bak

1. zbiornik na ciecze;
2. żegl. górny pokład dziobowej części statku albo pokład nadbudówki dziobowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. trzmiel lub inny buczący owad

 (1.2) ent. nazwa systematyczna|Tabanus|ref=tak., jedna z muchówek;

 (1.3) ornit. nazwa systematyczna|Botaurus|ref=tak., duży ptak wodny wydający buczenie;

 (1.4) rodzaj wirującej, mechanicznej zabawki;

 (1.5) fiz. bryła sztywna mająca możliwość obrotu;

 (1.6) pot. śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii

 (1.7) pot. szkrab

 (1.8) wiośl. mała łódź; bączek

 (1.9) daw. wiośl. rodzaj łódki, odmiana pacierzówki

 (1.10) daw. ogrod. łodyga cebuli z torebką nasienną, którą pozostawia się w ziemi jako nasiennik

 (1.17) pot. grubas

Wiktionary

  • Bak – miasto na Węgrzech
  • Bak – polski raper
  • bak – zbiornik paliwa
  • bak – skrajna część pokładu dziobowego na jednostce pływającej
  • bak – kod ISO 639-2 języka baszkirskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Stasiek z zachwytem patrzył na wirującego po podłodze bąka.

 (1.5) Proszę opisać precesję bąka swobodnego.

 (1.6) Fuj, jak śmierdzi! Kto tu puścił bąka?

 (1.7) A wiesz, matka, że ja bym tego tam bąka, tę sierotę ze sutereny wziął…

 (1.14) Najśmieszniejszym był, gdy puścił się czasem w tłumaczenie profanom tajemnic techniki…, choć bąka sadził po bąku.

 (1.15) Sama pani ucięła czasem ogromnego bąka, wszyscy się pośmieli serdecznie…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bɔ̃ŋk, AS: bõŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bąkanie n., bączek, bąknięcie, bąkojad, bąkowate

 czas. bąknąć, bąkać, przebąkiwać

 przym. bąkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trzmiel

 (1.2) ślepak, giez

 (1.4) fryga, bączek; przest. cyga, fruczka, wartałka, warkotka

 (1.6) pierdnięcie

 (1.7) dziecko, smyk, szkrab

 (1.8) bajbot, bączek

 (1.9) gig

 (1.10) bąkowie

 (1.14) plotka, kaczka dziennikarska

 (1.15) byk, gafa

Wiktionary


baka

1. stojący znak nawigacyjny; stawa
2. pływająca beczka umocowana do kotwicy, służąca za drogowskaz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. znak nawigacyjny

 (1.2) pot. marihuana

Wiktionary

Osoby noszące nazwisko Baka
  • András Baka (ur. 1952) – węgierski prawnik
  • Józef Baka (1707–1780) – polski poeta i kaznodzieja, jezuita
  • Mirosław Baka (ur. 1963) – polski aktor
  • Sándor Baka (ur. 1994) – węgierski wioślarz
  • Władysław Baka (1936–2021) – polski ekonomista i polityk

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbaka, AS: baka

Wiktionary


bakać

w staropolszczyźnie:
1. wykrzykiwać coś z radości;
2. krzyczeć, wołać;
3. strofować, łajać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pot. palić marihuanę

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. palić (tytoń)

 (1.3) stpol. wołać

 (1.4) stpol. upominać

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. pracować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbakat͡ɕ, AS: bakać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|kurzyć.

Wiktionary


bakalarczyk

nazwisko


SJP.pl


bakalariat

najniższy stopień naukowy przyznawany na uniwersytetach anglosaskich i szwajcarskich; bakalaureat


SJP.pl


bakalarski

bakałarz; bakałarski


SJP.pl


bakalarstwo

1. dawny najniższy stopień naukowy nadawany na uniwersytetach; bakałarstwo;
2. praca nauczyciela w dawnej szkole elementarnej; bakałarstwo;
3. żartobliwie: praca nauczyciela; belferka, belferstwo, nauczycielstwo;
4. pejoratywnie: bezmyślne korzystanie z ustalonych, wyuczonych schematów w pracy umysłowej lub artystycznej


SJP.pl


bakalarz

nazwisko


SJP.pl


bakalaureat

najniższy stopień naukowy przyznawany na uniwersytetach anglosaskich i szwajcarskich; bakalariat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eduk. osoba posiadająca najniższy anglosaski stopień uniwersytecki

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. eduk. dawny najniższy uniwersytecki stopień naukowy

 (2.2) eduk. anglosaski najniższy uniwersytecki stopień naukowy

 (2.3) eduk. międzynarodowa matura

Wiktionary

Bakalaureat, A.B., AB (łac. artium baccalaureus, dosł. bakałarz sztuk, w domyśle „wyzwolonych”) – niższy tytuł lub stopień wprowadzający otrzymującego go bakałarza do kariery naukowej. Najwcześniej zaczęto go przyznawać na wydziale teologicznym uniwersytetu w Paryżu, na mocy dekretu papieża Grzegorza IX w roku 1234.

Wikipedia

Powiązane:

:: fż. bakalaureatka ż.

Wiktionary


bakalie

suszone owoce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) spoż. suszone lub kandyzowane owoce południowe stosowane jako dodatek cukierniczy;

Wiktionary

Bakalie – suszone owoce, zwykle południowe, i orzechy, stosowane głównie w cukiernictwie. Stanowią dodatek do niektórych rodzajów ciast, m.in. keksów, mazurków czy pierników oraz są używane jako dekoracja wielu rodzajów ciastek. Bakalie stosowane są w całości, płatkach lub pokruszone na duże kawałki.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bakaliówka ż., bakaliowiec m.

 przym. bakaliowy

Wiktionary


bakaliowy

przymiotnik od: bakalie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. odnoszący się do bakalii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na stole widniały różne bakaliowe smakołyki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakalie nmos.

Wiktionary


bakan

żeglugowy znak nawigacyjny; baken


SJP.pl

Boja, pława (ang. buoy) – urządzenie pływające zakotwiczone za pomocą martwej kotwicy lub swobodnie dryfujące – bywa wyposażana w znak szczytowy, w reflektor (odbłyśnik radarowy), w światło o określonej charakterystyce, dziś już rzadziej w dzwon lub buczek (dźwięk bez określonej charakterystyki powodowany kołysaniem się boi), także w urządzenia radiowe lub radarowe (Racon). Wyposażenie to zasilane jest z okresowo wymienianego akumulatora lub energią generowaną dzięki słońcu, wiatrowi lub falowaniu. Część boi świetlnych zasilana jest gazem z zainstalowanego zbiornika.

Wikipedia


bakanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. mówienie cicho, niewyraźnie, często z jąkaniem się

 (1.2) pot. napomykanie o czymś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bąk m., bąknięcie n.

 czas. bąkać ndk., bąknąć dk.

 przym. bąkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przebąkiwanie, napomykanie

Wiktionary


bakar

dawniej: bakarat - hazardowa gra w karty


SJP.pl

Bakar (wł. Buccari) – miasto w zachodniej Chorwacji, w żupanii primorsko-gorskiej, siedziba miasta Bakar. W 2011 roku liczyło 1473 mieszkańców.

Wikipedia


bakarat

1. gatunek cennego szkła z francuskiej huty w Baccarat;
2. przedmiot wykonany z takiego szkła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. hazardowa gra w karty;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) szt. rodzaj szkła kryształowego wyrabiany w hucie w Baccarat

Wiktionary

Bakarat – karciana gra hazardowa szeroko rozpowszechniona w kasynach, rozgrywana między bankierem (stałym lub zmiennym – którego wybiera się spośród graczy) i kolejno z każdym z graczy. O wyniku rozgrywki decyduje liczba zdobytych punktów w 2 lub 3 kartach, zliczanych według precyzyjnie określonych reguł. Jedną z odmian tej gry jest chemin de fer.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym kasynie w bakarata gra się przy trzech stołach.

 (1.1) Nawet najlepsze systemy gry w bakarata zawodzą, więc któregoś dnia dziewiętnastoletni Wilhelm dowiedział się od matki, że odtąd musi sam zarobkować na siebie.

 (2.1) W spadku po babci dostałam komplet kryształowych kieliszków z bakaratu z ręcznymi zdobieniami.

 (2.2) Wpuszczam je w kałamarz z grubościennego szkła, osiemnastowieczny bakarat bez atramentu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈkarat, AS: bakarat

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. przest. bak, daw. bakar, daw. bakara

 (1-2) przym. bakaratowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. bak, daw. bakar, daw. bakara

Wiktionary


bakaratowy

przymiotnik od: bakarat


SJP.pl


bakaraty

wyroby ze szkła kryształowego


SJP.pl


bakasana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jedna z asan; balans na rękach, w którym kolana wspierają się na ramionach, a pośladki i reszta ciała unoszą się nad podłogą

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pozycja żurawia, pozycja kruka, żuraw, kruk

Wiktionary


bakałarski

bakałarz; bakalarski


SJP.pl


bakałarstwo

bakalarstwo;
1. dawny najniższy stopień naukowy nadawany na uniwersytetach;
2. praca nauczyciela w dawnej szkole elementarnej


SJP.pl


bakałarz

1. osoba, której przyznano bakalaureat;
2. dawniej: nauczyciel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. nauczyciel szkoły elementarnej

 (1.2) daw. osoba, która na średniowiecznym uniwersytecie uzyskała najniższy stopień akademicki bakalaureat

 (1.3) żart. belfer, nauczyciel

 (1.4) nauk. m.in. w krajach anglosaskich osoba posiadająca tytuł bakałarza (2.1);

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) nauk. m.in. w krajach anglosaskich tytuł lub stopień naukowy (zawodowy) uzyskiwany po ukończeniu studiów pierwszego stopnia

Wiktionary

Bakalaureat, A.B., AB (łac. artium baccalaureus, dosł. bakałarz sztuk, w domyśle „wyzwolonych”) – niższy tytuł lub stopień wprowadzający otrzymującego go bakałarza do kariery naukowej. Najwcześniej zaczęto go przyznawać na wydziale teologicznym uniwersytetu w Paryżu, na mocy dekretu papieża Grzegorza IX w roku 1234.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Będąc bakałarzem, chciał zdobyć wyższe wykształcenie na Uniwersytecie Bolońskim, lecz jego niskie stopnie niestety na to mu nie pozwoliły.

 (1.3) Mój dziadek opowiadał mi o swoim bakałarzu z historii, u którego nigdy nie dostał oceny bardzo dobrej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈkawaʃ, AS: bakau̯aš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakałarzowanie n.

:: fż. bakałarka ż.

 przym. bakałarzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) nauczyciel

Wiktionary


bakałarzewo

wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, położona nad Rospudą;

Wiktionary

Bakałarzewo – wieś w Polsce położona w północnej części województwa podlaskiego, w powiecie suwalskim. Siedziba gminy Bakałarzewo. Dawniej miasto; uzyskało lokację miejską przed 1558 rokiem, zdegradowane w 1870 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wypływ Rospudy z pd. części zarośniętego trzciną jeziora. Na dalszym szlaku do Bakałarzewa szereg przeszkód.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bakałarzewski

Wiktionary


bakałarzewski

Bakałarzewo


SJP.pl

Patrz:

Bakałarzewo

bakałarzowa

dawniej: żona bakałarza


SJP.pl


bakałarzować

być bakałarzem; bakałarzyć


SJP.pl


bakałarzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bycie bakałarzem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakałarz mos., bakałarka ż.

 czas. bakałarzować

 przym. bakałarzowy

Wiktionary


bakałarzówna

dawniej: córka bakałarza


SJP.pl


bakałarzowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub tytułem bakałarza, dotyczący bakałarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakałarz mos., bakałarka ż., bakałarzowanie n.

 czas. bakałarzować dk.

 przym. bakalarski

Wiktionary


bakbort

lewa burta statku; bakburta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. bakburta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaɡbɔrt, AS: bagbort

Wiktionary


bakburta

lewa burta statku; bakbort


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. lewa burta statku patrząc z rufy na dziób

Wiktionary

Burta – strona na statku wodnym, każda z połówek jednostki pływającej, rozdzielonych płaszczyzną symetrii kadłuba. Termin ten ma wiele pokrewnych znaczeń począwszy od całości jednej z połówek kadłuba, poprzez poszycie jednej z połówek (lub część poszycia nad obłem), aż do litej bariery na dużej jednostce, otaczającej odkryty pokład, będącej de facto nadburciem, a nie burtą. Jednak o tym, że coś znajduje się na jednej z burt, mówi się także wtedy, gdy to coś znajduje się nawet znacznie powyżej najwyższego pokładu (np. światła na masztach mogą być w osi jednostki, lub na jednej z burt).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A ja odpowiedziałem: „Tego na bakburcie!”. Moje własne usta zdradziły mnie i sypnęły żeglarską terminologią. – To trochę jak prywatny język szaleńca, prawda? –

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baɡˈburta, AS: bagburta

Wiktionary


bakch

stopa wierszowa w poezji antycznej; bakchej


SJP.pl


bakchanalia

bachanalia; bachanalie; bakchanalie;
1. orgiastyczne obrzędy ku czci boga wina Bachusa, odprawiane w starożytnym Rzymie;
2. przestarzałe: orgie, hulanki


SJP.pl


bakchanalie

bachanalia; bachanalie; bakchanalia;
1. orgiastyczne obrzędy ku czci boga wina Bachusa, odprawiane w starożytnym Rzymie;
2. przestarzałe: orgie, hulanki


SJP.pl

Bachanalia (bachanalie; łac. bacchanalia z gr. βακχεία) – starorzymskie obrzędy na cześć Bachusa.

Liwiusz twierdził, że zostały zapoczątkowane w Wielkiej Grecji, skąd przedostały się do Etrurii, a stamtąd dopiero do Rzymu i rozpowszechniły się szczególnie w południowej Italii. Wiązały się z nimi liczne potępiane nadużycia, wskutek czego zamieniły się z czasem w rozpustne orgie. Obrzędy te zostały zakazane przez senat rzymski w 186 p.n.e. (wiązało się to z prześladowaniami religijnymi i wymordowaniem według Liwiusza 7 tysięcy uczestników bachanaliów).

Wikipedia


bakchej

stopa wierszowa w poezji antycznej; bakch


SJP.pl


bakcyl

1. bakteria, zarazek, drobnoustrój;
2. przenośnie: złapać bakcyla - zainteresować się czymś, dać się wciągnąć w coś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) przest. zarazek

 (1.2) przen. słabość do czegoś, pasja, zainteresowanie, tendencja

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbakt͡sɨl, AS: bakcyl

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drobnoustrój, mikroorganizm, mikrob, zarazek

Wiktionary


bakczysaraj

miasto na Ukrainie; Bachczysaraj, Bachczyseraj (rzadko), Bakczyseraj (rzadko)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Krymie;

Wiktionary

Bakczysaraj (ukr. Бахчисарай, Bachczysaraj; ros. Бахчисарай, Bachczisaraj; krymskotat. Bağçasaray) – miasto na Krymie, położone w Górach Krymskich. W 2018 roku liczyło ok. 26,9 tys. mieszkańców.

Znajduje się tu stacja kolejowa Bakczysaraj.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Bachczysaraj m.

 przym. bakczysarajski, bachczysarajski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bachczysaraj

Wiktionary


bakczysarajski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bakczysarajem, dotyczący Bakczysaraju

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bakczysaraj mrz., Bachczysaraj mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bachczysarajski

Wiktionary


bakczyseraj

rzadko: miasto na Ukrainie; Bachczysaraj, Bakczysaraj, Bachczyseraj (rzadko)


SJP.pl


bakczysz

napiwek, łapówka, głównie na Bliskim Wschodzie i w północnej Afryce; bakszysz


SJP.pl


bakelit

tworzywo z żywic


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. jedno z tworzyw sztucznych, odmiana fenoplastu;

Wiktionary

Bakelit (Bakelite) – tworzywo sztuczne oparte na żywicy fenolowo-formaldehydowej, prawdopodobnie jedno z pierwszych tworzyw sztucznych produkowanych na dużą skalę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mamy w toalecie sedes z bakelitu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈkɛlʲit, AS: bakelʹit

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bakelitowy, bakelizowany

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. bakelitowy, bakelizowany

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) od nazwiska wynalazcy, Leo Baekelanda

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) bakelit m.

* angielski: (1.1) bakelite

* arabski: (1.1) باكيليت

* baskijski: (1.1) bakelita

* białoruski: (1.1) бакеліт m.

* bułgarski: (1.1) бакелит m.

* czeski: (1.1) bakelit m.

* esperanto: (1.1) bakelito

* fiński: (1.1) bakeliitti

* francuski: (1.1) bakélite ż.

* hiszpański: (1.1) baquelita ż.

* interlingua: (1.1) bakelite

* niemiecki: (1.1) Bakelit n.

* nowogrecki: (1.1) βακελίτης m.

* rosyjski: (1.1) бакелит m.

* turecki: (1.1) bakalit

* ukraiński: (1.1) бакеліт m.

* węgierski: (1.1) bakelit

* włoski: (1.1) bachelite ż.

źródła.

== bakelit (język albański.) ==

thumb|bakelit (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) chem. bakelit

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bakelitowy

zrobiony z bakelitu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który jest zrobiony z bakelitu, zawierający bakelit lub składający się z bakelitu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bakelitowe obudowy są trwałe ale dość kruche.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbakɛlʲiˈtɔvɨ, AS: bakelʹitovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakelit m.

Wiktionary


bakelizować

nasączać żywicą


SJP.pl


bakelizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. nasycanie żywicami fenolowo–formaldehydowymi

 (1.2) techn. pociąganie lakierem bakielitowym

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bakelizować

Wiktionary


bakembard

dawniej: bak, faworyt, zarost na policzkach; bakenbard, bakenbart


SJP.pl


bakembardy

dawniej: baki, bokobrody; faworyty, bakenbardy, bakenbarty


SJP.pl


baken

żeglugowy znak nawigacyjny; bakan


SJP.pl

Boja, pława (ang. buoy) – urządzenie pływające zakotwiczone za pomocą martwej kotwicy lub swobodnie dryfujące – bywa wyposażana w znak szczytowy, w reflektor (odbłyśnik radarowy), w światło o określonej charakterystyce, dziś już rzadziej w dzwon lub buczek (dźwięk bez określonej charakterystyki powodowany kołysaniem się boi), także w urządzenia radiowe lub radarowe (Racon). Wyposażenie to zasilane jest z okresowo wymienianego akumulatora lub energią generowaną dzięki słońcu, wiatrowi lub falowaniu. Część boi świetlnych zasilana jest gazem z zainstalowanego zbiornika.

Wikipedia


bakenbard

dawniej: bak, faworyt, zarost na policzkach; bakembard, bakenbart


SJP.pl


bakenbardy

dawniej: baki, bokobrody; faworyty, bakembardy, bakenbarty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. bokobrody

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poprawił naprędce zawiesiste bakenbardy, podciągnął sztywne kołnierzyki, potarł z impetem czuprynę (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbakɛ̃nˈbardɨ, AS: bakẽnbardy

Wiktionary


bakenbart

dawniej: bak, faworyt, zarost na policzkach; bakembard, bakenbard


SJP.pl


bakenbordy

przestarzałe: baki, bokobrody; bakembardy, bakenbardy


SJP.pl


baker

nazwisko


SJP.pl

  • Baker – wyspa na Oceanie Spokojnym należąca do Stanów Zjednoczonych

Miejscowości w USA:

  • Baker – jednostka osadnicza w stanie Kalifornia, w hrabstwie San Bernardino
  • Baker – miasto w stanie Luizjana, w parafii East Baton Rouge
  • Baker – wieś w stanie Missouri, w hrabstwie Stoddard
  • Baker – miasto w stanie Montana, w hrabstwie Fallon
  • Baker – jednostka osadnicza w stanie Minnesota, w hrabstwie Clay
  • Baker – miejscowość w stanie Nevada, w Parku Narodowym Wielkiej Kotliny

Wikipedia


bakfisza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Warmia, Mazury. podlotek

Wiktionary


bakhand

rzadko: w tenisie, ping-pongu itp.: uderzenie z lewej strony rakietą trzymaną w prawej ręce bądź ze strony prawej - trzymaną w lewej; w hokeju: przy uderzeniu z lewej strony kijem trzymanym niżej prawą ręką i na odwrót; backhand, bekhend


SJP.pl


bakier

rzeczownik

 (1.1) wyłącznie w wyrażeniu na bakier; Gloger.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) zob. na bakier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbacɛr, AS: baḱer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakierowanie n.

Wiktionary


bakiera

nazwisko


SJP.pl


bakierować

dawniej: krzywić, zbaczać, skręcać, zwracać na bok, zsuwać na bakier


SJP.pl


bakierowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zsuwanie na bakier

 (1.2) przen. zbaczanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakier m.

 czas. bakierować

Wiktionary


bąkiewicz

nazwisko


SJP.pl


bakijczyk

mieszkaniec Baku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Baku, osoba pochodząca z Baku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈcijt͡ʃɨk, AS: baḱii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baku n.

:: fż. bakijka ż.

 przym. bakijski, bakiński

Wiktionary


bakijka

mieszkanka Baku, stolicy Azerbejdżanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Baku, kobieta pochodząca z Baku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈcijka, AS: baḱii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baku n.

:: fm. bakijczyk mos.

 przym. bakijski, bakiński

Wiktionary


bakijski

Baku; bakiński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Baku, dotyczący Baku, pochodzący z Baku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Alijew jest zbyt doświadczonym politykiem, by nie zdawać sobie sprawy z nowych zagrożeń dla swojej władzy. Nie brakuje mu przeciwników, którzy szukają możnych sponsorów i tylko czekają na okazję, by go usunąć z bakijskiego tronu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈcijsʲci, AS: baḱii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baku n., bakijczyk mos., bakijka ż.

 przym. bakiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bakiński

Wiktionary


bakiński

Baku; bakijski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Baku, dotyczący Baku, pochodzący z Baku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wojska tureckie bez wszelkiego trudu »zdobyły« pozycye na wzgórzach bakińskich i wkroczyły do miasta.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baku n., bakijczyk m., bakijka ż.

 przym. bakijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bakijski

Wiktionary


bakista

skrzynia lub schowek pod koją marynarską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. schowek na łodzi pod pokładem lub pod kojami;

Wiktionary

Bakista – schowek w postaci skrzyni, stosowany na jachtach, kutrach i innych jednostkach pływających. Stanowi element zabudowy wnętrza kabiny lub wbudowany może być w zagłębienie pokładu zwane kokpitem. Jego wieko bywa koją lub siedziskiem. Bakista służy do przechowywania np. wyposażenia hotelowego lub rzeczy osobistych załogi. Jeżeli jest umieszczona w kokpicie zwykle chowane są w niej elementy wyposażenia pokładowego takie jak np. cumy, odbijacze itd.

Wikipedia


baklava

turecki deser; baklawa


SJP.pl

Baklawa (baklava) – słodki deser pochodzenia orientalnego, rozpowszechniony w Turcji i w krajach bałkańskich. Składa się z wielu (czasem z czterdziestu) cienkich płatów ciasta filo, przełożonych warstwą dowolnych orzechów i oblanych słodkim syropem. Najczęściej stosowane orzechy to pistacje.

Wikipedia


baklawa

turecki deser; baklava


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cuk. rozpowszechniony w kuchni tureckiej, ormiańskiej, bułgarskiej i bałkańskiej deser z ciasta półfrancuskiego przełożonego warstwami pokrojonych orzechów (włoskich lub migdałów) z cukrem lub miodem, polewanego lukrem lub syropem i posypywanego tłuczonymi, niesolonymi orzeszkami pistacjowymi;

Wiktionary

Baklawa (baklava) – słodki deser pochodzenia orientalnego, rozpowszechniony w Turcji i w krajach bałkańskich. Składa się z wielu (czasem z czterdziestu) cienkich płatów ciasta filo, przełożonych warstwą dowolnych orzechów i oblanych słodkim syropem. Najczęściej stosowane orzechy to pistacje.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wewnątrz mówiło się po francusku i jadło ptifurki, lecz także turecką baklawę, rosyjskie pirożki, wiedeńskie strudle – przegląd najważniejszych w Rumunii wpływów kulturowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bakˈlava, AS: baklava

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baklava

Wiktionary


bąknąć

mruknąć, powiedzieć coś cicho i niewyraźnie


SJP.pl


bąknięcie

mruknąć, powiedzieć coś cicho i niewyraźnie


SJP.pl


bąkojad

bąkojad czerwonodzioby: ptak z rodziny szpaków zamieszkujący afrykańską sawannę


SJP.pl

Bąkojady (Buphagidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), wcześniej klasyfikowana w randze podrodziny Buphaginae w rodzinie szpaków (Sturnidae).

Wikipedia


bakoma

polska firma produkująca nabiał


SJP.pl

Bakoma Sp. z o.o. – polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością działająca w sektorze spożywczym.

Wikipedia


bakonista

zwolennik bakonizmu


SJP.pl


bakonistka

zwolenniczka bakonizmu


SJP.pl


bakonistyczny

dotyczący bakonizmu, bakonisty


SJP.pl


bakonizm

system poglądów pochodzący od F. Bacona


SJP.pl


bakoński

przymiotnik od: Bakony (góry zrębowe na Węgrzech; Las Bakoński)


SJP.pl


bakopa

ozdobna roślina wodna lub bagienna


SJP.pl

Wikipedia


bakort

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ryb. lewy bok łodzi, bakburta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Burty kwaczy – raz bakortem, drugi raz sztymborkiem – wynurzały się z piany, jakby jeszcze poratunku szukając.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbakɔrt, AS: bakort

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bakburta

Wiktionary


bąków

1. ptak z rodziny czaplowatych, żyjący w szuwarach Eurazji i północnej Afryki;
2. owad z rodziny bąkowatych, którego samice odżywiają się krwią zwierząt; bąk bydlęcy;
3. potocznie: trzmiel lub inny owad wydający w locie odgłos buczenia;
4. żartobliwie: małe dziecko; brzdąc, bobas, berbeć, maluch;
5. potocznie: zabawka dziecięca wprawiana w ruch wirowy, przy którym wydaje dźwięki (buczenie, muzyczka);
6. potocznie: gazy wypuszczone z organizmu; pierd;
7. łodyga cebuli z torebką nasienną;
8. mała łódź wiosłowa; bączek; bajbot;
9. w technice: ciało obracające się szybko w okół osi symetrii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Bacău, miasto w Rumunii;

 (1.2) geogr. przysiółek w Polsce, w gminie Masłów w województwie kieleckim

 (1.3) geogr. szczyt w Beskidzie Makowskim;

Wiktionary

W Polsce
  • Bąków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Międzybórz
  • Bąków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Długołęka
  • Bąków – część wsi Kocierzew Północny w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kocierzew Południowy
  • Bąków – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Rusinów
  • Bąków – wieś w woj. mazowieckim, w pow. szydłowieckim, w gminie Orońsko
  • Bąków – wieś w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Grodków
  • Bąków – wieś w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Kluczbork
  • Bąków – część wsi Żużela w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Krapkowice
  • Bąków – część wsi Krępna w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Zdzieszowice
  • Bąków – przysiółek wsi Brandwica w woj. podkarpackim, w pow. stalowowolskim, w gminie Pysznica
  • Bąków – wieś w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Strumień

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ponadto z polską organizacją kościelną było związane biskupstwo mołdawskie z siedzibą w Bakowie oraz aż do połowy XVIII w. biskupstwo wrocławskie (…)

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bakowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bacău

Wiktionary


bąkowate

rodzina kosmopolitycznych owadów z rzędu muchówek, średniej wielkości, długości do 3 cm, o szerokich skrzydłach i wielkich, lśniących oczach; należą do niej m.in. bąk bydlęcy, jusznica, ślepak; ślepaki, bąki


SJP.pl

Bąkowate, ślepaki, bąki (Tabanidae) – rodzina owadów z rzędu muchówek. Dotychczas opisano ponad 3 tys. gatunków z czego w Polsce ok. 50. Mianem „bąka” bywa potocznie określany trzmiel.

Przedstawiciele tej rodziny to owady na ogół dość duże, mierzące ok. 3 cm długości o krępej budowie ciała z charakterystyczną wypukłą głową. Oczy są duże, lśniące i kolorowo ubarwione. Skrzydła szerokie i duże.

Wikipedia


bąkowaty

o cechach bąkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ent. o cechach owadów z rodziny bąkowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bąkowate nmos., bąk mzw., bączek mzw., bąknięcie n., bąkanie n., odbąknięcie n., przebąknięcie n., przebąkiwanie n., wybąkanie n., wybąknięcie n.

 czas. bąknąć dk., bąkać ndk., odbąknąć dk., przebąknąć dk., przebąkiwać ndk., wybąkać dk., wybąknąć dk.

Wiktionary


bąkowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w rejonie starosamborskim obwodu lwowskiego Ukrainy, nad Strwiążem;

Wiktionary

Bąkowice (do 1945 Bankwitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie namysłowskim, w gminie Świerczów.

W latach 1945–54 siedziba gminy Bąkowice. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bąkowice.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bąkowicki

Wiktionary


bąkowiec

wieś w województwie mazowieckim


SJP.pl

W Polsce
  • Bąkowiec – część miasta Sędziszów
  • Bąkowiec – kolonia wsi Mysłaków w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Nieborów
  • Bąkowiec – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Grabica
  • Bąkowiec – część wsi Cieniawa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Grybów
  • Bąkowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Garbatka-Letnisko

Wikipedia


bąkowo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Bąkowo – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Dąbrowa Biskupia
  • Bąkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Warlubie
  • Bąkowo – osada leśna w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Warlubie
  • Bąkowo – część wsi Stróża w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Pcim
  • Bąkowo – osada w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Trzebielino
  • Bąkowo – osada w woj. pomorskim, w pow. gdańskim, w gminie Kolbudy
  • Bąkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Wyrzysk

Wikipedia


bakowski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Bakowem, dotyczący Bakowa (współcz. Bacău)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baków mrz.

Wiktionary


bakpulwer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. cuk. proszek do pieczenia

Wiktionary


bąkreta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. bot. posp. grusza pospolita, nazwa systematyczna|Pyrus communis|L.|ref=tak.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. grusza polna, grusza pospolita

Wiktionary


baks

potocznie: dolar; dolec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. dolar USA

Wiktionary

Baks – wieś i gmina położona w południowej części Węgier, w powiecie Kistelek, wchodzącego w skład komitatu Csongrád.

Wikipedia


baksztag

1. część olinowania na statku;
2. wiatr wiejący ukośnie od rufy;
3. jeden z kursów statku względem wiatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. lina stabilizująca maszt, ciągnąca się od masztu ku tyłowi i burcie;

 (1.2) żegl. lina od bukszprytu do burty

 (1.3) żegl. ukośny wiatr, wiejący od baksztagu (1.1) do masztu

 (1.4) żegl. kurs przy baksztagu (1.3)

Wiktionary

Baksztag (z niem. Backstag) – lina olinowania stałego stabilizująca maszt, biegnąca od jego topu do okucia na burcie umieszczonego na odcinku między masztem a rufą bądź nazwa kursu względem wiatru.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbakʃtak, AS: bakštak

Wiktionary


bakszysz

napiwek, łapówka, głównie na Bliskim Wschodzie i w północnej Afryce; bakczysz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki północnej: podarunek pieniężny, napiwek, jałmużna

 (1.2) pot. łapówka

Wiktionary

Bakszysz (od pers. بخشش, bachszesz) – rodzaj napiwku, a raczej coś w rodzaju zawoalowanej jałmużny, obyczaj związany z religią islamu nakazujący wiernym dzielenie się częścią swoich dochodów z biednymi, a żeby biednego nie urazić darowizną w postaci czystej jałmużny pretekstem może być nawet symboliczna pomoc, czy po prostu zwykła uprzejmość, którą się wynagradza właśnie bakszyszem.

Wikipedia


bakteria

organizm jednokomórkowy niewidoczny gołym okiem, mający ogromne znaczenie w przyrodzie oraz wywołujący szereg chorób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikrobiol. rodzaj mikroskopijnego organizmu jednokomórkowego;

Wiktionary

Bakterie (łac. bacteria, od gr. βακτήριον baktērion „pałeczka, laseczka”) – grupa mikroorganizmów, stanowiących osobną domenę. Są to najczęściej jednokomórkowce (choć istnieją też prymitywne formy wielokomórkowe), często tworzą kolonie i mają budowę prokariotyczną. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jogurt powstaje z mleka w wyniku aktywności obecnych w nim bakterii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bakˈtɛrʲja, AS: bakterʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakterioza ż.

 przym. bakteryjny

 przysł. bakteryjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mikrob, zarazek

Wiktionary


bakteriemia

obecność bakterii we krwi nie wywołująca objawów chorobowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zakażenie krwi bakteriami, stwierdzone ich wyizolowaniem;

Wiktionary

Bakteriemia – obecność żywych bakterii we krwi. U zdrowych osób łagodne zakażenia mają charakter przejściowy i nie powodują żadnych następstw. W przypadku zaburzeń układu odpornościowego może przekształcić się w zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS), sepsę, wstrząs septyczny i niewydolność wielonarządową (MODS).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bakteriemia może nie mieć żadnych powikłań.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲˈjɛ̃mʲja, AS: bakterʹi ̯mʹi ̯a

Wiktionary


bakteriobójczo

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób bakteriobójczy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W przeciwieństwie do zwykłego cukru ksylitol działa bakteriobójczo, dlatego wpływa na wzmocnienie odporności organizmu. Likwiduje zapalenie dziąseł i ma działanie przeciwpróchnicze – potwierdziła to amerykańska Agencja Żywności i Leków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲjɔˈbujt͡ʃɔ, AS: bakterʹi ̯obui ̯čo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteriobójczość ż.

 przym. bakteriobójczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antyseptycznie, odkażająco, antybakteryjnie

Wiktionary


bakteriobójczy

zabijający bakterie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. taki, który powstrzymuje rozwój bakterii, niszczy je

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bakteriobójczy mechanizm działania penicyliny polega na hamowaniu biosyntezy ściany komórkowej młodych, namnażających się komórek bakterii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲjɔˈbujt͡ʃɨ, AS: bakterʹi ̯obui ̯čy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. bakteriobójczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwbakteryjny, antybakteryjny

Wiktionary


bakteriochlorofil

zielony barwik występujący u niektórych bakterii, biorący udział w procesie fotosyntezy; chlorofil bakteryjny


SJP.pl

Bakteriochlorofile – grupa organicznych związków chemicznych, barwników fotosyntetycznych, uczestniczących w zamianie energii świetlnej na energię chemiczną u bakterii. Budowa bakteriochlorofili jest zbliżona do chlorofili roślinnych. U bakterii zielonych bakteriochlorofile występują głównie w kompleksach antenowych w obrębie struktur nazywanych chlorosomami. U bakterii purpurowych bakteriochlorofile zorganizowane są w strukturach nazywanych chromatoforami. Heliobakterie zaś nie mają specyficznych struktur organizujących barwniki, bakteriochlorofil występuje bezpośrednio w błonie cytoplazmatycznej. U mutantów zielonych bakterii siarkowych stwierdzono także występowanie bakteriochlorofilu f. Przenoszenie energii z bakteriochlorofilu f na bakteriochlorofil a jest jednak wolniejsze, co jest prawdopodobną przyczyną nie występowania Bchl f u typu dzikiego, czy też braku naturalnego występowania tego związku w ogóle.

Wikipedia


bakteriocyd

substancja niszcząca lub hamująca rozwój bakterii i innych drobnoustrojów chorobotwórczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja bakteriobójcza

Wiktionary


bakteriocydyna

substancja niszcząca inwazyjne bakterie Gram-dodatnie


SJP.pl


bakteriocyna

białkowy metabolit wytwarzany przez bakterie o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, wykorzystywany jako biokonserwant do przechowywania żywności oraz do hamowania wzrostu bakterii patogennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) metabolit wytwarzany przez bakterie wykazujące działanie przeciwdrobnoustrojowe

Wiktionary

Bakteriocyny – substancje toksyczne o charakterze białkowym wytwarzane przez liczne bakterie Gram- oraz Gram+, zdolne do zahamowania wzrostu organizmów pokrewnych, lub nawet do ich zabicia, są one kodowane przez plazmidy bakteriocynogenne oraz DNA chromosomalne. Bakteriocyny syntetyzowane są w rybosomach.

Wikipedia


bakteriofag

wirus mający zdolność niszczenia bakterii; fag


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikrobiol. wirus atakujący bakterie;

Wiktionary

Bakteriofag, fag – wirus atakujący bakterie. Przeważnie dany bakteriofag zdolny jest do infekcji tylko jednego gatunku (a czasem nawet tylko szczepu) bakterii. Bakteriofagi mogą przybierać kształty złożone (buławkowate), pałeczkowate lub wielościenne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wybrane szczepy bakteriofagów są wykorzystywane do niszczenia bakterii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲˈjɔfak, AS: bakterʹi ̯ofak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteria ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fag

Wiktionary


bakteriofagowy

bakteriofag


SJP.pl

Patrz:

bakteriofag

bakteriofobia

chorobliwy lęk przed bakteriami


SJP.pl


bakterioid

odmienna od normalnej forma rozwojowa lub zamierająca bakterii, powstała w wyniku niekorzystnych warunków rozwojowych; bakteroid


SJP.pl


bakteriolityczny

niszczący bakterie wskutek ich rozpuszczania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. chem. niszczący bakterie na drodze bakteriolizy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakterioliza ż.

Wiktionary


bakterioliza

zjawisko rozpadu bakterii pod wpływem działania przeciwciał


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. biologiczny proces zniszczenia bakterii, prowadzący do rozpadu ich ściany komórkowej i śmierci komórki

Wiktionary

Wikipedia


bakteriolizyna

przeciwciało powodujące bakteriolizę


SJP.pl


bakteriolog

specjalista w dziedzinie bakteriologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mikrobiol. mikrobiolog specjalizujący się w bakteriologii

Wiktionary

Bakteriologia – dział mikrobiologii poświęcony badaniu, wykorzystywaniu i zwalczaniu bakterii, a także sprawdzaniu ich ogólnych właściwości.

Podstawy współczesnej bakteriologii stworzył Ludwik Pasteur w XIX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zdaniem bakteriologów, laboratoryjne badania diagnostyczne w kierunku obecności pałeczek Yersinia wykonywane są w Polsce sporadycznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲˈjɔlɔk, AS: bakterʹi ̯olok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteriologia ż.

:: fż. bakteriolożka ż.

 przym. bakteriologiczny

 przysł. bakteriologicznie

Wiktionary


bakteriologia

dziedzina mikrobiologii zajmująca się badaniem bakterii, ich budową, sposobem życia, właściwościami oraz ich znaczeniem dla człowieka, zwierząt i roślin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikrobiol. dziedzina mikrobiologii zajmująca się badaniem bakterii, ich budową, sposobem życia, właściwościami oraz ich znaczeniem dla człowieka, zwierząt i roślin;

Wiktionary

Bakteriologia – dział mikrobiologii poświęcony badaniu, wykorzystywaniu i zwalczaniu bakterii, a także sprawdzaniu ich ogólnych właściwości.

Podstawy współczesnej bakteriologii stworzył Ludwik Pasteur w XIX wieku.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) bakteriologia jamy ustnej / pochwy • bakteriologia ogólna / kliniczna / farmaceutyczna / lekarska / weterynaryjna • instytut / katedra / pracownia / zakład bakteriologii

synonimy.

 (1.1) skr. bakt.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) mikrobiologia

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. bakteriolog mos., bakteriolożka ż.

 przym. bakteriologiczny

 przysł. bakteriologicznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bacteriology

* azerski: (1.1) bakteriologiya

* baskijski: (1.1) bakteriologia

* białoruski: (1.1) бактэрыялогія ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) бактэрыялёгія ż.

* bułgarski: (1.1) бактериология ż.

* esperanto: (1.1) bakteriologio

* francuski: (1.1) bactériologie ż.

* hiszpański: (1.1) bacteriología ż.

* interlingua: (1.1) bacteriologia

* japoński: (1.1) 細菌学 (さいきんがく, saikingaku)

* jidysz: (1.1) באַקטעריאָלאָגיע ż. (bakterjologje)

* karpatorusiński: (1.1) бактеріолоґія ż.

* kataloński: (1.1) bacteriologia ż.

* litewski: (1.1) bakteriologija ż.

* niemiecki: (1.1) Bakteriologie ż.

* nowogrecki: (1.1) βακτηριολογία ż.

* rosyjski: (1.1) бактериология ż.

* słowacki: (1.1) bakteriológia ż.

* ukraiński: (1.1) бактеріологія ż.

* włoski: (1.1) batteriologia ż.

źródła.

== bakteriologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mikrobiol. bakteriologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛrʲjɔˈlɔɟja, AS: bakterʹi ̯oloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteriolog mos., bakteriolożka ż.

 przym. bakteriologiczny

 przysł. bakteriologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. bakt.

Wiktionary


bakteriologiczny

odnoszący się do bakteriologii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bakteriologią; dotyczący świata bakterii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Broń bakteriologiczna jest zabroniona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteriolog mos., bakteriolożka ż., bakteriologia ż.

 przysł. bakteriologicznie

Wiktionary


bakteriolożka

bakteriolog


SJP.pl

Patrz:

bakteriolog

bakteriomocz

obecność bakterii w moczu; bakteriuria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. obecność bakterii w moczu;

Wiktionary

Bakteriomocz, bakteriuria – stan, w którym stwierdza się obecność bakterii w moczu.

W warunkach prawidłowych mocz jest jałowy, czyli nie występują w nim bakterie, jedynie w dalszej części cewki moczowej, mogą występować bakterie saprofityczne. Drogą wstępującą, ale także drogą krwiopochodną i poprzez ciągłość z otoczenia, może dojść do kolonizacji dróg moczowych. Obecność bakterii w moczu nie jest jednak równoważna z rozpoznaniem zakażenia układu moczowego. Dla rozpoznania zakażenia dróg moczowych konieczne jest stwierdzenie w moczu bakterii uropatogennych (czyli chorobotwórczych w obrębie dróg moczowych), występujących w odpowiedniej liczbie.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) bakteriuria; daw. prątkomocz

Wiktionary


bakterioplankton

Bakterioplankton, bakterie planktonowe – rodzaj planktonu składający się z drobnoustrojów zawieszonych w wodzie. Wiele z nich przemieszcza się aktywnie, lecz ich zdolności lokomocyjne nie wystarczają, by przeciwstawiać się prądom wodnym. Bakterioplankton ma zwykle wymiary mniejsze niż 1 μm, lecz niektóre bakterie autotroficzne są większe.

Wikipedia


bakterioryza

współżycie bakterii z roślinami wyższymi


SJP.pl

Bakterie brodawkowe, bakterie korzeniowe – glebowe bakterie azotowe z rodzaju Rhizobium, Bradyrhizobium, Azorhizobium, Sinorhizobium i Mesorhizobium żyjące w symbiozie z roślinami motylkowatymi, które tworzą na swych korzeniach narośla, tzw. brodawki korzeniowe. Poza wymiennymi grupami należącymi do α-proteobakterii w symbiozę z roślinami wchodzą także Gram-dodatnie bakterie Frankia indukujące brodawki u roślin należących do Betulaceae, Casuarinaceae, Myricaceae, Elaeagnaceae, Rhamnaceae, Rosaceae, Coriariaceae i Datisticaceae. Na początku XXI wieku odkryto, że brodawki korzeniowe u roślin bobowatych mogą być również indukowane przez bakterie nie należące do Rhizobiaceae. Są to bakterie z grupy Methylobacterium i Burkholderia.

Wikipedia


bakterioskopia

badanie bakterii za pomocą mikroskopu


SJP.pl

Bakterioskopia – jedno z podstawowych badań w diagnostyce mikrobiologicznej, stanowiące zwykle jej początkowy etap. Jest to obserwacja mikroskopowa (co najmniej kilkunastu pól widzenia) wybarwionego i utrwalonego preparatu (zwykle pod powiększeniem 1000× z zastosowaniem immersji). Techniką barwienia często jest metoda Grama, ze względu na swoją prostotę i uniwersalność. Jednakże wybór metody uwidaczniania bakterii zależy m.in. od rodzaju choroby zakaźnej. Np. przy podejrzeniu gruźlicy rutynowo barwi się bakterie metodą Ziehla-Neelsena, a w przypadku kiły metodą impregnacji srebrem (i obserwuje w mikroskopie z ciemnym polem widzenia). Poza standardowym i powszechnym mikroskopem świetlnym stosuje się również droższy mikroskop kontrastowo-fazowy czy fluorescencyjny. Bakterioskopia jest prostą, generalnie niekosztowną i szybką metodą diagnostyczną; jej wadą jest ograniczona swoistość i czułość.

Wikipedia


bakteriostatyczny

powstrzymujący rozmnażanie się bakterii (np. środek bakteriostatyczny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. związany z bakteriostazą; hamujący rozwój i namnażanie się bakterii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteriostatyk m., bakteriostaza ż.

 przysł. bakteriostatycznie

Wiktionary


bakteriostatyk

środek bakteriostatyczny


SJP.pl


bakterioterapia

metoda leczenia polegająca na uodpornieniu organizmu przez wprowadzenia do niego odpowiednio spreparowanych zawiesin osłabionych lub zabitych bakterii chorobotwórczych lub jadów bakteryjnych


SJP.pl


bakterioza

choroba rośliny wywołana przez bakterie


SJP.pl

  • synonim określenia Choroby bakteryjne
  • Bakteriozy roślin – choroby bakteryjne roślin
  • współżycie bakterii brodawkowych i roślin motylkowych

Wikipedia


bakteriuria

obecność bakterii w moczu; bakteriomocz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. bakteriomocz.

Wiktionary

Bakteriomocz, bakteriuria – stan, w którym stwierdza się obecność bakterii w moczu.

W warunkach prawidłowych mocz jest jałowy, czyli nie występują w nim bakterie, jedynie w dalszej części cewki moczowej, mogą występować bakterie saprofityczne. Drogą wstępującą, ale także drogą krwiopochodną i poprzez ciągłość z otoczenia, może dojść do kolonizacji dróg moczowych. Obecność bakterii w moczu nie jest jednak równoważna z rozpoznaniem zakażenia układu moczowego. Dla rozpoznania zakażenia dróg moczowych konieczne jest stwierdzenie w moczu bakterii uropatogennych (czyli chorobotwórczych w obrębie dróg moczowych), występujących w odpowiedniej liczbie.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) bakteriomocz; daw. prątkomocz

Wiktionary


bakteroid

odmienna od normalnej forma rozwojowa lub zamierająca bakterii, powstała w wyniku niekorzystnych warunków rozwojowych; bakterioid


SJP.pl

Wikipedia


bakterycyd

substancja niszcząca lub hamująca rozwój bakterii, środek bakteriobójczy; bakteriocyd


SJP.pl


bakteryjny

przymiotnik od: bakteria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. biol. związany z bakteriami lub powodowany przez bakterie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W leczeniu bakteryjnego zapalenia spojówek stosuje się miejscowo maści i krople z antybiotykami bądź sulfonamidami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaktɛˈrɨjnɨ, AS: bakteryi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakteria ż.

 przysł. bakteryjnie

Wiktionary


baktria

starożytna kraina w Azji Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. starożytna nazwa krainy położonej obecnie w północnym Afganistanie między Amu-Darią a Hindukuszem;

Wiktionary

Baktria (gr. Baktriana, Βακτριανα; pers. Bākhtar; arab. i ind. Bhalika; chiń. 大夏, Dàxià) – starożytna, grecka nazwa krainy położonej obecnie w północnym Afganistanie. Jej stolica to Baktra (Balhika, Bokhdi, obecnie Balch).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W VI wieku p.n.e. Cyrus II Wielki przyłączył Baktrię do swego imperium jako satrapię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baktryjczyk mos., Baktryjka ż., baktrian mzw.

 przym. baktryjski

Wiktionary


baktrian

wielbłąd dwugarbny, żyjący w stanie dzikim na pustyni Gobi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Camelus ferus|Przewalski|ref=tak., duży ssak kopytny z rodziny wielbłądowatych występujący w stanie dzikim na stepach centralnej Azji;

Wiktionary

Wielbłąd domowy lub baktrian (Camelus bactrianus) – gatunek ssaka z rodziny wielbłądowatych (Camelidae), należący wraz z wielbłądami dwugarbnymi i jednogarbnymi (dromaderami) do rodzaju wielbłąd (Camelus). Charakteryzuje się średnią wielkością i ciężarem większym od innych współczesnych wielbłądów (osiąga masę do 1 tony, przy długości ciała 3 m), różni się też od wielbłąda jednogarbnego obecnością dwóch garbów i znacznie grubszą sierścią. Gatunki wielbłądów są blisko spokrewnione, mogą się krzyżować, tworząc żywotne, płodne mieszańce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Baktriany żyją w dużej części Azji, nie tylko w Baktrii.

 (1.1) Na baktrianach jeździ się wierzchem i przewozi ładunki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaktrʲjãn, AS: baktrʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baktria ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielbłąd dwugarbny

Wiktionary


baktrozaur

roślinożerny dinozaur z rodziny hadrozaurów; jaszczur maczugowaty, paraiguanodon


SJP.pl

Baktrozaur (Bactrosaurus johnsoni), maczugowaty jaszczur – roślinożerny dinozaur z rodziny hadrozaurów (Hadrosauridae). Spokrewniony z lambeozaurem. Był jednym z pierwszych kaczodziobów nieposiadających grzebienia na głowie.

Wikipedia


baktryjczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Baktrii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiadomo czy Baktryjczykiem był Zaratustra.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baktria ż.

:: fż. Baktryjka ż.

 przym. baktryjski

Wiktionary


baktryjka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Baktrii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Archeolog zakochał się w Baktryjce z kruczoczarnymi włosami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baktria ż.

:: fż. Baktryjczyk mos.

 przym. baktryjski

Wiktionary


baktryjski

Baktria


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Baktrią, dotyczący Baktrii

Wiktionary

Patrz:

Baktria

Powiązane:

 rzecz. Baktryjka ż., Baktryjczyk mos., Baktria ż.

Wiktionary


baku

1. zbiornik na ciecze;
2. żegl. górny pokład dziobowej części statku albo pokład nadbudówki dziobowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Azerbejdżanu;

Wiktionary

Baku (azer. Bakı bɑˈcɯ) – stolica i największe miasto Azerbejdżanu, najstarszy i największy port nad Morzem Kaspijskim. Znajduje się we wschodniej części kraju, na Półwyspie Apszerońskim. Położone jest na wysokości 28 m poniżej poziomu morza, będąc tym samym najniżej położoną stolicą świata oraz największym miastem położonym poniżej poziomu morza. W 2009 roku Baku zamieszkane było przez ponad 2 miliony mieszkańców, co stanowiło niemal 1/4 populacji Azerbejdżanu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lecie musi być w takim domeczku niczym w Baku na rynku podczas kanikuły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaku, AS: baku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakijczyk mos., bakijka ż.

 przym. bakijski, bakiński

Wiktionary


bakufu

szogunat, siogunat;
1. japońska wojskowa administracja feudalna w latach 1992-1868, w której rządy sprawował szogun;
2. okres w historii Japonii, w którym rządy sprawował szogun


SJP.pl

Siogunat (jap. 幕府 bakufu; dosł. „rządy spod namiotu”) – nazwa okresu historycznego oraz systemu zarządzania krajem przez dziedzicznych dowódców wojskowych (siogunów) w dawnej Japonii. Słowo to tłumaczone jest również jako „urząd w namiocie” (ang. tent office) lub „sprawowanie rządów spod namiotu” (ang. tent government), odnosiło się bowiem do kwatery głównej dowódcy wojskowego na polu bitwy.

Wikipedia


bakulit

1. wapień z okresu kredowego
2. głowonóg kopalny z grupy amonitów z okresu kredowego


SJP.pl


bakulum

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. zool. kość prącia występująca u niektórych ssaków;

 (1.2) anat. zool. część pokładełka niektórych owadów

Wiktionary

  • bakulum (łac. baculum) – kość prącia występująca u niektórych ssaków
  • bakulum, bakula (łac. baculum) – część pokładełka niektórych owadów

Wikipedia


bakun

1. lichy, tani tytoń fajkowy;
2. odmiana machorki uprawiana na dawnej Ukrainie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rodzaj machorki uprawianej kiedyś na Ukrainie i Wołyniu

 (1.2) daw. pośledni, tani tytoń fajkowy

Wiktionary

Osoby o nazwisku Bakun:

  • Konstantin Bakun (ur. 1985) – rosyjski (wcześniej ukraiński) siatkarz
  • Nonna Bakun-Czubarow (1937–2012) − polska geolog
  • Piotr Bakun (ur. 1972) – polski koszykarz
  • Serhij Bakun (ur. 1962) − ukraiński trener piłkarski
  • Stanisław Bakun (1875–1942) – polski wojskowy i weterynarz
  • Wojciech Bakun (ur. 1981) – polski polityk i samorządowiec

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jak jechaliśmy pociągiem, to zaobserwowałem, że w ogródkach rośnie czasem bakun — tytoń na Podolu bardzo popularny.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bakunowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bahun, korbacz, machorka, duchan, tiutium, tiutin

Wiktionary


bakunin

nazwisko


SJP.pl


bakunowy

przymiotnik

 (1.1) związany z bakunem, dotyczący bakunu, zawierający bakun

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pudel po ziemi – piłka po powietrzu lata / A obłok bakunowy przeciąga nad gajem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakun m., bakunista m.

Wiktionary


bakutil

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. zakład przemysłowy przerabiający padłe zwierzęta i poubojowe resztki zwierzęce na paszę dla zwierząt, żelatynę spożywczą i mydło

Wiktionary

Towarzystwo Przemysłowo–Handlowe „Bacutil” – utworzona w 1938 roku sieć zakładów przerabiających odpady pochodzenia zwierzęcego i produkujących dodatki do pasz dla zwierząt. Od daty założenia Towarzystwa uznaje się powstanie przemysłu paszowego w Polsce. Po uruchomieniu w 1948 pierwszych wytwórni pasz w Kutnie, Wrocławiu i Gdańsku, wchodzących w skład CRS Samopomoc Chłopska, w 1958 połączono przemysł paszowy z przetwórstwem odpadków zwierzęcych, tworząc Zjednoczenie Przemysłu Paszowego „Bacutil”. Do 1982 Bacutil wybudował szereg zakładów branżowych, m.in.: w Świeciu (1961) i Szamotułach (1962) oraz kilkanaście wytwórni tzw. „50” i „20” (roczna produkcja w tys. ton). W 1982 nastąpiła kolejna reorganizacja po której Zjednoczenie przybrało nazwę Zrzeszenia Przemysłu Paszowego i Utylizacyjnego „Bacutil” z 144 wytwórniami pasz i 66 zakładami utylizacyjnymi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈkutʲil, AS: bakutʹil

Wiktionary


bakuła

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Bakuła:

  • Bakuła – polskie nazwisko
  • Bogdan Bakuła (ur. 1963) – polski ciężarowiec
  • Elżbieta Bakuła (ur. 1935) – polska nauczycielka i działaczka partyjna
  • Hanna Bakuła (ur. 1950) – polska malarka, scenograf i kostiumolog
  • Leszek Bakuła (1930–1997) – polski pisarz
  • Stanisława Bakuła (1925–1989) – polska wycinankarka, pisankarka, tkaczka, hafciarka i koronczarka
  • Zygmunt Bakuła (1920–1943) – polski robotnik, żołnierz Gwardii Ludowej

Wikipedia


bakłaszka

regionalnie: wojskowa manierka


SJP.pl


bakłażan

roślina jednoroczna warzywna z rodziny psiankowatych, dorastająca do 1 m wysokości; oberżyna, psianka podłużna, gruszka miłosna, jajko krzewiaste


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roln. roślina jednoroczna z gatunku psianka podłużna nazwa systematyczna|Solanum melongena|L.|ref=tak., o jadalnych owocach;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) spoż. warzywo, będące podłużnym, zwykle fioletowoczarnym owocem bakłażana (1.1)

Wiktionary

Psianka podłużna (Solanum melongena) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych. Roślina ta znana jest głównie pod zwyczajowymi nazwami jako oberżyna lub bakłażan, ale ma także inne nazwy: gruszka miłosna, jajko krzewiste, bałtarzan i bakman. Pochodzi z tropikalnej Afryki, Egiptu, Arabii i Indii. W Polsce uprawiana wyłącznie w sprzyjających warunkach mikroklimatycznych. Jadalną częścią jest owoc.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ogrodzie wyrosły nam dorodne bakłażany.

 (2.1) Na obiad jedliśmy zapiekankę z bakłażanami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bakˈwaʒãn, AS: baku̯ažãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakłażanówka ż.

:: zdrobn. bakłażanek m.

 przym. bakłażanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) psianka podłużna, oberżyna, jajko krzewiaste

 (2.1) gruszka miłosna, oberżyna, bakman; reg. bałtarzan

Wiktionary


bakłażanowy

bakłażan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący rośliny bakłażana, związany z rośliną bakłażana

 (1.2) kulin. spoż. dotyczący owocu bakłażana, związany z owocem bakłażana, zawierający owoc bakłażana, zrobiony z owocu bakłażana

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor czarnofioletowy lub brunatnofioletowy, taki jak kolor owocu bakłażana

Wiktionary

Patrz:

bakłażan

Przykłady

 (1.2) Do tego pasowałby sos bakłażanowy.

 (2.1) Kupiłam sobie piękny bakłażanowy stanik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbakwaʒãˈnɔvɨ, AS: baku̯ažãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bakłażan m., bakłażanowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) oberżynowy

 (2.1) oberżynowy, czarnofioletowy, brunatnofioletowy

Wiktionary


bal

gruby, budulcowy pień drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uroczyste przyjęcie, na którym głównym elementem zabawy są tańce;

 (1.2) duży, wstępnie obrobiony pień

 (1.3) bud. tarcica mająca grubość minimum 5 cm i szerokość nie mniejszą niż dwukrotna grubość

 (1.4) daw. duża paczka

 (1.5) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka

 (1.6) gw-pl|Bukowina. przyjęcie z okazji chrzcin

Wiktionary

Osoby:

  • Adam Bal (zm. 1646) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Adam Bal (1867–1927) – polski prawnik i urzędnik terytorialny
  • Andrij Bal (1958–2014) – ukraiński piłkarz i trener
  • Anton Bal (ur. 1963) – papuaski duchowny rzymskokatolicki
  • Antoni Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Duygu Bal (ur. 1987) – turecka siatkarka
  • Ewa Bal (ur. 1973) – polska filolog, italianistka
  • Maciej Bal (zm. 1511) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Matjasz III Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Michał Bal zm. 1496) – polski duchowny katolicki ,bernardyn
  • Mieke Bal (ur. 1946) – holenderska krytyczka i teoretyczka kultury
  • Mykoła Bal (1913–1999) – radziecki wojskowy
  • Jan Bal (zm. 1480) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan Bal (zm. 1698) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan II Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jerzy Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Karol Bal (1934–2022) – polski filozof
  • Wojciech Bal (ur. 1963) – polski chemik
  • Mikołaj II Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Nicolas Bal (ur. 1978) – francuski kombinator norweski
  • Orest Bal (ur. 1960) – ukraiński piłkarz i trener
  • Piotr II Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Randall Bal (ur. 1980) – amerykański pływak
  • Samuel Bal (1598–1651) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Stanisław Bal (zm. przed 1575) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Stefan Bal – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Walenty Bal (1920–2002) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Zdzisław Bal – polski kierowca wyścigowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku Sylwestra spędzamy na balu.

 (1.2) Ciężarówka przywiozła ogromne bale.

 (1.5) (gwara.) Zeflik przywalił balem w eka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bal, AS: bal

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. balet mrz., baletnica ż., balowanie n., zabalowanie n.

:: czas. balować ndk., zabalować dk.

:: przym. balowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kłoda, kloc, pal, belka

 (1.4) bela

 (1.5) gw-pl|Górny Śląsk|bala.

 (1.6) kyrściny

Wiktionary


bala

gruby, budulcowy pień drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka (do gry)

Wiktionary

Geografia

  • Bala – miasto w Walii
  • Bala – jezioro w Walii
  • Bala – gaun wikas samiti we wschodniej części Nepalu
  • Băla – gmina w okręgu Marusza w Rumunii
  • Bala – wieś w Rumunii
  • Bala – gmina w Rumunii
  • Bala – wieś w Syrii
  • Bala – miasto w Palestynie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (gwara.) Holdek ciepnył bala z autu.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Ball.

uwagi. inna pisownia bal

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|piłka.

źródła.

== bala (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pocisk

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Ball.

uwagi. inna pisownia bal

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|piłka.

źródła.

== bala (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pocisk

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balaam

prorok z Mezopotamii


SJP.pl

Balaam a. Bileam, syn Beora (hebr. ‏בִּלְעָם‎) – postać biblijna ze Starego Testamentu, prorok błogosławiący naród wybrany.

Wikipedia


balafon

zachodnioafrykański instrument perkusyjny z grupy idiofonów, popularny m.in. w Senegalu i Burkina Faso


SJP.pl

Balafon – tradycyjny zachodnioafrykański instrument perkusyjny z rodziny idiofonów, do dziś bardzo popularny m.in. w takich krajach jak Burkina Faso, Gambia, Gwinea, Mali i Senegal. Odmiana ksylofonu, w którym wysuszone owoce tykwy służą jako pudła rezonansowe. Często w tykwach można spotkać dziury zaklejone cienką folią, która pełni rolę membrany, co nadaje dźwiękowi specyficzne brzęczące brzmienie (tradycyjnie do robienia membran używane były do tego celu bardzo gęste sieci pająków).

Wikipedia


balak

  • Balak – wieś w Armenii, w prowincji Sjunik
  • Balak – postać biblijna ze Starego Testamentu
  • Operacja Balak – izraelska operacja wojskowa w 1948 roku

Wikipedia


balaklawa

potocznie: kominiarka


SJP.pl

Wikipedia


balanchine

[czytaj: BAlanczin] nazwisko


SJP.pl


balandrować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. hulać

Wiktionary


balanga

potocznie: impreza, zabawa z dużą ilością alkoholu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Filipinach;

 (1.2) geogr. miejscowość w Nigerii

 (1.3) geogr. miejscowość w Indiach

Wiktionary

  • Balanga – polski film z 1993 roku
  • Balanga – miasto w prowincji Bataan w regionie Luzon Środkowy na Filipinach

Wikipedia


balangować

potocznie: bawić się, uczestniczyć w zabawach, przyjęciach itp.; baletować, imprezować


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) brać udział w imprezach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łeb mnie boli, za długo wczoraj balangowałem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalãŋˈɡɔvat͡ɕ, AS: balãŋgovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balanga ż., balangowanie n., balangowicz mos., balangowiczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) imprezować, bawić się

Wiktionary


balangowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. uczestniczenie w balandze lub w balangach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balanga ż., balangowicz m., balangowiczka ż.

 czas. balangować ndk.

 przym. balangowy

Wiktionary


balangowicz

1. osoba często uczestnicząca w balangach;
2. uczestnik balangi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) częsty uczestnik balang, osoba lubiąca imprezować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balanga ż., balangowanie n.

:: fż. balangowiczka ż.

 czas. balangować ndk.

Wiktionary


balangowiczka

1. kobieta często uczestnicząca w balangach;
2. uczestniczka balangi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. częsta uczestniczka balang, kobieta lubiąca imprezować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balanga ż., balangowanie n.

:: fm. balangowicz m.

 czas. balangować ndk.

Wiktionary


balangowy

balanga


SJP.pl

Patrz:

balanga

balans

1. chwianie się w celu utrzymania równowagi;
2. załatwianie na przemian różnych spraw z zachowaniem równowagi między nimi;
3. przyrząd gimnastyczny do ćwiczeń równoważnych, składający się z poziomej belki opartej na dwóch słupach; równoważnia, balansjer;
4. drąg używany w niektórych sportach w celu łatwiejszego utrzymania równowagi; balansjer;
5. regulator chodu zegarka, zastępujący wahadło; balansjer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przechylanie się w celu utrzymania równowagi

 (1.2) element budowy zegarka mechanicznego regulujący jego chód;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbalãw̃s, AS: balãũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balansowanie n., balansjer m., balansjerka ż.

 czas. balansować

Wiktionary


balansista

artysta cyrkowy, wykonujący, w celu zabawienia publiczności, sztuczki cyrkowe na linie zawieszonej na pewnej wysokości nad ziemią


SJP.pl


balansjer

1. część mechanizmu w postaci dźwigni przenoszącej siły w ruchu zmiennokierunkowym, dawniej stosowana np. w maszynach parowych;
2. przyrząd gimnastyczny do ćwiczeń równoważnych, składający się z poziomej belki opartej na dwóch słupach; równoważnia, balans;
3. drąg używany w niektórych sportach w celu łatwiejszego utrzymania równowagi; balans;
4. regulator chodu zegarka, zastępujący wahadło; balans


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. kółko wahadłowe w zegarkach mechanicznych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balans mrz.

Wiktionary


balansjera

mały, szybki statek z ożaglowaniem lugra


SJP.pl


balansjerka

przyrząd do bicia monet wynaleziony w XVI wieku, używany do roku 1830


SJP.pl


balansować

1. chwiać się, przechylać się w różne strony w celu utrzymania równowagi;
2. potocznie: zręcznie wymijać przeszkody, przechylając ciało w różne strony;
3. potocznie: skłaniać się na przemian ku czemuś; lawirować;
4. dawniej: bawić się, hulać, włóczyć się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) utrzymywać równowagę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Artysta balansował na linie, nie tracąc równowagi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balansowanie n., balans mrz.

Wiktionary


balansowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|balansować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalãw̃sɔˈvãɲɛ, AS: balãũ̯sovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. balansować ndk.

 rzecz. balans m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) równoważenie

Wiktionary


balansówka

ręczna prasa śrubowa


SJP.pl


balansowy

przymiotnik od: balans


SJP.pl


balantydiaza

choroba przewodu pokarmowego wywołana przez pasożytujące w jelitach orzęski


SJP.pl

Balantidioza – choroba zakaźna wywoływana przez szparkosza okrężnicy (Balantidium coli), którego żywicielem mogą być: ludzie, świnie, dziki, szympansy i organgutany.

W jej leczeniu stosuje się tetracyklinę (500 mg co 6 godzin przez 7–10 dni) lub metronidazol (750 mg co 8 godzin przez 5 dni).

Wikipedia


balas

1. mała ozdobna kolumienka, element balustrady; tralka; balaska;
2. potocznie: stolec o podłużnym kształcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. pionowy element balustrady w formie słupka lub kolumienki;

 (1.2) pot. przen. stolec o podłużnym kształcie

Wiktionary

Balas (także balasek, balaska, tralka) – pionowy element balustrady schodów, balkonu, tarasu lub ustawiane nad gzymsem głównym, złożony na ogół z jednej lub dwóch kolumienek o gruszkowato wybrzuszonym trzonie, zwanych też lalkami, wsparty na bazie, zwieńczony zazwyczaj plintą, podpierający poręcz.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) balasa, balasek, balaska, tralka

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

 (1.1) baza, lalka, plinta

pokrewne.

 rzecz. balasa ż., balaska ż.

:: zdrobn. balasaek m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.2) niekiedy w stosowane w charakterze obraźliwym wobec osób, np. „Spadaj balasie!”

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) balaustre m., balaústre m.

źródła.

 (1.1) zobtłum|tralka.

== balas (język cebuano.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q33239 (ceb)-Howdy.carabao-balas.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) piasek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balasa ż., balaska ż.

:: zdrobn. balasaek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) balasa, balasek, balaska, tralka

Wiktionary


balasa

słupek balustrady rzeźbiony lub toczony; balas


SJP.pl


balasana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jedna z asan; siad, w którym kolana są połączone, pośladki spoczywają na piętach, a tułów leży na udach, głowa luźno zwisa, ramiona wzdłuż łydek

Wiktionary

Balasana (zapis stylizowany: BALASANA) – trzeci singel polskiego piosenkarza Sobla z jego trzeciego albumu studyjnego, zatytułowanego Napisz jak będziesz. Singel został wydany 10 kwietnia 2025.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) pozycja dziecka, dziecko

Wiktionary


balaścik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od balast

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie balast, lecz tylko mały balaścik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balast m.

Wiktionary


balasek

zdrobnienie od: balas


SJP.pl


balaska

mała ozdobna kolumienka, element balustrady; tralka; balas


SJP.pl

Balas (także balasek, balaska, tralka) – pionowy element balustrady schodów, balkonu, tarasu lub ustawiane nad gzymsem głównym, złożony na ogół z jednej lub dwóch kolumienek o gruszkowato wybrzuszonym trzonie, zwanych też lalkami, wsparty na bazie, zwieńczony zazwyczaj plintą, podpierający poręcz.

Wikipedia


balast

1. specjalne obciążenie, stosowane głównie na statkach, łodziach podwodnych i balonach, służące do regulacji równowagi i głębokości zanurzenia lub wysokości lotu;
2. niepotrzebne, szkodliwe obciążenie czymś; coś zbytecznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mors. obciążenie stosowane głównie do obniżenia środka ciężkości i poprawienia stateczności;

 (1.2) mors. na okrętach podwodnych zbiornik otaczający kadłub napełniany w chwili zanurzenia i opróżniany w chwili wynurzania

 (1.3) lotn. w balonach i sterowcach: dodatkowy ładunek służący do zrzucania w ramach regulowania tempa wznoszenia się i opadania

 (1.4) przen. zbędny ciężar psychiczny lub fizyczny

Wiktionary

Balast – dodatkowy element lub ładunek, którego podstawową cechą jest znaczny ciężar, wykorzystywany na różnego rodzaju statkach wodnych (zarówno nawodnych, jak i podwodnych), pojazdach lądowych specjalnego przeznaczenia, oraz statkach powietrznych. Wykorzystywany także we wszystkich rodzajach modeli statków i pojazdów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) By obniżyć środek ciężkości na statek jako balast załadowano gruz.

 (1.2) Marynarz kręcił pokrętłami od balastu.

 (1.3) Załogi zrzuciły balast w określonym miejscu.

 (1.4) Koniec procesu rozwodowego był dla niego prawdziwym zrzuceniem balastu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalast, AS: balast

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balastowanie n., balaścik mrz.

 czas. balastować

 przym. balastowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) ciężar, brzemię, jarzmo, garb

Wiktionary


balastować

1. obciążać coś balastem, np. statek, balon itp.;
2. w sporcie: wychylać się w celu zapewnienia równowagi, np. na wirażu z motocykla z przyczepą, z sanek sportowych, jachtu;
3. podsypywać żwir, tłuczeń pod podkłady torów kolejowych


SJP.pl


balastowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mors. lotn. obciążanie balastem

Wiktionary

Balastowanie – w terminologii żeglarskiej przeciwdziałanie momentowi przechylającemu jednostkę będącemu wynikiem oddziaływania wiatru z ożaglowaniem. Może być wykonywane przez załogę poprzez przejście na burtę nawietrzną oraz np. wykorzystanie trapezu lub zapewnione przez odpowiednio umieszczony ciężar zwany balastem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. balast m.

 czas. balastować

 przym. balastowy

Wiktionary


balastowy

związany z balastem, dotyczący balastu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z balastem, dotyczący balastu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balast m., balastowanie n.

Wiktionary


balata

1. drzewo z rodziny sączyńcowatych; zwięźla;
2. substancja otrzymywana z soku tego drzewa


SJP.pl

  • Balata – obóz palestyńskich uchodźców na Zachodnim Brzegu Jordanu
  • balata – rodzaj żywicy
  • Jardin de Balata – ogród botaniczny na Martynice

Wikipedia


balaton

jezioro na Węgrzech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jezioro na Nizinie Panońskiej, największe jezioro Węgier;

Wiktionary

Balaton, Jezioro Błotne – największe jezioro Węgier i zarazem Europy Środkowej, położone w południowo-zachodnich Węgrzech, w obrębie komitatów Somogy, Veszprém i Zala, na Nizinie Panońskiej, u południowych podnóży Lasu Bakońskiego, około 80 km od Budapesztu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈlatɔ̃n, AS: balatõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balatoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Jezioro Błotne

Wiktionary


balatoński

Balaton


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Balatonem, dotyczący Balatonu

Wiktionary

Patrz:

Balaton

Powiązane:

 rzecz. Balaton mrz.

Wiktionary


balayage

[czytaj: baleJAŻ] farbowanie włosów polegające na nałożeniu farb w różnych odcieniach na cieniutkie pasemka włosów, dające efekt rozświetlenia; balejaż, baleyage


SJP.pl

Balejaż, balayage (z fr. balayage – zamiatanie) – technika fryzjerska koloryzacji włosów, polegająca na nakładaniu pędzlem na niektóre, cienkie pasma włosów farby o różnych tonach. Rezultat powinien być zbliżony do naturalnych różnic kolorystycznych pasm włosów. Do balejażu używa się od trzech do sześciu odcieni farby. Farbowanie takie ma na celu uzyskanie optycznego efektu nadania fryzurze objętości.

Wikipedia


balazs

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrei Balazs (ur. 1986) – rumuński skoczek narciarski
  • Artur Balazs (ur. 1952) – polski polityk

Wikipedia


balbecki

Baalbek (miasto w Libanie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Baalbekiem, dotyczący Baalbeku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baalbek mrz.

Wiktionary


balbierski

przymiotnik od: balbierz


SJP.pl


balbierz

dawniej: fryzjer wykonujący także zabiegi felczerskie; cyrulik, balwierz, barbierz


SJP.pl


balbina

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Balbina – żeński odpowiednik imienia Balbin (znaczącego „jąkała”) o pochodzeniu łacińskim.

W XXI wieku imię rzadkie. W styczniu 2025 roku w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 986 kobiet o imieniu Balbina nadanym jako imię pierwsze. Dla porównania, najczęściej nadane jako imię pierwsze – Anna, nosi 1068330 osób.

Balbina imieniny obchodzi: 11 marca, 31 marca i 2 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawsze, gdy widział Balbinę, różowił się i nie mógł z siebie nic wykrztusić.

 (1.1) Spotkajmy się pod kościołem św. Balbiny o 16.30.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: balˈbʲĩna, AS: balbʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Balbin mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Balbinka

Wiktionary


balbineczka

zdrobnienie od: Balbina (imię żeńskie)


SJP.pl


balbininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Balbiny lub z nią związany


SJP.pl


balbinka

zdrobnienie od: Balbina (imię żeńskie)


SJP.pl


balboa

waluta Panamy równa 100 centesimom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) monet. waluta Panamy;

Wiktionary

Balboa – jednostka monetarna Republiki Panamy. Nazwa waluty pochodzi od nazwiska hiszpańskiego konkwistadora Vasco Núñeza de Balboa. Kod waluty to PAB. Balboa zastąpiła dolar amerykański, używany wcześniej. Obecnie Panama nie ma własnych banknotów, w obiegu jest dolar amerykański. Kurs balboa jest powiązany w stosunku 1:1 z dolarem amerykańskim.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 od nazwiska hiszpańskiego odkrywcy Vasco Núñez de Balboa

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balboa

* bułgarski: (1.1) балбоа ż.

* hiszpański: (1.1) balboa m.

źródła.

== balboa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. balboa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 od nazwiska hiszpańskiego odkrywcy Vasco Núñez de Balboa

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balboa

* bułgarski: (1.1) балбоа ż.

* hiszpański: (1.1) balboa m.

źródła.

== balboa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. balboa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balbutologopedia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział logopedii, dotyczy zaburzeń mowy związanych z jąkaniem

Wiktionary


balcar

nazwisko


SJP.pl


balcer

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Geografia:

  • Balcer – przysiółek wsi Skaje w Polsce, położony w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Szczuczyn

Osoby noszące nazwisko Balcer:

  • Adam Balcer (ur. 1976) – polski politolog
  • Bogdan Balcer (1936–2018) – polski historyk
  • Łukasz Balcer (ur. 1935) – polski prawnik i polityk
  • Mieczysław Balcer (1906–1995) – polski piłkarz i lekkoatleta

Wikipedia


balcerak

nazwisko


SJP.pl


balcerek

nazwisko


SJP.pl


balcerowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Balcerowicz:

  • Bogdan Jan Balcerowicz (ur. 1939) – polski pisarz, poeta i dziennikarz
  • Bolesław Balcerowicz (ur. 1943) – polski wojskowy
  • Ewa Balcerowicz (ur. 1953) – polska ekonomistka
  • Leszek Balcerowicz (ur. 1947) – polski polityk i ekonomista
  • Piotr Balcerowicz (ur. 1964) – polski orientalista i filozof

Wikipedia


balcerowiczowski

Balcerowicz


SJP.pl

Patrz:

Balcerowicz

balcerowski

nazwisko


SJP.pl


balcerski

nazwisko


SJP.pl


balcerzak

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Balcerzak:

  • Alojzy Balcerzak (1930–2021) – polski grafik, malarz, artysta plastyk, popularyzator sztuki i wykładowca
  • Andrzej Balcerzak (1925–2017) – polski aktor
  • Feliks Balcerzak (1910–1996) – polski wojskowy i działacz społeczny
  • Jerzy Balcerzak (ur. 1942) – polski geodeta i kartograf
  • Józef Balcerzak (1903–1942) – polski działacz robotniczy
  • Józef Balcerzak (1909–?) – polski działacz ludowy i polityk
  • Klaudiusz Balcerzak (ur. 1944) – polski przedsiębiorca, samorządowiec i polityk
  • Marian Balcerzak (1949–2000) – polski piłkarz
  • Michał Balcerzak – polski prawnik
  • Piotr Balcerzak (ur. 1975) – polski lekkoatleta, sprinter
  • Sebastian Balcerzak (ur. 1980) – polski koszykarz

Wikipedia


balcewicz

nazwisko


SJP.pl


baldach

1. rodzaj kwiatostanu, np. cebuli, marchwi;
2. dawniej: baldachim (osłona z tkaniny)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. rodzaj kwiatostanu i owocostanu;

 (1.2) włók. rodzaj wschodniej jedwabnej tkaniny, złotogłów bagdadzki

 (1.3) przest. zob. baldachim.

Wiktionary

Baldach (łac. umbella) – u roślin rodzaj kwiatostanu, w którym pojedyncze kwiaty wyrastają na mniej więcej jednakowej długości szypułkach z jednego miejsca na szczycie pędu. Najwcześniej rozkwitają kwiaty zewnętrzne, czym bliżej środka, tym później.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. baldachim mrz.

:: zdrobn. baldaszek m.

 przym. baldachowaty

Wiktionary


baldachim

osłona z tkaniny w kształcie daszka na drążkach, przenośna albo umocowana nad tronem, amboną itp.; baldach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) osłona umocowana nad tronem, łożem lub rozpostarta na drążkach, wykonana z ozdobnej tkaniny

 (1.2) archit. dekoracyjny element w kształcie wieżyczki lub aediculi, umieszczony nad ołtarzem, amboną, posągiem, nagrobkiem itp.

 (1.3) lotn. środkowa część płata nośnego umieszczonego nad kadłubem samolotu dwupłatowego lub jednopłatowego w układzie parasol;

Wiktionary

Baldachim (łac. baldakinus, z wł. baldacchino) – podstawowe znaczenia to:

  • w architekturze motyw dekoracyjny, zadaszenie w formie wieżyczki, ozdobnego daszku lub aediculi stanowiący oprawę posągów lub jako wsparty na kolumnach albo filarach - osłaniający nagrobki (np. renesansowy baldachim nad nagrobkiem Władysława Jagiełły w katedrze na Wawelu).
  • we wnętrzach kościołów osłona nad głównym ołtarzem, stallami, amboną lub fotelem dostojników, przenośna lub stała, w formie kopuły, nadwieszona lub podparta kolumnami, zwieńczona akcentem plastycznym, od dołu ozdobiona frędzlami lub lambrekinem. Od strony wewnętrznej czasami ozdobiona malowanym gwiaździstym niebem.
  • osłona w kształcie daszka, przenośna lub stała, z tkaniny, drewna, rozpięta nad tronem, łóżkiem itp. pełniąca rolę funkcjonalną lub honorową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Następca szedł pod baldachimem, przed nim kapłan z puszką, w której paliły się kadzidła – wreszcie kilka młodych dziewcząt rzucających róże na ścieżkę, którą książę miał przechodzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: balˈdaxʲĩm, AS: baldaχʹĩm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baldach m.

 przym. baldachowaty

Wiktionary


baldachimowy

związany z baldachimem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z baldachimem; wyposażony w baldachim; w kształcie baldachimu

Wiktionary


baldachogrono

rodzaj kwiatostanu


SJP.pl

Wikipedia


baldachokształtny

przypominający kształtem baldach


SJP.pl


baldachokwiatowe

rząd roślin z baldaszkowatymi kwiatostanami; Umbelliflorae


SJP.pl


baldachokwiatowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; araliowiec


SJP.pl


baldachokwiatowy

o cechach baldachokwiatowych (rząd roślin)


SJP.pl


baldachowaty

podobny do baldachu (kwiatostanu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. mający kształt baldachu, przypominający baldach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baldach mrz., baldachim mrz.

Wiktionary


baldaszek

zdrobnienie od: baldach


SJP.pl

Wikipedia


baldaszkowate

rodzina roślin zielnych z klasy dwuliściennych, o kwiatach zebranych w baldachy i pustych łodygach, występujących głównie w strefach umiarkowanych i ciepłych półkuli północnej; selerowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Apiaceae|Lindl.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu selerowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cieszynianka należy do baldaszkowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baldaszkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) selerowate

Wiktionary


baldaszkowaty

1. o cechach baldaszkowatych (rodzina roślin);
2. mający kształt baldaszka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. o cechach roślin z rodziny baldaszkowatych

 (1.2) mający kształt baldaszka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baldaszkowate nmos., baldaszek mrz.

 przym. baldaszkowy

Wiktionary


baldaszkowiec

srogoń baldaszkowiec - gatunek pluskwiaka z rodziny tasznikowatych


SJP.pl

Wikipedia


baldaszkowy

związany z baldaszkiem, dotyczący baldaszka


SJP.pl


baldasznik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. bot. agapant, nazwa systematyczna|Agapanthus|L’Hér.|ref=tak.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. agapant

Wiktionary


baldur

w mitologii nordyckiej: syn Odyna i Frigg, symbol dobra, piękna i mądrości


SJP.pl

Baldur (również Baldr, Balder) – w mitologii nordyckiej syn Odyna i Frigg, małżonek bogini Nanny, ojciec Forsetiego; symbol dobra, piękna i mądrości.

Był ulubieńcem wszystkich bogów. W Asgardzie miał własny dwór zwany Breidablik.

Wikipedia


baldurek

baldurek pręgowany, baldurek pstrokaty - gatunki chrząszczy z rodziny kózkowatych


SJP.pl


baldwin

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. imię|polski|m.;

Wiktionary

Geografia

Kanada

  • Baldwin – gmina

Nowa Zelandia

  • Baldwin Street – ulica w Dunedin

Stany Zjednoczone

  • Baldwin – półwysep
  • Baldwin – miejscowość w stanie Floryda, w hrabstwie Duval
  • Baldwin – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Banks
  • Baldwin – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Randolph
  • Baldwin – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Jackson
  • Baldwin – miejscowość w stanie Luizjana, w parafii St. Mary
  • Baldwin – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
  • Baldwin – wieś w stanie Michigan, w hrabstwie Lake
  • Baldwin – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chemung
  • Baldwin – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Nassau
  • Baldwin – miasto w stanie Pensylwania, w hrabstwie Allegheny
  • Baldwin – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie St. Croix
  • Baldwin – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie St. Croix
  • Baldwin (ang. Baldwin Town) – gmina w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Delta
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Iosco
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Sherburne
  • Baldwin (ang. Baldwin Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chemung
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Chatham
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Barnes
  • Baldwin (ang. Baldwin Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Allegheny
  • Baldwin (ang. Baldwin Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie St. Croix
  • hrabstwo Baldwin (ang. Baldwin County) – w stanie Alabama
  • hrabstwo Baldwin (ang. Baldwin County) – w stanie Georgia

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje imię m.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|germ.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Baldwin

* francuski: (1.1) Baudouin m.

* hiszpański: (1.1) Balduino m.

* niemiecki: (1.1) Balduin m.

* nowogrecki: (1.1) Βαρδής m., Βαλδουίνος m.

* rosyjski: (1.1) Бальдвин m.

* włoski: (1.1) Baldovino m.

źródła.

== Baldwin (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Baldwin

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaldvʲĩn, AS: baldvʹĩn

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|germ.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Baldwin

* francuski: (1.1) Baudouin m.

* hiszpański: (1.1) Balduino m.

* niemiecki: (1.1) Balduin m.

* nowogrecki: (1.1) Βαρδής m., Βαλδουίνος m.

* rosyjski: (1.1) Бальдвин m.

* włoski: (1.1) Baldovino m.

źródła.

== Baldwin (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Baldwin

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baldwina

imię żeńskie


SJP.pl

Baldwina – żeński odpowiednik imienia Baldwin.

Baldwina imieniny obchodzi:

  • 22 marca, jako wspomnienie bł. Baldwina z Boucle;
  • 21 sierpnia, jako wspomnienie św. Baldwina z Rieti;
  • 6 października, jako wspomnienie bł. Baldwina z Pizy.

Wikipedia


balearczyk

mieszkaniec Balearów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Balearów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baleary nmos.

:: fż. Balearka ż.

 przym. balearski

Wiktionary


balearka

mieszkanka Balearów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Balearów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baleary nmos.

:: fm. Balearczyk mos.

 przym. balearski

Wiktionary


balearski

Baleary


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Balearów

 (1.2) dotyczący Morza Balearskiego

Wiktionary

Patrz:

Baleary

Powiązane:

 rzecz. Baleary nmos., Balearczyk mos., Balearka ż.

Wiktionary


baleary

archipelag na Morzu Śródziemnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. archipelag w zachodniej części Morza Śródziemnego;

 (1.2) geogr. adm. wspólnota autonomiczna Królestwa Hiszpanii obejmująca wyspy Baleary (1.1)

Wiktionary

Baleary (hiszp. Islas Baleares, kat. Illes Balears) – region Hiszpanii obejmujący archipelag w zachodniej części Morza Śródziemnego o powierzchni 5014 km². Baleary liczą ok. 1,07 mln mieszkańców. Znajduje się w pobliżu wschodniego hiszpańskiego wybrzeża. Archipelag składa się z kilku wysp, z czego trzy największe to Majorka, Minorka i Ibiza.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Balearczyk mos., Balearka ż.

 przym. balearski

Wiktionary


balecik

zdrobnienie od: balet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od balet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie balet, lecz tylko mały balecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet m., baletka ż., baletnik m., baletnica ż., baletniczka ż.

 przym. baletowy, baletniczy

Wiktionary


baleja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. balia

Wiktionary


balejaż

farbowanie włosów polegające na nałożeniu farb w różnych odcieniach na cieniutkie pasemka włosów, dające efekt rozświetlenia; balayage, baleyage


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kosmet. sposób farbowania włosów polegający na nakładaniu pędzelkiem na wybrane cieniutkie pasma farby o różnych odcieniach; także fryzura powstała w wyniku tego zabiegu

Wiktionary

Balejaż, balayage (z fr. balayage – zamiatanie) – technika fryzjerska koloryzacji włosów, polegająca na nakładaniu pędzlem na niektóre, cienkie pasma włosów farby o różnych tonach. Rezultat powinien być zbliżony do naturalnych różnic kolorystycznych pasm włosów. Do balejażu używa się od trzech do sześciu odcieni farby. Farbowanie takie ma na celu uzyskanie optycznego efektu nadania fryzurze objętości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałaś Dorotę z nowym balejażem na głowie?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈlɛjaʃ, AS: balei ̯aš

Wiktionary


balek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. belka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|belek.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|belka.

źródła.

== balek (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) frajer, naiwniak

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|belek.

Wiktionary


balena

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. wieloryb

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== balena (interlingua.) ==

thumb|balena (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. wieloryb

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈlɛ̃na, AS: balna

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== balena (interlingua.) ==

thumb|balena (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. wieloryb

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balenit

1. ulepszone drewno warstwowe, stosowane w konstrukcjach lotniczych
2. dawniej: sztuczny fiszbin


SJP.pl

Balenit – rodzaj uszlachetnionej sklejki, która charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością na rozrywanie. Prasowanie balenitu odbywa się na gorąco, gdzie warstwy brzozowego forniru są nasiąknięte NaOH oraz nasączone żywicą fenoloformaldehydową. Materiał ten stosowany jest do wytwarzania foremników do tłoczenia części blaszanych w różnych konstrukcjach lotniczych.

