pukiel

pasemko wijących się włosów; lok; kędzior


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pasmo pofalowanych włosów

 (1.2) ścięte pasemko włosów

 (1.3) daw. wypukła ozdoba nabita np. na zbroi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpucɛl, AS: puḱel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pukielek m.

Wiktionary


pukielek

zdrobnienie od: pukiel


SJP.pl


pukieltasia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. plecak

Wiktionary


pukinin

Pukinin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka.

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


puklaty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. garbaty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Synek, jaki ty żeś je puklaty! → Chłopcze, ależ ty jesteś garbaty!

Wiktionary


puklerz

okrągła, wypukła tarcza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. wypukła tarcza używana przez piechotę i jezdnych;

 (1.2) przen. obrona, osłona

Wiktionary

Puklerz (z czes. pukléř od starofranc. bocler) – rodzaj małej okrągłej tarczy używanej w Europie od XII do XVIII wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Średnica puklerzów na ogół nie przekraczała pięćdziesięciu centymetrów.

 (1.2) Bo puklerz nasz należy do Pana, / a król nasz - do Świętego Izraela.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puklerzny mos.

:: zdrobn. puklerzyk mrz.

 przym. puklerzny

Wiktionary


puklerzność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest puklerzne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puklerz mrz., puklerzny mos., puklerzyk mrz.

 przym. puklerzny

Wiktionary


puklerzny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z puklerzem, dotyczący puklerza

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) wojsk. hist. żołnierz uzbrojony w puklerz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puklerz mrz., puklerzność ż., puklerzyk mrz.

Wiktionary


puklerzówka

niećwierk puklerzówka - gatunek owada z rodziny pasikonikowatych


SJP.pl


puklerzyk

niewielki puklerz (rodzaj okrągłej, wypukłej tarczy używanej dawniej przez oddziały ciężkiej i lekkiej jazdy konnej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. niewielki puklerz

Wiktionary

Puklerzyk (Zaedyus) – rodzaj ssaków z podrodziny puklerzników (Euphractinae) w obrębie rodziny Chlamyphoridae.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. puklerz mrz., puklerzność ż., puklerzny mos.

 przym. puklerzny

Wiktionary


puklica

puklica rudnica - gatunek pluskwiaka z rodziny puklicowatych


SJP.pl

  • Puklica – wieś w Chorwacji
  • puklica (Acanthosoma) – rodzaj pluskwiaków z rodziny puklicowatych

Wikipedia


puklicowate

o cechach puklicowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl

Puklicowate (Acanthosomatidae) – rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych i nadrodziny tarczówek (Pentatomoidea).

Wikipedia


puklicowaty

o cechach puklicowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl


puklowanie

rzemiosło złotnicze polegające na dekorowaniu przedmiotów guzkami w kształcie kul lub łez


SJP.pl


puknąć

1. uderzyć w coś lekko, powodując powstawanie jakiegoś odgłosu; stuknąć;
2. potocznie: strzelić;
3. puknąć się - puknąć siebie samego


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. pukać)

 (1.1) dokonany od|pukać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puknięcie n., pukanie n., puk mrz.

 czas. pukać

 wykrz. puk, puk-puk

 przym. puknięty

Wiktionary


puknięty

1. uderzyć w coś lekko, powodując powstawanie jakiegoś odgłosu; stuknąć;
2. potocznie: strzelić;
3. puknąć się - puknąć siebie samego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niespełna rozumu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. puknąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głupi, kopnięty, niemądry, stuknięty

Wiktionary


pul

1. porozumienie przedsiębiorstw kapitalistycznych; pool;
2. afgańska moneta zdawkowa (100 puli = 1 afgani)


SJP.pl

Iran:

  • Pul – wieś

Osoby:

  • Kalikho Pul – indyjski polityk

Inne:

  • Pul – moneta

Zobacz też:

  • Pull

Wikipedia


pula

1. stawka w grze; w grach hazardowych: suma wszystkich stawek; bank;
2. tura w różnych grach;
3. ilość czegoś możliwa do dyspozycji w jakimś okresie;
4. jednostka monetarna Botswany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Chorwacji, największe na półwyspie Istria, położone na południowym skraju półwyspu nad Morzem Adriatyckim;

Wiktionary

Pula (wł. Pola, istr. Pula, słoweń. Pulj, niem. Pulei, łac. Pietas Iulia) – miasto w zachodniej części Chorwacji, w żupanii istryjskiej, siedziba miasta Pula. Jest położone na południowym skraju półwyspu Istria nad Morzem Adriatyckim. W 2011 roku liczyło 57 460 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pulski

Wiktionary


pulaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. blaszany garnuszek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pula ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|gorczek, gornczek.

Wiktionary


pulak

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zootechn. samiec indyka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pulok, pultak, puter, pulpul.

Wiktionary


pulanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pulać.

Wiktionary

Pulanie − urodzeni na Bliskim Wschodzie potomkowie przybyłych do Jerozolimy podczas I krucjaty. Pulanie byli przez część europejskiego rycerstwa uważani za zdrajców, gdyż dobrze znali zwyczaje i język arabski, często nie odróżniali się od muzułmanów stylem życia, a także byli zwolennikami pokoju z wyznawcami islamu jako jedynej szansy na przetrwanie państw chrześcijan w tamtym regionie.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. pulać się, pulać ndk.

Wiktionary


pularda

młoda kura utuczona dla celów spożywczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zootechn. młoda kura, która nie osiągnęła jeszcze wieku dojrzałości, tuczona specjalną dietą w celu uzyskania delikatnego i kruchego mięsa

Wiktionary

Pularda – młoda, nierozwinięta płciowo kura, tuczona w określony sposób celem uzyskania delikatnego i kruchego mięsa, a także nazwa przygotowywanych na bazie jej mięsa potraw. Znana i popularna w kuchni staropolskiej. Za najsmaczniejsze uchodziły kury o wadze 1,2–1,5 kg, bite w wieku 9 tygodni. Pieczono je w całości w piecu, podawano według różnych przepisów – z pieczarkami, warzywami, ziołami, itp.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: puˈlarda, AS: pularda

Wiktionary


pulares

pugilares;
1. przestarzałe: portfel;
2. dawniej: notatnik, notes


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. zob. portfel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈlarɛs, AS: pulares

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pularyszka.

Wiktionary


pularesik

pugilaresik;
1. przestarzałe: mały portfel;
2. dawniej: mały notatnik, notesik


SJP.pl


pularys

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraków. portfel

Wiktionary


pularysek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraków. portfel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pularesik

Wiktionary


pularyszka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. portmonetka

Wiktionary


pulasan

jagodzian pulasan: tropikalna roślina z rodziny sączyńcowatych, o słodkich owocach pokrytych pomarańczowymi i czerwonymi brodawkami


SJP.pl


pulcheria

imię żeńskie


SJP.pl

Pulcheria – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "piękna", "szlachetna".

Pulcheria imieniny obchodzi: 10 września.

  • Pulcheria – córka cesarza Teodozjusza I Wielkiego
  • Pulcheria – córka cesarza Arkadiusza (399–453)

Wikipedia


pulchnawy

nieco pulchny


SJP.pl


pulchnieć

1. stawać się pulchniejszym, bardziej miękkim i łatwiej uginającym się pod naciskiem;
2. przybierać na wadze, grubnąć


SJP.pl


pulchniej

stopień wyższy od przysłówka: pulchnie


SJP.pl


pulchniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pulchny; bardziej pulchny


SJP.pl


pulchnik

sypka mieszanina rozmaitych związków chemicznych, najczęściej wodorowęglanu sodu, której podstawowym zadaniem jest spulchnianie produktów piekarniczych; proszek do pieczenia


SJP.pl


pulchniuchny

zdrobnienie od: pulchny; pulchniutki, pulchniuśki


SJP.pl


pulchniuśki

zdrobnienie od: pulchny; pulchniuchny, pulchniutki


SJP.pl


pulchniuteńki

zdrobnienie od: pulchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pulchny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpulxʲɲuˈtɛ̃ɲci, AS: pulχʹńutńḱi

Wiktionary


pulchniutki

zdrobnienie od: pulchny; pulchniuchny, pulchniuśki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: pulchny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pulxʲˈɲutʲci, AS: pulχʹńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulchność

 przym. pulchny

Wiktionary


pulchność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pulchne; cecha tego, kto pulchny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pulchny, pulchniutki

 przysł. pulchnie

Wiktionary


pulchny

1. miękki i łatwo uginający się pod naciskiem;
2. mający dużo tkanki tłuszczowej


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) miękki jak gąbka, łatwo uginający się pod naciskiem

 (1.2) mający wydatne kształty i miękki z powodu dużej zawartości tkanki tłuszczowej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulchność ż.

 czas. pulchnieć ndk., spulchnieć dk.

 przym. pulchniutki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pulchniutki, puszysty

 (1.2) krągły, obfity, okrągły, okrągluchny, okrąglutki, pełny, pulchniutki, puszysty, rubensowski, toczony, bujny

Wiktionary


pulcinella

[czytaj: pulczinella] pajac w Commedia dell'arte (włoskiej, szesnastowiecznej komedii ludowej, mającej swoje korzenie w pantomimie rzymskiej)


SJP.pl

Pulcinella to suita baletowa Igora Strawinskiego skomponowana w 1920 roku.

Balet ten, podobnie jak poprzednie, Strawinski napisał na zamówienie Siergieja Diagilewa. Było to w czasie, kiedy kompozytor już nie współpracował na stałe ze słynnym twórcą Baletów Rosyjskich.

Wikipedia


pulczynów

Pulczynów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Frampol.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Frampol. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 173 mieszkańców i była trzynastą co do wielkości miejscowością gminy.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Szkaplerznej we Frampolu.

Wikipedia


puli

pies z węgierskiej rasy owczarków


SJP.pl

Puli – jedna z ras psów, należąca do grupy psów pasterskich i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich). Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


pulikowski

nazwisko


SJP.pl


pulitzer

[czytaj: pulicer]
1. Joseph Pulitzer (1847-1911), amerykański dziennikarz, publicysta, wydawca prasowy;
2. nagroda Pulitzera - wyróżnienie ufundowane przez dziennikarza o tym nazwisku, przyznawane co roku m.in. za osiągnięcia literackie


SJP.pl

  • Joseph Pulitzer – amerykański dziennikarz, publicysta, fundator nagrody swojego imienia.
  • Nagroda Pulitzera – przyznawana od 1917 nagroda literacka i dziennikarska.

Wikipedia


pulka

ekspresywnie: partyjka, tura


SJP.pl

Pulka – rodzaj sani w kształcie łodzi.

Wikipedia


pulki

niewielkie płaskie saneczki zaopatrzone w dwa dyszle połączone z przodu kabłąkiem, używane w psich zaprzęgach


SJP.pl

Pulki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Końskowola.

Wieś stanowi sołectwo gminy Końskowola. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła w Końskowoli.

Wikipedia


pulkowski

nazwisko


SJP.pl


pull

okrzyk wzywający pullera (osobę obsługującą maszynę wyrzucającą rzutki) do zwolnienia mechanizmu; daj


SJP.pl

Luksemburg:

  • Pull – luksemburska nazwa lieu-dit Poul

Inne:

  • Pull&Bear – hiszpańska marka odzieżowa
  • Pull Harder on the Strings of Your Martyr – singel Trivium
  • Pull Marine – album Isabelle Adjani
  • Pull The Wire – polski zespół muzyczny
  • Pull Up – singel Kamila Bednarka
  • Pull-up – podłączenie linii w elektronice

Zobacz też:

  • pociąg push-pull
  • Pul

Wikipedia


puller

osoba obsługująca maszynę do wyrzucania rzutków (specjalnych krążków będących celem podczas niektórych konkurencji w strzelectwie sportowym)


SJP.pl


pullman

Miejscowości w USA:

  • Pullman – miasto w stanie Waszyngton, w hrabstwie Whitman
  • Pullman – miejscowość w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Ritchie

Osoby o tym nazwisku:

  • Bill Pullman – amerykański aktor i producent
  • George Mortimer Pullman – amerykański przemysłowiec
  • Philip Pullman – brytyjski pisarz

Wikipedia


pulman

1. wagon sypialny;
2. autokar z rozkładanymi fotelami, telewizorem itp., kursujący na długich trasach


SJP.pl


pulmanowski

pulmanowski wagon osobowy; pulman


SJP.pl


pulment

glinka biała, czerwonobrązowa lub żółtawa stosowana jako zaprawa malarska; bolus


SJP.pl


pulmonaria

Miodunka (Pulmonaria L.) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje 18 gatunków. Występują one naturalnie na obszarze od Europy po Azję Wschodnią. W Polsce w stanie dzikim rosną cztery gatunki rodzime z tego rodzaju: miodunka ćma P. obscura, plamista P. officinalis, miękkowłosa P. mollis i wąskolistna P. angustifolia; zaś miodunka czerwona P. rubra rośnie jako zadomowiony antropofit. Różnice między gatunkami są często nieznaczne, przez co są trudne do oznaczenia.

Wikipedia


pulmonektomia

zabieg usunięcia jednego płuca lub jego części z powodu choroby nowotworowej lub postępującej gruźlicy; pneumonektomia, pneumotomia


SJP.pl


pulmonolog

specjalista w zakresie pulmonologii (pneumonologii, działu medycyny zajmującego się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego); pneumolog, pneumonolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób układu oddechowego

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka pulmonologii

Wiktionary

Pulmonologia, pneumonologia – dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pulmonolodzy zajmują się takimi schorzeniami, jak astma oskrzelowa, gruźlica płuc, mukowiscydoza i sarkoidoza.

 (2.1) Córka Kowalczyka jest pulmonologiem.

 (2.1) Moja pulmonolog skierowała mnie na spirometrię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpulmɔ̃ˈnɔlɔk, AS: pulmõnolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulmonologia ż.

 przym. pulmonologiczny

 przysł. pulmonologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekarz chorób płuc, pneumonolog; przest. ftyzjatra

Wiktionary


pulmonologia

dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego; pneumonologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób płuc;

 (1.2) pot. med. oddział szpitala, kliniki lub uczelni medycznej, który zajmuje się pulmonologią (1.1)

Wiktionary

Pulmonologia, pneumonologia – dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pulmonologia jest podspecjalnością interny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpulmɔ̃nɔˈlɔɟja, AS: pulmõnoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulmonolog m.

 przym. pulmonologiczny

 przysł. pulmonologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pneumonologia, daw. ftyzjatria

Wiktionary


pulmonologiczny

przymiotnik

 (1.1) med. dotyczący pulmonologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulmonolog mos., pulmonologia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płucny, pneumonologiczny

Wiktionary


pulmonolożka

pulmonolog


SJP.pl

Patrz:

pulmonolog

pulok

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. eufem. męski członek

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zootechn. samiec indyka

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. tusza indycza

 (1.4) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. potrawa z indyka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|lulok.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|pulak, pultak, puter, pulpul.

Wiktionary


pulower

sweter bez kołnierza, wkładany przez głowę, najczęściej wełniany lub wykonany z podobnego, ciepłego materiału


SJP.pl

Sweter, pulower – rodzaj ciepłej bluzy z dzianiny, najczęściej wełnianej (lub – współcześnie – z dodatkiem włókien sztucznych).Najcieplejsze, z długimi rękawami, nierozpinane (wkładane przez głowę – ang. pull – „ciągnąć”, over – „przez”; tu: „wciągać przez głowę”), często z golfem, dziane są z grubej wełny.

Wikipedia


pulowerek

niewielki pulower (sweter bez kołnierza, wkładany przez głowę, najczęściej wełniany lub wykonany z podobnego, ciepłego materiału)


SJP.pl


pulpa

półprodukt z owoców lub jarzyn do późniejszego przerobu, np. na dżem


SJP.pl

Pulpa – używane w przemyśle spożywczym określenie półproduktu powstałego ze zgniecionego, rozdrobnionego materiału.

Pulpa owocowa jest półproduktem powstającym podczas produkcji dżemów i powideł, otrzymuje się ją z oczyszczonych owoców, niekiedy utrwalonych poprzez mrożenie, pasteryzację lub sulfitację.

Pulpa ziemniaczana jest półproduktem powstającym w procesie otrzymywania m.in. mąki ziemniaczanej, uzyskiwana jest przez przetarcie surowych ziemniaków.

Wikipedia


pulpecik

zdrobnienie od: pulpet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pulpet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie pulpet, lecz tylko mały pulpecik.

 (1.1) Nowy pulpecik zrobiony jest z białka grochu, płatków owsianych, ziemniaków, jabłek i cebuli, a jego ślad węglowy odpowiada czterem procentom śladu tradycyjnego klopsika mięsnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulpet m.

Wiktionary


pulpet

kulka uformowana ze zmielonego mięsa, ryb lub podrobów, najczęściej gotowana lub duszona w sosie, podawana na ciepło z dodatkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. kulka z mielonego mięsa duszona w sosie

Wiktionary

Pulpet (z języka włoskiego polpetta od polpa, czyli miazga) – gotowana potrawa mięsna na bazie mielonego mięsa, ryb lub podrobów, z dodatkiem jaj, bułki tartej oraz przypraw. Pulpety mogą być spożywane samodzielnie (al sugo) lub jako dodatek do zup. Danie pochodzi z Włoch.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pulpecik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) klops

Wiktionary


pulpety

żartobliwie: osoba gruba, pulchna; pyza


SJP.pl

Pulpet (z języka włoskiego polpetta od polpa, czyli miazga) – gotowana potrawa mięsna na bazie mielonego mięsa, ryb lub podrobów, z dodatkiem jaj, bułki tartej oraz przypraw. Pulpety mogą być spożywane samodzielnie (al sugo) lub jako dodatek do zup. Danie pochodzi z Włoch.

Wikipedia


pulpicik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pulpit

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie pulpit, lecz tylko mały pulpicik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulpit m.

Wiktionary


pulpista

indywidualizm: typ brutalnego bohatera, wykreowanego przez Quentina Tarantino w 'Pulp Fiction"


SJP.pl


pulpit

1. płaska, nachylona pod pewnym kątem powierzchnia, najczęściej wykorzystywana jako miejsce do pisania;
2. ogół urządzeń z blatem wyposażonym we wskaźniki i wyłączniki, służących do sterowania innymi urządzeniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stolik do pisania z pochyłym blatem

 (1.2) inform. podstawowy obszar roboczy w systemach operacyjnych, których powłoka graficzna oparta jest na tzw. oknach;

 (1.3) pochyły blat w ławce szkolnej, biurku lub innym meblu

 (1.4) muz. pochyła podstawka do podtrzymywania nut

 (1.5) urządzenie z blatem wyposażonym we wskaźniki i wyłączniki, służące do sterowania innymi urządzeniami

Wiktionary

Pulpit (ang. desktop) – podstawowy obszar roboczy w systemach operacyjnych, których powłoka graficzna (interfejs GUI) oparta jest na tzw. oknach. Najpopularniejsze systemy tego rodzaju:

  • Microsoft Windows
  • Mac OS
  • Linux (powłoki GNOME, KDE, XFCE, LXQT, LXDE i inne)
  • Amiga Workbench.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Nie uważasz, że masz za dużo ikon na pulpicie?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpulpʲit, AS: pulpʹit

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pulpitowy

 rzecz. pulpicik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) blat

Wiktionary


pulpitowy

o pochyle podobnym do nachylenia pulpitu (np. dach pulpitowy) lub w jakiś inny sposób związany z pulpitem (np. obudowa pulpitowa, aparatura pulpitowa)


SJP.pl


pulpować

tworzyć pulpę (półprodukt z owoców lub jarzyn) w celu późniejszego jej przerobienia na inny produkt


SJP.pl


pulpowy

przeznaczony na pulpę (półprodukt z owoców lub jarzyn), nadający się na pulpę (np. owoce, jarzyny klasy pulpowej) lub powstały z takiego półproduktu


SJP.pl


pulpul

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zootechn. samiec indyka

Wiktionary

Pulpul (właściwie Roberto Gañan Ojea) (ur. 1971 w Madrycie) – hiszpański muzyk. Założyciel, wokalista, gitarzysta i wieloletni lider anarchizującego hiszpańskiego zespołu skapunkowego Ska-P.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pulak, pulok, pultak, puter.

Wiktionary


pulque

[czytaj: pulke] tradycyjny napój meksykański z soku agawy, smakiem przypominający kwaśne mleko


SJP.pl

Pulque (octli) – niskoprocentowy, lekko musujący napój alkoholowy, tradycyjnie spożywany przez mieszkańców Mezoameryki, wytwarzany ze sfermentowanego soku maguey pulquero Agave salmiana. Roślina ta była w starożytnym Meksyku uznawana przez Indian za świętą i używana w ceremoniach religijnych. Pulque wytwarza się także z kilku innych gatunków agaw: agawy amerykańskiej, a. ciemnozielonej, Agave lehmanii, Agave complicata, Agave gracilispina, Agave crassispina, Agave quiotifera.

Wikipedia


puls

rytmiczne rozciąganie ścian tętnic wskutek pracy serca; tętno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. med. rozciąganie ściany tętnic spowodowane zmianami ciśnienia krwi, które są wynikiem skurczów i rozkurczów komór serca

 (1.2) anat. med. miejsce na ciele, w którym wyczucie tętna jest łatwiejsze

 (1.3) fizj. med. częstotliwość z jaką uderza serce (następują skurcze i rozkurcze komór serca)

 (1.4) przen. rytm

 (1.5) gw-pl|Górny Śląsk. skroń

Wiktionary

  • puls – określenie tętna, falistego ruchu naczyń tętniczych, zależnych od skurczów serca i elastyczności ścian tętnic
Geografia
  • Puls – gmina w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Steinburg
Kinematografia
  • Puls – japoński horror z 2001 roku w reżyserii Kiyoshiego Kurosawy
  • Puls – amerykański horror z 2006 roku w reżyserii Jima Sonzera, remake japońskiego filmu

Wikipedia

Wymowa:

IPA: puls, AS: puls

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulsacja ż., pulsar mrz., pulsator mrz., pulsowanie n.

 czas. pulsować ndk.

 przym. pulsacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tętno

 (1.5) war. gw-pl|Górny Śląsk|pulst.

Wiktionary


pulsacja

cykliczna zmiana jakiejś wielkości fizycznej, głównie będącej wielkością określająca natężenie jakiegoś procesu fizycznego


SJP.pl

Pulsacja (skalarna), częstość kołowa, częstość kątowa – wielkość określająca, jak szybko powtarza się dane zjawisko okresowe; oznaczana małą literą omega (ω). Pulsacja jest powiązana z częstotliwością (f) i okresem (T) poprzez następującą zależność:

\omega ={\frac {d\theta }{dt}}={\frac {2\pi }{T}}=2\pi f,

Wikipedia


pulsacyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pulsacyjne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pulsacyjny

 przysł. pulsacyjnie

Wiktionary


pulsacyjny

związany z pulsacją


SJP.pl


pulsar

rodzaj gwiazdy neutronowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. gwiazda neutronowa, wysyłająca regularne impulsy elektromagnetyczne;

Wiktionary

Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”) – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego. Promieniowanie to może być obserwowane tylko, gdy wiązka emisyjna skierowana jest w stronę Ziemi (tak jak latarnia, która jest widoczna tylko, gdy jej światło jest skierowane w stronę obserwującego) i jest odpowiedzialne za pulsujące pojawianie się emisji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpulsar, AS: pulsar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulsowanie n., puls mrz.

Wiktionary


pulsarowy

pulsar


SJP.pl

Patrz:

pulsar

pulsator

przetwornik prądu stałego, za pomocą którego uzyskuje się prąd o cyklicznie zmieniającym się natężeniu lub napięciu; pulsatron


SJP.pl


pulsatron

przetwornik prądu stałego, za pomocą którego uzyskuje się prąd o cyklicznie zmieniającym się natężeniu lub napięciu; pulsator


SJP.pl


pulski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pulą, dotyczący Puli (miasta w Chorwacji)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pula ż.

Wiktionary


pulsoksymetr

przyrząd do nieinwazyjnego pomiaru saturacji krwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. med. urządzenie elektroniczne służące do bezinwazyjnego pomiaru saturacji krwi;

Wiktionary

Pulsoksymetr – urządzenie elektroniczne służące do nieinwazyjnego pomiaru tętna i saturacji (wysycenia krwi tlenem), a w niektórych urządzeniach także innych parametrów, wykorzystujące pomiar pochłaniania światła przez tkanki. Technika jest zwana pulsoksymetrią.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpulsɔˈksɨ̃mɛtr̥, AS: pulsoksmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulsoksymetria ż.

Wiktionary


pulsometr

pneumatyczny podnośnik cieczy; tętnik


SJP.pl

Pulsometr – urządzenie monitorujące pracę serca. Pulsometry używane są bardzo często przez sportowców uprawiających sporty wytrzymałościowe.

Zazwyczaj w skład pulsometru wchodzą:

  • odbiornik ("zegarek") – część podobna do zwykłego zegarka, którą można założyć na rękę, rakietę tenisową lub kierownicę roweru. Zegarek wskazuje aktualny puls. Często urządzenie posiada także inne funkcje, takie jak: liczenie kalorii, stoper, zegarek.
  • czujnik – zakładany na wysokości piersi, ma za zadanie odczytywać puls i przesyłać go do odbiornika.

Wikipedia


pulsomierz

miernik ciśnienia tętniczego krwi, składający się z manometru oraz pompki powietrznej doprowadzającej powietrze do elastycznej opaski; sfigmomanometr


SJP.pl


pulsować

kurczyć się i rozkurczać w równych odstępach czasu lub cyklicznie zmieniać swoje właściwości fizyczne, głównie będące wielkościami określającymi natężenie jakiegoś procesu


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) fizj. ulegać skurczowi i rozkurczowi i wywoływać tętno

 (1.2) fiz. zmieniać okresowo właściwości, np. napięcie, siłę, itp.

 (1.3) być pełnym ruchu, aktywności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Popatrz, jak Maryni pulsuje skroń.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puls mrz., pulsowanie n.

 przym. pulsowy

 przysł. pulsowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tętnić

 (1.3) kipieć, tętnić

Wiktionary


pulsowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pulsować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puls m., pulsar m., pulsator m.

 czas. pulsować ndk.

 przym. pulsacyjny

 przysł. pulsacyjnie

Wiktionary


pulsowy

puls


SJP.pl

Patrz:

puls

pulst

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skroń

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|puls.

Wiktionary


pult

dawniej pulpit


SJP.pl


pultać

potocznie: pultać się - wpadać w szał, złościć się, wściekać się; wkurzać się, wpieniać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. wypultnąć, wypultnyć)

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chlapać, pluskać

czasownik zwrotny niedokonany pultać sie

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. chlapać się, pluskaćuskać się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pultanie n., pultaka ż.

Wiktionary


pultak

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zootechn. samiec indyka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pulak, pulok, puter.

Wiktionary


pultaka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. meteorol. odwilż

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pultać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zmięk.

Wiktionary


pultanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pultać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pultać się, pultać ndk.

Wiktionary


pultbana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. kolejka wąskotorowa

Wiktionary


pultok

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. indyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. flejtuch, bałaganiarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na zadku chałpy locą pultoki. → Z tyłu domu latają indyki.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pulak, pultak, puter, pulpul.

Wiktionary


pulwersak

1. przestarzale: skórzany worek na śrut; prochownica, prochowniczka
2. miejsce w lufie strzelby, gdzie osadza się nabój


SJP.pl


pulweryzacja

rozdrabnianie, rozbijanie cieczy na bardzo drobne kropelki lub mgłę za pomocą pulweryzatora (rozpylacza, najczęściej ciśnieniowego)


SJP.pl


pulweryzacyjny

pulweryzacja


SJP.pl

Patrz:

pulweryzacja

pulweryzator

rozpylacz, urządzenie do pulweryzacji (rozdrabniania, rozbijania cieczy na bardzo drobne kropelki lub mgłę)


SJP.pl


pulynta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. polenta

Wiktionary


pulyr

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pijak

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pulyrować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński|ożralec, ożyrok.

Wiktionary


pulyrować

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. upijać się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pulyr mos.

Wiktionary


puma

1. ssak drapieżny z rodziny kotowatych; kuguar, lew górski;
2. produkt marki Puma;
3. samochód typu Ford Puma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Puma|ref=tak., rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych;

 (1.2) zool. zwierzę z rodzaju puma (1.1)

Wiktionary

Puma (Puma) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ścigałem w lasach jaguary i pumy i w pojedynkę polowałem na te dzikie zwierzęta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpũma, AS: pũma

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kuguar, lew górski

Wiktionary


pumeks

1. skała wylewna złożona z lekkiego jasnego i silnie porowatego szkliwa wulkanicznego, wykorzystywana jako materiał szlifujący i polerujący;
2. tworzywo sztuczne, najczęściej w formie kostki, używane podczas zabiegów pielęgnacyjnych skóry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. wulkaniczna skała magmowa zbudowana z porowatego szkliwa wulkanicznego powstałego z silnie gazującej lawy;

 (1.2) kosmet. przedmiot z pumeksu (1.1) lub uzyskiwany syntetycznie, stosowany do usuwania zrogowaciałego naskórka i odcisków

Wiktionary

Pumeks (z łac. pumex), dawniej pemza – wulkaniczna skała magmowa zbudowana z porowatego (ponad 50% porów) szkliwa wulkanicznego powstałego z silnie gazującej, pienistej lawy. Ma szklistą, drobnoziarnistą strukturę. Powstaje głównie z kwaśnych odmian lawy (riolitowej).

Pumeksem nazywa się też czasem mocno porowaty materiał piroklastyczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pumeks to skała pochodzenia wulkanicznego.

 (1.1) Pumeks ma wiele zastosowań. Używany jest do szlifowania, polerowania, jako środek filtracyjny, materiał termoizolacyjny, wypełniacz farb i składnik betonów lekkich.

 (1.2) Do pielęgnacji stóp używam pumeksu.

 (1.2) Należy jednak pamiętać, aby często zmieniać pumeks z tego względu, iż ulega on zabrudzeniu, co powoduje szybki rozwój bakterii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpũmɛks, AS: pũmeks

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pumeksowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pemza

Wiktionary


pumeksoporyt

rodzaj betonu składającego się w znacznej mierze z pumeksu (skały wylewnej złożonej z lekkiego jasnego i silnie porowatego szkliwa wulkanicznego)


SJP.pl


pumeksowy

powstały z pumeksu (np. pył pumeksowy), zrobiony z pumeksu (np. kostka pumeksowa, kamień pumeksowy) lub w jakiś inny sposób związany z pumeksem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pumeksem; wykonany z pumeksu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pumeks mrz.

Wiktionary


pumela

wiecznie zielone drzewo cytrusowe z rodziny rutowatych, uprawiane głównie w Chinach i Indiach dla dużych jadalnych owoców; szadok, pompela, pomarańcza olbrzymia


SJP.pl


pumi

pies, owczarek rasy węgierskiej


SJP.pl

  • Pumi – mniejszość narodowa w Chinach
  • Pumi – rasa psów

Wikipedia


pumpernikiel

rodzaj chleba razowego z ziarna żytniego z pełnego przemiału


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj ciemnego chleba wypiekanego z mąki żytniej, z dodatkiem miodu lub melasy;

Wiktionary

Pumpernikiel – ciemny chleb razowy, pieczony w formie, na zakwasie, z mąki żytniej oraz dodatkiem melasy, miodu lub ekstraktu z jabłek oraz słodu i soli. Charakterystyczną cechą jego produkcji jest pieczenie ciasta w niskiej temperaturze – około 120–150 °C, ale przez czas aż 10–16 godzin, według innej z wersji 18 – 20 godzin. Następnie układa się go w specjalnym pomieszczeniu, gdzie leżakuje i dojrzewa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kup pumpernikiel i dwie kajzerki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpũmpɛrʲˈɲicɛl, AS: pũmperʹńiḱel

Wiktionary


pumptrack

[czytaj: pamptrak] pump track;
1. jazda na rowerze po torze z muldami;
2. tor przystosowany do takiej jazdy


SJP.pl

Pumptrack (ang. pump track) – specjalnie przygotowany niewielki tor przeznaczony do jazdy rowerem, a w przypadku nawierzchni asfaltowej czy betonowej, także deskorolką lub na rolkach. Zbudowany jest z muld i zakrętów, zazwyczaj w postaci band.

Wikipedia


pumptrackowy

pumptrack, pump track [pamptrakowy]


SJP.pl


pumpy

bufiaste spodnie ze ściągaczami pod kolanami i gumką w pasie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kraw. luźne, workowate spodnie męskie o kroju szerokim, zapinane pod kolanami, w okresie międzywojennym typowe dla ubioru sportowego, później także częste w stroju codziennym, zwłaszcza uczniowskim;

Wiktionary

Pumpy – męskie, bufiaste, krótkie spodnie zapinane pod kolanami. Używane przez kobiety na przełomie XIX i XX wieku do jazdy na rowerze. Obecnie w zasadzie nieużywane. Spodnie krótsze, sięgające powyżej kolan to pludry.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ludzkiej, zwyczajnej, codziennej stoi postaci i ubrany powszednio: pumpy z samodziału, wiatrówka, bretonka ze śmiesznym ogonkiem pośrodku.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pumpiasty

Wiktionary


puna

formacja roślinna występująca w strefie wyżyn śródandyjskich


SJP.pl

  • Puna – formacja roślinna w Ameryce Południowej
  • Puna – wysokogórska równina w Andach
  • Puna – miasto w Boliwii, w departamencie Potosí, w prowincji José María Linares
  • Puna (Pune) – miasto w zachodnich Indiach
  • Puna de Atacama – wulkaniczny płaskowyż w Andach Środkowych

Wikipedia


punca

1. stalowe narzędzie złotnicze i cyzelerskie; puncyna
2. młotek służący do wybijania sygnatury złotnika na powierzchni wyrobu
3. znak wybity na wyrobie złotniczym


SJP.pl

Punca (niem. Punze) – stalowe narzędzie złotnicze i cyzelerskie, przez uderzanie młotkiem służące do wykonywania zagłębień oraz opracowywania faktury wyrobów metalowych.

Ma kształt pręta o odpowiednio do zamierzonego przeznaczenia ukształtowanej hartowanej głowicy. Szczególnym typem puncy są punce z wygrawerowanym na głowicy znakiem złotniczym, oraz punce probiercze z wygrawerowanymi znakami probierczymi określającymi próbę kruszcu.

Wikipedia


puncel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. bunclok.

Wiktionary


puncher

[czytaj: panczer] w sporcie: bokser o bardzo silnym ciosie; punczer


SJP.pl


punciak

potocznie o samochodzie marki Fiat Punto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. mot. samochód marki Fiat Punto

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) przejechać się punciakiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) punto

Wiktionary


puńców

Puńców (cz. Puncov de. Punzau) – wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Goleszów. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego. Powierzchnia sołectwa wynosi 1021 ha, a liczba ludności 1508, co daje gęstość zaludnienia równą 147,7 os./km².

Wikipedia


puncować

używając puncy (puncyny, stalowego narzędzia złotniczego lub cyzelerskiego), wybijać na wyrobie metalowym próbę, sygnaturę rzemieślnika


SJP.pl


punctum

[czytaj: punktum] znak kropki w średniowiecznej notacji muzycznej; punctus


SJP.pl


punctus

[czytaj: punktus] znak kropki w średniowiecznej notacji muzycznej; punctum


SJP.pl


puncyna

stalowe narzędzie złotnicze i cyzelerskie; punca


SJP.pl


punczer

w sporcie: bokser o bardzo silnym ciosie; puncher


SJP.pl


punicki

dotyczący Punijczyków, właściwy Punijczykom


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Kartaginy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) wymarły język używany przez starożytnych Kartagińczyków, wywodzący się z języka fenickiego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pũˈɲit͡sʲci, AS: pũńicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Punijczyk m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kartagiński

Wiktionary


punijczycy

Kartagińczycy


SJP.pl

Imperium Kartagińskie, zwane potocznie Kartagina (Nowe Miasto; łac. Karthago, Carthago, stgr. Кαρχηδών = Karchedon, fen. Qrt-ḥdšt = Kart Hadaszt, pun. 𐤒𐤓𐤕𐤟𐤇𐤃𐤔𐤕, arab. قرطاج = Kartadż lub hebr. קרתגו = Kartago) – starożytne państwo. Zostało założone w IX w. p.n.e. przez Fenicjan z Tyru jako miasto w pobliżu dzisiejszego Tunisu, w późniejszym okresie obejmowała duży pas afrykańskiego wybrzeża i część Europy Południowej.

Wikipedia


punijczyk

nazwa Kartagińczyka w starożytnym Rzymie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) w starożytnym Rzymie: mieszkaniec Kartaginy, Kartagińczyk

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pũˈɲijt͡ʃɨk, AS: pũńii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punicki mrz.

 przym. punicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kartagińczyk

Wiktionary


punisher

[czytaj: PAniszer] superbohater walczący z przestępczością zorganizowaną, mszczący się na przestępcach za śmierć swojej rodziny; były żołnierz mający do dyspozycji cały arsenał broni, w przeciwieństwie do innych superbohaterów zabijający swoich przeciwników


SJP.pl

Wikipedia


punitywny

karzący, mający na celu ukaranie


SJP.pl


punk

[czytaj: pank]
1. przedstawiciel subkultury młodzieżowej; punkowiec, pank, pankowiec;
2. wykonawca, twórca punk rocka; punkowiec, pank, pankowiec, pankrockowiec, punkrockowiec


SJP.pl

Punk – subkultura młodzieżowa, zapoczątkowana w połowie lat 70. XX w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, charakteryzująca się niezgodą na instytucjonalizację życia społecznego.

Wikipedia


punkcik

zdrobnienie od: punkt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały punkt, zdrobn. od: punkt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziała przed monitorem swojego laptopa i wpatrywała się w czerwony punkcik (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punkt mrz., podpunkt mrz.

 przym. punktowy

 przysł. punkt

Wiktionary


punkcikowaty

przypominający mały punkt, podobny do małego punktu


SJP.pl


punkcja

zabieg polegający na wprowadzeniu do ciała bardzo cienkiej rurki, w celu pobrania tkanki lub płynu do badania albo odprowadzenia pewnych jego ilości


SJP.pl

Punkcja (łac. punctio; z łac. punctum - ukłucie) - nakłucie wykonane w celach medycznych. Pacjentowi wbija się igłę w celu wprowadzenia leków, pobrania próbki lub opróżnienia jam ciała lub ogniska chorobowego z zalegającej wydzieliny.

Jednym z takich zabiegów jest punkcja lędźwiowa. Jest robiona m.in. w celu pobrania do badań płynu mózgowo-rdzeniowego.

Wikipedia


punkcyjny

związany z punkcją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z punkcją, dotyczący punkcji, nakłucia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punkcja ż.

Wiktionary


punkówa

[czytaj: pankówa] w gwarze młodzieżowej: dziewczyna będąca punkiem lub ubierająca się podobnie do punków; pankówa, punkówna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini subkultury punk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punk m., pankówa ż.

:: fm. punk m., punkowiec m.

 przym. punkowy, punkowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pankówa

Wiktionary


punkować

potocznie: wykazywać cechy panka (punka)


SJP.pl


punkowiec

[czytaj: pankowiec]
1. przedstawiciel subkultury młodzieżowej; punk, pank, pankowiec;
2. wykonawca, twórca punk rocka; punk, pank, pankowiec, pankrockowiec, punkrockowiec


SJP.pl


punkówna

[czytaj: pankówna] w gwarze młodzieżowej: dziewczyna będąca punkiem lub ubierająca się podobnie do punków; pankówa, punkówa


SJP.pl


punkowość

punkowy [czytaj: pankowy]


SJP.pl


punkowy

[czytaj: pankowy]
1. przymiotnik od: punk; charakterystyczny dla punków, zachowujący, ubierający się tak, jak punk; pankowy;
2. odnoszący się do punk rocku, typowy, charakterystyczny dla punk rocku; pankowy, pankrockowy, punkrockowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. dotyczący punk rocka i/lub punkowców

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród młodych ludzi popularna była kultura punkowa, która sprzyjała eksperymentowaniu, nieszablonowości i szokowaniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pankówa ż., punk m., pank m., punkowiec m., pankowiec m., punkówa ż.

 przym. pankowy

 przysł. punkowo, pankowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pankowy

Wiktionary


punkrock

muzyka punkrockowa


SJP.pl

Punk rock – gatunek rocka charakteryzujący się prostą, głośną, agresywną muzyką o mało skomplikowanej harmonii i buntowniczymi tekstami, powstały w połowie lat siedemdziesiątych, zapoczątkowany w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. W założeniu była to świadoma rezygnacja z uznanego warsztatu muzycznego i komercyjnej machiny promocji. W swej muzycznej strukturze punk rock jest najbardziej podstawowym rock-and-rollem, tyle że zagranym szybciej, głośniej i agresywniej.

Wikipedia


punkrockowiec

[czytaj: pankrokowiec] wykonawca, twórca punk rocka; punk, punkowiec, pank, pankowiec, pankrockowiec


SJP.pl


punkrockowy

[czytaj: pankrokowy] przymiotnik od: punk rock (pank rock, punkrock, punk); odnoszący się do punk rocka, charakterystyczny dla punk rocka; pankrockowy, punkowy, pankowy


SJP.pl


punkt

1. niewielka plamka lub coś, co ją przypomina;
2. część określonej przestrzeni, a w geometrii elementarnej: najprostsza figura geometryczna mająca określone położenie lecz niemająca wymiarów;
3. pomieszczenie, miejsce o specjalnym przeznaczeniu, a także: stanowisko, placówka;
4. jednostka obliczeniowa, używana podczas określania wyniku gier;
5. akapit, paragraf, a także: sprawa, kwestia;
6. podstawowa jednostka miary drukarskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. najmniejszy, bezwymiarowy obiekt geometryczny;

 (1.2) mat. element pewnej (abstrakcyjnej) przestrzeni, szczególnie mającej interpretację geometryczną

 (1.3) praw. jednostka redakcyjna tekstu prawnego;

 (1.4) jednostka miary stosowana w typografii;

 (1.5) sport. jednostka wyniku w grach sportowych opartych na współzawodnictwie

 (1.6) pot. o kropce

 (1.7) pewne określone miejsce

przysłówek

 (2.1) dokładnie (o godzinie)

Wiktionary

Anatomia

  • punkt Basy’ego – orientacyjny punkt na skórze jamy brzusznej zlokalizowany 2–3 palce na zewnątrz od pępka w poziomej linii przechodzącej przez środek pępka
  • punkt Erba – anatomiczny punkt orientacyjny położony na powierzchni klatki piersiowej, zlokalizowany przy lewej krawędzi mostka w trzeciej przestrzeni międzyżebrowej lub miejsce wyjścia gałęzi skórnych splotu szyjnego spod tylnego brzegu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego
  • punkt G (punkt Gräfenberga) – obszar uważany za jedną z najwrażliwszych stref erogennych ciała kobiety
  • punkt kostnienia – obserwowalny makroskopowo nieprzezroczysty i zmętniały punkt w obrębie tkanki łącznej, w którym osteoblasty rozpoczynają wytwarzanie kości
  • punkt Lanza – orientacyjny punkt na skórze brzucha odpowiadający położeniu wyrostka robaczkowego w jamie brzusznej
  • punkt McBurneya – orientacyjny punkt na skórze jamy brzusznej, zlokalizowany w 1/3 odległości między przednim górnym prawym kolcem kości biodrowej a pępkiem

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prosta jest zbiorem punktów.

 (1.2) Punktami przestrzeni funkcyjnej są funkcje.

 (1.4) Czcionka o rozmiarze 12 punktów.

 (1.5) Zdobyła dla swojej drużyny aż 3 punkty!

 (1.6) Ta zabawa polega na łączeniu kolejnych punktów.

 (2.1) Jacek wszedł do domu punkt piąta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pũŋkt, AS: pũŋkt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punktacja ż., podpunkt mrz., punktualność ż., punktowanie n., wypunktowanie n., punktor mrz., punktak mrz., punktowiec mrz.

:: zdrobn. punkcik mrz.

 czas. punktować ndk., wypunktować dk.

 przym. punktowy, punktowany, punktualny

 przysł. punktowo, punktualnie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.3) ustęp

meronimy.

 (1.3) litera

pokrewne.

 rzecz. punktacja ż., podpunkt mrz., punktualność ż., punktowanie n., wypunktowanie n., punktor mrz., punktak mrz., punktowiec mrz.

:: zdrobn. punkcik mrz.

 czas. punktować ndk., wypunktować dk.

 przym. punktowy, punktowany, punktualny

 przysł. punktowo, punktualnie

frazeologia.

 mieć kota na punkcie / mieć bzika na punkcie • punkt ciężkości • punkt G • punkt honoru • punkt K • punkt krytyczny • punkt odniesienia • punkt styczny • punkt w życiu • punkt widzenia • punkt wyjścia • punkt zaczepienia • ruszyć z martwego punktu • stanąć w martwym punkcie • utknąć w martwym punkcie • znaleźć się na martwym punkcie

etymologia.

 etym|łac|punctum.

uwagi.

 (1.1-7) Niepoprawna jest forma dopełniacza liczby pojedynczej „źle|punkta.”.

tłumaczenia.

* albański: (1.3) neni

* angielski: (1.1) point; (1.3) dot; (1.6) dot

* arabski: (1.1) نقطة

* baskijski: (1.1) puntu; (1.2) puntu; (1.3) puntu; (1.4) puntu; (1.5) puntu; (1.6) puntu; (2.1) puntuan

* chiński standardowy: (1.3) 点 (diǎn); (1.5) 分 (fēn); (1.6) 点 (diǎn); (1.7) 点 (diǎn), 角 (jiǎo); (2.1) 点 (diǎn)

* chorwacki: (1.1) točka ż.

* czeski: (1.1) bod m.

* dolnołużycki: (1.1) dypk m.

* duński: (1.1) punkt n.

* esperanto: (1.1) punkto; (1.2) punkto; (1.3) punkto; (1.6) punkto

* farerski: (1.1) punkt n.

* fiński: (1.1) piste

* górnołużycki: (1.1) dypk m.

* grenlandzki: (1.1) nuuk

* hawajski: (1.5) ʻai

* hiszpański: (1.1) punto m.; (2.1) en punto

* jidysz: (1.1) פּונקט m. (punkt); (1.2) פּונקט m. (punkt); (1.3) פּונקט m. (punkt); (1.4) פּונקט m. (punkt); (1.6) פּונקט m. (punkt), פּינטל n. (pintl), פּינטעלע n. (pintele); (2.1) פּונקט (punkt)

* kataloński: (1.1) punt m.; (1.6) punt m.

* łaciński: (1.1) punctum

* niderlandzki: (1.1) punt m.

* niemiecki: (1.1) Punkt m.

* nowogrecki: (1.1) σημείο n.; (1.2) σημείο n.; (1.4) στιγμή ż.; (1.5) σημείο n., πόντος m., βαθμός m.; (1.6) τελεία ż.; (2.1) ακριβώς

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|punkt. ,. PJM|punkt 2.}}

* rosyjski: (1.1) точка ż.

* słowacki: (1.1) bod m.

* staronordyjski: (1.1) oddr m.

* szwedzki: (1.1) punkt w.; (1.5) poäng w.

* wilamowski: (1.1) puŋkt m.; (1.2) puŋkt m.; (1.3) puŋkt m.; (1.4) puŋkt m.; (1.5) puŋkt m.; (1.6) puŋkt m.; (2.1) puŋkt m.

źródła.

== punkt (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) punkt, kropka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


punktacja

suma punktów uzyskana przez każdą z osób lub grup w trakcie rywalizacji sportowej albo gry, naliczana w oparciu o zasady określone w regulaminie tej gry


SJP.pl


punktacyjny

związany z punktacją


SJP.pl


punktak

narzędzie ślusarskie zakończone szpicem, służące do wybijania wgłębień na przedmiotach metalowych


SJP.pl

Punktak – narzędzie ślusarskie w postaci trzpienia wykonanego z twardej stali narzędziowej, z zaostrzonym jednym z końców, oraz spłaszczonym drugim końcem w celu pobijania go młotkiem.

Punktak służy do punktowania, czyli nanoszenia zaznaczeń na powierzchni metalu poprzez wybijanie na tej powierzchni niewielkich zagłębień. Służą one do trasowania, przygotowania miejsc pod wiercenie, itp.

  • punktak centrujący – służy do zaznaczania środka na powierzchni czołowej walca
  • punktak automatyczny – wykonuje uderzenie przez działanie napiętej sprężyny, bez użycia młotka
  • punktak mikroudarowy – zasilany sprężonym powietrzem służy do znakowania, nanoszenia na powierzchnię (najczęściej metalową) oznaczeń

Wikipedia


punktarka

narzędzie służące do oznaczania czegoś, najczęściej fragmentów tkanin lub przedmiotów wykonanych z metalu


SJP.pl


punktomania

środowiskowo: nadmierna tendencja do klasyfikowania osób uprawiających sport


SJP.pl


punktor

symbol wyróżniający elementy na liście wypunktowania


SJP.pl

Punktor, znak wypunktowania – w typografii to symbol lub glif stosowany do wyróżnienia elementów w spisie zredagowanym w formie nienumerowanej listy. Treści poprzedzone punktorem nazywa się „punktami” i zwykle nie są one opatrzone interpunkcją końcową (przecinkiem, średnikiem, kropką), o ile nie są pełnymi zdaniami.

Wikipedia


punktować

1. oceniać kogoś, przyznając mu punkty, a także: zdobywać punkty;
2. usuwać starte partie obrazu lub rysunku, powlekając je punktowo nakładaną farbą;
3. znaczyć przedmiot punktakiem lub punktarką (znacznikiem)


SJP.pl


punktowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|punktować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpunkt mrz., zapunktowanie n., wypunktowanie n., punkt m., punktacja ż., punktowiec m., punktarka ż., punktak m.

 czas. punktować ndk., zapunktować dk., wypunktować dk.

 przym. punktowy, punktacyjny

 przysł. punktowo, punktacyjnie, punkt

Wiktionary


punktowiec

piętrowa budowla wyróżniająca się wśród innych budynków znajdujących się w najbliższym jej otoczeniu, najczęściej wysokością


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. archit. budynek wielokondygnacyjny, wolnostojący, w którym lokale zgrupowane są wokół jednego centralnego węzła komunikacyjnego

Wiktionary

We współczesnej typologii architektury mieszkaniowej określa się następujące typy, w zależności od przestrzennego usytuowania mieszkań:

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. punkt mrz., punktowanie n., podpunkt mrz.

 czas. punktować ndk.

 przysł. punkt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieżowiec

Wiktionary


punktowo

przysłówek sposobu

 (1.1) pod względem punktów (np. zdobytych podczas rozgrywki)

 (1.2) w sposób punktowy

 (1.3) z podziałem na punkty, podpunkty; w punktach

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Panie marszałku, jak się dowiedziałem wczoraj jest trzech kandydatów lewicy do fotela prezydenckiego, jaka jest między wami różnica? Jak by pan mógł to punktowo wyliczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpunkt mrz., punkt mrz., punktowanie n., punktowość ż.

 przysł. punkt

Wiktionary


punktowość

punktowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest punktowe

Wiktionary

Patrz:

punktowy

Powiązane:

 przym. punktowy

 przysł. punktowo

Wiktionary


punktowy

określony przez punkt, wykonywany na niewielkich wycinkach przestrzeni (np. siew punktowy) lub w jakiś inny sposób związany z punktem


SJP.pl


punktoza

potocznie: skupianie się głównie na zdobytych punktach przy ocenie osiągnięć naukowych


SJP.pl

Punktoza – pejoratywne i slangowe określenie zjawiska polegającego na tym, że naukowcy skupiają się na działaniach o niskiej wartości naukowej przynoszących dużo punktów w systemach oceny, awansów lub nagród, zamiast poświęcać się rzetelnej pracy. W takim ujęciu punktoza oznacza stan, w którym otrzymywanie punktów za dorobek naukowy przestało być metodą oceny pracy naukowej, a stało się jej celem. Morfem -oza sugeruje, że punktoza jest chorobą.

Wikipedia


punktualista

muzyk, kompozytor tworzący zgodnie z zasadami punktualizmu (techniki kompozytorskiej brzmień izolowanych oddzielonych pauzami)


SJP.pl


punktualistyczny

odnoszący się do punktualizmu (techniki kompozytorskiej brzmień izolowanych oddzielonych pauzami), związany z punktualizmem


SJP.pl


punktualizm

technika kompozytorska brzmień izolowanych oddzielonych pauzami


SJP.pl

  • punktualizm (biologia)
  • punktualizm (muzyka)

Wikipedia


punktualnie

przysłówek

 (1.1) dokładnie o wyznaczonej porze, nie spóźniając się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotkajmy się punktualnie o ósmej.

 (1.1) Ten autobus zwykle się spóźnia, ale dziś przyjechał punktualnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpũŋktuˈwalʲɲɛ, AS: pũŋktualʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpunkt mrz., punktualność ż., punkt m.

 przym. punktualny

 przysł. punkt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) o czasie

Wiktionary


punktualniej

stopień wyższy od przysłówka: punktualnie


SJP.pl


punktualniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: punktualny


SJP.pl


punktualność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wykonywanie czegoś w ściśle określonym czasie; umiejętność nie spóźniania się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Punktualność jest cnotą królów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpũŋktuˈwalnɔɕt͡ɕ, AS: pũŋktualność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. punkt m., podpunkt mrz.

 przym. punktualny

 przysł. punktualnie, punkt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) terminowość; pot. spóźnialstwo

Wiktionary


punktualny

przymiotnik

 (1.1) przybywający o określonej godzinie, nie spóźniający się; przestrzegający punktualności

 (1.2) mający charakter punktowy, odbywający się w konkretnym punkcie czasowym lub przestrzennym, nie stanowiący continuum

 (1.3) psych. (o sytuacji) taki, który wydarza się jednorazowo i nie wpływa na dalszy proces rozwoju psychicznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Adam jest imponująco punktualny. Zawsze przychodzi na czas.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpũŋktuˈwalnɨ, AS: pũŋktualny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpunkt mrz., punktualność ż., punkt m.

 przym. punktowy

 przysł. punktualnie, punkt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) terminowy

 (1.2) punktowy, mat. dyskretny

 (1.3) punktowy, odosobniony

Wiktionary


punktura

znak, najczęściej krzyżyk lub punkt, służący do dokładnego nałożenia kolorów w procesie drukowania; punkturka


SJP.pl

Paser (punktura) – element graficzny umieszczany poza formatem netto publikacji poligraficznej, służący jako "celownik" w druku barwnym do dokładnego nanoszenia obrazu drukowego kolejnymi farbami drukowymi w to samo miejsce. W druku dwustronnym pasery pozwalają na spasowanie strony prawej i lewej.

Wikipedia


punkturka

znak, najczęściej krzyżyk lub punkt, służący do dokładnego nałożenia kolorów w procesie drukowania; punktura


SJP.pl


punol

obraźliwie: punk, punkowiec


SJP.pl


puńsk

wieś w Polsce


SJP.pl

Puńsk (dodatkowa nazwa w j. litewskim Punskas) – wieś, w latach 1647–1852 miasto, w północno-wschodniej Polsce, położone na Pojezierzu Wschodniosuwalskim, w północno-wschodniej części województwa podlaskiego, w powiecie sejneńskim, siedziba gminy Puńsk.

Puńsk leży na historycznej Suwalszczyźnie, na obszarze dawnej Jaćwieży.

Wikipedia


puński

związany z Puńskiem, dotyczący Puńska


SJP.pl


punt

[czytaj: pant] w futbolu amerykańskim, rugby: kopnięcie piłki z powietrza bezpośrednio po wypuszczeniu jej z rąk przez zawodnika kopiącego, bez odbicia się piłki od ziemi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) enol. wklęśnięcie dna butelki na wino

Wiktionary

Szwajcaria:

  • Punt Cavriasca – lombardzka nazwa gminy Ponte Capriasca

Osoby:

  • Jos Punt – niderlandzki biskup
  • Piet Punt – niderlandzki piłkarz
  • Siegfried Punt – niemiecki kontradmirał

Inne:

  • Punt – starożytna kraina
  • Punt – rodzaj płaskodennej łodzi wiosłowej lub żaglowej
  • Punt – wykop z powietrza stosowany w futbolu amerykańskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pũnt, AS: pũnt

Wiktionary


puntila

tytułowa postać sztuki Bertolta Brechta "Pan Puntila i jego sługa Matti"


SJP.pl


punto

samochód marki Fiat Punto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. mot. samochód marki Fiat Punto

Wiktionary

Fiat Punto – samochód osobowy klasy subkompaktowej produkowany pod włoską marką FIAT w latach 1993–2018.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ustawienie punta po zderzeniu świadczy o tym, że kierująca nim kobieta prawdopodobnie próbowała wykonać niedozwolony manewr skrętu z ul. Sikorskiego w lewo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpũntɔ, AS: pũnto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) punciak

Wiktionary


pup

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki

 (1.1) = Powiatowy Urząd Pracy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pracownicy PUP-u wskazywali, że przykładowo mając aktualnie kartę spawacza, zatrudnienie można znaleźć od ręki.

Wiktionary


pupa

potocznie: tylna część ciała pod kręgosłupem, pośladki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziecięce pośladki, pot. eufem. każde inne

 (1.2) przest. kupa

Wiktionary

  • pupa (poczwarka) – stadium rozwojowe owadów
  • Pupa – rodzaj ślimaków z rodziny Acteonidae

Osoby o tym nazwisku:

  • Zdzisław Pupa – polski polityk, rolnik i samorządowiec

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bądź grzeczny albo dostaniesz w pupę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpupa, AS: pupa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upupianie n., upupienie n.

:: zdrobn. pupka, pupcia, pupinka, pupeczka, pupeńka, pupina

:: zgrub. pupsko

 czas. upupić

 przym. upupiony, pupiasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pośladki, tyłek, cztery litery, zadek; pot. dupa; reg-pl|Górny Śląsk|rzyć|rić.

Wiktionary


pupcia

pieszczotliwie: pupa; pupeńka, pupeczka, pupka, pupina, pupinka, pupunia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pupa

 (1.2) pośladki dziecka

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Trzeba jeszcze napudrować pupcię dzidzi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpupʲt͡ɕa, AS: pupʹća

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pupa ż., pupeczka ż., pupeńka ż., pupina ż., pupka ż., pupsko n., upupianie n., upupienie n.

 czas. upupiać ndk., upupić dk.

 przym. pupiasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pupeczka, pupeńka, pupina, pupka

 (1.2) tyłeczek, pupka, pupeńka, pupeczka, dupka, dupeczka, pupina

Wiktionary


pupeczka

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeńka, pupka, pupina, pupinka, pupunia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pupa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zmienimy pieluszkę i popudrujemy pupeczkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈpɛt͡ʃka, AS: pupečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pupa ż., pupcia ż., pupeńka ż., pupina ż., pupka ż., pupsko n.

 czas. upupić

Wiktionary


pupek

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupeńka, pupina, pupinka, pupunia


SJP.pl


pupeńka

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupka, pupina, pupinka, pupunia


SJP.pl


pupik

skrótowiec

 (1.1) Przedsiębiorstwo Upowszechniania Prasy i Książki Ruch

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpupʲik, AS: pupʹik

Wiktionary


pupil

ulubione zwierzę lub osoba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba lub zwierzę, które ktoś lubi bardziej od innych, wyróżnia ją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zanim zaczniemy odchudzać psa, warto odwiedzić weterynarza i zrobić pupilowi okresowe badania, aby mieć pewność, że z jego zdrowiem i ogólną kondycją wszystko w porządku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpupʲil, AS: pupʹil

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pupilek m., pupilka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pupilek

Wiktionary


pupilek

zdrobnienie od: pupil


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od: pupil

Wiktionary

  • Pupilek (Teacher’s Pet) – amerykański serial (2000–2002)
  • Pupilek (Teacher’s Pet) – amerykański film z 2004

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pupil m., pupilka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ulubieniec

Wiktionary


pupilka

1. ulubienica, faworyta;
2. dawniej: wychowanka pozostająca pod czyjąś opieką; podopieczna


SJP.pl


pupiloskopia

metoda pomiaru refrakcji oka, polegająca na obserwacji ruchu światła w źrenicy oświetlonej płaskim lusterkiem


SJP.pl


pupina

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupka, pupeńka, pupinka, pupunia


SJP.pl


pupinizacja

metoda pozwalająca na zwiększenie przepustowości toru transmisyjnego, polegająca na umieszczeniu w pewnych fragmentach tego toru specjalnych cewek indukcyjnych


SJP.pl

Cewka pupinowska (także: cewka pupinizacyjna lub cewka Pupina) – rodzaj i sposób podłączenia cewki indukcyjnej, stosowany dawniej w telefonii w celu odtłumienia i poprawy charakterystyki częstotliwościowej linii transmisyjnej (tzw. pupinizacja). Cewki pupinowskie włączało się szeregowo w tor transmisyjny, w równych, ustalonych odstępach (rzędu kilku km). Cewki te pozwalają na kompensację pojemności linii poprzez zwiększenie jej indukcyjności.

Wikipedia


pupinka

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupka, pupina, pupeńka, pupunia


SJP.pl


pupka

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupeńka, pupina, pupinka, pupunia


SJP.pl

Pupka (Żabiński) – kaszubski herb szlachecki.

Wikipedia


pupsko

potoczne zgrubienie od: pupa (pośladki, tyłek); dupsko


SJP.pl


pupunia

pieszczotliwie: pupa; pupcia, pupeczka, pupka, pupina, pupinka, pupeńka


SJP.pl


puputan

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rytualne, honorowe samobójstwo w kulturze balijskiej;

Wiktionary

Puputan – w języku balijskim (walcz do końca) termin odnoszący się do rytualnego samobójstwa popełnianego w obliczu nieuniknionej, a upokarzającej kapitulacji. Najbardziej znane przypadki puputanu miały miejsce w 1906 i 1908 roku, gdy stawiający opór Balijczycy byli siłą ujarzmiani przez Holendrów.

Wikipedia


pur

[czytaj: pur] skrót od: Państwowy Urząd Repatriacyjny - urząd, który organizował przesiedlania ludności na mocy postanowień konferencji jałtańskiej


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Państwowy Urząd Repatriacyjny;

Wiktionary

Pur (ros. Пур) – rzeka płynąca przez azjatycką część Rosji, w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym. Powstaje z połączenia rzek Piakupur i Ajwasiedopur. Długość ok. 389 km (łącznie z Piakupurem – 1024 km), powierzchnia dorzecza – 112 000 km². Rzeka uchodzi do zatoki Taz Morza Karskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ponadto na tablicy znalazła się informacja, że pracownicy PUR-u uczestniczyli w zagospodarowywaniu zachodnich i północnych ziem powojennej Polski.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. purowski

Wiktionary


pura

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Kraju Krasnojarskim Rosji, dopływ Piasiny

Wiktionary

Indonezja:

  • Pura – wyspa

Iran:

  • Pura – wioska

Rosja:

  • Pura – rzeka, dopływ Kuty
  • Pura – rzeka, dopływ Piasiny
  • Pura – rzeka, dopływ Ustje

Szwajcaria:

  • Pura – gmina w kantonie Ticino, w okręgu Lugano

Osoby:

  • Pura – męczęnnica
  • Stela Pura – rumuńska pływaczka

Inne:

  • Pura – świątynia

Wikipedia


purana

klasa utworów literatury staroindyjskiej, uznawanych za teksty święte


SJP.pl

  • purana – gatunek literacki
  • Purana – rodzaj cykad

Wikipedia


purcell

  • Henry Purcell – angielski kompozytor barokowy;
  • Edward Mills Purcell – amerykański fizyk, noblista;
  • Purcell Mountains – łańcuch górski w Kanadzie, część Columbia Mountains

Miejscowości w USA:

  • Purcell – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Jasper
  • Purcell – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie McClain

Gminy w USA:

  • Purcell (ang. Purcell Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Mountrail

Wikipedia


purchatka

gwarowo o purchawce (rodzaju grzyba z rodziny purchawkowatych, o charakterystycznym dużym, kolistym owocniku wypełnionym zarodnikami w postaci ciemnego proszku)


SJP.pl


purchaty

rzadko: przypominający wyglądem purchawkę; purchawkowaty


SJP.pl


purchawa

zgrubienie od: purchawka


SJP.pl


purchaweczka

purchaweczka spłaszczona - gatunek grzybów z rodziny purchawkowatych


SJP.pl


purchawica

purchawica olbrzymia - gatunek grzybów z rodziny purchawkowatych; czasznica olbrzymia


SJP.pl


purchawka

1. rodzaj grzyba z rodziny purchawkowatych, o charakterystycznym dużym, kolistym owocniku wypełnionym zarodnikami w postaci ciemnego proszku; purchatka (gwarowo);
2. pogardliwie o człowieku zarozumiałym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikol. grzyb z rodzaju nazwa systematyczna|Lycoperdon|ref=tak.

Wiktionary

Lycoperdon Pers. (purchawka) – rodzaj grzybów z rodziny purchawkowatych (Lycoperdaceae). W Europie występuje 14 gatunków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Purchawka jest mało aromatyczna, jednak bardzo smaczna, szczególnie pokrojona w plasterekasterki i usmażona.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. lud. purchatka

Wiktionary


purchawkowate

o cechach purchawkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

Purchawkowate (Lycoperdaceae Chevall.) – rodzina grzybów należąca do rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


purchawkowaty

o cechach purchawkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


purchel

potocznie: wybrzuszenie, bąbel na ciele; purchla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. odkształcenie w postaci bąbla lub wybrzuszenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purchla ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) purchla, bąbel, wybrzuszenie

Wiktionary


purchla

przestarzale: bąbel na ciele; purchel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. odkształcenie w postaci bąbla lub wybrzuszenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purchel mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) purchel, bąbel, wybrzuszenie

Wiktionary


purda

wieś w powiecie olsztyńskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś gminna w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Purda (niem. Groß Purden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda, około 15 km na południowy wschód od Olsztyna.

Miejscowość jest siedzibą gminy Purda.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jechaliśmy do Olsztyna okrężną trasą przez Pasym i Purdę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purdzianin m., purdzianka ż.

 przym. purdzki

Wiktionary


purdzianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Purdy

 (1.2) osoba pochodząca z Purdy, urodzona w Purdzie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mimo że nie jestem purdzianinem od urodzenia, to bardzo dobrze znam problemy Purdy i dlatego kandyduję na wójta naszej gminy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Purda ż.

:: fż. purdzianka ż.

 przym. purdzki

Wiktionary


purdzki

przymiotnik od: Purda


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Purdą, dotyczący Purdy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Purda ż., purdzianin m., purdzianka ż.

Wiktionary


purée

piure;
1. potrawa z utartych albo ugniecionych ziemniaków, innych warzyw lub owoców;
2. utarty, ugnieciony (np. ziemniaki purée - utarte ziemniaki)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. potrawa z ziemniaków, innych warzyw lub owoców – ugotowanych, przetartych lub zgniecionych na papkę;

 (1.2) … w funkcji przydawki przyrządzony jak purée (1.1), mający postać papki

Wiktionary

Purée (fr. oczyszczony) – samodzielne danie lub półprodukt kulinarny z warzyw lub roślin strączkowych, które po ugotowaniu zostały zmielone, utłuczone lub przetarte przez sito.

Pod względem konsystencji lub sposobu przygotowania purée mogą występować pod rozmaitymi nazwami rodzajowymi i przybierać postać gęstych zup, gładkich mas czy sosów, choć najczęściej dotyczy to rozdrobnionych warzyw poddanych dalszej obróbce. Z kolei purée wykorzystywane jako składniki w dalszym przygotowaniu bardziej złożonych potraw często określanych mianem past. Termin ten nie obejmuje zazwyczaj potraw czy ingrediencji przygotowanych w podobny sposób ze zbóż czy mąki (takich jak owsianki czy mamałyga), najczęściej też nie stosuje się go na określenie przetworów czy past z orzechów i roślin oleistych (jak np. masło orzechowe czy tahini).

Wikipedia


purenit

wysoko zagęszczony materiał produkcyjny na bazie sztywnej pianki poliuretanowej


SJP.pl


purga

gwałtowny wicher z zamiecią śnieżną, występujący na Syberii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) meteorol. silny i gwałtowny północno-wschodni wiatr wiejący na Syberii, połączony z zamiecią śnieżną

Wiktionary

Purga (ros. пурга) to rodzaj wiatru, gwałtowny wicher północno-wschodni występujący na Syberii, połączony z zamiecią śnieżną, burzą śnieżną. Na Alasce nosi nazwę burga. W Korei purgu. W Finlandii purku oznacza wicher, zadymkę. Słowo to wywodzi się z grupy języków ugrofińskich.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpurɡa, AS: purga

Wiktionary


purgacja

dawniej:
1. przeczyszczenie, rozwolnienie;
2. usprawiedliwienie, oczyszczenie z zarzutów


SJP.pl


purgans

dawniej: lekarstwo przeczyszczające


SJP.pl


purgatorium

dawniej o czyśćcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. rel. czyściec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpurɡaˈtɔrʲjũm, AS: purgatorʹi ̯ũm

Wiktionary


purim

święto żydowskie obchodzone na przełomie lutego i marca dla upamiętnienia ocalenia Żydów perskich; Purym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. żyd. radosne święto żydowskie upamiętniające ocalenie Żydów perskich, przypominające karnawał i wiążące się z obdarowywaniem się prezentami, zabawami, piciem alkoholu itp.;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas dorocznego balu w święto Purim podszedł do sprzedającej bilety Sabiny obcy mężczyzna i spytał, czy może zaprosić ją do tańca.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. purimowy, purymowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Purym, Święto Losów

Wiktionary


purimowy

odnoszący się do Purimu (Purymu, święta żydowskiego obchodzonego na pamiątkę ocalenia Żydów w Persji), związany w jakiś sposób z tym świętem; purymowy


SJP.pl


purnonsens

[czytaj: pjurnonsens] skrajna niedorzeczność, wypowiedź zaskakująco nielogiczna, godząca w poczucie zdrowego rozsądku; odmiana dowcipu chętnie wykorzystywana przez humorystów; pure nonsense


SJP.pl

Purnonsens (ang. pure nonsense) – rodzaj dowcipu, w którym efekt komiczny powstaje z niedorzeczności, z pozbawionego logicznej motywacji, absurdalnego skojarzenia obrazów lub pojęć. Stworzony został w XIX w. przez pisarzy angielskich (Edward Lear, Lewis Carroll), odegrał ważną rolę w estetyce surrealizmu.

Wikipedia


purnonsensowy

[czytaj: pjurnonsensowy] mający elementy purnonsensu (pure nonsense'u, skrajnej niedorzeczności) lub w jakiś inny związany z purnonsensem


SJP.pl


puromycyna

substancja organiczna syntetyzowana przez specjalny gatunek grzyba, będąca inhibitorem (substancją, której obecność powoduje zwolnienie lub zatrzymanie danej reakcji chemicznej) biosyntezy białka


SJP.pl

Puromycyna (łac. purus – czysty; gr. mýkes – grzyb) – antybiotyk otrzymywany z glebowego promieniowca Streptomyces alboniger. Jest inhibitorem translacji.

Puromycyna zajmuje miejsce A w rybosomach, jako mimetyk aminoacylowanego końca aminoacylo-tRNA. Jest wiązana z rosnącym łańcuchem peptydowym, powodując terminację translacji.

Wikipedia


purowski

dotyczący PUR-u; PUR-owski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z PUR-em, dotyczący PUR-u

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziba purowskiego oddziału okręgowego znajdowała się w budynku ratusza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. PUR mrz.

 skr. PUR

Wiktionary


purpura

1. kolor ciemnoczerwony z fioletowym odcieniem;
2. naturalny barwnik w kolorze od szkarłatnego do fioletowego;
3. tkanina w kolorze purpurowym, strój w kolorze purpurowym, zwłaszcza płaszcz monarchy lub strój kardynała;
4. godność monarchy lub kardynała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ciepły odcień fioletu

 (1.2) barwnik lub pigment purpurowy

 (1.3) przen. godność kardynalska

 (1.4) włók. tkanina koloru purpury (1.1)

Wiktionary

  • barwa purpurowa
  • purpura (barwnik)
    • purpura tyryjska
  • purpura Kasjusza
  • purpura (heraldyka)
  • skaza krwotoczna

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) kolor, barwa

 (1.2) barwnik, pigment

 (1.3) godność, stanowisko

 (1.4) tkanina

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. purpurat m., purpuryna ż., purpurowienie n., spurpurowienie n., purpurowość ż., purpurka ż., purpurki nmos., purpurówka ż.

 czas. purpurowieć ndk., spurpurowieć dk.

 przym. purpurowy, purpurynowy

 przysł. purpurowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) purpure, purple

* duński: (1.1) purpur n.

* esperanto: (1.1) purpuro

* hiszpański: (1.1) púrpura ż.

* interlingua: (1.1) purpura

* jidysz: (1.1) פּורפּור m.

* portugalski: (1.1) púrpura ż.

* włoski: (1.1) porpora m.; (1.2) porpora ż.

źródła.

== purpura (język angielski.) ==

thumb|purpura (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. plamica, skaza krwotoczna

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: purˈpura, AS: purpura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purpurat m., purpuryna ż., purpurowienie n., spurpurowienie n., purpurowość ż., purpurka ż., purpurki nmos., purpurówka ż.

 czas. purpurowieć ndk., spurpurowieć dk.

 przym. purpurowy, purpurynowy

 przysł. purpurowo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) kolor, barwa

 (1.2) barwnik, pigment

 (1.3) godność, stanowisko

 (1.4) tkanina

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. purpurat m., purpuryna ż., purpurowienie n., spurpurowienie n., purpurowość ż., purpurka ż., purpurki nmos., purpurówka ż.

 czas. purpurowieć ndk., spurpurowieć dk.

 przym. purpurowy, purpurynowy

 przysł. purpurowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) purpure, purple

* duński: (1.1) purpur n.

* esperanto: (1.1) purpuro

* hiszpański: (1.1) púrpura ż.

* interlingua: (1.1) purpura

* jidysz: (1.1) פּורפּור m.

* portugalski: (1.1) púrpura ż.

* włoski: (1.1) porpora m.; (1.2) porpora ż.

źródła.

== purpura (język angielski.) ==

thumb|purpura (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. plamica, skaza krwotoczna

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


purpuraczek

kraśnik purpuraczek - motyl z rodziny kraśnikowatych


SJP.pl


purpurat

1. kardynał
2. dawniej: osoba nosząca purpurowe szaty, wskazujące na sprawowanie wysokiego urzędu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. rel. kardynał

 (1.2) daw. dostojnik noszący purpurowe szaty będące oznaką jego wysokiej godności

Wiktionary

Kardynał (łac. Cardinalis – główny, zasadniczy, mocno z czymś związany), formalnie Kardynał Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Cardinalis Sanctae Romanae Ecclesiae) – najwyższa po papieżu godność kościelna w Kościele katolickim. Wszyscy kardynałowie razem tworzą Kolegium Kardynałów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: purˈpurat, AS: purpurat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purpurka ż., purpura ż., purpuratka ż., purpurowiec m., purpurowienie n., spurpurowienie n., purpuryna ż.

 czas. purpurowieć ndk., spurpurowieć dk.

 przym. purpurowy

 przysł. purpurowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kardynał, eminencja

Wiktionary


purpuratka

murzynka;
1. wczesna odmiana truskawek o drobnych owocach, najczęściej kulistych, z aromatycznym miąższem barwy ciemnowiśniowej lub buraczkowej, nadająca się na przetwory;
2. owoc tej odmiany


SJP.pl


purpurek

niedźwiedzica purpurka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl


purpurka

niedźwiedzica purpurka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. odzież. szkarłatna chusta wiązana z tyłu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purpuryna ż., purpura ż., purpurat mos.

 przym. purpurowy

Wiktionary


purpurogłowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma purpurową głowę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpurpurɔɡˈwɔvɨ, AS: purpurogu̯ovy

Wiktionary


purpuroskrzydły

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, którego skrzydła są purpurowe

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpurpurɔˈskʃɨdwɨ, AS: purpuroskšydu̯y

Wiktionary


purpurowiec

ślimak z rodziny rozkolcowatych (Purpura), zamieszkujący ciepłe morza pełnosłone; szkarłatnik


SJP.pl


purpurowiej

stopień wyższy od przysłówka: purpurowo


SJP.pl


purpurówka

purpurówka Kaehlera - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych


SJP.pl


purpurowo-czarny

w części purpurowy, w części czarny


SJP.pl


purpurowobiaławy

nieco biały o purpurowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) białawy o purpurowym odcieniu

Wiktionary


purpurowobiały

biały o purpurowym odcieniu


SJP.pl


purpurowobrunatny

brunatny o odcieniu purpurowym


SJP.pl


purpurowoczarny

czarny o odcieniu purpurowym


SJP.pl


purpurowoczerwony

czerwony z purpurowym odcieniem


SJP.pl


purpurowofioletowy

fioletowy o odcieniu purpurowym


SJP.pl


purpurowogłowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma purpurową głowę

Wiktionary


purpurowoliliowy

liliowy o purpurowym odcieniu


SJP.pl


purpurowopióry

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma purpurowe pióra

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Purpurowopióry Feniks o złotej szyi i biało-czerwonym ogonie zamieszkiwał pustynie Arabii i żył przez wiele wieków.

Wiktionary


purpuroworóżowy

różowy o purpurowym odcieniu


SJP.pl


purpurowozarodnikowy

przymiotnik

 (1.1) biol. posiadający zarodnik w barwie purpurowej

Wiktionary


purpurowy

mający kolor purpury, ciemnoczerwony o odcieniu fioletowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kolor ciemnoczerwony z odcieniem fioletowym, taki jak kolor purpury

Wiktionary

Barwa purpurowa (purpura; z łac. purpura, z gr. πορφύρα porfyra) – barwa o zakresie od intensywnie czerwonego do fioletu, także w głębokich odcieniach zbliżonych do barwy śliwki czy do koloru granatowego. Nazwa barwy wzięła się od purpury, czyli barwnika ciemnoczerwonego, używanego do barwienia tkanin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Twarz ojca stała się niemal purpurowa, widać było, że się hamuje, aby Zuzanny nie uderzyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpurpuˈrɔvɨ, AS: purpurovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purpura ż., purpurat mos., purpuratka ż., purpurka ż., purpuryna ż.

 przysł. purpurowo

 czas. purpurowieć ndk., purpurzyć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) czerwony

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. purpura ż., purpurat mos., purpuratka ż., purpurka ż., purpuryna ż.

 przysł. purpurowo

 czas. purpurowieć ndk., purpurzyć ndk.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|pol|purpura|-owy.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Kolory

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) purple

* białoruski: (1.1) пурпурны

* bułgarski: (1.1) пурпурен

* chiński standardowy: (1.1) 紫色

* czeski: (1.1) purpurový, rzad. purpurný, książk. nachový

* dolnołużycki: (1.1) purpurowy

* duński: (1.1) purpur, purpurrød

* esperanto: (1.1) purpura

* fiński: (1.1) purppura

* francuski: (1.1) pourpre, pourpré

* hiszpański: (1.1) púrpura

* irlandzki: (1.1) corcra

* jidysz: (1.1) פּורפּעלן (purpeln)

* karpatorusiński: (1.1) багрый

* kaszubski: (1.1) pùrpùrny, pùrpùrowi

* litewski: (1.1) purpurinis

* łaciński: (1.1) purpureus

* niderlandzki: (1.1) purper

* niemiecki: (1.1) purpurn, purpurfarben, purpurfarbig

* nowogrecki: (1.1) πορφυρένιος

* portugalski: (1.1) púrpura

* rosyjski: (1.1) пурпу́ровый, пурпу́рный

* słowacki: (1.1) purpurový, książk. nachový

* szwedzki: (1.1) purpurfärgad

* tatarski: (1.1) al

* ukraiński: (1.1) пурпурний, багряний

* włoski: (1.1) purpureo

źródła.

== purpurowy (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) purpurowy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


purpuryna

barwnik organiczny otrzymywany z korzenia marzany (marzanny, szczeciniasto owłosionej byliny z rodziny marzanowatych), stosowany jako półprodukt do otrzymywania zaprawowych barwników kwasowych oraz w chemii analitycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. organiczny barwnik stosowany do otrzymywania zaprawowych barwników kwasowych, farb imitujących złoto i w chemii analitycznej

Wiktionary

Purpuryna, 1,2,4-trihydroksyantrachinon – organiczny związek chemiczny, trójhydroksylowa pochodna antrachinonu. Stosowana do barwienia bawełny, jako barwnik mikroskopowy i odczynnik do wykrywania związków boru. Ponadto jest wykorzystywania do otrzymywania innych barwników.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. purpurat m., purpura ż., purpurowienie n., spurpurowienie n., purpurowość ż., purpurka ż., purpurki nmos., purpurówka ż.

 czas. purpurowieć ndk., spurpurowieć dk.

 przym. purpurowy, purpurynowy

 przysł. purpurowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nazwa chemiczna systematyczna: 1,2,4-trihydroksyantrachinon

 wzór sumaryczny: C14H8O5

Wiktionary


purpuryt

minerał z grupy fosforanów, o purpurowym zabarwieniu i szklistym lub metalicznym połysku, zawierający w głównej mierze kationy żelaza i manganu


SJP.pl

Purpuryt (ang. purpurite) – minerał z klasy fosforanów bezwodnych. Nazwa pochodzi z łaciny purpura i nawiązuje do barwy minerału.

Wikipedia


purt

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. posp. obraź. pierdziel, zbereźnik

Wiktionary

Powiązane:

 czas. purtnąć dk., purtnońć dk.

Wiktionary


purtnąć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. posp. pierdnąć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purt mos.

 czas. purtnońć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. purtnońć

Wiktionary


purtnońć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. posp. pierdnąć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purt mos.

 czas. purtnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. purtnąć

Wiktionary


purus

rzeka w Brazylii i Peru


SJP.pl

Purús – rzeka w północno-zachodniej Brazylii oraz Peru. Jest jednym z najdłuższych dopływów Amazonki. Bierze źródła u podnóża Andów, na terytorium Peru. Długość 3270 km (czasami podaje się 3210 km), powierzchnia dorzecza 371 042 km. Tworzy wiele meandrów i jest jedną z najbardziej krętych rzek świata – odległość w linii prostej od źródeł do ujścia jest o ok. połowę krótsza niż rzeczywista długość rzeki.

Wikipedia


purusza

w hinduizmie: osoba kontrolująca zarówno naturę materialną jako pole do działania, jak i naturę duchową pozwalającą na to działanie


SJP.pl

Purusza (dewanagari पुरुष, ang. Purusha):

1. W hinduizmie ten, kto kontroluje i raduje się prakryti (naturą), czyli inaczej Iśwara – znawca, który kontroluje zarówno naturę materialną, Maję, jak i duszę indywidualną Dźiwę oraz panuje nad nimi.

Wikipedia


puryc

1. dawniej:
a) bogacz żydowski;
b) człowiek bogaty, zamożny;
2. środowiskowo: złodziej z doświadczeniem


SJP.pl


puryfikacja

1. rzadko: oczyszczenie czegoś, usunięcie niepożądanych elementów;
2. obmycie kielicha mszalnego przy użyciu puryfikaterza (białego, najczęściej płóciennego ręczniczka)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. najczęściej przen. oczyszczenie, doprowadzenie do czystego stanu

Wiktionary

Puryfikacja (łac. purificatio – oczyszczenie) – czynność w liturgii polegająca na obmyciu kielicha, pateny i palców, czasem także puszki (cyborium) z cząstek Ciała Pańskiego (hostii lub komunikantów) oraz pozostałości po Krwi Pańskiej. Odbywa się zazwyczaj po udzieleniu Komunii Świętej na zakończenie Liturgii Eucharystycznej. Przepisy liturgiczne dopuszczają również przeprowadzenie puryfikacji po zakończonej Mszy świętej. Puryfikacji może dokonywać kapłan lub diakon, a także akolita ustanowiony obrzędem. Przepisy nie wspominają w tym miejscu o możliwości spełnienia tej posługi przez nadzwyczajnego szafarza Komunii Świętej. Do puryfikacji używa się najczęściej wody lub wody i wina oraz puryfikaterza, czyli ręczniczka służącego do wycierania kielicha. W czasie wykonywania czynności duchowny lub akolita odmawia krótką modlitwę: Panie, daj nam czystym sercem przyjąć to, co spożyliśmy ustami, i dar otrzymany w doczesności niech się stanie dla nas lekarstwem na życie wieczne. Modlitwa ta swoimi korzeniami sięga V wieku (Sakramentarz Gelazjański). Jest również obecna w Mszale św. Jana XXIII (stosowanym w formie nadzwyczajnej obrządku rzymskiego) jako jedna z dwóch modlitw odmawianych przez kapłana dokonującego puryfikacji oraz obmycia palców po Komunii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Toczone u progu nowoczesności dyskusje charakteryzowały się, zapomnianą wraz z modernistyczną puryfikacją, hybrydycznością dyscyplin. Spory o politykę były jednocześnie sporami o model i rozumienie nauki, a rozstrzygnięcia w kwestiach teologicznych wprost przekładały się na rozwiązania społeczne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puryfikaterz mrz., purysta mos.

Wiktionary


puryfikaterz

biały, najczęściej płócienny ręczniczek służący w czasie odprawiania mszy do wycierania kielicha mszalnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kośc. płócienna ściereczka używana w liturgii katolickiej do rytualnego oczyszczania (puryfikacji) naczyń mszalnych;

Wiktionary

Puryfikaterz – w liturgii Kościoła katolickiego element tzw. bielizny kielichowej: niewielkich rozmiarów kawałek białego materiału, mały ręczniczek (ok. 40 cm długości i 25 cm szerokości) służący do czyszczenia naczyń liturgicznych (np. kielicha mszalnego i cyborium) po Komunii Św. Często obszyty koronką, w środku haftowany krzyż.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puryfikaterz używany przez Jana Pawła II podczas mszy świętych w Watykanie trafił do kościoła św. Jerzego w Goleniowie.

 (1.1) Ministrant położył puryfikaterz na ołtarzu obok kielicha i pateny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpurɨfʲiˈkatɛʃ, AS: puryfʹikateš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puryfikacja ż., puryfikowanie n., wypuryfikowanie n., purysta m., purystka ż., puryzm m., purystyczność ż., puryfikator m., puryfikacja ż., puryna ż., purytanin m., purytanka ż., purytańskość ż.

 czas. puryfikować ndk., wypuryfikować dk.

 przym. purystyczny, purytański

 przysł. purystycznie, purytańsko

Wiktionary


puryfikować

dokonywać puryfikacji (czynności obmycia kielicha mszalnego przy użyciu puryfikaterza - białego, najczęściej płóciennego ręczniczka)


SJP.pl


purym

święto żydowskie obchodzone na przełomie lutego i marca dla upamiętnienia ocalenia Żydów perskich; Purim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. żyd. zob. Purim.

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. purymowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Purim, Święto Losów

Wiktionary


purymowy

odnoszący się do Purymu (Purimu, święta żydowskiego obchodzonego na pamiątkę ocalenia Żydów w Persji), związany w jakiś sposób z tym świętem; purimowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze świętem Purim, dotyczący święta Purim

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Purim m., Purym m.

 przym. purimowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) purimowy

Wiktionary


puryna

zasada organiczna zbudowana ze skondensowanych ze sobą pierścieni: pirymidynowego i imidazolowego, substancja niewystępująca w przyrodzie w przeciwieństwie do jej licznych pochodnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. aromatyczny, organiczny związek chemiczny;

Wiktionary

Puryna (imidazolopirymidyna) – heterocykliczny, aromatyczny związek organiczny, zbudowany ze skondensowanych pierścieni pirymidyny i imidazolu. W przyrodzie występuje dosyć rzadko, natomiast jej pochodne pełnią ważną rolę jako alkaloidy, metabolity oraz nukleotydy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puryna wchodzi w skład zasad azotowych.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. purynowy

 rzecz. puryfikaterz mrz.

Wiktionary


purynowy

taki, którego budowa opiera się na purynie (zasadzie organicznej zbudowanej ze skondensowanych ze sobą pierścieni: pirymidynowego i imidazolowego), związany w jakiś sposób z puryną


SJP.pl


purysta

1. człowiek dbający o poprawność i czystość języka (często przesadnie); poprawnościowiec;
2. człowiek kładący nacisk na to, by określone zjawiska lub aktywności pozostawały w pierwotnej postaci;
3. artysta tworzący zgodnie z zasadami puryzmu - kierunku w malarstwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba pedantycznie dbająca o czystość języka

 (1.2) osoba przesadnie dbająca o przestrzeganie reguł, prawideł; w szczególności: o moralność, czystość obyczajów

Wiktionary

  • puryzm – pojęcie z zakresu językoznawstwa, oznaczające pewną postawę wobec języka
  • puryzm – kierunek w malarstwie francuskim, 1916–1925
  • puryzm – tendencja w konserwatorstwie zabytków
  • puryzm – okres w sztuce między romantyzmem a klasycyzmem, charakteryzujący się dążeniem do prostoty wyrazu i bogatymi treściami duchowymi

Wikipedia

Wymowa:

IPA: puˈrɨsta, AS: purysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puryfikacja ż., puryfikaterz mrz., puryzm mrz.

:: fż. purystka ż.

 przym. purystyczny

 przysł. purystycznie

Wiktionary


purystka

1. kobieta przesadnie dbająca o czystość języka;
2. kobieta o przesadnie surowych obyczajach i zasadach moralnych, np. moralna purystka; purytanka


SJP.pl


purystyczny

odnoszący się do puryzmu (przesadnej dbałości o poprawność językową, nadmiernej ścisłości w przestrzeganiu zasad gramatycznych i unikaniu wszelkich zapożyczeń), nacechowany puryzmem (np. tendencje purystyczne)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z puryzmem

 (1.2) charakteryzujący się puryzmem

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nasz magazyn prowadzi bardzo purystyczną politykę językową, dlatego dziennikarzom nie wolno używać anglicyzmów w swoich artykułach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puryfikaterz mrz., purystyczność ż., puryzm mrz., purysta mos., purystka ż.

Wiktionary


purytanin

1. zwolennik, wyznawca purytanizmu (kalwinizmu angielskiego, szesnastowiecznego ruchu reformatorskiego, domagającego się oczyszczenia Kościoła z pozostałości katolicyzmu);
2. człowiek o bardzo surowych zasadach moralnych i obyczajowych


SJP.pl


purytanizacja

szerzenie postawy ścisłego przestrzegania obyczajów i zasad moralnych


SJP.pl


purytanizm

1. ruch reformatorski w szesnastowiecznej Anglii, domagający się oczyszczenia Kościoła anglikańskiego z pozostałości katolicyzmu;
2. surowość zasad moralnych i obyczajowych


SJP.pl

Purytanizm (z łac. purus czysty) – ruch religijno-społeczny w XVI i XVII-wiecznej Anglii, mający na celu „oczyszczenie” Kościoła anglikańskiego z pozostałości po katolicyzmie w liturgii i teologii. Początkowo działając jako ruch wewnątrz anglikanizmu, purytanie stopniowo oddzielali się od niego, tworząc odrębne wspólnoty religijne, czasem nazywane nonkonformistycznymi.

W języku potocznym purytanizm to skrajne przejawianie jakichś zasad, szczególnie moralnych.

