dawniej: sorbet
SJP.pl
1. ostra, krótka wełna owcza
2. twarda sierść jakiegokolwiek zwierzęcia
SJP.pl
mający krótką i twardą sierść
SJP.pl
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ciąg osób lub przedmiotów ustawionych obok siebie w linii prostej
(1.2) mat. wyrażenie będące sumą skończonej lub nieskończonej liczby składników
zaimek liczebny nieokreślony
(2.1) książk. zaimek informujący o dużej liczbie kogoś lub czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Potem trzeci szereg — bud zielonych, czerwonych i żółtych, gdzie przy wejściu jaśniały potworne malowidła, a na dachu ukazywali się jaskrawo odziani pajace, albo olbrzymie lalki.
(2.1) Szereg aut wyprodukowano z defektem.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛrɛk, AS: šerek
Wiktionary
rzecz. szeregowiec m., szeregowy m., szeregowanie n., uszeregowanie n., zaszeregowanie n.
czas. szeregować, uszeregować, zaszeregować
przym. szeregowy
przysł. szeregiem, szeregowo
Wiktionary
(1.1) rząd
(2.1) wiele, sporo, niemało
Wiktionary
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
SJP.pl
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
SJP.pl
przysłówek
(1.1) kolejno, jeden za drugim
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: szereg
Wiktionary
(1.1) Drużyna szeregiem pomknęła za Zdobysławem w knieję.
Wiktionary
przym. szeregowy
rzecz. szereg mrz., szeregowy mos., szeregowiec mos.
przysł. szeregowo
zaim. szereg
Wiktionary
żołnierka niemająca stopnia podoficerskiego ani oficerskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szeregować.
Wiktionary
rzecz. szereg mrz., szeregowy mos.
czas. szeregować, zaszeregować
zaim. szereg
przym. szeregowy
Wiktionary
żołnierz bez stopnia podoficerskiego i oficerskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. wojsk. żołnierz najniższy rangą;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. archit. dom wybudowany w szeregu z innymi
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po przysiędze zapraszamy szeregowców z rodzinami do stołówki wojskowej.
(2.1) Mieszkamy w jednym z tych szarych szeregowców obok parku.
Wiktionary
rzecz. szereg mrz., szeregowy mos.
przym. szeregowy
przysł. szeregiem, szeregowo
zaim. szereg
Wiktionary
(1.1) szeregowy
Wiktionary
Szeregówka – rodzaj wsi, który powstał w XVI wieku wskutek reorganizacji dóbr królewskich. Wyróżnia się regularnym łanowym układem pól, ale w przeciwieństwie do rzędówki i łańcuchówki posiada zwarcie ustawione zagrody. Są one rozmieszczone wzdłuż prostej ulicy w środku obszaru wiejskiego.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w szeregu, kolejno
Wiktionary
(1.1) Ustawcie się szeregowo wzdłuż białej linii.
(1.1) Oporniki zostały połączone szeregowo.
Wiktionary
przym. szeregowy
rzecz. szereg mrz., szeregowy mos., szeregowiec mos.
przysł. szeregiem
zaim. szereg
Wiktionary
(1.1) szeregiem
Wiktionary
żołnierz niemający stopnia podoficerskiego ani oficerskiego; szeregowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. najniższy stopień wojskowy;
(1.2) nieformalna nazwa harcerza nieposiadającego żadnej funkcji;
przymiotnik
(2.1) niewyróżniający się z tłumu, zwyczajny
(2.2) ułożony w szereg; znajdujący się w szeregu; kolejny w szeregu
Wiktionary
Szeregowy – najniższy stopień wojskowy w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wyższym stopniem jest starszy szeregowy.
Stopień szeregowego bez szczególnego nadania otrzymują poborowi powołani po raz pierwszy do czynnej służby wojskowej z dniem stawienia się do służby, ochotnicy oraz osoby przeniesione do rezerwy bez odbycia służby wojskowej (do 31 grudnia 2009) – z dniem przeniesienia do rezerwy.
Wikipedia
(1.1) W Wojsku Polskim stopień szeregowego do 1976 nosił nazwę szeregowca.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛrɛˈɡɔvɨ, AS: šeregovy
Wiktionary
rzecz. szeregowiec m., szereg m., szeregowanie n., uszeregowanie n.
:: fż. szeregowa ż.
czas. szeregować ndk., uszeregować dk.
przym. szeregowo
zaim. szereg
przysł. szeregiem, szeregowo
Wiktionary
(1.1) szeregowiec
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo im. A.S. Puszkina (ros. Аэропорт Шереметьево имени А. С. Пушкина IPA: [ʂɨrʲɪˈmʲetʲjɪvə], ang. Sheremetyevo International Airport) (Kod IATA: SVO, Kod ICAO: UUEE) – najważniejsze międzynarodowe lotnisko w Moskwie. Jest największym lotniskiem w Rosji. W 2019 roku obsłużyło prawie 50 mln pasażerów. Lotnisko Szeremietiewo jest główną bazą linii lotniczych Aerofłot.
Wikipedia
czarny minerał używany do wyrobu biżuterii żałobnej, odmiana turmalinu; szerlit, skoryl
SJP.pl
Szerlit, Schörl, Szerl – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do krzemianów pierścieniowych. Czasami, szczególnie w starszej literaturze jest opisywany jako borokrzemian. Należy do grupy turmalinu, tworząc szeregi izomorficzne z elbaitem i drawitem. Nazwa pochodzi od starogermańskiego terminu schörl, oznaczającego minerały płonne towarzyszące rudzie.
Wikipedia
minerał, czarna odmiana turmalinu bogata w żelazo; szerl; skoryl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów;
Wiktionary
Szerlit, Schörl, Szerl – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do krzemianów pierścieniowych. Czasami, szczególnie w starszej literaturze jest opisywany jako borokrzemian. Należy do grupy turmalinu, tworząc szeregi izomorficzne z elbaitem i drawitem. Nazwa pochodzi od starogermańskiego terminu schörl, oznaczającego minerały płonne towarzyszące rudzie.
Wikipedia
(1.1) Szerlit to kruchy minerał.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛrlʲit, AS: šerlʹit
Wiktionary
(1.1) schörl, szerl
Wiktionary
dotyczący szermierki lub szermierza
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) sport. odnoszący się do szermierki lub szermierza
Wiktionary
(1.1) W ośrodku działają sekcje: szermiercza, koszykarska i tenisa stołowego
Wiktionary
IPA: ʃɛrˈmʲjɛrt͡ʃɨ, AS: šermʹi ̯erčy
Wiktionary
rzecz. szermierka ż., szermierz ż.
Wiktionary
1. sztuka walki bronią białą;
2. dyscyplina sportowa obejmująca walkę na florety, szable i szpady;
3. rzadko: kobieta szermierz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka władania białą bronią
(1.2) sport. dyscyplina sportowa, stanowiąca walkę bronią białą, jak szpada, floret i szabla
Wiktionary
Szermierka (dawniej fechtunek) – sztuka walki opierająca się na wykorzystaniu broni białej. Współcześnie także nazwa dyscypliny sportowej zaliczanej do sportów walki
Wikipedia
(1.1) Augusto uczył się szermierki od Jeana przez siedem lat spędzonych w Lyonie.
(1.2) W ostatnich latach obniżył się poziom szermierki w naszym kraju, nie mamy dobrych zawodników.
Wiktionary
IPA: ʃɛrˈmʲjɛrka, AS: šermʹi ̯erka
Wiktionary
rzecz. szermierz
przym. szermierczy
czas. szermować
Wiktionary
fechtunek
Wiktionary
1. sportowiec uprawiający szermierkę;
2. osoba władająca bronią białą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek władający lekką białą bronią
(1.2) sport. sportowiec uprawiający szermierkę
(1.3) przen. bojownik za jakąś sprawę czy ideę
Wiktionary
Szermierka (dawniej fechtunek) – sztuka walki opierająca się na wykorzystaniu broni białej. Współcześnie także nazwa dyscypliny sportowej zaliczanej do sportów walki
Wikipedia
(1.1) Ów paź pragnął zostać dobrym szermierzem.
(1.2) Szermierzy francuscy ulegli Włochom.
(1.3) Paweł był w liceum takim szermierzem równego traktowania uczniów.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛrmʲjɛʃ, AS: šermʹi ̯eš
Wiktionary
przym. szermierczy, szermierski
rzecz. szermierka ż.
Wiktionary
(1.1-2) szablista, fechmistrz, fechtmistrz
(1.3) adwokat, rzecznik, orędownik, ideolog, bojownik, zwolennik
Wiktionary
1. nadużywać wzniosłych słów, określeń w wystąpieniach publicznych, w dyskusji, w rozmowie;
2. nadużywać czegoś;
3. przestarzałe: władać bronią białą
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) przen. popisywać się czymś, nadużywać jakichś argumentów, haseł lub słów w dyskusji, przemówieniu
(1.2) przest. walczyć na białą broń
Wiktionary
(1.1) W trakcie wiosennej awantury o gaże członków pewnego publicznego gremium, bez żenady szermowano argumentem, że w podobnych prywatnych gremiach zarobki są wyższe.
Wiktionary
IPA: ʃɛrˈmɔvat͡ɕ, AS: šermovać
Wiktionary
rzecz. szermierka ż., szermowanie n.
Wiktionary
(1.2) fechtować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szermować.
Wiktionary
czas. szermować ndk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający określony wymiar poprzeczny
(1.2) mający duży wymiar poprzeczny
(1.3) rozciągający się daleko we wszystkie strony
(1.4) o ubraniu: nieprzylegający ściśle do ciała lub za duży
(1.5) mający znaczny zasięg, dotyczący różnych spraw, osób, rzeczy
Wiktionary
Miejscowości w Polsce:
Masyw górski w Bieszczadach:
Wikipedia
(1.2) Rzadko spotyka się tak szerokie łóżka.
(1.5) Rajmund był człowiekiem o szerokiej wiedzy.
Wiktionary
IPA: ʃɛˈrɔci, AS: šeroḱi
Wiktionary
rzecz. szerokość ż.
przysł. szeroko
czas. szerzyć, poszerzać
Wiktionary
(1.3) obszerny, rozległy, daleki
(1.4) luźny, obszerny, przyduży, obwisły
(1.5) wszechstronny, różnorodny, wieloraki, wielostronny, perspektywiczny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na określony wymiar w poprzek
(1.2) rozlegle wszerz, na dużą odległość w poprzek
Wiktionary
(1.1) Tu jest szeroko na dwa metry.
(1.2) Maratończyk przebiegając linię mety, szeroko rozłożył ręce w geście zwycięstwa.
Wiktionary
IPA: ʃɛˈrɔkɔ, AS: šeroko
Wiktionary
rzecz. szerokość
przym. szeroki
czas. szerzyć, poszerzać
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) o szerokich, wydatnych biodrach
Wiktionary
(1.1) Nie była bardzo ładna, choć twarz miała łagodną, a włosy miękkie - szerokobiodra, wąska w pasie, o dużych piersiach, teraz wypełnionych mlekiem.
Wiktionary
(1.1) biodrzasty
Wiktionary
pływak szerokobrzeżek - duży chrząszcz wodny z rodziny pływakowatych
SJP.pl
gatunek średniej wielkości ptaka z rzędu wróblowych, np. szerokodziób białoskrzydły
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu wróblowych
SJP.pl
Szerokodziobki (Platyrinchidae) – rodzina ptaków z podrzędu tyrankowców (Tyranni) w rzędzie wróblowych (Passeriformes).
Wikipedia
petrelek szerokodzioby - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych
SJP.pl
Szerokodzioby (Eurylaimidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). We współcześnie stosowanych ujęciach systematycznych obejmuje 10 gatunków.
Wikipedia
mający kształt szerokiej elipsy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) archit. taki, który ma szeroki front
Wiktionary
(1.1) Wspomnieniem po dawnym pasterstwie jest jeden wysokozrębowy, szerokofrontowy szałas z czterospadowym, krytym deskami dachem, z początku XX w.
Wiktionary
mający szeroką głowę
SJP.pl
szeroki i przypominający kształtem ptasie jajo
SJP.pl
w odniesieniu do obiektywu aparatu fotograficznego: mający krótszą ogniskową niż obiektyw standardowy, obejmujący większe od niego pole widzenia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fot. charakteryzujący się szerokim kątem widzenia, obejmujący szerokie pole widzenia
Wiktionary
(1.1) Do zdjęć krajobrazu potrzebny jest także obiektyw szerokokątny.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛrɔkɔˈkɔ̃ntnɨ, AS: šerokokõntny
Wiktionary
mający szerokie liście
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający szerokie liście
Wiktionary
1. mający szeroki nos;
2. o cechach szerokonosych (podrząd ssaków)
SJP.pl
1. mający szeroki nos;
2. o cechach szerokonosych (podrząd ssaków)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający otwory o dużej średnicy
(1.2) dotyczący szerokich otworów
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) elektron. wykorzystujący szerokie pasmo częstotliwości wytwarzane przez modem
Wiktionary
(1.1) Mamy w miasteczku dostęp do szerokopasmowego internetu.
Wiktionary
kajman szerokopyski - gatunek gada z rodziny aligatorowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Scoteanax|Troughton|ref=tak., rodzaj nietoperzy z plemięemienia wieczorków występujący w Australii
(1.2) zool. nietoperz z rodzaju szerokopyszczków (1.1)
Wiktionary
(1.1) W Europie szerokopyszczki nie występują.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poprzeczny wymiar obiektu
(1.2) geogr. zob. szerokość geograficzna.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ʃɛˈrɔkɔɕt͡ɕ, AS: šerokość
Wiktionary
czas. szerzyć ndk., poszerzać ndk., poszerzyć dk.
przym. szeroki, szerokościowy
przysł. szeroko
Wiktionary
(1.2) długość
Wiktionary
środowiskowo: forma zakończenia kontaktu słownego, używana przez kierowców, zwłaszcza zawodowych
SJP.pl
mający duże, szerokie skrzydła
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szerokie skrzydła
Wiktionary
(1.1) Pani Jadwiga pamięta panią Elizę, w kapeluszu na kopulastej fryzurze używającą przejażdżki z "najmilszym woźnicą" na koźle - panem Bochwicem, w szerokoskrzydłej panamie na głowie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛrɔkɔˈskʃɨdwɨ, AS: šerokoskšydu̯y
Wiktionary
mający szeroki stożek
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kolej. mający szerzej niż normalnie rozstawione szyny kolejowe
(1.2) kolej. dostosowany do szerokiego toru
Wiktionary
IPA: ˌʃɛrɔkɔtɔˈrɔvɨ, AS: šerokotorovy
Wiktionary
Szeromin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
Szerominek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szerominek, po jej zniesieniu w gromadzie Płońsk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
środowiskowo: udostępniać określoną treść w internecie
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) pot. udostępniać, dzielić się czymś w mediach społecznościowych
Wiktionary
(1.1) No i niektórym internautom już siadło na psychikę – lajkują, szerują i propsują na potęgę.
Wiktionary
rzecz. szerowanie n.
Wiktionary
1. wysokogórski tragarz dostarczający ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć;
2. potocznie: wysłannik rządu uczestniczący w negocjacjach międzypaństwowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek tybetańskiego ludu zamieszkującego Himalaje w Indiach i Nepalu;
Wiktionary
Szerpa – określenie w języku polskim oznaczające tragarza (pomocnika) wysokogórskiego dostarczającego ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć.
Nazwa pochodzi od nazwy plemienia Szerpów żyjącego w Himalajach, spośród którego rekrutowano pomocników przy wyprawach w Himalaje. Z czasem zaczęto określać wszystkich pomocników tym mianem.
Obecnie szerpowanie to jedna z dyscyplin sportu, polegająca na wnoszeniu określonego wagowo ładunku pod górę.
Wikipedia
(1.1) Czytałem, że Szerpowie na swych poletkach uprawiają herbatę i cytrusy.
Wiktionary
rzecz. szerpa m.
:: fż. Szerpijka ż.
przym. szerpijski
Wiktionary
noszona w XV-XVIII wieku krzywa szabla; serpentyna; karabela
SJP.pl
członkini plemienia himalajskiego
SJP.pl
dotyczący Szerpów, właściwy Szerpom
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szerpami, dotyczący Szerpów
Wiktionary
rzecz. Szerpa mos., szerpa mos.
Wiktionary
1. wysokogórski tragarz dostarczający ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć;
2. potocznie: wysłannik rządu uczestniczący w negocjacjach międzypaństwowych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. większy od osy owad drapieżny;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W trawie gniły stosy jabłek i gruszek, między nimi bzykały osy, a także mnóstwo szerszeni.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛrʃɛ̃ɲ, AS: šeršẽń
Wiktionary
przym. szerszeni, szerszeniowy
Wiktionary
łowik szerszeniak - gatunek muchówki z rodziny łowikowatych
SJP.pl
o sierści zwierząt: tracić gładkość i połysk
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szeroki
SJP.pl
cienka, gęsta tkanina bawełniana; shirting
SJP.pl
1. w USA: lokalny urzędnik egzekwujący prawo;
2. w średniowiecznej Anglii: królewski urzędnik o rozległych kompetencjach; obecnie: tytuł honorowy;
3. szarif;
a) w krajach muzułmańskich: honorowy tytuł przysługujący członkom klanu Haszim (należał do niego Mahomet);
b) dawniej: tytuł gubernatora Mekki należącego do rodu Haszymidów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) w Anglii: urzędnik w hrabstwie należącym do króla, pełniący funkcję administratora;
(1.2) w USA: policjant lub urzędnik nadzorujący aparat policyjny na terenie hrabstwa;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) druk. w niektórych krojach pisma: zakończenie linii znaku, przeznaczone głównie do dekoracji;
Wiktionary
Szeryf (ang. sheriff) – urząd w systemie prawodawstwa angielskiego, szkockiego i amerykańskiego, także stanowisko osoby piastującej ten urząd. Tytuł szeryfa wywodzi się ze średniowiecznej Anglii, gdzie oznaczał urzędnika królewskiego na terenie hrabstwa (ang. shire reeve).
Wikipedia
(1.1) Szeryf wyznaczył nagrodę za leśnego rozbójnika.
(1.2) Szeryf zastrzelił koniokrada.
(2.1) Szeryfy w literach ułatwiają czytanie tekstu drukowanego, gdyż tworzą jakby linię utrzymującą wzrok na wierszu.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛrɨf, AS: šeryf
Wiktionary
(1.1-2) przym. szeryfowy
(2.1) przym. szeryfowy, bezszeryfowy
Wiktionary
(1.2) policjant
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szeryfem, dotyczący szeryfa
(1.2) typogr. o kroju pisma: posiadający znaki z liniami zakończonymi szeryfami
Wiktionary
rzecz. szeryf m.
Wiktionary
proces dojrzewania wina, nadający mu cechy sherry
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szeroko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szerzyć.
Wiktionary
IPA: ʃɛˈʒɛ̃ɲɛ, AS: šežẽńe
Wiktionary
czas. szerzyć
rzecz. szerzyciel mos., szerzycielka ż.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) popularyzować coś; sprawiać, że coś staje się coraz bardziej znane, powszechne
czasownik zwrotny szerzyć się
(2.1) stawać się coraz bardziej powszechnym
Wiktionary
(1.1) Janosik szerzył postrach wśród austriackiego żołdactwa.
(2.1) Wśród Palestyńczyków szerzyły się nastroje antybrytyjskie.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛʒɨt͡ɕ, AS: šežyć
Wiktionary
rzecz. szerzenie n., szerokość ż., szerzyciel mos., szerzycielka ż.
czas. poszerzyć dk., poszerzać ndk., rozszerzyć dk., rozszerzać ndk.
przym. szeroki
przysł. szeroko
Wiktionary
(1.1) głosić, popularyzować, propagować, rozgłaszać, rozpowiadać, rozpowszechniać, rozprzestrzeniać, upowszechniać
(2.1) roznosić
Wiktionary
osoba rozpowszechniająca coś; propagator; krzewiciel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, który coś szerzy
Wiktionary
(1.1) Znanym szerzycielem tego kultu był święty Bernardyn.
Wiktionary
rzecz. szerzenie n.
:: fż. szerzycielka ż.
czas. szerzyć ndk., szerzyć się ndk.
Wiktionary
(1.1) apostoł, głosiciel, krzewiciel, propagator, zwolennik
Wiktionary
kobieta rozpowszechniająca coś; propagatorka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta propagująca jakieś idee
Wiktionary
(1.1) Najwierniejszymi szerzycielkami tego kultu były same zakonnice.
Wiktionary
rzecz. szerzenie n.
:: fm. szerzyciel mos.
czas. szerzyć ndk., szerzyć się ndk.
Wiktionary
(1.1) apostołka, głosicielka, krzewicielka, propagatorka, zwolenniczka
Wiktionary
przymiotnik od: Szerzyny
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szerzyny – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. Miejscowość jest siedzibą gminy Szerzyny. Pod względem geograficznym znajduje się na Pogórzu Ciężkowickim u południowych podnóży Pasma Brzanki. Przez miejscowość przepływa rzeka Olszynka.
Wikipedia
liczebnik oznaczający liczbę 6
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) liczba 6
(1.2) cyfra 6
Wiktionary
6 (sześć) – liczba naturalna następująca po 5 i poprzedzająca 7. 6 jest też cyfrą wykorzystywaną do zapisu liczb w różnych systemach liczbowych, np. w ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym.Warunek podzielności zapisanej w systemie dziesiętnym liczby przez 6 to, aby suma jej cyfr była podzielna przez 3 i ostatnia cyfra była podzielna przez 2. Liczba sześć jest najmniejszą liczbą złożoną o różnych faktorach.
Wikipedia
(1.1) W teleturnieju udział brało sześciu panów i sześć pań.
(1.2) Sześćdziesiąt jest zapisywane jako sześć zero.
Wiktionary
IPA: ʃɛɕt͡ɕ, AS: šeść
Wiktionary
rzecz. szóstak mzw./mrz., szóstka ż., szóstkowy m., szóstkowa ż.
przym. szóstkowy
licz. sześcioro, szósty
przedr. sześcio-
Wiktionary
(1.1) zapis arabski 6, zapis rzymski VI
Wiktionary
skrót od: sześcienny
SJP.pl
[czytaj: szeździesiąt] liczebnik oznaczający liczbę 60
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) liczba 60
Wiktionary
(1.1) Ponieważ milczymy, odliczam sekundy: pięćdziesiąt, sześćdziesiąt, siedemdziesiąt sześć.
Wiktionary
IPA: ʃɛʑˈd͡ʑɛ̇ɕɔ̃nt, AS: šeźʒ́ėśõnt
Wiktionary
rzecz. sześćdziesiątka ż.
przym. sześćdziesiąty
licz. sześćdziesięcioro
Wiktionary
ktoś związany z obiektem (np. drużyną, oddziałem) oznaczonym liczbą 60
SJP.pl
1. grupa sześćdziesięciu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 60;
3. sześćdziesiąt lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 60
(1.2) grupa 60 osób lub rzeczy
(1.3) osiągnięcie wieku 60 lat
Wiktionary
(1.3) Niewielu ludzi po sześćdziesiątce pracuje, większość przechodzi na emeryturę.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ˈɕɔ̃ntka, AS: šeźʒ́ėśõntka
Wiktionary
przym. sześćdziesiąty
licz. sześćdziesiąt, sześćdziesięcioro
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą sześćdziesiąt, dotyczący liczby sześćdziesiąt
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 60
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od sześćdziesiąt
Wiktionary
(1.1) Na łamach naszego czasopisma wiersze Wisławy Szymborskiej opublikowano w 1967 (= tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym siódmym) roku. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ˈɕɔ̃ntɨ, AS: šeźʒ́ėśõnty
Wiktionary
rzecz. sześćdziesiątka ż.
licz. sześćdziesiąt, sześćdziesięcioro
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) inform. taki, który zawiera sześćdziesiąt cztery bity
(1.2) inform. taki, który działa w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości sześćdziesięciu czterech bitów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔbʲiˈtɔvɨ, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćočterobʹitovy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt cztery lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięcioczterolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćočterolatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięcioczteroletni
rzecz. sześćdziesięcioczterolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt cztery lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięcioczterolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćočterolatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięcioczteroletni
rzecz. sześćdziesięcioczterolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt cztery lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt cztery lata
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćočteroletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięcioczterolatek m., sześćdziesięcioczterolatka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt cztery pola
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. nuta trwająca jedną sześćdziesiątą czwartą całej nuty;
Wiktionary
Sześćdziesięcioczwórka – nuta w notacji muzycznej, trwająca tyle, co połowa trzydziestodwójki.
Sześćdziesięcioczwórki poniżej trzeciej linii z zasady zapisuje się w ten sposób, że laski znajdują się po prawej stronie główki i skierowane są do góry. Od trzeciej linii wzwyż laski umieszcza się po lewej stronie główki i skierowane są one w dół. Chorągiewki zawsze umieszcza się po prawej stronie kreski. Jeśli kilka sześćdziesięcioczwórek sąsiaduje ze sobą, można je połączyć w grupę za pomocą poczwórnej belki.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt dwa lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciodwulatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćodvulatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciodwuletni
rzecz. sześćdziesięciodwulatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt dwa lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciodwulatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćodvulatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciodwuletni
rzecz. sześćdziesięciodwulatek m.
Wiktionary
mający sześćdziesiąt dwa lata, trwający sześćdziesiąt dwa lata itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt dwa lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt dwa lata
Wiktionary
(1.1) Chociaż naturalna, to jednak każda śmierć jest czymś wyjątkowym. Na przykład wtedy, kiedy jednego dnia umiera sześćdziesięciodwuletnia matka i trzydziestoczteroletnia córka.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćodvuletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciodwulatek m., sześćdziesięciodwulatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt dziewięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciodziewięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciodziewięcioletni
rzecz. sześćdziesięciodziewięciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciodziewięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćolatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciodziewięcioletni
rzecz. sześćdziesięciodziewięciolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt dziewięć lat
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciodziewięciolatek m., sześćdziesięciodziewięciolatka ż.
Wiktionary
trwający sześćdziesiąt godzin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt jeden lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciojednolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednolatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciojednoletni
rzecz. sześćdziesięciojednolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt jeden lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciojednolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednolatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciojednoletni
rzecz. sześćdziesięciojednolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt jeden lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt jeden lat
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciojednolatek m., sześćdziesięciojednolatka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający sześćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇cilkuˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯḱilkuletʹńi
Wiktionary
(1.1) sześćdziesięcioparoletni
Wiktionary
powtarzający się sześćdziesiąt razy
SJP.pl
mężczyzna sześćdziesięcioletni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba w wieku 60-69 lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca 60-69 lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćolatek
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciolecie n.
:: fż. sześćdziesięciolatka ż.
przym. sześćdziesięcioletni
Wiktionary
kobieta albo samica zwierząt mająca sześćdziesiąt lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćolatka
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciolecie n.
:: fm. sześćdziesięciolatek m.
przym. sześćdziesięcioletni
Wiktionary
mężczyzna sześćdziesięcioletni
SJP.pl
1. okres sześćdziesięciu lat;
2. sześćdziesiąta rocznica czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres sześćdziesięciu lat
(1.2) sześćdziesiąta rocznica
Wiktionary
(1.2) Obchodziłem wczoraj jubileusz sześćdziesięciolecia moich urodzin.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛt͡ɕɛ, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoleće
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciolatek m., sześćdziesięciolatka ż.
przym. sześćdziesięcioletni
Wiktionary
mający sześćdziesiąt lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt lat
Wiktionary
(1.1) Do zasiadających na trawie w cieniu wiekowych drzew przemawiał niemal sześćdziesięcioletni komisarz Johnson, nawołując do zgody i pokoju, błagając o niedopuszczenie do rozlewu krwi.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciolatek m., sześćdziesięciolatka ż., sześćdziesięciolecie n.
Wiktionary
trwający sześćdziesiąt minut
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześćdziesiąt minut
Wiktionary
(1.1) godzinny, jednogodzinny
Wiktionary
mający sześćdziesiąt osiem lat i pół roku, trwający sześćdziesiąt osiem lat i pół roku itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt osiem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięcioośmiolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯olatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięcioośmioletni
rzecz. sześćdziesięcioośmiolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt osiem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięcioośmiolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯olatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięcioośmioletni
rzecz. sześćdziesięcioośmiolatek m.
Wiktionary
1. trwający sześćdziesiąt osiem lat; przypadający za sześćdziesiąt osiem lat;
2. będący w wieku sześćdziesięciu ośmiu lat, mający sześćdziesiąt osiem lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt osiem lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt osiem lat
Wiktionary
(1.1) Sześćdziesięcioośmioletni brooklyńczyk, rabin Philip Berg, duchowy przywódca Kabbalah Learning Center, kształci dziesięć tysięcy uczniów w ośmiu krajach.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯oletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięcioośmiolatek m., sześćdziesięcioośmiolatka ż.
Wiktionary
1. składający się z sześćdziesięciu osób;
2. przeznaczony dla sześćdziesięciu osób
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający sześćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
(1.1) Od 1989 roku sześćdziesięcioparoletni Aidid był najpotężniejszym z somalijskich komendantów partyzanckich walczących przeciwko prezydentowi Mohammed Siadowi Barre.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔparɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoparoletʹńi
Wiktionary
(1.1) sześćdziesięciokilkuletni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt pięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciopięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciopięcioletni
rzecz. sześćdziesięciopięciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt pięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciopięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćolatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciopięcioletni
rzecz. sześćdziesięciopięciolatek m.
Wiktionary
1. okres sześćdziesięciu pięciu lat;
2. sześćdziesiąta piąta rocznica czegoś
SJP.pl
mający sześćdziesiąt pięć lat, trwający sześćdziesiąt pięć lat itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt pięć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt pięć lat
Wiktionary
(1.1) Pod "Baranami" rezydowała hrabina Katarzyna, dama już sześćdziesięciopięcioletnia, ale wciąż czynna na polu społecznej i kulturalnej działalności.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciopięciolatek m., sześćdziesięciopięciolatka ż.
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 60, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
SJP.pl
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 60
Wiktionary
(1.1) W tym roku stypendia otrzymało sześćdziesięcioro uczniów.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔrɔ, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoro
Wiktionary
rzecz. sześćdziesiątka ż.
przym. sześćdziesiąty
licz. sześćdziesiąt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o sześćdziesięciu ścianach
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt siedem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciosiedmiolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯olatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciosiedmioletni
rzecz. sześćdziesięciosiedmiolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt siedem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciosiedmiolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯olatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciosiedmioletni
rzecz. sześćdziesięciosiedmiolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt siedem lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt siedem lat
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯oletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciosiedmiolatek m., sześćdziesięciosiedmiolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciosześciolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćošeśćolatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciosześcioletni
rzecz. sześćdziesięciosześciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciosześciolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćošeśćolatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciosześcioletni
rzecz. sześćdziesięciosześciolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt sześć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt sześć lat
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćošeśćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciosześciolatek m., sześćdziesięciosześciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt trzy lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciotrzylatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlatɛk, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoṭšylatek
Wiktionary
przym. sześćdziesięciotrzyletni
rzecz. sześćdziesięciotrzylatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt trzy lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciotrzylatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlatka, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoṭšylatka
Wiktionary
przym. sześćdziesięciotrzyletni
rzecz. sześćdziesięciotrzylatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt trzy lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt trzy lata
Wiktionary
IPA: ˌʃɛʑd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlɛtʲɲi, AS: šeźʒ́ėśė̃ńćoṭšyletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćdziesięciotrzylatek m., sześćdziesięciotrzylatka ż.
Wiktionary
mający moc sześćdziesięciu watów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od sześćdziesiątka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(2.1) pejor. środ. przestęp. slang. młodz. ktoś, kto donosi
Wiktionary
(2.1) Nie wiedziałem, że Krzysiek okaże się sześćdziesioną. Mam przez niego teraz szlaban.
Wiktionary
(2.1) 60, potwierdzacz, mały świadek koronny, szpagaciarz
Wiktionary
1. prostopadłościan o sześciu kwadratowych ścianach; szczególny przypadek sześciościanu;
2. liczba będąca trzecią potęgą danej liczby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. prostopadłościan, którego każda ze ścian jest kwadratem;
(1.2) mat. wynik podniesienia do trzeciej potęgi;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jaki jest promień kuli opisanej na sześcianie?
(1.2) Liczba 8 (osiem) jest sześcianem liczby 2 (dwa).
Wiktionary
IPA: ˈʃɛɕt͡ɕãn, AS: šeśćãn
Wiktionary
rzecz. zdrobn. sześcianik
przym. sześcienny
Wiktionary
(1.1) heksaedr, pot. kostka
(1.2) trzecia potęga
Wiktionary
kulista lub owalna bakteria tworząca kolonie podobne do sześcianów; pakietowiec
SJP.pl
zdrobnienie od: sześcian
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sześcian
Wiktionary
(1.1) To nie sześcian, lecz tylko mały sześcianik.
Wiktionary
rzecz. sześcian m.
przym. sześcienny
Wiktionary
1. będący sześcianem;
2. część nazwy niektórych jednostek objętości opartych na jednostce w formie sześcianu;
3. pierwiastek sześcienny - pierwiastek arytmetyczny trzeciego stopnia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mat. odpowiadający sześcianowi
(1.2) mat. o pierwiastku: trzeciego stopnia
Wiktionary
Sześcian – wynik trzykrotnego przemnożenia liczby przez siebie. Jest to więc potęga o wykładniku równym 3 zwana też trzecią potęgą liczby. Jako operator jednoargumentowy zapisywany jest w postaci x^{3}. Termin sześcian nawiązuje do geometrii, bowiem objętość sześcianu o boku a jest równa a^{3}.
Wikipedia
rzecz. sześcian m., sześcianik m.
Wiktionary
(1.1) kubiczny
Wiktionary
składający się z sześciu aktów
SJP.pl
mający powierzchnię sześciu arów
SJP.pl
składający się z sześciu atomów
SJP.pl
mający sześć barw; sześciokolorowy
SJP.pl
1. o mechanizmie napędowym: mający sześć biegów;
2. o pojeździe: wyposażony w mechanizm napędowy o sześciu biegach
SJP.pl
1. zawierający sześć bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości sześciu bitów
SJP.pl
dotyczący sześcioboku, mający sześć boków, ograniczony sześcioma płaszczyznami itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześć boków
Wiktionary
rzecz. sześciobok m.
Wiktionary
dyscyplina sportowa złożona z sześciu konkurencji
SJP.pl
Sześciobój ciężarowy – konkurencja w podnoszeniu ciężarów, która była rozgrywana w Polsce w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Składała się z biegu, skoku, rzutu, pływania, rwania sztangi oraz podrzutu sztangi. Konkurencja ta miała na celu ocenę wszechstronności ciężarowca.
Wikipedia
wielobok płaski o sześciu bokach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. sześciokąt.
Wiktionary
Sześciokąt (sześciobok, heksagon) – wielokąt o sześciu bokach i sześciu kątach wewnętrznych. Suma miar kątów w dowolnym sześciokącie jest równa 720°.
Wikipedia
przym. sześcioboczny
Wiktionary
charakteryzujący się strzeleniem sześciu bramek
SJP.pl
mający długość sześciu cali
SJP.pl
mający długość sześciu centymetrów, wynoszący sześć centymetrów
SJP.pl
złożony z sześciu cyfr
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu cyfr, mający sześć cyfr
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔt͡sɨfˈrɔvɨ, AS: šeśćocyfrovy
Wiktionary
mający sześć cylindrów, np. samochód sześciocylindrowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) techn. mający sześć cylindrów
Wiktionary
składający się z sześciu części
SJP.pl
składający się z sześciu członów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący sześć członów, składający się z sześciu członów
Wiktionary
(1.1) Bydgoska PESA podpisała umowę na dostawę 13 sześcioczłonowych pojazdów [...]
(1.1) Najtrwalsze chelaty zawierają pierścienie pięcio- i sześcioczłonowe.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔt͡ʃwɔ̃ˈnɔvɨ, AS: šeśćoču̯õnovy
Wiktionary
składający się z sześciu dań
SJP.pl
1. okres sześciu dni;
2. dawna sportowa impreza kolarska
SJP.pl
International Six Days Enduro (ISDE) (Drużynowe Mistrzostwa Świata Zespołów Narodowych, do 1980 International Six Days Trials (ISDT)) potocznie zwane Sześciodniówką – doroczne drużynowe zawody motocyklowe enduro rozgrywane pod auspicjami Fédération Internationale de Motocyclisme (FIM), będące, zgodnie z regulaminem FIM, dorocznym testem niezawodności motocykli i umiejętności kierowców składające się z sześciu jednodniowych etapów rozgrywanych w kolejnych dniach.
Wikipedia
mający sześć dni, trwający sześć dni itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześć dni
(1.2) będący w wieku sześciu dni
Wiktionary
(1.1) Tak więc ustalmy termin sześciodniowy, wtedy będziemy w zgodzie z naszym myśleniem.
(1.1) Stosunek Żydów amerykańskich i izraelskich do Holocaustu zmienił się zasadniczo dopiero po roku 1967, po wojnie sześciodniowej, którą postrzegano jako zagrożenie dla państwa Izrael.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈdʲɲɔvɨ, AS: šeśćodʹńovy
Wiktionary
mający wartość sześciu dolarów
SJP.pl
mający sześć dróg
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześcioro drzwi
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈḍʒvʲjɔvɨ, AS: šeśćoḍžvʹi ̯ovy
Wiktionary
dzielący się na sześć części
SJP.pl
złożony z sześciu elementów
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sześciu etapach, fazach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔɛtaˈpɔvɔ, AS: šeśćoetapovo
Wiktionary
przym. sześcioetapowy
Wiktionary
(1.1) sześciofazowo, sześciostopniowo
Wiktionary
składający się z sześciu etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu etapów
Wiktionary
(1.1) W Nowym Targu dobiegł końca sześcioetapowy turniej brydża sportowego.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔɛtaˈpɔvɨ, AS: šeśćoetapovy
Wiktionary
przysł. sześcioetapowo
Wiktionary
(1.1) sześciostopniowy, sześciofazowy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sześciu fazach, etapach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔfaˈzɔvɔ, AS: šeśćofazovo
Wiktionary
przym. sześciofazowy
Wiktionary
(1.1) sześcioetapowo, sześciostopniowo
Wiktionary
1. składający się z sześciu faz, etapów;
2. działający w układzie odpowiednich sześciu prądów przemiennych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu faz, etapów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔfaˈzɔvɨ, AS: šeśćofazovy
Wiktionary
przysł. sześciofazowo
Wiktionary
(1.1) sześciostopniowy, sześcioetapowy
Wiktionary
mający wartość sześciu franków
SJP.pl
mający wartość sześciu funtów
SJP.pl
trwający sześć godzin
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający sześć godzin
(1.2) będący w wieku sześciu godzin
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔɡɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: šeśćogoʒ́ĩ•ny
Wiktionary
ważący sześć gramów
SJP.pl
mający sześć grani (krawędzi, kantów)
SJP.pl
mający wartość sześciu groszy
SJP.pl
składający się z sześciu głosów
SJP.pl
wyposażony w sześć głowic
SJP.pl
mający sześć głów
SJP.pl
trwający sześć i pół godziny
SJP.pl
mający sześć lat i pół roku
SJP.pl
mający sześć i pół miesiąca, trwający sześć i pół miesiąca itp.
SJP.pl
liczący sześć i pół miliona czegoś
SJP.pl
mający sześć izb
SJP.pl
mający w składzie sześć jajek
SJP.pl
1. posługujący się sześcioma językami;
2. napisany w sześciu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się sześcioma językami
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się sześcioma językami
(1.2) napisany w sześciu językach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔ̇jɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: šeśćȯi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sześciokąt
Wiktionary
(1.1) To nie sześciokąt, lecz tylko mały sześciokącik.
Wiktionary
rzecz. sześciokąt m.
Wiktionary
mający sześć kanałów
SJP.pl
ważący sześć karatów
SJP.pl
mający sześć kartek
SJP.pl
wielokąt płaski o sześciu bokach; sześciobok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielokąt mający sześć boków;
(1.2) książk. kształt, forma lub postać zbliżona do sześciokąta (1.1) lub rzecz, przedmiot tego kształtu
Wiktionary
Sześciokąt (sześciobok, heksagon) – wielokąt o sześciu bokach i sześciu kątach wewnętrznych. Suma miar kątów w dowolnym sześciokącie jest równa 720°.
Wikipedia
(1.1) Sześciokąt foremny jest figurą, w której wszystkie boki są równej długości.
Wiktionary
IPA: ʃɛɕˈt͡ɕɔkɔ̃nt, AS: šeśćokõnt
Wiktionary
przym. sześciokątny
rzecz. sześciokącik mrz.
Wiktionary
(1.1) sześciobok, heksagon
Wiktionary
mający sześć kątów; heksagonalny; seksagonalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zbliżony kształtem do sześciokąta
(1.2) mający sześć kątów
Wiktionary
(1.1) Wznieśmy toast za białego wieloryba – powiedział mężczyzna w smokingu i podniósł w górę sześciokątną szklankę.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈkɔ̃ntnɨ, AS: šeśćokõntny
Wiktionary
rzecz. sześciokąt m.
Wiktionary
(1.2) heksagonalny
Wiktionary
1. ważący 6 kilogramów;
2. przeznaczony na 6 kilogramów czegoś
SJP.pl
mający długość sześciu kilometrów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma wielkość (długość) sześciu kilometrów
Wiktionary
potocznie: sześciokilogramowy
SJP.pl
potocznie: szkoła mająca sześć klas
SJP.pl
obejmujący sześć klas, mający sześć klas
SJP.pl
składający się z sześciu kolorów; sześciobarwny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który składa się z sześciu kolumn
Wiktionary
mający sześć komór
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma sześć kondygnacji
Wiktionary
(1.1) pięciopiętrowy
Wiktionary
1. o pojeździe: zaprzężony w sześć koni;
2. o silniku: mający moc sześciu koni mechanicznych
SJP.pl
mający sześć kół
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma sześć kół
Wiktionary
(1.1) W ciągu najbliższych dni z lądownika zostanie uwolniony marsjański sześciokołowy łazik, który powinien te przypuszczenia potwierdzić lub oneim zaprzeczyć.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔkɔˈwɔvɨ, AS: šeśćokou̯ovy
Wiktionary
oktawa sześciokreślna - rodzaj oktawy muzycznej
SJP.pl
przysłówek
(1.1) sześć razy
Wiktionary
(1.1) Liczba ubiegających się o azyl w Szwecji Ukraińców wzrosła sześciokrotnie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈkrɔtʲɲɛ, AS: šeśćokrotʹńe
Wiktionary
rzecz. sześciokrotność ż.
przym. sześciokrotny
przysł. sześćkroć
Wiktionary
(1.1) przest. sześćkroć
Wiktionary
powtarzający się sześć razy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się sześć razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś sześć razy
(1.3) sześć razy większy bądź mniejszy od czegoś
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈkrɔtnɨ, AS: šeśćokrotny
Wiktionary
rzecz. sześciokrotność ż.
przysł. sześciokrotnie, sześćkroć
Wiktionary
cykl sześciu utworów literackich stworzonych przez jednego autora i odpowiednio powiązanych ze sobą tematycznie
SJP.pl
chłopiec sześcioletni, dziecko sześcioletnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopiec mający sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześciolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈlatɛk, AS: šeśćolatek
Wiktionary
przym. sześcioletni
rzecz. sześciolatka ż.
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca sześć lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczynka mająca sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześciolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈlatka, AS: šeśćolatka
Wiktionary
przym. sześcioletni
rzecz. sześciolatek m.
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca sześć lat
SJP.pl
1. okres sześciu lat;
2. szósta rocznica czegoś
SJP.pl
1. trwający sześć lat; przypadający za sześć lat;
2. będący w wieku sześciu lat, mający sześć lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześć lat
(1.2) trwający sześć lat
Wiktionary
(1.1) Pyzaty chłopczyk, na oko sześcioletni, turlał piłkę po ścieżce.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: šeśćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześciolecie n., sześciolatek m., sześciolatka ż.
Wiktionary
mający sześć linii
SJP.pl
mający sześć listków
SJP.pl
mający sześć liści
SJP.pl
złożony z sześciu liter
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z sześciu liter
Wiktionary
(1.1) Moje imię jest sześcioliterowe.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔlʲitɛˈrɔvɨ, AS: šeśćolʹiterovy
Wiktionary
mający objętość sześciu litrów
SJP.pl
mający sześć luf
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. mający sześć luf
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek mający sześć masztów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔ̃maˈʃtɔvʲjɛt͡s, AS: šeśćõmaštovʹi ̯ec
Wiktionary
przym. sześciomasztowy
Wiktionary
mający sześć masztów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o żaglowcu: mający sześć masztów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔ̃maˈʃtɔvɨ, AS: šeśćõmaštovy
Wiktionary
rzecz. sześciomasztowiec
Wiktionary
spotkanie rozgrywane z udziałem sześciu drużyn jednocześnie
SJP.pl
mający długość sześciu metrów, wynoszący sześć metrów
SJP.pl
o takcie: dzielący się na sześć jednostek rytmicznych
SJP.pl
mający sześć miejsc siedzących, mieszczący sześć osób
SJP.pl
mający sześć miesięcy, trwający sześć miesięcy itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający sześć miesięcy
(1.2) będący w wieku sześciu miesięcy
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔ̃mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: šeśćõmʹi ̯ėśẽṇčny
Wiktionary
(1.1) półroczny
(1.2) półroczny
Wiktionary
a) liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 6 000 000;
b) liczący sześć milionów czegoś
SJP.pl
mierzący sześć mil
SJP.pl
trwający sześć minut
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześć minut
Wiktionary
a) będący wielkości sześciu mórg (morgów);
b) posiadający sześć mórg (morgów) ziemi, np. rolnik sześciomorgowy
SJP.pl
obejmujący sześć mor, trwający sześć mor
SJP.pl
o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie sześć nabojów; sześciostrzałowy
SJP.pl
mający sześć nitek
SJP.pl
stawonóg o sześciu odnóżach krocznych
SJP.pl
Sześcionóg – urządzenie mechaniczne, którego ruch opiera się na trzech parach nóg. Termin ten zwykle wiąże się z robotyką. Urządzenia tego typu uważa się za stabilniejsze od robotów dwunogich, ponieważ w większości przypadków cechują się one stabilnością statyczną i nie wymagają sterowania w czasie rzeczywistym. Z drugiej strony udowodniono jednak, że sześcionogie owady (np. karaluchy) uzależniają swój ruch od uwarunkowań dynamicznych.
Wikipedia
podtyp stawonogów obejmujący zwierzęta o sześciu odnóżach krocznych; sześcionogie
SJP.pl
Wikipedia
podtyp stawonogów obejmujący zwierzęta o sześciu odnóżach krocznych; sześcionogi
SJP.pl
Wikipedia
mający sześć nóg
SJP.pl
składający się z sześciu odcinków
SJP.pl
czyhak sześciooki - gatunek pająka
SJP.pl
mający rozpiętość sześciu oktaw
SJP.pl
mający sześć osi
SJP.pl
1. składający się z sześciu osób (np. drużyna sześcioosobowa);
2. przeznaczony dla sześciu osób (np. sześcioosobowy pojazd)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla sześciu osób, mogący pomieścić sześć osób
(1.2) złożony z sześciu osób, wykonywany przez sześć osób
Wiktionary
(1.2) W skład sześcioosobowej ekspedycji wchodzą – prócz legniczan – dwaj kaliszanie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔːsɔˈbɔvɨ, AS: šeść•osobovy
Wiktionary
mający sześć ostrzy
SJP.pl
mający sześć otworów
SJP.pl
1. zgrzewka zawierająca sześć jednostek danego produktu, np. piwa, wody mineralnej;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, ABS, six-pack, kaloryfer, kratka, dziesięciopak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. paczka zbiorcza po sześć sztuk towaru
(1.2) pot. przen. wyraziste mięśnie brzucha
Wiktionary
(1.1) Jacek wyskoczył do sklepu po sześciopak piwa.
(1.2) Jacek chodzi na siłkę rzeźbić swój sześciopak.
Wiktionary
IPA: ʃɛɕˈt͡ɕɔpak, AS: šeśćopak
Wiktionary
(1.2) kaloryfer
Wiktionary
1. zwykle w odniesieniu do ludzkich dłoni, stóp: mający sześć palców;
2. wykonywany sześcioma palcami
SJP.pl
zwykle o zwierzęciu (jego odnóżach, kończynach) lub przedmiocie: mający sześć palców
SJP.pl
złożony z sześciu partii
SJP.pl
składający się z sześciu pasm
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma sześć pasm
Wiktionary
rzecz. sześciopasmówka ż.
Wiktionary
smuklik sześciopasy - gatunek błonkówki z rodziny smuklikowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. numizm. moneta o nominale sześciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsufka, AS: šeśćopẽũ̯sufka
Wiktionary
przym. sześciopensowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący sześć pensów, mający wartość sześciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsɔvɨ, AS: šeśćopẽũ̯sovy
Wiktionary
rzecz. sześciopensówka
Wiktionary
o drzewie: rozgałęziony w sześć pni
SJP.pl
mający sześć pięter
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i sześciu wyższych kondygnacji
Wiktionary
(1.1) W owym czasie w całym Manhattanie wznosiły się już pięcio- i sześciopiętrowe eleganckie apartamentowce – nazywane czasem „mieszkaniami w stylu francuskim”.
Wiktionary
kraśnik sześcioplamek - gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych
SJP.pl
złożony z sześciu pokojów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) z sześcioma pokojami
Wiktionary
(1.1) Od razu zasiedliśmy w sześciopokojowym drewnianym domku do wspólnej kolacji.
(1.1) Obszerne sześciopokojowe mieszkanie na Mielczarskiego, w którym żyli, powoli podupadało.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔpɔkɔˈjɔvɨ, AS: šeśćopokoi ̯ovy
Wiktionary
mający sześć pól
SJP.pl
1. o kwiecie: mający sześć pręcików;
2. o roślinie: mający kwiaty o sześciu pręcikach
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający sześć pręcików
Wiktionary
stanowiący sześć procent czegoś
SJP.pl
o czymś mającym kształt gwiazdy: mający sześć promieni; sześcioramienny
SJP.pl
1. składający się z sześciu punktów;
2. mający wymiar sześciu punktów (np. czcionka)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozmieszczony na sześciu płaszczyznach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔpwaʃt͡ʃɨzˈnɔvɨ, AS: šeśćopu̯aščyznovy
Wiktionary
mający sześć płatków
SJP.pl
składający się z sześciu płyt
SJP.pl
dziewczynka wśród sześcioraczków
SJP.pl
dziewczynka wśród sześcioraczków
SJP.pl
sześcioro dzieci urodzonych podczas jednego porodu
SJP.pl
występujący w sześciu rodzajach, gatunkach, odmianach itp.
SJP.pl
liczebnik wieloraki
(1.1) dotyczący sześciu typów, rodzajów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈraci, AS: šeśćoraḱi
Wiktionary
przysł. sześciorako
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przysł. od przymiotnika → sześcioraki
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔˈrakɔ, AS: šeśćorako
Wiktionary
przym. sześcioraki
licz. sześcioraki
Wiktionary
mający sześć ramion, odnóg itp.
SJP.pl
skoczek sześciorek - gatunek pluskwiaka z rodziny bezrąbkowatych
SJP.pl
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 6, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
SJP.pl
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 6
Wiktionary
(1.1) Na wycieczkę wybrało się sześcioro uczniów.
Wiktionary
IPA: ʃɛɕˈt͡ɕɔrɔ, AS: šeśćoro
Wiktionary
zob. sześć.
Wiktionary
złożony z sześciu rodzin
SJP.pl
trwający sześć rund
SJP.pl
liczebnik
(1.1) stpol. sześcioraki
Wiktionary
IPA: ʃɛɕˈt͡ɕɔrɨ, AS: šeśćory
Wiktionary
mający sześć rzędów
SJP.pl
mający sześć sal
SJP.pl
wielościan o sześciu ścianach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o sześciu ścianach (pojęcie ogólniejsze niż sześcian)
Wiktionary
mający sześć ścian
SJP.pl
mający sześć sekcji
SJP.pl
składający się z sześciu sesji
SJP.pl
o serialu: mający sześć sezonów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest wyposażony w sześć silników
Wiktionary
związany z sześcioma skibami, np. pług sześcioskibowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. taki, który ma sześć skrzydeł
Wiktionary
(1.1) sześcioskrzydły
Wiktionary
mający sześć skrzydeł
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma sześć skrzydeł
Wiktionary
(1.1) Podczas modłów w lecie 1224 roku objawił mu się sześcioskrzydły serafin i naznaczył stygmatami - ranami w miejscu krzyżowych ran Chrystusa.
Wiktionary
(1.1) sześcioskrzydlny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sześciu etapach, fazach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔstɔpʲˈɲɔvɔ, AS: šeśćostopʹńovo
Wiktionary
rzecz. sześciostopniowość
przym. sześciostopniowy
Wiktionary
(1.1) sześcioetapowo, sześciofazowo
Wiktionary
1. mający sześć stopni (w jakiejś skali);
2. mający sześć stopni, etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu stopni, schodków
(1.2) składający się z sześciu stopni, etapów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔstɔpʲˈɲɔvɨ, AS: šeśćostopʹńovy
Wiktionary
rzecz. sześciostopniowość
przysł. sześciostopniowo
Wiktionary
(1.2) sześcioetapowy, sześciofazowy
Wiktionary
wiersz składający się z sześciu stóp
SJP.pl
1. o wierszu: składający się z sześciu stóp;
2. rzadko: mający długość sześciu stóp
SJP.pl
związany z sześcioma strefami
SJP.pl
złożony z sześciu strof; sześciozwrotkowy
SJP.pl
mający sześć stron
SJP.pl
mający sześć strun; sześciostrunowy
SJP.pl
mający sześć strun; sześciostrunny
SJP.pl
o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie sześć nabojów; sześcionabojowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) o broni palnej: mieszczący w magazynku sześć nabojów
Wiktionary
(1.1) Na miejscu niespełnionego zamachu znaleziono nabity sześciostrzałowy rewolwer i rozrzucone strzępy papieru, którymi uszczelniono pokrywy bomby.
Wiktionary
rzecz. sześciostrzałowiec m.
Wiktionary
mający sześć świec
SJP.pl
złożony z sześciu sylab (zgłosek); sześciozgłoskowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący sześć sylab, składający się z sześciu sylab
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔsɨlaˈbɔvɨ, AS: šeśćosylabovy
Wiktionary
gatunek drapieżnego rekina z rodziny sześcioszparowatych; rekin szary
SJP.pl
Sześcioszpar szary, sześcioszpar, rekin szary (Hexanchus griseus) – gatunek drapieżnego, morskiego rekina sześcioszparokształtnego z rodziny sześcioszparowatych (Hexanchidae).
Opis
Jedna, mała płetwa grzbietowa w tylnej części tułowia, płetwa odbytowa bardzo mała, długi ogon z niezbyt dużą płetwą ogonową. Sześć szpar skrzelowych. Barwa szara, grzbiet znacznie ciemniejszy z przejściem do brązu. Boki dość jasne. Brak przesłony migawkowej. Tryskawka zaokrąglona. Prowadzi samotniczy, przydenny i nocny tryb życia.
Wikipedia
rodzina drapieżnych, morskich ryb chrzęstnoszkieletowych
SJP.pl
Sześcioszparowate (Hexanchidae) – rodzina drapieżnych, morskich ryb z rzędu sześcioszparokształtnych (Hexanchiformes), występujących we wszystkich gorących i ciepłych wodach Oceanu Atlantyckiego, Indyjskiego i Pacyfiku, nad szelfem i stokiem.
Wikipedia
składający się z sześciu taktów
SJP.pl
mający sześć tomów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z sześciu tomów, zawarty w sześciu tomach, wydany w sześciu tomach
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔtɔ̃ˈmɔvɨ, AS: šeśćotõmovy
Wiktionary
ważący sześć ton
SJP.pl
mający sześć torów
SJP.pl
mający sześć tygodni, trwający sześć tygodni itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający sześć tygodni
(1.2) będący w wieku sześciu tygodni
Wiktionary
(1.1) W całym Kościele zachodnim obowiązywało czterotygodniowe powstrzymywanie się od mięsa, w Polsce natomiast przestrzegano postu sześciotygodniowego.
(1.2) We wrześniu za kilogram sześciotygodniowego brojlera ubojnie płaciły cztery złote.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: šeśćotygodʹńovy
Wiktionary
szczyt górski o wysokości powyżej sześciu tysięcy metrów nad poziomem morza
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący sześć warstw, składający się z sześciu warstw
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕt͡ɕɔvarˈstfɔvɨ, AS: šeśćovarstfovy
Wiktionary
o pierwiastku: zawierający atomy tworzące sześć wiązań chemicznych z innymi atomami
SJP.pl
mający moc sześciu watów
SJP.pl
mający sześć atomów węgla w cząsteczce
SJP.pl
składający się z sześciu wersów; sześciowierszowy
SJP.pl
mający sześć wieków, trwający sześć wieków
SJP.pl
strofa złożona z sześciu wierszy o układzie rymów: ababcc
SJP.pl
składający się z sześciu wierszy
SJP.pl
w chemii: zawierający 6 cząsteczek wody
SJP.pl
złożony z sześciu wyrazów
SJP.pl
obejmujący sześć zakresów, działający w sześciu zakresach
SJP.pl
mający sześć zaworów
SJP.pl
złożony z sześciu zdań
SJP.pl
1. mający sześć zębów;
2. kornik sześciozębny - gatunek chrząszcza z rodziny kornikowatych
SJP.pl
mający sześć zębów
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z sześciu zgłosek
SJP.pl
Sześciozgłoskowiec – forma wierszowa złożona z sześciu sylab.
Szereg sześciosylabowy składa się na ogół z dwóch lub trzech wyrazów albo z dwóch lub trzech zestrojów akcentowych. Występuje jako samodzielny wers w wierszach izosylabicznych, przeplatanych i różnowersowych, a także jako komponent w wersach bardziej rozbudowanych.
Wikipedia
składający się z sześciu zwrotek; sześciostrofowy
SJP.pl
o kablu: mający sześć żył
SJP.pl
mający wartość sześciu złotych
SJP.pl
mający sześć łóżek
SJP.pl
sześć razy; sześciokrotnie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) przest. dziś książk. sześć razy
Wiktionary
rzecz. sześciokrotność ż.
przym. sześciokrotny
przysł. sześciokrotnie
Wiktionary
(1.1) sześciokrotnie
Wiktionary
[czytaj: sześset lub szejset] liczebnik oznaczający liczbę 600
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) liczba 600
Wiktionary
(1.1) Na przykład w federalnych sądach apelacyjnych zasiada około dwustu sędziów, a w sądach rejonowych około sześciuset.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛɕsɛt, AS: šeśset
Wiktionary
rzecz. sześćsetka ż.
przym. sześćsetny
Wiktionary
1. liczba 600;
2. całość składająca się z sześciuset części lub jednostek;
3. to, co jest oznaczone liczbą 600
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 600 (sześćset)
(1.2) coś, co oznaczone jest liczbą 600
(1.3) całość składająca się z sześciuset części, elementów lub jednostek
Wiktionary
liczgł. sześćset
przym. sześćsetny
Wiktionary
1. okres sześciuset lat;
2. sześćsetna rocznica czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres sześciuset lat
(1.2) sześćsetna rocznica
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕsɛtˈlɛt͡ɕɛ, AS: šeśsetleće
Wiktionary
przym. sześćsetletni
Wiktionary
mający sześćset lat, trwający sześćset lat itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześćset lat
(1.2) trwający sześćset lat
Wiktionary
(1.1) Tym samym szlakiem z Węgier przez lasy, wieś, koło sześćsetletniego dębu (ścięty 12 lat temu) szły pielgrzymki do cudownego Obrazu Pana Jezusa w Kobylance.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛɕsɛtˈlɛtʲɲi, AS: šeśsetletʹńi
Wiktionary
rzecz. sześćsetlecie n.
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 600
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od sześćset
Wiktionary
(1.1) W kioskach ukazał się sześćsetny numer naszego miesięcznika.
Wiktionary
IPA: ʃɛɕˈsɛtnɨ, AS: šeśsetny
Wiktionary
rzecz. sześćsetka ż.
licz. sześćset
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. (dzisiaj także gw-pl|Górny Śląsk.) szezlong, tapczan
Wiktionary
liczebnik oznaczający liczbę 16
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) 16
Wiktionary
IPA: ʃɛsˈnaɕt͡ɕɛ, AS: šesnaśće
Wiktionary
rzecz. szesnasta ż., szesnastka ż.
przym. szesnasty, szesnastkowy
licz. szesnaścioro
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 16, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
SJP.pl
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 16
Wiktionary
(1.1) Szesnaścioro uczniów z naszej klasy (ośmiu chłopców i osiem dziewczynek) zakwalifikowało się do finału konkursu.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnaɕˈt͡ɕɔrɔ, AS: šesnaśćoro
Wiktionary
rzecz. szesnastka ż.
przym. szesnasty, szesnastkowy
licz. szesnaście
Wiktionary
godzina szesnasta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 16, godzina czwarta po południu
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: szesnasty
Wiktionary
licz. szesnaście
przym. szesnasty
Wiktionary
samiec jelenia mający po osiem odnóg na każdej tyce wieńca
SJP.pl
1. grupa szesnastu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 16;
3. szesnaście lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 16
(1.2) tramwaj, autobus, dom, mieszkanie oznaczony liczbą 16
(1.3) grupa szesnastu osób
(1.4) muz. dźwięk o czasie trwania równym 1/16 całej nuty;
(1.5) pot. dziewczyna w wieku lat 16
Wiktionary
Szesnastka – nuta w notacji muzycznej trwająca tyle, co jedna szesnasta całej nuty, dzieli się na dwie trzydziestodwójki. Szesnastka przedstawiana jest jako owalna, zaczerniona główka z laską oraz podwójną chorągiewką.
Szesnastki poniżej trzeciej linii z zasady zapisuje się w ten sposób, że laski znajdują się po prawej stronie główki i skierowane są do góry. Od trzeciej linii wzwyż laski umieszcza się po lewej stronie główki i skierowane są one w dół. Chorągiewki zawsze umieszcza się po prawej stronie kreski. Jeśli kilka szesnastek sąsiaduje ze sobą, można je połączyć w grupę za pomocą podwójnej belki.
Wikipedia
IPA: ʃɛsˈnastka, AS: šesnastka
Wiktionary
licz. szesnaście, szesnaścioro
przym. szesnastkowy, szesnasty
Wiktionary
(1.4) ♬
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) mat. związany z liczbą szesnaście, dotyczący liczby szesnaście
Wiktionary
rzecz. szesnastka ż.
licz. szesnaście, szesnaścioro
Wiktionary
(1.1) heksadecymalny
Wiktionary
1. zawierający szesnaście bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości szesnastu bitów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) inform. taki, który zawiera szesnaście bitów
(1.2) inform. taki, który działa w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości szesnastu bitów
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔbʲiˈtɔvɨ, AS: šesnastobʹitovy
Wiktionary
mający 16 boków
SJP.pl
mający szesnaście dni, trwający szesnaście dni itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście dni
(1.2) będący w wieku szesnastu dni
Wiktionary
(1.1) Zapasy paliwa i uzbrojenia dla samolotów pozwalają na autonomiczne prowadzenie szesnastodniowych, intensywnych operacji lotniczych.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈdʲɲɔvɨ, AS: šesnastodʹńovy
Wiktionary
trwający szesnaście godzin
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście godzin
(1.2) będący w wieku szesnastu godzin
Wiktionary
(1.1) - Przez firmę przewinęło się już 15 osób - opowiada Ejsymont. - Ci, co odeszli, nie wytrzymywali tempa, szesnastogodzinnego dnia pracy.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔɡɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: šesnastogoʒ́ĩ•ny
Wiktionary
figura płaska mająca 16 kątów
SJP.pl
przysłówek
(1.1) szesnaście razy
Wiktionary
(1.1) Zawodnik ten w ubiegłym sezonie szesnastokrotnie wpisywał się na listę strzelców.
(1.1) Na przykład tylko dwukrotne przeciążenie osi pojazdu powoduje, iż siła niszcząca takiego pojazdu na nawierzchnię wzrasta aż szesnastokrotnie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈkrɔtʲɲɛ, AS: šesnastokrotʹńe
Wiktionary
rzecz. szesnastokrotność ż.
przym. szesnastokrotny
Wiktionary
powtarzający się szesnaście razy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się szesnaście razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś szesnaście razy
(1.3) szesnaście razy większy bądź mniejszy od czegoś
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈkrɔtnɨ, AS: šesnastokrotny
Wiktionary
rzecz. szesnastokrotność ż.
przysł. szesnastokrotnie
Wiktionary
chłopiec szesnastoletni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak mający szesnaście lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca szesnaście lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od szesnastolatka
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈlatɛk, AS: šesnastolatek
Wiktionary
przym. szesnastoletni
rzecz. szesnastolatka
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca szesnaście lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczyna mająca szesnaście lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca szesnaście lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od szesnastolatek
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈlatka, AS: šesnastolatka
Wiktionary
przym. szesnastoletni
rzecz. szesnastolatek m.
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca szesnaście lat
SJP.pl
1. okres szesnastu lat;
2. szesnasta rocznica czegoś
SJP.pl
1. trwający szesnaście lat; przypadający za szesnaście lat;
2. będący w wieku szesnastu lat, mający szesnaście lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający szesnaście lat
(1.2) trwający szesnaście lat
Wiktionary
(1.1) Moja szesnastoletnia siostra ma chłopaka w wieku dwudziestu dziewięciu lat, czego mój ojciec nie chce zaakceptować.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈlɛtʲɲi, AS: šesnastoletʹńi
Wiktionary
rzecz. szesnastolecie n., szesnastolatek m., szesnastolatka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z szesnastu liter
Wiktionary
(1.1) Rozwiązaniem krzyżówki okazało się szesnastoliterowe słowo „epistemologiczny”.
Wiktionary
IPA: ʃɛsˈnastɔˌlʲitɛˈrɔvɨ, AS: šesnastolʹiterovy
Wiktionary
mający szesnaście miesięcy, trwający szesnaście miesięcy itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający szesnaście minut
Wiktionary
1. składający się z szesnastu osób;
2. przeznaczony dla szesnastu osób
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla szesnastu osób, mogący pomieścić szesnaście osób
(1.2) złożony z szesnastu osób, wykonywany przez szesnaście osób
Wiktionary
(1.2) Cała szesnastoosobowa drużyna wykonała bieg dookoła sali przekazując sobie rekwizyty.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔːsɔˈbɔvɨ, AS: šesnast•osobovy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i szesnastu kondygnacji położonych nad nim
Wiktionary
mający szesnaście ramion, odnóg itp.
SJP.pl
wielościan o 16 ścianach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o szesnastu ścianach
Wiktionary
1. mający szesnaście stopni (w jakiejś skali);
2. mający szesnaście stopni, etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z szesnastu tomów, zawarty w szesnastu tomach, wydany w szesnastu tomach
Wiktionary
(1.1) Biblioteka Publiczna w Radłowie wzbogaciła się o nową, unikalną pozycję - szesnastotomowy "Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i Innych Krajów Słowiańskich" wydany w latach 1880-1902.
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔtɔ̃ˈmɔvɨ, AS: šesnastotõmovy
Wiktionary
ważący szesnaście ton
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście tygodni
(1.2) będący w wieku szesnastu tygodni
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: šesnastotygodʹńovy
Wiktionary
dotyczący szesnastego wieku, pochodzący z szesnastego wieku, żyjący w szesnastym wieku, dziejący się w szesnastym wieku itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który wydarzył się lub żył w szesnastym wieku; taki, który pochodzi z szesnastego wieku
Wiktionary
IPA: ˌʃɛsnastɔˈvʲjɛt͡ʃnɨ, AS: šesnastovʹi ̯ečny
Wiktionary
rzecz. szesnastowiecze n.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) mot. mający szesnaście zaworów
Wiktionary
(1.1) Pod maską auta znajduje się nowoczesna – jak na „japończyka” przystało – szesnastozaworowa jednostka benzynowa o pojemności 1800 ccm.
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 16
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 16
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po piętnastym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) szesnasta: godzina szesnasta
Wiktionary
Szesnasty, właściwie Łukasz Jakubowski (ur. 1993 w Ciemnym) – polski raper.
W 2017 roku ukończył studia z zakresu biotechnologii na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej.
Łukasz Jakubowski, kojarzony jest z występów w zespole hip-hopowym TSN. Prowadzi solową działalność artystyczną.
Szesnasty współpracował m.in. z takimi wykonawcami jak: Quebonafide, Białas, Filipek czy Eripe.
Wikipedia
(1.1) W trzecim rozdziale, szesnastym wersie Ewangelii wg św. (świętego) Jana czytamy: „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne”.
Wiktionary
IPA: ʃɛsˈnastɨ, AS: šesnasty
Wiktionary
rzecz. szesnasta ż., szesnastka ż.
licz. szesnaście, szesnaścioro
przedr. szesnasto-
Wiktionary
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Polsce, na Litwie i w Rosji, lewy dopływ Niemna;
Wiktionary
Szeszupa (lit. Šešupė; ros. Шешупе; niem. Scheschuppe, Ostfluss) – rzeka w Polsce, na Litwie i w Rosji, lewy dopływ Niemna.
Początek bierze w Polsce niedaleko Suwałk. Źródła rzeki usytuowane są na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego w odległości około 500 m od doliny Czarnej Hańczy. Płynie umiarkowanym nurtem, przeplatanym bystrzami, dnem rozległej, szerokiej doliny (Zagłębienia Szeszupy), zbierając po drodze niewielkie strumienie, odprowadzające wodę z licznych torfowisk i jezior. Polska część rzeki liczy 27 km. W górnym biegu jest wartkim strumieniem, płynącym w wyraźnie zarysowanej dolinie. Do Szeszupy na terenie Polski uchodzą dwa większe dopływy: Potopka, Wigra i Szelmentka.
Wikipedia
1. kuc rasy szetlandzkiej, mały konik dla dzieci;
2. owca rasy szetlandzkiej;
3. pies, owczarek rasy szetlandzkiej
SJP.pl
1. mieszkaniec Szetlandów;
2. mieszkaniec Szetlandów Południowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szetlandów
Wiktionary
(1.1) Są jeszcze w Europie narody jeszcze młodsze, gdyż trudno traktować Okcytan czy Szetlandczyków za kontynuatorów dawnych tradycji narodowych. Są to raczej próby wykorzystania, dużych niekiedy, odrębności regionalnych do odnowienia dawno przebrzmiałych tradycji narodowo-państwowych.
(1.1) W Londynie wcale nie narzekają na klimat, atoli odzywają się o Szkocji jako o kraju pozbawionym prawie słońca. Szkoci znajdują to zdanie dość śmiesznym, lecz się bardzo litują nad biednymi Szetlandczykami. (zapis uwspółcześniony).
Wiktionary
rzecz. Szetlandy nmos.
:: fż. Szetlandka ż.
przym. szetlandzki
Wiktionary
1. mieszkanka Szetlandów;
2. mieszkanka Szetlandów Południowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szetlandów
Wiktionary
rzecz. Szetlandy nmos.
:: fm. Szetlandczyk mos.
przym. szetlandzki
Wiktionary
1. kuc rasy szetlandzkiej, mały konik dla dzieci;
2. owca rasy szetlandzkiej;
3. pies, owczarek rasy szetlandzkiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. archipelag na Oceanie Atlantyckim, położony na północny wschód od wybrzeży Szkocji;
(1.2) zob. Szetlandy Południowe.
Wiktionary
Szetlandy (ang. Shetland, wym. [ˈʃɛtlənd], od średnioszkockiego Ȝetland; gael. Sealtainn) – archipelag na Oceanie Atlantyckim, około 200 km na północ od wybrzeży Wielkiej Brytanii. Stanowią odrębną jednostkę administracyjną w ramach Szkocji i stanowią część Wielkiej Brytanii z ośrodkiem administracyjnym w Lerwick.
Wikipedia
rzecz. Szetlandczyk mos., Szetlandka ż., szetland mzw.
przym. szetlandzki
Wiktionary
(1.1) Wyspy Szetlandzkie
Wiktionary
przymiotnik od: Szetlandy, Szetlandy Południowe
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szetlandami (Wyspami Szetlandzkimi), dotyczący Szetlandów
Wiktionary
rzecz. Szetlandy nmos., Szetlandczyk mos., Szetlandka ż.
Wiktionary
1. chirurgiczny sposób opatrzenia rany;
2. miejsce złączenia nićmi kawałków tkaniny;
3. miejsce zespolenia dwóch kości tkanką łączną;
4. połączenie brzegów przedmiotów metalowych poprzez spawanie lub nitowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miejsce zszycia dwóch fragmentów tkaniny
(1.2) anat. nieruchome połączenie kości przy pomocy bardzo krótkich włókien łącznotkankowych;
(1.3) anat. łącznotkankowe pasma, stanowiące miejsca przyczepu symetrycznych mięśni
(1.4) med. operacyjne zszycie tkanek miękkich;
(1.5) med. środ. nić chirurgiczna
(1.6) med. pot. blizna po operacyjnym zszyciu tkanek miękkich
(1.7) techn. połączenie brzegów metalowych elementów poprzez nitowanie lub spawanie;
Wiktionary
Szew – połączenie sąsiadujących ze sobą struktur, np.:
Wikipedia
(1.1) O matko, sukienka puściła mi na szwie.
(1.2) Szew to spojenie charakterystyczne dla kości czaszki.
(1.4) Rana wymagała założenia pięciu szwów.
Wiktionary
IPA: ʃɛf, AS: šef
Wiktionary
rzecz. szwaczka ż., szwalnia ż., podszewka ż., zaszewka ż.
:: zdrobn. szewek m.
czas. szyć ndk., szwać ndk.
przym. szwowy, szwaczy, szwalniczy, szwalny
Wiktionary
(1.2) szew kostny
(1.3) szew skórny
(1.4) klamerka, środ. szycie
(1.5) nić chirurgiczna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
rzemieślnik zajmujący się naprawą oraz wytwórstwem obuwia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. człowiek, który ręcznie robi i naprawia buty;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) środ. druk. błąd łamania tekstu, polegający na pozostawieniu na końcu łamu samotnego pierwszego wiersza akapitu;
(2.2) przest. pot. lin
(2.3) przest. pot. ciernik
(2.4) przest. bułka groszowa z mąki żytniej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Muszę zanieść te buty do szewca.
Wiktionary
IPA: ʃɛft͡s, AS: šefc
Wiktionary
rzecz. szewstwo n., szewcowa ż., szewcówna ż.
:: fż. szewczyni
:: zdrobn. szewczyk mos.
przym. szewski
Wiktionary
(1.1) lwów|szwydryga.; gw-pl|Górny Śląsk|szewiec.
(2.1) sierota
(2.3) koluszczka, koluszka
(2.4) szewski placek
Wiktionary
rzemieślnik zajmujący się naprawą oraz wytwórstwem obuwia
SJP.pl
Wikipedia
żona szewca
SJP.pl
być szewcem, wykonywać zawód szewca
SJP.pl
pogardliwie lub z politowaniem: szewc; szewczyna
SJP.pl
dawniej: córka szewca
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zdrobnienie od: szewc
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. czeladnik szewca
(1.2) daw. syn szewca
Wiktionary
Osoby o nazwisku „Szewczyk”:
Wikipedia
rzecz. szewc mos., szewstwo n.
przym. szewski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
pogardliwie lub z politowaniem: szewc; szewcowina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. forma żeńska od: szewc
Wiktionary
IPA: ʃɛfˈt͡ʃɨ̃ɲi, AS: šefčỹńi
Wiktionary
zob. szewc.
Wiktionary
zdrobnienie od: szew
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zaw. szewc
Wiktionary
materiał termoizolacyjny z lnianych wyczesków
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
tkanina z wełny owiec rasy o tej samej nazwie
SJP.pl
Szewiot (ang. cheviot od wzgórz Cheviot w Wielkiej Brytanii) – tkanina wełniana, szorstka, lekko połyskliwa o skośnych splotach, wytwarzana co najmniej od XIX wieku.
Z wyglądu mało elegancka, ma tendencje do wybłyszczania, jednak bardzo odporna na działania mechaniczne w czasie noszenia. Używana na odzież mundurową, ubrania, kostiumy, mundurki szkolne, ubiory sportowe i plażowe, a tania półwełniana – na płaszcze.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) włók. wykonany z szewiotu
(1.2) zool. dotyczący owcy odmiany szewiot
Wiktionary
rzecz. szewiot mrz. mzw., szewiotowość ż.
Wiktionary
szewnica miętówka, szewnica bzówka, szewnica pokrzywnica - gatunki motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. motyl z gatunku szewnica miętówka
Wiktionary
Szewnica – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Jadów. Ma status sołectwa.
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego.
Wikipedia
(1.1) Gąsienica szewnicy szła po liściu.
Wiktionary
(1.1) szewnica miętówka
Wiktionary
Szewno – (niem. Schewno, od 1907 Mendenau) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Świekatowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Wikipedia
Szewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Lubień Kujawski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 138 mieszkańców. Jest dziewiętnastą co do wielkości miejscowością gminy Lubień Kujawski.
Wikipedia
imitacja skóry szewro
SJP.pl
wyprawiona skóra kozia, używana w galanterii; giemza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. wyprawiona skóra kozia
Wiktionary
IPA: ˈʃɛvrɔ, AS: ševro
Wiktionary
(1.1) giemza
Wiktionary
samochód marki Chevrolet; chevrolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mot. samochód marki Chevrolet
Wiktionary
(1.1) Mógłbyś sprawdzić, czy nie mają wycieraczek do szewroleta?
Wiktionary
1. naszywka na mundurze w kształcie litery V, oznaczająca stopień podoficerski; chevron, krokiewka;
2. tkanina o splocie w kształcie litery V
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szewro
SJP.pl
dotyczący szewca
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szewcem lub szewstwem
Wiktionary
(1.1) Andersenowie zajmowali jedną izbę, gdzie był warsztat szewski, sypialnia i kuchnia.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛfsʲci, AS: šefsʹḱi
Wiktionary
rzecz. szewc m., szewczyk m., szewstwo n.
Wiktionary
Szewstwo – rzemiosło związane z produkcją i naprawą obuwia. Jest to zawód zanikający, większość butów jest wykonywana w dużych fabrykach. Rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje szewstwa: ręczne i maszynowe. Pierwsze różni się od drugiego ceną, czasem produkcji, jak i jakością obuwia.
Rzemieślnik zajmujący się szewstwem to szewc.
W 1973 w Warszawie utworzono Muzeum Cechu Rzemiosł Skórzanych.
Wikipedia
rodzaj kanapy z jednym oparciem, służącej do wypoczynku w pozycji półleżącej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kanapa o długim wąskim siedzeniu z jednym lub dwoma oparciami, na której można odpoczywać w pozycji półleżącej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Spojrzenie jej pada na stolik stojący tuż obok szezlonga i na książkę do nabożeństwa oprawną w kość słoniową.
Wiktionary
IPA: ˈʃɛzlɔ̃ŋk, AS: šezlõŋk
Wiktionary
(1.1) przest. szeslong, gwara. krześląg
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w obwodach pskowskim i nowogrodzkim Rosji, uchodzi do jeziora Ilmen
Wiktionary
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; sziwa, szibah
SJP.pl
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; sziwa, szibach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. zasuwa, rygiel
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szyber.
Wiktionary
hasło rozpoznawcze zawierające wyrazy lub zgłoski, których cudzoziemiec nie potrafi wymówić; szybolet
SJP.pl
zamek w Szwajcarii; Chillon
SJP.pl
kwas szikimowy - hydroksykwas karboksylowy dodawany do kosmetyków
SJP.pl
szyksa; w środowisku żydowskim:
1. młoda Żydówka niewykonująca praktyk religijnych;
2. nieżydowska dziewczyna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. środ. dziewczyna nie-Żydówka;
Wiktionary
Sziksa (jidysz שיקסע, YIVO: shikse, shikses; ang. shikse/schikse/schiksa/shiksa, MAF: [ˈʃɪksə]) – słowo z języka jidysz, zapożyczone w wielu językach europejskich m.in. polskim, angielskim, niemieckim czy ukraińskim, stosowane na określenie młodej, przeważnie atrakcyjnej, kobiety nie-Żydówki i jest określeniem o raczej pejoratywnym wydźwięku.
Wikipedia
rzecz. siksa ż.
Wiktionary
pikrynian amonu, krystaliczna substancja stosowana jako materiał wybuchowy
SJP.pl
Szimoza – materiał wybuchowy, forma kwasu pikrynowego opracowana przez japońskiego chemika Masachikę Shimosego i nazwana od jego nazwiska. Szimoza była używana przez Japońską Cesarską Marynarkę Wojenną w czasie wojny japońsko-rosyjskiej i II wojny światowej.
Wikipedia
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; szyntoizm; sinto; szintoizm; shinto
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. zob. shinto.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃʲĩntɔ, AS: šʹĩnto
Wiktionary
rzecz. szintoizm m., szintoista m., szintoistka ż.
Wiktionary
(1.1) shintoizm, sintoizm
Wiktionary
wyznawca szintoizmu - kultu religijnego w Japonii; shintoista, sintoista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca shinto/szintoizmu
Wiktionary
rzecz. szintoizm m., szinto n., shinto n.
:: fż. szintoistka
Wiktionary
przymiotnik od: sinto
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; szyntoizm; szinto; sinto; shinto
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. górn. szufla, łopata
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sipa.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szirazem, dotyczący Szirazu
Wiktionary
rzecz. Sziraz mrz.
Wiktionary
miasto w Iranie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji;
Wiktionary
Sziraz (pers. شیراز) – miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji. Jest szóstym co do wielkości miastem w kraju i jednym z głównych ośrodków kulturalnych i przemysłowych.
Wikipedia
przym. sziraski
Wiktionary
skóra garbowana przy użyciu oleju rzepakowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strzelnica
Wiktionary
rodzaj fajki wodnej; nargile, nargila
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj fajki wodnej popularnej w krajach arabskich;
Wiktionary
Szisza (arab. شيشة) (nazwa egipska), zwana też nargilami (arab. نرجيلة) (nazwa pochodząca z Libanu) lub argilą (arab. أرجيلة), lub hookah (arab. حقة, urdu حقہ) – rodzaj fajki wodnej do palenia. Pochodzi z Indii, a zyskała popularność zwłaszcza w krajach arabskich.
Wikipedia
(1.1) Jedno palenie sziszy trwa zazwyczaj ponad 40 minut i składa się z 50–200 zaciągnięć [...] (z Wikipedii)
Wiktionary
IPA: ˈʃʲiʃa, AS: šʹiša
Wiktionary
(1.1) nargile
Wiktionary
szczyt w Himalajach; Gosainthan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. ośmiotysięcznik na terytorium Tybetu w Wysokich Himalajach;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pierwsza Polka stanęła na Sziszapangmie we wrześniu 1987 roku.
Wiktionary
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; szibah, szibach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. stwórca, opiekun i niszczyciel świata, jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) […] oni nie zasypiają gruszek w popiele i na Sziwie ich światopogląd się nie kończy
Wiktionary
IPA: ˈʃʲiva, AS: šʹiva
Wiktionary
rzecz. Śiwa mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. osoba grająca w skata
Wiktionary
(1.1) Stu szkaciorzy walczy o puchar w turnieju.
Wiktionary
IPA: ˈʃkat͡ɕɔʃ, AS: škaćoš
Wiktionary
rzecz. skat mrz.
Wiktionary
pokład między rufą a bakiem na żaglowcu
SJP.pl
Szkafut - tak nazywana jest na żaglowcach i dużych jachtach ta część pokładu jednostki, która znajduje się na śródokręciu, pod warunkiem jednak, iż jest ona położona na niższym poziomie niż pokłady: dziobowy (fordek) i rufowy (achterdek).
Wikipedia
1. mówić o kimś źle, rzucać oszczerstwa; obmawiać, oczerniać;
2. rzadko: mówić o czymś źle, zaprzeczać wartości czegoś; znieważać;
3. szkalować się - szkalować jeden drugiego
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. oszkalować)
(1.1) rozgłaszać fałszywe informacje; rzucać oszczerstwa
czasownik zwrotny niedokonany szkalować się (dk. oszkalować się)
(2.1) szkalować siebie nawzajem
Wiktionary
rzecz. szkalowanie n.
przym. szkalowany, szkalujący
Wiktionary
(1.1) obmawiać, oczerniać
(2.1) oczerniać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkalować.
Wiktionary
czas. szkalować ndk.
Wiktionary
potocznie: szkalowanie, obmawianie, oczernianie
SJP.pl
dawniej: termofor do ogrzewania pościeli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. flaszka albo płaskie naczynie napełniane gorącą wodą lub węglami, służące do ogrzewania pościeli
Wiktionary
Szkandela – podgrzewacz pościeli w kształcie płaskiego naczynia podobnego do patelni z pokrywą na długiej rękojeści.
Wikipedia
(1.1) I jak nagrzana szkandela pierzynie, tak ona oddaje ciepło lądowi? – upewniła się. – Tak. Oddaje ciepło… Co to jest szkandela? – Nie znacie tego? – Wytrzeszczyła oczy.
Wiktionary
lichy, nędzny, zabiedzony koń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. lub pogard. lichy, chudy koń
Wiktionary
(1.1) Nasza szkapa zdechnie pewnie przed wieczorem.
(1.1) Pieklił się o te dwie chorowite szkapy, które gospodyni kazała zaprowadzić do rzeźnika.
Wiktionary
rzecz. szkapię n.
:: zdrobn. szkapka ż., szkapina ż.
:: zgrub. szkapisko n., szkapsko n.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.1) chabeta, rosynant, muc, mucyk; gwara. chudoba, marcha; stpol. myrcha
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pochodzący od szkapy, odnoszący się do szkapy
(1.2) charakterystyczny dla szkapy, mający cechy szkapy
Wiktionary
(1.1) Dała nam gotowanego szkapiego mięsa i kazała je zapijać grogiem.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapka ż., szkapina ż., szkapisko n., szkapsko n.
czas. szkapieć ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) słaba, niewielka szkapa
Wiktionary
(1.1) Stojące przy płocie szkapię skubało źdźbła traw.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapka ż., szkapina ż., szkapisko n., szkapsko n.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.1) szkapka, szkapina
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) pot. gasnąć w oczach, podupadać na zdrowiu
Wiktionary
(1.1) Leon nagle zaczął szkapieć i po trzech miesiącach już go nie było między żywymi.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapina n., szkapsko n., szkapisko n., szkapka ż.
przym. szkapi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkapa
(1.2) mała, licha szkapa
Wiktionary
(1.2) Tę szkapinę nazywasz klaczką?
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapisko n., szkapsko n., szkapka ż.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.1) szkapię, szkapka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: szkapa
(1.2) stara, licha szkapa
Wiktionary
(1.2) Staremu poczciwemu szkapisku dano owsa i odprowadzono do stajni.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapina n., szkapsko n., szkapka ż.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.2) szkapsko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkapa
(1.2) mała, licha szkapa
Wiktionary
(1.1) Przyprowadź tę twoją szkapkę wieczorem, niech weterynarz sprawdzi jej uzębienie.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapisko n., szkapsko n., szkapina ż.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.1) szkapię, szkapina
Wiktionary
1. prostokątne sukno z otworem na głowę zakładane na habit;
2. medalik z wizerunkiem lub symbolem religijnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. część stroju zakonnego, prostokątny płat sukna z otworem, nakładany przez głowę na habit
(1.2) rel. dwa małe kawałki sukna z wyszytym imieniem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem, przez członków bractw religijnych lub osoby świeckie
(1.3) rel. medalik z wizerunkiem Matki Boskiej
Wiktionary
Szkaplerz (łac. scapulare od scapula – ramiona, barki, plecy) – sakramentalium katolickie przyjmujące trzy formy:
Wikipedia
(1.1) (…) zastaję jednego z ojców franciszkanów, który mi daje swój szkaplerz do pocałowania.
(1.2) Widocznie kaduk mnie opętał i nosił. Ale z duszą chrześcijańską nie tak to łatwo; odpiąłem ja kurtkę, sięgam pod koszulę, a szkaplerz na wierzch wykładam i z dobrą miną znowu ku drodze zawracam.
(1.2) Oto mam na sobie szkaplerz, w którym zaszyte są relikwie świętego Wojciecha (…).
Wiktionary
IPA: ˈʃkaplɛʃ, AS: škapleš
Wiktionary
rzecz. szkaplerzność ż.
:: zdrobn. szkaplerzyk m.
przym. szkaplerzny, szkaplerzowy
Wiktionary
(1.3) medalik
Wiktionary
przypominający wyglądem szkapę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: szkapa
(1.2) stara, licha szkapa
Wiktionary
(1.2) Włosi skupują szkapska na mięso.
Wiktionary
rzecz. szkapa ż., szkapię n., szkapina n., szkapisko n., szkapka ż.
czas. szkapieć ndk.
przym. szkapi
Wiktionary
(1.2) szkapisko
Wiktionary
bardzo brzydka rzecz lub osoba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cecha tego, co szkaradne
(1.2) osoba lub rzecz szkaradna
Wiktionary
Szkarada – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie gostynińskim, w gminie Sanniki.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 577 relacji Łąck-Sochaczew.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
(1.1) Marcysię przerażała szkarada jego twarzy.
(1.2) Przed stajnią stała wychudzona szkarada a nie klacz.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n., szkaradztwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) szkaradność
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gatunek drapieżnej ryby morskiej z rodziny skorpenowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. szpetna kobieta
(1.2) icht. nazwa systematyczna|Synanceia verrucosa|ref=tak., jadowita ryba morska z rodziny skorpenowatych;
Wiktionary
Szkaradnica, synanceja (Synanceia verrucosa) – drapieżna ryba morska z rodziny skorpenowatych (często zaliczana do rodziny szkaradnicowatych Synanceiidae). Poławiana, hodowana w akwariach. Uważana za jedno z najbardziej jadowitych zwierząt morskich. Ukłucia mogą być śmiertelne dla człowieka.
Wikipedia
(1.1) Oskar nazwał mnie szkaradnicą, nienawidzę tego chłopaka.
(1.2) Zagrzebujące się w mulistym dnie szkaradnice czatują na przepływające ofiary.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n., szkaradztwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie, szkaradniej
Wiktionary
(1.2) synanceja
Wiktionary
przysłówek
(1.1) ze szkaradnością, wstrętnie
Wiktionary
(1.1) Bożena ubrała się szkaradnie i w dodatku piła cały wieczór.
(1.1) Najszkaradniej zachował się Zbysław.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradztwo n., szkaradzieństwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
Wiktionary
(1.1) haniebnie, obrzydliwie, ohydnie, potwornie, wstrętnie
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zeszkaradnieć)
(1.1) stawać się szkaradnym
Wiktionary
(1.1) Kochana Julcia szkaradnieje, żyjąc z tym potworem.
Wiktionary
rzecz. szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n.,szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n., szkaradztwo n., zeszkaradnienie n.
czas. zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szkaradnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szkaradny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stawanie się coraz bardziej szkaradnym
Wiktionary
rzecz. szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n., szkaradztwo n., zeszkaradnienie n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. brzydki i podły mężczyzna
Wiktionary
(1.1) W końcu dozorca znalazł sposób na tych szkaradników sikających w bramie.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n., szkaradztwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) podlec, potwór
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szkaradne; cecha tych, którzy są szkaradni
Wiktionary
Zespół Hurler, zwany również mukopolisacharydozą typu I, MPS I, chorobą maszkaronów (maszkaronizm) lub gargoilizmem (Gargantua – król, bohater powieści Rabelaisego ogromnych rozmiarów) – zaburzenie genetyczne objawiające się niedoborem alfa-L iduronidazy, która jest enzymem rozszczepiającym mukopolisacharydy. Brak tego enzymu powoduje wbudowywanie do organizmu siarczanu heparanu oraz siarczanu dermatanu co powoduje uszkodzenie narządów (m.in. serca, wątroby, mózgu). Zaburzenie metabolizmu mukopolisacharydów wywołuje upośledzenie umysłowe i fizyczne (duża głowa, groteskowe, grube rysy twarzy). Śmierć następuje najpóźniej około 10. roku życia.
Wikipedia
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
rzecz. zeszkaradnienie n., szkaradztwo n., szkaradzieństwo n., szkaradziejstwo n., szkaradstwo n., szkaradnik mos., szkaradnienie n., szkaradnica ż., szkarada ż.
czas. szkaradnieć, zeszkaradnieć
Wiktionary
1. budzący wstręt pod względem fizycznym lub pod względem moralnym;
2. dokuczliwy, uciążliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. wyjątkowo brzydki; budzący odrazę pod względem fizycznym
(1.2) książk. wyjątkowo zły; budzący odrazę pod względem moralnym
(1.3) książk. wyjątkowo dokuczliwy, dający się mocno we znaki
Wiktionary
(1.1) Pomiędzy tandetnymi, brzydkimi wersalkami i jakąś szkaradną meblościanką, wciśnięte było… biurko.
(1.1) Biała taksówka wynajęta w Palermo dowiozła ją pod same drzwi jej rodzinnego domu, szkaradnego, wąskiego, trzypiętrowego budynku przy ul. Scorsone 24.
Wiktionary
IPA: ʃkaˈradnɨ, AS: škaradny
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkaradztwo n., szkaradzieństwo n., szkaradziejstwo n., szkaradstwo n., szkaradnik mos., szkaradnienie n., szkaradnica ż., szkarada ż., szkaradność ż.
przysł. szkaradnie
czas. szkaradnieć, zeszkaradnieć
Wiktionary
(1.1) wstrętny, paskudny
(1.2) nikczemny, podły
(1.3) wstrętny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Jutrosin;
Wiktionary
Szkaradowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Jutrosin.
Wikipedia
(1.1) Janina powiedziała, że nie wyjedzie ze Szkaradowa za żadne skarby.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) rzad. podły uczynek
Wiktionary
(1.1) Zamykaj, żeby nam tego szkaradstwa nie powłaziło do sieni!
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradziejstwo n., szkaradztwo n., szkaradzieństwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) brzydactwo, szkarada, szkaradzieństwo
(1.2) podłość, szkaradztwo, szkaradzieństwo
Wiktionary
1. osoba lub rzecz budząca odrazę swoim wyglądem; szkaradzieństwo;
2. czyn naganny moralnie, postępek budzący wstręt; szkaradzieństwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) daw. podły uczynek
Wiktionary
(1.2) Kiedy zapłacą, za te szkaradziejstwa, których się dopuścili w ziemi wołyńskiej?
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradztwo n., szkaradzieństwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) brzydactwo, szkarada, szkaradstwo, szkaradzieństwo
(1.2) podłość, szkaradztwo, szkaradzieństwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) podły uczynek
Wiktionary
(1.1) Z jamy wypełzło jakieś szkaradzieństwo, które suka zaczęła zaraz obszczekiwać.
(1.2) Miłosław cierpliwie znosił wszystkie jej szkaradzieństwa, a prowadziła się rzeczywiście żałośnie.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradztwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) brzydactwo, szkarada, szkaradstwo
(1.2) podłość, szkaradztwo
Wiktionary
potocznie o czymś lub o kimś okropnym, wstrętnym; szkaradzieństwo, paskudztwo, brzydactwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) podły uczynek
Wiktionary
(1.1) To kot naznosi nam tych szkaradztw na wycieraczkę.
Wiktionary
rzecz. zeszkaradnienie n., szkarada ż., szkaradnica ż., szkaradnienie n., szkaradnik mos., szkaradność ż., szkaradstwo n., szkaradziejstwo n., szkaradzieństwo n.
czas. szkaradnieć ndk., zeszkaradnieć dk.
przym. szkaradny
przysł. szkaradnie
Wiktionary
(1.1) brzydactwo, szkarada, szkaradstwo, szkaradzieństwo
(1.2) podłość, szkaradzieństwo
Wiktionary
ostro przebiegająca choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez paciorkowce, charakteryzująca się bólem gardła, wysoką gorączką i drobną czerwoną wysypką; płonica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostra, bakteryjna choroba zakaźna, najczęściej dotycząca dzieci, wywoływana przez paciorkowce grupy A (Streptococcus pyogenes), objawiająca się m.in. gorączką, bólem gardła, czerwoną, drobnoplamistą wysypką czy tzw. malinowym językiem
Wiktionary
Płonica, szkarlatyna (łac. scarlatina) – choroba zakaźna wywoływana przez bakterię Streptococcus pyogenes – paciorkowca grupy A. Objawy obejmują ból gardła, gorączkę, bóle głowy, obrzęk węzłów chłonnych i charakterystyczną wysypkę na skórze. Wysypka jest czerwona i przypomina papier ścierny; zwykle pojawia się na klatce piersiowej i rozprzestrzenia po całym ciele z wyjątkiem dłoni i podeszw stóp. Na twarzy zaczerwienione są zwykle policzki, podczas gdy okolica ust pozostaje blada. Wysypka blednie pod naciskiem, zwykle utrzymuje się przez około tydzień. Skóra może się następnie złuszczać. Mogą też występować zaczerwienia w zgięciach łokci i pod kolanami. Początkowo na języku pojawia się biały lub żółtawy nalot, który z czasem ustępuje, odsłaniając zaczerwieniony język, przypominający truskawkę lub malinę.
Wikipedia
rzecz. szkarłat mrz.
przym. szkarłatny
Wiktionary
(1.1) płonica
Wiktionary
regionalnie: pelargonia, muszkatel; skarlet
SJP.pl
regionalnie: skarpa
SJP.pl
Skarpa, szkarpa, przypora – pionowy element konstrukcyjny budowli, mur odchodzący prostopadle na zewnątrz od ściany wysokiego budynku w postaci filara. Zadaniem przypory jest wzmocnienie ściany oraz przenoszenie ciężaru sklepienia (lub sklepień) budowli na podłoże (grunt, fundament).
Wikipedia
ryba z rodziny płastug, żyjąca w Oceanie Atlantyckim i Morzu Północnym
SJP.pl
kolor ciemnoczerwony, podobny do koloru krwi; purpura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szkarłatny kolor
(1.2) szkarłatna tkanina, ubiór z takiej tkaniny
Wiktionary
Szkarłat – kolor znany jako czerwień królewska; w medycynie kolor utlenowanej krwi (w przeciwieństwie do karmazynu). Otrzymywany był z czerwca polskiego.
Wikipedia
(1.2) Odziany w szkarłat wyszedł na dziedziniec.
Wiktionary
rzecz. szkarlatyna ż., szkarłatowość ż., szkarłatnienie n., szkarłatnik mzw., szkarłatnica ż., szkarłacica ż., szarłat mrz., szarłatność ż., szarłatowatość ż.
czas. szkarłatnieć ndk.
przym. szarłatowaty, szkarłatny, szkarłatowy, szarłatny
przysł. szkarłatnie, szkarłatno
Wiktionary
(1.1) amarant, karmazyn, purpura; stpol. szarłat
Wiktionary
Szkarłatka, alkiermes (Phytolacca L.) – rodzaj roślin z rodziny szkarłatkowatych (alkiermesowatych). Obejmuje 26 gatunków. Rośliny te spotykane są na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy) w strefie tropikalnej i subtropikalnej, z największym zróżnicowaniem na półkuli północnej, przy czym w Europie, Australii, północnej Afryce rośliny te występują jako introdukowane. W Polsce dwa gatunki notowane są jako przejściowo dziczejące (efemerofity) – szkarłatka amerykańska P. americana i szkarłatka jagodowa P. acinosa.
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu goździkowców; alkiermesowate
SJP.pl
Szkarłatkowate, alkiermesowate (Phytolaccaceae) – rodzina roślin należąca do rzędu goździkowców (Caryophyllales). Należą do niej w ujęciu systemu APG IV z 2016 roku 4 rodzaje z 32 gatunkami. Wcześniej do rodziny zaliczano 12 do 17 rodzajów. Rośliny te zamieszkują głównie kraje tropikalne i subtropikalne. Najbardziej zróżnicowane są w Ameryce Środkowej i południowej Afryce.
Wikipedia
o cechach szkarłatkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
glon morski z typu krasnorostów; porfira
SJP.pl
ślimak z rodziny rozkolcowatych, zamieszkujący ciepłe morza pełnosłone; purpurowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Thais haemastoma., ślimak morski o ozdobnej kolczastej muszli
Wiktionary
(1.1) W starożytności wydzielinę szkarłatników wykorzystywano do wytwarzania szkarłatnego barwnika.
Wiktionary
rzecz. szkarłat mrz., szkarłatowość ż., szkarłatnienie n., szkarłatnica ż., szkarłacica ż., szarłat mrz., szarłatność ż., szarłatowatość ż.
czas. szkarłatnieć ndk.
przym. szarłatowaty, szkarłatny, szkarłatowy, szarłatny
przysł. szkarłatnie, szkarłatno
Wiktionary
(1.1) purpurowiec
Wiktionary
czerwony o szkarłatnym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) czerwony o szkarłatnym odcieniu
Wiktionary
mający szkarłatne, intensywnie rude włosy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. mający kolor ciemnoczerwony, taki jak kolor szkarłatu, podobny do koloru krwi
Wiktionary
IPA: ʃkarˈwatnɨ, AS: škaru̯atny
Wiktionary
rzecz. szkarlatyna ż., szkarłat mrz., szkarłatowość ż., szkarłatnienie n., szkarłatnik mzw., szkarłatnica ż., szkarłacica ż., szarłat mrz., szarłatność ż., szarłatowatość ż.
czas. szkarłatnieć ndk.
przym. szarłatowaty
:: przest. szkarłatowy, szarłatny
przysł. szkarłatnie, szkarłatno
Wiktionary
(1.1) ciemnoczerwony, krwisty, krwistoczerwony; przest. szkarłatowy, szarłatny
Wiktionary
przedstawiciel jednego z typów bezkręgowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Echinodermata|Klein|ref=tak., typ halobiontyczne, bezkręgowe zwierzę wtórouste o wtórnej symetrii promienistej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Oprócz tych najpopularniejszych gromad i gatunków konchiologia zajmuje się ślimakami lądowymi, skorupiakami, szkarłupniami, w tym jeżowcami.
(1.1) Szkielet szkarłupni jest zbudowany z płytek wapiennych, połączonych za pomocą mięśni i tkanki łącznej.
Wiktionary
przym. szkarłupniowy
Wiktionary
(1.1) daw. szkarłupnia
Wiktionary
typ zwierząt należący do bezkręgowców
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: szkatułka
SJP.pl
skrzynka do przechowywania kosztowności, pieniędzy itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkatuła
(1.2) małe, zamykane pudełko na biżuterię lub inne cenne drobiazgi
Wiktionary
IPA: ʃkaˈtuwka, AS: škatuu̯ka
Wiktionary
rzecz. szkatuła ż.
przym. szkatułkowy, szkatułowy
Wiktionary
1. określenie wstępnej wersji dzieła sztuki, najczęściej odręcznego rysunku ołówkiem;
2. artykuł lub rozprawa naukowao dużym stopniu ogólności;
3. krótki utwór prozatorski bez wyraźnej fabuły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wykonany ołówkiem delikatny zaczątek obrazu, planu architektonicznego budynku
(1.2) rysunek przedstawiający jakieś wydarzenie, mapka z zaznaczonymi ważnymi miejscami, akcjami/działaniami (np. przemieszczanie się wojsk, ruch pojazdów)
(1.3) przen. zarys, konspekt, plan pracy
(1.4) liter. krótki utwór prozą przypominający opowiadanie, ale bez wyraźnie zarysowanej fabuły
Wiktionary
Szkic – wstępny zarys realizacji koncepcji artystycznej, ulegający zmianom w czasie rozwoju projektu. Szkic może stanowić dokumentację, obrazującą proces twórczy od szkicu do ukończonej pracy. Szkicem można również nazwać swobodnie wykonany rysunek o charakterze notatki, służącej później do stworzenia na jego podstawie bardziej szczegółowego dzieła w pracowni.
Wikipedia
(1.1) Już sam szkic obrazu wyglądał oszałamiająco.
Wiktionary
IPA: ʃʲcit͡s, AS: šʹḱic
Wiktionary
rzecz. szkicownik m., szkicowość ż., szkicowanie n.
czas. szkicować ndk., naszkicować dk.
przym. szkicowy
przysł. szkicowo
Wiktionary
(1.1) rysunek
(1.2) plan
Wiktionary
1. rysować, malować coś od ręki, w głównych zarysach;
2. opracowywać coś ramowo, pobieżnie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. naszkicować)
(1.1) szt. wykonywać szkic jako zarysy rysunku
(1.2) przedstawiać szkic jako wstępny projekt, ogólny plan, zarys czego
Wiktionary
rzecz. szkic mrz., szkicowanie n., szkicownik mrz.
czas. naszkicować
przym. szkicowy
przysł. szkicowo
Wiktionary
(1.1) bazgrać, gryzmolić, mazać, nakreślać, rysować
(1.2) formułować, nakreślać, zarysowywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa czynności sporządzania szkicu (plastycznyastycznego, literackiego, technicznego)
Wiktionary
IPA: ˌʃʲcit͡sɔˈvãɲɛ, AS: šʹḱicovãńe
Wiktionary
rzecz. szkic m., szkicownik m., szkicowość ż., szkicówka ż.
czas. szkicować, naszkicować
przym. szkicowy
przysł. szkicowo
Wiktionary
kalka szkicowa
SJP.pl
blok do szkicowania; teczka zawierająca szkice malarskie
SJP.pl
Szkicownik (ang. The Sketch Book of Geoffrey Crayon, Gent.) – zbiór 34 esejów, szkiców i opowiadań Washingtona Irvinga wydany w latach 1819–1820.
Zbiór zawierał m.in. opowiadania Legenda o Sennej Kotlinie i Rip Van Winkle. Wydając ten zbiór Irving po raz pierwszy użył pseudonimu Geoffrey Crayon.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. pogard. Niemiec
Wiktionary
(1.1) Najpierw weź pan ścierę i zetrzyj stolik, bo ten szkieber nachlapał zupą. — Oczywiście. – Przymilny uśmiech ani na moment nie zniknął z okrągłej twarzy kelnera. – Niemiec zawsze nachlapie. Taki naród, panie szanowny…
Wiktionary
rzecz. szkiebrzyca ż.
Wiktionary
(1.1) fryc, helmut
Wiktionary
zdrobnienie od: szkielet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: szkielet (kości)
(1.2) zdrobn. od: szkielet (podstawa)
Wiktionary
(1.1) Jak godzą się te drapieżniki z bezbronnymi pingwinkami Adeli […]? Odpowiedź na to pytanie dają bielejące tu i ówdzie szkieleciki piskląt. Jedne oczyszczone dokładnie z mięsa, inne ledwie napoczęte z wyżartymi wnętrznościami.
(1.2) Na tym nędznym szkieleciku postanowiłem oprzeć ogromną obudowę historyczną dwudziestu lat niezwykle dramatycznych wydarzeń, których dokumentacja była już po wielekroć opisywana w dziełach naukowych i popularnych.
Wiktionary
rzecz. szkielet m.
przym. szkieletowy
Wiktionary
1. mocna, twarda konstrukcja wchodząca w skład żywego organizmu ludzkiego bądź zwierzęcego, zbudowana z substancji organicznej lub nieorganicznej, pełniąca funkcję podporową, ochronną i usztywniającą w stosunku do miękkich części organizmu, np. szkielet ochronny, właściwy; układ szkieletowy, układ kostny, kościotrup;
2. system konstrukcyjny budowli lub urządzenia technicznego w postaci przestrzennego układu prętów konstrukcyjnych - sztywno ze sobą połączonych elementów pionowych (słupów) i poziomych (belek), np. szkielet, samolotu, statku; rdzeń;
3. potocznie: zrąb czegoś, podstawowe elementy, najważniejsze fragmenty czegoś, np. szkielet utworu, obrazu; trzon, podstawa, fundament, rdzeń;
4. potocznie: to, co pozostało po zniszczeniu budowli lub urządzenia; szczątki, ruiny, zgliszcza;
5. w kulturze: personifikacja śmierci - wyobrażenie śmierci w postaci kościotrupa, np. taniec szkieletów; kościotrup, kostucha, kostusia, śmierć;
6. potocznie: ktoś bardzo chudy, wynędzniały; kościotrup, chudzielec, chudzina, chuderlak;
7. potocznie: szkielet w szafie - wstydliwie ukrywana tajemnica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. ogół kości w danym organizmie;
(1.2) techn. podstawa konstrukcji
(1.3) przen. struktura, ogólny zarys czegoś
Wiktionary
Szkielet nadaje kształt i stanowi podporę elementów składowych obiektu złożonego. Wyróżniamy następujące szkielety:
Wikipedia
(1.1) Nauczyłem się już wszystkich kości ludzkiego szkieletu.
(1.2) Zbiłem z listewek szkielet latawca, teraz musimy go obciągnąć papierem i przymocować ogon.
(1.3) Na razie przygotowałem szkielet programu, teraz musimy dopracować szczegóły.
Wiktionary
IPA: ˈʃʲcɛlɛt, AS: šʹḱelet
Wiktionary
rzecz. szkieletor m., szkieletówka ż., Szkieletczyzna ż.
:: zdrobn. szkielecik m.
przym. szkieletowy
Wiktionary
(1.1) kościec, układ kostny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) iron. Kielecczyzna w czasach zaboru rosyjskiego i okresu międzywojennego, w odniesieniu do panującej wówczas na tym terenie biedy i przeludnienia
Wiktionary
rzecz. szkielet mrz.
Wiktionary
przypominający kształtem szkielet
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szkieletem kostnym, dotyczący szkieletu kostnego
(1.2) taki, który ma konstrukcję ze sztywno połączonych prętów
(1.3) taki, który stanowi zarys czegoś, podstawę
Wiktionary
IPA: ˌʃʲcɛlɛˈtɔvɨ, AS: šʹḱeletovy
Wiktionary
rzecz. szkielet m., szkielecik m., szkieletor m., szkieletówka ż.
Wiktionary
w rolnictwie: sposób żerowania niektórych owadów i roztoczy na liściach, polegający na wyjadaniu miękiszu zielonego wraz z nabłonkiem bez naruszania systemu wiązek przewodzących
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej) granitowa wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec i fale morskie, występująca u wybrzeży Półwyspu Skandynawskiego; scher, skjer, szer, skjor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. skalista wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec;
Wiktionary
Szkier (również skier, skjer, szer) – skalista wysepka, muton, powstały w wyniku niszczenia podłoża przez lodowiec oraz zalania. Szkiery charakterystyczne są dla bałtyckich wybrzeży Szwecji i Finlandii (np. Wyspy Alandzkie), zachodnich wybrzeży Norwegii oraz wybrzeży Alaski.
Wikipedia
(1.1) U wybrzeży Szwecji znajduje się mnóstwo malowniczych szkierów.
Wiktionary
IPA: ʃʲcɛr, AS: šʹḱer
Wiktionary
przym. szkierowy
Wiktionary
przymiotnik od: szkier
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geogr. o wybrzeżu: pokryty szkierami; zawierający dużo małych, skalistych wysepek
Wiktionary
(1.1) Wybrzeże szkierowe znajduje się m.in. w Szwecji.
Wiktionary
IPA: ʃʲcɛˈrɔvɨ, AS: šʹḱerovy
Wiktionary
rzecz. szkier
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. policjant, milicjant
Wiktionary
(1.1) Jestem, kurwa, szkiełem, wy pojebańcy! – wrzasnął. – Milicja obywatelska jestem! Chorąży, kurwa, Olkiewicz! Przestali go bić, a on z kieszeni marynarki wyciągnął swoją służbową czarną legitymację.
(1.1) Jak był maraton, to szkieły stały na każdym skrzyżowaniu mimo niedzieli, a jak są potrzebni, to wszyscy pochowani.
Wiktionary
rzecz. szkiełownia ż.
Wiktionary
(1.1) szkioł, daw. polikier
Wiktionary
1. kawałek rozbitej tafli szklanej lub przedmiotu ze szkła;
2. niewielki przedmiot ze szkła;
3. imitacja drogich kamieni
SJP.pl
1. kawałek rozbitej tafli szklanej lub przedmiotu ze szkła;
2. niewielki przedmiot ze szkła;
3. imitacja drogich kamieni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: szkło
(1.2) mały kawałek szkła, np. szklany bibelot, szklana galanteria, imitacja kamienia szlachetnego
Wiktionary
rzecz. szkiełkowicz mos., szkliwiak mzw., szkło n., szklanka ż., szklanica ż., szklarstwo n., szklarnia ż., szklarenka ż., szklarz m., szklenie n., oszklenie n., przeszklenie n., zeszklenie n., Szklarski m., Szklarska ż., Szklary nmos., szklistka ż., szkliwo n.
czas. szklić ndk., oszklić dk., przeszklić dk., zeszklić dk.
przym. szklany, szklarski, szklarniowy, szklisty, szkiełkowy
Wiktionary
metoda obróbki powierzchni za pomocą okruchów szkła
SJP.pl
osoba oglądająca regularnie program telewizyjny „Szkło kontaktowe”
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. regularny widz programu telewizyjnego „Szkło kontaktowe”
Wiktionary
(1.1) Pozdrawiam wszystkich szkiełkowiczów oraz panów prowadzących.