Wikipedia


baleno

samochód typu Suzuki Baleno


SJP.pl

„Baleno” – nazwa noszona na przestrzeni dziejów przez okręty Regia Marina i Marina Militare:

  • „Baleno” – awizo z lat 60. XIX wieku
  • „Baleno” – niszczyciel typu Folgore z okresu międzywojennego i II wojny światowej
  • „Baleno” (P492) – okręt patrolowy typu Lampo z lat 60. XX wieku

Wikipedia


balerina

baleryna;
1. tancerka, solistka zespołu baletowego;
2. rodzaj czółenka damskiego na płaskim obcasie z wydłużonym noskiem, obszytego gumką; balerynka, balerinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tancerka, solistka zespołu baletowego

 (1.2) pot. damskie lekkie czółenko, wzorowane na baletkach, na płaskim obcasie lub bez obcasa, często obszyte elastyczną taśmą lub gumą

Wiktionary

Balerina (baletnica) – osoba uprawiająca taniec baletowy. Zobacz także: primabalerina.

  • Balerina – film animowany z 2016 roku
  • Balerina – film dokumentalny z 2006 roku
  • Balerina na łodzi – film z 1969 roku
  • „Ballerina” – singel Malou Prytz z 2020 roku
  • „Ballerina” – piosenka Namie Amuro z 2014 roku
  • Ballerina – film z 1966 roku w reżyserii Normana Campbella

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Baleriny są co prawda wygodne, ale trudno w nich wyglądać niczym długonoga piękność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalɛˈrʲĩna, AS: balerʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.2) por|baletka.

 (1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Obuwie

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ballerina; (1.2) ballerina

* duński: (1.1) ballerina w.; (1.2) ballerinasko w.

* francuski: (1.2) ballérines lm.

* niemiecki: (1.1) Ballerina ż.; (1.2) Ballerina m.

* nowogrecki: (1.1) μπαλαρίνα; (1.2) γοβάκι

* rosyjski: (1.1) балерина ż.

* węgierski: (1.1) balerina

źródła.

== balerina (język litewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) balerina

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) balerinka

Wiktionary


balerinka

rodzaj czółenka damskiego na płaskim obcasie z wydłużonym noskiem, obszytego gumką; balerynka, balerina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. obuw. damskie lekkie czółenko, wzorowane na baletkach, na płaskim obcasie lub bez obcasa, często obszyte elastyczną taśmą lub gumą

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) balerina

Wiktionary


balerinki

obuwie damskie, czółenka na płaskim obcasie; balerynki, baleriny


SJP.pl


baleriny

baleryna;
1. tancerka, solistka zespołu baletowego;
2. rodzaj czółenka damskiego na płaskim obcasie z wydłużonym noskiem, obszytego gumką; balerynka, balerinka


SJP.pl


baleron

rodzaj wędliny wyrabianej z karkówki wieprzowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. kulin. rodzaj wędzonej lub gotowanej wędliny z peklowanej karkówki bez kości, w osłonce naturalnej lub sztucznej;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. ktoś otyły

Wiktionary

Baleron – wędlina (wędzonka) wyrabiana z peklowanego i wędzonego karczku wieprzowego. Jest obok szynki najwyżej cenioną polską wędliną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zjadłbym kanapkę z baleronem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈlɛrɔ̃n, AS: balerõn

Wiktionary


baleryna

balerina;
1. tancerka, solistka zespołu baletowego;
2. rodzaj czółenka damskiego na płaskim obcasie z wydłużonym noskiem, obszytego gumką; balerynka, balerinka


SJP.pl


balerynka

rodzaj czółenka damskiego na płaskim obcasie z wydłużonym noskiem, obszytego gumką; baleryna, balerina, balerinka


SJP.pl


balerynki

obuwie damskie, czółenka na płaskim obcasie; balerinki


SJP.pl


balet

1. rodzaj widowiska teatralnego będącego połączeniem tańca artystycznego, muzyki i fabuły; utwór muzyczny będący kanwą takiego widowiska;
2. grupa tancerzy, zespół tańczący w teatrze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) choreogr. rodzaj tanecznego widowiska teatralnego;

 (1.2) muz. utwór muzyczny napisany specjalnie dla baletu (1.1)

 (1.3) pot. skład osobowy tancerzy, biorący udział w balecie (1.1) lub inny widowisku tanecznym

Wiktionary

Termin balet (z fr. ballet, a to z wł. balletto zdrobnienie od ballo „taniec”) ma kilka powiązanych z sobą znaczeń:

  • rodzaj widowiska teatralnego, w którym głównym środkiem wyrazu jest taniec, wykonywany przez tancerzy według choreografii z towarzyszeniem muzyki, na tle dekoracji;
  • zespół baletowy (na przykład balet Teatru Wielkiego, od 29 kwietnia 2009 roku Polski Balet Narodowy);
  • utwór muzyczny napisany specjalnie dla widowiska baletowego;
  • całokształt sztuki baletowej danej epoki lub kraju (na przykład: balet romantyczny, balet polski).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dzisiejszym balecie wystąpiła podobno jakaś światowej sławy tancerka.

 (1.3) Odwołano dzisiejsze przedstawienie, bo strajkuje cały balet, a połowa orkiestry choruje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalɛt, AS: balet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baletnica ż., baletniczka ż., baletka ż., balety nmos., baletowanie n.

:: zdrobn. balecik m.

 czas. baletować ndk.

 przym. baletowy

 przysł. baletowo

Wiktionary


baletka

(najczęściej w liczbie mnogiej - baletki) but przeznaczony do tańca w balecie albo przypominający taki but, ale noszony na co dzień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) choreogr. środ. teatr. lekki pantofel przystosowany do tańca na palcach, stosowany w balecie

 (1.2) kulin. (bitka), ciasteczko biszkoptowe przełożone marmoladą lub powidłami i posypane makiem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈlɛtka, AS: baletka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet mrz., baletnica ż., baletniczka ż., baletowanie n., balecik mrz.

Wiktionary


baletki

pantofle o sztywnej podeszwie dla tancerek, pozwalające wykonywać kroki taneczne na czubkach palców


SJP.pl

Baletki – buty do tańca klasycznego i treningu w balecie.

Wikipedia


baletmistrz

kierownik zespołu baletowego; osoba zajmująca się reżyserowaniem i choreografią przedstawień


SJP.pl

Baletmistrz (zapis stylizowany: BALETMISTRZ) – jedenasty album studyjny polskiego rapera Bonsona. Wydawnictwo ukazało się 27 września 2024 nakładem wytwórni muzycznej Def Jam Recordings w dystrybucji Universal Music Polska.

Album jest utrzymany w stylu muzyki hip-hop. Składa się z wersji standardowej (1 CD).

Płyta dotarła do 8. miejsca polskiej listy sprzedaży – OLiS.

Wikipedia


baletmistrzowski

dotyczący baletmistrza


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z osobą lub stanowiskiem baletmistrza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baletmistrz mos.

Wiktionary


baletmistrzyni

1. tancerka występująca w balecie;
2. kierowniczka zespołu baletowego


SJP.pl


baletnica

1. tancerka występująca w balecie;
2. potocznie: kobieta, która dobrze tańczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zaw. szt. kobieta, która tańczy w balecie

 (1.2) pot. kobieta, dziewczynka tańcząca perfekcyjnie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalɛtʲˈɲit͡sa, AS: baletʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet mrz., baletka ż., baletniczka ż., baletowanie n., balecik mrz.

 przym. baletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tancerka baletowa, balerina

Wiktionary


baletniczka

zdrobnienie od: baletnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: baletnica

 (1.2) dziewczynka-baletnica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet m., balecik m., baletnica ż., baletka ż., baletowanie n.

 przym. baletowy

 przysł. baletowo

Wiktionary


baletniczy

dawniej: baletowy


SJP.pl


baletnik

tancerz w balecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaw. szt. mężczyzna, który tańczy w balecie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balecik mrz., baletowanie n.

 przym. baletowy

Wiktionary


baletoman

miłośnik baletu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wielki miłośnik baletu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baletomania ż.,

:: fż. baletomanka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) baletoman m.

źródła.

== baletoman (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) baletoman

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baletomania ż.,

:: fż. baletomanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baletomania ż.,

:: fż. baletomanka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) baletoman m.

źródła.

== baletoman (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) baletoman

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baletomania

uwielbienie baletu, fascynacja sztuką baletową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wielkie zainteresowanie baletem, zamiłowanie do baletu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baletoman m., baletomanka ż.

Wiktionary


baletomanka

baletoman


SJP.pl

Patrz:

baletoman

baletować

potocznie: bawić się, uczestniczyć w zabawach, przyjęciach itp.; balangować, imprezować


SJP.pl


baletowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. uczestniczenie w potańcówkach, zabawach towarzyskich, zakrapianych spotkaniach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet m., baletnik m., baletnica ż., baletniczka ż., baletka ż.

 czas. baletować

 przym. baletowy, baletniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) balowanie, imprezowanie

Wiktionary


baletowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest baletowe; cecha tych, którzy są baletowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baletowy

 przysł. baletowo

Wiktionary


baletowy

związany z baletem, dotyczący baletu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) choreogr. dotyczący baletu, zajmujący się baletem, skupiający się na balecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotykała tu inne uczennice szkoły baletowej, podobnie niepewne, czujące się nieswojo, zażenowane własną fizjologią.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balety nmos., balet mrz., baletnica ż., baletnik mos., baletniczka ż., baletki nmos., baletowanie n., balecik mrz., baletowość ż.

Wiktionary


balety

potocznie: zabawa taneczna; tańce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. spotkanie towarzyskie, podczas którego tańczy się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dobrze, że nie grają w niedzielę, bo pewnie po sobotnich baletach chłopcy nie mieliby sił do biegania […].

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balet m.

 czas. baletować ndk.

 przym. baletowy

Wiktionary


balewski

nazwisko


SJP.pl


baley

[czytaj: balej] nazwisko


SJP.pl


baleyage

[czytaj: baleJAŻ] farbowanie włosów polegające na nałożeniu farb w różnych odcieniach na cieniutkie pasemka włosów, dające efekt rozświetlenia; balejaż, balayage


SJP.pl


bali

gatunek bydła występującego na wyspach indonezyjskich, dawniej dziki, obecnie udomowiony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. indonezyjska wyspa w archipelagu Małych Wysp Sundajskich;

 (1.2) geogr. adm. prowincja w Indonezji obejmująca wyspę Bali (1.1) i kilka mniejszych;

 (1.3) geogr. cieśnina łącząca Morze Balijskie z Oceanem Indyjskim;

 (1.4) geogr. miasto w Kamerunie, w Regionie Północno-Zachodnim, na zachód od Bamenda;

 (1.5) geogr. niewielka miejscowość turystyczna w Grecji, na północnym wybrzeżu Krety;

 (1.6) astr. planetoida o numerze 770 z grupy pasa głównego asteroid;

Wiktionary

Lokalizacje

  • Bali – wyspa w Indonezji
  • Bali – prowincja w Indonezji
  • Bali – cieśnina w Indonezji
  • Bali – morze w Indonezji
  • Bali – miasto w Kamerunie
  • Bali – miejscowość na Krecie
  • Bali – dzielnica Nowego Tajpej na Tajwanie
  • (770) Bali – planetoida z grupy pasa głównego asteroid

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Drogi na Bali są wąskie, kręte, wyboiste, nie sposób się rozpędzić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balijski mrz., Balijczyk mos., Balijka ż.

 przym. balijski

Wiktionary


balia

duże, drewniane naczynie do prania bielizny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. hist. rodzaj płytkiej, dużej wanny do prania;

 (1.2) daw. gw-pl|Kraków. wanna (do kąpieli)

Wiktionary

Balia (baleja, z niem. gwar. Balje) – duże i płytkie naczynie do ręcznego prania domowej bielizny.

Pierwotnie wykonywane z drewnianych klepek, krągłe lub wydłużone, szerokie i płytkie. Podobnie jak beczka, spajane obręczami drewnianym (z leszczyny) bądź z taśmy stalowej, zwanej bednarką. Rzemieślniczo sprzęt ten wytwarzali bednarze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja babcia prała w balii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalʲja, AS: balʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. balijka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. baleja

Wiktionary


balice

wieś w województwie małopolskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. nazwa kilku wsi w Polsce;

 (1.2) pot. Międzynarodowy Port Lotniczy Kraków-Balice;

Wiktionary

W Polsce
  • Balice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Janikowo
  • Balice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zabierzów
  • Balice – część wsi Wiśniowa w woj. podkarpackim, w pow. strzyżowskim, w gminie Wiśniowa
  • Balice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Gnojno

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Miałem lecieć z Balic, ale lecę z Pyrzowic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baliczanin m., baliczanka ż.

 przym. balicki

Wiktionary


balicki

Balice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Balicami, dotyczący Balic

Wiktionary

Osoby o nazwisku Balicki/Balicka:

  • Anna Balicka (ur. 1963) – polska siatkarka
  • Danuta Balicka (1932–2020) – polska aktorka
  • Ewa Balicka-Witakowska (ur. 1948) – polska historyk stuki, etiopistka
  • Gabriela Balicka-Iwanowska (1867–1962) – polska botanik i polityk
  • Natalia Balicka (1917–2009) – polska mikrobiolog
  • Andrzej Balicki (zm. 1420) – polski rycerz
  • Anton Balicki (1891–1937) – białoruski działacz narodowy
  • Antoni Balicki (1882–1956) – polski pedagog i pisarz
  • Bogusław Balicki (1937–2010) – polski malarz i projektant graficzny
  • Cezary Balicki (ur. 1958) – polski brydżysta i szachista
  • Franciszek Klemens Balicki (zn. 1708) – polski kaznodzieja i teolog
  • Grigorij Balicki (1906–1989) – radziecki dowódca partyzancki i działacz partyjny
  • Jan Balicki (1869–1948) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Jan Balicki (1901–1990) – polski dyplomata i prawnik
  • Józef Balicki (1924–2014) – polski architekt
  • Kostiantyn Balicki (ur. 1987) – ukraiński zapaśnik
  • Marek Balicki (ur. 1953) – polski lekarz i polityk
  • Marian Balicki (1952–2019) – polski duchowny rzymskokatolicki, poeta
  • Ryszard Balicki (ur. 1968) – polski prawnik, konstytucjonalista
  • Stanisław Balicki (zm. ok. 1545) – polski szlachcic, rotmistrz królewski
  • Stanisław Balicki (1909–1978) – polski polonista
  • Stefan Balicki (1899–1943) – polski pisarz
  • Stefan Balicki (1913–1993) – polski metalurg
  • Szczepan Balicki (1929–2017) – polski prawnik i polityk
  • Tadeusz Balicki (1857–1921) – polski inżynier komunikacji i socjolog
  • Wincenty Balicki (1798–1844) – polski duchowny, kaznodzieja, działacz kulturalny i pisarz
  • Władysław Balicki (1941–2019) – polski ekonomista
  • Zdzisław Balicki (1930–1995) – polski dziennikarz, działacz partyjny i polityk
  • Zygmunt Balicki (1858–1916) – polski socjolog i polityk
  • Zygmunt Balicki (1888–1959) – polski inżynier i polityk

Wikipedia

Patrz:

Balice

Powiązane:

 rzecz. Balice nmos.

Wiktionary


baliczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zdrobn. od: bal

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. piłeczka

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. bal mrz., balik mrz.

:: czas. balować ndk.

:: przym. balowy

:: przysł. balowo

 (1.2)

:: rzecz. bal mrz., balik mrz.

Wiktionary


baligród

wieś w Polsce


SJP.pl

Baligród – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Baligród.

Leży w dolinie rzeki Hoczewki. Jest siedzibą gminy Baligród. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1634, zdegradowany w 1919.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Baligród. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim. Od 1 stycznia 1999 do 1 stycznia 2002 w powiecie bieszczadzkim.

Wikipedia


baligrodzianin

mieszkaniec Baligrodu


SJP.pl


baligrodzianka

mieszkanka Baligrodu


SJP.pl


baligrodzki

Baligród


SJP.pl

Patrz:

Baligród

balijczyk

mieszkaniec Bali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bali

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bali n.

:: fż. Balijka ż.

 przym. balijski

Wiktionary


balijka

mała balia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bali

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sam będąc synem Jawajczyka i Balijki, planowaćanował dla swego prezydencko-królewskiego rodu kolejne krzyżówki etniczne, umacniające spoistość archipelagu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bali n.

:: fm. Balijczyk

 przym. balijski

Wiktionary


balijski

Bali (wyspa indonezyjska)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wyspą Bali

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język balijski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bali n., Balijczyk mos., Balijka ż.

Wiktionary


balik

zabawa przy muzyce dla dzieci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zdrobn. od: bal

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. piłeczka

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. bal mrz.

:: czas. balować ndk.

:: przym. balowy

:: przysł. balowo

 (1.2)

:: rzecz. bal mrz.

::: zdrobn. baliczek mrz.

Wiktionary


balin

Literatura:

  • Balin – postać literacka; rycerz z legend arturiańskich
  • Balin – postać literacka; krasnolud ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia

Miejscowości w Polsce:

  • Balin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Inowrocław
  • Balin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Rypin
  • Balin – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Poddębice
  • Balin – wieś w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim, w gminie Chrzanów

Wikipedia


balinger

mały statek żaglowy używany w XIII–XV wieku; berlinger


SJP.pl


baliński

nazwisko


SJP.pl


balisa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kolej. nadajnik lub transponder w torze, między szynami, umożliwiający lokalizowanie pociągów

Wiktionary

Balisa – urządzenie montowane w pobliżu toru pojazdów szynowych, służące do transmisji danych między tym urządzeniem a pojazdem lub między pojazdem a tym urządzeniem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W torze nr 5 zainstalowano balisę.

Wiktionary


balisong

niewielki, składany nóż do walki wręcz; motylek


SJP.pl

Wikipedia


balista

starożytna i średniowieczna oblężnicza machina wojenna kształtem często zbliżona do kuszy, która służyła do miotania kul kamiennych i kłód okutych żelazem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. starożytna i średniowieczna machina oblężnicza;

Wiktionary

Balista (od gr. βαλλειν – „rzucać”) – starożytna neurobalistyczna machina miotająca, najczęściej używana przy oblężeniu miast i umocnień, wystrzeliwująca pociski (belki lub kamienie) po torze płaskim.

Wynalazek machiny wyrzucającej strzały lub kamienie stromotorowo przez sztywne ramiona, których końce zamocowane były na sprężystych powrozach z końskiego włosia, przypisuje się mieszkańcom Syrii, około 500 roku p.n.e. Podobną broń miotającą pociski płaskotorowo w tym samym czasie wynaleźli też Fenicjanie, ale dopiero po przejęciu tej technologii przez starożytnych Greków można mówić o jej rozwinięciu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈlʲista, AS: balʹista

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kusza

Wiktionary


balistokardiograf

aparat do badania układu krążenia


SJP.pl


balistokardiografia

metoda badania układu krążenia za pomocą balistokardiografu


SJP.pl

Balistokardiografia (bkg) – nieinwazyjna metoda diagnostyczna, stosowana do rejestrowania mechanicznej czynności serca. Metoda opiera się na rejestracji ruchów ciała wywołanych skurczami mięśnia sercowego – zgodnie z III zasadą dynamiki występuje odrzut ciała w kierunku przeciwnym do wyrzucanej krwi przez serce. Balistokardiogram pokazuje kierunek oraz przyspieszenie tego ruchu odrzutowego.

Początki balistokardiografii wiążą się z pracami Isaaca Starra.

Wikipedia


balistokardiograficzny

przymiotnik

 (1.1) med. związany z balistokardiografią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balistokardiografia ż.

Wiktionary


balistokardiogram

zapis rytmicznych drgań ciała uzyskany w czasie badania układu krążenia metodą balistokardiografii


SJP.pl


balistyczny

przymiotnik od: balistyka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z balistyką, dotyczący balistyki

 (1.2) taki, który leci po krzywej balistycznej

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Korea Północna wystrzeliła rakietę balistyczną, która przeleciała nad Japonią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: balʹistyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balistyka ż., balistyt m., balista ż.

 przysł. balistycznie

Wiktionary


balistydy

rodzina ryb morskich z rzędu najeżkokształtnych; rogatnicowate


SJP.pl

Rogatnicowate, balistydy (Balistidae) – rodzina morskich ryb rozdymkokształtnych (Tetraodontiformes). Pomimo smacznego mięsa mają niewielkie znaczenie gospodarcze, ponieważ niektóre gatunki są uznawane za trujące dla człowieka. Popularne w akwarystyce, choć należą do ryb agresywnych.

Wikipedia


balistyk

specjalista w zakresie balistyki


SJP.pl


balistyka

nauka o ruchu pocisków, będąca podstawą przy projektowaniu broni, amunicji i pocisków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka badająca ruch pocisków;

Wiktionary

Balistyka (z gr. βάλλειν ballein „rzut”) – nauka o miotaniu i ruchu pocisków oraz rakiet. Została zapoczątkowana w średniowieczu. Jest podstawą projektowania amunicji i broni oraz sporządzania danych potrzebnych przy strzelaniu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. balistyczny

 przysł. balistycznie

Wiktionary


balistyt

proch bezdymny, opracowany w roku 1888 przez Alfreda Nobla, stosowany jako paliwo rakietowe, proch artyleryjski itp.


SJP.pl

Wikipedia


baliszewski

nazwisko


SJP.pl


baliw

urzędnik biorący udział w postępowaniu sądowym i egzekucji wyroków sądowych w średniowiecznej Anglii i Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. adm. w przedrewolucyjnej Francji: urzędnik stojący na czele baliwatu (seneszalii), początkowo wędrowny, pełnił role administracyjne, podatkowe, wojskowe a zwłaszcza sądownicze

 (1.2) hist. na Wyspach Brytyjskich: urzędnik zajmujący się utrzymaniem porządku w toku postępowania sądowego oraz egzekucją wyroków sądowych

 (1.3) w niektórych krajach anglosaskich: pomocnik szeryfa lub urzędnik sądowy zajmujący się utrzymaniem porządku na sali sądowej

 (1.4) hist. urzędnik zakonny zajmujący się zarządem baliwatu

Wiktionary

Baliw (ang. bailiff, z łacińskiego baiulus – goniec, wychowawca, nauczyciel) – w średniowiecznej Anglii i Francji urzędnik, zajmujący się utrzymaniem porządku w toku postępowania sądowego oraz egzekucją wyroków sądowych. Współcześnie termin używany w krajach anglosaskich dla określenia pomocnika szeryfa lub urzędnika sądowego zajmującego się utrzymaniem porządku na sali sądowej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baliwat

frazeologia.

etymologia.

 etymn|łac|ballivus. lub etym|ang|bailiff. < etym|stfranc|bailif. < etym|stfranc|bail|-if. lub etym|stfranc|baillir.

 por. etymn|franc|bailli.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== baliw (język tagalski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) szalony

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalʲif, AS: balʹif

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baliwat

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baliwat

frazeologia.

etymologia.

 etymn|łac|ballivus. lub etym|ang|bailiff. < etym|stfranc|bailif. < etym|stfranc|bail|-if. lub etym|stfranc|baillir.

 por. etymn|franc|bailli.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== baliw (język tagalski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) szalony

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baliwat

struktura organizacyjna w niektórych zakonach rycerskich, pośrednia między przeoratem a komandorią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. w przedrewolucyjnej Francji: jednostka administracyjna na czele której stał baliw;

 (1.2) hist. rel. jednostka organizacyjna w niektórych zakonach, pośrednia między przeoratem a komandorią;

Wiktionary

  • Baliwat – jednostka terytorialna we Francji ancien régime’u
  • Baliwat – jednostka administracyjno-terytorialna w organizacji zakonów rycerskich

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W zakonie maltańskim baliwaty dzieliły się na komandorie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baliw mos.

Wiktionary


balizuar

rodzaj ssaka z rodziny łasicowatych


SJP.pl

Balizuar (Arctonyx) – rodzaj ssaków z podrodziny Melinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Wikipedia


balkon

płyta na zewnątrz budynku połączona z pomieszczeniem wewnętrznym otoczona balustradą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. wystająca z budynku płyta ograniczona balustradą

 (1.2) teatr. piętro widowni

Wiktionary

Balkon – element architektoniczny budynku, nadwieszony, posiadający formę otwartą. Stanowi część składową lokalu (mieszkania) i zazwyczaj powiązany jest z pomieszczeniem reprezentacyjnym. Jest to przestrzeń użytkowa – umożliwiająca lepszy, wzrokowy kontakt z otoczeniem i rekreacyjna – stanowiąca połączenie wnętrza budynku z zewnętrzem, będąca namiastką „zielonej izby” lub tarasu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyszedłem na balkon, żeby zobaczyć pokaz sztucznych ogni.

 (1.2) Kup bilety na balkon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalkɔ̃n, AS: balkõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. balkonik m.

 przym. balkonowy

Wiktionary


balkonetka

biustonosz o niskim, poziomym kroju, podnoszący dekolt poprzez wypchnięcie piersi w górę i skierowanie ich ku środkowi klatki piersiowej


SJP.pl


balkonik

1. mały balkon;
2. urządzenie pomagające poruszać się osobie niepełnosprawnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. mały balkon

 (1.2) urządzenie na kółkach pomagające przemieszczać się osobie niepełnosprawnej

Wiktionary

Chodzik dla seniora, balkonik – urządzenie na kółkach pomagające przemieszczać się osobie starszej lub niepełnosprawnej.

Ze względu na konstrukcję wyróżnia się różnego typu chodziki/balkoniki:

  • balkonik sztywny, nazywany także balkonikiem statycznym, to urządzenie o prostszej konstrukcji bez kół. Balkonik statyczny posiada antypoślizgowe nakładki na nogach, a spacer z nim wymaga od seniora nieco siły i samozaparcia – trzeba bowiem przy każdym kroku oderwać balkonik od ziemi;
  • balkonik kroczący, model ruchomy, który podczas spaceru seniora dopasowuje się do zakresu ruchu jego ciała;
  • balkonik na kółkach (też: chodzik, rollator) jest przeznaczony dla osób, które nie mają problemu z równowagą. Kółka ułatwiają płynne poruszanie się, ale stanowią też największe niebezpieczeństwo sytuacji, w której osoba traci równowagę.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. balkon m., balkuniorz mos.

Wiktionary


balkoning

skakanie z balkonu do basenu hotelowego lub z jednego balkonu na drugi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) skakanie do basenu z balkonu hotelowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 25-latek zginął skacząc z siódmego piętra hotelu do basenu na hiszpańskiej Ibizie (…) To już szósta tego lata ofiara śmiertelna tzw. balkoningu…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: balˈkɔ̃ɲĩŋk, AS: balkõńĩŋk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balkoningowy

Wiktionary


balkoningowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący balkoningu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Balkoningowi zapaleńcy uznają balkoning za sport ekstremalny, nie za formę bezmyślnej rozrywki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalkɔ̃ɲĩŋˈɡɔvɨ, AS: balkõńĩŋgovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balkoning m.

Wiktionary


balkonolodżia

rodzaj lodżii; balkonologgia


SJP.pl


balkonologgia

rodzaj lodżii; balkonolodżia


SJP.pl


balkonowy

przymiotnik od: balkon


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z balkonem, dotyczący balkonu; stanowiący część balkonu; dziejący się na balkonie

 (1.2) związany z balkonem (piętrem widowni w teatrach, kinach itp.)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaprezentowali sprzęt do pielęgnacji ogrodów, szeroką gamę kwiatów, roślin doniczkowych, rabatowych, balkonowych oraz wodnych i akwariowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balkon mrz., balkuniorz mos.

Wiktionary


balkuniorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) reg. osoba mieszkająca na wsi lecz nie zajmująca się rolnictwem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balkon m., balkonik m.

 przym. balkonowy

Wiktionary


ballada

1. gatunek synkretyczny, łączący w sobie cechy różnych rodzajów literackich: epiki, liryki i dramatu,
2. utwór muzyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. wierszowany utwór opisujący niezwykłe wydarzenia;

 (1.2) muz. nastrojowy utwór

Wiktionary

Ballada – gatunek synkretyczny, łączący w sobie cechy liryki (nastrojowość, emocjonalność), epiki (fabuła, narrator) i dramatu (dialogi), którego tematem są niezwykłe wydarzenia. Jej nazwa pochodzi od włoskiego ballare (tańczyć), co wskazuje na włosko-prowansalskie początki (zobacz: balada). Romantyczna ballada nawiązuje do ludowych pieśni, które między XIII a XIV w. pojawiły się w Danii i Szkocji. Pod koniec XVIII w. odkryli je miłośnicy folkloru. Wkrótce ballada stała się ulubionym gatunkiem poetów. Jej romantyczna forma wyróżnia się śpiewnością wiersza, nastrojowością, tajemniczością niejasno zarysowanych zdarzeń z interwencją złowrogich sił nadzmysłowych. Uwydatnieniu sensacyjności sprzyja konstrukcja narratora – zdziwionego światem, który przedstawia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) „Król elfów” Goethego jest słynną balladą.

 (1.2) Był to pogłos jakiejś rockowej ballady, której słowa wydały się Kubie dziwnie znajome.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: balˈːada, AS: ba•lada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balladystka ż., balladowość ż., balladyczność ż.

 przym. balladowy, balladyczny

 przysł. balladowo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balladystka ż., balladowość ż., balladyczność ż.

 przym. balladowy, balladyczny

 przysł. balladowo

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|ballade., prawdop. za pośrednictwem etym|wł|ballata.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) balada; (1.2) balada

* białoruski: (1.1) балада ż.; (1.2) балада ż.

* bułgarski: (1.1) балада ż.; (1.2) балада ż.

* duński: (1.1) ballade w.; (1.2) ballade w.

* esperanto: (1.1) balado

* francuski: (1.1) ballade

* hiszpański: (1.1) balada ż.; (1.2) balada ż.

* ido: (1.1) balado

* interlingua: (1.1) ballada

* kataloński: (1.1) balada ż.

* norweski (bokmål): (1.1) ballade m.; (1.2) ballade m.

* norweski (nynorsk): (1.1) ballade m.; (1.2) ballade m.

* słowacki: (1.1) balada ż.

* szwedzki: (1.1) ballad w.

* węgierski: (1.1) ballada; (1.2) ballada

* włoski: (1.1) ballata ż.; (1.2) ballata ż.

źródła.

== ballada (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) ballada

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balladka

zdrobnienie od: ballada


SJP.pl


balladowość

zespół cech charakterystycznych dla ballady; balladyczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest balladowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ballada ż.

 przym. balladowy

 przysł. balladowo

Wiktionary


balladowy

związany z balladą


SJP.pl


balladyczność

zespół cech charakterystycznych dla ballady; balladowość


SJP.pl


balladyczny

właściwy balladzie


SJP.pl


balladyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Balladyna – dramat romantyczny w pięciu aktach, napisany przez Juliusza Słowackiego w Genewie w 1834 roku, a wydany w Paryżu w roku 1839.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbalːaˈdɨ̃na, AS: ba•ladna

Wiktionary


balladysta

1. autor ballad;
2. piosenkarz śpiewający ballady


SJP.pl


balladystka

balladzistka
1. autorka ballad;
2. piosenkarka śpiewająca ballady


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) autorka ballad

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ballada ż.

Wiktionary


balladzista

balladysta
1. autor ballad;
2. piosenkarz śpiewający ballady


SJP.pl


balladzistka

balladzista


SJP.pl

Patrz:

balladzista

ballard

Geografia:

  • Ballard – jednostka osadnicza w stanie Kalifornia, w hrabstwie Santa Barbara
  • Ballard – miejscowość w stanie Utah, w hrabstwie Uintah
  • hrabstwo Ballard (ang. Ballard County) – hrabstwo w stanie Kentucky

Wikipedia


ballata

włoska pieśń 3-głosowa, w której głos solowy śpiewa na tle dwóch instrumentów


SJP.pl

Ballata – włoski układ stroficzny, występujący w wielu odmianach, składający się z krótszej strofy (riprezy) i kilku dłuższych strof rozwijających podany w riprezie temat. W zależności od długości riprezy wyróżnia się formy:

  • ballata minima (ripreza jednowersowa, pisana pięciozgłoskowcem, siedmiozgłoskowcem lub ośmiozgłoskowcem)
  • ballata piccola (ripreza jednowersowa, pisana jedenastozgłoskowcem)
  • ballata minore (ripreza dwuwersowa)
  • ballata mezzana (ripreza trójwerowa)
  • ballata grande (ripreza czterowersowa)
  • ballata stravagante (ripreza dłuższa niż czterowersowa)

Wikipedia


balleyage

[czytaj: baleJAŻ] farbowanie włosów polegające na nałożeniu farb w różnych odcieniach na cieniutkie pasemka włosów, dające efekt rozświetlenia; balejaż, balayage


SJP.pl


bally

[czytaj: baLI] nazwisko


SJP.pl


balneoklimatyczny

związany z leczeniem balneologicznym i klimatycznym


SJP.pl


balneolog

specjalista w zakresie balneologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz zajmujący się balneologią, leczeniem wodami i kąpielami

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balneologia ż.

:: fż. balneolożka ż.

 przym. balneologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balneologist

* białoruski: (1.1) бальнеолаг m.

* bułgarski: (1.1) балнеолог m.

* niemiecki: (1.1) Balneologe m.

* rosyjski: (1.1) бальнеолог m.

* rumuński: (1.1) balneolog

* słowacki: (1.1) balneológ m.

* słoweński: (1.1) balneolog m.

* szwedzki: (1.1) balneolog

* ukraiński: (1.1) бальнеолог m.

* węgierski: (1.1) balneológus

źródła.

== balneolog (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) balneolog

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balneologia ż.

:: fż. balneolożka ż.

 przym. balneologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balneologia ż.

:: fż. balneolożka ż.

 przym. balneologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balneologist

* białoruski: (1.1) бальнеолаг m.

* bułgarski: (1.1) балнеолог m.

* niemiecki: (1.1) Balneologe m.

* rosyjski: (1.1) бальнеолог m.

* rumuński: (1.1) balneolog

* słowacki: (1.1) balneológ m.

* słoweński: (1.1) balneolog m.

* szwedzki: (1.1) balneolog

* ukraiński: (1.1) бальнеолог m.

* węgierski: (1.1) balneológus

źródła.

== balneolog (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) balneolog

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balneologia

nauka, dział medycyny obejmujący leczenie kąpielami w wodzie mineralnej i borowinie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dziedzina medycyny uzdrowiskowej zajmująca się badaniem właściwości leczniczych wód podziemnych i borowin oraz ich zastosowaniem w lecznictwie;

Wiktionary

Balneologia (z łac. balneum – „łaźnia”, z gr. lógos – „słowo, nauka”) – jedna z najstarszych dziedzin medycyny uzdrowiskowej zajmująca się badaniem właściwości leczniczych wód podziemnych i borowin oraz zastosowaniem ich w lecznictwie, zwłaszcza terapii chorób przewlekłych. W Polsce konsultantem krajowym balneologii i medycyny fizykalnej od 3 kwietnia 2023 jest Aleksandra Barbara Sędziak.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) medycyna

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balneolog mos.

 przym. balneologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Dziedziny medycyny

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) бальнеалогія ż.

* bułgarski: (1.1) балнеология ż.

* czeski: (1.1) balneologie ż.

* estoński: (1.1) balneoloogia

* japoński: (1.1) 温泉療法 (おんせんりょうほう)

* niderlandzki: (1.1) balneologie ż.

* rosyjski: (1.1) бальнеология ż.

* słoweński: (1.1) balneológia ż.

* ukraiński: (1.1) бальнеологія ż.

* węgierski: (1.1) balneológia

* włoski: (1.1) balneologia ż.

źródła.

== balneologia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. balneologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalnɛɔˈlɔɟja, AS: balneoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balneolog mos.

 przym. balneologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) medycyna

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balneolog mos.

 przym. balneologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Dziedziny medycyny

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) бальнеалогія ż.

* bułgarski: (1.1) балнеология ż.

* czeski: (1.1) balneologie ż.

* estoński: (1.1) balneoloogia

* japoński: (1.1) 温泉療法 (おんせんりょうほう)

* niderlandzki: (1.1) balneologie ż.

* rosyjski: (1.1) бальнеология ż.

* słoweński: (1.1) balneológia ż.

* ukraiński: (1.1) бальнеологія ż.

* węgierski: (1.1) balneológia

* włoski: (1.1) balneologia ż.

źródła.

== balneologia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. balneologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balneologiczny

przymiotnik od: balneologia (np. zakład balneologiczny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z balneologią, dotyczący balneologii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Budapeszcie jest też pięć luksusowych hoteli balneologicznych, z najstarszym i słynnym hotelem Gellerta na czele.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balneologia ż., balneolog mos.

Wiktionary


balneolożka

balneolog


SJP.pl

Patrz:

balneolog

balneotechniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z balneotechniką, dotyczący balneotechniki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balneotechnika ż., balneotechnik mos.

Wiktionary


balneotechnik

specjalista w dziedzinie balneotechniki


SJP.pl


balneotechnika

nauka o budowie i urządzaniu leczniczych zakładów kapielowych, łaźni, zdrojowisk


SJP.pl


balneoterapeutyczny

przymiotnik od: balneoterapia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z balneoterapią, dotyczący balneoterapii; oparty na balneoterapii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balneoterapia ż.

Wiktionary


balneoterapia

leczenie za pomocą kąpieli mineralnych, gazowych, borowinowych i mineralnych wód pitnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dział fizjoterapii zajmujący się metodami leczenia za pomocą kąpieli mineralnych;

Wiktionary

Balneoterapia – dział fizjoterapii zajmujący się zabiegami rehabilitacyjnymi wykorzystującymi wody lecznicze w różnych temperaturach, peloidy i gazy, w celu leczenia schorzeń pacjenta. Stosowany między innymi przez Hipokratesa. Rozwinięty na szeroką skalę przez Rzymian.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) fitobalneoterapia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. balneoterapeutyczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|balneo-|-terapia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balneotherapy

* białoruski: (1.1) бальнеатэрапія ż.

* bułgarski: (1.1) балнеотерапия ż.

* esperanto: (1.1) banoterapio, balneoterapio

* francuski: (1.1) balnéothérapie ż.

* hiszpański: (1.1) balneoterapia ż.

* nowogrecki: (1.1) θεραπεία με λουτρά ż.

* rosyjski: (1.1) бальнеотерапия ż.

* słowacki: (1.1) balneoterapia ż.

* turecki: (1.1) balneoterapi

* ukraiński: (1.1) бальнеотерапія ż.

* włoski: (1.1) balneoterapia ż.

źródła.

== balneoterapia (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|bal.ne.o.te.ˈɾa.pja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. balneoterapia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalnɛɔtɛˈrapʲja, AS: balneoterapʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balneoterapeutyczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. balneoterapeutyczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|balneo-|-terapia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) balneotherapy

* białoruski: (1.1) бальнеатэрапія ż.

* bułgarski: (1.1) балнеотерапия ż.

* esperanto: (1.1) banoterapio, balneoterapio

* francuski: (1.1) balnéothérapie ż.

* hiszpański: (1.1) balneoterapia ż.

* nowogrecki: (1.1) θεραπεία με λουτρά ż.

* rosyjski: (1.1) бальнеотерапия ż.

* słowacki: (1.1) balneoterapia ż.

* turecki: (1.1) balneoterapi

* ukraiński: (1.1) бальнеотерапія ż.

* włoski: (1.1) balneoterapia ż.

źródła.

== balneoterapia (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|bal.ne.o.te.ˈɾa.pja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. balneoterapia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balocik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od balot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie balot, lecz tylko mały balocik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balot m.

Wiktionary


balomania

nadmierne uczęszczanie na bale, zabawy


SJP.pl


balon

1. statek powietrzny poruszający się razem z wiatrem, składający się z powłoki wypełnionej gazem oraz gondoli;
2. zabawka dla dzieci wykonana z gumy lub tworzywa sztucznego, napełniana najczęściej powietrzem lub helem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lotn. balon

Wiktionary

Balon – statek powietrzny z grupy aerostatów (statków lżejszych od powietrza), bez napędu silnikowego. Składa się z powłoki wykonanej z nieprzepuszczalnej, lekkiej tkaniny nagumowanej lub z tworzywa sztucznego, o dużej wytrzymałości i zawieszonego pod nią kosza (gondoli).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|luftbalón.

Wiktionary


balonek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. zdrobn. od: balon

 (1.2) daw. mały balon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balon mrz., balonik mrz.

 przym. baloniasty, balonowaty, balonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) balonik

Wiktionary


balonet

zbiornik napełniany powietrzem atmosferycznym


SJP.pl

Balonet – komora wypełniona powietrzem, znajdująca się wewnątrz powłoki balonu lub sterowca ciśnieniowego, służąca do utrzymywania odpowiedniego kształtu balonu na uwięzi lub sterowca.

Wikipedia


balonfok

duży, trójkątny żagiel, bardzo wypukły, podnoszony dodatkowo na statkach sportowych zamiast foka


SJP.pl

Balonfok – duży żagiel używany przy słabych wiatrach zamiast foka.

Wikipedia


baloniarka

baloniarz


SJP.pl

Patrz:

baloniarz

baloniarski

przymiotnik od: baloniarz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) sport. związany z baloniarstwem albo baloniarzami

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balonowy

 rzecz. balonówka ż., balonówa ż.

Wiktionary


baloniarstwo

sport balonowy


SJP.pl

Balon – statek powietrzny z grupy aerostatów (statków lżejszych od powietrza), bez napędu silnikowego. Składa się z powłoki wykonanej z nieprzepuszczalnej, lekkiej tkaniny nagumowanej lub z tworzywa sztucznego, o dużej wytrzymałości i zawieszonego pod nią kosza (gondoli).

Wikipedia


baloniarz

1. pilot balonowy lub miłośnik sportów balonowych;
2. producent lub sprzedawca baloników


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pasjonat latania balonem

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balonowy

 rzecz. balonówka ż., balonówa ż.

Wiktionary


baloniasty

przypominający kształtem balon; balonowaty


SJP.pl


balonik

1. mały balon (pojazd lub gumowa zabawka);
2. zdrobnienie od: balon (zwykle jako gumowa zabawka);
3. potocznie: alkomat, zwłaszcza ten używany przez policję


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od balon

 (1.2) mały balon, balon-zabawka

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Balonik podobał się wszystkim, dlatego często się nim bawiono.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balonowy

 rzecz. balonek mrz., balon mrz., balonówka ż., balonówa ż.

Wiktionary


balonikowanie

zabieg leczniczy mający na celu udrożnienie i poszerzenie naczynia krwionośnego; angioplastyka


SJP.pl


balonikowy

związany z balonikiem


SJP.pl


baloniok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. fura na gumowych kołach

Wiktionary


balonkliwer

trójkątny żagiel podnoszony na sztagu, silnie uwypuklający się pod wpływem wiatru, używany na statkach sportowych zamiast kliwra


SJP.pl

Kliwer – żagiel zaliczanych do sztaksli przednich. Charakteryzuje się wysoko uniesionym rogiem halsowym. Występuje przed fokiem, a przy większej liczbie sztaksli przednich może być dodatkowo poprzedzony lataczem i (rzadziej)bomkliwrem. Dawniej nazywany był również yankee.

Wikipedia


balonówa

potocznie: guma balonowa, guma do żucia; balonówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. pot. guma balonowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balon m., balonik m., baloniarz m., baloniarstwo n.

 przym. balonowy, baloniarski

Wiktionary


balonowaty

przypominający kształtem balon; baloniasty


SJP.pl


balonówka

potocznie: guma balonowa, guma do żucia; balonówa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. guma balonowa

 (1.2) mot. opona o szerokim przekroju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziało się więc na tym trzepaku i żuło balonówkę albo łuskało słoneczniki, plućując obficie łupinami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balon m., balonik m., baloniarz m., baloniarstwo n.

 przym. balonowy, baloniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) guma balonowa

Wiktionary


balonowy

przymiotnik od: balon


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z balonem, dotyczący balonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balonek mrz., balonówka ż., balon m., balonik m., baloniarz m., baloniarstwo n., balonówa ż.

 przym. baloniarski

Wiktionary


balony

1. statek powietrzny poruszający się razem z wiatrem, składający się z powłoki wypełnionej gazem oraz gondoli;
2. zabawka dla dzieci wykonana z gumy lub tworzywa sztucznego, napełniana najczęściej powietrzem lub helem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) slang. kobiece piersi

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: balon

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta laska ma zajebiste balony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balon mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biust, grub. melony, wulg. cyce, cycki

Wiktionary


balot

1. szczelnie zapakowana paczka towarów tego samego rodzaju, najczęściej przeznaczona do wysyłki;
2. środowiskowo: bela zwiniętej, sprasowanej słomy, siana lub torfu;
3. dawniej: głosowanie za pomocą gałek lub kartek; balotaż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szczelnie zapakowana paczka z towarem jednego rodzaju

 (1.2) bela sprasowanej i zwiniętej słomy, siana lub ściółki

Wiktionary

Balot – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Côte-d’Or.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 93 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 6 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Balot plasuje się na 817. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 623.).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.3) balotaż

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. balocik mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== balot (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) głosować, wybory

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalɔt, AS: balot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balocik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) balotaż

Wiktionary


balotada

w jeździectwie: podskok konia na tylnych nogach, wykonany w miejscu


SJP.pl


balotaż

1. dodatkowe głosowanie, wybór jednego z dwóch kandydatów, którzy wcześniej uzyskali tę samą liczbę głosów; dogrywka;
2. dawniej: głosowanie za pomocą gałek lub kartek; balot


SJP.pl

Wikipedia


balotować

1. układać w baloty;
2. dawniej: głosować za pomocą gałek lub kartek


SJP.pl


balotowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) głosowanie przy pomocy czarnych i białych kartek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balotaż m.

 czas. balotować

Wiktionary


balować

1. bawić się na balu;
2. potocznie: bawić się, uczestniczyć w zabawach, przyjęciach itp.; balangować, imprezować, baletować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zabalować)

 (1.1) pot. bawić się na balu

 (1.2) pot. beztrosko spędzać czas, chodząc na przyjęcia i zabawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przed jednym ze spotkań mistrzów Polski młodzieniec do późnej nocy balował ze swoimi kompanami we wrocławskich knajpach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zabalowanie n., bal m., balowicz m., balowiczka ż., balowanie n.

 czas. zabalować dk.

 przym. balowy

Wiktionary


balowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. uczestniczenie w potańcówkach, zabawach towarzyskich, zakrapianych spotkaniach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bal m., zabalowanie n.

 czas. balować ndk., zabalować ndk.

 przym. balowy

 przysł. balowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baletowanie, imprezowanie

Wiktionary


balowicz

1. uczestnik zabawy, imprezy;
2. hulaka, utracjusz


SJP.pl


balowiczka

1. uczestniczka zabawy, imprezy;
2. utracjuszka


SJP.pl


balownica

dawniej: kobieta lubiąca uczęszczać na bale, zabawy


SJP.pl


balowy

przymiotnik od: bal (zabawa taneczna)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z balem, dotyczący balu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robiło się na zamówienie: buty z cholewami, wywrotki, takie balowe czółenka z mięciuteńkiej skórki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bal m., balowicz m., balowiczka ż., balownik m., balownica ż., balowanie n., zabalowanie n.

 czas. balować ndk., zabalować dk.

 przysł. balowo

Wiktionary


balsa

1. drzewo z rodziny serecznikowatych, którego drewna używano dawniej do budowy tratw, dziś jachtów; ogorzałka;
2. dawna tratwa inkaska, wykonywana z drewna drzewa o tej samej nazwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Ochroma lagopus|ref=tak., drzewo rosnące w Ameryce Południowej i Środkowej;

 (1.2) drewno balsy (1.1)

 (1.3) tratwa bądź łódka z drewna balsy (1.1)

Wiktionary

  • Balsa – gatunek drzewa
  • Balsa – program do obsługi poczty elektronicznej
  • Balsa – wieś i gmina na Węgrzech

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Balsa jest bardzo lekka, lżejsza nawet od korka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalsa, AS: balsa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balsowy

Wiktionary


balsam

1. naturalny roztwór z żywicy drzew (np. w terpentynie);
2. kosmetyk lub lek otrzymany z takiego roztworu;
3. coś przynoszącego ulgę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. kosmet. techn. półpłynna mieszanina wydzielin roślinnych;

 (1.2) hist. starożytny preparat do balsamowania zwłok

 (1.3) przen. coś lub ktoś kto łagodzi, przynosi spokój

 (1.4) stpol. żywica

 (1.5) środ. przestępcze samogon, bimber

 (1.6) bot. pot. nazwa systematyczna|Ocimum basilicum|L.|ref=tak., bazylia pospolita

Wiktionary

Balsam (łac. balsamum) – naturalny roztwór żywic w olejkach eterycznych, wydzielany przez drzewa w przewodach żywicznych. Używany w przemyśle kosmetycznym (do pielęgnacji ciała), farmaceutycznym, ma też zastosowanie techniczne (np. balsam z jodły balsamicznej używany jest w mikroskopii).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiłam sobie balsam do ciała z bergamotką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalsãm, AS: balsãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsamik mrz., balsamowanie n., balsamista, balsaminka, balsamowiec

 czas. balsamować

 przym. balsamiczny, balsamowy, balsamowaty

 przysł. balsamicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krem

 (1.3) pociecha

 (1.6) bazylia pospolita, pot. bazylia wonna, bazylek ogrodowy, bazylijka zwyczajna, bazyliszka polska

Wiktionary


balsamacja

zabezpieczanie zwłok przed rozkładem; balsamizacja, tanatopraksja, tanatopraktyka


SJP.pl


balsamiarski

związany z zabezpieczaniem zwłok przed rozkładem


SJP.pl


balsamiczny

1. świeży i aromatyczny;
2. uspokajający, kojący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o przyjemnym zapachu, aromatyczny, przesycony balsamem

 (1.2) przen. uspokajający, przynoszący ukojenie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalsãˈmʲit͡ʃnɨ, AS: balsãmʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsam m., balsamowanie n.

 czas. balsamować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) uspokajający

Wiktionary


balsamik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od balsam

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie balsam, lecz tylko mały balsamik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsam m., balsamowanie n.

Wiktionary


balsamina

roślina zielna lub półkrzew z rodziny niecierpkowatych; niecierpek ogrodowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Impatiens balsamina|ref=tak., roślina ozdobna o dużych różnobarwnych kwiatach;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalsãˈmʲĩna, AS: balsãmʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsaminka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niecierpek ogrodowy

Wiktionary


balsaminka

1. naczynko na wonne zioła, używane przez Żydów w domu i bóżnicy, najczęściej w formie wieżyczki; besaminka;
2. roślina kwiatowa z rodziny niecierpkowatych, uprawiana w celach ozdobnych; balsamina, niecierpek balsamina


SJP.pl

Balsaminka (spolszczona z Besaminka z hebr. הבשמים besamim – kadzidła, zioła) – liturgiczne naczynie żydowskie służące do przechowywania wonnych ziół, zwłaszcza goździków, imbiru, muszkatu, ziela angielskiego z mirtem, czy płatków róży.

Wikipedia


balsamista

osoba balsamująca ciała zmarłych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która balsamuje zwłoki

Wiktionary

Balsamista (jap. 死化粧師 Shigeshoushi) – manga autorstwa Mitsukazu Mihary. Przeznaczona dla osób dorosłych. W Polsce wydawana jest przez wydawnictwo Hanami. Do tej pory ukazało się sześć tomów. W 2007 roku na podstawie komiksu Balsamista powstał serial telewizyjny, który wyemitowała telewizja TV Tokyo. Balsamista wybrany został mangą roku 2008 w plebiscycie portali Poltergeist i Anime.com.pl.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tak przygotowaną mumię balsamiści włożą do drewnianej, zdobionej trumny w kształcie człowieka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsam m., balsamowanie n.

:: fż. balsamistka ż.

 czas. balsamować dk.

 przym. balsamowy

Wiktionary


balsamistka

balsamista


SJP.pl

Patrz:

balsamista

balsamizacja

zabezpieczanie zwłok przed rozkładem; balsamacja, tanatopraksja, tanatopraktyka


SJP.pl


balsamka

balsamka ogórkowata - tropikalna i subtropikalna roślina z rodziny dyniowatych


SJP.pl

Wikipedia


balsamodrzew

dawniej: balsamowiec - rodzaj niewielkich drzew i krzewów z rodziny osoczynowatych


SJP.pl


balsamować

1. zabezpieczać zwłoki przed rozkładem za pomocą środków konserwujących;
2. rozprowadzać na skórze balsam - lek lub kosmetyk


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) dokonywać balsamowania zwłok, czyli zabezpieczenia ich przed rozkładem za pomocą specjalnych balsamów, żywic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsam mrz., balsamowanie n., balsamowiec mrz., balsamista mos.

 przym. balsamiczny

Wiktionary


balsamowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zabezpieczanie zwłok przed rozkładem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Staroegipskie metody balsamowania zwłok okazały się niezwykle skuteczne.

 (1.1) Nowoczesne balsamowanie, zwane przez specjalistów tanatopraksją, polega na wpompowaniu w żyły zmarłego chemicznych płynów infuzyjnych i nasycenia ciała środkami chemicznymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbalsãmɔˈvãɲɛ, AS: balsãmovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsamacja ż., balsam m., balsamik m., balsamista m., zabalsamowanie n., balsamowiec mrz.

 czas. balsamować ndk., zabalsamować dk.

 przym. balsamiczny, balsamowy

 przysł. balsamicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) balsamacja, tanatopraksja

Wiktionary


balsamowaty

taki, który przypomina balsam


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający balsam

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balsam mrz.

Wiktionary


balsamowiec

rodzaj niewielkich drzew i krzewów z rodziny osoczynowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Commiphora|ref=tak., rodzaj niewielkich drzew i krzewów z rodziny osoczynowatych, występujących głównie w Afryce i Bliskim Wschodzie;

 (1.2) dendr. drzewo z rodzaju balsamowiec (1.1)

Wiktionary

Balsamowiec (Commiphora Jacq.) – rodzaj niewielkich drzew i krzewów z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Liczy ok. 180 gatunków występujących głównie w Afryce (na tym kontynencie rozprzestrzenionych jest 150 gatunków), poza tym w południowej Azji i w równikowej części Ameryce Południowej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. balsam m., balsamowanie n.

 czas. balsamować ndk.

Wiktionary


balsamowy

balsam


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z balsamem, dotyczący balsamu

 (1.2) zawierający balsam

Wiktionary

Patrz:

balsam

Powiązane:

 rzecz. balsam mrz., balsamowanie n., balsamista mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) balsamiczny

Wiktionary


balsowy

odnoszący się do balsy


SJP.pl


baltazar

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Baltazar – imię
  • Baltazar – babiloński książę
  • Baltazar – autobiografia Sławomira Mrożka
  • Baltazar – poemat Jana Kasprowicza
  • Baltazar (1477–1507) – książę Meklemburgii
  • Baltazar (1336–1406) – margrabia Miśni i landgraf Turyngii
  • Baltazar (1926–1997) – brazylijski piłkarz
  • Baltazar (ur. 1959) – brazylijski piłkarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziadek nauczył Baltazara jeździć na rowerze.

 (1.1) Wtedy Baltazar przeraził się bardzo i kolor jego twarzy zmienił się, a jego możnowładców ogarnęło zmieszanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: balˈtazar, AS: baltazar

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

 uczta Baltazara

etymologia. etym|łac|Balthasar.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Balthazar

* białoruski: (1.1) Бальтазар m.

* chorwacki: (1.1) Baltazar m.

* farerski: (1.1) Baltasar m.

* francuski: (1.1) Balthazar m.

* hiszpański: (1.1) Baltasar m.

* islandzki: (1.1) Baltasar m.

* kataloński: (1.1) Baltasar m.

* łaciński: (1.1) Balthasar m.

* niderlandzki: (1.1) Balthasar m.

* niemiecki: (1.1) Balthasar m.

* nowogrecki: (1.1) Βαλτάσαρ m.

* ormiański: (1.1) Բաղդասար (Bałdasar)

* portugalski: (1.1) Balthasar m., Balthazar m.

* rosyjski: (1.1) Бальтазар m.

* rumuński: (1.1) Baltazar m.

* słoweński: (1.1) Baltazar m.

* starofrancuski: (1.1) Baltasar m.

* staroormiański: (1.1) Բաղդասար (Bałdasar)

* szwedzki: (1.1) Baltsar w.

* ukraiński: (1.1) Балтазар m.

* węgierski: (1.1) Boldizsár

* włoski: (1.1) Baldassarre m.

źródła.

== Baltazar (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|słoweński|m. Baltazar

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


balteus

w starożytnym Rzymie: część uprzęży lub pas do noszenia miecza


SJP.pl


balthasar

[czytaj: BALtazar]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


baltimorczyk

[czytaj: boltimorczyk] mieszkaniec Baltimore (miasta w USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Baltimore

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baltimore n.

:: fż. baltimorka ż.

 przym. baltimorski

Wiktionary


baltimore

[czytaj: BOLtimor] miasto w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe miasto stanu Maryland w Stanach Zjednoczonych;

Wiktionary

Baltimore (wym. [ˈbɒltɪmɔr]) – miasto na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, największe w stanie Maryland.

Leży około 60 km od Waszyngtonu i tworzy z nim jeden obszar metropolitalny. Jest miastem niezależnym, a więc nie wchodzi w skład żadnego hrabstwa. Zgodnie z prawem stanu Maryland posiada status identyczny jak hrabstwo dla celów statystycznych – Państwowy Urząd Statystyczny (ang.: US Census Bureau) uznaje hrabstwo za podstawę obliczeń i dlatego traktuje Baltimore na zasadzie równości z hrabstwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W niedzielę zwiedzimy akwarium w Baltimore.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baltimorczyk mos., baltimorka ż.

 przym. baltimorski

Wiktionary


baltimorka

[czytaj: boltimorka] mieszkanka Baltimore (miasta w USA)


SJP.pl


baltimorski

Baltimore [czytaj: boltimorski]; boltimorski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Baltimore, dotyczący Baltimore

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baltimore n., baltimorczyk mos., baltimorka ż.

Wiktionary


baltolog

specjalista w dziedzinie baltologii; naukowiec badający kulturę i języki ludów nadbałtyckich; bałtolog, bałtysta


SJP.pl


baltologia

nauka o kulturze, języku i historii ludów nadbałtyckich; bałtologia


SJP.pl


baltona

przedsiębiorstwo handlowe


SJP.pl

Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego „Baltona” Spółka Akcyjna – przedsiębiorstwo handlowe, funkcjonujące na rynku międzynarodowym w obszarze obsługi pasażerów na lotniskach i przejściach granicznych.

Sklepy wolnocłowe Baltona Duty Free można znaleźć na takich portach lotniczych, jak Lotnisko Chopina w Warszawie, Lotnisko Katowice – Pyrzowice, Lotnisko Wrocław, Lotnisko Kraków, Lotnisko Poznań-Ławica, Lotnisko Rzeszów-Jasionka, Lotnisko Bydgoszcz, Lotnisko Warszawa-Radom, Lotnisko Montpellier, Lotnisko Lwów. Poza tym, sklep Baltona można znaleźć na przejściu granicznym w Świnoujściu.

Wikipedia


baltonowski

chleb baltonowski - tradycyjny, polski chleb pszenno-żytni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pochodzący z Baltony

Wiktionary


baluchiterium

wymarły bezrogi nosorożec


SJP.pl

Paraceratherium – wymarły rodzaj bezrogiego nosorożca, a właściwie przedstawiciel rodziny Hyracodontidae z podrodziny Indricotheriinae; jeden z największych ssaków lądowych w historii. Żył od wczesnej do późnej epoki oligoceńskiej (34–23 miliony lat temu). Jego szczątki znaleziono w Eurazji od Chin do terenów byłej Jugosławii. Nazwa Paraceratherium oznacza „obok bezrogiej bestii”, odnosi się do Aceratherium, rodzaju uznawanego niegdyś za podobny.

Wikipedia


balustrada

poręcz oparta na słupkach, stanowiąca obramowanie balkonu, schodów itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zabezpieczenie, obramowanie balkonów, dachów, mostów, schodów, tarasów, wiaduktów, itp., montowane zazwyczaj na krawędzi zabezpieczanego elementu i często pełniące jednocześnie funkcję ozdobną;

Wiktionary

Balustrada – ażurowe lub pełne zabezpieczenie (ogrodzenie) schodów, tarasów, balkonów, dachów, wiaduktów, mostów itp., montowane zazwyczaj na krawędzi zabezpieczanego elementu i pełniące jednocześnie funkcję ozdobną. Balustrada może być również ażurową przegrodą pomiędzy pomieszczeniami lub wydzielającą część większej przestrzeni (np. w kościołach oddziela prezbiterium od nawy, kaplice od nawy).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) ozdobna balustrada • taras z balustradą

synonimy.

 (1.1) barierka, poręcz, reg. śl. gelender.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. balustradowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|balustrade., z etym|wł|balaustrata.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) balaustrada

* białoruski: (1.1) балюстрада ż.

* bułgarski: (1.1) балюстрада ż.

* czeski: (1.1) balustráda ż.

* esperanto: (1.1) balustrado

* estoński: (1.1) balustraad

* francuski: (1.1) balustrade ż., rambarde ż.

* hiszpański: (1.1) balaustrada ż.

* interlingua: (1.1) balustrada

* litewski: (1.1) baliustrada ż.

* niemiecki: (1.1) Balustrade ż.

* nowogrecki: (1.1) κιγκλίδωμα n., χαμηλό παραπέτο n.

* rosyjski: (1.1) балюстрада ż.

* słoweński: (1.1) balustrada ż.

* ukraiński: (1.1) балюстрада ż.

* włoski: (1.1) balaustra ż., parapetto m.

źródła.

== balustrada (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) archit. balustrada

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbaluˈstrada, AS: balustrada

Wiktionary

Powiązane:

 przym. balustradowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barierka, poręcz, reg. śl. gelender.

Wiktionary


balustradka

zdrobnienie od: balustrada


SJP.pl


balustradowy

związany z balustradą, dotyczący balustrady


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z balustradą, dotyczący balustrady; mający formę balustrady

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balustrada ż.

Wiktionary


balut

filipińska potrawa w postaci gotowanego ptasiego jaja, w którym znajduje się rozwinięty zarodek


SJP.pl

Balut (tagalski balut, laot. Khai Luk, khmer. Pong tea khon, wiet. Trứng vịt lộn lub Hột vịt lộn) – tradycyjna potrawa wielu kuchni południowo-wschodnioazjatyckich, zwłaszcza kuchni wietnamskiej, laotańskiej, khmerskiej, filipińskiej oraz – w mniejszym stopniu – chińskiej (ściślej: południowochińskiej). Balut stanowi danie przejściowe: nabiałowo (jajeczno)-mięsne i ma postać gotowanego jajka kaczego (rzadziej kurzego), wewnątrz którego znajduje się w pełni uformowany zarodek ptaka, którego spożywa się w całości – wraz z kośćmi, dziobem itd. Okres inkubacji jaj zależy od upodobań konsumentów i jest różny w poszczególnych krajach. Najdłużej inkubują jaja Wietnamczycy, którzy preferują 21-dniowe zarodki kacze.

Wikipedia


balwierka

balwierz


SJP.pl

Patrz:

balwierz

balwierski

balwierz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub zawodem balwierza, dotyczący balwierza

Wiktionary

Patrz:

balwierz

Powiązane:

 rzecz. balwierz mos., balwierka ż.

Wiktionary


balwierz

1. dawniej: fryzjer wykonujący także zabiegi felczerskie; cyrulik, balbierz, barbierz;
2. regionalnie: fryzjer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. fryzjer zajmujący się także m.in. rwaniem zębów i wykonujący zabiegi felczerskie; Gloger.

 (1.2) poznań. fryzjer

Wiktionary

Zawód

  • inaczej: cyrulik

Nazwisko

  • Balwierz
    • Walentyna Balwierz
  • Balwierczak

Postać literacka, zobacz:

  • Don Kichot (powieść)


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do świeżej rany nieraz byłem wzywany, zwłaszcza w okolicy mało w medyków i balwierzy zasobnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbalvʲjɛʃ, AS: balvʹi ̯eš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balwiernia ż.

:: fż. balwierka ż.

 przym. balwierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyrulik, golibroda

Wiktionary


balzac

[czytaj: balZAK] nazwisko francuskie, m.in. Honoré de Balzac [czytaj: onoRE de balZAK] - pisarz francuski


SJP.pl

Geografia:

  • Balzac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Charente

Osoby noszące to nazwisko:

  • Catherine Henriette de Balzac d’Entragues (1579–1633) – francuska arystokratka
  • Honoré de Balzac (1799–1850) – francuski powieściopisarz
  • Jean-Louis Guez de Balzac (1597–1654) – francuski pisarz

Wikipedia


balzak

nazwisko, np. Honoriusz Balzak (Honoré de Balzac, 1799-1850), pisarz francuski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. spolszczone nazwisko francuskiego powieściopisarza Balzaca;

Wiktionary

Honoré de Balzac wym. [ɔnɔ'ʀe ‘də bal’zak], Honoriusz Balzak (ur. 20 maja 1799 w Tours, zm. 18 sierpnia 1850 w Paryżu) – francuski powieściopisarz, obok Dickensa i Tołstoja jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego Komedia ludzka (La comédie humaine).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mamy w biblioteczce dwie powieści Balzaka.

Wiktionary


balzakiana

wszystko, co dotyczy życia i twórczości Balzaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) liter. autografy i dokumenty dotyczące Balzaka

 (1.2) druk. księg. wydawnictwa związane z Balzakiem i jego twórczością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sali na drugim piętrze prezentowane są balzakiana.

 (1.2) Wszystkie balzakiana biblioteka otrzymała w darze od wdowy po profesorze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balzakista mos., balzakowskość ż.

 przym. balzakowski

 przysł. balzakowsko

Wiktionary


balzakista

znawca, miłośnik dzieł Balzaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. znawca lub badacz twórczości Balzaka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwóch balzakistów przyjechało na kongres z Francji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balzakiana lm nm., balzakowskość ż.

 przym. balzakowski

 przysł. balzakowsko

Wiktionary


balzakistka

balzakista


SJP.pl

Patrz:

balzakista

balzakowski

1. taki jak u Archimedesa, charakterystyczny dla Archimedesa; balzakowy;
2. o wieku kobiety: dojrzały, między 30. a 40. rokiem życia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z twórczością Honoriusza Balzaka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. balzakiana nmos., balzakista mos.

 przym. Balzakowski

Wiktionary


balzakowy

taki jak u Archimedesa, charakterystyczny dla Archimedesa; balzakowski


SJP.pl


bam

wykrzyknik naśladujący bicie zegara; bim, bom, bim-bam, bim-bom


SJP.pl

Bam (pers. ‏بم‎) – miasto położone w pustynnym rejonie południowo-wschodniego Iranu, w prowincji Kerman. Znane na świecie dzięki ruinom starożytnego miasta Arg-e Bam. W 2004 krajobraz kulturowy miasta Bam został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia


bama

ołtarz pod gołym niebem wzniesiony ku czci kananejskich bogów płodności


SJP.pl

Bama (hebr. "wyżyna") – typ kananejskiego sanktuarium. Zazwyczaj miała postać sztucznego lub naturalnego wzgórza, na szczycie którego ustawione były betyle albo kamienne stele poświęcone bóstwu. Wyżyny miewały także formę niskiego kamiennego podwyższenia, z kilkoma stopniami umożliwiającymi wejście.

Wikipedia


bamakijczyk

mieszkaniec Bamako


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bamako

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãmaˈcijt͡ʃɨk, AS: bãmaḱii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamako n.

:: fż. bamakijka ż.

 przym. bamakijski

Wiktionary


bamakijka

mieszkanka Bamako (stolicy Mali)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bamako

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãmaˈcijka, AS: bãmaḱii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamako n.

:: fm. bamakijczyk mos.

 przym. bamakijski

Wiktionary


bamakijski

Bamako


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Bamako

Wiktionary

Patrz:

Bamako

Wymowa:

IPA: ˌbãmaˈcijsʲci, AS: bãmaḱii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamako n., bamakijczyk mos., bamakijka ż.

Wiktionary


bamako

stolica Mali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Mali;

Wiktionary

Bamako – stolica i największe miasto Mali. Położone w południowo-zachodniej części kraju, nad rzeką Niger, w pobliżu granicy z Gwineą. Współrzędne geograficzne Bamako to 12°39′N i 8°0′W.

Bamako to jedno z najszybciej zaludniających się miast na świecie. Od 2000 r. jego populacja wzrosła ponad dwukrotnie i oczekuje się, że ten szybki wzrost będzie się utrzymywał w nadchodzących dziesięcioleciach. Według spisu w 2022 roku liczy 4,2 mln mieszkańców. Większość mieszkańców miasta żyje w nieformalnych osiedlach. Ten niekontrolowany rozwój w połączeniu z coraz częstszymi i dotkliwszymi deszczami sprawia, że ​​miasto jest narażone na powodzie: w 2019 r. w ciągu zaledwie jednej nocy zginęło 16 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bamako jest stolicą, a zarazem największym miastem Mali.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãˈmakɔ, AS: bãmako

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bamakijczyk m., bamakijka ż.

 przym. bamakijski

Wiktionary


bambara

język afrykański, używany głównie w Mali


SJP.pl

Bambara albo Bamana – grupa etniczna w Afryce Zachodniej, której przedstawiciele zamieszkują obszary w środkowym biegu Nigru – głównie w południowo-wschodnim Mali, gdzie stanowią 31% ludności. Mniejsze społeczności Bambara znajdują się w Gwinei (1% ludności), Francji, Senegalu, Nigrze, Wybrzeżu Kości Słoniowej i Mauretanii. Posługują się językiem bambara należącym do grupy mande rodziny nigero-kongijskiej.

Wikipedia


bambaryła

potocznie:
1. kobieta głupia, ociężała umysłowo; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym);
2. kobieta gruba, otyła; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. głupek, grubas, ciężki umysł

Wiktionary


bamber

1. mieszkaniec kilku wsi pod Poznaniem, potomek osadników niemieckich;
2. potocznie: bogaty mieszkaniec wsi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Poznań., łódź.zamożny chłop, bogaty gospodarz

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. bogaty rolnik

 (1.3) gw-pl|Poznań. niemiecki osadnik, wieśniak pochodzenia niemieckiego;

 (1.4) gw-pl|Poznań. człowiek nieokrzesany, prymitywny

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W sobotę zawsze odbywał się tam targ rolny, na którym swoje towary sprzedawali rolnicy z podpoznańskich wiosek. Zamożniejsi bambrzy przyjeżdżali tu swoimi wozami, które natychmiast zamieniały się w stragany na kołach, oferujące mieszkańcom miasta drób, jajka, warzywa i pyry w workach albo w mniejszych ilościach na wymborki.

 (1.1) Poszedłech do bambra i kupiołch cetnar mączytych pyr.

 (1.2) Hajna to je srogi bamber, mo kupa pola.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamberga ż., reg-pl|Poznań|bambera. ż., gw-pl|Górny Śląsk|bamberstwo. n.

 przym. bamberski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|bauer, bur, gospodorz.

 (1.4) prostak, gbur, burak, współcz. pogard. wieśniak

Wiktionary


bamberczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bambergu; osoba z tego miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bamberczykom, podobnie jak innym osadnikom niemieckim przybyłym do Wielkopolski, zaproponowano bardzo dobre warunki osiedlenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamberg mrz., Bamberga ż., bamber mos.

:: fż. bamberka ż.

 przym. bamberski

Wiktionary


bamberg

miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Niemczech, w Bawarii;

Wiktionary

Bamberg – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Górna Frankonia, siedziba regionu Oberfranken-West oraz powiatu Bamberg (do którego nie należy). Leży nad rzeką Regnitz, która w odległości około 7 km od centrum miasta dwoma ramionami uchodzi do Menu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bamberczyk mos., bamberka ż., bamber mos.

 przym. bamberski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. daw. Bamberga

Wiktionary


bamberga

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Bamberg, miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria;

 (1.2) astr. planetoida 324;

Wiktionary

  • Bamberga – miasto w Niemczech
  • Bamberga – planetoida

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To na ten czas datuje się wspaniałą darowiznę zanotowaną w dokumentach klasztoru św. Michała w Bamberdze

 (1.1) W dotychczasowej historiografii przeważa pogląd, że templariuszy sprowadził na swe ziemie (Śląsk) książę Henryk Brodaty za pośrednictwem swego szwagra Ekberta (biskupa bamberskiego) z komendy zakonu istniejącej już wówczas w Bamberdze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bamberczyk mos., bambr mos., bamber mos., bamberka ż.

 przym. bamberski

Wiktionary


bamberka

regionalnie:
1. osadniczka niemiecka;
2. żona bogatego gospodarza;
3. kobieta prymitywna, nieokrzesana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bambergu; kobieta z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamberg mrz., Bamberga ż., bamber mos.

:: fm. bamberczyk mos.

 przym. bamberski

Wiktionary


bamberski

Bamberg


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bambergiem, dotyczący Bambergu (hist. Bambergi)

 (1.2) poznań. dotyczący bambra, potomka niemieckich osadników w Poznańskiem

 (1.3) poznań. gw-pl|Górny Śląsk. łódź. dotyczący bogatego chłopa

Wiktionary

Patrz:

Bamberg

Wymowa:

IPA: bãmˈbɛrsʲci, AS: bãmbersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamberg mrz., Bamberga ż., bamber mos., bamberczyk mos., bamberka ż.

Wiktionary


bambersko

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wymierzony policzek

Wiktionary


bamberstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. duże gospodarstwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bamber mos.

Wiktionary


bambetle

potocznie: manatki, rzeczy osobiste


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rzeczy osobiste

 (1.2) starocie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãmˈbɛtlɛ, AS: bãmbetle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzeczy, manatki, manele, klamoty

 (1.2) graty, rupiecie, starzyzna

Wiktionary


bambik

ktoś słaby, początkujący; słabeusz, nieudacznik


SJP.pl


bambinizm

wyidealizowane i naiwne postrzeganie świata przyrody; bambizm, bambizacja


SJP.pl


bambino

1. potocznie: czułe, serdeczne zwrócenie się do jakiejś osoby, np. narzeczonej, dziecka itp.;
2. odmiana dyni melonowej; bania;
3. wizerunek dzieciątka Jezus;
4. środowiskowo: tabletka amfetaminy


SJP.pl

  • Bambino – gramofon produkowany przez Unitra Fonica
  • Bambino – nazwa popularnych lodów, związane z okresem PRL
  • Bambino – odmiana dyni melonowej
  • Bambino – marka kosmetyków produkowanych przez Pollena Uroda
  • Bambino – ikonograficzne przedstawienie dzieciątka Jezus
  • Bambino – drugi utwór muzyczny Dalidy, który przyniósł jej popularność
  • Bambino – rasa kotów krótkowłosych
  • Bambino – czeski serial z 1984
  • Bambino - kredki ołówkowe i świecowe

Wikipedia


bambizacja

wyidealizowane i naiwne postrzeganie świata przyrody; bambizm, bambinizm


SJP.pl


bambizm

wyidealizowane i naiwne postrzeganie świata przyrody; bambinizm, bambizacja


SJP.pl


bambo

pogardliwie: Murzyn; czarnuch, morus, bambus, asfalt


SJP.pl

Bambo – wiersz dla dzieci Juliana Tuwima opublikowany po raz pierwszy w 1935 na łamach „Wiadomości Literackich”.

Wikipedia


bambocjada

scenka rodzajowa, zwykle o charakterze groteskowym, w malarstwie europejskim


SJP.pl


bambosz

ciepły, miękki pantofel domowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. miękki, ciepły kapeć noszony w domu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy widziałeś może, gdzie Pimpek zawlókł moje zielone bambosze?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãmbɔʃ, AS: bãmboš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciap, kapeć, laczek, łapeć, papeć, papuć; zdrobn. bamboszek

Wiktionary


bamboszada

dawniej: rubaszny figiel, żart; bambocjada


SJP.pl


bambosze

miękkie obuwie domowe


SJP.pl

Kapcie (regionalnie: łapcie, chapcie, bambosze, pantofle, lacie, papucie, laczki, ciapy itp.) – rodzaj obuwia przeznaczony do noszenia w mieszkaniu. Czasem jako kapcie używane są inne rodzaje obuwia takie jak: klapki, japonki, drewniaki czy pantofle.

Wikipedia


bamboszek

mały bambosz, zwykle dziecięcy


SJP.pl


bamboszki

mały bambosz, zwykle dziecięcy


SJP.pl


bambotle

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. rzeczy osobiste

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ładuj te swoje bambotle i w drogę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãmˈbɔtlɛ, AS: bãmbotle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) klamoty

Wiktionary


bambrzok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. placek ziemniaczany pieczony bezpośrednio na piecu

Wiktionary


bambuko

w potocznym wyrażeniu: zrobić kogoś w bambuko - oszukać kogoś, ośmieszyć


SJP.pl


bambus

drewniejąca bylina z rodziny wiechlinowatych (traw); źdźbła do 30 cm średnicy; rośnie bardzo szybko, do 1 m na dobę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Bambusa|Shreb.|ref=tak., rodzaj wieloletnich roślin trawiastych o drewniejących łodygach, z rodziny wiechlinowatych;

 (1.2) bot. pot. roślina z rodzaju bambus (1.1)

 (1.3) pot. roślina z podrodziny bambusowych, podobna do bambusa (1.2), jednak z innego rodzaju

 (1.4) pot. materiał, drewno uzyskane z bambusa (1.2) lub bambusa (1.3)

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) pogard. obraź. osoba rasy żółtej bądź czarnej

 (2.2) stud. student rasy żółtej bądź czarnej

 (2.3) uczn. ktoś głupi

Wiktionary

Bambus (Bambusa Shreb.) – rodzaj roślin wieloletnich o drewniejących łodygach, należący do rodziny wiechlinowatych. Stanowi jeden z kilkudziesięciu rodzajów zwyczajowo określanych mianem „bambusów”, wchodzących w skład podrodziny bambusowych (Bambusoideae). Rodzaj liczy ok. 130 gatunków występujących w tropikalnej i subtropikalnej części Azji, poza tym niektóre gatunki są szeroko rozpowszechnione w uprawie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektóre gatunki bambusu mogą bardzo szybko rosnąć.

 (2.1) Na obcokrajowca rodem z Czarnego Lądu lecą epitety, np. "czarnuch" lub "bambus".

 (2.3) Straszny z ciebie bambus!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãmbus, AS: bãmbus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bambusowiec m., bambusówka ż., bambusowe nmos.

:: zdrobn. bambusik m.

 przym. bambusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) łaskotnica

 (2.1) bambuko

Wiktionary


bambuska

bambus


SJP.pl

Patrz:

bambus

bambusowate

o cechach bambusowatych (podrodzina roślin)


SJP.pl

Wikipedia


bambusowaty

o cechach bambusowatych (podrodzina roślin)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. o cechach roślin z rodziny bambusowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bambusowate nmos.

Wiktionary


bambusowe

przymiotnik od: bambus


SJP.pl

Wikipedia


bambusowiec

rodzaj gryzoni z rodziny ślepcowatych


SJP.pl

Nazwą bambusowiec określane są:

  • gatunki gryzoni z podrodziny bambusowców (Rhizomyinae, dawniej klasyfikowanej w randze rodziny Rhizomyidae), w tym:
    • Bambusowiec (gryzoń) – (Rhizomys sumatrensis),
  • Gecinulus grantia – dzięcioł z rodzaju Gecinulus oraz jego podgatunki, przez część systematyków uznawane za odrębne gatunki:
    • G. (g.) grantia – bambusowiec rdzawogrzbiety,
    • G. (g.) viridis – bambusowiec zielony.

    Wikipedia


bambusówka

bambusówka chińska - gatunek ptaka z rodziny kurowatych


SJP.pl


bambusowy

przymiotnik od: bambus


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z bambusem, dotyczący bambusa, zrobiony z bambusa, składający się z bambusa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gadali przy tym dużo i sprzeczali się trochę, ale wreszcie za pomocą powrozów, koców oraz bambusowych drążków urządzili coś w rodzaju głębokiego, nieruchomego kosza, w którym Nel mogła siedzieć lub leżeć, lecz z którego nie mogła spaść.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bambus m.

:: zdrobn. bambusik m.

Wiktionary


bambyrsko

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Zaolzie. wymierzony policzek

Wiktionary


bamian

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowym Afganistanie, w górach Hindukusz;

 (1.2) geogr. adm. jednostka administracyjna w Afganistanie;

Wiktionary

  • Bamian – prowincja w środkowym Afagnistanie
  • Bamian – miasto w środkowym Afganistanie, stolica prowincji Bamian

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyprowadziła się z Bamianu na wiosnę 2021.

 (1.2) To w Bamianie talibowie wysadzili posąg Buddy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bamiański

Wiktionary


bamiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bamianem, dotyczący Bamianu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bamian mrz.

Wiktionary


bamoncić

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bredzić

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kręcić się w głowie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bamontny

Wiktionary


bamontny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszołomiony

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bamoncić ndk.

Wiktionary


ban

1. w średniowieczu (od X w.): zarządca banatu - okręgu wojskowego na Węgrzech;
2. węgierski namiestnik w krajach słowiańskich w okresie ich przynależności do Węgier;
3. w Jugosławii w latach 1929-1941: zarządca okręgu (banowiny)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) drobna moneta rumuńska równa setnej części leja;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) hist. węgierski wojskowy zarządca lub namiestnik;

 (2.2) hist. w Jugosławii lat 1929–1941: zarządca prowincji

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (3.1) środ. inform. blokada użytkownika w Internecie;

Wiktionary

  • ban – jednostka informacji
  • ban – dawna drobna moneta turecka (nazywana również szelągiem). Obecnie drobna moneta rumuńska i mołdawska, równa 1/100 lei
  • ban – blokada użytkownika w informatyce
  • ban – tytuł władcy
  • ban – kod ISO 639-2 języka balijskiego
  • Ban – wieś w Rumunii, w okręgu Sălaj, w gminie Bănișor
  • BAN – Bułgarska Akademia Nauk – państwowa autonomiczna organizacja uczonych w Bułgarii
  • BAN – Business Angels Network – sieć aniołów biznesu
  • Shigeru Ban – japoński architekt
  • Ban Ki-moon – sekretarz generalny ONZ

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To było bardzo tanie, kosztowało tylko 50 banów.

 (3.1) Załóż bana na tego wandala, zanim znowu coś zniszczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãn, AS: bãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. banacki

 czas. zbanować

Wiktionary


bana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. kolej. pociąg

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. tramwaj

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. kolej

 (1.4) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. dworzec kolejowy

 (1.5) stpol. płaszczyzna narzędzia (kowadła, młota)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) (gwara.) Pojadymy baną do Altrajchu.

 (1.4) (gwara.) Ecik poszoł na bana po fatra.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baniok mos., baniorz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|banka.

 (1.4) gw-pl|Górny Śląsk|banhof.

Wiktionary


banach

1. w średniowieczu (od X w.): zarządca banatu - okręgu wojskowego na Węgrzech;
2. węgierski namiestnik w krajach słowiańskich w okresie ich przynależności do Węgier;
3. w Jugosławii w latach 1929-1941: zarządca okręgu (banowiny)


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Andrzej Banach (1910–1990) – polski pisarz, krytyk artystyczny, filozof i podróżnik
  • Andrzej Kazimierz Banach (1944–2019) – polski historyk nauki i wychowania XVI–XX w.
  • Czesław Banach (1931–2020) – polski pedagog
  • Ed Banach (ur. 1960) – amerykański zapaśnik
  • Iwona Banach (ur. 1960) – polska pisarka i tłumaczka
  • Jerzy Banach (1922–2005) – polski historyk sztuki
  • Joanna Banach (ur. 1992) – polska lekkoatletka
  • Jolanta Banach (ur. 1958) – polska polityk
  • Kazimierz Banach (1904–1985) – polski działacz ludowy, publicysta i pedagog
  • Korneliusz Banach (ur. 1994) – polski siatkarz
  • Lou Banach (ur. 1960) – amerykański zapaśnik
  • Łukasz Banach → Norman Leto (ur. 1980) – polski artysta i pisarz
  • Maciej Banach (ur. 1977) – polski kardiolog i polityk
  • Michael Banach (ur. 1962) – amerykański duchowny katolicki
  • Michał Banach (1897–1977) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Michał Banach (ur. 1969) – polski aktor
  • Orest Banach (ur. 1948) – niemiecko-amerykański piłkarz pochodzenia ukraińskiego
  • Piotr Banach (ur. 1965) – polski muzyk, kompozytor i producent muzyczny
  • Roman Banach (1912–1966) – polski operator, realizator, montażysta, reżyser i scenarzysta
  • Stefan Banach (1892–1945) – polski matematyk
  • Wiesław Banach (ur. 1953) – polski historyk sztuki
  • Witold Banach (ur. 1959) – polski historyk
  • Wojciech Banach (1953–2022) – polski poeta

Wikipedia


banachewicz

nazwisko


SJP.pl


banachiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Tadeusz Banachiewicz (1882–1954) – polski astronom
  • Banachiewicz – krater na Księżycu
  • (1286) Banachiewicza – planetoida pasa głównego

Wikipedia


banachowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Banachowicz (ur. 1952) – polski profesor sztuk plastycznych
  • Bożena Banachowicz (ur. 1945) – polska pielęgniarka i działaczka związkowa
  • Dariusz Banachowicz (ur. 1962) – polski policjant
  • Eugeniusz Banachowicz (ur. 1946) – polski kompozytor
  • Ewa Banachowicz – polska biofizyk

Wikipedia


banachowski

nazwisko


SJP.pl


banacki

Banat (kraina historyczna)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Banatem, dotyczący Banatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Banat mrz., ban mos., banat mrz., Banatyjczyk mos., Banatyjka ż., Banatczyk mos., Banatka ż., banatka ż.

 przym. bański

Wiktionary


banaczek

nazwisko


SJP.pl

Banaczek (ang. Banacek) – amerykański telewizyjny serial kryminalny, zrealizowany w latach 1972–1974 z George’em Peppardem w roli tytułowego detektywa polskiego pochodzenia. W Polsce był emitowany pod koniec lat 70. w TVP.

Wikipedia


banak

nazwisko


SJP.pl


banalizacja

1. nadawanie cech banalności, łatwizny, trywialności;
2. stawanie się banalnym, prostym, błahym


SJP.pl

Banalizacja – techniczne przystosowanie szlaku kolejowegodo kursowania pociągów po każdym z torów szlakowych w obu kierunkach. Umożliwia to prowadzenie ruchu kolejowego po torze sąsiednim niejako "pod prąd" podczas prac modernizacyjnych, awarii czy też w celu wyprzedzenia (lub przepuszczenia) innego pociągu.

Wikipedia


banalizm

nurt w literaturze polskiej, zakładający celowe pisanie nieinteresujących tekstów w nudny sposób


SJP.pl

Banalizm – termin Pawła Dunin-Wąsowicza, oznaczający nurt w literaturze polskiej przejawiający się celowym pisaniem tekstów nieinteresujących w sposób nudny. Twórca terminu dodał to hasło do tytułu polskiego tłumaczenia pracy Michaela Fleischera Overground: cechy charakterystyczne – tendencje – prądy. Niemiecki badacz zajął się w niej literaturą tzw. trzeciego obiegu, czyli art-zinów z lat 80. i 90. W analizowanych utworach dostrzegł pewne awangardowe działanie formalne, które nazwał "metodą zerową", czyli budowanie napięcia, które nie zostaje rozładowane przez puentę, ale trywializowane. Jako przykład można przytoczyć krótki utwór Dariusza Brzóski-Brzóskiewicza pt. PORTRET WŁASNY (BOGDAN):

Wikipedia


banalizować

uważać coś za banalne, czynić coś banalnym


SJP.pl


banalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynienie czegoś banalnym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zbanalizowanie n., banał m., banalizacja ż., banalność ż., banalizm m.

 czas. banalizować ndk., zbanalizować dk.

 przym. banalny

 przysł. banalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banalizacja

Wiktionary


banalnieć

stawać się banalnym, trywialnym, oczywistym; powszednieć


SJP.pl


banalniej

stopień wyższy od przysłówka: banalnie


SJP.pl


banalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: banalny


SJP.pl


banalność

banalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co banalne

Wiktionary

Patrz:

banalny

Powiązane:

 rzecz. banał m., banalizacja ż., banalizowanie n., zbanalizowanie n.

 czas. banalizować ndk., zbanalizować dk.

 przym. banalny

 przysł. banalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zwykłość, pospolitość, konwencjonalność, schematyczność, stereotypowość, szablonowość, tuzinkowość

Wiktionary


banalny

1. pozbawiony oryginalności; pospolity, szablonowy, oklepany;
2. mało znaczący, nieistotny; błahy;
3. bardzo łatwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zwyczajny, przeciętny, pozbawiony oryginalności

 (1.2) błahy, mało ważny

 (1.3) bardzo łatwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z nudów poszliśmy do kina na banalną komedię.

