020) – amerykański przedsiębiorca
  • Joseph Welch (1890–1960) – amerykański aktor
  • Michael Alan Welch (ur. 1987) – amerykański aktor
  • Noah Welch (ur. 1982) – amerykański hokeista
  • Peter F. Welch (ur. 1947) – amerykański polityk
  • Raquel Welch (ur. 1940) – amerykańska aktorka
  • Reginald Courtenay Welch (1851–1939) – angielski piłkarz
  • Tahnee Welch (ur. 1961) – amerykańska aktorka

Wikipedia


wele

przyimek

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. obok

Wiktionary

Dusza – w znaczeniu religijnym w zależności od religii lub wyznania jest bytem materialnym bądź niematerialnym - śmiertelnym lub nieśmiertelnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Starko, zicnijcie se wele ujka Zigi.

Wiktionary


welehrad

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. gmina w Czechach, we wschodnich Morawach;

Wiktionary

Velehrad – gmina w południowo-wschodnich Czechach, w kraju zlińskim, 6 km na północny zachód od Uherskégo Hradištia i 23 km na południowy zachód od Zlina. Velehrad położony jest w dolinie Morawy, u podnóża wzgórz Chřiby. Według danych z dnia 1 stycznia 2012 liczyła 1301 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jutro pojedziemy do Welehradu na wycieczkę z klubu seniora.

Wiktionary


weles

bóstwo słowiańskie, podziemny bóg magii, przysięgi, rzemiosła, sztuki, kupców oraz bogactwa


SJP.pl

Weles, Wołos (w źródłach staroruskich: Velesъ, Volosъ bogъ) – bóg słowiański.

Podziemny bóg magii, przysiąg, sztuki, rzemiosła, kupców, a przede wszystkim bogactwa. W tym ostatnim wymiarze przypisuje się Welesowi opiekę nad bydłem, gdyż jego posiadanie było ówcześnie miernikiem dobrobytu. Aleksander Brückner sprzeciwił się jednak postrzeganiu Wołosa jako „bydlęcego boga” i wskazał na podobieństwo imienia bóstwa do imienia świętego Własa (czyli św. Błażeja, dla prawosławnych Słowian opiekuna bydła) jako prawdopodobne źródło pomyłki XI-wiecznych kronikarzy. W folklorze Weles przedstawiany jest jako władca zaświatów – Nawi, na której łąki wyprowadza dusze.

Wikipedia


welfie

[czytaj: łelfi] środowiskowo: selfie podczas treningu fizycznego


SJP.pl


welfowie

niemiecka dynastia panująca od XI wieku w Bawarii i od XII wieku w Saksonii


SJP.pl

Welfowie (inaczej Gwelfowie, D’Este) – dwie dynastie panujące we Włoszech i Niemczech, ściśle ze sobą spokrewnione.

Pierwsza pochodzenia niemieckiego (Welfowie starsi) rządziła pod nazwą Welfów w krajach niemieckich oraz w Burgundii. Wygasła w połowie XI wieku. Druga dynastia jest pochodzenia włoskiego. Pod przejętą od poprzedniej, wygasłej dynastii, nazwą Welfów (Welfowie młodsi – potomkowie margrabiego Azzo II d’Este i jego pierwszej żony Kunegundy z Welfów) panowała w: Bawarii, Saksonii, potem Brunszwiku i Lüneburgu, a następnie Hanowerze oraz Wielkiej Brytanii (pod nazwą dynastii hanowerskiej).

Wikipedia


weliger

stadium larwalne większości mięczaków


SJP.pl

Weliger (łac. veliger – niosący żagiel), żeglarek – planktoniczna larwa wielu mięczaków, charakteryzująca się obecnością zawiązka nogi, głowy, płaszcza, jamy płaszczowej i rozwijającego się gruczołu wytwarzającego muszlę, oraz – w przedgębowym odcinku – opatrzonego rzęskami wieńca zwanego żagielkiem (wellum), pełniącego funkcję narządu do pływania.

Wikipedia


welin

1. wyprawiona skóra cielęca używana dawniej do pisania;
2. cienki, gładki, bardzo dobrej jakości papier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dobrej jakości cienki pergamin z cielęcej skóry;

 (1.2) drogi, miękki, gładki i cienki papier używany w XIX wieku do korespondencji i rysunków

Wiktionary

Welin (z fr. vélin, od łac. vitellus – cielątko) – bardzo cienki pergamin z cielęcej skóry, wysokiego gatunku. Także delikatna koronka z Alençon.

W wieku XIX tak nazywano drogi, bardzo miękki, gładki i cienki papier, używany przede wszystkim do korespondencji i rysunków. Jeszcze w latach sześćdziesiątych XX wieku koperty i papier listowy poczty lotniczej w krajach anglosaskich sporządzane były z vellum paper.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten manuskrypt został spisany na welinie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛlʲĩn, AS: velʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. welinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) papier welinowy

Wiktionary


welingrad

miasto w Bułgarii


SJP.pl

Welingrad (bułg. Велинград) – miasto w obwodzie Pazardżik, w południowo-zachodniej Bułgarii, w Rodopach.

Powstałe w 1948 r. z połączenia wsi Kamenica, Łydżene i Czepin, otrzymało nazwę na cześć urodzonej w Kamenicy bojowniczki komunistycznego antyfaszystowskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej, Weli Peewej.

Liczba mieszkańców wynosi 27 066.

W mieście rozwinął się przemysł drzewny, spożywczy oraz chemiczny.

Wikipedia


welingradzki

przymiotnik od: Welingrad


SJP.pl


welington

[welington] wysoki but gumowy; wellington


SJP.pl

Wellington (maor. Te Whanga-nui-a-Tara) – stolica Nowej Zelandii, trzecie pod względem wielkości i liczby ludności miasto w tym państwie (po Auckland i Christchurch), najgęściej zaludniona stolica w Oceanii i najbardziej wysunięta na południe stolica na świecie. Znajduje się na terenie regionu Wellington, na Wyspie Północnej, w pobliżu geograficznego środka Nowej Zelandii.

Wikipedia


welingtonia

długowieczne drzewo iglaste z rodziny cypryśnikowatych, o olbrzymich rozmiarach, rosnące w Ameryce Północnej; drzewo mamutowe, drzewo mamucie, mamutowiec, sekwojadendron


SJP.pl

Wikipedia


welinowy

przymiotnik od: welin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący, podobny do welinu lub zrobiony bądź wydrukowany z niego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieduża welinowa książeczka zawierała spis wszystkich podróżnych według alfabetu

 (1.1) Teraz już za późno, żeby tę zwykłość uwznioślić i na papier welinowy kaligrafią przenieść.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. welin

Wiktionary


welita

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. w rzymskim legionie republikańskim lekkozbrojny żołnierz, prowadzący działania przed linią manipułów;

Wiktionary


welland

[czytaj: łelend]
1. miasto w Kanadzie;
2. rzeka w Kanadzie;
3. rzeka w Anglii


SJP.pl

W Anglii:

  • Welland – miejscowość w hrabstwie Worcestershire (Anglia)
  • Welland – rzeka we wschodniej Anglii

W Australii:

  • Welland – miejscowość w Australii Południowej, pod Adelaide

W Kanadzie:

  • Welland – rzeka w Ontario, nazwana od rzeki w Anglii
  • Kanał Wellandzki – kanał wodny w Ontario, nazwany od rzeki
  • Welland – miasto w Ontario, nazwane od kanału i rzeki

Wikipedia


wellandzki

[czytaj: łelandzki] przymiotnik od: Welland (miasto w Kanadzie)


SJP.pl


wellbeing

[czytaj: łelbi-ing] stan zdrowia i poczucie szczęścia


SJP.pl


wellbeingowy

wellbeing


SJP.pl

Patrz:

wellbeing

weller

Belgia:

  • Weller – luksemburska nazwa miejscowości Villers-la-Bonne-Eau

Stany Zjednoczone:

  • Weller (ang. Weller Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Henry
  • Weller (ang. Weller Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Richland

Zobacz też:

  • Weler

Wikipedia


welleryzm

chwyt pisarski polegający na posługiwaniu się wymyślonymi cytatami, które przypisuje się znanym albo też wymyślonym postaciom


SJP.pl


welles

[czytaj: łels] nazwisko, m.in. Orson Wells (1815-1985) - amerykański reżyser filmowy


SJP.pl


wellington

[czytaj: welington] wysoki but gumowy; welington


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Nowej Zelandii;

Wiktionary

Wellington (maor. Te Whanga-nui-a-Tara) – stolica Nowej Zelandii, trzecie pod względem wielkości i liczby ludności miasto w tym państwie (po Auckland i Christchurch), najgęściej zaludniona stolica w Oceanii i najbardziej wysunięta na południe stolica na świecie. Znajduje się na terenie regionu Wellington, na Wyspie Północnej, w pobliżu geograficznego środka Nowej Zelandii.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wellingtończyk mos., wellingtonka ż.

 przym. wellingtoński

Wiktionary


wellingtończyk

[czytaj: łelingtończyk] mieszkaniec Wellingtonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wellingtonu; osoba z tego miasta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌwɛlʲĩŋkˈtɔ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: u̯elʹĩŋktõĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wellington mrz.

:: fż. wellingtonka ż.

 przym. wellingtoński

Wiktionary


wellingtonka

[czytaj: łelingtonka] mieszkanka Wellingtonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wellingtonu; kobieta z tego miasta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌwɛlʲĩŋkˈtɔ̃ŋka, AS: u̯elʹĩŋktõŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wellington mrz.

:: fm. wellingtończyk mos.

 przym. wellingtoński

Wiktionary


wellingtoński

[czytaj: łelingtoński] przymiotnik od: Wellington (stolica Nowej Zelandii)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do miasta Wellington

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌwɛlʲĩŋkˈtɔ̃j̃sʲci, AS: u̯elʹĩŋktõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wellingtończyk mos., wellingtonka ż., Wellington mrz.

Wiktionary


wellingtony

[czytaj: welington] wysoki but gumowy; welington


SJP.pl


wellman

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Wellman – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Washington
  • Wellman – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Terry

Wikipedia


wellness

[czytaj: łelnes]
1. zabiegi i zajęcia dążące do możliwie najdłuższego zachowania młodości, zdrowia i dobrego samopoczucia;
2. ośrodek wypoczynkowy oferujący takie zabiegi i zajęcia


SJP.pl

Wellness (tłum. pomyślność) – określenie oznaczające stan równowagi umysłu, ciała i ducha człowieka, w których panuje uczucie ogólnego dobrobytu. Jest ono używane w kontekście medycyny alternatywnej. Termin został ukuty w latach 50. XX wieku przez Halberta L. Dunna. Wellness utożsamiane jest z rozwojem pokolenia, które urodziło się po drugiej wojnie światowej. Pojęcie odnosi się do zamożniejszych społeczeństw, których podstawowe potrzeby ciała (potrzeby żywności, higieny, schronienia i podstawowej opieki medycznej) zostały już zapewnione.

Wikipedia


wells

[czytaj: łels] nazwisko, m.in. Herbert George Wells (1866-1946) - pisarz angielski


SJP.pl

Astronomia

  • (1721) Wells – asteroida

Geografia

Miejscowości w Wielkiej Brytanii

  • Wells – miasto w Anglii, w hrabstwie Somerset
  • Wells-next-the-Sea – miasto w Anglii, w hrabstwie Norfolk
  • The Wells – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Surrey

Miejscowości w USA

  • Wells – miejscowość w stanie Maine, w hrabstwie York
  • Wells – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Faribault
  • Wells – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Hamilton
  • Wells – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Hamilton
  • Wells – miasto w stanie Nevada, w hrabstwie Elko
  • Wells – miejscowość w stanie Teksas, w hrabstwie Cherokee
  • Wells – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Monroe
  • Wells – miejscowość w stanie Vermont, w hrabstwie Rutland
  • Wells – jednostka osadnicza w stanie Vermont, w hrabstwie Rutland

Gminy w USA

  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Appanoose
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Marshall
  • Wells (ang. Wells Town) – gmina w stanie Maine, w hrabstwie York
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Delta
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Marquette
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Tuscola
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Rice
  • Wells (ang. Wells Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Hamilton
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Wells
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Jefferson
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Bradford
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Fulton
  • Wells (ang. Wells Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Perkins
  • Wells (ang. Wells Town) – gmina w stanie Vermont, w hrabstwie Rutland
  • Wells (ang. Wells Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Monroe

Wikipedia


welociraptor

rodzaj dinozaurów z rodziny dromeozaurów


SJP.pl

Welociraptor (Velociraptor) – rodzaj niewielkich teropodów z rodziny dromeozaurów (Dromaeosauridae). Velociraptor był dwunożnym drapieżnikiem zamieszkującym tereny dzisiejszej Mongolii pod koniec okresu kredy 83 do 70 milionów lat temu. Obecnie wyróżniane są tylko dwa gatunki należące do tego rodzaju – Velociraptor mongoliensis i V. osmolskae.

Wikipedia


welocyped

pierwotny rower bez łańcucha i hamulców, zwykle z bardzo dużym kołem przednim oraz z małym kołem tylnym, niekiedy z dwoma kołami tylnymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. pierwotny rower, który nie posiada łańcucha ani hamulców;

Wiktionary

Welocyped (z fr. vélocipède) – pierwotny rower nieposiadający łańcucha ani hamulców, często z bardzo dużym kołem przednim oraz z małym kołem tylnym (bicykl), niekiedy z dwoma kołami tylnymi (tricykl), czasem z czterema kołami (kwadrycykl). Pojazdy te najczęściej były napędzane pedałami osadzonymi na osi przedniego koła.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvɛlɔˈt͡sɨpɛt, AS: velocypet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. welocypedysta m.

Wiktionary


welodrom

owalny tor drewniany lub betonowy o specjalnej konstrukcji, służący do rozgrywania wyścigów kolarskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. owalny tor do wyścigów w kolarstwie torowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tor welodromu pokryto drewnem sosnowym.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyklodrom

Wiktionary


welodyna

człon układu nadążnego częstotliwości w radiolokatorze dopplerowskim w postaci mechanicznego generatora, który wytwarza napięcie proporcjonalne do częstotliwości dopplerowskiej


SJP.pl


weloergometr

przyrząd w postaci zbliżonej do roweru, służący do badań wysiłku mięśni


SJP.pl


welometr

przyrząd służący do pomiaru prędkości powietrza, oparty na zasadzie uzyskiwania równowagi między wolną częścią przekroju a przesłaniającą przekrój ruchomą zastawką


SJP.pl


welomobil

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) transp. trzy lub czterokołowy rower rozbudowany o opływową kabinę, niekiedy wspomagany silnikiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rower kabinowy

Wiktionary


welomotor

rower z doczepnym silnikiem


SJP.pl


welon

kawałek materiału przypinany do kapelusza lub upinany na głowie, najczęściej przezroczysty, będący elementem stroju ślubnego, żałobnego; noszony też przez zakonnice i duchownych niektórych wyznań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przezroczysty materiał upinany na głowie i stanowiący część ubioru (m.in. stroju panny młodej, zakonnic lub niektórych duchownych)

 (1.2) rel. zdobiona tkanina używana podczas liturgii jako wierzchnia szata do błogosławieństwa

 (1.3) rel. nakrycie diskosa i kielicha w czasie proskomidii

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. ryba akwariowa

Wiktionary

  • welon – element ubioru kobiecego, udrapowana tkanina zakrywająca włosy oraz niekiedy twarz
  • welon kielichowy – w liturgii katolickiej element bielizny kielichowej
  • welon – odmiana złotej rybki
  • welon – podłużna konstrukcja z materiału nieorganicznego, np. włókna szklanego, wykorzystywana w konserwacji malowideł jako wzmocnienie warstwy tynku, na której malowidło zostało pierwotnie wykonane

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛlɔ̃n, AS: velõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. welonik m.

Wiktionary


welonik

zdrobnienie od: welon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od welon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. welon m.

Wiktionary


welonka

potocznie: welon (ryba akwariowa)


SJP.pl

  • welonka – potocznie jedna z odmian złotych rybek
  • welonka – rodzaj porostów

Wikipedia


welostrada

droga szybkiego ruchu rowerowego; velostrada


SJP.pl


welosymetr

urządzenie służące do pomiaru drogi, prędkości i przyśpieszenia zespołu lub elementu broni automatycznej przy wystrzale


SJP.pl


weloterm

przyrząd służący do jednoczesnego mierzenia prędkości i ciśnienia powietrza


SJP.pl


welski

Wel


SJP.pl

Patrz:

Wel

welsumer

holenderska rasa kur


SJP.pl


welt

  • Welt – gmina w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Nordfriesland, w Niemczech
  • Welt – zespół muzyczny

Zobacz też:

  • Weld
  • Hotel Welt w Katowicach
  • Die Welt
  • Meine Welt
  • Moryc Welt

Wikipedia


weltschmerz

weltszmerc; depresja, uczucie przygnębienia spowodowane przemyśleniami na temat niedoskonałości świata; chandra, splin


SJP.pl

Weltschmerz (niem. ból świata) – zespół nastrojów i emocji typu: depresja, smutek, apatia, melancholia wynikających z myśli o niedoskonałości świata, a właściwie ze zderzenia chęci działania i niemożności jego realizacji oraz dysonansu pomiędzy wrażliwością bohatera a jego otoczeniem; romantyczny, sentymentalny pesymizm. Choć niekiedy uważa się, że pojęcie to pochodzi z utworu Cierpienia młodego Wertera, napisanego przez prekursora niemieckiego romantyzmu Johana Wolfganga Goethego, właściwym jego twórcą jest inny preromantyk niemiecki Jean Paul (Johann Paul Friedrich Richter).

Wikipedia


weltszmerc

depresja, uczucie przygnębienia spowodowane przemyśleniami na temat niedoskonałości świata; chandra, splin; Weltschmerz


SJP.pl


welur

1. wyprawiana skóra skóra jagnięca, cielęca, barania, świńska lub kozia o aksamitnej powierzchni;
2. materiał podobny do aksamitu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. tkanina osnowowa z krótkim włosem tworzącym okrywę runową, rodzaj pluszu

 (1.2) rzem. specjalnie wyprawiana skóra cielęca, jagnięca, świńska lub kozia o aksamitnej powierzchni, używana do produkcji cholewek, odzieży i galanterii

Wiktionary

  • Welur – miasto w Indiach
  • welur – rodzaj tkaniny, odmiana aksamitu lub flauszu
  • welur – rodzaj wyprawionej skóry z miękką okrywą, podobnej do zamszu

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛlur, AS: velur

Wiktionary

Powiązane:

 przym. welurowy

Wiktionary


weluropodobny

mający niektóre właściwości weluru; przypominający welur


SJP.pl


welurowy

przymiotnik od: welur


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rzem. włók. wykonany z weluru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. welur mrz.

Wiktionary


welury

1. wyprawiana skóra skóra jagnięca, cielęca, barania, świńska lub kozia o aksamitnej powierzchni;
2. materiał podobny do aksamitu


SJP.pl


welutyna

dawny puder z bizmutu lub mąki ryżowej


SJP.pl


welwet

tkanina z grupy tkanin z okrywą włókienną


SJP.pl

Welwet – tkanina z grupy tkanin z okrywą włókienną (runowych). Jest to rodzaj pluszu, w którym okrywa włókienna utworzona jest z rozciętych długich przeplotów dodatkowego wątku runowego. Welwet to nazwa handlowa pluszu wątkowego.

Tkanina wykonywana jest z osnowy i dwóch wątków. Jeden, podstawowy, splata się z osnową w splocie płóciennym lub skośnym, a drugi, runowy, splata się w splocie atłasowym wątkowym. Długie przeploty wątku runowego zostają rozcięte, tworząc w tkaninie pęczki w kształcie litery U lub W.

Wikipedia


welwetina

welwet o drobniutkich prążkach


SJP.pl


welweton

tkanina bawełniana, podobna do welwetu odporna na mięcie, jednobarwna, o splocie atłasowym


SJP.pl


welwetowy

przymiotnik od: welwet


SJP.pl


welwiczia

roślina z klasy gniotowców; welwiczja


SJP.pl


welwicziowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy gniotowych; welwiczjowiec


SJP.pl


welwiczja

roślina z klasy gniotowców; welwiczia


SJP.pl

Welwiczja przedziwna, w. osobliwa (Welwitschia mirabilis Hook f.), funkcjonuje także pisownia welwiczia – gatunek endemicznej rośliny pustynnej reprezentujący monotypowy rodzaj welwiczja (Welwitschia) oraz także monotypową rodzinę welwiczjowate (Welwitschiaceae). Występuje na kamienistych równinach północnej Namibii i południowej Angoli, wzdłuż wybrzeża Oceanu Atlantyckiego (pustynia Namib, Kaokoland). Jest pustynną rośliną, w której zachodzi fotosynteza typu CAM.

Wikipedia


welwiczjowate

rodzina roślin z rzędu gniotowców


SJP.pl


welwiczjowce

rząd roślin z klasy gniotowych; Welwitschiales


SJP.pl


welwiczjowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy gniotowych; welwicziowiec


SJP.pl


wembley

[czytaj: łemblej] dzielnica Londynu oraz stadion w tym mieście


SJP.pl

Wembley (wym. [ˈwɛmbli]) – północno-zachodnie przedmieście Londynu, znajdujące się w London Borough of Brent. Położone jest 13 kilometrów od Charing Cross.

W granicach Wembley znajduje się angielski stadion narodowy Wembley.

Wikipedia


weń

w niego


SJP.pl

forma ściągnięta

 (1.1) książk. w niego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ɲ, AS: vẽń

Wiktionary


wena

1. łatwość tworzenia; natchnienie; zapał twórczy;
2. dawniej: szczęście (w grze)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. zapał twórczy, natchnienie, zdolność, łatwość tworzenia

 (1.2) daw. szczęście sprzyjające komuś, zwłaszcza w grze

 (1.3) daw. anat. żyła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młody poeta miał niewątpliwie trudności z tworzeniem i, jak wynika z listów, wena nachodziła go tylko w nocy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃na, AS: vna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) natchnienie, inspiracja, muza

Wiktionary


wenancjusz

imię męskie


SJP.pl

Wenancjusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa venans – "polujący". Jego formą oboczną jest Wenanty.

Wenancjusz imieniny obchodzi 1 kwietnia, 18 maja, 5 sierpnia, 13 października i 14 grudnia.

Żeński odpowiednik: Wenancja

Wikipedia


wenancjuszostwo

Wenancjusz z małżonką; Wenancjuszowie


SJP.pl


wenancjuszowie

imię męskie


SJP.pl


wenancjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wenancjusza lub z nim związany


SJP.pl


wenanty

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Wenanty – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa venans – „polujący”. Jego formą oboczną jest Wenancjusz.

Wenanty imieniny obchodzi 1 kwietnia, 5 sierpnia, 13 października i 14 grudnia.

Żeński odpowiednik: Wenancja

Osoby o imieniu Wenanty
  • Wenanty (zm. 1055), biskup kruszwicki
  • Wenanty Burdziński (1864-1928), polski przyrodnik, dyrektor kijowskiego i warszawskiego ogrodu zoologicznego.
  • Wenanty Fuhl (ur. 1960) , polski piłkarz
  • Wenanty Katarzyniec (1889-1921), polski franciszkanin, Sługa Boży Kościoła katolickiego
  • Wenanty Lityński (zm. 1936), inżynier agronom, podporucznik kawalerii Wojska Polskiego, działacz samorządowy i społeczny
  • Wenanty Zubert (1935-2015), polski duchowny katolicki, franciszkanin, profesor nauk prawnych
  • Wenanty z Celano (zm. 1861), włoski kapłan, franciszkanin
  • Wenanty Nosul (ur. 1949), polski aktor i reżyser urodzony na Białorusi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U wuja Wenantego dzieci będą się miały dobrze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenancja ż., Wenancjusz m.

 przym. Wenantowy

Wiktionary


wencel

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ewa Wencel – polska aktorka teatralna, filmowa, kabaretowa i telewizyjna, scenarzystka
  • Janina Wencel – polska lekkoatletka
  • Józef Wencel − polski wojskowy
  • Wojciech Wencel − polski poeta, felietonista, eseista i krytyk literacki
  • Lucjan Daniel Wencel – polski przedsiębiorca odpowiedzialny za m.in sprowadzanie komputerów Atari

Wikipedia


wencki

nazwisko


SJP.pl


wenclewski

nazwisko


SJP.pl


wenczou

[czytaj: WENczoł] miasto w Chinach; Wenzhou


SJP.pl

Wikipedia


wenda

nazwisko


SJP.pl

  • Benny Wenda – papuaski działacz niepodległościowy
  • Tadeusz Wenda – polski inżynier, jeden z twórców portu w Gdyni
  • Urszula Anna Wenda – polska lekarka
  • Zygmunt Wenda – polski oficer, polityk OZN
  • Wenda – bohaterka serii książek i kreskówki Gdzie jest Wally?
  • Wenda (buddyzm) – forma dialogu w buddyzmie zen

Wikipedia


wende

nazwisko


SJP.pl

  • Alojzy Wende (1809–1891) – uczestnik powstania krakowskiego
  • Edward Wende (ujednoznacznienie)
  • Franz Wende (1904–1968) – czechosłowacki skoczek narciarski
  • Gottfried Wende (1793–1886) – tkacz i fabrykant z Konstantynowa Łódzkiego
  • Jan Karol Wende (1910–1986) – polski pisarz, publicysta i krytyk literacki, działacz Stronnictwa Demokratycznego
  • Johannes Wende (1873–1954) – niemiecki architekt
  • Philipp Wende (ur. 1985) – niemiecki wioślarz
  • Zygfryd Wende (1903v1940) – polski bokser i policjant

Wikipedia


wendelin

imię męskie


SJP.pl

Wendelin – imię męskie o nieustalonym do końca pochodzeniu, ale przyjmuje się, że stanowi ono skróconą formę imion germańskich dwuczłonowych, takich jak Wendelbert, Wendelmar, Wendelgart. Pierwszy człon, Wendel-, najprawdopodobniej oznaczał "pochodzący z plemienia Wandalów". Św. Wendelin był pasterzem i być może mnichem, według tradycji przybyłym z Irlandii.

Wikipedia


wendelinostwo

Wendelin z małżonką; Wendelinowie


SJP.pl


wendelinowie

Wendelin z małżonką; Wendelinostwo


SJP.pl


wendelinowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wendelina lub z nim związany


SJP.pl


wendeński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wendenem, dotyczący Wendenu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenden m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kieski

Wiktionary


wendeta

zwyczaj wywierania krwawej zemsty na sprawcy zabójstwa krewnego (lub na kimś z jego rodu); vendetta, wendetta, wróżda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. zasada prawa zwyczajowego, że przestępstwo dokonane przez członków jednej grupy na osobach z innej grupy tej samej społeczności wymaga krwawego odwetu na sprawcy tego aktu lub na jego krewnych, aby zmazać hańbę

Wiktionary

Wendeta, vendetta, wróżda – zemsta jednej grupy na drugiej za zabójstwo krewnego. Rodzi to stosunek społeczny oparty na wzajemnej morderczej wrogości.

Słowo „wendeta” (wł. vendetta z łac. vindicta) to termin określający krwawą zemstę. Bardzo stary, archaiczny obyczaj ludowy, wywodzący się z Sycylii i znany także na Korsyce, został zaadaptowany przez środowisko włoskich mafii czy syndykatów. Oznaczał „polowanie” całej mafijnej organizacji na osobę wskazaną przez ojca chrzestnego. Jeżeli osoba zdradziła rodzinę lub zabiła jej członka, zaczyna się polowanie na nią celem jej zlikwidowania.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wróżda, zemsta krwawa

Wiktionary


wendetta

zwyczaj wywierania krwawej zemsty na sprawcy zabójstwa krewnego (lub na kimś z jego rodu); wendeta, vendetta, wróżda


SJP.pl


wendigo

mityczny kanibalski potwór lub zły duch z północnych lasów Wybrzeża Atlantyku i Wielkich Jezior na pograniczu Kanady i Stanów Zjednoczonych


SJP.pl

Wendigo (wym. Uendigou [ˈwɛndɪɡoʊ]) – wielkie człekopodobne ponadnaturalne stworzenie zamieszkujące rzekomo lasy w Quebecu i północnej części Stanów Zjednoczonych, będące częścią mitologii Indian z plemion Algonkinów.

Wikipedia


wendołowski

nazwisko


SJP.pl


weneci

starożytny lud; Wenetowie


SJP.pl


wenecja

1. miasto we Włoszech, nad Morzem Adriatyckim, położone częściowo na lądzie stałym, a częściowo na ponad 100 wyspach rozdzielonych 150 kanałami;
2. wieś w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech, wcześniej również państwo;

 (1.2) przen. miasto o dużej liczbie kanałów i mostów

Wiktionary

Wenecja (wł. Venezia [veˈnɛtʦja], łac. Venetia, wenecki Venéssia lub Venéxia, niem. Venedig) – miasto i gmina na północy Włoch nad Morzem Adriatyckim, stolica regionu Wenecja Euganejska.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektórzy uważają Wenecję za najpiękniejsze miasto świata.

 (1.2) Sztokholm i Sankt Petersburg są nazywane Wenecjami Północy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ˈnɛt͡sʲja, AS: vẽnecʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wenecki mrz., wenecjanin m., wenecjanka ż., Wenecjanin m., Wenecjanka ż.

 przym. wenecki, wenecjański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peryfr. miasto nad laguną

Wiktionary


wenecjanin

mieszkaniec Wenecji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) geogr. mieszkaniec Wenecji Euganejskiej

 (1.2) hist. obywatel Rzeczpospolitej / Republiki Weneckiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jednym z ostatnich sukcesów Wenecjan na wschodzie było przyłączenie Cypru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛˈt͡sʲjä̃ɲĩn, AS: vnecʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenecja ż., wenecjanin m., wenecjanka ż.