Wiktionary
rzecz. szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklarz m., szklenie n., szklarnia ż.
:: fż. szkiełkowiczka ż.
czas. szklić ndk., oszklić dk., przeszklić dk.
przym. szklany, szkiełkowy, szklarski
Wiktionary
kobieta oglądająca regularnie program telewizyjny „Szkło kontaktowe”
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkiełkiem, dotyczący szkiełka
Wiktionary
rzecz. szkiełko n., szkiełkowicz mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. dziewczyna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. noga
Wiktionary
(1.1) szwaja, gira; zobacz też: noga
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
papier ścierny
SJP.pl
mała szklanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szklanka
(1.2) mała szklanka
Wiktionary
IPA: ʃklãˈnɛt͡ʃka, AS: šklãnečka
Wiktionary
rzecz. szklanka ż., szklarnia ż., szklanica ż., szklarz mos., szklankowy mos.
:: zgrub. szklanica ż.
czas. szklić ndk., zeszklić dk.
przym. szklisty, szklany, szklankowy
Wiktionary
duża szklanka, zwłaszcza ozdobna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża szklanka, zwłaszcza ozdobna
(1.2) zawartość szklanicy (1.1)
Wiktionary
IPA: ʃklãˈɲit͡sa, AS: šklãńica
Wiktionary
rzecz. szklanka ż., szklaneczka ż., szklarnia ż., szkło n., szklistka ż., szkiełko n., szklenie n.
przym. szklisty
Wiktionary
(1.1-2) war. sklenica
Wiktionary
1. szklane naczyńko przeznaczone do picia z niego napojów; także zawartość tego naczyńka;
2. odmiana wiśni pospolitej;
3. w gwarze środowiskowej: gołoledź
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szklane naczynie, z którego się pije;
(1.2) zawartość szklanki (1.1)
(1.3) kulin. miara objętości równa 250 ml
(1.4) przen. pot. lód na drodze
(1.5) przen. środ. mot. w motocyklu widoczna na zewnątrz osłona drążków popychaczy zaworu
(1.6) przen. środ. mot. migający sygnalizator na dachu samochodu
(1.7) żegl. uderzenia w dzwon pokładowy oznajmiające godziny wachty;
(1.8) dendr. ogrod. jedna z odmian wiśni o jasnoczerwonych owocach z bezbarwnym sokiem
Wiktionary
Szklanka – naczynie szklane do picia o objętości około 200–250 ml, najczęściej w formie cylindra lub lekko stożkowe, bez stopy i przykrycia; element zastawy stołowej.
Szklanka, zwana dawniej szklanicą lub śklenicą, była używana do picia piwa, a w niektórych przypadkach – także wina i miodu. Wówczas szklenice miały objętość trzech dzisiejszych szklanek.
Wikipedia
(1.1) Na stole stoi szklanka z herbatą.
(1.3) Do ciasta naleśnikowego potrzeba szklankę mleka, szklankę wody i dwie szklanki mąki na każde jajko.
(1.4) Jak tu jechać przy takiej szklance?
Wiktionary
IPA: ˈʃklãnka, AS: šklãnka
Wiktionary
rzecz. szkło n., szkiełko n., szklarnia ż., szklarenka ż., szklarz mos., szklarstwo n., szkliwo n., szklenie n., zeszklenie n., przeszklenie n., wyszklenie n., szkliwienie n., Szklary nmos., Szklarka ż.
:: zdrobn. szklaneczka ż.
:: zgrub. szklanica ż.
czas. szklić ndk., zeszklić dk., przeszklić dk., wyszklić dk., szkliwić ndk.
przym. szklany, szklisty, oszklony, przeszklony, szklankowy, szklarniowy, szklarski
przysł. szkliście
Wiktionary
(1.1) stakan; reg. śl. glaska., gw-pl|Górny Śląsk|szklonka, szklónka.
(1.4) gołoledź, ślizgawica
(1.6) kogut
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany ze szklanką, dotyczący szklanki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. młodszy kelner odpowiedzialny za sprzątanie ze stołów i porządek na sali
Wiktionary
(2.1) Restauracja w Krakowie zatrudni dwóch szklankowych na weekendy.
Wiktionary
IPA: ʃklãŋˈkɔvɨ, AS: šklãŋkovy
Wiktionary
rzecz. szklanka ż., szklaneczka ż.
:: fż. szklankowa ż.
przym. szklany
Wiktionary
(2.1) pomoc barmańska
Wiktionary
mający niektóre właściwości szkła; przypominający szkło
SJP.pl
Szklanów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Stopnica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zrobiony ze szkła; związany ze szkłem, jego produkcją (np. szklane drzwi, szklane naczynie)
2. przypominający szkło; szklisty (np. szklany wzrok, szklany dźwięk instrumentu)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze szkła
(1.2) przypominający szkło wyglądem lub dźwiękiem
Wiktionary
(1.1) Zawsze kupuję soki w szklanych butelkach.
(1.2) Wpatrywała się w przestrzeń szklanym wzrokiem.
Wiktionary
IPA: ˈʃklãnɨ, AS: šklãny
Wiktionary
rzecz. szkiełkowicz mos., szkliwiak mzw., szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklaneczka ż., szklana ż., szklankowy m., szklarnictwo n., szklarnia ż., szklarniarz m., szklarstwo n., szklarz m., szklistka ż., szkliwo n., szklenie n., przeszklenie n.
czas. szklić ndk., przeszklić dk.
przym. szklarski, szklisty, szklankowy, szklarniowy
przysł. szkliście
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mała szklarnia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Szklarki (niem. Gläsersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Przemków.
Wikipedia
o cechach szklarkowatych (rodzina ślimaków i ważek)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Corduliidae|W. F. Kirby|ref=tak. rodzina ważek różnoskrzydłych;
Wiktionary
Szklarkowate może odnosić się do:
Wikipedia
(1.1) Przedstawiciele szklarkowatych należą do fauny Polski.
Wiktionary
rzecz. szklarka ż.
Wiktionary
o cechach szklarkowatych (rodzina ślimaków i ważek)
SJP.pl
oszklony budynek służący uprawie roślin tropikalnych oraz roślin krajowych poza sezonem, ogrzewany w chłodnej porze roku; cieplarnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. ogrod. przeszklona budowla, w której utrzymuje się w sztuczny sposób optymalne warunki do rozwoju roślin;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃklarʲɲa, AS: šklarʹńa
Wiktionary
rzecz. szklenie n., przeszklenie n., szklistka ż., szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklanica ż., szklarz m., szklarstwo n., szklaneczka ż.
:: zdrobn. szklarenka ż.
czas. szklić ndk., przeszklić dk.
przym. szklarniowy, szklany, szklisty
przysł. szkliście
Wiktionary
(1.1) cieplarnia
Wiktionary
hodowla roślin w szklarniach
SJP.pl
rodzaj ważek z rodziny szklarnikowatych
SJP.pl
Wikipedia
rodzina owadów z podrzędu ważek różnoskrzydłych, o masywnym ciele ubarwionym na żółto z czarnymi pasami; należy tu m.in. szklarnik leśny - gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną
SJP.pl
Szklarnikowate (Cordulegastridae) – rodzina owadów z rzędu ważek należąca do podrzędu ważek różnoskrzydłych (Anisoptera).
Wikipedia
wciornastek szklarniowiec - gatunek owada z rzędu wciornastków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szklarnią, dotyczący szklarni
Wiktionary
(1.1) Koncentraty, przeciery i soki są nie mniej wartościowe od świeżych pomidorów. Nawet zdrowsze, gdy możemy kupić wyłącznie warzywa szklarniowe
Wiktionary
rzecz. szklarnia ż., szklarenka ż., szkło n., szklanka ż., szklistka ż., szkiełko n., szklenie n.
przym. szklany
Wiktionary
(1.1) cieplarniany
Wiktionary
przymiotnik od: szklarz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szklarstwem, dotyczący szklarstwa
(1.2) odnoszący się do Szklarskiej Poręby, związany ze Szklarską Porębą
(1.3) odnoszący się do Szklar, związany ze Szklarami
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do szklarza
Wiktionary
Wikipedia
(1.1)
:: rzecz. szklarstwo n., szklarz mos.
(1.3)
:: rzecz. Szklary lm nm., szklarzanin mos., szklarzanka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szklarskiej Poręby
Wiktionary
rzecz. Szklarska Poręba ż.
:: fż. szklarskoporębianka ż.
przym. szklarskoporębski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szklarskiej Poręby
Wiktionary
rzecz. Szklarska Poręba ż.
:: fm. szklarskoporębianin mos.
przym. szklarskoporębski
Wiktionary
przymiotnik od: Szklarska Poręba
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szklarskiej Poręby, związany ze Szklarską Porębą
Wiktionary
rzecz. Szklarska Poręba ż., szklarskoporębianin mos., szklarskoporębianka ż.
Wiktionary
wieś w Opolskiem
SJP.pl
Wikipedia
1. rzemieślnik szklący okna;
2. wytwórca szklanych przedmiotów;
3. robotnik w hucie szkła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik trudniący się szkleniem okien lub wytwarzaniem szklanych przedmiotów
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szkiełkowicz mos., szkło n., szklistka ż., szklenie n., szklarnia ż., szklanka ż., szklarstwo n., szkiełko n., szklaneczka ż.
przym. szklarski, szklany, szklisty
Wiktionary
dawniej: szklanica (duża szklanka)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szklić.
Wiktionary
rzecz. szkiełkowicz mos., szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklanica ż., szklarstwo n., szklarnia ż., szklarenka ż., szklarz m., oszklenie n., przeszklenie n., zeszklenie n., Szklarski m., Szklarska ż., Szklary nmos., szklistka ż.
czas. szklić ndk., oszklić dk., przeszklić dk., zeszklić dk.
przym. szklany, szklarski, szklarniowy
Wiktionary
Wikipedia
1. wstawiać szkło w ramy okienne, drzwiowe itp.
2. szklić się - połyskiwać jak szkło; być przezroczystym jak szkło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. zob. ciało szkliste.
Wiktionary
Ciało szkliste, szklistka (łac. corpus vitreum) – galaretowata substancja wypełniająca tylną część gałki ocznej, nadająca jej kształt i chroniąca siatkówkę. Ciało szkliste się nie regeneruje.
Jest przezroczystą, bezbarwną, galerowatą masą luźno przylegającą do siatkówki.
Wikipedia
(1.1) Szklistka podatna jest na wszelkiego rodzaju ruch oka. Np. w czasie mrugania obserwuje się bardzo znamienny ruch, jakiemu podlegają wewnętrzne struktury szklistki.
Wiktionary
rzecz. szkliwiak mzw., szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklanica ż., szklarnia ż., szklarenka ż., szklarz m., szklarstwo n., szkliwo n., szklenie n., przeszklenie n.
czas. szklić ndk., przeszklić dk.
przym. szklany, szklisty, oszklony, przeszklony, szklarniowy, szklarski
przysł. szkliście, szklarniowo
Wiktionary
(1.1) ciało szkliste
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szkliste
Wiktionary
przym. szklisty
Wiktionary
podobny wyglądem do szkła; także: śliski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki jak szkło lub podobny do szkła, zwłaszcza pod względem przezroczystości albo połysku
Wiktionary
IPA: ˈʃklʲistɨ, AS: šklʹisty
Wiktionary
rzecz. szkliwiak mzw., szklistka ż., szkło, szklanka, szklaneczka, szklanica, szklarnia, szklarz, szklarstwo, szkliwo, szkiełko, szklistość
czas. szklić, szklić się
przym. szklany, oszklony, przeszklony
przysł. szkliście
Wiktionary
półzłośliwy nowotwór pochodzenia nabłonkowego, rozwijający się najczęściej w żuchwie lub szczęce z zawiązków szkliwa zęba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) stomat. miejscowo złośliwy nowotwór wywodzący się z ameloblastów;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklistka ż., szkliwienie n.
czas. szkliwić ndk., szklić ndk.
przym. szklisty, szklany
Wiktionary
powlekać szkliwem przedmioty ceramiczne
SJP.pl
pomieszczenie, w którym pokrywa się szkliwem przedmioty ceramiczne, gliniane itp.
SJP.pl
specjalista przygotowujący szkliwa ceramiczne i pokrywający nim wyroby
SJP.pl
1. cienka szklana powłoka nakładana na wyroby ceramiczne dla zmniejszenia ich porowatości i zwiększenia odporności
2. twarda substancja chroniąca koronę zęba; emalia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. twarda tkanka łączna pokrywająca koronę zęba;
(1.2) szklista substancja powlekająca powierzchnię wyrobów ceramicznych
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dentysta stwierdził wiele ubytków w szkliwie.
Wiktionary
IPA: ˈʃklʲivɔ, AS: šklʹivo
Wiktionary
rzecz. szkło n., szkiełko n., szklanka ż., szklistka ż., szkliwienie n.
czas. szkliwić ndk., szklić ndk.
przym. szklisty, szklany, szkliwowy
Wiktionary
(1.2) glazura, emalia, polewa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkliwem, dotyczący szkliwa
Wiktionary
rzecz. szkliwo n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. landrynka
Wiktionary
Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.
W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szklanka
Wiktionary
(1.1) glaska
Wiktionary
skrót od: szkocki
SJP.pl
część składowa Wielkiej Brytanii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. część Wielkiej Brytanii, dawniej niepodległe państwo;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Szkocja ma częściową autonomię, ale nie jest niepodległa.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔt͡sʲja, AS: škocʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. szkocki m., Szkot m., Szkotka ż., szkockość ż.
przym. szkocki
Wiktionary
potocznie whisky
SJP.pl
przymiotnik od: Szkocja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szkocji; związany ze Szkocją, ze Szkotami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szkocki (germański);
(2.2) jęz. język szkocki gaelicki;
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔt͡sʲci, AS: škocʹḱi
Wiktionary
rzecz. Szkocja ż., Szkot m., Szkotka ż., szkocka ż., szkockość ż.
przym. antyszkocki, proszkocki
Wiktionary
dotyczący Szkocji i Polski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem szkockim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem szkockim
(1.3) spisany, stworzony w języku szkockim
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: škockoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
1. strata, uszczerbek
2. zniszczenia w polu, ogrodzie, lesie spowodowane przez zwierzęta lub przez kradzież; także miejsce tych zniszczeń
3. samochód marki Skoda; skoda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krzywda, strata
(1.2) roln. miejsce na polu, gdzie plony są niszczone przez zwierzęta
(1.3) mot. samochód marki Škoda
przysłówek
(2.1) żal, przykro
czasownik niewłaściwy (właśc. być szkoda)
(3.1) być żal, być przykro
(3.2) być żal marnować coś
(3.3) nie być warto robić czegoś, co jest daremne
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Stała się wielka szkoda, którą trudno będzie naprawić.
(1.2) Krowa wlazła w szkodę, przygnaj ją Jasiek nazad!
(2.1) Strasznie szkoda mi się zrobiło tego dziecka, które musi tyle cierpieć.
(3.1) Jaka szkoda, że nie udało się.
(3.1) Szkoda będzie, gdy drzewa uschną.
(3.1) Szkoda będzie tego zawodnika, gdy odejdzie.
(3.1) Było szkoda już iść, ale trzeba było.
(3.2) Nie ma co się guzdrać, szkoda każdej chwili!
(3.2) Ciastka były tak piękne, że aż szkoda było je jeść.
(3.2) Szkoda byłoby nie wykorzystać naszej pracy.
(3.3) Szkoda było naszego wysiłku - i tak nic z tego nie wyszło!
(3.3) Żadnych zmian nie doczekamy się, szkoda marzyć.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔda, AS: škoda
Wiktionary
rzecz. szkodnictwo n., szkodnik m., szkodliwość ż., szkodowość ż., odszkodowanie n., poszkodowany mos., szkodzenie n.
czas. szkodzić ndk., przeszkodzić dk., uszkodzić dk., zaszkodzić dk.
przym. szkodliwy
przysł. szkodliwie
Wiktionary
(1.1) krzywda, strata
(1.3) war. pot. škoda, skoda
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szkodrą, dotyczący Szkodry (miasta w Albanii)
Wiktionary
(1.1) W niepodległej Albanii, uznanej przez mocarstwa w 1913 r. i obejmującej ziemie wilajetu szkoderskiego i północną część janinskiego, żyło około 800 tys. osób.
Wiktionary
rzecz. Szkodra ż.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szkodliwy
Wiktionary
rzecz. szkodliwość ż., szkoda ż., szkodzenie n.
czas. szkoda, szkodzić ndk., zaszkodzić dk.
przym. szkodliwy
wykrz. szkoda
przysł. szkoda
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szkodliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest szkodliwe, cecha tych, którzy są szkodliwi
Wiktionary
(1.1) Morfologiczne i fizjologiczne zmiany u zwierza̜t wywołane szkodliwościami fizycznymi i chemicznymi środowiska
Wiktionary
IPA: ʃkɔˈdlʲivɔɕt͡ɕ, AS: škodlʹivość
Wiktionary
rzecz. szkoda ż., szkodnictwo n., szkodnik m., szkodowość ż., szkodzenie n., zaszkodzenie n.
czas. szkoda, szkodzić ndk., zaszkodzić dk.
przym. szkodliwy
przysł. szkodliwie, szkoda
wykrz. szkoda
Wiktionary
(1.1) zgubność
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: szkodliwy
SJP.pl
powodujący szkody, działający niekorzystnie na kogoś lub coś, szkodzący komuś lub czemuś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przynoszący szkodę, zagrożenie, niebezpieczeństwo
Wiktionary
(1.1) Papierosy są szkodliwe dla zdrowia.
Wiktionary
IPA: ʃkɔˈdlʲivɨ, AS: škodlʹivy
Wiktionary
rzecz. szkoda ż., szkodnik m., szkodnica ż., szkodnictwo n., szkodliwość ż., szkodowość ż., szkodzenie n., szkodowanie n.
czas. szkoda, uszkodzić dk., przeszkodzić dk., szkodzić ndk., szkodować ndk.
przym. szkodowy
przysł. szkodliwie, szkoda
wykrz. szkoda
Wiktionary
(1.1) morderczy, zabójczy, zgubny
Wiktionary
wyrządzanie szkód
SJP.pl
ten, kto szkodzi, powoduje szkody, straty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zwierzę wyrządzające szkody gospodarcze;
(1.2) inform. program, którego celem jest wyrządzanie szkód w systemie komputerowym;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba wyrządzająca szkody
Wiktionary
Szkodniki – organizmy powodujące straty w działalności rolnej, leśnej, magazynowej, także uszkadzające kolekcje, zbiory muzealne, biblioteczne itp.
Szacuje się, że straty spowodowane przez szkodniki w uprawianych roślinach sięgają około 10–15% wartości całego plonu w skali światowej.
Wikipedia
(1.1) W tym roku plony będą z powodu inwazji szkodników nadzwyczaj mikre.
(2.1) Nie potrafię ocenić, czy Paweł to genialny racjonalizator, czy nadaktywny szkodnik.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔdʲɲik, AS: škodʹńik
Wiktionary
rzecz. szkoda ż., szkodnictwo n.
:: fż. szkodnica ż.
czas. szkoda, szkodzić ndk., uszkadzać ndk.
wykrz. szkoda
przym. szkodliwy
przysł. szkoda
Wiktionary
(2.1) żart. psuj
Wiktionary
zabijający szkodniki
SJP.pl
szkódny;
1. o zwierzęciu: wyrządzający szkody w gospodarce, domu;
2. dawniej:
a) szkodliwy;
b) poszkodowany, stratny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. dawniej: ponosić stratę, szkodę; tracić;
2. regionalnie: skąpić, żałować czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej Albanii;
Wiktionary
Szkodra (alb. Shkodër lub Shkodra; serb. Скадар / Skadar; wł. Scutari; łac. Scodra) – miasto w północno-zachodniej Albanii, położone nad rzeką Buna i Jeziorem Szkoderskim. Największy ośrodek gospodarczy i kulturalny w północnej części Albanii. Liczba mieszkańców wynosi około 77 tys. (2011).
Wikipedia
przym. szkoderski
Wiktionary
1. strata, uszczerbek
2. zniszczenia w polu, ogrodzie, lesie spowodowane przez zwierzęta lub przez kradzież; także miejsce tych zniszczeń
3. samochód marki Skoda; skoda
SJP.pl
Szkody (niem. Skodden, 1938–1945 Schoden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkodzić.
Wiktionary
rzecz. szkoda ż., szkodliwość ż., szkodnictwo n., szkodnik m., szkodowość ż.
czas. szkoda, szkodzić ndk.
przym. szkodliwy
przysł. szkodliwie, szkoda
wykrz. szkoda
Wiktionary
działać na czyjąś niekorzyść, źle wpływać na kogoś lub coś, narażać na szkodę
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) działać na czyjąś niekorzyść
(1.2) źle wpływać na kogoś lub coś
Wiktionary
(1.1) Moi sąsiedzi szkodzili mi przez lata wysyłając anonimy i donosy.
(1.2) Intensywne opalanie ewidentnie szkodzi na cerę.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔd͡ʑit͡ɕ, AS: škoʒ́ić
Wiktionary
rzecz. szkoda ż., szkodnik m., uszkodzenie n., odszkodowanie n., szkodliwość ż., szkodzenie n.
przym. szkodowy, szkodliwy
przysł. szkodliwie, szkoda
wykrz. szkoda
czas. szkoda
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kita piór
Wiktionary
IPA: ʃkɔˈfʲija, AS: škofʹii ̯a
Wiktionary
skojec;
1. średniowieczna srebrna moneta;
2. średniowieczna jednostka masy równa szóstej części wiardunku
SJP.pl
1. potocznie: uczeń szkolny; uczniak;
2. osoba niedorosła, niedojrzała; małolat, niedorostek, młokos
SJP.pl
dotyczący szkoły
SJP.pl
1. naukowiec, uczony;
2. dawniej: uczeń, student; żak;
3. pejoratywnie: osoba posługująca się w myśleniu i działaniu uproszczonymi, szkolnymi formułami i zasadami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. uczeń
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔlaʃ, AS: školaš
Wiktionary
rzecz. szkoła ż., szkółka ż.
czas. szkolić, przeszkalać, przeszkolić
przym. szkolny
Wiktionary
kształcić kogoś w określonej dziedzinie, najczęściej w trybie skróconym, na kursach itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkolić.
(1.2) eduk. jeden lub wiele (cykl) wykładów lub zajęć praktycznych służących do uzupełnienia wiedzy, wykształcenia, umiejętności
Wiktionary
Szkolenie – w pedagogice kształcenie w zakresie nieskomplikowanych umiejętności i nawyków praktycznych, które nie wymagają szczegółowego przygotowania teoretycznego.
W ujęciu słownikowym szkolenie to cykl wykładów poświęconych sprecyzowanemu tematowi, którego głównym celem jest uzupełnienie czyjegoś wykształcenia, zdobycie wiedzy, albo uzupełnienie i doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
Wikipedia
IPA: ʃkɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: školẽńe
Wiktionary
rzecz. szkoleniowiec m., szkoła ż., szkółka ż., szkoleniówka ż., szkolnictwo n.
czas. przeszkalać, szkolić ndk., przeszkolić dk., wyszkolić dk.
przym. szkoleniowy, szkolny
przysł. szkoleniowo
Wiktionary
(1.2) kurs
Wiktionary
osoba, która szkoli; uczestnik szkolenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto szkoli
Wiktionary
(1.1) Teraz razem ze słoweńskim szkoleniowcem ma zapewnić włocławianom obronę tytułu mistrza Polski.
Wiktionary
IPA: ˌʃkɔlɛ̃ˈɲɔvʲjɛt͡s, AS: školẽńovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. szkolenie n., szkoła ż.
czas. przeszkolić, przeszkalać, szkolić ndk.
przym. szkoleniowy, szkolny
Wiktionary
(1.1) sport. trener
Wiktionary
cecha czegoś będącego szkoleniem lub jego częścią
SJP.pl
związany ze szkoleniem, dotyczący szkolenia, przeznaczony do szkolenia (np. ośrodek szkoleniowy)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szkoleniem, dotyczący szkolenia
Wiktionary
rzecz. przedszkolanka ż., szkolenie n., szkoleniowiec m., szkoła ż., szkółka ż., przeszkolenie n.
czas. przeszkalać, szkolić ndk., przeszkolić dk.
przym. szkolny, szkolarski, przedszkolny
przysł. szkoleniowo
Wiktionary
(1.1) szkolny
Wiktionary
kształcić kogoś w określonej dziedzinie, najczęściej w trybie skróconym, na kursach itp.
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokształcać w określonej dziedzinie
(1.2) ćwiczyć swój głos w śpiewie
czasownik zwrotny
(2.1) dokształcać się
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔlʲit͡ɕ, AS: školʹić
Wiktionary
rzecz. szkoła ż., szkółka ż., szkoleniowiec m., szkolnictwo n., szkolenie n., szkolarz mos.
czas. przeszkalać, przeszkolić dk., wyszkolić dk.
przym. szkolny, szkoleniowy
Wiktionary
ekspresywnie: szkoła
SJP.pl
potocznie: dziecko chodzące do szkoły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. dziecko w wieku szkolnym
Wiktionary
(1.1) Sio mi stąd! Nie sprzedajemy szkolniakom papierosów!
Wiktionary
rzecz. szkoła ż.
Wiktionary
(1.1) uczeń, uczniak
Wiktionary
ogół zagadnień związanych z nauczaniem wraz z ogółem szkół na danym terenie lub w danym czasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ogół zagadnień związanych ze szkołami i nauczaniem
(1.2) ogół szkół
Wiktionary
Szkolnictwo – całokształt zagadnień związanych z nauczaniem i organizacją szkół w danym państwie.
Wikipedia
rzecz. szkoła ż., szkółka ż., szkolenie n., przeszkolenie n.
czas. przeszkalać, szkolić ndk., przeszkolić dk.
przym. szkolny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szkolny
(1.2) uczenie
Wiktionary
rzecz. szkoła ż.
przym. szkolny
czas. przeszkalać, przeszkolić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nauczyciel w żydowskiej szkole wyznaniowej
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
dawniej: to, co jest właściwe szkole
SJP.pl
odnoszący się do szkoły, dotyczący szkoły, przeznaczony dla szkoły (np. szkolne ławki, podręcznik szkolny)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szkołą, odnoszący się do szkoły
Wiktionary
Szkolny (biał. Школьны; ros. Школьный) – osiedle na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie stołpeckim, w sielsowiecie Derewno.
Działa tu rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Chotowie.
Wikipedia
(1.1) Mamo, potrzebuję pieniądze na wycieczkę szkolną.
(1.1) W naszych wyimaginowanych szkołach nauczycielem był Harry Potter, w szkolnych ławkach zasiadały zwierzęta, bajkowi bohaterowie oraz różne stwory i potwory.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔlnɨ, AS: školny
Wiktionary
rzecz. szkoła ż., szkółka ż., szkolnictwo n., szkoleniowiec m., szkolenie n., przeszkolenie n., wyszkolenie n., szkolarz mos.
czas. przeszkalać, szkolić ndk., przeszkolić dk., wyszkolić dk.
przym. szkoleniowy, pozaszkolny
przysł. szkolnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uczeń
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szkolorz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uczeń
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szkolok.
Wiktionary
dawniej: skontrum, skontro
SJP.pl
pogardliwie o Niemcu; Szkop, prusak, pluder, helmut, szwab (Szwab)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. Niemiec;
Wiktionary
Szkop (l.mn. szkopy) – pogardliwe określenie Niemca, szczególnie żołnierza Wehrmachtu w okresie II wojny światowej.
W przeszłości wyraz ten (do dziś zachowany w wersji „skop”) oznaczał w polszczyźnie kastrowanego barana, a także – jako zapożyczenie z niemieckiego – naczynie (częściej dziś używane w formie „szkopek” lub „skopek” – mała miska).
Wikipedia
(1.1) Ogłupiały Szkop otworzył ze zdumienia usta.
(1.1) Szkopy czyniły wszystko, by przeszkopić sprawę.
Wiktionary
rzecz. szkop m., przeszkopienie n.
czas. przeszkopić dk.
przym. szkopski
Wiktionary
(1.1) szwab, fryc, szkop
Wiktionary
skopek
SJP.pl
pogardliwie o Niemce; Szkopka, Szwabka (szwabka)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) pot. pogard. niemiecki
Wiktionary
(1.1) Nie wolno nam okazywać żadnego szacunku dla szkopskiego munduru.
Wiktionary
rzecz. szkop mos., Szkop mos., przeszkopienie n.
czas. przeszkopić dk.
Wiktionary
(1.1) niemiecki, szwabski
Wiktionary
coś, co stanowi trudność; przeszkoda, zawada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. coś utrudniającego realizację czegoś, jakiś problem, przeszkoda
Wiktionary
(1.1) Szkopuł w tym, że wyjeżdżam i nie będę mógł przyjść.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔpuw, AS: škopuu̯
Wiktionary
(1.1) trudność, przeszkoda, zawada
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szkorbut
Wiktionary
rzecz. szkorbut m.
Wiktionary
choroba wywołana niedoborem witaminy C, objawiająca się m.in. owrzodzeniem dziąseł i błony śluzowej oraz wypadaniem zębów; gnilec, cynga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. ostra postać awitaminozy wywołanej brakiem witaminy C;
Wiktionary
Szkorbut (łac. scorbutus), gnilec, cynga, dzięgna – choroba wielonarządowa, wywołana niedoborem kwasu askorbinowego (witaminy C) w pożywieniu.
Główne objawy dotyczą tkanki łącznej, ponieważ kwas askorbinowy jest koenzymem hydroksylazy prolinowej i lizynowej, które katalizują powstanie poprzecznych wiązań kowalencyjnych między cząstkami tropokolagenu. Brak kwasu askorbinowego oznacza brak aktywności tych enzymów, a co za tym idzie, brak dojrzewania kolagenu.
Wikipedia
rzecz. szkorbucik mrz.
Wiktionary
(1.1) gnilec, cynga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skorupka
Wiktionary
lina służąca do ustawiania żagla; szot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szkocji
Wiktionary
Szkoci (ang. i scots Scots, gael. Albannaich) – naród celtycki zamieszkujący Szkocję i Irlandię Północną. Mówią językami: angielskim (70% ludności), szkockim lallans (30% ludności) i celtyckim językiem gaelickim (1% ludności, głównie wyspy Hebrydy); te dwa ostatnie języki są stopniowo wypierane przez język angielski.
Wikipedia
(1.1) Na uroczystości było kilku Szkotów w kiltach.
Wiktionary
IPA: ʃkɔt, AS: škot
Wiktionary
rzecz. szkocki mrz., Szkocja ż.
:: fż. Szkotka ż.
przym. szkocki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
mieszkanka Szkocji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szkocji
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔtka, AS: škotka
Wiktionary
rzecz. szkocki mrz., Szkocja ż.
:: fm. Szkot mos.
przym. szkocki
Wiktionary
scholastyczny kierunek filozoficzno-teologiczny, opozycyjny wobec tomizmu, uznający prymat woli nad rozumem; skotyzm
SJP.pl
Wikipedia
1. instytucja oświatowa przekazująca wiedzę oraz podstawowe umiejętności
2. budynek takiej instytucji
3. ludzie związani z tą instytucją
4. grupa ludzi reprezentująca dany kierunek sztuki, nauki itp.; także: metoda przez nich propagowana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. instytucja edukacyjna;
(1.2) uczniowie i pracownicy takiej placówkaacówki
(1.3) wykształcenie
(1.4) kierunek w sztuce lub nauce
(1.5) trening, szkolenie
(1.6) wycisk, pobicie, lanie, manto, bat
(1.7) odłam buddyzmu
(1.8) budynek, w którym mieści się szkoła (1.1)
(1.9) poszerzająca horyzonty sytuacja życiowa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wczoraj w szkole odbył się konkurs recytatorski.
(1.1) Podczas ferii szkoła będzie zamknięta.
(1.1) W przyszłym roku zamierzam zmienić szkołę.
(1.1) Matematyki nauczyłem się w szkole.
(1.2) Cała szkoła poszła do kina.
(1.2) Podczas festiwalu talentów obie szkoły zaprezentowały swoje umiejętności.
(1.3) Okazało się, że zatrudniona do dziecka guwernantka nie miała nawet ukończonej szkoły!
(1.4) Szkoła nowoczesnego wychowania zaleca zezwalać maluchom na wszystko i unikać kar.
(1.5) Szkoła, jaką tam przeszedłem, przydała mi się potem nie raz.
(1.6) Po tej szkole więcej z nimi nie zadzierał.
(1.8) W tej szkole znajdują się także kawalerki dla nauczycieli.
Wiktionary
IPA: ˈʃkɔwa, AS: škou̯a
Wiktionary
rzecz. szkolnictwo n., szkolarz m., szkoleniowiec m., wyszkolenie n., szkolenie n., przeszkolenie n.
:: zdrobn. szkółka ż.
czas. przeszkalać, szkolić ndk., przeszkolić dk., wyszkolić dk.
przym. szkolny, wokółszkolny, przyszkolny, szkoleniowy, pozaszkolny
przysł. szkolnie
Wiktionary
(1.1) pot. buda
Wiktionary
1. zdrobnienie od: szkoła (zwykle w znaczeniu instytucji oświatowej lub budynku przez nią zajmowanego)
2. kurs nauki dla początkujących (zwłaszcza sportowy)
3. wydzielony teren hodowli drzewek i krzewów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od szkoła
(1.2) kurs czegoś
(1.3) wydzielony teren, na którym hodowane są młode drzewka i krzewy
Wiktionary
(1.1) Uczyłem się kiedyś w takiej małej szkółce na prowincji.
Wiktionary
IPA: ˈʃkuwka, AS: škuu̯ka
Wiktionary
rzecz. szkoła ż., szkolenie n., szkolnictwo n., szkolarz mos.
przym. szkolny, szkoleniowy, szkółkowy
czas. szkolić, przeszkalać, przeszkolić
Wiktionary
Szkółkarstwo – dział ogrodnictwa i leśnictwa zajmujący się rozmnażaniem i uprawą w początkowym okresie życia sadzonek drzew, krzewów i innych roślin wieloletnich.
W szkółkach drzewka można zarówno produkować od podstaw stosując rozmnażanie wegetatywne (najczęściej poprzez szczepienie lub sadzonkowanie) lub generatywne (najczęściej za pomocą nasion), jak i też można młodociane rośliny szkółkować do momentu, aż ich rozwój i wielkość będzie odpowiednia do wysadzenia na miejsce stałe.
Wikipedia
obryzg szkółkowiec - gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych
SJP.pl
→ szkółka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkółką, dotyczący szkółki
Wiktionary
rzecz. szkółka ż.
Wiktionary
pieszczotliwie o małym dziecku; brzdąc, berbeć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pieszcz. dziecko, zwykle w młodym wieku
Wiktionary
(1.1) Popatrz tylko na tego szkraba – jaki słodki.
Wiktionary
(1.1) malec; pot. maluch, berbeć, bąk, knot
Wiktionary
zdrobnienie od: szkrab; szkrabik
SJP.pl
zdrobnienie od: szkrab; szkrabek
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. obierać (kartofle)
Wiktionary
zwyczaj wspólnego skubania pierza dla jakiejś rodziny przez kobiety i dziewczyny, zakończony zabawą z muzyką; darcie pierza, skubanie pierza, piórnik, wyskubek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lud. skubanie pierza
Wiktionary
Szkucin – wieś sołeckaw Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Ruda Maleniecka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Lipie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szczecina, włosy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące nazwisko Szkudlarek:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. (obecnie reg.) gont
Wiktionary
Szkudła – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Gołuchów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Trzemna, dopływ Prosny.
Wikipedia
(1.1) Pięć metrów od drogi stał kryty szkudłami domek.
Wiktionary
rzecz. Szkudlarek mos./ż.
Wiktionary
(1.1) gont, szyndel, reg. śl. szyndzioł.
Wiktionary
statek żaglowy o skośnym ożaglowaniu; szoner, skuner
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. żaglowiec mający co najmniej dwa maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie skośne;
Wiktionary
Szkuner – typ osprzętu żaglowego lub żaglowiec noszący ten typ osprzętu. Ma dwa lub więcej masztów o ożaglowaniu skośnym. Przy dwóch masztach pierwszy jest niższy lub równy drugiemu.
Typy z wyższym pierwszym masztem to jol i kecz.
Wikipedia
(1.1) Na zawietrznej powoli płynął szkuner.
Wiktionary
IPA: ˈʃkũnɛr, AS: škũner
Wiktionary
(1.1) goleta
Wiktionary
żaglowiec handlowy mający przynajmniej 3 maszty; barkentyna
SJP.pl
Barkentyna (inaczej szkunerbark) – żaglowiec posiadający trzy lub więcej masztów, niosący na pierwszym od dziobu ożaglowanie rejowe, a na pozostałych ożaglowanie skośne - przeważnie gaflowe, rzadziej bermudzkie.
Polskimi żaglowcami typu barkentyna są ORP Iskra (II) oraz STS Pogoria.
Wikipedia
rodzaj barki; berlinka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. hist. płaskodenny, bezpokładowy statek, z początku żaglowy, przystosowany do transportu śródlądowego ładunków masowych;
Wiktionary
Szkuta – beznapędowy statek (dawniej żaglowy), płaskodenny, pozbawiony pokrycia w postaci pokładu. Szkuta jest przeznaczona przede wszystkim do transportu śródlądowego ładunków masowych (jednorazowo ładuje się na jej pokład do 100 ton, np. zboża). Transportowano nią również np. powozy.
Wikipedia
(1.1) Część towaru, na którą składały się głównie garbowane skóry i beczułki z nieznaną zawartością, była z przystani przenoszona na wozy, operację nadzorował brodaty kupiec. Na jedną ze szkut wprowadzano byka.
Wiktionary
rzecz. szkutnik mos., szkutnictwo mrz.
przym. szkutniczy
Wiktionary
budowanie łodzi, kutrów, jachtów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzemiosło zajmujące się budową i naprawą łodzi;
Wiktionary
Szkutnictwo – budowanie lub naprawa przez rzemieślników, przemysłowo albo amatorsko małych statków wodnych: łodzi, jachtów lub kutrów z drewna lub tworzyw sztucznych.
Wikipedia
IPA: ʃkutʲˈɲit͡stfɔ, AS: škutʹńictfo
Wiktionary
rzecz. szkutnik m., szkuta ż.
przym. szkutniczy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany ze szkutnictwem, dotyczący szkutnictwa
Wiktionary
(1.1) Pobudowano hangar na łodzie, szatnie, warsztat szkutniczy i basen wioślarski.
Wiktionary
IPA: ʃkutʲˈɲit͡ʃɨ, AS: škutʹńičy
Wiktionary
rzecz. szkutnictwo n., szkutnik m., szkuta ż.
Wiktionary
osoba zajmująca się budową i naprawą łodzi; dawniej: osoba specjalizująca się w wykonywaniu szkut
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żegl. rzemieślnik budujący i naprawiający łodzie
Wiktionary
Szkutnictwo – budowanie lub naprawa przez rzemieślników, przemysłowo albo amatorsko małych statków wodnych: łodzi, jachtów lub kutrów z drewna lub tworzyw sztucznych.
Wikipedia
IPA: ˈʃkutʲɲik, AS: škutʹńik
Wiktionary
rzecz. szkutnictwo n., szkuta ż.
przym. szkutniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. włosy
Wiktionary
mający charakter szkwału; porywisty
SJP.pl
porywisty wiatr morski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) silny powiew wiatru nad akwenem
Wiktionary
Szkwał – nagły wzrost prędkości wiatru o co najmniej 8 m/s od prędkości początkowej powyżej 10 m/s. Może osiągać do 9 stopni w skali Beauforta. Szkwał trwa krótko, do kilku minut i może nieść ze sobą śnieg lub deszcz. Powstaje zazwyczaj tam, gdzie stykają się dwie masy powietrza o dużej różnicy temperatur. Bardzo często to zjawisko związane jest z chmurą cumulonimbus. Ostrzeżeniem przed możliwym szkwałem jest obecność na przodzie chmury burzowej tak zwanego wału szkwałowego. Szkwały mogą być związane z nawałnicą.
Wikipedia
(1.1) Ujrzał niemy, czarny szkwał, który już był pożarł jedną trzecią nieba.
Wiktionary
przym. szkwałowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. szpak
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|skworc, szpok.
Wiktionary
potocznie o okularach
SJP.pl
1. przezroczysta substancja otrzymywana w wyniku stopienia i oziębienia mieszanki krzemianów;
2. szyba, płyta, tafla ze szkła;
3. zbiorowo o szklanych przedmiotach, zwłaszcza naczyniach;
4. (zwykle w l. mn.) soczewka stosowana w okularach, lornetkach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka we wschodniej Polsce i na zachodniej Ukrainie, prawy dopływ Sanu;
Wiktionary
Szkło – nieorganiczny materiał amorficzny. Powstaje w wyniku szybkiego schłodzenia płynu do postaci stanu stałego bez etapu krystalizacji.
Wikipedia
rodzaj uprzęży, szleja
SJP.pl
Szla – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Przasnysz. Usytuowana w pobliżu Puszczy Zielonej oraz dużego kompleksu leśnego ciągnącego się do Jednorożca, pośród rozległych łąk torfowych. Mieszkańcy zajmują się głównie hodowlą bydła mlecznego.
Wikipedia
1. podnoszona i opuszczana bariera na przejazdach kolejowych, granicach państwowych, rogatkach miasta itp.
2. potocznie: zakaz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. ruchoma zapora blokująca ruch samochodów
(1.2) pot. zakaz wychodzenia z domu nakładany na dzieci przez rodziców
(1.3) pot. przen. inny zakaz nakładany na dzieci przez rodziców, zwykle związany z używaniem jakichś urządzeń lub usług
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Szlaban opuścił się w ostatniej chwili, już było widać nadjeżdżający pociąg.
(1.2) Julka ma szlaban na dwa tygodnie, więc będziemy się widywać tylko w szkole.
(1.3) Nie pisz do mnie na Messengerze, bo mam szlaban na Internet.
Wiktionary
IPA: ˈʃlabãn, AS: šlabãn
Wiktionary
rzecz. szlabanowy m.
:: zdrobn. szlabanik m.
przym. szlabanowy
Wiktionary
(1.1) bariera, zapora
Wiktionary
zdrobnienie od: szlaban
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlaban
Wiktionary
rzecz. szlaban m.
Wiktionary
przymiotnik od: szlaban
SJP.pl
ptak z rodziny traczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Mergus serrator|ref=tak., wędrowny ptak wodny półkuli północnej z charakterystycznym czubem na głowie;
Wiktionary
Szlachar, tracz długodzioby, długodziób (Mergus serrator) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Eurazję i Amerykę Północną. Mimo rozległego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Wikipedia
(1.1) Winne były zwierzęta, i duże i małe, kojot, tapir, szlachar, zaskroniec i gągół.
Wiktionary
IPA: ˈʃlaxar, AS: šlaχar
Wiktionary
(1.1) tracz długodzioby
Wiktionary
zdrobnienie od: szlachcianka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szlachcianka
Wiktionary
IPA: ˌʃlaxʲt͡ɕãˈnɛt͡ʃka, AS: šlaχʹćãnečka
Wiktionary
przym. szlachecki
Wiktionary
córka przedstawiciela szlachty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini szlachty
Wiktionary
IPA: ʃlaxʲˈt͡ɕãnka, AS: šlaχʹćãnka
Wiktionary
rzecz. szlachta ż., szlachciura m., szlachetka m., szlachectwo n., szlacheckość ż., szlachetczyzna ż.
:: fm. szlachcic m.
przym. szlachecki, szlachetny
Wiktionary
osoba należąca do stanu szlacheckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek szlachty
Wiktionary
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
Wikipedia
(1.1) Ale zarazem jesteś wietrzny, bałamut, nie lubisz pracy, a lubisz hulanki, masz pańskie fumy i zachcianki, które biednego szlachcica do torby i kija żebraczego prowadzą.
Wiktionary
IPA: ˈʃlaxʲt͡ɕit͡s, AS: šlaχʹćic
Wiktionary
rzecz. szlachta ż., szlachectwo n., szlacheckość ż., szlachciura m., szlachetka m.
:: fż. szlachcianka ż.
przym. szlachecki
czas. szlachtować
Wiktionary
(1.1) nobil; pogard. lub żart. szlachciura; lekcew. szlachetka
Wiktionary
Szlachcin – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska nad Bardzianką (lewym dopływem Moskawy).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
z lekceważeniem o niezbyt bogatym lub prostym szlachcicu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) pogard. szlachcic
Wiktionary
rzecz. szlachta ż., szlachcic m., szlachetka ż., szlachcianka ż., szlachectwo n., szlacheckość ż.
przym. szlachecki
Wiktionary
(1.1) szlachetka
Wiktionary
przymiotnik od: szlachta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szlachtą, dotyczący szlachty
przymiotnik jakościowy
(2.1) właściwy dla szlachty
Wiktionary
(1.1) Była wprost prześliczna, a wywodziła się z polskiej rodziny szlacheckiej.
Wiktionary
IPA: ʃlaˈxɛt͡sʲci, AS: šlaχecʹḱi
Wiktionary
rzecz. szlachta ż., szlacheckość ż., szlachetczyzna ż., szlachcic m., szlachciura m., szlachetka m., szlachetczyna m., szlachcianka ż., szlachcianeczka ż., szlachectwo n., szlachcenie n., uszlachcanie n., uszlachcenie n., uszlachetnianie n., uszlachetnienie n.
czas. szlachcić ndk., uszlachcać ndk., uszlachcić dk., uszlachetniać ndk., uszlachetnić dk.
przym. szlachetny, poszlachecki
przysł. szlachetnie, szlachecko
Wiktionary
(2.1) sarmacki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szlacheckie; cecha tych, którzy są szlacheccy
Wiktionary
przym. szlachecki
przysł. szlacheckie
rzecz. szlachcianka ż., szlachcic mos., szlachciura mzw./mos.
Wiktionary
przynależność do szlachty; prawa, tytuł szlachcica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stan szlachty, przynależność do stanu szlacheckiego
Wiktionary
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
Wikipedia
rzecz. szlachciura mzw./mos., szlachcianka ż., szlachta ż., szlachcic m.
przym. szlachecki
Wiktionary
ogół cech i zwyczajów szlachty
SJP.pl
Szlachetczyzna – dawna kolonia obecnie część wsi Stawrowo na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Dalekie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób szlachetny
Wiktionary
rzecz. szlachetność ż.
przym. szlachetny, szlachecki
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szlachetnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szlachetny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest szlachetne; cecha tego, kto jest szlachetny
Wiktionary
czas. uszlachetniać ndk., uszlachetnić dk.
przym. szlachetny
przysł. szlachetnie
Wiktionary
1. o człowieku: taki, którego cechuje uczciwość, prawość, bezinteresowność, honor, np. szlachetny człowiek; prawy, uczciwy, piękny;
2. świadczący o takich cecha, np. szlachetne czyny; prawy, uczciwy, piękny;
3. taki, który cechuje się idealnymi proporcjami, wyjątkową stylowością i harmonią, wywołuje niezwykłe doznania estetyczne; harmonijny, idealny, doskonały;
4. o roślinach, zwierzętach, przedmiotach itp.: taki, który odznacza się pierwszorzędną jakością; doskonały, wysokogatunkowy, pierwszorzędny;
5. w chemii: gazy szlachetne - grupa pierwiastków chemicznych stanowiąca VIII grupę główną układu okresowego: hel, neon, argon, krypton, ksenon i radon; helowce;
6. w mineralogii: kamienie szlachetne - kryształy minerałów lub pierwiastków, charakteryzujące się twardością, piękną barwą, połyskiem i odpornością na czynniki chemiczne, stosowane najczęściej do wyrobu biżuterii, np. diament, szafir, szmaragd;
7. w chemii: metale szlachetne - metale odznaczające się dużą odpornością na działanie czynników chemicznych, pięknym kolorem i połyskiem, np. srebro, złoto, platyna;
8. stal szlachetna - stal wzbogacona obecnością innych, cenniejszych metali, np. chromem, niklem, wolframem;
9. w botanice: tytoń szlachetny - jednoroczna roślina z rodziny psiankowatych, osiągająca wysokość do 2 metrów, której liście zawierają najczęściej 1-3% nikotyny;
10. w botanice: borowik szlachetny - gatunek jadalnego grzyba z rodziny borowikowatych, wysoko ceniony ze względu na walory smakowe
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który postępuje dobrze, uczciwie, w sposób wspaniałomyślny, prawy, sprawiedliwy, bezinteresowny
(1.2) taki, który odznacza się wysoką jakością
(1.3) charakteryzujący się subtelnością, harmonią
(1.4) bot. zool. drugi człon nazw niektórych gatunków
Wiktionary
(1.3) Wydaje się piękna ze względu na jej szlachetne rysy twarzy.
Wiktionary
IPA: ʃlaˈxɛtnɨ, AS: šlaχetny
Wiktionary
rzecz. szlachetność ż., szlachta ż., szlachectwo n., szlachcianka ż.
przysł. szlachetnie
przym. szlachecki
Wiktionary
(1.1) zacny, dobry, uczciwy, honorowy
(1.2) wysokogatunkowy, wyselekcjonowany, pierwszorzędny
(1.3) harmonijny
Wiktionary
wywodzący się z rycerstwa stan społeczny mający prawa otrzymane od władców i dziedziczne przywileje; także, zbiorowo, o osobach należących do tego stanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka Krzywulka
(1.2) geogr. wieś w gminie Bujnowicze
(1.3) grupa domów w Kamionce Wołoskiej
(1.4) grupa domów w Daszowej
(1.5) część wsi Okno
(1.6) pustkowie nad strugą Orpiszewską
(1.7) geogr. wieś w województwie pomorskim;
(1.8) stacja kolejowa otwarta w Szlachcie (1.7);
Wiktionary
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
Wikipedia
(1.7) Widziałem kościół w Szlachcie.
Wiktionary
IPA: ˈʃlaxta, AS: šlaχta
Wiktionary
(1.2) Ślachta
Wiktionary
oman szlachtawa - gatunek rośliny dwu- lub wieloletniej z rodziny astrowatych
SJP.pl
1. potocznie: mordować ludzi;
2. dokonywać uboju bydła
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przest. zarzynać bydło
(1.2) pot. mordować ludzi
Wiktionary
(1.1) Zanim sam zaczął szlachtować, młody Karol asystował przy zabijaniu zwierząt w rzeźni.
Wiktionary
IPA: ʃlaxˈtɔvat͡ɕ, AS: šlaχtovać
Wiktionary
rzecz. szlachtowanie, zaszlachtowanie
rzecz. szlachcic
czas. zaszlachtować dk.
Wiktionary
(1.1) ubijać, zarzynać
(1.2) mordować, zarzynać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlachtować.
Wiktionary
czas. szlachtować ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przestarzale: rzeźnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rzeźnia, ubojnia
Wiktionary
IPA: ˈʃlaxtus, AS: šlaχtus
Wiktionary
(1.1) kutlof
Wiktionary
zdrobnienie od: szlak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlak
Wiktionary
rzecz. szlak m.
Wiktionary
rodzaj motyla dziennego z rodziny bielinkowatych
SJP.pl
1. dawniej: miękka czapka męska używana do spania;
2. czapka noszona przez kucharzy, piekarzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. miękka czapka męska nakładana do spania; używana też jako poranne nakrycie głowy
(1.2) przen. safanduła
Wiktionary
Szlafmyca (z niem. schlafen − spać, Mütze − myca, czapka) − dawne męskie nakrycie głowy zakładane do snu przez osoby sypiające w chłodnej porze roku w nieogrzewanych lub źle ogrzewanych pomieszczeniach. Kobiety do snu używały nocnych czepków.
Wikipedia
(1.1) Jacek włożył szlafmycę i podreptał do sypialni.
(1.1) Z okien domów, na najmniejszy hałas, wyglądały ciekawie głowy w perukach, czepkach i szlafmycach.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szlafmycka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szlafmyca
Wiktionary
(1.1) Otwarły się drzwi, a zza nich wychyliła się głowa w szlafmycce.
Wiktionary
rzecz. szlafmyca ż., szlafmycowość ż.
przym. szlafmycowy
Wiktionary
zdrobnienie od: szlafrok
SJP.pl
luźny strój domowy, używany zazwyczaj do okrycia przed położeniem się do łóżka lub krótko po wstaniu, zakładany często na piżamę lub nocną koszulę; podomka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. domowy ubiór przypominający lekki płaszcz bez zapięć
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W szpitalu pacjenci chodzą w szlafrokach.
Wiktionary
IPA: ˈʃlafrɔk, AS: šlafrok
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szlafroczek
przym. szlafrokowy
Wiktionary
(1.1) podomka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Mazury, Warmia. bud. archit. sypialnia
Wiktionary
dawniej: apopleksja (nagły wylew krwi do mózgu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uderzenie, cios
(1.2) daw. apopleksja (tylko w związkach frazeologicznych)
Wiktionary
(1.1) Pyjter mo fest szlag.
(1.1) Dostoł ino roz szlag i mu jucha poszła.
(1.2) A niech go szlag trafi!
Wiktionary
IPA: ʃlak, AS: šlak
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szlaga – osada leśna w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. palant
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka do palanta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. muz. przebój
Wiktionary
potocznie:
a) przebój, piosenka modna w danym okresie
b) nowość mająca w danym czasie duże powodzenie u publiczności
SJP.pl
Przebój, szlagier lub hit – popularny w określonym czasie utwór muzyczny lub piosenka. Określenie zazwyczaj odnosi się do muzyki rozrywkowej, lecz często znaczenie jego rozciąga się na muzykę poważną oraz na inne dziedziny sztuki, mówiąc na przykład o „przeboju filmowym” lub „kinowym”. Przebój muzyczny zwykle charakteryzuje się łatwo wpadającą w ucho melodią i jest wielokrotnie emitowany przez stacje radiowe, oraz osiąga wysoką sprzedaż. Choć istnieją ponadczasowe przeboje, których popularność zdaje się nie przemijać, to zasadniczo mamy tu do czynienia ze zjawiskiem okresowym.
Wikipedia
przymiotnik od: szlagier
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. imitujący złoto, srebro lub brąz materiał dekoracyjny w postaci cienkich płatków, stosowany w malarstwie, rzeźbie i sztuce użytkowej
Wiktionary
(1.1) Przed nim na czymś w rodzaju ni to kolumny, ni to iglicy umieszczono figurę nieokreślonego zwierzęcia pociągniętą szlagmetalem na złoto.
Wiktionary
ironicznie o szlachcicu jako o kimś niewykształconym, zasiedziałym na wsi
SJP.pl
dotyczący szlagona
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szlagowski, Szlagowska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je niecałe 650 osób.
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlagwort
Wiktionary
rzecz. szlagwort m.
Wiktionary
charakterystyczne wyrazy piosenki lub jej refrenu, wpadające w ucho, decydujące nieraz o sukcesie utworu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hasło, slogan, wpadająca w ucho fraza, często fragment piosenki
Wiktionary
Szlagwort (niem. Schlagwort) – wyraz lub zwrot w piosence łatwy do zapamiętania, wpadający w ucho, hasłowy. Zazwyczaj pojawia się w tytule, na początku piosenki lub w refrenie. Często decyduje o sukcesie utworu. Szlagwort niekiedy żyje własnym życiem, stając się obiegowym zwrotem, pojawia się w tytułach prasowych.
Wikipedia
rzecz. Schlagwort m., szlagier m.
przym. szlagierowy
Wiktionary
(1.1) Schlagwort
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. bita śmietana
Wiktionary
1. osoba niechlujna, brudna;
2. osoba lubiąca się włóczyć
SJP.pl
szlajać się - chodzić po podejrzanych okolicach; prowadzić niemoralny tryb życia
SJP.pl
zamglenie obrazu na kliszy fotograficznej; dymek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. welon
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wstęga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kokarda
Wiktionary
rzecz. szlajfka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wstążka
Wiktionary
rzecz. szlajfa ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifierka
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifować
(1.2) gw-pl|Łódź. środ. odcinać bułki
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fajlować, szmyrglować.
Wiktionary
1. droga naturalna lub wytyczony trakt;
2. motyw dekoracyjny w formie pasa odcinającego się od tła barwą;
3. w łowiectwie: ślad zwierzęcia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określona droga podróży lądem, morzem lub w inny sposób
(1.2) turyst. znakowana ścieżka do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, narciarskiej itp.;
(1.3) łow. ścieżka tropów zwierzęcia
(1.4) kolej. trasa, po której jedzie pociąg
(1.5) gw-pl|Łódź. środ. łopata do wsadzania chleba do pieca
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ʃlak, AS: šlak
Wiktionary
rzecz. szlakowanie n.
:: zdrobn. szlaczek m.
czas. szlakować ndk., szlaczkować ndk.
przym. szlakowy, szlaczkowy
Wiktionary
(1.1) trasa, trakt
Wiktionary
żużel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hutn. sypki, odpadowy materiał po produkcji hutniczej
(1.2) daw. cienka, długa listwa do wsadzania do pieca i wyjmowania z pieca bułek w piekarni
Wiktionary
Żużel tzw. szlaka – produkt odpadowy procesów hutniczych metali, stop zawierający zanieczyszczenia rud (żużel wielkopiecowy, żużel stalowniczy, żużel szybowy), topniki i pewną ilość tlenków metali lub pozostałość po spaleniu np. węgla, koksu, stanowiąca masę szklistego spieczonego popiołu.
Wikipedia
(1.1) Najstarszą rzeczą, która odkryto w Medzamor, była szlaka pochodząca z wytopu brązu.
Wiktionary
IPA: ˈʃlaka, AS: šlaka
Wiktionary
przym. szlakowy
Wiktionary
(1.1) żużel
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. osoba, która maluje znaki szlaku turystycznego
Wiktionary
IPA: ˈʃlakaʃ, AS: šlakaš
Wiktionary
1. przymiotnik od: szlak;
2. przymiotnik od: szlaka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szlakiem, dotyczący szlaku
(1.2) związany ze szlaką, dotyczący szlaki
Wiktionary
IPA: ʃlaˈkɔvɨ, AS: šlakovy
Wiktionary
(1.1)
rzecz. szlak m., szlaczek m.
(1.2)
rzecz. szlaka ż.
Wiktionary
luźny osad tworzący się na dnie rzek; muł; nanos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) osad tworzący się na dnie i nieraz brzegach zbiorników wodnych
(1.2) techn. warstwa miękkich zanieczyszczeń, które pokrywają powierzchnię metali użytkowanych
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szlama
Wiktionary
Wikipedia
czas. szlamować
przym. szlamowy
rzecz. szlamik mrz.
Wiktionary
(1.1) muł
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. obraź. w świecie Harry’ego Pottera — czarodziej lub czarownica, którego rodzice są mugolami;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nikt cię nie pytał o zdanie ty nędzna szlamo!
Wiktionary
IPA: ˈʃlãma, AS: šlãma
Wiktionary
pomieszczenie w rzeźni, w którym oczyszcza się mięso
SJP.pl
szlamiec długodzioby, szlamiec wielki - gatunki ptaka z rodziny bekasowatych
SJP.pl
ptak wędrowny z rodziny bekasowatych; szlamnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlam
Wiktionary
Szlamnik (zwyczajny), szlamnik rdzawy, szlamik (Limosa lapponica) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Rekordzista długości ptasiego lotu. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Wikipedia
(1.1) To nie szlam, lecz tylko mały szlamik.
Wiktionary
rzecz. szlam m.
Wiktionary
ptak wędrowny z rodziny bekasowatych; szlamik
SJP.pl
Szlamnik (zwyczajny), szlamnik rdzawy, szlamik (Limosa lapponica) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Rekordzista długości ptasiego lotu. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Wikipedia
pokryty szlamem, zawierający szlam; mulisty, błotnisty
SJP.pl
1. świder służący do wiercenia w miękkich skałach
2. urządzenie do usuwania urobku z otworów wiertniczych; łyżka
SJP.pl
dział fabryki, w którym pokrywa się wyroby szlamem
SJP.pl
maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; czerpaczka, czerparka, bagier, bagrownica, draga, pogłębiarka
SJP.pl
przymiotnik od: szlam
SJP.pl
ciężkie działo oblężnicze, używane w XVI-XVIII wieku głównie do niszczenia fortyfikacji; kolubryna
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Poznań. przest. szczupły
Wiktionary
wieniec piór krótszych otaczający oczy sów, upierzenie sztywniejsze od upierzenia reszty głowy
SJP.pl
Szlara — talerzowato ułożone pióra wokół dzioba i oczu u sów oraz niektórych przedstawicieli z rzędu szponiastych. Pióra te są krótsze i sztywniejsze od reszty upierzenia głowy ptaka, a często także jaśniejsze. Szlara służy do skupiania (zbierania) fal akustycznych w celach nawigacyjnych. Ptaki te bowiem, wbrew powszechnemu mniemaniu, nie są nocnymi superwzrokowcami, lecz myśliwymi-słuchowcami i są aktywne w nocy, niezależnie od stopnia zachmurzenia nieba, czy też obecności księżyca. Ważne tylko, by była to noc spokojna i przede wszystkim cicha. Ponadto słuch sów jest dodatkowo wspomagany przez ruchomy fałd skórny w obrębie otworów usznych (które położone są poza szlarą) oraz asymetryczne położenie uszu, dzięki czemu sowy doskonale oceniają odległość.
Wikipedia
drobne sprężyny w materacach
SJP.pl
dawniej: lamówka, falbanka, obszycie sukni, czepka itp.
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrzędu śpiewających
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrzędu śpiewających
SJP.pl
Szlarniki (Zosteropidae) – rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes). Obejmuje ponad 130 gatunków ptaków występujących w rejonach tropikalnych i subtropikalnych Afryki, Azji i Australazji, niekiedy także w rejonach o klimacie umiarkowanym (np. we wschodniej Azji). Są one również obecne na wielu wyspach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego. Wiele gatunków szlarników to endemity poszczególnych wysp tych oceanów.
Wikipedia
szlarogłówka południowa - gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych
SJP.pl
wąż (zwykle gumowy albo plastykowy) najczęściej stosowany do podlewania roślin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. bardzo długa rura gumowa
Wiktionary
(1.1) Dla ochłody polał się wodą ze szlauchu.
(1.1) Wzięli szlauch i urządzili jej niezłe chrzciny.
Wiktionary
IPA: ʃlawx, AS: šlau̯χ
Wiktionary
(1.1) wąż; gwara. szlauf
Wiktionary
1. pogardliwie:
a) puszczalska kobieta;
b) nastolatka uprawiająca seks w zamian za sponsoring;
2. w gwarze śląskiej: szlauch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. pot. poziomica wężowa
Wiktionary
najprostsza uprząż szorowa; szla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. rodzaj uprzęży zakładanej na kark i pierś konia
(1.2) techn. pas lub szelka ułatwiające wiezienie czegoś
Wiktionary
Chomąto – rodzaj jarzma używanego do zaprzęgania zwierząt pociągowych do ciągnięcia wozu, pługa, itp.
Chomąto pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku zwierzęcia, co pozwala na wykorzystanie większej siły pociągowej (zazwyczaj konia). Chomąto powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu skóry zwierzęcia. Pozwala ono wtedy w pełni wykorzystać siłę i szybkość zwierzęcia pociągowego, zwiększając jego wydajność nawet 5-krotnie w porównaniu z zaprzęgiem stosowanym w starożytności, który uciskał tchawicę zwierzęcia.
Wikipedia
rzecz. szlejka ż.
Wiktionary
(1.1) uprząż szorowa
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rozgrywka, w której wszystkie trofea wygrywa jeden gracz; w szczególności - wzięcie wszystkich 13 lew w grze w brydża (lub 12, wówczas mały szlem czyli szlemik)
SJP.pl
zdrobnienie od: szlemik
SJP.pl
w brydżu: wzięcie dwunastu lew
SJP.pl
przymiotnik od: szlem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przymiotnik od: Szlezwik
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szlezwikiem, dotyczący Szlezwiku (miasta w Niemczech)
(1.2) związany ze Szlezwikiem, dotyczący Szlezwiku (krainy w Niemczech i Danii)
Wiktionary
(1.2) Druga wojna szlezwicka, zwana też „II wojną o Szlezwik” lub „Wojną duńsko-pruską”, była kontynuacją pierwszego konfliktu, ale nie była wojną domową.
Wiktionary
rzecz. Szlezwik mrz., szlezwiczanin mos., Szlezwiczanin mos.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szlezwikiem-Holsztynem, dotyczący Szlezwika-Holsztynu
Wiktionary
rzecz. Szlezwik-Holsztyn mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec krainy Szlezwiku
Wiktionary
(1.1) Flota duńska składała się z Zelandczyków, Szlezwiczan, Skanów i Jutlandczyków.
Wiktionary
rzecz. Szlezwik mrz., szlezwiczanin mos.
przym. szlezwicki
Wiktionary
1. region południowej Jutlandii;
2. miasto w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina w południowej Jutlandii, podzielony obecnie między Danię a Niemcy, dawne księstwo zależne od Danii;
(1.2) geogr. miasto portowe w północnych Niemczech, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn;
Wiktionary
Szlezwik (niem. Schleswig, duń. Slesvig albo Sønderjylland) – region w Danii i Niemczech rozciągający się ok. 30 km na północ i 40 na południe od granicy duńsko-niemieckiej w południowej części Półwyspu Jutlandzkiego.
Znaczenie regionu polega na umożliwieniu transportu towarów między Morzem Północnym a Bałtykiem oraz połączeniu szlaków handlowych prowadzących z Rosji ze szlakami wiodącymi wzdłuż Renu i wybrzeża Atlantyku.
Wikipedia
rzecz. Szlezwiczanin mos., szlezwiczanin mos.
przym. szlezwicki
Wiktionary
kraj związkowy Niemiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec ze stolicą w Kilonii;
Wiktionary
Szlezwik-Holsztyn (niem. Schleswig-Holstein [ˈʃleːsvɪç ˈhɔlʃtaɪ̯n], dolnoniem. Sleswig-Holsteen, fryz. Slaswik-Holstiinj, duń. Slesvig-Holsten) – najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec. Stolicą jest Kilonia.
Wikipedia
przym. szlezwicko-holsztyński
Wiktionary
rowek na całej długości masztu jachtu, w który wchodzi przednia liklina; likszpara
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. rozcięcie (w spódnicy)
Wiktionary
koncentrat minerałów o dużej gęstości
SJP.pl
1. w budownictwie: warstwa wyrównawcza układana na podkładzie betonowym; gładź;
2. klej krochmalowy wytwarzany z mąki kukurydzianej lub ziemniaczanej
SJP.pl
Gładź podłogowa, szlichta – warstwa podłogi układana bezpośrednio pod posadzką, zwana również wylewką lub jastrychem.
Stosowane zazwyczaj są:
Wikipedia
przestarzale o kuligu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zob. ślizgawka.
(1.2) przest. przejażdżka mknącymi saniami, sanna
Wiktionary
(1.2) Tej zimy mieliśmy raz wielką szlichtadę.
(1.2) Pomimo więc że na świecie słońce świeciło tak jasno i pięknie, dzwoneczki szlichtad tak wesoło brzęczały […] (E. Orzeszkowa: Pompalińscy)
(1.2) […] Straszny dla domu łoskot, z którym zwykle jadą • Sanie ogromne, liczne - tak zwaną szlichtadą, • Z napaścią, która domy półsenne odurza • Jak napaść zbójców… […] (J. Słowacki: Pan Tadeusz (fragmenty poematu))
(1.2) Zimą przejazdki, brygad parady, • W zapust kuliki, miłe szlichtady • Czoło zakwaszą. (J. Baka: Uwaga kary niezliczonej grzechów)
Wiktionary
IPA: ʃlʲixˈtada, AS: šlʹiχtada
Wiktionary
(1.2) sanna, sankada, kulig, kulik
Wiktionary
miasto w województwie lubuskim, w powiecie wschowskim
SJP.pl
Szlichtyngowa (niem. Schlichtingsheim) – miasto w południowej części województwa lubuskiego, w powiecie wschowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szlichtyngowa, w pobliżu rzeki Odry. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego. Szlichtyngowa leży w historycznej Wielkopolsce.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1274 mieszkańców.
Wikipedia
mieszkaniec Szlichtyngowej (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szlichtyngowej (miasta w Polsce)
SJP.pl
związany z miastem Szlichtyngowa
SJP.pl
określony kształt nadawany kamieniom szlachetnym przez szlifowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jubil. sposób obróbki kamieni szlachetnych
(1.2) jubil. wynik szlifowania kamienia szlachetnego, jego forma i połysk
(1.3) ostateczny kształt nadany rzeczom, ich wykończenie
(1.4) doskonałość w jakiejś ludzkiej zdolności, zawodzie, itp.
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Ten kaboszon ma szlif w formie stożkowatej.
(1.4) Gdzie pani zdobywała pielęgniarskie szlify?
Wiktionary
rzecz. szlifierz m., szlifiernia ż., szlifierka ż., szlifa ż.
czas. szlifować ndk.
przym. szlifierski
Wiktionary
(1.4) ogłada, wyrobienie
Wiktionary
naramiennik wojskowy; epolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. próżniak, ten, który wałęsa się po bruku, nic nie robiąc
Wiktionary
(1.1) Mówisz czysto po warszawsku! Słowo w słowo jak ten szlifibruk w okularach, który mię przed kilku dniami chciał gwałtem ubezpieczyć na życie.
Wiktionary
IPA: ʃlʲiˈfʲibruk, AS: šlʹifʹibruk
Wiktionary
zdrobnienie od: szlifierka
SJP.pl
1. maszyna służąca do obrabiania i dokładnego szlifowania powierzchni; brus, osełka, toczydło, toczak;
2. potocznie: zajęcie szlifierza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. obrabiarka przeznaczona do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów;
Wiktionary
Szlifierka – obrabiarka przeznaczona przede wszystkim do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów uprzednio obrobionych innymi metodami.
Coraz częściej szlifierki o dużej mocy są stosowane do obróbki końcowej przedmiotów będących półfabrykatami (odkuwki, odlewy) z niewielkimi naddatkami na obróbkę. Szlifowanie jest obróbką dokładną, umożliwiającą osiągnięcie dokładności wymiarowej w klasach 5-6. Powierzchnie szlifowane mają dużą gładkość. Głównym zadaniem technologicznym szlifierek jest obróbka powierzchniowa powierzchni cylindrycznych i płaszczyzn.
Wikipedia
(1.1) Szlifierki pracują narzędziami wieloostrzowymi, zwanymi ściernicami.
Wiktionary
IPA: ʃlʲiˈfʲjɛrka, AS: šlʹifʹi ̯erka
Wiktionary
rzecz. szlif mrz., szlifowanie n., szlifierz mos., szlifierstwo n., szlifiernia ż., oszlifowanie n., wyszlifowanie n., zeszlifowanie n., przeszlifowanie n.
czas. szlifować ndk., oszlifować dk., wyszlifować dk., zeszlifować dk., przeszlifować dk.
przym. szlifierski, szlifierkowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szlajfmaszina.
Wiktionary
warsztat szlifierski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. warsztat pracy szlifierza
Wiktionary
rzecz. szlifierz m., szlif mrz., szlifierka ż.
czas. szlifować ndk.
przym. szlifierski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szlifierką lub szlifierstwem, dotyczący szlifierki lub szlifierstwa
Wiktionary
(1.1) Tutaj w pobliżu jest warsztat szlifierski.
Wiktionary
rzecz. szlif m., szlifierz m., szlifierka ż., szlifiernia ż.
czas. szlifować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaw. pracownik zajmujący się szlifowaniem;
(1.2) zaw. rzemieślnik zajmujący się ostrzeniem narzędzi
Wiktionary
Szlifierz – zawód związany z obróbką ubytkową różnorodnych materiałów. Szlifowanie polega na usunięciu materiału poprzez szlifowanie w celu uzyskania założonych wymiarów lub kształtu. Szlifierz posługuje się narzędziami (tarcze ścierne) lub proszkami ściernymi. Często jako obróbka wykańczająca stosowane jest polerowanie.
Wikipedia
(1.1) Pan Jurek dorabiał jako szlifierz.
(1.1) We Francji szlifierzom dobrze płacą.
Wiktionary
IPA: ˈʃlʲifʲjɛʃ, AS: šlʹifʹi ̯eš
Wiktionary
rzecz. szlif m., szlifiernia ż., szlifierka ż.
czas. szlifować ndk.
przym. szlifierski
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) techn. nadawać gładkość, dokładne wymiary oraz połysk obrabianym przedmiotom z metalu, szkła, drewna przy pomocy narzędzi ściernych, ścierać, wygładzać, polerować
(1.2) przen. udoskonalać, pracować nad ulepszeniem czegoś
Wiktionary
(1.1) Obok wysokich, zielonych kieliszków bez nóżek, do prostej wódki, były kieliszki szlifowane, z nóżkami, do araku i wódek słodkich.
(1.2) Kreślił, przestawiał słowa, zmieniał je, szlifował.
Wiktionary
IPA: ʃlʲiˈfɔvat͡ɕ, AS: šlʹifovać
Wiktionary
rzecz. szlif mrz., szlifierstwo n., szlifiernia ż., szlifierz m., szlifierka ż., szlifowanie n., doszlifowanie n.
przym. szlifierski
czas. doszlifować, zeszlifować, oszlifować, podszlifować, przeszlifować, przyszlifować
Wiktionary
(1.1) polerować, wygładzać; gw-pl|Górny Śląsk|fajlować, szlajfować, szmyrglować.
(1.2) doskonalić, ulepszać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlifować.
Wiktionary
Szlifowanie – obróbka wykończeniowa powierzchni za pomocą narzędzi ściernych, w wyniku której uzyskuje się duże dokładności wymiarowe i kształtowe oraz małą chropowatość. Szlifowanie można wykonywać na otworach, wałkach i płaszczyznach.Maszyny do tego typu obróbki nazywane są szlifierkami, a narzędzia skrawające to ściernice. Materiałem, z którego wykonane są ściernice, najczęściej jest korund, diament, węglik krzemu lub węglik boru.
Wikipedia
IPA: ˌʃlʲifɔˈvãɲɛ, AS: šlʹifovãńe
Wiktionary
czas. szlifować
rzecz. szlifierka ż.
Wiktionary
patki na ramieniu munduru z umieszczonymi na nich odznakami stopni wojskowych
SJP.pl
Naramiennik (także: pagon, dawniej: epolet, galon) – element odzieży (zwłaszcza mundurów), w postaci paska materiału umieszczonego na wysokości barku. Często wykorzystywany jako miejsce umieszczania oznaki stopnia wojskowego lub przynależności organizacyjnej.
Wikipedia
1. typ dawnego krawata;
2. długa wstęga z cienkiego płótna, obszyta koronką i wyszywana na końcach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. krawat
Wiktionary
(1.1) (górnośląskie) Jo szlipsa nie nosza bez tydzień.
Wiktionary
IPA: ˈʃlips
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|binder, ślips.
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) ciemna smuga w skałach głębinowych, powstała z rozpadu fragmentów obcych skał; szlira
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) ciemna smuga w skałach głębinowych, powstała z rozpadu fragmentów obcych skał; szlir
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, leżące u ujścia Newy, naprzeciw Petersburga;
Wiktionary
Szlisselburg (ros. Шлиссельбург, niem. Schlüsselburg, fiń. Pähkinälinna) – miasto w zachodniej Rosji położone u wypływu rzeki Newy z jeziora Ładoga. Szlisselburg leży naprzeciw Petersburga położonego u ujścia Newy do Zatoki Fińskiej. Nosiło poprzednio nazwy: Orieszek (Орешек), Nöteborg (Нотеборг), Sleutelburcht (Шлютельбурх), Pietrokriepost’ (Петрокрепость); ludowa nazwa: Szluszyn (Шлюшин).
Wikipedia
(1.1) Umarł chyba w kazamatach Szlisselburga, chociaż nigdy tego nikt nie potwierdził.
Wiktionary
przym. szlisselburski
Wiktionary
przymiotnik od: Szlisselburg (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szlisselburgiem, dotyczący Szlisselburga
Wiktionary
rzecz. Szlisselburg mrz.
Wiktionary
gwałtowny płacz; łkanie, szlochanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótkie, urywane odgłosy gwałtownego płaczu
Wiktionary
(1.1) Wystudiowany szloch powódki ani przez chwilę nie zwiódł doświadczonej sędziny.
Wiktionary
czas. szlochać
Wiktionary
bardzo mocno plakać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni
(1.1) płakać, wydając krótkie, urywane dźwięki
Wiktionary
(1.1) Zrozpaczona oparła się o ścianę, zakryła rękami oczy i szlochała do utraty tchu.
Wiktionary
rzecz. szloch mrz., szlochanie n.
Wiktionary
(1.1) płakać, łkać
Wiktionary
gwałtowny płacz; łkanie, szloch
SJP.pl
gwałtowny płacz; łkanie, szloch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlochać.
Wiktionary
rzecz. nieszlochanie n.
czas. szlochać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. szlaban na przejeździe kolejowym
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kult. brama weselna
Wiktionary
IPA: ˈʃlɔɡa, AS: šloga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. proca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
(1.1) W tym czasie studiował chasydyzm pod kierunkiem Dawida ben Szlomy z Lelowa.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
pionowo umieszczona patka, podtrzymująca pasek w odpowiednim miejscu
SJP.pl
Szlufka – element odzieży, służący do przytrzymywania końcówki pasa oraz do utrzymywania go w przewidzianym dla niego miejscu. Szlufki, będące częścią pasa są najczęściej wąskimi cienkimi opaskami z takiego samego materiału i tego samego koloru co pas, czasem stosowane są też szlufki metalowe. Szlufki u spodni (lub czasem też u spódnic) bywają przyszytymi do nich wąskimi paskami materiału, przez które przewlekany jest pas; w ten sposób stabilizuje się położenie pasa względem pozostałych części odzieży.
Wikipedia
potocznie: papieros; fajka, dymek, pet, kiep
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. papieros
Wiktionary
(1.1) Psorka nas przyuważyła, jak jaraliśmy szlugi za budą.
Wiktionary
IPA: ʃluk, AS: šluk
Wiktionary
(1.1) papieros, skręt; środ. fajek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łyk
Wiktionary
roślina doniczkowa z rodziny kaktusowatych; kaktus Bożego Narodzenia, zygokaktus, grudnik, epifillum zimowe
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ożaglowania jednomasztowego żaglowca (z grotem i fokiem); żaglowiec jednomasztowy o takim ożaglowaniu; slup
SJP.pl
wysięgnik współpracujący z wciągarką, służący do spuszczania lub podnoszenia łodzi ratunkowych, kotwicy, trapu itp.; żurawik
SJP.pl
Żurawik, szlupbelka – urządzenie dźwigowe na pokładzie jednostki pływającej najczęściej służące do opuszczania i podnoszenia z powierzchni wody łodzi ratunkowej, łodzi inspekcyjnej, tratwy ratunkowej, pontonu, trapu oraz innych ciężkich przedmiotów.
Wikipedia
wykrzyknik wyrażający nakaz zakończenia czegoś; basta, dosyć, dość, finito, koniec, kwita
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pot. koniec
Wiktionary
1. potocznie: zbliżać się, przyłączać się, dochodzić do kogoś, czegoś;
2. w wojsku: zwierać, wyrównywać szeregi
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. doszlusować)
(1.1) pot. dołączać się do kogoś lub czegoś
(1.2) daw. wojsk. zwierać szeregi; zajmować miejsce zwolnione przez żołnierza, który ubył z szeregu
(1.3) pot. zjeżdżać na nartach
(1.4) pot. szybko podążać w określonym kierunku
Wiktionary
(1.2) Niechże to kapral wypatrzy, że się dwaj między sobą w głuchą noc zszeptują, że jeden do drugiego niby to przypadkiem, z głupia frant szlusuje w bitwie, że do się z dala gadają oczyma albo przez znaki (…)
Wiktionary
wykrz. szlusuj
Wiktionary
(1.1) dołączać, dochodzić, dociągać, przyłączać się
Wiktionary
w judaizmie: jedna z głównych modlitw w liturgii synagogalnej; Szema, Szema Jisrael, Szema Israel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szmacić.
Wiktionary
IPA: ʃmaˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: šmacẽńe
Wiktionary
czas. szmacić
rzecz. szmata ż., szmateks mrz., szmacianka ż.
Wiktionary
jadalny, duży grzyb podobny do gąbki lub kalafiora
SJP.pl
Wikipedia
jadalny, duży grzyb podobny do gąbki lub kalafiora
SJP.pl
1. szmaciana podkładka pod mysz komputerową;
2. dawniej: piłka zrobiona ze szmatek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) licha lalka wykonana ze szmatek, gałganków
(1.2) licha piłka wykonana ze szmat
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmaciarz m., szmaciara ż., szmatławiec m., szmaciak m., szmateks m., szmaciar m., szmacenie n., oszmacenie n., zeszmacenie n.
:: zdrobn. szmatka ż., szmateczka ż.
czas. szmacić ndk., oszmacić dk., zeszmacić dk.
przym. szmaciany, szmaciarski, szmatławy
przysł. szmatławo, szmaciarsko
Wiktionary
zrobiony ze szmat, gałganów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wykonany z materiałów włókienniczych
(1.2) pot. oceniany negatywnie
(1.3) pot. żart. odnoszący się do handlu używanymi ubraniami
Wiktionary
(1.1) Przyniosła ze sobą w szmacianej torbie niewielki rzutnik i pudełko przeźroczy.
Wiktionary
rzecz. szmacianka ż., szmaciak mzw., szmaciarz mos., szmaciok mrz., szmata ż., szmateks mrz., szmatka ż.
czas. szmacić ndk.
przym. szmaciarski, szmatławy, szmateksowy
przysł. szmaciarsko, szmatławo
Wiktionary
1. kobieta źle i nędznie ubrana, zaniedbana;
2. kobieta zajmująca się zbieraniem i handlowaniem szmatami
SJP.pl
punkt skupu surowców wtórnych, w tym także szmat
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szmaciarzem, dotyczący szmaciarza
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmateks mrz., szmaciarz mos., szmacianka ż.
przysł. szmaciarsko
przym. szmaciany
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szmaciarski, po szmaciarsku
Wiktionary
(1.1) Musisz przyznać, że szmaciarsko wydali jej drugą powieść.
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmaciarz mos., szmateks mrz., szmacianka ż.
przym. szmaciarski, szmaciany
Wiktionary
potocznie: coś złego, tandetnego; dziadostwo, badziewie, szajs
SJP.pl
1. człowiek handlujący starymi ubraniami; gałganiarz; handlarz starzyzną;
2. człowiek ubrany w łachmany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek zbierający szmaty i handlujący nimi
(1.2) pogard. mężczyzna źle ubrany
(1.3) pogard. rodzaj wyzwiska
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmaciarstwo n., szmateks mrz.
:: fż. szmarciara ż.
przym. szmaciarski, szmaciany
czas. szmacić
przysł. szmaciarsko
Wiktionary
(1.2) reg. śl. haderlok., reg. śl. handerlok.
Wiktionary
traktować kogoś bez poszanowania, okazując zero godności i poniżając
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) pot. posp. poniewierać kimś, okazywać brak szacunku, zmuszać do wykonywania poniżających czynności
czasownik zwrotny szmacić się
(2.1) upadać moralnie, pozbywać się zasad
(2.2) niemoralnie się prowadzić
Wiktionary
(1.1) Dowódca szmacił swoich podwładnych.
(2.1) Nie przypuszczałem, że on dla pieniędzy potrafi się tak szmacić.
(2.2) Wiesz, jak ona się szmaci? Sypia z połową firmy.
Wiktionary
IPA: ˈʃmat͡ɕit͡ɕ, AS: šmaćić
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmacenie n., szmaciarz m., szmateks mrz., szmacianka ż.
czas. zeszmacić
przym. szmaciany
Wiktionary
(1.1) poniżać, gnoić, upokarzać, upadlać
(2.1) upadlać się, demoralizować się
(2.2) puszczać się, wulg. kurwić się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka szmaciana
Wiktionary
rzecz. szmaciorz mos.
przym. szmaciany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. daw. zbieracz szmat
Wiktionary
rzecz. szmaciok mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. rodzaj łodzi przybrzeżej
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
(r. żeński) gwarowe określenie kobiety leworęcznej
SJP.pl
(r. męski) gwarowe określenie osoby leworęcznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. osoba leworęczna, mańkut
Wiktionary
(1.1) leworęczny, leworęki, mańkut, reg. pozn. szmania., białystok|lewszun.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: niemiecki pistolet maszynowy MP 40; schmeisser
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. pot. niemiecki pistolet maszynowy MP 40
Wiktionary
(1.1) war. schmeisser
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. smak
Wiktionary
(1.1) Przismacz, babo, to jodło, bo je bez szmaku.
Wiktionary
potocznie o pieniądzach, gotówce; kasa, sałata, zielone, mamona, kesz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pieniądze
Wiktionary
(1.1) Potrzebowałem szmalu, lecz nie miałem pojęcia, jak go zarobić.
Wiktionary
IPA: ʃmal, AS: šmal
Wiktionary
rzecz. szmalik mrz., szmalcownik m., szmalcownictwo n.
Wiktionary
(1.1) szmalec, forsa, kabona, hajs, flota, kasa, sałata
Wiktionary
wymuszanie na Żydach okupu pod groźbą wydania ich Niemcom w okresie okupacji hitlerowskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. proceder praktykowany podczas II wojny światowej, polegający na wymuszaniu okupu od ukrywających się Żydów pod groźbą denuncjacji niemieckim władzom okupacyjnym;
Wiktionary
Szmalcownik – w czasie niemieckiej okupacji ziem polskich osoba szantażująca lub wymuszająca okup na ukrywających się Żydach lub pomagających im Polakach.
Wikipedia
(1.1) 18 marca 1943 roku Polskie Państwo Podziemne oficjalnie uznało szmalcownictwo za „ciężką zbrodnię wobec praw Rzeczypospolitej Polskiej”.
Wiktionary
rzecz. szmalcownik m., szmalcowniczka ż., szmal m., szmalec m.
przym. szmalcowniczy
Wiktionary
osoba wymuszająca okup od Żydów za niewydanie ich Niemcom w okresie okupacji hitlerowskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. podczas II wojny światowej: osoba, która szantażowała ukrywających się Żydów lub pomagających im Polaków wydaniem władzom okupacyjnym;
Wiktionary
Szmalcownik – w czasie niemieckiej okupacji ziem polskich osoba szantażująca lub wymuszająca okup na ukrywających się Żydach lub pomagających im Polakach.
Wikipedia
(1.1) Armia Krajowa wykonała wyrok śmierci na pierwszym szmalcowniku.
(1.1) Żydowska rodzina oddała szmalcownikowi wszystkie pieniądze.
(1.1) Z wyroków sądów podziemnych ginęli konfidenci, szmalcownicy, gorliwi gestapowcy i policjanci, urzędnicy gestapo i administracji okupanta, strażnicy z Pawiaka, a także szczególnie znienawidzeni funkcjonariusze Urzędów Pracy.
Wiktionary
IPA: ʃmalˈt͡sɔvʲɲik, AS: šmalcovʹńik
Wiktionary
rzecz. szmalcownictwo n., szmal mrz.
Wiktionary
potocznie:
1. pieniądze; szmal, kasa, forsa, hajs;
2. rzadko: półstały tłuszcz jadalny otrzymywany z sadła lub słoniny; smalec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szmal
Wiktionary
rzecz. szmal m.
Wiktionary
zawiązany z Schmalkalden (miasto w Niemczech)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z miastem Schmalkalden w Niemczech
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. mańkut, osoba leworęczna
Wiktionary
(1.1) leworęczny, leworęki, mańkut, reg. pozn. szmaja., białystok|lewszun.
Wiktionary
1. odmiana berylu, przezroczysty, zielony minerał będący cennym kamieniem szlachetnym;
2. intensywnie zielony kolor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. przezroczysta odmiana berylu barwy zielonej;
(1.2) jubil. kamień szlachetny, oszlifowany szmaragd (1.1)
(1.3) intensywnie zielony kolor
Wiktionary
Szmaragd – przezroczysta do przeświecającej odmiana berylu, kamień szlachetny o zielonej barwie.
Wikipedia
(1.1) Szmaragd jest stosowany w jubilerstwie od czasów starożytnych.
Wiktionary
IPA: ˈʃmarakt, AS: šmarakt
Wiktionary
rzecz. szmaragdowość ż., szmaragdowiec mzw., szmaragdówka ż., szmaragdek mzw., szmaragdolotka ż.
:: zdrobn. szmaragdzik mrz.
przym. szmaragdowy
przysł. szmaragdowo
Wiktionary
lśniak szmaragdek - gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych
SJP.pl
szmaragdolotka andyjska - gatunek ptaka z rodziny papugowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. zielona papuga z rodzaju nazwa systematyczna|Psittacara|ref=tak.
Wiktionary
rzecz. szmaragd mrz.
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny miodojadów
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) z użyciem szmaragdowej barwy
Wiktionary
(1.1) Ul, pomalowany przez Terencjusza na szmaragdowo, prezentował się znakomicie.
Wiktionary
rzecz. szmaragd mrz.
przym. szmaragdowy
Wiktionary
niebieski o szmaragdowym odcieniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szmaragdowe
Wiktionary
rzecz. szmaragd mrz.
przym. szmaragdowy
Wiktionary
zielony o szmaragdowym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zielony o szmaragdowym odcieniu
Wiktionary
(1.1) Pokrywy skrzydeł są szmaragdowozielone z czerwonozłotym metalicznym połyskiem, przedplecze niebieskie lub czarnoniebieskie, spód ciała granatowy.
Wiktionary
mający kolor szmaragdu, zielony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do szmaragdu
(1.2) koloru intensywnie zielonego
Wiktionary
rzecz. szmaragd m., szmaragdowość ż.
przysł. szmaragdowo
Wiktionary
szmaragdzik indygowy - gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pot. lanie (kara)
Wiktionary
1. znaczna część jakiejś powierzchni, przestrzeni;
2. przenośnie: wielka ilość czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) znaczna część jakiejś powierzchni lub przestrzeni
(1.2) duży odcinek czasu lub czegoś odbywającego się w czasie
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szmata
Wiktionary
(1.1) Do chwilowych zwycięzców przyłączyli się potem zdradziecko pruscy mieszczanie, którym obcy był duch chrześcijańskiego rycerstwa, poparli w wojnie trzynastoletniej polskiego króla i oddali szmat kraju pod polskie władanie.
(1.2) Nie widzieliśmy się szmat czasu, dokładnie od lata ubiegłego roku, kiedy z Mileną złożyliśmy Państwu wizytę.
Wiktionary
(1.1) kawał, połać
(1.2) kawał
Wiktionary
1. kawał tkaniny, zwykle zniszczonej, podartej; gałgan
2. pogardliwie o człowieku mającym słaby charakter; także o kobiecie lekkich obyczajów
3. pogardliwie o gazecie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kawałek tkaniny, zwykle brudnej
(1.2) liche, bezwartościowe ubranie
(1.3) przen. pogard. wulg. człowiek bezwartościowy
(1.4) przen. wulg. kobieta rozwiązła seksualnie
(1.5) przen. środ. bramka zdobyta po nieudolnej interwencji bramkarza; słaby, lekki strzał nieobroniony przez bramkarza
(1.6) przen. pogard. gazeta, zwłaszcza brukowa lub kolaboracyjna
(1.7) przen. pot. żegl. lm. szmaty: żagle
(1.8) przen. pogard. o jakimś dokumencie, piśmie, legitymacji
(1.9) przen. pot. uczn. ocena niedostateczna
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wziąłem jedną ze szmat i wytarłem ręce brudne od smaru.
(1.1) Dłoń miał owiniętą szmatami, które szybko przesiąkały krwią.
(1.2) Podszedł do mnie pijak ubrany w śmierdzące szmaty i prosił o dwa złote na piwo.
(1.3) Po co odmawiasz? To firmowa szmata, zaraz nam przyniesie dwie gorące kawy.
(1.4) Sąd powinien zabrać dziecko tej szmacie.
(1.4) Nie chcę mieć nic wspólnego z tą szmatą.
(1.5) Bramkarz Liverpoolu wpuścił szmatę.
(1.9) Po pierwszym egzaminie posypały się same szmaty, jednak mało kto się tym przejął.
Wiktionary
IPA: ˈʃmata, AS: šmata
Wiktionary
rzecz. szmaciarz mos., szmaciara ż., szmatławiec mzw./mrz., szmacianka ż., szmaciak mzw., szmateks mrz., szmaciar m., szmacenie n., oszmacenie n., zeszmacenie n.
:: zdrobn. szmatka ż., szmateczka ż.
czas. szmacić ndk., oszmacić dk., zeszmacić dk.
przym. szmaciany, szmaciarski, szmatławy, szmateksowy
przysł. szmatławo, szmaciarsko
Wiktionary
(1.1) ścierka; reg. śl. hadra.
(1.2) ciuch; reg. śl. hadra.
(1.3) szmaciarz, ścierwo
(1.4) kurwa, dziwka; reg. śl. gónka., reg. śl. hadra.
(1.6) szmatławiec
(1.7) ożaglowanie
(1.9) pała, laga, jedynka, lufa
Wiktionary
zdrobnienie od: szmatka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szmatka
Wiktionary
IPA: ʃmaˈtɛt͡ʃka, AS: šmatečka
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmateks mrz., szmacianka ż.
Wiktionary
potocznie: sklep z odzieżą używaną; ciuchland, ciucholand, lumpeks, lumpex, szmatland, bublownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. sklep z używaną odzieżą
Wiktionary
Sklep z używaną odzieżą (także: bublownia, ciucholand, lumpeks, szmateks, szmatland, second-hand) – rodzaj sklepu, gdzie sprzedawana jest używana odzież w niskiej cenie, często sprowadzana z zagranicy. Nazwa „ciucholand” powstała z połączenia potocznego określenia ubrania (ciuch) i angielskiego słowa land (oznaczającego „kraj, teren“), czasem wchodzi w skład szyldu sklepowego.
Wikipedia
rzecz. szmata ż., szmaciarz m., szmaciara ż., szmatławiec m., szmacianka ż., szmaciak m., szmaciar m., szmacenie n., oszmacenie n., zeszmacenie n.
:: zdrobn. szmatka ż., szmateczka ż.
czas. szmacić ndk., oszmacić dk., zeszmacić dk.
przym. szmaciany, szmaciarski, szmatławy, szmateksowy
przysł. szmatławo, szmaciarsko
Wiktionary
(1.1) ciucholand, ciuchland, lumpeks
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pochodzący ze szmateksu, już wcześniej noszony
(1.2) o ubraniu: oceniany jako złej jakości
Wiktionary
(1.1) Sprzedawał grzyby przy drodze w szmateksowym dresie i klapkach.
(1.2) Najbardziej szmateksowa była ta jej garsonka.
Wiktionary
rzecz. szmateks mrz., szmata ż.
przym. szmaciany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. motyl
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|matyldok.
Wiktionary
1. kawałek tkaniny; ścierka, gałganek;
2. potocznie: strój kobiecy; łaszek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szmata
(1.2) mała szmata
Wiktionary
(1.2) Powierzchnię należy przetrzeć wilgotną szmatką z gazy.
Wiktionary
rzecz. szmacianka ż., szmata ż., szmateks mrz.
przym. szmaciany
Wiktionary
1. kawałek tkaniny; ścierka, gałganek;
2. potocznie: strój kobiecy; łaszek
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. plątać
Wiktionary
potocznie: sklep z odzieżą używaną; ciuchland, ciucholand, lumpeks, lumpex, szmateks, bublownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. obraź. pot. muzułmanin z Bliskiego Wschodu lub Afryki Północnej
przymiotnik
(2.1) pejor. obraź. pot. muzułmański, islamski
Wiktionary
(1.1) W Syrii jest wojna domowa i szmatogłowi zabijają szmatogłowych.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. szmatogłowa ż.
Wiktionary
1. kawał tkaniny, zwykle zniszczonej, podartej; gałgan
2. pogardliwie o człowieku mającym słaby charakter; także o kobiecie lekkich obyczajów
3. pogardliwie o gazecie
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wlać
Wiktionary
pogardliwie: bezwartościowa gazeta; brukowiec, gazecidło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. pogard. gazeta lub czasopismo o niskim poziomie
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmacianka ż., szmateks mrz.
przym. szmatławy
przysł. szmatławo
Wiktionary
(1.1) brukowiec, bulwarówka, tabloid
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szmatławy
Wiktionary
(1.1) Opisali ją szmatławo, tak jak to zawsze robią redaktorzy szmatławców.
Wiktionary
rzecz. szmata ż., szmateks mrz., szmatławiec mrz., szmacianka ż.
przym. szmatławy, szmaciany
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: szmatławy
SJP.pl
pogardliwie:
1. o ubraniu, materiale: nędzny, niechlujny; brudny;
2. bezwartościowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. pejor. o rzeczy: nędzny, zniszczony
(1.2) pot. pejor. o lichej wartości
Wiktionary
(1.1) Biedaczyna miał na sobie dość szmatławe łachy.
(1.2) Staruszek znosi nam jakąś szmatławą literaturę, której nie wolno nam włączać do księgozbioru.
Wiktionary
rzecz. szmateks mrz., szmacianka ż., szmata ż., szmatławiec mrz.
przym. szmaciany
przysł. szmatławo
Wiktionary
potocznie:
1. zardzewiałe i zniszczone przedmioty metalowe; żelastwo
2. zniszczone bądź niepotrzebne przedmioty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. złom, odpady, śmieci metalowe
(1.2) pot. przedmiot niewiele wart, zniszczony, wadliwy, niepotrzebny
(1.3) daw. przedmiot błyszczący, pokryty złotem
Wiktionary
(1.2) Do jasnej ciasnej, ten głupi szmelc znów się zepsuł!
Wiktionary
IPA: ʃmɛlt͡s, AS: šmelc
Wiktionary
rzecz. szmelcarnia ż., szmelcarz m., szmelcerz m., szmelcowanie n.
czas. szmelcować
ims. szmelcowany
przym. szmelcowany
Wiktionary
(1.3) błyskotka
Wiktionary
przestarzale: odlewnia
SJP.pl
1. smarować żelazne wyroby gorącą smołą;
2. pokrywać emalią lakierniczą;
3. przetapiać, rozpuszczać, topić
SJP.pl
przymiotnikfakt.
(1.1) daw. pokryty złotem
Wiktionary
IPA: ˌʃmɛlt͡sɔˈvãnɨ, AS: šmelcovãny
Wiktionary
rzecz. szmelc m., szmelcarnia ż., szmelcarz m., szmelcerz m., szmelcowanie n.
czas. szmelcować
Wiktionary
cichy pogłos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cichy, głuchy dźwięk przypominający szeleszczenie
(1.2) jednostajny dźwięk spowodowany nieregularnymi drganiami fal powietrza
Wiktionary
Szmer – zjawisko akustyczne wywołane przez nieregularne drgania dźwięku, obejmujące wszelkie odgłosy o nieokreślonej wysokości (huk, trzask, szum). Szmerami są również odgłosy niektórych instrumentów perkusyjnych, np. bębna, trójkąta, gongu, kastanietów itp. Odgłosy wydawane przez te instrumenty nazywa się nieraz potocznie dźwiękami, co z punktu widzenia akustyki jest błędne.
Główne cechy szmerów: natężenie dźwięku, barwa i czas trwania
Por.: dźwięk, ton (dźwięk)
Wikipedia
IPA: ʃmɛr, AS: šmer
Wiktionary
rzecz. szemranie n.
:: zdrobn. szmerek m.
czas. szemrać, zaszemrać
Wiktionary
(1.1) szelest, pomruk, mamrotanie
(1.2) szum
Wiktionary
rzadko: wydawać szmer; szemrać, szeleścić
SJP.pl
zdrobnienie od: szmer
SJP.pl
1. drobnoziarnista twarda skała;
2. papier ścierny, płótno ścierne;
3. potocznie: mieć szmergla - być niespełna rozumu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. twarda skała stosowana jako materiał ścierny;
(1.2) płótno lub papier powleczony drobnymi ziarnami materiału ściernego
Wiktionary
Szmergiel – skała metamorficzna, składająca się głównie z drobnoziarnistego korundu, hematytu (lub magnetytu) i kwarcu. Zazwyczaj jest produktem przeobrażenia boksytów. W przemyśle stosowana jako materiał ścierny.
Wikipedia
przym. szmerglowy
Wiktionary
(1.2) papier ścierny, płótno ścierne
Wiktionary
→ szmergiel; szmergielowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze szmergla
Wiktionary
rzecz. szmergiel mrz.
Wiktionary
dawniej:
1. wężykowaty fajerwerk; raca;
2. szumny frazes, dowcip;
3. szmer, zgrzyt
SJP.pl
gatunek pszczoły, pasożyt gniazdowy
SJP.pl
przymiotnik od: szmer
SJP.pl
cichy pogłos
SJP.pl
[czytaj: szmit] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Śmigiel (niem. Schmiegel) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Śmigiel. Nazywane jest miastem wiatraków ze względu na dawne tradycje młynarskie oraz sprzyjające warunki, dzięki którym, zgodnie z legendą, niegdyś w Śmiglu stało niemal 100 wiatraków.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: szminka
SJP.pl
rodzaj kosmetyku do malowania ust, pomadka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. kosmetyk używany do barwienia ust
(1.2) kosmet. teatr. kosmetyk używany do wykonania charakteryzacji, makijażu scenicznego aktora
Wiktionary
Szminka, pomadka do ust – kosmetyk kolorowy w formie sztyftu, służący do podkreślenia ust i nadania im barwy.
Składa się głównie z tłustego kremu i barwnika, ale może również zawierać witaminy, substancje odżywcze, nabłyszczające, nawilżające, zapachowe, filtry chroniące przed promieniowaniem ultrafioletowym. Jej kolor zależy od stopnia nasycenia zawartego w niej pigmentu.
Wikipedia
(1.1) Usta pomalowane czerwoną szminką uchodzą za bardzo namiętne.
Wiktionary
IPA: ˈʃmʲĩnka, AS: šmʹĩnka
Wiktionary
rzecz. szminkarz m., szminkowanie n., uszminkowanie n.
czas. szminkować ndk., uszminkować dk., wyszminkować dk.
Wiktionary
(1.1) pomadka, pomadka do ust; stpol. czerwienidło; gw-pl|Górny Śląsk|lipynsztift.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szminkować.
Wiktionary
rzecz. szminka ż., uszminkowanie n.
czas. szminkować ndk.
Wiktionary
utwór literacki bez wartości artystycznych; kicz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) coś o niskiej lub żadnej wartości artystycznej, np.: utwór literacki, przedstawienie teatralne, obraz
Wiktionary
(1.1) Ten obraz to zwykła szmira.
Wiktionary
IPA: ˈʃmʲira, AS: šmʹira
Wiktionary
rzecz. szmirowatość ż.
przym. szmirowaty
przysł. szmirowato
Wiktionary
(1.1) tandeta, kicz, chała, gniot, ramota
Wiktionary
pisanie miernych utworów pozbawionych wartości artystycznych
SJP.pl
o utworze literackim, sztuce teatralnej, filmie itp.: mający cechy szmiry, pozbawiony wartości artystycznej; kiczowaty, tandetny
SJP.pl
potocznie: twórca dzieł bez wartości artystycznej, artysta tworzący szmirę, kicz; chałturnik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mazidło.
Wiktionary
bluzka przypominająca męską koszulę lub sukienka zapinana z przodu na guziki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sukienka podobna w kroju do męskiej koszuli
Wiktionary
(1.1) Na Ordynackiej jak gdyby nigdy nic pogapiłam się na wystawy „Mody Polskiej”. Ładna czerwona szmizjerka…
(1.1) Bardzo lubię moja lnianą szmizjerkę. Jest wygodna i nadaje się na większość okazji.
Wiktionary
przypominający krojem szmizjerkę, podobny do szmizjerki (sukienki)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. smalec
Wiktionary
żydowski dowcip
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dowcip lub skecz kabaretowy oparty na humorze żydowskim;
Wiktionary
Szmonces (z jid. שמאָנצעס szmonces „bzdury, androny, głupstwa, błahostki”) – dowcip żydowski.
Skecze w tym nurcie pisali m.in. Julian Tuwim, Marian Hemar, Konrad Tom. Szmoncesy obracają się zwykle wokół spraw biznesowo-religijnych, wyśmiewając arcypraktyczne podejście do życia. Bywają też szmoncesy oparte na grze słów.
Wikipedia
(1.1) Gdy zaczynał opowiadać szmoncesy, zmieniał głos, jak w prawdziwym teatrze.
Wiktionary
przym. szmoncesowy
Wiktionary
związany ze szmoncesem
SJP.pl
rodzina mchów z rzędu szmotłochowców
SJP.pl
rząd mchów z klasy prątników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. przekręt, oszustwo
Wiktionary
(1.1) zob. oszustwo.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. oszustwo, kradzież
Wiktionary
tytuł książki lub jego skrót, umieszczony na pierwszej stronie książki po okładce, przed kartą tytułową; przedtytuł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poligr. inaczej przedtytuł, tytuł książki (często w formie skróconej) umieszczony na pierwszej stronie książki po okładce, przed kartą tytułową
Wiktionary
(1.1) W XVI w. drukarnie nie nadążały już z oprawami książek, dostarczały więc swoim odbiorcom luźne arkusze owinięte w papier ochronny ze skromnym nadrukiem tytułu książki — stąd tytuł ochronny, szmuctytuł. Była to druga forma obwoluty.
Wiktionary
przemyt, kontrabanda; potocznie:
1. nielegalne przenoszenie lub przewożenie przez granicę państwa dewiz, towarów lub ludzi;
2. dewizy, towary przewożone nielegalnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. nielegalne przewożenie towarów
(1.2) pot. przedmiot przemytu, przemycony towar
Wiktionary
Przemyt (kontrabanda, pot. szmugiel) – przemieszczenie towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa, na którego terytorium wwieziono towar, lub też wwiezienie towaru, którym obrót jest w danym kraju zakazany przez prawo. Omija się również, rzadko co prawda występujące, opłaty i ograniczenia wywozowe.
Wikipedia
(1.1) W obliczu tak ciężkiej sytuacji dla wielu ludzi jedynym sposobem przetrwania i zapewnienia żywności sobie oraz innym stał się szmugiel artykułów spożywczych ze wsi do miasta.
Wiktionary
IPA: ˈʃmuɟɛl, AS: šmuǵel
Wiktionary
rzecz. szmuglowanie n., szmugler m., szmuglerka ż., szmuglerz m.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) kontrabanda, przemytnictwo, przemyt
(1.2) kontrabanda, przemyt
Wiktionary
osoba nielegalnie przenosząca przez granicę kraju towary bez kontroli i oclenia, albo przenosząca przedmioty niedozwolone; przemytnik, kontrabandzista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba zajmująca się nielegalnym przewozem lub przenoszeniem ludzi lub rzeczy między granicami państw
Wiktionary
(1.1) Tłumek rozkraczonych nad tobołkami szmuglerów, oczekujących na tramwaj, rzedniał coraz bardziej.
Wiktionary
rzecz. szmuglerka ż., szmugiel m., szmuglerstwo n., szmuglowanie n.
:: fż. szmuglerka ż.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) przemytnik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta zajmująca się szmuglowaniem czegoś
(1.2) pot. proceder przemycania, szmuglu
Wiktionary
rzecz. szmugiel m., szmuglowanie n.
:: fm. szmugler m.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) przemytniczka, kontrabandzistka
(1.2) szmuglowanie, przemycanie, przemytnictwo, przemyt, kontrabanda
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szmuglerstwem, dotyczący szmuglerstwa
Wiktionary
(1.1) Sąsiad był mistrzem w swym szmuglerskim fachu, od dwudziestu lat przemycał wódę z Ukrainy.
Wiktionary
rzecz. szmugiel mrz., szmugler mos., szmuglerka ż., szmuglerz mos., szmuglowanie n.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
Wiktionary
szmugler; przemytnik; człowiek zajmujący się szmuglem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. szmugler.
Wiktionary
(1.1) Ten szmuglerz i łajdak wyciągnie od nas ostatniego pensa.
Wiktionary
rzecz. szmugiel mrz., szmugler mos., szmuglerka ż., szmuglowanie n.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) przemytnik, kontrabandzista
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeszmuglować)
(1.1) pot. nielegalnie przewozić (najczęściej przez granicę) towary lub przeprowadzać osoby
czasownik zwrotny niedokonany szmuglować się
(2.1) pot. nielegalnie przekraczać granicę
Wiktionary
(1.1) W czasie wojny szmuglowali towary przez zieloną granicę.
(1.1) Robert handlował szmuglowanymi papierosami i alkoholem.
(1.1) W okupowanej Polsce, a zwłaszcza w Warszawie nielegalny handel szmuglowanymi towarami przybrał niespotykane nigdzie indziej rozmiary i stanowił jeden z najważniejszych elementów życia społeczno-gospodarczego.
Wiktionary
rzecz. szmugiel mrz., szmugler mos., szmuglerka ż., szmuglerz mos., szmuglowanie n.
czas. przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) przemycać, uprawiać przemyt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) proceder przemycania, szmuglu
Wiktionary
(1.1) Przed wojną zajmował się szmuglowaniem ludzi przez zieloną granicę.
Wiktionary
rzecz. szmugiel mrz., szmugler mos., szmuglerka ż., szmuglerz mos., szmuglerka ż.
czas. szmuglować ndk., przeszmuglować dk.
przym. szmuglerski
Wiktionary
(1.1) szmugiel, szmuglerka, przemycanie, przemyt, uprawianie przemytu
Wiktionary
rzemiosło szmuklerza; pasamonictwo
SJP.pl
Szmuklerz, pasamonik (niem. Schmuck, wł. passamano) – rzemieślnik zajmujący się szmuklerstwem (pasamonictwem), czyli wyrabianiem pasów, galonów, frędzli, taśm (w tym przerabianych metalowymi nićmi) i innych wyrobów pasmanteryjnych.
Do dzisiejszych czasów zachowała się w Krakowie Baszta Pasamoników.
Wikipedia
dawniej: ten, co wyrabia pasamony, galony, lamówki; pasamonik
SJP.pl
Szmuklerz, pasamonik (niem. Schmuck, wł. passamano) – rzemieślnik zajmujący się szmuklerstwem (pasamonictwem), czyli wyrabianiem pasów, galonów, frędzli, taśm (w tym przerabianych metalowymi nićmi) i innych wyrobów pasmanteryjnych.
Do dzisiejszych czasów zachowała się w Krakowie Baszta Pasamoników.
Wikipedia
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = polit. hist. Socjalistyczny Związek Młodzieży Wojskowej;
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mazidło.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mazidło.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kamień szlifierski
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifować
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fajlować, szlajfować.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące nazwisko Sznajderman, Sznejderman, Schneiderman, Schneidermann:
Wikipedia
potocznie:
1. wódka;
2. kieliszek wódki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. wódka
(1.2) pot. porcja wódki
Wiktionary
Schnapps (spolszczone sznaps, niem. Schnaps) – wysokoprocentowy napój alkoholowy, produkowany z destylatów fermentowanych ziemniaków, zbóż, korzeni lub owoców. Dużą popularnością cieszy się w Europie Północnej, krajach niemieckich i USA. Zawartość alkoholu wynosi zwykle ok. 40%. Niemiecki Schnapps jest zwykle przezroczysty, bezbarwny i ma lekko owocowy smak.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. sznapsik mrz.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Schnaps.
uwagi.
tłumaczenia.
* kaszubski: (1.1) sznaps m.
źródła.
== sznaps (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) wódka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ʃnaps, AS: šnaps
Wiktionary
rzecz. sznapsik mrz.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. sznapsik mrz.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Schnaps.
uwagi.
tłumaczenia.
* kaszubski: (1.1) sznaps m.
źródła.
== sznaps (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) wódka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) kòrnus
Wiktionary
żartobliwie: zapijaczony głos; sznapsbaryton
SJP.pl
żartobliwie: zapijaczony głos; sznaps-baryton
SJP.pl
potocznie: afera spirytusowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznaps
Wiktionary
(1.1) To nie sznaps, lecz tylko mały sznapsik.
Wiktionary
rzecz. sznaps m.
Wiktionary
potocznie: pić sznapsa, popijać wódkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. chusteczka do nosa
Wiktionary
rzecz. zdrobn. sznaptuszek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. chusteczka do nosa; zdrobn. sznaptuch
Wiktionary
rzecz. sznaptuch
Wiktionary
przedstawiciel rasy psów stróżujących, występujących w trzech odmianach: mały (długa lub szorstka sierść, szara lub czarna), średni (szorstkowłosy, szary), olbrzymi (długowłosy, czarny)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. rasa psa z grupy pinczerów szorstkowłosych, pochodząca z Niemiec;
Wiktionary
Rasy psów:
Wikipedia
IPA: ˈʃnawt͡sɛr, AS: šnau̯cer
Wiktionary
rzecz. sznaucerka ż.
Wiktionary
(1.1) brodacz, brodacz monachijski
Wiktionary
suka rasy sznaucer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mech. przest. wałek z gwintem obracany korbą i poruszający koło zębate
(1.2) reg. drożdżówka w gwarze chełmińskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) lm. D. zob. szneka.
Wiktionary
(1.2) Dzisiaj na przerwie zjadłem dwa szneki
Wiktionary
IPA: ʃnɛk, AS: šnek
Wiktionary
(1.2) szneka
Wiktionary
w gwarze poznańskiej: drożdżówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. drożdżówka
(1.2) pot. twarz
(1.3) pot. zabawna mina
(1.5) bud. zob. kielnia.