 (1.2) Obawiałem się, że to był rak, na szczęście to jest banalne schorzenie.

 (1.3) Zadania maturalne z matematyki były w tym roku banalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãˈnalnɨ, AS: bãnalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banał m., banalność ż., banalizowanie n.

 przysł. banalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konwencjonalny, oklepany, pospolity, rutynowy, schematyczny, standardowy, stereotypowy, szablonowy, sztampowy, tuzinkowy, typowy, zwyczajny, zwykły

 (1.2) bagatelny, błahy, głupi, mało znaczący, nic nieznaczący, nieistotny, nieważny, niepoważny; pot. bzdurny

 (1.3) nieskomplikowany, prosty, trywialny

Wiktionary


banan

owoc tropikalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina z rodziny bananowatych;

 (1.2) spoż. owoc banana (1.1), podłużny, zazwyczaj żółty

 (1.3) pot. szeroki i szczery uśmiech

 (1.6) środ. pałka policyjna

 (1.7) pot. podłużny ponton przypominający banan (1.2)

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. pogard. młody człowiek pochodzący z bogatej rodziny, prowadzący beztroski tryb życia

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mijaliśmy plantacjaantacje bananów.

 (1.2) Na obiad zjedliśmy pieczone banany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãnãn, AS: bãnãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bananowiec m., bananownia ż., bananówka ż., bananówa ż.

:: zdrobn. bananik m.

 przym. bananowy, bananowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) ogórek, zbananowiec

 (2.1) bananowiec

Wiktionary


bananek

zdrobnienie od: banan


SJP.pl


bananiarnia

miejsce hodowli bananów


SJP.pl


bananik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od banan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie banan, lecz tylko mały bananik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bananownia ż., bananowate nmos., bananówa ż., banan m., bananówka ż.

Wiktionary


bananoholiczka

kobieta uwielbiająca jeść banany


SJP.pl


bananoholik

osoba uwielbiająca jeść banany


SJP.pl


bananojad

ptak afrykański; szyszak; chełmiak; turak


SJP.pl

Wikipedia


bananówa

sięgająca ziemi spódnica, uszyta z podłużnych kawałków materiału; bananówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. spódnica uszyta z długich pasm materiału

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miała ubraną bananówę i przewiewną bluzeczkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banan mzw./mrz., bananek mrz., bananik mrz., bananowate lm nm., bananowiec mrz., bananownia ż., bananówka ż.

 przym. bananowy, bananowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bananowa spódnica, bananówka

Wiktionary


bananowate

rodzina roślin jednoliściennych, spotykanych w okolicach zwrotnikowych, o wielkich liściach wyrastających z kłącza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Musaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin tropikalnych należąca do rzędu imbirowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nibyłodyga u bananowatych powstaje z pochew liści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banan mrz., bananik mrz., bananowiec mrz., bananownia ż., bananówka ż., bananówa ż.

 przym. bananowy, bananowaty

Wiktionary


bananowaty

o cechach bananowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) bot. przypominający kształtem owoc banana

 (1.2) bot. o cechach roślin z rodziny bananowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bananownia ż., bananówa ż., bananowate nmos., banan mrz., bananówka ż.

Wiktionary


bananowiec

1. palma bananowa;
2. statek, który jest przystosowany i wykorzystywany do transportowania bananów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. banan (roślina)

 (1.2) żegl. statek do przewożenia bananów (owoców bananowca (1.1))

 (1.3) kulin. ciasto z bananami

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. młody człowiek prowadzący „bananowy”, beztroski tryb życia dzięki pozycji społecznej rodziców

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Palmy, bananowce, tamaryndy i krzewy kawowe – wszystko to rosło wokół, dom tonął w poplątanej, zbitej roślinności.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banan mos./mrz./mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) banan

Wiktionary


bananówka

likier bananowy na spirytusie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. spódnica uszyta z długich pasm materiału

 (1.2) pot. daw. dziewczyna żyjąca beztrosko na koszt rodziców

 (1.3) spoż. nalewka bananowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Babka Halina chętnie chodziła w bananówkach, a dziadek Zbyszek w dzwonach.

 (1.3) Aksamitny ale wyrazisty smak mocnej bananówki uatrakcyjni niejedno spotkanie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banan mzw./mrz., bananek mrz., bananik mrz., bananowate lm nm., bananowiec mrz., bananownia ż., bananówa ż.

 przym. bananowy, bananowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bananowa spódnica, bananówa

Wiktionary


bananownia

pomieszczenie przeznaczone do hodowli palm bananowych; dojrzewalnia bananów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. dojrzewalnia bananów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banan mrz., bananik mrz., bananowate nmos., bananowiec mrz., bananówka ż., bananówa ż.

 przym. bananowy, bananowaty

Wiktionary


bananowo-truskawkowy

zrobiony z bananów i truskawek, mający smak bananów i truskawek itp. (np. koktajl bananowo-truskawkowy)


SJP.pl


bananowy

1. przymiotnik od: banan; zrobiony z bananów lub podobny do banana;
2. o kolorze: taki, jak banan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący bananów (drzew i owoców)

 (1.2) przyrządzony z bananów, z dodatkiem bananów

 (1.3) mający kolor banana: żółty o odcieniu zielonkawym, jasnożółty

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Bananowe batony są najlepsze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãnãˈnɔvɨ, AS: bãnãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bananówa ż., banan m., bananowiec m., bananownia ż., bananówka ż., bananowate nmos.

Wiktionary


banaś

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Banaś (ur. 1951) – polski polityk i działacz partyjny
  • Adam Banaś (ur. 1982) – polski piłkarz
  • Antoni Banaś (1873–1936) – polski prawnik i polityk ludowy
  • Bolesław Banaś (1912–1991) – polski ekonomista i szermierz
  • Dariusz Banaś (ur. 1969) – polski fizyk i nauczyciel akademicki
  • Franciszek Banaś (1901–1985) – polski wojskowy i policjant
  • Grzegorz Banaś (ur. 1960) – polski inżynier i polityk
  • Jan Banaś (ur. 1943) – polski piłkarz
  • Janusz Banaś (ur. 1954) – polski lekkoatleta, skoczek w dal
  • Józef Banaś (ur. 1950) – polski matematyk
  • Julia Banaś (ur. 1997) – polska modelka
  • Katarzyna Banaś (ur. 1973) – polska malarka
  • Krzysztof Banaś – polski biolog
  • Magdalena Banaś (ur. 1973) – polska prawniczka i polityk
  • Małgorzata Banaś (1896–1966) – polska zakonnica
  • Marian Banaś (ur. 1955) – polski urzędnik państwowy
  • Mieczysław Banaś (1943–2017) – polski restaurator i zawodnik rajdowy
  • Natalia Banaś (ur. 1991) – polsko-holenderska brydżystka
  • Paweł Banaś (ur. 1962) – polski urzędnik państwowy
  • Stanisław Banaś (ur. 1954) – polski aktor
  • Sylwester Banaś (1921–1994) – polski pisarz
  • Teresa Banaś (1940–2023) – polska biochemiczka
  • Tomasz Banaś (ur. 1967) – polski gitarzysta
  • Zbigniew Banaś (1929–1944) – polski harcerz

Wikipedia


banasiak

nazwisko


SJP.pl


banasiewicz

nazwisko


SJP.pl


banasik

nazwisko


SJP.pl


banasiński

nazwisko


SJP.pl


banasiuk

nazwisko


SJP.pl


banaśkiewicz

nazwisko


SJP.pl


banaszak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Banaszak (1881–1932) – polski prawnik i polityk
  • Bogusław Banaszak (1955–2018) – polski prawnik
  • Edward Banaszak (1892–1977) – polski wojskowy
  • Ewa Lewicka-Banaszak (ur. 1951) – polska działaczka związkowa i gospodarcza
  • Ewa Banaszak (ur. 1964) – polska socjolog
  • Grzegorz Banaszak (ur. 1958) – polski matematyk
  • Hanna Banaszak (ur. 1957) – polska wokalistka
  • Jerzy Banaszak (ur. 1956) – polski piłkarz i trener
  • Józef Banaszak (ur. 1947) – polski entomolog
  • Liliana Banaszak (ur. 2000) – polska koszykarka
  • Ludwik Banaszak (1901–1968) – polski inżynier, działacz gospodarczy
  • Maciej Banaszak (ur. 1975) – polski przedsiębiorca i polityk
  • Marcin Banaszak (ur. 1978) – polski kierowca wyścigowy
  • Marian Banaszak (1926–1997) – polski duchowny rzymskokatolicki, historyk
  • Michał Banaszak (ur. 1962) – polski fizyk
  • Pete Banaszak (ur. 1944) – amerykański futbolista polskiego pochodzenia
  • Piotr Banaszak (ur. 1964) – polski sztangista
  • Przemysław Banaszak (ur. 1997) – polski piłkarz
  • Sławomir Banaszak – polski socjolog
  • Stefan Banaszak (ur. 1950) – polski kierowca wyścigowy
  • Waldemar Banaszak (ur. 1976) – polski judoka
  • Witold Banaszak (ur. 1945) – polski lekkoatleta, płotkarz
  • Wojciech Banaszak (1868–1960) – polski polityk i działacz ludowy
  • Zbigniew Banaszak (ur. 1948) – polski informatyk

Wikipedia


banaszczyk

nazwisko


SJP.pl


banaszek

nazwisko


SJP.pl


banaszewski

nazwisko


SJP.pl


banaszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ewa Banaszkiewicz (ur. 1961) – polska brydżystka
  • Grażyna Banaszkiewicz (ur. 1953) – polska reżyserka, poetka, dziennikarka i fotografik
  • Jacek Banaszkiewicz (ur. 1947) – polski historyk mediewista
  • Marek Banaszkiewicz (1956–2000) – polski piłkarz
  • Stanisław Banaszkiewicz (ur. 1932) – polski chemik
  • Telesfor Banaszkiewicz (1908–1940) – polski wojskowy, piłkarz, lekkoatleta, ekonomista i działacz społeczny
  • Wacław Banaszkiewicz (1872–1931) – polski wojskowy
  • Władysław Banaszkiewicz (1902–1944) – polski wojskowy i lekkoatleta, biegacz
  • Władysław Banaszkiewicz – polski lekkoatleta, chodziarz
  • Zbigniew Banaszkiewicz (ur. 1959) – polski polityk i urzędnik państwowy

Wikipedia


banaszyński

nazwisko


SJP.pl


banat

nadgraniczna prowincja wojskowa w średniowiecznych Węgrzech, zarządzana przez bana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w południowo-wschodniej Europie, w południowej części Wielkiej Niziny Węgierskiej;

Wiktionary

Banat może dotyczyć:

  • Banat – kraina historyczna w południowo-wschodniej Europie, położona w południowej części Wielkiej Niziny Węgierskiej, między Dunajem, Cisą i jej dopływem Maruszą oraz Karpatami Południowymi
  • Banat – miasto w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh

Wikipedia

Powiązane:

 przym. banacki

Wiktionary


banatka

pszenica pochodzenia węgierskiego


SJP.pl


banał

to, co jest oczywiste, powszechnie znane; komunał, truizm, frazes


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) powiedzenie niemające głębszej treści, ogólnie znane

 (1.2) brak oryginalności w czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Banały można tylko powtarzać. Ci, którym uda się powiedzieć coś niebanalnego, przechodzą do historii. A to co powiedzieli, szybko staje się banałem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãnaw, AS: bãnau̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banalność ż., banalizacja ż., banalizowanie n.

 czas. banalizować, banalizować się

 przym. banalny

 przysł. banalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frazes, komunał, liczman, oczywistość, ogólnik, slogan, stara śpiewka, truizm

 (1.2) banalność, schematyzm, stereotypowość, pospolitość, przeciętność, tuzinkowość, szablonowość

Wiktionary


bancerz

nazwisko


SJP.pl


bancik

zdrobnienie od: bant


SJP.pl


band

[czytaj: bend] zespół muzyczny (zwłaszcza jazzowy lub rozrywkowy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. zespół muzyczny

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: banda

Wiktionary

  • Band – miejscowość w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni
  • Band – wieś w Rumunii, w okręgu Marusza, w gminie Band
  • Band – gmina w Rumunii, w okręgu Marusza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chłopcy założyli band, który próbował w harcówce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bɛ̃nt, AS: bẽnt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zespół

Wiktionary


band-zola

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. taśma izolacyjna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|izolband.

Wiktionary


banda

1. grupka osób popełniających czyny niezgodne z prawem;
2. potocznie: grupa, gromada osób;
3. ogrodzenie zabezpieczające ustawiane na zewnętrznych krawędziach torów wyścigowych, saneczkowych i lodowisk;
4. listwa wokół stołu bilardowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zorganizowana grupa przestępcza

 (1.2) przen. żart. kilkoro ludzi, których łączy np. podobieństwo, zainteresowania, przeżycia, żyjących podobnie

 (1.3) przen. duża i uciążliwa grupa ludzi

 (1.4) ochronna bariera wzdłuż jezdni

 (1.5) sport. ochronne ogrodzenie okalające miejsce odbywania konkurencji sportowych

Wiktionary

  • banda – element stroju korporacji akademickich, rodzaj szarfy
  • banda – rodzaj ściany, otaczającej pole gry, np. w hokeja na lodzie, także w bilardzie. W hokeju banda ma wysokość 40 cali (ok. 1 m)
  • banda – grupa ludzi, zazwyczaj niezorganizowana; określenie używane zazwyczaj przy omawianiu grup przestępczych, szczególnie młodocianych („banda wyrostków”)
  • Morze Banda – morze otwarte położone w zachodniej części Oceanu Spokojnego
  • Wyspy Banda – wyspy w archipelagu Moluków
  • banda – język z Moluków
  • Banda – grupa etniczna w Afryce Środkowej
  • Banda – miasto w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh
  • Banda – dystrykt w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh
  • Banda – były przywódca Malawi
  • Banda – polska grupa artystyczna z Wilna
  • Banda – polska wersja czeskiego przeboju Jaromira Vejvody Škoda lásky (wym. szkoda laski)
  • Banda – polski film z roku 1964, reż. Zbigniew Kuźmiński
  • Banda – film z 1928 roku, reż. Lewis Milestone

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy pewnego razu szedłem na zbiórkę harcerską, zaatakowała mnie banda.

 (1.2) Doskonale nadaje się do dzikich pląsów o zachodzie słońca, wespół w zespół z bandą przyjaciół na dobre i na złe.

 (1.3) Banda idiotów gra w piłkę przed moimi drzwiami!

 (1.5) W ubiegłym tygodniu w lidze szwedzkiej Rosjanin doprowadził do karambolu, który gdyby nie dmuchana banda skończyłby się tragicznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãnda, AS: bãnda

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 rzecz. bandyta m., bandytyzm m., bandzior m., bandytka ż.

 przym. bandycki

 (1.4-5)

 rzecz. bandaż m., banderola ż., bandażowanie n., zabandażowanie n.

 czas. bandażować ndk., zabandażować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gang, szajka

 (1.2) grupa, paczka, towarzystwo

 (1.3) hałastra, horda, wataha, zgraja

Wiktionary


bandama

rzeka w Wybrzeżu Kości Słoniowej


SJP.pl

Bandama – rzeka w Wybrzeżu Kości Słoniowej, obok Komoé i Sassandry jedna z trzech najważniejszych rzek kraju.

Ma długość ok. 700 km (od źródeł Białej Bandamy), a powierzchnia jej dorzecza wynosi 97 tys. km². Uchodzi do Zatoki Gwinejskiej.

W środkowym biegu rzeki znajduje się elektrownia wodna i zbiornik retencyjny Kossou.

Wikipedia


bandamka

rodzaj chusty na głowę; bandanka


SJP.pl


bandana

nakrycie głowy w kształcie chusty, pochodzące ze Wschodu; bandanna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wzorzysta chustka noszona na szyi, twarzy lub na głowie;

Wiktionary

Bandana – trójkątna lub kwadratowa chusta o dużym wyborze kolorów zakładana na głowę lub szyję, wiązana zazwyczaj na karku. Ma ona charakter ochronny lub dekoracyjny.

Bandany występują często w różnych kulturach i religiach, głównie wśród kobiet: ortodoksyjnych żydówek, muzułmanek oraz ortodoksyjnych chrześcijanek (na przykład amiszek). Są także popularne wśród członków kultury hip-hopu oraz gangów ulicznych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: bãnˈdãna, AS: bãndãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandaż mrz.

Wiktionary


bandanek

rodzaj chusty na głowę; bandanka, bandamka


SJP.pl


bandanka

rodzaj chusty na głowę; bandamka


SJP.pl


bandanna

nakrycie głowy w kształcie chusty, pochodzące ze Wschodu; bandana


SJP.pl


bandarzewski

nazwisko


SJP.pl


bandaż

taśma służąca do mocowania opatrunku, unieruchomienia kończyny itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. długi pas tkaniny lub dzianiny stosowany do owijania na ciele z różnych powodów, np. mocowania opatrunku, ochrony dłoni w boksie itp.;

 (1.2) techn. izolująca lub wzmacniająca taśma nakładana na przewody, rury lub podłużne elementy konstrukcyjne

Wiktionary

Bandaż (fr. bandage) – płat lub wstęga gazy, płótna, muślinu bądź innej tkaniny, dzianiny a nawet tkanino-dzianiny; stosowany do mocowania opatrunków, unieruchomienia kończyny lub powstrzymania krwawienia. W sprzedaży występuje najczęściej w postaci rolek taśmy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeden z nich wspierał się na kuli świeżo wystruganej i miał głowę przewiązaną bandażem, drugi trzymał rękę na chustce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãndaʃ, AS: bãndaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandażowanie n., banda ż., bandana ż., bandażownica ż., bandażownictwo n.

 czas. bandażować, zabandażować, obandażować

 przym. bandażowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. bandażowanie n., banda ż., bandana ż., bandażownica ż., bandażownictwo n.

 czas. bandażować, zabandażować, obandażować

 przym. bandażowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|bandage. < etym|franc|bander. → obwiązać < etym|franc|bande. → taśma, opaska < etym|germ.

 (1.2) od (1.1)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bandage, band

* arabski: (1.1) ضماد m., ضمادة ż.

* białoruski: (1.1) бінт m.

* czeski: (1.1) bandáž ż., obvaz m.

* duński: (1.1) bandage w., forbinding w.

* esperanto: (1.1) bandaĝo

* francuski: (1.1) bande ż., bandage m.; (1.2) pansement m.

* hiszpański: (1.1) venda ż.

* interlingua: (1.1) bandage

* jidysz: (1.1) באַנדאַזש m. (bandaż)

* kaszubski: (1.1) bandaż m.

* kataloński: (1.1) bena ż.

* niderlandzki: (1.1) verband n.

* niemiecki: (1.1) Bandage ż.

* norweski (bokmål): (1.1) bandasje m.

* norweski (nynorsk): (1.1) bandasje m.

* nowogrecki: (1.1) επίδεσμος m.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|bandaż. ,. PJM|bandaż 2.}}

* portugalski: (1.1) ligadura ż.

* romániço: (1.1) bandaģo

* rosyjski: (1.1) бинт m., повязка ż., бандаж m.

* slovio: (1.1) bandazx (бандаж)

* słowacki: (1.1) obväz m.

* staroegipski: (1.1) 30px|link=wt (wt), 70px|link=ḥꜣyt (ḥꜣyt)

* szwedzki: (1.1) bandage n., binda w.

* ukraiński: (1.1) бандаж m., бинт m., пов'язка ż.

* węgierski: (1.1) védőkötés

* włoski: (1.1) benda ż., bendaggio m.

źródła.

== bandaż (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) med. bandaż

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bandażować

1. zabezpieczać przed uszkodzeniem, zniszczeniem;
2. owijać bandażem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) zakładać bandaż, owijać bandażem

 (1.2) techn. zabezpieczać rury przez owijanie ich materiałami izolacyjnymi lub ochronnymi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãndaˈʒɔvat͡ɕ, AS: bãndažovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandaż m., bandażyk m., bandażownica ż., bandażownictwo n., bandażowanie n., zabandażowanie n., obandażowanie n.

 czas. zabandażować dk., obandażować dk.

 przym. bandażowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opatrywać

Wiktionary


bandażowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) owijanie bandażem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãndaʒɔˈvãɲɛ, AS: bãndažovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandaż m., bandażyk m., bandażownictwo n., bandażownica ż., zabandażowanie n.

 czas. bandażować ndk., zabandażować dk.

Wiktionary


bandażownica

1. maszyna do bandażowania uzwojeń wirników silników elektrycznych;
2. torba sanitariusza wojskowego, zawierająca materiały opatrunkowe


SJP.pl


bandażownictwo

1. dział rzemiosła obejmujący wytwarzanie materiałów i urządzeń ortopedycznych i protetycznych;
2. technika bandażowania chorych


SJP.pl


bandażowy

bandaż


SJP.pl

Patrz:

bandaż

bandażyk

zdrobnienie od: bandaż


SJP.pl


bandażysta

rzemieślnik wytwarzający części do protez oraz elementy do aparatów ortopedycznych


SJP.pl


bandeau

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odzież. szeroka opaska przykrywająca biust i tworząca prosty dekolt, bez ramiączek, czasem marszczona w celu uwydatnienia biustu; także bluzka lub sukienka z takim dekoltem

przymiotnik

 (2.1) mający dekolt w formie bandeau (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W najprostszym wariancie stanik bandeau to po prostu taśma elastycznego materiału, niekiedy zmarszczonego pośrodku w celu wyodrębnienia piersi. (z Internetu)

Wiktionary


bandelok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jubil. kolczyk z podłużnym kamieniem

Wiktionary


bandeneon

instrument muzyczny z grupy idiofonów dętych klawiszowych, rodzaj małej harmonii ręcznej


SJP.pl


bandera

1. flaga na statku, będąca flagowym znakiem przynależności państwowej i charakteru działania;
2. przenośnie: flota, marynarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. flaga określająca przynależność państwową statku wodnego;

 (1.2) żegl. przynależność państwowa statku wodnego lub floty;

Wiktionary

Bandera (z hiszp. Bandera) – podstawowa flaga podnoszona na jednostce pływającej, określająca przynależność państwową statku, w szerszym znaczeniu sama przynależność państwowa (np. statek bandery estońskiej). Bandera ma najczęściej kształt prostokąta, jej kolorystyka, wzór oraz proporcje wymiarów określone są w ustawodawstwie danego państwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na statku podniesiono w końcu banderę.

 (1.2) Do portu zawinął statek bandery panamskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãnˈdɛra, AS: bãndera

Wiktionary

Powiązane:

 przym. banderowy

Wiktionary

Synonimy:

 daw. pawilon

Wiktionary


banderas

nazwisko


SJP.pl

  • Antonio Banderas – aktor pochodzenia hiszpańskiego
  • Banderas – brytyjski duet pop-rockowy
  • Bahía de Banderas (zatoka) – zatoka w Meksyku

Wikipedia


banderfał

lina służąca do wciągania bandery


SJP.pl


banderia

1. konny oddział eskorty honorowej, biorący udział w pewnych uroczystościach, np. w powitaniu znakomitych osób; świta konna, orszak konny;
2. dawniej: węgierska chorągiew jazdy, wystawiana przez króla, magnatów, miasta itd.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hipol. konna eskorta honorowa

 (1.2) daw. chorągiew, sztandar

 (1.3) daw. hipol. wojsk. węgierska chorągiew jazdy

Wiktionary


banderilla

[czytaj: bandeRILja lub bandeRIja] mała włócznia używana w czasie korridy do drażnienia byka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. dziryt z chorągiewką używany podczas corridy

Wiktionary

Banderilla (l.mn. banderillas) – odmiana hiszpańskiej przekąski (tapas).

Banderilla składa się z produktów nadzianych na drewniany szpikulec długości około 10 cm (może to być wykałaczka). Nadziewa się na niego najczęściej pikle, np. ogórki, oliwki, cebulę, paprykę chili, ale może to też być jajko lub kawałek chleba. Istotą dania jest umiejętne połączenie smaku kwaśnego (pikle) z ostrym (chili).

Nazwę przyjęto od kolczastej rzutki używanej podczas walki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) dziryt

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. banderillero m.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszpański|banderilla. < etym|hiszpański|bandera|-illa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banderilla

* hiszpański: (1.1) banderilla ż.

źródła.

== banderilla (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) etn. banderilla

odmiana.

 (1.1) lp. banderilla; lm. banderillas

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banderillero m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) dziryt

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. banderillero m.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszpański|banderilla. < etym|hiszpański|bandera|-illa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banderilla

* hiszpański: (1.1) banderilla ż.

źródła.

== banderilla (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) etn. banderilla

odmiana.

 (1.1) lp. banderilla; lm. banderillas

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


banderillero

[czytaj: banderilJEro lub banderiJEro] zapaśnik korridy wbijający bykowi banderillę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. uczestnik korridy wbijający w kark byka banderillę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banderilla ż.

Wiktionary


banderola

1. opaska na pliku banknotów, świadcząca, że zostały one przeliczone;
2. opaska na opakowaniu, świadcząca, że zawartość jest nienaruszona albo że uiszczono cło lub podatek akcyzowy;
3. opaska na papierach przesyłanych pocztą;
4. ornament w kształcie wstęgi, zwykle z napisem;
5. dawniej: proporczyk, chorągiewka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) papierowa opaska na towarach, banknotach, dokumentach;

 (1.2) ornament w formie wstęgi, zwykle z odpowiednim napisem, występujący głównie w malarstwie średniowiecznym

 (1.3) daw. chorągiewka, proporczyk

Wiktionary

Banderola – prostokątna, papierowa opaska naklejana na opakowanie, świadcząca o tym, że towar jest oryginalny i nienaruszony lub jako świadectwo zapłacenia przez producenta lub importera podatku akcyzowego.

Wymiary banderoli i wzory nadruku zależą od rodzaju towaru i wysokości opłaconego podatku, a gatunek papieru i stosowana technika drukarska mają uniemożliwiać jej sfałszowanie. W niektórych państwach członkowskich UE znaki akcyzy przyjmują formę hologramów naklejanych na opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych (w szczególności w branży winiarskiej czy spirytusowej) czy formę e-banderol (w branży tytoniowej).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbãndɛˈrɔla, AS: bãnderola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banderolowanie n.

:: zdrobn. banderolka ż.

 czas. banderolować ndk.

Wiktionary


banderolka

zdrobnienie od: banderola


SJP.pl


banderolować

zakładać na coś banderolę, oklejać banderolą


SJP.pl


banderolowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zakładanie lub naklejanie banderoli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banderola ż., banderolka ż.

 czas. banderolować ndk.

Wiktionary


banderowiec

członek Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, działającej w czasie II wojny światowej (od nazwiska przywódcy Stepana Bandery)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. hist. członek organizacji nacjonalistycznej działającej w czasie II wojny światowej na Ukrainie;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Banderowcy poddani masowym represjom niemieckim przeszli jesienią 1941 do konspiracji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãndɛˈrɔvʲjɛt͡s, AS: bãnderovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 przym. banderowski

Wiktionary


banderówka

członkini nacjonalistyczno-faszystowskiej organizacji na Ukrainie w okresie drugiej wojny światowej


SJP.pl


banderowski

banderowiec


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) polit. hist. związany ze Stepanem Banderą lub z jedną z powiązanych z nim organizacji (OUN-B, UPA);

 (1.2) polit. związany z kultem, upamiętnianiem Stepana Bandery, odwołujący się do dziedzictwa politycznego po Stepanie Banderze, banderyzmu

 (1.3) pot. pejor. związany z ukraińskim nacjonalizmem

Wiktionary

Patrz:

banderowiec

Powiązane:

 rzecz. banderowiec mos., banderyzm mrz.

Wiktionary


banderowy

związany z banderą, dotyczący bandery


SJP.pl


banderylier

rzadko: zapaśnik korridy wbijający bykowi banderillę; banderillero


SJP.pl


banderyzm

stosowanie retoryki i symboliki banderowców


SJP.pl


bandik

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Chaeropus|Ogilby|ref=tak., wymarły torbacz z rodziny bandikowatych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sierść na grzbiecie bandika miała kolor brązowopomarańczowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandikowate nmos.

Wiktionary


bandikot

rodzaj gryzoni z podrodziny myszy


SJP.pl

Bandikot (Bandicota) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Wikipedia


bandikowate

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Chaeropodidae|Gill|ref=tak., wymarła monotypowa rodzina ssaków z rzędu jamrajokształtnych;

Wiktionary

Bandikowate (Chaeropodidae) – wymarła monotypowa rodzina ssaków z rzędu jamrajokształtnych (Peramelemorphia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedstawiciele rodziny bandikowatych zasiedlali Australię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandik mzw.

Wiktionary


bandla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wstążka do włosów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. bandliczka ż.

Wiktionary


bandleader

[czytaj: bendlider] lider zespołu muzycznego; bandlider


SJP.pl


bandleaderka

bandleader [czytaj: bandliderka]; bandliderka


SJP.pl


bandliczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wstążeczka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandla ż.

Wiktionary


bandlider

lider zespołu muzycznego; bandleader


SJP.pl


bandliderka

bandlider; bandleaderka


SJP.pl


bando

birmańska sztuka walki wręcz


SJP.pl


bandog

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rodzaj psa obronnego o nieujednoliconym genotypie i zróżnicowanym wyglądzie, będący krzyżówką dużych, walecznych ras

Wiktionary

Bandog – polski zespół hardcore punk, działający w latach 90.

Nazwa zespołu wywodzi się od rasy psów, które posiadają członkowie zespołu. Członkowie zespołu są wielkimi fanami hokeja na lodzie, a szczególnie klubu Cracovia, czemu dali wyraz w piosence Jest sobota, która jednakże nie ukazała się na żadnym oficjalnym wydawnictwie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pies

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|bandog.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bandog

źródła.

== bandog (język angielski.) ==

wymowa.

 audioAU|En-au-bandog.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kynol. bandog

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pies

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|bandog.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bandog

źródła.

== bandog (język angielski.) ==

wymowa.

 audioAU|En-au-bandog.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kynol. bandog

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bandolet

1. pas skórzany przewieszony przez ramię, używany przez jazdę w XVII i XVIII wieku do zawieszania na nim lekkiej broni palnej;
2. lekka broń palna noszona przez jazdę w XVII i XVIII wieku na takim pasie


SJP.pl

  • bandolet – rodzaj broni palnej używanej w XVI i XVII w.
  • bandolet (bandolier) – szeroki wojskowy pas przewieszany przez ramię

Wikipedia


bandolier

dawniej: szeroki pas skórzany przewieszony przez ramię, podtrzymujące broń palną albo ładownicę; bandolet


SJP.pl

Bandolier, także bandolet (z fr. bandoulière – pas przez ramię) – szeroki pas noszony przez ramię (skośnie w poprzek tułowia), służący do przenoszenia amunicji. Niekiedy do bandolierów mocowano również broń palną (zob. bandolet) oraz akcesoria do jej obsługi.

Bandolier bywa często mylony z taśmą amunicyjną, która w niektórych przypadkach noszona jest przez żołnierzy w analogiczny sposób.

Wikipedia


bandoneon

rodzaj harmonii ręcznej, odmiana koncertyny; popularna w Argentynie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. rodzaj instrumentu muzycznego z grupy aerofonów;

Wiktionary

Bandoneon – instrument z grupy idiofonów dętych klawiszowych (według innej klasyfikacji należy do grupy aerofonów), rodzaj harmonii ręcznej w typie concertiny, często mylony z akordeonem. Posiada 88 lub więcej guzików i czworokątną obudowę. Zbudowany został w 1854 roku w Niemczech przez Heinricha Banda i od jego nazwiska pochodzi nazwa instrumentu. Pierwotnie miał służyć do grania muzyki religijnej w kościołach; współcześnie wykorzystywany jest przede wszystkim do grania tanga. Wirtuozem bandoneonu był Astor Piazzolla.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwotnie na bandoneonie miano wykonywać repertuar kościelny.

 (1.1) Pierwsze bandoneony powstały w Niemczech.

Wiktionary


bandora

rzadko: ludowy ukraiński instrument muzyczny szarpany; bandura


SJP.pl

Bandora – dawny, strunowy instrument muzyczny najbardziej rozpowszechniony w XVI i XVII wieku w Anglii. Wyglądem przypominała dużych rozmiarów cytarę, która rozpowszechniona była w tym samym czasie w zachodnich regionach Europy kontynentalnej. Bandora miała płaskie pudło rezonansowe z niskimi, falistymi boczkami i długą szyjkę z metalowymi progami, zwieńczoną esowato uformowaną i ozdobioną rzeźbiarskimi ornamentami główką. Wyposażona była w 5 do 10 zdwojonych, metalowych (żelaznych lub mosiężnych) strun. Wykorzystywana była głównie do akompaniamentu oraz w roli instrumentu realizującego basso continuo. Struny szarpano zazwyczaj palcami, rzadziej dużym plektronem.

Wikipedia


bandos

przestarzałe: robotnik najmujący się do pracy na roli poza miejscem zamieszkania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. zaw. najemny sezonowy robotnik rolny;

Wiktionary

Bandos (bandoch, bandor) – dawna nazwa robotnika sezonowego wynajmującego się do pracy w rolnictwie, najczęściej latem i jesienią, w okolicach znacznie oddalonych od miejsca zamieszkania.

Zjawisko rozwinęło się na początku XIX wieku i było związane z likwidacją poddaństwa. Na ziemiach polskich poddaństwo zlikwidowano na podstawie tzw. dekretu grudniowego wprowadzonego 21 grudnia 1807 roku przez władze Księstwa Warszawskiego. Bandosi wywodzili się przede wszystkim z bezrolnej oraz małorolnej ludności wsi. Po przeprowadzonym w 1864 roku uwłaszczeniu chłopów wychodźstwo przekształciło się w sezonową emigrację zarobkową, krajową lub zagraniczną. Najliczniejsze rzesze bandosów stanowili mieszkańcy przeludnionych wiosek małopolskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weszło do karczmy kilku galicyjskich bandosów.

 (1.1) To jest jakaś nacja sama w sobie, odmienna od tej miejskiej, wiejskiej, osiadłej. To ci, co nie przynależą do żadnego pana ani do żadnej gminy, wałęsi różni, wagabundy, swawolni bandosi, bieguni różnego rodzaju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãndɔs, AS: bãndos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. bandoska ż.

 przym. bandoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bandoch

Wiktionary


bandoska

najemna robotnica rolna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. kobieta pracująca na roli poza miejscem zamieszkania

 (1.2) gwara. przestępcza dziewczyna ze wsi

 (1.3) gw-pl|Warszawa. prostytutka

Wiktionary

Patrz:

bandos

Wymowa:

IPA: bãnˈdɔska, AS: bãndoska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. bandos m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) zob. prostytutka.

Wiktionary


bandoski

bandos


SJP.pl

Patrz:

bandos

bandosz

nazwisko


SJP.pl


bandowy

banda


SJP.pl

Patrz:

banda

bandrów

wieś w województwie podkarpackim


SJP.pl

Bandrów Narodowy – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne.

Wołoska wieś królewska Bandrow położona była w 1589 roku w starostwie przemyskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.

Wikipedia


bandrowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Adam Bandrowski (1881–1966) – polski pianista i malarz
  • Aleksander Bandrowski (1860–1913) – polski śpiewak operowy, tenor
  • Bronisław Bandrowski (1879–1914) – polski filozof i psycholog
  • Dymitr Bandrowski (XVII/XVII w.) – łowczy buski
  • Ernest Bandrowski (1853–1920) – polski nauczyciel, chemik, poseł i działacz społeczny
  • Ewa Bandrowska-Turska (1894–1979) – śpiewaczka
  • Jan Bandrowski (1928–2006) – polski chemik
  • Jerzy Bandrowski (1883–1930) – polski pisarz i dziennikarz
  • Juliusz Marian Bandrowski (1855–1919) – polski lekarz, dziennikarz i działacz społeczny
  • Juliusz Kaden-Bandrowski (1885–1944) – polski pisarz
  • Kazimierz Bandrowski (1927–2007) – polski lekkoatleta, chodziarz
  • Tadeusz Bandrowski (1895–?) – polski wojskowy
  • Tomasz Bandrowski (ur. 1984) – polski piłkarz
  • Wojciech Bandrowski (zm. 1870) – polski prawnik, burmistrz Tarnowa

Wikipedia


bandtkie

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Wincenty Bandtkie (1783–1846) − polski historyk prawa
  • Jerzy Samuel Bandtkie (1768–1835) − polski filolog i bibliotekarz

Wikipedia


bandung

miasto w Indonezji


SJP.pl

Bandung – miasto w Indonezji, ośrodek administracyjny prowincji Jawa Zachodnia, liczy ponad 2,4 mln mieszkańców, a razem z przedmieściami około 6 milionów.

Wikipedia


banduński

Bandung


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bandungiem, dotyczący Bandungu

Wiktionary

Patrz:

Bandung

Powiązane:

 rzecz. Bandung mrz.

Wiktionary


bandura

ludowy ukraiński instrument muzyczny szarpany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. ludowy instrument muzyczny przypominający lutnię z długą szyjką;

Wiktionary

Bandura (prawdopodobnie z gr. pandóra – wszystko dająca) – ukraiński ludowy instrument muzyczny należący do chordofonów, w którym struny szarpie się palcami lub plektronem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dawni bandurzyści, zwłaszcza ukraińscy, deklamowali przy towarzyszeniu bandury rapsody i śpiewali dumy narodowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãnˈdura, AS: bãndura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandurzysta m., bandurzystka ż., bandurzenie n.

:: zdrobn. bandurka ż.

 czas. bandurzyć ndk.

Wiktionary


bandurek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lud. mit. duch bagienny, straszydło

Wiktionary


bandurka

mała bandura


SJP.pl

  • Barbara Bandurka (1948–2022) – polska artystka
  • Mieczysław Bandurka (1927–2003) – polski historyk i polityk
  • Zofia Bandurka (1913–1993) – polska nauczycielka

Wikipedia


bandurski

nazwisko


SJP.pl


bandurzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bandurzyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bandurzyć

 rzecz. bandura ż.

Wiktionary


bandurzyć

czasownik

 (1.1) daw. grać, pobrzękiwać na bandurze

 (1.2) daw. gadać, gwarzyć o rzeczach małej wagi i niemądrych

czasownik zwrotny bandurzyć się

 (2.1) zbierać się na burzę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãnˈduʒɨt͡ɕ, AS: bãndužyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandura ż., bandurzysta m., bandurzenie n.

 przym. bandurowy

Wiktionary


bandurzysta

grający na bandurze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk, który gra na bandurze

Wiktionary

  • Bandurzysta – osoba grająca na bandurze
  • Bandurzysta – wiersz Markijana Szaszkewycza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dawni bandurzyści, zwłaszcza ukraińscy, deklamowali przy towarzyszeniu bandury rapsody i śpiewali dumy narodowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandura ż.

:: fż. bandurzystka ż.

 przym. bandurowy

 czas. bandurzyć

Wiktionary


bandurzystka

bandurzysta


SJP.pl

Patrz:

bandurzysta

bandy

rodzaj hokeja na lodzie, w którym zamiast krążka używa się piłeczki; hokej rosyjski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. odmiana hokeja;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: banda

 (2.2) M., B. i W. lm. od: band

Wiktionary

Bandy – zespołowa gra sportowa podobna do hokeja na lodzie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãndɨ, AS: bãndy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hokej rosyjski

Wiktionary


bandycki

przymiotnik od: bandyta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z bandytą, dotyczący bandyty

przymiotnik jakościowy

 (2.1) właściwy bandycie, charakterystyczny dla bandyty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandyta m., bandytyzm m., bandyctwo n., bandzior mos./mzw.

 przysł. bandycko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozbójniczy, zbójecki

Wiktionary


bandyctwo

1. dokonywanie napadów, grabieży i morderstw; bandytyzm;
2. działanie przynoszące ludziom szkodę, zasługujące na potępienie i karę; bandytyzm;
3. ogół bandytów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. bandytyzm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandytyzm m., bandyta m., bandzior mos./mzw.

 przym. bandycki

 przysł. bandycko

Wiktionary


bandyk

nazwisko


SJP.pl


bandyta

zbir, człowiek żyjący z bandytyzmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek dopuszczający się ciężkich przestępstw, w tym napadów i morderstw

Wiktionary

Bandyta – osoba dokonująca napadów lub morderstw, przestępca (bandytyzm)

  • Bandyta – włoski film w reżyserii Alberta Lattuady z 1946 roku
  • Bandyta – polski film w reżyserii Macieja Dejczera z 1997 roku
  • Bandyta – album Michała Lorenca ze ścieżką dźwiękową do filmu fabularnego pt. Bandyta
  • Bandyta – argentyński film w reżyserii Pablo Fendrika z 2007 roku
  • Bandyta – singel polskiego rapera Sobla

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szeryf w milczeniu patrzył na zabitego bandytę, po czym zdmuchnął dym wydobywający się z lufy jego rewolweru i włożył broń do kabury.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãnˈdɨta, AS: bãndyta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banda ż., bandyctwo n., bandytyzm mrz.

:: zgrub. bandzior

 przym. bandycki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bandzior, oprych, opryszek, rzezimieszek, łotr, łotrzyk, zbir; przest. apasz

Wiktionary


bandyterka

potocznie:
1. bandyckie postępowanie;
2. ogół bandytów


SJP.pl


bandytka

bandyta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta bandyta

Wiktionary

Patrz:

bandyta

bandytyzm

bandyctwo;
1. dokonywanie napadów, grabieży i morderstw;
2. działanie przynoszące ludziom szkodę, zasługujące na potępienie i karę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dokonywanie ciężkich przestępstw, w tym zabójstw i rozbojów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banda ż., bandyctwo n., bandyta m., bandzior m.

 przym. bandycki

 przysł. bandycko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozbójnictwo; pot. bandyctwo

Wiktionary


bandż

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środek oszałamiający pochodzenia roślinnego

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bendź, blekot

Wiktionary


bandżi

skakanie z dużej wysokości na długiej, elastycznej linie; lina używana podczas takich skoków; bungee; bungie


SJP.pl


bandzioch

potocznie: brzuch; bańdzioch, bebech, brzucho, wancioch, wancioł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraków. brzuch

 (1.2) gw. więzienna brzuch, żołądek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw. więzienna ambasada, bebech, samara

Wiktionary


bandzior

złoczyńca, gagatek, opryszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zgrub. bandyta

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) środ. mot. Fiat 125

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwóch bandziorów ukradło mi samochód.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãɲd͡ʑɔr, AS: bãńʒ́or

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandyta m., bandytyzm m., bandyctwo n.

 przym. bandycki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bandyta, oprych, opryszek, rzezimieszek, zbir

Wiktionary


bandziorka

bandzior


SJP.pl

Patrz:

bandzior

bandziorski

bandzior


SJP.pl

Patrz:

bandzior

bandziorstwo

dokonywanie aktów przemocy, rozbojów, morderstw; bandytyzm


SJP.pl


bandżo

instrument muzyczny, rodzaj gitary; banjo; banjola; bandżola


SJP.pl

Banjo (bandżo) – muzyczny instrument strunowy z grupy szarpanych.

Wikipedia


bandżola

instrument muzyczny, rodzaj gitary; banjola; banjo; bandżo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. strunowy instrument muzyczny, odmiana banjo;

Wiktionary

Bandżola, bandżolka – instrument muzyczny, odmiana banjo mandolinowego; bardzo popularny w Warszawie przed II wojną światową, używany przez podwórkowe kapele; wyparty przez gitarę.

Pudło rezonansowe bandżoli zbudowane jest podobnie jak w tradycyjnym banjo, natomiast układ strun odpowiada mandolinie (cztery podwójne struny). Technika gry jest taka sama jak dla mandoliny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pisarz grywał na bandżoli i to bardzo dobrze.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. banjola

Wiktionary


bandżul

stolica Gambii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Gambii;

Wiktionary

Bandżul (ang. Banjul) – stolica i czwarte co do wielkości miasto Gambii (największe jest pobliskie miasto Serrekunda), usytuowane na wyspie St. Mary (albo Banjul Island) u ujścia rzeki Gambii do Oceanu Atlantyckiego. Ludność miasta zmniejszyła się w ostatnich latach, obecnie zamieszkuje je 34,4 tys. (2006), podczas gdy w 1993 mieszkało tu 42,6 tys. osób. Gwałtownie natomiast rosła liczba ludności zespołu miejskiego Wielki Bandżul (Greater Banjul Area). W 2003 zamieszkiwało go 357,2 tys. osób, czyli blisko dwa razy więcej niż 20 lat wcześniej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bandżul jest położony w zachodniej Gambii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãn͇d͡ʒul, AS: bãṇǯul

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandżulanin mos., bandżulanka ż.

 przym. bandżulski

Wiktionary


bandżulanin

mieszkaniec Bandżulu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bandżulu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãn͇d͡ʒuˈlãɲĩn, AS: bãṇǯulãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bandżul mrz.

:: fż. bandżulanka ż.

 przym. bandżulski

Wiktionary


bandżulanka

mieszkanka Bandżulu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bandżulu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãn͇d͡ʒuˈlãnka, AS: bãṇǯulãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bandżul mrz.

:: fm. bandżulanin mos.

 przym. bandżulski

Wiktionary


bandżulczyk

mieszkaniec stolicy Gambii - Bandżulu


SJP.pl


bandżulka

mieszkanka Bandżulu (stolicy Gambii)


SJP.pl


bandżulski

Bandżul (stolica Gambii)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do miasta Bandżul

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãn͇ˈd͡ʒulsʲci, AS: bãṇǯulsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bandżul m., bandżulanin m., bandżulanka ż.

Wiktionary


bandżysta

osoba grająca na bandżo


SJP.pl


bandżystka

kobieta grająca na bandżo


SJP.pl


banek

drzewo iglaste z rodziny sosnowatych; sosna Banksa


SJP.pl


baner

banner, reklama umieszczana na stronie internetowej, a także zawieszana na budynkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jedna z form reklamy w postaci zdjęcia lub innej grafiki umieszczanej na stronach internetowych lub na budynkach

 (1.2) stpol. ganek, altanka, strych

Wiktionary

Banner, baner – forma reklamy, komunikatu lub innego przekazu. Najczęściej jest to wydrukowany na płachcie materiału przekaz informacyjny lub reklamowy.

W internecie banner to graficzna forma przekazania treści informacyjnych bądź reklamowych, często będąca odnośnikiem do strony promowanego produktu. Jednym z rodzajów banerów internetowych jest interaktywny „baner rozwijany” (ang. expand banner), który rozwija się do większej postaci w wyniku pewnej interakcji.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) banner

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) reklama

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. banerowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|banner.

 (1.2) etym|niem|Böhne., etym|niem|Bühne. (rusztowanie, scena)

uwagi.

 nie mylić z|banerka.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banner

* czeski: (1.1) banner m.

* duński: (1.1) banner n.

* esperanto: (1.1) reklamilo

źródła.

== baner (język kornijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) flaga, sztandar

odmiana.

 (1.1) lm. baneryow, baners

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãnɛr, AS: bãner

Wiktionary

Powiązane:

 przym. banerowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banner

Wiktionary


banerek

niewielki baner


SJP.pl


banerka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. puszka

 (1.2) białystok. konserwa

Wiktionary


banerowy

baner; bannerowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z banerem, dotyczący baneru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baner m.

Wiktionary


bang

wykrzyknik naśladujący odgłos wystrzału z broni palnej


SJP.pl

  • Bang – amerykański zespół muzyczny
  • Bang – grecki zespół muzyczny
  • Bang – album Anitty
  • Bang – album Chiefa Keefa
  • Bang – album zespołu The Jesus Lizard
  • Bang – singel Anitty
  • Bang – singel zespołu Gorky Park
  • Bang – singel zespołu Blur
  • Bang – singel Mortalcia

Wikipedia


bangalur

miasto w Indiach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. Bangaluru, miasto w południowych Indiach (oficjalna nazwa do 2006 roku);

Wiktionary

Bengaluru (wym. [ˈbeŋgɐɭuːɾu], hindi बेंगलूरु, trb.: Bengaluru, trl.: Beṁgalūru; kannada ಬೆಂಗಳೂರು, ang. Bangalore) – aglomeracja w południowych Indiach przekraczająca 10 milionów mieszkańców. Znany ośrodek IT.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bangalurczyk mos., bangalurka ż.

 przym. bangalurski

Wiktionary


bangalurczyk

mieszkaniec Bangaluru


SJP.pl


bangalurka

mieszkanka Bangaluru


SJP.pl


bangalurski

Bangalur (miasto w Indiach)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Bangalurem (od 2006 roku: Bengaluru)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangalur m./ż.

Wiktionary


banger

[czytaj: benger] przebojowy utwór muzyczny; hit, szlagier


SJP.pl


bangi

stolica Republiki Środkowoafrykańskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stolica Republiki Środkowoafrykańskiej;

Wiktionary

Bangi (fr. Bangui) – stolica i największe miasto Republiki Środkowoafrykańskiej, położone w południowej części kraju na zachodnim brzegu rzeki Ubangi. Zostało założone w 1889 jako fort wojsk francuskich.

Bangi było również miejscem działalności rebeliantów i zniszczeń spowodowanych przez bunty na tle politycznym. Z tych powodów miasto w 1996 zostało ogłoszone jednym z najbardziej niebezpiecznych na świecie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãŋʲɟi, AS: bãŋʹǵi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bangijczyk mos., bangijka ż.

 przym. bangijski

Wiktionary


bangijczyk

mieszkaniec Bangi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec miasta Bangi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋʲˈɟijt͡ʃɨk, AS: bãŋʹǵii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangi n.

:: fż. bangijka ż.

 przym. bangijski

Wiktionary


bangijka

mieszkanka Bangi (stolicy Republiki Środkowoafrykańskiej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka miasta Bangi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋʲˈɟijka, AS: bãŋʹǵii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangi n.

:: fm. bangijczyk mos.

 przym. bangijski

Wiktionary


bangijski

Bangi (stolica Republiki Środkowoafrykańskiej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Bangi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋʲˈɟijsʲci, AS: bãŋʹǵii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangi n., bangijczyk mos., bangijka ż.

Wiktionary


bangiowe

krasnorost bangiowy - glon morski należący do rzędu bangiowych, wykorzystywany w przemyśle spożywczym m.in. do wyrobu agaru, składników sushi


SJP.pl

Bangiowe (Bangiophyceae Wettst.) – klasa krasnorostów.

Wikipedia


bangiowy

krasnorost bangiowy - glon morski należący do rzędu bangiowych, wykorzystywany w przemyśle spożywczym m.in. do wyrobu agaru, składników sushi


SJP.pl


bangkocki

Bangkok (stolica Tajlandii); bangkokijski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Bangkoku (stolicy Tajlandii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋkˈːɔt͡sʲci, AS: bãŋ•kocʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangkok m., bangkokijczyk m., bangkokijka ż.

Wiktionary


bangkok

stolica Tajlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Tajlandii;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W aglomeracji Bangkoku znajduje się bardzo dużo terenów zielonych zaprojektowanych jako zielone strefy. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋkːɔk, AS: bãŋ•kok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bangkokijczyk mos., bangkokijka ż.

 przym. bangkocki

Wiktionary


bangkokijczyk

mieszkaniec Bangkoku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bangkoku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangkok m.

:: fż. bangkokijka ż.

 przym. bangkocki

Wiktionary


bangkokijka

mieszkanka Bangkoku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bangkoku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangkok m.

:: fż. bangkokijczyk mos.

 przym. bangkocki

Wiktionary


bangkokijski

Bangkok (stolica Tajlandii); bangkocki


SJP.pl


banglać

żartobliwie: działać (spełniać swoje funkcje)


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) slang. działać, poprawnie funkcjonować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banglanie n.

Wiktionary


bangladeski

Bangladesz; banglijski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bangladeszem, dotyczący Bangladeszu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãŋɡlaˈdɛsʲci, AS: bãŋgladesʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangladesz mrz., Banglijczyk mos., Banglijka ż.

 przym. banglijski, probanglijski, antybanglijski, probangladeski, antybangladeski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banglijski

Wiktionary


bangladesz

państwo w Azji ze stolicą w Dhace; Ludowa Republika Bangladeszu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Azji ze stolicą w Dhace;

Wiktionary

Bangladesz (beng. বাংলাদেশ), Ludowa Republika Bangladeszu (beng. গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ, Gonoprodźatontri Bangladesz) – państwo w Azji Południowej, położone nad Zatoką Bengalską i graniczące z zachodu, północy i wschodu z Indiami, a na południowym wschodzie z Mjanmą. Jest jednym z najgęściej zaludnionych krajów świata i zarazem jednym z najbiedniejszych państw Azji. Stolicą Bangladeszu jest Dhaka (dawna Dakka).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bangladesz jest republiką oraz członkiem Wspólnoty Narodów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋɡˈladɛʃ, AS: bãŋgladeš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Banglijczyk mos., Banglijka ż., bangladeskość ż.

 przym. bangladeski, banglijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Ludowa Republika Bangladeszu; hist. Pakistan Wschodni

Wiktionary


banglijczyk

obywatel Bangladeszu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Bangladeszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangladesz mrz.

:: fż. Banglijka ż.

 przym. bangladeski, banglijski, probanglijski, probangladeski, antybanglijski, antybangladeski

Wiktionary


banglijka

obywatelka Bangladeszu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Bangladeszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangladesz mrz.

:: fm. Banglijczyk mos.

 przym. bangladeski, banglijski, probanglijski, probangladeski, antybanglijski, antybangladeski

Wiktionary


banglijski

Bangladesz; bangladeski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bangladeszem lub Banglijczykami, dotyczący Bangladeszu lub Banglijczyków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bangladesz mrz., Banglijczyk mos., Banglijka ż.

 przym. bangladeski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bangladeski

Wiktionary


banhof

dawniej, dziś w gwarze śląskiej: dworzec kolejowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dworzec kolejowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kesik sam był banhof, a terozki jest rudera.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baniok

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bana

Wiktionary


bania

1. kulisty przedmiot;
2. duże naczynie do przechowywania i przenoszenia płynów; duża bańka;
3. potocznie: dynia;
4. rosyjska łaźnia parowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie, Mazury, Górny Śląsk. dynia

 (1.2) pot. głowa

 (1.3) wschodnioeuropejska łaźnia parowa;

 (1.4) gwara. więz. wódka

 (1.5) uczn. stud. ocena niedostateczna

 (1.6) naczynie, duża bańka

 (1.7) stpol. źródło lecznicze

 (1.8) stpol. kopalnia soli

 (1.9) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. gniazdo os lub szerszeni

 (1.10) archit. gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. kopuła

 (1.11) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. siarczysty policzek, mocne uderzenie

 (1.12) gw-pl|Zaolzie. guz

 (1.13) gw-pl|Bukowina. łazienka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: banie (się)

Wiktionary

  • bania – rodzaj łaźni
  • bania – w gwarze podhalańskiej: kopalnia rudy

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ale mnie bania boli po wczorajszej balandze.

 (1.4) On jest na bani. → On jest nietrzeźwy.

 (1.5) Niby geniusz, a ma gołe banie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãɲa, AS: bãńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banieczka ż., baniak m., bannik mos., zabaniak mrz., bańka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) baniak

 (1.13) baja, wanna

Wiktionary


baniaczek

zdrobnienie od: baniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od baniak

 (1.2) lwów. kapelusz, melonik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ludmiła w trosce o swoje peonie kupiła cały baniaczek z nawozem kwiatowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baniak m., zabaniak mrz.

Wiktionary


baniak

1. pękaty garnek lub pojemnik do przechowywania płynów;
2. potocznie: głowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) duży, zamykany pojemnik na płyn

 (1.2) reg-pl|Kraków. głowa

 (1.3) pot. głowa

 (1.4) gwara. więz. głowa

 (1.5) grub. duża pierś kobieca

 (1.6) reg-pl|Kresy. garnek

Wiktionary

Gąsior (butla, pot. baniak) – naczynie z grubego szkła (ok. 5 mm) przeznaczone do przechowywania płynów. Może mieć pojemność od 5 do 60 litrów, choć najczęściej stosuje się gąsiory 25-30 litrowe, bo większe są kłopotliwe przy przelewaniu, przenoszeniu i myciu. W celu zabezpieczenia przed stłuczeniem trzymany jest w dopasowanym koszu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ojciec kupił dwudziestolitrowy baniak wody mineralnej.

 (1.3) Dostał w baniak z całej siły.

 (1.5) Ta kobieta miała konkretne baniaki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãɲak, AS: bãńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bania ż., bańka ż., banieczka ż., baniaczek mrz., zabaniak mrz.

 czas. zabaniaczyć dk.

 przym. bańkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bania

 (1.4) gwara. więz. bańka, czapa, dekiel

 (1.5) balon, bufor, melon, zderzak

Wiktionary


baniakarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gwara. muz. perkusista

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãˈɲakaʃ, AS: bãńakaš

Wiktionary


banialuka

(zwykle w liczbie mnogiej) potocznie: brednia, niedorzeczność, głupstwo; pierdoła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pejor. opowieść zmyślona, nieprawdziwa lub pozbawiona sensu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co ty mi za banialuki opowiadasz?! Przecież oboje wiemy, że to nieprawda.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãɲaˈluka, AS: bãńaluka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brednia, niedorzeczność, andron, trele-morele, farmazon, bzdura, duby smalone

Wiktionary


banian

1. olbrzymie drzewo z rodzaju figowiec, pochodzące z Himalajów, z którego kanarów wyrastają liczne korzenie przybyszowe (tzw. kolumnowe) otaczające macierzysty pień ogromną kolumnadą; figowiec bengalski;
2. kasta kupców i handlarzy hinduskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. pot. figowiec bengalski

Wiktionary

Figowiec bengalski (Ficus benghalensis L.), zwany też banianem – gatunek rośliny z rodziny morwowatych. Pochodzi z Indii i Pakistanu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banian

źródła.

== banian (język angielski.) ==

thumb|banian (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. banian

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banian

źródła.

== banian (język angielski.) ==

thumb|banian (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. banian

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) banyan

Wiktionary


baniastość

baniasty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest baniaste; cecha tych, którzy są baniaści

Wiktionary

Patrz:

baniasty

Powiązane:

 przym. baniasty

 przysł. baniasto

Wiktionary


baniasty

mający kształt bani; kulisty, pękaty, wypukły


SJP.pl


banica

wieś w województwie małopolskim


SJP.pl

  • banica – bułgarskie danie
  • banica – 1/100 kuny – waluty chorwackiej
  • Banica – wieś w Bułgarii
  • Banica – wieś w Macedonii Północnej, w gminie Czaszka
  • Banica – wieś w Macedonii Północnej, w gminie Strumica

Wikipedia


banicja

w średniowieczu: kara polegająca na pozbawieniu skazanego praw publicznych i wydaleniu go poza granice państwa; wygnanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) karne wygnanie bez prawa powrotu

 (1.2) przen. wykluczenie ze środowiska

Wiktionary

Banicja (łac. bannitio, od bannire – skazać na wygnanie) – ogłoszone wygnanie z ojczyzny. Skazany na taką karę to banita.

Wyrok pozbawiał czci i honoru oraz najczęściej dopuszczał bezkarne zabicie banity, gdyby pojawił się na terytorium swego kraju. Banicja była wyrokiem łagodniejszym od infamii, bo zabicie banity nie było nagradzane, w odróżnieniu od zabicia infamisa. Specyficzną formą banicji było „wyświecenie” (czyli wyprowadzenie ze światłem), orzekane wobec stanów niższych (mieszczan, chłopów). Ci, którzy za swoje przestępstwo (najczęściej kradzież) uniknęli kary śmierci, podlegali chłoście, po której kat wyprowadzał skazańca przy świetle latarni poza mury miasta. Jednym z najsławniejszych banitów w Polsce był Samuel Łaszcz (1588–1649).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W średniowieczu na banicję mógł skazywać król lub cesarz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banit mos., banita mos., banitka ż.

Wiktionary


banicyjny

banicja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący banicji

Wiktionary

Patrz:

banicja

Powiązane:

 rzecz. banita mos.

Wiktionary


baniczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Banicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Banica m.

:: fm. baniczanin m.

 przym. banicki

Wiktionary


banie

bać się:
a) odczuwać lęk, strach;
b) być niespokojnym o kogoś lub o coś;
c) nie śmieć, nie odważać się na coś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zob. banie się.

forma rzeczownika.

 (2.1) Ms. i W. od: ban

 (2.2) M., B. i W. lm. od: bania

Wiktionary

Banie (dawniej niem. Bahn) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Banie, nad rzeką Tywą, pomiędzy jeziorami Dłużec (Długie Bańskie) i Jeziorem Mostowym. Siedziba gminy Banie.

Dawniej samodzielne miasto. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Banie. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

W 2011 roku wieś liczyła 1970 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1)

:: czas. bać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lękanie, obawianie

Wiktionary


banieczka

zdrobnienie od: bańka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: bańka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãˈɲɛt͡ʃka, AS: bãńečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bania ż., bańka ż., baniak m.

 przym. bańkowaty

Wiktionary


baniewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Artur Baniewicz (ur. 1963) – polski pisarz fantasy
  • Elżbieta Baniewicz (ur. 1949) – polska krytyczka teatralna
  • Małgorzata Frontczak-Baniewicz (ur. 1960) – polska lekarka, neurobiolog i patomorfolog
  • Napoleon Baniewicz (1904–1979) – polski lekarz, neurolog i psychiatra
  • Wiera Baniewicz (1949–2020) – polska śpiewaczka operowa

Wikipedia


banino

kaszubska wieś w województwie pomorskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś kaszubska w gminie Żukowo, w powiecie kartuskim, w województwie pomorskim

Wiktionary

Banino, dodatkowa nazwa w języku kaszubskim Banino, (niem. Banin) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo. Wieś jest siedzibą sołectwa Banino, w której skład wchodzi również miejscowość Borowiec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Budujemy się z żoną w Baninie od roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baninianin m., baninianka ż.

 przym. baniński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baninianin m., baninianka ż.

 przym. baniński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* kaszubski: (1.1) Banino n.

źródła.

== Banino (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. Banino (wieś w województwie pomorskim)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baniocha

wieś w Polsce


SJP.pl

Baniocha – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Góra Kalwaria. Leży nad Małą (rzeka), która tworzy bagienną dolinę ciągnącą się na południe w stronę wsi Ługówka, przy drodze krajowej nr 79.

Administracyjnie na terenie wsi utworzono dwa sołectwa Baniocha-Wieś i Baniocha-Osiedle

Wikipedia


baniok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) reg-pl|Górny Śląsk. kolejarz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) gw-pl|Bukowina. naczynie sporych rozmiarów, o objętości równej czterem wiadrom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) U nos we wsi co drugo chałpa, to baniok mieszko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banhof mrz., baniorz m., bana ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baniorz, ajzynbaniok

Wiktionary


baniopień

glon występujący w przybrzeżnej strefie Pacyfiku


SJP.pl


baniorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. kolejarz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bana ż., baniok mos.

Wiktionary


banioski

Baniocha


SJP.pl

Patrz:

Baniocha

baniowaty

rzadko: przypominający kształtem banię


SJP.pl


baniowy

przymiotnik od: bania


SJP.pl


banit

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. zob. banita.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banita mos., banitka ż., banicja ż.

Wiktionary


banita

człowiek pozbawiony swych praw i skazany na wygnanie, wyrzutek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. człowiek skazany na banicję, wypędzony z ojczyzny

Wiktionary

Banicja (łac. bannitio, od bannire – skazać na wygnanie) – ogłoszone wygnanie z ojczyzny. Skazany na taką karę to banita.

Wyrok pozbawiał czci i honoru oraz najczęściej dopuszczał bezkarne zabicie banity, gdyby pojawił się na terytorium swego kraju. Banicja była wyrokiem łagodniejszym od infamii, bo zabicie banity nie było nagradzane, w odróżnieniu od zabicia infamisa. Specyficzną formą banicji było „wyświecenie” (czyli wyprowadzenie ze światłem), orzekane wobec stanów niższych (mieszczan, chłopów). Ci, którzy za swoje przestępstwo (najczęściej kradzież) uniknęli kary śmierci, podlegali chłoście, po której kat wyprowadzał skazańca przy świetle latarni poza mury miasta. Jednym z najsławniejszych banitów w Polsce był Samuel Łaszcz (1588–1649).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: bãˈɲita, AS: bãńita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banicja ż., banit m.

:: fż. banitka

 czas. banitować

 przym. banicyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wygnaniec; przest. ekspatriant; daw. banit

Wiktionary


banitka

banita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta skazana na banicję, wypędzona z ojczyzny

Wiktionary

Patrz:

banita

Powiązane:

 rzecz. banit mos., banita mos., banicja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wygnanka

Wiktionary


banitować

dawniej: skazywać na wygnanie z kraju


SJP.pl

czasownik

 (1.1) skazywać na banicję

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) I za ten to błąd banitujemy go na zawsze stąd.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banita mos.

Wiktionary


banitowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|banitować.

Wiktionary


banjan

członek indyjskiej kasty kupców


SJP.pl


banjo

[czytaj: bandżo] murzyński instrument muzyczny, rodzaj gitary; bandżo; bandżola; banjola


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) muz. rodzaj gitary z okrągłym pudłem rezonansowym i długim gryfem;

Wiktionary

Banjo (bandżo) – muzyczny instrument strunowy z grupy szarpanych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãn͇d͡ʒɔ, AS: bãṇǯo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bandżo n., banjolina ż., banjola ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bandżo

Wiktionary


banjola

[czytaj: bandżola] instrument muzyczny, rodzaj gitary; bandżola; bandżo; banjo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. strunowy instrument muzyczny, odmiana banjo;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bard przygrywał sobie na banjoli i śpiewał o Czerniakowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banjo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. bandżola

Wiktionary


banjumasańskojęzyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który posługuje się językiem banjumasańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem banjumasańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku banjumasańskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbãnʲjũmaˈsãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: bãnʹi ̯ũmasãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


bank

1. przedsiębiorstwo zajmujące się różnego rodzaju operacjami pieniężnymi; gmach tego przedsiębiorstwa;
2. magazyn, nagromadzenie cennych materiałów lub informacji (bank krwi, bank danych itp.);
3. suma stawek w grze hazardowej; pula


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bank. instytucja zajmująca się finansami, w szczególności udzielaniem kredytów, przechowywaniem oszczędności swoich klientów

 (1.2) bank. archit. budynek, w którym znajduje się siedziba banku (1.1)

 (1.3) gry hazardowe zgromadzona kwota, przeznaczona na wygrane

 (1.4) med. miejsce przechowywania organów, tkanek, płynów ustrojowych itp. przeznaczonych do późniejszych zabiegów

 (1.5) gw-pl|Górny Śląsk. ławka

 (1.6) gw. więzienna pewność

 (1.7) gw. więzienna zapas

Wiktionary

Bank – osoba prawna wykonująca na podstawie odpowiednich zezwoleń działalność gospodarczą, polegającą na przyjmowaniu depozytów, udzielaniu kredytów oraz wykonywaniu innych czynności określonych przepisami prawa (w Polsce ustawy Prawo bankowe) i wymienionych w statucie banku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W którym banku otworzyłeś rachunek?

 (1.2) Czemu w tym banku zawsze są takie kolejki?

 (1.3) Pani w futrze przejęła bank.

 (1.4) Wczoraj doniesiono o brakach w banku krwi.

 (1.5) Pierońskie gizdy zaś ten bank zachachmęcili, co stoł przy familoku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋk, AS: bãŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankowość ż., bankowiec mos., bankowczyni ż., bankierstwo n., bankier mos., bankierowa ż., bankierówna ż., bankierka ż., bankowanie n.

 czas. bankować ndk.

 przym. bankowy, wewnątrzbankowy, wokółbankowy, bankierski

 przysł. bankowo, na bank

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pula

Wiktionary


bank.

skrót od: bankowość, bankowy (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


banka

drzewo iglaste z rodziny sosnowatych; sosna Banksa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) blaszane naczynie na płyny

 (1.2) pot. bańka mydlana

 (1.3) szklany, kulisty przedmiot

 (1.4) med. szklane naczynko o kulistym kształcie przystawiane do skóry w celach leczniczych, stosowane w medycynie tradycyjnej

 (1.5) przen. pot. banknot stuzłotowy, sto złotych

 (1.6) przen. pot. więz. milion złotych

 (1.7) reg-pl|Kraków. gw-pl|Śląsk Cieszyński.reg-pl|Kresy. bombka na choinkę

 (1.8) przen. więz. głowa

 (1.9) przen. środ. uczn. ocena niedostateczna

 (1.10) przen. więz. wódka

 (1.11) przen. slang. stan otępienia umysłu po spożyciu alkoholu lub marihuany

Wiktionary

Bangka – wyspa w Indonezji w prowincji Wyspy Bangka i Belitung.

Leży w pobliżu południowo-wschodniego wybrzeża Sumatry, od której oddziela ją cieśnina Bangka; od północy oblewa ją Morze Południowochińskie; od południa Morze Jawajskie; od wschodu cieśnina Gaspar oddzielająca od wyspy Belitung. Powierzchnia 11 942 km²; pagórkowata (wysokość do 692 m n.p.m.); dwie trzecie powierzchni wyspy pokrywają lasy równikowe i tereny bagienne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co rano sąsiad przynosił nam bańkę świeżego mleka z porannego udoju.

 (1.4) Kiedy Jacek chorował, babcia zwykle stawiała mu bańki.

 (1.5) Za Internet płacę dwie bańki miesięcznie.

 (1.6) Jak się ma mieszkanie za dwie bańki, to trzeba podjechać pod nie furą za trzy bańki.

 (1.7) Mama kupiła nowe bańki na choinkę.

 (1.8) Dostał w bańkę i osunął się po futrynie.

 (1.9) Marek dostał bańkę, bo nie przeczytał lektury.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãɲka, AS: bãńka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baniak m., bania ż.

:: zdrobn. banieczka ż.

 przym. bańkowaty, bańkowy, baniowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baniak

 (1.2) bąbelek, pęcherzyk

 (1.5) stuzłotówka

 (1.6) duża bańka; więz. melon

 (1.8) więz. baniak, czapa, dekiel

 (1.9) niedostateczny, pała

 (1.11) bania

Wiktionary


bańkarz

1. pracownik hutniczy formujący szklane bańki;
2. osoba dająca pokazy baniek mydlanych na różnego typu imprezach


SJP.pl


bankiecik

zdrobnienie od: bankiet


SJP.pl


bankier

1. właściciel, dyrektor lub liczący się akcjonariusz banku;
2. w grach hazardowych: gracz trzymający bank


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) właściciel lub dyrektor banku

 (1.2) karc. gracz trzymający bank

Wiktionary

Bank – osoba prawna wykonująca na podstawie odpowiednich zezwoleń działalność gospodarczą, polegającą na przyjmowaniu depozytów, udzielaniu kredytów oraz wykonywaniu innych czynności określonych przepisami prawa (w Polsce ustawy Prawo bankowe) i wymienionych w statucie banku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Były bankier został nowym premierem Grecji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank m., bankowiec m., bankierz m., bankierstwo n.

:: fż. bankierka

 przym. bankowy, bankierski

 przysł. bankowo

Wiktionary


bankierka

1. właścicielka, dyrektorka lub akcjonariuszka banku;
2. rzadko: kobieta trzymająca bank w grze w karty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) właścicielka, dyrektorka lub akcjonariuszka banku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank m., bankowiec m., bankierz m., bankierstwo n.

:: fm. bankier mos.

 przym. bankowy, bankierski

 przysł. bankowo

Wiktionary


bankierowa

bankier (dawniej); bankierski


SJP.pl


bankierówna

dawniej: córka bankiera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. córka bankiera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank mrz., bankowiec mos.

Wiktionary


bankierowy

bankier (dawniej); bankierski


SJP.pl


bankierski

1. właściwy bankierowi, należący do bankiera, charakterystyczny dla właściciela lub dyrektora banku;
2. należący do osoby trzymającej bank w grach hazardowych;
3. czek bankierski - czek wystawiony przez bank ze wskazaniem jako trasata banku-korespondenta


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bankierem, dotyczący bankiera; charakterystyczny dla bankierów

 (1.2) należący do bankiera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank m., bankowość ż., bankier mos., bankierka ż., bankowiec mos.

 przym. bankowy

Wiktionary


bankierstwo

1. zawód bankiera;
2. ogół bankierów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zawód bankiera

 (1.2) ogół bankierów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankowość ż., bankowiec mos., bank mrz., bankier mos., bankierka ż.

 przym. bankowy

Wiktionary


bankierz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. bankier

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋʲcɛʃ, AS: bãŋʹḱeš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankier m., bankierka ż.

Wiktionary


bankiet

1. wystawne przyjęcie urządzone w celu uświetnienia jakiejś uroczystości lub uczczenia jakiejś osoby;
2. przeszkoda jeździecka na hipodromie;
3. potocznie: przyjęcie, prywatka, zabawa;
4. niewysoki nasyp ziemi zabezpieczający wykop lub tor kolejowy przed napływem wód powierzchniowych; bankieta;
5. w budownictwie: najniższa część muru fundamentowego w gruncie nośnym, poszerzona w celu lepszego rozłożenia ciężaru budowli na grunt; ława fundamentowa; bankieta;
6. w okopach: ława ziemna do opierania i ustawiania broni do strzelania; bankieta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wystawne, uroczyste przyjęcie

 (1.2) gw-pl|Bukowina. zabawa organizowana na zakończenie szkoły

Wiktionary

Przyjęcie – uroczysty posiłek zorganizowany specjalnie dla osób zaproszonych – gości. Przyjęcie zazwyczaj ma na celu uświetnienie ważnych wydarzeń lub okoliczności o charakterze oficjalnym lub prywatnym – mówimy wtedy o przyjęciu okolicznościowym. Duże i wystawne przyjęcie może być określane jako bankiet, biesiada lub uczta.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prezydent urządził bankiet.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋcɛt, AS: bãŋḱet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankietowicz m., bankietnik m., bankietowiczka ż., bankietowanie n., bankietówka ż.

 czas. bankietować ndk.

 przym. bankietowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wypusknoj

Wiktionary


bankieta

bankiet;
1. niewysoki nasyp ziemi zabezpieczający wykop lub tor kolejowy przed napływem wód powierzchniowych;
2. w budownictwie: najniższa część muru fundamentowego w gruncie nośnym, poszerzona w celu lepszego rozłożenia ciężaru budowli na grunt; ława fundamentowa;
3. w okopach: ława ziemna do opierania i ustawiania broni do strzelania


SJP.pl


bankietka

rodzaj niskiej ławeczki bez oparcia


SJP.pl

Bankietka – rodzaj mebla. Niewielka, lekka, miękko wyścielona lub wyplatana ławka. Bankietka była pozbawiona oparcia, czasami posiadała niskie poręcze boczne. Siedzisko spoczywało na czterech, sześciu lub ośmiu nogach. Mebel był często rzeźbiony, malowany i złocony. Ustawiano go pod ścianami i we wnękach okiennych w salach balowych i koncertowych, w pomieszczeniach recepcyjnych, holach i korytarzach.

Bankietka pojawiła się we Francji w połowie XVII wieku, popularna była w XVIII wieku.

Wikipedia


bankietować

potocznie: uczestniczyć w bankiecie, chodzić na przyjęcia, prywatki; imprezować


SJP.pl


bankietowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uczestniczenie w bankiecie, bywanie na bankietach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankiet m., bankietowicz m., bankietnik m., bankietowiczka ż.

 czas. bankietować

 przym. bankietowy

Wiktionary


bankietowicz

1. osoba często uczestnicząca w bankietach;
2. uczestnik bankietu


SJP.pl


bankietowiczka

1. kobieta często uczestnicząca w bankietach;
2. uczestniczka bankietu


SJP.pl


bankietowo-konferencyjny

organizujący bankiety i konferencje, służący na bankiety i konferencje (np. sala bankietowo-konferencyjna)


SJP.pl


bankietowo-weselny

organizujący bankiety i wesela, służący na bankiety i wesela (np. ośrodek bankietowo-weselny)


SJP.pl


bankietowy

przymiotnik od: bankiet


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bankietem, dotyczący bankietu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankiet mrz., bankiecik m., bankietnik m., bankietowicz m., bankietowiczka ż., bankietowanie n.

 czas. bankietować ndk.

Wiktionary


bankiwa

ptak z rodziny bażantów, uważany powszechnie za przodka kury domowej


SJP.pl

Kur bankiwa, bankiwa (Gallus gallus) – gatunek ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), uważany za dzikiego przodka kury domowej. Udomowiony został ok. 8000 lat temu. Występuje w północno-wschodnich Indiach i południowo-wschodniej Azji.

Wikipedia


banknocik

zdrobnienie od: banknot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od banknot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banknot m.

Wiktionary


banknot

pieniądz w formie papierowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bank. odcinek papieru z odpowiednim nadrukiem, emitowany przez bank, mający określoną wartość pieniężną (nabywczą);

Wiktionary

Banknot (niem. Banknote, ang. bank-note – kwit bankowy) – papierowy pieniądz emitowany przez bank centralny stanowiący prawny środek płatniczy w danym kraju lub obszarze. Dawniej rodzaj weksla emitowanego przez dowolny bank, poświadczający posiadanie przez okaziciela pewnej wartości (np. złota). Banknoty wyparły z powszechnego użytku pieniądze kruszcowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na chodniku leżały rozrzucone stuzłotowe banknoty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋknɔt, AS: bãŋknot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. banknocik m.

 przym. bankotowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. bilet bankowy, daw. asygnata, bankocetel

Wiktionary


banknotowy

związany z banknotem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z banknotem, dotyczący banknotów

Wiktionary


bańko

1. blaszane naczynie do przechowywania i przenoszenia płynów;
2. mała, szklana kulka używana w celu wywołania miejscowego przekrwawienia;
3. pęcherz powietrza utworzony z zamydlonej wody;
4. potocznie: milion złotych;
5. potocznie: ocena niedostateczna


SJP.pl


bankofon

środowiskowo: usługa bankowa polegająca na możliwości sprawdzenia stanu własnego konta, płaceniu rachunków lub zlecaniu przelewów przez telefon


SJP.pl


bankokracja

nieformalne rządy banków i bankierów, posiadanie przez finansjerę nadmiernego wpływu na gospodarkę i politykę


SJP.pl

Bankokracja – nieformalne rządy banków i bankierów, posiadanie przez finansjerę nadmiernego wpływu na politykę (głównie gospodarczą) państwa, lub system ustrojowy, w którym władzę jawną sprawują bankierzy.

Jako pierwszy określenia tego użył brytyjski poseł do parlamentu William Fullarton 10 kwietnia 1797 roku, komentując nim monopol Banku Anglii na rynkach finansowych Imperium Brytyjskiego.

Wikipedia


bankolinia

system umożliwiający wykonywanie operacji bankowych przez telefon


SJP.pl


bankomacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od bankomat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie bankomat, lecz tylko mały bankomacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankomat m.

Wiktionary


bankomat

maszyna wydająca gotówkę po wsunięciu karty tożsamości w otwór i wybiciu na klawiaturze żądanej sumy oraz numeru szyfru; cashomat, automatyczny kasjer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie służące do wypłaty gotówki za pomocą karty płatniczej;

Wiktionary

Bankomat (ang. automated teller machine, ATM) – samoobsługowe urządzenie służące przede wszystkim do wypłaty gotówki. Obecnie bankomaty służą także do drukowania potwierdzeń, dostarczania informacji o stanie konta, przyjmowania wpłat na konto itp. operacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Działanie bankomatu opiera się na systemie informatycznym umożliwiającym wymianę informacji z centralą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋˈkɔ̃mat, AS: bãŋkõmat

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bankomatowy

 rzecz. bankomacik mrz.

Wiktionary


bankomatowy

bankomat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bankomatem; związany z obsługą bankomatu

Wiktionary

Patrz:

bankomat

Powiązane:

 rzecz. bankomat mrz.

Wiktionary


bańkopiłka

piłka z przezroczystej gumy, przypominająca bańkę mydlaną


SJP.pl


bańkorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. robotnik idący do pracy z bańką z kawą lub herbatą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bańka ż.

Wiktionary


bańkoterapia

leczenie za pomocą stawiania baniek


SJP.pl


bankować

potocznie:
1. przechowywać coś w specjalnym banku, np. krew, nasienie;
2. przeprowadzać transakcje bankowe


SJP.pl


bańkowaty

kształtem przypominający bańkę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający bańkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bańka ż., banieczka ż., baniak mrz.

Wiktionary


bankowicz

nazwisko


SJP.pl


bankowiec

potocznie: osoba zajmująca się bankowością, pracownik banku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik banku

Wiktionary

Bankowiec – osoba zawodowo zajmująca się pieniędzmi, zarządzaniem ryzykiem oraz pomocą klientom w pozyskaniu kapitału.

Bankowiec jest pracownikiem umysłowym zatrudnionym w banku, a praca osób zatrudnionych jako bankowcy polegać może np. na dokonywaniu operacji pieniężnych, polegających na: prowadzeniu oraz obsłudze wszelkich rachunków bankowych – tak dotyczących osób fizycznych, co i podmiotów gospodarczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli chcesz być dobrym bankowcem, musisz być zorientowanym w nowych produktach bankowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankowość ż., bankierka ż., bank m., bankier m., bankierowa ż., bankierówna ż., bankierczyk m., bankierstwo n.

 przym. bankowy, bankierski

Wiktionary


bankowo

przysłówek

 (1.1) na sposób bankowy, zgodnie z zasadami bankowości

 (1.2) pot. na pewno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankowość ż., bank mrz., bankier mos., bankierka ż.

 przym. bankowy

Wiktionary


bankowość

1. ogół spraw dotyczących działalności banków;
2. nauka o bankowych operacjach finansowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. bank. nauka zajmująca się działalnością sektora bankowego;

 (1.2) bank. działalność banków i instytucji pokrewnych, dziedzina gospodarki

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jurek jest wykładowcą bankowości na naszej uczelni.

 (1.2) W latach sześćdziesiątych zaczęła funkcjonować bankowość międzynarodowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank mrz., bankier mos., bankierstwo n., bankowiec mos.

 przym. bankowy, bankierski

 przysł. bankowo

Wiktionary


bankowóz

opancerzony samochód ciężarowy do przewozu pieniędzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) opancerzony pojazd przewożący pieniądze, walory, metale, kamienie szlachetne itp., którymi obraca bank

Wiktionary


bańkowski

nazwisko


SJP.pl

  • Bańkowski – herb szlachecki
  • Bańkowski – nazwisko
osoby o nazwisku „Bańkowski”
  • Andrzej Bańkowski (1931–2014), etymolog
  • Józef Bańkowski (XVIII/XIX w.) – polski ziemianin
  • Józef Bańkowski (1926–2014) – polski polityk, poseł na Sejm PRL VIII kadencji
  • Marcin Bańkowski (1955–2013) – informatyk
  • Piotr Bańkowski (1885–1976) – historyk literatury, archiwista, redaktor Archeionu
  • Roman Bańkowski (1932–2004) – poeta
  • Tomasz Bańkowski (1947–) – przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm RP
  • Witold Bańkowski (1864–1940) – polityk i działacz samorządowy, poseł na Sejm Litwy Środkowej, prezydent Wilna
  • Włodzimierz Bańkowski (1851–1940) – polski nauczyciel

Wikipedia


bankowy

1. związany z bankiem, dotyczący jego działalności
2. potocznie: taki, który ma stuprocentowe szanse na realizację, spełnienie się; pewny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bankami, dotyczący banków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez 10 miesięcy wrocławskiej policji i prokuraturze nie udało się złapać sprawców kradzieży trzech milionów złotych z wrzutni bankowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋˈkɔvɨ, AS: bãŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bank m., bankowość ż., bankowiec m., bankierstwo n., bankier m., bankierka ż.

 przym. przybankowy, bankierski

 przysł. bankowo

Wiktionary


bankroft

kanadyjska odmiana jabłoni


SJP.pl


bankrucki

przymiotnik

 (1.1) dotyczący bankruta lub bankrutów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankructwo n., bankrut mos., bankrutka ż.

Wiktionary


bankructwo

1. niewypłacalność lub zawieszenie wypłat na rzecz wierzycieli;
2. upadłość, ruina majątkowa, krach;
3. przenośnie: utrata znaczenia i wpływów, ideowy, moralny upadek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. upadłość osoby prawnej lub fizycznej ogłoszona przez sąd

 (1.2) niewypłacalność lub zawieszenie wypłat na rzecz wierzycieli

 (1.3) utrata znaczenia i wpływów, ideowy, moralny upadek, klęska planów życiowych

Wiktionary

Upadłość (potocznie bankructwo) – procedura wszczynana w razie niewypłacalności dłużnika, polegająca głównie na wspólnym dochodzeniu roszczeń przez wszystkich jego wierzycieli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sąd orzekł bankructwo FC Parma. Klubu nie było stać nawet na opłacenie rachunków za energię elektryczną, a wczoraj prezes klubu został aresztowany pod zarzutem "prania brudnych pieniędzy"

 (1.3) To kolejny dowód moralnego bankructwa samozwańczych stróżów jedynie słusznej moralności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãŋˈkrut͡stfɔ, AS: bãŋkructfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankrut m., bankrutka ż., bankrutowanie n.

 czas. bankrutować ndk., zbankrutować dk.

 przym. bankrucki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upadłość, niewypłacalność, krach, plajta

 (1.2) niewypłacalność

Wiktionary


bankrut

człowiek zbankrutowany, niewypłacalny, którego upadłość ogłoszono sądownie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba lub firma, która ogłosiła niewypłacalność

 (1.2) przen. osoba lub firma, której grozi niewypłacalność

 (1.3) przen. ktoś, kto się skompromitował, zawiódł zaufanie, doznał klęski

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przedsiębiorstwo, którego kierownik używa pieczątki „zarządca komisaryczny”, jest postrzegane jako bankrut

 (1.3) Niestety, zły los niweczył wszystkie nadzieje. Nie widzi pani, że jestem życiowym bankrutem?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋkrut, AS: bãŋkrut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankructwo n., bankrutowanie n.

:: fż. bankrutka ż.

 czas. bankrutować ndk., zbankrutować dk.

 przym. bankrucki

Wiktionary


bankrutka

bankrut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej, która straciła cały majątek, zbankrutowała

Wiktionary

Patrz:

bankrut

Powiązane:

 rzecz.

 rzecz. bankructwo n., bankrutowanie n.

:: fm. bankrut mos.

 czas. bankrutować ndk., zbankrutować dk.

 przym. bankrucki

Wiktionary


bankrutować

1. stawać się bankrutem;
2. tracić znaczenie, wartość


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) stawać się bankrutem, tracić cały majątek

 (1.2) przen. o idei, grupie ludzi: tracić wartość i znaczenie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankructwo n., bankrut mos., bankrutka ż., bankrutowanie n.

 czas. zbankrutować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plajtować, upadać

 (1.2) upadać

Wiktionary


bankrutowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ekon. popadanie w stan niewypłacalności i upadłości

 (1.2) przen. doznawanie klęski, doświadczanie upadku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bankructwo n., bankrut m., bankrutka ż.

 czas. bankrutować ndk., zbankrutować dk.

Wiktionary


banks

nazwisko


SJP.pl

  • (13956) Banks – planetoida

Miejscowości w Wielkiej Brytanii:

  • Banks – miejscowość w Kumbrii (Anglia)
  • Banks – miejscowość w hrabstwie Lancashire (Anglia)

Miejscowości w USA:

  • Banks – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie Pike
  • Banks – miejscowość w stanie Arkansas, w hrabstwie Bradley
  • Banks – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Washington
  • Banks – jednostka osadnicza w stanie Idaho, w hrabstwie Boise

Wikipedia


banksja

pirofit, roślina z rodziny srebrnikowatych


SJP.pl

Banksja (Banksia) – rodzaj wiecznie zielonych drzew i krzewów należących do rodziny srebrnikowatych. Obejmuje 183 gatunki. Rośliny te występują w Australii, głównie w jej południowo-zachodniej części. Kwiaty zapylane są przez ptaki (np. miodojady) oraz torbacze. Banksje są pirofitami – nasiona często uwalniane są dopiero w wyniku pożaru buszu. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Nazwa rodzaju pochodzi od nazwiska angielskiego biologa Josepha Banksa.

