manfred

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Manfred – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słów z języka staro-wysoko-niemieckiego man – człowiek i frid – opieka, pokój. Zatem Manfred to osoba „zapewniająca pokój i ochronę”.

Żeńska forma: Manfreda

Zdrobnienia: Fred, Fredek, Fredzio, Fredzia, Fredka, Maniek

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Manfred, syn Fryderyka, usiłował z mieczem w dłoni dochodzić praw do swego sycylijskiego dziedzictwa, zginął jednak w bitwie pod Benewentem w lutym owego brzemiennego w dramatyczne wydarzenia Roku Pańskiego tysiąc dwieście sześćdziesiątego ósmego sic. (...)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãnfrɛt, AS: mãnfret

Wiktionary


manfreda

imię męskie


SJP.pl

Manfreda – żeński odpowiednik imienia Manfred.

Manfreda imieniny obchodzi:

  • 28 stycznia, jako wspomnienie św. Manfreda Settali,
  • 27 października, jako wspomnienie św. Manfreda z Eberbachuu.

Wikipedia


manfredostwo

Manfred z małżonką; Manfredowie


SJP.pl


manfredowie

imię męskie


SJP.pl


manfredowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Manfreda lub z nim związany


SJP.pl


manga

japoński komiks


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) japoński komiks;

Wiktionary

Manga (jap. 漫画; wymowa (IPA): maŋga) – komiks, obraz, rysunek, szkic, karykatura. Japońskie słowo wywodzące się ze sposobu ozdabiania rycin i innych form sztuki użytkowej. Współcześnie używane poza Japonią oznacza japoński komiks.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zeszłym tygodniu kupiłem nową mangę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãŋɡa, AS: mãŋga

Wiktionary


mangaba

małpa z rodziny wąskonosych, żyjąca w lasach Afryki


SJP.pl

Mangaba (Cercocebus) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Wikipedia


mangaczka

autorka japońskiego komiksu; mangaka


SJP.pl

Mangaka (jap. 漫画家) – twórca mangi. W Japonii terminem tym określa się po prostu twórcę komiksów (sufiks -ka służy do tworzenia nazw zawodów).

Znanymi mangakami są np. twórca Naruto Masashi Kishimoto, Dragon Ball Akira Toriyama, Bleach Tite Kubo oraz One Piece Eiichirō Oda.

Wikipedia


mangaka

autor japońskiego komiksu


SJP.pl

Mangaka (jap. 漫画家) – twórca mangi. W Japonii terminem tym określa się po prostu twórcę komiksów (sufiks -ka służy do tworzenia nazw zawodów).

Znanymi mangakami są np. twórca Naruto Masashi Kishimoto, Dragon Ball Akira Toriyama, Bleach Tite Kubo oraz One Piece Eiichirō Oda.

Wikipedia


mangalia

miasto w południowo-wschodniej Rumunii


SJP.pl

Mangalia (tur. Mankalya), starożytne Callatis (grec. Κάλλατις/Καλλατίς) ; inna nazwa historyczna: Pangalia– miasto w Rumunii w okręgu i aglomeracji Konstancy. Liczy 40 150 mieszkańców (2002).

Mangalia jest kąpieliskiem morskim, dość ważnym portem oraz uzdrowiskiem. W latach 60. XX wieku w mieście wybudowano zespół nowoczesnych pensjonatów i hoteli. Corocznie latem odbywa się tutaj jeden z największych festiwali muzycznych w Rumunii – Festival Callatis.

Wikipedia


mangalica

rasa węgierskiej świni domowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. rasa węgierskiej świni domowej o charakterystycznej sierści przypominającej loki;

Wiktionary

Mangalica – rasa węgierskiej świni domowej hodowana od XIX wieku w różnych odmianach, a od 1974 roku ustawowo chroniona. Charakteryzuje się wysoką zawartością tłuszczu. Związana jest z nią także opinia, jakoby jej mięso zawierało stosunkowo mało cholesterolu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla rodziny Fronczaków ze Skrzeszewa pod Legionowem hodowla mangalic miała być jedynie hobby, tymczasem stała się i życiową pasją, i dobrze rokującym przedsięwzięciem biznesowym.

Wiktionary


mangan

pierwiastek chemiczny o symbolu Mn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Mn i liczbie atomowej 25;

Wiktionary

Mangan (Mn, łac. manganum) – pierwiastek chemiczny należący do grupy metali przejściowych.

Ma 15 izotopów z przedziału mas 49–62 i izomery jądrowe 51m, 52m, 54m. Trwały jest tylko izotop 55, który stanowi niemal 100% składu izotopowego manganu występującego w naturze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma mangan?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãŋɡãn, AS: mãŋgãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manganit m., manganian m., nadmanganian m., manganin m.

 przym. manganowy, manganawy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Mn; daw. manganez

Wiktionary


manganez

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. chem. mangan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Utworzony osad barwy cisawej, zawierający w sobie niedokwas żelaza, niedokwas manganezu, glinkę i kwas fosforowy wydzielono na sączku, opłukano dokładnie, następnie w kwasie solnym rozpuszczono.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. mangan; symbol. Mn

Wiktionary


manganian

sól kwasu manganowego, środek dezynfekujący i wybielający


SJP.pl


manganiany

sól kwasu manganowego, środek dezynfekujący i wybielający


SJP.pl

Manganiany – nieorganiczne związki chemiczne, sole kwasów manganowych. W zależności od stopnia utlenienia manganu znane są:

  • manganiany(IV) − MnO2−
    3
    lub MnO4−
    4
    (nazwa systematyczna: trioksydomanganiany(2−) lub tetraoksydomanganiany(4−); nazwa zwyczajowa: manganiny)
  • manganiany(V) − MnO3−
    4
    (nazwa systematyczna: tetraoksydomanganiany(3−); nazwa zwyczajowa: podmanganiany)
  • manganiany(VI) − MnO2−
    4
    (nazwa systematyczna: tetraoksydomanganiany(2−); nazwa zwyczajowa: manganiany)
  • manganiany(VII) − MnO
    4
    (nazwa systematyczna: tetraoksydomanganiany(1−); nazwa półsystematyczna: nadmanganiany)

Wikipedia


manganin

stop miedzi z manganem i niklem, stosowany do produkcji rezystorów wzorcowych i układów pomiarowych


SJP.pl

Manganin – stop miedzi z manganem i niklem. Charakteryzuje się bardzo małym współczynnikiem temperaturowym oporu elektrycznego. Stosowany do produkcji oporników wzorcowych i precyzyjnych, a także połączeń elektrycznych w urządzeniach kriogenicznych. Zawiera zwykle 86% miedzi, 12% manganu i 2% niklu (Cu86/Mn12/Ni2).

Wikipedia


manganinowy

przymiotnik od: manganin


SJP.pl


manganit

minerał, wodorotlenek manganu


SJP.pl

Manganit – minerał z grupy tlenowodorotlenków. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.Nazwa pochodzi od składu chemicznego tego minerału.

Wikipedia


manganoks

organiczny środek grzybobójczy, stosowany głównie do zwalczania zarazy ziemniaczanej; maneb


SJP.pl


manganometria

jeden z działów oksydymetrii, polegający na miareczkowaniu badanej substancji mianowanym roztworem manganianu (najczęściej manganianu potasu) jako utleniacza; nadmanganometria (dawniej)


SJP.pl

Manganianometria (manganometria, nadmanganianometria) – jeden z działów oksydymetrii, technika analityczna polegająca na miareczkowaniu analizowanej substancji mianowanym roztworem nadmanganianu potasu jako utleniacza.

W reakcji z analizowaną substancją jon nadmanganianowy MnO
4
redukuje się do jonu Mn2+
w środowisku kwaśnym, zaś w środowisku słabo kwaśnym do tlenku manganu(IV) MnO
2
.

Wikipedia


manganowce

grupa pierwiastków chemicznych stanowiąca VII grupę główną układu okresowego: mangan, technet, ren i bohr


SJP.pl

Manganowce – pierwiastki 7 (daw. VIIB lub VII pobocznej) grupy układu okresowego: mangan (Mn), technet (Tc), ren (Re) i bohr (Bh).

Wikipedia


manganowiec

każdy pierwiastek z siódmej grupy układu okresowego Mendelejewa


SJP.pl


manganowy

przymiotnik od: mangan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący manganu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mangan m.

Wiktionary


mango

1. drzewo z rodziny nanerczowatych; drzewo mangowe, mangowiec;
2. owoc drzewa o tej samej nazwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Mangifera|L.|ref=tak., mangowiec, rodzaj drzew owocowych z rodzaju nanerczowatych;

 (1.2) bot. dendr. drzewo z rodzaju mango (1.1)

 (1.3) spoż. kulin. owoc drzewa z rodzaju mango (1.1)

przymiotnik

 (2.1) o smaku mango (1.3)

 (2.2) w kolorze mango (1.3)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Owoc mango umyć, obrać i pokroić w cienkie plasterekasterki.

 (2.1) Moje ulubione lody to lody mango oraz lody truskawkowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãŋɡɔ, AS: mãŋgo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mangowiec m.

 przym. mangowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mangowiec

 (2.1-2) mangowy

Wiktionary


mangold

śródziemnomorska odmiana buraka; burak szpinakowy


SJP.pl

Osoby
  • Carl Amand Mangold – niemiecki kompozytor i dyrygent
  • Hans von Mangoldt – profesor zwyczajny matematyki
  • Hilde Mangold – biolog
  • Holley Mangold – zawodniczka (podnoszenie ciężarów), olimpijka
  • James Mangold – amerykański reżyser i scenarzysta
  • Mike Mangold – amerykański pilot linii American Airlines i pilot sportowy
  • Nicholas Allan Mangold – amerykański sportowiec, futbolista
  • Robert Mangold – amerykański malarz
  • Sylvia Plimack Mangold – amerykańska malarz, grafik
  • Tom Mangold – brytyjski dziennikarz śledczy
  • Mangold von Sternberg – komtur królewiecki w latach 1274 -1280, mistrz krajowy Prus

Wikipedia


mangostan

garcynia;
1. rodzaj tropikalnych roślin z rodziny kluzjowatych;
2. mangostan właściwy - gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny kluzjowatych; smaczelina, żółtopla, żółciecz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Garcinia|L.|ref=tak., rodzaj wiecznie zielonych drzew z rodziny kluzjowatych;

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Garcinia mangostana|L.|ref=tak., wiecznie zielone drzewo tropikalne pochodzące z Azji Południowo-Wschodniej;

 (1.3) spoż. ciemnofioletowy owoc mangostanu (1.2) o soczystym, słodkim i cierpkim miąższu przypominającym w smaku ananas i brzoskwinię

Wiktionary

Mangostan (Garcinia L.) – rodzaj roślin z rodziny kluzjowatych. Obejmuje ok. 400 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) garcynia

 (1.2) mangostan właściwy

Wiktionary


mangowiec

drzewo z rodziny nanerczowatych; drzewo mangowe, mango


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. ciasto z mango

Wiktionary

Otaku (jap. おたく lub オタク) – fan japońskiej popkultury, głównie anime, mangi i gier komputerowych w tym stylu. Termin stosowany głównie przez środowiska miłośników japońskiej popkultury jako określenie miłośnika takowej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mango n.

 przym. mango, mangowy

Wiktionary


mangowy

1. związany z mango;
2. związany z mangą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od mango

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotkanie miało się odbyć w ogrodzie, pod obsypanymi owocem, podobnymi do starych grusz drzewami mangowymi, spodziewano się około stu osób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãŋˈɡɔvɨ, AS: mãŋgovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mango, mangowiec

 przym. mango

Wiktionary


mangrowe

wiecznie zielona formacja roślinna występująca na wybrzeżach strefy międzyzwrotnikowej; mangrowie, namorzyny


SJP.pl

Wikipedia


mangrowie

wiecznie zielona formacja roślinna występująca na wybrzeżach strefy międzyzwrotnikowej; mangrowe, namorzyny


SJP.pl


mangrowiec

1. wspólne określenie dla kilku gatunków drzew i krzewów z rodzin korzeniarowatych, werbenowatych i palm, tworzących lasy namorzynowe; do mangrowców można zaliczyć np. korzeniarę, nipę czy awicenię; namorzynowiec
2. jadowity wąż azjatycki; wąż namorzynowy


SJP.pl


mangusodrzew

wiecznie zielone drzewo z rodziny nanerczowatych, uprawiane w strefie międzyzwrotnikowej dla jadalnych owoców o żółtopomarańczowym soczystym miąższu; mango


SJP.pl

Mango indyjskie (Mangifera indica L.), zwane też mangusodrzewem, mangowym drzewem, posmaczem indyjskim – gatunek drzew należący do rodziny nanerczowatych. Pochodzi z obszarów Indii, Malezji, Chin, Filipin. Uprawiany jest w rejonach o klimacie zbliżonym do klimatu zwrotnikowego.

Wikipedia


mangusta

zwierzę drapieżne z rodziny łasz; ichneumon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. mały, kotokształtny drapieżnik afrykański i azjatycki;

 (1.2) środ. sport. w kolarstwie: rower marki Mongoose

Wiktionary

Mangusta (Herpestes) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny Herpestinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mãŋˈɡusta, AS: mãŋgusta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ichneumon, szczur faraona

Wiktionary


mangusteczka

mangusteczka karłowata - gatunek ssaka drapieżnego


SJP.pl

Mangusteczka (Helogale) – rodzaj ssaków z podrodziny Mungosinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Wikipedia


mangustka

rodzaj ssaków z rodziny mangustowatych


SJP.pl

Mangustka (Crossarchus) – rodzaj ssaków z podrodziny Mungosinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Wikipedia


mangustolisek

mangustolisek afrykański - gatunek ssaka drapieżnego; mangusta lisia


SJP.pl

Mangustolisek afrykański, mangusta lisia (Cynictis penicillata) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny Herpestinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Wikipedia


mangustowate

rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych; ichneumony


SJP.pl

Mangustowate, ichneumony (Herpestidae) – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).

Wikipedia


mangustowaty

o cechach mangustowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


mangusty

rodzina niewielkich ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych; mangustowate, ichneumony


SJP.pl

Mangustowate, ichneumony (Herpestidae) – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).

Wikipedia


mangystauski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mangystau, dotyczący Mangystau

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mangystau n.

Wiktionary


manhattan

1. wyspa w Ameryce Północnej u zbiegu rzek Hudson, Harlem i East River;
2. dzielnica Nowego Jorku na wyspie Manhattan;
3. miasto w stanie Kansas (USA);
4. plemię Indian z grupy Algonkinów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. najmniejszy, a zarazem najgęściej zaludniony okręg Nowego Jorku, położony na wyspie o tej samej nazwie;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Stanach Zjednoczonych

Wiktionary

Manhattan – najmniejszy, a zarazem najgęściej zaludniony okręg (ang. borough) Nowego Jorku, położony na wyspie o tej samej nazwie. Ponadto hrabstwo (ang. county) w stanie Nowy Jork, w którego skład poza samą wyspą Manhattan wchodzi kilka mniejszych wysepek: Roosevelt Island, Randalls Island, Wards Island, Governors Island, Liberty Island, Ellis Island, Mill Rock oraz U Thant Island. Do hrabstwa należy również Marble Hill, jedyna część położona bezpośrednio na stałym lądzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z sąsiednimi dzielnicami Manhattan łączy kilka mostów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãnˈxatãn, AS: mãnχatãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. manhattański

Wiktionary


manhattańczyk

[czytaj: manhatańczyk] mieszkaniec Manhattanu


SJP.pl


manhattanka

[czytaj: manhatanka] mieszkanka Manhattanu


SJP.pl


manhattański

Manhattan [czytaj: manhatański]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Manhattanem, dotyczący Manhattanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manhattan mrz.

Wiktionary


mani

w średniowieczu: osoba posiadająca dobra na prawie lennym, poddana feudałowi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rel. hist. babiloński przywódca religijny, prorok, twórca manicheizmu;

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (2.1) geogr. hist. środkowy półwysep Peloponezu, oparty o góry Tajget, sięgający najbardziej wysuniętego na południe greckiego przylądka Matapan;

Wiktionary

Mani, znany także jako Manes i Manicheusz (ur. 14 kwietnia 216 koło Seleucji nad Tygrysem, zm. ok. 276 r. w Gundiszapurze) – twórca manicheizmu.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1) 

 rzecz. Manicheusz m., Manes m., manicheizm m., manichejczyk m., manichejka ż.

 przym. manichejski

 (2.1) 

 rzecz. Majnota mos., Manita m.

 przym. maniacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Manes, Manicheusz

Wiktionary


mania

1. zaburzenie psychiczne objawiające się zwiększoną aktywnością i podwyższonym lub drażliwym nastrojem;
2. przesadny, często chorobliwy pociąg do wykonywania jakichś czynności lub posiadania czegoś; maniactwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. madagaskarska rzeka

 (1.2) zdrobn. Maria

 (1.3) zdrobn. Marianna

Wiktionary

Mania – zaburzenie psychiczne (niekoniecznie sensu stricto) z grupy zaburzeń afektywnych charakteryzujące się występowaniem podwyższonego (względem eutymii) bądź drażliwego nastroju. Stany maniakalne zazwyczaj opisywane są przez pacjentów jako doświadczenia przyjemne; sprawiające, że czują się szczęśliwi. Pacjenci, których nastrój podczas manii jest drażliwy, nie opisują tego doświadczenia jako przyjemne, szybko się frustrują, a próba wpływu na ich zamiary powoduje u nich nasilenie gniewu bądź występowanie urojeń prześladowczych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Maria m./ż.

Wiktionary


maniacki

odnoszący się do maniaka, właściwy maniakowi


SJP.pl


maniactwo

przesadny, często chorobliwy pociąg do wykonywania jakichś czynności lub posiadania czegoś; mania


SJP.pl


maniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od maniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maniak m.

Wiktionary


maniaczka

kobieta cierpiąca na jakąś manię


SJP.pl


maniaczny

dawniej: maniacki - dotyczący maniaka


SJP.pl


maniak

1. człowiek ogarnięty jakąś myślą, ideą itp.; fanatyk, oszołom;
2. osoba mająca jakąś pasję, bez reszty nią pochłonięta; zapaleniec;
3. w medycynie: osoba cierpiąca na jakąś manię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. człowiek znajdujący się w fazie maniakalnej choroby afektywnej dwubiegunowej

 (1.2) pot. człowiek ogarnięty jakąś obsesją, nadmiernie zaangażowany

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) łow. wypchana skóra zabitego ptaka, służąca do manienia ptaków podczas polowania

 (2.2) reg. torba końska na pokarm zawieszona na szyi konia podczas postoju

Wiktionary

Maniak (tytuł oryg. Maniac) – niskobudżetowy slasher amerykański, uważany za jeden z najważniejszych klasyków w swoim gatunku. Reżyserem filmu jest William Lustig, a twórcą efektów specjalnych – Tom Savini. W 2012 roku powstał remake obrazu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmãɲjak, AS: mãńi ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. mania ż., maniakalność ż., maniactwo n., maniaczenie n.

:: fż. maniaczka ż.

 czas. maniaczeć

 przym. maniakalny, maniacki

 przysł. maniakalnie, maniacko, maniacznie

Wiktionary


maniakalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób maniakalny, właściwy maniakowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maniakalność ż., mania ż., maniak m., maniaczka ż.

 przym. maniakalny

Wiktionary


maniakalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co maniakalne; cecha tych, którzy są maniakalni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mania ż., maniak m., maniaczka ż., maniactwo n., maniaczenie n.

 czas. maniaczeć

 przym. maniakalny, maniacki

 przysł. maniakalnie, maniacko, maniacznie

Wiktionary


maniakalny

1. związany ze stanem wzmożonej aktywności i optymizmu, wynikającym z niektórych chorób psychicznych;
2. nieposkromiony, opętańczy w zainteresowaniu czymś, robieniu czegoś; sfiksowany na jakimś punkcie, szaleńczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. psych. dotyczący manii i/lub maniaka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Alternatywą tej tezy jest paranoja maniakalna tego faceta, może zresztą za długo przebywał na Białorusi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mania ż., maniak m., maniaczka ż., maniakalność ż.

 przym. maniakalnie

 przysł. maniakalnie

Wiktionary


maniana

potocznie:
1. coś głupiego, szalonego, zwariowanego;
2. coś kiepskiego, zrobionego w sposób niedbały;
3. obijanie się, lenienie się


SJP.pl


manić

dawniej: mamić;
1. zwodzić, bałamucić, wprowadzać w błąd;
2. wabić, nęcić, pociągać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. omanić, zmanić)

 (1.1) łow. wabić ptaki podczas łowów na nie

 (1.2) daw. przedstawiać coś w nieprawdziwym, złudnym świetle, by kogoś zmylić, skusić lub oszukać

czasownik zwrotny niedokonany manić się (dk. omanić się, zmanić się)

 (2.1) być manionym

Wiktionary

Manić (cyr. Манић) – wieś w Serbii, w mieście Belgrad, w gminie miejskiej Barajevo. W 2011 roku liczyła 560 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Myśliwi manili kaczki, aby się zbliżyły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mamić, zwodzić

Wiktionary


manica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. naręczak; osłona na ramię w zbroi

Wiktionary

Manica – prowincja w środkowo-zachodnim Mozambiku. Liczy blisko 2 mln mieszkańców (2017). Ośrodkiem administracyjnym prowincji jest Chimoio.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mãˈɲit͡sa, AS: mãńica

Wiktionary


manicheistyczny

manicheizm; manichejski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z manicheizmem, dotyczący manicheizmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manicheizm m.

 przym. manichejski

Wiktionary


manicheizm

system religijny utworzony w Persji, uznający istnienie dwóch zwalczających się pierwiastków: światło i dobro oraz ciemność i zło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. filoz. system religijno-filozoficzny, stworzony przez Maniego, zgodnie z którym podstawą bytu są dwie przeciwstawne siły: dobro i zło oraz światło i ciemność;

Wiktionary

Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego (Manesa). Był syntezą staroirańskiego zoroastryzmu, buddyzmu i chrześcijaństwa. Pod względem filozoficznym manicheizm był jedną z odmian gnostycyzmu i wschodniego panteizmu. Dwa podstawowe elementy systemu filozoficzno-religijnego manicheizmu to dualizm i podkreślanie poznania w procesie wyzwalania się spod wpływu zła. Manicheizm objął swoim zasięgiem znaczne obszary Azji, północnej Afryki i Europy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podstawowym elementem manicheizmu jest dualizm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manichejczyk mos., manichejka ż.

 przym. manichejski, manicheistyczny

Wiktionary


manichejczyk

wyznawca manicheizmu, ruchu religijnego opartego na objawieniach Maniego (Manicheusza)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. filoz. hist. zwolennik manicheizmu

Wiktionary

Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego (Manesa). Był syntezą staroirańskiego zoroastryzmu, buddyzmu i chrześcijaństwa. Pod względem filozoficznym manicheizm był jedną z odmian gnostycyzmu i wschodniego panteizmu. Dwa podstawowe elementy systemu filozoficzno-religijnego manicheizmu to dualizm i podkreślanie poznania w procesie wyzwalania się spod wpływu zła. Manicheizm objął swoim zasięgiem znaczne obszary Azji, północnej Afryki i Europy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najbardziej do propagowania idei reinkarnacji przyczynili się gnostycy i manichejczycy, którzy przejęli pewne teorie z Indii czy Egiptu […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manicheizm m.

 przym. manichejski

Wiktionary


manichejka

wyznawczyni manicheizmu, ruchu religijnego opartego na objawieniach Maniego (Manicheusza)


SJP.pl


manichejski

manicheizm; manicheistyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rel. filoz. dotyczący manicheizmu lub manichejczyków, albo zawierający elementy przyjętej przez nich doktryny;

 (1.2) przen. przeciwstawiający sobie skrajne pojęcia, np. dobro i zło, światło i ciemność, zakładający nieustanną ich walkę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Filozofia manichejska, powstała w III w. n.e., czerpała ze źródeł zoroastryzmu, buddyzmu i chrześcijaństwa.

 (1.2) Przeciwieństwem myślenia demokratycznego są różne formy jakobinizmu czy bolszewizmu. W takim myśleniu istnieje dążenie do osiągnięcia absolutnej Prawdy, manichejski podział na absolutne Dobro i Zło.

 (1.2) Radykalizująca się opozycja polityczna przyjęła manichejską optykę podziału otaczającej ją rzeczywistości na „my” i „oni”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmã.ɲi.ˈxɛj.sʲci, AS: mã.ńi.χei .̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manicheizm m., manichejczyk m., manichejka ż.

 przym. manicheistyczny, niemanichejski

 przysł. manichejsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manicheistyczny

 (1.2) dualistyczny, dychotomiczny, czarno-biały, dwubiegunowy, polaryzujący

Wiktionary


manicheusz

perski reformator religijny (ok. 216 - ok. 276); Manes, Mani


SJP.pl


manicheuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Manicheusza lub z nim związany


SJP.pl


manicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bronisław Manicki (1893–1944) – polski żołnierz, podoficer Wojska Polskiego
  • Jacek Manicki (1951–2014) – polski tłumacz literatury pięknej z języka angielskiego
  • Maciej Manicki (ur. 1954) – polski polityk i działacz związkowy, poseł na Sejm I, II i III kadencji
  • Stanisław Manicki (1947–2025) – polski piłkarz

Wikipedia


manicure

[czytaj: manikiur]
1. pielęgnacja paznokci u rąk; manikiur;
2. manicure hybrydowy - manicure utwardzany w świetle ultrafioletowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pielęgnacja dłoni, paznokci u rąk;

Wiktionary

Manicure (z fr. manucure) – zabieg kosmetyczny, któremu poddawane są paznokcie u rąk. Manicure stosują osoby, które pragną mieć ładniejsze paznokcie. Zabieg polega nie tylko na malowaniu, ale też na wyrównywaniu skórek i pielęgnowaniu płytki paznokci. Podobny zabieg u paznokci u nóg nazywany jest pedicure.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. manicurzysta m., manicurzystka ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|manucure. < etym2n|łac|manus|manus|curo|curare.

uwagi.

* inna pisownia: manikiur

* zobacz też: Indeks:Polski - Kosmetyka

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) manicure

* bułgarski: (1.1) маникюр m.

* fiński: (1.1) käsienhoito

* francuski: (1.1) manucure ż.

* hiszpański: (1.1) manicura ż.

* interlingua: (1.1) manicura

* jidysz: (1.1) מאַניקור m. (manikur)

* nowogrecki: (1.1) μανικιούρ n.

źródła.

== manicure (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-manicure.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) manikiur, manicure

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manicurzysta m., manicurzystka ż.

Wiktionary


manicurzysta

[czytaj: manikiurzysta] mężczyzna wykonujący manicure (manikiur); manikiurzysta


SJP.pl


manicurzystka

[czytaj: manikiurzystka albo manikirzystka] kobieta wykonująca manicure (manikiur); manikiurzystka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zajmująca się zawodowo pielęgnacją dłoni i paznokci u rąk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żeby uniknąć rozczarowań, lepiej już teraz zarezerwować ulubionego fryzjera, kosmetyczkę i manicurzystkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manicure mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manikiurzystka

Wiktionary


maniecki

nazwisko


SJP.pl


manieczki

Manieczki – osada (agromiasteczko) w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Brodnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wieś położona 6 km na zachód od Śremu przy drodze wojewódzkiej nr 310 (Śrem – Czempiń – Głuchowo). We wsi znajduje się skrzyżowanie z drogą powiatową nr 4064P do Przylepek oraz lokalnymi do Krzyżanowa i Boreczka.

Wikipedia


manielnek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Zaolzie. niedorajda

Wiktionary


maniera

1. cecha zachowania się, zwykle irytująca; nawyk, przyzwyczajenie;
2. mechaniczne powielanie środków wyrazu; zmanierowanie, sztampa, szablon;
3. charakterystyczny sposób tworzenia, styl, np. maniera stylistyczna pisarza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. charakterystyczny dla pewnego kręgu twórców sposób tworzenia dzieł; styl

 (1.2) liter. zagęszczenie elementów typowych dla ukształtowanego już stylu, mechaniczne powtarzanie wzorów wyraźnie odczuwalne jako przejaw wtórności; zmanierowane, stałe chwyty

 (1.3) zob. maniery.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maniery nmos.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|manière. < etym|płac|manuaria. < etym|łac|manus.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) صورة

* bułgarski: (1.1) маниер m.

* interlingua: maniera

* ukraiński: (1.1) манера ż.

źródła.

== maniera (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) maniera, sposób, tryb

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈɲɛra, AS: mãńera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maniery nmos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maniery nmos.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|manière. < etym|płac|manuaria. < etym|łac|manus.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) صورة

* bułgarski: (1.1) маниер m.

* interlingua: maniera

* ukraiński: (1.1) манера ż.

źródła.

== maniera (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) maniera, sposób, tryb

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


manierczyna

ekspresywnie: manierka


SJP.pl


manierka

płaska, blaszana butelka używana przez żołnierzy i turystów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płaska, blaszana butelka używana przez żołnierzy i skautów do przenoszenia płynów;

Wiktionary

Manierka – niewielki pojemnik (zazwyczaj o pojemności do 2 litrów), wykonany ze sztywnego materiału, przeznaczony do przenoszenia napojów w warunkach polowych. Popularny element wyposażenia wojskowego oraz turystycznego.

Wikipedia


maniery

sposób zachowania w towarzystwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) sposób zachowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego maniery pozostawiają wiele do życzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maniera ż., manieryczność ż., manieryzm m., manierysta m., manierystka ż.

 czas. zmanierować ndk.

 przym. manieryczny, zmanierowany, manierystyczny

 przysł. manierycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zachowanie

Wiktionary


manieryczniej

stopień wyższy od przysłówka: manierycznie


SJP.pl


manieryczność

sztuczność, teatralność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest manieryczne; cecha tych, którzy są manieryczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. manieryczny

 przysł. manierycznie

 rzecz. maniery nmos.

Wiktionary


manieryczny

nienaturalny, pretensjonalny, naśladujący powierzchownie czyjś styl


SJP.pl


manierysta

1. artysta tworzący zgodnie z jakąś manierą, naśladujący czyjąś manierę;
2. przedstawiciel manieryzmu


SJP.pl


manierystka

manierysta


SJP.pl

Patrz:

manierysta

manierystyczny

mający cechy manieryzmu, stylu w sztuce późnego renesansu


SJP.pl


manieryzm

1. styl w sztuce XVI w. między renesansem a barokiem;
2. naśladownictwo w sztuce;
3. zaburzenia nerwowe objawiające się niekontrolowanymi skurczami mięśni


SJP.pl

Manieryzm – termin, którym określa się zjawiska w sztuce europejskiej XVI wieku. Dyskusyjne pozostają zarówno sam termin, jak i jego zakres oraz geneza zjawiska nim określanego. Najogólniej poprzez pojęcie to rozumie się styl, występujący w okresie od ok. 1520 do końca XVI wieku i charakteryzujący się dążeniem do doskonałości formalnej i technicznej dzieła, a także wysubtelnieniem, wyrafinowaniem, wykwintnością i swobodą form.

Wikipedia


manierzysta

1. artysta tworzący zgodnie z jakąś manierą, naśladujący czyjąś manierę;
2. przedstawiciel manieryzmu


SJP.pl


maniewo

Maniewo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie obornickim, w gminie Oborniki.

Wikipedia


maniewski

nazwisko


SJP.pl


manifa

1. demonstracja feministyczna;
2. potocznie: manifestacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) slang. manifestacja organizowana przez środowiska feministyczne w Dniu Kobiet w różnych częściach Polski;

Wiktionary

Manifa – doroczna demonstracja feministyczna organizowana w związku z Dniem Kobiet w różnych częściach Polski, w Warszawie przez nieformalną grupę Porozumienie Feministyczne 8 Marca. Odbywa się 8 marca lub w najbliższe temu dniu soboty lub niedziele. Nazwa pochodzi od slangowego skrócenia słowa manifestacja, używanego w tej formie przez opozycję antyrządową w latach 80. XX w.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zorganizowana przez Porozumienie Kobiet 8 Marca i Porozumienie Lesbijek Manifa przed Dniem Kobiet przebiegała, jak co roku, pod hasłami równouprawnienia i prawa do aborcji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifest mrz., manifa ż., manifestacja ż., manifestant m., manifestantka ż., manifestowanie n., zamanifestowanie n.

 czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

 przym. manifestacyjny

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary


manifest

1. odezwa władzy do narodu; orędzie;
2. publiczna wypowiedź jakiejś organizacji, partii politycznej, grupy literackiej itp., zawierająca jej program działania lub wyrażająca jej stanowisko;
3. to, co jest wyrazem czyichś uczuć lub poglądów;
4. publiczny protest lub skarga;
5. dokument ze szczegółowym wykazem ładunku na statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publiczna deklaracja zawierająca program działania

 (1.2) protest wyrażony publicznie

 (1.3) polit. odezwa władz skierowana do narodu

 (1.4) książk. otwarte wyrażenie uczuć lub idei

 (1.5) urz. wykaz ładunku

Wiktionary

  • manifest okrętowy: szczegółowy wykaz ładunków statku
  • w sądownictwie: skarga wniesiona do sądu w sprawie krzywdy osobistej
  • publiczna, uroczysta deklaracja, wyrażająca stanowisko w danej sprawie, orędzie, deklaracja programowa. Znane manifesty:
    • Manifest 22 stycznia 1863
    • Manifest komunistyczny
    • Manifest Kandela
    • Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
    • Manifest Skamandrytów
    • Manifest Debiana
    • Manifest GNU
    • Manifest Agile
    • Manifest literacki
    • Manifest surrealizmu
    • Manifest z Tamworth
    • Manifest Unabombera, autorstwa Theodore Kaczynskiego

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) W swoim manifeście wyborczym partia nawiązała do postulatów przedwojennych endeków.

     (1.1) Ponad 14 tysięcy osób polubiło manifest : Polacy! Przestańcie klaskać w samolocie!

     (1.2) Artyści nie poparli manifestu antyrewolucyjnego.

     (1.4) Wystawienie dramatu stało się manifestem dezaprobaty dla poczynań władzy.

     (1.5) Jakimś cudem pyton dla ogrodu zoologicznego nie został ujęty w manifeście pokładowym.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: mãˈɲifɛst, AS: mãńifest

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. manifa ż., Manifa ż., manifestacja ż., manifestacyjność ż., manifestant mos., manifestantka ż.

     czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

     przym. manifestacyjny

     przysł. manifestacyjnie

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.4) manifestacja

    Wiktionary


manifestacja

1. wystąpienie zbiorowe, np. pochód, zgromadzenie, mające na celu wyrażenie opinii (najczęściej protestu lub poparcia dla kogoś, czegoś); demonstracja;
2. publiczne okazywanie uczuć, poglądów wobec kogoś lub czegoś; demonstracja, przejaw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czynne publiczne wystąpienie dla wyrażenia swego stanowiska, protestu, sympatii, solidarności

 (1.2) ostentacyjne okazywanie swoich uczuć, emocji

 (1.3) przejaw

 (1.4) pojawienie się, ukazanie się

Wiktionary

Demonstracja (łac. demonstratio – wskazanie, inaczej manifestacja) – wystąpienie zbiorowe, zgromadzenie, mające na celu wyrażenie protestującej przeciw czemuś lub popierającej coś części opinii publicznej. Jest to publiczne okazywanie uczuć, postawy wobec czegoś lub kogoś przez jednostkę lub grupę. W państwie demokratycznym stanowi sposób korzystania z wolności zgromadzeń. Jest jednym z przejawów protestu politycznego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmãɲifɛˈstat͡sʲja, AS: mãńifestacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifestacyjność ż., manifest m., Manifa ż., manifa ż., manifestant m., manifestantka ż., manifestowanie n., zamenifestowanie n.

 czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

 przym. manifestacyjny, manifestowy

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) demonstracja

 (1.2) demonstracja

Wiktionary


manifestacyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób ostentacyjny, przerysowany, na pokaz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Węgierscy posłowie manifestacyjnie opuścili salę obrad.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifest mrz., manifestacyjność ż., manifestantka ż., manifestant mos., manifa ż., Manifa ż., manifestacja ż.

 przym. manifestacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) demonstracyjnie, ostentacyjnie

Wiktionary


manifestacyjność

książkowo: prowokacyjny, demonstracyjny sposób zachowania się, mający na celu zwrócenie czyjejś uwagi, zamanifestowanie swojej obecności; ostentacja, ostentacyjność, demonstracyjność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego co manifestacyjne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifest mrz., manifestacja ż.

 przym. manifestacyjny

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary


manifestacyjny

demonstracyjny;
1. taki, który publicznie coś okazuje, zwraca na siebie uwagę; ostentacyjny;
2. mający charakter manifestacji - wystąpienia zbiorowego, mającego na celu wyrażenie opinii (najczęściej protestu lub poparcia dla kogoś, czegoś)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) robiony w połączeniu z chęcią zademonstrowania czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifa ż., Manifa ż., manifest mrz., manifestacja ż., manifestacyjność ż., manifestant mos., manifestantka ż.

 czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary


manifestant

uczestnik manifestacji, zgromadzenia, pochodu zwołanego dla wyrażenia poglądów grupy ludzi; demonstrant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczestnik manifestacji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲiˈfɛstãnt, AS: mãńifestãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifestacja ż., manifest m.

:: fż. manifestantka ż.

 czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

 przym. manifestacyjny

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manifestujący, demonstrant, demonstrujący

Wiktionary


manifestantka

manifestant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta biorąca udział w manifestacji

Wiktionary

Patrz:

manifestant

Powiązane:

 rzecz. manifestacja ż., Manifa ż., manifa ż., manifestowanie n.

:: fm. manifestant m.

 czas. manifestować ndk., zamanifestować dk.

 przym. manifestacyjny

 przysł. manifestacyjnie

Wiktionary


manifestować

1. brać udział w manifestacji, pochodzie, zgromadzeniu, w celu wyrażenia swoich poglądów; demonstrować;
2. jawnie, ostentacyjnie okazywać swoje uczucia;
3. manifestować się - ukazywać się, uzewnętrzniać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) polit. publicznie wyrażać swoje poglądy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifest mrz., Manifa ż., manifestowanie n., manifestantka ż., manifestant mos., manifa ż., manifestacja ż.

 przym. manifestacyjny

Wiktionary


manifestowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. publiczne wyrażanie swoich poglądów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Źródłem tego wszystkiego jest "kompleks męskości", "zazdrość o członek". Dowodem na istnienie tego kompleksu jest manifestowanie przez kobietę dążności do męskich celów — sukcesów, uznania w sferze zawodowej.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. manifestować ndk.

 rzecz. manifestacja ż., Manifa ż., manifa ż., manifestantka ż.

Wiktionary


manifestowy

przymiotnik od: manifest


SJP.pl


manifowy

manifa


SJP.pl

Patrz:

manifa

manihotoksyna

trujący glikozyd występujący w manioku jadalnym


SJP.pl


manikiur

pielęgnacja paznokci u rąk; manicure


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kosmet. zabieg pielęgnacyjny na paznokcie u rąk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manikiurzystka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manicure

Wiktionary


manikiurować

obcinać, piłować i lakierować paznokcie u rąk


SJP.pl


manikiurzysta

mężczyzna wykonujący manikiur (manicure); manicurzysta


SJP.pl


manikiurzystka

kobieta wykonująca manikiur (manicure); manicurzystka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zajmująca się zawodowo pielęgnacją dłoni i paznokci u rąk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zanim zaczęłam regularnie chodzić do manikiurzystki, malowałam paznokcie co drugi dzień, żeby dłonie elegancko prezentowały się w pracy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manikiur mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manicurzystka

Wiktionary


manikowski

nazwisko


SJP.pl

Manikowski (Jelita odmienne X) – polski herb szlachecki, odmiana herbu Jelita, z nobilitacji.

Wikipedia


manila

włókiennictwo:
a) twarde, wodoodporne włókno z liści banana manilskiego, służące np. do wyrobu wysokogatunkowych lin okrętowych, sieci rybackich lub papieru; abaka;
b) wyrób z tego włókna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Filipin;

Wiktionary

Manila (filipiński Maynila) – stolica Filipin, położona na wyspie Luzon, przy ujściu rzeki Pasig do Zatoki Manilskiej, licząca razem z przedmieściami ponad 24 miliony mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mãˈɲila, AS: mãńila

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manilczyk mos., manilka ż.

 przym. manilski

Wiktionary


manilczyk

mieszkaniec Manili


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Manili

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈɲilt͡ʃɨk, AS: mãńilčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manila ż.

:: fż. manilka ż.

 przym. manilski

Wiktionary


manilka

mieszkanka Manili


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Manili

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈɲilka, AS: mãńilka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manila ż.

:: fm. manilczyk mos.

 przym. manilski

Wiktionary


manilowy

wykonany z manili - twardego, wodoodpornego włókna (np. papier manilowy, liny manilowe); manilski


SJP.pl


manilski

1. przymiotnik od: Manila (stolica Filipin);
2. wykonany z manili - twardego, wodoodpornego włókna (np. papier manilski, liny manilskie); manilowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do miasta Manila

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W czwartek policja oskarżyła 14 cudzoziemców o malwersacje finansowe i nielegalny obrót akcjami na manilskiej giełdzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈɲilsʲci, AS: mãńilsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manila ż., manilczyk mos., manilka ż.

Wiktionary


maniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mani lub z nią związany


SJP.pl


maniok

1. krzew o wielkich jadalnych bulwach korzeniowych przerabianych na mąkę i tapiokę, uprawiany w krajach tropikalnych, głównie w Ameryce Południowej;
2. podłużna bulwa tego krzewu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Manihot|Mill.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny wilczomleczowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju maniok (1.1)

 (1.3) spoż. jarzyna z bulw jadalnych gatunków manioku (1.2)

 (1.4) kulin. potrawa z manioku (1.3)

Wiktionary

Maniok (Manihot Mill.) – rodzaj krzewów i bylin z rodziny wilczomleczowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej. Z powodu dużego znaczenia użytkowego maniok jadalny jest tam też uprawiany, a poza tym został rozprzestrzeniony w całej strefie międzyzwrotnikowej. Maniok jadalny jest głównym składnikiem diety ponad 800 mln ludzi na świecie i ma największy po ryżu i pszenicy wkład w światową podaż kalorii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmãɲɔk, AS: mãńok

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maniokowy

Wiktionary


maniokowy

przymiotnik od: maniok


SJP.pl


maniowy

wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim


SJP.pl

Wikipedia


manipulacja

1. ręczne wykonywanie precyzyjnych czynności;
2. czynność wymagająca zręczności i precyzji;
3. wpływanie na poglądy i zachowania innych osób poza ich świadomością dla osiągnięcia własnych celów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. ręczne wykonywanie czynności wymagającej precyzji i zręczności

 (1.2) celowe naginanie lub przeinaczanie faktów dla udowodnienia swoich racji lub w celu wywarcia wpływu na czyjeś poglądy, nastroje, reakcje

 (1.3) praw. celowe nieuczciwe wykorzystywanie sytuacji dla osiągnięcia własnych celów, zysków

Wiktionary

Manipulacja (ze śred. łac. manipulus, od łac. „garść, garstka, naręcze” – manus, ręka, możliwy zw. z gr. μαρέ marē, ręka oraz -pulus: możliwy zw. z łac. plenus, pełny oraz plére, napełniać, por. gr. πλήρώς plērēs, pełny; πλήθειν plēthein, być pełnym; być może od łac. pellere, od pellō, „rozpędzić, wprawić w ruch, dotknąć, poruszyć”; wyr. manus pellō ma ozn. „trzymać czyjąś dłoń” lub „mieć kogoś w ręku”) – termin odnoszący się do zręczności w wykonywaniu danej czynności lub samej czynności przeprowadzonej w ten sposób; w następstwie oznacza także „przeinaczanie, naginanie”, „wykorzystanie do własnych celów, wywieranie (często ukryte) wpływu” oraz wszystkie działania mające na celu wywołanie konkretnych zachowań i reakcji u odbiorcy, przez co nabrał również cech pejoratywnych takich jak: „knowanie, knucie, krętactwo, machinacja, machlojka, oszustwo”. Manipulacja dotyczy też nie środków, ale relacji pomiędzy nadawcą a odbiorcą. Negatywny sens omawianego pojęcia, zbliżony do nadawanego mu dzisiaj, nadano po raz pierwszy w 1864 roku, kiedy to zostało ono użyte jako określenie nieuczciwego wpływania na wyborców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Janek wykonywał jakieś manipulacje przy gniazdku elektrycznym.

 (1.2) Długo wierzyła w jego historyjki, aż wreszcie poznała się na jego manipulacjach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲipuˈlat͡sʲja, AS: mãńipulacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manipulowanie n., manipulator m., manipulatorka ż., manipulant m., manipulantka ż.

 czas. manipulować, zmanipulować

 przym. manipulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) krętactwo, machlojka

Wiktionary


manipulacje

czynności związane z załatwianiem jakichś spraw, zwłaszcza urzędowych; procedura urzędowa


SJP.pl


manipulacyjność

1. cecha kogoś, kto nagina lub przeinacza fakty, by udowodnić swoje racje;
2. cecha czegoś, co umożliwia wykonywanie precyzyjnych czynności;
3. cecha czegoś, co tworzy pożądany, lecz fałszywy obraz rzeczywistości


SJP.pl


manipulacyjny

związany z manipulacją


SJP.pl


manipulancki

manipulant


SJP.pl

Patrz:

manipulant

manipulant

1. osoba naginająca fakty dla osiągnięcia własnych celów; manipulator, intrygant;
2. dawniej: niższy urzędnik biurowy;
3. w leśnictwie: osoba sortująca surowiec drewniany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. ten, kto manipuluje ludźmi, faktami, steruje działaniami innych; człowiek podstępny, przebiegły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie miał przyjaciół, ponieważ był uważany za manipulanta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲiˈpulãnt, AS: mãńipulãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manipulacja ż., manipulator m., manipulowanie n., fż. manipulantka

 czas. manipulować ndk., zmanipulować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manipulator

Wiktionary


manipulantka

kobieta manipulująca ludźmi lub faktami dla osiągnięcia własnych celów; manipulatorka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwykle pejor. kobieta, która manipuluje faktami, innymi ludźmi i ich zachowaniem; kobieta podstępna, fałszywa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Magda jest manipulantką, podpuszcza przyjaciół przeciwko sobie, a potem udaje, że ich godzi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲipuˈlãntka, AS: mãńipulãntka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. manipulant.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manipulatorka

Wiktionary


manipularny

przymiotnik od: manipuł


SJP.pl


manipularz

część ubioru kościelnego w liturgii rzymskiej w kształcie szarfy spiętej na końcach, zakładanej na lewą rękę przez duchownego odprawiającego mszę lub asystującego przy mszy


SJP.pl

Manipularz – w liturgii katolickiej jest to płaska przepaska, tego samego koloru, co ornat i stuła, którą kapłan zakłada na siebie zawieszając na przedramieniu lewej ręki. Łacińska nazwa „manipulus” oznacza snop zboża.

Wikipedia


manipulator

1. urządzenie techniczne do zdalnego wykonywania precyzyjnych czynności;
2. przycisk w aparaturze telegraficznej lub radiowej, umożliwiający nadawanie informacji za pomocą alfabetu Morse'a; klucz;
3. w informatyce: manipulator kulkowy - rodzaj urządzenia służące do sterowania kursorem na ekranie; trackball


SJP.pl

  • Manipulator robotyczny
  • Manipulator alarmowy
  • Manipulator punktowy (TrackPoint)
  • Manipulator kulkowy (Manipulator dotykowy, Trackball)
  • Manipulator drążkowy (Joystick, Manipulator wychyłkowy)

Wikipedia


manipulatorka

manipulator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. manipulantka.

Wiktionary

Patrz:

manipulator

Powiązane:

 rzecz. manipulacja, manipulowanie

Wiktionary


manipulatorski

naginający fakty dla osiągnięcia własnych celów; kombinatorski


SJP.pl


manipulatorstwo

wpływanie na zachowania i postawy innych ludzi poza ich świadomością, poprzez przedstawianie pokrętnych, fałszywych lub jednostronnych argumentów albo przeinaczonych faktów; manipulacja


SJP.pl


manipulować

zmanipulowywać;
1. wpływać na zachowania lub poglądy kogoś w taki sposób, że nie jest on tego świadomy;
2. naginać lub przeinaczać fakty w celu udowodnienia swoich racji;
3. wykonywać precyzyjną czynność ręcznie lub za pomocą narzędzia trzymanego w ręku;
4. wykonywać z czymś jakąś czynność w celu osiągnięcia zamierzonego efektu


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) obsługiwać coś wykorzystując jakiś układ sterowania

 (1.2) obsługiwać coś bez pełnej wiedzy lub umiejętności, próbować coś obsługiwać

 (1.3) kierować kimś, powodować, że ktoś coś robi, bez jego wiedzy i zgody

 (1.4) przen. zmieniać coś, aby odpowiadało własnym interesom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robotnik zręcznie manipulował koparką i praca szła sprawnie i szybko.

 (1.2) Zanim zaczniesz manipulować przy dźwigni, przeczytaj instrukcję obsługi.

 (1.3) Sprytny dworzanin manipulował królem i uzyskiwał dla siebie korzystne prawo.

 (1.4) Politycy manipulowali wynikami sondaży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲipuˈlɔvat͡ɕ, AS: mãńipulovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manipulacja ż., manipulant m., manipulantka ż., manipulatorstwo n., manipulator m., manipularz m., manipulowanie n., zmanipulowanie n.

 czas. zmanipulować dk.

 przym. manipulacyjny, manipulatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sterować, obsługiwać, kierować, obchodzić się (z czymś), uruchamiać

 (1.2) próbować, uruchamiać, testować

 (1.3) kierować, sterować, trzymać, zmuszać, uzależniać (od siebie), rządzić (kimś)

 (1.4) fałszować, oszukiwać, poprawiać, zmieniać

Wiktionary


manipulowalny

podatny na wpływ innych osób


SJP.pl


manipulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wykonywanie jakiejś czynności, która wymaga zdolności manualnych, zręczności i dokładności

 (1.2) wykorzystywanie jakichś okoliczności, naginanie lub przeinaczanie faktów w celu udowodnienia swoich racji lub wpływania na cudze poglądy i zachowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) I tak jak manipulowanie dzieckiem uczy je instrumentalnego traktowania zarówno siebie samego, jak i innych (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲipulɔˈvãɲɛ, AS: mãńipulovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manipulacja ż., manipulator m., manipulant m., manipulantka ż., manipulatorka ż.

 czas. manipulować ndk., zmanipulować dk.

 przym. manipulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) manewrowanie

 (1.2) manipulacja, manewrowanie, sterowanie

Wiktionary


manipuri

1. jeden z języków urzędowych Indii;
2. styl tańca indyjskiego


SJP.pl

  • manipuri – styl tańca indyjskiego
  • manipuri – urzędowy język w indyjskim stanie Manipur
  • język bisznuprija-manipuri – indoeuropejski język w północno-wschodnich Indiach

Wikipedia


manipurski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Manipurem, dotyczący Manipuru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manipur mrz.

Wiktionary


manipuł

trzecia część kohorty, jednostka wojskowa w starożytnym Rzymie


SJP.pl

Manipuł (łac. mǎnǐpŭlŭs, od łac. mǎnŭs – ręka) – jednostka taktyczna armii rzymskiej, złożona z dwóch centurii.

Nazwę tę wywodzono od znaku bojowego jednostki (signum), którym początkowo była wiązka siana zatknięta na ostrzu włóczni, później zastąpiona metalową wiązką liści albo znakiem ręki w postaci otwartej dłoni.

Wikipedia


maniraptor

mięsożerny teropod o lekkich kościach


SJP.pl


maniraptory

mięsożerny teropod o lekkich kościach


SJP.pl

Maniraptory (Maniraptora) – grupa teropodów, do której należą m.in.: deinonychozaury, owiraptorozaury, terizinozaury i ptaki.

Wikipedia


manista

nazwisko


SJP.pl


maniszewo

Maniszewo – osada w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Rzepin, w sołectwie Kowalów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Osada położona jest przy drodze lokalnej Maniszewo-Kowalów, w pobliżu drogi wojewódzkiej nr 137 Słubice – Trzciel.

Wikipedia


manitoba

prowincja Kanady


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich;

Wiktionary

Manitoba – prowincja Kanady leżąca w środkowej części kraju. Od wschodu graniczy z Ontario, od zachodu z Saskatchewan, od północy z terytorium Nunavut oraz na południu ze stanami USA Minnesota i Dakota Północna. Największym miastem prowincji i zarazem jej stolicą jest Winnipeg.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozzłoszczeni radni miejscy naskakiwali w środę zarówno na rząd Manitoby jak i władze Kanady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãɲiˈtɔba, AS: mãńitoba

Wiktionary


manitou

[czytaj: manitu] tajemnicza, magiczna siła uosabiająca zjawiska przyrody, występująca w wierzeniach Indian Ameryki Północnej; manitu


SJP.pl

  • manitou (manitu) – siła nadprzyrodzona w wierzeniach Lisów
  • Manitou – cykl horrorów autorstwa Grahama Mastertona
  • Manitou – powieść, horror autorstwa Grahama Mastertona
  • Manitou – producent klasy amortyzatorów do rowerów
  • Manitou BF – francuski producent maszyn budowlanych i rolniczych
  • Manitou – jezioro na wyspie Manitoulin w Kanadzie

Wikipedia


manitu

tajemnicza, magiczna siła uosabiająca zjawiska przyrody, występująca w wierzeniach Indian Algonkinów; manitou, Manitu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) rel. według wierzeń Indian północnoamerykańskich: nadprzyrodzona siła przenikająca całą przyrodę

Wiktionary

Wikipedia


maniurka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraków. dziewczyna

Wiktionary


maniuś

zdrobnienie od: Maria (imię żeńskie)


SJP.pl


maniusia

zdrobnienie od: Maria (imię żeńskie)


SJP.pl


maniusiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maniusi lub z nią związany


SJP.pl


manizm

kult duchów osób zmarłych


SJP.pl

Manizm (łac. manes – dusze przodków).Termin ten został wprowadzony do religioznawstwa przez H. Spencera, który traktował go jako praźródło wszelkiej religii oraz jako formę religii pierwotnej.

Manizm jest składową częścią każdego systemu wierzeniowego. Zawiera on w sobie trzy idee, które tworzą nową jakość, pomimo iż zostały wytworzone w różnych okolicznościach i mające swe specyficzne źródła.

Wikipedia


mańka

dawniej: lewa ręka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. lewa ręka

 (1.2) pot. marihuana

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Alfons Mańka − rzymskokatolicki duchowny, męczennik
  • Andrzej Mańka − polski polityk, nauczyciel, poseł na Sejm
  • Karol Mańka − polski botanik, leśnik i fitopatolog
  • Maciej Mańka − polski piłkarz
  • Małgorzata Mańka-Szulik − polska działaczka samorządowa
  • Ryszard Mańka (powstaniec śląski) − polski wojskowy, powstaniec śląski
  • Ryszard Mańka − polski bokser
  • Tadeusz Mańka − polski mechanik, poseł na Sejm

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mańkut mos., mańkutka ż., mańkuctwo n.

Wiktionary


mankala

gra popularna w Afryce, Azji Płd i Ameryce Łacińskiej; wari


SJP.pl

Mankala – grupa gier o charakterze przede wszystkim liczbowym.

Wikipedia


mankamencik

zdrobnienie od: mankament


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od mankament

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie mankament, lecz tylko mały mankamencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mankament m.

Wiktionary


mankament

usterka, wada, brak czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wada, błąd jakiegoś przedmiotu; także uchybienie, usterka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten obiektyw ma drobny mankament w postaci małej rysy na soczewce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãŋˈkãmɛ̃nt, AS: mãŋkãmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. mankamencik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wada, defekt, skaza

Wiktionary


mankiecik

zdrobnienie od: mankiet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od mankiet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mankiet mrz.

Wiktionary


mankiet

1. zakończenie rękawa, nogawki u spodni lub skarpetki w kształcie odwiniętego paska;
2. nakładka na trzonie wiosła;
3. gumowy krążek na wiośle kajaka;
4. środowiskowo: opaska ciśnieniomierza medycznego, zakładana na nadgarstek lub ramię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. pasek materiału kończący rękaw, nogawkę lub skarpetkę

 (1.2) element wiosła oparty o dulkę

 (1.3) element na wiośle chroniący ręce wiosłującego przed spływającą wodą

Wiktionary

Mankiet – dekoracyjne zakończenia rękawów, nogawek spodni, skarpetek lub cholew butów, w formie przyszytego lub odwiniętego paska. W XVI–XVIII wieku mankiety pełniły głównie funkcję ozdobną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poniżej dłoni widać było na suchych gnatach dwa brudne mankiety z ordynarnymi spinkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãŋʲcɛt, AS: mãŋʹḱet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mankiecik mrz.

Wiktionary


mankietowy

przymiotnik od: mankiet


SJP.pl


mankiewicz

nazwisko


SJP.pl

Mankiewicz:

  • Andrzej Mankiewicz
  • Czesław Mankiewicz
  • Herman Jacob Mankiewicz
  • Joseph Leo Mankiewicz
  • Lech Mankiewicz
  • Piotr Mankiewicz

Wikipedia


mankini

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj ekstrawaganckiego męskiego stroju plażowyażowego z szelkami

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) strój

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|man|bikini. → mężczyzna + bikini

uwagi.

 (1.1) zoblistę | bikini | burkini | camkini | mankini | monokini | tankini .

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ubrania

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) mankini

źródła.

== mankini (język angielski.) ==

thumb|mankini (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mankini

odmiana.

 (1.1) lp. mankini; lm. mankinis

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãŋʲˈcĩɲi, AS: mãŋʹḱĩńi

Wiktionary


manko

niedobór pieniędzy lub towarów w sklepie przy porównaniu stanu rzeczywistego z danymi księgowymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ekon. hand. niedobór towarów lub pieniędzy w sklepie, kasie, magazynie itp. w stosunku do stanu wynikającego z ewidencji;

Wiktionary

Manko – nieusprawiedliwiony bądź zawiniony brak towarów lub pieniędzy w kasie danego przedsiębiorstwa. Taka sytuacja może powstać we wszystkich ogniwach łańcucha handlowego i może obciążać materialnie pracownika, jeżeli brak został spowodowany przez jego zawinione działanie oraz może wiązać się z pociągnięciem go do odpowiedzialności karnej, jeżeli popełnił przy tym przestępstwo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co miesiąc nasz premier z Gdańska robi manko na 5 miliardów złotych.

 (1.1) Hania spowodowała manko, które będzie musiała pokryć z własnej kieszeni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãŋkɔ, AS: mãŋko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mankowicz mos., mankowiczka ż.

Wiktionary


mankowicz

osoba, która spowodowała manko


SJP.pl


mankowiczka

kobieta, która spowodowała manko


SJP.pl


mańkowo

W Polsce
  • Mańkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Stara Biała
  • Mańkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sierpeckim, w gminie Zawidz
W Rosji
  • Mańkowo – wieś w rejonie charowskim obwodu wołogodzkiego.

Wikipedia


mankowski

nazwisko


SJP.pl


mankozeb

sól kwasu etylenobistiokarbaminowego


SJP.pl


manks

rasa kotów bezogonowych z wyspy Man


SJP.pl


mańkuctwo

wyższa sprawność ręki lewej od prawej, wykonywanie większości czynności lewą ręką; leworęczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. leworęczność

Wiktionary

Leworęczność, dawniej mańkuctwo – preferencja wyboru lewej dłoni, wykazującej wyższą funkcjonalność i sprawność niż prawa. Około 8–15% ludności jest leworęczna. W odróżnieniu od praworęcznych używają lewej dłoni do pisania, rysowania, jedzenia i czynności wymagających precyzji. Prawa ręka służy im jako „uchwyt”, pełniący funkcję pomocniczą np. podczas dźwigania ciężkich przedmiotów lub podawania ich do sprawniejszej dłoni. Tendencja do leworęczności pojawia się w niemowlęctwie i utrwala do około 2. roku życia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mãɲˈkut͡stfɔ, AS: mãńkuctfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mańka ż., mańkut, mańkutka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leworęczność

Wiktionary


mankulija

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zgryzota, smutek

Wiktionary


mańkut

potocznie: osoba używająca lewej ręki (mańki) przy wykonywaniu czynności, które zwykle wykonuje się ręką prawą; leworęczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba leworęczna

Wiktionary

Leworęczność, dawniej mańkuctwo – preferencja wyboru lewej dłoni, wykazującej wyższą funkcjonalność i sprawność niż prawa. Około 8–15% ludności jest leworęczna. W odróżnieniu od praworęcznych używają lewej dłoni do pisania, rysowania, jedzenia i czynności wymagających precyzji. Prawa ręka służy im jako „uchwyt”, pełniący funkcję pomocniczą np. podczas dźwigania ciężkich przedmiotów lub podawania ich do sprawniejszej dłoni. Tendencja do leworęczności pojawia się w niemowlęctwie i utrwala do około 2. roku życia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmãɲkut, AS: mãńkut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mańka, mańkuctwo, mańkutka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leworęczny, leworęki, reg. pozn. szmaja, szmania., białystok|lewszun.

Wiktionary


mańkutka

kobieta leworęczna


SJP.pl


manlicher

austro-węgierski karabin powtarzalny; mannlicher


SJP.pl


mann

1. drobna, łatwostrawna kasza; grysik
2. wieloletnia roślina zielna z rodziny traw
3. gatunek porostu
4. odchody pluskwiaka żyjącego na tamaryszku
5. sok zakrzepły na powierzchni uszkodzonych pędów drzew i krzewów


SJP.pl

Australia:

  • Mann – rzeka

Szwajcaria:

  • Mann – lombardzka nazwa gminy Manno

Osoby:

  • Mann – amerykański raper oraz autor tekstów piosenek
  • Aimee Mann – amerykańska gitarzystka
  • Anthony Mann – amerykański reżyser filmowy, producent i aktor
  • Erika Mann – aktorka i pisarka niemiecka, córka Thomasa
  • Franciszka Mann – polska tancerka
  • Heinrich Mann – niemiecki pisarz, brat Thomasa
  • Klaus Mann – niemiecki pisarz, syn Thomasa
  • Kazimierz Mann – polski artysta plastyk, brat Romana i Tadeusza, ojciec Wojciecha
  • Murray Gell-Mann – amerykański fizyk, laureat nagrody Nobla z fizyki
  • Merlin Mann – amerykański publicysta i blogger
  • Michael Mann
  • Roman Mann – polski scenograf filmowy, brat Kazimierza i Tadeusza
  • Tadeusz Mann (Thaddeus Mann) – polski biochemik, brat Kazimierza i Romana
  • Thomas Mann – prozaik i eseista niemiecki, laureat literackiej Nagrody Nobla, brat Heinricha, ojciec Klausa i Eriki
  • Thomas Mann – amerykański aktor filmowy
  • Wojciech Mann – polski dziennikarz radiowy, syn Kazimierza

Wikipedia


manna

1. drobna, łatwostrawna kasza; grysik
2. wieloletnia roślina zielna z rodziny traw
3. gatunek porostu
4. odchody pluskwiaka żyjącego na tamaryszku
5. sok zakrzepły na powierzchni uszkodzonych pędów drzew i krzewów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. kulin. kasza manna

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Glyceria|R.Br.|ref=tak., rodzaj roślin trawiastych z rodziny wiechlinowatych;

 (1.3) bot. roślina trawiasta z rodzaju manna (1.2)

 (1.4) bot. spoż. jadalne nasiona niektórych mann (1.3)

 (1.5) bot. spoż. jadalne grudki krzepnącego soku wydzielanego przez rośliny z gatunku jesion mannowy i tamaryszek francuski

 (1.6) mikol. spoż. jadalna plecha grzybów z gatunku misecznica jadalna

 (1.7) bibl. pokarm z nieba, który Bóg zsyłał Izraelitom przez 40 lat na pustyni;

 (1.8) przen. niespodziewany przypływ bogactwa

Wiktionary

  • Manna – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie
  • manna – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych
  • manna biblijna
  • manna – krzepnący sok niektórych roślin
  • manna – określenie plechy misecznicy jadalnej
  • kasza manna – zbożowy produkt spożywczy
  • operacja Manna – brytyjska operacja wojskowa w Grecji w 1944 roku
  • operacja Manna – brytyjska humanitarna operacja wojskowa w Holandii w 1945 roku

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) grysik, kasza manna, kaszka manna

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) kasza

 (1.2) rodzaj

 (1.3) roślina

 (1.4) ziarno

 (1.5) żywica

 (1.6) plecha

 (1.7) pokarm

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. mannowiec m., mannan m., mannoza ż.

 przym. mannowy, mannozowy

frazeologia.

 manna z nieba

etymologia.