(1.6) młyn. zob. ślimacznica.
(1.7) zeg. walec stożkowy, na który nawija się łańcuch w zegarku
Wiktionary
(1.2) Wywalił się po pijaku i rozkwasił se sznekę.
Wiktionary
IPA: ˈʃnɛka, AS: šneka
Wiktionary
przym. sznekowy
Wiktionary
jedwabna tkanina na chustki
SJP.pl
urządzenie w ręcznej broni palnej, mające za zadanie poluźnienie spustu, tak że lekkie dotknięcie spowoduje wystrzał
SJP.pl
smukły i zwrotny żaglowiec jedno- albo dwumasztowy, wchodzący w XV i XVI w. w skład polskiej floty; snigga
SJP.pl
Snigga, sznika lub szika (niem. Schnigge) – niewielki (do 30 m długości), zwrotny i szybki okręt żaglowy z XV–XVI wieku. Miał jeden lub dwa maszty z ożaglowaniem rejowym; załoga mogła liczyć do 90 ludzi. Sniggi występowały we flocie polskiej, gdańskiej i krzyżackiej, biorąc m.in. udział w bitwie na Zalewie Wiślanym.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. i gw-pl|Kresy, Górny Śląsk. krój, fason
(1.2) gw-pl|Kresy. szyk
Wiktionary
rzecz. sznita ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. kromka
Wiktionary
rzecz. sznytka ż., zdrobn. sznitka
rzecz. sznit, sznyt, sznyta, sznytka
Wiktionary
(1.1) skibka, sznyta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. szczypiorek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. szczypiorek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sznur
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg-pl|Poznań. twarz, gęba
Wiktionary
(1.1) Ten łągol ma rychtyk penerską sznupę.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. sznupka ż.
czas. sznupać ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szukać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. wąchać, wdychać tabakę
Wiktionary
rzecz. sznupok mrz., sznupa ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. zdrobn. od sznupa; buzia, pyszczek, mordka
Wiktionary
(1.1) Zobacz, co Pimpuś ma w sznupce.
Wiktionary
rzecz. sznupa ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poszukiwacz
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ubrudzone usta
Wiktionary
czas. sznupać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tytoń do wąchania
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chusteczka do nosa
Wiktionary
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) splot wielu włókien w jedno grubsze cięgno;
(1.2) grupa ludzi, zwierząt lub przedmiotów ustawionych jeden za drugim
(1.3) pot. izolowany przewód zasilający urządzenie elektryczne
(1.4) noszona na ramieniu pleśćeciona ozdoba będąca częścią munduru galowego
(1.5) daw. wąski, długi pas pola uprawnego
(1.6) daw. jednostka długości historycznie używana w Polsce równa dziesięciu prętom;
(1.7) daw. miara powierzchni równa stu prętom
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Graf Rosenheim, gdy go dzwonnik za wcześnie na kazanie dzwonieniem rozbudził, kazał mu zjeść sznur dzwonniczy od węzła do węzła.
(1.2) Wyleciał, lecąc sznur żurawi biały, / A na nim wisząc za śnieżne ramiona / Mglista niewiasta…
(1.3) Bezpieczny sznur przy żelazku powinien być odporny na wysoką temperaturę.
(1.4) Sznur galowy w kolorze srebrnym, przeplatany niebieską nitką zawieszany na prawym ramieniu, (…) przypina się do pierwszego górnego guzika kurtki mundurowej. (z regulaminu mundurowego straży pożarnej)
(1.5) Rzekł Rejent mimojazdem: „Ja mówiłem wczora, / Że polowanie nasze udać się nie może: / Jeszcze zbyt wcześnie, jeszcze na pniu stoi zboże / I mnóstwo sznurów chłopskiej nie zżętej jarzyny; / Stąd i Hrabia nie przybył mimo zaprosiny.”
Wiktionary
IPA: ʃnur, AS: šnur
Wiktionary
rzecz. osznurowanie n., osznurzenie n., sznurkowiec m., sznurowanie n., sznurownia ż., sznurówka ż., sznurowadło n., sznurowanka ż.
:: zdrobn. sznurek m., sznureczek m.
czas. odsznurować dk., przysznurować dk., sznurkować ndk., sznurować ndk., zasznurować dk.
przym. bezsznurowy, sznureczkowy, sznurkowy, sznurowy
ims. zasznurowany
Wiktionary
(1.1) lina, powróz, postronek, trok; gw-pl|Górny Śląsk|sznora.
(1.2) rząd, kolejka, ciąg
(1.3) kabel, przewód
(1.4) akselbant
(1.5) zagon
Wiktionary
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
1. mały sznurek;
2. jeden z prostszych ściegów ozdobnych wykonywanych igłą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznur, sznurek
(1.2) krótki, cienki sznurek
Wiktionary
rzecz. sznur m., sznurek m., sznurowadło n., sznurówka ż., sznurowanie n., zasznurowanie n.
czas. sznurować ndk., zasznurować dk.
przym. szurowy, sznurkowy
Wiktionary
1. cienki sznur;
2. ludzie lub rzeczy tworzące szereg;
3. środowiskowo: link, odsyłacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: sznur
(1.2) cienka linka zbudowana z włókien; węższy sznur
(1.3) wąski pas ułożony z pojedynczych elementów
Wiktionary
(1.2) Potrzebne nam są jeszcze dwa sznurki, żeby rozwiesić całe pranie.
(1.3) Sznurek aut ciągnął się po autostradzie.
Wiktionary
IPA: ˈʃnurɛk, AS: šnurek
Wiktionary
rzecz. sznur mrz., sznurówka ż., sznurowanie n., sznurowadło n., sznurowanie n., zasznurowanie n., osznurowanie n.
:: zdrobn. sznureczek m.
czas. sznurować ndk., zasznurować dk., osznurować dk.
przym. sznurkowy, sznurowy
ims. zasznurowany
Wiktionary
(1.2) linka
Wiktionary
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
dawniej:
1. węszyć, penetrować; myszkować;
2. potocznie: lecieć, mknąć równo, prosto
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) daw. myszkować, szperać, kręcić się, węszyć, penetrować, biegać szybko tu i tam
(1.2) gwara. obszywać lub lamować sznurkiem
Wiktionary
(1.1) Oczekując na kanclerza, klecha nie miał nic lepszego do robienia jak sznurkować po kątach.
(1.2) Tradycyjna krakowianka, XVIII-wieczna damska suknia naśladująca krojem strój krakowski, była w kolorze granatowym, ale bogato sznurkowano ją i obszywano karmazynowo.
Wiktionary
rzecz. sznurkowanie n., sznur mrz., sznurowadło n.
przym. sznurkowany
Wiktionary
obszyty, wyszywany sznurkiem
SJP.pl
przypominający sznurek, podobny do sznurka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany ze sznurka
Wiktionary
rzecz. sznur mrz., sznureczek mrz., sznurek mrz., sznurowadło n.
Wiktionary
sznurnik falistolistny - gatunek mchu z rzędu porostnicowców
SJP.pl
czasownik
(1.1) łączyć brzegi czegoś przy pomocy sznura, sznurka lub sznurówek
(1.2) związywać coś sznurem lub sznurkiem
(1.3) przewlekać kartki pliku dokumentów sznurek i opatrzyć pieczęcią, aby nie można było dodać kolejnej kartki
(1.4) łow. iść, pozostawiając tropy w jednej linii
czasownik zwrotny sznurować się
(2.1) ściskać się, zawiązując gorset
Wiktionary
IPA: ʃnuˈrɔvat͡ɕ, AS: šnurovać
Wiktionary
rzecz. sznureczek mrz., sznur m., sznurek m., sznurówka ż., sznurowanie n., sznurowadło n., sznurowiec mos.
czas. zasznurować, rozsznurować, przesznurować
przym. sznurowy, sznurówkowy
ims. zasznurowany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) taśma używana do wiązania (sznurowania) butów;
Wiktionary
Sznurowadło (sznurówka) – cienki sznurek używany do wiązania ze sobą obłożyn buta (uniemożliwiając jego spadanie ze stopy) lub do wiązania gorsetu.
Sznurowadła płaskie lub okrągłe plecione są głównie z bawełny lub poliestru, różnej długości i grubości. Końcówka sznurowadła to metalowa lub wykonana z tworzywa sztucznego skuwka sznurowadła lub aglet. Samo sznurowanie polega na łączeniu dwóch brzegów (lub ich zbliżenie) poprzez przewlekanie sznurka przez dziurki lub haczyki
Wikipedia
(1.1) Kupując nowe buty zawsze zwracam uwagę na kolor sznurowadeł.
(1.1) W tramwaju zobaczyłem, że jedno sznurowadło mi się rozwiązało.
Wiktionary
IPA: ˌʃnurɔˈvadwɔ, AS: šnurovadu̯o
Wiktionary
rzecz. sznur, sznurek, sznureczek, osznurowanie, osznurzenie, sznurkowiec, sznurowanie, sznurownia, sznurówka, sznurowanka
czas. odsznurować, przysznurować, sznurkować, sznurować, zasznurować
przym. bezsznurowy, sznureczkowy, sznurkowy, sznurowy
ims. zasznurowany, niezasznurowany
Wiktionary
(1.1) sznurówka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sznurować.
Wiktionary
IPA: ˌʃnurɔˈvãɲɛ, AS: šnurovãńe
Wiktionary
rzecz. sznureczek mrz., sznur m., sznurek m., sznurówka ż., sznurowadło n., sznurowiec mos.
czas. sznurować
przym. sznurowy, sznurówkowy
ims. zasznurowany
Wiktionary
przypominający sznur, podobny do sznura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek kultury archeologicznej ceramiki sznurowej;
Wiktionary
(1.1) Kiedyś łączono ją z etnosem pragermańskim, teraz mamy coraz więcej danych by uważać sznurowców za ludność prasłowiańską.
Wiktionary
IPA: ʃnuˈrɔvʲjɛt͡s, AS: šnurovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. sznur m., sznurówka ż., sznurowanie n.
czas. sznurować
przym. sznurowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraków. sznurowadło
(1.2) med. sznurowany gorset ortopedyczny
Wiktionary
Sznurowadło (sznurówka) – cienki sznurek używany do wiązania ze sobą obłożyn buta (uniemożliwiając jego spadanie ze stopy) lub do wiązania gorsetu.
Sznurowadła płaskie lub okrągłe plecione są głównie z bawełny lub poliestru, różnej długości i grubości. Końcówka sznurowadła to metalowa lub wykonana z tworzywa sztucznego skuwka sznurowadła lub aglet. Samo sznurowanie polega na łączeniu dwóch brzegów (lub ich zbliżenie) poprzez przewlekanie sznurka przez dziurki lub haczyki
Wikipedia
rzecz. sznurek m., sznur mrz., sznurowanie n., sznurowadło n., sznurowiec mos., sznureczek mrz.
czas. sznurować
ims. zasznurowany
Wiktionary
urządzenie wyciągowe nad sceną służące do opuszczania dekoracji na scenę i podnoszenia ich w górę, do tzw. nadscenia
SJP.pl
przymiotnik od: sznur
SJP.pl
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
Polska:
Białoruś:
Litwa:
Wikipedia
regionalnie: kotlet mielony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) kulin. kotlet z bitych i panierowanych plasterastrów mięsa, najczęściej z cielęciny
(1.2) kraków. kotlet mielony
Wiktionary
Sznycel wiedeński (niem. Wiener Schnitzel) – danie typowe dla kuchni austriackiej (wiedeńskiej), płat cielęciny panierowanej w bułce tartej, usmażony na maśle i podany z garnirowaniem. Tradycyjnym uzupełnieniem jest sałatka ziemniaczana albo ziemniaczane purée z dodatkami.
Wikipedia
IPA: ˈʃnɨt͡sɛl, AS: šnycel
Wiktionary
rzecz. zdrobn. sznycelek
Wiktionary
zdrobnienie od: sznycel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznyt
Wiktionary
rzecz. sznyt m.
Wiktionary
1. przestarzale: elegancja;
2. blizna po samookaleczeniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. środ. cięcie lub blizna po samookaleczeniu;
(1.2) wygląd albo sposób bycia charakterystyczny dla pewnego środowiska i uznawany przez nie za najwłaściwszy lub elegancki
(1.3) poligr. zob. sznyt formatowy.
(1.4) przest. modny, szykowny krój
(1.5) przest. eleganckie zachowanie czy styl
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jakiś sierżant się pytał: nałogi, czy jakieś sznyty na rękach mam, czy ćpam, po czym stwierdził, że będę dobry jako mechanik czołgu T-55
Wiktionary
IPA: ʃnɨt, AS: šnyt
Wiktionary
rzecz. sznita ż., sznytowanie n., sznycik mrz.
czas. sznytować ndk.
Wiktionary
(1.5) elegancja, szyk, wytworność
Wiktionary
gwarowo o kanapce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań., łódź. kromka chleba, kanapka
(1.2) spoż. hand. rodzaj niewielkiej bułki pszennej naciętej pośrodku
Wiktionary
Bułka – odmiana delikatnego pieczywa, najczęściej pszennego, żytniego lub kukurydzianego. Czasem bułka może być posypana mąką, makiem, sezamem, innymi ziarnami lub kruszonką. Może też zawierać słodkie nadzienie.
Wikipedia
(1.1) Zjadłam sznytkę z twarożkiem.
Wiktionary
rzecz. sznita ż., zdrobn. sznyteczka
Wiktionary
(1.1) sznitka; butersznyt, sandwicz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. baktryjska litera dodana do alfabetu greckiego służąca do zapisu głoski /ʃ/, czytanej jak polskie "sz";
Wiktionary
Wikipedia
określenie na ludobójstwo dokonane na Żydach w czasie II wojny światowej; shoah (Shoah); szoah (Szoah); holocaust (Holocaust); holokaust (Holokaust)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) hist. ludobójstwo dokonane na europejskich Żydach w okresie II wojny światowej
Wiktionary
Zagłada Żydów, również Holocaust lub Holokaust (gr. ὁλόκαυστος holokaustos – całopalenie, ofiara całopalna), Szoa, Churbn Ejrope (jid. חורבן אײראָפּע – zagłada Europy, destrukcja Europy, zniszczenie Europy) – ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez niemiecką III Rzeszę i wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
Wikipedia
(1.1) Szoah, holokaust
Wiktionary
określenie na ludobójstwo dokonane na Żydach w czasie II wojny światowej; szoa (Szoa); shoah (Shoah); holocaust (Holocaust); holokaust (Holokaust)
SJP.pl
Zagłada Żydów, również Holocaust lub Holokaust (gr. ὁλόκαυστος holokaustos – całopalenie, ofiara całopalna), Szoa, Churbn Ejrope (jid. חורבן אײראָפּע – zagłada Europy, destrukcja Europy, zniszczenie Europy) – ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez niemiecką III Rzeszę i wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
osoba dokonująca uboju rytualnego
SJP.pl
Szechita (hebr. שחיטה) – w judaizmie ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków, którego dokonuje specjalnie w tym celu uczony rytualny rzezak – szojchet (jidysz; hebr. szohet).
Wikipedia
gorący, słodki sos do deserów, przygotowywany z ubitych żółtek, cukru, białego wina oraz skórki z cytryny lub pomarańczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cuk. gorący sos do deserów składający się z ubitych żółtek, cukru i białego wina
Wiktionary
Sos szodon (fr. chaudeau) – gęsty, słodki biały sos do deserów kuchni francuskiej podawany na ciepło bądź na zimno. Sporządzany z utartych z cukrem żółtek, roztrzepanych na ciepło z mlekiem lub winem, z ewentualnym dodatkiem skórki cytrynowej lub pomarańczowej. Do gorących deserów podawany jest gorący i spieniony.
Polewa się nim jabłka lub gruszki z kompotu, budynie, kisiele, a także niektóre ciasta.
Wikipedia
używane dzianiny wełniane, przeznaczone do ponownego przerobu
SJP.pl
barani róg, na którym trąbi się w synagodze w święto Rosz Haszana; szałfer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. muz. rytualny instrument muzyczny wykonany z rogu zwierzęcia koszernego, najczęściej baraniego, używany podczas niektórych świąt żydowskich;
Wiktionary
Szofar (hebr. שופר; jid. שופֿר szojfer) – instrument dęty o charakterze liturgicznym, używany w judaizmie. Jest rodzajem rogu, który z powodu nawiązania do historii ofiarowania Izaaka przez Abrahama był wykonywany z rogu baraniego.
Wikipedia
IPA: ˈʃɔfar, AS: šofar
Wiktionary
(1.1) szałfer
Wiktionary
kierowca, zwłaszcza zawodowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zawodowy kierowca
(1.2) przest. osoba kierująca pojazdem samochodowym
Wiktionary
Kierowca – osoba uprawniona do kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem.
Wikipedia
(1.1) Trzeba ostrzec wszystkich naszych szoferów, by omijali to skrzyżowanie.
(1.2) Zwaliła winę na szofera z syrenki.
Wiktionary
rzecz. szoferka ż.
przym. szoferski
Wiktionary
(1.1) kierowca
(1.2) automobilista
Wiktionary
szofer, kierowca zawodowy
SJP.pl
1. kabina samochodu ciężarowego, w której siedzi kierowca;
2. potocznie: kobieta szofer;
3. potocznie, tylko w liczbie pojedynczej: zawód szofera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. kabina ciężarówki
(1.2) pot. mot. uprawianie zawodu kierowcy
(1.3) pot. kobieta szofer
Wiktionary
Szoferka lub kabina kierowcy – część nadwozia w samochodach ciężarowych. W starszych modelach samochodów ciężarowych przeważnie o skąpym wyposażeniu – z wyjątkiem miejsca dla kierowcy miała jeszcze jedno siedzenie dla pasażera (dysponenta lub konwojenta). We współcześnie wytwarzanych wersjach za siedzeniami kierowcy i pasażera w samochodach ciężarowych znajdują się dodatkowe miejsca siedzące dla większej liczby (na przykład trzech) osób lub przedział sypialny.
Wikipedia
rzecz. szofer mos.
przym. szoferski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pracą szofera, dotyczący szofera
Wiktionary
rzecz. szofer mos., szoferka ż.
Wiktionary
lekceważąco: marny, lichy szofer
SJP.pl
gra planszowa nazywana japońskimi szachami; shogi, siogi
SJP.pl
Shōgi (jap. 将棋 shōgi; używany także zapis shogi lub siogi) – japońskie szachy rozgrywane na planszy 9×9. Charakterystyczną zasadą jest możliwość umieszczenia zbitych bierek z powrotem na planszy. Bierki są znacznie słabsze niż w szachach międzynarodowych.
Wikipedia
tytuł japońskich namiestników wojskowych; siogun, shogun
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. etn. japoński wódz naczelny, generał, zwierzchnik sił zbrojnych;
Wiktionary
Siogun (jap. 将軍 shōgun), szogun – wódz naczelny, generał, zwierzchnik sił zbrojnych, generalissimus w Japonii w latach 793–1868. Słowo shōgun jest skróconą wersją pierwotnego tytułu oficjalnego sei’i-taishōgun (jap. 征夷大将軍 sei’i-taishōgun; dosł. „głównodowodzący wojsk ekspedycyjnych przeciwko barbarzyńcom” lub „generalissimus do podboju (ujarzmienia) barbarzyńców”). Początkowo był to stopień wojskowy dowodzących cesarską armią japońską, później dziedziczny tytuł wojskowych władców Japonii, sprawujących faktyczną władzę w kraju rządzonym tylko nominalnie przez cesarza.
Wikipedia
(1.1) Szoguni w tamtych czasach sprawowali faktyczną władzę w Japonii. Cesarz nie miał już władzy, a funkcja ta stała się czysto reprezentacyjna.
Wiktionary
rzecz. siogun mos., siogunat mrz.
Wiktionary
(1.1) siogun
Wiktionary
shogunat, siogunat, bakufu;
1. japońska wojskowa administracja feudalna w latach 1992-1868, w której rządy sprawował szogun;
2. okres w historii Japonii, w którym rządy sprawował szogun
SJP.pl
Siogunat (jap. 幕府 bakufu; dosł. „rządy spod namiotu”) – nazwa okresu historycznego oraz systemu zarządzania krajem przez dziedzicznych dowódców wojskowych (siogunów) w dawnej Japonii. Słowo to tłumaczone jest również jako „urząd w namiocie” (ang. tent office) lub „sprawowanie rządów spod namiotu” (ang. tent government), odnosiło się bowiem do kwatery głównej dowódcy wojskowego na polu bitwy.
Wikipedia
w kulturze żydowskiej: mężczyzna zajmujący się rytualnym ubojem zwierząt; rzezak
SJP.pl
Szechita (hebr. שחיטה) – w judaizmie ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków, którego dokonuje specjalnie w tym celu uczony rytualny rzezak – szojchet (jidysz; hebr. szohet).
Wikipedia
1. silny wstrząs psychiczny wywołany jakimś gwałtownym przeżyciem;
2. med. niebezpieczne dla życia zaburzenia czynności organizmu (np. spadek ciśnienia krwi) będące reakcją na ciężkie urazy lub następstwem operacji, zatrucia itp.; wstrząs
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) intensywna reakcja psychiczna, która jest wywołana gwałtownym, zazwyczaj negatywnym przeżyciem lub wydarzeniem
(1.2) med. niebezpieczne dla życia zaburzenia czynności organizmu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Klęska grunwaldzka z perspektywy śląskiego poety to szok taki, jak gdyby indiański wódz, powiedzmy jakiś Winnetou, pokonał całą armię amerykańską i ciągnął na Waszyngton.
Wiktionary
rzecz. szokowanie n.
czas. szokować
przym. szokowy, szokujący
Wiktionary
(1.1) wstrząs
(1.2) wstrząs
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: coś zaskakującego, szokującego; shocking
SJP.pl
czasownik
(1.1) wzbudzać szok, skrajne zadziwiać lub bulwersować, dziwić, wstrząsać
Wiktionary
(1.1) Samo istnienie nieprzejednanych zwolenników totalnej wolności dawno już przestało kogokolwiek szokować.
(1.1) Współczesna telewizja za bardzo chciała zaskakiwać, podniecać, szokować, zbyt często nawet programy informacyjne przypominały klipy reklamowe lub muzyczne.
Wiktionary
rzecz. szok m., szokowanie n.
czas. zaszokować dk.
przym. szokujący
przysł. szokująco
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szokować.
Wiktionary
IPA: ˌʃɔkɔˈvãɲɛ, AS: šokovãńe
Wiktionary
czas. szokować
rzecz. szok m.
przym. szokujący
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wzbudzający szok, zdziwienie, zbulwersowanie
Wiktionary
(1.1) Robił to w sposób niekonwencjonalny, nawet zaskakujący i szokujący, jak prawie wszystko, do czego się zabierał.
Wiktionary
czas. szokować, dk. zaszokować
rzecz. szok m., szokowanie n.
przysł. szokująco
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. winda w kopalni
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. górn. szyb kopalniany
Wiktionary
(1.1) Dziadek, dowej szola, bo mom autobus!
Wiktionary
miasto w Indiach
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. naczynie, z którego pije się kawę lub herbatę, podobne do kubka
Wiktionary
miasto na Węgrzech
SJP.pl
Szolnok (niem. Sollnock) – miasto w środkowych Węgrzech, port rzeczny nad ujściem rzeki Zagyva do Cisy, ok. 100 km na wschód od Budapesztu. Stolica komitatu Jász-Nagykun-Szolnok. Ważny ośrodek transportowy. W Szolnoku mieści się Muzeum Lotnictwa Węgierskiego. Miasto liczy ponad 74,5 tys. mieszkańców (I 2011).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Szomański, Szomańska:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkaniec Szombierek
(1.2) osoba pochodząca z Szombierek, urodzona w Szombierkach
Wiktionary
(1.2) Pan Ryszard jest rodowitym szombierczaninem.
Wiktionary
rzecz. Szombierki lm nm.
:: fż. szombierczanka ż.
przym. szombierski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szombierek
(1.2) kobieta pochodząca z Szombierek, urodzona w Szombierkach
Wiktionary
(1.1) Pani Zyta jest rodowitą szombierczanką.
Wiktionary
rzecz. Szombierki lm nm.
:: fm. szombierczanin mos.
przym. szombierski
Wiktionary
dzielnica Bytomia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. część miasta Bytom, w województwie śląskim;
Wiktionary
Szombierki (niem. Schomberg) – od 1951 roku dzielnica Bytomia, wcześniej siedziba gminy Chruszczów w powiecie bytomskim. Położone są 1,5 km na południowy zachód od centrum miasta wzdłuż szosy prowadzącej z Bytomia do Rudy Śląskiej i Zabrza.
Wikipedia
(1.1) Hanka mieszka w Szombierkach koło kopalni.
Wiktionary
rzecz. szombierczanin mos., szombierczanka ż.
przym. szombierski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szombierek, związany z Szombierkami
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Szombierek lub szombierczan, mający cechy lub właściwości przypisywane Szombierkom lub szombierczanom
Wiktionary
rzecz. Szombierki lm nm., szombierczanin mos., szombierczanka ż.
Wiktionary
obraźliwie lub żartobliwie: rozpustna kobieta; kurwiszon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wulg. żart. kobieta uprawiająca seks w celach zarobkowych
Wiktionary
(1.1) Chciałem Pani powiedzieć, że Pani córka to jest zwykły szon. / Szon? A co to jest szon? / Kurwiszon!
Wiktionary
IPA: ʃɔ̃n, AS: šõn
Wiktionary
statek żaglowy o skośnym ożaglowaniu; szkuner, skuner
SJP.pl
Szoniec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lutocin. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
wymarły gad morski z rzędu ichtiozaurów, o ciele przypominającym wieloryba z długimi płetwami
SJP.pl
Szonizaur (Shonisaurus) – wymarły rodzaj późnotriasowych ichtiozaurów. Należały do niego największe znane morskie gady, mogące osiągać długość powyżej 20 m (ale patrz niżej). Nazwa rodzaju pochodzi od gór Shoshone Mountains, w których znaleziono pierwsze okazy.
Wikipedia
obraźliwie lub żartobliwie: rozpustna kobieta; kurwiszon
SJP.pl
Wikipedia
Szonowice (niem. Schondorf, Schonowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik. Miejscowość znajduje się w środkowo-północnej części gminy. Jej powierzchnia wynosi 4,71 km², liczy 264 mieszkańców.
Wikipedia
nadrzewny ssak drapieżny zamieszkujący Amerykę Północną i Południową; najbardziej znany szop pracz myje pokarm przed jedzeniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Procyon|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny szopowatych;
(1.2) zool. ssak z rodzaju szopów (1.1)
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: szopa
Wiktionary
Szop (Procyon) – rodzaj ssaków z rodziny szopowatych (Procyonidae).
Wikipedia
(1.1) (…) kilka wozów emigranckich, które łatwo poznać po białych, wysokich dachach i po tym, że między kołami zwykle upięty jest na łańcuchu pies, szop albo niedźwiadek.
Wiktionary
IPA: ʃɔp, AS: šop
Wiktionary
rzecz. szopowate nmos., szopik m.
:: zdrobn. szopik m.
:: zgrub. szopisko n.
przym. szopowy, szopowaty
Wiktionary
1. drewniany budynek do przechowywania m.in. narzędzi, drewna; rzadziej: chwilowe pomieszczenie dla zwierząt gospodarskich;
2. w dawnej Polsce: budynek, w którym zasiadali senatorzy na sejmie elekcyjnym;
3. potocznie:
a) gęste zmierzwione włosy na głowie przypominające strzechę;
b) śmieszne zdarzenie; heca, komedia;
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lekki, drewniany budynek gospodarczy lub magazynowy
(1.2) pot. nieuporządkowana, wzburzona czupryna
(1.3) hist. prowizoryczna budowla, w której zasiadali senatorzy sejmu elekcyjnego
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. kufel
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) D. i B. lp. od: szop
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃɔpa, AS: šopa
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szopka ż.
przym. szopowy, szopkarski, szopkowy
czas. szopkować
Wiktionary
(1.1) reg. odryna
Wiktionary
zdrobnienie od: szopka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szopka
Wiktionary
IPA: ʃɔˈpɛt͡ʃka, AS: šopečka
Wiktionary
potocznie o osobie noszącej rozwichrzoną, nieuczesaną fryzurę
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. gwara. więz. złodziej wynoszący ze sklepu ubrania podczas rzekomego ich przymierzania
Wiktionary
Szopenfeldziarz – złodziej dokonujący kradzieży w sklepie lub w magazynie.
Wikipedia
(1.1) Znany i ceniony kupiec Edmund Wajno, obywatel boliwijski, został przyłapany na kradzieży wiązki cennych futer, które starał się wynieść pod paltem ze sklepu. Zwyczajny szopenfeldziarz. Wszedł, zażądał futer i zaczął kaprysić, a kiedy subiekci zajęli się demonstrowaniem, skorzystał z ich nieuwagi.
(1.1) Otrzymawszy zaproszenie na uroczystość urządzaną z okazji zwolnienia z więzienia cenionego szopenfeldziarza, pan Feluś był w poważnym kłopocie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɔpɛ̃nˈfɛlʲd͡ʑaʃ, AS: šopẽnfelʹʒ́aš
Wiktionary
forma żeńska szopenfeldziarka ż.
rzecz. szopenfeldziarstwo n., szopenfeld m.
przym. szopenfeldziarski
Wiktionary
(1.1) złodziej sklepowy
Wiktionary
okazjonalizm: koncert z muzyką Szopena; chopinada, chopiniada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. wydarzenie muzyczne (koncert, festiwal, itp.), podczas którego słucha się muzyki Szopena
Wiktionary
(1.1) Miasto zobowiązało się do organizowania raz na pięć lat wrześniowej szopeniady w muszli koncertowej.
Wiktionary
rzecz. szopenistyka ż., szopeniana nmos., Chopin mrz., szopenista m., szopenistka ż.
przym. szopenowski, Szopenowski
Wiktionary
(1.1) chopiniada
Wiktionary
wszystko, co dotyczy życia i twórczości Szopena; chopiniana, chopeniana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) liter. autografy i dokumenty dotyczące Fryderyka Szopena
(1.2) druk. księg. wydawnictwa związane z Fryderykiem Szopenem i jego twórczością
Wiktionary
(1.1) Hrabiemu udało się zebrać sporą liczbę szopenianów.
(1.2) W tej księgarni kupisz ostatnie szopeniana.
Wiktionary
rzecz. szopenistyka ż., szopenistka ż., Chopin mrz., szopeniada ż., szopenista m.
przym. szopenowski, Szopenowski
Wiktionary
(1.1) chopiniana
(1.2) chopiniana
Wiktionary
chopinista;
1. pianista specjalizujący się w wykonywaniu dzieł Szopena;
2. znawca twórczości Szopena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. znawca twórczości Fryderyka Szopena
Wiktionary
(1.1) W hotelu już zatrzymało się kilku szopenistów, bo za tydzień rozpoczynają się przesłuchania.
(1.2) Jej wykładowca z muzykologii był wybitnym szopenistą.
Wiktionary
rzecz. szopenistyka ż., szopeniada ż., szopeniana nmos.
:: fż. szopenistka ż.
przym. szopenowski, Szopenowski
Wiktionary
(1.1) chopinista
(1.2) chopinista
Wiktionary
→ szopenista; chopinistka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianistka wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. znawczyni twórczości Fryderyka Szopena
Wiktionary
rzecz. szopenistyka ż., szopeniada ż., szopeniana nmos.
:: fm. szopenista m.
przym. szopenowski, Szopenowski
Wiktionary
(1.1) chopinistka
(1.2) chopinistka
Wiktionary
chopinistyka;
1. nauka gry utworów Szopena;
2. sposób interpretacji utworów Szopena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. ćwiczenie się w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. sposób interpretacji utworów Fryderyka Szopena
Wiktionary
(1.2) Tak mi się owa solowa szopenistyka ślizga po powierzchni mojej wrażliwości.
(1.2) Duszniki wyznaczają trendy szopenistyki światowej.
Wiktionary
rzecz. szopenista mos., szopenistka ż., szopeniada ż., szopeniana nmos., Chopin mrz.
przym. szopenowski, Szopenowski
Wiktionary
(1.1) chopinistyka
(1.2) chopinistyka
Wiktionary
ogół cech charakterystycznych dla muzyki Chopina; chopinizm
SJP.pl
muzykolog, znawca twórczości Chopina; chopinolog
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzykolog badający twórczość i życie Fryderyka Szopena
Wiktionary
(1.1) Na tej półce znajdziesz książki wybitnych szopenologów.
Wiktionary
rzecz. szopenologia ż.
przym. szopenologiczny
Wiktionary
(1.1) chopinolog
Wiktionary
badania nad twórczością Fryderyka Chopina; chopinologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. nauka o życiu i twórczości Fryderyka Szopena
Wiktionary
(1.1) Michalina wykłada szopenologię w PSM w Cieszynie.
Wiktionary
rzecz. szopenolog mos., szopenolożka ż.
przym. szopenologiczny
Wiktionary
dotyczący szopenologii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szopenologią
Wiktionary
(1.1) Iga wzięła udział w sympozjum szopenologicznym w Pile.
Wiktionary
rzecz. szopenologia ż., szopenolog mos.
Wiktionary
(1.1) chopinologiczny
Wiktionary
dotyczący twórczości Szopena, charakterystyczny dla Szopena, mający cechy utworów Szopena; chopinowski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Szopena
Wiktionary
rzecz. Szopen m., Chopin ż./mrz./mos.
przym. szopenowski
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szopena lub z nim związany; Chopinowy, Szopenowski, Chopinowski
SJP.pl
damska torba na zakupy; shopperka
SJP.pl
→ szop; szopowy
SJP.pl
Szopi, Szopy (bułg. Шопи) – bałkańska grupa etniczno-kulturowa zamieszkująca mezoregion tzw. Szopłuku (Шоплук) na pograniczu Bułgarii, Serbii i Macedonii Północnej.
Przez naukę bułgarską badającą ich etnos od początku XX wieku, określani są jako podgrupa Bułgarów, wyróżniająca się stosunkowo najlepiej zachowanymi cechami i obyczajami starosłowiańskimi. W Serbii jako Šopowi (Шопови) od niedawna (2011) traktowani są jako odrębna narodowość.
Wikipedia
podobny do dachu szopy, taki, jak szopa; zmierzwiony, nastroszony
SJP.pl
część Katowic
SJP.pl
Szopienice (niem. Schoppinitz; do poł. XIX wieku Schopinitz) – część Katowic, położona w północno-wschodnim rejonie miasta, nad Rawą, około 8 km na wschód od centrum, na terenie dzielnicy Szopienice-Burowiec. W latach 1947–1959 samodzielne miasto.
Wikipedia
przymiotnik od: Szopienice
SJP.pl
Szopinek – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Zamość.
Wieś jest sołectwem w gminie Zamość. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z roku 2011 wieś miała 747 mieszkańców.
Szopinek jest wsią podmiejską Zamościa. Rozciąga się na długości 2 km przy drodze krajowej nr 74 z Zamościa do Hrubieszowa.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. radosne spędzanie czasu na zakupach
Wiktionary
(1.1) Dziś zrobiłyśmy sobie z Jolką szoping i pół dnia przymierzałyśmy w sklepach ciuchy.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. widowisko sceniczne lub kukiełkowe związane tematycznie z Bożym Narodzeniem; jasełka;
2. kompozycja figuralna przedstawiająca narodzenie Chrystusa, wystawiana w kościele w okresie świąt Bożego Narodzenia; żłóbek, jasełka;
3. widowisko satyryczne, najczęściej kukiełkowe, w którym występują znane postacie z życia politycznego, społecznego i kulturalnego;
4. potocznie: sytuacja, zachowanie itp. niepoważne, obliczone na pokaz; heca, komedia, zamieszanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szopa
(1.2) rel. model stajenki betlejemskiej, zwykle ze żłobkiem i figurkami
(1.3) teatr. rel. widowisko teatralne związane z Bożym Narodzeniem
(1.4) teatr. satyryczne widowisko kukiełkowe, nawiązujące formą do szopki (1.3) bożonarodzeniowej
(1.5) pot. przen. zachowanie pod publiczkę, na pokaz, bez istotnej treści
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Grabie znajdziesz w szopce na narzędzia.
(1.2) Na Górnym Śląsku szopkę nazywają betlejką.
(1.3) Piotruś w szopce bożonarodzeniowej zagrał świętego Józefa.
(1.4) W telewizyjnej szopce pojawiło się spore grono polityków.
(1.5) Zachowuj się! Nie odstawiaj szopki!
Wiktionary
IPA: ˈʃɔpka, AS: šopka
Wiktionary
rzecz. szopkarstwo n., szopkarka ż., szopa ż., szopkarz mos.
czas. szopkować ndk.
przym. szopkowy, szopkarski
Wiktionary
(1.2) stajenka, żłóbek; gw-pl|Górny Śląsk|betlejka, betlyjka.
(1.3) jasełka
(1.5) heca
Wiktionary
kobieta tworząca szopki bożonarodzeniowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) folk. artystka wykonująca szopki bożonarodzeniowe
Wiktionary
(1.1) Babcia Jadzi, znana krakowska szopkarka, otrzymała już trzy nagrody.
Wiktionary
czas. szopkować ndk.
rzecz. szopa ż., szopka ż., szopkarstwo n.
:: fm. szopkarz m.
Wiktionary
→ szopkarz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) folk. związany z szopkarstwem, odnoszący się do szopkarstwa
Wiktionary
(1.1) Kraków stał się prawdziwym zagłębiem szopkarskim.
Wiktionary
przym. szopkowy
rzecz. szopa ż., szopka ż., szopkarstwo n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. rodzaj rzemiosła zajmujący się wykonywaniem bożonarodzeniowych przedstawień szopek
Wiktionary
(1.1) Mam nadzieję, że ten wpis przyczyni się zarówno do promocji samego szopkarstwa, którego materialne efekty, przepiękne szopki, są już dziś prezentowane na całym świecie.
Wiktionary
czas. szopkować ndk.
przym. szopkarski
rzecz. szopa ż., szopka ż., szopkarka ż., szopkarz mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) aktor występujący w szopce
(1.2) folk. artysta wykonujący szopki
(1.3) folk. kolędnik chodzący z szopką po domach
Wiktionary
(1.1) Po przedstawieniu zaprosimy szopkarzy na kolację.
(1.2) Krakowscy szopkarze wystawiają swoje szopki w sali ratusza.
(1.3) Przed furtka stanęło czterech szopkarzy i zaczęli śpiewać kolędę.
Wiktionary
rzecz. szopa ż., szopka ż., szopkarstwo n.
:: fż. szopkarka ż.
czas. szopkować
Wiktionary
chodzenie po kościołach w celu oglądania szopek bożonarodzeniowych
SJP.pl
rzadko: chodzić z szopką w czasie Bożego Narodzenia; wystawiać jasełka
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. folk. chodzić z szopką, z jasełkami
Wiktionary
(1.1) Chłopaki szopkują zwykle w drugi dzień świąt.
Wiktionary
rzecz. szopa ż., szopka ż., szopkarka ż., szopkarstwo n., szopkarz mos.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) teatr. związany z szopką, odnoszący się do szopki
Wiktionary
(1.1) Nauczycielka przygotowała dla uczniów kilka stroi szopkowych.
Wiktionary
przym. szopkarski
rzecz. szopa ż., szopka ż.
Wiktionary
kobieta uzależniona od robienia zakupów; shopoholiczka, zakupoholiczka
SJP.pl
osoba uzależniona od robienia zakupów; zakupoholik, shopoholik
SJP.pl
uzależnienie od kupowania rzeczy; zakupoholizm, shopoholizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. zakupoholizm.
Wiktionary
(1.1) kupnoholizm, oniomania, shopoholizm, zakupoholizm
Wiktionary
rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych, o wydłużonym ciele i średnim lub długim ogonie z ciemnymi i jasnymi pierścieniami, zamieszkujących obszary strefy umiarkowanej i podzwrotnikowej obu Ameryk; należą do niej m.in. szop pracz, panda mała, ostronos meksykański i kinkażu
SJP.pl
Szopowate (Procyonidae) – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu psokształtnych (Caniformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora). W zapisie kopalnym są znane od oligocenu.
Wikipedia
o cechach szopowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
→ Szopi (bałkańska grupa etniczno-kulturowa)
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
1. drewniany budynek do przechowywania m.in. narzędzi, drewna; rzadziej: chwilowe pomieszczenie dla zwierząt gospodarskich;
2. w dawnej Polsce: budynek, w którym zasiadali senatorzy na sejmie elekcyjnym;
3. potocznie:
a) gęste zmierzwione włosy na głowie przypominające strzechę;
b) śmieszne zdarzenie; heca, komedia;
SJP.pl
Szopy – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Gronowo Elbląskie, na obszarze Żuław Elbląskich.
Wieś okręgu sędziego ziemskiego Elbląga w XVII i XVIII wieku. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
We wsi znajduje się most zwodzony.
Wikipedia
rodzaj końskiej uprzęży; szory
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. fartuch
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|fartuch.
źródła.
== szorc (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) fartuch
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|fartuch.
źródła.
== szorc (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) fartuch
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: szorty
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szorcówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Skierbieszów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Skierbieszów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 46 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Skierbieszowie.
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. zdrobnienie od: szor (rodzaj końskiej uprzęży);
2. szelka używana do prowadzenia psa na smyczy bez obroży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. etn. kraina Szorów, zob. Górska Szoria.
Wiktionary
rzecz. szorski mrz., Szor m., Szorka ż.
przym. szorski, szoriański
Wiktionary
(1.1) Górska Szoria
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) trąc czymś, czyścić jakąś powierzchnię
(1.2) trzeć, ocierać się o coś
Wiktionary
(1.2) Biedny jamnik szorował brzuchem po chodniku.
Wiktionary
IPA: ʃɔˈrɔvat͡ɕ, AS: šorovać
Wiktionary
rzecz. szorowanie n., szorowarka ż.
czas. wyszorować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szorować.
Wiktionary
IPA: ˌʃɔrɔˈvãɲɛ, AS: šorovãńe
Wiktionary
czas. szorować
Wiktionary
przymiotnik od: szory (rodzaj uprzęży końskiej)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szorami lub Szorią, dotyczący Szorów lub Szorii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szorski
Wiktionary
rzecz. Szor mos., Szorka ż., Szoria ż.
Wiktionary
1. chropowaty na powierzchni, niegładki;
2. niemiły w obejściu, niełagodny, surowy, opryskliwy;
3. o dźwięku: nieczysty, brzmiący ostro, przenikliwie
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający niegładką, chropawą powierzchnię
(1.2) o człowieku: przykry, nieprzyjemny w obejściu
(1.3) o dźwiękach, odgłosach: nieczysty, brzmiący przenikliwie
Wiktionary
(1.1) Pamiętam, jak biegłam na bosaka po pomoście, po szorstkich, nagrzanych słońcem deskach.
Wiktionary
IPA: ˈʃɔrstʲci, AS: šorstʹḱi
Wiktionary
rzecz. szorstkość ż.
przysł. szorstko
Wiktionary
(1.1) chropawy, chropowaty, ostry, porowaty
(1.2) oschły, niedelikatny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szorstki
Wiktionary
rzecz. szorstkość ż.
przym. szorstki
Wiktionary
kormoran szorstkodzioby - gatunek ptaka z rodziny kormoranowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Notocitellus|A.H. Howell|ref=tak., gryzoń z rodziny wiewiórkowatych, występujący w Meksyku;
Wiktionary
Szorstkogrzbiet (Notocitellus) – rodzaj ssaków z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
Wikipedia
(1.1) Futro na części grzbietowej szorstkogrzbietów jest rzeczywiście szorstkie.
Wiktionary
rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 2000 gatunków roślin zielnych (rzadziej drzew i krzewów) ze strefy umiarkowanej i zwrotnikowej; ogórecznikowate
SJP.pl
Ogórecznikowate, szorstkolistne (Boraginaceae Juss.) – rodzina roślin zielnych i krzewów z rzędu ogórecznikowców (Boraginales). Należy do niej w zależności od ujęcia od blisko 1800 gatunków z 94 rodzajów do ponad 2500 gatunków z 135 rodzajów. Występują one głównie w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale obecne są na wszystkich kontynentach od Arktyki po wyspy Subantarktyki.
Wikipedia
1. o roślinach: mający szorstko owłosione liście i łodygi;
2. o cechach szorstkolistnych (rodzina roślin); ogórecznikowaty
SJP.pl
mający szorstkie ręce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szorstkie; cecha tych, którzy są szorstcy
Wiktionary
przym. szorstki
przysł. szorstko
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szorstkie skrzydła
Wiktionary
IPA: ˌʃɔrstkɔˈskʃɨdwɨ, AS: šorstkoskšydu̯y
Wiktionary
o zwierzętach, najczęściej o psach: mający szorstką, twardą sierść
SJP.pl
1. szorstnik skórzasty - gatunek ukwiała;
2. przedstawiciel rodziny morskich ryb beryksokształtnych
SJP.pl
dawniej: płócienny fartuch
SJP.pl
środowiskowo: krótki film lub opowiadanie
SJP.pl
przedstawiciel angielskiej rasy bydła domowego (wyhodowanej w końcu XVIII w.), hodowany obecnie w wielu krajach w dwóch odmianach: mlecznej i mięsnej; shorthorn
SJP.pl
przedstawiciel angielskiej rasy bydła domowego (wyhodowanej w końcu XVIII w.), hodowany obecnie w wielu krajach w dwóch odmianach: mlecznej i mięsnej; shorthorn
SJP.pl
gorset wyszczuplający od kolan aż po linię biustu
SJP.pl
krótkie spodenki, sięgające najwyżej do kolan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) krótkie spodnie o sportowym kroju
Wiktionary
IPA: ˈʃɔrtɨ, AS: šorty
Wiktionary
rodzaj końskiej uprzęży; szory
SJP.pl
w dawnej Polsce podstawowy podatek płacony przez mieszczan Korony
SJP.pl
Szos – podstawowy podatek od majątku płacony przez mieszczan w dawnej Polsce na rzecz skarbu państwa.
Wikipedia
droga o twardej nawierzchni przeznaczona dla pojazdów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj drogi o utwardzonej powierzchni, po której poruszają się pojazdy
(1.2) środ. rower szosowy
Wiktionary
Szosa (fr. chaussée) – droga o twardej lub utwardzonej nawierzchni przeznaczona dla ruchu pojazdów.
W średniowieczu ważne drogi wykładane były kamieniami i kawałkami skał. Spajano je wapnem (łac. calceata, fr. chaux), od którego powstała francuska nazwa chaussée (pl: zwapnowana lub wapnem nałożona) i polska szosa.
Wikipedia
(1.1) Po szosie jeżdżą samochody.
(1.2) W Warszawie przy ulicy Klaudyny jest sklep, gdzie można kupić starsze używane szosy.
Wiktionary
IPA: ˈʃɔsa, AS: šosa
Wiktionary
rzecz. szosowiec mos., szosówka ż.
przym. szosowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szosyjo.
(1.2) rower szosowy, szosówka
Wiktionary
dawniej: budować, żwirować szosę, drogę
SJP.pl
zawodnik biorący udział w kolarskich zawodach szosowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. kolarz biorący udział w wyścigach szosowych
Wiktionary
rzecz. szosa ż., szosówka ż.
przym. szosowy
Wiktionary
potocznie:
a) rower szosowy;
b) dętka do takiego roweru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. rower szosowy
Wiktionary
(1.1) Julek zawsze był pod wrażeniem, kiedy brat hamował na szosówce całym ciałem, obrotem albo nogami (…)
(1.1) Ten model to klasyczna, jednobiegowa szosówka.
Wiktionary
rzecz. szosowiec m., szosa ż.
przym. szosowy
Wiktionary
(1.1) szosa, rower szosowy
Wiktionary
1. → szosa;
2. związany z zawodami kolarskimi na szosach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szosą, dotyczący szosy
Wiktionary
rzecz. szosówka ż., szosowiec mos., szosa ż.
Wiktionary
godzina szósta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 6 rano lub wieczorem
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: szósty
Wiktionary
licz. sześć
przym. szósty
Wiktionary
krępień szóstaczek - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. jezioro rynnowe na Pojezierzu Ełckim, w gminie Stare Juchy;
(1.2) geogr. kolonia w województwie śląskim, w gminie Pietrowice Wielkie;
Wiktionary
Szostak – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 10 192 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa szóstak i jest najbardziej rozpowszechnione w południowej i środkowo-wschodniej Polsce.
Wikipedia
rzecz. szóstak m., szóstka ż., szóstkowy m.
przym. szóstkowy, szósty
licz. sześć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Szostakowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże.
Wieś królewska w leśnictwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zdrobnienie od: szóstka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szóstka
Wiktionary
rzecz. szóstka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szostek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Wodynie. Ma status sołectwa.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Boboli w Rudzie Wolińskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wikipedia
1. cyfra oznaczająca liczbę 6;
2. grupa sześciu osób lub przedmiotów;
3. potocznie o czymś, co oznaczone jest liczbą 6;
4. szkolna ocena celująca;
5. szóstka Weidera - zestaw sześciu ćwiczeń na mięśnie brzucha; A6W, a6w
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa cyfry 6
(1.2) eduk. uczn. ocena w szkole, zazwyczaj najwyższa z dostępnych
(1.3) pot. anat. stomat. ząb trzonowy, pomiędzy przedtrzonowcem a innym trzonowcem
(1.4) pot. to, co ma numer 6, jest oznaczone liczbą 6, np. dom, autobus, bieg (w skrzyni biegów)
(1.5) harc. podstawowa jednostka w gromadzie zuchowej licząca sobie zwyczajowo sześć osób
(1.6) daw. pot. dziesięć centów
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Tomek to wzorowy uczeń, na świadectwie ma prawie same szóstki.
(1.3) Od dwóch dni boli mnie szóstka.
(1.4) Spóźnię się, ponieważ uciekła mi szóstka.
Wiktionary
IPA: ˈʃustka, AS: šustka
Wiktionary
rzecz. szóstkowy m., Szóstak mrz., szóstak mrz./mzw.
przym. szóstkowy, szósty
licz. sześć
Wiktionary
(1.2) celujący, ocena celująca
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: uczeń o celujących ocenach
SJP.pl
→ szóstka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) harc. zuch wybrany spośród szóstki, który jej przewodniczy, składa meldunki oraz odpowiada za jej pracę
przymiotnik
(2.1) związany z liczbą sześć, dotyczący liczby sześć
(2.2) eduk. uczn. wzorowy, mający same lub w większości szóstki
Wiktionary
IPA: ʃuˈstkɔvɨ, AS: šustkovy
Wiktionary
rzecz. szóstka ż., szóstak m., Szóstak m.
:: fż. szóstkowa ż.
przym. szósty
licz. sześć
Wiktionary
uczeń szóstej klasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eduk. uczeń szóstej klasy
Wiktionary
rzecz.
:: fż. szóstoklasistka ż.
przym. sześcioklasowy
Wiktionary
uczennica szóstej klasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. uczennica szostej klasy
Wiktionary
rzecz.
:: fm. szóstoklasista m.
przym. sześcioklasowy
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 6
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 6
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po piątym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) szósta: godzina szósta
Wiktionary
(1.1) Wstaję co rano o (godzinie) szóstej.
Wiktionary
IPA: ˈʃustɨ, AS: šusty
Wiktionary
rzecz. szóstka ż., szóstkowy m., Szóstak mrz., szóstak mrz./mzw.
przym. szóstkowy
przedr. sześcio-
Wiktionary
(1.1) 6.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szosa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., wariant imienia Szoszana (Zuzanna)
(1.2) geogr. rzeka w północnej Rosji przeduralskiej;
Wiktionary
Szosza (ros. Шо́ша) – rzeka w północnej Rosji przeduralskiej (obwody twerski i moskiewski), prawy dopływ Wołgi w zlewisku Morza Kaspijskiego. Długość – 163 km, powierzchnia zlewni – 3080 km², średni przepływ 51 km przed ujściem – 8,5 m³/s. Reżim śnieżny. Pokrywa lodowa od listopada/początku stycznia do kwietnia/końca marca.
Wikipedia
(1.1) Czasami we śnie Szosza wyciąga do mnie smukłą dłoń dziecka, a ja, dzieckiem, biegnę za nią, bawimy się w berka.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) skórzany fartuch rzemieślniczy
Wiktionary
(1.1) szorstfal, szustfal, szusfal, szorc
Wiktionary
członek plemienia Indian Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
Wiktionary
(1.1) Najliczniejsza grupa Szoszonów mieszkała w Wyoming.
Wiktionary
rzecz. szoszon mos.
:: fż. Szoszonka ż.
przym. szoszoński
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej
SJP.pl
Szoszoni (nazwy własne: Sosoni’ i Newe, Lud Domu Trawy, Grass House People) – grupa plemion Indian Ameryki Północnej, znanych też jako Węże (ang. Snake Indians). Należą do rodziny językowej uto-azteckiej. Pierwotnie zamieszkiwali ogromne obszary w dzisiejszych stanach Idaho, Wyoming, Utah, Nevada, Oregon i Montana. Największym skupiskiem Szoszonów był szczep Szoszonów znad Rzeki Wiatrów w Wyoming.
Wikipedia
członkini plemienia Indian Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
Wiktionary
(1.1) Z tipi wyszły dwie Szoszonki i skierowały się w stronę strumienia.
Wiktionary
rzecz. szoszon mos.
:: fm. Szoszon mos.
przym. szoszoński
Wiktionary
związany z Szoszonami, plemieniem indiańskim
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szoszonów, związany z Szoszonami
Wiktionary
(1.1) Na pustkowiu stało kilka szoszońskich tipi.
Wiktionary
rzecz. Szoszon mos., szoszon mos., Szoszonka ż.
Wiktionary
lina służąca do ustawiania żagla; szkot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. lina służąca do ustawiania żagla pod właściwym kątem do kierunku wiatru;
(1.2) geogr. hydrol. niewielkie płytkie jezioro w Afryce
(1.3) geogr. hydrol. wyschnięte dno szotu (1.2)
(1.4) spoż. pot. mała porcja mocnego alkoholu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. pogard. człowiek z niskiej klasy społecznej
Wiktionary
Szot – lina olinowania ruchomego służąca do ustawiania rogu szotowego żagla najkorzystniej względem kierunku wiatru. Szot jest liną do obsługi pracującego żagla, biegnącą od żagla w dół do pokładu, w kierunku rufy. Najczęściej jako szoty wykorzystuje się miękkie bawełniane liny.
Wikipedia
przym. szotowy
Wiktionary
lina służąca do ustawiania żagla; szkot
SJP.pl
oczyszczać przedmioty metalowe strumieniem śrutu; śrutować
SJP.pl
1. związany z szotem - liną żeglarską;
2. związany z szotem - jeziorkiem
SJP.pl
ruchomy pierścień na bomie, do którego przymocowuje się szoty
SJP.pl
płytkie, słone jezioro spotykane w Afryce; wyschnięte dno takiego jeziora; szot
SJP.pl
Szott, szot – płytkie zagłębienie bezodpływowe algierskich oraz tunezyjskich pustyń piaszczystych.
Szotty zasłane są materiałem gliniastym i ilastym, pokryte skorupami solnymi i gipsowymi – po deszczu zamieniają się w słone trzęsawiska lub jeziora.
Wikipedia
1. osoba przyznająca uprzywilejowaną pozycję własnej płci, rasie lub grupie;
2. skrajny nacjonalista o bezkrytycznym stosunku do własnego narodu odnoszący się z pogardą i nienawiścią do innych narodów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik szowinizmu
(1.2) książk. człowiek dyskryminujący innych i przyznający sobie uprzywilejowaną pozycję
Wiktionary
Szowinizm (fr. chauvinisme) – forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu, wiary w jego wyższość połączonego z wrogością względem innych nacji. W szerszym znaczeniu analogiczne przeświadczenie pewnych grup ludzi względem innych (nie zawężające się do narodów).
Wikipedia
rzecz. szowinizm m., szowinistyczność ż.
:: fż. szowinistka ż.
przym. szowinistyczny
przysł. szowinistycznie
Wiktionary
kobieta wyznająca zasady szowinizmu; skrajna nacjonalistka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka szowinizmu
Wiktionary
rzecz. szowinizm m., szowinista m.
przym. szowinistyczny
przysł. szowinistycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szowinistyczne; cecha tych, którzy są szowinistyczni
Wiktionary
przym. szowinistyczny
przysł. szowinistycznie
rzecz. szowinista mos., szowinizm mrz.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wyrażający szowinizm; dotyczący szowinisty
Wiktionary
rzecz. szowinistyczność ż., szowinista mos., szowinistka ż., szowinizm mrz.
przysł. szowinistycznie
Wiktionary
1. przypisywanie szczególnie wysokiej wartości lub przyznawanie uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie lub grupie;
2. skrajny nacjonalizm wyrażający się ślepym uwielbieniem dla własnego narodu i w nienawiści i pogardzie dla innych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. skrajna postać nacjonalizmu, w której bezkrytyczne uwielbienie do własnego narodu jest połączone z pogardą i wrogością wobec mniejszości narodowych i innych narodów;
(1.2) socjol. postawa charakteryzująca się nietolerancją i przyznawaniem uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie czy grupie społecznej
Wiktionary
Szowinizm (fr. chauvinisme) – forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu, wiary w jego wyższość połączonego z wrogością względem innych nacji. W szerszym znaczeniu analogiczne przeświadczenie pewnych grup ludzi względem innych (nie zawężające się do narodów).
Wikipedia
IPA: ʃɔˈvʲĩɲism̥, AS: šovʹĩńism̦
Wiktionary
rzecz. szowinista m., szowinistka ż., szowinistyczność ż.
przym. szowinistyczny
przysł. szowinistycznie
Wiktionary
Szówsko – wieś w Polsce położona na pograniczu Doliny Dolnego Sanu i Płaskowyżu Tarnogrodzkiego, w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Wiązownica.
Prywatna wieś szlachecka Szuwsko, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Jarosław Lubomirskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
show;
1. przedstawienie artystyczno-rozrywkowe o charakterze rewiowym; widowisko;
2. wielka uroczystość mająca widowiskowy charakter;
3. efektowny występ artystyczny, popis niezwykłych umiejętności; pokaz;
4. wydarzenie nabierające charakteru chętnie oglądanego przez wszystkich widowiska; przedstawienie
SJP.pl
przemysł rozrywkowy, show-business, show business, show-biznes, show biznes;
1. gałąź gospodarki zajmująca się dostarczaniem rozrywki, obejmująca telewizję, kino, teatr, kabaret, muzykę, modę itp.;
2. ludzie oraz przedsiębiorstwa zajmujące się taką działalnością
SJP.pl
Show business lub show-business – produkcja programów rozrywkowych lub osoby i przedsiębiorstwa zajmujące się taką działalnością.
Obejmuje różne formy rozrywki, jak imprezy widowiskowo-muzyczne (widowiska, koncerty, recitale), płyty, filmy, widowiska telewizyjne, teledyski, a także opiniotwórczą prasę branżową.
Wikipedia
1. dawniej: łopatka wieprzowa solona lub wędzona; szynka;
2. gatunek małża morskiego; przyszynka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. spoż. wędzona lub solona łopatka wieprzowa; szynka
(1.2) współcz. gw-pl|Górny Śląsk. szynka
(1.3) daw. pogard. o człowieku świnia
(1.4) daw. pogardliwa nazwa Prusaka
Wiktionary
Wikipedia
(1.3) Chodzi, szołdra, po wybrzeżu i gwiżdże, i kobiecie sromotne rzeczy gada. A on jakie prawo ma?
(1.3) Poczekajże ty szołdro pruski! Takiś ty żołnierz! Uciekać umiesz tylko, heretycki oberwańcze!
Wiktionary
(1.3) gałgan, nicpoń; łotr
Wiktionary
nazwisko, np. Michaił Szołochow (1905-84), pisarz rosyjski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szołochowa lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szołtysek (liczba mnoga: Szołtyskowie) – polskie nazwisko, mające korzenie śląskie. Nosi je 1 981 osób (stan na styczeń 2009 rok).
Nazwisko pochodzi od słowa Sołtys, czyli urzędnik wiejski.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = hist. Służba Zwycięstwu Polski;
Wiktionary
zdrobnienie od: szpachla
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
robotnik zatrudniony przy szpachlowaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara więzienna wódka
Wiktionary
IPA: ʃpaxˈluva, AS: špaχluva
Wiktionary
1. pokrywać płaską powierzchnię jakąś substancją, używając szpachli;
2. potocznie: nakładać grubą warstwę makijażu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) likwidować nierówności i otwory w ścianach lub w suficie, nakładając zaprawę gipsową przy pomocy szpachli
Wiktionary
(1.1) Podstawą [tapetowania] jest przygotowanie gładkiej ściany — ubytki szpachlujemy, szlifujemy i malujemy.
Wiktionary
IPA: ʃpaxˈlɔvat͡ɕ, AS: špaχlovać
Wiktionary
rzecz. szpachla ż., szpachelka ż., szpachlowanie n.
czas. zaszpachlować dk., wyszpachlować dk.
przym. szpachlowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. wygładzanie, zacieranie ścian
Wiktionary
IPA: ˌʃpaxlɔˈvãɲɛ, AS: špaχlovãńe
Wiktionary
czas. szpachlować
Wiktionary
Szpachlówka, masa szpachlowa, masa zacierowa – substancja nakładana na podłoże w celu wypełnienia uszkodzeń i ubytków, jego wyrównania i wygładzenia.
Szpachlówki do samodzielnego wykonania:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szpachla
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. zob. spacer.
Wiktionary
pisklę szpaka
SJP.pl
zdrobnienie od: szpak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od szpak
Wiktionary
rzecz. szpak m., szpakowate nmos.
przym. szpaczy, szpakowaty
Wiktionary
czasownik
(1.1) mową naśladować szpaka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpaczkować.
Wiktionary
przymiotnik od: szpak
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do szpaka
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla szpaka
Wiktionary
rzecz. szpak m., szpaczek m.
przym. szpakowaty
Wiktionary
1. dawna broń sieczna;
2. broń sportowa używana w szermierce;
3. konkurencja szermiercza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. broń boczna kłująca
(1.2) sport. broń szermierska podobna do szpady (1.1)
(1.3) sport. konkurencja z użyciem szpady (1.2)
Wiktionary
Szpada (z wł. spada) – kolna broń biała, powstała w XVII wieku na zachodzie Europy, ewoluując z rapiera jako broń mniejsza, lżejsza i poręczniejsza.
Wikipedia
rzecz. szpadnik mos.
Wiktionary
rodzaj łopaty (do kopania ziemi itp.); rydel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie obsługiwane dwoma rękami, służące do kopania, z metalową częścią roboczą
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szpadlu (1.1)
Wiktionary
Szpadel (także: sztychówka) – ręczne narzędzie przeznaczone do rozcinania gleby, kopania i robienia wykopów; rodzaj łopaty.
Wikipedia
(1.1) Jak ziemia jest zamarznięta, nie szpadel, a kilof będzie potrzebny.
(1.2) W wiadrze mieszczą się dwa szpadle ziemi.
Wiktionary
IPA: ˈʃpadɛl, AS: špadel
Wiktionary
rzecz. zdrobn. szpadelek m.
Wiktionary
(1.1) łopata, sipa, szufla; gw-pl|Górny Śląsk|ryl, sztecher.
Wiktionary
zdrobnienie od: szpadel
SJP.pl
zdrobnienie od: szpada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący szpady
Wiktionary
rzecz. szpada ż.
Wiktionary
kastet
SJP.pl
dawniej: szponga (poprzeczne spojenie desek); spąga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpagat
Wiktionary
(1.1) To nie szpagat, lecz tylko mały szpagacik.
Wiktionary
rzecz. szpagat m.
Wiktionary
1. figura gimnastyczna polegająca na wykonaniu siadu rozkrocznego;
2. cienki, mocny sznurek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ćwiczenie gimnastyczne polegające na rozciągnięciu nóg do linii poziomej;
(1.2) rodzaj mocnego sznurka z juty
(1.3) jutowe włókno do uszczelniania połączeń hydraulicznych i gazowych
(1.4) daw. gw-pl|Warszawa. wódka
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃpaɡat, AS: špagat
Wiktionary
rzecz. szpagatówka ż.
:: zdrobn. szpagacik m.
przym. szpagatowy
Wiktionary
(1.2) szruba
Wiktionary
dawniej, żartobliwie: wódka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szprycha
Wiktionary
(1.1) szpica
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. spiżarnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Pomorze. kulin. deser z jajek, cukru i żelatyny z dodatkiem kakao lub soku cytrynowego;
Wiktionary
Szpajza (z niem. die Speise – potrawa, danie) – deser (legumina) przygotowywany z jajek kurzych znany w kuchni śląskiej i pomorskiej (na Kaszubach, Powiślu i Żuławach). Jest to rodzaj kremu zestalanego żelatyną. Charakteryzuje się delikatną, puszystą konsystencją, przypominającą gładką, kremową (galaretkowatą) piankę.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Speise. → danie
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== szpajza (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. legumina
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Speise. → danie
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== szpajza (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. legumina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bud. archit. spiżarnia
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szpajzka.
Wiktionary
1. ptak z rzędu wróblowych o czarnym, połyskliwym upierzeniu;
2. koń maści ciemnosiwej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. niewielki i ciemny, prawie czarny ptak;
(1.2) hipol. koń o maści ciemnosiwej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Mazury. słonina
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Piszczą żałośnie w trzcinach szpaki, kraczą kurki wodne, pogwizdują bekasy, huczą bąki, kwakają ukryte stada kaczek, smutnie pośpiewują rybitwy; rytmicznie wyrzucając do lotu skrzydła kołyszą się kulony, srokosze kują żelazo na gałązkach olszyn, a wysoko na gałęziach sosen edukują swe dzieci, obrzydliwie wrzeszcząc, wrony-matki.
Wiktionary
IPA: ʃpak, AS: špak
Wiktionary
rzecz. szpakowatość ż., szpakowacizna ż., szpakowate nmos.
:: zdrobn. szpaczek m.
czas. szpakowacieć ndk.
przym. szpakowaty, szpaczy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|skworc, szkworc, szpok.
(2.1) gw-pl|Mazury|okrasa.
Wiktionary
1. ptak z rzędu wróblowych o czarnym, połyskliwym upierzeniu;
2. koń maści ciemnosiwej
SJP.pl
Szpaki (Sturninae) – podrodzina ptaków z rodziny szpakowatych (Sturnidae), obejmująca ponad sto dwadzieścia gatunków. Są to małe lub średnie ptaki, w większości owadożerne, niektóre żywią się również owocami. Wiele gatunków żyje na otwartych przestrzeniach i tworzy duże stada.
Wikipedia
1. o ludziach: mający część włosów siwych; o włosach: siwiejący, siwawy;
2. o maści konia: ciemnosiwy lub dereszowaty;
3. o cechach szpakowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zool. rodzina ptaków z rzędu wróblowych;
Wiktionary
Szpakowate (Sturnidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około 120 gatunków.
Wikipedia
IPA: ˌʃpakɔˈvatɛ, AS: špakovate
Wiktionary
rzecz. szpak m., szpaczek m.
przym. szpakowaty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpakowate; cecha tych, którzy są szpakowaci
Wiktionary
przym. szpakowaty
przysł. szpakowato
rzecz. szpak mzw.
Wiktionary
1. o ludziach: mający część włosów siwych; o włosach: siwiejący, siwawy;
2. o maści konia: ciemnosiwy lub dereszowaty;
3. o cechach szpakowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający część włosów siwych
Wiktionary
rzecz. szpak m., szpakowate nmos., szpaczek mzw., szpakowatość ż.
przym. szpaczy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szpakowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Jaświły.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Kalinówce Kościelnej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. dwa równoległe szeregi drzew lub krzewów, tworzące aleję
2. dwa szeregi ludzi ustawionych po obu stronach ulicy, przejścia itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) aleja utworzona z dwóch równoległych szeregów drzew lub krzewów; drzewa tworzące taką aleję
(1.2) dwa równoległe szeregi ludzi tworzące korytarz służący jako przejście podczas różnych uroczystości
(1.3) daw. szt. gobelin
Wiktionary
Szpaler – jednorzędowe nasadzenie drzew, których korony, dzięki odpowiednim zabiegom pielęgnacyjnym, tworzą zwartą ścianę zieleni. Podobnie jak żywopłot szpaler jest jedną z podstawowych form nasadzeń parkowych. Szpalerowi zwykle pozostawia się swobodę wzrostu wzwyż natomiast przycina się gałęzie zewnętrzne, wzdłuż linii sadzenia tworząc „zielony płot – zasłonę”. Dwa równoległe do siebie szpalery tworzą aleję. Odmienną definicję przedstawiono w Słowniku Języka Polskiego PWN, zgodnie z którą szpaler to dwa szeregi drzew lub krzewów tworzące aleję. Zgodnie z tą definicją, aby można było mówić o szpalerze, konieczne są nasadzenia dwurzędowe, przy czym mogą one obejmować zarówno drzewa, jak i krzewy. Forma szpalerowa jest również nieodłącznie związana z aleją jako drogą z obustronnymi nasadzeniami drzew lub krzewów.
Wikipedia
IPA: ˈʃpalɛr, AS: špaler
Wiktionary
przym. szpalerowy
Wiktionary
(1.3) arras
Wiktionary
zdrobnienie od: szpaler
SJP.pl
artysta lub rzemieślnik tworzący szpalery (dekoracyjne tkaniny na ściany)
SJP.pl
przymiotnik od: szpaler
SJP.pl
wykończenie ścianki wokół okna
SJP.pl
Szpaleta – określenie dla wewnętrznej lub zewnętrznej płaszczyzny okna, która znajduje się wokół ościeżnicy, która łączy ramę okna lub drzwi z powierzchnią ściany. Jest to element widoczny zarówno z wewnątrz, jak i z zewnątrz budynku.
Szpalety mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak drewno, płyty gipsowo-kartonowe, aluminium czy PVC. Ich główną funkcją jest wykończenie i zabezpieczenie otworów przed uszkodzenia.
Wikipedia
1. próbna odbitka korektorska
2. w poligrafii: ciągła ilość znaków w wierszach, dostosowana do wysokości kolumny; łam
3. w garbarstwie: dwoina
SJP.pl
Szpalta – termin zecerski oznaczający pierwszy, surowy skład tekstu, o docelowej szerokości wierszy, a długości (liczbie wierszy) wynikającej z objętości tekstu, złożony z czcionek lub wierszy linotypowych. Szpalta zawiera większość docelowych atrybutów tekstu, takich jak: krój pisma w odpowiedniej odmianie i stopniu, interlinię, wcięcia akapitowe itp.
Wikipedia
1. rozmieszczać tekst na stronicy w dwu lub więcej szpaltach
2. w garbarstwie: przecinać skórę w jej grubości
SJP.pl
strony czasopisma lub książki z wydrukowanym na nich tekstem
SJP.pl
potocznie: nietypowy sposób bycia lub ubierania się w celu zaimponowania komuś; bufonada, efekciarstwo, szpanerstwo, snobizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu przypodobania się komuś
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
(1.1) Pierwsze wino wypiłem w czwartej klasie z kolegami, na sylwestra. Potem piłem od czasu do czasu: na ogniskach, urodzinach kolegów. Przeważnie piwo i wino. Tak żeby się w głowie kręciło. Dla szpanu.
Wiktionary
IPA: ʃpãn, AS: špãn
Wiktionary
rzecz. szpaner m., szpanerka ż., szpanerstwo n., szpanowanie n.
przym. szpanerski
czas. szpanować ndk., poszpanować dk., zaszpanować dk.
Wiktionary
(1.1) efekciarstwo, książk. kabotynizm, książk. kabotyństwo, szpanowanie
Wiktionary
potocznie: ktoś, kto lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozer, efekciarz, kabotyn, snob
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ktoś, kto stara się zwrócić na siebie uwagę otoczenia modnym ubiorem lub ekstrawaganckim sposobem bycia
Wiktionary
IPA: ˈʃpãnɛr, AS: špãner
Wiktionary
rzecz. szpan m., szpanerstwo m.
:: fż. szpanerka ż.
czas. szpanować, poszpanować, zaszpanować
przym. szpanerski
przysł. szpanersko
Wiktionary
potocznie: kobieta, która lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozerka, efekciarka, snobka, szpanówa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta starająca się zwrócić na siebie uwagę modnym ubiorem lub ekstrawagancją w zachowaniu
Wiktionary
(1.1) Trzeba tej szpanerce przyciąć pazurki.
Wiktionary
rzecz. szpan m., szpanerstwo m.
:: fm. szpaner m.
czas. szpanować ndk., poszpanować dk., zaszpanować dk.
przym. szpanerski
przysł. szpanersko
Wiktionary
potocznie: charakterystyczny dla szpanera - osoby lubiącej się popisywać, chcącej zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem, np. szpanerski wygląd, płaszcz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. modny
(1.2) pot. ekstrawagancki
Wiktionary
(1.1) Rysiu dostał szpanerską kurtkę.
Wiktionary
rzecz. szpan mrz., szpaner mos., szpanerka ż., szpanerstwo n., szpanowanie n.
czas. szpanować ndk.
Wiktionary
potocznie: wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu zaimponowania komuś, wywołania wrażenia; bufonada, efekciarstwo, szpan, snobizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu przypodobania się komuś
Wiktionary
(1.1) Te jej uśmiechy stanowią tylko część szerzej zaplanowanego szpanerstwa.
Wiktionary
rzecz. szpan mrz., szpaner mos., szpanerka ż., szpanowanie n.
przym. szpanerski
czas. szpanować ndk., poszpanować dk., zaszpanować dk.
Wiktionary
(1.1) szpan, szpanowanie, efekciarstwo, książk. kabotynizm, książk. kabotyństwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań, Górny Śląsk. wsuwka do włosów
Wiktionary
potocznie: kobieta, która lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozerka, efekciarka, snobka, szpanerka
SJP.pl
potocznie: popisywać się czymś; chełpić się
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. pokazywać się, popisywać
czasownik przechodni niedokonany
(2.1) pot. popisywać się
(2.2) gw-pl|Górny Śląsk. napinać, naciągać
Wiktionary
(1.1) Darek szpanował już w zawodówce.
(2.1) Przestałabyś już szpanować tymi butami.
Wiktionary
rzecz. szpan mrz., szpaner mos., szpanerka ż., szpanerstwo n., szpanowanie n.
przym. szpanerski
czas. poszpanować dk., zaszpanować dk.
Wiktionary
(2.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński|asić sie.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpanować.
Wiktionary
rzecz. szpan m., szpaner m., nieszpanowanie n., szpanerstwo n.
czas. szpanować ndk.
przym. szpanerski
przysł. szpanersko
Wiktionary
wiązanie poprzeczne lub wzdłużne kadłuba w części dennej albo na burtach; wręg; wręga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. wręga.
Wiktionary
(1.1) wręga
Wiktionary
1. wąska, podłużna przerwa między elementami znajdującymi się w bliskiej odległości, które nierzadko powinny do siebie ściśle przylegać; szczelina;
2. wulgarnie:
a) dziewczyna, zwłaszcza atrakcyjna;
b) żeński narząd płciowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska, długa przerwa między elementami położonymi obok siebie
Wiktionary
(1.1) Szarpnęli razem. Drzwi ustąpiły o kilka centymetrów. Przez szparę dostrzegli błękitną poświatę monitorów.
Wiktionary
rzecz. szparka ż., szpareczka ż.
Wiktionary
czasownik
(1.1) poznań. - oszczędzać
Wiktionary
rzecz. szparanie n.
Wiktionary
gatunek byliny z rodziny szparagowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Asparagus|L.|ref=tak., rodzaj roślin o długich pędach i łuskowatych listkach;
(1.2) roln. ogrod. szparag lekarski
(1.3) kulin. jadalny pęd szparaga lekarskiego
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Aby zbiór szparagów był w ogóle możliwy, trzeba nad rośliną usypać kopiec z ziemi.
(1.3) Na kolację podano łososia ze szparagami.
Wiktionary
IPA: ˈʃparak, AS: šparak
Wiktionary
rzecz. szparagarnia ż., szparagowa ż., szparagowate lm nm., szparagowce lm nm.
przym. szparagowy
Wiktionary
(1.1) asparagus
Wiktionary
hodowla szparagów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogrod. miejsce przeznaczone do uprawy szparagów
Wiktionary
rzecz. szparagowce nmos., szparagowate nmos., szparag m., szparagowa ż.
przym. szparagowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kulin. zupa ze szparagów, zwykle w postaci kremu
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: szparagowy
Wiktionary
(1.1) Dziś na obiad była pyszna szparagowa, ale niestety już się skończyła.
Wiktionary
rzecz. szparagowce nmos., szparagowate nmos., szparag m., szparagarnia ż.
przym. szparagowy
Wiktionary
(1.1) zupa szparagowa
Wiktionary
rodzina roślin jednoliściennych z rzędu szparagowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Asparagaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin jednoliściennych;
Wiktionary
Szparagowate (Asparagaceae Juss.) – rodzina roślin jednoliściennych. W różnych systemach klasyfikacyjnych roślin do początków XXI wieku była wąsko definiowana, zwykle z jednym rodzajem – szparag (Asparagus), występującym w Eurazji i Afryce, a także na niewielkich obszarach Australii i Meksyku. Znaczne zmiany w systematyce rodziny nastąpiły w 2009 roku. W systemie APG III zmniejszono liczbę rodzin w rzędzie szparagowców (Asparagales) i znacznie rozszerzono zakres rodziny szparagowatych. W tym samym roku ukazała się publikacja przedstawiająca klasyfikację podrodzin w nowym ujęciu tego taksonu. W szerokim ujęciu, podtrzymanym w systemie APG IV (2016) rodzina obejmuje ok. 118–153 rodzaje z ok. 2,5 tysiącem do ponad 3,2 tysięcy gatunków łączonych w 7 podrodzin. Rośliny te występują na niemal całym świecie, poza obszarami okołobiegunowymi.
Wikipedia
(1.1) Kosmopolityczne szparagowate nie występują jednak we wschodniej Amazonii, na Saharze i Gobi.
Wiktionary
rzecz. szparag mrz., szparagarnia ż., szparagowa ż., szparagowce lm nm.
przym. szparagowy
Wiktionary
o cechach szparagowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin z kladu jednoliściennych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Asparagales|Bromhead|ref=tak., rząd roślin należących do klasy jednoliściennych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pędy szparagowców są zwykle nagie.
Wiktionary
rzecz. szparag mrz., szparagarnia ż., szparagowa ż., szparagowate lm nm.
przym. szparagowy
Wiktionary
1. potocznie: fasolka szparagowa;
2. trzep szparagówka - muchówka z rodziny nasionnic, szkodnik szparagów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. muchówka, szkodnik szparagów
Wiktionary
(1.1) mucha szparagowa, trzep szparagówka
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) kulin. związany ze szparagami lub zrobiony ze szparagów
(1.2) spoż. związany z fasolką szparagową
Wiktionary
(1.1) Hurra! Dziś na obiad będzie moja ulubiona zupa szparagowa!
Wiktionary
rzecz. szparagowce nmos., szparagowate nmos., szparag m., szparagowa ż., szparagarnia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szparać.
Wiktionary
czas. szparać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skarbonka
Wiktionary
mała szparka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpara
Wiktionary
IPA: ʃpaˈrɛt͡ʃka, AS: šparečka
Wiktionary
rzecz. szpara, szparka
Wiktionary
niepotrzebna, drobna rzecz w stanie nieładu, zwłaszcza zapisany papier
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stary dokument, papier lub inna zbędna rzecz będąca w nieładzie
Wiktionary
(1.1) Wśród zbutwiałych szpargałów najwięcej było domowych rachunków, przepisów kuchennych i wybornych recept na bolenie w kiszkach lub w wątrobie.
Wiktionary
rzecz. szpargałka ż.
:: zdrobn. szpargałek m.
Wiktionary
wąski, ciasny otwór
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. szpara
forma przymiotnika.
(2.1) rodz. ż. od szparki
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szpareczka ż., szpara ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. gw-pl|Kresy. kasa oszczędnościowa
Wiktionary
1. szybki, żwawy, prędki;
2. dawniej: skory do czegoś, popędliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) żwawy, szybki, prędki
(1.2) przest. skory, popędliwy
forma rzeczownika.
(2.1) M., B., W. lm. od: szparka
Wiktionary
Szparki (niem. Sparken) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Pod koniec lat 60. XX w. była to wieś, położona nad rzeką Pisą, wśród łąk (dawniej mokradła, później osuszone), na skraju Puszczy Piskiej.
Wikipedia
(1.1) Tłum w mgnieniu oka rozpierzchnął się na boki, po to tylko, by ujawnić Jaskra, nadchodzącego szparkim krokiem, przy dźwiękach lutni.
(1.1) Ja jestem czujna, ja jestem zwarta, ja jestem szparka, ja sekretarka.
Wiktionary
IPA: ˈʃparʲci, AS: šparʹḱi
Wiktionary
rzecz. szparkość
przysł. szparko
Wiktionary
(1.1) żwawy, szybki, prędki, wartki
(1.2) skory, popędliwy, porywczy, krewki
Wiktionary
przysłówek
(1.1) żwawo
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: szparka
Wiktionary
IPA: ˈʃparkɔ, AS: šparko
Wiktionary
rzecz. szparkość
przym. szparki
Wiktionary
(1.1) szybko, prędko, żwawo, wartko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prędkość
Wiktionary
przym. szparki
przysł. szparko
Wiktionary
(1.1) szybkość, prędkość, chyżość, żwawość
Wiktionary
pełen małych szpar
SJP.pl
1. ozdobny koniec jednej ze skrajnych krokwi skrzyżowanych u góry dachu; śparóg;
2. dawniej: ostro zakończone kowadełko do odkuwania wewnętrznych ścian w metalowych przedmiotach z otworami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bud. ozdobne skrzyżowanie krokwi wieńczące dach
Wiktionary
ozdoba szczytu dachu, zwykle w kształcie baranich rogów i zwierzęcych głów; śparogi, rogacze, rogowniki
SJP.pl
typ bezkręgowych, morskich zwierząt wtóroustych; prastrunowce, półstrunowce, przedstrunowce, strunogębe
SJP.pl
Półstrunowce (Hemichordata, z gr. hemi – pół + chorda – struna), przedstrunowce (Protochordata), strunogębe (Stomochordata), szparoskrzelne (Branchiotremata) – typ bezkręgowych, morskich zwierząt wtóroustych o cechach morfologicznych zbliżonych do strunowców (stąd nazwa typu), natomiast w rozwoju zarodkowym wykazujących cechy wspólne ze szkarłupniami. Występują wyłącznie w wodach morskich, głównie pełnosłonych, najczęściej w strefie dennej. Są wśród nich organizmy wolno żyjące i osiadłe, często kolonijne, tylko nieliczne pływają. Żywią się detrytusem i drobnymi organizmami morskimi.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) środ. żargon grafików: wydzielać część obrazu bitmapowego w celu dalszej obróbki bądź osadzenia w innym obrazie
(1.2) gw-pl|Kresy. oszczędzać
Wiktionary
(1.2) Ale jak trzeba szparować na wszystkiem to inaczej być nie może. sic.
Wiktionary
rzecz. szparowanie n.
Wiktionary
(1.1) wydzielać, izolować
Wiktionary
przymiotnik od: szpara
SJP.pl
żart, figiel, zabawa, również przyjemna rozrywka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. (także gw-pl|Górny Śląsk.) zabawna sytuacja przytrafiająca się komuś
(1.2) posp. złośliwy figiel, niemiła niespodzianka; kawał
Wiktionary
IPA: ʃpas, AS: špas
Wiktionary
rzecz. szpasownik mos.
Wiktionary
(1.2) figiel, żart, kawał
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dowcipniś
Wiktionary
rzecz. szpas mrz.
Wiktionary
1. szpat islandzki - minerał używany do wyrobu przyrządów optycznych, odmiana kalcytu; szpat ciężki - baryt; spat;
2. narośl kostna na wewnętrznej stronie stawu skokowego konia; łogawizna; włogacizna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wet. guzowate uwypuklenie w stawie stępu konia;
(1.2) miner. daw. minerał o doskonałej łupliwości;
Wiktionary
Szpat, włogacizna – przewlekłe zapalenie stawu skokowego konia, skutkujące charakterystycznymi naroślami kostnymi na przyśrodkowej stronie stawu stępu i kulawiznę zmniejszającą się podczas jego aktywności.
Jest to schorzenie, które w początkowej fazie daje się leczyć zachowawczo, a w postaci przewlekłej skuteczne jest leczenie operacyjne metodą artrodezy.
Wikipedia
IPA: ʃpat, AS: špat
Wiktionary
przym. szpatowy
Wiktionary
(1.1) włogacizna
Wiktionary
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. brzydko
Wiktionary
zgrubienie od: szpatułka
SJP.pl
podłużna płytka służąca do uciskania języka podczas badania jamy ustnej i gardła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. podłużna i wąska płytka do uciskania języka w trakcie badania jamy ustnej i gardła
(1.2) przest. bud. deseczka będąca podkładem pod dachówkę karpiówkę tam, gdzie dachówki stykają się bokami
Wiktionary
Szpatułka – narzędzie laboratoryjne lub medyczne, rodzaj wąskiej łopatki. Wykonana może być z drewna lub tworzywa sztucznego, a w zastosowaniach laboratoryjnych - także ze szkła lub metalu.
W medycynie szpatułka ma niemal zawsze zaokrąglone brzegi i służy najczęściej do badania jamy ustnej: przy pomocy szpatułki lekarz może – uciskając lekko język pacjenta – zajrzeć do gardła. Szpatułka lekarska ma długość kilkunastu centymetrów i szerokość około 1 cm; nie musi być płaska, czasem może być lekko wygięta (jak na zdjęciu obok), dzięki czemu lekarz nie zasłania sobie własną dłonią pola widzenia.
Wikipedia
(1.1) Nie potrafię wytrzymać badania ze szpatułką.
Wiktionary
(1.1) kopystka językowa, łopatka (językowa)
Wiktionary
regionalnie: spec, fachowiec, znawca
SJP.pl
bardzo mały roztocz (około 0,15 mm) wysysający sok roślinny z pąków, liści, pędów i zawiązków owocowych, spotykany we wszystkich krajach, gdzie uprawia się winorośl
SJP.pl
Szpeciele, obrzęki (Eriophyoidea) – nadrodzina roślinożernych roztoczy charakteryzująca się obecnością dwóch par odnóży i odmiennym od pozostałych roztoczy wykształceniem narządów gębowych.
Wikipedia
nadrodzina roślinożernych roztoczy; obrzęki, szpecielowate
SJP.pl
Szpeciele, obrzęki (Eriophyoidea) – nadrodzina roślinożernych roztoczy charakteryzująca się obecnością dwóch par odnóży i odmiennym od pozostałych roztoczy wykształceniem narządów gębowych.
Wikipedia
nadrodzina roślinożernych roztoczy; szpeciele, obrzęki
SJP.pl
o cechach szpecielowatych (nadrodzina roztoczy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. drobne kluski z mąki i jaj;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃpɛt͡slɛ, AS: špecle
Wiktionary
pot. w l. mn.: graty, klamoty, drobiazgi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. całokształt jakiegoś sprzętu, np. narzędzia, oprzyrządowanie sportowe
(1.2) środ. mot. sprzęt do jeżdżenia, np. motocykl
Wiktionary
Sprzęt wspinaczkowy – zestaw urządzeń technicznych stosowanych w trakcie uprawiania wszelkich rodzajów wspinaczki.
Wikipedia
(1.1) Major Anatol Gmitruk zostawił cały szpej Olafowi, nie licząc niewielkiego bidonu z wodą, który włożył do bocznej kieszeni spodni, i wysłał go do schroniska z przykazaniem czekania i pilnowania, żeby turyści nie wypili całego piwa.
(1.1) Ja od koleżanki dostałem bogaty szpej fotograficzny.
(1.2) Szpej Magdzie się zepsuł.
Wiktionary
IPA: ʃpɛj, AS: špei ̯
Wiktionary
rzecz. szpeja ż., szpeju m.
Wiktionary
(1.1) szpeja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. fachowiec, specjalista
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: szpej
Wiktionary
(1.1) Mój szwagier to szpeju od podwozia syrenki.
Wiktionary
IPA: ˈʃpɛju, AS: špei ̯u
Wiktionary
rzecz. szpej m., szpeja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. słonina
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. szpeknąć)
(1.1) poznań. zaglądać
Wiktionary
rzecz. szpekanie n.
czas. szpeknąć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpekać.
Wiktionary
czas. szpekać ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. w slangu młodzieżowym:
a) szpaner
b) chłopak, mężczyzna sprytny, przebiegły, błyskotliwy
2. potocznie: specjalista w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
mechanizm różnicowy w samochodach sportowych o dużej mocy
SJP.pl
Szpera (LSD) (od niem. Sperrdifferenzial) – mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu wewnętrznym, który ma ograniczyć działanie stożkowego mechanizmu różnicowego. Montowany na osi. Ma to na celu zmniejszyć różnice prędkości kół podczas jazdy po łuku. Najczęściej używa się ich w samochodach sportowych, by podczas zakrętu miały wciąż możliwość przyspieszania. Stosuje się ją w samochodach o dużej mocy.
Wikipedia
czasownik
(1.1) szukać, grzebać w czymś
Wiktionary
IPA: ˈʃpɛrat͡ɕ, AS: šperać
Wiktionary
rzecz. szperanie, szperacz, szperaczka, szperactwo, szperanina
czas. wyszperać
przym. szperacki
Wiktionary
(1.1) reg. pozn. pęchcić.
Wiktionary
dotyczący szperactwa, szperaczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ten, kto lubi szperać, zwłaszcza w bibliotekach lub archiwach
(1.2) wojsk. żołnierz z patrolu stanowiącego ubezpieczenie kolumny w marszu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) ruchomy reflektor, który oświetla coraz to inne miejsca w terenie;
(2.2) inform. przeglądarka internetowa;
Wiktionary
Szperacz – rodzaj lampy elektrycznej, reflektora instalowanego niekiedy w samochodach terenowych (także w samochodach pożarniczych, ratowniczych, wojskowych lub policyjnych), którego konstrukcja pozwala na obracanie go w pewnym zakresie – w lewo i w prawo oraz w górę i w dół – tak, by możliwe było skierowanie snopa światła w żądanym kierunku wokół pojazdu, a nie tylko (tak jak w standardowych reflektorach świateł drogowych) na wprost przed pojazdem. Lampa taka ułatwia nocną obserwację obiektów znajdujących się przy drodze albo na bezdrożach, jak również działania straży pożarnej i innych służb ratowniczych.
Wikipedia
rzecz. szperactwo n.
:: fż. szperaczka ż.
czas. szperać ndk., wyszperać dk.
przym. szperacki
Wiktionary
(2.2) szperacz sieciowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szperać.
Wiktionary
IPA: ʃpɛˈrãɲɛ, AS: šperãńe
Wiktionary
rzecz. szperacz, szperaczka, szperactwo, szperanina
czas. szperać ndk., wyszperać
przym. szperacki
Wiktionary
środowiskowo: przeszukiwanie, rewizja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wytrych
Wiktionary
dawniej: słonina; sperka, spyrka, szpyrka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. kawałek smażonej słoniny
(1.2) spoż. wędzona słonina
Wiktionary
(1.1) Lubisz pierogi ze szperkami?
(1.2) Do plasterastra szperki zlatywały się sikory.
Wiktionary
(1.2) szpyrka, sperka, spyrka; reg. śl. szpyrka.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dykta
Wiktionary
przymiotnik od: Szpetal Górny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szpetnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szpetny
SJP.pl
szpetota;
1. cecha czegoś wyglądającego ohydnie, odrażająco;
2. cecha czegoś budzącego odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. cecha czegoś łamiącego przyjęte powszechnie zasady; naganność;
4. coś budzącego odrazę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpetne; cecha tych, którzy są szpetni
Wiktionary
przym. szpetny
przysł. szpetnie
Wiktionary
1. wyglądający ohydnie, odrażająco;
2. budzący odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. łamiący przyjęte powszechnie zasady; naganny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. wyglądający nieestetycznie, ohydnie, odrażająco
(1.2) książk. budzący odrazę lub obrzydzenie ze względu na swoją nieprzyzwoitość, nieetyczność
Wiktionary
IPA: ˈʃpɛtnɨ, AS: špetny
Wiktionary
rzecz. szpetota ż., szpetność ż.
przysł. szpetnie
czas. szpecić ndk., szpetnieć ndk.
Wiktionary
(1.1) brzydki, ohydny
Wiktionary
szpetność;
1. cecha czegoś wyglądającego ohydnie, odrażająco;
2. cecha czegoś budzącego odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. cecha czegoś łamiącego przyjęte powszechnie zasady; naganność;
4. coś budzącego odrazę
SJP.pl
1. ostra końcówka czegoś, czubek, wierzchołek;
2. rasa psa pasterskiego, występującego w Europie Północnej i Japonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ostra końcówka czegoś
(1.2) techn. pot. ostro zakończone dłuto
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) kynol. typ psów obejmujący kilkadziesiąt ras o określonych cechach;
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od: szpica
Wiktionary
Szpic – nazwa określonego typu psa, obejmująca grupę wielu ras z północy, wschodu i centralnej części kontynentu euroazjatyckiego oraz z podbiegunowych obszarów Ameryki Północnej, a także z Grenlandii i Islandii. Psy z tej grupy odznaczają się stosunkowo pierwotną budową, słabo zmienioną przez człowieka.
Wikipedia
IPA: ʃpʲit͡s, AS: špʹic
Wiktionary
przysł. spiczasto, szpiczasto
przym. spiczasty, szpiczasty
Wiktionary
(1.2) szpicak
Wiktionary
przednia straż w wojsku, oddział zwiadowczy
SJP.pl
Szpica – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Puchaczów.
Wieś duchowna Stpicza, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego, własność opata sieciechowskiego, wchodziła w skład klucza puhaczowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wikipedia
kilof górniczy z wymiennym ostrzem w kształcie grotu
SJP.pl
największa wyspa norweska w archipelagu Svalbard; Spitsbergen
SJP.pl
przymiotnik od: Szpicberg (największa wyspa norweska); szpicberski, spitsbergeński
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Spitsbergenem, dotyczący Spitsbergenu
Wiktionary
rzecz. Spitsbergen mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: Szpicberg (największa wyspa norweska); szpicbergeński, spitsbergeński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. spiczasta broda
Wiktionary
Stanisław Antoni Cichocki, ps. „Szpicbródka” (ur. 21 kwietnia 1885, zm. 2 listopada 1940) – polski włamywacz-kasiarz, działający głównie na terenie Rosji i II Rzeczypospolitej. Pseudonim zawdzięczał starannie wypielęgnowanej blond bródce. Elegancki, wykwintny, znał kilka języków obcych: włoski, angielski, niemiecki, rosyjski.
Wikipedia
kapuś, konfident; potocznie:
1. tajny współpracownik policji, wywiadu itp.; tajniak, szpieg;
2. donosiciel; kabel, denuncjator, kablownik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. tajny agent, szpieg
Wiktionary
Szpicel (fr. Le doulos) – francusko-włoski czarno-biały film kryminalny z 1962 roku w reżyserii i wedle scenariusza Jean-Pierre Melville’a, będący adaptacją powieści o tym samym tytule (1957) autorstwa Pierre’a Lesou. W rolach głównych wystąpili Serge Reggiani, Jean-Paul Belmondo oraz Fabienne Dali. Pierwszy pokaz filmu miał miejsce we Włoszech 13 grudnia 1962, francuska premiera odbyła się w Paryżu 8 lutego 1963.
Wikipedia
(1.1) Nie idziemy przez dworzec, tam aż roi się od szpiclów.
Wiktionary
rzecz. szpiclowanie n., szpiclostwo n., szpiclówka ż.
czas. szpiclować ndk.
przym. szpiclowski
Wiktionary
(1.1) agent, szpieg, wywiadowca, obserwator, donosiciel, środ. kapusta
Wiktionary
zdrobnienie od: szpicel
SJP.pl
rufa kadłuba zakończona jak dziób, bez pawęży
SJP.pl
Szpicgat – konstrukcja rufy kadłuba jednostki pływającej charakteryzująca się występowaniem stewy rufowej, do której przymocowana jest oś steru.
Także: ogólna nazwa jachtu, mającego taką konstrukcję rufy.
Wikipedia
potocznie: to, czym zajmuje się szpicel, składanie donosów; donosicielstwo, kapusiostwo, szpiegostwo, kapownictwo
SJP.pl
potocznie: śledzić kogoś i donosić na niego; szpiegować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpiclować.
Wiktionary
rzecz. szpicel m., szpiclówka ż., szpiclostwo n.
czas. szpiclować ndk.
przym. szpiclowski
Wiktionary
(1.1) inwigilowanie, szpiegowanie, śledzenie
Wiktionary
potocznie: dotyczący szpicla lub jego działalności; donosicielski, szpiegowski, kapusiowaty
SJP.pl
szpiclowski i dywersyjny
SJP.pl
podobny wyglądem do szpica - psa o puszystym, zawiniętym do góry ogonie
SJP.pl
pierwsza strzyża jagniąt, po ukończeniu przez nie 3-4 miesięcy i odłączeniu od matek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. papier ścierny
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pucpapiór.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. jeźdz. krótki skórzany lub rzemienny pejcz do dyscyplinowania konia wierzchowego
Wiktionary
(1.1) Koń dostał po zadzie szpicrutem i pognał przed siebie.
Wiktionary
rzecz. szpicruta ż., szpicrutka ż.
Wiktionary
elastyczny pręt pokryty skórą lub rzemienna plecionka, stosowany zwykle przy jeździe konnej, do poganiania konia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jeźdz. krótki skórzany lub rzemienny pejcz do dyscyplinowania konia wierzchowego;
(1.2) jeźdz. uderzenie szpicrutą (1.1)
Wiktionary
Szpicruta (także: palcat, pejcz) – rzemienna plecionka lub pręt pokryty skórą, służący jako pomoc jeździecka do poganiania konia.
Szpicruta przykładana jest na łopatkę lub zad wierzchowca. Nie zalecane jest jej używanie tuż za łydką jeźdźca – na słabiźnie. Szpicrutę powinni stosować jeźdźcy, potrafiący już panować nad koniem za pomocą łydek i dosiadu.
Wikipedia
(1.1) W prawicy wielmoży Józefa gwizdnęła kawaleryjska szpicruta, spadła na twarz oficera i padł krótki rozkaz: — Salutuj marszałka, ciuro!
Wiktionary
rzecz. szpicrut mrz.
:: zdrobn. szpicrutka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szpicruta
(1.2) jeźdz. mała szpicruta
Wiktionary
rzecz. szpicrut mrz., szpicruta ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. spryciarz
Wiktionary
1. jednoroczny jeleń, którego pierwsze poroże nie ma odnóg
2. nowotwór złośliwy pochodzący z komórek plazmatycznych szpiku kostnego, występujący najczęściej w kościach czaszki lub miednicy; siatkowiak plazmocytowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. rodzaj nowotworu układu krwiotwórczego;
Wiktionary
Szpiczak mnogi, szpiczak plazmocytowy, choroba Kahlera (łac. myeloma multiplex) – nowotwór układu krwiotwórczego charakteryzujący się klonalną proliferacją atypowych plazmocytów zwykle produkujących immunoglobulinę monoklonalną. Rzadziej produkują jedynie łańcuch lekki przeciwciała lub występują w postaci niewydzielającej (szpiczak niewydzielający).
Wikipedia
rzecz. szpik m.
przym. szpikowy
Wiktionary
w łowiectwie: mający poroże bez odnóg
SJP.pl
przysłówek
(1.1) ostro, z ostrym, wąskim zakończeniem, w kształcie szpica
Wiktionary
IPA: ʃpʲiˈt͡ʃastɔ, AS: špʹičasto
Wiktionary
przym. szpiczasty, spiczasty
rzecz. szpic
przysł. spiczasto
Wiktionary
(1.1) spiczasto
Wiktionary
zwężający się na końcu w szpic; spiczasty; śpiczasty
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający ostre, wąskie zakończenie
Wiktionary
IPA: ʃpʲiˈt͡ʃastɨ, AS: špʹičasty
Wiktionary
rzecz. szpic mrz.
przysł. szpiczasto, spiczasto
Wiktionary
(1.1) spiczasty, ostry
Wiktionary
konfident, szpicel;
1. agent obcego wywiadu, który przekazuje obcemu państwu wiadomości będące tajemnicą państwową lub wojskową; tajniak;
2. potocznie: osoba, która obserwuje kogoś lub jakieś środowisko i donosi o tym komuś, zwykle w celu uzyskania jakichś korzyści; kapuś, donosiciel, denuncjator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się szpiegostwem
Wiktionary
Szpiegostwo – forma działalności wywiadowczej polegająca na zdobywaniu informacji stanowiących tajemnice i przekazywaniu ich instytucji wywiadowczej. W większości państw świata szpiegostwo na rzecz obcego państwa jest przestępstwem kryminalnym zagrożonym najwyższymi karami. Wykrywaniem i zwalczaniem szpiegostwa zajmują się służby kontrwywiadowcze.
Wikipedia
(1.1) James Bond jest najbardziej znanym filmowym szpiegiem na świecie.
Wiktionary
IPA: ʃpʲjɛk, AS: špʹi ̯ek
Wiktionary
rzecz. szpiegostwo n., szpiegowanie n., przeszpiegi nmos.
:: fż. szpiegówka ż.
czas. szpiegować ndk., wyszpiegować dk.
przym. szpiegowski
przysł. szpiegowsko
Wiktionary
(1.1) wywiadowca, agent
Wiktionary
osoba ciągle obawiająca się, że jest otoczona szpiegami
SJP.pl
1. obsesja na punkcie szpiegowania, śledzenia;
2. nieuzasadnione upatrywanie wszędzie obecności szpiegów
SJP.pl
kobieta ciągle obawiająca się, że jest otoczona szpiegami
SJP.pl
1. przestępstwo polegające na przekazywaniu organom władzy obcego państwa wiadomości będących tajemnicą państwową lub wojskową;
2. potocznie: to, czym zajmuje się szpieg, składanie donosów; donosicielstwo, kapusiostwo, szpiegostwo, szpiclostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praca szpiega, ogół działań mających na celu zdobycie i przekazanie władzom obcego państwa tajemnice państwowe lub wojskowe
Wiktionary
Szpiegostwo – forma działalności wywiadowczej polegająca na zdobywaniu informacji stanowiących tajemnice i przekazywaniu ich instytucji wywiadowczej. W większości państw świata szpiegostwo na rzecz obcego państwa jest przestępstwem kryminalnym zagrożonym najwyższymi karami. Wykrywaniem i zwalczaniem szpiegostwa zajmują się służby kontrwywiadowcze.
Wikipedia
rzecz. szpieg m., szpiegówka ż., przeszpiegi nmos., szpiegowanie n.
czas. szpiegować ndk.
przym. szpiegowski
Wiktionary
1. przekazywać organom władzy obcego państwa wiadomości stanowiące tajemnicę państwową lub wojskową;
2. potocznie: śledzić kogoś i donosić na niego; szpiclować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) działać jako szpieg; przekazywać innym podmiotom tajemnice państwowe lub wojskowe
(1.2) pot. działać jak szpieg; śledzić kogoś i donosić na niego
Wiktionary
rzecz. szpieg m., szpiegostwo n., szpiegowanie n.
przym. szpiegowski
Wiktionary
(1.2) szpiclować, śledzić, węszyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpiegować.
Wiktionary
IPA: ˌʃpʲjɛɡɔˈvãɲɛ, AS: špʹi ̯egovãńe
Wiktionary
rzecz. szpieg mos., szpiegostwo n.
czas. szpiegować ndk.
przym. szpiegowski
Wiktionary
(1.1) inwigilowanie, szpiclowanie, śledzenie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pogard. kobieta zajmująca się szpiegostwem
Wiktionary
rzecz. szpieg mos., szpiegostwo n.
Wiktionary
Szpiegowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Dobrzyń nad Wisłą.
Wikipedia
dotyczący szpiega lub szpiegostwa; donosicielski, szpiclowski, kapusiowaty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpiegostwem, dotyczący szpiegów lub szpiegostwa
Wiktionary
(1.1) Sędzia uznał, że odszkodowanie należy się kobiecie za straty i cierpienia moralne jakich doznała, gdy okazało się, że małżeństwo służyło Kubańczykowi jedynie jako przykrywka dla działalności szpiegowskiej.
(1.1) Wal biały Hvaldimir, który był podejrzewany o bycie rosyjskim wielorybem szpiegowskim, został znaleziony martwy w południowo-zachodniej Norwegii.
(1.1) Zdjęcia, wykonane wówczas przez szpiegowski sprzęt, były dowodem współpracy sandinistów z mafią i zostały opublikowane przez liczne amerykańskie dzienniki.
Wiktionary
IPA: ʃpʲjɛˈɡɔfsʲci, AS: špʹi ̯egofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. szpiegowanie n., wyszpiegowanie n., szpieg m., szpiegostwo n., przeszpiegi nmos.
czas. szpiegować ndk., wyszpiegować dk.
przysł. szpiegowsko
Wiktionary
otwór w nadburciu lub w poszyciu pokładu służący do spływu wody, która dostała się zza burty na pokład; odpływnik
SJP.pl
Szpigat – odpływnik w postaci otworu umożliwiającego spływanie niepożądanej wody na jednostce pływającej.
Zasadniczo terminem tym nazywany jest przepust zęzowy czyli odpływnik stosowany na małych jednostkach pływających, na których nie stosuje się wodoszczelnych grodzi. Jest on w postaci przelotowego wycięcia w dolnej krawędzi każdego z denników, a umożliwia spływanie wody z przestrzeni między dennikami do zęzy. Dla udrażniania tych przelotów można stosować łańcuszek lub pręt przechodzący przez wiele tych otworów.
Wikipedia
w poligrafii: notatka sporządzona dla drukarni przez sekretarza redakcji lub redaktora technicznego dziennika, zawierająca spis artykułów wchodzących do numeru, wraz z podaniem tytułów oraz ich szerokości
SJP.pl
Szpigiel – ustalenie stron, układ kolumn, schemat wydania (numeru) czasopisma. Szpigiel posiada wiele postaci od zwykłego tekstowego opisu kolejnych stron do tabeli o bardzo dużych polach. Służy w redakcji do organizacji pracy nad danym numerem czasopisma. W szpiglu ujmuje się najważniejsze rzeczy, takie jak:
Wikipedia
gąbczasta tkanka wypełniająca kości, wytwarzająca nowe komórki krwi (szpik czerwony) lub magazynująca energię i substancje odżywcze, np. tłuszcz (szpik żółty)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz kości;
(1.2) gw-pl|Poznań, Warszawa, Kraków. spoż. tłuszcz
Wiktionary
Szpik kostny (łac. medulla ossium) – miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz jam szpikowych kości długich oraz w małych jamkach w obrębie istoty gąbczastej kości. Masa całego szpiku u dorosłego człowieka wynosi około 2,5 kg.
Wikipedia
(1.1) Michał potrzebuje szpiku kostnego, ponieważ jest chory na białaczkę.
Wiktionary
IPA: ʃpʲik, AS: špʹik
Wiktionary
przym. szpikowy
rzecz. szpiczak m.
Wiktionary
(1.1) war. śpik
(1.2) tuk
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szpikiem, dotyczący szpiku
Wiktionary
rzecz. szpik m., szpiczak mrz.
Wiktionary
1. pręt z ostrym końcem, służący do nakłuwania lub rozdrabniania czegoś; nakłuwacz;
2. wystające, ostre zakończenie czegoś; szpic, kolec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie w formie zaostrzonego pręta, niekiedy z rękojeścią
Wiktionary
przym. szpikulcowy
Wiktionary
kabestan okrętowy
SJP.pl
zgrubienie od: szpilka
SJP.pl
Szpila – akcesorium służące do utrzymania włosów danej osoby w stałym miejscu. Może zostać użyta zwyczajnie zabezpieczenia długich włosów przed przechyleniem, dla udogodnienia lub jako część złożonej fryzury lub koafiury. Najstarszym dowodem nakładania szpili na włosy są rzeźbione figurki Wenus, m.in. Wenus z Brassempouy oraz Wenus z Willendorfu. Kreowanie różnych fryzur, w szczególności wśród kobiet, wydaje się wspólna dla wszystkich kultur we wszystkich okresach – zarówno w dalekiej przeszłości, jak i obecnie, szpile były używane przez społeczności.
Wikipedia
kabestan okrętowy
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szpilka;
2. wygięty drut do upinania włosów;
3. rodzaj obcasa przy damskich pantoflach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpilka
Wiktionary
Spinellus Tiegh. (szpileczka) – rodzaj grzybów należący do typu Mucoromycota. W Polsce występuje 1 gatunek – szpileczka czerniejąca.
Wikipedia
IPA: ʃpʲiˈlɛt͡ʃka, AS: špʹilečka
Wiktionary
rzecz. szpilka ż., szpikulec mrz.
przym. szpilkowy
Wiktionary
przypominający małą szpilkę
SJP.pl
bylina z rodziny liliowatych; juka; jukka; krępla; yucca
SJP.pl
1. drucik ostro zakończony, z główką na drugim końcu, służący do spinania lub przypinania czegoś;
2. ozdoba w kształcie drucika z główką, zwykle z metalu szlachetnego, zdobiona drogimi kamieniami;
3. przedmiot do upinania włosów, zwykle z drutu zgiętego na pół lub z plastiku;
4. cienki, ostro zakończony liść drzewa iglastego;
5. pręt zagięty z jednej strony, ostro zakończony z drugiej, służący do przymocowywania namiotu do ziemi;
6. cienki, wysoki obcas damskiego buta lub but na takim obcasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraw. mały, cieniutki pręt zakończony główką z metalu lub kolorowego plastiku, służący do mocowania np. tkaniny
(1.2) obuw. cienki i wysoki obcas w bucie
(1.3) obuw. kobiecy but ze szpilką (1.2)
(1.4) turyst. pręt zakończony oczkiem lub zgięciem do mocowania namiotu do podłoża
(1.5) bot. wąski, ostry liść u drzew iglastych
(1.6) gwara. mot. śruba posiadająca z obu stron gwint
Wiktionary
Szpilka – cienki odcinek sztywnego drutu (zwykle ok. 3 cm) zakończona z jednej strony metalową lub plastikową główką, a z drugiej ostrą końcówką. Dzięki temu łatwo można nią spinać tkaniny, kartki papieru itp. Szpilką w odróżnieniu od igły nie da się szyć, niemniej jednak jest ona bardzo pomocna w krawiectwie. Ozdobna odmiana szpilki to szpila.
Wikipedia
(1.1) Krawcowa upięła materiał szpilkami na manekinie.
(1.2) Do sukienki będą pasować czerwone pantofle na szpilce.
(1.3) Mariola kupiła sobie seksowne czarne szpilki.
(1.5) Modrzew zrzuca szpilki jesienią.
Wiktionary
IPA: ˈʃpʲilka, AS: špʹilka
Wiktionary
rzecz. szpilowanie n., szpilki nmos.
:: zdrobn. szpileczka ż.
:: zgrub. szpila ż.
czas. przyszpilić
przym. szpilkowy, spiczasty
Wiktionary
(1.1) igła; gw-pl|Górny Śląsk|szpyndlik.
(1.4) igła
Wiktionary
w dawnej Polsce: rzemieślnik wyrabiający igły, szpilki i haftki; iglarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący szpilki
(1.2) przest. kupiec handlujący szpilkami
Wiktionary
rzecz. szpilkarstwo n., szpilkarnia ż., szpilka ż., szpilkarka ż.
przym. szpilkarski
Wiktionary
1. obuwie damskie na wysokich, cienkich obcasach;
2. potocznie:
a) odczucie bólu lub kłucia;
b) mrowienie, drętwienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. ból lub nieprzyjemne odczucie jakby ktoś wbijał szpilki w ciało
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) M. B. W. lm. od szpilka
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szpilka ż.
Wiktionary
(1.1) mrowienie
Wiktionary
1. przybijać podeszwę, zelówkę do buta przy pomocy drewnianych szpilek;
2. dawniej: kłuć, ranić ostrym narzędziem; szpilować;
3. w gwarze obozów koncentracyjnych: podawać zastrzyk z fenolu, benzyny lub innej trucizny; szpilować;
4. zamykać drewnianymi szpilkami końce osłonek wyrobów wędliniarskich; szpilować
SJP.pl
przypominający szpilkę
SJP.pl
rząd roślin nagonasiennych; sosnowce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szpilka
SJP.pl
Iglaste, szpilkowe (Pinopsida Burnett) – klasa drzew i krzewów należących do gromady nagonasiennych. W zależności od systemu klasyfikacyjnego obejmuje tylko rząd sosnowców Pinales z rodziną sosnowatych Pinaceae (231 gatunków) lub różnie łączone w rzędy także rodziny: araukariowatych, zastrzalinowatych, sośnicowatych, cyprysowatych i cisowatych, w sumie z ok. 600 gatunkami. Za wąskim ujęciem klasy przemawia problematyczna pozycja gniotowych Gnetopsida w wielu analizach filogenetycznych wskazywana jako zagnieżdżona w obrębie szeroko ujmowanych iglastych i tym samym czyniąca z nich takson parafiletyczny.
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin nagonasiennych; sosnowiec
SJP.pl
przymiotnik od: szpilka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. mający ostre, kłujące liście
(1.2) mający szpilki, drewniane ćwieczki
Wiktionary
rzecz. szpilka ż.