Wikipedia


bankster

pogardliwie: bankier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) publ. przen. bankier-gangster, bankier postrzegany jako kryminalista, bezwzględnie wyłudzający pieniądze od obywateli, cynicznie bogacący się kosztem klientów w opresji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Są sprawy, w których nie ma dzielenia włosa na czworo i hamletyzowania. Tak jest w sprawie Grecji – ofiary banksterów, neoliberalnej polityki cięć (…) i egoizmu bogatych krajów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãŋkstɛr, AS: bãŋkster

Wiktionary


banksterka

bankster


SJP.pl

Patrz:

bankster

banksterski

bankster


SJP.pl

Patrz:

bankster

banksterstwo

pogardliwie: bankierstwo;
1. działania bankiera postrzegane jako nielegalne;
2. ogół bankierów postrzeganych jako przestępcy


SJP.pl


bankuch

rodzaj słodkiego ciasta pieczonego w kształcie sękatego pnia drzewa; baumkuch, baumkuchen, sękacz


SJP.pl

Wikipedia


banner

reklama umieszczana na stronie internetowej, a także zawieszana na budynkach; baner


SJP.pl

Banner, baner – forma reklamy, komunikatu lub innego przekazu. Najczęściej jest to wydrukowany na płachcie materiału przekaz informacyjny lub reklamowy.

W internecie banner to graficzna forma przekazania treści informacyjnych bądź reklamowych, często będąca odnośnikiem do strony promowanego produktu. Jednym z rodzajów banerów internetowych jest interaktywny „baner rozwijany” (ang. expand banner), który rozwija się do większej postaci w wyniku pewnej interakcji.

Wikipedia


bannerowy

banner [czytaj: banerowy]; banerowy


SJP.pl


bannik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mitsłow. duch opiekuńczy związany z łaźniami (baniami)

Wiktionary

Bannik (ros.), łaźnik, łaziennik (biał.) – wschodniosłowiański demon władający łaźnią. Bannik był zasadniczo wrogi wobec ludzi i mógł utopić kąpiących się.

Wyobrażano go sobie jako starca z wielką głową pokrytą rozczochranymi włosami. Pozostawiano mu w łaźni jako ofiarę trochę wody, składano mu także w ofierze czarną kurę dla zabezpieczenia przed utopieniem.

Patrz też: anczutka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãɲːik, AS: bã•ńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bania ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łaźnik

Wiktionary


banoffee

[czytaj: banofi] wyrób cukierniczy będący połączeniem bananów i toffi; banoffi


SJP.pl


banoffi

[czytaj: banofi] wyrób cukierniczy będący połączeniem bananów i toffi; banoffee


SJP.pl


banować

blokować dostęp do usługi w Internecie


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. zbanować)

 (1.1) inform. pot. stosować wobec kogoś ban, uniemożliwiając korzystanie z jakiejś usługi internetowej

 (1.2) gw-pl|Bukowina, Śląsk Cieszyński, Zaolzie. żałować

 (1.3) gw-pl|Zaolzie. nalegać, naprzykrzać się

 (1.4) środ. inform. zakazywać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiedzieli, że na forum będą banować wszystkich za takie zachowanie!

 (1.2) Chciało ci sie, matko bogatego zięcia, • bedziesz ty banować swoigo dziywczęcia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. banowanie n.

 czas. zbanować

Wiktionary


banowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|banować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. banować, zbanować

Wiktionary


banowina

jednostka administracyjna w Królestwie Jugosławii w latach 1929 - 1941, odpowiednik województwa


SJP.pl


banówka

1. szczyt w Tatrach;
2. rzeka w północnej Polsce i w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. niewielka rzeka w północnej Polsce i w Rosji (obwód królewiecki), uchodzi do Zalewu Wiślanego;

Wiktionary

  • Banówka – szczyt w Tatrach
  • Banówka – rzeka w północnej Polsce i w Rosji (obwód królewiecki)

Wikipedia


banshee

[czytaj: benszi] z folkloru irlandzkiego: zjawa zwiastująca śmierć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski lub żeński

 (1.1) folk. w mitologii irlandzkiej zjawa w kobiecej postaci, najczęściej zwiastująca śmierć w rodzinie;

Wiktionary

Banshee (ang. [ˈbænʃiː], z irl. bean-sidhe, w nowoirlandzkim bean sí [bʲæn ˈʃiː], „kobieta z kurhanu”) – w mitologii irlandzkiej zjawa w kobiecej postaci, najczęściej zwiastująca śmierć w rodzinie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|banshee. < etym|staroirlandzkie|bean-sidhe.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banshee

* esperanto: (1.1) banŝio

źródła.

== banshee (język angielski.) ==

wymowa.

 audioUS|En-us-banshee.ogg.

 IPA|bænˈʃiː. lub IPA2|ˈbænʃiː.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) folk. banshee

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|banshee. < etym|staroirlandzkie|bean-sidhe.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) banshee

* esperanto: (1.1) banŝio

źródła.

== banshee (język angielski.) ==

wymowa.

 audioUS|En-us-banshee.ogg.

 IPA|bænˈʃiː. lub IPA2|ˈbænʃiː.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) folk. banshee

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bański

przymiotnik od:
1. Banie (wieś w województwie zachodniopomorskim);
2. Banie Mazurskie (wieś w województwie warmińsko-mazurskim)


SJP.pl

  • Jerzy Bański (ur. 1960) – geograf
  • Piotr Bański (ur. 1975) – piłkarz

Wikipedia


bańskobystrzycki

Bańska Bystrzyca (miasto na Słowacji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bańską Bystrzycą, dotyczący Bańskiej Bystrzycy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bańska Bystrzyca ż.

Wiktionary


bańskoszczawnicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bańską Szczawnicą, dotyczący Bańskiej Szczawnicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bańska Szczawnica ż.

Wiktionary


bant

1. wąski pas płótna naszyty na żaglu, zwiększający jego sztywność i wytrzymałość; banta;
2. element drewnianej konstrukcji dachu, belka spajająca krokwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. wzmocnienie fragmentów żagla w postaci naszytych, dodatkowych kawałków płótna;

 (1.2) stpol. belka wzmacniająca krokiew

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. techn. zawias

Wiktionary

Bant – wieś w Holandii w prowincji Flevoland.

Wieś powstała po osuszeniu terenów Polderu Północno-Wschodniego.Leży około 10 kilometrów na północ od Emmeloord.

W 2006 roku zamieszkiwały ją 754 osoby.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bant ma za zadanie zwiększyć wytrzymałość żagla.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bãnt, AS: bãnt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk|zowiasa.

Wiktionary


banta

1. wąski pas płótna naszyty na żaglu, zwiększający jego sztywność i wytrzymałość; banta;
2. element drewnianej konstrukcji dachu, belka spajająca krokwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. zob. bant.

 (1.2) reg-pl|Kresy. grzęda

Wiktionary

Banta, bant – wzmocnienie żagla w postaci naszycia kilku warstw płótna żaglowego. Wzmacniane w ten sposób są liki (krawędzie) i rogi żagla, oraz poziome pasy biegnące w poprzek żagla, na wysokości jego refowania, zwane refbantami.

W bantach mogą znajdować się remizki, a w niektórych żaglach przymasztowych wewnątrz banty liku wolnego może być przeprowadzona trymlinka pozwalająca częściowo regulować wybrzuszenie żagla.


Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãnta, AS: bãnta

Wiktionary


bantam

miejscowość na wyspie Home Island; Bantam Village


SJP.pl

  • Bantam (ob. Banten) – miasto w Indonezji
  • Sułtanat Bantam (Banten) – państwo historyczne
  • Bantam – miejscowość na Wyspach Kokosowych
  • American Bantam – dawne amerykańskie przedsiębiorstwo motoryzacyjne
  • BSA Bantam – motocykl produkcji BSA
  • Ford Bantam – samochód produkcji Forda
  • BAT Bantam – brytyjski samolot myśliwski
  • Northrop X-4 Bantam – amerykański samolot eksperymentalny
  • Bantam – szwedzki przeciwpancerny pocisk kierowany
  • Bantam Books

Wikipedia


bantamczyk

mieszkaniec Bantamu


SJP.pl


bantamka

1. wschodnioazjatycka kura karłowata występująca w różnych rasach i odmianach, hodowana amatorsko jako ptak ozdobny ze względu na oryginalne upierzenie;
2. mieszkanka Bantamu


SJP.pl

Bantamka – popularna rasa kury domowej z grupy ozdobnych kur karłowatych, hodowana jako ptak ozdobny.

Wikipedia


bantamki

1. wschodnioazjatycka kura karłowata występująca w różnych rasach i odmianach, hodowana amatorsko jako ptak ozdobny ze względu na oryginalne upierzenie;
2. mieszkanka Bantamu


SJP.pl

Bantamka – popularna rasa kury domowej z grupy ozdobnych kur karłowatych, hodowana jako ptak ozdobny.

Wikipedia


bantamski

przymiotnik od: Bantam


SJP.pl


banteng

azjatycki gatunek dzikiego bydła; bydło bali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Bos javanicus|ref=tak. banteng azjatycki (ssak z rodziny wołowatych)

Wiktionary

Banteng azjatycki, banteng (Bos javanicus) – gatunek ssaka z rodziny wołowatych z wyglądu przypominający bydło udomowione. W stanie dzikim występuje na Półwyspie Indochińskim, na Borneo, Jawie, Sumatrze oraz Bali.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbãntɛ̃ŋk, AS: bãntẽŋk

Wiktionary


banting

Banting – miasto we Malezji w stanie Selangor. W 2000 roku liczyło 50 274 mieszkańców.

Wikipedia


bantka

regionalnie: żerdka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ryb. (mała) flądra

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czerwcowe i lipcowe noce trawił z rybakami na czółnie w odległości morza dla połowu wielkich storni i mniejszych gładys, bańtek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbãɲtka, AS: bãńtka

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. zobacz też: Międzymorze/Przypisy

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|flądra.

źródła.

== bańtka (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. flądra

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bantować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. trzaskać, hałasować

Wiktionary


bantu

1. język afrykański, używany między innymi przez lud Bantu;
2. związany z Bantu - grupą plemion;
3. związany z bantu - językiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) etn. grupa plemięemion afrykańskich zaliczanych do rasy czarnej, zamieszkujących stepy w środkowej i południowej Afryce;

 (1.2) jęz. rodzina języków afrykańskich, którymi posługują się plemięemiona bantu (1.1);

Wiktionary

Bantu – zespół około 400 grup etnicznych zamieszkujących tereny przede wszystkim stepowe w środkowej i południowej Afryce. Liczą łącznie około 100 mln ludzi, trudnią się głównie rolnictwem i hodowlą. Ich organizacje plemienne zostały rozbite w XIX w. przez europejskich kolonizatorów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Historią migracji ludów bantu zajmuje się bantuistyka.

 (1.2) Pochodzenie języków bantu od wspólnego prajęzyka nie jest dziś w zasadzie przez nikogo podważane.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bantuistyka ż.

Wiktionary


bantuidalny

język bantuidalny - język z grupy nigero-kongijskich, np. język bantu


SJP.pl


bantuski

przymiotnik od: Bantu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bantu, dotyczący Bantu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bantu

Wiktionary


bantustan

1. jedno z wydzielonych w latach 1971–1981 z obszaru Republiki Południowej Afryki terytoriów, które miały być autonomicznymi regionami a stały się rezerwatami wykorzystywanymi w polityce apartheidu;
2. niepraworządne i źle zarządzane państwo


SJP.pl

Bantustan (od Bantu – grupy ludów odmiany czarnej) – terytoria wydzielone w latach 1971–1981 z obszaru Południowej Afryki, które miały być miejscem zamieszkania poszczególnych grup czarnoskórej ludności. Zajmowały one około 1/8 powierzchni Południowej Afryki. Regiony te, mające być formalnie niepodległymi państwami bądź przynajmniej obdarzonymi dużą autonomią regionami w ramach Republiki, miały jednak charakter „rezerwatów” i były głównym narzędziem rasistowskiej polityki apartheidu, czyli „osobnego rozwoju” poszczególnych grup rasowych.

Wikipedia


banzai

japońskie pozdrowienie w formie okrzyku, wyrażające entuzjazm albo triumf; hurra!, wiwat!, niech żyje!


SJP.pl

Banzai! (jap. 万歳 banzai; dosł. 10 tys. lat; dawna pisownia 萬歳) – japoński okrzyk wyrażający radość, uznanie, pozdrowienie: „Niech żyje!”, „Hurra!”, wiwatowanie na cześć kogoś lub z powodu osiągnięcia czegoś (np. sukcesu wyborczego).

Zwrot pochodzi z Chin. Znaki 万歳 (obecna pisownia w ChRL 万岁) czyta się po chińsku wànsuì.

Wikipedia


banzaj

japońskie pozdrowienie w formie okrzyku, wyrażające entuzjazm albo triumf; banzai


SJP.pl


bao

chińskie kuliste kluski z farszem, gotowane na parze; baozi


SJP.pl

  • bao (inaczej: bau, baozi) – potrawa kuchni chińskiej (kluski gotowane na parze)
  • BaO (tlenek baru) – nieorganiczny związek chemiczny
  • BAO – barionowe oscylacje akustyczne

Wikipedia


baobab

ogromne, długowieczne drzewo liściaste rosnące w Afryce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. ogromne, długowieczne drzewo liściaste o bardzo grubym pniu rosnące w Afryce;

Wiktionary

Baobab, palczara (Adansonia L.) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych. Obejmuje 8 gatunków. Sześć gatunków z tego rodzaju to endemity Madagaskaru. Jeden – baobab afrykański A. digitata rośnie w Afryce kontynentalnej z wyjątkiem jej północnych i południowych krańców. Także jeden gatunek – baobab australijski – występuje w północno-zachodniej Australii. Drzewa o olbrzymich pniach gromadzących wodę (jedno drzewo może zmagazynować w pniu wodę w ilości 120 tys. l) i zrzucające liście w czasie zimowej suszy. Są charakterystyczne dla sawann, ich kwiaty otwierają się o zmierzchu i zapylane są przez nietoperze (zwłaszcza baobab afrykański), ptaki (miodojady są głównym zapylaczem baobabu australijskiego), galagowate i lemurowate (te ostatnie zwłaszcza w przypadku baobabu Grandidiera), ale też owady. Do zwierząt przyczyniających się do rozsiewania się tych drzew należą słonie i pawiany, poza tym nasiona rozprzestrzeniane są przez wodę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałam zebu na tle afrykańskich baobabów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈɔbap, AS: baobap

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baobabowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) małpi chleb

Wiktionary


baobabowy

baobab


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) składający się z baobabu lub baobabów

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części baobabu

 (1.3) będący częścią baobabu

Wiktionary

Patrz:

baobab

Wymowa:

IPA: ˌbaɔbaˈbɔvɨ, AS: baobabovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baobab m.

Wiktionary


baon

pododdział w różnych rodzajach wojsk, złożony zwykle z kilku kompanii (lub jednostek im równorzędnych); batalion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. batalion

Wiktionary

Baon – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Yonne.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 43 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 5 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Baon plasuje się na 867. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1008.).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. batalion mzw./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) batalion

Wiktionary


baonowy

związany z baonem, dotyczący baonu


SJP.pl


baor

potocznie: bogaty chłop, zwłaszcza w Niemczech, zatrudniający robotników; bauer (częściej)


SJP.pl


baozi

chińskie kuliste kluski z farszem, gotowane na parze; bao


SJP.pl

Baozi (chiń. 包子; pinyin bāozi, także: bao, bau, humbow, nunu, bausak, pow oraz pau) – zróżnicowanych rozmiarów kluski gotowane na parze, charakterystyczne dla kuchni chińskich, ale jadane także w Malezji i Singapurze. Popularne w restauracjach chińskich na całym świecie. Wywodzą się z północnych regionów Chin. Baozi w dialektach północnych oznacza bułeczkę.

Wikipedia


baptista

nazwisko


SJP.pl


baptiste

[czytaj: baTIST]
1. francuskie imię męskie;
2. francuskie nazwisko;
3. skrócona wersja francuskiego imienia Jean-Baptiste


SJP.pl

Baptiste – brytyjski serial telewizyjny wyprodukowany przez Two Brothers Pictures, który jest spin-offem Zaginiony. Serial jest emitowany od 17 lutego 2019 roku przez BBC One.

Wikipedia


baptyści

odłam wyznania protestanckiego powstały w XVII wieku w Anglii, przyjmujący Biblię jako jedyny autorytet w sprawach wiary i obyczajów; baptyzm


SJP.pl

Baptyzm (z gr. baptídzein „zanurzać; chrzcić” od báptein „zanurzać”) – nurt chrześcijaństwa należący do protestantyzmu, akcentujący indywidualizm w relacji do Boga, nadrzędną rolę Pisma Świętego jako autorytetu w sprawach wiary i życia chrześcijanina oraz ograniczający praktykę chrztu do osób świadomych tego aktu. Zbawienie nie jest według wyznawców baptyzmu (baptystów) osiągalne na podstawie uczynków, lecz stanowi jedynie niezasłużony dar łaski Boga przyjmowany przez człowieka osobistą, ufną wiarą w zbawcze dzieło odkupienia z grzechu, dokonane przez ofiarę Jezusa Chrystusa. Baptyści udzielają chrztu wyłącznie tym, którzy świadomie wyrażają żal za grzechy i wyznają wiarę w Chrystusa. Akcentują autonomię poszczególnych zborów, byli prekursorami rozdziału kościoła i państwa. Większość baptystów reprezentuje chrześcijaństwo ewangelikalne, choć istnieją także nieliczne denominacje baptystyczne przynależące do liberalnego nurtu protestantyzmu. Baptyści różnią się często między sobą w pewnych kwestiach np.: predestynacja bądź wolna wola, pewność bądź możliwość utracenia zbawienia, stosunek do teorii ewolucji.

Wikipedia


baptysja

rodzaj roślin z rodziny bobowatych


SJP.pl

Baptysja, bratwa (Baptisia Vent.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. Obejmuje 18 gatunków. Rośliny te występują we wschodniej Kanadzie oraz wschodniej i środkowej części Stanów Zjednoczonych. Rosną na obszarach pod wpływem klimatu umiarkowanego kontynentalnego i ciepłego, w prerii i widnych lasach, w miejscach wilgotnych, nad strumieniami i suchych – na piaskach i terenach skalistych.

Wikipedia


baptysta

wyznawca baptyzmu (odłamu protestantyzmu)


SJP.pl

  • baptysta – wyznawca baptyzmu
  • Baptysta – imię

Wikipedia


baptysterium

1. budynek ze zbiornikiem wody pośrodku, przeznaczony do odprawiania obrzędów chrztu
2. naczynie do przechowywania wody chrzcielnej; chrzcielnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. chrzcielnica

 (1.2) rel. archit. budynek w którym dokonywano chrztu

Wiktionary

Baptysterium (łac. baptisterium z gr. βαπτιστήριον od βαπτίζειν 'zanurzać') – budowla wznoszona przez chrześcijan, przeznaczona do wykonywania obrzędu chrztu, niekiedy usytuowana w pobliżu kościoła. Określenie „baptysterium” odnosi się także do samej niecki (sadzawki, basenu) chrzcielnej, umożliwiającej przynajmniej częściowe zanurzenie kandydata do chrztu.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) chrzcielnica

Wiktionary


baptystka

baptysta


SJP.pl

Patrz:

baptysta

baptystyczny

baptyzm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z baptyzmem lub baptystami

Wiktionary

Patrz:

baptyzm

Powiązane:

 rzecz. baptyzm m., baptysta m., baptystka ż.

Wiktionary


baptyzm

odłam wyznania protestanckiego powstały w XVII wieku w Anglii, przyjmujący Biblię jako jedyny autorytet w sprawach wiary i obyczajów; baptyści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. nurt wyznań chrześcijańskich należących do protestantyzmu;

Wiktionary

Baptyzm (z gr. baptídzein „zanurzać; chrzcić” od báptein „zanurzać”) – nurt chrześcijaństwa należący do protestantyzmu, akcentujący indywidualizm w relacji do Boga, nadrzędną rolę Pisma Świętego jako autorytetu w sprawach wiary i życia chrześcijanina oraz ograniczający praktykę chrztu do osób świadomych tego aktu. Zbawienie nie jest według wyznawców baptyzmu (baptystów) osiągalne na podstawie uczynków, lecz stanowi jedynie niezasłużony dar łaski Boga przyjmowany przez człowieka osobistą, ufną wiarą w zbawcze dzieło odkupienia z grzechu, dokonane przez ofiarę Jezusa Chrystusa. Baptyści udzielają chrztu wyłącznie tym, którzy świadomie wyrażają żal za grzechy i wyznają wiarę w Chrystusa. Akcentują autonomię poszczególnych zborów, byli prekursorami rozdziału kościoła i państwa. Większość baptystów reprezentuje chrześcijaństwo ewangelikalne, choć istnieją także nieliczne denominacje baptystyczne przynależące do liberalnego nurtu protestantyzmu. Baptyści różnią się często między sobą w pewnych kwestiach np.: predestynacja bądź wolna wola, pewność bądź możliwość utracenia zbawienia, stosunek do teorii ewolucji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbaptɨsm̥, AS: baptysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baptysta m., baptystka ż.

 przym. baptystyczny

Wiktionary


bar

1. pierwiastek chemiczny o symbolu Ba
2. zakład gastronomiczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gastr. lokal gastronomiczny, w którym spożywa się ciepłe posiłki lub pije alkohole;

 (1.2) gastr. miejsce w lokalu, przy którym odbiera się lub konsumuje posiłki lub alkohol

 (1.3) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ba i liczbie atomowej 56;

 (1.4) fiz. jedna z jednostek ciśnienia;

Wiktionary

Czarnogóra:

  • Bar – miasto
    • Bar – stacja kolejowa w Bar
  • Bar – gmina

Francja:

  • Bar – miejscowość
  • Bar – rzeka przepływająca przez teren departamentu Ardeny, lewy dopływ rzeki Mozy

Hiszpania:

  • Bar – miejscowość

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odkąd rzuciła mnie żona, chodzę na obiady do baru.

 (1.2) Jacek podszedł do baru i zapłacił za drinki.

 (1.3) Bar został odkryty w 1794 roku.

 (1.4) Ciśnienie atmosferyczne wynosi 1 bar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bar, AS: bar

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. barman m., barmanka ż., barmaństwo n.

:: zdrobn. barek m., bareczek m.

 przym. barowy

 przym. barowy

 przym. baryczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) knajpa

 (1.2) kontuar

 (1.3) Ba

Wiktionary


bar-do

buddyjski stan pośredni pomiędzy życiem a śmiercią; bardo


SJP.pl


bara

jednostka ciśnienia, używana w meteorologii


SJP.pl

  • Bara – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny
  • Bara – osada wsi Nawodna w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Chojna
  • Bara – miejscowość w Hiszpanii, w Aragonii
  • Bara – miejscowość na Słowacji, w kraju koszyckim, w powiecie Trebišov
  • Bara – miejscowość w Szwecji
  • Bara – miasto w Pakistanie
  • Bara – miasto i dystrykt w Sudanie
  • Bara – dystrykt w Nepalu
  • Bara – wieś w Rumunii, w okręgu Temesz, w gminie Bara
    • Bara – gmina w Rumunii, w Okręgu Temesz

    Wikipedia


bara-bara

potocznie, żartobliwie: stosunek seksualny; bara bara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żart. seks

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robiliśmy bara-bara całą noc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbara‿ˈbara, AS: bara‿bara

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) figo-fago, fiku-miku, umcia-umcia, mambo w poziomie

Wiktionary


baraba

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łajdak, chuligan

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 por. etymn|pol|Barabasz.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|łajdak|chuligan.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


baraban

wielki bęben używany przez tureckie pułki janczarskie; taraban


SJP.pl


barabański

dawniej: wąs barabański - sumiasty wąs; wąs bałabański


SJP.pl


barabasz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. imię|polski|m.;

Wiktionary

Barabasz – w Nowym Testamencie współwięzień Jezusa, przewidziany do ułaskawienia z okazji święta Paschy i głosem ludu ostatecznie uwolniony od kary ukrzyżowania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A Barabasz był zbrodniarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrabaʃ, AS: barabaš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Barabaszowy

Wiktionary


barabińsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie nowosybirskim;

Wiktionary

Barabińsk (ros. Барабинск) – miasto w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie nowosybirskim. 28,7 tys. mieszkańców (2020).

Miejscowość została założona w roku 1893, a prawa miejskie otrzymała w roku 1917.

W mieście rozwinął się przemysł mleczarski, działają zakłady naprawcze taboru kolejowego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barabiński

Wiktionary


barabiński

przymiotnik od: Barabińsk (miasto w Rosji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barabińskiem, dotyczący Barabińska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barabińsk mrz.

Wiktionary


barabola

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. ziemniak, kartofel

Wiktionary


barabolec

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) białystok. wino owocowe

 (1.2) białystok. ciasto z zakalcem

Wiktionary


barachło

1. potocznie: coś starego, bezwartościowego, bezużytecznego;
2. pogardliwie o ludziach; hołota


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. coś bezwartościowego, tandetnego, byle co

 (1.2) gw-pl|Warszawa. stare rzeczy

 (1.3) pot. posp. lekceważąco o ludziach; hołota

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po co kupiłeś to barachło?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baraxwˈɔ, AS: baraχu̯o

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) badziewie, tandeta, siaja

Wiktionary


barack

[czytaj: barak] obce imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje imię m.

synonimy.

 (1.1) Barak

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|Barack.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Barack

źródła.

== Barack (język angielski.) ==

wymowa.

 audioUS|En-us-Barack.ogg.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) Barack, Barak

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barak

Wiktionary


baraczek

zdrobnienie od: barak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od barak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barak m.

 przym. barakowy

Wiktionary


barajas

[czytaj: barahas] dzielnica Madrytu z największym na Półwyspie Iberyjskim lotniskiem


SJP.pl

  • Barajas – dzielnica Madrytu
  • Barajas – stacja metra w Madrycie
  • Barajas – stanowisko archeologiczne w Pénjamo, w Meksyku

Wikipedia


barak

prowizoryczna budowla, przeznaczona na tymczasowe zamieszkanie, przechowywanie towaru etc.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) prowizoryczny budynek

Wiktionary

  • barak – prowizoryczna budowla, przeznaczona na tymczasowe zamieszkanie, przechowywanie towaru itp.
  • Barak – moszaw w Izraelu, w Dystrykcie Północnym, w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa
  • Barak – biblijny sędzia Izraela
  • Barak – nazwa indyjskiej rzeki Surma w jej górnym biegu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po pół godzinie wszedł do żebraczej dzielnicy koło rzeki i w końcu dotarł do zamierzonego magazynu, stojącego osobno między rozrzuconymi szopami, barakami i przechowalniami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarak, AS: barak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. baraczek m.

 przym. barakowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) budynek

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. baraczek m.

 przym. barakowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) hut

* białoruski: (1.1) барак m.

* chorwacki: (1.1) baraka ż.

* czeski: (1.1) barák m.

* duński: (1.1) barak w.

* francuski: (1.1) baraque ż.

* niemiecki: (1.1) Baracke ż.

* rosyjski: (1.1) барак m.

* szwedzki: (1.1) barack w.

* węgierski: (1.1) barakk

źródła.

== barak (tetum.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) dużo

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baraka

rasa psów myśliwskich, pochodząca z XIX wieku z Bośni; bośniacki pies gończy


SJP.pl

Baraka (arab. ‏بركة‎ baraka) – z arabskiego „błogosławieństwo”. Dar, jakim obdarzył proroka Mahometa Allah. Muzułmanie wierzą, że każdy prorok od Adama do Mahometa obdarzony jest podobną opieką, a ponadto nieomylnością w sprawach wiary. Dlatego też Mahometa nazywa się często al-insān al-kāmil (arab. ‏الانسان الكامل‎) (dosł. „człowiek doskonały”).

Wikipedia


barakowóz

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wóz spełniający funkcje mieszkalne

Wiktionary

Barak (fr. baraque, z hiszp. barro = glina) – tymczasowy obiekt budowlany służący za pomieszczenie mieszkalne lub socjalno-bytowe dla ludzi.

Przykładowo baraki wznosi się dla żołnierzy, robotników, jeńców, uchodźców, robotników przymusowych oraz osób, które utraciły mieszkanie w wyniku klęsk żywiołowych, wojen itp. Formę baraków przyjmują zazwyczaj również biura kierownictwa budowy, przeznaczone do rozbiórki po zakończeniu procesu inwestycyjnego. Niekiedy mianem baraków określa się również parterowe obiekty połączone trwale z gruntem i przeznaczone na dłuższy okres użytkowania, jednak niesprawiające wrażenia trwałości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Choć to tylko ocieplony barakowóz, przy obecnym lokum wygląda jak pałac.

Wiktionary


barakowy

przymiotnik od: barak


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barakiem, dotyczący baraków; mieszczący się w barakach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barak mrz., baraczek mrz.

Wiktionary


barakuda

barrakuda;
1. podobna do szczupaka drapieżna, tropikalna ryba morska o jadalnym mięsie, dochodząca do trzech metrów długości;
2. przenośnie: chciwa, egoistyczna kobieta interesu; megiera, ksantypa, modliszka


SJP.pl

Barrakuda wielka, barakuda wielka (Sphyraena barracuda) – gatunek dużej i drapieżnej, szeroko rozprzestrzenionej ryby morskiej z rodziny barrakudowatych (Sphyraenidae). Uważana jest za potencjalnie niebezpieczną dla ludzi. Ceniona w wędkarstwie sportowym.

Wikipedia


barakudowate

rodzina ryb drapieżnych, żyjących w morzach tropikalnych i subtropikalnych; barrakudowate


SJP.pl

Barrakudowate, barakudowate (Sphyraenidae) – monotypowa rodzina drapieżnych, morskich ryb okoniokształtnych (Perciformes). Są uważane za potencjalnie niebezpieczne dla człowieka. Na niewielką skalę poławia się je gospodarczo dla smacznego mięsa, ale w mięśniach dużych, starszych osobników niektórych gatunków gromadzi się toksyczna dla ludzi ciguatoksyna.

Wikipedia


barakudowaty

o cechach barakudowatych (rodzina ryb); barrakudowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) icht. o cechach ryb z rodziny barakudowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barakudowate nmos., barakuda ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barrakudowaty

Wiktionary


baran

1. samiec owcy; tryk;
2. potocznie: człowiek głupi, nieinteligentny;
3. futro baranie; kożuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny jesienią i zimą;

 (1.2) astr. astrol. pierwszy znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 marca do 19 (20) kwietnia;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) pot. osoba urodzona pod znakiem Barana (1.2)

Wiktionary

  • baran – samiec owcy domowej
  • baran – znak zodiaku
  • Baran – gwiazdozbiór
  • Baran – uroczysko w Polsce, w Kąkolewnicy koło Radzynia Podlaskiego, miejsce egzekucji w czasie II wojny światowej
  • Baran – polskie nazwisko

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Baran bywa w legendach identyfikowany z cudownym barankiem o złotym runie, na którym Fryksos i Helle uciekli do Kolchidy.

 (1.1) Najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Barana jest Hamal.

 (1.1) Konstelacja Barana góruje o północy w listopadzie.

 (1.2) Baran to jeden ze znaków zodiaku, który występuje po Rybach, a przed Bykiem.

 (1.2) Pod koniec marca Słońce wchodzi w znak Barana.

 (1.2) Wejściu Słońca w znak Barana (ok. 21 III) towarzyszy równonoc wiosenna.

 (1.2) Baranem, jednym z wiosennych, ognistych i kardynalnych znaków zodiaku, rządzi planeta Mars.

 (2.1) Ona zachowuje się jak typowy Baran.

 (2.1) Mój tata jest zodiakalnym Baranem, a mama – zodiakalną Panną.

 (2.1) Baran i Rak: horoskop partnerski podpowiada, że to połączenie nie wróży niczego dobrego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarãn, AS: barãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baran mos./mzw., baranek mzw., baraneczek mzw., baranisko mos./n., baranię n., baranina ż., baraninka ż., baranica ż., baraniarz mos., baraniec mrz., baranienie n., baraniość ż., barankowość ż., barankowatość ż., baraństwo n., baraniarka ż., baranki nmos., baraniucha ż., Baraniec mrz., Baranów mrz., Baranowo n., Barany nmos.

 czas. baranieć ndk.

 przym. barani, barankowy, barankowaty, baranowski

 przysł. baranio, baranowsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Ari

 (1.2) symbol.

Wiktionary


barańczak

nazwisko


SJP.pl


barańczy

przymiotnik

 (1.1) stpol. barani

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrãj̃n͇t͡ʃɨ, AS: barãĩ ̯ṇčy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barani

Wiktionary


barańczyce

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie samborskim obwodu lwowskiego, siedziba gminy wiejskiej w II RP;

Wiktionary

Barańczyce (ukr. Баранівці) – wieś w rejonie samborskim obwodu lwowskiego. Wieś liczy 678 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barańczycki

Wiktionary


baranek

1. młody samiec owcy domowej i owiec dzikich;
2. mały baran (tryk);
3. w religii chrześcijańskiej: figurka wyobrażająca baranka, stawiana na stole w czasie Świąt Wielkanocnych;
4. potocznie: wyprawiona skóra jagnięcia;
5. potocznie: futro ze skór jagniąt; baranica;
6. krzew z rodziny werbenowatych (witułkowatych), rosnący dziko w obszarze śródziemnomorskim; niepokalanek pospolity;
7. baranek scytyjski - roślina z gromady paprotników;
8. w łowiectwie: ptak z rodziny bekasów, należący do rzędu siewkowatych;
9. przenośnie: mała, biała chmurka;
10. przenośnie: pienista fala, biały grzebień fali;
11. przenośnie: człowiek łagodny, pokorny, potulny; aniołek, trusia, niewiniątko;
12. przenośnie: dziecko, które podlega naszej opiece; owieczka, podopieczny;
13. przenośnie: każdy z parafian podlegających opiece proboszcza; owieczka, podopieczny;
14. w budownictwie: kędzierzawa powierzchnia tynku kładzionego w celach ozdobnych; 15. żartobliwie: fryzura z krótkich, bardzo skręconych włosów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. mały, młody baran

 (1.2) pot. łagodna, miła osoba

 (1.3) pot. biały obłok, z wyglądu puszysty

 (1.4) biała spieniona szczytowa część fali morskiej

 (1.5) skóra z barana

 (1.6) mocno skręcone krótkie włosy

 (1.7) bud. środ. nierówny wierzch tynku z grudkami

 (1.8) pot. tradycyjna figurka wielkanocna

 (1.9) ornit. zob. kszyk.

 (1.10) rzem. element służący do blokowania z tyłu ucha kolczyka w kształcie sztyftu

 (1.11) środ. jeźdz. jednoczesne wybijanie się narowiącego się zwierzęcia z czterech nóg

Wiktionary

  • baranek – młody samiec owcy domowej
  • baranek – rodzaj tynku
W Polsce
  • Baranek – kolonia w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Strzegowo
  • Baranek – przysiółek wsi Ciosny w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Wiśniew

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wilk porwał dwa baranki z naszego stada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrãnɛk, AS: barãnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baran mzw., Baran mos., baranina ż., baranienie n., zbaranienie n.

 czas. baranieć ndk., zbaranieć dk.

 przym. barani, barankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.9) kszyk, koziołek

Wiktionary


barani

1. odnoszący się do barana;
2. zrobiony z futra lub mięsa barana


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z baranem, dotyczący barana

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do barana

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten kożuch jest zrobiony z baraniej wełny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrãɲi, AS: barãńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baran m., baran m., baranek mzw., baranina ż., baranica ż.

 przym. barańczy

 czas. zbaranieć

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.1) owczy

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Baran m., baran m., baranek mzw., baranina ż., baranica ż.

 przym. barańczy

 czas. zbaranieć

frazeologia.

 barania głowa • na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok • zuch z baraniej skóry

etymologia.

 etymn|pol|baran|-i.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) барановы; (2.1) бараноў

* czeski: (1.1) beraní

* duński: (1.1) w złożeniach vædder-

* interlingua: (1.1) arietari

* kaszubski: (1.1) barani

* niemiecki: (1.1) w złożeniach Hammel-

* rosyjski: (1.1) бараний

źródła.

== barani (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) barani

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baraniak

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Baraniak:

  • Antoni Baraniak (1904–1977) – polski duchowny rzymskokatolicki, salezjanin, biskup
  • Barbara Baraniak (1954–2022) – polska pedagog
  • Mirosław Baraniak (1964–2019) – polski lekkoatleta, oszczepnik

Wikipedia


baraniarz

dawniej:
1. osoba wyprawiająca baranie skóry;
2. pasterz owiec; owczarz


SJP.pl


baranica

1. wyprawiona skóra barania, często podszyta suknem, służąca dawniej do przykrywania nóg w podróży;
2. czapka z futra baraniego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. wyprawiana skóra barania; skóra barania do przykrycia nóg w podróży

 (1.2) czapka z futra baraniego

 (1.3) kraw. długi kożuch barani

 (1.4) daw. struna skrzypiec z baraniego jelita

Wiktionary

Baranica – wieś we wschodniej Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Gorzków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Gorzków. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 115 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Gorzkowie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okryj się baranicą, bo nogi odmrozisz.

 (1.2) Wdział na głowę baranicę i spiesznie wyszedł z izby.

 (1.3) Szedł przez zasypane śniegiem pole w tej swojej baranicy, która sięgała mu do kolan.

 (1.4) Jankowi pękła baranica, gdy przygrywał do oberka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarãˈɲit͡sa, AS: barãńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baran mzw., Baran mos./mzw.

 przym. barani

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) skóra

 (1.2) czapka

 (1.3) kożuch

 (1.4) struna

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baran mzw., Baran mos./mzw.

 przym. barani

frazeologia.

etymologia. etymn|pol|baran|-ica.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.2) beranice ż.

* niemiecki: (1.1) Schafsleder n.; (1.2) Lammfellmütze ż.; (1.3) Schafspelz m.

* słowacki: (1.2) baranica ż.

źródła.

== baranica (slovio.) ==

ortografie. бараница

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) owca

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baraniec

podłużny lub kopulasty występ podłoża skalnego, wygładzony i porysowany przez lodowiec; muton


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) stpol. baranek

Wiktionary

  • baraniec – forma ukształtowania powierzchni ziemi
  • Baraniec – szczyt w Górach Kaczawskich
  • Baraniec – szczyt w Tatrach Zachodnich

4 miejscowości w Polsce:

  • Baraniec – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Golub-Dobrzyń
  • Baraniec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Ojrzeń
  • Baraniec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. makowskim, w gminie Karniewo
  • Baraniec – osada w woj. wielkopolskim, w pow. wrzesińskim, w gminie Pyzdry

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈrãɲɛt͡s, AS: barãńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baran mos./mzw.

Wiktionary


baraniecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Baraniecki:

  • Adrian Baraniecki (1828–1891) – polski lekarz i działacz społeczny
  • Andrzej Baraniecki (1934–2003) – polski polityk
  • Bronisław Baraniecki (ur. 1934) – polski operator filmowy
  • Karol Baraniecki (1911–1986) – polski rysownik i satyryk
  • Leszek Baraniecki (1926–2007) – polski geograf i geomorfolog
  • Ludwik Baraniecki (1897–1920) – polski wojskowy
  • Łukasz Baraniecki (1798–1858) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup
  • Kazimierz Baraniecki (1900–1940) – polski wojskowy
  • Marek Baraniecki (ur. 1954) – polski pisarz i dziennikarz
  • Marian Baraniecki (1848–1895) – polski matematyk
  • Tomasz Baraniecki (1801–1859) – polski lekarz, społecznik i filantrop
  • Wanda Baraniecka-Szaynok (1889–1971) – polska lekarka i wojskowa

Wikipedia


baranina

mięso z barana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. mięso otrzymywane z owcy lub barana;

Wiktionary

Baranina (mięso baranie) – mięso otrzymane z owcy. Jest jednym z kilku mięs używanych w kuchni europejskiej (głównie na południu Europy). Dawniej baranina była bardzo popularna, dziś jednak jej spożycie jest znacznie mniejsze. Baranina jest również popularna w krajach muzułmańskich, gdzie religia zabrania spożycia wieprzowiny. Stanowi podstawę diety w Mongolii. Jest także podstawowym rodzajem pożywienia (obok ryb) na Islandii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj na obiad jedliśmy pieczoną baraninę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarãˈɲĩna, AS: barãńĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baran mos./mzw., baran m., baranek m.

 przym. barani

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. pozn. skopowina.

Wiktionary


baraninka

zdrobnienie od: baranina


SJP.pl


baraniogórski

Barania Góra


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Baraniej Góry, związany z Baranią Górą

Wiktionary

Patrz:

Barania Góra

Przykłady

 (1.1) W lesie baraniogórskim można spotkać szereg dorodnych świerków, a także grzyby, zerwy skalne oraz osuwiska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarãɲɔˈɡursʲci, AS: barãńogursʹḱi

Wiktionary


baranisko

zgrubienie od: baran


SJP.pl


baranki

futro z jagnięcych skór


SJP.pl

geografia Białorusi
  • Baranki – wieś w rejonie kamienieckim obwodu brzeskiego w składzie sielsowietu Widomla
geografia Polski
  • Baranki – wieś w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Juchnowiec Kościelny
  • Baranki – osiedle w Ełku (w województwie warmińsko-mazurskim)
  • Baranki – pasmo należące do Wzgórz Trzebnickich, w Gminie Oborniki Śląskie
  • Pruszanka-Baranki – wieś w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Brańsk

Wikipedia


barankiewicz

nazwisko


SJP.pl


barankowaty

potocznie: potulny, łagodny, pokorny


SJP.pl


barankowy

związany z barankiem, dotyczący baranka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący baranka, odnoszący się do baranka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyglądał się sobie długo, z poważną twarzą, poprawiając barankową czapkę i gładząc brodę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baranek mzw., Baran ż./mos./mzw.

Wiktionary


baranow

nazwisko, m.in. Aleksander A. Baranow (1747-1819) - rosyjski kupiec i handlarz futer, jeden z organizatorów kolonizacji Alaski


SJP.pl


baranówek

1. wieś w województwie świętokrzyskim;
2. wieś w województwie wielkopolskim


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Baranówek – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Baćkowice
  • Baranówek – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pleszewskim, w gminie Pleszew

Inne:

  • Baranówek – dzielnica Kielc

Wikipedia


baranowianin

1. mieszkaniec Baranowa Sandomierskiego (miasta w Polsce);
2. mieszkaniec Baranowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Baranowa; także. osoba pochodząca z Baranowa, urodzona w Baranowie

 (1.2) mieszkaniec Baranowa Sandomierskiego; także. osoba pochodząca z Baranowa Sandomierskiego, urodzona w Baranowie Sandomierskim

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baranów mrz.

:: fż. baranowianka ż.

 przym. baranowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) wybitny / znany baranowianin • szanowni / drodzy baranowianie! • rodowity baranowianin • baranowianin z krwi i kości / od urodzenia / z dziada pradziada

Wiktionary


baranowianka

1. mieszkanka Baranowa Sandomierskiego (miasta w Polsce);
2. mieszkanka Baranowa


SJP.pl


baranowice

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. część Żor


SJP.pl

W Polsce
  • Baranowice – część miasta Żory
  • Baranowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Wąsosz
  • Baranowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Milicz
  • Baranowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Kąty Wrocławskie
  • Baranowice – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Santok
  • Baranowice – część wsi Ochaby Wielkie w woj., w pow. cieszyńskim, w gminie Skoczów
  • Baranowice – część wsi Drogomyśl woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Strumień
  • Baranowice – gromada
  • Baranowice – dawna gmina

Wikipedia


baranowicki

Baranowicze, Baranowice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Baranowicz, związany z Baranowiczami

Wiktionary

Patrz:

Baranowicze, Baranowice

Przykłady

 (1.1) Dom Polski jest otwarty na potrzeby Polaków z mniejszych miejscowości w rejonie baranowickim…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baranowicze nmos.

Wiktionary


baranowicz

nazwisko


SJP.pl

Baranowicz – polski herb szlachecki, odmiana herbu Syrokomla.

Wikipedia


baranowiczanin

1. mieszkaniec Baranowicz (miasta na Białorusi);
2. mieszkaniec Baranowic (wsi w Polsce)


SJP.pl


baranowiczanka

1. mieszkanka Baranowicz (miasta na Białorusi);
2. mieszkanka Baranowic (wsi w Polsce)


SJP.pl


baranowicze

miasto na Białorusi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Białorusi;

Wiktionary

Baranowicze (biał. Баранавічы, Baranawiczy; ros. Барановичи, Baranowiczi) – miasto w zachodniej części Białorusi, w obwodzie brzeskim, siedziba rejonu baranowickiego.

Baranowicze są ośrodkiem przemysłu metalowego i włókiennictwa.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baranowicki

Wiktionary


baranówka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim, siedziba władz rejonu baranowskiego;

Wiktionary

W Polsce
  • Baranówka – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Lubartów
  • Baranówka – nazwa niestandaryzowana, część wsi Smardzewice położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tomaszów Mazowiecki
  • Baranówka – wieś w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca
  • Baranówka – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Frombork
  • Baranówka – część wsi Śniadków Górny A, położonej w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Sobienie-Jeziory
  • Baranówka – przysiółek wsi Jelna w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Nowa Sarzyna
  • Baranówka – część Rzeszowa
  • Baranówka – osiedle w Rzeszowie
  • Baranówka – przystanek kolejowy w Baranówce w województwie małopolskim
  • Baranówka – poprzednia nazwa leśniczówki Baranówka-Leśniczówka w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Frombork

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baranowski

Wiktionary


baranowo

1. nazwa wielu wsi w Polsce;
2. wieś na Białorusi;
3. wieś na Litwie


SJP.pl

W Polsce
  • Baranowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Kruszwica
  • Baranowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Baranowo
  • Baranowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Rutka-Tartak
  • Baranowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Parchowo
  • Baranowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mikołajki
  • Baranowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Wielbark
  • Baranowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Łubowo
  • Baranowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Mosina
  • Baranowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne
  • Baranowo – część wsi Góreczki Wielkie w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Pakosław

Wikipedia


baranowski

Baranów, Baranowo, Baranów Sandomierski


SJP.pl

  • Baranowski – herb szlachecki

Osoby o nazwisku Baranowski/Baranowska:

  • Adam Baranowski (ur. 1957) – polski żeglarz lodowy
  • Adolf Baranowski (1883–1940) – polski wojskowy
  • Agnieszka Baranowska (1819–1890) – polska dramaturg i poetka
  • Agnieszka Baranowska (ur. 1972) – polska samorządowiec i przedsiębiorca
  • Albrycht Baranowski (zm. przed 1640) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Andrzej Baranowski (XVI–XVII w.) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Andrzej Baranowski (zm. 1631) – polski duchowny katolicki
  • Andrzej Baranowski (1950–2024) – polski aktor
  • Angelika Baranowska-Łączkowska (XX–XXI w.) – polska chemiczka
  • Anna Baranowska (ur. 1982) – polska aktorka i prezenterka telewizyjna
  • Antoni Baranowski – ujednoznacznienie
  • Arkadiusz Baranowski (ur. 1970) – polski lekkoatleta, sprinter
  • Artem Baranowski (ur. 1990) – ukraiński piłkarz
  • Bogdan Baranowski (1927–2014) – polski chemik
  • Bogusława Baranowska (ur. 1937) – polska lekarka, internistka i endokrynolog
  • Bohdan Baranowski (1915–1993) – polski historyk
  • Bolesław Baranowski (1911–1940) – polski chemik i wojskowy
  • Bolesław Baranowski (1912–1992) – polski pilot szybowcowy
  • Bolesław Baranowski (ur. 1943) – polski wojskowy
  • Bożena Baranowska (ur. 1953) – polska aktorka i reżyserka
  • Bożenna Baranowska-Dutkiewicz (1938–2021) – polska farmaceutka
  • Bronisław Baranowski (1922–1943) – polski działacz ruchu robotniczego
  • Czesław Baranowski (1956–2018) – polski aktor
  • Dante Baranowski (1882–1925) – polski aktor, skrzypek i poeta
  • Dariusz Baranowski (ur. 1972) – polski kolarz
  • Dobrogost Baranowski (zm. po 1597) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Dorota Baranowska (ur. 1975) – polska aktorka
  • Edmund Baranowski (1925–2020) – polski publicysta, powstaniec warszawski
  • Edmund Baranowski (1886–1939) – polski polityk, działacz samorządowy i społeczny
  • Feliks Baranowski (1915–1992) – polski nauczyciel, związkowiec i polityk
  • Florian Baranowski (zm. po 1764) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Hanna Baranowska – polska specjalistka w zakresie fizyki polimerów spożywczych, technologii i fizyki biopolimerów
  • Henryk Baranowski (1920−2011) − polski bibliograf
  • Henryk Baranowski (1932−2005) − polski malarz
  • Henryk Baranowski (1934−2013) − polski polityk i samorządowiec
  • Henryk Baranowski (1943−2013) − polski reżyser, scenarzysta i aktor
  • Henryk Baranowski (ur. 1966) − polski menedżer i urzędnik państwowy
  • Hermann Baranowski (1884–1940) – niemiecki członek SS i NSDAP, komendant obozów koncentracyjnych
  • Hieronim Henryk Baranowski (1916–1994) – polski wojskowy
  • Ignacy Baranowski (1833–1919) – polski lekarz
  • Ignacy Tadeusz Baranowski (1879–1917) – polski historyk i bibliotekoznawca
  • Jacek Baranowski (ur. 1939) – polski fizyk
  • Jacek Baranowski (ur. 1978) – polski brydżysta
  • Jakub Mustafa Baranowski – polski wojskowy
  • Jan Baranowski (XVII wiek) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan Baranowski (zm. przed 1634) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan Baranowski (zm. po 1641) – sędzia grodzki bydgoski
  • Jan Baranowski (zm. 1699) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan Aleksander Baranowski (zm. 1706) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Jan Baranowski (1800–1879) – polski astronom i przyrodnik
  • Jan Józef Baranowski (1805–1888) – polski ekonomista i wynalazca
  • Jan Baranowski (1883–1959) – polski wojskowy i działacz ruchu robotniczego
  • Janina Baranowska (1925–2022) – polska malarka
  • Janusz Baranowski (ur. 1943) – polski nauczyciel i polityk
  • Jarosław Baranowski (1906–1943) – ukraiński działacz nacjonalistyczny
  • Jerzy Baranowski – ujednoznacznienie
  • Józef Baranowski (1842–ok. 1873) – polski powstaniec styczniowy
  • Józef Baranowski (1929–2004) – polski architekt i urbanista
  • Julia Baranowska (1827–1904) – polska nauczycielka, działaczka patriotyczna i kobieca
  • Julian Baranowski (1949–2009) – polski historyk i archiwista
  • Julian Baranowski (1922–2002) – polski wojskowy
  • Katarzyna Baranowska (ur. 1987) – polska pływaczka
  • Kazimierz Baranowski (1819–1862) – polski skrzypek
  • Kinga Baranowska (ur. 1975) – polska himalaistka
  • Krzysztof Baranowski (ur. 1938) – polski żeglarz i dziennikarz
  • Krzysztof Baranowski (1948–2018) – polski historyk
  • Ludmiła Baranouska (ur. 1948) – białoruska nauczycielka i polityk
  • Ludomir Baranowski (1902–1940) – polski wojskowy i działacz niepodległościowy
  • Maciej Baranowski (zm. 1607) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Maksymilian Baranowski (1913–2018) – polski wojskowy, architekt, poeta i dyrygent
  • Małgorzata Baranowska (1945–2012) – polska poetka, pisarka, krytyczka i historyczka literatury, varsavianistka
  • Marcin Baranowski (zm. przed 1601) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Maria Baranowska-Dohrn (1856–1909) – polska tłumaczka
  • Maria Baranowska (1884–1912) – polska poetka i dramatopisarka
  • Marian Baranowski (1912–1940) – polski wojskowy
  • Mateusz Baranowski (ur. 1997) – polski snookerzysta
  • Michał Baranowski – ujednoznacznienie
  • Mieczysław Baranowski (1851–1898) – polski popularyzator przyrody i pedagog
  • Mikołaj Baranowski (1517–1571) – krakowski kupiec, rajca i patrycjusz
  • Mikołaj Baranowski (zm. po 1733) – urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Natalja Baranowska (ur. 1979) – białoruska pływaczka
  • Nikodem Baranowski (ur. 1975) – duchowny ukraińskiego kościoła prawosławnego patriarchatu moskiewskiego, biskup
  • Nikołaj Baranowski (1892–1973) – rosyjski wojskowy i działacz emigracyjny
  • Patryk Baranowski (ur. 1986) – polski lekkoatleta, sprinter
  • Paulina Baranowska (ur. 1988) – polska sędzia piłkarska
  • Paweł Baranowski (ur. 1981) – polski ekonomista
  • Paweł Baranowski (ur. 1972) – polski poeta
  • Paweł Baranowski (ur. 1990) – polski piłkarz
  • Piotr Baranowski (1892–1984) – rosyjski architekt
  • Piotr Bogusław Baranowski – polski wojskowy i urzędnik ziemski I Rzeczypospolitej
  • Piotr Baranowski – polski zootechnik
  • Rafał Baranowski (ur. 1960) – polski kardiolog
  • Roman Baranowski (1904–1936) – ukraiński działacz nacjonalistyczny
  • Ryszard Baranowski (1920–2000) – polski matematyk, fizyk i agronom
  • Semen Blumenstein-Baranowski (1894–1945) – ukraiński wojskowy i funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa publicznego
  • Stanisław Baranowski (zm. po 1531) – polski altarysta
  • Stanisław Baranowski (1876–1950) – polski prawnik
  • Stanisław Baranowski (1935–1978) – polski glacjolog
  • Stefan Baranowski (1817–1893) – polski językoznawca
  • Tadeusz Baranowski (1910–1993) – polski biochemik
  • Tadeusz Baranowski (ur. 1945) – polski autor komiksów, ilustrator i malarz awangardowy
  • Tadeusz Baranowski (ur. 1948) – polski szachista
  • Teodor Baranowski (1807–1898) – polski przedsiębiorca
  • Teresa Baranowska-George (1920 lub 1926–2017) – polska okulistka
  • Tomasz Baranowski (1909–1944) – polski robotnik i działacz komunistyczny
  • Tomasz Baranowski (XX–XXI w.) – polski muzykolog i pianista
  • Walenty Baranowski (1805–1879) – polski duchowny katolicki, biskup
  • Wiera Baranowska (1885–1935) – rosyjska aktorka
  • Wiesław Baranowski (1941–2018) – polski rugbysta i trener
  • Wincenty Baranowski (1877–1957) – polski rymarz i polityk
  • Władysław Baranowski (1885–1939) – polski dziennikarz i dyplomata
  • Władysław Baranowski (1894–1942) – polski polityk, działacz związkowy i samorządowy
  • Władimir Baranowski (1846–1879) – rosyjski konstruktor broni artyleryjskiej
  • Wojciech Baranowski (1548–1615) – polski duchowny katolicki, prymas
  • Wojciech Baranowski (ur. 1991) – polski wokalista, znany pod pseudonimem Baranovski
  • Zenon Baranowski (1930–1980) – polski lekkoatleta, sprinter
  • Zygmunt Baranowski (1933–1985) – polski funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL

Wikipedia

Patrz:

Baranów, Baranowo, Baranów Sandomierski

barański

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Barański/Barańska:

  • Albina Barańska (1932–2018) – polska dekoratorka wnętrz, scenografka i kostiumograf filmowa
  • Andrzej Barański (1934–2023) – polski chemik
  • Andrzej Barański (ur. 1941) – polski reżyser i scenarzysta
  • Anna Barańska (ur. 1965) – polska historyk
  • Anna Barańska (ur. 1976) – polska himalaistka
  • Anna Barańska (ur. 1984) – polska siatkarka
  • Antoni Barański (1850–1915) – polski lekarz i weterynarz
  • Bogumiła Barańska (ur. 1986) – polska siatkarka
  • Bożena Brun-Barańska (1919–1993) – polska śpiewaczka operowa i aktorka
  • Ewa Barańska (1947–2017) – polska pisarka
  • Fabian Barański (ur. 1999) – polski wioślarz
  • Feliks Barański (1915–2006) – polski matematyk
  • Grzegorz Barański (ur. 1987) – polski youtuber i osobowość internetowa
  • Jadwiga Barańska (ur. 1935) – polska aktorka
  • Jan Barański (1909–1944) – polski działacz ludowy i żołnierz
  • Jan Barański (1910–1993) – polski nauczyciel i wojskowy
  • Janina Barańska (1905–1974) – polska położna, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
  • Janusz Barański (ur. 1960) – polski etnolog i antropolog
  • Janusz Karol Barański (ur. 1941) – polski animator kultury, księgarz
  • Jeremiasz Barański (1945–2003) – polski przedsiębiorca i przestępca
  • Jerzy Barański (1884–1959) – polski działacz ruchu ludowego i polityk
  • Józef Barański (1806–po 1860) – polski aktor i przedsiębiorca teatralny
  • Józef Barański (1918–1966) – polski aktor
  • Kamil Barański (ur. 1982) – polski klawiszowiec i pianista
  • Kamil Barański (ur. 1985) – polski lekkoatleta, płotkarz
  • Karol Barański – polski ziemianin, poseł do sejmu krajowego Galicji
  • Katarzyna Barańska (1961–2023) – polska antropolożka kultury i muzeolog
  • Kazimierz Ostaszewski-Barański (1862–1913) – polski dziennikarz, publicysta i pisarz
  • Kazimierz Barański (1894–1937) – radziecki funkcjonariusz służb specjalnych ZSRR
  • Krystian Barański (ur. 1987) – polski żużlowiec
  • Krzysztof Barański (1943–2005) – polski fotograf i dziennikarz
  • Krzysztof Barański (ur. 1948) – polski poeta
  • Krzysztof Barański – polski matematyk
  • Ksawera Barańska (1918–2010) – polska rolniczka i polityk
  • Leon Barański (1895–1982) – polski bankier
  • Leon Barański (ur. 1918) – polski wojskowy
  • Leon Antoni Barański (1943–2019) – polski grafik i malarz
  • Liliana Barańska (1955–2016) – polska polityk
  • Maksymilian Barański (1926–2010) – polski piłkarz
  • Marek Barański (ur. 1943) – polski historyk
  • Marek Barański (ur. 1947) – polski dziennikarz
  • Marek Barański (ur. 1953) – polski politolog i polityk
  • Marek Wilhelm Barański – polski specjalista w zakresie fagotu
  • Michał Barański (ur. 1984) – polski kontrabasista i gitarzysta basowy
  • Paweł Barański (1885–1942) – polski duchowny rzymskokatolicki, Sługa Boży
  • Paweł Barański (ur. 1978) – polski poeta
  • Piotr Barański (1915–1971) – polski wojskowy
  • Przemysław Barański (ur. 1955) – polski artysta fotograf
  • Rajmund Barański (1894–1971) – polski lekarz, wojskowy i polityk
  • Stanisław Barański (1859–1891) – polski działacz socjalistyczny
  • Stanisław Barański (1925–2015) – polski działacz partyjny i państwowy
  • Stanisław Barański (1927–2000) – polski wojskowy
  • Tadeusz Barański (1924–2020) – polski wojskowy i nauczyciel
  • Teresa Barańska (ur. 1970) – polska samorządowiec i urzędniczka
  • Tomasz Barański (ur. 1980) – polski tancerz i choreograf
  • Wacław Barański (1896–1940) – polski nauczyciel i wojskowy
  • Wieńczysław Barański (1908–1970) – polski pilot
  • Władysław Barański (1898–1944) – polski polityk i działacz społeczny
  • Władysław Barański (1924–2014) – polski wojskowy, działacz podziemia antykomunistycznego w PRL
  • Wojciech Barański (1926–2006) – polski wojskowy
  • Zbigniew Barański (1925–2009) – polski rusycysta
  • Zdzisław Barański (1922–1997) – polski rzemieślnik i polityk
  • Ziemowit Barański (ur. 1934) – polski kapitan żeglugi wielkiej

Wikipedia


baraństwo

potocznie: ogół osób głupich, mało inteligentnych


SJP.pl


barasinga

ssak z rodziny jeleniowatych występujący w Indiach i Nepalu


SJP.pl

Barasinga (Rucervus) – rodzaj ssaków z podrodziny jeleni (Cervinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Wikipedia


baraszki

figlowanie, dokazywanie; figle, psoty, zbytki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rzad. dokazywanie, swawolenie

Wiktionary

  • Baraszki – skała w grupie Chochołowych Skał w Dolinie Szklarki na Wyżynie Olkuskiej
  • Baraszki – wieś na Litwie
  • Baraszki – dawna wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Zaucie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tam nie śmieszki, nie za gęsiami hukanie, nie schówki nie dudki, nie baraszki, tam mocnej ręki potrzeba i mocnego rozumu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baraszkowanie n.

 czas. baraszkować ndk., pobaraszkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baraszkowanie, figle, swawola, zabawa, zbytki

Wiktionary


baraszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


baraszkować

bawić się beztrosko, dokazywać, swawolić


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. pobaraszkować)

 (1.1) spędzać czas na psotach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie mogli jednak usnąć i jeszcze długo w noc baraszkowali, śmiejąc się i wydrwiwając spłoszonego doktora, a wynosząc pod niebiosa, piękność i przymioty niezrównane, jego lepszej połowy.

 (1.1) Aż wszy po grzbiecie mi baraszkują, gdy na nią spoglądam!

 (1.1) Oto grupa półnagich marynarzy baraszkuje na dolnym pokładzie z obskakującą ich niby żywa piłka — suczką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baraszki lm nm., baraszkowanie n.

 czas. pobaraszkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dokazywać, figlować, zabawiać się

Wiktionary


baraszkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zabawa i dokazywanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baraszki nmos.

 czas. baraszkować ndk.

Wiktionary


barat

szczelnie zamknięty zbiornik stalowy, stosowany m.in. w papierniach


SJP.pl


barateria

rozmyślne, bezprawne działanie kapitana lub członka załogi na szkodę statku


SJP.pl


baratron

1. w starożytnych Atenach: przepaść, do której wrzucano przestępców;
2. przenośnie: otchłań, zagłada


SJP.pl


baraż

dodatkowy mecz lub dogrywka decydująca o kolejności miejsc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. dodatkowa walka między zawodnikami mającymi tyle samo punktów, mająca ustalić ostateczną kolejność miejsc

Wiktionary

Baraż – w wielu dyscyplinach sportu np. szermierce, kajakarstwie czy żużlu dodatkowy mecz, wyścig, walka lub dogrywka, rozstrzygająca o miejscu zajętym przez zwycięską drużynę lub zawodników, rozgrywany w przypadku braku rozstrzygnięcia dotychczasowych rozgrywek np. remisu, zdobycia równej ilości punktów czy też identycznego czasu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zespół wywalczył awans dopiero po wygraniu barażu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaraʃ, AS: baraš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barażowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. dogrywka

Wiktionary


barażowy

związany z barażem, dotyczący barażu


SJP.pl


barbacki

nazwisko


SJP.pl


barbados

wyspa i państwo w Ameryce Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Środkowej ze stolicą w Bridgetown;

 (1.2) geogr. wyspa, którą zajmuje państwo Barbados (1.1)

Wiktionary

Barbados – państwo wyspiarskie w Ameryce Środkowej, zajmujące wyspę o tej samej nazwie, położoną w archipelagu Małych Antyli, na Oceanie Atlantyckim. Najbardziej na wschód wysunięta wyspa Karaibów. Powierzchnia kraju wynosi 430 km², a liczba ludności – 294 560 (2020). Stolicą i największym miastem jest Bridgetown. Językiem urzędowym jest angielski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stolicą Barbadosu jest Bridgetown.

 (1.2) Wysiadając z samolotu na lotnisku Grantleya Adamsa na Barbados, Ted z trudem powstrzymał głośny śmiech.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈbadɔs, AS: barbados

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbadoska ż., Barbadosyjka ż., Barbadoszczyk mos., Barbadosyjczyk mos.

 przym. barbadoski, probarbadoski, antybarbadoski

Wiktionary


barbadoska

Barbados


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Barbadosu

Wiktionary

Patrz:

Barbados

Powiązane:

 rzecz. Barbados mrz., Barbadosyjka ż.

:: fm. Barbadoszczyk mos., Barbadosyjczyk mos.

 przym. barbadoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbadosyjka

Wiktionary


barbadoski

Barbados


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. odnoszący się do Barbadosu jako państwa

Wiktionary

Patrz:

Barbados

Przykłady

 (1.1) Rihanna jest barbadoską piosenkarką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarbaˈdɔsʲci, AS: barbadosʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbadoszczyk mos., Barbadosyjka ż., Barbadosyjczyk mos., Barbadoska ż., Barbados mrz.

Wiktionary


barbadosyjczyk

obywatel Barbadosu; Barbadoszczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Barbadosu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbados mrz., Barbadoszczyk mos.

:: fż. Barbadosyjka ż., Barbadoska ż.

 przym. barbadoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbadoszczyk

Wiktionary


barbadosyjka

obywatelka Barbadosu; Barbadoska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Barbadosu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbados mrz., Barbadoska ż.

:: fm. Barbadoszczyk mos., Barbadosyjczyk mos.

 przym. barbadoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbadoska

Wiktionary


barbadoszczyk

obywatel Barbadosu; Barbadosyjczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Barbadosu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbados mrz., Barbadosyjczyk mos.

:: fż. Barbadoska ż., Barbadosyjka ż.

 przym. barbadoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbadosyjczyk

Wiktionary


barbakan

element średniowiecznej fortyfikacji obronnych miasta lub zamku, broniący dostępu do bramy lub mostu; rondel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. wojsk. zwykle okrągła, murowana budowla stanowiąca element średniowiecznego budownictwa obronnego, wysunięta przed linię murów i połączona z bramą miejską;

Wiktionary

Barbakan – element średniowiecznego budownictwa obronnego, ważny składnik fortyfikacji miejskich, zazwyczaj w formie okrągłej, murowanej budowli wysuniętej przed linię murów obronnych i połączonej z bramą miejską za pośrednictwem osłoniętego przejścia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozwinięciem barbakanów były stosowane od XVI wieku raweliny.

 (1.1) Rekonstrukcję warszawskiego barbakanu wykonano na podstawie rycin.

Wiktionary


barbar

imię żeńskie


SJP.pl

Barbar (również Berber, arab. بربر, Barbar) – miasto w północno-wschodnim Sudanie, w wilajecie Nahr an-Nil, położone nad Nilem. W 2010 roku miasto liczyło 27 254 mieszkańców.

Wikipedia


barbara

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 234;

Wiktionary

Geografia

Palestyna

  • Barbara – dawna wieś

Polska

  • Barbara – potok, dopływ Osławicy
  • Barbara – potok, dopływ Wapienicy
  • Barbara – osiedle Czechowic-Dziedzic w województwie śląskim, w powiecie bielskim

Somalia

  • Barbara (Berbera) – miasto

Włochy

  • Barbara – miejscowość

Osoby

  • Barbara – pseudonim artystyczny piosenkarki francuskiej Monique Serf (1930 - 1997)
  • Barbara – pseudonim artystyczny malarki Olgi Biglieri
  • Barbara (1843-1915) – rosyjska mniszka prawosławna,
  • Barbara (1908-1986) – polska mniszka prawosławna
  • Barbara (zm. 1918) – rosyjska święta nowomęczennica, mniszka prawosławna
  • Barbara (ur. 1947) – rosyjska mniszka prawosławna
  • Barbara (1930-2011) – rosyjska mniszka prawosławna

Inne

  • Barbara – planetoida
  • Barbara − duńsko-norwesko-szwedzki film dramatyczny w reżyserii Nilsa Malmrosa
  • Barbara − niemiecki film dramatyczny w reżyserii Christiana Petzolda
  • Barbara − francuski film biograficzny w reżyserii Mathieu Amalrika
  • Barbara – imię żeńskie
  • „Barbara” – kopalnia doświadczalna
  • Barbara – plantacja na Curaçao
  • Barbara – farerska powieść autorstwa Jørgen-Frantza Jacobsena
  • Barbara – brytyjski serial
  • Barbara – eksperymentalny statek napędzany rotorem Flettnera

Zobacz też

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Barbara i pracuję w kopalni doświadczalnej na Górnym Śląsku.

 (1.1) W Kościele katolickim na 4 grudnia przypada wspomnienie św. Barbary z Nikomedii, patronki górników i artylerzystów.

 (1.1) Część łożyska w tym miejscu była zarośnięta i okryta kwitnącymi nenufarami, które bardzo się podobały pannie Barbarze.

 (1.1) Zygmunt II August, król polski i wielki książę litewski, poślubił potajemnie Barbarę Radziwiłłównę.

 (1.1) Barbary dzień swej patronki, czyli imieniny, obchodzą 4 grudnia.

 (1.2) Barbara porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈbara, AS: barbara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbórka ż., barbórka ż., barbarka ż., barburka ż., barbaryzacja ż., barbarzyńca mos., barbarzyniec mos., barbarus mos., barbarzynka ż., barbaryzm mrz., barbarzyńskość ż., barbarzyństwo n., barbaria ż.

:: zdrobn. Barbarka ż., Basia ż., Baśka ż., Basieńka ż., Basiunia ż., Basiulka ż., Barbórka ż.

::: reg. śl. Barborka. ż.

:: zgrub. Bacha ż., Bachna ż.

:: reg. śl. Barbora. ż.

 czas. barbaryzować ndk., barbaryzować się ndk.

 przym. Barbarzyn, barbórkowy, barbarzyński, barbarski

 przysł. barbarzyńsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Barbarka, Basia, Baśka, Basieńka, Basiunia, Basiulka, Barbórka; zgrub. Bacha, Bachna; gw-pl|Górny Śląsk|Barbora.; zdrobn. gw-pl|Górny Śląsk|Barborka.

Wiktionary


barbarella

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) liter. imię żeńskie z literatury i filmu

Wiktionary

Barbarella lub Barbarella: królowa galaktyki – film fantastyczny produkcji francusko-włoskiej z 1968 roku w reżyserii Rogera Vadima. Obraz powstał na podstawie komiksu Jean-Claude’a Foresta pod tym samym tytułem.

Polska premiera odbyła się w czerwcu w 1970 roku.

Wikipedia


barbari

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. tradycyjny irański duży placek chlebowy o podłużnym kształcie i charakterystycznymi żłobkowaniami

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) chleb

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) kuchnia irańska

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|pers|بربري. → berberyjski

uwagi.

 (1.1) por|lagana|pita|lawasz|sangak|taftan.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) barbari, barbari bread, Persian bread

* perski: (1.1) نان بربری

źródła.

== barbari (język islandzki.) ==

wymowa.

 IPA|ˈparpaːrɪ.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) barbarzyńca

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) chleb

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) kuchnia irańska

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|pers|بربري. → berberyjski

uwagi.

 (1.1) por|lagana|pita|lawasz|sangak|taftan.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) barbari, barbari bread, Persian bread

* perski: (1.1) نان بربری

źródła.

== barbari (język islandzki.) ==

wymowa.

 IPA|ˈparpaːrɪ.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) barbarzyńca

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


barbaria

kraj dziki, niecywilizowany; barbarzyństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brak kultury, prymitywizm

 (1.2) grupa ludzi prymitywnych i niekulturalnych

 (1.3) obszar zamieszkany przez dzikie, prymitywne ludy

 (1.4) dzikość, okrucieństwo, brutalność

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1-2) barbarzyństwo, prymitywizm

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Barbara ż., Berber mos.

 przym. barbarzyński

frazeologia.

etymologia. etym|łac|barbaria. (etym|gr|βάρβαρος. (bárbaros) - cudzoziemiec)

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== barbaria (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) barbarzyństwo, akt barbarzyństwa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈbarʲja, AS: barbarʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż., Berber mos.

 przym. barbarzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) barbarzyństwo, prymitywizm

Wiktionary


barbaricum

ziemie zamieszkane przez barbarzyńców w starożytnym Rzymie


SJP.pl

Barbaricum (grec. Βαρβαρικόν zagraniczny, barbarzyński) – nazwa geograficzna, używana przez historyków i archeologów na określenie terenów poza granicami Cesarstwa Rzymskiego, zamieszkałych przez barbarzyńców. Obszary te leżały poza rzymską kontrolą administracyjną, ale były częścią rzymskiego świata.

Wikipedia


barbarka

zabawa z okazji święta górników; barbórka


SJP.pl

W Polsce
  • Barbarka – osiedle w Toruniu
  • Barbarka – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Skała
  • Barbarka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Golina
  • Barbarka – przystanek kolejowy
  • Barbarka – szczyt w Górach Wałbrzyskich (635 m n.p.m.)
  • Barbarka – rzeka w dorzeczu Pilicy, dopływ Czarnej

Wikipedia


barbarkowy

związany z barbarką, dotyczący barbarki


SJP.pl


barbaro

w muzyce: określenie wykonawcze - gwałtownie, dziko


SJP.pl

Barbaro (ur. 29 kwietnia 2003 – zm. 29 stycznia 2007) – amerykański koń wyścigowy pełnej krwi angielskiej, który zasłynął ze spektakularnego zwycięstwa w Kentucky Derby w 2006 roku.


Wikipedia


barbarossa

1. Fryderyk I Barbarossa, Rudobrody (ok. 1125-90), z dyn. Hohenstaufów, król Niemiec od 1152, cesarz od 1155;
2. (1466?-1546), korsarz; Hayreddin; Chajr ad-Din


SJP.pl

Postacie historyczne

  • Fryderyk I Barbarossa – król Niemiec, cesarz rzymski
  • Hayreddin, w źródłach zachodnich określany jako Barbarossa – admirał osmański
  • Oruç Reis lub Arudż Barbarossa (1474 – 1518) – osmański pirat i korsarz

Inne

  • Operacja Barbarossa
  • (1860) Barbarossa – planetoida

Wikipedia


barbarski

dawniej: barbarzyński


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. barbarzyński

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Barbara ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== barbarski (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) barbarzyński

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈbarsʲci, AS: barbarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Barbara ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== barbarski (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) barbarzyński

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


barbaryt

materiał wybuchowy


SJP.pl


barbaryzacja

1. zdziczenie, upadek obyczajów;
2. wprowadzanie obcych słów i wyrażeń do języka


SJP.pl


barbaryzm

wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa niewłaściwe dla danego języka, użyte w tekście napisanym w języku ojczystym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zob. zapożyczenie.;

Wiktionary

Barbaryzm (z gr. barbarismós, od bárbaros „barbarzyńca, cudzoziemiec”) – jednostka językowa niewłaściwa dla danego języka, przeniesiona do wypowiedzi z języka obcego (o charakterze zapożyczenia lub kalki językowej). Termin ten odnoszony jest w szczególności do elementów ocenianych negatywnie, łamiących ustalone konwenanse językowe i postrzeganych jako zbędne (mających swoje rodzime odpowiedniki). W szerszym ujęciu barbaryzm to każdy element językowy uchodzący za niekulturalny, niewłaściwy dla języka literackiego. Niekiedy definiuje się go jako „poważny błąd językowy”.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. barbarzynka ż., Barbara ż., barbarzyństwo n., barbarzyńca m., barbaryzowanie n.

 przym. barbarzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zapożyczenie, pożyczka, wyraz obcy

Wiktionary


barbaryzować

1. pogrążać w barbarzyństwie, prowadzić do zdziczenia obyczajów, upadku cywilizacji;
2. barbaryzować się - pogrążać się w barbarzyństwie, tracić cechy właściwe ludziom cywilizowanym


SJP.pl


barbaryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. czynienie czegoś barbarzyńskim

 (1.2) jęz. używanie słów i wyrażeń obcojęzycznych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbaryzacja ż., barbaryzm m.

 czas. barbaryzować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) barbaryzacja

Wiktionary


barbarzyńca

1. człowiek nieokrzesany, dzikus;
2. w starożytności osoba spoza kręgu cywilizacji grecko-rzymskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. staroż. człowiek, który nie należy do kręgu kultury grecko-rzymskiej;

 (1.2) ktoś niecywilizowany, prymitywny

 (1.3) pot. określenie używane względem obcych, nieznanych ludzi i kultur

Wiktionary

Barbarzyńca (gr. βάρβαρος/bárbaros, łac. barbarus „cudzoziemiec”) – człowiek dziki, pierwotny, niecywilizowany, okrutny, o prymitywnych odruchach, nieznający kultury europejskiej. W starożytnej Grecji każdy cudzoziemiec, w Rzymie ten, kto nie był Rzymianinem lub Grekiem. Homer podkreślał obcość Karów (sojuszników Trojan), nazywając ich βάρβαροφονοι/Barbarophonoi, czyli mówiących „bar-bar”, a więc wydających bezsensowne, niezrozumiałe dźwięki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) słuszną jest rzeczą, by Hellenowie nad barbarzyńcami panowali, jako że barbarzyńca i niewolnik to z natury jedno i to samo.

 (1.3) Mijając ulicę Descartes • Schodziłem ku Sekwanie, młody barbarzyńca w podróży • Onieśmielony przybyciem do stolicy świata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarbaˈʒɨ̃j̃nt͡sa, AS: barbažĩ ̯nca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbarzyństwo n., barbarzyńskość ż., barbaryzm mrz., Barbara ż., Berber mos.

:: fż. barbarzynka ż.

 przym. barbarzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Berber, cudzoziemiec, ignorant, dzikus, daw. barbarzyniec

 (1.2) okrutnik, prymityw

 (1.3) cudzoziemiec, dzikus, ignorant

Wiktionary


barbarzynka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. hist. staroż. kobieta, która nie należy do kręgu kultury grecko-rzymskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbarzyństwo n., barbarzyńskość ż., barbaryzm mrz., Barbara ż., Berber mos.

:: fm. barbarzyńca mos.

 przym. barbarzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cudzoziemka

Wiktionary


barbarzyński

1. właściwy dla barbarzyńcy, pierwotny, dziki, prymitywny;
2. w czasach starożytnych: obcy cywilizacji i kulturze grecko-rzymskiej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) cechujący się prymitywizmem lub okrucieństwem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 1387 r. zbuntowali się isfahańczycy w Persji południowej. I tym razem barbarzyński wódz stłumił rebelię zaś każdemu ze swoich wojowników kazał wrócić z głową jednego Persa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbaria ż., barbaryzacja ż., barbaryzm mrz., barbarzyńca mos., barbarzynka ż., barbarzyństwo n., Barbara ż., barbarzyńskość ż.

 przysł. barbarzyńsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brutalny, dziki, niecywilizowany, okrutny, prymitywny

Wiktionary


barbarzyńskość

barbarzyński


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest barbarzyńskie; cecha tych, którzy są barbarzyńscy

Wiktionary

Patrz:

barbarzyński

Powiązane:

 rzecz. barbarzynka ż., barbarzyńca m., barbarzyństwo n., Barbara ż.

 przym. barbarzyński

 przysł. barbarzyńsko

Wiktionary


barbarzyństwo

1. postępowanie odznaczające się prymitywizmem, okrucieństwem; nieokrzesanie
2. pierwszy okres rozwoju kultury społeczeństw następujący po okresie dzikości
3. dawniej: barbarzyńcy, ludy uznawane za barbarzyńców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) brak cywilizacji

 (1.2) ogół ludów niecywilizowanych w starożytności

 (1.3) antrop. etap rozwoju ludzkości według Lewisa Morgana

 (1.4) przen. zachowanie uznane za nie do zaakceptowania

Wiktionary

Barbarzyńca (gr. βάρβαρος/bárbaros, łac. barbarus „cudzoziemiec”) – człowiek dziki, pierwotny, niecywilizowany, okrutny, o prymitywnych odruchach, nieznający kultury europejskiej. W starożytnej Grecji każdy cudzoziemiec, w Rzymie ten, kto nie był Rzymianinem lub Grekiem. Homer podkreślał obcość Karów (sojuszników Trojan), nazywając ich βάρβαροφονοι/Barbarophonoi, czyli mówiących „bar-bar”, a więc wydających bezsensowne, niezrozumiałe dźwięki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Po etapie dzikości nastał etap barbarzyństwa.

 (1.4) Wyrzucenie starego kredensu było barbarzyństwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbarzynka ż., Berber mos., Barbara ż., barbaryzm mrz., barbarzyńca mos., barbarzyńskość ż.

 przym. barbarzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) barbaria

 (1.4) prostactwo, prymitywizm

Wiktionary


barbasiewicz

nazwisko


SJP.pl


barbatka

ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych, występująca w rzekach europejskich, azjatyckich i afrykańskich; brzana


SJP.pl

Barbata (Mullus barbatus) – gatunek ryby z rodziny barwenowatych (Mullidae).

Wikipedia


barbecue

[czytaj: BARbekju]
1. grill, gril;
a) urządzenie w formie przenośnego rusztu opalanego węglem albo elektrycznego piekarnika z rożnem bądź rusztem, służące do beztłuszczowego pieczenia różnego rodzaju potraw;
b) potrawy przyrządzane na takim urządzeniu;
c) przyjęcie na świeżym powietrzu, podczas którego przygotowywane i spożywane są takie potrawy;
2. sos do mięsa przyrządzany przede wszystkim z czosnku, miodu i keczupu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spotkanie towarzyskie na wolnym powietrzu, często z jedzeniem z grilla

 (1.2) kulin. spoż. rodzaj czerwono-brunatnego sosu o słodko-kwaśno-pikantnym smaku, do mięsa z rusztu;

 (1.3) kulin. przyprawa do mięs

Wiktionary

Barbecue (w skrócie BBQ) – angielska nazwa zarówno piecyka (gazowego, elektrycznego lub na węgiel drzewny), jak i rodzaju przyjęcia na świeżym powietrzu.

Urządzenia typu BBQ są popularne na terenie całej Australii, dostępne publicznie w wielu parkach, na wielu parkingach. Korzystanie jest bezpłatne lub za symboliczną opłatą (20 centów do 1 dolara). BBQ znajdują się też w prawie każdym domu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarbɛkʲju, AS: barbeḱju

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grill, grilowanie

Wiktionary


barber

fryzjer męski lub salon fryzjerski zajmujący się także goleniem oraz pielęgnacją zarostu


SJP.pl

Holandia:

  • Barber – miejscowość (plaats) w dystrykcie Bandabou, w kraju autonomicznym Curaçao

Stany Zjednoczone:

  • Barber (ang. Barber Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Logan
  • Barber (ang. Barber Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Faribault
  • Barber (ang. Barber County) – hrabstwo w stanie Kansas

Wikipedia


barber-shop

[czytaj: barber szop] salon dla mężczyzn, w którym strzyże i stylizuje się męski zarost; barbershop, barber shop


SJP.pl


barbera

fryzjer męski lub salon fryzjerski zajmujący się także goleniem oraz pielęgnacją zarostu


SJP.pl


barbering

fryzjerstwo męskie połączone z goleniem oraz pielęgnacją zarostu; barberstwo


SJP.pl


barberingowy

barbering


SJP.pl

Patrz:

barbering

barberka

fryzjerka męska zajmująca się także goleniem oraz pielęgnacją zarostu


SJP.pl


barbershop

[czytaj: barber szop] salon dla mężczyzn, w którym strzyże i stylizuje się męski zarost; barber-shop, barber shop


SJP.pl

Barbershop – film komediowy produkcji amerykańskiej z 2002 roku w reżyserii Tima Story. Za scenariusz odpowiadały trzy osoby Mark Brown, Marshall Todd i Don D. Scott. W rolach głównych wystąpili Eve, Ice Cube, Anthony Anderson czy Cedric the Entertainer. Zdjęcia odbywały się w miejscowości Chicago, w stanie Illinois. Kontynuacja filmu ukazała się w 2004 roku, pt. Barbershop 2: Z powrotem w interesie.

Wikipedia


barberski

związany z fryzjerstwem męskim


SJP.pl


barberstwo

fryzjerstwo męskie połączone z goleniem oraz pielęgnacją zarostu; barbering


SJP.pl


barbet

kołnierz zakrywający szyję i piersi, noszony dawniej przez zakonnice, a także przez starsze kobiety i wdowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psów z grupy psów aportujących, płochaczy i psów wodnych pochodząca z Francji;

Wiktionary

Barbet – rasa psów myśliwskich, średniej wielkości, przeznaczona do polowania na ptactwo wodne, wyszukuje i wypłasza ptactwo, ukryte w zaroślach i trzcinach, i aportuje strzelone sztuki. Bardzo odporny na zimno, powinien iść do wody bez względu na pogodę. Rasa obecnie rzadko spotykana, zakwalifikowana przez FCI do sekcji 3 grupy VIII. Rasa podlega próbom pracy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarbɛt, AS: barbet

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) francuski pies dowodny, francuski pies wodny

Wiktionary


barbeta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. mar. nieruchoma opancerzona niska cylindryczna osłona działa na okręcie;

 (1.2) wojsk. w fortyfikacjach: miejsce do ustawienia dział;

Wiktionary

Barbeta – nieruchoma, opancerzona, niska, cylindryczna osłona na okrętach, stanowiąca podstawę wieży artyleryjskiej, która obracała się na łożysku na barbecie. Barbeta chroniła mechanizmy i elementy mocowania dział, zwłaszcza przy większych kątach podniesienia lufy, gdy tylna część działa przemieszczała się w dół wewnątrz barbety. Chroniła również mechanizmy zasilania w amunicję oraz obsługę dział. Barbety stosowano przy działach większych kalibrów (z reguły od 150 mm), przede wszystkim na dużych pancernych okrętach artyleryjskich – pancernikach i krążownikach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Barbeta chroniła mechanizmy i elementy mocowania dział.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈbɛta, AS: barbeta

Wiktionary


barbie

[czytaj: barbi] pejoratywnie: niezbyt inteligentna kobieta ubierająca się w sposób wyzywający i mająca zbyt ostry makijaż; pomponiara


SJP.pl

Barbie – lalka produkowana przez przedsiębiorstwo Mattel, jedna z najlepiej sprzedających się zabawek i jednocześnie najbardziej znanych ikon kultury masowej. Barbie to najpopularniejsza lalka na świecie. Barbie została stworzona przez Ruth Handler w 1958 na podstawie przeznaczonej dla dorosłych niemieckiej lalki Lilli. Barbie zadebiutowała 9 marca 1959 na nowojorskich targach zabawek, po wykupieniu praw do Lilli przez założone przez Ruth i Elliotta Handlerów przedsiębiorstwo Mattel.

Wikipedia


barbierski

przymiotnik od: barbierz


SJP.pl


barbierz

dawniej: fryzjer wykonujący także zabiegi felczerskie; cyrulik, balwierz, balbierz


SJP.pl


barbital

związek chemiczny używany dawniej jako środek nasenny; weronal


SJP.pl

Barbital, weronal (łac. barbitalum) oraz sól sodowa barbitalu (łac. barbitalum natrium) – dwuetylowa pochodna malonylomocznika, pierwszy barbituran wprowadzony do lecznictwa (w 1903 roku).

Wikipedia


barbiton

instrument muzyczny podobny do liry, choć nieco dłuższy, z co najmniej siedmioma strunami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. starogrecki instrument strunowy, podobny do liry

Wiktionary


barbitos

barbiton (instrument starogrecki)


SJP.pl


barbituran

pochodna kwasu barbiturowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. farm. związek organiczny o właściwościach nasennych i przeciwdrgawkowych

Wiktionary

Barbiturany (barbituraty) – potoczna nazwa pochodnych kwasu barbiturowego, używanych na szeroką skalę w latach 50., 60. i 70. XX wieku jako leki nasenne, znieczulające i przeciwpadaczkowe. Najbardziej znane są barbital (Weronal), fenobarbital (Luminal) – stosowane do dzisiaj, cyklobarbital (Fanodorm) – obecnie stosowany wyłącznie w Rosji. W latach 70. były często nadużywane w celach odurzających.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Barbiturany, karbamazepina, izoniazyd i rifampicyna nasilają hepatotoksyczność paracetamolu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barbituranowy

Wiktionary


barbituranowy

przymiotnik od: barbituran


SJP.pl


barbiturany

pochodna kwasu barbiturowego


SJP.pl

Barbiturany (barbituraty) – potoczna nazwa pochodnych kwasu barbiturowego, używanych na szeroką skalę w latach 50., 60. i 70. XX wieku jako leki nasenne, znieczulające i przeciwpadaczkowe. Najbardziej znane są barbital (Weronal), fenobarbital (Luminal) – stosowane do dzisiaj, cyklobarbital (Fanodorm) – obecnie stosowany wyłącznie w Rosji. W latach 70. były często nadużywane w celach odurzających.

Wikipedia


barbiturat

pochodna kwasu barbiturowego; środek nasenny, narkotyczny


SJP.pl


barbiturowy

kwas barbiturowy, malonylomocznik - heterocykliczny związek organiczny, ciało stałe; stosowany głównie do produkcji tworzyw sztucznych; duże znaczenie w lecznictwie mają jego pochodne - barbiturany


SJP.pl


barbizończyk

malarz realizujący koncepcje francuskiej szkoły w Barbizon, propagującej w połowie XIX wieku malarstwo realistycznych, sielskich pejzaży


SJP.pl


barbora

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|ż. zob. Barbara.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Barborka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. gw-pl|Górny Śląsk|Barborka.