Wikipedia


purytanka

1. zwolenniczka, wyznawczyni purytanizmu (kalwinizmu angielskiego, szesnastowiecznego ruchu reformatorskiego, domagającego się oczyszczenia Kościoła z pozostałości katolicyzmu);
2. kobieta o bardzo surowych zasadach moralnych i obyczajowych; purystka


SJP.pl


purytański

1. dotyczący purytanizmu, purytanów;
2. surowy, rygorystyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rel. dotyczący purytanizmu albo purytanów

 (1.2) przen. surowy pod względem obyczajowym i moralnym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. purytanizm m., purytańskość ż., purytanin m., purytanka ż., puryfikaterz mrz.

 przysł. po purytańsku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ascetyczny, skromny, surowy, srogi

Wiktionary


puryzm

1. przesadna dbałość o poprawność językową, nadmierna ścisłość w przestrzeganiu zasad gramatycznych i unikanie wszelkich zapożyczeń;
2. kierunek w malarstwie rozwijający się w dwudziestowiecznej Francji pod przewodnictwem Ozenfanta i Le Corbusiera, nawiązujący do kubizmu syntetycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. postawa wobec języka charakteryzująca się koncentracją na ideałach różnie pojmowanej „czystości” językowej;

 (1.2) nurt w malarstwie francuskim;

 (1.3) tendencja w konserwatorstwie zabytków

 (1.4) okres w sztuce między romantyzmem a klasycyzmem, charakteryzujący się dążeniem do prostoty wyrazu i bogatymi treściami duchowymi

Wiktionary

  • puryzm – pojęcie z zakresu językoznawstwa, oznaczające pewną postawę wobec języka
  • puryzm – kierunek w malarstwie francuskim, 1916–1925
  • puryzm – tendencja w konserwatorstwie zabytków
  • puryzm – okres w sztuce między romantyzmem a klasycyzmem, charakteryzujący się dążeniem do prostoty wyrazu i bogatymi treściami duchowymi

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. purysta m., puryfikaterz mrz.

 czas. puryzować ndk.

 przym. purystyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) preskryptywizm

Wiktionary


purzec

Purzec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Siedlce. Ma status sołectwa. Leży 5 km od centrum Siedlec. Przez Purzec przebiega droga powiatowa do wsi Strzała. Przez wieś przepływa rzeka Liwiec wyznaczając północną granicę wsi.

Wikipedia


purzyce

Purzyce – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lubowidz. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


purzycki

nazwisko


SJP.pl


pusa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. całus, pocałunek

Wiktionary

Nerpa (Pusa) – rodzaj morskich ssaków z rodziny fokowatych (Phocidae).

Wikipedia


pusan

portowe miasto Korei Południowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto portowe w Korei Południowej;

Wiktionary

Pusan (kor. 부산광역시, Metropolia Pusan) – największe miasto portowe Korei Południowej; zespół miejski ok. 4,1 mln mieszkańców. Jest miastem na prawach metropolii. Drugie co do wielkości miasto kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pusan posiada połączenia promowe z wieloma miastami Japonii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpusãn, AS: pusãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pusańczyk mos., pusanka ż.

 przym. pusański

Wiktionary


pusańczyk

mieszkaniec Pusanu (miasta w Korei Południowej, największego ośrodka portowego Półwyspu Koreańskiego, funkcjonującego na prawach metropolii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pusanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pusan mrz.

:: fż. pusanka ż.

 przym. pusański

Wiktionary


pusanka

mieszkanka Pusanu (miasta w Korei Południowej, największego ośrodka portowego Półwyspu Koreańskiego, funkcjonującego na prawach metropolii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pusanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pusan mrz.

:: fm. pusańczyk mos.

 przym. pusański

Wiktionary


pusański

Pusan (miasto w Korei Południowej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pusanem, dotyczący Pusanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pusan mrz., pusańczyk mos., pusanka ż.

Wiktionary


puścić

1. zaprzestać trzymania czegoś, pozwolić czemuś poruszać się; upuścić;
2. uruchomić coś, nadać czemuś ruch;
3. pozwolić komuś odejść; zwolnić; wypuścić;
4. pozwolić wejść, dostać się gdzieś; dopuścić; wpuścić;
5. wydać z siebie, wytworzyć; wydzielić


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. puszczać)

 (1.1) dokonany od|puszczać.

czasownik zwrotny dokonany puścić się (ndk. puszczać się)

 (2.1) dokonany od|puszczać się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuɕt͡ɕit͡ɕ, AS: puśćić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wypuszczać, dopuszczać, puszczać

 rzecz. spust mrz., puszczenie n., puszczadło n., przepustka ż., upuszczenie n.

Wiktionary


puściej

stopień wyższy od przysłówka: pusto


SJP.pl


puściejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pusty; pustszy


SJP.pl


puściusieńki

zdrobnienie o odcieniu intensywnym od: pusty (np. puściusieńki talerz, puściusieńka dziewoja); puściuśki, puściuteńki, puściutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pusty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuɕt͡ɕüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: puśćüśė̃ńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka

 przym. pusty, puściuteńki, puściuśki, puściutki

 przysł. pusto, puściuteńko, puściutko

 czas. pustoszyć

Wiktionary


puściuśki

zdrobnienie o odcieniu intensywnym od: pusty (np. puściuśki talerz, puściuśka dziewoja); puściusieńki, puściuteńki, puściutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pusty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puɕˈt͡ɕüɕci, AS: puśćüśḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka

 przym. pusty, puściusieńki, puściuteńki, puściutki

 przysł. pusto, puściuteńko, puściutko

 czas. pustoszyć

Wiktionary


puściuteńki

zdrobnienie o odcieniu intensywnym od: pusty (np. puściuteńki talerz, puściuteńka dziewoja); puściusieńki, puściuśki, puściutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pusty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedzieli przy stoliku, na którym leżał egzemplarz naszego przedstawienia - a my, mocno jeszcze zaspani, występujący przed nimi w puściuteńkiej, ogromnej sali gimnastycznej jakiejś szkoły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuɕt͡ɕuˈtɛ̃ɲci, AS: puśćutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka

 przym. pusty, puściusieńki, puściuśki, puściutki

 przysł. pusto, puściuteńko, puściutko

 czas. pustoszyć

Wiktionary


puściutki

zdrobnienie o odcieniu intensywnym od: pusty (np. puściutki talerz, puściutka dziewoja); puściusieńki, puściuśki, puściuteńki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: pusty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) No więc Paryż przed wieczorem, zanim kolory wsiąkną w noc, wciąż leciuteńko drży, jak tło na obrazach Renoira. A już Paryż latem, Paryż pod koniec lipca i w sierpniu, jest nadzwyczajnie kojący dla serca: puściutki, senny, w zaułkach nieoczekiwanie rzymski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puɕˈt͡ɕutʲci, AS: puśćutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka

 przym. pusty, puściusieńki, puściuteńki, puściuśki

 przysł. pusto, puściuteńko, puściutko

 czas. pustoszyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) puściuśki

Wiktionary


puścizna

majątek po zmarłym bez krewnych, kaduk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. spuścizna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puɕˈt͡ɕizna, AS: puśćizna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczanie n., puszczenie n., spust m., puszczalstwo n., spuścizna ż., dopuszczenie n., dopuszczanie n.

 czas. puszczać ndk., dopuszczać ndk., upuszczać ndk., spuszczać ndk., spuścić dk., wypuszczać ndk., wypuścić dk.

 przym. puszczalski, spustowy

 przysł. spustowo

Wiktionary


puseista

osoba dążąca do podporządkowania Kościoła anglikańskiego religii katolickiej


SJP.pl


puseyizm

[czytaj: pjuzizm] ruch religijny w Kościele anglikańskim, zainicjowany około 1830 roku przez Edwarda Puseya, dążący do odrodzenia życia religijnego poprzez nawiązanie do tradycji wczesnochrześcijańskich


SJP.pl


push

[czytaj: pusz] informacja na drzwiach oznaczająca, że należy je otwierać popchnięciem


SJP.pl

Push – amerykańsko-kanadyjsko-brytyjski film fabularny w reżyserii Paula McGuigana. Jego światowa premiera miała miejsce 29 stycznia 2009 r. w Los Angeles.

Wikipedia


push-back

[czytaj: puszbek] zmuszenie uchodźców i migrantów do powrotu przez granicę bez uwzględnienia ich indywidualnych okoliczności i bez możliwości ubiegania się o azyl; push back, pushback


SJP.pl


push-ball

[czytaj: puszbol] gra, w której dwie drużyny przetaczają ogromną piłkę do bramki przeciwnika; pushball


SJP.pl


push-up

[czytaj: puszap] rodzaj biustonosza uwydatniającego piersi; puszapek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) specjalnie wyprofilowany biustonosz podnoszący piersi, często z wkładkami (z materiału lub silikonu) w dolnej części miseczki;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Daria ma nieduże piersi, więc przeważnie kupuje push-upy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. push-upowy

Wiktionary


pushback

[czytaj: puszbek] zmuszenie uchodźców i migrantów do powrotu przez granicę bez uwzględnienia ich indywidualnych okoliczności i bez możliwości ubiegania się o azyl; push back, push-back


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. społ. opresyjna i bezprawna praktyka wypychania osób próbujących przekroczyć granicę państwa z powrotem do punktu wyjścia

Wiktionary

Pushback (push back, refoulement, wypychanie) – działanie podejmowane wobec imigrantów próbujących nielegalnie przekroczyć granicę, prowadzące do ich przymusowego powrotu na terytorium państwa, którego granicę próbowali przekroczyć.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj mamy do czynienia z ambiwalentną postawa Unii Europejskiej wobec praktyki pushbacków, co daje coraz więcej swobody odpychającym uchodźców władzom państw, które stawiają przed sądem protestujących i pomagających im aktywistów.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pushbackować ndk.

 przym. pushbackowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) push-back, refoulement

Wiktionary


pushbackowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pushbackiem, dotyczący pushbacku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pushback m.

 czas. pushbackować ndk.

Wiktionary


pushball

[czytaj: puszbol] gra, w której dwie drużyny przetaczają ogromną piłkę do bramki przeciwnika; push-ball


SJP.pl


pusia

pieszczotliwie:
1. kotka, suczka;
2. pochwa, wagina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pieszcz. kotka lub suczka

 (1.2) przen. eufem. pieszcz. wagina

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cipeczka

Wiktionary


pusiak

nazwisko


SJP.pl


puślecki

nazwisko


SJP.pl

  • Edward Puślecki (ur. 1951) – polski duchowny metodystyczny, biskup i superintendent naczelny (zwierzchnik) Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP,
  • Władysław Puślecki (ur. 1933) – polski pedagog, profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych,
  • Zdzisław Puślecki (ur. 1947) – polski ekonomista, prof. zw. dr hab.

Wikipedia


puślisko

rzemień, którym strzemię przytroczone jest do siodła


SJP.pl

Puśliska – skórzane paski, na których wiszą strzemiona. Puśliska do siodła przymocowane są metalowymi uchwytami, czyli tzw. maszynkami. Są one tak skonstruowane, że po silnym szarpnięciu strzemienia do tyłu, zwalniają puśliska – stanowi to zabezpieczenie jeźdźca przy upadku (zapobiega ciągnęciu go po ziemi przez konia w przypadku utkwienia nogi w strzemieniu). W siodłach typu angielskiego zaczepy na puśliska umieszczone są nad tybinkami dużymi.

Wikipedia


pusta

1. niepełny, niczym nie napełniony, nic nie zawierający, często w znaczeniu: bezludny, opustoszały, przez nikogo ani przez nic nie zamieszkały;
2. cechujący się lekkomyślnością, beztroskim usposobieniem (np. pusty śmiech);
3. jałowy, marny, a także: nic nie warty (np. puste frazesy)


SJP.pl

  • Pusta – wieś w Rumunii, w okręgu Marusza, w gminie Șincai
  • Pusta – szczyt górski w Paśmie Leluchowskim
  • Pusta (822 m) – szczyt górski w Paśmie Leluchowskim
  • Pusta – potok, dopływ Muszynki

Zobacz też miejscowości w Polsce:

  • Pusta Dąbrówka
  • Pusta Wola

Wikipedia


pustać

pustkowie, pusty obszar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pustkowie, nieużytki porośnięte niską roślinnością bez drzew

Wiktionary

  • pustać – obszar pusty, niezalesiony i nieuprawiany

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpustat͡ɕ, AS: pustać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustak mrz. / mos., pustka ż., pustkowie n., pustota ż.

 czas. pustoszeć ndk., pustoszyć ndk.

 przym. pustakowy, pusty, pustawy

 przysł. pusto, pustawo

Wiktionary


pustaczarka

rodzaj pieca, rzadziej bardziej skomplikowanego mechanizmu, używanego do wyrobu pustaków (specjalnych lekkich cegieł z otworami, używanych do budowy ścian i stropów)


SJP.pl


pustaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pustak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustak m.

Wiktionary


pustaczka

pustak


SJP.pl

Patrz:

pustak

pustak

1. specjalna lekka cegła z otworami, najczęściej gliniana, gipsowa lub betonowa, używana do budowy ścian i stropów;
2. ironicznie o kimś lekkomyślnym, beztroskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. blok betonowy lub cegła z pustymi komorami

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. lekkomyślny, beztroski człowiek

Wiktionary

  • Pustak stropowy
  • Pustak ścienny
  • Pustak szklany
  • Pustak styropianowy
  • Pustak – polana w Gorcach

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpustak, AS: pustak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustać, pustka, pustkowie, pustota

:: zdrobn. pustaczek m.

 przym. pustakowy, pusty, pustawy

 przysł. pusto, pustawo

 czas. pustoszeć, pustoszyć

Wiktionary


pustakowy

wykonany z pustaków (specjalnych lekkich cegieł z otworami, najczęściej glinianych, gipsowych lub betonowych), zbudowany z pustaków (np. izolacja pustakowa, strop pustakowy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bud. wykonany z pustaków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustać ż., pustak mrz. / mos.

 przym. pusty

 przysł. pusto

Wiktionary


pustawość

cecha miejsca, w którym prawie nikogo lub niczego nie ma


SJP.pl


pustawy

1. prawie pusty;
2. taki, który prowadzi dość beztroskie, pozbawione wartości i celu życie;
3. pozbawiony w dużym stopniu wartości lub istotnego znaczenia


SJP.pl


puste

archaicznie: puste naczynie; dziś tylko w związkach frazeologicznych "przelewać z pustego w próżne" oraz "z próżnego (z pustego) i Salomon nie naleje"; próżne


SJP.pl


pustelnia

mieszkanie, siedziba pustelnika, a w przenośni także: siedziba człowieka niekontaktowego, stroniącego od ludzi, samotnika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) siedziba pustelnika;

 (1.2) archit. niewielki pawilon w ogrodzie lub parku przeznaczony do wypoczynku na uboczu;

Wiktionary

  • pustelnia – miejsce odosobnienia, zwykle łączone z postacią samotnego myśliciela i ascety; stąd: pustelnik.
  • pustelnia (ermitaż) – specjalny pawilon ogrodowy, "miejsce dumania".
Miejscowości w Polsce
  • Pustelnia – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. tucholskim, w gminie Cekcyn
  • Pustelnia – osada w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Wronki
  • Pustelnia – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Człopa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Eremita zamieszkał w pustelni, gdzie znalazł ciszę i spokój.

 (1.2) Znalazł hrabinę w pustelni, drzemała z pieskiem na kolanach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnienie n., pustelnik m., pustelnica ż., pustelnictwo n., pustynia ż., pustka ż., pustkowie ż., pustelniczka ż.

 przym. pustelniczy, pusty

 przysł. pustelniczo, pusto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) erem, eremitorium, samotnia

 (1.2) ermitaż, pawilon

Wiktionary


pustelnica

kobieta żyjąca w samotności, kontemplacji i pokucie, często jako członkini zakonu o regule pustelniczej; pustelniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta mieszkająca w odosobnieniu i oddająca się modlitwie

 (1.2) przen. kobieta stroniąca od innych ludzi

Wiktionary

Pustelnica (400 m n.p.m.) – wzgórze na Wyżynie Częstochowskiej, pomiędzy Olsztynem a Zrębicami w województwie śląskim. Znajduje się w środkowej części Sokolich Gór. Wysokość względna nad znajdującą się po jego zachodniej stronie suchą doliną wynosi prawie 100 m. Na szczycie Pustelnicy jest punkt triangulacyjny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na stoku góry już od V wieku mieszkały pustelnice.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustelnictwo n., pustelnia ż., pustka ż., pustkowie n., puszcza ż., pustelniki nmos.

:: fm. pustelnik m.

 przym. pustelniczy, pusty, pustawy

 przysł. pustelniczo, pusto, pustawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pustelniczka, eremitka, anachoretka

 (1.2) samotnica, samotniczka

Wiktionary


pustelnictwo

eremityzm;
1. życie w odosobnieniu;
2. życie zakonnika wypełnione modlitwą, pokutą i kontemplacją


SJP.pl


pustelniczek

kobieta żyjąca w samotności, kontemplacji i pokucie, często jako członkini zakonu o regule pustelniczej; pustelnica


SJP.pl

Pustelniczek (Eremodipus) – rodzaj ssaków z podrodziny skoczków (Dipodinae) w obrębie rodziny skoczkowatych (Dipodidae).

Wikipedia


pustelniczka

kobieta żyjąca w samotności, kontemplacji i pokucie, często jako członkini zakonu o regule pustelniczej; pustelnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. pustelnica

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W grocie pod szczytem mieszkała przed laty pustelniczka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustelnictwo n., pustelnia ż., pustka ż., pustkowie n., puszcza ż., pustelniki nmos.

:: fm. pustelnik m.

 przym. pustelniczy, pusty, pustawy

 przysł. pustelniczo, pusto, pustawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pustelnica, eremitka, anachoretka

Wiktionary


pustelniczy

taki, jak u pustelnika, typowy dla pustelnika (np. pustelniczy tryb życia) lub w jakiś inny sposób związany z pustelnikiem lub pustelnictwem (np. izba pustelnicza)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pustelnią i pustelnikami, dotyczący pustelni

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla pustelni i pustelników

 (2.2) przen. samotny, skryty

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Po śmierci żony pisarz wiódł życie pustelnicze, rzadko pokazując się w miasteczku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnienie n., pustynia ż., pustelnia ż., pustelnik mos., pustelnica ż., pustelniczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) anachorecki, eremicki

 (2.2) odludny, samotny, samotniczy

Wiktionary


pustelnik

1. skorupiak morski zamieszkujący puste muszle ślimaków;
2. rodzaj ptaka z rodziny kolibrowatych;
3. pustelnik brunatny - gatunek pająka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek mieszkający w odosobnieniu i oddający się modlitwie

 (1.2) przen. osoba stroniąca od innych ludzi

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. zasiedlający muszle krab z nadrodziny pustelników, nazwa systematyczna|Paguroidea|ref=tak.

 (2.2) ornit. koliber z rodzaju nazwa systematyczna|Phaethornis|ref=tak.

 (2.3) ent. zob. pustelnik brunatny.

Wiktionary

Osoby

  • pustelnik (eremita) – osoba, która z pobudek religijnych wycofała się z życia w społeczeństwie, decydując się na życie w izolacji i celibacie
  • Adam Pustelnik – polski wspinacz, taternik, alpinista
  • Anastazja Pustelnik FDC – polska zakonnica, autorka książek kucharskich
  • Piotr Pustelnik – polski alpinista i himalaista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pustelnik mieszkał w eremie od lat, żywiąc się wyłącznie znalezionymi w lesie owocami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstɛlʲɲik, AS: pustelʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustelnictwo n., pustelnia ż., pustka ż., pustkowie n., puszcza ż., pustelniki nmos.

:: fż. pustelnica ż., pustelniczka ż.

 przym. pustelniczy, pusty, pustawy

 przysł. pustelniczo, pusto, pustawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) eremita, anachoreta

 (1.2) odludek, samotnik

Wiktionary


pustelnikowce

infrarząd pancerzowców z rzędu dziesięcionogów; miękkoodwłokowce, miękkoodwłokowe, miernoodwłokowe


SJP.pl


pustelnikowiec

przedstawiciel infrarzędu pancerzowców z rzędu dziesięcionogów; miękkoodwłokowiec


SJP.pl


pustka

coś, co nie jest niczym lub nikim wypełnione, puste pomieszczenie, pusta przestrzeń, szczególnie: pustkowie, obszar niezaludniony lub opuszczony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teren niezaludniony lub opuszczony, obszar niezagospodarowany

 (1.2) pusta, niewypełniona przestrzeń

 (1.3) stan emocjonalny spowodowany utratą kogoś bliskiego

Wiktionary

  • pustka:
1. brak kogokolwiek lub czegokolwiek w jakimś pomieszczeniu, miejscu, na jakiejś przestrzeni
2. obszar niezaludniony lub opuszczony przez ludzi
3. brak zajęć lub niemożność działania
4. stan niemocy intelektualnej lub stan psychiczny polegający na braku intensywnych uczuć, doznań
  • pustka – pojęcie z dziedziny astronomii
  • pustka – pojęcie z dziedziny psychologii i psychiatrii

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pustość ż., pustak m., pustać ż., pustkowie n., pustelnik mos./mzw., pustoszenie n.

 czas. pustoszyć

 przym. pusty, puściusieńki, puściuteńki, puściutki, puściuśki

 przysł. pusto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dziura, luka, próżnia

Wiktionary


pustków

nazwa kilku miejscowości w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Pustków – osada w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Cieszków
  • Pustków – osada w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Trzebiel
  • Pustków – wieś w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Ozimek
  • Pustków – wieś w woj. podkarpackim, w pow. dębickim, w gminie Dębica
  • Pustków – dawna gromada
  • Pustków – przystanek kolejowy w Pustkowie, w województwie podkarpackim

Wikipedia


pustkowie

teren, obszar pusty, bezludny lub opuszczony, a także: zamknięte pomieszczenie niczym ani nikim niewypełnione, pustka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. miejsce lub obszar niezamieszkany przez ludzi, puste

Wiktionary

  • pustkowie – teren niezamieszkany
W Polsce
  • Pustkowie – przysiółek wsi Nowa Jabłona w woj. lubuskim, w pow. żagańskim, w gminie Niegosławice
  • Pustkowie – część wsi Radoszewice w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Siemkowice
  • Pustkowie – część wsi Kacprów w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Wola Krzysztoporska
  • Pustkowie – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Poddębice
  • Pustkowie – część wsi Wandalin w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Złoczew
  • Pustkowie – część wsi Strobin w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Konopnica
  • Pustkowie – część wsi Budziaki w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Pątnów
  • Pustkowie – część wsi Kadłub w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wieluń
  • Pustkowie – część wsi Łaszew w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wierzchlas
  • Pustkowie – część wsi Łaszew Rządowy w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wierzchlas
  • Pustkowie – część wsi Walichnowy w woj. łódzkim, w pow. wieruszowskim, w gminie Sokolniki
  • Pustkowie – przysiółek wsi Mieczków w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wieruszów
  • Pustkowie – część wsi Krzywopłoty w woj. małopolskim, w pow. olkuskim, w gminie Klucze
  • Pustkowie – część wsi Bodzanowice w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Olesno
  • Pustkowie – przysiółek wsi Biskupice w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Radłów
  • Pustkowie – część wsi Wichrów w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Radłów
  • Pustkowie – część wsi Bobrowniki w woj. śląskim, w pow. będzińskim, w gminie Bobrowniki
  • Pustkowie – przysiółek wsi Rzerzęczyce w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Kłomnice
  • Pustkowie – część wsi Kuźnica Grodziska w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Koniecpol
  • Pustkowie – przysiółek wsi Lelów w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Lelów
  • Pustkowie – część wsi Skrajniwa w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Lelów
  • Pustkowie – przysiółek wsi Cykarzew Północny w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Mykanów
  • Pustkowie – część wsi Radostków w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Mykanów
  • Pustkowie – przysiółek wsi Tanina w woj. śląskim, w pow. lublinieckim, w gminie Herby
  • Pustkowie – część wsi Wieprz w woj. śląskim, w pow. żywieckim, w gminie Radziechowy-Wieprz
  • Pustkowie – część wsi Głuszyna w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Kraszewice
  • Pustkowie – część wsi Kotłów w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Mikstat
  • Pustkowie – część wsi Szklarka Przygodzicka w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Ostrzeszów
  • Pustkowie – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Grzmiąca

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niech ich mieszkanie stanie się pustkowiem, / a w ich namiotach niech braknie mieszkańców!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstkɔvʲjɛ, AS: pustkovʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka ż., puszcza ż., pustak mos./mrz., pustać ż.

 czas. pustoszyć ndk.

 przym. pusty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezludzie, dzicz, głusza, odludzie, pustać, pustka, pustynia; daw. puszcza

Wiktionary


pustkowo

3 miejscowości w Polsce:

  • Pustkowo – osada w woj. pomorskim, w pow. gdańskim, w gminie Przywidz
  • Pustkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. białogardzkim, w gminie Białogard
  • Pustkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Rewal

Zobacz też: Pustków

Wikipedia


pustkowski

przymiotnik od: Pustkowo, Pustków


SJP.pl


pusto

przysłówek

 (1.1) tak, że zauważalny jest brak czegoś lub kogoś

 (1.2) w sposób nieprzemyślany

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pusty

 rzecz. pustak mos./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jałowo

 (1.2) bezmyślnie, beztrosko, głupkowato

Wiktionary


pustogłów

przestarzałe: osoba lekkomyślna, niepoważna, bezmyślna; bezmózgowiec, lekkoduch, postrzeleniec


SJP.pl


pustogłowie

pejoratywnie lub żartobliwie:
1. bezmyślność, głupota, lekkomyślność;
2. brak wiedzy, wykształcenia


SJP.pl


pustogłowy

lekceważąco: lekkomyślny, niepoważny, bezmyślny; bezmózgi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który posiada „pustą głowę” (pozbawioną myśli)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpustɔˈɡwɔvɨ, AS: pustogu̯ovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głupi, bezmyślny

Wiktionary


pustorogi

o cechach pustorogich (rodzina ssaków)


SJP.pl


pustorogie

o cechach pustorogich (rodzina ssaków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. zool. wołowate

Wiktionary

Wołowate, krętorogie, pustorogie, pustorożce (Bovidae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pustorogi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wołowate, daw. krętorogie, pustorożce

Wiktionary


pustorożce

1. każdy przedstawiciel nadrodziny pustorogich, np. widłoróg, koza, bawół, koziorożec, owca
2. przedstawiciel rodziny krętorogich zwanych też wołowatymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. zool. wołowate

Wiktionary

Wołowate, krętorogie, pustorogie, pustorożce (Bovidae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wołowate, daw. pustorogie, krętorogie

Wiktionary


pustorożec

1. każdy przedstawiciel nadrodziny pustorogich, np. widłoróg, koza, bawół, koziorożec, owca
2. przedstawiciel rodziny krętorogich zwanych też wołowatymi


SJP.pl


pustorożny

rzadko: o cechach pustorogich (ssaków parzystokopytnych o rogach rosnących przez całe życie, osadzonych na wyrostkach kostnych); pustorogi (częściej)


SJP.pl


pustość

przeciwieństwo pełności, cecha czegoś, co w środku jest puste, a także: lekkomyślność, postępowanie bez większego zastanowienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest puste, przeciwieństwo pełności

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pusty

 przysł. pusto

 rzecz. pustka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pustka, próżnia

Wiktionary


pustostan

puste, niewykorzystywane mieszkanie, pomieszczenie, często zniszczone, wymagające remontu, renowacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niezasiedlone mieszkanie, budynek wolny od najemców, dzierżawców, lokatorów

Wiktionary

Pustostan – pojęcie odnoszące się do nieruchomości mieszkalnych lub budynków, które są niezamieszkałe lub nieużytkowane na cele prowadzenia działalności gospodarczej, rolniczej (w tym działalności z zakresu działów specjalnych produkcji rolnej) czy publicznej.

Wikipedia


pustosz

pustosz kradnik: niewielki chrząszcz z rodziny kołatkowatych, którego larwy żerują w drewnie i szyszkach drzew iglastych, a także w suchym drewnie i papierze


SJP.pl

Pustosz – dawny folwark. Tereny, na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie smorgońskim, w sielsowiecie Krewo.

Wikipedia


pustoszeć

opróżniać się, stawać się pustkowiem, terenem, miejscem wyludnionym, często pod wpływem działań niszczących lub niedogodnych warunków


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. opustoszeć)

 (1.1) stawać się pustym, opuszczonym; tracić mieszkańców, życie lub zawartość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wioska zaczęła pustoszeć po zamknięciu wytwórni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustoszenie n., pustak mos./mrz.

Wiktionary


pustoszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pustoszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpustɔˈʃɛ̃ɲɛ, AS: pustošńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pustoszyć, pustoszeć

 rzecz. pustka ż.

Wiktionary


pustoszowate

rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych; Ptinidae


SJP.pl


pustoszowaty

o cechach pustoszowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


pustoszyć

sprawiać, że coś staje się pustkowiem, terenem, miejscem wyludnionym, czynić pustym, opustoszałym, najczęściej niszcząc, demolując


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) pozbawiać jakiś obszar lub pomieszczenie dóbr, zwykle używając przemocy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cyklon spustoszył całą wyspę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstɔʃɨt͡ɕ, AS: pustošyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnienie n., pustka ż., pustota ż., pustkowie n., pustać ż., pustak m., pustoszenie n., spustoszenie n., pustynia ż.

 czas. spustoszyć dk.

 przym. pusty, puściutki, puściuteńki, puściuśki, puściusieńki

 przysł. pusto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plądrować, rabować, niszczyć, dewastować

Wiktionary


pustoszyciel

osoba powodująca ogromne zniszczenia na jakimś terenie, doprowadzająca do jego wyludnienia


SJP.pl


pustosłowie

wypowiedź pozbawiona treści


SJP.pl


pustosłowny

niewnoszący nic do treści wypowiedzi, opisany, wyrażony pustymi frazesami, słowami zbędnymi lub nieodpowiednimi


SJP.pl


pustota

skłonność do figlów, do lekkomyślnego działania, postępowanie bez większego zastanowienia, beztroskie usposobienie


SJP.pl


pustowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Pustowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kępice
  • Pustowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Sławoborze

Wikipedia


pustoła

nazwisko


SJP.pl


pustszy

stopień wyższy od przymiotnika: pusty; puściejszy


SJP.pl


pustułczy

pustułka


SJP.pl

Patrz:

pustułka

pustułeczka

niewielki ptak drapieżny z rodziny sokołowatych, zamieszkujący stepy południowo-wschodniej części Europy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pustułka

 (1.2) ornit. nazwa systematyczna|Falco naumanni|ref=tak., mały ptak drapieżny z rodziny sokołowatych;

Wiktionary

Pustułeczka, sokół pustułeczka, dzwonniczek pustułeczka, białoszpon (Falco naumanni) – gatunek małego ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (Falconidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpustuˈwɛt͡ʃka, AS: pustuu̯ečka

Wiktionary


pustułka

duży ptak drapieżny z rodziny sokołowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Falco tinnunculus|ref=tak., barwny, drapieżny ptak eurazjatycki;

 (1.2) bot. rodzaj porostów;

Wiktionary

  • pustułka zwyczajna – ptak drapieżny
  • pustułka – rodzaj porostów

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnich latach coraz liczniej pustułki zimują również w Polsce wschodniej.

 (1.2) Pustułka pęcherzykowata jest najbardziej rozpowszechnionym porostem listkowatym w Polsce (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstuwka, AS: pustuu̯ka

Wiktionary


pusty

1. niepełny, niczym nie napełniony, nic nie zawierający, często w znaczeniu: bezludny, opustoszały, przez nikogo ani przez nic nie zamieszkały;
2. cechujący się lekkomyślnością, beztroskim usposobieniem (np. pusty śmiech);
3. jałowy, marny, a także: nic nie warty (np. puste frazesy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niezawierający niczego

 (1.2) przen. pozbawiony wartości, istotnego znaczenia

 (1.3) gw-pl|Bukowina. o dziecku: niegrzeczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zjadła zupę i teraz miska jest pusta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpustɨ, AS: pusty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustka ż., pustkowie n., pustynia ż., pustactwo n., pustość ż., pustota ż., pustak mos./mrz., pustać ż.

 czas. pustoszyć, opuszczać, opustoszyć, spustoszyć

 przym. pustacki, opuszczony, opustoszały, spustoszony, puściuteńki, puściusieńki, puściutki, puściuśki

 przysł. pusto, pustacko, puściuteńko, puściutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) próżny, niewypełniony

 (1.2) beztreściwy, bezwartościowy, jałowy, czczy

Wiktionary


pustynia

1. obszar pozbawiony widocznych przejawów życia lub o bardzo ubogiej, rzadkiej szacie roślinnej, najczęściej bez dostępu do większych ilości wód użytkowych;
2. potocznie o pustkowiu, pustce, miejscu cichym, odludnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. teren niemal całkowicie pozbawiony roślinności na skutek małej ilości opadów;

 (1.2) przen. teren niezamieszkany, niezagospodarowany

 (1.3) daw. mieszkanie pustelnika, pustelnia

Wiktionary

Pustynia – teren o dużej powierzchni, na którym zwarta roślinność nie przekracza 10 %, z powodu małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących pustyniach temperatury przekraczają nawet 50 °C, nocą zaś spadają do 0 °C. Charakterystyczne są dla nich znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności oraz silne nasłonecznienie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed wędrowcami rozciągała się Sahara, największa pustynia świata.

 (1.2) Po wojnie Warszawa była prawdziwą pustynią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstɨ̃ɲa, AS: pustńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszcza ż., pustynnica ż., pustynnik mzw., pustynność ż., pustelnia ż., pustelnica ż., pustelnik mos./mzw., pustelniczka ż., pustka ż., pustynnienie n.

 czas. spustynnieć dk., pustynnieć ndk., pustoszyć ndk., spustoszyć dk., pustoszeć ndk., pustelnikować ndk.

 przym. pustynny, pusty, pustelniczy

 przysł. pustynnie, pusto, pustelniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. puszcza

 (1.2) pustkowie

 (1.3) pustelnia

Wiktionary


pustyniowy

lakier pustyniowy, polewa pustyniowa: lśniąca, cienka powłoka pokrywająca pustynne skały, powstająca w wyniku szybkiego odparowania wody i osadzania się rozpuszczonych w niej składników


SJP.pl


pustynnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. herp. nazwa systematyczna|Notaden bennettii|Günther|ref=tak., pustynnica katolicka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tylne kończyny pustynnic posiadają błonę pławną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynia ż., pustynnienie n., pustynność ż.

 czas. pustynnieć ndk., spustynnieć dk.

 przym. pustynny

 przysł. pustynnie

Wiktionary


pustynnie

przysłówek sposobu

 (1.1) na sposób pustynny, tak jak na pustyni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej pustynnie jawiły się okolice Nawakszutu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynia ż., pustynnica ż., pustynnienie n., pustynność ż.

 czas. pustynnieć ndk., spustynnieć dk.

 przym. pustynny

Wiktionary


pustynnieć

stawać się pustynią, upodabniać się w jakiś sposób do pustyni, często także: wyludniać się, pustoszeć wskutek nieprzyjaznych warunków do życia


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spustynnieć)

 (1.1) geogr. stawać się pustynią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnica ż., pustynność ż., pustynia ż., pustynnienie n.

 czas. spustynnieć

 przysł. pustynnie

Wiktionary


pustynniej

stopień wyższy od przysłówka: pustynnie


SJP.pl


pustynnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geol. zjawisko zamieniania się jakiegoś obszaru w pustynię;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pustynnica ż., pustynność ż., pustynia ż., pustkowie n., puszcza ż., pustynnik m., pustelnik m., pustelnia ż., pustka ż.

 czas. spustynnieć, pustynnieć ndk., pustoszyć ndk., spustoszyć dk.

 przym. pustynny, pusty, pustelniczy, puszczański, pustawy

 przysł. pusto, pustawo, pustelniczo, pustynnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dezertyfikacja

Wiktionary


pustynnik

ptak z rodziny stepówek


SJP.pl

  • pustynnik (Syrrhaptes paradoxus) – gatunek ptaków z rodziny stepówkowatych
  • pustynnik (Eremurus) – rodzaj roślin z rodziny asfodelowatych

Wikipedia


pustynność

zespół cech charakterystycznych dla pustyni, jej środowiska, klimatu, szczególnie: pustość, pustka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pustynne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnica ż., pustynia ż., pustynnienie n.

 czas. pustynnieć ndk.

 przym. pustynny

 przysł. pustynnie

Wiktionary


pustynny

charakterystyczny dla pustyni lub przypominający ją (np. klimat pustynny), umiejscowiony na pustyni, znajdujący się na pustyni (np. roślinność pustynna) lub w jakiś inny sposób związany z takim obszarem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pustynią, pochodzący z terenów pustyni

przymiotnik jakościowy

 (2.1) właściwy dla pustyni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez każdą ze szczelin wciskał się pustynny pył.

 (2.1) W miejscu, gdzie założyliśmy bazę, panował klimat pustynny.

 (2.1) Krajobraz pustynny jest zdominowany przez piasek i słońce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈstɨ̃nːɨ, AS: pust•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnica ż., pustynnienie n., pustynia ż., pustynność ż.

 przysł. pustynnie

 przym. półpustynny

 czas. spustynnieć

Wiktionary


pusz

1. puszyć (się): stroszyć (się), czynić (się) puszystym;
2. puszyć się: być dumnym z czegoś, wywyższać się, wynosić się nad innych, pysznić się


SJP.pl


pusza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bardzo krótki i delikatny włos przy samym ciele drapieżnych zwierząt

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʃa, AS: puša

Wiktionary


puszan

bóg indyjski


SJP.pl

Puszan, Pusan (tłum. Żywiciel, Karmiący) – wedyjski bóg solarny i płodności, jeden z Aditjów. Był przewodnikiem zmarłych (psychopompem) do świata ojców, strażnikiem stad bydła i dróg.

Wikipedia


puszapek

potocznie: push-up - rodzaj biustonosza uwydatniającego piersi


SJP.pl


puszcza

duży powierzchniowo las, bujnie porośnięty i najczęściej nieprzeobrażony działalnością człowieka, zachowany w pierwotnej formie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziki, pierwotny las o dużej powierzchni;

 (1.2) daw. pustkowie

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. tryb oznajmujący od: puszczać

Wiktionary

Puszcza (dawniej pustkowie lub dzicz) – wielki, niezamieszkany przez ludzi obszar porośnięty lasami lub borami. Pierwotne puszczańskie drzewostany były bardzo bogate pod względem składu gatunkowego i struktury warstwowej. Rosły tam nie tylko stare, potężne drzewa, ale również wiele krzewów, mniejszych, osłoniętych od światła drzew, bogate runo oraz młode drzewa, które urosły między leżącymi pniami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) A Mojżesz pasł trzodę Jetra, świekra swego, kapłana Madyjańskiego; i zagnał trzodę na puszczą, a przyszedł do góry Bożej, do Horeb (…) sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʃt͡ʃa, AS: pušča

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnienie n., pustelniczka ż., puszczak m., Puszczak m., pustkowie n., puszczyk m., pustelnik m., pustka ż., pustynia ż., puszczanin mos., pustelnica ż.

 przym. puszczański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) daw. pustynia

Wiktionary


puszczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. puścić)

 (1.1) przestawać trzymać coś

 (1.2) wydawać coś z siebie

 (1.3) pomijać coś

 (1.4) sprawiać, że coś pływa lub lata

 (1.5) pozwolić komuś lub czemuś wyjść, odejść

 (1.6) pozwolić komuś lub czemuś wejść

 (1.7) o roślinach: wypuszczać korzenie, pędy, liście

 (1.8) o wiadomości, plotkaotce itp.: sprawić, że krąży wśród ludzi

 (1.9) uruchomić coś

 (1.10) nadać w mediach

 (1.11) przeprowadzić coś, wybudować gdzieś

 (1.12) włączyć w sieć komunikacyjną miasto, wieś, osiedle z wykorzystaniem jakiegoś środka lokomocji

 (1.13) pot. wydać pieniądze w sposób lekkomyślny

 (1.14) pot. opublikować w prasie

 (1.15) daw. na zasadzie zapisu, zastawu, dzierżawy: zrzec się czegoś

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. puścić)

 (2.1) o tkaninie: barwić wodę podczas prania

 (2.2) o brudzie, plamach: dawać się zmywać, rozpuszczać

czasownik zwrotny niedokonany puszczać się (dk. puścić się)

 (3.1) przestawać trzymać się czegoś

 (3.2) obraź. o kobiecie: zmieniać często partnerów

 (3.3) spontanicznie ruszyć się

Wiktionary

Przykłady

 (3.2) Zobacz, to jest ta dziewczyna, co się puszczała z wszystkimi chłopakami we wiosce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʃt͡ʃat͡ɕ, AS: puščać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. spust m., puszczalstwo n., puścizna ż., spuścizna ż., puszczanie n., puszczenie n., dopuszczanie n., dopuszczenie n., napuszczanie n., napuszczenie n., odpuszczanie n., odpuszczenie n., przepuszczanie n., przepuszczenie n., przypuszczanie n., przypuszczenie n., spuszczanie n., spuszczenie n., upuszczanie n., upuszczenie n., wpuszczanie n., wpuszczenie n., wypuszczanie n., wypuszczenie n., zapuszczanie n., zapuszczenie n., puszczadło n., przepustka ż.

 czas. popuszczać, puścić dk., dopuszczać ndk., dopuścić dk., napuszczać ndk., napuścić dk., odpuszczać ndk., odpuścić dk., przepuszczać ndk., przepuścić dk., przypuszczać ndk., przypuścić dk., spuszczać ndk., spuścić dk., upuszczać ndk., upuścić dk., wpuszczać ndk., wpuścić dk., wypuszczać ndk., wypuścić dk., zapuszczać ndk., zapuścić dk.

 przym. puszczalski, spustowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) farbować

 (3.2) wulg. kurwić się, łajdaczyć się

Wiktionary


puszczadło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. narzędzie chirurgiczne do puszczania krwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczalska ż., puszczanie n., puszczenie n.

 czas. puszczać ndk., puścić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lancet

Wiktionary


puszczak

mieszkaniec dawnych puszcz Białej i Zielonej w okolicach Ostrołęki i Myszyńca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kurpiów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczak m., puszcza ż., puszczanin m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kurp

Wiktionary


puszczalska

potocznie, pogardliwie o kobiecie puszczającej się (prowadzącej niemoralny, rozwiązły tryb życia)


SJP.pl


puszczalski

pogardliwie o puszczającym się mężczyźnie (odbywającym stosunki seksualne z wieloma kobietami, prowadzącym rozwiązły tryb życia)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. obraź. o kobiecie rozwiązłej seksualnie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puʃˈt͡ʃalsʲci, AS: puščalsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. puszczać

 rzecz. puszczalstwo n., puszczanie n., puszczalska ż., puścizna ż., spuścizna ż., puszczalskość ż.

Wiktionary


puszczalskość

puszczalski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest puszczalskie; cecha tych, którzy są puszczalscy

Wiktionary

Patrz:

puszczalski

Powiązane:

 przym. puszczalski

 przysł. puszczalsko

Wiktionary


puszczalstwo

prowadzenie rozwiązłego trybu życia; puszczanie się


SJP.pl


puszczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|puszczać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puʃˈt͡ʃãɲɛ, AS: puščãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. puszczać

 przym. puszczalski

 rzecz. niedopuszczanie n., puścizna ż., spuścizna ż., puszczadło n., przepustka ż., upuszczenie n.

Wiktionary


puszczanin

1. mieszkaniec Puszczy lub Puszczy Mariańskiej (wsi w Polsce);
2. dawniej: mieszkaniec puszczy, pierwotnego lasu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. mieszkaniec puszczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszcza ż., puszczak m., Puszczak mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) puszczak

Wiktionary


puszczanka

mieszkanka Puszczy lub Puszczy Mariańskiej (wsi w Polsce)


SJP.pl


puszczański

przymiotnik od: puszcza, Puszcza Mariańska


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący puszczy; porosły puszczą; żyjący w puszczy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wenkus (…) zwracał na kulturową odrębność stepowych ludów koczowniczych oraz plemięemion zamieszkujących puszczańskie terytoria na północnym wschodzie subkontynentu (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pustynnienie n., puszcza ż.

Wiktionary


puszczaństwo

wychowanie poprzez rekreację na łonie przyrody (np. w puszczy), budowanie łączności człowieka ze światem przyrody


SJP.pl

Puszczaństwo (ang. Woodcraft) – idea postulująca wychowanie człowieka w każdym wieku poprzez rekreację na łonie przyrody według reguł czterokrotnego ognia, programu orlich piór, obozownictwa, filozoficzna i etyczna koncepcja akcentująca łączność człowieka ze światem przyrody.

Wikipedia


puszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|puścić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puʃˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: puščńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. puścić, puszczać

 rzecz. puścizna ż., spuścizna ż., puszczadło n., przepustka ż.

Wiktionary


puszczewicz

nazwisko


SJP.pl


puszczyk

jeden z 11 gatunków sów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Strix aluco|ref=tak., najczęściej spotykana europejska sowa o donośnym hukaniu;

Wiktionary

Puszczyk (zwyczajny) (Strix aluco) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae). Najliczniejsza i najczęściej spotykana sowa Europy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpuʃt͡ʃɨk, AS: puščyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczykowate nmos., puszcza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|katus.

Wiktionary


puszczykowate

rodzina ptaków z rzędu sów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Strigidae|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu sów;

Wiktionary

Puszczykowate (Strigidae) – rodzina ptaków z rzędu sów (Strigiformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rodzina puszczykowatych obejmuje gatunki mięsożerne, zamieszkujące niemal cały świat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczyk mzw.

Wiktionary


puszczykowaty

o cechach puszczykowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


puszczykowianin

mieszkaniec Puszczykowa (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Puszczykowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuʃt͡ʃɨkɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: puščykovʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszczykowo n.

:: fż. puszczykowianka ż.

 przym. puszczykowski

Wiktionary


puszczykowianka

mieszkanka Puszczykowa (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Puszczykowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuʃt͡ʃɨkɔˈvʲjãnka, AS: puščykovʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszczykowo n.

:: fm. puszczykowianin

 przym. puszczykowski

Wiktionary


puszczykowo

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Wielkopolsce, pod Poznaniem;

Wiktionary

Puszczykowo (niem. Puschkau) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim. Położone ok. 12 km na południe od Poznania, otoczone obszarem Wielkopolskiego Parku Narodowego.

W latach 1934–1954 istniała wiejska gmina Puszczykowo.

Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 9756 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puszczykowo jest położone pośród lasów Wielkopolskiego Parku Narodowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuʃt͡ʃɨˈkɔvɔ, AS: puščykovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszczykowianin mos., puszczykowianka ż., Puszczykówko n.

 przym. puszczykowski, podpuszczykowski

Wiktionary


puszczykowski

przymiotnik od: Puszczykowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Puszczykowa, związany z Puszczykowem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Ponad 100 tysięcy mieszkańców podlega pod puszczykowską placówkaacówkę.

 (1.1) Najprawdopodobniej nowy pokój wykorzystywany będzie także przez puszczykowskich nauczycieli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuʃt͡ʃɨˈkɔfsʲci, AS: puščykofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszczykowo n., puszczykowianin m., puszczykowianka ż.

Wiktionary


puszeczka

zdrobnienie od: puszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: puszka; mała puszka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupujemy małą puszeczkę kawioru, nakładamy na krakersiki lub babeczki odrobinę, ozdabiamy małym trójkącikiem cytryny obranej ze skórki. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈʃɛt͡ʃka, AS: pušečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszka ż., pucha ż., puszkownica ż., puszkarka ż., puszkowanie n., zapuszkowanie n.

 czas. puszkować ndk., zapuszkować dk.

 przym. puszkowy

Wiktionary


puszek

1. delikatny płatek z puszystego materiału lub puch
2. puszysta kulka używana do pudrowania ciała, najczęściej twarzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) zoonim; popularne imię dla kota

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kotek Puszek z czarną łatką / Dziś w przedszkolu był z Agatką / A z kieszeni u fartuszka / Wyglądały małe uszka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puch, puszek, puszystość

 przysł. puszyście, puszysto

 przym. puchaty, puchowy, puszysty

Wiktionary


puszka

1. niewielki, metalowy pojemnik;
2. ilość czegoś mieszcząca się w takim pojemniku;
3. złoty lub pozłacany kielich z przykrywką służący do przechowywania hostii;
4. u niektórych roślin - typ owocu w postaci torebki otwierającej się w części szczytowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) metalowy, zamykany pojemnik – na żywność, napoje, farby itp.;

 (1.2) bot. zarodnia u mszaków

 (1.3) rel. naczynie liturgiczne na hostie;

 (1.4) środ. fot. sam korpus aparatu fotograficznego, w którym obiektyw jest wymienny

 (1.5) pot. przen. więzienie

 (1.6) kraków. piwo

 (1.7) hist. działo, armata, także. wszelki rodzaj broni palnej

Wiktionary

Puszka – rodzaj niewielkiego metalowego pojemnika, często zamykanego. Zazwyczaj puszki mają kształt zbliżony do walca.

Puszki stosowane są do przedłużenia trwałości produktów żywnościowych (tzw. konserwy), co jest możliwe dzięki hermetyczności puszki. W puszkach są też sprzedawane napoje (np. piwo) – do najczęściej spotykanych puszek z napojami należą te o pojemności 0,33 i 0,5 litra.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Eugenia kupiła dwie puszki karmy dla kotów.

 (1.6) Mamo, kup mi puszkę bezalkoholową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʃka, AS: puška

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-6)

 rzecz. puszkarka ż., puszkownica ż., puszkowanie n., zapuszkowanie n.

:: zdrobn. puszeczka ż.

:: zgrub. pucha ż.

 czas. puszkować ndk., zapuszkować dk.

 przym. puszkowy

 (1.7)

 rzecz. puszkarz m., puszkarstwo n.

 przym. puszkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konserwa (puszka z żywnością); reg. śl. biksa.

 (1.3) cyborium

 (1.5) więzienie, pot. ciupa, pot. kić

 (1.6) piana, browar

Wiktionary


puszkarnia

warsztat pracy puszkarza (ludwisarza, rzemieślnika trudniącego się odlewaniem i obróbką przedmiotów z brązu, spiżu, miedzi i mosiądzu); ludwisarnia


SJP.pl


puszkarski

związany w jakiś sposób z puszkarstwem (ludwisarstwem, odlewaniem i obróbką przedmiotów z brązu, spiżu, miedzi i mosiądzu) lub z puszkarzem; ludwisarski


SJP.pl


puszkarstwo

rzemiosło artystyczne, odlewanie i obróbka przedmiotów z brązu, spiżu, miedzi i mosiądzu; ludwisarstwo


SJP.pl

Puszkarz – określenie zawodu funkcjonujące w XV-XVII wieku w Polsce. Zawód zanikł w XIX wieku. W dawnej Rzeczypospolitej puszkarzem nazywano rzemieślnika wyrabiającego broń palną, w szczególności armaty i działa ze spiżu. Nazwa rzemiosła pochodzi od puszki, czyli ogólnego określenia broni palnej używanego w Polsce w XV oraz na początku XVI wieku.

Wikipedia


puszkarz

rzemieślnik trudniący się puszkarstwem (ludwisarstwem, odlewaniem i obróbką przedmiotów z brązu, spiżu, miedzi i mosiądzu); ludwisarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. rzem. rzemieślnik wyrabiający broń palną, w szczególności armaty i działa ze spiżu

 (1.2) daw. wojsk. artlerzysta

 (1.3) pot. osoba zbierająca puszki aluminiowe, zwykle w celu ich sprzedaży

Wiktionary

Puszkarz – określenie zawodu funkcjonujące w XV-XVII wieku w Polsce. Zawód zanikł w XIX wieku. W dawnej Rzeczypospolitej puszkarzem nazywano rzemieślnika wyrabiającego broń palną, w szczególności armaty i działa ze spiżu. Nazwa rzemiosła pochodzi od puszki, czyli ogólnego określenia broni palnej używanego w Polsce w XV oraz na początku XVI wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Niektórzy puszkarze traktują swoje zbieractwo jako dodatek do skromnego zasiłku.

 (1.3) Puszkarz to taki freelancer – sam decyduje kiedy i gdzie pracuje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puszkowanie n., puszka ż., puszkarstwo n.

Wiktionary


puszkin

nazwisko, m.in.: Aleksander Puszkin, poeta, dramaturg i prozaik rosyjski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, administracyjnie część Sankt Petersburga;

Wiktionary

Osoby

  • Aleksandr Puszkin (1799–1837) – rosyjski poeta
  • Apołłos Musin-Puszkin (1760–1805) − uczony rosyjski
  • Aleś Puszkin (1965–2023) – białoruski malarz, performer
  • Michał Marszalik (ur. 1976), pseud. Puszkin – autor gier fabularnych

Miejscowości

  • Puszkin (miasto) – miasto w Rosji, na terenie którego znajduje się Carskie Sioło

Wikipedia

Powiązane:

 przym. puszkiński, puszkinowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Carskie Sioło

Wiktionary


puszkinia

puszkinia cebulicowata - roślina z rodziny szparagowatych


SJP.pl

Puszkinia (Puschkinia Adams) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. W zależności od ujęcia systematycznego wyróżnia się tu jeden (puszkinia cebulicowata – zarazem gatunek typowy) lub dwa gatunki. Występują one dziko w rejonie Kaukazu.

Wikipedia


puszkinowski

1. właściwy twórczości Aleksandra Siergiejewicza Puszkina (rosyjskiego poety romantycznego);
2. Puszkin (miasto w Federacji Rosyjskiej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) liter. dotyczący życia i twórczości Aleksandra Puszkina, charakterystyczny, typowy dla Puszkina lub jego twórczości, taki jak u Puszkina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młodzież przygotowywała uroczystości o tematyce stalinowskiej, leninowskiej i puszkinowskiej.

 (1.1) Jedyny w Polsce międzynarodowy Konkurs Puszkinowski odbył się w auli II Liceum Ogólnokształcącego imienia Tadeusza Kościuszki w Kaliszu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszkin m.

 przym. Puszkinowski

Wiktionary


puszkiński

Puszkin (miasto w Rosji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Puszkinem, dotyczący Puszkina (miasta)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszkin mrz.

Wiktionary


puszkować

umieszczać pewnie porcje jakiegoś produktu w puszkach, najczęściej taśmowo i w specjalnie do tego przygotowanym pomieszczeniu


SJP.pl


puszkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|puszkować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pucha ż., zapuszkowanie n., puszka ż., puszeczka ż., puszkownica ż., puszkarka ż., puszkarz m.

 czas. puszkować ndk., zapuszkować dk.

 przym. puszkowy, puszkarski

Wiktionary


puszkowaty

walcowaty, o kształcie zbliżonym do puszki (np. puszkowata zarodnia) lub przypominający pod jakimś innym względem puszkę (np. puszkowata honda)


SJP.pl


puszkowy

umieszczony w puszce (np. ogórki puszkowe, konserwy puszkowe) lub w jakiś inny sposób związany z puszkami (np. zawiasy puszkowe)


SJP.pl


puszta

rozległy, bezleśny step na Nizinie Węgierskiej, obecnie zachowany na niewielkich obszarach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. step na Wielkiej Nizinie Węgierskiej;

Wiktionary

Puszta (węg. puszta, wym. [pustɒ]) – bezleśna formacja roślinna typowa dla Wielkiej Niziny Węgierskiej, głównie doliny Cisy. Dawniej dominowała w tym obszarze roślinność stepowa na czarnoziemach, jednak w jej miejsce wprowadzono uprawy polowe. W efekcie stepy spotkać można obecnie tylko w obszarach chronionych i na niewielkich skrawkach wśród pól, poza tym pozostałości roślinności naturalnej i półnaturalnej zachowały się na glebach zasolonych i piaszczystych. Wyróżnia się pusztę lessową (stepową), alkaliczną (solniskową), piaszczystą i podmokłą. Siedliska przyrodnicze tworzące pusztę podlegają ochronie w europejskiej sieci Natura 2000.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|węg|puszta.

uwagi.

 (1.1) por|step|pampa|preria.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) pusta ż.

źródła.

== puszta (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. puszta

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʃta, AS: pušta

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|węg|puszta.

uwagi.

 (1.1) por|step|pampa|preria.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) pusta ż.

źródła.

== puszta (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. puszta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pusztu

język indoeuropejski z grupy języków irańskich, używany w Afganistanie i Pakistanie, zapisywany w alfabecie arabskim z dodatkowymi znakami; paszto, pasztu, język afgański


SJP.pl

Język paszto (pasztuński, znany także jako afgański; nazwa własna ‏پښتو‎ [pəʂ'to]) – język należący do rodziny języków indoeuropejskich. Jest to język urzędowy (obok dari) w Afganistanie. Językiem tym posługują się Pasztuni na znacznym terenie rozciągającym się od Heratu w północno-zachodniej części Afganistanu, przez Farah (na zachodzie), Kandahar (na południu), po Dżalalabad (na wschodzie) i dalej aż po Peszawar w zachodnim Pakistanie. Ponieważ od rozpoczęcia radzieckiej interwencji w Afganistanie dochodziło do masowych migracji oraz exodusu do krajów ościennych, głównie do Pakistanu i Iranu, trudno oszacować dokładną liczbę osób mówiących w paszto. Uważa się, że około 50% mieszkańców Afganistanu posługuje się tym językiem jako pierwszym, a 10% jako drugim. Używa go na co dzień około 8 milionów Afgańczyków, 6 milionów osób w Pakistanie oraz pięćdziesiąt tysięcy w Iranie.

Wikipedia


pusztuński

odnoszący się do Pusztunów (jednej z najliczniejszych grup narodowościowych Pakistanu i Afganistanu), związany z Pusztunami


SJP.pl


puszyć

1. puszyć (się): stroszyć (się), czynić (się) puszystym;
2. puszyć się: być dumnym z czegoś, wywyższać się, wynosić się nad innych, pysznić się


SJP.pl


puszyński

nazwisko


SJP.pl


puszyściej

stopień wyższy od przysłówków: puszysto, puszyście


SJP.pl


puszysta

żartobliwie: kobieta mająca nadwagę, otyła; grubaska, otyła, gruba, baryłka


SJP.pl


puszystoogonowy

olingo puszystoogonowy - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny szopowatych, o spłaszczonej głowie i krótkich uszach


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma puszysty ogon

Wiktionary


puszystość

1. ogół właściwości puchu lub czegoś podobnego do puchu, najczęściej: lekkość, miękkość;
2. potocznie, żartobliwie: otyłość, znaczna tusza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co puszyste, miękkie jak puch

 (1.2) cecha tych, którzy są puszyści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puch m., Puszek mzw.

 czas. puszyć ndk.

 przym. puszysty, puchowy

Wiktionary


puszystszy

stopień wyższy od przymiotnika: puszysty


SJP.pl


puszysty

1. pokryty puchem lub podobny do puchu, przypominający puch (np. puszyste włosy), a także: miękki, lekki (np. puszysta wykładzina, puszyste ciasto);
2. potocznie, żartobliwie: otyły, mający znaczną tuszę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o miękkim i gęstym owłosieniu, futrze lub sierści

 (1.2) miękki, lekki, delikatny

 (1.3) bujny, obfity

 (1.4) miękki i wyrośnięty

 (1.5) eufem. z otyłością

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wieczorny powiew od morza jest chłodny, światło jest miękkie i puszyste, spokojne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puszek mzw., puszystość ż., puch mrz.

 przysł. puszyście, puszysto

 przym. puchowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) tęgi, korpulentny, otyły

Wiktionary


puta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Warmia, Mazury. indyczka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Pute.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|indyczka.

źródła.

== puta (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wulg. kurwa, dziwka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Pute.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|indyczka.

źródła.

== puta (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wulg. kurwa, dziwka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) prostituta

Wiktionary


putać

dawniej: trwonić, szastać pieniędzmi


SJP.pl


putek

nazwisko


SJP.pl


puter

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. indyk

Wiktionary

Putèr – wariant języka romansz, używany w rejonie Górnej Engadyny, która jest częścią kantonu Gryzonia.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pulak, pulok, pultak, pultok, pulpul.

Wiktionary


puteria

roślina z rodziny sączyńcowatych, pochodząca ze strefy międzyzwrotnikowej


SJP.pl


putin

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Władimir Putin (ur. 1952) – rosyjski polityk, prezydent Federacji Rosyjskiej
  • inne osoby o tym nazwisku

Inne:

  • Putin (nazwisko)
  • Putin – polski film biograficzny z 2024
  • Putin. Człowiek bez twarzy – książka Mashy Gessen z 2012
  • Putin chujło
  • Putin Huilo
  • Putin musi odejść
  • putinizm

Wikipedia


putinflacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. inflacja spowodowana wojną rosyjsko-ukraińską

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rząd stoi na posterunku i przygotował rozwiązania, które niosą ulgę w czasie putinflacji – powiedział premier w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych

Wiktionary


putinista

zwolennik rządów i polityki Władimira Putina


SJP.pl


putinistka

zwolenniczka rządów i polityki Władimira Putina


SJP.pl


putinizacja

dążenie do ograniczenia swobód obywatelskich w państwach demokratycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. polit. zmiany polityczne przynoszące autorytarną władzę i ograniczenia swobód obywatelskich w państwach demokratycznych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. putinowiec mos., putinizm mrz.

 przym. putinowski, proputinowski, antyputinowski

Wiktionary


putinizm

ustrój społeczny, ekonomiczny i polityczny Rosji za rządów Władimira Putina


SJP.pl

Putinizm – ustrój społeczny, ekonomiczny i polityczny Rosji doby rządów Władimira Putina, o silnym skupieniu władzy politycznej i zarządzania finansami w rękach tzw. „siłowików”, czyli byłych i obecnych funkcjonariuszy służb mundurowych i specjalnych, głównie:

  • Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej,
  • Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej,
  • Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej,
  • Federalnej Służby Wojsk Gwardii Narodowej Rosji.

Wikipedia


putinowski

taki jak u Władimira Putina, charakterystyczny dla Władimira Putina


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. dotyczący rządów i polityki Władimira Putina

przymiotnik jakościowy

 (2.1) polit. charakterystyczny dla rządów i polityki Władimira Putina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. putinowiec m., putinizacja ż., putinizm m.

 przym. proputinowski, antyputinowski

Wiktionary


putinowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Putina lub z nim związany


SJP.pl


putkiewicz

nazwisko


SJP.pl


putkowski

nazwisko


SJP.pl


putney

Putney – dzielnica Londynu, w Wielki Londyn, leżąca w gminie Wandsworth. Putney jest wspomniana w Domesday Book (1086) jako Putelei.

Na terenie dzielnicy znajduje się punkt startowy Wyścigu Ósemek Oksford-Cambridge.

Wikipedia


putnia

1. naczynie bednarskie do przenoszenia płynów na plecach przy pomocy szelek
2. skrzynia wypełniona kamieniami i przewieszona przez blok na sznurze, jako przeciwwaga do otwierania wrót zamykających szyby górnicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. pojemnik wykorzystywany przy zbiorze owoców

 (1.2) wojsk. jeźdz. skórzane wiadro do pojenia koni kawaleryjskich

 (1.3) gwara. roln. drewniane wiadro, ceber, naczynie bednarskie do przenoszenia płynów przy pomocy nosidła zwanego koromysłem lub szelkami

 (1.4) górn. przeciwwaga w postaci skrzyni wypełnionej kamieniami do zamykania wrót szybu górniczego

 (1.5) lwów. wiadro

 (1.6) gwara. drewniana skrzynia do noszenia na plecyecach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Winogrona wkładała do putni, którą nosiła na plecyecach.

 (1.3) Antek biegał tam i z powrotem, przynosząc w putni wodę dla owiec.

 (1.6) Handlarze przynosili na targ putnie wypełnione wszelkim żelastwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. putniarstwo n., putniorz mos.

Wiktionary


putny

bojar putny - w dawnej Litwie: niezamożny bojar będący na usługach możnych panów, pełniący u nich funkcję poborcy podatkowego lub gońca


SJP.pl


puton

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Warmia. indyk

Wiktionary


putonghua

standardowy język mandaryński


SJP.pl

Standardowy język mandaryński (nazywany często językiem mandaryńskim lub standardowym językiem chińskim) – oficjalny standard mówionego języka chińskiego, używany jako język urzędowy w Chińskiej Republice Ludowej, Republice Chińskiej, jeden z czterech oficjalnych języków Singapuru, a także jeden z sześciu oficjalnych języków Organizacji Narodów Zjednoczonych. Faktycznie jest tylko jednym z języków mandaryńskich. Oparty jest na dialekcie pekińskim, ale nie jest z nim tożsamy. W poszczególnych państwach język ten nosi różne nazwy: w ChRL jest nazywany putonghua (chiń. upr. 普通话; chiń. trad. 普通話; pinyin pǔtōnghuà; dosł. „mowa powszechna”), na Tajwanie – guoyu (chiń. upr. 国语; chiń. trad. 國語; pinyin guóyǔ; dosł. „język państwowy”), w Singapurze – huayu (chiń. upr. 标准华语; chiń. trad. 標準華語,; pinyin biāozhǔn huáyǔ; dosł. „standardowy język chiński”).

Wikipedia


putosz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gwara. żywiecka rdzenny Żywczanin z dziada, pradziada , członek patrycjatu miejskiego Żywca

Wiktionary


putra

nazwisko, np. Krzysztof Putra (1957-2010), polski polityk


SJP.pl

  • Alexandra Putra – polska pływaczka
  • Krzysztof Putra – polski polityk
  • Tomasz Putra – polski rugbysta, trener
  • Putra – król Malezji

Wikipedia


putrajaya

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Malezji;

Wiktionary

Putrajaya – miasto w Malezji, nowe centrum administracyjne tego kraju, położone na obszarze tzw. Superkorytarza Multimedialnego (Multimedia Super Corridor lub MSC). Jest ono trzecim, obok Kuala Lumpur i Labuan, terytorium federalnym Malezji. Obecnie miasto liczy około 68 tys. mieszkańców (2010).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Putrajaya

* arabski: (1.1) بوتراجايا

* francuski: (1.1) Putrajaya

* koreański: (1.1) 푸트라자야

* portugalski: (1.1) Putrajaya

* tamilski: (1.1) புத்ராஜெயா

źródła.

== Putrajaya (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. Putrajaya

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Putrajaya

* arabski: (1.1) بوتراجايا

* francuski: (1.1) Putrajaya

* koreański: (1.1) 푸트라자야

* portugalski: (1.1) Putrajaya

* tamilski: (1.1) புத்ராஜெயா

źródła.

== Putrajaya (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. Putrajaya

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


putrescyna

organiczny związek chemiczny odpowiadający za nieprzyjemny zapach rozkładającej się materii organicznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. organiczny związek chemiczny należący do grupy amin biogennych, odpowiada za odrażający zapach rozkładającej się materii organicznej i nieświeży oddech, wchodzi w skład spermy;

Wiktionary

Putrescyna, 1,4-diaminobutan – organiczny związek chemiczny, amina biogenna z grupy ptomain.

Putrescyna i kadaweryna zostały po raz pierwszy opisane przez lekarza Ludwiga Briegera w Berlinie w 1885 roku. Występuje w bardzo małych ilościach w moczu i ślinie, w której najwyższe stężenie osiąga zaraz po przebudzeniu.

Bierze udział w biosyntezie poliamin (spermidyny i sperminy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najwyższe stężenie putrescyny u człowieka występuje w ślinie po przebudzeniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌputrɛˈst͡sɨ̃na, AS: putrescna

Wiktionary


putt

[czytaj: pat] w sporcie: odbicie piłki po ziemi


SJP.pl


puttanesca

[czytaj: puttaneska] makaron w sosie pomidorowym przyprawianym na ostro, podawany z papryką, anchois (konserwą z solonych sardeli) i kaparami


SJP.pl


putter

[czytaj: puter] rodzaj kija golfowego


SJP.pl


puttkamer

nazwisko


SJP.pl


putto

naga, uskrzydlona postać dziecka, element dekoracyjny w sztuce renesansu i baroku; amorek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub męski

 (1.1) ikonogr. motyw dekoracyjny w sztuce przedstawiający małe nagie dziecko (najczęściej chłopca);

Wiktionary

Putto – motyw dekoracyjny przedstawiający małego nagiego chłopca. W okresie renesansu i baroku – rzeźba przedstawiająca uskrzydloną postać anioła, nawiązująca do antycznego bóstwa – Erosa. Określenie stosowane także do postaci aniołków powszechnie stosowanych w dekoracjach kościelnych w okresie baroku i rokoka.

Wikipedia


putumayo

[czytaj: putumajo]
1. rzeka w Ameryce Południowej, lewy dopływ Amazonki;
2. departament Kolumbii;
3. kanton w Ekwadorze


SJP.pl

Putumayo (hiszp. Río Puyumayo, w Brazylii nazywana Içá) – rzeka w północno-zachodniej Ameryce Południowej, lewy dopływ Amazonki. Posiada źródła w północno-wschodniej Kolumbii (Kordyliera Środkowa) w jeziorze Laguna de La Cocha. Płynie, tworząc granicę między Kolumbią a Ekwadorem i Peru, potem przepływa przez Kolumbię i Brazylię (Nizina Amazonki). Putumayo jest żeglowna w dolnym biegu na długości 1350 km.

Wikipedia


putyfar

postać biblijna


SJP.pl

Potifar, Putyfar (hebr. פּוֹטִיפַר; z egip. „dany przez Ra”) – postać biblijna ze Starego Testamentu, egipski urzędnik, który kupił od Madianitów jako niewolnika Józefa (Rdz 37,36). Dostrzegając jego zalety, uczynił go następnie zarządcą swojego domu oraz majątku (Rdz 39,2-6). Żona Potifara próbowała pod nieobecność męża uwieść Józefa, a gdy ten odrzucił jej zaloty, oskarżyła go o napaść. W konsekwencji Potifar nakazał wtrącić Józefa do więzienia (Rdz 39,11-20).

Wikipedia


putysław

imię męskie


SJP.pl


puwg

skrótowiec

 (1.1) = Państwowy Układ Współrzędnych Geodezyjnych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿u‿vu‿ˈɟɛ, AS: pe‿u‿vu‿ǵe

Wiktionary


puyol

  • Carles Puyol – piłkarz hiszpański
  • Puyol-Cazalet – miejscowość i gmina we Francji
  • Javier Puyol Pinuela – ambasador Unii Europejskiej

Wikipedia


pużak

nazwisko


SJP.pl


puzanek

śledź kaspijski


SJP.pl


puzdereczko

puzderko, małe puzdro (bogato zdobione pudło z licznymi przegródkami do przechowywania sztućców, butelek lub przyborów toaletowych)


SJP.pl


puzderko

małe puzdro (bogato zdobione pudło z licznymi przegródkami do przechowywania sztućców, butelek lub przyborów toaletowych)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: puzdro

 (1.2) małe puzdro

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puzˈdɛrkɔ, AS: puzderko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puzdro n.

Wiktionary


puzdro

bogato zdobione pudło z licznymi przegródkami do przechowywania sztućców, butelek lub przyborów toaletowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pudło z przegrodami do przechowywania przedmiotów, często ozdobne

 (1.2) gwara. kaganiec dla krowy

 (1.3) zootechn. napletek niektórych gatunków ssaków domowych, np. koni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Matka ciasno utykała sianem w puzdrach garnki z konfiturami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. puzderko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkatułka, skrzynka, pudło, futerał, puzderko

Wiktionary


puzdrowiec

Puzdrowiec – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 43 mieszkańców. Jest najmniejszą miejscowością gminy Janowiec Wielkopolski.

Wikipedia


puzdrowski

nazwisko


SJP.pl

  • Puzdrowski Młyn – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Sierakowice
Osoby o nazwisku Puzdrowski
  • Edmund Puzdrowski (1942-), poeta, prozaik
  • Jan Puzdrowski (1877-1935), lekarz, działacz sokoli

Wikipedia


puzio

nazwisko


SJP.pl


puznówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Puznówka – wieś sołecka położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Pilawa.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa w Trąbkach. Od grudnia 2005 w miejscowości funkcjonuje kaplica.

Wikipedia


puzon

instrument muzyczny; trombon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. instrument dęty blaszany, w którym wysokość dźwięku reguluje się teleskopowym suwakiem;

Wiktionary

Puzon (wł. trombone, skrót: tbn. lub trbn.) – instrument dęty blaszany z grupy aerofonów ustnikowych lub językowy głos organowy (najczęściej szesnastostopowy) umieszczany w sekcji puzonu, o silnie korzennej barwie i średnim brzmieniu. Do grupy aerofonów ustnikowych należą także: róg (waltornia), trąbka, tuba i wiele innych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziadzio Pawła grał na puzonie w orkiestrze górniczej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puzonista mos., puzonistka ż.

 przym. puzonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. trombon

Wiktionary


puzonista

muzyk grający na puzonie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muzyk, który gra na puzonie

Wiktionary

Puzon (wł. trombone, skrót: tbn. lub trbn.) – instrument dęty blaszany z grupy aerofonów ustnikowych lub językowy głos organowy (najczęściej szesnastostopowy) umieszczany w sekcji puzonu, o silnie korzennej barwie i średnim brzmieniu. Do grupy aerofonów ustnikowych należą także: róg (waltornia), trąbka, tuba i wiele innych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpuzɔ̃ˈɲista, AS: puzõńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puzon m.

:: fż. puzonistka ż.

Wiktionary


puzonistka

puzonista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na puzonie

Wiktionary

Patrz:

puzonista

Powiązane:

 rzecz. puzon m.

:: fm. puzonista m.

 przym. puzonowy

Wiktionary


puzonowy

przeznaczony, przygotowany do wykonania na puzonie (np. transkrypcja puzonowa), stanowiący część puzonu lub w jakiś inny sposób związany z tym instrumentem


SJP.pl


puzyna

  • Puzyna – polski herb książęcy

Osoby o tym nazwisku:

  • Daniel Frydrychowicz Puzyna – polski urzędnik, poseł na Sejm
  • Jadwiga Puzynina – polska językoznawczyni i badaczka literatury
  • Jan Puzyna – biskup krakowski i kardynał
  • Konstanty Puzyna – polski teatrolog, edytor, eseista, publicysta, poeta
  • Józef Puzyna – katolicki duchowny
  • Józef Puzyna – polski oficer i ziemianin
  • Józef Puzyna – polski matematyk
  • Józef Puzyna – polski pisarz i historyk
  • Włodzimierz Puzyna – polski fizyk, nauczyciel akademicki, poseł na Sejm RP
  • Wojciech Puzyna – polski lekarz

Wikipedia


puzynina

1. Gabriela Puzynina - księżna, pamiętnikarka, poetka;
2. Jadwiga Puzynina - językoznawczyni, polonistka


SJP.pl


pużyński

nazwisko


SJP.pl


puzyrnik

krzew zimozielony; prusznik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) daw. ogrod. dawna nazwa prusznika

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Puzyrnik, w dwóch gatunkach zasadzony w ogrodzie, ani razu nie ucierpiał i corocznie wydaje kwiaty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈzɨrʲɲik, AS: puzyrʹńik

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prusznik

Wiktionary


puzzel

[czytaj: puzel albo pucel] element układanki


SJP.pl


puzzle

[czytaj: puzle albo pucle] wieloelementowa układanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) układanka składająca się z elementów o charakterystycznym kształcie, które należy dopasować, aby powstał obrazek;

Wiktionary

Puzzle – forma rozrywki polegająca na składaniu dużego obrazka z małych fragmentów o charakterystycznych kształtach.

Najczęściej składają się z 500, 1000, 1500 i 2000 elementów. Nieco rzadziej spotykane składają się z trzech i więcej tysięcy elementów. W odmianach dla dzieci spotkać można bardzo wiele wariantów (od 2 elementów), z których powstają obrazki o bardzo różnych rozmiarach.

Odmianą klasycznych puzzli są puzzle trójwymiarowe oraz puzzle kuliste.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Całą noc układaliśmy puzzle, które dostaliśmy od taty.

 (1.1) Największe seryjnie produkowane puzzle składają się z 32 000 elementów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuzlɛ, AS: puzle

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. puzzel

Wiktionary


puzzlowy

puzzel [czytaj: puzlowy albo puclowy]


SJP.pl


puzzolana

[czytaj: puzolana lub pucolana] wulkaniczny popiół, zawierający w swoim składzie aktywną krzemionkę, zdolny do wiązania wapna; pucolana


SJP.pl


puła

nazwisko


SJP.pl


pułaczów

Pułaczów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Raków..

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


pułap

1. maksymalna wysokość, osiągana przez samolot;
2. sufit (strop) zbudowany z drewna;
3. najwyższy poziom lub stopień czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. najwyższy poziom czegoś, górna granica

 (1.2) meteorol. wysokość podstawy chmur nad ziemią

 (1.3) lotn. maksymalna wysokość, na jaką może wzbić się określony statek powietrzny;

 (1.4) bank. ogólna kwota akredytywy odnawialnej (rewolwingowej), z której co jakiś czas następuje wypłata części środków (nawiązki)

 (1.5) bud. podkład z desek przybitych do belek stropowych w drewnianych stropach;

 (1.6) przest. drewniany strop lub sufit

Wiktionary

Pułap – maksymalna wysokość, jaką jest w stanie osiągnąć statek powietrzny.

  • Pułap praktyczny – wysokość, na której dany statek powietrzny w danych warunkach dysponuje jeszcze pewną niewielką prędkością wznoszenia; najczęściej przyjmowana jest tu prędkość wznoszenia 0,5 m/s.
  • Pułap teoretyczny – wysokość, na której ustalona prędkość wznoszenia oraz nadmiar mocy są równe zero. Pułap ten jest w praktyce nieosiągalny, gdyż czas wznoszenia byłby równy nieskończoności.
  • Pułap dynamiczny (kinetyczny, balistyczny) – wysokość osiągana przez statek powietrzny dzięki wykorzystaniu zapasu energii kinetycznej w locie poziomym. Nadwyżka tej energii jest zamieniana na energię potencjalną kosztem równoczesnego zmniejszania prędkości lotu. Po zmniejszeniu prędkości do prędkości optymalnej samolot zmniejsza wysokość lotu do poziomu pułapu praktycznego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpuwap, AS: puu̯ap

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pułapowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) plafon

 (1.5) podsufitka

Wiktionary


pułapka

potrzask, urządzenie służące do chwytania drapieżników, najczęściej używane przez myśliwych, a także: zasadzka, podstęp


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zasadzka, podstęp

 (1.2) kłopotliwa sytuacja, z której trudno wybrnąć

 (1.3) urządzenie do chwytania myszy, ptaków, innych zwierząt

Wiktionary

Potocznie
  • Pułapka – urządzenie służące do chwytania, także zasadzka, podstęp
    • Pułapka – przyrząd do łapania zwierząt, w tym pułapka na myszy, łapka
    • Pułapka – punkt wstrzymania procesu wykonywanego pod kontrolą debugera

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Policja zastawiła pułapkę na szantażystów.

     (1.2) Czuję się jak w pułapce – cierpię, ale nie potrafię od niego odejść.

     (1.3) Ustawiłem pod schodami pułapkę na myszy.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: puˈwapka, AS: puu̯apka

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. łapa

     przym. pułapkowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) potrzask, matnia, sytuacja bez wyjścia

     (1.3) sidła

    Wiktionary


pułapkowanie

metoda pozwalająca na przestrzenne uwięzienie oraz przechowywanie oddzielonych atomów w bardzo niskich temperaturach


SJP.pl


pułapkowy

kwiaty pułapkowe: kwiaty niektórych roślin mięsożernych, których budowa pozwala na chwytane i przetrzymywanie owadów wchodzących do ich wnętrza


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. o kwiatach i liściach niektórych roślin mięsożernych: uniemożliwiający wchodzącym do środka owadom wydostanie się; będący pułapką

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuwapˈkɔvɨ, AS: puu̯apkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułapka

Wiktionary


pułapowy

odnoszący się do pułapu, najczęściej w znaczeniu pokładu z desek przymocowanego pod belkami drewnianego stropu (np. deski pułapowe, ozdoba pułapowa)


SJP.pl


pułaski

nazwisko wielu wybitnych Polaków


SJP.pl

  • Antoni Pułaski (1747-1813) konfederat barski, poseł, marszałek-zastępca konfederacji targowickiej
  • Franciszek Jan Pułaski (1875-1956) historyk, historyk literatury, polityk i dyplomata
  • Franciszek Pułaski (zm. 1769), syn Jana i Justyny z Zarembów, komornik bielski, konfederat barski, rotmistrz przemyski, zmarł w Lesku wskutek ran odniesionych w bitwie pod Hoszowem
  • Franciszek Ksawery Pułaski (1743-1769) starosta augustowski, konfederat barski, syn Józefa, brat Kazimierza i Antoniego, poległy w bitwie pod Łomazami
  • Józef Pułaski (1704-1769) przywódca konfederacji barskiej, palestrant, starosta warecki, poseł
  • Kazimierz Pułaski (1745-1779) dowódca i marszałek w konfederacji barskiej, generał w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych
  • Kazimierz Aleksander Pułaski (1800-1838) ksiądz, powstaniec listopadowy, działacz Towarzystwa Patriotycznego i Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.
  • Kazimierz Ferdynand Pułaski (1846-1926) ziemianin, historyk, genealog.
  • Katherine Pulaski – postać z serialu Star Trek: Następne pokolenie
  • Pułascy – rodzina Pułaskich

Wikipedia


puławianie

mieszkaniec Puław


SJP.pl

Puławianie (również frakcja puławska) – jedna z nieformalnych frakcji (opozycyjna wobec „natolińczyków”), rywalizujących o władzę w kierownictwie PZPR w 1956 r.

Nazwa pochodzi od zespołu modernistycznych kamienic przy ul. Puławskiej 24 i 26 w Warszawie, które przetrwały II wojnę światową, zasiedlonych po wojnie głównie przez wysokich funkcjonariuszy partyjnych, w których mieszkali niektórzy ze zwolenników tej frakcji.

Wikipedia


puławianin

mieszkaniec Puław


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Puław

 (1.2) hist. polit. członek nieformalnej frakcji rywalizującej o władzę w PZPR opowiadającej się za złagodzeniem dyktatury w państwie i zwiększeniem zakresu swobód obywatelskich;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sobotnia porażka z puławianami boli tym bardziej, gdyż dla piotrkowian było to pierwsze spotkanie przed własną publicznością w tym sezonie.

 (1.2) Puławianie byli przy tym bardziej skłonni obciążać Moskwę odpowiedzialnością za to, co się działo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuwaˈvʲjä̃ɲĩn, AS: puu̯avʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puławy nmos.

:: fż. puławianka ż.

 przym. puławski

Wiktionary


puławianka

mieszkanka Puław


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Puław

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuwaˈvʲjãnka, AS: puu̯avʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puławy nmos.

:: fm. puławianin

 przym. puławski

Wiktionary


puławski

przymiotnik od: Puławy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Puławy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈwafsʲci, AS: puu̯afsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puławszczyzna ż., Puławy, puławianin, puławianka

Wiktionary


puławszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) okolice Puław, ziemia puławska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Puławszczyzna leży nad Wisłą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuwafˈʃt͡ʃɨzna, AS: puu̯afščyzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puławy nmos., puławianin m., puławianka ż.

 przym. puławski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Puławskie

Wiktionary


puławy

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie lubelskim;

Wiktionary

Puławy – miasto w zachodniej części województwa lubelskiego w pobliżu granicy województwa mazowieckiego, siedziba powiatu puławskiego i gminy wiejskiej Puławy, położone nad Wisłą, na skraju Małopolskiego Przełomu Wisły, największe miasto województwa lubelskiego niebędące miastem na prawach powiatu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puławy są miastem powiatowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puˈwavɨ, AS: puu̯avy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Puławszczyzna ż., puławianka ż., puławianin m.

 przym. puławski

Wiktionary


pułk

wojskowa jednostka organizacyjna, część brygady lub dywizji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. duża jednostka wojskowa większa od batalionu i mniejsza od brygady lub dywizji;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pułkownik m., pułkownikowa ż., pułkownikostwo n., pułkownikówna ż.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkownikować, pułkowniczyć

Wiktionary


pułka

nazwisko


SJP.pl


pułkowice

Pułkowice – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewo.

Wieś królewska Połkowice położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


pułkowniczka

pułkownik


SJP.pl

Patrz:

pułkownik

pułkowniczy

rzadko: należący do pułkownika (np. dystynkcje pułkownicze, mundur pułkowniczy) lub w jakiś inny sposób związany z pułkownikiem; pułkownikowski


SJP.pl


pułkowniczyć

czasownik

 (1.1) rzad. być pułkownikiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułk m., pułkownik m., pułkownikowa ż., pułkownikostwo n., pułkownikówna ż.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkownikować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pułkownikować

Wiktionary


pułkownik

1. najwyższy stopień starszego oficera; oficer w stopniu pułkownika;
2. dowódca pułku lub chorągwi jazdy w dawnym wojsku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. wyższy stopień oficerski niższy od generała;

Wiktionary

Pułkownik (płk) – stopień oficerski. W SZ RP jest to najwyższy stopień wojskowy korpusu oficerów starszych, natomiast w okresie międzywojennym – korpusu oficerów sztabowych. Niższym stopniem jest podpułkownik, a wyższym generał brygady. W większości sił zbrojnych powyżej stopnia pułkownika (ang. i fr. colonel, niem. Oberst, ros. полковник) są stopnie generalskie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ci starsi oficerowie, co najmniej w randze pułkownika, są kluczowi w tej dziedzinie.

 (1.1) Ukryty za wojskowym dżipem pułkownik Minani wyciągnął z samochodu wielki, obdrapany megafon i zwrócony twarzą w stronę zarośli, gardłowym głosem wykrzykiwał rozkazy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puwˈkɔvʲɲik, AS: puu̯kovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpułkownik mos., pułk m., pułkownikowa ż., pułkownikostwo n., pułkownikówna ż.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkowniczyć, pułkownikować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) komandor

Wiktionary


pułkownikostwo

stopień, ranga pułkownika oraz szereg obowiązków należących do osoby ze stopniem pułkownika


SJP.pl


pułkownikowa

przestarzale: żona pułkownika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żona pułkownika

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy mogę panią prosić do tańca, pani pułkownikowo?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułk m., pułkownik m., pułkownikostwo n., pułkownikówna ż.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkowniczyć, pułkownikować

Wiktionary


pułkownikować

potocznie, żartobliwie: pełnić obowiązki pułkownika, szczególnie: dowodzić pułkiem, stać na czele takiej jednostki organizacyjnej


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rzad. być pułkownikiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułk m., pułkownik m., pułkownikowa ż., pułkownikostwo n., pułkownikówna ż.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkowniczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pułkowniczyć

Wiktionary


pułkownikówna

dawniej: córka pułkownika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) córka pułkownika

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na balu pojawiła się też pułkownikówna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułk m., pułkownik m., pułkownikowa ż., pułkownikostwo n.

 przym. pułkownikowski, pułkowy

 czas. pułkownikować, pułkowniczyć

Wiktionary


pułkownikowski

rzadko: należący do pułkownika (np. dystynkcje pułkownikowskie, mundur pułkownikowski) lub w jakiś inny sposób związany z pułkownikiem; pułkowniczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pułkownikami, dotyczący pułkowników

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dmowszczyzna brnie, niestety, w swych burdach antysemickich, wzmacniając pułkownikowski rząd i rozbijając własne organizacje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułkownikówna ż., pułkownik m., pułkownikowa ż., pułk m.

 przym. pułkowy

 czas. pułkowniczyć, pułkownikować

Wiktionary


pułkowski

nazwisko


SJP.pl


pułkowy

będący częścią pułku (np. sztab pułkowy), należący do pułku (np. oficer pułkowy, orkiestra pułkowa) lub w jakiś inny sposób związany z taką jednostką organizacyjną


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pułkiem, dotyczący pułku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułkownikówna ż., pułk m., pułkownik mos., pułkownikowa ż.

 czas. pułkowniczyć, pułkownikować

 przym. pułkownikowski

Wiktionary


pułtusk

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim;

Wiktionary

Pułtusk – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim (siedziba starostwa), siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Pułtusk. Położone w północnej części Mazowsza, na skraju Puszczy Białej nad Narwią, w mezoregionie Dolina Dolnej Narwi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Renesansowy zamek w Pułtusku należał do biskupów płockich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pułtuszczanin mos., pułtuszczanka ż.

 przym. pułtuski

Wiktionary


pułtuski

przymiotnik od: Pułtusk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pułtuskiem, dotyczący Pułtuska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pułtusk mrz., pułtuszczanin m., pułtuszczanka ż.

Wiktionary


pułtuszczanin

mieszkaniec Pułtuska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pułtuska

 (1.2) osoba pochodząca z Pułtuska, urodzona w Pułtusku

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Misiek jest rodowitym pułtuszczaninem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pułtusk mrz.

:: fż. pułtuszczanka ż.

 przym. pułtuski

Wiktionary


pułtuszczanka

mieszkanka Pułtuska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pułtuska

 (1.2) kobieta pochodząca z Pułtuska, urodzona w Pułtusku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W turnieju zwyciężyła pułtuszczanka z trzydziestoletnim stażem.

 (1.2) Babka Miśka była pułtuszczanką z krwi i kości.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pułtusk mrz.

:: fm. pułtuszczanin mos.

 przym. pułtuski

Wiktionary


pw

skrót od:
1. Politechnika Warszawska;
2. Przysposobienie Wojskowe


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = hist. wojsk. Polska Walcząca

 (1.2) = eduk. Politechnika Warszawska

 (1.3) = eduk. wojsk. przysposobienie wojskowe

 (1.4) = adm. przyjęcie wewnętrzne (dokument magazynowy)

Wiktionary


pw.

skrót od: pod wezwaniem (czytany jako całe wyrażenie); p.w.


SJP.pl

skrót

 (1.1) rel. pod wezwaniem

Wiktionary


pwać

czasownik

 (1.1) stpol. ufać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pfat͡ɕ, AS: pfać

Wiktionary


pwatt

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju żeńskiego

 (1.1) = hist. Państwowa Wytwórnia Aparatów Telegraficznych i Telefonicznych;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Utworzenie PWATT wiązało się również z dążeniem do uniezależnienia od zagranicznych producentów i dostawców.

Wiktionary


pwd.

skrót

 (1.1) = harc. przewodnik

 (1.2) = harc. przewodniczka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Komendantem Hufca został hm. Dobromir Gierańczyk, skarbnikiem jest pwd. Wiktor Olszewski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przewodnik mzw./mos./mrz., przewodnicząca ż., przewodniczka ż.

Wiktionary


pwe

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = med. farm. płyn wieloelektrolitowy (płyn fizjologiczny, sól fizjologiczna)

Wiktionary


pwin

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. przedmiot wybuchowy i niebezpieczny

Wiktionary


pwn

[czytaj: pe-wu-EN] skrót od: Państwowe Wydawnictwo Naukowe (od 1991: Wydawnictwo Naukowe PWN) - największe polskie wydawnictwo naukowe o profilu uniwersalnym


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego lub nijakiego

 (1.1) = hist. Państwowe Wydawnictwo Naukowe

 (1.2) = współcz. Wydawnictwo Naukowe PWN

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Osoby, które lubią szperać w antykwariatach mogą skompletować sobie kilkutomową encyklopedię PWN.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. PWN-owski, pewuenowski

Wiktionary


pwn-owiec

pracownik PWN-u (Państwowego Wydawnictwa Naukowego); pewuenowiec


SJP.pl


pwn-owski

PWN; pewuenowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący wydawnictwa PWN

Wiktionary

Powiązane:

 skr. PWN

 przym. pewuenowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pewuenowski

Wiktionary


pwpw

skrót od: Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych;

Wiktionary


pwr

skrótowiec

 (1.1) = Politechnika Wrocławska;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — My — trzej chłopcy — mierzymy wszystko na miejscu, a dwie dziewczyny to rysują — mówi Paweł Wręczycki, jeden ze studentów architektury z PWr.