:: zdrobn. szpileczka ż.
Wiktionary
(1.1) iglasty
Wiktionary
w średniowiecznych Niemczech: wędrowny śpiewak, muzyk, aktor, kuglarz
SJP.pl
Wikipedia
szpilkować;
1. dawniej: kłuć, ranić ostrym narzędziem;
2. w gwarze obozów koncentracyjnych: podawać zastrzyk z fenolu, benzyny lub innej trucizny;
3. zamykać drewnianymi szpilkami końce osłonek wyrobów wędliniarskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. klamra
Wiktionary
zdrobnienie od: szpinak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpinak
Wiktionary
rzecz. szpinak m.
przym. szpinakowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Spinacia|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny komosowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju szpinak (1.1)
(1.3) ogrod. roln. nazwa systematyczna|Spinacia oleracea|ref=tak., szpinak warzywny, roślina warzywna o podłużnych, szpiczastych liściach
(1.4) spoż. jarzyna z liści szpinaku (1.3)
(1.5) kulin. potrawa przyrządzana ze szpinaku (1.4)
Wiktionary
Szpinak (Spinacia L.) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych (dawniej w komosowatych) obejmujący trzy gatunki, pochodzące ze środkowo-zachodniej Azji. Spośród nich szeroko znanym, cenionym jako roślina warzywna i uprawianym na całym niemal świecie jest szpinak warzywny (Spinacia oleracea L.), zarazem gatunek typowy rodzaju.
Wikipedia
(1.3) Wiosną posiałem obok siebie dwa rządki szpinaku i kalarepy.
(1.4) Janino, kup kilo szpinaku na bazarze.
(1.5) Nie podzielam opinii o ohydnym smaku szpinaku.
Wiktionary
IPA: ˈʃpʲĩnak, AS: špʹĩnak
Wiktionary
rzecz. szpinakówka ż., szpinakowiec m.
:: zdrobn. szpinaczek m.
przym. szpinakowy
Wiktionary
(1.3) szpinak warzywny
Wiktionary
przypominający konsystencją szpinak
SJP.pl
→ szpinak
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpinakiem, dotyczący szpinaku lub zawierający szpinak
Wiktionary
rzecz. szpinak m., szpinaczek m.
Wiktionary
Szpinalów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Kamieńsk, przy drodze wojewódzkiej nr 484 z Bełchatowa do Kamieńska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wikipedia
dawniej: oś wahadełka w zegarku
SJP.pl
zdrobnienie od: szpinet
SJP.pl
dawny instrument muzyczny, odmiana klawesynu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. muz. instrument muzyczny popularny w XVI-XVIII w., będący mniejszą odmianą klawesynu
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. zdrobn. szpinecik mrz.
przym. szpinetowy
Wiktionary
(1.1) oktawka, war. spinet
Wiktionary
potocznie: szpieg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. szpieg
Wiktionary
(1.1) Żołnierze frontowi, widząc wytatuowany numer, chętnie podwozili mnie i moich oświęcimskich kolegów. Dopiero pod Warszawą enkawudzista oświadczył, że mnie rozstrzela, ponieważ nie miałem żadnego dokumentu. Nie przebierając w słowach, […] uspokoiłem go, żem nie szpion.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zakład lecznictwa zamkniętego służący badaniu i leczeniu pacjentów wymagających hospitalizacji;
(1.2) daw. gw-pl|Poznań. stałe miejsce pobytu osób starszych, niepełnosprawnych itd.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dziś mama Alka poszła do szpitala.
(1.1) Jestem pacjentem tego szpitala.
Wiktionary
IPA: ˈʃpʲital, AS: špʹital
Wiktionary
rzecz. szpitalnica ż., szpitalnictwo n., szpitalnik m., hospitalizacja ż., hospitalizowanie n.
:: zdrobn. szpitalik m.
czas. hospitalizować ndk.
przym. szpitalny, wewnątrzszpitalny, wokółszpitalny, poszpitalny, przedszpitalny, szpitalniczy
przysł. szpitalnie
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szpitol., gw-pl|Poznań|lazaret., śrpol. niemocnica
Wiktionary
zdrobnienie od: szpital
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. hospitalizowana
Wiktionary
(1.1) Szukamy różnych sposobów, by troszeczkę ulżyć naszym szpitalnicom.
Wiktionary
rzecz. szpital mrz.
:: fm. szpitalnik m.
przym. szpitalniczy
Wiktionary
(1.1) chora, pacjentka
Wiktionary
ogół szpitali w kraju; ich funkcjonowanie
SJP.pl
1. tytularna godność rycerza sprawującego pieczę nad szpitalami;
2. zakonnik szpitalny;
3. człowiek chory przebywający w szpitalu;
4. dawniej: człowiek ubogi mieszkający w przytułku
SJP.pl
Szpitalnicy, zakony szpitalne – ogólna nazwa odnosząca się do zakonów i zgromadzeń zakonnych stawiających sobie za cel niesienie pomocy chorym oraz sprawowanie działalności charytatywnej.
Najczęściej odnosi się do dwóch zakonów rycerskich wywodzących się z założonego w 1098 w Ziemi Świętej przez Gerarda Tonque'a: joannitów i lazarytów.
Dotyczy także innych zakonów prowadzących szpitale i opiekujących się chorymi, np. bożogrobców, bonifratrów, duchaków i kamilianów.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szpitalnictwem, dotyczący szpitalnictwa
(1.2) związany z szpitalnikami, dotyczący szpitalników
Wiktionary
rzecz. szpital m., szpitalnica ż., szpitalnictwo n., szpitalnik m., szpitalik m., hospitalizacja ż., hospitalizowanie n.
czas. hospitalizować ndk.
przym. szpitalny, wewnątrzszpitalny, wokółszpitalny, poszpitalny, przedszpitalny
przysł. szpitalnie
Wiktionary
1. tytularna godność rycerza sprawującego pieczę nad szpitalami;
2. zakonnik szpitalny;
3. człowiek chory przebywający w szpitalu;
4. dawniej: człowiek ubogi mieszkający w przytułku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek zakonu szpitalnego
(1.2) daw. rel. tytuł rycerza szpitalnego zarządzającego szpitalami
(1.3) rzad. osoba hospitalizowana
(1.4) daw. ubogi w przytułku
Wiktionary
(1.1) Udali się do siedziby szpitalników w starej części miasta.
(1.2) O otwarciu nowego lazaretu zadecydował brat szpitalnik Zdobysław.
(1.3) Dla naszych szpitalników przeprowadziliśmy remont łazienek.
(1.4) Kilku szpitalników kurzyło przed przytułkiem.
Wiktionary
rzecz. szpital mrz.
:: fż. szpitalnica ż.
przym. szpitalny, szpitalniczy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpitalem, dotyczący szpitala
Wiktionary
(1.1) Na groźbę strajku odpowiedziano zdecydowanie: "Strajk pracowników państwowych w ogóle, a szczególnie pracowników szpitalnych, jest bezwarunkowo niedopuszczalny".
Wiktionary
IPA: ʃpʲiˈtalnɨ, AS: špʹitalny
Wiktionary
rzecz. szpital m., szpitalnik m., szpitalnictwo n.
:: zdrobn. szpitalik m.
czas. hospitalizować ndk.
przym. poszpitalny, przyszpitalny, szpitalniczy, szpitalniany
przysł. szpitalnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. gw-pl|Śląsk Cieszyński. szpital
Wiktionary
w żeglarstwie: połączenie dwóch lin wykonane przez wplecenie pokrętek jednej liny między pokrętki drugiej; splot
SJP.pl
niewielki sworzeń, trzpień, trzon lub pręt używany do zabezpieczania nakrętek przed samoczynnym odkręcaniem się
SJP.pl
Zawleczka, szplint – element wykonany z drutu o półokrągłym przekroju, w miejscu zgięcia posiadający uszko. Zabezpiecza przed zsuwaniem, lub przemieszczaniem się elementów umieszczonych na wałkach, osiach, trzpieniach lub innych elementach maszyn. Przewlekany jest przez otwór wywiercony w elemencie a jej wolne i wystające końce są odginane w przeciwne strony. Zawleczki stosuje się tylko wówczas, gdy element zabezpieczany nie jest obciążony siłą osiową, lub gdy ta siła jest niewielka. W takich przypadkach zawsze powinno się stosować zawleczkę z podkładką.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. szpak
Wiktionary
(1.1) Na asta usiod gryfny szpok.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|skworc, szkworc.
Wiktionary
pazur ptaków drapieżnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ornit. ostry, zakrzywiony pazur ptaków drapieżnych;
(1.2) pot. długi paznokieć
(1.3) pot. ręka z powykrzywianymi palcami
Wiktionary
Szpon – ostry i odpowiednio zakrzywiony pazur ptaków drapieżnych (szponiastych oraz sów) służący do chwytania i przenoszenia martwej zdobyczy. Poza dziobem stanowi główną broń ptaków drapieżnych, pomocną w polowaniu.
Wikipedia
(1.1) Ptaszysko trzymało w szponach małą kózkę.
Wiktionary
IPA: ʃpɔ̃n, AS: špõn
Wiktionary
rzecz. szpona ż., szponiaste nmos., szponiastonóg mzw., Szpon mrz., krótkoszpon mzw., szponka ż.
przym. szponiasty
przysł. szponiasto
Wiktionary
(1.1) szpona
Wiktionary
1. okucie pięty gafla lub bomu w kształcie widełek obejmujące maszt;
2. dawniej: szpon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. zakończenie gafla albo bomu obejmujące maszt
Wiktionary
rzecz. szpon mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
część mięsa wołowego z grzbietu za łopatką
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. mięso z mięśnia naramiennego bydła, wykrawany z dolnego odcinka żeber
(1.2) kulin. potrawa ze szpondru (1.1)
(1.3) gwara. zootechn. roczny wieprz karmiony na szynkę
(1.4) lwów. boczek
Wiktionary
(1.1) Do peklowania najlepsza jest krzyżowa z kwiatem i szponder czyli żeberko.
(1.2) Teraz dopiero uczuł głód. Po barszczu ze śmietaną zamówił tłusty szponder.
(1.4) Czasami, gdy przy większym natłoku w jatce musiała pomóc przy obsłudze klijentów, umiała zmusić się do krajania polędwicy czy szpondru, ale wątróbki, flaków, czy lekkich nie wzięłaby do ręki za żadne skarby.
Wiktionary
rzecz. szponderek mrz.
Wiktionary
Szpondowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk. Leży nad Płonką.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 152 Eskadra Myśliwska..
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
poprzeczne spojenie desek; kawałek drewna użyty do tego spojenia
SJP.pl
męskie, hiszpańskie spodnie kostiumowe
SJP.pl
1. opatrzony szponami, przypominający szpony;
2. o cechach szponiastych (rząd ptaków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Accipitriformes|Vieillot|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
forma przymiotnika.
(2.1) plural|szponiasty.
Wiktionary
Szponiaste, jastrzębiowe, drapieżne, dzienne ptaki drapieżne (Accipitriformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae). Dokładna pozycja filogenetyczna w obrębie Neognathae niepewna; z różnych badań wynika, że mogą być przedstawicielami grupy Afroaves (obejmującej także sowy, czepigi, kurola, trogony, dzioborożcowe, kraskowe i dzięciołowe) tworzącymi wraz z kondorowymi grupę siostrzaną do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Afroaves lub też mogą tworzyć z kondorowymi grupę siostrzaną do znacznie większego (obejmującego więcej gatunków) kladu ptaków, obejmującego poza wyżej wymienionymi grupami również kariamy, sokołowe, papugowe i wróblowe.
Wikipedia
(1.1) To zaskakujące, ale pisklęta szponiastych lęgną się pokryte puchem.
Wiktionary
rzecz. szpon m., szponek m.
przym. szponiasty
przysł. szponiasto
Wiktionary
rodzaj afrykańskiego ptaka z rodziny kurowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Pternistis|Wagler|ref=tak., ptak z podrodziny bażantów, występujący w Afryce;
Wiktionary
(1.1) Generalnie szponiastonogi przypominają kuropatwy.
Wiktionary
rzecz. szpon mrz.
Wiktionary
1. opatrzony szponami, przypominający szpony;
2. o cechach szponiastych (rząd ptaków)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający szpony
(1.2) przypominający szpon
Wiktionary
(1.1) Nadleciały szponiaste ptaszyska i porozrywały kobyle truchło.
Wiktionary
rzecz. szpon mrz., szponiaste lm nm.
przysł. szponiasto
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zdrobn. od szpon
(1.2) kloc drewniany o przekroju trójkątnym
(1.3) wypukły dekielek osłaniający na suficie miejsce zawieszenia żyrandola
(1.4) poziomy element płotu, do którego mocuje się sztachety
(1.5) drewniana zatyczka zabezpieczająca, by płachta nie wyleciała ze szmigi wiatracznej
(1.6) poprzeczna listewka do przekładania suszonych desek
Wiktionary
rzecz. szpon m.
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny pliszkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. szpon.
Wiktionary
przypominający wyglądem szpon
SJP.pl
broń drzewcowa używana w dawnych armiach europejskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. broń drzewcowa z płaskim, poszerzonym, obosiecznym grotem i zbrojoną poprzeczką, odmiana partyzany rozpowszechniona w XVII-XVIII wieku jako oznaka i broń oficerów oraz podoficerów piechoty;
Wiktionary
Szponton – rodzaj broni drzewcowej, odmiana partyzany o obosiecznym grocie, u którego nasadzie znajdowały się wygięte pręty lub skrzydła. Głownie szpontonów miały charakterystycznie rozszerzoną część centralną. Rozpowszechniony w Europie w XVII-XVIII wieku, głównie jako oznaka stopnia podoficerskiego lub oficerskiego.
Wikipedia
1. okucie pięty gafla lub bomu w kształcie widełek obejmujące maszt;
2. dawniej: szpon
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszczędny
Wiktionary
czas. szporować ndk.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszczędzać
Wiktionary
(1.1) Jorg szporuje na blank nowy moplik.
Wiktionary
rzecz. szporowanie n.
przym. szporobliwy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szporować.
Wiktionary
czas. szporować ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szpotański, Szpotańska:
Wikipedia
wada polegająca na odchyleniu osi odcinków kończyny do wewnątrz w stosunku do osi symetrii ciała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpotawe; cecha tych, którzy są szpotawi
Wiktionary
przym. szpotawy
przysł. szpotawo
Wiktionary
zniekształcony z powodu szpotawości
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. niezdarny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kulawy
(1.3) gw-pl|Poznań. krzywy, koślawy, kulawy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szprycha
Wiktionary
(1.1) szpica
Wiktionary
potocznie: mówić po niemiecku; szwargolić, szwargotać
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) żart. mówić po niemiecku
Wiktionary
(1.1) Janek po roku w Niemczech całkiem nieźle już szprecha.
Wiktionary
IPA: ˈʃprɛxat͡ɕ, AS: špreχać
Wiktionary
rzecz. szprechanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szprechać.
Wiktionary
czas. szprechać ndk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. zdrojowy
Wiktionary
rzeka w Niemczech; Sprewa
SJP.pl
Sprewa, hist. także Szprewa i Szprowa (niem. Spree, łuż. Sprjewja lub Sprowja, czes. Spréva) – rzeka we wschodnich Niemczech (kraje związkowe Saksonia, Brandenburgia i Berlin), lewy dopływ Haweli. Na krótkim odcinku płynie również przez Czechy, a konkretnie przez cypel Šluknovský.
Wikipedia
lina do cumowania statku, mocowana do nabrzeża na wysokości śródokręcia, działająca odwrotnie do cumy; spring
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mar. lina cumownicza działająca odwrotnie do cumy;
Wiktionary
Szpring – lina cumownicza działająca odwrotnie do cumy, tzn. umocowana w części rufowej jednostki biegnie do nabrzeża w stronę dziobu (szpring rufowy), a umocowana w części dziobowej biegnie w stronę rufy (szpring dziobowy). Ma działanie pomocnicze i stabilizujące w stosunku do cumy. Szpringi mocuje się do nabrzeża na wysokości śródokręcia, a na większych jednostkach nawet nie dochodząc do tej części.
Wikipedia
gatunek małej antylopy; springbok, skocznik antylopi
SJP.pl
Skocznik antylopi, dawniej także: szpringbok (Antidorcas marsupialis), z afrykanerskiego: spring = skok; bok = antylopa, sarna lub kozioł) – gatunek małego brązowo-białego ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych.
Łacińska nazwa marsupialis pochodzi od fałdu skóry przypominającego kieszeń, ciągnącego się wzdłuż ciała, aż do ogona. Skocznik antylopi potrafi unieść tę fałdę odsłaniając białą sierść.
Wikipedia
listwa dzieląca otwór okna na mniejsze, wypełnione szybami części; szczeblina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wewnętrzna listwa dzieląca okno (rzadziej drzwi) na części – kwatery
Wiktionary
Szczeblina, potocznie szpros (niem. Sprosse) – listwa dzieląca skrzydło okienne lub drzwiowe na mniejsze pola (szpros konstrukcyjny), tzw. kwatery lub tworzące jedynie efekt wizualny (szpros wiedeński). Zamocowana w ramiakach lub ościeżnicy. Szczeblina posiada wręby do zamocowania szyb lub wietrzników.
Wikipedia
(1.1) Uważam, że okna ze szprosami są dużo ładniejsze.
Wiktionary
IPA: ʃprɔs, AS: špros
Wiktionary
przym. szprosowy
Wiktionary
(1.1) szczeblina
Wiktionary
wypełniać powierzchnię motywu wypukłościami lub równoległymi względem siebie rowkami
SJP.pl
mała ryba morska z rodziny śledziowatych; szprotka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. mała morska ryba
Wiktionary
Szprot, sardynka norweska (Sprattus sprattus) – gatunek małej ryby morskiej z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
Wikipedia
rzecz. szprotka ż.
Wiktionary
(1.1) szprotka
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. rzeka w zachodniej Polsce
SJP.pl
Szprotawa (łac. Sprottavia, niem. Sprottau) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szprotawa. Położone nad Bobrem i Szprotawą.
Według danych GUS z 31 grudnia 2021 r. Szprotawa liczyła 10 954 mieszkańców.
Miasto jest ośrodkiem przemysłowo-usługowym. Zlokalizowany jest tu m.in. przemysł betoniarski, metalowy i spożywczy.
Wikipedia
mieszkaniec Szprotawy
SJP.pl
mieszkanka Szprotawy
SJP.pl
przymiotnik od: Szprotawa
SJP.pl
mała ryba morska z rodziny śledziowatych; szprot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Sprattus sprattus|ref=tak., mała ryba morska, podobna do śledzia, żyjąca w europejskich morzach
(1.2) gw-pl|Warszawa. dziewczyna
Wiktionary
Szprot, sardynka norweska (Sprattus sprattus) – gatunek małej ryby morskiej z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
Wikipedia
(1.1) Na kolację zjadłem całą puszkę szprotek.
Wiktionary
rzecz. szprot mzw.
Wiktionary
(1.1) szprot
Wiktionary
dawniej: gorące źródło wody mineralnej
SJP.pl
Szprudowo – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew przy trasie drogi krajowej nr 91.
Wieś królewska w 1664 roku należała do starostwa gniewskiego.
W okresie międzywojennym stacjonował w miejscowości komisariat Straży Granicznej.
Wikipedia
1. przyrząd służący do wstrzykiwania lub rozpryskiwania płynów albo wyciskania półpłynnej masy, np. kremu;
2. bryzgi wody powstałe z fal poruszonych przez statek, spadające na pokład;
3. potocznie: porcja, dawka narkotyku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zastrzyk
Wiktionary
Szpryca cukiernicza (dekorator, strzykawka dekoracyjna) – ręczny przyrząd kuchenny; rodzaj dużej strzykawki służącej do wyciskania półpłynnej masy.
Za pomocą szprycy możliwe jest zdobienie (wykańczanie) wyrobów cukierniczych (tortów, mazurków, kruchych babeczek, deserów i in.) tworząc zdobienia oraz małe detale z przeciśniętego, gęstego lukru, kremu lub innej masy ciastkarskiej. Narzędzia tego można używać także do nadawania estetycznych i dekoracyjnych kształtów majonezowi dekoracyjnemu oraz rozmaitym wytrawnym pastom, np. masom na jajka faszerowane, pastom kanapkowym, oraz innym przeznaczonym do dekoracji przystawek, sałatek, galaret itd.
Wikipedia
potocznie: napój z wina i wody mineralnej gazowanej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) rzad. kulin. wino zmieszane z wodą sodową;
Wiktionary
Szprycer – napój powstały ze zmieszania białego wina z wodą gazowaną, zwykle z dodatkiem lodu i dekoracją z owoców lub ziół.
Wikipedia
(1.1) Szliśmy bulwarem, a Paulini pił szprycer na tarasie jednej z restauracji, za posadzonymi w beczkach drzewami laurowymi, gdy nas zobaczył, wstał od stołu, wyszedł nam na przeciw i z szacunkiem powitał ciotkę Zsüli.
Wiktionary
IPA: ˈʃprɨt͡sɛr, AS: šprycer
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. pręt łączący piastę koła z jego obręczą
(1.2) element naciągu czaszy parasola
(1.3) pot. żart. szczupła, zgrabna dziewczyna
Wiktionary
Szprycha – również ramię koła, element (pręt) łączący piastę z wieńcem koła.
Wynalazek koła szprychowego przypisywany jest czasami indoeuropejskim Hetytom (na ich pieczęciach widnieją koła z czterema szprychami, ich szerokie zastosowanie w lekkich wozach bojowych (rydwanach) prawdopodobnie przyczyniło się do sukcesów militarnych Ariów).
Wikipedia
IPA: ˈʃprɨxa, AS: špryχa
Wiktionary
przym. szprychowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szpajcha, szprajcha.
(1.3) cizia, kociak, lala, lalunia, laska, towar
Wiktionary
przymiotnik od: szprycha
SJP.pl
szkielet koła
SJP.pl
1. sprytny, ruchliwy chłopiec; wisus; spryciarz;
2. przestarzałe: figiel; wykręt; podstępna sztuczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Poznań. spirytus
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) białystok. gołąb pospolity, nierasowy
Wiktionary
nośnik wyrobów nawijanych, np. drutu lub przewodów, w postaci walca z tarczami po bokach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) walec z krążkami na końcach, służący do nawijania sznura, kabla itp.
(1.2) elektr. korpus, szkielet cewki
wykrzyknik
(2.1) pot. hasło do ucieczki
Wiktionary
IPA: ˈʃpula, AS: špula
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szpulka ż., szpuleczka ż.
przym. szpulowy, szpulkowy, szpuleczkowy
Wiktionary
dział fabryki włókienniczej, w którym nawija się nici na szpule
SJP.pl
zdrobnienie od: szpulka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpulka
Wiktionary
IPA: ʃpuˈlɛt͡ʃka, AS: špulečka
Wiktionary
rzecz. szpulowiec mrz., szpula, szpulka
przym. szpulowy, szpulkowy, szpuleczkowy
wykrz. szpula
Wiktionary
1. mały walec drewniany lub plastikowy do nawijania nici albo drutu;
2. nić albo drut itp. nawinięte na mały walec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) walec, na który nawija się np. nić
Wiktionary
IPA: ˈʃpulka, AS: špulka
Wiktionary
rzecz. szpulowiec mrz., szpula, szpuleczka
przym. szpulowy, szpulkowy, szpuleczkowy
wykrz. szpula
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. techn. magnetofon szpulowy
Wiktionary
rzecz. szpula ż., szpulka ż., szpuleczka ż., szpularka ż., szpularnia ż., szpulowanie n.
przym. szpulowy, szpulkowy
czas. szpulować
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany ze szpulą, mający szpule
Wiktionary
(1.1) Dawniej stosowano magnetofony szpulowe przy których trzeba było spędzać czas z żyletką i taśmą klejącą.
(1.1) Posługiwałem się radzieckim magnetofonem szpulowym o wadze kilkunastu kilogramów…
Wiktionary
IPA: ʃpuˈlɔvɨ, AS: špulovy
Wiktionary
rzecz. szpulowiec mrz., szpula ż., szpulka ż., szpuleczka ż.
przym. szpulkowy, szpuleczkowy
wykrz. szpula
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Szpunar:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpunt
Wiktionary
(1.1) To nie szpunt, lecz tylko mały szpuncik.
Wiktionary
rzecz. szpunt m., szpuntowanie n.
czas. szpuntować
Wiktionary
zatyczka do otworu w beczce; czop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. stożkowy kołek, zatyczka do otworów wylewowych w beczce
(1.2) wojsk. zatyczka w lufie armaty, kartacza itp.
Wiktionary
Szpunt, czop – mały drewniany kołek, zwykle stożkowy, służący do zatykania otworu w beczce, czyli szpuntowania.
Zamknięcia takie stosowano najczęściej w beczkach nalewnych z klepek dębowych. Aby odszpuntować beczkę, nie wyciągało się czopa, lecz w jej ścianę wbijało (młotkiem) kran. Niektóre szpunty były zaopatrzone w kranik.
Wikipedia
(1.1) (…) w tę stronę dajcie, gdzie do beczki będzie szpunt (…)
Wiktionary
IPA: ʃpũnt, AS: špũnt
Wiktionary
rzecz. szpuntowanie n.
:: zdrobn. szpuncik m.
czas. szpuntować ndk., odszpuntować dk., zaszpuntować dk.
przym. szpuntowy
Wiktionary
(1.1) czop, zatyczka, korek
Wiktionary
zatykać szpuntem otwór w beczce; czopować, zaczopowywać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaszpuntować)
(1.1) zatykać beczki szpuntem
(1.2) przen. zatkać, załatać
Wiktionary
rzecz. szpunt mrz., szpuncik mrz., szpuntowanie n.
czas. odszpuntować dk., zaszpuntować dk.
przym. szpuntowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zatykanie beczki szpuntem
Wiktionary
rzecz. szpunt mrz., szpuncik mrz.
czas. szpuntować ndk., odszpuntować dk., zaszpuntować dk.
przym. szpuntowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpuntem, dotyczący szpuntu
Wiktionary
rzecz. szpunt mrz., szpuntowanie n.
czas. szpuntować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. niedorostek, smarkacz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) białystok. szybki bieg
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. lufka do papierosów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. szpilka
Wiktionary
rzecz. szpyndlikorz mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ciułacz
Wiktionary
rzecz. szpyndlik mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wytrych
Wiktionary
dawniej: słonina; szperka; sperka; spyrka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. spoż. słonina
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. kulin. skwarka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. kawałek
Wiktionary
IPA: ˈʃpwaxʲt͡ɕik, AS: špu̯aχʹćik
Wiktionary
drobna kreska stosowana w rysunku i grafice, np. przy cieniowaniu, wypełnianiu tła, a także w kartografii do przedstawiania na mapach rzeźby terenu; szrafa
SJP.pl
drobna kreska stosowana w rysunku i grafice, np. przy cieniowaniu, wypełnianiu tła, a także w kartografii do przedstawiania na mapach rzeźby terenu; szraf
SJP.pl
metoda odwzorowania kolorów za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek; kreskowanie, szrafowanie
SJP.pl
Szrafowanie (nazywane też kreskowaniem) – metoda oddawania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek. Metoda zastępcza stosowana w wielu technikach rysunkowych lub graficznych nie umożliwiających posługiwania się półtonami. Kreski mogą być ciągłe, przerywane lub nawet składające się z rzędów kropek, mogą być o stałej lub różnej gęstości. Szrafowanie może być też stosowane do cieniowania lub ukazania trójwymiarowości motywu obrazu.
Wikipedia
wypełniać kontur rysunku równoległymi kreskami; kreskować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. technika rysunkowa przedstawiania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich kresek;
Wiktionary
Szrafowanie (nazywane też kreskowaniem) – metoda oddawania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek. Metoda zastępcza stosowana w wielu technikach rysunkowych lub graficznych nie umożliwiających posługiwania się półtonami. Kreski mogą być ciągłe, przerywane lub nawet składające się z rzędów kropek, mogą być o stałej lub różnej gęstości. Szrafowanie może być też stosowane do cieniowania lub ukazania trójwymiarowości motywu obrazu.
Wikipedia
kreskowanie stosowane w rysunkach, np. w celu wydobycia bryłowatości rysowanego przedmiotu, a także w kartografii do przedstawienia na mapach rzeźby terenu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. - podpis
Wiktionary
blizna po zagojeniu się rany, zwykle szpecąca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) blizna po zagojeniu się rany, zwykle szpecąca
Wiktionary
IPA: ˈʃrãma, AS: šrãma
Wiktionary
(1.1) blizna
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kilof
Wiktionary
rzecz. szramówka ż.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szramówka, żelazo.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kilof
Wiktionary
rzecz. szramówa ż.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szramówa, żelazo.
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafka
Wiktionary
rzecz. szrank mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafa
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szranczek mrz.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|almaryjo.
Wiktionary
1. w średniowieczu: ogrodzony plac, na którym odbywały się turnieje;
2. dawniej: walka lub pojedynek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. średniowieczny plac turniejowy
(1.2) hist. palisada wokół placu turniejowego
(1.3) daw. walka, rywalizacja
forma rzeczownika|rodzaj=niemęskoosobowy.
(2.1) gw-pl|Górny Śląsk. M. lm. od: szrank
Wiktionary
pocisk artyleryjski zaopatrzony w ładunek wybuchowy i zapalnik czasowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pocisk artyleryjski zawierający metalowe odłamki, które rozpryskują się podczas wybuchu zapalnika czasowego;
Wiktionary
Szrapnel – pocisk artyleryjski używany do rażenia ludzi; także potoczna nazwa odłamka. Nazwa pochodzi od nazwiska wynalazcy, angielskiego generała-majora Henry'ego Shrapnela. Pocisk zawiera lotki (np. w postaci ołowianych kulek lub strzałek), wyrzucane z pocisku za pomocą ładunku prochowego, przy wykorzystaniu zapalnika czasowego. Po wyrzuceniu z korpusu lotki rozlatują się stożkowo na odległość 150–200 m.
Wikipedia
(1.1) Kiedy mój starszy brat wrócił z wojny miał na czole srebrną gwiazdkę a pod gwiazdką przepaść / to odłamek szrapnela trafił go pod Verdun…
Wiktionary
IPA: ˈʃrapnɛl, AS: šrapnel
Wiktionary
przym. szrapnelowy
Wiktionary
przymiotnik od: szrapnel
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od szrapnel
Wiktionary
IPA: ˌʃrapnɛˈlɔvɨ, AS: šrapnelovy
Wiktionary
rzecz. szrapnel m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. imadło
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szróbsztok.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śrubokręt
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szróbokrynt.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
żerdź, zwykle brzozowa, służąca do kierowania jednorzędową tratwą
SJP.pl
Szrek —
Wikipedia
rodzaj pokrywy śnieżnej, której górna część utworzona jest ze zlodowaciałego śniegu
SJP.pl
Szreń – rodzaj pokrywy śnieżnej przekrystalizowanej pod wpływem częściowego rozmrożenia i ponownego zamarznięcia, o łamliwej zlodowaciałej powierzchni. Często mylona z lodoszrenią, której powierzchnia z kolei jest tak mocna, iż utrzymuje ciężar człowieka. W języku potocznym spotyka się też często pleonazm "szreń łamliwa".
Wikipedia
papier pakowy wyprodukowany z makulatury lub starych szmat
SJP.pl
rzeka, lewobrzeżny dopływ Wisły
SJP.pl
Wikipedia
szczyt górski w Karkonoszach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. szczyt w zachodnich Karkonoszach;
Wiktionary
Szrenica (1362 m n.p.m., niem. Reifträger, cz. Jínonoš) – szczyt górski położony w zachodniej części Karkonoszy, w pobliżu granicy państwowej z Czechami, na południe od Szklarskiej Poręby. Doskonały punkt widokowy na Kotlinę Jeleniogórską oraz Góry Izerskie, a także Karkonosze czeskie.
Wikipedia
(1.1) Spaliśmy w schronisku na Szrenicy.
Wiktionary
Szreńsk – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Szreńsk. Leży na Mazowszu, nad rzeką Mławką.
Siedziba gminy Szreńsk oraz rzymskokatolickiej parafii św. Wojciecha. Dawniej prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1383 roku położone było w XVI wieku w województwie płockim, zdegradowane w 1869 roku. Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Mostowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Szreńsk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śruba
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. ścisk śrubowy
Wiktionary
IPA: ʃrɔpt͡sˈfʲĩŋɡa, AS: šropcfʹĩŋga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śrubokręt
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szrałbyncyjer.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. imadło
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szraubsztok.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szrot
Wiktionary
rzecz. szrot m.
Wiktionary
osad z kryształów lodu powstały z zamarzniętej mgły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) warstwa kryształków lodu powstałych z zamarzającej pary wodnej osadzająca się na przedmiotach;
(1.2) przen. książk. siwizna
Wiktionary
Szron – osad atmosferyczny, tworzący drobne lodowe kryształki w postaci igieł, piórek na poziomych powierzchniach.
symbol przewidziany dla szronu.
Wikipedia
(1.1) Dzień był słoneczny, ale mroźny i drzewa były pokryte szronem.
Wiktionary
IPA: ʃrɔ̃n, AS: šrõn
Wiktionary
rzecz. szronik mrz.
czas. oszronić
przym. szronowy, oszroniony
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Mazowsze|biały mróz.
Wiktionary
1. pokrywać szronem; oszraniać;
2. szronić się - pokrywać się szronem; oszraniać się, szronieć
SJP.pl
1. pokrywać się szronem; oszraniać się, szronić się;
2. pokrywać się siwizną
SJP.pl
zdrobnienie od: szron
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szron
Wiktionary
rzecz. szron m.
czas. szronieć ndk.
przym. szronisty, oszroniony
Wiktionary
rzadko: pokryty kryształkami lodu; oszroniały
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szronka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Obok miejscowości przepływa Przylepnica, dopływ Mławki.
Wikipedia
potocznie:
1. wysypisko złomu, miejsce składowania odpadów;
2. wrakowisko, złomowisko samochodowe; autoszrot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. złomowisko, na którym można kupić używane części samochodowe
(1.2) pot. przedmiot o niskiej jakości
Wiktionary
Szrot (też autoszrot) – potoczna nazwa stacji demontażu pojazdów samochodowych, na której zazwyczaj można także kupić używane części samochodowe.
Polska nazwa wywodzi się od niemieckiego słowa Schrott, oznaczającego (dosłownie: „odcięty kawałek”) złom.
Wikipedia
(1.1) Muszę kupić błotnik, chyba poszukam najpierw na szrocie.
Wiktionary
IPA: ʃrɔt, AS: šrot
Wiktionary
rzecz. szrocik mrz.
Wiktionary
(1.1) autoszrot
(1.2) szmelc
Wiktionary
szrotówek kasztanowcowiaczek - inwazyjny gatunek motyla z rodziny kibitnikowatych, szkodnik kasztanowców
SJP.pl
potocznie: nienadający się już do użytku, zdezelowany
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = wojsk. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. - twarda szczotka do podłogi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. drzwiczki do pieca zwykłego w piekarni
Wiktionary
IPA: ʃruft, AS: šruft
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. odzież robocza, łachmany
Wiktionary
dawniej pismo, charakter pisma; jakość czcionek używanych do jakiegoś druku
SJP.pl
skrót od: Socjalistyczny Związek Studentów Polskich - organizacja studencka w latach 1973-1982
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = hist. Socjalistyczny Związek Studentów Polskich;
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = spalinowy zespół trakcyjny;
Wiktionary
skrót od:
1. sztuka;
2. sztabowy; sztab.
SJP.pl
skrót, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = sztuka (jednostka)
(1.2) = sztuka (twórczość)
(1.3) zob. funt. szt..
skrót, przymiotnik
(2.1) = sztabowy
Wiktionary
(1.1) Do sernika potrzeba 5 szt. jaj i 1 kg twarogu.
(1.1) (…) zapałki (20 pudełek); – zapalniczka (3 szt.); – mały termometr; – worki nylonowe (10 szt.); – worki foliowe na nogi (20 szt.); – łopata do śniegu (…).
(1.2) Mgr szt. Bożydar Sambor ukończył wrocławską PWSSP w 1969 r.
(2.1) Awansowałem na st. sierż. szt. już dwa lata temu.
Wiktionary
główny organ dowodzenia sił zbrojnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. organ dowodzący jednostką wojskową na różnych szczeblach;
(1.2) specjalna grupa ludzi powołana do kierowania jakimś przedsięwzięciem
(1.3) grupa specjalistów, pozostająca w czyjejś dyspozycji
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: sztaba
Wiktionary
Sztab – główny organ dowodzenia występujący w oddziałach i związkach wszystkich rodzajów sił zbrojnych oraz na szczeblu centralnym. Na czele sztabu stoi szef sztabu podlegający bezpośrednio dowódcy. W okresie pokoju głównym zadaniem sztabu jest organizowanie szkolenia wojsk i zapewnienie im warunków utrzymania wysokiego stopnia gotowości bojowej.
Wikipedia
(1.1) Sztab podjął decyzję o utworzeniu nowego frontu.
Wiktionary
IPA: ʃtap, AS: štap
Wiktionary
rzecz. sztabowiec m., sztabówka ż.
przym. sztabowy
Wiktionary
skrót od: sztabowy; szt.
SJP.pl
skrót
(1.1) = sztabowy
Wiktionary
(1.1) Zasady kształcenia żołnierzy oraz odbywania praktyk dowódczych w Szkole Podoficerskiej przybliżył starszy podoficer KGŻW st. chor. sztab. Piotr Głażewski.
Wiktionary
(1.1) szt.
Wiktionary
1. płaska metalowa belka używana do zamykania drzwi;
2. metal szlachetny uformowany w bryłę o prostokątnej podstawie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska, gruba płyta metalowa
(1.2) jubil. bryła metalu szlachetnego o prostokątnej podstawie
Wiktionary
Sztaba (niem. Stab) – wyrób hutniczy o charakterze półproduktu powstający np. w odlewni. Sztaba ma zwykle kształt prostopadłościenny lub do niego zbliżony. Sztaba lub sztabka jest także formą, w jakiej odlewane są metale szlachetne (zob. sztabka złota).
Wikipedia
zdrobn. sztabka ż.
Wiktionary
(1.1) pręt, rygiel, sztanga
(1.2) sztabka
Wiktionary
1. rodzaj długiego justunku;
2. listwa, z której wyrabiane są ramy
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Sztabin (lit. Štabinas, Stabinis) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin. Leży nad Biebrzą.
Sztabin uzyskał lokację miejską przed 1760 rokiem, zdegradowany w 1801 roku. Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
Miejscowość jest siedzibą gminy Sztabin.
Wikipedia
przymiotnik od: Sztabin
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: sztaba
(1.2) mała sztaba
(1.3) uformowana bryłka cennego metalu o określonej wadze i próbie
Wiktionary
IPA: ˈʃtapka, AS: štapka
Wiktionary
rzecz. sztaba ż.
rzecz. sztabowy, sztabkowy
przym. sztabowy
Wiktionary
warstwa tynku położona na ścianie w celu uzyskania gładkiej powierzchni
SJP.pl
Sztablatura – rodzaj tynku szlachetnego wykonanego z gipsu modelowego lub gipsu z ciastem wapiennym, po stwardnieniu wygładzonego metalową pacą do połysku. Stosuje się w pomieszczeniach obiektów reprezentacyjnych o wysokim poziomie architektonicznym wykończenia wnętrz.
Wikipedia
wykonany w sztablaturze
SJP.pl
oficer będący członkiem sztabu
SJP.pl
potocznie: mapa sztabowa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztabem, dotyczący sztabu
Wiktionary
rzecz. sztab mrz., sztabowiec mos., sztabka ż.
Wiktionary
stopień oficerski w carskiej Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. dawny niższy stopień oficerski pomiędzy rangą porucznika i kapitana;
Wiktionary
Sztabskapitan (ros. штабс-капитан, sztabs-kapitán) – stopień oficerski pośredni między rangą porucznika i kapitana. Odpowiednikiem w kawalerii był sztabsrotmistrz (sztabrótmistr).
Wikipedia
oficer sztabowy lub oficer wyższej rangi w dawnym wojsku polskim
SJP.pl
potocznie: wciągnięcie do płuc powietrza lub dymu papierosowego
SJP.pl
sztachać się - zaciągać się dymem papierosowym
SJP.pl
wąska deska będąca częścią ogrodzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska deska będąca częścią pionowego obicia płotu
(1.2) metalowy pręt stanowiący element konstrukcyjny płotu
Wiktionary
(1.1) Koło ogrodu wysoki płot z zielonych sztachet, a każda sztacheta u góry w uproszczony kształt serca rzezana. Ile sztachet, tyle serc zielonych. Ładne to było.
(1.2) Kilku mężczyznom udało się przeleźć przez wysokie ogrodzenie, inni siedzieli na żelaznych prętach sztachet i lżyli żołnierzy.
Wiktionary
rzecz. sztacheciarz m., sztachetówka ż.
:: zdrobn. sztachetka ż.
przym. sztachetowy
Wiktionary
zdrobnienie od: sztacheta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztachetą, dotyczący sztachety
Wiktionary
(1.1) Istnieją płoty, zwane wiklinowymi, chruścianymi, torowymi, pleśćecionymi, tynowymi (wyplatane pionowo, poziomo lub ukośnie), różnego rodzaju płoty koszowe, żerdziowe, dylowane, sztachetowe częstokoły, a ostatnio także płoty z drutu.
Wiktionary
rzecz. sztacheta ż., sztachetka ż., sztacheciarz m., sztachetówka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. agrest
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|angryst, wieprzki.
Wiktionary
sztachnąć się - zaciągnąć się dymem papierosowym
SJP.pl
sztachnąć się - zaciągnąć się dymem papierosowym
SJP.pl
1. upiększenie pejzażu poprzez wprowadzenie do niego postaci ludzkich, zwierząt, niewielkich scen rodzajowych w celu ożywienia lub pogłębienia treści obrazu;
2. elementy stanowiące uzupełnienie lub ozdobę czegoś, będące tłem do wyeksponowania pewnych walorów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. elementy i środki zastosowane np. w dziele literackim, teatralnym czy w sytuacji życiowej, nie najistotniejsze dla idei dzieła lub w danej sytuacji, a jedynie uzupełniające lub ozdabiające coś
(1.2) szt. postacie ludzi i zwierząt lub przedmioty uzupełniające obraz, fotografię, rysunek itp., których głównym tematem jest krajobraz lub wnętrza;
Wiktionary
Sztafaż (niem. Staffage od ausstaffieren, przyozdabiać) – zazwyczaj niewielkie postacie ludzkie i zwierzęta lub skromne sceny rodzajowe wprowadzane do kompozycji krajobrazowych w celu ich ożywienia lub upiększenia.
Na przełomie XVIII i XIX wieku sztafaż zaczął oznaczać grupę ludzi lub zwierząt, których zadaniem było ożywienie przedstawionej sceny.
Wikipedia
(1.2) Sztafaż uzyskuje się, zestawiając temat zdjęcia z obiektami o dobrze znanych rozmiarach.
Wiktionary
IPA: ˈʃtafaʃ, AS: štafaš
Wiktionary
przymiotnik od: sztafaż
SJP.pl
1. konkurencja sportowa, w której każdy z zawodników danego zespołu może startować dopiero wtedy, gdy jego poprzednik pokona określony odcinek trasy;
2. zespół zawodników startujących w tej konkurencji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. bieg ze zmiennikami
(1.2) przen. seria jednakowych czynności wykonywanych przez kolejne osoby lub zespoły
Wiktionary
Sztafeta – rodzaj zespołowej konkurencji sportowej. Odbywa się na trasie podzielonej na odcinki. Następny zawodnik może wystartować dopiero po ukończeniu odcinka przez poprzedniego, gdy otrzyma od poprzednika pałeczkę w wyznaczonej strefie zmian. O kolejności decyduje pozycja na mecie ostatniego zawodnika.
Wikipedia
(1.1) W pierwotnym znaczeniu sztafeta to drużynowa konkurencja sportowa (biegowa, pływacka, narciarska, biatlonowa lub łyżwiarska), w której człownkowie drużyny jeden po drugim przechodzą przez etapy, przekazując kolejkę poprzez włożenie w rękę pałeczki lub po prostu przez dotyk.
Wiktionary
przym. sztafetowy
Wiktionary
trójkątny żagiel na szkunerze; foksztaksel
SJP.pl
Sztafok – jeden z żagli zaliczanych do sztaksli przednich, trójkątny żagiel, ostatni od strony dziobu, położony najbliżej fokmasztu, występujący na dużych żaglowcach. W zależności od typu ożaglowania zamiast sztafok może nosić nazwę foksztaksla.
Wikipedia
w żeglarstwie: stalowa lina olinowania stałego, podtrzymująca maszt w pionie, w płaszczyźnie symetrii statku, biegnąca od szczytu masztu do dziobu i rufy; sztaglina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. lina olinowania stałego stabilizująca omasztowanie w płaszczyźnie symetrii jednostki pływającej;
(1.2) żegl. pot. zwrot przez sztag
Wiktionary
Sztagi – liny olinowania stałego stabilizujące omasztowanie w płaszczyźnie symetrii jednostki pływającej. Biegną od masztu do sztagowników mocowanych w pokładzie lub do innych drzewc. Na dawnych żaglowcach sztagi były najgrubszymi linami roślinnymi, dziś zazwyczaj są to liny plecione ze stalowych drutów. Na sztagach mogą być rozpięte również żagle, które nazywa się sztakslami. W zależności od miejsca mocowania występują: sztagi dziobowe, sztagi międzymasztowe, achtersztagi, baksztagi oraz sztagi drzewc pomocniczych.
Wikipedia
(1.1) Fok trzeba przypiąć do sztagu raksami
(1.2) Zróbmy sztag, zanim dopłyniemy do trzcin.
Wiktionary
przym. sztagowy
rzecz. sztagownik mrz.
Wiktionary
(1.1) sztaglina
Wiktionary
w żeglarstwie: stalowa lina olinowania stałego, podtrzymująca maszt w pionie, w płaszczyźnie symetrii statku, biegnąca od szczytu masztu do dziobu i rufy; sztag
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. metalowe okucie na pokładzie, do którego mocowane są sztagi;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. sztag mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: sztag (stalowa lina usztywniająca maszt)
SJP.pl
1. ludowy taniec austriacki
2. rodzaj żywej polki
SJP.pl
Sztajer – powolny ludowy taniec styryjski w metrum 3/4, z przyśpiewkami. Sztaler, a raczej sztajer, snadź od Niemców przejęty, podobny do walca, tylko go szerzej tańcują, w każdy kąt izby dolatując.
Wikipedia
zdrobnienie od: sztajer
SJP.pl
Sztajerek, sztajer – taniec ludowy w metrum trójmiarowym, upowszechniony w folklorze miejskim i wiejskim (np. Rzeszowskie, Pieniny).
Nazwa sztajer wywodzi się od Styrii – regionu w Austrii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. sztygar
Wiktionary
rzecz. obersztajger mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. menel
Wiktionary
IPA: ˈʃtajmɛs, AS: štai ̯mes
Wiktionary
trójkątny żagiel podnoszony na sztagu między masztami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rodzaj żagla, przeważnie w kształcie trójkątnym, rozpinanego na sztagu;
Wiktionary
Sztaksel – rodzaj żagla, przeważnie w kształcie trójkątnym, rozpinanego na sztagu jednostki pływającej. Zazwyczaj sztaksle nie posiadają własnych drzewc. Dzielą się na przednie bądź przymasztowe.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zamawiać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. techn. regulować
Wiktionary
stojak z ruchomymi uchwytami, służącymi malarzowi do umieszczania malowanego obrazu na odpowiedniej wysokości; sztalugi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. stojak, zwykle trójnogi, służący do pokazywania obrazów, a podczas powstawania obrazu do utrzymywania go w dogodnej dla malarza pozycji;
Wiktionary
Sztaluga (z niem. Stellung „pozycja, ustawienie, znajdowanie się”) – stojak, najczęściej o trzech nogach, skonstruowany z drewnianych listew, na którym malarz umieszcza na odpowiadającej mu wysokości obraz w czasie malowania.
W dziejach malarstwa występowały różne rodzaje sztalug o zróżnicowanych kształtach; używane obecnie typy, zarówno cięższe pracowniane, jak i lekkie składane, plenerowe, wykształciły się w XIX wieku.
Wikipedia
przym. sztalugowy
Wiktionary
(1.1) sztalugi, daw. staluga
Wiktionary
stojak z ruchomymi uchwytami, służącymi malarzowi do umieszczania malowanego obrazu na odpowiedniej wysokości; sztalugi
SJP.pl
Sztaluga (z niem. Stellung „pozycja, ustawienie, znajdowanie się”) – stojak, najczęściej o trzech nogach, skonstruowany z drewnianych listew, na którym malarz umieszcza na odpowiadającej mu wysokości obraz w czasie malowania.
W dziejach malarstwa występowały różne rodzaje sztalug o zróżnicowanych kształtach; używane obecnie typy, zarówno cięższe pracowniane, jak i lekkie składane, plenerowe, wykształciły się w XIX wieku.
Wikipedia
malarz specjalizujący się w malarstwie sztalugowym
SJP.pl
przymiotnik od: sztaluga
SJP.pl
1. potocznie: przyjacielski układ, zobowiązujący do wzajemnej pomocy;
2. dawniej: pień; sztam
SJP.pl
1. potocznie: przyjacielski układ, zobowiązujący do wzajemnej pomocy;
2. dawniej: pień; sztam
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. koleżeński lub przyjacielski układ z kimś, zobowiązujący do wzajemnej pomocy
(1.2) przest. zob. sztam.
Wiktionary
(1.1) Chcę, żeby między nami była sztama, rozumiesz? Bracia powinni iść z sobą ręka w rękę.
Wiktionary
IPA: ˈʃtãma, AS: štãma
Wiktionary
rzecz. sztam m., sztamajza ż.
Wiktionary
szerokie dłuto stolarskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. łom
(1.2) rzem. dłuto ciesielskie
Wiktionary
(1.1) Rzuć no mi sztamajzę, bo nie poradzę inaczej!
Wiktionary
IPA: ʃtãˈmajza, AS: štãmai ̯za
Wiktionary
rzecz. sztama ż.
Wiktionary
dawniej: rodzaj pamiętnika, oprawny zeszyt, do którego wpisywano teksty okolicznościowe, wierszyki, aforyzmy itp.; album, imiennik, imionnik
SJP.pl
Sztambuch (niem. das Stammbuch, łac. album amicorum, ang. book of friendship) – niewielki, poręczny pamiętnik złożony z białych, związanych kartek. Był bardzo popularny od początku XVI w. do końca XVIII w. wśród studentów w Niemczech, Polsce, Holandii, Skandynawii i na Węgrzech.Słowo "album" pochodzi od alb, na których w starożytnym Rzymie notowano sprawozdania z codziennych wydarzeń. Później "albusem" nazwano białą tablicę, na której czarnymi literami zapisywano publiczne obwieszczenia. Do sztambucha wpisywano się najczęściej przy okazji pożegnań, po ukończeniu studiów uniwersyteckich. Studenci, wpisując się sobie nawzajem, zapewniali się o przyjaźni i życzyli sobie powodzenia na przyszłość.
Wikipedia
przymiotnik od: sztambuch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubijak do kartofli
Wiktionary
czas. sztamfować ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubijać
Wiktionary
rzecz. sztamfer mrz.
Wiktionary
o roślinach (najczęściej krzewach róż): mający pień; pienny
SJP.pl
mechaniczne powielanie środków wyrazu; szablon, maniera
SJP.pl
mający pewne cechy sztampy
SJP.pl
→ sztampa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztampowe; cecha tych, którzy są sztampowi
Wiktionary
przym. sztampowy
przysł. sztampowo
Wiktionary
1. powtarzany mechanicznie; szablonowy, schematyczny, nieoryginalny;
2. posługujący się sztampą
SJP.pl
1. stempel stalowy lub z brązu do wycinania i wytłaczania wzorów; wykrojnik;
2. utarty, mechanicznie powtarzany wzór postępowania
SJP.pl
wycinać lub wytłaczać wzór przy użyciu sztancy
SJP.pl
dział fabryki zajmujący się sztancowaniem (wytłaczaniem za pomocą sztancy); tłoczarnia, tłocznia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. hand. stragan
Wiktionary
1. chorągiew, często z wyhaftowanym godłem lub hasłem, będąca znakiem jakiegoś kraju, oddziału wojskowego lub organizacji;
2. miejsce, ława przy piecu; przypiecek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chorągiew o ustalonych barwach, często ze znakiem (godłem), która jest symbolem zorganizowanej zbiorowości (np. organizacji, związku lub narodu);
Wiktionary
Sztandar – rodzaj flagi funkcjonującej jako symboliczny znak rozpoznawczy instytucji (np. oddziału wojskowego, stowarzyszenia, miasta, szkoły itp.) Występuje wyłącznie w jednym egzemplarzu, unikalnym dla reprezentowanego podmiotu.
Wikipedia
(1.1) Czerwony sztandar jest międzynarodowym symbolem ruchów robotniczych.
Wiktionary
IPA: ˈʃtãndar, AS: štãndar
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. sztandarek mrz.
przym. sztandarowy
przysł. sztandarowo
Wiktionary
(1.1) chorągiew
Wiktionary
zdrobnienie od: sztandar
SJP.pl
cecha tego, co najlepiej reprezentuje coś, jest uważane za najważniejsze
SJP.pl
1. najlepiej reprezentujący coś, najbardziej typowy; naczelny, główny;
2. związany z chorągwią będącą znakiem jakiegoś kraju, oddziału wojskowego lub organizacji
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. sprzęt sportowy używany w podnoszeniu ciężarów;
2. drążek metalowy służący do przenoszenia ruchu obrotowego z zespołu napędowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. ciężar podnoszony w zawodach ciężarowców;
Wiktionary
Sztanga – sprzęt sportowy służący do wykonywania nim ćwiczeń siłowych.
Wikipedia
(1.1) Przy nieudanej próbie podnoszenia ciężarów sztanga spadła mi na nogę, przez co trafiłem do szpitala.
Wiktionary
IPA: ˈʃtãŋɡa, AS: štãŋga
Wiktionary
rzecz. sztangista m., sztangistka ż.
przym. sztangowy
Wiktionary
mała, lekka sztanga do ćwiczeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. sportowiec trenujący podnoszenie ciężarów
Wiktionary
Podnoszenie ciężarów – dyscyplina ciężkiej atletyki, polegająca na podnoszeniu przez zawodnika sztangi o określonej masie.
Wikipedia
(1.1) Już trzeci sztangista poderwał 80 kg.
Wiktionary
IPA: ʃtãŋʲˈɟista, AS: štãŋʹǵista
Wiktionary
rzecz. sztanga ż.
:: fż. sztangistka ż.
przym. sztangowy
Wiktionary
(1.1) ciężarowiec
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta trenująca podnoszenie ciężarów
Wiktionary
(1.1) MKOl odebrał chińskim sztangistkom trzy złote medale.
Wiktionary
rzecz. sztanga ż.
:: fm. sztangista mos.
przym. sztangowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztangą, dotyczący sztangi
Wiktionary
rzecz. sztanga ż., sztangista mos., sztangistka ż.
Wiktionary
wyciąg u pułapu sceny teatralnej, na którym wiszą dekoracje
SJP.pl
Wikipedia
potocznie o spodniach
SJP.pl
stos worków, skrzyń, desek itp., ułożonych na przekładkach warstwami jedne na drugich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ładunek poukładanego warstwami towaru, np. drewna, worków, skrzyń;
Wiktionary
Sztapel (niem. Stapel) – ogólnie ładunek (np. skrzynie, worki, paczki, deski) ułożony warstwami.
W szczególności nazwę tę stosuje się do stosu tarcicy ułożonej w sposób regularny, zwykle w prostopadłościan warstwami na przekładkach, spoczywającego na poziomych legarach lub na stojakach. Dzięki ułożeniu w sztaple możliwe jest obsychanie zgromadzonego drewna i łatwy pomiar jego kubatury.Formowaniem sztapli, czyli sztaplowaniem, zajmuje się sztapler, zwykle przy użyciu sztaplarki.
Wikipedia
rzecz. sztaplowanie n., sztaplarka ż.
czas. sztaplować ndk.
Wiktionary
mechaniczne urządzenie służące do przewożenia towarów i układania ich w sztaple
SJP.pl
Sztaplarka – urządzenie techniczne do transportu i układania ładunku w stos. Używane głównie w portach i magazynach.
Do sztaplowania często używany jest wózek widłowy nazywany stąd potocznie sztaplarką. Często są to wysoko wyspecjalizowane urządzenia lub elementy ciągów technologicznych.
Wikipedia
robotnik układający worki, skrzynie, deski itp., w sztaple
SJP.pl
układać coś w sztaple
SJP.pl
czasownik
(1.1) układać towar w sztaple
Wiktionary
IPA: ʃtaˈplɔvat͡ɕ, AS: štaplovać
Wiktionary
rzecz. sztapel, sztaplowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) układanie towaru w sztaple
Wiktionary
IPA: ˌʃtaplɔˈvãɲɛ, AS: štaplovãńe
Wiktionary
czas. sztaplować
rzecz. sztapel
Wiktionary
deski, worki, skrzynie itp. ułożone w sztaple
SJP.pl
przymiotnik od: sztapel
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
robotnik portowy zajmujący się załadunkiem towarów drobnicowych na statek
SJP.pl
Sztauer (z niem. Stauer) – wykwalifikowany robotnik portowy, zajmujący się załadunkiem towarów drobnicowych na statek, jego rozmieszczaniem w ładowniach i wyładowywaniem. Prace te to sztauowanie i rozsztauowanie.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 6 lipca 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w portach morskich i śródlądowych (Dz.U. z 1993 r. nr 73, poz. 436) jest to: "pracownik portowy wykwalifikowany w zakresie przemieszczania, układania, manipulowania i zabezpieczania towarów drobnicowych i drewna na statkach, środkach transportu lądowego i składach portowych".
Wikipedia
[czytaj: ształerka]
1. zawód sztauera;
2. robotnica portowa zajmująca się załadunkiem towarów drobnicowych na statek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. smarownica kapturkowa do smaru stałego
Wiktionary
rozmieszczać towar w ładowniach statku w sposób zapewniający stateczność statku oraz właściwe przechowywanie ładunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mors. plan rozmieszczenia ładunku na statku w sposób zapewniający stateczność statku i właściwe przechowywanie ładunku
Wiktionary
(1.1) Na 48 godzin przed wejściem statku do portu i podejściem do załadunku spedytor sporządza i przekazuje zainteresowanym stronom listę ładunkową, na podstawie której sporządzany jest sztauplan.
Wiktionary
IPA: ˈʃtawplãn, AS: štau̯plãn
Wiktionary
rzecz. sztauer
przym. sztauerski
Wiktionary
(1.1) plan sztauerski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kołdra
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szpadel
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ryl.
Wiktionary
gruby justunek żeliwny służący do wypełniania w formie drukarskiej marginesów i świateł w tekście; obsadnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wtyczka
Wiktionary
Szteklin – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo na Pojezierzu Starogardzkim, nad jeziorem Szteklin.
Wikipedia
okuty, drewniany kloc z zaczepami, do którego przymocowuje się orczyki, przyczepiony do przedniej części wozu konnego albo narzędzia rolniczego; orczyca, stelwaga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) reg-pl|Poznań. stojak, wieszak, przede wszystkim trzepak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. techn. stojak
Wiktionary
rzecz. sztynder mrz.
Wiktionary
(1.1) reg-pl|Poznań|sztynder.
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk|sztynder, gysztel.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przeszkadzać
Wiktionary
miasteczko zamieszkałe głównie przez Żydów; sztetł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. etn. małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską, przed II wojną światową główny ośrodek demograficzny Żydów aszkenazyjskich w Europie Wschodniej;
Wiktionary
Sztetl, sztetł (jid. שטעטל sztetl, lm. שטעטלעך sztetlech „miasteczko”, zdrobnienie od jid. שטאָט sztot „miasto”) – w literaturze popularnonaukowej, genealogicznej, etnograficznej jest to małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską. Żydzi aby się osiedlić otrzymywali dożywotnią dzierżawę miejsca na kirkut, prawo do budowy synagogi i otwarcia mykwy, które były trzema niezbędnymi elementami dla żydowskiej wspólnoty.
Wikipedia
(1.1) Aż do czasów ostatniej wojny żydowskie dzielnice w większych miastach i małomiasteczkowe żydowskie sztetle były nieodłącznym, rzucającym się w oczy elementem krajobrazu Polski, w szczególności jej obszarów wschodnich.
Wiktionary
(1.1) sztetł, miasteczko żydowskie
Wiktionary
sztetyna zielona - odmiana jabłoni o dużych, kulistych lekko spłaszczonych owocach
SJP.pl
miasteczko zamieszkałe głównie przez Żydów; sztetl
SJP.pl
Sztetl, sztetł (jid. שטעטל sztetl, lm. שטעטלעך sztetlech „miasteczko”, zdrobnienie od jid. שטאָט sztot „miasto”) – w literaturze popularnonaukowej, genealogicznej, etnograficznej jest to małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską. Żydzi aby się osiedlić otrzymywali dożywotnią dzierżawę miejsca na kirkut, prawo do budowy synagogi i otwarcia mykwy, które były trzema niezbędnymi elementami dla żydowskiej wspólnoty.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. rylec
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. stroić się
Wiktionary
w żeglarstwie: bezwietrzna pogoda na morzu; flauta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. sytuacja na morzu, gdy brak wiatru;
Wiktionary
Flauta (sztil, cisza morska) – określenie żeglarskie oznaczające brak wiatru. Pogoda bezwietrzna, prędkość wiatru 0,2 m/s (< 1 km/h), 0° w skali Beauforta). Lustrzana tafla wody.
Wikipedia
(1.1) Od dwóch dni mamy zupełny sztil, ani podmuchu, a łajba kołysze się tylko na martwej fali.
Wiktionary
IPA: ʃtʲil, AS: štʹil
Wiktionary
(1.1) cisza morska, flauta, 0 B
Wiktionary
1. ścięta część pędu np. wierzby; zrzez;
2. przestarzale: sadzonka przeznaczona do ukorzenienia
SJP.pl
Zrzez (inaczej sztober) – ścięta część pędu drzewa liściastego użyta jako sadzonka. Działanie takie służy rozmnażaniu wegetatywnemu.
Gatunki, które rozmnaża się wegetatywnie za pomocą zrzezów to zwykle wierzby i topole. Zrzez najczęściej ma długość 5–10 cm, jego grubość powinna wynosić między 5 a 15 mm. Wybiera się tylko najsilniejsze pędy. Zrzezy powinny pochodzić z reprodukcyjnych, czystych odmianowo, zdrowych plantacji. Najbardziej wartościowe zrzezy otrzymuje się z dolnej i środkowej części pędu. Mają one wtedy większą masę i są bogatsze w substancje zapasowe. Zrzezy, mające być wysadzone jesienią, produkuje się z pędów wyciętych w drugiej połowie października. Wysadzane wiosną pochodzą z rośliny ciętej w okresie od grudnia do marca. Biegunowość sadzonek oznacza się poprzez zanurzenie zrzezów w mleku wapiennym, ułatwia to pracę przy wysadzaniu. Zrzezy przechowuje się w chłodni w temperaturze około 4 °C. Zrzezy po posadzeniu do gleby ukorzeniają się i tworzą nowe rośliny.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miara ciał płynnych równa 1/10 wiadra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. materiał (np. na sukienkę)
(1.2) rosyjska miara objętości płynów równa 1,23 litra
Wiktionary
IPA: ʃtɔf, AS: štof
Wiktionary
dawniej: pień, kłoda; dziś tylko w wyrażeniu: upić się, zalać się w sztok - upić się do utraty przytomności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piętro
Wiktionary
Wikipedia
1. rodzaj pchnięcia w szermierce;
2. rodzaj szpady z ostrym końcem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. jednego z trzech głównych dialektów języka serbsko-chorwackiego;
przymiotnik
(2.1) jęz. dotyczący dialektu sztokawskiego (1.1)
Wiktionary
(1.1) Unię językową umożliwiła decyzja działaczy chorwackiego odrodzenia narodowego, którzy wybrali właśnie dialekt sztokawski na ogólnonarodowy język literacki.
(2.1) W serbochorwackim poświadczone są sztokawskie formy «nenávidjeti» , «nenáviđeti» , «nenáviditi» , «nenávideti» (…)
Wiktionary
IPA: ʃtɔˈkafsʲci, AS: štokafsʹḱi
Wiktionary
dorsz rozcięty wzdłuż, wypatroszony i wysuszony na powietrzu
SJP.pl
Sztokfisz (z niemieckiego Stockfisch) – nazwa handlowa produktu przetwórstwa rybnego. Są to suszone ryby najczęściej z rodziny dorszowatych – przede wszystkim duże dorsze – pochodzące z połowów na Morzu Północnym, łowiskach islandzkich i nowofundlandzkich, a w połowie XX w. także na łowiskach północnej części Oceanu Spokojnego. W Norwegii nazywany jest on „tørrfisk” i jest on niesolony w przeciwieństwie do podobnego produktu o nazwie klippfisk. Pod koniec kwietnia ponad 400 000 m² Lofotów pokryte jest suszącym się na żerdziach dorszem. Rocznie ponad 16 milionów kg dorszy zostaje wysuszone na Lofotach.
Wikipedia
stolica Szwecji; Stockholm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica Szwecji;
Wiktionary
Sztokholm (szw. Stockholm [stɔkːɔlm]) – stolica i najludniejsze miasto (tätort) Szwecji, główny ośrodek polityczny, ekonomiczny i kulturalny kraju. Siedziba rządu i parlamentu Szwecji oraz szwedzkiej rodziny królewskiej.
Wikipedia
(1.1) Sztokholm jest stolicą Szwecji.
Wiktionary
IPA: ˈʃtɔkxɔlm, AS: štokχolm
Wiktionary
rzecz. sztokholmczyk mos., sztokholmka ż.
przym. sztokholmski, podsztokholmski
Wiktionary
mieszkaniec Sztokholmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Sztokholmu
Wiktionary
IPA: ʃtɔkˈxɔlm̥t͡ʃɨk, AS: štokχolm̦čyk
Wiktionary
rzecz. Sztokholm m.
:: fż. sztokholmka ż.
przym. sztokholmski
Wiktionary
mieszkanka Sztokholmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Sztokholmu
Wiktionary
IPA: ʃtɔkˈxɔlm̥ka, AS: štokχolm̦ka
Wiktionary
rzecz. Sztokholm mrz.
:: fm. sztokholmczyk mos.
przym. sztokholmski
Wiktionary
przymiotnik od: Sztokholm (stolica Szwecji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Sztokholm
Wiktionary
IPA: ʃtɔkˈxɔlm̥sʲci, AS: štokχolm̦sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Sztokholm m., sztokholmczyk m., sztokholmka ż.
Wiktionary
wyrobisko skalne prowadzące ze stoku w głąb góry, służy do rozpoznania złoża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztucznie wykonany podziemny korytarz prowadzący ze stoku góry do jej wnętrza, poziomo lub pod niewielkim nachyleniem;
Wiktionary
Sztolnia – wyrobisko korytarzowe, o małym przekroju poprzecznym, drążone w górotworze ze zbocza góry, poziomo lub pod niewielkim wzniosem w głąb góry do złóż kopaliny użytecznej.
Wikipedia
(1.1) Kopalnie zlikwidowano w ciągu jednego dnia: wysadzono wejścia do sztolni. Obecnie już mało kto wie, gdzie się znajdowały.
(1.1) Wiele lodowców przebitych jest sztolniami sięgającymi podłoża.
Wiktionary
IPA: ˈʃtɔlʲɲa, AS: štolʹńa
Wiktionary
przym. sztolniowy
Wiktionary
(1.1) wyrobisko, stpol. sztoła
Wiktionary
przymiotnik od: sztolnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. niedopałek papierosa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. drewniany dźwigar
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
krążek używany zamiast pieniędzy w kasynach lub grach automatowych; żeton
SJP.pl
Żeton, szton – medal lub inny podobny do monety kawałek metalu lub plastiku, dawniej używany jako wejściówka do klubów i towarzystw, a obecnie głównie jako substytut pieniądza w sytuacjach, w których posługiwanie się nim jest niewygodne. Najczęściej używany w kasynach, metrze, automatach telefonicznych itp.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zatrzymywać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. cerować
Wiktionary
dawniej: krawędź, kant czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. krawędź, miejsce stykania się dwóch powierzchni
Wiktionary
Sztorc (= Storz, Stürtz):
Wikipedia
(1.1) Poszedł kawałek szosą ku Gdyni i dość niespodzianie natknął się w pewnym miejscu na zaporę z szyn wbitych skośnie sztorcami w kierunku gdańskiej granicy.
Wiktionary
czas. sztorcować
przysł. sztorcem
Wiktionary
(1.1) krawędź, rant
Wiktionary
dawniej: krawędź, kant czegoś
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) tworząc kąt prosty z jakąś powierzchnią
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: sztorc
Wiktionary
(1.1) Wyjęte z solanki oscypki ociekają dobę, a jak ociekną, wkłada się je do dymu sztorcem, żeby się trzy, cztery dni wędziły.
Wiktionary
IPA: ˈʃtɔrt͡sɛ̃m, AS: štorcẽm
Wiktionary
rzecz. sztorc
Wiktionary
(1.1) na sztorc, prostopadle
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. obsztorcować)
(1.1) pot. dosadnie krytykować kogoś, zazwyczaj w ostrych słowach
Wiktionary
(1.1) - Wytrzymać nie można! krzyknął ocierając czoło i nie przestając sztorcować jakiegoś interesanta.
Wiktionary
rzecz. sztorc mrz., sztorcowanie
przym. sztorcowany
Wiktionary
(1.1) rugać, strofować, opieprzać, ochrzaniać, piłować
Wiktionary
burza morska, podczas której wieje bardzo silny i porywisty wiatr, powodujący powstawanie wysokich fal
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. meteorol. burza morska, podczas której wieje bardzo silny i porywisty wiatr, powodujący powstawanie wysokich fal
Wiktionary
Sztorm (z ang. Storm i z niem. Sturm) – zjawisko meteorologiczne, występujące nad obszarami mórz i oceanów w postaci silnego, porywistego, długotrwałego wiatru o sile nie mniejszej niż 8° w skali Beauforta. Pogodzie sztormowej zwykle towarzyszy odpowiednio silne falowanie powierzchni wody (stan morza). Często występują również rzęsiste deszcze, znacznie ograniczające widzialność. W razie prognozowanego sztormu, jednostki o mniejszej dzielności morskiej zwykle nie opuszczają portu, a te będące w morzu starają się znaleźć schronienie w porcie lub na osłoniętym kotwicowisku. Jednak przebywanie w czasie silnego sztormu (czy huraganu) w porcie bez dostatecznej osłony czy na nie dostatecznie osłoniętym kotwicowisku może być bardziej niebezpieczne, niż sztormowanie na wodach otwartych.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) burza
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. sztormiak m., sztormowanie n.
czas. sztormować ndk.
przym. sztormowy
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|storm., etym|dolnoniem|storm.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) storm
* esperanto: (1.1) ŝtormo
* hiszpański: (1.1) tempestad ż., tormenta ż.
* kaszubski: (1.1) sztorm m.
* kataloński: (1.1) tempesta ż.
* niemiecki: (1.1) Seesturm m.
* włoski: (1.1) tempesta ż., bufera ż., tormenta ż.
źródła.
== sztorm (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) żegl. meteorol. sztorm
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ʃtɔrm, AS: štorm
Wiktionary
rzecz. sztormiak m., sztormowanie n.
czas. sztormować ndk.
przym. sztormowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) burza
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. sztormiak m., sztormowanie n.
czas. sztormować ndk.
przym. sztormowy
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|storm., etym|dolnoniem|storm.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) storm
* esperanto: (1.1) ŝtormo
* hiszpański: (1.1) tempestad ż., tormenta ż.
* kaszubski: (1.1) sztorm m.
* kataloński: (1.1) tempesta ż.
* niemiecki: (1.1) Seesturm m.
* włoski: (1.1) tempesta ż., bufera ż., tormenta ż.
źródła.
== sztorm (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) żegl. meteorol. sztorm
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
oficer nawigacyjny; szturman
SJP.pl
żagiel sztormowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztormiak
Wiktionary
rzecz. sztormiak m.
Wiktionary
gumowana kurtka lub strój nieprzemakalny, noszone głównie przez żeglarzy i marynarzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mors. żegl. płaszcz nieprzemakalny wykonany z gumowanego materiału, używany głównie na morzu
Wiktionary
Sztormiak – część ubioru żeglarskiego – długa kurtka wodoszczelna, z obszernym kapturem z szerokim rondem, lub alternatywnie bez kaptura, ale z wysokim kołnierzem. W tym drugim wariancie sztormiak jest stosowany razem z zydwestką, wodoszczelną czapką rybacką.
Wikipedia
IPA: ˈʃtɔrmʲjak, AS: štormʹi ̯ak
Wiktionary
rzecz. sztorm m., sztormówka ż.
:: zdrobn. sztormiaczek m.
przym. sztormowy
Wiktionary
(1.1) sztormówka
Wiktionary
lina rozciągnięta na pewnej wysokości nad pokładem statku, ułatwiająca załodze poruszanie się po pokładzie w czasie sztormu
SJP.pl
Sztormlina – lina zawieszona na pewnej wysokości nad pokładem statku, którą członkowie załogi mogą wykorzystywać w celu zabezpieczenia się przed zmyciem z pokładu w czasie sztormu.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) mors. pływać w warunkach sztormu
Wiktionary
rzecz. sztorm mrz., sztormowanie n.
przym. sztormowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z sztormem, dotyczący sztormu
Wiktionary
rzecz. sztorm mrz., sztormiak mrz., sztormowanie n., sztormtrap m.
czas. sztormować ndk.
Wiktionary
Sztormreling – barierka biegnąca dookoła pokładu jachtu, chroniąca załogę i większe przedmioty przed wypadnięciem za burtę. Zbudowana jest ze słupków z otworami (stójek), ustawionych w gniazdach przymocowanych do pokładu przy relingu. Przez otwory w słupkach przeciągnięta jest linka (najczęściej stalowa). Linki sztormrelingu najczęściej są rozciągane pomiędzy koszem dziobowym a koszem rufowym w sposób umożliwiający łatwy ich demontaż, np. w celu ułatwienia schodzenia i wchodzenia na pokład jachtu.
Wikipedia
żeglarstwo: duży otwór w nadburciu umożliwiający spływanie wody z pokładu, zabezpieczony stalową kratą i pokrywą; porta sztormowa
SJP.pl
drabinka linowa wywieszana za burtę statku, kiedy użycie zwykłego trapu jest utrudnione z powodu silnego wiatru i dużej fali
SJP.pl
Drabinka pilotowa, sztormtrap – drabina sznurowa z drewnianymi stopniami używana na statku m.in. w celu przyjęcia pilota morskiego na pokład lub też jego zdania na pilotówkę. Znajduje też zastosowanie podczas zejścia ludzi do tratwy ratunkowej podczas wykonywania rozkazu opuszczenia statku, alarmów próbnych.
Wikipedia
dawny instrument muzyczny, prototyp fagotu
SJP.pl
Sztort, dulcian – dawny instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych, prototyp fagotu. Zbudowany jest ze smukłego, jednolitego klocka drewna, w którym wydrążone są dwa równoległe, lekko koniczne kanały połączone u dołu wygiętą w kolanko rurą. Korpus posiada siedem otworów bocznych, podczas gry zatykanych palcami. Drugi kanał jest nieco dłuższy od pierwszego; jego zakończenie stanowi czarę głosową. W otwór wlotowy pierwszego wstawiona jest zakrzywiona metalowa rurka, na którą nasadza się podwójny stroik.
Wikipedia
1. w bilardzie: uderzenie kuli;
2. potocznie:
a) coś świetnego, godnego podziwu; odlot;
b) stosunek płciowy;
c) szybkie działanie;
3. slangowo: wstyd, obciach;
4. przestarzale: uderzenie, pchnięcie;
5. dawna hazardowa gra w karty;
6. w gwarze przestępczej: potocznie: mały przedmiot przypominający klucz, którym można otworzyć zamek w samochodzie; łamak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. uderzenie kijem kuli bilardowej
(1.2) wulg. stosunek płciowy
(1.3) przest. gwałtowne zetknięcie się, zderzenie; uderzenie, pchnięcie;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) karc. rodzaj hazardowej gry w karty
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W bilardzie, jak wam wiadomo, jest taki sztos, gdy jedną bilą roztrącasz na boki dwie inne.
(1.3) Nawet Karaś, jak zwykle wekslujący wagony i podstawiający je pod rampą magazynową, nie gwizdał i nie dawał sztosów hałaśliwych.
(2.1) Grał na zielonym stoliku w sztosa lub faraona.
Wiktionary
IPA: ʃtɔs, AS: štos
Wiktionary
rzecz. zdrobn. sztosik mzw.
Wiktionary
(1.2) seks, kopulacja, miłość, pożycie płciowe, stosunek, stosunek płciowy; grub. bzykanie, bzykanko, dmuchanie, posuwanie; wulg. ruchanie, ruchanko
Wiktionary
zdrobnienie od: sztos (gra w karty)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: sztos (rodzaj hazardowej gry w karty)
Wiktionary
(1.1) Palił fajkę, grał w sztosika.
Wiktionary
IPA: ˈʃtɔɕik, AS: štośik
Wiktionary
rzecz. sztos mrz./mos.
Wiktionary
cegły wystające co druga w murze, zostawione specjalnie w celach zdobniczych ; sztraba; strzępia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. sztraba.
Wiktionary
IPA: ʃtrap, AS: štrap
Wiktionary
cegły wystające co druga w murze, zostawione specjalnie w celach zdobniczych; sztrab; strzępia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. występy pozostawione w murze w celu połączenia go z murem dobudowanym później, uzyskane przez pozostawienie w co drugiej warstwie ściany nośnej wnęki o głębokości ćwierci cegły
Wiktionary
Sztraba (sztrab) – pionowy rząd cegieł wystający z lica muru (najczęściej, z co drugiej warstwy cegieł). Może służyć celom zdobniczym lub jako zaczątek nowej, prostopadłej ściany (planowanej do wzniesienia w przyszłości).
Wikipedia
IPA: ˈʃtraba, AS: štraba
Wiktionary
(1.1) sztrab, strzępia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zapałka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. i gwara. kara (zwykle pieniężna), grzywna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. wojsk. batalion karny
Wiktionary
IPA: ˌʃtravbaˈtalʲjɔ̃n, AS: štravbatalʹi ̯õn
Wiktionary
rzecz. sztarfbat m., sztrafnik m.
Wiktionary
(1.1) sztarfbat
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. malować, pokrywać farbą
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żyd. tradycyjna futrzana czapka wykonana z trzynastu skórek, zwykle sobolowych, stanowiąca część oficjalnego bądź odświętnego stroju niektórych grup ortodoksyjnych Żydów;
Wiktionary
(1.1) lisiura, sztrajmł
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żegl. celowe wprowadzenie statku na przybrzeżną mieliznę w celu ratowania statku lub załogi;
Wiktionary
Sztrandowanie (z niem. der Strand – plaża; niepopr. wysztrandowanie) – doprowadzenie do celowego i kontrolowanego osadzenia jednostki pływającej na piaszczystym brzegu, płytkiej wodzie lub na mieliźnie; lądowanie na brzegu. Sztrandowanie stosuje się np. wtedy, gdy jednostka nie jest w stanie dotrzeć do miejsca przeznaczenia, a jej dalsze przebywanie na wodzie może zagrażać znajdującym się na niej ludziom bądź ładunkowi, grozić zatonięciem samej jednostki czy zanieczyszczeniem środowiska naturalnego. Przyczyną sztrandowania może być uszkodzenie jednostki w czasie sztormu lub np. działań wojennych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. ulica, droga
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Straße.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|droga|ulica.
źródła.
== sztrasa (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ulica, droga
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Straße.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|droga|ulica.
źródła.
== sztrasa (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ulica, droga
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: sztrazburczyk] mieszkaniec Sztrasburga (miasta we Francji); strasburczyk
SJP.pl
miasto we Francji; Strasburg, Strasbourg
SJP.pl
Strasburg (fr. Strasbourg, wym. [stʁazˈbuʁ]; niem. Straßburg, wym. [ˈʃtʁa:sbʊɐ̯k]; alz. Strossburi, wym. [ˈʃd̥rɔ:sb̥uri]; łac. Argentoratum, później Stratœburgus) – miasto w północno-wschodniej Francji, położone przy granicy niemieckiej na Renie. Miasto jest stolicą i głównym ośrodkiem gospodarczym regionu Grand Est i departamentu Dolny Ren. W Strasburgu swoją siedzibę mają m.in. Rada Europy, Europejski Trybunał Praw Człowieka, Parlament Europejski oraz Eurokorpus. Do 31 stycznia 2009 w mieście działał polski konsulat generalny.
Wikipedia
[czytaj: sztrazburka] mieszkanka Sztrasburga (miasta we Francji); strasburka
SJP.pl
→ Sztrasburg (miasto we Francji); strasburski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Strasburgiem, dotyczący Strasburga
Wiktionary
rzecz. Strasburg mrz.
Wiktionary
(1.1) strasburski
Wiktionary
rasa gołębia wywodząca się z Moraw; również przedstawiciel tej rasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. poziome wyrobisko korytarzowe
Wiktionary
IPA: ˈʃtrɛka, AS: štreka
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przeciągać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. i gw-pl|Górny Śląsk. kara
(1.2) gw-pl|Bukowina. mandat
Wiktionary
IPA: ʃtrɔf, AS: štrof
Wiktionary
(1.2) amanda, sztraf
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kara
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zwrotka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. prąd
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztrom.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. sztrom mrz.
frazeologia.
etymologia. etym|niem|Strom.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|prąd.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. sztrom mrz.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztrom.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia, Mazury. siennik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. słomiana wycieraczka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. - kawałek
Wiktionary
rodzaj welwetu, prążkowana tkanina bawełniana podobna do aksamitu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. prążkowana tkanina bawełniana, rzadziej wełniana;
Wiktionary
Sztruks – prążkowana tkanina bawełniana, wełniana lub jedwabna, z której szyje się spodnie, marynarki i inne części garderoby wierzchniej.
Nazwa wywodzona z niem. Struck.
Wikipedia
(1.1) Masz jeszcze te brązowe spodnie ze sztruksu?
Wiktionary
rzecz. sztruksy lm.
przym. sztruksowy
Wiktionary
(1.1) kord
Wiktionary
wykonany ze sztruksu - rodzaju welwetu, prążkowanej tkaniny bawełnianej podobnej do aksamitu (np. spodnie sztruksowe)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany ze sztruksu
Wiktionary
(1.1) Honoracie przywiozłam z Francji sztruksową garsonkę.
Wiktionary
rzecz. sztruks m., sztruksy lm.
Wiktionary
(1.1) ze sztruksu
Wiktionary
potocznie: spodnie ze sztruksu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spodnie uszyte ze sztruksu
Wiktionary
(1.1) Honorata miała na sobie sztruksy i czarną bluzkę w grochy.
Wiktionary
rzecz. sztruks m.
przym. sztruksowy
Wiktionary
przestarzałe: kreska, linia, rysa
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. robić na drutach coś z wełny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. robić na drutach
Wiktionary
(1.1) Mama sztrykuje mi bobę.
(1.2) Jo niy umia sztrykować.
Wiktionary
rzecz. sztrykowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztrykować.
Wiktionary
czas. sztrykować ndk.
Wiktionary
1. dawniej: izba, pokój;
2. dawniej: szkoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. pokój, izba
(1.2) daw. szkoła
Wiktionary
rzecz. sztubak m., sztubowy m., sztubactwo n., sztubaczka ż., sztubaczenie n.
czas. sztubaczyć ndk.
przym. sztubowy, sztubacki
Wiktionary
uczniowski; młodzieńczy; niedojrzały
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztubackie; cecha tych, którzy są sztubaccy
Wiktionary
przym. sztubacki
przysł. sztubacko
Wiktionary
dawniej: uczeń szkolny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. uczeń szkoły średniej
Wiktionary
(1.1) Ty zaś masz maniery jak sztubak z młodszych klas!
Wiktionary
IPA: ˈʃtubak, AS: štubak
Wiktionary
rzecz. sztuba ż., sztubactwo n., sztubowy mos.
:: fż. sztubaczka ż.
czas. sztubaczyć ndk.
przym. sztubowy, sztubacki
Wiktionary
więźniarka w obozie koncentracyjnym pełniąca funkcję nadzorcy
SJP.pl
więzień w obozie koncentracyjnym pełniący funkcję nadzorcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) więzień obozu koncentracyjnego nadzorujący innych więźniów
Wiktionary
rzecz. sztubak mos., sztuba ż.
Wiktionary
pończocha bez stopy używana przez piłkarzy
SJP.pl
przybory do jedzenia: widelec, nóż, łyżka i łyżeczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) komplet sztućców
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: sztuciec
Wiktionary
Sztućce – przybory ręczne służące do jedzenia oraz do przygotowania potraw. Sztućce są elementem zastawy stołowej. W zależności od kształtu i wielkości przeznaczone są do różnych czynności konsumpcyjnych. Rodzaje sztućców przypisane są odpowiednim potrawom. Nazwa sztućce pochodzi od włoskiego słowa stuccio.
Wikipedia
(1.1) Jutrzejsi goście nie są na tyle ważni, żeby wyjmować dla nich srebrne sztućce.
Wiktionary
IPA: ˈʃtut͡ɕt͡sɛ, AS: štućce
Wiktionary
(1.1) reg. śl. bysztek.
Wiktionary
broń myśliwska na grubego zwierza
SJP.pl
Sztucer (niem. stutzen, staropol. sztuciec) –współcześnie: określenie karabinów i karabinków myśliwskich używanych do polowania na grubą zwierzynę; dawniej: wojskowa broń strzelecka ze skróconą względem karabinu gwintowaną lufą, używana głównie przez formacje strzelców.
Wikipedia
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. potrącić, uderzyć
Wiktionary
narzędzie służące do spożywania posiłków np. widelec, nóż
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przedmiot służący do jedzenia: nóż, widelec lub łyżka;
Wiktionary
Sztućce – przybory ręczne służące do jedzenia oraz do przygotowania potraw. Sztućce są elementem zastawy stołowej. W zależności od kształtu i wielkości przeznaczone są do różnych czynności konsumpcyjnych. Rodzaje sztućców przypisane są odpowiednim potrawom. Nazwa sztućce pochodzi od włoskiego słowa stuccio.
Wikipedia
(1.1) Niemowlakom sztućce nie są potrzebne.
Wiktionary
IPA: ˈʃtut͡ɕɛt͡s, AS: štućec
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) popis zręczności sprawnie wykonywanych
(1.2) pot. przen. zachowanie, posunięcie, przez które chcemy coś osiągnąć, korzystając z cudzej naiwności, niewiedzy itp.
Wiktionary
(1.1) Wszyscy poznaliśmy zasady sztuczki.
Wiktionary
rzecz. sztuka ż., sztuczność ż.
czas. sztukować ndk.
przym. sztuczny
przysł. sztucznie
Wiktionary
(1.2) fortel, trik, wybieg; pot. szacher-macher
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Sztuczki – polski film fabularny (obyczajowy) w reżyserii Andrzeja Jakimowskiego z 2007 roku.
Film kręcono od 15 lipca do 30 sierpnia 2006. Zdjęcia plenerowe powstały w Wałbrzychu (m.in. przy ulicy Daszyńskiego/Andersa, Niepodległości, w pobliżu wiaduktu kolejowego), w Świdnicy oraz na dworcach kolejowych w Janowicach Wielkich i Oławie.
Wikipedia
dawniej o ubraniu, materiale: w prążki lub wąskie paski
SJP.pl
potocznie: coś sztucznego, nienaturalnego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) bez udziału natury
(1.2) w udawany sposób, nienaturalnie
Wiktionary
(1.1) Kopa Cwila jest sztucznie usypanym pagórkiem.
(1.2) Przez cały czas uśmiechała się sztucznie.
Wiktionary
IPA: ˈʃtut͡ʃʲɲɛ, AS: štučʹńe
Wiktionary
przym. sztuczny
rzecz. sztuczność ż., sztuczka ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sztucznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sztuczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co syntetyczne
(1.2) cecha tego, co jest imitacją
(1.3) cecha tego, co nienaturalne lub kogoś, kto zachowuje się nienaturalnie
Wiktionary
IPA: ˈʃtut͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: štučność
Wiktionary
przym. sztuczny
przysł. sztucznie
rzecz. sztuczka ż.
Wiktionary
(1.1) syntetyczność
(1.2) nieprawdziwość, fałszywość
(1.3) nienaturalność, pretensjonalność
Wiktionary
1. niezgodny z naturą, zachowujący się w nienaturalny sposób;
2. stworzony przez człowieka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) imitujący coś naturalnego, wytworzony przez człowieka
(1.2) niezgodny z naturą
(1.3) zachowujący się nienaturalnie
Wiktionary
(1.1) Ten sok zawiera sztuczne barwniki.
(1.1) Sztuczna żywność jest szkodliwa.
(1.1) Do wykonania wianka użyto sztucznych kwiatów.
(1.2) Pozostali zawodnicy statystują robiąc tylko sztuczny tłok.
Wiktionary
IPA: ˈʃtut͡ʃnɨ, AS: štučny
Wiktionary
rzecz. sztuczność ż., sztuka ż., sztuczka ż.
przysł. sztucznie
Wiktionary
(1.1) syntetyczny, imitowany, nieprawdziwy
(1.2) nienaturalny, nienormalny
(1.3) nienaturalny, udawany, wymuszony, nieszczery
Wiktionary
pogardliwie o marnym przedstawieniu teatralnym; sztuczysko
SJP.pl
pogardliwie o marnym przedstawieniu teatralnym; sztuczydło
SJP.pl
danie z duszonej pieczeni wołowej szpikowanej słoniną, podawane na ciepło z sosem od duszenia jako danie obiadowe albo na zimno jako przystawka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. marynowana wołowina naszpikowana słoniną, następnie pieczona lub duszona;
Wiktionary
Sztufada (od wł. stufato „duszone mięso”) – danie kuchni polskiej, najprawdopodobniej pochodzące od dania boeuf à la mode kuchni francuskiej. Współcześnie ma postać duszonej pieczeni z wołowiny szpikowanej słoniną, podawanej na ciepło z sosem od duszenia jako danie obiadowe albo na zimno jako przystawka.
Wikipedia
(1.1) Czy jadłeś dziś sztufadę z makaronem?
(1.1) Probuję sztufady… Ależ ja podobnego mięsa nie kosztowałem jak żyję!
(1.1) Był to spory kawałek chleba, grubo posmarowany masłem, a z wierzchu nakryty płatem sztufady.
Wiktionary
IPA: ʃtuˈfada, AS: štufada
Wiktionary
1. twórczość artystyczna człowieka;
2. utwór dramatyczny przeznaczony do wystawiania na scenie;
3. zdolność, biegłość w robieniu czegoś;
4. działania będące odbiciem czyjejś zręczności, umiejętności, sprytu;
5. część czegoś, kawałek, np. mięsa;
6. pewna ilość tkaniny sprzedana w całości;
7. jednostka, jeden egzemplarz, rzecz, zwierzę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. twórczość artystyczna
(1.2) umiejętność wymagająca szczególnych zdolności
(1.3) pojedynczy przedmiot, egzemplarz, element
(1.4) teatr. utwór sceniczny, przedstawienie
(1.5) daw. jednostka sprzedaży tkanin
(1.6) o osobie posiadającej określone cechy
(1.7) pot. dziewczyna
(1.8) daw. kawałek, szmat, kęs
(1.9) gwara muzyków rockowych koncert
Wiktionary
Sztuka – różnie definiowany element kultury, przejawiający się utworami, w tym dziełami sztuki. Zdaniem niektórych pojęcie sztuki jest niemożliwe do kompletnego określenia, bo jej granice są ciągle redefiniowane i w każdej chwili może pojawić się dzieło, które w arbitralnie przyjętej, domkniętej definicji się nie mieści. Sztuka spełnia rozmaite funkcje, m.in. estetyczne, społeczne, dydaktyczne, terapeutyczne, jednak nie stanowią one o jej istocie. Nie ma powszechnie uznanych kryteriów oddzielających sztukę od rzemiosła, techniki, sportu, nauki i polityki; przykładowo za formy sztuki uznaje się lutnictwo, gimnastykę artystyczną, eseistykę, tworzenie reportaży i sztukę wojenną; każda z tych działalności łączy się z innymi, nieartystycznymi obszarami kultury.
Wikipedia
(1.1) Dla większości Polaków najważniejszą ze sztuk jest film.
(1.2) Rzeźbienie w drewnie jest prawdziwą sztuką, nie każdy to potrafi.
(1.3) Szklanki są tanie, tylko 1,50 złotego za sztukę.
(1.4) Tę popularną sztukę teatr grał ponad 200 (dwieście) razy!
(1.6) Niezła z niej sztuka!
(1.8) Szarpajmy jadło na sztuki, a kiedy jadła nie stanie, szarpajmy ciało na sztuki, niechaj nagie świecą kości!
(1.9) Chłopaki, daliśmy dziś zajebistą sztukę.
Wiktionary
IPA: ˈʃtuka, AS: štuka
Wiktionary
rzecz. sztukowanie n.
:: zdrobn. sztuczka ż.
czas. sztukować ndk.
przym. sztuczny
Wiktionary
(1.1) artyzm
(1.1-2) kunszt
(1.3) egzemplarz, jednostka, element
(1.7) maniurka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gotowana wołowina jako danie
Wiktionary
(1.1) Chętnie dziś zamówię i zjem sztukamięs.
Wiktionary
(1.1) war. sztuka mięsa, daw. sztukamięsa
Wiktionary
bojowy samolot nurkujący marki Stukas, używany podczas drugiej wojny światowej; stukas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. lekki niemiecki bombowiec Junkers-87 z okresu drugiej wojny światowej
Wiktionary
Junkers Ju 87 Stuka (z niem. Sturzkampfflugzeug) – niemiecki bombowiec nurkujący z okresu II wojny światowej. Zaprojektowana przez Hermanna Pohlmanna i oblatana 17 września 1935 maszyna swój chrzest bojowy przeszła w 1938 roku podczas wojny domowej w Hiszpanii. W niemieckiej propagandzie samolot stał się symbolem wielkości Luftwaffe.
Wikipedia
(1.1) Trzeciego sierpnia 1944 Niemcy wprowadzili do walk przeciwko powstańcom lotnictwo bombowe, głównie bombowce nurkujące, tzw. „sztukasy”.
Wiktionary
IPA: ˈʃtukas, AS: štukas
Wiktionary
ozdoby rzeźbiarskie typowe dla dekoracji wnętrz w okresie baroku, rokoka i klasycyzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ozdobne, przestrzenne elementy wykończenia sufitu i ścian we wnętrzach, wykonane zwykle z gipsu lub rzadziej z żywic;
Wiktionary
Sztukateria – stiuki i inne elementy dekoracyjne (np. putta, ornamenty, gzymsy wewnątrz pomieszczeń) wykonane z gipsu lub żywicy poliestrowej, często odlewane i montowane do podłoża (do ścian, sufitów). Stosowane w architekturze od starożytności, upowszechniły się w okresie renesansu i baroku.
Wikipedia
rzecz. sztukator m., sztukatorstwo n.
przym. sztukatorski
Wiktionary
przymiotnik od: sztukateria
SJP.pl
artysta lub rzemieślnik zajmujący się wykonywaniem sztukaterii i innych prac ze stiuku; stiukarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba wykonująca zawodowo pracę z zakresu sztukaterii
Wiktionary
Sztukator – osoba zajmująca się tworzeniem lub odtwarzaniem elementów sztukaterii (stiuków i innych elementów dekoracyjno-stylizacyjnych wykonane z gipsu) wnętrz i elewacji budynków.
Sztukator wytwarza swoje dzieła na miejscu lub w swojej pracowni następnie montując je jako gotowe elementy. Zawód ten został spopularyzowany w okresie renesansu i baroku.
Wikipedia
IPA: ʃtuˈkatɔr, AS: štukator
Wiktionary
rzecz. sztukatorstwo n., sztukateria ż.
przym. sztukatorski, sztukateryjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. rzemiosło zajmujące się sztukaterią
Wiktionary
rzecz. sztukateria ż., sztukator m.
przym. sztukatorski
Wiktionary
dawniej: sztukateria
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. osoba pokazująca sztuki akrobatyczne, cyrkowe itp.;
2. osoba, której dokonania są bardzo skuteczne i budzą podziw; czarodziej, cudotwórca
SJP.pl
1. kobieta pokazująca sztuki akrobatyczne, cyrkowe itp.;
2. kobieta, której dokonania są bardzo skuteczne i budzą podziw; czarodziejka, cudotwórczyni
SJP.pl
mający niektóre cechy sztuki, podobny do sztuki
SJP.pl
doczepiać coś, doszywać, doklejać w celu powiększenia powierzchni jakiegoś materiału; łączyć coś w całość
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) powiększać poprzez doszycie lub doklejenie czegoś, np. kawałków materiału
Wiktionary
rzecz. sztukowanie n., sztuczka ż., sztuka ż.
czas. dosztukować dk., nadsztukować dk.
Wiktionary
doczepiać coś, doszywać, doklejać w celu powiększenia powierzchni jakiegoś materiału; łączyć coś w całość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztukować.
Wiktionary
czas. sztukować
rzecz. sztuka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
Sztum (niem. Stuhm) – miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim. Siedziba powiatu sztumskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Sztum. Położone nad jeziorami: Zajezierskim i Barlewickim (dawniej tworzyły jedno Jezioro Białe), przy drodze krajowej nr 55, pomiędzy Malborkiem a Kwidzynem.
Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Sztum liczył 9746 mieszkańców i był pod względem liczby ludności 25. miastem w województwie pomorskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. sztywna, nudna atmosfera
Wiktionary
mieszkaniec Sztumu
SJP.pl
mieszkanka Sztumu
SJP.pl
przymiotnik od: Sztum
SJP.pl
dawniej: członek sekty religijnej przyznającej sakramentom tylko symboliczne znaczenie, odrzucającej władzę kapłańską i zewnętrzne obrzędy religijne, nauczającej równości wszystkich ludzi i potępiającej handel
SJP.pl
w dawnej Polsce: rzemieślnik pracujący w mieście lub jego pobliżu, nienależący do cechu, zwalczany przez cech i władze miejskie
SJP.pl
Partacz (łac. a parte paternitatis = poza cechem), także przeszkodnik, szturarz – dawniej osoba wykonująca działalność rzemieślniczą w mieście lub w jego pobliżu, ale niebędąca rzemieślnikiem zrzeszonym w cechu pomimo jego istnienia, często osiedlająca się w nieobjętych prawem miejskim jurydykach. Partacze byli silnie zwalczani przez cechy, jako zagrażająca im konkurencja (łamiąca monopol produkcji). Bronili się przed konfiskatą wyrobów, a także narzędzi pracy.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. szturchnąć)
(1.1) delikatnie pchać lub uderzać zaczepnie lub niechcący
czasownik zwrotny niedokonany szturchać się (dk. szturchnąć się)
(2.1) szturchać jeden drugiego
Wiktionary
rzecz. szturchanie n., szturchaniec mrz.
czas. szturchnąć dk.
Wiktionary
(1.1) kuksać, potrącać, trącać
(2.1) trącać się
Wiktionary
cios łokciem albo pięścią; kuksaniec; kuks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. niezbyt mocne uderzenie, zadawane w którąś część ciała powyżej pasa i poniżej głowy
Wiktionary
(1.1) Pobudziła go do wstania szturchańcem.
Wiktionary
rzecz. szturchanina ż., szturchaczka ż., szturchanie n., szturchnięcie n., poszturchiwanie n.
czas. szturchać ndk., szturchnąć dk.
Wiktionary
(1.1) kuksaniec, sójka; gw-pl|Śląsk Cieszyński|bącka.
Wiktionary
potocznie: szturchanie się
SJP.pl
1. intesywne natarcie wojska dla zdobycia np. umocnionego obiektu, miasta; atak; natarcie;
2. dawniej: przejście w ataku do walki wręcz;
3. przenośnie: atak, uderzenie na coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. atak zbrojny
(1.2) wtargnięcie, zajęcie
(1.3) daw. nawałnica, sztorm
(1.4) gw-pl|Mazury. burza
Wiktionary
Szturm – etap działania taktycznego w postaci bezpośredniego, skoncentrowanego i gwałtownego uderzenia piechoty na silnie bronione pozycje przeciwnika w celu ich zdobycia.
Współcześnie w terminologii polskojęzycznej określenie szturm stosowane jest zazwyczaj w odniesieniu do działań historycznych, a w nomenklaturze Wojska Polskiego zostało zastąpione terminem atak (mającym jednak szersze znaczenie).
Wikipedia
(1.1) Żołdacy carycy przypuścili szturm na miasto.
(1.2) Babce szturm na hipermarket odbił się rykoszetem.
Wiktionary
czas. szturmować ndk.
przym. szturmowy
przysł. szturmem
rzecz. szturmak mrz., szturman mos., szturmowanie n., szturmowiec mos., szturmówka ż., szturmwał mrz.
Wiktionary
(1.1) atak
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. rodzaj europejskiego hełmu renesansowego z bocznymi osłonami, używanego w XVI–XVII wieku przez rajtarów i piechotę;
(1.2) hist. wojsk. ręczna broń palna z rozszerzonym zakończeniem lufy, strzelająca siekańcami, używana w Europie w XVII–XVIII wieku;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. pogard. także gw-pl|Kresy. służąca tępa i niezdarna, popychadło
Wiktionary
Szturmak (także: burgoneta, hełm burgundzki, szturmowy; niem. sturmhaube, wł. casquetto) – renesansowy hełm najczęściej o konstrukcji otwartej (niekiedy także półotwartej lub zamkniętej), wywodzący się konstrukcyjnie ze średniowiecznej łebki (w niektórych ozdobnych formach nawiązujący również do hełmów antycznych).
Wikipedia
(1.2) Rzędzianowa czeladź wpadła również do izby z szablami i szturmakami.
(2.1) Miał do dyspozycji popychadło, brudne dziewczysko, szturmaka do szorowania statków i skubania kurcząt.
Wiktionary
rzecz. szturm mrz., szturmowanie n.
przysł. szturmem
czas. szturmować
Wiktionary
(1.1) burgonet, burgoneta
(1.2) garłacz, gardłacz, tromblon, muszkieton
(2.1) garkotłuk, popychle, pomiotło
Wiktionary
oficer nawigacyjny; sztorman
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mar. oficer okrętowy nawigujący statek
Wiktionary
przym. szturmański
przysł. szturmańsko, szturmem
rzecz. szturm mrz., szturmowanie n.
czas. szturmować
Wiktionary
1. intesywne natarcie wojska dla zdobycia np. umocnionego obiektu, miasta; atak; natarcie;
2. dawniej: przejście w ataku do walki wręcz;
3. przenośnie: atak, uderzenie na coś
SJP.pl
przysłówek
(1.1) dokonując szturmu
(1.2) energicznie, przebojowo
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: szturm
Wiktionary
(1.1) Monte Cassino wzięliśmy szturmem.
(1.2) Zebrani szturmem ruszyli do półek sklepowych.
Wiktionary
czas. szturmować ndk.
przym. szturmowy
rzecz. szturm mrz., szturmak mrz., szturman mos., szturmowanie n., szturmowiec mos., szturmówka ż., szturmwał mrz.
Wiktionary
nacierać, atakować coś w celu przejęcia bronionego rejonu, obiektu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) brać szturmem, atakować
(1.2) przen. wchodzić z impetem, przepychać się
Wiktionary
(1.1) Wojska zaczęły szturmować na fort powstańców.
(1.2) Ludzie szturmowali na siedziby komisji wyborczych już od świtu.
Wiktionary
przym. szturmowy
przysł. szturmem
rzecz. szturm mrz., szturmak mrz., szturman mos., szturmowanie n., szturmowiec mos., szturmówka ż., szturmwał mrz.
Wiktionary
(1.1) atakować, nacierać, najeżdżać, zajmować, zdobywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szturmować.
(1.2) nacieranie, atakowanie
Wiktionary
(1.2) O szturmowaniu w takich warunkach nie mogło być mowy.
Wiktionary
czas. szturmować ndk.
przym. szturmowy
przysł. szturmem
rzecz. szturm mrz., szturmak mrz., szturman mos., szturmowiec mos., szturmówka ż., szturmwał mrz.
Wiktionary
(1.2) natarcie, atak
Wiktionary
członek grupy szturmowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz wojsk szturmowych
(1.2) film. żołnierz sił imperium w uniwersum „Gwiezdnych wojen”
Wiktionary
rzecz. szturm m., szturmowanie n.
czas. szturmować ndk.
przym. szturmowy
przysł. szturmem
Wiktionary
1. niewielka chorągiew, noszona zwykle w pochodach;
2. grupa szturmowa;
3. pałka policyjna używana do rozpędzania demonstrantów
SJP.pl
1. niewielka chorągiew, noszona zwykle w pochodach;
2. grupa szturmowa;
3. pałka policyjna używana do rozpędzania demonstrantów
SJP.pl
specyficzna metoda organizacji pracy charakterystyczna dla gospodarki planowej, polegająca na utrzymywaniu stosunkowo wolnego tempa pracy przez większość czasu objętego planowaniem i gwałtownej intensyfikacji produkcji w ostatnich dniach, kiedy zagrażało niewykonanie planu
SJP.pl
przymiotnik od: szturm
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. związany z szturmem, dotyczący szturmu, służący do szturmu, szturmowania
Wiktionary
rzecz. szturm mrz., szturmowiec mos., szturmowanie n.
czas. szturmować ndk.
przysł. szturmem
Wiktionary
(1.1) uderzeniowy
Wiktionary
dawniej: pogardliwie o dziewczynie (zwykle służącej) niezgrabnej, tępej; szturmak, popychadło, garkotłuk
SJP.pl
połączony z kołem sterowym poziomy wał z nawiniętą liną lub łańcuchem sterowym, służący do obracania steru
SJP.pl
mieszkaniec Sztutowa
SJP.pl
mieszkanka Sztutowa
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Sztutowo (kaszb. Sztutowò, niem. Stutthof) – wieś położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Sztutowo na obszarze Żuław Wiślanych przy drodze wojewódzkiej nr 501. Wieś jest siedzibą sołectwa Sztutowo, w którego skład wchodzi również miejscowość Grochowo Drugie.
Wikipedia
przymiotnik od: Sztutowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kwadrans
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. skromne pomieszczenie modlitewne chasydów, stanowiące również miejsce nauki i centrum życia społecznego wspólnoty;
Wiktionary
Sztybel, sztibl, sztibł (jid. שטיבל, dosł. „pokoik”, l.mn. שטיבלעך sztiblech; zdrobnienie od jid. שטוב sztub „pokój, izba”) – budynek lub jego część, będący małym domem modlitewnym chasydów, czasami tylko wynajęta izba; rodzaj prywatnej bóżniczki, a jednocześnie bet midraszu. Sztyble powstawały w opozycji do szulów – domów modlitwy misnagdów.
Wikipedia
przym. sztyblowy
Wiktionary
(1.1) sztibl, sztibł
Wiktionary
dawniej: belka nośna; styber
SJP.pl
1. krótki but męski z nierozcinaną cholewką, z wszytymi po bokach cholewki kawałkami gumy;
2. dawniej: wierzchnia część buta, skóra na podbiciu obuwia
SJP.pl
1. krótki but męski z nierozcinaną cholewką, z wszytymi po bokach cholewki kawałkami gumy;
2. dawniej: wierzchnia część buta, skóra na podbiciu obuwia
SJP.pl
Sztyblety – skórzane buty z cholewą ponad kostkę i płaskim obcasem, używane oryginalnie w jeździectwie. Słowo „sztyblet” pochodzi od niemieckiego słowa Stiefletten < Stiefel. Inne określenia to: kamasze, rollingstonki, beatlesówki, a także chelsea.
Wikipedia
część ramy rowerowej w postaci metalowej rurki, do której umocowane jest siodełko rowerowe lub kierownica, umożliwiająca regulację ich wysokości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rurka, do której mocowane jest siodełko rowerowe
Wiktionary
Sztyca podsiodłowa – wspornik siodełka umieszczony w ramie rowerowej, w postaci stalowej, aluminiowej lub karbonowej rury zakończonej tzw. „jarzmem”, do którego przykręcane jest siodło.
W nowoczesnej sztycy jarzmo jest integralnym jej elementem, ponieważ jest to jeden odlew lub część jarzma jest na stałe połączona z rurą sztycy (poprzez spaw, zgrzew lub wcisk). Nowszy typ mocowania siodełka w przeciwieństwie do starego jest znacznie mniej podatny na rozregulowanie.
Wikipedia
(1.1) Sztyce z włókien węglowych mogą pękać w przypadku, gdy mechanizm ich mocowania przetnie kilka włókien lub wyszczerbi sztycę.
Wiktionary
1. technika graficzna polegająca na ryciu rysunku na metalowej płycie, wypełnieniu go farbą i odbiciu na papierze;
2. rycina wykonana dowolną techniką rytowniczą;
3. ostry, szpiczasty koniec broni białej;
4. cios zadany ostrym, szpiczastym narzędziem;
5. potocznie:
a) spłaszczona blacha łopaty osadzona na trzonku;
b) kopanie łopatą w ziemi;
6. krótka, złośliwa uwaga lub odpowiedź;
7. smuga światła lub cząstek lasera;
8. dawniej: handel wymienny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) koniec broni białej
(1.2) szt. rycina wykonana w metalowej płycie i odbita na papierze
(1.3) stpol. cios
(1.4) karc. karty wzięte przez gracza na jednym etapie rozgrywki
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) […] A wówczas pan Kmicic, przyłożywszy mu sztych do gardła, kazał opowiadać całą prawdę.
Wiktionary
IPA: ʃtɨx, AS: štyχ
Wiktionary
rzecz. sztychówka ż.
Wiktionary
(1.1) szpic
(1.4) lewa
Wiktionary
pracownia sztycharska
SJP.pl
dotyczący sztycharza, sztycharstwa
SJP.pl
Sztych – rycina wykonana w metalowej płycie uzyskana jedną z wielu technik graficznych, najczęściej poprzez rycie stalowym rylcem w metalowej płycie, np. miedzianej, następnie wcieranie farby w powstałe rowki, a po starciu farby z gładkiej powierzchni, odbicie rysunku na papierze.
Osoba posługująca się opisaną techniką zwana bywa sztycharzem.
W przeszłości określenia sztych używano także w odniesieniu do ilustracji książkowych i rycin.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: sztychówka
Wiktionary
rzecz. sztychówka ż.
Wiktionary
1. w technice: narzędzie do odcinania kawałków torfu ze złoża torfowego; saperka, łopatka;
2. w budownictwie: belka służąca do poziomego odgraniczania otworów okiennych i drzwiowych w ścianach drewnianych oraz do podziału poziomego ściany na mniejsze pola; rygiel, rozwora
SJP.pl
przymiotnik od: sztych
SJP.pl
urządzenie do łączenia elementów przy użyciu sztyftów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie do wbijania sztyftów (igiełek bezłebkowych)
Wiktionary
zdrobnienie od: sztyft
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztyft
Wiktionary
rzecz. sztyft m.
Wiktionary
1. cienki gwóźdź z małą główką lub bez niej; cienki metalowy pręt; ćwiek drewniany;
2. długie gęsie lub kacze pióro o asymetrycznej, wąskiej i sztywnej chorągiewce, wykorzystywane w wyrobach galanteryjnych;
3. dezodorant o stałej konsystencji, znajdujący się podłużnym pojemniku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cienki, metalowy lub drewniany trzpień
(1.2) miękka substancja lecznicza, kosmetyczna, klejąca itp. uformowana w pręcik, osadzona w etui umożliwiającym wysuwanie
(1.3) wkład do ołówka, pisaka itp.
(1.4) zootechn. długie pióro gęsie lub kacze o chorągiewce asymetrycznej, wąskiej i sztywnej, wchodzące w skład zewnętrznej pokrywy skrzydeł, używane do wyrobu galanterii
Wiktionary
IPA: ʃtɨft, AS: štyft
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. sztyfcik
Wiktionary
przymiotnik od: sztyft
SJP.pl
kierownik oddziału kopalni; górmistrz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) górn. kierownik oddziału kopalni
Wiktionary
Sztygar (niem. Steiger, daw. hutman) – nazwa stanowiska kierowniczego w górnictwie. Sztygar zajmuje się dozorem technicznym, a także częściowo administracyjnym, pracy górników.
Wikipedia
IPA: ˈʃtɨɡar, AS: štygar
Wiktionary
rzecz. sztygarskość ż., sztygarowość ż.
przym. sztygarowy, sztygarski
przysł. sztygarsko
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztajger, hutman.
Wiktionary
wyrobisko o specjalnym przeznaczeniu, w którym przechowywano narzędzia, mapy, lampy, pojemniki na wodę itp.; sztygarówka
SJP.pl
wyrobisko o specjalnym przeznaczeniu, w którym przechowywano narzędzia, mapy, lampy, pojemniki na wodę itp.; sztygarka
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ciągle
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Bukowina. trzonek, rękojeść np. łopaty
Wiktionary
zdrobnienie od: sztylet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztylet
Wiktionary
(1.1) To nie sztylet, lecz tylko mały sztylecik.