Wiktionary


barbórka

1. zabawa z okazji święta górników; barbarka;
2. potocznie: dodatkowa pensja dla górników z okazji Barbórki; barbórkowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) święto górnicze obchodzone 4 grudnia (w dniu św. Barbary, patronki górników) w Polsce;

Wiktionary

Barbórka (dawna pisownia Barburka), Dzień Górnika – tradycyjne święto górnicze, obchodzone w Polsce 4 grudnia, w dniu św. Barbary z Nikomedii, patronki dobrej śmierci i trudnej pracy. Poza górnikami Barbórkę obchodzą także geolodzy i inne osoby wykonujące zawody związane z poszukiwaniem paliw kopalnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obchody Barbórki krakowska Akademia Górniczo-Hutnicza rozpocznie w czwartek od tradycyjnego przemarszu ulicami miasta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈburka, AS: barburka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barbórka ż., barbórkowość ż.

 przym. barbórkowy

 zob. Barbara.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Dzień Górnika; kiedyś też: Barburka

Wiktionary


barbórkowe

związany z barbórką, dotyczący barbórki


SJP.pl


barbórkowo

przysłówek

 (1.1) w sposób właściwy dla obchodów Barbórki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Budynek dyrekcji udekorowano barbórkowo, wszak to wielkie święto górniczej braci.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barbórkowy

 rzecz. Barbórka ż., barbórka ż.

Wiktionary


barbórkowy

związany z barbórką, dotyczący barbórki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barbórką, dotyczący barbórki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karol poszedł na zabawę barbórkową do domu kultury.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż., Barbórka ż., barbórka ż.

 przysł. barbórkowo

Wiktionary


barbotaż

proces przepływu gazu w postaci pęcherzyków przez warstwę cieczy


SJP.pl


barbotażowy

barbotaż


SJP.pl

Patrz:

barbotaż

barbotine

[czytaj: BARbotin] starożytna metoda zdobienia ceramiki przez nanoszenie wzorów przed wypalaniem, obecna m.in. w ceramice egipskiej


SJP.pl

Barbotine (fr.) – technika dekoracji ceramiki.

Polega na naniesieniu plastycznego wyobrażenia na wyschnięty lecz niewypalony czerep naczynia płynną glinką ceramiczną (kaolinem) lub szlamem angoby za pomocą rożka garncarskiego albo natryskując (bryzgając – fr. barboter) je na powierzchnię wyrobu. Naczynie może być wcześniej angobowane. Ozdobione w ten sposób reliefowo naczynie poddaje się wypałowi. Na powierzchnię można potem nałożyć jeszcze przejrzyste szkliwo i powtórnie wypalić.

Wikipedia


barbotowanie

przepływ gazu w postaci wielu drobnych pęcherzyków przez warstwę cieczy, stosowany w celu zwiększenia powierzchni kontaktu cieczy i gazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) chem. fiz. przemieszczanie się pęcherzyków gazu przez ciecz

Wiktionary

Barbotowanie – proces będący częścią analizy emanacyjnej polegający na przedmuchiwaniu strumieniem powietrza specjalnego naczynia. Strumień usuwa z roztworu zgromadzony radon w celu oznaczenia aktywności promieniotwórczej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. barbotaż m.

 czas. barbotować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barbotaż

Wiktionary


barbra

obce imię żeńskie


SJP.pl


barbuda

wyspa na Morzu Karaibskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa położona na Morzu Karaibskim, zaliczająca się do Wysp Nawietrznych, wchodząca w skład państwa Antigua i Barbuda;

Wiktionary

Barbuda – wyspa położona na Morzu Karaibskim, zaliczająca się do Wysp Nawietrznych, wchodząca w skład państwa Antigua i Barbuda; 161 km² powierzchni, ok. 1500 mieszkańców, skupionych w osadzie Codrington. Powierzchnia nizinna i płaska z nielicznymi wzniesieniami natury wulkanicznej. Wyspa ma słabo rozwiniętą sieć rzeczną. Duże i szerokie piaszczyste plaże oraz rafy koralowe czynią z wyspy dużą atrakcję turystyczną.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barbudzki

Wiktionary


barbudzki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barbudą, dotyczący Barbudy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbuda ż.

Wiktionary


barbula

wschodnioazjatycki krzew z rodziny jasnotowatych


SJP.pl

  • Barbula – nazwa naukowa rodzaju mchów zwojek
  • barbula – jedna z nazw zwyczajowych rodzaju roślin naczyniowych – kariopteris Caryopteris
  • Bárbula – miejscowość w Wenezueli

Wikipedia


barbusse

[czytaj: barBIS] nazwisko


SJP.pl


barć

dziupla w drzewie lub kłoda z rojem pszczół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. dziupla z gniazdem pszczół;

 (1.2) pszcz. kłoda z wydrążonym otworem dla rodziny pszczelej

Wiktionary

Barć – wydrążona w celach hodowli pszczół komora wewnątrz pnia rosnącego drzewa. Barcie lokowano przeważnie na dębach i sosnach, rzadziej grabach, bukach czy lipach. Wykorzystywano naturalne dziuple, jednak najczęściej były one specjalnie drążone (dziane). Barć mogła mieć kształt cylindryczny, trapezowy (w przekroju pionowym) lub „szufladowy” – zbliżony do prostopadłościanu. Dzianie barci odbywało się wiosną, do tego celu służyły między innymi topór i piesznia. W średniowieczu drążono je jak najwyżej, potem na wysokości 3–12 m. Wierzchołek drzewa obcinano dla ograniczenia naporu wiatrów i złamania. Na powstały ocios wkładano nakrywkę chroniącą przed zaciekami deszczu. Otwór barci zakrywano płaszką, w której wycinano otwór (nawet do trzech) tzw. „oko”. Najczęściej płaszki wykonane były z drewna lipowego lub niesmolnej sosny. W najprostszym przypadku brzegi płaszki opierały się na pniu barci. Dla lepszej ochrony przed czynnikami atmosferycznymi, płaszki mogły być wpuszczane do wyrównania z obwodem pnia lub nawet głębiej do wnętrza. Ciosno – osobisty znak bartnika wyciosany w barci sygnował jego własność. Dla ochrony barci przed szkodnikami np. dzięciołami od frontu nakładano śniot – wałek dębowy przecięty wzdłuż na pół. Śniot montowano na kluczach – dwóch hakowato zakończonych kołkach wbitych nad i pod barcią. W czasie pracy przy pszczołach, śniot odwieszano na specjalny, mocowany z boku kołek – hwozdownię. Dla ocieplenia barci w zimie pod śniot wkładano jedlinę. Bywały barcie bezśniotowe i wtedy jedlinę mocowano łykiem wiązanym do dwu pionowych szeregów kołeczków. Dla ochrony przed niedźwiedziami stosowano tzw. samobitnie, czyli ciężką kłodę zawieszoną na sznurze tuż obok barci. Samobitnia irytowała niedźwiedzia, co kończyło się jego nokautem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ma on tu kawał ziemi i lasu, barci swoich pilnuje, rzemiosło sprawia, człowiek spokojny…

 (1.1) U góry w dębie spróchniałym widać było dziuplę ogromną, jakby stworzoną na to, aby w niej pszczoły dzikie barci założyły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barʲt͡ɕ, AS: barʹć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bartnik mos., bartodziej mos., bartnictwo n., barta ż., barciak m.

 przym. bartny, barciowy, bartniczy, barciakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ul kłodowy

Wiktionary


barca

[czytaj: barsa] potocznie o hiszpańskim klubie piłkarskim FC Barcelona


SJP.pl

  • Barça – FC Barcelona
  • Barca – miejscowość w Portugalii, w gminie Maia
  • Barca – część miasta Koszyce w IV dzielnicy, na Słowacji
  • Barca – gmina w Hiszpanii, w prowincji Soria, w Kastylii i León
  • Barca – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Rymawska Sobota
  • Barca – biskupstwo tytularne w Kościele rzymskokatolickim

Wikipedia


barcelona

1. miasto w Hiszpanii;
2. miasto w Wenezueli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Hiszpanii, stolica Katalonii;

 (1.2) geogr. adm. prowincja w Hiszpanii z ośrodkiem administracyjnym w Barcelonie (1.1);

 (1.3) geogr. miasto w Wenezueli stolica stanu Anzoátegui;

 (1.4) geogr. osada w Wielkiej Brytanii, w Kornwalii;

 (1.5) astr. planetoida o numerze katalogowym 945;

Wiktionary

Barcelona (wym. katal. [bərsəˈɫonə], wym. hiszp. [barθeˈlona]) – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, około 110 km na południe od grzbietu Pirenejów i granicy hiszpańsko-francuskiej. Stolica prowincji o tej samej nazwie oraz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą mieszkańców wynoszącą 1 620 809 wewnątrz centrum administracyjnego. Zespół miejski Barcelony wykracza poza centrum administracyjne, z liczbą ludności wynoszącą 4 588 000, jest piątym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej. Cała metropolia ma około 5 milionów mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkance Barcelony nie mów, że jest Hiszpanką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbart͡sɛˈlɔ̃na, AS: barcelõna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barcelończyk m., barcelonka ż.

 przym. barceloński

Wiktionary


barcelończyk

mieszkaniec Barcelony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Barcelony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barcelona ż.

:: fż. barcelonka ż.

 przym. barceloński

Wiktionary


barcelonka

mieszkanka Barcelony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Barcelony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barcelona ż.

:: fm. barcelończyk mos.

 przym. barceloński

Wiktionary


barceloński

Barcelona


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barceloną, dotyczący Barcelony, pochodzący z Barcelony

Wiktionary

Patrz:

Barcelona

Przykłady

 (1.1) W roku 1328 najmniej 20 statków majorkańskich popłynęło do środkowej Barbarii. Należy tu jednak zaznaczyć, że statki majorkańskie były raczej niewielkie i pod względem tonażu nie mogły się mierzyć z barcelońskimi, a tym bardziej z genueńskimi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbart͡sɛˈlɔ̃j̃sʲci, AS: barcelõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barcelona ż., barcelończyk m., barcelonka ż.

 przym. podbarceloński

Wiktionary


barcewicz

nazwisko


SJP.pl


barchaczów

wieś w województwie lubelskim


SJP.pl

Barchaczów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Łabunie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Łabunie. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 466 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Szkaplerznej i św. Dominika w Łabuniach.

Wikipedia


barchan

1. tkanina bawełniana;
2. wydma w kształcie półksiężyca, wypukłym zboczem zwrócona do kierunku wiatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. rodzaj grubej tkaniny bawełnianej

 (1.2) geol. wydma w kształcie półksiężyca

Wiktionary

  • Barchan – rodzaj tkaniny
  • Barchan – rodzaj wydmy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarxãn, AS: barχãn

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. barchany nmos., barchannik mos.

:: przym. barchanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|futerbach.

Wiktionary


barchanik

zdrobnienie od: barchan


SJP.pl


barchanka

sukienka lub spódniczka z barchanu


SJP.pl


barchannik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. fabrykant barchanu

 (1.2) daw. tkacz barchanu

 (1.3) daw. handlarz barchanem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barchan mrz.

 przym. barchanowy

Wiktionary


barchanowy

1. zrobiony z barchanu - tkaniny bawełnianej;
2. dotyczący barchanu - wydmy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) włók. wykonany z barchanu

 (1.2) geol. związany z barchanami, dotyczący barchanów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miał na sobie barchanowe gacie.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. barchan mrz., barchany lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) z barchanu; gw-pl|Górny Śląsk|futerbachowy.

Wiktionary


barchany

1. tkanina bawełniana;
2. wydma w kształcie półksiężyca, wypukłym zboczem zwrócona do kierunku wiatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kraw. majtki z barchanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zimą babka wkładała barchany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barchan mrz.

Wiktionary


barches

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chałka

Wiktionary


barchetta

Barchetta (czyt. barketta; włos. łódeczka) – rodzaj konstrukcji nadwozia stosowanego zazwyczaj w samochodach wyścigowych w latach 40. i 50. XX wieku.

Silnik był umieszczony z przodu. Samochód był przeznaczony tylko dla kierowcy (wersje wyścigowe) lub dla kierowcy i pasażera (wersje typu roadster).

Wikipedia


barciak

drobny motyl nocny, szkodnik pasiek (jego gąsienice żywią się woskiem pszczelim)


SJP.pl

  • Antoni Barciak – polski historyk
  • Barciak mniejszy → Łaźbiec
  • Barciak większy – owad z rzędu motyli

Wikipedia


barcianianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Barcian

 (1.2) osoba pochodząca z Barcian, urodzona w Barcianach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barciany nmos.

:: fż. barcianianka ż.

 przym. barciański

Wiktionary


barcianianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Barcian

 (1.2) kobieta pochodząca z Barcian, urodzona w Barcianach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barciany nmos.

:: fm. barcianianin m.

 przym. barciański

Wiktionary


barciański

przymiotnik od: Barciany


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barcianami, dotyczący Barcian

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barciany nmos., barcianianin m., barcianianka ż.

Wiktionary


barciany

wieś w Polsce


SJP.pl

Barciany (niem. Barten, Barthen, lit. Bartėniai) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany, na terenie krainy historycznej Prusy Dolne. Siedziba gminy Barciany.

Dawniej miasto; uzyskały lokację miejską w 1628 roku, zdegradowane w 1945 roku. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Barciany. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


barcice

W Polsce
  • Barcice – wieś w woj. małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Stary Sącz
  • Barcice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Somianka
  • Barcice – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Ryjewo
  • Barcice – gromada
  • Barcice – przystanek kolejowy w Barcicach w województwie małopolskim
Zobacz też
  • Barcice Dolne, Barcice Drwalewskie, Barcice Górne, Barcice Rososkie

Wikipedia


barcicki

nazwisko


SJP.pl


barciel

chrząszcz z rodziny przekraskowatych, szkodnik pasiek


SJP.pl

Barciel (Trichodes) – rodzaj chrząszczy z rodziny przekraskowatych.

Wikipedia


barcik

nazwisko


SJP.pl


barcikowski

nazwisko


SJP.pl


barcin

drzewo lub drewno zawierające barć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Barcin (niem. Bartschin) – miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barcin, nad Notecią, 35 km od Bydgoszczy.

Barcin uzyskał lokację miejską przed 1479 rokiem. Prywatne miasto szlacheckie, położone było w pierwszej połowie XVII wieku w powiecie kcyńskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa bydgoskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarʲt͡ɕĩn, AS: barʹćĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barcinianin m., barcinianka ż.

 przym. barciński

Wiktionary


barcina

drzewo lub drewno zawierające barć


SJP.pl


barcinek

wieś w województwie dolnośląskim


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Barcinek – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. karkonoskim, w gminie Stara Kamienica
  • Barcinek – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Miłomłyn
  • Barcinek – część wsi Bugaj w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Pobiedziska

Wikipedia


barcinianin

mieszkaniec Barcina (miasta w Polsce)


SJP.pl


barcinianka

mieszkanka Barcina (miasta w Polsce)


SJP.pl


barciński

Barcin


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Barcina, związany z Barcinem

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Florian Barciński – polski geograf i ekonomista
  • Henryk Barciński – polski przemysłowiec, działacz gospodarczy, społeczny i oświatowy.
  • Marceli Barciński – polski przemysłowiec, działacz gospodarczy, społeczny i oświatowy, dziennikarz i literat
  • Piotr Barciński – polski polityk, rolnik, poseł na Sejm
  • Salomon Barciński – polski przemysłowiec
  • Stefan Barciński – polski przemysłowiec

Wikipedia

Patrz:

Barcin

Powiązane:

 rzecz. Barcin m., barcinianin m., barcinianka ż.

Wiktionary


barciowy

barć


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barcią, dotyczący barci

Wiktionary

Patrz:

barć

Powiązane:

 rzecz. barć ż.

Wiktionary


barciś

nazwisko


SJP.pl


barcja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna w Prusach, na wschodnim brzegu Łyny, zamieszkiwana w średniowieczu przez Bartów;

Wiktionary

Barcja (niem. Barten, Bartenland, Barthonia, lit. i prus. Barta) – kraina historyczna oraz dawne terytorium plemienne położone w centralnej części Prus.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barcyjski, barcki

Wiktionary


barclays

Barclays PLC – brytyjska firma holdingowa, globalny dostawca usług finansowych działający na wszystkich kontynentach, nadzorowany przez Financial Conduct Authority oraz Prudential Regulation Authority.

Wikipedia


barcz

nazwisko


SJP.pl


barczak

nazwisko


SJP.pl


barczatka

motyl z rodziny barczatkowatych, szkodnik lasów i ogrodów


SJP.pl


barczatkowate

rodzina motyli o masywnej budowie ciała i szerokich skrzydłach, występujących na całym świecie, głównie w lasach i sadach


SJP.pl

Barczatkowate (Lasiocampidae) - rodzina owadów z rzędu motyli. Obejmuje ponad 1000 gatunków nocnych motyli, występujących w lasach i sadach wszystkich kontynentów. W Polsce występuje około 19 gatunków.

Wikipedia


barczatkowaty

o cechach barczatkowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


barczel

barczel świerkowy, barczel sosnowy - gatunki pluskwiaków z rodziny brudźcowatych


SJP.pl


barczewianin

mieszkaniec Barczewa (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Barczewa

 (1.2) osoba pochodząca z Barczewa, urodzona w Barczewie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barczewo n.

:: fż. barczewianka ż.

 przym. barczewski

Wiktionary


barczewianka

mieszkanka Barczewa (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Barczewa

 (1.2) kobieta pochodząca z Barczewa, urodzona w Barczewie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barczewo n.

:: fm. barczewianin m.

 przym. barczewski

Wiktionary


barczewko

wieś w województwie warmińsko-mazurskim


SJP.pl

Barczewko (dawniej Stary Wartembork, niem. Alt Wartenburg) – wieś warmińska w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Barczewko, po jej zniesieniu w gromadzie Tuławki. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


barczewo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Barczewo (dawniej Wartembork, niem. Wartenburg in Ostpreussen) – miasto w północnej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barczewo. Położone jest nad rzeką Pisą Warmińską. Ośrodek usług, drobnego przemysłu: drzewnego, metalowego, chemicznego, włókienniczego oraz spożywczego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: barˈt͡ʃɛvɔ, AS: barčevo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barczewianin mos., barczewianka ż.

 przym. barczewski

Wiktionary


barczewski

Barczewo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barczewem, dotyczący Barczewa

Wiktionary

  • Barczewski (herb szlachecki) – polski herb szlachecki

Osoby o tym nazwisku:

  • Ernst Barczewski – mazurski pastor ewangelicki, poseł na Sejm
  • Leslie Barczewski – amerykański kolarz torowy
  • Probus Barczewski – polski właściciel ziemski, filantrop
  • Walenty Barczewski – katolicki działacz narodowy, historyk, pisarz, folklorysta, redaktor i wydawca

Wikipedia

Patrz:

Barczewo

Powiązane:

 rzecz. Barczewo n., barczewianin m., barczewianka ż.

Wiktionary


barczuk

nazwisko


SJP.pl


barczyk

nazwisko


SJP.pl


barczykowski

nazwisko


SJP.pl


barczyński

nazwisko


SJP.pl


barczysty

szeroki w ramionach


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szeroki w barkach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W przedziale siedziała starsza pani z jamniczkiem oraz drzemiący barczysty młodzik w granatowej czapce z daszkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bark m., bary

 przym. barkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. atletyczny, dobrze zbudowany, korpulentny, krępy, potężny, przysadzisty

Wiktionary


bard

1. piewca, poeta, wieszcz;
2. celtycki nadworny pieśniarz lub poeta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) u ludów celtyckich: średniowieczny poeta opiewający boje i bohaterów;

 (1.2) przen. poeta, piewca, wieszcz

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: barda

Wiktionary

Bard – celtycki poeta i pieśniarz, spotykany od XI do XVII wieku na dworach Irlandii, Szkocji, Walii i Bretanii.

Współcześnie mianem „bard” określa się wybitnego artystę, wykonującego własne, literacko i muzycznie opracowane utwory z towarzyszeniem instrumentu – zwykle gitary.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Według podań ten bard miał piękny głos.

 (1.2) Bułat Okudżawa był znanym rosyjskim bardem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bart, AS: bart

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bardowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) minstrel

Wiktionary


barda

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. barta.

 (1.2) gw-pl|Bukowina. siekiera do obciosywania drzewa

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: bard

Wiktionary

  • Barda – część wsi Bojanów w woj. podkarpackim, w pow. stalowowolskim, w gminie Bojanów

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarda, AS: barda

Wiktionary


bardach

środowiskowo: ubikacja, kibel, sedes; bardacha


SJP.pl

Bardach – polski herb szlachecki, nadany w zaborze austriackim.

Wikipedia


bardacha

środowiskowo: ubikacja, kibel, sedes; bardach


SJP.pl

Sławojka (także: wychodek, ustęp zewnętrzny, wygódka, wybudka, latryna) – rodzaj ubikacji; niewielka, zamykana od wewnątrz budka, zazwyczaj wolnostojąca, z umieszczoną wewnątrz poziomą deską z otworem (pełniącą funkcję sedesu) nad suchym dołem, do którego wpadają fekalia. Wyposażeniem wychodka był hak lub ostro zakończony gwóźdź służący do wieszania pociętych kartek gazet lub czasopism, zastępujących papier toaletowy.

Wikipedia


bardaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od bardak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bardak m.

Wiktionary


bardak

potocznie: nieporządek, bałagan; bajzel, kołowacizna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. brak porządku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaprosiłbym cię do mnie, ale przez ten remont mam wielki bardak w mieszkaniu.

 (1.1) Złośliwi powiadają, że gdy gdzieś panuje totalny bardak, wystarczy nazwać go chaosem, by przez samo nadanie nazwy sklasyfikować go i nadać mu pozory porządku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. bardaczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posp. pierdolnik, burdel, burdel na kółkach, bajzel, syf; neutralnie bałagan, nieporządek

Wiktionary


bardaszka

prymitywna ubikacja, sławojka


SJP.pl


bardejowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bardejowem, dotyczący Bardejowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bardejów mrz.

Wiktionary


bardela

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) śrpol. jeźdz. rodzaj siodła zrobionego ze słomy służącego zazwyczaj do ujeżdżania koni, które przedtem nie nosiły jeźdźca; Gloger.

Wiktionary


bardijewski

nazwisko


SJP.pl


bardini

nazwisko


SJP.pl


bardiów

miasto powiatowe w północno-wschodniej Słowacji, w historycznym regionie Szarysz; Bardiejów, Bardyjów, Bardejów


SJP.pl

Bardejów (słow. Bardejov; hist. Bardiów, Bardyjów; niem. Bartfeld; węg. Bártfa; czes. Bardijov lub Bardějov; cyg. Bartwa) – miasto powiatowe w północno-wschodniej Słowacji, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Szarysz.

Wikipedia


bardka

bard


SJP.pl

Patrz:

bard

bardo

we włókiennictwie: zespół nicielnic krosna, potrzebnych do wytworzenia określonej tkaniny; grzebień tkacki, płocha, przybijaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowo-zachodniej Polsce;

Wiktionary

Staropolskie bardo = wzgórze (por. słoweńskie, chorwackie brdo = góra, wzgórze, serbskie брдо ts.)

W Polsce
  • Bardo – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, siedziba gminy Bardo
  • Bardo – wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Raków
  • Bardo – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Września
  • Bardo – dawna osada zlokalizowana na wyspie Polickie Łąki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbardɔ, AS: bardo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bardzianin mos., bardzianka ż.

 przym. bardzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bardo Śląskie

Wiktionary


bardon

dawny strunowy instrument muzyczny podobny do lutni, liry i mandoliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. hist. dawny instrument muzyczny, podobny do liry lub lutni

Wiktionary

  • Bardon – miejscowość w Queensland (Australia)
  • Bardon – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Leicestershire
  • Le Bardon – miejscowość i gmina we Francji

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lecz lud, rozwścieczony przeniewierstwem Jurgi, wnet porwał go siłą i wlókł na stos, gdy nagle przebił się Sławeńko i śmiało wstąpił na stos, uderzając w struny bardonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbardɔ̃n, AS: bardõn

Wiktionary


bardot

[czytaj: barDO] nazwisko


SJP.pl


bardotka

1. biustonosz z usztywnieniami, odsłaniający część biustu;
2. rodzaj chustki z przezroczystego szyfonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) pot. Brigitte Bardot

Wiktionary

  • potoczne określenie na Brigitte Bardot
  • rodzaj biustonosza

Wikipedia


bardowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z bardem, bardami, dotyczący barda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bard mos.

Wiktionary


bardski

nazwisko


SJP.pl


bardysz

topór bojowy na długim drzewcu; berdysz


SJP.pl

Berdysz, bardysz (łac. barducium – siekierka) – broń drzewcowa piechoty będąca ciężkim, szerokim toporem o zakrzywionym ostrzu i długim drzewcu mierzącym około 1,8 metra.

Berdysz znany był już w starożytności, ale rozpowszechniać zaczął się w średniowieczu, także w XIV wieku w Europie Wschodniej, gdzie był używany przez piechotę do walki z jazdą. W XVI i XVII wieku, szczególnie typowy dla piechoty moskiewskiej, między innymi oddziałów strzelców.

Wikipedia


bardyzana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wojsk. halabarda

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbardɨˈzãna, AS: bardyzãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bardyzan m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bardyzan, halabarda

Wiktionary


bardzianin

mieszkaniec Barda


SJP.pl


bardzianka

mieszkanka Barda


SJP.pl


bardziej

stopień wyższy od przysłówka: bardzo; wyraz używany do tworzenia złożonych form stopnia wyższego przymiotników (np. bardziej polski) i przysłówków (np. bardziej swojsko)


SJP.pl


bardziński

nazwisko


SJP.pl


bardzki

Bardo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bardem, dotyczący Barda

Wiktionary

Patrz:

Bardo

Powiązane:

 rzecz. Bardo n.

Wiktionary


bardzo

w wysokim stopniu, mocno, dużo, np. "Bardzo (mocno) Cię kocham"


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) służący do podkreślenia cechy przymiotnika, przysłówka lub czasownika w wysokim stopniu, dużo

 (1.2) bardziej, najbardziej wyraz pomocniczy, stosowany do tworzenia form stopnia wyższego i najwyższego niektórych przymiotników i przysłówków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesteś bardzo mądry.

 (1.1) Bardzo cię kocham.

 (1.2) A mój kostium na bal jest bardziej kolorowy niż twój!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbard͡zɔ, AS: barʒo

Wiktionary

Synonimy:

 (1) daw. barzo

 (1.1) wielce, nader, niezmiernie, niesłychanie, ogromnie, szalenie, zabójczo

Wiktionary


bardzośmy

potocznie: przysłówek "bardzo" połączony z końcówka czasownikową "-śmy" (np. "Bardzośmy was polubili.", "Bardzośmy się cieszyli.")


SJP.pl


bareizm

coś absurdalnego, przypominającego sytuacje lub sceny z filmów komediowych Stanisława Barei


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. zabawny zwrot będący cytatem z komedii filmowych Stanisława Barei

 (1.2) pot. iron. absurdalna wypowiedź, zdarzenie lub sytuacja ze sfery publicznej podobne do surrealistycznego gagu z komedii filmowych Stanisława Barei

Wiktionary

Stanisław Sylwester Bareja (ur. 5 grudnia 1929 w Warszawie, zm. 14 czerwca 1987 w Essen) – polski reżyser, scenarzysta filmowy i aktor.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Trzy dekady po upadku PRL bareizmy wciąż żywe!

Wiktionary


bareja

nazwisko


SJP.pl

  • Bareja – polskie nazwisko

Wikipedia


barejowie

nazwisko


SJP.pl


barek

1. mały bar (jako zakład gastronomiczny lub bufet);
2. podręczny stolik na kółkach na trunki, słodycze itp.;
3. oddzielne pomieszczenie w regale, szafce itp. do przechowywania napojów alkoholowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: bar

 (1.2) mały bar

 (1.3) półka w meblu do trzymania napojów alkoholowych

 (1.4) stolik na kółkach na alkohole

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: barka

Wiktionary

Barek (ukr. Барок) – wieś na Ukrainie, w obwodzie winnickim, w rejonie barskim.

W czasach Rzeczypospolitej wieś leżała w województwie podolskim. Pierwotnie miasteczko o nazwie Dąbrowa. Za Jana II Kazimierza uległo ono zupełnemu zniszczeniu. W miejsce Dąbrowy powstała nowa osada nazywana Barek. Odpadła od Polski w wyniku II rozbioru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) W barku stały trzy napoleony i żubrówka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bar mrz., barman mos., barmanka ż.

 przym. barowy

Wiktionary


barelief

mało wypukła rzeźba; płaski relief, płaskorzeźba, bas-relief


SJP.pl


barents

Willem Barents (hol. Willem Barentsz, ur. ok. 1550, zm. 20 czerwca 1597) – holenderski żeglarz i podróżnik. Od jego nazwiska pochodzi nazwa Morza Barentsa i Wyspy Barentsa.

W 1594 wyruszył z Amsterdamu na dwóch statkach. Popłynął na północny wschód, licząc, że odnajdzie morskie przejście prowadzące do Azji. Dotarł do Nowej Ziemi, lecz z powodu złych warunków atmosferycznych musiał zawrócić.

Wikipedia


barestezjometr

przyrząd służący do mierzenia wrażliwości skóry na nacisk


SJP.pl


bareter

opornik z drutu stalowego, umieszczony w bańce szklanej z rozrzedzonym wodorem, który wykazuje wzrost oporności elektrycznej wraz ze wzrostem temperatury


SJP.pl

Bareter (inaczej: lampa oporowa) – drutowy opornik wykonany z żelaza i umieszczony w hermetycznej obudowie, np. szklanej bańce wypełnionej gazem (najczęściej wodorem) pod zmniejszonym ciśnieniem, służący do stabilizowania, w pewnym zakresie, natężenia prądu stałego lub zmiennego.

Wikipedia


baretka

kawałek wstążki o przepisowych barwach i wymiarach, naszywanej na kurtce munduru lub marynarce, zastępujący właściwy order lub odznakę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wąski kawałek wstążki noszony na mundurze zamiast odznaczenia;

Wiktionary

Baretka odznaczenia – wąski pasek wstążki barwy przewidzianej dla danego orderu lub odznaczenia, noszony (przede wszystkim) na mundurze zamiast pełnej odznaki.

Układ barw na baretce jest zwykle identyczny z układem barw wstążki przewidzianej dla danego odznaczenia. Szerokość baretki równa jest zazwyczaj szerokości wstążki stosowanej w najniższej klasie danego orderu lub odznaczenia. Według polskich przepisów wysokość baretki wynosi 8 mm, a baretkę nakłada się na podkładkę sukienną koloru czarnego, która powinna być o 2 mm dłuższa i szersza od samej baretki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈrɛtka, AS: baretka

Wiktionary


bareż

materiał z cienkiej wełny i jedwabiu


SJP.pl


bareżowy

przymiotnik od: bareż


SJP.pl


barełkowski

nazwisko


SJP.pl


bargiel

ptak leśny z rzędu wróblowych, zamieszkujący lasy Eurazji i Ameryki Północnej, w Polsce pod ochroną; kowalik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. zob. kowalik.

Wiktionary

Nazwisko:

  • Woldemar Bargiel (1828–1897) – niemiecki kompozytor muzyki poważnej
  • Maciej Bargiel (ur. 1973) – polski żużlowiec
  • Grzegorz Bargiel (ur. 1976) – polski narciarz wysokogórski, instruktor
  • Andrzej Bargiel (ur. 1988) – polski narciarz wysokogórski

Zoologia:

  • bargiel, inaczej kowalik zwyczajny (Sitta europaea) – gatunek ptaka

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. barglik mzw.

Wiktionary


bargielski

nazwisko


SJP.pl


bargieł

nazwisko


SJP.pl


bargiełowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Barbara Bargiełowska (1934–2019) – polska aktorka
  • Daniel Bargiełowski (1932–2016) – polski aktor i reżyser
  • Jakub Bargiełowski (1921–2010) – polski wojskowy
  • Katarzyna Bargiełowska (ur. 1962) – polska aktorka
  • Marek Bargiełowski (1942–2016) – polski aktor i reżyser

Wikipedia


barglik

gatunek nowozelandzkiego ptaka z rzędu wróblowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Acanthisittidae|ref=tak.

Wiktionary

Barglik (Acanthisitta chloris) – gatunek ptaka z rodziny barglików (Acanthisittidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Acanthisitta. Występuje endemicznie w Nowej Zelandii.

Ptak ten z wyglądu podobny jest do strzyżyka, lecz nie jest spokrewniony z rodziną strzyżyków (Troglodytidae). Długość 7–9 cm; masa ciała – samce około 6 g, samice 7 g. Samiec żyje 1,5 roku, samica około 4 miesiące mniej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bargiel mzw.

Wiktionary


barguzin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Buriacji, uchodząca do jeziora Bajkał;

Wiktionary

  • Barguzin – lokalny wiatr syberyjski
  • Barguzin – rzeka wpadająca do Bajkału
  • Barguzin – wieś nad rzeką Barguzin
  • Barguzin – półwysep na jeziorze Bajkał

Wikipedia


barguziński

przymiotnik

 (1.1) związany z Barguzinem (rzeką w Rosji)

Wiktionary


bargłówka

1. wieś w województwie podlaskim;
2. wieś w województwie śląskim


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Bargłówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Bargłów Kościelny
  • Bargłówka – wieś w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Sośnicowice
Inne
  • Bargłówka – rów, dopływ Kanału Augustowskiego

Wikipedia


bargłowski

przymiotnik od: Bargłów Kościelny


SJP.pl


bari

miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech, stolica Apulii i prowincji Bari (1.2);

 (1.2) daw. adm. była włoska prowincja w regionie Apulia;

 (1.3) hist. polit. włoskie księstwo

Wiktionary

Bari – miasto i gmina w południowych Włoszech, położone nad Morzem Adriatyckim. Bari jest stolicą prowincji Bari i regionu Apulia. W 2022 ludność miasta wynosiła 315 972 mieszkańców, cały obszar metropolitalny Bari liczy ok. 1,5 mln mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od końca IX wieku miasto Bari znajdowało się pod panowaniem Bizancjum.

 (1.3) Żona króla Zygmunta I Starego pochodziła z księstwa Bari.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bari, AS: bari

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baryjczyk mos.

 przym. baryjski, daw. barski

Wiktionary


baria

jednostka ciśnienia używana w układzie CGS równa 0,1 paskala; mikrobar


SJP.pl

Baria (z gr. βαρύς barýs – ciężki) – jednostka ciśnienia układu miar CGS, oznaczana symbolem b. Jest równa 1 dynie na centymetr kwadratowy.

1\,{\text{b}}={\frac {1\,{\text{g}}}{1\,{\text{cm}}\cdot {\text{s}}^{2}}}={\frac {1\,{\text{dyn}}}{1\,{\text{cm}}^{2}}}

Wikipedia


bariatra

lekarz zajmujący się leczeniem otyłości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorobliwej otyłości

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka z dziedziny bariatrii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś idę do bariatry, bo chcę otrzymać skierowanie na operacyjne zmniejszenie żołądka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barʲˈjatra, AS: barʹi ̯atra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bariatria ż.

 przym. bariatryczny

 przysł. bariatrycznie

Wiktionary


bariatria

dziedzina medycyny, która leczy chorobliwą otyłość


SJP.pl

Bariatria – dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem, określaniem przyczyn, profilaktyką i leczeniem nadwagi, a zwłaszcza otyłości, w tym metodami chirurgicznymi.

Wikipedia


bariatryczny

przymiotnik od: bariatria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z bariatrią, leczeniem otyłości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bariatria ż., bariatra mos./ż.

Wiktionary


baribal

gatunek niedźwiedzia; zamieszkuje lasy Ameryki Północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Ursus americanus|Pallas|ref=tak., gatunek drapieżnego ssaka z rodziny niedźwiedziowatych, występujący w Ameryce Północnej;

 (1.2) zool. drapieżnik z gatunku baribali (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fizjologicznie liczba skurczów serca na minutę u baribala wynosi ok. 55.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrʲibal, AS: barʹibal

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedźwiedź czarny

 (1.2) niedźwiedź czarny

Wiktionary


bariera

1. płotek, poręcz itp., które wydzielają jakieś miejsce, uniemożliwiają przejście itp.;
2. naturalna przeszkoda, która utrudnia lub uniemożliwia przemieszczanie się;
3. rzecz, która utrudnia powstanie jakiegoś zjawiska lub sytuacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przeszkoda, która utrudnia lub uniemożliwia przemieszczanie się

 (1.2) coś, co utrudnia lub uniemożliwia zajście czegoś

Wiktionary

Bariera to urządzenie, miejsce itp. niemożliwe lub bardzo trudne do przekroczenia. W połączeniach frazeologicznych ma różne znaczenia:

  • bariera architektoniczna,
  • bariera dźwiękochłonna,
  • bariera dźwięku,
  • bariera (elektrotechnika),
  • bariera immunologiczna,
  • bariera informacyjna,
  • bariera (informatyka),
  • bariera językowa
  • bariera kulturowa,
  • bariera pełna,
  • bariera potencjału (fizyka),
  • bariera przeciwczołgowa,
  • bariera przeciwwieżowa,
  • bariera przeciwwypadkowa,
  • bariera wejścia,
  • bariera wodna (terroryzm morski),
  • bariera wyjścia,
  • bariera wysokościowa,
  • bariera termiczna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tybetańskiej legendzie o Szambali jest także opowiadane, że droga do tej krainy leży przez wysokie góry, ciemne lasy, podziemne labirynty i mistyczne bariery.

 (1.2) Mimo tych nakładów podaż kokainy na rynku amerykańskim systematycznie się zwiększa, narkotyk przedostaje się "ponad" barierą high-tech.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barierka ż.

 przym. barierowy

Wiktionary


barierka

zdrobnienie od: bariera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: bariera

 (1.2) przegroda postawiona, aby uniemożliwić przejście w danym miejscu lub zabezpieczyć coś

Wiktionary

Barierka (balustrada, poręcz) – ścianka składająca się z tralek połączonych od góry poręczą. Najczęściej stosowana jako zabezpieczenie balkonów (balustrady balkonowe), okien (zabezpieczenie okienne), schodów (balustrada schodowa). Potocznie inne znaczenie płotu.


Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Lenda wsparła stopę o dolną belkę barierki, zaczęła ją otrzepywać dłonią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barʲˈjɛrka, AS: barʹi ̯erka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bariera ż.

 rzecz. barierowy, barierkowy

 przym. barierowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) balustrada

Wiktionary


barierkoza

nadmierne i często niepotrzebne występowanie w przestrzeni publicznej barier odgradzających jezdnię od jakiegoś fragmentu terenu, np. od chodnika; barieroza


SJP.pl


barieroporęcz

ochronna bariera z poręczą, używana na mostach, wiaduktach itp.


SJP.pl


barierowy

przymiotnik od: bariera


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z barierą, dotyczący bariery; będący barierą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bariera ż., barierka ż.

Wiktionary


barieroza

nadmierne i często niepotrzebne występowanie w przestrzeni publicznej barier odgradzających jezdnię od jakiegoś fragmentu terenu, np. od chodnika; barierkoza


SJP.pl


bariolage

[czytaj: barjolaż] w grze skrzypcowej: różnicowanie barwy jednego dźwięku przez wydobywanie go na przemian ze struny pustej i z innej struny odpowiednio skróconej


SJP.pl


barion

cząstka elementarna o spinie połówkowym i o masie spoczynkowej większej od masy protonu albo równej jej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. fermion o niezerowej liczbie barionowej;

Wiktionary

  • barion – cząstka elementarna z grupy silnie oddziałujących fermionów o spinie połówkowym

Osoby o nazwisku Barion

  • Hans Barion (1899–1973) – niemiecki ksiądz katolicki, profesor prawa kościelnego, rektor Państwowej Akademii w Braniewie
  • Jakob Barion (1898–1996) – niemiecki filozof, ostatni rektor Państwowej Akademii w Braniewie (1938–1945)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barionowy

Wiktionary


barionowy

związany z barionem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. związany z barionami, dotyczący barionów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli jednak byłoby możliwe przechodzenie kwarków w leptony z niezachowaniem liczby barionowej, to proton powinien być cząstką niestabilną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barion mrz.

Wiktionary


barionyks

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Baryonyx|Charig & Milner|ref=tak., rodzaj mięsożernego dinozaura z rodziny spinozaurów;

 (1.2) zool. paleont. nazwa systematyczna|Baryonyx walkeri|Charig & Milner|ref=tak., gatunek mięsożernego dinozaura z rodziny spinozaurów;

Wiktionary

Barionyks (Baryonyx walkeri) – dwunożny, mięsożerny dinozaur, teropod z rodziny spinozaurów żyjący w okresie wczesnej kredy 130–125 milionów lat temu na terenach dzisiejszej Europy.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.2) barionyks Walkera

Wiktionary


barista

osoba zawodowo trudniąca się parzeniem kawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zawodowo zajmująca się doborem, parzeniem oraz serwowaniem kawy

Wiktionary

Barista (wł. barista – barman; także: kawiarz, kawiarka) – osoba zawodowo zajmująca się wybieraniem, parzeniem oraz podawaniem kawy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈrʲista, AS: barʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fż. baristka ż.

 przym. baristyczny

Wiktionary


baristerski

barista; baristyczny


SJP.pl


baristka

kobieta zawodowo trudniąca się parzeniem kawy; kawiarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zawodowo zajmująca się doborem, parzeniem oraz serwowaniem kawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej matka pracowała jako baristka we włoskiej restauracji w Kuala Lumpur.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bar m.

:: fm. barista m.

 przym. barowy

 przysł. barowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kawiarka

Wiktionary


baristyczny

baristyka; barystyczny


SJP.pl


baristyka

zajęcie osób zawodowo zajmujących się parzeniem i podawaniem kawy; barystyka


SJP.pl


barito

rzeka w Indonezji


SJP.pl

Barito – rzeka w Indonezji na Borneo, długość 880 km.

Źródła w górach Müllera, w górnym biegu płynie głęboką doliną tworząc liczne wodospady, w środkowym i dolnym przez zabagnioną nizinę, uchodzi deltą do Morza Jawajskiego.

Główne miasto: Banjarmasin.

Wikipedia


barium

z łaciny: bar (pierwiastek chemiczny)


SJP.pl

Bari – miasto i gmina w południowych Włoszech, położone nad Morzem Adriatyckim. Bari jest stolicą prowincji Bari i regionu Apulia. W 2022 ludność miasta wynosiła 315 972 mieszkańców, cały obszar metropolitalny Bari liczy ok. 1,5 mln mieszkańców.

Wikipedia


bark

1. zespół kości łączący kończynę górną z tułowiem;
2. rodzaj żaglowca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. część ciała w miejscu połączenia ręki lub (u zwierząt) kończyny przedniej z tułowiem;

 (1.2) żegl. żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; ostatni z nich ma omasztowanie skośne, pozostałe maszty niosą ożaglowanie rejowe;

 (1.3) zob. barki.

Wiktionary

  • bark – obręcz kończyny górnej w anatomii człowieka
  • bark – skala wysokości dźwięku
  • bark – rodzaj żaglowca
  • bark – rodzaj fortyfikacji
  • Bark – album zespołu Jefferson Airplane

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znów zwichnąłem sobie bark.

 (1.2) Nasza żaglówka jest bardzo mała przy tym barku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bark, AS: bark

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) przym. barczysty, barkowy; rzecz. bary

Wiktionary


barka

statek o niewielkich wymiarach, używany do przewozu towarów drogami śródlądowymi oraz w portach morskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. rodzaj statku o płaskim dnie, służącego do transportu ładunków zazwyczaj w żegludze śródlądowej;

Wiktionary

Barka – rodzaj statku o płaskim dnie, służącego do transportu ładunków w żegludze śródlądowej. Barki są najczęściej pozbawione własnego napędu.

Pierwotnie barki poruszały się z prądem rzeki a pod prąd były holowane przez ludzi (burłacy) lub zwierzęta pociągowe, które poruszały się po specjalnej drodze wzdłuż rzeki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Barka przewiozła urobek z pogłębiarki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarka, AS: barka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barkowiec m.

Wiktionary


barkan

budowla obronna, fortyfikacja o trapezowym narysie


SJP.pl

Barkan (arab. ‏بركان‎; fr. Berkane) – miasto w północno-wschodnim Maroku, w Regionie Wschodnim, siedziba administracyjna prowincji. W 2014 roku liczyło ok. 109 tys. mieszkańców.

W mieście działa klub piłkarski Renaissance Berkane.

Wikipedia


barkarola

liryczna pieśń gondolierów weneckich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. liryczna pieśń gondolierów w Wenecji;

 (1.2) muz. utwór muzyczny przypominający barkarolę (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wytarł smyczek kalafonią, brzęknął na strunach, pokręcił klucze i w chwilę później spod delikatnych palców rozległy się dźwięki barkaroli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarkaˈrɔla, AS: barkarola

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gondoliera

Wiktionary


barkarz

właściciel barki, przewoźnik barką


SJP.pl


barkas

1. duża, zwykle 16-20-wiosłowa łódź okrętowa (szalupa) do przewożenia ładunków lub osób
2. mały statek o napędzie mechanicznym do prac portowych
3. 10-metrowa łódź rybacka


SJP.pl

  • Barkidzi – ród punicki w Kartaginie
  • Barkas (łódź)
  • Barkas (motoryzacja)
  • Barkas (piwo)

Wikipedia


barkasowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący barkasu, związany z barkasami; stanowiący część barkasu; taki jak barkas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barkas mrz.

Wiktionary


barkentyna

żaglowiec handlowy mający przynajmniej 3 maszty; szkunerbark


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; pierwszy z nich ma omasztowanie rejowe, pozostałe maszty niosą ożaglowanie skośne;

Wiktionary

Barkentyna (inaczej szkunerbark) – żaglowiec posiadający trzy lub więcej masztów, niosący na pierwszym od dziobu ożaglowanie rejowe, a na pozostałych ożaglowanie skośne - przeważnie gaflowe, rzadziej bermudzkie.

Polskimi żaglowcami typu barkentyna są ORP Iskra (II) oraz STS Pogoria.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od zawietrznej powoli zbliżała się barkentyna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarkɛ̃nˈtɨ̃na, AS: barkẽntna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkunerbark

Wiktionary


barker

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Barker – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Broome
  • Barker – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Niagara

Gminy w USA:

  • Barker (ang. Barker Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Broome

Wikipedia


barki

górna część grzbietu


SJP.pl

Barki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Cyców. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 838.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Barki, po jej zniesieniu w gromadzie Cyców. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Cyców. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 300 mieszkańców.

Wikipedia


barkowiec

statek morski służący do transportu barek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) żegl. statek służący do transportu ładunku w pojemnikach będących rodzajem barek;

Wiktionary

Barkowiec – statek wodny przystosowany do transportu specjalnych barek.

Istnieje kilka systemów, różniących się wielkością barek i sposobem ich przeładunku (barki mogą wpływać do ładowni barkowca lub być tam umieszczane specjalnym systemem suwnic zamontowanych na statku).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. barka ż.

Wiktionary


barkówka

pióro na skrzydle ptaka leżące bezpośrednio w pobliżu tułowia


SJP.pl


barkowo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Barkowo – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Żmigród
  • Barkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Człuchów
  • Barkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap
  • Barkowo – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Gryfice

Wikipedia


barkowo-obojczykowy

związany z barkiem i obojczykiem (np. staw barkowo-obojczykowy)


SJP.pl



barkracht

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. dochód podatkowy z żupy solnej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarkraxt, AS: barkraχt

Wiktionary


barlerka

roślina zielna z rodziny akantowatych, stosowana w tradycyjnej medycynie indyjskiej


SJP.pl


barlicki

nazwisko


SJP.pl


barlinczanin

mieszkaniec Barlinka (miasta w Polsce); barlinianin


SJP.pl


barlinczanka

mieszkanka Barlinka (miasta w Polsce); barlinianka


SJP.pl


barlinecki

Barlinek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Barlinka, związany z Barlinkiem

Wiktionary

Patrz:

Barlinek

Powiązane:

 rzecz. Barlinek m., barlinczanin m., barlinczanka ż.

Wiktionary


barlinek

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Barlinek (niem. Berlinchen) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barlinek. Najludniejsze miasto powiatu myśliborskiego. Z miastem graniczy Barlinecki Park Krajobrazowy.

Według danych z 31 grudnia 2019 Barlinek liczył 13 663 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: barˈlʲĩnɛk, AS: barlʹĩnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barlinczanin m., barlinczanka ż.

 przym. barlinecki

Wiktionary


barlinianin

mieszkaniec Barlinka (miasta w Polsce); barlinczanin


SJP.pl


barlinianka

mieszkanka Barlinka (miasta w Polsce); barlinczanka


SJP.pl


barlow

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Barlow – miasto w stanie Kentucky, w hrabstwie Ballard
  • Barlow – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Clackamas

Gminy w USA:

  • Barlow (ang. Barlow Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Washington

Wikipedia


barman

osoba obsługująca bufet w restauracji, barze itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która obsługuje bufet w barze;

Wiktionary

Barman – osoba zajmująca się zawodowo obsługą bufetu (pot. baru) w lokalu gastronomicznym (np. barze, restauracji, pubie, kawiarni).

Do obowiązków barmana zalicza się głównie przygotowywanie napojów (zarówno bezalkoholowych jak i alkoholowych - w tym wykonywanie koktajli), co często związane jest również z ich bezpośrednim wydawaniem klientom przy bufecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten barman zręcznie żongluje shakerem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarmãn, AS: barmãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bar m., barek m., barmaństwo n.

:: fż. barmanka ż.

 przym. barmański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bufetowy

Wiktionary


barmanka

kobieta obsługująca bufet w barze lub restauracji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która sprzedaje i podaje napoje alkoholowe w barze

Wiktionary

Barman – osoba zajmująca się zawodowo obsługą bufetu (pot. baru) w lokalu gastronomicznym (np. barze, restauracji, pubie, kawiarni).

Do obowiązków barmana zalicza się głównie przygotowywanie napojów (zarówno bezalkoholowych jak i alkoholowych - w tym wykonywanie koktajli), co często związane jest również z ich bezpośrednim wydawaniem klientom przy bufecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poprosiliśmy barmankę o orzeszki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈmãnka, AS: barmãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bar m., barek m.

:: fm. barman m.

 przym. barmański

Wiktionary


barmański

związany z barmanem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub stanowiskiem barmana

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do barmana, będący jego własnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młodzi adepci sztuki barmańskiej pobierali nauki od mistrza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barman mos., barmanka ż., barmaństwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) barmanowy

Wiktionary


barn

jednostka powierzchni stosowana w fizyce jądrowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) metrol. fiz. pozaukładowa jednostka przekroju czynnego równa 10-28 m2;

Wiktionary

Barn (b) – jednostka przekroju czynnego. Wyraża się nią również elektryczny moment kwadrupolowy jądra. Stosowana w fizyce jądrowej i fizyce cząstek elementarnych. 1 barn to w przybliżeniu pole powierzchni przekroju jądra atomu uranu.

1 b = 100 fm2 = 10–28 m2

Wikipedia

Wymowa:

IPA: barn, AS: barn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. b

Wiktionary


barnaba

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

Wiktionary

Barnaba – imię męskie pochodzenia aramejskiego. Wywodzi się od Bar-nebuch i oznacza syna pocieszenia, syna proroctwa.

Barnaba imieniny obchodzi 11 czerwca, 16 czerwca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zza brzóz i wierzb, stojących nad potokiem, widać było trzy skulone postacie. Byli to dwaj rybacy, Szymon i Mateusz, i pustelnik, ojciec Barnaba.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈnaba, AS: barnaba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barnabita m.

 przym. Barnabowy, barnabicki

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. barnabita m.

 przym. Barnabowy, barnabicki

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|Barnabas., etym|łac|Barnaba. < etym|koine|Βαρναβᾶς. < etym|aram|בר נביא. < etym|aram|בר|נביא. (bar nabya) → syn proroctwa, syn pocieszenia

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Barnabas, Barnaby

* arabski: (1.1) برنابا m.

* baskijski: (1.1) Barnabe

* białoruski: (1.1) Варнава m., Барнаба m.

* bretoński: (1.1) Barnabaz m.

* czeski: (1.1) Barnabáš m.

* francuski: (1.1) Barnabé m.

* hiszpański: (1.1) Bernabé m.

* kataloński: (1.1) Bernabé m.

* niemiecki: (1.1) Barnabas m.

* nowogrecki: (1.1) Βαρνάβας m.

* rosyjski: (1.1) Варнава m.

* słowacki: (1.1) Barnabáš m.

* starogrecki: (1.1) Βαρναβᾶς m.

* ukraiński: (1.1) Барнаба m.

* węgierski: (1.1) Barnabás

* włoski: (1.1) Barnaba m.

źródła.

== Barnaba (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|włoski|m. Barnaba

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


barnabici

członkowie zakonnego zgromadzenia misjonarzy


SJP.pl

Barnabici, Zgromadzenie Księży świętego Pawła – Ojców Barnabitów, zakon założony przez św. Antoniego Marie Zaccaria w 1530, a zatwierdzony przez papieża Klemensa VII 18 lutego 1533.

Wikipedia


barnabicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barnabitami, dotyczący barnabitów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wspólnota barnabicka liczy pięciu ojców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barnabita m., Barnaba mos.

Wiktionary


barnabita

członek zgromadzenia zakonnego misjonarzy założonego przy kościele św. Barnaby w Mediolanie w 1530 r.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. zakonnik z zakonu założonego przez św. Antoniego Marię Zaccaria;

Wiktionary

Barnabici, Zgromadzenie Księży świętego Pawła – Ojców Barnabitów, zakon założony przez św. Antoniego Marie Zaccaria w 1530, a zatwierdzony przez papieża Klemensa VII 18 lutego 1533.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tego barnabitę spotkałem w Afganistanie.

 (1.1) Można wynająć salę konferencyjną u barnabitów w Warszawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarnaˈbʲita, AS: barnabʹita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barnaba m.

 przym. barnabicki, Barnabowy m.

Wiktionary


barnard

nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Chester Barnard – amerykański praktyk i teoretyk zarządzania
  • Christiaan Barnard (1922–2001) – południowoafrykański kardiochirurg
  • Edward Emerson Barnard (1857–1923) – amerykański astronom
  • John Barnard – projektant wyścigowy
  • Marius Barnard – południowoafrykański tenisista
  • Robert Barnard – angielski pisarz i literaturoznawca, autor powieści kryminalnych

Wikipedia


barnaś

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bogusław Barnaś – polski architekt, projektant, nauczyciel akademicki
  • Józef Barnaś – polski fizyk
  • Kazimierz Barnaś – polski dramaturg, publicysta, reżyser teatralny

Wikipedia


barnaulski

Barnauł


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barnaułem, dotyczący Barnaułu

Wiktionary

Patrz:

Barnauł

Przykłady

 (1.1) Nie mając fotografii ani rycin miast polskich, wychowawczyni barnaulskiego przedszkola sama sporządziła album z rysunkami i w ten sposób ilustruje dzieciom opowiadania o Polsce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barnauł mrz., Barnaułka ż.

Wiktionary


barnauł

miasto w Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, nad Obem;

Wiktionary

Barnauł (ros. Барнаул) – miasto w azjatyckiej części Rosji, stolica Kraju Ałtajskiego, nad rzeką Ob, ok. 250 km na południe od Nowosybirska. W 2020 roku liczyło ok. 632 tys. mieszkańców.

Ważny ośrodek handlowy i przemysłowy Ałtaju. W 1900 zanotowano tutaj najwyższe ciśnienie wszech czasów – 1088 hPa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Barnaułka ż.

 przym. barnaulski

Wiktionary


barnaułka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu, przepływa przez Kraj Ałtajski;

Wiktionary

Barnaułka (ros. Барнаулка) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu. Przepływa przez Kraj Ałtajski. Długość rzeki od źródeł (Jezioro Zierkalne) do ujścia – 207 km.

Górny bieg rzeki znajduje się w grupie jezior połączonych pomiędzy sobą zabagnionymi przetokami. Największe z nich to: Urłapowskie, Średnie, Bachmatowskie, Piesczanoje.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Barnauł mrz.

 przym. barnaulski

Wiktionary


barnes

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ashley Barnes – angielski piłkarz
  • Ben Barnes – angielski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny
  • Berrick Barnes – australijski rugbysta
  • Binnie Barnes – angielska aktorka filmowa
  • Brandon Barnes – amerykański muzyk, kompozytor i producent
  • Brandon Barnes – amerykański baseballista
  • Charles Barnes – amerykański oficer wywiadu
  • Chris Barnes – amerykański wokalista i autor tekstów
  • Deborah Barnes-Jones – gubernator Montserratu
  • Djuna Barnes – amerykańska pisarka
  • Fred Barnes – angielski muzyk
  • Fred Barnes – amerykański dziennikarz
  • Fred N. Barnes – amerykański rusznikarz
  • George Nicoll Barnes – brytyjski polityk
  • Gerald Barnes – amerykański duchowny katolicki
  • Giles Barnes – angielski piłkarz
  • Harrison Barnes – amerykański zawodowy koszykarz
  • Jim Barnes – amerykański koszykarz
  • Jimmy Barnes – australijski piosenkarz
  • John Barnes (ur. 1957) – amerykański pisarz science fiction
  • John Barnes (ur. 1963) – angielski piłkarz
  • Julian Barnes – angielski powieściopisarz
  • Lanny Barnes – amerykańska biathlonistka
  • Lee Barnes – amerykański lekkoatleta
  • Matt Barnes – amerykański koszykarz
  • Marvin Barnes – amerykański koszykarz
  • Michael Darr Barnes – amerykański prawnik i polityk
  • N’Kosie Barnes – lekkoatleta pochodzący z Antigui i Barbudy
  • Paddy Barnes – irlandzki bokser
  • Patrick Barnes – północnoirlandzki bokser
  • Priscilla Barnes – amerykańska aktorka filmowa
  • Peter Barnes – brytyjski reżyser i dramaturg
  • Peter Barnes – angielski piłkarz
  • Randy Barnes – amerykański lekkoatleta
  • Robert Barnes – jamajski lekkoatleta
  • Sarah Barnes – nowozelandzka wioślarka
  • Ted Barnes – gitarzysta
  • Thomas Barnes – angielski szachista
  • Tracy Barnes – amerykańska biathlonistka
  • Wayne Barnes – angielski sędzia rugby

Wikipedia


barnevernet

rzeczownik

 (1.1) norweski urząd ochrony praw dziecka

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdyby urzędnicy Barnevernetu działali w Polsce, ich postępowanie można by uznać za nadużycie uprawnień przez funkcjonariusza publicznego.

Wiktionary


barnewelder

holenderska rasa kur


SJP.pl


barniewice

  • Barniewice – wieś w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Żukowo
  • Barniewice – osiedle w Gdańsku, w dzielnicy Osowa

Wikipedia


barnim

imię męskie


SJP.pl

Barnim – męskie imię pochodzenia słowiańskiego. Było spotykane wśród książąt pomorskich.

Skrót od imion zaczynających się na „Barni-”, czyli „Broni-”, jak np. Bronimir czy Bronisław, których wersje pomorskie wyglądają: Barnimir i Barnisław.

Barnim imieniny obchodzi 27 października.

Wikipedia


barnówko

wieś w województwie zachodniopomorskim


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Barnówko – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Dębno, nad rzeką Myślą
  • Barnówko – osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Dębno, nad rzeką Myślą

Inne:

  • Barnówko – nieistniejący przystanek kolejowy w osadzie Barnówko

Wikipedia


barnum

Miejscowości w USA:

  • Barnum – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Webster
  • Barnum – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Carlton

Gminy w USA:

  • Barnum (ang. Barnum Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Carlton

Osoby noszące nazwisko Barnum:

  • P.T. Barnum (zm. 1891) – amerykański przedsiębiorca cyrkowy

Wikipedia


barobalistyczny

przymiotnik

 (1.1) wykorzystujący ciężar w celu nadania prędkości

Wiktionary


barobus

pojazd samochodowy odpowiednio wyposażony, umożliwiający doraźne wydawanie posiłków, dań barowych, napojów; barowóz


SJP.pl


baroccio

[czytaj: baroczio] nazwisko, np. Federigo Baroccio (albo: Barocci) (1526-1612), malarz włoski


SJP.pl


barocyklonometr

przyrząd wskazujący zbliżanie się i kierunek cyklonu


SJP.pl


barodontalgia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nadwrażliwość zębów, dziąseł i okolicznych tkanek na zmiany ciśnienia

Wiktionary

Barodontalgia – ból zęba związany ze znacznymi zmianami ciśnienia otoczenia, na który narażone są osoby uprawiające nurkowanie, podróżujące samolotami lub poddawane tlenoterapii hiperbarycznej. Ból występuje zazwyczaj u osób, które mają predysponujące patologie zębów, m.in. ostre lub przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych, próchnicę, głębokie lub nieudane wypełnienia, pozostałości torbieli nazębnych, zapalenie zatok przynosowych lub niedawno przeszli operacje w okolicach zębów.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) aerodontalgia

Wiktionary


barodynamika

dział mechaniki, zajmujący się badaniem zachowania się różnego rodzaju budowli (np. mostów, szybów itp.) pod wpływem działania ich własnego ciężaru


SJP.pl


barograf

barometr z urządzeniem samopiszącym, zapisującym samoczynnie w sposób ciągły zmiany ciśnienia atmosferycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. miernik ciśnienia atmosferycznego (barometr), zdolny do samoczynnego zapisywania wyników pomiarów

Wiktionary

Barograf (grec. baros - ciężar, grapho - piszę) – barometr wyposażony w urządzenie do rejestracji dokonywanych pomiarów ciśnienia atmosferycznego. Wyniki są zapisywane na specjalnej taśmie papierowej (tzw. barogramie) umieszczonej na obrotowym bębnie poruszającym się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zazwyczaj bęben wykonuje jeden obrót na dobę, tydzień lub miesiąc, wybór prędkości zależy od konstrukcji urządzenia i w niektórych modelach jest możliwy do wyboru przez użytkownika barografu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. barograficzny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 zoblistę|barometr|barogram.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) barograph

* białoruski: (1.1) барограф m.

* bułgarski: (1.1) барограф m.

* francuski: (1.1) barographe m.

* niemiecki: (1.1) Barograph m., Barograf m., Druckschreiber

* rosyjski: (1.1) барограф m.

* słowacki: (1.1) barograf m.

* szwedzki: (1.1) barograf

* ukraiński: (1.1) барограф m.

* włoski: (1.1) barografo m.

źródła.

== barograf (język duński.) ==

wymowa. IPA3|bɑoˈgʁɑˀf.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) barograf

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barograficzny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. barograficzny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 zoblistę|barometr|barogram.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) barograph

* białoruski: (1.1) барограф m.

* bułgarski: (1.1) барограф m.

* francuski: (1.1) barographe m.

* niemiecki: (1.1) Barograph m., Barograf m., Druckschreiber

* rosyjski: (1.1) барограф m.

* słowacki: (1.1) barograf m.

* szwedzki: (1.1) barograf

* ukraiński: (1.1) барограф m.

* włoski: (1.1) barografo m.

źródła.

== barograf (język duński.) ==

wymowa. IPA3|bɑoˈgʁɑˀf.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) barograf

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


barogram

wykres zmian ciśnienia atmosferycznego wykonany przez barograf


SJP.pl


barok

1. okres w kulturze europejskiej, który trwał od około 1590 do 1760 roku; Barok;
2. kierunek, który występował w kulturze europejskiej w XVII wieku i w połowie XVIII wieku, zapoczątkowany we Włoszech, odznaczający się w sztuce przepychem form, bogactwem barw i szczegółów dekoracyjnych, w literaturze - nagromadzeniem figur retorycznych, ozdobników; Barok;
3. przenośnie: przeładowanie szczegółami, ozdobami; przepych, nadmiar, nienaturalność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kult. szt. archit. główny kierunek w kulturze środkowo- i zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII wieku;

Wiktionary

Barok (prawdopodobnie z port. barroco – perła o nieregularnym kształcie, z wł. – dziwność, nietypowość) – główny kierunek w kulturze europejskiej, którego trwanie datuje się od końca XVI wieku do XVIII wieku. Nieoficjalny styl Kościoła katolickiego czasów potrydenckich, stąd pojawiające się jeszcze w połowie XX wieku zamienne określenia: „sztuka jezuicka” czy „sztuka kontrreformacyjna”. W odróżnieniu od humanizmu antropocentrycznego doby renesansu, barok reprezentował teocentryczny mistycyzm. W znaczeniu węższym, barok to jeden z nurtów literackich XVII wieku, koegzystujący z klasycyzmem i manieryzmem; od niego XX-wieczni badacze wyprowadzili jednak nazwę dla całej epoki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogromną rolę w formacji duchowej i intelektualnej baroku odegrali jezuici. (Wikipedia)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarɔk, AS: barok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barokowość ż., barokizacja ż., barokizowanie n.

 czas. barokizować ndk., zbarokizować dk.

 przym. barokowy

 przysł. barokowo

Wiktionary


barokizować

czasownik niedokonany

 (1.1) nadawać czemuś, najczęściej budowli, barokowego stylu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barokizowanie n., zbarokizowanie n., barok m., barokowość ż.

 czas. zbarokizować dk.

 przym. barokowy

 przysł. barokowo

Wiktionary


barokowość

barokowy


SJP.pl

Patrz:

barokowy

barokowy

1. związany z barokiem, dotyczący baroku;
2. przenośnie: zbyt przesadny, ozdobny, przeładowany ornamentyką


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szt. związany z barokiem, dotyczący baroku

 (1.2) przen. pełen przepychu, przesadnie ozdobny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziesiątki aniołków patrzyło na nas w tym barokowym skarbcu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarɔˈkɔvɨ, AS: barokovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barok m., barokowość ż.

 czas. barokizować

Wiktionary


barologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. fiz. nauka zajmująca się masą i powiązaną z nią siłą ciążenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Główne gałęzie fizyki układa Comte w porządku następującym: barologia, termologia, akustyka, optyka, elektrologia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarɔˈlɔɟja, AS: baroloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. barologiczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|baro-|-logia. < etym|grec|βάρος. → ciężar + etym|grec|λόγος. → mowa, rozprawa, traktat

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) barology

* francuski: (1.1) barologie ż.

* hiszpański: (1.1) barología ż.

* interlingua: (1.1) barologia

* kataloński: (1.1) barologia ż.

* niderlandzki: (1.1) barologie

* portugalski: (1.1) barologia ż.

* słowacki: (1.1) barológia ż.

* węgierski: (1.1) barológia

* włoski: (1.1) barologia ż.

źródła.

== barologia (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) barologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


barometr

przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego; baroskop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego;

Wiktionary

Barometr – przyrząd do pomiaru ciśnienia atmosferycznego. W zależności od zasady działania, barometry dzielą się na cieczowe i sprężynowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Parlament Europejski zabronił stosowania rtęci w sfigmomanometrach i barometrach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrɔ̃mɛtr̥, AS: barõmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barometryczny

Wiktionary


barometryczny

dotyczący barometru, będący częścią składową barometru


SJP.pl


baron

1. tytuł szlachecki, niższy od tytułu hrabiego;
2. osoba nosząca ten tytuł;
3. w średniowieczu: wasal podlegający wyłącznie królowi;
4. w przenośni: osoba wpływowa w pewnej dziedzinie lub na jakimś terenie z racji swojej zamożności lub powiązań politycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. gw-pl|Śląsk Cieszyński. baran

Wiktionary

Baron – tytuł szlachecki; kobieta nosząca tytuł barona to baronessa, żona barona to baronessa lub baronowa.

Tytuł barona jest najniższym tytułem arystokratycznym. Używany we wszystkich monarchiach europejskich, wprowadzony także w ramach europeizacji w okresie Meiji w cesarstwie japońskim. Przyjęty również do tytułów nadawanych w cesarstwie francuskim przez Napoleona I. W różnych krajach miał różną specyfikę:

  • W Niemczech pierwotnie znany jako freiherr (niem. wolny pan), tytuł feudalny, później także nadawano tytuł arystokratyczny barona, przy czym każdy freiherr był baronem, ale nie każdy niemiecki baron był freiherrem.
  • W Anglii początkowo tożsamy z tytułem lorda, oznaczał pana feudalnego zasiadającego w radzie królewskiej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 por. etymn|pol|baran.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|baran.

źródła.

== barón (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) baron

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 por. etymn|pol|baran.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|baran.

źródła.

== barón (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) baron

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baronat

status prawny barona i związane z tym przywileje


SJP.pl


baronessa

żona barona lub kobieta nosząca tytuł barona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta nosząca tytuł barona

 (1.2) daw. baronowa

Wiktionary

Baron – tytuł szlachecki; kobieta nosząca tytuł barona to baronessa, żona barona to baronessa lub baronowa.

Tytuł barona jest najniższym tytułem arystokratycznym. Używany we wszystkich monarchiach europejskich, wprowadzony także w ramach europeizacji w okresie Meiji w cesarstwie japońskim. Przyjęty również do tytułów nadawanych w cesarstwie francuskim przez Napoleona I. W różnych krajach miał różną specyfikę:

  • W Niemczech pierwotnie znany jako freiherr (niem. wolny pan), tytuł feudalny, później także nadawano tytuł arystokratyczny barona, przy czym każdy freiherr był baronem, ale nie każdy niemiecki baron był freiherrem.
  • W Anglii początkowo tożsamy z tytułem lorda, oznaczał pana feudalnego zasiadającego w radzie królewskiej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fm. baron

 przym. baronowski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== baronessa (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) baronowa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarɔ̃ˈnɛsːa, AS: barõne•sa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. baron

 przym. baronowski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fm. baron

 przym. baronowski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== baronessa (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) baronowa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baronet

1. angielski tytuł szlachecki, niższy od barona, dziedziczny w linii męskiej;
2. osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dziedziczny, szlachecki brytyjski tytuł honorowy;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) mężczyzna noszący tytuł baroneta (1.1)

Wiktionary

Baronet – jedyny dziedziczny, szlachecki ale niearystokratyczny (nieparowski) brytyjski tytuł honorowy. Sporadycznie nadawany już w XIV w., ale w obecnej, dziedzicznej formie został ustanowiony przez Jakuba I w 1611 r. jako zachęta dla kolonizacji Ulsteru. Baronet otrzymywał dziedziczny tytuł rycerski, zaszczytny dodatek do herbu (małą tarczę z herbem Ulsteru – tzw. „Krwawa dłoń Ulsteru”, umieszczany w kantonie lub w tarczy sercowej), order i nadanie ziemi. W zamian zobowiązany był do wystawienia oddziału wojska dla kolonizacji Irlandii. W 1625 r. ustanowiono tytuł baroneta Szkocji dla wsparcia kolonizacji Nowej Szkocji. Baronet nowej Szkocji otrzymywał podobnie dziedziczny tytuł rycerski, dodatek do herbu w postaci kantonu z krzyżem św. Andrzeja i nadanie 18 mil kwadratowych ziemi na wybrzeżach Nowej Szkocji.Po zjednoczeniu Anglii i Szkocji w 1707 r. zaprzestano nadawania obu tytułów wprowadzając jednolity tytuł baroneta Wielkiej Brytanii.Od 1801 r. nadawany jest konsekwentnie tytuł baroneta Zjednoczonego Królestwa.Tytuł baroneta dziedziczony jest według prawa primogenitury przez najstarszego syna, z wyłączeniem kobiet. W przypadku braku spadkobiercy przechodzi na kolejnego spadkobiercę z młodszej linii rodu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1625 r. ustanowiono tytuł baroneta Szkocji dla wsparcia kolonizacji Nowej Szkocji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrɔ̃nɛt, AS: barõnet

Wiktionary


baronia

posiadłości barona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włości, majątek barona

 (1.2) ogół baronów

Wiktionary

Baronia – rodzaj motyli dziennych z rodziny paziowatych. Występuje tylko w Ameryce Północnej. Występowanie tego rodzaju jest ograniczone tylko do rejonu Sierra Madre del Sur w południowo-zachodnim Meksyku. W skład tego rodzaju wchodzi 1 gatunek:

  • Baronia brevicornis

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) baronostwo, baronat

 (1.2) baronostwo

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== baronia (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) siedziba, włości magnackie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrɔ̃ɲja, AS: barõńi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baronostwo, baronat

 (1.2) baronostwo

Wiktionary


baronostwo

tytuł, godność barona; baroństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) baron wraz z żoną

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) godność barona

 (2.2) włości podległe baronowi

 (2.3) zbiorowość baronów

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baronowski

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) baronat, baronia

Wiktionary


baronowa

małżonka barona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żona barona

Wiktionary

Baron – tytuł szlachecki; kobieta nosząca tytuł barona to baronessa, żona barona to baronessa lub baronowa.

Tytuł barona jest najniższym tytułem arystokratycznym. Używany we wszystkich monarchiach europejskich, wprowadzony także w ramach europeizacji w okresie Meiji w cesarstwie japońskim. Przyjęty również do tytułów nadawanych w cesarstwie francuskim przez Napoleona I. W różnych krajach miał różną specyfikę:

  • W Niemczech pierwotnie znany jako freiherr (niem. wolny pan), tytuł feudalny, później także nadawano tytuł arystokratyczny barona, przy czym każdy freiherr był baronem, ale nie każdy niemiecki baron był freiherrem.
  • W Anglii początkowo tożsamy z tytułem lorda, oznaczał pana feudalnego zasiadającego w radzie królewskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Baronowa przyjmuje gości wyłącznie w niedziele.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baron mos., baronówna ż.

 przym. baronowski

Wiktionary


baronówna

dawniej: córka barona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. córka barona

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baron mos., baronowa ż., baronessa ż.

 przym. baronowski

Wiktionary


baronowski

baron; baroński


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z osobą lub tytułem barona, baronostwem

 (1.2) należący do barona

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baron mos., baronowa ż., baronessa ż., baronówna ż., baronostwo n., baronowicz mos.

 przym. baroński, baronowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baroński

 (1.2) baroński, baronowy

Wiktionary


baronowy

baron (dawniej); baronowski, baroński


SJP.pl


baroński

baron; baronowski


SJP.pl


baroństwo

1. tytuł, godność barona; baronostwo;
2. ogół baronów


SJP.pl


baroreceptor

receptor reagujący na zmiany ciśnienia w organizmie; presoreceptor


SJP.pl

Baroreceptory, presoreceptory – mechanoreceptory odpowiadające za stałą wielkość ciśnienia krwi.

Wikipedia


baroskop

przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego; barometr


SJP.pl


barostat

urządzenie regulujące ciśnienie w niektórych rodzajach chłodziarek; presostat


SJP.pl


barotermograf

urządzenie rejestrujące automatycznie wartość ciśnienia i temperatury, połączenie barometru z termografem


SJP.pl


Termograf – przyrząd mierzący temperaturę i rejestrujący jej przebieg w funkcji czasu.

Elementem reagującym na zmiany temperatury jest najczęściej czujnik deformacyjny, zmieniający swój kształt w funkcji zmian temperatury (np. rożek manometryczny wypełniony cieczą rozszerzalną lub element bimetaliczny).

Wikipedia


barotrauma

uszkodzenie fizyczne tkanki spowodowane różnicą ciśnienia w ciele i nowym otoczeniu


SJP.pl

Uraz ciśnieniowy – uszkodzenie tkanek ciała spowodowane najczęściej nagłą zmianą ciśnienia panującego w jego otoczeniu lub też jego bezpośrednim działaniem na tkanki. Występuje najczęściej u osób narażonych na nie (np. płetwonurków), ale może do niej doprowadzić także nagła dekompresja otoczenia, działanie fali uderzeniowej lub wentylacja mechaniczna.

Wikipedia


barotropizm

ukierunkowany ruch roślin spowodowany działaniem przyciągania ziemskiego; geotropizm; grawitropizm


SJP.pl


barotropowy

1. barotropowy rozkład masy - rozkład masy cieczy, w którym gęstość zależy wyłącznie od ciśnienia, a nie od innych czynników;
2. płyn barotropowy - płyn o takim rozkładzie masy;
3. przepływ barotropowy - ustalony przepływ takiej cieczy


SJP.pl


barować

potocznie: barować się - siłować się, mocować się


SJP.pl


barowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|barować się.

Wiktionary

Barowanie (ang. bar – poprzeczka, przeszkoda) – trening konia, mający nauczyć go respektu przed drągami z przeszkód, które przeskakuje.

Barowanie tresuje konia przez strach i ból, zostało więc zakazane przez Międzynarodową Federację Jeździecką. Może spowodować uraz psychiki konia, oraz wytworzenie głębokiej nieufności względem jeźdźca.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bary nmos.

 czas. barować się

Wiktionary


barowicz

nazwisko


SJP.pl


barowóz

samochód przystosowany do wydawania posiłków, napojów, pełniący często rolę stołówki; barobus


SJP.pl


barowy

1. przymiotnik od: bar; taki, którego część stanowi bar, taki, który znajduje się w barze (np. stolik, stołek barowy) lub charakterystyczny, typowy dla baru;
2. o pogodzie: deszczowy, mglisty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barem gastronomicznym, dotyczący tego baru

 (1.2) chem. związany z pierwiastkiem barem, dotyczący tego pierwiastka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baristka ż., barek mrz.

Wiktionary


barquisimeto

[czytaj: barkłiz-iMEto] miasto w Wenezueli


SJP.pl

Barquisimeto – miasto w Wenezueli, położone w północno-zachodniej części kraju, w górach Cordillera de Merida w dolinie rzeki Cojedes. Stolica stanu Lara.

Czwarte pod względem liczby ludności miasto kraju, zamieszkuje je 1 172 799 osób (2013).

Wikipedia


barrakuda

barakuda;
1. podoba do szczupaka drapieżna, tropikalna ryba morska o jadalnym mięsie, dochodząca do trzech metrów długości;
2. przenośnie: chciwa, egoistyczna kobieta interesu; megiera, ksantypa, modliszka


SJP.pl

Barrakudowate, barakudowate (Sphyraenidae) – monotypowa rodzina drapieżnych, morskich ryb okoniokształtnych (Perciformes). Są uważane za potencjalnie niebezpieczne dla człowieka. Na niewielką skalę poławia się je gospodarczo dla smacznego mięsa, ale w mięśniach dużych, starszych osobników niektórych gatunków gromadzi się toksyczna dla ludzi ciguatoksyna.

Wikipedia


barrakudowate

rodzina ryb drapieżnych, żyjących w morzach tropikalnych i subtropikalnych; barakudowate


SJP.pl

Barrakudowate, barakudowate (Sphyraenidae) – monotypowa rodzina drapieżnych, morskich ryb okoniokształtnych (Perciformes). Są uważane za potencjalnie niebezpieczne dla człowieka. Na niewielką skalę poławia się je gospodarczo dla smacznego mięsa, ale w mięśniach dużych, starszych osobników niektórych gatunków gromadzi się toksyczna dla ludzi ciguatoksyna.

Wikipedia


barrakudowaty

o cechach barrakudowatych (rodzina drapieżnych ryb); barakudowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) icht. o cechach ryb z rodziny barrakudowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barrakudowate nmos., barrakuda ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barakudowaty

Wiktionary


barramunda

gatunek ryby dwudysznej z rodziny rogozębowatych; barramundi, rogoząb


SJP.pl

Barramundi lub barramunda – nazwa zwyczajowa kilku różnych gatunków ryb. W polskiej i rosyjskiej literaturze ichtiologicznej pod tymi nazwami opisano rogoząba australijskiego (Neoceratodus forsteri). W innych językach jako barramundi lub barramunda opisywane są Lates calcarifer i Scleropages leichardti.

Wikipedia


barramundi

gatunek ryby dwudysznej z rodziny rogozębowatych; barramunda, rogoząb


SJP.pl

Barramundi lub barramunda – nazwa zwyczajowa kilku różnych gatunków ryb. W polskiej i rosyjskiej literaturze ichtiologicznej pod tymi nazwami opisano rogoząba australijskiego (Neoceratodus forsteri). W innych językach jako barramundi lub barramunda opisywane są Lates calcarifer i Scleropages leichardti.

Wikipedia


barranquilla

[czytaj: barranKIja] miasto w Kolumbii


SJP.pl

Wikipedia


barré

Wikipedia


barrel

[czytaj: barel] jednostka objętości cieczy w angielskich i amerykańskich układach miar równa około 1,43 hl; baryłka


SJP.pl


barrens

jezioro zaporowe


SJP.pl


barrer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. pozaukładowa jednostka przepuszczalności gazu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W przypadku kompozytowych materiałów polimerowych selektywnych dla azotu można spodziewać się selektywności wzór chemiczny|N2/CH4. wynoszącej 4,5 przy przepuszczalności azotu 6,3 barrera […].

Wiktionary


barriadas

[czytaj: baRIAdas] dzielnica nędzy na peryferiach miast w Ameryce Południowej, zwłaszcza w Peru; slumsy, slamsy


SJP.pl

Barriadas – dzielnice biedoty w miastach Peru, tworzone i zamieszkane głównie przez imigrantów ze wsi. Stanowią zbiorowiska substandardowej zabudowy, lokalizowanej "na dziko" w rejonach szczególnie niesprzyjających osiedlaniu się (np. tereny bagienne czy zalewowe, sąsiedztwo czynnych wysypisk komunalnych, obszary wysypisk zamkniętych itp.), są podstawowym elementem kształtowania się i rozwoju procesów tzw. dzikiej urbanizacji i suburbanizacji.

Wikipedia


barrie

Barrie – miasto w Kanadzie, w prowincji Ontario, w hrabstwie Simcoe.

Powierzchnia Barrie to 76,98 km². Według danych spisu powszechnego z roku 2001 Barrie liczy 103 710 mieszkańców (1347,23 os./km²).

Wikipedia


barrigudo

największa z amerykańskich kapucynek; wełniak szary


SJP.pl


barros

[czytaj: barrusz] nazwisko


SJP.pl


barroso

[czytaj: barrozo] nazwisko


SJP.pl

Barroso – miasto i gmina w Brazylii, w stanie Minas Gerais. Znajduje się w mezoregionie Campo das Vertentes i mikroregionie Barbacena.

Wikipedia


barry

[czytaj: bäri]
1. nazwisko, m.in. Philip Barry (1896-1949) - komediopisarz amerykański;
2. obce imię męskie


SJP.pl

Belgia:

  • Barry – dzielnica Tournai

Francja:

  • Barry – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Midi-Pireneje, w departamencie Pireneje Wysokie

Wielka Brytania:

  • Barry – miasto w Walii w pobliżu Cardiff

Wikipedia


barski

przymiotnik od: Bar


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Barem, dotyczący Baru (miasta na Ukrainie)

 (1.2) hist. związany z księstwem albo miastem Bari

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Piotr Skarga, nawiązując do barskiego synodu, interpretuje prowadzone dyskusje jako w zupełności udane, zakończone zniesieniem schizmy i uznaniem przez «Greków» zwierzchności papieża Urbana II.

 (1.2) Choć sumy neapolitańskie (barskie) weszły do potocznej polszczyzny jako synonim utopijnych mrzonek o wzbogaceniu się, faktycznie stanowiły stały element działania dyplomacji polskiej w Madrycie, absorbując 150 dyplomatów przez ponad 100 lat (ok. 1560–1674).

 (1.2) Za wpływem Tomickiego poślubił owdowiały król w r. 1518 krewną cesarską, Bonę Sforzę. Księżniczka ta włoska przyniosła mu w posagu majątek (ks. Barskie), leżący we Włoszech, o który nieustannie toczyły się spory (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baryjczyk mos., Bar mrz., Bari n., barzanin mos., barzanka ż.

 przym. baryjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) baryjski

Wiktionary


barss

nazwisko


SJP.pl


barszcz

1. rodzaj zupy na zakwasie;
2. roślina z rodziny baldaszkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. zakwaszana zupa na wywarze z buraków;

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Heracleum|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny selerowatych;

 (1.3) bot. roślina z rodzaju barszcz (1.2)

Wiktionary

  • barszcz – potrawa
  • barszcz – rodzaj roślin z rodziny selerowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najbardziej lubię barszcz cioci Danuty.

 (1.1) Burak jest powszechnie używany w kuchni słowiańskiej, np. w zupach takich jak barszcz czy botwinka.

 (1.3) Barszcz bywa rośliną ozdobną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barʃt͡ʃ, AS: baršč

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barszczówka ż.

:: zdrobn. barszczyk m.

 przym. barszczowy

Wiktionary


barszczak

nazwisko


SJP.pl


barszczanin

członek konfederacji barskiej, konfederat barski


SJP.pl


barszczewski

nazwisko


SJP.pl


barszczowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie pustomyckim;

Wiktionary

Barszczowice (ukr. Борщовичі, Borszczowyczi) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie lwowskim (do 2020 roku w rejonie pustomyckim).

W miejscowości jest stacja kolejowa Barszczowice.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barszczowicki

Wiktionary


barszczowski

nazwisko


SJP.pl


barszczowy

barszcz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający barwę liści barszczu (ciemnozieloną)

 (1.2) mający barwę czerwonego barszczu

Wiktionary

Patrz:

barszcz

Powiązane:

 rzecz. barszcz mrz.

Wiktionary


barszczyk

zdrobnienie od: barszcz


SJP.pl


barta

szeroki dwusieczny topór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. berdysz o krótkim szerokim trzonku

Wiktionary

Barta, Bartha, Bárta:

  • Tamás Barta
  • Michał Barta
  • István Barta
  • Arkadiusz Barta
  • Franz Barta
  • Nóra Barta
  • Ostatni bastion Barta Dawesa
  • Dziewczyna Barta
  • Barta górnicza
  • Barta – duchowny rzymskokatolicki, biskup kujawsko-pomorski

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarta, AS: barta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barć ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barda, topór, oksza

Wiktionary


bartczak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Agnieszka Bartczak (ur. 1981) – polska tenisistka
  • Anna Bartczak (ur. 1973) – polska ekonomistka
  • Andrzej Marian Bartczak (ur. 1945) – polski pedagog
  • Bogdan Bartczak (ur. 1953, zm. 2010) – polski pięcioboista nowoczesny
  • Franciszek Bartczak (ur. 1896, zm. 1958) – polski polityk
  • Grzegorz Bartczak (ur. 1985) – polski piłkarz
  • Jolanta Bartczak (ur. 1964) – polska lekkoatletka
  • Jolanta Molenda z d. Bartczak (ur. 1963) – polska siatkarka
  • Kacper Bartczak (ur. 1972) – polski poeta
  • Mateusz Bartczak (ur. 1979) – polski piłkarz
  • Michał Bartczak (ur. 1987) – polski piłkarz ręczny
  • Tadeusz Bartczak (ur. 1935) – polski chemik
  • Witold Bartczak (ur. 1948, zm. 2009) – polski chemik

Wikipedia


bartecki

nazwisko


SJP.pl


barteczko

nazwisko


SJP.pl


bartek

zdrobnienie od imion męskich: Bartłomiej, Bartosz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Bartłomiej

 (1.2) imię|polski|m. zdrobn. od: Bartosz

Wiktionary

  • zdrobnienie od imion Bartosz i Bartłomiej
  • Bartek – dąb
  • „Bartek” – pseudonim Henryka Flame

Wikipedia

Przykłady

 (1.1-2) Cześć, jestem Bartek i pochodzę z Warszawy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbartɛk, AS: bartek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiej m., Bartłomiejek m., Bartosz m., Bartoszek m., Bartuś m.

 przym. Bartkowy, Bartoszowy, Bartłomiejowy, Bartusiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bartuś, Bartłomiejek

 (1.2) Bartuś, Bartoszek

Wiktionary


bartel

nazwisko


SJP.pl

  • Joanna Bartel (ur. 1952) – polska aktorka i artystka kabaretowa
  • Katarzyna Bartel – polska kostiumograf filmowa
  • Kazimierz Bartel (1882–1941) – polski polityk, pierwszy premier Polski po przewrocie majowym, premier pięciu rządów II RP
  • Mateusz Bartel (ur. 1985) – polski szachista, wielokrotny mistrz Polski w szachach, arcymistrz od roku 2004
  • Ryszard Bartel (1897–1982) – polski konstruktor lotniczy, pilot i historyk lotnictwa, jeden z polskich pionierów lotnictwa
  • Wojciech Bartel (1923–1992) – polski historyk prawa, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, członek Polskiej Akademii Umiejętności

Wikipedia


bartela

nazwisko


SJP.pl


bartelski

nazwisko


SJP.pl


barter

wymiana jednego towaru na drugi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. hand. wymiana bezgotówkowa, czyli towar (bądź usługa) za towar;

Wiktionary

Barter – wymiana towaru lub usługi na inny towar lub usługę.