:: fż. Wenecjanka ż.

 przym. wenecki, wenecjański

Wiktionary


wenecjanka

mieszkanka Wenecji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wenecji Euganejskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛˈt͡sʲjãnka, AS: vnecʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenecja, wenecjanin, wenecjanka

:: fm. Wenecjanin mos.

 przym. wenecki, wenecjański

Wiktionary


wenecjański

dawniej: wenecki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. lub daw. wenecki, związany z Wenecją, dotyczący Wenecji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dopieroż kiedyś okrutnie nam było źle i ciężko, a mówili w dzień, że nazajutrz spotkamy się z wenecjańską flotą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenecja ż., wenecjanin mos., wenecjanka ż., Wenecjanin mos., Wenecjanka ż., wenecki mrz.

 przym. wenecki

Wiktionary


wenecki

przymiotnik od:
a) Wenecja (miasto we Włoszech);
b) Wenecja Euganejska (kraina historyczna i region autonomiczny we Włoszech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wenecji, związany z Wenecją, wywodzący się z Wenecji

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. zespół dialektów używanych w północno-wschodnich Włoszech;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ˈnɛt͡sʲci, AS: vẽnecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenecja ż., wenecjanin mos., wenecjanka ż., Wenecjanin mos., Wenecjanka ż., weneckość ż.

 przym. wenecjański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wenecjański

 (2.1) wenecjański

Wiktionary


weneckojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem weneckim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem weneckim

 (1.3) spisany, stworzony w języku weneckim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ˈnɛt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vẽneckoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


weneckość

wenecki


SJP.pl

Patrz:

wenecki

wened

członek starożytnego ludu zamieszkującego w okresie rzymskim ziemie nad Bałtykiem


SJP.pl


weneda

Lilla Weneda, tytułowa bohaterka dzieła Juliusza Słowackiego


SJP.pl


wenedowie

starożytny lud; Wenedzi


SJP.pl

Wenedowie, Wenetowie, Wenedzi (łac. Venedae) – lud zamieszkujący w okresie rzymskim (I–IV wiek) ziemie nad Wisłą i Bałtykiem o spornej przynależności etnicznej, najczęściej identyfikowany ze Słowianami lub też traktowany jako odrębny lud indoeuropejski.

Najprawdopodobniej średniowieczną kontynuacją nazwy Wenedowie/Wenetowie są Wendowie (niem. Wenden lub Winden), jak Niemcy określali wówczas sąsiadujących z nimi Słowian.

Wikipedia


wenedyjski

związany z Wenedami (Wenetami), dawnym ludem europejskim; wenetyjski


SJP.pl


wenedzi

starożytny lud; Wenedowie


SJP.pl

Wenedowie, Wenetowie, Wenedzi (łac. Venedae) – lud zamieszkujący w okresie rzymskim (I–IV wiek) ziemie nad Wisłą i Bałtykiem o spornej przynależności etnicznej, najczęściej identyfikowany ze Słowianami lub też traktowany jako odrębny lud indoeuropejski.

Najprawdopodobniej średniowieczną kontynuacją nazwy Wenedowie/Wenetowie są Wendowie (niem. Wenden lub Winden), jak Niemcy określali wówczas sąsiadujących z nimi Słowian.

Wikipedia


wenedzki

przymiotnik od: Wenedowie, Wenedzi (np. kultura wenedzka, język wenedzki)


SJP.pl


wener

szwedzkie jezioro


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jezioro w południowo-zachodniej części Szwecji;

Wiktionary

Wener (szw. Vänern) – jezioro w południowo-zachodniej części Szwecji, położone na granicy prowincji historycznych (landskap) Västergötland, Dalsland i Värmland. Największe pod względem powierzchni (5650 km²) jezioro tego kraju oraz Unii Europejskiej i trzecie w Europie po jeziorach Ładoga i Onega w Rosji.

Wikipedia


wenera

bogini miłości w mitologii rzymskiej; Wenus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. zob. Wenus.

Wiktionary

  • Wenera (Wenus) – w mitologii rzymskiej bogini piękna i miłości
  • Wenera – nazwa programu badania planety Wenus przy pomocy sond kosmicznych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wenera uchodziła początkowo za italskie bóstwo kwiatów i ogrodów.

 (1.1) Atrybutami Wenery były gołębie, wróble, mirt, róża i pigwa.

 (1.1) Oto świątynia, w której oddawano cześć bogini Wenerze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃ˈnɛra, AS: vẽnera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenus ż., Wenusjanin mos., Wenusjanka ż.

 przym. weneryczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wenus, Afrodyta, Cypryda, Kipryda

Wiktionary


weneracja

przestarzałe: cześć, szacunek okazywany komuś, poważanie


SJP.pl


wenerodermatolog

specjalista w dziedzinie wenerologii dermatologicznej


SJP.pl


wenerofobia

chorobliwy lęk przed chorobą weneryczną


SJP.pl


wenerolog

specjalista w zakresie wenerologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób wenerycznych

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka wenerologii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dermatolog najczęściej jest jednocześnie wenerologiem.

 (2.1) Beata chce zostać wenerologiem.

 (2.1) Po powrocie z delegacji musieliśmy wszyscy udać się z wizytą do bardzo miłej pani wenerolog.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛˈrɔlɔk, AS: vnerolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wenerologia ż.

 przym. wenerologiczny

 przysł. wenerologicznie

Wiktionary


wenerologia

dział medycyny zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób przenoszonych drogą płciową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób przenoszonych drogą płciową;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛrɔˈlɔɟja, AS: vneroloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wenerolog m.

 przym. wenerologiczny

 przysł. wenerologicznie

Wiktionary


wenerologiczny

wenerologia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wenerologią, dotyczący wenerologii

Wiktionary

Patrz:

wenerologia

Powiązane:

 rzecz. wenerologia ż., wenerolog mos. / ż.

Wiktionary


wenerolożka

wenerolog


SJP.pl

Patrz:

wenerolog

wenerski

nazwisko


SJP.pl


weneryczka

kobieta cierpiąca na chorobę weneryczną


SJP.pl


weneryczny

dotyczący zakaźnej choroby wenerycznej, przenoszonej najczęściej drogą płciową


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. przenoszony drogą płciową

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenera ż., weneryk m., weneryczka ż., Wenus ż., Wenusjanin mos., Wenusjanka ż.

Wiktionary


weneryk

osoba cierpiąca na chorobę weneryczną


SJP.pl


wenesekcja

w medycynie wypreparowanie żyły, np. w celu założenia wkłucia centralnego


SJP.pl

Wenesekcja – w medycynie jest to nacięcie żyły, np. w celu założenia wkłucia centralnego bądź wprowadzenia elektrod do żylnego układu krwionośnego (nacinanie żyły odpromieniowej).

Wikipedia


wenetowie

starożytny lud; Weneci


SJP.pl

Termin Wenetowie może odnosić się do:

  • Wenetowie – lud iliryjski zamieszkujący od IX wieku p.n.e. ziemie północnej Italii. W III wieku p.n.e. uległ romanizacji.
  • Wenetowie – lud celtycki zamieszkujący w starożytności Bretanię. W roku 56 p.n.e. podbity przez Rzymian.
  • Wenetowie lub Wenedowie – lud zamieszkujący w okresie rzymskim (I–IV w. n.e.) ziemie nad Bałtykiem, kojarzony ze Słowianami.

Wikipedia


wenetyjski

związany z Wenetami (Wenedami), dawnym ludem europejskim; wenedyjski


SJP.pl


wenezuela

państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Caracas; Boliwariańska Republika Wenezueli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Caracas;

Wiktionary

Wenezuela (hiszp. Venezuela, wymowa), oficjalnie Boliwariańska Republika Wenezueli (República Bolivariana de Venezuela) – państwo związkowe położone w północnej części Ameryki Południowej. Zajmuje powierzchnię 916 445 km², a zamieszkane jest przez 30 518 260 osób (2023, szac.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W składzie etnicznym Wenezueli oprócz Wenezuelczyków występują także Kolumbijczycy, Indianie i inni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛzuˈwɛla, AS: vnezuela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenezuelka ż., Wenezuelczyk m.

 przym. wenezuelski

Wiktionary


wenezuelczyk

obywatel Wenezueli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel lub mieszkaniec Wenezueli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W składzie etnicznym Wenezueli oprócz Wenezuelczyków występują także Kolumbijczycy, Indianie i inni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛzuˈwɛlt͡ʃɨk, AS: vnezuelčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenezuela ż., wenezuelskość ż.

:: fż. Wenezuelka ż.

 przym. wenezuelski

Wiktionary


wenezuelka

obywatelka Wenezueli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Wenezueli

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛzuˈwɛlka, AS: vnezuelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenezuela ż.

:: fm. Wenezuelczyk m.

 przym. wenezuelski

Wiktionary


wenezuelski

związany z państwem Wenezuela


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wenezueli lub Wenezuelczyków

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nɛzuˈwɛlsʲci, AS: vnezuelsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenezuela ż., Wenezuelczyk mos., Wenezuelka ż.

Wiktionary


wenflon

rurka wprowadzana do żyły przy długotrwałym podawaniu leków; venflon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana igłą do żyły, posiadająca przyłącze na strzykawkę bądź kroplówkę;

Wiktionary

Kaniula dożylna (obwodowa), potocznie wenflon – rurka z tworzywa sztucznego umieszczana przy pomocy stalowej igły tymczasowo w żyle. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki.

Dzięki kaniuli pacjent może otrzymywać dożylnie lekarstwa bez konieczności każdorazowego wykonywania nowego wkłucia. Wenflon powinien być zmieniony na nowy po 72 godzinach, często jednak wymagane jest wcześniejsze jego usunięcie ze względu na ryzyko powstania infekcji, stanu zapalnego żyły oraz zaczopowania światła wenflonu przez skrzep. Niektóre kaniule uwalniają antykoagulant, zapobiegający powstawaniu skrzepu w świetle rurki. Przy trudnościach z założeniem i dobrym stanie poprzedniego wkłucia kaniula może pozostać w żyle, dopóki będzie drożna i nie rozwinie się stan zapalny. Wkłucie należy przepłukać płynem fizjologicznym przed podaniem leku i po jego podaniu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekarzowi udało się założyć mężczyźnie opatrunek i wenflon.

Wiktionary


wenge

a) ciężkie i twarde drewno tropikalne o bardzo ciemnym kolorze;
b) kolor tego drewna


SJP.pl

Wenge (czyt. /ˈwɛŋ.ɡeɪ/) – drewno tropikalne o bardzo ciemnym kolorze, charakterystycznej budowie oraz mocnym deseniu przypominającym upierzenie kuropatwy. Drewno wenge jest ciężkie i twarde, nadaje się do konstrukcji podłóg i schodów. Ze względu na jego oryginalny wygląd często wchodziło lub wypadało z mody. Od nazwy tego drewna wywodzi się również nazwa koloru - wenge.

Wikipedia


wengen

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Szwajcarii, w kantonie Berno, w Alpach Berneńskich; znana miejscowość turystyczna i alpejski ośrodek sportów zimowych;

Wiktionary

Wengen – miejscowość w Szwajcarii w Alpach Berneńskich, leży na wysokości 1274 m n.p.m. i jest zamieszkana przez 1116 mieszkańców (31 grudnia 2023), w sezonie zimowym zamieszkuje tu ponad 10 000 osób. Jest największym skupiskiem ludności w dolinie Lauterbrunnental. Jest jedną z dziewięciu miejscowości w Szwajcarii, w których zabroniony jest ruch pojazdów mechanicznych z silnikiem spalinowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wengen na trudnej trasie zjazdowej Stanisław Marusarz zwyciężył, a drugi był Bronek Czech.

Wiktionary


wenger

Wenger – szwajcarskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Delémont w kantonie Jura, zajmujące się produkcją noży. Znane jest przede wszystkim jako jeden z dwóch oficjalnych dostawców szwajcarskich noży oficerskich (obok przedsiębiorstwa Victorinox, które przejęło firmę Wenger wiosną 2005 roku).

Wikipedia


wenlafaksyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. lek przeciwdepresyjny i przeciwlękowy z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, wzór sumaryczny: C17H27NO2

Wiktionary

Wenlafaksyna – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwdepresyjny z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny (SNRI). Stosowany w leczeniu zaburzeń depresyjnych, zespołu lęku uogólnionego, zespołu lęku napadowego oraz fobii społecznej. Może być użyty w leczeniu przewlekłego bólu. Jest zażywany doustnie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekarz rodzinny przepisał wenlafaksynę na moje lęki.

Wiktionary


wenografia

radiologiczna metoda badania żył z wprowadzeniem do żył środków cieniujących


SJP.pl

Flebografia (synonim wenografia) – badanie polegające na podaniu do żyły środka cieniującego (tzw. kontrastu), umożliwiającego uwidocznienie jej światła i zobrazowanie na zdjęciu rentgenowskim; może być również składową angiografii tomografii komputerowej (angio-TK) i jądrowego rezonansu magnetycznego (angio-MR).

Wikipedia


wenszański

przymiotnik

 (1.1) związany z powiatem Wenshan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenshan

Wiktionary


wenta

1. przestarzale: kiermasz
2. jednostka organizacyjna w loży masońskiej, złożona z dwudziestu karbonariuszy


SJP.pl

Nazwy geograficzne:

  • Wenta – miasto na Litwie
  • Wenta (Windawa) – rzeka na Litiwe i Łotwie

Osoby noszące to nazwisko:

  • Bogdan Wenta (ur. 1961) – polski trener piłki ręcznej
  • Eugeniusz Wenta (ur. 1968) – polski piłkarz ręczny
  • Jarosław Wenta (ur. 1955) – polski historyk
  • Sebastian Wenta (ur. 1975) – polski kulomiot, strongman

Inne:

  • Wenta – termin oznaczający w karbonaryzmie odpowiednik loży wolnomularskiej

Wikipedia


wentralny

brzuszny, znajdujący się po brzusznej stronie ciała


SJP.pl


wentroba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. wątroba

Wiktionary


wentrykulografia

obrazowa metoda badania jam serca


SJP.pl


wenturia

grzyb pasożytniczy z rzędu nibykulistych, powodujący parch jabłoni i grusz


SJP.pl


wentyl

zawór pneumatyczny jednostronnego działania, stosowany w celu zachowania oraz umożliwienia regulacji ciśnienia w zbiornikach, np. dętkach, oponach pojazdów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zawór doprowadzający i odprowadzający powietrze (np. w piłce lub w kole)

Wiktionary

Wentyl – rodzaj zaworu pneumatycznego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wentylek mrz., wentylacja ż., wentylator mrz., wentylowanie n.

 przym. wentylacyjny, wentylowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawór

Wiktionary


wentylacja

1. naturalna lub wymuszona wymiana powietrza w pomieszczeniach, przewietrzanie;
2. system urządzeń do wymiany i odświeżania powietrza;
3. wymiana powietrza w płucach poprzez naturalne wdechy i wydechy;
4. w przenośni: wydalenie, usunięcie kogoś z jakiegoś stanowiska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. wymiana powietrza w pomieszczeniach lub maszynach

 (1.2) techn. system urządzeń do odświeżania powietrza

 (1.3) fizj. przepływ powietrza przez płuca

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wentyl mrz., wentylator mrz., wentylowanie n.

 czas. wentylować ndk.

 przym. wentylacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyrkulacja powietrza, wietrzenie

 (1.3) wentylacja płuc / płucna

Wiktionary


wentylacyjny

dotyczący wentylacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wentylacją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nad ambrazurą znajduje się zwykle system wentylacyjny dla odprowadzania dymu i spalin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentyl m., wentylek m., wentylacja ż., wentylowanie n., wentylator mrz.

 czas. wentylować ndk.

Wiktionary


wentylator

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektr. urządzenie w formie śmigła napędzanego silnikiem, wywołującego wiatr, stosowane do schładzania pomieszczeń, urządzeń elektrycznych lub w celu stworzenia sztucznego ciągu w kanałach wentylacyjnych, w piecach hutniczych itp.;

Wiktionary

Wentylator (sprężarka) – maszyna przepływowa do transportowania gazów poprzez urządzenia technologiczne wykorzystująca do tego celu przewody wentylacyjne, w której przyrost ciśnienia statycznego ze strony ssawnej jest większy niż ze strony tłocznej (nie przekracza 13 kPa), a cała energia gazu jest zawarta w jej składowej kinetycznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na podróż musimy sobie kupić kieszonkowe wentylatory. Podobno we Francji będą straszne upały.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃ntɨˈlatɔr, AS: vntylator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentyl m., wentylacja ż., wentylowanie n., przewentylowanie n., wentylatornia n.

:: zdrobn. wentylatorek m.

 czas. wentylować ndk., przewentylować dk.

 przym. wentylatorowy, wentylacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wiatrak, wiatraczek

Wiktionary


wentylatorek

zdrobnienie od: wentylator


SJP.pl


wentylatornia

pomieszczenie, w którym znajduje się system sterujący układem wentylacyjnym w budynku, mieszkaniu itp.; wentylatorownia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. pomieszczenie mieszczące systemy wentylacyjne budynku, mieszkania, tunelu itp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentylator mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wentylatorownia

Wiktionary


wentylatorownia

pomieszczenie, w którym znajduję się system sterujący układem wentylacyjnym budynku, mieszkania itp.; wentylatornia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. wentylatornia.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wentylatornia

Wiktionary


wentylatorowy

przymiotnik od: wentylator


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wentylatorem lub wentylatorami, dotyczący wentylatorów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentylator mrz.

Wiktionary


wentylek

zdrobnienie od: wentyl


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: wentyl

 (1.2) mały wentyl

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Poproszę paczkę tych pomarańczowych wentylków do roweru.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentyl mrz.

 przym. wentylowy, wentylacyjny

Wiktionary


wentylowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wentylować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentylacja ż., wentylator m., wentyl m.

 czas. wentylować ndk.

 przym. wentylacyjny

Wiktionary


wentylowy

przymiotnik od: wentyl


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wentylem, dotyczący wentylu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Założymy choremu specjalny opatrunek wentylowy na ranę w klatce piersiowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wentyl mrz., wentylek mrz.

Wiktionary


wenus

przenośnie: piękna kobieta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini piękna i miłości, utożsamiana z grecką Afrodytą;

 (1.2) astr. druga według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, znana w starożytności, widzialna gołym okiem; jedna z planeta ziemiopodobnaanet ziemiopodobnych, planeta dolnaanet dolnych i planeta wewnętrznaanet wewnętrznych; trzeci (po Słońcu i Księżycu) najjaśniejszy obiekt na niebie;

Wiktionary

Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego. Jest trzecim pod względem jasności ciałem niebieskim widocznym na niebie, po Słońcu i Księżycu. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa sięga −4,6m. Ponieważ Wenus jest bliżej Słońca niż Ziemia, zawsze jest widoczna w niewielkiej odległości kątowej od niego; jej maksymalna elongacja to 47,8°. Odległość Wenus od Ziemi zmienia się w zakresie od około 40 mln km do około 259 mln km.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wenus uchodziła początkowo za italskie bóstwo kwiatów i ogrodów.

 (1.1) Atrybutami Wenus były: gołębie, wróble, mirt, róża i pigwa.

 (1.1) Moja żona jest piękniejsza od Wenus.

 (1.2) Wenus i Merkury nie mają księżyców.

 (1.2) Gęsta atmosfera Wenus składa się głównie z dwutlenku węgla i azotu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃nus, AS: vnus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wenus ż., Wenusjanin mos., Wenusjanka ż., Wenera ż., Weneralia nmos.

 przym. wenusowy, wenusjański, weneryczny

 przysł. wenerycznie, wenusjańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wenera, Afrodyta, Cypryda, Kipryda, Urania

 (1.2) Gwiazda Poranna, Gwiazda Wieczorna, gwiazda zaranna, Jutrzenka, Fosforos, Hesperos, Hesperia; symbol.

Wiktionary


wenusjanin

domniemany mieszkaniec planety Wenus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sf. hipotetyczny mieszkaniec Wenus

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nuˈsʲjä̃ɲĩn, AS: vnusʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenus ż., wenus ż., wenusjańskość ż., Wenera ż., Weneralia nmos., weneria ż.

:: fż. Wenusjanka ż.

 przym. wenusjański, wenusowy, Wenusowy, weneryczny

 przysł. wenusjańsko, wenerycznie

Wiktionary


wenusjanka

domniemana mieszkanka planety Wenus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sf. hipotetyczna mieszkanka Wenus

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛ̃nuˈsʲjãŋka, AS: vnusʹi ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenus ż., wenus ż., wenusjańskość ż., Wenera ż., Weneralia nmos., weneria ż.

:: fm. Wenusjanin mos.

 przym. wenusjański, wenusowy, Wenusowy, weneryczny

 przysł. wenusjańsko, wenerycznie

Wiktionary


wenusjański

Wenus (planeta)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) astr. związany z planetaanetą Wenus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeden z wenusjańskich kraterów nazwano Wandą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenus ż., Wenusjanin mos., Wenusjanka ż.

 przysł. wenusjańsko

Wiktionary


wenusjańsko

przysłówek

 (1.1) na sposób wenusjański, tak jak na Wenus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wenus ż., Wenusjanin mos., Wenusjanka ż.

 przym. wenusjański

Wiktionary


wenusowy

Wenus (bogini miłości)


SJP.pl


wenzel

Osoby o tym nazwisku:

  • Kirsten Wenzel – niemiecka wioślarka, olimpijka
  • Paul Wenzel – niemiecki wojskowy, as lotnictwa
  • Tanja Wenzel – niemiecka aktorka

Wikipedia


wenzhou

[czytaj: WENdżoł] miasto w Chinach; Wenczou


SJP.pl

Wikipedia


wep

wepa marmurkowa - gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych


SJP.pl


wepa

wepa marmurkowa - gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych


SJP.pl


wepchać

czasownik przechodni dokonany (ndk. wpychać)

 (1.1) pchając, umieścić w czymś

 (1.2) pot. podstępem zmusić kogoś do przyjęcia lub kupienia czegoś

 (1.3) pot. umieścić kogoś gdzieś na siłę

czasownik zwrotny dokonany wepchać się (ndk. wpychać się)

 (2.1) pchając się, wejść w ciasne lub tłoczne miejsce

 (2.2) przemieścić się dokądś pod ciśnieniem

 (2.3) pot. dostać się gdzieś bez zaproszenia, na siłę, podstępem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wepchanie n.

 czas. pchać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) war. wepchnąć

 (2.1-3) war. wepchnąć się

Wiktionary


wepchnąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. wpychać)

 (1.1) pchając, umieścić w czymś

 (1.2) pot. podstępem zmusić kogoś do przyjęcia lub zakupienia czegoś

 (1.3) pot. umieścić kogoś gdzieś na siłę

czasownik zwrotny dokonany wepchnąć się (ndk. wpychać się)

 (2.1) pchając się, wejść w ciasne lub zatłoczone miejsce

 (2.2) przedostać się pod ciśnieniem

 (2.3) pot. dostać się gdzieś bez zaproszenia, na siłę, podstępem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wepchnięcie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) war. wepchać

 (2.1-3) war. wepchać się

Wiktionary


weprzeć

silnie oprzeć na czymś lub na kimś; naprzeć; przywrzeć; wedrzeć


SJP.pl


wepski

Wepsowie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wepsami, dotyczący Wepsów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język wepski;

Wiktionary

Język wepski (vepsän kel') – język uralski z bałtycko-fińskiej grupy językowej, używany przez Wepsów, zamieszkujących północno-zachodnią Rosję – na wschód od Petersburga oraz okolice jeziora Ładoga w rejonie Pietrozawodzka (Karelia).

Występują trzy główne dialekty: północny, środkowy i południowy. W 1989 r. podano, że ma 6 tys. użytkowników. Według danych z 2010 r. posługuje się nim ponad 1600 osób.

Wikipedia

Patrz:

Wepsowie

Powiązane:

 rzecz. Wepsa mos., Wepsyjka ż.

Wiktionary


wepskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem wepskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem wepskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku wepskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛpskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: vepskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


wepsowie

ugrofińska grupa etniczna z północno-zachodniej części Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

Wepsowie – ugrofińska grupa etniczna zamieszkująca w północno-zachodniej części Federacji Rosyjskiej, używająca języka wepskiego (zaliczanego do języków bałto-fińskich) oraz języka rosyjskiego.

Wepsowie zamieszkują w obwodzie leningradzkim, w okolicy Petersburga (środkowi Wepsowie) oraz na wschód od tego miasta (Wepsowie południowi), a także w rosyjskiej Karelii, w okolicach Pietrozawodska, nad jeziorem Ładoga (Wepsowie północni, stanowiący 2/3 całości narodu). Większość wierzących Wepsów należy do Kościoła prawosławnego.

Wikipedia


wera

1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Weronika


SJP.pl

Wera — imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, stanowiące żeńską formę łacińskiego imienia Werus (pierwotnie cognomen), równe wyrazowi pospolitemu vera — "rzetelna, prawa, słuszna, sprawiedliwa". Forma ta jest również w użyciu jako zdrobnienie od imienia Weronika lub zachodnia adaptacja rosyjskiego imienia Wiera. Rozpowszechniła się ona być może pod wpływem działaczki socjalistycznej i komunistycznej Marii Koszutskiej, która przybrała pseudonim Wera Kostrzewa.

Wikipedia


weraikon

obraz przedstawiający twarz cierpiącego Chrystusa, przypominający wizerunek odbity na chuście św. Weroniki


SJP.pl


weramon

środek o działaniu przeciwbólowym i uspokajającym


SJP.pl


weranda

przybudówka przy domu pokryta dachem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. drewniana lub murowana dobudówka o funkcji rekreacyjnej, zazwyczaj dostawiona do budynku mieszkalnego, otwarta lub oszklona, z dachem na słupach

Wiktionary

Weranda (fr. véranda) – dobudówka, najczęściej drewniane lub murowane pomieszczenie, otwarte lub oszklone, przykryte dachem, umieszczone przed wejściem do budynku albo przy innej elewacji.

Weranda jest pomieszczeniem o funkcji wypoczynkowej, stawianym najczęściej przy budynkach mieszkalnych na terenach wiejskich i podmiejskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siedzę z przyjaciółmi na werandzie i piję herbatę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈrãnda, AS: verãnda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. werandka ż.

 przym. werandowy

Wiktionary


werandka

zdrobnienie od: weranda


SJP.pl


werandowy

przymiotnik od: weranda


SJP.pl


werapamil

Werapamil – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny mający zdolność blokowania kanałów wapniowych w komórkach układu bodźcotwórczo-przewodzącego serca i mięśni gładkich (tzw. antagonista wapnia). Zablokowanie kanałów wapniowych w układzie bodźcotwórczo-przewodzącym serca powoduje działanie antyarytmiczne.

Wikipedia


weratryna

mieszanina alkaloidów otrzymywana z nasion kichawca, biały proszek drażniący błony śluzowe, trudno rozpuszczalny w wodzie; stosowana przy nerwobólach oraz jako środek insektobójczy; weratyna


SJP.pl


weratyna

trujący alkaloid z nasion kichawca; weratryna


SJP.pl


werbalistka

werbalista


SJP.pl

Patrz:

werbalista

werbalistyczny

werbalizm


SJP.pl

Patrz:

werbalizm

werbalizacja

wyrażenie czegoś słowami, ujmowanie w słowa


SJP.pl


werbalizm

przywiązywanie większej wagi do słów niż do myśli; czcze, jałowe rozprawianie nie poparte dowodami, faktami


SJP.pl

Werbalizm (z łac. verbum 'słowo' i gr. -ισμός 'kierunek, nauka, wiedza'), pustosłowie – wypowiedź beztreściowa lub prawie beztreściowa, czyli zawierająca nieproporcjonalnie wiele słów w porównaniu z przekazywaną treścią. Występuje on między innymi w dyskusjach publicznych, przemówieniach, artykułach prasowych oraz w codziennych rozmowach. Z reguły z błędem tym wiąże się fałszywa intencja przekonania odbiorcy informacji, że ma do czynienia z przekazem istotnej treści. Werbalizm czasami sprawia pozory obszernej informacji lub argumentacji za daną tezą.

Wikipedia


werbalizować

ubierać w słowa, wysławiać, wyrażać za pomocą słów


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wyrażać słowami

Wiktionary


werbalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|werbalizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. werbalizować ndk.

 przym. werbalny

Wiktionary


werbalny

1. odnoszący się do słów; słowny;
2. nieoparty na doświadczeniu; niezwiązany z praktyką;
3. odnoszący się do czasownika


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wyrażony przy pomocy słów

 (1.2) jęz. dotyczący czasownika

przymiotnik jakościowy

 (2.1) niezwiązany z praktyką, nieoparty na doświadczeniu, niepoparty czynem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbalizacja ż., werbalizm m., werbalista m., werbalizowanie n.

 czas. werbalizować ndk.

 przysł. werbalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słowny, ustny

 (1.2) czasownikowy

 (2.1) gołosłowny

Wiktionary


werbel

1. instrument perkusyjny używany m.in. w orkiestrze wojskowej;
2. odgłos wydobywany z instrumentu o tej samej nazwie, powstający wskutek szybkiego, naprzemiennego uderzania dwiema pałeczkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. bęben posiadający struny pod spodnią membraną dla uzyskania charakterystycznego dźwięku;

 (1.2) muz. charakterystyczny dźwięk uzyskiwany na werblu (1.1) poprzez naprzemienne szybkie uderzanie pałeczkami

Wiktionary

Bęben mały, werbel (wł. tamburo, tamburo militare, tamburo piccolo, skrót: tamb., tmb.; ang. snare drum; niem. kleine Trommel) – instrument perkusyjny z grupy membranofonów o niekreślonej wysokości dźwięku. Używany w muzyce symfonicznej, a także w muzyce rozrywkowej jako jeden z dwóch podstawowych elementów zestawu perkusyjnego wraz z wielkim bębnem. Posiada sprężyny rezonujące, dające charakterystyczny efekt szumu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W naszej orkiestrze gram na werblu i żelach.

 (1.1) Następny etap, to przygotowanie śladów audio. (…) Werbel jest na dwóch śladach - górna membrana i sprężyny. (A. Majerczyk: [http://www.kubamajerczyk.com/rest/jak_to_pl.htm Jak to działa])

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛrbɛl, AS: verbel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werblowanie n., werblista

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. werblowanie n., werblista

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Wirbel.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Instrumenty muzyczne

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) snare drum

* kaszubski: (1.1) werbel m.

* niemiecki: (1.2) Trommelwirbel m.

* włoski: (1.1) rullante m.

źródła.