Wiktionary
rzecz. sztylet m.
przym. sztyletowaty
czas. zasztyletować
Wiktionary
przypominający kształtem mały sztylet
SJP.pl
1. biała broń krótka o ostrzu przekroju trójkątnego;
2. zecerskie narzędzie do wyciągania czcionek lub materiału justunkowego, gruba igła stalowa w drewnianej rękojeści;
3. pióro gęsie z pokrywy skrzydła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótka broń biała o cienkim ostrzu;
(1.2) zool. rodzaj gęsiego pióra
(1.3) druk. zecerski szpikulec do operowania czcionkami przy składzie
Wiktionary
Sztylet (staropol. tulich, wł. stiletto) – krótka kolna broń biała, używana głównie w XVI - XIX w. Zróżnicowana w formie (zwłaszcza względem kręgów kulturowych) najczęściej posiadająca jednak stosunkowo krótką, wąską głownię, przystosowaną do kłucia.
Wikipedia
(1.1) Wyciągnął z pochwy szablę swą i koniec jej twardo zanurzył w głębokość rany zadanej sztyletem.
Wiktionary
IPA: ˈʃtɨlɛt, AS: štylet
Wiktionary
rzecz. sztyletowanie n.
:: zdrobn. sztylecik m.
czas. sztyletować ndk., zasztyletować dk.
przym. sztyletowy, sztyletowaty
Wiktionary
przypominający kształtem sztylet
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przypominający sztylet
Wiktionary
rzecz. sztylecik, sztylet
czas. zasztyletować
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. wysoki but skórzane do jazdy konnej;
2. dawniej: wysoka cholewka nakładana na krótki but
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jeźdz. obuw. wysoki but do jazdy konnej
(1.2) daw. obuw. wysoka cholewa nakładana na but
Wiktionary
(1.1) Sztylpy i kabura pistoletu błyszczały w słońcu.
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. wysoki but skórzane do jazdy konnej;
2. dawniej: wysoka cholewka nakładana na krótki but
SJP.pl
Sztylpy, porównaj czapsy, porównaj Stulpe (niem.), gamasze – ochraniacze do jazdy konnej. Używa się ich zamiast wysokich butów, na przykład oficerek. Zakładane są na spodnie i na buty. Pod podeszwą buta przechodzi zapinany pasek lub gumka. Sztylpy osłaniają całą łydkę od kostek aż do kolan. Są zrobione ze skóry, sztruksu, zamszu, bawełny. Sztylpy są zapinane na znajdujący się z boku zamek lub guziki, a w ozdobnych rodzajach nawet haftki. W miejscu, gdzie łydka i stopa dotyka konia, są pogrubione, np. wkładem z bawełny, co zapobiega odciskom i obtarciom nóg.
Wikipedia
pasować; odpowiadać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. pasować, zgadzać się
Wiktionary
(1.1) …Że coś im w bankach nie sztymuje, / Że gdzieś zwęszyli kasy pełne / Lub upatrzyły tłuste szuje / Cło jakieś grubsze na bawełnę.
Wiktionary
IPA: ʃtɨ̃ˈmɔvat͡ɕ, AS: štỹmovać
Wiktionary
rzecz. sztymowanie n.
Wiktionary
(1.1) pasować, konweniować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztymować.
Wiktionary
czas. sztymować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pieczątka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. stojak
(1.2) reg-pl|Poznań. zob. sztender.
Wiktionary
rzecz. sztender mrz.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztender, gysztel.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. łodyga, szypułka
Wiktionary
potocznie: nieprzyjemny zapach; smród
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. smród
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. cztery
Wiktionary
potocznie:
1. kobieta nieżywa;
2. kobieta kompletnie pijana
SJP.pl
przymiotnik od: sztywniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztywniackie; cecha tych, którzy są sztywniaccy
Wiktionary
rzecz. sztywniak m., sztywność ż., sztywnienie n., zesztywnienie n., sztywny mos.
czas. sztywnieć ndk., zesztywnieć dk.
przym. sztywniacki, sztywny
przysł. sztywniacko, sztywno
Wiktionary
zdrobnienie od: sztywniak
SJP.pl
potocznie: osoba poważna, niespontaniczna
SJP.pl
potocznie: kobieta poważna, niespontaniczna, oschła; sztywniaczka
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób sztywny, zob. sztywno.
Wiktionary
rzecz. sztywność ż., usztywnianie n., usztywnienie n., sztywny mos.
czas. usztywnić dk., usztywniać ndk.
przym. sztywny
przysł. sztywno
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) stawać się sztywnym
Wiktionary
rzecz. sztywny mos., sztywniackość ż., sztywność ż., sztywnienie n.
przym. sztywny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: sztywno, sztywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sztywny; bardziej sztywny
SJP.pl
coś usztywniającego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sztywny sposób
Wiktionary
(1.1) Służący stał sztywno opodal. Ja w swoim fotelu siedziałem również bez ruchu.
Wiktionary
rzecz. sztywny mos., sztywniackość ż., sztywność ż., sztywnienie n., usztywnianie n., usztywnienie n.
czas. usztywniać ndk., usztywnić dk.
przym. sztywny
przysł. sztywnie
Wiktionary
(1.1) nieelastycznie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bot. mający sztywne liście
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co sztywne
Wiktionary
Sztywność – siła konieczna do uzyskania jednostkowego przemieszczenia. Odwrotność podatności.
Wikipedia
przym. sztywny
rzecz. sztywny mos., sztywniackość ż.
przysł. sztywnie, sztywno
czas. sztywnieć, usztywnić
Wiktionary
potocznie:
1. człowiek nieżywy; trup;
2. człowiek pijany
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) niepoddający się wyginaniu, odporny na zginanie, zmiany
(1.2) przen. nieumiejący się bawić lub wyluzować
(1.3) pot. nieżywy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. trup
(2.2) pot. człowiek kompletnie pijany
Wiktionary
IPA: ˈʃtɨvnɨ, AS: štyvny
Wiktionary
rzecz. sztywniak m., sztywniaczka ż., sztywniactwo n., sztywna ż., sztywność ż., sztywniackość ż.
przysł. sztywnie, sztywno
czas. sztywnieć, usztywnić
Wiktionary
(1.1) nieelastyczny
(1.2) drętwy
Wiktionary
wyraz, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś itp.; szur
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = wojsk. Siły Zbrojne Ukrainy;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) ZSU
Wiktionary
wykrzyknik naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś, szuraniu o coś; szu, szu; szur, szur
SJP.pl
chłop stojący po stronie monarchii w czasie rewolucji francuskiej
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
obszerne okrycie wierzchnie sięgające kostek, podbite kosztownym futrem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. długie wierzchnie okrycie z futrzanym podbiciem
(1.2) białystok. sałatka kartoflano-śledziowo-warzywna
Wiktionary
Szuba – obszerne okrycie wierzchnie, używane na obszarze Rzeczypospolitej w okresie od XV do XVII wieku.
Szuba była robiona z adamaszku bądź sukna. Miała rękawy i futrzany kołnierz. Ponadto podbita była futrem. Charakterystyczne było, iż szuby nie zapinano.
Wikipedia
rzecz. szubka
Wiktionary
owad z rodziny skórnikowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
szubarga pięciokropka - gatunek stonki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
najczęściej drewniana konstrukcja, na której w czasach starożytnych i średniowiecznych wieszano skazańców; stryk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) konstrukcja służąca do wykonywania kary śmierci przez powieszenie;
Wiktionary
Szubienica – konstrukcja, zazwyczaj drewniana, wykonana z poprzecznej belki wspartej na słupie lub dwóch słupach, służąca do wykonania kary śmierci przez powieszenie. Osobom skazanym na śmierć przez powieszenie zakłada się na szyję stryczek.
Jest to jeden z najstarszych na świecie sposobów wykonywania kary śmierci. Oprócz drewnianych konstrukcji pojawiały się również szubienice murowane, stosowane w zachodniej części Europy, ale również m.in. na Śląsku.
Wikipedia
(1.1) Na historycznej szubienicy stojącej na rynku naszego miasteczka nigdy nikogo nie powieszono.
Wiktionary
IPA: ˌʃubʲjɛ̇̃ˈɲit͡sa, AS: šubʹi ̯ė̃ńica
Wiktionary
rzecz. szubienicznik m., szubienicznica ż.
:: zdrobn. szubieniczka ż.
przym. szubieniczny, szubieniczy
Wiktionary
(1.1) daw. drajhulec, galga, cierpięga
Wiktionary
zdrobnienie od: szubienica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od szubienica
(1.2) daw. uczn. gra uczniowska, rysowana na kartce
Wiktionary
rzecz. szubienica ż., szubienicznik mos., szubienicznica ż.
przym. szubieniczny, szubieniczy
Wiktionary
1. przestarzałe: człowiek zasługujący na śmierć na szubienicy; łajdak; łotr;
2. dawniej: człowiek skazany na śmierć przez powieszenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. ktoś wart wysokiej kary
(1.2) daw. skazany na karę śmierci przez powieszenie
Wiktionary
(1.1) — Łotr! Szubienicznik! zawołał Derigny. Jeżeli go pochwycę, sprawię mu łaźnię jak należy.
Wiktionary
rzecz. szubienica ż., szubieniczka ż.
:: fż. szubienicznica ż.
przym. szubieniczny, szubieniczy
Wiktionary
(1.1) hultaj, łajdak, łotr, nicpoń
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szubienicą, dotyczący szubienicy
Wiktionary
rzecz. szubienica ż., szubienicznik m., szubienicznica ż., Szubieniczna ż.
:: zdrobn. szubieniczka ż.
przym. szubieniczy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szubienicą, dotyczący szubienicy
Wiktionary
rzecz. szubienica ż., szubieniczka ż., szubienicznik mos., szubienicznica ż.
przym. szubieniczny
Wiktionary
(1.1) war. szubieniczny
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
Szubin (niem. Schubin, 1939–1945 Altburgund) – miasto w północnej Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Szubin. Położone na Pałukach, regionie kulturowym Wielkopolski, na zboczu rozległego wzniesienia Dziewicza Góra, nad rzeką Gąsawka i Białą Strugą, która częściowo płynie starym korytem Gąsawki. Jest jednym z najstarszych miasteczek Pałuk. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 246 i 247.
Wikipedia
mieszkaniec Szubina
SJP.pl
mieszkanka Szubina
SJP.pl
przymiotnik od: Szubin
SJP.pl
ciepły kaftan watowany męski lub damski
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
ekspresywnie: szubrawiec
SJP.pl
człowiek nikczemny, podły, bez zasad; łajdak, łotr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. ktoś nikczemny i podły
Wiktionary
(1.1) Ty odzyskasz swoją własność, a ja chcę wiedzieć, czy mój wuj jest szubrawcem, czy uczciwym człowiekiem.
Wiktionary
rzecz. szubrawstwo n.
przym. szubrawy
Wiktionary
(1.1) drań, kanalia, łachudra, łajdak, łobuz, łotr, nikczemnik
Wiktionary
przestarzale: czyn, postępek niecny, podły, niegodziwy; łajdactwo, łotrostwo
SJP.pl
nieuczciwy, podły
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Warszawa. awanturniczy, skłonny do kłótni, sprzeczek, awantur
(1.2) gw-pl|Poznań. śmieszny, zabawny, dowcipny
Wiktionary
(1.1) awanturniczy, zawadiacki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strażnik, ochroniarz
Wiktionary
wieś w województwie podlaskim
SJP.pl
Szudziałowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Szudziałowo.
Szudziałowo leży w dolinie polodowcowej między wzgórzami morenowymi.
W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szudziałowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Szudziałowo.
Wikipedia
przymiotnik od: Szudziałowo
SJP.pl
rodzaj sieci rybackiej, rozpiętej na dwóch połączonych drągach, używanej do odłowu ryb ze stawów; sufata
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szufla
2. narzędzie zecerskie do formowania, przenoszenia i przechowywania składów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łopatka z krótkim uchwytem do przerzucania sypkich materiałów, zagarniania śmieci, itp.
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szufelce (1.1)
(1.3) druk. blacha do formowania, przenoszenia i przechowywania tekstu
Wiktionary
(1.1) Zmiotkę i szufelkę znajdziesz w magazynku.
(1.1) Zostaw szufelkę w węglarce przy piecu.
(1.2) Dorzuć tam ze dwie szufelki węgla!
Wiktionary
rzecz. szufla ż., szuflak mzw., szuflisko n., szuflowanie n.
czas. szuflować ndk.
przym. szuflowaty
wykrz. szufla
Wiktionary
(1.1) łopatka
Wiktionary
1. rodzaj łopaty o wywiniętych ścianach bocznych, służąca do nabierania materiałów sypkich; także zawartość takiej łopaty;
2. część poroża łosia lub daniela; łopata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łopata z ostro wygiętymi do góry krawędziami bocznymi blaszanego lub plastikowyastikowego ostrza i styliskiem zakończonym uchwytem w kształcie litery D lub T
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szufli (1.1)
(1.3) druk. blacha do formowania, przenoszenia i przechowywania tekstu
wykrzyknik
(2.1) pot. pozdrowienie, przywitanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych
(2.2) pot. pożegnanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych
Wiktionary
(1.1) U tej starej szufli urwał się trzonek.
(1.2) Zazwyczaj ile szufli węgla wsypujesz?
Wiktionary
rzecz. szuflak mzw., szuflisko n., szuflowanie n.
:: zdrobn. szufelka ż.
czas. szuflować ndk.
przym. szuflowaty
Wiktionary
(1.3) szufelka
Wiktionary
wysuwana część mebla, zwykle w postaci otwartej skrzynki, przeznaczona do przechowywania rzeczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wysuwana, otwarta od góry skrzynka, stanowiąca część mebla i służąca do przechowywania różnych przedmiotów;
(1.2) wysuwana część jakiegoś urządzenia technicznego
(1.3) pot. sztuczna szczęka
Wiktionary
Szuflada – wysuwana, otwarta od góry skrzynka, stanowiąca część mebli takich jak na przykład biurka, stoły czy szafy służąca do przechowywania różnych przedmiotów.
Wikipedia
(1.1) Środkowa szuflada w moim biurku nie chce się wysuwać.
(1.1) Mój dom. Mieszkanie. Pokój. Biurko. / A w nim (pamiętasz?) ta szuflada, / Do której się przez lata składa / Nie używane już portfele, / Wygasłe kwity, wizytówki, / Resztki żarówki, ćwierć-ołówki…
(1.2) W Janka nagrywarce często zacina się szuflada.
Wiktionary
IPA: ʃufˈlada, AS: šuflada
Wiktionary
rzecz. szufladkowanie n., zaszufladkowanie n., poszufladkowanie n.
:: zdrobn. szufladka ż., szufladeczka ż.
czas. szufladkować, zaszufladkować, poszufladkować
przym. szufladowy, szufladkowy, zaszufladkowany
Wiktionary
(1.1) skrytka
(1.2) tacka
Wiktionary
mała szufladka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szufladka
Wiktionary
IPA: ˌʃuflaˈdɛt͡ʃka, AS: šufladečka
Wiktionary
rzecz. szuflada ż., szufladka ż.
przym. szufladkowy, szufladowy
Wiktionary
mała szuflada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szuflada
(1.2) mała szuflada
Wiktionary
IPA: ʃufˈlatka, AS: šuflatka
Wiktionary
rzecz. szuflada ż., szufladeczka ż., szufla ż., Szuflandia ż., szufladkowanie n., zaszufladkowanie n.
czas. szufladkować ndk., zaszufladkować dk.
przym. szufladowy, szufladkowy
przysł. szufladowo
Wiktionary
(1.1) szufladeczka
Wiktionary
klasyfikować, segregować według uproszczonych, powierzchownych zasad
SJP.pl
czasownik
(1.1) rozmieszczać w oddzielnych szufladach, kategoryzować
(1.2) pot. pejor. grupować ludzi według jakiegoś kryterium, oceniając ich na podstawie pojedynczych cech, nadawać im stereotypowych atrybutów
Wiktionary
IPA: ˌʃuflatˈkɔvat͡ɕ, AS: šuflatkovać
Wiktionary
rzecz. szuflada ż., szufladka ż., szufladkowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szufladkować.
Wiktionary
czas. szufladkować ndk.
rzecz. szufladka ż., szuflada ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. łow. samiec łosia lub daniela
Wiktionary
(1.1) Szuflak uspokojony, powędrował dalej i zaraz spadzisty zad jego zniknął w gąszczu.
Wiktionary
rzecz. szufla ż., szufelka ż., szuflisko n., szuflowanie n.
czas. szuflować ndk.
przym. szuflowaty
wykrz. szufla
Wiktionary
1. rodzaj łopaty o wywiniętych ścianach bocznych, służąca do nabierania materiałów sypkich; także zawartość takiej łopaty;
2. część poroża łosia lub daniela; łopata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. stylisko szufli
(1.2) rzad. płaska, metalowa część szufli
Wiktionary
(1.1) Wczoraj Waldkowi pękło szuflisko.
Wiktionary
rzecz. szufla ż., szufelka ż., szuflak mzw., szuflowanie n.
czas. szuflować ndk.
przym. szuflowaty
wykrz. szufla
Wiktionary
czasownik
(1.1) przerzucać szuflą
(1.2) przen. szybko, łapczywie jeść coś łyżką
Wiktionary
(1.1) Palacz szufluje węgiel do pieca.
(1.2) Po dwóch dniach głodówki, szuflowałem grochówkę, aż się uszy trzęsły.
Wiktionary
IPA: ʃufˈlɔvat͡ɕ, AS: šuflovać
Wiktionary
rzecz. szuflisko mrz., szuflak mzw., szufla ż., szufelka ż., szuflowanie n.
przym. szuflowaty
wykrz. szufla
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szuflować.
Wiktionary
czas. szuflować ndk.
rzecz. szuflisko mrz., szufla ż., szuflak mzw., szufelka ż.
przym. szuflowaty
wykrz. szufla
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kształt szufli, przypominający szuflę
Wiktionary
(1.1) Na powierzchni unosiły się szuflowate grube liście.
Wiktionary
rzecz. szufelka ż., szufla ż., szuflak mzw., szuflisko n., szuflowanie n.
czas. szuflować ndk.
wykrz. szufla
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szugnanem, dotyczący Szugnanu (krainy historycznej Afganistanu i Tadżykistanu)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szugnański;
Wiktionary
rzecz. Szugnan mrz.
Wiktionary
nikczemnik, oszust, łajdak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. rosyjskie miasto położone na wschód od Moskwy, w obwodzie iwanowskim;
Wiktionary
Szuja (ros. Шуя) – rosyjskie miasto położone na wschód od Moskwy, w obwodzie iwanowskim.
Od miasta wzięła nazwę krótko panująca w Rosji dynastia Szujskich. W 1539 zagarnięta przez Chanat Kazański; odzyskana w 1566 przez Iwana IV Groźnego jako jego własność w ramach opriczniny. Miasto w 1722 odwiedził Piotr I Wielki, zakładając tam manufakturę tekstyliów. W XIX wieku Szuja stała się ważnym punktem wyrobu tekstyliów z lnu.
Wikipedia
rzecz. Szujski mos.
przym. szujski
Wiktionary
zdrobnienie od: szuja
SJP.pl
rzadko: zachowanie typowe dla szui, nikczemne postępowaniem podłe czyny; szujowatość
SJP.pl
rzadko: zachowanie typowe dla szui, nikczemne postępowaniem podłe czyny; szujostwo
SJP.pl
mający cechy szui, zakrawający na szuję; nikczemny, hultajski, łajdacki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pogard. pot. taki, który zachowuje się jak szuja, właściwy szui
Wiktionary
rzecz. szuja m./ż.
Wiktionary
(1.1) podły, łajdacki, łachudrowaty, nikczemny, szubrawy, szkaradny, świniowaty, świński, wstrętny, wszawy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szują, dotyczący Szui (miasta w Rosji)
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Szuja ż.
Wiktionary
próbować ustalić miejsce, w którym coś się znajduje
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. poszukać)
(1.1) podejmować działanie w celu odnalezienia kogoś lub czegoś, próbować znaleźć
Wiktionary
(1.1) Od dwóch dni szukam sposobu rozwiązania problemu.
(1.1) Niech przeze mnie się nie rumienią ci, którzy Ciebie szukają, / Boże Izraela!
(1.1) Szukam dzieci w sklepie.
Wiktionary
IPA: ˈʃukat͡ɕ, AS: šukać
Wiktionary
rzecz. szukanie n., poszukanie n., poszukiwanie n., przeszukiwanie n., poszukiwacz mos., poszukiwaczka ż., szukacz mos., wyszukiwanie n., wyszukanie n., odszukiwanie n., odszukanie n., poszukiwany mos., poszukiwana ż.
czas. poszukać, dk., poszukiwać ndk., przeszukiwać ndk., przeszukać dk., wyszukiwać ndk., wyszukać dk., odszukiwać ndk., odszukać dk.
przym. poszukiwawczy, poszukiwany
Wiktionary
1. dawne urządzenie używane w automatycznych łącznicach telefonicznych;
2. dawniej:
a) poszukiwacz, tropiciel;
b) prześladowca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. telekom. urządzenie stosowane w automatycznych łącznicach telefonicznych, którego ruchami sterował abonent, wykręcając tarczą numerową aparatu telefonicznego numer wywoływanego abonenta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. człowiek szukający czegoś
(2.2) daw. przen. prześladowca, tropiciel
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. poszukiwacz mos.
czas. szukać
Wiktionary
Szukalice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego. We wsi znajduje się stadnina kłusaków francuskich wraz z torem treningowym.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Szukalski:
Inne:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szukać.
Wiktionary
IPA: ʃuˈkãɲɛ, AS: šukãńe
Wiktionary
czas. szukać ndk.
rzecz. poszukiwanie n., poszukiwacz mos.
Wiktionary
długotrwałe, żmudne szukanie, zwykle źle zaplanowane i chaotyczne
SJP.pl
1. narzędzie rybackie, używane przy połowach ryb spod lodu;
2. w zootechnice: samiec wykorzystywany do wyszukiwania płodnych samic w stadzie zwierząt hodowlanych, zwłaszcza owiec; próbnik
SJP.pl
próbować ustalić miejsce, w którym coś się znajduje
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) białystok. jastrząb
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szulc – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 25 566 osób.
W heraldyce polskiej istnieje herb szlachecki Szulc, nadany w 1550.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nałogowy gracz w gry hazardowe, oszukujący w grze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) karc. osoba oszukująca podczas gry w karty
(1.2) pot. osoba oszukująca podczas gier hazardowych
Wiktionary
(1.1) Znany szuler oszukiwał w karty, ale wreszcie udało się go złapać na gorącym uczynku.
(1.2) Szuler dostrzegł umówiony ruch ręką swojego wspólnika i podbił stawkę.
Wiktionary
IPA: ˈʃulɛr, AS: šuler
Wiktionary
rzecz. szulerka ż., szulerstwo n.
przym. szulerski
Wiktionary
(1.1) kanciarz, szachraj, oszust
Wiktionary
1. szulerska gra;
2. kobieta szuler
SJP.pl
miejsce, w którym hazardowo gra się w karty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szulerem, dotyczący szulera albo szulerstwa
Wiktionary
rzecz. szuler mos., szulerstwo n., szulerka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. przeciągły, długi szmer, hałas;
2. zamieszanie, zamęt; rozgłos;
3. przestarzale: piana, szumowina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przeciągły, jednostajny szmer; hałas, zakłócający odbiór;
(1.2) głuchy, jednostajny dźwięk
(1.3) przen. zamieszanie, zamęt, rozgłos, sensacja
(1.4) fot. plamkaamki, kreski na zdjęciu pojawiające się na obszarach jednolitego koloru;
(1.5) kulin. niepożądana piana gromadząca się na powierzchni potrawy podczas gotowania
(1.6) gw-pl|Bukowina. piana powstała podczas prania
Wiktionary
Szum – najczęściej oznacza szum akustyczny, np. szum biały, szum różowy, szum czerwony
Szum informacyjny – to nadmiar informacji utrudniający wyodrębnienie informacji prawdziwych i istotnych.
Wikipedia
(1.3) W minionym tygodniu, z wielkim szumem odtrąbiono w Polsce koniec poborowej armii.
Wiktionary
IPA: ʃũm, AS: šũm
Wiktionary
(1.1-4)
rzecz. szumność ż., szumienie n., zaszumienie n., wyszumienie n.
:: zdrobn. szumek m.
czas. szumieć, zaszumieć, wyszumieć się
przym. szumowy, szumny
przysł. szumowo, szumnie
rzecz. szumowina ż.
:: zdrobn. szumek m.
czas. szumować
Wiktionary
(1.1) trzaski
(1.3) ferment; reg. rejwach
(1.5) szumowina, piana
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina geograficzna w środkowej Serbii
Wiktionary
Szumadia (serb. Шумадија, Šumadija) – kraina historyczna w Serbii. Jest położona w środkowej części kraju i rozpościera się pomiędzy rzekami Dunajem, Sawą, Kolubarą, Morawą Zachodnią i Morawą.
Zajmuje powierzchnię ok. 6000 km². Głównym miastem jest Kragujevac. Znajdują się tu złoża ołowiu, cynku, azbestu, rtęci, srebra, węgla i gliny oraz źródła wód mineralnych (uzdrowiska Bukovička banja i Voljavča). Miejscowa gospodarka opiera się także na rolnictwie i sadownictwie (w szczególności uprawa śliwek).
Wikipedia
przym. szumadyjski, szumadzki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
pasmo górskie na pograniczu Czech, Niemiec i Austrii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie położone na pograniczu Czech, Niemiec i Austrii, stanowiące południowo-zachodnie obrzeżenie Masywu Czeskiego;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Poszumawie n.
przym. szumawski, poszumawski
Wiktionary
zdrobnienie od: szum
SJP.pl
potocznie: generator szumów uniemożliwiający podsłuchiwanie i nagrywanie rozmów; zagłuszacz rozmów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) slang. urządzenie zabezpieczające przed podsłuchem
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czasownik
(1.1) powodować szum
(1.2) wprowadzać zamieszanie, burzyć się, buntować się
(1.3) hucznie bawić się
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
(1.1) Płonie ognisko i szumią knieje.
(1.1) Wentylator klimatyzatora szumi tak głośno, że nagrywanie podcastu w tym pomieszczeniu mija się z celem.
Wiktionary
IPA: ˈʃũmʲjɛ̇t͡ɕ, AS: šũmʹi ̯ėć
Wiktionary
rzecz. szum, szumek, szumowina
czas. poszumieć, rozszumieć się, wyszumieć się, zaszumieć, zaszumić
przym. szumowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szumieć.
(1.2) odczasownikowy od|szumić.
Wiktionary
czas. zaszumić
rzecz. szumowina ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szum
Wiktionary
(1.1) To nie szum, lecz tylko mały szumik.
Wiktionary
rzecz. szum m., szumowina ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumin (d. Szumin-Wywłoka) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Łochów. Ma status sołectwa.
W pobliżu wsi znajduje się rozległe starorzecze Bugu. Jest ono bardzo atrakcyjne pod względem wędkarskim i turystycznym.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. piana
Wiktionary
Szumina (ukr. Шумина, Szumyna) – wieś w rejonie samborskim (wcześniej w rejonie starosamborskim) obwodu lwowskiego Ukrainy. Miejscowość liczy około 203 mieszkańców. Podlega murowańskiej silskiej radzie.
W 1921 liczyła około 180 mieszkańców. Przed II wojną światową należała do powiatu starosamborskiego.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Szuminka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Włodawa. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 221 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Ludwika we Włodawie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumiłowo (niem. Seehausen) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Radzyń Chełmiński.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumlin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Joniec.
Wieś duchowna Szumlino położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie zakroczymskim ziemi zakroczymskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku Szumlin wchodził w skład klucza szumlińskiego biskupstwa płockiego. Do 1954 roku istniała gmina Szumlin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówków: szumno, szumnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szumny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szumne
Wiktionary
przym. szumny
czas. zaszumić
Wiktionary
1. wydający szum, szumiący;
2. wystany, bogaty;
3. pieniący się, musujący
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piękny
Wiktionary
rzecz. szumowina ż., szumność ż.
czas. zaszumić
Wiktionary
zbierać szumowiny z gotowanych płynów lub potraw
SJP.pl
1. piana zbierająca się na powierzchni niektórych płynów lub potraw podczas gotowania;
2. przenośnie: wyrzutek społeczeństwa; hołota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. piana zbierająca się na powierzchni gotowanych płynów
(1.2) pot. osoba o podłym charakterze
Wiktionary
(1.1) W trakcie gotowania należy usuwać pojawiającą się szumowinę.
(1.2) W parku w centrum miasteczka zbierały się najgorsze szumowiny.
Wiktionary
IPA: ˌʃũmɔˈvʲĩna, AS: šũmovʹĩna
Wiktionary
rzecz. szum m., szumik m., szumówka ż., szumienie n., zaszumienie n., poszumienie n., wyszumienie n.
czas. szumieć ndk., zaszumić dk., poszumieć ndk., wyszumieć dk.
przym. szumowy, szumny
przysł. szumnie
Wiktionary
(1.2) męt; przest. szum
Wiktionary
1. piana zbierająca się na powierzchni niektórych płynów lub potraw podczas gotowania;
2. przenośnie: wyrzutek społeczeństwa; hołota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj łyżki cedzakowej do zbierania szumowin
Wiktionary
(1.1) Kucharka sięgnęła po szumówkę i zaczęła wyławiać pływające po wierzchu paprochy.
Wiktionary
rzecz. szumowina ż.
czas. zaszumić
Wiktionary
(1.1) łyżka cedzakowa
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Szumów
Wikipedia
przymiotnik od: Szumowo
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z miastem Szumperk, dotyczący miasta Szumperk
Wiktionary
rzecz. Szumperk m., szumperczanin m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. przeciągły, długi szmer, hałas;
2. zamieszanie, zamęt; rozgłos;
3. przestarzale: piana, szumowina
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) otaczanie się młodymi kobietami przez mężczyznę w podeszłym wieku
Wiktionary
odmiana węgla kamiennego o największej zawartości pierwiastka węgla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. rodzaj bezpostaciowego węgla kopalnego o najwyższej zawartości tego pierwiastka wynaszącej do 99% jego masy;
Wiktionary
Szungit – rodzaj bezpostaciowego węgla kopalnego o najwyższej zawartości pierwiastka węgla (do 99% masy). Pośredni między antracytem a grafitem. Posiada czarne zabarwienie, intensywnie błyszczy.
Występuje w proterozoicznych osadach w okolicy miejscowości Szunga w Karelii w północno-zachodniej Rosji (stąd nazwa), znany jest także z obszarów: Szwecji, Kanady i Indii. Stosowany w przemyśle chemicznym.
Wikipedia
rzecz. Szunga ż.
przym. szungitowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) elektr. bocznik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łupina
Wiktionary
ciupas; dawniej:
1. transport więźniów pod strażą;
2. administracyjne wysłanie kogoś pod strażą do miejsca urodzenia; szupas;
3. odprawa, odmowa;
4. jednoczesne wyrzucenie przez dwóch grających w karty albo w kości jednakowej liczby oczek
SJP.pl
ciupas; dawniej:
1. transport więźniów pod strażą;
2. administracyjne wysłanie kogoś pod strażą do miejsca urodzenia; szupas;
3. odprawa, odmowa;
4. jednoczesne wyrzucenie przez dwóch grających w karty albo w kości jednakowej liczby oczek
SJP.pl
w czasie zaborów: winowajca odsyłany pod strażą do miejsca, w którym będzie sądzony
SJP.pl
w czasie zaborów: odsyłać winowajcę pod strażą do miejsca, w którym będzie sądzony
SJP.pl
ozdobne drzewo z rodziny motylkowatych, o parasolowatej koronie i kremowych kwiatach, pochodzące z krajów orientu; perełkowiec
SJP.pl
Szupin, sofora, perełkowiec (Sophora L.) – rodzaj roślin należących do rodziny bobowatych, do podrodziny bobowate właściwe. Obejmuje 61 gatunków. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony w strefie międzyzwrotnikowej oraz na obszarach o ciepłym klimacie stref umiarkowanych na obu półkulach, z centrum zróżnicowania w Indiach, Chinach i Indochinach. W Europie południowo-wschodniej występują dwa gatunki, w Nowej Zelandii – 5. Pojedyncze gatunki rosną naturalnie w Afryce, liczne zostały tam introdukowane. W Europie i Azji Środkowej rosną rośliny zielne z tego rodzaju. Na Nowej Zelandii i w Chile dominują gatunki żółto kwitnące, a na pozostałych obszarach – biało i niebiesko.
Wikipedia
1. owoc pozorny powstający zarówno ze słupka, jak i innych części kwiatu, np. z dna kwiatowego
2. dawniej: łupinka, łuska ziarna
SJP.pl
Owoc pozorny (rzekomy, szupinkowy, łac. pseudofructus) – organ roślin okrytonasiennych zawierający nasiona, który w odróżnieniu od owoców właściwych nie powstaje wyłącznie ze ścian zalążni słupka, lecz także innej części kwiatu. Najczęściej wykształca się z rozrośniętego mięsistego dna kwiatowego, rzadziej okwiatu lub przysadki. Jeden owoc pozorny wywodzi się z jednego wielozalążniowego kwiatu.
Wikipedia
funkcjonariusz niemieckiej policji porządkowej utworzonej w 1920 roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. funkcjonariusz niemieckiej policji prewencyjnej
Wiktionary
(1.1) Każdej z czynnych bram pilnował niemiecki szupowiec w hełmie bojowym; asystowała mu żydowska straż porządkowa.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wyraz, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś itp.; szu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pejor. radykał, zwykle zwolennik teorii spiskowych lub denializmów, fanatyk w kwestiach politycznych i ideologicznych
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) Czy to przypadek, zwykła korelacja, że antyszczepionkowe szury wierzą również w teorie spiskowe na temat WTC?
Wiktionary
rzecz. szurka ż., szurzyca ż.
Wiktionary
(1.1) foliarz
Wiktionary
pocierać czymś o coś, powodując charakterystyczny szmer, szelest
SJP.pl
Szura, šūrā (arab. شُورَىٰ) – w prawie muzułmańskim rodzaj rady konsultacyjnej. W swoim założeniu funkcjonuje jako ciało będące zarodkiem demokracji opartej na wyborach.
Konieczność konsultacji w islamie wywodzi się z Koranu (3:159; 42:38) i miała zostać wprowadzona przez Mahometa. Zgodnie z Koranem, wspólne praktykowanie religii jest bardziej wartościowe, niż praktyka indywidualna, a jedną z najbardziej wartościowych cech wspólnoty muzułmańskiej jest podejmowanie decyzji na podstawie wzajemnych konsultacji. Później ta tradycja była kontynuowana przez kalifów sprawiedliwych.
Wikipedia
pocierać czymś o coś, powodując charakterystyczny szmer, szelest
SJP.pl
czasownik
(1.1) w aspekcie dokonanym: szurnąć → pot. rzucić coś szybko, wyrzucić coś lub kogoś (np. z pracy)
(1.2) w aspekcie dokonanym: szurnąć → pot. uderzyć kogoś
(1.3) poruszać czymś wydając dźwięk
Wiktionary
(1.3) Wuj (…) był zawsze prosty jak trzcina, elegancki, kroczył marszowym krokiem, witając się z paniami zamaszyście szurał nogami w wyglancowanych na błysk półbutach.
Wiktionary
IPA: ˈʃurat͡ɕ, AS: šurać
Wiktionary
przym. szurnięty
rzecz. szurnięcie
czas. szurnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szurać.
Wiktionary
przym. szurnięty
czas. szurnąć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: głosicielka teorii spiskowych
SJP.pl
płytki szybik poszukiwawczy w kopalni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) geol. niewielki wykop lub szybik wykonywany w trakcie robót geologiczno-górniczych
Wiktionary
Szurf – niewielki (z reguły ok. 1 m x 2 m) wykop na powierzchni ziemi, wykonywany przez geologów podczas prac poszukiwawczych. Wykonanie go ma na celu usunięcie warstwy gleby i odsłonięcie skały znajdującej się bezpośrednio pod nią. Po dokonaniu oględzin, wykonaniu dokumentacji fotograficznej i określonych badań oraz pobraniu próbek szurf musi zostać zasypany.
Wikipedia
IPA: ʃurf, AS: šurf
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. łobuziak
Wiktionary
1. głośny dźwięk, hałas wywołany tarciem dwóch powierzchni, zwłaszcza przy przesuwaniu czegoś, np. mebli po podłodze; szuranie;
2. przestarzałe, potocznie: łobuz, nicpoń, kobieta lekkich obyczajów
SJP.pl
ogół osób bezmyślnie wyznających jakieś poglądy; szurostwo
SJP.pl
ostry metalowy pocisk do ręcznego miotania, np. w kształcie płaskiej kilkucentymetrowej gwiazdy; shuriken
SJP.pl
Shuriken (jap. 手裏剣 shuri-ken; dosłownie „ostrze ukryte w dłoni”') – rodzaj małej broni o ostrych krawędziach i różnym kształcie, służącej do rzucania we wroga, używanej między innymi przez agentów ninja.
Wikipedia
potocznie: głosicielka teorii spiskowych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. szurać)
(1.1) przesunąć czymś z hałasem po jakiejś powierzchni
(1.2) pot. przen. zabrać coś
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)
(2.1) pot. uciec
Wiktionary
(1.1) Jacek szurnął butami przy wejściu.
(1.2) Jacek bez ceregieli szurnął sobie jabłko ze straganu.
(2.1) Beacie wczoraj szurnął kot przez niedomknięte drzwi.
Wiktionary
IPA: ˈʃurnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: šurnõńć
Wiktionary
rzecz. szuranie n., szurnięcie n.
czas. szurać ndk.
przym. szurnięty
Wiktionary
(2.1) uciec, pierzchnąć, zrejterować; eufem. wycofać się na z góry upatrzone pozycje; pot. zwiać, prysnąć, czmychnąć, smyrgnąć, dać dyla, dać drapaka, dać nogę, wziąć nogi za pas, pokazać pięty, pokazać plecy; posp. spieprzyć; reg. pozn. ućknąć.; stpol. dernąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szurnąć.
Wiktionary
czas. szurnąć, szurać
przym. szurnięty
Wiktionary
potocznie: niespełna rozumu; niemądry, nienormalny, stuknięty
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy bierny od: szurnąć
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. przen. pejor. niespełna rozumu, szalony
Wiktionary
rzecz. szuranie n., szurnięcie n.
czas. szurać ndk., szurnąć dk.
Wiktionary
(2.1) kopnięty, niedorobiony, nienormalny, niespełna rozumu, stuknięty, walnięty; wulg. jebnięty wulg. pierdolnięty, wulg. pieprznięty, wulg. popieprzony, wulg. popierdolony
Wiktionary
pejoratywnie: osoba wierząca w teorie spiskowe, pseudonaukowe, zjawiska paranormalne itp.; foliarz, szur, szurysta
SJP.pl
potocznie:
1. bezmyślne wyznawanie jakichś poglądów; szuryzm;
2. ogół osób bezmyślnie wyznających jakieś poglądy; szuria
SJP.pl
chropowaty, szorstki, kostropaty
SJP.pl
rodzaj mchów z rzędu szurpkowców
SJP.pl
Szurpek (Orthotrichum Hedw.) – rodzaj mchów należący do rzędu szurpkowców, który obejmuje mchy rosnące głównie w zbitych, poduszkowatych darniach na skałach lub na korze drzew.
Wikipedia
rodzina mchów z rzędu szurpkowców
SJP.pl
rząd mchów z klasy prątników
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący odgłos szurania; szurum-burum
SJP.pl
wykrzyknik onomatopeiczny
(1.1) dźwięk. naśladujący odgłos szurania lub tarcia
Wiktionary
(1.1) szur; war. szurum-burum
Wiktionary
1. zamieszanie, zamęt;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos szurania; szuru-buru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. rozgardiasz
wykrzyknik onomatopeiczny
(2.1) dźwięk. naśladujący odgłos szurania lub tarcia
Wiktionary
(1.1) bezład, nieład, chaos, dezorganizacja, kakofonia, nieporządek, zamęt, zamieszanie; przest. kweres; pot. bałagan, bigos, dom wariatów, galimatias, kocioł, kociokwik, kołomyja, kołowacizna, kołowanina, kołowrotek, koniec świata, meksyk, mętlik, miszmasz, młyn, obłęd, pomieszanie z poplątaniem, przewalanka, sajgon, sądny dzień, urwanie głowy
(2.1) szur; war. szuru-buru
Wiktionary
pejoratywnie: osoba o skrajnych poglądach, głosząca teorie spiskowe; szur, foliarz, szurofoliarz
SJP.pl
potocznie: bezmyślne wyznawanie jakichś poglądów; szurostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. brat żony
Wiktionary
(1.1) Dawni Polacy zwali brata żony nie szwagrem, ale szurzą lub szurzym.
Wiktionary
IPA: ˈʃuʒa, AS: šuža
Wiktionary
(1.1) szwagier, szurzy, szurzyn
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. krewny, powinowaty
(1.2) śrpol. szwagier
Wiktionary
rzecz. szurzyna ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. brat żony
Wiktionary
(1.1) surzy, szurza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żona brata żony
Wiktionary
rzecz. szurzy m.
Wiktionary
1. szybki zjazd na nartach prosto w dół;
2. potocznie: szybki ruch w jakimś kierunku, wykonany np. w czasie jazdy lub biegu;
3. dawniej: eksces, wybryk, wyskok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mot. błotnik
Wiktionary
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szustnąć
SJP.pl
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szustnąć
SJP.pl
zjeżdżać szusem na nartach
SJP.pl
potocznie: dawać susa, susy; szybko się poruszać
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szusnąć
SJP.pl
Szuszalewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Dąbrowa Białostocka.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szeleścić
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. trzeć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. regionalnie: człowiek brudny; brudas, obdartus;
2. środowiskowo: wrogi bojownik z Iraku lub Afganistanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. brudas, obdartus, człowiek zaniedbany
(1.2) wojsk. pogard. tubylec z Iraku lub Afganistanu, często wrogi bojownik
Wiktionary
(1.1) Widziołeś gu ? Wyglóndoł jak tyn szuszwol.
(1.1) Tutaj zawsze pętało się pełno miejscowych szuszwoli, którzy żyli z dnia na dzień. Wszyscy byli pijani, a niejeden potrafił i w mordę dać dziewczynie.
Wiktionary
przym. szuszwolski
Wiktionary
(1.1) glajdus, nadrach, opypłaniec, opypłus, opyprus, ślumper
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. miał węglowy
(1.2) poznań. coś drobnego
(1.3) gw-pl|Poznań. bilon, drobne pieniądze
Wiktionary
(1.1) Przywieźli mi wyngle, i patrz pani półowa szutu.
(1.1) Dawni to buł wyngiel nie to, co teroz, taki szut.
(1.2) Ciemnia zbita z desek i łóżko wśród zwałów szutu to już paranoja.
(1.3) Zjedli my, chce płacić a tu w kieszyni, psiakrync, sóm szut.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
kruszywo z drobno tłuczonego kamienia, używane głównie na nawierzchnie dróg i jako dodatek do betonów; tłuczeń, szaber
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. tłuczeń, żwir, gruz
Wiktionary
Kruszywo – materiał sypki pochodzenia organicznego lub mineralnego, stosowany głównie do produkcji zapraw budowlanych i betonów oraz do budowy dróg.
Ze względu na sposób pozyskania rozróżnia się następujące kruszywa:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Lwów. kapelusz
Wiktionary
obszar, zwykle na brzegach rzek, pokryty szutrem zmieszanym z mułem i piachem
SJP.pl
Szutrówka lub Sutrówka (749 m) – szczyt w głównej grani Pieninek w Pieninach Właściwych.
Góra położona jest w zachodniej części Pieninek, pomiędzy Bajków Groniem (716 m) a Ociemnym Wierchem (740 m). W południowym kierunku do Pienińskiego Potoku opada z niego krótka grzęda, w dolnej części zakończona Białymi Skałami. Północne zbocza są dość łagodne. Na północ odbiega ze szczytu boczny grzbiet kulminujący na Łupisku (659 m), następnie opadający do doliny Krośnicy, ku północnemu wschodowi biegnie zaś grzbiet Wudyki z Zimną Skałą (612 m) opadający do doliny Dunajca. Partie szczytowe porasta las, jednak nieco niżej stoki pokrywają liczne polany – na wschód od szczytu znajduje się Kurnikówka, od której na północ leży polana Pieninki, natomiast na wspomnianym bocznym grzbiecie – między innymi Stolarzówka.
Wikipedia
przymiotnik od: szuter
SJP.pl
1. dawniej: czarna pasta do butów; szwarc;
2. dawniej: czarna farba do wąsów lub włosów;
3. środowiskowo: amfetamina; amfa, biel;
4. środowiskowo: marihuana; marycha, trawka, gandzia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. czarna pasta do butów
(1.2) slang. amfetamina
Wiktionary
IPA: ˈʃuvaks, AS: šuvaks
Wiktionary
rzecz. szuwaksowanie n.
czas. szuwaksować
Wiktionary
dawniej: nacierać buty szuwaksem (czarną pastą); szwarcować
SJP.pl
przypominający kolorem szuwaks (czarną pastę do butów)
SJP.pl
zbiorowisko roślinne, złożone z wysokich przeważnie jednoliściennych roślin np. trzcin, sitowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zarośla okalające brzegi jeziora, mokradła
(1.2) biol. strefa roślin (makrofitów) przybrzeżnych, występujących w litoralu jezior i rzek;
(1.3) biol. formacja ekologiczna roślin wodno-błotnych
Wiktionary
Szuwar – strefa roślin przybrzeżnych (helofitów), występujących w litoralu jezior, rzek i wód przejściowych oraz ich dolinach. Wyróżnia się szuwar niski (bliżej brzegu), na który składają się głównie turzyce, oraz szuwar wysoki (budowany przez np. trzcinę, pałkę szerokolistną, oczeret jeziorny).
Wikipedia
IPA: ˈʃuvar, AS: šuvar
Wiktionary
przym. szuwarowy
Wiktionary
przymiotnik od: szuwar
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od szuwar
Wiktionary
(1.1) Różnorodność zbiorowisk wzbogaca obecność zbiorowisk szuwarowych, w miejscach w których utrzymuje się wysoki poziom wody.
Wiktionary
IPA: ˌʃuvaˈrɔvɨ, AS: šuvarovy
Wiktionary
rzecz. szuwar mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
skrót od: szwedzki
SJP.pl
skrót
(1.1) = szwedzki
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) szwedz.
Wiktionary
zredukowana samogłoska występująca w językach semickich i indoeuropejskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki
(1.1) fonet. średnio centralna samogłoska zaznaczana w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem IPA4|ə.;
forma rzeczownika.
(2.1) rzad. D. lp. od szew
Wiktionary
Szwa – w językoznawstwie, zwłaszcza w fonetyce i fonologii, określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku diagramu samogłoskowego, oznaczanej w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem ə lub inną samogłoski bliskiej tej pozycji. Dla przykładu w ortografii języka angielskiego litera a w wyrazie about reprezentuje szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach nieakcentowanych, ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W polszczyźnie standardowej szwa nie występuje wcale. Można ją spotkać tylko w niektórych dialektach lokalnych.
Wikipedia
1. pogardliwie o Niemcu; szkop (Szkop), prusak, pluder, helmut, Szwab;
2. regionalnie: karaluch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szwabii;
(1.2) pot. pejor. Niemiec
Wiktionary
Szwabowie (niem. Schwaben, staroniem. Suaben) – lud germański stanowiący pierwotnie część związku plemiennego Alamanów, mieszkańcy Szwabii, historycznego regionu leżącego w dzisiejszych południowych Niemczech, we wschodniej części kraju związkowego Badenia-Wirtembergia (dawna Wirtembergia i Hohenzollernsche Lande) (luteranie) oraz w zachodniej części Bawarii – obecnie Rejencja Szwabia (niem. Regierungsbezirk Schwaben) (katolicy).
Wikipedia
(1.1) Kiedy nazajutrz po bitwie notariusze królewscy zaczęli spisywać jeńców, okazało się, że byli wśród nich rycerze z całej Rzeszy, więc Bawarczycy, Łużyczanie, Szwabowie, Fryzowie, Turyńczycy, Sasi, Frankowie, Westfalczycy, Austriacy, Niemcy znad Renu, Pomorzanie i Inflantczycy.
Wiktionary
IPA: ʃfap, AS: šfap
Wiktionary
rzecz. Szwabia ż., szwab m., Szwabka ż.
przym. szwabski
Wiktionary
(1.2) szwab
Wiktionary
rodzaj pisma gotyckiego
SJP.pl
Wikipedia
historyczna i etnograficzna kraina Niemiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. historyczna i etniczna kraina Niemiec, obecnie położona głównie na terenie Badenii-Wirtembergii, ale także części Bawarii oraz Szwajcarii i Francji;
Wiktionary
Szwabia (niem. Schwaben) – niemiecka kraina historyczna. Elementem wyróżniającym i spajającym Szwabię jest dialekt szwabski, określany też jako odrębny język.
Wikipedia
IPA: ˈʃfabʲja, AS: šfabʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Szwab m., Szwabka ż.
przym. szwabski
Wiktionary
potocznie: kłamać, zmyślać, oszukiwać; ściemniać, kantować, kręcić
SJP.pl
pogardliwie o Niemce; Szkopka (szkopka), Szwabka, prusaczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. mieszkanka Szwabii
Wiktionary
rzecz. Szwabia ż., szwab mos, szwabina mos., szwabka ż.
:: fm. Szwab mos.
przym. szwabski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Szwabii, związany ze Szwabią
(1.2) pot. pogard. niemiecki
Wiktionary
(1.1) Na przykład Matylda, hrabianka toskańska, upatrzyła sobie na męża księcia szwabskiego, Welfa.
Wiktionary
IPA: ˈʃfapsʲci, AS: šfapsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Szwabia ż., Szwab m., Szwabka ż., szwab m., szwabka ż.
Wiktionary
1. pogardliwie o Niemcu; szkop (Szkop), prusak, pluder, helmut, Szwab;
2. regionalnie: karaluch
SJP.pl
Wikipedia
mężczyzna zajmujący się zawodowo szyciem w szwalni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który zajmuje się szyciem
Wiktionary
rzecz. szwalnia ż.
:: fż. szwaczka ż.
czas. szyć
Wiktionary
1. kobieta zawodowo zajmująca się szyciem w szwalni;
2. dawniej: krawcowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zawodowo szyjąca w szwalni
Wiktionary
(1.1) Szwaczka miała palce pokłute igłami.
Wiktionary
IPA: ˈʃfat͡ʃka, AS: šfačka
Wiktionary
rzecz. szwalnia ż., szew m.
:: forma męska szwacz m.
przym. szwalniczy, szwalny
czas. szyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. żart. szwaczka
Wiktionary
1. dowodzony przez rotmistrza pododdział kawalerii, liczebnością równy kompanii piechoty;
2. potocznie: oddział wojskowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pododdział kawalerii będący odpowiednikiem kompanii lub batalionu w piechocie;
Wiktionary
Szwadron – pododdział kawalerii będący odpowiednikiem kompanii w piechocie, baterii w artylerii. Dzielił się na plutony, a one z kolei na sekcje. Dowódcą szwadronu był zazwyczaj rotmistrz odpowiednik kapitana w innych rodzajach broni.
Podczas kampanii wrześniowej szwadron polskiej kawalerii liczył 111 żołnierzy (4 oficerów, 24 podoficerów i 83 szeregowych).
Wikipedia
(1.1) Marzyło się Jurkowi, że w Taszkiencie powita ich wojskowa orkiestra i szwadron ułanów na pięknych koniach.
Wiktionary
rzecz. szwadronista m., skwadron m.
:: zdrobn. szwadronik m.
przym. szwadronowy
Wiktionary
(1.1) eskadron
Wiktionary
zdrobnienie od: szwadron
SJP.pl
przymiotnik od: szwadron
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szwadronem, dotyczący szwadronu
Wiktionary
rzecz. szwadron m.
Wiktionary
1. mąż siostry;
2. brat męża albo żony;
3. mąż szwagierki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) brat żony
(1.2) brat męża
(1.3) mąż siostry
(1.4) mąż szwagierki (siostry męża lub żony)
(1.5) żart. o mężczyźnie, który sypia z tą samą kobietą co inny mężczyzna
Wiktionary
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
Wikipedia
(1.1) Mój szwagier zawsze dbał o moją żonę, kiedy byli dziećmi.
(1.3) Potem wpadł szwagier Wojtek i opowiadał jak odwiedził specjalistę od szpiegowania.
(1.3) Dowiedziałem się, że moja siostra się zaręczyła, więc wkrótce będę miał nowego szwagra.
(1.4) Przyjechała do nas rodzina ze strony żony, szwagierka ze szwagrem i ich dzieci
(1.5) Ja też poznałem Jolkę w sensie biblijnym, więc jesteśmy szwagrami.
Wiktionary
IPA: ˈʃfaɟɛr, AS: šfaǵer
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szwagierek mos.
:: fż. szwagierka ż., szwagiereczka ż.
przym. szwagrowski
Wiktionary
(1.1) daw. gwara. pan brat
(1.2) daw. dziewierz, daw. gwara. pan brat
(1.5) współkochanek, suchy szwagier
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Zbigniew Szwagierczak (ur. 3 czerwca 1956) – polski kierowca wyścigowy. Wywalczył 19 tytułów Mistrza Polski (8) i Wicemistrza Polski (11) w wyścigach płaskich, górskich i rajdach samochodowych. Startował w zespołach fabrycznych krajowych i zagranicznych.
Wikipedia
zdrobniale o szwagierce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szwagierka
Wiktionary
IPA: ˌʃfaɟɛˈrɛt͡ʃka, AS: šfaǵerečka
Wiktionary
rzecz. szwagier, szwagierka
Wiktionary
siostra współmałżonka
SJP.pl
siostra współmałżonka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) siostra żony lub męża
(1.2) żona szwagra
Wiktionary
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
Wikipedia
IPA: ʃfaˈɟɛrka, AS: šfaǵerka
Wiktionary
rzecz. szwagier m., szwagiereczka ż.
Wiktionary
(1.1) przest. żołwica; daw. gwara. pani siostra, daw. gw-pl|Rzeszów, Kraków|świeść. (siostra żony), daw. gw-pl|Sandomierz|siostra mężowa. (siostra męża)
(1.2) szwagrowa
Wiktionary
dawniej: szwagrowski
SJP.pl
szwagier z żoną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. szwagier
Wiktionary
(1.1) Mój szwagroszczak otrzymał polecenie, że jak żona będzie w Ciechocinku naprawiać zdrowie, to on wtedy ma chawire odmalować
Wiktionary
(1.1) szwagier
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żona szwagra
Wiktionary
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
Wikipedia
IPA: ʃfaˈɡrɔva, AS: šfagrova
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań. noga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. stopa
Wiktionary
(1.1) Przebrałam szwaję. (nadwyrężyłam nogę)
(1.1) Ale masz krzywe szwaje. (ale masz krzywe giry, ale masz krzywe nogi).
Wiktionary
(1.1) gira; zobacz też: noga
Wiktionary
skrót od: szwajcarski
SJP.pl
skrót
(1.1) = szwajcarski
Wiktionary
przestarzale: portier, odźwierny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Szwajcarii
(1.2) wojsk. członek Gwardii Szwajcarskiej
(1.3) hist. najemny żołnierz ze Szwajcarii
Wiktionary
Szwajcarzy – wspólnota państwowa wywodząca się z ludów galijskich, alamanowskich oraz reckich zamieszkujący głównie Szwajcarię, posługujący się czterema językami (uwzględniając odmiany lokalne): niemieckim (65%) francuskim (20%) włoskim (15%) oraz retoromańskim. Poza Szwajcarią mieszkają głównie we Francji, Niemczech, Włoszech, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Szwajcarzy wyznają głównie katolicyzm i protestantyzm.
Wikipedia
(1.1) Mało który Szwajcar zna wszystkie cztery oficjalne języki swojego państwa.
(1.2) Zakonnik zamienił parę słów ze Szwajcarem stojącym w Spiżowej Bramie.
Wiktionary
IPA: ˈʃfajt͡sar, AS: šfai ̯car
Wiktionary
rzecz. szwajcar mos., Szwajcaria ż.
:: fż. Szwajcarka ż.
przym. szwajcarski
Wiktionary
(1.1) Helweta
(1.2) gwardzista
(1.3) żołnierz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Szwajcarka
Wiktionary
rzecz. Szwajcarka ż.
Wiktionary
1. państwo w Europie ze stolicą w Bernie; Konfederacja Szwajcarska;
2. dzielnica Suwałk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Bernie;
(1.2) człon obecny w nazwach wyróżniających się krajobrazowo obszarów
(1.3) geogr. park w Gliwicach;
Wiktionary
Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (niem. Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft, fr. Suisse, Confédération suisse, wł. Svizzera, Confederazione Svizzera, romansz Svizra, Confederaziun Svizra) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej. Jest jednym z niewielu państw, w których obowiązują szeroko stosowane formy demokracji bezpośredniej. Szwajcaria od kongresu wiedeńskiego w 1815 roku jest państwem neutralnym. Do Organizacji Narodów Zjednoczonych przystąpiła dopiero 10 września 2002 po przegłosowaniu tej decyzji w referendum minimalną większością 52% głosów.
Wikipedia
(1.1) Szwajcaria jest krajem zegarków, czekolady i serów.
Wiktionary
IPA: ʃfajˈt͡sarʲja, AS: šfai ̯carʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Szwajcar m., Szwajcarka ż., szwajcar mos.
przym. szwajcarski
Wiktionary
(1.1) ofic. Konfederacja Szwajcarska; poet. lub hist. Helwecja
Wiktionary
obywatelka Szwajcarii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Szwajcarii
Wiktionary
Szwajcarka – schronisko turystyczne w Polsce położone w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim w gminie Mysłakowice.
Nazwa związana jest ze znajdującym się tutaj schroniskiem PTTK „Szwajcarka”.
Wikipedia
(1.1) Film opowiadał o miłości Szwajcarki do masajskiego wojownika.
Wiktionary
IPA: ʃfajˈt͡sarka, AS: šfai ̯carka
Wiktionary
rzecz. szwajcar mos., Szwajcaria ż.
:: fm. Szwajcar m.
przym. szwajcarski
Wiktionary
związany ze Szwajcarią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szwajcarią, dotyczący Szwajcarii
Wiktionary
(1.1) Ticino to najdalej wysunięty na południe kanton szwajcarski. (z Wikipedii).
Wiktionary
IPA: ʃfajˈt͡sarsʲci, AS: šfai ̯carsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Szwajcaria ż., Szwajcar m., szwajcar m., Szwajcarka ż., szwajcarskość ż.
przym. proszwajcarski, antyszwajcarski
Wiktionary
(1.1) przest. poet. helwecki, helwetycki
Wiktionary
dotyczący Szwajcarii i Polski
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. med. grzybica stóp
Wiktionary
gwarowo: spawać; szwejsować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. spawać
Wiktionary
duży zakład krawiecki lub dział fabryki odzieżowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład zajmujący się obróbką tkanin; pomieszczenie pełniące funkcję takiego zakładu lub miejsce, w którym się szyje;
Wiktionary
Szwalnia – obecnie zakład krawiecki lub budynek, pomieszczenie przeznaczone do produkcji odzieży z tkanin i innych wyrobów włókienniczych. Wyposażone w maszyny szwalnicze. Często szwalnia wchodzi w skład wydziału wykończalni zakładu włókienniczego.
Wikipedia
(1.1) Odebrałem swój garnitur ze szwalni.
Wiktionary
rzecz. szycie n., szwaczka ż., szew m., szwacz mos.
czas. szyć
przym. szwalny
Wiktionary
szycie na skalę przemysłową
SJP.pl
cecha nici przeznaczonych do szycia na maszynach szwalniczych
SJP.pl
przeznaczony do szycia, np. nici szwalne
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kraw. dotyczący szycia, służący do szycia
Wiktionary
(1.1) Proces tworzenia ściegu wiąże się z warunkami pracy nici szwalnej, gdyż ciągłe podnoszenie wydajności maszyn i ich szybkości powoduje, że nić jest najsłabszym i najbardziej zawodnym elementem procesu […]
Wiktionary
rzecz. szwalnia ż., szwaczka ż., szew mrz.
przym. szwalniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. gąbka
Wiktionary
(1.1) Bierz tę szwamkę i idź się myć!
Wiktionary
strata, poniesiona krzywda, ujma, uszczerbek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. krzywda, ujma, uszkodzenie, strata
(1.2) daw. cięcie, uderzenie
Wiktionary
(1.1) Boję się, żebyś z żalu na zdrowiu szwanku nie poniosła.
(1.2) Począł umykać do swojej godpody, lecz dościgniony, (…) po wielu odebranych szwankach, tamże zabity poległ.
Wiktionary
IPA: ʃfãŋk, AS: šfãŋk
Wiktionary
czas. szwankować
Wiktionary
psuć się, nie działać jak należy
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) pot. źle funkcjonować
Wiktionary
rzecz. szwank m.
Wiktionary
dawniej: czarna pasta do butów; szuwaks
SJP.pl
Osoby o nazwisku Szwarc:
Wikipedia
potocznie:
1. osoba o złym, czarnym charakterze;
2. aktor grający taką postać
SJP.pl
Szwarcenowo (niem. Schwarzenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec, nad jeziorem Trupel.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Szwarcenowo” a następnie placówka Straży Granicznej I linii „Szwarcenowo”.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. lojalista austriacki z okresu zaborów
Wiktionary
1. potocznie: przewozić nielegalnie, zwykle przez granicę;
2. dawniej: nacierać buty szwarcem (czarną pastą); szuwaksować
SJP.pl
pasmo górskie w Niemczech; Schwarzwald
SJP.pl
Schwarzwald („czarny las”, Szwarcwald, „Selva Negra”) – zrębowe pasmo górskie w południowo-zachodnich Niemczech rozciągające się od południowego krańca do środka Badenii-Wirtembergii na długości około 160 km – od Waldshut-Tiengen na samym południu do Pforzheim na północy.
Wikipedia
przymiotnik od: Szwarcwald
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Schwarzwaldem (Szwarcwaldem), dotyczący Schwarzwaldu (Szwarcwaldu)
Wiktionary
rzecz. Schwarzwald mrz., Szwarcwald mrz.
Wiktionary
potocznie: mówić po niemiecku; szprechać, szwargotać
SJP.pl
niezrozumiała, nieprzyjemnie brzmiąca mowa w obcym języku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. niezrozumiała, nieprzyjemnie brzmiąca mowa, zwłaszcza w języku niemieckim
Wiktionary
rzecz. szwargotanie n., zaszwargotanie n.
czas. szwargotać ndk., zaszwargotać dk.
Wiktionary
(1.1) szwargotanie
Wiktionary
1. mówić w niezrozumiałym języku;
2. mówić po niemiecku; szwargolić, szprechać
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) mówić niezrozumiale w obcym języku, zwłaszcza niemieckim
Wiktionary
rzecz. szwargot mrz., szwargotanie n., zaszwargotanie n.
czas. zaszwargotać dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. niezrozumiała mowa w obcym języku, zwłaszcza niemieckim
Wiktionary
rzecz. szwargot mrz., zaszwargotanie n.
czas. szwargotać ndk., zaszwargotać dk.
Wiktionary
(1.1) szwargot
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. ładny, przystojny, urodziwy
Wiktionary
(1.1) Jezderkusie! Ale sie z Achima zrobił szwarny synek.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|gryfny, wyzgerny.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
państwo w Europie ze stolicą w Sztokholmie; Królestwo Szwecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie, położone w środkowej części Półwyspu Skandynawskiego;
(1.2) geogr. wieś koło Wałcza, miejsce spływów kajakowych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Szwecja jest krajem europejskim leżącym w Skandynawii.
Wiktionary
IPA: ˈʃfɛt͡sʲja, AS: šfecʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. szwed mrz., Szwedziak mos., Szwed mos., Szwedka ż., szwedzkość ż., szwedka ż., szwedzki mrz.
przym. szwedzki
przysł. szwedzko, po szwedzku
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Szwecyjo.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Szwecja
Wiktionary
1. klucz nastawny;
2. dawniej, gwarowo: duża skwarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości szwedzkiej, obywatel Szwecji, mieszkaniec Szwecji
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Moja siostra wyszła za mąż za Szweda i przeprowadziła się do Sztokholmu.
(1.1) Jako człek rycerski, który się niegdyś żołnierskiem rzemiosłem parał, wiem, że Szwedzi w obliczu nieprzyjaciela musieli gęste ponad Wisłą popostawiać straże.
Wiktionary
IPA: ʃfɛt, AS: šfet
Wiktionary
rzecz. Szwecja ż., szwedzki m., szwedy nmos., szwedka ż.
:: fż. Szwedka ż.
przym. szwedzki
przysł. szwedzko, po szwedzku
Wiktionary
1. klucz nastawny;
2. dawniej, gwarowo: duża skwarka
SJP.pl
Wikipedia
Szwederowo (Sweiderowo – 1789, Schwedenberg – 1818, Schwederowo – 1860, Schwedenhöhe) – jednostka urbanistyczna (osiedle) miasta Bydgoszczy, położona w jego południowej części, granicząca z bydgoskim miastem lokacyjnym, druga po Fordonie pod względem liczby mieszkańców.
Wikipedia
potocznie:
1. kula ortopedyczna z podparciem na łokieć;
2. rodzaj kurtki z ortalionu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta narodowości szwedzkiej lub obywatelka Szwecji
Wiktionary
Szwedka – potok (również rzeka) w woj. małopolskim przebiegający przez gminy Ryglice oraz Tuchów. Ma długość 22,52 km i zlewnię o powierzchni 72,95 km². Szwedka jest prawobrzeżnym dopływem Białej Tarnowskiej.
Wikipedia
(1.1) Farerskie kobiety urodą przypominają Szwedki.
Wiktionary
IPA: ˈʃfɛtka, AS: šfetka
Wiktionary
rzecz. szwedzki m., Szwecja ż., szwedka ż.
:: fm. Szwed m.
przym. szwedzki
przysł. szwedzko, po szwedzku
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szwedowski, Szwedowska – polskie nazwisko które w Polsce nosi ok. 351 mężczyzn i 398 kobiet (stan na listopad 2011)..
Znane osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
damskie spodnie charakteryzujące się szerokimi nogawkami i wysokim stanem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. odzież. spodnie z prostymi, szerokimi nogawkami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nie lubię szwedów, wolę dzwony.
Wiktionary
IPA: ˈʃfɛdɨ, AS: šfedy
Wiktionary
rzecz. szwedzki mrz., Szwed mos., Szwedziak mos., szwedka ż., Szwedka ż., szwedzkość ż.
przym. szwedzki
przysł. szwedzko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. Szwed
Wiktionary
(1.1) Szwedziak przywiezie klamoty, a ja nie mam dla niego forsy.
Wiktionary
rzecz. szwed mrz., Szwecja ż., Szwed mos., Szwedka ż., szwedka ż., szwedy nmos., szwedzki m.
przym. szwedzki
przysł. po szwedzku
Wiktionary
(1.1) Szwed
Wiktionary
związany ze Szwecją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szwecją lub Szwedami, dotyczący Szwecji lub Szwedów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Szwecji;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Szwedzcy nauczyciele przebywają w naszym kraju na zaproszenie jednego z liceów poznańskich.
(2.1) W Szwecji mówi się po szwedzku.
Wiktionary
IPA: ˈʃfɛt͡sʲci, AS: šfecʹḱi
Wiktionary
rzecz. szwedy nmos., szwed mrz., Szwedziak mos., Szwecja ż., Szwed mos., Szwedka ż., szwedka ż., szwedzkość ż.
przysł. szwedzko, po szwedzku
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szwedzki, po szwedzku
Wiktionary
(1.1) Pisarka nosiła po mężu szwedzko brzmiące nazwisko.
Wiktionary
rzecz. szwedy nmos., szwedzki mrz., Szwecja ż., Szwed mos., szwed mrz., Szwedka ż., szwedka ż., szwedzkość ż.
przym. szwedzki
przysł. po szwedzku
Wiktionary
dotyczący Szwecji i Polski
SJP.pl
1. posługujący się językiem szwedzkim;
2. napisany w języku szwedzkim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem szwedzkim
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem szwedzkim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem szwedzkim
(1.3) spisany, stworzony w języku szwedzkim
Wiktionary
(1.2) We wtorek napłynęła tu dobra wiadomość - z Wysp Alandzkich, autonomicznego regionu kraju zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, wyruszył do Helsinek transport żywności.
Wiktionary
IPA: ˌʃfɛt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: šfeckoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
→ szwedzki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szwedzkie; szwedzki charakter czegoś
Wiktionary
rzecz. szwedy nmos., szwedzki mrz., Szwecja ż., Szwed mos., szwed mrz., Szwedka ż., szwedka ż.
przym. szwedzki
przysł. szwedzko, po szwedzku
Wiktionary
potocznie: żołnierz zasadniczej służby wojskowej
SJP.pl
ryba z rodziny karpiowatych, żyjąca w wodach stojących i rzekach zachodniej Europy; piekielnica
SJP.pl
Piekielnica, szweja, bystrzanka (Alburnoides bipunctatus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Wikipedia
1. bohater powieści Jaroslava Haška "Przygody dobrego wojaka Szwejka (podczas wojny światowej)";
2. człowiek niepozorny, chroniący się przed biurokracją sprytem i szyderstwem
SJP.pl
Józef Szwejk (cz. Josef Švejk) – postać fikcyjna, główny bohater antywojennej powieści czeskiego pisarza Jaroslava Haška Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej i jej licznych ekranizacji.
Szwejk – żołnierz Armii Austro-Węgier – jest symbolem postawy antymilitarnej i antywojennej, niepozornym człowiekiem potrafiącym bronić się przed cesarsko-królewską biurokracją dzięki swemu sprytowi i umiejętności szyderstwa.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: spawać; szwajsować
SJP.pl
Szwelice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Karniewo.
Wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie makowskim ziemi różańskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku wchodziła w skład klucza czarnostowskiego biskupstwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
szwendać się - chodzić, jeździć w różne miejsca bez celu; wałęsać się, włóczyć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szwendać się.
Wiktionary
czas. szwendać się ndk., poszwendać się dk.
Wiktionary
potocznie: szwendanie się
SJP.pl
szybki obrót kamery filmowej
SJP.pl
Szwenk (z niem. schwenken „odchylać, wywijać, zmieniać kierunek”) – zwrot używany w żargonowej terminologii filmowej.
Wikipedia
asystent kamerzysty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) operator kamery filmowej
Wiktionary
Operator kamery, drugi operator, potocznie szwenkier (od szwenk) lub kamerzysta – najbliższy współpracownik operatora filmowego, pod jego kierownictwem własnoręcznie obsługujący kamerę.
Wikipedia
szwerta; ruchoma deska lub płyta opuszczana do wody przez szparę w kilu łodzi żaglowej w celu powiększenia bocznego oporu wody
SJP.pl
Miecz nazywany dawniej też szwert lub szwerta – ruchomy płat nośny, element konstrukcyjny żaglowych jednostek pływających. Dzięki swoim własnościom hydrodynamicznym umożliwiający żeglugę kursami ostrymi. Zadaniem miecza jest ograniczanie znoszenia bocznego (dryfu) jednostki przy wietrze innym niż prosto z rufy.
Wikipedia
szwert; ruchoma deska lub płyta opuszczana do wody przez szparę w kilu łodzi żaglowej w celu powiększenia bocznego oporu wody
SJP.pl
Miecz nazywany dawniej też szwert lub szwerta – ruchomy płat nośny, element konstrukcyjny żaglowych jednostek pływających. Dzięki swoim własnościom hydrodynamicznym umożliwiający żeglugę kursami ostrymi. Zadaniem miecza jest ograniczanie znoszenia bocznego (dryfu) jednostki przy wietrze innym niż prosto z rufy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. siostra
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. śrpol. szewc
Wiktionary
IPA: ʃfʲjɛt͡s, AS: šfʹi ̯ec
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. teściowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. teść
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. teściowie
Wiktionary
przekręt, oszustwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. nieuczciwy interes
Wiktionary
Szwindel (ang. Swindle) – kanadyjsko-amerykańska komedia przygodowa z 2013 roku, napisana przez Eric Freisera, Billa Motza i Boba Rotha oraz wyreżyserowana przez Jonathana Judge'a. Wyprodukowany przez Pacific Bay Entertainment i Nickelodeon Productions. Film jest luźno oparty na podstawie książki Gordona Kormana Swindle wydanej w 2008 roku. Główne role w filmach zagrali Noah Crawford, Chris O’Neal, Jennette McCurdy, Noah Munck, Ariana Grande i Ciara Bravo.
Wikipedia
(1.1) Jakiś w tym szwindel, mój panie, musi być.
(1.1) Żył w świecie, w którym oszustwa, podstępne bankructwa, plajtaajty, wszelkiego rodzaju szwindle, wyzysk – były chlebem codziennym, wszyscy się tym łakomie karmili (…)
Wiktionary
IPA: ˈʃfʲĩndɛl, AS: šfʹĩndel
Wiktionary
rzecz. szwindlowanie n.
:: zdrobn. szwindelek m.
czas. szwindlować ndk.
Wiktionary
(1.1) cygaństwo, granda, kanciarstwo, kancik, kant, krętactwo, krętanina, macherka, macherstwo, machloja, machlojka, matactwo, oszustwo, przekręt, przewałka, przewalanka, szacherka, szachrajstwo, szalbierstwo, szarlataństwo, szarlataneria, szwindelek
Wiktionary
zdrobnienie od: szwindel
SJP.pl
ten, kto robi szwindle; oszust, szachraj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pogard. szwab, szkop
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ent. czarny karaluch
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. krawcowa
Wiktionary
1. francuski żołnierz lekkiej kawalerii od XVI do XIX wieku;
2. polski żołnierz kawalerii w okresie międzywojennym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polski żołnierz gwardii pod dowództwem Napoleona
Wiktionary
Szwoleżerowie, lekkokonni (z fr. chevau-légers, od cheval – koń i léger – lekki) – formacja wojskowa lekkiej kawalerii. Jako pierwszy ten rodzaj wojska wyodrębnił Ludwik XII Walezjusz w 1498 roku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rozpęd
Wiktionary
czas. szwóngować ndk.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. działać, funkcjonować
Wiktionary
rzecz. szwóng m.
Wiktionary
gwarowo, potocznie: zapał, entuzjazm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pęd, zapał, energia do działania
Wiktionary
(1.1) werwa
Wiktionary
1. chirurgiczny sposób opatrzenia rany;
2. miejsce złączenia nićmi kawałków tkaniny;
3. miejsce zespolenia dwóch kości tkanką łączną;
4. połączenie brzegów przedmiotów metalowych poprzez spawanie lub nitowanie
SJP.pl
krowa hodowana na terenach alpejskich
SJP.pl
zaimek nieokreślony, odpowiadający rodzajowi męskoosobowemu
(1.1) stpol. wszyscy
Wiktionary
(1.1) Amen tako Bog daj, / Bychom szli szwyćcy w raj.
Wiktionary
(1.1) wszyscy
Wiktionary
krowa hodowana na terenach alpejskich
SJP.pl
Brown Swiss (Braunvieh) – rasa bydła ogólnoużytkowego, pochodząca ze Szwajcarii. Charakteryzuje się jednolicie brązowym umaszczeniem o różnych odcieniach.
Wysokość w kłębie buhajów wynosi 146-155 cm (średnio 150 cm), a krów - 135-139 cm (średnio 137 cm). Obwód klatki piersiowej buhajów wynosi 246 cm, a krów - 204 cm. Masa ciała buhajów wynosi 950-1100 kg, a krów - 550-720 kg.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Schwyzem, dotyczący Schwyzu, pochodzący ze Schwyzu
Wiktionary
rzecz. Schwyz mrz., szwyc mzw.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kubek z wodą do wytwarzania pary przez polanie gorących rusztów w piekarni
Wiktionary
IPA: ʃfɨˈlufka, AS: šfylufka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wagary
Wiktionary
1. w budownictwie: obudowany lub nieobudowany pionowy kanał, w którym porusza się dźwig; szacht windowy, wieża wyciągowa;
2. w górnictwie: pionowe lub pochyłe wyrobisko, prowadzące z powierzchni do złoża w głąb ziemi, wyposażone w różnego rodzaju urządzenia do opuszczania i wywożenia na powierzchnię górników, wydobywania kopalin, odwadniania złoża, przewietrzania kopalni itp.; szacht;
3. w górnictwie: otwór wiertniczy przygotowany do wydobywania ropy naftowej (szyb naftowy) lub do eksploatacji gazu ziemnego (szyb gazowy); odwiert;
4. w technice: wnętrze wielkiego pieca hutniczego; szacht;
5. dawniej: kopalnia;
6. dawniej: latawiec (zabawka dziecięca);
7. dawniej: lecenie, latanie; lot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pionowy sztuczny kanał w ziemi, budynku, itp.
(1.2) górn. szyb (1.1) wraz z instalacją naziemną, niezbędną do prowadzenia wydobycia lub innych podziemnych prac
(1.3) pionowa komora grzejna pieca
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szyba
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ʃɨp, AS: šyp
Wiktionary
przym. szybowy
rzecz. szybowy mos.
Wiktionary
(1.2) daw. szachta
Wiktionary
płyta ze szkła przymocowywana do ramy lub uchwytu, wstawiana zwykle w okno lub drzwi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płyta ze szkła;
Wiktionary
Szyba – przezroczysta tafla, zwykle szklana, przymocowana do ramy lub uchwytu. Najczęściej umieszczana w oknie bądź w drzwiach.
Wikipedia
(1.1) Razem z tatą robiłem ramki do szyb.
(1.1) Jadąc wczoraj samochodem przez Warszawę podziwiałem jej uroki tylko przez szybę.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨba, AS: šyba
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szybka ż., szybeczka ż.
przym. szybowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szybko
SJP.pl
zdrobnienie od: szybki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: szybki
Wiktionary
IPA: ˌʃɨpʲt͡ɕuˈtɛ̃ɲci, AS: šypʹćutẽńḱi
Wiktionary
przym. szybki, szybciutki
przysł. szybko, szybciutko, szybciuteńko
temsłow. szybko-
Wiktionary
zdrobnienie od: szybki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: szybki
Wiktionary
(1.1) Zgłoszeń było podobno tak wiele, że ich liczba groziła paraliżem policji, więc państwo wykazało się sprawnością legislacyjną i szybciutka nowela ustawy już obowiązuje.
Wiktionary
IPA: ʃɨpʲˈt͡ɕutʲci, AS: šypʹćutʹḱi
Wiktionary
przym. szybki, szybciuteńki
przysł. szybko, szybciutko, szybciuteńko
temsłow. szybko-
Wiktionary
zdrobnienie od: szyba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szybka
Wiktionary
IPA: ʃɨˈbɛt͡ʃka, AS: šybečka
Wiktionary
rzecz. szyba ż., szybka ż.
przym. szybowy
Wiktionary
przymiotnik od: Szybenik (miasto w Chorwacji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szybenikiem, dotyczący Szybeniku
Wiktionary
rzecz. Szybenik mrz.
Wiktionary
miasto w Chorwacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Chorwacji, w środkowej Dalmacji;
Wiktionary
Szybenik (chorw. Šibenik, wł. Sebenico, niem. Sibenning, węg. Szebenikó) – miasto w Chorwacji, stolica żupanii szybenicko-knińskiej, siedziba miasta Szybenik. Jest położone w środkowej Dalmacji, nad ujściem rzeki Krka do Morza Adriatyckiego. W 2021 roku liczyło 31 115 mieszkańców.
Szybenik jest politycznym, kulturalnym, komunikacyjnym i turystycznym centrum swojego regionu.
Wikipedia
przym. szybenicki
Wiktionary
1. zasuwa do regulacji ciągu powietrza w kominie;
2. typ zasuwanych drzwiczek pieca;
3. łopata o długim trzonku służąca do wkładania pieczywa do pieca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zasuwa w kominie regulująca przepływ powietrza
(1.2) zasuwane drzwiczki w piecu
(1.3) łopata do wsuwania do pieca pieczywa
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. techn. zasuwa, rygiel
Wiktionary
IPA: ˈʃɨbɛr, AS: šyber
Wiktionary
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk|sziber.
Wiktionary
okno w dachu samochodu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. rodzaj okna zainstalowanego w dachu samochodu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zamknij szyberdach, zaczyna padać!
Wiktionary
IPA: ʃɨˈbɛrdax, AS: šyberdaχ
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
małe wyrobisko górnicze służące do rozpoznawania złoża przez poszukiwaczy
SJP.pl
Szybik – rodzaj wyrobiska górniczego swoją budową przypomina szyb, jednak nie łączy wyrobisk podziemnych z powierzchnią, lecz poszczególne poziomy kopalni ze sobą. Istnienie szybików było uzasadnione przez ograniczoną długość lin stosowaną w pierwszych urządzeniach wyciągowych, jak np. w kieratach konnych. Zadaniem szybików było więc umożliwienie górnikom eksploatacji złoża znajdującego się poza zasięgiem maszyn wyciągowych.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
niewielka szyba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała szyba
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: szybki
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szybeczka ż., szyba ż., szybowy mos.
przym. szybowy
Wiktionary
1. prędki;
2. niezwłoczny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) poruszający, odbywający się z dużą prędkością
(1.2) pokonujący dużą odległość w krótkim czasie
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. i M., B., W. lm. od: szybka
Wiktionary
(1.2) Ten samochód jest bardzo szybki.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨpʲci, AS: šypʹḱi
Wiktionary
rzecz. szybkość ż.
przym. szybciutki, szybciuteńki
przysł. szybko, szybciutko, szybciuteńko
temsłow. szybko-
Wiktionary
(1.1) prędki, ekspresowy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) z dużą prędkością
(1.2) tak, że pokonuje dużą odległość w krótkim czasie
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: szybka
Wiktionary
(1.1) Lekarz musi szybko podejmować decyzje.
(1.1) Rób to szybciej! – krzyknął.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨpkɔ, AS: šypko
Wiktionary
rzecz. szybkość ż.
przym. szybki, szybciutki, szybciuteńki
przysł.
:: zdrobn. szybciutko, szybciuteńko
temsłow. szybko-
Wiktionary
(1.1) prędko, migiem, z górki na pazurki, przest. rychło; gw-pl|Śląsk Cieszyński|ań-cwaj, hóne, hónym.
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwsza część wyrazów złożonych wskazująca, że to, co jest nazwane drugim członem, jest szybkie lub szybko wykonywane
Wiktionary
(1.1) szybko- + bieżny → szybkobieżny
(1.1) szybko- + schnąć → szybkoschnący
Wiktionary
rzecz. szybkość ż.
przym. szybki, szybciutki, szybciuteńki
przysł. szybko, na szybko, szybciutko, szybciuteńko
Wiktionary
rzadko: szybkobieżna powierzchnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. tramwaj szybkobieżny
Wiktionary
rzecz. szybkobieżność
przym. szybkobieżny
Wiktionary
(1.1) tramwaj szybkobieżny
Wiktionary
mogący rozwijać dużą prędkość
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) o pojazdach, urządzeniach: mogący rozwijać dużą prędkość
(1.2) o maszynach: mający dużą prędkość obrotową
Wiktionary
(1.1) Z trzech budynków, które są właśnie w trakcie realizacji, dwa będą czterokondygnacyjne, a jeden ośmiopiętrowy. W najwyższym budynku zainstalowana zostanie szybkobieżna winda.
Wiktionary
rzecz. szybkobieżniak m.
Wiktionary
taki, który szybko biega; chyżonogi
SJP.pl
mogący rozwijać dużą prędkość obrotową
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający szybkie obroty, szybko wirujący
Wiktionary
(1.1) wysokoobrotowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha charakteryzująca obiekty poruszające się szybko lub dziejące się szybko
(1.2) fiz. wartość skalarna charakteryzująca ruch i prędkość;
Wiktionary
Szybkość – termin niejednoznaczny określający tempo zmian w czasie lub wielkość fizyczną.
Przykłady stosowania terminu szybkość:
Wikipedia
(1.1) Jak mogę zwiększyć szybkość czytania?
Wiktionary
IPA: ˈʃɨpkɔɕt͡ɕ, AS: šypkość
Wiktionary
przym. szybki, szybkościowy
przysł. szybko
temsłow. szybko-
Wiktionary
(1.1) prędkość; przest. chyżość, chybkość, bystrość, rączość, szparkość, śmigłość, wartkość
Wiktionary
taki, który szybko schnie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. o farbach, lakierach: taki, który szybko schnie
Wiktionary
(1.1) Byłam w drogerii i kupiłam szybkoschnący lakier do paznokci.
Wiktionary
przestarzale: miernik prędkości; prędkościomierz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrząd służący do pomiaru szybkości
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌʃɨpkɔˈɕt͡ɕɔ̃mʲjɛʃ, AS: šypkośćõmʹi ̯eš
Wiktionary
(1.1) prędkościomierz
Wiktionary
1. osoba pracująca bardzo szybko i wydajnie; przodownik pracy;
2. sportowiec, którego najmocniejszą stroną jest szybkość
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) charakteryzujący się wysoką szybkością; działający szybko
Wiktionary
IPA: ˌʃɨpkɔˈɕt͡ɕɔvɨ, AS: šypkośćovy
Wiktionary
rzecz. szybkość ż., szybkościowość ż., szybkościowiec m.
przysł. szybkościowo
Wiktionary
rzadko: szybko fruwający, latający
SJP.pl
cecha broni palnej określająca liczbę możliwych do oddania strzałów w jednostce czasu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. liczba strzałów możliwa do oddania z broni w danej jednostce czasu;
Wiktionary
Szybkostrzelność – liczba strzałów, jaką dana broń palna może oddać w ciągu określonego czasu (najczęściej minuty).
Wikipedia
przym. szybkostrzelny
Wiktionary
taki, z którego można oddać dużą liczbę strzałów w jednostce czasu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o broni palnej: mogący dać dużą liczbę strzałów w określonej, krótkiej jednostce czasu
Wiktionary
(1.1) W wąskim finale pistoletu szybkostrzelnego wystąpił mistrz świata Krzysztof Kucharczyk z szansami na medal (…)
Wiktionary
rzecz. szybkostrzelność ż.
Wiktionary
urządzenie do szybkiego gotowania potraw pod ciśnieniem
SJP.pl
Szybkowar – szczelny garnek, w którym w czasie gotowania potraw następuje wzrost ciśnienia. Powoduje to wzrost temperatury wrzenia wody i przyspieszenie procesu gotowania.
Wikipedia
taki, który szybko wiąże (np. klej)
SJP.pl
zacisk umożliwiający szybki montaż i demontaż kół bez użycia śrub
SJP.pl
Szybkozamykacz (zacisk mimośrodowy) – część rowerowa zastępująca zwykłe mocowanie na śruby. Używana w piastach i wspornikach podsiodłowych. Pozwala na szybszą i łatwiejszą wymianę kół lub regulację wysokości siodełka bez potrzeby użycia specjalistycznych kluczy, choć z innego punktu widzenia pozwala też na łatwiejszą ich kradzież.
Wikipedia
1. taki, który ulega szybkim zmianom;
2. o urządzeniach: rejestrujący szybkie zmiany zjawisk fizycznych
SJP.pl
rodzaj złącza hydraulicznego
SJP.pl
rodzaj złączki do kabli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fot. plastikowy lub metalowy element przykręcany od spodu do aparatu, a następnie zatrzaskiwany w głowicy statywu
Wiktionary
Szybkozłączka, szybkozłącze – rodzaj połączenia, które umożliwia łatwe i szybkie połączenie przewodu z zaworem lub dwóch przewodów. Rozłączenie i połączenie nie wymaga użycia dodatkowych narzędzi.
Wikipedia
(1.1) Najczęściej gubionymi przez fotografów elementami są dekielki i szybkozłączki.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨpkɔˈzwɔ̃n͇t͡ʃka, AS: šypkozu̯õṇčka
Wiktionary
hasło rozpoznawcze zawierające wyrazy lub zgłoski, których cudzoziemiec nie potrafi wymówić; szibolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hasło rozpoznawcze ułożone tak, by zawierało zgłoski, których nie potrafi poprawnie wypowiedzieć cudzoziemiec;
Wiktionary
Szybolet (hebr. שִׁבֹּלֶת) – znak rozpoznawczy, często wyraz lub hasło zawierające charakterystyczną dla danego języka głoskę, której cudzoziemiec, obcy nie potrafi wymówić.
Historycznie w języku hebrajskim słowo szibbōlet, oznaczające „powódź”, „strumień” lub „kłos”, było wymawiane inaczej przez Gileadczyków i Efraimitów, co pozwalało na łatwe odróżnienie przedstawicieli tych dwóch nacji i wymordowanie Efraimitów.
Wikipedia
przym. szyboletowy
Wiktionary
(1.1) szibolet
Wiktionary
poruszać się w powietrzu, latać bez użycia napędu
SJP.pl
czasownik
(1.1) lotn. latać szybowcem
(1.2) unosić się w powietrzu jak szybowiec, wykorzystując prądy wznoszące
Wiktionary
IPA: ʃɨˈbɔvat͡ɕ, AS: šybovać
Wiktionary
rzecz. szybowanie n., szybowiec m., szybownictwo n., szybownik m., szybowniczka ż.
czas. poszybować
przym. szybowcowy, szybowniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szybować.
Wiktionary
czas. szybować ndk.
rzecz. szybownik mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik;
Wiktionary
Szybowice (niem. Schnellewalde) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na pograniczu Gór Opawskich i Obniżenia Prudnickiego, będącego częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią struga Potoczyna.
Wikipedia
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Szybowic|Ms=Szybowicach.
Wiktionary
przym. szybowicki
Wiktionary
statek powietrzny poruszający się w powietrzu bez użycia napędu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lotn. samolot bez własnego napędu, utrzymujący się dzięki wstępującym prądom powietrza oddziałującym na skrzydła;
Wiktionary
Szybowiec – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), o stałych powierzchniach nośnych, zdolny do długotrwałego lotu ślizgowego bez użycia własnego napędu. Nie jest napędzany silnikiem, a uzyskuje swoją siłę nośną w locie głównie na skutek zjawisk aerodynamicznych występujących na jego powierzchniach, pozostających w niezmiennym położeniu podczas ustalonych warunków lotu.
Wikipedia
IPA: ʃɨˈbɔvʲjɛt͡s, AS: šybovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. szybownik m., szybowniczka ż., szybowisko n., szybownictwo n.
czas. szybować, poszybować
przym. szybowcowy, szybowniczy
Wiktionary
lotnisko szybowcowe
SJP.pl
Szybowisko – lotnisko przeznaczone do startów i lądowań szybowców. Mogą z niego korzystać także lekkie samoloty pasażerskie. Kluczową rolę przy wyborze miejsca na szybowisko odgrywają warunki terenowe i termiczne, które w jak największym stopniu powinny sprzyjać lotom na szybowcach.
Wikipedia
1. budowanie szybowców;
2. latanie szybowcami
SJP.pl
Szybownictwo – dyscyplina lotnictwa sportowego wykonywana na szybowcach.
Wikipedia
konstruktor lub pilot szybowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lotn. lotnik szybowcowy
Wiktionary
Szybownik (Diplomys) – rodzaj ssaków z podrodziny kolczaków (Echimyinae) w obrębie rodziny kolczakowatych (Echimyidae).
Wikipedia
rzecz. szybowiec mrz., szybowanie n., poszybowanie n., szybownictwo n.
:: fż. szybowniczka ż.
czas. szybować ndk., poszybować dk.
przym. szybowcowy, szybowniczy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. związany z szybem, np. piec szybowy, wieża szybowa;
2. związany z szybą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z szybem, dotyczący szybu
(1.2) związany z szybą, dotyczący szyby
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) górn. górnik ładujący wózki z urobkiem do szybu
Wiktionary
IPA: ʃɨˈbɔvɨ, AS: šybovy
Wiktionary
(1.1, 2.1)
rzecz. szyb m.
(1.2)
rzecz. szyba ż., szybka ż., szybeczka ż.
Wiktionary
1. w żeglarstwie: miecz szybrowy - ruchomy płat nośny pozwalający na skuteczną żeglugę na kursach ostrych;
2. → szyber
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szybki
SJP.pl
1. wieś w województwie małopolskim;
2. wieś w województwie śląskim
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) kraw. wykonywać odzież, ubrania, także wyszycie, haft na czymś
(1.2) łączyć brzegi czegoś (np. tkaniny, skóry) za pomocą igły i nici
(1.3) daw. nadawać szybki lot przebijający (przeszywający) powietrze
(1.4) przest. pokrywać, poszywać czymś jakąś powierzchnię
Wiktionary
(1.3) Starożytni Partowie, udając ucieczkę w popłochu, szyli do nieprzyjaciela z łuków przez ramię.
Wiktionary
IPA: ʃɨt͡ɕ, AS: šyć
Wiktionary
rzecz. uszycie n., naszywka ż., szew m., szycie n., szydło n., szydełko n., szydełkowanie n., szwaczka ż., szwacz m., wyszywanie n., wyszycie n., zszywanie n., zszycie n., zaszywanie n., szwalnia ż., zaszycie n., przeszywanie n., przeszycie n., doszywanie n., doszycie n., poszycie n., podszywanie n., zeszycik mrz., zszywacz mrz.
czas. wyszywać ndk., wyszyć dk., zszywać ndk., zszyć dk., zaszywać ndk., zaszyć dk., przyszywać ndk., przyszyć dk., doszywać ndk., doszyć dk., szydełkować ndk.
przym. szwowy, bezszwowy, szydełkowy, szwalniczy, przyszywany
Wiktionary
1. wieś w województwie małopolskim;
2. wieś w województwie śląskim
SJP.pl
Wikipedia
nić bawełniana owinięta metalowym drucikiem, używana do haftowania
SJP.pl
dygnitarz, ważna osobistość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zgrub. od szyszka
(1.2) pot. osoba bardzo ważna i wpływowa, na wysokim stanowisku
Wiktionary
(1.2) Czesław od lat był wielką szychą w ministerstwie.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨxa, AS: šyχa
Wiktionary
rzecz. szyszunia ż., szyszka ż.
Wiktionary
(1.2) pot. gruba ryba, fisz/fisza, figura, oficjel, rekin, szyszka, ważniak; przest. oficjał; dostojnik, dygnitarz, notabl, prominent, VIP
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Szychowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Mircze.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Mircze. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 512 mieszkańców i była czwartą co do wielkości miejscowością gminy.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Maksymiliana Kolbego w Cichoborzu.
Wikipedia
Szychowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
W czasach krzyżackich należało do komturstwa kowalewskiego. Zwane było Schichau i Seykaw.W 1885 roku wieś zamieszkiwało 113 osób, w większości katolików.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szych
SJP.pl
1. zmiana robocza w kopalni
2. dawniej: warstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. środ. górn. czas pracy jednej zmiany górników w kopalni
(1.2) środ. górn.
(1.4) przest. stos bali, desek układanych końcami na krzyż
(1.5) przest. kuglarz
Wiktionary
(1.1) Po skończonej szychcie górnicy poszli na piwo.
(1.2) Kiedy Gustlik miał urodziny, cała szychta odśpiewała mu „Sto lat”.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨxta, AS: šyχta
Wiktionary
miasto w Chinach; Shijiazhuang
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szyć., nazwa czynności
(1.2) odczasownikowy od|szyć., nazwa efektu czynności
Wiktionary
Szycie – sposób łączenia miękkich materiałów (tkanin, skór) za pomocą igły i nici. Technika ta znana jest człowiekowi od czasów paleolitu (30 tys. lat p.n.e.) i poprzedziła tkanie.
Najczęściej stosuje się szycie maszynowe, np. w przemyśle odzieżowym, a także przy produkcji żagli, pościeli, zasłon itp. Szycie ręczne spotyka się coraz rzadziej w gospodarstwach domowych.
Wikipedia
IPA: ˈʃɨt͡ɕɛ, AS: šyće
Wiktionary
rzecz. uszycie n., zszywacz mrz., zeszycik mrz., podszywanie n., naszywka ż., szydło n., szydełko n., szydełkowanie n., szew m., szewek m., szwalnia ż., szwaczka ż., szwacz m.
czas. szyć ndk., wyszywać ndk., zszywać ndk., zaszywać ndk., przyszywać ndk., doszywać ndk., szydełkować ndk.
przym. szwalniczy, szwaczy, szydełkowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: szyderstwo;
1. żart, w którym ktoś jest wykpiwany, ośmieszany; drwina, kpina;
2. żartowanie, naśmiewanie się z kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. szyderstwo
(1.2) reg-pl|Poznań. drwina, kpina, impreza satyryczna
Wiktionary
(1.1) W ich gronie zawsze spotykam się z szyderą.
Wiktionary
ktoś szyderczy; osoba komentująca coś w sposób zgryźliwy i uszczypliwy dla odbiorcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek szydzący z kogoś lub czegoś
Wiktionary
(1.1) Komentować jest łatwiej, niż prowadzić reprezentację. Na pewno nie należałem do grona szyderców, którzy śmiali się z występów naszej drużyny. Przeciwnie. Starałem się zrozumieć, być życzliwy.
Wiktionary
przysł. szyderczo
przym. szyderczy
rzecz. szyderstwo n.
czas. szydzić ndk.
Wiktionary
(1.1) kpiarz, prześmiewca
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szyderczy, ironicznie
Wiktionary
rzecz. szyderca m., szyderstwo n.
czas. szydzić ndk., wyszydzić dk.
przym. szyderczy
Wiktionary
szyderczy i patetyczny
SJP.pl
cecha osoby, filmu itp. wyrażających kpinę, szyderstwo, wyśmiewających się z kogoś lub z czegoś; prześmiewczość, cyniczność, złośliwość
SJP.pl
właściwy dla szydercy, szyderstwa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wyrażający kpinę, szyderstwo
Wiktionary
rzecz. szyderca mos., szyderstwo n.
przysł. szyderczo
czas. szydzić
Wiktionary
(1.1) cyniczny, drwiący, prześmiewczy, sarkastyczny, urągliwy, zjadliwy
Wiktionary
zdrobnienie od: szydera
SJP.pl
drwina, ośmieszenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) złośliwy, dotkliwy żart, drwina, kpina, urąganie
Wiktionary
Szyderstwo – zróżnicowana forma komunikacji interpersonalnej wyrażająca drwiący stosunek do danej osoby lub społeczności, ewentualnie jakiegoś przedmiotu, nacechowana dodatkowo lekceważeniem albo pogardą.
Szyderstwo jest trwałym elementem zdrowych relacji między ludźmi (nie zawsze musi mieć charakter agresywny), ale może też stanowić źródło różnorodnych konfliktów. Może być wyrażane śmiechem.
Wikipedia
(1.1) Darliśmy się na całe gardło, posyłając nieprzyjaciołom nasze szyderstwa i przekleństwa.
Wiktionary
IPA: ʃɨˈdɛrstfɔ, AS: šyderstfo
Wiktionary
rzecz. szyderca m., szydzenie n., wyszydzenie n., wyszydzanie n.
czas. szydzić, wyszydzić
przym. szyderczy
przysł. szyderczo
Wiktionary
(1.1) drwina, kpina, wyśmiewanie, szydzenie, daw. wyśmiech, lm. wyśmieszki
Wiktionary
maszyna dziewiarska
SJP.pl
Szydełkarka – maszyna dziewiarska realizująca technikę dziania określaną jako "technikę szydełkowania w układzie rządkowym". Szydełkarki wytwarzają dzianiny rządkowe. Szydełkarki pracują igłami języczkowymi, chociaż niektórzy producenci maszyn wprowadzają maszyny pracującymi igłami dwudzielnymi.
Wikipedia
wytwarzanie dzianinowych rzeczy przy pomocy szydełka
SJP.pl
osoba wytwarzająca dzianinowe rzeczy przy pomocy szydełka
SJP.pl
1. metalowy lub plastikowy pręcik z haczykiem na jednym końcu, służący jako narzędzie do robienia dzianiny;
2. zdrobnienie od: szydło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ręk. cienki pręcik wykonany z metalu, kości, drewna lub plastiku, z haczykowatym zakończeniem, służący do wytwarzania wyrobów tekstylnych
Wiktionary
Szydełko – narzędzie zakończone haczykiem, służące do ręcznego wyrobu dzianiny poprzez przeciąganie nici przez pętelki (szydełkowanie). Dwa podstawowe typy szydełek to klasyczne (krótkie, proste) i tunezyjskie (długie jak druty do robótek, zakończone ogranicznikiem zapobiegającym zsuwaniu się robótki).
Wikipedia
(1.1) Mam szydełko i kordonek, może zabiorę się za szydełkowanie.
Wiktionary
IPA: ʃɨˈdɛwkɔ, AS: šydeu̯ko
Wiktionary
rzecz. szydło n., szycie n., szydełkowanie n.
czas. szydełkować, szyć
przym. szydełkowy
Wiktionary
szydłować;
1. wytwarzać ubranie przy pomocy szydełka; wyszydełkowywać;
2. środowiskowo: zaplatać dredy przy pomocy szydełka fryzjerskiego
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) ręk. wytwarzać wyroby tekstylne używając szydełka, robić na szydełku
Wiktionary
(1.1) Wieczorami szydełkowała prześliczne koronkowe serwetki.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨdɛwˈkɔvat͡ɕ, AS: šydeu̯kovać
Wiktionary
rzecz. szydełkowanie n., szydełko n., szycie n., szydło n.
przym. szydełkowy
czas. szyć
Wiktionary
(1.1) kujawy|reg. pozn. reg. śl. heklować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szydełkować.
Wiktionary
Szydełkowanie – proces wyrobu dzianiny za pomocą szydełka. Szydełkowanie, podobnie jak robienie na drutach, polega na przeciąganiu przez siebie na różne sposoby pętelek nici. Różnica między szydełkowaniem a robieniem na drutach polega na tym, że przy szydełkowaniu aktywna jest zazwyczaj tylko jedna pętelka naraz, pętelki wykonane z tej samej długości nici są dłuższe i korzysta się tylko z jednego szydełka, zamiast dwóch lub więcej drutów.
Wikipedia
(1.1) Mam szydełko i kordonek, może zabiorę się za szydełkowanie.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨdɛwkɔˈvãɲɛ, AS: šydeu̯kovãńe
Wiktionary
czas. szydełkować, szyć
rzecz. szydło n., szycie n., szydełko
przym. szydełkowy
Wiktionary
przypominający szydełko krawieckie
SJP.pl
żartobliwie: rzecz zrobiona na szydełku krawieckim
SJP.pl
→ szydełko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzem. wykonany szydełkiem, związany z robótkami wykonywanymi szydełkiem
Wiktionary
(1.1) Na stoliku leżało czasopismo ze wzorami szydełkowymi i najnowsza robótka babci.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨdɛwˈkɔvɨ, AS: šydeu̯kovy
Wiktionary
rzecz. szydełko n., szydełkowanie n., szycie n.
czas. szydełkować, szyć
Wiktionary
1. w gwarze łowieckiej: jeleń lub kozioł mający długie i ostre rogi bez odnóg;
2. dawniej: osoba tworząca szydła
SJP.pl
podobny do szydła; ostro zakończony; szydłowaty
SJP.pl
1. ciernisty krzew lub drzewko z rodziny szakłakowatych; owoc tej rośliny; jujuba, głożyna
2. drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych; kryptomeria
SJP.pl
Wikipedia
szydlik iglasty - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny zbrojnikowatych; sum iglasty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szydzić.
Wiktionary
IPA: ʃɨˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: šyʒẽńe
Wiktionary
czas. szydzić
rzecz. szyderstwo n.
Wiktionary
wyśmiewać się z kogoś, drwić, odnosić z pogardą
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wyśmiewać się z kogoś, drwić, odnosić się z pogardą
Wiktionary
(1.1) Upiliście się – szydził Albert – spiliście się paskudnie, stróżowie porządku.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨd͡ʑit͡ɕ, AS: šyʒ́ić
Wiktionary
rzecz. szydzenie n., szyderstwo n., szydzenie n., szyderca m.
przym. szyderczy
przysł. szyderczo
Wiktionary
(1.1) drwić, przest. dworować, wulg. gnoić, kpić, nabijać się, naigrawać się, naśmiewać się, natrząsać się, wyśmiewać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawniej: szydłowaty - przypominający kształtem szydło
SJP.pl
przedmiot służący do przekłuwania twardego tworzywa; duża igła do szycia grubego materiału
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ostry kolec na trzonku;
(1.2) gruba igła
Wiktionary
Szydło – narzędzie szewskie. Ma kształt cienkiego sztywnego ostrza osadzonego w uchwycie. Służy do przekłuwania skóry podczas szycia. Ostrze może być wyposażone w otwór do przewlekania nici, jak w igle do szycia. W zależności od przeznaczenia, końcówka ostrza może mieć różną grubość i kształt – np. proste i zakrzywione.
Wikipedia
(1.1) (…) we flanelowej kamizelce i przygarbionej postawie na niskim stołku siedząc, szydłem i dratwą przyszywał podeszwę do starego buta (…).
Wiktionary
IPA: ˈʃɨdwɔ, AS: šydu̯o
Wiktionary
rzecz. szycie n., szydełko n., uszycie n., szydełkowanie n.
czas. szyć ndk., uszyć dk., szydełkować ndk.
Wiktionary
potocznie: autobus, którym poruszała się Beata Szydło w czasie kampanii wyborczej na urząd premiera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. autobus wyborczy wykorzystywany w kampaniach polskiej polityk Beaty Szydło
Wiktionary
1. mający dziób w kształcie szydła;
2. płatkonóg szydłodzioby - gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych
SJP.pl
szydłosz cienki - gatunek mchu z rodziny krótkoszowatych
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce
Wiktionary
Szydłów – miasto w południowej Polsce, położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, siedziba gminy Szydłów.
Miasto królewskie w powiecie wiślickim województwa sandomierskiego w drugiej połowie XVI wieku. Prawa miejskie w latach 1329–1869 oraz ponownie od 1 stycznia 2019.
Wikipedia
(1.1) Ze względu na powszechne w okolicach Szydłowa sady śliwkowe (około 1000) miejscowość bywa nazywana śliwkową stolicą Polski.
Wiktionary
rzecz. szydłowianin mos., szydłowianka ż., Szydłowiec mrz., Szydłówek mrz., Szydłówiec mrz., Szydłówko n., Szydłówki lm nm.
przym. szydłowski
Wiktionary
szydełkować;
1. wytwarzać ubranie przy pomocy szydełka; wyszydełkowywać;
2. środowiskowo: zaplatać dredy przy pomocy szydełka fryzjerskiego
SJP.pl
cecha zwierzęcia łownego mającego ostro zakończoną i pozbawioną odnóg część poroża
SJP.pl
przypominający kształtem szydło - metalowy kolec; szydlasty
SJP.pl
mieszkaniec Szydłowca
SJP.pl
mieszkanka Szydłowca
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
mieszkaniec Szydłowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec miejscowości Szydłów lub Szydłowo
Wiktionary
IPA: ˌʃɨdwɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: šydu̯ovʹi ̯ä̃ńĩn
Wiktionary
rzecz. Szydłów mrz., Szydłowo n.
:: fż. szydłowianka ż.
przym. szydłowski
Wiktionary
mieszkanka Szydłowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka miejscowości Szydłów lub Szydłowo
Wiktionary
(1.1) Pewna szydłowianka sprzedaje na targu co sobotę.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨdwɔˈvʲjãŋka, AS: šydu̯ovʹi ̯ãŋka
Wiktionary
rzecz. Szydłów mrz., Szydłowo n.
:: fm. szydłowianin
przym. szydłowski
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto powiatowe w centralnej Polsce, w województwie mazowieckim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa szeregu miejscowości i części miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Prawdopodobnie początek Szydłowcowi dali osadnicy pochodzący z Szydłowa.
Wiktionary
IPA: ʃɨdˈwɔvʲjɛt͡s, AS: šydu̯ovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. szydłowczanin mos., szydłowczanka ż., , szydłowiak mos., Szydłów mrz.
przym. szydłowiecki
Wiktionary
dotyczący miasta Szydłowiec
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szydłowcem, dotyczący Szydłowca
Wiktionary
rzecz. Szydłowiec mrz., szydłowianin m., szydłowiak m., szydłowianka ż.
Wiktionary
1. miasto na Litwie;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szydłowo, Szydłowo Krajeńskie, Szydłów
SJP.pl
Szydłowski (Jelita odmienne V) – polski herb szlachecki, odmiana herbu Jelita, z nobilitacji.
Wikipedia
odmiana łupku
SJP.pl
cienka, przezroczysta tkanina jedwabna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. cienka, przewiewna i półprzezroczysta tkanina o splocie płóciennym z mocno skręconych nitek jedwabnych lub bawełnianych, używana do produkcji bielizny, sukni, szali itp.
Wiktionary
Szyfon – lekka, płócienna i prześwitująca tkanina lub siateczka, tkana naprzemiennie S- i Z- obrotami przędzy krepowej. Skręt w przędzy krepowej lekko marszczy tkaninę w obu kierunkach po utkaniu, nadając jej nieco rozciągliwości i lekkiej szorstkości.
Wikipedia
(1.1) Na zabawie sylwestrowej ubrana była w suknię z szyfonu.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨfɔ̃n, AS: šyfõn
Wiktionary
przym. szyfonowy
rzecz. szyfonik mrz.
Wiktionary
wysoka, wąska komoda z szufladami na bieliznę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mebl. rodzaj wysokiej, wąskiej komody z licznymi szufladami, przeznaczonej zwykle do przechowywania damskiej bielizny, biżuterii, galanterii, pasmanterii oraz innych dodatków stroju kobiecego;
(1.2) daw. niewielkie ozdobne pudełeczko do zawieszania na ścianie
(1.3) daw. woreczek na kobiece robótki
Wiktionary
Szyfoniera – rodzaj wysokiej komody. Nazwa pochodzi od francuskiego słowa chiffonier oznaczającego gałganiarza, szmaciarza. Komoda służyła do przechowywania bielizny, biżuterii, wstążek, chusteczek i innych kobiecych drobiazgów. Jej nazwa ukształtowała się ze skojarzenia tych wyrobów pasmanteryjnych ze szmatkami.
Wikipedia
(1.1-3) szyfonierka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szyfon
Wiktionary
rzecz. szyfon m.
Wiktionary
zrobiony z szyfonu
SJP.pl
1. ciąg liczb i/lub innych symboli stanowiących kod dostępu;
2. zapis tekstu za pomocą systemu umownych znaków, stosowany w celu zatajenia treści
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kod znaków, znany tylko niektórym osobom, umożliwiający im komunikację i zabezpieczający przekazywane informacje przed poznaniem przez inne osoby;
(1.2) kod, zazwyczaj ciąg cyfr, umożliwiający otwarcie niektórych zamków lub uruchomienie niektórych urządzeń
(1.3) pot. niezrozumiały tekst, niewyraźne pismo
Wiktionary
Szyfr (inaczej kryptograficzny algorytm szyfrujący) – funkcja matematyczna wykorzystywana do szyfrowania tekstu jawnego lub jego deszyfrowania. Zazwyczaj jedna funkcja wykorzystywana jest do szyfrowania, a inna do deszyfrowania wiadomości. Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywana jest tekstem jawnym, zaś wiadomość zaszyfrowaną nazywamy szyfrogramem. Proces zamiany tekstu jawnego na szyfrogram nazywamy szyfrowaniem.
Wikipedia
(1.1) Niestety, nie mogliśmy odczytać tej wiadomości, bo spaliła nam się książka z szyfrem.
(1.2) Złodziej znał szyfr do sejfu i ukradł ważne dokumenty.
(1.3) Nie mogę odczytać tego twojego szyfru!
Wiktionary
IPA: ʃɨfr̥, AS: šyfr̦
Wiktionary
rzecz. szyfrant m., szyfrantka ż., szyfrator m., deszyfrator m., szyfrogram m., szyfrówka ż., szyfrowanie n., deszyfrowanie n.
czas. szyfrować ndk., zaszyfrować dk., deszyfrować ndk., odszyfrować dk.
przym. szyfrowy
Wiktionary
(1.1-2) kod
(1.3) bazgroły
Wiktionary
osoba, która szyfruje, nadaje, odbiera i odczytuje tajną korespondencję podaną szyfrem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) urz. wojsk. osoba, która zajmuje się nadawaniem, odbieraniem i odczytywaniem tajnej korespondencji podanej szyfrem
Wiktionary
(1.1) Policja i służby specjalne poszukują szyfranta wywiadu wojskowego.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨfrãnt, AS: šyfrãnt
Wiktionary
rzecz. szyfrowanie n., zaszyfrowanie n., szyfr m., szyfrator m., szyfrogram m., rozszyfrowywanie n., rozszyfrowanie n., szyfrówka ż.
:: fż. szyfrantka ż.
czas. szyfrować ndk., zaszyfrować dk., rozszyfrowywać ndk., rozszyfrować dk.
przym. szyfrowy
Wiktionary
→ szyfrant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: szyfrant
Wiktionary
(1.1) Od początku wybuchu wojny prowadziła tajną drużynę składająca się z szyfrantek, kurierek i łączniczek. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ʃɨfˈrãntka, AS: šyfrãntka
Wiktionary
rzecz. szyfrowanie n., szyfr m., szyfrator m., szyfrogram m.