W barterze osoby, które dokonują wymian, oddają dobra, których mają w nadmiarze, w zamian za te, które chcą sami skonsumować lub wykorzystać w produkcji.

Barter wykorzystywany jest w wymianie handlowej w celu obejścia restrykcji walutowych lub z państwami cierpiącymi na brak zasobów walut wymienialnych. Strony uzgadniają wartość towarów lub usług i dążą do tego, żeby bilans był zerowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbartɛr, AS: barter

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barterowy

Wiktionary


barterowy

przymiotnik od: barter


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z barterem, handlem wymiennym, bezgotówkowym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barter mrz.

Wiktionary


barth

[czytaj: bart] nazwisko


SJP.pl

Barth – miasto w północno-wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Vorpommern-Rügen, siedziba urzędu Barth, nad Bodden (zatoką Morza Bałtyckiego, na półwyspie Darß).

Wikipedia


barthes

Les Barthes – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Tarn i Garonna. W 2013 roku jej populacja wynosiła 540 mieszkańców. Przez gminę przepływa rzeka Tarn.

Wikipedia


barthez

[czytaj: barTEZ] nazwisko


SJP.pl


bartimpex

Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego Bartimpex S.A. – polska spółka akcyjna, która była kierowana przez Aleksandra Gudzowatego.

Bartimpex jest spółką rodzinną – udziały w niej posiadał Aleksander Gudzowaty (pełnił funkcje prezesa zarządu i dyrektora naczelnego), jego pierwsza żona Grażyna oraz ich najstarszy syn Tomasz. Spółka powstała w 1989 r. Specjalizuje się w handlu zagranicznym i realizacji projektów infrastrukturalnych. Ponadto zarządza grupą kapitałową, a w 2003 r. zorganizowała konsorcjum Bartimpex Industrial Group.

Wikipedia


bartkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Brunon Bartkiewicz – polski bankowiec, prezes ING Banku Śląskiego
  • Jacek Bartkiewicz – polski ekonomista i menedżer
  • Kazimierz Bartkiewicz (1930–2002) – polski historyk, rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze w latach 1984–1990
  • Stanisław Bartkiewicz – polski inżynier
  • Sylwester Bartkiewicz – polski prawnik, działacz społeczny, piłkarz
  • Urszula Bartkiewicz – polska klawesynistka
  • Zygmunt Bartkiewicz – polski pisarz, dziennikarz i felietonista

Wikipedia


bartków

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

4 miejscowości w Polsce:

  • Bartków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Wąsosz
  • Bartków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Dobroszyce
  • Bartków – gajówka w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Korczew
  • Bartków – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Zagnańsk

Zobacz też: Bartkowo

Wikipedia


bartkowiak

nazwisko


SJP.pl

Bartkowiak (forma żeńska: Bartkowiak/Bartkowiakowa; liczba mnoga: Bartkowiakowie) – polskie nazwisko. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w Poznańskiem.

Nazwisko utworzone przy pomocy przyrostka „-ak” od zdrobniałej formy imienia Bartosz, będącego z kolei skróconą formą imienia Bartłomiej.

Wikipedia


bartkowice

Bartkowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Kłomnice.

Wikipedia


bartkowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Barbara Bartkowicz – polska architektka
  • Leszek Bartkowicz – polski leśnik
  • Tadeusz Bartkowicz (1932–2016) – polski architekt
  • Wojciech Bartkowicz (ur. 1963) – polski duchowny rzymskokatolicki, teolog

Wikipedia


bartkowski

przymiotnik od: Bartkowo, Bartków


SJP.pl

Bartkowski:

  • Bartkowski, polski herb szlachecki, odmiana herb u Przegonia
  • Bolesław Bartkowski
  • Czesław Bartkowski (* 1943, Łódź), polski perkusista jazzowy; pedagog
  • Jakub Bartkowski (* 1987, Łódź), polski piłkarz
  • Jan Bartkowski (1811–1893), oficer powstania listopadowego, rewolucjonista, działacz emigracyjny, karbonariusz, pamiętnikarz, tłumacz, nauczyciel języków obcych.
  • Julian Stanisław Bartkowski (* 1954, Jurowice), polski polityk
  • Walerian Zawierski-Bartkowski (1798–1861, Paryż), dowódca w powstaniu
  • Wiesław Bartkowski (* 1968), polski piłkarz, grający na pozycji obrońcy
  • Zyta Anna Oryszyn, née Bartkowska (* 1940, Zagórz), polska pisarka
  • Bartkowski Dwór, osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki

Wikipedia


bartkowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który należy do Bartka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kinga pomogła pozbierać Bartkowe klocki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartek m., Bartłomiej mos., Bartłomiejek mos., Bartosz mos.

Wiktionary


bartman

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Barbara Bartman-Czecz (1934–2009) – polska reżyserka i scenarzystka
  • Edward Bartman (1929–2018) – polski architekt krajobrazu
  • Michiel Bartman (ur. 1967) – holenderski wioślarz
  • Zbigniew Bartman (ur. 1987) – polski siatkarz

Wikipedia


bartmiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Florian Bartmiński – polski matematyk, wykładowca akademicki, działacz opozycji
  • Jacek Bartmiński – polski urzędnik państwowy, menedżer i prawnik
  • Jan Bartmiński – polski ekonomista i samorządowiec, działacz opozycji
  • Jerzy Bartmiński – polski językoznawca, etnolingwista, folklorysta, slawista
  • Marian Bartmiński – polski brydżysta i sędzia piłkarski
  • Rafał Bartmiński – polski śpiewak operowy
  • Stanisław Bartmiński – polski ksiądz rzymskokatolicki, prałat

Wikipedia


bartne

podatek od posiadanych barci, płacony przez osoby zajmujące się hodowlą pszczół w tych barciach


SJP.pl

Bartne (łemkow. Бортне, Bortne) – wieś łańcuchowa w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa.

Wikipedia


bartnicki

przymiotnik od: Bartniki (nazwa kilku wsi w Polsce)


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Andrzej Bartnicki (1933–2004) – polski historyk
  • Barbara Bartnicka (1927–2011) – polska językoznawczyni
  • Bartłomiej Bartnicki (ur. 1981) – polski zapaśnik
  • Bogdan Bartnicki (ur. 1957) – polski samorządowiec i urzędnik
  • Elżbieta Bartnicka (ur. 1972) – polska piłkarka ręczna
  • Halina Kołdras-Bartnicka (ur. 1958) – polska hokeistka na trawie
  • Henryka Bartnicka-Tajchert (1922–1997) – polska dentystka, więźniarka obozów koncentracyjnych
  • Jerzy Bartnicki (ur. 1951) – polski polityk i urzędnik samorządowy
  • Kalina Bartnicka (ur. 1937) – polska historyczka
  • Krzysztof Bartnicki (ur. 1953) – polski dziennikarz i prezenter telewizyjny
  • Krzysztof Bartnicki (ur. 1971) – polski tłumacz
  • Mikołaj Bartnicki (XV/XVI w.) – polski dyplomata
  • Roman Bartnicki (ur. 1943) – polski duchowny rzymskokatolicki, biblista
  • Witold Bartnicki (1925–2008) – polski wojskowy, działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej

Wikipedia


bartnictwo

hodowla pszczół w pasiekach lub barciach oraz zyski przynoszone przed prowadzenie takiej hodowli; pasiecznictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pszcz. chów pszczół w specjalnie przygotowanych drzewach mających barcie;

Wiktionary

Bartnictwo – dawna forma pszczelarstwa leśnego, polegająca na chowie pszczół (głównie pszczół leśnych, tzw. borówek) w specjalnie w tym celu wydrążonych dziuplach drzew, czyli barciach. Szczytowy rozwój tej profesji przypada w Polsce na wiek XVI i XVII, zanikła w wieku XIX. Zbieraniem miodu zajmowali się bartnicy, zwani również bartodziejami. Był to zawód dziedziczny. W Polsce piastowskiej jedynie bartodzieje mieli przywilej dostarczania miodu na dwór książęcy. Zrzeszeni byli we własnych cechach, regulujących zwyczaje i rozsądzających spory. Barcie lokowano przeważnie na dębach i sosnach, rzadziej grabach, bukach czy lipach. Dziano je w pniach co najmniej metrowej średnicy. Najwięcej barci dziano w sosnach, które musiały rosnąć ok. 120 lat, aby osiągnąć odpowiedni do tego rozmiar.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ludność zamieszkująca obecną Puszczę Kurpiowską otrzymała nazwę Kurpiów prawdopodobnie w XVII w. Głównym jej zajęciem było bartnictwo i myślistwo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barć ż., bartodziej mos., bartnik mos.

 przym. bartny

Wiktionary


bartniczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bartniczki

 (1.2) mieszkanka Bartnik

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Bartniczka m.

::: fm. bartniczanin m.

:: przym. bartniczański

 (1.2)

:: rzecz. Bartniki m.

::: fm. bartniczanin m.

:: przym. bartnicki

Wiktionary


bartniczański

Bartniczka


SJP.pl

Patrz:

Bartniczka

bartniczka

bartnik


SJP.pl

Bartniczka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Bartniczka, przy drodze wojewódzkiej nr 544.

Wikipedia

Patrz:

bartnik

bartniczy

przymiotnik od: bartnik


SJP.pl


bartnik

pszczelarz hodujący dawniej pszczoły w barciach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pszcz. daw. pszczelarz, który zajmował się hodowlą pszczół w barciach; Gloger.

Wiktionary

Pszczelarz, bartnik – osoba zajmująca się pracą w pasiece lub barci, przy pszczołach. Jest to zawód sklasyfikowany w Polsce rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2018 r. poz. 227).

Pszczelarze zrzeszają się w Polskim Związku Pszczelarskim i wielu stowarzyszeniach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lesie spotkał bartnika, który szedł podbierać barcie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbartʲɲik, AS: bartʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barć ż., bartodziej m., bartnictwo n.

 przym. bartny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pasiecznik, pszczelarz

Wiktionary


bartniki

pszczelarz hodujący dawniej pszczoły w barciach


SJP.pl

  • Bartniki – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz
  • Bartniki – osada w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim
  • Bartniki – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Brodnica
  • Bartniki – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Przasnysz
  • Bartniki – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, w gminie Puszcza Mariańska
  • Bartniki – wieś w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Lipsk
  • Bartniki – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Kiwity
  • Bartniki – dawna gmina wiejska istniejąca na przełomie XIX i XX wieku w guberni suwalskiej
  • Bartniki – gromada w powiecie dąbrowskim
  • Bartniki – gromada w powiecie milickim
  • Bartniki – gromada w powiecie przasnyskim

Wikipedia


bartnikowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Bartnikowski – reżyser teatralny, dramaturg, pisarz, eseista i poeta
  • Bogdan Bartnikowski – prozaik, poeta i reportażysta, pułkownik pilot Wojska Polskiego

Wikipedia


bartny

tyczący się barci


SJP.pl


bartochów

wieś w województwie łódzkim


SJP.pl

Bartochów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, największa wieś w gminie Warta.

Wikipedia


bartodziej

rzemieślnik wyrabiający barcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pszcz. daw. człowiek zajmujący się wyrabianiem barci w rosnących drzewach leśnych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈtɔd͡ʑɛ̇j, AS: bartoʒ́ėi ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barć ż., bartnik mos., bartnictwo n.

 przym. bartny

Wiktionary


bartók

[czytaj: bartok] nazwisko węgierskie


SJP.pl

Béla Bartók (ur. 25 marca 1881 w Nagyszentmiklós, zm. 26 września 1945 w Nowym Jorku) – węgierski kompozytor i pianista, uważany za jednego z największych kompozytorów XX wieku. Jako badacz muzyki ludowej i autor analiz z tego zakresu jeden z prekursorów etnografii muzycznej.

Wikipedia


bartokowski

charakterystyczny dla twórczości Beli Bartoka; taki, jak w muzyce Bartoka


SJP.pl


barton

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Barton – jednostka osadnicza w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Pierce
  • Barton – miejscowość w stanie Maryland, w hrabstwie Allegany
  • Barton – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Tioga
  • Barton – wieś w stanie Vermont, w hrabstwie Orleans
  • Barton – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Washington

Wikipedia


bartoneloza

bakteryjna choroba zakaźna o ostrym przebiegu, występująca w Ameryce Południowej, przenoszona przez komary, objawiająca się m.in. wysoką gorączką i niedokrwistością; choroba Carriona; gorączka Oroya; brodawka peruwiańska


SJP.pl

Bartoneloza – jedna z odzwierzęcych chorób zakaźnych, wywołana przez bakterie rodzaju Bartonella, zazwyczaj przenoszone na człowieka przez owady. Do zakażenia dochodzi przez ukąszenie. W zależności od gatunku bakterii wywołujących infekcję, możemy mieć do czynienia z różnymi bartonelozami:

  • Gorączka okopowa, wywoływana przez Bartonella quintana, przenoszone przez wesz ludzką (odzieżową)
  • Choroba kociego pazura, wywoływana przez Bartonella henselae lub Bartonella clarridgeiae, przenoszona przez koty
  • Choroba Carrióna, wywoływana przez Bartonella bacilliformis, przenoszone przez moskity
  • Angiomatosis bacillaris, wywoływana przez Bartonella quintana lub Bartonella henselae u osób o obniżonej odporności

Wikipedia


bartos

Osoby o tym nazwisku:

  • Dawid Bartos – polski piłkarz
  • Józef Bartos – polski duchowny
  • Karl Bartos – niemiecki muzyk
  • Tadeusz Bartos – polski działacz spółdzielczy i polityk
  • Włodzimierz Bartos – polski sędzia piłkarski

Wikipedia


bartosiak

nazwisko


SJP.pl


bartosiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Bartosiewicz – żołnierz zawodowy
  • Bohdan Bartosiewicz – koszykarz i siatkarz
  • Danuta Bartosiewicz – nauczycielka, polityczka
  • Edyta Bartosiewicz – wokalistka
  • Natalia Bartosiewicz – lekkoatletka
  • Oliwka Brazil (właśc. Oliwia Bartosiewicz) – polska raperka
  • Roman Bartosiewicz – aktor
  • Ryszard Bartosiewicz – działacz komunistyczny
  • Stanisława Bartosiewicz – ekonomistka
  • Tadeusz Bartosiewicz – aktor dziecięcy
  • Zbigniew Bartosiewicz – aktor
  • Zbigniew Bartosiewicz – polityk
  • Zofia Bartosiewicz – działaczka polityczna

Wikipedia


bartosik

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dawid Bartosik – polski dziennikarz
  • Józef Bartosik – polski wojskowy
  • Ludwik Pius Bartosik – rzymskokatolicki duchowny, dziennikarz, błogosławiony Kościoła katolickiego
  • Ryszard Bartosik – polski polityk, rolnik i samorządowiec
  • Stanisław Bartosik – polski działacz komunistyczny, oficer służb bezpieczeństwa
  • Sylwester Bartosik – polski działacz komunistyczny
  • Tadeusz Bartosik – polski aktor teatralny, filmowy, telewizyjny, dubbingowy i radiowy oraz śpiewak

Wikipedia


bartosiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Bartosiński, Bartosińska:

  • Adrian Bartosiński – zawodnik mieszanych sztuk walki
  • Marian Bartosiński – porucznik
  • Ilona Bartosińska – aktorka

Wikipedia


bartosz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Bartosz – staropolska skrócona forma imienia Bartłomiej (jedna z wielu wówczas istniejących, inne to np. Bartek, Bartko, Bartusz czy Bartysz). W Polsce używane w średniowieczu (pierwszy zapis w 1216 r.). Imię popularne w tej formie stało się ponownie w ostatnich dziesięcioleciach XX w.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Panie Bartoszu, proszę się zgłosić do szefa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbartɔʃ, AS: bartoš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartoszowa ż., Bartoszówna ż., Bartoszostwo lm m., Bartłomiej mos.

:: zdrobn. Bartek m., Bartoszek m., Bartuś m.

 przym. Bartoszowy, Bartkowy

Wiktionary


bartoszak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bernard Bartoszak – polski piłkarz
  • Franciszek Bartoszak – polski wojskowy
  • Michał Bartoszak – polski lekkoatleta

Wikipedia


bartoszcze

nazwisko


SJP.pl


bartoszczyk

nazwisko


SJP.pl


bartoszek

1. zdrobnienie od: Bartłomiej, Bartosz (imiona męskie);
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Bartosz

Wiktionary

  • Bartoszek – wzniesienie w Masywie Ślęży

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Joanno, czy weźmiesz Bartoszka na spacer?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiej mos., Bartek mos., Bartosz m., Bartoszkowa ż., Bartoszkówna ż.

 przym. Bartoszowy, Bartoszkowy

Wiktionary


bartoszewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Bartoszewicz – polski urzędnik i wojskowy
  • Agnieszka Bartoszewicz – polska historyk
  • Andrzej Bartoszewicz – polski teoretyk sterowania
  • Antoni (Bartoszewicz) – biskup prawosławny
  • Artur Bartoszewicz – polski doktor nauk ekonomicznych
  • Bartłomiej Bartoszewicz – polski koszykarz
  • Bolesław Bartoszewicz – polski dziennikarz i publicysta kulturalny
  • Giennadij Bartoszewicz – radziecki polityk i dyplomata
  • Iwona Bartoszewicz – polska językoznawczyni, germanistka
  • Joachim Stefan Bartoszewicz – polski polityk, publicysta, działacz niepodległościowy, prawnik, lekarz
  • Julian Bartoszewicz – polski historyk
  • Justyna Bartoszewicz – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna
  • Kazimierz Bartoszewicz – polski historyk, publicysta, satyryk, wydawca i kolekcjoner sztuki
  • Krzysztof Bartoszewicz – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, autor sztuk i reżyser teatralny
  • Leoncjusz (Bartoszewicz) – biskup prawosławny
  • Monika Gabriela Bartoszewicz – polska politolog, badaczka terroryzmu
  • Radosław Bartoszewicz – polski piłkarz
  • Tadeusz Bartoszewicz – polski lekarz, nauczyciel akademicki i żołnierz podziemia niepodległościowego
  • Walenty Bartoszewicz – polski inżynier leśnik i polityk, wiceminister
  • Włodzimierz Bartoszewicz – polski malarz, grafik i ilustrator
  • Zygmunt Bartoszewicz – polski polityk, działacz spółdzielczy i poseł na Sejm

Wikipedia


bartoszewo

W Polsce
  • Bartoszewo – kolonia wsi Zębówiec w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Obrowo
  • Bartoszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. polickim, w gminie Police
  • Bartoszewo – jezioro położone w Bartoszewie (powiat policki)
Na Białorusi
  • Bartoszewo – część wsi Zaucie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Zaucie.

Wikipedia


bartoszewski

nazwisko


SJP.pl

Znane osoby o nazwisku Bartoszewski:

  • Karol Bartoszewski – notariusz, burmistrz Jarosławia, poseł
  • Konrad Bartoszewski – dowódca oddziału partyzanckiego działającego pod Józefowem podczas II wojny światowej
  • Władysław Bartoszewski – polski polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz, były minister spraw zagranicznych
  • Władysław Teofil Bartoszewski – polski historyk i polityk

Wikipedia


bartoszkowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który należy do Bartoszka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Abigail pomogła poskładać Bartoszkowe ubranka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartoszek m., Bartłomiej mos.

Wiktionary


bartoszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Bartosza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wstawaj, usiadłeś na Bartoszowych brylach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartosz m., Bartek mos., Bartoszek ż./mos.

Wiktionary


bartoszuk

nazwisko


SJP.pl


bartoszyce

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Bartoszyce (dawniej Barsztyn, niem. Bartenstein) – miasto w północnej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba powiatu bartoszyckiego. Miasto leży na Nizinie Sępopolskiej w dolnym biegu rzeki Łyny.

Pod względem historycznym Bartoszyce leżą w Prusach Dolnych, na obszarze średniowiecznego pruskiego terytorium plemiennego Barcji, kilkanaście kilometrów na północ od granic Warmii. Bartoszyce to miasto o wielowiekowej historii i tradycji, łączące w sobie wpływy polskie, niemieckie i bałtyckie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Bartoszycach znajdował się zamek krzyżacki, który został zburzony na początku wojny trzynastoletniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbartɔˈʃɨt͡sɛ, AS: bartošyce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiej mos., bartoszyczanin m., bartoszyczanka ż.

 przym. bartoszycki

Wiktionary


bartoszycki

Bartoszyce


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bartoszycami

Wiktionary

Patrz:

Bartoszyce

Powiązane:

 rzecz. Bartoszyce nmos., bartoszyczanin m., bartoszyczanka ż.

Wiktionary


bartoszyczanin

mieszkaniec Bartoszyc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bartoszyc

 (1.2) osoba pochodząca z Bartoszyc, urodzona w Bartoszycach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartoszyce nmos.

:: fż. bartoszyczanka ż.

 przym. bartoszycki

Wiktionary


bartoszyczanka

mieszkanka Bartoszyc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bartoszyc

 (1.2) kobieta pochodząca z Bartoszyc, urodzona w Bartoszycach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartoszyce nmos.

:: fm. bartoszyczanin m.

 przym. bartoszycki

Wiktionary


bartsja

rodzaj roślin z rodziny zarazowatych


SJP.pl

Wikipedia


bartuś

zdrobnienie od: Bartosz, Bartłomiej (imiona męskie); Bartek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Bartłomiej

Wiktionary

  • Bartuś – zdrobnienie od imion Bartłomiej i Bartosz
  • Dąb Bartuś – dąb szypułkowy zlokalizowany na terenie Parku Narodowego „Bory Tucholskie”, pomnik przyrody

Osoby noszące to nazwisko:

  • Barbara Bartuś (ur. 1967) – polska polityk i samorządowiec
  • Teodor Bartuś (1902–po 1939) – polski adwokat i polityk

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bartusiu, zmówiłeś już paciorek?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartek mos., Bartosz mos., Bartłomiej mos., Bartłomiejek

 przym. Bartusiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bartek

Wiktionary


bartusiowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który należy do Bartusia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jadzia pomogła pozbierać Bartusiowe samochodziki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartuś m., Bartek mos., Bartłomiej mos., Bartłomiejek mos.

Wiktionary


bartymeusz

Bartymeusz (gr. Βαρτίμαιος „syn Timaiosa”) – postać biblijna z Nowego Testamentu.

Syn Tymeusza (Timaiosa), niewidomy, który pod Jerychem wołał Jezusa: Synu Dawida, ulituj się nade mną!, a którego Jezus uzdrowił. Patrz Mk 10,46 - 52. Ponieważ oba określenia „Bartymeusz” i „syn Tymeusza” znaczą to samo, jego prawdziwe imię nie jest znane. Imię Timaios oznacza po grecku kogoś szanowanego (τιμή 'cześć, szacunek').

Wikipedia


bartyzel

nazwisko


SJP.pl

Bartyzel – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ponad 2000 osób.

Osoby noszące to nazwisko:

  • Jacek Bartyzel (ur. 1956) – polski publicysta, działacz społeczny i wykładowca akademicki.
  • Małgorzata Bartyzel (1955–2016) – polska dziennikarka, teatrolog, animator kultury, polityk, posłanka na Sejm V kadencji

Wikipedia


bartłomiej

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Bartłomiej (od aram. ‏בר-תולמי‎ – „syn oracza” lub „syn Tolmy”) – imię męskie pochodzenia aramejskiego.

Znane od początków chrześcijaństwa w formie Bartholomaeus, od której pochodzi spolszczony Bartłomiej. W Polsce średniowiecznej bardzo popularne. Jedno z jego zdrobnień – Bartosz, funkcjonuje obecnie jako osobne imię.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Bartłomiej i jestem bibliotekarzem z Krakowa.

 (1.1) Kiedy Bartłomiej obchodzi imieniny? Na 30 kwietnia, 5 lipca, 3 września i 11 listopada przypadają imieniny Bartłomieja oraz Bartosza.

 (1.1) Na stoku widzieliśmy szusującego Bartłomieja.

 (1.1) Panie Bartłomieju, proszę nas jutro odwiedzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bartˈwɔ̃mʲjɛ̇j, AS: bartu̯õmʹi ̯ėi ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiejowa ż., Bartłomiejówna ż., Bartłomiejostwo lm m., Bartoszowa ż., Bartoszek mos./ż., Bartoszkowa ż., Bartoszkówna ż., Bartkowiakowa ż., Bartkowiakówna ż., Bartosze nmos., Bartoszyce nmos., Bartoszówka ż., bartłomiejówka ż.

:: war. Bartosz mos.

:: zdrobn. Bartłomiejek mos., Bartek mos., Bartuś mos., Bartosz mos., Bartoszek mos.

 przym. bartłomiejski

:: przest. gwara. Bartłomiejowy, Bartłomiejkowy, Bartkowy, Bartusiowy, Bartoszowy, Bartoszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Bartosz; zdrobn. Bartłomiejek, Bartek, Bartuś, Bartoszek

Wiktionary


bartłomiejczyk

nazwisko


SJP.pl


bartłomiejek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Bartłomiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bartłomiejku, powiedz babuni, co byś chciał na obiadek?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiej mos., Bartek mos., Bartuś mos., bartłomiejówka ż.

 przym. Bartłomiejkowy, Bartłomiejowy, Bartkowy, Bartusiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bartek, Bartuś

Wiktionary


bartłomiejkowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który należy do Bartłomiejka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zosia pomogła pozbierać Bartłomiejkowe zabawki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiejek m., Bartłomiej mos.

Wiktionary


bartłomiejowie

imię męskie


SJP.pl


bartłomiejowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Bartłomieja

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed Bartłomiejowym domem rosną dwa stare orzechy.

 (1.1) Sąsiadował z Bartłomiejową zagrodą z jednej strony i z Maciejowym polem z drugiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bartłomiej mos., Bartek mos., Bartłomiejek mos.

Wiktionary


baruch

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. postać biblijna;

 (1.2) rzad. imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Baruch – imię semickie
  • Baruch – postać biblijna
  • Baruch (Mroczne materie) – anioł; bohater trylogii fantastycznej Mroczne materie
  • Baruch Spinoza – filozof

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wydaje się, że Jeremiasz, trzymany samotnie w więzieniu, wykorzystał wizytę Barucha, by powierzyć mu dokumenty prawne.

 (1.2) Baruch urodził się w Polsce, ale teraz mieszka w Izraelu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Baruchowy

Wiktionary


baruchowo

wieś w województwie kujawsko-pomorskim


SJP.pl

Baruchowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Baruchowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 597 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Baruchowo.

Miejscowość jest siedzibą gminy Baruchowo.

Wikipedia


baruchowski

Baruchowo


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Baruchowski – rzymskokatolicki duchowny
  • Stanisław Baruchowski – rzymskokatolicki duchowny

Wikipedia

Patrz:

Baruchowo

barwa

wrażenie wywoływane w mózgu, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. cecha przedmiotu, określająca, część pasma widzialnego światła jest odbijana przez przedmiot;

 (1.2) muz. charakterystyczne brzmienie, dzięki któremu można rozpoznać źródło tego dźwięku pośród innych

 (1.3) barwy: rumieniec

 (1.4) stpol. róż do twarzy

 (1.5) stpol. liberia

 (1.6) stpol. pozór

Wiktionary

Barwa (także kolor) – wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego. Główny wpływ na to wrażenie ma skład widmowy promieniowania świetlnego, w drugiej kolejności ilość energii świetlnej, jednak niebagatelny udział w odbiorze danej barwy ma również obecność innych barw w polu widzenia obserwatora, oraz jego cechy osobnicze, jak zdrowie, samopoczucie, nastrój, a nawet doświadczenie i wiedza w posługiwaniu się zmysłem wzroku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niebo ma niebieską barwę.

 (1.3) Zosia na myśl o Zbigniewie od razu nabrała barw.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarva, AS: barva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwność ż., barwistość ż., barwnik m., barwiarstwo n., barwiarz m., barwiarka ż., barwidło n., barwinek m., barwienie n., zabarwianie n., zabarwienie n.

 czas. odbarwiać, barwić ndk., zabarwiać ndk., zabarwić dk.

 przym. barwny, barwisty, barwnikowy

 przysł. barwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolor

 (1.2) tembr

 (1.3) rumieniec, wypieki, kolor

Wiktionary


barwałd

  • Barwałd Dolny
  • Barwałd Górny
  • Barwałd Średni
  • Barwałd Górny – przystanek kolejowy w Barwałdzie Górnym, w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim
  • Barwałd Średni – przystanek kolejowy w Barwałdzie Średnim, w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim
  • Barwałd – gromada
Zobacz też
  • Zamek w Barwałdzie

Wikipedia


barwałdzki

Barwałd


SJP.pl

Patrz:

Barwałd

barwena

ryba o czerwono-żółtym ubarwieniu żyjąca m.in. w Morzu Śródziemnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. jaskrawa ryba z Morza Śródziemnego;

 (1.2) icht. daw. zob. brzana.

Wiktionary

Barwena (Mullus surmuletus) – gatunek ryby z rodziny barwenowatych (Mullidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: barˈvɛ̃na, AS: barvna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cefal

Wiktionary


barwenowate

rodzina ryb (około 55 gatunków) z rzędu okoniokształtnych, zamieszkujących przybrzeżne wody tropikalne, subtropikalne i umiarkowane, poławianych dla wybornego mięsa; barweny


SJP.pl

Barwenowate (Mullidae) – rodzina ryb okoniokształtnych.Poławiane jako ryba konsumpcyjna o smacznym mięsie.

Wikipedia


barwenowaty

o cechach barwenowatych (rodzina ryb)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) icht. o cechach ryb z rodziny barwenowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwenowate nmos.

Wiktionary


barwiarka

1. kobieta zajmująca się barwieniem tkanin;
2. maszyna włókiennicza do barwienia tkanin


SJP.pl


barwiarski

dotyczący barwiarza, barwiarstwa; służący do barwienia, stosowany w barwiarstwie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barwiarstwem, dotyczący barwiarstwa

 (1.2) służący do barwienia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwienie n., barwiarstwo n.

Wiktionary


barwiarstwo

zawód barwiarza


SJP.pl


barwiarz

rzemieślnik zajmujący się barwieniem, farbowaniem tkanin, skór itp.


SJP.pl

Barwiarz – jedna z kategorii członków korporacji akademickich, różna w zależności od przyjętego modelu struktury korporacji.

Wikipedia


barwić

sprawiać, że coś przybiera jakąś barwę


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) nadawać barwę, zabarwiać

 (1.2) środ. łow. znaczyć posoką

czasownik zwrotny niedokonany barwić się (dk. brak)

 (2.1) nabierać koloru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zachód słońca barwił krwisto całe podwórze.

 (1.2) Fenoloftaleina barwi się w środowisku silnie kwasowym na pomarańczowo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarvʲit͡ɕ, AS: barvʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwa ż., barwnik m., barwienie n., barwiarstwo n., barwiarz m., barwiarka ż., barwidło n., barwność ż., barwinek m., zabarwianie n., zabarwienie n.

 czas. zabarwiać ndk., zabarwić dk., ubarwiać ndk., ubarwić dk., wybarwiać ndk., wybarwić dk., przebarwiać się ndk., przebarwić się dk., odbarwiać ndk., odbarwić dk., podbarwiać ndk., podbarwić dk.

 przym. barwny, barwiony

 przysł. barwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolorować, nadawać barwę, farbować

 (1.2) farbować

Wiktionary


barwica

1. wada drewna wywołana przez pasożytnicze grzyby; sinizna drewna;
2. farba koloru złocistoszkarłatnego; barwiczka;
3. dawniej: róż kosmetyczny, szminka; barwiczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. róż do twarzy

 (1.2) stpol. liberia

 (1.3) stpol. pozór

 (1.4) stpol. szminka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈvʲit͡sa, AS: barvʹica

Wiktionary

Synonimy:

barwa

Wiktionary


barwice

1. wada drewna wywołana przez pasożytnicze grzyby; sinizna drewna;
2. farba koloru złocistoszkarłatnego; barwiczka;
3. dawniej: róż kosmetyczny, szminka; barwiczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Barwice (do 1945 r. niem. Bärwalde) – miasto w północnej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, nad rzeką Gęsią (lewy dopływ Parsęty). Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barwice znajduje się w ratuszu z końca XIX wieku.

Według danych z 1 stycznia 2018 Barwice liczyły 3 742 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Barwice należą do najstarszych osad na Pomorzu. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈvʲit͡sɛ, AS: barvʹice

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barwicki

 rzecz. barwiczanin, barwiczanka

Wiktionary


barwicki

Barwice


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazimierz Barwicki – polski dyrygent chóralny, wydawca muzyczny i działacz ruchu śpiewaczego
  • Mieczysław Barwicki – polski dyrygent chóralny, wydawca muzyczny i działacz ruchu śpiewaczego
  • Władysław Barwicki – polski malarz, rzeźbiarz i poeta

Wikipedia

Patrz:

Barwice

barwiczanin

mieszkaniec Barwic (miasta w Polsce)


SJP.pl


barwiczanka

mieszkanka Barwic (miasta w Polsce)


SJP.pl


barwiczka

barwica;
1. farba koloru złocistoszkarłatnego;
2. dawniej: róż kosmetyczny, szminka


SJP.pl


barwidło

1. substancja barwiąca różnego rodzaju materiały; barwnik;
2. dawniej: barwnik do ust; szminka


SJP.pl


barwienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|barwić.

Wiktionary

  • barwnik
  • barwniki (związki chemiczne)
  • barwniki spożywcze
  • barwnik Manevala
  • barwniki azometinowe
  • barwniki azowe
  • barwniki azynowe
  • barwniki fotosyntetyczne
  • barwniki oddechowe
  • barwniki syntetyczne

Wikipedia

Wymowa:

IPA: barˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: barvʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwa ż., barwność ż., barwistość ż., barwnik m., barwiarstwo n., barwiarz m., barwiarka ż., barwidło n., barwinek m.

 czas. barwić ndk.

 przym. barwny, barwisty, barwnikowy, barwiarski, barwierski, barwiony

 przysł. barwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolorowanie, farbowanie

Wiktionary


barwieniec

część nazwy wielu gatunków ryb z rodziny kąsaczowatych


SJP.pl


barwierski

rośliny barwierskie (np. bratwa barwierska) - rośliny wytwarzające barwniki stosowane obecnie przede wszystkim w przemysłach spożywczym i perfumeryjnym, a także w rękodzielnictwie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z barwiarstwem, dotyczący barwiarstwa

 (1.2) służący do barwienia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwienie n., barwiarstwo n.

Wiktionary


barwierz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) śrpol. fryzjer, golibroda, również (często jednocześnie) felczer

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarvʲjɛʃ, AS: barvʹi ̯eš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. barwierka ż.

Wiktionary


barwik

dawniej: barwnik


SJP.pl

* Barwik – polski herb szlachecki

Wikipedia


barwinek

roślina zawsze zielona, o pełzających łodygach i jasnoniebieskich kwiatach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Vinca|L.|ref=Viola (L.)., rodzaj roślin okrywowych z rodziny toinowatych, o zimotrwałych liściach i niebieskich kwiatach

 (1.2) rzad. odcień fioletowo-niebieski

Wiktionary

  • barwinek – rodzaj krzewinek z rodziny toinowatych
  • Barwinek – część miasta Kielce
  • Barwinek – kolonia kolonii Gembartówka w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Kodrąb
  • Barwinek – skała wspinaczkowa na Wyżynie Częstochowskiej
  • Barwinek – szczyt w Górach Leluchowskich
  • Barwinek – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dukla

Wikipedia

Powiązane:

 przym. barwinkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kolor barwinkowy

Wiktionary


barwinka

roślina zawsze zielona, o pełzających łodygach i jasnoniebieskich kwiatach


SJP.pl


barwinkowy

przymiotnik od: barwinek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. farm. dotyczący barwinku, należący do barwinku, zrobiony z barwinku, związany z barwinkiem

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor lawendowoniebieski, taki jak kolor kwiatu barwinka pospolitego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Adaś podarował swojej mamusi uroczy barwinkowy bukiecik.

 (1.1) Depcząc w pośpiechu szeleszczące barwinkowe grządki biegła do płotu.

 (2.1) Więc to kolor barwinkowy.

 (2.1) Kupiłam sobie piękny barwinkowy lakier do paznokci.

 (2.1) Niektórzy ludzie mają fiołkowe lub barwinkowe oczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarvʲĩŋˈkɔvɨ, AS: barvʹĩŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwinek mrz., barwinkowość ż.

Wiktionary


barwiński

nazwisko


SJP.pl

  • Barwiński (herb)
  • Barwiński - nazwisko polskie oraz ukraińskie
    • Antoni Barwiński (1923–2005) – piłkarz, reprezentant Polski

Wikipedia


barwiony

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: barwić

przymiotnik

 (2.1) stpol. wielokolorowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na wieszakach wisiały różnokolorowo barwione podkoszulki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: barˈvʲjɔ̃nɨ, AS: barvʹi ̯õny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwienie n.

 czas. barwić ndk.

Wiktionary


barwiściej

stopień wyższy od przysłówków: barwiście, barwisto


SJP.pl


barwistość

barwisty


SJP.pl

Patrz:

barwisty

barwisty

kolorowy, o żywych barwach


SJP.pl


barwliwość

barwliwy


SJP.pl

Patrz:

barwliwy

barwliwy

łatwo barwiący się; zdolny do barwienia


SJP.pl


barwniak

rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny pielęgnicowatych


SJP.pl


barwnica

rodzaj ptaków z rodziny papug wschodnich


SJP.pl

Barwnica (zwyczajna) (Eclectus roratus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Zamieszkuje Moluki. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Towarzyski. Z powodu odmiennego ubarwienia, zielone samce i czerwono-niebieskie samice były kiedyś traktowane jako dwa odrębne gatunki.

Wikipedia


barwnie

przysłówek sposobu

 (1.1) kolorowo

 (1.2) przen. w sposób różnorodny, ciekawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Umiesz tak barwnie opowiadać o wszystkim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarvʲɲɛ, AS: barvʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwnik mrz., barwa ż., barwienie n., barwność ż.

 przym. barwny

 czas. odbarwiać, barwić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolorowo, kwieciście, jaskrawo, pastelowo

 (1.2) ciekawie, różnorodnie, kwieciście, wesoło, wspaniale

Wiktionary


barwniej

stopień wyższy od przysłówka: barwnie


SJP.pl


barwniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: barwny


SJP.pl


barwnik

substancja barwiąca różnego rodzaju materiały


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja służąca do barwienia innych rzeczy

Wiktionary

Substancje barwiące – substancje nadające barwę innej substancji pozbawionej barwy (przezroczystej, białej lub szarej) lub też zmieniające barwę substancji posiadającej już jakąś barwę. Można je podzielić na pigmenty, laki i barwniki. Pigmenty są nierozpuszczalnymi kryształami wymagającymi procesu dyspersji w celu ich użycia do barwienia substancji. Barwniki są substancjami rozpuszczalnymi, są łatwe w użyciu, jednak ich odporności są mniejsze od pigmentów. Barwniki są przezroczyste, pigmenty zaś różne – część jest kryjąca, część przezroczysta.

  • Pigment (łac. pigmentum) – kryjąca substancja barwiąca. Drobno zmielona substancja stała, nierozpuszczalna i najczęściej nieprzezroczysta, zabarwiająca sobą powierzchnię pokrywanej substancji. Zazwyczaj są to rozdrobnione minerały. W farbach dla oszczędności stosuje się pigmenty razem z wypełniaczami. Ziarna wypełniacza są wielokrotnie większe od ziaren pigmentów, które wypełniacz pokrywają, tworząc w ten sposób większą powierzchnię kryjącą. Pigmenty można podzielić na pigmenty absorpcyjne (m.in. biel barowa, błękit pruski, cynober, czerń frankfurcka, glejta ołowiana, minia ołowiowa, ultramaryna, zieleń szwajnfurcka), pigmenty metaliczne, pigmenty perłowe. W farbie mogą występować pigmenty z różnych grup jednocześnie, np. jeśli w farbie metalicznej znajdą się dodatkowo pigmenty absorpcyjne, wówczas dzięki takiej farbie można uzyskać barwę z połyskiem metalicznym. Farbę z pigmentami metalicznymi można też wzbogacić pigmentami perłowymi, otrzymując dodatkowo efekty właściwe pigmentom perłowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten sok zawiera sztuczne barwniki.

 (1.1) Jest to gotowa do kładzenia masa szpachlowa, do której dodaje się barwniki w płynie. Kładzie się kilka kolejnych warstw w różnych kolorach, a na końcu blichuje się i szlifuje – aż do uzyskania efektu marmuru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarvʲɲik, AS: barvʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwienie n., wybarwienie n., wybarwianie n., odbarwiacz m., zabarwienie n., barwiarstwo n., barwiarka ż., zabarwianie n., barwa ż., barwność ż.

 czas. barwić ndk., wybarwić dk., wybarwiać ndk., odbarwiać ndk., odbarwić dk., zabarwić dk., zabarwiać ndk.

 przym. barwny, barwnikowy

 przysł. barwnie

Wiktionary


barwnikarstwo

nauka o barwnikach; przemysł produkujący barwniki


SJP.pl


barwnikotwórczy

powodujący tworzenie się barwnika


SJP.pl


barwnikowy

związany z barwnikiem


SJP.pl


barwnolicy

mandryl barwnolicy - gatunek małpy z podrodziny koczkodanów


SJP.pl


barwność

barwny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co barwne, kolorowe

 (1.2) cecha tego, co barwne, ciekawe, obrazowe

Wiktionary

Patrz:

barwny

Powiązane:

 rzecz. barwa ż., barwistość ż., barwnik m., barwiarstwo n., barwiarz m., barwiarka ż., barwidło n., barwinek m., barwienie n.

 czas. barwić ndk.

 przym. barwny, barwisty

 przysł. barwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barwistość, kolorowość

 (1.2) malowniczość, wielobarwność, obrazowość, ciekawość, żywość

Wiktionary


barwny

kolorowy;
1.
a) mający jakiś kolor (z wyjątkiem czarnego lub białego);
b) mający parę kolorów (z wyjątkiem czarnego i białego); różnokolorowy; różnobarwny;
2. przenośnie: urozmaicony, ciekawy, efektowny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający jakiś kolor inny niż biały lub czarny

 (1.2) posiadający wiele kolorów

 (1.3) przen. wzbudzający ciekawość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ależ tu ponuro, bardziej pasowałyby barwne ściany, a nie ta szarzyzna…

 (1.2) W muzeum sztuki współczesnej nie podziwialiśmy przecież barwnych pejzaży.

 (1.3) Uwielbiam, jak o sporcie opowiada Mateusz – jego wypowiedzi i relacje są takie barwne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarvnɨ, AS: barvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barwa ż., barwność ż., barwistość ż., barwnik m., barwiarstwo n., barwiarz m., barwiarka ż., barwidło n., barwinek m., barwienie n., zabarwianie n., zabarwienie n.

 czas. odbarwiać, barwić ndk., zabarwiać ndk., zabarwić dk.

 przym. barwisty, barwnikowy

 przysł. barwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolorowy, chromatyczny, nie czarno-biały, pastelowy

 (1.2) różnokolorowy, wielokolorowy, różnobarwny, wielobarwny, kolorowy, pstry, pstrokaty, pofarbowany, jaskrawy

 (1.3) kolorowy, różnorodny, urozmaicony, ciekawy, efektowny, interesujący, żywy, radosny, wesoły

Wiktionary


barwoczułość

możliwość reakcji jakichś substancji, przedmiotów lub części ciała istoty żywej na różne odcienie, barwy; panchromatyczność


SJP.pl

Barwoczułość to uczulenie emulsji fotograficznej na światło o różnych barwach.

Rozróżniamy następujące typy uczulenia:

  • nieuczulone – uczulone tylko na niebieski zakres widma
  • ortochromatyczne – uczulone na niebieski i zielony zakres widma, nieuczulone na czerwony
  • panchromatyczne – uczulone na niebieski, część zielonego i czerwony zakres widma
  • ortopanchromatyczne – uczulone na wszystkie zakresy widma światła widzialnego

Wikipedia


barwoczuły

reagujący na różne odcienie, barwy; panchromatyczny


SJP.pl


barwoślepota

niezdolność do odróżniania okiem niektórych barw; daltonizm, dyschromatopsja, achromatopsja


SJP.pl


barwowy

barwa


SJP.pl

Patrz:

barwa

barwy

znak lub kolor charakteryzujący pewne państwo, stowarzyszenie, klub


SJP.pl

Barwa (także kolor) – wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego. Główny wpływ na to wrażenie ma skład widmowy promieniowania świetlnego, w drugiej kolejności ilość energii świetlnej, jednak niebagatelny udział w odbiorze danej barwy ma również obecność innych barw w polu widzenia obserwatora, oraz jego cechy osobnicze, jak zdrowie, samopoczucie, nastrój, a nawet doświadczenie i wiedza w posługiwaniu się zmysłem wzroku.

Wikipedia


bary

silnie rozwinięte barki, ramiona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. szerokie, atletyczne barki, ramiona

 (1.2) sport. przyrząd gimnastyczny złożony z dwóch opartych na słupkach, równoległych poręczy

 (1.3) gw-pl|Mazury, Warmia. pręt u kosy

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: bar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ty, Antoniuszu, ze swym gardłem, z tymi szerokimi barami, z tą gladiatorom właściwą siłą fizyczną, tyleś wina na weselu z Hippiaszem wyżłopał, iż nazajutrz musiałeś rzygać w obliczu narodu rzymskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. bark m.

 (1.1) przym. barczysty, barkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) poręcze

Wiktionary


barycentrum

geometryczny środek ciężkości


SJP.pl

  • środek ciężkości w fizyce i astronomii (pojęcie różne od środka masy)
  • środek ciężkości lub środek masy w geometrii i topologii

Wikipedia


barycentryczny

przymiotnik od: barycentrum


SJP.pl


barycz

rzeka w zachodniej Polsce uchodząca do Odry


SJP.pl

W Polsce
  • Barycz – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Mściwojów
  • Barycz – wieś w woj. łódzkim, w pow. pabianickim, w gminie Dobroń
  • Barycz – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Żytno
  • Barycz – wieś w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Domaradz
  • Barycz – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przemyskim, w gminie Stubno
  • Barycz – część wsi Wola Libertowska w woj. śląskiem, w pow. zawierciańskim, w gminie Żarnowiec
  • Barycz – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łopuszno
  • Barycz – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Końskie
  • Barycz – przysiółek wsi Dąbie w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Włoszczowa

Wikipedia


baryczny

związany z ciśnieniem atmosferycznym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) meteorol. związany z ciśnieniem atmosferycznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiatry baryczne rzędu 30-40 km/h lub więcej na wysokości 3000 m mogą spowodować bardzo duże turbulencje (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrɨt͡ʃnɨ, AS: baryčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bar m.

Wiktionary


baryjczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bari

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szukając rozwiązania, baryjczycy swoje zainteresowania skierowali w stronę Myry (obecnie Demre) – starożytnego portu we wschodniej Lycji (=Licji) na terenie dzisiejszej Turcji.

 (1.1) Za Bony gród liczył 40 tys. mieszkańców, dzisiaj ma 400 tysięcy. Gdy książka ta znajdzie się w ręku czytelnika, liczba baryjczyków z pewnością wzrośnie.

 (1.1) Wchodząc dzisiaj do bazyliki, można odnieść wrażenie, że także marmurowe mauzoleum Bony razi baryjczyków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bari n.

:: fż. baryjka ż.

 przym. baryjski, barski

Wiktionary


baryjski

przymiotnik

 (1.1) związany z Bari, dotyczący Bari

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Orszak Bony wyruszył z położonej pod Neapolem willi królewskiej w Poggioreale. (…) Było to miejsce o randze tak wysokiej, że nocleg w willi znalazły tylko dwie baryjskie księżne. Ostroroga i Konarskiego nie wpuszczono do środka (…).

 (1.1) Znalazłem słownik wyrażeń z dialektu baryjskiego przetłumaczonych na język włoski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bari n., baryjczyk mos.

 przym. barski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. barski

Wiktionary


baryka

nazwisko; np. Piotr Baryka - siedemnastowieczny komediopisarz; Cezary Baryka - główny bohater powieści "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego


SJP.pl


barykada

zapora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) doraźna zapora zbudowana w poprzek ulicy podczas walk w mieście;

 (1.2) przen. każda przeszkoda z jakichś przedmiotów, która utrudnia przejście

Wiktionary

Barykada (fr. barricade) – doraźna fortyfikacja przegradzająca w całości przejazd danym szlakiem komunikacyjnym, zbudowana w miejscu uniemożliwiającym jego bezpośrednie obejście i z materiałów dostępnych na miejscu lub zgromadzonych specjalnie w tym celu. Barykada z uwagi na jej charakter musi być broniona przed jej rozebraniem lub sforsowaniem przez przeciwnika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powstańcy zbudowali barykadę w poprzek ulicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbarɨˈkada, AS: barykada

Wiktionary

Powiązane:

 czas. barykadować ndk., zabarykadować dk.

 przym. barykadowy

 rzecz. barykadowanie n.

Wiktionary


barykadować

1. budować barykady;
2. zamykać, zatarasowywać drogę, przejście


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zabarykadować)

 (1.1) budować barykady

 (1.2) przen. tarasować drogę lub przejście

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W niedużej odległości od Ocosingo drogę dojazdową barykadowały kamienie i drzewa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barykada ż., barykadowanie n.

 czas. zabarykadować dk.

Wiktionary


barykadowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stawianie barykady lub barykad

 (1.2) zastawianie drogi, przejścia, przejazdu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barykada ż.

 czas. barykadować ndk.

 przym. barykadowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) tarasowanie

Wiktionary


barykadowy

przymiotnik

 (1.1) związany z barykadą, dotyczący barykady; dziejący się na barykadach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barykada ż., barykadowanie n.

Wiktionary


barylski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Barylski – polski żużlowiec
  • Jan Barylski – polski dziennikarz i literat
  • Stanisław Barylski – polski architekt
  • Wojciech Barylski – polski malarz, grafik, medalier, twórca ekslibrisów

Wikipedia


barymetria

określanie ciężaru zwierzęcia za pomocą odpowiednich pomiarów ciała


SJP.pl


barysfera

centralna część kuli ziemskiej złożona głównie z niklu (Ni) i żelaza (Fe), jądro Ziemi; nife


SJP.pl

Jądro Ziemi (barysfera, nife) – wewnętrzna część Ziemi.

Hipotezy o budowie jądra i jego cechach fizyczno-chemicznych opierają się głównie na badaniu rozchodzenia się fal sejsmicznych powstałych przy trzęsieniach ziemi.

Zgodnie z powszechnie przyjętymi poglądami jądro Ziemi jest kulą o promieniu 3470 km, masie 1,85⋅1024 kg i gęstości 9,6–18,5 g/cm³. Tworzy je stop niklu (Ni) i żelaza (Fe) (stąd dawniej używane określenie nife), być może z domieszką pierwiastków lekkich – krzemu, siarki i potasu. Uważa się, że występują w nim atomy pierwiastków ciężkich w stężeniu większym niż w płaszczu Ziemi.

Wikipedia


baryski

nazwisko


SJP.pl


barysta

barista


SJP.pl

Barista (wł. barista – barman; także: kawiarz, kawiarka) – osoba zawodowo zajmująca się wybieraniem, parzeniem oraz podawaniem kawy.

Wikipedia

Patrz:

barista

barystyczny

barystyka; baristyczny


SJP.pl


barystyka

zajęcie osób zawodowo zajmujących się parzeniem i podawaniem kawy; baristyka


SJP.pl


barysz

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś, a do II wojny światowej miasto, na Ukrainie, w rejonie buczackim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

Barysz (ukr. Бариш) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim. Od 1947 wieś jest siedzibą rady wiejskiej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baryski

Wiktionary


barysznikow

nazwisko


SJP.pl

Michaił Nikołajewicz Barysznikow (ros. Михаил Николаевич Барышников, ur. 27 stycznia 1948 w Rydze) – amerykańsko-łotewski tancerz, reżyser, choreograf oraz aktor filmowy i teatralny, rosyjskiego pochodzenia. Od połowy lat 70. XX wieku obywatel Stanów Zjednoczonych, a od 27 kwietnia 2017 również obywatel Łotwy. Odznaczony Narodowym Medalem Sztuki.

Wikipedia


baryszówka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, siedziba władz rejonu baryszowskiego, położone nad rzeką Trubiż;

Wiktionary

Baryszówka (ukr. Ба́ришівка, Barysziwka) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie browarskim. Do 2020 roku siedziba władz rejonu baryszowskiego.

Prywatne miasto szlacheckie położone było w powiecie kijowskim województwa kijowskiego, własność wojewody krakowskiego Stanisława Lubomirskiego, w 1643 roku własność wojewody ruskiego Jakuba Sobieskiego.

Leży nad rzeką Trubiż. Miejscowość założona w 1125.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baryszowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baryszów

Wiktionary


baryt

minerał, siarczan baru; szpat ciężki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady siarczanów;

Wiktionary

Baryt (gr. baros – „ciężki”, chodzi o charakterystyczną dla barytu gęstość; dawniej także jako szpat ciężki, szpat boloński) – minerał z gromady siarczanów (siarczan baru).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbarɨt, AS: baryt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barytowy

Wiktionary


barytobeton

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. rodzaj betonu, w którym wypełniacz stanowi kruszywo barytowe, stosowany do budowy osłon pochłaniających promieniowanie jonizujące

Wiktionary

Baryt (gr. baros – „ciężki”, chodzi o charakterystyczną dla barytu gęstość; dawniej także jako szpat ciężki, szpat boloński) – minerał z gromady siarczanów (siarczan baru).

Wikipedia


baryton

osoba obdarzona średnim głosem męskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. głos męski niższy od tenoru, wyższy od basu;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) mężczyzna śpiewający barytonem (1.1)

Wiktionary

Baryton (gr. βαρύτονος „niskobrzmiący” od barýs „ciężki; głęboki; silny” i tónos „lina; struna; napięcie”) – głos męski, mieszczący się w środkowym zakresie skali głosu (niższy od tenoru, wyższy od basu). Skala barytonu chóralnego sięga od A do f 1, zaś solowego – od G do g 1, ale może być poszerzona zarówno w górę jak i w dół.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieczysław Fogg śpiewał i tenorem, i barytonem.

 (2.1) Mieczysław Fogg był i tenorem, i barytonem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈrɨtɔ̃n, AS: barytõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. barytonowy

 przysł. barytonowo

Wiktionary


barytonista

1. osoba śpiewająca barytonem;
2. osoba grająca na barytonie


SJP.pl


barytonowy

związany z barytonem


SJP.pl


barytowy

taki, który dotyczy barytu - siarczanu baru


SJP.pl


baryła

1. duża baryłka;
2. przenośnie: człowiek otyły


SJP.pl


baryłeczka

1. zdrobnienie od: baryłka;
2. osoba otyła, ciężarna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: baryłka

Wiktionary

Baryłeczka (fr. Boule de Suif) – opowiadanie Guy de Maupassanta wydane w 1880 w zbiorze Wieczory medańskie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbarɨˈwɛt͡ʃka, AS: baryu̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baryłka ż.

Wiktionary


baryłeczkowaty

podobny do małej baryłki


SJP.pl


baryłka

1. mała beczka; beczułka;
2. jednostka objętości cieczy w angielskich i amerykańskich układach miar równa około 1,43 hl; barrel;
3. przenośnie: osoba gruba, otyła; tłuścioch, beczka, pulpet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała beczka

 (1.2) jednostka objętości cieczy równa 143,12 litra

 (1.3) pot. osoba otyła

Wiktionary

Baryłka (ang. barrel) – jednostka objętości (ok. 159 l) cieczy i ciał sypkich, poza krajami anglosaskimi używana głównie w handlu ropą naftową.

  • 1 baryłka ropy naftowej (skrót: 1 bbl) = 42 galony amerykańskie = 158,987295 l (~159 l) – standardowa jednostka objętości w przemyśle naftowym.
  • 1 baryłka brytyjska (skrót: 1 Imp.bl.) = 36 galonów brytyjskich = 163,6416 l (~164 l) – używana w Wielkiej Brytanii w handlu piwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przez cieśninę Ormuz przepływa ok. 15 statków dziennie, przewożąc 17 mln (=milionów) baryłek ropy naftowej na dobę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baryła ż., baryłeczka ż., baryłkarz mos.

 przym. baryłkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antałek, beczułka, faska

 (1.3) grubas, grubaska, grubcio, spaślak

Wiktionary


baryłkarz

1. rodzaj niewielkiego owada z rzędu błonkówek, którego larwy pasożytują w larwach innych owadów;
2. baryłkarz bieliniak - gatunek owada z rodziny męczelkowatych, pasożytujący na gąsienicach bielinka kapustnika


SJP.pl

Baryłkarz (Apanteles) – rodzaj błonkówek z rodziny męczelkowatych.

Wikipedia


baryłkowaty

kształtem przypominający baryłkę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający kształtem baryłkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baryłka ż.

 przym. baryłkowy

Wiktionary


baryłkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest baryłkowe; cecha tych, którzy są baryłkowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baryłkowy

 przysł. baryłkowo

Wiktionary


baryłkowy

baryłka


SJP.pl

Patrz:

baryłka

barz

przysłówek sposobu

 (1.1) stpol. i gw-pl|Podhale, Bukowina.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ne i pośli my na to weselisko, bo nom storsy druzba pedzioł, co nos Jasiek barz piéknie pytoł. sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baʃ, AS: baš

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk|barzoł, barzelisko, barzolisko, barzyna, barzina, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzanin

mieszkaniec Baru


SJP.pl


barzanka

mieszkanka Baru


SJP.pl


barzej

przysłówek sposobu

 (1.1) gw-pl|Poznań. bardziej, więcej

Wiktionary


barzelisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzolisko, barzyna, barzina, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzelletta

[czytaj: barceletta] z włoskiego: żart, dowcip; rodzaj krótkiego wiersza lub piosenki o lekkiej tematyce, popularny w renesansowej sztuce włoskiej


SJP.pl


barzina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzelisko, barzolisko, barzyna, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barziny

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary, oparzeliska

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzelisko, barzolisko, barzyna, barzina, barzysko.

Wiktionary


barzkowice

Barzkowice (niem. Barskewitz) – osada w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Stargard, nad rzeką Pęzinką.

W latach 1975–1998 osada administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


barzo

przysłówek sposobu

 (1.1) góry. stpol. bardzo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Leży ciało, barzo stęka, / Duszyca się barzo lęka, / Bog się z liczby upomina, / Dyjabeł na grzechy wspomina. (Skarga umierającego, Anonim, XV wiek)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barz

Wiktionary


barzolisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzelisko, barzyna, barzina, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Barzowice (do 1945 niem. Barzwitz) (IPA: [barzɔˈvit͡sɛ], r-z wymawia się oddzielnie) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Darłowo. W okolicy Barzowic znajduje się wczesnośredniowieczne grodzisko słowiańskie.

Wikipedia


barzowicki

Barzowice


SJP.pl

Patrz:

Barzowice

barzowski

nazwisko


SJP.pl


barzoł

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barzoły nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzelisko, barzolisko, barzoły, barzyna, barzina, barziny, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzoła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barzoły nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzelisko, barzolisko, barzoły, barzyna, barzina, barziny, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mokradła, szuwary

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (gwara.) Nie właź w barzoły, bo sie tonkniesz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. barzoł mrz., barzoła ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzelisko, barzolisko, barzyna, barzina, barziny, barzysko, barżiny, bażoły.

Wiktionary


barzy

przymiotnik

 (1.1) stpol. bystry

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbarzɨ, AS: barzy

Wiktionary


barzyj

przysłówek sposobu

 (1.1) góry. bardziej

Wiktionary


barzyna

osada w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT są 2
  • Barzyna – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Namysłów
  • Barzyna – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Rychliki

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzelisko, barzolisko, barzina, barzysko, barżiny.

Wiktionary


barzyński

Barzyna


SJP.pl

Patrz:

Barzyna

barzysko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekol. bagno, moczary

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|barz, barzoł, barzelisko, barzolisko, barzyna, barzina, barżiny.

Wiktionary


barłóg

1. dzienne legowisko niedźwiedzia lub dzika
2. niechlujne, nieposprzątane posłanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) posp. nędzne, nieporządne posłanie

 (1.2) pejor. pot. bałagan

 (1.3) łow. dzienne legowisko niedźwiedzia lub dzika

 (1.4) naturalna podściółka w lesie

Wiktionary

Barłóg – legowisko niedźwiedzi lub dzików, występujące w warunkach naturalnych, tworzone przez zwierzęta w celu zapewnienia sobie miejsca odpoczynku. Słowem barłóg, w pojęciu potocznym i pejoratywnym, nazywane jest także miejsce snu człowieka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znajdował go zazwyczaj pijaniuteńkiego w jakimś barłogu równych mu frantów albo wyciągał za bujną czuprynę z łóżka przygodnej uwodzicielki.

 (1.3) Jesienią niedźwiedzie przygotowują barłóg na zimowanie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. barłożyć się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bajzel, burdel, nieporządek, pierdolnik, syf

Wiktionary


barłożanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Barłogów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barłogi m.

:: fm. barłożanin m.

 przym. barłoski

Wiktionary


barłożnianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Barłożna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barłożno m.

:: fm. barłożnianin m.

 przym. barłożeński

Wiktionary


barłożyć

1. potocznie: wprowadzać zamieszanie, wywoływać burdy; awanturować się, handryczyć się, rozrabiać;
2. wulgarnie: odbywać stosunek płciowy, uczestniczyć w orgii seksualnej;
3. przestarzałe: wyściełać barłogiem (nieporządnym posłaniem);
4. przestarzałe: pleść bzdury, głupstwa; bajać, bajdurzyć, bredzić, zmyślać;
5. barłożyć się - pospolicie: wylegiwać się


SJP.pl


bas

1. najniższy głos męski
2. instrument muzyczny
3. (zwykle w lm) najniższy rejestr dźwięków w instrumentach muzycznych


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …używany w celu nawoływania owiec

Wiktionary

Belgia:

  • Bas-Heers – francuska nazwa miejscowości Batsheers
  • Bas-Hèpe – francuska nazwa miejscowości Neerhespen
  • Bas-Oha – dzielnica (section) gminy Wanze w Regionie Walońskim, w prowincji Liège, w okręgu Huy
  • Bas-Warneton – dzielnica Comines-Warneton

Wikipedia


bas-baryton

śpiewak śpiewający bas-barytonem


SJP.pl


bas-relief

[czytaj: ba reljEf] mało wypukła rzeźba; płaski relief, płaskorzeźba, barelief


SJP.pl


basa

osoba śpiewająca basem


SJP.pl

Basa – gaun wikas samiti we wschodniej części Nepalu w strefie Sagarmatha w dystrykcie Solukhumbu. Według nepalskiego spisu powszechnego z 2001 roku liczył on 617 gospodarstw domowych i 3256 mieszkańców (1643 kobiet i 1613 mężczyzn).

Wikipedia


basaj

nazwisko


SJP.pl


basajew

nazwisko, np. Szamil Basajew (1965-2006), czeczeński przywódca rebeliantów


SJP.pl


basak

nazwisko


SJP.pl


basakówka

wieś w Polsce


SJP.pl


basarunek

baserunek; dawniej:
1. chłosta, baty, cięgi;
2. wynagrodzenie za krzywdę, odszkodowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. chłosta

 (1.2) daw. odszkodowanie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbasaˈrũnɛk, AS: basarũnek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baty, chłosta, cięgi

 (1.2) odszkodowanie, wynagrodzenie

Wiktionary


basałyk

1. żartobliwe określenie małego, niesfornego dziecka;
2. dawna broń tatarska, bicz zakończony kolczastą kulką;
3. przestarzałe określenie śladu po uderzeniu;
4. dawniej: urwis, nicpoń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. bicz zakończony ołowianą kulką

 (1.2) żart. psotne dziecko

 (1.3) daw. ślad po uderzeniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsawɨk, AS: basau̯yk

Wiktionary


baścik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. Sebastian

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Puć no sam, Baścik, i wejrzyj se, kaj żeś wciepnął galoty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bastek mos., Sebastian mos.

Wiktionary


baseball

[czytaj: bejzbol albo bejsbol] bejsbol, bejzbol;
1. dyscyplina sportowa wywodząca się z Ameryki Północnej, podobna do palanta;
2. kij do tej dyscypliny sportowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. dyscyplina sportowa, w której najistotniejszym elementem rozgrywki jest odbicie piłki drewnianym kijem;

 (1.2) slang. kij baseballowy

Wiktionary

Baseball (pol. bejsbol) – sportowa gra zespołowa szczególnie popularna w Ameryce Północnej, Południowej i we wschodniej Azji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jesteś świetny w baseballu, ale kiepski w golfa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bejsbol m., baseballista m., bejsbolista m., baseballistka ż., baseballówka ż., bejsbolówka ż.

 przym. baseballowy, bejsbolowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bejsbol

Wiktionary


baseballista

[czytaj: bejzbolista albo bejsbolista] zawodnik uprawiający baseball; bejsbolista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. ktoś, kto gra w bejsbol, sportowo lub rekreacyjnie

Wiktionary

Baseballista (jap. Ippatsu Kanta-kun, wł. Il fichissimo del Baseball) – japoński serial anime wyprodukowany w 1977 roku przez Tatsunoko Production w reżyserii Hiroshiego Sasagawy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Klub odwiedził amerykański baseballista polskiego pochodzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bejsbolówka ż., bejsbol mrz., baseball mrz., baseballówka ż.

:: fż. baseballistka ż.

 przym. baseballowy, bejsbolowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bejsbolista

Wiktionary


baseballistka

baseballista [czytaj: bejzbolistka albo bejsbolistka]; bejsbolistka


SJP.pl


baseballówka

[czytaj: bejsbolówka] bejsbolówka; potocznie:
1. czapka z zaokrąglonym daszkiem;
2. kurtka mająca przy pasie oraz na zakończeniach rękawów ściągacze o tym samym wzorze;
3. kij do gry w baseball


SJP.pl

Bejsbolówka (także: baseballówka od ang. baseball cap) – sportowa czapka, wykonana z miękkiego materiału, z twardym daszkiem chroniącym oczy przed słońcem. Często posiada z tyłu pasek umożliwiający regulację rozmiaru. Pierwotnie noszona przez sportowców uprawiających baseball.

Wikipedia


baseballowy

baseball [czytaj: bejzbolowy lub bejsbolowy]; bejzbolowy, bejsbolowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z baseballem, dotyczący baseballu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dryblas miał w ręce kij baseballowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bejsbolówka ż., bejsbol mrz., baseball mrz., baseballista mos., baseballistka ż.

 przym. bejsbolowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bejsbolowy

Wiktionary


basedow

1. nazwisko obce, np. Karl Adolph von Basedow (1799-1854) - niemiecki lekarz;
2. choroba Basedowa - choroba objawiająca się wytrzeszczem oczu, powiększeniem tarczycy i tachykardią; choroba Gravesa-Basedowa


SJP.pl

Niemcy

  • Basedow – dzielnica Prenzlau
  • Basedow – gmina w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Mecklenburgische Seenplatte
  • Basedow – gmina w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Herzogtum Lauenburg

Osoby

  • Johannes Bernhard Basedow – niemiecki pedagog
  • Karl Adolph von Basedow – niemiecki lekarz

Wikipedia


basek

najniżej strojona struna w skrzypcach


SJP.pl


basen

1. sztuczny zbiornik na wodę; staw, sadzawka;
2. teren, na którym znajduje się ten zbiornik; kąpielisko, pływalnia;
3. zbiornik na piasek, węgiel, ropę itp.;
4. naczynie umożliwiające chorym oddawanie moczu bez wstawania z łóżka; kaczka, nocnik;
5. w geografii: obniżenie, zagłębienie terenu;
6. w geografii: zespół dorzeczy, których wody spływają do jednego morza lub oceanu;
7. część obszaru wodnego portu przeznaczona do postoju lub naprawy statków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sztuczny zbiornik wody przeznaczony do pływania

 (1.2) med. płaskie naczynie najczęściej z uchwytem umożliwiająca osobom obłożnie chorym wypróżnianie się w pozycji leżącej lub półleżącej bez opuszczania łóżka;

 (1.3) geogr. hydrol. region wokół morza lub innego zbiornika wodnego

 (1.4) część obszaru wodnego portu, będąca miejscem postoju albo naprawy statków

 (1.5) sztuczny zbiornik z wodą, służący do celów rekreacyjnych, higienicznych, technicznych lub rytualnych;

Wiktionary

pojęcia geograficzne i geologiczne

  • basen oceaniczny, wielkie obniżenia w skorupie ziemskiej, poniżej szelfu i stoków kontynentalnych
  • basen – rodzaj zbiornika antropogenicznego
  • basen (zlewisko) – zbiór dorzeczy
  • basen artezyjski
    • Wielki Basen Artezyjski

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Nie chodzę na basen, bo nie umiem pływać.

     (1.2) Poproś pielęgniarkę, żeby przyniosła mi basen.

     (1.3) Kraje basenu Morza Śródziemnego podpisały umowę o współpracę.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈbasɛ̃n, AS: basẽn

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. basenowa ż.

    :: zdrobn. basenik m.

     przym. basenowy, wokółbasenowy, przybasenowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) pływalnia

    Wiktionary


basenik

mały basen


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od basen

 (1.2) mały basen

 (1.3) dmuchany brodzik dla dzieci

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Michałku, idź jeszcze trochę do baseniku, bo za godzinkę będziemy się zbierali.

 (1.2) Do tej pory w judaizmie praktykowane jest obmycie z rytualnej nieczystości, chasydzi czynią to w specjalnie do tego przeznaczonym baseniku zwanym mykwą.

 (1.3) Produkowane przez nas baseniki przeznaczone są dla dzieci od 3 lat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basen mrz., basenowa ż.

 przym. basenowy, wokółbasenowy, przybasenowy

Wiktionary


basenji

[czytaj: basendżi] rasa psów z grupy szpiców i psów pierwotnych


SJP.pl

Basenji, basendżi – jedna z ras psów, należąca do grupy szpiców i psów pierwotnych, zaklasyfikowana do sekcji ras pierwotnych. Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


basenowy

basen


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z basenem, dotyczący basenu

Wiktionary

Patrz:

basen

Powiązane:

 rzecz. basen mrz., basenik mrz.

Wiktionary


baserunek

basarunek; dawniej:
1. chłosta, baty, cięgi;
2. wynagrodzenie za krzywdę, odszkodowanie


SJP.pl


baserunk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. poprawa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsɛrũŋk, AS: baserũŋk

Wiktionary


baset

pies o masywnej budowie ciała, długim tułowiu i krótkich nogach; basset


SJP.pl

Bastet, znana też pod nazwą Bast, Boubastis, Pasht, Ubasti, Ba en Aset – w mitologii egipskiej bogini miłości, radości, muzyki, tańca, domowego ogniska, płodności, a także kotów.

Wierzono, że Bastet chroni mężczyzn przed chorobami i demonami. Przedstawiana jako kot lub kobieta z głową kota, często ze skarabeuszem na głowie, który był symbolem wschodzącego słońca, gdyż w imieniu Ra walczyła z Apopisem – ucieleśnieniem chaosu, przedstawianego jako wielkiego węża. Przedstawiano ją często z krzyżem Ankh – symbolem życia – i sistrum – uderzanym instrumentem muzycznym, który był jej atrybutem władzy. Była matką Maahesa, według niektórych źródeł, Chonsu – boga Księżyca. Bogini Bastet pojawiła się już w czasach II dynastii, i jej nazwa prawdopodobnie wzięła się od miast kultu Bast (greckie Bubastis). Prawdopodobnie na początku zwierzęciem kultu był lew/lwica. Herodot na podstawie powierzchownych analogii porównywał ją z grecką Artemidą. Wielu bogów w tamtym okresie miało swoje dwie twarze – dobrą i złą; o ile Bastet kot była usposobieniem dobroci i ochroną, kojarzono ją również z bezwzględną, walczącą Sachmet przedstawianą jako kobieta z głową lwa.

Wikipedia


basethorn

nieco większa odmiana klarnetu altowego; basetorn, rożek basetowy, rożek basowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. odmiana klarnetu basowego, rożek basetowy;

Wiktionary

Rożek basetowy, basethorn (niem. Bassetthorn) – nieco większa, altowa odmiana klarnetu.

Najczęściej w stroju F. Instrument o dostojnym, ciepłym brzmieniu, z zakrzywioną fajką (przy ustniku) oraz zakrzywioną czarą u dołu instrumentu. Popularny w klasycyzmie, często używany m.in. przez Mozarta, np. w Requiem, napisał on także pięć pięcioczęściowych Divertimenti na trzy basethorny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rożek basetowy, zwany też basethornem, jest altową odmianą klarnetu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsɛtxɔrn, AS: basetχorn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rożek basetowy

Wiktionary


basetla

1. ludowy instrument smyczkowy o niskich dźwiękach, pośredniej wielkości między wiolonczelą a kontrabasem, używany w kapelach ludowych;
2. archaicznie: wiolonczela;
3. przenośnie: niedołęga, głupiec; łamaga, niezguła, niezdara;
4. przenośnie: grupa kobieta; baryłka, beczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. rodzaj smyczkowego instrumentu ludowego;

 (1.2) daw. wiolonczela

Wiktionary

Basy, inaczej basetla lub basetnia – polski ludowy instrument smyczkowy o niskiej skali, o kształcie przypominającym wiolonczelę, zwykle wielkości pośredniej między wiolonczelą a kontrabasem. Pełni funkcję rytmiczną i jest podstawą do melodii granej przez skrzypka. Od lat 50./60. sukcesywnie wypierany przez harmonię, a następnie akordeon w składzie kapel wiejskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na przodzie orszaku smyczki dotąd w powietrzu sterczące na struny opadły; z dźwiękami skrzypiec i basetli wygrywających marsza zmieszał się turkot kół i tętent koni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsɛtla, AS: basetla

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basetlista m.

Wiktionary


basetlista

instrumentalista grający na basetli


SJP.pl


basetlistka

basetlista


SJP.pl

Patrz:

basetlista

basetorn

nieco większa odmiana klarnetu altowego; basethorn, rożek basetowy, rożek basowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. zob. basethorn.

Wiktionary

Rożek basetowy, basethorn (niem. Bassetthorn) – nieco większa, altowa odmiana klarnetu.

Najczęściej w stroju F. Instrument o dostojnym, ciepłym brzmieniu, z zakrzywioną fajką (przy ustniku) oraz zakrzywioną czarą u dołu instrumentu. Popularny w klasycyzmie, często używany m.in. przez Mozarta, np. w Requiem, napisał on także pięć pięcioczęściowych Divertimenti na trzy basethorny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rożek basetowy, nazywany także basetornem, jest altową odmianą klarnetu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsɛtɔrn, AS: basetorn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rożek basetowy; war. basethorn

Wiktionary


basetowy

rożek basetowy - nieco większa odmiana klarnetu altowego; basetorn, basethorn, rożek basowy


SJP.pl


basf

produkt marki BASF


SJP.pl


basia

zdrobnienie od: Barbara (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od Barbara

 (1.2) zoonim, którym powszechnie woła się wiewiórki

 (1.3) geogr. rzeka na Białorusi, w obwodzie mohylewskim;

Wiktionary

Basia, właśc. Barbara Stanisława Trzetrzelewska (ur. 30 września 1954 w Jaworznie) – polsko-brytyjska piosenkarka wykonująca muzykę będącą połączeniem współczesnego jazzu i popu o południowoamerykańskim brzmieniu.

Zaczęła śpiewać w polskich zespołach pod koniec lat 60. i w latach 70. W 1981 roku wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie zasłynęła jako wokalistka w zespole Matt Bianco. W połowie lat 80. wraz z życiowym partnerem Dannym White’em odeszli z grupy, by skupić się na jej solowej karierze. Nagrywając dla koncernu Epic Records, odniosła światowy sukces w latach 1987–1995, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, gdzie jej dwa albumy – Time and Tide i London Warsaw New York – uzyskały certyfikat platynowych płyt za sprzedaż ponad miliona kopii. Jej największe przeboje z tamtego okresu to: „Time and Tide”, „New Day for You”, „Promises”, „Baby You’re Mine”, „Cruising for Bruising” oraz „Drunk on Love”. Jej muzyka spotkała się z dużym uznaniem w Japonii i na Filipinach. Po przerwie spowodowanej sprawami osobistymi wznowiła solową karierę wydaniem albumu It’s That Girl Again w 2009 roku. Od tamtej pory wydaje muzykę przez niezależne wytwórnie płytowe oraz koncertuje na scenie smoothjazzowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już tam ojciec do swej Basi mówi zapłakany (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaɕa, AS: baśa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Basiuchna ż., Barbara ż., Baśka ż., Basieńka ż., Barbórka ż., barbórka ż., Basiunia ż., Barbora ż., Bacha ż.

 przym. Basiny, Baśkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Basiuchna, Baśka, Basieńka, Basiunia

Wiktionary


basiak

nazwisko


SJP.pl


basic

[czytaj: bejz-ik] język programowania (skrót od: Beginner's All Purposes Symbolic Instruction Code); BASIC


SJP.pl

BASIC (Beginner's All-purpose Symbolic Instruction Code) – język programowania wysokiego poziomu, opracowany w 1964 przez Johna George'a Kemeny'ego i Thomasa E. Kurtza w Dartmouth College na bazie Fortrana i Algola-60. Jego pierwsza wersja znana była później pod nazwą Dartmouth BASIC, pierwszy program w BASIC-u został uruchomiony 1 maja 1964 na komputerze General Electric GE-225 typu mainframe.

Wikipedia


basicowy

[czytaj: bejz-ikowy] potocznie: standardowy, normalny


SJP.pl


basieńka

zdrobnienie od: Barbara (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od: Barbara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sportretował Basieńkę w czerwonym kimono.

 (1.1) Wiele razy rozmawiał z Basieńką przez domofon.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż., Basia ż., Baśka ż., Barbórka ż., barbórka ż.

 przym. Basiny, Baśkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbara, Basia, Baśka

Wiktionary


basik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: bas

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie bas, lecz tylko słaby basik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas mrz., basista mos., basistka ż.

 przym. basowy

Wiktionary


basileus

bazyleus;
1. tytuł monarchy państwa bizantyjskiego
2. jeden z trzech zwierzchnich archontów w starożytnych Atenach mający pieczę nad sprawami religijnymi


SJP.pl

Basileus (gr. βασιλεύς) – greckie określenie władcy, obecnie odpowiadające polskiemu słowu król.

  • Basileus – w starożytności: tytuł władców niektórych polis oraz państw hellenistycznych
  • Basileus – w średniowieczu: jeden z dwóch tytułów (obok tytułu autokratora) cesarzy bizantyjskich
  • Basileus – współcześnie: grecki odpowiednik tytułu króla, noszony przez koronowanych władców tego państwa w latach 1832–1924, 1935–1941 i 1944–1973

Wikipedia


basilicata

[czytaj: baz-iliKAta] region we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. region administracyjny w południowych Włoszech z ośrodkiem administracyjnym w Potenzy;

Wiktionary

Basilicata [ba.zi.liˈka.ta] – region administracyjny w południowych Włoszech, o powierzchni 9992 km², 620,2 tys. mieszkańców i stolicą w Potenza (67,1 tys. mieszkańców). Gęstość zaludnienia 62 osób na km². Graniczy z Apulią, Kalabrią i Kampanią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobnie jak Kalabria i Apulia Basilicata należała do katepanatu Italii.

Wiktionary


basilissa

tytuł cesarzowych i cesarzówien bizantyjskich; bazylissa


SJP.pl


basin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Basi lub z nią związany


SJP.pl

Miejscowość na Białorusi:

  • Basin (biał. Басіна, ros. Басино) – wieś w obwodzie grodzieńskim, w rejonie nowogródzkim, w sielsowiecie Wsielub

Miejscowość w Polsce:

  • Basin – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Baranów

Wikipedia


basinger

[czytaj: bejs-inger] Kim Basinger - amerykańska aktorka filmowa (urodzona w 1953 roku)


SJP.pl


basiński

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Basiński (ur. 1952) – polski lekarz anestezjolog,
  • Antoni Basiński (1905–1990) – polski chemik
  • Bolesław Basiński (1948–2022) – polski działacz państwowy i sportowy, prezydent Nowego Sącza
  • Dariusz Basiński (ur. 1967) – polski aktor
  • Jakub Basiński (1768–1848) – polski duchowny katolicki
  • Stanisław Basiński (1866-?) – polski nauczyciel

Wikipedia


basiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Basi lub z nią związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Basi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprawdzałeś już w Basinym pokoju?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż., Basia ż., Baśka ż., Basieńka ż.

Wiktionary


basio

[czytaj: basjo] turniej zapaśniczy sumo, narodowy sport japoński


SJP.pl


basior

1. samiec wilka
2. gwarowo: bat, bicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) łow. samiec wilka

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) reg. bat, bicz

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: basiora

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zza drzewa zalśniły lampy basiora.

 (2.1) Smagnął go przez plecy basiorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaɕɔr, AS: baśor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basiora ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilk

 (2.1) bicz, bat

Wiktionary


basiora

samica wilka; wilczyca, wadera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łow. samica wilka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomiędzy drzewami przemknęła basiora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈɕɔra, AS: baśora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basior

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wilczyca, wadera

Wiktionary


basista

osoba grająca na basie lub kontrabasie; basetlista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muzyk, który gra na gitarze basowej

 (1.2) muzyk, który gra na kontrabasie

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) łow. samiec jelenia (byk) wyróżniający się basową barwą głosu

Wiktionary

Basista – popularnie muzyk, instrumentalista, który gra na instrumencie basowym, takim jak gitara basowa, kontrabas, basetla, rzadziej dętym (np. tuba, suzafon). Czasem terminem tym określa się wokalistę śpiewającego basem, choć w tym przypadku prawidłowym nazewnictwem jest właśnie bas. W znaczeniu popkulturowym basista to najczęściej członek zespołu muzycznego. Wraz z perkusistą i instrumentalistą, który realizuje wypełnienie harmoniczne (np. pianistą lub gitarzystą niebasowym) tworzy sekcję rytmiczną.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Nim doszedł tego basistę na strzał, z daleka po głosie go tropił i rozpoznawał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈɕista, AS: baśista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas m., kontrabas m., kontrabasista m.

:: fż. basistka ż.

 czas. basować ndk.

 przym. basowy, kontrabasowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kontrabasista

Wiktionary


basistka

kobieta, dziewczyna grająca na basie lub kontrabasie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na basie – gitarze basowej

 (1.2) muz. kobieta, która gra na basie – kontrabasie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basista mos., basik mrz., bas mos./mrz.

 przym. basowy

 czas. basować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kontrabasistka

Wiktionary


basiuchna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od: Barbara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyślijmy Basiuchnie kartkę z pozdrowieniami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Barbara ż., Basia ż., Basiunia ż., Baśka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Basia, Basieńka

Wiktionary


basiuk

nazwisko


SJP.pl


basiulka

zdrobnienie od: Barbara (imię żeńskie)


SJP.pl


basiunia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od: Barbara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy Basiuni klaserek na znaczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Basiuchna ż., Barbara ż., Basia ż., Baśka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Basia, Basieńka

Wiktionary


bask

członek narodu mieszkającego po obu stronach Pirenejów nad Zatoką Biskajską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek narodu zamieszkującego tereny na granicy Hiszpanii i Francji nad Zatoką Biskajską;

Wiktionary

  • Bask – koń, ogier
  • Baskowie – naród

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Brak dowodów potwierdzających genezę euskera i jego szczególna unikatowość sprawiają, że Basków przedstawia się jako lud oryginalny, prawdopodobnie najstarszy współcześnie żyjący lud europejski, a niekiedy nawet jako „aborygenów półwyspu”.

 (1.1) Ze Szwajcarem Ciriaco Sforzą również w Bayernie są spore kłopoty natury wychowawczej, krewki charakter ma też francuski Bask, Bixente Lizarazu (to on pobił się kiedyś na treningu z Matthäusem).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bask, AS: bask

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baskijski mrz., baskijka ż., Baskonia ż.

:: fż. Baskijka ż.

 przym. baskijski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) Iberyjczyk

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. baskijski mrz., baskijka ż., Baskonia ż.

:: fż. Baskijka ż.

 przym. baskijski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) Bask

* angielski: (1.1) Basque

* arabski: (1.1) باسكي m. (bāskī)

* baskijski: (1.1) euskal herritar

* białoruski: (1.1) баск m. (bask)

* czeski: (1.1) Bask m.

* duński: (1.1) basker w.

* esperanto: (1.1) eŭsko, vasko

* francuski: (1.1) Basque m.

* gruziński: (1.1) ბასკი (basḳi)

* hiszpański: (1.1) vasco m.

* interlingua: (1.1) basco

* japoński: (1.1) バスク人 (basuku jin)

* kataloński: (1.1) basc m.

* niderlandzki: (1.1) Bask m.

* niemiecki: (1.1) Baske m.

* nowogrecki: (1.1) Βάσκος m.

* ormiański: (1.1) բասկ (bask)

* perski: (1.1) باسک (bask)

* portugalski: (1.1) basco m.

* rosyjski: (1.1) баск m. (bask)

* słowacki: (1.1) Bask m.

* słoweński: (1.1) Bask m.

* szwedzki: (1.1) bask w.

* turecki: (1.1) Bask

* węgierski: (1.1) baszk

* włoski: (1.1) basco m.

źródła.

== Bask (język niderlandzki.) ==

wymowa. audio|Nl-Bask.ogg.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) etn. Bask

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baśka

1. potocznie: głowa; arbuz, bania, czerep, kiepeła;
2. rodzaj krzyżówki, w której definicje odgadywanych wyrazów podane są w przypadkowej kolejności;
3. gra w karty powstała na przełomie I i II połowy XIX wieku;
4. dawniej: drewniany młot do wbijania pali w ziemię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od: Barbara

Wiktionary

  • Baśka – singel zespołu Wilki
  • Baśka (Baszka) – tradycyjna kaszubska gra karciana
  • Baśka – rodzaj krzyżówki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Baśka chodziła do LO, ja do Śląskich Technicznych.

 (1.1) Napisałem do Baśki o twoim pomyśle.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Basiuchna ż., Barbara ż., Basia ż., Basieńka ż., Barbórka ż., barbórka ż., Basiunia ż.

 przym. Baśkowy, Basiny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Barbara, Basia, Basieńka

Wiktionary


baskak

średniowieczny namiestnik mongolski, przedstawiciel władzy chana i poborca danin


SJP.pl

Baskak – urzędnik administracji Chanatu Kara Kitajów i imperium mongolskiego. Do jego obowiązków należało egzekwowanie obciążeń podatkowych, posiadał także ograniczone kompetencje wojskowe i nadzorcze.

Znani z historii baskakowie:

  • Burundaj


Wikipedia


baskerville

baskerwil;
1. jeden z krojów angielskiej osiemnastowiecznej antykwy barokowej;
2. czcionka kroju o tej samej nazwie


SJP.pl

Baskerville – uniwersalny i międzynarodowy krój pisma zaprojektowany w 1754 roku przez angielskiego drukarza i liternika Johna Baskerville’a. Baskerville jest pismem szeryfowym, klasyfikowanym jako antykwa barokowa. Charakteryzuje się mocnymi szeryfami oraz zaakcentowaniem pionowych kresek liter. Dzięki swym walorom estetycznym i funkcjonalnym Baskerville jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych pism, adaptowanym przez wielu producentów czcionek.

Wikipedia


baskerwil

baskerville;
1. jeden z krojów angielskiej osiemnastowiecznej antykwy barokowej;
2. czcionka kroju o tej samej nazwie


SJP.pl


basket

środowiskowo: koszykówka, basketball (rzadko), piłka koszykowa (gra zespołowa polegająca na zdobywaniu punktów przez umieszczanie piłki w koszu rywali, przytwierdzonym do wysoko znajdującej się tablicy)


SJP.pl

Basket – czterokołowy, lekki pojazd konny o nadwoziu otwartym, wykonanym częściowo z wikliny, w kształcie kosza. Pojazdy tego typu produkowane były w Wielkiej Brytanii od ok. 1870.