== werbel (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. werbel

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


werbelek

zdrobnienie od: werbel


SJP.pl


werbena

roślina z rodziny werbenowatych; werbena pospolita rosnąca w Polsce dziko ma właściwości lecznicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Verbena|ref=tak., rodzaj roślin zielnych z rodziny werbenowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju werbena (1.1)

Wiktionary

Werbena, witułka (Verbena L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny werbenowatych. Obejmuje ok. 150 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, przy czym najbardziej zróżnicowane są na obu kontynentach amerykańskich, zwłaszcza w Ameryce Południowej i Środkowej. W Europie rosną dwa gatunki, z czego w Polsce jeden – werbena pospolita, w. lekarska (V. officinalis), będąca przy tym zadomowionym antropofitem. Niektóre gatunki zostały rozprzestrzenione i stały się inwazyjne w różnych częściach świata (np. V. rigida i V. bonariensis). Rośliny te w większości rosną na terenach trawiastych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Zaparzę sobie werbeny i poczytam Myśliwskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbenowate lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) witułka

Wiktionary


werbenowate

rodzina roślin dwuliściennych obejmująca około 3000 gatunków drzew, krzewów lub roślin zielnych; witułkowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Verbenaceae|J. St.-Hil.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu jasnotowców;

Wiktionary

Werbenowate (Verbenaceae) – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Należą do niej w zależności od ujęcia ok. 32–34 rodzaje liczące ok. 1000 gatunków. Rodzina jest niemal kosmopolityczna – brak jej przedstawicieli jedynie na obszarach o klimacie chłodnym i arktycznym oraz najbardziej suchych. Najwięcej ich rośnie w strefie międzyzwrotnikowej i podzwrotnikowej, a centrum zróżnicowania jest Ameryka Południowa. W stanie dzikim we florze Polski spotykany jest tylko jeden gatunek – werbena pospolita (Verbena officinalis), będący zresztą przybyszem z Europy południowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektóre gatunki werbenowatych stały się inwazyjnymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbena ż.

Wiktionary


werbenowaty

o cechach werbenowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


werbenowy

werbena


SJP.pl

Patrz:

werbena

werbigeracja

chorobliwe powtarzanie bezsensownych słów lub zdań


SJP.pl

Werbigeracje (ang. verbigeration albo cataphasia, od łac. verbigere „rozmawiać, plotkować”[1]) – objaw psychopatologiczny, polegający na powtarzaniu (niekiedy wielokrotnym) słów lub fraz, w sposób bezcelowy, nieadekwatny do kontekstu wypowiedzi lub rozmowy, jak gdyby „automatyczny”. Słowa lub frazy mogą być „seryjnie” powtarzane w formie dosłownej lub nieznacznie zmienionej. Jako objaw psychopatologiczny werbigeracje przyporządkowywane są do zaburzeń myślenia, mowy i porozumiewania się. Werbigeracje niekiedy utożsamiane są z stereotypiami słownymi, jednak część autorów przyjmuje, że od stereotypii słownych odróżnia je bardziej „automatyczny” sposób powtarzania słów lub fraz. Objaw ten opisał i nazwał Karl Ludwig Kahlbaum w swojej monografii o katatonii (1874).

Wikipedia


werbiński

nazwisko


SJP.pl


werbiści

Werbiści, Zgromadzenie Słowa Bożego (nazwa łacińska: Societas Verbi Divini; skrót zakonny: SVD) – misyjne zgromadzenie zakonne, założone w 1875 roku przez św. Arnolda Janssena w Holandii.

Zgromadzenie realizuje nakaz misyjny Chrystusa: Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu! (Mk 16,15).

Wikipedia


werbista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Arnolda Janssena;

Wiktionary

Werbiści, Zgromadzenie Słowa Bożego (nazwa łacińska: Societas Verbi Divini; skrót zakonny: SVD) – misyjne zgromadzenie zakonne, założone w 1875 roku przez św. Arnolda Janssena w Holandii.

Zgromadzenie realizuje nakaz misyjny Chrystusa: Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu! (Mk 16,15).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Drugim ważnym polem działalności werbistów jest szeroko pojęta animacja misyjna polskiego społeczeństwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. werbistka ż.

 przym. werbistowski

Wiktionary


werbistka

członkini katolickiego misyjnego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Misyjne Służebnic Ducha Świętego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica z żeńskiej gałęzi zakonu założonego przez św. Arnolda Janssena

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) We wspólnocie werbistek jest obecnie szesnaście aspirantek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. werbista m.

 przym. werbistowski

Wiktionary


werbistowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z werbistami, dotyczący werbistów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na kiermaszu sprzedawali kalendarze werbistowskie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbista mos., werbistka ż.

Wiktionary


werbkowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Werbkowice (ukr. Вербковичі) – wieś w Polsce położona w południowo–wschodniej części województwa lubelskiego, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Werbkowice. Leży na zachód od Hrubieszowa, na obszarze Kotliny Hrubieszowskiej, głównie na lewym brzegu rzeki Huczwy. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 74.

Wikipedia


werbkowicki

Werbkowice


SJP.pl

Patrz:

Werbkowice

werbkowiczanin

mieszkaniec Werbkowic (wsi w Polsce)


SJP.pl


werbkowiczanka

mieszkanka Werbkowic (wsi w Polsce)


SJP.pl


werblik

1. stalowy element montowany do uprzęży lub łańcuchów zwierząt hodowlanych;
2. dawna gra w karty


SJP.pl


werblista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żołnierz grający na werblu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbel mrz., werblowanie n.

Wiktionary


werblistka

werblista


SJP.pl

Patrz:

werblista

werblowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. charakterystyczny dla dzięciołów sposób hałasowania przez głośne i szybkie uderzanie dziobem w puste, rezonujące drzewa lub blaszne przedmioty, będący częścią rytuału godowego lub mający znaczenie terytorialne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiosną w słoneczne dni w lasach usłyszeć możemy werblowanie dzięciołów, będące ich głosem godowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbel m., werbelek m., werblista m., werblistka ż.

 czas. werblować ndk.

 przym. werblowy

Wiktionary


werbować

1. przeprowadzać zaciąg do wojska;
2. zjednywać zwolenników, namawiać do przystąpienia do jakiejś organizacji albo akcji


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zwerbować)

 (1.1) namawiać kogo do udziału w czymś

 (1.2) pozyskiwać zwolenników

 (1.3) wojsk. zaciągać do wojska

czasownik zwrotny niedokonany werbować się (dk. zwerbować się)

 (2.1) być werbowanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werbowanie n., werbownik mos., werbunek mrz., zwerbowanie n.

 przym. werbunkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) rekrutować

Wiktionary


werbowanie

namawianie kogoś do służby wojskowej lub do jakiejś organizacji albo akcji; zaciąg, werbunek


SJP.pl


werbownictwo

werbowanie, zaciąg do wojska; werbunek


SJP.pl


werbowniczka

werbownik


SJP.pl

Patrz:

werbownik

werbownik

osoba starająca się o pozyskanie zwolenników, namawiająca do udziału w czymś


SJP.pl


werbunek

namawianie kogoś do służby wojskowej lub do jakiejś organizacji albo akcji; zaciąg, werbowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zaciąg do służby w armii

Wiktionary

Wikipedia


werbunkowy

przymiotnik od: werbunek


SJP.pl


werbus

w gwarze śląskiej: osoba sprowadzona z daleka do pracy w kopalni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przyjezdny, zwerbowany do pracy na Górnym Śląsku

Wiktionary


wercojg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. narzędzia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|norzyńdzia.

Wiktionary


wercyngetoryks

Wercyngetoryks (łac. Vercingetorix, ok. ur. 82 p.n.e., zm. 46 p.n.e. w Rzymie) – wódz galijskiego plemienia Arwernów oraz przywódca wielkiego powstania Galów przeciwko siłom rzymskim podczas ostatniej fazy wojen galijskich prowadzonych przez Juliusza Cezara.

Wikipedia


werder

niemiecki klub piłkarski z Bremy


SJP.pl

Niemcy

  • Werder – dzielnica Bockenem
  • Werder – dzielnica Coswig (Anhalt)
  • Werder – dzielnica Jüterbog
  • Werder – dzielnica Magdeburga
  • Werder – dzielnica Penzlin
  • Werder (Havel) – miasto w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Potsdam-Mittelmark
  • Werder – gmina w powiecie Ludwigslust-Parchim, kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie
  • Werder – gmina w powiecie Mecklenburgische Seenplatte, kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie

Wikipedia


werdiura

gobelin lub arras w tonacji zielonej z motywami roślinnymi


SJP.pl

Werdiura (od fr. verdure) – tapiseria o tematyce roślinno–zwierzęcej lub krajobrazowej utrzymana w tonacji zielonej.

Wytwarzano je od XV do XVIII wieku w manufakturach flamandzkich i francuskich. Najbardziej popularna była w XVI wieku zwłaszcza na dworach królów i książąt. Werdiury służyły do dekoracji, głównie podczas uroczystości dworskich jak koronacje, wesela. Szczególnym typem tkanin były wąskie, pionowe, zwane entrefenetrami (międzyokiennymi), które zawieszano na wąskich ściankach między oknami.

Wikipedia


werdykcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od werdykt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie werdykt, lecz tylko karykaturalny werdykcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werdykt m.

Wiktionary


werdykt

wyrok, orzeczenie, decyzja w jakiejś sprawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) decyzja podjęta przez sędziów, jurorów, ławę przysięgłych, komisję itp.

Wiktionary

  • Werdykt – amerykański film z 1946 w reż. Dona Siegela
  • Werdykt – amerykański dramat sądowy z 1982 w reż. Sidneya Lumeta
  • Werdykt – pierwszy polski program sądowniczy, nadawany dawniej w Polonii 1 (1998), a później także w Tele 5 (2002)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛrdɨkt, AS: verdykt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werdykcik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyrok, decyzja, orzeczenie

Wiktionary


wereda

nazwisko


SJP.pl


weredyczka

mówiąca prawdę bez względu na konsekwencje


SJP.pl


weredyczny

weredyk


SJP.pl

Patrz:

weredyk

weredyk

człowiek mówiący prawdę w oczy bez ogródek, szczery do bólu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która ma zwyczaj mówić innym to, co myśli, prosto w oczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈrɛdɨk, AS: veredyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weredyzm mrz.

:: fż. weredyczka ż.

 przym. weredyczny

Wiktionary


weredyzm

charakter weredyka; prawdomówność, mówienie prawdy bez względu na konsekwencje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. bycie prawdomównym bez zważania na tego konsekwencje

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziennikarz znany z weredyzmu często wywoływał burzliwe dyskusje w internecie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weredyk mos., weredyczka ż.

 przym. weredyczny

Wiktionary


weremczuk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Arkadiusz Weremczuk – polski projektant mody znany jako Arkadius
  • Piotr Weremczuk – polski lekkoatleta
  • Stanisław Weremczuk – polski pisarz, poeta, dramaturg, dziennikarz, publicysta, działacz społeczny i kulturalny

Wikipedia


weremień

Weremień (dawniej Weremiń, w latach 1977–1981 Podegrodzie) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Lesko.

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej Weremiń z Łączkami był Edmund Krasicki.

Wikipedia


weremowice

Weremowice – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Chełm.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Chełm. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 329 mieszkańców i była dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Chełm.

Wikipedia


werena

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Werena — imię żeńskie, prawdopodobnie pochodzące od łacińskiego verus - "prawdziwy". Patronką tego imienia jest św. Werena, pielęgniarka, z III wieku.

Werena imieniny obchodzi 1 września.

Postacie fikcyjne noszące imię Werena:

  • Verena — w świecie Warhammera (gry fabularnej i bitewnej) bogini nauki, mądrości, rozwagi i sprawiedliwości

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wkrótce rybak przyniósł rybę w darze, a Werena rozciąwszy ją odnalazła pierścień.

Wiktionary


weres

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw./gwara. wrzos

Wiktionary

Lenina (biał. Леніна; ros. Ленино, Lenino) – osiedle na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mińskim, w sielsowiecie Łoszany.

Dawniej dwie wsie o nazwach Frołowa i Weres.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wrzos m., wrzosowisko n., wrzosina ż., wrzosowina ż., wrzesień m., wrześniak mrz./mzw., wrzosik m., wrzosk m., wrzost m., werez m.

 przym. wrzosowy, wrzosisty, wrzosowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wrzos, wrzos zwyczajny, wrzosik, daw./reg. wrzosk, wrzost, werez

Wiktionary


wereśniak

nazwisko


SJP.pl


wereszczaka

nazwa kilku potraw kuchni staropolskiej i litewskiej


SJP.pl

Wereszczaka – nazwa kilku potraw kuchni staropolskiej i litewskiej, dawniej bardzo popularnych. Były to schab duszony w wywarze buraczanym, zupa na kwasie chlebowym ze słoniną, zupa z kiełbasami, półgęskiem i kaszą, biała kiełbasa bądź młoda słonina w sosie cebulowym. Według Wincentego Pola nazwa dania miała pochodzić od nazwiska kucharza Wereszczaki pracującego na dworze króla Augusta III.

Wikipedia


wereszczakówna

Maryla Wereszczakówna (właściwie Marianna Ewa Wereszczakówna) (1799-1863), młodzieńcza miłość Adama Mickiewicza, będąca pierwowzorem dla wielu bohaterek późniejszych dzieł artysty


SJP.pl


wereszczyn

Wereszczyn – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Urszulin.

Podczas II wojny światowej, 26 maja 1942 roku Niemcy rozstrzelali 300 Żydów w Wereszczynie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wikipedia


wereszczyński

nazwisko


SJP.pl

Znane osoby o nazwisku Wereszczyński:

  • Antoni Wereszczyński (ujednoznacznienie)
  • Edward Wereszczyński (1870–1929) – polski inżynier, oficer cesarskiej i królewskiej armii, tytularny generał brygady Wojska Polskiego.
  • Jan Wereszczyński (1914–1991) – polski geodeta, doc. dr hab. inż., kierownik Katedry Geodezji, Kartografii Środowiska i Geometrii Wykreślnej Politechniki Łódzkiej
  • Józef Wereszczyński (ujednoznacznienie)
  • Julian Wereszczyński (?–1863) – komisarz wojskowy województwa kaliskiego w powstaniu styczniowym.
  • Witold Wereszczyński (1926–1987) – generał brygady Wojska Polskiego.

Wikipedia


wereszyca

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Dniestru;

Wiktionary

Wereszyca (ukr. Верещиця Wereszczycia) – rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Dniestru, przepływa przez Płaskowyż Sańsko-Dniestrzański. Bierze ona swój początek na Roztoczu w Janowskim Stawie i wpada do Dniestru. Długość 92 km, obszar zlewni - 955 km². Szerokość rzeki wynosi 10-12 m. Głębokość waha się między 0,5-1,5 m. Dno aluwialne, na aluwium składają się żółto-szary piasek, glina i torf.

Wikipedia


wereszycki

nazwisko


SJP.pl


wereszyn

Wereszyn (ukr. Верешин) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Mircze. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 844 .

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Mircze. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań (III 2011 r.) miała 130 mieszkańców i była dwudziestą co do wielkości miejscowością gminy.

Wikipedia


wereta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. płótno

Wiktionary

Wereta – miasto w Etiopii, w regionie Amhara. Według danych szacunkowych na rok 2015 liczy 33 200 mieszkańców.

Wikipedia


werez

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wrzos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wrzos m., wrzosowisko n., wrzosina ż., wrzosowina ż., wrzesień m., wrześniak mrz./mzw., wrzosik m., wrzosk m., wrzost m., weres m.

 przym. wrzosowy, wrzosisty, wrzosowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wrzos, wrzos zwyczajny, wrzosik, daw./reg. wrzosk, wrzost, weres

Wiktionary


werfel

nazwisko


SJP.pl

Werfel:

  • Alma Mahler-Werfel
  • Franz Werfel (pisarz)
  • Roman Werfel (działacz komunistyczny)
  • (12244) Werfel

Wikipedia


wergeld

w dawnym prawie polskim: kara pieniężna płacone przez zabójcę krewnym zamordowanego na mocy wyroku sądu; główczyzna, główszczyzna, zagłówne


SJP.pl


wergili

Wergili (70-19 p.n.e.), poeta rzymski; Wergiliusz


SJP.pl

Wikipedia


wergiliusz

Wergiliusz (70-19 p.n.e.), poeta rzymski; Wergili


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. liter. starożytny, rzymski poeta;

 (1.2) imię|polski|m., zob. Wirgiliusz.

Wiktionary

Wergiliusz, właśc. Publiusz Wergiliusz Maro (łac. Publius Vergilius Maro), niekiedy Publiusz Wergiliusz Maron, dawniej także Wirgiliusz (ur. 15 października 70 p.n.e., zm. 21 września 19 p.n.e.) – rzymski poeta, uważany za jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej literatury, autor Eneidy, Georgik, Bukolik i Drobiazgów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozczytywała się w bukolikach Wergiliusza.

 (1.1) Homerycka legenda o Troi została wykorzystana przez rzymskiego poetę Wergiliusza w jego poemacie epickim Eneida.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrʲˈɟilʲjuʃ, AS: verʹǵilʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Wergiliuszowy

Wiktionary


wergiliuszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. liter. należący do Wergiliusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wergiliusz mos.

Wiktionary


werk

mechanizm zegarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mechanizm zegarka

 (1.2) daw. mechanizm

 (1.3) film. zdjęcie dokumentujące plan filmowy

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem. Werk

uwagi.

 (1.3) por|fotos.

tłumaczenia.

źródła.

== werk (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-werk.wav.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) pracować

rzeczownik

 (2.1) praca

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrk, AS: verk

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem. Werk

uwagi.

 (1.3) por|fotos.

tłumaczenia.

źródła.

== werk (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-werk.wav.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) pracować

rzeczownik

 (2.1) praca

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


werka

zdrobnienie od: Weronika (imię żeńskie)


SJP.pl


werkfotos

fotografia robocza robiona podczas kręcenia filmów


SJP.pl


werkować

przycinać i korygować kształt końskich kopyt


SJP.pl


werkowo

Werkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Wągrowiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

  • Werkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 232 .

Wikipedia


werksztela

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. warsztat

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|norychta, warstat.

Wiktionary


wermacht

niemieckie wojsko okresu III Rzeszy (1935-1945); Wehrmacht


SJP.pl

Wehrmacht (z niem. „siła zbrojna”) – całość sił zbrojnych III Rzeszy z wyłączeniem Waffen-SS, utworzona 16 marca 1935 roku, ustawą o powszechnym obowiązku służby wojskowej, która stanowiła jednostronne zerwanie klauzul militarnych traktatu wersalskiego (1919).

Wikipedia


wermachtowiec

żołnierz Wehrmachtu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz Wehrmachtu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrmaxˈtɔvʲjɛt͡s, AS: vermaχtovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermacht, Wehrmacht, wehrmachtowiec

 przym. wermachtowski, wehrmachtowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wehrmachtowiec

Wiktionary


wermachtowski

przymiotnik

 (1.1) przym. od Wehrmacht, wermachtowiec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrmaxˈtɔfsʲci, AS: vermaχtofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermacht, Wehrmacht, wermachtowiec, wehrmachtowiec

 przym. wehrmachtowski

Wiktionary


wermikompost

nawóz z odchodów dżdżownic kompostowych; biohumus, kompost koprolitowy


SJP.pl

Biohumus, kompost koprolitowy, wermikompost - odchody dżdżownicy kompostowej (Eisenia fetida (Sav.)) uzyskiwane po przetworzeniu substancji organicznej (obornik, torf, odpady z rzeźni lub przetwórni owocowo-warzywnych, papier, wysłodki, wytłoki, trociny, osady ze ścieków) w specjalnych łożach.

Wikipedia


wermikulit

minerał, uwodniony krzemianem glinu i magnezu z niewielką ilością żelaza; dżeferysyt


SJP.pl

Wermikulit, (Mg, Fe, Al)3(Al, Si)4O10(OH)2·4H2O, – minerał ilasty, który zwiększa swoją objętość pod wpływem podgrzewania. Powstaje podczas wietrzenia lub zmian hydrotermalnych biotytu lub flogopitu. Znaczne złoża wermikulitu znajdują się w Australii, Nowej Zelandii, Rosji, Indiach, Brazylii, Chile, Egipcie, Kanadzie, Japonii, Ugandzie oraz Madagaskarze.

Wikipedia


wermiszel

makaron w postaci długich nitek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. makaron krajany na bardzo cienkie nitki

Wiktionary

Wermiszel (wł. vermicelli) we Włoszech jest suchym, cienkim i długim makaronem z pszenicy durum o okrągłym przekroju i nieco większej średnicy niż spaghetti. Jeśli średnica jest mniejsza, makaron określa się jako vermicellini.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Babciny rosół z wermiszlem bardzo mi smakował, nie ukrywam.

Wiktionary


wermucik

zdrobnienie od: wermut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wermut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermut m.

Wiktionary


wermut

wytrawne lub słodkie białe wino o smaku piołunu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) enol. wino wzmacniane aromatyzowane ziołami i korzeniami;

Wiktionary

Wermut – wino wzmocnione aromatyzowane różnymi składnikami roślinnymi (ziołami, przyprawami, korzeniami, korą, kwiatami, nasionami, owocami), a czasem także barwione. Wzmocnione aromatyzowane wina znane były już w starożytności, jednak nowoczesne wersje napoju zostały po raz pierwszy wyprodukowane w połowie XVI wieku w Europie. Początkowo wermut był tradycyjnie używany jedynie do celów leczniczych, jednak z czasem zyskał popularność jako napój ze względu na swoje walory smakowe. Pod koniec XIX wieku stał się popularny wśród barmanów jako kluczowy składnik koktajli, w tym między innymi Manhattan, czy Negroni.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. wermucik m.

 przym. wermutowy

Wiktionary


wermutowy

przymiotnik od: wermut


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wermutem, dotyczący wermutu

 (1.2) zawierający wermut; mający smak wermutu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wermut mrz.

Wiktionary


wernakularny

język wernakularny - język potoczny danej społeczności lub grupy zawodowej


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) rodzimy, nieprofesjonalny, tworzony przez anonimowych twórców – w odniesieniu do kultury materialnej (sztuki, architektury)

 (1.2) rodzimy, etniczny, miejscowy, w języku narodowym – w odniesieniu do literatury, kultury słowa

 (1.3) jęz. nieliteracki, niestandardowy, terytorialny, ludowy – w odniesieniu do odmiany języka;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrnakuˈlarnɨ, AS: vernakularny

Wiktionary


wernalizacja

proces pobudzający lub przyspieszający kwitnienie roślin na skutek działania niskich temperatur; jarowizacja; jaryzacja


SJP.pl

Jarowizacja, jaryzacja, wernalizacja – procesy biochemiczne zachodzące pod wpływem niskich temperatur u roślin ozimych i wieloletnich, wpływające na ich zakwitanie. Rośliny te bez okresu chłodu mogą rozwijać się tylko wegetatywnie, w ogóle nie tworząc kwiatów. Dopiero okres chłodów powoduje przejście rośliny w fazę generatywną. Długość niezbędnego do indukcji kwitnienia okresu wernalizacji zależy od gatunku rośliny. Temperatura okresu chłodu to najczęściej 0-10 °C.

Wikipedia


werndel

karabin odtylcowy najwcześniejszego typu


SJP.pl


werner

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

  • Werner (imię)

Osoby o nazwisku Werner:

  • Anita Werner – polska aktorka i dziennikarka z Łodzi
  • Abraham Gottlob Werner – niemiecki geolog
  • Alfred Werner – szwajcarski chemik
  • Andrzej Werner – ujednoznacznienie
  • Franciszka Werner – niemiecka zakonnica, elżbietanka
  • Jan Werner (lekkoatleta)
  • Jan Werner (inżynier)
  • Jerzy Werner – profesor Politechniki Łódzkiej
  • Leszek Werner – polski organista i pedagog
  • Małgorzata Werner – polska aktorka i prezenterka telewizyjna
  • Stanisław Werner (fizyk) – fizyk, popularyzator nauki, syn Wacława Wernera
  • Stanisław Werner (socjalista) – działacz niepodległościowy i socjalistyczny
  • Teodor Werner – złotnik, współzałożyciel Towarzystwa Akcyjnego Fabryk Metalowych “Norblin, Bracia Buch i T.Werner” w Warszawie
  • Timo Werner – niemiecki piłkarz
  • Tomasz Werner (1430–1498) – kustosz i kanonik warmiński, profesor Uniwersytetu w Lipsku, bibliofil i fundator
  • Wacław Werner – fizyk, wykładowca Politechniki Warszawskiej, syn Teodora Wernera
  • Zenon Werner – polski wojskowy

Wikipedia


wernerowo

Wernerowo (dawn. Maluszyn-Wernerowo) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Sierpc. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


wernichowski

nazwisko


SJP.pl


wernier

dodatkowa podziałka na suwaku lub ruchomej części przyrządu pomiarowego, umożliwiająca odczytanie ułamkowej części wartości podziałki głównej; noniusz


SJP.pl


werniks

substancja żywiczna służąca do pokrywania obrazów olejnych, mająca właściwości zabezpieczające płótno przed wpływami atmosferycznymi, a także dodająca połysku i głębi kolorom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. substancja żywiczna służąca do pokrywania obrazów olejnych, mająca właściwości zabezpieczające płótno przed wpływami atmosferycznymi, a także dodająca połysku i głębi kolorom;

Wiktionary

Werniks – szlachetny lakier stosowany do celów artystycznych (malarskich). W najprostszej postaci jest roztworem naturalnej lub syntetycznej twardej żywicy w olejku lotnym, alkoholu lub innym rozpuszczalniku. W zależności od przeznaczenia i wymagań skład werniksu może być dużo bardziej złożony.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛrʲɲiks, AS: verʹńiks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werniksowanie n.

 czas. werniksować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fyrnajs.

Wiktionary


werniksować

pokrywać werniksem, np. obrazy


SJP.pl


werniksowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|werniksować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werniks m.

 czas. werniksować ndk.

Wiktionary


wernisaż

uroczyste otwarcie wystawy dzieł sztuki; pierwotnie dzień przed oficjalnym otwarciem wystawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. uroczyste otwarcie wystawy dzieł sztuki

Wiktionary

Wernisaż – uroczyste otwarcie wystawy (zazwyczaj dzieł sztuki, ale także innych osiągnięć, np. naukowych lub dorobku miasta), odbywające się przed oficjalnym rozpoczęciem dostępu dla publiczności. Jest połączeniem spotkania środowiskowego, wydarzenia towarzyskiego oraz prezentacji dla mediów i zazwyczaj ma charakter zamknięty. Odbywa się bezpośrednio w miejscu wystawy, pośród eksponatów oraz ewentualnie w jej najbliższej okolicy, np. innych pomieszczeniach lub przyległym terenie otwartym. Wernisażowi mogą towarzyszyć także inne wydarzenia, jak występy artystyczne i inne pokazy uświetniające wernisaż, konferencje dla mediów, przemówienia autora wystawy, a czasem także jego mecenasów lub sponsorów, poczęstunki, wystawne bankiety itp. Wystawiana jest również księga, do której goście mogą się wpisywać.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wernisażowy

Wiktionary


wernisażowy

przymiotnik od: wernisaż


SJP.pl


wernyhora

1. wędrowny starzec, lirnik kozacki z XVIII wieku, legendarna postać z ukraińskiego folkloru;
2. obraz Jana Matejki;
3. powieść Michała Czajkowskiego


SJP.pl

Wernyhora (ukr. Вернигора, pol. Waligóra, jego prawdopodobne imię to Mosij, czyli Mojżesz) – wędrowny starzec, legendarny wieszcz i lirnik kozacki z XVIII wieku. W jednym z polskich mitów narodowych występuje jako postać przepowiadająca losy Rzeczypospolitej.

Wikipedia


werona

miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północno-wschodnich Włoszech, w regionie administracyjnym Wenecja Euganejska;

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja ze stolicą w Weronie (1.1)

Wiktionary

Werona (wł. Verona [veˈrona], wymowa) – miasto położone w północno-wschodnich Włoszech, w regionie administracyjnym Wenecja Euganejska (Veneto). Leży nad rzeką Adygą, u podnóża Alp Weneckich. Jest znaczącym ośrodkiem handlu i jednym z bogatszych miast północnych Włoch.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chcemy odwiedzić mianowicie romantyczną stolicę miłości: miasto Romea i Julii – Weronę. Rzeczywiście Werona ma do zaoferowania więcej atrakcji niż wszystkie inne miasta w Veneto (=Wenecji Euganejskiej), z wyjątkiem samej Wenecji.

 (1.1) Właśnie w Weronie, w porozumieniu z Fryderykiem, Lucjusz III ogłosił słynną konstytucję «Ad abolendam» za pomocą której miało być powstrzymane rozprzestrzenianie się coraz groźniejszych herezji neomanichejskich.

 (1.1) Otton przybył i błyskawicznie się z Berengariuszem rozprawił. Pozbawił go żelaznej korony Longobardów i zmusił do złożenia hołdu z ziem, które mu zostawił, zabrawszy mu i przyłączywszy do bawarskiego księstwa swego brata, Henryka, wschodnią Lombardię z Akwileją i Weroną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werończyk m., weronka ż.

 przym. weroński

Wiktionary


weronal

biały, krystaliczny proszek o gorzkawym smaku, używany dawniej jako środek nasenny; barbital


SJP.pl

Barbital, weronal (łac. barbitalum) oraz sól sodowa barbitalu (łac. barbitalum natrium) – dwuetylowa pochodna malonylomocznika, pierwszy barbituran wprowadzony do lecznictwa (w 1903 roku).

Wikipedia


werończyk

mieszkaniec Werony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Werony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przypomina mi się przeczytane gdzieś jeszcze przed podróżą porzekadło, że „wszyscy werończycy to szaleńcy”. Mówią tak o nich nie tylko mieszkańcy innych regionów Italii, ale i sami werończycy o sobie.

 (1.1) Gdyby Romeo usłyszał od Julii, że ta zjawi się w oknie w samo południe, radość młodego werończyka z wyznaczonej godziny nie mogłaby się równać z radością hrabiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Werona ż.