Wiktionary


pws

[czytaj: pe-wu-ES]
1. skrót od: Podlaska Wytwórnia Samolotów;
2. skrót angielskiego: Personal Web Server (prosty serwer WWW i FTP dołączany do systemów Windows)


SJP.pl


pwsftvit

[czytaj: pe-wu-es-EF-te-FAŁ-i-TE] skrót od: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi - uczelnia działająca od roku 1959, powstała przez połączenie dwóch innych, działających od roku 1948 i 1949


SJP.pl


pwsm

[czytaj: pe-wu-es-EM] skrót od: Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna


SJP.pl


pwssp

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = eduk. państwowa wyższa szkoła sztuk plastycznych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mgr szt. Bożydar Sambor ukończył wrocławską PWSSP w 1969 r.

Wiktionary


pwst

[czytaj: pe-wu-es-TE] skrót od: Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna - nazwa uczelni w Warszawie i w Krakowie


SJP.pl


pwsz

skrótowiec

 (1.1) eduk. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

 (1.2) Państwowe Wydawnictwa Szkolnictwa Zawodowego

Wiktionary


pwt

skrót od: Księga Powtórzonego Prawa - piąta księga Pisma Świętego, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Księga Powtórzonego Prawa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pwt 1:12 lub Pwt 1,12 itp.Księga Powtórzonego Prawa, rozdział 1, werset 12

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa ˌpɔftuʒɔ̃ˈnɛɡɔ ˈprava, AS: ḱśŋga poftužõnego prava

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) 5 Mojż.

Wiktionary


pwzdl

skrót

 (1.1) = prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego

Wiktionary


pyaemia

[czytaj: pyemia] w medycynie: rodzaj posocznicy, która prowadzi do powstania ropni przerzutowych, wywołana przez obecne we krwi bakterie ropotwórcze; ropnica


SJP.pl

Ropnica (łac. pyaemia) – rodzaj posocznicy, wywołanej przez krążące we krwi bakterie ropotwórcze i prowadzącej do powstania ropni przerzutowych (łac. abscessus metastatici).

Wikipedia


pych

potocznie: odpychanie się od czegoś, popychanie czegoś; zwykle w wyrażeniach:
a) płynąć na pych - płynąć łodzią, odpychając się wiosłem od dna;
b) jechać, ruszać itp. na pych - doprowadzić do uruchomienia silnika poprzez popychanie samochodu, motoru itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pot. wiosło pychowe

wyraz w funkcji czasownika

 (2.1) reg. wyraz oznaczający pchnięcie

forma rzeczownika.

 (3.1) D. plural|pycha.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pychówka poruszana jest przy pomocy pychu przez odpychanie od dna lub brzegu.

 (2.1) On go pych ze schodów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨx, AS: pyχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. popychle n., pychówka ż.

 przym. pychowy

Wiktionary


pycha

postawa charakteryzująca się przecenianiem własnej wartości, swoich zasług, wysokie mniemanie o sobie; wyniosłość, zarozumiałość, megalomania, mania wielkości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nadmierne przekonanie o własnej doskonałości

wykrzyknik

 (2.1) …służący do wyrażenia zachwycenia nad smakiem czegoś

Wiktionary

Pycha – pojęcie i postawa człowieka, charakteryzująca się nadmierną wiarą we własną wartość i możliwości, a także wyniosłością. Człowiek pyszny ma nadmiernie wysoką samoocenę oraz mniemanie o sobie. Gdy jest wyniosły, towarzyszy mu zazwyczaj agresja.

W wielu przypadkach pycha oraz wyniosłość są spowodowane wysokimi osiągnięciami we własnym życiu lub niepowodzeniami w czyimś życiu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jerzy uważa, że jest najmądrzejszy! To chyba jest pycha!

 (2.1) Babciu, twój makowiec jest bardzo smaczny! Pycha!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨxa, AS: pyχa

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) czas. pysznić się; przym. pyszny

 (2.1) przym. pyszny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zarozumiałość, wyniosłość, buta

Wiktionary


pycho

pyszczek


SJP.pl


pychota

potocznie: coś bardzo smacznego; pyszota, smakołyk, przysmak, rarytas, specjał, delikates


SJP.pl


pychowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pychowicami, dotyczący Pychowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pychowice nmos.

Wiktionary


pychówka

łódź płaskodenna, przeznaczona na niezbyt głębokie wody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. płaskodenna łódź służąca do przemieszczania się po niezbyt głębokich zbiornikach wodnych, poruszana za pomocą bosaka lub długiego jednopiórowego wiosła (pychu) odpychanego od brzegu lub od dna

Wiktionary

Pychówka – tradycyjna łódź rzeczna wykonywana z drewna, której pierwowzorem było czółno.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pychówka poruszana jest przy pomocy wiosła pychowego przez odpychanie się nim od dna lub brzegu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈxufka, AS: pyχufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pych mrz.

 przym. pychowy

Wiktionary


pychowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) żegl. związany z pychem, dotyczący pychu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pych mrz., pychówka ż.

Wiktionary


pycownik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gwara. szulerska: szuler

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈt͡sɔvʲɲik, AS: pycovʹńik

Wiktionary


pyda

nazwisko


SJP.pl


pyelitis

w medycynie: zapalenie miedniczek nerkowych


SJP.pl


pyf

rozkaz dla psa myśliwskiego


SJP.pl


pygostyl

kość ogonowa ptaka stanowiąca oparcie dla sterówek


SJP.pl

Wikipedia


pyjama

rzadko: strój przeznaczony do spania lub odpoczynku, składający się z luźnych spodni i bluzy albo spodenek i koszulki; pidżama, piżama


SJP.pl


pyjas

nazwisko


SJP.pl


pyjter

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|m. Piotr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pyjter rano gibko poszoł po świeże żymły.

Wiktionary


pyk

1. wykrzyknik naśladujący odgłos gotującej się wody;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wypuszczania dymu z fajki;
3. wykrzyknik naśladujący niezbyt głośny dźwięk


SJP.pl


pyka

1. wydawać za pomocą warg charakterystyczne dźwięki podczas palenia fajki, cygara;
2. o silnikach, gotujących się potrawach itp.: wydawać dźwięki podobne do odgłosów wydawanych wargami podczas pykania z fajki, cygara;
3. potocznie: ogrywać kogoś;
4. potocznie: grać w coś


SJP.pl


pykać

1. wydawać za pomocą warg charakterystyczne dźwięki podczas palenia fajki, cygara;
2. o silnikach, gotujących się potrawach itp.: wydawać dźwięki podobne do odgłosów wydawanych wargami podczas pykania z fajki, cygara;
3. potocznie: ogrywać kogoś;
4. potocznie: grać w coś


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. pyknąć)

 (1.1) wydawać za pomocą warg charakterystyczne dźwięki podczas palenia fajki, cygara

 (1.2) o silnikach, gotujących się potrawach itp.: wydawać dźwięki podobne do odgłosów wydawanych wargami podczas pykania z fajki, cygara

 (1.3) pot. palić fajkę

 (1.4) slang. ogrywać kogoś

 (1.5) slang. grać w coś

 (1.6) slang. udać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odwróciła się na pięcie i stanęła jak wryta, natrafiając na sympatycznego staruszka w białym garniturze który wesoło pykał fajką.

 (1.2) Rosół sobie pyka na małym ogniu i pachnie niedzielnie.

 (1.5) Mój syn nic nie robi, tylko całe dnie pyka w obrzydliwie krwawe gierki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pykanie n., pyknięcie n.

 czas. pyknąć dk.

Wiktionary


pyknąć

1. paląc fajkę, wypuścić dym, wydając charakterystyczny odgłos wargami;
2. wydać krótki, urwany dźwięk, przypominający odgłos pykania z fajki;
3. potocznie:
a) zagrać w coś;
b) wykonać jakąś czynność, np. pyknąć fotkę, mejla, kawę;
4. żartobliwie: zakończyć się zgodnie z oczekiwaniami, np. kariera (nie) pykła


SJP.pl


pykniczny

niski i krępy typ budowy ciała


SJP.pl


pyknik

w psychologii: człowiek typu pyknicznego (otyły, średniego lub niskiego wzrostu, z krótkimi kończynami, grubą szyją i okrągłą twarzą, skłonny do zmian nastroju, towarzyski); piknik; typ pykniczny


SJP.pl


pyknit

minerał, jedna z odmian topazu


SJP.pl


pyknoza

kurczenie się jądra komórkowego w zwartą, silnie wybarwiającą się masę


SJP.pl


pyksis

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) staroż. starogreckie naczynie w formie pojemnika z przykrywką;

Wiktionary

Pyksis (stgr. πυξίς, lm pyksides) – naczynie używane w starożytnej Grecji w postaci cylindrycznego pojemnika (puzderka) z pokrywką.

Pierwotnie było zapewne pudełkiem z drewna bukszpanowego (gr. pyksos – bukszpan), służącym do przechowywania medykamentów, a także ozdób i wartościowych drobiazgów. Oprócz najczęstszych pyksid glinianych znane są też wykonywane z innych materiałów. W ceramice wynalezienie tej formy przypisuje się twórcom cykladzkim w epoce brązu (ok. 2600 p.n.e.); w rozmaitych kształtach i proporcjach funkcjonowała ona od okresu geometrycznego aż po III wiek p.n.e. w produkcji ceramicznej Grecji właściwej i południowej Italii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ceramiczne pyksis służyły m.in. do przechowywania klejnotów.

Wiktionary


pylasty

1. mający właściwości pyłu;
2. zawierający pył, pełen pyłu


SJP.pl


pyleniec

roślina z rodziny krzyżowych, rosnąca w miejscach piaszczystych, w lasach i na suchych zboczach


SJP.pl

Wikipedia


pylić

1. powodować unoszenie się pyłu, kurzu w powietrzu, pokrywać pyłem, kurzem; kurzyć;
2. pylić się:
a) pokrywać się pyłem, kurzem;
b) o roślinach: wysypywać z pylników pyłek zapładniający; zapylać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wzniecać jakiś pył lub pokrywać coś pyłem

 (1.2) rozsiewać pyłek kwiatowy

czasownik zwrotny niedokonany pylić się (dk. brak)

 (2.1) pokrywać się pyłem

 (2.2) pylić (1.2)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kurzawa śnieżna pyliła w twarze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pył m., pyłek m., pylenie n., pylnik m., zapylanie n., zapylenie n.

 czas. zapylać ndk., zapylić dk.

 przym. pyłkowy, pylnikowy

Wiktionary


pylica

przewlekła choroba układu oddechowego spowodowana przez długotrwałe wdychanie cząsteczek pyłu


SJP.pl

Pylica płuc – przewlekła choroba układu oddechowego, wywołana długotrwałym wdychaniem pyłów. Charakteryzuje się występowaniem przewlekłego zapalenia oskrzeli i postępowej rozedmy płuc, z czasem dochodzi do powstania serca płucnego i niewydolności krążenia.

Wikipedia


pylice

przewlekła choroba układu oddechowego spowodowana przez długotrwałe wdychanie cząsteczek pyłu


SJP.pl


pylicowy

pylica; pyliczy


SJP.pl


pyliczy

pylica; pylicowy


SJP.pl


pyliściej

stopień wyższy od przysłówka: pyliście


SJP.pl


pylisty

taki, który łatwo się rozpyla (np. nawozy pyliste)


SJP.pl


pylnik

część pręcika kwiatowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. część pręcika kwiatowego zawierająca pyłek;

Wiktionary

Pylnik (theca) – element pręcika kwiatu u roślin nasiennych. W typowym pręciku u roślin okrytonasiennych dwa pylniki połączone łącznikiem tworzą główkę pręcika. W każdym pylniku znajdują się dwie komory pyłkowe, będące organami homologicznymi z mikrosporangiami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɨlʲɲik, AS: pylʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pył m., pyłek m., pylenie n., zapylanie n., zapylenie n.

 czas. pylić ndk., zapylać ndk., zapylić dk.

 przym. pyłkowy, pylnikowy

Wiktionary


pylność

pylny


SJP.pl

Patrz:

pylny

pylny

dotyczący pyłu


SJP.pl


pylon

1. masywna budowla kamienna stawiana z obu stron bramy wiodącej do świątyni lub pałacu
2. podpora pośrednia mostu wiszącego, na której opierają się pasma nośne; pilon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. hist. wieża bramna na planie prostokąta i zwężająca się ku górze; wznoszona parami w starożytnym Egipcie;

 (1.2) bud. podpora konstrukcyjna mostu wiszącego

 (1.3) reklama w formie wysokiej płyty

Wiktionary

Pylon (z gr., brama) – wieża o prostokątnej podstawie, wznoszona parami i zwężająca się ku górze (trapezoidalna).

W starożytnym Egipcie w czasach Nowego Państwa pomiędzy wieżami pylonu znajdowało się wejście na dziedziniec świątyń. Ściany ich były zdobione reliefami i inskrypcjami chwalącymi czyny faraonów i bogów egipskich. W fasadzie umieszczano miejsce służące wywieszaniu flag. Na szczyt, zwieńczony platformą, prowadziły schody. Wewnątrz znajdowały się pomieszczenia o nieznanym dzisiaj przeznaczeniu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|πυλών.

 (1.2-3) od (1.1)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pylon

* słowacki: (1.1) pylón m.; (1.2) pylón m.

źródła.

== pylon (język angielski.) ==

thumb|pylons (1.1)

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-pylon.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) archit. pylon

 (1.2) wieża nadajnika

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨlɔ̃n, AS: pylõn

Wiktionary


pylonowy

pylon


SJP.pl

Patrz:

pylon

pylos

miejscowość portowa i zatoka w Grecji


SJP.pl

Pylos (gr. Πυλος, lin. B pu-ro, wł. hist. Navarino) – miejscowość portowa i zatoka w Grecji, na zachodnim wybrzeżu Peloponezu, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Mesenia. Siedziba gminy Pylos-Nestoras. W 2011 roku liczyła 2345 mieszkańców.

Wikipedia


pynchon

  • Edwin Pynchon – amerykański lekarz laryngolog
  • Thomas Pynchon – amerykański pisarz

Wikipedia


pyndzel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szt. techn. pędzel

Wiktionary


pyndziałek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. poniedziałek

Wiktionary


pynio

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pyś, pyszczek, pysiek, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pyniuś

pyś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyszczek, pysiek, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pynzyjo

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. emerytura

Wiktionary


pypeć

zgrubienie na języku


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) wet. rodzaj zgrubienia na języku u ptaków;

Wiktionary

Pypeć – stan chorobowy u ptaków, zwłaszcza drobiu przejawiający się przerostem nabłonka błony śluzowej na końcu języka i powstaniem białawego zgrubienia. Powstaje wskutek podrażnienia, wysychania błony śluzowej języka i niedoboru witaminy A. Pypeć utrudnia ptakom pobieranie pokarmu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɨpɛt͡ɕ, AS: pypeć

Wiktionary


pypka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. smoczek

Wiktionary

Pypka – polski herb szlachecki.

Wikipedia


pyprok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. partacz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bazger, ciachrocz, complok, dudra.; gw-pl|Śląsk Cieszyński|niszczyż.

Wiktionary


pyr-pyr

wykrzyknik

 (1.1) dźwięk. rzad. …imitujący odgłos gotowania wody, gaźnika samochodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rano maluszek nie chciał zapalić... było pyr-pyr i pyr-pyr...

Wiktionary


pyra

(r. żeński)
1. wielkopolska nazwa ziemniaka; pera (rzadziej)
2. potocznie o mieszkance Poznania; także o mieszkańcu z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. łódź. ziemniak

 (1.2) lekcew. mieszkaniec Poznania

 (1.3) łódź. miłośnik ziemniaków

Wiktionary

Osoby:

  • Jakob Immanuel Pyra – niemiecki poeta

Inne:

  • Pyra – słowo z gwary poznańskiej, oznacza ziemniak
  • Pyra – miejscowość na Białorusi
  • Pyra – miejscowość w Rosji

Zobacz też:

  • Große Pyra
  • Kleine Pyra
  • Pomnik Pyry w Poznaniu
  • Pyhra

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A ty pierduśnico nie blubraj mi tu, ino fyraj do składu po pyry na ajntopf! → A ty, plotkaraotkaro, nie gadaj tu o głupotach, ale biegnij szybko do sklepu po ziemniaki na danie jednogarnkowe.

 (1.1) Do schabowego musiały być pyry pokrychane z masłem i odrobiną mleka oraz z zasmażaną, też na smalcu, kiszoną kapustą.

 (1.2) Pan młody z Poznania, to się na wesele tych pyrów najechało.

 (1.3) Z mojego teścia to straszna pyra jest. Mięsa może nie jeść, ale kartofle do obiadu zawsze muszą być.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨra, AS: pyra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyrkarz m., pyrkorz m., pyrczanka ż.

:: forma XVIII-wieczna perka

:: zdrobn. pyreczka, pyrka, pyruszka

 przym. pyrczany, pyrczanny

Wiktionary


pyrak

nazwisko


SJP.pl


pyralgina

lek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i słabym przeciwzapalnym, pochodna pirazolonu; metamizol; nowalgin


SJP.pl

Wikipedia


pyranometr

przyrząd opatentowany przez Andersa Angströma, wykorzystywany do mierzenia stopnia natężenia promieniowania słonecznego; piranometr, solarymetr


SJP.pl

Pyranometr – instrument do pomiaru hemisferycznego (przychodzącego z półkuli) promieniowania całkowitego, rozproszonego i odbitego, najczęściej całego widma światła słonecznego, chociaż możliwe jest ograniczenie zakresu widma poprzez używanie kolorowych kopuł lub filtrów. Nazwa pyranometr pochodzi od greckiego pyr, co oznacza płomień i ano, co oznacza niebo. Pyranometr mierzy irradiancję, czyli strumień przychodzącej energii słonecznej (w watach na metr kwadratowy).

Wikipedia


pyrazynamid

organiczny związek chemiczny, pochodna nikotynamidu o działaniu przeciwgruźliczym


SJP.pl

Pirazynamid, pyrazynamid (łac. pyrazinamidum) – organiczny związek chemiczny, pochodna nikotynamidu o działaniu przeciwgruźliczym. Jeden z pięciu podstawowych leków w leczeniu gruźlicy, stosowany w pierwszej, najintensywniejszej fazie leczenia.

Wikipedia


pyrda

gwarowo, żartobliwie: niska kobieta lub dziewczyna


SJP.pl


pyrek

regionalna nazwa ziemniaka; perka, pera, pyra, kartofel


SJP.pl


pyreks

gatunek twardego szkła o małym współczynniku rozszerzalności termicznej, odpornego na działanie chemikaliów; pyrex


SJP.pl


pyretryna

trujący alkaloid zawarty w ekstrakcie z kwiatostanów złocieni, działający owadobójczo


SJP.pl

Pyretryna, pyretrum, piretrum – zwyczajowa nazwa substancji otrzymywanej z kwiatów wrotycza starcolistnego (Tanacetum cinerariifolium) lub wrotycza szkarłatnego (T. coccineum), będącej naturalnym insektycydem. Jest mieszaniną pyretryn, cyneryn i jasmolin, która łatwo ulega utlenianiu i hydrolizie, wskutek czego szybko rozkłada się w organizmach owadów.

Jest stosowana do zwalczania różnych szkodników (m.in. karaczanów, mrówek faraona, pcheł i pluskiew).

Wikipedia


pyrex

gatunek twardego szkła o małym współczynniku rozszerzalności termicznej, odpornego na działanie chemikaliów; pyreks


SJP.pl

Pyrex – znak towarowy firmy Corning Incorporated, często używany jako ogólna nazwa szkła borowo-krzemowego, zawierającego około 8% tlenku boru i 85% tlenku krzemu. Z pyrexu wyrabia się szkło laboratoryjne charakteryzujące się wysoką (ale mniejszą niż szkło kwarcowe, na przykład Vycor) odpornością na szok termiczny.

Po raz pierwszy został wyprodukowany w roku 1915.

Wykonano z niego, między innymi, zwierciadło starego 5-metrowego Teleskopu Hale w Obserwatorium Mount Palomar.

Wikipedia


pyrgać

gwarowo:
1. rzucać, ciskać;
2. pędzić; uciekać; skakać;
3. szturchać


SJP.pl


pyrgeometr

przyrząd do pomiaru natężenia promieniowania powierzchni Ziemi i atmosfery ziemskiej


SJP.pl

Wikipedia


pyrgnąć

gwarowo:
1. rzucić, cisnąć;
2. uciec, dać susa; prysnąć


SJP.pl


pyrgun

pyrgun nazielny, pyrgun zwyczajny - gatunki pająka z rodziny skakunowatych


SJP.pl


pyrheliometr

przyrząd wykorzystywany do mierzenia stopnia natężenia promieniowania słonecznego padającego na Ziemię; pirheliometr


SJP.pl

Pyrheliometr (pirheliometr) – instrument meteorologiczny służący do pomiarów ilości energii słonecznej padającej na daną jednostkę powierzchni. Energia promieniowania otrzymywana od Słońca jest przekształcana na energię cieplną i mierzona jest metodami kalorymetrycznymi.

Wikipedia


pyrka

regionalna nazwa ziemniaka; perka, pera, pyra, kartofel


SJP.pl

Pyrka – prosta, wiejska potrawa kielecka przyrządzana z gotowanych i utłuczonych ziemniaków, z dodatkiem mąki pszennej i zsiadłego mleka. Przygotowanie polega na przypiekaniu pyrki na patelni z dodatkiem omasty z podsmażonego boczku (od święta) lub słoniny pokrojonej w kostkę.

Wikipedia


pyrkać

wydawać charakterystyczny odgłos (np. o maszynach, silnikach)


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pot. o silnikach, maszynach itp.: wydawać urywane dźwięki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyrkawka ż., pyrkanie n., pyrkotanie n.

 czas. pyrkotać ndk.

Wiktionary


pyrkawka

żartobliwie: motocykl lub mały samochód z głośno pracującym silnikiem; dezel, grat, gruchot


SJP.pl


pyrkosz

nazwisko


SJP.pl


pyrkotać

wydawać bulgoczący odgłos charakterystyczny dla wrzącej wody lub innej cieczy; parkotać, perkotać


SJP.pl


pyrlik

młotek ręczny, obustronny, o gładkich obuchach, stosowany w kopalniach i kamieniołomach; perlik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. młotek górniczy o tępych obuchach;

Wiktionary

Pyrlik, żarg. perlik, daw. kijania, pucka – młotek górniczy o łukowatym kształcie i obustronnie gładkich, tępych obuchach, mniejszy od posułta. Służył do pobijania żelazka.

Razem z żelazkiem stanowi godło górnicze.

Wikipedia


pyrnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. perz

Wiktionary


pyroceram

ognioodporne i wytrzymałe tworzywo otrzymywane poprzez wprowadzenie do szkła specjalnych dodatków powodujących krystalizację mieszanki; piroceram


SJP.pl


pyrofit

gatunek rośliny, który w wyniku ewolucji zdążył się przystosować do warunków panujących na terenach suchych, będących miejscem częstych pożarów; pirofit


SJP.pl

Pirofit, pyrofit (gr. pyr - ogień + -fit) – roślina przystosowana (fizjologicznie i anatomicznie) do oddziaływania ognia.

Wyróżnia się pirofity pasywne i aktywne. Do pierwszej grupy należą drzewa i krzewy odporne na działanie ognia. Przystosowanie u tych roślin polega zwykle na wykształcaniu grubej i słabo palącej się kory np. silnie uwilgotnionej. Martwica korkowa (korowina) składająca się z warstw korka jest doskonałym termoizolatorem, ponieważ komórki w niej są martwe i wypełnione powietrzem. Szczególnym przystosowaniem do przetrwania pożaru jest wykształcanie przez niektóre krzewy utworów zwanych lignotuber. Pirofitami aktywnymi są zwykle krzewy i rośliny zielne. Dla nich ogień jest czynnikiem stymulującym wzrost, kiełkowanie lub rozmnażanie.

Wikipedia


pyrofityczny

pyrofit; pirofityczny


SJP.pl


pyrol

związek chemiczny z grupy związków heterocyklicznych, stosowany do produkcji leków; pirol


SJP.pl


pyroliza

samooczyszczanie piekarnika w bardzo wysokiej temperaturze, podczas którego zanieczyszczenia zamieniają się w popiół


SJP.pl

Piroliza (gr. pyr dopełniacz pyros, ogień, i lysis, rozpad), sucha destylacja, destylacja rozkładowa – proces degradacji zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury i prowadzony bez tlenu i innych celowo dodawanych reagentów. Podobnym procesem jest przebiegające w niższej temperaturze wytlewanie.

Wikipedia


pyromancja

wróżenie z ognia; piromancja


SJP.pl


pyrometr

dawniej: przyrząd do mierzenia wysokich temperatur; żaromierz, ogniomierz


SJP.pl


pyros

stop niklu, chromu, wolframu, żelaza i manganu, stosowany do wyrobu płytek wzorcowych wykorzystywanych w dylatometrii


SJP.pl


pyroskaf

dawniej: statek wodny o napędzie parowym


SJP.pl


pyrotron

układ reaktora termojądrowego, w którym plazma jest prowadzona przez urządzenie zapobiegające ucieczce naładowanych cząstek


SJP.pl


pyrozol

układ koloidowy zawierający rozdrobniony metal, trwały tylko w wysokiej temperaturze; pirozol


SJP.pl


pyrronizm

sceptycyzm starożytny; pironizm; pirronizm


SJP.pl

Pyrron z Elidy (gr. Πύρρων ὁ Ἠλεῖος Pyrrhon ho Eleios, ur. ok. 360 p.n.e., zm. ok. 286 p.n.e.) – filozof grecki, założyciel szkoły sceptyckiej.

Wikipedia


pyrrus

Pyrrus (319-272 p.n.e.), król Epiru; Pirrus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. król Epiru;

 (1.2) staroż. imię|polski|m.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wobec niemożności zdobycia Rzymu, Pyrrus powrócił do Epiru, gdzie zaczął przygotowania do wojny z Macedonią.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pyrrusowy

Wiktionary


pyrrusowy

pyrrusowe zwycięstwo - zwycięstwo odniesione przy dużych stratach, poddających w wątpliwość jego sukces


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z epirskim królem Pyrrusem, dotyczący epirskiego króla Pyrrusa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyrrus mos.

Wiktionary


pyrtek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. malec, brzdąc

Wiktionary


pyrz

nazwisko


SJP.pl


pyrzowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce;

 (1.2) pot. Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice;

Wiktionary

Pyrzowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Ożarowice.

Na jej terenie ulokowany jest Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.

W roku 2021 miejscowość liczyła 561 mieszkańców, z czego 50,6% mieszkańców stanowiły kobiety, a 49,4% mężczyźni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Miałem lecieć z Balic, ale lecę z Pyrzowic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyrzowiczanin m., pyrzowiczanka ż.

 przym. pyrzowicki

Wiktionary


pyrzowicki

Pyrzowice


SJP.pl

Patrz:

Pyrzowice

pyrzyce

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;

Wiktionary

Pyrzyce (łac. Piriseum lub Pirissa, niem. Pyritz) – miasto powiatowe w województwie zachodniopomorskim, leżące około 45 km na południowy wschód od centrum Szczecina. Siedziba miejsko-wiejskiej gminy Pyrzyce.

W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do województwa szczecińskiego.

Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Pyrzyce liczyły 12 435 mieszkańców i były pod względem liczby ludności 20. miastem w województwie zachodniopomorskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pyrzyce są miastem pomorskim.

 (1.1) Pyrzyce leżą nad Siciną.

 (1.1) W Pyrzycach znajduje się plac Ratuszowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈʒɨt͡sɛ, AS: pyžyce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyrzyczanin m., pyrzyczanka ż.

 przym. pyrzycki

Wiktionary


pyrzycki

przymiotnik od: Pyrzyce


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pyrzycami, dotyczący Pyrzyc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyrzyce nmos.

Wiktionary


pyrzyczanie

mieszkaniec Pyrzyc


SJP.pl

Pyrzyczanie – plemię słowiańskie zamieszkujące tereny na Pomorzu Zachodnim wokół Pyrzyc. Geograf Bawarski wymienia w IX wieku plemię Prissani, podając liczbę 70 zamieszkanych civitates – osad, miejscowości. Pir w nazwie wskazuje na pochodzenie od starosłowiańskiego określenia pszenicy. Chrystianizacja i przyłączenie terenów Pyrzyczan do Polski została sfinalizowana w 1124 roku, gdy w czerwcu tego roku przybyli do Pyrzyc misjonarze z biskupem bamberskim Ottonem na czele.

Wikipedia


pyrzyczanin

mieszkaniec Pyrzyc


SJP.pl


pyrzyczanka

mieszkanka Pyrzyc


SJP.pl


pyrzyński

nazwisko


SJP.pl


pyś

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyszczek, pysiek, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pysiaczek

pyniuś, pyś, pysiak, pynio, pyszczek, pysiek, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pysiak

nazwisko


SJP.pl


pysiątko

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyszczek, pysiek, pyś, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pysiek

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyszczek, pyś, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pysio

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyszczek, pysiek, pysiątko, pyś;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pysk

1. otwór gębowy zwierzęcia; część głowy z otworem gębowym;
2. rubasznie: ludzka twarz; gęba; morda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. przednia część głowy zwierzęcia, część trzewioczaszki

 (1.2) przen. pot. pejor. grub. o twarzy człowieka (policzkach, wargach itp.)

Wiktionary

  • pysk – przednia część głowy zwierzęcia leżąca przed przednią krawędzią oka
    • pysk (inaczej kufa) – przednia część głowy psa
  • Pysk w pysk – pierwszy solowy album rapera Pyskatego
  • Pustelnia pod Trzema Pyskami – powieść Władysława Bodnickiego
  • Złoty pysk (Boca de Ouro, 1959) – sztuka Nelsona Rodrigueza
  • Koński pysk – film, 1958, (The Horse’s Mouth), reż. Ronald Neame
  • Żabi pysk – rodzaj hełmu turniejowego
  • Psi pysk – rodzaj przyłbicy
  • Pysk – album studyjny polskiej piosenkarki Bovski

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój pies ma sympatyczny, kudłaty pysk.

 (1.1) Rybackie czółna stały już na piasku wybrzeża; w przerzedzającej się mgle deszczowej widać było rybaków spokojnym krokiem wchodzących na górę; za jednym z nich, najbarczystszym i na burzę najobojętniejszym, ciągnął się ze spuszczonym ku ziemi pyskiem i ogonem czarny, zmokły pies.

 (1.2) Adamowi coś zostało na pysku po śniadaniu.

 (1.2) Dajcie mi gęby, dajcie pyska, niechaj swojego swój uściska.

 (1.2) Chcesz dostać po pysku?!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨsk, AS: pysk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyskówka ż., pyskówa ż., pyskacz m., pyszczak m., pyskatość ż., pyszczenie n., pyskowanie n.

:: zdrobn. pyszczek m., pysio m.

:: zgrub. pyszczydło n.

 czas. pyskować ndk., pyszczyć ndk., pyskać ndk., popyskać dk.

 przym. pyskaty, pyszczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kufa, morda, oblicze

 (1.2) twarz, facjata; pejor. morda, gęba, jadaczka

Wiktionary


pyskaty

odzywający się bezczelnie i arogancko; wygadany, wyszczekany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. mający skłonność do wykłócania się

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Licz się ze słowami, bo ja nie lubię pyskatych osób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈskatɨ, AS: pyskaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyskowanie n., pyszczenie n., pysk, pyskówka, pyskacz

 czas. pyskować

Wiktionary


pysknąć

potocznie, rzadko: odpowiedzieć bezczelnie, arogancko; odpyskować, odszczeknąć


SJP.pl


pyskotrysk

rzadko: ozdobne zakończenie rynny, najczęściej w kształcie paszczy zwierzęcej lub smoczej; rzygacz, rzygulec, garłacz, gargulec, plwacz


SJP.pl


pyskówa

potocznie:
1. ostra kłótnia, utarczka słowna;
2. sprawa sądowa z oskarżenia prywatnego o obrzucenie kogoś obraźliwymi epitetami; pyskówka


SJP.pl


pyskować

potocznie: odzywać się do kogoś lekceważąco, bezczelnie; pyszczyć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pot. wykłócać się, dyskutować w ordynarny sposób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie pyskuj i bierz się do roboty!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈskɔvat͡ɕ, AS: pyskovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pysk m., pyszczek m., pyszczydło n., pyskówka ż., pyskówa ż., pyskacz m., pyskowanie n., pyskatość ż., pyszczenie n.

 czas. pyszczyć ndk.

 przym. pyskaty, pyszczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pyszczyć

Wiktionary


pyskowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pyskować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zenek dostał surową karę za pyskowanie nauczycielom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyszczenie n., pysk m., pyszczek m., pyszczydło n., pyskatość ż., pyskówka ż., pyskówa ż., pyskacz m.

 czas. pyskować ndk., pyszczyć ndk.

 przym. pyskaty, pyszczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pyszczenie

Wiktionary


pyskóweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pyskówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyskówka ż.

Wiktionary


pyskowice

miasto w Polsce


SJP.pl

Pyskowice (niem. Peiskretscham) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim.

Według danych z 2018 r. miasto miało 16 717 mieszkańców, w 2019 r. 16 618 mieszkańców.

Wikipedia


pyskowicki

przymiotnik od: Pyskowice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pyskowicami, dotyczący Pyskowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyskowice nmos.

Wiktionary


pyskowiczanin

mieszkaniec Pyskowic (miasta w Polsce)


SJP.pl


pyskowiczanka

mieszkanka Pyskowic (miasta w Polsce)


SJP.pl


pyskówka

potocznie:
1. ostra kłótnia, utarczka słowna, pyskówa;
2. sprawa sądowa z oskarżenia prywatnego o obrzucenie kogoś obraźliwymi epitetami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. ordynarna kłótnia, ostra wymiana zdań

 (1.2) pot. sprawa sądowa dotycząca pomówień, oszczerstw i innych przestępstw przeciwko czci

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Próba mediacji skończyła się pyskówką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈskufka, AS: pyskufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pysk m., pyszczek m., pyskatość ż., pyskacz m., pyskowanie n.

:: zgrub. pyskówa ż.

 czas. pyskować ndk.

 przym. pyskaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awantura, kłótnia

Wiktionary


pyskowy

pysk


SJP.pl

Patrz:

pysk

pysz

nazwisko


SJP.pl


pyszałek

człowiek pyszny, dumny, zarozumiały; zarozumialec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba bardzo zarozumiała, przechwalająca się

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: pyszałka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miejmy nadzieję, że baca utrze nosa temu pyszałkowi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pycha ż., pyszałkostwo n.

:: fż. pyszałka ż.

 przym. pyszałkowaty

 przysł. pyszałkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) buc, ważniak, zarozumialec

Wiktionary


pyszałka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. kobieta bardzo zarozumiała, przechwalająca się

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: pyszałek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pycha ż., pyszałkostwo n.

:: fm. pyszałek mos.

 przym. pyszałkowaty

 przysł. pyszałkowato

Wiktionary


pyszałkostwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. bycie pyszałkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pycha ż., pyszałek mos., pyszałka ż., pyszałkowatość ż.

 czas. pysznić się ndk.

 przym. pyszałkowaty

 przysł. pyszałkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. zarozumiałość

Wiktionary


pyszałkowato

przysłówek

 (1.1) na sposób pyszałkowaty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrzył na nas tak jakoś pyszałkowato, wyginając wargę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyszałkowatość ż., pycha ż., pyszałek mos., pyszałka ż., pyszałkostwo n.

 czas. pysznić się ndk.

 przym. pyszałkowaty

Wiktionary


pyszałkowatość

pyszałkowaty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pyszałkowate; cecha tych, którzy są pyszałkowaci

Wiktionary

Patrz:

pyszałkowaty

Powiązane:

 przym. pyszałkowaty

 przysł. pyszałkowato

 rzecz. pyszałkostwo n.

Wiktionary


pyszałkowaty

ważniakowaty, bufonowaty;
1. uważający się za osobę ważniejszą i lepszą od innych;
2. świadczący o takich cechach, np. pyszałkowaty wyraz twarzy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy pyszałkowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyszałkostwo n., pyszałka ż., pyszałek mos., pyszałkowatość ż.

 przysł. pyszałkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zarozumiały

Wiktionary


pyszczak

ryba, głównie z rodziny pielęgnicowatych, która inkubuje (wylęga) ikrę w swojej jamie gębowej (w worku gardzielowym)


SJP.pl

Pyszczak, gębacz – nazwa stosowana w odniesieniu do ryby (głównie z rodziny pielęgnicowatych), która inkubuje (wylęga) ikrę we własnej jamie gębowej, a dokładniej w worku gardzielowym. Początkowo nazwa pyszczak była stosowana jedynie do gatunków pielęgnic (głównie afrykańskich tilapii sensu lato), których samice inkubowały ikrę w pysku, a nazwą gębacz określano ryby z rodzaju Haplochromis. Inkubację w pysku zaobserwowano również u gatunków z innych rodzin, a także u samców niektórych gatunków (m.in. samce z rodziny Ariidae).

Wikipedia


pyszczek

pyniuś, pysiaczek, pysiak, pynio, pyś, pysiek, pysiątko, pysio;
1. pieszczotliwie o twarzy, pysku;
2. pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: pysk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ma duże oczy, o średnicy ⅓ długości głowy; na końcu pyszczka wąsik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨʃt͡ʃɛk, AS: pyšček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pysk mrz., pyszczenie n., pyskowanie n., pyskówka ż.

 czas. pyszczyć ndk., pyskować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mordka

Wiktionary


pyszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. odczasownikowy od|pyszczeć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niepyszczenie n., pyskówka ż., pyskówa ż., pyskowanie n., pyskacz m., pyszczak m., pyskatość ż., pyszczek m., pysio m., pyszczydło n., pysk mrz.

 czas. pyskować ndk., pyszczyć ndk., pyszczeć ndk.

 przym. pyskaty, pyszczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pyskowanie

Wiktionary


pyszczkowy

pyszczek


SJP.pl

Patrz:

pyszczek

pyszczyć

potocznie: odzywać się do kogoś lekceważąco, bezczelnie; pyskować


SJP.pl


pyszczydło

zgrubienie od: pysk


SJP.pl


pyszczyn

3 miejscowości w Polsce:

  • Pyszczyn – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. świdnickim, w gminie Żarów
  • Pyszczyn – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Dobrcz
  • Pyszczyn – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Gniezno

Wikipedia


pyszczynek

Pyszczynek – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim nad Jeziorem Pyszczynek, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Gniezno. Od południa graniczy z Gnieznem.

Wieś duchowna, założona przed 1357 rokiem, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


pyszka

nazwisko


SJP.pl

Pyszka – osada w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Dygowo, nad strugą Pysznicą, ok. 15 km od Kołobrzegu i Morza Bałtyckiego. Przez osadę przebiega droga wojewódzka nr 163.

Przy południowej części osady, struga Pysznica uchodzi do starorzecza Parsęty, połączonego z głównym korytem.

Wikipedia


pyszkowo

Pyszkowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Chodecz, w parafii Chodecz.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Do 1954 roku wieś była siedzibą gminy Pyszkowo. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 174 mieszkańców. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Chodecz.

Wikipedia


pyszkowski

nazwisko


SJP.pl


pyszma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Federacji Rosyjskiej na Syberii, prawy dopływ Tury;

Wiktionary

Pyszma (ros. Пышма) – rzeka w Federacji Rosyjskiej na Syberii Zachodniej. Prawy dopływ Tury.

Wypływa z jeziora Kluczi na wschodnich stokach Środkowego Uralu, w okolicach Wierchniej Pyszmy. Płynie przez terytorium obwodu swierdłowskiego i tiumeńskiego. Długość rzeki – 603 km, zlewnia – 19,7 tys. km², średnia przepływ – 34 m³/sek. Wiosenny przybór wód – od kwietnia do maja. Pod lodem od listopada do kwietnia. W biegu rzeki trzy zbiorniki retencyjne, w tym zbiornik biełojarski z hydroelektrownią biełojarską.

Wikipedia


pysznić

pysznić się - chwalić się czymś, wywyższać się, być pysznym


SJP.pl


pysznica

1. wieś w Polsce;
2. struga w Polsce


SJP.pl

Pysznica – wieś w południowo-wschodniej Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie stalowowolskim, w gminie Pysznica. Leży nad strugą Pyszenką w pobliżu jej ujścia do Sanu z prawego brzegu.

Wikipedia


pysznicki

przymiotnik od: Pysznica


SJP.pl


pysznieć

stawać się pysznym, pyszniejszym (zarozumialszym)


SJP.pl


pyszniej

stopień wyższy od przysłówka: pysznie


SJP.pl


pyszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pyszny


SJP.pl


pysznik

pysznik jodłowy, pysznik dębowy - gatunki wielożernych chrząszczy z rodziny bogatkowatych


SJP.pl


pyszniutki

pieszczotliwie: pyszny


SJP.pl


pysznogłówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. roślina ozdobna, bylina z rodziny jasnotowatych (wargowych);

Wiktionary

Pysznogłówka (Monarda L.) – rodzaj roślin należących do rodziny jasnotowatych. Obejmuje w zależności od źródła od ok. 12, 16 do 22 gatunków. Wszystkie te rośliny rosną dziko w Ameryce Północnej na obszarze od Kanady po Meksyk. Zasiedlają lasy, prerie i suche pola. Szereg gatunków został rozprzestrzeniony jako uprawne, także spotykane w uprawie w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Były nawet próby zastosowania fermentowanych ogonków wiśniowych, a także amerykańskiej herbaty Monarda z suszonych liści rośliny o tej samej nazwie (po polsku pysznogłówka).

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) monarda; balsam górski, balsam pszczeli, indiański pióropusz, melisa amerykańska

Wiktionary


pyszność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pyszne; cecha tych, którzy są pyszni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pyszny

 przysł. pysznie

Wiktionary


pyszności

potocznie: doskonałe, wyśmienite jedzenie, napoje


SJP.pl


pysznotka

coś bardzo smacznego; smakołyk, rarytas, delicja, delikates


SJP.pl


pyszny

1. smakowity, bardzo smaczny
2. opanowany pychą, zarozumiały
3. znakomity, doskonały, świetny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) bardzo smaczny

 (1.2) pełen pychy

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piękny

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dumny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jadłem wczoraj pyszne klopsiki.

 (1.2) Pyszny generał nie chciał przyznać się do klęski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨʃnɨ, AS: pyšny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. pyszność; przysł. pysznie; wykrz. pycha

 (1.2) rzecz. pycha; czas. pysznić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) smaczny, wyborny

 (1.2) niepokorny, zarozumiały

Wiktionary


pyszota

potocznie: coś bardzo smacznego; pychota, smakołyk, przysmak, rarytas, specjał, delikates


SJP.pl


pyta

1. narzędzie do bicia, bat, powróz;
2. potocznie: penis, męski narząd płciowy; kuś, kuśka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. narzędzie do bicia ze skręconej po skosie chusty lub ręcznika

 (1.2) daw. uderzanie pytą (1.1)

 (1.7) gwara. kociewska noga

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. ter.zob. pytać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) a wodziciel niby go to powstrzymywał, a pytą wokół prał, co wlazło, i krzykał (…) sic.

 (1.5) Gdy oglądam pornole, od razu stoi mi pyta.

 (1.5) Skończone budzenia się rano / ze stojącą pytą / która prowadzi i wskazuje drogę.

 (1.5) Syn najstarszy miał chuj długi / I gruby na kształt maczugi, / A po bokach jego były / jak postronki – grube żyły, / Jakieś sęki, jakieś guzy – / Jaja miał jak dwa arbuzy! / A że ciągle mu bez mała / ta ogromna pyta stała, / Chujogromem go nazwano.

 (1.6) W niektórych celach mają własnej roboty talię kart (…). Przeważnie jednak śpią, albo rżną w pytę. Pyta odchodzi najwięcej tam, gdzie siedzą cuwaksy (…)

 (2.1) Kto pyta, nie błądzi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨta, AS: pyta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pytka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) zob. w haśle penis

Wiktionary


pytać

1. zadawać pytania
2. odpytywać z jakiegoś materiału; egzaminować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. spytać)

 (1.1) wypowiadać się w formie wymagającej odpowiedzi

 (1.2) sprawdzać zasób wiadomości ucznia

 (1.3) tylko w przeczeniu nie przywiązywać wagi

 (1.4) daw. szukać

 (1.5) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Podhale, Bukowina, Augustów. prosić

 (1.6) gw-pl|Bukowina. zapraszać

czasownik zwrotny niedokonany pytać się (dk. spytać się)

 (2.1) pytać (1.1) z zainteresowaniem lub przejęciem

 (2.2) forma wzmocniona czasownika pytać (1.3)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako rekruter zawsze pytam kandydatów o znajomość języków obcych.

 (1.1) Pytałem kolegę o godzinę.

 (1.2) Matematyk miał mnie dziś pytać, więc na wszelki wypadek zachorowałam.

 (1.6) Ne i pośli my na to weselisko, bo nom storsy druzba pedzioł, co nos Jasiek barz piéknie pytoł. sic.

 (2.1) Jego dzieci nigdy nie pytają się o pozwolenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨtat͡ɕ, AS: pytać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytajnik m., pytanko n., pytanie n.

 czas. spytać dk., wypytać dk., wypytywać ndk., zapytać dk., zapytywać ndk.

 przysł. pytająco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przepytywać, odpytywać

Wiktionary


pytający

wyrażający ciekawość, chęć uzyskania informacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wyrażający ciekawość, chęć uzyskania informacji

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy czynny m. od: pytać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Towarzyszący Aurelii chłopiec też uniósł głowę i z uwagą przyjrzał się Gabrieli, po czym lekko się skłonił i przeniósł pytające spojrzenie na Aurelię.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pytająco

Wiktionary


pytajnik

1. znak interpunkcyjny kończący pytanie, w postaci odwróconego S z kropką na dole: ?; znak zapytania
2. tajemnica, zagadkowa sprawa, niewiadoma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. znak zapytania.

Wiktionary

Znak zapytania (pytajnik) – znak interpunkcyjny, służący do określenia intencji osoby mówiącej, która chce otrzymać dane informacje od osoby pytanej (wyjątkiem jest pytanie retoryczne). Znak zapytania kończy zdania pytające, a ujęty w nawiasy podaje w wątpliwość część zdania, do której się odnosi.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pytanie n., zapytanie n.

 czas. spytać, pytać ndk., zapytać dk.

Wiktionary


pytajno-względny

w językoznawstwie: zaimek pytajno-względny - zaimek tworzący pytanie i zastępujący wyraz nazywający przedmiot lub cechę przedmiotu, o którym była mowa, np. kto, co, który, ile, jaki, jak, gdzie, kiedy


SJP.pl


pytajność

cecha kognitywna każdego zagadnienia, która skłania do zadawania pytań


SJP.pl


pytajnozależny

o zdaniu podrzędnym: taki, który jest wprowadzony partykułą "czy" lub zaimkiem pytajnym


SJP.pl


pytajny

mający charakter pytania, wyrażający pytanie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wyrażający pytanie, mający jego charakter lub występujący w nim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla prawnika, zwłaszcza związanego z pracą w sądownictwie, zaznajomienie się z problematyką semiotyczną wypowiedzi pytajnych ma istotne znaczenie.

Wiktionary


pytalski

nazwisko


SJP.pl


pytanie

1. zdanie o wznoszącej intonacji sformułowane dla uzyskania informacji na jakiś temat, pozwolenia na coś itp.
2. problem, zagadnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wypowiedź, której celem jest uzyskanie informacji

 (1.2) zagadnienie, problem

 (1.3) odczasownikowy od|pytać.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To pytanie jest zbyt osobiste; odmawiam odpowiedzi.

 (1.2) Być, albo nie być – oto jest pytanie!

 (1.3) Pytanie nieznajomych o takie rzeczy jest nieuprzejme!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈtãɲɛ, AS: pytãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytajnik m., zapytanie n.

:: zdrobn. pytanko n.

 czas. pytać ndk., spytać dk., wypytać dk., wypytywać ndk., zapytać dk., zapytywać ndk.

 przysł. pytająco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zagadnienie, problem

Wiktionary


pytanko

zdrobnienie od: pytanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: pytanie

 (1.2) błahe, krótkie pytanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dookoła rozległy się krzyki, że miało być tylko jedno pytanko. Ponieważ się uparł. Zadał cholerne pytanko.

 (1.2) — Już? — wszepnęła mu pytanko maleńkie do uszka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈtãnkɔ, AS: pytãnko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytanie n.

 czas. pytać

Wiktionary


pytel

1. worek muślinowy stosowany w młynarstwie do przesiewania mąki;
2. potocznie: gaduła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. worek z muślinu do przesiewania mąki;

 (1.2) przest. odsiewacz

 (1.3) reg. wzornik z haftami z materiału

Wiktionary

  • Pytel – mechanizm służący do podziału mlewa na frakcje

Osoby o nazwisku Pytel:

  • Adam Pytel (1856–1928) – polski nauczyciel, działacz społeczny i sokoli, burmistrz Sanoka
  • Bolesław Pytel (1883–1940) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego
  • Bożena Pytel (ur. 1945) – polska szachistka
  • Daniel Pytel (ur. 1987) – polski żużlowiec
  • Franciszek Pytel (ur. 1895) – kapitan pilot Wojska Polskiego
  • Franciszek Pytel (1918–1988) – polski piłkarz
  • Henryk Pytel (1955–2024) – polski hokeista
  • Jan Kanty Pytel (ur. 1928) – profesor doktor habilitowany, polski naukowiec i duchowny katolicki
  • Jolanta Pytel (ur. 1954) – poetka, literatka, animatorka życia kulturalnego Zielonej Góry.
  • Paweł Pytel (ur. 1927) – poseł na Sejm PRL III i IV kadencji
  • Piotr Pytel (ur. 1967) – polski funkcjonariusz służb specjalnych, generał brygady, w latach 2014–2015 szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego
  • Stanisław Pytel (ur. 1956) – polski trener pięcioboju nowoczesnego
  • Waldemar Pytel (ur. 1958) – polski duchowny luterański, od 2015 roku biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najcieńszy pytel daje mąkę najcieńszą, a zarazem najbielszą, bo najmniej otrąb przepuszcza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨtɛl, AS: pytel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytlowanie n.

 czas. pytlować ndk.

 przym. pytlowy

Wiktionary


python

Python – język programowania wysokiego poziomu ogólnego przeznaczenia. Posiada rozbudowany pakiet bibliotek standardowych, którego ideą przewodnią jest czytelność i klarowność kodu źródłowego. Jego składnia cechuje się przejrzystością i zwięzłością.

Wikipedia


pytia

osoba mówiąca niejasno, dwuznacznie, zagadkowo; pitia


SJP.pl

Pytia (stgr. Πυθία (ἱέρεια) Pythía (hiéreia) „pytyjska (domyślnie: kapłanka)”) – kapłanka w świątyni Apollina w Delfach, przepowiadająca przyszłość.

Wikipedia


pytka

1. mała, cienka pyta
2. uderzenie taką pytką; zabawa połączona z uderzeniem pytką po rękach
3. dawniej (tylko w l. mnogiej): przesłuchanie, śledztwo


SJP.pl

Osoby o nazwisku Pytka

  • Grażyna Pytka (1954–1971) – polska poetka
  • Jarosław Pytka – polski specjalista w zakresie mechaniki, transportu, budowy i eksploatacji maszyn, dr hab. inż.
  • Joe Pytka (ur. 1938) – amerykański reżyser reklam, filmowy oraz twórca teledysków
  • Karolina Pytka – polska specjalistka w zakresie farmakologii, prof. dr hab.
  • Lesław Pytka – polski pedagog, prof. dr hab.

Wikipedia


pytkowski

nazwisko


SJP.pl


pytlak

nazwisko


SJP.pl


pytlakowski

nazwisko


SJP.pl


pytlarz

nazwisko


SJP.pl


pytlik

nazwisko


SJP.pl


pytliński

nazwisko


SJP.pl


pytlować

1. przesiewać mąkę przez pytel;
2. potocznie: mówić szybko i dużo; paplać, trajkotać


SJP.pl


pytlowanko

żartobliwie: bredzenie, bzdurzenie, ględzenie; nadawanie, nawijanie, pierniczenie


SJP.pl


pytlowy

1. mąka pytlowa - mąka mielona kilkakrotnie i przesiewana przez pytel;
2. o pieczywie: upieczony z takiej mąki, np. chleb pytlowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) spoż. o mące: kilkakrotnie poddawany mieleniu i przesiewaniu przez pytel

 (1.2) spoż. o pieczywie: upieczony z mąki pytlowej (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Równocześnie sprowadzono i rozdano ludności 159,83 q mąki żytniej razowej, 68,42 q mąki żytniej pytlowej, 15 q cukru i 20 q soli.

 (1.2) W Warszawie ciemne, tradycyjne pieczywo - chleb pytlowy czy pełnoziarnisty - kosztuje około 3 złotych za bochenek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈtlɔvɨ, AS: pytlovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytel m.

Wiktionary


pytok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. interesant, petent

Wiktionary


pyton

duży, masywny wąż z rodziny dusicieli, zjadający ptaki i ssaki, niejadowity


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) herp. wąż z rodziny pytonów

Wiktionary

  • Pyton (gr. i łac. Python) – w mitologii greckiej potwór, strażnik wyroczni Gai
  • pyton (Python) – rodzaj węży z rodziny pytonów (Pythonidae)
  • pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marek trzyma w pokoju pytona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɨtɔ̃n, AS: pytõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytony lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) wąż

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pytony lm nm.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|Python. < etym|gr|Πύθων. → Pyton

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) python

* bułgarski: (1.1) питон m.

* włoski: (1.1) pitone m.

źródła.

== pyton (język fiński.) ==

wymowa.

 dzielenie|py|ton.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. pyton

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pytong

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) grub. środ. męski penis

Wiktionary


pytony

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Pythonidae|Fitzinger|ref=tak., rodzina węży z rzędu łuskonośnych;

Wiktionary

Pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia. Tradycyjnie klasyfikowane jako podrodzina dusicieli; z analiz filogenetycznych wykorzystujących dane molekularne nie wynika jednak jednoznacznie, że podrodziny Boinae i Erycinae są bliżej spokrewnione z pytonami niż z wężami z kladu Caenophidia (m.in. połozowatymi, zdradnicowatymi i żmijowatymi). Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Pyrona, Burbrinka i Wiensa (2013) wykazała, że dusiciele i pytony są bliżej spokrewnione ze sobą nawzajem niż z Caenophidia; jednocześnie jednak z analizy tej wynika, że pytony i dusiciele nie tworzą kladu, do którego nie należałyby także tarczogonowate, tęczowcowate, rodziny Anomochilidae i Cylindrophiidae oraz rodzina/podrodzina Loxocemidae/Loxoceminae. Tym samym istnieje ryzyko, że włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną; stąd też obecnie pytony częściej są klasyfikowane jako odrębna rodzina. Analizy filogenetyczne sugerują szczególnie bliskie pokrewieństwo pytonów z rodzinami tęczowcowatych i Loxocemidae.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyton mzw.

Wiktionary


pytowice

Pytowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Kamieńsk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


pyty-pyty

wykrzyknik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wyraża usilną prośbę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pyty-pyty, nie dowej mu tego.

Wiktionary


pytyjski

charakterystyczny dla Pytii (kapłanki w świątyni Apollina w Delfach), a w przenośni także: niejasny, dwuznaczny, zagadkowy; pityjski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. niejasny, niezrozumiały, dwuznaczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈtɨjsʲci, AS: pytyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytia ż., Pytia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) delficki, zagadkowy, dwuznaczny, wieloznaczny, niejednoznaczny, niejasny, nieokreślony, niewyraźny, niezrozumiały, wątpliwy

Wiktionary


pyuria

występowanie w moczu dużej ilości białych krwinek oraz bakterii, oznaczające zapalenie dróg moczowych; ropomocz


SJP.pl

Ropomocz (łac. pyuria) – obecność leukocytów (leukocyturia) oraz drobnoustrojów (wirusów, bakterii, grzybów lub pasożytów) w moczu, jeśli ich obecność powoduje zmętnienie lub inną zmianę barwy czy zapachu. Jest to zwykle związane z występowaniem znacznych ilości powyższych składników w moczu.

Wikipedia


pyza

1. kluska z tartych na surowo ziemniaków z dodatkiem mąki;
2. potocznie: tłuste, okrągłe dziecko;
3. potocznie: ktoś gruby, roztyty; pulpet;
4. w gwarze myśliwskiej: nos żubra i łosia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. okrągła kluska z surowych tartych ziemniaków i mąki ziemniaczanej, zwykle z farszem mięsnym;

 (1.2) kulin. gw-pl|Poznań. kluska drożdżowa gotowana na parze, przypominająca kształtem i rozmiarem bułkę

 (1.3) przen. pot. ktoś o okrągłym (pyzatym) obliczu

 (1.4) łow. nos u łosi lub żubrów

Wiktionary

Pyza

  • Pyza – bohaterka serii książek Hanny Januszewskiej i serialu animowanego Wędrówki Pyzy
  • pyza – rodzaj pajęczaka z rzędu kosarzy
  • pyza – rodzaj dużej kluski
  • pyza – termin używany w łowiectwie (gwara myśliwska), oznaczający nos żubra i łosia
  • Pyza – polski film animowany z 1959 w reżyserii Lucjana Dembińskiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɨza, AS: pyza

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pyzaty

 przysł. pyzato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kartacz, kluska śląska

 (1.2) pampuch, pyza drożdżowa, klucha z łacha, klucha na lumpie, bułka na parze, kluska parowa, parzak

Wiktionary


pyzać

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kroić tępym nożem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyzok mrz.

Wiktionary


pyzacieć

stawać się pyzatym


SJP.pl


pyzaty

1. o policzkach: pulchny, okrągły;
2. o człowieku: mający okrągłą, pulchną twarz; pucołowaty, pucułowaty, okrągłolicy, krągłolicy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) (o policzkach) okrągły, wydatny

 (1.2) (o człowieku) mający okrągłe, wydatne policzki

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Problem w tym, że zrobilem się trochę pyzaty na twarzy. (Z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨˈzatɨ, AS: pyzaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okrągły, pulchny, wydatny

 (1.2) pucołowaty

Wiktionary


pyzdrski

przymiotnik od: Pyzdry


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Pyzdr, związany z Pyzdrami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do 1818 miasto było siedzibą powiatu pyzdrskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyzdry lm. nmos., pyzdrzanin mos., pyzdrzanka ż.

Wiktionary


pyzdry

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim;

Wiktionary

Pyzdry (niem. Peisern, Peysern, jid. ‏פייזערן‎) – miasto w środkowo-zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, nad rzeką Wartą, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pyzdry.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa konińskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 6 czerwca 1346 król Kazimierz ogłosił w Pyzdrach statuty prawne dla Wielkopolski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pyzdrzanin mos., pyzdrzanka ż.

 przym. pyzdrski

Wiktionary


pyzdrzanin

mieszkaniec Pyzdr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pyzdr

 (1.2) osoba pochodząca z Pyzdr, urodzona w Pyzdrach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najwięcej pyzdrzan głosowało w godzinach przedpołudniowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyzdry lm nm.

:: fż. pyzdrzanka ż.

 przym. pyzdrski

Wiktionary


pyzdrzanka

mieszkanka Pyzdr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pyzdr

 (1.2) kobieta pochodząca z Pyzdr, urodzona w Pyzdrach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kolejce ustawiło się kilka pyzdrzanek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pyzdry lm nm.

:: fm. pyzdrzanin m.

 przym. pyzdrski

Wiktionary


pyziak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Pyziak – polski aktor telewizyjny i teatralny
  • Laura Pyziak – postać z cyklu powieści Jeżycjada
  • Małgorzata Pyziak-Szafnicka – polska prawniczka, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki

Wikipedia


pyzik

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Piotr Pyzik – polski polityk
  • Weronika Pyzik – polska lekkoatletka
  • Zdzisław Pyzik – polski poeta i autor piosenek, społecznik

Wikipedia


pyzok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. tępy nóż

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pyzać ndk.

Wiktionary


pyzówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Pyzówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Nowy Targ, w małej kotlinie podgórskiej w obszarze źródeł potoku Obroczna. Nad Pyzówką góruje niewysoki grzbiet górski Janiłówki i Trubacza. Na pograniczu Lasku oraz Pyzówki (ok. 2 km od centrum wsi) znajduje się przystanek kolejowy, posiadający regularne połączenia Regio do Krakowa i Zakopanego.

Wikipedia


pyzunia

zdrobnienie od: pyza


SJP.pl


pyzy

potocznie: wydatne, okrągłe policzki


SJP.pl

Pyzy – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Mońki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Agnieszki w Goniądzu.

Wikipedia


pył

drobniutkie ziarenka startych lub rozkruszonych ciał, unoszące się i osiadające na przedmiotach; kurz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bardzo drobny proszek mogący unosić się w powietrzu

 (1.2) techn. substancja mineralna pozostała po procesie spalania albo ścierania, kruszenia substancji stałych;

 (1.3) astr. teoretyczna, wyidealizowana forma materii, której równanie stanu odpowiada płynowi o skończonej gęstości ale zerowym ciśnieniu

Wiktionary

  • pył – substancja mineralna jako zanieczyszczenie powietrza, pozostałość procesu spalania, a także ścierania lub kruszenia substancji stałych takich jak minerały nieorganiczne, organiczne oraz metale
  • pył – w gruntoznawstwie, frakcja granulometryczna gruntu
  • pył – w petrografii, niezlityfikowana skała okruchowa
  • pył – w akwarystyce, zwyczajowa nazwa używana określająca najdrobniejszy pokarm dla narybku
  • Pył kosmiczny – w astrofizyce, pyłowe przybliżenie opisu materii
  • Pył – strzelanka pierwszoosobowa z 1998 roku
  • Pył – singel Fisz Emade Tworzywo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pan ześle na twą ziemię zamiast deszczu – pył i piasek; będzie na ciebie padał z nieba, aż cię wyniszczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɨw, AS: pyu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pylnik m., pylica ż., pyleniec m., pyłkowina ż., pylenie n., zapylanie n., odpylanie n.

:: zdrobn. pyłek m., pyłeczek m.

 czas. rozpylić, pylić ndk., zapylać ndk., zapylić dk., odpylać ndk., odpylić dk.

 przym. pyłowy, pylnikowy

 przysł. pyłowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) proch, kurz

Wiktionary


pyłek

1. bardzo drobne nasiona, np. kwiatów;
2. drobina czegoś, np. pyłek kurzu;
3. zdrobnienie od: pył


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: pył

 (1.2) bardzo drobny pył

 (1.3) bot. męskie gamety u roślin;

 (1.4) inform. jeden ze wzorców projektowych;

Wiktionary

Pyłek kwiatowy – powstające z mikrospor roślin nasiennych ziarna pyłku zawierające mocno zredukowany gametofit męski. Powstają w wyniku mikrosporogenezy w woreczkach pyłkowych (mikrosporangiach) męskich organów rozmnażania (pręcików u roślin okrytonasiennych i mikrosporofili u roślin nagonasiennych). Proces przenoszenia ziaren pyłku na żeńskie organy generatywne (słupek u roślin okrytonasiennych lub bezpośrednio na zalążek znajdujący się na łusce nasiennej u nagonasiennych) zwany jest zapyleniem. W jego konsekwencji zawarta w ziarnach pyłku komórka generatywna dokonuje zapłodnienia komórki jajowej zalążka, co prowadzi do powstania zarodka sporofitu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɨwɛk, AS: pyu̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pył m., pylenie n., pylnik m., zapylanie n., odpylanie n., pylica ż., pyleniec m., pyłkowina ż.

:: zdrobn. pyłeczek m.

 czas. pylić, zapylać, zapylić, odpylać, odpylić, rozpylić

 przym. pyłkowy, pyłowy, pylnikowy, bezpyłowy

 przysł. pyłowo, bezpyłowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pyłek kwiatowy • pyłek pszczeli

Wiktionary


pyłkodajny

wytwarzający dużo pyłku kwiatowego


SJP.pl


pyłkowica

Pyłkowica (łac. pollinosis) – choroba objawiająca się objawami ze strony układu oddechowego (np. astmą oskrzelową) lub pokarmowego związana z inhalacją pyłków przez osobę uczuloną.

Wikipedia


pyłkowina

zlepiony w masę pyłek kwiatowy


SJP.pl

Pyłkowina (ang. pollinium (l.poj.), pollinia (l. mn.)) – ziarna pyłku zlepione w całość za pomocą substancji zwanej wisciną lub kitem pyłkowym. Substancja ta ma postać lepkich, elastycznych nici powstających z komórek jednowarstwowej tkanki wyścielającej woreczki pyłkowe. Pyłkowiny powstają w pręcikach kwiatów większości roślin storczykowatych (Orchidaceae) i trojeściowatych (Asclepiadoideae).

Wikipedia


pyłkowy

związany z pyłkiem kwiatowym, roślinnym, np. analiza pyłkowa


SJP.pl


pyłochłonny

przymiotnik

 (1.1) wchłaniający pył

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɨwɔˈxwɔ̃nːɨ, AS: pyu̯oχu̯õ•ny

Wiktionary


pyłomierz

przyrząd badający zawartość pyłu w powietrzu; konimetr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) urządzenie do mierzenia stężenia pyłu w powietrzu

Wiktionary


pyłoodporny

odporny na przyleganie pyłu, kurzu


SJP.pl


pyłorys

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. poligr. urządzenie do powielania dokumentów opracowane w Polsce i wykorzystywane w latach 70. XX w.

Wiktionary


pyłoszczelność

pyłoszczelny


SJP.pl

Patrz:

pyłoszczelny

pyłowiec

skała osadowa utworzona w wyniku scementowania pyłu i mułu; łupek piaszczysty


SJP.pl


pyłówka

lawina ze świeżo spadłego, suchego, zmrożonego śniegu; lawina pyłowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lawina pyłowa

Wiktionary


pyłowo-gazowy

składający się z pyłu i gazu, np. powłoka pyłowo-gazowa


SJP.pl


pyłowy

składający się z pyłu, zawierający pył (np. burza pyłowa, pustynie pyłowe)


SJP.pl


pyły

drobniutkie ziarenka startych lub rozkruszonych ciał, unoszące się i osiadające na przedmiotach; kurz


SJP.pl

Aerozole atmosferyczne (pyły zawieszone, drobiny) – ciekłe krople lub stałe cząstki pochodzenia naturalnego, jak w przypadku aerozolu soli morskiej lub pyłów mineralnych, albo cząstki produkowane przez człowieka (zanieczyszczenia), jak to jest w przypadku aerozolu kropli lub cząstek stałych siarczanów. Często prekursorami aerozoli atmosferycznych są tlenki siarki i azotu, które są przekształcane w procesach chemicznych i fotochemicznych w aerozole atmosferyczne.

Wikipedia


pz

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = geogr. południowy zachód

Wiktionary

  • PZ – (Przyjęcie towaru z zewnątrz) dokument magazynowy przedsiębiorstwa
  • PZ – Para zasad
  • Porozumienie Zielonogórskie
  • PZ – oznaczenie literowe powiatu poznańskiego na tablicach rejestracyjnych pojazdów w Polsce

Wikipedia


pzb

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Bokserski

Wiktionary


pzd

skrótowiec

 (1.1) = Polski Związek Działkowców

 (1.2) = Powiatowy Zarząd Dróg

Wiktionary


pze

skrót od: Polski Związek Esperantystów


SJP.pl


pzg

skrót od:
1. Polski Związek Głuchych;
2. Polski Związek Golfa;
3. Polski Związek Gimnastyczny


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Gimnastyczny;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZG ma swoją siedzibę w Warszawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿zɛdʲ‿ˈɟɛ, AS: pe‿zedʹ‿ǵe

Wiktionary


pzh

skrót od: Państwowy Zakład Higieny


SJP.pl


pzhl

Polski Związek Hokeja na Lodzie


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polski Związek Hokeja na Lodzie;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZHL ma swoją siedzibę w Warszawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿xa‿ˈɛl, AS: pe‿zet‿χa‿el

Wiktionary


pzhs

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = harc. Polowa Zbiórka Harcerzy Starszych

 (1.2) = Polski Związek Hodowców Strusi

 (1.3) = Polski Związek Hodowców Szynszyli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) IV PZHS odbył się w 1985 r. na polach Grunwaldu.

 (1.2) PZHS powstał w 1995 r.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿xa‿ˈɛs, AS: pe‿zet‿χa‿es

Wiktionary


pzht

skrótowiec

 (1.1) = Polski Związek Hokeja na Trawie;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZHT ma swoją siedzibę w Poznaniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿xa‿ˈtɛ, AS: pe‿zet‿χa‿te

Wiktionary


pzkol

[czytaj: pe-zet-KOL] skrót od: Polski Związek Kolarski


SJP.pl


pzkosz

[czytaj: pe-zet-KOSZ] skrót od: Polski Związek Koszykówki


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Koszykówki;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZKosz został założony w 1957 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿zɛt‿ˈkɔʃ, AS: pe‿zet‿koš

Wiktionary


pzla

[czytaj: pe-zet-el-A] skrót od: Polski Związek Lekkiej Atletyki


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polski Związek Lekkiej Atletyki;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZLA podała minima na igrzyska olimpijskie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿ɛl‿ˈa, AS: pe‿zet‿el‿a

Wiktionary


pzm

[czytaj: pe-zet-EM] skrót od: Polski Związek Motorowy; PZMot


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polska Żegluga Morska;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziba PŻM znajduje się w najwyższym budynku w Szczecinie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ʒɛt‿ˈɛ̃m, AS: pe‿žet‿m

Wiktionary


pzmot

[czytaj: pe-zet-MOT] skrót od: Polski Związek Motorowy; PZM


SJP.pl


pzp

skrótowiec

 (1.1) = sport. Puchar Zdobywców Pucharów;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿zɛt‿ˈpɛ, AS: pe‿zet‿pe

Wiktionary


pzpn

Polski Związek Piłki Nożnej, polska federacja piłkarska działająca od roku 1919


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Piłki Nożnej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZPN jest często krytykowany za niezrozumiałe decyzje.

 (1.1) – PZPN jest ostatnim ortodoksyjnym bastionem komuny w Polsce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿pɛ‿ˈɛ̃n, AS: pe‿zet‿pe‿n

Wiktionary


pzpr

[czytaj: pe-zet-pe-ER] skrót od: Polska Zjednoczona Partia Robotnicza - partia komunistyczna działająca od roku 1948, powstała przez połączenie Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej; istniejąca do roku 1990


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński lub męskorzeczowy

 (1.1) = hist. polit. Polska Zjednoczona Partia Robotnicza;

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) = hist. sport. Polski Związek Piłki Ręcznej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwszy sekretarz KC PZPR złożył gospodarską wizytę na Podlasiu.

 (1.1) Napis „Precz z komuną!” na gmachu PZPR byłby prawdziwym policzkiem dla każdego działacza partyjnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿pɛ‿ˈːr, AS: pe‿zet‿p•‿er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.

 przym. pezetpeerowski, pezetperowski, PZPR-owski

 skr. Pezetpeer

Wiktionary


pzpr-owiec

członek PZPR-u (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); pezetpeerowiec, pezetperowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. hist. członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos.

:: skr. PZPR ż./mrz.

 przym. pezetpeerowski, pezetperowski, PZPR-owski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pezetpeerowiec, pezetperowiec

Wiktionary


pzpr-owski

PZPR (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza), np. PZPR-owski towarzysz, aparat PZPR-owski; pezetpeerowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. polit. związany z PZPR (Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą), dotyczący PZPR, charakterystyczny dla PZPR

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.

:: skr. PZPR ż./mrz.

 przym. pezetperowski, pezetpeerowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pezetperowski, pezetpeerowski

Wiktionary


pzps

Polski Związek Piłki Siatkowej


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Piłki Siatkowej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZPS ma swoją siedzibę w Warszawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿zɛt‿pɛ‿ˈːs, AS: pe‿zet‿p•‿es

Wiktionary


pzs

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Związek Snowboardu

Wiktionary


pztir

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego, liczba mnoga

 (1.1) = hist. Państwowe Zakłady Tele- i Radiotechniczne;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niemcy wysadzili budynki PZTiR w 1944 roku.

Wiktionary


pztit

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego, liczba mnoga

 (1.1) = hist. Państwowe Zakłady Telefoniczne i Telegraficzne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W którym dokładnie roku powstały PZTiT?

Wiktionary


pzu

[czytaj: pe-zet-U] skrót od: Powszechny Zakład Ubezpieczeń - firma macierzysta jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej PZU, działa od roku 1991 po przekształceniu z Państwowego Zakładu Ubezpieczeń


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = daw. Państwowy Zakład Ubezpieczeń

 (1.2) = Powszechny Zakład Ubezpieczeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Neon PZU z napisem „Z nami bezpieczniej” rzucał snop trupiego światła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿zɛt‿ˈu, AS: pe‿zet‿u

Wiktionary


pzw

skrótowiec

 (1.1) = wędk. Polski Związek Wędkarski

Wiktionary


pzwl

skrótowiec

 (1.1) = bibliot. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich

Wiktionary


pzż

Polski Związek Żeglarski, organizacja żeglarska działająca od roku 1924


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polski Związek Żeglarski;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PZŻ wyznacza reprezentację żeglarstwa polskiego na zawody międzynarodowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿zɛd‿ˈʒɛt, AS: pe‿zed‿žet

Wiktionary


skrót od: Politechnika Łódzka


SJP.pl


płaca

pieniężne wynagrodzenie za pracę; pensja; pobory; zapłata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zarobek, wynagrodzenie za pracę

Wiktionary

Płaca (z łac. pensio, inne nazwy wynagrodzenie, pensja, zapłata, gratyfikacja) – ogół wydatków pieniężnych i innych świadczeń wypłacanych pracownikom z tytułu zatrudnienia w podmiocie gospodarczym. Obejmuje wypłaty pieniężne, inne świadczenia oraz wartość tzw. świadczeń w naturze (towary, materiały, usługi itp.) lub ekwiwalenty wypłacane pracownikom lub innym osobom fizycznym przez pracodawcę za wykonaną na jego rzecz pracę.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwat͡sa, AS: pu̯aca

Wiktionary

Powiązane:

 czas. płacić

 przym. płacowy, płatny

 rzecz. płatność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pensja, wypłata, daw. lafa

Wiktionary


płacenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płacić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwaˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: pu̯acńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zapłacić, płacić ndk.

 przym. płacowy

Wiktionary


płachcina

marna, nędzna płachta


SJP.pl


płacheć

dawniej, dziś tylko gwarowo: płat, kawałek czegoś, najczęściej lichego, wykonanego z nietrwałego lub mało wartościowego materiału; płacheć (rodzaj męski), spłacheć


SJP.pl


płachecki

nazwisko


SJP.pl

Haubicki (Płachecki, Haubitz, Jastrząb, Gołąb, Gołąbek, Falken, Falken-Plachetzki, Falken-Płachecki, Plachecki, Plachetzki, błędnie Jastrzębiec odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta błędnie uznawany za odmianę herbu Jastrzębiec.

Wikipedia


płachetek

niewielki płacheć (spłacheć, płat, kawałek czegoś, najczęściej lichego, wykonanego z nietrwałego lub mało wartościowego materiału)


SJP.pl


płachetka

niewielka płacheć (spłacheć, płat, kawałek czegoś, najczęściej lichego, wykonanego z nietrwałego lub mało wartościowego materiału)


SJP.pl


płachta

duży płat grubej tkaniny, służący najczęściej do przykrywania lub przenoszenia czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duży kawałek płaskiej rzeczy, np. tkaniny, papieru, blachy

 (1.2) daw. środ. polit. sztandar partyjny

Wiktionary

  • Płachta – arkusz materiału

Osoby o tym nazwisku:

  • Jacek Płachta – polski hokeista
  • Jan Płachta – polski urzędnik
  • Marek Płachta – polski piłkarz
  • Michał Płachta – polski prawnik

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. płachetka ż.

Wiktionary


płachtowy

płachta


SJP.pl

Patrz:

płachta

płacić

1. dawać pieniądze jako należność za coś;
2. ponosić przykre konsekwencje swych działań;
3. odwzajemniać się, odpłacać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zapłacić)

 (1.1) dawać (przekazywać) pieniądze za coś

 (1.2) pot. ponosić konsekwencje

 (1.3) stpol. stawać się opłacalnym, nabywać wartości

 (1.4) stpol. dawać płaty (tkaniny)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sklepach za towary trzeba płacić.

 (1.2) Do dziś płaci za tę pomyłkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwat͡ɕit͡ɕ, AS: pu̯aćić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zapłacić, dopłacać, przepłacać

 rzecz. dopłata ż., płatność ż., płatnik m., płacenie n., płaca ż.

 przym. płatny, płacowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uiszczać, wynagradzać, opłacać

Wiktionary


płacidło

pieniądz przedmiotowy (w odróżnieniu od banknotów i monet), np. sól, futra


SJP.pl

Płacidło, pieniądz towarowy – przedmiot pełniący funkcje pieniądza, dodatkowo służący innym potrzebom użytkownika.

Wartość płacideł była początkowo związana głównie z wartością użytkową samego przedmiotu (np. miedziane i brązowe siekierki, pręty żelaza, sól, futra, skóry, perkal), z czasem jednak (w miarę upowszechniania się płacideł jako środka płatniczego) wartość ta w większym stopniu zależna była od jego użyteczności jako powszechnie akceptowanego środka wymiany, niż użyteczności jako dobra zdolnego bezpośrednio zaspokajać konkretne potrzeby konsumpcyjne lub produkcyjne. W rezultacie użyteczność, stanowiąca pierwotnie o wartości płacidła, mogła w rzeczywistości stanowić niewielki ułamek jego użyteczności jako środka wymiany (np. niewielkie kawałki płótna, bryłki kruszców, muszle).

Wikipedia


płacik

1. płacik okołośrodkowy - struktura anatomiczna mózgu;
2. zdrobnienie od: płat (wydzielona część narządu ludzkiego)


SJP.pl


płaciszewo

Płaciszewo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Glinojeck.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


płacobiorca

osoba pobierająca wynagrodzenie za wykonywaną pracę, najczęściej pieniężne, rzadziej wypłacane w naturze


SJP.pl


płacochłonność

pochłanianie znacznej części jednorazowej wypłaty za wykonaną pracę, potrzeba dużego nakładu kosztów, które w głównej mierze pochodzą z pensji, płacy


SJP.pl


płacowy

odnoszący się do płacy (np. dokumentacja płacowa), związany w jakiś sposób z płacami lub sposobem ich wydawania (np. system płacowy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący płacy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaca ż., płacenie n.

 czas. płacić ndk.

Wiktionary


płacz

wylewanie, ronienie łez, zazwyczaj połączone ze szlochaniem, najczęściej wywołane przez zdenerwowanie, wzruszenie lub ból


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wylewanie łez;

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: płakać

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziecko wpadło w histerię, krzyczało dwie godziny i aż całe zapuchło od płaczu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwat͡ʃ, AS: pu̯ač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaksa mos./ż., płaczliwość ż., płakanie n., płaczka ż.

 czas. płakać, zapłakać, wypłakać, wypłakać się, opłakać, opłakiwać

 przym. płaczliwy

 przysł. płaczliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łzy

Wiktionary


płaczący

wylewać, ronić łzy, najczęściej przez zdenerwowanie, wzruszenie lub ból, a także: narzekać z płaczem na coś lub na kogoś, żalić się


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od czasownika płakać

przymiotnik

 (2.1) o drzewach o wiotkich, opadających do ziemi gałęziach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz mrz., płakanie n.

 czas. płakać ndk.

Wiktionary


płacze

wylewanie, ronienie łez, zazwyczaj połączone ze szlochaniem, najczęściej wywołane przez zdenerwowanie, wzruszenie lub ból


SJP.pl


płaczek

1. ktoś, kto płacze często, z błahego powodu; beksa; mazgaj;
2. dawniej: osoba wynajmowana do opłakiwania czyjejś śmierci na pogrzebie


SJP.pl

Płaczek – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 3967 osoby, według nowszych, internetowych danych noszą je 4222 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa płacz i jest najbardziej rozpowszechnione w południowo-centralnej Polsce.

Wikipedia


płaczka

1. kobieta, która często unosi się płaczem, zazwyczaj z błahego powodu; beksa (rodzaj żeński);
2. dawniej: kobieta wynajmowana do opłakiwania czyjejś śmierci na pogrzebie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zajmująca się płakaniem na uroczystościach

 (1.2) kobieta płacząca z byle powodu

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. zob. płaczek.

Wiktionary

  • Płaczka – góra w Masywie Śnieżnika
  • Płaczka – zawód
  • Płaczka – wieś w Bułgarii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na posadzce osypanej popiołem zasiadały płaczki i szarpiąc sobie włosy, drapiąc twarze opłakiwały zmarłego. (B. Prus „Faraon”)

 (1.2) Ta Ania z czwartej klasy to straszna płaczka, leje łzy z powodu każdej trói.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwat͡ʃka, AS: pu̯ačka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaksa mos./ż., płaczliwość ż., płacz

 czas. płakać, opłakać, opłakiwać

 przym. płaczliwy

 przysł. płaczliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) beksa

Wiktionary


płaczkowice

Płaczkowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Klimontów.

Wieś leżąca w powiecie sandomierskim województwa sandomierskiego wchodziła w XVII wieku w skład kompleksu klimontowsko-ossolińskiego dóbr Zbigniewa Ossolińskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia


płaczkowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 3 podstawowe
  • Płaczkowo – część wsi Stróża w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Pcim
  • Płaczkowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Trzemeszno
  • Płaczkowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Gostyń
  • Płaczkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Jutrosin
  • Płaczkowo – część wsi Murzynowo Leśne w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Krzykosy

Wikipedia


płaczkowski

nazwisko


SJP.pl


płaczliwie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób płaczliwy

 (1.2) pejor. w sposób zanadto emocjonalny, uczuciowy i zwłaszcza taki, który wywołuje wzruszenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) - Aresztują mnie - jęczał płaczliwie - zamkną mnie do więzienia. Ale wszystkiemu winien jest ten przeklęty Klaus. On mnie namówił do złego. Co teraz zrobić, panie Tomaszu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz m., płaczka ż., płakanie n., płaczliwość ż.

 czas. płakać

 przym. płaczliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) łzawo, łzawie

Wiktionary


płaczliwiej

stopień wyższy od przysłówka: płaczliwie


SJP.pl


płaczliwość

skłonność do płaczu lub ogół cech pobudzających do łez, wywołujących u kogoś płacz, szczególnie ze wzruszenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest płaczliwe; cecha tych, którzy są płaczliwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz m., płaczka ż., płakanie n.

 czas. płakać

 przym. płaczliwy

 przysł. płaczliwie

Wiktionary


płaczliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: płaczliwy


SJP.pl


płaczliwy

skłonny do płaczu (np. płaczliwe dziecko) lub pobudzający do łez, wywołujący u kogoś płacz, szczególnie ze wzruszenia (np. płaczliwa melodia, płaczliwy głos)


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) skory do płaczu

 (1.2) pobudzający do płaczu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz mrz., płaczka ż., płakanie n., płaczliwość ż.

 czas. płakać

 przysł. płaczliwie

Wiktionary


płakać

wylewać, ronić łzy, najczęściej przez zdenerwowanie, wzruszenie lub ból, a także: narzekać z płaczem na coś lub na kogoś, żalić się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wylewać łzy, ronić łzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedział przy stole i cicho płakał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwakat͡ɕ, AS: pu̯akać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz m., płaczek m., płaczka m./ż., płaczliwość ż., płakanie n.

 czas. opłakać, opłakiwać

 przym. płaczliwy, opłakany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tonąć we łzach; gw-pl|Górny Śląsk|ślimtać, ślompać.

Wiktionary


płakanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płakać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwaˈkãɲɛ, AS: pu̯akãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz m., płaczliwość ż.

 czas. płakać ndk., rozpłakać się dk., popłakać się dk.

 przym. płaczliwy, płaczący

 przysł. płaczliwie

Wiktionary


płakliwy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) gwara. (także. liter.) płaczliwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozbierał je upał, cichość i ten płakliwy, nieustający głos Jagaty, modlącej się przy umarłym.

Wiktionary


płaksa

(r. męski) mężczyzna, chłopiec skłonny do płakania; beksa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba, kobieta skłonna do płaczu

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba, mężczyzna skłonny do płaczu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płacz mrz., płaczka ż.

 czas. płakać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) beksa

 (2.1) beksa, mazgaj

Wiktionary


płaksiwiej

stopień wyższy od przysłówka: płaksiwie


SJP.pl


płaksiwość

żartobliwie o płaczliwości (skłonności do płaczu lub ogóle cech pobudzających do łez, wywołujących u kogoś płacz, szczególnie ze wzruszenia)


SJP.pl


płaksiwy

żartobliwie: skłonny do płaczu (np. płaksiwe dziecko) lub pobudzający do łez, wywołujący u kogoś płacz, szczególnie ze wzruszenia (np. płaksiwa pieśń, płaksiwy głos)


SJP.pl


płaksowate

rodzina małp szerokonosych obejmująca marmozety, tamaryny i kapucynki, z których większość została objęta ochroną gatunkową


SJP.pl

Płaksowate (Cebidae) – rodzina ssaków naczelnych z parworzędu małp szerokonosych w obrębie infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes).

Wikipedia


płaksowaty

charakterystyczny dla płaksowatych (małp szerokonosych reprezentowanych przez marmozety, tamaryny i kapucynki, z których większość została objęta ochroną gatunkową)


SJP.pl


płaksy

(r. męski) mężczyzna, chłopiec skłonny do płakania; beksa


SJP.pl

Płaksy (biał. Плаксы; ros. Плаксы) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie postawskim, w sielsowiecie Juńki.

Wikipedia


płakusiać

pieszczotliwie: płakać


SJP.pl


płandowski

nazwisko


SJP.pl


płaneta

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. chmura

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwãˈnɛta, AS: pu̯ãneta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płanetnik

Wiktionary


płanetniczka

płanetnik


SJP.pl

Patrz:

płanetnik

płanetnik

postać z mitologii słowiańskiej, będąca pół człowiekiem, pół demonem, zsyłająca deszcze na ziemię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mitsłow. istota napełniająca chmury i rządząca pogodą, złośliwy duch karzący ludzi;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) etn. osoba przepowiadająca pogodę, rzekomo posiadająca władzę nad chmurami, deszczem i burzą

Wiktionary

Płanetnik (inne nazwy: chmurnik, obłocznik) – postać z wierzeń słowiańskich, demoniczna lub półdemoniczna istota uosabiająca zjawiska atmosferyczne.

Wierzono, że płanetnicy kierują chmurami, zsyłają burzę i grad. Nazwa „płanetnik” pochodzi od słowa płaneta tzn. chmura, zwłaszcza burzowa (stąd też „chmurnik” i „obłocznik”), wg innego poglądu nazwa pochodzi od łacińskiego słowa planeta i jest stosunkowo młoda, w przeciwieństwie do prawdopodobnie oryginalnych form rodzimych „chmurnik” i „obłocznik”. Na południowej Słowiańszczyźnie w wyniku nałożenia się funkcji doszło do utożsamienia płanetników (zwanych tam zduhaczami) ze żmijami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wojtek spogląda, a tu naokoło niego same płanetniki, jeno ci dwaj, co z nim przyjechali, byli starsi, majstrowie sami, a reszta – czeladnicy. Jedni na komendę brali chmury na powrozy i ciągnęli, kaj im przykazano; drudzy znowu dmuchali tam w chmurach na deszczówkę i lód z niej robili, a inni ten lód siekali na kawałki, żeby mieć grad…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwãˈnɛtʲɲik, AS: pu̯ãnetʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaneta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chmurnik, obłocznik

Wiktionary


płanina

regionalnie: polana leśna lub hala górska; połonina


SJP.pl


płask

dawniej: poziome położenie, płaska strona czegoś


SJP.pl


płaska

1. niewypukły, stanowiący jednolitą płaszczyznę, bez wgłębień i wyniosłości (np. płaski teren, płaski talerz);
2. w przenośni: niesmaczny lub pospolity, trywialny (np. płaski żart, płaskie towarzystwo)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś gminna w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim;

 (1.2) geogr. adm. gmina z siedzibą we wsi Płaska (1.1);

Wiktionary

Płaska – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Płaska. Na jej terenie znajdują się 3 jeziora: Pobojno, Orle oraz Paniewo. Dwa ostatnie stanowią część kanału Augustowskiego.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 368 osób, wśród których 351 było wyznania rzymskokatolickiego, a 17 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. We wsi było 67 budynków mieszkalnych.

Wikipedia


płaskanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. plaskanka.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obdarzyli czy to osełką masła, czy płaskanką sera, czy kopą jaj.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary


płaskatka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stępa w zagadce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Matka płaskatka, ociec garbusek, a dzieciątko golisiątko.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary


płaskawy

trochę płaski


SJP.pl


płaski

1. niewypukły, stanowiący jednolitą płaszczyznę, bez wgłębień i wyniosłości (np. płaski teren, płaski talerz);
2. w przenośni: niesmaczny lub pospolity, trywialny (np. płaski żart, płaskie towarzystwo)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) nieposiadający wybrzuszeń, wgłębień

 (1.2) przen. niewyszukany, powierzchowny, banalny

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B., W. lm. od: płask

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na tym terenie nie ma żadnych wzniesień. Okolica jest całkowicie płaska.

 (1.2) Jego dowcipy są wyjątkowo płaskie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwasʲci, AS: pu̯asʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaz mzw./mrz., płaskanka ż., płaskatka ż., płaskoć ż., płaskoń m., płaskość ż., płaskun m., płast m., płasta ż., płaszcz m., płaszczak m., płaszczenica ż., płaszczeniec m., płaszczka ż., płaszczucha ż., płaszczyca ż.; płaszczyzna ż., płaśnia ż., płasznia ż., płoskoń m., płoszczyca ż., rozpłaszczenie n., spłaszczenie n., plaskanka ż., plaskęć ż.

 czas. płaszczyć ndk., rozpłastać dk., rozpłaszczać ndk., rozpłaszczyć dk., spłaszczać ndk., spłaszczyć dk.

 przym. płaskaty, płaskawy, płaszczysty, płaściuteńki, płaściutki, rozpłaszczony, spłaszczony

 przysł. płasko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płytki, równy, reg. śl. plaskaty.

 (1.2) banalny, płytki

Wiktionary


płaskla

ogólna nazwa każdego gatunku z rodziny paprotkowatych, rosnących na terenach Afryki, zwrotnikowej Azji lub Australii; łosie rogi


SJP.pl

Płaskla, łosie rogi (Platycerium Desv.) – rodzaj roślin należący do rodziny paprotkowatych. Należy do niego ok. 18 epifitycznych gatunków, pochodzących z regionów tropikalnych i umiarkowanych Ameryki Południowej, Afryki, południowo-wschodniej Azji, Australii i Nowej Gwinei.

Wikipedia


płasko

przysłówek

 (1.1) w płaski sposób

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaz mzw./mrz., płaszczka ż., płaskość ż.

 przym. płaski

 czas. płaszczyć

Wiktionary


płaskobok

rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny piraniowatych


SJP.pl


płaskoć

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płaska powierzchnia, płaskość, płaszczyzna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bieli się Korynt szeroko rozrzucony na piaszczystej morskiej płaskoci.

 (1.1) Potem zaczęły się zaznaczać smukłe pnie i rozciągnięte pod niemi piaski płaskoci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaskość ż., płaszczyzna ż.

 przym. płaski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płaskość, płaszczyzna

Wiktionary


płaskocin

Płaskocin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Kocierzew Południowy.