 (1.7) etym|łac|manna.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.7) manna

* bułgarski: (1.7) манна ż.

* czeski: (1.7) mana ż.

* esperanto: (1.7) manao

* hebrajski: (1.7) מן m. (man)

* hiszpański: (1.7) maná m.

* łaciński: (1.7) manna ż.

* węgierski: (1.7) manna

* włoski: (1.7) manna ż.

źródła.

== manna (język angielski.) ==

wymowa.

 audioUS|En-us-manna.ogg.

 homofony|manner|manor.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Wodencafe-manna.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) rel. manna

 (1.2) przen. manna

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãnːa, AS: mã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mannowiec m., mannan m., mannoza ż.

 przym. mannowy, mannozowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grysik, kasza manna, kaszka manna

Wiktionary


mannan

biopolimer pochodzenia roślinnego zbudowany z cząsteczek mannozy


SJP.pl

Mannan – rodzaj polisacharydów pochodzenia roślinnego zbudowanych z reszt mannozy. Mannan w ostatnim etapie biosyntezy streptomycyny indukuje działanie streptymycynazy - enzymu rozkładającego streptomycynę B (produkt uboczny) do streptomycyny A (pożądany produkt - antybiotyk).

Wikipedia


mannanowy

mannan


SJP.pl

Patrz:

mannan

manneczka

manneczka łękowata - roślina zbożowa i pastewna z rodziny traw; uprawiana w środkowej i wschodniej Afryce, Indiach, Chinach, Japonii i na Malajach; proso afrykańskie


SJP.pl


mannerheim

Mannerheim – szwedzki ród arystokratyczny, założony przez XVII-wiecznego, niemieckiego kupca. Pod koniec XVIII wieku powstała fińska linia rodu.

Wikipedia


mannheim

[czytaj: manhajm] miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia;

Wiktionary

Mannheim (wym. MAF: [ˈmanˌhaɪ̯m], posłuchaj) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, siedziba regionu Rhein-Neckar. Leży u ujścia Neckaru do Renu, na wysokości 97 m n.p.m., ok. 70 km na południe od Frankfurtu nad Menem, naprzeciwko Ludwigshafen am Rhein, z którym między innymi tworzy jeden organizm miejski i przemysłowy. Liczy 315 554 mieszkańców (31 grudnia 2022), powierzchnia miasta wynosi 144,9 km².

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mannheimczyk mos., mannheimka ż.

 przym. mannheimski

Wiktionary


mannheimczyk

mieszkaniec Mannheimu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Mannheimu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mannheim mrz.

:: fż. mannheimka ż.

 przym. mannheimski

Wiktionary


mannheimka

mieszkanka Mannheimu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Mannheimu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mannheim mrz.

:: fm. mannheimczyk mos.

 przym. mannheimski

Wiktionary


mannheimski

dotyczący Mannheimu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mannheimem (miastem w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mannheim mrz., mannheimczyk mos., mannheimka ż.

Wiktionary


mannia

rodzaj mszaków z rzędu porostnicowców


SJP.pl


mannica

drobnokępkowa roślina z rodziny traw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. trawa występująca w strefie klimatu umiarkowanego i arktycznego obu półkul;

Wiktionary

Wikipedia


mannit

krystaliczny alkohol sześciowodorotlenowy, używany do wyrobu żywic syntetycznych i materiałów wybuchowych; mannitol


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. organiczny związek chemiczny, alkohol cukrowy występujący w roślinach

Wiktionary

Mannitol, mannit – organiczny związek chemiczny, polihydroksylowy alkohol cukrowy. Występuje w formie dwóch enancjomerów, oznaczanych zwyczajowo jako D i L. Stanowi bogate źródło przyswajalnego węgla i dlatego jest dodawany do podłoży hodowlanych (np. podłoże Chapmana służące izolacji i identyfikacji bakterii z rodzaju Staphylococcus).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) mannitol

Wiktionary


mannitol

krystaliczny alkohol sześciowodorotlenowy, używany do wyrobu żywic syntetycznych i materiałów wybuchowych; mannit


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, alkohol cukrowy występujący w roślinach;

Wiktionary

Mannitol, mannit – organiczny związek chemiczny, polihydroksylowy alkohol cukrowy. Występuje w formie dwóch enancjomerów, oznaczanych zwyczajowo jako D i L. Stanowi bogate źródło przyswajalnego węgla i dlatego jest dodawany do podłoży hodowlanych (np. podłoże Chapmana służące izolacji i identyfikacji bakterii z rodzaju Staphylococcus).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) mannit

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) mannitol

* arabski: (1.1) مانيتول m.

* czeski: (1.1) mannitol m.

* francuski: (1.1) mannitol m.

* japoński: (1.1) マンニトール (mannitōru)

* kataloński: (1.1) mannitol m.

* orija: (1.1) ମାନିଟଲ (māniṭala)

* włoski: (1.1) mannitolo m.

źródła.

== mannitol (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biochem. mannitol

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mannit

Wiktionary


mannlicher

austro-węgierski karabin powtarzalny; manlicher


SJP.pl


mannowski

dotyczący twórczości Tomasza Manna


SJP.pl


mannowy

przymiotnik od: manna


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący manny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manna ż.

Wiktionary


mannoza

monosacharyd wchodzący w skład gum i śluzów roślinnych oraz hemiceluloz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. cukier prosty występujacy w roślinach trawiastych z rodzaju manna, niektórych owocach i warzywach i roślinach strączkowych

Wiktionary

Mannoza – organiczny związek chemiczny z grupy aldoheksoz, rzadko występujący w stanie wolnym w przyrodzie, częściej w postaci glikoprotein i glikolipidów. Najbardziej rozpowszechniony jest w postaci jego polimerów – mannanów, które występują w hemicelulozach (m.in. w krasnorostach i w nasionach palmy słoniorośli) oraz śluzach roślinnych (m.in. w nasionach kosaćcowatych i bulwach storczykowatych).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. manna ż.

Wiktionary


mano

ręka - określenie występujące w terminach wykonawczych, nakazujących użycie w grze instrumentalnej prawej lub lewej ręki, bądź wskazujących na ile rąk przeznaczony jest utwór


SJP.pl

Francja:

  • Mano – miejscowość i gmina

Japonia:

  • Mano – dawna miejscowość na wyspie Sado

Sierra Leone:

  • Mano – miasto
  • Mano – rzeka

Osoby:

  • Mano – piłkarz grający w reprezentacji Mozambiku

Inne:

  • mano – gest
  • Mano – grupa etniczna w Afryce Zachodniej
  • Mano – jeden z pseudonimów używanych przez Mustafę Greblleshiego

Zobacz też:

  • Manno

Wikipedia


manograf

urządzenie optyczne do sporządzania wykresów ciśnienia w silnikach szybkoobrotowych


SJP.pl


manola

dawny taniec hiszpański


SJP.pl


manolo

przydomek Manuel Cáceresa Artesero


SJP.pl

Manolo lub Manolo, el del bombo, właśc. Manuel Cáceres Artesero (ur. 15 stycznia 1949 w Ciudad Real, zm. 1 maja 2025 w Vila-real) – hiszpański kibic drużyny Valencia CF i piłkarskiej reprezentacji Hiszpanii, uważany za najbardziej znanego na świecie kibica piłki nożnej.

Wikipedia


manometr

przyrząd do pomiaru ciśnienia cieczy, pary, gazu, np. barometr; ciśnieniomierz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przyrząd do mierzenia ciśnienia;

Wiktionary

Manometr (z gr.) – przyrząd do pomiaru ciśnienia względem ciśnienia otoczenia (to go odróżnia od barometru), zazwyczaj ciśnienia atmosferycznego. Określenie jest też używane w szerszym zakresie jako każdy przyrząd do pomiaru ciśnienia (ciśnieniomierz).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Manometr w naszej kotłowni pokazuje zbyt wysokie ciśnienie pary.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈnɔ̃mɛtr̥, AS: mãnõmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. manometryczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciśnieniomierz m.

Wiktionary


manometria

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. dział techniki zajmujący się pomiarami ciśnienia

Wiktionary


manoreksja

potocznie: anoreksja u mężczyzn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. anoreksja u mężczyzn

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Manoreksja jest to rodzaj anoreksji występujący u mężczyzn. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowań na jadłowstręt psychiczny wśród mężczyzn.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manorektyk m.

Wiktionary


manorektyk

mężczyzna cierpiący na jadłowstręt; anorektyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. psych. mężczyzna cierpiący na manoreksję

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manoreksja ż.

Wiktionary


manosfera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) socjol. nieformalna sieć blogów, forów internetowych i stron WWW, skupiających się na kwestiach związanych z mężczyznami i męskością, często toksyczna i interpretowana jako przejaw maskulinizmu;

Wiktionary

Manosfera (ang. manosphere) – androsfera, nieformalna sieć blogów, forów internetowych i stron internetowych, które skupiają się na kwestiach związanych z mężczyznami i męskością. Często jest on interpretowany jako maskulinizm, tj. męski odpowiednik feminizmu lub sprzeciw wobec niego. Wspólne tematy obejmują prawa mężczyzn, prawa ojców i MGTOW; samodoskonalenie; antyfeminizm; męskie ofiary przemocy.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) androsfera

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) maskulinizm

hiponimy.

 (1.1) MGTOW

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) manosphere

* fiński: (1.1) manosfääri

* francuski: (1.1) manosphère ż.

* hiszpański: (1.1) manosfera ż.

* niemiecki: (1.1) Mannosphäre ż.

* ukraiński: (1.1) маносфера ż.

źródła.

== manosfera (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) socjol. manosfera

odmiana.

 (1.1) lp. manosfera; lm. manosferas

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) androsfera

Wiktionary


manowakuometr

przyrząd do pomiaru nadciśnienia i podciśnienia


SJP.pl


manowce

1. teren bez wyznaczonej drogi, trudny do przebycia; bezdroża, wertepy;
2. mało znany obszar czegoś, w którym łatwo można się pomylić, np. manowce życia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. bezdroża lub prowadzące donikąd rzadko używane i trudne do przebycia drogi

 (1.2) książk. przen. sytuacje, które prowadzą do wynaturzeń lub stwarzają inne podobne niebezpieczeństwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈnɔft͡sɛ, AS: mãnofce

Wiktionary


manowiec

dawniej: błędna droga; dziś tylko w liczbie mnogiej (manowce): błędne drogi; bezdroża, wertepy


SJP.pl


manowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Manowo (niem. Manow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Manowo.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Manowo. Po reformie jest siedzibą gminy Manowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. koszalińskiego.

Wikipedia


manowski

przymiotnik od: Manowo


SJP.pl


manqué

[czytaj: mąKE] z francuskiego: wybrakowany, nieudany, niedoszły (zwykle o artyście)


SJP.pl


mans

członek ludu zamieszkującego zachodnią Syberię; Woguł (dawniej)


SJP.pl

Le Mans (wymowa) – gmina we Francji, w regionie Kraj Loary, w departamencie Sarthe, nad rzeką Sarthe.

Wikipedia


mansard

1. wysunięte poddasze z oknem i osobnym daszkiem; facjata, facjatka;
2. pomieszczenie na poddaszu; facjata, facjatka;
3. dach łamany o niższej części bardziej pochyłej niż górna; dach mansardowy


SJP.pl


mansarda

1. wysunięte poddasze z oknem i osobnym daszkiem; facjata, facjatka;
2. pomieszczenie na poddaszu; facjata, facjatka;
3. dach łamany o niższej części bardziej pochyłej niż górna; dach mansardowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie mieszkalne na strychu, pod dachem mansardowym;

 (1.2) archit. dach zbudowany z dwóch części, którego niższa część jest mocniej nachylona niż wyższa

Wiktionary

Mansarda (facjata, facjatka) – pomieszczenie mieszkalne znajdujące się w kondygnacji strychowej, wydzielone z niej ścianami, które przenikając przez połać dachu formują nadbudowę nad koronującym gzymsem budynku.

Facjata jest przykryta odrębnym dachem. Jest powszechnie stosowana od czasu średniowiecza, występując w kamienicach mieszczańskich, pałacach, zamkach, dworach i domach. W XIX wieku i na początku XX wieku występowała bardzo często w domach podmiejskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na piętrze była mała mansarda.

 (1.1) Jeszcze zdążymy tanio wynająć małą mansardę (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãw̃ˈsarda, AS: mãũ̯sarda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansardka ż.

 przym. mansardowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poddasze, facjatka

 (1.2) dach mansardowy

Wiktionary


mansardka

zdrobnienie od: mansarda


SJP.pl


mansardowy

przymiotnik od: mansarda


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) archit. związany z mansardą, dotyczący mansardy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Budowla jest przykryta dachem mansardowym, czyli dwuspadowym, którego kąt został zwiększony na połowie długości, zwykle symetrycznie po obydwu stronach.

 (1.1) Moje okna wychodziły na podwórze, ale mieszkanie znajomka patrzyło na ulicę już bardzo wysoko, bo było mansardowe, i żeby zobaczyć samą ulicę, trzeba było bardzo wychylić się, po prostu karkołomnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãw̃sarˈdɔvɨ, AS: mãũ̯sardovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansarda ż., mansardka ż.

Wiktionary


mansart

[czytaj: manSAR] nazwisko


SJP.pl


mansfield

Lokalizacje

w Australii

  • Mansfield – miasto w stanie Wiktoria

w Wielkiej Brytanii

  • Mansfield – miasto w hrabstwie Nottinghamshire, w Wielkiej Brytanii
    • Mansfield – dystrykt hrabstwa Nottinghamshire (Anglia)

    Wikipedia


mansja

mieszkanie i utrzymanie w klasztorze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanie i utrzymanie w klasztorze

Wiktionary


mansjon

w teatrze średniowiecznym: budka o ażurowych ścianach, mająca imitować miejsce rozgrywania się akcji dramatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) teatr. stała część sceny teatru średniowiecznego, gdzie rozgrywała się przez określony czas akcja sztuki

Wiktionary

Mansjon - stała (niezmienna podczas trwania sztuki), konwencjonalna struktura sceniczna. Elementy urządzenia sceny (tzw. Scena symultaniczna) jakich używano głównie we Francji, przy wystawianiu sztuk średniowiecznych czy renesansowych do reprezentowania miejsca, gdzie dana akcja się rozgrywa, np. pałac, jaskinia, sąd.

Wikipedia


mansjonaria

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. kośc. hospicjum dla mansjonarzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Fronton mansjonarii ozdobiony jest trójkątnym tympanonem z płaskorzeźbą Chrystusa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansjonariusz m., mansjonarz m.

 przym. mansjonarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dom mansjonarski, dom wikariuszy

Wiktionary


mansjonariusz

wikary przy kościele katedralnym lub kolegialnym; mansjonarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. kośc. zob. mansjonarz.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy naszej kolegiacie nigdy nie ustanawiano mansjonariuszów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansjonaria ż.

 przym. mansjonarski

Wiktionary


mansjonarski

przymiotnik

 (1.1) związany z mansjonarzem, dotyczący mansjonarza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Długosz zatrzymał się w domu mansjonarskim przy katedrze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansjonariusz m., mansjonarz m., mansjonaria ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wikariuszowski

Wiktionary


mansjonarz

wikary przy kościele katedralnym lub kolegialnym; mansjonariusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. kośc. katolicki duchowny beneficjent przy ważniejszym kościele;

 (1.2) kośc. ksiądz wikariusz przy katedrze lub kolegiacie

Wiktionary

Mansjonarz, mansjonariusz (łac. maneo – zostaję) – w hierarchii kościelnej kapłan niższej rangi, wikariusz, bez obowiązków kościelnych, który z tytułu zapewnionego utrzymania był zobowiązany przebywać na miejscu i pełnić wyznaczone funkcje duszpasterskie i liturgiczne przy katedrach, kolegiatach i znaczniejszych parafiach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy naszej kolegiacie nigdy nie ustanawiano mansjonarza.

 (1.2) Po dzwonku zobaczyliśmy mansjonarza w zielonym ornacie z dwoma ministrantami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mansjonaria ż.

 przym. mansjonarski

Wiktionary


mansjonowy

przymiotnik od: mansjon


SJP.pl


mański

dawniej: lenny, lenniczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. etn. dotyczący wyspy Man na Morzu Irlandzkim oraz jej ludności rdzennej

 (1.2) daw. lenny

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język celtycki z grupy goidelskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Man mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) hołdowniczy, lenniczy, lenny, wasalny

 (2.1) manx, mańszczyzna

Wiktionary


mansowie

naród ugrofiński zamieszkujący zachodnią Syberię; Wogułowie (dawniej)


SJP.pl

Mansowie (dawniej „Wogułowie”, w staroruskich kronikach „Jugrowie”, nazwa własna Mańś lub Moańś) – naród ugrofiński zamieszkujący zachodnią Syberię pomiędzy Uralem a rzeką Ob. Posługują się językiem mansyjskim, należącym do języków ugryjskich, oraz – coraz częściej – językiem rosyjskim.

Wikipedia


maństwo

dawniej: lenno


SJP.pl


manswet

imię męskie


SJP.pl

Manswet – imię męskie pochodzące od łacińskiego przymiotnika mansuetus (łagodny, miły).

Wikipedia


mansyjka

członkini ludu mieszkającego w Rosji, dawniej Wogułowie


SJP.pl


mansyjski

język mansyjski - język z grupy ugryjskiej zaliczany do uralskiej rodziny językowej, najbliżej spokrewniony z językiem chantyjskim i węgierskim


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mansami, dotyczący Mansów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język mansyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mans mos.. Mansyjka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wogulski

 (2.1) wogulski

Wiktionary


manszet

dawniej, regionalnie: mankiet - zakończenie rękawa, nogawki u spodni lub skarpetki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. gw-pl|Kresy. mankiet

Wiktionary


manszeta

1. opaska zakładana pacjentowi na rękę lub nogę w czasie zabiegu;
2. w szermierce: uderzenie przeciwnika w spód ręki;
3. pierścień lub opaska z elastycznego materiału, stosowane do uszczelnienia tłoków, cylindrów i rur; natłoczka


SJP.pl


manszetka

zdrobnienie od: manszeta


SJP.pl


manta

1. duża ryba płaszczkokształtna; diabeł morski;
2. samochód typu Opel Manta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Manta birostris|Walbaum|ref=tak., gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej, największy przedstawiciel rodziny mantowatych;

 (1.2) icht. ryba z gatunku manta (1.1)

 (1.3) etn. folk. element hiszpańskiego stroju ludowego, rodzaj okrycia;

 (1.4) mot. samochód marki Opel;

 (1.5) kulin. pierożek w kształcie sakiewki nadziewany mięsem lub jarzynami, gotowany na parze

Wiktionary

  • manta (Manta birostris) – jedna z największych ryb oceanu
  • Manta – rodzaj ryb z rodziny orleniowatych
  • Manta – miejscowość i gmina we Włoszech
  • Manta – miejscowość w Kolumbii
  • Manta – miasto w Ekwadorze, w Manabí
  • Manta – kanton w Ekwadorze, w Manabí
  • manta – element hiszpańskiego stroju ludowego
  • Manta – potwór Xany
  • Alexandru Manta – rumuński rugbysta
  • Jezioro Manta – największe jezioro Mołdawii
  • Manta S.A. – polskie przedsiębiorstwo importujące sprzęt komputerowy, RTV i AGD z ChRL na rynek polski
  • Opel Manta – samochód osobowy produkowany przez niemiecką firmę Opel

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czasem można spotkać manty na głębszych wodach.

 (1.2) Sfilmowano mantę, która prosiła nurków o pomoc.

 (1.4) Adolfik rozwalił nową mantę na autostradzie pod Kolonią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmãnta, AS: mãnta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mantowate nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) diabeł morski

 (1.2) diabeł morski

Wiktionary


mantegna

[czytaj: manteńja] nazwisko, np. Andrea Mantegna (1431-1506), włoski malarz, prekursor miedziorytu


SJP.pl


mantel

dawniej, dziś gwarowo: płaszcz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. reg-pl|Poznań. płaszcz

 (1.2) góry. płaszcz

Wiktionary

Lokalizacje

Niemcy

  • Mantel – dzielnica gminy Hohenthann w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Landshut
  • Mantel – gmina targowa w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Neustadt an der Waldnaab

Polska

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jak się już najemy i napijemy, musisz iść do domu się umyć i spakować, i przygotować porządne lompy, znaczy ancug, mantel i kapelutek, tak jak do kościoła.

Wiktionary


mantella

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) herp. nazwa systematyczna|Mantella|ref=tak., rodzaj bezogonowych płazów;

Wiktionary

Mantella – rodzaj płazów bezogonowych z podrodziny Mantellinae w rodzinie mantellowatych (Mantellidae).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mantellowate nmos.

Wiktionary


mantelzak

dawniej: tłumok podróżny; tobołek, zawiniątko


SJP.pl

Mantelzak (z niem. Mantelsack, "worek na płaszcz") – specjalnego kształtu (przeważnie tulei) pojemnik troczony do tylnego łęku siodła wojskowego w XVIII i XIX wieku. Wykonywany był zazwyczaj z sukna w barwach munduru lub jego wyłogów. W okresie wojen napoleońskich stały element wyposażenia wszystkich oddziałów konnicy armii wszystkich walczących stron (poza rosyjską).

Wikipedia


manteuffel

[czytaj: mantojfel] nazwisko


SJP.pl

  • Manteuffel – herb szlachecki
  • Manteuffel (ród) – pomorski ród szlachecki
  • Zoege von Manteuffel – ród szlachecki Niemców bałtyckich

Manteuffel – nazwisko rodzin niemieckich, pomorskich (od połowy XII w.), polskich i inflanckich. Według Jana Bugenhagena ród wywodzi się prawdopodobnie z westfalskiego rodu de Querne zamieszkującego okolice Inden i Hereford. Manteuffel to niemiecka hybryda słowa oznaczającego osobę należącą do stanu rycerskiego (man) i określenia diabła (teufel) i powstała zapewne od przydomka osób skłonnych do czynów gwałtownych. Pierwszym znanym członkiem rodu na Pomorzu był Jan I Manteuffel, wspomniany w 1256 jako świadek w dokumencie Barnima I wystawionym dla klasztoru w Uznamiu.

  • Christian Medardus Manteuffel – pseudonim pisarza i poety (ur. 1938)
  • Edward Manteuffel-Szoege (1908-1940) – artysta malarz, grafik
  • Edwin von Manteuffel (1809-1885) – oficer, feldmarszałek pruski
  • Erazm von Manteuffel (1480-1544) – biskup kamieński
  • Ernst Christoph von Manteuffel (1676-1749) – dyplomata saski
  • Gustaw Manteuffel (1832-1916) – etnolog polski
  • Hasso von Manteuffel (1897-1978) – oficer, generał niemiecki
  • Henryk Manteuffel (1944-2013) – polski ekonomista
  • Ignacy Manteuffel (1875-1927) – polski działacz państwowy
  • Jerzy Manteuffel (1900-1954) – polski historyk, papirolog
  • Jolanta Manteufflówna (1912-1986) – lekkoatletka polska
  • Leon Manteuffel-Szoege (1904-1973) – polski chirurg
  • Maria Manteufflowa (1902-1957) – polska malarka
  • Maria Manteufflowa (1905-1994) – polska historyk
  • Otto von Manteuffel (1805-1882) – polityk niemiecki
  • Tadeusz Manteuffel (1902-1970) – polski historyk, żołnierz AK
  • Werner Zoege von Manteuffel (1857-1926) – chirurg estoński

Wikipedia


mantikora

legendarny potwór o ciele lwa z ludzką głową i ogonem skorpiona; mantykora


SJP.pl

Mantykora lub Mantikora – legendarny, mityczny potwór podobny do Sfinksa oraz chimery. Wyobrażana jest jako lew z głową człowieka, skrzydłami smoka lub nietoperza oraz ogonem skorpiona. Według legend ogon mantykory zawierać miał silną truciznę, która zabijała w kilka chwil. Atakowała nim z ukrycia i pożerała zabitych ludzi w całości.

Wikipedia


mantinea

miasto-państwo w starożytnej Grecji; Mantineja, Mantynea


SJP.pl

Mantineja, Antigoneja (gr. Μαντίνεια, Αντιγόνεια; także Mantinea, Antigonea) – miasto-państwo w starożytnej Grecji, we wschodniej Arkadii, nad rzeczką Ofis. Położone w bagnistej okolicy na południe od Orchomenos i gór Anchisia, na północ od Tegei.

Wikipedia


mantineja

miasto-państwo w starożytnej Grecji; Mantinea, Mantynea


SJP.pl

Mantineja, Antigoneja (gr. Μαντίνεια, Αντιγόνεια; także Mantinea, Antigonea) – miasto-państwo w starożytnej Grecji, we wschodniej Arkadii, nad rzeczką Ofis. Położone w bagnistej okolicy na południe od Orchomenos i gór Anchisia, na północ od Tegei.

Wikipedia


mantliczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. płaszczyk

Wiktionary


manto

potocznie:
1. bicie, lanie; wciry, łomot;
2. pogrom przeciwnika w meczu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. bicie, lanie

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: manta

Wiktionary

Saadat Hassan Manto (Urdu: سعادت حسن منٹو; Saʿādat Ḥasan Maṅṫō; ur. 11 maja 1912 w Samarli k. Ludhijany, zm. 18 stycznia 1955 w Lahaur) – pakistański pisarz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już pod barem spuścili mu manto i pognali przez pole.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posp. wpierdziel

Wiktionary


mantolet

strój bez rękawów, zakładany na komżę i rokietę przez biskupów i prałatów


SJP.pl

Wikipedia


mantowate

podrodzina morskich ryb z rodziny orleniowatych


SJP.pl

Mantowate, diabły morskie (Mobulidae) – rodzina morskich ryb chrzęstnoszkieletowe z rzędu orleniokształtnych (Myliobatiformes), czasami traktowana jako podrodzina w obrębie orleniowatych (Myliobatidae). Zaliczane do niej gatunki są jedynymi kręgowcami o 3 parach funkcjonalnych kończyn. W zapisie kopalnym znane są z późnej kredy. Mają niewielkie znaczenie gospodarcze.

Wikipedia


mantowaty

o cechach mantowatych (podrodzina ryb)


SJP.pl


mantra

1. część Wed zawierająca formułę magiczną, pouczenie lub modlitwę, używana w rytuałach ofiarnych; hymn wedyjski;
2. zaklęcie, formuła magiczna;
3. wielokrotnie powtarzana formuła; śpiewka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. wedyjski hymn lub modlitwa

 (1.2) rel. wielokrotnie powtarzana rytualna formuła magiczna stosowana w niektórych odmianach hinduizmu lub buddyzmu

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmãntra, AS: mãntra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mantryczność ż.

Wiktionary


mantrajana

kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w II wieku n.e. z tradycji mahajany i pielęgnował ideał bodhisattwy; wadżrajana; tantrajana; buddyzm tantryczny


SJP.pl

Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktyką tantr, który wyodrębnił się ok. II wieku n.e. w Indiach w ramach tradycji mahājāny. Praktycy uważają, że posiada metody bezpośredniego doświadczenia natury rzeczywistości, na temat której „wnioskuje się” według tzw. prawomocnego poznawania (sanskryt. pramana, ang. logic/valid cognition) w teoriach mahajany.

Wikipedia


mantrować

wypowiadać mantrę lub mantry


SJP.pl


mantrowy

mantra; mantryczny


SJP.pl


mantryczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest mantryczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mantra ż.

 przym. mantryczny

 przysł. mantrycznie

Wiktionary


mantryczny

mantra; mantrowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rel. dotyczący mantry, mający cechy mantry

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mantryczność ż.

Wiktionary


mantua

miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w Lombardii; stolica prowincji Mantua (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona na północy kraju, w Lombardii;

Wiktionary

Mantua (wł. Mantova, w lokalnym dialekcie emilijskim Mantua) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 46 372 osoby, 736,1 os./km². Miasto położone jest między trzema sztucznymi jeziorami: Lago Superiore, Lago di Mezzo i Lago Inferiore, przez które przepływa rzeka Mincio. Czwarte jezioro, położone na południe od miasta Lago Pajolo, wyschło pod koniec XVIII w. Mantua przez wiele wieków stanowiła ośrodek niezależnego margrabstwa (a następnie księstwa) rządzonego przez ród Gonzagów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mantuę uważano za klucz do północnych Włoch i dlatego co jakiś czas narażona była na ataki ze strony przeciwnika.

 (1.1) Mantua wyróżnia się brukiem z rzecznych okrąglaków, wspaniałym kompleksem pałacowym Gonzagów i okrągłym kościołem San Lorenzo z 1082 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mantuańczyk mos., mantuanka ż.

 przym. mantuański

Wiktionary


mantuańczyk

mieszkaniec Mantui (miasta we Włoszech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Mantuy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z obawy przed oblężeniem zamożniejsi mantuańczycy opuścili miasto.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mantua ż.

:: fż. mantuanka ż.

 przym. mantuański

Wiktionary


mantuanka

mieszkanka Mantui (miasta we Włoszech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Mantui

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mantua ż.

:: fm. mantuańczyk mos.

 przym. mantuański

Wiktionary


mantuański

przymiotnik od: Mantua


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mantuą, dotyczący Mantui

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z innych koni ras zachodnich znano w Polsce konie mantuańskie, neapolitańskie i inne rasy pochodzące z Włoch.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mantua ż., mantuańczyk mos., mantuanka ż.

Wiktionary


mantyczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. lud. gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. ciemna kurtka w stroju jabłonkowskim

Wiktionary


mantyczyć

zrzędzić, nudzić, marudzić; mantykować


SJP.pl


mantyk

1. przepowiadanie przyszłości;
2. potocznie: kobieta zgryźliwa, marudna;
3. dawniej: torba żebracza


SJP.pl


mantyka

potocznie: człowiek nudny, zrzędny; zrzęda, tetryk, dziwak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. zob. wróżbiarstwo.

 (1.2) daw. uczn. stud. matematyka

 (1.3) przest. torba żebracza

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przest. mężczyzna nudny, marudny, zrzędliwy

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1)

 rzecz. mantyk mos.

:: czas. mantyczyć ndk., mantykować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przepowiadanie, wróżbiarstwo

 (2.1) zrzęda, ciemięga, maruda

Wiktionary


mantykora

legendarny potwór o ciele lwa z ludzką głową i ogonem skorpiona; mantikora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitgr. potwór o głowie ludzkiej, skrzydłach smoczych lub nietoperzych oraz ogonie skorpionim, który zawierać miał silną truciznę, mogąca zabić w kilka chwil;

Wiktionary

Mantykora lub Mantikora – legendarny, mityczny potwór podobny do Sfinksa oraz chimery. Wyobrażana jest jako lew z głową człowieka, skrzydłami smoka lub nietoperza oraz ogonem skorpiona. Według legend ogon mantykory zawierać miał silną truciznę, która zabijała w kilka chwil. Atakowała nim z ukrycia i pożerała zabitych ludzi w całości.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. mantikora

Wiktionary


mantykować

zrzędzić, nudzić, marudzić; mantyczyć


SJP.pl


mantyla

mantylka;
1. lekki szal z czarnej lub białej koronki, część narodowego stroju Hiszpanek
2. dawna, krótka peleryna kobieca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odzież. etn. rodzaj welonu lub szala zarzucanego na głowę i ramiona, wykonana z koronki lub cienkiego jedwabiu, noszonego tradycyjnie przez kobiety w Hiszpanii;

Wiktionary

Mantyla, mantylka, mantilla (z łac. mantellum – okrycie) – odmiana welonu lub szala zarzucanego na głowę i ramiona, wykonana z koronki lub cienkiej tkaniny jedwabnej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. mantelinka ż.

Wiktionary


mantylka

mantyla;
1. lekki szal z czarnej lub białej koronki, część narodowego stroju Hiszpanek
2. dawna, krótka peleryna kobieca


SJP.pl


mantylowy

przymiotnik od: mantyla


SJP.pl


mantynea

miasto-państwo w starożytnej Grecji; Mantinea, Mantineja


SJP.pl


mantysa

w matematyce część ułamkowa


SJP.pl

Podłoga i sufit (ang. floor and ceiling) – funkcje zaokrąglające liczby rzeczywiste do liczb całkowitych odpowiednio w dół i w górę.

Wikipedia


manu

Manu (sanskryt मनु, trl. manu) – praojciec ludzkości i prawodawca w hinduizmie. Manu żyje przez okres jednej manwantary. W czasie jednego dnia Brahmy (jednej kalpy) pojawia się 14 kolejnych Manu. Manu stoi na straży prawidłowego funkcjonowania wszechświata poprzez określanie obowiązujących w nim praw.

Wikipedia


manual

instrukcja lub podręcznik użytkownika, np. urządzenia, gry komputerowej


SJP.pl

Manual – trik wykonywany na rowerze (najczęściej typu BMX) lub deskorolce. Polega na jeździe z uniesionym przednim kołem bez pedałowania, czym różni się od podobnego triku – wheelie. Istnieje też nose manual, wykonywany na przednim kole, a unoszone jest koło tylne.

Wikipedia


manualik

zdrobnienie od: manuał


SJP.pl


manualistka

manualista


SJP.pl

Patrz:

manualista

manualistyczny

manualizm


SJP.pl

Patrz:

manualizm

manualiter

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. typ utworu organowego wykonywanego wyłącznie na manuałach (klawiaturze), bez użycia pedału

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãnuwaˈlʲitɛr, AS: mãnualʹiter

Wiktionary


manualnie

przysłówek

 (1.1) przy użyciu rąk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powinna być sprawna manualnie, a jej wciąż igła z nitką spadała.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. manualny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ręcznie

Wiktionary


manualny

związany z ręką, wykonywany ręcznie (np. masaż manualny); ręczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) obsługiwany za pomocą rąk, nieautomatyczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manetka ż.

 przysł. manualnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ręczny

Wiktionary


manuał

klawiatura instrumentu wieloklawiaturowego; klawiatura ręczna w organach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. klawiatura ręczna w organach piszczałkowych

Wiktionary

Organy – klawiszowy, dęty instrument muzyczny z grupy aerofonów, umieszczany najczęściej w kościołach, salach koncertowych, synagogach reformowanych i aulach.

Dźwięk w organach wytwarzany jest w wielu podzielonych na grupy (tzw. głosy) piszczałkach, przez które przepływa sprężone powietrze wytwarzane w urządzeniach do tłoczenia powietrza: miechach lub dmuchawach elektrycznych. Muzyk grający na organach (organista) siedzi przy stole gry, którego głównymi elementami są jedna lub kilka klawiatur ręcznych (manuały), klawiatura nożna (pedał) oraz przyciski (włączniki rejestrowe). Stół gry, jeśli jest umieszczony poza głównym korpusem instrumentu, nazywany jest kontuarem; umiejscowiony jest zazwyczaj przed prospektem organowym – najbardziej widoczną, ozdobną, ale i funkcjonalną, frontową częścią obudowy instrumentu (szafy organowej).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Organy w Hali Stulecia posiadają pięć manuałów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈnuwaw, AS: mãnuau̯

Wiktionary


manuałowy

manuał


SJP.pl

Patrz:

manuał

manuel

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Emanuel – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od słowa עִמָּנוּאֵל oznaczającego „Bóg z nami”. Imię mesjasza oraz kilku świętych katolickich. Żeński odpowiednik to Emanuela.

Emanuel imieniny obchodzi: 25 stycznia, 26 marca, 10 lipca i 11 października.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Emanuel m.

:: fż. Manuela ż., Emanuela ż.

 przym. manueliński, Manuelowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) Мануил m.

źródła.

== Manuel (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãˈnuwɛl, AS: mãnuel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Emanuel m.

:: fż. Manuela ż., Emanuela ż.

 przym. manueliński, Manuelowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Emanuel m.

:: fż. Manuela ż., Emanuela ż.

 przym. manueliński, Manuelowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) Мануил m.

źródła.

== Manuel (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


manuela

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Manuel

Wiktionary

Manuela – żeński odpowiednik imienia Manuel, będącego skróconą formą biblijnego imienia Emanuel. Manuela jest skróconą formą imienia Emanuela.

Manuela imieniny obchodzi 26 marca.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Manuel mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Manuela ż.

* rosyjski: (1.1) Мануила m.

* włoski: (1.1) Manuela ż.

źródła.

== Manuela (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmãnuˈwɛla, AS: mãnuela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manuel mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Manuel mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Manuela ż.

* rosyjski: (1.1) Мануила m.

* włoski: (1.1) Manuela ż.

źródła.

== Manuela (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


manueliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Manueli lub z nią związany


SJP.pl


manuelostwo

Manuel z małżonką; Manuelowie


SJP.pl


manuelowie

imię męskie


SJP.pl


manuelowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Manuela lub z nim związany


SJP.pl


manufaktura

1. wczesnokapitalistyczna forma produkcji oparta na podziale pracy i technice ręcznej;
2. przedsiębiorstwo przemysłowe oparte na takiej formie produkcji, niebędące już warsztatem rzemieślniczym, a jeszcze nie fabryką;
3. dawniej: praca rękodzielnicza; rękodzielnictwo, rękodzieło;
4. dawniej, zwykle w liczbie mnogiej: wyroby przemysłu tekstylnego; tkaniny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. przedsiębiorstwo, w którym produkcja oparta jest na pracy ręcznej, charakterystyczne dla wczesnego kapitalizmu;

Wiktionary

Manufaktura (łac. manus- „ręka”, manufactura „rękodzieło”) – zakład skupiający rzemieślników jednej lub więcej specjalności. Manufaktury umożliwiały podział pracy, doskonalenie narzędzi i specjalizację, przyczyniając się do zwiększenia wydajności pracy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. manufakturzysta mos.

:: zdrobn. manufakturka ż.

 przym. manufakturowy

 przysł. manufakturowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warsztat

Wiktionary


manufakturowy

przymiotnik od: manufaktura


SJP.pl


manufakturzysta

właściciel manufaktury; przemysłowiec; fabrykant


SJP.pl


manufakturzystka

manufakturzysta


SJP.pl

Patrz:

manufakturzysta

manuka

australijski krzew z rodziny mirtowatych, roślina miododajna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Leptospermum scoparium|ref=tak., krzew z rodziny mirtowatych pochodzący z Nowej Zelandii i południowo-wschodniej Australii

Wiktionary

Wikipedia


manul

gatunek małego drapieżnego ssaka z podrodziny kotów; manul stepowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. azjatycki drapieżnik z rodziny kotowatych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Manule polują na szczekuszki.

Wiktionary


manumissio

w starożytnym Rzymie:
a) wyzwolenie niewolnika spod władzy pana;
b) zrzeczenie się władzy nad członkiem rodziny;
c) wyzwolenie się spod czyjejś władzy


SJP.pl


manuskrypcik

zdrobnienie od: manuskrypt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od manuskrypt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manuskrypt m.

Wiktionary


manuskrypt

1. rękopis;
2. tekst maszynowy lub odręczny przygotowany do druku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bibliot. liter. dzieło napisane odręcznie;

 (1.2) poligr. tekst (maszynopis lub rękopis) przygotowany do druku

Wiktionary

Manuskrypt – słowo (pochodzące z łac. manu scriptus lub z łac. manu scriptum – „napisane ręcznie”) odnoszące się do dwóch pojęć:

  • manuskrypt – w naukach historycznych rękopis będący zabytkiem piśmiennictwa
  • manuskrypt – w terminologii wydawniczej rękopis lub maszynopis, przygotowany do rozpoczęcia procesu składu

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mãˈnuskrɨpt, AS: mãnuskrypt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. manuskrypcik m.

 przym. manuskryptowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rękopis

Wiktionary


manuskryptowy

przymiotnik od: manuskrypt


SJP.pl


manuszewski

nazwisko


SJP.pl


manx

język należący do grupy celtyckiej, używany do niedawna na wyspie Man; man, język mański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język celtycki używany na Wyspie Man;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obecnie język manx można uznać za język wymarły lub przynajmniej bliski wymarciu, podejmuje się jednak próby jego odrodzenia. ([http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_manx z Wikipedii])

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mãŋks, AS: mãŋks

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mański

Wiktionary


many

w średniowieczu: osoba posiadająca dobra na prawie lennym, poddana feudałowi


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) mitrzym. bóstwa będące duchami zmarłych

Wiktionary

  • many – w mitologii rzymskiej dusze zmarłych
  • Many – miejscowość w województwie mazowieckim
  • Many – miejscowość we Francji
  • Many – miejscowość w USA

Wikipedia


manycki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Manyczem, dotyczący Manycza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Manycz mrz.

Wiktionary


manycz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w południowej części Rosji europejskiej, lewy dopływ Donu;

Wiktionary

Rzeki:

  • Manycz (Zachodni Manycz) – rzeka w południowej części Rosji
  • Wschodni Manycz – rzeka w południowej Rosji przedkaukaskiej

Jeziora:

  • Manycz – jezioro przez które przepływa Manycz
  • Mały Manycz – jezioro przez które przepływa Manycz

Wikipedia

Powiązane:

 przym. manycki

Wiktionary


manygować

czasownik

 (1.1) poznań. lenić się, marnować czas

 (1.2) poznań. włóczyć się bez celu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manygowanie n.

Wiktionary


manygowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|manygować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. manygować ndk.

Wiktionary


manzanilla

białe wytrawne wino hiszpańskie


SJP.pl

Manzanilla – gmina w Hiszpanii, w prowincji Huelva, w Andaluzji, o powierzchni 39,69 km². W 2011 roku gmina liczyła 2270 mieszkańców.

Wikipedia


manżety

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mankiety

Wiktionary


maoista

zwolennik maoizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik maoizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maoiści nepalscy zapowiadają, że czerwona flaga załopoce na Dachu Świata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaɔˈjista, AS: maoi ̯ista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maoizm m.

:: fż. maoistka ż.

 przym. maoistowski

Wiktionary


maoistka

maoista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. zwolenniczka maoizmu

Wiktionary

Patrz:

maoista

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) komunistka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maoizm m.

:: fm. maoista m.

 przym. maoistowski

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|maoista|-ka.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|maoista.

* hiszpański: (1.1) maoísta ż.

* nowogrecki: (1.1) μαοΐστρια ż.

* słowacki: (1.1) maoistka ż.

* ukraiński: (1.1) маоїстка ż.

źródła.

== maoistka (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. maoistka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maoizm m.

:: fm. maoista m.

 przym. maoistowski

Wiktionary


maoistowski

przymiotnik

 (1.1) polit. związany z maoizmem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maoizm m., maoista m., maoistka ż.

Wiktionary


maoistyczny

maoizm


SJP.pl

Patrz:

maoizm

maoizacja

wprowadzanie, szerzenie maoizmu - chińskiej wersji marksizmu-leninizmu


SJP.pl


maoizm

doktryna społeczno-polityczna stworzona i realizowana przez Mao Tse-tunga, przywódcę Komunistycznej Partii Chin, chińska wersja marksizmu-leninizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. sformułowana przez Mao Tse-tunga doktryna Komunistycznej Partii Chin;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) William E. Griffith już w 1964 r. wyrażał nadzieję, że aczkolwiek maoizm nie zdobył w Europie poważniejszych wpływów, to jednak może on przyczynić się do „rosnącego zróżnicowania" komunizmu europejskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maoista m., maoistka ż.

 przym. maoistowski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) komunizm

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maoista m., maoistka ż.

 przym. maoistowski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Maoism

* arabski: (1.1) ماوية ż. (māōíyya)

* asturyjski: (1.1) maoísmu m.

* azerski: (1.1) maoizm

* baskijski: (1.1) maoismo

* bengalski: (1.1) মাওবাদ (māōbāda)

* białoruski: (1.1) мааізм m.

* bułgarski: (1.1) маоизъм m.

* czeski: (1.1) maoismus m.

* esperanto: (1.1) maoismo

* estoński: (1.1) maoism

* fiński: (1.1) maolaisuus, maolaisuus

* francuski: (1.1) maoïsme m.

* hindi: (1.1) माओवाद m. (māōvāda)

* hiszpański: (1.1) maoísmo m.

* indonezyjski: (1.1) maoisme

* japoński: (1.1) furi|毛沢東思想|もうたくとうしそう. (mōtakutō shisō)

* karpatorusiński: (1.1) маоізм m.

* kataloński: (1.1) maoisme m.

* kazachski: (1.1) маоизм

* koreański: (1.1) 마오쩌둥주의 (maotchŏdungjuŭi)

* litewski: (1.1) maoizmas m.

* łotewski: (1.1) maoisms m.

* malajalam: (1.1) മാവോയിസം (māvōyisam)

* niemiecki: (1.1) Maoismus m.

* nowogrecki: (1.1) μαοϊσμός m. (maoïsmós)

* ormiański: (1.1) մաոիզմ (mao'izm)

* perski: (1.1) مائوئیسم

* portugalski: (1.1) maoismo m.

* rosyjski: (1.1) маоизм m.

* rumuński: (1.1) maoism n.

* serbski: (1.1) маоизам m. (maoizam)

* słowacki: (1.1) maoizmus m.

* słoweński: (1.1) maoizem m.

* tamilski: (1.1) மாவோவியம் (māvōviyam)

* turecki: (1.1) maoizm, maoculuk

* węgierski: (1.1) maoizmus

* włoski: (1.1) maoismo m.

źródła.

== maoizm (język azerski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) polit. maoizm

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


maori

język ze wschodniej podgrupy języków polinezyjskich, używany głównie przez Maorysów zamieszkałych w Nowej Zelandii; język maoryjski


SJP.pl

Język maoryski, język maori, język maoryjski (Reo Māori) – język Maorysów, jeden z trzech języków urzędowych Nowej Zelandii (pozostałe to język angielski i nowozelandzki język migowy). Według danych Ethnologue (SIL International) posługuje się nim 160 tys. osób. Wśród Maorysów częsta jest dwujęzyczność, przy czym większość z nich (w tym młodsze pokolenie) preferuje angielski jako swój główny język.

Wikipedia


maoryjski

język ze wschodniej podgrupy języków polinezyjskich, używany głównie przez Maorysów zamieszkałych w Nowej Zelandii; maori


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Maorysami, dotyczący Maorysów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język maoryjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maorys mos., Maoryska ż., maoryski mrz.

 przym. maoryski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maoryski

 (2.1) maoryski

Wiktionary


maorys

rdzenny mieszkaniec Nowej Zelandii pochodzenia polinezyjskiego


SJP.pl


maorysi

grupa etniczna Nowej Zelandii


SJP.pl

Maorysi, Māori – autochtoniczna grupa etniczna Nowej Zelandii, posługująca się językiem maoryskim.

Według badań Maorysi są potomkami klanów Polinezyjczyków z wysp wschodniej części Oceanu Spokojnego (m.in. Tahiti), którzy jako pierwsi ludzie dotarli do brzegów Wyspy Południowej pomiędzy rokiem 925 a 1280 naszej ery. Jak głosi legenda, przybyli na 7 olbrzymich łodziach żaglowych, a każda z nich dała początek jednemu plemieniu. Dowódca najwcześniej przybyłej łodzi – Kupe uchodzi za odkrywcę Aotearoa (czyli „kraju białej chmury”, jak Maorysi nazywają Nową Zelandię). Wykopaliska archeologiczne dowodzą jednak, że pierwsi Maorysi przybyli w kilku falach i osiedlili się na Wyspie Południowej. Stosunkowo szybko opanowali obydwie wyspy, zdecydowanie jednak preferując cieplejszą i bardziej gościnną Wyspę Północną.

Wikipedia


maoryska

dotyczący Maorysów, właściwy Maorysom


SJP.pl


maoryski

dotyczący Maorysów, właściwy Maorysom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Maorysami, dotyczący Maorysów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język maoryski;

Wiktionary

Maoryski (Mohouidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Maorys mos., Maoryska ż., maoryjski mrz.

 przym. maoryjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maoryjski

 (2.1) maoryjski

Wiktionary


maoryskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem maoryskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem maoryskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku maoryskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaɔˈrɨskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: maoryskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


map

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki

 (1.1) = adm. Ministerstwo Aktywów Państwowych;

 (1.2) = adm. hist. Ministerstwo Administracji Publicznej;

Wiktionary


mapa

obraz powierzchni czegoś (zwykle Ziemi, nieba) przedstawiony w odpowiedniej skali za pomocą ustalonych znaków; także innego rodzaju przedstawienie graficzne, jak np. mapa genetyczna, mapa percepcji itd.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) graficzne odwzorowanie terenu, także nieba;

 (1.2) arkusz papieru, rulon z mapą (1.1)

 (1.3) w grach komputerowych: obszar, na którym rozgrywa się akcja danego etapu gry

Wiktionary

Mapa (z łac. mappa – obrus) – graficzny obraz powierzchni Ziemi lub jej części (także nieba lub planety czy innego ciała niebieskiego), wykonywany na płaszczyźnie, w skali, według zasad odwzorowania kartograficznego, przy użyciu umownych znaków graficznych. Mapa stanowi podstawowe narzędzie badań i prezentacji wyników w historii, geografii i geodezji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Zapomnieliśmy wziąć mapę i zgubiliśmy się.

 (1.3) Stworzyłem własną mapę do Minecrafta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmapa, AS: mapa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mapnik m., bitmapa ż., mapowanie n., zmapowanie n.

:: zdrobn. mapka ż.

 czas. mapować ndk., zmapować dk.

 przym. mapowy, bitmapowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plan, przest. karta

 (1.3) poziom

Wiktionary


mapeciątka

zdrobnienie od: mapet


SJP.pl

  • Mapeciątka – serial animowany emitowany od 1984 roku.
  • Mapeciątka – serial animowany emitowany od 2018 roku.

Wikipedia


mapeciątko

zdrobnienie od: mapet


SJP.pl


mapet

typ lalki teatralnej stworzonej w 1955 roku przez amerykańskiego lalkarza, reżysera i scenarzystę Jima Hensona; muppet, mupet


SJP.pl


mapety

typ lalki teatralnej stworzonej w 1955 roku przez amerykańskiego lalkarza, reżysera i scenarzystę Jima Hensona; muppet, mupet


SJP.pl


mapka

mała mapa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mapa niewielkich rozmiarów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nauczyciel kazał nam sprawdzić to na mapce w podręczniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mapa ż.

 czas. mapować

Wiktionary


mapnik

torba do noszenia map


SJP.pl


mapograf

przestarzale: człowiek, który tworzył mapy


SJP.pl


mapować

1. przyporządkowywać zasoby systemowe do innych, zwykle wirtualnych;
2. tworzyć schemat czegoś, np. jakiegoś zjawiska;
3. oznaczać na mapie szczegóły terenu na podstawie materiałów uzyskanych z pomiarów lub materiałów źródłowych; kartować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmapować)

 (1.1) geod. rejestrować cechy terenu w celu uzyskania danych potrzebnych do sporządzenia mapy; oznaczać coś na mapie

 (1.2) inform. przyporządkowywać jeden z zasobów systemowych do drugich, zmieniać przestrzeń adresową;

 (1.3) biol. genet. badać położenie, kolejność i odległość od siebie genów w chromosomie

 (1.4) gromadzić dane i określać prawidłowość jakiejś dziedziny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na podstawie owych raportów menadżer Nicholasowej Tuluzy mapował okolicę i kreślił bezpieczne drogi.

 (1.2) W przypadku, gdy zasób jest mapowany jako dysk, zostanie również wyświetlona litera dysku w kolumnie Używany jako.

 (1.3) Te chromosomy są zwane rekombinantami pierwotnymi (…). Są one testowane na obecność pożądanego locus oraz mapowane genetycznie dla określenia pozycji punktu wymiany w stosunku do pożądanego locus.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mapa ż., mapnik mrz., bitmapa ż., mapowanie n., zmapowanie n., mapka ż.

 czas. zmapować dk.

 przym. mapowy, bitmapowy

Wiktionary


mapowanie

1. przyporządkowywać zasoby systemowe do innych, zwykle wirtualnych;
2. tworzyć schemat czegoś, np. jakiegoś zjawiska;
3. oznaczać na mapie szczegóły terenu na podstawie materiałów uzyskanych z pomiarów lub materiałów źródłowych; kartować


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mapować.

Wiktionary

Mapowanie – przyporządkowanie jednych zasobów systemowych do drugich, często wirtualnych – zmiana przestrzeni adresowej (m.in. mapowanie plików, partycji, pamięci operacyjnej, portów I/O komputera, adresów IP, zasobów sieciowych). Mapowanie pozwala na emulację sprzętu, wzrost szybkości systemu, komfort i rozszerzenie funkcjonalności.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. mapować

 rzecz. mapa ż.

Wiktionary


mapowy

przymiotnik od: mapa


SJP.pl


mapoznawca

specjalista w zakresie nauki o mapach; kartoznawca


SJP.pl


mapoznawczyni

specjalistka w zakresie nauki o mapach; kartoznawczyni


SJP.pl


mapoznawstwo

dział kartografii zajmujący się badaniem map; kartoznawstwo


SJP.pl


mapping

[czytaj: maping] wyświetlanie animacji lub obrazów na obiektach przestrzennych, np. budynkach, murach


SJP.pl


mappingowy

mapping [czytaj: mapingowy]


SJP.pl


maputańczyk

mieszkaniec Maputo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Maputo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmapuˈtãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: maputãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maputo n.

:: fż. maputanka ż.

 przym. maputański

Wiktionary


maputanka

mieszkanka Maputo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Maputo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmapuˈtãnka, AS: maputãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maputo n.

:: fm. maputańczyk mos.

 przym. maputański

Wiktionary


maputański

przymiotnik od: Maputo (stolica Mozambiku)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Maputo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmapuˈtãj̃sʲci, AS: maputãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maputańczyk mos., maputanka ż., Maputo n.

Wiktionary


maputo

(do 1975 Lourenço Marques, 1975-76 Kan Fumo) stolica Mozambiku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Mozambiku;

Wiktionary

Maputo (do 1976 Lourenço Marques) – stolica Mozambiku, położona w południowej części kraju i zarazem oddzielna prowincja. Maputo położone jest na zachodnim brzegu zatoki o tej samej nazwie, u ujścia rzeki Tembe. Zatoka jest długa na 95 km i szeroka na 30. U południowego krańca zatoki ma swoje ujście rzeka Maputo. W 2017 roku liczba ludności miasta wynosiła 1 080 277 osób.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Maputo|Ms=Maputo.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maputańczyk mos., maputanka ż.

 przym. maputański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Maputo

* czeski: (1.1) Maputo

* hiszpański: (1.1) Maputo m.

* koreański: (1.1) korpłd|마푸투., korpłn|마뿌또.

* słowacki: (1.1) Maputo n.

* szwedzki: (1.1) Maputo n.

* ukraiński: (1.1) Мапуту n.

* włoski: (1.1) Maputo ż.

źródła.

== Maputo (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-Maputo.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Maputo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈputɔ, AS: maputo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maputańczyk mos., maputanka ż.

 przym. maputański

Wiktionary


maqam

[czytaj: MAkam] w muzyce arabskiej: model melodyczny mający określoną skalę, schemat rytmu, dźwięk centralny, formuły melodyczne i właściwe sobie ozdobniki; makam


SJP.pl


maquillage

[czytaj: makiJAŻ lub maKIjaż] przestarzale: makijaż, make-up (1. kosmetyki (np. puder, szminka) nałożone na twarz w celu jej upiększenia;
2. nakładanie na twarz odpowiednich kosmetyków (np. szminki, różu) w celu upiększenia; malowanie (się))


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. makijaż

Wiktionary

Maquillage – debiutancki album Martyny Jakubowicz wydany w 1983 roku nakładem wytwórni Pronit. Autorami większości piosenek są Martyna Jakubowicz (muzyka) i jej ówczesny mąż Andrzej Jakubowicz, dziennikarz i tłumacz twórczości Boba Dylana (teksty).

Kompaktowe wznowienie płyty z 1991 zawiera inne wersje utworów „W domach z betonu nie ma wolnej miłości” oraz „Albo cacy, albo lili”.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) makijaż, make-up

Wiktionary


maquis

[czytaj: maKI] francuscy bojownicy ruchu oporu, walczący podczas II wojny światowej z okupantem hitlerowskim


SJP.pl

Maquis – określenie stosowane zarówno wobec oddziałów partyzanckich francuskiego ruchu oporu, jak i ich bojowników (fr. maquisards) walczących w czasie II wojny światowej.

Nazwa pochodzi od makii (fr. maquis), czyli zarośli tworzonych przez krzewy i niskie drzewa, charakterystycznych dla basenu Morza Śródziemnego, które dawały schronienie partyzantom.

Wikipedia


mar.

skrót od: marynarz, marynarski (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = mar. wojsk. marynarz

 (1.2) = mar. wojsk. marynarki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mar. Wojciech Nowicki obronił tytuł mistrza Europy w rzucie młotem.

 (1.2) W Malborku przysięgę złożyli żołnierze 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== mar. (język portugalski.) ==

wymowa. IPA|ˈmarsu.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = março

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== mar. (język portugalski.) ==

wymowa. IPA|ˈmarsu.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = março

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mara

1. duch, zjawa;
2. książkowo: widzenie senne;
3. gryzoń z wyglądu przypominający zająca, żyjący w Ameryce Południowej, prowadzący stadny tryb życia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. miejscowość we Włoszech;

 (1.3) geogr. rzeka w Rumunii

 (1.4) geogr. rzeka w Tanzanii

 (1.5) geogr. region w Tanzanii;

 (1.6) bibl. jedno z miejsc opisanych w Starym Testamencie jako obozowisko podczas exodusu Izraelitów;

Wiktionary

Hiszpania:

  • Mara – gmina w prowincji Saragossa, w Aragonii

Kenia:

  • Mara – rzeka

Rumunia:

  • Mara – rzeka
  • Mara – wieś w okręgu Marmarosz, w gminie Desești

Tanzania:

  • Mara – region

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|wł|Mara. < etym|łac|Mara. < etym|hebr|מרא. → gorzka

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== Mara (język fiński.) ==

wymowa.

 IPA|ˈmɑrɑ.

 dzielenie|Ma|ra.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|fiński|m.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|wł|Mara. < etym|łac|Mara. < etym|hebr|מרא. → gorzka

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== Mara (język fiński.) ==

wymowa.

 IPA|ˈmɑrɑ.

 dzielenie|Ma|ra.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|fiński|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marabuci

pustelnik mahometański


SJP.pl

Marabut (arab. مَربوط [marbūṭ] lub مُرابِط [murābiṭ] 'mieszkaniec ribatu') – w islamie, przywódca duchowy, obdarzony czcią przez społeczność, która uważa go za świętego, często zasięgając jego rad. Niejednokrotnie jest uzdrowicielem, posiadającym w oczach muzułmanów zdolności nadprzyrodzone.

Marabutem w religii muzułmańskiej nazywany jest także grobowiec osoby świętej, stanowiący cel pielgrzymek wiernych.


Wikipedia


marabut

pustelnik mahometański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. duży ptak padlinożerny z rodzaju nazwa systematyczna|Leptoptilos|Lesson|ref=tak.;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) rel. w islamie: osoba świątobliwa (mężczyzna lub kobieta);

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) miękkie pióro indyka stosowane jako element ozdobny kapelusza lub sukni

 (3.2) archit. grobowiec marabuta (2.1)

Wiktionary

  • marabut – w islamie osoba świątobliwa (mężczyzna lub kobieta)
  • marabut – ptak z rodziny bocianowatych
  • marabut – ozdobny element kapelusza lub sukni
  • Wydawnictwo Marabut – polskie wydawnictwo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈrabut, AS: marabut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marabuty nmos.

Wiktionary


marabutowy

przymiotnik od: marabut


SJP.pl


maracaibo

[czytaj: marakajwo]
1. jezioro w Wenezueli;
2. miasto w Wenezueli, leżące nad jeziorem o tej samej nazwie


SJP.pl

Maracaibo – miasto w północno-zachodniej Wenezueli. Położone nad cieśniną łączącą jezioro Maracaibo z Zatoką Wenezuelską (Morze Karaibskie), stolica stanu Zulia. Najludniejsze miasto Wenezueli – 2 mln. 634 tys. mieszkańców (2010).

Wikipedia


maracewicz

nazwisko


SJP.pl


maracki

1. przymiotnik od: Marat (miasto we Francji);
2. język maracki - język indoaryjski używany w zachodnich i środkowych Indiach; język maratyjski, marathi


SJP.pl


maracuja

[czytaj: marakuja] marakuja;
1. gatunek rośliny z rodziny męczennicowatych; męczennica jadalna;
2. owoc tej rośliny o słodko-kwaśnym miąższu


SJP.pl


maracujowy

maracuja [czytaj: marakujowy]; marakujowy


SJP.pl


maradona

nazwisko


SJP.pl

Argentyńscy piłkarze, bracia:

  • Diego Maradona (1960–2020)
  • Hugo Maradona (1969–2021)
  • Raúl Maradona (ur. 1966)

Wikipedia


marago

ekstrakt kawy naturalnej produkowany w Polsce w drugiej połowie XX wieku


SJP.pl


marais

[czytaj: maRE] nazwisko, m.in. Jean Marais (właściwie: J. Villain-Marais; 1913-1998) - francuski aktor filmowy


SJP.pl

  • Le Marais – dzielnica Paryża
  • Marais – francuskie przedsiębiorstwo branży maszynowej

Biografie:

  • Eugène Marais – południowoafrykański pisarz, poeta i dziennikarz
  • Jean Marais – francuski aktor
  • Marin Marais – francuski muzyk i kompozytor
  • Peter Marais – południowoafrykański polityk

Wikipedia


maraka

instrument muzyczny wykonany z tropikalnej tykwy lub podobny do tykwy, zawierający nasiona lub żwir, wydający charakterystyczny dźwięk przy potrząsaniu; grzechotka


SJP.pl


marakana

gatunek ptaka z rodziny papugowatych; ara marakana


SJP.pl

Wikipedia


marakas

instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, rodzaj gruchawki, której korpus wykonany jest z gliny, skorupy orzecha lub dyni, osadzony na drewnianym trzonku, wypełniony twardymi nasionami, kamyczkami itp., wydającymi przy potrząsaniu charakterystyczny szelest


SJP.pl


marakasy

instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, rodzaj gruchawki, której korpus wykonany jest z gliny, skorupy orzecha lub dyni, osadzony na drewnianym trzonku, wypełniony twardymi nasionami, kamyczkami itp., wydającymi przy potrząsaniu charakterystyczny szelest


SJP.pl

Marakasy (wł. maracas) – instrument muzyczny samobrzmiący (idiofon), rodzaj gruchawki, której korpus wykonany jest z gliny, skorupy orzecha lub dyni, osadzony na drewnianym trzonku. Wewnątrz tak utworzonej puszki rezonansowej znajdują się twarde nasiona, kamyczki itp., wydające przy potrząsaniu marakasami charakterystyczny szelest.

Wikipedia


marakuja

maracuja;
1. gatunek rośliny z rodziny męczennicowatych; męczennica jadalna;
2. owoc tej rośliny o słodko-kwaśnym miąższu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. bot. owoc męczennicy jadalnej, nazwa systematyczna|Passiflora edulis|Sims|ref=tak.