Wikipedia


basketball

[czytaj: basketbol] rzadko: koszykówka, piłka koszykowa (gra zespołowa polegająca na zdobywaniu punktów przez umieszczanie piłki w koszu rywali, przytwierdzonym do wysoko znajdującej się tablicy); basket (środowiskowo)


SJP.pl

Koszykówka (lub piłka koszykowa) – dyscyplina sportu drużynowego (sport olimpijski), w której dwie pięcioosobowe drużyny grają przeciwko sobie próbując zdobyć jak największą liczbę punktów wrzucając piłkę do kosza drużyny przeciwnej. Za datę powstania koszykówki uznaje się 21 grudnia 1891 r., a za jej twórcę – Jamesa Naismitha.

Wikipedia


basketballowy

basketball [czytaj: basketbolowy]; koszykówkowy


SJP.pl


baskijka

nakrycie głowy bez daszka; beret baskijski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. kobieta z ludu Basków, przedstawicielka narodu zamieszkującego tereny na pograniczu Hiszpanii i Francji nad Zatoką Biskajską

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Razem z czwórką młodych ludzi: Amerykaninem, Anglikiem i dwoma Francuzami, nabywa stateczek „Tremolino" do przemytu broni dla hiszpańskich zwolenników Don Carlosa; spółce patronuje piękna Baskijka, Donia Rita.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsʲcijka, AS: basʹḱii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baskijski m., Baskonia ż., baskijka ż.

:: fm. Bask m.

 przym. baskijski

Wiktionary


baskijski

Baskonia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Baskami, dotyczący Basków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język Basków;

Wiktionary

Język baskijski (nazwy własne, zależnie od dialektu: euskara, euskera, eskuara, üskara) – język Basków, zamieszkujących kilka prowincji i departamentów na pograniczu Hiszpanii i Francji. Posługuje się nim dzisiaj ponad milion osób, z których ok. 90% mieszka w Hiszpanii.

Wikipedia

Patrz:

Baskonia

Przykłady

 (1.1) Juan Sebastián Elcano był baskijskim żeglarzem i odkrywcą.

 (2.1) Baskijski jest językiem ergatywnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsʲcijsʲci, AS: basʹḱii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baskonia ż., Bask m., Baskijka ż., baskijka ż.

Wiktionary


baskijskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem baskijskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem baskijskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku baskijskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈsʲcijskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: basʹḱii ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


baskijskość

baskijski


SJP.pl

Patrz:

baskijski

baskil

rodzaj zamknięcia okna lub drzwi za pomocą wsuwanych pręcików wchodzących w futrynę; baskwil


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. zob. baskwil.

 (1.2) jeźdz. pozycja, jaką przybiera dobrze ujeżdżony koń w czasie skoku nad przeszkodą;

Wiktionary

  • baskil, baskila – prawidłowa pozycja konia w czasie skoku nad przeszkodą
  • baskil, baskwil lub baskila – rodzaj mechanizmu ryglującego w stolarce okiennej oraz stosowany w broni
  • Baskil – dystrykt w Turcji

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baskilowy

 czas. baskilować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baskwil

 (1.2) baskila

Wiktionary


baskilowy

związany z baskilem


SJP.pl


baskina

1. ozdobna, szeroka spódnica noszona przez Baskijki i Hiszpanki;
2. rozkloszowana albo rozcinana część długiej bluzki lub żakietu, doszyta w talii, wykładana na wierzch spódnicy; baskinka;
3. dawniej: wydekoltowany stanik bez rękawów, modny we Francji w pierwszej połowie XVI wieku


SJP.pl

  • baskina – element górnej części stroju męskiego lub kobiecego
  • baskina – spódnica hiszpańska
  • baskina – część zbroi płytowej

Zobacz też:

  • Elya Baskin – łotewsko-amerykański aktor
  • Whit Baskin – strongman

Wikipedia


baskinka

rozkloszowana albo rozcinana część długiej bluzki lub żakietu, doszyta w talii, wykładana na wierzch spódnicy; baskina


SJP.pl

Baskina, baskinka – element górnej części stroju męskiego lub kobiecego (kaftana, jopuli, sajana, wamsa, stanika, żakietu czy bluzki) przypominający falbanę; doszyty w pasie, sięgający bioder bądź poniżej ich linii, sznurowany z przodu lub z tyłu, gładki, rozkloszowany, przymarszczony, układany w fałdy lub rozcinany bądź w formie krótkich patek.

Wikipedia


basklarnet

instrument muzyczny niższy o oktawę od zwykłego klarnetu


SJP.pl

Klarnet basowy (wł. Clarinetto basso, skrót w partyturze Cl.b.) – odmiana klarnetu.

Wikipedia


baskonia

region i kraina historyczna w Hiszpanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. dawna nazwa Kraju Basków

Wiktionary

Baskonia, Kraj Basków (bask. Euskal Herria, Euskadi, hiszp. Pais Vasco, Vasconia, fr. Pays Basque) – kraina historyczna na pograniczu Hiszpanii i Francji, położona nad Zatoką Biskajską, zamieszkana w znacznej części przez Basków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niech żyje wolna Baskonia!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈskɔ̃ɲja, AS: baskõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baskijski

 rzecz. baskijka ż., Bask m., Baskijka ż., baskijski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. baskijski

 rzecz. baskijka ż., Bask m., Baskijka ż., baskijski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|Kraj Basków.

* baskijski: (1.1) Baskonia

* białoruski: (1.1) Басконія ż.

* czeski: (1.1) Baskicko

* hiszpański: (1.1) Vasconia ż.

* rosyjski: (1.1) Баскония ż.

* słowacki: (1.1) Baskicko n.

źródła.

== Baskonia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Baskonia, Kraj Basków

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baskowie

członek narodu mieszkającego po obu stronach Pirenejów nad Zatoką Biskajską


SJP.pl

Baskowie – protonaród waskoński zamieszkujący tereny na granicy Hiszpanii i Francji nad Zatoką Biskajską. Obecnie żyje około 10 milionów Basków, z czego 2,3 miliona w Hiszpanii, około 285 tysięcy we Francji i kilka milionów na emigracji (głównie w Ameryce Łacińskiej).

Wikipedia


baśkowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Baśki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprawdzałeś już w Baśkowym plecaku?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baśka ż., Barbara ż., Basia ż., Basieńka ż.

Wiktionary


baskwil

rodzaj zamknięcia okna lub drzwi za pomocą wsuwanych pręcików wchodzących w futrynę; baskil


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. rodzaj mechanizmu ryglującego w stolarce okiennej

Wiktionary

Powiązane:

 przym. baskwilowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baskil

Wiktionary


baskwilowy

związany z baskwilem


SJP.pl


basma

1. metalowa osłona zakładana na ikonę, zakrywająca tło obrazu; koszulka, okład, sukienka;
2. farba do włosów zawierająca naturalny barwnik


SJP.pl

Basma (hebr. בסמ"ה, arab. بسم) – samorząd lokalny położony w dystrykcie Hajfa, w Izraelu.

Miasteczko leży na południe od miasta Umm al-Fahm, w paśmie górskim Karmel.

Wikipedia


basmacz

członek antybolszewickiego, zbrojnego ruchu narodowościowo-religijnego w Azji Środkowej w latach 1918-26, inspirowanego przez feudałów i duchowieństwo muzułmańskie


SJP.pl

Wikipedia


basmala

formuła rozpoczynająca surę Koranu, stanowiąca także muzułmański ornament kaligraficzny i architektoniczny; bismala, bismilla, bismillah


SJP.pl

Basmala (arab. ‏بسملة‎) – formuła „w imię Boga miłosiernego litościwego” (‏بِسْمِ ٱللّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيم‎, Bi-ismi Allāhi Ar-Raḥmāni Ar-Raḥīm) rozpoczynająca prawie każdą surę Koranu, którą praktykujący muzułmanin rozpoczyna każdą ważniejszą czynność i która świadczy o przynależności do ummy.

Wikipedia


basmati

indyjska odmiana ryżu o długich ziarnach


SJP.pl

Basmati, ryż basmati, ryż siewny indyjski (Oryza sativa L.) – kultywar ryżu długoziarnistego, o charakterystycznym aromacie, najpopularniejszy w Indiach i Pakistanie. Jego ziarna są dłuższe i cieńsze niż ziarna pozostałych odmian ryżu. Występuje na rynku w dwóch rodzajach: brązowy ryż basmati (pełnoziarnisty) oraz biały ryż basmati (obłuszczony brązowy ryż basmati).

Wikipedia


baśń

jeden z najważniejszych gatunków epiki ludowej, o tematyce związanej z wierzeniami magicznymi, siłami i zjawiskami nadprzyrodzonymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. opowiadanie o treści fantastycznej;

 (1.2) nieprawdziwa historia, uważana za mającą na celu wprowadzenie kogoś w błąd

Wiktionary

Baśń („bajka magiczna”) – jeden z fantastycznych gatunków epickich, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, przynależy do folkloru.

Bajka magiczna (fantastyczna) – zwana niekiedy baśnią lub klechdą jest najbardziej typowym i charakterystycznym okazem bajki ludowej, określa się ją czasem mianem „bajki właściwej”. Terminy, które się do niej stosuje, podkreślają jej cechę podstawową, domieszkę lub nawet przewagę pierwiastków fikcyjnych, fantastycznych, cudownych czy czarodziejskich nad realnymi, ludzkimi. Są to pierwiastki te same, które występują w religii, wyrastają z dawnych wierzeń magicznych, od religijnych zaś różnią się tym tylko, że nie mają oficjalnego uznania, nie wchodzą do kanonu wierzeń, reprezentowanego przez taką czy inną organizację religijną. Jako że przedstawicielką sił magicznych, zazwyczaj przyjaznych człowiekowi, bywa istota męska lub kobieca, w języku angielskim zwana Fairy, we francuskim Fée, co w polszczyźnie oddaje się wyrazem wróżka, skąd terminy angielskie i francuskie na oznaczenie danej kategorii bajek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Matka ją najciekawszych baśni uczyła, ojciec najstarszymi podaniami karmił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baɕɲ̊, AS: baśń̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baśniowość ż.

 przym. baśniowy

 przysł. baśniowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bajka; gw-pl|Górny Śląsk|bera.

 (1.2) bajka

Wiktionary


baśniarski

baśniarz


SJP.pl

Patrz:

baśniarz

baśniarz

dawniej: bajarz, bajczarz


SJP.pl


baśniopis

dawniej: bajkopisarz - osoba pisząca bajki


SJP.pl


baśniopisarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pisarz zajmujący się tworzeniem baśni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak wiadomo, drogowskaz nie musi chadzać prawidłową drogą, nic więc dziwnego, że genialny baśniopisarz był nadwrażliwcem, dziwakiem i nieprawdopodobnym egocentrykiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baśniopisarstwo n.

:: fż. baśniopisarka ż.

Wiktionary


baśniowo

przymiotnik

 (1.1) jak w baśni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baśń ż.

 przym. baśniowy

Wiktionary


baśniowość

nierealność, nadzwyczajność, nierzeczywistość; coś co zdarzyć się może tylko w bajkach, baśniach, legendach, podaniach lub mitach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest baśniowe; cecha tych, którzy są baśniowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baśń ż.

 przym. baśniowy

 przysł. baśniowo

Wiktionary


baśniowy

przymiotnik od: baśń


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) z baśni, dotyczący baśni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Smok jest potworem baśniowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baśń ż., baśniowość ż.

Wiktionary


baśnioznawca

specjalista w zakresie nauki, wiedzy o baśniach


SJP.pl


baśnioznawczyni

specjalistka w zakresie nauki, wiedzy o baśniach


SJP.pl


baśnioznawstwo

nauka, wiedza o baśniach


SJP.pl


basok

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pogard. (także. żart.) osoba otyła; osoba z wielkim brzuchem

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. żart. opasły brzuch

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (gwara.) Nie wiedziołech, że od niej chop to je taki basok.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grubas

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk|bas.

Wiktionary


basować

1. potocznie: śpiewać basem; wydawać głos o niskim tonie;
2. potocznie: wtórować, akompaniować;
3. przestarzałe: potakiwać, schlebiać komuś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wtórować, przytakiwać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas, basek, basista, basistka, basowanie

 przym. basowy

Wiktionary


basowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) śpiewanie basem

 (1.2) granie na basie

 (1.3) granie akompaniamentu

 (1.4) daw. przytakiwanie, schlebianie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas m., basista m.

 czas. basować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) akompaniowanie, przygrywanie

Wiktionary


basówka

potocznie: gitara basowa


SJP.pl


basowy

związany z basem, dotyczący basu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący basu, określający bas

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla basu, mający cechy basu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bas mrz., basik mrz., basista mos., basistka ż.

 czas. basować

Wiktionary


basra

miasto w Iraku; Al-Basra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowym Iraku, położone nad rzeką Szatt al-Arab;

 (1.2) geogr. wieś w Pakistanie, w prowincji Pendżab

 (1.3) geogr. wieś w Jemenie, w muhafazie Hadramaut

 (1.4) geogr. adm. prowincja w południowej części Iraku, ze stolicą w mieście Basra (1.1);

Wiktionary

Basra (arab. البصرة, Al-Basra, także Busra, Busrah) – drugie co do wielkości miasto w Iraku, liczące około 2 600 000 mieszkańców (2003).

Basra jest położona na szlaku wodnym Szatt al-Arab w pobliżu Zatoki Perskiej (55 km od ujścia), jest głównym portem kraju i stolicą muhafazy Basra.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1-3) kolokacje miejscowość|D=Basry|Ms=Basrze.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miasto

 (1.2) wieś

 (1.3) wieś

 (1.4) prowincja

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. basryjczyk mos., basryjka ż.

 przym. basryjski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Basra

* białoruski: (1.1) Басра ż.

* czeski: (1.1) Basra ż.

* francuski: (1.1) Bassorah

* hiszpański: (1.1) Basora ż.

* kataloński: (1.1) Bàssora ż.

* litewski: (1.1) Basra ż.

* niemiecki: (1.1) Basra n.

* rosyjski: (1.1) Басра ż.

* słowacki: (1.1) Basra ż.

* słoweński: (1.1) Basra ż.

* ukraiński: (1.1) Басра ż.

* włoski: (1.1) Bassora ż.

źródła.

== Basra (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Basra

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basryjczyk mos., basryjka ż.

 przym. basryjski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miasto

 (1.2) wieś

 (1.3) wieś

 (1.4) prowincja

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. basryjczyk mos., basryjka ż.

 przym. basryjski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Basra

* białoruski: (1.1) Басра ż.

* czeski: (1.1) Basra ż.

* francuski: (1.1) Bassorah

* hiszpański: (1.1) Basora ż.

* kataloński: (1.1) Bàssora ż.

* litewski: (1.1) Basra ż.

* niemiecki: (1.1) Basra n.

* rosyjski: (1.1) Басра ż.

* słowacki: (1.1) Basra ż.

* słoweński: (1.1) Basra ż.

* ukraiński: (1.1) Басра ż.

* włoski: (1.1) Bassora ż.

źródła.

== Basra (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Basra

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


basryjczyk

mieszkaniec Basry (Al-Basry)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Basry; osoba z tego miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Intelektualna działalność kufijczyków i basryjczyków obejmowała nie tylko studia językoznawcze, jak to wyżej sygnalizowałem, ale także między innymi literaturę piękną, teologię i historiografię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Basra ż.

:: fż. basryjka ż.

 przym. basryjski

Wiktionary


basryjka

mieszkanka Basry (Al-Basry)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Basry; kobieta z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Basra ż.

:: fm. basryjczyk mos.

 przym. basryjski

Wiktionary


basryjski

Basra (Al-Basra)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Basrą, dotyczący Basry

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basryjka ż., basryjczyk mos., Basra ż.

Wiktionary


bass

ryba z rzędu okoniokształtnych; m.in. bass wielkogębowy, bass słoneczny, bass zielony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. ryba z rodziny bassowatych (nazwa systematyczna|Centrarchidae|ref=tak.)

 (1.2) spoż. angielskie piwo marki Bass Brewery

Wiktionary

  • BASS – biblioteka dźwiękowa
  • bass wielkogębowy (Micropterus salmoides) – ryba z rodziny bassowatych
Osoby
  • Bass Astral – polski muzyk, basista i producent muzyczny
  • Colin Bass – brytyjski progresywny muzyk rockowy, basista, członek zespołu Camel.
  • Eduard Bass – czeski pisarz, dziennikarz, piosenkarz, aktor, konferansjer i autor piosenek.
  • Lance Bass – amerykański piosenkarz, aktor, producent filmowy i telewizyjny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włodek złowił dwa bassy i kilka okoni.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. bassek mzw., bassowate lm nm.

 przym. bassowaty

Wiktionary


basse-terre

[czytaj: basTER] stolica Gwadelupy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica francuskiego departamentu zamorskiego Gwadelupy;

 (1.2) geogr. jedna z dwóch wysp tworzących Gwadelupę;

Wiktionary

  • Basse-Terre – jedna z wysp tworzących terytorium Gwadelupy
  • Basse-Terre – miasto na Gwadelupie

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc.

uwagi.

tłumaczenia.

* szwedzki: (1.1) Basse-Terre n.

źródła.

== Basse-Terre (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Basse-Terre

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc.

uwagi.

tłumaczenia.

* szwedzki: (1.1) Basse-Terre n.

źródła.

== Basse-Terre (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Basse-Terre

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bassek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. niewielka ryba słodkowodna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyłowiony z akwarium bassek podrygiwał w siatce do łapania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bass mzw., bassowate lm nm.

Wiktionary


basset

pies o masywnej budowie ciała, długim tułowiu i krótkich nogach; baset


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. masywny pies myśliwski o zwisających uszach;

Wiktionary

Basset hound – jedna z ras psów, należąca do grupy psów gończych i posokowców, zaklasyfikowana do sekcji psów gończych w podsekcji gończych krótkonożnych. Typ jamnikowaty. Według klasyfikacji FCI podlega próbom pracy.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pies

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|basset.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Rasy psów

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) basset, basset hound

* duński: (1.1) bassethund w.

* francuski: (1.1) basset m.

* japoński: (1.1) バセットハウンド

* norweski (bokmål) : (1.1) basset, basset hound

* szwedzki: (1.1) basset, basset hound

źródła.

== basset (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|ˈbæsɪt.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Sapaa-basset.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kynol. basset

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbasːɛt, AS: ba•set

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pies

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|basset.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Rasy psów

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) basset, basset hound

* duński: (1.1) bassethund w.

* francuski: (1.1) basset m.

* japoński: (1.1) バセットハウンド

* norweski (bokmål) : (1.1) basset, basset hound

* szwedzki: (1.1) basset, basset hound

źródła.

== basset (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|ˈbæsɪt.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Sapaa-basset.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kynol. basset

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


basseterre

[czytaj: basTER] stolica Saint Kitts i Nevis


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Saint Kitts i Nevis;

Wiktionary

Basseterre – stolica Saint Kitts i Nevis, na wyspie Saint Kitts, port nad Morzem Karaibskim; 14 000 mieszkańców (2018). Stolica parafii Saint George Basseterre.

W Basseterre główną rolę stanowi przemysł spożywczy i bawełniany. W mieście jest zlokalizowane lotnisko: port lotniczy Robert L. Bradshaw. Stacja kablowa o międzynarodowym znaczeniu. Miasto jest siedzibą Wschodniokaraibskiego Banku Centralnego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Basseterre

* czeski: (1.1) Basseterre

* rosyjski: (1.1) Бастер m.

* szwedzki: (1.1) Basseterre n.

* włoski: (1.1) Basseterre ż.

źródła.

== Basseterre (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-Basseterre.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Basseterre

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbasːɛˈtɛrːɛ, AS: ba•sete•re

Wiktionary


bassowate

rodzina ryb słodkowodnych z rzędu okoniokształtnych; okoniopstrągowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Centrarchidae|Lacépède|ref=tak., rodzina słodkowodnych ryb o krępym ciele;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszystkie gatunki bassowatych budują gniazda.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bass mzw., bassek mzw.

Wiktionary


bassowaty

o cechach bassowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


basta

wykrzyknik wyrażający nakaz zakończenia czegoś; dosyć, dość, finito, koniec, kwita, szlus


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) wyraz określający zakończenie danej wypowiedzi lub stanowczy nakaz zakończenia czegoś; dość

 (1.2) gw. więzienna zaklęcie odwołujące zakaz lub przekleństwo

Wiktionary

Basta (ros. Ба́ста), znany także jako Noggano (ros. Ноггано), właściwie Wasilij Michajłowicz Wakulienko (ros. Василий Михайлович Вакуленко; ur. 20 kwietnia 1980 w Rostowie nad Donem) – rosyjski raper i producent muzyczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie mam zamiaru tego zrobić i basta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbasta, AS: basta

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bastować ndk., zbastować dk.

 rzecz. bastowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzekłem, i już, dość, dosyć, wystarczy, kwita

Wiktionary


bastard

dziecko ze związku pozamałżeńskiego; bękart


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. mieszaniec zwierzęcy, głównie międzygatunkowy, zwykle niepłodny lub z ograniczoną płodnością, np. muł;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. nieślubne dziecko, głównie w odniesieniu do pozamałżeńskich potomków królewskich

 (2.2) obraźliwie o kimś

Wiktionary

  • Bastard – zwierzę uzyskane w wyniku krzyżowania międzygatunkowego (czyli bastardyzacji).
  • Bastard – określenie dziecka z nieprawego łoża, zwłaszcza potomka królewskiego. Określenie jest to nadal używane w genealogii i heraldyce, a także literaturze historycznej.
  • Bastard – W heraldyce funkcjonuje jako oznaczenie herbu, tzw. uszczerbienie, oznaczające herb bastarda. Zazwyczaj jest to ukośny pas – barre – skierowany w lewo, lub jego pomniejszona wersja – baton.
  • Bastard – rodzaj miecza, łączący w sobie cechy miecza jednoręcznego oraz miecza długiego.
  • Bastard – album zespołu Kat.
  • Viola bastarda – smyczkowy instrument muzyczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zebryna jest bastardem zebry i osła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbastart, AS: bastart

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bastardowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krzyżówka, mieszaniec, hybryda

 (2.1) bękart

Wiktionary


bastarda

1. krój pisma drukarskiego; czcionka tego kroju
2. działo używane w XVII w., odmiana kolubryny, mająca krótszą lufę i mniejszy ciężar


SJP.pl

Bastarda – typ pisma gotyckiego, stanowiący połączenie cech pism kaligraficznych oraz kursywnych. Stosowano ją m.in. do pisania kodeksów.

Bastarda powstała we Francji, gdy w XIV i XV stuleciu pojawiła się tendencja do łagodzenia i zaokrąglania ostrych kątów tekstury, do rozjaśniania kolumny tekstu przez wprowadzenie światła – rozsunięcie liter, powiększenie odstępów między wyrazami i rozszerzenie interlinii. Silne są również wpływy kursywy.

Wikipedia


bastardowy

bastard


SJP.pl

Patrz:

bastard

bastardyzacja

międzygatunkowe krzyżowanie zwierząt


SJP.pl

Bastardyzacja (ze starofr. bâtard, ang. bastardization), krzyżowanie międzygatunkowe zwierząt – proces polegający na krzyżowaniu osobników należących do różnych, ale blisko ze sobą spokrewnionych gatunków. W wyniku bastardyzacji uzyskuje się mieszańce zwane bastardami. W odniesieniu do roślin używa się określenia hybrydyzacja lub krzyżowanie międzygatunkowe roślin.

Wikipedia


basteja

półokrągła budowla, wysunięta na zewnątrz linii umocnień, stanowiąca element fortyfikacji w XV wieku


SJP.pl

Wikipedia


bastejowy

basteja


SJP.pl

Patrz:

basteja

bastek

zdrobnienie od: Sebastian (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) pot. imię|polski|m. zdrobn. Sebastian

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Alojzy Bastek – polski działacz społeczny, powstaniec śląski
  • Erhard Bastek – polski polityk
  • Ewald Bastek – polski pływak i piłkarz wodny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rano spacerowaliśmy z Bastkiem po wydmach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baścik mos., Sebastian mos., Seba mos., Sebastiana ż., Sebastianek mos., Sebastianowa ż., Sebastianowo n., Sebastianówna ż., Sebastianostwo lm m.

 przym. Sebastianowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Seba, Sebastian, Sebastianek

Wiktionary


basten

nazwisko


SJP.pl


bastet

egipska bogini, protektorka króla i kobiet ciężarnych, czczona pod postacią kota


SJP.pl

Bastet, znana też pod nazwą Bast, Boubastis, Pasht, Ubasti, Ba en Aset – w mitologii egipskiej bogini miłości, radości, muzyki, tańca, domowego ogniska, płodności, a także kotów.

Wierzono, że Bastet chroni mężczyzn przed chorobami i demonami. Przedstawiana jako kot lub kobieta z głową kota, często ze skarabeuszem na głowie, który był symbolem wschodzącego słońca, gdyż w imieniu Ra walczyła z Apopisem – ucieleśnieniem chaosu, przedstawianego jako wielkiego węża. Przedstawiano ją często z krzyżem Ankh – symbolem życia – i sistrum – uderzanym instrumentem muzycznym, który był jej atrybutem władzy. Była matką Maahesa, według niektórych źródeł, Chonsu – boga Księżyca. Bogini Bastet pojawiła się już w czasach II dynastii, i jej nazwa prawdopodobnie wzięła się od miast kultu Bast (greckie Bubastis). Prawdopodobnie na początku zwierzęciem kultu był lew/lwica. Herodot na podstawie powierzchownych analogii porównywał ją z grecką Artemidą. Wielu bogów w tamtym okresie miało swoje dwie twarze – dobrą i złą; o ile Bastet kot była usposobieniem dobroci i ochroną, kojarzono ją również z bezwzględną, walczącą Sachmet przedstawianą jako kobieta z głową lwa.

Wikipedia


bastia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. główne miasto handlowe i przemysłowe na Korsyce we Francji;

Wiktionary

Bastia (wymowa, kors. Bastìa) – główne miasto handlowe i przemysłowe na Korsyce, główny ośrodek administracyjny departamentu Górna Korsyka. Miasto zostało założone w XIV wieku. Ma dobrze rozwinięty przemysł metalowy i tytoniowy. Dzięki dostępowi do Morza Śródziemnego i długiej historii Bastia jest dużym ośrodkiem rekreacyjnym z plażą i kąpieliskami. Oprócz starego miasta ma inne turystyczne atrakcje takie jak:

  • średniowieczna twierdza z XVI w.,
  • katedra Ste Marie XVII w.,
  • kościoły z XVII w.,
  • stara przystań, wykorzystywana dla łodzi i jachtów.

Wikipedia


bastion

bulwar, część fortyfikacji stałej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. stosowany od XVI wieku element fortyfikacji w postaci pięciokątnej budowli ziemnej o wzmocnionych, murowanych ścianach; stanowisko artylerii flankującej dostęp do umocnień;

 (1.2) przen. niewzruszone oparcie dla czegoś

Wiktionary

Bastion – podstawowy element umocnień w dawnych fortyfikacjach o narysie bastionowym, wznoszony na załamaniach obwałowania twierdzy (na wysuniętych narożnikach). Wywodzi się z wcześniej stosowanych bastei. Bastiony jako element fortyfikacji były używane od połowy XVI do połowy XIX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atakowany bastion ciągle się bronił.

 (1.2) Kościół był bastionem oporu przeciwko komunizmowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbastʲjɔ̃n, AS: bastʹi ̯õn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bastionowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) beluarda, bulwar

Wiktionary


bastionik

mały bastion


SJP.pl


bastionowy

związany z bastionem, dotyczący bastionu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bastionem, dotyczący bastionu

 (1.2) wyposażony w bastion, mający formę bastionu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bastion mrz.

Wiktionary


bastonada

dawny rodzaj kary polegającej na biciu kijem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. kara bicia kijami w pięty lub w plecy

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|bastonnade. → bicie kijami

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bastinado

* baskijski: (1.1) bastonada

* francuski: (1.1) bastonnade ż.

* hiszpański: (1.1) bastonada ż.

źródła.

== bastonada (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bastonada, kara cielesna

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbastɔ̃ˈnada, AS: bastõnada

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|bastonnade. → bicie kijami

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bastinado

* baskijski: (1.1) bastonada

* francuski: (1.1) bastonnade ż.

* hiszpański: (1.1) bastonada ż.

źródła.

== bastonada (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bastonada, kara cielesna

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bastować

kończyć, przestawać, stopować


SJP.pl


bastowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zrywanie z czymś, kończenie czegoś, zaprzestawanie czegoś

 (1.2) daw. karc. pasowanie

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bastować

 wykrz. basta

Wiktionary


bastyda

baszta wartownicza w umocnionych fortyfikacjami miastach średniowiecznych


SJP.pl

Bastyda (fr. bastide z prowansalskiego bastida) – typ niewielkiej warownej osady miejskiej, w średniowieczu charakterystyczny dla obszarów południowo-zachodniej Francji.

Bastydy tworzono jako nowe skupiska populacji („miasta nowe” – villes neuves) z inicjatywy władzy senioralnej, królewskiej bądź kościelnej. Specjalnym aktem fundacyjnym zakładano je na regularnym planie dostosowanym jednak do naturalnego ukształtowania terenu. Centrum stanowił czworoboczny plac otoczony domami o arkadowych podcieniach; w jego pobliżu lokowano kościół. Wyloty ulic w narożnikach placu często zwężano dla celów obronnych, przesklepiając je też arkadowo.

Wikipedia


bastylia

w średniowieczu: niewielki zamek budowany poza murami miasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielki, średniowieczny zamek wybudowany za murami miasta

Wiktionary

Bastylia (fr. la Bastille) – zamek wybudowany pod Paryżem, w latach 1370–1383, jako część jego umocnień, w celu obrony bramy Św. Antoniego. Słowo la bastille w wolnym tłumaczeniu oznacza każdy zamek tuż za rogatkami miasta i jest mniej więcej odpowiednikiem polskiego słowa barbakan.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈstɨlʲja, AS: bastylʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bastylia

Wiktionary


bastylski

przymiotnik od: Bastylia


SJP.pl


basuto

1. lud afrykański mieszkający w górach Lesotho i w RPA;
2. terytorium zależne w Afryce południowej od XIX wieku do 1966 roku


SJP.pl

Basuto, Basutoland – od XIX wieku do roku 1966 terytorium zależne w Afryce południowej, protektorat brytyjski (powierzchnia: ~30 tys. km²). Powstało po aneksji przez Brytyjczyków ziem zamieszkanych od około XV wieku przez klany mówiące językami z rodziny bantu ludów Sotho-Tswana, zintegrowanych w I połowie XIX wieku w wyniku działalności miejscowego króla, Moshoeshoe I, w jeden naród nazwany Basotho (dosłownie – „południowi Sotho”).

Wikipedia


basy

1. najniższy głos męski
2. instrument muzyczny
3. (zwykle w lm) najniższy rejestr dźwięków w instrumentach muzycznych


SJP.pl

  • basy – ludowa nazwa basetli (instrument muzyczny)
  • Basy – instrument muzyczny
  • Basy – łąka we wsi Wolica Siesławska
  • Basy – skała w Pieninach Spiskich

Wikipedia


basza

pasza; tytuł dostojnika w imperium osmańskim; osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. inna pisownia → pasza

 (1.2) daw. przen. inna pisownia → pasza

Wiktionary

  • Basza (król Izraela)
  • pasza (urząd)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Twardowski siadł w końcu stoła, podparł się w boki jak basza (…) sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaʃa, AS: baša

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pasza m., baszybuzuk m., paszalik m., paszałyk m., paszałykat m., daw. paszanica m., daw. paszowstwo n., daw. paszostwo n., stpol. paszeństwo n., daw. baszowstwo n., daw. baszostwo n.

 przym. paszowski, baszowski, daw. baszyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pasza

Wiktionary


baszak

nazwisko


SJP.pl


baszan

starożytny region na Bliskim Wschodzie; biblijna nazwa Wzgórz Golan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w północnej Palestynie, równina na wschód od rowu Jordanu;

Wiktionary

Baszan, Batanea, Trachonitis – bogaty w wodę głównie równinny region, zlokalizowany na wschód od rowu Jordanu. Współcześnie na terytorium południowo-zachodniej Syrii i północno-zachodniej Jordanii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Otacza mnie mnóstwo cielców, osaczają mnie byki Baszanu.

Wiktionary


baszar

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas gdy Zachód i syryjska opozycja uznała referendum za fikcję, Moskwa oświadczyła, że wyniki referendum wskazują na ogromne poparcie, jakim cieszy się wśród Syryjczyków prezydent Baszar el-Asad.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszszar mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baszszar

Wiktionary


baszczyński

nazwisko


SJP.pl


baszkaus

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, położona w Republice Ałtaju, dopływ Czułyszmanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pływaliśmy z Niną w Baszkausie aż do zmroku.

Wiktionary


baszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


baszkir

członek narodu zamieszkującego głównie Baszkirię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek narodu Baszkirów

 (1.2) obywatel Baszkortostanu

Wiktionary

Baszkir (ang. Bashkirian)

  • w sensie geochronologicznym – pierwszy wiek pensylwanu (młodszy karbon), trwający około 6,5 miliona lat (od 318,1 ± 1,3 do 311,7 ± 1,1 mln lat temu). Baszkir jest młodszy od serpuchowu a starszy od moskowu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żadnego Baszkira nie namówisz do wzięcia udziału w takiej wyprawie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszkiria ż.

:: fż. Baszkirka ż.

 przym. baszkirski

 przysł. baszkirsko

Wiktionary


baszkiria

autonomiczna republika w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej;

 (1.2) geogr. hist. region historyczny, którego ludnością rdzenną są Baszkirzy

Wiktionary

Baszkortostan, Baszkiria (Republika Baszkortostanu, ros. Республика Башкортостан, Riespublika Baszkortostan, baszk. Башҡортостан Республикаһы, Başqortostan Respublikahı) – autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aj jest rzeką w Baszkirii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszkortostan mrz., baszkirski mrz., Baszkir m., Baszkirka ż.

 przym. baszkirski

 przysł. baszkirsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baszkortostan, Republika Baszkortostanu

 (1.2) Baszkortostan

Wiktionary


baszkirka

członkini narodu zamieszkującego głównie Baszkirię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini narodu Baszkirów

 (1.2) obywatelka Baszkortostanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z okładki spoglądała na nią opalona Baszkirka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszkiria ż.

:: fm. Baszkir m.

 przym. baszkirski

 przysł. baszkirsko

Wiktionary


baszkirski

Baszkiria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Baszkirami

 (1.2) związany z Baszkirią / Baszkortostanem

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język baszkirski;

Wiktionary

Język baszkirski (nazwa własna: башҡорт теле [bɑʂ.ˌqʊ̞rt.tɪ̞.ˈlɪ̞]) – język Baszkirów, należący do kipczackiej grupy języków tureckich. Najbliżej jest spokrewniony z językiem tatarskim, wykazuje jednak względem niego znaczne różnice fonetyczne i gramatyczne.

Wikipedia

Patrz:

Baszkiria

Przykłady

 (1.1) Niestety, Bułat nie uczył się baszkirskiego w szkole podstawowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszkortostan m., Baszkiria ż., Baszkir m., Baszkirka ż.

 przysł. baszkirsko

Wiktionary


baszkirsko

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób baszkirski

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baszkirski mrz., Baszkiria ż., Baszkir m., Baszkirka ż.

 przym. baszkirski

Wiktionary


baszkirskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem baszkirskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem baszkirskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku baszkirskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈʃʲcirskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: bašʹḱirskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


baszkortostan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej;

Wiktionary

Baszkortostan, Baszkiria (Republika Baszkortostanu, ros. Республика Башкортостан, Riespublika Baszkortostan, baszk. Башҡортостан Республикаһы, Başqortostan Respublikahı) – autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spędziłem tydzień w Baszkortostanie na wykopaliskach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszkiria ż., baszkirski mrz.

 przym. baszkirski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baszkiria, Republika Baszkortostanu

Wiktionary


baszków

wieś w województwie wielkopolskim


SJP.pl

W Polsce
  • Baszków – część wsi Jakubice w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Warta
  • Baszków – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Zduny
  • Baszków – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Zduny
  • Baszków – gromada

Wikipedia


baszkówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Baszkówka – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Piaseczno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

We wsi 25 sierpnia 1994 spadł jeden z najsłynniejszych polskich meteorytów – meteoryt Baszkówka.

Wikipedia


baszostwo

godność baszy - dostojnika w imperium osmańskim


SJP.pl


baszowski

przymiotnik od: basza; charakterystyczny dla baszy, osoby noszącej tytuł dostojnika cywilnego i wojskowego w imperium osmańskim (np. kompetencje baszowskie), związany z taką osobą; paszowski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący baszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basza mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) paszowski

Wiktionary


baszszar

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Baszszar (arab. بشار, fr. Béchar, dawniej Colomb-Béchar) – miasto w Algierii.

Jest stolicą wilajetu o tej samej nazwie. Leży w algierskiej części Sahary, niedaleko granicy z Marokiem.

W 2008 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 165 627.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W związku ze śmiercią brata Baszszar został zmuszony do powrotu i wstąpienia do akademii wojskowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Baszar mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baszar

Wiktionary


baszta

średniowieczna budowla obronna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. archit. podstawowy element fortyfikacji starożytnych i średniowiecznych mający postać wieży umieszczonej na linii murów obronnych, na ich narożach oraz obok bram, od XVI wieku zastępowana przez basteje;

 (1.2) żegl. ściana boczna doku pływającego

 (1.3) ogrod. w ogrodach z XVII-XVIII wieku kolista altana zamykająca naroże żywopłotu lub szpaleru

Wiktionary

Baszta – budowla obronna, stanowiąca element starożytnego i średniowiecznego muru obronnego w postaci wysunięcia jego fragmentu przed lico i wzniesienia ponad jego poziom. Baszta może być w stosunku do wnętrza obwodu obronnego zamknięta, dostępna z chodnika straży, otwarta częściowo (arkadą) lub całkowicie jako wykusz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podziemne kondygnacje baszt często były wykorzystywane jako więzienia.

 (1.2) Baszta miała wysokość 5 metrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaʃta, AS: bašta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. basztowy

Wiktionary


basztan

ogród na stepie, przeznaczony pod uprawę warzyw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. pole, w którym uprawia się głównie arbuzy, melony, ogórki, dynie; Gloger.

Wiktionary

Basztan (biał. Баштан; ros. Баштан) – osiedle na Białorusi, w obwodzie homelskim, w rejonie homelskim, w sielsowiecie Hrabauka.

Znajduje tu się stacja kolejowa Cierucha, położona na linii Homel - Czernihów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) My też dostaliśmy kawał ziemi pod basztan. Jakaż to była uciecha dla dzieci, kiedy w końcu lipca matka nasza urządzała z całą naszą rodzinką wycieczkę na ten basztan.

Wiktionary


basztka

zdrobnienie od: baszta


SJP.pl


basztowy

przymiotnik od: baszta


SJP.pl


baszybuzuk

1. żołnierz wojsk tureckich na przełomie XIX i XX wieku;
2. dawniej: hultaj, figlarz, zawadiaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. hist. (kon. XVIII – pocz. XX w.) nieregularny żołnierz turecki, muzułmański ochotnik pochodzący często z bezpośredniego terenu walk;

 (1.2) daw. przen. człowiek niesforny, hultaj, bandyta

Wiktionary

Baszybuzucy (tur. başıbozuk od baş – głowa i bozuk – zepsuty, uszkodzony, [tj. szalony], zdeprawowany; lm başıbozuklar) – w XIX i na początku XX wieku żołnierze nieregularnych wojsk tureckich, pochodzących z ochotniczego naboru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widzieliśmy słynnego Iskinder-Baszę (Ilińskiego) niegdyś urzędnika przy kolei orleańskiéj, a dziś jednego z pierwszych jenerałów armii tureckiéj, naczelnika Baszybuzuków (co po turecku oznacza: szalone głowy). (…) On to był zwycięzcą nad Dunajem, pod Kalafatem. (…) Iskinder miał tylko ośmiuset ludzi, z którymi natarł i dwustu ludzi w odwodzie. Natarto jednak z takim zapałem, że pułkownika obaliło pierwsze uderzenie i tysiące Moskali rozbito. Iliński chciał uratować życie pułkownikowi Karamzinowi, synowi historyka, przybył jednak za późno; jakiś baszybuzuk zanurzył mu już szablę w gardło i on zobaczył już tylko krew tryskającą jak z wodotrysku (…) Opowiadają, że gdy [Iliński] przemawia do swych baszybuzuków wzrusza ich silnie: mówi im o swym domu, płacze i wszyscy z nim płaczą. Zaręcza, że nie ma ludzi łagodniejszych ani posłuszniejszych i łatwiejszych do kierowania: a przecież to są ludzie, których cywilizowani nazwaliby zbieraniną łotrów. Czyż nie jest to ciekawem widzieć miłośników starego porządku, obrońców cywilizacyi najbardziéj rozwiniętéj i najwykwintniejszej wzywających na pomoc barbarzyńców, jak w r. 1848 tak zwaną garde mobile a obecnie żuawów czy baszybuzuków? (…) Baszybuzuki nie pobierają żołdu i żyją Bóg jeden wie czem; ale tak mało im potrzeba; a gdy im powiedzą, że sułtan nie ma pieniędzy, żałują go i powtarzają: biedak! sic.

 (1.2) Dla naszych socyalistów „Sokół” jest związkiem chuliganów, jest to bojówka kontrrewolucyi, banda baszybuzuków N.D. (=narodowej demokracji) itd. itd. sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basza mos.

Wiktionary


baszyński

nazwisko


SJP.pl


baszłyk

przestarzałe: kaptur z filcu lub grubej tkaniny, noszony w Rosji od połowy XVIII wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1)  kaptur z grubej tkaniny, o długich patkach zawiązywanych dookoła szyi;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kozacy otuleni w baszłyki od czasu do czasu przechodzili w wyciągnięty kłus.

 (1.1) Wjeżdżali do miasteczka, gdy minęli ośnieżonego człowieka. Usunął się w zaspę. Był ubrany w kożuch i chodaki z łozy, twarz całą zakrywał baszłyk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaʃwɨk, AS: bašu̯yk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kapuza, szłyk

Wiktionary


bat

rzemień lub skręcony sznur służący do chłostania; bicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przyrząd w postaci rzemienia lub sznura przymocowanego do pręta bądź kija, służący do popędzania lub wymierzania kary;

 (1.2) ryb. łódź rybacka o jednym maszcie

 (1.3) monet. waluta Tajlandii;

 (1.4) slang. skręt; joint

 (1.5) zob. baty.

 (1.6) wędk. prosta wędka bez przelotek i kołowrotka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) hist. metrol. dawna jednostka objętości równa ok. 22 litrom;

Wiktionary

Bat (także: bicz) – narzędzie złożone z rzemienia i sznura na pręcie lub kijku, stosowane do popędzania zwierząt, dawniej do wymierzania kar cielesnych, czyli plag. Także chłosta. Specyficznym typem bata jest bat do lonżowania – z długą rączką i długą końcówką, wykorzystywany między innymi przy lonżowaniu po kole, powożeniu oraz tresurze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przypomnij tylko niewolę mauretańską, tam cię batem do roboty pędzili i licho karmili, a tu jesteś wolny i swobodny.

 (1.2) Zostawiwszy stułokciową linę na brzegu, wyjechał w wielkim bacie na morze, wyrzucił prawe skrzydło, macicę, lewe skrzydło niewodu.

 (2.1) Efa i bat mają mieć jednakową miarę, tak, by bat obejmowała dziesiątą część chomera i efa obejmowała dziesiątą część chomera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bat, AS: bat

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1,5-6)

:: rzecz.

::: zdrobn. bacik m.

:: czas. batożyć ndk.

 (1.2)

:: rzecz.

::: zdrobn. bacik m.

:: przym. batowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) batog, bicz, bykowiec

Wiktionary


bat.

skrót od: batalion


SJP.pl


bata

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Mazury. łódka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od bat

Wiktionary

  • Bata – staroegipskie bóstwo
  • Bata – miasto w Gwinei Równikowej
  • Bata – wieś w Bułgarii
  • Bata – wieś w Rumunii, w okręgu Arad, w gminie Bata
    • Bata – gmina w Rumunii, w okręgu Arad
  • Bata – producent obuwia
  • Bata Shoe Museum – muzeum obuwia
  • Tomáš Baťa – założyciel firmy Bata
  • Jan Antonín Baťa – kontynuator ekspansji firmy Bata, nazywany „królem butów”

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbata, AS: bata

Wiktionary


batagur

1. rodzaj żółwia z rodziny batagurowatych;
2. przedstawiciel rodziny żółwi z podrzędu żółwi skrytoszyjnych


SJP.pl

Batagur – rodzaj żółwi z rodziny batagurowatych (Geoemydidae).

Wikipedia


batagurowate

rodzina żółwi; batagury


SJP.pl

Batagurowate, batagury (Geoemydidae) – rodzina żółwi z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Obejmuje ponad 70 gatunków, najwięcej z wszystkich rodzin żółwi. Pod względem budowy i biologii wykazują podobieństwo do żółwi błotnych; dawniej bywały uznawane za ich podrodzinę.

Wikipedia


batagurowaty

o cechach batagurowatych (rodzina żółwi)


SJP.pl


bataille

La Bataille – miejscowość i dawna gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Deux-Sèvres. W 2016 roku populacja ówczesnej gminy wynosiła 85 mieszkańców.

Dnia 1 stycznia 2019 roku połączono cztery wcześniejsze gminy: La Bataille, Crézières, Tillou oraz Chef-Boutonne. Siedzibą gminy została miejscowość Chef-Boutonne, a nowa gmina przyjęła jej nazwę.

Wikipedia


batak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) etn. mężczyzna lub chłopiec z rdzennej ludności zamieszkującej północno-zachodnią część Sumatry w Indonezji;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. wyżyna w północno-zachodniej części Sumatry

 (2.2) geogr. miasto w południowej Bułgarii;

Wiktionary

  • Batak – miasto w Bułgarii
  • Batak – gmina w Bułgarii
  • Batak Rabit – miasteczko w Malezji
  • Batakowie – lud zamieszkujący północno-zachodnią część Sumatry
  • Batak – wyżyna na Sumatrze
  • języki batackie – szereg języków austronezyjskich
  • Batak – indonezyjski kuc

Wikipedia

Powiązane:

 przym. batacki

Wiktionary


batalia

1. w średniowieczu: zwarty, czworoboczny szyk bojowy piechoty; później: część ogólnego ugrupowania wojska na polu bitwy;
2. rozstrzygająca bitwa, bój;
3. gwałtowny spór; rozgrywka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duża bitwa lub kilka bitew

 (1.2) przen. spór, walka o coś

Wiktionary

Batalia (od wł. battagliare – walczyć, wojować) – rodzaj zwartego czworobocznego szyku bojowego piechoty stosowanego w XV i XVI wieku.

Batalia była czworobokiem piechoty formowanym przede wszystkim przez szwajcarskich piechurów i lancknechtów. Jako formacja nigdy nie występowała pojedynczo; w każdej bitwie (niezależnie od ilości piechoty) tworzono 3 batalie. Łączna liczba piechurów zgromadzonych w bataliach mogła dochodzić do kilkudziesięciu tysięcy. Podczas starcia posuwały się one schodami, w marszu równomiernym, wykonywanym w takt uderzeń bębna. Dzięki zastosowaniu długich pik i możliwości obrony okrężnej były trudne do rozbicia nawet atakami ciężkiej jazdy. W zwarciu nie łamały szeregów oraz dysponowały ogromną siłą uderzeniową. Zwalczano je za pomocą artylerii, a osmańscy Turcy walczyli z nimi za pomocą szarż jazdy skierowanymi na skraj (rogi) czworoboków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Stoczyła prawdziwą batalię o obecność Tolkienowskiej twórczości w nowym programie nauczania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batalion mzw./mrz.

Wiktionary


batalion

największy pododdział różnych rodzajów wojsk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. mniejsza od pułku jednostka organizacyjna wojska;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. nazwa systematyczna|Philomachus pugnax|ref=tak., ptak wędrowny, charakterystycznie rozkładający różnobarwne pióra w trakcie tokowania;

Wiktionary

Batalion (dawniej – nazwa skrócona baon) – jednostka organizacyjna wojska (pododdział), mniejsza od pułku – ok. 300–700 żołnierzy (czasem więcej niż 700), składająca się z kilku kompanii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odezwały się trąbki i nasz batalion rozłamał się na cztery kompanie uszykowane kolumnami obok siebie.

 (1.1) Dwa bataliony i kompania artylerii wystarczy do zwycięstwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈtalʲjɔ̃n, AS: batalʹi ̯õn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baon m., batalia ż., batalista n., batalistyka ż., batalionik mrz.

 przym. batalionowy, batalistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) baon, skrót bat.

 (2.1) bojownik

Wiktionary


batalionik

zdrobnienie od: batalion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od batalion

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batalion m.

Wiktionary


batalionowy

związany z batalionem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wojsk. związany z batalionem, dotyczący batalionu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batalion mzw./mrz.

Wiktionary


batalista

malarz tworzący obrazy o tematyce wojennej czy wojskowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. artysta tworzący sztukę o tematyce wojennej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batalia ż., batalion m., batalistyka ż.

:: fż. batalistka

 przym. batalistyczny

Wiktionary


batalistka

batalista


SJP.pl

Patrz:

batalista

batalistyczny

związany z batalistyką, batalistą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z batalistyką, dotyczący batalistyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batalistyka ż., batalista m., batalistka ż., batalion mrz./mzw.

Wiktionary


batalistyka

twórczość poświęcona tematyce wojennej


SJP.pl

Batalistyka – przedstawienie scen bitewnych, pochodów wojennych, oblężeń i życia obozowego, głównie w malarstwie i grafice, ale także literaturze i filmie.

Artysta specjalizujący się w tej tematyce zwany jest batalistą.

Wikipedia


batarejka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. latarka

Wiktionary


batat

bylina z rodziny powojowatych; wilec ziemniaczany, słodki ziemniak, patat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Ipomoea batatas|ref=tak., bylina z rodziny powojowatych pochodząca z Ameryki Południowej i Środkowej;

 (1.2) bulwa batata (1.1)

Wiktionary

Wilec ziemniaczany, batat, patat, kūmara lub słodki ziemniak (Ipomoea batatas (L.) Lam.) – gatunek byliny należący do rodziny powojowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej i Ameryki Środkowej. Nie jest znany w dzikim stanie, jest natomiast popularny w uprawie w całej strefie tropikalnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trudno mi opisać radość, jaką odczuwam, widząc w kosmopolityzujących się warzywniakach bataty, ponieważ te słodkie bulwy koją niczym sobotni rosół w gościnnych, krakowskich domach.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bot. wilec ziemniaczany; słodki ziemniak

 (1.2) słodki ziemniak

Wiktionary


batatowy

batat; patatowy


SJP.pl


batavia

1. dawna nazwa Dżakarty;
2. nazwa wielu miejscowości i gmin w USA;
3. miasto w Surinamie


SJP.pl

  • Batavia – łacińska nazwa Holandii
  • Batavia / Batawia – Republika Batawska, marionetkowe państwo na terenie dzisiejszej Holandii, istniejące w latach 1795–1806
  • Batavia – dawna nazwa Dżakarty
  • Batavia – łacińska nazwa miasta Pasawa w Niemczech
  • Batavia – osada turystyczna, była kolonia trędowatych w Surinamie, w dystrykcie Saramacca
  • Batavia – dzielnica portowa w Lelystad
  • Batavia – statek należący do Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, rozbity u brzegów Australii w 1629

Wikipedia


batawia

marionetkowe państwo na terenie dzisiejszej Holandii, istniejące w latach 1795-1806; Republika Batawska


SJP.pl

Dżakarta (indonez. Jakarta, dawn. Batavia) – stolica i największe miasto Indonezji, w północno-zachodniej części Jawy, dziewiąta aglomeracja świata z 31 760 000 mieszkańców.

Wikipedia


batawowie

Batawowie (łac. Batavi) — lud germański, wywodzący się spośród plemienia Chattów (zamieszkującego tereny współczesnej Hesji), po raz pierwszy wzmiankowany przez Cezara w Wojnie galijskiej. Na skutek wewnętrznych tarć mieli opuścić swe pierwotne siedziby i osiedlić się u ujścia Renu, przede wszystkim na tzw. wyspie batawskiej pomiędzy rzekami Oude Rijn i Waal/Moza (zapewne 55–12 r. p.n.e.). Od 12 r. p.n.e. teren Batawów odgrywał ważną rolę przy organizacji wypraw rzymskich w głąb Germanii.

Wikipedia


batawski

Batavia


SJP.pl

Patrz:

Batavia

bateldres

battledress, battle-dress;
1. wojskowy mundur polowy;
2. potocznie: krótka kurtka, rodzaj wiatrówki


SJP.pl


baterflaj

rodzaj ćwiczenia, polegającego na wykonywaniu ruchów podobnych do lotu motyla


SJP.pl


bateria

1. ogniwo elektrochemiczne lub zespół takich ogniw w jednej obudowie, będący przenośnym źródłem prądu, np. w latarkach, telefonach;
2. zespół podobnych urządzeń technicznych połączonych i współpracujących ze sobą w jednym układzie;
3. pododdział artylerii lufowej lub rakietowej;
4. zbiór jednakowych lub podobnych przedmiotów, np. bateria butelek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elektr. zespół elementów połączonych w jeden układ będący źródłem energii

 (1.2) elektr. pot. dowolne małe ogniwo elektryczne do zasilania urządzeń codziennego użytku

 (1.3) wojsk. w artylerii: pododdział ogniowy i taktyczny składający się z kilku plutonów, uzbrojony w broń artyleryjską lub rakietową;

 (1.4) pot. żart. kolekcja, zbiór przedmiotów tego samego rodzaju

 (1.5) techn. kompletne urządzenie umożliwiające korzystanie z bieżącej wody

Wiktionary

Bateria – zespół składający się z jednakowych elementów, na przykład ogniw, dział, oddziałów, zaworów, komór czy klatek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W koksowni „Jadwiga” w Zabrzu wybudowano nową baterię koksowniczą.

 (1.2) Budzik nie chodzi – może bateria jest rozładowana?

 (1.3) Na początku wojny każdej brygadzie podlegała bateria artyleryjska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈtɛrʲja, AS: baterʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. bateryjka ż.

 przym. bateryjny, bateriowy

Wiktionary


bateriomat

automat do doładowywania baterii w pojazdach elektrycznych


SJP.pl


bateriowy

bateria; bateryjny


SJP.pl


bateryjka

1. zdrobnienie od: bateria;
2. kilka połączonych ze sobą małych ogniw elektrycznych przystosowanych do latarki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elektron. mała bateria

 (1.2) daw. (także. reg.) latarka elektryczna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muszę wymienić bateryjkę w zegarku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbatɛˈrɨjka, AS: bateryi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bateria

Wiktionary


bateryjny

bateria; bateriowy


SJP.pl


batgirl

[czytaj: bat gerl] pseudonim kilku bohaterek z serii komiksów wydawanych przez DC Comics, powiązanych z Batmanem


SJP.pl

Batgirl – pseudonim kilku żeńskich bohaterek występujących w komiksach o Batmanie, a także posiadających własne serie.

Wikipedia


bath

Bath – miasto w Anglii, w hrabstwie Somerset, położone 159 km na zachód od Londynu i 21 km na wschód od Bristolu. Miasto posiada status city, nadany przez królową Elżbietę I w roku 1590. W roku 1889 uzyskało status gminy miejskiej, od roku 1996 jest centrum administracyjnym jednostki autonomicznej Bath and North East Somerset.

Wikipedia


batial

strefa batialna - strefa dna i warstwy wody między litoralem a abisalem


SJP.pl

Batial (gr. bathýs 'głęboki'), strefa batialna (hemipelagiczna) – podwodna strefa zbiorników wodnych obejmująca zbocza lądu do górnej granicy strefy abysalnej. Dotyczy głównie mórz i oceanów, a także głębokich jezior (Bajkał, Niasa, Tanganika).

Wikipedia


batialny

przymiotnik od: batial


SJP.pl


batiar

w gwarze lwowskiej: ulicznik, łobuz, urwis; baciar, baciarz, andrus, antek


SJP.pl

Batiar (baciar, baciarz) – potoczne i gwarowe określenie „człowieka ulicy” lwowskiej. Wbrew obiegowej opinii nie odnosiło się wyłącznie do młodzieży.

Najprawdopodobniej wyraz „batiar” pochodzi od węgierskiego „betyár” oznaczającego rozbójnika, awanturnika, ulicznika. Znany jest pogląd (propagowany przez Urszulę Jakubowską), że określenia „batiar” używano w czasie przynależności Lwowa do Austro-Węgier. Policjanci (którymi wówczas często byli Węgrzy) uganiali się za chuliganami z okrzykiem „betyár”. Lwowiakom ta nazwa bardzo miała się spodobać i weszła do codziennego słownictwa. Według Kazimierza Chłędowskiego autorem tego określenia jest Jan Lam. Cyt.: Po Lamie pozostało niemało wyrażeń w galicyjskim słowniku, pomiędzy innymi i nazwa „baciarz” określająca indywiduum, żyjące z dnia na dzień, zaniedbane, brudne, zapite, o którym się mówi tylko z pogardą.

Wikipedia


batiarski

batiar; baciarski


SJP.pl


batik

1. technika barwienia tkanin;
2. tkanina ozdobiona tą techniką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. technika barwienia tkaniny polegająca na zanurzeniu jej w barwniku po uprzednim pokryciu woskiem (czasem zawiązaniu sznurkiem) miejsc, które mają pozostać niezabarwione;

 (1.2) włók. tkanina barwiona tą techniką

Wiktionary

Batik – technika malarska polegająca na nakładaniu wosku i kąpieli tkaniny w barwniku, który farbuje jedynie miejsca niepokryte warstwą wosku. Dla uzyskania specjalnych efektów proces woskowania i farbowania można powtarzać wielokrotnie.

Wzory na tkaninie, najczęściej bawełnianej, uzyskuje się przez pokrywanie płótna gorącym woskiem. Używa się do tego pędzla, patyczka, szpatułki i tjantingu (przyrządu do malowania na tkaninach). Następnie tkaninę zanurza się w zimnej kąpieli barwiącej. Miejsca pokryte woskiem pozostają niezabarwione. Po wysuszeniu można nałożyć kolejną woskową fazę wzoru i ponownie barwić w ciemniejszym barwniku. Czynność tę powtarza się wielokrotnie. Po wykonaniu projektowanego wzoru tkaninę prasuje się przez biały papier. Batik to technika wykonywana przez pokolenia, najbardziej popularna w Indonezji i innych krajach Azji, gdzie najczęściej do formowania pozycji batiku używa się skór zwierzęcych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. batikowanie n.

 czas. batikować ndk.

 przym. batikowy, batikarski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) batik

* bułgarski: (1.1) батик m.

* górnołużycki: (1.1) batika ż.; (1.2) batika ż.

* hiszpański: (1.1) batik m.

* niemiecki: (1.1) Batik ż./m.; (1.2) Batik ż./m.

* nowogrecki: (1.1) μπατίκ n.

* rosyjski: (1.1) батик m.; (1.2) батик m.

* słowacki: (1.1) batika ż.; (1.2) batika ż.

* węgierski: (1.1) batik

źródła.

== batik (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|bəˈtʰiːk.

 audioUS|En-us-batik.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) batik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatʲik, AS: batʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batikowanie n.

 czas. batikować ndk.

 przym. batikowy, batikarski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. batikowanie n.

 czas. batikować ndk.

 przym. batikowy, batikarski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) batik

* bułgarski: (1.1) батик m.

* górnołużycki: (1.1) batika ż.; (1.2) batika ż.

* hiszpański: (1.1) batik m.

* niemiecki: (1.1) Batik ż./m.; (1.2) Batik ż./m.

* nowogrecki: (1.1) μπατίκ n.

* rosyjski: (1.1) батик m.; (1.2) батик m.

* słowacki: (1.1) batika ż.; (1.2) batika ż.

* węgierski: (1.1) batik

źródła.

== batik (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|bəˈtʰiːk.

 audioUS|En-us-batik.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) batik

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


batikarski

związany z batikiem (technika barwienia tkanin lub tkanina barwiona tą techniką), np. pracownia batikarska; batikowy


SJP.pl


batikarz

osoba zdobiąca tkaniny, papier, skórę itp. techniką batikową


SJP.pl


batikować

malować coś techniką batiku


SJP.pl


batikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) włók. barwienie tkanin metodą batiku z użyciem wosku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batik mrz.

 czas. batikować

 przym. batikowy, batikarski

Wiktionary


batikowy

przymiotnik od batik; np. technika batikowa, chustki batikowe


SJP.pl


batiuszka

potocznie:
1. ksiądz prawosławny w Rosji; pop;
2. car rosyjski


SJP.pl

Pop (z gr. pappas, παππάς, ojciec) – przestarzałe potoczne określenie księdza w Cerkwi prawosławnej i katolickich Kościołach wschodnich, w średniowieczu używane także wobec duchownych rzymskokatolickich. Odpowiednik wschodniosłowiańskiego określenia batiuszka (ros. biał. ukr. батюшка, ojczulek). Obecnie w Polsce zwykle zastępowane tytułem ksiądz.

Wikipedia


batkeński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Batkenem, dotyczący Batkenu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Batken mrz.

Wiktionary


batki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. majtki

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. spodenki, kąpielówki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) gwara. Co widza twojego fatra w doma, to on zawsze we batkach loto.

 (1.2) gwara. Kup se batki, to pójdymy na basen.

Wiktionary


batkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Batkiewicz − polski przedsiębiorca, hokeista, olimpijczyk
  • Łukasz Batkiewicz − polski hokeista
  • Marek Batkiewicz − polski hokeista, olimpijczyk
  • Michał Batkiewicz − polski rzeźbiarz

Wikipedia


batko

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Andrzej Batko (1933–1997) – botanik, mikolog, zoolog, algolog i filozof
  • Liliana Batko-Sonik (ur. 1954) – polska filolog
  • Marian Batko (1901–1941) – więzień Auschwitz-Birkenau, nauczyciel
  • Roman Batko (ur. 1966) – polski teoretyk i praktyk zarządzania
  • Stanisław Batko (1891–1928) – polski żołnierz
  • Stanisław Batko (1904–1975) – polski botanik i mykolog
  • Zbigniew Batko (1940–2007) – polski tłumacz

Wikipedia


batkowski

nazwisko


SJP.pl


batman

w gwarze młodzieżowej:
1. modnie ubrany młodzieniec, zachowujący się ekstrawagancko; szpaner;
2. zakonnica; pingwin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. film. popularny bohater filmów i komiksów;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. miasto w Turcji;

 (2.2) geogr. rzeka, dopływ Tygrysu;

Wiktionary

Batman (jego alter egoBruce Wayne) – fikcyjna postać (superbohater) znany z licznych serii komiksowych, wydawanych przez DC Comics, oraz z różnych adaptacji związanych z tą postacią. Po raz pierwszy postać Batmana pojawiła się w czasopiśmie komiksowym Detective Comics vol. 1 #27 w maju 1939 roku. Postać Batmana została stworzona wspólnie przez Boba Kane’a i Billa Fingera, lecz przez wiele lat tylko Kane był oficjalnie podawany jako autor. W zamyśle twórców Batman miał być pogromcą przestępczości, powstałym z kombinacji cech różnych bohaterów magazynów pulpowych i filmów. Bob Kane wzorował się przede wszystkim na Zorro, którego znał z oglądanej w młodości ekranizacji jego przygód, zatytułowanej Znak Zorro (The Mark of Zorro) z 1920 roku (stamtąd zaczerpnął ideę zamaskowanego mężczyzny jakim był Bruce Wayne). Innymi inspiracjami były dla niego Shadow i Drakula z filmowej adaptacji z 1931 (idea mrocznej postaci), postać złoczyńcy z filmu The Bat Whispers z 1930 roku (idea kostiumu nietoperza, idea bat-sygnału), Sherlock Holmes (idea błyskotliwego detektywa i stratega), jak również szkice skrzydłowca autorstwa Leonarda da Vinci. Imię alter ego Batmana – Bruce zostało zainspirowane postacią króla Szkocji Roberta I Bruce’a, zaś nazwisko rodowe – Wayne pochodzi od bohatera rewolucji amerykańskiej – Anthony’ego Wayne’a. Oryginalnie był nazywany „The Bat-man” lub „The Batman”, w Polsce znany również jako „człowiek-nietoperz”, posiada także przydomki: The Caped Crusader (Krzyżowiec w pelerynie), The Dark Knight (Mroczny Rycerz), oraz The World’s Greatest Detective (Najlepszy Detektyw Świata).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piotrek jest wielkim fanem komiksów o Batmanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatmãn, AS: batmãn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) człowiek-nietoperz

Wiktionary


batmaning

zabawa polegająca na przyjmowaniu w różnych miejscach pozy wiszącego nietoperza


SJP.pl


batochromia

metoda badania substancji organicznych, polegająca na obserwacji przesunięcia widma


SJP.pl


batofobia

chorobliwy lęk przed głębinami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. chorobliwy lęk przed głębokością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cierpię na batofobię, dlatego nigdy nie zszedłbym na dno oceanu, nawet w łodzi podwodnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbatɔˈfɔbʲja, AS: batofobʹi ̯a

Wiktionary


batog

skórzany bicz z krótką rękojeścią; nahajka; nahaj; kańczug


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mocny bat, bicz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batożenie n.

 czas. batożyć

Wiktionary


batolit

wielka masa skalna (skała magmowa - granitowa)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. wielka intruzja magmowa ciągnąca się w dół do nieznanej głębokości

Wiktionary

Batolit — wielka intruzja magmowa ciągnąca się w dół do nieznanej głębokości. Jej górna powierzchnia przecina skały niezgodnie z ich warstwowaniem. W postaci batolitu występują głównie granity oraz granodioryty, często zawierając w sobie wtopione kawałki skał z otoczenia intruzji (tzw. ksenolity). Często także w batolitach leżą złoża rud. Skały w otoczeniu batolitów często są silnie przeobrażone i pokryte apofizami. Niekiedy na obszarze dawnych tarczy kontynentalnych, np. w Kanadzie czy Brazylii, batolity zajmują setki tysięcy km²; w Polsce przykładem jest masyw Tatr Wysokich. Batolity zajmujące do 20 km² nazywane są pniami magmowymi.

Wikipedia


batologia

1. uporczywe powtarzanie tych samych słów lub frazesów;
2. dział botaniki zajmujący się badaniem jeżyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nauka o roślinach z rodzaju jeżyn, ich systematyce i morfologii;

 (1.2) książk. uporczywe powtarzanie wyświechtanych zwrotów

Wiktionary

Batologia – dziedzina nauki (botaniki) zajmująca się badaniem jeżyn (Rubus L.). Nazwa pochodzi od greckich słów βάτος – jeżyna, które pojawia się w nazwach naukowych podrodzajów jeżyn (Eubatus, Anoplobatus, Chamaebatus, Idaeobatus, Malachobatus), oraz logos (gr. = słowo, nauka).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Franz Joseph Spribille w latach dziewięćdziesiątych XIX w. zaczął się specjalizować w batologii, czyli dziale botaniki poświęconemu jeżynom.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. batolog m.

:: przym. batologiczny

Wiktionary


batometr

przyrząd do pomiaru głębokości zanurzenia i do pobierania próbek wody z różnych głębokości zbiornika wodnego; batymetr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. hydrol. urządzenie służące do pomiaru głębokości zanurzenia oraz do pobierania próbek wody z różnych głębokości zbiornika wodnego

Wiktionary

Batometr, batymetr (gr. βαθύς "głęboki" i μέτρον "miara") – przyrząd pomiaru głębokości zanurzenia oraz pobierania do analiz próbek wody w studniach i otworach wiertniczych. Różne rodzaje batometrów, służące przede wszystkim do pobierania wody z określonej głębokości w celu jej analizy biologicznej lub chemicznej, to m.in. czerpacz Patalasa, aparat Ruttnera, butelka Nansena.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. batymetr

Wiktionary


batometria

badanie laboratoryjne próbek wody, pobranych na różnych głębokościach za pomocą batometru


SJP.pl


baton

podłużny, wąski wyrób cukierniczy, zwykle w polewie czekoladowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. cuk. niewielki podłużny kawałek czekolady, niekiedy z dodatkami;

 (1.2) białystok. długa bułka pszenna

 (1.3) środ. pałka teleskopowa

 (1.4) geol. piętro (wiek) jury środkowej;

Wiktionary

  • baton – w geologii, piętro jurajskie;
  • baton – rodzaj słodyczy;
  • baton – pałka teleskopowa;
  • baton – pałeczka mażoretkowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mama kupiła mi baton z karmelem i orzechami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatɔ̃n, AS: batõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. (1.1) zdrobn. batonik m.

 przym. (1.4) batoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bułka wrocławska, warszawa|bułka paryska., łódź|angielka., reg. pozn. kawiorek, kawiorka., reg. śl. francuz., kraków|weka.

 (1.3) pałka teleskopowa

Wiktionary


batona

kobieta lekkich obyczajów we Włoszech


SJP.pl


batonik

zdrobnienie od: baton; mały baton


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od baton

 (1.2) spoż. cuk. mały baton

Wiktionary

Baton – rodzaj podłużnych słodyczy o niewielkich rozmiarach. Zazwyczaj składa się z nadzienia o różnych smakach (np. toffi, orzechowy, waniliowy itp.), którego wierzchnia warstwa pokryta jest czekoladą (batonik czekoladowy). Istnieją także dietetyczne odmiany batoników oraz batoniki dla diabetyków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Je już piątego batonika i ciągle mu mało?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baton mrz.

Wiktionary


batonowy

baton


SJP.pl

Patrz:

baton

batoporta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mar. pływająca brama dokowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W wyniku odbalastowania batoporta uzyskuje pływalność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbatɔˈpɔrta, AS: batoporta

Wiktionary


bator

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Bator – polski prawnik
  • Ignacy Bator – polski wojskowy, cichociemny, uczestnik powstania warszawskiego
  • Joanna Bator – polska pisarka, publicystka, felietonistka
  • Damdin Suche Bator – mongolski dowódca wojskowy i rewolucjonista

Wikipedia


batoraczka

potocznie: absolwentka szkoły im. Stefana Batorego


SJP.pl


batorak

potocznie o absolwencie szkoły imienia Stefana Batorego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. absolwent szkoły imienia Stefana Batorego

Wiktionary


batoriański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do panowania Stefana Batorego, pochodzący z tych czasów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z czasów batoriańskich pochodzą dwie najstarsze panoramy Warszawy (…)

Wiktionary


batorów

osiedle w Szczytnej


SJP.pl

Batorów (niem. Friedrichsgrund) – osiedle w Szczytnej, położone w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Szczytna.

Wikipedia


batorowicz

nazwisko


SJP.pl


batorówka

1. czapka bez daszka, obszyta barankiem, używana do stroju ludowego; magierka;
2. szabla zdobiona wizerunkami Stefana Batorego


SJP.pl

  • batorówka – szabla

Wikipedia


batorowo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Batorowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Elbląg
  • Batorowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne
  • Batorowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Lipka
    • Batorowo – gromada

Wikipedia


batorski

przymiotnik od: Batorz


SJP.pl


batory

nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Batory (dynastia)
  • Andrzej Batory
  • Aleksander Batory
  • Baltazar Batory
  • Elżbieta Batory
  • Gabriel Batory
  • Jan Batory
  • Józef Batory
  • Krzysztof Batory
  • Stefan Batory – król Polski
  • Stefan Batory (wojewoda siedmiogrodzki)
  • Zygmunt Batory

Wikipedia


batorz

wieś w Polsce


SJP.pl

Batorz – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Batorz. Leży nad Porem.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie urzędowskim województwa lubelskiego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Batorz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 918 mieszkańców.

Wikipedia


batowice

Batowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki.

Wikipedia


batowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Batowicami, dotyczący Batowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Batowice nmos.

Wiktionary


batowski

nazwisko


SJP.pl

  • Batowski – polski herb szlachecki, hrabiowska odmiana herbu Zęby
  • Aleksander Benedykt Batowski (1760–1841) – łowczy, stolnik
  • Aleksander Konstanty Batowski (1799–1862) – historyk-publicysta i działacz polityczny
  • Stanisław Batowski Kaczor (1866–1946) – malarz batalista
  • Zygmunt Batowski (1876–1944) – historyk sztuki
  • Henryk Batowski (1907–1999) – historyk slawista
  • Natalia Batowska (1894–1961) – historyk sztuki

Wikipedia


batożek

zdrobnienie od: batog


SJP.pl

Batiżok (ukr. Батіжок) – rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Bohu, uchodzi we wsi Czetwertyniwka.

Wikipedia


batożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uderzanie kogoś batogiem, biczem, batem lub podobnym narzędziem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie mógł patrzeć na bestialskie batożenie niewolnika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbatɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: batožńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batog m., batożek m., batożysko n., batożnik m.

 czas. batożyć ndk., wybatożyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biczowanie, chłostanie, smaganie

Wiktionary


batożyć

przestarzałe: bić, smagać batem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wybatożyć)

 (1.1) przest. bić, smagać przy użyciu batoga

 (1.2) książk. atakować słowem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Batożył konie aż do krwi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈtɔʒɨt͡ɕ, AS: batožyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batożenie n., bat mrz., batog mrz., batożnik mos., batożnica ż.

 czas. wybatożyć dk.

Wiktionary


batożyca

wieloletnia, naziemnopączkowa roślina z rodziny okolnicowatych, występująca w Ameryce Środkowej i Południowej; łyczakowiec


SJP.pl


batrach

gatunek ryby z rodziny batrachowatych


SJP.pl

Batrach (Halobatrachus didactylus) – gatunek ryby z rodziny batrachowatych (Batrachoididae).

Wikipedia


batrachologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nauka o płazach;

Wiktionary

Batrachologia (gr. bátrachos ‘żaba’, lógos ‘nauka’) – nauka zajmująca się badaniem płazów. Wraz z reptiliologią (nauką o gadach) tworzą herpetologię.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Płazami zajmuje się nauka zwana batrachologią, natomiast dziedzina wiedzy obejmująca płazy i gady to herpetologia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbatraxɔˈlɔɟja, AS: batraχoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batracholog m.

 przym. batrachologiczny

Wiktionary


batrachowate

o cechach batrachowatych (rodzina ryb)


SJP.pl

Batrachowate, batrachowcowate (Batrachoididae) – rodzina ryb w rzędzie batrachokształtnych (Batrachoidiformes). Niektóre gatunki są jadowite, ich ukłucia są bardzo bolesne i wywołują objawy zatrucia, nie stanowią jednak zagrożenia dla życia człowieka. Batrachowate są lokalnie poławiane jako ryby konsumpcyjne.

Wikipedia


batrachowaty

o cechach batrachowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


batrachowce

podrząd ryb z rzędu okoniokształtnych; żaboryby


SJP.pl


batrachowiec

ryba z rzędu okoniokształtnych; żaboryba


SJP.pl


batszeba

Batszeba (zwana też Betsabe, hebr. בת שבע, zm. po 970 p.n.e.) – postać biblijna, jedna z żon Dawida, króla starożytnego Izraela. Według przekazu biblijnego jej pierwszym mężem był Uriasz Hetyta. Gdy zaszła w ciążę z Dawidem, doprowadził on do śmierci Uriasza, a następnie poślubił wdowę po nim. Z Dawidem Batszeba miała czterech synów – m.in. Salomona, przyszłego króla.

Wikipedia


battement

[czytaj: batMĄ] element tańca baletowego, ruch nogi polegający na jej wysuwaniu w dowolnym kierunku i późniejszym dosuwaniu


SJP.pl

Terminologia tańca klasycznego służy do opisu kombinacji kroków, pozycji, póz, ruchów ciała oraz wielu innych elementów z których składa się technika baletu klasycznego.

Znaczna część terminologii baletowej pochodzi z języka francuskiego.

Wikipedia


battista

włoskie imię męskie


SJP.pl


battle-dress

[czytaj: betldres] bateldres, battledress;
1. wojskowy mundur polowy;
2. potocznie: krótka kurtka, rodzaj wiatrówki


SJP.pl


battledress

[czytaj: betldres] bateldres, battle-dress;
1. wojskowy mundur polowy;
2. potocznie: krótka kurtka, rodzaj wiatrówki


SJP.pl


batuch

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. ręcznik kąpielowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatux, AS: batuχ

Wiktionary


batumi

stolica Adżarii (autonomicznej republiki w Gruzji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowo-zachodniej Gruzji, na wybrzeżu Morza Czarnego;

Wiktionary

Batumi (gruz. ბათუმი) – miasto w południowo-zachodniej Gruzji, na wybrzeżu Morza Czarnego, stolica autonomicznej republiki Adżarii. Położone jest w pobliżu granicy z Turcją. Drugie co do wielkości miasto kraju (po Tbilisi). Batumi jest siedzibą Gruzińskiego Sądu Konstytucyjnego. W 2023 Batumi liczyło 179,1 tys. mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Batumi jest stolicą autonomicznej republiki Adżarii.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. batumski

Wiktionary


batumski

przymiotnik od: Batumi


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Batumi (miastem w Gruzji)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do Gruzińskiej SRS włączono gubernie tifliską (= tyfliską), batumską i kutaiską, okręg suchumski i część okręgu soczińskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Batumi n.

Wiktionary


batut

przyrząd gimnastyczny w postaci sprężystej siatki, umożliwiającej skoki połączone z obrotami


SJP.pl

Wikipedia


batuta

pałeczka używana przez dyrygenta do kierowania grą orkiestry, chóru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. pałeczka dyrygenta służąca do wyznaczania taktu;

Wiktionary

Batuta (z włoskiego „uderzenie”, „takt”) – cienka, wydłużona pałeczka używana przez dyrygenta w celu precyzyjniejszego, wyraźniejszego i sugestywniejszego wyrażania tempa, metrum i dynamiki utworu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) co chwila rozlegał się trzask batuty o pulpit (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈtuta, AS: batuta

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

 pod batutą

etymologia.

 (1.1) etym|hiszp|batuta. < etym|wł|battuta. → bicie, tętnienie

uwagi.

 nie mylić z|batut.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Instrumenty muzyczne

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) baton

* baskijski: (1.1) batuta

* duński: (1.1) dirigentstav w., taktstok w.

* fiński: (1.1) tahtipuikko, pinna

* francuski: (1.1) baguette ż.

* hiszpański: (1.1) batuta ż.

* japoński: (1.1) 指揮棒 (しきぼう, shikibō)

* jidysz: (1.1) טאַקטשטעקל n. (taktsztekl)

* niderlandzki: (1.1) dirigeerstok m.

* niemiecki: (1.1) Taktstock m., Dirigentenstab m.

* nowogrecki: (1.1) ράβδος ż.

* rosyjski: (1.1) дирижёрская палочка ż.

* słowacki: (1.1) taktovka ż.

* słoweński: (1.1) taktirka ż.

* szwedzki: (1.1) taktpinne w.

* włoski: (1.1) bacchetta ż.

źródła.

== batuta (język baskijski.) ==

thumb|batuta (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. batuta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


baty

1. kara wykonywana za pomocą bata
2. potocznie o dotkliwej porażce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kara cielesna wykonywana za pomocą bata

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: bat

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatɨ, AS: baty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chłosta

Wiktionary


batybental

dno wód rozpościerające się na dużej głębokości


SJP.pl


batybiont

zwierzę żyjące wyłącznie w głębinowej i otchłannej strefie mórz, przystosowane do wysokiego ciśnienia


SJP.pl


batycki

nazwisko


SJP.pl

Batycki (marka stylizowana na BATYCKI) – polska firma z siedzibą w Gdańsku, produkująca galanterię skórzaną i biżuterię. Firma powstała w 1948 roku w Gdyni, jej założycielem jest pochodzący z przedwojennego polskiego Lwowa Tadeusz Batycki. Od 1997 roku głównym projektantem kolekcji galanterii skórzanej i biżuterii domu mody Batycki jest Bożena Batycka.

Wikipedia


batyfotometr

przyrząd do pomiaru natężenia oświetlenia w wodzie na dużych głębokościach


SJP.pl

Wikipedia


batygraficzny

krzywa batygraficzna - wykres stosunków głębokościowych wód (jezior, mórz)


SJP.pl


batymetr

przyrząd do pomiaru głębokości zanurzenia i do pobierania próbek wody z różnych głębokości zbiornika wodnego; batometr


SJP.pl

Batometr, batymetr (gr. βαθύς "głęboki" i μέτρον "miara") – przyrząd pomiaru głębokości zanurzenia oraz pobierania do analiz próbek wody w studniach i otworach wiertniczych. Różne rodzaje batometrów, służące przede wszystkim do pobierania wody z określonej głębokości w celu jej analizy biologicznej lub chemicznej, to m.in. czerpacz Patalasa, aparat Ruttnera, butelka Nansena.

Wikipedia


batymetria

badanie laboratoryjne próbek wody, pobranych na różnych głębokościach za pomocą batymetru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział hydrometrii zajmujący się pomiarami głębokości cieków i zbiorników wodnych;

Wiktionary

Batymetria (gr. βαθύς "głęboki" i μέτρον "miara") – dział hydrologii zajmujący się pomiarami głębokości cieków i zbiorników wodnych.

Do wykonywania pomiarów stosuje się różnego rodzaju urządzenia pomiarowe, sondy: ciśnieniowe, akustyczne i inne. Wyniki pomiarów przedstawia się zazwyczaj na mapach batymetrycznych w postaci izobat–izolinii łączących punkty o tej samej głębokości lub w formie przekrojów poprzecznych lub podłużnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbatɨ̃ˈmɛtrʲja, AS: batỹmetrʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. batymetryczny

Wiktionary


batymetryczny

przymiotnik od: batymetria


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z batymetrią, dotyczący batymetrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batymetria ż.

Wiktionary


batypelagial

obszar głębinowy otwartych wód morskich leżący poniżej zasięgu światła słonecznego


SJP.pl

Batial (gr. bathýs 'głęboki'), strefa batialna (hemipelagiczna) – podwodna strefa zbiorników wodnych obejmująca zbocza lądu do górnej granicy strefy abysalnej. Dotyczy głównie mórz i oceanów, a także głębokich jezior (Bajkał, Niasa, Tanganika).

Wikipedia


batypelagiczny

przymiotnik od: batypelagial


SJP.pl


batyścik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od batyst

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batyst m.

Wiktionary


batysfera

stalowa kulista kabina obserwacyjna do badania głębin morskich, opuszczana ze staku na stalowej linie


SJP.pl

Batysfera – stalowa, kulista kapsuła służąca do podwodnych obserwacji, opuszczana na linie ze statku, pozbawiona własnego napędu – pierwsze urządzenie do badania głębin morskich, zastąpione przez wyposażony we własny napęd batyskaf.

Wikipedia


batyskaf

podwodny statek do badania głębin morskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) statek podwodny do badań na dużych głębokościach;

Wiktionary

Batyskaf (gr. βάθος, bathos – głębokość i σκάφος, skaphos – statek) – statek podwodny z własnym napędem przeznaczony do badań głębinowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 23 stycznia 1960 roku Szwajcar Jacques Piccard i Amerykanin Don Walsh w batyskafie „Triest” zeszli na samo dno Rowu Mariańskiego, najgłębszego punktu na Ziemi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈtɨskaf, AS: batyskaf

Wiktionary

Powiązane:

 przym. batyskafowy

Wiktionary


batyskafowy

przymiotnik

 (1.1) związany z batyskafem, dotyczący batyskafów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batyskaf mrz.

Wiktionary


batyst

cienka, przezroczysta tkanina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. cienka, prawie przezroczysta tkanina lniana, bawełniana lub jedwabna, o splocie płóciennym

Wiktionary

Batyst (fr. batiste) – tkanina o delikatnej fakturze, bardzo cienka i przezroczysta. Wykonana zazwyczaj z przędzy bawełnianej, jedwabnej lub lnianej, tkana splotem płóciennym. Zazwyczaj bielona, niekiedy drukowana.

Wykorzystywana jako materiał na bieliznę, lekkie ubiory kobiece i ich dodatki, oraz do dekoracji wnętrz (np. na zasłony).

Od XIII wieku produkowany we Francji, później we Włoszech, Flandrii i Niemczech. W Polsce produkowany od XVIII wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na łożu, usłanym z całym przepychem batystów i haftów, (…) leżała postać kobieca, na wpół już ogarnięta sztywnością śmierci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatɨst, AS: batyst

Wiktionary

Powiązane:

 przym. batystowy

 rzecz. batyścik mrz.

Wiktionary


batystacja

stacjonarny batyskaf, podwodna kabina służąca nurkom jako punkt zaopatrzenia, kontaktu itp.


SJP.pl


batystat

kabina w kształcie pionowego cylindra, służąca do obserwacji pod wodą oraz do kierowania pracami podwodnymi


SJP.pl


batystowy

związany z batystem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z batystem, dotyczący batystu

 (1.2) wykonany z batystu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. batyst mrz.

Wiktionary


batytermometr

termometr głębokościowy


SJP.pl


batyżowiecki

przymiotnik od: Dolina Batyżowiecka, Batyżowiecki Staw, Batyżowiecki Szczyt


SJP.pl


batłąch

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara więzienna butelka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbatwɔ̃w̃x, AS: batu̯õũ̯χ

Wiktionary


baublis

Baublis – około 1000-letni dąb wspomniany przez Adama Mickiewicza w Panu Tadeuszu, w którego pniu poeta, filolog i historyk Dionizy Paszkiewicz (lit. Dionizas Poška) założył muzeum. Dąb ten rósł w Bordziach na Żmudzi. Został ścięty w 1812 roku.

Nazwę Baublis nadawano na Żmudzi starym dębom otaczanym czcią religijną. Wierzono, że w określone dni wydobywał się z nich głos przepowiadający przyszłość.

Wikipedia


baud

jednostka pomiarowa szybkości nadawania jednostkowych impulsów telegraficznych; bod


SJP.pl

  • Bod (ang. Baud) – w telekomunikacji i informatyce jednostka szybkości transmisji danych.
  • Baud – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Bretania, w departamencie Morbihan.

Wikipedia


bauda

jednostka pomiarowa szybkości nadawania jednostkowych impulsów telegraficznych; bod


SJP.pl

Bauda (niem. Baude) – rzeka w województwie warmińsko-mazurskim.

Bauda płynie przez Równinę Warmińską i uchodzi do Zalewu Wiślanego w okolicach Fromborka. Nad Baudą leżą Młynary.

Wikipedia


baudelaire

[czytaj: bodLER] nazwisko, m.in. Charles Pierre Baudelaire (1821-1867) - poeta francuski


SJP.pl

  • Charles Baudelaire (ur. 1821, zm. 1867) – francuski poeta i krytyk, parnasista zaliczany do grona tzw. poetów przeklętych
Postacie fikcyjne
  • Klaus Baudelaire – fikcyjna postać z serii książek Seria Niefortunnych Zdarzeń
  • Słoneczko Baudelaire – fikcyjna postać z serii książek Seria Niefortunnych Zdarzeń
  • Wioletka Baudelaire – fikcyjna postać z serii książek Seria Niefortunnych Zdarzeń

Wikipedia


bauer

potocznie: bogaty chłop, zwłaszcza w Niemczech, zatrudniający robotników; baor (rzadziej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. bogaty chłop, zazwyczaj pochodzenia niemieckiego

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań. gospodarz

Wiktionary

Osoby noszące nazwisko Bauer:

  • Alain Bauer (ur. 1962) – francuski prawnik
  • Andreas Bauer (ur. 1964) – niemiecki skoczek narciarski
  • Andreas Friedrich Bauer (1783–1860) – niemiecki inżynier
  • Andrzej Bauer (1866–1900) – francuski franciszkanin, męczennik, święty katolicki
  • Bruno Bauer (1809–1882) – niemiecki filozof
  • Christian Bauer (ur. 1977) – francuski szachista
  • Christina Bauer (ur. 1988) – francuska siatkarka
  • Clemens Bauer (1899–1984) – niemiecki historyk ekonomii
  • Edgar Bauer (1820–1886) – niemiecki filozof
  • Edit Bauer (ur. 1946) – słowacka ekonomistka, polityk
  • Erich Bauer (1900–1980) – zbrodniarz hitlerowski
  • Ernst Bauer (ur. 1928) – amerykański fizyk
  • Ferdinand Bauer (1760–1826) – austriacki grafik
  • František Saleský Bauer (1841–1915) – czeski kardynał, arcybiskup Ołomuńca
  • Gustav Bauer (1870–1944) – polityk niemiecki, kanclerz Republiki Weimarskiej w 1920 r.
  • Gustav Bauer (1884-?) – amerykański zapaśnik
  • Hans Bauer (1927–1997) – niemiecki piłkarz
  • Harold Bauer (1873–1951) – amerykański pianista
  • Jan Bauer (1904–1940) – polski nauczyciel, działacz społeczny
  • Johann Bauer (XVII w.) – śląski rzeźbiarz
  • John Bauer (1882–1918) – szwedzki ilustrator
  • José Carlos Bauer (1925–2007) – brazylijski piłkarz
  • Klemen Bauer (ur. 1986) – słoweński biathlonista
  • Ludwik Bauer (1851–1927) – polski działacz społeczny
  • Lukáš Bauer (ur. 1977) – czeski biegacz narciarski
  • Marion Bauer (1887–1955) – amerykańska kompozytorka
  • Otto Bauer (1881–1938) – austriacki filozof i polityk
  • Rudolf Bauer (1879–1932) – węgierski lekkoatleta
  • Rudolf Bauer (ur. 1957) – słowacki polityk
  • Steve Bauer (ur. 1959) – kanadyjski kolarz
  • Viola Bauer (ur. 1976) – niemiecka biegaczka narciarska
  • Wilhelm Bauer (1822–1857) – niemiecki inżynier
  • Wojciech Bauer (ur. 1954) – polski pisarz
  • Wolfgang Bauer (1941–2005) – austriacki pisarz

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈbawɛr, AS: bau̯er

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|bamber, bur, gospodorz.