:: fż. weronka ż.

 przym. weroński

Wiktionary


weronika

roślina z rodziny trędownikowatych; przetacznik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Weronika – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Późniejsza forma imienia Berenike. Etymologia imienia wywodzona jest z gr. φέρω phero – "niosę" i νίκη nike – "zwycięstwo". Oznacza zatem tę, która zwycięża. W średniowieczu imię było błędnie przypisywane słowom vera (łac. – prawdziwa) i eikon (gr. – obraz). Nawiązywano w ten sposób do legendy o św. Weronice, która otarła chustą twarz Chrystusowi. Powstały w ten sposób na chuście wizerunek określany był jako prawdziwy wizerunek Chrystusa – Veraikon.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię Weronikę za jej poczucie humoru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrɔ̃ˈɲika, AS: verõńika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weronika ż.

:: zdrobn. Weronka ż., Weroniczka ż., Weronisia ż., Nika ż.

 przym.

:: przest. gwara. Weroniczyn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Weronka, Weroniczka, Weronisia, Nika

Wiktionary


weronka

mieszkanka Werony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Werony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Werona ż.

:: fm. werończyk mos.

 przym. weroński

Wiktionary


weroński

przymiotnik od: Werona


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Weroną, dotyczący Werony, pochodzący z Werony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Werona ż., werończyk mos., weronka ż.

Wiktionary


werówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Werówka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, w gminie Drzewica. Przepływa przez nią rzeka Drzewiczka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego, przed rokiem 1975 do województwa kieleckiego. Dzisiejsza lokacja pochodzi z roku ok. 1900. Wcześniej położona była nad rzeką Pilicą w okolicach Inowłodza. Przeniesienie wsi było związane z organizowaniem rezydencji łowieckiej carów w Spale, w wyniku czego przesiedlono ludność ze śródleśnych wsi na inne tereny. Z Werówki pochodzą: dziennikarz "ŻW" Jan Zabieglik, filozof Stefan Zabieglik, dr Marek Badura, adiunkt na wydziale Matematyki UŁ, ks. Paweł Goliński, kustosz sanktuarium Matki Bożej Trokielskiej w Trokielach na Białorusi.

Wikipedia


werp

kotwica pomocnicza, sześciokrotnie lżejsza od kotwicy postojowej, którą wyrzuca się ze statku w celu wykonania manewru bez pomocy maszyn; kotwica zawoźna


SJP.pl


werpachowski

nazwisko


SJP.pl


werpnia

rodzaj roślin z rodziny nanerczowatych; Semecarpus


SJP.pl


werpol

wieś w Polsce


SJP.pl

Werpol – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Nurzec-Stacja.

Wieś jest siedzibą sołectwa Werpol w którego skład wchodzą również miejscowości Anusin i Telatycze.

Mimo bliskości do Anusina (mniej niż 1 km), za II RP Anusin należał do województwa poleskiego, a Werpol do białostockiego.

Wikipedia


werra

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w środkowych Niemczech, łącząc się z Fuldą tworzy Wezerę;

Wiktionary

Werra – rzeka w centralnych Niemczech o długości 292 km. Werra przepływa kolejno przez trzy kraje związkowe: Turyngię, Hesję i Dolną Saksonię. Źródło rzeki znajduje się koło Eisfeld (Powiat Hildburghausen, południowa Turyngia). Łączy się z Fuldą, aby utworzyć Wezerę.

Dolina Werry jest naturalną granicą pomiędzy górami Rhön a Lasem Turyńskim.Wzdłuż doliny biegnie szlak rowerowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla ludzi z grubsza chociażby zorientowanych w sytuacji współczesnego świata jest oczywiste, że granica dwóch systemów społeczno-politycznych na Łabie i Werrze jest pod groźbą wojny rubieżą nieprzekraczalną.

 (1.1) Na terenie Saksonii między rzekami Werrą a Soławą występują z kolei szkieletowe pochówki o stosunkowo skromnym, typowo słowiańskim wyposażeniu w kabłączki, paciorki szklane, noże oraz ceramikę słowiańską […]

Wiktionary


wers

1. jedna linijka tekstu; wiersz;
2. przenośnie: zdanie, cytat, fragment poezji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) podstawowa jednostka wersyfikacyjna, najczęściej złożona z jednej linijki tekstu

Wiktionary

Wers (fr. vers, z łac. versus – wiersz) – podstawowa jednostka wersyfikacyjna, niemal zawsze wyodrębniona jako pojedyncza linijka tekstu. Wers można także zdefiniować jako odcinek mowy wierszowanej między dwiema pauzami wersyfikacyjnymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój wiersz składa się z dwunastu wersów!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrs, AS: vers

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wersyfikacja ż., werset mrz.

 przym. wersowy, wersyfikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. wersyfikacja ż., werset mrz.

 przym. wersowy, wersyfikacyjny

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|versus.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) line

źródła.

== wers (język niderlandzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) gorzej

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


wersal

przesadna grzeczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. miejscowość we Francji położona na zachód od Paryża, słynąca z rezydencji królów francuskich;

Wiktionary

Wersal (fr. Versailles, wymowa) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Île-de-France, w departamencie Yvelines.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ogrodach Wersalu jest kilkanaście boskietów, a każdy z nich ma własną nazwę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛrsal, AS: versal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wersal mrz., wersalczyk mos., wersalka ż.

 przym. wersalski, wersalkowy

Wiktionary


wersalczyk

dawniej: osoba bardzo uprzejma, układna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. członek wiernych rządowi oddziałów zwalczających Komunę Paryską w 1871

 (1.2) daw. człowiek bardzo uprzejmy, układny

 (1.3) mieszkaniec Wersalu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wersal mrz., Wersal mrz., wersalka ż.

 przym. wersalski, wersalkowy

Wiktionary


wersalik

czcionka dużej litery alfabetu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. wielka litera

Wiktionary

Majuskuła (wersalik, wielka litera, duża litera) – każda z dużych liter alfabetu, tj. większego formatu i/lub innego kształtu w stosunku do małej.

W ortografii polskiej stawiana jest na początku nazwy własnej i wyrazu rozpoczynającego nowe zdanie, a także w skrótowcach i niektórych oznaczeniach (np. jednostek miar).

Majuskuła jest antonimem minuskuły.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niestety wyrazy pisane wersalikami wyglądają jak wykrzyczane, więc ich nagromadzenie nie wygląda dobrze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrˈsalʲik, AS: versalʹik

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wersalikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielka litera, duża litera, majuskuła

Wiktionary


wersalikowy

przymiotnik od: wersalik


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wersalika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wersalik m.

Wiktionary


wersalka

rozkładana kanapa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozkładane łóżko, które po złożeniu tworzy kanapę

Wiktionary

Wersalka – mebel przeznaczony do snu oraz odpoczynku w pozycji leżącej albo siedzącej.Składa się z podstawy w formie prostokątnej skrzyni, która służy jako pojemnik na pościel oraz dwóch ram tapicerowanych,połączonych ze skrzynią i między sobą metalowymi łącznikami. Jedna rama po podniesieniu stanowi oparciei mebel służy wtedy do siedzenia, a po rozłożeniu obydwu części do spania. Krótsze boki mogą być wyposażone w poręcze. W obecnej formie rozpowszechniona od lat siedemdziesiątych XX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wewnątrz wersalki można trzymać pościel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrˈsalka, AS: versalka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wersal m., wersalczyk m., wersal mrz.

 przym. wersalski, wersalkowy

Wiktionary


wersalkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wersalką, dotyczący wersalki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wersalka ż., Wersal m., wersal m., wersalczyk m.

 przym. wersalski

Wiktionary


wersalski

przymiotnik od: Wersal (miasto we Francji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący, wywodzący się z Wersalu; odbywający się, znajdujący się w Wersalu; mający związek z Wersalem

przymiotnik jakościowy

 (2.1) książk. cechujący się wytwornością, wykwintnością, manierami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrˈsalsʲci, AS: versalsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wersal m., wersal m., wersalczyk m., wersalka ż.

 przym. wersalkowy

Wiktionary


wersat

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. ktoś obyty, doświadczony, ktoś wykształcony, biegły w jakiejś dziedzinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był wersatem w historii świętej.

Wiktionary


wersecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od werset

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werset m.

Wiktionary


wersenian

sól kwasu etylenodiaminotetraoctowego, stosowana w leczeniu zatrucia metalami ciężkimi


SJP.pl


werseniany

sól kwasu etylenodiaminotetraoctowego, stosowana w leczeniu zatrucia metalami ciężkimi


SJP.pl


werset

wiersz lub kilka wierszy jakiegoś tekstu stanowiący jakąś całość myślową; ustęp


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jedno lub kilkuzdaniowy, wyodrębniony graficznie fragment tekstu, który stanowi całość myślową i rytmiczną, charakterystyczny dla prozy biblijnej i koranicznej

Wiktionary

Werset (łac. versus – wiersz) – specyficzna metoda segmentacji tekstu w utworze, którego szczególny charakter odbioru polega na przywiązywaniu uwagi, w dużym stopniu niezależnej, do każdego z jego krótkich fragmentów obejmujących jedno lub najwyżej kilka zdań. Podział na wersety występuje szczególnie często w obszernych utworach o treści religijnej (np. Biblia, Koran), stanowiących ważne źródło wiedzy dla odbiorcy. Podział na wersety ma wskazywać odbiorcy całostkę treściowo-znaczeniową, a jednocześnie ułatwiać wyodrębnianie jej podczas wyszukiwania lub cytowania. Czasami podział na wersety spotykany jest również w utworach czysto literackich, najczęściej poetyckich, nawiązujących np. do stylistyki biblijnej (np. Anhelli Juliusza Słowackiego).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛrsɛt, AS: verset

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wers m., wiersz m., wersecik mrz.

Wiktionary


wersja

jedna z postaci czegoś, częściowo różniąca się od innych; wariant; odmiana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jeden ze sposobów przedstawienia, wykonania, powiedzenia czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Według znanej przeze mnie wersji mitu to sęp, nie orzeł, wyjada wątrobę przybitemu do skał Kaukazu Prometeuszowi.

 (1.1) Podobno nowa wersja tej samochodówki ma wejść na rynek pod koniec roku.

 (1.1) Jego wersja wydarzeń jest nieprawdziwa! To nie ja stłukłam tę szklankę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛrsʲja, AS: versʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wariant, typ, rodzaj, gatunek, opracowanie, odmiana

Wiktionary


wersolog

specjalista w zakresie wersologii


SJP.pl

Wikipedia


wersologia

nauka o budowie wiersza


SJP.pl

Wersyfikacja (fr. versification, łac. versificatio) jest to termin z zakresu teorii literatury mający dwa znaczenia.

1. Dział poetyki zajmujący się badaniem budowy wiersza, czyli jego formą, metryką wersów a także kompozycją wiersza, m.in. podziałem na strofy (strofika).
2. Zbiór reguł i technik tworzenia wierszy charakterystyczny dla danego artysty, nurtu literackiego lub epoki. W tym sensie używa się sformułowań rodzaju: wersyfikacja Leśmiana, wersyfikacja futurystów czy wersyfikacja klasyczna.

Wikipedia


wersor

wektor o długości równej jednostce; wektor jednostkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. wektor o długości równej 1, zwykle stanowiący bazę przestrzeni (określający układ współrzędnych);

Wiktionary

Wersor – wektor o długości jeden, wskazujący kierunek i zwrot pewnego wektora początkowego, któremu ten wersor się przypisuje. Mnożenie wersora przez długość początkowego wektora odtwarza początkowy wektor.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W układzie ortogonalnym wszystkie wersory są do siebie prostopadłe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛrsɔr, AS: versor

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wektor jednostkowy

Wiktionary


wersowy

przymiotnik od: wers


SJP.pl


werstok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w gminie Dubicze Cerkiewne;

Wiktionary

Werstok (biał. Вярсток, Wiarstok) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Dubicze Cerkiewne.

Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego. Wieś w 2011 roku zamieszkiwały 62 osoby.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. werstoczanin m., werstoczanka ż.

 przym. werstocki

Wiktionary


wersyfikacja

zasady budowy wiersza


SJP.pl

Wersyfikacja (fr. versification, łac. versificatio) jest to termin z zakresu teorii literatury mający dwa znaczenia.

1. Dział poetyki zajmujący się badaniem budowy wiersza, czyli jego formą, metryką wersów a także kompozycją wiersza, m.in. podziałem na strofy (strofika).
2. Zbiór reguł i technik tworzenia wierszy charakterystyczny dla danego artysty, nurtu literackiego lub epoki. W tym sensie używa się sformułowań rodzaju: wersyfikacja Leśmiana, wersyfikacja futurystów czy wersyfikacja klasyczna.

Wikipedia


wersyfikacyjny

dotyczący wersyfikacji


SJP.pl


wersyfikator

ten, kto układa wiersze; poeta, rymotwórca


SJP.pl


wersyfikować

układać wiersze, nadawać utworowi formę wiersza


SJP.pl


werszek

dawna rosyjska jednostka długości wynosząca około 4,45 cm


SJP.pl

Werszek (ros. вершок) – dawna rosyjska miara długości licząca 1/16 arszyna, czyli 4,4 cm.

Wikipedia


werteb

zagłębienie najczęściej okrągłe, powstałe w obszarach podlegających krasowieniu w wyniku rozpuszczania skał krasowiejących i/lub osiadania; lej krasowy


SJP.pl


werteks

punkt, w którym koło wielkie Ziemi styczne jest do równoleżnika oraz prostopadłe do południka


SJP.pl


wertep

1. wyboista droga, ścieżka; trasa utrudniająca przejście;
2. dawniej: widowisko o treści związanej z narodzinami Chrystusa; szopka; herody; jasełka


SJP.pl


wertepiasty

pełen wertepów


SJP.pl


werter

niem. bohater powieści autorstwa Geothego pt. "Cierpienia młodego Wertera", sentymentalny, młody bohater romantyczny, ofiara nieszczęśliwej miłości


SJP.pl

Werter – główny bohater dzieła jednego z twórców preromantycznych, J.W. Goethego pt. Cierpienia młodego Wertera, które często utożsamiane jest z formą rozrachunku Goethego z pewnym etapem jego życia (silnie zarysowane podłoże biograficzne utworu).

Wikipedia


werterowski

przewrażliwiony, pełen pesymizmu i melancholii


SJP.pl


werteryzm

postawa pełna pesymizmu i melancholii jednostki szukającej w marzeniach ucieczki od rzeczywistości


SJP.pl

Werteryzm – model postawy bohatera literackiego, utrwalony w literaturze końca XVIII wieku i w pierwszej ćwierci XIX wieku, za sprawą powieści Johanna Wolfganga von Goethego Cierpienia młodego Wertera.

Bohatera werterycznego cechowały: wybujała wyobraźnia, uczuciowość, brak zdecydowanego działania, dążenie do samozagłady, widzenie świata przez pryzmat marzeń i poezji, niezgoda na konwencje obyczajowe i normy moralne, której towarzyszy pesymistyczne poczucie bezcelowości życia. Wyraża się to w tak zwanym Weltschmerz, kulminującym się najczęściej w geście samobójczym. Utwór Goethego oddziaływał na ukształtowanie się swoistego stylu życia. Wśród młodzieży romantycznej zapanowała moda na ubiór werterowski, czyli żółtą kamizelkę i niebieski frak. Wiele osób, które przyjęły w życiu postawę werteryczną, tak jak główny bohater powieści Goethego, popełniło samobójstwo.

Wikipedia


wertheim

Wertheim – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Stuttgart, w regionie Heilbronn-Franken, w powiecie Main-Tauber-Kreis.

Leży nad Menem, ok. 20 km na północny zachód od Tauberbischofsheim, przy autostradzie A3 i linii kolejowej Aschaffenburg – Crailsheim.


Wikipedia


werticylioza

groźna choroba wywoływana przez dwa gatunki grzybów z grupy niedoskonałych; wertycylioza


SJP.pl


wertikal

1. rodzaj pionowej żaluzji, zasłony ze sztywnego materiału; vertical, wertykal;
2. wielkie koło na sferze niebieskiej, prostopadłe do horyzontu; koło wierzchołkowe, wertykał


SJP.pl

Wikipedia


wertisole

Vertisole (Wertisole) - rząd gleb w systematyce gleb Polski z 2011 r. charakteryzujący się ciężkim uziarnieniem z przewagą pęczniejących minerałów ilastych, a przez to cyklicznymi znacznymi, zmianami objętości gleb (pęcznienie i kurczenie).

Wikipedia


wertować

kartkować, przeglądać w poszukiwaniu potrzebnych informacji


SJP.pl

czasownik

 (1.1) szukać czegoś, przeglądając jakieś strony, kartki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyciągają gazetę, niedbale ją wertują, wielokrotnie wracając na tę samą stronę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛrˈtɔvat͡ɕ, AS: vertovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wertowanie n., przewertowanie n.

 czas. przewertować

Wiktionary


wertowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wertować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wertować ndk.

Wiktionary


wertycylioza

groźna choroba wywoływana przez dwa gatunki grzybów z grupy niedoskonałych; werticylioza


SJP.pl


wertykal

1. rodzaj pionowej żaluzji, zasłony ze sztywnego materiału; vertical, wertikal;
2. na Białorusi: scentralizowana, zhierarchizowana administracja wykonawcza; wertykał


SJP.pl


wertykalizm

zasada kompozycyjna dzieła sztuki polegająca na jego rozbudowaniu wzwyż lub na szczególnym podkreśleniu jego linii pionowych


SJP.pl

Wertykalizm (łac. verticalis „pionowy”) – zasada kompozycyjna dzieła sztuki, która polega na podkreślaniu kierunków pionowych. Stanowi przeciwieństwo horyzontalizmu. Wertykalizm był szczególnie popularny w czasach późnego średniowiecza (architektura gotycka).

Wikipedia


wertykalnie

przysłówek sposobu

 (1.1) książk. pionowo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) U stegozaurów kolce nie sterczały wertykalnie, ale pionowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wertykalność ż., wertykał mrz.

 przym. wertykalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poziomo

Wiktionary


wertykalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest wertykalne; cecha tych, którzy są wertykalni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wertykalny

 przysł. wertykalnie

Wiktionary


wertykalny

pionowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) książk. pionowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lubowała się w rzutach wertykalnych, pionowych, w sylwetach smukłych i strzelistych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrtɨˈkalnɨ, AS: vertykalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wertykalność ż., wertykał mrz.

 przysł. wertykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pionowy

Wiktionary


wertykał

1. wielkie koło na sferze niebieskiej, prostopadłe do horyzontu; koło wierzchołkowe, wertikal;
2. hierarchia ważności administracji państwowej; wertykal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. półokrąg koła wielkiego lub koło wielkie sfery niebieskiej przechodzące przez zenit i nadir, prostopadłe do horyzontu;

Wiktionary

Wertykał, koło wierzchołkowe – półokrąg koła wielkiego lub koło wielkie sfery niebieskiej przechodzące przez zenit i nadir i prostopadłe do horyzontu. Pierwszym wertykałem nazywane jest takie koło wierzchołkowe, którego płaszczyzna prostopadła jest do płaszczyzny południka niebieskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛrˈtɨkaw, AS: vertykau̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wertykalny

 przysł. wertykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koło wierzchołkowe

Wiktionary


wertykulacja

zabieg pielęgnacyjny trawnika polegający na pionowym cięciu darni w celu skuteczniejszego napowietrzenia


SJP.pl

Wertykulacja – zabieg pielęgnacyjny wykonywany na trawnikach ozdobnych i sportowych, polegający na pionowym cięciu darni. Płytkie pionowe cięcie trawnika ma na celu częściowe usunięcie próchnicy powierzchniowej, stworzenie lepszych warunków dla dopływu powietrza, wody i składników pokarmowych do strefy korzeniowej, przygotowanie trawnika do piaskowania, stworzenie korzystniejszych warunków dla przeprowadzenia podsiewu oraz przerzedzenie zbyt gęstego podsiewu. Do wykonania głębokiego pionowego cięcia konieczne są wertykulatory o mocniejszej konstrukcji, ponieważ ich zadaniem jest dotarcie do głębszych warstw darni. Stosując głęboką wertykulację osiąga się dodatkowo zwiększenie elastyczności trawnika oraz zwiększenie przepuszczalności gleby zagęszczonej w dolnych warstwach. Ponadto penetracja noży do głębokości 5 – 7 cm spełnia podobną rolę jak aeracja.

Wikipedia


wertykulacyjny

wertykulacja


SJP.pl

Patrz:

wertykulacja

wertykulator

urządzenie ogrodowe do napowietrzania oraz oczyszczania trawnika z mchu, zalegającej starej trawy i niektórych jednorocznych chwastów


SJP.pl

Wertykulator (skaryfikator) – urządzenie ogrodowe służące do wertykulacji tzn. napowietrzania oraz oczyszczania trawnika z filcu (mchu, zalegającej starej trawy, chwastów), którego elementami roboczymi są liczne noże, osadzone na obracających się bębnach.

Wikipedia


wertyński

nazwisko


SJP.pl


werwa

pobudzenie, przypływ sił, energii objawiający się w chęci do jakichś działań, najczęściej pracy lub zabawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ochota do działania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Panna Florentyna aż drgnęła, a pan Tomasz z wielką werwą począł opowiadać […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛrva, AS: verva

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) animusz, zapał, wigor, bigiel; przest. akcent

Wiktionary


werwena

roślina z rodziny werbenowatych; werbena; witułka


SJP.pl


weryfikacja

1. sprawdzenie autentyczności, słuszności i poprawności czegoś lub skorygowanie stwierdzonych błędów;
2. czynności mające na celu sprawdzenie kwalifikacji osób oraz ich uprawnień do zajmowania określonych stanowisk i pełnienia funkcji publicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sprawdzenie zgodności z prawdą

 (1.2) sprawdzenie kwalifikacji czy przydatności

Wiktionary

Weryfikacja (z łac. veritas „prawda” i facio „czynię”), sprawdzanie – działanie zmierzające do rozstrzygnięcia prawdziwości danego zdania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. weryfikator mos., zweryfikowanie n.

 czas. weryfikować ndk., zweryfikować dk.

 przym. weryfikacyjny, weryfikowalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawdzenie

 (1.2) lustracja, przejrzenie, sprawdzenie

Wiktionary


weryfikacyjny

dotyczący weryfikacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z weryfikacją, weryfikowaniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weryfikacja ż., weryfikowanie n., weryfikator m.

 czas. weryfikować ndk., zweryfikować dk.

Wiktionary


weryfikator

osoba sprawdzająca wartość, prawdziwość czegoś, stwierdzająca czyjeś kwalifikacje


SJP.pl


weryfikatorka

kobieta sprawdzająca wartość, prawdziwość czegoś, stwierdzająca czyjeś kwalifikacje


SJP.pl


weryfikować

czasownik

 (1.1) sprawdzać, potwierdzać lub wypróbowywać prawdziwość, prawidłowość, słuszność lub autentyczność czegoś

 (1.2) urz. stwierdzać czyjeś kwalifikacje, czyjąś przydatność do pełnienia określonego stanowiska, określonych funkcji itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Informujemy, że kryterium nr 2 oceny merytorycznej wniosków, dotyczące obszaru działalności będzie weryfikowane na podstawie dwóch list stanowiących załączniki do regulaminu naboru wniosków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrɨfʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: veryfʹikovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weryfikacja ż., weryfikowanie n., zweryfikowanie n.

 czas. zweryfikować dk.

 przym. weryfikowalny, weryfikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uzasadniać, rewidować

 (1.2) oceniać, lustrować

Wiktionary


weryfikowalny

możliwy do zweryfikowania, sprawdzenia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który da się zweryfikować, możliwy do sprawdzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Informacja nieprawdziwa, a łatwo weryfikowalna, jest kłamstwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weryfikowalność ż., weryfikacja ż., weryfikator m., zweryfikowanie n.

 czas. weryfikować ndk., zweryfikować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawdzalny

Wiktionary


weryfikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|weryfikować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. weryfikować ndk.

 rzecz. zweryfikowanie n.

 przym. weryfikacyjny

Wiktionary


werysta

przedstawiciel, zwolennik weryzmu


SJP.pl


werystka

werysta


SJP.pl

Patrz:

werysta

werystyczny

wiernie odtwarzający rzeczywistość; prawdziwy; realistyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zgodny z weryzmem, dotyczący weryzmu

 (1.2) odtwarzający wiernie rzeczywistość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛrɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: verystyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. werysta m., weryzm m.

 przysł. werystycznie

Wiktionary


weryzm

1. wierne odtwarzanie rzeczywistości, zgodność z rzeczywistością; prawda, realizm;
2. kierunek w sztuce końca XIX w. i początku XX w., znany dzięki operze włoskiej, będący odmianą naturalizmu


SJP.pl

Weryzm (z łac. verus – prawdziwy) – kierunek w twórczości artystycznej, głównie włoskiej, ostatniego ćwierćwiecza XIX w., będący odmianą naturalizmu.

Głosił estetykę skrajnie mimetyczną, postulował wierne odtwarzanie rzeczywistości, prawdę, realizm, interesował się współczesnymi problemami społecznymi, przede wszystkim życiem wsi, krytykował ówczesne stosunki społeczne i sztukę symboliczną.

Wikipedia


wesele

1. przyjęcie, zabawa organizowana po ślubie;
2. ogół ludzi uczestniczących w uroczystościach ślubnych;
3. poetycko: radość, wesołość, uciecha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) etn. gastr. przyjęcie i zabawa urządzane po ślubie

 (1.2) przest. coś wesołego

Wiktionary

Wesele – zwyczajowa forma przyjęcia okolicznościowego, organizowanego z okazji ślubu.

Zwyczaje towarzyszące zawieraniu małżeństwa zależą od kręgu kulturowego, z jakiego wywodzą się przyszli małżonkowie.

Wesele jako rytuał narzuca aktorom (małżonkom, gościom itp.) odpowiednie funkcje, co z kolei stanowi gwarant prawidłowego przebiegu całości wydarzenia. Wpływ na przebieg przyjęcia weselnego mają zarówno tradycje, jak i pozycja społeczna i ekonomiczna rodziny, kultura, globalizacja, media. W każdej kulturze obowiązuje weselny savoir-vivre, który określa akceptowalne i dopuszczalne zachowania pary młodej, rodziców, świadków, gości, duchownych, obsługi itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zostałem zaproszony na wesele kuzyna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɛlɛ, AS: vesele

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weselnik mos., wesołość ż.

:: zgrub. weselisko n.

 czas. rozweselać, weselić się ndk.

 przym. weselny, wesoły, wesół

 przysł. weselnie, wesoło

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żart. weselisko, reg. śl. wiesieli.

Wiktionary


weseleć

stawać się wesołym, weselszym


SJP.pl


weselej

stopień wyższy od przysłówka: wesoło


SJP.pl


weselicho

zgrubienie od: wesele


SJP.pl


weselina

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Weselina – imię żeńskie
  • Weselina – wieś w Bułgarii (obwód Razgrad)
  • Weselina – wieś w Bułgarii (obwód Wielkie Tyrnowo)
  • Weselina – rzeka w Bułgarii
  • Weselina – bułgarskie radio

Wikipedia


weselisko

zgrubienie od: wesele; huczne wesele


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żart. zgrub. od: wesele; duże, huczne, wystawne wesele

Wiktionary

Powiązane:

 zob. wesele.

Wiktionary


weselniczka

weselnik


SJP.pl

Patrz:

weselnik

weselniej

stopień wyższy od przysłówka: weselnie


SJP.pl


weselnik

uczestnik przyjęcia weselnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. uczestnik wesela, gość na przyjęciu weselnym

 (1.2) gwara. ktoś, kto jest wesoły, rozwesela innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyszło w końcu do tego, że trabanci królewscy musieli czynić na miejscu porządek, aby dla weselników pozostał przejazd wolny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɛlʲɲik, AS: veselʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wesele n., wesołość ż., wesołkowatość ż., weselenie n., rozweselanie n., rozweselenie n., poweselenie n., wesołek m., weselisko n., weselicho n., Wesoła ż., Wesele n., Wesołowo n., rozweselacz m.

:: fż. weselniczka ż., weselnica ż.

 czas. weselić ndk., rozweselać ndk., rozweselić dk., poweselić dk.

 przym. weselny, wesoły, wesołkowaty, wesół, wesolutki

 przysł. wesoło, wesołkowato, wesutko, weselnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wesołek

Wiktionary


weselno

Weselno – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański

Miejscowość położona na obszarze Żuław Gdańskich, przy drodze wojewódzkiej nr 226, wchodzi w skład sołectwa Wiślina.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


weselny

1. dotyczący przyjęcia z okazji ślubu;
2. dawniej: radosny, wesoły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący wesela, przyjęcia z okazji ślubu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɛlnɨ, AS: veselny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wesele n., weselnik m., weselisko n.

 czas. weselić się ndk.

 przysł. weselnie

 przym. wesoły

Wiktionary


weselszy

stopień wyższy od przymiotników: wesoły, wesół


SJP.pl


wesiak

nazwisko


SJP.pl


węsierski

nazwisko


SJP.pl

Węsierski I (Wensierski, Wesierski, Belina odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Belina.

Wikipedia


wesley

Osoby noszące nazwisko Wesley

  • Metodyści
    • John Wesley
    • Charles Wesley
    • Samuel Wesley
    • Samuel Sebastian Wesley
  • Inni:
    • Mary Wesley – brytyjska pisarka
    • John Wesley Hardin
    • John Wesley – amerykański gitarzysta

Miejsca

Miejscowości w USA

  • Wesley – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Kossuth
  • Wesley – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Washington

Wikipedia


wesna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitsłow. bogini wiosny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛsna, AS: vesna

Wiktionary


wesoleńki

zdrobnienie od: wesoły; wesoluśki, wesolutki, wesoluchny


SJP.pl


wesolski

przymiotnik od: Wesoła


SJP.pl


wesoluchny

zdrobnienie od: wesoły; wesolutki, wesoluśny, wesołeńki


SJP.pl


wesoluśki

zdrobnienie od: wesoły; wesolutki, wesoleńki, wesoluchny


SJP.pl


wesoluśny

zdrobnienie od: wesoły; wesolutki, wesoluchny, wesoleńki


SJP.pl


wesoluteńki

zdrobnienie od: wesoły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: wesoły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛsɔluˈtɛ̃ɲci, AS: vesolutńḱi

Wiktionary


wesolutki

zdrobnienie od: wesoły; wesoluśki, wesołeńki, wesoluchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: wesoły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛsɔˈlutʲci, AS: vesolutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wesoły

 przysł. wesolutko, wesoło

 rzecz. weselnik mos.