:: fm. szyfrant m.
czas. szyfrować, zaszyfrować
przym. szyfrowy
Wiktionary
narzędzie do kodowania wiadomości; koder
SJP.pl
1. informacja zapisana za pomocą szyfru; kryptogram;
2. łamigłówka, w której litery odgadywanych wyrazów ustawione w kolejności według odpowiadających im liczb tworzą rozwiązanie; szyfrowanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zaszyfrowana wiadomość;
(1.2) rodzaj zadania umysłowego z zaszyfrowanym rozwiązaniem;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po raz pierwszy szyfrogramy zakodowane przy pomocy Enigmy udało się rozszyfrować polskim kryptologom w grudniu 1932 roku w Pałacu Saskim w Warszawie, mieszczącym siedzibę Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego.
Wiktionary
rzecz. szyfr mrz., szyfrant mos., szyfrantka ż.
Wiktionary
(1.1) kryptogram
Wiktionary
zapisywać coś za pomocą szyfru; przekazywać wiadomość, posługując się szyfrem
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) urz. wojsk. zapisywać lub przekazywać informacje za pomocą szyfru
Wiktionary
(1.1) Dane przechowywane na komputerze możesz szyfrować za pomocą odpowiednich programów.
Wiktionary
IPA: ʃɨfˈrɔvat͡ɕ, AS: šyfrovać
Wiktionary
rzecz. szyfr m., szyfrant m., szyfrantka ż., szyfrowanie n., szyfrówka ż.
czas. zaszyfrować dk., odszyfrować dk.
Wiktionary
(1.1) kodować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szyfrować.
Wiktionary
Szyfr (inaczej kryptograficzny algorytm szyfrujący) – funkcja matematyczna wykorzystywana do szyfrowania tekstu jawnego lub jego deszyfrowania. Zazwyczaj jedna funkcja wykorzystywana jest do szyfrowania, a inna do deszyfrowania wiadomości. Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywana jest tekstem jawnym, zaś wiadomość zaszyfrowaną nazywamy szyfrogramem. Proces zamiany tekstu jawnego na szyfrogram nazywamy szyfrowaniem.
Wikipedia
(1.1) AES to zaawansowany system szyfrowania
Wiktionary
IPA: ˌʃɨfrɔˈvãɲɛ, AS: šyfrovãńe
Wiktionary
rzecz. szyfr m., szyfrant m., szyfrantka ż.
czas. szyfrować ndk., zaszyfrować dk., odszyfrować dk.
Wiktionary
(1.1) kodowanie
Wiktionary
łamigłówka, w której litery odgadywanych wyrazów ustawione w kolejności według odpowiadających im liczb tworzą rozwiązanie; szyfrogram
SJP.pl
w gwarze środowiskowej: depesza szyfrowana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. depesza szyfrowana
Wiktionary
(1.1) We czwórkę (Bierut, Minc, Gomułka i ja) zredagowaliśmy szyfrówkę do Moskwy, którą ja tłumaczyłem, bo najlepiej znałem rosyjski.
(1.1) Wysłałem szyfrówkę do Jaruzelskiego z prośbą o akceptację i po czterech godzinach, już w Berlinie, dostałem wiadomość od Czyrka, że jest zgoda na mój pomysł.
Wiktionary
rzecz. szyfr m., szyfrant mos.
czas. szyfrować
Wiktionary
przymiotnik od: szyfr
SJP.pl
1. dawna jednostka miary ciał sypkich równa ponad dwóm cetnarom;
2. niemiecka jednostka wagi równa około 170 kg
SJP.pl
Szygówek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Pułtusk. Ma status sołectwa. Leży nad Narwią.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Zambskach Kościelnych.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wyznawcy jednego z odłamu islamu
SJP.pl
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
Wikipedia
→ szyita
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z szyitami lub szyizmem
Wiktionary
IPA: ʃɨˈjit͡sʲci, AS: šyi ̯icʹḱi
Wiktionary
rzecz. szyizm m., szyityzm m., szyita m., szyitka ż.
Wiktionary
1. członek odłamu wyznawców islamu uznającego Koran za jedyne źródło objawienia, a odrzucającego Sunnę;
2. żartobliwie: osoba z bardzo rozwiniętymi mięśniami szyi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca szyizmu, szyickiego nurtu w islamie
Wiktionary
(1.1) Setki szyitów protestowały w Prowincji Wschodniej Arabii Saudyjskiej, domagając się uwolnienia więźniów i wycofania oddziałów saudyjskich z sąsiedniego Bahrajnu, gdzie uczestniczą w uśmierzaniu społecznej rewolty tamtejszej większości szyickiej.
Wiktionary
IPA: ʃɨˈjita, AS: šyi ̯ita
Wiktionary
rzecz. szyizm m., szyityzm m.
:: fż. szyitka ż.
przym. szyicki
Wiktionary
szyizm;
1. doktryna religijna szyitów;
2. szyicki ruch religijny
SJP.pl
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
Wikipedia
szyityzm;
1. doktryna religijna szyitów;
2. szyicki ruch religijny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. doktryna religijna szyitów, jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu;
Wiktionary
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
Wikipedia
rzecz. szyityzm m., szyita m., szyitka ż.
przym. szyicki
Wiktionary
(1.1) szyityzm
Wiktionary
u człowieka i niektórych zwierząt: część ciała łącząca głowę z tułowiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. część ciała łącząca głowę z korpusem
(1.2) przest. węższa część butelki (zwykle zdrobn. szyjka)
Wiktionary
Szyja – część ciała oddzielająca głowę od tułowia.
Wikipedia
(1.1) Żyrafa ma długą szyję.
(1.1) Ja mu sam włożę jarzmo na wspaniałą szyję, / sam Efraima zaprzęgnę, / orać będzie Juda, / Jakub zaś będzie bronował.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨja, AS: šyi ̯a
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szyjka ż.
przym. szyjny
Wiktionary
(1.1) kark
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szyjka
Wiktionary
rzecz. szyja ż., szyjka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szyja
2. górna, zwężająca się część butelki, karafki itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szyja
(1.2) górna, wąska część butelki, dzbanka lub konewki
(1.3) muz. pot. gryf
(1.4) med. zob. szyjka macicy.
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szyja ż.
:: zdrobn. szyjeczka ż.
przym. szyjny
Wiktionary
przymiotnik od: szyja; szyjowy (przestarzałe)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szyją, dotyczący szyi
Wiktionary
rzecz. szyja ż., szyjka ż.
Wiktionary
przestarzałe: szyjny
SJP.pl
1. określony porządek, sposób ustawienia;
2. wytworność; elegancja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określony porządek – rzeczy, osób lub pojęć
(1.2) elegancja w stroju i zachowaniu
Wiktionary
Zobacz też: szyk wyrazów, szyk przestawny
Wikipedia
IPA: ʃɨk, AS: šyk
Wiktionary
rzecz. szykowność ż., szykowanie n., przyszykowanie n., naszykowanie n., uszykowanie n.
czas. szykować ndk., przyszykować dk., naszykować dk., uszykować dk.
przym. szykowny
przysł. szykownie
Wiktionary
(1.2) dystynkcja, wytworność
Wiktionary
1. (zwykle w liczbie mnogiej) nękanie, dokuczanie komuś, utrudnianie komuś działania, ciągłe stawianie przeszkód;
2. sztuczna przeszkoda na torze wyścigu samochodowego, drodze, wymuszająca zmniejszenie prędkości
SJP.pl
nękać kogoś, dokuczać komuś, utrudniać komuś działania, ciągle stawiać przeszkody; prześladować kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szykanować.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨkãnɔˈvãɲɛ, AS: šykãnovãńe
Wiktionary
czas. szykanować ndk.
rzecz. szykana ż., szykany nmos.
Wiktionary
(1.1) gnębienie, dręczenie
Wiktionary
potocznie: to, co służy spotęgowaniu elegancji, wystawności czegoś
SJP.pl
wojsko ustawione w określonym porządku; szeregi
SJP.pl
gwarowo: szykowny
SJP.pl
szykoń metaliczny, szykoń czarny - gatunki chrząszczy z rodziny biegaczowatych
SJP.pl
Szykoń (Pterostichus) – rodzaj owadów z rzędu chrząszczy. Podobnie jak inne biegaczowate są to owady drapieżne, ale potrafią pobierać także pokarm roślinny, co powoduje, że mogą powodować straty w uprawach roślinnych.
W Polsce występują m.in.:
Wikipedia
1. przygotowywać, przyrządzać
2. szykować się - przygotowywać się
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) przygotować i/lub zaplanować
(1.2) przygotować kogoś do wykonania danej czynności
czasownik zwrotny szykować się
(2.1) przygotować się do wykonania danej czynności
Wiktionary
rzecz. szyk mrz., szykowanie
czas. przyszykować
Wiktionary
(1.1-2) przygotować, przyszykować
(2.1) przygotować się, przyszykować się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szykować.
Wiktionary
czas. szykować ndk.
rzecz. szyk mrz.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szykownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szykowny
SJP.pl
elegancki, gustowny (np. szykowna kreacja, szykowna kobieta)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) elegancki, zachowujący się lub ubierający się elegancko
(1.2) świadczący o elegancji lub dobrym guście
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. ładny
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. sprawny, zaradny
Wiktionary
IPA: ʃɨˈkɔvnɨ, AS: šykovny
Wiktionary
rzecz. szyk mrz., szykowność ż.
przysł. szykownie
Wiktionary
sziksa; w środowisku żydowskim:
1. młoda Żydówka niewykonująca praktyk religijnych;
2. nieżydowska dziewczyna
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. tablica nad sklepem, zakładem rzemieślniczym informująca o firmie, rodzaju sprzedawanych towarów lub wykonywanych usług
2. przenośnie: nazwa wykorzystywana dla jakichś celów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tablica informacyjna z nazwą umieszczona nad wejściem do sklepu lub zakładu usługowego
(1.2) publ. przen. nazwa, hasło wykorzystywane w działaniu; instytucja, w imieniu której się występuje
(1.3) bud. okucie drzwiowe otaczające klamkę lub przykrywające zamek
(1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. daszek u czapki
Wiktionary
Szyld – tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe informujące o działalności prowadzonej na nieruchomości, na której ta tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe się znajduje. Może znajdować się przy wejściu do sklepu, warsztatu, instytucji lub innego podobnego punktu. Regulacje dotyczące umieszczania nośników reklamowych na elewacjach zależą od planu miejscowego lub uchwały krajobrazowej, a dla szyldów istnieje różnorodność form, takich jak tablice, kasetony, semafory, szyldy ażurowe, flagi, markizy czy szyldy wolnostojące. Przy wyborze szyldu ważne jest uwzględnienie czytelności, estetyki i komunikatu, aby przyciągnąć klientów, unikając przy tym nadmiernego natręctwa czy nieczytelności.
Wikipedia
(1.1) Nie zauważyłem tego zakładu, bo nie było szyldu.
(1.3) Kupiłam nowe drzwi, ale zapomniałam o szyldach.
Wiktionary
IPA: ʃɨlt, AS: šylt
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. szyldzik m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szyldak (niem. Schildeck) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda
Wieś leży przy DK7.
Siedziba sołectwa.
Do 1954 siedziba gminy Szyldak. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szyldak, po jej zniesieniu w gromadzie Rychnowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
pogardliwie: wypełnianie miejsc publicznych wszelkiego rodzaju reklamami, np. bilbordami, szyldami reklamowymi itp.; reklamoza
SJP.pl
wartownik, strażnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. żołnierz stojący na warcie
Wiktionary
(1.1) W wartowni szyldwach pije herbatę z termosu.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨldvax, AS: šyldvaχ
Wiktionary
wytwórca szyldów
SJP.pl
zdrobnienie od: szyld
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. szyld
Wiktionary
rzecz. szyld mrz.
Wiktionary
Johann Christoph Friedrich von Schiller - niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg
SJP.pl
taki jak u Szylera (Schillera); schillerowski
SJP.pl
1. jednostka monetarna Kenii (1 szyling kenijski = 100 centów);
2. jednostka monetarna Somalii (1 szyling somalijski = 100 centów);
3. jednostka monetarna Tanzanii (1 szyling tanzański = 100 centów);
4. jednostka monetarna Ugandy (1 szyling ugandyjski = 100 centów);
5. niedawna jednostka monetarna Austrii (1 szyling austriacki = 100 groszy), zastąpiona w 2002 r. przez euro;
6. moneta angielska używana przed 1971 r., równa wartości 1/20 funta szterlinga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. waluta kilku krajów afrykańskich;
(1.2) hist. monet. waluta Austrii;
(1.3) hist. moneta angielska;
Wiktionary
Szyling – oficjalna jednostka monetarna w Kenii, Somalii, Tanzanii i Ugandzie. Jako odrębna waluta występuje też w nieuznawanym przez społeczność międzynarodową Somalilandzie.
Do czasu reformy monetarnej (15 lutego 1971) szyling był też monetą występującą w Wielkiej Brytanii. Szyling równał się 1/20 funta szterlinga, a sam dzielił się na 12 pensów.
Wikipedia
IPA: ˈʃɨlʲĩŋk, AS: šylʹĩŋk
Wiktionary
przym. szylingowy
Wiktionary
płytki rogowe pancerza żółwia szylkretowego używane do wyrobu galanterii ozdobnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rzem. masa rogowa ze skorupy żółwi morskich, wykorzystywana jako materiał produkcyjny (galanteria) i dekoracyjny (inkrustowanie)
Wiktionary
Szylkret – materiał dekoracyjny z rogowych płytek pokrywających pancerz żółwi szylkretowych (Eretmochelys imbricata), występujących w tropikalnych rafach wszystkich oceanów.
Do celów zdobniczych wykorzystuje się grube płytki pancerza grzbietowego zwane karapaksem. Mają one barwę bursztynową lub jasnobrunatną z ciemnobrunatnymi plamkami lub pasmami. Wykorzystuje się też płytki z pancerza brzusznego zwanego plastronem o jednolitej, żółtej barwie.
Wikipedia
przym. szylkretowy
Wiktionary
(1.1) szyldkret, tartaruga
Wiktionary
1. zawierający szylkret, zrobiony z szylkretu (np. szylkretowe grzebienie, guziki)
2. żółw szylkretowy - gatunek tropikalnego żółwia morskiego
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy lub zrobiony z szylkretu
Wiktionary
rzecz. szylkret mrz.
Wiktionary
lud afrykański zamieszkujący tereny na lewym brzegu Nilu Białego w Sudanie Południowym
SJP.pl
Szyllukowie (Szylluk) – grupa etniczna zamieszkująca tereny na lewym brzegu Nilu Białego w Sudanie Południowym, odłam Nilotów z północnej grupy ludów Luo. W 1993 roku ich liczebność wynosiła ok. 430 tysięcy. Posługują się językiem szylluk z grupy nilo-saharyjskiej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymanek – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 5382 osoby. Według rejestru PESEL obecnie jest 2947 kobiet oraz 2902 mężczyzn, którzy legitymują się tym nazwiskiem. Pochodzi od imienia Szymon, które jest polską odmianą hebrajskiego imienia Simon/Simeon (hebr. שִׁמְעוֹן; znaczyło pierwotnie "Bóg wysłuchał"). W Polsce nazwisko to zostało odnotowane już w 1313 roku.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymaniszki – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Wikipedia
4 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szymanowa, związany z Szymanowem
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Część klas przeniesiono do budynku przy ulicy Konkwistadorskiej 1, pozostałe przekształcono na Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Poniatowskiego, z siedzibą przy ulicy Szymanowskiej 1.
Wiktionary
rzecz. Szymanów mrz., szymanowianin mos., szymanowianka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szymański (forma żeńska: Szymańska, w liczbie mnogiej: Szymańscy) – nazwisko polskie, 10. na liście najpopularniejszych w kraju. Według bazy PESEL 19 stycznia 2024 nosiło je 43 894 Polek i 42 841 Polaków.
Nazwisko powstało od imienia męskiego Szymon albo od nazw miejscowych od tego imienia pochodzących np.: Szymany, Szymanowo, Szymanów, na co może wskazywać użycie charakterystycznego formantu „-ski”, który służył do tworzenia tego typu nazwisk.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
związany z Szymbarkiem, dotyczący Szymbarku
SJP.pl
wieś w Polsce w okolicach Warszawy
SJP.pl
Szymborno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Kijewo Królewskie.
Wikipedia
nazwisko, np. Wisława Szymborska (1923-2012), polska poetka
SJP.pl
nazwisko, np. Mieczysław Szymczak (1927-1985), polski językoznawca
SJP.pl
Szymczak (forma żeńska: Szymczak/Szymczakowa/Szymczakówna; liczba mnoga: Szymczakowie) – popularne nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka na terenie Wielkopolski oraz w Warszawie. Według bazy PESEL 17 stycznia 2015 r. nosiło je 17 058 Polek i 16 768 Polaków.
Nazwisko utworzone przy pomocy przyrostka „-ak” od imienia pochodzenia hebrajskiego Szymon, oznaczającego pierwotnie 'Bóg wysłuchał'.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymczyk (forma żeńska: Szymczyk/Szymczykowa/Szymczykówna; liczba mnoga: Szymczykowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 10 331 osób.
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Szymon
Wiktionary
(1.1) Szymek, choć taki ścichapęk, tymczasem szedł w koperczaki do Jagny.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨ̃mɛk, AS: šỹmek
Wiktionary
rzecz. Szymon mos., Szymona ż., Szymuś mos.
Wiktionary
(1.1) Szymuś
Wiktionary
dawniej: koń szarej maści; siwek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Mazury. koń maści białej
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Szymiszów (niem. Schimischow, 1936-1945: Heuerstein O.S.)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie.
W latach 1945–54 Szymiszów był siedzibą gminy Szymiszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szymkentem, dotyczący Szymkentu
Wiktionary
rzecz. Szymkent mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymkowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Brodnica.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szymka lub z nim związany
SJP.pl
Szymocice (niem. Schymotschütz, 1936-45 Simsforst) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Nędza.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wikipedia
wieś w województwie dolnośląskim
SJP.pl
Szymocin (niem. Simbsen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Grębocice.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Szymon (hebr. שמעון Szim’on, lub שִׁמְעוֹן Szime’on, „Jahwe wysłuchał”) – imię męskie pochodzenia hebrajskiego, biblijnego. Początkowo stosowana w polskich przekładach Biblii forma tego imienia Symeon to rzadziej dziś używana forma, bardziej rozpowszechniona na Wschodzie. Niektórzy autorzy uznają imię za greckie, widząc w nim bądź tylko zhellenizowaną formę semickiego Szimeon, bądź rzeczywiste imię pochodzenia greckiego. W hagiografii istnieje podział na świętych o imieniu Szymon i Symeon będącego oboczną formą pierwszego imienia.
Wikipedia
(1.1) Za tydzień brat Szymona skończy dziesięć lat.
(1.1) Umówiłyśmy się z Szymonem pod dworcem.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨ̃mɔ̃n, AS: šỹmõn
Wiktionary
rzecz. Szymuś mos., Szymek mos., Szymonowa ż., Szymonówna ż., Szymonostwo lm m.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Szymuś, Szymonek, Szymek
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Szymona (hebr. שמעון Szim'eon – "Bóg wysłuchał") – imię żeńskie, żeński odpowiednik imienia Szymon, pochodzenia biblijnego. Innym, bardziej rozpowszechnionym w Polsce żeńskim odpowiednikiem imienia Szymon jest Ksymena, zapośredniczona przez język hiszpański.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek, Szymuś;
2. nazwisko
SJP.pl
Szymonek lub Ławki Małe – jezioro w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szymonka (niem. Schimonken, 1938–1945 Schmidtsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek, Szymuś;
2. nazwisko
SJP.pl
Szymonków (niem. Simmenau)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn.
Wieś ma układ wielodrożnicy.
Wikipedia
Szymon z żoną; Szymonowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Szymona
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: Szymonowo
forma przymiotnika.
(3.1) ż. lp. od: Szymonowy
Wiktionary
Szymonowa (dawniej niem. Simon-Koppel - wzniesienie ze szczytem na wysokości 728 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnich, w Masywie Śnieżnika.
Wikipedia
(1.1) Piotrowa wzdychała głośno i raz po raz, Szymonowa głowę w obie strony kołysała i także wzdychała.
(2.1) Jadę dziś do Szymonowa.
(3.1) Sąsiadował z Szymonową zagrodą z jednej strony i z Józefowym polem z drugiej.
Wiktionary
IPA: ˌʃɨ̃mɔ̃ˈnɔva, AS: šỹmõnova
Wiktionary
zob. Szymon.
Wiktionary
Szymon Szymonowic herbu Kościesza odm., inna forma nazwiska: Simon Simonides Bendoński (ur. 24 października 1558 we Lwowie, zm. 5 maja 1629 w Czernięcinie) – polski humanista i poeta okresu renesansu. Stworzył polską nazwę gatunku – sielanka.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Szymonowicz (Symonides, Kościesza odmienna II) – polski herb szlachecki z nobilitacji, według Szymańskiego odmiana herbu Kościesza.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Szymonowo (niem. Simnau, Gr. Simnau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
taki jak u Szymona, charakterystyczny dla Szymona
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
bardzo inteligentna małpa człekokształtna o czarnej sierści i nieowłosionej twarzy, żyjąca w lasach środkowej Afryki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Pan|ref=tak., człekokształtna, bezogonowa małpa afrykańska;
(1.2) samiec szympansa (1.1)
Wiktionary
Szympans (Pan) – rodzaj dużych ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae). Obejmuje dwa gatunki występujące w Afryce. Rodzaj Pan jest najbliżej spokrewniony z rodzajem Homo. Karol Linneusz w swojej pracy Systema Naturae (10. edycja, 1758) zaklasyfikował szympansa w rodzaju Homo pod nazwą systematyczną Homo nocturnus – nocny człowiek. Dopiero w 1775 Blumenbach wprowadził nazwę Simia troglodytes.
Wikipedia
(1.1) Cisza panująca po zagarnięciu ludzi przez derwiszów i widok bananów przynęciły tu spore stado szympansów, które na wyższych drzewach pourządzały sobie nawet rodzaj parasoli lub daszków dla ochrony od deszczu.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨ̃mpãw̃s, AS: šỹmpãũ̯s
Wiktionary
rzecz. szympansica ż., szympansiątko n.
:: zdrobn. szympansik m.
przym. szympansi
Wiktionary
→ szympans
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) właściwy szympansowi, związany z szympansem, dotyczący szympansa
Wiktionary
rzecz. szympans mzw., szympansica ż., szympansiątko n.
Wiktionary
młode szympansa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pieszcz. młody szympans
Wiktionary
IPA: ˌʃɨ̃mpãw̃ˈɕɔ̃ntkɔ, AS: šỹmpãũ̯śõntko
Wiktionary
rzecz. szympans, szympansica
przym. szympansi
Wiktionary
samica szympansa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica szympansa
Wiktionary
IPA: ˌʃɨ̃mpãw̃ˈɕit͡sa, AS: šỹmpãũ̯śica
Wiktionary
rzecz. szympans, szympansiątko
przym. szympansi
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szeleścić
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. narzekać, utyskiwać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Szymura:
Wikipedia
zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Szymon
Wiktionary
(1.1) Odkazimy Szymusiowi kolanko wodą kolońską.
Wiktionary
rzecz. Szymon mos., Szymona ż., Szymek mos.
Wiktionary
(1.1) Szymon; zdrobn. Szymek
Wiktionary
1. stalowa belka, będąca częścią konstrukcyjną torów kolejowych, tramwajowych itp.;
2. belka lub pręt służące jako element konstrukcyjny lub prowadnica czegoś (np. firanki);
3. w medycynie: przyrząd unieruchamiający złamaną kończynę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. specjalnie wyprofilowana sztaba przeznaczona do poruszania się po niej pojazdów na kołach;
(1.2) med. urządzenie do wsparcia lub usztywnienia kończyny albo kręgosłupa
(1.3) inform. wewnętrzne połączenie elektroniczne, po którym transmitowane są dane
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈʃɨ̃na, AS: šỹna
Wiktionary
rzecz. uszynienie n.
przym. szynowy
przysł. szynowo
Wiktionary
(1.3) magistrala
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. gwóźdź
Wiktionary
IPA: ˈʃɨ̃nal, AS: šỹnal
Wiktionary
niewielki szynk; knajpka
SJP.pl
Szynczyce – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Czarnocin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Liczba mieszkańców we wsi Szynczyce w 2011 roku wynosiła 218.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. gwałt
Wiktionary
IPA: ʃɨ̃nt, AS: šỹnt
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Schindler (Szyndler, Szindler, Šindler)
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szczyt w Beskidzie Śląskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. szczyt w Beskidzie Śląskim;
(1.2) geogr. wzniesienie w Górach Bardzkich;
Wiktionary
Szyndzielnia (1029 m n.p.m., 1028 m) – szczyt w Paśmie Klimczoka i Szyndzielni w Beskidzie Śląskim, wznoszący się tuż na północ od Klimczoka,
Wikipedia
(1.1) Masyw Szyndzielni porośnięty jest lasami bukowymi.
(1.2) Partie szczytowe Szyndzielni pokrywają gliny zwałowe i osady deluwialne.
Wiktionary
rzecz. Szędzielnia ż., szyndzioł mrz., Szendzielorz m./ż., Szyndzielorz m./ż.
Wiktionary
(1.1) daw. Szędzielnia, Gaciok
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. gw-pl|Śląsk Cieszyński. gont
Wiktionary
rzecz. Szyndzielnia ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: szynka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szynka
Wiktionary
IPA: ʃɨ̃ˈnɛt͡ʃka, AS: šỹnečka
Wiktionary
rzecz. szynka ż.
przym. szynkowy
Wiktionary
długi płaszcz rosyjski
SJP.pl
Szynel (ros. шинель) – zimowy, dopasowany do figury płaszcz, wykonany z grubego sukna lub wełny. Popularny element umundurowania wojskowego i urzędniczego w XIX i XX wieku (zwłaszcza w Rosji).
Wikipedia
1. wysoki czepek kobiecy z białego płótna, noszony w Polsce za panowania Augusta II;
2. dawna fryzura damska z przyprawionych włosów, w szczególności przyprawiany warkocz
SJP.pl
przestarzale: piwiarnia, knajpa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. gastr. miejsce sprzedaży i degustacji napojów alkoholowych;
(1.2) przest. gastr. sprzedaż napojów alkoholowych
Wiktionary
Karczma (również austeria, oberża, zajazd, gospoda, gościniec) – budynek służący jako miejsce spotkań i wyszynku oraz czasami jako dom zajezdny przeznaczony dla podróżnych.
Wikipedia
(1.1) Fabryka koniaku znajduje się w każdym szynku.
(1.1) A kiedy konisko schorzałe zdechnie na środku rynku, / Na śmierć się, bracie, zapijesz w brudnym, podmiejskim szynku.
Wiktionary
przym. szynkowniany
rzecz. szynkarz mos., szynkarka ż., szynkarstwo n., szynkierka ż.
Wiktionary
mięso wieprzowe (z tylnej części wieprza); wędlina z tego mięsa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. tylna część półtuszy wieprzowej będąca surowcem do produkcji wędlin;
(1.2) kulin. spoż. wędlina z szynki (1.1) lub z analogicznej części innego zwierzęcia
(1.3) zdrobn. od szyna
Wiktionary
Szynka – wyrób mięsny z tuszy wieprzowej, schłodzony lub mrożony z kością lub bez. Barwa mięśni może być jasnoróżowa do czerwonej, dopuszcza się zmatowienia. Barwa tłuszczu – biała z odcieniem kremowym lub lekko różowym, w przypadku mięsa i tłuszczu mrożonego dopuszcza się nieznaczne zszarzenie barwy na powierzchni. Zapach swoisty charakterystyczny dla mięsa świeżego wieprzowego bez oznak zaparzenia i rozpoczynającego się psucia, niedopuszczalny zapach płciowy.
Wikipedia
IPA: ˈʃɨ̃nka, AS: šỹnka
Wiktionary
(1.1-2)
rzecz.
:: zdrobn. szyneczka ż.
przym. szynkowy
(1.3)
rzecz. szyna ż.
przym. szynowy
Wiktionary
zdrobnienie od: szynkarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szynkarka
Wiktionary
IPA: ˌʃɨ̃ŋkaˈrɛt͡ʃka, AS: šỹŋkarečka
Wiktionary
rzecz. szynkarka
Wiktionary
1. właścicielka szynku;
2. żona szynkarza;
3. kobieta usługująca w szynku
SJP.pl
przymiotnik od: szynkarz
SJP.pl
przestarzałe: prowadzenie szynku, piwiarni, gospody
SJP.pl
przestarzałe: osoba prowadząca szynk, piwiarnię, właściciel gospody
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szynkarzyzna (dawniej: „Sękarzowizna”) a dziś często potocznie nazywana „Sękara” – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Sadowne. Ma status sołectwa.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1756. W aktach kościelnych występuje od 1769.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. karczmarka
Wiktionary
rzecz. szynk m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: kiełbasa szynkowa
SJP.pl
domowe urządzenie do przyrządzania wędlin
SJP.pl
potocznie: kiełbasa szynkowa
SJP.pl
Szelężne (szynkowe, podatek dziesiątego szeląga) – podatek pośredni płacony przez mieszczan w wysokości 10% sprzedawanych przez nich trunków, wprowadzony w 1673, w związku z przejęciem wpływów z czopowego przez skarby wojskowe. Do 1775 wpływy z szelężnego pozostawały do dyspozycji sejmików szlacheckich.
Wikipedia
Szynkówko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Górzno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
dawne określenie podrzędnej restauracji, knajpy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przyrządzony z szynki, z dodatkiem szynki
(1.2) odnoszący się do szynku, związany z szynkiem
Wiktionary
(1.1) W jej przekroju widoczne są jasne kawałki mięsa szynkowego, otoczone ciemniejszym farszem mięsnym.
(1.2) Z sieni wchodziło się do kuchni, izby z kominkiem, izby szynkowej oraz do obszernej piwnicy.
Wiktionary
(1.1)
rzecz. szynka ż.
(1.2)
rzecz. szynk mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie królewieckim Rosji, dopływ Rominty
Wiktionary
dawniej: bufet w szynku, w oberży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. lada w karczmie lub szynku, przy której kupowało się trunki
Wiktionary
IPA: ˈʃɨ̃ŋkfas, AS: šỹŋkfas
Wiktionary
potocznie: pojazd poruszający się po szynach, który kształtem przypomina autobus; autobus szynowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kolej. pot. lekki szynowy pojazd o napędzie spalinowym obsługujący trasy o niewielkiej liczbie podróżnych;
Wiktionary
Autobus szynowy (potocznie szynobus) – lekki wagon silnikowy lub zespół trakcyjny o napędzie spalinowym, służący do obsługi ruchu pasażerskiego na liniach o niewielkich potokach podróżnych.
W porównaniu z tradycyjnym pociągiem o podobnej pojemności (lokomotywa oraz 1–2 wagony) charakteryzuje się większymi przyspieszeniami, mniejszym zużyciem paliwa i większymi prędkościami osiąganymi na tych samych – zwykle drugorzędnych – szlakach.
Wikipedia
(1.1) Szynobus jest zwykle pojazdem dwuosiowym o masie ok. 20 ton, z ok. 40-50 miejscami do siedzenia.
Wiktionary
IPA: ʃɨ̃ˈnɔbus, AS: šỹnobus
Wiktionary
(1.1) autobus szynowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. pasek metalu przewodzący energię elektryczną
Wiktionary
(1.1) Większa liczba cieńszych szynowodów to niższy opór i dzięki temu wyższa sprawność.
Wiktionary
(1.1) szynoprzewód
Wiktionary
1. → szyna;
2. autobus szynowy - pojazd poruszający się po szynach, który kształtem przypomina autobus; szynobus
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z szyną, dotyczący szyny
(1.2) taki, który porusza się po szynach
Wiktionary
rzecz. szyna ż., szynka ż., uszynienie n.
Wiktionary
rasa królika uzyskana na początku XX wieku poprzez skrzyżowanie królików rasowych i zwykłych mieszańców
SJP.pl
gryzoń z rodziny szynszylowatych o srebrzystoszarej sierści, żyjący gromadnie w Ameryce Południowej, ceniony ze względu na futro; czinczila
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Chinchilla|ref=tak., gryzoń pochodzący z Ameryki Południowej, o bardzo gęstym futrze; w domyśle: szynszyla mała;
(1.2) zob. szynszyle.
Wiktionary
Szynszyla (Chinchilla) – rodzaj ssaków z rodziny szynszylowatych (Chinchillidae).
Wikipedia
(1.1) Mój szwagier ma hodowlę szynszyli.
Wiktionary
IPA: ʃɨ̃w̃ˈʃɨla, AS: šỹũ̯šyla
Wiktionary
przym. szynszylowaty, szynszylowy
Wiktionary
futro z szynszyli; wyprawione skórki szynszyli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) damskie futro ze skór (wielu) szynszyli
Wiktionary
Szynszyla (Chinchilla) – rodzaj ssaków z rodziny szynszylowatych (Chinchillidae).
Wikipedia
(1.1) Żona ambasadora dumnie paradowała w pięknych szynszylach.
Wiktionary
o cechach szynszylowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szynszylowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szyntoizm; szinto; szintoizm; shinto; sinto
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; sinto; szinto; szintoizm; shinto
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. śródwaga
Wiktionary
IPA: ʃɨ̃nˈvaɡa, AS: šỹnvaga
Wiktionary
rzecz. waga
Wiktionary
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: tor kolejowy lub tramwajowy; tory
SJP.pl
Wikipedia
ryba z rodziny jesiotrowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Acipenser nudiventris|Lovetsky|ref=tak., gatunek ryby z rodziny jesiotrowatych, która żyje w dorzeczu Dunaju, Morzu Czarnym, Morzu Azowskim oraz w południowej części Morza Kaspijskiego i w Jeziorze Aralskim;
Wiktionary
Szyp (Acipenser nudiventris, Huso nudiventris) – gatunek ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae).
Wikipedia
(1.1) Mięso szypa jest wykorzystywane do wędzenia i produkcji konserw.
Wiktionary
typ łopaty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. szeroka łopata służąca do zgarniania piasku, śniegu itp.
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od szyp
Wiktionary
Jeziorko (także Szypa) – jezioro na Pojezierzu Dobiegniewskim, położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Bierzwnik o powierzchni 17,85 ha. Maksymalna głębokość jeziora wynosi 18,5 m. Jeziorko ma owalny kształt. Na zachodnim brzegu jeziora leży wieś Kolsk.
Zbiornik znajduje się w zlewni Mierzęckiej Strugi.
Wikipedia
(1.1) Na widok świeżo opadłego śniegu chwycił dużą szypę od węgla i niechętnie poszedł z nią odśnieżać chodnik.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨpa, AS: šypa
Wiktionary
(1.1) szufla
Wiktionary
1. dowódca małego statku wodnego
2. właściciel statku rybackiego
SJP.pl
Szyper – kapitan niewielkiego statku wodnego (np. holownika, kutra, portowej jednostki pomocniczej itp.). Dawniej także określenie właściciela statku rybackiego. W Polsce istnieje ponadto tytuł zawodowy szypra uprawniający do kierowania mniejszymi jednostkami w ramach żeglugi krajowej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dotyczący szypra lub szyperstwa
SJP.pl
szypleć leszczyniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych
SJP.pl
roślina z rodziny bobowatych, np. szyplin jedwabisty
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szypliszki
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Szypliszki (lit. Šipliškė) – wieś w Polsce położona na Pojezierzu Wschodniosuwalskim (zachodnia część Pojezierza Litewskiego), w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Szypliszki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Szypliszki.
Miejscowość od wschodu omija droga ekspresowa S61. Do 2022 roku przebiegała tędy droga krajowa nr 8.
Wikipedia
płycizna rzeki o stosunkowo szybkim prądzie; bystrze
SJP.pl
Próg rzeczny (inne spotykane nazwy: poroh, sula, szum, szypot) – stopień skalny położony poprzecznie w korycie rzeki powstały w wyniku różnic w erozji skał, przez które przepływa rzeka. Utworzony jest ze skał o większej odporności na erozję. Rzadziej pochodzenia tektonicznego. Jest rodzajem progu skalnego.
Próg rzeczny w istotny sposób wpływa na bieg wody w rzece, w przypadku wysokich progów tworzy się wodospad, a przy mniejszych – kaskady lub bystrza.
Wikipedia
Szypowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
chypre;
1. kompozycja zapachowa łącząca zapachy drzewne, zwierzęce i kwiatowe;
2. perfumy o takim zapachu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. kosmet. perfumy o zapachu szyprowym
(1.2) pot. zapach szyprowy
Wiktionary
(1.1) Elegancki, aldehydowy szypr, ale w żadnym wypadku nie staromodny, przeciwnie – powiedziałbym, że bardzo nowoczesny, wręcz futurystyczny w swoim brzmieniu.
(1.1) To szypr w pełnej krasie, a jednak jest on jednym z najbardziej przystępnych i noszalnych, bo jest to szypr lekki.
Wiktionary
rzecz. szyprowość
przym. szyprowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) środ. kosmet. o zapachu (najczęściej perfum): składający się z połączenia zapachów cytrusowych, kwiatowych oraz animalistycznych i paczuli czy mchu dębowego kolejno jako nuty głowy, serca i bazy
Wiktionary
(1.1) Gdybym nie poznała szyprów, byłby to dla mnie pewnie signature scent, ale szyprowa zadziorność zrobiła swoje.
Wiktionary
rzecz. szypr m., szyprowość ż.
Wiktionary
krzew z rodziny różowatych, pospolity na obszarze całej Polski; dzika róża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zob. róża dzika.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ʃɨˈpʃɨ̃na, AS: šypšỹna
Wiktionary
rzecz. szypszyniec m.
przym. szypszynowy
Wiktionary
(1.1) róża dzika, dzika róża, róża psia, sypel; kraków|głóg.
Wiktionary
szypszyniec różany - owad błonkoskrzydły z rodziny galasówek, wyrządzający szkody na pędach, owocach i liściach róż
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.
Wikipedia
łodyżka, na której osadzony jest owoc lub kwiat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. łodyżka, na której osadzony jest owoc lub kwiat;
Wiktionary
Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.
Wikipedia
IPA: ʃɨˈpuwka, AS: šypuu̯ka
Wiktionary
rzecz. szypuła ż.
przym. szypułkowy, bezszypułkowy
Wiktionary
(1.1) pot. ogonek; gw-pl|Górny Śląsk|sztyngel.
Wiktionary
oddzielać owoce (rzadziej kwiaty) od szypułek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mechaniczny proces oddzielania owocu jadalnego od jego niejadalnej części, np. ogonka
Wiktionary
IPA: ˌʃɨpuwkɔˈvãɲɛ, AS: šypuu̯kovãńe
Wiktionary
czas. szypułkować
Wiktionary
Szypłów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Nowe Miasto nad Wartą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szeroki
Wiktionary
Szyroki (703 m n.p.m.) – szczyt na granicy polsko-słowackiej, którego polskie stoki znajdują się we wsi Jaworzynka w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, gminie Istebna. W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego znajduje się w Beskidzie Śląskim, w nowej regionalizacji na Międzygórzu Jabłonkowsko-Koniakowskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodnim Azerbejdżanie, w dolnym biegu rzeki Kury;
Wiktionary
Szyrwan (az. Şirvan) – islamskie państwo ze stolicą w Szemasze, istniejące na terenie współczesnego północno-zachodniego Azerbejdżanu w latach ok. 799-1539. Powstało w wyniku rozpadu kalifatu arabskiego. Jego władcy, nazywani szyrwanszachami niekiedy podlegali władcom krajów ościennych, niekiedy zaś zdobywali spore lokalne znaczenie. W Szyrwanie panowała dynastia Kesranidów (861-1382), którzy, pomimo różnic religijnych, pozostawali w XI-XIII wiekach w ścisłym sojuszu z Gruzją Bagratydów. Po wygaśnięciu Kesranidów władzę w Szyrwanie objęła dynastia Derbendydów, zapoczątkowując przeszło stuletni okres prosperity kraju, przerwany jednak podbojem safawidzkim (od ok. 1500 zależność, po 1538 inkorporacja do Persji jako prowincja przez Tahmaspa I, zarządcą został brat Tahmaspa Alqas Mirza).
Wikipedia
przym. szyrwański
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na Litwie i w obwodzie królewieckim Rosji, uchodzi do Szeszupy;
Wiktionary
Szyrwinta (lit. Širvinta) – rzeka na Litwie o długości 129 km, najdłuższy dopływ Świętej
Jest szesnastą pod względem długości rzeką na Litwie i ósmą wśród tych, które w całości znajdują się na litewskim terytorium.
Ma swoje źródła na wyżynach w pobliżu miasta Szyrwinty, przez które także przepływa. Płynie przez rejon szyrwincki, rejon wiłkomierski i rejon janowski. Do Świętej uchodzi w pobliżu miasta Wieprze.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. nożyce
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|nożice.
Wiktionary
Szystowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Grabowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Grabowiec. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła Szystowice mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Grabowcu.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Szysz (ros. Шиш) – rzeka w Rosji w obwodzie omskim, prawy dopływ Irtyszu. Ma długość 378 km i powierzchnię zlewni 5270 km².
Przy ujściu Szyszu do Irtyszu położona jest wieś Ustʹ-Szysz. Słownik encyklopedyczny Brockhausa i Efrona z lat 1890 - 1907 podaje, że osadnictwo w dolnym biegu rzeki rozpoczęło się niedługo przed powstaniem publikacji.
Wikipedia
1. rodzaj hełmu rycerskiego;
2. ptak afrykański; turak; chełmiak; bananojad
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szyszka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szyszka
Wiktionary
IPA: ʃɨˈʃɛt͡ʃka, AS: šyšečka
Wiktionary
rzecz. szyszka ż., szyszunia ż.
przym. szyszkowy
Wiktionary
szyszeń pospolity, szyszeń sosnowy - gatunki motyla z rodziny omacnicowatych
SJP.pl
1. drewniany kwiatostan żeński roślin iglastych
2. kwiatostan żeński chmielu
3. potocznie: o kimś ważnym, wpływowym; szycha
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. dendr. zdrewniały owoc większości roślin iglastych;
(1.2) bot. kwiatostan żeński chmielu
(1.3) przedmiot wyglądający jak szyszka (1.1)
(1.4) pot. przen. zdrobn. od: szycha (ważna osoba)
(1.5) szt. archit. element dekoracyjny w kształcie stylizowanej szyszki (1.1)
Wiktionary
Szyszka – kłos zarodnionośny u roślin iglastych utworzony z osi i liści zarodnionośnych (sporofili). W piśmiennictwie polskojęzycznym narządy te określane są mianem kwiatów lub kwiatostanów, czasem na wzór terminologii anglosaskiej preferowane jest określenie „strobil”. Szyszka w zależności od ujęcia opisywana jest jako organ skupiający narządy rozrodcze nagonasiennych lub w węższym ujęciu tylko iglastych, ewentualnie nawet tylko sosnowatych. Szyszkami bywają określane zarówno jako strobile (kwiaty lub kwiatostany) męskie (mikrostrobile) jak i żeńskie (makrostrobile). W niektórych źródłach termin „szyszka” odnoszony jest tylko do drewniejących strobili żeńskich zawierających zalążki.
Wikipedia
(1.1) Poszłam z dziećmi do lasu i nazbierały cały worek szyszek.
(1.2) Chmielowe szyszki używa się do produkcji piwa.
(1.3) Na choince wisiały szklane szyszki, mikołaje i bałwanki.
(1.4) Ten Gośki teść to ponoć jakaś szyszka w ministerstwie.
Wiktionary
IPA: ˈʃɨʃka, AS: šyška
Wiktionary
rzecz. szyszkowiec m.
:: zdrobn. szyszeczka ż., szyszunia ż.
:: zgrub. szycha ż.
przym. szyszkowaty, szyszkowy
Wiktionary
(1.4) pot. gruba ryba, figura, oficjel, rekin, szycha, ważniak; przest. oficjał; dostojnik, dygnitarz, notabl, prominent, VIP
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. drewniany kwiatostan żeński roślin iglastych
2. kwiatostan żeński chmielu
3. potocznie: o kimś ważnym, wpływowym; szycha
SJP.pl
rodzina grzybów z rzędu gołąbkowców
SJP.pl
Szyszkogłówkowate, szyszkolubkowate (Auriscalpiaceae Maas Geest.) – rodzina grzybów należąca do rzędu gołąbkowców (Russulales).
Wikipedia
twór powstały wskutek zrośnięcia się łusek szyszki jałowca
SJP.pl
Wikipedia
hipoteza szyszkokwiatowa - jedna z hipotez wyjaśniających pochodzenie kwiatu roślin okrytozalążkowych; hipoteza euancjum
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny szyszkogłówkowatych
SJP.pl
Auriscalpium Gray (szyszkolubka) – rodzaj grzybów z rodziny szyszkogłówkowatych (Auriscalpiaceae). Na całej półkuli północnej występuje tylko 1 gatunek – szyszkolubka kolczasta, wszystkie pozostałe gatunki występują na półkuli południowej.
Wikipedia
przypominający kształtem szyszkę, podobny do szyszki
SJP.pl
1. rodzaj jaszczurek z rodziny szyszkowcowatych;
2. rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) mikol. nazwa systematyczna|Strobilomyces|Berk.|ref=tak., rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych o kapeluszu pokrytym grubymi i odstającymi łuskami
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. szyszka ż., szyszunia ż.
przym. szyszkowy
Wiktionary
(1.1) daw. łuskogrzyb
Wiktionary
rodzaj grzybów z rodziny obrzękowcowatych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
letyniec szysznica - gatunek błonkówki z rodziny galasówek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wojsk. strzelnica
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. zdrobn. od szyszka
Wiktionary
IPA: ʃɨˈʃũɲa, AS: šyšũńa
Wiktionary
rzecz. szyszka ż., szyszkowiec m., szyszeczka ż., szycha ż., szyszkownik m., szyszkarz m.
przym. szyszkowaty, szyszkowy
Wiktionary
Szyszyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Ślesin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
w anatomii: położony w mózgowiu gruczoł dokrewny, regulujący dojrzewanie płciowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. gruczoł dokrewny położony w mózgu;
Wiktionary
Szyszynka (łac. corpus pineale, syn. glandula pinealis, syn. epiphysis cerebri) – jeden z gruczołów wydzielania wewnętrznego, leżący pomiędzy wzgórkami górnymi blaszki pokrywy. Gruczoł znajduje się w zagłębieniu, pod blaszką pokrywy, kontaktując się z kresomózgowiem szypułą szyszynki.
Wikipedia
IPA: ʃɨˈʃɨ̃nka, AS: šyšỹnka
Wiktionary
przym. szyszynkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szyszynką, dotyczący szyszynki
Wiktionary
rzecz. szyszynka ż.
Wiktionary
Szyszłowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Ostrowite.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
potocznie: opona bezdętkowa
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: schizma
SJP.pl
dawniej: schizmatyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w południowej Syberii, płynąca przez Kraj Zabajkalski w Rosji;
(1.2) geogr. miasto w Rosji w Kraju Zabajkalskim, położone nad rzeką Szyłką (1.1);
Wiktionary
Wikipedia
nieprawidłowy kłus konia
SJP.pl
Szłap – nieprawidłowy kłus konia. Kończyny nie są stawiane równocześnie po dwie (tylna lewa i przednia prawa, tylna prawa i przednia lewa). Zamiast dwóch uderzeń kopyt słychać cztery. Konie takie są cenione przez kiepskich jeźdźców, ponieważ jazda na nich jest łatwiejsza. Konie tak chodzące nazywane są szłapakami.
U psów ruch taki nazywany jest również nazwą "amble".
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łapa, kończyna zwierzęcia
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. noga
Wiktionary
(1.2) On mo ała na prawyj szłapie.
Wiktionary
koń chodzący szłapią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żart. chodzenie pieszo
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. szyszak
(1.2) stpol. hełm
Wiktionary
Szyszak, dawniej szłom (węg. sisak, niem. zischägge) – termin odnoszący się do dwóch konstrukcji hełmu otwartego: średniowiecznego (tak zwany szłom), którego dzwon uformowany był w bardzo wysoki stożek, oraz nowożytnego (tak zwany pappenheimer) o złożonej budowie, z dzwonem wyposażonym w dodatkowe elementy: daszek, policzki, folgowany nakarczek, oraz podnoszony nosal.
Wikipedia
IPA: ʃwɔ̃m, AS: šu̯õm
Wiktionary
wysoka czapka z futra noszona w Polsce za panowania Jagiellonów
SJP.pl
Kapuza (od łac. cappa – nakrycie głowy, caput – głowa) – rodzaj męskiej czapki. Miała ona opuszczane klapy służące do osłonięcia uszu lub również karku. Używana była w Europie i Azji od czasów średniowiecza, lub nawet wcześniej. Wykonana była najczęściej z futra i wówczas określana była również nazwą pochodną od rodzaju futra, np. lisiurka – od lisa. Czasem kapuzy wykonywane były także z tkaniny, np. z sukna lub jedwabiu (znane z XVIII-wiecznej Polski).
Wikipedia
skrót od:
1. słowa;
2. służba;
3. słowacki; słow.;
4. słoweński; słow.;
5. słowiański; słow.
SJP.pl
trochę słaby, nieco słaby; osłabiony
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Słabęcin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica.
Wikipedia
regionalnie: słabiutki
SJP.pl
lekceważąco:
1. osoba słaba fizycznie lub duchowo;
2. słaby uczeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lekcew. ktoś słaby fizycznie
(1.2) lekcew. ktoś o słabej konstrukcji psychicznej
(1.3) lekcew. słaby uczeń
Wiktionary
(1.1) Na tego słabeusza nie masz co liczyć, wczoraj spuchł przy babcinej węglarce, a nie była pełna.
(1.3) Antek jest dobry z matmy, już pół roku pomaga podciągnąć się jednemu słabeuszowi z 7 d.
Wiktionary
czas. słabnąć ndk., zasłabnąć dk.
przym. słaby
przysł. słabo
rzecz. słabość ż.
Wiktionary
(1.1) charłak, cherlak, cherlawiec, chucherko, chuchrak, chuchro, chuderlak, marnota, mimoza, mizeractwo, mizeraczek, mizerak, mizerota, mizerotka, wymoczek, wyskrobek, zdechlak, zgniłek, zmora; uczn. anemik
(1.2) mięczak
Wiktionary
potocznie: słabeusz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: słabo
SJP.pl
zdrobnienie od: słaby
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słaby
Wiktionary
(1.1) Dziadzio dowiedział się o jej śmierci w szpitalu. Słabieńki, na transfuzjach i mocnych lekach, wyrwał z siebie przewody kroplówek i zaczął się gorączkowo ubierać.
Wiktionary
IPA: swaˈbʲjɛ̇̃ɲci, AS: su̯abʹi ̯ė̃ńḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: słaby; słabiutki, słabiuśki
SJP.pl
zdrobnienie od: słabiuśki; słabiuteńki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słaby
Wiktionary
(1.1) Martwi piłkarskich kibiców w Żołyni słabiusieńka postawa tamtejszego Błękitu.
Wiktionary
IPA: ˌswabʲjüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: su̯abʹi ̯üśė̃ńḱi
Wiktionary
przym. słaby, słabiutki, słabiuśki
przysł. słabo, słabiutko, słabiuśko, słabiusieńko
Wiktionary
zdrobnienie od: słaby; słabiutki, słabiuchny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słaby
Wiktionary
IPA: swaˈbʲjüɕci, AS: su̯abʹi ̯üśḱi
Wiktionary
przym. słaby, słabiutki, słabiusieńki
przysł. słabo, słabiutko, słabiuśko, słabiusieńko
Wiktionary
zdrobnienie od: słabiutki; słabiusieńki
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. zdrobn. od: słaby
Wiktionary
(1.1) Niemniej jednak trzeba kolejny raz powiedzieć, że nadal nasza skuteczność jest słabiuteńka - powiedział trener
Wiktionary
IPA: ˌswabʲjuˈtɛ̃ɲci, AS: su̯abʹi ̯utẽńḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: słaby; słabiuśki, słabiuchny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: słaby
Wiktionary
(1.1) Od razu zrobili się tacy, jakich znamy na co dzień, powolni, słabiutcy, bardzo cisi.
(1.1) Był bardzo słabiutka, prawie nie przyjmowała żadnych pokarmów.
Wiktionary
IPA: swaˈbʲjutʲci, AS: su̯abʹi ̯utʹḱi
Wiktionary
przym. słaby, słabiuśki, słabiusieńki
przysł. słabo, słabiutko, słabiuśko, słabiusieńko
czas. słabnąć
Wiktionary
(1.1) słabiuśki
Wiktionary
1. potocznie: krucha, słaba rzecz, słaby stan rzeczy;
2. potocznie: słaba strona czegoś;
3. potocznie: osoba tworząca rzeczy o niskiej wartości;
4. przestarzałe: pachwina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. coś mało wartościowe
(1.2) pot. słaba strona kogoś lub czegoś
(1.3) pogard. ktoś tworzący rzeczy niewartościowe
(1.4) daw. wrażliwe na uderzenie miejsce u mężczyzny lub samca zwierząt, okolica podbrzuszna i kroczowa
(1.5) daw. pachwina
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. słaby
rzecz. słabość ż.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|słaby|-izna.
uwagi.
tłumaczenia.
* kaszubski: (1.4) słabizna; (1.5) słabizna
źródła.
== słabizna (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. pachwina
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: swaˈbʲizna, AS: su̯abʹizna
Wiktionary
przym. słaby
rzecz. słabość ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. słaby
rzecz. słabość ż.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|słaby|-izna.
uwagi.
tłumaczenia.
* kaszubski: (1.4) słabizna; (1.5) słabizna
źródła.
== słabizna (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. pachwina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: słabizna
SJP.pl
Słabkowice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. osłabnąć)
(1.1) tracić siły, stawać się słabszym
(1.2) tracić intensywność
Wiktionary
rzecz. słabeusz mos., słabostka ż., słabość ż.
czas. nasłabieć, osłabnąć dk.
przym. słabiutki, słabowity, słaby
przysł. słabiutko, słabo
Wiktionary
(1.2) łagodnieć, ustępować, zmniejszać się
Wiktionary
kobieta tracąca siły, omdlewająca
SJP.pl
osoba tracąca siły, omdlewająca
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy czynny od: słabnąć
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) człowiek tracący siły, omdlewający, upadający
Wiktionary
rodzaj sieci rybackiej
SJP.pl
przysłówek
(1.1) z niewielką siłą
(1.2) kiepsko
(1.3) niewyraźnie, mało intensywnie, nieznacznie
(1.4) mat. w sensie słabej topologii
Wiktionary
(1.1) Zbyt słabo pociągnąłeś tę dźwignię.
(1.2) Słabo ci poszło.
(1.3) Słabo cię słyszę.
(1.4) Ciąg słabo zbieżny to ciąg zbieżny do słabej granicy.
Wiktionary
IPA: ˈswabɔ, AS: su̯abo
Wiktionary
przym. słaby, słabowity, słabiutki, słabiuśki, słabiusieńki
przysł. słabiutko, słabiuśko, słabiusieńko
rzecz. słabeusz m., słabość ż.
czas. nasłabieć, słabnąć
Wiktionary
Słabocin (niem. Schlabotschine) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Cieszków.
Wikipedia
rzadko: osoba o słabym charakterze, słabej sile woli
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zawierający mały procent czegoś
SJP.pl
Słaborowice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski, ok. 8 km na północ od Ostrowa Wielkopolskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odczucie osłabienia, braku sił fizycznych lub psychicznych
(1.2) skłonność ku czemuś
(1.3) wybijająca się niedoskonałość, słaba strona
(1.4) brak odporności na zniszczenie
Wiktionary
(1.3) Jego słabością jest łatwe wpadanie w gniew.
(1.3) Kolarz na wyścigu toczy walkę nie tylko z rywalami, ale też z bólem i własnymi słabościami.
(1.3) Pantoflarz to jedno z określeń, których my faceci delikatnie mówiąc nie lubimy. Kojarzy się nam ze słabością, uległością, brakiem własnego zdania i indywidualności.
Wiktionary
IPA: ˈswabɔɕt͡ɕ, AS: su̯abość
Wiktionary
przym. słaby, słabowity
przysł. słabo
rzecz. słabizna ż., słabeusz m., słabeuszka ż.
czas. nasłabieć, słabnąć ndk., osłabnąć dk., osłabiać ndk., osłabić dk., zasłabnąć dk.
Wiktionary
(1.1) bezsilność, niemoc, osłabienie, omdlenie
(1.2) pociąg
(1.3) słaba strona, wada, pięta Achillesa
(1.4) wrażliwość, podatność
Wiktionary
żartobliwie: odznaczający się niewielką siłą fizyczną; niesilny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) żart. gwara. osłabiony, słabawy, nie odznaczający się nadmierną siłą fizyczną; niewydolny, słabujący
Wiktionary
(1.1) Sierota jezdem słabosilna, bronić się nie mogłam.
(1.1) Każden pętak mógł go potem ile chciał sobaczyć, a on palcem nawet nie mógł ruszyć, taki się zrobił słabosilny.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czyjaś niewielka wada, zwykle jakieś przyzwyczajenie
Wiktionary
czas. słabnąć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Słaboszów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Słaboszów.
W 1595 roku wieś położona w powiecie ksiąskim województwa krakowskiego była własnością starosty chęcińskiego Piotra Myszkowskiego. Do 1954 roku siedziba gminy Nieszków. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Integralna część miejscowości: Cyprianów.
Wikipedia
Słaboszowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sędziszów.
W Słaboszowicach urodził się Stanisław Berini.
Wieś duchowna, własność opactwa cystersów jędrzejowskich położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie ksiąskim województwa krakowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Słaboszów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) z ubytkiem słuchu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba z ubytkiem słuchu
Wiktionary
IPA: ˌswabɔswɨˈʃɔ̃nt͡sɨ, AS: su̯abosu̯yšõncy
Wiktionary
(1-2) niedosłyszący
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: słabowicie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słabowity
SJP.pl
skłonny do chorób, często chorujący; chorowity, wątły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający skłonność do słabego zdrowia
Wiktionary
(1.1) Najważniejszy był jednak tron w Krakowie, uzyskany na zasadzie opieki nad wdową po Leszku Białym Grzymisławie i trzynastoletnim, słabowitym Bolkiem.
Wiktionary
rzecz. słabość ż., słabowitość ż.
czas. słabnąć
przysł. słabo
przym. słaby
Wiktionary
(1.1) chorowity, kruchy, nieodporny, słaby, wątły
Wiktionary
Słabowo (niem. Slabowen, od 1928 Langenwiese) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
taki, który słabo widzi
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słaby
SJP.pl
Słabuszewice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Lipnik
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Przez wieś przechodzi zielony szlak rowerowy do Opatowa.
Wikipedia
odznaczający się niewielką siłą fizyczną
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posiadający niewielką siłę fizyczną
(1.2) uległy, nie posiadający silnej woli, psychiki
(1.3) niewyraźny, mało intensywny, nieznaczny
(1.4) mający niewielką wartość, niskiej jakości, marny, kiepski
(1.5) mat. w sensie słabej topologii, czyli dla ustalonego zbioru najmniejszej w sensie inkluzji topologii, względem której każdy element ustalonej rodziny odwzorowań tego zbioru jest ciągły;
(1.6) mający niewielkie stężenie, niską ilość jakiejś substancji rozpuszczonej w sobie
Wiktionary
Słaby (forma żeńska: Słaby lub Słaba; liczba mnoga: Słabi lub Słabowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 1815 osób.
Wikipedia
(1.1) Stary Wunderli jest wszakże w tej chwili tak słaby, […] jak dziecko.
(1.5) Ciąg słabo zbieżny to ciąg zbieżny do słabej granicy.
(1.5) Słabe otoczenie zera przestrzeni liniowo-topologicznej.
Wiktionary
IPA: ˈswabɨ, AS: su̯aby
Wiktionary
rzecz. słabość ż., słabeusz m., słabeuszka ż., słabizna ż.
czas. słabnąć, nasłabieć
przysł. słabo, słabiutko, słabiuśko, słabiusieńko
przym. słabiutki, słabiuśki, słabowity, słabiusieńki
Wiktionary
(1.1) wątły, mizerny
(1.2) chwiejny
(1.3) niewielki
(1.4) mizerny, kiepski, pośledni
Wiktionary
1. rozkładać pościel, przygotowywać miejsce do spania; rozściełać;
2. porządkować pościel po spaniu; zaściełać;
3. rozkładać (słomę w stajni itp.)
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. wyprawiać, kierować kogoś dokądś, przekazywać coś komuś
(1.2) rozkładać pościel, przygotowywać miejsce do spania, także: składać pościel po spaniu
(1.3) rozkładać słomę jako podściółkę dla zwierząt
Wiktionary
(1.1) W pewnym momencie znalazła się w Ankarze, skąd słała rozpaczliwe listy, poszukując kogokolwiek z rodziny.
(1.2) Z delikatnej rozmowy nic nie wyszło, bo gdy wkradłem się z Checi do mojego pokoju, to w środku była mama i słała mi łóżko.
(1.2) Przyjeżdżałam do syna dzień w dzień; albo leżał na łóżku, albo wstawał i słał łóżko na nowo.
Wiktionary
IPA: swat͡ɕ, AS: su̯ać
Wiktionary
rzecz. przesyłka ż., posłanie n., słanie n., słańsko n., przesyłeczka ż.
czas. posłać dk., wysyłać ndk., przesyłać ndk., przesłać dk.
Wiktionary
(1.2) ścielić
Wiktionary
Słączno – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przysłówek
(1.1) łódź. łatwo
(1.2) pot. ładnie
Wiktionary
IPA: ˈswadʲɲɛ, AS: su̯adʹńe
Wiktionary
Słajkowo (kaszb. Słajkòwò) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo. Wieś jest siedzibą sołectwa Słajkowo, w którego skład wchodzi również Niepoczyn, Żelazno, Przebendowo oraz Przebendówko.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gdańskiego.
Wikipedia
Słajsino – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Nowogard.
Wikipedia
Słajszewo (kaszb. Słajszéwò, niem. Schlaischow) – stara kaszubska wieś szlachecka w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo na obszarze Pobrzeża Kaszubskiego nad rzeką Chełst. Wieś jest siedzibą sołectwa Słajszewo, w którego skład wchodzą również Biebrowo i Słajszewko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
słaniać się - iść chwiejnym krokiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słaniać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słać.
Wiktionary
IPA: ˈswãɲɛ, AS: su̯ãńe
Wiktionary
czas. słać
rzecz. słańsko n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) warstwa igliwia, liści, szczątków zwierzęcych i roślinnych itp. pokrywająca ziemię w lesie, ściółka
(1.2) słoma, suche liście itp. podściełane zwierzętom w oborach, stajniach itp., podściółka
Wiktionary
(1.1) Co jest słańsko leśne, wie u nas każdy; są to opadłe z drzew liście, iglice, mech, drobne gałązki, bedłki i z rzadka rosnące zioła, wszystko to pokrywa ziemię leśną, i koniecznie do dobrego drzew wzrostu jest potrzebne.
(1.2) Ledwo się niekiedy tyle słomy zbierze, że się z biedą bydło przez zimę wyżywi, a o przysporzeniu przez słańsko mierzwy, to ani myśleć.
Wiktionary
rzecz. słanie
czas. słać
Wiktionary
(1.1) ściółka
(1.2) podściółka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. szłapa.
Wiktionary
1. rozgłos, powszechne uznanie;
2. opinia, reputacja;
3. sławna osoba
SJP.pl
1. rozgłos, powszechne uznanie;
2. opinia, reputacja;
3. sławna osoba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
1. wielki rozgłos zdobyty talentem, wielkimi czynami, zasługami itp.
2. opinia o kimś, o czymś, zwłaszcza dobra
3. sławny człowiek
Wikipedia
IPA: ˈswava, AS: su̯ava
Wiktionary
przym. sławski
Wiktionary
mieszkaniec Sławatycz (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Sławatycz (wsi w Polsce)
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Sławatycze – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Sławatycze. Leży na obszarze Równiny Kodeńskiej, nad Bugiem.
Dawniej miasto magnackie, w końcu XVIII wieku położone było w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wikipedia
zdrobnienie od: Sławomir (imię męskie)
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Sławęcice
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Sławomir (imię męskie)
SJP.pl
zdrobnienie od: Sławomir (imię męskie); Sławuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma imienia Sławomir
Wiktionary
Sławek – dawniej samodzielna miejscowość, od 1939 w granicach Wołomina jako jedna z sześciu jednostek administracyjnych. Leży w środkowej części Wołomina, na północ od centrum miasta i linii kolejowej.
Osada powstała w czasach parcelacji kobyłeckiego majątku ziemskiego Ludwika Meyera. Jego dobra ziemskie (leżące administracyjnie zarówno w osadzie Wołomin, jak i Kobyłka) przez poprowadzenie torów kolei warszawsko-petersburskiej zostały podzielone. Patrząc od strony Warszawy, położona po lewej stronie torów część, jako trudniejsza w gospodarowaniu, przeznaczona została przez Meyera do sprzedaży. Wówczas to, a konkretnie w 1862 roku, pięć rodzin chłopskich wspólnie kupiło od Meyera te grunty .
Wikipedia
(1.1) Moim najlepszym kolegą jest Sławek.
Wiktionary
IPA: ˈswavɛk, AS: su̯avek
Wiktionary
rzecz. Sławomir mos., Sławomirek mos., Sławuś mos., Bogusław mos., Tomisław mos.
Wiktionary
(1.1) Sławuś, Sławomirek
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: sławetny
SJP.pl
1. taki, o którym dużo się mówi, wsławiony czymś niechlubnym; głośny, okrzyczany;
2. dawniej: cieszący się sławą; sławny, słynny, rozgłośny
SJP.pl
mieszkaniec Sławy
SJP.pl
mieszkanka Sławy
SJP.pl
Sławianka – osiedle typu miejskiego w Rosji, w Kraju Nadmorskim. W 2010 roku liczyło 14 036 mieszkańców.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) daw. słowiański
Wiktionary
(1.1) Należałoby sądzić, że nauka o walce złego z dobrym nie była rozwinięta w nauce sławiańskiej, a dwupłciowość bóstw i płodzącej natury wcale w religijną naukę nie wchodziła.
Wiktionary
głosić czyjąś sławę, wychwalać czyjeś dokonania; opiewać, chwalić
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) podn. głosić czyjąś sławę, wychwalać kogoś
czasownik zwrotny niedokonany sławić się
(2.1) daw. słynąć
Wiktionary
(1.1) Co roku w święto Paschy lud izraelski sławił w hymnach i psalmach Jahwe i jego mandatariusza Mojżesza […].
(1.1) Pochwalne mowy pogrzebowe rozpoczęły tę część uroczystości. Sławiąc cnoty poległych, mówcy zwracali się do nich jak do żywych, obiecując im różne podarki i zemstę.
(2.1) Gdyby Polska sławiła się wówczas jakimiś źródłami leczniczymi, zawdzięczalibyśmy temu może wizytę wielkiego pisarza, a w następstwie niezwykły reportaż z naszej szesnastowiecznej rzeczywistości.
Wiktionary
rzecz. sława ż.
przym. sławny
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Sławice (niem. Slawitz) – część miasta Opole w Polsce położonego w województwie opolskim.
Miejscowość wraz z obrębem ewidencyjnym wsi włączono do Opola 1 stycznia 2017. Przed włączaniem miejscowość była wsią w Polsce położoną w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Dąbrowa.
Od 1950 Sławice należą administracyjnie do województwa opolskiego.
Wikipedia
Wikipedia
→ Sławno
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Sławnem, dotyczący Sławna
Wiktionary
rzecz. Sławno n., sławnianin m., sławnianka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Sławik:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Sławy lub z nią związany
SJP.pl
Sławin – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sieroszewice.
Sławin leży przy drodze wojewódzkiej nr 450 Kalisz – Wieruszów i drodze lokalnej Ołobok – Psary.
Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego.
W latach 1975–1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887–1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.
Wikipedia
Sławinek – dzielnica Lublina w północno-zachodniej części miasta.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Sławy lub z nią związany
SJP.pl
Sławiny – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Garwolin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Pawła II w Sulbinach.
Wikipedia
zdrobnienie od: Sławomira, Sława (imiona żeńskie)
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. miasto w Czechach
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Sławkowa
SJP.pl
mieszkanka Sławkowa
SJP.pl
Sławek z żoną
SJP.pl
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. nieistniejące miasto w województwie wielkopolskim
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Sławków
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Sławkowem, dotyczący Sławkowa
Wiktionary
rzecz. Sławków mrz.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Sławka lub z nim związany
SJP.pl
mieszkaniec Sławna
SJP.pl
mieszkanka Sławna
SJP.pl
dawny stopień wyższy od przysłówka: sławnie (świetnie)
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sławny
SJP.pl
Wikipedia
Sławniów – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa katowickiego.
W 1595 roku wieś położona w powiecie lelowskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana oświęcimskiego Wojciecha Padniewskiego. Od średniowiecza Sławniów występuje jako wieś prywatna we władaniu różnych rodów szlacheckich (najczęściej właścicieli zamku pilickiego).
Wikipedia
Sławniowice (niem. Groß Kunzendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Paczkowskiego, będącego częścią Przedgórza Sudeckiego. Przepływa przez nią rzeka Mora.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 548 osób.
Wikipedia
miasto w Polsce; 8 wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;
Wiktionary
Sławno (niem. Schlawe) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba władz powiatu sławieńskiego i gminy wiejskiej Sławno, położone na Pobrzeżu Koszalińskim, nad rzeką Wieprzą i strugą Moszczenicą, ok. 20 km od wybrzeża Morza Bałtyckiego.
Według danych GUS z 30 czerwca 2023 r., Sławno liczyło 11 839 mieszkańców i było pod względem liczby ludności 21. miastem w województwie zachodniopomorskim.
Wikipedia
(1.1) Sławno jest miastem położonym nad Wieprzą.
(1.1) W Sławnie znajduje się zabytkowy dworzec kolejowy.
Wiktionary
IPA: ˈswavnɔ, AS: su̯avno
Wiktionary
rzecz. sławnianin mos., sławnianka ż.
przym. sławieński
Wiktionary
znany szerokiej grupie osób
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma sławę, rozgłos; jest znany wielu osobom
Wiktionary
IPA: ˈswavnɨ, AS: su̯avny
Wiktionary
rzecz. sława
czas. sławić się, sławić
Wiktionary
(1.1) popularny, znany
Wiktionary
dawne imię męskie
SJP.pl
Sławobor – staropolskie imię męskie, złożone z członów Sławo- („sława”) i -bor („walczyć, zmagać się”). Może oznaczać „ten, kto sławi walkę”.
Żeński odpowiednik: Sławobora.
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, nie wykazano osób o imieniu Sławobor.
Sławobor imieniny obchodzi 14 grudnia.
Wikipedia
przymiotnik od: Sławoborze
SJP.pl
dawne imię męskie
SJP.pl
Sławoborze (niem. Stolzenberg) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Sławoborze przy drodze wojewódzkiej 162.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Sławoborze. Partnerem wsi jest niemieckie Loiching.
Wikipedia
Sławocin (niem. Schlabrendorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Kolsko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
Sławoj – imię męskie, nienotowane w dawnych dokumentach i stanowiące najprawdopodobniej XIX-wieczny neologizm stworzony na wzór dwuczłonowych imion słowiańskich. Istniało natomiast staropolskie imię złożone z tych samych dwóch członów w zmienionej kolejności: Wojsław.
Wikipedia
drewniana ubikacja podwórzowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. iron. drewniana ubikacja na podwórzu;
Wiktionary
Sławojka (także: wychodek, ustęp zewnętrzny, wygódka, wybudka, latryna) – rodzaj ubikacji; niewielka, zamykana od wewnątrz budka, zazwyczaj wolnostojąca, z umieszczoną wewnątrz poziomą deską z otworem (pełniącą funkcję sedesu) nad suchym dołem, do którego wpadają fekalia. Wyposażeniem wychodka był hak lub ostro zakończony gwóźdź służący do wieszania pociętych kartek gazet lub czasopism, zastępujących papier toaletowy.
Wikipedia
(1.1) U moich dziadków do niedawna chodziło się do sławojki.
Wiktionary
IPA: swaˈvɔjka, AS: su̯avoi ̯ka
Wiktionary
(1.1) wychodek, wygódka
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Sławomierz (niem. Karlshof) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Tychowo. W latach 1975–1998 osada należała do województwa koszalińskiego. Według danych UM, na dzień 31 grudnia 2014 roku osada miała 4 stałych mieszkańców. Osada wchodzi w skład sołectwa Wicewo.
Osada leży ok. 1,5 km na zachód od Wicewa, między Osówkiem a Wicewem.
W Sławomierzu urodził się ks. Wacław Kruszka.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Sławomira
Wiktionary
Sławomir, Sławomiar (zdrob. Sławek) – staropolskie męskie imię pochodzenia słowiańskiego, złożone z członów Sławo- („sława, sławić”) i -mir („pokój, spokój, dobro, świat”). Imię to prawdopodobnie znaczyło tyle, co „ten, który zdobywa sławę poprzez pokój, pokojowe zachowanie, zaprowadzanie porządku, spokoju” (w przeciwieństwie do imion typu Borzysław, w których sława zdobywana jest w walce).
Wikipedia
(1.1) Dzięki panu Sławomirowi mieliśmy fantastyczne wycieczki.
Wiktionary
IPA: swaˈvɔ̃mʲir, AS: su̯avõmʹir
Wiktionary
rzecz. Sławomirowa ż., Sławomirówna ż., Sławomirostwo lm m., Sławkowa ż.
:: zdrobn. Sławek m., Sławuś m., Sławeczek m.
:: fż. Sławomira ż.
przym. Sławomirowy, Sławkowy, Sławeczkowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Sławek, Sławeczek, Sławunio, Sławuś
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Sławomir
Wiktionary
Sławomira – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Sławo- („sława”) i -mira („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „sławiąca pokój”. Notowane w źródłach od 1386 roku, występujące także w wariantach Sławomirz (fem.) i Sławomirza. Przykładowe dawne możliwe zdrobnienia: Sławna, Sławka, Sławnica, Sławocha.
Męskie odpowiedniki: Sławomir i Sławomiar.
Sławomira imieniny obchodzi 23 grudnia.
Wikipedia
IPA: ˌswavɔ̃ˈmʲira, AS: su̯avõmʹira
Wiktionary
rzecz. Sławomir mos.
Wiktionary
Sławomir z żoną; Sławomirowie
SJP.pl
Sławomir z żoną; Sławomirostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Sławomira lub z nim związany
SJP.pl
kraina we wschodniej Chorwacji; Slawonia
SJP.pl
Slawonia (także pol. Sławonia, chorw. Slavonija) – kraina historyczna we wschodniej Chorwacji, położona w międzyrzeczu Sawy i Drawy. Często zaliczany jest do niej także region Sremu.
Slawonia zajmuje południowy skraj Kotliny Panońskiej. W jej skład wchodzą szerokie doliny Sawy i Drawy – Posawie i Podrawie oraz leżąca między nimi równina, z której wyrastają wzniesienia panońskich gór wyspowych (najwyższe pasmo – góry Papuk, do 953 m n.p.m.).
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
Sławosz – staropolskie męskie imię słowiańskie. Zdrobniona forma dwuczłonowych imion typu Sławomir, Sławosław, Mirosław, Dziwisław z członem Sław- albo -sław. Również imię używane samodzielnie o znaczeniu „sławny, znakomity, godny chwały”.
Wikipedia
Sławosz z żoną; Sławoszowie
SJP.pl
Sławosz z żoną; Sławoszostwo
SJP.pl
Sławoszów (niem. Amaliengrund) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa opolskiego.
Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik).
Wikipedia
Sławosz z żoną; Sławoszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Sławosza lub z nim związany
SJP.pl
Sławoszyno (kaszb. Sławòszëno, niem. Slawoschin) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Krokowa przy drodze wojewódzkiej nr 215. W najbliższej okolicy (na wschodzie) znajdują się rezerwaty przyrody Moroszka Bielawskiego Błota i Woskownica Bielawskiego Błota. Przebiegała tędy trasa linii kolejowej Puck – Krokowa (wschodnia odnoga linii na Mierzeję Helską).
Wikipedia
Sławowice (niem. Schlanowitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wołów.
Wikipedia
→ Sława (miasto)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Sławą, dotyczący Sławy
Wiktionary
rzecz. Sława ż.
Wiktionary
→ Sława (miasto)
SJP.pl
Sławsko (niem. Alt Schlawe) – wieś w północnej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Sławno. W pobliżu wsi znajdują się ślady starego grodziska. Patrz: Sławsko (grodzisko)
W miejscowości ma remizę jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.
Wikipedia
→ Sławuta
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
Wikipedia
zdrobnienie od: Sławomir (imię męskie); Sławek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma imienia Sławomir
Wiktionary
(1.1) Mój mały synek ma na imię Sławuś.
Wiktionary
IPA: ˈswavuɕ, AS: su̯avuś
Wiktionary
rzecz. Sławomir m., Sławek m.
Wiktionary
(1.1) Sławek
Wiktionary
miasto na Wołyniu
SJP.pl
Sławuta (ukr. Славута, jid. סלאוויטא) – miasto rejonowe w obwodzie chmielnickim Ukrainy, na wschodnim brzegu Horynia. Przez Sławutę przepływa rzeczka Utka, która tworzy w centrum rozległy staw miejski i uchodzi do Horynia.
Wikipedia
Sławutówko (kaszb. Sławùtówkò lub też Môłé Sławùtowò, niem. Klein Schlatau) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck na wschodnim skraju Puszczy Darżlubskiej przy drodze wojewódzkiej nr 216. Wieś jest częścią składową sołectwa Sławutowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
Sławutowo (kaszb. Sławùtowò lub też Wieldżé Sławùtowò, niem. Groß Schlatau) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck, na wschodnim skraju Puszczy Darżlubskiej. Wieś jest siedzibą sołectwa Sławutowo, w którego skład wchodzi również Sławutówko.
Wikipedia
Słębowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Żnin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 332 mieszkańców. Jest trzynastą co do wielkości miejscowością gminy Żnin.
Wikipedia
trójścienna sieć rybacka; gan
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: bardzo słodki, śliczniutki; sweetaśny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) slang. słodki, uroczy
Wiktionary
(1.1) Jaka ta twoja różowa bluzeczka słitaśna.
Wiktionary
IPA: swʲiˈtaɕnɨ, AS: su̯ʹitaśny
Wiktionary
potocznie: selfie, na którym osoba przybiera słodki wyraz twarzy; sweet focia, słit focia, sweetka
SJP.pl
osada na Rusi i w Rosji od XI do XVIII wieku, zamieszkała przez wolnych chłopów, którzy korzystali ze specjalnych ulg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. osada na Rusi w XI-XVIII w., której mieszkańcy byli zwolnieni na pewien czas od ciężarów feudalnych
Wiktionary
Termin słoboda wywodzi się z okresowego zwolnienia z obciążeń związanych z osadzeniem nowego rolnika na gospodarstwie, analogiczny jest do terminu wola. Stąd termin ten dał początek tak wielu nazwom geograficznym. Korzystający ze słobody to słobodnik
Wikipedia
IPA: swɔˈbɔda, AS: su̯oboda
Wiktionary
1. → Słoboda;
2. rejon słobodzki - dawny rejon w południowej części Socjalistycznej Radzieckiej Republiki Białorusi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Ukrainą Słobodzką, dotyczący Ukrainy Słobodzkiej
Wiktionary
rzecz. Ukraina Słobodzka ż.
Wiktionary
Słocin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Grodzisk Wielkopolski.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
słocza cukrowa: drzewo azjatyckie, z którego soku otrzymuje się cukier i wino palmowe, zaś z rdzenia - sago; arenga; palma cukrowa
SJP.pl
słocza cukrowa: drzewo azjatyckie, z którego soku otrzymuje się cukier i wino palmowe, zaś z rdzenia - sago; arenga; palma cukrowa
SJP.pl
Arenga, winosław, słocza (Arenga Labill.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych, czyli palm (Arecaceae). Obejmuje 20–24 gatunków. Rosną one w Azji Południowo-Wschodniej z centrum zróżnicowania w obrębie Wielkich Wysp Sundajskich i Malezji (w tym kraju rośnie 15 gatunków). Zasięg całego rodzaju sięga na północy po Chiny, Tajwan i wyspy Riukiu, na zachodzie po Indie, na południu po Wyspę Bożego Narodzenia i północną Australię, a na wschodzie po Nową Gwineę. Jako rośliny introdukowane arengi rosną w Japonii i na Hawajach, w Beninie oraz Trynidadzie i Tobago. Szeroko rozprzestrzenionym, często uprawianym gatunkiem z tego rodzaju jest arenga pierzasta A. pinnata.
Wikipedia
skiełkowane ziarno zbóż stanowiące m.in. surowiec piwowarski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. spoż. kiełkujące i wysuszone ziarna zbóż, zazwyczaj jęczmienia, podstawowy surowiec w piwowarstwie;
Wiktionary
Słód – skiełkowane i wysuszone ziarna zbóż służące jako jeden z surowców do produkcji piwa lub whisky, szeroko wykorzystywany również w branży piekarskiej oraz do słodzenia czekolady i innych wyrobów cukierniczych, głównie słodkich mas.
Do wyrobu słodu typowo używa się ziarna jęczmienia. W piwowarstwie stosuje się poza tym słody pszeniczne, pilzneńskie, monachijskie, karmelowe jasne i ciemne, barwiące, zakwaszające, parzone, palone, wędzone, zielone i inne.
Wikipedia
(1.1) W Polsce popularne było kiedyś piwo grodziskie wytwarzane właśnie ze słodu pszenicznego wędzonego dymem z drewna dębowego.
Wiktionary
rzecz. słodowanie n., słodownictwo n., słodownia ż., słodownik mos.
czas. słodować ndk.
przym. słodowy, słodowniczy, słodki, słodziaśny
przysł. słodko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) od: słodkawy
Wiktionary
rzecz. słodycz m./ż., słodkość ż., słodkości nmos., słodkawość ż.
przym. słodki
przysł. słodko
Wiktionary
słodkawy i cierpkawy w smaku, rzadziej w zapachu
SJP.pl
→ słodkawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słodkawe
Wiktionary
rzecz. słodycz ż., słodzik m., słodkość ż., słodkości nmos., słodzenie n.
czas. słodzić ndk.
przym. słodkawy, słodki, słodziaśny
przysł. słodkawo, słodko
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) całkiem słodki, trochę słodki
Wiktionary
rzecz. słodkość ż., słodkawość ż., słodzik mrz., słodycz ż., słodycze nmos., słodkości nmos.
przym. słodki, słodziaśny
przysł. słodko
czas. słodzić
Wiktionary
jeden ze smaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający smak cukru
(1.2) o wodzie: niezawierający soli
(1.3) wywołujący miłe uczucie
Wiktionary
(1.1) Ten cukierek jest bardzo słodki.
(1.2) Większość jezior zawiera wodę słodką.
(1.3) Ten chłopczyk jest taki słodki.
Wiktionary
IPA: ˈswɔtʲci, AS: su̯otʹḱi
Wiktionary
rzecz. słodowanie n., słód m., słodzik m., słodziak m., słodycz ż., słodycze nmos., słodkość ż., słodkości nmos., słodkawość ż., słodzenie n., słodownia ż.
czas. słodować, słodzić ndk.
przym. słodziutki, słodziuteńki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko, słodkawo
Wiktionary
(1.3) cudny, cudowny, śliczny, uroczy, slang. mraśny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) od: słodki
Wiktionary
(1.1) Córeczka Marty i Mariana wygląda naprawdę słodko.
(1.1) Po tym torcie zrobiło mi się bardzo słodko.
Wiktionary
IPA: ˈswɔtkɔ, AS: su̯otko
Wiktionary
rzecz. słodowanie n., słód m., słodzik m., słodycz ż., słodycze nmos., słodkość ż., słodkości nmos., słodkawość ż., słodzenie n., słodownia ż.
czas. słodować, słodzić ndk.
przym. słodki, słodziutki, słodziuteńki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodziutko, słodziuteńko, słodkawo
Wiktionary
słodki i nieco kwaśny w smaku, rzadziej w zapachu
SJP.pl
kwaśny i słodki w smaku, rzadziej w zapachu; kwaśno-słodki
SJP.pl
dawniej: słodko brzmiący - mający miłe brzmienie
SJP.pl
psianka słodkogórz - trująca roślina z rodziny psiankowatych
SJP.pl
słodki o mdlącym zapachu
SJP.pl
mający łagodne oczy
SJP.pl
ironicznie o osobie przymilnej, nazbyt egzaltowanej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słodkie
Wiktionary
IPA: ˈswɔtkɔɕt͡ɕ, AS: su̯otkość
Wiktionary
rzecz. słodzik m., słodycz ż., słodycze lm nm., słodkości lm nm., słodkawość ż., słodzenie n.
czas. słodzić ndk.
przym. słodki, słodziutki, słodziuteńki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko, słodkawo
Wiktionary
potocznie: słodkie potrawy, ciasta, cukierki, słodycze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. słodycze
forma rzeczownika.
(2.1) plural|słodkość.
Wiktionary
(1.1) Babcia Jadwiga wyjęła z torby rozmaite słodkości.
Wiktionary
rzecz. słodkość ż., słodzik mrz., słodycz ż., słodycze lm nm., słodkawość ż., słodzenie n.
czas. słodzić ndk.
przym. słodki, słodziutki, słodziuteńki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko, słodkawo
Wiktionary
Słodków – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Turek.
Wieś położona jest w odległości około 4 km na zachód od Turku, przy drodze krajowej 72. W miejscowości funkcjonuje Biblioteka Publiczna Gminy Turek (w dworku), a także szkoła podstawowa. Ponadto na terenie miejscowości znajduje się wiatrak koźlak z XIX wieku.
Wikipedia
Słodkówko – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Suchań. Jest położona na północ od Suchania (siedziby gminy) i na wschód od Stargardu (siedziby powiatu). We wsi znajduje się kościół z XIV wieku.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Zobacz też: Słodkowo
Wikipedia
Słodkowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Suchań.
W latach 1945–54 siedziba gminy Słodkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zawierający wody słodkie
(1.2) typowy dla wód słodkich, żyjący w wodach słodkich
Wiktionary
(1.1) To jest zbiornik słodkowodny.
(1.2) Szczupak jest rybą słodkowodną.
Wiktionary
IPA: ˌswɔtkɔˈvɔdnɨ, AS: su̯otkovodny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Słodkowski (forma żeńska: Słodkowska; liczba mnoga: Słodkowscy) – polskie nazwisko. Pierwsza wzmianka o istnieniu tego nazwiska znajduje się w sporze z roku 1579 (Zofia Słodkowska wdowa po Ceceniowskim).
Wikipedia
drzewiaste pnącze z rodziny bobowatych; wistaria; wisteria; glicynia
SJP.pl
Glicynia, słodlin, wisteria (Wisteria Nutt.) – rodzaj rośliny z rodziny bobowatych. Obejmuje cztery gatunki, z których jeden występuje we wschodniej Ameryce Północnej (W. frutescens), jeden w Japonii (glicynia japońska W. floribunda), a pozostałe dwa w Chinach, przy czym w niektórych ujęciach są one rozdzielane w sumie na cztery gatunki. Są to liany występujące w lasach i zaroślach, zarówno na terenach skalistych, jak i nad rzekami.
Wikipedia
gatunek ptaka z rodziny miodojadów
SJP.pl
Słodnik (Entomyzon cyanotis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny miodojadów (Meliphagidae). Występuje w południowej części Nowej Gwinei oraz północnej i wschodniej Australii. Nie jest zagrożony.
Wikipedia
prowadzić do powstania słodu poprzez kiełkowanie ziarna
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) techn. przeprowadzać kontrolowany proces kiełkowania ziarna w produkcji słodu
Wiktionary
rzecz. słodowanie n., słodownictwo n., słodownia ż., słodownik mos., słód mrz.
przym. słodowy, słodowniczy, słodki, słodziaśny
przysł. słodko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kontrolowany proces kiełkowania ziarna, w wyniku którego powstaje słód;
Wiktionary
Słodowanie – drugi etap podczas produkcji słodu nazywany inaczej kiełkowaniem ziarna.Jest to skomplikowany proces fizjologiczny rozwoju kiełka liścieniowego i korzonkowego zarodka ziarna. Najczęściej wykorzystywany jest przez browary jako surowiec do warzenia piwa oraz destylarnie do produkcji whisky. Trwa on około 7 dni.
Wikipedia
rzecz. słodownictwo n., słodownia ż., słodownik mos., słód mrz.
czas. słodować ndk.
przym. słodowy, słodowniczy, słodki, słodziaśny
przysł. słodko
Wiktionary
1. dział produkcyjny browaru lub gorzelni;
2. samodzielny zakład produkujący słód z ziarna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydział produkcyjny w browarze lub gorzelni
(1.2) zakład lub pomieszczenie, w którym wytwarza się słód
(1.3) urządzenie przerabiające zboże na słód
Wiktionary
Słodownia – zakład zajmujący się produkcją słodu. We wczesnym średniowieczu słodownie stanowiły część browaru zajmującą się słodowaniem zboża. Wraz z rozwojem przemysłu browarniczego przywilej słodowania oraz warzenia i wyszynku piwa został rozdzielony, a słodownie stały się odrębnymi zakładami.
Najstarszą słodownię utrwaloną w źródłach pisanych posiadała już w XIII w. gliwicka Ostropa.
Wikipedia
rzecz. słód m., słodownik m., słodowanie n.
przym. słodowy, słodowniczy, słodki, słodziaśny
przysł. słodko
czas. słodować
Wiktionary
produkcja słodu z ziarna
SJP.pl
pracownica słodowni
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z słodownictwem, dotyczący słodownictwa
Wiktionary
rzecz. słód mrz., słodownictwo n., słodowanie n., słodownia ż.
czas. słodować
przym. słodziaśny
Wiktionary
pracownik słodowni; osoba zajmująca się wyrabianiem słodu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik słodowni
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wuj Zdzisław pracował jako słodownik w naszej gorzelni.
(1.1) Słodownik przerabia zboże na słód.
Wiktionary
rzecz. słodowanie n., słodownia ż., słód m.
czas. słodować
przym. słodziaśny
Wiktionary
cecha czegoś zrobionego ze słodu, zawierającego słód
SJP.pl
przymiotnik od: słód
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słodki
SJP.pl
dawniej: rodzaj gęstej, słodkiej zupy gotowanej na zakwasie z mąki gryczanej, żytniej lub pszennej; sołoducha, sołodusza, szołodusza
SJP.pl
1. słodki smak czegoś;
2. uczucie przyjemności;
3. cecha czegoś wywołującego miłe wrażenia, ale w dużym natężeniu mdłego i odurzającego;
4. cecha czegoś przynoszącego ukojenie;
5. cecha czegoś wzbudzającego sympatię i przyjemne uczucia;
6. cecha kogoś dobrego, łagodnego i czułego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) słodki smak
rzeczownik, rodzaj męski
(2.1) cuk. wyrób cukierniczy o słodkim smaku
Wiktionary
Słodycze – trwałe wyroby cukiernicze, charakteryzujące się głównie słodkim smakiem oraz wysoką zawartością cukrów.
Są to zwykle produkty o stałej konsystencji, produkowane z cukru (lub słodzików) z dodatkiem mleka, wody, kakao, wiórków kokosowych i bakalii. Słodycze są najczęściej sztucznie aromatyzowane i sztucznie koloryzowane różnymi barwnikami spożywczymi. Słodycze spożywane są zazwyczaj między głównymi posiłkami.
Wikipedia
(1.1) Warto polecić wszelkiego rodzaju wyborne zupy krem z dyni piżmowej na mleku kokosowym, które podkreśla jej naturalną słodycz.
(2.1) To był tylko jeden mały słodycz.
(2.1) Jej córka uwielbia słodycze.
Wiktionary
IPA: ˈswɔdɨt͡ʃ, AS: su̯odyč
Wiktionary
rzecz. słodycze nmos., słodzik m., słodkość ż., słodkości nmos., słodkawość ż., słodzenie n.
czas. słodzić ndk., osłodzić dk.
przym. słodki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodko, słodkawo
Wiktionary
(1.1) słodkość
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) coś słodkiego
Wiktionary
Słodycze – trwałe wyroby cukiernicze, charakteryzujące się głównie słodkim smakiem oraz wysoką zawartością cukrów.
Są to zwykle produkty o stałej konsystencji, produkowane z cukru (lub słodzików) z dodatkiem mleka, wody, kakao, wiórków kokosowych i bakalii. Słodycze są najczęściej sztucznie aromatyzowane i sztucznie koloryzowane różnymi barwnikami spożywczymi. Słodycze spożywane są zazwyczaj między głównymi posiłkami.
Wikipedia
(1.1) Na urodziny dostałem torbę słodyczy.
Wiktionary
IPA: swɔˈdɨt͡ʃɛ, AS: su̯odyče
Wiktionary
rzecz. słodycz ż., słodkość ż., słodkości nmos.
przym. słodki, słodkawy, słodyczowy, słodziaśny
przysł. słodko
czas. słodzić
Wiktionary
(1.1) słodkości
Wiktionary
rzadko: słodki wyrób spożywczy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z słodyczami, dotyczący dłodyczy
Wiktionary
rzecz. słodycze nmos.
przym. słodziaśny
Wiktionary
mały chrząszcz z rodziny łyszczynkowatych
SJP.pl
czynić słodkim przez dodanie substancji słodzącej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słodzić.
Wiktionary
IPA: swɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: su̯oʒẽńe
Wiktionary
czas. słodzić, posłodzić, osłodzić, nasłodzić
rzecz. słodzik m., słodkość ż., słodkawość ż., słodycz ż., słodkości nmos.
przym. słodki, słodziaśny
przysł. słodko
Wiktionary
zdrobnienie od: słodziak
SJP.pl
pieszczotliwie: osoba uważana za ładną, miłą lub rozczulającą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba lub zwierzę o wyglądzie wzbudzającym miłe uczucia
Wiktionary
przym. słodki, słodziaśny
rzecz. słodzik mrz.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. emocjonująco słodki w wyglądzie
Wiktionary
(1.1) Janek uważa, że ten różowy miś jest mega słodziaśny.
Wiktionary
rzecz. słodkość ż., słodkości nmos., słód m., wysłodki nmos., słodzenie n., posłodzenie n., słodycz m., słodycze nmos., osładzanie n., osłodzenie n., osłoda ż., słodowanie n., słodzik m., słodziak m., słodziaczek m., słodkawość ż., słodownia ż., słodownik m., słodownictwo n., słodnik m., słodziczka ż., przesładzanie n., przesłodzenie n., słodliwka ż., dosładzanie n., dosłodzenie n., nasłodzenie n., słodówka ż., słodziwo n.
czas. słodzić ndk., posłodzić dk., osładzać ndk., osłodzić dk., słodować ndk., przesładzać ndk., przesłodzić dk., dosładzać ndk., dosłodzić dk., nasłodzić dk.
przym. słodki, słodziutki, słodziuteńki, słodowy, wysłodkowy, słodkawy, słodzikowy, słodowniczy, przesłodki, słodyczowy
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko, słodkawo, przesłodko
Wiktionary
(1.1) przesłodki
Wiktionary
czynić słodkim przez dodanie substancji słodzącej
SJP.pl
czasownik
(1.1) czynić coś słodkim przez dodanie cukru, miodu lub innej słodkiej substancji; nadawać czemuś słodki smak
(1.2) przen. prawić komplementy, zwłaszcza w sposób przesadny
Wiktionary
(1.1) Kawę słodzę dwiema łyżeczkami cukru.
Wiktionary
IPA: ˈswɔd͡ʑit͡ɕ, AS: su̯oʒ́ić
Wiktionary
rzecz. słodzenie n., słodzik m., słodycz ż., słodycze nmos., słodkość ż., słodkości nmos., słodkawość ż.
czas. osłodzić dk., posłodzić dk.
przym. słodki, słodkawy, słodziaśny
przysł. słodko, słodkawo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: słodko
SJP.pl
regionalne zdrobnienie od: słodki; słodziutki, słodziuchny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słodki
Wiktionary
IPA: swɔˈd͡ʑɛ̇̃ɲci, AS: su̯oʒ́ė̃ńḱi
Wiktionary
1. syntetyczna substancja chemiczna charakteryzująca się dużą słodkością stosowana zamiast cukru;
2. pieszczotliwie: osoba uważana za ładną, miłą lub rozczulającą; słodziak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. słodka substancja używana do słodzenia żywności zamiast cukru;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W Polsce dozwolone jest stosowanie słodzików takich jak aspartam (E951), sorbitol (E420), ksylitol (E967) i maltitol (E421).
Wiktionary
IPA: ˈswɔd͡ʑik, AS: su̯oʒ́ik
Wiktionary
rzecz. słodycz m., słodkość ż., słodzenie n., posłodzenie n., przesłodzenie n., osładzanie n., osłodzenie n., słodkawość ż., słodkości nmos., słodziak mzw.
czas. słodzić ndk., posłodzić dk., przesłodzić dk., osładzać ndk., osłodzić dk.
przym. słodki, słodkawy, słodziutki, słodziuteńki, słodziaśny, słodzikowy
przysł. słodko, słodkawo, słodziutko, słodziuteńko
Wiktionary
(1.1) zamiennik cukru, substytut cukru
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z słodzikiem, dotyczący słodzika
Wiktionary
rzecz. słodzik m.
przym. słodziaśny
Wiktionary
odpad pszeniczny powstały przy produkcji piwa; młóto
SJP.pl
zdrobnienie od: słodki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słodki
Wiktionary
IPA: ˌswɔd͡ʑüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: su̯oʒ́üśė̃ńḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: słodki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słodki
Wiktionary
IPA: swɔˈd͡ʑüɕci, AS: su̯oʒ́üśḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: słodki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: słodki
Wiktionary
IPA: ˌswɔd͡ʑuˈtɛ̃ɲci, AS: su̯oʒ́utẽńḱi
Wiktionary
rzecz. słodkości nmos., słodzik mrz., słodkość
przym. słodki, słodziutki, słodziaśny
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) od: słodki
Wiktionary
przym. słodki, słodziaśny, słodziuteńki, słodziutki
przysł. słodko
rzecz. słodzik mrz., słodkości nmos., słodkość ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: słodki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: słodki
Wiktionary
IPA: swɔˈd͡ʑutʲci, AS: su̯oʒ́utʹḱi
Wiktionary
rzecz. słodkości nmos., słodzik mrz., słodkość
przym. słodki, słodziuteńki, słodziaśny
przysł. słodko, słodziutko, słodziuteńko
Wiktionary
(1.1) słodziuśki
Wiktionary
przysłówek
(1.1) od: słodki
Wiktionary
przym. słodki, słodziaśny, słodziuteńki, słodziutki
przysł. słodko
rzecz. słodzik mrz., słodkości nmos., słodkość ż.
Wiktionary
czynić słodkim przez dodanie substancji słodzącej
SJP.pl
pogardliwie: kobieta z prowincji, osiedlająca się w dużym mieście; słoiczka
SJP.pl
pogardliwie: ogół osób pochodzących z prowincji, osiedlających się w dużym mieście
SJP.pl
mały słoik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: słoik
(1.2) mały słoik
(1.3) zawartość takiego słoiczka (1.1)
Wiktionary
(1.2) Dostałam dwa małe słoiczki od znajomej, ale wcześniej nigdy nie jadłam nic z kaparami i nie wiem, do czego mogę ich użyć.
(1.3) Do bigosu dodałam dwa słoiczki koncentratu pomidorowego.
Wiktionary
IPA: swɔˈjit͡ʃɛk, AS: su̯oi ̯iček
Wiktionary
rzecz. słoik, słój
przym. słoikowy
Wiktionary
mały słoik
SJP.pl
1. szklane naczynie do przechowywania wyrobów spożywczych; mały słój;
2. pogardliwie: osoba pochodząca z prowincji, osiedlająca się w dużym mieście; słoikarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szklany, najczęściej walcowaty pojemnik z zakrętką lub nakrywką służący do przechowywania substancji płynnych lub półpłynnych
(1.2) zawartość lub pojemność słoika (1.1)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) gw-pl|Warszawa. osoba tymczasowo mieszkająca w Warszawie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Półki w pracowni czarownika wypełnione były zakurzonymi słoikami z czymś zielonkawym.
(1.1) Sabina zakupiła słoik majonezu i dwa słoiki dżemu.
(1.2) — Ile oliwek mam dodać do sałatki? — Około pół słoika.
(2.1) Marta jest słoikiem. Tak rodowici mieszkańcy stolicy nazywają przyjezdnych.
(2.1) Słoiki przy okazji wszystkich świąt, dni wolnych i urlopów jadą do domu, by potem wrócić z torbami pełnymi jedzenia.
Wiktionary
IPA: ˈswɔjik, AS: su̯oi ̯ik
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. słoiczek m., słoikowanie n., zasłoikowanie n.
:: zgrub. słój m.
czas. słoikować ndk., zasłoikować dk.
przym. słoikowy, słojowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|krałza, krauza.
Wiktionary
pogardliwie: osoba pochodząca z prowincji, osiedlająca się w dużym mieście; słoik
SJP.pl
1. przypominający kształtem słoik;
2. szurpek słoikowaty - gatunek mchu z rodziny szurpkowatych
SJP.pl
→ słoik
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z słoikiem, dotyczący słoika
Wiktionary
(1.1) Klopsiki w słoiki czyli słoikowy obiad dla zabieganych.
Wiktionary
rzecz. słoik m.
:: zdrobn. słoiczek m., słoikowanie n., zasłoikowanie n.
:: zgrub. słój m.
czas. słoikować ndk., zasłoikować dk.
przym. słojowy
Wiktionary
o drewnie, pniu drzewa: mający wiele wyraźnie widocznych słoi
SJP.pl
1. cylindryczne naczynie szklane;
2. ilość czegoś mieszcząca się w tym naczyniu;
3. warstwa na przekroju poprzecznym pnia wytworzona w ciągu jednego okresu wegetacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) duży słoik
(1.2) dendr. roczna warstwa przyrostowa drewna widoczna na poprzecznym przekroju pnia
Wiktionary
Słój (zdrobniale słoik) – rodzaj naczynia szklanego, rzadziej ceramicznego lub plastikowego, szczelnie zamykanego, wykorzystywanego najczęściej w gospodarstwie domowym do przechowywania produktów i przetworów żywnościowych, ale także w laboratoriach i muzeach – tam najczęściej do przechowywania okazów biologicznych itp., jak również w farmacji do przechowywania lekarstw. Pojemności słojów spotykanych najczęściej w gospodarstwie domowym wynoszą od jednego litra w dół, najmniejsze słoiczki, stosowane najczęściej w aptekach, nawet poniżej 50 mililitrów (z drugiej strony spotykane są także słoje znacznie większe, np. trzy- i pięciolitrowe, chętnie wykorzystywane do przechowywania np. ogórków konserwowych).
Wikipedia
(1.2) Na najbardziej okazałym stole, wykonanym z egzotycznego drewna o falistych słojach, stoją dwa wazony z kwiatami.
Wiktionary
IPA: swuj, AS: su̯ui ̯
Wiktionary
rzecz. słojowanie n.
:: zdrobn. słoik m., słoiczek m.
czas. słojować
przym. słojowy, słoikowy
Wiktionary
(1.2) pierścień przyrostowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. zasłona
Wiktionary
IPA: ˈswɔjɛʃ, AS: su̯oi ̯eš
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Słojniki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka.
Wieś leśnictwa sokólskiego w ekonomii grodzieńskiej w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sokółce.
Wikipedia
ozdabiać imitacją słojów drewna; mazerować
SJP.pl
ozdabiać imitacją słojów drewna; mazerować
SJP.pl
o drzewie: mający liczne słoje w przekroju
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
łodygi i liście dojrzałych roślin uprawnych pozostające po wymłóceniu nasion
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. słoma
Wiktionary
Słoma – łodygi i liście dojrzałych roślin uprawnych po omłocie (np. zbóż, rzepaku, lnu, bobiku, maku).
Słomę wykorzystuje się jako paszę i ściółkę dla zwierząt gospodarskich, z której uzyskuje się obornik. Jest także wykorzystywana jako nawóz organiczny. Ze słomy można produkować obornik, który powstaje przez jej kompostowanie z organicznymi dodatkami zwilżającymi, jak gnojowica lub gnojówka.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Słomczyce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Strzałkowo.
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od słomiak
Wiktionary
rzecz. słomiak m.
Wiktionary
rzadkie: ul słomiany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pszcz. rodzaj dawnego ula ze źdźbeł zbóż
(1.2) gwara więzienna kosz
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃mʲjak, AS: su̯õmʹi ̯ak
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. słomiaczek m.
przym. słomkowy
Wiktionary
słomiana wycieraczka do butów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. mata pleśćeciona ze słomy używana jako wycieraczka do obuwia lub wieszana na ścianie
(1.2) pot. naczynie ze słomy lub sitowia
(1.3) pot. bot. kocanka ogrodowa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wytrzyj buty o słomiankę.
(1.2) Na stole stała słomianka z owocami.
(1.3) Na stole stał wazon ze słomiankami.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈmʲjãnka, AS: su̯õmʹi ̯ãnka
Wiktionary
rzecz. słoma ż., słomka ż.
przym. słomiany, słomkowy
Wiktionary
mający włosy w kolorze słomy; jasnowłosy
SJP.pl
żółty jak słoma
SJP.pl
1. wykonany ze słomy;
2. dawniej: pozorny, fałszywy, nierzeczywisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze słomy
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈmʲjãnɨ, AS: su̯õmʹi ̯ãny
Wiktionary
rzecz. słoma ż., słomianka ż., słomka ż.
przym. słomkowy
Wiktionary
1. podobny do słomy;
2. zawierający dużo słomy
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
płyta izolacyjna wyrabiana ze słomy, mająca zastosowanie w budownictwie; solomit
SJP.pl
przymiotnik od: słomit
SJP.pl
1. pojedyncze źdźbło trawy;
2. kawałek słomy lub rurka plastikowa służąca do picia napojów;
3. słaby papieros z ustnikiem;
4. dawniej:
a) słonka (gatunek ptaka);
b) słomkowy kapelusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) źdźbło słomy
(1.2) kawałek słomy lub rurka o tym samym kształcie, służące do picia napojów
(1.3) materiał uzyskany z odpowiednio spreparowanej słomy, używany do wyrobu przedmiotów użytkowych lub dekoracyjnych
(1.4) pot. słaby papieros z ustnikiem
Wiktionary
Miejscowości w Polsce:
Wikipedia
IPA: ˈswɔ̃mka, AS: su̯õmka
Wiktionary
rzecz. słoma ż., słomianka ż.
przym. słomkowy, słomiany
Wiktionary
zielony o słomkowym, żółtym odcieniu
SJP.pl
żółty o słomkowym, żółtym odcieniu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: słomka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze słomki
(1.2) żółty o odcieniu słomy; jasnożółty
Wiktionary
(1.1) W ręku wisiał zgrabny słomkowy koszyczek, który niezupełnie zamknięty, pozwalał obok robótek kobiecych widzieć jakąś elegancko oprawną książkę. (W. Łoziński: Zaklęty dwór)
Wiktionary
IPA: swɔ̃mˈkɔvɨ, AS: su̯õmkovy
Wiktionary
rzecz. słomka ż., słoma ż., słomiak m., słomianka ż., słominka ż.
przym. słomiany, słomiasty, słomowy
przysł. słomisto
Wiktionary
(1.2) jasnożółty, słomkowożółty, słomianożółty
Wiktionary
związany z miastem Słomniki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Słomnikami, dotyczący Słomnik
Wiktionary
rzecz. Słomniki nmos.
Wiktionary
mieszkaniec Słomnik
SJP.pl
mieszkanka Słomnik
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
Słomniki – miasto w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, położone 24 km na północ od Krakowa, na Wyżynie Miechowskiej, nad rzeką Szreniawą; siedziba gminy Słomniki. Jest jednym z ośrodków miejskich aglomeracji krakowskiej.
Byłe miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego.
Wikipedia
Wikipedia
4 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
wykorzystujący jako surowiec słomę, np. celulozownia słomowa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. największy roślinożerny ssak lądowy z rzędu trąbowców;
2. przenośnie o człowieku otyłym, ociężałym, niezgrabnie poruszającym się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) herald. polski herb szlachecki;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. słoń ż.
Wiktionary
jajożyworodny skorupiak słonowodny, używany w akwarystyce jako pokarm; solowiec, solankowiec
SJP.pl
Wikipedia
obszar łąkowo-pastwiskowy porośnięty przez rośliny słonolubne (halofile)
SJP.pl
przysłówek
(1.1) pot. nieco słono
Wiktionary
przym. słony, solny
przysł. słono
czas. przesalać
rzecz. słoność ż., słonawość ż., sól ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słonawe
Wiktionary
przym. słonawy, słony
przysł. słonawo, słono
rzecz. słoność ż.
Wiktionary
trochę słony
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) lekko słony
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
oraz
Wikipedia
(1.1) Ma korzenny aromat, nieco zbliżony do goździków czy gałki muszkatołowej, i słonawy smak. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈnavɨ, AS: su̯õnavy
Wiktionary
przym. słony, solny
rzecz. solniczka ż., sól ż., słonawość ż., słoność ż.
przysł. słono
czas. przesalać
Wiktionary
1. centralne ciało Układu Słonecznego; Słońce;
2. światło słoneczne;
3. pieszczotliwie: osoba ukochana lub bardzo lubiana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) astr. centralne ciało niebieskie Układu Słonecznego; najbliższa Ziemi gwiazda; w dzień najjaśniejszy obiekt na niebie;
Wiktionary
Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której orbituje Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego. Słońce składa się z gorącej plazmy utrzymywanej przez grawitację i kształtowanej przez pole magnetyczne. Jest prawie idealnie kuliste. Ma średnicę około 1 392 684 km, około 109 razy większą niż Ziemia, a jego masa (1,989 ×1030 kg, około 333 tysiące razy większa niż masa Ziemi (M⊕)) stanowi około 99,86% całkowitej masy Układu Słonecznego. Około trzy czwarte masy Słońca stanowi wodór, resztę głównie hel. Pozostałe 1,69% (co odpowiada około 5600 M🜨) tworzą cięższe pierwiastki, w tym m.in. tlen, węgiel, neon i żelazo.
Wikipedia
(1.1) Słońce składa się głównie z wodoru i helu z niewielką domieszką innych pierwiastków.
(1.1) Ziemia i obiegający ją Księżyc krążą razem dookoła Słońca i wzajemnie się przyciągają.
(1.1) Nigdy nie patrz na Słońce ani gołym okiem, ani przez okulary przeciwsłoneczne, ani przez przyrząd optyczny bez filtru słonecznego.
(1.1) Czy naukowcy wyślą kiedyś sondę na Słońce?
(1.1) Na Słońcu zachodzą zjawiska zwane aktywnością słoneczną.
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃j̃nt͡sɛ, AS: su̯õĩ ̯nce
Wiktionary
rzecz. słońce n., słoneczko n., słonko n., słoneńko n., słoneczność ż., słonecznik mrz., słonecznica ż., słonecznice nmos., nasłonecznienie n.
przym. słoneczny, nasłoneczny, przeciwsłoneczny, słońcowy, słonecznikowy
przysł. słonecznie
czas. słonecznić się ndk., nasłonecznić dk., nasłonecznić się dk.
Wiktionary
(1.1) symbol. ☉
Wiktionary
słońcówka sówkówka - gatunek muchówki z rodziny bujankowatych
SJP.pl
Słońcówka (Villa) – rodzaj muchówek z rodziny bujankowatych i podrodziny Exoprosopinae. Kosmopolityczny. Larwy są pasożytami gąsienic motyli nocnych, a rzadziej larw chrząszczy z rodziny czarnuchowatych.
Wikipedia
Słończewo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Gzy. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Słynni mieszkańcy:Tomasz Majewski - złoty medalista Igrzysk XXIX Olimpiady w Pekinie oraz Igrzysk XXX Olimpiady w Londynie.
Wikipedia
przymiotnik od: słonka (ptak)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: słonka
SJP.pl
zdrobnienie od: słońce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pieszcz. słonko
(1.2) przen. o kimś ładnym lub z wielką życzliwością
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: słoneczka
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Może słoneczko wyjrzy dzisiaj zza chmur?
(1.2) Słoneczko, mogłabyś przyjść jutro troszkę wcześniej?
Wiktionary
rzecz. słonko n., słońce n., Słońce n.
Wiktionary
1. słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych; słonecznica pospolita, owsianka, wierzchówka;
2. słonecznica pstra - gatunek ryby z rodziny bassowatych; bass słoneczny;
3. gatunek ptaka z rzędu słonecznicowych;
4. rodzaj roślin z rodziny goździkowatych;
5. słonecznica orężówka - gatunek nocnego motyla z rodziny sówkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Eurypyga helias|ref=tak., gatunek ptaka z rzędu żurawiowych;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Słońce n., słońce n., słonecznice nmos., słonecznicowe nmos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Eurypygidae|Selby|ref=tak., rodzina ptaków w rzędzie słonecznicowych występujących na Nowej Kaledonii i w Ameryce Południowej
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: słonecznica
Wiktionary
Słonecznice (Heliozoa) – wyróżniana niegdyś gromada promienionóżek. Obecnie uważa się, że podobieństwo różnych organizmów tej grupy jest wynikiem konwergencji przedstawicieli różnych supergrup, zwłaszcza Rhizaria (jak inne promienionóżki), ale także Chromalveolata i Opisthokonta.