Wieś duchowna Płaskocino położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gąbińskim ziemi gostynińskiej województwa rawskiego. Płaskocin był wsią klucza kompińskiego arcybiskupów gnieźnieńskich, od 1777 roku wieś kapituły kolegiaty łowickiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


płaskodachowy

o płaskim dachu, zwieńczony dachem, którego płaszczyzna przebiega równolegle do podłoża (np. płaskodachowy barak, płaskodachowa stodoła)


SJP.pl


płaskodenka

łódź o płaskim dnie


SJP.pl


płaskodenny

taki, którego dno stanowi jednolita pod względem wysokości płaszczyzna (np. płaskodenna dolina, płaskodenny statek, okręt)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma płaskie dno

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwaskɔˈdɛ̃nːɨ, AS: pu̯askod•ny

Wiktionary


płaskodziobek

płaskodziobek mały - gatunek ptaka z rzędu kraskowych


SJP.pl


płaskodzioby

1. mający płaski dziób;
2. płatkonóg płaskodzioby - gatunek ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych;
3. biegus płaskodzioby - gatunek wędrownego ptaka z rodziny bekasowatych; biegusik


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma płaski dziób

Wiktionary


płaskogłowie

bardzo mały wymiar wysokości czaszki; platycefalia, platykefalia


SJP.pl


płaskogłowy

1. mający płaską głowę;
2. hadrozaury płaskogłowe - podrodzina dinozaurów z rodziny hadrozaurów;
3. boleń płaskogłowy - gatunek ryby;
4. zębiełek płaskogłowy - gatunek ssaka z rodziny ryjówkowatych


SJP.pl


płaskolist

płaskolist lśniący - gatunek mchu z rodziny płaskolistowatych


SJP.pl


płaskolistny

1. taki, którego liście są płaskie;
2. mikołajek płaskolistny: niewielka roślina z rodziny selerowatych, o niebieskawych, kolczastych liściach i kulistych kwiatach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. mający płaskie liście

Wiktionary


płaskolistowate

rodzina mchów


SJP.pl


płaskomerzyk

płaskomerzyk orzęsiony - gatunek mchu z rodziny płaskomerzykowatych


SJP.pl


płaskomerzykowate

rodzina mchów


SJP.pl


płaskoń

konopie o kwiatach męskich; suszka, płoskoń, płaskun, płoskonka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. konopie o kwiatach męskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konopie w odróżnieniu od lnu są rośliną dwupłciową, tzn. posiadają osobniki żeńskie, zwane maciorkami lub głowaczami i osobniki męskie, zwane płaskoniami.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) suszka, płaskun, płoskoń

Wiktionary


płaskonogi

napadacz płaskonogi - gatunek pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych


SJP.pl


płaskonos

jeden z 4 gatunków kaczek o dużym łyżkowatym dziobie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anas clypeata|ref=tak., gatunek kaczki z grupy kaczek pływających o charakterystycznej budowie dzioba, spotykany również w Polsce;

Wiktionary

Płaskonos zwyczajny, płaskonos (Spatula clypeata) – gatunek średniej wielkości wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Mimo wielkiego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pwaˈskɔ̃nɔs, AS: pu̯askõnos

Wiktionary


płaskonosy

oznaczający się spłaszczonym nosem, mający płaski nos (np. płaskonosa małpiatka, płaskonosy pies)


SJP.pl


płaskookrągły

jajowaty, owalny, obły; podługowato-okrągły


SJP.pl


płaskorzeźba

rodzaj kompozycji rzeźbiarskiej powstałej z kamiennej, drewnianej lub rzadziej metalowej płyty, której tylna ściana ma tworzyć tło dla frontu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. kompozycja rzeźbiarska na płaskim materiale, wykonana z pozostawieniem na niej tła

Wiktionary

Relief (płaskorzeźba) – kompozycja rzeźbiarska wykonana na płycie kamiennej, metalowej lub drewnianej z pozostawieniem na niej tła. Dzieło uzyskuje się poprzez rzeźbienie, kucie lub odlewanie. Pomimo że płaskorzeźby powstawały jako dekoracja architektoniczna, to często stanowią odrębne, pełnowartościowe dzieło sztuki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpwaskɔˈʒɛʑba, AS: pu̯askožeźba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaskorzeźbienie n.

 czas. płaskorzeźbić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) relief

Wiktionary


płaskorzeźbić

wykonywać, tworzyć płaskorzeźbę (rodzaj kompozycji rzeźbiarskiej powstałej z kamiennej, drewnianej lub rzadziej metalowej płyty, której tylna ściana ma tworzyć tło dla frontu)


SJP.pl


płaskorzytka

rodzaj ptaków brodzących o dziobie dłuższym od głowy


SJP.pl


płaskość

brak wyniosłości i wgłębień, stanowienie jednolitej płaszczyzny, a w przenośni także: powierzchowność, pospolitość, trywialność


SJP.pl


płaskostopie

obniżenie lub całkowity zanik podłużnego bądź poprzecznego sklepienia stopy, powodujący przyleganie całej jej powierzchni do podłoża; płaska stopa, platfus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. zniekształcenie stopy polegające na spłaszczeniu przez obniżenie się jej fizjologicznych sklepień;

Wiktionary

Płaskostopie (łac. pes planus, pot. platfus) – zniekształcenie stopy polegające na obniżeniu się jej fizjologicznych sklepień, w wyniku czego staje się ona płaska.

Stopa o prawidłowej budowie nie dotyka podłoża całą powierzchnią. Jej kości układają się w łuk. Przy płaskostopiu prawie cała stopa przylega do podłoża. Kości w takiej stopie ułożone są w linii prostej.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) pot. platfus

Wiktionary


płaskostopy

mający płaskostopie


SJP.pl


płaskoszczypy

metalowe narzędzie zakończone rozsuwającymi się płaskimi szczękami, najczęściej używane do przecinania drutów i przykręcania śrub; kombinerki


SJP.pl


płaskosłup

płaski filar przyścienny z bazą i głowicą, pełniący w architekturze funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną; pilaster, pilastr


SJP.pl


płasków

dawniej: poziome położenie, płaska strona czegoś


SJP.pl

Płasków – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlińsk. Ma status sołectwa.

W skład sołectwa Płasków wchodzi także kolonia Józefów.

Prywatna wieś szlachecka Plasków, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wikipedia


płaskowce

jeden z najprostszych typów zwierząt bezkręgowych


SJP.pl

Płaskowce (Placozoa) – jeden z najprostszych typów zwierząt bezkręgowych, liczący trzy dotychczas opisane gatunki. Przez ponad sto lat znany był tylko jeden gatunek: Trichoplax adhaerens. Są to małe, wielokomórkowe zwierzęta morskie, najczęściej w kształcie płytki o nieregularnych krawędziach.

Wikipedia


płaskowiaczek

tyszerka płaskowiaczek - gatunek motyla, szkodnik dębu


SJP.pl


płaskowiak

płaskowiak zmiennik - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych


SJP.pl


płaskownik

metalowy pręt o płaskim przekroju


SJP.pl

Płaskownik – pręt metalowy o przekroju prostokątnym. Może być ciągniony, walcowany lub cięty z blachy.

Płaskowniki stosuje się w konstrukcjach mechanicznych i w budownictwie.

Wikipedia


płaskowyż

obszar wyżynny o płaskiej lub lekko falistej powierzchni, będący fragmentem wydźwigniętej równiny, najczęściej zakończony stromymi stokami; płaskowzgórze, plateau


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. obszar wysoko położony o płaskiej lub lekko falistej powierzchni i o stromych stokach;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przez czternaście dni obozowaliśmy na krawędzi płaskowyżu, patrząc codziennie, jak z dołu podchodzą ku nam chmury.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwaˈskɔvɨʃ, AS: pu̯askovyš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plateau, płaskowzgórze

Wiktionary


płaskowyżowy

płaskowyż


SJP.pl

Patrz:

płaskowyż

płaskowzgórze

obszar wyżynny o płaskiej lub lekko falistej powierzchni, będący fragmentem wydźwigniętej równiny, najczęściej zakończony stromymi stokami; płaskowyż, plateau


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. rozległa płaska wyżyna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed nami roztaczał się wspaniały widok rozległego płaskowzgórza pokrytego sawanną.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płaskowyż

Wiktionary


płaskozębny

wrzałka płaskozębna - gatunek błonkówki z rodziny smuklikowatych


SJP.pl


płaskoziemca

osoba wierząca w to, że Ziemia ma płaski kształt; płaskoziemianin; płaskoziemca


SJP.pl


płaskoziemianin

osoba wierząca w to, że Ziemia ma płaski kształt; płaskoziemiec, płaskoziemca


SJP.pl


płaskoziemiec

osoba wierząca w to, że Ziemia ma płaski kształt; płaskoziemianin; płaskoziemca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) neol. osoba przekonana o tym, że Ziemia ma płaski kształt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaskoziemstwo n.

:: fż. płaskoziemka

 przym. płaskoziemski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płaskoziemca

Wiktionary


płaskoziemski

płaskoziemiec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z płaskoziemstwem, dotyczący płaskoziemstwa

Wiktionary

Patrz:

płaskoziemiec

Powiązane:

 rzecz. płaskoziemianstwo n., płaskoziemiec mos.

Wiktionary


płaskoziemstwo

przekonanie, że Ziemia jest płaska


SJP.pl


płaskun

konopie o kwiatach męskich; suszka, płaskoń, płoskoń, płoskonka


SJP.pl


płaskur

gatunek zboża z rzędu wiechlinowatych, o grubym, niezrośniętym z plewami ziarnie i łamliwej osadce kłosowej; orkisz


SJP.pl


płaskurka

gatunek pszenicy, obecnie uprawiana jako jara w Egipcie i niektórych krajach śródziemnomorskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. roln. roślina z gatunku pszenica płaskurka, nazwa systematyczna|Triticum dicoccon|ref=tak.; dziki przodek pszenicy uprawnej

Wiktionary

Pszenica płaskurka (Triticum turgidum subsp. dicoccum (Schrank ex Schübl.) Thell.) – w zależności od ujęcia systematycznego podgatunek lub gatunek pszenicy. Pochodzi z rejonu Żyznego Półksiężyca i nadal rośnie w stanie dzikim w Azji Mniejszej. Przede wszystkim jednak pszenica ta znana jest jako roślina uprawna, zaliczana do zbóż. Obecnie uprawiana jest na całym świecie.

Wikipedia


płaśń

regionalnie: płaszczyzna, równy, płaski teren; płaśnia


SJP.pl

Płaśń lub płaśnia – w taternictwie jest to rodzaj tarasu – płaskie lub nieco tylko pochyłe miejsce na skalnej ścianie, w żlebie, lub na grani, o nieregularnym zwykle kształcie. Płaśń może być skalista, piarżysta lub trawiasta.

W pasterstwie na Podhalu słowo płaśń miało podobne znaczenia, ale obejmowało także pochyły zwykle i trawiasty taras również na stoku góry lub w dnie doliny. Dawniej często budowano na nim szopy lub szałasy pasterskie.

Wikipedia


płaśnia

regionalnie: płaszczyzna, równy, płaski teren; płaśń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dzika polanka wśród lasu

 (1.2) miejsce równe, równina

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Chcą się ukłaść spać, a tu płaśni ani kawałeczka.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary


płast

kaktus o dużych kwiatach, występujący w Ameryce Środkowej i Południowej w 19 gatunkach; epifyllum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) płaski, szeroki płat, warstwa

 (1.2) ent. Craesus, gatunek owada z rzędu błonkoskrzydłych

Wiktionary

Płast (Płast – Narodowa Organizacja Skautowa Ukrainy, ukr. Пласт – Національна скаутська організація України) – największa organizacja wychowawcza dzieci i młodzieży na Ukrainie.

Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem, otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie. Głównym celem działania Płastu jest wspieranie wychowania płastunów i płastunek – stwarzanie warunków do wszechstronnego rozwoju człowieka.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary


płasta

kaktus o dużych kwiatach, występujący w Ameryce Środkowej i Południowej w 19 gatunkach; epifyllum


SJP.pl


płastkowo

Płastkowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Kamień Pomorski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


płastuga

ryba o charakterystycznym silnie spłaszczonym ciele, z obojgiem oczu przemieszczonych na jedną stronę; flądra


SJP.pl

Flądrokształtne, płastugokształtne, płastugi, bokopływy (Pleuronectiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych występujących w większości mórz i oceanów, od tropikalnych po polarne, na różnych głębokościach. Niektóre gatunki wpływają do estuariów i rzek. Liczne gatunki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi.Budową ciała i trybem życia przypominają chrzęstnoszkieletowe płaszczki, jednak nie są z nimi spokrewnione. Ich rozwój przebiegał odmiennie.

Wikipedia


płastugi

rząd morskich ryb promieniopłetwych; płastugokształtne, bokopływy, flądrokształtne


SJP.pl

Flądrokształtne, płastugokształtne, płastugi, bokopływy (Pleuronectiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych występujących w większości mórz i oceanów, od tropikalnych po polarne, na różnych głębokościach. Niektóre gatunki wpływają do estuariów i rzek. Liczne gatunki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi.Budową ciała i trybem życia przypominają chrzęstnoszkieletowe płaszczki, jednak nie są z nimi spokrewnione. Ich rozwój przebiegał odmiennie.

Wikipedia


płastugokształtne

rząd morskich ryb promieniopłetwych; płastugi, bokopływy, flądrokształtne


SJP.pl

Flądrokształtne, płastugokształtne, płastugi, bokopływy (Pleuronectiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych występujących w większości mórz i oceanów, od tropikalnych po polarne, na różnych głębokościach. Niektóre gatunki wpływają do estuariów i rzek. Liczne gatunki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi.Budową ciała i trybem życia przypominają chrzęstnoszkieletowe płaszczki, jednak nie są z nimi spokrewnione. Ich rozwój przebiegał odmiennie.

Wikipedia


płastugokształtny

o cechach płastugokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


płastugowate

o cechach płastugowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


płastugowaty

o cechach płastugowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


płaszcz

1. rodzaj wierzchniego okrycia z długimi rękawami, szytego według przeróżnych fasonów;
2. izolacyjna, ochronna warstwa nakładana na maszyny lub urządzenia techniczne;
3. syntetyzujący muszlę fałd skórny ciała niektórych mięczaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odzież. wierzchnie okrycie sięgające do kolan lub dłuższe, chroniące przed zimnem lub deszczem;

 (1.2) techn. element konstrukcyjny urządzenia technicznego, jego osłona;

 (1.3) zool. anat. fałd tkanki okrywający ciało mięczaków;

 (1.4) herald. stosowany głównie w herbach monarszych i książęcych, element herbowy w formie płaszcza (1.1) lub peleryny okrywający tarczę herbową, często podbity futrem;

 (1.5) warstwa okrywająca lub osłaniająca

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od płaszczyć

Wiktionary

  • płaszcz – rodzaj wierzchniego okrycia
  • płaszcz – osłaniający element konstrukcyjny
    • uzbrojenie
      • płaszcz lufy
      • płaszcz pocisku
    • elektryczność
      • płaszcz anodowy
      • płaszcz przewodu elektrycznego

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) (…) ich długie, szare, skórzane płaszcze oraz jego własny niebieski płaszcz przeciwdeszczowy, choć pozbawione dystynkcji, od razu zdradzały ich profesję.

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: pwaʃt͡ʃ, AS: pu̯ašč

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. płaszczenie n., rozpłaszczenie n., płaszczka ż.

      :: zdrobn. płaszczyk mrz.

       czas. płaszczyć ndk., rozpłaszczyć dk.

       przym. płaszczowy, płaski

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1) reg. śl. mantel.

      Wiktionary


płaszczak

1. sztuka drzewa użytkowego obrobiona w formie prostopadłościanu;
2. ogólna, popularnonaukowa nazwa każdego z tworów określonych przez dwa wymiary, zintegrowanych z płaszczyzną, powierzchnią kuli lub ścianami podobnych brył przestrzennych


SJP.pl

Płaszczak, chlamida (Chlamydoselachus anguineus) – gatunek prymitywnego rekina z rodziny płaszczakowatych (Chlamydoselachidae), blisko spokrewniony z wymarłymi gatunkami znanymi w zapisie kopalnym z pokładów plioceńskich Antyli i mioceńskich Europy. Wraz z występującym u wybrzeży Afryki Chlamydoselachus africana jest zaliczany do podrzędu Chlamydoselachoidei, a nawet proponowane jest przeniesienie ich do odrębnego rzędu Chlamydoselachiformes.

Wikipedia


płaszczenica

płótno, najczęściej zdobione ornamentami i scenami religijnymi, symbolizujące materiał, w który zostało owinięte ciało Chrystusa, wykładane w cerkwiach w dniu Wielkiego Piątku


SJP.pl

Wikipedia


płaszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płaszczyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwaʃˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pu̯aščńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. płaszczyć

 rzecz. płaszcz mrz., płaszczka ż., płoszczyca ż.

Wiktionary


płaszczeniec

gatunek mchu występujący w borach bukowych i świerkowych; płaszczeniec falisty, płaszczeniec marszczony


SJP.pl

Płaszczeniec (Buckiella Ireland) – rodzaj mchu należący do rodziny rokietowatych (Hypnaceae). Przedstawiciele tego rodzaju występują w Europie (w tym w Polsce), Ameryce Północnej, Azji oraz na Hawajach i Nowej Gwinei. Gatunek Buckiella draytonii (Sull.) Ireland jest endemitem wysp hawajskich. Gatunkiem typowym rodzaju jest Buckiella undulata (Hedw.) Ireland.

Wikipedia


płaszczka

ryba o spłaszczonym ciele, podobnych do skrzydeł płetwach i długim ogonie zakończonym kolcem jadowym; ponad 300 gatunków, m.in. raja, manta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. silnie spłaszczona ryba żyjąca przy dnie morskim;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwaʃt͡ʃka, AS: pu̯aščka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaszczenie n., spłaszczenie n., płaszcz m., płaskość ż., rozpłaszczenie n., rozpłaszczanie n.

 czas. płaszczyć ndk., spłaszczyć dk., spłaszczać ndk., rozpłaszczyć dk., rozpłaszczać ndk.

 przym. płaski, spłaszczony

 przysł. płasko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) raja

Wiktionary


płaszczkokształtne

ogólna nazwa chrzęstnoszkieletowych ryb morskich o dyskowatym kształcie ciała; płaszczki


SJP.pl

Wikipedia


płaszczkokształtny

o cechach płaszczkokształtnych (takson ryb)


SJP.pl


płaszczkowate

rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu rajokształtnych; rajowate, płaszczki właściwe


SJP.pl

Rajowate, płaszczkowate, płaszczki właściwe (Rajidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu rajokształtnych (Rajiformes). Niektóre gatunki są poławiane w celach konsumpcyjnych.

Wikipedia


płaszczkowaty

o cechach płaszczkowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


płaszczoobrosłe

podgromada głowonogów; dwuskrzelne, pochewkowce, wewnątrzmuszlowce


SJP.pl

Płaszczoobrosłe, pochewkowce (Coleoidea, z gr. koleos – pochwa miecza + eidos – kształt), dwuskrzelne (Dibranchia), wewnątrzmuszlowce (Endocochlia) – podgromada głowonogów (Cephalopoda) obejmująca gatunki ośmio- i dziesięcioramienne, u których muszla, w różnym stopniu zredukowana, jest całkowicie obrośnięta płaszczem. Pojawiły się w kredzie. Niektóre są uznawane za zwierzęta o wysokim stopniu inteligencji. Wiele gatunków poławia się dla celów konsumpcyjnych.

Wikipedia


płaszczopeleryna

rodzaj przeciwdeszczowego okrycia o fasonie zbliżonym do płaszcza, najczęściej z dłuższymi rękawami i doszytym w tylnej części nakryciem głowy


SJP.pl


płaszczowina

w geologii: rodzaj falistego ułożenia warstw skalnych


SJP.pl

Płaszczowina – nasunięcie o charakterze regionalnym, powstałe w wyniku przemieszczania i przeważnie sfałdowania warstw skalnych zepchniętych z podłoża, na którym się osadziły. Przemieszczenie odbywa się w zakresie kilku do ponad 200 km od pierwotnego występowania skał. Zbudowane głównie ze skał osadowych, czasami też metamorficznych lub magmowych. Płaszczowiny charakteryzują się bardzo małą miąższością w stosunku do szerokości i długości oraz przemieszczenia.

Wikipedia


płaszczowinowy

utworzony przez płaszczowiny (niewielkie wzniesienia widoczne w kilku warstwach skalnych) lub w jakiś inny sposób z nimi związany


SJP.pl


płaszczówka

potocznie o czujniku płaszczowym (termometrze o skali przystosowanej do mierzenia wysokich temperatur)


SJP.pl


płaszczowy

1. podobny do płaszcza (np. okrycie płaszczowe, komplet płaszczowy) lub w jakiś inny sposób związany z płaszczem;
2. podzielony na warstwy (np. czujnik płaszczowy, płyta płaszczowa)


SJP.pl


płaszczucha

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nić skręcona w tkaniu

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski

Wiktionary


płaszczyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) czynić coś płaskim

czasownik zwrotny niedokonany płaszczyć się (dk. brak)

 (2.1) czynić płaskim siebie samego, przywierając do ziemi

 (2.2) przen. robić coś, żeby zdobyć przychylność innej osoby

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwaʃt͡ʃɨt͡ɕ, AS: pu̯aščyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaszczenie n., spłaszczenie n., spłaszczanie n., płaszcz mrz., płaz mrz./mzw.

 czas. spłaszczać ndk., spłaszczyć dk.

 przym. płaski

 przysł. płasko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spłaszczać

 (2.1) spłaszczać się

 (2.2) podlizywać się

Wiktionary


płaszczyca

Płaszczyca (kaszub. Płaszczëcô, niem. Platzig) – kaszubska osada szlachecka w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Przechlewo, nad rzeką Brdą. Siedziba sołectwa Płaszczyca, w którego skład wchodzi również Jemielno.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


płaszczyk

zdrobnienie od: płaszcz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. płaszcz

 (1.2) przen. pozór

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwaʃt͡ʃɨk, AS: pu̯aščyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaszcz mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pozór, pretekst, przykrywka, symulacja, udawanie, zasłona dymna

Wiktionary


płaszczyniec

płaszczyniec burakowy: niewielki owad z rzędu pluskwiaków, znany jako pospolity szkodnik buraków, szczawiu i szpinaku


SJP.pl


płaszczynka

fałdówka płaszczynka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl


płaszczyzna

1. powierzchnia niepokryta żadnymi wyniesieniami i wgłębieniami, idealnie płaska, a w odniesieniu do powierzchni ziemi również szeroka, rozległa;
2. sfera kompetencji, dziedzina, pole do działania;
3. powierzchnia o nieskończenie wielu punktach wspólnych z dowolną prostą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płaska powierzchnia

 (1.2) geom. dwuwymiarowa przestrzeń euklidesowa;

Wiktionary

Płaszczyzna – jedno z podstawowych pojęć pierwotnych geometrii (występuje np. w geometrii Euklidesa, geometrii absolutnej, geometrii afinicznej, geometrii rzutowej itd.). W niektórych innych aksjomatyzacjach geometrii, na przykład w geometrii analitycznej, płaszczyzna nie jest pojęciem pierwotnym, lecz zbiorem punktów.

Płaszczyznę można obrazować jako kartę papieru, powierzchnię stołu, czy płaskie pole, wyobrażając sobie je rozciągające się „w nieskończoność”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał przed oczyma śnieżną, niekończącą się płaszczyznę.

 (1.2) Przez trzy punkty, nieleżące na jednej prostej, przechodzi tylko jedna płaszczyzna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwaˈʃt͡ʃɨzna, AS: pu̯aščyzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płoszczyca ż., płaskoć ż., płaszczyznowość

 przym. płaszczyznowy, płaski

 przysł. płaszczyznowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powierzchnia

Wiktionary


płaszczyznowość

zespół cech charakterystycznych dla płaszczyzny, a także: płaskość, pospolitość czegoś, niesmak lub przesadna powierzchowność


SJP.pl


płaszczyznowy

odnoszący się w jakiś sposób do płaszczyzny (np. mikrofon płaszczyznowy), związany z nią (np. drenaż płaszczyznowy, rzut płaszczyznowy)


SJP.pl


płaszewko

Płaszewko (kaszb. Płaszéwkò lub Miemiecczé Płaszewò, niem. Deutsch Plassow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo.

Administracyjnie wieś jest odrębnym sołectwem w gminie Redzikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


płaszewo

Płaszewo (kaszb. Kaszëbsczé Płaszewò, niem. Wendisch Plassow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Kobylnica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


płaszewski

nazwisko


SJP.pl


płaszów

obszar Krakowa


SJP.pl

Płaszów – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XIII Podgórze. Dawna wieś położona na prawym brzegu Wisły na południowy wschód od Krakowa i przyłączona do niego w 1912 roku jako XXI dzielnica katastralna.

Wieś królewska położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego, należała do wielkorządów krakowskich.

Wikipedia


płaszowianin

mieszkaniec Płaszowa (dzielnicy na obrzeżach Krakowa, znanej z mieszczącego się tam kamieniołomu wapienia)


SJP.pl


płaszowianka

mieszkanka Płaszowa (dzielnicy na obrzeżach Krakowa, znanej z mieszczącego się tam kamieniołomu wapienia)


SJP.pl


płaszowski

przymiotnik od: Płaszów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Płaszowem, dotyczący Płaszowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płaszów m.

Wiktionary


płat

1. kawał materiału; płachta;
2. odcięty kawałek czegoś; plaster;
3. określenie części niektórych narządów wewnętrznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fragment papieru, materiału itp.

 (1.2) odcięty lub oderwany płaski fragment czegoś, np. mięsa

 (1.3) anat. płaska wyodrębniona część narządu wewnętrznego

 (1.4) mat. rodzaj podprzestrzeni

 (1.5) techn. element nośny statku powietrznego lub wodolotu

 (1.6) stpol. płaca

 (1.7) stpol. danina

 (1.8) stpol. filc umieszczany pod siodłem

 (1.9) daw. czynsz

Wiktionary

  • płat – rodzaj podprzestrzeni w matematyce
  • płat nośny – element nośny statku powietrznego lub wodolotu

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Lewe płuco posiada dwa płaty (górny i dolny) ze względu na obecność serca, a prawe trzy (górny, środkowy i dolny).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwat, AS: pu̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płatowiec mrz.

:: zdrobn. płatek mrz.

 przym. płatowy

Wiktionary


płatać

1. zadawać ciosy nożem, mieczem; ciąć coś na kawałki, płaty;
2. robić komuś coś, czego się nie spodziewa


SJP.pl


płateczek

zdrobnienie od: płatek


SJP.pl


płatek

1. płateczek, niewielki płat (płaski, cienki kawałek czegoś), plasterek;
2. listek korony kwiatowej jakiejś rośliny, najczęściej barwny i delikatny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. część korony u kwiatów:

 (1.2) niewielki, płaski kawałek czegoś

 (1.3) kryształ śniegu

 (1.4) anat. dolna część małżowiny usznej;

 (1.5) spoż. zwykle lm. płatki: zbożowy produkt spożywany z mlekiem

 (1.6) zdrobn. od: płat

Wiktionary

Anatomia

  • płatek – część małżowiny usznej człowieka
  • płatek – listek korony kwiatowej

Osoby

  • Aleksander Płatek (1924-1996) – polski geodeta
  • Artur Płatek (ur. 1970) – polski piłkarz
  • Dariusz Płatek (ur. 1966) – polski hokeista, olimpijczyk
  • Felka Płatek (1899-1944) – malarka polska
  • Józef Płatek (ur. 1936) – polski duchowny
  • Krzysztof Płatek (ur. 1962) – polski lekkoatleta
  • Monika Płatek (ur. 1953) – polska prawniczka
  • Sławomir Płatek (ur. 1974) – polski poeta, animator kultury i publicysta
  • Stanisław Płatek (ur. 1951) – polski górnik, działacz związkowy
  • Zbigniew Płatek (ur. 1959) – polski kolarz
  • Zenon Płatek (1927-2009) – generał brygady MO

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Róże mogą mieć czerwone i różowe płatki.

 (1.2) Łupież to łuszczące się płatki skóry głowy.

 (1.3) Płatki śniegu są kryształami o niepowtarzalnych kształtach.

 (1.5) Na śniadanie podano miskę płatków owsianych z mlekiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwatɛk, AS: pu̯atek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płat m., płatowiec m.

:: zdrobn. płateczek

 czas. płatać

 przym. płatkowy, płatowy, opłatkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) śnieżynka

 (1.5) chrupka

Wiktionary


płatew

belka łącząca dźwigary w konstrukcji nośnej dachu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. w konstrukcji dachu: element poziomy podpierający krokwie, prostopadły do wiązarów;

Wiktionary

Płatew – element konstrukcji dachu, układany równolegle do kalenicy dachu. Wyróżnia się płatwie kalenicowe, stropowe i pośrednie.

Płatwie przenoszą obciążenia z płyt dachowych na poprzeczne układy nośne. Ich rozstaw i usytuowanie zależy od nośności elementów pokrycia dachowego oraz rozmieszczenia węzłów konstrukcji nośnej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. płatwiowy

Wiktionary


płatkarnia

rodzaj elewatora lub pomieszczenia, w którym następuje proces łuskania i miażdżenia ziarna zbożowego, najczęściej jęczmienia i owsa


SJP.pl


płatki

1. płateczek, niewielki płat (płaski, cienki kawałek czegoś), plasterek;
2. listek korony kwiatowej jakiejś rośliny, najczęściej barwny i delikatny


SJP.pl


płatkogłowy

bazyliszek płatkogłowy - gatunek jaszczurki z rodziny legwanów


SJP.pl


płatkolicy

czajka płatkolica - gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych


SJP.pl


płatkonóg

ptak z rzędu siewkowych, zaliczany do rodziny bekasowych, zamieszkujący rejony arktyczne i subarktyczne półkuli północnej


SJP.pl


płatkonos

1. rodzaj nietoperzy z rodziny płatkonosowatych;
2. rodzaj ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Płatkonos (Hipposideros) – rodzaj ssaków z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).

Wikipedia


płatkorożny

wścieklica płatkorożna - gatunek mrówki


SJP.pl


płatkować

łuskać i miażdżyć ziarno zbożowe, tworząc półprodukt przerabiany potem na płatki zbożowe lub przeznaczany na paszę dla drobiu hodowlanego


SJP.pl


płatkowaty

1. o kształcie zbliżonym do płatka kwiatowego, miseczkowaty lub w czymś innym podobny do takiego płatka;
2. rzadko: łuszczący się, podatny na łuszczenie się


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający płatki

Wiktionary


płatkówka

płatkówka pstrocineczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych


SJP.pl


płatkownica

Płatkownica – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Sadowne. Ma status sołectwa.

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego. Za Królestwa Polskiego istniała gmina Płatkownica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


płatkowy

spłaszczony, rozprasowany na cienkie płatki (np. złoto płatkowe) lub w jakiś inny sposób związany z płatkami (np. pokarm płatkowy, maseczka płatkowa)


SJP.pl


płatnąć

1. uciąć na kawałki, płaty;
2. potocznie, żartobliwie: uderzyć coś lub kogoś, zwłaszcza czymś o płaskiej, szerokiej powierzchni


SJP.pl


płatnerstwo

zajęcie płatnerza, rzemieślnika wyrabiającego metalowe zbroje i broń białą


SJP.pl

Płatnerstwo – dział rzemiosła wykonywany przez płatnerzy, polegający na kształtowaniu przedmiotów z metalu takich jak elementy zbroi, tarcze, hełmy itp..

W Polsce rozkwit płatnerstwa występował od XIV do XVIII wieku. W początkowym okresie płatnerze należeli do jednego cechu z pancernikami, którzy wykonywali zbroje z plecionki kolczystej. W XVII wieku utworzyli oni własny cech, który funkcjonował do połowy XVIII wieku.

Wikipedia


płatnerz

rzemieślnik wyrabiający metalowe zbroje i broń białą; miecznik, mieczownik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. rzem. wytwórca zbroi, tarcz i hełmów;

Wiktionary

Płatnerz – średniowieczny rzemieślnik wykonujący zbroje płytowe dla ludzi i koni, oraz elementy towarzyszące zbroi, jak np. przyłbice, rękawice, szyszaki, a także kolczugi.

Wobec zaniku jazdy pancernej od XVI wieku płatnerzami zaczęto nazywać rzemieślników wyrabiających metalową broń białą, np. mieczników, szpadników, do grupy tej zaliczano także ślifirzów, którzy wykonywali narzędzia potrzebne cyrulikom: lancety, noże, nożyczki, brzytwy itp.. Zawód ten uprawiano na szeroką skalę od XIV do XVIII wieku. W Polsce początkowo należeli do cechów pokrewnych m.in. pancerników. W XVII wieku utworzyli oni własny cech, który przetrwał do XVIII wieku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwatnɛʃ, AS: pu̯atneš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płatnerstwo n.

 przym. płatnerski

Wiktionary


płatnia

górna powierzchnia kowadła; gładź


SJP.pl


płatnica

piła ręczna jednochwytowa do przerzynania kłód i krawędziaków oraz do ścinki drzew; rozpłatnica


SJP.pl


płatniczka

płatnik


SJP.pl

Patrz:

płatnik

płatniczy

odnoszący się do płacenia, np. środki płatnicze


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bank. ekon. hand. związany z płaceniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oby nasze kłopoty z bilansem płatniczym nie odbiły się taką czkawką jak Czechom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płatnik mos./mrz., płatność ż.

 przym. płatny

Wiktionary


płatnik

1. osoba zajmująca się wypłacaniem należności;
2. osoba lub firma płacąca należność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekon. osoba lub instytucja uiszczająca płatność

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) środ. etui lub podobny przedmiot, w którym kelner wręcza klientowi rachunek i w którym klient umieszcza należność

Wiktionary

Płatnik – osoba fizyczna lub prawna, która jest posiadaczem rachunku płatniczego i zezwala na wykonanie zlecenia płatniczego z tego rachunku płatniczego lub w przypadku gdy nie występuje rachunek płatniczy – osoba fizyczna lub prawna, która składa zlecenie płatnicze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na rynku pojawiły się różne wzory faktur i płatnicy VAT zasypują urzędy skarbowe pytaniami, który z blankietów wybrać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płatność ż.

:: fż. płatniczka

 czas. płacić ndk., zapłacić dk., przepłacać ndk., przepłacić dk.

 przym. płatniczy, płatny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płatnik kelnerski

Wiktionary


płatność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) efekt, akt płacenia dokonywany w wyznaczonym terminie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Proszę o jak najszybsze dokonanie płatności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwatnɔɕt͡ɕ, AS: pu̯atność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płatnik mos./mrz., płaca ż.

 czas. płacić

 przym. płatniczy, płatny

 przysł. odpłatnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wpłata, opłata

Wiktionary


płatnościowy

płatność


SJP.pl

Patrz:

płatność

płatny

1. taki, za którego trzeba uiszczać opłatę;
2. taki, za który dostaje się wynagrodzenie;
3. taki, któremu się płaci


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, za który dostaje się wynagrodzenie

 (1.2) taki, za który należy zapłacić

 (1.3) taki, któremu się płaci

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwatnɨ, AS: pu̯atny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaca ż., płatnik m., płatność ż.

 przym. płatniczy

 czas. płacić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) odpłatny

 (1.3) najemny

Wiktionary


płatować

1. kroić, rozbierać coś na płaty
2. dawniej: płacić zobowiązania, uiszczać należności


SJP.pl


płatowaty

przypominający kształtem płat, podobny do płata


SJP.pl


płatowcowy

płatowiec


SJP.pl

Patrz:

płatowiec

płatowiec

1. główna część statku powietrznego złożona ze skrzydeł, kadłuba, gondoli, podwozia i usterzenia, bez zespołów napędowych i wyposażenia;
2. środowiskowo: samolot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. samolot

Wiktionary

Płatowiec — główna część statku powietrznego służąca do zabudowy jednostek napędowych, wyposażenia mechanicznego i elektronicznego, uzbrojenia, a także pomieszczenia załogi i transportu ładunków. Głównym zadaniem płatowca jest wytworzenie aerodynamicznej siły nośnej. Płatowiec samolotu składa się z skrzydeł, kadłuba (niekiedy w postaci dwóch niezależnych kadłubów lub belek kadłubowych), gondoli dla zespołów napędowych, podwozia, usterzenia i układów sterowania. Płatowce szybowców budowane są bardzo podobnie, ale nie posiadają gondoli silników (wyjątek stanowią motoszybowce). Zasadniczymi częściami płatowca są kadłub i skrzydła zawierające elementy wytrzymałościowe takie jak dźwigary i podłużnice wzmocnione pomocniczymi elementami usztywniającymi w postaci wręg, żeber, przegród i pokryć.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. płat mrz., płatek mrz.

 przym. płatowy

Wiktionary


płatowy

płat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) anat. podzielony na płaty; dotyczący płatów

 (1.2) związany z płatem, dotyczący płatów

Wiktionary

Patrz:

płat

Powiązane:

 rzecz. płat mrz., płatek mrz., płatowiec mrz.

Wiktionary


płatwa

belka podpierająca krokwie na dachu; płatew


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. tratwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwatfa, AS: pu̯atfa

Wiktionary


płatwiowy

płatew


SJP.pl

Patrz:

płatew

pław

1. pływający znak nawigacyjny; boja;
2. jeden z elementów sieci rybackiej utrzymujący ją w pozycji pionowej i na zamierzonej głębokości; pławik


SJP.pl

Pław (niem. Plau) – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dąbie.

Wikipedia


pława

1. pływający znak nawigacyjny; boja;
2. jeden z elementów sieci rybackiej utrzymujący ją w pozycji pionowej i na zamierzonej głębokości; pławik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. pływający, zakotwiczony znak nawigacyjny zaokrąglonego kształtu

 (1.2) ryb. element sieci rybackiej służący do utrzymywanie jej we właściwej pozycji

Wiktionary

Boja, pława (ang. buoy) – urządzenie pływające zakotwiczone za pomocą martwej kotwicy lub swobodnie dryfujące – bywa wyposażana w znak szczytowy, w reflektor (odbłyśnik radarowy), w światło o określonej charakterystyce, dziś już rzadziej w dzwon lub buczek (dźwięk bez określonej charakterystyki powodowany kołysaniem się boi), także w urządzenia radiowe lub radarowe (Racon). Wyposażenie to zasilane jest z okresowo wymienianego akumulatora lub energią generowaną dzięki słońcu, wiatrowi lub falowaniu. Część boi świetlnych zasilana jest gazem z zainstalowanego zbiornika.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pław mrz., pławia ż.

 przym. pławny

 przysł. wpław

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) boja

Wiktionary


pławanice

Pławanice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Kamień.

W latach 1973–83 w gminie Chełm. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Kamień. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 261 mieszkańców i była piątą co do wielkości miejscowością gminy.

Wikipedia


pławęcino

Pławęcino (do 1945 r. Planenthin) – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Gościno. Na północ od wsi znajduje się Jezioro Pławęcińskie.

Według danych z 30.06.2014 wieś miała 180 mieszkańców.

Wikipedia


pławecki

nazwisko


SJP.pl


pławek

pływak; przedmiot unoszący się na powierzchni płynu


SJP.pl


pławić

1. zanurzać kogoś w wodzie, wpędzać do wody;
2. pławić się - (zwykle w użyciu żartobliwym) zanurzać się w wodzie;
3. pławić się (w czymś) - rozkoszować się czymś, upajać się faktem posiadania czegoś cennego


SJP.pl


pławik

1. jeden z elementów sieci rybackiej utrzymujący ją w pozycji pionowej i na zamierzonej głębokości; pława;
2. korek, kawałek drewna itp. przymocowany do żyłki, utrzymujący przynętę na odpowiedniej głębokości, sygnalizujący ruch haczyka, gdy ryba chwyta przynętę; spławik


SJP.pl


pławikonik

mała ryba morska o charakterystycznie wygiętym ciele, pływająca pionowo; konik morski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Hippocampus|ref=tak., rodzaj ryb morskich z rodziny igliczniowatych

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konik morski

Wiktionary


pławinek

Pławinek – osada w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Inowrocław.

Wikipedia


pławka

narzędzie służące do obserwacji dryfu


SJP.pl


pławlina

lina stalowa łącząca pławę z jej kotwicą


SJP.pl


pławnica

prostokątna sieć rybacka używana do połowu ryb pelagicznych (głównie śledzi, sardynek i łososi)


SJP.pl

  • pławnica – rodzaj sieci rybackiej
Nazwy w Polsce
  • Pławnica – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka
  • Pławnica – struga, lewy dopływ Łydyni

Wikipedia


pławniowice

Pławniowice (niem. Plawniowitz, od 1936 Flößingen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec.

Wikipedia


pławno

W Polsce
  • Pławno – wieś w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gidle
  • Pławno – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Murowana Goślina
  • Pławno – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Bierzwnik
  • Pławno – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Czaplinek
  • Pławno – dawna gmina wiejska w województwie łódzkim
  • Pławno – dawna gromada w powiecie radomszczańskim w województwie łódzkim
  • Pławno – dawna gromada w powiecie szczecineckim
  • Pławno – jezioro w woj. wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Murowana Goślina

Wikipedia


pławny

pozwalający unosić się na powierzchni wody


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ułatwiający pływanie, służący do pływania

 (1.2) daw. nadający się do pływania, pławienia, odpowiedni do żeglowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pławienie n., pława ż., spławik m., spław m.

 czas. pławić, płynąć

 przysł. wpław

Wiktionary


pławski

nazwisko


SJP.pl


płaz

przedstawiciel gromady zmiennocieplnych kręgowców ziemnowodnych (np. żaba, ropucha, traszka)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) herp. zwierzę z gromady kręgowców ziemnowodnych;

 (1.2) obraź. przen. człowiek płaszczący się

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) bud. rodzaj belki wykorzystywanej w budownictwie

 (2.2) daw. szeroka, płaska strona czegoś, w szczególności broni siecznej

Wiktionary

Płazy (Amphibia) – gromada zmiennocieplnych kręgowców z grupy czworonogów. Zamieszkują różnorodne siedliska, większość gatunków żyje na lądzie, w gruncie, na drzewach bądź w wodach słodkich. W rozwoju przechodzą stadium larwalne, w czasie którego prowadzą wodny tryb życia, choć niektóre gatunki wykształciły adaptacje behawioralne pozwalające ominąć to ograniczenie. Kijanki przechodzą przeobrażenie, w wyniku którego oddychająca skrzelami larwa staje się dorosłym osobnikiem oddychającym płucami. Wymiana gazowa następuje również przez skórę. Niektóre niewielkie ogoniaste, jak i bezogonowe nie mają płuc i prowadzą całą wymianę gazową przez skórę. Pokrojem ciała przypominają gady, jednak w odróżnieniu od nich nie mają błon płodowych w rozwoju ontogenetycznym, w związku z czym ich rozwój musi przebiegać w środowisku wodnym. W związku ze swym rozwojem złożonym i przepuszczalną skórą płazy są wrażliwe na zmiany warunków siedliskowych i zanieczyszczenie środowiska, dlatego stanowią dobre gatunki wskaźnikowe. W ostatnich dekadach odnotowano drastyczny spadek liczebności oraz wyginięcie wielu gatunków płazów na całym świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z tego względu płazy wymagają do rozrodu środowiska wodnego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwas, AS: pu̯as

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płoza ż., płaza ż., płaziniec mzw., płazowanie n., płazy lm nm.

 czas. płaszczyć ndk., spłaszczyć dk.

 przym. płazi, płaski

 przysł. płazio, płasko

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) zwierzę

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. płoza ż., płaza ż., płaziniec mzw., płazowanie n., płazy lm nm.

 czas. płaszczyć ndk., spłaszczyć dk.

 przym. płazi, płaski

 przysł. płazio, płasko

frazeologia.

 puścić płazem

etymologia.

 (1.1) etymn|stpol|płazić. lub etymn|stpol|płozić.; etym|prasł|*polzъ. → zwierzę pełzające

 (2.1) etym|prasł|*polzъ., etym|prasł|*polza. → płoza

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Płazy i gady

 (2.1) zwykle w lm.

 (2.2) zwykle w lp.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) amphibian

* baskijski: (1.1) urlehortar

* czeski: (1.1) obojživelník m.

* duński: (1.1) amfibium n.

* esperanto: (1.1) amfibio

* francuski: (1.1) amphibien m., batracien m.

* hebrajski: (1.1) דו־חי m. (du-khay)

* hiszpański: (1.1) anfibio m.

* ido: (1.1) amfibio

* interlingua: (1.1) amphibio

* irlandzki: (1.1) amfaibiach m., débheathach m.

* islandzki: (1.1) froskdýr n.

* japoński: (1.1) 両生類 (りょうせいるい, ryōseirui)

* kaszubski: (1.1) płaz m.

* łaciński: (1.1) amphibium n.

* niemiecki: (1.1) Amphibie ż., Amphibium n., Lurch m.

* norweski (bokmål): (1.1) amfibium n.

* norweski (nynorsk): (1.1) amfibium n.

* nowogrecki: (1.1) αμφίβιο n. (amfívio)

* portugalski: (1.1) anfíbio m.

* rosyjski: (1.1) земноводные lm. (zemnovodnye)

* słowacki: (1.1) obojživelník m.

* starogrecki: (1.1) ἀμφίβιον n. (amphíbion)

* szwedzki: (1.1) groddjur n.

* węgierski: (1.1) kétéltű állat

* włoski: (1.1) anfibio m.; (1.2) rettile m.

źródła.

== płaz (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. płaz

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


płaza

belka drewniana, płasko obrobiona na obu końcach, z naturalną okrąglizną po bokach, wykorzystywana w budownictwie; płaz


SJP.pl

Płaza – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Chrzanów. Przez wieś przepływa rzeka – Płazianka. W Płazie znajdują się Zakłady Wapiennicze oraz linia kolejowa wykorzystywana sporadycznie przez pociągi towarowe oraz nieczynna stacja kolejowa Płaza.

Wikipedia


płazak

1. rzemieślnicze narzędzie do nadawania kształtu przedmiotom fornirowanym; gładzik płaski;
2. gatunek słodkowodnej ryby dwudysznej; prapłaziec, prapłetwiec południowoamerykański


SJP.pl

Prapłaziec, prapłetwiec południowoamerykański, płazak (Lepidosiren paradoxa) – gatunek słodkowodnej ryby z podgromady dwudysznych (przystosowana do oddychania tlenem atmosferycznym), jedyny przedstawiciel rodzaju Lepidosiren i rodziny płazakowatych (Lepidosirenidae), a także jedyna ryba dwudyszna Ameryki.

Wikipedia


płazem

1. dawniej: płasko, na płask;
2. bezkarnie; niezauważenie


SJP.pl


płażewski

nazwisko


SJP.pl

  • Ignacy Płażewski – polski fotograf, historyk
  • Leszek Płażewski – polski prozaik, scenarzysta filmowy

Wikipedia


płazi

dotyczący płaza; charakterystyczny dla płaza


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) taki, który należy do płaza

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla płaza, posiadający cechy płaza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaz mzw., płazy nmos.

Wiktionary


płazińce

robak płaski, zaliczany do przywry digenetycznych, pasożyt przewodów żółciowych przeżuwaczy


SJP.pl

Płazińce (Platyhelminthes) – typ zwierząt dwubocznie symetrycznych (Bilateria). Ich potoczna nazwa (robaki płaskie) pochodzi od listkowatego lub wydłużonego, spłaszczonego grzbietowo-brzusznie ciała. W ich budowie występuje wyłącznie pierwotna jama ciała, wypełniona parenchymą, która pełni funkcję szkieletu hydraulicznego. W większości są to organizmy hermafrodytyczne, rozmnażające się najczęściej poprzez zapłodnienie krzyżowe.

Wikipedia


płaziniec

robak płaski, zaliczany do przywry digenetycznych, pasożyt przewodów żółciowych przeżuwaczy


SJP.pl


płazować

uderzać kogoś płazem szabli


SJP.pl


płazowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płazować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaz m.

 czas. płazować ndk.

Wiktionary


płazowina

leśnicze określenie słabo zadrzewionej powierzchni leśnej


SJP.pl

Płazowina – powierzchnia leśna z rzadkimi drzewami, pozostałymi po drzewostanie, który z różnych powodów uległ nadmiernemu przerzedzeniu. Zgodnie z Instrukcją Urządzania Lasu jest to drzewostan II klasy wieku o zadrzewieniu do 0,3 włącznie, albo drzewostan III i wyższych klas wieku o zadrzewieniu do 0,2 włącznie. Płazowina jest zjawiskiem niepożądanym w gospodarce leśnej.

Wikipedia


płazowizna

słabo zadrzewiona powierzchnia leśna; płazowina


SJP.pl


płazówka

wieś w Polsce


SJP.pl

  • Płazówka – część wsi Koniówka w powiecie nowotarskim, województwie małopolskim
  • Płazówka – przysiółek wsi Witów w powiecie tatrzańskim, województwie małopolskim
  • Płazówka – wieś w powiecie kolbuszowskim, województwie podkarpackim

Wikipedia


płazowo

Płazowo – (niem. Plassowo, 1942-1945 Plaßhof) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Lubiewo, przy trasie drogi wojewódzkiej nr 240.

W latach 1950–1998 miejscowość należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 266 mieszkańców. Jest siódmą co do wielkości miejscowością gminy Lubiewo.

Wikipedia


płazy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Amphibia|L.|ref=tak., gromada zmiennocieplnych kręgowców;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: płaz

Wiktionary

Płazy (Amphibia) – gromada zmiennocieplnych kręgowców z grupy czworonogów. Zamieszkują różnorodne siedliska, większość gatunków żyje na lądzie, w gruncie, na drzewach bądź w wodach słodkich. W rozwoju przechodzą stadium larwalne, w czasie którego prowadzą wodny tryb życia, choć niektóre gatunki wykształciły adaptacje behawioralne pozwalające ominąć to ograniczenie. Kijanki przechodzą przeobrażenie, w wyniku którego oddychająca skrzelami larwa staje się dorosłym osobnikiem oddychającym płucami. Wymiana gazowa następuje również przez skórę. Niektóre niewielkie ogoniaste, jak i bezogonowe nie mają płuc i prowadzą całą wymianę gazową przez skórę. Pokrojem ciała przypominają gady, jednak w odróżnieniu od nich nie mają błon płodowych w rozwoju ontogenetycznym, w związku z czym ich rozwój musi przebiegać w środowisku wodnym. W związku ze swym rozwojem złożonym i przepuszczalną skórą płazy są wrażliwe na zmiany warunków siedliskowych i zanieczyszczenie środowiska, dlatego stanowią dobre gatunki wskaźnikowe. W ostatnich dekadach odnotowano drastyczny spadek liczebności oraz wyginięcie wielu gatunków płazów na całym świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Płazami zajmuje się nauka zwana batrachologią, natomiast dziedzina wiedzy obejmująca płazy i gady to herpetologia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płaz mzw.

 przym. płazi

Wiktionary


płażyński

nazwisko


SJP.pl


płciowo

przysłówek

 (1.1) rzad. w sposób dotyczący płci, pod względem płci

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płeć ż., płciowość ż.

 przym. płciowy

Wiktionary


płciowość

świadomość posiadania płci i przynależności do płci; tożsamość płciowa, gender


SJP.pl


płciowy

płeć


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdeterminowany przez płeć, dotyczący płci

Wiktionary

Patrz:

płeć

Przykłady

 (1.1) Osiągnięcie dojrzałości płciowej objawia się u koni wystąpieniem popędu płciowego oraz rozpoczęciem u ogierów produkcji nasienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpw̥t͡ɕɔvɨ, AS: pu̯̦ćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płeć ż.

 przysł. płciowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) seksualny

Wiktionary


płd.

skrót od: południe, południowy (czytany jako cały, odmienny wyraz); pd. (rzadziej)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = geogr. południowy

 (1.2) = geogr. południe

Wiktionary

Strony świata, kierunki świata, ściślej: główne kierunki geograficzne, kierunki główne – cztery główne kierunki wyznaczone na powierzchni kuli ziemskiej. Ich określanie związane jest z właściwościami ruchu obrotowego Ziemi. Odbywa się on wokół osi ziemskiej. Punkty przecięcia osi ziemskiej z powierzchnią Ziemi to bieguny geograficzne: północny i południowy. Połączone są półokręgami noszącymi nazwę południków, które wyznaczają kierunek północ–południe. Kierunek wzdłuż południka o zwrocie do północnego bieguna geograficznego to kierunek północny, zaś do południowego bieguna geograficznego – południowy. Natomiast punkty, gdzie pojawia się albo znika Słońce za horyzontem w dniu równonocy, wyznaczają kierunki: wschodni i zachodni.

Wikipedia


płd.-wsch.

skrót od: południo-wschód, południowo-wschodni


SJP.pl


płd.-zach.

skrót od: południo-zachód, południowo-zachodni


SJP.pl


płeć

1. zespół cech charakteryzujący organizmy osobników żeńskich i męskich; zbiorowo o ludziach: osobnicy o tych cechach;
2. przestarzałe: skóra, cera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha organizmów żywych w obrębie jednego gatunku charakteryzująca je pod względem ich zdolności rozrodczych;

 (1.2) przest. skóra, cera

Wiktionary

Płeć – zespół cech budowy o charakterze struktur, funkcji i zachowań pozwalających na sklasyfikowanie organizmów według roli w procesie rozmnażania na męskie i żeńskie.

Rozmnażanie płciowe polega na połączeniu i zmieszaniu cech genetycznych: wyspecjalizowane komórki zwane gametami łączą się, aby stworzyć potomstwo, które odziedziczy cechy po każdym z rodziców. Samce produkują najczęściej małe gamety (plemniki u zwierząt; pyłek w roślinach nasiennych), podczas gdy samice produkują duże gamety (komórki jajowe). Poszczególne organizmy, które produkują zarówno męskie, jak i żeńskie gamety, określane są mianem hermafrodytycznych. Gamety mogą być identyczne w formie i funkcji tzw. izogamia, ale w wielu przypadkach asymetria rozwinęła się w taki sposób, że istnieją dwa różne rodzaje gamet, tzw. anizogamia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U modliszek organizmy płci żeńskiej zabijają organizmy płci męskiej.

 (1.2) Śliczny chłopiec, czego chcieć? Czarny wąsik, biała płeć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɛt͡ɕ, AS: pu̯eć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płciowość ż.

 przym. płciowy

 przysł. płciowo

Wiktionary


płeszka

chrząszcz z rodziny stonkowatych; pchełka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. ent. pchełka

Wiktionary


płesznik

babka płesznik - gatunek rocznej rośliny z rodziny babkowatych; babka śródziemnomorska


SJP.pl

Płesznik (Pulicaria Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje ok. 70 gatunków. Występują one na Starym Świecie – na znacznej części Europy, gdzie rośnie 5 gatunków, Azji (bez jej wschodniej części) i w Afryce, z wyjątkiem jej części równikowej. Do polskiej flory należą dwa gatunki – rodzimy płesznik zwyczajny P. vulgaris i zadomowiony antropofit – płesznik czerwonkowy P. dysenterica.

Wikipedia


płetwa

1. część ciała ryby służąca do poruszania się i sterowania
2. część oprzyrządowania nurka służąca do poruszania się pod wodą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. icht. narząd służący do utrzymywania pożądanej pozycji ciała oraz do poruszania się, występujący u ryb oraz u ssaków wodnych;

 (1.2) sport. element nakładany na stopę, ułatwiający poruszanie się człowieka w wodzie;

 (1.3) techn. płaski, szeroki element konstrukcyjny urządzeń pływających, rzadziej latających

 (1.4) przen. żart. wielka, szeroka stopa

Wiktionary

Płetwa (łac. pinna) – część ciała kręgowców wodnych stanowiąca narząd służący do utrzymywania równowagi ciała oraz do regulowania prędkości i kierunku poruszania się w wodzie. Płetwy występują u większości ryb, u ssaków wodnych, niektórych gadów i u postaci larwalnych płazów (kijanka). Utworzone są z błoniastego fałdu skóry, zwykle opartego na promieniach rogowych, chrzęstnych lub kostnych, i zaopatrzone we własne mięśnie rozmieszczone w podstawie płetwy, za pomocą których są poruszane, ustawiane i uchylane. Liczba płetw oraz budowa szkieletu jest cechą diagnostyczną głównych kladów kręgowców. Kształt i barwy płetw są u wielu gatunków elementem dymorfizmu płciowego. Położenie, kształt, budowa i liczba płetw mają ścisły związek z trybem życia prowadzonym przez dany gatunek. Dla każdego rodzaju płetwy występuje wiele gatunków ryb, w których ta konkretna płetwa została utracona podczas ewolucji, a przedstawiciele kilku rodzajów żmijakowatych utracili wszystkie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwɛtfa, AS: pu̯etfa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwal m.

 przym. płetwiasty

Wiktionary


płetwal

gatunek wieloryba; płetwal błękitny to największy współczesny ssak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Balaenoptera|Lacépède|ref=tak., rodzaj ssaków wodnych z rodziny płetwalowatych;

 (1.2) zool. wieloryb z rodzaju płetwal (1.1)

 (1.3) kulin. potrawa z płetwala (1.2)

Wiktionary

Płetwal (Balaenoptera) – rodzaj ssaków z rodziny płetwalowatych (Balaenopteridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do waleni zalicza się też płetwale.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwa ż., płetwalowate lm nm.

Wiktionary


płetwalowate

rodzina fiszbinowców z rzędu waleni; fałdowce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Balaenopteridae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków z podrzędu fiszbinowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sejwal, przedstawiciel płetwalowatych, jest jednym z najszybszych wielorybów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwal mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fałdowce, wieloryby fałdowce

Wiktionary


płetwalowaty

o cechach płetwalowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


płetwiak

strug do strugania płetwin w deskach, przecinający włókna drewna w poprzek; płetwień


SJP.pl


płetwina

listwa wpuszczana w wyżłobienie w desce dla wzmocnienia


SJP.pl


płetwonóg

płetwonóg workowaty - ssak z rodziny dydelfowatych, zaliczany do torbaczy; japok


SJP.pl


płetwonogi

o cechach płetwonogich (grupa ssaków)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wyposażony w płetwy u nóg

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do ssaków płetwonogich zaliczane są, m.in. foki i morsy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwonogie lm nm.

Wiktionary


płetwonogie

o cechach płetwonogich (grupa ssaków)


SJP.pl

Płetwonogie (Pinnipedia) – zróżnicowany klad szeroko rozpowszechnionych ssaków morskich wyposażonych w płetwy, prowadzących częściowo wodny tryb życia. Obejmuje współczesne rodziny morsowatych (której jedynym dzisiejszym przedstawicielem jest mors), uchatkowatych oraz fokowatych (właściwych fok, pozbawionych małżowin usznych). Współcześnie istnieją 33 gatunki, na podstawie skamielin opisano też ponad 50 gatunków wymarłych. Takson monofiletyczny zaliczany do rzędu drapieżnych – najbliżsi żyjący współcześnie krewni płetwonogich to niedźwiedziowate i łasicokształtne.

Wikipedia


płetwonurek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) nurek z lekkim osprzętem i płetwami, które umożliwiają swobodne poruszanie się pod wodą

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpwɛtfɔ̃ˈnurɛk, AS: pu̯etfõnurek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwonurkowanie n.

 czas. płetwonurkować ndk.

 przym. płetwonurkowy

Wiktionary


płetwonurkować

pływać pod wodą przy pomocy specjalnych płetw zakładanych na stopy oraz aparatu tlenowego


SJP.pl


płetwonurkowanie

pływać pod wodą przy pomocy specjalnych płetw zakładanych na stopy oraz aparatu tlenowego


SJP.pl

Nurkowanie – przebywanie pod wodą przy wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu lub na tzw. zatrzymanym oddechu (freediving), w celach rekreacyjnych, sportowych, naukowych, technicznych, ratunkowych lub militarnych. Nurkowanie z akwalungiem (ang. scuba diving) oraz nurkowanie na zatrzymanym oddechu jest zaliczane do sportów ekstremalnych.

Wikipedia


płetwonurkowy

przymiotnik od: płetwonurek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z płetwonurkami, przeznaczony dla płetwonurków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płetwonurkowanie n., płetwonurek mos.

Wiktionary


płetwowaty

przypominający płetwę


SJP.pl


płetwowy

płetwa


SJP.pl

Patrz:

płetwa

płk

skrót od: pułkownik (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wojsk. pułkownik

Wiktionary

Pułkownik (płk) – stopień oficerski. W SZ RP jest to najwyższy stopień wojskowy korpusu oficerów starszych, natomiast w okresie międzywojennym – korpusu oficerów sztabowych. Niższym stopniem jest podpułkownik, a wyższym generał brygady. W większości sił zbrojnych powyżej stopnia pułkownika (ang. i fr. colonel, niem. Oberst, ros. полковник) są stopnie generalskie.

Wikipedia


płn.

skrót od: północ, północny (czytany jako cały, odmienny wyraz); pn. (rzadziej)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = geogr. północny

 (1.2) = geogr. północ

Wiktionary

Strony świata, kierunki świata, ściślej: główne kierunki geograficzne, kierunki główne – cztery główne kierunki wyznaczone na powierzchni kuli ziemskiej. Ich określanie związane jest z właściwościami ruchu obrotowego Ziemi. Odbywa się on wokół osi ziemskiej. Punkty przecięcia osi ziemskiej z powierzchnią Ziemi to bieguny geograficzne: północny i południowy. Połączone są półokręgami noszącymi nazwę południków, które wyznaczają kierunek północ–południe. Kierunek wzdłuż południka o zwrocie do północnego bieguna geograficznego to kierunek północny, zaś do południowego bieguna geograficznego – południowy. Natomiast punkty, gdzie pojawia się albo znika Słońce za horyzontem w dniu równonocy, wyznaczają kierunki: wschodni i zachodni.

Wikipedia


płn.-wsch.

skrót od: północno-wschód, północno-wschodni


SJP.pl


płn.-zach.

skrót od: północno-zachód, północno-zachodni


SJP.pl


pło

kożuch roślin torfowiskowych unoszący się na jeziorze, które ulega przekształcaniu w torfowisko lub trzęsawisko; spleja


SJP.pl

Pło (regionalnie także pod nazwą spleja) – kożuch roślin torfowiskowych występujący na wodzie w formie zarastającego brzegu lub rodzaj pływającej wyspy, powstałej w wyniku odrywania się mszarów torfowcowych porastających brzegi jeziora. Stanowi etap zarastania zbiornika wodnego, tworząc trzęsawisko. Zwykle ma charakter torfowiska przejściowego.

Wikipedia


płoć

ryba z rodziny karpiowatych; płocica; płotka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Rutilus rutilus|Linnaeus|ref=tak., niewielka srebrzysta ryba eurazjatycka;

Wiktionary

Płoć, płotka (Rutilus rutilus) – gatunek ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od małego pragnąłem złowić olbrzymiego szczupaka, jednak zawsze łapałem małe płocie.

 (1.1) Narybek płoci żywi się planktonem skorupiakowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔt͡ɕ, AS: pu̯oć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płotka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. płotka

Wiktionary


płocczanin

mieszkaniec Płocka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Płocka

 (1.2) osoba pochodząca z Płocka, urodzona w Płocku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔt͡sˈt͡ʃãɲĩn, AS: pu̯ocčãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płock m., Płockie n.

:: fż. płocczanka ż.

 przym. płocki

Wiktionary


płocczanka

mieszkanka Płocka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Płocka

 (1.2) kobieta pochodząca z Płocka, urodzona w Płocku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔt͡sˈt͡ʃãnka, AS: pu̯ocčãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płock m., Płockie n.

:: fm. płocczanin m.

 przym. płocki

Wiktionary


płocha

część warsztatu tkackiego, wymienny grzebień zamocowany w tylnej części belki bidła


SJP.pl


płochacz

1. niewielki ptak z rodziny płochaczy;
2. pies myśliwski (najczęściej spaniel lub terier) wykorzystywany do wypłaszania ptactwa z zarośli i aportowania zdobyczy


SJP.pl

Płochacz – pies używany od wielu stuleci do polowania na drobną zwierzynę (w tym ptaki), przy czym ich rola polegała na wyszukiwaniu i wypłaszaniu jej z krzewów i szuwarów oraz aportowaniu po strzale. Obecnie płochacze są w myślistwie dość często stosowane, choć wiele ras hoduje się jako psy pokojowe towarzyszące ze względu na ich urodę i charakter.

Wikipedia


płochacze

1. niewielki ptak z rodziny płochaczy;
2. pies myśliwski (najczęściej spaniel lub terier) wykorzystywany do wypłaszania ptactwa z zarośli i aportowania zdobyczy


SJP.pl

Płochacze (Prunellidae) – monotypowa rodzina małych ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


płocharski

nazwisko


SJP.pl


płochlica

płochlica księżycówka - gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych


SJP.pl


płochliwiej

stopień wyższy od przysłówka: płochliwie


SJP.pl


płochliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: płochliwy


SJP.pl


płochliwy

przymiotnik

 (1.1) taki, który się łatwo płoszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płochliwość ż.

 czas. płoszyć ndk., spłoszyć dk.

 przysł. płochliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierzchliwy

Wiktionary


płochocin

  • Płochocin – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Warlubie
  • Płochocin – osada leśna w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Warlubie
  • Płochocin – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Ożarów Mazowiecki
  • Płochocin – osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Dobra
  • Płochocin – przystanek kolejowy w Płochocinie

Wikipedia


płochocki

nazwisko


SJP.pl


płochowo

Płochowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Goniądz.

W lipcu i sierpniu 1944 wojsko niemieckie wysiedliło mieszkańców wsi. Zabudowania Niemcy rozebrali lub spalili.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Osowcu.

Wikipedia


płochy

1. taki, którego łatwo spłoszyć; płochliwy; bojaźliwy;
2. niestały w uczuciach, postępujący nierozważnie; lekkomyślny;
3. dotyczący nieważnych spraw, niemający istotnego znaczenia; błahy


SJP.pl


płocianin

mieszkaniec Płotów


SJP.pl


płocianka

mieszkanka Płotów


SJP.pl


płocica

regionalna nazwa płoci lub różanki


SJP.pl

2 jeziora w Polsce:

  • Płocica – jezioro w woj. pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Bytów
  • Płocica – jezioro w woj. zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Tuczno

Wikipedia


płociczno

Miejscowości w Polsce

  • Płociczno – osada leśna w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Świedziebnia
  • Płociczno – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Lubowidz
  • Płociczno – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Bakałarzewo
  • Płociczno – osada w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Lipusz
  • Płociczno – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Kaliska
  • Płociczno – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Ełk
  • Płociczno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Tuczno

Wikipedia


płócienko

cienka tkanina biała lub kolorowa z lnu lub bawełny


SJP.pl


płóciennictwo

wyrób płócien


SJP.pl

Płóciennictwo – rzemiosło i dział przemysłu włókienniczego, wytwarzające tkaniny z włókien bawełny, juty, konopii i lnu. Płóciennictwo dzieli się na dwa podstawowe działy: przędzalnictwo i tkactwo.

Wikipedia


płócienniczak

nazwisko


SJP.pl


płóciennik

nazwisko


SJP.pl

  • osoba zajmująca się płóciennictwem

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Płóciennik – polski malarz, grafik i rysownik
  • Sebastian Płóciennik – polski ekonomista
  • Witold Płóciennik – polski operator filmowy

Wikipedia


płócienny

1. wykonany z płótna;
2. podstawowy splot, w którym jedna nitka wątku przeplata się z jedną nitką osnowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący płótna, wykonany z płótna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anna nakryła stół płóciennym obrusem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwuˈt͡ɕɛ̃nːɨ, AS: pu̯uć•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płótno n., płócienko n.

Wiktionary


płocin

Płocin (do 1945 niem. Plötzin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin

Wikipedia


płocioleszcz

ryba z rodziny karpiowatych


SJP.pl


płociowy

płoć


SJP.pl

Patrz:

płoć

płock

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Polsce, nad Wisłą;

 (1.2) geogr. zob. Mały Płock.

Wiktionary

Płock – miasto w Polsce, na prawach powiatu, położone na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej, nad Wisłą, w województwie mazowieckim, siedziba ziemskiego powiatu płockiego; historyczna stolica Mazowsza oraz stolica Polski w latach 1079–1138; siedziba rzymskokatolickiej kurii diecezji płockiej (1075), siedziba biskupa naczelnego Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, port rzeczny, rafineria ropy naftowej (1964), szkoły wyższe, teatry, muzea. Polskie miasto-bohater (1921).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Urodziłem się w Płocku, ale teraz mieszkam w Częstochowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔt͡sk, AS: pu̯ock

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płocczanin mos., płocczanka ż.

 przym. płocki

Wiktionary


płocki

przymiotnik od: Płock, Płoty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Płocka, związany z Płockiem

Wiktionary

  • Adam Michał Płocki – polski matematyk, profesor
  • Kuno Alexander von Plocki – polski weterynarz, dr hab.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biskup płocki studiował w Rzymie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔt͡sʲci, AS: pu̯ocʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płock mrz., płocczanin mos., płocczanka ż.

 przym. podpłocki

Wiktionary


płockie

przymiotnik od: Płock, Płoty


SJP.pl


płocochowo

Płocochowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Pułtusk. Ma status sołectwa.

W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Płocochowo, po jej zniesieniu w gromadzie Pułtusk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

We wsi był przystanek kolei wąskotorowej Płocochowo.

Wikipedia


płód

1. zarodek ssaków w późniejszym stadium rozwoju;
2. dzieło jako wytwór talentu, pracy umysłowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. zarodek ssaków w późniejszym stadium rozwoju

 (1.2) przen. dzieło jako wytwór talentu, pracy umysłowej

 (1.3) to, co wydała ziemia

Wiktionary

Płód (łac. fētus „potomstwo”) – w embriologii, zarodek ssaków od chwili zakończenia się okresu zarodkowego do chwili urodzenia. Ludzki zarodek osiąga stadium płodu w 11. tygodniu ciąży i rozpoczyna okres płodowy. U płodu można rozpoznać cechy morfologiczne dla danego gatunku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z porównawczego punktu widzenia fakt, że płód ssaka jest zaopatrywany przez krew mieszaną, wydaje się całkiem naturalny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwut, AS: pu̯ut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płodność ż.

 czas. płodzić

 przym. płodowy, płodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dzieło, wytwór

Wiktionary


płodniej

stopień wyższy od przysłówka: płodnie


SJP.pl


płodniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: płodny


SJP.pl


płodnolist

roślina z rodziny gruboszowatych o kwiatach zebranych w baldachogrona; żyworódka; briofilum


SJP.pl

Kalanchoe, żyworódka, płodnolist (Kalanchoe Adans.) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Obejmuje ok. 165 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w południowej Azji oraz w Afryce (z wyjątkiem północnej części tego kontynentu). Rozprzestrzenione zostały jednak na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej.

Wikipedia


płodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. naturalna zdolność do posiadania potomstwa, zdolność do zajścia w ciążę

 (1.2) dawanie obfitych plonów

 (1.3) przen. tworzenie wielu dzieł

Wiktionary

Płodność – zdolność zwierząt do rozrodu.

  • u samców ssaków – zdolność do wytwarzania plemników, dokonywania skoku na samicę, przeniesienia nasienia do dróg rodnych samicy;
  • u samic ssaków – zdolność do wytwarzania komórek jajowych, zachodzenia w ciążę, donoszenia płodu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poetka nigdy nie zaszła w ciążę, nie widziała siebie w roli matki. Biologiczną płodność przeciwstawiała płodności twórczej, którą o wiele bardziej ceniła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔdnɔɕt͡ɕ, AS: pu̯odność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płód n., płodzenie n., spłodzenie n., ubezpłodnienie n.

 czas. płodzić ndk., spłodzić dk., zapładniać ndk.

 przym. płodny, płodowy

 przysł. płodnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozrodczość

Wiktionary


płodny

zdolny do płodzenia, rozmnażania się, także określenie bardzo twórczego pisarza, kompozytora itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdolny do płodzenia potomstwa

 (1.2) mający liczne potomstwo

 (1.3) książk. o gruncie: dający obfite plony

 (1.4) książk. o twórcy: tworzący dużo dzieł

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płodność ż., płód mrz., ubezpłodnienie n.

 czas. zapładniać, płodzić ndk.

 przym. płodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dzieciaty

 (1.3) urodzajny, żyzny

 (1.4) twórczy

Wiktionary


płodobójstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zabicie płodu

Wiktionary


płodowy

związany z życiem ssaków w stanie zarodkowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący płodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas godzinnej operacji przemyscy ginekolodzy otworzyli macicę, oddzielili ją od ścian błon płodowych, aby dostać się do krwiaka i usunęli go.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płód m., płodzenie n., spłodzenie n., płodność ż.

 czas. płodzić ndk., spłodzić dk.

 przym. płodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) embrionalny

Wiktionary


płodozmian

1. system uprawy roli ustalający rotację zasiewów, które mają kolejno następować po sobie w kolejnych latach;
2. przenośnie: następujące po sobie zamiany rzeczy lub czynności, wprowadzające różnorodność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. system gospodarki rolnej ustalający z góry na wiele lat stałą rotację upraw;

Wiktionary

Płodozmian – system zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na zaplanowanym z góry na wiele lat następstwie roślin po sobie, na wyznaczonym do tego celu obszarze podzielonym na pola, jednocześnie dostosowany do specyficznych warunków rolniczo-ekonomicznych gospodarstwa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pwɔˈdɔzmʲjãn, AS: pu̯odozmʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płodozmianowy, płodozmienny

Wiktionary


płodozmianowy

płodozmian, np. system płodozmianowy; płodozmienny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) roln. związany z płodozmianem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płodozmian mrz.

Wiktionary


płodozmienny

płodozmian, np. system płodozmienny; płodozmianowy


SJP.pl


płody

dobra natury, np. płody rolne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy

 (1.1) bogactwa natury; roślinne bogactwa przyrody wykorzystywane przez ludzi głównie jako pożywienie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lp. plon mrz. (lm. plonony nmos.)

Wiktionary


płodzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płodzić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płodność ż., ubezpłodnienie n.

 przym. płodowy

 czas. zapładniać, płodzić

Wiktionary


płodzić

1. zapładniając, powodować powstanie istoty żywej;
2. potocznie: wydawać na świat potomstwo; rodzić;
3. w przenośni: tworzyć coś, powodować powstanie czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. spłodzić)

 (1.1) powodować powstanie istoty żywej poprzez akt zapłodnienia

 (1.2) przen. być twórcą czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płodność ż., płodzenie n., płód mrz., ubezpłodnienie n.

 przym. płodowy, płodny

 przysł. płodnie

 czas. zapładniać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poczynać, zmajstrować, zrobić, wydawać na świat

 (1.2) produkować, tworzyć

Wiktionary


płomień

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) język ognia unoszący się nad płonącym przedmiotem;

Wiktionary

Płomień – zjawisko spalania gazu, w którym zachodzą reakcje rozkładu i spalania. Paliwem w płomieniu jest zawsze gaz. Płomień nad cieczą występuje wskutek parowania tej cieczy, zaś płomień nad palącym się ciałem stałym świadczy o wydzielaniu się palnego gazu wskutek rozkładu paliwa (piroliza).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwɔ̃mʲjɛ̇̃ɲ, AS: pu̯õmʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płomykówka ż., płomiennica ż., płomiennik m., podpłomyk m.

:: zdrobn. płomyk m., płomyczek m.

 czas. płonąć ndk., spłonąć dk., zapłonąć dk.

 przym. płomienisty, płomienny, płomiennicowy, płomiennikowy

Wiktionary


płomieńczyk

roślina z jaskrowatych; rośnie na terenach podmokłych, kwitnie w lecie, wydając drobne żółte kwiaty; jaskier płomieńczyk; jaskier płomiennik


SJP.pl


płomieniak

piec do topienia metalu, o takiej konstrukcji, że topiony materiał styka się tylko z płomieniem lub gazami spalinowymi; piec płomienny


SJP.pl


płomienica

Kocioł płomienicowo-płomieniówkowy, w początkowym okresie ich rozwoju także nazywany rurowym (aktualnie rurowymi nazywamy tylko kotły opłomkowe).

Typ kotła parowego rzadziej wodnego o dużej pojemności wodnej, posiadający płomienicę przedłużoną płomieniówkami. Posiadają różną konstrukcję, ale charakterystyczny i decydujący o nazwie jest element wysunięty z kotła (na rysunku) zawierający przynajmniej część płomieniówek zamocowanych w ścianie sitowej zamykającej płomienicę z paleniskiem.

Wikipedia


płomienie

  • Płomienie – powieść Stanisława Brzozowskiego z 1908 roku
  • Grupa „Płomienie” – polska organizacja podziemna podczas II wojny światowej
  • „Płomienie” – czasopismo ukazujące się w latach 1942–1944
  • Płomienie – polski film obyczajowy z 1978 roku

Wikipedia


płomieniec

czerwończyk płomieniec, czerwończyk dukacik - motyle z rodziny modraszkowatych


SJP.pl

Płomieniec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Mrozy.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Jeruzalu.

Wikipedia


płomieniówka

Kocioł płomienicowo-płomieniówkowy, w początkowym okresie ich rozwoju także nazywany rurowym (aktualnie rurowymi nazywamy tylko kotły opłomkowe).

Typ kotła parowego rzadziej wodnego o dużej pojemności wodnej, posiadający płomienicę przedłużoną płomieniówkami. Posiadają różną konstrukcję, ale charakterystyczny i decydujący o nazwie jest element wysunięty z kotła (na rysunku) zawierający przynajmniej część płomieniówek zamocowanych w ścianie sitowej zamykającej płomienicę z paleniskiem.

Wikipedia


płomieniowy

płomień


SJP.pl

Patrz:

płomień

płomieniściej

stopień wyższy od przysłówka: płomieniście


SJP.pl


płomienisty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) palący się płomieniem

 (1.2) przypominający płomień kolorem i blaskiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płomień m., płomyczek m.

 przym. płomienny

Wiktionary


płomiennica

1. rodzaj saprotroficznych i pasożytniczych grzybów z rzędu pieczarkowców;
2. poetycko: fantastyczna postać, duch ognia


SJP.pl

Flammulina P. Karst. (płomiennica) – rodzaj grzybów z rodziny obrzękowcowatych (Physalacriaceae).

Wikipedia


płomienniej

stopień wyższy od przysłówka: płomiennie


SJP.pl


płomienniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: płomienny


SJP.pl


płomiennik

jaskier płomiennik - gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych; jaskier płomieńczyk


SJP.pl


płomiennorudy

intensywnie rudy; ognistorudy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) intensywnie rudy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nosił płomiennorudy zarost, zakrywający nieomal całą twarz, (rzecz niezbyt typowa u lotników), włosy miał tej samej barwy, gęsto skręcone jak u irlandzkiego baranka.

Wiktionary


płomiennowłosy

mający płomiennorude włosy


SJP.pl


płomienny

przymiotnik

 (1.1) palący się płomieniem

 (1.2) mający kolor płomienia

 (1.3) książk. oddający się czemuś z wielkim zapałem, przejęciem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płomień m., płomyczek m., płomyk m., płomienisko n., płomienność ż.

 przym. płomienisty

 przysł. płomiennie, płomieniście

 czas. płonąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) płomienisty, ognisty, jaskrawoczerwony, jaskrawopomarańczowy

 (1.3) gorący, gorliwy, nałogowy, namiętny, urodzony, zagorzały, zapalony, żarliwy

Wiktionary


płomiński

nazwisko


SJP.pl


płomyczek

zdrobnienie od: płomyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: płomyk, płomień

Wiktionary

Płomyczek – czasopismo dla starszych dzieci i (okresowo) młodzieży młodszej, wydawane w Warszawie w latach 1917–2013, do 1927 jako dodatek do tygodnika „Płomyk”.

„Płomyczek” był czasopismem przeznaczonym dla dzieci w wieku 9–11 lat; stałymi współpracownikami pisma byli literaci, m.in. Jan Brzechwa, Jerzy Ficowski, Ludwik Jerzy Kern, Maria Kownacka, Tadeusz Kubiak, Hanna Ożogowska, Janina Porazińska, Ewa Szelburg-Zarembina.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pwɔ̃ˈmɨt͡ʃɛk, AS: pu̯õmyček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płomień m., płomyk m., płomykówka ż., płomiennica ż., płomiennik m., podpłomyk m.

 czas. płonąć ndk., spłonąć dk., zapłonąć dk.

 przym. płomienisty, płomienny, płomiennicowy, płomiennikowy

Wiktionary


płomyczka

zdrobnienie od: płomyk


SJP.pl

Guepinia Fr. (płomyczka) – rodzaj grzybów z rzędu uszakowców (Auriculariales). W Polsce występuje jeden gatunek.

Wikipedia


płomyk

niewielki ogień; ogieniek, ognik, ogienek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały płomień

 (1.2) przen. określenie odczucia, dopiero pojawiającego się uczucia

 (1.3) bot. roślina z rodziny wielosiłowatych;

Wiktionary

Płomyk. Tygodnik ilustrowany dla dzieci i młodzieży – czasopismo wydawane od 1917 do 1991 roku. Pierwszym wydawcą był Związek Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych, a od 1930 r. Związek Nauczycielstwa Polskiego. W ostatnich dziesięcioleciach działalności dwutygodnik; ukazywały się 24 numery w roku, lecz wydania wakacyjne były łączone jako numery 11/12 i 13/14.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dopiero po kilku nieudanych próbach w garści wysuszonej trawy pojawił się delikatny płomyk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔ̃mɨk, AS: pu̯õmyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płomień m.

:: zdrobn. płomyczek m.

 przym. płomienny

 przysł. płomiennie

 czas. płonąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przebłysk

 (1.3) floks

Wiktionary


płomykówka

średniej wielkości sowa z rodziny płomykówkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Tyto alba|ref=tak., średniej wielkości ptak z rodziny płomykówkowatych

Wiktionary

  • Płomykówka galaretowata (Tremiscus helvelloides) – grzyb jadalny, gatunek należący do rodziny trzęsakowatych
  • Płomykówka zwyczajna, płomykówka (Tyto alba) – sowa z rodziny płomykówkowatych

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. płomień mrz., płomyczek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płomykówka zwyczajna

Wiktionary


płomykówkowate

rodzina ptaków z rzędu sów


SJP.pl

Płomykówkowate (Tytonidae) – rodzina ptaków z rzędu sów (Strigiformes).

Wikipedia


płomykówkowaty

o cechach płomykówkowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


płomykowo

Płomykowo (niem. Mühlenvorwerk) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Santok.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


płoń

książkowo:
1. wywoływać rumieniec; rumienić, czerwienić;
2. płonić się - rumienić się, czerwienić się


SJP.pl

  • Płoń – jezioro na Równinie Pyrzycko-Stargardzkiej, położone w województwie zachodniopomorskim
  • płoń – inaczej połynia

Zobacz też: Płonia (rzeka)

Wikipedia


płona

skała uznana przy eksploatacji jakiejś kopaliny za nieużyteczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) górn. skała, która przy eksploatacji określonej kopaliny uważana jest za nieużyteczną

forma przymiotnika.

 (2.1) zob. płony.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skała płonna

Wiktionary


płonąć

1. spalać się, palić się, gorzeć;
2. świecić bardzo jasno;
3. przenośnie:
a) rzucać się w oczy intensywną barwą;
b) być rozpalonym, rumienić się;
c) być ogarniętym np. silnym uczuciem; o uczuciu itp.: opanowywać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spłonąć)

 (1.1) być trawionym przez ogień

 (1.2) silnie świecić, błyszczeć, jaśnieć

 (1.3) przen. mieć bardzo jaskrawą barwę, zazwyczaj czerwoną lub żółtą

 (1.4) przen. rumienić się

 (1.5) przen. odczuwać silne emocje, jak pożądanie, wstyd, chęć zemsty

Wiktionary

Przykłady

 (1.5) (…) podniosła w górę lampę, którą trzymała w lewej ręce. W jej świetle zobaczyła twarz syna, skurczoną i dziwnie zmiętą, z płonącymi oczyma (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔ̃nɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pu̯õnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płonięcie n., płomień m., płomyk m., płomyczek m.

 czas. spłonąć, zapłonąć, wypalać

 przym. płomienny

 przysł. płomiennie

Wiktionary


płonący

1. spalać się, palić się, gorzeć;
2. świecić bardzo jasno;
3. przenośnie:
a) rzucać się w oczy intensywną barwą;
b) być rozpalonym, rumienić się;
c) być ogarniętym np. silnym uczuciem; o uczuciu itp.: opanowywać


SJP.pl

Patrz:

płonąć

płonczyn

Płonczyn – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Wielgie.

Wikipedia


płoniarka

płoniarka zbożówka - gatunek owada z rodziny niezmiarkowatych


SJP.pl


płoniawski

Płoniawy-Bramura (wieś w Polsce)


SJP.pl


płoniawy-bramura

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Płoniawy-Bramura – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Płoniawy-Bramura
  • Płoniawy-Bramura – osada leśna w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Płoniawy-Bramura
  • Płoniawy-Bramura – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim
  • Płoniawy-Bramura – dawna gromada w powiecie makowskim w województwie warszawskim

Wikipedia


płonić

książkowo:
1. wywoływać rumieniec; rumienić, czerwienić;
2. płonić się - rumienić się, czerwienić się


SJP.pl


płonica

choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez paciorkowce, charakteryzuje się bólem gardła, gorączką i charakterystyczną wysypką; szkarlatyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. ostra choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Streptococcus pyogenes (paciorkowiec grupy A)

Wiktionary

Płonica, szkarlatyna (łac. scarlatina) – choroba zakaźna wywoływana przez bakterię Streptococcus pyogenes – paciorkowca grupy A. Objawy obejmują ból gardła, gorączkę, bóle głowy, obrzęk węzłów chłonnych i charakterystyczną wysypkę na skórze. Wysypka jest czerwona i przypomina papier ścierny; zwykle pojawia się na klatce piersiowej i rozprzestrzenia po całym ciele z wyjątkiem dłoni i podeszw stóp. Na twarzy zaczerwienione są zwykle policzki, podczas gdy okolica ust pozostaje blada. Wysypka blednie pod naciskiem, zwykle utrzymuje się przez około tydzień. Skóra może się następnie złuszczać. Mogą też występować zaczerwienia w zgięciach łokci i pod kolanami. Początkowo na języku pojawia się biały lub żółtawy nalot, który z czasem ustępuje, odsłaniając zaczerwieniony język, przypominający truskawkę lub malinę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ważne jest wyleczenie płonicy do końca, aby uniknąć powikłań.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płoniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkarlatyna

Wiktionary


płoniczy

płonica; szkarlatynowy


SJP.pl


płonięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płonąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. płonąć

Wiktionary


płoniej

dawny stopień wyższy od przysłówka: płono


SJP.pl


płoniwowate

rodzina mchów z rzędu płoniwowców


SJP.pl

Płoniwowate (Pottiaceae Schimp.) – rodzina mchów z rzędu płoniwowców (Pottiales M. Fleisch). Gatunki należące do rodziny są szeroko rozpowszechnione na obszarach o klimacie umiarkowanym, z małą liczbą gatunków i rodzajów występujących w regionach tropikalnych i arktycznych. Rodzajem typowym jest Pottia (Rchb.) Fürnr.

Wikipedia


płoniwowce

rząd mchów z klasy prątników


SJP.pl

Płoniwowce (Pottiales) – rząd mchów (prątników) z podklasy Dicranidae. Dzielony był na 6 rodzin, a bardziej współcześnie na 4 rodziny, z czego trzy są monotypowe (zawierają jeden rodzaj) i większość rodzajów (96) należy do rodziny płoniwowatych Pottiaceae. Są to mchy rosnące głównie na ziemi lub skałach, rzadziej w wodach płynących.

Wikipedia


płonka

gatunek jabłoni o drobnych owocach; jabłoń dzika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. jabłko

Wiktionary

  • płonka – potoczna nazwa gruszy pospolitej
  • płonka – potoczna nazwa jabłoni dzikiej
W Polsce
  • Płonka – osada w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Milicz
  • Płonka – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Rudnik
  • Płonka – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Sianów

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|jabko.

Wiktionary


płonkowo

Płonkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Rojewo.

W latach 1954-1957 wieś była siedzibą gromady Płonkowo, po jej zniesieniu w gromadzie Rojewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


płonnik

gatunek mchu


SJP.pl

Płonnik (Polytrichum Hedw.) – rodzaj mchów z rodziny płonnikowatych (Polytrichaceae). Obejmuje ok. 40 gatunków. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony. W Polsce występuje w zależności od ujęcia systematycznego rodzaju od 4 do 10 gatunków płonnika.

Wikipedia


płonnikowate

rodzina mchów z rzędu płonnikowców


SJP.pl

Płonnikowate (Polytrichaceae Schwägr.) – rodzina mchów należąca do monotypowego rzędu płonnikowców (Polytrichales M. Fleisch.) w obrębie klasy płonników (Polytrichopsida Doweld). Rodzajem typowym jest płonnik (Polytrichum Hedw.). W obrębie rodziny wyróżnianych jest 20 rodzajów z ok. 400 gatunkami. Mchy te są niemal kosmopolityczne – spotykane są we wszystkich strefach klimatycznych z wyjątkiem terenów nizinnych w strefie tropikalnej. Są to mchy naziemne – rosną na terenach skalistych (jednak w miejscach, gdzie występuje gleba), w różnego typu lasach, w tundrze, stosunkowo rzadziej na torfowiskach i w formacjach trawiastych. Rozprzestrzeniają się za pomocą zarodników oraz wegetatywnie, mimo że nie tworzą rozmnóżek, za pomocą fragmentów łodyżek, a nawet liści.

Wikipedia


płonnikowce

rząd mchów z klasy prątników


SJP.pl

Płonnikowate (Polytrichaceae Schwägr.) – rodzina mchów należąca do monotypowego rzędu płonnikowców (Polytrichales M. Fleisch.) w obrębie klasy płonników (Polytrichopsida Doweld). Rodzajem typowym jest płonnik (Polytrichum Hedw.). W obrębie rodziny wyróżnianych jest 20 rodzajów z ok. 400 gatunkami. Mchy te są niemal kosmopolityczne – spotykane są we wszystkich strefach klimatycznych z wyjątkiem terenów nizinnych w strefie tropikalnej. Są to mchy naziemne – rosną na terenach skalistych (jednak w miejscach, gdzie występuje gleba), w różnego typu lasach, w tundrze, stosunkowo rzadziej na torfowiskach i w formacjach trawiastych. Rozprzestrzeniają się za pomocą zarodników oraz wegetatywnie, mimo że nie tworzą rozmnóżek, za pomocą fragmentów łodyżek, a nawet liści.

Wikipedia


płonno

  • Płonno (jezioro)
  • Płonno (województwo zachodniopomorskie) – wieś

Wikipedia


płonność

płonny


SJP.pl

Patrz:

płonny

płonny

1. nieefektywny, nieskuteczny;
2. w botanice: nieowocujący, niedający kwiatów, nasion;
3. dawniej: jałowy, nieurodzajny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. niedający zarodników, nasion, owoców

 (1.2) przen. niedający rezultatów

 (1.3) daw. nieurodzajny

 (1.4) stpol. płochy

 (1.5) stpol. lekki

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pierwsze godziny po ataku na prezydenta Gdańska dawały płonne nadzieje, że coś się zmieni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔ̃nːɨ, AS: pu̯õ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płonność ż., płonnik m., Płonno n., Płonna ż.

 przysł. płonnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) spełzający na niczym

 (1.3) jałowy

Wiktionary


płonowo

Płonowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Brańsk.

W latach 1921 – 1934 wieś należała do gminy Widźgowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wikipedia


płońsk

miasto w Polsce


SJP.pl

Płońsk – miasto w Polsce w województwie mazowieckim, siedziba powiatu płońskiego. Położony jest 66 km na północny zachód od centrum Warszawy, na Wysoczyźnie Płońskiej nad rzeką Płonką.

Płońsk był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego w starostwie płońskim województwa płockiego w 1784.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 miasto liczyło 21 530 mieszkańców, będąc 23. najludniejszym miastem w województwie.

Wikipedia


płoński

przymiotnik od: Płońsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Płońskiem, dotyczący Płońska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płońsk mrz., płońszczanin m., płońszczanka ż.