Wiktionary


wesół

przymiotnik

 (1.1) wesoły

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wesoły

 rzecz. weselnik mos., wesołość ż., wesele n.

 czas. weselić się ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wesoły

Wiktionary


wesoła

radosny, szczęśliwy, uśmiechnięty, mający dobry dzień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Warszawy;

 (1.2) geogr. dzielnica Krakowa;

 (1.3) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu polskich miejscowości oraz części miast i wsi

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 35, w tym 10 podstawowych
  • Wesoła – część miasta stołecznego Warszawy
  • Wesoła – część miasta Kazimierza Wielka
  • Wesoła – część miasta Kraków
  • Wesoła – część miasta Mysłowice
  • Wesoła – część miasta Ropczyce
  • Wesoła – część miasta Sokołów Podlaski
  • Wesoła – część wsi Ławszowa w woj. dolnośląskim, w pow. bolesławieckim, w gminie Osiecznica
  • Wesoła – osada w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Wieruszów
  • Wesoła – część wsi Wola Wieruszycka w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Łapanów
  • Wesoła – część wsi Barbarka w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Skała
  • Wesoła – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Słomniki
  • Wesoła – część wsi Wielmoża w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Sułoszowa
  • Wesoła – część wsi Szyce w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Wielka Wieś
  • Wesoła – część wsi Maszkowice w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Wesoła – część wsi Nowa Jastrząbka w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Lisia Góra
  • Wesoła – część wsi Wysoka w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Wadowice
  • Wesoła – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Mokobody
  • Wesoła – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno
  • Wesoła – przysiółek wsi Laskowice w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie
  • Wesoła – przysiółek wsi Szymonków w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Wołczyn
  • Wesoła – część wsi Ściborowice w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Krapkowice
  • Wesoła – wieś w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Nozdrzec
  • Wesoła – osada wsi Zmysłówka w woj. podkarpackim, w pow. leżajskim, w gminie Grodzisko Dolne
  • Wesoła – część wsi Dobieszowice w woj. śląskim, w pow. będzińskim, w gminie Bobrowniki
  • Wesoła – część wsi Łany Wielkie w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Sośnicowice
  • Wesoła – część wsi Koty w woj. śląskim, w pow. tarnogórskim, w gminie Tworóg
  • Wesoła – część wsi Kołaczkowice w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój
  • Wesoła – przysiółek wsi Badrzychowice w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Nowy Korczyn
  • Wesoła – część wsi Strzałków w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Stopnica
  • Wesoła – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Piekoszów
  • Wesoła – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Łęka Opatowska
  • Wesoła – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Rychtal
  • Wesoła – część wsi Kobyla Góra w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Kobyla Góra
  • Wesoła – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Trzcińsko-Zdrój

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po przeprowadzce do Wesołej kupimy psa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weselnik mos., wesolanin mos., wesolanka ż.

 przym. wesolski, weselski, wesołowski, wesoły

Wiktionary


wesołek

1. osoba zawodowo rozweselająca innych na dworach królewskich; błazen, trefniś;
2. potocznie: żartowniś, dowcipniś


SJP.pl


wesołkowatość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co wesołkowate

Wiktionary

Moria (wiłość, nastrój moriatyczny, także wesołkowatość oraz z niem. Witzelsucht) – w psychiatrii i psychologii klinicznej, wesołkowaty nastrój; podwyższenie nastroju, któremu towarzyszy beztroska, pusta wesołkowatość, głupkowate żarty. Wyraz pochodzący z gr. mōría „głupota; prostactwo”. Pacjenci w tym stanie wydają się być pozbawieni ograniczeń i hamulców, cechują ich gwałtowne reakcje na bodźce, inne osoby czy zdarzenia czasami na bardzo dużym poziomie szczegółowości, jak reakcja na niuanse tonu głosu czy słowa. Pacjenci są także skłonni do żartów, kalamburów i innych dowcipów słownych. Wydają się także bardzo wrażliwi, ale jest to wrażliwość bierna i nieselektywna. Reagują podobnie na każdy rodzaj bodźców niezależnie od ich wagi i charakteru, co według niektórych neurologów, jak np. Aleksandra Łurii, jest zasadniczą cechą tego objawu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wesołkowaty

 rzecz. weselnik mos., wesołość ż.

 przysł. wesoło

Wiktionary


wesołkowaty

przypominający zachowaniem wesołka; kpiarski i żartobliwy


SJP.pl


wesoło

przysłówek

 (1.1) w pogodnym nastroju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie myślałam, że na obozie będzie aż tak wesoło z tymi dzieciakami.

 (1.1) Czeka na was przytulna sala z kominkiem, w którym wesoło iskrzy ogień.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɔwɔ, AS: vesou̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wesołość ż., wesołkowatość ż., wesołek m., wesołucha ż., wesele n., weselisko n., weselnik m., weselnica ż.

 przym. wesoły, wesolutki, wesołkowaty

 przysł. wesolutko, weselnie

 czas. rozweselić dk., rozweselać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radośnie, pogodnie, jowialnie, optymistycznie

Wiktionary


wesołomiasteczkowość

ogół cech charakterystycznych dla wesołego miasteczka


SJP.pl


wesołomiasteczkowy

dotyczący wesołego miasteczka; lunaparkowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wesołym miasteczkiem, dotyczący wesołego miasteczka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wesołomiasteczkowy autodrom to specyficzne samochodziki, które jeździły po specjalnie przygotowanej do tego gumowej macie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wesołe miasteczko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lunaparkowy

Wiktionary


wesołość

wesoły nastrój, dobry humor, rozradowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. wesoły nastrój, dobra atmosfera; radość, beztroska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anegdota opowiedziana przez Darka wywołała wybuch wesołości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɔwɔɕt͡ɕ, AS: vesou̯ość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weselnik mos., wesołkowatość ż., wesołek m., wesele n.

 czas. weselić, poweseleć

 przym. wesoły, wesołkowaty, wesół

 przysł. wesoło

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radość

Wiktionary


wesołów

Wesołów – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Zakliczyn.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Wikipedia


wesołowski

nazwisko


SJP.pl

  • Wesołowski – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 23 653 osoby.

Osoby noszące nazwisko Wesołowski:

  • Anatol Wesołowski (ur. 1918) – pułkownik
  • Anna Maria Wesołowska (ur. 1954) – polska sędzia
  • Bohdan Wesołowski (1915-1971) – kompozytor lwowski, pierwszy ukraiński jazzman
  • Bronisław Wesołowski (1870–1919) – komunista
  • Franciszek Wesołowski (ur. 1914) – organista
  • Grzegorz Wesołowski (ur. 1962) – piłkarz
  • Jacek Wesołowski (ur. 1943) – artysta
  • Jakub Wesołowski (ur. 1985) – polski aktor
  • Jakub Wesołowski (ok. 1817–1891) – poseł do Sejmu Galicji III i IV kadencji (1870-1882), adwokat w Złoczowie
  • Józef Wesołowski (1889–1954) – inżynier, żołnierz, działacz samorządowy i sportowy, prezydent Katowic
  • Józef Wesołowski (1948–2015) – biskup rzymskokatolicki
  • Krzysztof Wesołowski (ujednoznacznienie)
  • Marian Wesołowski (ur. 1949) – polski polityk
  • Mariusz Stefan Wesołowski (ur. 1950) – polityk
  • Roman Wesołowski (ujednoznacznienie)
  • Stefan Wesołowski (ujednoznacznienie)
  • Tadeusz Wesołowski (ujednoznacznienie)
  • Walenty Wesołowski (1895-1978) – inżynier rolnik
  • Włodzimierz Wesołowski (ur. 1929) – socjolog
  • Zdzisław Wesołowski (1927–1983) – piłkarz
  • Zdzisław Pawel Wesołowski (ur. 1935) – pułkownik U.S. Army, ekonomista, administrator uniwersytetów, syn Stefana

Wikipedia


wesołucha

płaz bezogonowy z rodziny żab


SJP.pl

Wesołucha (lit. Veselucha) – kolonia na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie wileńskim, w gminie Bujwidze, przy granicy z Białorusią.

Wikipedia


wesoły

radosny, szczęśliwy, uśmiechnięty, mający dobry dzień


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który odczuwa rozbawienie, ma dobry humor, nastrój; nie jest smutny

 (1.2) taki, który wprawia w dobry humor

 (1.3) świadczący o dobrym humorze, nastroju

Wiktionary

  • Wesoły – potok, dopływ Łużnianki
  • Szczepan Wesoły (ur. 1926) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Zygmunt Kaczyński (harcmistrz) (1919-1984) – ps. Wesoły, powstaniec warszawski
  • Marek Wesoły (ur. 1978) – polski kolarz szosowy. Mistrz Polski (2004)
  • Otto Wesoły (1301-1339) – książę Austrii, Styrii i Karyntii, z dynastii Habsburgów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W trudnych sytuacjach był wesoły i taktowny.

 (1.2) Zaśpiewajmy jakąś wesołą piosenkę!

 (1.2) (…) po weselach z skrzypcami chodził, po kolędach biegał, mięsopustne maszkary robić umiał i fraszki wesołe wyprawiał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈsɔwɨ, AS: vesou̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weselnik mos., wesołość ż., wesołek m., wesele n., weselisko n., Wesoła ż., rozweselanie n., rozweselenie n., weselenie n.

 czas. rozweselać ndk., rozweselić dk., weselić ndk.

 przym. weselny

:: zdrobn. wesolutki

 przysł. wesoło, wesolutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radosny

Wiktionary


wespazjan

imię męskie


SJP.pl

Wespazjan, Titus Flavius Vespasianus (ur. 17 listopada 9, zm. 23 czerwca 79) – cesarz rzymski od 1 lipca 69 do swojej śmierci. Początek jego panowania zakończył rok czterech cesarzy.

Wikipedia


wespazjanostwo

Wespazjan z małżonką; Wespazjanowie


SJP.pl


wespazjanowie

Wespazjan z małżonką; Wespazjanostwo


SJP.pl


wespazjanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Wespazjana lub z nim związany


SJP.pl


wespół

wspólnie, łącznie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) książk. razem, wspólnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żyjące na Ziemi gatunki powstały, i dalej powstają, w wyniku paru wespół działających mechanizmów.

 (1.1) W pomieszczeniu, gdzie na rozesłanej na podłodze macie spędzam pierwszą noc, śpi wespół ze mną dwadzieścia siedem osób.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) razem, wspólnie, wraz, społem, pospołu

Wiktionary


wesprzeć

1. oprzeć o coś, podtrzymać czymś, dać podporę;
2. udzielić pomocy


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wspierać)

 (1.1) dać komuś wsparcie, pomoc, opiekę

 (1.2) oprzeć o coś/na czymś

czasownik zwrotny dokonany wesprzeć się (ndk. wspierać się)

 (2.1) oprzeć się o coś, trzymać się czegoś

 (2.2) udzielić sobie wzajemnie pomocy, wspomóc się nawzajem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bank dla doraźnej korzyści raczej zrujnuje przedsiębiorstwo, które kredytuje, niż wesprze je w trudnym okresie, licząc na przyszłe korzyści.

 (2.1) Pośliznęła się nieco i w tem roztargnieniu / Na pana Tadeusza wsparła się ramieniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛspʃɛt͡ɕ, AS: vespšeć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. przeć ndk., wspierać ndk.

 rzecz. wsparcie n.

Wiktionary


wessać

ssąc wciągnąć, wchłonąć coś


SJP.pl


wessel

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Wessel
  • Adam Augustyn Wessel (1678–1735) – polski duchowny katolicki
  • Caspar Wessel (1745–1818) – norwesko-duński matematyk
  • Hedvig Wessel (ur. 1995) – norweska narciarka
  • Herbert Wessel (ur. 1944) – niemiecki lekkoatleta
  • Horst Ludwig Wessel (1907–1930) – niemiecki nazista, SA-Sturmführer
  • Johan Herman Wessel (1742-1785) – poeta norwesko-duński
  • Szczęsny Wessel (XVII w.) – podkomorzy nowogrodzkosiewierski
  • Teodor Wessel (?–1791) – wojewoda łęczycki
  • Tilmann Wessel (zm. ok. 1430) – niemiecki duchowny katolicki

Wikipedia


wessex

[czytaj: łes-iks] jedno z siedmiu wczesnośredniowiecznych królestw anglosaskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. średniowieczne królestwo istniejące w południowej Anglii w latach 519–927;

Wiktionary

Wessex (staroang. Ƿestseaxna rīċe, łac. Regnum Occidentalium Saxonum) – jedno z siedmiu państw anglosaskiej heptarchii.

Położone na południowym krańcu Brytanii, graniczyło od wschodu z Susseksem, od północy z Mercją, od południowego zachodu z Kornwalią. Na południu Wessex otaczało morze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na południu Wessex otaczało morze.

Wiktionary


wessi

były mieszkaniec kapitalistycznych Niemiec Zachodnich; Wessi


SJP.pl

Ossi [ˈɔsiː] i Wessi [ˈvɛsiː] – nieformalne określenie mieszkańców byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD), czyli wschodnich Niemiec i mieszkańców Niemiec Zachodnich w okresie podziału Niemiec, pochodzi od niemieckiego określenia wschodu i zachodu - ost i west.

Wikipedia


west

westka;
1. kamizelka noszona dawniej jako część stroju ludowego;
2. gwarowo: kamizelka


SJP.pl

Lokalizacje

Belgia

  • West-Vlaanderen – niderlandzka nazwa prowincji Flandria Zachodnia

Holandia

  • West Groot Sint Joris – osada (wijk) w miejscowości Oostpunt, w dystrykcie Bandariba, w kraju autonomicznym Curaçao

Wikipedia


westa

westka;
1. kamizelka noszona dawniej jako część stroju ludowego;
2. gwarowo: kamizelka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini ogniska domowego, świętego i wiecznego ognia, utożsamiana z grecką Hestią;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 4;

Wiktionary

Westa (łac. Vesta) – w mitologii rzymskiej bogini ogniska domowego i państwowego, odpowiednik bogini Hestii w mitologii greckiej.

Jedno z najważniejszych bóstw rzymskich. Tradycja przypisuje wprowadzenie kultu Westy królowi Numie Pompiliuszowi. Jednak dokonał on prawdopodobnie tylko wprowadzenia kultu Westy jako bogini ogniska państwowego i wybudował odpowiednią świątynię. Sam kult ogniska domowego jest przypuszczalnie przedhistoryczny i przed Numą był uprawiany prywatnie przez poszczególne rodziny (familiae) i szczepy (gentes) italskie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atrybutami Westy były: berło, patera, róg obfitości, osioł.

 (1.1) Przy modłach i ofiarach Westę wymieniano zawsze na ostatnim miejscu, a Janusa zawsze na pierwszym.

 (1.2) Westa porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛsta, AS: vesta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. westalka ż., westalskość ż., Westalia nmos.

 przym. westalski

 przysł. westalsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Hestia

 (1.2) symbol.

Wiktionary


westalka

kapłanka Westy w starożytnym Rzymie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. rel. kapłanka Westy, rzymskiej bogini ogniska domowego;

Wiktionary

Westalka (łac. virgo Vestalis) – kapłanka rzymskiej bogini domowego ogniska, Westy.

Do służby były wybierane dziewczynki w wieku 6–10 lat, z rodów patrycjuszowskich, wyłącznie takie, których oboje rodziców żyło. Było ich sześć. Przełożoną westalek była Virgo Vestalis Maxima, najstarsza westalka, zaś opiekę religijną nad nimi sprawował pontifex maximus. On też dokonywał wyboru dziewczynek przeznaczonych do służby.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Westa ż., westalskość ż., Westalia nmos., westalizm m.

 przym. westalski

 przysł. westalsko

Wiktionary


westchnąć

głęboko i głośno odetchnąć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. wzdychać)

 (1.1) odetchnąć głęboko i dość głośno z powodu nagłej emocji

 (1.2) powiedzieć z westchnieniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. westchnienie n.

 czas. wzdychać

Wiktionary


westchnięcie

głęboko i głośno odetchnąć


SJP.pl


westchnienie

głębokie i głośne odetchnięcie, wyrażające różne uczucia, np. smutek, ulgę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) głębokie odetchnięcie jako wyraz znaczącego przeżycia, emocji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. westchnięcie n.

 czas. westchnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. rzad. westchnięcie

Wiktionary


western

[czytaj: łestern] film (rzadziej książka), którego akcja rozgrywa się na Dzikim Zachodzie, głównie w środowisku kowbojów i Indian


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) film. gatunek filmowy obejmujący filmy, których akcja toczy się na Dzikim Zachodzie;

 (1.2) film. film z gatunku westernu (1.1)

Wiktionary

Western – gatunek filmu fabularnego, powieści awanturniczej albo sztuki scenicznej, obejmujący utwory, których akcja rozgrywa się w okresie kolonizacji i stabilizowania się życia na terenach zachodnich stanów USA, zwanych Dzikim Zachodem. Często miejsce akcji nie jest konkretnym stanem, ale terytorium zorganizowanym – zalążkiem przyszłego stanu. Western jest charakterystyczną formą amerykańską, chociaż był uprawiany również przez twórców rodem z Europy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Po spacerze wróciliśmy do domu, zjedliśmy słodki ramen i obejrzeliśmy western.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈwɛstɛrn, AS: u̯estern

Wiktionary

Powiązane:

 przym. westernowy

 przysł. westernowo

Wiktionary


westernizacja

[czytaj: łesternizacja] przejmowanie wzorców kulturowych, ekonomicznych i politycznych z Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych; okcydentalizacja


SJP.pl

Okcydentalizacja – przyjmowanie wzorców kultury krajów cywilizacji zachodniej (Okcydent) i powszechna ich akceptacja. Obecnie najczęściej spotykanym przypadkiem okcydentalizacji jest amerykanizacja.

Synonimem okcydentalizacji jest anglicyzm „westernizacja”.

Według Samuela Huntingtona westernizacja jest jednym z co najmniej trzech sposobów reakcji niezachodnich społeczeństw na wpływ Zachodu obok odrzucenia i reformizmu.

Wikipedia


westernizować

[czytaj: łesternizować]
1. poddawać wpływom Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych;
2. westernizować się - przybierać cechy Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych


SJP.pl


westernowy

dotyczący westernu


SJP.pl


westerplatczyk

obrońca Westerplatte we wrześniu 1939 roku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. uczestnik obrony Westerplatte we wrześniu 1939 r.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwszy raz obchodzimy tę rocznicę ze świadomością, że westerplatczyków nie ma już wśród nas – przypominał o niedawnej śmierci mjr. Ignacego Skowrona, ostatniego z obrońców placówkaacówki na Westerplatte.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westerplatte n.

Wiktionary


westerplatte

[czytaj: WESterplate albo westerPLAte] półwysep nad Zatoką Gdańską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. półwysep (dawniej wyspa) w Gdańsku, stanowiący symbol początku II wojny światowej

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na terenie Westerplatte funkcjonowała Wojskowa Składnica Tranzytowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛstɛrˈplatːɛ, AS: vesterpla•te

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. westerplatczyk mos.

Wiktionary


westfalczyk

mieszkaniec Westfalii (regionu w zachodnich Niemczech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Westfalii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy nazajutrz po bitwie notariusze królewscy zaczęli spisywać jeńców, okazało się, że byli wśród nich rycerze z całej Rzeszy, więc Bawarczycy, Łużyczanie, Szwabowie, Fryzowie, Turyńczycy, Sasi, Frankowie, Westfalczycy, Austriacy, Niemcy znad Renu, Pomorzanie i Inflantczycy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈstfalt͡ʃɨk, AS: vestfalčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westfalia ż., westfalka ż.

:: fż. Westfalka ż.

 przym. westfalski

Wiktionary


westfalia

kraina historyczna w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina w zachodnich Niemczech;

Wiktionary

Westfalia (niem. Westfalen) – kraina historyczna w Niemczech, między miastami Dortmund, Münster, Bielefeld i Osnabrück. Obecnie część kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia. Północno-wschodnia część historycznej Westfalii leży w obrębie Dolnej Saksonii.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) Niemcy

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Westfalczyk m., Westfalka ż., westfalka ż.

 przym. westfalski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Westphalia

* białoruski: (1.1) Вестфалія ż.

* czeski: (1.1) Vestfálsko n.

* francuski: (1.1) Westphalie ż.

* ido: (1.1) Vestfalia

* interlingua: (1.1) Westfalia

* niemiecki: (1.1) Westfalen n.

* portugalski: (1.1) Vestfália, Westfália, Vestefália

* rosyjski: (1.1) Вестфалия ż.

* słowacki: (1.1) Vestfálsko n.

* włoski: (1.1) Westfalia ż.

źródła.

== Westfalia (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) Westfalia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈstfalʲja, AS: vestfalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westfalczyk m., Westfalka ż., westfalka ż.

 przym. westfalski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) Niemcy

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Westfalczyk m., Westfalka ż., westfalka ż.

 przym. westfalski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Westphalia

* białoruski: (1.1) Вестфалія ż.

* czeski: (1.1) Vestfálsko n.

* francuski: (1.1) Westphalie ż.

* ido: (1.1) Vestfalia

* interlingua: (1.1) Westfalia

* niemiecki: (1.1) Westfalen n.

* portugalski: (1.1) Vestfália, Westfália, Vestefália

* rosyjski: (1.1) Вестфалия ż.

* słowacki: (1.1) Vestfálsko n.

* włoski: (1.1) Westfalia ż.

źródła.

== Westfalia (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) Westfalia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


westfalka

rodzaj piekarnika na węgiel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Westfalii

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛˈstfalka, AS: vestfalka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westfalia ż., westfalka ż.

:: fm. Westfalczyk mos.

 przym. westfalski

Wiktionary


westfalski

przymiotnik od: Westfalia (kraina historyczna w Niemczech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Westfalią lub Westfalczykami, dotyczący Westfalii

 (1.2) hist. związany układem politycznym jaki nastał po pokoju westfalskim z 1648 roku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od 1899 mieszkał w westfalskim Dortmundzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westfalia ż., Westfalczyk mos., Westfalka ż., westfalka ż.

Wiktionary


westiarka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa


SJP.pl


westie

[czytaj: łesti] potocznie: pies rasy West Highland white terrier; westik, west


SJP.pl

West highland white terrier – rasa psa pochodząca ze Szkocji o charakterystycznej białej, szorstkiej sierści z nieco miękkim, białym podszerstkiem. Należy do terierów średniej wielkości, zaklasyfikowana do sekcji terierów krótkonożnych. Typ wilkowaty. Nie podlega próbom pracy. Psy zwane są potocznie "westie".

Wikipedia


westik

[czytaj: łestik] potocznie: pies rasy West Highland white terrier; westie, west


SJP.pl


westinghouse

  • Westinghouse Electric Company
  • Westinghouse Electric Corporation
  • George Westinghouse

Wikipedia


westka

1. kamizelka noszona dawniej jako część stroju ludowego; westa;
2. gwarowo: kamizelka; westa;
3. [czytaj: łestka] potocznie: suka rasy West Highland white terrier


SJP.pl

Westka (955 m) lub Beskid Korbielowski – szczyt w Grupie Pilska w Beskidzie Żywiecko-Orawskim, znajdujący się na głównym grzbiecie karpackim pomiędzy Studentem (935 m) a Beskidem (873 m). Grzbietem tym przebiega granica polsko-słowacka, a także Wielki Europejski Dział Wodny.

Wikipedia


westminster

[czytaj: łestminster] dzielnica Londynu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. położona centralnie dzielnica Londynu, w której mieszczą się główne budynki rządowe;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkunastu miejscowości i gmin w USA

Wiktionary

Westminster – dzielnica środkowego Londynu, położona na terenie gminy City of Westminster, w przeszłości samodzielne miasto. Przybliżone granice dzielnicy stanowią ulice Vauxhall Bridge Road na południowym zachodzie, Birdcage Walk, Horse Guards Road i Northumberland Avenue na północy oraz rzeka Tamiza na wschodzie.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. westminsterski

Wiktionary


westminsterczyk

mieszkaniec Westminsteru (dawnego miasta, obecnie dzielnicy środkowego Londynu)


SJP.pl


westminsterka

mieszkanka Westminsteru (dawnego miasta, obecnie dzielnicy Londynu)


SJP.pl


westminsterski

[czytaj: łestminsterski] przymiotnik od: Westminster (dzielnica Londynu)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Westminsterem, dotyczący Westminsteru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karol Darwin został pochowany w opactwie westminsterskim obok Isaaca Newtona – innego naukowca, który zmienił świat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Westminster m.

Wiktionary


weston

[czytaj: łesten] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w Australii:

  • Weston – miasto w stanie Nowa Południowa Walia

Miejscowości w Kanadzie:

  • Weston – dzielnica Toronto

Miejscowości w USA:

  • Weston – miasto w stanie Connecticut, w hrabstwie Fairfield
  • Weston – miasto w stanie Floryda, w hrabstwie Broward
  • Weston – miejscowość w stanie Georgia, w hrabstwie Webster
  • Weston – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Franklin
  • Weston – jednostka osadnicza w stanie Kolorado, w hrabstwie Las Animas
  • Weston – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Aroostook
  • Weston – miasto w stanie Massachusetts, w hrabstwie Middlesex
  • Weston – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Platte
  • Weston – jednostka osadnicza w stanie New Jersey, w hrabstwie Somerset
  • Weston – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Saunders
  • Weston – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Wood
  • Weston – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Umatilla
  • Weston – jednostka osadnicza w stanie Pensylwania, w hrabstwie Luzerne
  • Weston – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Collin
  • Weston – miasto w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Lewis
  • Weston – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Marathon
  • Weston – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Marathon
  • Weston – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Dunn
  • Weston – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Clark
  • Weston – miasto w stanie Vermont, w hrabstwie Windsor

Wikipedia


westowy

[czytaj: łestowy] w żeglarstwie, o wietrze: wiejący z zachodu, zachodni


SJP.pl


westwerk

rozbudowana, umieszczona poprzecznie do nawy, zachodnia część bazyliki w kościołach z okresu przedromańskiego i romańskiego


SJP.pl

Westwerk (niem., dosł. dzieło zachodnie, skrzydło zachodnie) – rozbudowana, umieszczona poprzecznie do nawy, zachodnia część bazyliki charakterystyczna dla architektury przedromańskiej.

Westwerk wznoszono na ogół na planie kwadratu lub prostokąta. Umieszczano w nim kaplicę, w której odprawiano okolicznościowe nabożeństwa, udzielano chrztu. Górna część to empora otwierająca się arkadami do wnętrza kościoła, przeznaczona dla władcy, kleru (zakonników) biorących udział w odprawianych w bazylice mszach. Całość często wieńczyły jedna lub dwie wieże, do których prowadziły schody mieszczące się w narożach zachodnich. Środkowa część fasady westwerku wraz z portalem głównym była niekiedy wysunięta przed lico muru. Westwerk dostępny był z zewnątrz przez wejście portalowe.

Wikipedia


westybul

1. obszerna poczekalnia w gmachu;
2. w pałacach: przedpokój o charakterze reprezentacyjnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. pomieszczenie poprzedzające główną klatkę schodową

 (1.2) archit. reprezentacyjny przedsionek

Wiktionary

Westybul (łac. vestibulum, fr. vestibule) – obszerny, reprezentacyjny przedpokój, przedsionek przy wejściu do pałacu, rezydencji, stanowiący połączenie głównego wejścia z innymi pomieszczeniami i mieszczący schody paradne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zostawił muła służbie i wszedł do wykwintnego westybulu hotelowego

Wiktionary


wesz

drobny, bezskrzydły owad, pasożytujący na ciele ssaków, żywiący się ich krwią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. bezskrzydły owad pasożytujący na ssakach i sporadycznie na rybach;

 (1.2) obraź. podła osoba

Wiktionary

Wszy (Anoplura) – podrząd owadów wtórnie bezskrzydłych, zaliczany do podgromady owadów uskrzydlonych, obejmujący gatunki pasożytujące na ssakach, w tym na ludziach. Wywołuje u nich chorobę pasożytniczą zwaną wszawicą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Toteż z dnia na dzień łaził pokryty brudem i wszami, trawiony przez gorączkę, ścigany przez jędzę spodlenia w każdej minucie dnia i nocy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛʃ, AS: veš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wszawica ż., wsza ż., wszoła ż., wszarz m., zawszawienie n., zawszenie n., odwszawianie n., odwszawienie n.

:: zdrobn. weszka ż.

 czas. zawszawić dk., zawszyć dk., odwszawiać ndk., odwszyć dk.

 przym. wszawy, zawszony

 przysł. wszawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) menda; reg. pozn. peja.; gw-pl|Górny Śląsk|wandzka, wancka.

 (1.2) wsza, menda

Wiktionary


węszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|węszyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. węszyć ndk.

Wiktionary


weszka

1. zdrobnienie od: wesz;
2. potocznie: drobny owad pasożytujący na roślinach


SJP.pl


węszyć

1. poszukiwać zapachów i oceniać je, obwąchiwać, niuchać (o zwierzętach);
2. potocznie: poszukiwać, tropić


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. wywęszyć)

 (1.1) szukać czegoś po zapachu, wyczuwając to węchem

 (1.2) pot. usiłować dowiedzieć się czegoś o kimś lub o czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten dźwięk zaniepokoił psy, poderwały się gwałtownie, rozglądając i węsząc, któryś zaszczekał, jednak po chwili znów położyły się na gorącym piasku.

 (1.2) Czytelnicy (ci z urzędu) węszyli aluzje, kpinę z nowego ładu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. węszenie n.