Wiktionary

Męczennica jadalna, marakuja (Passiflora edulis Sims) – gatunek rośliny z rodziny męczennicowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej (Brazylia, Argentyna, Paragwaj), została też zawleczona i rozprzestrzeniła się w Nowej Zelandii, Afryce, Makaronezji, na Hawajach i Galapagos. Jest powszechnie uprawiana w krajach tropikalnych. W Azji popularne są dwa kultywary:

  • odmiana indonezyjska P. edulis forma edulis występująca w dwóch odmianach: z owocami o skórce fioletowej, zwana markisa, oraz odmiana o skórce żółtopomarańczowej o lokalnej nazwie konyal,
  • P. edulis forma flavicarpa o owocach żółtych, uprawiana w Malezji, Tajlandii i na Filipinach.

Wikipedia


marakujowy

marakuja; maracujowy


SJP.pl


maral

podgatunek jelenia szlachetnego, hodowany ze względu na panty


SJP.pl


maran

portugalski lub hiszpański żyd zmuszony do przyjęcia chrztu w celu uniknięcia prześladowań religijnych; marran


SJP.pl

  • Marrani – w późnośredniowiecznej i wczesnonowożytnej Hiszpanii i Portugalii nazwa używana w stosunku do żydowskich konwertytów, których podejrzewano o potajemne praktykowanie judaizmu

Osoby o tym nazwisku:

  • Josie Maran – amerykańska bizneswoman, była modelka i aktorka
  • Mohammed Maran – saudyjski piłkarz
  • Murasoli Maran – indyjski polityk, scenarzysta filmowy i pisarz

Wikipedia


maranka

maran; marranka


SJP.pl

Pyrrhospora Körb. (maranka) – rodzaj grzybów z rodziny misecznicowatych (Lecanoraceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do grupy porostów.

Wikipedia


marans

francuska rasa kur


SJP.pl

  • Marans (Maine i Loara) – francuska gmina w regionie Kraj Loary
  • Marans (Charente-Maritime) – francuska gmina w regionie Poitou-Charentes
  • Marans (rasa kur) – rasa kur

Wikipedia


marański

dotyczący marana, marrana; marrański


SJP.pl


maranta

bylina z rodziny marantowatych występująca w Ameryce międzyzwrotnikowej w ponad 20 gatunkach


SJP.pl

Maranta (Maranta) – rodzaj wiecznie zielonych roślin z rodziny marantowatych. Należy do niego 51 gatunków występujących na kontynentach amerykańskich od Meksyku i Kuby na północy po północną Argentynę na południu. Nazwa rodzaju upamiętnia weneckiego lekarza i botanika Bartolomea Marantę z XVI wieku.

Wikipedia


marantowate

rodzina roślin jednoliściennych, występujących w strefie podzwrotnikowej Ameryki


SJP.pl

Wikipedia


marantowaty

o cechach marantowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


maras

1. rzadko: błoto, bagno;
2. gwarowo: brud


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. brud

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. błoto

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. zaprawa murarska

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nieporządek

Wiktionary

Maras − miasto w regionie Cuzco, w Peru. Jest stolicą dystryktu o tej samej nazwie. Znajduje się nad doliną Urubamby, w Świętej Dolinie Inków. Według danych za 2005 rok liczy 1730 mieszkańców. Przy głównym placu miasta znajduje się kościół kolonialny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ale on mo w doma maras!

 (1.2) IOklupej trzewiki, bo mi marasu naniesiesz.

 (1.3) Powiedz Holdkowi co by mi przywióz tukej kara z marasem.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marasić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|ciapryka.

Wiktionary


maraschino

likier o charakterystycznym aromacie gorzkich migdałów; maraskino


SJP.pl

Wikipedia


marasić

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. brudzić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maras mrz.

Wiktionary


maraska

kwaśna, gorzka wiśnia dalmatyńska, z której soku destyluje się maraskino - likier o charakterystycznym aromacie gorzkich migdałów


SJP.pl


maraskino

likier o charakterystycznym aromacie gorzkich migdałów; maraschino


SJP.pl

Wikipedia


maraszek

nazwisko


SJP.pl


marat

[czytaj: maRA] nazwisko


SJP.pl

  • Marat (Puy-de-Dôme) – miejscowość we Francji
  • Emil Marat – polski dziennikarz i pisarz
  • Jean-Paul Marat – francuski dziennikarz i działacz rewolucyjny czasów rewolucji francuskiej
  • Śmierć Marata – obraz francuskiego malarza Jacques-Louis Davida
  • rosyjski/radziecki pancernik, noszący także nazwę "Pietropawłowsk"

Wikipedia


marathi

język indoaryjski używany w zachodnich i środkowych Indiach; język maracki, język maratyjski


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) jęz. jeden z szerzej używanych w Indiach języków, język urzędowy stanu Maharasztra;

Wiktionary

Język marathi (także: maratyjski, maracki, mar. मराठी marāṭhī) – język z grupy indoaryjskiej. Jest jednym z najszerzej używanych w Indiach języków. Według Ethnologue (wyd. 22, 2019) posługuje się nim ponad 95 mln ludzi. Dla 12 mln jest to drugi język.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego wiersze tłumaczono na języki: angielski, francuski, niemiecki, rosyjski, hiszpański, węgierski, norweski, arabski, gudźarati, marathi, bengali, polski.

Wiktionary


maraton

1. sport:
a) bieg na dystansie 42,195 kilometra; bieg maratoński;
b) najdłuższy dystans w jakiejś dyscyplinie;
2. długotrwała prezentacja czegoś, seans filmowy obejmujący wiele filmów, koncert muzyczny, w którym bierze udział wielu wykonawców itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) miejscowość w Grecji, w Attyce, miejsce słynnego zwycięstwa Greków nad Persami w 490 roku p.n.e.;

Wiktionary

  • Maraton – miasto w starożytnej Grecji, miejsce znanej bitwy
  • Maraton – gmina w Grecji
  • Maraton – poemat Kornela Ujejskiego, zbiór poezji tegoż autora
  • maraton – bieg na dystansie 42,195 km
  • maraton MTB – wyścig kolarski na rowerach górskich na różnym dystansie (od 40 do 200 km)
  • Maraton filmowy – szereg projekcji filmowych połączonych w jedno
  • Maraton – dziewiętnasty album polskiej grupy muzycznej Lady Pank

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bitwa pod Maratonem była zwycięstwem Greków nad Persami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maratończyk mos., maratonka ż., maraton mrz.

 przym. maratoński

Wiktionary


maratończyk

1. biegacz startujący w maratonie
2. mieszkaniec Maratonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. biegacz biorący udział w maratonie

 (1.2) mieszkaniec Maratonu

Wiktionary

  • Maratończyk (film 1976)
  • Maratończyk (film 2012)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Maratończyk ma do przebiegnięcia 42 kilometry i 195 metrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaraˈtɔ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: maratõĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maraton mrz., Maraton mrz.

:: fż. maratonka ż.

 przym. maratoński

Wiktionary


maratonik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od maraton

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie maraton, lecz tylko mały maratonik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maraton m.

Wiktionary


maratonka

1. biegaczka startująca w maratonie
2. mieszkanka Maratonu


SJP.pl


maratonowy

maraton; maratoński


SJP.pl


maratoński

1. przymiotnik od: Maraton (miasto w Grecji);
2.
a) związany z maratonem (konkurencją lekkoatletyczną);
b) bieg maratoński - bieg na dystansie 42,195 kilometra; maraton


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) sport. związany z maratonem, dotyczący maratonu

 (1.2) związany z Maratonem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 28-letni Meksykanin Dionicio Ceron wygrał 47. bieg maratoński w Fukuoce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaraˈtɔ̃j̃sʲci, AS: maratõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maraton m., maratończyk m., Maraton mrz.

Wiktionary


maratti

rozciągliwa dzianina osnowowa, używana na kostiumy kąpielowe i bieliznę damską


SJP.pl


maratyjski

język maratyjski - język indoaryjski używany w zachodnich i środkowych Indiach; język maracki, marathi


SJP.pl


marazm

1. zastój w jakiejś dziedzinie;
2. stan apatii i zobojętnienia; letarg;
3. stopniowy zanik tkanek i narządów lub obniżenie ich sprawności; uwiąd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. stagnacja, zastój w jakiejś dziedzinie

 (1.2) książk. stan zobojętnienia; letarg

 (1.3) med. zob. uwiąd.

Wiktionary

Marazm (gr. μαρασμός marasmós – gaśnięcie, uwiąd) – w medycynie oznacza stan wyniszczenia organizmu, niekiedy ze zmianami w korze mózgowej, prowadzące do zmniejszenia sprawności myślenia i apatii; także oznacza apatię; depresję; przygnębienie.

Potocznie słowo oznacza zastój, bezwład, przekonanie o niemożności zrobienia czegokolwiek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W budownictwie teraz jest marazm, czekam z niecierpliwością wiosny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarasm̥, AS: marasm̦

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zastój

 (1.2) apatia

 (1.3) zanik

Wiktionary


marbella

[czytaj: marbeja] model samochodu marki Seat


SJP.pl

Marbella – miasto położone w południowej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym. Położona jest ok. 47 km od centrum Malagi, na obrzeżach jej aglomeracji.

Wikipedia


marblit

nieprzezroczyste szkło płaskie, używane na okładziny ścienne, pokrycia kontuarów itp.


SJP.pl

Marblit – rodzaj nieprzeźroczystego szkła używanego w budownictwie.

Wikipedia


marblitowy

przymiotnik od: marblit


SJP.pl


marburczyk

mieszkaniec Marburga (miasta w Niemczech)


SJP.pl


marburg

1. miasto w Niemczech;
2. miasto w Australii;
3. miasto w RPA


SJP.pl

Marburg (do 1977 Marburg an der Lahn) – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, w rejencji Gießen, siedziba powiatu Marburg-Biedenkopf, leży nad rzeką Lahn. Najbliżej położone duże miasta to Frankfurt nad Menem (ok. 100 km na południe), Kassel (ok. 90 km na północny wschód) i Kolonia (ok. 150 km na zachód).

Wikipedia


marburka

mieszkanka Marburga (miasta w Niemczech)


SJP.pl


marburski

przymiotnik od: Marburg (miasto w Niemczech)


SJP.pl


marc

[czytaj: mark] francuski winiak produkowany z wytłoków winogronowych, odpowiednik włoskiej grappy


SJP.pl

Osoby:

  • Alain Marc – francuski polityk
  • Alexandre Marc – francuski pisarz
  • Felix Marc – niemiecki wokalista
  • Franz Marc – niemiecki malarz
  • Maria Marc – niemiecka malarka
  • Mony Marc – belgijska wokalistka

Inne:

  • Marc – francuski napój alkoholowy
  • Marc – wieś w Armenii, w prowincji Lorri

Zobacz też:

  • MARC
  • Mark
  • Saint-Marc

Wikipedia


marcato

[czytaj: markato] określenie wykonawcze: uwydatniając, zaznaczając, akcentując


SJP.pl


marceau

[czytaj: marSO] nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Marceau:

  • André Marceau – biskup katolicki
  • François Séverin Marceau-Desgraviers – francuski generał z okresu rewolucji francuskiej
  • Marcel Marceau – francuski aktor i mim
  • Sophie Marceau – francuska aktorka filmowa, reżyserka i scenarzystka

Wikipedia


marcel

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

 (1.2) poufała forma imienia Marceli

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Marcela

Wiktionary

Marceli – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy jednej z gałęzi rzymskiego rodu Klaudiuszów, Marcelli. Imię to bywa nadawane także w formie Marcel, jakkolwiek pojawia się ona w wydawnictwach poprawnościowych jako nieakceptowana.Żeńskim odpowiednikiem jest Marcela.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Marcel i tańczę w zespole ludowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marceli m., Marcelin m.

:: zdrobn. Marcelek mos.

:: fż. Marcela ż., Marcelina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Marcelek

Wiktionary


marcela

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Marcel

Wiktionary

Marcela – imię żeńskie, odpowiednik imienia męskiego Marceli.

Dwie święte katolickie o tym imieniu: św. Marcela Rzymianka i św. Marcela z Chauria.

Marcela imieniny obchodzi 31 stycznia i 28 lipca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Józiu, przytul Marcelę! Nie słyszysz, że płacze?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcelina ż.

:: fm. Marcel m., Marceli m., Marcelin m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Marcelina ż.

:: fm. Marcel m., Marceli m., Marcelin m.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|Marcella.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Marcela ż.

* francuski: (1.1) Marcelle ż.

* galicyjski: (1.1) Marcela ż.

* hiszpański: (1.1) Marcela ż.

* łaciński: (1.1) Marcella ż.

* portugalski: (1.1) Marcela ż.

* rosyjski: (1.1) Марцелла ż., Маркелла ż.

* słowacki: (1.1) Marcela ż.

źródła.

== Marcela (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|ż. Marcela

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marcelcia

zdrobnienie od: Marcelina (imię żeńskie)


SJP.pl


marcelek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Marcel

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Marcelka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józiu, daj już Marcelkowi spokój.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcel m., Marceli mos.

Wiktionary


marcelewo

Marcelewo (niem. Fichtenau) – kolonia w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Dobrcz.

Wikipedia


marceli

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Marceli – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy jednej z gałęzi rzymskiego rodu Klaudiuszów, Marcelli. Imię to bywa nadawane także w formie Marcel, jakkolwiek pojawia się ona w wydawnictwach poprawnościowych jako nieakceptowana.Żeńskim odpowiednikiem jest Marcela.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Marceli i jestem nauczycielem z Jeleniej Góry.

 (1.1) 16 stycznia, 19 lutego i 17 lipca przypadają imieniny Marcelego i Marcela.

 (1.1) Panie Marceli, proszę nas jutro odwiedzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈt͡sɛlʲi, AS: marcelʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcela ż., Marcelka ż., Marcelinka ż., Marcysia ż., Marcelin m.

:: war. Marcel mos.

:: zdrobn. Marcelek mos., Marcyś mos.

:: fż. Marcela ż., Marcelina ż.

 przym.

:: przest. gwara. Marcelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Marcel; zdrobn. Marcelek, Marcyś

Wiktionary


marcelian

imię męskie


SJP.pl


marcelin

cienka tkanina z jedwabiu naturalnego lub sztucznego, używana głównie na podszewkę do kapeluszy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

  • Marcelin – imię męskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo lubię wuja Marcelina.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcel m., Marceli m.

:: fż. Marcela ż., Marcelina ż.

Wiktionary


marcelina

cienka tkanina z jedwabiu naturalnego lub sztucznego, używana głównie na podszewkę do kapeluszy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Marcelina – żeński odpowiednik imienia Marcelin.Pochodzenie i znaczenie: z łaciny: Marcellus, liczba mnoga Marcelli – plebejski, później patrycjuszowski ród rzymski, jedna z gałęzi rodu Klaudiuszów.

Sławne osoby o tym imieniu:

  • Marcelina Czartoryska
  • Marcelina Sembrich-Kochańska
  • Marcelina Grabowska
  • Marcelina Kiala
  • Marcelina Kulikowska
  • Marcelina Stoszek
  • Marcelina Zawadzka
  • Marcelina Zawisza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niech już Marcelina skończy z wyszukiwaniem sobie umartwień, bo się nabawi jakiejś choroby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmart͡sɛˈlʲĩna, AS: marcelʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcela ż.

:: fm. Marcelin m., Marceli m., Marcel m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Marcela ż.

:: fm. Marcelin m., Marceli m., Marcel m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Marceline ż.

* rosyjski: (1.1) Марцеллина ż., Маркеллина ż.

* włoski: (1.1) Marcellina ż.

źródła.

== Marcelina (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|hiszpański|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marcelininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marceliny lub z nią związany


SJP.pl


marcelinka

zdrobnienie od: Marcelina (imię żeńskie)


SJP.pl


marcelka

zdrobnienie od: Marcelina (imię żeńskie)


SJP.pl


marcello

[czytaj: marczelo]
1. włoskie imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


marcellus

  • Marcellus (Marcelli) to przydomek plebejskiej gałęzi rzymskiego rodu Klaudiuszy (Claudii)
  • Marcellus – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Lot i Garonna
  • Marcellus – prefekt Judei od 36 do 37

Wikipedia


marcelostwo

Marcel lub Marceli z małżonką; Marcelowie


SJP.pl


marcelowie

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


marcelowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marcela lub z nim związany


SJP.pl


marcepan

1. słodka masa cukiernicza utworzona z prażonych, zmiażdżonych migdałów, cukru i olejku marcepanowego;
2. smakołyk, frykas, przysmak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. masa ze zmielonych migdałów utartych z cukrem i białkiem, używana do wyrobów cukierniczych;

 (1.2) kulin. wyrób z marcepanu (1.1)

 (1.3) książk. przen. coś bardzo smacznego i wykwintnego

Wiktionary

Marcepan – słodka masa cukiernicza utworzona głównie z prażonych i zmielonych migdałów i cukru z dodatkiem olejku migdałowego. Pod wpływem ciepła (wystarczy ogrzanie w dłoni) masa staje się plastyczna, dlatego bywa używana do wyrobu ozdobnych, skomplikowanych kształtów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Nie spodziewałem się na tej stołówce marcepanów, ale tej zupy nie da się jeść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈt͡sɛpãn, AS: marcepãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. marcepanik, marcepanek

 przym. marcepanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) przysmak, frykas, rarytas, delicja, smakołyk, specjał

Wiktionary


marcepanik

zdrobnienie od: marcepan


SJP.pl


marcepanowy

mający smak, zapach marcepanu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kulin. zrobiony z marcepanu, zawierający marcepan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla uczestników zabawy przygotowano bardzo wiele niespodzianek, w tym także rocznicowy tort marcepanowy.

 (1.1) Jak tysiące śląskich rodzin, także i my niecierpliwie wyglądaliśmy obowiązkowego Paketu od Ujka z Niymiec. Do dziś pamiętam, jak czekaliśmy z bratem na chlebek marcepanowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmart͡sɛpãˈnɔvɨ, AS: marcepãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marcepan m., marcepanik m., marcepanek m.

Wiktionary


marcewo

Marcewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Słupca.

Do 1954 roku siedziba gminy Młodojewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


marcha

gwarowo:
1. lichy koń; szkapa;
2. wyzwisko, przezwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Jakucji; lewy dopływ Wiluja;

Wiktionary

Marcha – rzeka w Rosji, w Jakucji; lewy dopływ Wiluja. Długość 1181 km; powierzchnia dorzecza 99 000 km²; średni roczny przepływ u ujścia 405 m³/s.

Wypływa z niewielkiego jeziora w pobliżu miejscowości Ajchał; płynie w kierunku południowo-wschodnim doliną o stromych zboczach po Płaskowyżu Wilujskim, potem po Nizinie Środkowojakuckiej. Przy wiosennych wysokich stanach wody żeglowna od 984. km od ujścia.

Zamarza od października do maja; zasilanie śniegowo-deszczowe.

Wikipedia


marchais

[czytaj: marSZE] nazwisko


SJP.pl

Marchais – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Aisne.

Według danych na styczeń 2014 roku gminę zamieszkiwało 380 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 25 osób/km².

Wikipedia


marchand

[czytaj: marszand] osoba zajmująca się handlem dziełami sztuki; marszand


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. szt. osoba handlująca dziełami sztuki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znajdź mi marchanda, który kupi taki kicz!

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marszand

Wiktionary


marche

[czytaj: MARke] region we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Ankonie;

 (1.2) hist. kraina historyczna w Italii

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sezon na marroni w pełni, a Marche z nich słyną.

 (1.1) Zaplanuj wczasy w Marche!

 (1.2) Średniowieczne Marche stanowiły prowincję Państwa Kościelnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marchia ż., marchia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. Marchia

 (1.2) Marchie, Marchia Ankońska, Marchia Ankonitańska, Marchia Ankony

Wiktionary


marchew

roślina (warzywo) o jadalnym korzeniu; korzeń tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Daucus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodzaju selerowatych;

 (1.2) kulin. warzywo z korzenia marchwi zwyczajnej

Wiktionary

Marchew (Daucus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Rodzaj liczy w zależności od ujęcia 44–45 lub 60 gatunków. W tym drugim wypadku włączane są tu m.in. rodzaje: Agrocharis, Margotia, Melanoselinum, Pseudorlaya, Turgenia. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach, ale centrum zróżnicowania stanowi Europa, południowo-zachodnia i środkowa Azja, zwłaszcza obszar śródziemnomorski. W Polsce rośnie dziko podgatunek typowy marchwi zwyczajnej D. carota subsp. carota i w uprawie marchew zwyczajna jadalna D. carota subsp. sativus. Uprawiana i przejściowo dziczejąca jest poza tym także marchew złocista D. aureus.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posiałem całą grządkę średniowczesnej marchwi.

 (1.2) Proszę pani, jakie witaminy ma marchew?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarxɛf, AS: marχef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchwica ż., marchewnik mrz., marchwiak mrz.

:: zdrobn. marchewka ż., marcheweczka ż.

 przym. marchwiowy, marchwiany, marchewkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) karota, karotka, marchewka; kresy|morkwa.; lud. świnak, świnia, świni chleb

Wiktionary


marchewa

zgrubienie od: marchewka


SJP.pl

Straż Miejska Ankh-Morpork (SMAM) – formacja policyjna miasta Ankh-Morpork z cyklu Świat Dysku. Pierwotnie jej motto brzmiało Fabricati Diem, Puncti Agunt Celeriter (korzystaj z dnia, czas szybko płynie). W tomie "Straż! Straż!" jest już ono zredukowane do Fabricati Diem, Punc, co można tłumaczyć na angielski jako "Make my day, punk" ("Uprzyjemnij mi dzień, śmieciu", słynny cytat z "Brudnego Harry’ego").

Wikipedia


marcheweczka

zdrobnienie od: marchewka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: marchewka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchewka ż., marchew ż.

 przym. marchwiowy

Wiktionary


marchewka

1. mała marchew;
2. w przenośni potencjalna nagroda za wykonaną pracę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: marchew

 (1.2) mała marchew

 (1.3) kulin. potrawa z duszonej lub tartej marchwi

 (1.4) pot. osoba z rudymi włosami

 (1.5) reg. pięta u nogi

 (1.6) uczn. niekształtny nos

 (1.7) stud. nos

 (1.8) więz. nos

 (1.9) uczn. człowiek wysoki

Wiktionary

Marchew zwyczajna Daucus carota L. – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji i północnej Afryce. Jest również rośliną uprawną. W Polsce w stanie dzikim jest rośliną bardzo pospolitą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dodaj do zupy dwie marchewki.

 (1.3) Do kotletów i ziemniaków zrobiłam marchewkę.

 (1.4) Nie mam ochoty gadać z tą wredną marchewką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈxɛfka, AS: marχefka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchew ż.

:: zdrobn. marcheweczka ż.

 przym. marchewkowy, marchwiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marcheweczka

 (1.2) marchew

 (1.4) wiewiórka, rudzielec

 (1.6) kartofel

 (1.8) kichawa, kucha, kufa, marchiewka, purchawa, truskawa, truskawka

Wiktionary


marchewki

1. mała marchew;
2. w przenośni potencjalna nagroda za wykonaną pracę


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Marchewki – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Siemkowice
  • Marchewki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Prostki

Wikipedia


marchewkowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. ciasto z marchewką

Wiktionary


marchewkowy

1. mający smak, zapach marchewki;
2. pomarańczowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący marchewki (roślin i jadalnych korzeni)

 (1.2) przyrządzony z marchewki, z dodatkiem marchewki

 (1.3) mający kolor pomarańczowy, taki jak kolor dojrzałego korzenia marchewki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarxɛfˈkɔvɨ, AS: marχefkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchewka ż., marchew ż.

 przym. marchwiowy

Wiktionary


marchewnik

1. rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych;
2. marchewnik anyżkowy - roślina z rodziny baldaszkowatych, o aromatycznych owocach i korzeniu, rosnąca dziko lub uprawiana, używana jako przyprawa kuchenna, roślina lecznicza i pastewna;
3. pryszczarek marchewnik - gatunek muchówki, której larwy żerują na marchwi


SJP.pl

Marchewnik anyżowy, m. wonny (Myrrhis odorata) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Przedstawiciel monotypowego rodzaju marchewnik Myrrhis Mill. Występuje naturalnie na obszarach górskich południowej Europy, od Pirenejów po Półwysep Bałkański. Jest rozpowszechniony w uprawie i rejestrowany jako dziczejący na różnych obszarach świata, m.in. w Chile. Także w Polsce notowany jest jako gatunek dziczejący na Dolnym Śląsku i Pomorzu.

Wikipedia


marchia

wojskowy okręg pograniczny; margrabstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. geogr. adm. region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Ankonie;

 (1.2) rzad. hist. kraina historyczna w Italii

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jakub z Marchii ukończył studia prawnicze, studiował na kilku włoskich uniwersytetach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchia ż., Marche nmos.

 przym. marchijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Marche

Wiktionary


marchialny

przymiotnik od: marchia


SJP.pl


marchie

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Marche, region we Włoszech

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W dniach 4 i 5 listopada 1860 r. plebiscyty w Marchiach i Umbrii, jak zwykle, zapewniły o woli tamtejszej ludności poddania się panowaniu Wiktora Emanuela II.

 (1.1) (…) Republika św. Marka poszukiwała kondotierów na zewnątrz, w Mantui, Romanii, Marchiach, lekką jazdę sprowadzając z posiadłości bałkańskich.

 (1.1) Mapa wędrówek Lorenza Lotta też nie jest zbyt bogata, nie wskazuje na głód przestrzeni, ogranicza się do paru miasteczek na terenach należących do Republiki Weneckiej i w Marchiach (…)

 (1.1) Jeżeli szczęściem jest dla Romanii, Marchii i Ankony, że je odbierą Papieżowi, czemuż tego szczęścia pozbawiać Rzym? — a jeźli Rzymowi dobrze ma być z Papieżem, czemu ma być źle Ankonie, Marchiom i Romanii sic.?

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marchijski

Wiktionary


marchigiana

włoska rasa bydła


SJP.pl


marchijski

Marche [czytaj: markijski]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marchiami (Marche, Marchia) (krainą we Włoszech)

 (1.2) związany z obszarami dawnej Marchii Brandenburskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marchie nmos., Marchia ż.

Wiktionary


marchion

zarządzający marchią, margrabia


SJP.pl


marchlewicz

nazwisko


SJP.pl


marchlewski

nazwisko


SJP.pl

  • Franciszek Marchlewski − polski pływak
  • Julian Marchlewski − polski ekonomista, działacz ruchu robotniczego
  • Leon Marchlewski − polski chemik
  • Marceli Marchlewski − pierwszy dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego
  • Teodor Marchlewski − polski biolog
  • Walenty Marchlewski − polski oficer

Wikipedia


marchocice

W Polsce
  • Marchocice – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Racławice
  • Marchocice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Secemin
  • Marchocice – gromada

Wikipedia


marchołt

bohater średniowiecznych opowieści, przedstawiany jako sprytny i rezolutny chłop, uosabiający ludową mądrość i humor


SJP.pl

  • Marchołt – bohater średniowiecznych opowieści, reprezentujący ludowy humor i rubaszność,
  • Marchołt – bohater utworu Rozmowy, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprosnym, a wszakoż, jako o nim powiedają, barzo wymownym, z figurami i z gadkami smiesznymi w przekładzie Jana z Koszyczek,
  • Marchołt – demon z mitologii słowiańskiej,
  • Marchołt – kwartalnik,
  • marchołt (Gnaptor spinimanus) – chrząszcz z rodziny czarnuchowatych (Tenebrionidae), w Polsce bardzo rzadki.

Wikipedia


marchołtowy

przymiotnik od: marchołt


SJP.pl


marchwiak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ciasto marchewkowe

 (1.2) słodki wypiek (strucla, pieróg, bułeczka etc.) z nadzieniem z marchwi i maku

 (1.3) daw. pot. drzewo sosnowe wzrosłe na nizinie, gąbczaste, mające dużo bielu, nietrwałe, nienadające się do budowy

Wiktionary

  • ciasto marchewkowe
  • słodki wypiek (strucla, pieróg, bułeczka etc.) z nadzieniem z marchwi i maku; zob. np. lubelski marchwiak z makiem

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marchwiak to ciasto, które piekłam wiele razy.

 (1.2) Zwyczaj wypiekania ciasta drożdżowego z nadzieniem marchwiowo-makowym, określanego jako „marchwiak”, „strucla”, „rusinek”, do dzisiaj zachował się we wsiach parafii przesmyckiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchew ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciasto marchewkowe, ciasto marchwiowe

 (1.2) marchwiak z makiem

Wiktionary


marchwianka

zupa z tartej marchwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zupa z utartej marchwi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pani Pelagia podała marchwiankę i wątróbkę z kartoflami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchew ż., marchwica ż., marchewnik mrz., marchwiak mrz.

:: zdrobn. marchewka ż., marcheweczka ż.

 przym. marchwiowy, marchwiany, marchewkowy

Wiktionary


marchwiany

marchew; marchwiowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący marchwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchew ż.

Wiktionary


marchwica

roślina z rodziny baldaszkowatych, rosnąca w okolicach górzystych Środkowej i Południowej Europy; stosowana jako ziele lecznicze


SJP.pl

Marchwica (Mutellina Mill.) – rodzaj bylin należący do rodziny selerowatych. Obejmuje trzy gatunki. Występują one w Europie Środkowej i Południowej oraz na Kaukazie. Najszerzej rozprzestrzeniona jest marchwica pospolita M. purpurea, należąca także do flory Polski. Pozostałe dwa gatunki są endemitami Korsyki (M. corsica) i Kaukazu (M. caucasica). Rośliny te występują na górskich łąkach i na terenach skalistych.

Wikipedia


marchwicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Leon Marchwicki − polski oficer i działacz emigracyjny
  • Zdzisław Marchwicki (1841–1912) − polski działacz społeczny, polityczny i samorządowy, powstaniec styczniowy
  • Zdzisław Marchwicki (1927–1977) − polski domniemany seryjny morderca

Wikipedia


marchwiński

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Marchwiński (1905–1946) – ekonomista, działacz konspiracji
  • Filip Marchwiński (ur. 2002) – polski piłkarz
  • Janusz Marchwiński (ur. 1948) – aktor, dziennikarz, mecenas sztuki
  • Jerzy Marchwiński (ur. 1935) – pianista, kameralista i pedagog

Wikipedia


marchwiowy

marchew; marchwiany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z marchwi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marxˈfʲjɔvɨ, AS: marχfʹi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marchwianka ż., marchew ż., marchewka ż., marcheweczka ż.

 przym. marchewkowy

Wiktionary


marcia

tracić życie; umierać


SJP.pl

Marcja, Marcia Aurelia Ceionia Demetrias (data urodzenia nieznana, zm. 193) – wyzwolenica i kochanka cesarza Kommodusa. Jej ojciec – Marek Aureliusz Sabinianus został wyzwolony przez Marka Aureliusza i Lucjusza Werusa.

Wikipedia


marcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) umieranie

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mrzeć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konanie, umieranie

Wiktionary


marciewicz

nazwisko


SJP.pl


marcin

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Marcin – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od wyrażenia Martinus oznaczającego „należący do boga Marsa”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Marcin i jestem cukiernikiem z Poznania.

 (1.1) W Kościele katolickim na 11 listopada przypada wspomnienie św. Marcina z Tours, patrona oberżystów, hotelarzy, jeźdźców i żołnierzy.

 (1.1) Wojciechowi Tajnerowi i Marcinowi Bachledzie lepienie bałwanów, czym zajęli się po kwalifikacjach, wychodziło dużo lepiej niż skakanie.

 (1.1) Marcinowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 11 listopada, a także 30 stycznia, 13 kwietnia, 8 i 24 października oraz 7 i 29 grudnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲt͡ɕĩn, AS: marʹćĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcinowa ż., Marcinówna ż., Marcinostwo lm m., marcinek mrz./mzw., Marcinów mrz., Marcinowice nmos., Marciszów mrz.

:: zdrobn. Marcinek mos., Marcyś mos.

:: zgrub. Marcinisko mos.

:: fż. Martyna ż., Marcina ż.

 przym. Marcinowy, Marcinkowy, Marcysiowy, marcinkowy, marciński, marcinowski, marcinowicki, marciszowski

 zob. Martyna, Marcina, Marek.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Marcinek, Marcyś; zgrub. Marcinisko

Wiktionary


marcińczak

nazwisko


SJP.pl


marcińczyk

nazwisko


SJP.pl


marcinek

drobny, krzewiasty aster, kwitnący jesienią; michałek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Marcin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. toponim, osada w Polsce, w gminie Margocin;

Wiktionary

  • Marcinek – potoczna nazwa I Liceum Ogólnokształcącego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • Teatr Lalki i Aktora Marcinek w Poznaniu
  • Hajnowski marcinek – tradycyjny wypiek mieszkańców z okolic Puszczy Białowieskiej

1 miejscowość w Polsce:

  • Marcinek – osada w woj. wielkopolskim, w pow. chodzieskim, w gminie Margonin

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marcinek przyniósł dziś duży biały parasol do przedszkola.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈt͡ɕĩnɛk, AS: marʹćĩnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcin m., marcinek m.

 przym. Marcinowy, marcinkowy, marciński

Wiktionary


marciniak

nazwisko


SJP.pl

Marciniak (forma żeńska: Marciniak, Marciniakowa, liczba mnoga: Marciniakowie) – polskie nazwisko powstałe w XVIII wieku od imienia Marcin i prawdopodobnie oznaczające jego syna. Na dzień 17.01.2015 r. nazwiskiem tym w Polsce posługiwały się 48 834 osoby.

Forma nazwiska Marciniak charakterystyczna jest dla zachodniej Polski. Odmianą tego nazwiska używaną na wschodnich terenach Polski jest nazwisko Marciniuk.

Wikipedia


marciniec

nazwisko


SJP.pl

Marciniec (niem. Marienstein, Martenstein) – niewielki masyw z najwyższym szczytem (624 m n.p.m.) w północnej części Grzbietu Wschodniego w Górach Kaczawskich. Leży w grzbiecie ciągnącym się na północny zachód i zachód od Bukowinki poprzez Rogacz, Dłużek, Chmielarz, Polankę, Trzciniec, Zadorę i Lipną w stronę Wojcieszowa.

Wikipedia


marciniuk

nazwisko


SJP.pl


marcinka

hodowlana roślina zwrotnikowa z rodziny ostrojowatych; sinningia, gloksynia


SJP.pl

Góra Świętego Marcina (384 m n.p.m.) – wzgórze położone na południowy wschód od centrum Tarnowa, częściowo w jego granicach administracyjnych. Stanowi północną krawędź progu Pogórza Karpackiego.

Nazwa góry (popularnie nazywanej Marcinką) pochodzi od zabytkowego kościoła św. Marcina w obecnej wsi Zawada, będącego najstarszą świątynią parafialną Tarnowa i jego najbliższych okolic. Góra św. Marcina leży w zlewni rzeki Białej, ostro załamując się nad jej doliną. Jej północny stok znajduje się w granicach administracyjnych Tarnowa, szczyt i łagodnie opadający stok południowy zajmują zabudowania Zawady. W pobliżu szczytu wzgórza niedaleko kościoła znajduje się nadajnik naziemny, należący do operatora EmiTel.

Wikipedia


marcinkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Bogdan Marcinkiewicz (ur. 1966) – polski inżynier, przedsiębiorca, poseł do Parlamentu Europejskiego
  • Iwona Dzięcioł-Marcinkiewicz (ur. 1975) – polska łuczniczka, olimpijka
  • Jan Marcinkiewicz (ur. 1948) – polski szachista, arcymistrz w grze korespondencyjnej
  • Józef Marcinkiewicz (1898–), oficer Wojska Polskiego w stopniu podpułkownika
  • Józef Marcinkiewicz (1910–1940), matematyk, oficer, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Kazimierz Marcinkiewicz (ur. 1959) – polski polityk, były prezes Rady Ministrów
  • Maciej Marcinkiewicz (ur. 1978) – polski kierowca wyścigowy
  • Michał Marcinkiewicz (ur. 1984) – polski polityk, poseł na Sejm VI kadencji
  • Olga Marcinkiewicz (ur. 1969) – polska kurator sztuki, manager kultury
  • Wincenty Dunin-Marcinkiewicz (1808–1884) – poeta, dramaturg, klasyk literatury białoruskiej i polskiej XIX w.
  • Wojciech Marcinkiewicz (1927–2012) – polski ekonomista, powstaniec warszawski

Wikipedia


marcinkowice

W Polsce
  • Marcinkowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Oława
  • Marcinkowice – osada w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Żórawina
  • Marcinkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Charsznica
  • Marcinkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Chełmiec
  • Marcinkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Radłów
  • Marcinkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Kazimierza Wielka
  • Marcinkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Opatów
  • Marcinkowice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Tuczno

Wikipedia


marcinkowo

  • Marcinkowo – osiedle w Wągrowcu
W Polsce
  • Marcinkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Inowrocław
  • Marcinkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. mogileńskim, w gminie Mogilno
  • Marcinkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Marcinkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Marcinkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Purda
  • Marcinkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Grunwald
  • Marcinkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Sompolno
  • Marcinkowo – gmina w powiecie mrągowskim
  • Marcinkowo – gmina w powiecie olsztyńskim
  • Marcinkowo – gromada
  • Marcinkowo – stacja kolejowa w Marcinkowie, w województwie warmińsko-mazurskim

Wikipedia


marcinkowski

nazwisko


SJP.pl

Marcinkowski (forma żeńska: Marcinkowska; liczba mnoga: Marcinkowscy) – polskie nazwisko, którego etymologia wywodzi się prawdopodobnie od wsi Marcinkowo.Nazwisko szczególnie popularne w Poznaniu i Wielkopolsce.

Wikipedia


marcinkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marcinka lub z nim związany


SJP.pl


marcinostwo

Marcin z małżonką; Marcinowie


SJP.pl


marcinowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) przest. żona Marcina

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: Marcinów

 (2.2) D. lp. od: Marcinowo

forma przymiotnika.

 (3.1) ż. lp. od: Marcinowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wody nie ma; Marcinowa dziś nie przyszła… chora czy co?

 (2.1-2) Jutro jadę do Marcinowa.

 (3.1) Sąsiadował z Marcinową zagrodą z jednej strony i z Józefowym polem z drugiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲt͡ɕĩˈnɔva, AS: marʹćĩnova

Wiktionary

Powiązane:

 zob. Marcin.

Wiktionary


marcinowice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) wieś gminna w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim;

Wiktionary

W Polsce
  • Marcinowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Mściwojów
  • Marcinowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. świdnickim, w gminie Marcinowice
  • Marcinowice – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Krosno Odrzańskie
  • Marcinowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Kozłów

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Marcin mos., marcinowiczanin mos., marcinowiczanka ż.

 przym. marcinowicki, Marcinowy

Wiktionary


marcinowicki

przymiotnik od: Marcinowice


SJP.pl


marcinowie

imię męskie


SJP.pl


marcinowo

3 miejscowości w Polsce:

  • Marcinowo – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Trzebnica
  • Marcinowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Kalinowo
  • Marcinowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap

Zobacz też: Marcinów

Wikipedia


marcinowski

nazwisko


SJP.pl


marcinowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marcina lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Marcina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Marcinowym sadzie rosną dorodne jabłonie i grusze oraz rosochate orzechy.

 (1.1) Marcinowa cukiernia słynie z pysznych rogali świętomarcińskich.

 (1.1) Na skraju Marcinowego gospodarstwa stoi przydrożna figura św. Marcina.

 (1.1) Marcinowi synowie wyrośli na dorodnych mężczyzn.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcin mos., Marcinek mos., Marcisz mos., marcinek mrz., Marcinowa ż., Marcinów mrz., Marcinowice nmos., Marciszów mrz., Martyna ż., Martynka ż., Marek mos., Mareczek mos.

 przym. Marcinkowy, Marciszowy, Martynin, Martynowy, Martynkin, Martynkowy, marcinkowy, marciński

Wiktionary


marciński

rogal marciński - wielkopolski rogal z nadzieniem z białego maku; rogal świętomarciński


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Marciński – powstaniec śląski
  • Włodzimierz Marciński – polski informatyk i urzędnik państwowy

Wikipedia


marciny

imię męskie


SJP.pl

Marciny – dawny folwark. Tereny, na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie ostrowieckim, w sielsowiecie Gudogaje.

Wikipedia


marcisz

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Marcisz (ur. 1960) – polski wspinacz skalny oraz sportowy
  • Ewelina Marcisz (ur. 1991) – polska biegaczka narciarska
  • Iwona Gronkiewicz-Marcisz (ur. 1961) – polska wspinaczka sportowa
  • Izabela Marcisz (ur. 2000) – polska biegaczka narciarska
  • Marcela Marcisz (ur. 1987) – polska biegaczka narciarska
  • Marek Marcisz (ur. 1974) – polski geolog
  • Mirosław Marcisz (ur. 1950) – polski urzędnik państwowy

Wikipedia


marciszewski

nazwisko


SJP.pl


marciszów

wieś w Polsce


SJP.pl

Marciszów (do 1945 r. niem. Merzdorf im Riesengebirge) – wieś w Polsce, położona nad Bobrem, w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Marciszów, w Kotlinie Marciszowskiej, na pograniczu Rudaw Janowickich w Sudetach Zachodnich oraz Kotliny Kamiennogórskiej i Gór Wałbrzyskich w Sudetach Środkowych.

Wikipedia


marciszowianin

mieszkaniec wsi: Marciszów


SJP.pl


marciszowianka

mieszkanka wsi: Marciszów


SJP.pl


marciszowski

przymiotnik od: Marciszów


SJP.pl


marciszuk

nazwisko


SJP.pl


marcisław

imię męskie


SJP.pl

Marcisław – notowane w Polsce od 1374 roku imię męskie powstałe poprzez dodanie do imienia Marcin, typowej dla imion słowiańskich, cząstki -sław.

Marcisław imieniny obchodzi 7 grudnia.

Wikipedia


marcjal

imię męskie


SJP.pl

Marcjalis (łac. Martialis) – imię męskie pochodzenia łacińskiego.

Zostało utworzone od imienia boga wojny Marsa (łac. Mārs, Mārtis), znaczyło zatem pierwotnie „należący do Marsa, poświęcony Marsowi”.

Wikipedia


marcjalis

poeta rzymski żyjący w latach ok. 40 - ok. 104


SJP.pl

Marcus Valerius Martialis – poeta łaciński, autor 15 ksiąg epigramatów, Rzymianin z miasta Augusta Bilbilis na terenie dzisiejszej Hiszpanii. Data urodzin i śmierci pozostaje niepewna: urodził się w latach 38–41 n.e. (1 marca), zmarł najpóźniej w r. 104 n.e. Jedynym źródłem do biografii Marcjalisa, poza jego własnymi epigramami, jest list Pliniusza Młodszego.

Wikipedia


marcjalny

dawniej: poważny, groźny, surowy; marsowaty, marsowy


SJP.pl


marcjan

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Marcjan – imię męskie pochodzenia łacińskiego wywodzące się z cognomen Martianus (dla kobiet Martiana). Oznacza ono należący do Marsa, poświęcony Marsowi. Kościół katolicki notuje wielu świętych o tym imieniu.

Marcjan imieniny obchodzi 4 stycznia, 10 stycznia, 16 lutego, 20 kwietnia, 22 maja, 14 czerwca, 17 czerwca, 9 sierpnia, 26 października i 2 listopada.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Marcjanna ż.

Wiktionary


marcjana

imię męskie


SJP.pl

Marcjana, również Marcjanna – żeński odpowiednik imienia Marcjan. Wśród świętych m.in. św. Marcjana z Cezarei Mauretańskiej.

Marcjana imieniny obchodzi 9 stycznia i 12 lipca.

Wikipedia


marcjanka

wieś w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Marcjanka – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Zgierz
  • Marcjanka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Wyszogród

Wikipedia


marcjanna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Marcjana, również Marcjanna – żeński odpowiednik imienia Marcjan. Wśród świętych m.in. św. Marcjana z Cezarei Mauretańskiej.

Marcjana imieniny obchodzi 9 stycznia i 12 lipca.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Marcjan mos.

Wiktionary


marcjanniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marcjanny lub z nią związany


SJP.pl


marcjanów

imię męskie


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Marcjanów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Szczytniki
  • Marcjanów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Kawęczyn

Wikipedia


marcjasz

nazwisko


SJP.pl


marcjon

teolog, gnostyk chrześcijański, twórca marcjonizmu


SJP.pl

Marcjon (gr. Μαρκίων Σινώπης; ur. ok. 100 w Synopie; zm. po 160) – teolog chrześcijański, twórca marcjonizmu, częściowo powiązanego z gnostycyzmem. Stworzył pierwszy kanon Nowego Testamentu.

Wikipedia


marcjonita

zwolennik marcjonizmu (doktryny wczesnochrześcijańskiej bliskiej gnostycyzmowi)


SJP.pl


marcjonitka

marcjonita


SJP.pl

Patrz:

marcjonita

marcjonizm

wyznanie religijne bliskie gnostycyzmowi, założone około 145 roku przez Marcjona z Synopy


SJP.pl

Marcjonici (marcjonizm) – bliska gnostycyzmowi grupa religijna założona około 145 roku przez Marcjona z Synopy. Szczyt ich działalności przypadał na II wiek i III wiek, choć kilka gmin przetrwało do VI wieku. Ich pismami religijnymi były Ewangelia Marcjona: przypuszczalnie edytowana przez niego Ewangelia Łukasza, która nie zawiera m.in perykop sugerujących związek Jezusa z Bogiem Starego Testamentu (jak np. genealogii Jezusa od króla Dawida), a także listy apostoła Pawła. Była to pierwsza kompilacja pism chrześcijańskich, pierwszy kanon. W wyniku sporów z Marcjonem Kościół zaczął formować swój własny kanon.

Wikipedia


marcjusz

imię męskie


SJP.pl

Marcjusz – męskie imię łacińskie, powstałe od nazwy rodu Marcii/Martii (pol. Marcjusze), które pierwotnie stanowiło patronimik od Marka, oznaczając „syn Marka, przynależny do Marka”. Istnieje patron tego imienia, św. Marcjusz.

Marcjusz imieniny obchodzi 13 kwietnia i 8 października.

Żeński odpowiednik: Marcja

Zobacz też: Marzio

Wikipedia


marco

[czytaj: marko] obce imię męskie


SJP.pl

Marek – imię męskie pochodzenia łacińskiego, należące do wąskiej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Tyberiusz, Aulus, Maniusz, Gajusz, Lucjusz, Publiusz, Tytus, Serwiusz), utworzone z *Mart-ico-s od imienia boga Mars, Martis i oznaczające „należący do Marsa, związany z Marsem”. W Polsce imię to jest notowane od XIII wieku, choć poza współczesnością nie było często spotykane, w formach Marek, Marko, Margusz, Markusz, Merkusz. Zapisana została także żeńska Marka (1263) – żeński odpowiednik imienia Marek lub zdrobnienie od imion żeńskich rozpoczynających się na Mar-, takich jak Margorzata (= Małgorzata) lub Maria – oraz Markusław, staropolskie imię utworzone od imienia Marek poprzez dodanie typowej dla imion słowiańskich cząstki -sław. Imię to według danych 2022 r. jest na 10 miejscu najpopularniejszych imion męskich.

Wikipedia


marconi

[czytaj: markoni] nazwisko, m.in. Guglielmo Marconi (1874-1937), włoski fizyk i elektronik, pionier radiotechniki, konstruktor radiotelegrafu


SJP.pl

Osoby

  • Guglielmo Marconi (1874-1937) – włoski fizyk i konstruktor
  • Marconi – rodzina polsko-włoskich architektów, malarzy i rzeźbiarzy:
    • Leandro Marconi (1763-1837) – włoski architekt i malarz
    • Henryk Marconi (1792-1863) – polski architekt pochodzenia włoskiego, syn Leandra, od 1822 w Polsce
    • Ferrante Marconi (1798-1868) – rzeźbiarz pochodzenia włoskiego, syn Leandra, od 1828 w Polsce
    • Karol Marconi (1826-64) – malarz, syn Henryka
    • Leandro Marconi (1834-1919) – architekt, syn Henryka
    • Leonard Marconi (1836-1899) – rzeźbiarz, syn Ferrante
    • Władysław Marconi (1848-1915) – architekt, konserwator, syn Henryka
    • Bohdan Marconi (1894-1975) – konserwator dzieł sztuki, syn Władysława
    • Henryk Jerzy Marconi (1927-2011) – architekt, syn Bohdana

    Wikipedia


marcos

[czytaj: MARkos]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Marcos, właśc. Marcos Roberto Silveira Reis (ur. 4 sierpnia 1973 w São Paulo) – brazylijski piłkarz grający na pozycji bramkarza. Z reprezentacją Brazylii, w której barwach wystąpił 29 razy, zdobył w 2002 roku Puchar Świata. Całą karierę spędził w brazylijskim klubie SE Palmeiras.

Wikipedia


marcować

marcować się - potocznie o kotach, zającach: przechodzić ruję


SJP.pl


marcówka

1. kura wylęgła w marcu
2. owca urodzona w marcu
3. woda ze śniegu marcowego


SJP.pl

Marcówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zembrzyce.

Wieś położona jest w Beskidzie Makowskim, na południowych stokach Chełmu (604 m n.p.m.), częściowo na stokach Sosnówki (538 m).

Marcówka została osadzona prawdopodobnie w II połowie XV w. W tym czasie w górnych polaniastych częściach obecnej wsi zaczęli osiedlać się wołosi, zakładając w lasach tzw. zarąbki tj. osiedla powstałe w wyniku wykarczowania lasu. W ciągu wieków wieś często zmieniała właścicieli. W 1493 r. należała ona do Stanisława Słupskiego, właściciela Suchej, Stryszawy i Stryszowa. W 1709 przeszła w ręce Anny Konstancji Wielopolskiej herbu Starykoń z Suchej.

Wikipedia


marcowy

przymiotnik od: marzec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do marca, trzeciego miesiąca roku

 (1.2) odnoszący się do wydarzeń w marcu 1968 roku w Polsce i ich następstw

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mar.ˈt͡sɔ.vɨ, AS: mar.co.vy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzec m., marcowanie n.

 czas. marcować ndk.

 przysł. marcowo

Wiktionary


marculewicz

nazwisko


SJP.pl


marcus

[czytaj: markus]
1. obce imię męskie
2. nazwisko


SJP.pl

W USA:

  • Marcus – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Cherokee
  • Marcus – miejscowość w stanie Waszyngton, w hrabstwie Stevens
  • Marcus (ang. Marcus Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Cherokee

Inne

  • łacińska wersja imienia męskiego Marek
  • dawna amerykańska nazwa japońskiej wyspy Minami Tori-shima
  • Marcus – polski zespół muzyczny, wykonujący disco polo
  • Marcus ( (ur. 1974) – brazylijski piłkarz

Wikipedia


marcuse

Herbert Marcuse (ur. 19 lipca 1898 w Berlinie, zm. 29 lipca 1979 w Starnbergu) – niemiecko-amerykański filozof pochodzenia żydowskiego, ideolog rewolty studenckiej roku 68 i socjolog marksistowski, przedstawiciel szkoły frankfurckiej.

Wikipedia


marcypan

marcepan


SJP.pl


marcyś

zdrobnienie od: Marcela, Marcelina (imiona żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od Marceli, Marcjan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój Marcyś chodzi już do drugiej klasy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marceli mos., Marcin mos.

Wiktionary


marcysia

zdrobnienie od: Marcela, Marcelina (imiona żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od Marcjanna, Marcelina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marcysia to moja druga córka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marceli mos.

Wiktionary


marczak

zając lub zwierzę domowe urodzone w marcu


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Marczak – polski oficer WP, inżynier, naukowiec
  • Ludomir Marczak – polski kompozytor, działacz socjalistyczny, dziennikarz
  • Marcin Marczak – polski bokser i trener
  • Marek Marczak – rzymskokatolicki biskup
  • Michał Marczak – polski historyk, bibliotekarz-archiwista, etnograf, pedagog i publicysta
  • Michał Marczak – polski reżyser
  • Mykoła Marczak – ukraiński inżynier-technolog obróbki metali, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR
  • Ryszard Marczak – polski lekkoatleta, olimpijczyk
  • Stanisław Marczak-Oborski – polski poeta, teatrolog, dziennikarz, tłumacz
  • Tadeusz Marczak – polski historyk, publicysta, nauczyciel akademicki i działacz polityczny
  • Włodzimierz Marczak – polski pisarz i poeta pochodzenia ukraińskiego

Wikipedia


marczanin

mieszkaniec Marek


SJP.pl


marczanka

mieszkanka Marek


SJP.pl


marczeć

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mruczeć

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. o dziecku płakać

Wiktionary

Powiązane:

 (1.2)

 rzecz. marczek mos.

Wiktionary


marczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. płaczliwe dziecko

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marczeć

Wiktionary


marczenko

nazwisko


SJP.pl

Marczenko:

  • Anatolij Marczenko
  • Andrij (Wiktorowicz) Marczenko
  • Illa Marczenko
  • Maryna Marczenko
  • Wsiewołod (Michajłowicz) Marczenko
  • Zygmunt Marczenko – polski chemik

Wikipedia


marczewski

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Marczewski – polski kompozytor, dyrygent i organista
  • Andrzej Maria Marczewski – polski reżyser teatralny, dramaturg, scenarzysta, producent, dyrektor teatrów
  • Artur Marczewski – polski piłkarz
  • Edward Marczewski − polski matematyk żydowskiego pochodzenia, profesor i rektor Uniwersytetu Wrocławskiego
  • Jarosław Marczewski – polski pięściarz, medalista mistrzostw kraju
  • Józef Marczewski − polski lekarz, działacz społeczny i samorządowy, prezydent miasta Częstochowy
  • Kazimierz Marczewski – polski architekt i urbanista
  • Krzysztof Marczewski – polski ekonomista
  • Lucjan Marczewski – polski kompozytor
  • Maciej Marczewski – polski aktor
  • Maciej Marczewski – polski działacz sportowy i społeczny
  • Marian Marczewski – polski polityk, milicjant, poseł na Sejm
  • Piotr Marczewski – polski kompozytor, pianista, dyrygent
  • Sebastian Marczewski – polski płetwonurek, rekodzista
  • Sławomir Marczewski – polski polityk, lekarz, poseł na Sejm
  • Stanisław Marczewski – polski lekarz wojskowy, prof. dr hab.
  • Stanisław Marczewski – polski działacz komunistyczny
  • Tadeusz Marczewski – polski malarz i grafik
  • Witold Marczewski – polski polityk i inżynier
  • Wojciech Marczewski – polski reżyser i scenarzysta

Wikipedia


marczów

Marczów – wieś łańcuchowa w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Wleń w dolinie potoku Ośna nad rzeką Bóbr, pośród wzniesień Pogórza Izerskiego: Kątnicy (379 m n.p.m.) Włócznika (386 m n.p.m.) i Łopaty (366 m n.p.m.) po stronie północnej i od południa wzdłuż masywu Baraniej Góry (309 m n.p.m.).

Wikipedia


marczuk

nazwisko


SJP.pl

  • Bartosz Marczuk (ur. 1974) – polski urzędnik państwowy
  • Benito Marczuk (1937−2018) − polski malarz
  • Iwan Marczuk (ur. 1936) – malarz ukraiński
  • Jewhen Marczuk (1941−2021) – ukraiński generał, polityk
  • Mieczysław Marczuk (1924−2016) – polski pedagog
  • Sylwia Marczuk (ur. 1982) – piłkarka ręczna SPR Lublin
  • Stanisław Marczuk (ur. 1935) – polski polityk
  • Stanisław Marczuk (1931–2014) – inżynier rolnictwa, wicewojewoda bialskopodlaski
  • Siergiej Marczuk (ur. 1952) – rosyjski łyżwiarz szybki
  • Weronika Marczuk (ur. 1971) – ukraińska aktorka
  • Witold Marczuk (ur. 1953) – polski polityk, generał
  • Wołodymyr Marczuk (ur. 1953) – ukraiński malarz

Wikipedia


marczyce

Marczyce (do 1945 niem. Märzdorf, w 1946 także Marcinkowice) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Podgórzyn.

Wikipedia


marczyk

nazwisko


SJP.pl

  • Marek Marczyk (ur. 1948) – polski altowiolista
  • Mariusz Marczyk (ur. 1958) – polski pisarz i aktor
  • Zbigniew Marczyk (1917-1944) – żołnierz AK

Wikipedia


marczyński

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Marczyński (1908-1985) – malarz, grafik
  • Antoni Marczyński (1899-1968) – literat
  • Jan Marczyński (1896-1941) – nauczyciel, działacz oświatowy
  • Józef Marczyński – strona ujednoznaczniająca
  • Romuald Marczyński (1921-2000) – matematyk
  • Tomasz Marczyński (ur. 1984) – kolarz
  • Wawrzyniec Marczyński (1778-1845) – ksiądz

Wikipedia


marder

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) wojsk. niemiecki gąsienicowy bojowy wóz piechoty

Wiktionary

  • Marder – niemieckie niszczyciele czołgów z okresu II wojny światowej, uzbrojone w armatę 75 lub 76 mm:
    • Marder I – na podwoziu ciągnika Lorraine 37L,
    • Marder II – na podwoziu czołgu PzKpfw II,
    • Marder III – na podwoziu czołgu PzKpfw 38(t),

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Niemieckie leopardy i mardery zostały stworzone do wspólnego przeprowadzania ataków na polu walki.

    Wiktionary


mardocheusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. liter. postać z Księgi Estery, opiekun Estery;

 (1.2) rzad. imię|polski|m.

Wiktionary

Mardocheusz (hebr. מָרְדֳּכַי Mardokaj, Mordechaj, w aram. dosł. „Przynależący do Marduka”) – postać biblijna występująca w Księdze Estery.

Mardocheusz był Żydem z plemienia Beniamina pełniącym służbę na dworze króla Persji Achaszwerosza. Jego kariera rozpoczęła się, kiedy król Achaszwerosz oddalił swoją żonę Waszti i za radą dworzan postanowił poszukać sobie innej małżonki. Wówczas z całego kraju ściągnięto do jego zamku w Suzie piękne kobiety, z których król miał wybrać nową żonę. Wśród nich była także Estera, przybrana córka Mardocheusza, której był opiekunem. To właśnie ją wybrał król na nową małżonkę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Estera uczyniła zgodnie z poleceniem Mardocheusza, tak jakby była jeszcze pod jego opieką.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) war. Mordechaj

Wiktionary


marduk

1. w mitologii babilońskiej: narodowy bóg Babilończyków, uważany za opiekuna magii, stwórca oraz władca nieba i ziemi
2. zespół blackmetalowy założony w 1990 roku w Szwecji


SJP.pl

Marduk (sum. damar-dutu, tłum. „Młody byczek boga Utu”) – bóstwo opiekuńcze miasta Babilon, najważniejszy bóg panteonu babilońskiego, syn boga Enki/Ea, małżonek bogini Sarpanitu, utożsamiany z planetą Jowisz i Syriuszem.

Wikipedia


marea

samochód typu Fiat Marea


SJP.pl

Marea – antyczne miasto położone w Egipcie, 45 kilometrów na południowy zachód od Aleksandrii, na południowym wybrzeżu jeziora Marjut, czyli antycznego Mareotis.

Wikipedia


marealbidy

łańcuch górski powstały w archaiku na terenie dzisiejszego Morza Białego


SJP.pl


marecki

przymiotnik od: Marki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący miasta Marki

Wiktionary

  • Piotr Marecki – kulturoznawca
  • Michał Marecki – kompozytor
  • Andrzej Marecki – pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Protest wysłali do mareckiego urzędu, a dołączyli postanowienie sądu o nabyciu spadku, jeszcze z roku 1989, w myśl którego byli współwłaścicielami posesji.

Wiktionary


mareczek

zdrobnienie od: Marek (imię męskie); Maruś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. Marek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posłałam pana Mareczka do hurtowni w Katowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marek mos., Marcin mos., Maruś mos.

 przym. Markowy, Marcinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Maruś

Wiktionary


mareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: marka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marka ż.

Wiktionary


mareczkowie

zdrobnienie od: Marek (imię męskie); Maruś


SJP.pl


mareczkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mareczka lub z nim związany


SJP.pl


marek

1. roślina rosnąca dziko na terenach bagiennych, czasem uprawiana ze względu na jadalne korzenie; marek kucmerka;
2. dawniej: dusza pokutująca, potępieniec;
3. nocny marek - potocznie: osoba przesiadująca, pracująca do późnej nocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Marek – imię męskie pochodzenia łacińskiego, należące do wąskiej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Tyberiusz, Aulus, Maniusz, Gajusz, Lucjusz, Publiusz, Tytus, Serwiusz), utworzone z *Mart-ico-s od imienia boga Mars, Martis i oznaczające „należący do Marsa, związany z Marsem”. W Polsce imię to jest notowane od XIII wieku, choć poza współczesnością nie było często spotykane, w formach Marek, Marko, Margusz, Markusz, Merkusz. Zapisana została także żeńska Marka (1263) – żeński odpowiednik imienia Marek lub zdrobnienie od imion żeńskich rozpoczynających się na Mar-, takich jak Margorzata (= Małgorzata) lub Maria – oraz Markusław, staropolskie imię utworzone od imienia Marek poprzez dodanie typowej dla imion słowiańskich cząstki -sław. Imię to według danych 2022 r. jest na 10 miejscu najpopularniejszych imion męskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hanka spotkała Marka przed kościołem.

 (1.1) Marku, na kiedy przypadają twoje imieniny?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarɛk, AS: marek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markowa ż., Markówna ż., Markostwo lm m., Mareczkowa ż., Mareczkówna ż., Marusiowa ż., Marusiówna ż., Marusia ż., Marki nmos., Mareczki nmos.

:: zdrobn. Mareczek m., Maruś m.

 przym. Markowy, Mareczkowy, Marcinowy, marsowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Mareczek

Wiktionary


marekwia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. marchewka

Wiktionary


marekwica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nać

Wiktionary


maremma

nadmorska nizina we Włoszech


SJP.pl

Maremmy (wł. Maremma) – nizina nadmorska we Włoszech, na zachodnim wybrzeżu Półwyspu Apenińskiego (głównie w Toskanii). Pierwotnie teren bagnisty; przekształcony w region rolniczy w wyniku prac melioracyjnych prowadzonych w XX wieku. Główne miasto niziny to Grosseto.


Wikipedia


maremotoryczny

wykorzystujący energię prądów morskich i oceanicznych jako siłę napędową


SJP.pl


marena

ryba z rodziny łososiowatych, żyjąca w jeziorze Miedwie pod Szczecinem; sieja miedwiańska


SJP.pl

  • Marena – słowiańska bogini, Marzanna
  • Marena – rodzaj chrząszczy z rodziny karmazynkowatych
  • Marena – wieś w Macedonii Północnej

Wikipedia


marencja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Marencja i pochodzę ze Skarżyska.

Wiktionary


marengo

gruba wełniana tkanina, używana na ubrania, kostiumy i płaszcze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. włoska wieś położona w gminie Alessandria, w Piemoncie; miejsce sławnej Napoleońskiej bitwy;

Wiktionary

Miejscowości w Kanadzie:

  • Marengo – Saskatchewan – miejscowości w prowincji Saskatchewan

Miejscowości w USA:

  • Marengo – miasto w stanie Illinois, w hrabstwie McHenry
  • Marengo – miejscowość w stanie Indiana, w hrabstwie Crawford
  • Marengo – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Iowa
  • Marengo – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Morrow
  • Marengo – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Ashland
  • Marengo – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Ashland

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O, Francuzi! Czyż bez ceny
Rany nasze dla was są?
Spod Marengo, Wagram, Jeny,
Drezna, Lipska, Waterloo:
Świat was zdradzał, my dotrwali,
Śmierć czy triumf, my gdzie wy!
Bracia! My wam krew dawali,
Dziś wy dla nas nic – prócz łzy?