Wiktionary


płońszczanin

mieszkaniec Płońska


SJP.pl


płońszczanka

mieszkanka Płońska


SJP.pl


płońszy

dawny stopień wyższy od przymiotnika: płony; bardziej płony


SJP.pl


płony

rzadko:
1. przestarzałe: mało żyzny, niepłodny, nieurodzajny; jałowy, płonny;
2. o pędach, kwiatach, pręcikach lub liściach roślin: nieowocujący, niewydający nasion, owoców, zarodników itp.; płonny;
3. gwarowo:
a) słaby, mizerny;
b) o pokarmach: mało pożywny, nieprzyprawiony, jałowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. płonny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieurodzajny

Wiktionary


płosa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział roli, pas ziemi, w dawnej Polsce określenie części niwy

Wiktionary

Płosa – osada w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Przeworno.

Do 2024 r. miejscowość była przysiółkiem wsi Dobroszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Perz, zwyczajnie perz; jak się już gdzie zaweźmie, to go się trudno całkiem z roli pozbyć. Co ja go to już z owej płosy nad łąką nawywalał (…).

Wiktionary


płoski

nazwisko


SJP.pl

W Polsce
  • Płoski – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Wąsosz
  • Płoski – część wsi Przechód w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Sosnówka
  • Płoski – część wsi Tokarki w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Kazimierz Biskupi
  • Płoski – przystanek kolejowy
Inne
  • Płoski – wieś w Bułgarii, obwód Błagojewgrad
Zobacz też
  • Płoski – biskup

Wikipedia


płoskinia

wieś w Polsce


SJP.pl

Płoskinia (niem. Plasswich) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia.

Miejscowość jest siedzibą gminy Płoskinia.

W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Płoskinia. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


płoskiński

związany z Płoskinią, dotyczący Płoskini


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Płoskinią, dotyczący Płoskini

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płoskinia ż., płoskinianin m., płoskinianka ż.

Wiktionary


płoskirów

dawniej: Chmielnicki (miasto na Ukrainie)


SJP.pl

Chmielnicki (ukr. Хмельницький, Chmelnyćkyj; do 1954 Płoskirów, Proskurów ukr. Проскурів, Proskuriw) – miasto w zachodniej części Ukrainy, nad Bohem, stolica obwodu i rejonu. Miasto liczy 273 713 mieszkańców (2020), dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 251 077.

Około 100 km na północ od miasta znajduje się elektrownia jądrowa o mocy 2 GW.

Wikipedia


płoskoń

konopie o kwiatach męskich; suszka, płaskoń, płaskun, płoskonka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. konopie o kwiatach męskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Osobniki męskie konopi (płoskonie) zaraz po okwitnieniu zaczynają żółknąć i usychają.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płaski, płoskonny, płoskunny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) suszka, płaskun, płaskoń

Wiktionary


płoskonka

nazwisko


SJP.pl


płosków

3 miejscowości w Polsce:

  • Płosków – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. sępoleńskim, w gminie Sośno
  • Płosków – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Sarnaki
  • Płosków – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Złotów

Zobacz też: Płosków-Kolonia

Wikipedia


płoskunka

konopie o kwiatach męskich; suszka, płaskoń, płoskoń, płoskun, płoskonka


SJP.pl


płoskurnica

gatunek pszenicy


SJP.pl


płośnica

wieś w Polsce


SJP.pl

Płośnica (niem. Heinrichsdorf) – wieś w Polsce położona na Wzniesieniach Mławskich, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Płośnica, na szlaku kolejowym pomiędzy Działdowem i Lidzbarkiem. Jest siedzibą gminy Płośnica.

Wikipedia


płośnicki

przymiotnik od: Płośnica


SJP.pl


płoszaj

nazwisko


SJP.pl


płoszajski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Emil Płoszajski – polski scenarzysta
  • Jerzy Płoszajski – polski inżynier i konstruktor lotniczy
  • Łukasz Płoszajski – polski aktor i mentalista

Wikipedia


płoszcz

dawne określenie grotu, ostrza strzały; płoszczyk


SJP.pl


płoszczyca

pospolity pluskwiak wodny z rodziny o tej samej nazwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ent. pluskwa, owad z gatunku pluskwa domowa, nazwa systematyczna|Cimex lectularius|ref=tak.;

 (1.2) ent. owad z gatunku płoszczyca szara, nazwa systematyczna|Nepa cinerea|ref=tak.;

Wiktionary

Płoszczyca – zarastająca polana na wschodnim grzbiecie Śnieżnicy w Beskidzie Wyspowym. Znajduje się w jego górnej części, na południowym stoku, na wysokości 750–778 m n.p.m. Prowadzi przez nią zielony szlak turystyczny z Dobrej na szczyt Śnieżnicy. Polana znajduje się w obrębie wsi Gruszowiec w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Dobra.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. płoszczycowate nmos., płaszczyzna ż., płaszczenie n., spłaszczanie n., spłaszczenie n., płaszczyca ż., Płoszczyna ż., płaskownik m., wypłaszczenie n.

 czas. płaszczyć ndk., spłaszczyć dk., spłaszczać ndk.

 przym. płaski, plaskaty, płoszczycowy

 przysł. płasko, płaskawo, plaskato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pluskwa, wancka, wandzka, bździągwa

 (1.2) płoszczyca szara, skorpion wodny

Wiktionary


płoszczyk

dawne określenie grotu, ostrza strzały; płoszcz


SJP.pl

Involucropyrenium Breuss (płoszczyk) – rodzaj grzybów z rodziny brodawnicowatych (Verrucariaceae). Ze względu na współżycie z glonami niektóre gatunki zaliczane są do grupy porostów.

Wikipedia


płoszewo

Płoszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Sompolno, w sołectwie Police.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Mieszkańcy Płoszewa wyznania katolickiego przynależą do parafii św. Jadwigi w Lubstowie.

Wikipedia


płoszkowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Płoszkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Bierzwnik
  • Płoszkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Dolice

Wikipedia


płoszyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. spłoszyć)

 (1.1) powodować ucieczkę

 (1.2) onieśmielać

 (1.3) zakłócać coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Głośna zabawa dzieci płoszyła ptaki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płoszenie n.

 czas. spłoszyć dk., przepłaszać ndk., przepłoszyć dk.

 przym. płochliwy

Wiktionary


płoszyce

Płoszyce – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Lelis. Miejscowość leży na Równinie Kurpiowskiej.

Wikipedia


płot

rodzaj ogrodzenia; parkan; * forma dopełniacza l.poj. "płota" możliwa tylko w przysłowiu "Słowo się rzekło, kobyłka u płota"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogrodzenie domu lub gospodarstwa;

 (1.2) gw-pl|Bukowina. tratwa

Wiktionary

Płot, parkan, blanka – typ ogrodzenia, służący separacji danego areału od środowiska zewnętrznego, tudzież innego typu bytów żyjących.

  • nazwa płot, grodza pleciona z chrustu (XIV wiek), wywodzi się od słów pleść/(s)platać, gdyż pierwsze płoty, przynajmniej na obszarze Słowiańszczyzny i innych, tworzone były z gałęzi (chrustu) przewijanych poziomo między palikami. Płot najczęściej otaczał pastwisko, zrobiony był z pojedynczych drągów przybitych do kołków i nazywał się gródź, rzadziej ogrodzenie.
  • nazwa parkan, węg. párkány, śrgniem. parkan (XIV wiek) – ogrodzenie, zwykle z dylów lub desek (sztachet). Wysoki z balów drewna lub desek umocowanych pomiędzy słupami służył w dawnych czasach do fortyfikacji miast.
  • nazwa blanka (Warmia, Mazury).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pies przeskoczył przez płot i zaatakował wiewiórkę.

 (1.1) Zbudowaliśmy płot dookoła naszego domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔt, AS: pu̯ot

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pleść ndk.

 rzecz. płotkarz m., płotkarka ż., opłotek m.

:: zdrobn. płotek m., płoteczek m.

 przym. płotowy, płotkowy, płotkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) parkan

 (1.2) pluta

Wiktionary


płoteczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: płotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płotka ż.

Wiktionary


płotek

1. niewielki płot
2. w sporcie: przeszkoda ustawiona na trasie biegu (rama na dwóch podstawach), którą zawodnik musi przeskoczyć
3. potocznie o komputerowym znaku: #


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: płot

 (1.2) mały płot

 (1.3) sport. sprzęt lekkoatletyczny używany w biegach płotkarskich

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: płotka

Wiktionary

Płotek – konstrukcja budowlana, wykonywana w podstawowym zakresie z naturalnych materiałów martwych, a także z żywych pędów określonych roślin, stosowana w hydrotechnice, melioracjach i budownictwie ziemnym, do zabezpieczania brzegów i skarp. Tego rodzaju umocnienie zaliczane jest do kategorii biotechnicznego umocnienia brzegu lub stoku. Podstawowym materiałem stosowanym przy wykonywaniu tego rodzaju robót budowlanych są elementy z naturalnych materiałów martwych jak: paliki drewniane, łaty drewniane, pędy wybranych roślin, np. wierzby; wiklina, kiszki faszynowe. Jako materiały pomocnicze stosuje się drut i gwoździe stalowe. W zależności od zastosowanych materiałów wyróżnia się różne rodzaje płotków. Ponadto tak wykonany płotek może być płotkiem nieożywionym lub płotkiem ożywionym. W płotku ożywionym stosuje się świeże pędy wybranej rośliny, najczęściej wierzby, które dzięki zagłębieniu w ziemi mają możliwość wegetacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wlazł kotek na płotek i mruga.

 (1.3) Biegacz potknął się na ostatnim płotku i nie dobiegł do mety.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔtɛk, AS: pu̯otek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płotkarz m., płotkarka ż., płot mrz.

 przym. płotkarski

Wiktionary


płotka

ryba z rodziny karpiowatych; płocica; płoć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. płoć

 (1.2) przen. osoba niewiele znacząca

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: płotek

Wiktionary

  • płotka (Rutilus rutilus) – gatunek ryby z rodziny karpiowatych
  • Leon Płotka
  • Michał Płotka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiedział, gdzie najłatwiej poławiają się kiełby i płotki lub w największej obfitości mieszkają szczupaki, u jakich brzegów raki najgęściej obsiadują podwodne mchy i kamienie, w jakiej porze dnia i roku jakie gatunki ryb na jakie biorą się przynęty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔtka, AS: pu̯otka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płoć ż., płoteczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płoć

Wiktionary


płotkarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sportsmenka, która uprawia bieg przez płotki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Brązowy medal Anny Olichwierczuk to na pewno przyjemna niespodzianka, choć przed mistrzostwami nasza płotkarka legitymowała się najlepszym wynikiem spośród tych rywalek, które przyjechały do Monachium.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɔtˈkarka, AS: pu̯otkarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płotkarstwo n., płot m., płotek m.

:: forma męska płotkarz m.

 przym. płotkarski

Wiktionary


płotkarski

przymiotnik od: płotkarz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z płotkami, dotyczący płotków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaczęła od biegów płaskich, lecz od 2006 trenuje biegi płotkarskie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płot mrz., płotek mrz., płotkarka ż., płotkarstwo, płotkarz mrz.

 przym. płotkowy

Wiktionary


płotkarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. zawodnik uprawiający bieg przez płotki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔtkaʃ, AS: pu̯otkaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płot m., płotek m., płotkarstwo n.

:: fż. płotkarka ż.

 przym. płotkowy, płotkarski

Wiktionary


płotkowy

płotek


SJP.pl

Patrz:

płotek

płótnianka

dawniej: ubranie z płótna noszone przez chłopów; płóciennica


SJP.pl


płótniany

regionalnie: płócienny


SJP.pl


płotnicki

nazwisko


SJP.pl

  • Bolesław Płotnicki (ur. 17 czerwca 1913 w Kijowie, zm. 7 września 1988 w Warszawie) – polski aktor. Uczestnik kampanii wrześniowej.
  • Zbigniew Nozdryn-Płotnicki – profesor weterynarii, anatomopatolog

Wikipedia


płotno

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) tkanina o najprosztszym splocie (płóciennym), najczęściej z surowej lub bielonej przędzy;

 (1.2) szt. tkanina rozpięta na ramie i zagruntowana, przeznaczona do malowania obrazów

 (1.3) szt. obraz malowany na płótnie (1.2)

Wiktionary

Płotno (niem. Blankensee, nazwa przejściowa – Ustronie, Stawiska) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce.

Leśniczówka wchodząca w skład sołectwa: Sułkowo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Twarz dziewczyny była biała, jak płótno (…)

 (1.3) Malarz przedstawił go na płótnie w pełni siły męskiej, z czołem dumnym, okiem żywym i iskrzącym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwutnɔ, AS: pu̯utno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płócienko

 przym. płócienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tkanina

 (1.3) obraz

Wiktionary


płótnować

nadawać (np. papierowi) wygląd płótna przez wyciskanie stosownego wzoru


SJP.pl


płotowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Płotami, dotyczący Płotów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płoty nmos.

Wiktionary


płotowy

płot


SJP.pl

Patrz:

płot

płoty

rodzaj ogrodzenia; parkan; * forma dopełniacza l.poj. "płota" możliwa tylko w przysłowiu "Słowo się rzekło, kobyłka u płota"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;

Wiktionary

Płoty (niem. Plathe an der Rega) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, położone nad Regą, na Równinie Gryfickiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Płoty.

31 grudnia 2012 roku miasto miało 4100 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Płoty są miastem pomorskim.

 (1.1) Historia Płotów sięga średniowiecza.

 (1.1) W Płotach znajduje się plac Konstytucji 3 Maja.

 (1.1) W 1277 roku Płotom nadano prawa miejskie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔtɨ, AS: pu̯oty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płocianin m., płocianka ż.

 przym. płotowski

Wiktionary


płouszowice

Płouszowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jastków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Jastków. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 269 mieszkańców.

Wikipedia


płow

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. danie z kuchni tatarskiej i uzbeckiej, rodzaj pilawu popularnego również w Rosji

Wiktionary

Pilaw (tur. pilav, pers. پلو, polou, hindi पुलाव, pulaw, ros. плов, plow) – tradycyjna potrawa wschodnia, sporządzana z ryżu lub bulguru z dodatkiem warzyw, kawałków mięsa (baraniny, drobiu lub ryb) oraz dużej ilości ostrych przypraw. Dzięki specjalnej technice gotowania (również nazywanej pilawem) ziarenka ryżu pozostają osobno.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Płow wyszedł trochę chudy, ale po trzech miesiącach Abdurahim zdążył do tego przywyknąć.

Wiktionary


płowce

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Wsie w Polsce

  • Płowce – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Radziejów, miejsce bitwy w 1331
  • Płowce – wieś w woj. podkarpackim, w pow. sanockim, w gminie Sanok
  • Płowce – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Stare Juchy
  • Płowce Drugie – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Radziejów

Wikipedia


płowdiw

miasto w Bułgarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w środkowej Bułgarii, położone nad rzeką Maricą;

Wiktionary

Płowdiw (bułg. Плoвдив) – miasto w środkowej Bułgarii, ośrodek administracyjny obwodu Płowdiw i gminy Płowdiw, w zachodniej części Niziny Górnotrackiej, nad rzeką Maricą. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 września 2023 roku miejscowość liczyła 368 809 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Płowdiwu|Ms=Płowdiwie.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płowdiwski

Wiktionary


płowdiwski

przymiotnik od: Płowdiw


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Płowdiwem, dotyczący Płowdiwu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Płowdiw mrz.

Wiktionary


płowić

pozbawiać intensywnej barwy; wypławiać


SJP.pl


płowieć

1. stracić pierwotną intensywność barwy pod wpływem światła;
2. stawać się płowym


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) tracić intensywność barwy pod wpływem światła

 (1.2) stawać się płowym, nabierać barwy płowej (żółtawo-szarej)

 (1.3) geol. o glebie: podlegać procesowi płowienia (przemywania)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płowienie n., płowość ż., spłowienie n., wypłowienie n.

 czas. spłowieć dk., wypłowieć dk.

 przym. płowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) blaknąć

Wiktionary


płowiecki

przymiotnik od: Płowce


SJP.pl


płowienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płowieć.

 (1.2) geol. przemieszczanie się w głąb profilu glebowego cząstek koloidalnych w stanie rozproszenia, wymytych z wyżej leżących warstw, bez rozkładu tych cząstek

Wiktionary

Płowienie (lessivage, proces płowienia, przemywania, lessiważ) – proces glebotwórczy polegający na przemieszczaniu przez wodę opadową cząstek iłu koloidalnego w głąb profilu glebowego. Jego efektem jest powstanie poziomów eluwialnego (przemycia) i iluwialnego (wmywania).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. płowość ż., wypłowienie n., spłowienie n.

 czas. płowieć ndk., wypłowieć dk., spłowieć dk.

 przym. płowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przemywanie, lessiważ

Wiktionary


płowobrązowy

brązowy o płowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) brązowy z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Delikatnie pogłaskałam płowobrązową grzywę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɔvɔbrɔ̃w̃ˈzɔvɨ, AS: pu̯ovobrõũ̯zovy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. brązowopłowy

Wiktionary


płowobrunatny

brunatny o odcieniu płowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) brunatny z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W konarach świergotały płowobrunatne ptaki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɔvɔbrũˈnatnɨ, AS: pu̯ovobrũnatny

Wiktionary


płowobrzuchy

1. bawełniak płowobrzuchy - gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych;
2. drozd płowobrzuchy - gatunek ptaka z rodziny drozdowatych


SJP.pl


płowogardły

górak płowogardły - gatunek ptaka z rodziny kurowatych


SJP.pl


płowolicy

karłówka płowolica, puszczyk płowolicy - gatunki ptaków


SJP.pl


płowoliliowy

liliowy o odcieniu płowym


SJP.pl


płowopiaskowy

mający kolor piasku o płowym odcieniu


SJP.pl


płowordzawy

przymiotnik

 (1.1) rdzawy z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spód ciała strzyżyka karolińskiego jest płowordzawy.

Wiktionary


płoworudy

rudy o odcieniu płowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rudy z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Płoworude płomienie szybko objęły górną kondygnację.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɔvɔˈrudɨ, AS: pu̯ovorudy

Wiktionary


płowość

cecha tego, co płowe (żółtawe z szarym odcieniem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co płowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. płowy

 przysł. płowo

 rzecz. płowienie n.

 czas. płowieć

Wiktionary


płowoszary

szary o odcieniu płowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szary z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skąd się wzięły te płowoszare plamaamy na suficie?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɔvɔˈʃarɨ, AS: pu̯ovošary

Wiktionary


płowowłosy

mający płowe włosy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o płowych włosach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Śmieszne to jest. Dlaczego miałoby mi zależeć na tym, co myśli o mnie płowowłosa osoba, imieniem Janusz, której nigdy dotąd nie widziałam?

Wiktionary


płowożółty

żółty o odcieniu płowym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) żółty z odcieniem płowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Waham się, czy wybrać ten płowożółty portfel, czy może jednak ten seledynowy?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɔvɔˈʒuwtɨ, AS: pu̯ovožuu̯ty

Wiktionary


płowy

1. żółty o odcieniu szarym, szarożółty;
2. zwierzyna płowa - sarny, jelenie, łosie, daniele


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) żółty z odcieniem szarego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na czele dragonów jechał srogi Luśnia i przygryzając płowy wąs, z dala już sobie najbogatszego wypatrywał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɔvɨ, AS: pu̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płowienie n., wypłowienie n., spłowienie n., płowość ż.

 czas. płowieć ndk., wypłowieć dk., spłowieć dk.

 przym. wypłowiały, spłowiały

 przysł. płowo

Wiktionary


płoz

część pługa opierająca się o dno bruzdy i ułatwiająca jego prowadzenie; płóz


SJP.pl


płoza

1. element podwozia niektórych pojazdów umożliwiający sunięcie po podłożu; jedna z dwóch listew pozwalających saniom na poruszanie się po śniegu;
2. część narty drewniana lub wykonana z tworzywa sztucznego; deska


SJP.pl

Płoza – zazwyczaj element podwozia, na którym pojazd się opiera, służący do ruchu ślizgowego po wodzie, śniegu lub lodzie. Gładź będąca powierzchnią styku płozy z podłożem ma na celu zmniejszenie tarcia, a tym samym zwiększenie ślizgu. Płozy są elementami pojazdów lub innych przyrządów, dzięki którym człowiek może się poruszać. Płozy wykonuje się głównie z drewna, metalu bądź z tworzyw sztucznych. Do jazdy wykorzystuje się je najczęściej parami. Ze względu na szerokość powierzchni i sposoby montowania (zaczepu) można wyróżnić płozy montowane jako podwozie w saniach (najczęściej drewniane z obiciem metalowym) lub w bojerze (całkiem metalowe lub z tworzywa – w obu przypadkach posiadające do kilkudziesięciu centymetrów szerokości), dwie płozy z wiązaniami tworzące narty (do kilkunastu centymetrów szerokości), dwie cienkie płozy połączone z butami tworzące łyżwy (do kilku milimetrów szerokości).

Wikipedia


płozić

płozić się - o roślinach, ich pędach, łodygach: rosnąć w kierunku poziomym, rozrastać się nisko przy ziemi; płożyć się


SJP.pl


płozik

mszak z klasy wątrobowców


SJP.pl


płozownica

poprzeczna belka z płozami u dołu, na której opiera się kadłub bojera


SJP.pl


płozowy

płoza


SJP.pl

Patrz:

płoza

płożyć

płożyć się - o roślinach, ich pędach, łodygach: rosnąć w kierunku poziomym, rozrastać się nisko przy ziemi; płozić się


SJP.pl


płożyk

roślina z rodziny płożykowatych, której jedynym przedstawicielem jest objęty ochroną w Polsce płożyk wonny


SJP.pl


płożykowate

rodzina mszaków z rzędu meszkowców


SJP.pl


płuciennik

nazwisko


SJP.pl


płucka

zdrobnienie od: płuco


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) spoż. płuca zwierzęce

 (1.2) kulin. potrawa z płucek (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|płucko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płucko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dudki, łódź|letkie.

 (1.2) dudki, łódź|letkie.

Wiktionary


płucko

zdrobnienie od: płuco


SJP.pl


płucnica

gatunek miodunki; miodunka plamista


SJP.pl

Cetraria Ach. (płucnica) – rodzaj grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów

Wikipedia


płucnik

roślina lecznicza, używana w medycynie ludowej do leczenia m.in. kaszlu, kataru, gruźlicy; miodunka lekarska


SJP.pl

Platismatia W.L. Culb. & C.F. Culb. (płucnik) – rodzaj grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Z powodu współżycia z glonami zaliczany jest do porostów. W Polsce występuje tylko jeden gatunek.

Wikipedia


płucny

odnoszący się do płuc


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. dotyczący płuca, związany z płucami, znajdujący się w płucach, będący częścią płuc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płuco n., opłucna ż., płucik mrz., płucko n.

 przym. opłucnowy

Wiktionary


płuco

parzysty narząd oddechowy kręgowców oddychających powietrzem atmosferycznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. pojedynczy lub parzysty narząd oddechowy właściwy dla kręgowców;

Wiktionary

Płuco (łac. pulmo) – pojedynczy lub parzysty narząd oddechowy kręgowców. Służy do wymiany gazowej (potocznie oddychania). Do kręgowców tych zaliczane są też – prócz płazów, gadów, ptaków i ssaków – ryby dwudyszne, które w niesprzyjających warunkach atmosferycznych prowadzą wymianę gazową za pomocą workowatego płuca, powstałego z przekształconego pęcherza pławnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W płucach zachodzi wymiana gazowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwut͡sɔ, AS: pu̯uco

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opłucna ż.

:: zdrobn. płucko n.

 przym. płucny, wewnątrzpłucny, opłucnowy

Wiktionary


płucodyszne

podgromada ślimaków oddychających płucami, obejmująca około 36 tysięcy gatunków


SJP.pl

Płucodyszne (Pulmonata) – podgromada ślimaków (Gastropoda) obejmująca około 36 tysięcy lądowych i wodnych, hermafrodytycznych gatunków tradycyjnie charakteryzowanych zdolnością do oddychania powietrzem atmosferycznym za pomocą narządu oddechowego nazywanego „płucem” – unaczynionej ścianki jamy płaszczowej pełniącej rolę płuca.

Wikipedia


płucodyszny

o cechach płucodysznych (podgromada ślimaków)


SJP.pl


płucoserce

aparat włączany do krwioobiegu pacjenta, zastępujący czasowo pracę serca i płuc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. urządzenie podtrzymujące krążenie krwi podczas operacji na otwartym sercu;

Wiktionary

Płucoserce – urządzenie, które podczas operacji na otwartym sercu przejmuje funkcję serca przy użyciu pompy mechanicznej, pompującej krew do układu krążenia chorego i płuc przez zastosowanie oksygenatora, w którym zachodzi wymiana gazowa. Krążenie takie jest nazywane krążeniem pozaustrojowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na oddziale znajduje się również m.in. sala operacyjna wyposażona w płucoserce.

Wiktionary


płucotchawka

narząd oddechowy niektórych bezkręgowców lądowych (np. pajęczaków)


SJP.pl

Płucotchawki, płuca książkowe, worki płucne, płuca blaszkowate — narząd oddechowy występujący u wielu pajęczaków i u niektórych owadów. Płucotchawki pajęczaków znajdują się na odwłoku (u postaci dojrzałych – na jego brzusznej stronie), w liczbie od 1 do 4 par. Są to grzebykowate, spłaszczone rozgałęzienia pni tchawkowych, omywane przez hemolimfę transportującą gazy oddechowe.

Wikipedia


płuczka

1. urządzenie do rozdzielania lub oczyszczania mieszanin ciał stałych, zawiesin lub roztworów gazowych z użyciem cieczy;
2. pojemnik na wodę umieszczony nad muszlą klozetową, służący do jej spłukiwania; spłuczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lab. chem. zob. absorber.

Wiktionary

  • Płuczka laboratoryjna
  • płuczka – absorber
  • płuczka – zakład przeróbki urobku
  • Płuczka wiertnicza
    • Płuczka iłowa

Zobacz też:

  • Płóczka – ujednoznacznienie

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. płukanka ż., płukanie n., wypłukanie n., popłukanie n.

 czas. płukać ndk., wypłukiwać ndk., wypłukać dk., popłukać dk.

 przym. płuczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) aparat absorpcyjny, absorber, skruber

Wiktionary


płuczkarnia

płuczkarka;
1. specjalny basen w zakładzie przemysłowym przygotowany do płukania różnego rodzaju wyrobów;
2. urządzenie przeznaczone do płukania złotodajnego piasku w celu otrzymania złota


SJP.pl


płuczkarz

w górnictwie: robotnik zatrudniony przy obsłudze płuczek


SJP.pl


płuczkownia

zakład zajmujący się oczyszczaniem urobku górniczego z domieszek płonnych; płuczka


SJP.pl


płuczkowy

przymiotnik od: płuczka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. lab. górn. związany z płuczką, dotyczący płuczki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płuczka ż., płukanka ż., płukanie n., wypłukanie n., popłukanie n.

 czas. płukać ndk., wypłukiwać ndk., wypłukać dk., popłukać dk.

Wiktionary


płucznik

urządzenie służące do chemicznego oczyszczania benzolu


SJP.pl


płudowski

przymiotnik od: Płudy, Nowe Płudy, Stare Płudy


SJP.pl


płudy

1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. osiedle w Warszawie


SJP.pl

W Polsce
  • Płudy – wieś w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Trzebieszów
  • Płudy – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Radzyń Podlaski
  • Płudy – osiedle w Warszawie w dzielnicy Białołęka
  • Płudy – dawna gromada
Zobacz też
  • Nowe Płudy
  • Stare Płudy

Wikipedia


pług

1. narzędzie rolnicze służące do orania;
2. sposób hamowania nartami, polegający na zbliżeniu ku sobie dziobów oraz oddaleniu piętek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. narzędzie rolnicze, uprawowe, służące do przeprowadzania orki;

 (1.2) pojazd służący do odśnieżania drogi lub torów;

 (1.3) sport. ewolucja narciarska;

 (1.4) hist. agrot. historyczna jednostka miary powierzchni

 (1.5) hist. ekon. rodzaj podatku płaconego od pługa (1.4)

Wiktionary

Pług – narzędzie uprawowe do wykonywania orki.

Najstarszy rysunek pługa (sprzed 5500 lat) znaleziono w starożytnym mieście Ur (obecnie Irak).

Pług składa się z jednego lub kilku korpusów płużnych. Każdy korpus płużny posiada lemiesz, który odcina pas roli (skibę) od calizny, odkładnicę odwracającą i wrzucającą odciętą skibę w bruzdę wykonaną przez poprzedni korpus płużny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsze stosowane pługi były ciągnięte przez zwierzęta – woły lub konie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwuk, AS: pu̯uk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pługowy, płużny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pług śnieżny, pług odśnieżny

Wiktionary


pługofrezarka

narzędzie rolnicze służące do jednoczesnego orania i spulchniania gleby


SJP.pl

Pługofrezarka – kombinowana maszyna uprawowa, zawierająca korpus płużny oraz wirnik z ostrzami rozdrabniającymi skibę.

Korpus pługa lemieszowego jest zmodyfikowany poprzez odcięcie części skrzydła odkładnicy. Przy każdym korpusie płużnym znajduje się element czynny w postaci pionowego wirnika zaopatrzonego w ostrza najdłuższe na górze i coraz krótsze niżej. Wirnik z nożami, zwany jest frazem. Wirnik napędzany jest z wałka WOM poprzez przekładnie.

Wikipedia


pługopiaskarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. samochód techniczny utrzymania zimowego dróg, z pługiem śnieżnym i piaskarką

Wiktionary

Pługopiaskarka – samochód specjalny zbudowany na podwoziu samochodu ciężarowego lub innym i wyposażony w urządzenia przeznaczone do zimowego utrzymania dróg i ulic, (likwidacja gołoledzi, zalegającego lodu, zbitego lub kopnego śniegu). Urządzeniami tymi są:

  • pług śnieżny
  • pojemnik na mieszankę rozpuszczającą lód bądź też neutralizującą jego właściwości poślizgowe (20–25% piasku i 75%–80% soli NaCl).
  • rozsypywarka rozrzucająca tę mieszankę.

Wikipedia


pługosolarka

pojazd do odśnieżania ulic i posypywania ich solą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pojazd służący do odśnieżania dróg za pomocą pługa i posypywania ich solą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwuɡɔsɔˈlarka, AS: pu̯ugosolarka

Wiktionary


pługowy

przymiotnik od: pług


SJP.pl


płukać

oczyszczać coś przez zanurzenie w cieczy lub przepuszczenie cieczy przez coś; obmywać; przemywać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) czyścić, myć coś pod czystą, bieżącą wodą

 (1.2) uzyskiwać drobiny rodzimego złota obmywając piasek wodą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwukat͡ɕ, AS: pu̯ukać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płukanie n., płuczka ż., płukanka ż., popłuczyna ż.

 czas. opłukiwać, wypłukać dk., wypłukiwać ndk.

 przym. płuczkowy

Wiktionary


płukanie

oczyszczać coś przez zanurzenie w cieczy lub przepuszczenie cieczy przez coś; obmywać; przemywać


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płukać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiłam nowy płyn do płukania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwuˈkãɲɛ, AS: pu̯ukãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. płukać ndk.

 rzecz. płuczka ż., płukanka

 przym. płuczkowy

Wiktionary


płukanka

płyn przygotowany do płukania czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płyn przeznaczony do płukania czegoś

 (1.2) przest. naczynie do płukania dłoni

 (1.3) przest. woda w płukance (1.2)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czytałem że po jednej płukance różne odpady mogą się nie wyczyścić w silniku i będą pływały z nowym olejem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płukanie n., płuczka ż., popłuczyna ż.

 czas. płukać ndk., opłukiwać ndk., wypłukać dk., wypłukiwać ndk.

 przym. płuczkowy, płukankowy

Wiktionary


płukarz

pracownik zajmujący się płukaniem surowców


SJP.pl


płusa

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kacper Płusa (ur. 1992) – poeta
  • Katarzyna Zwolska-Płusa (ur. 1986) – poetka
  • Tadeusz Płusa – profesor nauk medycznych

Wikipedia


płuski

nazwisko


SJP.pl


płutowo

Płutowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Kijewo Królewskie.

We wsi był przystanek kolejowy Płutowo.

Wikipedia


płużański

nazwisko


SJP.pl


płużek

1. zdrobnienie od: pług (w znaczeniu narzędzia rolniczego)
2. narzędzie pełniące funkcje spulchniacza, obsypnika lub opielacza, używane powszechnie przy uprawie szkółek, sadów, winnic


SJP.pl


płużka

część instrumentu smyczkowego


SJP.pl

Wikipedia


płużne

należący do pługa, będący jego częścią


SJP.pl

  • Płużne, także Płużno – wieś na Ukrainie
  • płużne – czynsz w zbożu

Wikipedia


płużnica

wieś w Polsce


SJP.pl

Płużnica (niem. Pfeilsdorf, Plusnitz) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Płużnica. Miejscowość jest siedzibą gminy Płużnica. Najważniejsze instytucje to urząd gminy, bank, ośrodek zdrowia, poczta, szkoła, policja, OSP, TRGP, SMGP, GCI, ośrodek szkolenia kierowców oraz przedsiębiorstwa prywatne. Gmina Płużnica podjęła współpracę partnerska z gminą Hagen w Niemczech.

Wikipedia


płużnicki

przymiotnik od: Płużnica


SJP.pl


płużny

należący do pługa, będący jego częścią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pługiem

 (1.2) roln. nadający się pod uprawę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pług

 przym. pługowy

Wiktionary


płużyć

w narciarstwie: hamować, wykonując pług


SJP.pl

czasownik

 (1.1) sport. podczas jazdy na nartach hamować wykonując pług

 (1.2) ciągnąć pług

 (1.3) stpol. popłacać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwuʒɨt͡ɕ, AS: pu̯užyć

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1,1.2) rzecz. pług mrz., płużenie n.

Wiktionary


płużyca

dawne narzędzie rolnicze, służące do orki


SJP.pl


płużysko

1. nędzny, niezgrabny pług;
2. drewniana nasada pługa


SJP.pl


płw.

skrót od: półwysep


SJP.pl

skrót

 (1.1) = geogr. półwysep

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puwˈvɨsɛp, AS: puu̯vysep

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. półwysep mrz.

Wiktionary


płycej

stopień wyższy od przysłówka: płytko


SJP.pl


płycieć

stawać się płytkim, płytszym


SJP.pl


płycina

w stolarstwie: płaszczyzna otoczona wypukłą listwą; ramiak; filung


SJP.pl

Płycina – element dekoracyjny w kształcie fragmentu płaszczyzny (ściany, stropu, elewacji) ujęty w obramowanie, zwykle z profilowanych listew, czasem wklęsły lub wypukły. Zazwyczaj płycina posiada kształt czworoboku, może być owalna, okrągła lub nieregularna. Pole płyciny bywa dekorowane płaskorzeźbą, malowidłem, intarsją lub innymi technikami zdobniczymi. Stosowane szczególnie w architekturze starożytnego Rzymu i nowożytnej.

Wikipedia


płycinowy

płycina


SJP.pl

Patrz:

płycina

płyciusieńki

zdrobnienie od: płytki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: płytki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɨt͡ɕüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: pu̯yćüśė̃ńḱi

Wiktionary


płyciuteńki

zdrobnienie od: płytki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: płytki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɨt͡ɕuˈtɛ̃ɲci, AS: pu̯yćutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkość ż., płycizna ż.

 przym. płytki, płyciutki

 przysł. płytko, płyciutko, płyciuteńko

Wiktionary


płyciutki

zdrobnienie od: płytki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: płytki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨˈt͡ɕutʲci, AS: pu̯yćutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płycizna ż., płytkość ż., spłycanie n., spłycenie n.

 przym. płytki, płyciuteńki

 przysł. płytko, płyciutko, płyciuteńko

Wiktionary


płycizna

płytkie miejsce w morzu, rzece lub jeziorze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. hydrol. płytki obszar zbiornika wodnego lub rzeki

 (1.2) przen. brak istotnej treści, głębi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨˈt͡ɕizna, AS: pu̯yćizna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkość ż., spłycanie n., spłycenie n.

 czas. spłycać ndk., spłycić dk.

 przym. płytki, płyciutki, płyciuteńki

 przysł. płytko, płyciutko, płyciuteńko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mielizna

 (1.2) miałkość, mielizna, powierzchowność, płytkość

Wiktionary


płyn

ciało ciekłe, przyjmujące kształt zbiornika; ciecz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja niemająca określonej postaci, przyjmująca kształt zbiornika, do którego jest wprowadzona

 (1.2) fiz. ciecz lub gaz;

Wiktionary

Płyn – każda substancja, która może płynąć, tj. charakteryzuje się wielką łatwością zmieniania wzajemnego położenia poszczególnych elementów nawet dla niewielkich sił, w przeciwieństwie do ciał stałych, które przy niewielkich siłach wykazują proporcjonalność odkształcenia do naprężeń, w wyniku czego płyn może swobodnie przemieszczać się (przepływać).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znajdował się tam dziwny płyn.

 (1.2) Fizyka wyróżnia ciała stałe i płyny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨ̃n, AS: pu̯ỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płynność ż., pływalnia ż., płynięcie n.

 czas. płynąć, upłynniać, spływać

 przym. płynny

 przysł. płynnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciecz

Wiktionary


płynąć

1) lać się, toczyć się w pewnym kierunku 2) posuwać się w pewnym kierunku po powierzchni wody lub w wodzie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) poruszać się w wodzie lub na jej powierzchni, także za pomocą łodzi

 (1.2) o czasie: upływać, mijać

 (1.3) o cieczy: poruszać się w jakimś kierunku

 (1.4) przen. o chmurach: poruszać się po nieboskłonie

 (1.5) przen. brzmieć

 (1.6) przen. improwizować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zobacz, jak Andrzej szybko płynie delfinem!

 (1.2) W poczekalni godziny płyną szybko.

 (1.3) Nil płynie do Morza Śródziemnego, a Warta do Odry.

 (1.4) Obłoki płyną po niebie, jak nie pada, a jak pada to nie płyną.

 (1.5) Poszumy płaczą mogilnych drzew, • lecz w barce życia płynie mój śpiew. • Ja budowniczy nadgwiezdnych miast • szydzę z rozpaczy gasnących gwiazd.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨ̃nɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pu̯nõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyn m., płynięcie n., dopłynięcie n., pływalnia ż., pływanie n., pływak m., pływaczka ż., odpływ mrz., płynność ż.

 czas. napłynąć, odpłynąć, odpływać, pływać, przepłynąć, rozpłynąć się, wypłynąć, popłynąć, spływać, opłynąć

 przym. płynny, pławny, spławny, pływowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żeglować

 (1.2) biec, upływać, przemijać, mijać

 (1.3) spływać

Wiktionary


płynięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|płynąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. płynąć

 rzecz. dopływ mrz., pływalnia ż., płynność ż., płyn mrz.

 przym. płynny

Wiktionary


płynnie

przysłówek

 (1.1) w sposób płynny, sprawnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na twoim lapku ta gra płynnie nie będzie działać.

 (1.1) Moja gruzińska sąsiadka mówi płynnie po polsku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyn m., płynność ż., pływalnia ż.

 przym. płynny

 czas. pływać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biegle

Wiktionary


płynniej

stopień wyższy od przysłówka: płynnie


SJP.pl


płynniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: płynny


SJP.pl


płynność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha cieczy

 (1.2) przen. lekkość, zwiewność

 (1.3) ekon. zob. płynność finansowa.

Wiktionary

Płynność (ang. liquidity) to:

  1. w krótkim okresie - zdolność rozpatrywanej jednostki gospodarczej (przedsiębiorstwa) do dokonywania zakupów wszelkiego rodzaju towarów i usług wtedy, gdy są one potrzebne do zaspokojenia potrzeb produkcyjnych tej jednostki, jak też zdolność do regulowania wszelkiego rodzaju jej zobowiązań finansowych w pełnej wysokości i w obowiązujących terminach,
  2. w długim okresie - stan w którym przedsiębiorstwo posiada zdolność do dokonywania zakupów i zdolność do regulowania zobowiązań finansowych. Jest to sytuacja, w której przychody pieniężne podmiotu zasadniczo przewyższają jego łączne wymagania pieniężne, ale niekoniecznie jest to gwarancją istnienia płynności finansowej w krótkim okresie. Z punktu widzenia płynności długookresowej nie jest konieczne, aby pieniądze były dostępne na każde zawołanie. Przedsiębiorstwo może legitymować się równowagą dochodową (płynnością finansową w długim okresie) i równocześnie, w danym momencie nie posiadać krótkookresowej płynności finansowej na odpowiednim poziomie,
  3. na rynku finansowym - to przestrzeń dla transakcji na rynku powiązana z głębokością rynku. Płynność taka występuje wtedy, gdy istnieje na danym rynku swoboda dokonywania wszelkich transakcji sprzedaży lub kupna, bez obawy, że nie znajdzie się odpowiedniego popytu lub podaży,
  4. zamienialność jednych aktywów na drugie, określana czasem płynnością aktywów - im większa jest ta zamienialność i im mniejsze straty czasowe i finansowe jej towarzyszą, tym płynność danego typu aktywów jest większa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpwɨ̃nːɔɕt͡ɕ, AS: pu̯•ność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyn m., płynięcie n., pływalnia ż.

 czas. pływać, płynąć ndk.

 przym. płynny

 przysł. płynnie

Wiktionary


płynnościowy

płynność


SJP.pl

Patrz:

płynność

płynny

1. będący płynem, mający postać płynu; ciekły;
2. zmienny, niestały, nieokreślony;
3. taki, którego fazy przechodzą łagodnie jedna w drugą; harmonijny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący płynem

 (1.2) taki, którego poszczególne fazy przechodzą łagodnie jedna w drugą

 (1.3) odznaczający się harmonijnym rytmem, swobodny, bez błędów, zahamowań

 (1.4) łagodnie zaokrąglony

 (1.5) zmienny, niestały, taki, którego nie można dokładnie określić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szampon to zazwyczaj płynny środek do mycia włosów, zawierający ciekłe mydło, substancje pieniące oraz substancje pomocnicze.

 (1.2) Ruch człowieka w postawie pionowej jest płynny.

 (1.3) Ten wiersz jest płynny i rytmiczny.

 (1.3) On mówi płynną polszczyzną.

 (1.4) Za podstawową cechę secesji uważa się linię giętką, płynną i ruchliwą.

 (1.5) Granica między nowelą i opowiadaniem jest płynna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨ̃nːɨ, AS: pu̯•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyn m., płynność ż., płynięcie n., pływalnia ż.

 czas. płynąć, pływać, upłynnić, napłynąć, odpłynąć, przepłynąć, rozpłynąć się, wypłynąć

 przysł. płynnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciekły, wodnisty, rozwodniony

 (1.2) harmonijny, koci

 (1.3) swobodny, składny

 (1.4) zaokrąglony

 (1.5) zmienny, niestały, wątpliwy, przybliżony, szacunkowy

Wiktionary


płynowy

płyn


SJP.pl

Patrz:

płyn

płyta

płaski element, np. płyta kompaktowa, płyta pilśniowa, płyta tektoniczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. płaski, stosunkowo sztywny przedmiot o grubości małej w porównaniu do długości i szerokości

 (1.2) płaszczyzna, powierzchnia czegoś

 (1.3) krążek służący do przechowywania muzyki lub danych

 (1.4) element konstrukcyjny, którego grubość jest mała w porównaniu do długości i szerokości, obciążony równolegle do mniejszego wymiaru

 (1.5) muz. zbiór utworów jednego wykonawcy dystrybuowany na wielu nośnikach pod jednym tytułem

Wiktionary

Nośniki informacji

  • płyta gramofonowa (płyta analogowa)
  • płyta kompaktowa (płyta CD)
  • płyta DVD
  • płyta Blu-ray
  • płyta gramowidowa
  • płyta fotograficzna

Geologia

  • płyta (geologia)
  • płyta tektoniczna (płyta litosferyczna)
  • płyta kontynentalna
  • płyta (formacja skalna)

Budownictwo

  • płyta konstrukcyjna
  • wielka płyta (prefabrykowany element konstrukcyjny)
  • płyta gipsowo-kartonowa
  • płyta pilśniowa
  • płyta wiórowa
  • płyta paździerzowa
  • płyta OSB

Meblarstwo

  • płyta MDF
  • płyta HDF

Płyty kuchenne

  • płyta indukcyjna
  • płyta grzewcza

Płyty nagrobne

  • prymasa Zbigniewa Oleśnickiego
  • biskupa Pawła Legendorfa

Nazwy własne

  • Płyta – skałka w Górach Izerskich
  • Płyta – album zespołu Buldog (wyd. 2006)
  • Płyta – album Andrzeja Garczarka (wyd. 1989)
  • Płyta – album zespołu Voo Voo (wyd. 2002)
  • Płyta – skała w Górach Towarnych Dużych w miejscowości Kusięta w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Olsztyn

Inne

  • płyta – pot. album (wydawnictwo muzyczne)
  • płyta główna (komputery)
  • płyta offsetowa (drukarstwo)
  • płyta podłogowa (samochody)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Połóż tam tę płytę.

 (1.1) Skąd weźmiemy płyty chodnikowe?

 (1.2) Płytę lotniska trzeba utrzymywać w porządku.

 (1.3) Ile kosztowała ta płyta?

 (1.4) Równanie płyty zostało sformułowane przez Zofię Germain.

 (1.5) Większość utworów na płycie inspirowana jest muzyką jazzową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨta, AS: pu̯yta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkarz mos., płytkowanie n.

:: zdrobn. płytka ż., płyteczka ż.

 przym. płytowy, płytkowy

 przysł. płytowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) powierzchnia

 (1.3) kompakt, krążek, CD, DVD

 (1.5) album

Wiktionary


płytka

zdrobnienie od: płyta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: płyta

 (1.2) mała płyta

 (1.3) bud. ceramiczna, czworoboczna płyta do wykładania podłogi i ścian;

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. lp. od zob. płytki.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kopie moich najważniejszych plików nagrałem na płytkę CD.

 (1.2) Szkielet szkarłupni jest zbudowany z płytek wapiennych, połączonych za pomocą mięśni i tkanki łącznej.

 (1.3) Mamy niebieskie płytki w łazience.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨtka, AS: pu̯ytka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyta ż., płytkarz m., płytkowanie n.

 czas. płytkować

 przym. płytowy, płytkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) kafelek, fliza

Wiktionary


płytkarski

płytkarz


SJP.pl

Patrz:

płytkarz

płytkarstwo

zajęcie płytkarza


SJP.pl


płytkarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) bud. specjalista zajmujący się kafelkowaniem ścian lub podłóg

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiłem już kafelki, czekam tylko na płytkarza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨtkaʃ, AS: pu̯ytkaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płyta ż., płytka ż., płyteczka ż., płytkowanie n.

 czas. płytkować ndk., wypłytkować dk.

 przym. płytkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) glazurnik, kafelkarz, terakociarz, fliziarz

Wiktionary


płytki

1. mający małą głębokość;
2. powierzchowny, niemający skłonności do zastanawiania się; nieprzemyślany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który nie ma dużej głębokości; charakteryzujący się płytkością; niegłęboki

 (1.2) przen. pozbawiony głębszych wartości; banalny

forma rzeczownika.

 (2.1) lp. D. oraz lm. M. zob. płytka.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie skacz tutaj na główkę, w tym miejscu jezioro jest płytkie.

 (1.2) Dlaczego każdy chłopak, którego spotykam, okazuje się głupi i płytki?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨtʲci, AS: pu̯ytʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkość ż., płycizna ż., spłycanie n.

 przym. płyciutki, płyciuteńki

 przysł. płytko, płyciutko, płyciuteńko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. pozn. miałki.

 (1.2) miałki, powierzchowny

Wiktionary


płytko

przysłówek

 (1.1) tuż przy powierzchni

 (1.2) przen. powierzchownie

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: płytka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Płytko pod ziemią przylaszczki pospolite tworzą krótkie kłącze.

 (1.1) Powinieneś płycej zanurzać pióra wioseł.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkość ż., płycizna ż., spłycanie n.

 przym. płytki, płyciutki, płyciuteńki

 przysł. płyciutko, płyciuteńko

Wiktionary


płytkomorski

charakterystyczny dla mórz płytkich, występujący w morzach płytkich


SJP.pl


płytkość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest płytkie; cecha tego, kto jest płytki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płycizna ż., spłycanie n.

 przym. płytki, płyciuteńki, płyciutki

 przysł. płytko

Wiktionary


płytkowaty

przypominający płytkę


SJP.pl


płytkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z płytką, dotyczący płytki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytkarz mos., płyta ż., płytka ż.

Wiktionary


płytnica

W Polsce:

  • Płytnica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Tarnówka
  • Płytnica – osada kolejowa w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim w gminie Szydłowo
  • Płytnica – osada leśna w woj. zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo
  • Płytnica – osada w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Jastrowie

Wikipedia


płytnik

strug o budowie podobnej do wręgownika, lecz o większej szerokości noża, służący do wykonywania wrężyn; wrężnik


SJP.pl


płytografia

rzadko: spis płyt nagranych przez muzyka lub zespół muzyczny; dyskografia


SJP.pl


płytoman

wielbiciel muzyki z płyt gramofonowych


SJP.pl


płytomanka

wielbicielka płyt z nagraniami


SJP.pl


płytota

powierzchowność, płytkość


SJP.pl


płytoteka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiór płyt z różnymi nagraniami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpwɨtɔˈtɛka, AS: pu̯ytoteka

Wiktionary


płytować

1. rozbijać kamienie płytownikiem;
2. wykładać płytami


SJP.pl


płytowiec

potocznie: blok zbudowany z wielkich betonowych płyt


SJP.pl


płytownik

ciężki młot dwuręczny używany w kamieniarstwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) górn. techn. ciężki młot dwuręczny o dwóch ostrzach równoległych do trzonka, używany w kamieniołomach do dzielenia większych ciosów kamiennych na części

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨˈtɔvʲɲik, AS: pu̯ytovʹńik

Wiktionary


płytowy

1. dotyczący płyty, wykonany z płyty, mający kształt płyty;
2. o formacjach geologicznych: złożony z warstw ułożonych poziomo; poziomy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z płytą, dotyczący płyty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. płytka ż., płyta ż.

Wiktionary


płytszy

stopień wyższy od przymiotnika: płytki


SJP.pl


pływ

okresowe podnoszenie się lub opadanie poziomu wód, związane z przyciąganiem Księżyca i Słońca; przypływ lub odpływ


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hydrol. cyklicznie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody w dużych zbiornikach wodnych spowodowane oddziaływaniem grawitacyjnym Ziemi z Księżycem i Słońcem

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pływać ndk.

 rzecz. odpływ mrz.

 przym. pływowy

Wiktionary


pływać

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) poruszać się w wodzie, po wodzie lub innym płynie

 (1.2) mieć cechy, które uniemożliwiają zatonięcie w wodzie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prom do Szwecji pływa dwa razy w tygodniu.

 (1.2) Korek pływa w wodzie, a stal nie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨvat͡ɕ, AS: pu̯yvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływak m., pływaczka ż., pływalnia ż., dopływ mrz., pływanie n., odpływ mrz., przepływność ż., przepływ m., wypływ m., odpływ m., dopływ m., upław m., upływ m., spływ m., płynność ż., napływ m., pływ m.

 czas. dopływać ndk., napływać ndk., odpływać ndk., opływać ndk., popływać dk., przepływać ndk., spływać ndk., wypływać ndk., płynąć ndk.

 przym. płynny, pływacki, przepływowy, pływowy, opływowy, pływający

 przysł. płynnie, wpław

Wiktionary


pływacki

odnoszący się do pływaka lub pływania, należący do pływaka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pływaniem, dotyczący pływania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływak m., pływaczka ż., pływactwo n., pływanie n., pływalnia ż.

 czas. pływać ndk., przepłynąć dk.

 przym. pływowy

Wiktionary


pływactwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. sport pływacki, zawody pływackie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływanie n., pływak m., pływaczka ż.

 przym. pływacki, pływowy

 przysł. pływacko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pływanie

Wiktionary


pływacz

wieloryb zamieszkujący Pacyfik; wal szary


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Utricularia|L.|ref=tak., rodzaj roślin owadożernych z rodziny pływaczowatych;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. zob. pływacz szary.

Wiktionary

  • pływacz Utricularia – rodzaj roślin
  • pływacz Eschrichtius – rodzaj ssaków z rodziny płetwalowatych

Wikipedia


pływaczek

metalowa część skrzydła wodnopłatowca, służąca do utrzymywania się samolotu na powierzchni wody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pływak

Wiktionary

Pływaczek (Nectomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pływak m., pływalnia ż.

Wiktionary


pływaczewo

Pływaczewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Ryńsk.

Wikipedia


pływaczewski

nazwisko


SJP.pl


pływaczka

1. kobieta uprawiająca sport pływacki;
2. kobieta płynąca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: pływak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Daria jest znakomitą pływaczką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨˈvat͡ʃka, AS: pu̯yvačka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływactwo n., pływak, pływalnia, pływanie

 czas. pływać, płynąć

 przym. pływacki, pływakowy, pływowy

Wiktionary


pływaczowate

1. o cechach pływaczowatych (rodzina roślin zielnych); tłustoszowaty;
2. o cechach pływaczowatych (rodzina waleni)


SJP.pl

  • pływaczowate (Lentibulariaceae) – rodzina roślin z rzędu jasnotowców
  • pływaczowate (Eschrichtiidae) – rodzina ssaków z rzędu waleni (obejmuje tylko jeden gatunek - pływacz szary)

Wikipedia


pływaczowaty

1. o cechach pływaczowatych (rodzina roślin zielnych); tłustoszowaty;
2. o cechach pływaczowatych (rodzina waleni)


SJP.pl


pływaczyk

nazwisko


SJP.pl


pływadło

rodzaj pojazdu wodnego do holowania za skuterem lub motorówką


SJP.pl


pływający

pływać


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: pływać

przymiotnik

 (2.1) taki, dla którego powierzchnia wody jest środowiskiem naturalnym

Wiktionary

Patrz:

pływać

Powiązane:

 czas. pływać

Wiktionary


pływak

1. osoba pływająca lub uprawiająca sport pływacki;
2. pejoratywnie: osoba sprytnie uchylająca się od jakiegoś działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. element techniczny mający za zadanie unosić się na wodzie lub innej cieczy

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) sport. człowiek (zwłaszcza sportowiec) zajmujący się pływaniem

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (3.1) zob. pływak żółtobrzeżek.

Wiktionary

  • element techniczny unoszący się na cieczy (np. wodzie), spotykany np. w gaźniku lub w spłuczce toaletowej
    • pływak – element sprzętu gaśniczego
    • pływak (lotnictwo)
  • pływak (pływaczka) – osoba uprawiająca pływanie
    • Pływak i Pływaczka Roku
  • pływakowate
  • pływak (Dytiscus) – rodzaj chrząszczy z rodziny pływakowatych
    • pływak żółtobrzeżek
    • pływak szerokobrzeżek
    • pływak lapoński
  • Pływak (film)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zepsuł się znów pływak w toalecie.

 (2.1) Jestem marnym pływakiem, bo szybko się męczę, płynąc żabką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpwɨvak, AS: pu̯yvak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływanie n., pływalnia ż., pływaczka ż., pływactwo n.

:: zdrobn. pływaczek m.

 czas. pływać, płynąć

 przym. pływacki, pływakowy, pływowy

Wiktionary


pływaki

1. osoba pływająca lub uprawiająca sport pływacki;
2. pejoratywnie: osoba sprytnie uchylająca się od jakiegoś działania


SJP.pl


pływakowate

o cechach pływakowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl

Pływakowate (Dytiscidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy należąca do grupy chrząszczy wodnych.

Przedstawiciele z tej rodziny to najlepsi pływacy wśród słodkowodnych bezkręgowców. Ich bliskimi krewniakami są biegaczowate. Najwięcej gatunków żyje w stojących słodkich wodach, a nieliczne tylko żyją w mocno natlenionych górskich strumieniach. Liczne gatunki żyją w słonawych kałużach porośniętych mangrowcami na koralowych wyspach. Ich budowa doskonale przystosowana do wodnego trybu życia wyraźnie odbiega od budowy innych chrząszczy. Wydłużone ciało owalnego kształtu jest grzbieto-brzusznie spłaszczone. Dzięki natłuszczaniu go przez liczne gruczoły oleistą wydzieliną znakomicie odpycha wodę. Tylne szerokie, spłaszczone i pokryte w końcowych członach gęstymi, długimi włoskami odnóża pełnią rolę wioseł służących do poruszania się. Oddychają pod wodą dzięki powietrzu atmosferycznemu zgromadzonemu w postaci pęcherzyka, który przechowują pod pokrywami blisko otworu oddechowego. Co jakiś czas muszą podpływać do powierzchni i odnawiać zapas tlenu. Rozmiary przedstawicieli rodziny wahają się od 2 mm do ponad 40 mm długości.

Wikipedia


pływakowaty

o cechach pływakowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


pływakowy

pływak (przedmiot)


SJP.pl


pływalnia

basen pływacki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. obiekt sportowy przeznaczony do treningu pływania

Wiktionary

Pływalnia – kryty lub odkryty obiekt wyposażony w przynajmniej jedną nieckę basenową (basen pływacki) z trwałym brzegiem i dnem, z systemem uzdatniania wody, oraz zaplecze sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie można podzielić na obiekty kryte (wyposażone w halę basenową) i odkryte.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pwɨˈvalʲɲa, AS: pu̯yvalʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływanie n., pływak m., pływaczka ż., płyn m., płynięcie n., popływanie n., popłynięcie n., płynność ż., pływaczek m., dopływ m.

 czas. pływać ndk., płynąć ndk., popływać ndk., popłynąć dk., spływać ndk., spłynąć dk., wypływać ndk., wypłynąć dk., dopływać ndk., dopłynąć dk.

 przym. pływacki, płynny, pływakowy, pływowy

 przysł. płynnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) basen, basen pływacki

Wiktionary


pływalność

1. zdolność ciała do utrzymywania się na powierzchni cieczy;
2. zdolność statku wodnego do pływania przy pełnym obciążeniu i zachowaniu przepisowego zanurzenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pływalne; cecha tych, którzy są pływalni

Wiktionary

Pływalność obiektu (statku) jest zdolnością do utrzymywania się na powierzchni wody w położeniu równowagi (lub pod powierzchnią w przypadku okrętów podwodnych i statków półzanurzalnych).

Zachowanie pływalności, jest obok stateczności, główną składową niezatapialności statku.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pływalny, pływowy

 przysł. pływalnie

Wiktionary


pływalny

zdolny do utrzymywania się na wodzie


SJP.pl


pływanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pływać.;

 (1.2) sport pływacki, zawody pływackie, zob. pływactwo.;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy miałem sześć lat, pływanie stało się moją życiową pasją.

 (1.2) Pobił swój życiowy rekord w pływaniu stylem dowolnym na 100 m.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pwɨˈvãɲɛ, AS: pu̯yvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pływak m., pływaczka ż., pływalnia ż., dopływ m., pływactwo n.

 czas. przepływać ndk., pływać ndk., płynąć ndk.

 przym. pływacki, pływowy

Wiktionary


pływanka

środowiskowo: spływ towarów statkami


SJP.pl

Flisactwo (flis, osyłka) – rzeczny spław towarów.

Tradycja flisactwa kultywowana w Polsce, Austrii, Czechach, Niemczech, Łotwie i Hiszpanii została w grudniu 2022 roku wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.

Wikipedia


pływcowate

o cechach pływcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Pływcowate (Cabombaceae A. Rich.) – rodzina roślin wodnych stanowiąca klad siostrzany dla grzybieniowatych. Należą tu dwa rodzaje z sześcioma gatunkami występującymi na obu kontynentach amerykańskich, w Afryce środkowej i południowej, we wschodniej Australii, w południowej i wschodniej Azji. Rośliny z rodzaju kabomba Cabomba zostały poza tym szeroko rozprzestrzenione na świecie.

Wikipedia


pływcowaty

o cechach pływcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


pływik

pelagiczna larwa wielu skorupiaków; nauplius


SJP.pl

Pływik (łac. nauplius) – pierwsze stadium larwalne większości niższych skorupiaków. Jej ciało nie jest segmentowane, ma trzy pary odnóży, jedno oko pływikowe (naupliusowe) zbudowane z oczek pigmentowanych, oraz dobrze zróżnicowane narządy wewnętrzne. Prowadzi życie planktonowe poruszając się przy pomocy odnóży. Żywi się planktonem drobniejszym od siebie i materią organiczną.

Larwa tego typu występuje m.in. u małżoraczków, wąsonogów, widłonogów i skrzelonogów.

Wikipedia


pływka

1. komórka służąca do bezpłciowego rozmnażania się glonów, śluzowców i grzybów niższych; zoospora;
2. jednokomórkowa protista z wicią


SJP.pl

Pływka, zarodnik pływkowy, zoospora, planospora – rodzaj zarodnika występujący u śluzowców (u których nazywany jest myksomonadą), niektórych glonów i grzybów wodnych. Jest to komórka zdolna do poruszania się w wodzie za pomocą wici lub rzęsek. Pływki powstają w komórkach zwanych zoosporangiami. Zazwyczaj są mitosporami, u niektórych jednak grzybów są mejosporami.

Wikipedia


pływkowy

przymiotnik od: pływka


SJP.pl


pływny

umożliwiający utrzymywanie się na wodzie


SJP.pl


pływomierz

miernik poziomu pływów morskich; mareograf


SJP.pl

Wikipedia


pływotwórczy

wywołujący przypływy i odpływy


SJP.pl


pływowo

pływowy


SJP.pl

Patrz:

pływowy

pływowy

przymiotnik od: pływ


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mar. związany z pływem, dotyczący pływu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bentosowe osobniki młodociane są często spotykane np. w basenach pływowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odpływ mrz., pływ mrz., pływactwo n., pływaczka ż., pływaczowate nmos., pływak mos., pływakowate nmos., pływalnia ż., pływalność ż., pływanie n., pływanka ż., pływik mzw.

 czas. odpływać ndk., pływać ndk., płynąć ndk.

 przym. pływacki, pływalny

Wiktionary


q

skrót od: kwintal (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. majuskuła siedemnastej litery alfabetu łacińskiego, spotykanej w nielicznych zapożyczeniach;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

źródła.

== Q (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ʕ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Qa, majuskuła jedenastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ku, AS: ku

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

źródła.

== Q (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ʕ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Qa, majuskuła jedenastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: q

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

źródła.

== Q (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ʕ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Qa, majuskuła jedenastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: q

Wiktionary


q-metr

elektroniczny przyrząd do pomiaru dobroci układu cewek indukcyjnych; miernik dobroci


SJP.pl


q.e.d.

skrót od: quod erat demonstrandum (z łaciny: co było do udowodnienia)


SJP.pl

q.e.d. – skrót od łacińskiego zwrotu quod erat demonstrandum („co było do udowodnienia”). Najpowszechniej stosowanymi polskimi odpowiednikami są skróty cnd. („czego należało dowieść”), c.b.d.u. („co było do udowodnienia”), cbdd. („co było do dowiedzenia”), c.b.d.o. („co było do okazania”) oraz ckd. („co kończy dowód”).

Wikipedia


q.l.

skrót od: quantum libet (z łaciny: dowolna, nieograniczona ilość)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = quantum libet

Wiktionary


q.p.

skrót od: quantum placet (z łaciny: tyle, ile się podoba; dowolna ilość)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = quantum placet

Wiktionary


q.s.

skrót od: quantum satis, quantum sufficit (z łaciny: dostatecznie dużo, w wystarczającej ilości)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = quantum satis

 (1.2) = quantum sufficit

Wiktionary


q.v.

skrót od:
1. quod vide (z łaciny: co zobacz - odsyłacz do innego miejsca w tekście);
2. quantum vis (z łaciny: tyle, ile chcesz, do woli)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = quantum vis

Wiktionary


qaanaaq

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północno-zachodniej Grenlandii;

Wiktionary

Qaanaaq (wymowa gren.: [qaːnɑːq]), dawniej Thule – miasto w północno-zachodniej Grenlandii, w gminie Avannaata, na Półwyspie Hayesa. Jest zamieszkane przez 678 osób (2011). Jego pierwsza nazwa pochodzi od legendarnej wyspy Thule. W Qaanaaq mieści się stacja badań jonosfery.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Qaanaaq

* grenlandzki: (1.1) Qaanaaq

źródła.

== Qaanaaq (język grenlandzki.) ==

thumb|Qaanaaq (1.1)

wymowa.

 IPA|²Qa: ²nɑ:q.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. Qaanaaq

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


qal

skrót od: Queensland Airlines - Australijskie Linie Lotnicze


SJP.pl


qashqai

[czytaj: kaszkaj] samochód marki Nissan Qashqai


SJP.pl


qfffqs

skrót od łacińskiego: quod felix, faustum fortunatumque sit [czytaj: kwod feliks faustum fortunatumkwe s-it], oby to było szczęśliwe, sprzyjające i pomyślne; formuła zamykająca uroczyste otwarcie roku akademickiego


SJP.pl


qfffs

skrót od sentencji łacińskiej: quod felix, faustum fortunatumque sit - oby to było szczęśliwe, sprzyjające i pomyślne (formuła kończąca uroczyste otwarcie roku akademickiego)


SJP.pl


qi

w neokonfucjańskiej filozofii chińskiej: termin oznaczający materię jako tworzywo wszechrzeczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) w neokonfucjańskiej filozofii chińskiej: materia jako tworzywo wszechrzeczy;

Wiktionary

  • Qi – energia życiowa, fundamentalne pojęcie filozofii chińskiej i dalekowschodniej
  • Qi – starożytne chińskie królestwo w okresie Walczących Królestw
  • Qi – król chiński
  • QI – brytyjski teleturniej panelowy emitowany przez telewizję BBC One

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) chi, ki

Wiktionary


qindarka

drobna moneta albańska (100 qindarek = 1 lek), obecnie praktycznie niebędąca w obiegu


SJP.pl

Qindarka (alb. qindarkë, l.mn. qindarka) – albańska zdawkowa jednostka monetarna. 100 qindarek to 1 lek, aczkolwiek w ostatnich latach, ze względu na inflację, qindarki nie są używane. Obecnie monetą o najniższym nominale pozostającą w obiegu jest 1 lek.

Wikipedia


qing

  • Qing – dynastia mandżurska panująca w Chinach w latach 1644-1912
  • Qing – powiat w Chinach, w prowincji Hebei, w prefekturze miejskiej Cangzhou

Wikipedia


qingdao

[czytaj: CINKtao] miasto w Chinach; Cingtao


SJP.pl

Wikipedia


qinghai

[czytaj: CINKhaj] prowincja w Chinach; Cinghaj


SJP.pl

Qinghai ([tɕʰíŋxàɪ̯]; chiń. 青海; chiń. trad. 青海; pinyin Qīnghǎi; Wade-Giles Ch’ing-hai; tyb.: མཚོ་སྔོན་ mtsho-sngon, mong.: Köke Naγur, mandż.: Huhu Noor) – zachodnia prowincja Chińskiej Republiki Ludowej, której nazwa bierze się od rozległego, górskiego jeziora Qinghai. Jej stolicą jest Xining.

Wikipedia


qiqihar

[czytaj: ciCIhar] miasto w Chinach; Cicihar


SJP.pl

Qiqihar (chiń. upr. 齐齐哈尔; chiń. trad. 齊齊哈爾; pinyin Qíqíhā’ěr) – miasto o statusie prefektury miejskiej w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Heilongjiang, port nad rzeką Nen Jiang. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 924 737. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 5 537 279 mieszkańców. Ośrodek przemysłu hutniczego, maszynowego, elektrotechnicznego, chemicznego, drzewnego, spożywczego i mineralnego.

Wikipedia


qomolangma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Mount Everest

Wiktionary

Mount Everest, Czomolungma (tyb. ཇོ་མོ་གླང་མ, ZWPY Qomolangma, Wylie Jo mo glang ma; nep. सगरमाथा, Sagarmāthā; chiń. upr. 珠穆朗玛峰; pinyin Zhūmùlǎngmǎ Fēng) – najwyższy szczyt Ziemi (8849 m n.p.m.[patrz niżej], podaje się też wysokość 8844 (pomiary chińskie) lub 8850 (pomiary amerykańskie)), ośmiotysięcznik położony w Himalajach Wysokich (Centralnych), na granicy Nepalu i Chińskiej Republiki Ludowej (Tybetu). Po chińskiej stronie objęty ochroną jako rezerwat biosfery pod nazwą Rezerwat Biosfery Czomolungmy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czytałem świetną książkę o wyprawie na Qomolangmę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Czomolungma, Mount Everest, Sagarmatha, Szczyt XV

Wiktionary


quad

[czytaj: kład] niewielki czterokołowy pojazd terenowy, przeznaczony głównie do rekreacji; czterokołowiec, ATV, kład


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. pojazd terenowy podobny do motocykla na czterech kołach;

Wiktionary

Quad (wymawiane jako kład) (z ang. quadricycle), wszędołaz, czterokołowiec, ATV (od ang. all-terrain vehicle) – pojazd czterokołowy niezadaszony, przeznaczony głównie do sportu i rekreacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ci szaleńcy jeżdżą quadami po lasach, strasząc ludzi i zwierzęta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kwɔt, AS: ku̯ot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quadowiec mos.

 przym. quadowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszędołaz, czterokołowiec, trójkołowiec

Wiktionary


quadowiec

[czytaj: kładowiec] osoba jeżdżąca quadem; kładowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. osoba jeżdżąca na quadzie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam wyrobioną opinię o quadowcach stale niszczących nasz las.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quad mrz.

 przym. quadowy

Wiktionary


quadowy

quad; kładowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z quadem, dotyczący quada

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tor quadowy z prawdziwego zdarzenia byłby istotnie wielkim błogosławieństwem dla nas jeżdżących na quadach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quad mrz., quadowiec mos.

Wiktionary


quadriennale

[czytaj: kwadriennale] impreza, wystawa artystyczna odbywająca się co cztery lata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szt. impreza artystyczna odbywająca się co cztery lata lub trwająca cztery lata

Wiktionary


quadrivium

[czytaj: kwadriwium] kwadrywium;
1. dział sztuk wyzwolonych wykładanych w szkołach starożytnego Rzymu i średniowiecznej Europy, obejmujący arytmetykę, geometrię, astronomię i muzykę;
2. szkoła, w której wykładano sztuki wyzwolone


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. eduk. poziom wyższy kształcenia w średniowieczu obejmujący m.in. nauki matematyczne

Wiktionary

Sztuki wyzwolone (stgr. ἐγκύκλιος παιδεία, łac. artes liberales, studia liberalia, disciplinae liberales, artes saeculares, saeculares litterae, artes magnae) lub siedem sztuk wyzwolonych (łac. septem artes liberales) – system podstawowej, ogólnej i uniwersalnej edukacji ukształtowany w IV wieku przed Chrystusem, powszechnie stosowany w starożytnych Grecji i Rzymie, obejmujący nauczanie literatury i matematyki.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kwadrywium n.

Wiktionary


quadro

czterokołowy motocykl


SJP.pl

NVIDIA Quadro – seria kart graficznych produkowanych przez NVIDIA Corporation.Jest to rodzina kart graficznych charakteryzująca się podwyższoną wydajnością podczas pracy z aplikacjami CAD i DCC kosztem wydajności w grach oraz zmniejszonym poborem energii elektrycznej, a co za tym idzie, niższymi temperaturami i wyższą kulturą pracy. Konkurencyjną kartą do profesjonalnych zastosowań względem NVIDIA Quadro jest FirePro firmy AMD.

Wikipedia


quadrokopter

[czytaj: kwadrokopter] maszyna latająca z czterema śmigłami; kwadrokopter, czterowirnikowiec


SJP.pl


quadziarz

[czytaj: kładziarz] potocznie: osoba jeżdżąca quadem; kładziarz


SJP.pl


quadzik

[czytaj: kładzik] mały quad; kładzik


SJP.pl


quale

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) filoz. jednostkowy element subiektywnego doświadczenia zmysłowego;

Wiktionary

Qualia (l. poj. quale) – odczuwalne lub zjawiskowe jakości, związane z doświadczeniami zmysłowymi, np. słyszeniem dźwięków, odczuwaniem bólu, odbieraniem barw. Qualia są własnościami doświadczeń zmysłowych.

Definicja pojęcia qualia zmieniała się z czasem. Pojęcie quale stworzył Charles Sanders Peirce w ramach swojego systemu kategorii. Używał go jednak w sposób nieprecyzyjny na oznaczenie danych doświadczenia empirycznego. Właściwym autorem, który je rozwinął i na stałe wprowadził do filozofii umysłu (skąd trafiło też do neuronauk) był inny pragmatysta, Clarence Irving Lewis. W pracy Mind and the World Order (1929) definiował je w następujący sposób:

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) quale

źródła.

== quale (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Sumxr-quale.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filoz. quale

odmiana.

 (1.1) lp. quale; lm. qualia

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) quale

źródła.

== quale (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Sumxr-quale.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filoz. quale

odmiana.

 (1.1) lp. quale; lm. qualia

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


quality

Quality (dawniej Lone Star Mill i Moreland) – obszar niemunicypalny w Kern County, w Kalifornii (Stany Zjednoczone), na wysokości 155 m.

Wikipedia


quango

organizacja przypominająca organizację pozarządową (NGO), powoływana przez organy administracji centralnej


SJP.pl


quant

[czytaj: kwant lub kłant] osoba interpretująca duże zasoby danych i sprawdzająca metodami statystycznymi i matematycznymi poprawność modeli wykorzystujących te dane


SJP.pl


quantum

[czytaj: kwantum] kwantum; książkowo:
a) pewna ilość, liczba czegoś;
b) określona kwota


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) konkretna ilość lub liczba czegoś

Wiktionary

  • Quantum Corporation – firma produkująca dyski twarde
  • Quantum software – firma produkująca oprogramowanie z dziedziny logistyki
  • Quantum – album zespołu Planet X
  • Platforma Quantum – platforma aplikacyjna
  • Quantum GIS – oprogramowanie geoinformacyjne
  • Quantum bogodynamics – hakerska parodia mechaniki kwantowej
  • 007 Quantum of Solace – 22. film z serii o Jamesie Bondzie
  • Quantum Aspects of Life – książka autorstwa sir Rogera Penrose’a
  • Quantum of Solace – gra komputerowa
  • Quantum satis, w skrócie Q.S., określenie ilości składnika w produktach spożywczych
  • Quantum – pojęcia fizyczne kwant po łacinie, a także w językach angielskim i francuskim (l.mn. quanta)
  • Quantum Oławska - biurowiec położony we Wrocławiu na Starym Mieście, dawny dom towarowy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kwantum n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kwantum

Wiktionary


quap

[czytaj: kwap] fizyka: hipotetyczna cząstka elementarna składająca się z kwarka i antyprotonu; kwap


SJP.pl


quark

  • Quark – producent oprogramowania komputerowego
  • QuArK (Quake Army Knife) – program komputerowy
  • Quark – fikcyjna postać z serialu Star Trek
  • QuarkXPress – program do komputerowego składu i łamania tekstu (DTP)

Wikipedia


quarto

kwarto; format książki


SJP.pl

Quarto – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 35 434 osoby, 2531 os./km².

Wikipedia


quasi

[czytaj: kfaz-i]
1. jakby, niby, rzekomo, pozornie;
2. prawie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) jakby, rzekomo, pozornie, niby

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkfazʲi, AS: kfazʹi

Wiktionary

Powiązane:

 temsłow. quasi-

Wiktionary


quasi-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych tworzący nazwy i określenia osób, rzeczy lub zjawisk, które są czymś tylko pozornie lub nie są tym w ogóle

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkfazʲi, AS: kfazʹi

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. quasi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niby-, kwazi-

Wiktionary


quasi-cytat

[czytaj: kfaz-icytat] fragment tekstu mający cechy cytatu, lecz w rzeczywistości niebędący dosłownym przytoczeniem czyjejś wypowiedzi


SJP.pl


quasi-cząstka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. nośnik wielkości dynamicznych;

Wiktionary


quasi-demokracja

[czytaj: kfaz-idemokracja] forma rządów, w których tylko pozornie władzę sprawuje lud, a w rzeczywistości ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane są przez władze centralne; pseudodemokracja


SJP.pl


quasi-dyplomatyczny

[czytaj: kfaz-idyplomatyczny] taki, który jest prawie dyplomatyczny, stanowiący zaczątek stosunków dyplomatycznych


SJP.pl


quasi-dyskusja

[czytaj: kfaz-idyskusja] coś niesłusznie uważanego za dyskusję; pseudodyskusja


SJP.pl


quasi-literacki

[czytaj: kfaz-idyskusja] mający pewne cechy charakterystyczne dla literatury, lecz niespełniający wszystkich wymogów decydujących o przynależności do wypowiedzi literackich


SJP.pl


quasi-liturgiczny

[czytaj: kfaz-iliturgiczny] pozornie, rzekomo związany z liturgią


SJP.pl


quasi-mecenat

[czytaj: kfaz-imecenat] pozorny, rzekomy patronat nad sztuką, literaturą i nauką, sprawowany przez państwo lub jakąś instytucję


SJP.pl


quasi-monopol

[czytaj: kfaz-imonopol] ukryty, zakamuflowany monopol


SJP.pl


quasi-monopolistyczny

[czytaj: kfaz-imonopolistyczny] związany z ukrytym, zakamuflowanym monopolem


SJP.pl


quasi-narodowy

[czytaj: kfaz-inarodowy] pozornie narodowy, niesłusznie uważany za narodowy; pseudonarodowy


SJP.pl


quasi-naukowy

[czytaj: kfaz-inaukowy] stwarzający pozory naukowego, niesłusznie uważany za naukowy; pseudonaukowy


SJP.pl


quasi-nowoczesność

[czytaj: kfaz-inowoczesność] pozorna, rzekoma nowoczesność


SJP.pl


quasi-specjalistyczny

[czytaj: kfaz-ispecjalistyczny] pozornie, rzekomo specjalistyczny


SJP.pl


quasi-wykształcenie

[czytaj: kfaz-iwykształcenie] pozorne, rzekome wykształcenie


SJP.pl


quasimodo

[czytaj: kłaz-iMOdo lub kfaz-iMOdo] osoba, najczęściej mężczyzna, odpychająco brzydka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. postać literacka, bohater powieści Victora Hugo „Katedra Marii Panny w Paryżu”;

Wiktionary

  • Quasimodo – postać z powieści Wiktora Hugo pt. Dzwonnik z Notre-Dame
  • Salvatore Quasimodo – włoski poeta, noblista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ach! znam cię — zawołał Jan, który zeszedł z kolumny, aby się Quasimodowi lepiej przypatrzeć — ach! to dzwonnik od Najświętszej Panny. Jak się masz, Quasimodo?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quasimodo mos.

Wiktionary


quattro

samochód typu Audi Quattro


SJP.pl

  • Quattro – napęd na cztery koła stosowany w samochodach firmy Audi
  • Quattrocento – początek renesansu we Włoszech
  • Quattro Canti – plac w Palermo
  • Quattordio – miejscowość i gmina we Włoszech
  • Quatro Barras – miasto i gmina w Brazylii
  • Quattro Castella – miejscowość i gmina we Włoszech
  • Quattro Business Park – kompleks biurowców w Krakowie
  • Quattro Pro – arkusz kalkulacyjny firmy Corel
  • Quattro Giornate – stacja metra w Neapolu

Wikipedia


quattrocento

[czytaj: kwatroczento], (wł. czterysta) okres wczesnego renesansu (XV w.) w historii kultury włoskiej


SJP.pl

Quattrocento (wł. quattrocento ’czterysta’) – pojęcie odnoszące się do XV wieku we włoskiej kulturze. Na lata te przypadł początek renesansu we Włoszech.

Nazwa pochodzi od włoskiego słowa oznaczającego 400 i oznacza tutaj: lata [tysiąc] czterechsetne (1400-1499). Po raz pierwszy użył jej Giorgio Vasari – włoski historiograf, autor symbolicznego podziału dziejów sztuki włoskiej od Cimabuego do Michała Anioła na trzy okresy: trecento (dzieciństwo sztuki), quattrocento (młodość) oraz cinquecento (dojrzałość).

Wikipedia


quebec

[czytaj: KEbek albo KŁIbek] miasto w Kanadzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miasto w Kanadzie, w prowincji Quebec

 (1.2) zob. Quebec.

Wiktionary

Quebec (fr. Québec; wym. fr.: [keˈbɛk]; wym. ang.: [kwɨˈbɛk] lub [kɨˈbɛk]) – prowincja we wschodniej Kanadzie, największa pod względem powierzchni (1 542 056 km², niemal 1/6 kraju), a druga, po Ontario, pod względem liczby ludności (w 2023 roku – 8 948 540). Zasadnicza część prowincji znajduje się na półwyspie Labrador oraz na obszarze wzdłuż dolnego biegu Rzeki Świętego Wawrzyńca. Stolicą prowincji jest miasto Quebec, a największym miastem – Montreal.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Québec założone zostało 3 lipca 1608 przez Samuela de Champlaina na terenie wioski indiańskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Quebec

 przym. quebecki

Wiktionary


quebecki

Quebec [czytaj: KEbecki albo KŁIbecki]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Quebekiem, dotyczący Quebecu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Formułując teorię o automatycznej akcesji niepodległej Szkocji do Unii Europejskiej, szkoccy nacjonaliści pomijają też istotne doświadczenia quebeckie.

 (1.1) Także kupcy angielscy, choć niebezpośrednio związani z quebecką wsią, odczuwali skutki kryzysu, lecz szybko poszukiwali innych możliwości dla swoich działań gospodarczych, zaczynając handlować z Górną Kanadą oraz Amerykanami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Quebec mrz., Québec mrz.

Wiktionary


quebracho

nazwa kilku gatunków południowoamerykańskich drzew oraz ich kory i drewna; dostarczają głównie garbników, bardzo twardego drewna i alkaloidów; kebraczo; kwebracho; kwebraczo; wierzbowiec


SJP.pl

  • Quebracho – miasto w Urugwaju
  • Quebrachos – departament w Argentynie, w prowincji Santiago del Estero
  • Quebracho – argentyński film z 1974 w reżyserii Ricarda Wullichera
  • Quebracho – lewicowy ruch społeczny w Argentynie

Wikipedia


quedlinburg

[czytaj: KWEdlinburk] miasto w Niemczech; Kwedlinburg


SJP.pl

Quedlinburg (IPA [ˈkveːdlɪnbʊʁk]) – miasto w środkowych Niemczech w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Harz, położone nad rzeką Bode, na północ od gór Harzu.

Założone w 922 przez Henryka I Ptasznika, zyskało na znaczeniu gdy Otton I Wielki wybudował tu palatium królewskie – rezydencję władców Saksonii. Duży wpływ na politykę i gospodarkę Quedlinburga miało ufundowane w 936 przez Ottona I, z inicjatywy jego matki Matyldy, wdowy po Henryku I Ptaszniku, żeńskie opactwo (niem. Damenstift Quedlinburg). W średniowieczu miasto należało do Hanzy. Od XV wieku pod panowaniem elektorów Saksonii. W 1698 przyłączone do Brandenburgii, a od 1813 w granicach Prus. Po II wojnie światowej na terytorium Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Wikipedia


queen

[czytaj: kłin] brytyjski zespół rockowy założony w roku 1970, którego wokalistą był Freddie Mercury


SJP.pl

Queen – brytyjski zespół rockowy utworzony w 1970 w Londynie przez Briana Maya, Rogera Taylora i Freddiego Mercury’ego. Basista John Deacon dołączył do grupy rok później.

Muzyka Queen odznacza się różnorodnością brzmienia, sprawiającą, że zespół trudno jest przypisać do konkretnego stylu. Większość utworów nosi cechy rocka i jego odmian (hard rock, art rock, rock progresywny) oraz, w pewnym stopniu, muzyki pop. Charakterystyczną cechą zespołu był oryginalny wokal Mercury’ego, wielowarstwowe aranżacje oraz harmonie wokalne wykonywane przez Mercury’ego, Maya i Taylora, ale też aktywny udział publiczności podczas koncertów.

Wikipedia


queens

[czytaj: kłins] dzielnica Nowego Jorku


SJP.pl

Queens – jeden z pięciu okręgów (boroughs) Nowego Jorku, oraz hrabstwo (county), w stanie Nowy Jork, o tej samej nazwie.

Wikipedia


queensland

[czytaj: kłinslent] stan w Australii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stan w Australii

Wiktionary

Queensland (QLD) – stan obejmujący północno-wschodnią część Australii. Ma powierzchnię 1 729 742 km², co stanowi 22,5% Australii (prawie 1/4 powierzchni państwa) będąc też szóstym co do wielkości regionem administracyjnym na świecie. Wśród państw świata, plasowałby się na 16. miejscu na świecie, za Meksykiem, Indonezją i Sudanem.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. queenslandzki

Wiktionary


queenslandczyk

[czytaj: KŁINZlendczyk] mieszkaniec Queenslandu (stanu w Australii)


SJP.pl


queenslandka

[czytaj: KŁINZlendka] mieszkanka Queenslandu (stanu w Australii)


SJP.pl


queenslandzki

Queensland [czytaj: kłinslencki]


SJP.pl


queer

[czytaj: kłir]
1. osoba o nietypowej seksualności, nieidentyfikująca się z żadną płcią;
2. o nietypowej seksualności, nieidentyfikujący się z żadną płcią; queerowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub nijaki

 (1.1) osoba nieheteronormatywna lub należąca do mniejszości seksualnej, również taka, której nie obejmuje skrótowiec LGBT – np. aseksualna, poliamoryczna, interpłciowa, niebinarna

Wiktionary

Queer (z ang. queer – dziwny, osobliwy) – określenie używane od lat 90. XX wieku do opisywania społeczności LGBTQ+ i jej członków. Efektem tego była zmiana we współczesnej angielszczyźnie: pierwotne znaczenie słowa queer zostało zmarginalizowane i obecnie określenie to znaczy przede wszystkim „lesbijski”, „gejowski”, „homoseksualny” (czy generalnie „nie-heteroseksualny”. „nie-heteronormatywny”) oraz również „nie-cispłciowy” (np. trans lub genderqueer).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. queerowość ż., queerowanie n.

 czas. queerować ndk.

 przym. queerowy

 przysł. queerowo

Wiktionary


queerowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest queerowe; cecha tych, którzy są queerowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. queer m.

 przym. queerowy, queer

 przysł. queerowo

Wiktionary


queerowy

[czytaj: kłirowy] o nietypowej seksualności, nieidentyfikujący się z żadną płcią; queer


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z queerem, dotyczący queeru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. queer m., queerowość ż.

Wiktionary


quentin

  • Kwintyn – imię
  • Quentin – nagroda

Zobacz też:

  • Saint-Quentin
  • Artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od „Quentin”

Wikipedia


quenya

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. liter. język Vanyarów i Ñoldorów, opracowany przez J.R.R. Tolkiena

Wiktionary

Quenya (wym. ['kʷɛnʲa]), także język quenejski, Wysoka Mowa (qya. tarquesta), Starodawna Mowa, język eldariński, elfia łacina – sztuczny język opracowany przez J.R.R. Tolkiena.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Elfy posługują się quenyą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkwɛnja, AS: ku̯eni ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. quenejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) język quenejski

Wiktionary


quercus

  • Quercus (dąb) – rodzaj roślin z rodziny bukowatych
  • Quercus – planetoida o numerze katalogowym 8643
  • Quercus – czeska grupa muzyczna
  • Quercus – Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Wikipedia


querela

w literaturze: odmiana elegii antycznej, występująca w postaci ostatniej mowy umierającej osoby lub skargi człowieka, który właśnie rozstał się z życiem


SJP.pl


querimonium

[czytaj: kwerimonium] z łaciny: skarga; utwór poetycki przedstawiający grzechy ludzkie lub błędy społeczne jako skargę ojczyzny lub religii


SJP.pl

Querimonium – utwór poetycki pisany zazwyczaj w języku łacińskim w okresie renesansu. Był odmianą poezji polityczno-okolicznościowej, w którym autor przekazywał jakby w formie skargi wady i błędy społeczne. Uwidocznione to zostało w utworze włoskiego karmelity, humanisty i poety Baptisty Mantuanusa Querimonia Virtutis.

Wikipedia


quesadilla

[czytaj: kesadija] podsmażona tortilla z masy kukurydzianej wypełniona roztopionym serem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. meksykańskie danie z kukurydzianej tortilli z roztopionym serem i różnorakim nadzieniem;

Wiktionary

Quesadilla (IPA: kesaˈðiʎa) – danie kuchni meksykańskiej; tortilla z masy kukurydzianej z roztopionym serem. Tradycyjnie stosuje się ser typu Oaxaca, lecz bywa on zastępowany również innymi rodzajami sera. Często do quesadilli dodaje się różne opcjonalne składniki – ziemniaki, grzyby, cuitlacoche, pokrojoną w paski paprykę jalapeño, kiełbaski chorizo itd. Na północy Meksyku używa się tortilli z pszenicy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poproszę quesadillę z kurczakiem, wodę mineralną i herbatę z cytryną.

Wiktionary


quesnay

François Quesnay wym. /fʁɑ̃swa kɛnɛ/ (ur. 4 czerwca 1694 w Méré, zm. 16 grudnia 1774 w Wersalu) – francuski lekarz, teoretyk ekonomii, twórca szkoły fizjokratycznej.

Urodził się w Méré niedaleko Paryża jako syn drobnego właściciela ziemskiego. Kiedy przeniósł się do stolicy, utrzymywał się z grawerstwa, jednocześnie zdobywając na kursach wiedzę z zakresu medycyny. Dzięki swym uzdolnieniom lekarskim oraz popularności wśród arystokracji w 1749 roku Quesnay został lekarzem faworyty Ludwika XV, markizy de Pompadour, a następnie przybocznym lekarzem królewskim.

Wikipedia


quest

[czytaj: kłest] samochód typu Nissan Quest


SJP.pl

  • Quest (gry komputerowe) – w grach komputerowych pojedynczy fragment fabuły
  • Quest (turystyka) – rodzaj zadania z narracją jako forma zwiedzania miejsc
  • Quest (kosmonautyka) – amerykański komponent Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
  • Quest (film) – amerykański film przygodowy z 1996 roku
  • Quest (zespół muzyczny) – polski zespół disco polo

Wikipedia


quetzal

[czytaj: keCAL]
1. jednostka monetarna Gwatemali (1 quetzal = 100 centavos); kecal;
2. rzadko: kwezal (ptak)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) monet. waluta Gwatemali;

 (1.2) ornit. zob. kwezal.

Wiktionary

Quetzal (GTQ) – waluta Gwatemali. 1 quetzal dzieli się na 100 centavos.

W mitologii prekolumbijskiej quetzal to kwezal herbowy, ptak czczony jako symbol piękna i umiłowania wolności. Panowało przekonanie, że jeśli zostanie schwytany i zbyt długo będzie przebywać w niewoli, jego serce przestanie bić. Dlatego też myśliwi łapali ptaki w sieci i po wyrwaniu najpiękniejszych piór wypuszczali je na wolność. Pióra kwezala służyły jako ozdoba władców i dostojników.

Wikipedia


quetzalcoatl

[czytaj: kecalKOatl] bóg Azteków i Majów; Kecalkoatl


SJP.pl

Quetzalcoatl (wym. /ket͡salkoatl/, nah. Quetzalcōātl, [ket͡saɬˈkowaːt͡ɬ]) – jeden z najważniejszych bogów plemion Mezoameryki; Pierzasty Wąż, wąż o piórach ptaka kwezala (nah. ketsal lub quetzal).

Czczony był przez Tolteków, Chichimeków, Tepaneków, mieszkańców Teotihuacánu, Tollanu, Zapoteków, Mixteków, a także dalekich Majów.