Wiktionary


węszyciel

ktoś, kto szpera, poszukuje czegoś


SJP.pl


wesłać

ścieląc, włożyć do środka, wcisnąć między pościel, pod narzutę; wścielić


SJP.pl


wet

dawniej: odpłacenie, odwzajemnienie; dziś tylko w związku frazeologicznym: wet za wet - wzajemnie, tym samym za to samo (najczęściej złem za doznane zło)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. odpłacenie, odwzajemnienie

 (1.2) stpol. upominek dla sędziego

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. weterynarz

Wiktionary

  • Wet – album Barbry Streisand
  • "Wet" – singel Nicole Scherzinger
  • "Wet" – singel Snoop Dogga

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Idę z psem do weta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛt, AS: vet

Wiktionary


wet.

skrót od: weterynarz, weterynaria, weterynaryjny (czytany jako cały, odmienny wyraz); weter.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = weterynarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛtɛˈrɨ̃naʃ, AS: veternaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) weter.

Wiktionary


wetchnąć

1. wciągnąć do płuc powietrze;
2. wywołać jakąś zmianę, spowodować nabycie pewnych cech; tchnąć;
3. dawniej: dmuchając, wtłoczyć; wdmuchnąć


SJP.pl


weter.

skrót od: weterynarz, weterynaria, weterynaryjny (czytany jako cały, odmienny wyraz); wet.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = weterynarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛtɛˈrɨ̃naʃ, AS: veternaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wet.

Wiktionary


weteran

żołnierz mający duże doświadczenie w walce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. stary, zasłużony w boju żołnierz

 (1.2) przen. długoletni, doświadczony i zasłużony pracownik

 (1.3) hist. żołnierz w starożytnym Rzymie zwolniony z armii z honorami po odbyciu pełnej służby wojskowej

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasi weterani z drugiej wojny światowej wciąż tłumnie przybywają na uroczystość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈtɛrãn, AS: veterãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. weteranka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kombatant, wiarus

Wiktionary


weteranka

1. kobieta, która przepracowała gdzieś wiele lat lub ma duże doświadczenie w czymś;
2. uczestniczka minionej wojny


SJP.pl


weterański

weteran


SJP.pl

Patrz:

weteran

weterynaria

1. nauka o chorobach i leczeniu zwierząt;
2. wydział wyższej uczelni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nauka o zdrowiu i chorobach zwierząt, zob. medycyna weterynaryjna.

 (1.2) pot. kierunek na studiach, na którym wykłada się medycynę weterynaryjną

rzeczownik zbiorowy, rodzaj żeński

 (2.1) środ. studenci weterynarii (1.2)

Wiktionary

Medycyna weterynaryjna (potocznie weterynaria) – jedna z trzech nauk lekarskich, główna dyscyplina nauk weterynaryjnych. To dziedzina zajmująca się zdrowiem zwierząt, zarówno w aspekcie indywidualnym, jak i populacyjnym. Obejmuje profilaktykę, diagnostykę, leczenie, a także zwalczanie chorób zwierząt domowych, gospodarskich, dzikich i egzotycznych. Jej zakres dotyczy również ochrony zdrowia publicznego poprzez kontrolę chorób odzwierzęcych (zoonoz), nadzór nad bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego, dobrostanem zwierząt oraz ochroną środowiska.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌvɛtɛrɨ̃ˈnarʲja, AS: veterỹnarʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynarz m.

 przym. weterynaryjny, weterynarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) medycyna weterynaryjna

Wiktionary


weterynarka

weterynarz


SJP.pl

Patrz:

weterynarz

weterynarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z osobą lub zawodem weterynarza, dotyczący weterynarza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polski internet pełen jest za to weterynarskich blogów z historiami zwierząt i ich ludzi (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynarz mos., weterynaria ż.

 przym. weterynaryjny

Wiktionary


weterynaryjny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z weterynarią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na sam widok kliniki weterynaryjnej owczarek zaczął skomleć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛtɛrɨ̃naˈrɨjnɨ, AS: veterỹnaryi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynaria ż., weterynarz m.

 przym. weterynarski

Wiktionary


weterynarz

lekarz leczący zwierzęta, zwłaszcza domowe i hodowlane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wet. lekarz leczący zwierzęta;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta krowa ma problemy z czepcem, trzeba wezwać weterynarza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛtɛˈrɨ̃naʃ, AS: veternaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weterynaria ż.

 przym. weterynaryjny, weterynarski

 skr. wet., weter.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. lekarz medycyny weterynaryjnej, lekarz weterynarii, pot. wet, środ. zootechn. felczer, gwara. feterynarz, feteryniarz, tyrarct, wetener, witynerał, weteryniak, weteryniarz, wetrynarz, wetryniarz, witerynarz, witrenarz, witryniarz, witynyrarz, zwerolekar

Wiktionary


wetkać

rzadko: tkając, wpleść w osnowę lub wątek


SJP.pl


wetknąć

włożyć, wstawić, wcisnąć coś między inne rzeczy


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) wsunąć coś

 (1.2) rzad. nadziać, nabić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Listonosz wetknął widokówkę do skrzynki pocztowej.

 (1.2) Głowę zdrajcy wetknięto na drzewce i wystawiono ponad murem zamkowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wetknięcie n., wtyczka ż., wtyk mrz., wtykanie n.

 czas. wetkać dk.

Wiktionary


wetknięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wetknąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛtʲcˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: vetʹḱńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wetknąć dk., wtykać ndk., nawtykać dk.

 rzecz. wtyk, wtyczka, wtykanie, nawtykanie

Wiktionary


wetlina

Wetlina – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Cisna. Leży nad potokiem Wetlina, na granicy Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego z Bieszczadzkim Parkiem Narodowym, przy drodze wojewódzkiej nr 897.

Wikipedia


wetliński

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Wetliną, dotyczący Wetliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z Połoniny Wetlińskiej w Bieszczadach wczoraj rano było widać… Tatry. Taki obrazek zaskoczył nawet goprowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wetlina ż.

Wiktionary


weto

veto;
1. sprzeciw, protest;
2. niedopuszczenie do przyjęcia uchwały;
3. polit. prawo głowy państwa do zgłoszenia sprzeciwu wobec uchwalonej przez parlament uchwały


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) protest lub sprzeciw wobec czegoś;

Wiktionary

Weto (także veto, z łac. veto – „nie pozwalam”) – prawo wyrażenia sprzeciwu wobec dowolnej decyzji, przyznawane na przestrzeni dziejów rozmaitym organom władzy, pozwalające na odrzucenie w całości (tzw. weto absolutne), lub wstrzymanie (tzw. weto zawieszające) jakiegoś aktu prawnego. Istnieje jeszcze weto ludowe, które polega na odrzuceniu uchwalonej przez parlament ustawy w drodze referendum.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Sejmie wciąż trwa debata na temat prezydenckiego weta w sprawie ustawy oświatowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛtɔ, AS: veto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wetowanie n., zawetowanie n.

 czas. wetować ndk., zawetować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprzeciw, protest

Wiktionary


wetować

oponować, sprzeciwiać się


SJP.pl

czasownik

 (1.1) stpol. nadrabiać straty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈtɔvat͡ɕ, AS: vetovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. weto n., wetowanie n.

 czas. zawetować

Wiktionary


wetowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wetować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wetować ndk.

 rzecz. weto n.

Wiktionary


wetowy

wet np. sąd wetowy, urząd wetowy


SJP.pl


wetrzeć

1. rozprowadzić coś na zewnętrznej warstwie tak, by się wchłonęło;
2. trąc i rozdrabniając, dodać do czegoś;
3. wetrzeć się -
a) wchłonąć w jakąś powierzchnię w wyniku tarcia;
b) zacząć być postrzeganym jako część czegoś przez częste powtarzanie


SJP.pl


wetter

szwedzkie jezioro


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jezioro w południowej Szwecji, drugie co do wielkości w tym kraju;

Wiktionary

Niemcy:

  • Wetter (Hessen) – miasto w kraju związkowym Hesja, w powiecie Marburg-Biedenkopf
  • Wetter (Ruhr) – miasto w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w powiecie Ennepe-Ruhr
  • Wetter – rzeka, dopływ Niddy

Szwecja:

  • Wetter – jezioro

Osoby:

  • Friedrich Wetter – niemiecki duchowny katolicki, arcybiskup Monachium i Fryzyngi 1982–2007, kardynał

Zobacz też:

  • Vetter
  • Wetterau

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛtːɛr, AS: ve•ter

Wiktionary


wettinowie

dynastia niemiecka


SJP.pl

Wettynowie (Wettinowie, Wettyni, niem. Wettiner) – dynastia niemiecka wywodząca się z dzisiejszej Saksonii-Anhaltu. Panowała w Miśni, Saksonii oraz w księstwach Turyngii. Jej przedstawiciele zasiadali także na tronie w Warszawie (elektorowie August II Mocny, August III Sas jako królowie Polski i wielcy książęta Litwy oraz król Saksonii Fryderyk August I jako książę warszawski). W 1423 Wettinowie uzyskali wraz z księstwem sasko-wittenberskim godność elektora Rzeszy, a całość ich posiadłości zaczęto określać historyczną nazwą Saksonia. W 1485 nastąpił podział dynastii na dwie linie: ernestyńską (starszą), elektorską panującą w Wittenberdze i w znacznej części Turyngii oraz albertyńską (młodszą), panującą w Miśni i płn. Turyngii.

Wikipedia


wettyn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) hist. tylko w lm. Wettynowie → dynastia panująca w Polsce w latach 1697–1763;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) hist. przedstawiciel dynastii Wettynów (1.1)

Wiktionary

Wettynowie (Wettinowie, Wettyni, niem. Wettiner) – dynastia niemiecka wywodząca się z dzisiejszej Saksonii-Anhaltu. Panowała w Miśni, Saksonii oraz w księstwach Turyngii. Jej przedstawiciele zasiadali także na tronie w Warszawie (elektorowie August II Mocny, August III Sas jako królowie Polski i wielcy książęta Litwy oraz król Saksonii Fryderyk August I jako książę warszawski). W 1423 Wettinowie uzyskali wraz z księstwem sasko-wittenberskim godność elektora Rzeszy, a całość ich posiadłości zaczęto określać historyczną nazwą Saksonia. W 1485 nastąpił podział dynastii na dwie linie: ernestyńską (starszą), elektorską panującą w Wittenberdze i w znacznej części Turyngii oraz albertyńską (młodszą), panującą w Miśni i płn. Turyngii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szereg księstw było zarządzanych przez Wettynów linii ernestyńskiej.

 (2.1) Król August III Wettyn umarł w Dreźnie.

 (2.1) Nie chcemy już Wettyna na tronie!

Wiktionary


wetula

regionalnie: młoda owca lub kozica; betula


SJP.pl

Nazwą wetula określane są 2 gatunki ryb:

  • wetula – Scarus vetula
  • wetula – Balistes vetula

Łacińskie słowo vetula oznacza wróżbiarkę, czarownicę

Wikipedia


wetware

[czytaj: łetłer] środowiskowo: człowiek jako część systemu komputerowego; meatware


SJP.pl


wety

dawniej: słodka potrawa stanowiąca zakończenie obiadu; deser, legumina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. deser

Wiktionary

Wety (Anostostomatidae) – rodzina owadów z rzędu prostoskrzydłych i podrzędu długoczułkowych. Obejmuje ponad 200 opisanych gatunków. Są to głównie duże i ciężkie owady. W zapisie kopalnym znane są od aptu w kredzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierniki podawano jako zakąskę przy wódce, jako wety po obiedzie i zwykły przysmak przy winie, gdy gość przyjechał nad wieczorem.

Wiktionary


wetyweriowy

wetyweria


SJP.pl

Patrz:

wetyweria

wew.

skrót od: wewnętrzny; wewn.


SJP.pl


wewn.

skrót od: wewnętrzny; wew.


SJP.pl


wewnątrz

1. w środku czegoś;
2. w obrębie jakiejś grupy;
3. przenośnie: w psychice człowieka; w duchu, w duszy


SJP.pl

przyimek

 (1.1) w środku jakiegoś wnętrza, w jakimś pomieszczeniu

przysłówek

 (2.1) w środku, w jakiejś zamkniętej przestrzeni

 (2.2) przen. w sobie, w duszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wewnątrz sali jest piętnaście osób.

 (2.1) Tutaj tłum zachowywał się spokojnie, lecz wewnątrz działy się straszne rzeczy!

 (2.2) Co prawda jest cyniczny, ale wewnątrz jest bardzo wrażliwą osobą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛvnɔ̃nṭʃ, AS: vevnõnṭš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wnętrze n., wnętrzarstwo n., wnętrzarz m., wnętrzności nmos.

 przym. wewnętrzny, wnętrzarski

 przysł. wewnętrznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) w głębi

 (2.2) prywatnie

Wiktionary


wewnątrzafrykański

istniejący, zachodzący w obrębie Afryki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz Afryki, dotyczący wnętrza Afryki, obowiązujący wewnątrz Afryki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃafrɨˈkãj̃sʲci, AS: vevnõnṭšafrykãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. afrykańskość ż., afrykanizacja ż., Afryka ż., afryka ż.

 czas. afrykanizować, zafrykanizować

Wiktionary


wewnątrzamerykański

istniejący, zachodzący w obrębie Ameryki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz Ameryki/Ameryk, dotyczący wnętrza Ameryki/Ameryk, obowiązujący wewnątrz Ameryki/Ameryk

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃãmɛrɨˈkãj̃sʲci, AS: vevnõnṭšãmerykãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ameryka ż.

Wiktionary


wewnątrzaortalny

istniejący, zachodzący w obrębie aorty


SJP.pl


wewnątrzatomowy

istniejący, zachodzący w obrębie atomu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz atomu, dotyczący wnętrza atomu, obowiązujący wewnątrz atomu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃatɔ̃ˈmɔvɨ, AS: vevnõnṭšatõmovy

Wiktionary


wewnątrzaustralijski

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz Australii, dotyczący wnętrza Australii, obowiązujący wewnątrz Australii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃawstraˈlʲijsʲci, AS: vevnõnṭšau̯stralʹii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Australia ż.

Wiktionary


wewnątrzazjatycki

istniejący, zachodzący w obrębie Azji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz Azji, dotyczący wnętrza Azji, obowiązujący wewnątrz Azji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃazʲjaˈtɨt͡sʲci, AS: vevnõnṭšazʹi ̯atycʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Azja ż.

Wiktionary


wewnątrzbankowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonego banku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz banku, dotyczący wnętrza banku, obowiązujący wewnątrz banku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒbãŋˈkɔvɨ, AS: vevnõnḍžbãŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank mrz.

Wiktionary


wewnątrzbranżowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonej branży


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz branży, dotyczący wnętrza branży, obowiązujący wewnątrz branży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒbrãw̃ˈʒɔvɨ, AS: vevnõnḍžbrãũ̯žovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. branża ż.

Wiktionary


wewnątrzcząsteczkowy

zawarty wewnątrz molekuły, odbywający się w jej obrębie; intramolekularny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz cząsteczki, dotyczący wnętrza cząsteczki, obowiązujący wewnątrz cząsteczki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃt͡ʃɔ̃w̃stɛt͡ʃˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭščõũ̯stečkovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzmolekularny

Wiktionary


wewnątrzczaszkowy

istniejący, zachodzący w obrębie czaszki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz czaszki, dotyczący wnętrza czaszki, obowiązujący wewnątrz czaszki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃt͡ʃaˈʃkɔvɨ, AS: vevnõnṭščaškovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śródczaszkowy

Wiktionary


wewnątrzdiecezjalny

istniejący, zachodzący w obrębie diecezji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz diecezji, dotyczący wnętrza diecezji, obowiązujący wewnątrz diecezji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒdʲjɛt͡sɛˈzʲjalnɨ, AS: vevnõnḍždʹi ̯ecezʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. diecezja ż.

Wiktionary


wewnątrzdomowy

istniejący, zachodzący w obrębie domu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz domu, dotyczący wnętrza mieszkania, obowiązujący wewnątrz mieszkania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒdɔ̃ˈmɔvɨ, AS: vevnõnḍždõmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dom mrz.

Wiktionary


wewnątrzdrużynowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz drużyny, dotyczący wnętrza drużyny, obowiązujący wewnątrz drużyny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒdruʒɨ̃ˈnɔvɨ, AS: vevnõnḍždružỹnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. drużyna ż.

Wiktionary


wewnątrzdzielnicowy

istniejący, zachodzący w obrębie dzielnicy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz dzielnicy, dotyczący wnętrza dzielnicy, obowiązujący wewnątrz dzielnicy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃʲt͡ɕɛlʲɲiˈt͡sɔvɨ, AS: vevnõnṭšʹćelʹńicovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dzielnica ż.

Wiktionary


wewnątrzetniczny

istniejący, zachodzący w obrębie grupy etnicznej


SJP.pl


wewnątrzeuropejski

istniejący, zachodzący w obrębie Europy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz Europy, dotyczący wnętrza Europy, obowiązujący wewnątrz Europy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɛwrɔˈpɛjsʲci, AS: vevnõnṭšeu̯ropei ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Europa ż.

Wiktionary


wewnątrzfabryczny

istniejący, zachodzący w obrębie fabryki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz fabryki, dotyczący wnętrza fabryki, obowiązujący wewnątrz fabryki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfaˈbrɨt͡ʃnɨ, AS: vevnõnṭšfabryčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fabryka ż.

Wiktionary


wewnątrzfirmowy

istniejący, zachodzący w obrębie firmy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz firmy, dotyczący wnętrza firmy, obowiązujący wewnątrz firmy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfʲirˈmɔvɨ, AS: vevnõnṭšfʹirmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firma ż.

Wiktionary


wewnątrzfrakcyjny

istniejący, zachodzący w obrębie frakcji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz frakcji, dotyczący wnętrza frakcji, obowiązujący wewnątrz frakcji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfrakˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭšfrakcyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frakcja ż.

 przym. frakcyjny

Wiktionary


wewnątrzgatunkowy

istniejący, zachodzący w obrębie jednego gatunku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz gatunku, dotyczący wnętrza gatunku, obowiązujący wewnątrz gatunku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pokrój drzewiastych lepidodendronów wskazuje na ostrość konkurencji wewnątrzgatunkowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒɡatũŋˈkɔvɨ, AS: vevnõnḍžgatũŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gatunek m.

Wiktionary


wewnątrzgałęziowy

istniejący, zachodzący w obrębie gałęzi przemysłu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się, obowiązujący wewnątrz tej samej gałęzi, dotyczący jej wnętrza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒɡawɛ̃w̃ˈʑɔvɨ, AS: vevnõnḍžgau̯ẽũ̯źovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gałąź ż., gałęziak m.

Wiktionary


wewnątrzgałkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. dziejący się wewnątrz gałki ocznej, dotyczący wnętrza gałki ocznej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒɡawˈkɔvɨ, AS: vevnõnḍžgau̯kovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gałka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śródoczny

Wiktionary


wewnątrzgimnazjalny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz gimnazjum, dotyczący wnętrza gimnazjum, obowiązujący wewnątrz gimnazjum

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒʲɟĩmnaˈzʲjalnɨ, AS: vevnõnḍžʹǵĩmnazʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gimnazjum n.

Wiktionary


wewnątrzgminny

istniejący, zachodzący w obrębie gminy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz gminy, dotyczący wnętrza gminy, obowiązujący wewnątrz gminy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒˈɡmʲĩnːɨ, AS: vevnõnḍžgmʹĩ•ny

Wiktionary


wewnątrzgospodarczy

istniejący, zachodzący w obrębie gospodarki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz gospodarki, dotyczący wnętrza gospodarki, obowiązujący wewnątrz gospodarki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒɡɔspɔˈdart͡ʃɨ, AS: vevnõnḍžgospodarčy

Wiktionary


wewnątrzgrupowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonej grupy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz grupy, dotyczący wnętrza grupy, obowiązujący wewnątrz grupy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dobór krewniaczy, który działać musiał na poziomie takich rodzinnych populacji, umacniał integralność i solidarność wewnątrzgrupową, faworyzował wszelkie zachowania społeczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒɡruˈpɔvɨ, AS: vevnõnḍžgrupovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupa ż.

Wiktionary


wewnątrzgwiezdny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz gwiazdy, dotyczący wnętrza gwiazdy, obowiązujący wewnątrz gwiazdy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒˈɡvʲjɛzdnɨ, AS: vevnõnḍžgvʹi ̯ezdny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazda ż.

Wiktionary


wewnątrzhadronowy

istniejący, zachodzący w obrębie hadronu


SJP.pl


wewnątrzimperialny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz imperium, dotyczący wnętrza imperium, obowiązujący wewnątrz imperium

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒʲĩmpɛrʲˈjalnɨ, AS: vevnõnḍžʹĩmperʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. imperium n., imperialność ż.

 przym. imperialny

Wiktionary


wewnątrzjądrowy

istniejący, zachodzący w obrębie jądra atomowego


SJP.pl


wewnątrzjelitowy

istniejący, zachodzący w obrębie jelit


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz jelita, dotyczący wnętrza jelita, obowiązujący wewnątrz jelita

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciekawe jaki gatunek nazwą na cześć (…). Może pasożyta wewnątrzjelitowego, robaka obłego lub upierdliwej muchy?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃʲjɛlʲiˈtɔvɨ, AS: vevnõnṭšʹi ̯elʹitovy

Wiktionary


wewnątrzjęzykowy

w językoznawstwie: dotyczący wewnętrznej struktury języka; wewnętrznojęzykowy


SJP.pl


wewnątrzkanałowy

istniejący, zachodzący w obrębie kanału


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz kanału, dotyczący wnętrza kanału, obowiązujący wewnątrz kanału

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkãnaˈwɔvɨ, AS: vevnõnṭškãnau̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kanał mrz.

Wiktionary


wewnątrzkastowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz kasty, dotyczący wnętrza kasty, obowiązujący wewnątrz kasty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkaˈstɔvɨ, AS: vevnõnṭškastovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kasta ż.

Wiktionary


wewnątrzklasowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonej klasy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz klasy, dotyczący wnętrza klasy, obowiązujący wewnątrz klasy (grupy uczniów, sali w szkole, grupy społecznej, jednostki podziału biologicznego)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃklaˈsɔvɨ, AS: vevnõnṭšklasovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. klasa ż., klasy nmos.

Wiktionary


wewnątrzklatkowy

istniejący, zachodzący w obrębie klatki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz klatki, dotyczący wnętrza klatki, obowiązujący wewnątrz klatki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃklatˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭšklatkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. klatka ż.

Wiktionary


wewnątrzkoalicyjny

istniejący, zachodzący w obrębie koalicji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz koalicji, dotyczący wnętrza koalicji, obowiązujący wewnątrz koalicji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opozycja zachowała dystans wobec wewnątrzkoalicyjnych sporów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkɔalʲiˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭškoalʹicyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koalicja ż.

Wiktionary


wewnątrzkomisyjny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz komisji, dotyczący wnętrza komisji, obowiązujący wewnątrz komisji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkɔ̃mʲiˈsɨjnɨ, AS: vevnõnṭškõmʹisyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. komisja ż.

Wiktionary


wewnątrzkomórkowy

istniejący, zachodzący w obrębie komórki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz komórki, dotyczący wnętrza komórki, obowiązujący wewnątrz komórki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkɔ̃murˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭškõmurkovy

Wiktionary


wewnątrzkorporacyjny

istniejący, zachodzący w obrębie korporacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz korporacji, dotyczący wnętrza korporacji, obowiązujący wewnątrz korporacji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkɔrpɔraˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭškorporacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korporacja ż.

Wiktionary


wewnątrzkościelny

istniejący, zachodzący w obrębie kościoła


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dziejący się wewnątrz kościoła, dotyczący wnętrza kościoła

 (1.2) dziejący się wewnątrz Kościoła, obowiązujący wewnątrz Kościoła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkɔɕˈt͡ɕɛlnɨ, AS: vevnõnṭškośćelny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kościołowy

 rzecz. Kościół mrz., kościół mrz.

 przysł. kościelnie

Wiktionary


wewnątrzkrajowy

istniejący, zachodzący w obrębie kraju


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz kraju, dotyczący wnętrza kraju, obowiązujący wewnątrz kraju

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃkraˈjɔvɨ, AS: vevnõnṭškrai ̯ovy

Wiktionary


wewnątrzkrystaliczny

istniejący, zachodzący w obrębie kryształu


SJP.pl


wewnątrzludzki

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz człowieka, dotyczący wnętrza człowieka, obowiązujący wewnątrz człowieka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈlut͡sʲci, AS: vevnõnṭšlucʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ludzki

Wiktionary


wewnątrzmaciczny

istniejący, zachodzący w obrębie macicy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz macicy, dotyczący wnętrza macicy, obowiązujący wewnątrz macicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród nich możemy wyróżnić zarówno wszelkiego rodzaju tabletki doustne jak też globulki dopochwowe, kapturki, krążki, pianki, kremy, wkładki wewnątrzmaciczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmaˈt͡ɕit͡ʃnɨ, AS: vevnõnṭšmaćičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. macica ż.

Wiktionary


wewnątrzmafijny

istniejący, zachodzący w obrębie mafii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz mafii, dotyczący wnętrza mafii, obowiązujący wewnątrz mafii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmaˈfʲijnɨ, AS: vevnõnṭšmafʹii ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mafia ż.

Wiktionary


wewnątrzmagazynowy

istniejący, zachodzący w obrębie magazynu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz magazynu, dotyczący wnętrza magazynu, obowiązujący wewnątrz magazynu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmaɡazɨ̃ˈnɔvɨ, AS: vevnõnṭšmagazỹnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. magazyn mrz.

Wiktionary


wewnątrzmiastowy

istniejący, zachodzący w obrębie miasta; wewnątrzmiejski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz miasta, dotyczący wnętrza miasta, obowiązujący wewnątrz miasta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmʲjaˈstɔvɨ, AS: vevnõnṭšmʹi ̯astovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzmiejski

Wiktionary


wewnątrzmiejski

istniejący, zachodzący w obrębie miasta; wewnątrzmiastowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz miasta, dotyczący wnętrza miasta, obowiązujący wewnątrz miasta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈmʲjɛ̇jsʲci, AS: vevnõnṭšmʹi ̯ėi ̯sʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzmiastowy

Wiktionary


wewnątrzmięśniowy

istniejący, zachodzący w obrębie mięśnia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz mięśnia, dotyczący wnętrza mięśnia, obowiązujący wewnątrz mięśnia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmʲjɛ̃w̃ɕˈɲɔvɨ, AS: vevnõnṭšmʹi ̯ẽũ̯śńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mięsień mrz.

Wiktionary


wewnątrzmieszkaniowy

istniejący, zachodzący w obrębie mieszkania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz mieszkania, dotyczący wnętrza mieszkania, obowiązujący wewnątrz mieszkania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmʲjɛʃkãˈɲɔvɨ, AS: vevnõnṭšmʹi ̯eškãńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mieszkanie n.

Wiktionary


wewnątrzministerialny

istniejący, zachodzący w obrębie ministerstwa (resortu); wewnątrzresortowy


SJP.pl


wewnątrzmolekularny

istniejący, zachodzący w obrębie molekuły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz molekuły, dotyczący wnętrza molekuły, obowiązujący wewnątrz molekuły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃmɔlɛkuˈlarnɨ, AS: vevnõnṭšmolekularny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzcząsteczkowy

Wiktionary


wewnątrzmuszlowce

podgromada głowonogów; płaszczoobrosłe, pochewkowce, dwuskrzelne


SJP.pl

Płaszczoobrosłe, pochewkowce (Coleoidea, z gr. koleos – pochwa miecza + eidos – kształt), dwuskrzelne (Dibranchia), wewnątrzmuszlowce (Endocochlia) – podgromada głowonogów (Cephalopoda) obejmująca gatunki ośmio- i dziesięcioramienne, u których muszla, w różnym stopniu zredukowana, jest całkowicie obrośnięta płaszczem. Pojawiły się w kredzie. Niektóre są uznawane za zwierzęta o wysokim stopniu inteligencji. Wiele gatunków poławia się dla celów konsumpcyjnych.

Wikipedia


wewnątrznabłonkowy

istniejący, zachodzący w obrębie nabłonka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz nabłonka, dotyczący wnętrza nabłonka, obowiązujący wewnątrz nabłonka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃnabwɔ̃ŋˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭšnabu̯õŋkovy

Wiktionary


wewnątrznaczyniowy

istniejący, zachodzący w obrębie naczyń krwionośnych lub limfatycznych


SJP.pl


wewnątrznarządowy

istniejący, zachodzący w obrębie narządu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz narządu, dotyczący wnętrza narządu, obowiązujący wewnątrz narządu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃnaʒɔ̃nˈdɔvɨ, AS: vevnõnṭšnažõndovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. narząd mrz.

Wiktionary


wewnątrznerkowy

istniejący, zachodzący w obrębie nerki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz nerki, dotyczący wnętrza nerki, obowiązujący wewnątrz nerki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃnɛrˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭšnerkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nerka ż.

Wiktionary


wewnątrznosowy

istniejący, zachodzący w obrębie nosa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz nosa, dotyczący wnętrza nosa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃnɔˈsɔvɨ, AS: vevnõnṭšnosovy

Wiktionary


wewnątrzobozowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz obozu, dotyczący wnętrza obozu, obowiązujący wewnątrz obozu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔbɔˈzɔvɨ, AS: vevnõnṭšobozovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. obóz mrz.

Wiktionary


wewnątrzobwodowy

istniejący, zachodzący w obrębie obwodu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz obwodu, dotyczący wnętrza obwodu, obowiązujący wewnątrz obwodu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔbvɔˈdɔvɨ, AS: vevnõnṭšobvodovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. obwód mrz., obwiedzenie n., obwodzenie n.

 czas. obwieść, obwodzić

Wiktionary


wewnątrzoddziałowy

istniejący, zachodzący w obrębie oddziału


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz oddziału, dotyczący wnętrza oddziału, obowiązujący wewnątrz oddziału

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔdʲd͡ʑaˈwɔvɨ, AS: vevnõnṭšodʹʒ́au̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oddział mrz.

Wiktionary


wewnątrzokręgowy

istniejący, zachodzący w obrębie okręgu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz okręgu, dotyczący wnętrza okręgu, obowiązujący wewnątrz okręgu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔkrɛ̃ŋˈɡɔvɨ, AS: vevnõnṭšokrẽŋgovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okręg m.