 (1.1) Brakowało zaledwie kilkunastu minut, by Waterloo nastąpiło o piętnaście lat wcześniej, pod Marengo. 14 czerwca 1800 roku, pod wsią Marengo, „bóg wojny” dał się omamić agentom wroga i wciągnąć na niekorzystny dla siebie teren, wybrany przez wodza Austriaków, feldmarszałka Melasa, który dysponował znaczną przewagą liczebną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marengo n.

Wiktionary


mareograf

przyrząd do rejestracji pływów morskich; pływomierz


SJP.pl

Wikipedia


mareograficzny

mareograf


SJP.pl

Patrz:

mareograf

margać

narzekać na coś, na kogoś, skarżyć się, zrzędzić


SJP.pl


margaj

mały, drapieżny ssak podobny do kota zamieszkujący Amerykę Północną oraz Amazonię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Leopardus wiedii|Schinz|ref=tak., gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej;

 (1.2) zool. kot z gatunku margaj (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W niewoli margaje żyją do 15 lat.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ocelot nadrzewny, ocelot

 (1.2) ocelot nadrzewny, ocelot

Wiktionary


margański

nazwisko


SJP.pl


margaret

imię żeńskie


SJP.pl

Imiona:

  • anglosaska wersja imienia Małgorzata

W USA:

  • Margaret – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie St. Clair
  • Margaret (ang. Margaret Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Ward

Wikipedia


margareta

obce imię żeńskie


SJP.pl

Małgorzata – imię żeńskie pochodzenia greckiego.

Wikipedia


margarita

drink na bazie tequili, likieru oraz soku z cytryny lub limonki


SJP.pl

  • Margarita – miasto w Kolumbii
  • Margarita – wyspa u wybrzeży Wenezueli
  • Margarita – miejscowość i gmina we Włoszech
  • margarita – rodzaj drinka
  • Margarita – singel polskiej piosenkarki Margaret

Wikipedia


margaryna

tłuszcz spożywczy konsystencją przypominający masło, wytwarzany głównie z olei roślinnych, najczęściej z dodatkiem substancji smakowych, barwiących i witamin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. spoż. produkt spożywczy, tłuszcz jadalny podobny do masła, wytwarzany z olejów roślinnych;

Wiktionary

Margaryna – produkt spożywczy należący do tłuszczów jadalnych. Jest to emulsja tłuszczowo-wodna wytwarzana współcześnie głównie poprzez katalityczne uwodornienie płynnych olejów roślinnych (rzepakowego, sojowego, palmowego, arachidowego i innych). Zawartość tłuszczu w margarynie wynosi 40–80%. Jako półsyntetyczny produkt pochodzenia roślinnego nie zawiera cholesterolu. W zależności od składu ma konsystencję miękką (dostępna w handlu w pojemnikach z tworzyw sztucznych) lub twardą (sprzedawana w kostkach).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posmaruj mi chleb margaryną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɡaˈrɨ̃na, AS: margarna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. margarynowy

Wiktionary


margarynownia

fabryka margaryny


SJP.pl


margarynowy

przymiotnik od: margaryna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z margaryną; zawierający margarynę

 (1.2) rzad. związany z perłą lub perłami → chem. zob. kwas margarynowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. margaryna ż.

Wiktionary


margaryt

rodzaj miki, kruchy minerał z grupy łyszczyków


SJP.pl


margerytka

roślina zielna z rodziny złożonych; złocień właściwy; jastrun


SJP.pl

Jastrun właściwy, złocień właściwy, jastrun wczesny (Leucanthemum vulgare Lam.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Rodzimy obszar jego występowania obejmuje Europę i dużą część Azji, poza tym rośnie introdukowany w wielu krajach na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Jest dość pospolity na terenie całej Polski, w górach sięga aż po piętro halne.

Jest uprawiany jako roślina ozdobna (popularnie nazywana margaretką lub margerytką).

Wikipedia


margerytkowy

przymiotnik od: margerytka


SJP.pl


margiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Margianą, dotyczący Margiany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Margiana ż.

Wiktionary


margiel

jasnoszara skała osadowa składająca się z węglanów wapnia i magnezu oraz minerałów ilastych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. skała osadowa złożona głównie z węglanów oraz minerałów ilastych;

Wiktionary

Margiel – skała osadowa, zwykle szara. Składa się z węglanów (wapnia lub magnezu) i minerałów ilastych. Używany jest do wyrobu cementu, także jako nawóz mineralny (sztuczny). Ma słaby, nieprzyjemny zapach. Dobrze reaguje z kwasem solnym (HCl), pozostawiając błotnistą plamkę.

Klasyfikacja margli ze względu na proporcje zawartości węglanów i minerałów ilastych:

W technologii ceramiki często marglem określane są okruchy węglanów powyżej 0,5 mm występujące w surowcach ilastych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmarʲɟɛl, AS: marʹǵel

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marglisty

Wiktionary


marginalistyczny

marginalizm


SJP.pl

Patrz:

marginalizm

marginalium

1. tytuł, hasło, podhasło dotyczące treści tekstu, umieszczone na marginesie;
2. ręczna uwaga, komentarz czytelnika na marginesie rękopisu lub druku;
3. sprawa mało ważna, drugoplanowa; błahostka


SJP.pl


marginalizacja

pomniejszenie znaczenia czegoś albo wpływu na coś


SJP.pl

Marginalizacja społeczna, wykluczenie społeczne, ekskluzja – wyłączenie z udziału w życiu społecznym jednostek, grup społecznych lub w ujęciu globalnym społeczeństw w stosunku do ich otoczenia społecznego. Może odnosić się do procesu wykluczania jednostek i grup albo do stanu wykluczenia. Przeciwieństwo inkluzji.

Wikipedia


marginalizować

pomniejszać znaczenie czegoś lub wpływu na coś


SJP.pl


marginalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marginalizować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zmarginalizowanie n., marginalizacja ż.

 czas. marginalizować ndk., zmarginalizować dk.

Wiktionary


marginalny

będący poza centrum, mało ważny, o niewielkim znaczeniu; nieistotny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mniej ważny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To, o czym mówisz, to marginalna sprawa. Przejdź do konkretów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲɟĩˈnalnɨ, AS: marʹǵĩnalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. margines m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drugorzędny, trzeciorzędny, poboczny, uboczny, peryferyjny

Wiktionary


margines

1. odstęp między polem tekstu a brzegiem arkusza papieru;
2. coś drugorzędnego, mniej ważnego;
3. zapas, zakładka na nieprzewidziane okoliczności;
4. margines społeczny - ogół osób wykluczonych z życia społecznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niezadrukowany brzeg strony, np. zeszytu;

 (1.2) przen. coś, co dzieje się poza głównym nurtem

 (1.3) przen. coś, co jest drugorzędne, nieistotne lub mało ważne

Wiktionary

Margines (łac. margo) może odnosić się do następujących znaczeń:

  • margines (ogólnie) – przestrzeń pomiędzy główną zawartością (np. grafiką lub fotografią) a brzegiem danej powierzchni (np. kartki papieru, płótna)
  • margines (typografia) – powierzchnia między kolumną tekstu a krawędziami stronicy
  • margines bezpieczeństwa – nadwyżka bieżącej lub planowanej wielkości sprzedaży ponad wyznaczony próg rentowności
  • margines chirurgiczny – pasmo zdrowych tkanek wyciętych wraz z usuwanym fragmentem nieprawidłowych, zmienionych chorobowo tkanek
  • margines (określenie typu osobowości) – osoba żyjąca na krawędzi dwóch lub więcej kręgów kulturowych, z których żaden nie definiuje w pełni jej tożsamości

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na marginesach książki były jakieś dziwne notatki, z których nic nie wynikało.

 (1.3) Literaturą zajmował się na marginesie innych zajęć, z zamiłowania.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marginesowy, marginalny

Wiktionary


marginesowy

margines


SJP.pl

Patrz:

margines

marginocefal

przedstawiciel grupy dinozaurów ptasiomiednicznych


SJP.pl


marginocefale

grupa dinozaurów ptasiomiednicznych


SJP.pl

Marginocefale (łac. Marginocephalia) – grupa dinozaurów z rzędu dinozaurów ptasiomiednicznych (z podrzędu Cerapoda, z grupy Heterodontosauriformes).

Wszystkie były roślinożerne. Pierwotne były dwunożne, później pojawiły się formy o bardzo dużych rozmiarach i poruszające się na czterech nogach. Charakteryzują się kościstym kołnierzem kostnym nad kością potyliczną czaszki i zachodzącym na plecy. Czaszki niektórych osiągały jedne z największych rozmiarów wśród kręgowców. Tak obudowane głowy niejednokrotnie wyposażone w rogi mogły służyć zarówno do odstraszania lub obrony przed drapieżnikami albo też do walk godowych o samice. Są znane od późnej jury do końca kredy.Dzielą się na pachycefalozaury (Pachycephalosauria) i ceratopsy (Ceratopsia).

Wikipedia


margirant

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. symulant

Wiktionary


margiyrować

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. udawać, symulować

Wiktionary


marglisty

obfitujący w margiel


SJP.pl


marglowaty

zawierający pewną ilość marglu (skały osadowej)


SJP.pl


marglowy

przymiotnik od: margiel


SJP.pl


margonin

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Margonin – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie chodzieskim.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1402 roku położone było w XVI wieku w województwie kaliskim.

Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Margonin. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa pilskiego.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto miało 2980 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈɡɔ̃ɲĩn, AS: margõńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. margoniński

Wiktionary


margoninianin

mieszkaniec Margonina (miasta w Polsce)


SJP.pl


margoninianka

mieszkanka Margonina (miasta w Polsce)


SJP.pl


margoniński

związany z Margoninem, dotyczący Margonina


SJP.pl


margoszka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kresy. zdrobn. Małgorzata

Wiktionary


margot

imię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię żeńskie, odpowiednik Małgorzaty

Wiktionary

Margot – imię żeńskie, odpowiednik Małgorzaty

  • Cédric Margot – szwajcarski brydżysta
  • Henri Margot – francuski botanik
  • Eva Margot – norweska malarka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pośród gości będą różni, o, bardzo różni, ale nikogo, królowo Margot, proszę nie wyróżniać!

Wiktionary


margowo

Margowo – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Świerzno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


margr.

skrót od: margrabia


SJP.pl


margrabia

1. w średniowieczu: zwierzchnik prowincji przygranicznej, marchii;
2. tytuł arystokratyczny niższy od księcia, a wyższy od hrabiego;
3. osoba mająca taki tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w średniowieczu: zwierzchnik marchii

Wiktionary

Hrabia – tytuł przysługujący:

  • we wczesnośredniowiecznej monarchii Karolingów urzędnikom królewskim (szlachta urzędnicza) lub też ściślej – urzędnikom ziemskim zarządzającym w zastępstwie króla znacznymi majątkami ziemskimi;
  • w średniowiecznej Europie feudalnym władcom określonych terytoriów wasalnych w ramach monarchii. Zwykle podlegali książętom bądź bezpośrednio królowi lub cesarzowi, np. hrabia Flandrii;
  • przedstawicielom arystokracji (tytuł szlachecki występujący w większości państw Europy).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈɡrabʲja, AS: margrabʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. margrabstwo n., margrabianka ż.

:: fż. margrabina ż.

 przym. margrabiowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) margraf

Wiktionary


margrabianka

córka margrabiego


SJP.pl


margrabowa

historyczna nazwa miasta Olecko


SJP.pl


margrabstwo

1. wojskowy okręg pograniczny; marchia
2. godność, tytuł margrabiego
3. majątek, posiadłość margrabiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. tytuł i urząd margrabiego

 (1.2) hist. ziemie zarządzane przez margrabiego

 (1.3) hist. administracyjny okręg graniczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nasi przodkowie przywędrowali z Margrabstwa Moraw.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. margrabia mos.

Wiktionary


margraf

margrabia
1. zwierzchnik marchii w średniowieczu;
2. tytuł arystokratyczny;
3. osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl


mari

starożytne miasto w Mezopotamii (obecnie Tall al-Hariri w Syrii)


SJP.pl

Mari – starożytne miasto w północnej Mezopotamii nad Eufratem. Od III tysiąclecia p.n.e. ważny ośrodek polityczny i handlowy na szlaku północna Mezopotamia – północna Syria. Okresowo pod władzą Sumerów, Akadów, Asyryjczyków. Największego znaczenia nabrało Mari pod rządami Amorytów na przełomie XIX/XVIII w. p.n.e. Zdobyte około 1757 r. p.n.e. przez Hammurabiego, stopniowo popadało w ruinę. Obecnie stanowisko archeologiczne Tall Hariri w Syrii.

Wikipedia


maria

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. niewielki atol w pacyficznym archipelagu Tuamotu

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (2.1) rzad. imię|polski|m. (przeważnie nadawane jako drugie imię)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marii nie było dziś w pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲja, AS: marʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marja ż., Marya ż., Maryja ż., Maryla ż., Marylka ż., Maryna ż., Mery ż., Miriam ż., Marian m.

:: zdrobn. Marysia ż., Maryśka ż., Mania ż., Mańka ż., Maniuś ż./m.

:: zgrub. Marycha ż.

 przym. mariacki, mariański, maryjny, Marysiny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Marysia, Maryśka, Mania, Mańka, Maniuś, Marycha; przest. Marja; stpol. Maryja; lud. Maryla, Marylka, Maryna; środ. Mery

Wiktionary


mariachi

[czytaj: mariaczi] rodzaj meksykańskich zespołów muzycznych grających popularną muzykę taneczną


SJP.pl

Wikipedia


mariacki

dotyczący kościoła Najświętszej Marii Panny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kościoła Najświętszej Maryi Panny

 (1.2) dedykowany Najświętszej Maryi Pannie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pochód przeszedł ulicą Mariacką.

 (1.2) Rekolekcje dla nauczycieli odbędą się w Kościele Mariackim.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mariański

 rzecz. Maria ż., Maryja ż., Marya ż.

Wiktionary


mariage

[czytaj: marJAŻ] krój czcionki


SJP.pl

Mariage – drugi album polskiego flecisty Ryszarda Borowskiego i towarzyszących mu muzyków jazzowych. Nagrania zarejestrowane zostały w 1998 podczas występu w Jazz Club "Akwarium" w Warszawie. Płyta CD wydana została w 1999 przez wytwórnię Polonia Records.

Wikipedia


mariah

imię żeńskie


SJP.pl


mariak

nazwisko


SJP.pl

Mariak – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sośnie. Leży ok. 20 km na południowy zachód od Ostrowa Wlkp., w pobliżu linii kolejowej Ostrów-Oleśnica.

W roku 2011 liczba mieszkańców wsi wynosiła 89 osób.

Przed 1932 rokiem miejscowość położona była w powiecie odolanowskim, w latach 1975-1998 w województwie kaliskim, w latach 1932–1975 i od 1999 w powiecie ostrowskim.

Wikipedia


marialit

minerał, glinokrzemian sodu


SJP.pl

Marialit – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, znany jest od 1866 r.

Nazwa pochodzi od imienia żony niemieckiego mineraloga Gerharda von Ratha – Marii Rosy.

Wikipedia


mariampol

1. miasto na Litwie;
2. nazwa kilku wsi w Polsce;
3. wieś na Ukrainie;
4. osiedle w Bydgoszczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) miasto w Litwie;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mariampolski

Wiktionary


mariampolski

Mariampol


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mariampolem, dotyczący Mariampola

Wiktionary

Patrz:

Mariampol

Powiązane:

 rzecz. Mariampol ż.

Wiktionary


marian

członek męskiego zgromadzenia zakonnego szerzącego kult Maryi; marianista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Marian – imię męskie pochodzenia łacińskiego od imienia Marius lub nazwy rodu Marii. Oznacza „należący do Mariusza, rodu Mariuszów”. Występuje w Polsce od 1332 roku, jako Marzyjan. Forma Marian pojawiła się w Polsce w XVI wieku. W języku angielskim używane jest jako imię żeńskie. W Polsce w żeńskim użyciu w 2025 roku wystąpiło 35 razy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój brat ma na imię Marian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲjãn, AS: marʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria ż., Maryja ż., Marianowa ż., Marianówna ż., Marianostwo lm m.

:: zdrobn. Marianek mos.

:: fż. Marianna ż.

 przym. Marianowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Marianek, Maryś, Maniek, Maniuś

Wiktionary


mariańczyk

mieszkaniec Marianów (archipelagu na Oceanie Spokojnym)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Marianów Północnych albo Marianów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariany nmos.

:: fż. Marianka ż.

 przym. mariański

Wiktionary


marianek

członkini Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Marian

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Gorzkowice;

Wiktionary

Marianek – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Gorzkowice.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oddajcie Mariankowi jego teczkę.

 (2.1) Gosia mieszkała w Marianku tuż przed wojną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria ż., Marian mos., Maryja ż., Marianna ż., Marianowa ż., Marianówna ż., Marianostwo lm m.

 przym. Marianowy

Wiktionary


marianice

Marianice – kolonia w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego. W 1921 roku stacjonowała tu placówka 17 batalionu celnego.

Wikipedia


marianie

członek męskiego zgromadzenia zakonnego szerzącego kult Maryi; marianista


SJP.pl

Wikipedia


marianin

członek męskiego zgromadzenia zakonnego szerzącego kult Maryi; marianista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik ze zgromadzenia zakonnego założonego przez św. Stanisława Papczyńskiego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Współcześnie marianie duszpasterzują w 17 krajach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria ż.

 przym. mariański

Wiktionary


marianista

członek męskiego zgromadzenia zakonnego szerzącego kult Maryi; marianin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z bezhabitowego zgromadzenia zakonnego założonego przez Wilhelma Józefa Chaminade;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na prefekta kongregacji wybrano marianistę z Francji.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) zakonnik, osoba konsekrowana

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|Maria.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) marianista

źródła.

== marianista (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) rel. marianista

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marianka

członkini Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Marianów Północnych albo Marianów

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 32, w tym 20 podstawowych
  • Marianka – część miasta Szamocin
  • Marianka – część wsi Szpetal Górny w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Fabianki
  • Marianka – część wsi Woskrzenice Duże w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Biała Podlaska
  • Marianka – wieś w woj. lubelskim, w pow. biłgorajskim, w gminie Księżpol
  • Marianka – część wsi Wólka Orłowska w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Izbica
  • Marianka – część wsi Przytoczno w woj. lubelskim, w pow. lubartowskim, w gminie Jeziorzany
  • Marianka – część wsi Wola Przybysławska w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Garbów
  • Marianka – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Niedrzwica Duża
  • Marianka – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Baranów
  • Marianka – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Kurów
  • Marianka – wieś w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Stary Brus
  • Marianka – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Brody
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Bełchatów
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Strzelce
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Żychlin
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Chąśno
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Mniszków
  • Marianka – część wsi Piaszczyce w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Gomunice
  • Marianka – przysiółek wsi Chełmo w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Masłowice
  • Marianka – część wsi Dukaczew w woj. łódzkim, w pow. skierniewickim, w gminie Nowy Kawęczyn
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. skierniewickim, w gminie Nowy Kawęczyn
  • Marianka – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Lubochnia
  • Marianka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. gostynińskim, w gminie Gostynin
  • Marianka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Kałuszyn
  • Marianka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Mińsk Mazowiecki
  • Marianka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Tarczyn
  • Marianka – część wsi Krosna-Wieś w woj. mazowieckim, w pow. pruszkowski, w gminie Brwinów
  • Marianka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Mszczonów
  • Marianka – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Wiżajny
  • Marianka – kolonia wsi Godziszewo w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Skarszewy
  • Marianka – część wsi Kroczyce w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Kroczyce
  • Marianka – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Pasłęk

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Mariany nmos.

:: fm. Mariańczyk mos.

 przym. mariański, północnomariański

Wiktionary


mariankowie

zdrobnienie od: Marian (imię męskie); Maniuś


SJP.pl


mariankowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Mariankowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wolsztyńskim, w gminie Siedlec
  • Mariankowo – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Marianowo

Wikipedia


mariankowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marianka lub z nim związany


SJP.pl


marianna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Marianna – żeński odpowiednik imienia Marian. Potocznie jest ono często błędnie rozumiane jako wynik złożenia dwóch innych imion: Marii i Anny, analogicznie do ang. Maryann.

Imię Marianna jest w Polsce znane od średniowiecza i aż do XIX wieku było jednym z najczęściej nadawanych imion – zamiast imienia Maria, które było uznawane za święte i zarezerwowane dla matki Jezusa Chrystusa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Starej dozorczyni Mariannie poleciłem, by kupiła w sklepie kilka świec oraz sześć funtów kaszy manny, bardzo drobniutkiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈjãnːa, AS: marʹi ̯ã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Marian m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fm. Marian m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

 wikicytaty.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) Марыана ż.

* bułgarski: (1.1) Мариана ż.

* duński: (1.1) Marianne

* esperanto: (1.1) Mariana

* francuski: (1.1) Marianne ż.

* grenlandzki: (1.1) Maaliaanna

* rosyjski: (1.1) Марианна ż., Мариана ż., Марьяна ż.

* słowacki: (1.1) Marianna ż.

* włoski: (1.1) Marianna ż.

źródła.

== Marianna (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Marianna

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marianne

[czytaj: maRIAN]
1. imię francuskie;
2. kobieta będąca uosobieniem narodu francuskiego, przedstawiana w sztukach plastycznych z charakterystyczną czapką frygijską na głowie; Marianna


SJP.pl

Marianne (Marianna) – nieoficjalny symbol narodowy Republiki Francuskiej. Jest ucieleśnieniem wolności. Znajduje się w wielu miejscach we Francji, m.in. w salach sądowych i merostwach. Postać przedstawiana jest jako wojowniczka w czapce frygijskiej na głowie, na niektórych obrazach widać ją prowadzącą do walki lud francuski. Można także zobaczyć ją na oficjalnych pieczęciach państwa, na monetach oraz na znaczkach pocztowych.

Wikipedia


marianniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marianny lub z nią związany


SJP.pl


marianostwo

Marian z małżonką; Marianowie


SJP.pl


marianówek

W Polsce
  • Marianówek – osada w woj. dolnośląskim, w pow. dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów
  • Marianówek – część wsi Taurów w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Jeżów
Zobacz też
  • Marianów

Wikipedia


marianowicz

nazwisko


SJP.pl


marianowie

imię męskie


SJP.pl


marianowo

1. nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce;
2. wieś na Białorusi


SJP.pl

W Polsce

Miejscowości i ich integralne części

Województwo kujawsko-pomorskie
  • Marianowo – nieoficjalna kolonia wsi Ciche, w pow. brodnickim, w gminie Zbiczno
  • Marianowo – część wsi Połajewo, w pow. radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Marianowo – część wsi Szewce, w pow. radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Marianowo – wieś w pow. rypińskim, w gminie Brzuze

Wikipedia


marianowski

przymiotnik od: Marianowo, Marianowo Brodowskie


SJP.pl


marianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mariana lub z nim związany


SJP.pl


mariański

przymiotnik od: Mariany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Marianami, dotyczący Marianów

 (1.2) związany z Marią, dotyczący Marii; w szczególności Marii z Nazaretu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na dnie Rowu Mariańskiego tętni życiem.

 (1.2) Kazanie wikarego zaskoczyło panie z sodalicji mariańskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maryjny

 rzecz. Maria m./ż.

Wiktionary


mariantów

2 miejscowości w Polsce:

  • Mariantów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Zagórów
  • Mariantów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Władysławów

Wikipedia


mariany

członek męskiego zgromadzenia zakonnego szerzącego kult Maryi; marianista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. archipelag wysp wulkanicznych w Mikronezji, położony w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego, na południowy wschód od Japonii;

Wiktionary

Mariany (Mariana Islands; Wyspy Mariańskie, Wyspy Złodziejskie) – archipelag wysp wulkanicznych w Mikronezji, w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego. Klimat wysp jest wilgotny, często nawiedzają je tajfuny. Wyspy porasta bujna roślinność tropikalna.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) Mariany Północne • Wspólnota Marianów Północnych

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

 (1.1) Mariany Północne • Guam

pokrewne.

 rzecz. Mariańczyk mos., Marianka ż.

 przym. mariański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Mariany ż. lm.

* słowacki: (1.1) Mariány ż. lm.

źródła.

== Mariany (język czeski.) ==

thumb|Mariany (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. Mariany

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariańczyk mos., Marianka ż.

 przym. mariański

Wiktionary


mariasista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. karc. osoba, która grywa w mariasza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak to, mój przyjacielu, zmieniają się szczęścia koleje. — Dawniej nie było równego mnie marjasisty…

 (1.1) Jako żywo: za dawnych czasów cytowano sławnych maryasistów, a pomiędzy nimi słynął książę Czartoryski kanclerz litewski […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariasz m.

Wiktionary


mariasz

1. dawna gra w karty
2. król i dama tego samego koloru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. dawna gra w karty dla dwóch osób

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) karc. król i dama tego samego koloru wśród kart jednego z grających

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam już po uszy Kozienic i tych wyranżerowanych szkap pułkowych, z którymi muszę grywać w mariasza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲjaʃ, AS: marʹi ̯aš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mariaszowy

 rzecz. mariasista mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) mariaż

Wiktionary


mariaszyk

zdrobnienie od: mariasz (dawna gra w karty)


SJP.pl


mariawici

członek stowarzyszenia religijnego założonego przez tercjarkę Felicję Kozłowską i ks. Jana Kowalskiego, mający inne niż katolicy poglądy na rolę hierarchii kościelnej i dyscyplinę duchowieństwa


SJP.pl

Mariawityzm – grupa wyznań chrześcijańskich, tradycji katolickiej, powstała w Polsce na przełomie XIX i XX wieku, oparta na serii objawień, określanych jako Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, których dostąpić miała polska zakonnica Maria Franciszka Kozłowska. Wspólnota mariawicka działała początkowo w ramach Kościoła rzymskokatolickiego zachowując jego zwyczaje i praktyki pobożnościowe, jednak w 1906, po ekskomunice nałożonej przez papieża Piusa X na założycielkę i księdza Jana Kowalskiego, została z niego wyłączona.

Wikipedia


mariawicki

przymiotnik od: mariawita


SJP.pl


mariawita

członek stowarzyszenia religijnego założonego przez tercjarkę Felicję Kozłowską i ks. Jana Kowalskiego, mający inne niż katolicy poglądy na rolę hierarchii kościelnej i dyscyplinę duchowieństwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. wyznawca mariawityzmu

Wiktionary

Mariawita – starokatolickie pismo wydawane przez Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP, w którym prezentowane są artykuły, reportaże i wiadomości z życia tegoż Kościoła. Kwartalnik można nabyć w cenie 9 zł we wszystkich parafiach Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, a także pocztą. Pismo ukazuje się od 1907. W 2014 roku czasopismo miało nakład 2200 egzemplarzy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mariawityzm m.

:: fż. mariawitka ż.

 przym. mariawicki

Wiktionary


mariawitka

mariawita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. wyznawczyni mariawityzmu

Wiktionary

Patrz:

mariawita

Powiązane:

 rzecz. mariawityzm m.

:: fm. mariawita m.

 przym. mariawicki

Wiktionary


mariawitki

mariawita


SJP.pl

  • Zgromadzenie Sióstr Mariawitek – żeńskie zgromadzenie zakonne Kościoła Starokatolickiego Mariawitów
  • Zgromadzenie Sióstr Mariawitek – żeńskie zgromadzenie zakonne Kościoła Katolickiego Mariawitów
  • Zgromadzenie Sióstr Życia Maryi – żeńskie zgromadzenie zakonne Kościoła Rzymskokatolickiego

Wikipedia

Patrz:

mariawita

mariawityzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) grupa wyznań chrześcijańskich, tradycji katolickiej, oparta na objawieniu Dzieła Wielkiego Miłosierdzia;

Wiktionary

Mariawityzm – grupa wyznań chrześcijańskich, tradycji katolickiej, powstała w Polsce na przełomie XIX i XX wieku, oparta na serii objawień, określanych jako Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, których dostąpić miała polska zakonnica Maria Franciszka Kozłowska. Wspólnota mariawicka działała początkowo w ramach Kościoła rzymskokatolickiego zachowując jego zwyczaje i praktyki pobożnościowe, jednak w 1906, po ekskomunice nałożonej przez papieża Piusa X na założycielkę i księdza Jana Kowalskiego, została z niego wyłączona.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rychło jednak doszło do rozłamu z Kościołem katolickim, który w roku 1906 potępił mariawityzm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariawita m., mariawitka ż.

 przym. mariawicki

Wiktionary


mariaż

1. żartobliwie lub ironicznie: małżeństwo;
2. książkowo: związek dwojga ludzi;
3. połączenie, scalenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. poślubienie kogoś, małżeństwo

 (1.2) przen. związek czegoś z czymś lub kogoś z kimś

 (1.3) karc. dama i król tego samego koloru

Wiktionary

Małżeństwo – kulturowo uznany związek, co najmniej dwóch osób, najczęściej mężczyzny i kobiety, zwanych małżonkami, który ustanawia prawa i obowiązki między nimi, jak również między nimi i ich dziećmi, a także między nimi i ich powinowatymi. Definicja małżeństwa różni się na całym świecie nie tylko między kulturami i religiami, ale także w całej historii danej kultury i religii, ewoluując w kierunku zarówno poszerzenia, jak i zawężenia tego, kto i co jest nią objęte. Zazwyczaj jednak jest to instytucja, w której stosunki międzyludzkie, przeważnie seksualne, są powszechnie uznawane lub usankcjonowane. W niektórych kulturach małżeństwo jest zalecane lub uważane za obowiązkowe przed podjęciem jakiejkolwiek aktywności seksualnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dziesięcioletni mariaż miasta z telewizją publiczną kończy się rozwodem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲjaʃ, AS: marʹi ̯aš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) małżeństwo

 (1.2) związek, więź

 (1.3) mariasz

Wiktionary


maribor

miasto w Słowenii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Słowenii, położone na północnym wschodzie kraju, nad Drawą;

Wiktionary

Maribor (niem. Marburg an der Drau) – drugie pod względem wielkości miasto w Słowenii, ważne centrum gospodarcze i kulturalne na północnym wschodzie kraju. W roku 2002 miało 115 693 mieszkańców. Położone nad Drawą, kilkanaście kilometrów od granicy słoweńsko-austriackiej, przy autostradzie prowadzącej z Wiednia do Lublany i dalej do Triestu we Włoszech oraz na słoweńskie wybrzeże. W Mariborze ma siedzibę Uniwersytet Mariborski.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mariborski

Wiktionary


mariborski

Maribor (miasto w Słowenii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mariborem, dotyczący Mariboru

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Maribor mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* chorwacki: (1.1) mariborski

* czeski: (1.1) mariborský

* słowacki: (1.1) mariborský

* słoweński: (1.1) máriborski

źródła.

== mariborski (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) mariborski

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maribor mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Maribor mrz.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* chorwacki: (1.1) mariborski

* czeski: (1.1) mariborský

* słowacki: (1.1) mariborský

* słoweński: (1.1) máriborski

źródła.

== mariborski (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) mariborski

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marica

rzeka na Półwyspie Bałkańskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Półwyspie Bałkańskim, w Bułgarii, w Grecji i w Turcji, uchodzi do Morza Egejskiego;

Wiktionary

Marica (bułg. Марица, nowogr. Έβρος Évros, starogr. Ἕβρος Hébros, tur. Meriç) – rzeka na Półwyspie Bałkańskim, w Bułgarii, w Grecji i w Turcji. Długość – 544 km, powierzchnia zlewni – 54 tys. km².

Wikipedia


marie

imię żeńskie


SJP.pl

Geografia

Francja

  • Marie – gmina

Holandia

  • Marie Pampoen – osada (buurt) w Willemstadzie, w kraju autonomicznym Curaçao

Wikipedia


marienbad

dawna nazwa Mariańskich Łaźni


SJP.pl

Mariańskie Łaźnie (cz. Mariánské Lázně, niem. Marienbad) – miasto w Czechach, w kraju karlowarskim. Według danych z 31 grudnia 2007 powierzchnia miasta wynosiła 5181 ha, a liczba jego mieszkańców 13 915 osób.

Wikipedia


marienbadzki

Marienbad


SJP.pl

Patrz:

Marienbad

mariensztacianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Mariensztatu

 (1.2) osoba pochodząca z Mariensztatu, urodzona na Mariensztacie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciekawe, ilu mariensztacian wie, kto wyrzeźbił sławną mariensztacką „Przekupkę”?

 (1.2) Stefania wyszła za mariensztacianina z krwi i kości.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariensztat mrz.

:: fż. mariensztacianka ż.

 przym. mariensztacki

 przysł. mariensztacko

Wiktionary


mariensztacianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Mariensztatu

 (1.2) kobieta pochodząca z Mariensztatu, urodzona na Mariensztacie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Inga jest rodowitą mariensztacianką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariensztat mrz.

:: fm. mariensztacianin mos.

 przym. mariensztacki

 przysł. mariensztacko

Wiktionary


mariensztacki

przymiotnik od: Mariensztat


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Mariensztatu, związany z Mariensztatem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dał na mszę za kolegów z powstania w jednym z mariensztackich kościołów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariensztacianin mos., mariensztacianka ż., Mariensztat mrz.

 przysł. mariensztacko

Wiktionary


mariensztacko

przysłówek

 (1.1) na sposób mariensztacki, po mariensztacku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obraz przedstawiał mariensztacko wyglądające podwórko kamieniczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariensztacianin mos., mariensztacianka ż., Mariensztat mrz.

 przym. mariensztacki

Wiktionary


mariensztat

część warszawskiej dzielnicy Śródmieście


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. część warszawskiej dzielnicy Śródmieście;

Wiktionary

Mariensztat– część warszawskiej dzielnicy Śródmieście.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zabudowa Mariensztatu znacznie ucierpiała podczas powstania warszawskiego.

 (1.1) Ukształtowany ok. 1865 plac na Mariensztacie stał się głównym miejscem targowym na Powiślu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariensztacianin mos., mariensztacianka ż.

 przym. mariensztacki

 przysł. mariensztacko

Wiktionary


marieta

imię żeńskie


SJP.pl


marietta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Marietta – imię zapożyczone z języka włoskiego

Miejscowości w USA:

  • Marietta – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Cobb
  • Marietta – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Fulton
  • Marietta – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Lac qui Parle
  • Marietta – miejscowość w stanie Missisipi, w hrabstwie Prentiss
  • Marietta – miejscowość w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Robeson
  • Marietta – miasto w stanie Ohio, w hrabstwie Washington
  • Marietta – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie Love
  • Marietta – jednostka osadnicza w stanie Oklahoma, w hrabstwie Adair
  • Marietta – miasto w stanie Pensylwania, w hrabstwie Lancaster
  • Marietta – miejscowość w stanie Teksas, w hrabstwie Cass
  • Marietta – miejscowość w stanie Wisconsin, w hrabstwie Crawford

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żmija ugryzła Mariettę w łydkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrʲjɛtːa, AS: marʹi ̯e•ta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Marieta

Wiktionary


marigot

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica i największe miasto francuskiego terytorium zależnego Saint-Martin;

Wiktionary

  • Marigot – największa wieś parafii św. Andrzeja na Dominice
  • Le Marigot – miasto na Martynice
  • Marigot – stolica terytorium Saint-Martin

Wikipedia


marihuana

miękki narkotyk palony w papierosach, sporządzany na bazie liści konopi indyjskich; gańdźa; gandża; gandzia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) substancja psychoaktywna wytwarzana z konopi siewnych;

 (1.2) pot. konopie, roślina będąca źródłem marihuany (1.1)

Wiktionary

Marihuana (z hiszp. marihuana; z hindi गांजा trl. gāndźā) – susz pozyskiwany z roślin z rodzaju konopi (Cannabis), zawierający substancje psychoaktywne, stosowany głównie w celach rekreacyjnych i leczniczych. Do jej produkcji wykorzystuje się suszone i czasem sfermentowane żeńskie kwiatostany (niejednokrotnie z niewielką domieszką liści). Za działanie psychotropowe marihuany odpowiada głównie tetrahydrokannabinol (THC), który jest jednym z 483 znanych składników rośliny, włączając w to 65 innych kannabinoidów. Są one agonistami receptorów kannabinoidowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Nasz kolega Gracek sam hoduje marihuanę na własne potrzeby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲixuˈwãna, AS: marʹiχuãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. marihuanka ż.

 przym. marihuanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) slang. boba, gandzia, kana, kanka, kif, maria, marycha, maryśka, skun, trawa, trawka, zielicho, ziele, zielone, zielona moc, zielony kapturek, zielsko, zioło, ziółko; symbol. 420

Wiktionary


marihuanista

osoba uzależniona od marihuany (narkotyku z konopi indyjskich)


SJP.pl


marihuanistka

kobieta, dziewczyna uzależniona od marihuany (narkotyku z konopi indyjskich)


SJP.pl


marihuanowy

marihuana; marychowy, gandziowy


SJP.pl


marika

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Marika – imię żeńskie
  • „Marika” (Marta Kosakowska) – polska wokalistka
  • Marika (Marica) – w mitologii rzymskiej jedna z nimf

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* łotewski: (1.1) Marika ż.

* niemiecki: (1.1) Marika ż.

* włoski: (1.1) Marica ż.

źródła.

== Marika (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|ż. Marika

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrʲika, AS: marʹika

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* łotewski: (1.1) Marika ż.

* niemiecki: (1.1) Marika ż.

* włoski: (1.1) Marica ż.

źródła.

== Marika (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|ż. Marika

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marikultura

1. hodowla ryb, skorupiaków i wodorostów w wodzie morskiej
2. wiedza teoretyczna i badania naukowe z tego zakresu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hodowla organizmów zwierzęcych i roślinnych w wodach morskich prowadzona w farmach podwodnych;

 (1.2) wiedza i badania prowadzone z zakresu marikultury (1.1)

Wiktionary

Marikultura – hodowla organizmów morskich (ryb, mięczaków, stawonogów, glonów i innych) w celach konsumpcyjnych i gospodarczych, ale również wykorzystywana w celach rozmnażania innych, rzadkich gatunków morskich stworzeń, forma akwakultury. Hodowla prowadzona jest w wodzie morskiej. Termin obejmuje również wiedzę teoretyczną i badania z tej dziedziny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zdaniem przedstawicieli organizacji nazywanie marikultury produkcją proekologiczną mija się z definicją. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲikulˈtura, AS: marʹikultura

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) akwakultura morska, uprawa morza

Wiktionary


marillion

brytyjski zespół rockowy


SJP.pl

Marillion – brytyjska grupa rockowa powstała w 1979, która była jedną z pierwszych nowych grup progresywnych po kryzysie, jaki ten gatunek przechodził w końcu lat 70. Do dziś pozostaje jedną z najważniejszych grup neo-progresywnych.

Wikipedia


marilyn

  • jedna z wersji imienia Maria
  • Marilyn (piosenkarka) – wł. Peter Antony Robinson (ur. 1962)
  • Marilyn Manson – amerykański muzyk metalowy
    • Marilyn Manson – zespół M. Mansona
  • Marilyn Miller – amerykańska piosenkarka, aktorka, tancerka
  • Marilyn Monroe – amerykańska aktorka
  • Marilyn – polska marka bielizny powstała w 1992 roku

Wikipedia


marimba

afrykański instrument muzyczny, który składa się z drewnianych płytek i umieszczonych pod nimi rezonatorów z rury bambusowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instrument muzyczny z grupy idiofonów;

Wiktionary

Marimba (marimbafon) – instrument muzyczny z grupy idiofonów. W wersji etnicznej – prymitywna odmiana ksylofonu z rezonatorami, używana w południowej i środkowej Afryce oraz Ameryce Środkowej; w wersji używanej przez klasycznych perkusistów – instrument o bardzo dużych możliwościach barwowych i dynamicznych, używany do gry solo, w zespołach oraz do występów z orkiestrami symfonicznymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Soliści grający na marimbie zazwyczaj posługują się dwiema parami specjalnych pałek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrʲĩmba, AS: marʹĩmba

Wiktionary


marimbafon

instrument muzyczny będący udoskonaloną odmianą marimby, odznaczający się wyrazistym dźwiękiem o określonej wysokości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. odmiana ksylofonu z podwieszonymi rezonatorami

Wiktionary

Marimba (marimbafon) – instrument muzyczny z grupy idiofonów. W wersji etnicznej – prymitywna odmiana ksylofonu z rezonatorami, używana w południowej i środkowej Afryce oraz Ameryce Środkowej; w wersji używanej przez klasycznych perkusistów – instrument o bardzo dużych możliwościach barwowych i dynamicznych, używany do gry solo, w zespołach oraz do występów z orkiestrami symfonicznymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grający na marimbafonie laureat otrzymał nagrodę Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marimbafonista mos.

Wiktionary


marimbafonista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. osoba grająca na marimbafonie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Główną nagrodę jurorzy przyznali młodemu marimbafoniście z Bielska-Białej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marimbafon mrz.

:: fż. marimbafonistka ż.

Wiktionary


marina

1. obraz o tematyce morskiej, ukazujący np. morze, widok wybrzeża, portu bądź bitwę morską;
2. przystań dla jachtów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Marina (imię) – imię żeńskie, odpowiednik w różnych językach imienia Maryna
  • marina – port jachtowy
  • marina – morskie przedstawienie malarskie
  • Marina Sirtis – amerykańska aktorka greckiego pochodzenia
  • Marina – serial telewizyjny
  • Marina – telenowela
  • Marina – wodospad w Gujanie
  • Marina – miasto w Stanach Zjednoczonych
  • Marina – gmina w Chorwacji
  • Marina – wieś w Chorwacji, w żupanii splicko-dalmatyńskiej, siedziba gminy Marina
  • Marina – stacja metra w Barcelonie
  • Marina – tytuł książki Carlosa Ruiza Zafóna
  • Marina (ur. 2005) – hiszpańska piłkarka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marina słucha go we wszystkim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrʲĩna, AS: marʹĩna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Maryna

Wiktionary


marine

[czytaj: maRIN] żołnierz amerykańskich oddziałów desantowych piechoty morskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. żołnierz brytyjskiej lub amerykańskiej piechoty morskiej

Wiktionary

Marine – francuska seria komiksowa dla dzieci i młodzieży autorstwa François Corteggianiego i Pierre'a Tranchanda (rysunki), stworzona w 1979 jako Marine fille de pirate (pol. Marine, dziewczynka-piratka) i ukazująca się pierwotnie do 1982 w odcinkach w czasopiśmie Pif Gadget, a następnie wydawana w indywidualnych tomach w latach 1984–1992 nakładem wydawnictw Hachette i Le Lombard. Po polsku w latach 1990–1991 ukazały się dwa pierwsze tomy nakładem wydawnictwa Pegasus.

Wikipedia


mariner

seria amer. bezzałogowych sond kosmicznych wysłanych w okolice Wenus, Marsa i Merkurego


SJP.pl

Program Mariner (pol. Żeglarz) – program misji amerykańskich sond kosmicznych przeznaczonych do prowadzenia badań Merkurego, Wenus i Marsa.

Program Mariner został zapoczątkowany przez NASA w 1960 roku i realizowany był przez Jet Propulsion Laboratory. W latach 1962 – 1973 zostało wysłanych łącznie 10 sond Mariner, spośród których 3 uległy zniszczeniu lub awarii podczas startu. Sondy Mariner dokonały pierwszych udanych przelotów obok najbliższych Ziemi planet i wykonały pierwsze fotografie z bliska powierzchni Marsa i Merkurego. Mariner 9 stał się pierwszym sztucznym satelitą innej planety. Mariner 10 wykonał pierwszy manewr wspomagania grawitacyjnego.

Wikipedia


marines

[czytaj: maRINS] oddziały desantowe amerykańskiej piechoty morskiej


SJP.pl

  • marines – potoczne lub oficjalne nazwy oddziałów piechoty morskiej na świecie
  • Royal Marines − brytyjska Królewska Piechota Morska
  • United States Marine Corps – Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych
  • Marines – miasto we Francji
  • Marines – gmina w Hiszpanii, w prowincji Walencja, w Walencji
  • Marines – film z 2003 roku

Wikipedia


marinista

autor dzieł artystycznych o tematyce morskiej; marynista


SJP.pl


marinistka

autorka dzieł artystycznych o tematyce morskiej; marynistka


SJP.pl


marinistyczny

nawiązujący do marinizmu, stylu literackiego włoskiego baroku, nadużywający środków wyrazu, rozbudowany stylistycznie


SJP.pl


marinizm

styl w literaturze barokowej, charakteryzujący się bardzo efektowną formą, nadużywaniem różnorodnych środków stylistycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. styl poetycki związany z literaturą włoskiego baroku;

Wiktionary

Marinizm – styl poetycki stosowany często w literaturze barokowej.

Charakteryzowała go efektowna forma utworu, nadużywanie metafor oraz różnorodne chwyty stylistyczne, takie jak: aliteracje, anafory, paradoksy, inwersje, parentezy, hiperbole i tym podobne, by osiągnąć pożądany efekt. Nazwa pochodzi od nazwiska twórcy - Giambattisty Marina.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈrʲĩɲism̥, AS: marʹĩńism̦

Wiktionary


mariocentryczny

mariocentryzm


SJP.pl

Patrz:

mariocentryzm

mariocentryzm

nurt w teologii chrześcijańskiej uznający, że Matka Boża zajmuje centralne miejsce w świecie ludzkim i w historii zbawienia


SJP.pl


mariola

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 43993, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1997 r.;

Wiktionary

Mariola – imię żeńskie. Pierwotnie było zdrobnieniem od imienia Maria lub skrótem od podwójnego imienia Maria Jolanta. Obecnie stanowi odrębne imię. Występuje przede wszystkim w Polsce.

Mariola imieniny obchodzi: 25 marca i 3 maja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kochana pani Mariola super gotuje.

 (1.1) Mariusz sprezentował Marioli złotą bransoletkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Mariolka m., Mariolcia ż.

Wiktionary


marioliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marioli lub z nią związany


SJP.pl


mariolka

zdrobnienie od: Mariola (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. zob. Mariola.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uwielbiam i Mariolkę, i Martę. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈjɔlka, AS: marʹi ̯olka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariola ż.

Wiktionary


mariolog

teolog badający świętość Maryi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) teol. specjalista w dziedzinie mariologii

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) teol. specjalistka w dziedzinie mariologii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na kongres mariologiczny przyjechali mariolodzy z Ameryki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariologia ż.

:: fż. mariolożka ż.

 przym. mariologiczny

Wiktionary


mariologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teol. dział teologii dogmatycznej, nauka o Maryi, Matce Jezusa Chrystusa;

 (1.2) pot. wydział lub kierunek na uczelni obejmujący studia w dziedzinie mariologii (1.1)

 (1.3) pot. wykład lub inne zajęcia z mariologii (1.1)

Wiktionary

Mariologia, dawniej teologia mariologiczna (łac. Maria – Maryja, gr. logos – nauka, wiedza) – dział teologii dogmatycznej, nauka o Maryi z Nazaretu, Matce Jezusa Chrystusa.

Obejmuje takie zagadnienia jak: szczególne wybranie Maryi, jej świętość, poczęcie Syna z Ducha Świętego, obecność Maryi w życiu Chrystusa i Kościoła, jej dziewictwo i Boże macierzyństwo, udział w zbawczym dziele Chrystusa, znaczenie we wspólnocie Kościoła, kult.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sobór Watykański II dał nowy wykład mariologii w powiązaniu z nauką o Kościele i chrystologią.

 (1.3) Po mariologii pójdziemy do biblioteki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲjɔˈlɔɟja, AS: marʹi ̯oloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mariologiczny

 rzecz. mariolog mos./ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka

 (1.1) kierunek

 (1.1) wykład

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. mariologiczny

 rzecz. mariolog mos./ż.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|łac|mariologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Mariology

* czeski: (1.1) mariologie ż.

* francuski: (1.1) mariologie ż.

* hiszpański: (1.1) mariología ż.

* łaciński: (1.1) mariologia ż.

* niemiecki: (1.1) Mariologie ż.

* portugalski: (1.1) mariologia ż.; (1.2) mariologia ż.; (1.3) mariologia ż.

* włoski: (1.1) mariologia ż.; (1.2) mariologia ż.; (1.3) mariologia ż.

źródła.

== mariologia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teol. mariologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mariologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) teol. związany z mariologią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Profesor pojechał na kongres mariologiczny do Lourdes.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mariolog mos., mariologia ż.

Wiktionary


marion

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) imię|polski|m.

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (3.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości w USA

 (3.2) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu gmin w USA

 (3.3) geogr. toponim, nazwa kilkunastu hrabstw w USA

Wiktionary

Miejscowości w Stanach Zjednoczonych

  • Marion – miasto w stanie Alabama, w hrabstwie Perry
  • Marion – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Crittenden
  • Marion – miasto w stanie Illinois, w hrabstwie Williamson
  • Marion – miasto w stanie Indiana, w hrabstwie Grant
  • Marion – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Linn
  • Marion – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Marion
  • Marion – miasto w stanie Kentucky, w hrabstwie Crittenden
  • Marion – miejscowość w stanie Luizjana, w parafii Union
  • Marion – miasto w stanie Massachusetts, w hrabstwie Plymouth
  • Marion – wieś w stanie Michigan, w hrabstwie Osceola
  • Marion – miejscowość w stanie Missisipi, w hrabstwie Lauderdale
  • Marion – jednostka osadnicza w stanie Montana, w hrabstwie Flathead
  • Marion – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Marion – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Marion – miasto w stanie Karolina Północna, w hrabstwie McDowell
  • Marion – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie LaMoure
  • Marion – miasto w stanie Ohio, w hrabstwie Marion
  • Marion – jednostka osadnicza w stanie Oregon, w hrabstwie Marion
  • Marion – miasto w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Marion
  • Marion – miasto w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Turner
  • Marion – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Guadalupe
  • Marion – jednostka osadnicza w stanie Utah, w hrabstwie Summit
  • Marion – miejscowość w stanie Wirginia, w hrabstwie Smyth
  • Marion – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Waupaca
  • Marion – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Juneau
  • Marion – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Grant
  • Marion – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Waushara

Wikipedia


marionetka

1. teatralna lalka poruszana za pomocą nitek lub drutów;
2. człowiek całkowicie podległy wpływowi kogoś innego, pozostający na czyichś usługach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teatr. lalka poruszana za pomocą sznurków;

 (1.2) książk. przen. ktoś, kto jest czyimś bezwolnym narzędziem, kto ślepo wykonuje czyjeś polecenia

Wiktionary

Marionetka – lalka teatralna poruszana (od góry) za pomocą nitek lub drucików zawieszonych na tzw. krzyżaku. Każda linka jest przymocowana do innej, oddzielnej części ciała marionetki i przy ruchu krzyżaka są one poruszane. W przeciwieństwie do pacynki – lalki zakładanej na dłoń – marionetka może przedstawiać całą postać.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmarʲjɔ̃ˈnɛtka, AS: marʹi ̯õnetka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marionetkarz m., marionetkowość ż.

 przym. marionetkowy

 przysł. marionetkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kukła, manekin

Wiktionary


marionetkarka

marionetkarz


SJP.pl

Patrz:

marionetkarz

marionetkarz

osoba zajmująca się poruszaniem marionetek w teatrze lalek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) teatr. artysta teatralny zajmujący się animowaniem marionetek

 (1.2) rzem. rzemieślnik, który wyrabia marionetki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teatr gości zespół marionetkarzy z Czech.

 (1.2) Przy roboczym stole marionetkarza znajdzie się i naparstek.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marionetkowy

 rzecz. marionetka ż.

Wiktionary


marionetkowy

przymiotnik

 (1.1) teatr. dotyczący marionetki, związany z marionetką

 (1.2) przen. pejor. będący bezwolnym narzędziem w czyichś rękach, całkowicie zależny od kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W okresie prezydentury Benjamina Harrisona, tuż przed jego ustąpieniem z Białego Domu, Stany Zjednoczone i marionetkowy rząd hawajski podpisały porozumienie o aneksji Hawajów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marionetka ż., marionetkarz m., marionetkowość ż.

 przysł. marionetkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) niesamodzielny

Wiktionary


mariotte

Osoby:

  • Antoine Mariotte (1875–1944) – francuski kompozytor
  • Edme Mariotte (ok. 1620–1684) – francuski fizyk i botanik
  • Jeff Mariotte – amerykański autor

Inne:

  • „Mariotte” – francuski okręt podwodny z okresu I wojny światowej

Zobacz też:

  • Mariotti
  • Marriott

Wikipedia


marisol

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Marisol i pochodzę z Madrytu.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|hiszp|Marisol.

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) Marisol ż.

źródła.

== Marisol (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) Marisol

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


maristan

szpital muzułmański; bimaristan, bimarchan


SJP.pl


marita

imię żeńskie


SJP.pl

Wikipedia


maritain

[czytaj: mariTĘ albo mariTEN] nazwisko, m.in. Jacques Maritain (1882-1973) - filozof francuski


SJP.pl


mariupol

miasto na Ukrainie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowo-wschodniej Ukrainie, położone nad Morzem Azowskim, nad Zatoką Taganroską

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mariupolanin mos., mariupolanka ż., mariupolit mrz.

 przym. mariupolski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. Żdanow

Wiktionary


mariupolit

magmowa skała głębinowa, występująca nad Morzem Azowskim


SJP.pl


mariupolski

Mariupol


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mariupolem, dotyczący Mariupola

Wiktionary

Patrz:

Mariupol

Powiązane:

 rzecz. Mariupol mrz.

Wiktionary


mariusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Mariusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rzymskiego rodu Mariuszów lub imienia boga wojny Marsa. W Polsce od XIII wieku.

W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 286869 mężczyzn o imieniu Mariusz nadanym jako imię pierwsze (17. imię pod względem liczebności wystąpień) oraz 98875 mężczyzn noszące imię Mariusz jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako męskie imię pierwsze – Piotr, nosi 689313 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mariusz wyciągnął wnioski z dawnej historii.

 (1.1) Na kiedy przypadają imieniny Mariusza?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲjuʃ, AS: marʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mariuszowa ż., Mariuszówna ż., Mariuszostwo lm m., Mariuszkowa ż., Mariuszkówna ż.

:: zdrobn. Mariuszek m.

 przym. Mariuszowy, Mariuszkowy

Wiktionary


mariuszek

zdrobnienie od: Mariusz (imię męskie)


SJP.pl


mariuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mariuszka lub z nim związany


SJP.pl


mariuszostwo

Mariusz z małżonką; Mariuszowie


SJP.pl


mariuszowie

imię męskie


SJP.pl


mariuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mariusza lub z nim związany


SJP.pl


marivaudage

wyszukana, efektowna grzeczność, galanteria, manieryczność; mariwodaż


SJP.pl


marivaux

[czytaj: mariWO] nazwisko, m.in. Pierre de Marivaux (1688-1763) - pisarz francuski


SJP.pl


mariwodaż

wyszukana, efektowna grzeczność, galanteria, manieryczność; marivaudage


SJP.pl


marja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) daw. Maria

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niezamężna Marja H. z Niwy aresztowana została pod zarzutem dzieciobójstwa. sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲja, AS: marʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria m./ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Maryja

Wiktionary


marjański

nazwisko


SJP.pl


mark

Geografia

Belgia

  • Mark – niderlandzka nazwa miejscowości Marcq

Niemcy

  • Mark – dzielnica Hamm
  • Mark – obszar wolny administracyjnie w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Erlangen-Hchstadt
  • Mark Landin – gmina w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Uckermark

Wikipedia


marka

1. znak rozpoznawczy firmy; znak firmowy, znak fabryczny;
2. jakość wyrobów danej firmy;
3. książkowo: dobra opinia, uznanie;
4.
a) niedawna jednostka monetarna Niemiec (1 marka = 100 fenigów), zastąpiona w 2002 r. przez euro;
b) niedawna jednostka monetarna Finlandii (1 marka = 100 penni), zastąpiona w 2002 r. przez euro;
5. dawniej:
a) znaczek pocztowy;
b) numerek lub żeton;
6. średniowieczna jednostka wagowo-pieniężna używana w krajach germańskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. znak na produktach danej firmy

 (1.2) hand. jakość produktów danej firmy

 (1.3) przest. gw-pl|Śląsk Cieszyński. znaczek pocztowy

 (1.4) daw. monet. waluta, dawniej używana w Niemczech;

 (1.5) monet. jedna z walut, używana obecnie m.in. w Bośni i Hercegowinie;

 (1.6) bud. fragment blachy stalowej zatopiony w żelbecie

 (1.7) gw-pl|Śląsk Cieszyński. opinia

Wiktionary

  • marka – nazwa waluty,
    • marka niemiecka,
    • marka estońska
    • marka fińska,
    • marka Ober-Ost
    • marka polska,
    • marka pruska,
    • marka szwedzka – jednostka monetarna we wczesnym średniowieczu,
    • marka zamienna – waluta Bośni i Hercegowiny
  • marka – jednostka masy,
  • marka – znak firmowy producenta lub towaru,
  • Marka – miasto w Somalii
  • marka – znaczek górnika w markowni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Za kilka dni marki miały wyjść z użycia, ponieważ Europa wprowadzała właśnie euro.

 (1.6) Belki stalowe są oparte na markach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarka, AS: marka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. mareczka ż.

 przym. markowy

Wiktionary


markaczka

gatunek kaczki łownej; kaczka czarna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Melanitta nigra|ref=tak., gatunek morskiej kaczki o czarnym upierzeniu;

Wiktionary

Markaczka (zwyczajna) (Melanitta nigra) – gatunek średniej wielkości wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈkat͡ʃka, AS: markačka

Wiktionary


markarz

środowiskowo: człowiek zatrudniony przy wydawaniu i odbieraniu znaczków obecności od pracowników przed pracą i po pracy; znaczkarz


SJP.pl


markasyt

minerał, odmiana siarczku żelaza; markazyt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. pospolity minerał z gromady siarczków, dwusiarczek żelaza;

Wiktionary

Markasyt – minerał z gromady siarczków. Należy do minerałów pospolitych.

Nazwa pochodzi od arab. marqasitae bądź pers. marcasisa – w ten sposób określano piryt i markasyt.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. markasytowy

Wiktionary


markasytowy

markasyt; markazytowy


SJP.pl


markazyt

minerał, odmiana siarczku żelaza; markasyt


SJP.pl


markazytowy

markazyt; markasytowy


SJP.pl


markecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od market

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie market, lecz tylko nędzny markecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. market m.

Wiktionary


marker

1. gruby mazak;
2. przedmiot do oznaczenia określonego miejsca;
3. wskaźnik wczesnego stadium choroby;
4. radiolatarnia na lub przy lotnisku, umożliwiająca załodze samolotu określenie odległości od ziemi


SJP.pl

  • rodzaj pisaka,
  • Marker – gmina w Norwegii,
  • Marker genetyczny,
  • Marker, czyli gatunek wskaźnikowy,
  • Markery nowotworowe,
  • Marker molekularny,
  • Marker DNA,
  • Marker paintballowy,
  • Marker – element budowy gitar
  • Marker – film z 2008 roku

Wikipedia


markerowy

marker


SJP.pl

Patrz:

marker

markert

nazwisko


SJP.pl


market

wielobranżowy sklep samoobsługowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. sklep wielkopowierzchniowy

Wiktionary

  • Märket – wyspa na Morzu Bałtyckim
  • market – rodzaj sklepu

Miasta w Anglii

  • Market Deeping
  • Market Drayton
  • Market Harborough
  • Market Rasen
  • Market Weighton
  • Downham Market
  • Needham Market

Zobacz też:

  • Markt

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmarkɛt, AS: market

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marketingowiec mos., markecik mrz., marketing m., telemarketing, telemarketer m., telemarketerka ż., marketer m., marketerka ż., supermarket m., telemarket

 przym. merketowy, marketingowy, telemarketingowy, marketowy

Wiktionary


marketer

specjalista w dziedzinie marketingu; marketingowiec


SJP.pl

Marketingowiec (ang. marketer/marketeer) – specjalista zajmujący się zawodowo lub naukowo marketingiem.

Marketingowiec zajmuje się badaniami marketingowymi, zarządzaniem marką, reklamą, public relations i publicity oraz nadzoruje firmy dostarczające produkty i usługi marketingowe (ang. marketing services). Zawód ten coraz częściej wymaga także podstaw wiedzy prawnej o świadczonych usługach.

Wikipedia


marketerka

marketer


SJP.pl

Patrz:

marketer

marketing

działanie mające na celu wynajdowanie, badanie, pobudzanie i zaspokajanie potrzeb klientów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. działania zorientowane wokół potrzeb konsumentów, polegające na ustaleniu wielkości produkcji oraz metod dystrybucji, sprzedaży i reklamy towarów;

Wiktionary

Marketing – proces, w wyniku którego jednostki i grupy otrzymują to, czego potrzebują poprzez tworzenie, oferowanie oraz swobodną wymianę z innymi towarów i usług, które posiadają wartość. Najkrótsza definicja marketingu brzmi „zaspokajać potrzeby, osiągając zysk”. Dobrze rozumiany marketing to nie zestaw trików i działań doraźnych, lecz przemyślana strategia i wynikająca z niej taktyka działania, dostosowane do docelowych odbiorców, oparte na wiedzy i badaniach, osadzone mocno w realiach rynkowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jest to (…) nie do końca świadomy marketing realizowany przez osoby ze świecznika, które polecają swoim fanom to, co same czytają.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marketingowiec mos., market mrz.

 przym. marketingowy, marketowy

Wiktionary


marketingowiec

specjalista w dziedzinie marketingu; marketer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto zajmuje się zawodowo marketingiem

Wiktionary

Marketingowiec (ang. marketer/marketeer) – specjalista zajmujący się zawodowo lub naukowo marketingiem.

Marketingowiec zajmuje się badaniami marketingowymi, zarządzaniem marką, reklamą, public relations i publicity oraz nadzoruje firmy dostarczające produkty i usługi marketingowe (ang. marketing services). Zawód ten coraz częściej wymaga także podstaw wiedzy prawnej o świadczonych usługach.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marketing m., market m., marketer m.

 przym. marketingowy, marketowy

Wiktionary


marketingowy

przymiotnik

 (1.1) związany z marketingiem, dotyczący marketingu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marketing m., market m., marketingowiec m., marketer m.

 przym. marketowy

Wiktionary


marketowy

market


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z marketem, dotyczący marketu

Wiktionary

Patrz:

market

Powiązane:

 rzecz. marketing m., market m., marketingowiec m., marketer m.

 przym. marketingowy

Wiktionary


marketyzacja

powstawanie i zwiększająca się popularność marketów


SJP.pl


marki

1. roślina rosnąca dziko na terenach bagiennych, czasem uprawiana ze względu na jadalne korzenie; marek kucmerka;
2. dawniej: dusza pokutująca, potępieniec;
3. nocny marek - potocznie: osoba przesiadująca, pracująca do późnej nocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Marki – miasto w Polsce, w powiecie wołomińskim, w woj. mazowieckim, w aglomeracji warszawskiej na północny wschód od Warszawy, wzdłuż alei Marszałka Józefa Piłsudskiego – dawna droga wojewódzka nr 629, wcześniej droga krajowa nr 8. Przez Marki przepływają: rzeka Długa (Kanał Markowski) oraz rzeka Czarna, uchodzące do Kanału Żerańskiego.

Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Marki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miasto

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. marecki

 rzecz. marczanin m., marczanka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== Marki (język wilamowski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|wilamowski|m. Marek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲci, AS: marʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marecki

 rzecz. marczanin m., marczanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miasto

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. marecki

 rzecz. marczanin m., marczanka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== Marki (język wilamowski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|wilamowski|m. Marek

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


markier

pracownik stoczni, znakujący materiał do obróbki lub montażu na podstawie projektów technologicznych


SJP.pl


markieranctwo

lekceważenie obowiązków, zaniedbywanie się w pracy; próżniactwo


SJP.pl


markierant

osoba markująca, udająca robotę, leń, obibok; potocznie: zbijający bąki


SJP.pl


markierantka

markierant


SJP.pl

Patrz:

markierant

markiernia

dawniej: pomieszczenie przy wejściu do zakładu, w którym umieszczano znaczki obecności pracowników; markownia; znaczkownia


SJP.pl


markierować

potocznie:
1. stwarzać pozory pracy, udawać że się coś robi; próżnować, bumelować;
2. naśladować, udawać coś; markować


SJP.pl


markietan

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wędrowny handlarz poruszający się razem z wojskiem, sprzedający żołnierzom jedzenie, napoje i artykuły codziennego użytku;

Wiktionary

Markietan (markietanin, markietaner) – wędrowny handlarz podążający za wojskiem, sprzedający żołnierzom żywność, napoje i drobne przedmioty codziennego użytku. Rola markietanów zanikła na początku XX wieku, gdy w nowoczesnych armiach logistyką zajęły się wyspecjalizowane oddziały kwatermistrzowskie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marʲˈcɛtãn, AS: marʹḱetãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. markietaństwo n.

:: fż. markietanka ż.

 przym. markietański

Wiktionary


markietanić

dawniej: pełnić funkcję markietana - wędrownego handlarza zaopatrującego wojsko w żywność


SJP.pl


markietanka

kobieta towarzysząca dawniej wojsku, handlarka lub czasem prostytutka


SJP.pl

Markietan (markietanin, markietaner) – wędrowny handlarz podążający za wojskiem, sprzedający żołnierzom żywność, napoje i drobne przedmioty codziennego użytku. Rola markietanów zanikła na początku XX wieku, gdy w nowoczesnych armiach logistyką zajęły się wyspecjalizowane oddziały kwatermistrzowskie.

Wikipedia


markietański

odnoszący się do markietana


SJP.pl


markietaż

sposób zdobienia mebli drewnianych, polegający na wykładaniu powierzchni barwnymi kawałkami drewna, metalu, marmuru itp.; inkrustacja; markieteria


SJP.pl

Markieteria lub markietaż – technika zdobnicza stosowana w rzemiośle artystycznym (meblarstwie i przy wytwarzaniu drobnych przedmiotów). Polega na układaniu na powierzchni zdobionego sprzętu (z drewna) wzorów złożonych z kawałków innego koloru drewna (często forniru), metalu, kości słoniowej, szylkretu, marmuru.Nazwa markieteria pochodzi od francuskiego terminu marqueterrie, który od XVII wieku w krajach zachodniej Europy jest synonimem włoskiej nazwy intarsja.Stosowanie zamiennie terminu intarsja i markieteria według innych źródeł nie jest całkiem prawidłowe.Intarsja to technika dekoracji drewna drewnem innego gatunku i koloru, markieteria zaś wykorzystuje inne materiały, więc zbliżona jest bardziej do pojęcia inkrustacja.

Wikipedia


markieteria

Markieteria lub markietaż – technika zdobnicza stosowana w rzemiośle artystycznym (meblarstwie i przy wytwarzaniu drobnych przedmiotów). Polega na układaniu na powierzchni zdobionego sprzętu (z drewna) wzorów złożonych z kawałków innego koloru drewna (często forniru), metalu, kości słoniowej, szylkretu, marmuru.Nazwa markieteria pochodzi od francuskiego terminu marqueterrie, który od XVII wieku w krajach zachodniej Europy jest synonimem włoskiej nazwy intarsja.Stosowanie zamiennie terminu intarsja i markieteria według innych źródeł nie jest całkiem prawidłowe.Intarsja to technika dekoracji drewna drewnem innego gatunku i koloru, markieteria zaś wykorzystuje inne materiały, więc zbliżona jest bardziej do pojęcia inkrustacja.

Wikipedia


markiewicz

nazwisko


SJP.pl

Markiewicz (forma żeńska: Markiewicz/Markiewiczowa; liczba mnoga: Markiewiczowie) – nazwisko polskie. Na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 21 096 osób o tym nazwisku.

Nazwisko patronimiczne utworzone przyrostkiem „-ewicz” od imienia Marek.

Wikipedia


markiszki

Markiszki (lit. Morkiškė) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Sejny.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


markiz

1. tytuł arystokratyczny używany szczególnie we Francji;
2. osoba nosząca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) tytuł arystokratyczny pomiędzy księciem a hrabią;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: markiza

Wiktionary

Markiz – tytuł arystokratyczny stosowany w Europie, Chinach i Japonii.

Pierwotnie powstał z tytułu margrabiego (zarządcy marchii w czasach nowożytnego cesarstwa rzymskiego), dopiero w późniejszym okresie nabrał cech dziedzicznego tytułu arystokratycznego, choć nadawano też tytuły margrabiowskie osobiste (nie dziedziczne). Jako tytuł arystokratyczny znajduje się w hierarchii na drugim miejscu, zaraz po księciu, a przed hrabią.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) margrabia

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) arystokrata

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Markizy nmos., markizat m.

:: fż. markiza ż.

 przym. markizowski, markizowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|marquis.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) marquis, bryt. marquess

* baskijski: (1.1) markes

* białoruski: (1.1) маркіз m.

* bułgarski: (1.1) маркиз m.

* czeski: (1.1) markýz m.

* esperanto: (1.1) markizo

* francuski: (1.1) marquis m.

* hiszpański: (1.1) marqués m.

* jidysz: (1.1) מאַרקיז m.

* kataloński: (1.1) marquès m.

* niemiecki: (1.1) Marquis m.

* norweski (bokmål): (1.1) marki m.

* norweski (nynorsk): (1.1) marki m.

* nowogrecki: (1.1) μαρκήσιος m.

* portugalski: (1.1) marquês m.

* rosyjski: (1.1) маркиз m.

* serbski: (1.1) маркиз m.

* słowacki: (1.1) markíz m.

* słoweński: (1.1) markiz m.

* ukraiński: (1.1) маркіз m.

* węgierski: (1.1) őrgróf

* wietnamski: (1.1) hầu

* włoski: (1.1) marchese m.

źródła.

== markiz (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) markiz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markizy nmos., markizat m.

:: fż. markiza ż.

 przym. markizowski, markizowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) margrabia

Wiktionary


markiza

1. żona markiza;
2. ruchomy daszek, najczęściej z płótna, umieszczany nad oknami domów, wystawami sklepów itp.;
3. ciastko, zwykle owalne, składające się z dwóch kruchych herbatników złączonych masą czekoladową, śmietankową itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) arystokratka – żona markiza

 (1.2) archit. daszek, najczęściej z płótna, umieszczany nad oknami domów, wystawami sklepów itp.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: markiz

Wiktionary

  • żona markiza
  • markiza – rodzaj ciastka
  • markiza – rodzaj składanego daszka osłaniającego okno lub wystawę sklepową
  • markiza – rodzaj szerokiego fotela dwuosobowego
  • Markíza – słowacka komercyjna stacja telewizyjna

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marʲˈciza, AS: marʹḱiza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. markiz m., Markizy nmos.

 przym. markizowy

Wiktionary


markizeta

przezroczysta tkanina z bawełny, używana na firanki, zasłony itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. lekka, przejrzysta tkanina siateczkowa wytwarzana z bardzo cienkiej przędzy, współcześnie używana głównie do wyrobu firan, a dawniej również bielizny i innej odzieży damskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na lato na wsi, lub na letnisko można sobie sprawić kilka jasnych, nawet jaskrawych sukienek z tanich materjałów, jak markizety lub krepony bawełniane.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. markizetowy

Wiktionary


markizetowy

markizeta


SJP.pl

Patrz:

markizeta

markizoleta

osłona na okno będąca połączeniem markizy oraz rolety


SJP.pl


markizy

1. żona markiza;
2. ruchomy daszek, najczęściej z płótna, umieszczany nad oknami domów, wystawami sklepów itp.;
3. ciastko, zwykle owalne, składające się z dwóch kruchych herbatników złączonych masą czekoladową, śmietankową itp.


SJP.pl

Markizy (franc. Îles Marquises) – grupa wulkanicznych wysp na Oceanie Spokojnym. Są najdalej na północ wysuniętą częścią Polinezji Francuskiej, leżącą w odległości ok. 1500 km na północ od Tahiti.

Wikipedia


marklowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim;

 (1.2) geogr. część miasta Cieszyna;

Wiktionary

Marklowice (niem. Marklowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, siedziba gminy Marklowice. Historycznie na Górnym Śląsku.

W latach 1975–1994 miejscowość była dzielnicą Wodzisławia Śląskiego, zaś w latach 1995–1998 administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dlaczego sołtys w Marklowicach ma okrągłe pole?

 (1.2) Babcia Honorata pracowała w fabryce farb w Marklowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marklowiczanin m., marklowiczanka ż.

 przym. marklowicki

Wiktionary


marklowicki

Marklowice


SJP.pl

Patrz:

Marklowice

markocin

2 miejscowości w Polsce:

  • Markocin – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Osiek
  • Markocin – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Cedynia

Wikipedia


markocki

nazwisko


SJP.pl


markomanowie

starożytny lud germański


SJP.pl

Wikipedia


markomański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Markomanami, dotyczący Markomanów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W czasie wojen markomańskich legiony Marka Aureliusza podeszły w bezpośrednie pobliże Śląska Cieszyńskiego (…)

 (1.1) Wymiana i handel nie były więc Prusom obce. Tradycje kontaktów wymiennych sięgały u nich odległej przeszłości, gdy w pierwszych wiekach naszej ery trafiali tu w poszukiwaniu bursztynu kupcy rzymscy i markomańscy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markoman mos.

Wiktionary


markosice

Markosice (niem. Markersdorf, łuż. Marchośice) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1945–54 siedziba gminy Markosice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


markostwo

Marek z małżonką; Markowie


SJP.pl


markot

Ruch Wychodzenia z Bezdomności „Markot” – ruch społeczny powstały na bazie eksperymentu osad Victoria Kotan, w latach 90. XX wieku.

Pierwsza tego typu placówka uruchomiona została w miejscowości Lutynka, druga w Jelenim Ruczaju. Kolejną była Art-Eko Szkoła Życia w Wandzinie.

Wikipedia


markotać

czasownik

 (1.1) stpol. mamrotać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈkɔtat͡ɕ, AS: markotać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. markotny

 rzecz. markotanie n.

Wiktionary


markotanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|markotać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. markotać ndk.

 przym. markotny

Wiktionary


markotnieć

czasownik

 (1.1) stawać się smutnym, markotnym, milczącym, tracić humor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) czasem markotniał, spuszczał powieki, i widać było, że odbiegał myślą od telegrafów (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈkɔtʲɲɛ̇t͡ɕ, AS: markotʹńėć

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. markotnie, markotno

 przym. markotny, zmarkotniały

 czas. zmarkotnieć

 rzecz. markotnienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) smutnieć

Wiktionary


markotniej

stopień wyższy od przysłówków: markotnie, markotno


SJP.pl


markotniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: markotny


SJP.pl


markotnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|markotnieć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. markotnieć

 przym. markotny

Wiktionary


markotność

stan przygnębienia, smutku, zniechęcenia; zasmucenie, posępność


SJP.pl


markotny

taki, który świadczy o niezadowoleniu, jest wyrazem przygnębienia, smutku; ponury, pochmurny, przygnębiony, smętny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) smutny, przygnębiony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dlaczego tak rzadko się śmiejemy? 37 proc. pytanych tłumaczy, że markotny nastrój wywołuje zła pogoda.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. markotnienie n., markotanie n.

 czas. markotać, markotnieć ndk., pomarkotnieć dk., zmarkotnieć dk.

 przym. zmarkotniały

 przysł. markotnie, markotno

Wiktionary


markow

Osoby o nazwisku Markow:

  • Aleksiej Markow (ur. 1979) – rosyjski kolarz torowy oraz szosowy, olimpijczyk
  • Aleksandyr Markow (ur. 1961) – bułgarski piłkarz
  • Andriej Markow (ujednoznacznienie)
  • Christo Markow (ur. 1965) – bułgarski lekkoatleta
  • Daniił Markow (ur. 1976) – rosyjski hokeista
  • Dmitri Markov (ur. 1975) – białoruski lekkoatleta
  • Dmytro Markow (1864-1938) – ukraiński polityk i publicysta, poseł
  • Georgi Markow (ujednoznacznienie)
  • Ilja Markow (ur. 1972) – rosyjski chodziarz
  • Iwan Markow (ur. 1988) – bułgarski sztangista
  • Józef Markow (1908-1973) – polski murarz, brygadzista i stachanowiec, poseł na Sejm
  • Ljubomir Markow (ur. 1927) – bułgarski pięściarz
  • Marko Markow (1901-1967) – bułgarski doktor medycyny sądowej
  • Michaił Markow (1938-1012) – radziecki kolarz torowy
  • Mirolub Markow (?) – bułgarski brydżysta
  • Nikołaj Markow (1866-1945) – rosyjski działacz polityczny, deputowany do Dumy Państwowej, działacz emigracyjny, pisarz i publicysta
  • Płamen Markow (ur. 1957) – bułgarski piłkarz, trener i działacz piłkarski
  • Siergiej Markow (ujednoznacznienie)
  • Weselin Markow (ur. 1960) – bułgarski żużlowiec
  • Wiktor Markow (?) – rosyjski żeglarz, olimpijczyk

Wikipedia


markowa

1. posiadający znak firmowy, markę producenta; wyprodukowany przez firmę o znanej marce; oryginalny, autentyczny, firmowy;
2. dobrej jakości, wysokiej klasy, renomowany;
3. związany z marką, (byłą) walutą kilku krajów europejskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś gminna w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi i części wsi w Polsce i na Ukrainie;

Wiktionary

W Polsce

  • Markowa – wieś w woj. podkarpackim, w pow. łańcuckim, w gminie Markowa
  • Markowa – przysiółek wsi Zawoja w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Zawoja
  • Markowa – część wsi Wola Kosnowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Markowa – część wsi Cieszacin Mały w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Pawłosiów
  • Markowa – gromada z siedzibą w Markowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiktoria pochodzi z Markowej na Podkarpaciu.

 (1.2) Na Ukrainie są dwie Markowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marek mos., markowianin mos., markowianka ż.

 przym. markowski

Wiktionary


markować

pozorować, udawać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) pozorować coś, jakąś czynność albo stan

 (1.2) naśladować coś w niezbyt wierny sposób

 (1.3) sygnalizować w brydżu partnerowi wartość kart przez konwencjonalne wyjście lub zrzutkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. markowanie n.

Wiktionary


markowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|markować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niemarkowanie n.

 czas. markować ndk.

Wiktionary


markowiak

nazwisko


SJP.pl


markowianin

mieszkaniec Markowej (wsi w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Markowej

 (1.2) osoba pochodząca z Markowej, urodzona w Markowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za budową drogi opowiedzieli się markowianie oraz mieszkańcy innych wsi i sołectw.

 (1.2) Józef był rodowitym markowianinem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markowa ż.

:: fż. markowianka ż.

 przym. markowski

Wiktionary


markowianka

mieszkanka Markowej (wsi w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Markowej

 (1.2) kobieta pochodząca z Markowej, urodzona w Markowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zeszłym miesiącu markowianki wygrały walkowerem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markowa ż.

:: fm. markowianin mos.

 przym. markowski

Wiktionary


markowice

W Polsce
  • Markowice – dzielnica Raciborza
  • Markowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. mogileńskim, w gminie Strzelno
  • Markowice – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Głuchołazy
  • Markowice – wieś w woj. śląskim, w pow. myszkowskim, w gminie Koziegłowy
  • Markowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Kleszczewo
  • Markowice – dawna gmina
  • Markowice – gromada w powiecie mogileńskim
  • Markowice – gromada w powiecie myszkowskim
  • Markowice – gromada w powiecie raciborskim

Wikipedia


markowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Artur Markowicz (1872–1934) – polski malarz i grafik
  • Józef Markowicz (1877–1939) – polski ziemianin, poseł
  • Michał Markowicz (1927–2010) – polski polityk, poseł na Sejm PRL VIII i IX kadencji
  • Andrzej Markowicz (ur. 1942) – polski malarz, scenograf, reżyser, profesor ASP w Gdańsku
  • Kamil Markowicz (ur. 1988) – polski raper tworzący pod pseudonimem 2sty

Wikipedia


markowie

imię męskie


SJP.pl


markówka

moneta o nominale jednego marka


SJP.pl

Wikipedia


markownia

dawniej: pomieszczenie przy wejściu do zakładu, w którym umieszczano znaczki obecności pracowników; markiernia; znaczkownia


SJP.pl

Markownia – naziemna część kopalni, pomieszczenie, gdzie przechowywano i wydawano górnikom tzw. marki, tj. znaczki kontrolne. Pracownik markowni to markarz lub znaczkarz.

Wikipedia


markowski

przymiotnik od: Markowa, Markowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Markowej, związany z Markową

Wiktionary

  • Adam Markowski – nauczyciel i dyrektor w warszawskich gimnazjach i liceach
  • Alfred Markowski – więzień polityczny, poeta i satyryk
  • Andrzej Markowski (ujednoznacznienie)
  • Bolesław Markowski (ujednoznacznienie)
  • Grzegorz Markowski – polski dziennikarz
  • Grzegorz Markowski – polski muzyk
  • Jerzy Markowski – polski polityk
  • Julian Markowski – polski rzeźbiarz
  • Marcin Markowski – polski grafik
  • Michał Paweł Markowski – polski krytyk literacki
  • Paweł Markowski (ujednoznacznienie)
  • Radosław Markowski
  • Rafał Markowski – polski biskup rzymskokatolicki
  • Stanisław Markowski – polski fotograf
  • Tadeusz Markowski (ujednoznacznienie)
  • Tomasz Markowski (ujednoznacznienie)
  • Wiesław Markowski – polski malarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiełbasę markowską wytwarzają na Podkarpaciu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Markowa ż., markowianin mos., markowianka ż.

Wiktionary


markowszczyzna

wieś w Polsce


SJP.pl

Markowszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Turośń Kościelna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 682.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Antoniego Padewskiego w Niewodnicy Kościelnej.

Wikipedia


markowy

1. posiadający znak firmowy, markę producenta; wyprodukowany przez firmę o znanej marce; oryginalny, autentyczny, firmowy;
2. dobrej jakości, wysokiej klasy, renomowany;
3. związany z marką, (byłą) walutą kilku krajów europejskich


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Marka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Inną cechą stylu Markowego jest używanie konstrukcji zdaniowej pozbawionej spójników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marek mos., Mareczek mos., Maruś mos.

 przym. markowy

Wiktionary


markoznawstwo

rzadko: znawstwo znaczków pocztowych; filatelistyka


SJP.pl


marks

nazwisko, np. Karol Marks (właściwie Karl Heinrich Marx) (1818-83), niemiecki filozof, ekonomista, publicysta i działacz polityczny


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku

  • Andrzej Marks (1932-2006) – polski astronom, pisarz popularnonaukowy
  • Karl Marx, także Karol Marks (1818-1883) – niemiecki filozof, socjolog, ekonomista, historyk, dziennikarz i działacz rewolucyjny, twórca socjalizmu naukowego
  • Leszek Marks (ur. 1951) – polski geolog
  • Michael Marks (1859-1907) – brytyjski przedsiębiorca, współzałożyciel firmy Marks & Spencer
  • Bracia Marks (ang. Marx Brothers) – piątka rodzeństwa aktorów teatralnych i filmowych:
    • Leonard Marx znany jako Chico (1887-1961)
    • Adolph Arthur Marx znany jako Harpo (1888-1964)
    • Julius Henry Marx znany jako Groucho (1890-1977)
    • Milton Marx znany jako Gummo (1892-1977)
    • Herbert Marx znany jako Zeppo (1901-1979)

    Wikipedia


marksewo

Marksewo (do 1983 roku Marksoby, niem. Marxöwen, 1938–1945 Markshöfen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


marksista

zwolennik marksizmu, ideologii głoszącej walkę klas w celu osiągnięcia komunizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik marksizmu

Wiktionary

Marksizm (niem. Marxismus), „socjalizm naukowy” – światopogląd polityczno-społeczno-gospodarczy wywodzący się z myśli Karola Marksa, a także, w mniejszym stopniu, Fryderyka Engelsa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na początku lat pięćdziesiątych w Polsce literatura i nauki humanistyczne zostały opanowane przez marksistów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈcɕista, AS: marʹḱśista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marks m., marksizm m.

:: fż. marksistka ż.

 przym. marksistowski, Marksowski

Wiktionary


marksistka

marksista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. zwolenniczka marksizmu

Wiktionary

Patrz:

marksista

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) ideowa / ortodoksyjna marksistka

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) komunistka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. marksizm m.

:: fm. marksista m.

 przym. marksistowski, Marksowski

frazeologia.

etymologia. zob. marksizm.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|marksista.

* białoruski: (1.1) марксістка ż.

* bułgarski: (1.1) марксистка ż.

* niemiecki: (1.1) Marxistin ż.

* rosyjski: (1.1) марксистка ż.

* słoweński: (1.1) marksistka ż.

* ukraiński: (1.1) марксистка ż.

źródła.

== marksistka (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) marksistka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈcɕistka, AS: marʹḱśistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marksizm m.

:: fm. marksista m.

 przym. marksistowski, Marksowski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) komunistka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. marksizm m.

:: fm. marksista m.

 przym. marksistowski, Marksowski

frazeologia.

etymologia. zob. marksizm.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|marksista.

* białoruski: (1.1) марксістка ż.

* bułgarski: (1.1) марксистка ż.

* niemiecki: (1.1) Marxistin ż.

* rosyjski: (1.1) марксистка ż.

* słoweński: (1.1) marksistka ż.

* ukraiński: (1.1) марксистка ż.

źródła.

== marksistka (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) marksistka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marksistowski

marksizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) filoz. polit. dotyczący marksizmu

Wiktionary

Patrz:

marksizm

Powiązane:

 rzecz. marksista mos., marksistka ż., marksizm mrz.

 przysł. marksistowsko

Wiktionary


marksistowsko-leninowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z marksizmem-leninizmem, dotyczący marksizmu-leninizmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marksizm-leninizm mrz.

Wiktionary


marksizm

zainicjowany przez K. Marksa system ideologiczny, oparty o materializm i postheglowską dialektykę, przyjmujący, że rozwój ludzkości polega na przechodzeniu od formacji mniej do bardziej "postępowych", z których najwyższą jest komunizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. polit. koncepcja filozoficzna, ekonomiczna i społeczno-polityczna stworzona przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa, zakładająca, że motorem zmian historycznych jest walka klas, prowadząca do utworzenia społeczeństwa komunistycznego;

Wiktionary

Marksizm (niem. Marxismus), „socjalizm naukowy” – światopogląd polityczno-społeczno-gospodarczy wywodzący się z myśli Karola Marksa, a także, w mniejszym stopniu, Fryderyka Engelsa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po rewolucji w Rosji reformistyczna wersja marksizmu stała się podstawą większości ruchów socjalistycznych (Wikipedia).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʲcɕism̥, AS: marʹḱśism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marks m., marksista m., marksistka ż.

 przym. marksistowski, Marksowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) materializm dialektyczny, materializm historyczny, socjalizm naukowy

Wiktionary


marksizm-leninizm

w propagandzie państw i partii komunistycznych: synteza myśli Marksa i Lenina, stanowiąca rzekomo podstawę prawidłowego rozumowania we wszystkich dziedzinach wiedzy


SJP.pl


marksowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marksa lub z nim związany


SJP.pl


markszajderia

geodezja górnicza


SJP.pl


markujący

pozorować, udawać


SJP.pl


markur

dzika koza z rodziny krętorogich, żyjąca w górach Indii i Afganistanu; koza śruboroga


SJP.pl

Wikipedia


markus

obce imię męskie


SJP.pl


markuski

przymiotnik od: Markusy


SJP.pl


markusy

wieś w Polsce


SJP.pl

Markusy (niem. Markushof) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim. Siedziba gminy Markusy.

Wieś leży na obszarze Żuław Elbląskich, przy trasie nieistniejącej już linii kolejowej Elbląg-Myślice. Znajduje się tu również placówka Ochotniczej Straży Pożarnej. W Markusach znajdują się domy podcieniowe, jeden z 1789, pozostałe z początku XIX wieku oraz cmentarz mennonitów.

Wikipedia


markuszewski

nazwisko


SJP.pl


markuszów

osada w Polsce


SJP.pl

Markuszów dawniej też Markuszew – osada w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Markuszów

Osada leży nad rzeką Kurówką. Siedziba gminy Markuszów. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską około 1550 roku, zdegradowany w 1869 roku. Historycznie położony jest w Małopolsce (początkowo w ziemi sandomierskiej, a następnie w ziemi lubelskiej). W drugiej połowie XVI wieku położony był w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Markuszów. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w ówczesnym województwie lubelskim.

Wikipedia


markuszowianin

mieszkaniec Markuszowa (osady w Polsce)


SJP.pl


markuszowianka

mieszkanka Markuszowa (osady w Polsce)


SJP.pl


markuszowski

Markuszów (osada w Polsce)


SJP.pl


marla

cienka, rzadka tkanina bawełniana; merla


SJP.pl

Merla, marla (obie nazwy od francuskiego miasta Marly), gaza introligatorska – używany między innymi w introligatorstwie gruby gumowany muślin, czyli rzadko tkana tkanina bawełniana o splocie płóciennym, silnie klejona. Może być surowa lub bielona.

Wikipedia


marlboro

papieros marki Marlboro


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. papieros marki „Marlboro”

Wiktionary

Marlboro – jedna z najbardziej znanych na świecie marek papierosów, produkowana przez firmę Philip Morris International, należącą niegdyś do holdingu Altria Group Inc. Widoczne niekiedy na paczce słowa Veni, vidi, vici są nawiązaniem do znanej wypowiedzi Juliusza Cezara.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Słuchając uważnie Bieleckiego, z wewnętrznej kieszeni kurtki wydobył paczkę peweksowskich marlboro w kartonowym opakowaniu.

Wiktionary


marlborough

miasto w Anglii w hrabstwie Wiltshire


SJP.pl

Miejscowości w Anglii:

  • Marlborough – miasto w hrabstwie Wiltshire

Miejscowości w USA:

  • Marlborough – miasto w stanie Connecticut, w hrabstwie Hartford
  • Marlborough – miasto w stanie Massachusetts, w hrabstwie Cheshire
  • Marlborough – jednostka osadnicza w stanie Massachusetts, w hrabstwie Cheshire
  • Marlborough – wieś w stanie Missouri, w hrabstwie St. Louis
  • Marlborough – miasto w stanie New Hampshire, w hrabstwie Cheshire
  • Marlborough – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Ulster

Wikipedia


marlen

imię żeńskie


SJP.pl


marlena

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Marlena – imię żeńskie, formowane na dwa sposoby:

  • poprzez połączenie imion Maria i Magdalena; tak ukształtowała swój pseudonim artystyczny aktorka Marlene Dietrich, właśc. Maria Magdalena Dietrich von Losch;
  • poprzez połączenie nazwisk Marksa i Lenina; w ten sposób kształtowano to imię w ZSRR.

Marlena imieniny obchodzi 12 września i 23 października.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy Marlena była moją dziewczyną, uważałem ją za najpiękniejszą na świecie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈlɛ̃na, AS: marlna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Marlenka ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. Marlenka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Marjolaine ż.

* kataloński: (1.1) Marlena ż.

* niderlandzki: (1.1) Marleen ż.

* rosyjski: (1.1) Марле́на ż.

źródła.

== Marlena (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marleniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marleny lub z nią związany


SJP.pl


marlenka

zdrobnienie od: Marlena


SJP.pl


marlett

krój czcionki


SJP.pl

Marlett – krój pisma (font) formatu TrueType wykorzystywany w systemach Microsoft Windows, począwszy od Windows 95. System operacyjny używa tego kroju do tworzenia ikon interfejsu użytkownika znajdujących się w menu i oknach. Przykładami są przyciski do zamykania, maksymalizacji oraz minimalizacji okna, których elementy stanowią pojedyncze glify tego fontu. Umożliwiło to użytkownikom skalowanie elementów interfejsu oraz proporcjonalną zmianę rozmiaru ikon.

Wikipedia


marley

nazwisko, m.in. Bob Marley (właśc. Robert Nesta Marley) (1945-1981), jamajski muzyk, wybitny twórca muzyki reggae


SJP.pl

Ludzie

  • Bob Marley – jamajski muzyk wykonujący reggae
    Członkami rodziny Boba Marleya, których działalność została odnotowana są:
    • Rita Marley – piosenkarka
    • Cedella Marley Booker – piosenkarka i pisarka, matka Boba Marleya
    • Cedella Marley – muzyczka i projektantka mody
    • Damian Marley – muzyk reggae
    • Julian Marley – muzyk reggae
    • Ky-Mani Marley – muzyk reggae
    • Norval Marley – ojciec Boba Marleya
    • Rohan Marley – gracz futbolu amerykańskiego
    • Stephen Marley (muzyk) – syn Boba Marleya
    • Ziggy Marley – muzyk reggae

    Wikipedia


marlin

ryba o charakterystycznym szpicu utworzonym z przerośniętej górnej szczęki, należąca do rodziny żaglicowatych, występująca w ciepłych wodach oceanicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. icht. ryba z rodziny żaglicowatych, nazwa systematyczna|Istiophoridae|ref=tak.

Wiktionary

  • marlin (właśc. żaglicowate) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych
  • Marlin – brytyjskie przedsiębiorstwo motoryzacyjne
  • Martin P5M Marlin – amerykański samolot patrolowy
  • Rambler/AMC Marlin – amerykański samochód osobowy produkowany przez American Motors Corporation

Miejscowości w USA:

  • Marlin – jednostka osadnicza w stanie Pensylwania, w hrabstwie Schuylkill
  • Marlin – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Falls

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na głębokości stu sążni marlin zżerał sardynki pokrywające ostrze i trzon haka, w miejscu, gdzie ręcznie kute żelazo wystawało z głowy małego tuńczyka.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żaglica, makaira

Wiktionary


marlinka

w żeglarstwie: cienka linka roślinna zwinięta z dwu lub trzech sznurków, używana do związywania ze sobą lin, sporządzania opasek oraz do obwiązywania żagla na bomie lub gaflu; juzing, omotka


SJP.pl


marlon

imię męskie


SJP.pl

Marlon – amerykański serial telewizyjny (sitcom) wyprodukowany przez Bicycle Path Productions, Baby Way Productions, 3 Arts Entertainment oraz Universal Television, którego pomysłodawcami są Christopher Moynihan oraz Marlon Wayans. Serial był emitowany od 16 sierpnia 2017 roku do 12 lipca 2018 roku przez NBC. W polskiej wersji językowej serial jest emitowany przez Netflix, który wykupił wyłączność na serial poza terytorium USA.

Wikipedia


marlow

  • Marlow – miasto w Niemczech w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Vorpommern-Rügen
  • Marlow – miasto w Anglii, w hrabstwie Buckinghamshire
  • Marlow – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Herefordshire

Miejscowości w USA:

  • Marlow – miasto w stanie New Hampshire, w hrabstwie Cheshire
  • Marlow – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie Stephens

Wikipedia


marlować

przywiązywać brzeg żagla do bomu lub gafla za pomocą marlinki


SJP.pl


marlowe

Marlowe – amerykański film kryminalny z 1969 na podstawie powieści Raymonda Chandlera Siostrzyczka. Główną rolę zagrał James Garner, a w epizodach wystąpili m.in. Bruce Lee, Gayle Hunnicutt, Rita Moreno, Sharon Farrell, Carroll O’Connor i Jackie Coogan.

Wikipedia


marluk

nazwisko


SJP.pl


marmara

1. morze Marmara - część Morza Śródziemnego;
2. wyspy Marmara - wyspy na morzu Marmara


SJP.pl

Marmara (tur. Marmara Adası, gr. Προικόνησος Proikonesos, łac. Proconnesus) – turecka wyspa położona na morzu Marmara.

Jest największą wyspą (pow. 117,18 km²) na morzu Marmara, położona w jego zachodniej części, w prowincji Balıkesir. Najwyższe wzniesienie 699 m n.p.m. Transport na nią jest możliwy drogą morską: statkiem i promem ze Stambułu lub motorówką z Tekirdağu i Erdeku. Średnia temperatura powietrza +24,6 °C a opady roczne wynoszą średnio 700,2 mm.

Wikipedia


marmaroski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marmaroszem, dotyczący Marmaroszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marmarosz mrz.

Wiktionary


marmarosz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina historyczna w północnej części Rumunii oraz w południowej Ukrainie, położona wzdłuż rzeki Cisy;

 (1.2) geogr. adm. okręg w północnej Rumunii;

Wiktionary

  • Marmarosz (kraina historyczna) – kraina historyczna w Rumunii i na Ukrainie
  • Komitat Marmarosz (komitat Máramaros) – dawny komitat Królestwa Węgier
  • Okręg Marmarosz (județ Maramureș) – okręg administracyjny w Rumunii
  • Marmarosz-Sziget – miasto w północnej Rumunii.
  • Góry Marmarosz – Karpaty Marmaroskie

Wikipedia

Powiązane:

 przym. marmaroski

Wiktionary


marmelada

dawniej: marmolada, stężona masa owocowa z owoców gotowanych z cukrem


SJP.pl


marmit

1. głębokie zagłębienie wyżłobione w litej skale wskutek erozji wód polodowcowych;
2. kocioł eworsyjny


SJP.pl

Marmit (garniec lodowcowy) – zagłębienie eworsyjne w formie cylindra o wygładzonych ścianach i zaokrąglonym dnie, wyżłobione w litej skale pod ciałem lodowca przez wody subglacjalne lub też przez wody supraglacjalne, spadające w głąb lodowca młynem lodowcowym i wprawiające w ruch wirowy kamienie znajdujące się na dnie tego zagłębienia. Marmity rozwijają się z reguły w lokalnych zagłębieniach lub szczelinach skały i mogą osiągać głębokość kilkunastu metrów.

Wikipedia


marmolada

masa z owoców i cukru przetarta i gotowana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. gęsty, stężony przetwór owocowy sporządzany z przetartych owoców gotowanych z cukrem;

Wiktionary

Marmolada – słodzony koncentrat owocowy wytwarzany z przetartych owoców, świeżych lub częściej po procesie sulfitacji, które są gotowane z dużą ilością cukru (powyżej 50% masy składników). Marmolada może być przygotowana z jednego lub wielu gatunków owoców. Oprócz podstawowego zastosowania jako dodatek do pieczywa, marmolada jest stosowana do wypieku ciast, rogalików, bułek, ciasta francuskiego, zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz ciasta. Podczas pieczenia nie zmienia kształtu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uwielbiam marmoladę różaną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmɔˈlada, AS: marmolada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. marmoladka

 przym. marmoladowy

Wiktionary


marmoladka

1. cukierek z przecieru owocowego;
2. zdrobnienie od: marmolada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) galaretowaty cukierek wyprodukowany z przecieru owocowego

 (1.2) zdrobn. od: marmolada

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zjadłam trzy marmoladki.

 (1.2) Zjedz trochę bułeczki z marmoladką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmɔˈlatka, AS: marmolatka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marmoladkowy

 rzecz. marmolada ż.

Wiktionary


marmoladowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący marmolady

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmolada ż.

Wiktionary


marmoladziarnia

wytwórnia marmolady


SJP.pl


marmoryzacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) okładzina imitująca marmur, sztuczny marmur

 (1.2) pokrywanie ścian i innych rzeczy imitacją marmuru

 (1.3) nakładanie, malowanie, wytłaczanie itp. wzoru przypominającego marmur

Wiktionary

Marmoryzacja – pokrywanie powierzchni ścian, schodów, rzeźb, kominków itp. materiałem składającym się z gipsu lub specjalnych cementów oraz proszkiem marmurowym naśladującym marmur. Imitowanie żyłkowań występujących w marmurze lub agacie, na papierze, drewnie lub ceramice.Sztuka zdobienia papieru tą metodą przybyła do Europy z Turcji i Persji, gdzie w XVI wieku była praktykowana w systemie mistrz–uczeń.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmarmɔrɨˈzat͡sʲja, AS: marmoryzacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2-3) marmoryzowanie

Wiktionary


marmoryzować

czasownik

 (1.1) wykładać coś okładziną imitującą marmur

 (1.2) nakładać, malować, wytłaczać itp. wzór przypominający marmur

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmɔrɨˈzɔvat͡ɕ, AS: marmoryzovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmurkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) marmurkować

Wiktionary


marmoryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marmoryzować.

Wiktionary

Marmoryzacja – pokrywanie powierzchni ścian, schodów, rzeźb, kominków itp. materiałem składającym się z gipsu lub specjalnych cementów oraz proszkiem marmurowym naśladującym marmur. Imitowanie żyłkowań występujących w marmurze lub agacie, na papierze, drewnie lub ceramice.Sztuka zdobienia papieru tą metodą przybyła do Europy z Turcji i Persji, gdzie w XVI wieku była praktykowana w systemie mistrz–uczeń.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmarmɔrɨzɔˈvãɲɛ, AS: marmoryzovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marmoryzacja

Wiktionary


marmozeta

południowoamerykańska małpa z rodziny pazurkowców


SJP.pl

Marmozeta (Leontopithecus) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny pazurkowcowatych (Callithrichidae).

Wikipedia


marmulada

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. marmolada

Wiktionary


marmur

skała metamorficzna ceniona jako materiał rzeźbiarski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. skała metamorficzna powstała z przeobrażenia wapieni, stosowana jako dekoracyjny materiał budowlany i artystyczny;

 (1.2) przedmiot wykonany z marmuru (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Michał Anioł stworzył posąg Dawida z jednego kawałka marmuru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarmur, AS: marmur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 czas. marmoryzować ndk., marmurkować ndk., zmarmurzać ndk.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

Wiktionary


marmurek

gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych; kaczka jarzębata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: marmur

 (1.2) deseń przypominający strukturę marmuru, spotykany często w dawnych introligatorskich oprawach książek

 (1.3) kamień służący do ostrzenia narzędzi

 (1.4) rodzaj babki lub keksa z dwóch rodzajów ciasta, o marmurkowym deseniu po ukrojeniu kawałka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈmurɛk, AS: marmurek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

 czas. marmoryzować ndk., marmurkować ndk.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) osełka

 (1.4) ciasto marmurkowe

Wiktionary


marmurka

gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych; kaczka jarzębata


SJP.pl

  • marmurki – zabawki dla dzieci
  • marmurka (ptak)

Wikipedia


marmurki

dekatyzowane spodnie dżinsowe, charakteryzujące się marmurkowym wzorem; dekatyzy


SJP.pl

Marmurki (lub kulki do gry, kule duńskie) – rodzaj dziecięcej zabawki; szklane, gliniane lub kamienne (głównie marmurowe lub agatowe) kulki najczęściej o średnicy ok. 1,25 cm, choć ich rozmiar może sięgać od 0,7 do 3 cm. Rozpowszechnione na całym świecie, szczególnie popularne w basenie Morza Śródziemnego i w Indochinach, ale także w Niemczech. Ze względu na ich atrakcyjny wygląd oraz różnorodność kolorów i materiałów kulki nierzadko bywają przedmiotem kolekcji lub wymiany pomiędzy dziećmi.

Wikipedia


marmurkować

czasownik

 (1.1) wykładać coś marmurem bądź jego imitacją

 (1.2) nakładać, malować, wytłaczać itp. wzór przypominający marmur

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmurˈkɔvat͡ɕ, AS: marmurkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować

Wiktionary


marmurkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marmurkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmurkɔˈvãɲɛ, AS: marmurkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary


marmurkowatość

cecha czegoś przypominającego wyglądem marmurek


SJP.pl


marmurkowaty

mający deseń przypominający żyłkowany marmur


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający deseń przypominający strukturę marmuru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Duże ilości szkodnika i intensywne ich żerowanie sprawia, że liście stają się początkowo marmurkowate, później żółto-szare i zasychają.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmurkɔˈvatɨ, AS: marmurkovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowy

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marmurkowy

Wiktionary


marmurkownia

zakład wytwarzający tkaninę przypominającą kolorem marmur


SJP.pl


marmurkowo-oliwkowy

złożony z dwóch deseni: marmurkowego i oliwkowego


SJP.pl


marmurkowy

przymiotnik

 (1.1) mający deseń przypominający strukturę marmuru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oba kremy wykładać na zmianę do szklanych pucharków, na wierzchu delikatnie zamieszać widelcem, aby powstał marmurkowy wzorek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmurˈkɔvɨ, AS: marmurkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur m., marmoryzacja ż., marmurołom m., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marmurkowaty

Wiktionary


marmurowobiały

biały o odcieniu marmurowym


SJP.pl


marmurowy

wykonany z marmuru


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z marmuru, zbudowany z marmuru

przymiotnik jakościowy

 (2.1) przen. nieruchomy, posągowy, zastygły w bezruchu

 (2.2) przen. kolorem i gładkością przypominający biały marmur

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozbito marmurowe kominki, roztrzaskano na kawałki okna, mahoniowe rzeźbione drzwi, nieliczne pozostawione meble.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmuˈrɔvɨ, AS: marmurovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmur mrz., marmoryzacja ż., marmurołom mrz., marmoryzowanie n., marmurkowanie n.

:: zdrobn. marmurek m.

 przym. marmurkowy, marmurkowaty

 czas. marmoryzować, marmurkować

Wiktionary


marmurołom

(zwykle w liczbie mnogiej) miejsce, gdzie się wydobywa marmur; kopalnia marmuru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kopalnia, w której wydobywa się marmur

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Biuro przedstawiło projekt techniczny marmurołomu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarmuˈrɔwɔ̃m, AS: marmurou̯õm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marmurkowanie n., marmurek mrz., marmur mrz., marmoryzowanie n., marmoryzacja ż.

 czas. marmoryzować, marmurkować

 przym. marmurkowaty, marmurkowy, marmurowy

Wiktionary


marmurołomy

(zwykle w liczbie mnogiej) miejsce, gdzie się wydobywa marmur; kopalnia marmuru


SJP.pl


marmuzela

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. iron. miejska strojnisia, kokietka

 (1.2) przest. pogard. kobieta lekkiego prowadzenia; miłośnica, ladacznica, nierządnica

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z naszej łaski tutaj tkwi, na nasze prośby zostawił go dyrektor, teraz musi wydalić na nasze żądanie. Niech rusza w świat ze swoją marmuzelą!

 (1.2) Gdy przeszła, Marynka uśmiechnęła się pogardliwie. – Jakaś marmuzela, niechby tylko Sznaglowa dobrze zdarła, bo to płacić może taka diablica…

 (1.2) Jeszcze dziesięć lat temu – to to wyglądało inaczej! Ubierało się jak marmuzela, a włosy, co ich teraz prawie że nie ma, malowała galancie na żółto i mieszkała we trzech pokojach… Ale jak się to zestarzało, a stało się niezdolne niby już do tej zabawy, to ją facety przepędziły…

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) mamzela

 (1.2) przest. kokota, współcz. panienka

Wiktionary


marna

1. słaby, o niskiej wartości;
2. nieudolny, kiepski, nieporadny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka we Francji, prawy dopływ Sekwany;

 (1.2) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Grand Est;

Wiktionary

Marna (fr. Marne) – rzeka we Francji, prawy dopływ Sekwany. Wypływa z Wyżyny Langres, a uchodzi do Sekwany w pobliżu Paryża.

Większe miasta położone nad rzeką: Meaux, Epernay, Châlons-en-Champagne.

Marna połączona jest poprzez kanały Marna–Saona i Marna–Ren.

Nad Marną odbyły się I i II bitwa nad Marną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miało to zresztą miejsce we Francji, gdzie nieco starsza faza (LB) znana była pod nazwą kultury marneńskiej — od grobów wozowych, szczególnie licznych nad Marną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarna, AS: marna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marneński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. marneński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) Марна

* czeski: (1.1) Marna

* francuski: (1.1) Marne ż.

* litewski: (1.1) Marna

* łaciński: (1.1) Matrona, Materna

* rosyjski: (1.1) Марна ż.

* słowacki: (1.1) Marna ż.

* ukraiński: (1.1) Марна

źródła.

== Marna (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marnacja

potocznie: marnowanie, zmarnowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. bezsensowna strata, zmarnowanie czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy pakuje się energię w formy nadmiarowe, jest to pewna marnacja i brakuje jej na rzeczy istotne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnowanie n., zmarnowanie n., marność ż., marnienie n., zmarnienie n., marnotrawstwo n., marnotrawienie n., zmarnotrawienie n.

 czas. marnować ndk., zmarnować dk., marnieć ndk., zmarnieć dk., marnotrawić ndk., zmarnotrawić dk.

 przym. marny, marniutki, marniuteńki, marotrawny

 przysł. marnie, marniutko, marniuteńko, marnotrawnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zmarnowanie, marnotrawstwo

Wiktionary


marnawy

rzadko: nieco marny, niewiele wart; lichawy, kiepskawy


SJP.pl


marneński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marną, dotyczący Marny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miało to zresztą miejsce we Francji, gdzie nieco starsza faza (LB) znana była pod nazwą kultury marneńskiej — od grobów wozowych, szczególnie licznych nad Marną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marna ż.

Wiktionary


marneuli

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowej Gruzji, w regionie Dolna Kartlia;

Wiktionary

Marneuli (gruz. მარნეული) – miasto w południowej Gruzji, w regionie Dolna Kartlia. Ośrodek przemysłowy. Miasto zamieszkane jest głównie przez Azerów (83,1%).

Miasto jest siedzibą bazy lotniczej wojska gruzińskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. marneulski

Wiktionary


marneulski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marneuli, dotyczący Marneuli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Azerowie, zamieszkujący w zwartych skupiskach pogranicze Gruzji i Azerbejdżanu, domagali się natomiast autonomii (władze częściowo wyszły naprzeciw tym żądaniom, w 1979 roku tworząc marneulski rejon narodowościowy).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marneuli n.

Wiktionary


marnić

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. trwonić

Wiktionary


marnie

przysłówek

 (1.1) w sposób marny; nędznie lub niezbyt dobrze

Wiktionary

Marnie – amerykański dreszczowiec psychologiczny z 1964 w reżyserii Alfreda Hitchcocka, zrealizowany na podstawie powieści Winstona Grahama. W roku premiery film zebrał mieszane recenzje, jednak po latach uznawany jest za jedną z najlepszych produkcji z końcowego etapu kariery reżysera.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marnowanie n., zmarnowanie n., marnacja ż., marność ż.

 czas. marnieć, marnować ndk., zmarnować dk.

 przym. marny

Wiktionary


marnieć

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zmarnieć)

 (1.1) tracić wartość, stawać się marnym

 (1.2) stawać się marnym, słabszym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnacja ż., marność ż., marnota ż., marnienie n., zmarnienie n., marnowanie n., zmarnowanie n.

 czas. zmarnieć dk., marnować dk., zmarnować dk.

 przym. marny, marniutki, zmarniały

 przysł. marnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gnić, marnować się, psuć się, popadać w zapomnienie

 (1.2) opadać z sił, słabnąć

Wiktionary


marniej

stopień wyższy od przysłówka: marnie


SJP.pl


marniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: marny


SJP.pl


marnina

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. słabeusz

Wiktionary


marniok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. utracjusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To je marniok synek, raczyj nie chodzuj ś nim.

Wiktionary


marnisz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. niszczyciel

Wiktionary


marniuchny

zdrobnienie od: marny; marniutki, marniuśki, marniuteńki


SJP.pl


marniuśki

zdrobnienie od: marny; marniutki, marniuteńki, marniuchny


SJP.pl


marniuteńki

zdrobnienie od: marny; marniutki, marniuśki, marniuchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: marny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʲɲuˈtɛ̃ɲci, AS: marʹńutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marny

 rzecz. marnacja ż.

Wiktionary


marniutki

zdrobnienie od: marny; marniuteńki, marniuśki, marniuchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: marny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muszę jednak Państwa uprzedzić, że kasztany które zaowocowały w naszym klimacie są takie jakieś marniutkie, chuderlawe i ledwo co do położenia na ząb.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʲˈɲutʲci, AS: marʹńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marny

 czas. marnieć

 rzecz. marnacja ż.

Wiktionary


marnizna

potocznie: coś bardzo marnego lub występującego w drastycznie niedostatecznej ilości


SJP.pl


marność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bycie ulotnym, nietrwałym, bezcelowym, bez wartości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W niczym więc człowiek nie przewyższa zwierząt, bo wszystko jest marnością. Wszystko idzie na jedno miejsce: powstało wszystko z prochu i wszystko do prochu znów wraca.

 (1.1) Pustelnik dniami i nocami rozmyślał nad marnością dóbr doczesnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarnɔɕt͡ɕ, AS: marność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnowanie n., zmarnowanie n., marnacja ż.

 czas. marnieć, marnować ndk., zmarnować dk.

 przym. marny

 przysł. marnie

Wiktionary


marnotrawca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która wykorzystuje rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie nimi gospodaruje, jest rozrzutna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔˈtraft͡sa, AS: marnotrafca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnotrawnik m., marnotrawstwo n., marnotrawienie n., zmarnotrawienie n.

:: fż. marnotrawczyni ż.

 czas. marnotrawić ndk., zmarnotrawić dk.

 przym. marnotrawny, marnotrawczy

 przysł. marnotrawnie, marnotrawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. marnotrawnik

Wiktionary


marnotrawczo

marnotrawczy


SJP.pl

Patrz:

marnotrawczy

marnotrawczy

przestarzale: dotyczący marnotrawcy; rozrzutny, nieoszczędny, niegospodarny


SJP.pl


marnotrawczyni

kobieta marnotrawna; utracjuszka


SJP.pl


marnotrawić

wykorzystywać w sposób nieprzynoszący korzyści; marnować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) nie wykorzystywać rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie gospodarować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dorobek ten jest obecnie w znacznej mierze marnotrawiony na skutek wyraźnego procesu upolityczniania struktur ochrony środowiska.

 (1.1) Dużo wody się marnotrawi, likwidacja marnotrawstwa wody jest koniecznością.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔˈtravʲit͡ɕ, AS: marnotravʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnotrawstwo n., marnotrawca m., marnotrawnik m., marnotrawienie n., zmarnotrawienie n., marnacja ż.

 przym. marnotrawny, marnotrawczy

 przysł. marnotrawnie, marnotrawczo

Wiktionary


marnotrawienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marnotrawić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔtraˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: marnotravʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marnotrawić

 rzecz. marnacja ż., marnotrawstwo, marnotrawca

 przym. marnotrawny

Wiktionary


marnotrawność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest marnotrawne; cecha tych, którzy są marnotrawni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marnotrawny

 przysł. marnotrawnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozrzutność

Wiktionary


marnotrawny

trwoniący pieniądze, nieoszczędny, rozrzutny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niewykorzystujący rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie gospodarujący, rozrzutny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔˈtravnɨ, AS: marnotravny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnotrawstwo n., marnotrawca m., marnotrawnik m., marnotrawienie n., zmarnotrawienie n., marnotrawność ż.

 czas. marnotrawić ndk., zmarnotrawić dk.

 przysł. marnotrawnie, marnotrawczy

 przym. marny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozrzutny, utracjuszowski, nieoszczędny

Wiktionary


marnotrawstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niewykorzystywanie rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędne gospodarowanie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔˈtrafstfɔ, AS: marnotrafstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnowanie n., zmarnowanie n., marnotrawca m., marnotrawnik m., marnotrawienie n., marnacja ż.

 czas. marnować, marnotrawić ndk., zmarnotrawić dk.

 przym. marnotrawny, marnotrawczy, marny

 przysł. marnotrawnie, marnotrawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niegospodarność, rozrzutność, utracjuszostwo

Wiktionary


marnować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmarnować)

 (1.1) wykorzystywać w sposób, który nie przynosi korzyści

czasownik zwrotny niedokonany marnować się (dk. zmarnować się)

 (2.1) wykorzystywać małą część swoich możliwości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie marnuj czasu na oglądanie telewizji!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈnɔvat͡ɕ, AS: marnovać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marny

 czas. zmarnować dk., marnieć ndk.

 rzecz. marnacja ż., zmarnowanie n., marnowanie n., marnotrawstwo n., marność ż.

 przysł. marnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marnotrawić, trwonić

Wiktionary


marnowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marnować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarnɔˈvãɲɛ, AS: marnovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marnieć, marnować ndk., zmarnować dk.

 rzecz. marnacja ż., zmarnowanie, marnotrawstwo, marność

 przym. zmarnowany, marny

 przysł. marnie

Wiktionary


marny

1. słaby, o niskiej wartości;
2. nieudolny, kiepski, nieporadny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) będący w złym stanie, o niewielkiej wartości

 (1.2) mały, drobny

 (1.3) zbyteczny, daremny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szałas okazał się marnym schronieniem podczas deszczu.

 (1.1) Kobieto! puchu marny! ty wietrzna istoto!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarnɨ, AS: marny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marnacja ż., marność ż., marnotrawstwo n., marnowanie n., zmarnowanie n., marnienie n., zmarnienie n.

 czas. marnować ndk., zmarnować dk., marnieć ndk., zmarnieć dk.

 przym. marnotrawny

:: zdrobn. marniutki, marniuteńki

 przysł. marnie, marnotrawnie, marniutko, marniuteńko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kiepski, lichy, nędzny

 (1.2) drobny

Wiktionary


maród

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chory

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maródka ż.

Wiktionary


maroda

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chory

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marodować ndk., marodzić ndk.

 rzecz. marodka ż.

Wiktionary


marodka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zwolnienie lekarskie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od pyndziałku żech je na maródce. → Od poniedziałku jestem na zwolnieniu lekarskim.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maród

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. maród

frazeologia.

etymologia.

 por. etymn|słowacki|maródka.

uwagi.

 (1.1) inna pisownia marodka

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|zwolnienie lekarskie.

źródła.

== maródka (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zwolnienie lekarskie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) pot. péenka

Wiktionary


marodować

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Zaolzie. chorować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maroda mos.

Wiktionary


marodzić

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Zaolzie. opuszczać pracę z powodu choroby

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maroda mos.

Wiktionary


marokańczyk

obywatel Maroka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Maroka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɔˈkãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: marokãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maroko n.

:: fż. Marokanka

 przym. marokański

Wiktionary


marokanka

obywatelka Maroka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Maroka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɔˈkãŋka, AS: marokãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maroko n.

:: fm. Marokańczyk

 przym. marokański

Wiktionary


marokański

związany z państwem Maroko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Maroka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W połowie zeszłego miesiąca pakistańska grupa hakerów przejęła kontrolę nad marokańską domeną Google, miesiąc wcześniej podobny los spotkał firmę w Algierii i Portoryko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɔˈkãj̃sʲci, AS: marokãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maroko n., Marokańczyk m., Marokanka ż.

Wiktionary


marokin

specjalnie wyprawiona i tłoczona skóra koźla


SJP.pl


maroko

państwo w Afryce ze stolicą w Rabacie; Królestwo Marokańskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce Północnej;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ceuta jest hiszpańskim miastem autonomicznym na wybrzeżu Morza Środziemnego w północnej Afryce i stanowi enklawę w północnym Maroku, naprzeciwko Gibraltaru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɔkɔ, AS: maroko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marokańczyk m., Marokanka ż., marokańskość ż.

 przym. marokański

Wiktionary


maron

książkowo: kasztan - owoc kasztana (drzewa), spożywany po upieczeniu, ugotowaniu lub zmielony na mąkę do wypieku chleba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. potomek zbiegłych czarnoskórych niewolników z czasów kolonialnych, którzy osiedlili się pierwotnie na terenie Ameryki Łacińskiej i jako pierwsi uzyskali wolność;

 (1.2) czarnoskóry niewolnik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) rzad. owoc kasztana jadalnego

Wiktionary

Maron – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Grand Est, w departamencie Meurthe i Mozela.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 804 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 42 osób/km² (wśród 2335 gmin Lotaryngii Maron plasuje się na 437. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 200.).

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Na Krupówkach stały kotły z pieczonymi słodkimi maronami, których zapach ciągnął się daleko w mroźnym powietrzu i które parzyły zmarznięte ręce.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|marron. < etym|hiszp|cimarrón. → zbiegły, zdziczały

 (2.1) etym|wł|marrone.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) maroon

źródła.

== maron (papiamento.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) brązowy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|marron. < etym|hiszp|cimarrón. → zbiegły, zdziczały

 (2.1) etym|wł|marrone.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) maroon

źródła.

== maron (papiamento.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) brązowy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


maronici

członek kościoła maronickiego


SJP.pl

Maronici – chrześcijańska ludność z Bliskiego Wschodu, grupa religijna (maronici) i etniczna (Maronici), zamieszkująca pierwotnie na terenie Syrii i Libanu. Maronici są w przeważającej mierze wschodnimi katolikami obrządku zachodniosyryjskiego, członkami Kościoła maronickiego.

Wikipedia


maronicki

odnoszący się do maronity, właściwy maronitom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z maronitami, dotyczący maronitów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maronita mos., maronitka ż.

Wiktionary


maronita

członek kościoła maronickiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. członek chrześcijańskiej wspólnoty powstałej w VII wieku na terenach Libanu i Syrii i tam pierwotnie działającej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɔ̃ˈɲita, AS: marõńita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. maronitka ż.

 przym. maronicki

Wiktionary


maronitka

maronita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. członkini chrześcijańskiej wspólnoty powstałej w VII wieku na terenach Libanu i Syrii i tam pierwotnie działającej

Wiktionary

Patrz:

maronita

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. maronita mos.

 przym. maronicki

Wiktionary


maror

potrawa w postaci gorzkich warzyw (chrzanu lub sałaty) mających symbolizować gorycz niewolnictwa, spożywana przez żydów podczas wieczerzy będącej częścią święta paschy; gorzkie zioła


SJP.pl


marosz

nazwisko


SJP.pl


maroszek

nazwisko


SJP.pl


marowate

rodzina gryzoni żyjących w Ameryce Południowej


SJP.pl

Kawiowate, dawniej także: marowate (Caviidae) – rodzina ssaków z infrarzędu jeżozwierzokształtnych (Hystricognathi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia). Kopalne marowate znane są już od miocenu. Rodzina obejmuje 6 rodzajów z 20 gatunkami. Współcześnie żyjącymi przedstawicielami marowatych są m.in. kawia domowa (potocznie: świnka morska), mara patagońska i kawia brazylijska.

Wikipedia


marowaty

o cechach marowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


marownia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. cmentarna kostnica

Wiktionary


marownio

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kostnica

Wiktionary


marózka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Polsce, na Mazurach, lewobrzeżny dopływ Łyny;

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) D. lp. od Marózek

Wiktionary

Marózka – rzeka, lewobrzeżny dopływ Łyny o długości 45,22 km.

Rzeka wypływa z jeziora Gardejki, a następnie płynie przez jeziora: Lubień, Mielno, Maróz, Pawlik, Święte Jezioro. Płynie przez tereny gmin Dąbrówno, Nidzica, Grunwald, Olsztynek, przepływa przez Zybułtowo, Mielno, Waplewo, Swaderki i Kurki. Uchodzi do jeziora Kiernoz Wielki, przez które przepływa Łyna.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Maróz m., Marózek m.

Wiktionary


marquez

  • osoby o nazwisku Márquez lub Marquez
    • Arturo Márquez – meksykański kompozytor
    • Gabriel García Márquez – kolumbijski pisarz, noblista
    • Rafael Márquez – meksykański piłkarz
    • Rafael Márquez Esqueda – meksykański piłkarz
    • Rafael Márquez Lugo – meksykański piłkarz
    • Iván Márquez – wenezuelski siatkarz
    • Iván Márquez Álvarez – hiszpański piłkarz
  • Marquez – krater uderzeniowy w USA
  • Marquez – miasto w USA, w stanie Teksas

Wikipedia


marr

Marr – wieś w Anglii, w hrabstwie ceremonialnym South Yorkshire, w dystrykcie metropolitalnym Doncaster. Leży 23 km na północny wschód od miasta Sheffield i 237 km na północ od Londynu.

Wikipedia


marrakesz

miasto w Maroku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. duże miasto na południu Maroka;

Wiktionary

Marrakesz (arab. ‏مراكش‎, Marrākuš; marok. arab. Meṛṛakeš; fr. Marrakech) – miasto w zachodnim Maroku, u podnóża Atlasu Wysokiego, na wysokości ok. 460 m n.p.m., siedziba administracyjna regionu Marrakesz-Safi. W 2024 roku liczyło ok. 1 mln mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈːakɛʃ, AS: ma•rakeš

Wiktionary


marrakeszanin

mieszkaniec Marrakeszu


SJP.pl


marrakeszanka

mieszkanka Marrakeszu


SJP.pl


marrakeszański

przymiotnik od: Marrakesz; marrakeszeński


SJP.pl


marrakeszeński

przymiotnik od: Marrakesz; marrakeszański


SJP.pl


marran

portugalski lub hiszpański żyd zmuszony do przyjęcia chrztu w celu uniknięcia prześladowań religijnych; maran


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. żydowski konwertyta w późnośredniowiecznej i wczesnonowożytnej Hiszpanii i Portugalii;

Wiktionary

Marran (arab. مران) – miejscowość w Syrii, w muhafazie Aleppo. W 2004 roku liczyła 3670 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marranizm m.

:: fż. marranka ż.

 przym. marranicki

Wiktionary


marranka

marran; maranka


SJP.pl


marrański

dotyczący marrana, marana; marański


SJP.pl


marriott

[czytaj: meriot] luksusowy hotel międzynarodowej sieci Marriott International


SJP.pl

Stany Zjednoczone:

  • Marriott-Slaterville – miasto w stanie Utah

Osoby:

  • Alice Marriott
  • Bill Marriott – amerykański biznesmen
  • Fred Marriott – amerykański kierowca rajdowy
  • Gereth Marriott – brytyjski kajakarz górski
  • John Marriott − brytyjski historyk
  • John Willard Marriott – amerykański biznesmen, założyciel sieci hotelowej
  • Mike Marriott – angielski muzyk folkowy
  • Steve Marriott − brytyjski wokalista, autor tekstów, gitarzysta i pianista

Wikipedia


marryzm

pseudonaukowa teoria o języku, stworzona przez radzieckiego językoznawcę Nikołaja Marra w latach 1920-1926


SJP.pl

Marryzm (nowa nauka o języku) – teoria stworzona przez Nikołaja Marra w latach 1920–1926. Zgodnie z podstawowymi zasadami marryzmu:

  • języki świata powstały na drodze monogenetycznej,
  • prajęzyk ludzkości składał się z czterech słów: ber, jon, roš, sal,
  • czynnikiem ewolucji języka była przede wszystkim zmiana formacji społecznych, oraz ich mieszanie się.

Wikipedia


mars

bocianie gniazdo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bóg wojny, utożsamiany z greckim Aresem;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) astr. czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego;

Wiktionary

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego. Krąży między orbitą Ziemi a pasem planetoid dzielącym go od orbity Jowisza. Planeta została nazwana od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa, ze względu na barwę, która przy obserwacji z Ziemi wydaje się rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym Rzymianom z pożogą wojenną. Odcień ten bierze się od tlenków żelaza pokrywających powierzchnię. Mars jest planetą wewnętrzną z cienką atmosferą, o powierzchni usianej kraterami uderzeniowymi, podobnie jak powierzchnia Księżyca i wielu innych ciał Układu Słonecznego. Powierzchnia wykazuje formy podobne do ziemskich: wulkany, doliny, kaniony, pustynie i polarne czapy lodowe. Okres obrotu wokół własnej osi jest niewiele dłuższy niż ziemski i wynosi 24,6229 godziny (24 h 37 m 22 s). Na Marsie znajduje się najwyższe wzniesienie w Układzie Słonecznym – Olympus Mons i największy kanion – Valles Marineris. Gładki obszar równinny Vastitas Borealis na półkuli północnej, który obejmuje 40% powierzchni planety, może być pozostałością ogromnego uderzenia. W przeciwieństwie do Ziemi, Mars jest mało aktywny geologicznie i nie zachodzą na nim zjawiska tektoniczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mars uchodził początkowo za italskie bóstwo wegetacji.