Wikipedia


quezon

[czytaj: keSON] miasto w Filipinach


SJP.pl

Quezon – prowincja na Filipinach, położona w środkowo-wschodniej części wyspy Luzon.

Od wschodu granicę wyznacza Morze Filipińskie, od południa graniczy z prowincjami Camarines Norte i Camarines Sur, od zachodu jest Morze Sulu i prowincje Batangas i Laguna, Rizal i Bulacan, od północy graniczy z prowincją Aurora. Powierzchnia: 8845,8 km². Liczba ludności: 1 646 510 mieszkańców (2007). Gęstość zaludnienia wynosi 186,1 mieszk./km². Stolicą prowincji jest Lucena.

Wikipedia


quezoński

Quezon [czytaj: kesoński]


SJP.pl


quiche

[czytaj: kisz] placek z dodatkami (zwykle warzywa, ser, mięso lub ryba) pieczony w okrągłej formie; kisz, quische


SJP.pl

Quiche (kisz) – w kuchni francuskiej ciepła przystawka (hors d'œuvre), wypiek w postaci placka składającego się ze słonego półkruchego ciasta i wytrawnego nadzienia zalanego jajeczno-śmietanową masą. Nadzienie może zawierać różne gatunki mięsa, sera i warzyw, a także zioła i przyprawy.

Wikipedia


quickstep

[czytaj: kłikstep] szybki taniec towarzyski o figurach podobnych do charlestona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) choreogr. kult. standardowy szybki taniec towarzyski;

Wiktionary

Quickstep to taniec towarzyski należący do grupy tańców standardowych. Powstał w latach 20 XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Po raz pierwszy w Europie pojawił się w Anglii w pierwszej połowie XX stulecia, będąc poniekąd szybką odmianą fokstrota. Podobnie jak fokstrot charakteryzuje się metrum parzystym (4/4). Przy tempie 48-50 taktów/min quickstep jest najszybszym tańcem standardowym (od 2 do 8 kroków w takcie, średnio 4). Jak każdy z tańców standardowych jest tańczony w trzymaniu zamkniętym (nie dotyczy tzw. stylu latynoamerykańskiego).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tańcząc w sobotę quickstepa Celcia złamała obcasa.

Wiktionary


quicktime

QuickTime – technika multimedialna rozwijana przez firmę Apple. Program zdolny jest do odtwarzania plików w różnych formatach DV, media, tekstu, dźwięku, animacji, muzyki. Dostępny dla systemu operacyjnego Mac OS (9, 8, 7 itd), Mac OS X oraz Microsoft Windows. Zapewnia również obsługę oprogramowania takiego jak iTunes, QuickTime Player i przeglądarki internetowej Safari.

Wikipedia


quidditch

[czytaj: kłidicz]
1. zespołowa gra sportowa dla dwóch siedmioosobowych drużyn, w której zawodnicy używają piłki do siatkówki i trzymają między nogami miotłę;
2. fikcyjna gra sportowa znana z cyklu powieści o Harrym Potterze


SJP.pl

Szkoła Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie (ang. Hogwarts School of Witchcraft and Wizardry) – fikcyjna uczelnia kształcąca młodych czarodziejów, stworzona przez J.K. Rowling na potrzeby serii książek pod tytułem Harry Potter. Szkoła mieści się w zamku o bliżej niesprecyzowanej lokalizacji na terenie Szkocji. Rzekomą inspirację autorki stanowiła szkocka Gordonstoun School.

Wikipedia


quidditchowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z quidditchem, dotyczący quidditcha

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quidditch m.

Wiktionary


quieto

[czytaj: kjeto] określenie wykonawcze: spokojnie


SJP.pl


quilling

[czytaj: kłiling] wykonywanie papierowych ozdób z wąskich pasków grubego papieru zwiniętych w kształt spiralnej sprężyny


SJP.pl

Quilling (ang. „nawijać na pióro lub rurkę”) technika z rodzaju papieroplastyki (zwana też papierowym filigranem) służąca do tworzenia ozdób z wąskich pasków papieru zwiniętych w kształt sprężyny spiralnej i odpowiednio uformowanych przez zagniecenie zewnętrznych warstw papieru.

Wikipedia


quilmes

miasto w Argentynie


SJP.pl

Quilmes – miasto w Argentynie w prowincji Buenos Aires, wchodzące w skład zespołu miejskiego Wielkiego Buenos Aires.

Miasto liczy około 520 tysięcy mieszkańców.

Wikipedia


quincke

[czytaj: kwinke] nazwisko


SJP.pl


quincunx

  • kwinkunks – pięcioelementowy wzór geometryczny
  • quincunx – moneta rzymska
  • Quincunx – dzieło Stanisława Orzechowskiego
  • Quincunx – według Feliksa Konecznego czynnik cywilizacjotwórczy, pięciomian bytu

Wikipedia


quinn

[czytaj: kłin] nazwisko, m.in. Anthony Quinn (1915-2001) - amerykański aktor filmowy


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Quinn – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Pennington

Gminy w USA:

  • Quinn (ang. Quinn Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Pennington

Wikipedia


quinoa

[czytaj: kinła] owoc komosy ryżowej


SJP.pl

Komosa ryżowa (Chenopodium quinoa Willd.) – gatunek rośliny jednorocznej; w różnych systemach klasyfikacyjnych zaliczany do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Uprawiany w Ameryce Południowej. Jest blisko spokrewniona z pospolicie występującą w Polsce komosą białą (Chenopodium album). W Polsce notowano dawniej jej występowanie w okolicach Gubina. Status gatunku we florze Polski: efemerofit.

Wikipedia


quipo

[czytaj: kipu] pismo węzełkowe Inków; kipu, quipu


SJP.pl


quipu

[czytaj: kipu] pismo węzełkowe Inków; quipo, kipu


SJP.pl

Kipu, quipu, khipu (w języku keczua  „węzeł”) – forma trójwymiarowego zapisu stosowana przez Indian prekolumbijskiej Ameryki Południowej. Nazywane „pismem węzełkowym”, ze względu na swoją formę: zbiór wykonanych z bawełny lub włosia lamy i alpaki kolorowych sznurków z supełkami.

Wikipedia


quiroga

Quiroga – miasto w Hiszpanii w Galicji w prowincji Lugo. W miasteczku znajdują się jedne z największych upraw winorośli w Hiszpanii.

Wikipedia


quische

[czytaj: kisz] placek z dodatkami (zwykle warzywa, ser, mięso lub ryba) pieczony w okrągłej formie; kisz, quiche


SJP.pl


quislingowski

dotyczący działalności Quislinga, charakterystyczny dla Quislinga, mający cechy Quislinga (faszystowskiego działacza politycznego)


SJP.pl


quito

[czytaj: kito] stolica Ekwadoru


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Ekwadoru;

Wiktionary

San Francisco de Quito (Quito) – stolica Ekwadoru, drugie co do wielkości miasto kraju (po Guayaquil). Położone w północnej części Ekwadoru w Andach na wysokości ok. 2700–2850 m n.p.m. (druga najwyżej położona stolica państwowa) na wschodnich stokach czynnego wulkanu Pichincha. Miasto położone jest ok. 40 km na południe od równika. Nazwa Quito pojawiła się w 1533 od wymarłego dzisiaj plemienia Kwitu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Agendę, która zapewniła 20-letnią mapę drogową aby kierować zrównoważonym rozwojem wielkomiejskim i która zamierzała przekształcać metropolie świata, przyjęły wszystkie kraje z okazji spotkania Habitat III w Quito, Ekwador, w październiku 2016 roku.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) San Francisco de Quito

Wiktionary


quiz

[czytaj: kłiz, rzadziej: kfis] konkurs polegający na odpowiadaniu na pytania o tematyce zazwyczaj wcześniej określonej, będący najczęściej imprezą rozrywkową; kwiz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rozrywka intelektualna lub rodzaj zadania w postaci zestawu pytań;

Wiktionary

Quiz – rodzaj zabawy, rozrywki intelektualnej dla kilku osób, polegającej na przedstawieniu przez jedną z osób pozostałym zagadnienia w formie zapytania w ten sposób, by na podstawie dostarczonych wraz z zapytaniem informacji oraz wiedzy ogólnej można było wydedukować prawidłową odpowiedź. Pytanie powinno być sformułowane w ten sposób, by odpowiedź nie była całkiem oczywista, zabawa polega de facto na dyskusji zgadujących nad różnymi możliwościami i wykluczaniu tych, które nie spełniają warunków zadanych w pytaniu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kwʲis, AS: ku̯ʹis

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kwiz m.

 przym. quizowy, kwizowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kwiz, zgaduj-zgadula

Wiktionary


quizować

[czytaj: kłizować]
1. sprawdzać czyjąś wiedzę za pomocą quizu;
2. brać udział w zabawie polegającej na rozwiązywaniu quizów;
3. quizować się - sprawdzać swoją wiedzę, rozwiązując quiz


SJP.pl


quizowy

quiz [czytaj: kwizowy lub kłizowy]; kwizowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do quizu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. quiz mrz., kwiz mrz.

 przym. kwizowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kwizowy

Wiktionary


qumran

ruiny starożytnej osady na północno-zachodnim wybrzeżu Morza Martwego; Kumran


SJP.pl

Kumran, Qumrān (hebr. ‏חירבת קומראן‎ Chirbet Kumran, arab. ‏خربة قمران‎ Chirbat Kumran) − ruiny starożytnej osady położonej w odległości 1 km na północny zachód od brzegu Morza Martwego, na pustyni Judzkiej, na Zachodnim Brzegu Jordanu.

Wikipedia


qumranista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) badacz zwojów qumrańskich oraz genezy ich powstania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilku polskich qumranistów wzięło udział w jerozolimskim sympozjum.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. qumranistyka ż.

 przym. qumrański

Wiktionary


qumranistyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. szereg dyscyplin naukowych zajmujących się badaniem zwojów odnalezionych w Qumrān i genezą ich powstania;

Wiktionary

Qumranistyka, qumranologia – zespół rozmaitych dyscyplin historycznych i orientalistycznych, których przedstawiciele badają szeroko pojętą kwestię Kumran oraz zwojów z Pustyni Judzkiej. Do dyscyplin „qumranologicznych” należą historia, archeologia, hebraistyka, arameistyka, biblistyka, paleografia i epigrafika, semitystyka itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od czasów studiów badacz interesuje się qumranistyką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. qumranista mos.

 przym. qumrański

Wiktionary


qumrański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Qumran, związany Qumran

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednak próby wykazania ścisłej zależności pomiędzy wspólnotą qumrańską a Listami Janowymi zawiodły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. qumranista mos., qumranistyka ż.

Wiktionary


quodlibet

[czytaj: kfodlibet] quod libet;
1. kompozycja wokalna lub instrumentalna będąca formą żartu muzycznego, zabawy, oparta na zestawieniu różnych melodii;
2. rodzaj spektaklu składającego się z popularnych melodii, piosenek


SJP.pl

Quodlibet (łac. co się podoba) – rodzaj żartu muzycznego, polegający na współdziałaniu tematów różnego pochodzenia melodycznego lub tekstowego w jednej formie muzycznej.

Wikipedia


quorum

[czytaj: kforum albo kworum] minimalna liczba obecnych członków organu kolegialnego konieczna do uznania, że dany organ może podejmować ważne prawnie decyzje; kworum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zob. kworum.

Wiktionary

Kworum (z łac. quorum; [praesentia sufficit] - których [obecność jest wystarczająca]) – minimalna liczba członków zgromadzenia (parlamentu, stowarzyszenia, związku zawodowego), niezbędna do prowadzenia obrad lub podjęcia wiążących decyzji, np. w przedmiocie wyborów, podjęcia uchwały.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kworum

Wiktionary


qwerty

QWERTY – symboliczna nazwa układu liter do alfabetu łacińskiego na klawiaturze maszyny do pisania i komputera, zaczerpnięta od pierwszych sześciu liter w szeregu pod rzędem cyfr, patrząc od lewej.

W pierwszych maszynach do pisania stosowano alfabetyczne ustawienie klawiszy. Jednak przy szybkim pisaniu sąsiedztwo często używanych klawiszy powodowało wzajemne zakleszczanie się ramion z czcionkami. W 1878 r. opatentowano pierwszą maszynę do pisania z układem klawiszy QWERTY. Twórcą układu QWERTY był amerykański dziennikarz i wynalazca Christopher Latham Sholes.

Wikipedia


r

1. litera oznaczająca spółgłoskę "r";
2. spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa, półotwarta, drżąca, dźwięczna, twarda, ustna;
3. litera oznaczająca w numeracji porządkowej: dziewiętnasty; w numeracji liczbowej używana w celu odróżnienia przedmiotów oznaczonych tym samym numerem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. majuskuła dwudziestej trzeciej litery polskiego alfabetu;

Wiktionary

R (er, minuskuła: r) – osiemnasta litera alfabetu łacińskiego i dwudziesta trzecia alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku spółgłoskę rotyczną, np. [r], [ɾ] lub [ɹ].

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|R.}}

źródła.

== R (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ɾ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ra, majuskuła dwunastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr, AS: er

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|R.}}

źródła.

== R (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ɾ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ra, majuskuła dwunastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: r

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|R.}}

źródła.

== R (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ɾ.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ra, majuskuła dwunastej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: r

Wiktionary


r-k

skrót od: rachunek; rach.


SJP.pl


r-nie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = równanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłok się przesuwa, bo ciśnienia są cały czas po obu jego stronach równe. Zastosuj r-nie Clapeyrona.

Wiktionary


r.

skrót od: rok, rodzaj (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = rok

 (1.2) = rodzaj

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pismo datowane jest na 1974 r.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔk|ˈrɔku, AS: rok|roku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rok mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rok mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 zoblistę|r.|mies.|tydz.|godz.|min|sek..

 Używany zwykle przy zapisie daty przy liczbie wskazującej rok;.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) yr

* białoruski: (1.1) г.

* bułgarski: (1.1) г.

* esperanto: (1.1) j., j

* hawajski: (1.1) MH

* litewski: (1.1) m.

* łaciński: (1.1) AD; AUC

* niemiecki: (1.1) J.

* rosyjski: (1.1) г.

* słowacki: (1.1) r.

* włoski: (1.1) a.

źródła.

== r. (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = rok → rok, r.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


r.b.

skrót

 (1.1) = daw. roku bieżącego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W końcu września otrzymałam od Poselstwa polskiego w Paryżu książkę pamiątkową od wychodźtwa polskiego w New Yorku i okolicy, jakoteż czeka na sumę 500 dolarów. W październiku zaś, będąc w Warszawie, otrzymałam list od Komitetu polskiego w New Yorku, z dnia 12. września r.b..

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔku ˌbʲjɛʒɔ̃nˈt͡sɛɡɔ, AS: roku bʹi ̯ežõncego

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rb., br.

Wiktionary


r.i.p.

skrót łacińskiego: requiescat in pace - niech spoczywa w pokoju (odczytywany jako całe wyrażenie); RIP


SJP.pl


r.m.

skrót od: rodzaj męski


SJP.pl

skrót

 (1.1) = gram. rodzaj męski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak jak dyrektor i redaktor zachowuje się rzeczownik sędzia, por. sędzia rejonowa, krakowskiej sędzi, i poradniki tego nie zakazują, ale tu mamy wyraźną opozycję rodzaju, bo sędzia w r. ż. odmienia się inaczej niż w r. m.: krakowskiego sędziego.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) m

Wiktionary


r.n.

skrót od: rodzaj nijaki


SJP.pl

skrót

 (1.1) = gram. rodzaj nijaki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z tego modelu odmiany zachowało się niewiele form, por. pewien (M. lp. r.m.), pewno (M. = B. lp. r.n.), pewnie (Ms lp. r.m. i n.).

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) n

Wiktionary


r.s.v.p.

skrót od francuskiego: répondez s'il vous plaît [czytaj: reponDE silwuPLE], proszę o odpowiedź; zwrot używany na zaproszeniach, oznaczający potrzebę potwierdzenia przybycia; r.s.v.p., RSVP


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) franc. répondez s’il vous plaire#fraît → proszę o odpowiedź (umieszczane na zaproszeniach)

Wiktionary


r.szk.

skrót od: rok szkolny (czytany jako całe, odmienne wyrażenie); r. szk.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = rok szkolny

Wiktionary


r.ub.

skrót od: roku ubiegłego, roku ubiegłym; ub.r.


SJP.pl


r.ż.

skrót od:
1. rodzaj żeński;
2. rok życia


SJP.pl

skrót

 (1.1) = rok życia

 (1.2) = gram. rodzaj żeński

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zespół opóźnionej fazy snu (…) najczęściej występuje u ludzi młodych, rzadko rozpoczyna się po 30 r.ż., może samoistnie ustąpić wraz z wiekiem.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) f

Wiktionary


ra

1. symbol radu, pierwiastka chemicznego
2. główne bóstwo w mitologii egipskiej, ubóstwione Słońce; Re


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rel. staroegipski bóg słońca;

Wiktionary

  • Ra, Re – bóg słońca, czczony w starożytnym Egipcie
  • Ra (radium) – symbol chemiczny pierwiastka rad
  • Ra – Liczba Rayleigha, jedna z liczb podobieństwa związana z przenoszeniem ciepła, w szczególności konwekcją
  • Ra – prowincja Fidżi
  • Ra – postać w filmie Gwiezdne wrota
  • RA – urząd rejestracji, element infrastruktury klucza publicznego PKI
  • Ra – album niemieckiej grupy rockowej Eloy
  • .ra – jedno z rozszerzeń plików RealAudio
  • ra – znak japońskiego sylabariusza kana
  • Ra – singel rumuńskiej piosenkarki Inny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ra, AS: ra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Re

Wiktionary


rab

dawniej: niewolnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. niewolnik, sługa

Wiktionary

  • Rab – miasto w Chorwacji.
  • Rab – wyspa na Morzu Adriatyckim.
  • RAB – sieć autostrad III Rzeszy.
  • Tibor Rab – węgierski piłkarz.
  • Rab Butler – brytyjski polityk.


  • Rab Ne Bana Di Jodi – bollywoodzki dramat miłosny.


  • Rab szake – godność urzędnicza w starożytnej Asyrii.
  • Rab sza reszi – godność urzędnicza w starożytnej Asyrii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rap, AS: rap

Wiktionary


raba

regionalnie:
1. o zwierzęciu: pstry, łaciaty, jarzębaty;
2. o człowieku: pokryty piegami lub bliznami po ospie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w południowo-wschodniej Austrii i północno-zachodnich Węgrzech, dopływ Dunaju Moszońskiego;

 (1.2) geogr. rzeka w południowej Polsce, dopływ Wisły;

 (1.3) geogr. potok w południowo-zachodniej Polsce, dopływ Czarnuszki w dorzeczu Odry;

Wiktionary

  • Raba − rzeka, dopływ Dunaju
  • Raba − rzeka, dopływ Wisły
  • Raba − potok, dopływ Czarnuszki w Sudetach Środkowych
  • Raba – wieś w Chorwacji, w żupanii dubrownicko-neretwiańskiej, w gminie Slivno
  • Raba − miasto w Indonezji
  • Rába − węgierska fabryka autobusów, samochodów ciężarowych i komponentów motoryzacyjnych
  • Norbert Raba − poseł sejmu VI kadencji

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rabisko n., Rabka ż., rabczanin m., rabczanka ż.

 przym. rabski, rabczański

Wiktionary


rabab

trzystrunowy instrument smyczkowy, używany w Afryce i Azji; rebab


SJP.pl


rąbać

1.
a) rozdrabniać czymś ostrym, np. siekierą;
b) wycinać las;
2. wyrąbywać;
3. zadawać razy lub strzelać;
4. uderzać silnie;
5. pot. mówić bez ogródek;
6. grać nieumiejętnie;
7. posp. jeść ze smakiem;
8. rąbać się - walczyć na miecze itp.


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. porąbać)

 (1.1) ścinać przy pomocy siekiery, topora lub maczety

 (1.2) dzielić na części przy pomocy siekiery, topora lub maczety

 (1.3) pot. jeść

 (1.4) daw. gwara. więz. jeść

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drwal rąbie drzewo w lesie.

 (1.2) Tata rąbie drewno do kominka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃mbat͡ɕ, AS: rõmbać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rąbek m., rąb m., rębacz m., rąbalnia ż., rąbalnica ż., rąbanica ż., rąbanina ż., rąbanka ż., rąbeczek n., rąbniecie n., rąbanie n., zarąbanie n., przerębla ż., przerębel mrz.

 czas. odrąbać, porąbać, zarąbać dk., rąbkować ndk., rąbnąć ndk., przerąbać dk., wrąbać dk., wyrąbać dk., rozrąbać dk.

 przym. rąbkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ścinać

 (1.2) ciąć

Wiktionary


rabacik

zdrobnienie od: rabat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od rabat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie rabat, lecz tylko mały rabacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabat m.

Wiktionary


rabacino

Rabacino (kaszub. Rabacëno lub też Rabacyn, Rabaczëno, Grabaczëno, niem. Gröbenzin) – wieś kaszubska w Polsce na Pojezierzu Bytowskim położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Studzienice. Na wschód od miejscowości znajduje się jezioro Czarne Dąbrówno. W skład sołectwa Rabacino wchodzi też osada Łubieniec.

Wikipedia


rabacja

1. napad zbrojny; bunt;
2. rabacja (rzeź) galicyjska - powstanie chłopskie w Galicji w 1846 roku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. książk. napad zbrojny

 (1.2) przest. książk. bunt

Wiktionary

Wikipedia


rabacki

przymiotnik od: Rabat (stolica Maroka)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Rabat

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈbat͡sʲci, AS: rabacʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rabat mrz., rabatyjczyk mos., rabatyjka ż.

Wiktionary


rąbalnia

pomieszczenie w tartaku, w którym specjalne maszyny tną drewno na drobne kawałki


SJP.pl


rąbalnica

siekiera dostosowana do ścinania i podrąbywania drzew stojących


SJP.pl


raban

1. pot. awantura, krzyk o coś;
2. hałas wywołany przez kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. awantura pełna wrzasku

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) narobić rabanu / podnieść raban / robić raban

synonimy.

 (1.1) awantura, chaos, draka, granda, harmider, hałas, wrzask

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. rabanić się

 rzecz. rabanik mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ruckus, row, commotion

źródła.

== raban (język staro-wysoko-niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) ornit. kruk

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrabãn, AS: rabãn

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rabanić się

 rzecz. rabanik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awantura, chaos, draka, granda, harmider, hałas, wrzask

Wiktionary


rąbanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rąbać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔ̃mˈbãɲɛ, AS: rõmbãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odrąbać, rąbać ndk.

 rzecz. rąbanka ż., przerębel mrz., przerębla ż., zarąbanie n., rąbek mrz.

Wiktionary


rabanik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od raban

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie raban, lecz tylko mały rabanik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raban m.

Wiktionary


rąbanina

potocznie: walka na broń sieczną


SJP.pl


rąbanka

1. potocznie: mięso porąbane z kością;
2. z niechęcią o muzyce z bardzo mocnym beatem, np. techno, disco polo; łupanka;
3. rzadko: rąbanie, rąbanina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. spoż. mięso porąbane na spore kawałki razem z kośćmi

 (1.2) slang. muz. (głównie pogard.) muzyka elektroniczna o bardzo wyrazistym i szybkim rytmie, klubowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Czy to jest możliwe żeby słuchając muzyki poważnej (klasycznej) być poważnym za kierownicą a słuchając “rąbanki” jeździć jak wariat?.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rąbek mrz., rąbanie n., porąbanie n., wrębywanie n., wyrąbanie n., rębacz mos., poręba ż., rębajło mos., rębność ż., odrąbywanie n., odrąbanie n., zręb mrz., rębnia ż., rębak mrz.

 czas. rąbać ndk., porąbać dk., wyrębywać ndk., wyrąbać dk., odrąbywać ndk., odrąbać dk.

 przym. rębny, przedrębny, porąbany

Wiktionary


rabant

refbant; wąski pas naszyty na żagiel dla wzmocnienia płótna w miejscu, gdzie znajdują się otwory na przeprowadzenie lin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. zobacz. refbant

 (1.2) żegl. jedna z linek przymocowujących żagiel do masztu statku śródlądowego

Wiktionary


rabarbar

rzewień; bylina z rodziny rdestowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. ogrod. nazwa systematyczna|Rheum|L.|ref=tak., roślina warzywna z rodziny rdestowatych;

 (1.2) spoż. kulin. jadalna łodyga rabarbaru (1.1)

 (1.3) uczn. chudzielec

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W moim ogrodzie rośnie rabarbar.

 (1.2) Mama robi dzisiaj kompot z rabarbaru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈbarbar, AS: rabarbar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabarbarowiec m.

 przym. rabarbarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzewień, rzewień ogrodowy

Wiktionary


rabarbarowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. ciasto z rabarbarem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrabarbaˈrɔvʲjɛt͡s, AS: rabarbarovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabarbar m.

 przym. rabarbarowy

Wiktionary


rabarbarówka

nalewka z rabarbaru


SJP.pl


rabarbarowy

przymiotnik od: rabarbar


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z rabarbarem; zawierający rabarbar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabarbar mrz., rabarbarowiec mrz.

Wiktionary


rabat

opust, upust;
1. obniżka ceny towaru;
2. kwota obniżki ceny towaru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Maroka;

Wiktionary

  • Rabat – stolica Maroka
  • Rabat / Victoria – miejscowość na wyspie Gozo w Republice Malty
  • Rabat – miejscowość na wyspie Malta w Republice Malty
  • rabat – opust, obniżka cenowa (mniej poprawnie: upust)
  • rabat brytyjski – opust w wysokości składki wpłacanej przez Wielką Brytanię do budżetu UE

Zobacz też:

  • ribat – klasztor muzułmański

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Rabatu|Ms=Rabacie.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rabatyjczyk mos., rabatyjka ż.

 przym. rabacki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Rabat

* arabski: (1.1) الرباط

* bułgarski: (1.1) Рабат m.

* czeski: (1.1) Rabat m.

* esperanto: (1.1) Rabato

* francuski: (1.1) Rabat m.

* koreański: (1.1) 라바트

* niemiecki: (1.1) Rabat n.

* ormiański: (1.1) Ռաբաթ

* słowacki: (1.1) Rabat m.

* szwedzki: (1.1) Rabat n.

* ukraiński: (1.1) Рабат m.

* węgierski: (1.1) Rabat

* włoski: (1.1) Rabat ż.

źródła.

== Rabat (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-Rabat.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Rabat

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrabat, AS: rabat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabatyjczyk mos., rabatyjka ż.

 przym. rabacki

Wiktionary


rabata

grządka kwiatowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. wąska grządka kwiatowa obramowująca trawnik

Wiktionary

Rabata (z niem. Rabatte, fr. rabat – „zawijanie”, „rąbek”, „obramowanie”) – prostokątny kwietnik w postaci wąskiego (do 2-3 metrów szerokości) pasa wzdłuż płotu, ogrodzenia lub ścieżki z jednym lub kilkoma rodzajami roślin.

Rośliny w rabatach z reguły dobierane są w kontrastowych kolorach i nie mieszają się, dzięki czemu uzyskuje się iluzję ornamentu.

Rabaty są jednym z elementów architektury krajobrazu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: raˈbata, AS: rabata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. rabatka ż.

 przym. rabatowy, rabatkowy

Wiktionary


rabatka

zdrobnienie od: rabata (wąska grządka kwiatowa)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: rabata

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rosnące na rabatce pani Kwiatosławy maciejki, miały budyniowy zapach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabata ż.

 przym. rabatowy, rabatkowy

Wiktionary


rabatkowy

rabatka


SJP.pl

Patrz:

rabatka

rabatować

obniżać cenę, dawać rabat


SJP.pl


rabatówka

roślina z przeznaczeniem do obsadzenia rabatek


SJP.pl


rabatowy

1. przymiotnik od: rabat (np. zniżka rabatowa, karta rabatowa);
2. przymiotnik od: rabata (np. kwiat rabatowy, byliny rabatowe)


SJP.pl


rabaty

grządka kwiatowa


SJP.pl

Wyłogi (obszlegi lub klapy, także ranwersy) – wyłożone, odwinięte na zewnątrz części ubioru. Charakterystyczne zwłaszcza dla mundurów historycznych, gdzie występują na piersiach (zwane rabatami), na rękawach i połach. Wprowadzono je do umundurowania w XVIII wieku. Ich barwa często była oznakowaniem broni lub oddziału. Również w zależności od kraju i epoki wyłogi przyjmowały różny wykrój i barwę.

Wikipedia


rabatyjczyk

mieszkaniec Rabatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Rabatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrabaˈtɨjt͡ʃɨk, AS: rabatyi ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rabat mrz.

:: fż. rabatyjka ż.

 przym. rabacki

Wiktionary


rabatyjka

mieszkanka Rabatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Rabatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrabaˈtɨjka, AS: rabatyi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rabat mrz.

:: fm. rabatyjczyk mos.

 przym. rabacki

Wiktionary


rabbi

rabi;
1. honorowy tytuł żydowskich nauczycieli;
2. osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. rabin.

Wiktionary

Rabbi – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 1454 osoby, 11 os./km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ich dom sąsiadował z domem rabbiego Abrahama.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabin mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rabin

Wiktionary


rabczanin

mieszkaniec Rabki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Rabki (Rabki-Zdroju)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raba ż., rabisko n., Rabka ż.

:: fż. rabczanka ż.

 przym. rabczański, podrabczański, rabski

Wiktionary


rabczanka

mieszkanka Rabki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Rabki (Rabki-Zdroju)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raba ż., rabisko n., Rabka ż.

:: fm. rabczanin m.

 przym. rabczański, podrabczański, rabski

Wiktionary


rabczański

przymiotnik od: Rabka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rabką (Rabką-Zdrojem) lub rabczanami, dotyczący Rabki lub rabczan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rabczański cmentarz parafialny został założony w połowie XIX w.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rabka ż., Raba ż., rabczanin mos., rabczanka ż.

 przym. rabski

Wiktionary


rabczewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Rabczewski, Rabczewska:

  • Dorota Rabczewska znana jako Doda (ur. 1984) – polska piosenkarka.
  • Paweł Rabczewski (ur. 1949) – polski sztangista.

Wikipedia


rabdit

twór w kształcie pałeczki, spotykany w komórkach nabłonkowych wirków, pełniący rolą ochronną, a także służący do ataku


SJP.pl

Rabdit – charakterystyczny dla wirków z gromady Rhabditophora ziarnisty twór w kształcie drobnej pałeczki. Rabdity występują w komórkach nabłonkowych i parenchymie, pełnią funkcję ochronną, ponieważ z chwilą wyrzutu w kontakcie z wodą gwałtownie pęcznieją i śluzowacieją, krępując ruchy potencjalnego napastnika. Są też wykorzystywane do ataku.

Wikipedia


rabditowy

komórki rabditowe - komórki ciała wirków zawierające rabdity


SJP.pl


rabdodon

rodzaj roślinożernego dinozaura z grupy iguanodonów; mochlodon, oligozaur, onychozaur, ornitomer


SJP.pl

Rabdodon (Rhabdodon) – roślinożerny dinozaur z grupy iguanodonów (Iguanodontia) z rodziny rabdodonów (Rhabdodontidae).

Żył w okresie późnej kredy (ok. 70 mln lat temu) na terenach współczesnej Europy. Długość ciała do 4,5 m, wysokość ok. 2 m, masa ok. 450 kg. Jego szczątki są znajdywane w południowej Europie (Hiszpania, Francja, Austria, Rumunia).

Gatunki:

  • Rhabdodon priscus
  • Rhabdodon septimanicus

Wikipedia


rabdomancja

dawniej: różdżkarstwo, radiestezja


SJP.pl


rabdomioliza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zespół objawów chorobowych spowodowany rozpadem mięśni;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrabdɔ̃mʲjɔˈlʲiza, AS: rabdõmʹi ̯olʹiza

Wiktionary


rąbeczek

zdrobnienie od: rąbek


SJP.pl


rąbek

1. brzeg czegoś, to, co znajduje się na końcu czegoś; skraj, kant, rant, krawędź;
2. dawniej: cienka, biała chustka; rańtuch;
3. dawniej: rodzaj długiego i szerokiego szala wykonanego z płótna samodziałowego z tkanym lub haftowanym szlakiem lub z tiulu, który latem noszony był przez kobiety do gorsetu w celu przykrycia ramion; rańtuch;
4. delikatna, przezroczysta tkanina lniana, której używano w Polsce od średniowiecza na damskie chustki i koszule;
5. złącze blacharskie powstające w efekcie pojedynczego lub podwójnego zagięcia i sklepienia krawędzi stykających się arkuszy blach;
6. nadmiar materiału wyciśnięty poza wykrój matrycy zwykle wzdłuż powierzchni podziału; grat, wypływka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obrzeże, skraj

 (1.2) stpol. chustka

 (1.3) anat. obłączek paznokcia

Wiktionary

  • rąbek – element damskiego ubioru, odmiana rańtucha
  • rąbek – obłączek paznokcia
  • rąbek dołu owalnego (łac. limbus fossae ovalis), zob. otwór owalny
  • rąbek rogówki (łac. limbus corneae)
  • Rąbek – dawna nazwa wsi Rąbka, od 1954 w granicach Łeby

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jezus malusieńki / leży nagusieńki, / płacze z zimna, nie dała Mu / Matusia sukienki. / Bo uboga była, / rąbek z głowy zdjęła, / w który Dziecię owinąwszy, / siankiem Je okryła.

 (1.3) Białe zabarwienie rąbka wynika ze słabszego przylegania płytki paznokcia do macierzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃mbɛk, AS: rõmbek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rąb mrz., rąbacz mos., rębacz mos., rąbalnia ż., rąbalnica ż., rąbanica ż., rąbanie n., rąbanina ż., rąbanka ż.

:: zdrobn. rąbeczek mrz.

 czas. odrąbać, rąbać ndk., rąbnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brzeg, granica, kraniec, krawędź, kres, obrzeże, obwód, pogranicze, przygranicze, skraj

 (1.3) obłączek, lunula

Wiktionary


rabelais

[czytaj: rabLE] nazwisko, m.in. François Rabelais (ok. 1484-1553) - pisarz francuski


SJP.pl


rabelaisowski

[czytaj: rebelowski] taki jak u Rabelais'go, charakterystyczny dla twórczości Rabelais'go; groteskowy, sprośny, rubaszny, dosadny


SJP.pl


rabenda

nazwisko


SJP.pl


rabi

regionalnie:
1. o zwierzęciu: pstry, łaciaty, jarzębaty;
2. o człowieku: pokryty piegami lub bliznami po ospie


SJP.pl

Rabi (z hebr. mój mistrz) – tytuł honorowy, którym uczniowie obdarzali babilońskich amoraitów. Od tego słowa pochodzą późniejsze określenia i zwroty grzecznościowe typu rabin, reb czy rebe.

Wikipedia


rabiec

w łowiectwie: ptak łowczy; dziwok


SJP.pl

Gwara myśliwska, gwara łowiecka, język łowiecki – odmiana języka środowiskowego, którym posługują się myśliwi.

Wikipedia


rabiega

nazwisko


SJP.pl


rabiej

nazwisko


SJP.pl


rąbierski

Rąbierz-Kolonia


SJP.pl

Patrz:

Rąbierz-Kolonia

rąbierz-kolonia

wieś w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim


SJP.pl

Rąbierz-Kolonia – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Dobre.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Po Dobrym jest największą miejscowością gminy. Sąsiaduje z miejscowościami: Antonina, Walentów, Rudno, Duchów z gminy Dobre oraz Rąbierz i Brzeżnik należącymi do innej gminy. Większość dróg we wsi jest piaszczysta. Dojeżdżają tu autobusy z Czarnogłowia.

Wikipedia


rabież

rabież włochaty, chroniony gatunek chrząszcza


SJP.pl


rabieża

chrząszcz z rodziny kusakowatych


SJP.pl


rabin

1. zwierzchnik żydowskiej gminy wyznaniowej;
2. znawca prawa religijnego Żydów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. przełożony gminy żydowskiej, uczony w prawie żydowskim;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siadł rabin w smutku, pyta ksiąg mądrości, / Jakiemi słowy cieszyć lud strapiony?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrabʲĩn, AS: rabʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabinat mrz., rabbi mos., reb mos., rebe mos.

 przym. rabiniczny, rabinacki, rabiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rabbi, rebe

Wiktionary


rabinacki

związany z rabinem, rabinatem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rabinem, dotyczący rabina lub rabinatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabin mos.. rabinat mrz., reb m., rebe m.

 przym. rabiniczny

Wiktionary


rabinat

1. godność, urząd rabina;
2. siedziba tego urzędu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. urząd rabina

 (1.2) siedziba urzędującego rabina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szkoła zwróciła się z prośbą do rabinatu.

 (1.2) Na końcu ulicy stał rabinat i szkoła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabin mos.

 przym. rabinacki

Wiktionary


rabindranath

[czytaj: rabindranat] obce imię męskie


SJP.pl


rabiniak

nazwisko


SJP.pl


rabiniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z doktryną rabinów, dotyczący doktryny rabinów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla doktryny rabinów

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W Lubartowie przysłuchiwał się wykładom rabinicznym.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rabinacki

 rzecz. rabin mos.

Wiktionary


rabinistyczny

rabinizm


SJP.pl

Patrz:

rabinizm

rabinizm

Wikipedia


rabinka

zwierzchniczka żydowskiej gminy wyznaniowej


SJP.pl


rąbinko

Rąbinko (niem. Klein Rambin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Rąbino. Wieś jest siedzibą sołectwa Rąbinko w którego skład wchodzi również miejscowość Zbytki.

W latach 1975–1998 wieś należała do woj. koszalińskiego.

W Rąbinku działalność prowadzi zbór Ewangelicznego Związku Braterskiego.

Wikipedia


rąbino

wieś w Polsce


SJP.pl

Rąbino (kaszb. Wiôlgié Rãbinò, niem. Groß Rambin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Rąbino na trasie linii kolejowej 202 Gdańsk-Białogard-Świdwin-Stargard, ze stacją Rąbino. Wieś jest siedzibą sołectwa w którego skład wchodzą również miejscowości Kołatka, Liskowo i Racimierz.

Wikipedia


rabinowa

przymiotnik od: rabin


SJP.pl


rabinowicz

nazwisko


SJP.pl


rabinówna

dawniej: córka rabina


SJP.pl


rabinowo

dawniej: córka rabina


SJP.pl

Rabinowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Lubraniec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 195 mieszkańców. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Lubraniec.

Wikipedia


rabinowy

przymiotnik od: rabin


SJP.pl


rąbiński

przymiotnik od: Rąbino


SJP.pl


rabisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) starorzecze, dawne koryto Raby

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabczanka mos., rabczanin mos., Rabka ż., Raba ż.

 przym. rabski

Wiktionary


rabka

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. obowiązująca do końca 1999 roku nazwa miasta gminnego w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, obecnie nazwanego Rabka-Zdrój;

Wiktionary

Rabka-Zdrój, do 1999 (dzisiaj potocznie) Rabka – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, siedziba gminy Rabka-Zdrój. Położona jest w Kotlinie Rabczańskiej, na wysokości 500–560 m n.p.m., u ujścia potoków Poniczanki, Słonki i Skomielnianki do Raby.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrapka, AS: rapka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raba ż., rabisko n., rabczanin m., rabczanka ż.

 przym. rabczański, podrabczański, rabski

Wiktionary


rabka-zaryte

Zaryte – część miasta Rabka-Zdrój, położona na północ od centrum miasta w dolinie rzeki Raby u południowych podnóży Lubonia Wielkiego.

Wikipedia


rabka-zdrój

miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim


SJP.pl

Rabka-Zdrój, do 1999 (dzisiaj potocznie) Rabka – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, siedziba gminy Rabka-Zdrój. Położona jest w Kotlinie Rabczańskiej, na wysokości 500–560 m n.p.m., u ujścia potoków Poniczanki, Słonki i Skomielnianki do Raby.

Wikipedia


rąbkować

w łowiectwie:
1. o psie: szukać zwierzyny i napędzać ją na myśliwego;
2. zawijać brzeg łuski naboju śrutowego


SJP.pl


rąbkowy

przymiotnik od: rąbek


SJP.pl


rąblów

Rąblów – wieś w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Wąwolnica. Wieś położona jest na skraju doliny rzeki Bystrej, która wcina się w obszar lessowego Płaskowyżu Nałęczowskiego. Leży na przecięciu kilku szlaków pieszych i rowerowych, w tym trasy rowerowej z Lublina do Kazimierza Dolnego. Na północnych stokach wzgórz położonych opodal wsi zainstalowano cztery wyciągi narciarskie ze sztucznym naśnieżaniem, a także baseny. W Rąblowie zwiedzić można Park Labiryntów i Miniatur.

Wikipedia


rąbnąć

1. zadać raz lub strzelić;
2. uderzyć silnie kogoś lub w coś;
3. pot. powiedzieć coś bez ogródek, bez namysłu;
4. posp. ukraść;
5. posp. wypić trunek;
6. rąbnąć się - uderzyć się o coś silnie


SJP.pl


rąbnięty

1. zadać raz lub strzelić;
2. uderzyć silnie kogoś lub w coś;
3. pot. powiedzieć coś bez ogródek, bez namysłu;
4. posp. ukraść;
5. posp. wypić trunek;
6. rąbnąć się - uderzyć się o coś silnie


SJP.pl


rabobank

holenderski bank komercyjny


SJP.pl

Rabobank (Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A.) – holenderska spółdzielcza instytucja bankowa, która działa w wielu państwach na świecie. Strukturę Rabobanku tworzy stowarzyszenie regionalnych kas spółdzielczych.

Założony został w 1972 r. w, wyniku połączenia holenderskiego banku spółdzielczego Rabobank Nederland i niemieckiego Raiffeisen Bank.

W 2006 bank zatrudniał 56 000 pracowników.

Wikipedia


rabona

w piłce nożnej: uderzenie piłki zza nogi stojącej


SJP.pl

Wikipedia


rabować

1. bezprawnie coś zabierać, używając do tego przemocy; łupić, grabić;
2. usuwać z wyrobisk górniczych elementy obudowy w celu powtórnego ich wykorzystania


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) bezprawnie zabierać coś przy użyciu przemocy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na tym trakcie zbóje rabują kupców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈbɔvat͡ɕ, AS: rabovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabunkowość ż., obrabowywanie n., obrabowanie n., rabowanie n., rabunek, rabuś

 czas. zrabować, obrabowywać, obrabować

 przym. rabunkowy

 przysł. rabunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plądrować, grabić, łupić, kraść

Wiktionary


rabowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rabować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrabɔˈvãɲɛ, AS: rabovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rabować, obrabować

 rzecz. rabuś mos., obrabowanie n., obrabowywanie n., rabunkowość ż.

 przym. rabunkowy

Wiktionary


rabowarka

urządzenie do demontażu obudów górniczych


SJP.pl


rabowisko

elementy umocnień górniczych przeznaczone do usunięcia i już usunięte w celu ponownego ich wykorzystania


SJP.pl


rabski

przymiotnik od: Raba, Raba Wyżna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rabą, dotyczący Raby

Wiktionary

  • Janusz Rabski (1900-1941) – adwokat, literat
  • Kazimierz Rabski (1887-1940) - lekarz
  • Władysław Rabski (1865-1925) – krytyk literacki
  • Zuzanna Rabska (1888-1960) – poetka
  • Zygmunt Rabski (1885-1930) – adwokat, poseł II RP

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Raba ż., rabisko n., Rabka ż., rabczanin m., rabczanka ż.

 przym. rabczański, podrabczański

Wiktionary


rabsztyn

nazwisko


SJP.pl

  • Rabsztyn – wieś w województwie małopolskim
  • Rabsztyn – szczyt w Małych Pieninach
  • Rabsztyn – szczyt w Pieninach Czorsztyńskich
  • Rabsztyn – część miasta Radzyń Podlaski
  • Rabsztyn – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954
  • Rabsztyn – dawna gromada

Wikipedia


rabsztyński

przymiotnik od: Rabsztyn


SJP.pl


rabulista

dawniej: matacz, krętacz prawny; biegły w wynajdowaniu kruczków prawnych


SJP.pl


rabulistyczny

pokrętnie wykorzystujący kruczki prawne


SJP.pl


rabulistyka

biegłość w znajdowaniu i wykorzystywaniu kruczków prawnych


SJP.pl


rabunek

1. bezprawne, brutalne pozbawianie kogoś jego własności; rabowanie, grabież;
2. w kopalni: usuwanie z wyrobisk elementów obudowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zabranie siłą czyjejś własności

 (1.2) w kopalni: usuwanie obudowy;

Wiktionary

  • rabunek – rozbój, kradzież połączona z użyciem przemocy.
  • rabunek – jeden ze sposobów podziemnej eksploatacji złóż.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. obrabowanie n., obrabowywanie n., rabuś mos., rabunkowość ż.

 czas. obrabować dk., rabować ndk.

 przym. rabunkowy

 przysł. rabunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grabież, rozbój

Wiktionary


rabunkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rabunkowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabunek m., rabuś m., rabuśnik m., rabuśnica ż., rabusiostwo n., rabowanie n., zrabowanie n.

 czas. rabować ndk., zrabować dk.

 przym. rabunkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łupieskość

Wiktionary


rabunkowy

1. dotyczący rabunku, kradzieży, np. napad rabunkowy; łupieżczy, łupieski, grabieżczy;
2. związany z rabunkiem górniczym;
3. gospodarka rabunkowa - gospodarka polegająca na czerpaniu maksymalnych zysków z zasobów naturalnych lub z przedsiębiorstw, z jednoczesnym zaniedbaniem ich rozwoju


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z rabunkiem

 (1.2) doprowadzający do dewastacji poprzez nadmierną eksploatację

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabunek mrz., rabuś mos., rabowanie n., rabunkowość ż.

 czas. rabować ndk.

 przysł. rabunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grabieżczy, łupieski, łupieżczy

 (1.2) wyniszczający

Wiktionary


rabuś

drobny złodziej, złodziejaszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, który rabuje, kradnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj schwytano na gorącym uczynku rabusia, który plądrowaćądrował okoliczne sklepy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrabuɕ, AS: rabuś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rabunek m., rabowanie n., rabownik m., obrabowanie n., obrabowywanie n., rabunkowość ż.

 czas. rabować, zrabować, obrabować

 przym. rabunkowy

 przysł. rabunkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grabieżca, łupieżca, rozbójnik, rzezimieszek; przest. grasant, zaborca, rabownik

Wiktionary


rabusiowski

rabuś


SJP.pl

Patrz:

rabuś

raby

regionalnie:
1. o zwierzęciu: pstry, łaciaty, jarzębaty;
2. o człowieku: pokryty piegami lub bliznami po ospie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) reg-pl|Białystok. plamiasty

Wiktionary

  • Raby – wieś w Anglii, w hrabstwie Merseyside
  • Raby – wieś w Anglii, w hrabstwie Kumbria
  • Raby – dzielnica Sydney
  • Ráby – wieś w kraju pardubickim, Czechy

Wikipedia


rać

1. gwarowo: racica;
2. narzędzie do wyciągania gwoździ


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) racica

 (1.2) stpol. ślad koni

Wiktionary

Rat´, Rać (ros. Рать) – nazwa hydronimów w Rosji

  • Rać – dopływ Sejmu
  • Rać – dopływ Tuskara

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. racica, ratka

Wiktionary


raca

1. urządzenie pirotechniczne stosowane do sygnalizacji i oświetlenia; rakieta;
2. sztuczne ognie dające różnego typu efekty świetlne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pirotechniczne źródło światła, zwykle także i dymu, zdatne do dzierżenia w ręku

 (1.2) nabój lub rakieta sygnalizacyjna stosowana do oświetlania celów albo sygnalizacji

Wiktionary

Raca (także: flara) – przyrząd pirotechniczny używany do sygnalizacji w różnych kontekstach, zarówno w życiu codziennym, jak i w zastosowaniach służb. Jej główną funkcją jest umożliwienie szybkiego i skutecznego sygnalizowania w sytuacjach awaryjnych, ratowniczych lub taktycznych, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i skuteczności działań.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.2) raca kongrewska

synonimy.

 (1.1) flara, pochodnia, łuczywo

 (1.2) flara, rakieta

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. racowisko n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|razzo.

uwagi.

 nie mylić z|radca.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) flare

* włoski: (1.1) razzo m.

źródła.

== raca (język łaciński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) idiota

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡sa, AS: raca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racowisko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flara, pochodnia, łuczywo

 (1.2) flara, rakieta

Wiktionary


racemat

mieszanina równej liczby cząsteczek izomeru prawoskrętnego i lewoskrętnego danej substancji, nie wykazująca aktywności optycznej


SJP.pl

Mieszanina racemiczna, racemat (rac) – równomolowa mieszanina pary enancjomerów danego związku chemicznego.

Mieszanina racemiczna często charakteryzuje się właściwościami innymi niż wykazywane przez poszczególne enancjomery, co może powodować negatywne konsekwencje biologiczne (jak w przypadku talidomidu). Z tego względu każdy chiralny związek chemiczny, który ma być stosowany jako lek, trzeba rozdzielić na enancjomery i działanie każdego z nich musi być osobno poddane badaniom klinicznym.

Wikipedia


racemiczny

w chemii: zawierający jednakowe ilości prawo- i lewoskrętnych izomerów jakiegoś związku


SJP.pl


racemizacja

w chemii: reakcja chemiczna, której ulega izomer związku optycznie czynnego, w wyniku której powstaje racemat


SJP.pl

Racemizacja – powstawanie mieszanin enancjomerów z substratów będących czystymi enencjomerami, powstaje racemat; zachodzi pod wpływem temperatury lub podczas reakcji chemicznej.

Wikipedia


racendów

Racendów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Kotlin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

We wsi był przystanek kolei wąskotorowej Racendów.

Wikipedia


racer

[czytaj: rejser] samochód typu Daewoo Racer


SJP.pl


racewo

Racewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sidra.

Wieś leśnictwa sokólskiego w ekonomii grodzieńskiej w drugiej połowie XVII wieku. Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Sokolanach.

We wsi jest przystanek kolejowy Racewo.

Wikipedia


rach-ciach

potocznie: szybko, błyskawicznie, natychmiast; rachu-ciachu, mach-mach, ciach-mach, szach-mach


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja imitująca dźwięk powstający przy szybkim robieniu czegoś

Wiktionary


rach.

1. skrót od: rachunek; r-k;
2. skrót od: rachunkowość


SJP.pl


racha

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. gniew, złość

 (1.2) gw-pl|Poznań. wyraz gniewu, złości; zemsta, odwet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tamci rychło z kintopa nie wychodzili, czekali aż im ta racha przejdzie.

 (1.2) Mimo że to policjant, to jednak okazał się rozumiejącym człowiekiem, który wiedział dobrze, że racha musi się dokonać, bo jakby nie, to byłaby poruta na całą dzielnicę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈra.t͡ʃa

Wiktionary


rachab

postać biblijna ze Starego Testamentu, żona Szalmona


SJP.pl

Rachab (hebr. רָחָב) – postać biblijna ze Starego Testamentu, żona Szalmona i matka Booza. Według Księgi Jozuego prostytutka z Jerycha, która pomogła Izraelitom w zdobyciu miasta.

Zgodnie z treścią drugiego rozdziału Księgi Jozuego, Jozue wysłał z obozu w Szittim dwóch posłańców, by uczynili rekonesans na zachodnim brzegu Jordanu. Po przybyciu do Jerycha zatrzymali się oni w położonym przy murach miejskich domu miejscowej nierządnicy imieniem Rachab. Gdy król miasta dowiedział się o obecności izraelskich szpiegów, wysłał do Rachab swoich ludzi z poleceniem ich wydania. Ta jednak ukryła Izraelitów pod łodygami lnu na dachu swojego domostwa, oświadczając iż opuścili już Jerycho. Następnie pomogła wysłannikom Jozuego opuścić potajemnie Jerycho, spuszczając powróz z okna i polecając przeczekać dla bezpieczeństwa trzy dni w górach. Zawarła z nimi także układ, iż po zdobyciu miasta ona i jej rodzina zostaną oszczędzeni. Izraelici jako gwarancję bezpieczeństwa polecili jej wywiesić z okna czerwony sznur. Po zdobyciu Jerycha zgodnie z umową Rachab wraz z rodziną została oszczędzona i zamieszkała wśród narodu żydowskiego.

Wikipedia


rachanianin

mieszkaniec Rachania


SJP.pl


rachanianka

mieszkanka Rachania


SJP.pl


rachanie

wieś w Polsce


SJP.pl

Rachanie – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Rachanie, na obszarze Grzędy Sokalskiej.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1426 roku położone było w XVI wieku w województwie bełskim. Zdegradowane w 1772 roku.

Wikipedia


rachański

przymiotnik od: Rachanie


SJP.pl


rachatłukum

słodki przysmak wschodni o konsystencji galarety; łukum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) cuk. słodki przysmak z Bliskiego Wschodu, wyrób cukierniczy o konsystencji galaretki, zawierający dodatki, np. migdały, orzechy lub kawałki owoców, podawany w formie kostek oprószonych cukrem pudrem;

Wiktionary

Rachatłukum (osm. z arab. ‏راحة حلقوم‎ rāḥat ḥulqūm – „ukojenie gardła”; tur. lokum; gr. λουκούμι, lukumi; bułg. локум; rum. răhat) – wyrób cukierniczy charakterystyczny dla wielu lokalnych kuchni, głównie z obszaru Półwyspu Bałkańskiego i Bliskiego Wschodu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najbardziej lubię rachatłukum aromatyzowane wodą różaną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌraxatˈwukũm, AS: raχatu̯ukũm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chleb turecki

Wiktionary


rachcin

Rachcin – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Bobrowniki, 10 km na północny zachód od centrum Włocławka, 16 km od Lipna, 9 km od Bobrownik, 7 km od Fabianek.

Wieś (obręb ewidencyjny) Rachcin graniczy z obrębami ewidencyjnymi Stary Bógpomóż, Polichnowo, Brzustowa (w tym wieś Stara Rzeczna w sołectwie Brzustowa), Lisek, Łochocin, Cyprianka, Wilczeniec Fabiański, Stary Witoszyn, Winduga.

Wikipedia


rachela

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;

Wiktionary

Rachela (hebr. רָחֵל Rachel owieczka) − postać z biblijnych i midraszowych legend opisujących początki narodu żydowskiego, żona patriarchy Jakuba, matka dwóch pokoleń Izraela (Józefa i Beniamina). Córka Labana i siostra Lei.

Podróż Jakuba na Wschód (do Mezopotamii) w poszukiwaniu żony z własnego ludu, spotkanie z Rachelą przy studni i wprowadzenie go przez nią do domu Labana relacjonuje we wschodni sposób typowy dla tamtejszych baśni 29 rozdział Księgi Rodzaju. Zakochany w Racheli Jakub zgodził się, by służyć jej ojcu przez siedem lat i otrzymać ją za żonę. Laban zaakceptował propozycję, a siedem lat wydało się Jakubowi "jak dni kilka, bo bardzo miłował Rachelę". Laban oszukał jednak Jakuba, pod koniec siedmioletniego okresu służby "wprowadzając do Jakuba" nie piękną Rachelę, ale jej brzydszą starszą siostrę Leę. Razem z Leą dał Jakubowi niewolnicę Zilpę. Jakub odkrył oszustwo dopiero po nocy spędzonej z Leą − Laban usprawiedliwił oszustwo zwyczajem wydawania za mąż najpierw starszej córki, obiecał jednak dać mu także Rachelę w zamian za kolejne siedem lat służby. Po siedmiu latach otrzymał ją i niewolnicę Bilhę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Próbowała kluczyć niezdarnie. Żołnierz strzelił i Rachela zatrzymała się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈxɛla, AS: raχela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Rachelka ż.

 przym. Rachelin

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Rachelka

Wiktionary


rachialgia

nerwoból lub ból na tle zapalnym w kręgosłupie


SJP.pl


rachica

ryba atlantycka z rodziny rachicowatych obejmującej tylko jeden gatunek; kobia


SJP.pl

Rachicowate, kobiowate (Rachycentridae) – rodzina ryb okoniokształtnych.

Wikipedia


rachicowate

rodzina ryb okoniokształtnych; kobiowate


SJP.pl

Rachicowate, kobiowate (Rachycentridae) – rodzina ryb okoniokształtnych.

Wikipedia


rachicowaty

o cechach rachicowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


rachitis

choroba wieku dziecięcego wywołana brakiem wapnia w organizmie i powodująca skrzywienie kości; krzywica, rachityzm


SJP.pl


rachityczka

rachityk


SJP.pl

Patrz:

rachityk

rachityczniej

stopień wyższy od przysłówka: rachitycznie


SJP.pl


rachityczność

1. cecha osób cierpiących na rachityzm (skrzywienie kości) lub słabo rozwiniętych fizycznie; krzywica;
2. przenośnie: cecha tego, co jest słabe, mizerne, krzywe; słabość, mizerność, wątłość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rachityczne; cecha tych, którzy są rachityczni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rachityk m., rachityzm m.

 przym. rachityczny

 przysł. rachitycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wątłość, lichość

Wiktionary


rachityczny

1. w medycynie: dotknięty rachityzmem; odznaczający się skrzywieniem kości; krzywiczy, krzywiczny, krzywicowy;
2. przenośnie: lichy, słaby, wykrzywiony


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przen. książk. wątły, chorowity

 (1.2) przen. książk. poet. wykrzywiony, krzywy

przymiotnik relacyjny

 (2.1) daw. mający objawy krzywicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam dość / histerycznych poranków / mam dość / rachitycznych kochanków

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌraxʲiˈtɨt͡ʃnɨ, AS: raχʹityčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rachityczność ż., rachityk m., rachityzm m.

 przysł. rachitycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wątły, chorowity, lichy, słabowity, powykrzywiany

 (1.2) powykrzywiany

 (2.1) krzywiczny

Wiktionary


rachityk

przestarzale:
a) dziecko chore na krzywicę
b) człowiek słabo rozwinięty fizycznie


SJP.pl


rachityzm

choroba wieku dziecięcego wywołana brakiem wapnia w organizmie i powodująca skrzywienie kości; krzywica, rachitis


SJP.pl

Krzywica (z gr. Rachitis, ραχίτις – dosłownie zapalenie kręgosłupa), znana także jako rachityzm lub choroba angielska – choroba występująca u dzieci, najczęściej pomiędzy 3 miesiącem a 2. rokiem życia dziecka, związana z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforowej, spowodowana najczęściej niedoborem witaminy D. Powoduje zmiany w układzie kostnym i zaburzenia rozwojowe.

Wikipedia


rachlewicz

nazwisko


SJP.pl


rachm.

skrót

 (1.1) = rachmistrz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak informuje rachm. Edyta Chabowska, mł. ekspert służby celno-skarbowej Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie, uwagę funkcjonariuszy wzbudziły bagaże 50-letniej kobiety podróżującej pociągiem i jej nerwowe zachowanie.

Wiktionary


rachmaninow

Siergiej Rachmaninow (1873-1943), rosyjski kompozytor i pianista


SJP.pl

Siergiej Wasiljewicz Rachmaninow (ros. Сергей Васильевич Рахманинов; ur. 20 marca?/1 kwietnia 1873 w Siemionowie koło Nowogrodu Wielkiego, zm. 28 marca 1943 w Beverly Hills) – rosyjski kompozytor, pianista i dyrygent.

Wikipedia


rachmistrz

1. dawniej: księgowy;
2. człowiek umiejący dobrze rachować;
3. osoba zajmująca się zawodowo obliczeniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba biegła w liczeniu

 (1.2) zaw. człowiek zawodowo zajmujący się obliczeniami

Wiktionary

Rachmistrz – osoba zawodowo zajmująca się liczeniem, głównie przeliczaniem ksiąg przychodów i rozchodów. Dawniej rachmistrz zatrudniony był w każdym większym przedsiębiorstwie. Obecnie podobną funkcję (z nieco szerszym zakresem obowiązków) pełni księgowy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rachmistrzostwo n.

:: fż. rachmistrzyni

 czas. rachmistrzować ndk.

 przym. rachmistrzowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) liczebnik

 (1.2) abacysta, księgowy

Wiktionary


rachmistrzostwo

1. biegłość w liczeniu;
2. zajęcie rachmistrza


SJP.pl


rachmistrzyni

rachmistrz


SJP.pl

Patrz:

rachmistrz

rachocin

Rachocin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Sierpc. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

W Rachocinie znajduje się RTCN Rachocin z 261-metrowym masztem.

Wikipedia


rachocki

nazwisko


SJP.pl


rachoń

Osoby o tym nazwisku:

  • Janusz Rachoń (ur. 1946) – polski chemik
  • Marek Rachoń (ur. 1976) – polski aktor dubbingowy
  • Michał Rachoń (ur. 1978) – polski dziennikarz
  • Stefan Rachoń (1906-2001) – polski dyrygent i skrzypek

Wikipedia


rachować

1. dokonywać obliczeń; liczyć
2. potocznie: brać coś w rachubę 2. rachować się - rozliczać się wzajemnie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) przest. liczyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy półżywi z trwogi i zmęczenia jęli się rachować na brzegu, stwierdzono ze zdumieniem, że nikogo nie brakuje.

 (1.1) Były czasy, w których każda wieś w naszym regionie miała szkółkę z jednym nauczycielem, który uczył pisać, czytać, rachować do tysiąca i modlić się do Boga.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈxɔvat͡ɕ, AS: raχovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rachunkowy mos., rachowanie n., rachunek m., rachuba ż., rachunkowość ż.

 przym. rachunkowy

 czas. porachować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) liczyć

Wiktionary


rachowanie

liczenie, obliczanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rachować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rachować ndk.

 rzecz. rachunek mrz.

Wiktionary


rachowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Rachowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Rachowitz; dawn. Buchenlust)– wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Sośnicowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wikipedia


rachowo

Rachowo (dawniej: Cronsnest, Kransnest, Crohnest) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Markusy, na obszarze Żuław Elbląskich, przy trasie nieistniejącej już linii kolejowej Elbląg-Myślice. Znajduje się tu również placówka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Wikipedia


rachu-ciachu

potocznie: szybko, błyskawicznie, natychmiast; rach-ciach, mach-mach, ciach-mach, szach-mach


SJP.pl


rachuba

1. obliczanie, rozrachunek, rachowanie; sposób, system liczenia;
2. dawniej: dział instytucji prowadzący rachunki;
3. przewidywanie jakiegoś rozwoju wydarzeń


SJP.pl

Rachuba to dziś nieużywane określenie dotyczące liczenia (rachowania), zachowane w zwrotach:

  • „nie wchodzi w rachubę” – nie liczy się
  • „stracić rachubę czasu” – zapomnieć o upływaniu czasu, zaniechać rachowania się z czasem

Wikipedia


rachubny

dawniej: oszczędny, nierozrzutny


SJP.pl


rachuby

plany, przypuszczenia, nadzieje


SJP.pl


rachuneczek

zdrobnienie od: rachunek


SJP.pl


rachunek

1. dokonywanie działań, obliczeń
2. kwota należności; także: dokument, papier z tą kwotą
3. stan majątkowy osoby lub firmy; konto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obliczenie matematyczne

 (1.2) liczby oraz rubryki, na których wykonywane są obliczenia

 (1.3) księg. stan majątku lub kapitału wyrażony liczbowo (wartość, ilość) jako rezultat działalności finansowej lub gospodarczej

 (1.4) zapisy wpływów i wydatków

 (1.5) bank. konto w banku, przez które przeprowadza się operacje finansowe

 (1.6) hand. spis należności za towar lub usługę, jako forma rozliczenia sprzedawcy, zawierający sumę końcową

 (1.7) kwit zawierający rozliczenie należności za towar lub usługę, zawierający sumę końcową

 (1.8) podsumowanie, raport

 (1.9) zob. rachunki.

Wiktionary

  • w matematyce
    • rachunek różniczkowy i całkowy (rachunek całkowy, rachunek różniczkowy)
    • rachunek różnicowy
    • rachunek prawdopodobieństwa
    • rachunek wariacyjny
  • w teoria obliczeń
    • rachunek lambda
      • rachunek lambda bez typów
      • rachunek lambda z typami

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) Od rana próbuję policzyć nasze wydatki. Głowa mnie boli od tych rachunków.

       (1.2) W oczach mi się mieni od rachunków.

       (1.3) Komisja sprawdziła skrupulatnie rachunki naszej firmy.

       (1.4) W tej książce prowadzę rachunki.

       (1.5) Mam rachunek w tym banku.

       (1.5) Pamiętasz jaki jest mój rachunek, czy ci podać?

       (1.6) Rachunek nie był wysoki, obiad był smaczny, ale jednak wolę jeść w domu.

       (1.7) Zrób zakupy i weź rachunek, to się później rozliczymy.

       (1.8) Rachunek sumienia powinien być wykonany przed spowiedzią.

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: raˈxũnɛk, AS: raχũnek

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. rachuba ż., rachunkowość ż., rachunkowicz m., rachunkowiec m., wyrachowanie n., rachowanie n., zarachowanie n.

      :: zdrobn. rachuneczek m.

       czas. rachować ndk., porachować dk., zarachować dk.

       przym. rachunkowy, wyrachowany, obrachunkowy

       przysł. rachunkowo

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1) obliczenie, kalkulacja, rachuba

       (1.5) konto

       (1.7) kwit, paragon, faktura

      Wiktionary


rachunki

potocznie o matematyce jako szkolnym przedmiocie w szkole podstawowej; arytmetyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. przest. eduk. matematyka jako przedmiot w początkowym okresie nauczania

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: rachunek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy macie, Jasiu, już rachunki w szkole?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈxũŋʲci, AS: raχũŋʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matematyka elementarna, arytmetyka

Wiktionary


rachunkowość

1. uniwersalny, elastyczny system informacyjno-kontrolny, odzwierciedlający przebieg i rezultaty działalności gospodarczej jednostek organizacyjnych; księgowość
2. dział firmy obsługujący ten system; księgowość


SJP.pl

Rachunkowość – system ewidencji gospodarczej ujmujący zdarzenia oraz operacje gospodarcze w mierniku pieniężnym i przekroju poszczególnych podmiotów gospodarczych. Rachunkowość jest sformalizowanym systemem, odzwierciedlającym proces prowadzonej działalności gospodarczej i służy jej ocenie. Podstawowym celem rachunkowości jest dostarczenie prawdziwego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej podmiotu gospodarczego. Przedmiotem rachunkowości jest każde zdarzenie gospodarcze wyrażone w mierniku pieniężnym i wpływające na zmianę sytuacji podmiotu gospodarczego, jego zasoby i wyniki.

Wikipedia


rachunkowy

1. dokonywany za pomocą rachunku; arytmetyczny
2. związany z rachunkami (w znaczeniu stanu majątkowego)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mat. dotyczący obliczeń; dokonywany rachunkiem

 (1.2) księg. odnoszący się do obrotów finansowych, stanu majątku, itp.

 (1.3) przest. przykładający wielką wagę do spraw materialnych

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. człowiek przydzielony do wykonywania rachunków, obrotu finansowego w pracy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rachunek mrz.

 przym. obrachunkowy

 czas. rachować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arytmetyczny, obliczeniowy

 (1.3) wyrachowany

 (2.1) buchalter, księgowy

Wiktionary


rachwalski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jerzy Rachwalski (1915–1993) – polski ekonomista
  • Krzysztof Rachwalski (ur. 1981) – polski trener hokeja na trawie
  • Piotr Rachwalski (ur. 1973) – polski ekspert ds. transportu publicznego, manager, społecznik
  • Zbigniew Rachwalski (ur. 1955) – polski hokeista na trawie, trener, olimpijczyk

Wikipedia


rachwał

nazwisko


SJP.pl


rachwałowice

Rachwałowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Koszyce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


raciądz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. stpol. rycerz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡ɕɔ̃nt͡s, AS: raćõnc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciąż m., Raciążek m.

Wiktionary


raciąg

roślina z rodziny ogórecznikowatych


SJP.pl


raciąski

przymiotnik od: Raciąż


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Raciążem, dotyczący Raciąża

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciąż mrz., raciążanin m., raciążanka ż.

Wiktionary


raciąż

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie mazowieckim;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Raciążek mrz., Raciążnica ż., raciąskość ż., raciążanin mos., raciążanka ż., raciądz mos.

 przym. raciąski

Wiktionary


raciążanin

mieszkaniec Raciąża


SJP.pl


raciążanka

mieszkanka Raciąża


SJP.pl


raciążecki

przymiotnik od: Raciążek


SJP.pl


raciążek

wieś w Polsce


SJP.pl

Raciążek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Raciążek.

Siedziba gminy Raciążek, Wieś sołecka. W latach 1317–1870 Raciążek posiadał prawa miejskie.

W roku 2009 liczył 1704 mieszkańców. Według Narodowego Spisu Powszechnego (marzec 2011 r.) było ich 1765. W Raciążku istnieje Szkoła Podstawowa im. Komisji Edukacji Narodowej, Przedszkole Publiczne "Słoneczko", Ośrodek Zdrowia oraz Gminny Ośrodek Kultury.

Wikipedia


racibor

dawne imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Racibor – staropolskie imię męskie
  • Racibor – marka piwa

imię Racibor nosili:

  • Racibor – książę obodrzycki
  • Racibor I – książę pomorski
  • Racibor II – książę pomorski
  • Racibor białogardzki – książę białogardzki
  • Racibor Bogusławowic – syn księcia zachodniopomorskiego Bogusława I

Zobacz też: Ratibor, Racibórz, Ratiboř

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał na imię Racibor i piekł dobre pączki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciborowice nmos., Racibórz mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Raciborek

Wiktionary


raciborów

dawne imię męskie


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Raciborów – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Kutno
  • Raciborów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn
  • Raciborów – przysiółek wsi Kiełpino w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Brojce

Wikipedia


raciborowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;

Wiktionary

W Polsce
  • Raciborowice – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Białopole
  • Raciborowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Moszczenica
  • Raciborowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Michałowice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zatrzymaliśmy się w Raciborowicach, bo robiło się już ciemno.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Racibor mos., raciborowiczanin mos., raciborowiczanka ż.

 przym. raciborowicki

Wiktionary


raciborski

przymiotnik od: Racibórz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Raciborza, związany z Raciborzem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ożywioną działalność prowadzi Raciborski Dom Kultury, dysponujący salą widowiskową na 720 miejsc oraz salą kameralną na 150.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡ɕiˈbɔrsʲci, AS: raćiborsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciborszczyzna ż., Raciborzanin mos., Racibórz m., raciborzanin m., raciborzanka ż.

 przym. podraciborski

Wiktionary


raciborsko

przymiotnik od: Racibórz


SJP.pl

Raciborsko – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.

W roku 2021 we wsi mieszkały 1362 osoby, z czego 50,9% mieszkańców stanowią kobiety, a 49,1% mężczyźni.

Do 1945 r. właścicielem dworu i majątku ziemskiego w Raciborsku był Krzysztof Morstin ps. „Pług” (1905–1990), oficer 9. Pułku Strzelców Konnych, w czasie II wojny światowej delegat konspiracyjnej organizacji "Uprawa" na Okręg Kraków.

Wikipedia


raciborszczyzna

okolice Raciborza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. okolice Raciborza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przedstawiciele rodu osiedli na Raciborszczyźnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Racibórz mrz., raciborzanin mos., Raciborzanin mos., raciborzanka ż.

 przym. raciborski

Wiktionary


racibórz

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowej Polsce, na Górnym Śląsku;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niedawno zaliczono Racibórz do podsudeckiej dzielnicy klimatycznej.

 (1.1) Na rynku w Raciborzu widzieliśmy sukiennice.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈt͡ɕibuʃ, AS: raćibuš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciborzanin mos., Racibor mos., raciborzanin mos., raciborzanka ż., Raciborszczyzna ż., Raciborskie n.

 przym. raciborski, podraciborski

Wiktionary


raciborzanin

mieszkaniec Raciborza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. członek historycznej grupy etnicznej zamieszkującej Racibórz i okolice;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tereny nad górną Odrą na Górnym Śląsku zamieszkiwali Raciborzanie i Krawaki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Raciborszczyzna ż., raciborzanin mos., raciborzanka ż., Racibórz mrz.

 przym. raciborski

Wiktionary


raciborzanka

mieszkanka Raciborza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Raciborza

 (1.2) kobieta pochodząca z Raciborza, urodzona w Raciborzu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡ɕibɔˈʒãnka, AS: raćibožãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Racibórz m.

:: fm. raciborzanin m.

 przym. raciborski

Wiktionary


racica

u zwierząt parzystokopytnych: rogowa osłona trzeciego i czwartego palca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. kopyto zwierząt parzystokopytnych, stanowiące rogową okrywę ostatniego członu trzeciego i czwartego palca;

Wiktionary

Racica – hodowlana nazwa kopyta osłaniającego III lub IV palec ssaków parzystokopytnych. Stanowi wytwór naskórka w formie puszki rogowej, będącej okrywą dla ostatniego członu palca. Osłony na palcach II i V nazywane są raciczkami (paraungulae) lub racicami rzekomymi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: raˈt͡ɕit͡sa, AS: raćica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racicznica ż., Racice nmos.

:: zdrobn. raciczka ż.

 przym. racicowy, raciczny

Wiktionary


racicowy

przymiotnik od: racica


SJP.pl


raciczka

okrywa rogowa ostatniego członu trzeciego i czwartego palca niektórych zwierząt kopytnych; racica


SJP.pl

Racica – hodowlana nazwa kopyta osłaniającego III lub IV palec ssaków parzystokopytnych. Stanowi wytwór naskórka w formie puszki rogowej, będącej okrywą dla ostatniego członu palca. Osłony na palcach II i V nazywane są raciczkami (paraungulae) lub racicami rzekomymi.

Wikipedia


racicznica

małż z rodziny racicznicowatych; omulik zmienny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. słodko i słonowodny małż o trójkątnych muszlach w zarysie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racica ż.

Wiktionary


racicznicowate

rodzina małży z rzędu Veneroida, obejmująca około 40 gatunków


SJP.pl

Wikipedia


racicznicowaty

o cechach racicznicowatych (rodzina małży)


SJP.pl


raciczny

przymiotnik od: racica


SJP.pl


raciechowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Raciechowice – wieś w Polsce położona w środkowej części województwa małopolskiego, w powiecie myślenickim, w gminie Raciechowice.

Miejscowość jest siedzibą gminy Raciechowice. W miejscowości znajduje się kościół parafialny, zespół szkół, przedszkole samorządowe, gminna biblioteka publiczna, gminny ośrodek pomocy społecznej oraz remiza Ochotniczej Straży Pożarnej.

Wikipedia


raciechowicki

przymiotnik od: Raciechowice


SJP.pl


racięcice

Racięcice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Sompolno, na obszarze Pojezierza Kujawskiego, ok. 2 km na południowy wschód od drogi nr 266.

Osadnictwo na obszarze współczesnych Racięcic istniało w okresie kultury przeworskiej. Pierwsza wzmianka o Racięcicach pochodzi z 1416 r. Była własnością szlachecką. W XIX w. była tu cegielnia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego. W roku 2009 liczyła 413 mieszkańców.

Wikipedia


racięcin

Racięcin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wierzbinek, przy drodze powiatowej nr 3191P. Miejscowość jest siedzibą sołectwa Racięcin. Częścią wsi jest Janowo Racięckie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego. W roku 2009 Racięcin wraz z miejscowością Talarkowo liczył 298 mieszkańców, w tym 148 kobiet i 150 mężczyzn.

Wikipedia


racimir

imię męskie


SJP.pl

Racimir, Racimiar – staropolskie imię męskie, złożone z członów Raci- ("walczyć, wojować") oraz -mir ("pokój, spokój, dobro"). Znaczenie imienia: "walczący o pokój".

Racimir imieniny obchodzi 19 stycznia i 10 lipca.

Wikipedia


racimirostwo

Racimir z małżonką; Racimirowie


SJP.pl


racimirowie

Racimir z małżonką; Racimirostwo


SJP.pl


racimirowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Racimira lub z nim związany


SJP.pl


racine

[czytaj: raS-IN] nazwisko, m.in. Jean Baptiste Racine (1639-1699) - pisarz francuski


SJP.pl

  • Jean Baptiste Racine – francuski pisarz

Miejscowości w USA:

  • Racine – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Mower
  • Racine – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Meigs
  • Racine – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Racine
  • Racine – jednostka osadnicza w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Boone

Wikipedia


racinowski

nazwisko


SJP.pl


raciszewo

Raciszewo (niem. Reichenthal) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłakowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość leży w historycznym regionie Prus Górnych.

Wikipedia


raciszów

Raciszów (niem. Neu Sorge) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Lubsza.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Od 4 października 1954 r. do 31 grudnia 1959 r. Raciszów znajdował się w granicach powiatu namysłowskiego, wchodząc w tym czasie w skład gromady Minkowskie.

Wikipedia


racisław

imię męskie


SJP.pl

Racisław — staropolskie imię męskie, złożone z członów Raci- ("walczyć, wojować") oraz -sław ("sława"). Może ono oznaczać "sławnego wojownika".

Racisław imieniny obchodzi 2 czerwca i 5 września.

Zobacz też:

  • Raciszów

Wikipedia


racisławostwo

Racisław z małżonką; Racisławowie


SJP.pl


racisławowie

Racisław z małżonką; Racisławostwo


SJP.pl


racisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Racisława lub z nim związany


SJP.pl


racja

1. słuszność
2. dowód popierający czyjeś poglądy
3. podstawa do czegoś, powód
4. porcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) słuszność, prawda

 (1.2) najczęściej w liczbie mnogiej argument, stanowisko

 (1.3) określona ilość substancji

wykrzyknik

 (2.1) zgoda

Wiktionary

W każdym rozumowaniu odnaleźć można następujące elementy: racja i następstwo, przesłanka i konkluzja (wniosek).

Zdanie „A” jest racją zdania „B”, zaś zdanie „B” jest następstwem zdania „A” wtedy i tylko wtedy, gdy prawdziwość zdania „A” jest gwarancją prawdziwości zdania „B”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Aby proces był sprawiedliwy, sąd musi wysłuchać racji obu stron.

 (2.1) Racja, tu się pomyliłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡sʲja, AS: racʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. racjonować ndk.

 przym. racjonalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) porcja

Wiktionary


racjonalista

człowiek kierujący się w swoim postępowaniu zasadami rozumu, działający zgodnie z rozumem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który w swoim postępowaniu kieruje się rozumem, nie emocjami

 (1.2) filoz. zwolennik racjonalizmu w filozofii

Wiktionary

  • Racjonalista – zwolennik światopoglądu racjonalistycznego.
  • Racjonalista – zwolennik nurtu filozoficznego przeciwnego empiryzmowi.
  • Racjonalista – polski portal internetowy o profilu racjonalistycznym.
  • Racjonalista – polski miesięcznik racjonalistyczny wydawany w latach 1930-1935.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Racjonaliści przyjmują tylko te spośród elementów wiedzy i wierzeń, które dają się uzasadnić na podstawie czysto logicznego myślenia oraz empirycznego poznania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃naˈlʲista, AS: racʹi ̯õnalʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racjonalizm m., racjonalność ż., racjonalizacja ż., racjonalizowanie n.

:: fż. racjonalistka ż.

 czas. racjonalizować ndk.

 przym. racjonalny, racjonalistyczny

 przysł. racjonalnie

Wiktionary


racjonalistka

kobieta kierująca się w swoim postępowaniu zasadami rozumu, działająca zgodnie z rozumem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: racjonalista

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃naˈlʲistka, AS: racʹi ̯õnalʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racjonalizacja ż., racjonalność ż., racjonalizm m.

:: fm. racjonalista m.

 przym. racjonalistyczny, racjonalny

 przysł. racjonalistycznie, racjonalnie

Wiktionary


racjonalistyczny

dotyczący racjonalizmu, zgodny z założeniami racjonalizmu (np. idee racjonalistyczne, hasła racjonalistyczne)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) filoz. związany z racjonalizmem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃nalʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: racʹi ̯õnalʹistyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. deracjonalizacja ż., racjonalizm m., racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalizowanie n., zracjonalizowanie n.

 przysł. racjonalistycznie

Wiktionary


racjonalizacja

wprowadzenie zmian prowadzących do poprawy funkcjonowania czegoś; usprawnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekon. roln. usprawnianie, zwiększenie wydajności, efektywności

 (1.2) ujmowanie w kategoriach rozumowych, a nie emocjonalnych

 (1.3) psych. mechanizm obronny polegający na szukaniu racjonalnych argumentów mających motywować własne czyny i postawy mające źródło w uczuciach i motywach, do których dana osoba nie chce się przed sobą przyznać

Wiktionary

Racjonalizacja (od łac. ratio „rozum”) – w psychologii jeden z mechanizmów obronnych – pozornie racjonalne uzasadnianie po fakcie swoich decyzji i postaw, kiedy prawdziwe motywy pozostają ukryte, często także przed własną świadomością.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃nalʲiˈzat͡sʲja, AS: racʹi ̯õnalʹizacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. deracjonalizacja ż., racjonalizowanie n., racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalność ż., zracjonalizowanie n.

 czas. racjonalizować ndk.

 przym. racjonalizacyjny, racjonalny

Wiktionary


racjonalizacyjny

racjonalizacja


SJP.pl

Patrz:

racjonalizacja

racjonalizator

człowiek, który wprowadza zmiany usprawniające działanie czegoś


SJP.pl


racjonalizatorka

kobieta, która wprowadza zmiany usprawniające działanie czegoś


SJP.pl


racjonalizatorski

dotyczący racjonalizatorstwa lub racjonalizacji (np. racjonalizatorski pomysł)


SJP.pl


racjonalizm

1. w filozofii: kierunek uznający tylko poznanie rozumowe i możliwość uzasadniania wiedzy bez odwoływania się do doświadczenia
2. kierowanie się rozumem we wszelkich okolicznościach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) preferowanie w decyzjach argumentów rozumowych (zwłaszcza nad emocjonalnymi)

 (1.2) postawa odrzucająca tezy nie mające uzasadnienia rozumowego, np. wynikające wyłącznie z wiary, tradycji, autorytetu, itp.;

 (1.3) filoz. pogląd uznający za możliwe poznanie prawdy z użyciem samego rozumu;

Wiktionary

Racjonalizm (łac. ratio „rozum”; rationalis „rozumny, rozsądny”) – ogólna nazwa różnych stanowisk, podkreślających znaczenie rozumu lub ewentualnie racjonalności. Najbardziej ogólne i istotne są racjonalizm filozoficzny i światopoglądowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃ˈnalʲism̥, AS: racʹi ̯õnalʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. deracjonalizacja ż., racjonalność ż., racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalizowanie n., zracjonalizowanie n.

 przym. racjonalny, racjonalistyczny

 przysł. racjonalnie, racjonalistycznie

Wiktionary


racjonalizować

1. czynić coś racjonalnym, ulepszać
2. racjonalizować się - stawać się racjonalnym


SJP.pl


racjonalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) działanie w kierunku usprawnienia czegoś

 (1.2) ujmowanie czegoś w kategoriach rozumowych, a nie emocjonalnych

 (1.3) psych. przeinterpretowywanie lub przewartościowywanie doświadczenia w taki sposób, że staje się ono mniej dotkliwe i obciążające samoocenę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zracjonalizowanie n., racjonalizacja ż., racjonalność ż., racjonalizm m., racjonalista m., racjonalistka ż.

 czas. racjonalizować ndk., zracjonalizować dk.

 przym. racjonalny, racjonalistyczny, racjonalizacyjny

 przysł. racjonalnie

Wiktionary


racjonalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób racjonalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla zabezpieczenia robotników przed wdychaniem pyłu stosuje się w racjonalnie urządzonych odlewniach instalacje wyciągowe pyłu.

 (1.1) Racjonalnie ułożona dieta wegańska jest bogata m.in. w owoce, warzywa i rośliny strączkowe, a uboga w sól i tłuszcze nasycone.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃ˈnalʲɲɛ, AS: racʹi ̯õnalʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. racjonalny

 rzecz. deracjonalizacja ż., racjonalność ż., racjonalizm m., racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalizowanie n., zracjonalizowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozsądnie, rozumnie

Wiktionary


racjonalniej

stopień wyższy od przysłówka: racjonalnie


SJP.pl


racjonalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: racjonalny


SJP.pl


racjonalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co racjonalne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃ˈnalnɔɕt͡ɕ, AS: racʹi ̯õnalność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalizm m., racjonalizacja ż., racjonalizowanie n., zracjonalizowanie n.

 czas. racjonalizować ndk.

 przym. racjonalny

 przysł. racjonalnie

Wiktionary


racjonalny

1. zgodny z rozumem, mający rozumowe podstawy
2. zgodny z myślą współczesną, nowoczesny, efektywny
3. przemyślany, logiczny i rozsądny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) opierający się na logicznym rozumowaniu

 (1.2) kierujący się rozumem, logicznym rozumowaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej racjonalnym rozwiązaniem byłoby zwolnienie pracowników i ogłoszenie upadłości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sʲjɔ̃ˈnalnɨ, AS: racʹi ̯õnalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. deracjonalizacja ż., racjonalizm m., racjonalista m., racjonalistka ż., racjonalność ż., racjonalizacja ż., racja ż., racjonalizowanie n., zracjonalizowanie n.

 czas. racjonalizować ndk.

 przysł. racjonalnie

 wykrz. racja

Wiktionary


racjonał

1. napierśnik kapłana żydowskiego ozdobiony drogimi kamieniami i nazwami pokoleń izraelskich;
2. ozdobna taśma noszona przez niektórych biskupów


SJP.pl

Racjonał (łac. rationale – rozsądny, racjonalny) – jeden z paramentów (szat liturgicznych w Kościele katolickim). Jest to zazwyczaj haftowany złotymi włóknami pas, czasami zdobiony perłami i drogimi kamieniami. Może być zakończony frędzlami lub dzwoneczkami. Jest on zakładany na barki, na ornat. Ma podobne znaczenie co paliusz, jest jednak od niego znacznie szerszy.

Wikipedia


racjonować

wydzielać racje (porcje czegoś, np. żywności)


SJP.pl


racka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. nazwa systematyczna|Sterna hirundo|ref=tak., rybitwa

Wiktionary

Wikipedia


racketlon

[czytaj: raketlon] konkurencja sportowa złożona z tenisa stołowego, badmintona, squasha i tenisa ziemnego


SJP.pl

Racketlon to sport w którym gra się z przeciwnikiem w każdym z czterech sportów "rakietkowych": tenisie stołowym, badmintonie, squashu i tenisie. Mecz racketlona składa się z czterech setów, po jednym w każdej dyscyplinie.

Wikipedia


racketlonista

[czytaj: raketlonista] osoba grająca w konkurencję sportową złożoną z tenisa stołowego, badmintona, squasha i tenisa ziemnego


SJP.pl


racketlonowy

[czytaj: raketlonowy] związany z konkurencją sportową złożoną z tenisa stołowego, badmintona, squasha i tenisa ziemnego


SJP.pl


racki

nazwisko


SJP.pl


raćkowicz

nazwisko


SJP.pl


raclette

[czytaj: raKLET] raklet;
1. gatunek szwajcarskiego twardego sera;
2. potrawa w postaci plastra stopionego sera jadanego z marynatami i pieczonymi lub gotowanymi ziemniakami


SJP.pl

Raclette – potrawa pasterzy alpejskich, przyrządzana z podgrzewanego nad żarem sera. Topniejący od gorąca wygaszonego ogniska ser zeskrobywany jest na talerz i konsumowany z ziemniakami pieczonymi w mundurkach i z pokrajaną cebulą.

Pierwotnie raclette była przyrządzana przez szwajcarskich pasterzy na gorących kamieniach ułożonych wokół paleniska, obecnie na małych patelniach.

Wikipedia


racocki

przymiotnik od: Racot, wieś w województwie wielkopolskim z największą w Polsce stadniną koni


SJP.pl


racot

wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim


SJP.pl

Racot (pol. hist. Racat) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan na Równinie Kościańskiej.

W 2021 roku we wsi mieszkały 1304 osoby.

Wikipedia


racowisko

środowiskowo: odpalenie wielu rac w jednym miejscu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kib. masowe odpalenie rac w jednym miejscu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kibice Lecha Poznań przygotowali racowisko w 93. rocznicę Powstania Wielkopolskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡sɔˈvʲiskɔ, AS: racovʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raca ż.

Wiktionary


racquetballowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z racquetballem, dotyczący racquetballu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racquetball m.

Wiktionary


racuch

mały, okrągły, smażony na tłuszczu placek, najczęściej z ciasta drożdżowego z dodatkiem jabłek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. niewielki, pulchny placek z ciasta drożdżowego na zsiadłym mleku, smażony na tłuszczu, jadany na słodko;

Wiktionary

Racuch – skała w miejscowości Racławice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Jerzmanowice-Przeginia. Wznosi się w lewych (wschodnich) zboczach górnej części Doliny Racławki Jest to obszar Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Często proszę babcię, by mi usmażyła racuchy z jabłkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡sux, AS: racuχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raczuch m.

:: zdrobn. racuszek m.

 przym. racuchowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) raczuch, ajerkuch, brąziak

Wiktionary


racuchy

mały, okrągły, smażony na tłuszczu placek, najczęściej z ciasta drożdżowego z dodatkiem jabłek


SJP.pl

Racuchy – w kuchni polskiej, nieduże, smażone na złoty kolor pulchne placuszki sporządzone na bazie mąki, płynu (wody, mleka, mleka zsiadłego, kefiru lub maślanki), jaj oraz spulchniaczy (drożdży, proszku do pieczenia, sody oczyszczonej, rzadziej piany ubitej z białek jaj).

Wikipedia


racuszek

zdrobnienie od: racuch (mały, okrągły, smażony na tłuszczu placek, najczęściej z ciasta drożdżowego z dodatkiem jabłek)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zdrobn. od racuch

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racuch m.

Wiktionary


racza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północnej Gruzji

Wiktionary

  • Racza – wieś w Macedonii Północnej w gminie Ochryda
  • Racza – wzniesienie na Pojezierzu Wałeckim, położone w woj. zachodniopomorskim
  • Racza – potok, górny bieg Rycerskiego Potoku
  • Racza – potok, dopływ Bruśnika
  • Racza – stacja kolejowa linii Owrucz – Wilcza, na Ukrainie
  • Racza Struga – kanał wodny, dopływ Kanału Postomskiego

Wikipedia

Powiązane:

 przym. raczyński

Wiktionary


raczak

nazwisko


SJP.pl


raczarnia

urządzenie rybackie do hodowli młodych raków


SJP.pl


raczecki

Raczki (wieś w Polsce); raczkowski


SJP.pl


raczej

1. słowo sygnalizujące wahanie się mówiącego, co do użytego określenia (np. "To będzie raczej szybki koniec.")
2. słowo sygnalizujące skłanianie się mówiącego do czegoś (np. "Wolę raczej zagrać w literaki.")


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jego prawdziwości, ale uznaje za bardziej prawdopodobne, że jest prawdziwe

 (1.2) … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jakiejś decyzji, ale uznaje za bardziej prawdopodobne, że podejmie tę decyzję

 (1.3) … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jakiejś opinii, ale bardziej przychyla się do jej potwierdzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na egzaminie było kilka niełatwych pytań, ale jesteś dobry i raczej nie powinieneś mieć z nim problemów.

 (1.1) (…) szeptał jakieś przekleństwa żydowskie, aż zmęczony wysiłkiem, upadł raczej, niż usiadł, na stołku koło mnie.

 (1.2) Nie wiem jeszcze, do którego liceum pójdę, ale raczej do VIII.

 (1.3) Imię Nadzieja jest raczej staroświeckie, ale ładne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡ʃɛj, AS: račei ̯

Wiktionary


raczek

1. mały rak
2. rodzaj cukierka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mały rak

 (1.2) rodzaj karmelka

Wiktionary

Raczek – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa.