Wiktionary


wewnątrzorganizacyjny

istniejący, zachodzący w obrębie organizacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz organizacji, dotyczący wnętrza organizacji, obowiązujący wewnątrz organizacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Identyczne były zresztą tendencje wewnątrzorganizacyjne - choćby gwałtowna rozbudowa aparatu etatowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔrɡãɲizaˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭšorgãńizacyi ̯ny

Wiktionary


wewnątrzorganowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz organu, dotyczący wnętrza organu, obowiązujący wewnątrz organu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔrɡãˈnɔvɨ, AS: vevnõnṭšorgãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. organ mrz.

Wiktionary


wewnątrzosiedlowy

istniejący, zachodzący w obrębie osiedla


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz osiedla, dotyczący wnętrza osiedla, obowiązujący wewnątrz osiedla

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ba, umieszczono nawet próg spowalniający jazdę, czyli - jak mówią miejscowi - "martwego policjanta", choć uliczka jest spokojna, prawie wewnątrzosiedlowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔɕɛˈdlɔvɨ, AS: vevnõnṭšośedlovy

Wiktionary


wewnątrzotrzewnowy

istniejący, zachodzący w obrębie otrzewnej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz otrzewnej, dotyczący wnętrza otrzewnej, obowiązujący wewnątrz otrzewnej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔṭʃɛvˈnɔvɨ, AS: vevnõnṭšoṭševnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. otrzewna ż.

Wiktionary


wewnątrzowodniowy

istniejący, zachodzący w obrębie owodni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz owodni, dotyczący wnętrza owodni, obowiązujący wewnątrz owodni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃɔvɔdʲˈɲɔvɨ, AS: vevnõnṭšovodʹńovy

Wiktionary


wewnątrzpaństwowy

istniejący, zachodzący w obrębie państwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz państwa, dotyczący wnętrza państwa, obowiązujący wewnątrz państwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpãj̃ˈstfɔvɨ, AS: vevnõnṭšpãĩ ̯stfovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wewnątrzpaństwowo

 rzecz. państewko n.

Wiktionary


wewnątrzparafialny

istniejący, zachodzący w obrębie parafii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz parafii, dotyczący wnętrza parafii, obowiązujący wewnątrz parafii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃparaˈfʲjalnɨ, AS: vevnõnṭšparafʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. parafia ż., parafijka ż.

 przym. parafialny

Wiktionary


wewnątrzparlamentarny

istniejący, zachodzący w obrębie parlamentu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz parlamentu, dotyczący wnętrza parlamentu, obowiązujący wewnątrz parlamentu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃparlãmɛ̃nˈtarnɨ, AS: vevnõnṭšparlãmẽntarny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. parlament mrz., parlamentariusz mos.

Wiktionary


wewnątrzpartyjny

istniejący, zachodzący w obrębie partii; wewnętrznopartyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz partii, dotyczący wnętrza partii, obowiązujący wewnątrz partii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃparˈtɨjnɨ, AS: vevnõnṭšpartyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. partia ż.

Wiktionary


wewnątrzpasmowy

przymiotnik

 (1.1) odbywający się we wnętrzu pasma, dotyczący wnętrza pasma

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpaˈsmɔvɨ, AS: vevnõnṭšpasmovy

Wiktionary


wewnątrzpałacowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz pałacu, dotyczący wnętrza pałacu, obowiązujący wewnątrz pałacu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpawaˈt͡sɔvɨ, AS: vevnõnṭšpau̯acovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pałac mrz.

Wiktionary


wewnątrzpęcherzowy

istniejący, zachodzący w obrębie pęcherza


SJP.pl


wewnątrzplanetarny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz planetaanety, dotyczący wnętrza planetaanety, obowiązujący wewnątrz planetaanety

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃplãnɛˈtarnɨ, AS: vevnõnṭšplãnetarny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planeta ż.

Wiktionary


wewnątrzpochodny

1. pochodzący z wewnątrz;
2. w medycynie: spowodowany procesami zachodzącymi wewnątrz organizmu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pochodzący z wewnątrz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpɔˈxɔdnɨ, AS: vevnõnṭšpoχodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) endogenny

Wiktionary


wewnątrzpokoleniowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonego pokolenia


SJP.pl


wewnątrzportowy

istniejący, zachodzący w obrębie portu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz portu, dotyczący wnętrza portu, obowiązujący wewnątrz portu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpɔrˈtɔvɨ, AS: vevnõnṭšportovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. port m.

Wiktionary


wewnątrzpowiatowy

istniejący, zachodzący w obrębie powiatu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz powiatu, dotyczący wnętrza powiatu, obowiązujący wewnątrz powiatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpɔvʲjaˈtɔvɨ, AS: vevnõnṭšpovʹi ̯atovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiat mrz.

Wiktionary


wewnątrzprzedszkolny

istniejący, zachodzący w obrębie przedszkola


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz przedszkola, dotyczący wnętrza przedszkola, obowiązujący wewnątrz przedszkola

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpʃɛˈṭʃkɔlnɨ, AS: vevnõnṭšpšeṭškolny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przedszkole n.

Wiktionary


wewnątrzprzemysłowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonego przemysłu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz przemysłu, dotyczący wnętrza przemysłu, obowiązujący wewnątrz przemysłu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃpʃɛ̃mɨˈswɔvɨ, AS: vevnõnṭšpšẽmysu̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przemysł mrz., przemysłowiec mos.

 przysł. przemysłowo

Wiktionary


wewnątrzpłucny

istniejący, zachodzący w obrębie płuc


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz płuca, dotyczący wnętrza płuca, obowiązujący wewnątrz płuca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈpwut͡snɨ, AS: vevnõnṭšpu̯ucny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płuco n.

Wiktionary


wewnątrzrasowy

istniejący, zachodzący w obrębie określonej rasy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz rasy, dotyczący wnętrza rasy, obowiązujący wewnątrz rasy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃraˈsɔvɨ, AS: vevnõnṭšrasovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rasa ż.

Wiktionary


wewnątrzredakcyjny

istniejący, zachodzący w obrębie redakcji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz redakcji, dotyczący wnętrza redakcji, obowiązujący wewnątrz redakcji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po raz pierwszy w historii zabawy wybór był jednak wyjątkowo trudny, bowiem musieliśmy przeprowadzić dodatkowe, wewnątrzredakcyjne głosowanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃrɛdakˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭšredakcyi ̯ny

Wiktionary


wewnątrzregionalny

istniejący, zachodzący w obrębie określonego regionu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz regionu, dotyczący wnętrza regionu, obowiązujący wewnątrz regionu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃrɛɟɔ̃ˈnalnɨ, AS: vevnõnṭšreǵõnalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. region mrz.

Wiktionary


wewnątrzreligijny

istniejący, zachodzący w obrębie określonej religii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz religii, dotyczący wnętrza religii, obowiązujący wewnątrz religii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃrɛlʲiˈɟijnɨ, AS: vevnõnṭšrelʹiǵii ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. religia ż.

Wiktionary


wewnątrzresortowy

istniejący, zachodzący w obrębie resortu (ministerstwa); wewnątrzministerialny


SJP.pl


wewnątrzrodzajowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz rodzaju, dotyczący wnętrza rodzaju, obowiązujący wewnątrz rodzaju

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃrɔd͡zaˈjɔvɨ, AS: vevnõnṭšroʒai ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rodzaj mrz.

Wiktionary


wewnątrzrodzinny

istniejący, zachodzący w obrębie rodziny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz rodziny, dotyczący wnętrza rodziny, obowiązujący wewnątrz rodziny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃrɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: vevnõnṭšroʒ́ĩ•ny

Wiktionary


wewnątrzrządowy

istniejący, zachodzący w obrębie rządu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz rządu, dotyczący wnętrza rządu, obowiązujący wewnątrz rządu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃːɔ̃nˈdɔvɨ, AS: vevnõnṭ•šõndovy

Wiktionary


wewnątrzsejmowy

istniejący, zachodzący w obrębie sejmu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz sejmu, dotyczący wnętrza sejmu, obowiązujący wewnątrz sejmu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsɛjˈmɔvɨ, AS: vevnõnṭšsei ̯movy

Wiktionary


wewnątrzsekcyjny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz sekcji, dotyczący wnętrza sekcji, obowiązujący wewnątrz sekcji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsɛkˈt͡sɨjnɨ, AS: vevnõnṭšsekcyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sekcja ż.

Wiktionary


wewnątrzsercowy

istniejący, zachodzący w obrębie serca


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz serca, dotyczący wnętrza serca, obowiązujący wewnątrz serca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsɛrˈt͡sɔvɨ, AS: vevnõnṭšsercovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. serce n.

Wiktionary


wewnątrzsieciowy

1. dotyczący połączeń telefonicznych w obrębie jednej sieci;
2. dotyczący pracy komputerów w obrębie jednej sieci


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz sieci, dotyczący wnętrza sieci, obowiązujący wewnątrz sieci

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃʲɕɛ̇ˈt͡ɕɔvɨ, AS: vevnõnṭšʹśėćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sieć ż.

 przym. sieciowy

Wiktionary


wewnątrzsklepowy

istniejący, zachodzący w obrębie sklepu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz sklepu, dotyczący wnętrza sklepu, obowiązujący wewnątrz sklepu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsklɛˈpɔvɨ, AS: vevnõnṭšsklepovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sklep mrz.

Wiktionary


wewnątrzspołeczny

istniejący, zachodzący w obrębie danego społeczeństwa


SJP.pl


wewnątrzśrodowiskowy

1. istniejący, zachodzący w obrębie jakiejś grupy środowiskowej;
2. charakterystyczny dla zjawisk występujących w obrębie określonego środowiska naturalnego


SJP.pl


wewnątrzstanowy

istniejący, zachodzący w obrębie stanu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz stanu, dotyczący wnętrza stanu, obowiązujący wewnątrz stanu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃstãˈnɔvɨ, AS: vevnõnṭšstãnovy

Wiktionary


wewnątrzstawowy

istniejący, zachodzący w obrębie stawu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz stawu, dotyczący wnętrza stawu, obowiązujący wewnątrz stawu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃstaˈvɔvɨ, AS: vevnõnṭšstavovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. staw mrz.

Wiktionary


wewnątrzstrefowy

istniejący, zachodzący w obrębie danej strefy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz strefy, dotyczący strefy, obowiązujący w strefie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃstrɛˈfɔvɨ, AS: vevnõnṭšstrefovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. strefa ż.

 przym. strefowy

Wiktionary


wewnątrzstrukturalny

istniejący, zachodzący w obrębie danej struktury


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz struktury, dotyczący wnętrza struktury, obowiązujący wewnątrz struktury

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃstruktuˈralnɨ, AS: vevnõnṭšstrukturalny

Wiktionary


wewnątrzsylabowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz sylabowy, dotyczący wnętrza sylabowy, obowiązujący wewnątrz sylabowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsɨlaˈbɔvɨ, AS: vevnõnṭšsylabovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzzgłoskowy

Wiktionary


wewnątrzsystemowy

istniejący, zachodzący w obrębie danego systemu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz systemu, dotyczący wnętrza systemu, obowiązujący wewnątrz systemu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃsɨstɛ̃ˈmɔvɨ, AS: vevnõnṭšsystẽmovy

Wiktionary


wewnątrzszklarniowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz szklarni, dotyczący wnętrza szklarni, obowiązujący wewnątrz szklarni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃːklarʲˈɲɔvɨ, AS: vevnõnṭ•šklarʹńovy

Wiktionary


wewnątrzszkolny

istniejący, zachodzący w obrębie szkoły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz szkoły, dotyczący wnętrza szkoły, obowiązujący wewnątrz szkoły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈːkɔlnɨ, AS: vevnõnṭ•školny

Wiktionary


wewnątrzszpitalny

istniejący, zachodzący w obrębie szpitala


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz szpitala, dotyczący wnętrza szpitala, obowiązujący wewnątrz szpitala

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃːpʲiˈtalnɨ, AS: vevnõnṭ•špʹitalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szpital mrz.

 przym. szpitalniczy

Wiktionary


wewnątrztekstowo

wewnątrztekstowy


SJP.pl

Patrz:

wewnątrztekstowy

wewnątrztekstowy

występujący w obrębie tekstu, wśród zdań tworzących tekst; śródtekstowy


SJP.pl


wewnątrztkankowy

istniejący, zachodzący w obrębie tkanki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz tkanki, dotyczący wnętrza tkanki, obowiązujący wewnątrz tkanki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃtkãŋˈkɔvɨ, AS: vevnõnṭštkãŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. tkanka ż.

Wiktionary


wewnątrztrynitarny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) teol. dziejący się wewnątrz Trójcy Świętej, obowiązujący wewnątrz Trójcy Świętej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zatem Bóg całkowicie, całą swoją osobą i w sposób konieczny angażuje się w relacje wewnątrztrynitarne.

 (1.1) W egzystencji wewnątrztrynitarnej Duch Święty jest jednością z konieczności, dla ludzi staje się Darem-Miłością z wolnego wyboru, z nadmiaru hojności i łaskawości Bożej.

Wiktionary


wewnątrzuczelniany

istniejący, zachodzący w obrębie uczelni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz uczelni, dotyczący wnętrza uczelni, obowiązujący wewnątrz uczelni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃut͡ʃɛlʲˈɲãnɨ, AS: vevnõnṭšučelʹńãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. uczelnia ż.

Wiktionary


wewnątrzujęciowy

1. ruch wewnątrzujęciowy - ruch wynikający ze zmiany położenia kamery i odpowiadających im zmian punktu widzenia w danym ujęciu;
2. montaż wewnątrzujęciowy - montaż umożliwiający płynną zmianę ośrodka zainteresowania w obrazie filmowym w jednym ujęciu


SJP.pl


wewnątrzukładowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dziejący się wewnątrz układu, dotyczący wnętrza układu, obowiązujący wewnątrz układu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃukwaˈdɔvɨ, AS: vevnõnṭšuku̯adovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. układ mrz.

Wiktionary


wewnątrzunijny

istniejący, zachodzący w obrębie unii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz unii, dotyczący wnętrza unii, obowiązujący wewnątrz unii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ja natomiast proponuję zastosowanie teorii europeizacji do okresu transformacji postkomunistycznej w Polsce, a więc wyjście poza schemat wewnątrzunijny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃũˈɲijnɨ, AS: vevnõnṭšũńii ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. unia ż.

Wiktionary


wewnątrzuniwersytecki

istniejący, zachodzący w obrębie uniwersytetu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz uniwersytetu, dotyczący wnętrza uniwersytetu, obowiązujący wewnątrz uniwersytetu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃũɲivɛrsɨˈtɛt͡sʲci, AS: vevnõnṭšũńiversytecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. uniwersytet m.

Wiktionary


wewnątrzurzędowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz urzędu, dotyczący wnętrza urzędu, obowiązujący wewnątrz urzędu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃuʒɛ̃nˈdɔvɨ, AS: vevnõnṭšužẽndovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. urząd mrz.

 przym. urzędniczy

Wiktionary


wewnątrzustny

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz ust, dotyczący wnętrza ust, obowiązujący wewnątrz ust

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - Dla pacjentów aparat wewnątrzustny jest jednak zdecydowanie bardziej komfortowym sposobem leczenia niż sen z nałożoną na twarz maską pompy CPAP — mówi stomatolog.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈustnɨ, AS: vevnõnṭšustny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. usta nmos.

Wiktionary


wewnątrzustrojowy

istniejący, zachodzący w obrębie danego ustroju


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz ustroju, dotyczący wnętrza ustroju, obowiązujący wewnątrz ustroju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Organizm pozbawiony żywności przechodzi na odżywianie wewnątrzustrojowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃustrɔˈjɔvɨ, AS: vevnõnṭšustroi ̯ovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) endogenny, endogeniczny

Wiktionary


wewnątrzuszny

istniejący, zachodzący w obrębie ucha


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz ucha, dotyczący wnętrza ucha, obowiązujący wewnątrz ucha

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃˈuʃnɨ, AS: vevnõnṭšušny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ucho n.

Wiktionary


wewnątrzwarstwowy

istniejący, zachodzący w obrębie danej warstwy


SJP.pl


wewnątrzwątrobowy

istniejący, zachodzący w obrębie wątroby


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wątroby, dotyczący wnętrza wątroby, obowiązujący wewnątrz wątroby

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɔ̃ntrɔˈbɔvɨ, AS: vevnõnṭšfõntrobovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wątroba ż.

Wiktionary


wewnątrzwierszowy

istniejący, zachodzący w obrębie wiersza


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wiersza, dotyczący wnętrza wiersza, obowiązujący wewnątrz wiersza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfʲjɛrˈʃɔvɨ, AS: vevnõnṭšfʹi ̯eršovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiersz mrz.

Wiktionary


wewnątrzwojewódzki

istniejący, zachodzący w obrębie województwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz województwa, dotyczący wnętrza województwa, obowiązujący wewnątrz województwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɔjɛˈvut͡sʲci, AS: vevnõnṭšfoi ̯evucʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. województwo n.

Wiktionary


wewnątrzwojskowy

istniejący, zachodzący w obrębie wojska


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wojska, dotyczący wnętrza wojska, obowiązujący wewnątrz wojska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɔjˈskɔvɨ, AS: vevnõnṭšfoi ̯skovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wojsko n.

 przysł. wojskowo

Wiktionary


wewnątrzwspólnotowy

istniejący, zachodzący w obrębie danej wspólnoty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się we wspólnocie, dotyczący tylko wspólnoty, obowiązujący we wspólnocie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfspulnɔˈtɔvɨ, AS: vevnõnṭšfspulnotovy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wspólnotowy

Wiktionary


wewnątrzwydziałowy

istniejący, zachodzący w obrębie danego wydziału


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wydziału, dotyczący wnętrza wydziału, obowiązujący wewnątrz wydziału

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɨd͡ʑaˈwɔvɨ, AS: vevnõnṭšfyʒ́au̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wydział mrz.

Wiktionary


wewnątrzwydzielniczy

istniejący, zachodzący w gruczołach wydzielania wewnętrznego


SJP.pl


wewnątrzwyrazowy

istniejący, zachodzący w obrębie danego wyrazu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wyrazu, dotyczący wnętrza wyrazu, obowiązujący wewnątrz wyrazu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɨraˈzɔvɨ, AS: vevnõnṭšfyrazovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wyraz mrz., pseudowyraz mrz.

Wiktionary


wewnątrzwyznaniowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz wyznania, dotyczący wnętrza wyznania, obowiązujący wewnątrz wyznania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nṭʃfɨznãˈɲɔvɨ, AS: vevnõnṭšfyznãńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wyznanie n.

Wiktionary


wewnątrzzakonny

istniejący, zachodzący w obrębie zakonu


SJP.pl


wewnątrzzakładowy

istniejący, zachodzący w obrębie zakładu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz zakładu, dotyczący wnętrza zakładu, obowiązujący wewnątrz zakładu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzakwaˈdɔvɨ, AS: vevnõnḍžzaku̯adovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zakład mrz.

Wiktionary


wewnątrzzamkowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz zamku, dotyczący wnętrza zamku, obowiązujący wewnątrz zamku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzãmˈkɔvɨ, AS: vevnõnḍžzãmkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zamek m.

Wiktionary


wewnątrzzdaniowy

istniejący, zachodzący w obrębie zdania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz zdania, dotyczący wnętrza zdania, obowiązujący wewnątrz zdania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzdãˈɲɔvɨ, AS: vevnõnḍžzdãńovy

Wiktionary


wewnątrzzespołowy

istniejący, zachodzący w obrębie zespołu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz zespołu, dotyczący wnętrza zespołu, obowiązujący wewnątrz zespołu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzɛspɔˈwɔvɨ, AS: vevnõnḍžzespou̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zespół mrz.

Wiktionary


wewnątrzzgłoskowy

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz zgłoski, dotyczący wnętrza zgłoski, obowiązujący wewnątrz zgłoski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzɡwɔˈskɔvɨ, AS: vevnõnḍžzgu̯oskovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wewnątrzsylabowy

Wiktionary


wewnątrzżołądkowy

istniejący, zachodzący w obrębie żołądka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz żołądka, dotyczący wnętrza żołądka, obowiązujący wewnątrz żołądka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒːɔwɔ̃ntˈkɔvɨ, AS: vevnõnḍ•žou̯õntkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żołądek mrz.

Wiktionary


wewnątrzzwiązkowy

istniejący, zachodzący w obrębie danego związku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się wewnątrz związku, dotyczący wnętrza związku, obowiązujący wewnątrz związku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌvɛvnɔ̃nḍʒzvʲjɔ̃w̃ˈskɔvɨ, AS: vevnõnḍžzvʹi ̯õũ̯skovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. związek mrz.

Wiktionary


wewnętrze

dawniej: wnętrze


SJP.pl


wewnętrznie

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący wnętrza, środka; w środku, do środka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wnętrze n., wnętrzności nmos. lm., wnętrzarstwo n., wnętrzarz m.

 przym. wewnętrzny, wnętrzarski

 przyim. wewnątrz

 przysł. wewnątrz

Wiktionary


wewnętrzniejszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: wewnętrzny


SJP.pl


wewnętrznojęzykowy

w językoznawstwie: dotyczący wewnętrznej struktury języka; wewnątrzjęzykowy


SJP.pl


wewnętrznokartlijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wewnętrzną Kartlią, dotyczący Wewnętrznej Kartlii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wewnętrzna Kartlia ż.

Wiktionary


wewnętrznopartyjny

rzadko: istniejący, zachodzący w obrębie partii; wewnątrzpartyjny


SJP.pl


wewnętrzność

cecha tego, co jest wewnętrzne w stosunku do innych bytów, właściwe czemuś z natury niezależnie od czynników zewnętrznych; immanentność


SJP.pl


wewnętrzny

potocznie:
1. oddział chorób wewnętrznych w szpitalu; interna;
2. telefon wewnętrzny;
3. numer telefonu wewnętrznego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który znajduje się wewnątrz czegoś, w środku

 (1.2) taki, który dzieje się w granicach danego kraju

 (1.3) taki, który dotyczy psychiki człowieka; dziejący się w jego psychice

 (1.4) dotyczący relacji pomiędzy elementami jakiegoś zamkniętego układu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włóż to do wewnętrznej kieszeni.

 (1.2) Ingerencje Wietnamu w sprawy wewnętrzne kraju w XV w. oraz zakończone klęską wojny z Birmą w XVI w. (…) doprowadziły Laos do anarchii.

 (1.3) Pragnę, aby moje życie osobiste odzwierciedlało całe moje wewnętrzne piękno.

 (1.4) Ateizm, który akceptuje istnienie boga, brzmi nieco jak wewnętrzna sprzeczność. Jak wegetarianin jedzący mięso.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛvˈnɛ̃nṭʃnɨ, AS: vevnnṭšny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wnętrze n., wnętrzarstwo n., wnętrzarz m., wnętrzności nmos.

 przym. wnętrzarski

 przyim. wewnątrz

 przysł. wewnątrz, wewnętrznie

Wiktionary


weyssenhoff

  • Henryk Weyssenhoff
  • Jan Weyssenhoff (fizyk)
  • Jan Weyssenhoff (generał)
  • Józef Weyssenhoff (pisarz)
  • Józef Weyssenhoff (publicysta)
  • Teresa Weyssenhoff

Wikipedia


weź

potocznie: wykrzyknienie wzmacniające przekaz, używane wraz z trybem rozkazującym różnych czasowników, np. weź przestań


SJP.pl


węza

cienki arkusz sprasowanego wosku pszczelego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. zaczątek plasterastra z wosku o wyglądzie wafla, umieszczany w ramce i stanowiący podstawę do budowy plasterastra wosku

Wiktionary

Węza – używany w pszczelarstwie szablon z wytłoczonymi kształtami komórek plastra pszczelego umieszczany w ramce. Rozmiar dostosowany jest do wielkości i kształtu ramki, najczęściej prostokątny.

Węzę wyrabia się z wosku pszczelego I klasy. Powinna mieć zapach swoisty dla wosku, który lekko pachnie miodem. Barwa węzy powinna być jednolita od jasnożółtej do ciemnożółtej, z odcieniem białym lub pomarańczowym. Jej powierzchnia musi być sucha i czysta, bez szarych lub białych plam, a brzegi równo obcięte pod kątem prostym.

Wikipedia


wezbranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wezbrać.

Wiktionary

Wezbranie – wysoki stan wody w rzece, wywołany zwiększonym zasileniem koryta podczas opadów lub roztopów, spiętrzeniem wody spowodowanym zatorem lodowym lub podwyższeniem bazy drenażu w ujściowym odcinku rzeki podczas sztormu. W polskiej terminologii geograficznej wezbrania przynoszące szkody materialne i społeczne nazywa się powodziami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wzbieranie n.

 czas. wezbrać dk., wzbierać ndk.

Wiktionary


wezbraniowy

wezbranie


SJP.pl

Patrz:

wezbranie

wezbrany

podniesiony powyżej normalnego poziomu


SJP.pl


węże

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Serpentes|Linnaeus|ref=tak., podrząd gadów z rzędu łuskonośnych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wąż

Wiktionary

Węże (Serpentes) – podrząd gadów z rzędu łuskonośnych. Charakteryzują się wydłużonym, beznogim ciałem i aparatem szczękowym umożliwiającym niezwykle szerokie rozwarcie paszczy, a co za tym idzie połykanie ofiar w całości, brakiem błony bębenkowej i ucha środkowego. Liczba kręgów, które mają (podobnie jak u waranów) dodatkowe powierzchnie stawowe, może sięgać 400. Węże (jadowite i właściwe) mają tylko jedno (prawe) płuco (dusiciele mają dwa), wydłużoną wątrobę, nerki ułożone jedna za drugą.Mają dobrze rozwinięty narząd Jacobsona. Węże są grupą monofiletyczną. Rozmnażają się płciowo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Działem zoologii zajmującym się wężami jest ofiologia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąż mzw.

Wiktionary


wezera

rzeka w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Niemczech, powstała z połączenia rzek Werry i Fuldy, uchodzi do Morza Północnego;

Wiktionary

Wezera (niem. Weser) – rzeka w Niemczech, powstała z połączenia rzek Werry i Fuldy; długość: 733 km (od źródeł Werry), powierzchnia dorzecza: 45,5 tys. km².

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wezerski

Wiktionary


wężerów

Wężerów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki, przy drodze DK7.

Wikipedia


wezerski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wezerą, dotyczący Wezery

przymiotnik

 (2.1) daw. wezyrski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na obszarze Swebii Tacyta wyróżnia się kulturę Germanów reńsko-wezerskich, krąg nadłabski (Niemcy, Czechy, Słowację), kulturę wielbarską i przeworską (Polska).

 (2.1) Wezer sam i chan samotnie uciekli, namioty ich i co w nich było na łup poszły. Chorągiew, koń, szabla, kałkan, wezerskie wzięte sic..

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wezera ż.

Wiktionary


wężewo

3 miejscowości w Polsce:

  • Wężewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Krasne
  • Wężewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. oleckim, w gminie Kowale Oleckie
  • Wężewo – wieś w woj.warmińsko-mazurskim, w pow. piskim, w gminie Orzysz

Wikipedia


węzeł

1. splątane miejsce na sznurku (np. węzeł marynarski)
2. w wyrażeniu "węzeł gordyjski": problem pozornie trudny do rozwiązania, wymagający sprytu
3. miejsce przecięcia się kilku szlaków komunikacyjnych (np. kolejowy)
4. jednostka prędkości stosowana na morzu (1 mila morska na godzinę)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) połączenie, umocowanie lub skrócenie lin lub podobnych materiałów poprzez związanie lub przeplecenie;

 (1.2) mar. metrol. nawig. meteorol. jednostka prędkości, równa jednej mili morskiej na godzinę; w nawigacji używana do określania prędkości statków i prądów morskich, zaś w meteorologii - prędkości wiatrów;

 (1.3) przen. więź łącząca ludzi (i nie tylko)

 (1.4) ośrodek, w którym krzyżują się ważne szlaki komunikacyjne

 (1.5) problem trudny do rozwiązania

 (1.6) bot. zgrubienie łodygi z którego wyrasta liść

 (1.7) mat. dowolna krzywa zwykła zamknięta zanurzona w przestrzeni trójwymiarowej;

 (1.8) daw. jednostka długości, 48 stóp;

 (1.9) astr. punkt, w którym płaszczyzna orbity ciała niebieskiego przecina się z ekliptyką

 (1.10) daw. prezent urodzinowy lub imieninowy

Wiktionary

Węzeł – sposób wyginania i przeplatania materiałów (lin, sznurów, nici) wokół samych siebie czy innych przedmiotów. Materiały mogą być pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, mineralnego i mieszane.

Służy do łączenia, mocowania oraz skracania lin, sznurków czy innych podobnych materiałów poprzez odpowiednie wiązanie lub przeplatanie. Może służyć do łączenia ze sobą dwóch lub więcej lin, mocowania lin do innych przedmiotów czy do formowania pętli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żeglarze znają wiele rodzajów węzłów służących m.in. do łączenia lin lub cumowania.

 (1.1) Spod welonu na głowie wyglądały ogromne czarne włosy, skręcone w węzeł. (B. Prus: Faraon)

 (1.2) Niszczyciel pędził z prędkością 43 węzłów.

 (1.3) Między tymi ludźmi a ziemią, której się pozbywają, widocznie pękł węzeł, łączący rolnika z rolą. (B. Prus: Kroniki tygodniowe)

 (1.4) Obstawiliśmy wszystkie węzły, nawet mysz się nie przeciśnie na drugą stronę rzeki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛ̃w̃zɛw, AS: vũ̯zeu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. węzełek

 przym. węzełkowy, węzłowy, węzłowaty, węźlasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) supeł

 (1.6) kolanko

 (1.10) wiązanie, wiązarek, gwara. wiązarko

Wiktionary


węzełeczek

zdrobnienie od: węzełek


SJP.pl


węzełek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały węzeł; zdrobn. od: węzeł

Wiktionary

  • Węzełek (rzeźba),
  • węzełek (anatomia) (łac. nodus),
  • węzełek (łac. nodulus) może też oznaczać zgrubiałe miejsce zetknięcia się żyłki analnej z aksylarną w przednim skrzydle niektórych gryzków (Psocoptera).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. węzeł m.