 (1.1) Atrybutami Marsa były hełm, miecz, tarcza, włócznia, wilk, dzięcioł i rumak.

 (1.1) Równina w północno-zachodniej części starożytnego Rzymu, zwana Polem Marsowym, była poświęcona Marsowi.

 (2.1) Mars ma 2 księżyce, które mają nieregularny kształt.

 (2.1) Rzadka i cienka atmosfera Marsa składa się głównie z dwutlenku węgla, azotu, argonu i tlenu.

 (2.1) Od dawnych bowiem czasów marzeniem ludzkości było wzbicie się w powietrze, potem zaś na Księżyc lub Marsa.

 (2.1) Czy istnieje życie na Marsie?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mars, AS: mars

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsjanin mos., Marsjanka ż., marsowość ż., mars mzw./mrz.

 przym. marsowy, marsowaty, marsjański

:: gwara. przest. Marsowy

 przysł. marsowo, marsowato

 czas. marsowieć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Ares

 (2.1) peryfr. Czerwona Planeta, czerwona planeta; symbol.

Wiktionary


marsala

1. sycylijskie wzmocnione wino słodkie;
2. kolor tego wina, między brązem a czerwienią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, położone na zachodnim wybrzeżu Sycylii;

Wiktionary

Marsala – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Miejscowość słynie z wina marsala.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 77 013 osób, 319,6 os./km².

W Marsali znajduje się m.in. katedra z 1176, muzea Museo degli Arazzi i Museo Bagli Anselmi (gdzie znajduje się okręt kartagiński z 241 r. p.n.e.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazajutrz po wylądowaniu tysiąca garibaldczyków w Marsali na Sycylii, gdy rozpoczęła się decydująca walka o zjednoczenie Włoch, w sycylijskiej wiosce Bronte chłopi urządzili rzeź „panów”, w praktyce wszystkich mieszkańców „o białej skórze” i „w kapeluszach”.

 (1.1) W tym samym roku inna saraceńska wyprawa, składająca się z czterdziestu okrętów, złupiła sycylijskie miasta: Mazara del Vallo, Marsalę i Trapani. Po ich doszczętnym zniszczeniu i ograbieniu popłynęła na północ Morzem Tyrreńskim.

 (1.1) W XVI wieku znaczenie Marsali osłabło w konsekwencji rozmyślnego zasypania portu w celu lepszej obrony przed atakami korsarzy. Miasto odzyskało swój dawny splendor w XVIII wieku, gdy Anglicy rozwinęli produkcję i handel winem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marsala ż.

 przym. marsalski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. marsala ż.

 przym. marsalski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Marsala

* arabski: (1.1) مرسى علي

* francuski: (1.1) Marsala

* rosyjski: (1.1) Марсала ż.

* włoski: (1.1) Marsala

źródła.

== Marsala (język angielski.) ==

thumb|Marsala (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Marsala

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marsalis

nazwisko


SJP.pl


marsalski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marsalą, dotyczący Marsali

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dokonywało się połączenie Włoch nowych. Marsalski tysiąc zdobywa Neapol.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsala ż., marsala ż.

Wiktionary


marsareja

jedna z rej na maszcie statku, posiadającego żagiel rejowy; marsreja


SJP.pl


marsel

drugi od dołu żagiel czworokątny na maszcie statku z ożaglowaniem rejowym


SJP.pl

Marsel lub marsżagiel (ang. topsail) – prostokątny żagiel rejowy (zawieszany na marsrei), pomiędzy marsem, a bramsalingiem.

Jeśli znajdują się tam dwa żagle, to nazywane są marslem dolnym i marslem górnym. W zależności zaś od masztu, na którym żagiel jest podniesiony, otrzymuje on także nazwę tego masztu, np. foka czy grota, i wówczas pełna nazwa brzmi fokmarsel dolny, grotmarsel górny itd.

Wikipedia


marshall

[czytaj: marszal] produkt firmy Marshall


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. muz. produkt marki Marshall

Wiktionary

  • Marshall Amplification – firma zajmująca się produkcją akcesoriów i instrumentów muzycznych
  • Marshall (Marshal) – funkcjonariusz policji w USA

Osoby:

  • Alfred Marshall (1842–1924) – angielski ekonomista
  • Brian Marshall (ur. 1973) – amerykański gitarzysta basowy
  • Frank Marshall (1877–1944) – amerykański szachista
  • George Marshall (1880–1959) – amerykański generał i polityk
  • John Marshall – amerykański gitarzysta
  • John Marshall – amerykański prawnik i polityk
  • John Marshall – angielski perkusista
  • John Marshall – angielski żeglarz
  • John Marshall – australijski pływak
  • John Marshall – angielski archeolog
  • Lew Marshall (ur. 1969) – współpracownik reżysera Scooby Doo
  • Marshall Manesh (ur. 1950) – amerykański aktor

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== marshall (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-marshall.ogg.

 homofony|martial.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) amer. marszałek

odmiana.

 (1.1) lp. marshall; lm. marshalls

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʃal, AS: maršal

Wiktionary


marsjanin

potocznie: mieszkaniec innej planety niż Ziemia; kosmita, ufita, ufoludek, obcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sf. hipotetyczny mieszkaniec Marsa

Wiktionary

  • Marsjanin – powieść Andy’ego Weira wydana w 2011 r.
  • Marsjanin – film w reżyserii Ridleya Scotta z 2015 r. z Mattem Damonem w roli głównej, adaptacja powieści

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈsʲjä̃ɲĩn, AS: marsʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mars mos./mzw., mars mzw./mrz., marsjańskość ż., marsowość ż., marsowatość ż.

:: fż. Marsjanka ż.

 czas. marsowieć ndk.

 przym. marsjański, marsowaty, marsowy, Marsowy

 przysł. marsowo, marsowato

Wiktionary


marsjanka

domniemana mieszkanka Marsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sf. hipotetyczna mieszkanka Marsa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈsʲjãŋka, AS: marsʹi ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mars mos./mzw., mars mzw./mrz., marsjańskość ż., marsowość ż., marsowatość ż., Marek mos., Marcin mos., Martyna ż.

:: fm. Marsjanin mos.

 czas. marsowieć ndk.

 przym. marsjański, marsowaty, marsowy, Marsowy

 przysł. marsowo, marsowato

Wiktionary


marsjański

Mars (planeta)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Marsa, związany z Marsem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marsjańska doba jest o 37 minut dłuższa od ziemskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈsʲjä̃j̃sʲci, AS: marsʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mars m., Marsjanin m., Marsjanka ż.

Wiktionary


marsjańskość

marsjański


SJP.pl

Patrz:

marsjański

marsjasz

Marsjasz (także Marsjas, gr. Μαρσύας Marsýas, łac. Marsyăs) – w mitologii greckiej satyr frygijski, sławny z mistrzowskiej gry na aulosie i znany z rywalizacji z Apollinem, którą przypłacił obdarciem ze skóry.

Wikipedia


marski

dotknięty lub spowodowany marskością


SJP.pl


marskość

zwłóknienie narządu prowadzące do jego niewydolności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. stwardnienie narządu i związane z tym upośledzenie jego czynności

Wiktionary

Marskość wątroby, zwłóknienie wątroby (łac. cirrhosis hepatis) – postępujące włóknienie miąższu wątroby, niszczące jej strukturę.

Marskość wątroby charakteryzuje się zastępowaniem hepatocytów włóknami tkanki łącznej, które zaburzają jej prawidłową budowę, doprowadzając do upośledzenia funkcji metabolicznych, utrudnienia odpływu żółci oraz są przyczyną powstania nadciśnienia wrotnego. Przyczynami marskości mogą być, między innymi, toksyny (w tym alkohol), zakażenia wirusami (szczególnie HBV i HCV), choroby autoimmunologiczne wątroby jak AZW, PBC, PSC oraz choroby metaboliczne.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmarskɔɕt͡ɕ, AS: marskość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marski

Wiktionary


marsonauta

środowiskowo: astronauta biorący udział w locie na Marsa


SJP.pl


marsowaty

o twarzy, minie: groźny, srogi; marsowy


SJP.pl


marsowy

1. Mars (bóg);
2. o twarzy, minie: poważny, groźny, surowy; marsowaty;
3. przestarzale:
a) wojenny, wojskowy;
b) żołnierski, rycerski


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Marsa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Italscy pasterze oddawali Marsowej opiece swoje stada.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mars mos., Marsjanin mos., Marsjanka ż.

Wiktionary


marspikiel

zaostrzony kawałek pręta stalowego, używany przy pracach na pokładzie statku


SJP.pl


marsreja

jedna z rej na maszcie statku, posiadającego żagiel rejowy; marsareja


SJP.pl

Marsreja – reja zawieszona na stendze, tzn. pomiędzy marsem, a bramsalingiem lub topem. Jeśli są tam dwie reje to nazwane są marsreją dolną i górną.

Wikipedia


marsylczyk

mieszkaniec Marsylii (miasta we Francji); marsylianin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Marsylii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znam dwóch marsylczyków spędzających zimę na Cyprze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsylia ż., marsylianin mos., Marsylianka ż.

:: fż. marsylka ż., marsylianka ż.

 przym. marsylski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marsylianin

Wiktionary


marsylia

rzadki rodzaj paproci wodnej z rodziny marsyliowatych, rosnący na błotach i w wodach stojących


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto portowe w południowej części Francji;

Wiktionary

Marsylia (fr. Marseille, wymowa; oksyt. Marselha) – miasto w południowej Francji, nad Morzem Śródziemnym, ok. 100 km na południowy zachód od Alp. Jest drugim co do wielkości miastem w kraju, po Paryżu. Miasto w granicach administracyjnych gminy liczy ok. 900 000 mieszkańców, natomiast zespół miejski Marsylii w zależności od źródła liczy od 1 380 000 do 1 614 501 mieszkańców. Wraz z sąsiadującymi gminami tworzy metropolię Métropole d'Aix-Marseille-Provence z liczbą ludności na poziomie 1 898 561 osób. Jest stolicą regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże i departamentu Delta Rodanu. Od wschodnich przedmieść Marsylii do granicy z Włochami rozciąga się Lazurowe Wybrzeże. Miasto jest otoczone przez Park Narodowy Calanques.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten statek płynie do Marsylii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈsɨlʲja, AS: marsylʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marsylczyk mos., marsylka ż., marsylianin mos., marsylianka ż., Marsylianka ż.

 przym. marsylski

Wiktionary


marsylianin

mieszkaniec Marsylii (miasta we Francji); marsylczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Marsylii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsylia ż., marsylczyk mos., Marsylianka ż.

:: fż. marsylka ż., marsylianka ż.

 przym. marsylski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marsylczyk

Wiktionary


marsylianka

mieszkanka Marsylii (miasta we Francji); marsylka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) francuska pieśń rewolucyjna, dziś hymn Francji;

Wiktionary

Marsylianka (fr. La Marseillaise) – hymn państwowy Francji oraz jej departamentów i terytoriów zamorskich: Gwadelupy, Gujany Francuskiej, Majotty, Martyniki, Polinezji Francuskiej, Reunionu, Saint-Pierre i Miquelon oraz Wallis i Futuny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie restauracji „Marsylianka” była zakazana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarsɨˈlʲjãnka, AS: marsylʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsylia ż., marsylianin m., marsylczyk m., marsylianka ż., marsylka ż.

 przym. marsylski

Wiktionary


marsyliowate

rodzina paproci wodnych


SJP.pl

Marsyliowate (Marsileaceae) – rodzina paproci z rzędu salwiniowców. Należą tu 3 rodzaje liczące ok. 75 gatunków. W Polsce występują bardzo rzadko dwa gatunki – marsylia czterolistna i gałuszka kulecznica.

Wikipedia


marsyliowaty

o cechach marsyliowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


marsyliowe

podklasa paproci różnozarodnikowych żyjących w środowisku wodnym, obejmująca na ogół niewielkie rośliny o pełzającym kłączu, wytwarzającym korzenie przybyszowe i liście


SJP.pl


marsyliusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znaczenie myśli Marsyliusza w wielu sprawach wyprzedza ówczesne pojęcia.

Wiktionary


marsylka

mieszkanka Marsylii (miasta we Francji); marsylianka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Marsylii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsylia ż., Marsylianka ż., marsylianka ż.

:: fm. marsylianin mos., marsylczyk mos.

 przym. marsylski

Wiktionary


marsylski

przymiotnik od: Marsylia (miasto we Francji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marsylią, dotyczący Marsylii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marsylia ż., marsylczyk m., marsylka ż., marsylianin m., marsylianka ż., Marsylianka ż.

Wiktionary


marsz

żyzne niziny nadrzeczne i nadmorskie o glebie utworzonej z mułu gliniastego i piasku w Holandii i północno-zachodnich Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj aktywności fizycznej, równomierny chód, również szybki rytmiczny chód wojskowy

 (1.2) przemieszczanie się, pochód wojsk;

 (1.3) manifestacja uliczna, wędrujący protest

 (1.4) geogr. niziny nadrzeczne i nadmorskie o żyznej glebie utworzonej z mułu gliniastego i piasku w Holandii i północno-zachodniej części Niemiec

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) muz. utwór muzyczny o wyraźnej rytmice;

Wiktionary

  • marsz – forma muzyczna o dominującym znaczeniu rytmu,
  • marsz – rodzaj aktywności fizycznej człowieka,
  • marsz – ruch wojsk pod drogach lub na przełaj,
  • marsz, pochód, manifestacja – wystąpienie zbiorowe, zgromadzenie, polegające na dominującym przemieszczaniu się,
  • Marsz – powieść historyczna E.L. Doctorowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dwie godziny szybkim marszem i będziesz w domu.

 (1.2) Hetman zdołał zatrzymać marsz wrogich wojsk już na granicy.

 (2.1) Orkiestra zagrała żałobnego marsza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʃ, AS: marš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przemarsz m., maszerowanie n., przemaszerowanie n., marszowość ż.

 czas. maszerować ndk., przemaszerować dk.

 przym. marszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chód, spacer

 (1.2) pochód

Wiktionary


marsz.

skrót od: marszałek (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = marszałek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mamy potwierdzenie źródłowe tego, że marsz. Józef Piłsudski obawiał się, iż wiosną 1921 r. może dojść do wznowienia działań wojennych.

Wiktionary


marsżagiel

prostokątny żagiel gniezdny rozpięty na marsrei


SJP.pl


marszalski

Wyspy Marshalla


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Wysp Marshalla

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Wysp Marshalla,

Wiktionary

Patrz:

Wyspy Marshalla

Wymowa:

IPA: marˈʃalsʲci, AS: maršalsʹḱi

Wiktionary


marszand

kupiec zajmujący się handlem dziełami sztuki, głównie obrazami; marchand


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. szt. osoba handlująca dziełami sztuki

Wiktionary

Marszand (fr. marchand – kupiec) – kupiec, osoba handlująca dziełami sztuki, zwłaszcza obrazami. Marszand, obracając dziełami sztuki, bywa mecenasem artystów. Organizuje wystawy, wpływa na rynek dzieł sztuki i jej komercjalizację, ingeruje w twórczość artystyczną ze względu na modę.

Dawniej określenie marszandka oznaczało modystkę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeden z paryskich marszandów zaoferował kupno jej obrazów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarʃãnt, AS: maršãnt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marchand

Wiktionary


marszandka

marszand


SJP.pl

Patrz:

marszand

marszawa

roślina zielna z rodziny wiesiołkowatych; godecja


SJP.pl


marszał

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazimierz Marszał – polski prawnik
  • Maciej Marszał – polski prawnik, politolog
  • Marek Marszał – polski tłumacz
  • Michał Marszał – polski dziennikarz

Wikipedia


marszałek

1. najwyższy stopień wojskowy w armiach niektórych państw;
2. osoba mająca ten stopień;
3. przewodniczący sejmu lub senatu;
4. w średniowieczu: urzędnik zarządzający dworem, później urzędnik państwowy o szerokich kompetencjach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. najwyższy stopień wojskowy, m.in. w Polsce;

 (1.2) polit. przewodniczący sejmu;

 (1.3) polit. przewodniczący senatu;

 (1.4) adm. przewodniczący zarządu województwa;

 (1.5) hist. najwyższy urzędnik dworski

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) przewodnicząca sejmu lub senatu

Wiktionary

Urzędy współczesne

  • Marszałek Sejmu (III Rzeczpospolita) – poseł, najwyższy przedstawiciel Sejmu Rzeczypospolitej, stojący na straży jego praw i godności.
  • Marszałek Senatu (III Rzeczpospolita) – senator, najwyższy przedstawiciel Senatu Rzeczypospolitej, stojący na straży jego praw i godności.
  • Marszałek województwa – przewodniczący kolegialnego zarządu województwa, organu wykonawczego samorządu województwa.
  • Lord marszałek – ósmy urząd w hierarchii wielkich urzędników państwowych w Wielkiej Brytanii.
  • Marszałek senior – najstarszy poseł lub senator przewodniczący pierwszemu posiedzeniu izby polskiego parlamentu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: marˈʃawɛk, AS: maršau̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałkowa ż., marszałkówna ż., marszałkowanie n.

:: fż. marszałkini ż., żart. marszałessa ż.

 czas. marszałkować ndk.

 przym. marszałkowski

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) marszałkini; żart. marszałessa

Wiktionary


marszałkini

potocznie: kobieta marszałek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta-marszałek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʃawʲˈcĩɲi, AS: maršau̯ʹḱĩńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałkowa ż., marszałkówna ż., Marszałek m., marszałkowanie n., marszałessa ż.

:: fm. marszałek m.

 czas. marszałkować ndk.

 przym. marszałkowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marszałek; żart. marszałessa

Wiktionary


marszałkostwo

urząd marszałka


SJP.pl


marszałkowa

małżonka marszałka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żona marszałka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʃawˈkɔva, AS: maršau̯kova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałek m., marszałkini ż., marszałessa ż., marszałkówna ż., marszałkowanie n.

 czas. marszałkować ndk.

 przym. marszałkowski

Wiktionary


marszałkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. bycie marszałkiem

 (1.2) adm. pełnienie urzędu marszałka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz były dowódca rozpoczął marszałkowanie rautem opisywanym na łamach prasy.

 (1.2) Polityk zakończył swoje niezręczne marszałkowanie Trybunałem Stanu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałek mos./ż., marszałkowa ż., marszałkówna ż.

 czas. marszałkować ndk.

 przym. marszałkowski

Wiktionary


marszałkówna

dawniej: córka marszałka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) córka marszałka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarʃawˈkuvna, AS: maršau̯kuvna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałek m., marszałkini ż., marszałessa ż., marszałkowa ż., marszałkowanie n.

 czas. marszałkować ndk.

 przym. marszałkowski

Wiktionary


marszałkowski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wojsk. dotyczący wojskowego w stopniu marszałka

 (1.2) polit. dotyczący marszałka sejmu

 (1.3) polit. dotyczący marszałka senatu

 (1.4) adm. dotyczący marszałka województwa

 (1.5) hist. dotyczący dawnego urzędnika - marszałka

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Marszałkowski – polski perkusista
  • Janusz Marszałkowski – polski samorządowiec, nauczyciel i urzędnik
  • Tomasz Marszałkowski – polski politolog, oficer policji

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmarʃawˈkɔfsʲci, AS: maršau̯kofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszałek m., marszałkini ż., marszałkowa ż., marszałkówna ż., marszałkowanie n.

 czas. marszałkować ndk.

Wiktionary


marszałkowy

marszałek (dawniej); marszałkowski


SJP.pl


marszczelcowate

o cechach marszczelcowatych (rodzina płazów)


SJP.pl

Marszczelcowate (Caeciliidae) – rodzina płazów z rzędu płazów beznogich (Gymnophiona).

Wikipedia


marszczelcowaty

o cechach marszczelcowatych (rodzina płazów)


SJP.pl


marszczelec

beznogi płaz z rodziny marszczelcowatych, żywiący się głównie mrówkami i termitami


SJP.pl

Siphonops – rodzaj płazów beznogich z rodziny Siphonopidae.

Wikipedia


marszczenie

Marszczenie – używana podczas szycia technika służąca do skrócenia długości paska materiału, dzięki czemu dłuższy brzeg można przyszyć do krótszego brzegu. Jest powszechnie stosowany w odzieży do stworzenia dekoracyjnego, falbanowego efektu, na przykład gdy pełny rękaw jest przymocowany do podkroju pachy lub mankietu koszuli, lub gdy spódnica jest przymocowana do stanika.

Wikipedia


marszczka

przestarzałe: zmarszczka;
1. bruzdka na skórze, zwłaszcza twarzy i szyi, będące efektem ruchów mimicznych lub starzenia się;
2. drobna nierówność na jakiejś powierzchni; falka, fałdka


SJP.pl


marszcznica

glon z rodziny trzęsidłowatych, tworzący tęgie, rozczłonkowane, szkarłatne, a po wyschnięciu czarniawe, nitki


SJP.pl


marszczyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. pomarszczyć, zmarszczyć)

 (1.1) pokrywać zmarszczkami

 (1.2) powodować fałdki

czasownik zwrotny niedokonany marszczyć się (dk. pomarszczyć się, zmarszczyć się)

 (2.1) ulegać zmarszczeniu, pokrywać się zmarszczkami

 (2.2) ściągać się w zmarszczki

 (2.3) reagować na coś powstaniem zmarszczek na twarzy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marszczenie n., zmarszczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ściągać

 (1.2) karbować, przymarszczać

 (2.1) falować, fałdować się

 (2.2) ściągać się

 (2.3) krzywić się

Wiktionary


marszczysty

wścieklica marszczysta - gatunek mrówki


SJP.pl


marszewnica

Marszewnica – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Lidzbark.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Starym Dłutowie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


marszewo

W Polsce
  • Marszewo – część Gdyni
  • Marszewo – wieś w woj. pomorskim, w pow. gdańskim, w gminie Przywidz
  • Marszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn
  • Marszewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Kleczew
  • Marszewo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. nowotomyskim, w gminie Lwówek
  • Marszewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Śrem
  • Marszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Goleniów
  • Marszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Postomino

Wikipedia


marszewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Konstanty Marszewski – polski urzędnik, senator
  • Ludwik Marszewski – katolicki duchowny i lekarz
  • Włodzimierz Marszewski – polski wojskowy, polityk obozu narodowego, działacz związków zawodowych, publicysta i wydawca

Wikipedia


marszina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pejor. gw-pl|Śląsk Cieszyński. o pyskatej kobiecie

Wiktionary


marszobieg

ćwiczenie polegające na przebyciu jakiejś trasy na przemian biegiem i marszem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przemieszczanie się polegające na przebyciu jakiejś trasy na przemian biegiem i marszem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grupa sportowców przebyła marszobiegiem pięć kilometrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈʃɔbʲjɛk, AS: maršobʹi ̯ek

Wiktionary


marszon

forma aktywności fizycznej będąca połączeniem marszu i maratonu


SJP.pl


marszowice

W Polsce
  • Marszowice – część miasta Wrocław
  • Marszowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Oława
  • Marszowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca
  • Marszowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. wielickim, w gminie Gdów
  • Marszowice – gromada z siedzibą władz w Marszowicach, pow. wielicki
  • Marszowice – zlikwidowana stacja kolejowa w Marszowicach; w gminie Oława

Wikipedia


marszowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z marszem, dotyczący marszu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wuj (…) był zawsze prosty jak trzcina, elegancki, kroczył marszowym krokiem, witając się z paniami zamaszyście szurał nogami w wyglancowanych na błysk półbutach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marsz mrz., marszowość ż., maszerowanie n., przemarsz m., przemaszerowanie n.

 czas. maszerować ndk., przemaszerować dk.

Wiktionary


marszruta

1. wytyczony kierunek, plan drogi, pochodu, transportu;
2. mikrobus jeżdżący stałą trasą, popularny w krajach byłego Związku Radzieckiego; marszrutka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wyznaczona trasa dojazdu, dojścia, dotarcia do jakiegoś celu

Wiktionary

  • Marszruta – w teorii grafów
  • Marszruta – element taktyki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zmieniliśmy marszrutę z powodu burzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marʃˈruta, AS: maršruta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marszrutowy

Wiktionary


marszrutka

mikrobus jeżdżący stałą trasą, popularny w krajach byłego Związku Radzieckiego; marszruta


SJP.pl

Marszrutka (właściwie marszrutnoje taksi, ros. маршрутное такси, w skrócie маршрутка) – taksówka zbiorowa, rodzaj miejskiego lub międzymiastowego transportu zbiorowego bardzo popularny w krajach byłego Związku Radzieckiego. Dosłowne tłumaczenie słowa „Marszrutnoje taksi” oznacza „taksówkę poruszającą się po ustalonej marszrucie (trasie)”. Faktycznie jest to mikrobus z kilkunastoma miejscami siedzącymi, który jeżdżąc po ustalonej trasie zatrzymuje się na każde żądanie pasażerów (wsiadających lub wysiadających). W przeciwieństwie do normalnych taksówek, w których o cenie decyduje taksometr, w marszrutce cena biletu jest stała, niezależna od długości przejechanej trasy. Jednocześnie cena za przejazd jest niższa od zwykłych taksówek, ale nieco wyższa od masowego transportu zbiorowego (autobusów). Zależnie od miasta i od długości trasy jest to równowartość od 1 do 3 złotych.

Wikipedia


marszrutowy

marszruta


SJP.pl

Patrz:

marszruta

marszrutyzacja

planowanie tras przewozowych


SJP.pl


marszyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. górn. znak górniczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: marˈʃɨ̃na, AS: maršna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. marsztyda

Wiktionary


marta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. miejscowość we Włoszech, w regionie Lacjum;

 (1.3) geogr. adm. gmina we Włoszech, w regionie Lacjum

Wiktionary

Nepal:

  • Marta – gaun wikas samiti w Madhja-Paśćimańćal Wikas Kszetr, w strefie Karnali w dystrykcie Kalikot

Polska:

  • Marta – część wsi Janki w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło

Włochy:

  • Marta – miejscowość

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marta była w siódmym niebie po spotkaniu z Krzyśkiem.

 (1.1) Na kiedy przypadają imieniny Marty?

 (1.3) Gdzie dokładnie leży Marta?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarta, AS: marta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Martunia ż., Martusia ż.

 przym. Martowy

Wiktionary


marteczka

zdrobnienie od: Marta (imię żeńskie)


SJP.pl


martellato

fragment utworu zagrany martellato (z silnie akcentowanym staccato - wyraźnym oddzielaniem kilku dźwięków następujących po sobie)


SJP.pl


marten

piec służący do wytapiania stali; piec martenowski; piec Siemensa-Martina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środ. hutn. piec martenowski

 (1.2) środ. więz. grzałka do herbaty

Wiktionary

Lokalizacje

Bułgaria

  • Marten – miasto

Niemcy

  • Marten – dzielnica Dortmundu

Osoby

  • Aleksander Marten – polski aktor
  • Ferdynand Marten – polski przyrodnik
  • Marcin Marten – polski raper, poeta
  • Michał Marten – polski raper, poeta
  • Maritza Martén – kubańska lekkoatletka

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmartɛ̃n, AS: martẽn

Wiktionary


marteniak

środowiskowo: piec martenowski


SJP.pl


martenka

nazwisko


SJP.pl


martenot

[czytaj: marteNO] nazwisko francuskie, m.in. Maurice Martenot (1898-1980) - francuski muzyk, konstruktor, pedagog


SJP.pl


martenowski

piec martenowski - piec służący do wytapiania stali


SJP.pl


martens

1. skórzany but o grubej, sprężystej podeszwie i zaokrąglonym czubie;
2. but marki Martens


SJP.pl

Osoby:

  • Adolf Martens – niemiecki metalograf
  • Andreas Martens – niemiecki rysownik
  • Conrad Martens – australijski malarz
  • Eckhard Martens – niemiecki wioślarz
  • Fiodor Martens – rosyjski prawnik
  • Heinrich Martens – niemiecki ogrodnik
  • Hermann Martens – niemiecki kolarz
  • Karol Henryk Martens – polski przedsiębiorca
  • Krzysztof Martens – polski brydżysta
  • Lieke Martens – niderlandzka piłkarka
  • Ludo Martens – belgijski historyk
  • Ludwig Martens – radziecki polityk
  • Maarten Martens – belgijski piłkarz
  • Maria Martens – niderlandzka polityczka
  • Maurice Martens – belgijski piłkarz
  • Paul Martens – niemiecki kolarz
  • Ronny Martens – belgijski piłkarz
  • Sandy Martens – belgijski piłkarz
  • Wilfried Martens – belgijski polityk

Wikipedia


martensy

1. skórzany but o grubej, sprężystej podeszwie i zaokrąglonym czubie;
2. but marki Martens


SJP.pl

Dr. Martens, także Doc Martens – marka obuwia charakteryzująca się poduszką powietrzną na pięcie, wynaleziona przez Niemca, doktora Klausa Märtensa; potocznie martensy.

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. obuwie firmy Dr. Martens używane było w subkulturach punków i skinheadów.

Wikipedia


martenzyt

składnik strukturalny hartowanych stali i żeliw szarych, będący przesyconym roztworem stałym węgla w żelazie alfa


SJP.pl

Martenzyt – pierwotnie nazwa jednej z metastabilnych struktur, występująca w stopach Fe-C, charakteryzująca się bardzo dużą twardością. Wywodzi się od nazwiska niemieckiego metalurga, Adolfa Martensa (1850–1914). Obecnie przez określenie martenzyt należy rozumieć wszystkie struktury, które powstają w wyniku szeroko rozumianych przemian martenzytycznych.

Wikipedia


martha

Stany Zjednoczone:

  • Martha – miejscowość w stanie Kentucky
  • Martha – miejscowość w stanie Oklahoma
  • Martha – miejscowość w stanie Karolina Północna

Osoby:

  • Angelo Martha – holenderski piłkarz
  • Ar’jany Martha – holenderski piłkarz
  • Benjamin Martha – holenderski piłkarz

Wikipedia


martin

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Geografia

Chorwacja

  • Martin – wieś w żupanii osijecko-barańskiej, w mieście Našice

Słowacja

  • Martin – miasto powiatowe w kraju żylińskim

Wikipedia


martinek

nazwisko


SJP.pl

Martinek:

  • Jan Martinek (1862–1920) – polski nauczyciel, działacz społeczny
  • János Martinek (ur. 1965) – węgierski pięcioboista nowoczesny
  • Krystian Martinek (ur. 1948) – niemiecki scenarzysta, aktor
  • Lisa Martinek (1972–2019) – niemiecka aktorka
  • Marek Martinek (1957–2021) – polski geolog, dyplomata
  • Sven Martinek (ur. 1964) – niemiecki aktor
  • Włodzimierz Martinek (ur. 1945) – polski lekkoatleta

Wikipedia


martinez

Martinez, Martínez

  • Martinez – miasto w stanie Kalifornia, w hrabstwie Contra Costa
  • Martinez – jednostka osadnicza w stanie Georgia, w hrabstwie Columbia
  • Martinez – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie Starr
  • Martinez, Martínez – nazwisko
  • Martinez (Luís Fernando Martinez, ur. 1980) – brazylijski piłkarz

Wikipedia


martini

1. gatunek włoskiego wermutu; także: porcja tego wina;
2. koktajl ginu z wermutem; także: porcja tego koktajlu


SJP.pl

  • Martini – popularny drink
  • Martini (Automobiles Martini) – konstruktor i zespół Formuły 1
  • Martini – marka wermutu
  • Martini & Rossi – producent wermutów marki Martini

Osoby noszące nazwisko Martini:

  • Arturo Martini (1889–1947) – włoski rzeźbiarz
  • Baldomero Carlos Martini (ur. 1939) – argentyński duchowny rzymskokatolicki
  • Bruno Martini (1962–2020) – francuski piłkarz
  • Carlo Maria Martini (1927–2012) – włoski duchowny rzymskokatolicki
  • Cathleen Martini (ur. 1982) – niemiecka bobsleistka
  • Claudio Martini (ur. 1951) – włoski polityk i samorządowiec
  • Corinna Martini (ur. 1985) – niemiecka saneczkarka
  • Ferdinand Martini (1870–1930) – niemiecki aktor
  • Flavio Martini ur. 1945) – włoski kolarz
  • Francesco di Giorgio Martini (1439–1502) – włoski malarz, rzeźbiarz i architekt
  • Fritz Martini (1909–1991) – niemiecki literaturoznawca
  • Giancarlo Martini (1947–2013) – włoski kierowca wyścigowy
  • Giovanni Battista Martini (1706–1784) – włoski kompozytor
  • Jan Martini (ur. 1944) – polski pianista
  • Karl Anton Martini (1726–1800) – austriacki prawnik i filozof prawa
  • Mauro Martini (ur. 1964) – włoski kierowca wyścigowy
  • Max Martini (ur. 1969) – amerykański aktor
  • Mia Martini (1947–1995) – włoska piosenkarka i aktorka
  • Moreno Martini (1935–2009) – włoski lekkoatleta, płotkarz
  • Ndoc Martini (1880–1916) – albański malarz
  • Olivier Martini (ur. 1971) – włoski kierowca wyścigowy
  • Pierluigi Martini (ur. 1961) – włoski kierowca wyścigowy
  • Roman Martini (1909–1946) – polski prawnik, prokurator
  • Rossana Martini (1926–1988) – włoska aktorka
  • Sergio Martini (ur. 1949) – włoski wspinacz
  • Simone Martini (1284–1344) – włoski malarz
  • Stefan Martini (zm. 1412) – duchowny katolicki, dominikanin
  • Stefanie Martini (ur. 1990) – angielska aktorka
  • Steve Martini (ur. 1946) – amerykański pisarz
  • Wiktor Martini (1910–1940) – polski wojskowy i działacz polityczny
  • Zbisław Martini (1912–1990) – polski specjalista w zakresie mechanizacji rolnictwa

Wikipedia


martins

Álvaro Martins (ur. 30 sierpnia 1901, zm. ?) – brazylijski piłkarz znany jako Martins, obrońca, pomocnik.

Urodzony w Rio de Janeiro Martins karierę piłkarską rozpoczął w 1917 roku w klubie São Cristóvão Rio de Janeiro, w którym grał do 1922 roku.

Wikipedia


martonit

ciekły związek organiczny, stosowany jako bojowy środek trujący podczas I wojny światowej; bromoaceton


SJP.pl


martunia

zdrobnienie od: Marta (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Marta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zorganizujemy Martuni klasowe urodzinki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marta ż., Martusia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Martusia

Wiktionary


martusia

zdrobnienie od: Marta (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Marta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiedz Martusi, żeby już przyszła na zupkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marta ż., Martunia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Martunia

Wiktionary


martwa

kobieta, która zmarła; nieboszczka, zmarła


SJP.pl


martwak

obszar martwiczej tkanki w żywym organizmie, najczęściej w kości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. martwa tkanka oddzielona od tkanki żywej, najczęściej w kości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod wpływem penicyliny martwaki wgajają się w zdrową część kości, wykazując skłonność do odżywania i przekształcania się w prawdziwą tkankę kostną.

Wiktionary


martwić

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) wzbudzać niepokój, obawę, smutek

czasownik zwrotny niedokonany martwić się

 (2.1) niepokoić się, smucić się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmartfʲit͡ɕ, AS: martfʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zmartwić się

 rzecz. martwienie n., zmartwienie n.

 przym. zmartwiony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|starzać.

 (2.1) trapić się, daw. sumować się, gw-pl|Śląsk Cieszyński|frasować się, tropić.

Wiktionary


martwica

1. miejscowe obumarcie komórek tkanki organizmu roślinnego lub zwierzęcego; nekroza
2. martwica korkowa - martwe warstwy komórek występujące najczęściej na powierzchni korzeni i pni drzew; korowina
3. luźna, porowata skała osadowa - wapienna lub krzemionkowa
4. zanik czegoś lub zastój w czymś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. miejscowe obumarcie tkanek;

 (1.2) przen. zanik czegoś lub zastój w czymś

 (1.6) techn. wełna pochodząca ze zdechłych owiec

 (1.7) daw. martwa, rzadziej zemdlona kobieta

 (1.8) daw. widmo, widziadło, upiór

Wiktionary

Martwica, nekroza (stgr. νεκρός „martwy”, łac. necrosis) – ciąg zmian morfologicznych zachodzących po śmierci komórki w żywym organizmie.

Charakteryzuje się stopniową degradacją struktur komórkowych (m.in. denaturacją białek), obrzmieniem cytoplazmy, dezintegracją błony komórkowej i chaotyczną dezaktywacją wszystkich szlaków biochemicznych, a także następuje pęcznieniem komórki (na skutek dostawania się wody do komórki) lub przeciwnie jej obkurczenie. W odróżnieniu od apoptozy nekrozie towarzyszy wydostanie się zawartości komórki (następuje rozpad komórki) do otaczającej ją przestrzeni międzykomórkowej, na skutek utraty ciągłości błony komórkowej i uwolnienia enzymów lizosomalnych. Powoduje to zazwyczaj silną reakcję zapalną, która może mieć znaczenie patologiczne (nie występuje to na ogół w przypadku apoptozy). DNA komórek rozpada się na fragmenty o przypadkowej długości.

Wikipedia

Powiązane:

 zob. martwy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nekroza

Wiktionary


martwicowy

martwica; martwiczy


SJP.pl


martwiczy

martwica; martwicowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z martwicą, miejscowym obumieraniem tkanek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. martwica ż.

 przym. martwicowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) martwicowy

Wiktionary


martwienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|martwić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. martwić

Wiktionary


martwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest martwe; cecha tych, którzy są martwi

Wiktionary

Śmierć (łac. mors, exitus letalis) – stan charakteryzujący się ustaniem oznak życia, spowodowany nieodwracalnym zachwianiem równowagi funkcjonalnej i załamaniem wewnętrznej organizacji ustroju. Do zjawisk, które doprowadzają do stanu śmierci, zalicza się m.in. starzenie się, drapieżnictwo, niedożywienie, choroba, samobójstwo, zabójstwo lub odwodnienie. Ciała martwych organizmów zaczynają rozkładać się po krótkim czasie od momentu śmierci.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. martwy

 przysł. martwo

 rzecz. martwy mos.

Wiktionary


martwota

1. brak objawów życia;
2. stan odrętwienia, apatii


SJP.pl

Śmierć (łac. mors, exitus letalis) – stan charakteryzujący się ustaniem oznak życia, spowodowany nieodwracalnym zachwianiem równowagi funkcjonalnej i załamaniem wewnętrznej organizacji ustroju. Do zjawisk, które doprowadzają do stanu śmierci, zalicza się m.in. starzenie się, drapieżnictwo, niedożywienie, choroba, samobójstwo, zabójstwo lub odwodnienie. Ciała martwych organizmów zaczynają rozkładać się po krótkim czasie od momentu śmierci.

Wikipedia


martwy

1. taki, w którym ustały procesy życiowe;
2. taki, który przestał funkcjonować, bezuzyteczny, niepotrzebny;
3. nieożywiony, pozostający w bezruchu;
4. blady, nieruchomy, bez wyrazu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który umarł

 (1.2) taki, który należy do kategorii przedmiotów

 (1.3) przen. taki, który jest wyłączony z aktywnego życia

 (1.4) przen. taki, który zepsuł się i nie działa

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) zmarły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po tragicznym wypadku samochodowym na miejscu zdarzenia znaleziono martwego kierowcę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmartfɨ, AS: martfy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. martwota ż., martwość ż., martwica ż.

 czas. umartwiać się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieżywy, umarły

 (1.2) nieożywiony

 (1.3) nieaktywny

 (1.4) zepsuty

 (2.1) zmarły, umarły, trup

Wiktionary


martyka

nazwisko


SJP.pl


martyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Martyna – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego od męskiego imienia Marcin (łac. Martinus, „należący do Marsa”). Błędnym skojarzeniem jest, że Martyna powstała od imienia Marta. Spotykana jest również forma Marcina. W wielu językach imię to występuje w formie Martina.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Martyna i jestem znaną wokalistką bluesową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marcina ż., Martynów m., Martynowicze nmos.

:: zdrobn. Martynka ż., Martysia ż., Martyncia ż.

:: fm. Marcin m.

 przym. Martynowy, Martynkowy, Marcinowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Marcina ż., Martynów m., Martynowicze nmos.

:: zdrobn. Martynka ż., Martysia ż., Martyncia ż.

:: fm. Marcin m.

 przym. Martynowy, Martynkowy, Marcinowy

frazeologia.

 przysłowia: na świętą Martynę przybyło dnia na godzinę

etymologia.

 etym|łac|Martina. < etym|łac|Martinus. → Marcin

uwagi.

 wikicytaty.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Martina

* czeski: (1.1) Martina ż.

* duński: (1.1) Martine

* francuski: (1.1) Martina ż.

* hiszpański: (1.1) Martina ż.

* kataloński: (1.1) Martina ż.

* litewski: (1.1) Martyna ż.

* łaciński: (1.1) Martina ż.

* niemiecki: (1.1) Martina ż.

* norweski (bokmål): (1.1) Martine ż.

* norweski (nynorsk): (1.1) Martine ż.

* rosyjski: (1.1) Мартина ż.

* słowacki: (1.1) Martina ż.

* szwedzki: (1.1) Martina w.

* węgierski: (1.1) Martina

* włoski: (1.1) Martina ż.

źródła.

== Martyna (język litewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|litewski|ż. Martyna

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


martynek

zdrobnienie od: Martyna (imię żeńskie)


SJP.pl


martyngał

1. część rzędu końskiego, mająca na celu uniemożliwienie koniowi dźwigania głowy zanadto do góry; wytok;
2. rodzaj obroży dla psów lub innych zwierząt;
3. w żeglarstwie: łańcuch lub lina takielunku stałego łącząca bukszpryt ze stewą dziobową; watersztag;
4. w probabilistyce: proces stochastyczny lub ciąg zmiennych losowych, dla którego warunkową wartością oczekiwaną następnej wartości, dla danych wartości bieżącej i poprzednich, jest wartość bieżąca;
5. rodzaj strategii w grach losowych lub transakcjach giełdowych


SJP.pl

  • martyngał – proces stochastyczny, w którym warunkową wartością oczekiwaną następnej wartości, dla danych wartości bieżącej i poprzednich, jest wartość bieżąca,
  • martyngał a. wytok – część rzędu końskiego,
  • martyngał – rodzaj obroży dla psów i innych zwierząt,
  • martyngał – system obstawiania w grach hazardowych,
  • martyngał a. watersztag – część olinowania statku.

Wikipedia


martyngałowy

martyngał


SJP.pl

Patrz:

martyngał

martyniak

nazwisko


SJP.pl


martynian

imię męskie


SJP.pl

Wikipedia


martynika

1. wyspa w Ameryce Środkowej;
2. departament zamorski Francji w Ameryce Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa w archipelagu Wysp Zawietrznych w Małych Antylach

 (1.2) geogr. departament zamorski Francji;

Wiktionary

Martynika (fr. Martinique) – departament zamorski Francji, zajmujący karaibską wyspę o tej samej nazwie, położoną w archipelagu Wysp Nawietrznych w Małych Antylach, między dwoma niezależnymi państwami Dominiką na północy i Saint Lucia na południu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mamy zdjęcie ptasznika wielobarwnego z Martyniki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmartɨ̃ˈɲika, AS: martỹńika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Martynikańczyk mos., Martynikanka ż.

 przym. martynikański

Wiktionary


martynikańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Martyniki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Martynika ż.

:: fż. Martynikanka ż.

 przym. martynikański

Wiktionary


martynikanin

mieszkaniec Martyniki (wyspy)


SJP.pl


martynikanka

mieszkanka Martyniki (wyspy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Martyniki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Martynika ż.

:: fm. Martynikańczyk mos.

 przym. martynikański

Wiktionary


martynikański

Martynika


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Martyniką, dotyczący Martyniki

Wiktionary

Patrz:

Martynika

Powiązane:

 rzecz. Martynika ż., Martynikańczyk mos., Martynikanka ż.

Wiktionary


martyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Martyny lub z nią związany


SJP.pl


martyniuk

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Martyniuk (ur. 1950) – ukraiński polityk
  • Andrij Martyniuk (ur. 1990) – ukraiński lekkoatleta
  • Andrzej Martyniuk (ur. 1960) – polski siatkarz
  • Jarosław Martyniuk (ur. 1989) – ukraiński piłkarz
  • Jurij Martyniuk (ur. 1974) – ukraiński piłkarz
  • Maksym Martyniuk (ur. 1977) – ukraiński prawnik i urzędnik
  • Ołeksandr Martyniuk (ur. w 1969) – radziecki i ukraiński siatkarz
  • Roman Martyniuk (ur. 1987) – rosyjski siatkarz
  • Paisjusz (Martyniuk) (ur. 1969) – polski biskup prawosławny
  • Serhij Martyniuk (1921-1994) – oficer UPA
  • Teodor Martyniuk (ur. 1974) – ukraiński biskup katolicki
  • Wacław Martyniuk (ur. 1949) – polski polityk
  • Zenon Martyniuk (ur. 1969) – polski muzyk związany z gatunkiem disco polo

Wikipedia


martynka

zdrobnienie od: Martyna (imię żeńskie)


SJP.pl

Martynka (fr. Martine) – cykl książek dla dzieci, a także imię jego głównej bohaterki. Autorami cyklu byli dwaj Belgowie Gilbert Delahaye (autor tekstu) oraz Marcel Marlier (ilustrator), którzy tworzyli go w języku francuskim. Cykl wydawany był od 1954 roku przez wydawnictwo Casterman.

Wikipedia


martynów

W Polsce
  • Martynów – kolonia w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Komarówka Podlaska
  • Martynów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Chynów
Na Ukrainie
  • Martynów – przystanek kolejowy w pobliżu wsi Martynów Nowy

Wikipedia


martynowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Alaksandr Martynowicz (ur. 1987) – białoruski piłkarz
  • Barbara Martynowicz (1929–2022) – polska aktorka
  • Ignacy Martynowicz (1887–1966) – polski działacz socjalistyczny
  • Leander Martynowicz (1892–1920) – polski żołnierz
  • Ludwig Martynowicz Pussep (1875–1942) – estoński lekarz neurochirurg
  • Martyna Martynowicz (ur. 1987) – polska judoczka
  • Michał Martynowicz (1852–1929) – polski lekarz i oficer
  • Miłosz Martynowicz (ur. 1959) – polski przewodnik tatrzański, taternik, bibliofil i wydawca
  • Tadeusz Martynowicz (1913–1994) – polski dyplomata
  • Władysława Martynowicz (1892–1958) – polska nauczycielka, pedagożka, harmistrzyni
  • Zenon Martynowicz (1880–1935) – polski farmaceuta i chemik

Wikipedia


martynowski

nazwisko


SJP.pl


martyński

nazwisko


SJP.pl


martyr

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) śrpol. męczennik

Wiktionary

Martyr (właściwy tytuł – Martyr from Love) – singel zespołu Depeche Mode, promujący album The Best Of, Volume 1.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmartɨr, AS: martyr

Wiktionary


martyrium

budowla wzniesiona ku czci męczennika


SJP.pl

Martyrium – budowla o charakterze sakralnym poświęcona męczennikowi. Zazwyczaj kryje ona jego grób lub związane z nim relikwie. Ten rodzaj budowli był charakterystyczny dla sztuki wczesnochrześcijańskiej.

Wikipedia


martyriusz

imię męskie


SJP.pl


martyrolog

specjalista w zakresie martyrologii


SJP.pl


martyrologia

cierpienie, męczeństwo, znoszenie prześladowań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cierpienie i męczeństwo narodu lub wyznawców jakiejś religii;

Wiktionary

Martyrologia (gr. martys „świadek”, łac. martyr „męczennik”) – cierpienie, męczeństwo narodu, grupy społecznej lub wyznawców religii.

Literatura martyrologiczna ukazuje obrazy wojen i walk od strony ofiar oraz ich rodzin, eksponując poświęcenie walczących w imię wyznawanych idei i wartości: wiary, ojczyzny, dobra, sprawiedliwości, prawdy i tym podobne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Byłem wczoraj na wystawie dotyczącej walki i martyrologii Polaków podczas II wojny światowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmartɨrɔˈlɔɟja, AS: martyroloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. martyrologium n., martyrolog m.

 przym. martyrologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) męczeństwo

Wiktionary


martyrologiczny

martyrologia


SJP.pl

Patrz:

martyrologia

martyrologium

spis męczenników chrześcijańskich i ich biografie


SJP.pl

Martyrologium – w Kościele katolickim i w prawosławiu, uporządkowana chronologicznie księga liturgiczna zawierająca informacje o męczennikach, świętych, błogosławionych i obchodzonych uroczystościach.

Wikipedia


martysz

nazwisko


SJP.pl


martyt

minerał, odmiana hematytu


SJP.pl

Martyt – mineralna odmiana hematytu występująca w formie pseudomorfoz po magnetycie. Często jest składnikiem rud żelaza i podlega eksploatacji (tzw. piaski martytowe).

Wikipedia


marucha

gwarowo: niedźwiedź


SJP.pl


maruda

(r. męski)
1. mężczyzna wiecznie niezadowolony, kapryśny
2. mężczyzna ślamazarny, spóźniający się
3. nudziarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński lub męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba mająca skłonności do marudzenia, ględzenia

 (1.2) pot. osoba mająca skłonności do kapryszenia, grymaszenia i narzekania

 (1.3) pot. człowiek wykonujący wszystko w bardzo powolnym tempie, marudnie

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) mitsłow. demon żeński dręczący niemowlaki i doprowadzający je do płaczu

Wiktionary

Maruda (człowiek nudny, gderający, ślamazarny, opieszały, uciążliwy, żmudny, guzdrała) – demoniczna postać kobieca dręcząca dzieci w kołyskach, niepozwalająca im zasnąć, doprowadzająca do płaczu.

W XIX wieku, aby chronić dzieci przed marudą, stosowano specjalne zabiegi magiczne, m.in.:

  • kładziono w pokoju, gdzie spało niemowlę, miskę z wodą, a w niej kłębek nici, łyżkę i wrzeciono; zajęty tymi akcesoriami demon zostawiał dziecko w spokoju
  • robiono z gałganków dziewięć lalek i obsadzano nimi kolebkę dziecka, zaczynając od główek. Następnie podkładano dziecku pod główkę kłębek nici, igiełkę, trochę maku i kawałek bułki, po czym wymawiano zaklęcie
  • w niektórych okolicach w Lubelskiem zabraniano dziewczynkom bawić się lalkami, sądząc, że w nich siedzi maruda, która dusi dzieci.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ruda maruda marudzi na uda.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈruda, AS: maruda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maruderstwo n., maruder m., maruderka ż., marudność ż., marudzenie n., pomarudzenie n., zamarudzenie n.

 czas. marudzić ndk., pomarudzić dk., zamarudzić dk.

 przym. marudny

 przysł. marudnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. bałaguła, ględa, gaduła, gderacz, nudziarz, męczydusza, papla; książk. mantyka

 (1.2) pot. burczymucha, gderacz, jęczydusza, kwękacz; neutralnie grymaśnik, kapryśnik, chimeryk, malkontent, utyskiwacz, tetryk, zrzęda; posp. upierdliwiec; daw. śledziennik

 (1.3) pot. maruder, guzdralski, guzdrała, grzebała, grzebuła, lelum polelum, ślamazara, śpiący rycerz / śpiąca królewna

Wiktionary


maruder

1. człowiek niepunktualny, spóźniający się;
2. żołnierz samowolnie odłączający się od oddziału, zwykle w celach rabunkowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. dezerter dopuszczający się w czasie wojny rabunków, kradzieży i innych przestępstw

 (1.2) pot. człowiek wykonujący wszystko w bardzo powolnym tempie, marudnie

Wiktionary

Maruderstwo (fr. marauder, włóczęga, rabuś) – samowolne odłączenie się od jednostki wojskowej w trakcie konfliktu zbrojnego, z zamiarem dokonywania przestępstw.

Maruderami są zazwyczaj pojedynczy żołnierze (rzadziej całe pododdziały), wykorzystujący chaos towarzyszący działaniom wojennym oraz brak nadzoru do celów przestępczych, głównie względem cywilów, rannych i chorych. Wśród działań tych można wymienić między innymi: kradzieże, rozboje z użyciem broni, czy ograbianie zwłok.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) By ponaglić maruderów, biblioteki wysyłają upomnienia.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. maruderstwo n.

 przym. maruderski

 (1.2)

 rzecz. maruderstwo n., maruda m./ż., marudzenie n.

 czas. marudzić ndk.

 przym. marudny

 przysł. marudnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. maruda, guzdralski, guzdrała, grzebała, grzebuła, lelum polelum, ślamazara

Wiktionary


maruderka

maruder; spóźnialska, guzdralska, guzdrała


SJP.pl


maruderstwo

1. opóźnianie się, ociąganie się z czymś;
2. odłączanie się żołnierzy od oddziałów w celach rabunkowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. ogół zachowań i postępków charakterystycznych dla maruderów, którzy w warunkach wojennych dopuszczają się różnych przestępstw, zwłaszcza rabunków i kradzieży

 (1.2) pot. powolne wykonywanie jakiejś czynności, ociąganie się i opóźnianie z czymś

Wiktionary

Maruderstwo (fr. marauder, włóczęga, rabuś) – samowolne odłączenie się od jednostki wojskowej w trakcie konfliktu zbrojnego, z zamiarem dokonywania przestępstw.

Maruderami są zazwyczaj pojedynczy żołnierze (rzadziej całe pododdziały), wykorzystujący chaos towarzyszący działaniom wojennym oraz brak nadzoru do celów przestępczych, głównie względem cywilów, rannych i chorych. Wśród działań tych można wymienić między innymi: kradzieże, rozboje z użyciem broni, czy ograbianie zwłok.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. maruder m.

 przym. maruderski

 (1.2)

 rzecz. maruder m., maruda m./ż., marudność ż., marudzenie n.

 czas. marudzić ndk.

 przym. marudny

 przysł. marudnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. guzdralstwo, guzdranie się, rozlazłość, rozmamłanie, ślamazarność

Wiktionary


marudka

zdrobnienie od: maruda (kobieta)


SJP.pl


marudniej

stopień wyższy od przysłówka: marudnie


SJP.pl


marudniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: marudny


SJP.pl


marudność

marudny; kapryśność, gderliwość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest marudne; cecha tych, którzy są marudni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maruda mos./ż., marudzenie n.

 przym. marudny

 przysł. marudnie

Wiktionary


marudny

potocznie:
1. działający powoli i niechętnie; opieszały;
2. skłonny do narzekania z byle powodu; grymaśny, malkontencki;
3. taki, którego wykonanie wymaga dużo czasu i cierpliwości; żmudny


SJP.pl


marudzenia

potocznie:
1. wyrażać swoje niezadowolenie, rozczarowanie; narzekać, biadolić, jojczeć, jojczyć, lamentować;
2. zabierać się powoli do jakiejś czynności; guzdrać się, ślimaczyć się, ociągać się


SJP.pl


marudzenie

potocznie:
1. wyrażać swoje niezadowolenie, rozczarowanie; narzekać, biadolić, jojczeć, jojczyć, lamentować;
2. zabierać się powoli do jakiejś czynności; guzdrać się, ślimaczyć się, ociągać się


SJP.pl


marudzić

potocznie:
1. wyrażać swoje niezadowolenie, rozczarowanie; narzekać, biadolić, jojczeć, jojczyć, lamentować;
2. zabierać się powoli do jakiejś czynności; guzdrać się, ślimaczyć się, ociągać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. pomarudzić)

 (1.1) pot. ukazywać kaprysy i wygłaszać narzekania

 (1.2) pot. mówić w sposób rozwlekły i nudny

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zamarudzić)

 (2.1) pot. robić opieszale

czasownik zwrotny niedokonany marudzić się

 (3.1) przest. pot. robić opieszale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maruda mos./ż., maruder mos., marudzenie n.

 czas. pomarudzić dk., zamarudzić dk.

 przym. marudny

 przysł. marudnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grymasić, kaprysić, narzekać, zrzędzić

 (1.2) ględzić, nudzić, przynudzać, smęcić

 (2.1) bawić się, dłubać się, gmerać się, grzebać się, guzdrać się, kitłasić się, kitwasić się, marudzić się, mitrężyć, zwlekać

Wiktionary


marudztwo

potocznie:
1. zwlekanie, ociąganie się z czymś; maruderstwo;
2. grymaszenie, kapryszenie, wybrzydzanie


SJP.pl


marula

rozłożyste afrykańskie drzewo owocowe z rodziny nanerczowatych; także owoc tego drzewa podobny do mango


SJP.pl

Marula (Sclerocarya birrea) – gatunek średniej wysokości drzewa z rodziny nanerczowatych. Roślina rozdzielnopłciowa, występuje w Afryce południowej i zachodniej. Gatunek ma długą tradycję wykorzystywania i ochrony przez ludność miejscową.

Wikipedia


maruna

roślina trwała z rodziny złożonych, hodowana w ogrodach


SJP.pl

Wikipedia


marunit

płyta izolacyjna z prasowanych paździerzy


SJP.pl


marunowo

Marunowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Czarnków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

W Marunowie działał klub piłkarski „Leśni Marunowo”.

Wikipedia


marunowy

1. maruna;
2. podejźrzon marunowy - gatunek rośliny z rodziny nasięźrzałowatych


SJP.pl


maruś

zdrobnienie od: Marek (imię męskie); Mareczek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. Marek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chrzestna kupiła Marusiowi nowe klocki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marek mos., Mareczek mos.

 przym. Markowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Mareczek

Wiktionary


marusarz

nazwisko


SJP.pl

Marusarz, Marusarzówna – polskie nazwiska

  • Andrzej Marusarz (1913–1968) – narciarz
  • Helena Marusarzówna (1918–1941) – narciarka
  • Jędrzej Marusarz Jarząbek (1877–1961) – przewodnik tatrzański
  • Józef Marusarz (1926–1996) – narciarz
  • Stanisław Marusarz (1913–1993) – narciarz, wicemistrz świata w skokach narciarskich
  • Wojciech Marusarz (ur. 1993) – kombinator norweski

Wikipedia


marusza

rzeka przepływająca przez Rumunię i Węgry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w zachodniej Rumunii i w południowo-wschodnich Węgrzech, lewy dopływ Cisy;

 (1.2) geogr. adm. okręg w środkowej Rumunii;

Wiktionary

Marusza (węg. Maros, rum. Mureș) – rzeka w zachodniej Rumunii i w południowo-wschodnich Węgrzech, lewy dopływ Cisy w zlewisku Morza Czarnego. Długość wynosi 883 km, powierzchnia zlewni – około 30 tys. km².

Marusza swe źródła bierze z gór Harghita w Siedmiogrodzie (rum. Transilvania). Później płynie przełomem między Karpatami Południowymi a Górami Zachodniorumuńskimi, a następnie wypływa na równiny Kraju Zacisańskiego i uchodzi do Cisy pod Segedynem.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. maruski, maruszański

Wiktionary


maruszak

nazwisko


SJP.pl


maruszański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Maruszą, dotyczący Maruszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marusza ż.

Wiktionary


maruszczak

nazwisko


SJP.pl


maruszczyk

nazwisko


SJP.pl


maruszewo

1. wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie pyrzyckim;
2. przysiółek w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Maruszewo – przysiółek w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Rydzyna
  • Maruszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Kozielice

Wikipedia


maruszewski

Maruszewo


SJP.pl

Patrz:

Maruszewo

maruszów

W Polsce
  • Maruszów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Lipsko
  • Maruszów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Ożarów
  • Maruszów – dawna gromada

Wikipedia


marut

nazwisko


SJP.pl

Marut, Marutas – imię męskie pierwotnie pochodzenia perskiego, oznaczające "boży posłaniec". Patronem tego imienia jest św. Marutas z Mezopotamii.

Marut imieniny obchodzi 16 lutego i 4 grudnia.

Żeńskim odpowiednikiem jest Maruta.

Wikipedia


maruta

imię żeńskie


SJP.pl

Maruta – imię żeńskie pierwotnie pochodzenia perskiego, oznaczające "boża posłanka". Patronem tego imienia jest św. Marut z Mezopotamii.

Maruta imieniny obchodzi 16 lutego i 4 grudnia.

Męskie odpowiedniki: Marut, Marutas.

Wikipedia


marutać

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żałować

Wiktionary


maruti

samochód typu Suzuki Maruti


SJP.pl

Maruti Suzuki India Limited (wcześniej Maruti Udyog; hindi: मारुति सुज़ूकी इंडिया लिमिटेड) – indyjska spółka notowana na Bombay Stock Exchange, wchodząca w skład indeksu indeksu BSE Sensex; jeden z większych producentów samochodów osobowych w południowej Azji. Największy udział w spółce ma japońskie Suzuki Motor Corporation. Maruti Udyog było pierwszym indyjskim przedsiębiorstwem, które wyprodukowało i sprzedało ponad milion pojazdów. 17 września 2007 nazwę Maruti Udyog zmieniono na obecną Maruti Suzuki India Limited. Siedziba spółki mieści się w Gurgaon, niedaleko Delhi.

Wikipedia


marutowie

nazwisko


SJP.pl

Marutowie (od Marut: wiatr, tchnienie i siła życiowa ) – w religii wedyjskiej grupa siedmiu (w Dewipuranie), jedenastu (w Mahabharacie) lub więcej bogów wiatru, sprzymierzonych z Indrą. Byli uważani za strażników Somy i opiekunów rolników. Jednym z imion Hanumana, syna boga wiatru Waju jest Maruti.

Wikipedia


marvell

Marvell – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Arkansas, w hrabstwie Phillips.

Wikipedia


marvin

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Marvin – wieś w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Union
  • Marvin – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Grant

Inne:

  • Marsjanin Marvin (ang. Marvin the Martian) – postać z serii Zwariowane melodie

Wikipedia


marwari

1. rasa koni z regionu Marwar w płn.-zach. Indiach
2. język używany w Indiach, głównie w Radżastanie


SJP.pl

Wikipedia


marwałd

Marwałd (niem. Marwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno.

W latach 1954-1971 wieś należała i była siedzibą gromady Marwałd, po jej zniesieniu w gromadzie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Nazwa miejscowości jest identyczna z męskim imieniem germańskim Marwald. We wsi znajduje się szkoła podstawowa oraz ośrodek Markotu.

Wikipedia


marwica

  • Marwica – wieś
  • Marwica – struga

Wikipedia


marwice

2 miejscowości w Polsce:

  • Marwice – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Lubiszyn
  • Marwice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Widuchowa

Wikipedia


marx

  • Adolf Bernhard Marx (1795–1866) – niemiecki teoretyk muzyki
  • Joachim Marx (ur. 1944) – piłkarz reprezentacji Polski w latach 1966–1975
  • Joseph Marx (1882–1964) – kompozytor austriacki
  • Karl Marx, także Karol Marks (1818–1883) – niemiecki filozof, socjolog, ekonomista, historyk, dziennikarz i działacz rewolucyjny, twórca socjalizmu naukowego
  • Reinhard Marx (ur. 1953) – arcybiskup Monachium i Fryzyngi, kardynał
  • Richard Marx (ur. 1963) – amerykański wokalista, kompozytor, twórca tekstów i producent płytowy
  • Wilhelm Marx (1863–1946) – polityk niemiecki
  • Bracia Marx (ang. Marx Brothers) – piątka rodzeństwa aktorów teatralnych i filmowych:
    • Leonard Marx znany jako Chico (1887–1961)
    • Adolph Arthur Marx znany jako Harpo (1888–1964)
    • Julius Henry Marx znany jako Groucho (1890–1977)
    • Milton Marx znany jako Gummo (1892–1977)
    • Herbert Marx znany jako Zeppo (1901–1979)

    Wikipedia


mary

1. nosze dla zmarłych;
2. podwyższenie, na którym ustawia się trumnę; katafalk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) nosze dla zmarłych

 (1.2) katafalk

 (1.3) trumna ze zwłokami stojąca na podwyższeniu

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) plural|mara.