Wikipedia
(1.1) Naukowcy wykazują podobieństwa słonecznic do kagu.
Wiktionary
rzecz. słońce n., Słońce n., słonecznica ż., słonecznicowe lm nm.
przym. słoneczny
przysł. słonecznie
Wiktionary
(1.1) płaskorzytki
Wiktionary
o cechach słonecznicowych (rząd ptaków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Eurypygiformes|Fürbringer|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych, występujących na Nowej Kaledonii i w Ameryce Południowej;
Wiktionary
Słonecznicowe (Eurypygiformes) – rząd ptaków z podgromady Neornithes.
Wikipedia
(1.1) Kagu należą do rzędu słonecznicowych.
Wiktionary
rzecz. słonecznica ż., słonecznice lm nm.
Wiktionary
o cechach słonecznicowych (rząd ptaków)
SJP.pl
1. rodzaj roślin z rodziny astrowatych;
2. zdrobnienie od: słonecznik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: słonecznik
Wiktionary
Słoneczniczek, skwarota, heliopsis (Heliopsis Pers.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Wyróżnia się w jego obrębie ok. 15–18 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje wschodnią i południową część Ameryki Północnej oraz północną część Ameryki Południowej. Centrum zróżnicowania rodzaju stanowi Meksyk – większość gatunków rośnie tylko w tym kraju. Słoneczniczek szorstki H. helianthoides został rozpowszechniony jako roślina ozdobna i zdziczały rośnie także w Europie i Azji. W Polsce ma status efemerofita.
Wikipedia
przym. słonecznikowy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób pełen słońca, światła słonecznego
Wiktionary
rzecz. słońce n., słonecznik mrz., Słońce n., słonecznice nmos.
przym. słoneczny, słonecznikowy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: słonecznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słoneczny
SJP.pl
1. roślina o wysokiej łodydze i wielkich kwiatach z żółtymi płatkami;
2. dojrzały kwiat słonecznika, w którym znajdują się nasiona;
3. dawniej: zegar słoneczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Helianthus|L.|ref=tak., rodzaj roślin;
(1.2) pot. słonecznik zwyczajny, nazwa systematyczna|Helianthus annuus|L.|ref=tak. – wysoka roślina jednoroczna o bardzo dużych (zwykle żółtych) kwiatach, uprawiana dla oleistych nasion lub jako roślina ozdobna;
(1.3) spoż. owocostan słonecznika (1.2)
(1.4) daw. pot. oparzenie słoneczne
(1.5) spoż. rzecz. zbiorowy nasiona słonecznika (1.2)
(1.6) pasza ze słonecznika (1.1)
Wiktionary
Słonecznik (Helianthus L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ponad 50 gatunków. Występują one naturalnie w Ameryce Północnej na obszarze od Kanady po południowy Meksyk. Poza tym rozprzestrzenione zostały na wszystkich kontynentach z wyjątkiem obszarów równikowych. W naturze rośliny te rosną na suchych lub wilgotnych siedliskach w obrębie prerii, formacji zaroślowych i leśnych. W Polsce introdukowane i zadomowione już rosną trzy gatunki: słonecznik bulwiasty (topinambur) H. tuberosus, słonecznik dziesięciopłatkowy H. decapetalus i słonecznik jaskrawy H. × laetiflorus. Kilka dalszych jest uprawianych, w tym zwłaszcza słonecznik zwyczajny H. annuus. Niejasny jest stopień zadomowienia w Polsce słonecznika olbrzymiego H. giganteus, który odkryty został w 2016 roku zdziczały na przydrożu w Połańcu.
Wikipedia
(1.1) Rozróżnia się około 50 gatunków słonecznika.
(1.2) Posialiśmy słoneczniki, żeby wprowadzić tu trochę radości.
(1.3) W wakacje uwielbialiśmy skubać słoneczniki.
(1.4) Jeżeli chcesz uniknąć słonecznika, nie przebywaj aż tyle czasu na słońcu!
(1.5) W tej piekarni można kupić bułki posypane słonecznikiem.
(1.6) Słonecznik może stanowić bardzo wartościową paszę dla zwierząt.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈnɛt͡ʃʲɲik, AS: su̯õnečʹńik
Wiktionary
przym. słonecznikowy, słoneczny
przysł. słonecznie
rzecz. Słońce n., słońce, słonko
Wiktionary
(1.2) daw. lud. nawrot
Wiktionary
przymiotnik od: słonecznik
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze słonecznikiem, dotyczący słonecznika
(1.2) zrobiony ze słoneczników
Wiktionary
IPA: ˌswɔ̃nɛt͡ʃʲɲiˈkɔvɨ, AS: su̯õnečʹńikovy
Wiktionary
rzecz. słonecznik m., słoneczniczek m., słońce n., Słońce n.
przym. słoneczny
przysł. słonecznikowo, słonecznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wielka jasność pochodząca ze Słońca
Wiktionary
rzecz. słońce n., Słońce n.
Wiktionary
1. dotyczący Słońca;
2. wypełniony światłem słońca, nasłoneczniony, niezacieniony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze słońcem
(1.2) pełen słońca
Wiktionary
(1.1) Niektórzy wykorzystują kolektory słoneczne do ogrzewania swoich domów.
(1.2) W letnie, słoneczne dni zawsze jest dużo ludzi na plażach.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈnɛt͡ʃnɨ, AS: su̯õnečny
Wiktionary
przym. nasłoneczniony, słonecznikowy
rzecz. słonecznice nmos., słonecznik m., Słońce, słońce, słonko
przysł. słonecznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. nasłoneczniony, słonecznikowy
rzecz. słonecznice nmos., słonecznik m., Słońce, słońce, słonko
przysł. słonecznie
frazeologia. bateria słoneczna • cykl słoneczny • czas słoneczny • kalendarz słoneczny • kąpiel słoneczna • ogniwo słoneczne • plamy słoneczne • splot słoneczny • udar słoneczny • Układ Słoneczny • wiatr słoneczny • zegar słoneczny
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) solar; (1.2) sunny
* arabski: (1.1-2) شمسي ,مشمس
* baskijski: (1.1) eguzki-; (1.2) eguzkitsu
* białoruski: (1.1) сонечны; (1.2) сонечны
* chorwacki: (1.1) sunčev
* czeski: (1.1) sluneční
* duński: (1.1) w złożeniach sol-; (1.2) solrig, solfyldt
* esperanto: (1.1) suna
* fiński: (1.1) auringon-, aurinko-; (1.2) aurinkoinen
* francuski: (1.1) solaire
* friulski: (1.1) solâr; (1.2) solâr
* galicyjski: (1.1) solar; (1.2) asollado
* hawajski: (1.1) lā; (1.2) lā
* hiszpański: (1.1) solar; (1.2) soleado
* islandzki: (1.1) w złożeniach sól-, sólar-; (1.2) w złożeniach sól-, sólar-
* kaszubski: (1.1) słoneczny
* kataloński: (1.1) solar
* łaciński: (1.1) solaris; (1.2) apricus
* niemiecki: (1.1) w złożeniach Sonnen-; (1.2) sonnig
* nowogrecki: (1.1) ηλιακός; (1.2) ηλιόλουστος
* piemoncki: (1.1) solar
* rosyjski: (1.1) солнечный; (1.2) солнечный
* słowacki: (1.1) slnečný
* sycylijski: (1.1) sulari
* szwedzki: (1.1) w złożeniach sol-; (1.2) solig
* ukraiński: (1.1) сонячний; (1.2) сонячний
* węgierski: (1.1) nap-; (1.2) napos
* włoski: (1.1) solare; (1.2) assolato, soleggiato
źródła.
== słoneczny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) słoneczny
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) daw. lub rzad. związany ze słoniem, dotyczący słonia
forma rzeczownika.
(2.1) lm. D. zob. słoń.
forma przymiotnika.
(3.1) lm. m. zob. słony.
Wiktionary
(1.1) Spektakularnym wyrazem nieprzejednanego stanowiska władz państwowych Kenii było publiczne spalenie przechwyconych słonich ciosów wartych 60 milionów kenijskich szylingów (ok. 3 milionów dolarów).
Wiktionary
przym. słoniowy
Wiktionary
(1.1) słoniowy
Wiktionary
drzewo dwupienne z rodziny palm o dużych, twardych nasionach, zwanych roślinną kością słoniową, używanych np. do wyrobu guzików; słoniorośl
SJP.pl
Słoniak, słoniorośl, słonirośla, słoniówka (Phytelephas Ruiz & Pav.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arecaceae). Obejmuje 4 gatunki. Rośliny te występują naturalnie w klimacie tropikalnym Ameryki, od Panamy po Amazonię i Boliwię.
Wikipedia
pawilon wraz z wybiegiem dla słoni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) budynek dla słoni
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲarʲɲa, AS: su̯õńarʹńa
Wiktionary
rzecz. słoń mzw.
Wiktionary
młode słonia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) młode słonia
Wiktionary
(1.1) Chcesz takie bursztynowe słoniątko, będziesz miała pamiątkę z wakacji?
(1.1) Słoniątko nie wie, co to niebezpieczeństwo, chce poznawać świat, a najlepiej robić to za pomocą trąby.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲɔ̃ntkɔ, AS: su̯õńõntko
Wiktionary
rzecz. słonik m., słoń mzw., słonica ż.
Wiktionary
(1.1) słonik
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. osłaniać
czasownik zwrotny niedokonany słonić się (dk. brak)
(2.1) przest. rzad. przebywać na słońcu, prażyć się
Wiktionary
(1.1) Las dobrze słoni nasz dom od wiatru.
(2.1) Nie słoń się tyle, bo cię głowa rozboli.
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃ɲit͡ɕ, AS: su̯õńić
Wiktionary
rzecz. słonienie n., słonięcie n.
Wiktionary
(1.1) zasłaniać, osłaniać, przysłaniać, zakrywać, zatulać (od słońca)
Wiktionary
samica słonia - największego ssaka lądowego z rzędu trąbowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica słonia
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Starsze słonice pomagają młodym matkom opiekować się słoniątkami.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲit͡sa, AS: su̯õńica
Wiktionary
rzecz. słoń, słoniątko, słoniowacizna, słoniowate, słoniówka, słoniowatość, słonik, słoniczek, słonisko
przym. słoniowy, słoniowaty
Wiktionary
Elephantidae - rodzina dużych ssaków lądowych z rzędu trąbowców obejmująca trzy gatunki; słoniowate
SJP.pl
Słoniowate, słonie (Elephantidae) – rodzina dużych ssaków lądowych z rzędu trąbowców (Proboscidea). W XIX wieku słonie zaliczano do rzędu gruboskórych, wraz z nosorożcami i hipopotamami.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: słono
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słonić.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: su̯õńė̃ńe
Wiktionary
czas. słonić
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. chrząszcz, szkodnik leszczyny i dębu;
2. młode słonia; słoniątko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: słoń, pieszczotliwie o każdym słoniu
(1.2) mały lub młody słoń
(1.3) ent. owad z rodzaju nazwa systematyczna|Curculio|ref=tak.
(1.4) figurka lub zabawka przedstawiająca małego słonia
Wiktionary
Słonik (Curculio) – rodzaj chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Należy do niego około 345 gatunków występujących w Azji, Europie, Afryce i Ameryce Północnej. Fauna Europaea wymienia dziesięć gatunków. Na terenie Polski wykazano istnienie ośmiu gatunków (C. betulae, C. elephas, C. glandium, C. nucum, C. pellitus, C. rubidus, C. venosus i C. villosus).
Wikipedia
(1.1) Ten słonik urodził się w czerwcu.
(1.2) Ten słonik często łasi się do swojej mamy.
(1.4) Dostałem figurkę słonika na szczęście.
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃ɲik, AS: su̯õńik
Wiktionary
rzecz. słoń m., słonica ż., słoniątko n., słoniczek m., słonisko n., słoniowacizna ż., słoniowatość ż.
:: forma żeńska słoniczka ż.
przym. słoniowy, słoniowaty
Wiktionary
(1.1) słoniczek
(1.2) słoniątko, słoniczek
(1.4) słoniczek
Wiktionary
miasto na Białorusi
SJP.pl
Słonim (biał. Слонім, ros. Слоним) – miasto w obwodzie grodzieńskim Białorusi przy ujściu Issy do Szczary (dopływ Niemna). 49,9 tys. mieszkańców (2017); przemysł lekki, papierniczy, meblarski, spożywczy, elektromaszynowy, chemiczny; muzeum.
Wikipedia
przymiotnik od: Słonim (miasto na Białorusi)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Słonimia, związany ze Słonimiem
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do września 1939 roku służył w 79 pułku piechoty Strzelców Słonimskich imienia Hetmana Lwa Sapiehy (79 pp)…
Wiktionary
rzecz. Słonim m.
Wiktionary
1. tłuszcz pod skórą na bokach i grzbiecie świń, używany jako produkt spożywczy
2. potocznie o tworzywie sztucznym przypominającym słoninę, używanym na podeszwy do obuwia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. produkt spożywczy wytwarzany z podskórnego tłuszczu z boków i grzbietu świń;
(1.2) pot. porowate tworzywo na podeszwy
Wiktionary
Słonina – podskórna tkanka tłuszczowa pozyskana z grzbietu, tylnej części tułowia i boków świni ze skórą lub bez. Słonina jest pozyskiwana w postaci płatów lub kawałków. Barwa biała do jasnokremowej. W produkcie spożywczym niedopuszczalne są odłamki kości, oznaki zjełczenia (żółta barwa) i inne zanieczyszczenia. Zapach swoisty dla tłuszczów wieprzowych.
Wikipedia
(1.1) Osobowe pociągi pęczniały od tłumów szmuglujących słoninę i mięso, masło i groźne w tłoku jaja
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲĩna, AS: su̯õńĩna
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. słoninka ż.
przym. słoninowy
Wiktionary
(1.1) sadło, szperka, szpek; gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk|szpyrka.
Wiktionary
1. miękki, tłusty minerał barwy białej, zielonej, żółtej, brunatnej lub różowej; steatyt
2. skórnik słoniniec - pospolity gatunek chrząszcza, szkodnika magazynów żywnościowych
SJP.pl
zdrobnienie od: słonina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: słonina
Wiktionary
Słoninka – dawny zaścianek. Tereny, na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie ostrowieckim, w sielsowiecie Ryteń.
Dawniej używana nazwa – Słonimka.
Wikipedia
(1.1) Michasiu, stopię trochę słoninki i poleję ci te kluseczki?
Wiktionary
rzecz. słonina ż.
przym. słoninowy
Wiktionary
przymiotnik od: słonina
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze słoniną, dotyczący słoniny
Wiktionary
rzecz. słonina ż., słoninka ż.
Wiktionary
1. mający nogi podobne do nóg słonia;
2. żółw słonionogi - żółw żywiący się łodygami kaktusów, żyjący na Wyspach Galapagos
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) podobny do słonia
Wiktionary
drzewo dwupienne z rodziny palm o dużych, twardych nasionach, zwanych roślinną kością słoniową, używanych np. do wyrobu guzików; słoniak
SJP.pl
Słoniak, słoniorośl, słonirośla, słoniówka (Phytelephas Ruiz & Pav.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arecaceae). Obejmuje 4 gatunki. Rośliny te występują naturalnie w klimacie tropikalnym Ameryki, od Panamy po Amazonię i Boliwię.
Wikipedia
choroba objawiająca się rozrostem tkanki łącznej skóry przeważnie kończyn dolnych i krocza, wywołana przez pasożyty, bakterie lub wskutek przewlekłego zastoju krwi i obrzęku; słoniowatość, elefantiaza, elephantiasis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba polegająca na nasilonym obrzęku kończyn na skutek utrudnionego odpływu chłonki (limfy);
Wiktionary
Słoniowacizna (łac. elephantiasis) - nasilony obrzęk kończyn na skutek utrudnionego odpływu chłonki (limfy). Spowodowany zaczopowaniem pni chłonnych, masywną niedrożnością węzłów chłonnych lub mniejszych naczyń limfatycznych. Najczęściej występuje w rozległych przerzutach raka sutka do węzłów chłonnych pachowych lub po ich operacyjnym usunięciu. Może być również skutkiem bliznowacenia po urazie, napromieniowaniu, operacji oraz zakażenia nitkowcem bytującym w naczyniach chłonnych (tylko kraje tropikalne).
Wikipedia
rzecz. słoń mzw., słonik mzw., słonica ż.
przym. słoniowy
Wiktionary
(1.1) elefantiaza, elephantiasis
Wiktionary
współcześnie jedyna rodzina z rzędu trąbowców, obejmująca 2 gatunki największych ssaków lądowych; słonie
SJP.pl
Słoniowate, słonie (Elephantidae) – rodzina dużych ssaków lądowych z rzędu trąbowców (Proboscidea). W XIX wieku słonie zaliczano do rzędu gruboskórych, wraz z nosorożcami i hipopotamami.
Wikipedia
1. ociężałość, niezgrabność;
2. choroba objawiająca się rozrostem tkanki łącznej skóry przeważnie kończyn dolnych, wywołana przez pasożyty, bakterie lub wskutek przewlekłego zastoju krwi i obrzęku; słoniowacizna; elefantiaza
SJP.pl
1. przypominający słonia, kojarzący się ze słoniem (np. słoniowate uszy, słoniowate ruchy);
2. o cechach słoniowatych;
3. ciężki, niezgrabny, gruby
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) taki, który należy do słonia
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla słonia, posiadający cechy słonia
Wiktionary
(1.1) Pałac królewski, wzniesiony przez ojca, kazał rozbudować i bogato ozdobić kością słoniową.
Wiktionary
IPA: swɔ̃ˈɲɔvɨ, AS: su̯õńovy
Wiktionary
rzecz. słonik mzw./mrz., słoń mzw., słonica ż., słonisko n., słoniowacizna ż.
przym. słoniowaty, słoni
Wiktionary
1. zgrubienie od: słoń;
2. potocznie: duży, niezgrabny człowiek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. słoń
(1.2) przen. pot. pogard. duży, niezgrabny człowiek
(1.3) geol. gleba zawierająca sól kuchenną
Wiktionary
rzecz. słoń mzw., słonik mzw., słonica ż.
przym. słoniowy
Wiktionary
ptak łowny z rodziny siewek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Scolopax rusticola|ref=tak., eurazjatycki ptak wędrowny;
Wiktionary
2 cieki w Polsce:
Osoby:
Wikipedia
IPA: ˈswɔ̃nka, AS: su̯õnka
Wiktionary
(1.1) bekas
Wiktionary
potocznie, pieszczotliwie o słońcu, blasku słonecznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: słońce (w znaczeniu: gwiazda najbliższa Ziemi)
(1.2) pieszcz. bliska osoba
Wiktionary
(1.1) Słonko mocno dziś przygrzewa.
(1.2) Przytul się, słonko ty moje.
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃nkɔ, AS: su̯õnko
Wiktionary
rzecz. Słońce n., słońce, słoneczko, słonecznik
przym. słoneczny
Wiktionary
(1.2) kochanie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób smakujący solą
(1.2) przen. nieprzyjemnie dużo, w sposób wygórowany
Wiktionary
(1.1) Poza tym sól – morskie powietrze. W ustach dalej słono, ale czuć torf, a zwłaszcza jałowiec, żywicę.
(1.1) Wegańskie naleśniki na słono z pieczarkami, cebulą i mocnymi przyprawami to świetny pomysł na pożywny obiad i na kolację.
(1.2) Bydgoszczanin słono zapłacił za rajd na rowerze po kilku głębszych.
Wiktionary
rzecz. solnictwo n., słoność ż., słonawość ż., solniczka ż., solanka ż., sól ż.
czas. solić, posolić, przesolić, zasolić, przesalać
przym. słony, słonawy, solankowy, solny
przysł. słonawo
Wiktionary
(1.2) drogo
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. dotyczący słonego karmelu, zawierający słony karmel, zrobiony ze słonego karmelu
Wiktionary
(1.1) Sernik z Manchego ma niesamowity smak, łączący w sobie słodkie nuty z odrobiną wytrawności. Ma delikatnie słonokarmelowy smak (…)
Wiktionary
przyrząd do pomiaru stężenia roztworów wodnych soli kuchennej; halimetr, solomierz, solometr
SJP.pl
roślina przystosowana do życia na silnie zasolonym podłożu; słonorośle, halofit, roślina solniskowa
SJP.pl
Wikipedia
roślina przystosowana do życia na silnie zasolonym podłożu; słonorośl, halofit, roślina solniskowa
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słone
Wiktionary
rzecz. solnictwo n., słonawość ż.
przym. słony, słonawy
przysł. słono, słonawo
Wiktionary
Słonów – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew.
W latach 1945–54 siedziba gminy Słonów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zawierający wody słone
(1.2) typowy dla wód morskich, żyjący w wodach morskich
Wiktionary
(1.2) Nieliczne zwierzęta słonowodne jak omułki, małgwie, chełbia, śledzie czy dorsze, żyjące w Bałtyku, są o połowę mniejsze niż w Morzu Północnym.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Słońsk (niem. Sonnenburg) – wieś gminna o charakterze miejskim w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, siedziba gminy Słońsk. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską przed 1341 rokiem, zdegradowany w 1945 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Wikipedia
→ Słońsk
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Słońska (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Słońska (wsi w Polsce)
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: słony; bardziej słony
SJP.pl
1. określenie smaku lub sam smak; posolony;
2. drogi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający smak soli
(1.2) geogr. zawierający w swym składzie sól
(1.3) pot. przen. hand. o cenie, kwocie itp.: zawyżona, bardzo wysoka, wygórowana
(1.4) o nieprzyzwoitym dowcipie, żarcie
Wiktionary
Słony – potok fliszowy (do 2023 typ 12, od 2023 typ RWf_wap, czyli potok lub mała rzeka fliszowa o charakterze węglanowym cieku), prawobrzeżny dopływ Wisłoki. Płynie przez miejscowości: Gogołów, Kamienica Górna, Januszkowice, Wola Brzostecka, Nawsie Brzosteckie oraz Brzostek. Na krótkim odcinku stanowi granicę między powiatem strzyżowskim a powiatem dębickim.
Wikipedia
(1.1) Rosół jest zbyt słony.
(1.2) Po sztormie żagle były tak słone, że aż białe.
(1.3) Tort był za słodki, a rachunek za słony.
(1.4) Kawał był tak słony, że wszystkie dziewczyny dostały wypieków na twarzy.
Wiktionary
IPA: ˈswɔ̃nɨ, AS: su̯õny
Wiktionary
przym. słonawy, solny, solankowy
przysł. słono, słonawo
rzecz. solanka ż., słoność ż., solniczka ż., sól ż., słonawość ż.
czas. przesalać, solić ndk.
Wiktionary
(1.3) wysoki, zawyżony, wygórowany
(1.4) gruby, pieprzny, tłusty, nieprzyzwoity, niewybredny
Wiktionary
Słopanowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Obrzycko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Znajduje się tam zabytkowy kościół drewniany pw. św. Mikołaja, zbudowany w latach 1695–1699. Interesujące jest wnętrze kościoła, utrzymane w stylu ludowym, zwłaszcza późnorenesansowe i barokowe polichromie. Ukazują one m.in. sceny z życia św. Mikołaja (prezbiterium), sceny biblijne i z życia świętych (nawa) i aniołów grających na instrumentach muzycznych na chórze organowym.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Słopnice – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Słopnice.Siedziba gminy Słopnice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Dawniej Słopnice należały do gminy Tymbark.
Wikipedia
Słostowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gomunice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
We wsi były kręcone niektóre sceny filmu Prywatne śledztwo w reżyserii Wojciecha Wójcika.
Wikipedia
Słoszewo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W skład sołectwa Słoszewo wchodzi także wieś Słoszewo-Kolonia.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. poważnie, przyzwoicie
Wiktionary
długo utrzymująca się deszczowa pogoda, charakteryzująca się uciążliwymi opadami, chłodem i wiatrem; plucha, szaruga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chłodna, nieprzyjemna pogoda, najczęściej jesienna
Wiktionary
IPA: ˈswɔta, AS: su̯ota
Wiktionary
przym. słotny
przysł. słotnie, słotno
Wiktionary
(1.1) plucha, niepogoda, szaruga
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: słotnie, słotno
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: słotny
SJP.pl
obfitujący w deszcz; deszczowy, dżdżysty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) deszczowy
Wiktionary
(1.1) Poczuł, że chciałby opowiedzieć jej tę historię, która przez lata towarzyszyła mu w dni pogodne i słotne, radosne i beznadziejne.
Wiktionary
IPA: ˈswɔtnɨ, AS: su̯otny
Wiktionary
rzecz. słota ż.
Wiktionary
(1.1) deszczowy, dżdżysty
Wiktionary
Słotwin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Załuski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
długo utrzymująca się deszczowa pogoda, charakteryzująca się uciążliwymi opadami, chłodem i wiatrem; plucha, szaruga
SJP.pl
Słoty – część wsi Czerwona Wola w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Sieniawa, w sołectwie Czerwona Wola
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
Słoty są położone w lesie, w pobliżu drogi DW 870 i obejmują 11 domów.
Wikipedia
sł.; skrót od:
1. słowacki;
2. słoweński;
3. słowiański
SJP.pl
skrót
(1.1) = słowiański
(1.2) = słowacki
(1.3) = słoweński
Wiktionary
Język słowacki (słow. slovenský jazyk, też slovenčina) – język należący do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Językiem tym posługuje się ponad 6 mln osób – przede wszystkim na Słowacji, gdzie jest językiem urzędowym. Dodatkowo język słowacki jest jednym z języków urzędowych w serbskiej Wojwodinie. Używają go także Słowacy mieszkający w Polsce, Rumunii, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce istniała możliwość zdawania matury z języka słowackiego.
Wikipedia
(1.3) „Posterunek graniczny” (serb. / boś. / słow. / mac. / chorw., 15 l.)
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż.
Wiktionary
(1.1) sł.
(1.2) słowac.
(1.3) słoweń.
Wiktionary
wyrazy stanowiące czyjąś wypowiedź albo tekst czegoś, np. wiersza, przemówienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) muz. tekst utworu
(1.2) rel. bibl. cytat z księgi uznanej przez daną religię lub wyznanie
(1.3) wypowiedź jakiejś osoby
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: słowo
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nie wiesz, gdzie mogę znaleźć słowa tej piosenki?
(1.3) Słowa prezydenta skierowane do narodu wstrząsnęły opinią publiczną.
(2.1) Nie używaj słów, których nie rozumiesz!
Wiktionary
IPA: ˈswɔva, AS: su̯ova
Wiktionary
rzecz. słowo n.
Wiktionary
skrót od: słowacki
SJP.pl
język i kultura słowacka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) tereny Słowacji
Wiktionary
przym. słowacki
rzecz. Słowacja ż., słowacczyzna ż., słowacki mrz.
Wiktionary
Republika Słowacka; państwo w Europie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie Środkowej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Urodziłem się na Słowacji.
Wiktionary
IPA: swɔˈvat͡sʲja, AS: su̯ovacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Słowacczyzna ż., słowacki mrz., Słowak mos., Słowaczka ż., Słowacko n., słowacczyzna ż., Słowaczyzna ż., słowackość ż., słowacystyka ż., słowacysta mos., słowacystka ż., słowacyzowanie n., zesłowacyzowanie n.
czas. słowacyzować ndk., słowacyzować się ndk., zesłowacyzować dk., zesłowacyzować się dk.
przym. słowacki, słowacystyczny
przysł. słowacko
skr. słow.
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Słowacka, hist. Słowacka Republika Socjalistyczna (SRS), śląski Suowacyjo
Wiktionary
związany ze Słowacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Słowacją lub Słowakami, dotyczący Słowacji lub Słowaków
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Słowacji lub Słowaków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) jęz. język słowacki;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na granicy słowacki celnik długo grzebał w naszych bagażach.
(3.1) Od jutra zaczynam naukę słowackiego.
Wiktionary
IPA: swɔˈvat͡sʲci, AS: su̯ovacʹḱi
Wiktionary
rzecz. Słowacczyzna ż., Słowacja ż., Słowak m., Słowaczka ż., słowacczyzna ż., słowackość ż., Słowaczyzna ż.
przym. czecho-słowacki
przysł. słowacko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób słowacki, po słowacku
Wiktionary
Słowacko (cz. Slovácko, także Moravské Slovácko, Moravské Slovensko, pol. Słowacja Morawska) – czeski region etnograficzny zlokalizowany na południowym wschodzie Moraw, przy granicy ze Słowacją. Jest jednym z domniemanych możliwych miejsc powstania Państwa wielkomorawskiego. Centralnym miastem regionu jest Uherské Hradiště z Muzeum Słowacka.
Wikipedia
(1.1) W spisie znalazły się słowacko brzmiące nazwiska.
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż., słowacki mrz., słowackość ż., Słowak mos., Słowaczka ż.
przym. słowacki
Wiktionary
dotyczący Słowacji i Polski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem słowackim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem słowackim
(1.3) spisany, stworzony w języku słowackim
Wiktionary
IPA: swɔˈvat͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: su̯ovackoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzecz. słowackojęzyczność ż.
Wiktionary
→ słowacki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słowackie; słowacki charakter czegoś
Wiktionary
rzecz. słowacki mrz., Słowacja ż.
przym. słowacki
przysł. słowacko
Wiktionary
specjalista w dziedzinie słowacystyki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) znawca kultury i języka Słowacji
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) znawczyni kultury i języka Słowacji
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż.
Wiktionary
Słowacystyka – dział nauki zajmujący się literaturą i historią Słowacji oraz językiem słowackim. Stanowi część slawistyki.
Wikipedia
poddawanie wpływom słowackim, nadawanie czemuś cech typowo słowackich
SJP.pl
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na języku słowackim albo z niego przejęte
SJP.pl
Słowacyzm, slowakizm, słowakizm – element językowy zapożyczony z języka słowackiego i funkcjonujący stale w obrębie innego języka. Może to być również element języka słowackiego wprowadzony do tekstu w sposób doraźny, np. w celach artystycznych lub stylizacyjnych.
Wikipedia
poddawać wpływom słowackim, rozszerzać wpływy słowackie, nadawać czemuś cechy typowo słowackie
SJP.pl
obywatelka Słowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej narodowości słowackiej, obywatelka Słowacji, mieszkanka Słowacji
Wiktionary
(1.1) Jeszcze dziś zdarzają się takie Słowaczki, które w głębi ducha czują się Czechosłowaczkami.
Wiktionary
IPA: swɔˈvat͡ʃka, AS: su̯ovačka
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż., słowacki mrz., słowacczyzna ż.
:: fm. Słowak mos.
przym. słowacki
przysł. słowacko
Wiktionary
obszar zamieszkały przez Słowaków; Słowacczyzna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina położona między rzeką Dunaj, Karpatami a Rusią Zakarpacką, zamieszkana przez ludność słowacką
Wiktionary
Słowaczyzna lub Ziemia słowacka (słow. Slovenská zem, Slovensko; węg. Tótország) – region historyczno-etnograficzny w środkowej Europie, położony mniej więcej na terenie dzisiejszego państwa słowackiego. Zamieszkiwany przez ludność słowacką.
Wikipedia
(1.1) Dalsza granica Słowaczyzny, od Ostrzyhomia na wschód, jest w kronice węgiersko-polskiej również w przybliżeniu określona. Wiodła ona w kierunku miasta Jagier: to znaczy prawdopodobnie naprzeciw Wyszehradu, opuszczając Dunaj, zwracała na północ (…) i okrążając Nowohrad zwracała się znów na wschód (…), omijając gród Jagier.
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż., słowacki mrz., Słowak mos., Słowaczka ż.
przym. słowacki
Wiktionary
(1.1) hist. Górne Węgry
Wiktionary
obywatel Słowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości słowackiej, obywatel Słowacji, mieszkaniec Słowacji;
Wiktionary
Słowak – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Aleksandrów Łódzki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
(1.1) 5 lipca Słowacy obchoodzą Święto Świętych Cyryla i Metodego.
Wiktionary
IPA: ˈswɔvak, AS: su̯ovak
Wiktionary
rzecz. Słowacja ż., słowacki mrz., słowacczyzna ż., Słowacko n.
:: fż. Słowaczka ż.
przym. słowacki
przysł. słowacko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Słowakiewicz – polskie nazwisko, w Polsce nosi je około 250 osób.
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) nacechowany słowakofilstwem, sympatyzujący ze Słowacją, Słowakami
Wiktionary
rzecz. słowakofilstwo n., słowakofil mos., słowakofilka ż., słowakofilia ż.
Wiktionary
wyrazy stanowiące czyjąś wypowiedź albo tekst czegoś, np. wiersza, przemówienia
SJP.pl
zdrobnienie od: słówko
SJP.pl
1. ciąg głosek, liter stanowiący względnie samodzielny element języka, któremu przyporządkowane są określone znaczenie i funkcja składniowa; wyraz;
2. wypowiadanie się słowne lub na piśmie; mowa, język;
3. obietnica;
4. przestarzałe: czasownik; * forma narzędnika l.mn. "słowy" możliwa tylko w wyrażeniu "innymi słowy" - inaczej mówiąc
SJP.pl
partykuła
(1.1) partykuła wprowadzająca streszczenie tego, co zostało powiedziane
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: słowo
Wiktionary
(1.1) Kupowali, przewozili, przywozili, sprzedawali, słowem – handelek.
Wiktionary
rzecz. słowo n.
przysł. słownie
Wiktionary
(1.1) innymi słowy, krótko mówiąc, tym samym
Wiktionary
skrót od: słoweński
SJP.pl
Republika Słowenii; państwo w Europie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w południowej Europie ze stolicą w Lublanie;
Wiktionary
Słowenia, Republika Słowenii (słoweń. Slovenija [slɔˈʋèːnija], Republika Slovenija) – państwo położone w Europie Południowej nad morzem Adriatyckim, graniczy od zachodu z Włochami, od północy z Austrią, od wschodu z Węgrami oraz od południa z Chorwacją. Stolicą i największym miastem kraju jest Lublana. Słowenia jest najzamożniejszym oraz najbardziej rozwiniętym, szczególnie pod względem gospodarczym, państwem byłej Jugosławii i jednocześnie jednym z najbardziej zamożnych i rozwiniętych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Językiem urzędowym jest język słoweński.
Wikipedia
(1.1) Słowenia graniczy z Austrią, Chorwacją, Węgrami i Włochami.
Wiktionary
IPA: swɔˈvɛ̃ɲja, AS: su̯ovẽńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Słoweniec m., Słowenka ż., słowenistyka ż., słoweńskość ż., słoweński mrz.
przym. słoweński
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Słowenii
Wiktionary
obywatel Słowenii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości słoweńskiej, obywatel Słowenii, mieszkaniec Słowenii
Wiktionary
Słoweńcy (słoweń. Slovenci) – naród południowosłowiański, zamieszkujący głównie Słowenię – stanowią ok. 88% ogółu ludności (1,8 mln). Jako nieliczna mniejszość mieszkają w południowej Austrii (Słoweńcy karynccy) oraz w północno-wschodnich Włoszech. Posługują się językiem słoweńskim.
Wikipedia
(1.1) W deklaracji tej, nazwanej korfuańską, broniono jedności narodowej Serbów, Chorwatów i Słoweńców oraz zapowiadano utworzenie wspólnego demokratycznego państwa na całym obszarze zamieszkanym przez „nasz trójimienny naród"(…).
Wiktionary
IPA: swɔˈvɛ̃ɲɛt͡s, AS: su̯ovẽńec
Wiktionary
rzecz. słoweński mrz., Słowenia ż.
:: fż. Słowenka ż.
przym. słoweński
Wiktionary
obywatelka Słowenii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) kobieta narodowości słoweńskiej
Wiktionary
IPA: swɔˈvɛ̃ŋka, AS: su̯ovẽŋka
Wiktionary
rzecz. słoweński mrz., Słowenia ż.
:: fm. Słoweniec m.
przym. słoweński
Wiktionary
Słowenkowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Sławoborze.
W 2014 we wsi oddano do użytku dwa prywatne, śmigłowcowe lądowiska: Agro Słowenkowo oraz PRH Słowenkowo.
Wikipedia
dotyczący Słowenii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Słowenii lub Słoweńców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Słowenii;
Wiktionary
Język słoweński (słoweń. slovenski jezik lub slovenščina) – język południowosłowiański, urzędowy w Słowenii i jeden z oficjalnych języków Unii Europejskiej. Posługuje się nim ok. 2,4 mln osób, z czego większość stanowią mieszkańcy Słowenii, a także terenów przygranicznych w Austrii i we Włoszech.
Wikipedia
IPA: swɔˈvɛ̃j̃sʲci, AS: su̯ovẽĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Słowenia ż., Słoweniec m., Słowenka ż., słoweńskość ż.
przym. antysłoweński, niesłoweński, prosłoweński
Wiktionary
(1.1) język słoweński
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem słoweńskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem słoweńskim
(1.3) spisany, stworzony w języku słoweńskim
Wiktionary
IPA: swɔˈvɛ̃j̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: su̯ovẽĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słoweńskie; słoweński charakter czegoś
Wiktionary
rzecz. Słowenia ż., słoweński mrz.
przym. słoweński
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Słowianka
Wiktionary
rzecz. Słowianka ż.
Wiktionary
najliczniejsza grupa ludności indoeuropejskiej w Europie
SJP.pl
Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi. Zamieszkują Europę wschodnią, środkową i południową oraz pas północnej Azji – od Uralu po Ocean Spokojny. Stanowią najliczniejszą grupę ludności indoeuropejskiej w Europie.
Wikipedia
członek najliczniejszej grupy ludności indoeuropejskiej w Europie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel jednego z ludów lub narodów indoeuropejskich, zamieszkujących wschodnią i południowo-wschodnią część Europy;
Wiktionary
(1.1) Niektórzy przodkowie Słowian mogli mieszkać w Europie już 3-4 tys. lat temu – sądzą naukowcy z Bydgoszczy, którzy badają zróżnicowanie DNA Słowian.
Wiktionary
IPA: swɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: su̯ovʹi ̯ä̃ńĩn
Wiktionary
rzecz. Słowiańszczyzna ż., słowiańszczyzna ż., słowiańskość ż.
:: fż. Słowianka ż.
przym. słowiański, pansłowiański
przysł. słowiańsko
Wiktionary
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na którymś z języków słowiańskich albo z niego przejęte; slawizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. słowo, fraza lub konstrukcja pochodząca z języków słowiańskich
(1.2) etn. cecha charakterystyczna dla kultury słowiańskiej
Wiktionary
(1.1) W języku naszych zachodnich sąsiadów występuje szereg słowianizmów, np. „Quark” (twaróg), „Grenze” (granica) czy „Gurke” (ogórek).
Wiktionary
rzecz. Słowianin m., Słowianka ż., słowiańszczyzna ż.
przym. słowiański, pansłowiański
Wiktionary
(1.1) slawizm
Wiktionary
członkini zespołu Słowianki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka jednego z ludów lub narodów indoeuropejskich, zamieszkujących wschodnią i południowo-wschodnią część Europy
Wiktionary
Hala Słowianka – hala pasterska położona w Grupie Lipowskiego Wierchu i Romanki w Beskidzie Żywiecko-Orawskim, na przełęczy o wysokości około 850 m, pomiędzy Skałą (946 m) a Suchym Groniem (870).
Słowianka znajduje się w granicach wsi Sopotnia Mała w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia. Na hali znajduje się stacja turystyczna „Słowianka”, w której mieści się sklep i która oferuje możliwość noclegu.
Wikipedia
IPA: swɔˈvʲjãnka, AS: su̯ovʹi ̯ãnka
Wiktionary
rzecz. Słowiańszczyzna ż., słowiańszczyzna ż., słowiańskość ż.
:: fm. Słowianin m.
przym. słowiański, pansłowiański
przysł. słowiańsko
Wiktionary
zwolennik, sympatyk tego, co słowiańskie
SJP.pl
sympatia do Słowian i wszystkiego, co słowiańskie; słowianofilstwo
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) nacechowany słowianofilstwem, sympatyzujący ze Słowianami
Wiktionary
rzecz. słowianofilstwo n., słowianofil mos., słowianofilka ż., słowianofilia ż.
Wiktionary
1. sympatia do Słowian i wszystkiego, co słowiańskie; słowianofilia;
2. kierunek ideologiczny w Rosji w latach 1840-1870 odrzucający europeizację Rosji;
3. kierunek ideologiczny w Polsce w pierwszej połowie XIX wieku, postulujący kulturalne i polityczne zjednoczenie Słowian
SJP.pl
Słowianofilstwo – nurt myśli politycznej ukształtowany w Rosji po 1839.
Wikipedia
osoba mająca wrogi stosunek do wszystkiego, co słowiańskie
SJP.pl
niechęć do wszystkiego, co słowiańskie
SJP.pl
znawca języka, kultury i literatury słowiańskiej; slawista
SJP.pl
związany z nauką zajmującą się badaniem języka, literatury i kultury narodów słowiańskich
SJP.pl
znawczyni języka, kultury i literatury słowiańskiej; slawistka
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem języków, literatur, kultur i historii narodów słowiańskich; slawistyka
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
Słowiańsk (ukr. Слов'янськ, Słowjanśk; ros. Слaвянск, Sławiansk) – miasto we wschodniej części Ukrainy, w obwodzie donieckim, w Donieckim Zagłębiu Węglowym, położone nad rzeką Kazennyj Toreć, siedziba administracyjna rejonu słowiańskiego nie wchodząca jednak w jego skład. Ośrodek wydobycia soli kamiennej, przemysłu chemicznego, maszynowego, materiałów budowlanych i spożywczego.
Wikipedia
odnoszący się, należący do Słowian
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany z językami Słowian
(1.2) związany ze Słowianami, słowiańszczyzną
Wiktionary
(1.1) Polski i czeski to języki słowiańskie.
(1.2) Szczególne znaczenie miały plemięemiona słowiańskie, które osiedliły się nad Morzem Egejskim i szybko przejęły kontrolę nad całym tym akwenem; sformowały one całą flotę małych łodzi – jedno-drzew, która mało co nie spowodowała zdobycia Konstantynopola.
Wiktionary
IPA: swɔˈvʲjä̃j̃sʲci, AS: su̯ovʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. słowianizm mrz., Słowianin m., Słowianka ż., słowiańszczyzna ż., Słowiańszczyzna ż., słowiańskość ż.
przym. późnosłowiański, wczesnosłowiański, pansłowiański
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co typowo słowiańskie, należące do Słowian
Wiktionary
(1.1) Brak korelacji terminologicznej pozbawia badaczy możności skontrolowania wniosków, uznających słowiańskość tego lub innego ludu, wymienionego przez Herodota. Ta okoliczność sprawia, że wszystkie wnioski o Słowianach, oparte na relacjach tego historyka greckiego noszą ze swej natury charakter hipotetyczny (…).
Wiktionary
rzecz. słowiańszczyzna ż., Słowiańszczyzna ż., Słowianin m., Słowianka ż.
przym. słowiański, pansłowiański
Wiktionary
słowiańskie pochodzenie; słowiańskość
SJP.pl
wszystko, co jest charakterystyczne dla Słowian
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) terytoria zamieszkiwane przez Słowian
(1.2) antrop. ogół Słowian, narody słowiańskie
Wiktionary
Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi. Zamieszkują Europę wschodnią, środkową i południową oraz pas północnej Azji – od Uralu po Ocean Spokojny. Stanowią najliczniejszą grupę ludności indoeuropejskiej w Europie.
Wikipedia
rzecz. Słowianin m., Słowianka ż., słowiańszczyzna ż., słowiańskość ż.
przym. słowiański, pansłowiański
Wiktionary
zdrobnienie od: słowik
SJP.pl
1. przymiotnik od: słowik;
2. w przenośni: śpiewny, subtelny, liryczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący słowika, odnoszący się do słowika
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla słowika; taki jak u słowika
Wiktionary
(1.1) Słowicze śpiewy umilały noce […].
(2.1) „Stój, stój – odpowie – hardy młokosie, • Pomnę, co ojciec rzekł stary: • Słowicze wdzięki w mężczyzny głosie, • A w sercu lisie zamiary […]” (A. Mickiewicz: Świtezianka)
Wiktionary
IPA: swɔˈvʲit͡ʃɨ, AS: su̯ovʹičy
Wiktionary
rzecz. słowik m., słowiczek m.
Wiktionary
odmiana lnu o owocach niepękających i nasionach ciemnobrunatnych
SJP.pl
śpiewający ptak wędrowny z rodziny drozdów; bekwarek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Luscinia|ref=tak., rodzaj małych ptaków śpiewających z rodziny muchołówek;
(1.2) ornit. ptak z rodzaju słowik (1.1)
(1.3) hist. niewielkie działo, strzelające kulami żelaznymi, używane w Polsce w XVI w.
Wiktionary
Ptaki:
4 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.2) Czy nigdy nie słyszałeś w maju słowika, śpiewającego na gałęzi mojej, tuż prawie nad ziemią?
Wiktionary
IPA: ˈswɔvʲik, AS: su̯ovʹik
Wiktionary
rzecz. Słowików m., Słowikowo n.
:: zdrobn. słowiczek m.
przym. słowiczy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Słowin (niem. Lämmersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew. Do wsi od zachodu przylega jezioro Małe Sławno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Wikipedia
historyczna grupa etnograficzna spokrewniona z Kaszubami
SJP.pl
Słowińcy (kasz. Słowińcë) lub Kaszubi Nadłebscy – historyczna grupa etnograficzna, będąca w istocie odłamem ludności kaszubskiej, zamieszkującej do lat po drugiej wojnie światowej tereny nad jeziorami Gardno i Łebsko (północno-zachodnia część województwa pomorskiego). Posługiwali się oni gwarą słowińską, wchodzącą w skład dialektu północnokaszubskiego języka kaszubskiego. W ukształtowaniu wyznaniowym Słowińców wyraźną większość stanowili luteranie.
Wikipedia
członek historycznej grupy etnograficznej spokrewnionej z Kaszubami
SJP.pl
członkini historycznej grupy etnograficznej spokrewnionej z Kaszubami
SJP.pl
Słowino (do 1945 niem. Schlawin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Darłowo przy drodze krajowej nr 37.
Według danych z 28 września 2009 roku wieś miała 400 stałych mieszkańców.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie koszalińskim.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Słowińców, pochodzący od Słowińców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język Słowińców
Wiktionary
Osoby o nazwisku Słowiński:
Inne:
Wikipedia
(2.1) Babka Anieli mówiła głównie po słowińsku.
Wiktionary
IPA: swɔˈvʲĩj̃sʲci, AS: su̯ovʹĩĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: słowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od słowo
Wiktionary
IPA: ˈswufkɔ, AS: su̯ufko
Wiktionary
rzecz. słownikarz mos., słownik mrz., słowniczek mrz., słownictwo n., słowność ż.
przym. słowny, słownikarski, przysłowny
przysł. słownie
Wiktionary
zasób słów jakim posługuje się dana osoba, bądź grupa osób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. zasób słów składających się na jakiś język (lub dialekt, gwarę); ogół wyrazów
(1.2) terminy określające jakąś specjalność; zbiór wyrazów używanych przez danego człowieka, środowisko lub w danym regionie
Wiktionary
Słownictwo, inaczej leksyka – ogół wyrazów danego języka; pojedyncza warstwa leksykalna (np. słownictwo neutralne, książkowe, ekspresywne itp.) lub zasób wyrazów właściwych dla danego autora lub utworu. Wyrazy służą do nazywania elementów rzeczywistości (ich cech oraz relacji między nimi), stanów wewnętrznych człowieka oraz stanów ekspresywnych (uczuć, emocji itp.). Leksyka tworzy złożony system, w którego skład wchodzą różne podsystemy stanowiące rozmaite warstwy słów. Poszczególne leksemy różnią się pod względem pochodzenia, sfer użycia, przynależności stylistycznej i stopnia bliskości znaczeniowej. Pewna grupa wyrazów nie odnosi się do rzeczywistości językowej, lecz pełni funkcję tekstową (spójniki, częściowo przyimki).
Wikipedia
IPA: swɔvʲˈɲit͡stfɔ, AS: su̯ovʹńictfo
Wiktionary
rzecz. słówko n., słowo n., słownik m., słowniczek m., słowność ż.
przym. słowny, dosłowny, słownikarski
czas. wysłowić
przysł. słownie
Wiktionary
(1.1) leksyk, leksyka, słownik
Wiktionary
zdrobnienie od: słownik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: słownik
(1.2) mały dwujęzyczny słownik, w kieszonkowym wydaniu, zawierający podstawowe słownictwo
(1.3) pot. zeszyt, notatki służące do gromadzenia słówek w trakcie nauki języka obcego
(1.4) krótka lista słownictwa z jakiejś dziedziny
Wiktionary
(1.1) Kochaniutki, weź ten pięciotomowy słowniczek i odłóż mi go na górną półeczkę.
(1.1) Oj ubożuchny masz słowniczek kibolku, ubożuchny.
(1.2) Jak jedziesz do Niemiec do roboty, weź ze sobą słowniczek i rozmówki.
(1.3) Nasza anglistka ma hopla na punkcie systematyczności i na każdej lekcji sprawdza słowniczki.
Wiktionary
IPA: swɔvʲˈɲit͡ʃɛk, AS: su̯ovʹńiček
Wiktionary
rzecz. słownikarz mos., słownik mrz., słownictwo n., słowo n., słówko n., słowność ż.
przym. słownikowy
przysł. słownie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) poprzez wypowiedź
(1.2) zapisując za pomocą słów
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) ustnie, werbalnie
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. słownikarz mos., słowo n., słówko n., słownik m., słowniczek m., słownictwo n., słowność ż.
przym. słowny, przysłowny
partyk. słowem
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) say; (1.2) in words
* hiszpański: (1.2) en letras
* kaszubski: (1.1) słowno, słownie, gãbno; (1.2) słowno, słownie
* niemiecki: (1.1) mündlich, verbal; (1.2) in Worten
* nowogrecki: (1.2) ολογράφως
* turecki: (1.1) ağızdan ağıza
źródła.
== słownie (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przysłówek
(1.1) słownie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. słownikarz mos., słowo n., słówko n., słownik m., słowniczek m., słownictwo n., słowność ż.
przym. słowny, przysłowny
partyk. słowem
Wiktionary
(1.1) ustnie, werbalnie
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: słowny
SJP.pl
1. zbiór wyrazów ułożonych i opracowanych według pewnej zasady, zwykle objaśnianych pod względem znaczeniowym;
2. indywidualny zasób wyrazów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zbiór słów, pojęć z pewnej dziedziny, wszystkich lub dobranych wg jakiejś metody, wraz z ich skrótowymi opisami;
(1.2) spis słów z tłumaczeniami na inny język
(1.3) zasób słownictwa: indywidualny jakiejś osoby lub pewnej zbiorowości
Wiktionary
Słownik – wydawnictwo opisujące słownictwo danego języka (lub jego część) bądź zestawiające ze sobą słownictwo dwóch lub więcej języków. Słownik tworzy zbiór definicji słów lub wyrażeń ułożonych i opracowanych według określonej zasady. Struktura słownika dzieli się na artykuły hasłowe ułożone w porządku alfabetycznym, rzadziej tematycznym lub gniazdowym (w oparciu o wspólne gniazda etymologiczne).
Wikipedia
(1.1) Ten słownik stara się omawiać wszystkie aspekty słów.
(1.3) Uczeń przychodzi do szkoły z ubogim słownikiem, a wychodzi z bogatym.
Wiktionary
IPA: ˈswɔvʲɲik, AS: su̯ovʹńik
Wiktionary
rzecz. słownictwo n., słowo n., słówko n., słownikarz mos., słownikarka ż., słownikarstwo n.
:: zdrobn. słowniczek m.
przym. słownikowy, słownikarski
przysł. słownie
Wiktionary
(1.1-2) przest. dykcjonarz, glosariusz, wokabularz; daw. mównik, mownik
(1.3) słownictwo, leksyka
Wiktionary
przestarzale: redakcja, w której opracowuje się słownik
SJP.pl
1. dotyczący słowników, wyrazów;
2. dotyczący słownikarstwa, słownikarza
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z słownikarstwem, dotyczący słownikarzy lub słownikarstwa
Wiktionary
rzecz. słowo n., słówko n., słowność ż., słownictwo n., słownikarstwo n., słownikarz mos., słownikarka ż., słownik mrz., słownikowość ż.
Wiktionary
(1.1) leksykograficzny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. zob. leksykografia.
Wiktionary
Leksykografia (gr. leksikón „słownik” + gráphõ „piszę”), także słownikarstwo – dział językoznawstwa zajmujący się teorią i praktyką tworzenia różnego rodzaju słowników. Jest ściśle związany z leksykologią. Zakres badawczy leksykografii obejmuje metodologię gromadzenia i opracowania materiałów słownikowych, typologię słowników oraz teorię słownika jako materiału językoznawczego i wytworu kulturalnego. Niektórzy badacze uznają leksykografię za odrębną samodzielną dyscyplinę.
Wikipedia
rzecz. słownik mrz., słownikarz mos., słowność ż.
przym. słownikarski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) jęz. specjalista układający słowniki
Wiktionary
(1.1) Nasz szef uchodzi za jednego z najlepszych słownikarzy.
Wiktionary
rzecz. słownikarstwo n., słownik mrz., słowniczek m., słowność ż., słowo n., słówko n.
:: fż. słownikarka ż.
przym. słownikarski, słowny, pozasłowny
przysł. słownie
Wiktionary
(1.1) leksykograf
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środ. cecha tego, co słownikowe
Wiktionary
przym. słownikowy, słownikarski
rzecz. słowność ż.
Wiktionary
przymiotnik od: słownik
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący słownika, właściwy słownikowi
(1.2) dotyczący słownictwa
Wiktionary
IPA: ˌswɔvʲɲiˈkɔvɨ, AS: su̯ovʹńikovy
Wiktionary
rzecz. słowo n., słowniczek mrz., słownik mrz., słownikowość ż., słowność ż.
Wiktionary
(1.2) leksykalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tych, którzy są słowni, dotrzymujący danego słowa, złożonej obietnicy
Wiktionary
(1.1) Gotowość znacznej części społeczeństwa do wyboru na urząd głowy państwa człowieka, co do którego prawdomówności i słowności ma się zasadnicze wątpliwości, wskazuje na widoczną nie tylko w Polsce erozję znaczenia wartości moralnych, niegdyś ważących na ocenie polityka.
Wiktionary
rzecz. słówko n., słowo n., słownik m., słowniczek m., słownikarstwo n., słownikarnia ż., słownikarz m., słownikowość ż., słownictwo n.
przym. słowny, słownikowy, słownikarski
przysł. słownikowo, słownie
Wiktionary
1. wyrażony mową, ustny;
2. dotrzymujący słowa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wyrażony za pomocą słów
(1.2) dotrzymujący obietnicy, słowa, nierzucający słów na wiatr
Wiktionary
(1.1) Na świętach dionizyjskich, zarówno krajowych, jak i lokalnych, pojawił się teatr - z całym rozmachem dramatu i poetycką rozmaitością: taneczną, muzyczną, słowną.
Wiktionary
IPA: ˈswɔvnɨ, AS: su̯ovny
Wiktionary
rzecz. słownikarz mos., słowo n., słówko n., słownictwo n., słowność ż.
przysł. słownie
przym. przysłowny
Wiktionary
(1.1) werbalny
(1.2) rzetelny
Wiktionary
1. ciąg głosek, liter stanowiący względnie samodzielny element języka, któremu przyporządkowane są określone znaczenie i funkcja składniowa; wyraz;
2. wypowiadanie się słowne lub na piśmie; mowa, język;
3. obietnica;
4. przestarzałe: czasownik; * forma narzędnika l.mn. "słowy" możliwa tylko w wyrażeniu "innymi słowy" - inaczej mówiąc
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. wyróżniona fonetycznie lub graficznie część wypowiedzi składająca się z jednego lub więcej morfemów, wyrażająca pewną niezmienną treść w danym języku;
(1.2) obietnica, przyrzeczenie
(1.3) daw. czasownik
Wiktionary
Słowo – elementarna część mowy. Jego pisanym odpowiednikiem jest wyraz. Za pomocą słów określa się wszelkie pojęcia, np. obiekt lub klasę obiektów rzeczywistych i pojęcia abstrakcyjne. Znaczenia słów człowiek poznaje stopniowo, rozpoczynając od niemowlęctwa. Wymiana słów wiąże się z przekazywaniem emocji.
Wikipedia
(1.1) W Wikisłowniku staramy się omówić wszystkie słowa.
(1.1) Mądre słowa sycą mózg.
(1.2) Daj mi słowo, że jutro w końcu to zrobisz.
Wiktionary
IPA: ˈswɔvɔ, AS: su̯ovo
Wiktionary
rzecz. słownikarz mos., słowność ż., słownictwo n., słownik mrz., słowniczek mrz., posłowie n., słowa lm nm.
czas. wysławiać ndk., wysłowić dk., wysłowić się dk.
przym. słowny, słownikowy, odsłowny, słownikarski, przysłowny
przysł. słownie
partyk. słowem
Wiktionary
(1.1) wyraz
Wiktionary
forma fleksyjna wyrazu
SJP.pl
nadmiar słów, rozwodzenie się; wielosłowie, wodolejstwo
SJP.pl
przestarzale: pochodzenie wyrazów, etymologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. przest. etymologia, pochodzenie wyrazów
Wiktionary
bezładne, szybkie wypowiadanie słów występujące w niektórych zaburzeniach psychicznych; logorea
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zaburzenie w komunikacji objawiające się bezładną, szybką mową;
(1.2) pot. pejor. wypowiedź rozwlekła, emocjonalna i pozbawiona głębszej treści
Wiktionary
Słowotok (z gr. logorea, λόγος 'słowo' i ῥέω 'prąd') – zaburzenie w komunikacji objawiające się bezładną, szybką mową. Czasami klasyfikowany jako choroba psychiczna, objawiająca się bezładną, niespójną gadatliwością. Słowotok jest obecny w zaburzeniach psychiatrycznych i neurologicznych m.in. w afazji, lezjach kory mózgu w obszarze wzgórza, maniach i zazwyczaj w schizofrenii katatonicznej.
Wikipedia
(1.1) W specjalistycznym języku medycznym słowotok jest zawsze objawem choroby psychicznej lub neurologicznej.
(1.2) I w mediach, i w internecie słowo znawcy tematu tudzież mędrca znaczy tyle samo, co bełkot lub słowotok dyletanta i mętniaka, a często mętniak zagada, przegada i podsumuje mówcę treściwego.
Wiktionary
IPA: swɔˈvɔtɔk, AS: su̯ovotok
Wiktionary
(1.1) logorea
Wiktionary
twórca nowych słów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie słowotwórstwa
(1.2) rzad. twórca nowych słów
Wiktionary
(1.2) Inwencja samozwańczych słowotwórców zatrudnionych w działach reklamy i marketingu rozmaitych firm w wymyślaniu nazw bywa przeogromna…
Wiktionary
rzecz. słowotwórstwo n.
przym. słowotwórczy
przysł. słowotwórczo
Wiktionary
tworzenie wyrazów
SJP.pl
dotyczący słowotwórstwa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do słowotwórstwa, dotyczący budowy słów
Wiktionary
(1.1) Złożenie jako metoda słowotwórcza odgrywała w języku dolnołużyckim podrzędną rolę.
Wiktionary
IPA: ˌswɔvɔˈtfurt͡ʃɨ, AS: su̯ovotfurčy
Wiktionary
rzecz. słowotwórstwo n., słowotwórca mos.
przysł. słowotwórczo
Wiktionary
1. nauka o budowie i tworzeniu wyrazów;
2. rzadko: tworzenie wyrazów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. nauka o budowie i tworzeniu wyrazów
(1.2) rzad. tworzenie wyrazów
Wiktionary
Słowotwórstwo – dział językoznawstwa zajmujący się sposobami powstawania nowych wyrazów w języku.
Słowotwórstwo dzieli się na słowotwórstwo synchroniczne (funkcjonalne), zajmujące się strukturą słownictwa i badaniem sposobów, jakimi użytkownicy języka powiększają jego zasób, także derywacją, oraz na słowotwórstwo diachroniczne, zajmujące się procesem historycznym w powstawaniu słów.
Wikipedia
(1.2) Słowotwórstwo mamy po to, aby z jego dobrodziejstwa korzystać.
Wiktionary
IPA: ˌswɔvɔˈtfurstfɔ, AS: su̯ovotfurstfo
Wiktionary
rzecz. słowotwórca mos., słowotwórczość ż.
przym. słowotwórczy
przysł. słowotwórczo
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Słubice
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Słubicami, dotyczący Słubic
Wiktionary
rzecz. Słubice nmos.
Wiktionary
mieszkaniec Słubic
SJP.pl
mieszkanka Słubic
SJP.pl
zmysł odpowiadający za odbieranie wrażeń dźwiękowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeden ze zmysłów, który odbiera dźwięki;
(1.2) muz. umiejętność rozróżniania wysokości dźwięków
(1.3) środ. łow. ucho zająca, królika, także dzika
Wiktionary
Słuch – zmysł umożliwiający odbieranie (percepcję) fal dźwiękowych. Narządy słuchu nazywa się uszami. Słuch jest wykorzystywany przez organizmy żywe do komunikacji oraz rozpoznawania otoczenia.
U psa zakres słyszalnych dźwięków waha się w granicach od 15 do 30 000 Hz, zaś u przeciętnego człowieka zakres ten wynosi około 16 – 20 000 Hz.
Wikipedia
(1.1) Jasio ma kiepski słuch.
(1.3) Szarak czujnie postawił słuchy, gotów do ucieczki.
Wiktionary
IPA: swux, AS: su̯uχ
Wiktionary
rzecz. słuchanka ż., słuchacz m., słuchaczka ż., słuchanie n., słuchawka ż., słuchowisko n., odsłuch m., podsłuch m., słyszenie n., osłuchiwanie n., słuchy lm.
czas. słuchać ndk., słyszeć ndk., osłuchiwać ndk.
przym. słuchowy, słyszalny, osłuchowy
przysł. słuchowo
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) odbierać dźwięk za pośrednictwem narządu słuchu
(1.2) świadomie odbierać czyjąś mowę
(1.3) być posłusznym
forma używana w funkcji zaimka pytającego
(2.1) Słucham? → prośba o powtórzenie pytania
(2.2) Słucham? → forma wyrażenia zdziwienia na niedorzeczną prośbę lub obraźliwe pytanie
(2.3) Słucham? → forma używana przy odbieraniu telefonu, domofonu
Wiktionary
(1.1) Adam lubi słuchać śpiewu ptaków.
(1.2) Nie mam ochoty słuchać tych bredni!
(1.3) Grzeczne dzieci słuchają rodziców.
Wiktionary
IPA: ˈswuxat͡ɕ, AS: su̯uχać
Wiktionary
rzecz. odsłuch mrz., słuch m., słuchy nmos., słuchawka ż., słuchacz m., słuchaczka ż., słuchowisko n., słuchalnia ż., słuchalność ż., słuchanie n., słuchanka ż.
czas. słyszeć, posłuchać, nasłuchiwać
przym. słuchowy, słyszalny, słuchawkowy, osłuchowy
Wiktionary
(2.3) halo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która słucha kogoś lub czegoś
(1.2) osoba, która uczęszcza na wyższą uczelnię, kursy itp.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Występ śpiewaka wzbudził zachwyt słuchaczy.
Wiktionary
rzecz. słuch m., słuchanie n., słuchawka ż., słuchowisko n.
:: fż. słuchaczka ż.
przym. słuchowy
przysł. słuchowo
czas. słuchać ndk.
Wiktionary
(1.2) student
Wiktionary
→ słuchacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rad. muz. kobieta, która słucha kogoś lub czegoś
(1.2) stud. kobieta, która uczęszcza na wyższą uczelnię, kursy itp.
Wiktionary
(1.1) Występ przystojnego śpiewaka wzbudził zachwyt słuchaczek.
Wiktionary
rzecz. słuch m., słuchanie n., słuchawka ż., słuchowisko n.
:: fm. słuchacz m.
przym. słuchowy
przysł. słuchowo
czas. słuchać ndk.
Wiktionary
(1.2) studentka
Wiktionary
zwrot używany w celu podkreślenia tego, co chce się powiedzieć; posłuchaj
SJP.pl
Słuchaj – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Golub-Dobrzyń. Wraz z wsiami Skępsk i Pasieka należy do sołectwa Skępsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. audytorium
Wiktionary
IPA: swuˈxalʲɲa, AS: su̯uχalʹńa
Wiktionary
rzecz. słuchacz, słuchanie
czas. słuchać
Wiktionary
dawniej: konfesjonał; spowiednica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) udział danej stacji radiowej w czasie słuchania radia w jakiejś populacji
Wiktionary
(1.1) Eska notuje największy wzrost słuchalności wśród sieci radiowych.
Wiktionary
rzecz. słuchanie n.
czas. słuchać
Wiktionary
dający się słuchać
SJP.pl
1. forma używana przy odbieraniu telefonu;
2. forma deklarująca chęć wysłuchania innej osoby;
3. forma deklarująca gotowość wykonania jakiegoś zadania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słuchać.
Wiktionary
IPA: swuˈxãɲɛ, AS: su̯uχãńe
Wiktionary
czas. słuchać ndk., osłuchiwać
rzecz. słuchanka ż., słuch m., słuchowisko n., słuchalnia ż., słuchacz m., słuchaczka ż., słuchalność ż.
przym. słuchowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. nagranie dźwiękowe przeznaczone do celów edukacyjnych, najczęściej ćwiczące lub sprawdzające rozumienie ze słuchu języka mówionego
Wiktionary
(1.1) Słuchanka była bardzo prosta.
Wiktionary
rzecz. słuch mrz., słuchanie n.
przym. słuchowy
czas. słuchać ndk., posłuchać dk.
Wiktionary
zdrobnienie od: słuchawka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element lub całość urządzeń emitujących dźwięki, np. aparatu telefonicznego, radia, umożliwiająca słuchanie;
(1.2) med. przyrząd diagnostyczny służący do osłuchiwania chorego;
(1.3) środ. więz. zwykle w lm. ucho
Wiktionary
Słuchawka – przetwornik elektroakustyczny mający za zadanie przekształcenie sygnału elektrycznego w słyszalną falę dźwiękową, podobnie jak czyni to głośnik; od głośnika jednak odróżnia ją sposób, w jaki jest wykorzystywana: słuchawka służy do indywidualnego odbioru dźwięku, najczęściej umieszcza się ją w bezpośredniej bliskości ludzkiego ucha, a nawet w jego przewodzie słuchowym.
Wikipedia
(1.1) Odłożywszy słuchawkę zakomunikował milionerowi zasłyszaną wiadomość…
(1.2) Ów stary przysiadł się, a raczej przyłożył do Seweryna, rozpiął na nim przyodziewek i przez słuchawkę począł badać płuca.
Wiktionary
IPA: swuˈxafka, AS: su̯uχafka
Wiktionary
rzecz. słuch m., słuchawki nmos., słuchacz m., słuchaczka ż.
przym. słuchowy, słuchawkowy
czas. słuchać ndk.
Wiktionary
(1.2) stetoskop, fonendoskop
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) techn. zestaw głośników służący do indywidualnego odbioru dźwięku, najczęściej umieszczany w bezpośredniej bliskości ucha, a nawet wewnątrz ucha
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp.; M., B. i W. lm. od: słuchawka
Wiktionary
Słuchawka – przetwornik elektroakustyczny mający za zadanie przekształcenie sygnału elektrycznego w słyszalną falę dźwiękową, podobnie jak czyni to głośnik; od głośnika jednak odróżnia ją sposób, w jaki jest wykorzystywana: słuchawka służy do indywidualnego odbioru dźwięku, najczęściej umieszcza się ją w bezpośredniej bliskości ludzkiego ucha, a nawet w jego przewodzie słuchowym.
Wikipedia
IPA: swuˈxafʲci, AS: su̯uχafʹḱi
Wiktionary
zob. słuchawka.
Wiktionary
przymiotnik od: słuchawka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze słuchawką, dotyczący słuchawki
Wiktionary
(1.1) Do gier najlepszy będzie zestaw słuchawkowy stereo z mikrofonem.
Wiktionary
rzecz. słuchawka ż.
czas. słuchać ndk.
Wiktionary
słuchać czegoś regularnie lub z przerwami
SJP.pl
autobus umożliwiający przeprowadzenie bezpłatnego badania słuchu
SJP.pl
Słuchocin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Grębków. Ma status sołectwa.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Kopciach.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wikipedia
człowiek posiadający dobrą pamięć słuchową
SJP.pl
radiosłuchowisko (rzadko), dźwiękowisko (rzadko);
1. utwór literacki (komedia lub dramat) napisany specjalnie lub przystosowany na potrzeby radia;
2. gatunek radiowej dramaturgii obejmujący takie utwory;
3. audycja radiowa, w czasie której nadawane są takie utwory
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dramat radiowy, forma operująca specyficznie radiowymi środkami wyrazu: dialogiem, efektami akustycznymi, muzyką itp.; także: audycja radiowa, w czasie której nadawany jest utwór dramatyczny;
Wiktionary
Słuchowisko (rzadziej radiosłuchowisko lub dźwiękowisko) – podstawowa artystyczna, literacka forma, której tworzywem jest wyłącznie dźwięk: głos ludzki, efekty akustyczne i muzyka. Tradycyjnie teksty słuchowisk miały postać zbliżoną do dramatu teatralnego, obecnie, poprzez wprowadzenie narratora, pojawiają się również formy epickie.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj na trójce było ciekawe słuchowisko dla dzieci.
Wiktionary
IPA: ˌswuxɔˈvʲiskɔ, AS: su̯uχovʹisko
Wiktionary
czas. słuchać
rzecz. słuchacz m., słuchaczka ż., słuch m., słuchanie n.
przym. słuchowy, słuchowiskowy
Wiktionary
przymiotnik od: słuchowisko
SJP.pl
równocześnie słyszalny i widzialny; audiowizualny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. audiowizualny.
Wiktionary
przymiotnik od: słuch
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący narządu słuchu, będący jego elementem
(1.2) dotyczący słyszenia, funkcji narządu słuchu, odbierany za pomocą słuchu
Wiktionary
(1.1) Trąbka słuchowa służy do wyrównywania ciśnień po obu stronach błony bębenkowej.
(1.2) Nienawidzę testów słuchowych. Nigdy nie wiem z którego utworu pochodzi dany fragment.
Wiktionary
IPA: swuˈxɔvɨ, AS: su̯uχovy
Wiktionary
rzecz. słuchanka ż., słuch m., słuchacz m., słuchaczka ż., słuchanie n., słuchawka ż., słuchowisko n., słuchowiec m.
przym. słyszalny
czas. słuchać, słyszeć
przysł. słuchowo
Wiktionary
(1.2) audytywny, audialny
Wiktionary
wiadomości przekazywane ustnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. pogłoski
(1.2) łow. uszy zająca
Wiktionary
czas. słuchać
rzecz. słuch mrz., słuchacz m.
Wiktionary
miasto na Białorusi
SJP.pl
Słuck (biał. Слуцк, ros. Слуцк) – miasto na Białorusi, w obwodzie mińskim, centrum administracyjne rejonu słuckiego. Leży 105 km na południe od Mińska, nad rzeką Słucz. W 2010 liczyło 61,4 tys. mieszkańców.
Wikipedia
1. → Słuck;
2. pas słucki - ozdobny element polskiego stroju szlacheckiego noszony do kontusza; pas kontuszowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Słuckiem, dotyczący Słucka
Wiktionary
rzecz. Słuck mrz., Słucz ż.
Wiktionary
1. wieś w Polsce;
2. rzeka na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Horynia;
Wiktionary
Wikipedia
przym. słucki
Wiktionary
kobieta pracująca jako osoba zajmująca się czyimś domem (m.in. sprzątająca go) oraz posługami osobistymi wobec gospodarzów; służąca, gosposia, pomoc domowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. osoba, która usługuje
(1.2) stpol. dworzanin
(1.3) seks. osoba podległa w układzie sadomasochistycznym
Wiktionary
Służący (służąca, sługa, służka, także: pomoc domowa, podręczny, podręczna, posługacz, posługaczka, pachołek) – osoba zajmująca się zawodowo wykonywaniem określonych prac domowych i usług w posiadłości swego pracodawcy, często łącznie z zakwaterowaniem.
Wikipedia
IPA: ˈswuɡa, AS: su̯uga
Wiktionary
rzecz. służba ż., służący m., służenie n., służebnica ż., służka ż.
:: fż. służąca ż.
czas. służyć ndk., usługiwać ndk., usłużyć dk., zasłużyć dk., obsłużyć dk.
przym. usłużny, służebny, służbowy
Wiktionary
(1.1) służący, pachołek, rab, parobczak
Wiktionary
dawniej: pełnić posługi u kogoś, zajmując się domem, gospodarstwem itp.; posługiwać, usługować
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Sługocin-Kolonia
Wikipedia
Sługocinek – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Golina.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
16 marca 1863 roku w okolicach Sługocinka doszło do potyczki pomiędzy powstańcami styczniowymi z oddziału Kazimierza Mielęckiego a Rosjanami.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pogardliwie: człowiek wysługujący się komuś zwykle dla własnych korzyści; fagas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. człowiek usługujący komuś, zwykle dla własnych korzyści
Wiktionary
rzecz. sługa m./ż.
czas. służyć ndk.
Wiktionary
1. pionowy element konstrukcyjny budowli;
2. stojący wolno bal lub belka, zwykle do zawieszenia czegoś, np. słup graniczny;
3. warstwa, smuga czegoś formująca się pionowo, np. słup dymu;
4. ciecz wypełniająca pionowe naczynie, np. słup rtęci;
5. postać minerału w formie pionowego wieloboku, np. słup soli;
6. potocznie: osoba lub spółka maskująca nielegalne interesy innej osoby lub spółki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wysoki, pionowy element konstrukcyjny;
(1.2) unoszący się pionowo kłąb dymu lub gazu
(1.3) zwarta, pionowa struga cieczy
(1.4) ciecz w rurce przyrządu pomiarowego
(1.5) kryształ minerału ukształtowany w wydłużoną bryłę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskoosobowy
(2.1) pot. firma (czasem też osoba, na którą jest ona zarejestrowana), założona w celu uwiarygodnienia nielegalnych interesów innej spółki, np. wykonywania fikcyjnych przelewów, zaciągania kredytów itp.
Wiktionary
Słup – element konstrukcyjny (może być wolno stojący), w postaci podpory najczęściej pionowej. Szczególnym zastosowaniem tego rodzaju podpór są słupy telefoniczne (telegraficzne) lub słupy energetyczne. Innym rodzajem są słupki drogowe albo graniczne. Słupami nazywamy również elementy pionowe konstrukcji ramowych.
Materiałem konstrukcyjnym słupa może być cegła, kamień, drewno, beton, stal i żelbet.
Wikipedia
(1.1) Słup reklamowy to słup, na którym znajdują się reklamy.
(2.1) W Rzeszowie i okolicach stworzyli sieć firm słupów – zarejestrowanych na podstawionych ludzi – które brały materiały od producentów i hurtowników, deklarując późniejszą zapłatę.
Wiktionary
IPA: swup, AS: su̯up
Wiktionary
rzecz. słupnik m., osłupienie n.
:: zdrobn. słupek m.
czas. osłupieć dk.
przym. słupowy, przysłupowy, osłupiały
Wiktionary
(2.1) przest. firmant
Wiktionary
1. grzbietowa część wyprawionej skóry bydlęcej lub świńskiej, używana na podeszwy; krupon;
2. przestarzałe: pionowy element konstrukcyjny budowli; słup
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie wielkopolskim;
Wiktionary
Słupca – miasto w województwie wielkopolskim, na Równinie Wrzesińskiej, siedziba gminy Słupca i powiatu słupeckiego.
Miasto biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżało w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa konińskiego.
Wikipedia
(1.1) Szanowni słupczanie! Zapraszamy do głosowania na projekty w ramach budżetu obywatelskiego. Razem działajmy dla rozwoju Słupcy.
Wiktionary
rzecz. słupczanin m., słupczanka ż.
przym. słupecki
Wiktionary
mieszkaniec Słupcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Słupcy
(1.2) osoba pochodząca ze Słupcy, urodzona w Słupcy
Wiktionary
(1.1) Szanowni słupczanie! Zapraszamy do głosowania na projekty w ramach budżetu obywatelskiego. Razem działajmy dla rozwoju Słupcy.
Wiktionary
rzecz. Słupca ż.
:: fż. słupczanka ż.
przym. słupecki
Wiktionary
mieszkanka Słupcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Słupcy
(1.2) kobieta pochodząca ze Słupcy, urodzona w Słupcy
Wiktionary
rzecz. Słupca ż.
:: fm. słupczanin m.
przym. słupecki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Słupca
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Słupcą, dotyczący Słupcy
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
Wikipedia
rzecz. Słupca ż., słupczanin m., słupczanka ż.
Wiktionary
Słupeczno – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Wysokie.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Wysokie. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 232 mieszkańców.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: słup;
2. żeński organ płciowy u roślin okrytonasiennych;
3. rodzaj obcasa w damskich pantoflach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: słup
(1.2) bot. żeński organ płciowy u roślin okrytonasiennych;
(1.3) rodzaj obcasa w damskich pantoflach
(1.4) zool. stanięcie przez niektóre ssaki na tylnych łapach z wyprostowanym tułowiem
(1.5) sport. boczny element bramki
(1.6) sport. trafienie piłką w słupek (1.5)
(1.7) fiz. ciecz w pionowej rurce, np. termometru
(1.8) mat. pionowy rząd liczb, zwłaszcza do zsumowania
(1.9) element wzoru w szydełkowaniu
(1.10) prostokątny element wykresu
Wiktionary
Słupek, słupkowie (łac. pistyllum, ang. pistil) – żeński organ płciowy w kwiecie okrytonasiennych. Zbudowany jest ze zrośniętych ze sobą lub wolnych owocolistków (carpellae), które są zmodyfikowanymi liśćmi (najprawdopodobniej utworami homologicznymi do makrosporofili). Słupki zajmują zawsze centralne miejsce w kwiecie, gdzie mogą występować pojedynczo lub w większej liczbie.
Wikipedia
(1.1) Ten słupek stoi tutaj, żeby samochody nie wjeżdżały na chodnik.
Wiktionary
IPA: ˈswupɛk, AS: su̯upek
Wiktionary
rzecz. słup m., słupnik m., osłupienie n.
czas. osłupieć dk.
przym. słupowy, słupkowy
Wiktionary
(1.1) balasek
Wiktionary
1. rzeka w Polsce;
2. Stara Słupia, wieś w Polsce; 2. Nowa Słupia, wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
pasożytniczy grzyb z rzędu rozetkowców
SJP.pl
mieszkaniec Słupi, Słupi Kapitulnej, Słupi Nadbrzeżnej, Słupi Wielkiej, Słupi pod Bralinem lub Słupi pod Kępnem
SJP.pl
mieszkanka Słupi, Słupi Kapitulnej, Słupi Nadbrzeżnej, Słupi Wielkiej, Słupi pod Bralinem lub Słupi pod Kępnem
SJP.pl
Wikipedia
1. podobny kształtem do słupa;
2. składający się ze słupów
SJP.pl
część składowa korpusu pługa służąca do łączenia go z grządzielem lub ramą
SJP.pl
Słupica – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlnia-Letnisko. Ma status sołectwa.
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego, następnie W latach 1975–1998 do województwa radomskiego.
Wikipedia
1. grzbietowa część wyprawionej skóry bydlęcej lub świńskiej, używana na podeszwy; krupon;
2. przestarzałe: pionowy element konstrukcyjny budowli; słup
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
w łowiectwie o zającu, króliku, świstaku: siadać na tylnych łapach; stawać słupka, stawiać słupka, dawać słupka
SJP.pl
przypominający kształtem słupek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Słupek, słupkowie (łac. pistyllum, ang. pistil) – żeński organ płciowy w kwiecie okrytonasiennych. Zbudowany jest ze zrośniętych ze sobą lub wolnych owocolistków (carpellae), które są zmodyfikowanymi liśćmi (najprawdopodobniej utworami homologicznymi do makrosporofili). Słupki zajmują zawsze centralne miejsce w kwiecie, gdzie mogą występować pojedynczo lub w większej liczbie.
Wikipedia
przymiotnik od: słupek
SJP.pl
nadmierne stawianie słupków w miejscach, w których obowiązuje zakaz parkowania
SJP.pl
roślina z rodziny astrowatych; ratibida
SJP.pl
Słupnica (niem. Stangenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec na terenie Pojezierza Iławskiego, założona w 1331 roku. Przepływa przez nią rzeka Młynówka (8,4 km) zwana również Strugą Piotrowicką (prawy dopływ Osy).
Wikipedia
dawny, wschodni asceta, który spędzał życie na szczycie wysokiego słupa; stylita
SJP.pl
Phallogaster Morgan (pękacz, słupnik) – rodzaj grzybów z rodziny Phallogastraceae. W Polsce występuje jeden gatunek.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Historyczna nazwa miejscowości w Niemczech:
Inne:
Wikipedia
przypominający słup, podobny do słupa
SJP.pl
Słupowo – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Sicienko. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Murucin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: słup
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze słupem, dotyczący słupa
Wiktionary
(1.1) Skansen posiada dwie kapliczki słupowe i jedną szafkową.
Wiktionary
rzecz. słup mrz., słupek mrz., słupnik mos.
Wiktionary
nadmierne i często niepotrzebne występowanie słupów w przestrzeni publicznej
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce na Pomorzu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. miasto w północnej Polsce;
Wiktionary
Słupsk (kaszub. Słëpsk lub też Słëpskò, niem. Stolp, wym. [ʃtɔlp]) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, w województwie pomorskim, siedziba władz powiatu słupskiego oraz gminy Redzikowo. Leży na Pobrzeżu Koszalińskim, nad Słupią, przy trasie europejskiej E28, dawna siedziba książąt pomorskich. W latach 1975–1998 Słupsk był siedzibą władz administracyjnych województwa słupskiego. Jest członkiem Związku Miast Polskich. Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Słupsk liczył 89 180 mieszkańców i był pod względem liczby ludności trzecim (po Gdańsku oraz Gdyni) miastem w województwie pomorskim, a także 42. spośród najludniejszych miast w Polsce. Historycznie związany jest z Pomorzem Zachodnim. Patronem miasta jest bł. Bronisław Kostkowski.
Wikipedia
(1.1) Słupsk leży na Pomorzu.
Wiktionary
IPA: swupsk, AS: su̯upsk
Wiktionary
rzecz. słupszczanin m., słupszczanka ż., Słupia ż., słup m.
przym. słupski, podsłupski
Wiktionary
przymiotnik od: Słupsk, Słupia (Nowa, Stara, Wielka)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Słupska, związany z Słupskiem, pochodzący ze Słupska
Wiktionary
(1.1) Osada rybacka istniała tu w XII w. i podlegała kasztelanii słupskiej.
Wiktionary
IPA: ˈswupsʲci, AS: su̯upsʹḱi
Wiktionary
rzecz. słupszczanin m., słupszczanka ż., Słupsk mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: Słupsk, Słupia (Nowa, Stara, Wielka)
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Słupska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Słupska
(1.2) osoba pochodząca z Słupska, urodzona w Słupsku
Wiktionary
IPA: swuˈpʃt͡ʃãɲĩn, AS: su̯upščãńĩn
Wiktionary
rzecz. Słupsk m.
:: fż. słupszczanka ż.
przym. słupski
Wiktionary
mieszkanka Słupska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Słupska
(1.2) kobieta pochodząca z Słupska, urodzona w Słupsku
Wiktionary
IPA: swuˈpʃt͡ʃãnka, AS: su̯upščãnka
Wiktionary
rzecz. Słupsk m.
:: fm. słupszczanin m.
przym. słupski
Wiktionary
Słuszczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie lipskim, w gminie Solec nad Wisłą.
W styczniu 1943 żandarmeria niemiecka z posterunku w Lipsku w związku z podejrzeniem współpracy z partyzantami Stanisława Borka, zamordowała jego rodzinę liczącą 6 osób. W listopadzie tego samego roku żandarmi zamordowali rodzinę Pałków a zabudowania spalili.
Wikipedia
Słuszewo (kaszb. Słëszewò, niem. Schluschow) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino na zachodnim skraju Puszczy Wierzchucińskiej w pobliżu trasy linii kolejowej Wejherowo-Choczewo-Lębork (obecnie zawieszonej).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
Słuszków – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, siedziba gminy Mycielin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
W 1935 we wsi odkryto skarb ze Słuszkowa.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) właściwie, zgodnie ze stanem faktycznym, trafnie
(1.2) w uzasadniony sposób, sprawiedliwie, mając podstawę do czegoś, mając prawo do czegoś
wykrzyknik
(2.1) oznaczający zgodę
Wiktionary
IPA: ˈswuʃʲɲɛ, AS: su̯ušʹńe
Wiktionary
rzecz. słuszność ż.
przym. słuszny
Wiktionary
(2.1) istotnie, rzeczywiście, racja, prawda
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: słusznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słuszny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) trafny, właściwy pogląd czy sprawa
(1.2) zgodność z prawdą
(1.3) uzasadniona opinia
Wiktionary
przym. słuszny
przysł. słusznie
wykrz. słusznie
Wiktionary
(1.1) bezbłędność, bezstronność, celność, dorzeczność, godziwość, gramatyczność, nienaganność, niezawodność, odpowiedniość, optymalność, stosowność, trafność, użyteczność, właściwość, zręczność
(1.2) fakt, nieomylność, obiektywizm, prawda, pewność, prawidłowość, praworządność, regularność, reguła, sprawiedliwość, zgodność
(1.3) adekwatność, celowość, odpowiedniość, poprawność, potrzeba, pożyteczność, przydatność, racja, racjonalność, rzeczowość, sensowność, uczciwość, umotywowanie, uzasadnienie, ważność, zasadność
Wiktionary
1. zgodny z rzeczywistością, mający rację; trafny;
2. właściwy, uzasadniony;
3. dawniej:
a) pokaźny, okazały;
b) o ludziach: postawny, wysoki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest odpowiedni, spełnia określone warunki
(1.2) sensowny, trafny
(1.3) godziwy, duży, uczciwy
(1.4) zgodny z prawem, uzasadniony
Wiktionary
(1.1) Podstawą buddyzmu jest ośmioraka ścieżka: słuszny pogląd, słuszne myślenie, słuszne słowo, słuszny czyn, słuszny żywot, słuszne dążenie, słuszne skupienie, słuszna medytacja.
(1.2) Całkiem słuszny argument.
(1.3) Dostał słuszne wynagrodzenie.
(1.4) Słuszne prośby zawsze będą przyjęte.
Wiktionary
IPA: ˈswuʃnɨ, AS: su̯ušny
Wiktionary
rzecz. słuszność ż.
przysł. słusznie
wykrz. słusznie
Wiktionary
(1.1-2) właściwy
Wiktionary
Słutowo (niem. Steinberg) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Recz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 osada liczyła 72 mieszkańców.
Wikipedia
kobieta pracująca jako osoba zajmująca się czyimś domem (m.in. sprzątająca go) oraz posługami osobistymi wobec gospodarzów; sługa, gosposia, pomoc domowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba, która komuś służy, zajmuje się czyimś domem za wynagrodzenie;
forma czasownika.
(2.1) ims. przymiotnikowy czynny od: służyć
Wiktionary
Służący (służąca, sługa, służka, także: pomoc domowa, podręczny, podręczna, posługacz, posługaczka, pachołek) – osoba zajmująca się zawodowo wykonywaniem określonych prac domowych i usług w posiadłości swego pracodawcy, często łącznie z zakwaterowaniem.
Wikipedia
(1.1) Służąca dała znać, że gromada robotników przyszła i koniecznie ją chce widzieć.
Wiktionary
IPA: swuˈʒɔ̃nt͡sa, AS: su̯užõnca
Wiktionary
rzecz. sługa m., służka ż., służalec m., służba ż., służalstwo n., służenie n., posłużenie n., posługiwanie n., usługiwanie n., usłużenie n., służalczość ż., służebność ż., wysługiwanie n., wysłużenie n., wysługa ż., odsługiwanie n., odsłużenie n., służebnica ż., służebnik m., usługa ż., Służewiec m., Służów m., Służew m., służbista m., służbistka ż., obsługa ż., służalec m.
:: fm. służący m.
czas. służyć ndk., posłużyć dk., posługiwać ndk., usługiwać ndk., usłużyć dk., wysługiwać się ndk., wysłużyć się dk., odsługiwać ndk., odsłużyć dk.
przym. służalczy, usłużny, służebny, usługowy, służbowy
przysł. służalczo, usłużnie, służebnie, usługowo, służbowo
Wiktionary
(1.1) służka, pomoc domowa, posługaczka, służebnica
Wiktionary
mężczyzna pracujący jako osoba zajmująca się czyimś domem (m.in. sprzątająca go) oraz posługami osobistymi wobec gospodarzów; sługa, pomoc domowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która komuś służy, zajmuje się czyimś domem za wynagrodzeniem
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: służyć
Wiktionary
Służący (służąca, sługa, służka, także: pomoc domowa, podręczny, podręczna, posługacz, posługaczka, pachołek) – osoba zajmująca się zawodowo wykonywaniem określonych prac domowych i usług w posiadłości swego pracodawcy, często łącznie z zakwaterowaniem.
Wikipedia
(1.1) Nareszcie dojechał na miejsce i znowu upłynęło z dziesięć minut, nim służący powrócił z kasy z biletem.
Wiktionary
IPA: swuˈʒɔ̃nt͡sɨ, AS: su̯užõncy
Wiktionary
forma żeńska (1.1) służąca
rzecz. sługa m., służka ż., służalec m., służba ż., służalstwo n.
czas. służyć ndk.
przym. służalczy
Wiktionary
(1.1) kamerdyner
Wiktionary
bezgraniczne i bezwarunkowe podporządkowanie się komuś lub czemuś; serwilistyczność, służalstwo, uniżoność, serwilizm, lojalstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co służalcze; cecha tych, którzy są służalczy
Wiktionary
rzecz. służalstwo n., służalec m., służba ż., sługa m., służebny m., służąca ż., służka ż., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służenie n.
czas. służyć ndk.
przym. służalczy, służbowy, służebny, służebnościowy
przysł. służalczo, służbowo, służebnie
Wiktionary
(1.1) służalstwo, lokajskość, niewolniczość; książk. serwilizm
Wiktionary
przymiotnik od: służalec
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) poddający się bezkrytycznie czyimś poleceniom lub świadczący o tym
Wiktionary
rzecz. służalczość ż., służalec mos., służalstwo n., służba ż., służbowy mos., służebniczka ż., służenie n., służka mos./ż.
przym. służbowy
przysł. służalczo
Wiktionary
(1.1) fagasowski, lizusowski, lokajski, niewolniczy, pochlebczy, serwilistyczny, wazeliniarski
Wiktionary
pogardliwie o kimś, kto wysługuje się komuś, wykonuje wszystkie jego polecenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. osoba bez poczucia własnej godności, która służy komuś i bezkrytycznie wykonuje jego polecenia
(1.2) daw. o czyimś służącym
Wiktionary
(1.1) To ich nęci, to z ludzi wolnych służalcami czyni, nie brak tego, co niezbędne, jak powiadają, o nie! Jeno pragnienie rzeczy zbędnych, zazdroszczenie przepychu.
Wiktionary
rzecz. służenie n., służba ż., służący m., służąca ż., służalczość ż., służbowy mos., służebniczka ż., służka ż.
czas. służyć ndk.
przym. służbowy, służalczy
Wiktionary
(1.1) sługus
Wiktionary
bezgraniczne i bezwarunkowe podporządkowanie się komuś lub czemuś; serwilistyczność, służalczość, uniżoność, serwilizm, lojalstwo
SJP.pl
1. służenie, spełnianie pracy służącego (służącej);
2. praca w urzędzie państwowym, instytucji użyteczności publicznej;
3. praca dla jakiejś idei; poświęcenie się jakiejś sprawie;
4. zespół ludzi służących u kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoby wynajęte do służenia lub zobowiązane do tego (np. z powodu pochodzenia)
(1.2) służenie komuś
(1.3) instytucja powołana do wykonywania pewnej czynności na rzecz społeczeństwa; także praca, dyżur w takiej instytucji
(1.4) działanie dla jakiejś idei
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Służba przyniosła hrabiemu posiłek.
(1.2) Służba w obcym wojsku została uznana za przestępstwo.
(1.2) „Głupia Zośka” przesiedziała u nich około sześciu lat, lecz choć następnie poszła na służbę do dworu, w chacie roboty nie ubyło.
(1.2) Ksiądz wyjaśniał, że celem naszego życia jest służba Bogu i ludziom.
(1.3) Stan służby zdrowia w Polsce wymaga poprawy.
(1.3) Przepraszam, ale na służbie nie piję.
(1.4) Moja służba ojczyźnie w tym, aby słuchać i robić, co mi rozkażą.
Wiktionary
IPA: ˈswuʒba, AS: su̯užba
Wiktionary
rzecz. sługa m., służebny m., służąca ż., służka m./ż., służalstwo n., służalec m., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służenie n.
czas. służyć ndk.
przym. służbowy, służalczy, służebny, służebnościowy
przysł. służbowo, służalczo, służebnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: służbiście
SJP.pl
osoba zbyt pedantycznie wykonująca swoje obowiązki, polecenia służbowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. osoba pedantycznie wypełniająca obowiązki służbowe, kurczowo trzymająca się litery prawa i bezkrytycznie wykonująca każde polecenie zwierzchników
Wiktionary
(1.1) Do Sejmu niedawno strażnik służbista nie chciał go wpuścić, bo nie miał wejściówki.
Wiktionary
rzecz. służba ż., służbistość ż.
:: fż. służbistka ż.
przym. służbisty
przysł. służbiście
Wiktionary
(1.1) formalista, pryncypialista, rygorysta, talmudysta
Wiktionary
kobieta, która zbyt pedantycznie wypełnia nakazy służbowe
SJP.pl
osoba zbyt pedantycznie wykonująca swoje obowiązki, polecenia służbowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) skromne pomieszczenie mieszkalne dla służby, służących
Wiktionary
IPA: swuʒˈbufka, AS: su̯užbufka
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) z tytułu pracy
Wiktionary
rzecz. służka mos./ż., służenie n., służebniczka ż., służbowy mos., służalczość ż., służba ż.
przym. służbowy
Wiktionary
przymiotnik od: służba
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od służba
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) żołnierz, który ma dyżur
Wiktionary
(1.1) Nie mogłem jej zarzucić niedopełniania obowiązków służbowych.
Wiktionary
IPA: swuʒˈbɔvɨ, AS: su̯užbovy
Wiktionary
rzecz. służba ż., sługa m., służebny m., służąca ż., służka m./ż., służalstwo n., służalec m., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służenie n.
czas. służyć ndk.
przym. służalczy, służebny, służebnościowy
przysł. służbowo, służalczo, służebnie
Wiktionary
1. być czyimś sługą;
2. wykonywać polecenia, być podporządkowanym komuś, działać w jakiejś sprawie
SJP.pl
dawniej:
1. dotyczący służby lub służenia;
2. służący czemuś; pomocniczy
SJP.pl
1. członkini żeńskiego zgromadzenia zakonnego;
2. przestarzałe: zdrobnienie od służebnica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej;
(1.2) przest. zdrobn. od służebnica
Wiktionary
(1.1) W szpitalu pracuje służebniczka z Panewnik.
(1.1) W ogrodzie służebniczek rosną krokusy.
Wiktionary
rzecz. służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., sługa m., służebny m., służąca ż., służka m./ż., służalstwo n., służalec m., służenie n.
czas. służyć ndk.
przym. służebny, służebnościowy, służbowy, służalczy
przysł. służebnie, służbowo, służalczo
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób służebny
Wiktionary
rzecz. służka mos./ż., służenie n., służebny m., służebniczka ż., służbowy mos., służalczość ż., służebność ż., służba ż.
przym. służebny, służbowy
Wiktionary
Służebnik – księga cerkiewna zawierająca teksty nabożeństw.
Wikipedia
1. cecha tego, co czemuś służy;
2. zwykle w liczbie mnogiej: powinności i obowiązki nakładane na ludność;
3. prawo pozwalające korzystać z cudzej nieruchomości; serwituty;
4. dawniej: podległość, zależność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości;
Wiktionary
Służebność (łac. servitus) – ograniczone prawo rzeczowe, obciążające nieruchomość służebną w celu zwiększenia użyteczności innej nieruchomości zwanej władnącą (służebność gruntowa), albo zapewnienie zaspokojenia określonych potrzeb osoby fizycznej (służebność osobista). Jak każde ograniczone prawo rzeczowe, służebność ogranicza możność dysponowania obciążoną nieruchomością przez jej właściciela.
Wikipedia
(1.1) W księdze wieczystej można ujawnić służebność.
Wiktionary
przym. służebny, służbowy
rzecz. służalczość ż., służba ż., służbowy mos., służebniczka ż., służenie n., służka mos./ż.
Wiktionary
(1.1) serwitut
Wiktionary
dotyczący służebności
SJP.pl
dawniej:
1. dotyczący służby lub służenia;
2. służący czemuś; pomocniczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze służeniem, służbą
rzeczownik, rodzaj męski
(2.1) daw. mężczyzna, który służy komuś
Wiktionary
rzecz. służka mos./ż., służenie n., służebniczka ż., służbowy mos., służalczość ż., sługa mos., służba ż., służebna ż., służebnica ż., służebność ż.
przysł. służebnie
przym. służbowy
Wiktionary
(2.1) służący
Wiktionary
Służejów (niem. Schlause) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ziębice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|służyć.
Wiktionary
IPA: swuˈʒɛ̃ɲɛ, AS: su̯užẽńe
Wiktionary
rzecz. służba ż., sługa m., służebny m., służąca ż., służka ż., służalstwo n., służalec m., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służalczość ż., służbowy mos., obsłużenie n.
czas. służyć ndk.
przym. służbowy, służalczy, służebny, służebnościowy
przysł. służbowo, służalczo, służebnie
Wiktionary
część Warszawy
SJP.pl
Służew (do początku XVI w. Służewo) – dawna wieś, obecnie obszar MSI w dzielnicy Mokotów w Warszawie.
Wikipedia
część Warszawy
SJP.pl
Służewiec – dawna wieś, obecnie obszar MSI w dzielnicy Mokotów w Warszawie.
Wikipedia
przymiotnik od: Służewiec (dzielnica Warszawy)
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
przymiotnik od: Służew
SJP.pl
(rodzaj m.) zdrobnienie od: sługa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. w gotyku: cienka kolumienka przylegająca do filaru, podtrzymująca sklepienie;
(1.2) daw. górn. deszczułka zatknięta w otwór w ścianie podziemnego chodnika służąca do postawienia kaganka
(1.3) przest. zdrobn. od: służąca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przest. zdrobn. od: sługa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pomiędzy służkami schodzącymi z żeber sklepienia umieszczono olbrzymie okna, w których znajdują się najstarsze w Paryżu gotyckie witraże.
(1.3) Kolebki onej pilnie strzeże i on, i ta służka zakonna, tak, że młodej pani nikt nigdy dojrzeć nie może.
(2.1) Wskazał mu Olkusz; posłuszny służka dopełnił rozkaz wydany i z tego srebra powstała sławna kopalnia srebra w Olkuszu.
Wiktionary
IPA: ˈswuʃka, AS: su̯uška
Wiktionary
rzecz. służba ż., służbistość ż., służbista m., służbistka ż., służący m., służąca ż., służebny m., służebna ż., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służalstwo n., służalec m., służenie n.
:: fm. sługa m.
czas. posługiwać, obsługiwać, służyć ndk.
przym. służbowy, służbisty, służebny, służebnościowy, służalczy
przysł. służbowo, śłużbiście, służebnie, służalczo
Wiktionary
(1.3) służąca, sługa, służebna
(2.1) służący
Wiktionary
(rodzaj m.) zdrobnienie od: sługa
SJP.pl
Służki (biał. Служкі, ros. Служки, Służki) – chutor na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie brzostowickim, w sielsowiecie Koniuchy.
Wikipedia
Służów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój.
Był wsią klasztoru norbertanek buskich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
1. być czyimś sługą;
2. wykonywać polecenia, być podporządkowanym komuś, działać w jakiejś sprawie
SJP.pl
czasownik nieprzechodni
(1.1) być czyimś sługą
(1.2) pracować w wojsku
(1.3) o przedmiotach: być przydatnym; dobrze działać
(1.4) przest. dobrze wpływać na kogoś lub na coś
(1.5) o psie: stać na tylnych łapach przed człowiekiem
(1.6) być przeznaczonym do czegoś
(1.7) dawać, ofiarować coś
Wiktionary
(1.1) Ogrodnik służy u nas dopiero 5 (pięć) lat.
(1.2) Mój ojciec służył w marynarce.
(1.3) Mam samochód od 20 (dwudziestu) lat i ciągle mi służy.
(1.4) Górskie powietrze dobrze mi służy na płuca.
(1.5) Wujek Tadeusz nauczył swojego psa służyć.
(1.6) Długopis służy do pisania.
(1.7) Nasz tata wszystkim służy dobrą radą.
Wiktionary
IPA: ˈswuʒɨt͡ɕ, AS: su̯užyć
Wiktionary
rzecz. służba ż., sługa m., służebny m., służąca ż., służka m./ż., służalstwo n., służalec m., służebność ż., służebnictwo n., służebnik m., służebniczek m., służebnica ż., służebniczka ż., służenie n.
czas. obsłużyć dk., obsługiwać ndk., przysłużyć dk., przysługiwać ndk., wysłużyć dk., wysługiwać ndk., zasłużyć dk., zasługiwać ndk.
przym. służbowy, służalczy, służebny, służebnościowy
przysł. służbowo, służalczo, służebnie
Wiktionary
(1.2) odbywać służbę
(1.3) przydawać się
Wiktionary
dawniej: słuchanie, słyszenie; wieść, pogłoska; dziś tylko w wyrażeniu: ani widu, ani słychu - brak jakichś wiadomości o kimś lub o czymś; nic nie widać i nie słychać
SJP.pl
czasownik niewłaściwy, używany, gdy ktoś lub coś:
a) daje się słyszeć (np. Jak użyjesz wzmacniacza, to będzie słychać w całym budynku. Gdyby miał tłumik, nie słychać byłoby wystrzału.);
b) jest znane ze słyszenia (np. Od dawna słychać było, że zostanie ministrem.)
SJP.pl
czasownik bezosobowy niedokonany
(1.1) daje się usłyszeć
(1.2) przen. wiadomo z plotkaotek, ze słyszenia
(1.3) reg-pl|Kresy, Lublin. daje się wyczuć węchem
czasownik przechodni niedokonany
(2.1) daw. słyszeć
Wiktionary
(1.1) Słychać jakieś dziwne stuki w silniku.
(1.2) Ostatnio nic o nim nie słychać.
Wiktionary
IPA: ˈswɨxat͡ɕ, AS: su̯yχać
Wiktionary
rzecz. słych m., słychanie n.
przym. niesłychany
Wiktionary
(1.2) wiadomo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. odczasownikowy od|słychać.
Wiktionary
czas. słychać ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
być sławnym, mieć rozgłos
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) być znanym
(1.2) daw. rozlegać się, rozbrzmiewać
Wiktionary
(1.1) Miał on skarbów pełne wory // i wciąż znosił do komory // smakołyki i frykasy, // z których słyną polskie lasy.
Wiktionary
przym. słynny
Wiktionary
(1.1) daw. sławić się
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: słynnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: słynny; bardziej słynny
SJP.pl
to, że coś jest powszechnie znane i ma duży rozgłos
SJP.pl
uwielbiany, znany, sławny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) powszechnie znany; taki, który słynie z czegoś
Wiktionary
(1.1) Nike z Samotraki, znaleziona w 1863 r., jest jedną z najsłynniejszych i najbardziej rozpoznawalnych rzeźb na świecie.
(1.1) Słynni piłkarze zarabiają bardzo dużo pieniędzy.
Wiktionary
IPA: ˈswɨ̃nːɨ, AS: su̯ỹ•ny
Wiktionary
rzecz. słynność ż.
czas. słynąć ndk., zasłynąć dk.
Wiktionary
(1.1) sławny
Wiktionary
odbierać dźwięki w określonym zakresie (przeważnie poprzez ucho)
SJP.pl
taki, który nie jest głuchy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co słyszalne
Wiktionary
przym. słyszalny
Wiktionary
dający się słyszeć
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) możliwy do usłyszenia, dający się usłyszeć
Wiktionary
rzecz. słyszalność ż., słuch mrz.
czas. słuchać
przym. słuchowy
Wiktionary
odbierać dźwięki w określonym zakresie (przeważnie poprzez ucho)
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) fizj. odbierać dźwięk za pomocą zmysłu słuchu
Wiktionary
(1.1) Czy ty słyszysz, co do ciebie mówię?
Wiktionary
IPA: ˈswɨʃɛt͡ɕ, AS: su̯yšeć
Wiktionary
rzecz. słyszenie n., słuch m., niedosłyszący mos.
czas. posłyszeć, słuchać, zasłyszeć, osłuchiwać
przym. słuchowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|słyszeć.
Wiktionary
IPA: swɨˈʃɛ̃ɲɛ, AS: su̯yšẽńe
Wiktionary
czas. słyszeć
rzecz. słuch m.
Wiktionary
1. jedna z liter polskiego alfabetu
2. bezdźwięczna, twarda spółgłoska
3. skrót od: tona (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. majuskuła dwudziestej szóstej litery polskiego alfabetu;
Wiktionary
T (te, minuskuła: t) – dwudziesta litera alfabetu łacińskiego, dwudziesta szósta litera alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku spółgłoskę przedniojęzykową zwartą bezdźwięczną, np. [t].
To druga najpopularniejsza litera w tekstach w języku angielskim.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) alfabet polski.
tłumaczenia.
* amerykański język migowy: (1.1) 30px
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|T.}}
źródła.
== T (język afar.) ==
wymowa.
IPA|t.
znaczenia.
litera
(1.1) Ta, majuskuła trzeciej litery alfabetu afarskiego
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɛ, AS: te
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) alfabet polski.
tłumaczenia.
* amerykański język migowy: (1.1) 30px
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|T.}}
źródła.
== T (język afar.) ==
wymowa.
IPA|t.
znaczenia.
litera
(1.1) Ta, majuskuła trzeciej litery alfabetu afarskiego
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) minuskuła: t
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) alfabet polski.
tłumaczenia.
* amerykański język migowy: (1.1) 30px
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|T.}}
źródła.
== T (język afar.) ==
wymowa.
IPA|t.
znaczenia.
litera
(1.1) Ta, majuskuła trzeciej litery alfabetu afarskiego
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) minuskuła: t
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma kształt litery T
Wiktionary
operator sieci telefonii komórkowej
SJP.pl
T-Mobile – marka usług telefonii komórkowej, właścicielem której jest Telekom Deutschland.
Obecna jest w ramach wielu sieci komórkowych w Europie, a także Stanach Zjednoczonych, gdzie planowana była sprzedaż spółki firmie AT&T. Przejęcie T-Mobile USA przez AT&T nie zostało zatwierdzone przez amerykański departament sprawiedliwości.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od T-shirt
Wiktionary
rzecz. T-shirt m.
Wiktionary
[czytaj: ti szert] koszulka z krótkim rękawkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odzież. koszulka z krótkim rękawem;
Wiktionary
T-shirt – bawełniana dzianinowa koszulka mająca krótkie rękawy. Nazwa pochodzi z angielskiego i oznacza "koszula (w kształcie litery) T"
Wikipedia
(1.1) Miał na sobie żółty T-shirt, ciemne dżinsy i tenisówki.
Wiktionary
rzecz. T-shircik mrz.
Wiktionary
skrót od: tom (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) tom
Wiktionary
(1.1) "Wielki Słownik Angielsko-Polski", t. I, str. 517
Wiktionary
IPA: tɔ̃m, AS: tõm
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) t.
* ukraiński: (1.1) т.
* włoski: (1.1) vol.
źródła.
== t. (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|'to.mo.
znaczenia.
skrót
(1.1) = tomo → t., tom
odmiana.
(1.1) lm. tt.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) t.
* ukraiński: (1.1) т.
* włoski: (1.1) vol.
źródła.
== t. (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|'to.mo.
znaczenia.
skrót
(1.1) = tomo → t., tom
odmiana.
(1.1) lm. tt.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
skrót od: tekst jednolity
SJP.pl
skrót
(1.1) = przest. to jest
(1.2) = tekst jednolity
Wiktionary
(1.1) Po wsiach w wiliję tego dnia idą włościanie do księdza z prośbą o wypominki t.j. o wspomnienie nazwisk zmarłych krewnych i polecenie ich modłom wiernych. sic.
(1.2) Dz.U.2017.2183 t.j. z dnia 2017.11.28
Wiktionary
(1.1) czyli, tj.
Wiktionary
zespół muzyczny, którego liderem jest Zygmunt Staszczyk (Muniek)
SJP.pl
T.Love – polski zespół muzyczny założony w 1982 w Częstochowie. W początkach kariery, w latach 80. XX wieku, pozostający pod wpływem punk rocka, a z upływem czasu korzystający również ze stylistyki reggae, rock and rolla, glam rocka, pop-rocka.
Wikipedia
skrót od: tasto solo (z włoskiego, w muzyce: wskazówka dla basso continuo, że należy zagrać pojedynczy dźwięk, a nie akord)
SJP.pl
skrót od: toto titulo - z zachowaniem należnych tytułów (formuła grzecznościowa używana np. w listach)
SJP.pl
skrót
(1.1) z pożegnaniem
Wiktionary
IPA: tɛ‿tɛ‿ˈːl, AS: te‿t•‿el
Wiktionary
(1.1) p.c., p.p.c.
Wiktionary
skrót od: tak zwany (czytany jako całe, odmienne wyrażenie); tzw.
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) hist. hitlerowska akcja eliminacji osób upośledzonych;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) mikrobiol. bakteriofag z rodziny nazwa systematyczna|Myoviridae|ref=tak., wirus infekujący bakterie z gatunku nazwa systematyczna|Escherichia coli|ref=tak.,
Wiktionary
Wikipedia
(2.1) Gospodarzem dla bakteriofaga T4 jest bakteria z gatunku Escherichia coli.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mikrobiol. bakteriofag z rodziny nazwa systematyczna|Podoviridae|ref=tak., wirus infekujący bakterie z gatunku nazwa systematyczna|Escherichia coli|ref=tak.
Wiktionary
(1.1) Gospodarzem dla bakteriofaga T7 są pałeczki okrężnicy.
Wiktionary
zaimek pełniący w zdaniu różne funkcje
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = traktat amsterdamski, traktat z Amsterdamu
Wiktionary
Wikipedia
IPA: tɛ‿ˈa, AS: te‿a
Wiktionary
potocznie: partykuła "ta" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania)
SJP.pl
partykuła "tak" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania); taak
SJP.pl
zaimek "taki" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi)
SJP.pl
partykuła "tak" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania); taaak
SJP.pl
klawisz na klawiaturze komputera służący m.in. do przechodzenia do następnej kolumny; tabulator, Tab, Tabulator
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: tabela (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) = tabela
Wiktionary
(1.1) Projekt takiego schematu został przedstawiony w tab. 1.
Wiktionary
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczny, tabakowy
SJP.pl
osoba zażywająca tabakę; tabacznik
SJP.pl
zdrobnienie od: tabaka
SJP.pl
Tabaczka (bułg. Табачка) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Ruse, w gminie Iwanowo. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 czerwca 2020 roku miejscowość liczyła 235 mieszkańców.
Wikipedia
jasnobrązowy o zielonkawym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru jasnobrązowego o zielonkawym odcieniu
Wiktionary
rzecz. tabaka ż.
Wiktionary
1. osoba zażywająca tabakę; tabaczarz;
2. dawniej: osoba zajmująca się produkcją i sprzedażą tabaki
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczany, tabakowy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
fermentowany, wysuszony i sproszkowany tytoń, wciągany do nosa, powodujący kichanie
SJP.pl
Osoby:
Zobacz też:
Wikipedia
fermentowany, wysuszony i sproszkowany tytoń, wciągany do nosa, powodujący kichanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sproszkowany tytoń zażywany przez nos;
(1.2) daw. każdy tytoń – do palenia i do wciągania nosem; Gloger.
Wiktionary
Tabaka – sproszkowany tytoń, często wzbogacany kompozycjami aromatyzującymi, przeznaczony do zażywania przez nos. W odróżnieniu od papierosów, nikotyna wchłaniana jest nie przez płuca, ale przez śluzówkę nosa. Często tabaką niewłaściwie nazywane są tytonie do żucia lub ssania (snus). Osoba zażywająca tabakę to tabaczarz lub tabacznik.
Wikipedia
(1.1) Zażywanie tabaki uzależnia i może powodować choroby
Wiktionary
IPA: taˈbaka, AS: tabaka
Wiktionary
rzecz. tabakiera ż., tabakierka ż., tabakiereczka ż., tabakierzysko n., tabacznik m., tabaczniczka ż., tabaczarz m.
:: zdrobn. tabaczka ż.
czas. tabaczyć
przym. tabakowy, tabaczny, tabaczkowy, tabakierowy, tabakierkowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sznuptabaka.
Wiktionary
1. pojemniczek na tabakę; tabakiera;
2. ryj dzika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. pudełeczko na tabakę;
(1.2) łow. ryj dzika
Wiktionary
Tabakiera – pojemnik przeznaczony do przechowywania tabaki.