Wiktionary


węzełkowy

przymiotnik od: węzełek


SJP.pl


wezgłówek

dawniej: poduszka lub materacyk pokryte skórą lub ozdobnym materiałem; wezgłowie


SJP.pl


wezgłowie

1. oparcie łóżka od strony głowy;
2. oparcie pod głowę; podgłówek; zagłówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) poprzeczna, zwykle podwyższona ściana łóżka, o którą opiera się poduszkę

Wiktionary

Sklepienie – konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym, służąca do przykrycia od góry przestrzeni pomieszczenia w budynku (w konstrukcji inżynierskiej), ograniczona murami, łękami, belkami itp. Oparta na kolumnach, filarach, arkadach. Wykonana z kamienia (klińców), cegieł, betonu lub żelbetu i mająca, ze względu na możliwość tworzenia urozmaiconych form, znaczny wpływ na wygląd i architektoniczny wyraz danego pomieszczenia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. głowa ż.

Wiktionary


węziej

stopień wyższy od przysłówka: wąsko


SJP.pl


węzina

1. część tarczycy łącząca ze sobą jej lewy i prawy płat;
2. dawniej: cieśnina, przesmyk


SJP.pl

  • część tarczycy

Wikipedia


węźlasty

pełen węzłów, zgrubień; węzłowaty


SJP.pl


węźlica

drabina sznurowa do wchodzenia na maszty


SJP.pl


wężogłów

ryba drapieżna występująca w Chinach


SJP.pl

Channa argus – gatunek słodkowodnej, drapieżnej ryby okoniokształtnej z rodziny żmijogłowowatych (Channidae). Poławiany jako ryba konsumpcyjna. Spotykany w akwariach publicznych. W 2018 został uznany jednym z ośmiu gatunków inwazyjnych stanowiących największe zagrożenie dla bioróżnorodności i ekosystemów w Europie.

Wikipedia


wężogłówka

wężogłówka australijska - gatunek żółwia z rodziny matamatowatych; żółw wężoszyi


SJP.pl


wężojad

azjatycki ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych


SJP.pl


wężorowe

nadrząd ryb promieniopłetwych; gardłopłetwe


SJP.pl

Gardłopłetwe, wężorowe (Stenopterygii) – nadrząd ryb promieniopłetwych z infragromady doskonałokostnych (Teleostei) obejmujący jeden rząd:

  • wężorokształtne (Stomiiformes).

Gardłopłetwe żyją w morskich głębinach, gdzie panują wieczne ciemności i ogromne ciśnienie. Są doskonale przystosowane do tego nieprzyjaznego środowiska. Większość gatunków poluje z wykorzystaniem świetlnego wabika, który przyciąga ofiary. Wiele wężorokształtnych ma duży otwór gębowy, uzbrojony w długie, ostre zęby. Część przedstawicieli nadrzędu odbywa regularne wędrówki pionowe: noce spędza w głębinach, w dzień natomiast bytuje w płytszych wodach. Jednym z przystosowań gardłopłetwych do życia w takim, a nie innym środowisku jest obojnactwo, bowiem w ciemnych głębinach trudno jest znaleźć partnera.

Wikipedia


wężoszyi

żółw wężoszyi - gatunek żółwia z rodziny matamatowatych; wężogłówka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wężową szyję

Wiktionary


wężoszyjny

żółwie wężoszyjne - rodzina żółwi z podrzędu żółwi bokoszyjnych


SJP.pl


wężowate

rodzina węży licząca ponad 1800 gatunków, w większości niejadowitych, występujących na obszarze Eurazji, obu Ameryk, Afryki i Australii; węże właściwe


SJP.pl

Połozowate (Colubridae) – rodzina węży z grupy Alethinophidia. Inne nazwy używane dla tej rodziny to wężowate lub węże właściwe.

Do rodziny połozowatych należy większość obecnie żyjących węży. W maju 2025 należało do niej 2156 z 4187 znanych gatunków węży, czyli około 51,5%.

Wikipedia


wężowaty

przypominający kształtem węża, podobny do węża


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który przypomina kształtem węża

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąż mzw./mrz.

 przym. wężowy

 przysł. wężowato

Wiktionary


wężowiaczek

wystrój wężowiaczek - motyl z rodziny wystrojowatych, występujący w Europie i Afryce; niebezpieczny szkodnik drzew, zwłaszcza owocowych


SJP.pl


wężowidło

szkarłupień o ciele podzielonym na wyraźnie wyodrębnioną tarczę centralną i pięć walcowatych, długich i ruchliwych ramion, zamieszkujący dna mórz o dużym i średnim zasoleniu


SJP.pl

Wikipedia


wężowiec

minerał o barwie zielonkawej, przechodzącej w czarną lub żółtą, stosowany jako kamień drogowy i budowlany; serpentyn


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Wężowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Mogielnica
  • Wężowiec – wieś w woj. pomorskim, w pow. nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański

1 część miejscowości w Polsce:

  • Wężowiec – część miasta Niepołomice w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Niepołomice

Wikipedia


wężowisko

1. legowisko wężów;
2. przenośnie: coś splątanego, skłębionego


SJP.pl


wężówka

obejmujący 4 gatunki rodzaj z rzędu pełnopłetwych; dobrze nurkujący ptak o długim dziobie i długiej szyi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Anhingidae|ref=tak.;

Wiktionary

  • Wężówka – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy
  • Wężówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wołomińskim, w gminie Jadów
  • Wężówka – szczyt w Karkonoszach w obrębie Śląskiego Grzbietu
  • Wężówka – rów, dopływ Śniardw, w województwie warmińsko-mazurskim
  • Wężówka – strumień, dopływ jeziora Glinna Wielka w Puszczy Bukowej w województwie zachodniopomorskim
  • Wężówka – struga, dopływ Mrowli
  • Wężówka – rów, dopływ Babulówki
  • Wężówka – jezioro w zachodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego na Równinie Pyrzycko-Stargardzkiej, źródło strumienia o tej samej nazwie
  • Wężówka – rodzaj paproci
  • wężówki – rodzina ptaków z rzędu pełnopłetwych
    • wężówka amerykańska
    • wężówka indyjska
    • wężówka australijska
    • wężówka afrykańska

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Udało nam się zrobić zdjęcie wężówce.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. wąż mzw./mrz., wężówki lm nm., wężyk mzw./mrz., Wężyk mos./ż., wężykowanie n.

     przym. wężowy, węży, wężykowy, wężykowaty

     przysł. wężowo, wężykowato

    Wiktionary


wężówki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Anhingidae|Reichenbach|ref=tak., monotypowa rodzina ptaków z rzędu głuptakowych;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: wężówka

Wiktionary

Wężówki (Anhingidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu głuptakowych (Suliformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Samice wężówek są jaśniejsze od samców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wężówka ż.

Wiktionary


wężownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rura w kształcie spirali przez którą przepływa ciecz w celu ogrzewania lub wyziębienia

Wiktionary

  • Spiralna rura stosowana w przemyśle wprowadzająca czynnik chłodzący lub grzewczy
  • Rodzaj sukulentu
  • Rodzaj kolubryny
  • Przystanek kolejowy

Wikipedia

Powiązane:

 przym. wężowy

Wiktionary


wężownicowy

wężownica


SJP.pl

Patrz:

wężownica

wężownik

rdest wężownik, roślina lecznicza, częściowo pod ochronną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego;

Wiktionary

  • Wężownik – gwiazdozbiór
  • rdest wężownik – gatunek rośliny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛ̃w̃ˈʒɔvʲɲik, AS: vẽũ̯žovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wężownik mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Oph

Wiktionary


wężowy

przymiotnik od: wąż


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla węża; dotyczący, odnoszący się do węża

 (1.2) wykonany ze skóry węża

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛ̃w̃ˈʒɔvɨ, AS: vẽũ̯žovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wężówka ż., wąż m., wężownica ż., wężyk m.

 przysł. wężowo

 przym. wężowaty

Wiktionary


wężowłosy

o jędzy, gorgonie: mająca na głowie węże zamiast włosów


SJP.pl


weżreć

1. o zwierzętach: zjeść; zeżreć;
2. potocznie:
a) zjeść dużo i łapczywie; zeżreć, zszamać, wszamać, wtranżolić, spałaszować, wpałaszować, opędzlować;
b) zużyć jakieś zasoby; zeżreć;
c) wciągnąć coś w głąb i zniszczyć;
d) wchłonąć;
3. weżreć się -
a) wbić się w coś;
b) wgryźć się zębami, kłami itp.;
c) potocznie: rozciągając się na jakimś obszarze, wejść na inny teren; wciąć się;
d) potocznie: wniknąć w głąb czegoś, trawiąc i niszcząc;
e) potocznie: podrażnić, powodując pieczenie lub łzawienie;
f) o myślach, zjawiskach: zostawić trwały, negatywny ślad


SJP.pl


węższy

stopień wyższy od przymiotnika: wąski


SJP.pl


wezuwian

minerał, zasadowy krzemian wapnia, magnezu, żelaza i glinu; idokraz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady krzemianów;

Wiktionary

Wezuwian (idokraz) – minerał z gromady krzemianów wyspowych, należy do minerałów szeroko rozpowszechnionych, występuje w bardzo wielu regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od Wezuwiusza, minerał odkryto bowiem w produktach erupcyjnych tego włoskiego wulkanu (A.G. Werner, 1795 r.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wezuwianach często obserwujemy smużystość barw.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈzuvʲjãn, AS: vezuvʹi ̯ãn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) idokraz

Wiktionary


wezuwiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Wezuwiuszem, dotyczący Wezuwiusza, leżący nieopodal Wezuwiusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozważania nad obydwoma wezuwiańskimi listami Pliniusza przebiegały dwutorowo: część badaczy starała się na podstawie listów ustalić szczegółowy przebieg wypadków w dniach kataklizmu; (…) inni zajęli się natomiast literackim aspektem listów (…)

 (1.1) Konieczność wyodrębnienia z całości kolekcji obiektów, które nie mogą być pokazywane szerokiej publiczności, doprowadziła do powstania nowoczesnego rozumienia słowa „pornografia”, które zostało zaadaptowane do oznaczenia niewygodnych zbiorów z miast wezuwiańskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wezuwiusz mrz.

Wiktionary


wezuwiusz

wulkan we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wulkan we Włoszech;

Wiktionary

Wezuwiusz (łac. Vesuvius, wł. Vesuvio) – wulkan na terenie Włoch, na Półwyspie Apenińskim, nad Zatoką Neapolitańską. Jedyny czynny wulkan leżący bezpośrednio na kontynencie europejskim. Skałą wylewną Wezuwiusza jest lawa aa, której stare potoki leżą na zboczach wulkanu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wybuch Wezuwiusza zniszczył starożytne miasto Pompeje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛˈzuvʲjuʃ, AS: vezuvʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wezuwiański

Wiktionary


wezwać

1. przywołać, zobowiązać do przybycia;
2. apelować, domagać się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wzywać)

 (1.1) dokonany od|wzywać.

 (1.2) stpol. nazwać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj szef wezwał mnie do swojego gabinetu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛzvat͡ɕ, AS: vezvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wezwanie n., zawezwanie n.

 czas. wzywać, zawezwać dk.

Wiktionary


wezwanie

1. przywołać, zobowiązać do przybycia;
2. apelować, domagać się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|wezwać.

 (1.2) pisemny, urzędowy nakaz, pismo wzywające do stawienia się lub dopełnienia formalności itp.

 (1.3) apel, odezwa

 (1.4) daw. nazwa, imię, tytuł

Wiktionary

  • wezwanie – rodzaj modlitwy
  • wezwanie – w postępowaniu administracyjnym żądanie stawienia się w wyznaczonym miejscu i czasie
  • wezwanie – religijne, np. kościoła lub parafii
  • Wezwanie – albański film fabularny z 1976 r.
  • Wezwanie – polski film fabularny z 1971 r. na podstawie powieści Juliana Kawalca
  • Wezwanie – polski film fabularny z 1996 r., za który Jadwiga Jankowska-Cieślak otrzymała nagrodę za rolę drugoplanową kobiecą na 22. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1997 r.
  • Wezwanie – powieść Johna Grishama z 2002 r.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na to uprzejme wezwanie, jakby spod ziemi zjawił się opalony wiejski młodzian, w dość starannie połatanej sukmance i dość obficie dziegciem wysmarowanych butach.

 (1.2) Dostałem wezwanie do sądu. Będą sądzić mojego sąsiada za rzekome paserstwo.

 (1.3) W siłowni wybuchł pożar i kapitan kazał nadać wezwanie o pomoc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛzˈvãɲɛ, AS: vezvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wezwa ż., zawezwanie n.

 czas. wezwać, zawezwać, wzywać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przest. cytacja

 (1.3) apel, odezwa, orędzie, wezwa

 (1.4) nazwa, imię, tytuł

Wiktionary


wężyca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. samica węża

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąż m.

Wiktionary


wężyczyn

Wężyczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Latowicz.

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego.

W latach 1526–1795 wieś należała do starostwa latowickiego. W latach 1795–1809 – pod zaborem austriackim. Od 1809 r. w Księstwie Warszawskim, guberni warszawskiej, powiecie siennickim, a od 1866 r. w powiecie mińskim (od 1868 nazwa powiatu nowomiński). W latach 1870–1954 należała do gminy Łukówiec, w latach 1955-1972 – do Gromadzkiej Rady Narodowej w Jeruzalu, od 1973 r. należy do gminy Latowicz. W latach 1919–1939 była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, 1946-1975 w województwie warszawskim, od 1975 do 1998 r. – w granicach województwa siedleckiego. Od 1999 r. znajduje się w województwie mazowieckim.

Wikipedia


wężyk

1. zdrobnienie od: wąż;
2. coś o falistym, krętym kształcie;
3. linia falista; zygzak;
4. przedstawiciel rodziny węży łuskonośnych;
5. narzędzie formierskie w kształcie litery "s"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

  • Wężyk – miejscowość w województwie mazowieckim
  • wężyk – rodzaj haftu używanego w Wojsku Polskim
  • „wężyk” – gra komputerowa
  • wężyk spustowy – urządzenie używane w fotografii
  • znak pisarski (~), zwany również tyldą

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wężyk mzw., wężówka ż.

Wiktionary


wężykowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. kolej. niestabilność jazdy pojazdów szynowych, zwłaszcza przy dużych prędkościach na torach prostych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas przejazdów technicznych trasą PST z maksymalną prędkością 70 km/h w pojazdach typu Moderus Gamma zaobserwowano tzw. wężykowanie – wyjaśnia Agnieszka Smogulecka, rzeczniczka MPK Poznań.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wężyk mzw./mrz.

Wiktionary


wężykowate

rodzina węży z rzędu łuskonośnych; wężyki, węże nitkowate


SJP.pl


wężykowaty

1. podobny do węża; wijący się, kręty, zygzakowaty;
2. o cechach wężykowatych (rodzina węży)


SJP.pl


wężykowy

przymiotnik od: wężyk


SJP.pl


wężymord

pospolita roślina o żółtych kwiatach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zob. wężymord czarny korzeń.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siać, póki ziemia nie zamarznie: marchew, pietruszkę, szpinak nowozelandzki, cząber, marek cukrowy, szparagi, wężymord.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wąż mzw./mos./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skorzonera, wężymord czarny korzeń

Wiktionary


wężynka

mała ryba o smukłym ciele z rodziny igliczniowatych


SJP.pl

Wężynka (Nerophis ophidion) – gatunek morskiej ryby z rodziny igliczniowatych (Syngnathidae).

Wikipedia


wezyr

dostojnik państwowy w wielu krajach Wschodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) najważniejszy urzędnik na dworze kalifów;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈvɛzɨr, AS: vezyr

Wiktionary


wezyrat

1. urząd, godność wezyra;
2. okres sprawowania władzy przez wezyra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. urząd lub godność wezyra; też: okres sprawowania władzy przez wezyra

Wiktionary


wezyrostwo

urząd wezyra


SJP.pl


wezyrski

wezyr


SJP.pl

Patrz:

wezyr

węzłobaldachowy

seler węzłobaldachowy - gatunek roślin z rodziny selerowatych; pęczyna węzłobaldachowa


SJP.pl


węzłowatość

1. giętkość i elastyczność liny;
2. cecha czegoś wyrażonego w niewielu słowach; zwięzłość


SJP.pl


węzłowaty

pełen węzłów, zgrubień; węźlasty


SJP.pl


węzłówka

Węzłówka, kątnica, wiązanie kątowe - wiązanie działające w jednej płaszczyźnie. Płaski element konstrukcyjny wspomagający łączenie belek w konstrukcji kratowej, przymocowany do obu tych belek bezpośrednio przy miejscu ich łączenia. Może wspomagać również łączenie belki z płaszczyzną. Węzłówka wzmacnia połączenia tych elementów przede wszystkim ze względu na zginanie oraz odciąganie.

Wikipedia


węzłowość

węzłowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest węzłowe

Wiktionary

Patrz:

węzłowy

Powiązane:

 przym. węzłowy

 przysł. węzłowo

Wiktionary


węzłowy

1. taki, w którym krzyżują się przewody, szlaki komunikacyjne itp.;
2. mający zasadnicze znaczenie


SJP.pl


wełdkówko

Wełdkówko (do 1945 r. niem. Klein Voldekow) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Tychowo. W latach 1975–1998 osada należała do województwa koszalińskiego. Według danych UM, na dzień 31 grudnia 2014 roku osada miała 32 stałych mieszkańców. Osada wchodzi w skład sołectwa Tyczewo.

Wikipedia


wełdkowo

Wełdkowo (niem. Groß Voldekow) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Tychowo. W latach 1975–1998 osada należała do województwa koszalińskiego. Według danych UM, na dzień 31 grudnia 2014 roku osada miała 45 stałych mieszkańców. Osada wchodzi w skład sołectwa Smęcino. Najwyżej położona miejscowość gminy (135 m n.p.m.).

Wikipedia


wełenka

zdrobnienie od: wełna


SJP.pl


wełeński

przymiotnik od: Wełna (rzeka, miejscowość)


SJP.pl


wełgiwać

dawniej: kłamiąc, wmawiać coś komuś


SJP.pl


wełmice

Wełmice (dawna niem. nazwa Wellmitz) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Bobrowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


wełmin

Wełmin – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Strzelce Krajeńskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


wełn

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. fala morska

forma rzeczownika.

 (2.1) lm. D. zob. wełna.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Minąwszy zatem wyspę, ujrzałem w tej chwili jakby dym i wełn wielki łamiący się z grzmotem.

Wiktionary


wełna

sierść niektórych zwierząt, stanowiąca surowiec włókienniczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sierść niektórych zwierząt parzystokopytnych, głównie owiec i wielbłądów

 (1.2) włók. kraw. tkanina, wyrób z wełny (1.1)

 (1.3) sztuczny surowiec przypominający wełnę (1.1)

 (1.4) stpol. fala

Wiktionary

Wełna – włókno naturalne białkowe uzyskiwane z okrywy włosowej (sierści) owiec i jagniąt. Mianem wełny określa się także sierść takich zwierząt jak lamy, wielbłądy, kozy, króliki i inne, przy czym w międzynarodowych klasyfikacjach towarowych ten rodzaj włókien pochodzenia zwierzęcego klasyfikowany jest jako cienka sierść zwierzęca. Włókno wełniane ma charakterystyczne cechy (karbikowatość, łuskowatość, zawiera lanolinę), dzięki którym nadaje się doskonale do wytwarzania wysokiej jakości wyrobów włókienniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzięki wełnie owcom jest ciepło.

 (1.2) Również sweter z wełny jest bardzo ciepły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈvɛwna, AS: veu̯na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełniak mrz., wełnianka ż., wełniarka ż., wełniarstwo n., wełniarz mos., wełnica ż., wełnictwo n., wełnienie n., wełnowiec mzw., Wełnowiec mrz.

:: zdrobn. wełenka ż.

 czas. wełnić

 przym. wełniany, wełniarski, wełniasty, wełnisty, półwełniany

 przysł. wełnisto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) runo

 (1.4) stpol. wełń

Wiktionary


wełniaczek

rodzaj nietoperzy z rodziny mroczkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od wełniak

Wiktionary

Wełniaczek (Kerivoula) – rodzaj ssaków z podrodziny wełniaczków (Kerivoulinae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wełniak m.

Wiktionary


wełniak

1. gatunek małej małpy
2. wysokie drzewo z rodziny wełniakowatych; serecznik
3. rodzaj tkaniny
4. strój z wełniaku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gruba tkanina samodziałowa tkana zwykle w barwne pasy

 (1.2) wyrób z grubej tkaniny samodziałowej

 (1.3) syst. dendr. nazwa systematyczna|Bombax|L.|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny ślazowatych, obejmujący osiem gatunków;

 (1.4) dendr. drzewo z rodzaju wełniak (1.3)

Wiktionary

Wełniak, wełnik (Lagothrix) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny czepiaków (Atelinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dzieci zdrowym pokarmem żywione, wytrwałe na zimno i niepogody, a przecież opatrzone na zimę w obuwie i wełniaki (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełna ż., wełnistość ż.

:: zdrobn. wełniaczek m.

 czas. wełnić ndk., zwełnić dk.

 przym. wełniany, wełnisty, wełniasty

Wiktionary


wełniakowate

rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 200 gatunków roślin drzewiastych rosnących w krajach tropikalnych, głównie w Ameryce Południowej


SJP.pl

Wikipedia


wełniakowaty

o cechach wełniakowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


wełniakowe

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. dendr. nazwa systematyczna|Bombacoideae|Burnett|ref=tak., podrodzina roślin w obrębie rodziny ślazowatych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puchowiec zaliczany jest do wełniakowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełniak mrz.

Wiktionary


wełnianeczka

roślina z rodziny turzycowatych


SJP.pl

Wełnianeczka (Trichophorum L.) – rodzaj roślin z rodziny ciborowatych (Cyperaceae). Należy do niego 10–21 gatunków. Zasięg obejmuje obszary okołobiegunowe na półkuli północnej, sięgając do strefy klimatu umiarkowanego oraz pasm górskich w południowo-wschodniej Azji i Andów na kontynentach amerykańskich. W Polsce występują dwa gatunki: wełnianeczka alpejska T. alpinum i wełnianeczka darniowa T. cespitosum.

Wikipedia


wełnianka

rodzaj z rodziny turzycowatych - rośliny podobne do traw; wełnica


SJP.pl

Wełnianka (Eriophorum) – rodzaj roślin należący do rodziny ciborowatych. Należy tu około 25 gatunków występujących głównie w strefie klimatu chłodnego i arktycznego oraz na terenach górskich półkuli północnej. Do polskiej flory należą cztery gatunki: wełnianka delikatna (E. gracile), pochwowata (E. vaginatum), szerokolistna (E. latifolium) i wąskolistna (E. angustifolium).

Wikipedia


wełniankowy

wełnianka, np. mszar wełniankowy


SJP.pl


wełniany

przymiotnik

 (1.1) wykonany z wełny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zimą zawsze noszę wełniane skarpetki.

 (1.1) Na sznurze wisiał szary wełniany sweter.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: vɛwʲˈɲãnɨ, AS: veu̯ʹńãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełna ż., wełnowiec m., Wełnowiec m., wełnianka ż., wełenka ż., wełniak m.

 przym. wełnisty, półwełniany

Wiktionary


wełnica

1. rodzaj z rodziny turzycowatych - rośliny podobne do traw; wełnianka;
2. materiał wełniany


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Wełnica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Gniezno
  • Wełnica – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Czaplinek

Wikipedia


wełnin

Wełnin – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


wełnistoręki

krab wełnistoręki - gatunek kraba z rodziny Varunidae; krab wełnistoszczypcy


SJP.pl


wełnistoszczypcy

krab wełnistoszczypcy - gatunek kraba z rodziny Varunidae; krab wełnistoręki


SJP.pl


wełnistowłosy

o sierści, rzadziej włosach: przypominający wełnę owiec


SJP.pl


wełnisty

1. o zwierzętach: porosły wełną, hodowany dla wełny;
2. podobny do wełny np. owiec; kędzierzawy, skręcony, splątany;
3. przypominający puszyste kłęby nieprzędzonej wełny; kłębiasty, pierzasty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) porosły wełną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełna ż., wełenka ż., wełniak m.

 przym. wełniany

Wiktionary


wełnodajny

dający wełnę, dostarczający wełny


SJP.pl


wełnomierz

przyrząd do mierzenia grubości włosa wełny albo tkaniny wełnianej; eriometr


SJP.pl


wełnonośny

obfitujący w wełnę; dostarczający wełny


SJP.pl


wełnopodobny

mający niektóre właściwości wełny; przypominający wełnę


SJP.pl


wełnowcowate

rodzina niewielkich owadów z podrzędu pluskwiaków równoskrzydłych; wyspecjalizowane pasożyty roślin


SJP.pl

Wełnowcowate, czerwce mączyste (Pseudococcidae) – rodzina owadów z rzędu pluskwiaków. Samice i larwy czerwców z tej rodziny mają ciało pokryte woskowatą wydzieliną.

Wikipedia


wełnowcowaty

o cechach wełnowcowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


wełnowczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Wełnowca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już od rana tłum wełnowczan wyczekiwał chwili, kiedy eksplodują ładunki i runą hutnicze kominy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wełnowiec n.

:: fż. wełnowczanka ż.

 przym. wełnowiecki, podwełnowiecki

Wiktionary


wełnowczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Wełnowca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Załężanki, wełnowczanki, wszystkie one katowiczanki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wełnowiec n.

:: fm. wełnowczanin m.

 przym. wełnowiecki, podwełnowiecki

Wiktionary


wełnowiec

owad z rzędu pluskwiaków, szkodnik roślin doniczkowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Katowic;

Wiktionary

Wełnowiec (niem. Ignatzdorf, Hohenlohehütte) – część Katowic, położona w północnym rejonie miasta, na Wzgórzach Chorzowskich, na obszarze dzielnicy Wełnowiec-Józefowiec.

Jego początki sięgają XVII wieku, z czego jako osadę pierwszy raz Wełnowiec wzmiankowano w 1739 roku. Pod koniec XVIII wieku zaczęła się rozwijać na obszarze Wełnowca działalność przemysłowa – najpierw górnictwo węgla kamiennego, a potem hutnictwo żelaza i cynku. W latach 70. XIX wieku wybudowano hutę cynku „Hohenlohe” (późniejsze Zakłady Cynkowe „Silesia” w Katowicach), która od 1905 roku była w zarządzie spółki Hohenlohe-Werke, potem zaś powstały inne zakłady przemysłowe, w tym FASING i OPTA. W 1924 roku powstała gmina Wełnowiec, do której włączono Józefowiec i kolonie: Agnieszka, Alfred i Fryderyka. W 1951 roku gmina Wełnowiec stała się częścią Katowic, a od 1991 roku Wełnowiec stanowi część dzielnicy Wełnowiec-Józefowiec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie plebiscytu za przynależnością Górnego Śląska do Polski głosowało sześćdziesiąt siedem procent ludności Wełnowca.

 (1.1) To prawda, że zamknęli hutę na Wełnowcu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wełna ż., wełnowczanin mos., wełnowczanka ż.

 przym. wełnowiecki, podwełnowiecki, wełniany

Wiktionary


wełnowiecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Wełnowca, związany z Wełnowcem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Całkiem niedawno wygaszono wełnowieckie piece.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wełnowiec m., wełnowczanin m., wełnowczanka ż.

 przym. podwełnowiecki

Wiktionary


wełpin

Wełpin – (niem. 1942-1945 Welpen) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Lubiewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 188 mieszkańców. Jest dziesiątą co do wielkości miejscowością gminy Lubiewo.

Wikipedia


wełtawa

rzeka w Czechach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Czechach, lewobrzeżny dopływ Łaby;

Wiktionary

Wełtawa (cz. Vltava, niem. Moldau) – najdłuższa rzeka w granicach Czech, lewy, największy dopływ Łaby. Długość – 435 km, powierzchnia zlewni – 28 tys. km².

Wikipedia

Wymowa:

IPA: vɛwˈtava, AS: veu̯tava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Powełtawie n., wełtawit n.

 przym. nadwełtawski, wełtawski, powełtawski

Wiktionary


wełtawski

Wełtawa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Wełtawą, dotyczący Wełtawy

Wiktionary

Patrz:

Wełtawa

Przykłady

 (1.1) Zapora jest częścią wełtawskiej kaskady energetycznej, przy czym niżej położone są dalsze zbiorniki: Kamyk, Slapy, Stiechovice, Wrane, jak również i miasto Praga.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wełtawa ż., Powełtawie n.

 przym. nadwełtawski, powełtawski

Wiktionary


wf

[czytaj: wu-EF] skrót od: wychowanie fizyczne - przedmiot szkolny, obejmujący ćwiczenia gimnastyczne, gry sportowe itp., mający wspomagać prawidłowy rozwój fizyczny uczniów; także lekcja tego przedmiotu; wf.


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = eduk. wychowanie fizyczne;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) VIb przed matematyką ma WF, dlatego regularnie spóźnia się na lekcje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wuef mrz., wuefista mos., wuefistka ż.

 skr. wf

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wuef, skr. wf

Wiktionary


wf-men

potocznie: nauczyciel wychowania fizycznego; wuefista, wuefmen


SJP.pl


wf-menka

potocznie: nauczycielka wychowania fizycznego; wuefistka, wuefmenka


SJP.pl


wf.

[czytaj: wu-EF] skrót od: wychowanie fizyczne - przedmiot szkolny, obejmujący ćwiczenia gimnastyczne, gry sportowe itp., mający wspomagać prawidłowy rozwój fizyczny uczniów; także lekcja tego przedmiotu; WF


SJP.pl


wfm

skrót od:
1. Warszawska Fabryka Motocykli;
2. Warszawskie Fabryki Mebli


SJP.pl


wfm-ka

motocykl marki WFM; wuefemka


SJP.pl


wfm-owski

WFM (Warszawska Fabryka Motocykli); wuefemowski


SJP.pl


wfo

1. skrót od: Wytwórnia Filmów Oświatowych;
2. skrót od: Warszawska Fabryka Obrabiarek


SJP.pl


wfośigw

skrót od: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej


SJP.pl


wfsw

skrót od: World Federation od Scientific Workers - Światowa Federacja Pracowników Nauki


SJP.pl


wftu

skrót od: World Federation of Trade Unions - Światowa Federacja Związków Zawodowych


SJP.pl