W latach 1975–1998 – kiedy obowiązywał inny niż dzisiejszy podział administracyjny Polski – miejscowość należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrat͡ʃɛk, AS: raček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rak m., Rak mos./mzw.

 przym. rakowy

Wiktionary


raczenica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. choreogr. bułgarski korowodowy taniec ludowy

Wiktionary


raczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|raczyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: račńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. raczyć

Wiktionary


rączęta

pieszczotliwie lub ironicznie: małe rączki, zwłaszcza kobiety lub dziecka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. pieszcz. ręce lub dłonie dzieci lub ukochanej osoby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lekarz każe mi być spokojną... a tymczasem biedny Staś chudnie i różowa twarzyczka bieleje, i oczki mu zapadają, i rączęta świecą kostkami...

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ręczny mrz., podręcznik mrz., ręcznik mrz., ręka ż., rękaw mrz., rękawica ż., rękawiczka ż., rękojmia ż., poręczenie n., poręka ż., zaręczyny lm nm., zrękowiny lm nm., ręczna ż., rączka ż., rąsia ż.

 czas. ręczyć ndk., poręczać ndk., wręczać ndk., wyręczać ndk., zaręczać ndk., zaręczać się ndk.

 przym. odręczny, podręczny, poręczny, ręczny, zaręczynowy

 przysł. ręcznie, odręcznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rączki

Wiktionary


rączka

1. zdrobniale o ręce;
2. uchwyt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: ręka

 (1.2) mała, drobna ręka

 (1.3) uchwyt, rękojeść

 (1.4) lwów. pióro (do pisania)

Wiktionary

Rączka (niem. Ranisch) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Korfantów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Śpiewała pełną buzią i głosem, teksty znała, rączkami uprzedzała wszystkie gesty wodzireja – widać, że bywalec.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃n͇t͡ʃka, AS: rõṇčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ręcznikowiec mrz., rączęta nmos., ręka ż., rączyna ż., ręczny m., ręcznik m., ręczenie n., poręczenie n., rączusia n., rączunia ż.

 czas. ręczyć ndk., poręczyć dk.

 przym. ręczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rączyna, rączusia, rączunia

Wiktionary


raczki

1. mały rak
2. rodzaj cukierka


SJP.pl

Raczki – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, siedziba gminy Raczki.

Dawniej miasto; po raz pierwszy miasteczkiem określone dopiero w 1682 roku, zdegradowane w 1870 roku. Do 1954 Raczki były siedzibą gminy Dowspuda. W latach 1975–1998 położone były w województwie suwalskim.

Wikipedia


raczkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Raczkiewicz:

  • Tadeusz Raczkiewicz
  • Władysław Raczkiewicz

Wikipedia


raczkować

1. o małych dzieciach, uczących się dopiero chodzić: chodzić na czworakach;
2. przenośnie: być początkującym w jakiejś dziedzinie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pot. o niemowlętach: poruszać się podpierając się na rękach i kolanach; chodzić na czworaka

 (1.2) pot. przen. zaczynać jakąś działalność, uczyć się jakiejś czynności, być początkującym w jakiejś dziedzinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moja córeczka już raczkuje.

 (1.2) Firma Adama dopiero raczkuje, więc na prawdziwe zyski trzeba poczekać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rat͡ʃˈkɔvat͡ɕ, AS: račkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raczkowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajukać.

Wiktionary


raczkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|raczkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡ʃkɔˈvãɲɛ, AS: račkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 zob. raczkować.

Wiktionary


raczkowo

Raczkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.

We wsi znajduje się kościół drewniany pod wezwaniem Wszystkich Świętych z lat 1780–1782, wzniesiony na miejscu średniowiecznego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


raczkowski

Raczki (wieś w Polsce); raczecki


SJP.pl

  • Raczkowski – herb szlachecki

osoby o nazwisku „Raczkowski”:

  • Andrzej Raczkowski (XX–XXI w.) – polski dyplomata
  • Bogdan Raczkowski (1888–1939) – polski architekt
  • Damian Raczkowski (ur. 1975) – polski polityk
  • Feliks Raczkowski (1876–1959) – polski inżynier górnictwa, geolog, polityk
  • Ignacy Raczkowski (1896–1943) – polski żołnierz
  • Jan Raczkowski (ujednoznacznienie)
  • Karol Raczkowski (1869–1959) – polski inżynier chemik, polityk, współzałożyciel i ideolog Narodowej Demokracji
  • Konrad Raczkowski (ur. 1977) – polski ekonomista, menedżer, polityk
  • Krzysztof Raczkowski (1970–2005) – polski muzyk
  • Marek Raczkowski (ur. 1959) – polski malarz
  • Paweł Raczkowski (ur. 1983) – polski sędzia piłkarski
  • Stanisław Raczkowski (1912–1944) – polski żołnierz, cichociemny
  • Tadeusz Raczkowski (1886–1939) – polski agronom
  • Władysław Raczkowski (1893–1959) – polski dyrygent
  • Władysław Raczkowski (1902–1944) – polski adwokat
  • Wojciech Raczkowski (1932–2013) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Zygmunt Raczkowski (1925–2002) – polski robotnik, polityk

Wikipedia


racznik

przyrząd do połowu raków


SJP.pl


rącznikowy

przymiotnik od: rącznik


SJP.pl


rączość

szybkość w ruchu, biegu, locie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rącze

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rączy

 przysł. rączo

Wiktionary


raczy

rak; rakowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szybki w ruchu, biegu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rączość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szybki

Wiktionary


raczyć

1. częstować kogoś czymś, dawać jeść, ugaszczać
2. (zwykle z przeczeniem) chcieć coś zrobić (np. "Nie raczył nawet spasować.")
3. raczyć się - częstować się, zajadać ze smakiem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. uraczyć)

 (1.1) łaskawie zechcieć coś zrobić, być łaskawym coś zrobić (często iron.)

 (1.2) częstować

czasownik zwrotny niedokonany raczyć się (dk. uraczyć się)

 (2.1) delektować się czymś, częstować się czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pan Zdzisław raczył poinformować nas listownie o zaręczynach swojej córki.

 (1.1) Redakcja gazety wreszcie raczyła odpowiedzieć na mój list. Wysłałem im go dwa miesiące temu!

 (1.2) Po obiedzie hrabina lubi raczyć gości kawą i ciastkami.

 (2.1) Dzisiaj miałem apetyt i raczyłem się makaronem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡ʃɨt͡ɕ, AS: račyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raczenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) podejmować, częstować, fundować, stawiać

 (2.1) delektować się, częstować się

Wiktionary


rączyca

rodzaj owada z rzędu muchówek


SJP.pl


raczyce

W Polsce
  • Raczyce – osada w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Męcinka
  • Raczyce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Ziębice
  • Raczyce – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Gnojno
  • Raczyce – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Odolanów
  • Raczyce – gromada w powiecie buskim
  • Raczyce – gromada w powiecie ostrowskim

Wikipedia


rączycowate

rodzina owadów z rzędu muchówek, niewielkich rozmiarów ciała, których larwy pasożytują w ciele innych owadów, często szkodników


SJP.pl

Rączycowate (Tachinidae syn. Larvaevoridae) – rodzina owadów z rzędu muchówek licząca ponad 8200 gatunków. Larwy są pasożytami innych owadów.

Wikipedia


rączycowaty

o cechach rączycowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


raczyj

przysłówek, zwykle w użyciu czasownikowym

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lepiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To je marniok synek, raczyj nie chodzuj ś nim. → Chłopak ten jest utracjuszem, lepiej z nim nie przestawaj.

Wiktionary


rączyk

rączyk leszczyniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


rączyna

mała, drobna ręka lub dłoń


SJP.pl

Rączyna – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Kańczuga.

Wikipedia


raczyniec

gatunek kraba z rzędu dziesięcionogów; krab brzegowy


SJP.pl


raczyński

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Raczą, dotyczący Raczy (krainy w Gruzji)

Wiktionary

Raczyński (forma żeńska: Raczyńska; liczba mnoga: Raczyńscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 8770 osób.

Wikipedia

Patrz:

Raczyn

Powiązane:

 rzecz. Racza ż.

Wiktionary


raczysko

zgrubienie od: rak (głównie jako choroba)


SJP.pl


racław

imię męskie


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Racław – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Bogdaniec
  • Racław – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów

Zobacz też: Rasław (Racław) – imię

Wikipedia


racława

imię żeńskie


SJP.pl

Racsława, Racława, Ratsława, Recsława, Recława, Retsława, Rasława – staropolskie formy skrócone od imion żeńskich Radosława lub Racisława (to ostatnie nienotowane w tej formie w czasach staropolskich). Imię Rasława jest poświadczone w źródłach polskich od XIII wieku.

Wikipedia


racławice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie małopolskim, miejsce zwycięskiej bitwy powstańców kościuszkowskich z wojskami rosyjskimi;

Wiktionary

W Polsce
  • Racławice – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Biecz
  • Racławice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Jerzmanowice-Przeginia
  • Racławice – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Racławice; znana z bitwy pod Racławicami (1794)
  • Racławice – wieś w woj. podkarpackim, w pow. niżańskim, w gminie Nisko
  • Racławice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Kraszewice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kościuszko przedstawiany był najczęściej jako bohater spod Racławic, w sukmanie i czapce krakusce, często na galopującym koniu.

 (1.1) Tym autokarem nie dojedzie pan do Racławic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrat͡swaˈvʲit͡sɛ, AS: racu̯avʹice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. racławiczanin mos., racławiczanka ż.

 przym. racławicki

Wiktionary


racławicki

przymiotnik od: Racławice


SJP.pl


racławiczanin

mieszkaniec Racławic


SJP.pl


racławiczanka

mieszkanka Racławic


SJP.pl


racławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Racławy lub z nią związany


SJP.pl


racławostwo

Racław z małżonką; Racławowie


SJP.pl


racławowie

Racław z małżonką; Racławostwo


SJP.pl


racławówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Racławówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Boguchwała.

Wieś szlachecka Raczławowka, własność Ligęzów, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego.

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Racławówka. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Racławówka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wikipedia


racławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Racława lub z nim związany


SJP.pl


rad

1. zadowolony
2. chętny, gotów do czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. jednostka dawki pochłoniętej;

 (1.2) chem. promieniotwórczy pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 88, srebrzystobiały metal;

 (1.3) chem. pot. atom radu (1.2)

przymiotnik jakościowy

 (2.1) będący w dobrym nastroju

 (2.2) chętny do zrobienia czegoś

symbol

 (3.1) symbol jednostki radian

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (4.1) D. lm. od rada

Wiktionary

  • rad – promieniotwórczy pierwiastek chemiczny z grupy metali ziem alkalicznych (symbol Ra, łac. radium)
  • rad – jednostka dawki promieniowania
  • rad (radian) – jednostka kąta płaskiego (radian)
  • Rad-2 – pocisk moździerzowy kalibru 98 mm
  • Rad – wieś na Słowacji, w Powiecie Trebišov
Zobacz też
  • RAD – strona ujednozniaczniająca

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Jestem rad, że cię widzę.

 (4.1) Nie potrzebuję żadnych rad od ciebie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rat, AS: rat

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 rzecz. radiacja ż.

 przym. radowy, radiacyjny

 (2.1-2)

 rzecz. radość ż., radowanie n., uradowanie n.

 czas. radować ndk., uradować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Rd

 (1.2) symbol. Ra

 (2.1) zadowolony, radosny, rady, ukontentowany, kontent

 (2.2) chętny, skory, skłonny

Wiktionary


rad.

skrót od: radiofonia, radiofoniczny, radiotechnika, radiotechniczny


SJP.pl


rada

1. wskazówka, porada;
2. rodzaj instytucji doradczej, grupa osób obradująca nad czymś;
3. przestarzale: omawianie jakiejś sprawy, narada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wypowiedź skierowana do kogoś, zawierająca zalecenie, jak się należy zachować w określonej sytuacji

 (1.2) grupa osób, najczęściej wydzielona formalnie w ramach jakiejś organizacji lub społeczności, której celem jest znalezienie poprzez dyskusję lub z racji posiadanego doświadczenia, rozwiązania określonego problemu

 (1.3) zebranie, na którym dyskutowany jest jakiś problem

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: rad

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (3.1) D. lp. od rad (jednostka)

Wiktionary

Jemen:

  • Rada – miasto

Litwa:

  • Rada – wieś w rejonie wileńskim

Polska:

  • Rada – rzeka, dopływ Sanu

Osoby:

  • Francisco Rada – kolumbijski akordeonista
  • Robert Rada – austriacki polityk

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dam ci dobrą radę! Trzymaj się z dala od mojej dziewczyny!

 (1.2) Rada nadzorcza oceniła sytuację finansową naszej spółki bardzo pozytywnie.

 (1.3) Wodzowie plemięemion zostali zwołani na radę.

 (1.3) Na radzie nauczyciele zastanawiali się, co zrobić z zachowaniem tego ucznia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrada, AS: rada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radna ż., radny mos., radzenie n., narada ż., obrady lm nm., radca mos., porada ż.

 czas. doradzić, radzić ndk., naradzać się ndk., obradować ndk.

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porada, zalecenie

 (1.2) kierownictwo, starszyzna, zarząd

 (1.3) narada, obrady

Wiktionary


radachów

Radachów – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Ośno Lubuskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Miejscowość położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 134 Urad – Rzepin – Ośno Lubuskie – Droga krajowa nr 22.

Wikipedia


radachowo

Radachowo – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


radacz

nazwisko


SJP.pl

Radacz (niem. Raddatz) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo, nad jeziorem Radacz.

Wikipedia


radaczewo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa
  • Radaczewo – przysiółek wsi Gumieniec w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Trzebielino
  • Radaczewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Choszczno

Wikipedia


radakowice

Radakowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Miękinia.

Wikipedia


radamantys

w mitologii greckiej: heros, sędzia zmarłych w Hadesie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. król mniejszych wysp na Morzu Egejskim; sędzia zmarłych w Hadesie; syn Zeusa i Europy oraz brat Minosa i Sarpedona;

Wiktionary

Radamantys (gr. Ῥαδάμανθος Rhadámanthos, gr. Ῥαδάμανθυς Rhadámanthys, łac. Rhadamanthus) – w mitologii greckiej król mniejszych wysp Archipelagu Egejskiego, sędzia zmarłych w Hadesie, heros.

Uchodził za syna boga Zeusa i tyryjskiej królewny, Europy. Był bratem Minosa i Sarpedona. Został zaadoptowany, wraz z braćmi, przez króla Krety – Asteriona. Obawiając się brata, Minosa, opuścił rodzinną Kretę i udał się do Beocji, gdzie ożenił się z Alkmeną, matką Heraklesa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌradãˈmãntɨs, AS: radãmãntys

Wiktionary


radamer

typ sera podpuszczkowego


SJP.pl

Radamer − gatunek sera podpuszczkowego, dojrzewającego, produkowanego z mleka krowiego.

Wikipedia


radar

urządzenie radiolokacyjne do wykrywania położenia, prędkości i kierunku ruchu obiektów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie emitujące fale elektromagnetyczne określonej długości i odbierające te fale odbite od obiektów i na tej podstawie określające położenie tych obiektów;

 (1.2) pot. ekran takiego urządzenia

 (1.3) zob. radary. → odstające uszy

 (1.4) środ. więz. ucho

Wiktionary

Radar (również stacja radiolokacyjna, radiolokator; ang. Radio Detecting and Ranging) – urządzenie służące do radiolokacji obiektów i zjawisk fizycznych.

Przeznaczone jest m.in. do wykrywania – za pomocą fal radiowych – obiektów powietrznych, nawodnych oraz lądowych takich jak: samoloty, śmigłowce, rakiety, statki (również chmury oraz obiekty terenowe), pozwalające na określenie kierunku, odległości, a także rozmiarów obiektu, a w radarach dopplerowskich także do pomiarów prędkości wykrywanego obiektu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Radar wykrył okręty przeciwnika.

 (1.2) Wrogi samolot był widoczny na radarze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradar, AS: radar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. antyradar m., radarowiec m.

:: zdrobn. radarek m.

 przym. radarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radiolokator; zobacz też: sonar, lidar

Wiktionary


radaroskop

lampa oscyloskopowa w urządzeniu radiolokacyjnym, na której ukazują się plamki odpowiadające ujawnionym obiektom


SJP.pl


radarowiec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. policjant dokonujący pomiaru prędkości na drodze

 (1.2) środ. więz. donosiciel

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już go mają chłopcy, chłopcy-radarowcy, więc zapłacił trzysta, bo to był artysta.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radar mrz.

 przym. radarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kabel, kapusta, kapuś, krótkofalówka, nadajnik

Wiktionary


radarowy

przymiotnik od: radar


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. techn. związany z radarem, dotyczący radaru; wykorzystujący radar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radar mrz., radarek mrz., radarowiec mos.

Wiktionary


radary

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. obraź. duże, odstające uszy

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|radar.

Wiktionary

Wzgórze „Radary” – wzniesienie o wysokości 284,1 m n.p.m. położone na terenie gminy Nowosolna, w pobliżu wsi Dąbrowa, ok. 300 m na północ od granicy miasta Łodzi, w okolicach skrzyżowania łódzkich ulic: Nad Niemnem, Opolskiej i Hanuszkiewicza. Leży w strefie krawędziowej Wzniesień Łódzkich. Jest najwyższym punktem Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich, a także całych Wzniesień Południowomazowieckich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie nadstawiaj tych swoich radarów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdarɨ, AS: radary

Wiktionary


radarzysta

nawigator obsługujący urządzenia radiolokacyjne


SJP.pl


radarzystka

radarzysta


SJP.pl

Patrz:

radarzysta

radawnica

Radawnica – wieś krajeńska w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Złotów.

Od 1726 Radawnica jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Barbary.

W latach 1945–1954 i 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Radawnica, w latach 1954-1972 gromady Radawnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

We wsi, nieprzerwanie od roku 1947 działa uniwersytet ludowy.

Wikipedia


radca

1. urzędnik w administracji państwowej;
2. prawnik zatrudniony w jakiejś instytucji, reprezentujący ją przed sądami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) urzędnik w administracji państwowej odpowiadający za pewien dział

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rada ż., radcostwo n., radcowskość ż. radny mos., radna ż., radźca mos., doradca mos., doradczyni ż., radzenie n., doradzenie n., doradzanie n., odradzenie n., odradzanie n., poradzenie n.

:: fż. radczyni ż.

:: zdrobn. radcunio mos.

 czas. radzić ndk., doradzić dk., doradzać ndk., odradzić dk., odradzać ndk., poradzić dk.

 przym. radcowski, radziecki

 przysł. radcowsko

Wiktionary


radcliffe

Osoby
  • Ann Radcliffe – angielska preromantyczna poetka i powieściopisarka
  • Daniel Radcliffe – brytyjski aktor
  • Eric Radcliffe – brytyjski producent muzyczny
  • John Radcliffe – lekarz angielski
  • Mark Radcliffe – amerykański producent filmowy
  • Paula Radcliffe – brytyjska lekkoatletka, długodystansowiec

Wikipedia


radcostwo

urząd, stanowisko radcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) posada radcy

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. radca z małżonką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 25 sierpnia w domu państwa Dyonizych była podwójna uroczystość rodzinna, a mianowicie: imieniny panny Ludwiki, oraz dwudziestopięcioletnia rocznica małżeńskiego pożycia szanownych państwa radcostwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radca mos., radcowskość ż., radczyni ż.

 przym. radcowski

 przysł. radcowsko

Wiktionary


radcowski

radca


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z radcą, dotyczący radcy

 (1.2) związany z radcą prawnym, dotyczący radcy prawnego

Wiktionary

Patrz:

radca

Powiązane:

 rzecz. radcostwo n./mos., rada ż., radca mos., radczyni ż., radny mos., radna ż., radźca mos., doradca mos., doradczyni ż., radzenie n., doradzenie n., doradzanie n., odradzenie n., odradzanie n., poradzenie n.

 czas. radzić ndk., doradzić dk., doradzać ndk., odradzić dk., odradzać ndk., poradzić dk.

 przym. radziecki

Wiktionary


radcowsko

przysłówek

 (1.1) na sposób radcowski, po radcowsku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radca mos., radcostwo mos./n., radcowskość ż., radczyni ż.

 przym. radcowski

Wiktionary


radcowskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co radcowskie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radca mos., radcostwo mos./n., radczyni ż.

 przym. radcowski

 przysł. radcowsko

Wiktionary


radcunio

żartobliwie, poufale: radca


SJP.pl


radczanka

dawniej: córka radcy


SJP.pl


radczyni

1. przestarzale: żona radcy;
2. urzędniczka w administracji państwowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. żona radcy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaczekajcie tu na mnie, zaniosę teraz kawę pani radczyni i pomówię z nią o waszej sprawie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radca mos., radcostwo mos./n., radcowskość ż.

 przym. radcowski

 przysł. radcowsko

Wiktionary


raddolcendo

określenie wykonawcze: słodko, łagodnie


SJP.pl


rade

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja imitująca skrzekliwy głos żaby

Wiktionary

  • Rade – mniejszość etniczna w Wietnamie
  • rade – język austronezyjski
  • Råde – miasto w Norwegii

miejscowości w Niemczech:

  • Rade – dzielnica miasta Jessen (Elster) w powiecie Wittenberga, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt
  • Rade – dzielnica gminy Neu Wulmstorf w powiecie Harburg, w kraju związkowym Dolna Saksonia
  • Rade – dzielnica gminy Schwanewede w powiecie Osterholz, w kraju związkowym Dolna Saksonia
  • Rade – dzielnica gminy Tangstedt w powiecie Stormarn, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn
  • Rade – dzielnica miasta Wittingen w powiecie Gifhorn, w kraju związkowym Dolna Saksonia
  • Rade – gmina w powiecie Steinburg, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn
  • Rade bei Hohenwestedt – gmina w powiecie Rendsburg-Eckernförde, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn
  • Rade bei Rendsburg – gmina w powiecie Rendsburg-Eckernförde, kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn

Wikipedia


radeberg

miasto w Niemczech


SJP.pl

Radeberg – miasto we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, w powiecie Budziszyn. Liczy ok. 18,8 tys. mieszkańców. Do 31 lipca 2008 miasto leżało w nieistniejącym już powiecie Kamenz. Do 29 lutego 2012 należało do okręgu administracyjnego Drezno.

Wikipedia


radęcin

Radęcin – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew, w pobliżu Jeziora Radęcińskiego.

W latach 1946–1954 i 1973–1976 miejscowość należała i była siedzibą gminy Radęcin. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Radęcin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


radecki

nazwisko


SJP.pl

  • Radecki – wieś, w Bułgarii, w obwodzie Sliwen
  • Radecki – potok w Beskidzie Żywieckim
  • Andrzej Radecki
  • Grzegorz Radecki
  • Joanna Radecka
  • Maria Radecka
  • Milena Radecka
  • Mikulicz-Radecki
    • Jan Antoni Mikulicz-Radecki
    • Valerian Bartholomaeus von Mikulicz-Radecki
  • Zuzanna Anna Radecka-Pakaszewska

Wikipedia


radecznica

wieś gminna w powiecie zamojskim


SJP.pl

Radecznica – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Radecznica. Leży w Szczebrzeszyńskim Parku Krajobrazowym, nad Porem.

Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Radecznica. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 903 mieszkańców.

Wikipedia


radecznicki

przymiotnik od: Radecznica


SJP.pl


radeczniczanin

mieszkaniec Radecznicy


SJP.pl


radeczniczanka

mieszkanka Radecznicy


SJP.pl


radek

zdrobnienie od: Radosław (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Radosław

Wiktionary

  • Radek – imię męskie, samodzielnie funkcjonujące
  • Radek – imię męskie, zdrobnienie od imion Radosław, Radomił i Radomir
  • Andrzej Radek – protagonista Syzyfowych prac
  • Janusz Radek (ur. 1968) – polski wokalista
  • Karol Radek (1885–1939) – działacz komunistyczny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ewka z Radkiem wyjechali do Anglii.

 (1.1) Ktoś powiedział Radkowi, że bez brody wygląda lepiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradɛk, AS: radek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radosław mos., Radzio mos., Radomił mos.

 przym. Radkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Radzio

Wiktionary


radetzky

[czytaj: radecki] nazwisko


SJP.pl


radełko

zdrobnienie od: radło (narzędzie rolnicze służące do robienia bruzd pomiędzy rzędami upraw roślin okopowych i do ich obsypywania)


SJP.pl


radełkować

wygniatać na powierzchni przedmiotów metalowych drobne wgłębienia


SJP.pl


radełkowy

radełko


SJP.pl

Patrz:

radełko

radgoski

przymiotnik od: Radgoszcz


SJP.pl


radgoszcz

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. jezioro w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radgoszcz – wieś w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Radgoszcz
  • Radgoszcz – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Troszyn
  • Radgoszcz – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. międzychodzkim, w gminie Międzychód

Wikipedia


radhakrishnan

Sarvepalli Radhakrishnan (ur. 5 września 1888 w Tiruttani, zm. 16 kwietnia 1975 w Madrasie) – prezydent Indii, filozof.

Wikipedia


radiacja

1. promieniowanie;
a) emisja energii w postaci fal elektromagnetycznych lub cząstek materii o dużej prędkości;
b) strumień tych cząstek lub fal;
2. radiacja adaptacyjna - różnicowanie się organizmów o wspólnym pochodzeniu pod wpływem różnic między środowiskami ich rozwoju; radiacja przystosowawcza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. zob. promieniowanie.

 (1.2) biol. zwiększanie się różnorodności gatunkowej z powodu zajęcia przez gatunek nowych nisz ekologicznych lub zmiany warunków środowiska;

Wiktionary

  • radiacja ewolucyjna
    • radiacja adaptacyjna
  • radiacja w fizyce oznacza promieniowanie, głównie promieniowanie jonizujące

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. radio n., radiant m., radiator m.

 przym. radiacyjny, radialny

 przysł. radiacyjnie, radialnie

Wiktionary


radiacyjny

związany z radiacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. chem. związany z radiacją (promieniowaniem)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n., radiacja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) promienny

Wiktionary


radialny

1. o układzie promienistym;
2. skierowany wzdłuż promienia; promieniowy


SJP.pl


radian

podstawowa jednostka kąta płaskiego w układzie SI


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. miar. jednostka miary łukowej kąta płaskiego, określona w taki sposób, że jeden radian to taki kąt środkowy, którego ramiona wycinają na okręgu łuk o długości równej promieniowi tego okręgu;

Wiktionary

Radian (w skrócie rad od łac. radius „promień”) – jednostka miary łukowej kąta płaskiego zdefiniowana jako miara kąta środkowego, w którym długość łuku wyznaczonego przez kąt środkowy jest równa promieniowi okręgu. Niemianowana jednostka pochodna układu SI.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈradʲjãn, AS: radʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. steradian mrz.

Wiktionary


radiant

niewielki obszar lub punkt na sferze niebieskiej, z którego pozornie rozbiegają się drogi meteorów tworzących rój


SJP.pl

Radiant – niewielki obszar lub punkt na sferze niebieskiej, w którym przecinają się przedłużone wstecz pozorne drogi meteorów (z którego "rozbiegają się" drogi meteorów) należących do danego roju. Radiant jest efektem skrótu perspektywicznego, któremu ulega strumień meteorów widziany z Ziemi.

Wikipedia


radiator

urządzenie wypromieniowujące energię cieplną, np. kaloryfer, chłodnica samochodowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. element lub zespół elementów wypromieniowujących ciepło do otoczenia;

Wiktionary

Radiator (z łac. rozpraszacz ciepła) – element lub zespół elementów odprowadzających ciepło z układu, z którym się styka, do otoczenia (powietrze, woda itp.). Radiator jest specjalnie ukształtowaną bryłą z metalu (lub jego stopów) dobrze przewodzącego ciepło, o rozwiniętej powierzchni od strony zewnętrznej zazwyczaj w postaci żeber lub prętów, by zmaksymalizować przekazywanie ciepła. Radiatory wykonuje się najczęściej z aluminium lub miedzi i powszechnie są stosowane w elektronice, ze względu na dużą ilość ciepła wydzielaną z niewielkich elementów, co odpowiada ich dużej gęstości mocy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaloryfer i chłodnica samochodowa są radiatorami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdʲjatɔr, AS: radʹi ̯ator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiowiec mos., radyjko n., radiacja ż.

Wiktionary


radicchio

[czytaj: raDIKkio] gatunek cykorii o ciemnoczerwonych liściach; cykoria sałatowa


SJP.pl

Cykoria sałatowa, radicchio, czerwona cykoria (Cichorium intybus L. var. foliosum Hegi) – odmiana cykorii podróżnik, gatunku należącego do rodziny astrowatych. Według nowszych ujęć taksonomicznych nie wyróżnia się już tego taksonu jako odmiany, lecz uznaje się go po prostu za cykorię podróżnik.

Wikipedia


radiesta

rzadko: osoba wykrywająca podziemne źródła wody i złóż minerałów za pomocą różdżki; różdżkarz, radiesteta


SJP.pl


radiesteta

osoba wykrywająca podziemne źródła wody i złóż minerałów za pomocą różdżki; różdżkarz


SJP.pl

Radiestezja (łac. radiatio – promieniowanie i gr. aesthesia – wrażliwość) – pseudonauka zajmująca się rzekomym promieniowaniem. Istotą radiestezji jest ich wykrywanie przez radiestetę przy użyciu przyrządów takich jak różdżka radiestezyjna czy wahadło, a nawet bez żadnych narzędzi. Wykorzystuje się ją do wykrywania tzw. żył wodnych, minerałów i wielu innych obiektów.Termin radiestezji wprowadził w latach 30. XX wieku francuski radiesteta ksiądz Alexis Bouly (1865-1958). Technika radiestezji jest również znana jako rabdomancja albo różdżkarstwo.

Wikipedia


radiestetka

radiesteta


SJP.pl

Patrz:

radiesteta

radiestetyczny

radiestezja


SJP.pl

Patrz:

radiestezja

radiestezja

wykrywanie podziemnych źródeł wody i złóż minerałów za pomocą różdżki; różdżkarstwo


SJP.pl

Radiestezja (łac. radiatio – promieniowanie i gr. aesthesia – wrażliwość) – pseudonauka zajmująca się rzekomym promieniowaniem. Istotą radiestezji jest ich wykrywanie przez radiestetę przy użyciu przyrządów takich jak różdżka radiestezyjna czy wahadło, a nawet bez żadnych narzędzi. Wykorzystuje się ją do wykrywania tzw. żył wodnych, minerałów i wielu innych obiektów.Termin radiestezji wprowadził w latach 30. XX wieku francuski radiesteta ksiądz Alexis Bouly (1865-1958). Technika radiestezji jest również znana jako rabdomancja albo różdżkarstwo.

Wikipedia


radio

1. urządzenie nadające i odbierające fale elektromagnetyczne;
2. ogólnie o radiokomunikacji, radiotechnice, radiofonii;
3. potocznie odbiornik radiowy;
4. radiostacja, rozgłośnia radiowa; instytucja przygotowująca programy radiowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) system nadawania i odbioru sygnałów dźwiękowych w postaci fal elektromagnetycznych;

 (1.2) urządzenie odbierające sygnały dźwiękowe nadawane w postaci fal elektromagnetycznych

 (1.3) instytucja opracowująca i nadająca audycje emitowane w postaci fal elektromagnetycznych

 (1.4) ogół osób pracujących w radiu (1.3)

 (1.5) budynek, w którym znajduje się radio (1.3)

 (1.6) program audycji nadawanych przez radio (1.3)

 (1.7) urządzenie nadające i odbierające sygnały dźwiękowe w postaci fal elektromagnetycznych, używane m.in. na statkach lub w wojsku

Wiktionary

Radio (od łac. radius – promień) – środek masowego komunikowania, służący do rozpowszechniania audycji dźwiękowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po wynalezieniu radia łączność statków z lądem nie napotyka na trudności i od tej pory zorganizowano biuro prognozy pogody dla marynarzy i rybaków.

 (1.2) Przełączyłem radio na polską stację i tam usłyszałem cały komunikat.

 (1.2) Od pewnego czasu w internecie roi się od plotkaotek, że policja organizuje łapanki użytkowników popularnych, choć od kilku lat zakazanych radiów Uniden.

 (1.4) Nawet mój kolega z radia, który zawsze chciał być blisko ważnych wydarzeń, pojechał do Woszczyc […].

 (1.5) Dziś spotykamy się w radiu na Myśliwieckiej, gdzie czasami jadamy obiady, a Michał jest dziennikarzem „trójki”.

 (1.6) Informacje czerpał z radia francuskiego i telefonów od partyjnych przyjaciół.

 (1.7) Ma pan radio? To niech im pan powie, żeby siedzieli na dupach i nie ruszali się ani o centymetr.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradʲjɔ, AS: radʹi ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiowiec m.

:: zdrobn. radyjko n.

 przym. radiowy

 przysł. radiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) radioodbiornik

 (1.3) radiostacja, rozgłośnia

 (1.4) radiostacja, rozgłośnia

 (1.5) radiostacja, rozgłośnia

 (1.6) radiostacja, rozgłośnia

Wiktionary


radio-

przedrostek

 (1.1) …stosowany w złożeniach podkreślających, że coś wykorzystuje fale radiowe lub ma wbudowane radio (urządzenie), radiowy; względnie wykorzystuje zjawiska związane z promieniowaniem

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radio n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|radiatio. – „promieniowanie” < etym2|łac|radio|radiare. – „promieniować” < etym|łac|radius. – „promień”

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) radio-

* białoruski: (1.1) радыё-

* hiszpański: (1.1) radio-

* włoski: (1.1) radio-

źródła.

== radio- (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-radio-.wav.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) radio-

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradʲjɔ, AS: radʹi ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radio n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|radiatio. – „promieniowanie” < etym2|łac|radio|radiare. – „promieniować” < etym|łac|radius. – „promień”

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) radio-

* białoruski: (1.1) радыё-

* hiszpański: (1.1) radio-

* włoski: (1.1) radio-

źródła.

== radio- (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-radio-.wav.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) radio-

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


radioabonament

rzadko: opłata umożliwiająca realizację misji radia; abonament radiowy


SJP.pl


radioabonent

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba posiadająca odbiornik radiowy i opłacająca abonament za dostęp do programów radiowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez długi czas liczba radioamatorów przewyższała ilość radioabonentów: więcej ludzi eksperymentowało w zakresie radiowej techniki — niż słuchało oficjalnych programów.

Wiktionary


radioabonentka

radioabonent


SJP.pl

Patrz:

radioabonent

radioaktywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. zdolność jąder atomowych do samorzutnej emisji promieniowania korpuskularnego alfa lub beta albo promieniowania elektromagnetycznego gamma

Wiktionary

Radioaktywność, promieniotwórczość – zdolność niektórych izotopów do emisji promieniowania jonizującego wynikająca z samoistnych przemian jąder atomowych nietrwałych izotopów, zwanych promieniotwórczymi, w jądra innych izotopów, zazwyczaj innego pierwiastka. Przemianom towarzyszy promieniowanie jonizujące będące emisją wysokoenergetycznych cząstek elementarnych, jąder atomowych i promieniowania elektromagnetycznego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. radioaktywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) promieniotwórczość

Wiktionary


radioaktywny

promieniotwórczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z radioaktywnością

Wiktionary

Radioaktywny – album Stanisława Sojki wydany w 1988 roku przez Polskie Nagrania (SX 2661). Płyta jest zbiorem nagrań dokonanych w czasie kilku sesji w latach 1983-1988. Kolejne edycje albumu to płyty cd wydane w 1993 roku przez Polskie Nagrania (PNCD 218) i w 1997 roku przez Pomaton EMI (8577072).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tutejsze termy są jednak wysoko radioaktywne, co ogranicza czas przebywania w wodzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔakˈtɨvnɨ, AS: radʹi ̯oaktyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioaktywność ż.

 przysł. radioaktywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) promieniotwórczy

Wiktionary


radioakustyczny

latarnia radioakustyczna - radiostacja wyposażona w elektryczne nadajniki dźwiękowe nad oraz pod wodą


SJP.pl


radioamator

osoba (głównie mężczyzna) zajmująca się z zamiłowania radiotechniką, zwłaszcza konstruowaniem aparatów radiofonicznych, przeważnie jednak nie mająca w tym kierunku wykształcenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba niezawodowo zajmująca się budową i obsługą urządzeń radiowych;

Wiktionary

Radioamator – osoba zajmująca się amatorsko radiotechniką, budująca we własnym zakresie urządzenia radiowe i posługująca się nimi. Pojęcie często mylnie utożsamiane z krótkofalowcem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przez trzy dni harcerze nawiązali łączności z wieloma radioamatorami z całego świata.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioamatorstwo n.

 przym. radioamatorski

Wiktionary


radioamatorka

miłośniczka radiotechniki


SJP.pl


radioamatorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z niezawodową budową i obsługą urządzeń radiowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilkudziesięciu pasjonatów wspominało swoje doświadczenia z pracy na pasmach radioamatorskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioamator m., radioamatorstwo n.

Wiktionary


radioamatorstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niezawodowa budowa i obsługa urządzeń radiowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczególnie upodobał sobie radioamatorstwo i od czasu, kiedy puścił w eter kilkuminutową wiadomość o sobie na falach krótkich, był ciągle indagowany i kontrolowany przez bezpiekę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioamator m.

 przym. radioamatorski

Wiktionary


radioastronom

Radioastronomia – dział astronomii obserwacyjnej, zajmujący się badaniem za pomocą radioteleskopów promieniowania elektromagnetycznego w zakresie fal radiowych emitowanego przez obiekty kosmiczne.

Zakres widma elektromagnetycznego będący obszarem zainteresowania radioastronomii rozciąga się od promieniowania mikrofalowego aż do ultradługich fal radiowych. Zakres ten odpowiada długości fal od poniżej 1 mm do setek metrów, od strony fal krótkich sąsiaduje on z zakresem fal podczerwonych.

Wikipedia


radioastronomia

Radioastronomia – dział astronomii obserwacyjnej, zajmujący się badaniem za pomocą radioteleskopów promieniowania elektromagnetycznego w zakresie fal radiowych emitowanego przez obiekty kosmiczne.

Zakres widma elektromagnetycznego będący obszarem zainteresowania radioastronomii rozciąga się od promieniowania mikrofalowego aż do ultradługich fal radiowych. Zakres ten odpowiada długości fal od poniżej 1 mm do setek metrów, od strony fal krótkich sąsiaduje on z zakresem fal podczerwonych.

Wikipedia


radioastronomiczny

przymiotnik

 (1.1) nauk. astr. związany z radioastronomią

Wiktionary


radioastronomka

radioastronom


SJP.pl

Patrz:

radioastronom

radiobiolog

specjalista w zakresie radiobiologii


SJP.pl

Radiobiologia – nauka badająca wpływ promieniowania jonizującego na organizmy żywe i ich procesy życiowe.

Wikipedia


radiobiologia

Radiobiologia – nauka badająca wpływ promieniowania jonizującego na organizmy żywe i ich procesy życiowe.

Wikipedia


radiobiolożka

radiobiolog


SJP.pl

Patrz:

radiobiolog

radioboja

połączenie radia nadającego na alarmowej częstotliwości morskiej 406 MHz i systemu GPS


SJP.pl


radiobudzik

budzik w postaci radia z wyświetlaczem


SJP.pl


radiochemia

Radiochemia – dział chemii jądrowej poświęcony badaniom przemian chemicznych substancji promieniotwórczych (np. transuranowców) oraz własności fizykochemicznych związków zawierających określone izotopy (np. wymiana izotopowa, efekt izotopowy, wskaźniki izotopowe). Przedmiotem zainteresowania radiochemii jest także oczyszczanie i zastosowanie radioizotopów w nauce i technice oraz wytwarzanie i utylizacja paliwa jądrowego.

Wikipedia


radiochemiczka

radiochemik


SJP.pl

Patrz:

radiochemik

radiochirurgia

zabieg chirurgiczny z wykorzystaniem promieniowania


SJP.pl


radioczuły

środowiskowo: reagujący, wrażliwy na promieniowanie


SJP.pl


radiodalekopis

radioodbiornik połączony z dalekopisem


SJP.pl


radiodatowanie

Datowanie izotopowe (radiodatowanie) – metody datowania próbek, oparte na zjawisku niezależności od warunków fizycznych szybkości przebiegu rozpadu promieniotwórczego, stosowane głównie w naukach geologicznych i archeologicznych.

Wikipedia


radiodewiacja

Radiodewiacja – namiarowy błąd nawigacyjny powodujący błędne namierzanie kierunku skąd pochodzi sygnał radiowy. Powstaje on w radionamierniku i jest spowodowany promieniowaniem pola wtórnego przez przedmioty metalowe, jakie w danej chwili znajdują się w pobliżu radionamiernika i jego anteny.

Wikipedia


radiodiagnostyczny

radiodiagnostyka


SJP.pl

Patrz:

radiodiagnostyka

radiodiagnostyk

specjalista zajmujący się rozpoznawaniem chorób za pomocą promieniowania jonizującego


SJP.pl


radiodiagnostyka

specjalista zajmujący się rozpoznawaniem chorób za pomocą promieniowania jonizującego


SJP.pl


radiodroma

krzywa, po której porusza się samolot podczas lotu w kierunku radiostacji, kierowanego za pomocą wskaźnika kursu radiokompasu


SJP.pl


radiodyfuzja

Radio (od łac. radius – promień) – środek masowego komunikowania, służący do rozpowszechniania audycji dźwiękowych.

Wikipedia


radioecho

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rad. sygnał radiowy, który jest odbiciem wysłanego sygnału radiowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔˈɛxɔ, AS: radʹi ̯oeχo

Wiktionary


radioekolog

ekolog badający wpływ promieniowania na środowisko


SJP.pl


radioelektronik

specjalista w dziedzinie elektroniki radiowej


SJP.pl

Wikipedia


radioelektronika

specjalista w dziedzinie elektroniki radiowej


SJP.pl


radiofarmaceuta

specjalista zajmujący się wytwarzaniem i badaniem radiofarmaceutyków (preparatów medycznych zawierających izotopy promieniotwórcze)


SJP.pl


radiofarmaceutyk

substancja promieniotwórcza używana w leczeniu chorób nowotworowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. med. substancja promieniotwórcza używana w leczeniu nowotworów lub scyntygrafii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znany na całym świecie Ośrodek Radioizotopów POLATOM należący do NCBJ ma w zakresie rozwoju radiofarmaceutyków spore osiągnięcia.

Wiktionary


radiofarmacja

nauka zajmującą się wytwarzaniem i badaniem radiofarmaceutyków


SJP.pl


radiofobia

chorobliwy lęk przed promieniowaniem jonizującym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. lęk przed promieniowaniem jonizującym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔˈfɔbʲja, AS: radʹi ̯ofobʹi ̯a

Wiktionary


radiofonia

Radiofonia – system zorganizowanego rozpowszechniania audycji dźwiękowych przeznaczonych do odbioru przez słuchaczy za pomocą odbiorników radiofonicznych.

Radiofonia publiczna realizuje misję publiczną, oferując całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowane programy i inne usługi.

Wikipedia


radiofonizacyjny

związany z radiofonizacją


SJP.pl


radiofosfor

izotop promieniotwórczy fosforu


SJP.pl


radiogalaktyka

Radiogalaktyka – galaktyka, która emituje bardzo silne fale radiowe. Radiogalaktyki to rodzaj aktywnych galaktyk o rozległej strukturze radiowej i dobrze widocznej strukturze gwiazdowej części galaktyki. Obraz radiowy radiogalaktyki tworzą obłoki radiowe stanowiące zazwyczaj najsilniejsze źródło fal, czasami widoczne jest także zwarte źródło centralne oraz dżety – wąskie struktury łączące jądro galaktyki z obłokami radiowymi. Obłoki radiowe nie pokrywają się z obserwowaną w świetle widzialnym strukturą galaktyki, i mogą być od niej wielokrotnie większe. Obserwowana emisja radiowa to świecenie energetycznych elektronów poruszających się w silnym polu magnetycznym radioobłoków (promieniowanie synchrotronowe). Do najbardziej znanych radiogalaktyk należą między innymi:

  • Centaurus A w gwiazdozbiorze Centaura
  • Cygnus A w gwiazdozbiorze Łabędzia

Wikipedia


radiogenetyczny

radiogenetyka


SJP.pl

Patrz:

radiogenetyka

radiogoniometr

Wikipedia


radiogoniometria

Radionamierzanie (również radiopelengacja, łac. pelengation – rozpoznanie, zlokalizowanie, namiar, ustalenie miejsca) – rodzaj radiolokacji polegający na wyznaczaniu położenia obiektu poprzez wykorzystanie prostoliniowego rozchodzenia się fal radiowych. Radionamiaru dokonuje się za pomocą radionamierników (radiogoniometrów). Wynikiem radionamierzania jest wyznaczenie na mapie prostych, których punkt przecięcia określa położenie obiektu lokalizowanego. W żegludze najczęściej radionamiernik jest zamontowany na statku. Chcąc określić pozycję należy:

  • wybrać z odpowiedniej publikacji (Spis Radiosygnałów), radiolatarnie najbliższe pozycji statku
  • dostroić odbiornik radionamiernika do częstotliwości pierwszej z wybranych radiolatarni
  • odczytać radionamiar
  • powtórzyć czynności dla pozostałych radiolatarni
  • wykreślić radionamiary

Wikipedia


radiografia

Zdjęcie rentgenowskie, rentgenogram, potocznie rentgen, prześwietlenie, w skrócie RTG, rtg. – dwuwymiarowy obraz rejestrowany podczas prześwietlania wiązką promieniowania rentgenowskiego organów osoby poddanej rentgenografii, będącej jedną z podstawowych technik diagnostycznych w medycynie.

Pierwsze zdjęcie rentgenowskie całego ciała ludzkiego wykonał 1 lipca 1934 roku Arthur Fuchs z amerykańskiej firmy Kodak.

Wikipedia


radiogwiazda

gwiazda emitująca promieniowanie elektromagnetyczne (np. pulsar)


SJP.pl


radiohead

Radiohead – angielski zespół rockowy z Abingdon w Oxfordshire, powstały w 1985 roku. W jego skład wchodzą: Thom Yorke (wokal, gitara, fortepian), Jonny Greenwood (gitara prowadząca, keyboard), Ed O’Brien (gitara, wokal wspierający), Colin Greenwood (gitara basowa) i Phil Selway (perkusja, wokal wspierający). Od 1994 współpracują z producentem Nigelem Godrichem oraz Stanleyem Donwoodem, który jest odpowiedzialny za oprawę graficzną wszystkich albumów zespołu. Na portalach muzycznych stylistykę zespołu określano jako reprezentującą gatunki takie jak: rock alternatywny, art rock i rock awangardowy, a także we wczesnym okresie Brit pop.

Wikipedia


radiointerferometr

przyrząd do badania źródeł promieniowania radiowego


SJP.pl

Radiointerferometr, interferometr radiowy – instrument astronomiczny do badania źródeł promieniowania radiowego, np. aktywnych jąder galaktyk, kwazarów; wykorzystuje zjawisko interferencji fal radiowych odbieranych przez co najmniej dwa radioteleskopy, z których sygnały są doprowadzane do wspólnego odbiornika; odznacza się dużą zdolnością rozdzielczą.

Wikipedia


radioizotop

izotop promieniotwórczy


SJP.pl

Izotopy promieniotwórcze, radioizotopy, radionuklidy – odmiany pierwiastków (izotopy), których jądra atomów są niestabilne i samorzutnie ulegają przemianie promieniotwórczej. W wyniku tej przemiany powstają inne jądra atomowe, emitowane są cząstki elementarne, a także uwalniana jest energia w postaci energii kinetycznej produktów przemiany oraz przeważnie (choć nie zawsze) emitowane jest promieniowanie gamma.

Wikipedia


radioizotopowy

przymiotnik od: radioizotop


SJP.pl


radiokimografia

metoda badania radiologicznego narządów, pozwalająca na zapis ich ruchów; rentgenokimografia


SJP.pl


radiokinematograficzny

radiokinematografia


SJP.pl

Patrz:

radiokinematografia

radiokomitet

organ zarządzający radiem i telewizją


SJP.pl

Wikipedia


radiokomunikacja

Radiokomunikacja (ang. radiocommunication) – oznacza komunikację za pomocą fal radiowych.

Rozróżnia się:

  • radiokomunikację porozumiewawczą,
  • radiokomunikację rozsiewczą (radiodyfuzyjną),
  • radiokomunikację zbiorczą.

Wikipedia


radiokomunikacyjny

związany z radiokomunikacją


SJP.pl


radiola

dawny aparat radiowy umieszczony w jednej obudowie z innym sprzętem elektroakustycznym


SJP.pl

  • radiola – rodzaj sprzętu RTV, zestaw elektroakustyczny
  • radiola (lenek stoziarn) – gatunek roślin z rodziny lnowatych (Linaceae)

Wikipedia


radiolaria

planktonowy pierwotniak morski z gromady promienic; posiada krzemionkowy szkielet o skomplikowanej budowie, żyje wyłącznie w wodach morskich, stanowiąc składnik planktonu


SJP.pl

Promienice, radiolarie (łac. Radiolaria) – gromada promienionóżek (Actinopoda) żyjących wyłącznie w planktonie mórz o pełnym zasoleniu, zasiedlając wszystkie warstwy wód do głębokości 5000 m. Nieliczne gatunki są nagie, pozostałe zaś posiadają szkielet, często o skomplikowanym wzorze i zaopatrzony w wyrostki lub kolce, zbudowany z krzemionkowych igiełek (luźnych, prostych lub rozgałęzionych) albo koronkowych płytek o różnym kształcie (tworzących pokłady radiolarytów), które łączą się w środku ciała. Organizmy te posiadają charakterystyczną, porowatą błonę (torebka centralna) oddzielającą ektoplazmę od endoplazmy (w której zlokalizowane są wodniczki odpowiadające za regulację zanurzenia). Do poruszania się wykorzystują retikulopodia. Są drapieżnikami. Mają wielkość około 0,2 mm. Wykazują właściwości fluorescencyjne.

Wikipedia


radiolarie

planktonowy pierwotniak morski z gromady promienic; posiada krzemionkowy szkielet o skomplikowanej budowie, żyje wyłącznie w wodach morskich, stanowiąc składnik planktonu


SJP.pl

Promienice, radiolarie (łac. Radiolaria) – gromada promienionóżek (Actinopoda) żyjących wyłącznie w planktonie mórz o pełnym zasoleniu, zasiedlając wszystkie warstwy wód do głębokości 5000 m. Nieliczne gatunki są nagie, pozostałe zaś posiadają szkielet, często o skomplikowanym wzorze i zaopatrzony w wyrostki lub kolce, zbudowany z krzemionkowych igiełek (luźnych, prostych lub rozgałęzionych) albo koronkowych płytek o różnym kształcie (tworzących pokłady radiolarytów), które łączą się w środku ciała. Organizmy te posiadają charakterystyczną, porowatą błonę (torebka centralna) oddzielającą ektoplazmę od endoplazmy (w której zlokalizowane są wodniczki odpowiadające za regulację zanurzenia). Do poruszania się wykorzystują retikulopodia. Są drapieżnikami. Mają wielkość około 0,2 mm. Wykazują właściwości fluorescencyjne.

Wikipedia


radiolaryt

osadowa skała głębokomorska składająca się głównie z krzemionkowych szkielecików promienic i igieł gąbek, spojonych opalem, chalcedonem lub kwarcem


SJP.pl

Radiolaryt – skała organogeniczna, krzemionkowa. Spotykana jest w barwach czerwonej, zielonej lub czarnej. Jej budowa jest bardzo drobnoziarnista i zwięzła, przełam muszlowy. Jest to skała o wysokiej twardości. Radiolaryty tworzą się najczęściej w strefach głębokowodnych. Ich powstanie wskazuje, że dno morskie, na którym zachodziła sedymentacja osadu, znajdowało się poniżej lizokliny. W skład wchodzą głównie krzemionkowe skorupki promienic (radiolarii).

Wikipedia


radiolatarnia

urządzenie nawigacyjne nadające sygnał na ustalonej częstotliwości radiowej, służące jako punkt orientacyjny dla statków lub samolotów


SJP.pl

Radiolatarnia – radiostacja nadawcza lub nadawczo-odbiorcza wysyłająca sygnał radiowy dla radionawigacji. Sygnał jest nadawany w stałych odstępach czasu i zawiera kod radiolatarni np. znakowy (nadawany alfabetem Morse’a). Sygnał ten może być też nadawany dopiero po odebraniu zapytania. W komunikacji morskiej i lotniczej służy do określania kierunku za pomocą radionamiernika.

Często używane są do celów amatorskich i pracują w pasmach radiowych przeznaczonych dla krótkofalowców.

Wikipedia


radiolinia

Radiolinia (inaczej dohoryzontalna linia radiowa) – system urządzeń służących do nadawania i odbierania analogowych lub cyfrowych transmisji radiowych. Pracuje w paśmie mikrofalowym, z anteną o silnie kierunkowej charakterystyce promieniowania (i, co za tym idzie, dużym zysku energetycznym). Zapewnia przepustowość od kilku Mb/s do Gb/s.

Wikipedia


radioliniowy

przymiotnik od: radiolinia


SJP.pl


radioliza

rozpad cząsteczek pod wpływem promieniowania jonizującego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. proces chemiczny zachodzący pod wpływem promieniowania jonizującego;

Wiktionary

Radioliza – całokształt przemian chemicznych zachodzących w obiekcie w wyniku pochłonięcia promieniowania jonizującego. Radioliza to proces chemiczny wywołany działaniem cząstek i promieniowania wysokoenergetycznego.

Odmianą radiolizy jest radioliza impulsowa dotycząca skali czasowej rzędu mikrosekund.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔˈlʲiza, AS: radʹi ̯olʹiza

Wiktionary


radiolka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. szoferska: radiowóz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdʲjɔlka, AS: radʹi ̯olka

Wiktionary


radiolog

specjalista w zakresie radiologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekarz zajmujący się radiologią

Wiktionary

Radiologia i diagnostyka obrazowa – dziedzina medycyny oraz jedna ze specjalizacji lekarskich, zajmująca się interpretacją wyników obrazowania ciała człowieka, uzyskanych przy użyciu technik elektroradiologii, wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie (tradycyjna rentgenografia, tomografia komputerowa, angiografia), zmiany pola magnetycznego – tomografia magnetycznego rezonansu jądrowego oraz ultradźwięki (ultrasonografia). Z wyjątkiem ostatniej z nich (stosowanej osobiście przez lekarza), obraz uzyskany przez elektroradiologa musi zostać jeszcze zinterpretowany przez lekarza radiologa, na podstawie czego powstaje dokładny opis zdjęcia ze wszystkimi spostrzeżeniami oraz diagnozą.Obecnie rozwija się również radiologia zabiegowa (interwencyjna, inwazyjna), której przedmiotem jest dokonywanie małoinwazyjnych zabiegów leczniczych np. angioplastyki, obliteracji guzów, celowanego podawania leków.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radiologia ż.

 przym. radiologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) radiolog

* angielski: (1.1) radiologist

* bułgarski: (1.1) радиолог m.

* chorwacki: (1.1) radiolog m.

* czeski: (1.1) radiolog m.

* duński: (1.1) radiolog w.

* estoński: (1.1) radioloog, röntgenoloog

* fiński: (1.1) radiologi

* francuski: (1.1) radiologiste m. ż., radiologue m. ż.

* galicyjski: (1.1) radiólogo m.

* hiszpański: (1.1) radiólogo m.

* indonezyjski: (1.1) radiolog

* koreański: (1.1) 방사선 학자 (pangsasŏn hakcha)

* niderlandzki: (1.1) radioloog m.

* norweski (bokmål): radiolog m., røntgenolog m.

* norweski (nynorsk): radiolog m.

* nowogrecki: (1.1) ακτινολόγος m. ż. (aktinológos)

* portugalski: (1.1) radiólogo m.

* rumuński: (1.1) radiolog m.

* słowacki: (1.1) radiolog m.

* słoweński: (1.1) radiolog m.

* szwedzki: (1.1) radiolog w.

* ukraiński: (1.1) рентгенолог m.

* uzbecki: (1.1) radiolog

* węgierski: (1.1) radiológus

źródła.

== radiolog (język albański.) ==

thumb|radiolog (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) radiolog

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiologia ż.

 przym. radiologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radiologia ż.

 przym. radiologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) radiolog

* angielski: (1.1) radiologist

* bułgarski: (1.1) радиолог m.

* chorwacki: (1.1) radiolog m.

* czeski: (1.1) radiolog m.

* duński: (1.1) radiolog w.

* estoński: (1.1) radioloog, röntgenoloog

* fiński: (1.1) radiologi

* francuski: (1.1) radiologiste m. ż., radiologue m. ż.

* galicyjski: (1.1) radiólogo m.

* hiszpański: (1.1) radiólogo m.

* indonezyjski: (1.1) radiolog

* koreański: (1.1) 방사선 학자 (pangsasŏn hakcha)

* niderlandzki: (1.1) radioloog m.

* norweski (bokmål): radiolog m., røntgenolog m.

* norweski (nynorsk): radiolog m.

* nowogrecki: (1.1) ακτινολόγος m. ż. (aktinológos)

* portugalski: (1.1) radiólogo m.

* rumuński: (1.1) radiolog m.

* słowacki: (1.1) radiolog m.

* słoweński: (1.1) radiolog m.

* szwedzki: (1.1) radiolog w.

* ukraiński: (1.1) рентгенолог m.

* uzbecki: (1.1) radiolog

* węgierski: (1.1) radiológus

źródła.

== radiolog (język albański.) ==

thumb|radiolog (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) radiolog

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


radiologia

1. nauka o różnego rozdzaju promieniowaniu;
2. nauka zajmująca się zastosowaniem promieniowania jonizującego w celach leczniczych i diagnostycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. nauka o promieniotwórczości i promieniowaniu rentgenowskim

 (1.2) med. dział medycyny wykorzystujący do diagnostyki i leczenia promieniowanie rentgenowskie;

Wiktionary

Radiologia i diagnostyka obrazowa – dziedzina medycyny oraz jedna ze specjalizacji lekarskich, zajmująca się interpretacją wyników obrazowania ciała człowieka, uzyskanych przy użyciu technik elektroradiologii, wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie (tradycyjna rentgenografia, tomografia komputerowa, angiografia), zmiany pola magnetycznego – tomografia magnetycznego rezonansu jądrowego oraz ultradźwięki (ultrasonografia). Z wyjątkiem ostatniej z nich (stosowanej osobiście przez lekarza), obraz uzyskany przez elektroradiologa musi zostać jeszcze zinterpretowany przez lekarza radiologa, na podstawie czego powstaje dokładny opis zdjęcia ze wszystkimi spostrzeżeniami oraz diagnozą.Obecnie rozwija się również radiologia zabiegowa (interwencyjna, inwazyjna), której przedmiotem jest dokonywanie małoinwazyjnych zabiegów leczniczych np. angioplastyki, obliteracji guzów, celowanego podawania leków.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radiolog mos.

 przym. radiologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) erradiologia; (1.2) erradiologia

* bułgarski: (1.1) радиология ż.; (1.2) радиология ż.

* hiszpański: (1.2) radiología ż.

* niemiecki: (1.1) Radiologie ż.; (1.2) Radiologie ż.

* słoweński: (1.2) radiologija ż.

* włoski: (1.1) radiologia ż.; (1.2) radiologia ż.

źródła.

== radiologia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. radiologia

 (1.2) med. radiologia, rentgenologia

odmiana.

 (1.1-2) lp. radiologia; lm. radiologie

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔˈlɔɟja, AS: radʹi ̯oloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiolog mos.

 przym. radiologiczny

Wiktionary


radiologiczny

związany z radiologią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący radiologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiologia ż., radiolog m.

 przysł. radiologicznie

Wiktionary


radiolokacja

Radiolokacja – określanie położenia, prędkości lub innych charakterystyk obiektu, lub uzyskiwanie informacji dotyczących tych parametrów, poprzez właściwości propagacyjne fal radiowych. Jest działem radiokomunikacji.

Radiolokacja wykorzystuje prostoliniowość rozchodzenia się fal elektromagnetycznych oraz zjawisko ich odbicia od przeszkód. W radiolokacji stosuje się fale radiowe o długościach od kilku metrów do kilku milimetrów. Przykładem urządzenia radiolokacyjnego jest radar.

Wikipedia


radiolokacyjnie

radiolokacyjny


SJP.pl

Patrz:

radiolokacyjny

radiolokacyjny

związany z radiolokacją


SJP.pl


radiolokator

urządzenie do lokalizacji obiektów przy pomocy fal radiowych; radar


SJP.pl

Radar (również stacja radiolokacyjna, radiolokator; ang. Radio Detecting and Ranging) – urządzenie służące do radiolokacji obiektów i zjawisk fizycznych.

Przeznaczone jest m.in. do wykrywania – za pomocą fal radiowych – obiektów powietrznych, nawodnych oraz lądowych takich jak: samoloty, śmigłowce, rakiety, statki (również chmury oraz obiekty terenowe), pozwalające na określenie kierunku, odległości, a także rozmiarów obiektu, a w radarach dopplerowskich także do pomiarów prędkości wykrywanego obiektu.

Wikipedia


radiolożka

radiolog


SJP.pl

Patrz:

radiolog

radiomagnetofon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przenośny odbiornik radiowy z magnetofonem w jednej obudowie;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔ̃maɡnɛˈtɔfɔ̃n, AS: radʹi ̯õmagnetofõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiomagnetofonik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radioodtwarzacz

Wiktionary


radiomagnetofonik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od radiomagnetofon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiomagnetofon m.

Wiktionary


radioman

żartobliwie: osoba lubiąca słuchać radia, audycji radiowych


SJP.pl


radiomanka

radioman


SJP.pl

Patrz:

radioman

radiomaryjniak

lekceważąco: słuchacz Radia Maryja


SJP.pl


radiomaryjny

Radio Maryja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radiem Maryja, dotyczący Radia Maryja

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla środowisk związanych lub sympatyzujących z Radiem Maryja

Wiktionary

Patrz:

Radio Maryja

radiomechanik

specjalista w dziedzinie mechaniki radiowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rad. zaw. specjalista w dziedzinie mechaniki i sprzętu radiowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wujek pracował jako radiomechanik w rozgłośni w Katowicach.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radiotechnik, radiowiec

Wiktionary


radiometr

1. przyrząd do mierzenia mocy promieniowania o małym natężeniu w zakresie fal radiowych;
2. przyrząd do mierzenia energii promieniowania świetlnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. przyrząd do wykrywania promieniowania elektromagnetycznego i określania jego intensywności;

Wiktionary

Radiometr - urządzenie rejestrujące intensywność radiacji elektromagnetycznej (promieniowania elektromagnetycznego) danego zakresu długości fal w dowolnej części spektrum elektromagnetycznego.

radiometr mikrofalowy – rodzaj radiometru, wykorzystujący promieniowanie mikrofalowe. Zbudowany jest z trzech zasadniczych elementów:

  1. anteny odbiorczej
  2. odbiornika
  3. monitora

Wikipedia

Powiązane:

 przym. radiometryczny

Wiktionary


radiometria

dział metrologii zajmujący się pomiarami wielkości różnego rodzaju promieniowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. dział nauki zajmujący się ilościowymi pomiarami energii promieniowania i wielkości fizycznych z nią związanych;

Wiktionary

Radiometria (z łac. radius "promień", metreo "mierzę") – dział fizyki i metrologii zajmujący się ilościowymi pomiarami energii promieniowania i wielkości fizycznych z nią związanych. Zbliżoną dziedziną jest fotometria, która również zajmuje się pomiarami energii promieniowania, ale jedynie w aspekcie wpływu na wrażenia wzrokowe w oku ludzkim (z uwzględnieniem czułości spektralnej oka).

Wikipedia


radionadajnik

stacja nadająca sygnały radiowe


SJP.pl

Nadajnik radiowy – urządzenie elektroniczne służące do wytwarzania energii elektromagnetycznej wielkiej częstotliwości, przystosowanej do celów łączności za pośrednictwem fal radiowych. Nadajnik składa się z generatora drgań elektrycznych wielkiej częstotliwości, wzmacniaczy wielkiej częstotliwości, wzmacniaczy małej częstotliwości, modulatora (modulacja) oraz urządzeń pomocniczych (np. zasilacza, urządzeń rozrządczych).

Wikipedia


radionamiernik

urządzenie radionawigacyjne określające położenie stacji nadawczej


SJP.pl

Wikipedia


radionamierzać

dokonywać rozpoznania radiowego za pomocą radionamierników


SJP.pl


radionamierzanie

dokonywać rozpoznania radiowego za pomocą radionamierników


SJP.pl

Radionamierzanie (również radiopelengacja, łac. pelengation – rozpoznanie, zlokalizowanie, namiar, ustalenie miejsca) – rodzaj radiolokacji polegający na wyznaczaniu położenia obiektu poprzez wykorzystanie prostoliniowego rozchodzenia się fal radiowych. Radionamiaru dokonuje się za pomocą radionamierników (radiogoniometrów). Wynikiem radionamierzania jest wyznaczenie na mapie prostych, których punkt przecięcia określa położenie obiektu lokalizowanego. W żegludze najczęściej radionamiernik jest zamontowany na statku. Chcąc określić pozycję należy:

  • wybrać z odpowiedniej publikacji (Spis Radiosygnałów), radiolatarnie najbliższe pozycji statku
  • dostroić odbiornik radionamiernika do częstotliwości pierwszej z wybranych radiolatarni
  • odczytać radionamiar
  • powtórzyć czynności dla pozostałych radiolatarni
  • wykreślić radionamiary

Wikipedia


radionawigacja

Radionawigacja – wykorzystanie fal radiowych do określenia własnego położenia i wyznaczenia dalszej drogi.

Istnieje wiele systemów radionawigacyjnych. Najprostsze i najstarsze, lecz wciąż używane korzystają z nadających określone sygnały rozpoznawcze radiolatarni umieszczonych w oznaczonych na mapie punktach. Korzystając z obrotowej anteny kierunkowej (zobacz: radionamiernik) można ustalić kierunek kompasowy, a po przeliczeniu geograficzny do dwóch z nich i odnaleźć własną pozycję na przecięciu linii naniesionych odpowiednio na mapę. Istnieją także radiolatarnie nadające sygnał tylko w określonym kierunku.

Wikipedia


radionawigacyjny

związany z radionawigacją


SJP.pl


radionawigator

w lotnictwie: operator pokładowej aparatury naprowadzającej


SJP.pl


radiónka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kraw. beret

Wiktionary


radionuklid

promieniotwórcze jądro atomowe


SJP.pl

Izotopy promieniotwórcze, radioizotopy, radionuklidy – odmiany pierwiastków (izotopy), których jądra atomów są niestabilne i samorzutnie ulegają przemianie promieniotwórczej. W wyniku tej przemiany powstają inne jądra atomowe, emitowane są cząstki elementarne, a także uwalniana jest energia w postaci energii kinetycznej produktów przemiany oraz przeważnie (choć nie zawsze) emitowane jest promieniowanie gamma.

Wikipedia


radionuklidowy

radionuklid


SJP.pl

Patrz:

radionuklid

radioodbiornik

odbiornik radiowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie służące do odbioru sygnału radiowego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prosimy o ściszenie radioodbiornika.

 (1.1) Prosimy o nieregulowanie radioodbiorników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔːdˈbʲjɔrʲɲik, AS: radʹi ̯•odbʹi ̯orʹńik

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radio

Wiktionary


radioodtwarzacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektron. radio z urządzeniem umożliwiającym odtwarzanie dźwięku z różnych nośników

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po liftingu wersja ta dodatkowo wyposażona została w radioodtwarzacz CD.

Wiktionary


radiooficer

oficer łączności radiowej; oficer obsługujący radiostację


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) oficer żeglugi odpowiedzialny za łączność radiową

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziałem w kabinie radiooficera i z podnieceniem oglądałem przebieg akcji ratunkowej na morzu, bo zatonęło wtedy wiele jachtów.

Wiktionary


radiooficerka

radiooficer


SJP.pl

Patrz:

radiooficer

radiooperator

pracownik zajmujący się obsługą radiostacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba obsługująca urządzenia radiowo-nadawcze i nadawczo-odbiorcze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój ojciec jest radiooperatorem.

 (1.1) Przyjaciele mojego brata to radiooperatorzy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) operator radiowy

Wiktionary


radiooperatorka

pracownica zajmująca się obsługą radiostacji


SJP.pl


radiopajęczarka

radiopajęczarz


SJP.pl

Patrz:

radiopajęczarz

radiopajęczarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) korzystanie z niezarejestrowanego odbiornika radiowego nie opłacając abonamentu za dostęp do programów radiowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każda radiofonia czyni wysiłki aby wyplenić plagaagę radiopajęczarstwa, narażającą na szwank interesy radia oraz demoralizującą radiosłuchaczy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiopajęczarz m.

Wiktionary


radiopajęczarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba korzystająca z niezarejestrowanego odbiornika radiowego, nieopłacająca abonamentu za dostęp do programów radiowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spośród mniejszych krajów największy przyrost liczby radioabonentów zaznacza się w Irlandii […]. Należy to przypisać znacznemu rozwojowi irlandzkiego radia oraz intensywnej kampanii przeciwko radiopajęczarzom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiopajęczarstwo n.

Wiktionary


radiopelengacja

Radionamierzanie (również radiopelengacja, łac. pelengation – rozpoznanie, zlokalizowanie, namiar, ustalenie miejsca) – rodzaj radiolokacji polegający na wyznaczaniu położenia obiektu poprzez wykorzystanie prostoliniowego rozchodzenia się fal radiowych. Radionamiaru dokonuje się za pomocą radionamierników (radiogoniometrów). Wynikiem radionamierzania jest wyznaczenie na mapie prostych, których punkt przecięcia określa położenie obiektu lokalizowanego. W żegludze najczęściej radionamiernik jest zamontowany na statku. Chcąc określić pozycję należy:

  • wybrać z odpowiedniej publikacji (Spis Radiosygnałów), radiolatarnie najbliższe pozycji statku
  • dostroić odbiornik radionamiernika do częstotliwości pierwszej z wybranych radiolatarni
  • odczytać radionamiar
  • powtórzyć czynności dla pozostałych radiolatarni
  • wykreślić radionamiary

Wikipedia


radiopelengacyjny

związany z radiopelengacją


SJP.pl


radiopółkompas

Wikipedia


radiopromieniować

wysyłać promienie radiowe


SJP.pl


radiopromieniowanie

wysyłać promienie radiowe


SJP.pl


radioreporterka

reporterka radiowa


SJP.pl


radiosekstans

urządzenie radiowe używane do astronawigacji, umożliwiające wykonywanie namiarów Księżyca i Słońca przez chmury; radiosekstant


SJP.pl

Radiosekstans - urządzenie do astronawigacji, automatyczny radionamiernik z anteną paraboliczną, odbierający promieniowanie mikrofalowe pochodzące z ciał niebieskich (Słońca lub Księżyca).

Czasza anteny jest nakierowywana automatycznie przez serwomechanizmy i stabilizowana w poziomie.

Wikipedia


radiosekstant

urządzenie radiowe używane do astronawigacji, umożliwiające wykonywanie namiarów Księżyca i Słońca przez chmury; radiosekstans


SJP.pl


radioskop

aparat rentgenowski


SJP.pl


radioskopia

metoda badania polegająca na prześwietleniu obiektu promieniami Roentgena i uzyskaniu jego obrazu na ekranie; rentgenoskopia


SJP.pl


radioskopowy

radioskop


SJP.pl

Patrz:

radioskop

radiosonda

Radiosonda (inaczej: radiometeorograf) – zestaw urządzeń meteorologicznych do pomiaru ciśnienia, temperatury, pozycji geograficznej, wilgotności i czasami koncentracji ozonu i innych pomiarów na dużych wysokościach (10-30 km). Radiosonda jest zazwyczaj przymocowana do balonu meteorologicznego lub zrzucana z samolotu. Radiosondy mają nadajniki radiowe do przekazywania wyników pomiarów stacjom naziemnym. Prędkości i kierunek wiatru jest wyznaczana zazwyczaj nie przez pomiary radiosondą, ale przez pomiar ruchu radiosondy w atmosferze.

Wikipedia


radiosondażowy

radiosondaż


SJP.pl

Patrz:

radiosondaż

radiospektroskopia

Radiospektroskopia – dział spektroskopii obejmujący badanie widm rezonansowego pochłaniania i emisji przez substancje promieniowania radiowego, mikrofalowego i submilimetrowego; wykorzystywana m.in. do badań struktury cząstek oraz kryształów.

Wikipedia


radiostacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urządzenie radiowe do nadawania, odbioru lub obu tych funkcji;

Wiktionary

Radiostacja – zestaw urządzeń do nadawania lub odbierania sygnałów radiowych. Składa się z nadajnika lub odbiornika radiowego, anteny, linii kablowych itp. Czasami zalicza się do niej także budynki, w których się znajduje. Uproszczoną wersją radiostacji są radiotelefony.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔˈstat͡sʲja, AS: radʹi ̯ostacʹi ̯a

Wiktionary


radiosłuchacz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek słuchający audycji radiowych; słuchacz radia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. radiosłuchaczka ż.

Wiktionary


radiosłuchaczka

radiosłuchacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta słuchająca audycji radiowych; słuchaczka radia

Wiktionary

Patrz:

radiosłuchacz

Powiązane:

 rzecz. radiosłuchacz m.

Wiktionary


radiosłuchowisko

słuchowisko (częściej), dźwiękowisko (rzadko);
1. utwór literacki (komedia lub dramat) napisany specjalnie lub przystosowany na potrzeby radia;
2. gatunek radiowej dramaturgii obejmujący takie utwory;
3. audycja radiowa, w czasie której nadawane są takie utwory


SJP.pl


radiota

radiotechnik obsługujący radiostację


SJP.pl


radiotechniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do radiotechniki, związany z radiotechniką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wujek służył w brygadzie radiotechnicznej do wiosny 1980 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotechnik mos., radiotechnika ż.

Wiktionary


radiotechnik

specjalista w dziedzinie radiotechniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rad. zaw. specjalista w dziedzinie radiotechniki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Został także inżynierem radiotechnikiem, a w 1978 absolwentem akademii wojskowej w Leningradzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotechnika ż.

 przym. radiotechniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radiomechanik, radiowiec

Wiktionary


radiotechnika

specjalista w dziedzinie radiotechniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rad. dział nauki i techniki obejmujący teorię i zastosowanie w praktyce drgań elektromagnetycznych;

Wiktionary

Radiotechnika – dział nauki i techniki obejmujący teorię i zastosowanie w praktyce drgań elektromagnetycznych (fal elektromagnetycznych) do przenoszenia sygnałów na odległość.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Produkował podzespoły ceramiczne dla radiotechniki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotechnik mos.

 przym. radiotechniczny

Wiktionary


radiotelefon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rad. techn. aparat umożliwiający prowadzenie rozmów za pomocą fal radiowych;

Wiktionary

Radiotelefon (transceiver, trx, walkie-talkie, krótkofalówka) – niewielka, uproszczona radiostacja nadawczo-odbiorcza wykorzystywana w radiotelefonii. Służy do porozumiewania się głosem na niewielkie odległości, pełniąc rolę mobilnego telefonu. Telefon komórkowy jest zminiaturyzowanym cyfrowym radiotelefonem pracującym tylko ze stacjami bazowymi i posiadającym przez to większy zasięg od radiotelefonów pracujących pomiędzy sobą (bezpośrednio). Zaletą i przewagą radiotelefonu jest praca bez infrastruktury sieci oraz duża niezależność, dlatego używają jej służby profesjonalne, jest także jedynym środkiem łączności podczas wojny, gdy stacje retransmisyjne (np. GSM) są zniszczone, oraz w innych sytuacjach, np. podczas klęsk żywiołowych. Do celów amatorskich używane są radiotelefony (radiostacje) dla krótkofalowców oraz radiotelefon/radiostacja obywatelska krótkofalowa wąskopasmowa pracująca w paśmie 26,960 MHz do 27,400 MHz zwana CB radiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chyba niemal wszystkie współczesne radiotelefony morskie posiadają pełny zakres kanałów w liczbie 55 (od 1 do 88).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotelefonia ż., radiotelefonista mos.

 przym. radiotelefoniczny

 przysł. radiotelefonicznie

Wiktionary


radiotelefonia

rodzaj telefonii, w której do przesyłania sygnałów telefonicznych wyzyskuje się fale radiowe


SJP.pl

Radiotelefonia – rodzaj łączności telefonicznej, w której urządzenia – radiotelefony – przesyłają sygnały za pomocą fal radiowych.

Wikipedia


radiotelefonista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rad. osoba używająca radiotelefonu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obecnie, kiedy piszę te słowa zakończono akcję wymiany Świadectw Radiotelefonistów. sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotelefon mrz., radiotelefonia ż.

 przym. radiotelefoniczny

 przysł. radiotelefonicznie

Wiktionary


radiotelegraf

zestaw urządzeń do przesyłania i odbioru wiadomości telegraficznych drogą radiową


SJP.pl


radiotelegrafia

Telegrafia (gr. tḗle – daleko, gráphō – piszę) – dziedzina telekomunikacji zajmująca się przekazywaniem informacji w postaci znaków pisarskich przygotowanych do odbioru automatycznego albo bezpośrednio przez człowieka, za pomocą urządzenia zwanego telegrafem, zastąpionego następnie przez dalekopis.

W Polsce od 9 lutego 2007 r. usługi telegraficzne nie są już świadczone przez firmy telekomunikacyjne ze względu na erę internetową.

Wikipedia


radiotelegrafista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik, który obsługuje radiotelegraf, przekazuje i odbiera radiotelegramy

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wojsku służyłem jako radiotelegrafista w kompanii łączności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔtɛlɛɡraˈfʲista, AS: radʹi ̯otelegrafʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radiotelegrafia ż.

:: fż. radiotelegrafistka ż.

 przym. radiotelegraficzny

 przysł. radiotelegraficznie

Wiktionary


radiotelegrafistka

radiotelegrafista


SJP.pl

Patrz:

radiotelegrafista

radiotelekomunikacyjny

związany z radiotelekomunikacją


SJP.pl


radiotelemechanika

dział telemechaniki zajmujący się zdalnym sterowaniem urządzeniami


SJP.pl


radioteleskop

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. teleskop, który wykorzystuje fale radiowe do obserwacji odległych obiektów astronomicznych;

Wiktionary

Radioteleskop – teleskop do obserwacji odległych obiektów astronomicznych z wykorzystaniem fal radiowych. W odróżnieniu od teleskopu optycznego, który pozwala na badanie wyłącznie światła docierającego do Ziemi, radioteleskop umożliwia odbiór szerszego zakresu sygnałów. Wiele obiektów astronomicznych przesłania (optycznie) pył, który jednak nie pochłania wysyłanych fal radiowych. Jednocześnie radioteleskopy mogą być łączone w większe układy, dzięki czemu ich czułość użytkowa i zdolność rozdzielcza wzrastają.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. radioteleskopowy

Wiktionary


radioteleskopowy

radioteleskop


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z radioteleskopem, dotyczący radioteleskopu, wykorzystujący radioteleskop

Wiktionary

Patrz:

radioteleskop

Powiązane:

 rzecz. radioteleskop mrz.

Wiktionary


radiotelewizyjny

radiotelewizja


SJP.pl

Patrz:

radiotelewizja

radioterapeuta

lekarz specjalizujący się w dziedzinie radioterapii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista w dziedzinie radioterapii

Wiktionary

Radioterapia, dawniej curieterapia – metoda leczenia za pomocą promieniowania jonizującego (fotonowego, elektronowego, protonowego lub z wykorzystaniem cięższych cząstek takich jak jony węgla). Stosowana w onkologii do leczenia chorób nowotworowych oraz łagodzenia bólu i innych dolegliwości związanych z rozsianym procesem nowotworowym, np. w przerzutach nowotworowych do kości lub guzach powodujących niedrożność oskrzela. Także szereg chorób nienowotworowych, głównie przebiegających z bolesnym procesem zapalnym, może być leczona przy użyciu promieniowania jonizującego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. radioterapia ż.

:: fż. radioterapeutka ż.

 przym. radioterapeutyczny

Wiktionary


radioterapeutka

kobieta specjalizująca się w dziedzinie radioterapii


SJP.pl


radioterapeutyczny

przymiotnik od: radioterapia (np. konsultacja radioterapeutyczna, naświetlenie radioterapeutyczne, aparat radioterapeutyczny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z radioterapią, dotyczący radioterapii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioterapia ż., radioterapeuta mos., radioterapeutka ż.

Wiktionary


radioterapia

metoda leczenia polegająca na wykorzystywaniu promieniowania jonizującego (najczęściej promieniowania gamma i rentgenowskiego) w celu zniszczenia jak największej liczby komórek nowotworowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. leczenie za pomocą promieniowania jonizującego;

Wiktionary

Radioterapia, dawniej curieterapia – metoda leczenia za pomocą promieniowania jonizującego (fotonowego, elektronowego, protonowego lub z wykorzystaniem cięższych cząstek takich jak jony węgla). Stosowana w onkologii do leczenia chorób nowotworowych oraz łagodzenia bólu i innych dolegliwości związanych z rozsianym procesem nowotworowym, np. w przerzutach nowotworowych do kości lub guzach powodujących niedrożność oskrzela. Także szereg chorób nienowotworowych, głównie przebiegających z bolesnym procesem zapalnym, może być leczona przy użyciu promieniowania jonizującego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnim roku przeszedłem dwie radioterapie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradʲjɔtɛˈrapʲja, AS: radʹi ̯oterapʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radioterapeuta mos., radioterapeutka ż.

 przym. radioterapeutyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) promieniolecznictwo, curieterapia

Wiktionary


radiotka

radiota


SJP.pl

Patrz:

radiota

radiotoksyczność

Radiotoksyczność – pojęcie mówiące o szkodliwym wpływie danej substancji promieniotwórczej na organizm ludzki.

Radiotoksyczność zależy od kilku czynników:

  • energii i rodzaju emitowanego przez daną substancję promieniowania,
  • czasu połowicznego rozpadu substancji,
  • obiegu metabolicznego danego pierwiastka chemicznego (od współczynnika wchłaniania do organizmu, czasu biologicznego półtrwania w organizmie, rodzaju tkanki).

Wikipedia


radiowęgiel

Datowanie radiowęglowe – metoda badania wieku przedmiotów oparta na pomiarze proporcji między izotopem promieniotwórczym węgla 14C a izotopami trwałymi 12C i 13C (datowanie izotopowe). Metoda dostępna w wielu laboratoriach, również w Polsce, opracowana została przez Willarda Libby’ego i jego współpracowników w 1949. Libby otrzymał za tę pracę Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 1960 roku.

Wikipedia


radiowęglowy

przymiotnik od: radiowęgiel


SJP.pl


radiowęzeł

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sieć kabli i głośników rozprowadzająca z centrali po jakimś obiekcie komunikaty głosowe lub audycje;

Wiktionary

Radiowęzeł – zespół urządzeń do przekazywania programów radiowych przewodowo do większej liczby odbiorców, elementarny moduł radiofonii przewodowej.

Urządzenia wchodzące w skład radiowęzła dzielą się na trzy podstawowe grupy:

  • Stacja radiowęzła: urządzenia służące do uzyskiwania i wzmacniania programu przekazywanego z rozgłośni centralnej lub innego źródła, niekiedy także do tworzenia własnych programów,
  • Urządzenia sieci transmisyjnej, przy pomocy której energia przekazywana jest do odbiorców,
  • Urządzenia odbiorcze przetwarzające energię elektryczną na akustyczną: głośniki abonenckie i głośniki uliczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do działalności propagandowej strażacy wykorzystywali także radiowęzły wiejskie, osiedlowe, zakładowe oraz dworcowe.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. radiowęzłowy

Wiktionary


radiowęzłowy

przymiotnik od: radiowęzeł


SJP.pl


radiowiec

1. pracownik rozgłośni radiowej uczestniczący w przygotowaniu i emisji programu;
2. specjalista w dziedzinie radiotechniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która pracuje w radiu

 (1.2) osoba, która jest specjalistą w dziedzinie radiotechniki

Wiktionary

  • pracownik rozgłośni radiowej (np. prezenter, dziennikarz, realizator dźwięku oraz realizator, producent bądź wydawca programów radiowych)
  • specjalista w dziedzinie radiotechniki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: raˈdʲjɔvʲjɛt͡s, AS: radʹi ̯ovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n., radiator m.

 przym. radiowy

Wiktionary


radiowóz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. samochód policyjny;

Wiktionary

Radiowóz, samochód policyjny – oznakowany w jednolity sposób samochód z zamontowanym systemem ostrzegania świetlnego i dźwiękowego (charakterystycznym dla pojazdów uprzywilejowanych) używany przez policję. Może to być pojazd produkowany seryjnie lub zmodyfikowany na specjalne zamówienie, wyposażony często w mocniejszy silnik i dodatkowe wyposażenie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zakładzie karnym w Sieradzu jeden ze strażników zabarykadował się i ostrzelał radiowóz, którym policjanci przyjechali do więzienia. (Strażnik więzienny strzelał do policjantów)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdʲjɔvus, AS: radʹi ̯ovus

Wiktionary


radiowy

1. związany z radiem jako instytucją, środkiem przekazu lub urządzeniem;
2. związany z emisją fal elektromagnetycznych o określonej długości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z radiem, charakterystyczny dla radia, przekazywany przez radio

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Polsce odbiorniki radiowe rozpoczęto produkować w latach 20. XX wieku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdʲjɔvɨ, AS: radʹi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n., radyjko n., radiowiec m.

Wiktionary


radiowysokościomierz

urządzenie służące do pomiaru wysokości podczas lotu, działające na zasadzie wysyłania i odbierania fal radiowych odbitych od powierzchni Ziemi


SJP.pl

Radiowysokościomierz, wysokościomierz radiowy, wysokościomierz radarowy – rodzaj lotniczego przyrządu pokładowego, który wskazuje rzeczywistą wysokość lotu nad powierzchnią Ziemi.

Radiowysokościomierz składa się z nadajnika, odbiornika, ich anten oraz układu przeliczeniowego.

Radiowysokościomierz mierzy czas powrotu do statku powietrznego sygnału odbitego od powierzchni Ziemi.

Wikipedia


radioznacznik

Radioznacznik – substancja chemiczna zawierająca nuklidy promieniotwórcze, wykorzystywana do badania różnych zjawisk fizycznych i chemicznych, a przede wszystkim w diagnostyce medycznej. Radioznaczniki mogą być wytwarzane sztucznie, jak i być pochodzenia naturalnego (np. związki węgla zawierające izotop C-14).

Wikipedia


radioźródło

Radioźródło, źródło radiowe – obiekt astronomiczny, który stanowi silne źródło fal radiowych, czasami o innych konturach niż widoczne w zakresie światła widzialnego. Na ziemskim niebie jest wiele intensywnych radioźródeł, z których najsilniejsze w zakresie długości fal mniejszych od 1 metra jest Słońce, zaś większych – Droga Mleczna. Silnym źródłem promieniowania radiowego jest także Jowisz, który ma bardzo rozbudowaną magnetosferę. Poza Galaktyką znajdują się inne radioźródła, takie jak np. Centaurus A – radiogalaktyka w gwiazdozbiorze Centaura, czy Cassiopeia A, która jest pozostałością po supernowej oraz liczne inne takie, jak Mgławica Kraba (którą jako supernową obserwowano przez kilka miesięcy od 4 lipca 1054 roku) i pulsary (zwiększające jasność radiową z częstotliwością od ok. 1/3 do 30 Hz). Wybuchy radiowe są obserwowane także na Słońcu w okresach dużej liczby plam, a emisję taką powinny wykazywać także inne gwiazdy, na których obserwuje się rozbłyski. Podczas obserwacji radioteleskopem w Arecibo stwierdzono zmiany częstotliwości emisji radiowych – zjawisko znane już z obserwacji rozbłysków słonecznych w zakresie radiowym. Radioźródłami są także jądra galaktyk Seyferta, galaktyki typu N. Obserwacje radiowe umożliwiły odkrycie kwazarów 5 lutego 1963 roku. W latach 1964–1965 wykryto tzw. promieniowanie reliktowe.

Wikipedia


radiołącznościowy

dotyczący radiołączności


SJP.pl


radirka

dawniej: gumka do wycierania ołówka lub atramentu, pierwotnie z napisem: "Radir"


SJP.pl


radiszczew

Radiszczew – osiedle typu miejskiego w Rosji, w obwodzie irkuckim. W 2010 roku liczyło 1140 mieszkańców.

Wikipedia


radium

z łaciny: rad (pierwiastek chemiczny)


SJP.pl

Radium – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kansas, w hrabstwie Stafford.

Wikipedia


radix

z łaciny: korzeń; określenie spotykane zwykle na receptach i produktach zielarskich


SJP.pl

  • Radix (błotniarka) – rodzaj ślimaków
  • radix – część męskich organów kopulacyjnych pająków
  • radix – narząd jeżowców
  • radix – łacińska nazwa korzenia

Wikipedia


radka

zdrobnienie od: Radosława (imię żeńskie)


SJP.pl


radkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Gieorgij Radkiewicz-Szulc – rosyjski oficer, emigracyjny działacz wojskowy
  • Leanid Radkiewicz – białoruski polityk, deputowany do Rady Najwyższej
  • Polikarp (Radkiewicz) – prawosławny biskup
  • Przemysław Radkiewicz – polski lekkoatleta
  • Stanisław Radkiewicz – polski oficer polityczny, poseł na Sejm i minister
  • Swiatłana Radkiewicz – białoruska łyżwiarka szybka

Wikipedia


radków

1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Radków (do maja 1946 r. Hradek, niem. Wünschelburg) – miasto w Polsce, położone w województwie dolnośląskim. w powiecie kłodzkim, w gminie Radków, u podnóża Szczelińców, na ziemi kłodzkiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Radków. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. wałbrzyskiego.

Wikipedia


radkowianin

mieszkaniec Radkowa


SJP.pl


radkowianka

mieszkanka Radkowa


SJP.pl


radkowice

nazwa wsi w województwie świętokrzyskim


SJP.pl

W Polsce
  • Radkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chęciny
  • Radkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. starachowickim, w gminie Pawłów
  • Radkowice – dawna gmina wiejska
  • Radkowice– gromada w powiecie iłżeckim
  • Radkowice – gromada w powiecie kieleckim
  • Radkowice – przystanek kolejowy
Zobacz też
  • Radkowice-Kolonia

Wikipedia


radkowie

zdrobnienie od: Radosław (imię męskie)


SJP.pl


radkowski

Radków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radkowem, dotyczący Radkowa

Wiktionary

Patrz:

Radków

Powiązane:

 rzecz. Radków mrz.

Wiktionary


radkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radka lub z nim związany


SJP.pl


radlak

nazwisko


SJP.pl


radler

napój niskoalkoholowy będący połączeniem jasnego piwa i lemoniady


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. spoż. napój stanowiący mieszankę jasnego piwa i innego napoju bezalkoholowego;

 (1.2) hand. porcja, butelka radlera (1.1)

Wiktionary

Radler – niemiecka nazwa napoju niskoalkoholowego będącego połączeniem jasnego piwa i zwykle cytrusowej lemoniady lub innego napoju bezalkoholowego. Proporcje składników mogą wynosić 60% jasnego piwa i 40% lemoniady, chociaż występują także inne kombinacje. Oprócz gotowego wyrobu sprzedawanego w butelkach lub puszkach podaje się w pubach i restauracjach świeżo zmieszane piwo z lemoniadą. Definicja ta nie obejmuje natomiast piw smakowych i aromatyzowanych, które zawierają typową dla piw klasycznych zawartość alkoholu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Napijesz się zimnego radlera grejpfrutowego.

 (1.2) Poproszę trzy radlery o smaku limonki.