Wiktionary

  • Mary – dawna nazwa wsi Morawy (gmina Gardeja, powiat kwidzyński, województwo pomorskie)
  • gromada Mary – dawna gromada z siedzibą w powyższej wsi
  • Mary – miejscowość i gmina we Francji
  • Mary – miasto w Turkmenistanie
  • Mary – wilajet w Turkmenistanie
  • anglosaska forma imienia Maria
  • Mary – studyjny album Mary J. Blige z 1999 roku
  • Mary – słonica powieszona w 1916 roku przez właściciela cyrku
  • Mary – singel amerykańskiego zespołu Scissor Sisters z albumu Scissor Sisters
  • Mary – podrodzina ssaków z rodziny kawiowatych
  • Mary – nosze do przenoszenia zmarłych lub katafalk

Wikipedia


marya

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) daw. imię|polski|ż. Maria

Wiktionary

Mara – w buddyzmie zasada niewiedzy, czyli podstawowego problemu, z jakim borykają się nieoświecone istoty. Jak większość spotykanych w buddyzmie rzeczy, nie jest żadną konkretną osobą (tak samo, jak jidamy w buddyzmie tybetańskim) tylko obrazowym wyrazem pewnej właściwości umysłu w zrozumiały dla ludzi sposób. Spotykamy się z nim głównie w opowieści o tym, jak Budda osiągnął Oświecenie pod drzewem Bodhi.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Więc pani znasz tę cudowną Maryą!

 (1.1) Tu posunęła się matka Marya, wywróciła się trumna i potoczyła się w głębi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria ż.

 przym. mariacki

Wiktionary


marych

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) pot. poznań. imię|polski|m. Marian, spopularyzowane przez audycje radiowe o poznańskiej gwarze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do słownika z tą gwarą dołączona jest płyta z blubraniem Marycha.

Wiktionary


marycha

potocznie: marihuana; gańdźa, gandzia, gandża, maryśka, staf, stuff


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufała forma imienia Maria

 (1.2) geogr. rzeka na pograniczu polsko-litewskim, lewobrzeżny dopływ Czarnej Hańczy III;

Wiktionary

Marycha (lit. Seina, biał. Марыха) – rzeka na pograniczu polsko-litewskim. Jest lewobrzeżnym dopływem Czarnej Hańczy III rzędu (zlewnia Niemna). Powierzchnia zlewni wynosi 432,4 km², w tym 22,6 km² poza granicami kraju.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Maria m./ż.

Wiktionary


marychna

imię żeńskie


SJP.pl


marychniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marychny lub z nią związany


SJP.pl


marychnów

Marychnów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Staroźreby.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


marychowy

marycha; marihuanowy, gandziowy


SJP.pl


marycjusz

imię męskie


SJP.pl


marycjuszostwo

Marycjusz z małżonką; Marycjuszowie


SJP.pl


marycjuszowie

imię męskie


SJP.pl


marycjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marycjusza lub z nim związany


SJP.pl


maryja

postać imienia: Maria, używana w tekstach religijnych w odniesieniu do Matki Boskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) daw. imię|polski|ż., forma imienia Maria

 (1.2) teol. kult. Matka Boża;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Maryja Teresa w początkach r. 1745 zawarła powtórne przymierze z Angliją, Holandyją i Saxoniją, w celu odzyskania Szląska i odebrania zarazem królowi pruskiemu kilku ziem dawnego elektora brandenburskiego. sic.

 (1.2) W tym czasie Maryja wybrała się i poszła z pośpiechem w góry do pewnego miasta w pokoleniu Judy.

 (1.2) O, Maryjo, witam Cię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɨja, AS: maryi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marianek mos./mrz., Maria ż., Marian m., Marysia ż., Maryś ż., Maryśka ż., Maryla ż., Marylka ż., marycha ż., maryśka ż.

 przym. maryjny, Marysiny, mariacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Maria

 (1.2) Maria z Nazaretu, Matka Boża, pot. Matka Boska, Przenajświętsza Panienka, Najświętsza Maryja Panna, Najświętsza Dziewica; skr. NMP

Wiktionary


maryjczycy

lud zamieszkujący Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Czeremisi


SJP.pl

Wikipedia


maryjczyk

członek ludu zamieszkującego Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Czaremis


SJP.pl


maryjka

członkini ludu zamieszkującego w większości Mari; Czeremiska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Maria

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) członkini grupy etnicznej zamieszkującej Republikę Mari El

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maryjski

 rzecz. maryjski mrz.

Wiktionary


maryjność

cecha czegoś poświęconego Maryi, matce Chrystusa


SJP.pl


maryjny

poświęcony matce Chrystusa, Marii, wiążący się z jej kultem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) teol. odnoszący się do Matki Bożej, związany z Matką Bożą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wciąż brak oficjalnej wypowiedzi Kościoła na temat objawień maryjnych w Medziugorie.

 (1.1) Zjeździła już chyba wszystkie sanktuaria maryjne Europy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryja ż., Maria m./ż., maryjność ż.

 przym. mariański

Wiktionary


maryjónek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. majeranek

Wiktionary


maryjski

dotyczący Maryjczyków, charakterystyczny dla Maryjczyków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Maryjczykami lub Republiką Mari El, dotyczący Maryjczyków lub Republiki Mari El

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język maryjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryjczyk mos., Maryjka ż., Mari El n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. czeremiski

 (2.1) daw. czeremiski

Wiktionary


marykina

małpa z rodziny pazurkowców, z rzędu naczelnych; tamaryna dwubarwna


SJP.pl

Tamaryna srokata, tamaryna dwubarwna, marykina (Saguinus bicolor) – gatunek ssaka z rodziny pazurkowcowatych (Callitrichidae).

Wikipedia


maryla

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Maryla – forma imienia Maria pochodząca od romańskiego zdrobnienia pierwowzoru.

Maryla imieniny obchodzi 27 czerwca.

Znane osoby noszące imię Maryla:

  • Maryla Hopfinger (ur. 1942) – profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN
  • Marilyn Monroe – amerykańska aktorka
  • Maryla Morydz – polska aktorka
  • Marianna Ewa Wereszczaka, zwana Marylą Wereszczakówną – ukochana Adama Mickiewicza
  • Maryla Wolska – polska poetka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Maryla posiekała cebulę i wrzuciła ją do zupy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɨla, AS: maryla

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryja ż., Maria

Wiktionary


maryland

[czytaj: MErylend] stan w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stan Stanów Zjednoczonych ze stolicą w Annapolis i największym miastem Baltimore;

Wiktionary

Maryland (wymowa:/ˈmɛrələnd/) – stan Stanów Zjednoczonych na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Silver Spring leży w stanie Maryland na Wschodnim Wybrzeżu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Marylandczyk mos., Marylandka ż.

 przym. marylandzki

Wiktionary


marylandczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec stanu Maryland

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marylandczycy właśnie wybrali nowego senatora.

 (1.1) Tą postacią jest John Barth, pisarz. Urodził się 27 maja w roku 1930 jako rodowity Marylandczyk.

 (1.1) Marylandczycy wytrzymali napór, a nawet z wolna zaczęli zdobywać teren, wspomagani przez jazdę wirgińską, której udało się ochronić ich lewą flankę przed uderzeniem dragonii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryland

:: fż. Marylandka ż.

 przym. marylandzki

Wiktionary


marylandka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka stanu Maryland

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zawodach międzystanowych wzięły udział trzy Marylandki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryland

:: fm. Marylandczyk m.

 przym. marylandzki

Wiktionary


marylandzki

Maryland [czytaj: merylencki]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Marylandem, dotyczący Marylandu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryland mrz., Marylandczyk mos., Marylandka ż.

Wiktionary


marylenka

zdrobnienie od: Maryla (imię żeńskie); Marylka


SJP.pl


marylin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maryli lub z nią związany


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Marylin – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Wisznice
  • Marylin – część wsi Śródborze w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Glinojeck
  • Marylin – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Drawsko

Wikipedia


maryliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maryli lub z nią związany


SJP.pl


marylka

zdrobnienie od: Maryla (imię żeńskie)


SJP.pl

Marylka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Tarczyn. Leży ok. 30 km od centrum Warszawy, ok. 15 km od siedziby powiatu Piaseczno i ok. 5 km od siedziby gminy Tarczyn.

Wieś jest siedzibą sołectwa Korzeniówka-Marylka.

Wikipedia


marymoncki

przymiotnik od: Marymont


SJP.pl


marymont

zespół osiedli w południowo-wschodniej części warszawskich Bielan i północnej części Żoliborza (Marymont-Ruda, Marymont-Kaskada, Marymont-Potok)


SJP.pl

Marymont – zespół osiedli w południowo-wschodniej części warszawskich Bielan i północnej Żoliborza, złożona z osiedli Marymont-Ruda, Marymont-Kaskada i Marymont-Potok. Niegdyś była to miejscowość w pobliżu Warszawy, włączona do niej 1 kwietnia 1916.

Wikipedia


marymontczyk

absolwent szkoły rolniczej w Marymoncie pod Warszawą


SJP.pl


marymontka

dawniej: najwyższej jakości mąka pszenna wytwarzana w Marymoncie; mąka marymoncka


SJP.pl


maryn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Maryna

Wiktionary

Maryn – imię męskie pochodzące od łacińskiego przymiotnika marinus, "morski". Wersją oboczną jest Maryniusz. Wśród patronów tego imienia św. Maryn, od imienia którego pochodzi nazwa państwa San Marino.

Żeńskim odpowiednikiem jest Maryna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odwiedzimy naszego Maryna w piątek po wykładach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Maryna ż.

Wiktionary


maryna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) lud. imię|polski|ż. Maria

 (1.3) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Bakałarzewo;

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Maryn

Wiktionary

  • Maryna – imię żeńskie
  • Maryna – instrument ludowy z rejonu Szamotuł (Wielkopolska)
  • Maryna – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Bakałarzewo.
  • Maryna – poemat Andreja Sládkoviča
  • Maryna – księżniczka grecka, żona Jerzego, księcia Kentu
  • Maryna – wieś na Białorusi, w obwodzie homelskim, w rejonie dobruskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Imię Maryna nosiła żona księcia Kentu.

 (1.1) Pojechałyśmy z ciocią Maryną na targ do Kalisza.

 (1.3) W sklepie w Marynie widziałam takie fajne koszulki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɨ̃na, AS: marna

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Maryn mos.

::: zdrobn. Marynia ż.

 (1.2)

:: rzecz. Maria ż.

 (1.3)

:: rzecz. marynianin mos., marynianka ż.

:: przym. maryński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Marynia

 (1.2) Maria, Marysia, Maryśka, Mania, Mańka, Maniuś, Marycha; przest. Marja; stpol. Maryja; lud. Maryla, Marylka; środ. Mery

Wiktionary


marynaciarnia

wytwórnia marynat


SJP.pl


marynara

zgrubienie od: marynarka


SJP.pl


marynarczyna

potocznie: licha, podniszczona marynarka


SJP.pl


marynareczka

zdrobnienie od: marynarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: marynarka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɨ̃naˈrɛt͡ʃka, AS: marỹnarečka

Wiktionary


marynarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. rodzaj męskiej kurtki, noszonej jako część garnituru lub munduru

 (1.2) wojsk. wojska walczące na wodzie

 (1.3) ogół statków, infrastruktury i ich obsługi przeznaczonych do jednego celu

 (1.4) rzad. neol. kobieta należąca do załogi okrętu

Wiktionary

Marynarka (łac. marinus – morski) – ogół statków morskich państwa wraz z ich załogami.

Rozróżnia się marynarkę handlową i marynarkę wojenną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zbigniew wygląda bardzo elegancko w tej marynarce.

 (1.2) Mój ojciec służył w marynarce, był marynarzem na niszczycielu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɨ̃ˈnarka, AS: marỹnarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynarz mos.

:: (1.1) zgrub. marynara ż.

 przym. marynarkowy, marynarski, marynistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. kabot.

 (1.3) flota; hist. armada

Wiktionary


marynarski

dotyczący marynarza, właściwy marynarzowi, np. węzeł marynarski, kołnierz marynarski itp.


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany marynarką lub marynarzami, dotyczący marynarki lub marynarzy

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do marynarki lub marynarza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmarɨ̃ˈnarsʲci, AS: marỹnarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynarz m., marynarzyk m., marynarka ż.

Wiktionary


marynarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mar. człowiek należący do załogi okrętu lub statku;

 (1.2) wojsk. najniższy stopień w polskiej marynarce wojennej;

 (1.3) żegl. niższa, nieoficerska funkcja na statku marynarki handlowej;

Wiktionary

  • marynarz (funkcja)
  • marynarz (stopień wojskowy)
  • marynarz (zawód)
  • marynarz – nazwa gry Papier, kamień, nożyce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie każdy może zostać marynarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɨ̃naʃ, AS: marnaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynarka ż., marynistyka ż.

:: zdrobn. marynarzyk m.

 przym. marynarski, marynistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. żeglarz, hist. okrętnik, pot. matros, przest. majtek

 (1.3) załogant

Wiktionary


marynarzyk

zdrobnienie od: marynarz


SJP.pl


marynata

1. zalewa, sporządzana na bazie octu, do marynowania;
2. warzywa, mięso itp. konserwowane w occie i przyprawach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. mieszanina przypraw suchych lub płynnych przygotowana do nadania produktom spożywczym pewnych walorów smakowych;

 (1.2) kulin. produkt spożywczy zakonserwowany marynatą (1.3);

 (1.3) kulin. zalewa octowa przeznaczona do przyrządzenia marynaty (1.2)

Wiktionary

  • marynata – płynna, kwaśna mieszanina służąca do konserwowania żywności w słoikach, także zakonserwowana w ten sposób żywność;
  • marynata – mieszanka przyprawowa, sucha lub mokra (przygotowywana na bazie octu lub oleju), przeznaczona do przygotowywania produktów przeznaczonych do gotowania, smażenia lub pieczenia;
    • marynata do mięs – zob. peklowanie na mokro oraz bejcowanie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed włożeniem do piekarnika, dobrze jest włożyć cielęcinę do marynaty na kilka godzin.

 (1.2) Do kaszy z gulaszem podaję zwykle jakieś marynaty: ogórki, papryki lub patisony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynowanie n., zamarynowanie n.

 czas. marynować ndk., zamarynować dk.

 przym. marynatowy, marynowany

Wiktionary


marynatka

zdrobnienie od: marynata


SJP.pl


maryńczak

nazwisko


SJP.pl


marynia

zdrobnienie od: Maryna (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż., zdrobn. Maria

 (1.2) imię|polski|ż., zdrobn. Maryna

Wiktionary

Marynia – polski film obyczajowy, który został zmontowany z materiałów serialu telewizyjnego Rodzina Połanieckich na kanwie powieści Henryka Sienkiewicza pt. Rodzina Połanieckich.

Treść fabuły stanowią losy Stanisława Połanieckiego, jego sprawy zawodowe oraz uczucie do Maryni Pławickiej i historia ich związku. Akcja rozgrywa się pod koniec XIX wieku. Zdjęcia kręcono w Warszawie i Łodzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Czytałem w Wikipedii, że imię Marynia jest zdrobnieniem imienia Maryna.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Maria ż., Marian mos.

 (1.2)

:: rzecz. Maryn mos., Maryna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Maria, Marysia, Maryśka, Mania, Mańka, Maniuś, Marycha; przest. Marja; stpol. Maryja; lud. Maryla, Marylka, Maryna; środ. Mery

 (1.2) Maryna

Wiktionary


maryniak

nazwisko


SJP.pl

  • Bogdan Maryniak
  • Jerzy Maryniak

Wikipedia


maryniec

Maryniec – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Krajenka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

We wsi znajdują się dwa jeziora: Głubczyn Mały i Głubczyn Wielki, w pobliżu wsi znajduje się też jezioro Wapieńskie.

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Maryniec”.

Wikipedia


marynin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maryni lub z nią związany


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Marynin – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Sicienko
  • Marynin – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Ruda-Huta
  • Marynin – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Siedliszcze
  • Marynin – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Rejowiec
  • Marynin – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Konopnica
  • Marynin – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Radzyń Podlaski
  • Marynin – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Bedlno
  • Marynin – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Krośniewice
  • Marynin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Grodzisk Mazowiecki
  • Marynin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Chynów
  • Marynin – osada w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Jasieniec

Wikipedia


marynino

Marynino – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Serock.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Wikipedia


maryniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maryni lub z nią związany


SJP.pl


maryniów

Maryniów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Milejów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Milejów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 246 mieszkańców.

Wikipedia


marynista

autor dzieł artystycznych o tematyce morskiej; marinista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. artysta tworzący sztukę o tematyce morskiej

Wiktionary

Marynistyka – rodzaj twórczości (każdej), w której głównym (przewodnim) tematem jest morze i związane z nim: zjawiska (sztorm), miejsca (plaża, molo, port), sytuacje (bitwa morska, regaty żeglarskie), osoby (załoga, marynarz, żeglarz), przedmioty (żaglowiec, statek) itp. Twórca dzieł o tej tematyce zwany jest „marynistą”. Marynistami byli na przykład angielski poeta John Masefield i polsko-angielski pisarz Joseph Conrad. Masefield wydał między innymi zbiór pt. Ballady słonowodne i poemat Dauber.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marynistyka ż.

:: fż. marynistka ż.

Wiktionary


marynistka

autorka dzieł artystycznych o tematyce morskiej; marinistka


SJP.pl


marynistyczny

odnoszący się do morza; związany z tematyką morską


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szt. związany tematycznie z morzem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynistyka ż., marynarz m., marynarka ż., marina ż.

 przysł. marynistycznie

Wiktionary


marynistyka

twórczość artystyczna o tematyce morskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. twórczość o tematyce morskiej;

 (1.2) szt. obraz lub inne dzieło o tematyce morskiej

Wiktionary

Marynistyka – rodzaj twórczości (każdej), w której głównym (przewodnim) tematem jest morze i związane z nim: zjawiska (sztorm), miejsca (plaża, molo, port), sytuacje (bitwa morska, regaty żeglarskie), osoby (załoga, marynarz, żeglarz), przedmioty (żaglowiec, statek) itp. Twórca dzieł o tej tematyce zwany jest „marynistą”. Marynistami byli na przykład angielski poeta John Masefield i polsko-angielski pisarz Joseph Conrad. Masefield wydał między innymi zbiór pt. Ballady słonowodne i poemat Dauber.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marynista mos., marynistka ż., marynarz mos.

 przym. marynistyczny

Wiktionary


marynizm

1. kierunek i styl w poezji barokowej; marinizm;
2. morska tematyka w literaturze i sztuce


SJP.pl


marynka

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 4 podstawowe
  • Marynka – wieś w woj. lubelskim, w pow. łęczyńskim, w gminie Cyców
  • Marynka – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Ostrówek
  • Marynka – osada leśna w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Michałowo
  • Marynka – przysiółek wsi Stawiany w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Kije
  • Marynka – osada w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Wyrzysk

Wikipedia


marynować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zamarynować)

 (1.1) kulin. zaprawiać w zalewie octowej

 (1.2) kulin. przyrządzać marynatę

 (1.3) przen. przetrzymywać kogoś gdzieś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Hela zawsze marynuje grzyby na zimę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynowanie n., , zamarynowanie n., marynata ż.

 czas. zamarynować dk.

 przym. marynowany

Wiktionary


marynowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marynować.

Wiktionary

  • marynowanie – metoda konserwowania żywności polegająca na zalaniu jej kwaśną mieszaniną zwaną marynatą;
  • marynowanie – metoda przygotowywania produktów przeznaczonych do gotowania, smażenia lub pieczenia, polegająca na zastosowaniu mieszanki przyprawowej (suchej lub mokrej) zwaną marynatą;
    • marynowanie mięsa – zob. peklowanie na mokro oraz bejcowanie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marynata ż.

 przym. marynowany

 czas. marynować

Wiktionary


marynowany

zakonserwowany w occie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. przyrządzony / przyrządzany w procesie marynowania

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: marynować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poproszę jeszcze słoik marynowanych borowików.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marynowanie n., marynata ż.

 czas. marynować ndk., zamarynować dk.

Wiktionary


marynowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Mieczysław Marynowicz
  • Sylwester Marynowicz
  • Władysław Marynowicz
  • Ewa Marynowicz-Hetka

Wikipedia


marynowo

Miejscowości w Polsce
  • Marynowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. sejneńskim, w gminie Sejny
  • Marynowo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Ostróda
Miejscowości na Białorusi
  • Marynowo – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie lachowickim, w sielsowiecie Olchowce

Wikipedia


marynowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Marynowski (1955) – polski żużlowiec
  • Borys Marynowski (1946–2005) – polski aktor
  • Edmund Marynowski (1913–2014) – polski wojskowy, cichociemny
  • Jan Marynowski (1911–1956) – polski lekkoatleta
  • Janusz Marynowski (1965) – polski muzyk
  • Michał Marynowski (XV–XVI) – katolicki duchowny
  • Tadeusz Marynowski (1982–1949) – polski urzędnik
  • Tadeusz Witalis Marynowski (1898–1942) – polski oficer
  • Zygmunt Marynowski (1876–1937) – polski inżynier

Wikipedia


maryś

potocznie: marihuana; gańdźa, gandzia, gandża, marycha, maryśka, maria, staf, stuff


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Maria

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) zdrobn. od: Marian

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maryś, moja Maryś, cóżeś za niechluja, że przy mojej mamie trzymasz mnie za ramię

 (2.1) Po szkole poszliśmy z Marysiem na plac zabaw.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarɨɕ, AS: maryś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryja ż., Marysia ż., Marysieńka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Marysia, Marynia, Marysieńka, Mania, Maniusia, Maniuśka, Mańka

 (2.1) Marianek, Maniek, Maniuś

Wiktionary


marysia

potocznie: marihuana; gańdźa, gandzia, gandża, marycha, maryśka, maria, staf, stuff


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Maria

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marysi na ramieniu usiadła biedronka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈrɨɕa, AS: maryśa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryś mos./ż., Maria ż., Maryśka ż., Marysieńka ż.

Wiktionary


marysieńka

zdrobnienie od: Marysia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. przest. poufała forma imienia żeńskiego Maria

Wiktionary

  • Maria Kazimiera d’Arquien (Marysieńka) – królowa Polski
  • Głubczyce-Las (Marysieńka) – osada w Polsce w województwie opolskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Król Jan listy słał do swej Marysieńki.

 (1.1) Poprosiłam panią Marysieńkę o odłożenie dla mnie bułek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maryś mos./ż., Maria ż., Maryśka ż., Marysia ż.

Wiktionary


marysin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marysi lub z nią związany


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce
  • Marysin – część miasta Łódź w delegaturze Łódź-Bałuty
  • Marysin – część miasta Łódź w delegaturze Łódź-Górna
  • Marysin – część miasta Szklarska Poręba
  • Marysin – osada w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Wąsosz
  • Marysin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Lubraniec
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Rejowiec
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Ruda-Huta
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. hrubieszowskim, w gminie Mircze
  • Marysin – kolonia w woj. lubelskim, w pow. hrubieszowskim, w gminie Uchanie
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Fajsławice
  • Marysin – część wsi Nowa Wola w woj. lubelskim, w pow. lubartowskim, w gminie Serniki
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Bychawa
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Jastków
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. świdnickim, w gminie Piaski
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Telatyn
  • Marysin – wieś w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Tyszowce
  • Marysin – wieś w woj. lubuskim, w pow. żagańskim, w gminie Żagań
  • Marysin – część kolonii Nowa Żelazna w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Daszyna
  • Marysin – osada w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Dalików
  • Marysin – część wsi Uścieniec w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Łaskarzew
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Mogielnica
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Kałuszyn
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Lesznowola
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Gielniów
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Potworów
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Kotuń
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Młodzieszyn
  • Marysin – część wsi Kamieńszczyzna w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno
  • Marysin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wołomińskim, w gminie Strachówka
  • Marysin – osada leśna w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Bieżuń
  • Marysin – przysiółek Baldwinowice w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Namysłów
  • Marysin – część wsi Czechów w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Kije
  • Marysin – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Niechanowo
  • Marysin – część wsi Piaski w woj. wielkopolskim, pow. gostyńskim, gminie Piaski
  • Marysin – część wsi Barce w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Kramsk

Wikipedia


marysiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marysi lub z nią związany


SJP.pl


maryśka

potocznie: marihuana; gańdźa, gandzia, gandża, marycha, staf, stuff


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Maria

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maria m./ż.

Wiktionary


marysta

członek zgromadzenia zakonnego założonego w 1816 roku przez księdza Colin w Lyonie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik ze zgromadzenia zakonnego założonego przez Jean-Claude'a Colina;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeden z marystów został wybrany biskupem na Wyspach Cooka.

Wiktionary


marystka

członkini zgromadzenia zakonnego założonego przez Jeanne-Marie Chavoin i księdza Jean-Claude Colin w 1816 roku w Lyonie


SJP.pl


marża

1. kwota będąca pokryciem kosztów i zyskiem sprzedającego
2. różnica między kursem emisyjnym papieru wartościowego a kursem dnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. różnica między ceną sprzedaży a ceną produkcji lub zakupu towaru, umożliwiająca zysk

Wiktionary

Marża – różnica między ceną sprzedaży dobra a ceną jego zakupu, określająca nadwyżkę (zysk) uzyskiwaną ze sprzedaży dobra ponad bezpośrednie koszty jego uzyskania. Może być wyrażona kwotowo lub procentowo.

Marża wyrażona kwotowo jest różnicą pomiędzy ceną sprzedaży a kosztem sprzedanego dobra. Marża procentowa jest stosunkiem marży kwotowej do ceny sprzedaży lub kosztu dobra. Istnieją dwa sposoby określania marży procentowej, zależnie od tego, czy wylicza się ją w odniesieniu do ceny sprzedaży, czy do kosztu sprzedawanego dobra – odpowiednio określa się ją jako marżę „w stu” lub marżę „od sta”.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) marża detaliczna • marża hurtowa

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. marżowy

frazeologia.

etymologia. etym|franc|marge.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) margin, mark-up

* bułgarski: (1.1) марж m.

* chiński standardowy: (1.1) 毛利率 (máolìlǜ)

* chorwacki: (1.1) marža ż.

* czeski: (1.1) marže ż.

* duński: (1.1) margin w.

* estoński: (1.1) marginaal

* fiński: (1.1) marginaali

* francuski: (1.1) marge ż.

* hiszpański: (1.1) margen m.

* indonezyjski: (1.1) laba, marjin

* japoński: (1.1) 利鞘 (rizaja)

* kaszubski: (1.1) marża ż.

* kataloński: (1.1) marge m.

* koreański: (1.1) 이윤

* litewski: (1.1) marža ż.

* łotewski: (1.1) marža ż.

* niderlandzki: (1.1) marge ż./m.

* niemiecki: (1.1) Marge ż., Spanne ż.

* norweski (bokmål): (1.1) margin m.

* nowogrecki: (1.1) περιθώριο n.

* portugalski: (1.1) margem ż.

* rosyjski: (1.1) маржа ż. (marża)

* rumuński: (1.1) marjă ż.

* słowacki: (1.1) marža ż.

* słoweński: (1.1) marža ż.

* szwedzki: (1.1) marginal w.

* turecki: (1.1) marjin

* ukraiński: (1.1) маржа ż. (marża)

* węgierski: (1.1) margó

* wietnamski: (1.1) biên

* włoski: (1.1) margine di guadagno m., margine di vendita m., ricarico m.

źródła.

== marża (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. marża

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. marżowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. marżowy

frazeologia.

etymologia. etym|franc|marge.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) margin, mark-up

* bułgarski: (1.1) марж m.

* chiński standardowy: (1.1) 毛利率 (máolìlǜ)

* chorwacki: (1.1) marža ż.

* czeski: (1.1) marže ż.

* duński: (1.1) margin w.

* estoński: (1.1) marginaal

* fiński: (1.1) marginaali

* francuski: (1.1) marge ż.

* hiszpański: (1.1) margen m.

* indonezyjski: (1.1) laba, marjin

* japoński: (1.1) 利鞘 (rizaja)

* kaszubski: (1.1) marża ż.

* kataloński: (1.1) marge m.

* koreański: (1.1) 이윤

* litewski: (1.1) marža ż.

* łotewski: (1.1) marža ż.

* niderlandzki: (1.1) marge ż./m.

* niemiecki: (1.1) Marge ż., Spanne ż.

* norweski (bokmål): (1.1) margin m.

* nowogrecki: (1.1) περιθώριο n.

* portugalski: (1.1) margem ż.

* rosyjski: (1.1) маржа ż. (marża)

* rumuński: (1.1) marjă ż.

* słowacki: (1.1) marža ż.

* słoweński: (1.1) marža ż.

* szwedzki: (1.1) marginal w.

* turecki: (1.1) marjin

* ukraiński: (1.1) маржа ż. (marża)

* węgierski: (1.1) margó

* wietnamski: (1.1) biên

* włoski: (1.1) margine di guadagno m., margine di vendita m., ricarico m.

źródła.

== marża (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. marża

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


marzący

pełen zadumy; rozmarzony


SJP.pl


marzana

szczeciniasto owłosiona bylina z rodziny marzanowatych; marzanna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj roślin zielnych, Rubia L.

Wiktionary

Marzana (Rubia) – rodzaj roślin należący do rodziny marzanowatych (Rubiaceae). Obejmuje 82 gatunki. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w Azji wschodniej i południowo-wschodniej, mniej liczne gatunki poprzez Himalaje sięgają do Azji południowo-zachodniej, Afryki wschodniej i południowej, poprzez obszar śródziemnomorski sięgają do wysp Makaronezji z Azorami włącznie. W samych Chinach występuje 38 gatunków, z czego 20 to endemity. W Europie rosną cztery gatunki (w Polsce jako gatunek uprawiany i przejściowo dziczejący – efemerofit – obecna jest tylko marzana barwierska R. tinctoria).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈʒãna, AS: mažãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzannowate nmos.

 przym. marzanowy, marzanowaty

Wiktionary


marzanka

roślina zielna o drobnych kwiatkach, gęsto rosnąca i tworząca darnie, np. marzanka wonna


SJP.pl

Marzanka (Asperula L.) – rodzaj roślin należący do rodziny marzanowatych. Należy do niego około 200 gatunków. Występują one od północnej Afryki i Europy, poprzez Azję Środkową i południowo-zachodnią po Australię i Nową Zelandię, z największym zróżnicowaniem we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i w południowo-zachodniej Azji. Do polskiej flory należą dwa gatunki rodzime: marzanka barwierska (A. tinctoria) i marzanka pagórkowa (A. cynanchica), kilka innych gatunków jest uprawianych, spośród nich marzanka polna (A. arvensis) przejściowo dziczeje (jest efemerofitem).

Wikipedia


marzanna

1. kukła roślinna, zwykle słomiana, symbolizująca zimę, topiona w rzece na znak końca zimy;
2. szczeciniasto owłosiona bylina z rodziny marzanowatych; marzana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) słowiańska bogini symbolizująca zimę i śmierć;

Wiktionary

Marzanna, Marzana, Marena, Morana, Morena, Mora, Śmierć, Śmiercicha, Śmiertka, Śmierztecka, Marzaniok, Zmora – słowiańska bogini zimy i śmierci, a także odrodzenia.

Imię bogini wywodzone jest z praindoeuropejskiego rdzenia *mar-, *mor-, oznaczającego śmierć. Słowacka forma teonimu Ma(r)muriena sugeruje ewentualne związki z Marsem (Marmorem, Mamersem, Mamuriusem Veturiusem). Śmierć Marzanny wraz z końcem zimy przeciwstawia ją symbolizującemu wiosnę Jaryle, który rodził się wraz z nadejściem wiosny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ma.ˈʒãn.ːa, AS: ma.žã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzanna ż.

Wiktionary


marzanniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marzanny lub z nią związany


SJP.pl


marzannowate

rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu goryczkowców; marzanowate


SJP.pl

Wikipedia


marzannowaty

o cechach marzannowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


marzanowate

rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu goryczkowców; marzannowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. rodzina roślin okrytonasiennych;

Wiktionary

Wikipedia


marzanowaty

o cechach marzanowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


marzanowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych


SJP.pl


marzec

trzeci miesiąc roku kalendarzowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) trzeci miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego)

Wiktionary

Marzec – trzeci miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 31 dni.

Pod koniec miesiąca następuje na półkuli północnej równonoc wiosenna, a na południowej równonoc jesienna. Meteorologicznie jest to w Polsce miesiąc wiosenny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podbiał kwitnie od marca do maja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaʒɛt͡s, AS: mažec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marcowanie n., Marcówka ż.

 czas. marcować się, marcować ndk.

 przym. marcowy

 przysł. marcowo

Wiktionary


marzęcice

W Polsce
  • Marzęcice – przysiółek wsi Brzeście w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Żórawina
  • Marzęcice – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Strzelce Wielkie
  • Marzęcice – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nowomiejskim, w gminie Kurzętnik
  • Marzęcice – dawna gmina wiejska z siedzibą w Marzęcicach
  • Marzęcice – dawna gromada istniejąca z siedzibą w Marzęcicach

Wikipedia


marzęcin

  • Marzęcin – osiedle administracyjne Zielonej Góry
  • Marzęcin – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Pińczów
  • Marzęcin – nieistniejąca wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Kłodawa

Wikipedia


marzęcino

Marzęcino (niem. Jungfer) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański, zlokalizowana nad Kanałem Panieńskim. Siedziba sołectwa Marzęcino, w skład którego wchodzą również miejscowości Osłonka i Swaryszewo.

Wikipedia


marzęcki

nazwisko


SJP.pl


marzena

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Marzena – imię żeńskie, które powstało najprawdopodobniej jako zdrobnienie Małgorzaty lub Marzanny. Istnieje możliwość, że zdrabniano tak Martę lub Marię.

Marzena imieniny obchodzi 26 kwietnia.

Znane osoby o imieniu Marzena:

  • Marzena Broda – pisarka i poetka
  • Marzena Chełminiak – dziennikarka radiowa
  • Marzena Cieślik – Miss Polonia 2006
  • Marzena Frąszczak – koszykarka
  • Marzena Karpińska – sztangistka
  • Marzena Kipiel-Sztuka – aktorka
  • Marzena Komsta – kompozytorka
  • Marzenna Lipińska - dziennikarka
  • Marzena Nowak – artystka
  • Marzena Okła-Drewnowicz – posłanka
  • Marzena Rogalska – dziennikarka
  • Marzena Sienkiewicz – prezenterka pogody
  • Marzena Skotnicówna – taterniczka
  • Marzena Słupkowska – prezenterka pogody
  • Marzena Trybała – aktorka
  • Marzena Wróbel – posłanka na Sejm RP
  • Marzena Zając – aktorka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po teleranku poszliśmy z Marzeną na łyżwy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʒɛ̃na, AS: mažna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Marzenka ż.

Wiktionary


marzenie

1. myśleć o czymś przyjemnym, zwykle trudnym do zrealizowania, fantazjować; myśleć o zrealizowaniu swych pragnień;
2. przestarzałe: śnić;
3. marzyć się:
a) ukazywać się w myślach, zwykle jako coś pociągającego;
b) ukazywać się we śnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fantazjowanie, pragnienie czegoś, chęć uzyskania lub osiągnięcia czegoś

 (1.2) ciąg nieuporządkowanych myśli pojawiający się podczas snu

 (1.3) przen. coś niewiarygodnego, nierzeczywistego

 (1.4) odczas. od marzyć

Wiktionary

Marzenia dzienne – fantazje, myśli i wyobrażenia występujące w czasie pełnej świadomości.

Marzenia dzienne mogą dotyczyć przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości. Dotyczą różnych tematów, wyróżnia się m.in. marzenia dotyczące sukcesu, czynów bohaterskich, relacji z innymi ludźmi, religijne itp. Dotyczą bardziej złożonych konstruktów myślowych, bądź rzeczy bardzo prozaicznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marzeniem każdego chłopca jest pobyt na stacji międzyplanetarnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʒɛ̃ɲɛ, AS: mažńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzycielka ż., marzyciel m., mara ż., pomarzenie n., zamarzenie n., marzycielskość ż., rozmarzenie n., wymarzenie n.

 czas. marzyć ndk., pomarzyć dk., zamarzyć dk., rozmarzyć dk., wymarzyć dk.

 przym. marzycielski, rozmarzony

 przysł. marzycielsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pragnienie

 (1.2) sen

 (1.3) zjawisko

Wiktionary


marzenin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marzeny lub z nią związany


SJP.pl

W Polsce
  • Marzenin – wieś w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko
  • Marzenin – wieś w woj. łódzkim, w pow. łaskim, w gminie Sędziejowice
  • Marzenin – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wrzesińskim, w gminie Września
  • Marzenin – gromada w powiecie łaskim
  • Marzenin – gromada w powiecie wrzesińskim
  • Marzenin – przystanek kolejowy we wsi Marzenin, w powiecie wrzesińskim

Wikipedia


marzeniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Marzeny lub z nią związany


SJP.pl


marzeniowy

rzadko: dotyczący marzeń, wiążący się z marzeniami


SJP.pl


marzenka

zdrobnienie od: Marzena (imię żeńskie)


SJP.pl


marzenna

imię żeńskie


SJP.pl


marziale

określenie wykonawcze: wojowniczo; odnosi się do tempa, rytmu lub też dynamiki utworu muzycznego


SJP.pl


marznąć

[czytaj: mar-znąć]
1. odczuwać zimno; ziębnąć
2. ginąć wskutek działania mrozu
3. krzepnąć od mrozu, zamieniać się w lód; zamarzać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) odczuwać duże zimno, mróz

 (1.2) przeistaczać się w lód

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stał więc i marzł, gdy nagle usłyszał tuż za sobą okrzyk: „Janek!”

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmarznɔ̃ɲt͡ɕ, AS: marznõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zmarzlina ż., marznięcie n., zamarznięcie n.

 czas. zmarznąć, zamarzać, zamarznąć

Wiktionary


marznięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|marznąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marznąć

Wiktionary


marżowy

marża


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hand. dotyczący marży

Wiktionary

Patrz:

marża

Powiązane:

 rzecz. marża ż.

Wiktionary


marzyć

1. myśleć o czymś przyjemnym, zwykle trudnym do zrealizowania, fantazjować; myśleć o zrealizowaniu swych pragnień;
2. przestarzałe: śnić;
3. marzyć się:
a) ukazywać się w myślach, zwykle jako coś pociągającego;
b) ukazywać się we śnie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) myśleć o czymś przyjemnym, stwarzając tego obraz w wyobraźni; bardzo pragnąć, aby coś się wydarzyło

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od dawna marzyłem o tym, żeby mój dyrektor odszedł na emeryturę, i teraz wreszcie to się dzieje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaʒɨt͡ɕ, AS: mažyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzenie n., marzycielstwo n., marzycielskość ż., marzyciel m., marzycielka ż.

 czas. rozmarzyć dk., rozmarzać ndk., wymarzać ndk., wymarzyć dk., zamarzyć dk.

 przym. marzycielski, rozmarzony, wymarzony

 przysł. marzycielsko

 ims. wymarzony, rozmarzony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śnić, fantazjować, bujać w obłokach, chodzić z głową w chmurach, snuć marzenia, śnić na jawie, rozmarzać się, pragnąć, chcieć, mieć nadzieję

Wiktionary


marzyca

roślina z rodziny turzycowatych


SJP.pl

Wikipedia


marzyciel

osoba skłonna do marzeń, zwłaszcza niemożliwych do zrealizowania; osoba żyjąca marzeniami; fantasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, kto marzy

Wiktionary

Marzyciel (ang. Finding Neverland) – film z 2004 roku, opowiadający opartą na faktach historię pisarza Jamesa Matthew Barriego – autora Piotrusia Pana.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. marzenie n., marzycielstwo n., marzycielskość ż., marzydło n.

:: fż. marzycielka

 czas. marzyć

 przym. marzycielski

 przysł. marzycielsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) romantyk, fantasta

Wiktionary


marzycielka

kobieta skłonna do marzeń, zwłaszcza niemożliwych do zrealizowania; kobieta żyjąca marzeniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: marzyciel

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaʒɨˈt͡ɕɛlka, AS: mažyćelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzenie n., marzycielstwo n., marzycielskość ż., marzydło n.

:: fm. marzyciel m.

 czas. marzyć

 przym. marzycielski

 przysł. marzycielsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) romantyczka

Wiktionary


marzycielski

przymiotnik

 (1.1) związany z marzycielstwem lub marzycielami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzycielstwo n., marzyciel m., marzycielka ż., marzycielskość ż., marzenie n.

 czas. marzyć

Wiktionary


marzycielskość

marzycielski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tych, którzy są marzycielscy

Wiktionary

Patrz:

marzycielski

Powiązane:

 rzecz. marzyciel mos., marzycielka ż., marzenie n.

 czas. marzyć

 przym. marzycielski

 przysł. marzycielsko

Wiktionary


marzydło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. marzenie (myśli pełne łudzących, ponętnych obrazów, obraz myślowy czegoś upragnionego, przedmiot pragnień i dążeń; dążenie, pragnienie)

 (1.2) daw. mara)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) [— Myślałem właśnie o dziennikarstwie, ale nie będąc wersatem w tych rzeczach,] ot! jakie mi się wyroiły marzydła.

 (1.2) [I] przekonanie to zdobędzie bez sobowtórów, poczwar piekielnych, tudzież innych marzydeł waszego szaleństwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzyciel mos., marzycielka ż.

Wiktionary


marzymięta

Marzymięta, elszolcja (Elsholtzia Willd.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 42 gatunki. Rośliny te występują w Azji – od Syberii po Kamczatkę i dalej na południe po Półwysep Indyjski, Sumatrę, Jawę i Celebes (w strefie międzyzwrotnikowej rosną w górach). Centrum zróżnicowania jest w Chinach, gdzie rosną 33 gatunki. Rośliny introdukowane z tego rodzaju występują także w Europie Wschodniej i Środkowej oraz w Ameryce Północnej. W Polsce rośnie jako gatunek introdukowany i zadomowiony marzymięta grzebieniasta E. ciliata.

Wikipedia


marzymłódka

proporzyca marzymłódka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl


marżynek

Marżynek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Zapolice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


marzyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Marzyński – polski wojskowy
  • Marian Marzyński – polski i żydowski reżyser i scenarzysta
  • Michał Marzyński – polski lekarz
  • Stanisław Marzyński – polski architekt

Wikipedia


marzłoć

[czytaj: mar-złoć] stale zamarznięta warstwa gruntu na obszarach polarnych; marzłota, zmarzłoć, zmarzlina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekol. zob. wieczna zmarzlina.

Wiktionary

Wieczna lub wieloletnia zmarzlina, zwana też czasem wieczną marzłocią lub marzłocią trwałą lub zlodowaceniem podziemnym – zjawisko trwałego (minimum dwa kolejne lata) utrzymywania się części skorupy ziemskiej w temperaturze poniżej punktu zamarzania wody niezależnie od pory roku. Powstaje w warunkach suchego, zimnego klimatu (o średniej temperaturze powietrza poniżej −11 °C). Obejmuje około 80% Alaski, większość północnej Kanady i 65% Syberii (ciągła zmarzlina występuje prawie wyłącznie we wschodniej Syberii, w zachodniej jest obecna tylko na północnym wybrzeżu oceanu). Ciągła zmarzlina sięga aż do północnej Mongolii, punktowo występuje też w Górach Skandynawskich i na Grenlandii. Natomiast nieciągłe zmarzliny zajmują także większość Tybetu, są też znane z Alp. Wieczną zmarzlinę odkryto również w północno-wschodniej Polsce, w okolicy Suwałk na głębokości 357 metrów poniżej poziomu gruntu. Jest to pozostałość po zmarzlinie z okresu ostatniego zlodowacenia, która przetrwała dzięki specyficznym warunkom geologicznym, tak zwanej suwalskiej anomalii geotermiczno-hydrogeochemicznej.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wieczna zmarzlina, wieloletnia zmarzlina

Wiktionary


marzłota

[czytaj: mar-złota] stale zamarznięta warstwa gruntu na obszarach polarnych; marzłoć, zmarzłoć, zmarzlina


SJP.pl


mas.

skrót od: masoneria, masoński


SJP.pl


masa

1. substancja, tworzywo, gęsta mieszanina czegoś;
2. przenośnie: mnóstwo, wiele, multum czegoś;
3. wielki przedmiot lub przedmioty widziane tylko w niewyraźnych zarysach; bryła;
4. wielkość fizyczna służąca do ilościowego opisu bezwładności i grawitacji;
5. zespół metalowych części urządzenia, które normalnie nie znajdują się pod napięciem i są połączone z obudową lub podstawą;
6. masa spadkowa - mienie pozostałe po zmarłym dzielone między spadkobierców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. podstawowa wielkość fizyczna określająca ilość materii;

 (1.2) elektr. połączenie wyrównujące potencjały z potencjałem ziemi lub z przewodem ochronnym;

 (1.3) gęsta lub półpłynna substancja, także substancja skrzepnięta

 (1.4) kulin. cuk. tłusty krem cukierniczy przeznaczony do przekładania ciast i ciastek

 (1.5) środ. sport. wydatne mięśnie, duża muskulatura

liczebnik nieokreślony

 (2.1) bardzo dużo czegoś, mnóstwo

Wiktionary

Nauki ścisłe i technika
  • masa – pojęcie fizyczne określające bezwładność i oddziaływanie grawitacyjne ciał
  • masa (masa plastyczna, plastik) – potoczne, błędne określenie tworzywa sztucznego
  • masa – bezkształtna substancja w stanie amorficznym, półpłynnym lub łatwym do formowania
  • masa – przeciwporażeniowe połączenie wyrównujące potencjały z potencjałem ziemi lub z przewodem ochronnym (PE)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Masa nie jest tym samym co ciężar.

 (1.2) Jednak zawsze musiałem sprawdzać w gniazdku, gdzie masa a gdzie faza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasa, AS: masa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masowość ż., masowiec m., masówka ż., masy nmos., masywność ż.

 przym. masowy, masówkowy

 przysł. masowo, masami

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) mnóstwo, krocie, kupa, od metra; wulg. w chuj

Wiktionary


masaccio

Masaccio (1401-1428), malarz renesansowy


SJP.pl

Masaccio, właśc. Tommaso di Ser Giovanni di Simone (ur. 21 grudnia 1401 w San Giovanni Valdarno, w prowincji Arezzo, zm. 1428 w Rzymie) – włoski malarz quattrocenta.

Przypuszczalnie był synem notariusza. Jako jeden z pierwszych artystów w kręgu kultury zachodniej tworzył przekonujące pod względem anatomicznym wizerunki nagiego ludzkiego ciała. Wraz z architektem Filippem Brunelleschim i rzeźbiarzem Donatellem, Masaccio stał się pionierem renesansu. Dzięki Brunelleschiemu zdobył wiedzę o matematycznych proporcjach, natomiast od Donatella przejął zainteresowanie sztuką antyczną, co sprawiło, że nie poddał się rozpowszechnionemu wtedy stylowi gotyckiemu. Jego malarstwo nie koncentrowało się na detalach i ornamentacji, lecz przedstawiało świat w sposób sumaryczny, a płaskie plamy zastąpiło iluzją trójwymiarowości.

Wikipedia


masada

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. starożytna twierdza na szczycie samotnego płaskowyżu we wschodniej części Pustyni Judejskiej;

Wiktionary

Masada (hebr. מצדה Mecada; zlatynizowana forma מצודה – „forteca”) – nazwa starożytnej twierdzy żydowskiej położonej na szczycie samotnego płaskowyżu na wschodnim skraju Pustyni Judejskiej nad Morzem Martwym w Izraelu. Dostęp do płaskiego szczytu w kształcie rombu jest trudny, a twierdzy bronią strome kilkusetmetrowe zbocza – do 410 metrów ponad poziom Morza Martwego.

Obecnie można na szczyt Masady wejść pieszo lub wjechać kolejką linową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Masada jest symbolem heroicznego oporu, aż do końca. Zwłaszcza dla Izraelczyków jest symbolem heroicznej walki (…) Żołnierze armii izraelskiej składając przysięgę wypowiadają słowa „Masada nigdy więcej nie zostanie zdobyta”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsada, AS: masada

Wiktionary


masaj

członek afrykańskiego plemienia pasterskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. mężczyzna z półkoczowniczej grupy etnicznej zamieszkującej Kenię i północną Tanzanię;

Wiktionary

Masajowie – afrykańska półkoczownicza grupa etniczna, zamieszkująca Kenię oraz północną Tanzanię. Dzięki swoim charakterystycznym zwyczajom oraz zamieszkaniu w dostępnym terenie są jedną z najlepiej znanych afrykańskich grup etnicznych.

Ich językiem ojczystym jest język masajski, który zalicza się do rodziny języków nilo-saharyjskich. Uczą się także języków urzędowych Kenii i Tanzanii: suahili i angielskiego. Nie ma precyzyjnych szacunków populacji Masajów. Według spisu statystycznego z 1989 roku populacja wynosi 377 089 osób. Według innego źródła danych w 1994 w Kenii było 453 tys. osób mówiących w języku maa. Całkowita populacja jest szacowana na ok. 900 tys. Problem z precyzyjnym oszacowaniem populacji Masajów wynika z odległej lokalizacji niektórych wiosek, a także ciągłego przemieszczania się ludzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed przybyciem Europejczyków Masajowie wykonywali paciorki z miejscowych minerałów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasaj, AS: masai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masajskość ż.

:: fż. Masajka ż.

 przym. masajski

 przysł. masajsko

Wiktionary


masajka

członkini afrykańskiego plemienia pasterskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) kobieta z półkoczowniczej grupy etnicznej zamieszkującej Kenię i północną Tanzanię

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masajskość ż.

:: fm. Masaj m.

 przym. masajski

 przysł. masajsko

Wiktionary


masajowie

półkoczowniczy lud Afryki Południowej


SJP.pl

Masajowie – afrykańska półkoczownicza grupa etniczna, zamieszkująca Kenię oraz północną Tanzanię. Dzięki swoim charakterystycznym zwyczajom oraz zamieszkaniu w dostępnym terenie są jedną z najlepiej znanych afrykańskich grup etnicznych.

Ich językiem ojczystym jest język masajski, który zalicza się do rodziny języków nilo-saharyjskich. Uczą się także języków urzędowych Kenii i Tanzanii: suahili i angielskiego. Nie ma precyzyjnych szacunków populacji Masajów. Według spisu statystycznego z 1989 roku populacja wynosi 377 089 osób. Według innego źródła danych w 1994 w Kenii było 453 tys. osób mówiących w języku maa. Całkowita populacja jest szacowana na ok. 900 tys. Problem z precyzyjnym oszacowaniem populacji Masajów wynika z odległej lokalizacji niektórych wiosek, a także ciągłego przemieszczania się ludzi.

Wikipedia


masajski

dotyczący Masajów, właściwy Masajom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Masajami, dotyczący Masajów, ich kultury, sztuki

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język masajski;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Film opowiadał o miłości Szwajcarki do masajskiego wojownika.

 (2.1) Misjonarka nigdy nie opanowała dobrze masajskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsajsʲci, AS: masai ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Masaj mos., Masajka ż., masajskość ż.

 przysł. masajsko

Wiktionary


masajsko

przysłówek

 (1.1) na sposób masajski, po masajsku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W spisie znalazły się masajsko brzmiące nazwiska.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masajski mrz., Masaj mos., Masajka ż., masajskość ż.

 przym. masajski

Wiktionary


masajskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co masajskie; masajski charakter czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masajski mrz., Masaj mos., Masajka ż.

 przym. masajski

 przysł. masajsko

Wiktionary


masaki

Masaki (jap. 松前町 Masaki-chō) – miasto w Japonii, na wyspie Sikoku, w prefekturze Ehime. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 29 630 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 1451,7 os./km².

Wikipedia


masakra

masowy mord; rzeź; masowe egzekucje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) umyślne, masowe zabijanie w sposób wyjątkowo okrutny;

 (1.2) wypadek lub inna tragedia, w której jest wielu rannych lub zabitych

 (1.3) przen. posp. duże nieszczęście

 (1.4) przen. posp. podkreślenie intensywności, ciężaru, stopnia trudności czegoś

Wiktionary

Masakra – potoczna nazwa krwawego starcia zbrojnego lub rzezi ludności cywilnej, połączonej z okrucieństwem i znęcaniem się; krwawa rzeź. Masakrami bywają nazywane zarówno niektóre zbrodnie prawa międzynarodowego jak np. zbrodnie wojenne czy ludobójstwo i też przypadki masowych morderstw (np. strzelaniny).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzień lub dwa po zakończeniu masakry Niemcy polecili miejscowej ludności pogrzebać zwłoki jeńców w miejscu, gdzie zostali zamordowani.

 (1.4) Masakra, to był bardzo ciężki bieg.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsakra, AS: masakra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masakrowanie n., zmasakrowanie n.

 czas. masakrować ndk., zmasakrować dk.

 przym. masakryczny

 przysł. masakrycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) apokalipsa, eksterminacja, entropia, hekatomba, holocaust, jatka, ludobójstwo, masakrowanie, mord, mordowanie, pogrom, rzeź, unicestwienie, wymordowanie, wyniszczenie, wytępienie, zabijanie, zagłada, zatracenie, zatrata, zguba, zmasakrowanie

 (1.3) bieda, dramat, katastrofa, klęska, kłopot, kłopoty, niedola, niepomyślność, niepowodzenie, nieszczęście, pierepałka, problem, przeciwieństwo, przeciwność, przeszkoda, szkopuł, tarapaty, tragedia, trudność, utrapienie

 (1.4) dramat, dramatyczność, gehenna, groza, horrendum, horror, koszmar, makabra, makabreska, makabryczność, makabryzm, niedola, nieszczęście, obrzydlistwo, ohyda, okropieństwo, okropność, piekło, potworność, przekleństwo, przeraźliwość, straszność, tragedia, tragiczność, zgroza

Wiktionary


masakrator

młodzieżowo:
1. mocny alkohol; poniewieracz;
2. silny narkotyk


SJP.pl


masakrować

1. bić niemiłosiernie, zadawać rany; torturować;
2. okrutnie zabijać, mordować, dokonywać rzezi, masowych egzekucji


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmasakrować)

 (1.1) wyjątkowo okrutnie bić lub ranić, zwłaszcza kogoś lub coś niezdolnego do obronienia się, zadając cierpienie, urazy lub śmierć

 (1.2) doprowadzać do nieodwracalnego zniszczenia czegoś

 (1.3) pot. dotkliwie krytykować kogoś lub czyjąś twórczość

 (1.4) pot. zniekształcać coś poprzez nieudolne działanie lub wykonanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Masakrowano księży i wiernych, którzy udzielili schronienia uchodźcom, ludzi opowiadających się za pojednaniem narodowym czy też należących do wrogiej grupy etnicznej lub społecznej.

 (1.2) To jest gwałt na lesie […]. Począwszy od ściółki masakrowanej potężnymi kołami, wjazd na skarpy powodujący erozję zboczy, na hałasie skończywszy.

 (1.3) Ze szczególną przyjemnością Wheen masakruje współczesnych filozofów francuskich uprawiających coś, co nazywają refleksją postmodernistyczną, a jego zdaniem jest zwykłym bełkotem […].

 (1.4) W każdym razie już wtedy wiedziałam, że nie robi tego, jak należy. Mylił się, bębnił, masakrował tempo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masakra ż.

 czas. zmasakrować dk.

 przym. masakryczny

 przysł. masakrycznie

Wiktionary


masakrycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) slang. bardzo, niesamowicie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W pierwszych dniach w sklepie było masakrycznie dużo ludzi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masakra ż., masakrowanie n., zmasakrowanie n.

 czas. masakrować ndk., zmasakrować dk.

 przym. masakryczny

Wiktionary


masakryczny

1. młodzieżowo: świetny, niesamowity, znakomity; odjazdowy, odlotowy, zarąbisty;
2. potocznie: odrażający, odpychający


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) slang. niesamowity, niezwykły, wspaniały, świetny

 (1.2) pot. okropny, odrażający, odpychający

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masakra ż., masakrowanie n., zmasakrowanie n.

 czas. masakrować ndk., zmasakrować dk.

 przysł. masakrycznie

Wiktionary


masala

mieszanka przypraw lub ziół kuchni indyjskiej, np. curry, garam masala


SJP.pl

  • masala – mieszanka przypraw kuchni indyjskiej
  • Masala – polski kolektyw muzyczny
  • masala movie – konwencja indyjskiego kina rozrywkowego z Bollywood
  • masala chai – forma przygotowania aromatycznej indyjskiej herbaty chai

Wikipedia


masalski

nazwisko


SJP.pl

Masalski (Massalski) – polski herb szlachecki, pochodzenia ruskiego.

Wikipedia


masami

gremialnie, tłumnie, w wielkiej liczbie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) pot. w ogromnych ilościach, licznie

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lm. od: masa

 (2.2) N. lm. od: masy

Wiktionary

Masami (jap. まさみ,マサミ) – imię japońskie noszone zarówno przez kobiety, jak i przez mężczyzn.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niemcy znów masami jeździli do nas, więc pomyślałem sobie, że co jak co, ale tani hotel z restauracją zawsze przyniesie zysk.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż., masy nmos., masyw m.

 przym. masywny

 licz. masa

Wiktionary


masanów

Masanów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sieroszewice. Leży ok. 18 km na wschód od Ostrowa Wielkopolskiego.

Z Masanowem związany był rzeźbiarz ludowy Paweł Bryliński.

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887–1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Wikipedia


masara

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. duża tłusta mucha

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako żech widzioł wczorej masara!

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|mucha.

źródła.

== masara (język keczua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. ser

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


masarka

rzeźniczka wyrabiająca wędliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. duża mucha

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chodzenie z posługą rzeźniczą po gospodarstwach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masarz mos., masarnia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) masorka

Wiktionary


masarnia

wytwórnia wędlin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wytwórnia wędlin

 (1.2) pot. sklep mięsny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W masarni przeprowadzono kontrolę czystości.

 (1.2) Jacku, idź do masarni po ćwierć kilo boczku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsarʲɲa, AS: masarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masarz, masarka, masarstwo

 przym. masarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wędliniarnia, pot. rzeźnik, jatka

Wiktionary


masarski

dotyczący masarza, masarni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z masarstwem, dotyczący masarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masarz m., masarnia ż., masarstwo n.

Wiktionary


masaryk

nazwisko


SJP.pl

Masaryk (Masaryková), Massaryk:

Wikipedia


masarz

przestarzale:
1. rzeźnik wyrabiający wędliny;
2. sprzedawca w sklepie z mięsem i wędlinami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik masarni zajmujący się produkcją wędlin

 (1.2) przen. kat

 (1.3) przen. zabójca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasaʃ, AS: masaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masarnia ż., masarstwo n.

:: fż. masarka ż.

 przym. masarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wędliniarz

Wiktionary


masarzyć

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pracować w zawodzie masarza

Wiktionary


masaż

zabieg leczniczy polegający na rozcieraniu, ugniataniu ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. kosmet. zabieg fizjoterapeutyczny lub kosmetyczny wykonywany ręcznie lub przy pomocy aparatury, polegający na ugniataniu, głaskaniu, rozcieraniu, oklepywaniu ciała;

Wiktionary

Masaż – zabieg kosmetyczny, sportowy, leczniczy, relaksacyjny oraz medycyny estetycznej polegający na sprężystym (nieplastycznym) odkształcaniu tkanek. Masaż to zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki i polega on na wykorzystaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie i z odpowiednią siłą zgodnie z przebiegiem mięśni, tkanek, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od ich obwodu do serca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Boli mnie kręgosłup, muszę iść na masaż.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasaʃ, AS: masaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masażysta m., masażystka ż., masażer m., masowanie n.

:: zdrobn. masażyk m.

 czas. masować ndk., wymasować dk.

 przym. masażowy

Wiktionary


masażer

przyrząd do wykonywania masażu, zwłaszcza samodzielnego


SJP.pl


masażyk

zdrobnienie od: masaż


SJP.pl


masażysta

specjalista od wykonywania masażu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się masażem

Wiktionary

Masaż – zabieg kosmetyczny, sportowy, leczniczy, relaksacyjny oraz medycyny estetycznej polegający na sprężystym (nieplastycznym) odkształcaniu tkanek. Masaż to zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki i polega on na wykorzystaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie i z odpowiednią siłą zgodnie z przebiegiem mięśni, tkanek, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od ich obwodu do serca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmasaˈʒɨsta, AS: masažysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masaż m., masowanie n., masażer m.

:: fż. masażystka ż.

 czas. masować, pomasować, rozmasować

 przym. masażowy

Wiktionary


masażystka

masażysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta wykonująca masaż

Wiktionary

Masaż – zabieg kosmetyczny, sportowy, leczniczy, relaksacyjny oraz medycyny estetycznej polegający na sprężystym (nieplastycznym) odkształcaniu tkanek. Masaż to zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki i polega on na wykorzystaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie i z odpowiednią siłą zgodnie z przebiegiem mięśni, tkanek, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od ich obwodu do serca.

Wikipedia

Patrz:

masażysta

Wymowa:

IPA: ˌmasaˈʒɨstka, AS: masažystka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masaż m., masażyk m., masowanie n., masażer m.

:: forma męska masażysta m.

 czas. masować

Wiktionary


maść

1. lek w postaci substancji wsmarowywanej w skórę;
2. kolor sierści zwierząt; umaszczenie;
3. żartobliwie: gatunek, pochodzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. substancja o półstałej, miękkiej konsystencji i o właściwościach leczniczych przeznaczona do smarowania skóry;

 (1.2) zootechn. jeźdz. barwa sierści u zwierząt, szczególnie u koni i bydła

 (1.3) książk. przen. iron. lub lekcew. rodzaj, gatunek

 (1.4) gw-pl|Bukowina. smalec

 (1.5) stpol. kosmet. krem, olejek kosmetyczny

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: maścić

Wiktionary

  • maść – postać leku
  • maść konia – barwa i wzór jego sierści
  • Jedyna Maść – polski zespół rockowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Typ maści konia wyróżnia się na podstawie barwy sierści pokrywającej ciało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maɕt͡ɕ, AS: maść

Wiktionary

Powiązane:

 czas. maścić ndk.

 rzecz. umaszczenie n., maszczenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dryjakiew

 (1.2) umaszczenie

 (1.3) rodzaj

Wiktionary


mascara

[czytaj: maskara] tusz do rzęs; maskara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kosmet. rodzaj tuszu do rzęs

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pożyczyłam twój tonik, żeby zmyć mascarę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskara, AS: maskara

Wiktionary


mascarpone

[czytaj: maskarpone] włoski ser twarogowy produkowany ze śmietany, mający kremową, aksamitną konsystencję i słodki smak, używany np. do wyrobu deseru tiramisu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. miękki, tłusty, twarogowy ser deserowy, wytwarzany tradycyjnie ze śmietany we włoskiej Lombardii;

Wiktionary

Mascarpone – kremowy, pochodzący z Lombardii, ser twarogowy, wytwarzany ze śmietanki mleka krowiego. Produkowany od kilku wieków głównie w Lodi i Abbiategrasso oraz Como i Lecco.

Najczęściej wykorzystywany do ciast i deserów (np. Tiramisu) przez swój wyjątkowo słodki smak.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Desery z udziałem mascarpone są jednymi z niewielu, które jadam z przyjemnością.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaskarˈpɔ̃nɛ, AS: maskarpõne

Wiktionary


maschadow

nazwisko, np. Asłan Maschadow (1951-2005), polityk czeczeński


SJP.pl


maścić

1. smarować, nacierać coś czymś tłustym;
2. polewać jedzenie tłuszczem; krasić


SJP.pl


maścik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) iron. gw-pl|Śląsk Cieszyński. lekarz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maściorz mos., maścikorz mos.