Wikipedia
(1.1) Czy nos dla tabakiery, czy ona dla nosa? / Była wielka dysputa ze starym młokosa.
(1.1) On milczał, szczyptę wziętą z tabakiery ważył / W palcach i długo dumał, nim ją w końcu zażył.
Wiktionary
rzecz. tabaka ż., tabakiernia ż.
:: zdrobn. tabakierka ż., tabakiereczka ż.
przym. tabakowy, tabaczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabakierka
Wiktionary
rzecz. tabakiera ż., tabakierka ż., tabaka ż.
Wiktionary
pojemniczek na tabakę; tabakierka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabakiera
Wiktionary
Tabakiera – pojemnik przeznaczony do przechowywania tabaki.
Wikipedia
(1.1) „Chwalicie mą tabakę mości dobrodzieje, • Obaczcież co się wewnątrz tabakierki dzieje.” • Tu wycierając chustką zabrudzone denko, • Pokazał malowaną armię maleńką (…)
Wiktionary
rzecz. tabaka ż., tabakiera ż., tabakiereczka ż.
przym. tabakowy
Wiktionary
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczany, tabaczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabaką, dotyczący tabaki
Wiktionary
rzecz. tabaka ż., tabakiera ż., tabakierka ż.
przym. tabaczny
Wiktionary
dawny rodzaj długiej po kostki togi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tabarasanami, dotyczący Tabarasanów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tabasarański;
Wiktionary
rzecz. Tabarasanin mos., Tabarasanka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tabasarańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tabasarańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tabasarańskim
Wiktionary
IPA: ˌtabasaˈrãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: tabasarãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
[czytaj: tabasko]
1. bardzo ostry sos na naparze pieprzowym
2. różne gatunki pieprzu tureckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. bardzo ostry sos na bazie pieprzu z ostrej czerwonej papryki;
(1.2) kulin. nazwa kilku gatunków pieprzu, z których robi się sos tabasco (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do przygotowania „wściekłego psa” potrzebne są: wódka, sok malinowy i tabasco.
(1.1) Na koniec można dodać utarty żółty ser, tabasco lub harissę. (z Internetu)
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Tabasco; (1.2) tabasco
* arabski: (1.1) صلصة تاباسكو, تاباسكو
* francuski: (1.1) tabasco
* szwedzki: (1.1) tabasco w.
źródła.
== tabasco (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) kulin. tabasco
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
intensywny trening interwałowy trwający cztery minuty
SJP.pl
[czytaj: tabule] arabska sałatka z siekanych jarzyn i śruty pszenicznej; tabbula
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. tabule.
Wiktionary
Wikipedia
arabska sałatka z siekanych jarzyn i śruty pszenicznej; tabbouleh
SJP.pl
1. wykaz, rejestr, spis danych rozmieszczonych na arkuszu w uporządkowany sposób według rubryk;
2. dokument urzędowy dotyczący powinności chłopskich lub uwłaszczenia chłopów w Polsce w XIX wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uporządkowany wykaz większej liczby danych, odpowiednio posegregowanych i umieszczonych w rubrykach
Wiktionary
Tabela, forma tabelaryczna – sposób zapisu i przedstawiania informacji, w którym dane umieszcza się w odpowiednio rozmieszczonych polach. Pola te utworzone są poprzez poziome i pionowe linie (na wydrukach lub monitorach oba te typy linii, albo tylko jeden z nich, nie muszą być widoczne lub mogą być zróżnicowane).
Wikipedia
(1.1) Pani Zosiu, w tabeli „Koszty” nie zgadzają się dwie rubryki.
(1.1) Wyniki pomiaru muszą być zgodne z tabelą na końcu książki.
Wiktionary
IPA: taˈbɛla, AS: tabela
Wiktionary
rzecz. tablica ż., tabulator m.
:: zdrobn. tabelka ż.
przym. tabelaryczny, tabelkowy, tabelowy
przysł. tabelarycznie
Wiktionary
(1.1) tablica, macierz
Wiktionary
mający formę tabeli
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ułożony w postaci tabeli
Wiktionary
(1.1) Z przygotowanym w formie tabelarycznej planem restrukturyzacji i modernizacji sąsiaduje informacja dotycząca finansów firmy i nie wynika z niej bynajmniej, aby szpital było stać na jakiekolwiek inwestycje.
Wiktionary
przysł. tabelarycznie
rzecz. tabelka ż., tabela ż.
Wiktionary
zestawiać w formie tabeli, układać w tabelę
SJP.pl
mała tabela
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabela
(1.2) rubryka z danymi w książce, publikacji
Wiktionary
IPA: taˈbɛlka, AS: tabelka
Wiktionary
rzecz. tabela ż.
czas. tabelkować, potabelkować
przym. tabelaryczny, tabelowy, tabelkowy
przysł. tabelarycznie
Wiktionary
→ tabelka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabelką, dotyczący tabelki
Wiktionary
rzecz. tabela ż., tabelka ż.
Wiktionary
→ tabela
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabelą, dotyczący tabeli
Wiktionary
rzecz. tabelka ż., tabela ż.
Wiktionary
klapa z półtwardej skóry, będąca częścią siodła, dająca oparcie dla kolan jeźdźca; tebenka, tybinka, tebinka
SJP.pl
dawniej: frędzle i ozdoby skórzane wiszące u siodła; tebinki, tebenki, tybinki
SJP.pl
szafka stojąca na ołtarzu, przeznaczona do przechowywania hostii i komunikantów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. szafka umieszczona na ołtarzu w kościele katolickim, przeznaczona do przechowywania hostii
Wiktionary
Tabernakulum (łac. tabernaculum „namiot”) – w chrześcijaństwie, głównie w kościołach katolickich, mała, zamykana na klucz szafka, umieszczona najczęściej w tylnej części prezbiterium. Jest ono miejscem przechowywania chleba eucharystycznego, konsekrowanego w czasie mszy. Zazwyczaj przechowywane są konsekrowane komunikanty w cyborium przeznaczone do rozdzielania Komunii świętej oraz hostia umocowana w melchizedeku w kustodii, przeznaczona do adoracji Najświętszego Sakramentu w monstrancji.
Wikipedia
IPA: ˌtabɛrnaˈkulũm, AS: tabernakulũm
Wiktionary
(1.1) cyborium
Wiktionary
porażenie rdzenia kręgowego jako jeden z późnych objawów kiły
SJP.pl
kobieta cierpiąca na tabes (porażenie rdzenia kręgowego)
SJP.pl
charakterystyczny dla kiły i chorych na kiłę
SJP.pl
osoba cierpiąca na tabes (porażenie rdzenia kręgowego)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tradycyjne japońskie skarpety z osobnym palcem;
Wiktionary
Tabi (jap. 足袋) – tradycyjne, sięgające kostki japońskie skarpety z osobnym palcem.
Tabi są noszone do tradycyjnych japońskich strojów, takich jak kimono, razem z tradycyjnym japońskim obuwiem (zōri lub geta). Tabi są noszone zarówno przez mężczyzn, jak i przez kobiety. Najczęściej występują w kolorze białym. Białe tabi są noszone w czasie ceremonii herbacianej oraz przy formalnych okazjach, choć mężczyźni niekiedy zakładają wówczas czarne tabi. Można spotkać tabi również w innych kolorach oraz wzorzyste, najczęściej u kobiet.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tabi
* japoński: (1.1) 足袋
źródła.
== tabi (język angielski.) ==
thumb|tabi (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, liczba mnoga
(1.1) tabi
odmiana.
(1.1) blp.; lm. tabi
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tabi
* japoński: (1.1) 足袋
źródła.
== tabi (język angielski.) ==
thumb|tabi (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, liczba mnoga
(1.1) tabi
odmiana.
(1.1) blp.; lm. tabi
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. włók. gatunek tkaniny jedwabnej, złocista mora
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Tabita (od aramejskiego „tabitha” – „gazela”) – semickie imię żeńskie. Pochodzi od postaci pobożnej chrześcijanki, wskrzeszonej przez Piotra Apostoła (po grecku zwana Dorkas). W Biblii Tabita pojawia się w Dziejach Apostolskich.
Tabita imieniny obchodzi: 25 października.
Wikipedia
skrót od: tablica (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) = tablica
(1.2) = tabletka
Wiktionary
(1.1) Na podstawie danych zawartych w tabl. 1 można stwierdzić, że radni nieco lepiej oceniają stan miasta, niż ogół jego mieszkańców.
(1.2) Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Katowicach informuje, że w dniach 23–24 września 2021 r. powziął informacje o próbach realizacji fałszywych recept na lek OxyContin, tabl. o przedłużonym uwalnianiu, 80 mg, 6 op. a 60 tabl. z odpłatnością 100%.
Wiktionary
indyjski instrument muzyczny z grupy membranofonów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. indyjski instrument perkusyjny złożony z pary drewnianych, glinianych lub miedzianych bębenków z membraną naciągniętą rzemieniami;
Wiktionary
Tabla – instrument muzyczny z grupy membranofonów.
Jest to para drewnianych, glinianych lub miedzianych kociołków, gra się na nich kiściami dłoni lub palcami. Membrany obu naciąga się rzemieniami.
Tablę wynaleziono w Indiach. Tradycyjnie niektórzy uważają, że wynalazł ją Amir Chusro, jednak poza tradycją nic tej teorii nie wspiera. Jest jednak całkiem prawdopodobne, że instrument przypominający tablę istniał znacznie wcześniej, przed 200 r. Istnieje wiele innych rzeźb z wyobrażeniem tabli w świątyniach w całych Indiach (np. rzeźba z XII w. p.n.e. w świątyni Hoysala w Karnatace).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks: Polski - Instrumenty muzyczne
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tabla
* bułgarski: (1.1) табла ż.
* czeski: (1.1) tabla
* włoski: (1.1) tabla ż.
źródła.
== tabla (język angielski.) ==
thumb|tabla (1.1)
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Sumxr-tabla.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) muz. tabla
odmiana.
(1.1) lp. tabla; lm. tablas
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtabla, AS: tabla
Wiktionary
dawniej:
1. tafla, oprawiona płyta jako ozdobna zasłona;
2. tabulatura;
3. płótno, na którym się maluje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. płyta, tafla w ramce jako zasłona ozdobna
(1.2) daw. zapis muzyczny za pomocą liter i cyfr
(1.3) stpol. płótno do malowania
Wiktionary
[czytaj: tabLO]
1. scena komiczna stawiająca kogoś w śmiesznym położeniu;
2. zbiorowa fotografia pamiątkowa składająca się z wielu małych zdjęć poszczególnych osób; tablo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pamiątkowa tablica lub arkusz z fotografiami szkolnego rocznika
(1.2) zdarzenie stawiające kogoś w śmiesznym położeniu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W swoim dawnym liceum oglądałem dziś tableau mojej klasy.
Wiktionary
IPA: taˈblɔ, AS: tablo
Wiktionary
użytkownik tabletu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tablet
Wiktionary
(1.1) Na wakacje nie biorę laptopa, tylko tablecik.
Wiktionary
rzecz. tablet m.
Wiktionary
1. przenośny komputer osobisty z ekranem dotykowym, wzorowany na notebooku;
2. tablet graficzny - urządzenie wskazujące, służące głównie do rysowania elementów graficznych na komputerze, mogące również zastępować myszkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. urządzenie wskazujące służące przede wszystkim do rysowania elementów graficznych na komputerze, używane zamiast myszki komputerowej;
(1.2) inform. przenośny komputer osobisty z ekranem dotykowym zastępującym klawiaturę;
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. taca
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jeden tablet może być obsługiwany za pomocą całego zestawu rysików pełniących różne funkcje.
Wiktionary
IPA: ˈtablɛt, AS: tablet
Wiktionary
rzecz. tablecik mrz.
Wiktionary
(1.1) rzad. digitizer
Wiktionary
mały płaski krążek sprasowanego proszku, zwykle leku; pastylka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. porcja sprasowanego proszku, najczęściej leku, zwykle w postaci małego krążka
Wiktionary
Tabletka (łac. Tabuletta Compressi, Comprimata) – stała postać leku, przeznaczona do stosowania doustnego (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach przewodu pokarmowego), podjęzykowego lub podpoliczkowego. Rzadziej jest stosowana do innych jam ciała, do implantacji lub przygotowywania roztworów o różnym zastosowaniu. Tabletki składają się ze sprasowanego proszku, złożonego z substancji leczniczej oraz substancji pomocniczych.Tabletki zawierają ściśle określoną ilość substancji aktywnej, jest to więc dawkowana postać leku.
Wikipedia
(1.1) Ten lek jest sprzedawany też w płynie, ale pani, zdaje się, woli łykać tabletki?
Wiktionary
IPA: taˈblɛtka, AS: tabletka
Wiktionary
rzecz. tabletkowanie n.
czas. tabletkować ndk.
przym. tabletkowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. tabletkowanie n.
czas. tabletkować ndk.
przym. tabletkowy
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|tablette. + etymn|-ka.
uwagi.
(1.1) zoblistę|drażetka|kapsułka|lingwetka|pastylka|pigułka.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tablet, pill
* białoruski: (1.1) таблетка ż.
* bośniacki: (1.1) tableta ż.
* bułgarski: (1.1) таблетка ż., хап m.
* chorwacki: (1.1) tableta ż.
* czeski: (1.1) tableta ż., pilulka ż.
* duński: (1.1) tablet w., pille w.
* esperanto: (1.1) tablojdo
* estoński: (1.1) tablett
* fiński: (1.1) tabletti
* francuski: (1.1) comprimé m., tablette ż., pilule ż.
* galicyjski: (1.1) comprimido m.
* grenlandzki: (1.1) iisartagaq
* hiszpański: (1.1) pastilla ż., tableta ż., comprimido m.
* kaszubski: (1.1) pëla ż., tabletka ż.
* kataloński: (1.1) píndola ż.
* litewski: (1.1) tabletė ż.
* łaciński: (1.1) tabuletta ż.
* łotewski: (1.1) tablete ż.
* macedoński: (1.1) таблета ż.
* niemiecki: (1.1) Tablette ż.
* norweski (bokmål): (1.1) tablett m.
* norweski (nynorsk): (1.1) tablett m.
* nowogrecki: (1.1) χάπι n.
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|tabletka.}}
* portugalski: (1.1) comprimido m., pastilha ż.
* rosyjski: (1.1) табле́тка ż.
* serbski: (1.1) таблета ż.
* słowacki: (1.1) tableta ż., tabletka ż., pilula ż., pilulka ż.
* słoweński: (1.1) tableta ż.
* szwedzki: (1.1) tablett w.
* turecki: (1.1) tablet, hap
* turkmeński: (1.1) tabletka
* ukraiński: (1.1) таблетка ż.
* węgierski: (1.1) tabletta, pirula, pilula
* wilamowski: (1.1) püwer n., priöesiek m., priöeśek m.
* włoski: (1.1) compressa ż., pillola ż.
źródła.
== tabletka (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. tabletka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) pëla
Wiktionary
maszyna, urządzenie wywierające nacisk na jakiś materiał, używane do wstępnej produkcji leków; pastylkarka
SJP.pl
Tabletkarka – urządzenie służące do formowania tabletek poprzez ich sprasowanie z surowców sypkich, pylistych i granulatów. Ma zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i spożywczym. Wyróżnia się dwa zasadnicze typy tabletkarek: mimośrodową i rotacyjną. Różnią się one mechanizmem zapewniającym ściskanie masy tabletkowej z odpowiednią siłą.
Wikipedia
dział fabryki farmaceutycznej, w którym wyrabia się tabletki
SJP.pl
mały płaski krążek sprasowanego proszku, zwykle leku; pastylka
SJP.pl
Tabletka (łac. Tabuletta Compressi, Comprimata) – stała postać leku, przeznaczona do stosowania doustnego (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach przewodu pokarmowego), podjęzykowego lub podpoliczkowego. Rzadziej jest stosowana do innych jam ciała, do implantacji lub przygotowywania roztworów o różnym zastosowaniu. Tabletki składają się ze sprasowanego proszku, złożonego z substancji leczniczej oraz substancji pomocniczych.Tabletki zawierają ściśle określoną ilość substancji aktywnej, jest to więc dawkowana postać leku.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) produkować tabletki
Wiktionary
(1.1) Na tej linii produkcyjnej tabletkuje się tester do basenów.
Wiktionary
rzecz. tabletka ż., tabletkowanie n.
przym. tabletkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) produkowanie tabletek
Wiktionary
(1.1) Na tej linii produkcyjnej odbywa się tabletkowanie witaminy A.
Wiktionary
rzecz. tabletka ż.
czas. tabletkować ndk.
przym. tabletkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabletką, odnoszący się do tabletki
Wiktionary
(1.1) CBŚ rozbiło gang tabletkowy, który przemycał narkotyki do Skandynawii.
Wiktionary
rzecz. tabletka ż., tabletkowanie n.
czas. tabletkować ndk.
Wiktionary
wprowadzanie tabletów w różnych dziedzinach życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce do umieszczania ogłoszeń, informacji
(1.2) eduk. miejsce do pisania za pomocą kredy (czarna lub zielona deska)
(1.3) eduk. miejsce do pisania za pomocą specjalnego pisaka (wykonana z białego plastiku)
(1.4) techn. eduk. zob. tablica interaktywna.
(1.5) eduk. mat. chem. zestawienie danych, wzorów
(1.6) płyta z jakimś napisem, informacją
(1.7) inform. kontener danych, do których dostęp uzyskiwany jest przy pomocy, na ogół liczbowego, klucza;
(1.8) daw. deska
(1.9) daw. obraz, malowidło
(1.10) daw. płaskorzeźba
(1.11) elektr. miejsce łączenia obwodów elektrycznych i służące do umieszczania elementów sterowniczych
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Informacje zostały wywieszone na tablicy.
(1.1) Zygmunt zatrzymał się przed tablicą i zaczął przebiegać oczami treść ulotki.
(1.2) Kredą na tablicy narysował spłaszczony perspektywicznie kwadrat, jakby widziany od góry.
(1.3) Kiedyś, kiedy zapamiętywanie niektórych wyrazów w języku niemieckim sprawiało mi trudność, zacząłem wypisywać je flamastrem na tablicy, którą można kupić w sklepie z artykułami biurowymi.
(1.5) Na tablicy matematycznej są wzory na obliczanie pól figur.
(1.6) (…) na miejscu egzekucji społeczeństwo miasta wzniosło symboliczną mogiłę opatrzoną krzyżem i pamiątkową tablicą.
(1.7) Tablicę można zadeklarować za pomocą instrukcji deklaracji typu.
Wiktionary
IPA: taˈblʲit͡sa, AS: tablʹica
Wiktionary
rzecz. tabela ż., tablicowanie n.
:: zdrobn. tabliczka ż.
czas. tablicować ndk.
przym. tablicowy, tabliczkowy
Wiktionary
(1.1) gazetka, tablica ogłoszeń
(1.5) tabela
(1.11) rozdzielnica, panel
Wiktionary
zestaw tabel wydany w formie broszury lub książki
SJP.pl
Strony przeglądowe – listy i tablice (tabele) pogrupowane według kategorii. Strony, w których wykazy stanowią znaczącą część artykułu (nie mniej niż połowę), przy czym nie jest istotny format: może to być lista, tabela, bądź wykaz wpleciony w treść artykułu.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. stablicować)
(1.1) mat. gromadzić w postaci tablicy danych wartości funkcji dla określonych, najczęściej używanych zmiennych w celu zaoszczędzenia obliczeń poprzez późniejsze odczytywanie już wyliczonych wartości z tablicy
Wiktionary
IPA: ˌtablʲiˈt͡sɔvat͡ɕ, AS: tablʹicovać
Wiktionary
rzecz. tabliczka ż., tablica, tablicowanie
przym. tablicowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tablicować.
Wiktionary
Tablicowanie – technika programistyczna wykorzystująca strukturę nazywaną tablicą (ang. lookup table) do przechowywania przygotowanych wcześniej danych, co umożliwia zaoszczędzenie czasu wymaganego na ich obliczenie kosztem większego zużycia pamięci. Czasem możliwe jest uzyskanie danych pośrednich na podstawie stablicowanych (zob. interpolacja i ekstrapolacja), czego przykładem mogą być funkcje trygonometryczne, np. sinus: zamiast obliczać każdą wartość z osobna, np. za pomocą jego szeregów Taylora (i innych własności), można stablicować pewną liczbę punktów jednego okresu tej funkcji – błędy interpolacji można zmniejszyć kosztem lepszego jej algorytmu bądź zwiększenia liczby próbek (rozmiaru tablicy).
Wikipedia
IPA: ˌtablʲit͡sɔˈvãɲɛ, AS: tablʹicovãńe
Wiktionary
rzecz. tabliczka ż., tablica
przym. tablicowy
czas. tablicować
Wiktionary
zdrobnienie od: tablica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tablica
(1.2) mała tablica, płyta z określonym napisem
(1.3) zob. tabliczka mnożenia.
(1.4) zob. tabliczka czekolady.
Wiktionary
IPA: taˈblʲit͡ʃka, AS: tablʹička
Wiktionary
rzecz. tablica ż., tablice nmos., tablicowanie n.
czas. tablicować ndk.
przym. tablicowy, tabliczkowy
Wiktionary
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk|tabulka.
Wiktionary
przypominający kształtem tabliczkę (płytę)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabliczką, dotyczący tabliczki
Wiktionary
rzecz. tablica ż., tabliczka ż.
Wiktionary
pomieszczenie mieszkalne w dawnym domu rzymskim
SJP.pl
Tablinum – ważne pomieszczenie w domu rzymskim, w bezpośrednim sąsiedztwie atrium i perystylu.
Miało charakter pomieszczenia recepcyjnego położonego na osi głównego wejścia, z wyjściem na atrium. Prześwitem w murze łączyło się z ogrodem bądź z perystylem. Służyło jako gabinet pana domu, gdzie pracował on i przyjmował klientów. Ponadto mieściło się tam domowe archiwum dokumentów rodzinnych i przechowywano woskowe podobizny (maski) przodków.
Wikipedia
indyjski instrument muzyczny z grupy membranofonów
SJP.pl
Tablo (Hangul: 타블로, ur. 22 lipca 1980), właśc. Daniel Armand Lee (kor. Lee Seon-woong; Hangul: 이선웅) – koreańsko-kanadyjski raper, autor tekstów, producent, autor i przedsiębiorca; także były aktor i osobowość radiowa. Tablo jest najlepiej znany jako lider i producent koreańskiej grupy hip-hopowej Epik High, a także założyciel niezależnej wytwórni muzycznej HIGHGRND (High Ground), do której należą zespoły Hyukoh i The Black Skirts.
Wikipedia
gazetoid, brukowiec, szmatławiec;
1. gazeta podająca sensacyjne treści, plotki;
2. potocznie: gazeta bezwartościowa, na niskim poziomie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gazeta zawierająca dużo kolorowych ilustracji i niewielką ilość treści o sensacyjnym charakterze;
Wiktionary
Tabloid (bulwarówka, brukowiec) – typ gazety, przeważnie dziennika o sensacyjnej treści i dużej liczbie ilustracji.
Wikipedia
(1.1) Te informacje szybko pojawiły się w tabloidach.
Wiktionary
IPA: taˈblɔjit, AS: tabloi ̯it
Wiktionary
rzecz. tabloidyzacja ż.
Wiktionary
(1.1) pejor. brukowiec, szmatławiec
Wiktionary
upodobnienie się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami, skandalami i nieistotnymi sensacjami; tabloizacja
SJP.pl
1. nadawać czemuś bardzo uproszczoną formę;
2. tabloidyzować się - upodabniać się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami i nieistotnymi sensacjami
SJP.pl
upodobnienie się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami, skandalami i nieistotnymi sensacjami; tabloidyzacja
SJP.pl
1. ogół pojazdów określonego rodzaju;
2. obóz, obozowisko;
3. obóz cygański;
4. obóz warowny utworzony z połączonych wozów w kilka rzędów, stosowany w działaniach wojennych od starożytności do XVIIw.;
5. środki transportowe wiozące za wojskiem pełne zaopatrzenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. bibl. góra w Galilei na północy Izraela;
(1.2) geogr. jeden z grzbietów górskich w Pieninach;
(1.3) geogr. nazwa cieków wodnych w Izraelu i Polsce
(1.4) geogr. toponim, nazwa miast, miejscowości, gmin lub ich części w Polsce i innych krajach
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Idź, udaj się na górę Tabor i weź z sobą dziesięć tysięcy mężów synów Neftalego i synów Zabulona.
(1.1) Przypuszcza się, że góra Tabor powstała w wyniku aktywności tektonicznej.
(1.4) Na terenie gminy Tabor znajduje się kilka pensjonatów.
Wiktionary
rzecz. taboryta mos., tabor mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: taboret
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od taboret
Wiktionary
(1.1) To nie taboret, lecz tylko mały taborecik.
Wiktionary
rzecz. taboret m.
przym. taboretowy
Wiktionary
1. zdrobnienie od: tabor;
2. potocznie: taboret
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Mazowsze. taboret, stołek
Wiktionary
stołek kuchenny bez oparcia; zydel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj krzesła bez oparcia
(1.2) gw-pl|Piwniczna. tablet
Wiktionary
Taboret (z fr. tabouret, także stołek, reg. gw. ryczka) – rodzaj mebla, siedzisko z jedną lub kilkoma nogami, zwykle bez oparcia i podłokietników.
Pochodzenie stołków pozostaje niejasne, lecz pewne jest, że stanowią one jedne z najwcześniejszych form mebli drewnianych. Pierwsze wzmianki o taboretach pochodzą ze starożytnego Egiptu i Mezopotamii, gdzie funkcjonowały jako siedziska dla wyższych klas społecznych. Charakteryzowały się one niskim profilem, trzema nogami oraz często ozdobnymi detalami.
Wikipedia
(1.1) Nie było wolnego krzesła, więc mama musiała usiąść na taborecie.
Wiktionary
IPA: taˈbɔrɛt, AS: taboret
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. taborecik m.
przym. taboretowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ryczka., gw-pl|Górny Śląsk|hoker.
Wiktionary
jednostka stosowana dawniej przy obliczaniu wydajności warsztatów
SJP.pl
przymiotnik od: tabor
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
członek radykalnego odłamu husytów czeskich pod wodzą Jana Żiżki (1375-1424)
SJP.pl
Taboryci – najbardziej radykalny odłam husytyzmu powstały po rozpadzie głównego nurtu na początku lat 20. XV wieku skupiający chłopów, mieszczan i część ubogiej szlachty, propagujący gruntowne reformy doktryny i organizacji Kościoła oraz stosunków społecznych i politycznych, dążący do zniesienia pańszczyzny i poddaństwa oraz wprowadzenia wspólnoty majątkowej. Taboryci skierowali ruch husycki w kierunku antyfeudalnej wojny chłopskiej.
Wikipedia
związany z taborytą
SJP.pl
członek radykalnego odłamu husytów czeskich pod wodzą Jana Żiżki (1375-1424)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek najradykalniejszej z grup husyckich, dążącej do gruntownej przebudowy stosunków społecznych i reformy kościoła a przewodzonej przez Jana Žižkę i Prokopa Wielkiego;
Wiktionary
rzecz. Tabor mos./ż./mrz.
:: fż. taborytka ż.
przym. taborycki, taborski
Wiktionary
Taborzec (niem. Taberwiese) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. tabletki
Wiktionary
1. według wierzeń ludów pierwotnych: zakaz stykania się z pewnymi przedmiotami, osobami, zwierzętami lub mówienia o nich, którego naruszenie miało powodować karę sił nadnaturalnych;
2. przedmiot, osoba, zwierzę, słowo, miejsce itp. objęte tym zakazem;
3. nietykalna świętość;
4. to, co jest zakazane w jakimś społeczeństwie, ponieważ jest wstydliwe, niebezpieczne, kontrowersyjne lub przykre;
5. nietykalny, zakazany, np. słowo tabu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy;
Wiktionary
Tabu – głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy, którego złamanie powoduje spontaniczną i niejednokrotnie gwałtowną reakcję ze strony ogółu przedstawicieli tej kultury, gdyż jest przez nich odbierane jako zamach na całą strukturę tej kultury i jej integralność, czyli jako zagrożenie dla dalszego istnienia danego społeczeństwa. Tabu może obejmować czynności, miejsca, przedmioty, osoby lub słowa. W najpierwotniejszym znaczeniu terminu te czynności i elementy są zarazem zakazane i święte.
Wikipedia
(1.1) Władysław pytał zresztą przedewszystkiem, czy tabu zostało zdjęte i zakaż odwołany, a dowiedziawszy się, że tak jest, w kwadrans później byt już u nóg Hanki.
Wiktionary
IPA: ˈtabu, AS: tabu
Wiktionary
przym. tabuistyczny
Wiktionary
→ tabuizm
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący tabu, opierający się na tabu
Wiktionary
IPA: ˌtabujiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: tabui ̯istyčny
Wiktionary
rzecz. tabu
Wiktionary
nadawanie czemuś lub komuś charakteru tabu
SJP.pl
zjawisko występowania tabu w religiach ludów pierwotnych
SJP.pl
nadawać charakter tabu
SJP.pl
instytucja urzędowych ksiąg prawnych, rozpowszechniona w Galicji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tabliczka
Wiktionary
rzecz. tabulka ż.
Wiktionary
1. forma zapisu nutowego utworów muzycznych;
2. punkt, do którego przeskakujemy po wciśnięciu klawisza Tab
SJP.pl
Tabulacja – sposób wyrównywania tekstu stosowany w maszynach do pisania, do których zachowania nawiązują komputerowe edytory tekstu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. w starożytnym Rzymie: archiwum (np. domowe, państwowe, wojskowe, świątynne, miejskie);
Wiktionary
Tabularium – w starożytnym Rzymie termin określający wszelkiego rodzaju archiwum, w którym przechowywano najważniejsze dokumenty i akty prawne spisane na tabliczkach, zwojach papirusu i pergaminu.
Nazwę tę odnoszono zarówno do archiwum rodzinnego przechowywanego w wydzielonym pomieszczeniu domu, jak i do archiwum państwowego, wojskowego, świątynnego, miejskiego i innych. Urzędowe archiwum zawierające teksty ustaw, uchwały senatu, spisy, sprawozdania itp. w okresie republiki mieściło się w świątyni Saturna na Forum Romanum. Archiwum takie było administrowane początkowo przez cenzorów, w późniejszym okresie przez specjalnie do tego powołanych kuratorów. W roku 83 p.n.e. archiwum uległo zniszczeniu podczas pożaru na Kapitolu.
Wikipedia
wymarły paleozoiczny koralowiec; denkowiec
SJP.pl
1. urządzenie w maszynach do pisania ułatwiające pisanie tekstu w kolumnach
2. klawisz na klawiaturze komputera umożliwiający przejście do pisania w następnej kolumnie; tab
SJP.pl
Wikipedia
1. muzyczny system notacyjny stosowany w XV-XVII wieku;
2. zbiór utworów zanotowany specjalnymi znakami, różnymi dla poszczególnych instrumentów
SJP.pl
Wikipedia
grupa wymarłych w permie koralowców kolonijnych; denkowce
SJP.pl
Denkowce, tabulaty (Tabulata) – grupa wymarłych, paleozoicznych koralowców (Anthozoa), klasyfikowanych w randze rzędu lub podgromady. Należą do najstarszych ze znanych koralowców kopalnych.
Organizmy głównie kolonijne (kolonie o pokroju masywnym i gałązkowym), posiadające szkielet kalcytowy. Cechą charakterystyczną jest wielka liczebność poziomych elementów szkieletowych, zwanych denkami oraz bardzo silna redukcja przegród (sept).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. kulin. libańska sałatka, której głównymi składnikami są: bulgur (lub kuskus), pomidory, ogórek, cebula, natka pietruszki, mięta i sok z cytryny;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Joe mieszka w Byblos w Libanie, nieopodal Bejrutu. Pewnego weekendu, kiedy - jak zwykle - był u niego jego przyjaciel Fuad, oczekiwał wizyty szkolnej nauczycielki. Rodzice Joego wydali z tej okazji uroczysty obiad. Stanowiły go tradycyjne libańskie dania i potrawy, jak np. faszerowane liście winorośli, a także składające się z wielu potraw sławne mezze, a na przystawkę słynne libańskie tabule.
Wiktionary
(1.1) tabbouleh, tabuleh, tabuli, sałatka libańska
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tabliczka
Wiktionary
rzecz. tabula ż.
Wiktionary
wydruk informacji zapisanej na kartach perforowanych, uzyskany za pomocą tabulatora
SJP.pl
wyrównywać tekst tabulatorem
SJP.pl
1. stado dzikich koni lub innych zwierząt;
2. w łowiectwie: duże stado dzikich gęsi lub dropi;
3. silnie trujący gaz bojowy;
4. potocznie: tłum, rzesza, zgraja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liczne stado koni lub bydła, zwłaszcza w stepie
(1.2) przen. pejor. hałaśliwa grupa ludzi, zwłaszcza gdy biegnie
(1.3) łow. duże stado dzikich gęsi lub dropi
(1.4) daw. koń stepowy
(1.5) nazwa handlowa dimetylamidocyjanidofosforanu etylu, gazu bojowego;
Wiktionary
Tabun – nazwa handlowa dimetyloamidocyjanidofosforanu etylu, fosforoorganicznego związku chemicznego stosowanego głównie jako bojowy środek trujący z grupy paralityczno-drgawkowych z szeregu G. Zgodnie z rezolucją ONZ nr 687 został zaklasyfikowany jako broń masowego rażenia. Jego produkcja jest pod ścisłą kontrolą, a składowanie zakazane w myśl Konwencji o zakazie broni chemicznej.
Wikipedia
IPA: ˈtabũn, AS: tabũn
Wiktionary
przym. tabunowy
Wiktionary
(1.5) gelan, trylon-83, gaz GA, dimetylamidocyjanidofosforan etylu
Wiktionary
zdrobnienie od: taburet (dawniej: taboret)
SJP.pl
1. płaskie naczynie stołowe do przenoszenia większej ilości rzeczy (np. potraw);
2. zbiórka pieniędzy podczas mszy;
3. pieniądze zebrane w kościele podczas mszy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duży, płaski przedmiot służący do noszenia na nim naczyń, potraw itp.;
(1.2) kośc. pojemnik, często koszyczek, służący do zbierania pieniędzy od wiernych w czasie mszy świętej
(1.3) pot. kośc. pieniądze zebrane od wyznawców podczas mszy do tacy (1.2)
(1.4) techn. wysuwany element odtwarzacza CD i DVD
Wiktionary
Taca (wł. tazza z pers. taszt – kubek) – płaskie naczynie, na którym przenoszone są lub podawane do stołu najczęściej dania lub zastawa stołowa. Tace najczęściej są wykonane z metalu - posrebrzanego lub zdobionego malunkami albo plastiku.
Istnieją również tzw. tacki – jednorazowe naczynia wykonane z tektury, plastiku lub styropianu.
Wikipedia
(1.1) Kelnerka niosła tacę pełną talerzy.
(1.2) Pani Elwira jak zawsze wrzuciła na tacę kilka monet.
(1.3) Dzisiejsza taca przeznaczona będzie na ogrzewanie kościoła.
Wiktionary
IPA: ˈtat͡sa, AS: taca
Wiktionary
rzecz. tacowe n.
:: zdrobn. tacka ż.
przym. tacowy
Wiktionary
(1.1) reg. śl. tablet.
Wiktionary
milczy - termin używany w partyturach i głosach orkiestrowych lub chóralnych, oznaczający, że instrument lub głos nie bierze udziału w wykonaniu kolejnej części kompozycji; tacet
SJP.pl
milczy - termin używany w partyturach i głosach orkiestrowych lub chóralnych, oznaczający, że instrument lub głos nie bierze udziału w wykonaniu kolejnej części kompozycji; tace
SJP.pl
taszczyć, taskać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. nieść z trudem coś ciężkiego lub niewygodnego
Wiktionary
(1.1) Mnie się już nieraz zdarzyło, że musiałem tachać skrzynki z warzywami na mój stragan.
Wiktionary
czas. dotachać dk., przytachać dk.
Wiktionary
(1.1) dźwigać, targać, taskać, taszczyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Chinach, w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur, niedaleko granicy z Kazachstanem;
Wiktionary
Tacheng (daw. Czuguczak, Tarbagataj; chiń. upr. 塔城; pinyin Tǎchéng; ujg. تارباغاتاي, Tarbaghatay; kaz. Шәуешек) – miasto w północno-zachodnich Chinach, w Sinciangu, niedaleko granicy z Kazachstanem. W 2003 roku miasto zamieszkiwało ok. 140 tys. osób. W mieście znajduje się port lotniczy Tacheng.
Siedziba prefektury Tacheng.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) Taczeng, hist. Czuguczak, hist. Tarbagataj
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) miasto
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Tacheng
* chiński standardowy: (1.1) 塔城
* kazachski: (1.1) Шәуешек
* litewski: (1.1) Čugučakas, Tačengas
* ujgurski: (1.1) تارباغاتاي, چۆچەك
źródła.
== Tacheng (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Tacheng
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) Taczeng, hist. Czuguczak, hist. Tarbagataj
Wiktionary
urządzenie w lunecie instrumentów pomiarowych, służące do szybkich pomiarów odległości; tachymetr; tachimetr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rodzaj długiego miecza japońskiego;
Wiktionary
Tachi (jap. 太刀 długi miecz) – długa japońska broń sieczna, pierwszy typowy miecz japoński (nihon-tō). Noszony na rapciach ostrzem w dół (w odróżnieniu od katany, zatykanej za pas ostrzem w górę).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|jap|太刀.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tachi
* japoński: (1.1) 太刀
źródła.
== tachi (język angielski.) ==
thumb|tachi (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) tachi
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|jap|太刀.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tachi
* japoński: (1.1) 太刀
źródła.
== tachi (język angielski.) ==
thumb|tachi (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) tachi
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w medycynie: zbyt szybka praca serca; tachykardia, częstoskurcz
SJP.pl
przyrząd do pomiaru topograficznego; tachymetr
SJP.pl
Tachimetr (ew. tachymetr) – optyczny instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych, kątów pionowych oraz odległości.
Instrument ten jest cały czas wykorzystywany w klasycznej tachimetrii, czyli „masowym” pomiarze położenia punktów terenowych przy "mapowaniu" terenu w celu sporządzenia map w skalach od 1:10000 do 1:25000.
Wikipedia
metoda szybkich pomiarów sytuacyjno-wysokościowych; tachymetria
SJP.pl
Tachimetria (kiedyś nazywana też tachymetrią) – nazwa pochodzi z języka greckiego i dosłownie oznacza „szybki pomiar”, co uzyskuje się w praktyce przez stosowanie dalmierzy optycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.
Wikipedia
przymiotnik od: tachimetria
SJP.pl
hipotetyczna cząstka elementarna mogąca się poruszać z prędkością większą niż prędkość światła
SJP.pl
Tachion (z greckiego ταχύς tachýs – szybki, prędki) – hipotetyczna cząstka elementarna, która porusza się z prędkością nadświetlną, czyli większą niż prędkość światła w próżni (c). Nie ma jednak żadnego dowodu na istnienie tych cząstek.
Wikipedia
przyrząd do badania pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości, używany w badaniach marketingowych i psychologicznych; tachystoskop
SJP.pl
Tachistoskop – przyrząd używany w badaniach psychologicznych, umożliwiający eksponowanie osobom badanym obrazów, symboli, słów oraz innych materiałów wizualnych w określonym czasie. Tachistoskop jest używany w badaniach psychologicznych dotyczących pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości. Tachistoskop jest wykorzystywany również w badaniach marketingowych. Służy on wówczas do pomiaru reakcji badanych osób na testowane produkty oraz reklamy.
Wikipedia
urządzenie montowane w samochodach ciężarowych i autokarach służące do rejestracji niektórych parametrów jazdy
SJP.pl
Tachograf (gr. tachos – prędkość + grapho – pisać) – urządzenie rejestrujące funkcjonowanie pojazdu, w tym wskazania prędkościomierza. Tachograf rejestruje w funkcji czasu: przejechaną przez pojazd drogę, jego chwilową prędkość oraz aktywność kierowcy, czyli okresy jego jazdy, innej pracy, dyżuru (oczekiwania) i odpoczynku. Niektóre tachografy posiadają możliwość rejestracji innych parametrów, np. obrotów silnika.
Wikipedia
przyrząd do mierzenia liczby obrotów jakiegoś urządzenia; obrotościomierz
SJP.pl
Tachometr – urządzenie służące do pomiaru prędkości poruszającego się ciała lub substancji (z grec. tachos – prędkość, metron – mierzyć). Najczęściej spotykaną postacią tachometru jest tachometr mierzący prędkość obrotów wału napędowego w silniku lub w maszynie. Tradycyjnie odczyt jest w postaci analogowej, ale wskaźniki cyfrowe są coraz częściej spotykane. Obrotomierz to miernik prędkości obrotowej i bywa utożsamiany z tachometrem.
Wikipedia
dział metrologii dotyczący pomiarów liczby obrotów różnych części maszyn w ruchu
SJP.pl
dotyczący tachometrii
SJP.pl
dawniej: duża kanapa bez oparcia; tapczan
SJP.pl
zjawisko przyzwyczajenia się organizmu do przyjmowanej dawki substancji (często leku), które zmusza do zwiększania dawki w celu uzyskania efektu takiego jak początkowy; tolerancja
SJP.pl
Tachyfilaksja (stgr. ταχύς, tachys, „szybki", φύλαξις, phylaxis, „ochrona") – zjawisko występowania szybkiej utraty wrażliwości na lek w przypadku jego częstego podawania, bez odpowiednich przerw. Występuje ono w przypadku nitratów i innych leków, których działanie oparte jest na mechanizmie receptorowym (na przykład opioidów).
Wikipedia
bezładne przeskakiwanie myślami z tematu na temat; choroba psychiczna
SJP.pl
dotyczący tachyfrenii
SJP.pl
pierwszy sposób pisania w skróconej, zwięzłej formie, wprowadzony przez Tyrona, odpowiednik współczesnej stenografii; noty tyrońskie
SJP.pl
Tachygrafia (gr. tachýs „szybki”, grapho „pisać”), znaki tirońskie – pierwszy sposób szybkiego pisania skrótowego, odpowiednik dzisiejszej stenografii. Według Słownika kultury antycznej system był wynaleziony przez rzymskiego wyzwoleńca Tyrona, według encyklopedii PWN system ten znany był już w starożytnej Grecji i został jedynie wprowadzony do Rzymu przez Tyrona.
Wikipedia
w medycynie: zbyt szybka praca serca; tachikardia, częstoskurcz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. szybka czynność rytmu serca
Wiktionary
Tachykardia, częstoskurcz (łac. tachycardia) – przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę.
Tachykardię można podzielić na tachykardię zatokową, częstoskurcz nadkomorowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz komorowy, tachykardię węzłową i zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) częstoskurcz
antonimy.
(1.1) bradykardia, rzadkoskurcz
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) tagikardie
* angielski: (1.1) tachycardia
* arabski: (1.1) تسارع نبضات القلب, عدم انتظام دقات القلب
* azerski: (1.1) taxikardiya
* baskijski: (1.1) takikardia
* białoruski: (1.1) тахікардыя ż.
* bułgarski: (1.1) тахикардия ż.
* chiński standardowy: (1.1) tradycyjny 心動過速, uproszczony 心动过速, pinjin: xīndòngguò sù
* chorwacki: (1.1) tahikardija ż.
* czeski: (1.1) tachykardie ż.
* duński: (1.1) takykardi w.
* esperanto: (1.1) takikardio
* estoński: (1.1) tahhükardia
* fiński: (1.1) takykardia
* francuski: (1.1) tachycardie ż.
* galicyjski: (1.1) taquicardia ż.
* hebrajski: (1.1) טכיקרדיה
* hiszpański: (1.1) taquicardia ż.
* islandzki: (1.1) hraðtaktur
* japoński: (1.1) 頻脈 (hinmyaku)
* jidysz: (1.1) טאַטשיקאַרדיאַ
* kataloński: (1.1) taquicàrdia ż.
* koreański: (1.1) 빈맥, 빠른맥
* litewski: (1.1) tachikardija ż.
* łaciński: (1.1) tachycardia ż.
* łotewski: (1.1) tahikardija ż.
* macedoński: (1.1) тахикардија ż.
* niderlandzki: (1.1) tachycardie
* niemiecki: (1.1) Herzjagen, Tachykardie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) takykardi m.
* nowogrecki: (1.1) ταχυκαρδία ż.
* perski: (1.1) تاکی کاردی
* portugalski: (1.1) taquicardia ż.
* rosyjski: (1.1) тахикардия ż.
* serbski: (1.1) тахикардија ż.
* słowacki: (1.1) tachykardia ż.
* słoweński: (1.1) tahikardija ż.
* szwedzki: (1.1) takykardi w.
* tajski: (1.1) อิศวร
* turecki: (1.1) taşikardi
* ukraiński: (1.1) тахікардія ż.
* węgierski: (1.1) tachycardia
* wietnamski: (1.1) nhịp tim nhanh
* włoski: (1.1) tachicardia ż.
źródła.
== tachykardia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. częstoskurcz, tachykardia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌtaxɨˈkardʲja, AS: taχykardʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) częstoskurcz
Wiktionary
neuropeptyd występujący we wszystkich strukturach ośrodkowego układu nerwowego człowieka
SJP.pl
przyrząd do pomiaru topograficznego; tachimetr
SJP.pl
Tachimetr (ew. tachymetr) – optyczny instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych, kątów pionowych oraz odległości.
Instrument ten jest cały czas wykorzystywany w klasycznej tachimetrii, czyli „masowym” pomiarze położenia punktów terenowych przy "mapowaniu" terenu w celu sporządzenia map w skalach od 1:10000 do 1:25000.
Wikipedia
metoda szybkich pomiarów sytuacyjno-wysokościowych; tachimetria
SJP.pl
Tachimetria (kiedyś nazywana też tachymetrią) – nazwa pochodzi z języka greckiego i dosłownie oznacza „szybki pomiar”, co uzyskuje się w praktyce przez stosowanie dalmierzy optycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.
Wikipedia
przymiotnik od: tachymetria
SJP.pl
przyrząd do badania pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości, używany w badaniach marketingowych i psychologicznych; tachistoskop
SJP.pl
Tachistoskop – przyrząd używany w badaniach psychologicznych, umożliwiający eksponowanie osobom badanym obrazów, symboli, słów oraz innych materiałów wizualnych w określonym czasie. Tachistoskop jest używany w badaniach psychologicznych dotyczących pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości. Tachistoskop jest wykorzystywany również w badaniach marketingowych. Służy on wówczas do pomiaru reakcji badanych osób na testowane produkty oraz reklamy.
Wikipedia
szybkość przemian ewolucyjnych większa od przeciętnego tempa ewolucji w danej grupie organizmów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
żartobliwie:
1. związany z byciem tatą i powiązanymi z tym uczuciami, przywilejami i obowiązkami;
2. urlop tacierzyński - płatny urlop przysługujący mężczyźnie w związku z urodzeniem dziecka; urlop ojcowski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) żart. publ. męski odpowiednik słowa macierzyński
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. część urlopu macierzyńskiego, wykorzystywana przez ojca
Wiktionary
(1.1) Pierwszy miesiąc na urlopie tacierzyńskim już prawie za mną.
Wiktionary
IPA: ˌtat͡ɕɛˈʒɨ̃j̃sʲci, AS: taćežỹĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. tacierzyństwo n., tata mos., tato mos.
Wiktionary
(1.1) ojcowski (ale nie w przypadku urlopów – patrz uwagi)
(2.1) żart. publ. urlop tacierzyński
Wiktionary
żartobliwie: bycie tatą i powiązane z tym uczucia, przywileje i obowiązki; tatowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żart. pot. ojcostwo, bycie tatą w sposób, który angażuje się w opiekę nad dziećmi i wyręcza matkę w tradycyjnych jej obowiązkach domowych; kojarzony z ogółem cech przysługujących współczesnemu tacie
Wiktionary
(1.1) Kobietom oczekującym większego zaangażowania swych (mniej wyjątkowych) partnerów pozostaje wierzyć, że moda na tacierzyństwo zataczać będzie szersze kręgi, tracąc status „mody” na rzecz „kanonu”.
Wiktionary
IPA: ˌtat͡ɕɛˈʒɨ̃j̃stfɔ, AS: taćežỹĩ ̯stfo
Wiktionary
rzecz. tacierzyński mrz., tata mos.
przym. tacierzyński
Wiktionary
Taciewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Suwałki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
W okresie powojennym istniała tutaj szkoła podstawowa. W latach siedemdziesiątych XX wieku we wsi funkcjonowała świetlica wiejska, będąca centrum spotkań mieszkańców okolicznych wsi. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych istniał tutaj sklep spożywczy i AGD, mleczarnia oraz urząd pocztowy.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ojciec, tato
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. dziadek
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. starszy człowiek
Wiktionary
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk|staroszek, starzyk.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Taciszów (niem. Tatischau) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec.
W Taciszowie znajduje się stacja kolejowa Taciszów oraz przystanek autobusowy. Wieś jest siedzibą katolickiej Parafii św. Józefa Robotnika oraz wspólnoty zakonnej Kamilianów.
Wikipedia
typ lampy elektronowej
SJP.pl
Tacitron to lampa gazowana zbliżona konstrukcyjnie i funkcjonalnie do tyratronu. Zapłon i gaszenie tacitronu (trwające krócej niż tyratronie) odbywa się przy pomocy zmiennego napięcia doprowadzonego do siatki - w tyratronie gaszenie następuje na skutek przerwania obwodu anodowego. Istotną zaletą tej lampy jest brak zakłóceń wielkiej częstotliwości.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Tacjana, Tacjanna – imię żeńskie pochodzenia rzymskiego; żeński odpowiednik męskiego imienia Tacjan utworzonego z rzymskiego przydomka Tatianus, który powstał z nazwy rzymskiego rodu Tatius (pol. Tacjusz) poprzez dodanie przyrostka -anus/ana oznaczającego przynależność, pochodzenie. Imię to było notowane w Polsce od średniowiecza na obszarze wschodniosłowiańskim, po raz pierwszy w 1411 roku, w formach Tacyjana, Tatyjana, Tetejana, Tetyjana, Tatyjanna, ze zdrobnieniami Tatja, Tac(z)a, Tańka = Tajka.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tacjany lub z nią związany
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Tacjana, Tacjanna – imię żeńskie pochodzenia rzymskiego; żeński odpowiednik męskiego imienia Tacjan utworzonego z rzymskiego przydomka Tatianus, który powstał z nazwy rzymskiego rodu Tatius (pol. Tacjusz) poprzez dodanie przyrostka -anus/ana oznaczającego przynależność, pochodzenie. Imię to było notowane w Polsce od średniowiecza na obszarze wschodniosłowiańskim, po raz pierwszy w 1411 roku, w formach Tacyjana, Tatyjana, Tetejana, Tetyjana, Tatyjanna, ze zdrobnieniami Tatja, Tac(z)a, Tańka = Tajka.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: taca;
2. wysuwalny podajnik na przenośny nośnik danych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od taca
(1.2) mała taca
Wiktionary
IPA: ˈtat͡ska, AS: tacka
Wiktionary
przym. tacowy
rzecz. taca ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. techn. urządzenie do wbijania spinek, zszywek w twarde podłoże
Wiktionary
(1.1) Tackerem przybić sznurek na przemian co około 30 cm.
Wiktionary
(1.1) zszywacz
Wiktionary
[czytaj: tako] danie kuchni meksykańskiej przyrządzane z tortilli smażonej z mięsnym lub serowym nadzieniem oraz warzywami i przyprawami
SJP.pl
Taco (l.mn. tacos) – jedno z popularniejszych dań kuchni meksykańskiej.
Składa się ono przeważnie z tortilli wykonanej z mąki kukurydzianej lub pszennej, zazwyczaj o niewielkiej wielkości o średnicy kilkunastu centymetrów, oraz – tradycyjnie i najczęściej – siekanego mięsa (wieprzowego, wołowego, drobiowego, także z podrobów), jednak popularne są także tacos z rybami, owocami morza, można spotkać też wersje wegetariańskie i wegańskie. Najpopularniejszymi dodatkami podawanymi z tacos są: limonka (której sokiem skrapia się tacos), pico de gallo (posiekane pomidory z cebulą, kolendrą i chili) albo też osobno podawana posiekane cebula i kolendra, czasem awokado lub rzodkiewka. Z tacos serwowanych jest też zazwyczaj kilka sals – najczęściej ostrych sosów z papryczek chili: salsa roja, salsa verde, rzadziej salsa de chile de árbol, la salsa macha.
Wikipedia
[czytaj: taKOma] miasto w USA
SJP.pl
Tacoma – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Waszyngton. 196 957 mieszkańców (2005), powierzchnia 162,2 km². Jest częścią obszaru metropolitalnego miasta Seattle. Miejscowość znana z katastrofy mostu Tacoma.
W mieście rozwinął się przemysł elektrochemiczny, metalowy, drzewny oraz hutniczy.
W miejscowości tej urodził się amerykański piosenkarz i aktor Bing Crosby.
Wikipedia
automat do wpłacania datków w świątyni przy użyciu płatności elektronicznych; ofiaromat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. meksykańska przekąska z kukurydzianej tortilli z farszem, głównie z wołowiny, fasoli i pomidorów;
Wiktionary
Taco (l.mn. tacos) – jedno z popularniejszych dań kuchni meksykańskiej.
Składa się ono przeważnie z tortilli wykonanej z mąki kukurydzianej lub pszennej, zazwyczaj o niewielkiej wielkości o średnicy kilkunastu centymetrów, oraz – tradycyjnie i najczęściej – siekanego mięsa (wieprzowego, wołowego, drobiowego, także z podrobów), jednak popularne są także tacos z rybami, owocami morza, można spotkać też wersje wegetariańskie i wegańskie. Najpopularniejszymi dodatkami podawanymi z tacos są: limonka (której sokiem skrapia się tacos), pico de gallo (posiekane pomidory z cebulą, kolendrą i chili) albo też osobno podawana posiekane cebula i kolendra, czasem awokado lub rzodkiewka. Z tacos serwowanych jest też zazwyczaj kilka sals – najczęściej ostrych sosów z papryczek chili: salsa roja, salsa verde, rzadziej salsa de chile de árbol, la salsa macha.
Wikipedia
przymiotnik od: taca; taki, którego część stanowi taca lub system połączonych ze sobą tac (np. przenośnik tacowy, kopiarka, drukarka tacowa) lub w jakiś inny sposób związany z tacą (np. opłata tacowa)
SJP.pl
[czytaj: takuma] samochód typu Daewoo Tacuma
SJP.pl
(około 55-120); historyk rzymski
SJP.pl
Wikipedia
1. turlać, kulać
2. tarzać w czymś
3. taczać się:
a) iść chwiejnym krokiem
b) turlać się, tarzać się
SJP.pl
Taczalin (niem. Tentschel) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Legnickie Pole.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Wikipedia
pojazd bojowy poruszany za pomocą koni, wyposażony w karabin maszynowy, używany w latach 1917-1939 przez wojska rosyjskie i polską kawalerię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. lekki jednoosiowy lub dwuosiowy wózek konny z zamontowanym na nim karabinem maszynowym;
Wiktionary
Taczanka (ros. i ukr. тачанка) – resorowany zaprzęg konny z ciężkim karabinem maszynowym, wynaleziony przez ukraińskiego anarchistę i rewolucjonistę Nestora Machnę.
Wśród różnych wyjaśnień pochodzenia tej nazwy najczęściej łączy się ją z polskim określeniem „najtyczanka”, odnoszącym się do popularnego powozu (bryczki), którego nazwa powstała od miasta Neutitschein (Nowy Jiczyn), choć sam jej źródłosłów pochodzi wyraźnie od ukraińskiego тачка (taczka), тачати (taczaty).
Wikipedia
(1.1) Podniósł się bez niczyjej pomocy, pokusztykał do taczanki i przypadł bokiem do tylnego resoru.
Wiktionary
IPA: taˈt͡ʃãnka, AS: tačãnka
Wiktionary
1. turlać, kulać
2. tarzać w czymś
3. taczać się:
a) iść chwiejnym krokiem
b) turlać się, tarzać się
SJP.pl
Taczała (Żuraw) – polski herb szlachecki, noszący zawołanie Taczała, używało go kilkadziesiąt rodzin.
Wikipedia
zwolennik taczeryzmu; thatcherysta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik taczeryzmu
Wiktionary
IPA: ˌtat͡ʃɛˈrɨsta, AS: tačerysta
Wiktionary
rzecz. taczeryzm m., thatcheryzm m., thatcherysta m.
Wiktionary
(1.1) thatcherysta
Wiktionary
właściwy taczeryzmowi, odnoszący się do taczeryzmu, związany z polityką premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher; thatcherystowski
SJP.pl
styl sprawowania rządów (od nazwiska M.Thatcher - brytyjskiej premier w latach 1979-1990); thatcheryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. liberalna polityka gospodarcza prowadzona przez Margaret Thatcher, premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, cechująca się m.in. ograniczaniem roli państwa i związków zawodowych w gospodarce;
Wiktionary
Taczeryzm (thatcheryzm) – poglądy i będąca ich wynikiem działalność Lady Margaret Thatcher, która z ramienia Partii Konserwatywnej pełniła urząd premiera Wielkiej Brytanii w latach 1979–1990.
Termin ten został po raz pierwszy wykorzystany przez przedstawicieli opozycyjnej, lewicowej Partii Pracy. Taczeryzm oznacza połączenie elementów konserwatyzmu, neoliberalizmu i monetaryzmu.
Wikipedia
IPA: taˈt͡ʃɛrɨsm̥, AS: tačerysm̦
Wiktionary
rzecz. taczerysta m., thatcherysta m., thatcheryzm m.
Wiktionary
(1.1) thatcheryzm
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wózek na 3 kółkach służący do przewożenia ładunków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mały wózek z jednym lub dwoma kółkami używany do transportu przedmiotów lub materiałów sypkich na niewielkich odległościach;
(1.2) zawartość taczki (1.1)
Wiktionary
Taczka, taczki – mały wózek z jednym kołem, częściowo unoszony ręcznie, używany do transportu przedmiotów lub materiałów sypkich na niewielkich odległościach. Taczki wyposażone są w dwa uchwyty, przy pomocy których są unoszone i pchane, rzadziej ciągnięte, przez człowieka. Wykonywane są z drewna, metalu, plastiku lub kombinacji tych materiałów. Znajdują szerokie zastosowanie w ogrodnictwie i na placach budowy.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj kupiłem nową taczkę.
Wiktionary
IPA: ˈtat͡ʃka, AS: tačka
Wiktionary
rzecz. taczkarz m.
przym. taczkowy
czas. otaczać
Wiktionary
1. robotnik korzystający z taczki;
2. dawniej: człowiek sprzedający lub wyrabiający taczki
SJP.pl
wózek na 3 kółkach służący do przewożenia ładunków
SJP.pl
Taczki (niem. Tatzken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Prostki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
robotnik pracujący przy taczkach w kopalni
SJP.pl
Taczów (także Taczew) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Zakrzew.
W skład sołectwa wchodzą Taczów i Wola Taczowska. W 2023 sołectwo liczyło 524 mieszkańców.
Z Taczowa pochodzili: Mikołaj Powała (słynny rycerz, biorący udział w Bitwie pod Grunwaldem), Franciszek Ksawery Brzozowski (1856-1931, sędzia).
Wikipedia
Tadajewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Osiek.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Tadajówka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Żuromin. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
wykrzyknik używany w celu podkreślenia pomyślnie wykonanej czynności
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) pot. słowo naśladujące fanfary, używane dla podkreślenia jakiegoś sukcesu
Wiktionary
(1.1) A teraz wyjmujemy ciasto z piekarnika i – tadam! – świąteczny sernik gotowy.
Wiktionary
IPA: ˈtadãm, AS: tadãm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; podstawowa pozycja stojąca, w której palce stopy są dociśnięte do podłogi, kręgosłup i głowa wyciągnięte do góry, a barki ściągnięte w dół
Wiktionary
(1.1) pozycja góry, góra
Wiktionary
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadeuszek, Tadzio, Tadzik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tadeusz
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Tadka ż.
Wiktionary
Tadek, właściwie Tadeusz Polkowski (ur. 26 sierpnia 1982 w Krakowie) – polski raper. Znany jest przede wszystkim z wieloletnich występów w zespole hip-hopowym Firma, którego był współzałożycielem. Wcześniej występował w lokalnej formacji DMF (Dwóch Małoletnich Fachowców). Od 2011 prowadzi również solową działalność artystyczną.
Syn Anny i Jana Polkowskiego, poety, działacza NSZZ Solidarność. Ma troje rodzeństwa. Studiował stosunki międzynarodowe. Jest żonaty i ma dwóch synów.
Wikipedia
(1.1) Tadek zawsze sam wywoływał zdjęcia z wakacji.
(1.1) Cały czas Tadek trzymał mikrofon i komentował, uprzedzał wydarzenia, intonował modlitwy czy śpiewy.
Wiktionary
IPA: ˈtadɛk, AS: tadek
Wiktionary
rzecz. Tadeusz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. ozdobny stiuk pochodzący z okolic Marrakeszu w Maroku
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) glinka marokańska
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Tadeusz – imię męskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „odważny”, „śmiały”. Imię przypisywane apostołowi Judzie.
Żeński odpowiednik: Tadea.
Formy zdrobniałe: Tadek, Tadeuszek, Tadzik, Tadzio.
Imię rozpowszechnione w Polsce. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 192239 mężczyzn o imieniu Tadeusz nadanym jako imię pierwsze.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Tadeusz i jestem taksówkarzem z Malborka.
Wiktionary
IPA: taˈdɛwuʃ, AS: tadeu̯uš
Wiktionary
rzecz. Tadeuszowa ż., Tadeuszówna ż., Tadeuszostwo lm m., Tadkowa ż., Tadkówna ż., Tadzikowa ż., Tadzikówna ż., Tadeuszkowa ż., Tadeuszkówna ż.
:: zdrobn. Tadek m., Tadzio m., Tadzik m., Tadeuszek m.
przym. Tadeuszowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Tadeuszek, Tadzik, Tadzio, Tadek
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadek, Tadzio, Tadzik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Tadeusz
Wiktionary
(1.1) Tadeuszku, co ci mówiła wczoraj przedszkolanka?
Wiktionary
rzecz. Tadeusz mos.
przym. Tadeuszowy
Wiktionary
Tadeusz z małżonką; Tadeuszowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Tadeusza
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: Tadeuszowy
Wiktionary
(1.1) Z kurnika Tadeuszowej lis porwał perliczkę.
Wiktionary
rzecz. Tadeusz m., Tadeuszówna ż., Tadeuszostwo lm m.
przym. Tadeuszowy
Wiktionary
Tadeusz z małżonką; Tadeuszostwo
SJP.pl
Tadeuszewo (do 31.12.2012 Tadeuszowo.) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadeusza lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Tadeusza
Wiktionary
(1.1) Brygida nazbierała grzybów w Tadeuszowym zagajniku.
Wiktionary
rzecz. Tadeusz mos., Tadeuszek mos., Tadeuszowa ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadeuszek, Tadzio, Tadzik
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Tadeusz
Wiktionary
(1.1) Kupiliśmy Tadzikowi atlas samochodowy.
Wiktionary
rzecz. Tadeusz m.
Wiktionary
(1.1) Tadek, Tadzio, Tadeuszek
Wiktionary
Tadzik z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadzika lub z nim związany
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Tadzino (kaszb. Tadzëno, niem. Tadden) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino przy trasie linii kolejowej Wejherowo-Choczewo-Lębork (obecnie zawieszonej). Wieś jest siedzibą sołectwa Tadzino, w którego skład wchodzi również Płaczewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Inne miejscowości o nazwie Tadzino: Tadzin
Wikipedia
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma imienia Tadeusz
Wiktionary
Tadzio (ang. Titch) – serial animowany emitowany na kanale KidsCo. Premiera odbyła się 8 października 2007 roku.
Wikipedia
(1.1) Jesienią pojedziemy z Tadziem na grzyby.
Wiktionary
rzecz. Tadeusz m.
Wiktionary
(1.1) Tadek, Tadzik
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadzia lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik od: Tadżyk, Tadżykistan
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Tadżykistan lub Tadżyków, związany z Tadżykistanem lub Tadżykami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Tadżykistanu;
Wiktionary
IPA: taˈd͡ʒɨt͡sʲci, AS: taǯycʹḱi
Wiktionary
rzecz. Tadżykistan m., Tadżyk m., Tadżyjka ż., Tadżyczka ż., tadżyckość ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tadżyckim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tadżyckim
(1.3) spisany, stworzony w języku tadżyckim
Wiktionary
IPA: taˈd͡ʒɨt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: taǯyckoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
obywatelka Tadżykistanu; Tadżyjka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tadżykistanu
Wiktionary
(1.1) Cudzoziemiec, który chciałby poślubić Tadżyczkę, musi kupić mieszkanie i mieszkać w Tadżykistanie co najmniej przez miesiąc.
Wiktionary
IPA: taˈd͡ʒɨt͡ʃka, AS: taǯyčka
Wiktionary
rzecz. tadżycki mrz., Tadżykistan m., Tadżyk m., Tadżyjka ż.
przym. tadżycki
Wiktionary
(1.1) Tadżyjka
Wiktionary
obywatelka Tadżykistanu; Tadżyczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tadżykistanu
Wiktionary
(1.1) Poznałam w Kabulu kobietę, pół Tadżyjkę, pół Rosjankę.
Wiktionary
IPA: taˈd͡ʒɨjka, AS: taǯyi ̯ka
Wiktionary
rzecz. tadżycki mrz., Tadżyczka ż., Tadżykistan m., Tadżyk m.
przym. tadżycki
Wiktionary
(1.1) Tadżyczka
Wiktionary
obywatel Tadżykistanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tadżykistanu
Wiktionary
IPA: ˈtad͡ʒɨk, AS: taǯyk
Wiktionary
rzecz. Tadżykistan m., Tadżyjka ż., Tadżyczka ż., tadżycki m.
przym. tadżycki
Wiktionary
[czytaj: tad-żykistan] Republika Tadżykistanu; państwo w Azji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
Wiktionary
Tadżykistan, Republika Tadżykistanu (tadż. Ҷумҳурии Тоҷикистон, Dżumhurii Todżikiston) – państwo w środkowej Azji ze stolicą w Duszanbe. Tadżykistan graniczy z Uzbekistanem, Kirgistanem, Chinami i Afganistanem.
Wikipedia
(1.1) Niemal całą powierzchnię Tadżykistanu zajmują góry.
Wiktionary
IPA: ˌtad͡ʒɨˈcistãn, AS: taǯyḱistãn
Wiktionary
rzecz. tadżycki mrz., Tadżyk m., Tadżyjka ż., Tadżyczka ż.
przym. tadżycki
Wiktionary
[czytaj: tekkjon] tradycyjna koreańska sztuka walki
SJP.pl
Taekkyeon (nieformalnie latynizowany również jako Taekkyon i Taekyon) – tradycyjna koreańska sztuka walki, charakteryzująca się płynnymi, tanecznymi ruchami, intensywną pracą nóg, m.in. stosowaniem kopnięć i podcięć by przewrócić przeciwnika.
W 2011 roku sztuka walki taekkyeon została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Wikipedia
[czytaj: tekłondo] sztuka walki powstała z połączenia koreańskiej sztuki walki taekkyeon i karate; taekwondo
SJP.pl
[czytaj: tekłondo] sztuka walki powstała z połączenia koreańskiej sztuki walki taekkyeon i karate; taekwon-do
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. olimpijska dyscyplina sportowa powstała z połączenia tradycyjnej starokoreańskiej sztuki walki i karate;
Wiktionary
Taekwondo (hangul: 태권도; hancha: 跆拳道, [tʰɛ.kwʌn.do]) – narodowy sport i tradycyjna sztuka walki Korei. Początkowo zostało stworzone do celów militarnych, następnie zostało zaadaptowane do użytku cywilnego, jego twórcą jest gen. Choi Hong-hi. Obecnie jest jedną z pełnoprawnych dyscyplin olimpijskich.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) alternatywna pisownia: taekwon-do
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) taekwondo, tae kwon do
* duński: (1.1) taekwondo w.
* hiszpański: (1.1) taekwondo m.
* koreański: (1.1) 태권도
* niemiecki: (1.1) Taekwondo n.
* norweski (bokmål): (1.1) taekwondo m.
* norweski (nynorsk): (1.1) taekwondo m.
* rosyjski: (1.1) тхэквондо n.
* szwedzki: (1.1) taekwondo w.
źródła.
== taekwondo (język angielski.) ==
wymowa.
audioUS|En-us-taekwondo.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) sport. taekwondo
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɛˈkwɔ̃ndɔ, AS: teku̯õndo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) alternatywna pisownia: taekwon-do
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) taekwondo, tae kwon do
* duński: (1.1) taekwondo w.
* hiszpański: (1.1) taekwondo m.
* koreański: (1.1) 태권도
* niemiecki: (1.1) Taekwondo n.
* norweski (bokmål): (1.1) taekwondo m.
* norweski (nynorsk): (1.1) taekwondo m.
* rosyjski: (1.1) тхэквондо n.
* szwedzki: (1.1) taekwondo w.
źródła.
== taekwondo (język angielski.) ==
wymowa.
audioUS|En-us-taekwondo.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) sport. taekwondo
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: tekłondzista] osoba uprawiająca taekwondo
SJP.pl
1. chińska jednostka wagi srebra;
2. dawna jednostka monetarna w różnych regionach Chin i południowo-wschodniej Azji
SJP.pl
Tael – dawna chińska jednostka monetarna, odpowiadająca 37,3 g czystego srebra.
Wikipedia
zwierzę drapieżne z rodziny niełazów, torbacz żyjący w lasach Australii; myszowór, myszowór pędzloogonowy, mysz workowata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) drapieżny torbacz z rodziny niełazów, występujący w Australii
Wiktionary
Myszowór pędzloogonowy, myszowór, mysz workowata, tafa, tuan (Phascogale tapoatafa) – gatunek niewielkiego mięsożernego ssaka z podrodziny niełazów (Dasyurinae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).
Wikipedia
(1.1) Tafę spotkać można we wszystkich stanach Australii poza Tasmanią.
Wiktionary
IPA: ˈtafa, AS: tafa
Wiktionary
(1.1) myszowór, mysz workowata
Wiktionary
mała płytka, tafla
SJP.pl
przypominający małą taflę, podobny do małej tafli
SJP.pl
sztuka mięsa z jarzynami, potrawa austriacka, ulubione danie cesarza Franciszka Józefa I
SJP.pl
Tafelspitz – danie mięsne charakterystyczne dla kuchni austriackiej i bawarskiej, zwłaszcza znane w Wiedniu, gdzie było popularyzowane przez jego amatora, cesarza Franciszka Józefa I. Pozostaje popularnym daniem austriackim (wcześniej austro-węgierskim).
Wikipedia
rum z trzciny cukrowej, nie poddawany leżakowaniu
SJP.pl
Tafia to rodzaj taniego rumu, produkowanego z soku z trzciny cukrowej. W przeciwieństwie jednak do zwykłego rumu dojrzewającego w drewnianych beczkach, tafia nie leżakuje, co wpływa na zawartość w niej szkodliwego oleju fuzlowego. Jej nazwa pochodzi od toastu wygłaszanego przez Kreolów pochodzenia francuskiego.
Wikipedia
1. płyta gładkiego, sztywnego materiału;
2. gładka, równa, lśniąca powierzchnia;
3. we flisactwie: tylny koniec tratwy; cal, plenica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płyta czegoś gładkiego
(1.2) równa, gładka, lśniąca powierzchnia wody
Wiktionary
Tafla – największa, górna fasetka (płaszczyza) kamienia oszlifowanego szlifem fasetkowym. Szlifami fasetkowymi szlifuje się kamienie przezroczyste (np. diamenty, rubiny, szafiry). Dzięki temu na tafli widoczne są różne efekty świetlne powstałe w wyniku załamań światła na innych, nachylonych pod różnym kątem względem tafli, fasetkach.
Wikipedia
rzecz. tafelka ż.
przym. taflowy
Wiktionary
(1.1) płyta
(1.2) powierzchnia, płaszczyzna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) upodobanie do odwiedzania cmentarzy
Wiktionary
dział biologii zajmujący się analizą powstawania złóż szczątków organicznych
SJP.pl
Tafonomia (gr. taphos – pogrzeb, mogiła; nomos – prawo) – nauka badająca pośmiertny los szczątków organicznych, zarówno współczesnych (szczątki subfosylne), jak i kopalnych (skamieniałości). Pojęcie tafonomia wprowadził paleontolog rosyjski Iwan Jefriemow w 1940 roku.
Wikipedia
grzyb workowy pasożytujący na drzewach; szpetczak
SJP.pl
grzyb workowy pasożytujący na drzewach; szpetczak
SJP.pl
tkanina jedwabna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. gęsta, nieco sztywna, szeleszcząca tkanina jedwabna
Wiktionary
Tafta (fran. taffetas z wł. taffeta z per. tãfta - tkane, plecione, tkanina) – gęsta i sztywna tkanina wykonana z naturalnego jedwabiu, szeleszcząca i mieniąca się przy poruszaniu. Wykorzystywana najczęściej w sukniach wieczorowych i balowych.
Wikipedia
(1.1) Podczas kolacji, jak wymaga tego gościnność, krążyła od stolika do stolika, od gościa do gościa, z każdym zamieniała kilka słów, zgrabna, prosto od fryzjera, z wielkim kwiatem z tafty w butonierce.
Wiktionary
IPA: ˈtafta, AS: tafta
Wiktionary
przym. taftowy
Wiktionary
przymiotnik od: tafta (tkanina jedwabna)
SJP.pl
1. w informatyce: napis rozpoczynający i kończący wybrany element tekstu, zawierający zakodowaną informację o strukturze tekstu; znacznik;
2. w reklamie: dodatkowy, kilkusekundowy spot umieszczany po podstawowym, stałym klipie reklamowym, informujący o promocjach itp.;
3. w gwarze młodzieżowej: podpis (zwykle na murze) grafficiarzy i członków subkultur
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na Półwyspie Iberyjskim;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: tak, AS: tak
Wiktionary
język z indonezyjskiej grupy językowej, oparty na alfabecie łacińskim, urzędowy na Filipinach; język tagalski
SJP.pl
Wikipedia
lud żyjący na Filipinach, zamieszkujący głównie południową część Luzonu i wyspę Mindoro
SJP.pl
Tagalowie – lud filipiński stanowiący dominującą grupę ludności w Manili, we wszystkich prowincjach graniczących z Zatoką Manilską (oprócz prowincji Pampanga) oraz w prowincjach Nueva Ecija, Batangas, Laguna, Marinduque, Mindoro i Quezon. Ich liczebność wynosi 24 mln (pocz. XXI w.).
Wikipedia
dotyczący Tagalów, właściwy Tagalom - ludowi na Filipinach, zamieszkującemu głównie południową część Luzonu i wyspę Mindoro
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tagalami, dotyczący Tagalów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tagalski;
Wiktionary
Język tagalski, tagalog – jeden z najważniejszych języków na Filipinach (oficjalny standard tego języka nazywa się filipino). Należy do grupy języków filipińskich w ramach podrodziny języków malajsko-polinezyjskich, wchodzącej w skład rodziny języków austronezyjskich. Jest jednym z blisko 200 języków, którymi posługują się mieszkańcy Archipelagu Filipińskiego. Jest to język ojczysty znaczącej części mieszkańców centralnych rejonów Filipin; używa go około 24 miliony osób.
Wikipedia
rzecz. Tagal mos., Tagalka ż., tagalog
Wiktionary
(2.1) tagalog
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tagalskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tagalskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tagalskim
Wiktionary
IPA: taˈɡalskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: tagalskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
portowe miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. portowe miasto nad Morzem Azowskim w Rosji, w obwodzie rostowskim;
Wiktionary
Taganrog (ros. Таганрог) – portowe miasto nad Morzem Azowskim w Rosji (obwód rostowski). Ludność ok. 248 tys. (2020).
Jako twierdza założony przez Piotra Wielkiego w 1698 z przeznaczeniem na pierwszą bazę rosyjskiej marynarki wojennej. Zburzony w 1712. Prawa miejskie uzyskał w 1775. Od początku XIX wieku ważny ośrodek handlowy, zaś od przełomu XIX i XX wieku również – przemysłowy. W 1918 przejściowo stolica Ukraińskiej Republiki Sowieckiej.
Wikipedia
przym. taganroski
Wiktionary
przymiotnik od: Taganrog (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Taganrogiem, dotyczący Taganrogu
Wiktionary
rzecz. Taganrog mrz.
Wiktionary
worek z wełny noszony na ramieniu
SJP.pl
cukier prosty należący do ketoz, używany jako słodzik
SJP.pl
mięso jagnięce albo kurczę duszone z jarzynami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, znajdująca się na terenie obwodu swierdłowskiego, prawy dopływ Tury;
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: taliatelle] cienki makaron włoski, ciasno skręcony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. włoski makaron w kształcie długich, płaskich pasków o grubości ok. 2 mm i blisko 1 cm szerokości;
Wiktionary
Tagliatelle (tagliolini, reg. taglierini – z wł. tagliare – „ciąć”) – klasyczny włoski makaron z rejonu Emilia-Romagna w kształcie długich, płaskich wstążek o grubości ok. 2 mm i szerokości 0,65–1 cm. Kształtem przypomina fettuccine, lecz jest od niego szerszy. Tagliatelle podaje się zwykle z sosami, zazwyczaj z bolognese.
Wikipedia
(1.1) Tagliatelle podaje się zwykle z sosami, najczęściej bolognese lub carbonara.
Wiktionary
IPA: ˌtalʲjaˈtɛlːɛ, AS: talʹi ̯ate•le
Wiktionary
(1.1) makaron wstążki
Wiktionary
funkcjonalnie wyróżniony odcinek ciała stawonogów powstały w wyniku połączenia dwóch lub więcej segmentów
SJP.pl
Tagma – wyróżnialna część ciała stawonogów, powstała w wyniku połączenia dwóch lub więcej metamerów. Taką segmentację ciała nazywa się heterenomiczną, a proces ewolucyjny, w wyniku którego powstała: tagmatyzacją.
Wikipedia
Rabindranath Tagore (beng. রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর, ur. 7 maja 1861 w Kalkucie, zm. 7 sierpnia 1941 tamże) – indyjski poeta, prozaik, filozof, kompozytor, malarz, pedagog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1913), pierwszej dla Hindusa, jak również dla Azjaty.
Wikipedia
1. umieszczać w tekście tagi (znaczniki);
2. w gwarze młodzieżowej: umieszczać tag (podpis), zwykle na murze
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tagiem, dotyczący tagu
Wiktionary
rzecz. tag m.
Wiktionary
gryzoń nadrzewny
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pasta z nasion sezamu, popularna na Bliskim Wschodzie; tahini
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. pasta z sezamu
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) tahini
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|arab|طحينة.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|tahini.
źródła.
== tahina (język angielski.) ==
thumb|tahina (1.1)
wymowa.
dzielenie|ta|hi|na.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) spoż. tahini
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) tahini
Wiktionary
pasta z nasion sezamu, popularna na Bliskim Wschodzie; tahina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. pasta z nasion sezamu, półprodukt używany do przygotowywania wielu potraw;
Wiktionary
Tahini (tahina) (arab. طحينة tahina), pasta sezamowa (chin. zhimajiang (芝麻醤), jap. neri-goma (ねりごま, 練りごま) – pasta na bazie nasion sezamu, wykorzystywana do przygotowywania wielu azjatyckich potraw.
W krajach Bliskiego Wschodu sporządzana jest z lekko podprażanych nasion sezamu (proces ten zwiększa aromatyczność). We wschodniej Azji produkowana z niełuskanych nasion sezamu, dzięki czemu nabiera bardziej gorzkiego smaku.
Wikipedia
(1.1) Tahini jest składnikiem np. hummusu.
Wiktionary
IPA: taˈxʲĩɲi, AS: taχʹĩńi
Wiktionary
(1.1) rzad. tahina
Wiktionary
[czytaj: taitańczyk] mieszkaniec Tahiti
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec wyspy Tahiti
Wiktionary
rzecz. Tahiti n.
:: fż. Tahitanka ż.
przym. tahitański
Wiktionary
[czytaj: taitanka] mieszkanka Tahiti
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka wyspy Tahiti
Wiktionary
rzecz. Tahiti n.
:: fm. Tahitańczyk mos.
przym. tahitański
Wiktionary
[czytaj: taitański] przymiotnik od: Tahiti (wyspa na Oceanie Spokojnym)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tahiti lub Tahitańczykami, dotyczący Tahiti (wyspy na Oceanie Spokojnym)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tahitański;
Wiktionary
rzecz. Tahiti n., Tahitańczyk mos., Tahitanka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tahitańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tahitańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tahitańskim
Wiktionary
IPA: ˌtajiˈtãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: tai ̯itãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
[czytaj: taiti] wyspa na Oceanie Spokojnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na południowym Pacyfiku, należąca do Polinezji Francuskiej;
Wiktionary
Tahiti – wyspa w południowej części Oceanu Spokojnego w archipelagu Wysp Towarzystwa (Wyspy Na Wietrze); największa wśród wysp Polinezji Francuskiej, centrum polityczne, gospodarcze i kulturalne. Pierwotna nazwa Otaheiti.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Tahitańczyk m., Tahitanka ż., tahitański mrz.
przym. tahitański
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Tahiti
* białoruski: (1.1) Таіці n.
* bułgarski: (1.1) Таити
* esperanto: (1.1) Tahitio
* rosyjski: (1.1) Таити n.
* słowacki: (1.1) Tahiti n.
* ukraiński: (1.1) Таїті n., Тагіті n.
źródła.
== Tahiti (język angielski.) ==
wymowa.
audioUS|En-us-Tahiti.oga.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Tahiti
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: taˈjitʲi, AS: tai ̯itʹi
Wiktionary
rzecz. Tahitańczyk m., Tahitanka ż., tahitański mrz.
przym. tahitański
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Tahitańczyk m., Tahitanka ż., tahitański mrz.
przym. tahitański
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Tahiti
* białoruski: (1.1) Таіці n.
* bułgarski: (1.1) Таити
* esperanto: (1.1) Tahitio
* rosyjski: (1.1) Таити n.
* słowacki: (1.1) Tahiti n.
* ukraiński: (1.1) Таїті n., Тагіті n.
źródła.
== Tahiti (język angielski.) ==
wymowa.
audioUS|En-us-Tahiti.oga.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Tahiti
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. czcionka komputerowa;
2. jednostka osadnicza w USA
SJP.pl
Tahoma – bezszeryfowy krój pisma, powstały w 1994 w firmie Microsoft. Twórcą Tahomy jest Matthew Carter, a pliki fontów były po raz pierwszy dystrybuowane z systemem operacyjnym Windows 95. Microsoft zezwala na bezpłatne wykorzystywanie Tahomy (bez możliwości zmian kroju) w ramach systemu operacyjnego, z którym została dostarczona. Redystrybucja Tahomy poza systemem operacyjnym (wliczając w to wszelkiego typu update’y i aktualizacje), z którym została dostarczona, wymaga wykupienia licencji.
Wikipedia
taić się - książkowo: zawrzeć, zawierać w sobie, nie uzewnętrznić, uzewnętrzniać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = Telewizyjna Agencja Informacyjna;
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: taj CZI] chińska gimnastyka relaksacyjna polegająca na łagodnych, płynnych ćwiczeniach koordynacyjnych przypominających walkę z niewidocznym przeciwnikiem; taiji, tai chi
SJP.pl
stolica Tajwanu; Tajpej
SJP.pl
Wikipedia
książkowo:
1. trzymać coś w tajemnicy; ukrywać; zatajać;
2. nie poddawać się badaniu, eksploracji
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) ukrywać, nie wyjawiać, zob. zatajać.
Wiktionary
rzecz. tajność ż., zatajanie n., tajenie n., zatajenie n., tajemnica, tajemność
przym. tajemny, tajemniczy
przysł. tajemnie, tajemniczo
czas. zatajać ndk., zataić dk.
Wiktionary
(1.1) zatajać, ukrywać
Wiktionary
[czytaj: tajCI] chińska gimnastyka relaksacyjna polegająca na łagodnych, płynnych ćwiczeniach koordynacyjnych przypominających walkę z niewidocznym przeciwnikiem; tai chi, tai-chi
SJP.pl
Taiji – chińska koncepcja filozoficzna związana z konfucjanizmem oraz taoizmem, tłumaczona jako „najwyższa ostateczność”. Taiji to nazwa stanu wszechświata, w którym doszło do podziału na yin i yang; jest przeciwieństwem wuji, stanu sprzed tego podziału.
Wikipedia
chiński kosmonauta; tajkonauta
SJP.pl
Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów.
Wikipedia
chińska kosmonautka; tajkonautka
SJP.pl
[czytaj: tajkum] taikun, tajkun;
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców;
2. w Japonii: potężny, wpływowy biznesmen
SJP.pl
[czytaj: tajkun] taikum, tajkun;
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców;
2. w Japonii: potężny, wpływowy biznesmen
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. dotyczący stosowania glissand w grze na puzonie
Wiktionary
(1.1) Wszyscy oniemieli, właściwie cały utwór zagrany był tailgate.
Wiktionary
[czytaj: ten] nazwisko, m.in. Hippolyte Adolphe Taine (1828-1893) - francuski filozof i historyk
SJP.pl
język Tainów (Indian Taino), wymarłego rodu indiańskiego
SJP.pl
Wikipedia
wymarły ród indiański zamieszkujący Wielkie Antyle i Wyspy Bahama; Taino
SJP.pl
Tainowie (Indianie Taino) – rdzenni, prekolumbijscy mieszkańcy wysp Bahama i wysp Wielkich Antyli, w tym Kuby, Hispanioli (Haiti i Dominikany), Portoryko i Jamajki zamieszkujący te wyspy bezpośrednio przed ich odkryciem przez Kolumba w 1492 r. Nie ma zbyt wielu źródeł informacji dotyczących życia Indian Taino. Prawdopodobnie przybyli na Kubę ok. 1100 r. p.n.e., przemieszczając się z Ameryki Południowej przez Antyle.
Wikipedia
jadowity wąż australijski; tajpan
SJP.pl
Tais (oryg. Thaïs) – powieść Anatola France’a. Po raz pierwszy opublikowana została (z podtytułem Powiastka filozoficzna) w numerze „Revue des Deus Mondes” z lipca-sierpnia 1889 r. W 1891 r. France dokonał poprawek i rozszerzył powieść o ponad 20 stron. W tym samym roku „Tais” wydana została w formie książkowej.
Wikipedia
dawniej: Tajwan
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tajwańczyk] dawniej: Tajwańczyk
SJP.pl
[czytaj: tajwanka] dawniej: Tajwanka
SJP.pl
dawniej: dotyczący Taiwanu (Tajwanu); tajwański
SJP.pl
[czytaj: tajjuan] miasto w Chinach; Tajjüan
SJP.pl
Taiyuan (chiń. 太原; pinyin Tàiyuán, wym. [tʰaɪ̂ɥɛ̌n]) – miasto o statusie prefektury miejskiej w środkowych Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Shanxi. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 2 809 501. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 304 023 mieszkańców.
Wikipedia
[czytaj: teZE] miasto we Francji
SJP.pl
Wikipedia
1. język tajlandzki (syjamski); thai, thaj;
2. języki taj - grupa języków używanych w Tajlandii, Birmie, Laosie, Wietnamie i Chinach; języki thai, języki thaj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek ludu azjatyckiego, przedstawiciel narodowości tajskiej, zamieszkującej głównie Tajlandię
Wiktionary
(1.1) Tytułowe „spojrzenie turysty” (…) oznacza poszukiwanie przez nas znaków, które potwierdzą nasze wyobrażenia. Paryż ma być romantyczny, Anglicy dżentelmeńscy, Tajowie uśmiechnięci. Chcemy, żeby nasze wakacje były niepowtarzalne i wyjątkowe, z dala od pułapek turystycznych, ale to, czy uznamy je za udane, lub nie, zależy głównie od tego, czy potwierdzą się nasze wyobrażenia.
Wiktionary
rzecz. tajski mrz., Tajlandczyk m., Tajlandia ż., Tajlandka ż.
:: fż. Tajka ż.
przym. tajski
Wiktionary
1. zmieniać swój stan skupienia ze stałego w ciekły; topnieć, topić się;
2. rozmarzać wskutek działania ciepła; rozgrzewać się;
3. przenośnie: rozrzewniać się, łagodnieć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) topnieć, roztapiać się
Wiktionary
rzecz. tajanie n.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wiadomość poufna, przeznaczona dla niektórych osób lub całkowicie skryta
(1.2) rzecz tajemna, niewytłumaczalna
Wiktionary
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Wikipedia
(1.1) Zosia i Basia chyba mają jakąś tajemnicę, bo od rana coś sobie szepczą.
(1.2) Ubolewał, że „chrześcijaństwo zupełnie zgubiło tajemnicę cierpienia zwierząt — jeden z kluczy do zrozumienia tajemnicy zła […]”.
Wiktionary
IPA: ˌtajɛ̃mʲˈɲit͡sa, AS: tai ̯ẽmʹńica
Wiktionary
rzecz. tajność ż., tajemniczość ż., wtajemniczenie n.
czas. taić, zataić, wtajemniczać, wtajemniczyć, utajnić, utajniać, odtajnić, odtajniać, zatajać
przym. tajny, tajemny, tajemniczy, utajniony, odtajniony, wtajemniczony, potajemny
przysł. tajnie, tajemnie, tajemniczo, potajemnie
Wiktionary
(1.1) sekret, informacja niejawna
(1.2) sekret, misterium
Wiktionary
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób tajemniczy
Wiktionary
IPA: ˌtajɛ̃mʲˈɲit͡ʃɔ, AS: tai ̯ẽmʹńičo
Wiktionary
rzecz. tajemnica, tajemniczość, wtajemniczenie
czas. wtajemniczać, wtajemniczyć, taić
przym. tajemniczy, potajemny
przysł. potajemnie
Wiktionary
(1.1) mistycznie, enigmatycznie
Wiktionary
tajemniczy nastrój, zagadkowość, tajemnica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest tajemnicze, zagadkowe, niejasne
Wiktionary
IPA: ˌtajɛ̃mʲˈɲit͡ʃɔɕt͡ɕ, AS: tai ̯ẽmʹńičość
Wiktionary
rzecz. tajemnica ż., tajemność ż.
przym. tajemniczy, tajemny
przysł. tajemniczo, tajemnie
Wiktionary
(1.1) zagadkowość
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) zagadkowy i trudny do zrozumienia
(1.2) o człowieku skryty
(1.3) mający związek ze zjawiskami nadprzyrodzonymi lub magią
Wiktionary
(1.2) Wiesław od rana jest bardzo tajemniczy.
Wiktionary
IPA: ˌtajɛ̃mʲˈɲit͡ʃɨ, AS: tai ̯ẽmʹńičy
Wiktionary
rzecz. tajemnica ż., tajemniczość ż., wtajemniczenie n.
czas. taić, wtajemniczać ndk., wtajemniczyć dk.
przym. potajemny
przysł. tajemniczo, potajemnie
Wiktionary
(1.1) enigmatyczny, niedocieczony, nieodgadniony, nieogarniony, niepojęty, nieprzenikniony, niewytłumaczalny, niewytłumaczony, niezbadany, niezgłębiony, zagadkowy
(1.2) zagadkowy, sekretny, konspiracyjny
(1.3) tajemny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób tajemny
Wiktionary
rzecz. tajność ż., tajemniczość ż., tajemność ż., tajemnica ż.
przym. tajemny
czas. taić
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: tajemnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tajemny
SJP.pl
1. ukryty, trzymany w tajemnicy; tajny, potajemny;
2. związany z magią lub ze zjawiskami nadprzyrodzonymi; magiczny, tajemniczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skryty, owiany tajemnicą
Wiktionary
(1.1) W Stanach wzięłą udział w jakimś tajemnym obrzędzie czcicieli natury.
Wiktionary
rzecz. tajemnica ż., tajemniczość ż., tajność ż.
czas. taić, wtajemniczać, wtajemniczyć
przysł. tajemnie
Wiktionary
(1.1) sekretny
Wiktionary
Tajenko – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Bargłów Kościelny. Leży nad jeziorem Tajno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
roślina z rodziny storczykowatych
SJP.pl
Tajęża (Goodyera R. Br.) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego 96–99 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Eurazję, Amerykę Północną, Mozambik, Madagaskar i inne wyspy na Oceanie Indyjskim, wschodnią Australię i wyspy Oceanii. Gatunkiem typowym jest tajęża jednostronna (Goodyera repens L.), zarazem jedyny przedstawiciel rodzaju we florze Polski.
Wikipedia
gwałtowny, niezwykle silny wicher wirowy, wiejący na obszarach tropikalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. cyklon tropikalny, nazwa używana na określenie cyklonów w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej;
Wiktionary
Tajfun – lokalna nazwa cyklonów tropikalnych używana we wschodniej i południowo-wschodniej Azji. W tajfunach występuje tzw. oko cyklonu, w którym panuje bezwzględny spokój, nie pada deszcz i nie ma wiatru. Miejsce znajdujące się w oku cyklonu jest przez ok. 1 godzinę odcięte od sztormu.
Wikipedia
(1.1) Kolejny w tym roku tajfun zaatakował Filipiny.
Wiktionary
IPA: ˈtajfũn, AS: tai ̯fũn
Wiktionary
przym. tajfunowy
Wiktionary
(1.1) cyklon, huragan
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny burzykowatych
SJP.pl
przymiotnik od: tajfun
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) meteorol. związany z tajfunem, dotyczący tajfunu
Wiktionary
rzecz. tajfun mrz.
Wiktionary
lasy północne z przewagą drzew iglastych, tworzące strefę roślinną w klimacie umiarkowanym chłodnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) borealne lasy szpilkowe występujące w północnej części Ameryki Północnej, Europy oraz Azji;
Wiktionary
Tajga, borealny las iglasty – lasy iglaste, które występują na półkuli północnej w strefach klimatu umiarkowanego chłodnego i subpolarnego w północnej części Azji, głównie w Rosji (Syberia, Kamczatka, Sachalin), w północno-wschodnich Chinach (Mandżuria), w północnej Japonii (na wyspie Hokkaido), w Ameryce Północnej (Alaska i Kanada) i Europie (Półwysep Fennoskandzki, północno-wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej).
Wikipedia
(1.1) Tajga Eurazji rozciąga się 9000 km z zachodu na wschód od Półwyspu Skandynawskiego do Oceanu Spokojnego.
Wiktionary
IPA: ˈtajɡa, AS: tai ̯ga
Wiktionary
przym. tajgowy
Wiktionary
→ tajga
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z tajgą, zamieszkujący tajgę, znajdujący się w tajdze
Wiktionary
rzecz. tajga ż.
Wiktionary
[czytaj: tadżin] tadżin;
1. arabskie naczynie gliniane do przygotowywania dań na wolnym ogniu;
2. potrawa przygotowana w takim naczyniu
SJP.pl
miasto w Chinach; Taiyuan
SJP.pl
Taiyuan (chiń. 太原; pinyin Tàiyuán, wym. [tʰaɪ̂ɥɛ̌n]) – miasto o statusie prefektury miejskiej w środkowych Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Shanxi. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 2 809 501. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 304 023 mieszkańców.
Wikipedia
członkini ludu zamieszkującego głównie Tajlandię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini ludu azjatyckiego, przedstawiciel narodowości tajskiej, zamieszkującej głównie Tajlandię
Wiktionary
Tajowie (nazwa własna: ไทยสยาม, trb. Thai Sayaam, dosł. „Tajowie syjamscy”), dawniej Syjamczycy – naród azjatycki należący do grupy ludów tajskich, posługujący się językiem tajskim. Ten 63-milionowy naród, poza Tajlandią, zamieszkuje głównie USA (110 tys.) oraz Tajwan (100 tys.). Dominującą wśród nich religią jest buddyzm therawada. Tajowie zamieszkujący Tajlandię pod względem lingwistycznym nie są jednorodni, oprócz centralnego i funkcjonującego jako oficjalny języka środkowo-tajskiego, opartego na dialekcie Bangkoku w powszechnym użyciu jest także język południowotajski, język isan uważany za dialekt laotański, oraz język północnotajski.
Wikipedia
IPA: ˈtajka, AS: tai ̯ka
Wiktionary
rzecz. tajski mrz., Tajlandia, Tajlandczyk, Taj, Tajlandka
przym. tajlandzki, tajski
Wiktionary
(1.1) Tajlandka
Wiktionary
chiński kosmonauta; taikonauta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chiński astronauta;
Wiktionary
Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów.
Wikipedia
(1.1) astronauta, kosmonauta
Wiktionary
chińska kosmonautka; taikonautka
SJP.pl
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców; taikun, taikum;
2. wpływowy człowiek interesu, magnat przemysłowy; tycoon
SJP.pl
obywatel Tajlandii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tajlandii
Wiktionary
IPA: tajˈlãnṭt͡ʃɨk, AS: tai ̯lãnṭčyk
Wiktionary
rzecz. tajski mrz., Tajlandia, Tajlandka, Taj, Tajka
przym. tajlandzki, tajski
Wiktionary
państwo w Azji ze stolicą w Bangkoku; Królestwo Tajlandii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
Wiktionary
Tajlandia, Królestwo Tajlandii (taj. ราชอาณาจักรไทย, Prathet Thai; potocznie เมืองไทย, Muang Thai) – państwo w południowo-wschodniej Azji, graniczące z Laosem i Kambodżą na wschodzie, z Malezją na południu oraz z Mjanmą (Birmą) na zachodzie i północnym zachodzie. Dawniej państwo nosiło nazwę Syjam jako oficjalną do 11 maja 1949. Określenie „Thai” (ไทย) znaczy po tajsku „wolny”.
Wikipedia
(1.1) On mieszka w Tajlandii od kilku lat.
Wiktionary
IPA: tajˈlãndʲja, AS: tai ̯lãndʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Tajlandczyk m., Tajlandka ż., Taj m., Tajka ż., tajski m.
przym. tajlandzki, tajski
Wiktionary
(1.1) oficjalna nazwa Królestwo Tajlandii
Wiktionary
obywatelka Tajlandii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tajlandii
Wiktionary
IPA: tajˈlãntka, AS: tai ̯lãntka
Wiktionary
rzecz. tajski mrz., Tajka, Tajlandia, Tajlandczyk, Taj
przym. tajlandzki, tajski
Wiktionary
(1.1) Tajka
Wiktionary
zjawisko wzrostu popularności turystyki seksualnej w przestrzeni publicznej danego miasta
SJP.pl
związany z Tajlandią (państwem w południowo-wschodniej Azji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Tajlandii
Wiktionary
IPA: tajˈlãnt͡sʲci, AS: tai ̯lãncʹḱi
Wiktionary
rzecz. tajski mrz., Tajlandia ż., Tajlandczyk mos., Tajlandka ż., Tajka ż.
przym. tajski
Wiktionary
(1.1) tajski
Wiktionary
system organizacji pracy stworzony na przełomie XIX i XX wieku przez Fredericka W. Taylora; tayloryzm
SJP.pl
ryba z rodziny łososiowatych; tajmień
SJP.pl
Tajmień, tajmen (Hucho taimen) – gatunek słodkowodnej ryby łososiokształtnej, największej i ewolucyjnie najstarszej w rodzinie łososiowatych (Salmonidae). Jest blisko spokrewniona z głowacicą (była klasyfikowane jako jej podgatunek H. h. taimen).
Wikipedia
ryba z rodziny łososiowatych; tajmen
SJP.pl
Tajmień, tajmen (Hucho taimen) – gatunek słodkowodnej ryby łososiokształtnej, największej i ewolucyjnie najstarszej w rodzinie łososiowatych (Salmonidae). Jest blisko spokrewniona z głowacicą (była klasyfikowane jako jej podgatunek H. h. taimen).
Wikipedia
półwysep i jezioro w Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. najbardziej wysunięty na północ półwysep Azji, położony między Zatoką Jenisejską a Zatoką Chatańską, leżący w całości w granicach Rosji;
(1.2) geogr. jezioro na półwyspie Tajmyr (1.1);
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Tajmyra ż.
przym. tajmyrski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji na półwyspie Tajmyr, na północy Kraju Krasnojarskiego, przepływająca przez jezioro Tajmyr;
Wiktionary
Tajmyra (ros. Таймыра) − rzeka w Rosji na półwyspie Tajmyr, na północy Kraju Krasnojarskiego.
Przepływa przez jezioro Tajmyr, które dzieli rzekę na Górną Tajmyrę (dł. 567 km) i Dolną Tajmyrę (dł. 187 km).
Dużą część rzeki obejmuje Tajmyrski Rezerwat Biosfery.
Wikipedia
rzecz. Tajmyr mrz.
przym. tajmyrski
Wiktionary
przymiotnik od: Tajmyr (półwysep lub jezioro w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Tajmyrem, dotyczący Tajmyru
Wiktionary
rzecz. Tajmyr mrz., Tajmyra ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przestarzałe: tajemnica; tajemniczość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. (dziś poet.) tajemnica
(1.2) gwara. wieczerza, kolacja w Wielki Czwartek
Wiktionary
przym. tajny
Wiktionary
przymiotnik od: tajniak; przebiegły, chytry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od tajniak
Wiktionary
rzecz. tajniak m.
Wiktionary
potocznie: tajny funkcjonariusz policji, wywiadu lub innych służb bezpieczeństwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. tajny funkcjonariusz służb mundurowych, kontroli lub wywiadu
(1.2) pot. fizj. cicho wypuszczone gazy
Wiktionary
Tajniak, Podziemne Pismo Tajniak, Podziemne Pismo Tajniak przy Tajniak SA – papierowy i internetowy periodyk alternatywny powstały w 1993. W Internecie pojawił się pod koniec 1999, jako serwis Tajniak SA, który skupiał podserwisy: fotograficzną stronę zespołu Armia, stronę eksperymentalnej grupy muzycznej Banda Idiotów, alternatywną wersję strony ircowego kanału #trojka. Jako elektroniczny periodyk Tajniak zaistniał w lipcu 2000, kiedy to pojawiły się pierwsze elektroniczne wersje Tajniaka numerowanego. Początkowo internetowy Tajniak był miesięcznikiem, potem często ukazywał się nieregularnie.
Wikipedia
(1.1) Koniec z tajniakami sprawdzającymi bilety.
(1.2) Puściłem tajniaka i nikt się nie zorientował.
Wiktionary
IPA: ˈtajɲak, AS: tai ̯ńak
Wiktionary
rzecz. tajność ż., utajnianie n., utajnienie n.
:: zdrobn. tajniaczek m.
:: fż. tajniaczka ż.
czas. utajniać ndk., utajnić dk.
przym. tajniacki, tajny
przysł. po tajniacku, tajnie
Wiktionary
(1.1) agent
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: tajnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tajny
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej (tajniki): sprawy tajemne, tajemnice, arkana
SJP.pl
rzeczownik, liczba mnoga
(1.1) detale, szczegóły znane nielicznym
Wiktionary
(1.1) Poznaj tajniki zadawania pytań, które wpłyną na jakość i trafność otrzymywanych przez Ciebie odpowiedzi!
Wiktionary
dawniej: nie jest (nie było) znane, jest (było) tajemnicą; przeciwieństwo "wiadomo" (np. nikomu nie było tajno, że to jego wina)
SJP.pl
Tajno – jezioro w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Bargłów Kościelny
Tajno Biav – Secret Marriage – drugi album folkowego zespołu Čači VorbaMiejscowości w Polsce:
Wikipedia
cecha czegoś, co jest niejawne, poufne, niepodawane do publicznej wiadomości; niejawność, poufność, sekretność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest tajne, co nie jest jawne
Wiktionary
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Wikipedia
czas. taić, zataić, utajnić, utajniać, odtajnić, odtajniać, zatajać
przym. tajny, tajemny, potajemny
przysł. tajnie, tajemnie, potajemnie
rzecz. tajemnica ż., tajniak mos.
Wiktionary
1. utrzymywany w sekrecie, niepodany do publicznej wiadomości; poufny, niejawny;
2. nielegalny, zazwyczaj skierowany przeciwko władzy; konspiracyjny, podziemny;
3. o służbach bezpieczeństwa: działający niejawnie;
4. bardzo osobisty, intymny;
5. taki, którego nikt nie zna, jest niezgłębiony, głęboko ukryty; utajony, sekretny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) ukryty i nieprzeznaczony dla wszystkich
(1.2) utrzymywany w tajemnicy
(1.3) nielegalny
Wiktionary
(1.1) Proszę odłożyć ten dokument! On jest tajny!
Wiktionary
IPA: ˈtajnɨ, AS: tai ̯ny
Wiktionary
rzecz. tajniak m., tajność ż., tajemnica ż., tajnia ż.
czas. odtajnić dk., odtajniać ndk., utajnić dk., utajniać dk.
przysł. tajnie
Wiktionary
(1.1) poufny, niejawny, sekretny, tajemny
(1.3) podziemny
(1.4) sekretny
Wiktionary
książkowo:
1. trzymać coś w tajemnicy; ukrywać; zatajać;
2. nie poddawać się badaniu, eksploracji
SJP.pl
lud zamieszkujący Tajlandię
SJP.pl
Tajowie (nazwa własna: ไทยสยาม, trb. Thai Sayaam, dosł. „Tajowie syjamscy”), dawniej Syjamczycy – naród azjatycki należący do grupy ludów tajskich, posługujący się językiem tajskim. Ten 63-milionowy naród, poza Tajlandią, zamieszkuje głównie USA (110 tys.) oraz Tajwan (100 tys.). Dominującą wśród nich religią jest buddyzm therawada. Tajowie zamieszkujący Tajlandię pod względem lingwistycznym nie są jednorodni, oprócz centralnego i funkcjonującego jako oficjalny języka środkowo-tajskiego, opartego na dialekcie Bangkoku w powszechnym użyciu jest także język południowotajski, język isan uważany za dialekt laotański, oraz język północnotajski.
Wikipedia
jadowity wąż australijski; taipan
SJP.pl
Oxyuranus (także jako tajpan) – rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).
Wikipedia
stolica Tajwanu; Taibei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Tajwanu;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtajpɛj, AS: tai ̯pei ̯
Wiktionary
rzecz. tajpejczyk mos., tajpejka ż.
przym. tajpejski
Wiktionary
mieszkaniec Tajpeju (stolicy Tajwanu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tajpej
Wiktionary
IPA: tajˈpɛjt͡ʃɨk, AS: tai ̯pei ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Tajpej
:: fż. tajpejka ż.
przym. tajpejski
Wiktionary
mieszkanka Tajpej (stolicy Tajwanu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tajpej
Wiktionary
IPA: tajˈpɛjka, AS: tai ̯pei ̯ka
Wiktionary
rzecz. Tajpej mrz. / n.
:: fm. tajpejczyk mos.
przym. tajpejski
Wiktionary
przymiotnik od: Tajpej (stolica Tajwanu)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tajpejem, dotyczący Tajpeju
Wiktionary
rzecz. tajpejczyk mos., tajpejka ż., Tajpej n./mrz.
Wiktionary
dotyczący Tajów (ludu zamieszkującego głównie Tajlandię)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wywodzący się z Tajlandii, dotyczący Tajlandii lub Tajów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Tajlandii;
Wiktionary
(1.1) Daniem dnia była tajska zupa z mlekiem kokosowym i tofu.
Wiktionary
IPA: ˈtajsʲci, AS: tai ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Tajlandia ż., Tajlandczyk m., Tajlandka ż., Taj m., Tajka ż.
przym. tajlandzki
Wiktionary
(1.1) tajlandzki
(2.1) syjamski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tajskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tajskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tajskim
Wiktionary
IPA: ˈtajskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: tai ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
dawniej: skórzana torba na żywność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. torba
Wiktionary
IPA: ˈtajstra, AS: tai ̯stra
Wiktionary
potrawa kuchni tajskiej
SJP.pl
1. wyspa na Oceanie Spokojnym;
2. państwo w Azji (formalnie: prowincja Chin)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Oceanie Spokojnym;
(1.2) geogr. polit. Republika Chińska, państwo na wyspie Tajwan (1.1), przez Chińską Republikę Ludową uznawane za zbuntowaną prowincję;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na północy wyspy Tajwan panuje klimat podzwrotnikowy, a w centrum i na południu – zwrotnikowy.
(1.2) Do 1971 r. Tajwan reprezentował Chiny w ONZ.
Wiktionary
IPA: ˈtajvãn, AS: tai ̯vãn
Wiktionary
rzecz. Tajwańczyk mos., Tajwanka ż., tajwańskość ż.
przym. tajwański
przysł. tajwańsko
Wiktionary
(1.1) Formoza
(1.2) Republika Chińska, Chińskie Tajpej
Wiktionary
mieszkaniec Tajwanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tajwanu
Wiktionary
IPA: tajˈvãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: tai ̯vãĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Tajwan m.
:: fż. Tajwanka ż.
przym. tajwański
Wiktionary
mieszkanka Tajwanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tajwanu
Wiktionary
IPA: tajˈvãŋka, AS: tai ̯vãŋka
Wiktionary
rzecz. Tajwan m.
:: fm. Tajwańczyk m.
przym. tajwański
Wiktionary
przymiotnik od: Tajwan
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Tajwanu, pochodzący z Tajwanu, odnoszący się do Tajwanu
Wiktionary
(1.1) Niestety, Europę „zalały” tanie obrabiarki azjatyckie, zwłaszcza tajwańskie, a więc w Polsce tego rodzaju produkcja przestała mieć rację bytu.
(1.1) Jeżeli samolot należy do jednej z linii tajwańskich, obsługa serwuje wyjątkowo smaczne chińskie dania.
Wiktionary
IPA: tajˈvãj̃sʲci, AS: tai ̯vãĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Tajwan mrz., Tajwańczyk mos., Tajwanka ż.
Wiktionary
1. wyraz stanowiący potwierdzenie, zgodę;
2. zaimek wskazujący nasilenie, skutek lub przyczynę, wyrażający zdziwienie, uniesienie;
3. wyraz dźwiękonaśladowczy, używany zwykle w połączeniu z "tik"
SJP.pl
przysłówek
(1.1) używany do podkreślania cechy przysłówka
(1.2) używany do podkreślania cechy przymiotnika
(1.3) w ten sposób
partykuła twierdząca
(2.1) wyraz służący do udzielania odpowiedzi twierdzącej na pytanie zaczęte od słowa czy; potwierdzenie czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(3.1) przen. czyjaś zgoda, akceptacja
wykrzyknik
(4.1) zob. tik-tak.
Wiktionary
Zobacz też:
Wikipedia
(1.1) Nie idź tak szybko, nie mogę za tobą nadążyć!
(1.2) Ach, te góry są tak piękne!
(1.3) Zrób tak, jak mówię!
(1.3) Zrób to tak: kup jej kwiaty, przygotuj kolację, a potem się oświadcz.
(2.1) Pytasz, czy telewizor jest zepsuty? Tak, zepsuł się wczoraj.
Wiktionary
IPA: tak, AS: tak
Wiktionary
rzecz. taka ż., przytakiwacz m., potakiwacz m., przytakiwaczka ż., potakiwaczka ż., przytaknięcie n., przytakiwanie n., potakiwanie n.
czas. przytaknąć dk., przytakiwać ndk., potakiwać ndk.
zaim. taki, taka, takowy
Wiktionary
(2.1) owszem, właśnie, racja, zaiste, fakt; pot. no; gwara. jo
Wiktionary
jednostka monetarna Bangladeszu (1 taka = 100 pajs)
SJP.pl
forma zaimka.
(1.1) rodzaj żeński zaimka taki
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) monet. waluta Bangladeszu;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. takowy
przysł. tak
partyk. tak
rzecz. przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.
czas. przytaknąć
zaim. takowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|taki.
* baskijski: (2.1) taka
* kataloński: (2.1) taka ż.
* niemiecki: (1.1) eine solche
* ukraiński: (1.1) така; (2.1) така ż.
* wilamowski: zyty
źródła.
== taka (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) monet. taka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtaka, AS: taka
Wiktionary
przym. takowy
przysł. tak
partyk. tak
rzecz. przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.
czas. przytaknąć
zaim. takowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. takowy
przysł. tak
partyk. tak
rzecz. przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.
czas. przytaknąć
zaim. takowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|taki.
* baskijski: (2.1) taka
* kataloński: (2.1) taka ż.
* niemiecki: (1.1) eine solche
* ukraiński: (1.1) така; (2.1) така ż.
* wilamowski: zyty
źródła.
== taka (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) monet. taka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Wikipedia
ptak nielot z rodziny chruścielowatych, występujący na Wyspie Południowej w Nowej Zelandii
SJP.pl
Takahe południowy (w jęz. maoryskim: takahe) (Porphyrio hochstetteri) – gatunek nielotnego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący endemicznie Park Narodowy Fiordland na Wyspie Południowej w Nowej Zelandii. Gatunek skrajnie zagrożony wyginięciem – w 2006 roku żyło 313 osobników.Naukową nazwę takahe nadano na cześć austriackiego geologa Ferdinanda von Hochstettera.
Wikipedia
rzadko: nagminne kończenie wypowiedzi pytaniem „tak?”
SJP.pl