Wiktionary


radlić

obsypywać rośliny okopowe za pomocą radła (regionalnie: redła); redlić (regionalnie)


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. obradlić)

 (1.1) roln. ogrod. obsypywać ziemią rośliny uprawne używając radła

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radło n., redło n., radełko n., radlenie n., radlina ż., redlina ż., radlica ż., radlaczka ż., radlanka ż., radlonka ż., redlanka ż., redlonka ż.

 czas. redlić ndk., obradlać ndk., obradlić dk., obredlać ndk., obredlić dk.

 przym. radlny, radłowy, radlony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) redlić

Wiktionary


radlica

redlica;
1. robocza część radła;
2. robocza część siewnika żłobiąca bruzdy


SJP.pl


radliczyce

Radliczyce – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki.

W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Radliczyce, po jej zniesieniu w gromadzie Rajsko. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Miejscowość Radliczyce leży na południowy wschód od Kalisza.

Wikipedia


radlin

niewysoki wał ziemi między dwiema bruzdami, usypany przez radlenie; redlina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;

Wiktionary

Radlin – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim.

Według danych z 31 grudnia 2023 r. miasto miało 16 829 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hilda mieszka pod Radlinem od 1922 roku.

 (1.2) W którym z Radlinów się urodziłaś?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radlinianin mos., radlinianka ż.

 przym. radliński

Wiktionary


radlina

niewysoki wał ziemi między dwiema bruzdami, usypany przez radlenie; redlina


SJP.pl

Redlina, radlina – nieduży wał ziemi pomiędzy dwiema bruzdami, ukształtowany sadzarką lub obsypnikiem, np. w uprawie ziemniaka. Dawniej redliny formowano za pomocą radła podczas radlenia (redlenia).

Wikipedia


radlinianin

mieszkaniec Radlina


SJP.pl


radlinianka

mieszkanka Radlina


SJP.pl


radliniec

Radliniec (niem. Wilhelmswalde) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Nowe Miasto nad Wartą.

W czasie II Wojny Światowej wieś została kompletnie spalona, a następnie odbudowana przez Niemców jako wzorcowa wieś kolonizacyjna. Zbudowana wtedy charakterystyczna zabudowa jest widoczna do dzisiaj.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


radlinka

zdrobnienie od: radlina


SJP.pl


radlinowy

przymiotnik od: radlina


SJP.pl


radliński

związany z Radlinem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Radlina, związany z Radlinem

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla Radlina lub radlinian, mający cechy lub właściwości przypisywane Radlinowi lub radlinianom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ile ton węgla kamiennego na dobę koksuje radlińska koksownia?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radlin mrz., radlinianin mos., radlinianka ż.

Wiktionary


radlonka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. radlina, pas ziemi powstały w wyniku radlenia, rola radlona, pole przeorane

 (1.2) daw. i gwara. radlenie, przeorywanie radłem w poprzek ziemi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) posadził go na zimę na kawałku czarnej nagnojonej ziemi (…) w radlonki, tak jak w niektórych miejscach brukiew sadzą.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. radlić

 rzecz. redlina ż., radlenie, radlina, radło

 przym. radlony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radlina, radlanka, redlina

 (1.2) radlenie, radlanka, radlaczka, radło

Wiktionary


radna

rajczyni;
1. członkini rady - organu władzy terenowej;
2. w dawnej Polsce: członkini rady miejskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urz. członkini rady gminy, rady miasta, rady powiatu lub sejmiku wojewódzkiego wybierana w wyborach samorządowych

Wiktionary

  • radna – członkini rady np. wybieralnych organów samorządowych
  • Radna – wieś w Słowenii, w gminie Sevnica
  • Radna – rzeka, dopływ Wschodniej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dwie radne nie wzięły udziału w głosowaniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rada ż., radzenie n.

:: fm. radny mos.

 czas. radzić ndk., doradzać ndk., doradzić dk., poradzić dk.

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary


radnica

wieś w Polsce


SJP.pl

Radnica (niem. Rädnitz) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Krosno Odrzańskie.

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Radnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


radny

rajca;
1. członek rady - organu władzy terenowej;
2. w dawnej Polsce: członek rady miejskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) urz. członek rady gminy, rady miasta, rady powiatu lub sejmiku wojewódzkiego wybierany w wyborach samorządowych

 (1.2) hist. zob. rajca.

Wiktionary

Radny (staropol. radźca, póź. rajca) – członek rady. Radnym może zostać każdy obywatel, który ukończył 18 lat i ma zaświadczenie o niekaralności. W Polsce najczęściej mianem radnych określa się członków wybieralnych organów samorządowych, np. rady gminy czy rady powiatu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasza miejscowość ma dwóch radnych w radzie gminy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rada ż., radzenie n.

:: fż. radna

 czas. radzić

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary


rado

1. wskazówka, porada;
2. rodzaj instytucji doradczej, grupa osób obradująca nad czymś;
3. przestarzale: omawianie jakiejś sprawy, narada


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kamil Rado – polski piłkarz
  • Michał Rado – polski samorządowiec, wicemarszałek dolnośląski
  • Richard Rado – niemiecki matematyk
  • Sándor Radó – węgierski psychoanalityk i lekarz

Inne:

  • Rado – szwajcarski producent ekskluzywnych zegarków

Wikipedia


radocha

potocznie: radość, uciecha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. radość

Wiktionary

Radocha – dzielnica Sosnowca.

Jako wieś, wespół z innymi: Ostrą Górką, Pogonią, Sielcem i Starym Sosnowcem, zapoczątkowała na mocy ukazu carskiego w 1902 miasto Sosnowice, dzisiejszy Sosnowiec.

Graniczy od północy i zachodu ze Śródmieściem (od północy właściwie z historyczną Ostrą Górką), od wschodu z Dębową Górą, którą to granicę wyznacza przepływająca tutaj rzeka Czarna Przemsza a uchodząca do niej tutaj Brynica wyznacza granicę południową, z Mysłowicami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Towarzyszył mi dreszcz emocji, spora radocha, że oto nadeszła chwila, o której marzyłem miesiącami, może nawet latami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radość ż., radowanie n., uradowanie n.

 czas. radować się, radować ndk., uradować dk.

 przym. radosny, rad

 przysł. radośnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radość, ubaw, frajda

Wiktionary


radochna

imię żeńskie


SJP.pl

Radochna – zdrobniała forma żeńska od imion żeńskich złożonych z pierwszym członem Rado- (Radomira, Radosława). W źródłach polskich poświadczone od XIII wieku (1265 rok).

Według danych ze stycznia 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 28 kobiet.

Radochna imieniny obchodzi 8 września.

Wikipedia


radochniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radochny lub z nią związany


SJP.pl


radochów

wieś w Polsce


SJP.pl

Radochów (niem. Reyersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lądek-Zdrój.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.

Wikipedia


radochowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radochowem, dotyczący Radochowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radochów m.

Wiktionary


radociech

imię męskie


SJP.pl

Radociech – słowiańskie/staropolskie imię męskie, złożone z członu Rado- (motywowany przez rad – "być zadowolonym, chętnym, cieszyć się" lub radzić – "troszczyć się, dbać o coś") oraz członu -ciech ("cieszyć"). Może ono oznaczać "tego, który chętnie się cieszy".

Radociech imieniny obchodzi 17 kwietnia i 25 kwietnia.

Wikipedia


radociechostwo

Radociech z małżonką; Radociechowie


SJP.pl


radociechowie

Radociech z małżonką; Radociechostwo


SJP.pl


radociechowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radociecha lub z nim związany


SJP.pl


radogoski

przymiotnik od: Radogoszcz


SJP.pl


radogost

imię męskie


SJP.pl

  • Radogost – bóstwo Słowian połabskich
  • Radogost – słowiańskie imię męskie
  • Radogost – wzgórze w południowo-zachodniej Polsce, na Pogórzu Kaczawskim
  • Radogost – grupa muzyczna
Zobacz też
  • Radogoszcz
  • Radegast
  • Radagast
  • Radhošť

Wikipedia


radogostostwo

Radogost z małżonką; Radogostowie


SJP.pl


radogostowie

Radogost z małżonką; Radogostostwo


SJP.pl


radogostowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radogosta lub z nim związany


SJP.pl


radogoszcz

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radogoszcz – osiedle mieszkaniowe w Łodzi
  • Radogoszcz – Rozszerzone Więzienie Policyjne w fabryce Samuela Abbego w Łodzi
  • Radogoszcz – obóz przesiedleńczy w fabryce Samuela Abbego w Łodzi
  • Radogoszcz – obóz przejściowy w fabryce Michała Glazera w Łodzi przy ul. Liściastej (d. Krakowska)
  • Łódź Radogoszcz – przystanek kolejowy
  • Cmentarz św. Rocha na Radogoszczu w Łodzi
  • Radogoszcz – dawna gmina wiejska istniejąca do 1946 roku w woj. łódzkim

Wikipedia


radojewski

nazwisko


SJP.pl


radolinek

Radolinek – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Czarnków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Rodzinny dom dziecka we wsi prowadziła Helena Helak, dama Orderu Uśmiechu.

Wikipedia


radom

1. wskazówka, porada;
2. rodzaj instytucji doradczej, grupa osób obradująca nad czymś;
3. przestarzale: omawianie jakiejś sprawy, narada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. adm. miasto w centralno-wschodniej Polsce, nad rzeką Mleczną;

Wiktionary

Radom – miasto na prawach powiatu w centralno-wschodniej Polsce w województwie mazowieckim, położone nad rzeką Mleczną.

Największy ośrodek miejski w widłach Wisły i Pilicy, drugie pod względem wielkości miasto województwa mazowieckiego. Przed 1795 miasto królewskie w powiecie radomskim województwa sandomierskiego. W okresie Księstwa Warszawskiego stolica departamentu radomskiego, a w latach 1815–1915 województw i guberni Królestwa Polskiego. W PRL, w latach 1975–1998 siedziba władz województwa radomskiego. Współcześnie siedziba władz powiatu radomskiego i kurii diecezji radomskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Festiwal Gombrowiczowski wyprowadza Radom z prowincji w świat wielkiej literatury i teatru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradɔ̃m, AS: radõm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radomszczanka ż., Radomsko n., radomianin mos., radomianka ż., radomiak mos., Radomskie n.

 przym. radomski, podradomski

Wiktionary


radomiaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od radomiak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radomiak m.

Wiktionary


radomiak

potocznie: radomianin (mieszkaniec Radomia)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mieszkaniec Radomia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔ̃mʲjak, AS: radõmʹi ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radom m., radomianin m., radomianka ż.

:: zdrobn. radomiaczek m.

 przym. radomski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radomianin

Wiktionary


radomianin

mieszkaniec Radomia; radomiak (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Radomia

 (1.2) osoba pochodząca z Radomia, urodzona w Radomiu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Radomianko! Radomianinie! Weź udział w głosowaniu na wybór projektów w ramach budżetu obywatelskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɔ̃ˈmʲjä̃ɲĩn, AS: radõmʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radom m., Radomskie n., Radomianin m., Radomianka ż., radomiak m.

:: fż. radomianka ż.

 przym. radomski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. radomiak

Wiktionary


radomianka

mieszkanka Radomia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Radomia

 (1.2) kobieta pochodząca z Radomia, urodzona w Radomiu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Radomianko! Radomianinie! Weź udział w głosowaniu na wybór projektów w ramach budżetu obywatelskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɔ̃ˈmʲjãnka, AS: radõmʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radom m., Radomskie n., Radomianin m., Radomianka ż., radomiak m.

:: fm. radomianin m.

 przym. radomski

Wiktionary


radomice

W Polsce
  • Radomice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lwóweckim, w gminie Wleń
  • Radomice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Lipno
  • Radomice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Morawica
  • Radomice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wrzesińskim, w gminie Września
  • Radomice – dawna gmina wiejska istniejąca w XIX wieku w guberni kieleckiej
  • Radomice – dawna gromada

Wikipedia


radomierzyce

  • Radomierzyce – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim w gminie Zgorzelec
  • Radomierzyce – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim w gminie Siechnice
  • Radomierzyce – dawna gromada
  • Radomierzyce – dawny przystanek kolejowy

Wikipedia


radomin

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radomin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Radomin
  • Radomin – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Nidzica
  • Radomin – dawna gromada

Wikipedia


radomiński

związany z Radominem, dotyczący Radomina


SJP.pl


radomir

imię męskie


SJP.pl

Radomir, Radomiar, Radmir – słowiańskie/staropolskie imię męskie, złożone z członu Rado- (motywowanego przez rad- „być zadowolonym, chętnym, cieszyć się” lub radzić - „troszczyć się, dbać o coś”) oraz członu -mir („pokój, spokój, dobro”). Może ono oznaczać „tego, który troszczy się o pokój”.

Radomir imieniny obchodzi 28 stycznia i 3 lipca.

Podobne imiona staropolskie: Radociech, Radogost, Radomił, Radosław, Radowit, Radowuj, Radsuł, Radzim.

Wikipedia


radomira

imię żeńskie


SJP.pl

Radomira – nienotowany w czasach staropolskich żeński odpowiednik imienia Radomir.

Imię pozostaje imieniem nadawanym rzadko. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 11 kobiet o imieniu Radomira nadanym jako imię pierwsze oraz 7 kobiet noszących imię Radomira jako imię drugie.

Radomira imieniny obchodzi 3 lipca i 14 września.

Wikipedia


radomirostwo

Radomir z małżonką; Radomirowie


SJP.pl


radomirowie

Radomir z małżonką; Radomirostwo


SJP.pl


radomirowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radomira lub z nim związany


SJP.pl


radomirzyny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radomiry lub z nią związany


SJP.pl


radomił

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Radomił – staropolskie imię męskie, złożone z członu Rado- (motywowany przez rad – „być zadowolonym, chętnym, cieszyć się” lub radzić – „troszczyć się, dbać o coś”) oraz członu -mił („miły”). Może ono oznaczać „tego, który chętnie jest miły”.

Radomił imieniny obchodzi 11 czerwca i 17 czerwca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: raˈdɔ̃mʲiw, AS: radõmʹiu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. Radek

Wiktionary


radomiła

imię męskie


SJP.pl

Radomiła – nienotowany w czasach staropolskich żeński odpowiednik imienia Radomił.

Radomiła imieniny obchodzi 11 czerwca, 13 lipca, 19 lipca i 13 sierpnia.

Osoby noszące to imię:

  • Radmila Šekerinska – macedońska polityk.

Wikipedia


radomiłostwo

Radomił z małżonką; Radomiłowie


SJP.pl


radomiłowie

Radomił z małżonką; Radomiłostwo


SJP.pl


radomiłowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radomiła lub z nim związany


SJP.pl


radomka

1. wieś w Polsce;
2. nazwa kilku rzeki w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radomka – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim
  • Radomka – rzeka w Polsce (dopływ Warty)
  • Radomka – rzeka w Polsce (dopływ Wisły)
  • Radomka Radom – polski klub siatkarski kobiet
Inne
  • Radomka – rzeka we wschodniej Słowacji (dopływ Topli)
  • Radomka – rezerwat przyrody we wschodniej Słowacji
  • Radomka – wieś na Ukrainie, w obwodzie czernihowskim, w rejonie koriukowskim

Wikipedia


radomno

Radomno – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Wokół wsi wije się Struga Radomno, mająca swój początek w jeziorze Radomno, a uchodząca do Drwęcy.

Wikipedia


radomski

przymiotnik od: Radom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Radomia, związany z Radomiem

Wiktionary

  • Radomski – polskie nazwisko

osoby o nazwisku Radomski:

  • Andrzej Radomski (ujednoznacznienie)
  • Arkadiusz Radomski (ur. 1977) − polski piłkarz
  • Bolesław Radomski (1904–1956) – polski duchowny
  • Bolesław Radomski (ur. 1981) – polski pilot samolotowy
  • Eric Radomski (ur. 1950) – amerykański producent i twórca filmowy
  • Jakub Radomski (ur. 1988) − polski siatkarz
  • Jan Radomski (ujednoznacznienie)
  • Jerzy Radomski (ok. 1817–1871) – polski urzędnik
  • Krzysztof Radomski (ur. 1967) – polski generał broni, doktor nauk o bezpieczeństwie
  • Marian Radomski (1930–1998) – polski siatkarz
  • Paweł Radomski (XX–XXI w.) – polski dyplomata
  • Stefan Radomski
  • Wiesław Radomski (1949–2016) – polski siatkarz, trener, działacz siatkarski
  • Wojciech Radomski (ur. 1941) – polski inżynier, profesor nauk technicznych
  • Zdzisław Radomski (1915–2000) – polski pilot wojskowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnim czasie drastycznie spadł poziom zdawalności egzaminów w radomskim WORD-zie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔ̃msʲci, AS: radõmsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radom mrz., radomianin mos., radomianka ż., radomiak mos.

Wiktionary


radomskie

przymiotnik od: Radom


SJP.pl

Radomskie (pot. także ziemia radomska) – region kulturowy na obszarze historycznej Małopolski – ziemi sandomierskiej i częściowo południowego Mazowsza, obejmujące tereny leżące w widłach rzek Wisły i Pilicy. Region został opisany przez Oskara Kolberga w XIX wieku.

Wikipedia


radomsko

przymiotnik od: Radom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. polskie miasto powiatowe w województwie łódzkim nad rzeką Radomką;

Wiktionary

Radomsko – miasto w województwie łódzkim, siedziba powiatu radomszczańskiego oraz gminy wiejskiej Radomsko. Położone 90 km od Łodzi, 40 km od Częstochowy i 180 km od Warszawy. Leży na Wyżynie Przedborskiej, nad rzeką Radomką.

Było miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego w tenucie radomszczańskiej w powiecie radomszczańskim województwa sieradzkiego w końcu XVI w..

Według danych GUS z 31 grudnia 2023 miasto zamieszkiwały 42 718 osoby.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Radomsko jest siedzibą gminy Radomsko i powiatu radomszczańskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔ̃mskɔ, AS: radõmsko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radomszczanin m., radomszczanka ż., Radomka ż., Radom m., Radomsk m., Radomierzyce ż. lm.

 przym. radomszczański

Wiktionary


radomskowski

Radomsko


SJP.pl

Patrz:

Radomsko

radomszczanin

mieszkaniec Radomska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Radomska

 (1.2) osoba pochodząca z Radomska, urodzona w Radomsku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɔ̃mʃˈt͡ʃãɲĩn, AS: radõmščãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radomsko n.

:: fż. radomszczanka ż.

 przym. radomszczański

Wiktionary


radomszczanka

mieszkanka Radomska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Radomska

 (1.2) kobieta pochodząca z Radomska, urodzona w Radomsku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɔ̃mʃˈt͡ʃãnka, AS: radõmščãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radomsko n., Radom m.

:: fm. radomszczanin m.

 przym. radomszczański

Wiktionary


radomszczański

przymiotnik od: Radomsko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Radomska, związany z Radomskiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tzw. sylwa radomszczańska to śpiewnik szlachecki z lat 1699-1703, w którym połowa tekstów jest proweniencji ludowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɔ̃mʃˈt͡ʃãj̃sʲci, AS: radõmščãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radomsko n., radomszczanin m., radomszczanka ż.

Wiktionary


radomyski

przymiotnik od: Radomyśl, Radomyśl Wielki, Radomyśl nad Sanem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radomyślem Wielkim, dotyczący Radomyśla Wielkiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radomyśl Wielki mrz.

Wiktionary


radomyśl

1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. miasto na Ukrainie;
3. wieś na Ukrainie


SJP.pl

W Polsce
  • Radomyśl – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Wiśniew i przystanek kolejowy
  • Radomyśl – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Wijewo
  • Radomyśl – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Wierzchowo
  • Radomyśl – zniesiony przysiółek wsi Karkowo, w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Chociwel
  • Radomyśl – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Grzmiąca

Wikipedia


radomyślanin

1. mieszkaniec Radomyśla Wielkiego (miasta w Polsce);
2. mieszkaniec Radomyśla (wsi w Polsce)


SJP.pl


radomyślanka

1. mieszkanka Radomyśla Wielkiego (miasta w Polsce);
2. mieszkanka Radomyśla (wsi w Polsce)


SJP.pl


radomysł

imię męskie


SJP.pl


radomysłostwo

Radomysł z małżonką; Radomysłowie


SJP.pl


radomysłowie

Radomysł z małżonką; Radomysłostwo


SJP.pl


radomysłowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radomysła lub z nim związany


SJP.pl


radon

promieniotwórczy gaz szlachetny o symbolu Rn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Rn i liczbie atomowej 86, promieniotwórczy gaz szlachetny, bezbarwny i bezwonny;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma radon?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradɔ̃n, AS: radõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. radonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Rn

Wiktionary


radonowy

przymiotnik od: radon


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący radonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radon m.

Wiktionary


radońsk

Radońsk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sępólno Krajeńskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 246 mieszkańców. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Sępólno Krajeńskie.

Wikipedia


rados

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Tomasz Rados – polski politolog i działacz polonijny
  • Zdzisław Rados – polski rzeźbiarz

Wikipedia


radość

uczucie zadowolenia, wesołości; wesoły nastrój; rozradowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uczucie zadowolenia i satysfakcji, przejawiające się śmiechem, optymistycznym spojrzeniem na rzeczywistość czy poczuciem beztroski

 (1.2) osoba lub rzecz stanowiące przyczynę wesela

Wiktionary

  • radość – emocja
  • radość – cnota ludzka i nadprzyrodzona
  • Radość – powieść Georges'a Bernanosa
  • Radość – osiedle Warszawy, dawniej samodzielna miejscowość
  • Radość – wieś województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Ceranów
  • Radość – wieś w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Dębowiec
  • Radość – zlikwidowany przystanek kolejowy w Warszawie, w Radości

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bo radość to ogromna, gdy znów się budzić mam.

 (1.2) Celina była jego radością, osłodą jego codzienności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈradɔɕt͡ɕ, AS: radość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zgrub. radocha ż.

 czas. radować ndk., radować się ndk.

 przym. rad, radosny

 przysł. radośnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wesołość, szczęście, rozradowanie, uciecha; pot. radocha; przest. wesele

Wiktionary


radośnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób radosny, okazując radość, z radością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konie pasące się na łące rżały radośnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔɕɲɛ, AS: radośńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radość ż., radocha ż., radosność ż., radowanie n.

 czas. radować się ndk., radować ndk., uradować dk.

 przym. radosny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wesoło, pogodnie

Wiktionary


radośniej

stopień wyższy od przysłówka: radośnie


SJP.pl


radośniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: radosny; bardziej radosny


SJP.pl


radosność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest radosne; cecha tych, którzy są radośni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. radosny

 przysł. radośnie

Wiktionary


radosny

1. okazujący wesołość, zadowolenie; wesoły, rozradowany;
2. wywołujący radość, np. radosna wieść


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który charakteryzuje się radością, ma dobry humor; nie jest smutny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrzcie i bądźcie radośni, ubodzy, / niech ożyje wasze serce, którzy szukacie Boga.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔsnɨ, AS: radosny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radosność ż., radość ż., radocha ż.

 czas. radować ndk., radować się ndk.

 przysł. radośnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rad, wesoły, uradowany, pogodny

Wiktionary


radost

imię męskie


SJP.pl

Radosław, Redosław, Radsław, Redsław – słowiańskie imię męskie. Powstało ono jako złożenie dwóch członów: przymiotnikowego Rado- (motywowanego przez: rad – ‘być zadowolonym, chętnym, cieszyć się’; radzić – ‘troszczyć się, dbać o coś’; radzić – ‘udzielać rady’) oraz rzeczownikowego -sław (‘sława’). W Polsce imię to odnotowano po raz pierwszy w 1173 (w zlatynizowanej formie) jako Radozlaus.

Wikipedia


radostostwo

Radost z małżonką; Radostowie


SJP.pl


radostowice

Radostowice (niem. Radostowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Suszec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. Powierzchnia wsi wynosi 4,36 km².Poza północną granicą Radostowic rozciągają się lasy państwowe. Radostowice od wschodu graniczą z Pszczyną (dzielnica Stara Wieś) i częściowo z Czarkowem, od zachodu z Kobielicami, zaś południowym sąsiadem jest Poręba.

Wikipedia


radostowie

Radost z małżonką; Radostostwo


SJP.pl


radostowo

W Polsce
  • Radostowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Subkowy
  • Radostowo – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany
  • Radostowo – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi
  • Radostowo – osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Grzmiąca
  • Radostowo – dawna gromada

Wikipedia


radostowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radosta lub z nim związany


SJP.pl


radostynia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała;

Wiktionary

Radostynia (dodatkowa nazwa w j. niem. Radstein) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. radostynianin mos., radostynianka ż.

 przym. radostyński

Wiktionary


radosz

nazwisko


SJP.pl

Radosz – osada w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Stromiec.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.

Wikipedia


radoszewice

W Polsce
  • Radoszewice – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Siemkowice
  • Radoszewice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Babiak
  • Radoszewice – dawna gmina wiejska
  • Radoszewice – dawna gromada

Wikipedia


radoszewnica

Radoszewnica – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Koniecpol. Wieś położona jest nad rzeką Pilicą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego. W Radoszewnicy znajduje się rezerwat przyrody Borek, chroniący kompleks leśny o urozmaiconych wielogatunkowych drzewostanach, posiadających cechy zespołów naturalnych, a także odnowiony, zabytkowy Pałac.

Wikipedia


radoszewo

Radoszewo (kaszb. Redëszewò lub też Redoszewò, niem. Reddischau, dawniej Radoszewo, Radochowo) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck. W kierunku północnym od Radoszewa znajdują się rezerwaty przyrody Woskownica Bielawskiego Błota i Moroszka Bielawskiego Błota. Miejscowość znajduje się w pobliżu (obecnie zdemontowanej) linii kolejowej (Puck-Łebcz-Krokowa).

Wikipedia


radoszewski

nazwisko


SJP.pl

Łętowski IV (Lentowski, Radoszewski, Niezgoda odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Niezgoda.

Wikipedia


radoszki

W Polsce
  • Radoszki – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Bartniczka
  • Radoszki – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Wilczyce
  • Radoszki – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Widuchowa
  • Radoszki – dawna gmina wiejska
  • Radoszkii – dawna gromada
  • Radoszki – stacja kolejowa w Radoszkach, w województwie kujawsko-pomorskim

Wikipedia


radoszkowice

Radoszkowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oławskim, w gminie Domaniów.

Wikipedia


radoszkowo

Radoszkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Książ Wielkopolski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wieś położona 2 km na południowy wschód od Książa Wielkopolskiego.

Wikipedia


radoszowice

Radoszowice (niem. Raschwitz, 1936-1945 Raschdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Niemodlin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


radoszyce

1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Radoszyce – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim.

Miasto jest siedzibą władz gminy miejsko-wiejskiej Radoszyce oraz parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła.

W latach 1975–1998 położone w województwie kieleckim. Należy do ziemi sandomierskej, będącej częścią historycznej Małopolski.

Nazwa miejscowości jest patronimiczno-dzierżawczą i najprawdopodobniej wywodzi się od imienia Rados lub Radosz, do którego należały okoliczne ziemie.

Wikipedia


radoszycki

przymiotnik od: Radoszyce


SJP.pl


radoszyczanin

mieszkaniec Radoszyc


SJP.pl


radoszyczanka

mieszkanka Radoszyc


SJP.pl


radosław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Radosław – staropolskie imię męskie.
  • „Radosław” – pseudonim Jana Mazurkiewicza, komendanta Kedywu, w powstaniu warszawskim dowódcy zgrupowania „Radosław”.
W Polsce
  • Radosław – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Góra
  • Radosław – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Potęgowo
  • Radosław – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Sławno
  • Radosław – dzielnica Nowogardu (województwo zachodniopomorskie)
  • Radosław – zlikwidowany przystanek osobowy w Nowogardzie, w województwie zachodniopomorskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Radosław i interesuję się motoryzacją.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔswaf, AS: radosu̯af

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radosławowa ż., Radosławówna ż., Radosławostwo lm m.

:: zdrobn. Radek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Radek, Radzio

Wiktionary


radosława

imię żeńskie


SJP.pl

Radosława, Radsława, Redsława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członu Rado- (motywowanego przez rad – „być zadowolonym, chętnym, cieszyć się” lub radzić – „troszczyć się, dbać o coś”) oraz członu -sława („sława”). Może ono oznaczać „tę, która troszczy się o sławę” albo „tę, która jest chętna do zdobycia sławy”. W źródłach polskich poświadczone w XII wieku, a w innym źródle: od XIII wieku (1265 r.).

Wikipedia


radosławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radosławy lub z nią związany


SJP.pl


radosławostwo

Radosław z małżonką; Radosławowie


SJP.pl


radosławowie

imię męskie


SJP.pl


radosławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radosława lub z nim związany


SJP.pl


radotron

w medycynie: aparat leczący wykorzystujący energię nuklearną


SJP.pl


radować

1. powodować radość, zadowolenie; cieszyć, kontentować;
2. radować się - cieszyć się, być zadowolonym


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. uradować)

 (1.1) książk. sprawiać radość, zadowolenie

czasownik zwrotny niedokonany radować się (dk. uradować się)

 (2.1) książk. czuć radość; okazywać wielkie zadowolenie

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Warszawa radowała się, gwarzyła, jaśniała. Był to tydzień świąteczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɔvat͡ɕ‿ɕɛ, AS: radovać‿śe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radowanie n., radocha ż., radość ż.

 przym. radosny

 przysł. radośnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cieszyć, weselić

 (2.1) cieszyć się

Wiktionary


radowan

imię męskie


SJP.pl

Radowan, Radwan, Redwan – staropolskie/słowiańskie imię męskie od psł. *radovati (sę), radъ - radować (się), (być) rad. Znaczenie imienia: "radujący się". Współcześnie popularne imię czeskie i południowosłowiańskie w pisowni Radovan, cyrylickie Радован.
Co do imion złożonych z morfemem Rado: Radociech, Radosław, Radomił, Radomier, Radomir, Radowit, Radowuj, Cieszyrad, Bogurad, Gościrad etc. to w grę może wchodzić również pochodzenie od staropolskiego radzić "troszczyć, dbać o coś", od psł. *raditi lub radzić "udzielać rady" zapożyczonego ze śwn. raden.

Wikipedia


radowanostwo

Radowan z małżonką; Radowanowie


SJP.pl


radowanowie

Radowan z małżonką; Radowanostwo


SJP.pl


radowanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radowana lub z nim związany


SJP.pl


radowce

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północnej Rumunii, na Bukowinie, w okręgu Suczawa;

Wiktionary

Radowce (rum. Rădăuți) – miasto w północnej Rumunii, w okręgu Suczawa, jeden z głównych ośrodków rumuńskiej Bukowiny. W 2011 roku liczyło ok. 23,8 tys. mieszkańców.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, drzewny, spożywczy oraz garncarstwo.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. radowiecki

Wiktionary


radówek

Wikipedia


radowice

Radowice – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Trzebiechów.

Przez wieś przepływa Gniła Obra.

Do 1938 roku wieś nazywała się Radewitsch, w latach 1938–1945 Fruechtenau.

Dawniej we wsi znajdowała się cegielnia – dziś w ruinie.

We wsi była stacja kolejowa Radowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


radowiecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radowcami, dotyczący Radowców

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radowce nmos.

Wiktionary


radowit

imię męskie


SJP.pl

Radowit – staropolskie imię męskie, złożone z członów Rado- ("rad") i -wit ("pan, władca"). Znaczenie imienia: "rad swemu władcy" albo "ten, któremu jest rad jego władca".

Radowit imieniny obchodzi 27 maja, 28 listopada i 29 grudnia.

Wikipedia


radowitostwo

Radowit z małżonką; Radowitowie


SJP.pl


radowitowie

Radowit z małżonką; Radowitostwo


SJP.pl


radowitowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radowita lub z nim związany


SJP.pl


radowo

wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim


SJP.pl

  • Radowo – wieś w Macedonii Północnej, w gminie Demir Hisar

Wikipedia


radowski

przymiotnik od: Radowo, Radowo Małe, Radowo Wielkie


SJP.pl


radowy

przymiotnik od: rad (jako pierwiastek chemiczny lub jednostka fizyczna)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący radu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rad m.

Wiktionary


radu

pierwiastek chemiczny o symbolu Ra


SJP.pl


raduchów

Raduchów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sieroszewice. Leży nad Prosną, ok. 25 km na wschód od Ostrowa Wlkp.

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, W latach 1975–1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887–1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Wikipedia


raduczyce

Raduczyce – wieś w Polsce położona nad rzeką Wartą w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Osjaków.

Wieś kapituły katedralnej gnieźnieńskiej w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


radula

ostra tarka na dnie gardła mięczaków, np. ośmiornic, ślimaków; tarka


SJP.pl

  • Radula (tarka) – chitynowy fałd na dnie gardzieli mięczaków
  • Radula – rodzaj wątrobowców
  • Radula – wyspa w Chorwacji

Wikipedia


radulski

nazwisko


SJP.pl


radunia

1. rzeka w Polsce;
2. szczyt w masywie Ślęży


SJP.pl

  • Radunia Stężyca - klub piłkarski
  • Radunia – rzeka, dopływ Motławy
  • Radunia – szczyt w masywie Ślęży
  • Rezerwat Góra Radunia – rezerwat florystyczny na górze Radunia
  • Kanał Raduni

Zobacz też:

  • Raduń

Wikipedia


radunica

Radunica (niem. Hundertmark) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański na obszarze Żuław Gdańskich.

Wikipedia


raduński

przymiotnik od: Radunia (rzeka)


SJP.pl


raduszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


radwan

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Radwan – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Białaczów
  • Radwan – wieś w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Szczucin
  • Radwan – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Iwaniska

Wikipedia


radwanice

1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. część Ostrawy w Czechach


SJP.pl

W Polsce
  • Radwanice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Radwanice
  • Radwanice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Siechnice
  • Radwanice – gromada w powiecie głogowskim
  • Radwanice – gromada w powiecie wrocławskim

Wikipedia


radwanicki

przymiotnik od: Radwanice


SJP.pl


radwanka

wieś w Polsce


SJP.pl

Radwanka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Żelechlinek.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


radwanowice

Radwanowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów, na krawędzi Rowu Krzeszowickiego.

W roku 2021 we wsi mieszkało 667 mieszkańców, z czego 52% stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni.

Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej wchodzącej w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Wikipedia


radwański

nazwisko


SJP.pl

Radwański:

  • Andrzej Radwański (1711–1762) – polski malarz
  • Andrzej Bożydar Radwański (ur. 1944) – inżynier geofizyk, działacz związkowy, samorządowiec, działacz turystyczny
  • Andrzej Marian Radwański (1934–2016) – polski geolog i paleontolog
  • Andrzej Radwański (ur. 1945) – polski polityk, prezydent Kędzierzyna-Koźla
  • Czesław Radwański (ur. 1957) – polski hokeista, trener i działacz
  • Feliks Radwański (1756–1826) – polski architekt, konserwator zabytków, profesor, senator
  • Feliks Radwański (1789–1861) – polski architekt, senator
  • Janusz Radwański (ur. 1984) – polski poeta
  • Krzysztof Radwański (ur. 1978) – polski piłkarz
  • Maciej Radwański (ur. 1978) – polski hokeista
  • Michał Radwański (ur. 1980) – polski hokeista i działacz
  • Stanisław Radwański (ur. 1941) – polski rzeźbiarz, malarz, rektor PWSSP w Gdańsku (ASP).
  • Władysław Radwański (1932–2013) – polski hokeista, trener, nauczyciel
  • Zbigniew Radwański (1924–2012) – polski prawnik, profesor, doktor nauk prawnych

Wikipedia


radyjko

zdrobnienie od: radio


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: radio

 (1.2) mały, przenośny odbiornik radiowy

 (1.3) lekcew. o rozgłośni radiowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɨjkɔ, AS: radyi ̯ko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n., radiator m.

 przym. radiowy

 przysł. radiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przest. pot. tranzystor

Wiktionary


radyjo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. radio

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɨjɔ, AS: radyi ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n.

Wiktionary


radykalista

człowiek o poglądach radykalnych; zwolennik radykalizmu


SJP.pl


radykalistka

radykalista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która ma skrajne, radykalne poglądy

Wiktionary

Patrz:

radykalista

Powiązane:

 rzecz. radykał mos., radykalizm mrz.

Wiktionary


radykalizacja

ekstremizacja;
1. stawanie się stanowczym i bezkompromisowym w poglądach i sposobach działania;
2. uczynienie czegoś radykalnym, skrajnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces stawania się zwolennikiem radykalizmu politycznego

 (1.2) czynienie czegoś radykalnym

Wiktionary

Radykalizacja – proces, w którym jednostka lub grupa osób nabiera radykalnych poglądów. Radykalizacja może się łączyć ze wzrostem akceptacji zradykalizowanej osoby dla stosowania przemocy wobec innych grup społecznych lub osób. Często łączy się z pojęciami ekstremizmu i terroryzmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Proces radykalizacji języka postępuje, a różne okoliczności polityczne powodują, że czasem przyśpiesza, a czasem zwalnia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radykał m., radykalność ż., radykalizm m., radykalizowanie n.

 czas. radykalizować ndk.

 przym. radykalny

 przysł. radykalnie

Wiktionary


radykalizm

1. kierunek zmierzający do wprowadzenia zasadniczych zmian w polityce, stosunkach społecznych lub gospodarce;
2. bezkompromisowość i stanowczość w poglądach i metodach działania, postępowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) postawa polegająca na bezkompromisowym dążeniu do zmian postrzeganych za jedyne słuszne

Wiktionary

Radykalizm (z łac. radix – korzeń) – sposób myślenia lub postępowania, odznaczający się bezkompromisowością pod względem głoszonych poglądów, przyjmowanych celów i doborze środków działania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. radykalista mos., radykalistka ż., radykalizacja ż., radykalność ż., radykał mos.

 czas. radykalizować ndk.

 przym. radykalny

 przysł. radykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezkompromisowość, ekstremizm, radykalność, ultracyzm

Wiktionary


radykalizować

1. czynić radykalnym, skrajnym; ekstremizować; radykalizować się - stawać się radykalnym, nabierać skrajnych przekonań lub poglądów


SJP.pl


radykalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób radykalny, nagły, zasadniczy, skrajny, gruntowny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sytuacja radykalnie komplikuje się, gdy w równaniu pojawiają się człony nieliniowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɨˈkalʲɲɛ, AS: radykalʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. radykalny

 rzecz. radykalizacja ż., radykalizm m., radykał m., radykalność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezkompromisowo, całkowicie

Wiktionary


radykalniej

stopień wyższy od przysłówka: radykalnie


SJP.pl


radykalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: radykalny


SJP.pl


radykalność

bezkompromisowość, skrajność (działań, poglądów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest radykalne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɨˈkalnɔɕt͡ɕ, AS: radykalność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radykał m., radykalizm m., radykalizacja ż.

 czas. radykalizować się

 przym. radykalny

 przysł. radykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skrajność

Wiktionary


radykalny

1. dążący do zasadniczych zmian społecznych, politycznych;
2. zasadniczy, sięgający do podstaw


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) który jest skutkiem zdecydowanych, bezkompromisowych działań

 (1.2) którego dążeniem są zasadnicze zmiany społeczne lub polityczne; także. będący wyrazem takich dążeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) M.: Pamiętam moje zdumienie, kiedy konfrontowałem październikowe relacje wściekłych – czyli najbardziej radykalnych – zbuntowanych komunistów, między innymi Berkowicza, z relacjami Janka Strzeleckiego, który nigdy nie był wierzącym komunistą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌradɨˈkalnɨ, AS: radykalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radykalność ż., radykał m., radykalizm m., radykalizacja ż.

 czas. radykalizować się

 przysł. radykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gruntowny

 (1.2) ekstremistyczny, ekstremalny, ultrasowski

Wiktionary


radykał

1. zwolennik radykalizmu; członek lub zwolennik partii politycznej o programie radykalnym;
2. człowiek o skrajnych poglądach, bezkompromisowych metodach postępowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekstremista, zwolennik radykalizmu, osoba o poglądach skrajnych

Wiktionary

Wyraz „radykał” (z łac. radicalis – zakorzeniony; od łac. radix – korzeń, rzodkiew; źródło) może oznaczać:

  • radykał – zwolennik radykalizmu, osoba bezkompromisowa, o skrajnych poglądach, metodach działania;
  • radykał – osoba domagająca się głębokich, zasadniczych reform działania państwa: w polityce, stosunkach społecznych, czy gospodarce;
  • radykał – różne pojęcia teorii pierścieni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) u nas radykał znaczy tyle, co ekstremista, polityczny wariat. Tymczasem łacińskie określenie „radicalis" znaczy tyle, co „zakorzeniony" (od radix - korzeń), odwołujący się do źródła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radykalizm m., radykalność ż., radykalista m.

:: fż. radykalistka ż.

 czas. radykalizować ndk.

 przym. radykalny

 przysł. radykalnie

Wiktionary


radykałka

radykał; radykalistka


SJP.pl


radymnianin

mieszkaniec Radymna


SJP.pl


radymnianka

mieszkanka Radymna


SJP.pl


radymniański

przymiotnik od: Radymno


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radymnem, dotyczący Radymna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radymno n.

Wiktionary


radymno

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim;

Wiktionary

Radymno (ukr. Ради́мно; jid. ‏רעדעם‎, Redem) – miasto w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, siedziba gminy wiejskiej Radymno. Dawna rezydencja biskupów przemyskich.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. radymnianin m., radymnianka ż.

 przym. radymniański

Wiktionary


radystka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. wojsk. radiotelegrafistka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈdɨstka, AS: radystka

Wiktionary


radża

1. tytuł lokalnych władców indyjskich;
2. osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. tytuł lokalnego władcy w Indiach

Wiktionary

Wikipedia


radzanów

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radzanów – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Sawin
  • Radzanów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Radzanów
  • Radzanów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Radzanów
  • Radzanów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój

Wikipedia


radzanowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Radzanowo – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Radzanowo, około 14 km na północny wschód od Płocka.

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


radzanowski

przymiotnik od: Radzanowo, Radzanów


SJP.pl


radżastan

stan w północno-zachodnich Indiach


SJP.pl

Wikipedia


radżastani

język indoaryjski używany w indyjskim stanie Radżastan (ok. 30 mln użytkowników)


SJP.pl

Język radżastani (dewanagari राजस्थानी trb. Radźasthani, ang. Rajasthani) – język indoaryjski używany przede wszystkim w indyjskim stanie Radżastan.

Wikipedia


radżastański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radżastanem, dotyczący Radżastanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomyślał, że jest dopiero siódma rano, najchętniej wróciłby do łóżka w gościnnym i doczekał rozsądniejszej godziny pod starą radżastańską kapą, nadgryzioną przez mole.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radżastan mrz.

Wiktionary


radżasthan

stan w Indiach


SJP.pl


radżasthańczyk

mieszkaniec Radżasthanu (stanu w Indiach)


SJP.pl


radżasthanka

mieszkanka Radżasthanu (stanu w Indiach)


SJP.pl


radżasthański

przymiotnik od: Radżasthan


SJP.pl


radźca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. ten, kto radzi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrat͡ɕt͡sa, AS: raćca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radca, rajca

 czas. radzić

 przym. radcowski

Wiktionary


radzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|radzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: raʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. radzić

 rzecz. radna ż., radny mos., rada ż., radca mos., porada ż.

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary


radzewice

Radzewice, wcześniej Radzewskie Olędry lub Hohensee – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Mosina. Leży nad Wartą, przy drodze z Rogalina do Śremu.

Wikipedia


radzewicz

nazwisko


SJP.pl


radzewo

3 miejscowości w Polsce:

  • Radzewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Kórnik
  • Radzewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. białogardzkim, w gminie Tychowo
  • Radzewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Biały Bór

Wikipedia


radzić

1. udzielać rad;
2. debatować nad czymś, omawiać coś;
3. szukać sposobu, rady;
4. radzić sobie - dawać sobie radę, działać samodzielnie z sukcesami mimo problemów;
5. radzić się - zasięgać czyjejś opinii, pytać o zdanie, prosić o radę


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) udzielać komuś rady

 (1.2) wspólnie zastanawiać się, jak postąpić, jak coś załatwić

 (1.3) przest. szukać sposobu, rady

czasownik zwrotny niedokonany radzić się

 (2.1) zwracać się do kogoś o poradę, zasięgać czyjejś rady, opinii

czasownik zwrotny niedokonany radzić sobie

 (3.1) na bieżąco pokonywać trudności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Radziłem mu, by zmienił wystrój domu.

 (2.1) Jest mało samodzielny jak na dorosłego faceta. Ciągle się wszystkich radzi w każdej najmniejszej sprawie.

 (3.1) Anka świetnie sobie radzi na nowym stanowisku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrad͡ʑit͡ɕ, AS: raʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. doradczyni ż., radna ż., radzenie n., radźca mos., rada ż., radca mos., doradca mos., radny mos., porada ż.

 czas. doradzić dk., odradzić dk., poradzić dk.

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) doradzać, sugerować

 (2.1) konsultować się

 (3.1) dawać sobie radę

Wiktionary


radzicki

nazwisko


SJP.pl


radzicz

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Radzicz – część wsi Sosnówka w woj. dolnośląskim, w pow. karkonoskim, w gminie Podgórzyn
  • Radzicz – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Sadki
  • Radzicz – kolonia wsi Krężelin w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Dębno
  • Radzicz – dawna gromada

Wikipedia


radziechów

W Polsce
  • Radziechów – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Zagrodno
  • Radziechów – dawna gromada
Na Ukrainie
  • Radziechów – wieś w rejonie kowelskim obwodu wołyńskiego
  • Radziechów – miasto w obwodzie lwowskim, w rejonie radziechowskim
  • Radziechów – stacja kolejowa w miejscowości Radziechów, w rejonie czerwonogrodzkim, w obwodzie lwowskim

Wikipedia


radziechowski

przymiotnik od: Radziechowy-Wieprz


SJP.pl


radziechowy-wieprz

gmina wiejska w Polsce


SJP.pl

Radziechowy-Wieprz – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie żywieckim. Gmina leży w granicach trzech mezoregionów: Kotliny Żywieckiej (centralna część gminy), Beskidu Śląskiego (zachodnia część gminy) i Beskidu Żywieckiego (wschodnia część gminy). W skład gminy wchodzą następujące wsie (sołectwa): Radziechowy, Wieprz, Przybędza, Juszczyna, Brzuśnik i Bystra. Znajdują się tu liczne trasy turystyczne. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bielskim.

Wikipedia


radzięcin

Radzięcin – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Frampol, nad rzeką Biała Łada.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Frampol. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 695 mieszkańców i była największą miejscowością gminy.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Kazimierza Królewicza w Radzięcinie.

Wikipedia


radziecki

1. związany z organizacją władzy państwowej w Związku Radzieckim, np. ustrój radziecki; sowiecki;
2. należący do Związku Radzieckiego, dotyczący tego państwa, np. przemysł radziecki; sowiecki;
3. dawniej:
a) należący do rady, złożony z radnych;
b) dotyczący rady miejskiej, rajców, złożony z rajców


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR)

 (1.2) hist. odnoszący się do radnego, rajcy, rady, zwłaszcza rady miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ponad pół wieku Europa Wschodnia znajdowała się pod dominacją radziecką.

 (1.2) Z ksiąg radzieckich można było odtworzyć całe życie mieszczańskie ostatnich kilku wieków (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈd͡ʑɛt͡sʲci, AS: raʒ́ecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rada ż., rajca m., radny m., radna ż., porada ż., radziectwo n., radzenie n., poradzenie n., doradzanie n., doradzenie n., radca mos.

 czas. radzić ndk., poradzić dk., doradzać ndk., doradzić dk.

 przym. poradziecki, radcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sowiecki; pogard. kacapski

Wiktionary


radziecko-polski

dotyczący ZSRR i Polski


SJP.pl


radzieckość

zespół cech typowych dla Związku Radzieckiego; sowieckość


SJP.pl


radziej

dawny stopień wyższy od przysłówka: rado


SJP.pl


radziejewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Radziejewski:

  • Bartłomiej Radziejewski – politolog
  • Maciej Radziejewski – gitarzysta
  • Maciej Radziejewski – matematyk

Wikipedia


radziejów

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu radziejowskiego;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi i części miast w Polsce

Wiktionary

Radziejów (wcześniej Radziejów Kujawski, łac. Iulioburgum) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu radziejowskiego oraz gminy wiejskiej Radziejów. Leży na Kujawach w odległości 35 km od Inowrocławia. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa włocławskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Osiedlili się w Radziejowie w XVII wieku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radziejowianin mos., radziejowianka ż.

 przym. radziejowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Radziejów Kujawski

Wiktionary


radziejowa

najwyższy szczyt Beskidu Sądeckiego


SJP.pl

Radziejowa (1266,5 m) – najwyższy szczyt Beskidu Sądeckiego należący do Korony Gór Polski. Nazwa szczytu pochodzi od osoby o nazwisku lub przydomku Radziej.

Wikipedia


radziejowianin

mieszkaniec Radziejowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


radziejowianka

mieszkanka Radziejowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


radziejowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Radziejowice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, w gminie Radziejowice (siedziba gminy). Leży nad rzeką Pisią Gągoliną. Miejscowość jest miejscem urodzenia Michała Stefana Radziejowskiego, kardynała, prymasa Polski oraz Edwarda Krasińskiego, działacza społecznego, pamiętnikarza.

Wikipedia


radziejowicki

przymiotnik od: Radziejowice


SJP.pl


radziejowiczanin

mieszkaniec Radziejowic


SJP.pl


radziejowiczanka

mieszkanka Radziejowic


SJP.pl


radziejowski

przymiotnik od: Radziejowa, Radziejów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radziejowem, dotyczący Radziejowa

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Feliks Radziejowski – polski urzędnik okresu staropolskiego
  • Hieronim Radziejowski – polski urzędnik okresu staropolskiego, ambasador
  • Michał Stefan Radziejowski – rzymskokatolicki duchowny, urzędnik
  • Mikołaj Radziejowski – polski urzędnik okresu staropolskiego
  • Stanisław Radziejowski – polski urzędnik okresu staropolskiego
  • Stanisław Radziejowski – polski malarz
  • Ignacy Radziejowski – powstaniec listopadowy
  • Jan Karol Radziejowski – polski urzędnik okresu staropolskiego

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Radziejów mrz.

Wiktionary


radziemice

wieś w Polsce


SJP.pl

Radziemice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Radziemice.

Miejscowość jest siedzibą gminy Radziemice.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Radziemice, po jej zniesieniu w gromadzie Przemęczany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Integralne części miejscowości: Folwark, Koźlica, Nowa Wieś, Płósy.

Wikipedia


radziemicki

przymiotnik od: Radziemice


SJP.pl


radzieszyn

Radzieszyn – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Bierutów.

Wikipedia


radziewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Winnicki-Radziewicz (ur. 1911, zm. 2002) − polski malarz
  • Aleksiej Radziewicz (Rodziewicz) [ur. 1911, zm. 1982] − rosyjski działacz emigracyjny
  • Edward Radziewicz (ur. 1948) − polski związkowiec
  • Igor Radziewicz-Winnicki (ur. 1976) − polski lekarz
  • Iweta Radziewicz (ur. 1981) − polska szachistka
  • Julian Radziewicz (ur. 1937, zm. 2007) − polski pedagog
  • Piotr Radziewicz (ur. 1975), polski prawnik, naukowiec
  • Teresa Radziewicz (ur. 1970) − polska poetka
  • Tomasz Radziewicz (ur. 1974) − polski rzeźbiarz
  • Walery Radziewicz (ur. 1980) − białoruski wioślarz

Wikipedia


radzik

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. środ. radiooperator na statku

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Marian Radzik – polski kompozytor i pianista
  • Przemysław Radzik – polski prawnik
  • Tadeusz Aleksander Radzik - polski matematyk
  • Tadeusz Radzik - polski historyk
  • Zuzanna Radzik – polska publicystka, teolożka i działaczka społeczna

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrad͡ʑik, AS: raʒ́ik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radio n.

Wiktionary


radzikowice

Radzikowice (niem. Stephansdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Nysa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Przez miejscowość przepływa rzeka Cielnica, dopływ Nysy Kłodzkiej.

Wikipedia


radzikowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Radzikowski (ujednoznacznienie)
  • Bogdan Radzikowski − polski bokser
  • Hubert Radzikowski − polski dziennikarz radiowy i telewizyjny
  • Krzysztof Radzikowski − polski strongman
  • Piotr Radzikowski − polski historyk i politolog
  • Stanisław Eljasz-Radzikowski − polski malarz, lekarz, badacz historii, nazewnictwa geograficznego i kultury ludowej
  • Walery Eljasz-Radzikowski − polski malarz i fotograf, popularyzator Tatr, autor przewodników
  • Władysław Eljasz-Radzikowski − polski rzeźbiarz
  • Wojciech Eljasz-Radzikowski − polski malarz
  • Zbigniew Radzikowski − polski lekkoatleta

Wikipedia


radzimiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Radzimiński – polski historyk
  • Jan Chryzostom Frąckiewicz Radzimiński – unicki duchowny
  • Jerzy Frąckiewicz Radzimiński – polski urzędnik
  • Józef Radzimiński – polski urzędnik
  • Stanisław Radzimiński – polski urzędnik

Wikipedia


radzimir

dawne imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Racimir, Racimiar – staropolskie imię męskie, złożone z członów Raci- ("walczyć, wojować") oraz -mir ("pokój, spokój, dobro"). Znaczenie imienia: "walczący o pokój".

Racimir imieniny obchodzi 19 stycznia i 10 lipca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: raˈd͡ʑĩmʲir, AS: raʒ́ĩmʹir

Wiktionary


radzimów

Radzimów (niem. Bellmannsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Sulików.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Wikipedia


radzimowice

2 miejscowości w Polsce:

  • Radzimowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Bolków
  • Radzimowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Strzegowo

Wikipedia


radzimowski

nazwisko


SJP.pl


radzimski

nazwisko


SJP.pl


radziński

nazwisko


SJP.pl

  • Edward Radzinski (ur. 1936) – rosyjski dramaturg
  • Paweł Radziński (ur. 1954) – profesor sztuk muzycznych
  • Jacek Radziński (ur. 1968) – polski aktor
  • Tomasz Radzinski (ur. 1973) – urodziny w Polsce, kanadyjski piłkarz

Wikipedia


radzio

zdrobnienie od: Radosław, Radomir (imiona męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Radosław

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dentystka źle wstawiła Radziowi plombaombę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radosław mos., Radek mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Radek

Wiktionary


radzionków

miasto w Polsce


SJP.pl

Radzionków (niem. Radzionkau) – miasto, będące jednocześnie gminą miejską, zlokalizowane w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim. Według danych z 31 grudnia 2021 liczyło 16 193 mieszkańców.

Wikipedia


radzionkowianin

mieszkaniec Radzionkowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


radzionkowianka

mieszkanka Radzionkowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


radzionkowski

przymiotnik od: Radzionków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radzionkowem, dotyczący Radzionkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radzionków mrz.

Wiktionary


radzista

środowiskowo: żołnierz obsługujący radiostację


SJP.pl


radzistka

radzista


SJP.pl

Patrz:

radzista

radziszewo

W Polsce
  • Radziszewo – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Baruchowo
  • Radziszewo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. węgorzewskim, w gminie Pozezdrze
  • Radziszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Gryfino
  • Radziszewo – przysiółek wsi Dąbrowa Nowogardzka w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Nowogard
  • Radziszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Stargard

Wikipedia


radziszewski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radziszewem, dotyczący Radziszewa

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Radziszewski – polski urzędnik
  • Bogusław Radziszewski – polski naukowiec
  • Bronisław Radziszewski – polski chemik
  • Idzi Radziszewski – katolicki duchowny, filozof religii
  • Karol Radziszewski – polski artysta
  • Krzysztof Radziszewski – polski lekkoatleta
  • Piotr Radziszewski – polski inżynier
  • Piotr Radziszewski – polski lekarz urolog
  • Piotr Radziszewski – polski dziennikarz
  • Rafał Radziszewski – polski hokeista
  • Tomasz Radziszewski – polski wojskowy
  • Tomasz Radziszewski – polski gitarzysta

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Radziszewo n.

Wiktionary


radziszów

Radziszów (dawniej Radzieszów, Radessow, Radeszew) – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skawina.

We wsi jest stacja kolejowa Radziszów.

Wikipedia


radziszowski

nazwisko


SJP.pl


radzisław

imię żeńskie


SJP.pl

Radzisław – imię męskie, nienotowane w słownikach staropolskich. Człon Radzi- jest niespotykany w staropolskich imionach dwuczłonowych.

Radzisław imieniny obchodzi 16 października i 10 grudnia.

Wikipedia


radzisława

imię żeńskie


SJP.pl

Radzisława – żeńska forma imienia Radzisław. Imię nienotowane w słownikach staropolskich. Człon Radzi- jest niespotykany w staropolskich imionach dwuczłonowych.

Radzisława imieniny obchodzi 10 grudnia.

Wikipedia


radzisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Radzisławy lub z nią związany


SJP.pl


radziuszki

Radziuszki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Sejny. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 653.

Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


radziwiłowicz

nazwisko


SJP.pl


radziwiłł

nazwisko polskiego rodu arystokratycznego


SJP.pl

Radziwiłłowie – polski ród magnacki, pochodzący z terenów dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Członkowie tej rodziny przez większość swojej historii używali różnych odmian książęcych herbu Trąby.

Potomkowie Radziwiłłów żyją do dziś w Polsce.

Wikipedia


radziwiłłowicz

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. syn Radziwiłła

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radziwiłłów m., Radziwiliszki nmos.

Wiktionary


radziwiłłowski

taki jak u Radziwiłła, charakterystyczny dla Radziwiłła


SJP.pl


radziwoj

imię męskie


SJP.pl


radziwon

nazwisko


SJP.pl

  • Radziwon – imię używane na Białorusi
  • Stanisław Radziwon (1907–1973) – polski wojskowy
  • Tomasz Radziwon (ur. 1980) – polski piłkarz
  • Marek Radziwon (ur. 1970) – polski krytyk teatralny i literacki, menedżer kultury, historyk

Wikipedia


radziwonowicz

nazwisko


SJP.pl


radziłów

wieś w Polsce


SJP.pl

Radziłów – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Radziłów, na historycznym Mazowszu. Siedziba gminy Radziłów. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1466 roku, zdegradowany w 1870 roku. W drugiej połowie XVI wieku jako miasto królewskie położone było w powiecie radziłowskim ziemi wiskiej województwa mazowieckiego.

W miejscowości znajduje się rzymskokatolicki kościół, który jest siedzibą parafii św. Anny.

Wikipedia


radziłowski

przymiotnik od: Radziłów


SJP.pl


radzki

nazwisko


SJP.pl

W Polsce
  • Radźki – wieś w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew
Na Białorusi
  • Radźki – wieś w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Miadzioł
  • Radźki – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Urzecze
  • Radźki – dawna kolonia w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Urzecze

Wikipedia


radźkot

Rajkot (hindi राजकोट = Radźkot, gudźarati: રાજકોટ) – miasto w zachodnich Indiach, w stanie Gudźarat, w środkowej części półwyspu Kathijawar. Około 1,34 mln mieszkańców.

W mieście jest stacja kolejowa Rajkot.

Wikipedia


radzowice

Radzowice (niem. Reesewitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Dziadowa Kłoda.

Wikipedia


radźpucki

związany z radźputami (radżputami), rodem indyjskim; radżpucki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący radźputy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Choć Radźputowie walczyli dzielnie, nie ulegało wątpliwości, że twierdzy nie da się utrzymać. Kobiety radźpuckie z Padmini na czele wybrały śmierć w płomieniach, by nie dostać się w ręce wrogów i uniknąć hańby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radźput m.

Wiktionary


radźput

członek rodu indyjskiego należący do warny lub kszatrijów; radżput


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) członek indyjskiego rodu rycerskiego należący do warny lub kszatrijów, zamieszkującego dawną Radźputanę (Radżastan);

Wiktionary

Radźputowie (także radżputowie; ang. radjputs; राज्पुत, dosłownie królewscy synowie) – członkowie indyjskich rodów rycerskich zamieszkujący środkowe i północne Indie – dawną Radźputanę.

Współcześni radźputowie uważają się najczęściej niesłusznie za potomków indoaryjskich wojowników. Należą do warny kszatrijów i różnią się obecnie między sobą pod względem statusu społecznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zanim muzułmanie przybyli do Indii Północnych, wyrazu „radźput” używano dla określania rycerzy konnych/wojowników na koniu, piechurów, zwierzchników wsi czy namiestników, dowódców podporządkowanych jakiemuś władcy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radźputana ż.

 przym. radźpucki, radżpucki

Wiktionary


radźputana

Radźputana (także Radźwar, ang. Rajputana, Rajwar) – kraina historyczna w północno-zachodnich Indiach, której obszar w znacznej mierze pokrywa się z terytorium współczesnego Radżastanu.

Kraina zajmuje obszar ponad 340 000 km². Północno-zachodnia część jest nizinna i znajduje się w obrębie pustyni Thar (Wielkiej Pustyni Indyjskiej), południowo-wschodnia jest przeważająco wyżynna i cechuje się większą żyznością. Oba regiony rozdziela pasmo gór Arawali.

Wikipedia


radżputowie

członek rodu indyjskiego należący do warny lub kszatrijów; radźput


SJP.pl


radzymin

miasto w Polsce


SJP.pl

Radzymin – miasto w Polsce w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, położone około 10 km od Wołomina i około 17 km od granic Warszawy, 25 km od jej centrum. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Radzymin. Miasto wchodzi w skład aglomeracji warszawskiej. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego.

Wikipedia


radzyminek

Radzyminek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Naruszewo.

Wieś wchodzi w skład sołectwa Radzymin.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.

W miejscowości znajduje się kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła (starokatolicki mariawitów).

Wikipedia


radzyminianin

mieszkaniec Radzymina


SJP.pl


radzyminianka

mieszkanka Radzymina


SJP.pl


radzymiński

przymiotnik od: Radzymin


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Radzyminem, dotyczący Radzymina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Radzymin mrz., radzyminianin m., radzyminianka ż.

Wiktionary


radzyń

1. wieś w województwie lubuskim, w powiecie wschowskim, w gminie Sława;
2. wieś w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Grabów


SJP.pl

W Polsce
  • Radzyń Chełmiński – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim
  • Radzyń Podlaski – miasto w województwie lubelskim
  • Radzyń – wieś w woj. lubuskim, w pow. wschowskim, w gminie Sława
  • Radzyń – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Grabów
  • Radzyń-Wieś – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Radzyń Chełmiński
  • Radzyń-Wybudowanie – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Radzyń Chełmiński

Wikipedia


radzynek

Radzynek – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Brzuze.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Wikipedia


radzynianin

mieszkaniec Radzynia Chełmińskiego, Radzynia Podlaskiego


SJP.pl


radzynianka

mieszkanka Radzynia Chełmińskiego, Radzynia Podlaskiego


SJP.pl


radzyński

przymiotnik od: Radzyń Chełmiński, Radzyń Podlaski


SJP.pl


radło

narzędzie rolnicze służące do robienia bruzd pomiędzy rzędami upraw roślin okopowych i do ich obsypywania; redło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. najprostsze i najstarsze narzędzie do spulchniania gleby bez odwracania skiby

 (1.2) hist. metrol. roln. miara powierzchni, która obejmuje areał możliwy do uprawiania przy pracy jednym zaprzęgiem wołów lub koni

Wiktionary

Radło – narzędzie rolnicze wynalezione ok. 4000 r. p.n.e. w epoce neolitu, (według innego źródła 5500 lat p.n.e. w Mezopotamii) służące do spulchniania gleby bez jej odwracania. Pierwotne radło było wykonane z drewna i składało się z symetrycznej radlicy (elementu pracującego w glebie) i grzędzieli (elementu do zaprzęgania zwierząt). W późniejszym okresie radlica była wytwarzana z żelaza. Radło mogło być ciągnięte przez człowieka lub zwierzęta pociągowe – woły i, później, konie (świadczą o tym różne rozmiary radeł odnalezionych w osadzie w Biskupinie). Na ziemiach polskich radło było stosowane do końca XII w., kiedy zostało wyparte przez sochę, która została z kolei wyparta przez pług.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) radło płozowe • radło rylcowe

 (1.2) radło pruskie

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radlonka ż.

:: zdrobn. radełko n.

 czas. obradlić dk., radlić ndk.

frazeologia.

etymologia.

 etym|prasłowiański|*ordlo. < etym|prasłowiański|*orti|*-dlo. → orać + przyrostek tworzący nazwy narzędzi

 por. etymn|czeski|rádlo., etymn|rosyjski|рало. (rało), etymn|scs|рало. (ralo), etymn|litewski|arklas., etymn|łotewski|arklis.; analogiczne formacje z przyrostkiem etymn|praindoeuropejski|*-tro-.: etymn|łacina|aratrum., etymn|grecki|ἄροτρον. (árotron)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ard

* białoruski: (1.1) рала n.

* czeski: (1.1) rádlo n.

* dolnołużycki: (1.1) radło n.

* francuski: (1.1) araire ż.

* górnołużycki: (1.1) radło n.

* hiszpański: (1.1) arado romano m.

* kaszubski: (1.1) redło n.

* łaciński: (1.1) aratrum n.; (1.2) aratrum n., uncus m.

* nowogrecki: (1.1) ησιόδειο άροτρο n.

* rosyjski: (1.1) рало n.

* słowacki: (1.1) radlo n.

* szwedzki: (1.1) årder n.

* ukraiński: (1.1) рало n.

* włoski: (1.1) assolcatore m.

źródła.

== radło (język dolnołużycki.) ==

thumb|radło (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. radło

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. radlonka ż.

:: zdrobn. radełko n.

 czas. obradlić dk., radlić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. radlonka ż.

:: zdrobn. radełko n.

 czas. obradlić dk., radlić ndk.

frazeologia.

etymologia.

 etym|prasłowiański|*ordlo. < etym|prasłowiański|*orti|*-dlo. → orać + przyrostek tworzący nazwy narzędzi

 por. etymn|czeski|rádlo., etymn|rosyjski|рало. (rało), etymn|scs|рало. (ralo), etymn|litewski|arklas., etymn|łotewski|arklis.; analogiczne formacje z przyrostkiem etymn|praindoeuropejski|*-tro-.: etymn|łacina|aratrum., etymn|grecki|ἄροτρον. (árotron)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ard

* białoruski: (1.1) рала n.

* czeski: (1.1) rádlo n.

* dolnołużycki: (1.1) radło n.

* francuski: (1.1) araire ż.

* górnołużycki: (1.1) radło n.

* hiszpański: (1.1) arado romano m.

* kaszubski: (1.1) redło n.

* łaciński: (1.1) aratrum n.; (1.2) aratrum n., uncus m.

* nowogrecki: (1.1) ησιόδειο άροτρο n.

* rosyjski: (1.1) рало n.

* słowacki: (1.1) radlo n.

* szwedzki: (1.1) årder n.

* ukraiński: (1.1) рало n.

* włoski: (1.1) assolcatore m.

źródła.

== radło (język dolnołużycki.) ==

thumb|radło (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. radło

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


radłów

1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Radłów – miasto w Polsce, położone w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Radłów.

Wikipedia


radłówek

Radłówek – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Inowrocław.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 150 mieszkańców. Jest 28. co do wielkości miejscowością gminy Inowrocław.

Wikipedia


radłowianin

mieszkaniec Radłowa (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


radłowianka

mieszkanka Radłowa (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


radłowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Radłowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oławskim, w gminie Domaniów.

Wikipedia


radłowski

przymiotnik od: Radłowo, Radłów


SJP.pl


radłowy

radło


SJP.pl

Patrz:

radło

raf

1. skała podwodna powstająca z wapiennych szkieletów organizmów morskich;
2. przesiewacz; arfa;
3. żelazny grzebień do obróbki lnu; dzierlica, dziergaczka, czochra;
4. drabina nad żłobem przeznaczona do zakładania siana


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = Radiowa Agencja Fonograficzna

 (1.2) = wojsk. lotn. Królewskie Siły Powietrzne Wielkiej Brytanii

Wiktionary

Raffaele Riefoli, znany również jako Raf (ur. 29 września 1959 w Margherita di Savoia) – włoski wokalista, wykonawca pierwotnej wersji przeboju „Self Control”, który zyskał popularność po nagraniu coveru utworu przez Laurę Branigan, reprezentant Włoch podczas 32. Konkursu Piosenki Eurowizji w 1987 roku z utworem „Gente di mare”, wykonywanym w duecie z Umberto Tozzim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Królewskie Siły Powietrzne (RAF) spotkało w czasie kampanii dunkierskiej i po niej wiele nieuzasadnionych zarzutów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raf, AS: raf

Wiktionary


rafa

1. skała podwodna powstająca z wapiennych szkieletów organizmów morskich;
2. przesiewacz; arfa;
3. żelazny grzebień do obróbki lnu; dzierlica, dziergaczka, czochra;
4. drabina nad żłobem przeznaczona do zakładania siana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwykle podwodna przeszkoda wapienna powstała ze szkieletów organizmów morskich;

 (1.2) przen. utrudnienie w osiągnięciu celu

 (1.3) przest. zob. arfa.

 (1.4) gw-pl|Górny Śląsk. daw. urządzenie (żelazny grzebień) do obrywania główek lnu

Wiktionary

Rafa – skała podwodna w formie wału albo grzbietu, której górna część znajduje się tuż pod albo tuż nad powierzchnią wody. Rafy stanowią zagrożenie dla żeglugi.

W hydromorfologii rzek rafą określa się wypłyconą część koryta o dość dużym, większym niż w przypadku bystrza, spadku podłużnym oraz prędkości wody. W obrębie rafy przepływ jest turbulentny, a nurt ma charakter od rwącego w ciekach nizinnych, po kipiel w ciekach wyżynnych i górskich. Dno w rafie zawiera wypukłości, zbudowane jest z dużych kamieni i głazów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrafa, AS: rafa

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) przym. rafowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) przesiewacz

Wiktionary


rafael

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) szt. spolszczone imię włoskiego malarza i architekta Raffaella Santiego;

Wiktionary

Osoby o imieniu Rafael

  • Archanioł Rafael (Archanioł Rafał) – anioł żydowski i chrześcijański; jego imię oznacza „Bóg uzdrawia”.
  • Rafael Santi – Raffaello Santi lub Raffaello Sanzio (ur. 6 kwietnia 1483, zm. 6 kwietnia 1520) – włoski malarz i architekt.
  • Rafael del Riego (ur. 9 kwietnia 1784 lub 24 listopada 1785, zm. 7 listopada 1823), hiszpański wojskowy i polityk liberalny
  • Rafael I BiDawid (także Raphoul BeDaweed lub B’Dawid, ur. 1922, zm. 2003) – duchowny katolicki kościoła chaldejskiego, Chaldejski Patriarcha Babilonu w latach 1989–2003.
  • Rafael ‘Rafa’ Benítez Maudes (ur. 16 kwietnia 1960) – hiszpański trener piłkarski
  • Rafael Bombelli (ur. 1526, zm. 1572) – włoski matematyk
  • José Rafael Moneo Vallés (ur. 9 maja 1937) – architekt hiszpański, laureat Nagrody Pritzkera w 1996
  • Rafael Nadal (ur. 3 czerwca 1986) – tenisista hiszpański, zwycięzca wielkoszlemowego French Open 2005
  • Rafael Kubelík (ur. 29 czerwca 1914, zm. 11 sierpnia 1996) – czeski dyrygent i kompozytor
  • Rafael Márquez (ur. 13 lutego 1979) – piłkarz meksykański, reprezentant Meksyku, grający na pozycji obrońcy lub defensywnego pomocnika
  • Rafael Osuna (ur. 15 września 1938, zm. 6 czerwca 1969), tenisista meksykański
  • Refa’el Etan (ur. 1926), wieloletni oficer izraelskich służb specjalnych
  • Refa’el Etan – generał Sił Zbrojnych Izraela, były szef sztabu generalnego, polityk
  • Rafael Arévalo Martínez (ur. 1884, zm. 1975) – poeta gwatemalski generacji 1910 „El Cometa”, jeden z prekursorów tzw. realizmu magicznego, twórca opowiadań i poezji lirycznej
  • Rafael Merry del Val y Zulueta (ur. 10 października 1865 w Londynie, zm. 26 lutego 1930 w Watykanie), hiszpański duchowny katolicki, dyplomata watykański, sekretarz stanu, kardynał
  • Rafael Waganian – szachista ormiański
  • Rafael – polski duchowny prawosławny
  • Rafael –‬‭ król Makurii w Nubii w latach około 1000-1006.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1500 Rafael został już malarzem cechowym miasta Urbino.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: raˈfaɛl, AS: rafael

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rafaelowski

 rzecz. Rafał ż./mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) malarz

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. rafaelowski

 rzecz. Rafał ż./mos.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|Raffaello. < etym|gr|Ραφαήλ. < etym|hebr|רפאל. < etym|hebr|אל|רפא.dosł. „Bóg uzdrawia”

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Raphael

* włoski: (1.1) Raffaello m.

źródła.

== Rafael (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rafaela

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Rafael

Wiktionary

  • Rafaela – imię żeńskie
  • Rafaela – miasto w Argentynie
  • Rafaela – serial produkcji wenezuelskiej z roku 1977
  • Rafaela - meksykańska telenowela z 2011 roku.
  • Rafaela – ukraińska mniszka prawosławna
  • Rafaela – rosyjska mniszka prawosławna

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Rafał mos.

Wiktionary


rafaeliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rafaeli lub z nią związany


SJP.pl


rafaelowski

właściwy Rafaelowi, charakterystyczny dla twórczości Rafaela


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący życia i twórczości Raffaella Santiego, charakterystyczny, typowy dla Rafaela lub jego twórczości, taki jak u Rafaela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rafael m., Rafał ż./mos.

Wiktionary


rafaelowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rafaela lub z nim związany


SJP.pl


rafako

skrót od: Raciborska Fabryka Kotłów; Rafako


SJP.pl

Rafako, pełna nazwa Rafako S.A. – spółka akcyjna notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Rafako świadczy usługi EPC dla energetyki oraz branży ropy i gazu. Jest wykonawcą bloków energetycznych i producentem urządzeń związanych z wytwarzaniem energii. Przedsiębiorstwo oferuje także projektowanie i produkcję kotłów, w tym kotłów na parametry nadkrytyczne, kotłów fluidalnych oraz urządzeń ochrony środowiska, jak elektrofiltry, instalacje odsiarczania spalin oraz instalacje katalitycznego odazotowania spalin. RAFAKO jest akronimem powstałym przy zmianie nazwy w 1968 roku na Raciborska Fabryka Kotłów RAFAKO w Raciborzu.

Wikipedia


rafalski

nazwisko


SJP.pl

Rafalski (forma żeńska: Rafalska; liczba mnoga: Rafalscy) – polskie nazwisko. Pod koniec XX wieku w Polsce nosiło je 2552 osób.

Mężczyźni o tym nazwisku:

  • Antoni, imię świeckie Grigorij Antonowicz Rafalski (ur. 19 lutego 1789, zm. 16 listopada 1848) – rosyjski biskup prawosławny
  • Brian Rafalski (ur. 28 września 1973) – amerykański hokeista na lodzie polskiego pochodzenia, dwukrotny zdobywca Pucharu Stanleya
  • Henryk Rafalski (ur. 17 lutego 1925) – polski lekarz, nauczyciel akademicki, polityk i działacz społeczny
  • Julian Rafalski (ur. 23 maja 1879, zm. 23 listopada 1949) – leśnik–dendrolog, profesor Uniwersytetu Poznańskiego
  • Wacław Rafalski (ur. 11 lutego 1895, zm. 1974) – polski nauczyciel, społecznik i inteligent
  • Wiaczesław Rafalski (ur. 2 października 1900, zm. 17 września 1974) – polski duchowny prawosławny, rektor Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie

Wikipedia


rafandynka

mały model statku w butelce lub w żarówce


SJP.pl

Wikipedia


rafał

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Rafał – imię męskie pochodzenia semickiego wywodzące się od hebrajskiego słowa רָפָאֵל (Rafael) składającego się z „rofe” (uzdrowiciel/lekarz) i przyrostka "-el" (Pan, Bóg), tłumaczone jako Bóg uleczy/uzdrowi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaśka nie chciała się podzielić z Rafałem swoim drugim śniadaniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrafaw, AS: rafau̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rafaela ż., Rafałowa ż., Rafałówna ż., Rafałostwo lm m., Rafałkowa ż., Rafałkówna ż., Rafael mos., Rafałówka ż., Rafałów mrz.

:: zdrobn. Rafałek mos.

 przym. Rafałowy, Rafałkowy, rafaelowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Rafałek

Wiktionary


rafałek

zdrobnienie od: Rafał (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Rafał

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rafałku, daj babci buzi!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rafał mos.

 przym. Rafałowy

Wiktionary


rafałkowie

zdrobnienie od: Rafał (imię męskie)


SJP.pl


rafałkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rafałka lub z nim związany


SJP.pl


rafałostwo

Rafał z małżonką; Rafałowie


SJP.pl


rafałowicz

nazwisko


SJP.pl


rafałowie

Rafał z małżonką; Rafałostwo


SJP.pl


rafałowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rafała lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Rafała

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Julia nazbierała jeżyn w Rafałowym chruśniaku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rafał mos., Rafałek mos.

Wiktionary


raffaello

włoskie imię męskie


SJP.pl

  • Raffaello Sanzio (1483–1520) – włoski malarz i architekt;
  • Raffaello – słodycze marki Ferrero

Wikipedia


raffles

[czytaj: rafols] nazwisko angielskie, np. Thomas Stamford Bingley Raffles (1781 - 1826), brytyjski mąż stanu, założyciel miasta Singapur


SJP.pl


raffrenando

określenie wykonawcze: powstrzymując


SJP.pl


rafia

1. palma o niskim pniu i dużych, pierzastych liściach, występująca w podzwrotnikowej strefie Afryki i Ameryki;
2. włókno z liści tej palny, używane do wyrobu koszy, kapeluszy, mat itp.


SJP.pl

Rafia (Raphia P. Beauv.), czasami nazywana też palmą iglastą, igliszczą, palmą bambusową – rodzaj roślin z rodziny arekowatych. Należy do niego 20 gatunków, które występują w Afryce, na Madagaskarze i jeden gatunek (R. taedigera) w Ameryce Południowej i Środkowej.

Wikipedia


rafid

igiełkowaty kryształek w komórkach roślin, najczęściej jednoliściennych


SJP.pl


rafinacja

proces oczyszczania lub uszlachetniania różnych produktów przemysłowych w celu nadania im odpowiednich właściwości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) oczyszczanie substancji w celu nadania im odpowiednich właściwości;

Wiktionary

Rafinacja – oczyszczanie substancji (np. tłuszczów, benzyn) w celu nadania im odpowiednich właściwości, np. pozbawienia zabarwienia, poprawienia zapachu, zwiększenia trwałości. Rafinacja może odbyć się za pomocą metod fizycznych (destylacja, ekstrakcja) lub chemicznych (działanie kwasami, zasadami)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrafʲĩˈnat͡sʲja, AS: rafʹĩnacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rafineria ż.

 czas. rafinować

Wiktionary


rafinacyjny

rafinacja


SJP.pl

Patrz:

rafinacja

rafinada

cukier bardzo wysokiej jakości, otrzymywany w drodze oczyszczania cukru białego lub surowego; cukier rafinowany


SJP.pl

Cukier rafinowany, rafinada – rodzaj cukru buraczanego, wyróżniany na podstawie cech i sposobu produkcji.

Wikipedia


rafinat

pozostałość poekstrakcyjna, produkt ekstrakcji


SJP.pl

Rafinat – jedna z faz ciekłych, którą otrzymuje się w wyniku procesu ekstrakcji typu ciecz-ciecz. Drugą fazą ciekłą jest ekstrakt.

Rafinat zawiera, w przypadku ekstrakcji idealnej, rozpuszczalnik pierwotny oraz część cieczy rozpuszczonej. W przypadku ekstrakcji rzeczywistej występuje zjawisko częściowej wzajemnej rozpuszczalności rozpuszczalników, dlatego w rafinacie występuje także część rozpuszczalnika wtórnego.

Wikipedia


rafinator

przyrząd lub maszyna do rafinacji


SJP.pl


rafiner

pracownik rafinerii


SJP.pl


rafineria

zakład przemysłowy, w którym oczyszcza się np. cukier, spirytus, oleje roślinne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zakład przemysłowy przeprowadzający oczyszczanie jakiegoś surowca

 (1.2) posp. chemiczny zakład przemysłowy przerobu ropy naftowej;

Wiktionary

  • rafineria ropy naftowej
  • rafineria złota
  • agrorafineria

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrafʲĩˈnɛrʲja, AS: rafʹĩnerʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rafinacja ż., rafinowanie n.

 czas. rafinować ndk.

 przym. rafineryjny

Wiktionary


rafinerowy

przymiotnik od: rafiner


SJP.pl


rafineryjny

przymiotnik od: rafineria


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z rafinerią; wytwarzany przez rafinerię

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rafineria ż.

 czas. rafinować

Wiktionary


rafinować

oczyszczać metodami chemicznymi lub fizycznymi produkty, substancje ze zbędnych domieszek


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) poddawać procesowi rafinacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] wysokie spożycie rafinowanej, bezwartościowej żywności okazało się przyczyną różnych schorzeń związanych z niedoborami substancji odżywczych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrafʲĩˈnɔvat͡ɕ, AS: rafʹĩnovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rafinacja ż., rafineria ż., rafinada ż., rafinowanie n.

 przym. rafineryjny

Wiktionary


rafinowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rafinować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rafinować ndk.

 rzecz. rafineria ż.

Wiktionary


rafinoza

cukier złożony z glikozy, galaktozy i fruktozy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. cukier złożony, pochodzenia roślinnego, w skład którego wchodzi glukoza, fruktoza i galaktoza

Wiktionary

Wikipedia


rafiński

nazwisko


SJP.pl


rafiowy

przymiotnik od: rafia


SJP.pl


rafka

1. urządzenie usuwające z masy papierniczej zanieczyszczenia; sortownik papierniczy;
2. obręcz, felga w rowerze;
3. zdrobnienie od: rafa (podwodna skała lub przesiewacz)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraków. obręcz koła, felga (najczęściej w rowerze)

Wiktionary


rafla

rodzaj sieci rybackiej w kształcie walca z otworami z obu stron


SJP.pl


raflezja

pasożytnicza roślina występująca w lasach tropikalnych Indii, Borneo i Sumatry; bukietnica


SJP.pl


raflezjowate

rodzina roślin dwuliściennych, pasożytujących na korzeniach i łodygach drzew tropikalnych; bukietnicowate


SJP.pl


raflezjowaty

o cechach raflezjowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


rafotwórczy

wytwarzający rafy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. mar. przyczyniający się do powstawania rafy koralowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gąbki stanowiły w przeszłości istotną grupę rafotwórczą.

Wiktionary


rafować

przesiewać lub odsiewać coś za pomocą specjalnego sita (rafy)


SJP.pl


rafowy

przymiotnik od: rafa


SJP.pl


rafting

spływanie na pontonie, tratwie, kajaku itp. górskimi rzekami, odmiana flisu


SJP.pl

Rafting – turystyczna odmiana flisu (spływu) rzecznego, do której używa się różnych rodzajów tratw, łodzi, pontonów, kajaków itp. (mogą być kulturowo charakterystyczne dla regionu). Rafting oferuje się na wodach śródlądowych o różnym stopniu trudności. Od połowy lat 80. XX wieku jako usługa turystyczna wypromowana i identyfikowana globalnie.

Wikipedia


raftingowy

rafting


SJP.pl

Patrz:

rafting

raga

indyjski model muzyczny i tonalny, będący podstawą muzycznej improwizacji


SJP.pl

  • Raga – gniew, pasja w filozofii indyjskiej
  • Raga – typ muzyki indyjskiej
  • Raga – miasto w starożytnej Medii
  • Raga – miasto i dystrykt w Sudanie Południowym
  • język raga (hano, raga północny)
  • język apma (raga centralny)

Wikipedia


ragdoll

amerykański kot półdługowłosy


SJP.pl

Wikipedia


ragga

[czytaj: raga] styl w muzyce jamajskiej, będący połączeniem reggae, dancehallu i muzyki elektronicznej


SJP.pl

Ragga, zwane również Raggamuffin – styl w muzyce jamajskiej wywodzący się z gatunków reggae i dancehall, którego podstawą są elektroniczne brzmienia.

Granice pomiędzy tymi nurtami muzycznymi są bardzo znikome i coraz częściej się przenikają. Ragga powstało na Jamajce w latach 80. XX wieku. Zapoczątkowane zostało przez Jamajczyków pochodzących z niskich warstw społecznych (nazwa gatunku pochodzi właśnie od angielskiego słowa ragamuffin, oznaczającego „obdartus, włóczęga”). Utwory ragga posiadają zazwyczaj mocny przekaz, który często jest jawną krytyką polityki, rządu, braku tolerancji oraz wszelkich wydarzeń godnych potępienia („conscious ragga”). Wokal jest agresywny, szybki i wyrazisty, rytm utrzymywany jest w szybszym tempie.

Wikipedia


raggamuffin

[czytaj: ragamafin] styl w muzyce jamajskiej, będący połączeniem reggae, dancehallu i muzyki elektronicznej; ragga


SJP.pl

Ragga, zwane również Raggamuffin – styl w muzyce jamajskiej wywodzący się z gatunków reggae i dancehall, którego podstawą są elektroniczne brzmienia.

Granice pomiędzy tymi nurtami muzycznymi są bardzo znikome i coraz częściej się przenikają. Ragga powstało na Jamajce w latach 80. XX wieku. Zapoczątkowane zostało przez Jamajczyków pochodzących z niskich warstw społecznych (nazwa gatunku pochodzi właśnie od angielskiego słowa ragamuffin, oznaczającego „obdartus, włóczęga”). Utwory ragga posiadają zazwyczaj mocny przekaz, który często jest jawną krytyką polityki, rządu, braku tolerancji oraz wszelkich wydarzeń godnych potępienia („conscious ragga”). Wokal jest agresywny, szybki i wyrazisty, rytm utrzymywany jest w szybszym tempie.

Wikipedia


raggamuffinowy

raggamuffin [czytaj: ragamafinowy]


SJP.pl


raggowy

ragga [czytaj: ragowy]


SJP.pl


raginis

nazwisko


SJP.pl

Władysław Raginis (ur. 3 lipca 1908 w Zarinach pod Dyneburgiem, zm. 10 września 1939 w Górze Strękowej) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, heroiczny dowódca obrony Wizny, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski oraz awansowany do stopnia majora.

Wikipedia


raglan

krój płaszcza, sukni lub bluzki; reglan


SJP.pl

  • raglan – rodzaj rękawa
  • Raglan – wieś w Wielkiej Brytanii, w Walii
  • Raglan – miasto w Nowej Zelandii

Wikipedia


raglanowy

przymiotnik od: raglan


SJP.pl


ragnarek

w mitologii germańskiej: koniec świata bogów, który nastąpi po ich walce z wrogimi potęgami i po którym nastąpi odrodzenie się nowego świata; ragnarök


SJP.pl

Wikipedia


ragnecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ragnetą, dotyczący Ragnety (współcz. Nieman)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ragneta ż.

Wiktionary


ragneta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Nieman (historyczna nazwa miasta w obwodzie kaliningradzkim, obecnie egzonim wariantowy)

Wiktionary

Nieman, Ragneta (ros. Неман, niem. Ragnit i lit. Ragainė) – miasto w Rosji, w obwodzie królewieckim, siedziba administracyjna rejonu niemanskiego. W 2021 roku liczyło 10 765 mieszkańców.

Miejscowość położona jest na lewym brzegu Niemna, przy granicy z Litwą, ok. 8 km na wschód od Tylży.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. ragnecki

Wiktionary


ragout

[czytaj: raGU] potrawa z kawałków mięsa duszonego z dodatkiem jarzyn i przypraw; ragoût


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. typ gęstej potrawy przygotowywanej z kawałków mięsa duszonych w sosie z warzywami i różnymi dodatkami;

Wiktionary

Ragoût ([ʀa'gu], fr. ragoût) – w kuchni francuskiej rodzaj potrawy z mięsa (w tym z drobiu, dziczyzny i ryb) lub warzyw, pokrojonych na regularnej wielkości cząstki i uduszonych w wywarze rybnym, warzywnym lub mięsnym, niekiedy w zagęszczonym zasmażką sosie, zwykle przyprawionych ziołami lub korzeniami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bigos to najpopularniejsze polskie ragoût.

Wiktionary


ragóżka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. wycieraczka

Wiktionary


ragtime

[czytaj: rägtajm] rodzaj silnie zrytmizowanej muzyki i tańca popularnego na początku XX wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. silnie synkopowany styl w jazzie;

 (1.2) muz. utwór w ragtimie (1.1)

 (1.3) muz. styl fortepianowy polegający na specyficznym wygrywaniu lewą ręką na przemian w dolnym i średnim rejestrze

Wiktionary

Ragtime – forma muzyczna wywodząca się z formy tanecznej. Metrum parzyste 2/4 (z wyjątkami), tempo umiarkowane, rytm złożony i kunsztowny, silnie synkopowany (stąd nazwa pochodząca od angielskich słów ragged time – poszarpane metrum), z jednostajnym, zazwyczaj ósemkowym akompaniamentem w partii basowej (faktura homofoniczna).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rag

 przym. ragtimowy, ragtime'owy

Wiktionary


ragtimowy

przymiotnik od: ragtime


SJP.pl


ragusa

1. miejscowość i gmina we Włoszech;
2. prowincja Włoszech;
3. dawna nazwa Dubrownika (miasta w Chorwacji); Raguza


SJP.pl

Ragusa (wym. [raˈɡuza], pol. uproszczona: raguza) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Ragusa.

Wikipedia


raguza

dawna nazwa Dubrownika (miasta w Chorwacji); Ragusa


SJP.pl

Ragusa (wym. [raˈɡuza], pol. uproszczona: raguza) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Ragusa.

Wikipedia


rahla

bogato zdobiony pulpit pod księgi, zwłaszcza pod Koran; kursi


SJP.pl


rai

1. w krajach muzułmańskich: poddany płacący najwyższą daninę, szczególnie w Turcji osmańskiej;
2. od XVII wieku: pogardliwie o chłopie mieszkającym w posiadłości tureckiej na Bałkanach, płacącym wysokie podatki i nieposiadającym żadnych praw


SJP.pl

  • Rai – Radiotelevisione italiana – publiczny nadawca telewizyjny we Włoszech.
  • Raimundo Souza Vieira de Oliveira – brazylijski piłkarz.
  • Rai – miejscowość i gmina we Francji.
  • Kamienie rai
  • Raï – gatunek muzyczny
  • Rai – jednostka powierzchni równa 1600 m² (40 × 40 m).
  • Rai – grupa etniczna w Nepalu

Wikipedia


raić

polecać, rekomendować


SJP.pl


raid

[czytaj: rajd] dawniej: rajd


SJP.pl


raiffeisen

[czytaj: rajfajzen] bank austriackiej grupy Raiffeisen Zentralbank Österreich AG


SJP.pl

  • Raiffeisen Bank International – bank uniwersalny w Austrii działający od 1927
  • Raiffeisen Bank Polska – dawny bank komercyjny w Polsce działający w latach 1991–2018
  • Raiffeisen Centrobank – dawny bank w Austrii działający do 2022
  • Raiffeisen Digital Bank – bank uniwersalny w Austrii działający od 2022
  • Raiffeisen-Leasing – austriackie przedsiębiorstwo leasingowe
  • Friedrich Wilhelm Raiffeisen – niemiecki reformator społeczny, założyciel jednej z pierwszych spółdzielni pożyczkowo-oszczędnościowych w Europie

Wikipedia