Wiktionary


bauerski

dotyczący bauera


SJP.pl


bauhaus

Das Staatliche Bauhaus Weimar, Hochschule für Gestaltung - niemiecka wyższa szkoła artystyczna, powstała w 1919 r., kształcąca w kierunku nowoczesnej, funkcjonalnej architektury, plastyki oraz projektowania przemysłowego


SJP.pl

Bauhaus – uczelnia artystyczno-rzemieślnicza powstała w Weimarze z połączenia Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł Artystycznych w 1919 r., później od 1925 r. działająca w Dessau (dziś Dessau-Roßlau) i w latach 1932–1933 w Berlinie. Została utworzona przez Waltera Gropiusa.

Wikipedia


bauhinia

rodzaj tropikalnych roślin z rodziny brezylkowatych


SJP.pl

Wikipedia


baum

nazwisko


SJP.pl

Szwajcaria:

  • Baum bi Günschbrg – szwajcarska nazwa gminy Balm bei Günsberg

Osoby:

  • Antoni Baum – polski notariusz
  • Henning Baum – niemiecki aktor
  • Hermann Baum – niemiecki anatom
  • Józef Baum – polski polityk
  • L. Frank Baum – amerykański pisarz
  • Otto Baum – niemiecki oficer
  • Patrick Baum – niemiecki tenisista
  • Robert Baum – niemiecki publicysta
  • Ruth Baum – polka pisarka
  • Samuel Baum – polski architekt
  • Szczepan Baum – polski architekt
  • Vicki Baum – austriacka pisarka
  • Wilhelm Baum – niemiecki lekarz
  • William Wakefield Baum – amerykański arcybiskup

Wikipedia


baumajster

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mistrz budowlany

Wiktionary


bauman

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Bauman – polski lektor, aktor teatralny, filmowy i dubbingowy
  • Ernest Bauman – polski inżynier, podoficer Pułku Jazdy Poznańskiej, powstaniec listopadowy
  • Janina Bauman – polska pisarka
  • Nikołaj Ernestowicz Bauman – rosyjski rewolucjonista
  • Zygmunt Bauman – polski socjolog, filozof

Wikipedia


baumarket

rodzaj marketu z artykułami dla domu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wielkopowierzchniowy sklep z artykułami budowlanymi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bawˈmarkɛt, AS: bau̯market

Wiktionary


baumgart

nazwisko


SJP.pl

Baumgart:

  • Baumgart (lub Baumgarten) – polski herb szlachecki
  • Anna Baumgart – polska artystka wizualna, przedstawicielka sztuki krytycznej i sztuki feministycznej
  • Iga Baumgart – polska lekkoatletka
  • Jan Alojzy Baumgart – polski bibliotekarz i bibliotekoznawca
  • Piotr Baumgart-Turkowiak – polski działacz polityczny

Wikipedia


baumkuch

rodzaj słodkiego ciasta pieczonego w kształcie sękatego pnia drzewa; baumkuchen, bankuch, sękacz


SJP.pl


baumkuchen

rodzaj słodkiego ciasta pieczonego w kształcie sękatego pnia drzewa; baumkuch, bankuch, sękacz


SJP.pl

Baumkuchen – pochodzący z Niemiec wyrób cukierniczy składający się z układanego warstwami ciasta piaskowego pieczonego na otwartym ogniu.

Wikipedia


bauns

bounce;
1. imprezowa muzyka taneczna o żywym brzmieniu;
2. potocznie: impreza, zwłaszcza alkoholowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. muz. taneczny podgatunek hip-hopu, bounce;

 (1.2) slang. imprezowa muzyka taneczna (nie tylko hip-hopowa)

 (1.3) slang. tańczenie na imprezie (nie tylko hip-hopowej)

Wiktionary

Bounce – podgatunek hip-hopu, powstał na południu Stanów Zjednoczonych na początku lat 90. XX w.

Strukturą bounce zbliżony jest do pierwszych nagrań hip-hopowych z lat 70. XX w., utożsamianych z osobą DJ-a Kool Herca, amerykańskiego emigranta z Karaibów. Muzyk wypracował prostą formę hip-hopu, w którym beat stanowił tło dla MC, którego rap, czy też skandowanie miało na celu zachęcić publiczność do tańca. Słowa oparte na zasadzie "call and response", często zawierały odniesienia geograficzne, sposób mogący budzić skojarzenia w Polsce ze skandowaniem nazw miejscowości w trakcie zabawy. Bounce rozprzestrzeniał się w niewielkich klubach i salach koncertowych na uboczu przemysłu muzycznego przy wsparciu lokalnych społeczności.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. baunsować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bounce

Wiktionary


baunsować

potocznie: bawić się, tańczyć podczas imprezy; imprezować


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) slang. tańczyć na imprezie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bauns mrz.

Wiktionary


bauplac

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. bałplac.

Wiktionary


baur

nazwisko


SJP.pl


bautzen

[czytaj: bałcen] miasto w Niemczech; spolonizowana forma: Budziszyn


SJP.pl

  • Bautzen (pol. Budziszyn) – miasto powiatowe w Niemczech w kraju związkowym Saksonia, w powiecie Budziszyn
  • Bautzen – powiat w niemieckim kraju związkowym Saksonia
  • Bautzen – stacja kolejowa w Budziszynie, w kraju związkowym Saksonia, w Niemczech
  • (11580) Bautzen – planetoida

Wikipedia


bav

[czytaj: baf] skrót od: Bibliotheca Apostolica Vaticana - Watykańska Biblioteka Apostolska


SJP.pl


bavette

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. włoski makaron w kształcie długich, płaskich pasków, podobny do tagliatelle, ale o wypukłym przekroju;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) kulin. stek wycinany z najlepszej części łaty wołowej

Wiktionary

Bavette – rodzaj włoskiego makaronu, podobnego do wąskiego tagliatelle (długie płaskie wstążki), jednak zazwyczaj o przekroju wypukłym. Przyrządzany z pszenicy durum i wody. Wywodzi się z Ligurii, zwłaszcza z Genui. Występuje przede wszystkim z sosami (np. pesto, sosy rybne) jako danie główne (pastasciutta). Bywa także dodatkiem do rosołu, rzadziej do owoców morza.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Bavette to jeden z moich ulubionych steków.

Wiktionary


bawar

piwo bawarskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Warszawa. piwo bawarskie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wypili sobie po dwie butelki bawara na osobę

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piwonia

Wiktionary


bawarczyk

mieszkaniec Bawarii; Bawar (przestarzale)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bawarii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niemcem czuł się Austriak Hitler i Bawarczyk Himmler, ale Adenauer był raczej Nadreńczykiem (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvart͡ʃɨk, AS: bavarčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bawaria ż., bawarka ż.

:: fż. Bawarka ż.

 przym. bawarski

Wiktionary


bawaria

kraj związkowy w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. kraj związkowy w południowej części Republiki Federalnej Niemiec ze stolicą w Monachium;

Wiktionary

Bawaria, Wolny Kraj Bawaria, Wolne Państwo Bawaria (niem. Bayern, Freistaat Bayern) – największy pod względem powierzchni kraj związkowy Niemiec.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈvarʲja, AS: bavarʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawarski mrz., Bawarczyk m., Bawarka ż., bawarskość ż., bawaria ż., bawarka ż.

 przym. bawarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Wolny Kraj Bawaria, stpol. Bawory

Wiktionary


bawarka

herbata z dodatkiem mleka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bawarii

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈvarka, AS: bavarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawarka ż., Bawaria ż.

:: fm. Bawarczyk m.

 przym. bawarski

Wiktionary


bawarski

Bawaria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pochodzący z Bawarii, związany z Bawarią

 (1.2) kulin. wykonany według receptury typowej dla kuchni bawarskiej

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. etnolekt bawarski (1.1)

Wiktionary

Patrz:

Bawaria

Przykłady

 (1.1) Pijani czołgiści w kącie ryczeli na całe gardło bawarskie piosenki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvarsʲci, AS: bavarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bawaria ż., Bawar m., Bawarczyk m., Bawarka ż., bawarka ż.

Wiktionary


bawarskość

bawarski


SJP.pl

Patrz:

bawarski

baweański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Baweanem, dotyczący Baweanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bawean mrz.

Wiktionary


bawenit

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z grupy krzemianów;

Wiktionary

Bawenit – minerał z grupy krzemianów. Powstaje w druzach pegmatytów granitoidowych, a także utworach hydrotermalnych i skarnach. Jest źródłem berylu. Nazwa tego minerału pochodzi od miejscowości Baveno.

Minerałami towarzyszącymi są: albit, fenakit, helwin, klinochlor, klinozoisyt, ortoklaz, stilbit i tytanit.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bawenit może być biały, zielony, różowy lub brązowy.

Wiktionary


bawet

1. górna część fartucha;
2. w dawnych strojach: spiczaste przedłużenie stanika


SJP.pl

Bawet, bawecik (fr. bavette – śliniak) – część wierzchniej sukni damskiej w XVIII wieku, głównie używana w sukni à la francaise. Trójkątny płat tkaniny, rodzaj chusteczki zdobiony haftami, taśmami, pikowaniami, bądź charakterystycznymi kokardami echelle. Przypinany z przodu i zasłaniający gorset, ostro zakończony na dole.

Wikipedia


bawełna

1. krzew, drzewo lub roślina zielna z rodziny ślazowatych, o torebkach wypełnionych licznymi nasionami, na ogół okrytymi długimi jednokomórkowymi włoskami, które stanowią zasadniczy surowiec włókienniczy; bawełnica;
2. włókno okrywające nasiona tej rośliny, służące do wyrobu przędzy;
3. przędza z włókna bawełnianego; też: tkanina z tej przędzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. krzew uprawiany w celach przemysłowych, dostarczający surowca do wyrobów włókienniczych;

 (1.2) włók. włókno otrzymane z bawełny (1.1);

 (1.3) włók. rodzaj materiału (tkaniny, dzianiny) otrzymanego z bawełny (1.1-2), używanego do produkcji ubrań i bielizny (domowej i osobistej)

Wiktionary

  • bawełna (Gossypium) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych
  • bawełna – włókno
  • Bawełna – powieść Wincentego Kosiakiewicza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dookoła rozciągały się pola bawełny.

 (1.2) Ta partia bawełny jest kiepskiej jakości i rwie się w maszynach tkackich.

 (1.3) Kupiłam piękną bawełnę na spódnicę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvɛwna, AS: baveu̯na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawełniarstwo n., bawełniarz m., bawełnica ż., bawełniczka ż., bawełnianka ż., bawełniak m.

:: zdrobn. bawełenka ż.

 przym. bawełniany, bawełnisty, bawełniasty, bawełniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bawełniczka

Wiktionary


bawełniak

rodzaj gryzoni z rodziny chomikowatych


SJP.pl

Bawełniak (Sigmodon) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae). W polskiej literaturze zoologicznej nazwa „bawełniak” była używana dla oznaczenia gatunku Sigmodon hispidus. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi temu przypisano oznaczenie bawełniak szczeciniasty, rezerwując nazwę „bawełniak” dla rodzaju Sigmodon.

Wikipedia


bawełniano-ceratkowy

zrobiony z bawełny i ceratki (np. śliniak bawełniano-ceratkowy)


SJP.pl


bawełniano-lniany

wykonany z bawełny i lnu, np. obrus bawełniano-lniany


SJP.pl


bawełnianopodobny

mający niektóre właściwości bawełny; przypominający bawełnę; bawełnopodobny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podobny do bawełny, przypominający bawełnę, mający właściwości bawełny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbavɛwʲɲãnɔpɔˈdɔbnɨ, AS: baveu̯ʹńãnopodobny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bawełnopodobny

Wiktionary


bawełniany

zrobiony z bawełny, związany z bawełną i jej produkcją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z bawełny

 (1.2) związany z bawełną jako surowcem

 (1.3) odnoszący się do bawełny jako rośliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anna założyła lekką bawełnianą sukienkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbavɛwʲˈɲãnɨ, AS: baveu̯ʹńãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawełna ż., bawełniarz m., bawełnica ż., bawełnianka ż.

Wiktionary


bawełniarski

bawełniarz


SJP.pl

Patrz:

bawełniarz

bawełniarz

1. specjalista w dziedzinie przemysłu bawełnianego;
2. pracownik zatrudniony w przemyśle bawełnianym;
3. przestarzałe: właściciel fabryki wyrobów bawełnianych


SJP.pl


bawełniasty

przypominający bawełnę


SJP.pl


bawełnica

1. krzew, drzewo lub roślina zielna z rodziny ślazowatych, o torebkach wypełnionych licznymi nasionami, na ogół okrytymi długimi jednokomórkowymi włoskami, które stanowią zasadniczy surowiec włókienniczy; bawełna;
2. choroba zawodowa osób pracujących w przemyśle włókienniczym;
3. mszyca, szkodnik drzew owocowych (głównie jabłoni);
4. dawniej: chustka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Gossypium|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny ślazowatych, dostarczających surowca włókienniczego (bawełny);

 (1.2) daw. spódnica wełniana lub bawełniana

 (1.3) daw. chustka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbavɛwʲˈɲit͡sa, AS: baveu̯ʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawełna

 przym. bawełniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. bawełna

 (1.2) bawełnianka

Wiktionary


bawełniczka

1. przestarzałe: robotnica w fabryce wyrobów bawełnianych;
2. zdrobnienie od: bawełnica


SJP.pl


bawełniczy

dawniej: bawełniany


SJP.pl


bawełnopodobny

mający niektóre właściwości bawełny; przypominający bawełnę; bawełnianopodobny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podobny do bawełny, przypominający bawełnę, mający właściwości bawełny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbavɛwnɔpɔˈdɔbnɨ, AS: baveu̯nopodobny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bawełnianopodobny

Wiktionary


bawialnia

pokój, w którym przyjmuje się gości; salon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. duży pokój przeznaczony do wspólnego przebywania w nim domowników oraz do przyjmowania gości, salon

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkanie składało się z dwóch sypialni, kuchni, łazienki i obszernej bawialni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvʲjalʲɲa, AS: bavʹi ̯alʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bawić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) salon

Wiktionary


bawialny

przestarzale: pokój bawialny - izba bawialna, pokój, w którym przyjmuje się gości; salon


SJP.pl


bawić

1. dostarczać komuś lub sobie rozrywki
2. przebywać gdzieś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) zajmować kogoś dostarczając mu rozrywki

 (1.2) wprawiać w wesoły humor

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) przest. przebywać gdzieś

czasownik zwrotny niedokonany bawić się

 (3.1) spędzać czas na rozrywkach

 (3.2) mieć uciechę, odczuwać radość z powodu komizmu jakiejś sytuacji

 (3.3) zajmować się czymś zbytecznym, tracić czas na coś uważane przez innych za zbyteczne, niepotrzebne

 (3.4) gw. więzienna kraść

 (3.5) gw. więzienna onanizować się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bawił gości rozmową do czasu powrotu gospodyni.

 (1.2) Klown bawił nas swoimi występami.

 (2.1) Nie zabawił u nas długo, bo musiał jechać dalej.

 (3.1) Cały dzień się bawił w piaskownicy.

 (3.2) Bawiła się jego pomyłkami językowymi.

 (3.3) Chodź już, nie baw się teraz w robienie porządków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbavʲit͡ɕ, AS: bavʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. nabawić się, rozbawiać, zabawiać

 rzecz. zabawkarz mos., bawienie n., zabawka ż., zabawa, bawialnia ż.

 przym. bawialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zajmować, zabawiać

 (1.2) rozbawiać, rozśmieszać, śmieszyć

 (2.1) przebywać, zostać w gościnie

 (3.3) wdawać się

Wiktionary


bawidamek

żartobliwie: mężczyzna lubiący zabawiać kobiety; flirciarz, bałamut, kobieciarz, podrywacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żart. lub iron. mężczyzna lubiący kobiety i nadskakujący kobietom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałamutnik, lowelas, czaruś, pies na baby, kobieciarz, lew salonowy, pożeracz niewieścich serc

Wiktionary


bawidamkostwo

rzadko: nadskakiwanie kobietom, zabawianie dam


SJP.pl


bawidamski

bawidamek


SJP.pl

Patrz:

bawidamek

bawidełko

zdrobnienie od: bawidło


SJP.pl


bawidło

przestarzałe: przedmiot służący do zabawy; zabawka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. dziś gw-pl|Śląsk Cieszyński. przedmiot służący do zabawy

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) współcz. zabawka

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. zabawkarz mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|zabawka.

źródła.

== bawidło (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zabawka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zabawkarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. zabawka

Wiktionary


bawienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bawić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: bavʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zabawkarz mos., ubaw m., zabawa ż., zabawka ż., bawidko n., bawidamek m.

 czas. bawić ndk., zabawić dk., zabawiać ndk.

 przym. zabawny, zabawowy

 przysł. zabawnie, zabawowo

Wiktionary


bawiludek

potocznie: osoba zabawiająca ludzi; wesołek, trefniś, błazen


SJP.pl


bawitko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zabawka

Wiktionary


bawolątko

cielę bawołu; bawolę


SJP.pl


bawolę

cielę bawołu; bawolątko


SJP.pl


bawolec

duża antylopa żyjąca w Afryce, obecnie bardzo rzadko spotykana


SJP.pl

Bawolec (Alcelaphus) – rodzaj dużych ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae), afrykański kopytny opisany naukowo przez niemieckiego zoologa Pallasa w 1766. Różni autorzy wymieniają różne liczby gatunków, w obrębie których wyróżnia się 8 podgatunków. W kłębie osiąga 1 m wysokości, długość głowy i tułowia leży w przedziale 200–250 cm, masa zaś między 100 a 200 kg. Zwierzę ma szczególnie wydłużone czoło i dziwacznie ukształtowane rogi, krótką szyję i ostro zakończone uszy. Niezwykle długie kończyny zdobią czarne znaczenia. Futro jest krótkie, błyszczące, o barwie zależnej od podgatunku – od piaskowego brązu u bawolców zachodnich do czekoladowego brązu u bawolców etiopskich. Natomiast u wszystkich podgatunków obie płcie posiadają rogi, choć samice nieco smuklejsze. Rogi mogą dorastać 45–70 cm długości. Oprócz wydłużonej twarzy bawolce wyróżniają się spośród swych krewnych dużą klatką piersiową i ostro opadającym grzbietem.

Wikipedia


bawoli

przymiotnik od: bawół


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla bawołu; dotyczący, odnoszący się do bawołu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozłożyliśmy się na skórach jelenich; rozesłano przed nami zamiast obrusa bawolą skórę, wyprawioną jak najdoskonalszy safian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈvɔlʲi, AS: bavolʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawół m., bawolica ż., bawolątko n.

Wiktionary


bawolica

samica bawołu


SJP.pl


bawolik

rodzaj ptaków z rodziny wikłaczowatych


SJP.pl


bawolski

nazwisko


SJP.pl


baworów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

  • Baworów – dawna nazwa miasta Baborów
  • Baworów – wieś w obwodzie tarnopolskim
    • Baworów – dawna gmina

Wikipedia

Powiązane:

 przym. baworowski

Wiktionary


baworowski

nazwisko, m.in. Wiktor Baworowski, hrabia (1826-94), poeta


SJP.pl

Baworowski – polski herb szlachecki.

Wikipedia


bawół

ssak, podobny do krowy, o dużych krętych rogach, żyjący w stanie dzikim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. duże azjatyckie i afrykańskie ssaki podobne do bydła;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przen. pot. o człowieku ociężałym

Wiktionary

  • bawoły – podrodzina ssaków parzystokopytne z rodziny wołowatych
  • Bawół – rodzaj ssaków z podrodziny bawołów w obrębie rodziny wołowatych:
    • bawół afrykański
    • bawół domowy
    • arni azjatycki
    • bawół leśny
    • bawół mindorski

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) W miejscach, gdzie trawy nie wybujały jeszcze zbyt wysoko, nawet gołym okiem można było zobaczyć całe stada antylop i zebr lub gromady słoni i bawołów.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈbavuw, AS: bavuu̯

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. bawolątko n.

    :: fż. bawolica ż.

     przym. bawoli

    Wiktionary


bawoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Bovinae|Gray|ref=tak., podrodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: bawół

Wiktionary

Bawoły (Bovinae) – podrodzina ssaków z rodziny wołowatych (Bovidae)

Zamieszkuje głównie afrykańskie sawanny i azjatyckie stepy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Największe osobniki z podrodziny bawołów osiągają do 170 cm wysokości w kłębie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bawół mzw.

Wiktionary


baxter

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Baxter – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Jasper
  • Baxter – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Crow Wing
  • Baxter – miejscowość w stanie Tennessee, w hrabstwie Putnam

Gminy w USA:

  • Baxter (ang. Baxter Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Lac qui Parle

Wikipedia


bayard

  • Piotr du Terrail senior de Bayard – XVI-wieczny francuski dowódca wojskowy
  • Hippolyte Bayard – francuski fotograf i pionier fotografii

Miejscowości w USA:

  • Bayard – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Guthrie
  • Bayard – miasto w stanie Nebraska, w hrabstwie Morrill
  • Bayard – miasto w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Grant
  • Bayard – miejscowość w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Grant

Wikipedia


bayer

[czytaj: bajer] klub sportowy z Leverkusen


SJP.pl

Bayer AG – niemieckie przedsiębiorstwo chemiczne i farmaceutyczne założone w 1863 roku przez Friedricha Bayera i Johanna Friedricha Weskotta. Początkowo siedzibą przedsiębiorstwa było Barmen (obecnie Wuppertal), a od 1912 jest to Leverkusen, położone na północ od Kolonii.

Wikipedia


bayern

[czytaj: bajern] niemiecki klub piłkarski z Monachium


SJP.pl

Niemcy

  • Bayern – nazwa kraju związkowego Bawaria w języku niemieckim

Osoby

  • Franz von Bayern – głowa rodu Wittelsbachów
  • Luitpold Prinz von Bayern – niemiecki przedsiębiorca

Wikipedia


bayerowski

należący do Bayera, związany z Bayerem, np. aspiryna bayerowska; bajerowski


SJP.pl


bayesowski

wnioskowanie bayesowskie (statystyka bayesowska) – metoda wnioskowania statystycznego, w której korzysta się z twierdzenia Bayesa do aktualizowania prawdopodobieństwa subiektywnego hipotez w oparciu o dotychczasowe prawdopodobieństwo oraz nowe dane, znajdująca zastosowanie m.in. w inżynierii, filozofii, medycynie, sporcie, prawie, badaniach naukowych


SJP.pl


bayreuth

[czytaj: bajrojt] miasto w Niemczech


SJP.pl

Bayreuth – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, siedziba rejencji Górna Frankonia, w regionie Oberfranken-Ost. Siedziba powiatu Bayreuth, chociaż miasto do niego nie należy. Znane na świecie ze względu na odbywające się tam rokrocznie festiwale wagnerowskie. Przez Bayreuth przepływa Czerwony Men. Zakłady przemysłu elektrotechnicznego, maszynowego, chemicznego, włókienniczego, skórzanego, porcelanowego, piwowarskiego.

Wikipedia


baza

podstawa czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. główny obiekt wojskowy, z którego prowadzone są działania

 (1.2) podstawa, fundament, ogół elementów istotnych dla powstania i funkcjonowania lub zrozumienia

 (1.3) główny składnik

 (1.4) archit. podstawa kolumny;

 (1.5) mat. maksymalny zbiór liniowo niezależnych wektorów w przestrzeni liniowej;

 (1.6) mat. rodzina zbiorów otwartych w przestrzeni topologicznej, pozwalająca przez sumowanie otrzymać każdy inny zbiór otwarty;

 (1.7) sport. rodzaj stołu do snookera;

 (1.8) turyst. tymczasowe miejsce zamieszkania na wyprawie turystycznej

 (1.9) sport. miejsce rozbicia namiotów na wyprawie wysokogórskiej

 (1.10) sport. każdy z czterech narożników wewnętrznego pola do gry w baseball

 (1.11) kosmet. preparat nakładany pod właściwy kosmetyk

 (1.12) siedziba przedsiębiorstwa, z której wyjeżdża sprzęt

Wiktionary

Baza (łac. basis z gr. „krok, podstawa” od βάνειν bainein, iść – por. łac. venire; również z późnołac. bassus „gruby, krótki, niski”) – pojęcie oznaczające pierwotnie przede wszystkim punkt wyjścia, miejsce początkowe, zaplecze; dziś oznacza przede wszystkim podstawę, podłoże, podwalinę, stąd także główny składnik, tworzywo, a przez to zasadniczą (zwykle dolną) część.

  • baza – część kolumny i innych, podobnych konstrukcji architektonicznych
  • baza – część tranzystora
  • baza – formacja analizy technicznej
  • baza wojskowa – punkt zaopatrzenia i stacjonowania wojsk, w tym:
    • lądowe: materiałowo-techniczna, remontowa, ładowania akumulatorów, przeładunkowa
    • powietrzne: lotnicza, lotniczo-techniczna, rakietowa
    • wodne: morska, brzegowa, manewrowa, pływająca

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Polski oddział stacjonuje w bazie w Bagdadzie.

     (1.3) Bazą piwa jest jęczmień.

     (1.6) Każda przestrzeń topologiczna ma bazę – jeżeli τ jest topologią w zbiorze X, to jest ona również (trywialnie) jej bazą.

     (1.8) Zawsze staraliśmy się być w bazie przed zapadnięciem zmroku.

     (1.9) Wyprawa do bazy pod Annapurną trwała dwa tygodnie.

     (1.10) Same bazy są rodzajem twardych poduszek o długości boku ok. 30 cm (1 stopa).

     (1.11) Jako bazę dla kosmetyków stosujemy propolis.

     (1.12) Piaskarki wróciły do bazy na Panewnickiej przed południem.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈbaza, AS: baza

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. bazowanie n.

     czas. bazować ndk.

     przym. bazowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) fort

    Wiktionary


bazalia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie teofipolskim obwodu chmielnickiego, nad rzeką Słucz;

Wiktionary

Bazalia (ukr. Базалія) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie teofipolskim obwodu chmielnickiego. Położone nad rzeką Słucz.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bazalijski

Wiktionary


bazalny

1. związany z dolną, przytwierdzoną do podłoża częścią ciała rośliny lub zwierzęcia;
2. w systematyce: klad bazalny - najwcześniejsza gałąź ewolucyjna większego kladu


SJP.pl

Klad bazalny – w filogenetyce jest to najwcześniejsza gałąź ewolucyjna większego kladu, stanowiąca grupę zewnętrzną pozostałych przedstawicieli kladu.

Obecnie w kladystyce preferuje się stosowanie określenia „bazalny” zamiast „prymitywny”, które niesłusznie sugeruje niższość i prostotę.

Wikipedia


bazalt

magmowa skała wylewna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. magmowa skała wylewna, o przeważnie czarnej barwie;

Wiktionary

Bazalt (z gr. βάσανος „kamień probierczy” lub βασικός „podstawowy, zasadniczy” od βάσις „podstawa”) – zasadowa, lita skała wulkaniczna o strukturze bardzo drobnoziarnistej (skrytokrystaliczna), afanitowej lub porfirowej oraz o barwie czarnej, szarej, zielonej lub ciemnoniebieskawej. W drobnoziarnistej masie skalnej często widoczne są małe kryształy lub większe skupienia oliwinu (bomby oliwinowe). Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF bazalt zajmuje wraz z andezytem pola 9*, 10*, 9, 10, 9' i 10'. Głębinowym odpowiednikiem bazaltu jest gabro (kwarcowe monzogabro, kwarcowe gabro, monzogabro, gabro, foidonośne monzogabro i foidonośne gabro).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bazalt wykorzystywany jest jako materiał budowlany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbazalt, AS: bazalt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bazaltowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. bazaltowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) basalt

* arabski: (1.1) بازلت

* baskijski: (1.1) basalto

* białoruski: (1.1) базальт m.

* bułgarski: (1.1) базалт m.

* czeski: (1.1) čedič m.

* esperanto: (1.1) bazalto

* francuski: (1.1) basalte m.

* grenlandzki: (1.1) agiamineq, basalti

* hiszpański: (1.1) basalto m.

* niemiecki: (1.1) Basalt m.

* nowogrecki: (1.1) βασάλτης m.

* rosyjski: (1.1) базальт m.

* słowacki: (1.1) čadič m., bazalt m.

* szwedzki: (1.1) basalt w.

* ukraiński: (1.1) базальт m.

* węgierski: (1.1) bazalt

* włoski: (1.1) basalto

źródła.

== bazalt (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) geol. bazalt

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


bazaltowy

przymiotnik od: bazalt


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący bazaltu, wykonany z bazaltu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na środku dziedzińca stał bazaltowy obelisk.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazalt m.

Wiktionary


bazaltołom

kamieniołom, w którym wydobywany jest bazalt, odkrywkowa kopalnia bazaltu


SJP.pl


bazan

nazwisko


SJP.pl

Navantia (dawniej Bazán lub IZAR) – hiszpańska firma stoczniowa, która oferuje swoje usługi dla sektora wojskowego i cywilnego. Jest to 5. co do wielkości firma stoczniowa w Europie a 9. na świecie.

Wikipedia


bażanci

bażant; bażantowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla bażanta; dotyczący, odnoszący się do bażanta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈʒãɲt͡ɕi, AS: bažãńći

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażanciak mzw., bażant m., bażancik m., bażanciarnia ż., bażantarnia ż., bażantnik m.

Wiktionary


bażanciak

gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Otidiphaps nobilis|Gould|ref=tak., średniej wielkości ptak z rodziny gołębiowatych, endemit Nowej Gwinei i okolicznych wysp;

Wiktionary

Bażanciak (Otidiphaps nobilis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae), należący do monotypowego rodzaju Otidiphaps. Osiadły. Takson endemiczny dla Nowej Gwinei i okolicznych wysp. Globalnie nie jest zagrożony, ale jeden z jego czterech podgatunków jest narażony na wyginięcie, a drugi krytycznie zagrożony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pióra na barkówkach bażanciaków przechodzą w barwę brązowofioletową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażant mzw., bażancica ż., bażancik mos., bażantowate nmos., bażanciarnia ż., bażancina ż., bażantarnia ż., bażantnik mos.

 przym. bażanci

Wiktionary


bażanciarnia

zakład zajmujący się hodowlą bażantów; bażantarnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zootechn. ogrodzony teren, na którym hoduje się bażanty;

Wiktionary

Bażantarnia – ogrodzony teren, na którym hodowano bażanty. Wewnątrz, wśród drzew i krzewów, były zabudowania mieszkalne bażantarnika i ogrzewane w zimie pomieszczenia dla bażantów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbaʒãɲˈt͡ɕarʲɲa, AS: bažãńćarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażanciak mzw., bażant mzw., bażantnik mos., bażancik mzw., bażantarnia ż.

 przym. bażanci

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bażantarnia

Wiktionary


bażancik

zdrobnienie od: bażant


SJP.pl


bażancina

mięso bażancie


SJP.pl


bazanit

wylewna skała magmowa


SJP.pl

Bazanit – wylewna skała magmowa, oliwinowa odmiana tefrytu. Składa się głównie z plagioklazu, nefelinu lub leucytu, piroksenu i oliwinu oraz akcesoryczne tlenki żelaza i tytanu jak ilmenit, magnetyt, ulvöspinel.

Z wyglądu bardzo podobny do bazaltu. W badaniach polowych obie skały są nie do odróżnienia.

Wikipedia


bażanowice

Bażanowice (cz. Bažanovice, niem. Bazanowitz) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Goleszów. Powierzchnia sołectwa wynosi 381 ha, a liczba ludności 1161, co daje gęstość zaludnienia równą 304,7 os./km².

Wikipedia


bażant

ptak łowny z rodziny kurowatych, żyjący w stanie dzikim lub hodowany ze względu na smaczne mięso i jako ozdobny ptak ogrodowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. łow. nazwa systematyczna|Phasianus colchicus|ref=tak., gatunek ptaka żyjącego na polach;

 (1.2) spoż. mięso bażanta (1.1)

 (1.3) kulin. potrawa z bażanta (1.1)

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. gwara. więz. mężczyzna porządnie ubrany

 (2.2) wojsk. pot. w PRL: odbywający obowiązkową służbę wojskową (z tytułem podchorążego) absolwent szkoły wyższej

Wiktionary

Bażant (zwyczajny) (Phasianus colchicus) – gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). W stanie dzikim występuje w umiarkowanych obszarach Azji i na zachód po skrajnie południowo-wschodnią Europę w 30 podgatunkach. Introdukowany do wielu regionów na świecie, w tym do Europy Środkowej, do której sprowadzono go z Chin w średniowieczu. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hrabiemu powiodło się na polowaniu – upolował pięknego bażanta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaʒãnt, AS: bažãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażantowate nmos., bażanciarnia ż., bażancina ż., bażantarnia ż., bażantnik m.

:: fż. bażancica ż.

:: zdrobn. bażancik m.

 przym. bażanci

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. fazan.

 (1.2) bażancina

Wiktionary


bażantarnia

zakład zajmujący się hodowlą bażantów; bażanciarnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zootechn. ogrodzony teren, na którym hoduje się bażanty;

Wiktionary

Bażantarnia – ogrodzony teren, na którym hodowano bażanty. Wewnątrz, wśród drzew i krzewów, były zabudowania mieszkalne bażantarnika i ogrzewane w zimie pomieszczenia dla bażantów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbaʒãnˈtarʲɲa, AS: bažãntarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażanciak mzw., bażant mzw., bażantnik mos., bażancik mzw., bażanciarnia ż.

 przym. bażanci

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bażanciarnia

Wiktionary


bażantnik

hodowca bażantów


SJP.pl


bażantowate

rodzina ptaków z rzędu grzebiących; kurowate, kurakowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Phasianidae|Horsfield|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu grzebiących;

Wiktionary

Kurowate, bażantowate (Phasianidae) – rodzina ptaków z rzędu grzebiących (Galliformes). Obejmuje gatunki grzebiące, zamieszkujące Eurazję, Afrykę, Australazję i Amerykę Północną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pisklęta bażantowatych są zagniazdownikami.

 (1.1) Bezszpon należy do bażantowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażant mzw., bażanciak mzw.

 przym. bażantowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurowate

Wiktionary


bażantowaty

o cechach bażantowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ornit. o cechach ptaków z rodziny bażantowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażantowate nmos.

Wiktionary


bażantowy

bażant; bażanci


SJP.pl


bazar

1. plac (rzadziej pomieszczenie) ze straganami, budkami będący miejscem sprzedaży towarów różnego rodzaju; rynek, targ, targowisko;
2. przestarzałe: wystawa powiązana ze sprzedażą; kiermasz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. teren, na którym można handlować; plac ze straganami

 (1.2) stpol. tabor

Wiktionary

Targowisko, inaczej: targ, bazar (pers. bāzār) – wydzielony teren przeznaczony do handlu, zazwyczaj na otwartej powierzchni (plac targowy).

Targowiska mogą mieć charakter spontaniczny lub zorganizowany. W tym drugim przypadku teren przeznaczony do handlu może mieć wyznaczone płatne stanowiska dla osób oferujących swoje towary. Targowiska umożliwiają swobodny, bezpośredni kontakt handlowca z klientem i bezpośrednie negocjowanie ceny. W pewnym sensie rozwinięciem idei targowiska są giełdy, które od targowisk różnią się w zasadzie tylko bardziej sformalizowanym stylem negocjowania cen.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piotr utrzymywał się sprzedając warzywa na bazarze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbazar, AS: bazar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. bazarek m.

 przym. bazarowy, przybazarowy, wokółbazarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) targ, targowisko, rynek

Wiktionary


bazarek

1. zdrobnienie od: bazar;
2. środowiskowo: zakodowane komunikaty o polityce zamieszczane w dniu wyborów w mediach społecznościowych w celu ominięcia ciszy wyborczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: bazar

Wiktionary

Bazarek – część wsi Dutrów w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Telatyn.

W latach 1975–1998 Bazarek administracyjnie należał do województwa zamojskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szybko obrała ziemniaki, a ze skrawków mięsa, kupionych na bazarku po obniżonej cenie, przygotowała gulasz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazar m.

 przym. bazarkowy, bazarowy, przybazarowy, wokółbazarowy

Wiktionary


bazariada

impreza o charakterze handlowo-rozrywkowym, rodzaj kiermaszu


SJP.pl


bazarkowy

bazarek


SJP.pl

Patrz:

bazarek

bazarowicz

osoba handlująca na bazarze


SJP.pl

Bazarowicz – polski herb szlachecki używany przez rodzinę pochodzenia tatarskiego.

Wikipedia


bazarowiczka

bazarowicz


SJP.pl

Patrz:

bazarowicz

bazarowy

przymiotnik od: bazar


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bazarem, właściwy bazarowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazar m., bazarek m.

Wiktionary


bazela

nazwisko


SJP.pl


bazger

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. partacz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ciachrocz, complok, dudra, pyprok.; gw-pl|Śląsk Cieszyński|niszczyż.

Wiktionary


bazgrać

pisać niestarannie, niewyraźnie; nieudolnie rysować, malować, bazgrolić


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. nabazgrać)

 (1.1) pot. pisać niestarannie i niewyraźnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Tak sobie bazgrzę – pokazała blok z geometrycznym deseniem.

 (1.1) W ogólnej sali dla użytku artystów i dla zwabienia publiczności rozpięto szerokie płótno, na którym każdy, kto chciał, mógł wypisywać i bazgrać, co mu przyszło do głowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbazɡrat͡ɕ, AS: bazgrać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazgracz m., bazgrała m., bazgroły nmos., bazgranie n.

 czas. bazgrolić ndk., nabazgrać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bazgrolić, gryzmolić, pisać jak kura pazurem

Wiktionary


bazgracz

potocznie: osoba bazgrząca, malująca albo pisząca niechlujnie lub nieudolnie; bazgrała


SJP.pl


bazgranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bazgrać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bazgrać ndk., bazgrolić ndk., nabazgrać dk.

 rzecz. bazgroły nmos., bazgrota ż., bazgranina ż., bazgracz m., bazgrała m./ż.

Wiktionary


bazgranina

potocznie: bazgroły, bazgroty;
1. nieczytelne, niewyraźne, niechlujne pismo lub rysunek;
2. małowartościowy utwór literacki lub marny obraz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niestaranne lub bezsensowne pisanie lub rysowanie

 (1.2) efekt bazgraniny (1.1); niestaranne lub bezsensowne pismo lub rysunek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazgranie n.

Wiktionary


bazgrała

(r. żeński) potocznie o kobiecie piszącej jak kura pazurem lub malującej, pisującej nieudolnie; także o mężczyźnie z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl


bazgrolić

pisać niestarannie, niewyraźnie; nieudolnie rysować, malować, bazgrać


SJP.pl


bazgrota

bazgranina;
1. nieczytelne pismo; gryzmoły, bazgroły;
2. małowartościowy utwór literacki


SJP.pl


bazgroty

potocznie: bazgranina;
1. nieczytelne, niewyraźne, niechlujne pismo; bazgroły;
2. małowartościowy utwór literacki lub dzieło plastyczne


SJP.pl


bazgroł

potocznie: nieczytelnie napisany wyraz lub nieudolny rysunek; gryzmoł, gryzmoła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. coś napisanego lub narysowanego brzydko, niestarannie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skrót jednak bez treści plastycznyastycznej i ideologicznej staje się bazgrołem.

 (1.1) Kiedy Teodora studiowała z uwagą skrzydła nietoperza i połączenie poszczególnych kości, dr Naga doszła do strony wypełnionej jednym i tym samym zdaniem „Mikko odchodzi”, z gniewnym bazgrołem u dołu.

 (1.1) Z osobami malującymi niewybredne hasła i kolorowe bazgroły próbuje walczyć gdańska Straż Miejska.

 (1.1) Utalentowany plastycznie Joszua brał cięgi za bazgranie na ich marginesach. Obawiano się o rozum młodszego Isaaka: któreż to dziecko spędza czas godzinami „pisząc”, zapełnia bazgrołami stronę po stronie, choć pisać jeszcze nie umie!

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hieroglif, gryzmoł

Wiktionary


bazgroły

bazgranina;
1. nieczytelne, niewyraźne, niechlujne pismo;
2. nieudolny rysunek; gryzmoł, gryzmoła, bazgroł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) nieudolnie wykonany rysunek

 (1.2) nieczytelne lub niechlujne pismo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bazˈɡrɔwɨ, AS: bazgrou̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazgranie n., bazgrolenie n., nabazgranie n., nabazgrolenie n., pobazgranie n., pobazgrolenie n., nabazgranie n., nabazgrolenie n.

:: zdrobn. bazgrołki nmos.

 czas. bazgrać ndk., bazgrolić ndk., nabazgrać dk., nabazgrolić dk., pobazgrać dk., pobazgrolić dk., nabazgrać dk., nabazgrolić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gryzmoły

Wiktionary


bazia

kwiatostan roślin z rodziny kotkowych; także potocznie, częściej w lm: gałązka z tym kwiatostanem; kotka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. kwiatostan niektórych roślin drzewiastych w kształcie wiotkiego kłosa

 (1.2) pot. gałązka wierzby obsypana baziami (1.1)

Wiktionary

Kotka, bazia (łac. amentum, ang. catkin) – odmiana kłosa lub grona, typ kwiatostanu, w którym pojedyncze kwiaty osadzone są na osi pędu bez szypułek lub z krótkimi szypułkami. Od kłosa i grona różni się tym, że po spełnieniu swojej roli odpada w całości. Kotki mają przeważnie wiotką, zwieszająca się oś główną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Drzewo obsypane było pięknymi baziami.

 (1.2) Mama przyniosła bazie i wstawiła je do wazonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbaʑa, AS: baźa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kotka

 (1.2) kotki

Wiktionary


baziak

nazwisko


SJP.pl

  • Eugeniusz Baziak (1890–1962) – arcybiskup
  • Jolanta Baziak (1956) – poetka polska

Wikipedia


baziowaty

jadłoszyn baziowaty - drzewo z rodziny czułkowatych charakteryzujące się gęstą koroną oraz drobnymi kwiatami


SJP.pl


baźka

mała bazia


SJP.pl


bazodanowiec

osoba obsługująca bazy danych


SJP.pl


bazodanowy

związany z bazą danych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) inform. związany z bazą danych, dotyczący bazy danych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baza danych ż.

Wiktionary


bazofil

rodzaj białego ciałka krwi, odpowiedzialnego za powstawanie alergii; granulocyt zasadochłonny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. organizm zasadolubny

 (1.2) biol. morfotyczne składniki krwi z grupy leukocytów, których cytoplazma zawiera ziarnistości barwiące się barwnikami zasadowymi na kolor niebieski;

Wiktionary

Bazofile, granulocyty zasadochłonne – morfotyczne składniki krwi z grupy leukocytów (białych krwinek), których cytoplazma zawiera ziarnistości barwiące się barwnikami zasadowymi na kolor niebieski. Komórki te mają około 10 μm średnicy, kulisty kształt oraz wydłużone jądro z dwoma lub więcej przewężeniami (jądro segmentowane). Swoją fizjologią przypominają komórki tuczne (mastocyty). Stanowią do 1% wszystkich leukocytów oraz około 2% wszystkich granulocytów. Podwyższoną liczbę bazofili we krwi nazywa się bazofilią.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) bazyfil

 (1.2) granulocyty zasadochłonne

Wiktionary


bazofilia

obecność we krwi nadmiernej liczby granulocytów zasadochłonnych, będąca jednym z objawów białaczki


SJP.pl

Bazofilia – zwiększenie liczby bazofilów w rozmazie krwi powyżej 300/μl.

Do bazofilii może dochodzić w następujących chorobach:

  • obrzęk śluzowaty w przebiegu niedoczynności tarczycy
  • choroby przebiegające z dużym stężeniem lipidów:
    • zespół nerczycowy
    • cukrzyca

    Wikipedia


bazooka

[czytaj: bazuka] typ pancerzownicy strzelającej pociskami rakietowymi, używany przez piechotę amerykańską podczas II wojny światowej; bazuka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. amerykańska ręczna wyrzutnia niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych;

 (1.2) pot. wojsk. granatnik przeciwpancerny

Wiktionary

Bazooka – potoczna nazwa amerykańskiej ręcznej wyrzutni niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych z głowicą kumulacyjną. Granatnik przeciwpancerny stosowany przez wojska amerykańskie i na uzbrojeniu armii amerykańskiej do lat sześćdziesiątych XX wieku.

Słowo bazooka pochodzi od prymitywnego instrumentu ludowego o tej samej nazwie, prostej wersji puzonu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Strzel w ten czołg z bazooki!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈzuka, AS: bazuka

Wiktionary


bazować

1. przyjmować coś za postawę, opierać się na czymś;
2. środowiskowo: mieć gdzieś bazę; stacjonować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) opierać się na czymś, mieć coś za podstawę

 (1.2) wojsk. mieć gdzieś bazę, stacjonować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dodatkowym problemem dla translatorów bazujących na słownikach są języki wykorzystujące zapis fonetyczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈzɔvat͡ɕ, AS: bazovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. przebazować

 rzecz. baza ż., bazowanie n.

 przym. bazowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polegać

 (1.2) stacjonować

Wiktionary


bazowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bazować.

Wiktionary

Bazowanie – korzystanie przez związki operacyjne z systemu bez zaopatrywania oraz urządzeń tyłowych przeznaczonych do materiałowego, technicznego i medycznego zabezpieczenia działań bojowych wojsk lub operacji bojowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbazɔˈvãɲɛ, AS: bazovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bazować

 rzecz. baza ż.

 przym. bazowy

Wiktionary


bazowy

związany z bazą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do bazy (podstawy), związany z bazą (podstawą)

 (1.2) odnoszący się do bazy (ośrodka), związany z bazą (ośrodkiem)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na początku firma sprzedawała podstawowe produkty, tzw. bazowe, jak: mąka, cukier i konserwy.

 (1.2) Naszym lotniskiem bazowym są Pyrzowice.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. baza ż., bazowanie n.

 czas. bazować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) elementarny, fundamentalny, główny, podstawowy

Wiktionary


bażoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mokradła, szuwary

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (gwara.) Nie właź w bażoły, bo sie tonkniesz.

Wiktionary


bazuka

typ pancerzownicy strzelającej pociskami rakietowymi, używany przez piechotę amerykańską podczas II wojny światowej; bazooka


SJP.pl


bazuna

kaszubski instrument muzyczny podobny do ligawki i trombity


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. etn. instrument muzyczny o kształcie długiej trąby; podobny do ligawki i trombity; występuje na Kaszubach

Wiktionary

  • bazuna – polski instrument ludowy, podobny do ligawki
  • Bazuna – przegląd piosenki studenckiej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈzũna, AS: bazũna

Wiktionary


bazunia

zdrobniale: baza


SJP.pl


bazydiospor

komórka służąca do bezpłciowego rozmnażania się grzybów z klasy podstawczaków; zarodnik podstawkowy


SJP.pl


bazydiospora

komórka o pojedynczym zestawie chromosomów służąca do bezpłciowego rozmnażania się niektórych grzybów; zarodnik podstawkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. rodzaj zarodnika wytwarzany przez grzyby z gromady podstawczaków;

Wiktionary

Bazydiospora, zarodnik podstawkowy (łac. basidiospora) – rodzaj zarodnika wytwarzany przez grzyby z gromady podstawczaków (Basidiomycota). Powstaje w wyniku mejozy, należy więc do grupy mejospor.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbazɨdʲjɔˈspɔra, AS: bazydʹi ̯ospora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. askospora, chlamydospora, egzospora, mejospora

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zarodnik podstawkowy

Wiktionary


bazydium

Podstawka, także bazydium (łac. basidium, l.mn. basidia) – końcowa komórka strzępek w hymenium u grzybów zaliczanych do typu podstawczaków. Jest najważniejszym elementem hymenium, na niej bowiem wytwarzane są zarodniki zwane bazydiosporami.

Wikipedia


bazyl

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Bazyli – imię męskie pochodzenia późnogreckiego. Pochodzi ono od przymiotnika „królewski, cesarski” (basíleios, od II wieku wymawiane basílios), od rzeczownika basileus – „król, wódz, cesarz”. Jego formą oboczną jest Bazyliusz, a żeńskim odpowiednikiem – Bazyla.

Wikipedia


bazylea

Bazyleja;
1. kanton w Szwajcarii;
2. miasto w Szwajcarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. urb. miasto w Szwajcarii;

 (1.2) hist. geogr. adm. dawny kanton w północno-zachodniej Szwajcarii;

Wiktionary

Bazylea (niem. Basel, fr. Bâle, wł. /retorom. Basilea, łac. Basilia) – miasto i gmina w Szwajcarii u styku granic trzech państw: Szwajcarii, Niemiec i Francji, nad rzeką Ren, u ujścia rzek Birs i Wiese. Miasto Bazylea tworzy razem z gminami Riehen i Bettingen kanton Bazylea-Miasto, którego jest siedzibą administracyjną. Miasto dzieli się na Małą Bazyleę (Kleinbasel) na prawym, oraz Wielką Bazyleę (Grossbasel) ze Wzgórzem Katedralnym (Münsterhügel) na lewym brzegu Renu. Do miasta wcielono dawną osadę rybacką Kleinhüningen.Właściwym centrum miasta jest starówka (Altstadt) w Wielkiej Bazylei wokół Rynku (Marktplatz) i ratusza z XIV w., która ze swoimi wąskimi uliczkami i zaułkami jest miejscem częstych przechadzek. Stare miasto w Wielkiej i Małej Bazylei oraz Most Środkowy (Mittlere Brücke), który łączy obie części starego miasta, są wolne od ruchu samochodowego. Zwiedzający dojeżdżają do centrum najczęściej tramwajem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bazylea jest po Zurychu i Genewie trzecim co do wielkości miastem Szwajcarii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbazɨˈlɛa, AS: bazylea

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylianin mos., Bazylea-Okręg, bazylejczyk mos., bazylejka ż.

 przym. bazylejski

Wiktionary


bazylea-miasto

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. kanton szwajcarski powstały z podziału dawnego kantonu Bazylea;

Wiktionary

Bazylea-Miasto (niem. Basel-Stadt) – najmniejszy pod względem powierzchni kanton w Szwajcarii, jeden z 26. Leży w północno-zachodniej części kraju, w dolinie Renu przy granicy z Niemcami i Francją. Siedzibą kantonu jest miasto Bazylea (Basel). Kanton ten jest dawnym półkantonem, co oznacza, że do Rady Stanu deleguje tylko jednego przedstawiciela. Kanton powstał w 1833 roku z podziału kantonu Bazylea, który przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej w 1501 roku.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Bazylea-Okręg

Wiktionary


bazylea-okręg

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. kanton szwajcarski, powstały z podziału dawnego kantonu Bazylea;

Wiktionary

Bazylea-Okręg (niem. Basel-Landschaft, potocznie też Baselbiet, Baselland) – jeden z kantonów w Szwajcarii. Obecne jego tereny przyłączone zostały do Szwajcarii w 1501 r., a sam kanton (określany też mianem półkantonu) powstał w roku 1833, kiedy to wiejskie gminy opierając się dominacji miasta Bazylei oddzieliły się od kantonu Bazylea. Najwyższym szczytem kantonu jest Hinteri Egg o wysokości 1169 m n.p.m.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stolicą kantonu Bazylea-Okręg jest miasto Liestal.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbazɨˈlɛa ˈɔkrɛ̃ŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bazylea, Bazylea-Miasto

Wiktionary


bazyleja

Bazylea;
1. kanton w Szwajcarii;
2. miasto w Szwajcarii


SJP.pl


bazylejczyk

mieszkaniec Bazylei (miasta w Szwajcarii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bazylei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patronem szkoły wybrano zasłużonego bazylejczyka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bazylea ż.

:: fż. bazylejka ż.

 przym. bazylejski

Wiktionary


bazylejka

mieszkanka Bazylei (miasta w Szwajcarii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bazylei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na raut przyszły zacne bazylejki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bazylea ż.

:: fm. bazylejczyk m.

 przym. bazylejski

Wiktionary


bazylejski

przymiotnik od: Bazyleja, Bazylea


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bazyleą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Samotny syn miał dwadzieścia lat, był studentem uniwersytetu bazylejskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bazylea ż., bazylejczyk m., bazylejka ż.

Wiktionary


bazylek

roślina z rodziny wargowych, stosowana w przemyśle perfumeryjnym i przy produkcji likierów; ożywonia


SJP.pl


bazyleus

basileus;
1. tytuł monarchy państwa bizantyjskiego
2. jeden z trzech zwierzchnich archontów w starożytnych Atenach mający pieczę nad sprawami religijnymi


SJP.pl

Basileus, bazyleus (gr. βασιλεύς) — tytuł noszony przez władców zarówno greckich miast-państw, jak i monarchii okresu hellenistycznego; na język polski tłumaczony jako król. W wielu greckich polis, np. Atenach, po zniesieniu monarchii tytuł ten nosił jeden z najwyższych urzędników wypełniający sakralne obowiązki monarchy (podobnie jak w starożytnym Rzymie rex sacrorum).

Wikipedia


bazylewicz

nazwisko


SJP.pl

Bazylewicz – polski herb szlachecki, nadany w zaborze austriackim.

Wikipedia


bazyli

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Bazyli – imię męskie pochodzenia późnogreckiego. Pochodzi ono od przymiotnika „królewski, cesarski” (basíleios, od II wieku wymawiane basílios), od rzeczownika basileus – „król, wódz, cesarz”. Jego formą oboczną jest Bazyliusz, a żeńskim odpowiednikiem – Bazyla.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: baˈzɨlʲi, AS: bazylʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylisa ż., Bazylisa ż., bazylianin mos., bazylia ż.

Wiktionary


bazylia

1. roślina zielna z rodziny wargowych o wykorzystywanych kulinarnie aromatycznych liściach;
2. przyprawa kuchenna z suszonych liści tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Ocimum|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju bazylia (1.1);

 (1.3) kulin. liście bazylii (1.2) o intensywnym zapachu, używane jako przyprawa świeża lub suszona

Wiktionary

Bazylia (Ocimum L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Należy do niego 65 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty w strefie międzyzwrotnikowej, przy czym centrum zróżnicowania gatunkowego stanowi Afryka. Szeroko rozprzestrzeniona jako gatunek uprawiany i introdukowany, także w strefie umiarkowanej jest bazylia pospolita O. basilicum, uprawiana także w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Uwielbiam pizzę z mozzarellą i bazylią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈzɨlʲja, AS: bazylʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylika ż., Bazyli m., Bazylia ż., bazylisa ż., bazyliszek m.

 przym. bazyliowaty, bazyliowy, bazylikowy, bazyliszkowy

Wiktionary


bazylianie

w Kościele wschodnim: zakon męski oparty na regule Bazylego Wielkiego, zreformowany przez papieża Leona XIII


SJP.pl

Bazylianie (łac.: Ordo Sancti Basilii Magni, skrót: OSBM) – szereg zgromadzeń zakonnych, wywodzących swój rodowód od św. Bazylego Wielkiego, którego Pisma Ascetyczne leżą u podstaw konstytucji kongregacji. Istnieje kilka formacji bazyliańskich. W ponad tysiącletniej historii życie zakonników bazyliańskich ulegało modyfikacjom. Do najbardziej znanych reformatorów należą św. Teodor Studyta, św. Teodozjusz Pieczerski, św. Jozafat Kuncewicz, Józef Welamin Rutski.

Wikipedia


bazylianin

członek zakonu opartego na regule św. Bazylego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z jednego z kilku zgromadzeń katolickich i prawosławnych, które wywodzą swój rodowód od św. Bazylego Wielkiego;

Wiktionary

Bazylianie (łac.: Ordo Sancti Basilii Magni, skrót: OSBM) – szereg zgromadzeń zakonnych, wywodzących swój rodowód od św. Bazylego Wielkiego, którego Pisma Ascetyczne leżą u podstaw konstytucji kongregacji. Istnieje kilka formacji bazyliańskich. W ponad tysiącletniej historii życie zakonników bazyliańskich ulegało modyfikacjom. Do najbardziej znanych reformatorów należą św. Teodor Studyta, św. Teodozjusz Pieczerski, św. Jozafat Kuncewicz, Józef Welamin Rutski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Bazyli m., bazyliszek m., bazylissa ż., Bazylissa ż., Bazylisa ż., bazylika ż., Bazylea ż.

:: fż. bazylianka ż.

 przym. bazyliański

Wiktionary


bazylianka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Siostry Zakonu Świętego Bazylego Wielkiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica ze zgromadzenia Świętego Bazylego Wielkiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. bazylianin

Wiktionary


bazylianki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Siostry Zakonu Świętego Bazylego Wielkiego


SJP.pl

Bazylianki (Siostry Zakonu Świętego Bazylego Wielkiego – Ordo Sancti Basilii Magni, OSBM) – żeński zakon obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

Tradycja życia zakonnego bazylianek sięga IV w., kiedy św. Makryna, siostra św. Bazylego Wielkiego, dostosowała zasady życia w męskiej wspólnocie zakonnej do reguły życia monastycznego kobiet.

Wikipedia


bazyliański

związany z bazylianinem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kośc. związany z bazylianami, dotyczący bazylianów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylianin mos.

Wiktionary


bazylid

imię męskie


SJP.pl


bazylika

1. wielonawowy kościół chrześcijański zbudowany na planie prostokąta
2. tytuł nadawany przez papieża niektórym kościołom; kościół mający ten tytuł
3. w starożytnym Rzymie: hala sądowo-targowa na forum lub duża sala w pałacu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. typ kościoła wielonawowego, z nawą główną wyższą od bocznych i oknami umieszczonymi ponad ich zadaszeniem (w odróżnieniu od kościoła halowego);

 (1.2) rel. tytuł nadawany przez papieża niektórym kościołom

 (1.5) hist. hala sądowa i targowa na rzymskim forum

 (1.6) hist. duża sala w pałacach rzymskich

Wiktionary

Bazylika – współcześnie tą nazwą najczęściej określa się chrześcijańską świątynię wielonawową (niezależnie od pełnionych funkcji kanonicznych) z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego). Kościół z nawą główną wyższą od naw bocznych, lecz bez okien to pseudobazylika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta bazylika zachowuje interesujące pozostałości z czasów renesansu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈzɨlʲika, AS: bazylʹika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylisa ż., Bazylisa ż., bazylianin mos., bazylia ż.

 przym. bazylikalny

Wiktionary


bazylikalny

związany z bazyliką, właściwy bazylice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z bazyliką; właściwy bazylice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylika ż.

Wiktionary


bazyliki

kodyfikacja prawa bizantyńskiego opracowana w IX w. przez Leona VI (syna Bazylego I), mająca zastąpić kodeks Justyniana


SJP.pl


bazylikowy

bazylika (budowla)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z bazyliką

 (1.2) będący bazyliką lub mający cechy bazyliki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylisa ż., Bazylisa ż., bazylia ż.

Wiktionary


bazyliowaty

przymiotnik

 (1.1) bot. przypominający bazylię, mający cechy bazylii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylia

 przym. bazyliowy

Wiktionary


bazyliowy

bazylia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zawierający bazylię

Wiktionary

Patrz:

bazylia

Powiązane:

 rzecz. bazylisa ż., bazylia ż.

 przym. bazyliowaty

Wiktionary


bazylisa

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;

Wiktionary

Bazylisa – imię żeńskie pochodzące od wyrazu pospolitego gr. βασίλισσα – „żona basileusa, królowa, cesarzowa”.

Bazylisa imieniny obchodzi 15 kwietnia i 3 września.

Imienniczki
  • św. Bazylisa (†67/68) – męczennica, razem ze św. Anastazją pochowała potajemnie ciała apostołów Piotra i Pawła.
  • św. Bazylissa (†302?) – męczennica, wspominana ze św. Julianem.
  • Wasilisa Bardina – rosyjska tenisistka.
  • Wasilisa Marzaluk – białoruska zapaśniczka
  • Wasilisa Siemienczuk – rosyjska narciarka.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. bazylianin mos., bazylisa ż., basileus m., bazyleus m., Bazyli m., bazylika ż., bazyliszek m.

 przym. bazylikowy, bazyleusowy, bazyliszkowy

Wiktionary


bazylissa

tytuł cesarzowych i cesarzówien bizantyjskich; basilissa


SJP.pl

Bazylisa – imię żeńskie pochodzące od wyrazu pospolitego gr. βασίλισσα – „żona basileusa, królowa, cesarzowa”.

Bazylisa imieniny obchodzi 15 kwietnia i 3 września.

Imienniczki
  • św. Bazylisa (†67/68) – męczennica, razem ze św. Anastazją pochowała potajemnie ciała apostołów Piotra i Pawła.
  • św. Bazylissa (†302?) – męczennica, wspominana ze św. Julianem.
  • Wasilisa Bardina – rosyjska tenisistka.
  • Wasilisa Marzaluk – białoruska zapaśniczka
  • Wasilisa Siemienczuk – rosyjska narciarka.

Wikipedia


bazyliszek

1. południowoamerykańska jaszczurka tropikalna;
2. stwór występujący w bajkach, mający właściwość zabijania wzrokiem i oddechem;
3. przenośnie: człowiek podstępny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mit. stwór występujący w legendach, przedstawiany jako kogut o żabich oczach i ogonie żmii, zabijający wzrokiem i oddechem

 (1.2) herp. rodzaj jaszczurek;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) hist. wojsk. rodzaj ciężkiego działa oblężniczego o długiej lufie, odlewanego z brązu, wykorzystywanego od końca XV po początek XVII wieku

Wiktionary

  • św. Bazyliszek – męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego
  • bazyliszek – stworzenie mityczne
  • bazyliszki – rodzaj jaszczurek
  • bazyliszek – działo XVI-wieczne
  • Bazyliszek (fr. L’Imprécateur) – powieść René-Victora Pilhes’a
  • Bazyliszek (ang. Basiliks) – powieść Grahama Mastertona
  • Bazyliszek – powieść Tomasza Konatkowskiego
  • Legenda o warszawskim Bazyliszku – książeczka Wandy Chotomskiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Udało się pewnemu odważnemu rycerzowi donieść lustro tak blisko bazyliszka, że ten zobaczył własne odbicie.

 (1.2) Bazyliszek potrafi wstrzymać oddech pod wodą na 30 minut!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazylisa ż., Bazylisa ż., bazylianin mos., bazylia ż.

 przym. bazyliszkowaty

Wiktionary


bazyliszkowaty

podobny do bazyliszka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ornit. przypominający bazyliszka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bazyliszek mzw.

Wiktionary


bazyliszkowy

przymiotnik od: bazyliszek


SJP.pl


bazyliusz

imię męskie


SJP.pl

Bazyli – imię męskie pochodzenia późnogreckiego. Pochodzi ono od przymiotnika „królewski, cesarski” (basíleios, od II wieku wymawiane basílios), od rzeczownika basileus – „król, wódz, cesarz”. Jego formą oboczną jest Bazyliusz, a żeńskim odpowiednikiem – Bazyla.

Wikipedia


bazylozaur

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Basilosaurus|ref=tak., rodzaj prawalenia żyjącego w eocenie;

 (1.2) zool. zwierzę z rodzaju bazylozaur (1.1)

Wiktionary

Bazylozaur (Basilosaurus) – wymarły rodzaj prawalenia z rodziny Basilosauridae żyjącego w eocenie, od 40 do 34 milionów lat temu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Skamieniałości bazylozaura powszechnie znajdowane były już w XIX wieku w Luizjanie i Alabamie przez okolicznych mieszkańców, którzy wykorzystywali je między innymi jako meble.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zeuglodon

Wiktionary


bazyluk

nazwisko


SJP.pl


bażyna

krzewinka z rodziny bażynowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Empetrum|L.|ref=tak., rodzaj krzewinek należących do rodziny wrzosowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju bażyna (1.1)

 (1.3) bot. spoż. czarne lub czerwone jadalne owoce bażyny (1.2)

Wiktionary

Wikipedia


bażynowate

rodzina roślin kwiatowych dwuliściennych


SJP.pl

Bażynowate (Empetraceae) – w niektórych systemach klasyfikacyjnych (np. systemie Cronquista z 1981 i systemie Takhtajana z 1997) rodzina należąca do rzędu wrzosowców Ericales. Zaliczano tu zwykle trzy rodzaje: bażyna Empetrum, Corema i Ceratiola. W dawniejszych systemach rodzina klasyfikowana była rozmaicie – włączano ją do takich rzędów jak wrzosowce Ericales, ale też mydleńcowce Sapindales i dławiszowce Celastrales. Do tych ostatnich włączana była w systemie Hutchinsona jeszcze w 1973 roku.

Wikipedia


bażynowaty

o cechach bażynowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. o cechach roślin z rodziny bażynowatych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bażynowate nmos.

Wiktionary


bażynowy

bażyna


SJP.pl

Patrz:

bażyna

bażyński

Bażyny


SJP.pl

Patrz:

Bażyny

bażyny

krzewinka z rodziny bażynowatych


SJP.pl

Bażyny (niem. Basien, Baysen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta.

Do 1954 roku siedziba gminy Bażyny. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bażyny, po jej zniesieniu w gromadzie Orneta. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


bazyt

zasadowa skała magmowa


SJP.pl


bazytonia

rozwój pędów roślin zielnych i krzewów, polegający na wzroście pędów z pąków bocznych, u podstawy pędu głównego


SJP.pl


bała

bać się:
a) odczuwać lęk, strach;
b) być niespokojnym o kogoś lub o coś;
c) nie śmieć, nie odważać się na coś


SJP.pl

Bała (ros. Бала) – wieś w Rosji, w Jakucji, w ułusie wierchojańskim. W 2010 liczyła 543 mieszkańców.

Wikipedia


bała-bała

wykrzyknik

 (1.1) dźwięk. daw. gadu-gadu

Wiktionary


bałabajka

ludowy rosyjski instrument muzyczny szarpany; bałałajka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. zob. bałałajka.;

Wiktionary

Bałałajka (bałabajka, z ros. балалайка) – rodzaj instrumentu muzycznego należącego do rodziny gitar, ludowy instrument rosyjski. Posiada trójkątny korpus rezonansowy i trzy struny. Współcześnie można spotkać, zwłaszcza na Ukrainie, czterostrunowe i sześciostrunowe bałałajki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌbawaˈbajka, AS: bau̯abai ̯ka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałałajka

Wiktionary


bałaban

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Bałaban – polski prawnik, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki
  • Majer Bałaban – historyk
  • Wąwóz Bałaban na północ od Osiecka
  • Bałaban – herb szlachecki

Bałabanowie herbu Korczak:

  • Gedeon Bałaban – biskup
  • Aleksander Bałaban – budowniczy zamku i cerkwi w Sutkowcach
  • Dionizy Bałaban – prawosławny metropolita kijowski
  • Lech Bałaban – altwiolista

Wikipedia


bałabański

dawniej:
1. bałaban (niezdara);
2. wąs bałabański - sumiasty wąs; wąs barabański


SJP.pl


bałabuch

w gwarze lwowskiej: ciastko drożdżowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lwów. ciastko drożdżowe

 (1.2) reg-pl|Kresy. okrągłe wyrośnięte ciasto

Wiktionary


bałach

potocznie: nieprawda, kłamstwo, oszustwo; kit


SJP.pl

Gwara lwowska, gwara miejska Lwowa – gwara języka polskiego stanowiąca miejską i plebejską odmianę dialektu południowokresowego, używana we Lwowie przez mieszkańców nieznających norm polskiego języka ogólnego, zwłaszcza przed II wojną światową. Poza tym gwara ta funkcjonowała jako żartobliwa mowa rodowitych lwowian wyrażająca humor ludowy i specyficzną mentalność miejskiego plebsu.

Wikipedia


bałachon

regionalnie: długie, szerokie okrycie wierzchnie; chałat; kitel


SJP.pl


bałagan

1. nieład, nieporządek, rozgardiasz;
2. dawniej: stragan, buda jarmarczna lub buda wędrownego teatru; szopa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stan braku porządku

 (1.2) gwara. przestępcza: krajowe wino niskiej jakości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trudno jest coś znaleźć, gdy w pokoju jest bałagan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈwaɡãn, AS: bau̯agãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałaganiarz m., bałaganiara ż., bałaganiarstwo n., bałaganienie n., zabałaganienie n., nabałaganienie n.

:: zdrobn. bałaganik m.

 czas. bałaganić ndk., zabałaganić dk., nabałaganić dk.

 przym. bałaganiarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieporządek, bajzel; wulg. burdel

Wiktionary


bałaganiara

kobieta robiąca bałagan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta łatwo robiąca bałagan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niech ta bałaganiara przynajmniej raz po sobie posprząta!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałagan mrz., bałaganienie n.

:: fm. bałaganiarz mos.

 czas. bałaganić ndk., nabałaganić dk.

 przym. bałaganiarski

Wiktionary


bałaganiarka

bałaganiarz


SJP.pl

Patrz:

bałaganiarz

bałaganiarski

dotyczący bałaganiarza, bałaganiarstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) powodujący powstawanie bałaganu; chaotyczny, nieuporządkowany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałaganiarz mos., bałagan mrz., bałaganienie n., bałaganiara ż.

 przysł. bałaganiarsko

 czas. bałaganić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niechlujny

Wiktionary


bałaganiarstwo

skłonność do zostawiania po sobie nieporządku, bałaganu; brak porządku


SJP.pl


bałaganiarz

1. osoba robiąca bałagan, nieporządek; śmieciuch;
2. osoba niezorganizowana, chaotyczna w pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba łatwo robiąca bałagan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niech ten bałaganiarz chociaż raz po sobie posprząta!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałagan mrz., bałaganienie n.

:: fż. bałaganiara ż.

 czas. bałaganić ndk., nabałaganić dk.

 przym. bałaganiarski

Wiktionary


bałaganić

barłożyć;
1. wprowadzać nieporządek, robić bałagan; śmiecić;
2. marnować czas przeznaczony na pracę; bumelować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) powodować bałagan, robić bałagan

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbawaˈɡãɲit͡ɕ, AS: bau̯agãńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałagan m., bałaganiarz m., bałaganiara ż., bałaganiarstwo n., bałaganienie n.

 przym. bałaganiarski

Wiktionary


bałaganienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) robienie bałaganu, nieporządku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbawaɡãˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: bau̯agãńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bałaganić

 rzecz. bałagan m., bałaganik m., bałaganiarstwo n., bałaganiarz m., bałaganiarka ż., bałaganiara ż.

 przym. bałaganowy, bałaganiarski

 przysł. bałaganiarsko

Wiktionary


bałaganik

zdrobnienie od: bałagan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od bałagan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie bałagan, lecz tylko mały bałaganik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałagan m., bałaganienie n.

Wiktionary


bałagula

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. furman

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bałagulski

Wiktionary


bałagulski

bałaguła


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. reg. związany z bałagułą

Wiktionary

Patrz:

bałaguła

Przykłady

 (1.1) Młody parobek, w białym podolskim kożuchu, prowadził dzielnie czwórkę rasowych koni, w poręcz, zaprzęg bałagulski z bronzami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałaguła m., reg. bałagula m.

Wiktionary


bałaguła

1. woźnica, furman;
2. hulaka, zawadiaka;
3. zrzęda, nudziarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gwara. żyd., reg. woźnica

 (1.2) reg. zawadiaka, hulaka

 (1.3) reg. nudziarz, zrzęda

Wiktionary

Bałaguła – w okresie I Rzeczypospolitej oraz w okresie rozbiorowym, furmani żydowscy na kresach posiadający bryki z budami, trudniący się przewozem podróżnych na dłuższe dystanse.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bałagulski

Wiktionary


bałak

gwara uliczna lwowskich baciarów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Lwów. rozmowa, gadka

 (1.2) środ. przestępcze tanie wino owocowe

Wiktionary

Gwara lwowska, gwara miejska Lwowa – gwara języka polskiego stanowiąca miejską i plebejską odmianę dialektu południowokresowego, używana we Lwowie przez mieszkańców nieznających norm polskiego języka ogólnego, zwłaszcza przed II wojną światową. Poza tym gwara ta funkcjonowała jako żartobliwa mowa rodowitych lwowian wyrażająca humor ludowy i specyficzną mentalność miejskiego plebsu.

Wikipedia


bałakać

regionalnie: gadać, opowiadać, gawędzić, zwłaszcza w gwarze lwowskiej


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) lwów. mówić

 (1.2) daw. reg-pl|Kresy. narzekać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałakanie n.

Wiktionary


bałakanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bałakać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bałakać

Wiktionary


bałakiriew

nazwisko


SJP.pl


bałakława

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość na Krymie, niegdyś samodzielne miasto, obecnie część Sewastopola;

Wiktionary

Bałakława (ukr. Балаклава, krymskotat. Balıqlava, ros. Балаклава) – miejscowość na Krymie (Ukraina), do 1957 samodzielne miasto, obecnie część Sewastopola.

Bałakława leży nad zatoką Morza Czarnego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bałakławski

Wiktionary


bałakławski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bałakławą, dotyczący Bałakławy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałakława ż.

Wiktionary


bałamoncić

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. bałamucić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałamónt mos.

 przym. bałamóntny

Wiktionary


bałamónt

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. bałamut, wesołek

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. człowiek nierozgarnięty

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bałamóncić ndk.

 przym. bałamóntny

Wiktionary


bałamóntny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Zaolzie. bałamutny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałamónt mos.

 czas. bałamóncić ndk.

Wiktionary


bałamucenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|bałamucić.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestań się zajmować bałamuceniem panien, a zacznij wreszcie myśleć o przyszłości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbawãmuˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: bau̯ãmucńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pobałamucić, bałamucić ndk., zbałamucić dk.

 rzecz. bałamutnik m., bałamut m., zbałamucenie n., bałamuctwo n.

 przym. bałamutny

Wiktionary


bałamucić

1. wprowadzać w błąd, niepotrzebnie zajmować czymś;
2. zwlekać, trwonić czas, próżnować;
3. kokietować, uwodzić, zawracać komuś głowę


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zbałamucić)

 (1.1) przest. próbować pozyskać czyjeś względy, flirtować, kokietować

 (1.2) powodować zamieszanie, wprowadzać w błąd

 (1.3) spędzać czas na próżnowaniu, guzdrać się, marudzić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bałamucił ją pięknymi słówkami, ale myślał tylko o jednym.

 (1.1) Lowelas, który z lekkim sercem bałamucił cudze żony, swojej żonie grozi śmiercią na wypadek, gdyby go zdradziła.

 (1.2) Szef zawsze bałamuci nas opowieściami o kontroli.

 (1.3) Przestańcie już bałamucić, weźcie się do pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbawãˈmut͡ɕit͡ɕ, AS: bau̯ãmućić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałamuctwo n., bałamucenie n., bałamut m., bałamutnik m.

 czas. pobałamucić dk., zbałamucić dk.

 przym. bałamutny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uwodzić, zwodzić, mamić, reg. śl. bałamoncić.

 (1.2) tumanić, mylić

 (1.3) próżnować

Wiktionary


bałamuctwo

1. dawniej: marnowanie, tracenie czasu;
2. kokieteria, uwodzicielstwo;
3. krętactwo, oszustwo, rzecz wprowadzająca w błąd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. rzecz wprowadzająca w błąd

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałamut m., bałamutnik m., bałamutka ż., bałamutnia ż., bałamutność ż., bałamucenie n.

 czas. bałamucić

 przym. bałamutny

 przysł. bałamutnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kłamstwo

Wiktionary


bałamut

przestarzale:
1. flirciarz, kobieciarz, uwodziciel;
2. ktoś marnujący swój i cudzy czas; próżniak, maruder;
3. ktoś wprowadzający zamęt, niepokój


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. uwodziciel, flirciarz

 (1.2) przest. mąciciel

 (1.3) gwara. więz. psycholog, psychiatra

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) daw. łow. pies gończy gubiący trop lub goniący po starym tropie, mylący w ten sposób inne gończaki

Wiktionary

Bałamut – humorystyczny tygodnik wydawany po polsku w Petersburgu od 1830 do 1836 (lub 1832¹), początkowo pod nazwą "Bałamut Petersburski".

W latach 1830–1831 redaktorem "Bałamuta Petersburskiego" był Adam Rogalski. Redaktorami byli Michał Konarski i Józef Sękowski. Józef Ignacy Kraszewski publikował w nim pod pseudonimem Kleofasa Fakunda Pasternaka. W formie i stylu "Bałamut" przypominał "Wiadomości Brukowe", których był kontynuacją.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oj! bałamut z kawalera, bałamut! Ot i mnie starą babę od wczorajszego wieczora zbałamuciłeś!

 (1.2) Ale zarazem jesteś wietrzny, bałamut, nie lubisz pracy, a lubisz hulanki, masz pańskie fumy i zachcianki, które biednego szlachcica do torby i kija żebraczego prowadzą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: baˈwãmut, AS: bau̯ãmut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałamucenie n.

:: fż. bałamutka ż.

 czas. bałamucić ndk., zbałamucić dk.

 przym. bałamutny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) gwara. więz. idiota

Wiktionary


bałamutka

przestarzałe: kobieta zalotna; kokietka


SJP.pl

Bałamutka (Adlumia) – rodzaj roślin z rodziny makowatych (Papaveraceae). Należą do niego dwa gatunki – bałamutka grzybkowata (A. fungosa) występująca we wschodniej części Ameryki Północnej oraz bałamutka azjatycka (A. asiatica) rosnąca w północno-wschodnich Chinach, Korei oraz na Dalekim Wschodzie Rosji.

Wikipedia


bałamutnie

przysłówek sposobu

 (1.1) wprowadzając w błąd; w sposób zwodzący

 (1.2) rozbudzając pożądanie za pomocą manipulacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józek mówił bałamutnie, żeby ukryć prawdę.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. bałamutny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) myląco, oszukańczo, podstępnie, zwodniczo

 (1.2) figlarnie, kusicielsko, kusząco, uwodzicielsko

Wiktionary


bałamutniej

stopień wyższy od przysłówka: bałamutnie


SJP.pl


bałamutnik

ktoś, kto bałamuci; podrywacz, flirciarz


SJP.pl


bałamutny

zalotny, uwodzicielski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pejor. wprowadzający innych w błąd; wywołujący zamieszanie

 (1.2) pejor. manipulujący uczuciami innych, często o podtekście erotycznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego bałamutne tłumaczenia nie przekonały nikogo.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zbałamucić, bałamucić

 rzecz. bałamucenie n., bałamuctwo n., bałamut mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kłamliwy, mętny, mylący, niejasny, oszukańczy, pokrętny, zwodniczy

 (1.2) kokieteryjny

Wiktionary


bałaszow

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w zachodniej Rosji, w obwodzie saratowskim, położone nad rzeką Chopior;

Wiktionary

Bałaszow (ros. Балашов) – miasto w zachodniej Rosji, w obwodzie saratowskim, położone nad rzeką Chopior.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bałaszowski

Wiktionary


bałaszowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bałaszowem, dotyczący Bałaszowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałaszow mrz.

Wiktionary


bałaszycha

miasto w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji w obwodzie moskiewskim, położone na wschód od Moskwy;

Wiktionary

Bałaszycha (ros. Бaлaшиxa) – miasto w Rosji (obwód moskiewski), na wschód od Moskwy.

Prawa miejskie posiada od 1939 r. Liczba mieszkańców w 2020 r. wynosiła ok. 507 tys.

25 grudnia 2014 rada obwodu moskiewskiego zdecydowała o przyłączeniu do Bałaszychy miasta Żeleznodorożnyj, postanowienie to weszło w życie 22 stycznia 2015. Miasto Bałaszycha po połączeniu liczyło 412 689 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. bałaszychiński

Wiktionary


bałaszychiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bałaszychą, dotyczący Bałaszychy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałaszycha ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałaszyski

Wiktionary


bałaziński

nazwisko


SJP.pl


bałałajka

ludowy rosyjski instrument muzyczny szarpany; bałabajka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. rosyjski i ukraiński ludowy instrument strunowy z trójkątnym pudłem rezonansowym;

Wiktionary

Bałałajka (bałabajka, z ros. балалайка) – rodzaj instrumentu muzycznego należącego do rodziny gitar, ludowy instrument rosyjski. Posiada trójkątny korpus rezonansowy i trzy struny. Współcześnie można spotkać, zwłaszcza na Ukrainie, czterostrunowe i sześciostrunowe bałałajki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Graj bałałajko, będzie dobrze!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌbawaˈwajka, AS: bau̯au̯ai ̯ka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałabajka

Wiktionary


bałałajkowy

związany z bałałajką, dotyczący bałałajki


SJP.pl


bałbod

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) śrpol. jąkała, osoba jąkająca się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈbawbɔt, AS: bau̯bot

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jękotliwy

Wiktionary


bałchaski

Bałchasz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jeziorem Bałchasz, dotyczący Bałchasza

Wiktionary

Patrz:

Bałchasz

Powiązane:

 rzecz. Bałchasz mrz.

Wiktionary


bałchasz

miasto i jezioro w Kazachstanie


SJP.pl

  • Jezioro Bałchasz – bezodpływowe jezioro w Kazachstanie
  • Bałchasz, do 1936 Bertys – miasto w Kazachstanie
  • Port lotniczy Bałchasz – port lotniczy położony w Bałchaszu
  • Rejon Bałchasz – jeden z rejonów obwodu ałmackiego w Kazachstanie

Wikipedia


bałczik

miasto w Bułgarii


SJP.pl

Bałczik (bułg. Балчик) – miasto w północno-wschodniej Bułgarii, w obwodzie Dobricz, nad Morzem Czarnym. Około 13,9 tys. mieszkańców.

Zbudowane w formie amfiteatru nad zatoką, malownicze miasteczko zwane Białym Miastem ze względu na wapienne białe skały, na których powstało. Miasto założone już w starożytności, pierwotna grecka nazwa Krunoy, później przemianowane na Dionizopolis. W VIII-IX zostało włączone do Bułgarii pod nazwą Karwuna. W XVI w. znalazło się w obrębie Imperium osmańskiego i stało się jednym z głównych portów na Morzu Czarnym przyjmując nazwę Bałczik. Przez pewien czas, po 1913 roku włączone w granice Rumunii. Wtedy to w Bałcziku zatrzymała się królowa Maria Koburg, która zachwycona pięknem tego miejsca, zbudowała tu swoją letnią rezydencję. Bałczik powrócił do Bułgarii w 1940 roku.

Wikipedia


bałdowo

wieś w województwie pomorskim


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
  • Bałdowo – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Wielgie
  • Bałdowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew

Wikipedia


bałdrzychów

wieś w Polsce


SJP.pl

Bałdrzychów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, w gminie Poddębice.

Wikipedia


bałdrzychowski

przymiotnik od: Bałdrzychów


SJP.pl


bałdyga

nazwisko


SJP.pl


bałdysz

nazwisko


SJP.pl


bałdyżanka

córka Bałdygi


SJP.pl


bałkańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Bałkanów; osoba z tego obszaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałkany nmos., Bałkan, bałkanizacja, bałkanistyka

:: fż. Bałkanka ż.

 czas. bałkanizować

 przym. bałkański

 przysł. bałkańsko

Wiktionary


bałkanista

specjalista w dziedzinie bałkanistyki


SJP.pl


bałkanistka

bałkanista


SJP.pl

Patrz:

bałkanista

bałkanistyka

dział literaturoznawstwa zajmujący się dorobkiem literackim krajów bałkańskich


SJP.pl

Bałkanistyka – dziedzina wiedzy obejmująca badanie kultury i historii państw Półwyspu Bałkańskiego, nawiązująca do istniejących w krajach Europy Zachodniej – Balkan Studies.

W Polsce studia bałkanistyczne pojawiły się w latach 90. XX w. Na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu funkcjonują jako studia filologiczne, na Uniwersytecie Jagiellońskim jako licencjackie studia kulturoznawcze, pod nazwą Dzieje i kultura Bałkanów.

Wikipedia


bałkanizacja

proces podziału państwa wywołany konfliktami wewnętrznymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. proces rozpadania się państw, w wyniku którego powstają nowe państwa, często wrogo wobec siebie nastawione

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Bałkańczyk mos., bałkanizowanie n., Bałkanka ż., Bałkany lm.

 przym. bałkański

Wiktionary


bałkanizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. uleganie bałkanizacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bałkanizacja ż., zbałkanizowanie n., Bałkany nmos.

 czas. bałkanizować ndk., zbałkanizować ndk.

 przym. bałkański

Wiktionary


bałkanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Bałkanów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałkany, Bałkan, bałkanizacja, bałkanistyka

:: fm. Bałkańczyk mos.

 czas. bałkanizować

 przym. bałkański

 przysł. bałkańsko

Wiktionary


bałkański

Bałkany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. dotyczący Bałkanów, związany z Bałkanami

 (1.2) geogr. związany z Bałkanami (pasmem górskim)

Wiktionary

Patrz:

Bałkany

Przykłady

 (1.1) Pomysł zrzeszenia bałkańskich zespołów w jedną ligę zrodził się już kilka lat temu. (Internet)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bawˈkãj̃sʲci, AS: bau̯kãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałkany nmos., Bałkańczyk mos., Bałkanka ż., bałkanizacja ż., bałkanizowanie n.

Wiktionary


bałkańskość

bałkański


SJP.pl

Patrz:

bałkański

bałkany

1. góry na Półwyspie Bałkańskim; Stara Płanina;
2. półwysep w Europie; Półwysep Bałkański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. region Europy, obejmujący w przybliżeniu obszar Półwyspu Bałkańskiego;

 (1.2) geogr. osada w Polsce, w województwie pomorskim, w gminie Osieczna;

 (1.3) geogr. zob. Bałkan. (góry)

Wiktionary

Półwysep Bałkański, skrótowo Bałkany – półwysep w Europie Południowej. Jego granice wyznacza od zachodu Morze Adriatyckie i Morze Jońskie, od wschodu Morze Czarne i Morze Marmara (cieśniny Bosfor i Dardanele), od południowego wschodu Morze Egejskie. Północna granica półwyspu ma charakter umowny. Zgodnie z tradycją przebiega następująco: wzdłuż Dunaju od Morza Czarnego do ujścia Sawy (rejon Belgradu), następnie wzdłuż Sawy do ujścia Kupy (rejon miasta Sisak), następnie wzdłuż Kupy aż do jej źródła (rejon Osilnicy), następnie przekracza pasmo Gorski kotar przez tzw. Bramę Liburnijską (chorw. i wł. Vrata) na południe od góry Risnjak i dochodzi do Morza Adriatyckiego w rejonie Rijeki. Oprócz tej najpopularniejszej konwencji były i są proponowane inne linie stanowiące granicę między Półwyspem Bałkańskim a resztą kontynentu, np. linia prosta styczna do brzegów Adriatyku i Morza Czarnego, a także linia łącząca Triest z Odessą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Albania to jeden z krajów w regionie Bałkanów, usytuowany na południowym wschodzie Europy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: bawˈkãnɨ, AS: bau̯kãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałkan m., bałkanizacja ż., bałkanistyka ż., Bałkanka ż., bałkanizowanie n., Bałkańczyk mos.

 czas. bałkanizować ndk.

 przym. bałkański

 przysł. bałkańsko

Wiktionary


bałkarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Bałkarami lub Bałkarią, dotyczący Bałkarów lub Bałkarii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język bałkarski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Bałkar mos., Bałkarka ż., Bałkaria ż.

Wiktionary


bałoszyce

wieś w województwie warmińsko-mazurskim


SJP.pl

Bałoszyce (niem. Gross Bellschwitz) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz, na Pojezierzu Iławskim.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


bałplac

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. działka budowlana

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. plac budowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (gwara.) Idź ino zobocz na bałplac, bo tam wierza halanger zaś piere machy.

Wiktionary