Wiktionary


maścikorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wędrowny słowacki znachor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maścik mos.

Wiktionary


maściorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. aptekarz

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lekarz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maścik mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dochtor

Wiktionary


maściowy

przymiotnik od: maść


SJP.pl


masculinum

[czytaj: maskulinum] rodzaj męski; maskulinum


SJP.pl


masę

potocznie: wiele, bardzo dużo; kopę


SJP.pl


maseczka

1. zdrobnienie od: maska;
2. kosmetyczny okład na twarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: maska

 (1.2) kosmet. krem, nierzadko z dodatkami, nakładany na twarz w celu poprawienia kondycji cery;

 (1.3) przest. kobieta w karnawałowej masce

Wiktionary

Maseczka kosmetyczna – zabieg stosowany na skórę twarzy w celu poprawienia jej kondycji – oczyszczenia, odżywienia, złagodzenia niekorzystnego wpływu środowiska, zniwelowania niepożądanych zmian (łojotok, rozszerzone naczynia krwionośne itp.) lub efektów starzenia się.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Właśnie nałożyłam maseczkę, kiedy ktoś zadzwonił do drzwi.

 (1.2) Wiesia ma bardzo suchą skórę, powinna zacząć stosować maseczki nawilżające.

 (1.3) Jakaś maseczka, Colombina, zbliżyła się do mnie, mówiąc:

:: — Zapomniałeś o mnie, niewdzięczniku! Pamiętasz — Zakopane?…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsɛt͡ʃka, AS: masečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maska ż.

Wiktionary


maseczkomat

automat do sprzedaży maseczek ochronnych


SJP.pl


maseczkowy

maseczka


SJP.pl

Patrz:

maseczka

maseczkoza

potocznie: zbyt częste, nieuzasadnione stosowanie maseczek


SJP.pl


maselnica

masielnica, maślnica;
1. urządzenie do wyrobu masła; kierznia, kierzanka;
2. potocznie: duża maselniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duża maselniczka

 (1.2) urządzenie do wyrobu masła

Wiktionary

Maselnica (masielnica, maśniczka, maślniczka) – urządzenie do ręcznego wytwarzania masła. W Polsce stosowana w gospodarstwach wiejskich jeszcze w XX wieku.

Pierwsze maselnice wzorowane na beczkach z klepek skonstruowali w 1839 roku Amerykanie Disprow i Wizard.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Robienie masła polegało na unoszeniu i opuszczaniu tłuczka aż do dna maselnicy, czyli mieszaniu śmietany, w wyniku czego dochodziło do łączenia się kulek tłuszczu i w efekcie wytworzenia grudek masła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maślnica ż., maślanka ż., maselniczka ż., masło n.

 przym. masłowy, maślany, maślankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) masielnica, reg. śl. maśniczka.

Wiktionary


maselniczka

naczynie, w którym podaje się masło; maślniczka, masielniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: maselnica

 (1.2) kulin. specjalne naczynie na masło

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɛlʲˈɲit͡ʃka, AS: maselʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maselnica ż., masło n., maślnica ż., maślniczka ż., maślanka ż.

 przym. maślany, masłowy

Wiktionary


maser

urządzenie kwantowe służące do wytwarzania wzmocnionych mikrofal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. laser działający w zakresie mikrofal

Wiktionary

Maser (od ang. Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation: wzmocnienie mikrofal poprzez wymuszoną emisję promieniowania) – urządzenie wytwarzające lub wzmacniające mikrofale przez zjawisko emisji wymuszonej w atomach lub cząsteczkach. Może wytwarzać wiązkę spójnych fal.

Wikipedia


maserak

nazwisko


SJP.pl


maserati

samochód marki Maserati


SJP.pl

Maserati – włoski producent samochodów sportowych i wyścigowych, z siedzibą w Bolonii, działający od 1914 roku. Wchodzi w skład międzynarodowego koncernu Stellantis.

Wikipedia


maserowy

przymiotnik od: maser


SJP.pl


maseru

[czytaj: MAzeru] stolica Lesotho


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Lesotho;

Wiktionary

Maseru – stolica i największe miasto Lesotho, położone w zachodniej części kraju, w pobliżu granicy z RPA, nad rzeką Caledon. Ludność: ok. 267 tys. (2012). Także stolica administracyjnego dystryktu Maseru.

Istniejącą w tym miejscu niewielką osadę handlową podniósł do rangi stolicy król Moshoeshoe I w 1869. Maseru było następnie stolicą brytyjskiego protektoratu Basuto w latach 1869–1871 i 1884–1966, kiedy to stało się stolicą niepodległego Lesotho.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Maseru|Ms=Maseru.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. maseruanin mos., maseruanka ż.

 przym. maseruański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Maseru

* arabski: (1.1) ماسيرو

* baskijski: (1.1) Maseru

* czeski: (1.1) Maseru

* koreański: (1.1) 마세루

* słowacki: (1.1) Maseru n.

* szwedzki: (1.1) Maseru n.

* ukraiński: (1.1) Масеру

* włoski: (1.1) Maseru ż.

źródła.

== Maseru (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Maseru

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsɛru, AS: maseru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maseruanin mos., maseruanka ż.

 przym. maseruański

Wiktionary


maseruanin

[czytaj: mazeruanin] mieszkaniec Maseru (stolicy Lesotho)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Maseru

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɛruˈwãɲĩn, AS: maseruãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maseru n.

:: fż. maseruanka ż.

 przym. maseruański

Wiktionary


maseruanka

[czytaj: mazeruanka] mieszkanka Maseru (stolicy Lesotho)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Maseru

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɛruˈwãnka, AS: maseruãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maseru n.

:: fm. maseruanin mrz.

 przym. maseruański

Wiktionary


maseruański

[czytaj: mazeruański] przymiotnik od: Maseru (stolica Lesotho)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Maseru

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɛruˈwãj̃sʲci, AS: maseruãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maseru n., maseruanin mrz., maseruanka ż.

Wiktionary


maset

narzędzie w kształcie sztyletu, służące do ostrzenia noży, używane przez rzeźników


SJP.pl


masełko

zdrobnienie od: masło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od masło (tłuszcz produkowany z mleka)

 (1.2) zdrobn. od masło (kostka tego tłuszczu)

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Jerzy Masełko – polski i amerykański chemik
  • Zdzisław Masełko – polski hokeista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po drodze oblizywałem się ze smakiem na myśl o obwarzanku ze świeżym masełkiem.

 (1.2) Pierwszego dnia córka dostała trzy kromki chleba, pół masełka, jeden plasterek szynki i zupę mleczną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n., maślnica ż.

 przym. masłowy, maślany

Wiktionary


masełkowice

Masełkowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Niechlów.

Wikipedia


mashup

[czytaj: mesz-ap]
1. połączenie piosenek w celu utworzenia nowego, spójnego utworu;
2. strona internetowa łącząca w sobie aplikacje on-line z różnych serwisów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. muz. inform. utwór (np. książka, utwór muzyczny, aplikacja komputerowa) będący kompilacją kilku innych utworów

Wiktionary

  • Mashup (muzyka) – gatunek muzyczny obejmujący utwory, które składają się z fragmentów różnych piosenek.
  • Mashup (internet) – strona internetowa, która łączy w sobie aplikacje online z różnych źródeł.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] mashup literacki korzysta z treści dzieła, które istnieje już w przestrzeni literackiej, a wartość dodaną tworzą nowe wątki wplecione przez autora tak skonstruowanego mashupu.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) mashup

źródła.

== mashup (język angielski.) ==

wymowa. audioUK|En-uk-mashup.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) liter. muz. mashup

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


masia

zdrobnienie od: Maria (imię żeńskie)


SJP.pl


masiak

nazwisko


SJP.pl

Masiak – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Krzynowłoga Mała. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Wikipedia


masielnica

maselnica, maślnica;
1. urządzenie do wyrobu masła; kierznia, kierzanka;
2. potocznie: duża masielniczka


SJP.pl


masielniczka

naczynie, w którym podaje się masło; maślniczka, maselniczka


SJP.pl


masina

Demokratyczna Republika Konga:

  • Masina – gmina

Nepal:

  • Masina – village development committee w dystrykcie Rolpa
  • Masina – village development committee w dystrykcie Rupandehi

Osoby:

  • Giulietta Masina – włoska aktorka teatralna i filmowa

Zobacz też:

  • Tabas-e Masina
  • Industrija Mašina i Traktora

Wikipedia


maska

1. nakładana na twarz lub głowę, wymodelowana w drzewie lub innym tworzywie, stylizowana twarz ludzka lub głowa zwierzęca;
2. okład na twarz;
3. pokrywa silnika;
4. urządzenie ułatwiające oddychanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przykrycie twarzy lub jej części z otworami na oczy, używana w różnych celach, np. ochronnych lub obrzędowych;

 (1.2) część przednia samochodu, pod którą znajduje się silnik

 (1.3) kraków. twarz

Wiktionary

Maska – przykrycie twarzy lub jej części, z otworami na oczy, początkowo używane w celach magicznych lub obrzędowych.

Maska jest przedmiotem noszonym zazwyczaj na twarzy, zwyczajowo dla ochrony, rozrywki, służącym przebraniu bądź wykorzystywanym podczas występów. Masek używano od starożytności, zarówno do obrzędów, jak i do celów praktycznych. Zazwyczaj noszone na twarzy, chociaż mogą także być umieszczone gdziekolwiek indziej na ciele.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W starożytnej Grecji aktorzy zakładali maski.

 (1.2) Mechanik zajrzał pod maskę i przyjrzał się silnikowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaska, AS: maska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maskarada ż., maskowanie n., zamaskowanie n.

:: zdrobn. maseczka ż.

 czas. maskować ndk., zamaskować dk.

 przym. maskowy, demaskatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kapot

Wiktionary


maskacki

przymiotnik od: Maskat (stolica Omanu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do miasta Maskat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mielibyśmy tu zatem do czynienia ze zjawiskiem analogicznym do oddziaływania handlu maskackiego (arabskiego) na wschodnie wybrzeże Afryki, które doprowadziło do wielkiej ekspansji Waswahili w drugiej połowie zeszłego stulecia (uwspółcześnione).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskat͡sʲci, AS: maskacʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maskat mrz., maskatczyk mos., maskatka ż.

Wiktionary


maskajew

nazwisko


SJP.pl


maskanit

minerał, siarczan amonu


SJP.pl


maskara

tusz do rzęs; mascara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kosmet. zob. mascara.

Wiktionary

Wikipedia


maskarada

1. bal, zabawa, w której uczestniczą osoby w maskach lub kostiumach;
2. gra lub pozorowanie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bal, którego uczestnicy noszą maski i przebrania

 (1.2) przen. pozorowanie lub udawanie czegoś

Wiktionary

  • bal maskowy
  • Maskarada – polski film w reżyserii Janusza Kijowskiego
  • Maskarada – radziecki film w reżyserii Siergieja Gierasimowa
  • Maskarada – sztuka teatralna Jarosława Iwaszkiewicza
  • Maskarada – powieść Terry'ego Pratchetta z 1996, osiemnasta część cyklu Świat Dysku
  • Maskarada – powieść Tomasza Pacyńskiego z 2003, druga część trylogii Sherwood
  • Wampir: Maskarada – gra fabularna
  • inna nazwa techniki translacji adresów IP NAT
  • Maskarada (Maskarad) – sztuka Michaiła Lermontowa
  • Maskarada – album studyjny serbskiej piosenkarki Svetlany Cecy Ražnatović
  • Maskarada – singel polskiej wokalistki Kasi Kowalskiej pochodzący z albumu Antepenultimate

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maska ż.

Wiktionary


maskaradowy

przymiotnik od: maskarada


SJP.pl


maskareński

Maskareny (archipelag na Oceanie Indyjskim)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Maskarenów, związany z Maskarenami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odpowiada im klimat maskareński.

 (1.1) Był endemitem maskareńskiej wyspy Mauritius, położonej na wschód od Madagaskaru na Oceanie Indyjskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maskareny lm nm.

Wiktionary


maskareny

archipelag na Oceanie Indyjskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. archipelag na Oceanie Indyjskim, na wschód od Madagaskaru;

Wiktionary

Maskareny (Archipelag Maskarenów) – grupa wysp na Oceanie Indyjskim położonych od 640 do 800 km na wschód od Madagaskaru. W skład archipelagu wchodzą wyspy: Réunion (56% powierzchni lądowej archipelagu), Mauritius, Rodrigues oraz Ławica Cargados Carajos (składająca się z kilkudziesięciu wysp i wysepek). Podstawą gospodarki jest uprawa trzciny cukrowej i turystyka. Głównymi miastami są: Port Louis na Mauritiusie i Saint-Denis na Réunion.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aż do XVII w. Maskareny pozostawały bezludne.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maskareński

Wiktionary


maskaron

motyw architektoniczny w postaci stylizowanej twarzy ludzkiej lub maski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) archit. zob. maszkaron.

Wiktionary

Maszkaron lub maskaron (z wł. mascherone, w fr. mascaron) – rzeźbiarski motyw dekoracyjny w postaci stylizowanej głowy ludzkiej lub fantastycznej postaci, stosowany w rzeźbie architektonicznej i rzemiośle artystycznym.

Maszkarony zwykle mają zdeformowane groteskowo rysy i fantastyczny układ włosów.
Stosowany był jako ozdoba np. kapitelu, wspornika, kolumny, zwornika, najczęściej w okresie gotyku, renesansu, manieryzmu oraz baroku.Wykonywane były w formie reliefu lub pełnoplastycznej rzeźby. Wykorzystywane były także jako ozdoba fontann, gdzie stanowiły ujście strumienia wody oraz jako element groteski, ornametu chrząstkowo-małżowinowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maszkaron mrz.

Wiktionary


maskat

stolica Omanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Omanu;

Wiktionary

Maskat (arab. ‏مسقط‎ Masqaṭ) – stolica i największe miasto Omanu, położone w północnej części kraju.

Liczba ludności w 2015 roku wynosiła 1,3 miliona, z czego połowa to imigranci. Powierzchnia – 3500 km². Przez miasto przechodzi główna droga kraju Maskat – Salala. Na wschód znajduje się Zatoka Omańska (Morze Arabskie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Maskacie znajdują się wszystkie najważniejsze instytucje kraju oraz pałac sułtana Omanu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaskat, AS: maskat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maskatczyk mos., maskatka ż.

 przym. maskacki

Wiktionary


maskatczyk

mieszkaniec Maskatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Maskatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskaṭt͡ʃɨk, AS: maskaṭčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maskat m.

:: fm. maskatka ż.

 przym. maskacki

Wiktionary


maskatka

mieszkanka Maskatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Maskatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskatka, AS: maskatka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maskat mrz.

:: fm. maskatczyk mos.

 przym. maskacki

Wiktionary


maskil

zwolennik asymilacji i europeizacji Żydów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. zwolennik Haskali, popierający asymilację i europeizację Żydów;

Wiktionary

Haskala (hebr. השכלה, „oświecenie”), oświecenie żydowskie – ruch intelektualny Żydów europejskich w późnych latach XVIII wieku, opowiadający się za przyjęciem przez nich oświeceniowych ideałów, integracją ze społecznościami nieżydowskimi, polepszeniem edukacji dotyczącej spraw świeckich, nauczaniem języka hebrajskiego i historii żydowskiej. Haskala rozpoczęła szerszy ruch asymilacji Żydów europejskich, którego skutkiem były m.in. pierwsze żydowskie ruchy polityczne i emancypacyjne. Zwolennicy haskali nazywani byli maskilami (hebr. מַשְׂכִילִים maskilim).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmasʲcil, AS: masʹḱil

Wiktionary


maskirowka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. ogół działań dążących do wprowadzenia przeciwnika w błąd co do położenia żołnierzy i strategicznych obiektów oraz stanu uzbrojenia i sposobie prowadzenia działań wojennych, utożsamiany najczęściej z sowiecką lub rosyjską doktryną wojenną;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ponadto nadal podejrzewam, że to może być strategiczna maskirowka odwracająca uwagę od ruchów rosyjskich wokół Ukrainy.

Wiktionary


masklaty

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kleisty

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zakalcowaty

Wiktionary


maskloczki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. rodzaj klusek z tartych ziemniaków

Wiktionary


maśko

nazwisko


SJP.pl


maskon

skupisko masy pod powierzchnią Księżyca, będące przyczyną nieregularności jego pola grawitacyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) geol. astr. skupisko masy znajdować się pod powierzchnią księżyca lub planetaanety powodujące zaburzenie grawitacji

Wiktionary

Maskon (z ang. mass concentrations) – skupisko masy, ośrodek o gęstości większej niż przeciętna, znajdujący się względnie płytko pod powierzchnią ciała niebieskiego. Maskony zostały zaobserwowane na Księżycu, Marsie i Merkurym.

Wikipedia


maskonur

ptak z rodziny alk; upierzenie czarno-białe, charakterystyczny masywny dziób w żółte i czerwone karby z szarą nasadą; krótkie nogi z palcami spiętymi błoną pławną; zamieszkuje wybrzeża północnego Atlantyku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Fratercula arctica|Linnaeus|ref=tak., wodny ptak o krótkim, silnym i kolorowym dziobie występujący na północnych wybrzeżach Atlantyku;

 (1.2) ornit. nazwa systematyczna|Fratercula|Brisson|ref=tak., rodzaj ptaka z rodziny alk;

Wiktionary

Maskonur (zwyczajny) (Fratercula arctica) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny alk (Alcidae). Zamieszkuje wyspy, wybrzeża i wody północnego i środkowego Atlantyku oraz przyległych rejonów Oceanu Arktycznego. Mimo licznej populacji uznawany jest za gatunek narażony na wyginięcie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈskɔ̃nur, AS: maskõnur

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maskonur atlantycki, maskonur zwyczajny

Wiktionary


maskota

przedmiot mający przynosić szczęście


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od: maskotka

 (1.2) duża maskotka, człowiek przebrany za coś, głównie w celach reklamowych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskɔta, AS: maskota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maskotka ż.

Wiktionary


maskotka

1. przedmiot lub osoba, która ma przynosić szczęście;
2. zabawka, zwykle z pluszu;
3. przedmiot będący znakiem rozpoznawczym drużyny lub imprezy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, rzadziej ktoś, mające przynieść szczęście

 (1.2) niewielka dziecięca zabawka z miękkiego materiału

 (1.3) osoba przebrana za maskotkę (1.2), zwykle w celach reklamowych

 (1.4) przedmiot stanowiący znak rozpoznawczy jakiegoś podmiotu

Wiktionary

Maskotka (inaczej pluszak, przytulanka) – zabawka z tkaniny wypełniona miękkim materiałem, najczęściej przeznaczona dla dzieci. Maskotki mogą być wykonane przez producentów bądź własnoręcznie. Materiały z jakich są robione to najczęściej plusz, bawełna, len, dzianina, welur, polar.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈskɔtka, AS: maskotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maskota ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) amulet, talizman

Wiktionary


maskować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zamaskować)

 (1.1) techn. czynić niedostrzegalnym, niewidocznym, używając jakiejś techniki zasłaniania

 (1.2) psych. ukrywać prawdziwe stany wewnętrzne (zamiary, uczucia, itp.)

 (1.3) chem. wiązać jony utrudniające reakcję analityczną w formę nieaktywną w określonych warunkach

 (1.4) pot. wprowadzać obowiązek noszenia maseczek na twarzy z powodów epidemiologicznych

czasownik zwrotny niedokonany maskować się (dk. zamaskować się)

 (2.1) psych. ukrywać swoje prawdziwe uczucia, usposobienie, zamiary, itp.

 (2.2) techn. wojsk. zakrywać się czymś tak, aby nie być widocznym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maskowanie n., maska ż.

 przym. demaskatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamuflować, zakrywać, zamaskowywać, zasłaniać

 (1.2) ukrywać, nie zdradzać

 (1.2) kamuflować

 (2.1) kamuflować się, kryć się

 (2.2) kamuflować się, kryć się

Wiktionary


maskowanie

przedmioty, urządzenia maskujące


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|maskować.

Wiktionary

  • Maskowanie – inaczej przysłanianie
  • Maskowanie – zjawisko zachodzące w układzie słuchowym polegające na podwyższeniu progu detekcji sygnału maskowanego w wyniku obecności innego sygnału
  • Maskowanie – kamuflaż
  • Maskowanie – w psychologii

Zobacz też: maska

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kapitanie, nieprzyjaciel włączył maskowanie, uderzamy?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maska ż.

 czas. maskować ndk.

Wiktionary


maskowaty

o twarzy: bez wyrazu, nieruchomy


SJP.pl


maskownica

1. płaski przyrząd ciemniowy do formatowania zdjęć;
2. osłona chłodnicy samochodowej; grill;
3. estetyczna osłona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. element nadwozia samochodu, który osłania i chroni znajdującą się za nim chłodnicę przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także pełni funkcję estetyczną i ozdobną;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Często pojazdy tej samej marki mają wspólną formę maskownicy.

Wiktionary


maskowy

przymiotnik od: maska


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od: maska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marysia poszła do domu kultury na warsztaty maskowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈskɔvɨ, AS: maskovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maska, maseczka

 czas. maskować (się) ndk., zamaskować (się) dk.

Wiktionary


maskujący

maskować


SJP.pl

Patrz:

maskować

maskulatyw

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. rzeczownik będący nazwą o trwale ustalonym męskim rodzaju gramatycznym

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maskulatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forma męska

Wiktionary


maskulinizacja

wystąpienie u kobiety cech somatycznych męskich w następstwie nadmiaru hormonów o działaniu androgennym; wirylizacja


SJP.pl

Maskulinizacja, wirylizacja – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn u kobiet lub młodych chłopców. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet.

Wikipedia


maskulinizm

1. upodabnianie się kobiet do mężczyzn, zwłaszcza w ubiorze i zachowaniu;
2. manifestowanie męskich cech i przedstawianie męskiego punktu widzenia


SJP.pl

Maskulinizm (od łac. masculinusmęski), także maskulizm – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, jakim jest zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem społecznym, politycznym i ekonomicznym. Maskuliniści przyjmują stanowisko, że w społeczeństwie priorytetowo traktuje się kobiecy punkt widzenia oraz że mężczyźni są w nim traktowani nieuczciwie. Maskulinizm bywa skrótowo nazywany odwrotnością feminizmu (ang. reversal of feminism).

Wikipedia


maskulinizować

1. nadawać cechy męskie;
2. zwiększać znaczenie i udział mężczyzn w stosunku do udziału kobiet;
3. tworzyć nazwę osobową wskazującą na rodzaj męski


SJP.pl


maskulinizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|maskulinizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. maskulinizować ndk.

Wiktionary


maskulinum

rodzaj męski; masculinum


SJP.pl


maślacz

1. wino węgierskie otrzymywane poprzez dolanie gorszych tokajów do pozostałych po dobrych tokajach osadów;
2. rzadko: jadalny grzyb leśny; maślak


SJP.pl

Maślacz (od węg. máslás) – bardzo słodkie wino węgierskie (węgrzyn).

Rzadziej występowało też jako półwytrawne. Otrzymywano je poprzez dolewanie (kupażowanie) pośledniejszych win tokajskich do osadów pozostałych po tokajach wysokogatunkowych.

Wikipedia


maślaczek

zdrobnienie od: maślak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od maślak

Wiktionary

Chalciporus Bataille (maślaczek) – rodzaj grzybów należący do rodziny borowikowatych (Boletaceae).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maślakowate nmos., maślak m., masło n., maślnica ż.

 przym. masłowy

Wiktionary


maślak

jadalny grzyb z rodziny borowikowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikol. grzyb z rodzaju maślakowatych (nazwa systematyczna|Suillaceae|ref=tak.);

Wiktionary

Suillus Gray (maślak) – rodzaj grzybów należący do rodziny maślakowatych (Suillaceae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmaɕlak, AS: maślak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maślakowate nmos.

:: zdrobn. maślaczek m.

 przym. maślakowy, maślakowaty, masłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maślarz, maśloch, maślicha, maślórka, maśluk, pępek, ślimak; gw-pl|Górny Śląsk|maślok.

Wiktionary


maślakowate

rodzina grzybów z rzędu borowikowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Suillaceae|ref=tak., rodzina grzybów w rzędzie borowikowców;

Wiktionary

Maślakowate (Suillaceae Besl & Bresinsky) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie borowikowców (Boletales).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Maślak zwyczajny zaliczany jest do rodziny maślakowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maślak mzw., maślaczek mzw.

Wiktionary


maślakowaty

o cechach maślakowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


maślakowy

maślak


SJP.pl

Patrz:

maślak

maślan

pochodna kwasu masłowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. sól lub ester kwasu masłowego;

Wiktionary


maślaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: maślanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maślanka ż.

Wiktionary


maślanka

a) napój mleczny otrzymywany ze śmietany przy wyrabianiu z niej masła;
b) porcja tego napoju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. napój mleczny, pozostający ze śmietany po zrobieniu z niej masła;

 (1.2) reg-pl|Kraków. bot. mydlnica lekarska

Wiktionary

Maślanka – fermentowany napój mleczny. Dawniej uzyskiwany podczas wytwarzania masła, w procesie oddzielenia się cząsteczek tłuszczu od kwaśnej śmietany. We współczesnym mleczarstwie maślanka produkowana jest ze słodkiej śmietanki.

Maślanka jest produktem lekkostrawnym, pobudzającym wydzielanie żółci i soków trawiennych. Ma orzeźwiający, śmietankowo-orzechowy, lekko kwaśny smak. Dawniej na wsiach, wytwarzane metodami tradycyjnymi maślanka i kefir były jednymi z podstawowych letnich napojów mleczarskich.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maɕˈlãnka, AS: maślãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n., maślnica ż., maselnica ż., maselniczka ż.

:: zdrobn. maślaneczka ż.

 przym. maślany, masłowy, maślankowy

Wiktionary


maślankiewicz

nazwisko


SJP.pl


maślankowy

przymiotnik od: maślanka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z maślanką, dotyczący maślanki; zawierający maślankę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maślnica ż., maślanka ż., masło n., maselnica ż.

 przym. masłowy, maślany

Wiktionary


maślany

zrobiony z masła, zawierający masło; mający kolor masła


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. zrobiony z wykorzystaniem masła

 (1.2) z wyglądu, koloru przypominający masło, mający konsystencję masła

 (1.3) przen. ślamazarny

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od maślan

Wiktionary

Maślany – związki chemiczne, sole lub estry kwasu masłowego o wzorze ogólnym (C3H7COO)aXa

gdzie:
X – (i) atom metalu (sole) lub (ii) grupa alkilowa lub arylowa (estry)
a – wartościowość metalu

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maɕˈlãnɨ, AS: maślãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n., masełko n., maślanka ż., maselnica ż., maselniczka ż., maśniczka ż., maślnica ż.

 przym. masłowy, maślankowy

Wiktionary


maślarnia

zakład, w którym się wyrabia masło; masłownia


SJP.pl


maślarski

dotyczący produkcji masła


SJP.pl


maślarz

przestarzale: osoba zajmująca się wyrobem i sprzedażą masła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikol. zob. maślak.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaɕlaʃ, AS: maślaš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maślak, maśloch, maślicha, maślórka, maśluk, pępek, ślimak

Wiktionary


maśleszka

gatunek lilii o podłużnych, łopatkowatych i omszonych liściach, rosnący w Europie i Azji, uprawiany jako roślina ozdobna i lecznicza, w Polsce chroniony; złotogłów, lilia złotogłów


SJP.pl


maśliński

nazwisko


SJP.pl

Maśliński, Maślińska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ponad 800 osób.

Osoby noszące to nazwisko:

  • Karol Maśliński (ur. 28 listopada 1961 w Bielawie) – prezydent Zgierza w latach 2002-06.
  • Stanisław Maśliński (ur. 1889, zm. 1969), ksiądz katolicki, kanonik Kapituły Katedralnej w Katowicach, prałat, rektor Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie.

Wikipedia


maślisty

przypominający masło


SJP.pl


maślnica

maselnica, masielnica;
1. urządzenie do wyrobu masła; kierznia, kierzanka;
2. potocznie: duża maślniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proste urządzenie do ręcznego wyrabiania masła ze śmietany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n., maselnica ż., maselniczka ż., maślanka ż., podmaślanie n., maślak m., maślaczek m., maselnictwo n., maślenie n., Maślice nmos., maślica ż., masełko n.

 czas. podmaślać ndk., maślić ndk.

 przym. maślany, maślankowy, maślakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maselnica ż., maśnica ż., gw-pl|Poznań|kierzynka.

Wiktionary


maślniczka

naczynie, w którym podaje się masło; maselniczka, masielniczka


SJP.pl

Maselnica (masielnica, maśniczka, maślniczka) – urządzenie do ręcznego wytwarzania masła. W Polsce stosowana w gospodarstwach wiejskich jeszcze w XX wieku.

Pierwsze maselnice wzorowane na beczkach z klepek skonstruowali w 1839 roku Amerykanie Disprow i Wizard.

Wikipedia


maślok

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikol. gw-pl|Śląsk Cieszyński. maślak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. gw-pl|Śląsk Cieszyński. ślamazara, ciamajda

Wiktionary


maslow

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Abraham Maslow – amerykański psycholog
  • James Maslow – amerykański aktor, tancerz, autor tekstów i piosenkarz

Zobacz też:

  • Masłow

Wikipedia


masmix

margaryna firmy Masmix


SJP.pl

Masmix – połączenie masła z margaryną. Na rynku polskim od 1992. Jest produkowany przez zakład Bunge Polska Sp. z o.o. w Karczewie. W 2002 roku Raisio wprowadził Masmix kulinarny, płynną margarynę do pieczenia, smażenia i gotowania potraw.

Wikipedia


masnawi

perska forma poetycka


SJP.pl

Masnawi (arabski: مثنوي, perski: مثنوی) – to rodzaj wiersza o rymach parzystych. Każdy z wersów (bejt) składa się z dwóch połówek (mesra’), w których rymy układają się w schemat aa/bb/cc. Forma masnawi nie stawia ograniczeń dotyczących długości tekstu, przez co często wykorzystywana była w poematach epickich i dydaktycznych. Uważana jest za rdzennie perską formę literacką, choć wiersze i poematy w masnawi powstały również w językach arabskim, tureckim, kurdyjskim i urdu.

Wikipedia


maśnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pogard. gw-pl|Śląsk Cieszyński. tęga kobieta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. masny

 rzecz. masność ż.

Wiktionary


maśniczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. maselnica do wyrobu masła

Wiktionary

Maselnica (masielnica, maśniczka, maślniczka) – urządzenie do ręcznego wytwarzania masła. W Polsce stosowana w gospodarstwach wiejskich jeszcze w XX wieku.

Pierwsze maselnice wzorowane na beczkach z klepek skonstruowali w 1839 roku Amerykanie Disprow i Wizard.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. maślany

Wiktionary


masność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. tłuszcz

Wiktionary

Powiązane:

 przym. masny

 rzecz. maśnica ż.

Wiktionary


masny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Bukowina, Podhale, Lwów, Śląsk Cieszyński, Zaolzie. tłusty

 (1.2) slang. bardzo dobry, całkiem fajny, niezły

Wiktionary

Masny – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Nord.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 4688 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 658 osób/km² (wśród 1549 gmin regionu Nord-Pas-de-Calais Masny plasuje się na 190. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 510.).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maśnica ż., masność ż.

Wiktionary


masochista

1. w medycynie: człowiek odczuwający rozkosz płciową pod wpływem bólu fizycznego lub psychicznego, zadawanego przez partnera seksualnego;
2. przenośnie: człowiek odczuwający przyjemność w umyślnym zadawaniu sobie cierpień fizycznych lub psychicznych, w wyszukiwaniu sobie problemów, kłopotów albo w biernym poddawaniu się im; ofiara, męczennik, cierpiętnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. psych. człowiek znajdujący satysfakcję w odczuwaniu cierpienia

 (1.2) seks. człowiek odczuwający satysfakcję seksualną, gdy partnerką lub partnerem znęcają się nad nim

Wiktionary

Masochizm – rodzaj preferencji seksualnych, w którym jednostka odczuwa podniecenie seksualne w sytuacjach, kiedy zadawany jest jej fizyczny i psychiczny ból lub gdy jest poniżana. Masochizm może być uznany za zaburzenie, jeśli jednostka odczuwa w związku z nim poczucie winy, lęk, rozpacz i jeśli zaburza on funkcjonowanie w innych sferach życia. W historycznych klasyfikacjach zaburzeń psychicznych był zawsze uznawany za zaburzenie, uległo to zmianie w klasyfikacjach ICD-11 i DSM-5.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. masochizm mrz.

:: fż. masochistka ż.

 przym. masochistyczny

 przysł. masochistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cierpiętnik

Wiktionary


masochistka

1. w medycynie: kobieta odczuwająca rozkosz płciową pod wpływem bólu fizycznego lub psychicznego, zadawanego przez partnera seksualnego;
2. przenośnie: kobieta odczuwająca przyjemność w umyślnym zadawaniu sobie cierpień fizycznych lub psychicznych, w wyszukiwaniu sobie problemów, kłopotów albo w biernym poddawaniu się im; ofiara, męczennica, cierpiętnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. forma żeńska od: masochista; kobieta znajdująca upodobanie w masochizmie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sadysta to ktoś, kto potrafi sprawić wiele przyjemności masochistce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɔˈxʲistka, AS: masoχʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masochizm m.

:: fm. masochista m.

 przym. masochistyczny

 przysł. masochistycznie

Wiktionary


masochistyczny

odnoszący się do odczuwania przyjemności seksualnej pod wpływem bólu


SJP.pl


masochizm

zboczenie polegające na doznawaniu przyjemności seksualnej pod wpływem bólu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przyjemność w zadawaniu sobie bólu lub w poddawaniu się bolesnym praktykom;

 (1.2) psych. seks. zboczenie seksualne, które polega na odczuwaniu satysfakcji seksualnej pod wpływem bólu lub upokorzenia

Wiktionary

Masochizm – rodzaj preferencji seksualnych, w którym jednostka odczuwa podniecenie seksualne w sytuacjach, kiedy zadawany jest jej fizyczny i psychiczny ból lub gdy jest poniżana. Masochizm może być uznany za zaburzenie, jeśli jednostka odczuwa w związku z nim poczucie winy, lęk, rozpacz i jeśli zaburza on funkcjonowanie w innych sferach życia. W historycznych klasyfikacjach zaburzeń psychicznych był zawsze uznawany za zaburzenie, uległo to zmianie w klasyfikacjach ICD-11 i DSM-5.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈsɔxʲism̥, AS: masoχʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masochista m., masochistka ż.

 przym. masochistyczny

 przysł. masochistycznie

Wiktionary


mason

członek masonerii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek masonerii, stowarzyszenia masońskiego

Wiktionary

  • Masoneria – inaczej wolnomularstwo lub sztuka królewska to ponadnarodowy ruch etyczny

Miejscowości w USA:

  • Mason – miejscowość w stanie Illinois, w hrabstwie Effingham
  • Mason – miasto w stanie Ohio, w hrabstwie Warren
  • Mason – miasto w stanie Michigan, w hrabstwie Ingham
  • Mason – miasto w stanie New Hampshire, w hrabstwie Hillsborough
  • Mason – miasto w stanie Tennessee, w hrabstwie Tipton
  • Mason – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Mason
  • Mason – miejscowość w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Mason
  • Mason – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Bayfield
  • Mason – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Bayfield

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Stanach Zjednoczonych mieszka około dwóch milionów masonów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasɔ̃n, AS: masõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masoneria ż., masonia ż., masoństwo n.

:: fż. masonka ż.

 przym. masoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. wolnomularz; przest. farmazon

Wiktionary


masoneria

tajne stowarzyszenie międzynarodowe mające na celu duchowe doskonalenie jednostki, zbratanie wszystkich ludzi i walkę z przesądami; wolnomularstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) międzynarodowe, elitarne stowarzyszenie o specyficznych strukturach organizacyjnych, które swe pryncypia i idee wyraża za pośrednictwem rozbudowanej symboliki i rytuałów;

Wiktionary

Wolnomularstwo, masoneria lub sztuka królewska – międzynarodowy ruch społeczny o charakterze dyskretnym, mający na celu duchowe doskonalenie człowieka i braterstwa ludzi różnych religii, narodowości i poglądów, ruch etyczny, głoszący osiągnięcie celu dzięki przekazywaniu na drodze inicjacyjnej szczególnej metody wewnętrznego i społecznego rozwoju. Ruch ten charakteryzuje się istnieniem trójkątów masońskich, lóż wolnomularskich, obediencji oraz rozbudowanej symboliki i rytuałów. Masoneria obrosła licznymi legendami i bywa piętnowana przez rozmaite spiskowe teorie na swój temat. Nauka badająca historię wolnomularską i idee wolnomularskie nazywa się masonologią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W krajach katolickich i prawosławnych przynależność do masonerii była zakazana przez Kościoły, ponieważ uważano, że loże rozsiewają antyklerykalizm i relatywizm etyczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasɔ̃ˈnɛrʲja, AS: masõnerʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masonika nmos., mason m., masonka ż., masoństwo n.

 przym. masoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wolnomularstwo

Wiktionary


masonika

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. dokumenty, teksty rękopiśmienne i druki dotyczące masonerii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbiór masoników w katowickiej książnicy nie jest obszerny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mason mos., masoneria ż., masonka ż.

Wiktionary


masonka

członkini stowarzyszenia masońskiego; wolnomularka, farmazonka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini stowarzyszenia masońskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W salonie wisiał portret znanej mu z publikacji masonki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masoneria ż., masonia ż., masoństwo n.

:: fm. mason m.

 przym. masoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wolnomularka

Wiktionary


masonolog

badacz historii wolnomularstwa i idei wolnomularskich


SJP.pl


masonologia

nauka badająca historię wolnomularstwa i idee wolnomularskie


SJP.pl

Masonologia – nauka zajmująca się badaniem historii wolnomularskiej i idei wolnomularskich.

Termin ten jako pierwszy zaproponował francuski badacz Alec Mellor. Uznanie masonologii za samodzielną dyscyplinę zaowocowało w ostatnich dziesięcioleciach obszerną literaturą przedmiotu odpowiadającą aktualnym wymogom i rygorom naukowym, opartą na pogłębionych, źródłowo ugruntowanych badaniach. Mająca za podstawę szeroko rozumianą historię społeczną traktuje ona swoją konkretną tematykę w powiązaniu z panującymi w omawianej epoce prądami filozoficznymi, religijnymi i społecznymi.Szczególnie dobrze rozwinięta jest w Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, gdzie przy Wolnym Uniwersytecie Brukselskim istnieje specjalny instytut, i Niemczech.

Wikipedia


masonologiczny

masonologia


SJP.pl

Patrz:

masonologia

masonoznawca

specjalista w dziedzinie nauki o masonerii


SJP.pl


masonoznawczy

związany z nauką o masonerii


SJP.pl


masonoznawstwo

nauka o masonerii


SJP.pl


masoński

dotyczący masona, masonów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z masonerią, dotyczący masonerii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Została wtajemniczona w rytuał masoński.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masoneria ż., mason mos., masonka ż., masonia ż., masoństwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wolnomularski

Wiktionary


masońskość

masoński


SJP.pl

Patrz:

masoński

masora

żydowski system wiernego przekazywania wymowy hebrajskiego tekstu biblii


SJP.pl

Masora (hebr. ‏מסורה‎) – zbiór ustalonych reguł, wypracowany przez żydowskich uczonych na podstawie prac i systemu studiów nad tekstem biblijnym, których celem jest zachowanie i przekazanie tekstu biblijnego w niezmienionym pod każdym względem kształcie. Hebrajskie słowo masora pochodzi prawdopodobnie od asar („więzy”, „okowy”) i masar („podawanie”, „przekazywanie”) przez co wskazuje na przekazywanie tradycji biblijnej.

Wikipedia


masoreci

jeden z uczonych żydowskich, którzy w VIII–X w. odtworzyli i ujednolicili tekst Biblii


SJP.pl

Masoreci (hebr. ‏‎, czyt. baʽalé hammasoráh, „panowie tradycji”) – żydowscy uczeni Tory, którzy między VI a XI wiekiem stworzyli system zapisu samogłosek w alfabecie hebrajskim oraz opracowali oficjalny tekst Biblii hebrajskiej znany jako tekst masorecki. Działalność masoretów była skupiona wokół dwóch głównych szkół masoreckich – babilońskiej i palestyńskiej, różniących się sposobem zapisu znaków samogłoskowych.

Wikipedia


masorecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z masoretami, dotyczący masoretów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masoreta m.

Wiktionary


masoreta

jeden z uczonych żydowskich, którzy w VIII–X w. odtworzyli i ujednolicili tekst Biblii


SJP.pl


masoretyczny

masoreta


SJP.pl

Patrz:

masoreta

masorka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żona masarza

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mucha składająca jajka na mięsie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masorz mos.

Wiktionary


masorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rzeźnik

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. sklep mięsny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masorka ż.

Wiktionary


masospondyl

rodzaj dinozaura z infrarzędu prozauropodów


SJP.pl

Masospondyl (Massospondylus) – rodzaj prozauropoda z rodziny masospondyli (Massospondylidae).

Żył we wczesnej jurze (ok. 200-185 mln lat temu) na obecnych terenach Afryki. Długość ciała do 6 m. Jego szczątki znaleziono w Republice Południowej Afryki oraz być może w Zimbabwe. W 1985 roku opisano skamieniałości odkryte w Arizonie (Stany Zjednoczone), które pierwotnie przypisano zwierzęciu z rodzaju Massospondylus; występowanie przedstawicieli tego rodzaju na terenach zarówno dzisiejszej Afryki, jak i Ameryki Północnej interpretowano jako dowód na kosmopolityczny charakter wczesnojurajskich faun dinozaurów. Odkrycie większej liczby skamieniałości zauropodomorfa z Arizony, w połączeniu z rezultatami analizy kladystycznej Rowe'a, Suesa i Reisza (2011), wykazało, że zwierzę to należy do odrębnego rodzaju, nazwanego Sarahsaurus; tym samym Massospondylus jest rodzajem znanym wyłącznie z południowej Afryki.

Wikipedia


masospondyle

rodzina dinozaurów z infrarzędu prozauropodów


SJP.pl

Masospondyle (Massospondylidae) – rodzina dinozaurów z infrarzędu prozauropodów.

Wikipedia


masować

środowiskowo: budować masę mięśniową


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wymasować)

 (1.1) wykonywać masaż

 (1.2) przest. gromadzić w jednym miejscu

czasownik zwrotny niedokonany masować się (dk. wymasować się)

 (2.1) masować (1.1) swoje ciało

 (2.2) być masowanym (1.1)

 (2.3) wykonywać masaż sobie nawzajem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masaż mrz., masażysta mos., masażystka ż., masowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozcierać

 (1.2) skupiać

Wiktionary


masowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|masować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masaż m., masażysta m., masażystka ż.

 czas. masować

Wiktionary


masowcowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z masowcem, dotyczący masowca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masowiec m.

Wiktionary


masowiec

statek przeznaczony do przewozu towarów masowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. statek handlowy przystosowany do masowego przewozu suchych, sypkich ładunków luzem;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) środ. przest. ktoś, kto należy do mas, niezorganizowany w strukturach

 (2.2) środ. przest. działacz partyjny pracujący z „masami robotniczymi”

Wiktionary

Masowiec – statek wodny, przeznaczony do przewozu suchych ładunków luzem, tj. bez opakowania, wsypywanych bezpośrednio do ładowni, jak np. węgiel, ruda, nawozy mineralne, zboża, siarka granulowana itp. Masowce używane są też bardzo często do przewozu ładunków półmasowych (break-bulk), czyli np. blach (także w kręgach), stali w innej postaci (szyn, kęsów hutniczych), drewna pakietyzowanego, papieru w rolach, a także kontenerów (masowco-kontenerowce) (zobacz też: kontenerowiec).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod flagą PŻM pływał jeden z największych polskich statków, masowiec o nośności 60 tysięcy ton, m/s „Huta im. Lenina”.

 (2.1) Szary masowiec zaczyna tracić wiarę w kapitalizm.

 (2.2) Nieprzeciętnie zdolny organizator, polityk, masowiec, autor wielu cennych pozycji publicystyki partyjnej, kilkakrotny długoletni więzień sanacji, znany ze swych wystąpień w kraju i za granicą (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż., masówka ż., masowość ż., masy nmos.

 przym. masowy, masowcowy

 przysł. masowo

 licz. masa

Wiktionary


masówka

1. masowe zgromadzenie ludzi celem przedyskutowania jakichś wydarzeń lub wyrażenia swoich poglądów na ich temat, przeprowadzenia jakiegoś zorganizowanego działania, np. imprezy rekreacyjnej; wiec;
2. towar tego samego rodzaju produkowany w dużych ilościach;
3. utwór artystyczny o niewielkiej wartości, przeznaczony dla przeciętnego odbiorcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. produkt masowej produkcji

 (1.2) daw. środ. polit. zebranie masowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masowiec mos./mrz., masa, masowość

 przym. masowy

 przysł. masowo

 licz. masa

Wiktionary


masowo

przysłówek

 (1.1) w sposób masowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż., masowość ż., masówka ż., masowiec mos./mrz.

 przym. masowy

Wiktionary


masowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co masowe

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsɔvɔɕt͡ɕ, AS: masovość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masówka ż., masa ż., masowiec m., masy nmos.

 przym. masowy

 przysł. masowo

 licz. masa

Wiktionary


masowy

1. obejmujący bardzo dużą liczbę ludzi, zwierząt lub rzeczy, np. masowe wędrówki, masowy wykup czegoś;
2. przeznaczony dla bardzo dużej liczby ludzi, np. masowa produkcja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) obejmujący, dotyczący dużej liczbę ludzi, zwierząt lub przedmiotów

 (1.2) przeznaczony, skierowany do dużej liczby ludzi, zwierząt lub przedmiotów

 (1.3) fiz. dotyczący masy w znaczeniu fizycznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy mieliśmy tylko kazaniami i wodą święconą zwalczać organizatorów masowych mordów, opryszków z NSZ i pogrobowców reżimu Berezy?

 (1.1) Pasję ojca kontynuował jego syn Jerzy, który hodował na masową skalę słynną różę baccara (zamknięta - sprawia wrażenie czarnej, a kiedy pąk się otwiera, widać jej prawdziwą, ciemnoczerwoną barwę).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsɔvɨ, AS: masovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż., masowość ż., masowiec m., masówka ż., masy nmos.

 przysł. masowo

 licz. masa

Wiktionary


massachusetts

[czytaj: masaczusets] stan w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. jeden ze stanów USA, położony w północno-wschodniej części, na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego, ze stolicą w Bostonie;

Wiktionary

Massachusetts (wym. /ˌmæsəˈtʃuːsɪts/; pełna nazwa: Commonwealth of Massachusetts, „Wspólnota Massachusetts”) – jeden ze stanów USA, położony w regionie Nowej Anglii na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Inna nadzieja demokratów to John Kerry, senator z Massachusetts, bohater wojny w Wietnamie, gdzie został kilkakrotnie ranny.

Wiktionary


massalski

nazwisko


SJP.pl


massenet

[czytaj: masNE] nazwisko, m.in. Jules Massenet (1842-1912) - kompozytor francuski


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • André Joseph Emmanuel Massenet – francuski generał
  • Jules Massenet – francuski kompozytor i pianista

Wikipedia


masseo

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak brat Masseo powiedział świętemu Franciszkowi, niby w żartach, że świat za nim chodzi, i jak święty Franciszek odpowiedział, że tak jest istotnie, ku zawstydzeniu świata i z łaski Boga.

Wiktionary


mastaba

staroegipski grobowiec złożony z części naziemnej i podziemnej wraz z komorą grobową, do której prowadzi pionowy szyb


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archeol. grobowiec egipski w kształcie ściętego ostrosłupa;

Wiktionary

Mastaba (arab. ława) – rodzaj grobowca spotykanego w starożytnym Egipcie, mającego kształt ściętego ostrosłupa na prostokątnym planie.

Mastaba składa się z murowanej części nadziemnej oraz podziemnej komory grobowej, połączonych pionowym szybem, który po pogrzebie zasypywano i maskowano.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy na cmentarzysku Farchy będą jeszcze starsze mastaby niż ta, znaleziona w tym roku?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈstaba, AS: mastaba

Wiktionary


mastadenowirus

wirus szeroko rozpowszechniony w przyrodzie, występujący w wielu odmianach, u człowieka najczęściej wywołujący łagodne infekcje dróg oddechowych o objawach przeziębienia; adenowirus


SJP.pl


mastalerz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Mastalerz – polski aktor
  • Halina Mastalerz – polska robotnica, posłanka na Sejm
  • Jan Mastalerz – polski wojskowy
  • Kazimierz Mastalerz – polski wojskowy
  • Konstanty Mastalerz – polski wojskowy
  • Lech Mastalerz – polski urzędnik
  • Marcin Mastalerz – polski dziennikarz i autor książek
  • Norbert Mastalerz – polski samorządowiec
  • Przemysław Mastalerz – polski chemik
  • Stanisław Mastalerz – polski wojskowy

Wikipedia


mastalski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Janusz Mastalski − rzymskokatolicki duchowny, teolog, wykładowca akademicki
  • Ryszard Mastalski − polski prawnik
  • Stanisław Mastalski − polski wojskowy

Wikipedia


mastektomia

chirurgiczne usunięcie piersi wykonywane najczęściej u kobiet chorych na nowotwór złośliwy; odjęcie piersi, mammektomia, mammotomia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chirurgiczne usunięcie piersi;

Wiktionary

Mastektomia (z gr. μαστός „pierś”, oraz ἐκτομή „wycięcie“) – chirurgiczne usunięcie jednej lub obu piersi, w całości lub częściowo. Mastektomia jest zazwyczaj przeprowadzana w celu leczenia lub profilaktyki raka piersi, chociaż poddają się jej również osoby transpłciowe, w szczególności trans mężczyźni, w ramach operacyjnej korekty płci.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie menopauzy wzrasta ryzyko zachorowania na nowotwory piersi, które niewykryte na czas kończą się mastektomią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmastɛkˈtɔ̃mʲja, AS: mastektõmʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) amputacja

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) mastectomy

* baskijski: (1.1) mastektomia

* bułgarski: (1.1) мастектомия ż.

* czeski: (1.1) mastektomie ż.

* fiński: (1.1) rinnanpoisto

* francuski: (1.1) mastectomie ż., mammectomie ż.

* hebrajski: (1.1) מסטקטומיה

* hiszpański: (1.1) mastectomía ż.

* ido: (1.1) mastektomio

* kataloński: (1.1) mastectomia ż.

* macedoński: (1.1) мастектомија ż.

* niderlandzki: (1.1) mastectomie ż.

* niemiecki: (1.1) Mastektomie ż., Brustamputation ż.

* nowogrecki: (1.1) μαστεκτομή ż.

* perski: (1.1) ماستکتومی

* portugalski: (1.1) mastectomia ż.

* rosyjski: (1.1) мастэктомия ż.

* słowacki: (1.1) mastektómia ż.

* szwedzki: (1.1) mastektomi w.

* turecki: (1.1) mastektomi

* ukraiński: (1.1) мастектомія ż.

* włoski: (1.1) mastectomia ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


master

kierownik biegu myśliwskiego w zawodach konnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. w zawodach hipicznych: kierownik biegu myśliwskiego

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) film. wzorcowy zapis materiału filmowego

 (2.2) film. kopia z zarejestrowanym masterem (2.1)

 (2.3) film. całościowe ujęcie sceny w szerokim planie

Wiktionary

Master – amerykańska grupa muzyczna wykonująca death metal, zaliczana do prekursorów gatunku. Powstała 1983 roku w Chicago w stanie Illinois w USA, występując do 1985 roku pod nazwą Death Strike.

Debiutancki album grupy pt. Master był rejestrowany dwukrotnie. Pierwsze nagranie miało miejsce we współpracy z Jimem Martinellim (gitara) oraz Aaronem Nickeasem (perkusja). Nagrania jednak nie zostały zaakceptowane przez wytwórnie płytową Nuclear Blast. Ponownie partie perkusji zrealizował Bill Schmidt, natomiast ślady gitar Chris Mittleburn, zmodyfikowany album został wydany w 1990 roku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmastɛr, AS: master

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastering

 czas. masterować ndk., remasterować ndk.

 przym. masteringowy

Wiktionary


mastercard

[czytaj: masterkart] międzynarodowa organizacja zrzeszająca instytucje wydające karty płatnicze


SJP.pl

Mastercard Inc. – spółka i organizacja członkowska zrzeszająca ponad 25 000 instytucji finansowych wydających karty płatnicze sygnowane marką i logo Mastercard, Maestro oraz Cirrus.

Organizację założyło kilka banków amerykańskich (United California Bank, Wells Fargo, Crocker National Bank, Bank of California), jako konkurencję dla podobnej organizacji BankAmericard (założonej przez Bank of America, przekształconej później w Visę).

Wikipedia


mastering

proces przygotowania wzorca do produkcji opartych na nim płyt CD


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. końcowy etap procesu realizacji produkcji muzycznej, podczas którego wydobywa się niuanse brzmieniowe realizowanego materiału;

Wiktionary

Mastering – końcowy etap procesu realizacji produkcji muzycznej, podczas którego wydobywa się niuanse brzmieniowe realizowanego materiału. Ma to na celu ujednolicenie brzmienia wszystkich utworów (zwłaszcza, gdy materiał nagrywany był w różnych studiach) oraz dostosowanie brzmienia materiału do obowiązujących standardów. Podstawą dla masteringu jest poprzednio przeprowadzone, poprawnie brzmiące miksowanie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: masˈtɛrʲĩŋk, AS: masterʹĩŋk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. masteringowy

 rzecz. masteringowiec mos., master mos./mrz.

Wiktionary


masteringowy

przymiotnik od: mastering


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z masteringiem, dotyczący masteringu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmastɛrʲĩŋkˈɔvɨ, AS: masterʹĩŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. master mos./mrz.

Wiktionary


masterka

master


SJP.pl

Patrz:

master

masternak

nazwisko


SJP.pl


masterować

przygotowywać wzorzec do masowej produkcji nośników dźwięku


SJP.pl


masterplan

strategiczny plan rozwoju


SJP.pl

Masterplan – niemiecki zespół muzyczny wykonujący melodyjny power metal. Powstał w 2001 roku w Hamburgu

Wikipedia


masters

nazwisko


SJP.pl

Sport

  • Masters – jeden z 3 najważniejszych turniejów snookera, część Triple Crown
  • ATP Tour Masters 1000 – seria 9 wielkich turniejów tenisowych
  • ATP Finals (dawniej Tennis Masters Cup) – turniej tenisowy kończący sezon
  • Masters Tournament (The Masters, The U.S. Masters) – jeden z czterech największych turniejów golfowych mężczyzn
  • Masters — turniej darta organizowany przez federację PDC
  • masters – kategoria wiekowa dla lekkoatletów powyżej 35. roku życia

Wikipedia


mastershot

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) film. długie ujęcie re­ali­zo­wane bez cięć montażowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teledysk do utworu „Początek” nagrany jest mastershotem, nieprzerwanym żadnym cięciem ani montażem

Wiktionary


masthew

potocznie: rzecz postrzegana za taką, którą musi się mieć; must have


SJP.pl


masthewowy

[czytaj: masthewowy] potocznie: taki, którego trzeba mieć


SJP.pl


mastif

pies obronny z grupy dogów; mastiff, mastyf


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psa charakteryzującego się masywną budową ciała, o pomarszczonym czole i obwisłych uszach;

Wiktionary

Mastif, mastyf (ang. mastiff) – nazwa stosowana dla kilku ras psa z grupy molosów w typie doga, charakteryzujących się masywną budową ciała (szeroka klatka piersiowa, mocne kończyny, duża głowa z krótkim, szerokim pyskiem). Według słownikowej definicji nazwy mastif psy te charakteryzują się płową sierścią, ale umaszczenie współczesnych mastifów bywa też inne.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmastʲif, AS: mastʹif

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastiff m., mastyf m.

 przym. mastifowy, mastiffowy, mastyfowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mastiff, mastyf

Wiktionary


mastiff

pies obronny z grupy dogów; mastif, mastyf


SJP.pl

  • Mastiff – izraelski bezzałogowy aparat latający
  • Mastiff – brytyjski transporter opancerzony, odmiana pojazdu Cougar konstrukcji amerykańskiej
  • HMS „Mastiff” – nazwa kilku brytyjskich okrętów

Wikipedia


mastiffowy

przymiotnik od: mastiff (mastif, mastyf); mastifowy; mastyfowy


SJP.pl


mastifowy

przymiotnik od: mastif (mastiff, mastyf); mastiffowy; mastyfowy


SJP.pl


mastika

napój alkoholowy zaprawiany mastyksem (żywicą z drzewa pistacji kleistej) i olejkiem anyżkowym; w Macedonii trunek narodowy, w Bułgarii pijany z likierem miętowym


SJP.pl

Mastika (gr. μαστίχα, μαστιχάτο; czyt. mastícha, masticháto) – popularny słodki likier z greckiej wyspy Chios, który produkowany jest poprzez połączenie destylatu kryształów mastyksu (żywicy z śródziemnomorskiego drzewa pistacji kleistej) z czystym alkoholem i cukrem. Jest tradycyjnym greckim produktem, a na wyspie, z której pochodzi, spożywa się go od stuleci. Jego nazwa pochodzi od mastyksu; w języku greckim nazwy mastiki i mastyksu brzmią tak samo i są identycznie zapisywane.

Wikipedia


mastka

wydzielina zbierająca się pod napletkiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. mazista, serowata wydzielina gruczołów apokrynowych gromadząca się na zewnętrznych narządach płciowych

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) smegma

Wiktionary


mastocyt

komórka tuczna w tkance łącznej mająca zdolność wytwarzania heparyny


SJP.pl

Komórki tuczne, mastocyty, labrocyty – komórki tkanki łącznej oraz błon śluzowych, mające okrągły lub owalny kształt, powstające z prekursorów szpikowych, do miejsca ostatecznego osiedlenia niedojrzałe docierają wraz z krwią. W tkankach docelowych ostatecznie dojrzewają.

Wikipedia


mastodont

1. prehistoryczny ssak z rzędu trąbowców, pokrojem zbliżony do słonia;
2. osoba aktywna zawodowo dłużej niż jej rówieśnicy; dinozaur;
3. osoba staromodna, staroświecka, nienowoczesna; dinozaur;
4. coś przestarzałego;
5. coś wielkiego, bardzo dużych rozmiarów; olbrzym, kolos


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) zool. paleont. słoniopodobne zwierzę kopalne;

 (1.2) przen. osoba wykonująca zawód dłużej niż średnia

 (1.3) przen. głównie pejor. osoba żyjąca dawnymi obyczajami, stylem myślenia

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) przen. pejor. coś o przestarzałej organizacji lub konstrukcji

 (2.2) przen. coś wielkiego, o pokaźnych gabarytach

Wiktionary

Mastodonty – nazwa, którą do niedawna określano niemal wszystkie wymarłe trąbowce nienależące do rodziny słoniowatych (Elephantidae). Zaliczano tu przedstawicieli rodzin: Mammutidae, Amebelodontidae oraz Gomphotheriidae. Obecnie jedynie przedstawicieli rodziny Mammutidae nazywa się mastodontami. Budowa zębów trzonowych tych ssaków świadczy, że w przeciwieństwie do większości właściwych słoniowatych podstawą ich pokarmu były liście drzew lub inne miękkie części roślin, w tym prawdopodobnie również roślinność wodna. Właściwe słonie odżywiają się głównie twardymi trawami, więc ich trzonowce są płaskie i z dużą ilością jarzm, co umożliwia dokładne rozcieranie pokarmu bogatego w twarde składniki (krzemionkę). Zęby mastodontów miały zupełnie odmienną formę. Posiadały kilka wysokich guzków nadających się do rozcierania bardziej miękkiego pokarmu. Liczba guzków i budowa zębów trzonowych to bardzo ważne cechy, umożliwiające określenie przynależności systematycznej tych trąbowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naukowcy odkryli nowe gatunki mamuta i mastodonta.

 (1.3) Odszedł na Wieczne Łowy jako stary człowiek - stary wiekiem, stary ideami, których bronił, mastodont cywilizacji, po której zostało tak niewiele.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mastodontowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) olbrzym, gigant

Wiktionary


mastodontowy

przymiotnik od: mastodont


SJP.pl


mastodonzaur

wymarły olbrzymi płaz tarczogłowy, żyjący w Europie w późnym triasie


SJP.pl

Mastodonzaur (Mastodonsaurus – „jaszczur z brodawkowatym zębem”) – środkowo-triasowy płaz tarczogłowy z rodziny kapitozaurów, które przed nastaniem ery dinozaurów były jednymi z czołowych drapieżników. Żył na terenie obecnej Europy oraz Afryki Północnej ok. 235–230 mln lat temu. Został tak nazwany, ponieważ początkowo paleontolodzy sądzili, że to krokodyl – ze względu na wielkość oraz obecność kostnych guzków w skórze.

Wikipedia


mastolog

specjalista w zakresie ekologii, biologii i systematyki ssaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) biol. zob. teriolog.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) biol. specjalistka w dziedzinie mastologii

Wiktionary

Teriologia, mammologia, mammalogia, mastologia (gr. θηριον thērion „dzikie zwierzę”, od θηρ thēr, θηρος thēros „zwierzę”; λογος logos „słowo, dyskusja”) – dział zoologii zajmujący się ssakami (Mammalia), ich budową, ekologią, systematyką, rozmieszczeniem (zoogeografia), ewolucją i biologią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mastolodzy badają zarówno słonie, jak i nietoperze oraz delfiny.

 (2.1) Pani mastolog interesowała się przede wszystkim cetologią, ale miała dużą orientację również w dziedzinie prymatologii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈstɔlɔk, AS: mastolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastologia ż.

:: fż. mastolożka ż.

 przym. mastologiczny

 przysł. mastologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) teriolog, mammolog

 (2.1) teriolog, mammolog

Wiktionary


mastologia

dział zoologii, nauka o ssakach; mammologia; teriologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. zob. teriologia.

Wiktionary

Teriologia, mammologia, mammalogia, mastologia (gr. θηριον thērion „dzikie zwierzę”, od θηρ thēr, θηρος thēros „zwierzę”; λογος logos „słowo, dyskusja”) – dział zoologii zajmujący się ssakami (Mammalia), ich budową, ekologią, systematyką, rozmieszczeniem (zoogeografia), ewolucją i biologią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mastologia, inaczej teriologia, jest działem zoologii, a zoologia - biologii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmastɔˈlɔɟja, AS: mastoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastolog m.

 przym. mastologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mammologia, nauka o ssakach, teriologia

Wiktionary


mastopatia

Mastopatia, inaczej dysplazja sutka – hormonozależne zmiany rozrostowe i zanikowe miąższu gruczołu sutkowego leżące u podstaw różnorodnych schorzeń.

Wikipedia


mastrid

potocznie: książka postrzegana za taką, którą trzeba przeczytać; must read


SJP.pl


mastroianni

[czytaj: mastrojani] nazwisko, m.in. Marcelo Mastroianni (1924-1996) - włoski aktor filmowy


SJP.pl

  • Umberto Mastroianni – rzeźbiarz
  • Pat Mastroianni – kanadyjski aktor
  • Marcello Mastroianni – aktor włoski
  • Chiara Mastroianni – aktorka francuska

Wikipedia


mastrychcki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geol. związany z mastrychtem, dotyczący mastrychtu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastrycht mrz.

Wiktionary


mastrycht

w geologii: najmłodszy, szósty wiek późnej kredy, trwający około 5 milionów lat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. najmłodszy wiek późnej kredy, trwający 70,6 – 65,5 milionów lat temu;

Wiktionary

Mastrycht (ang. Maastrichtian)

  • w sensie geochronologicznym – szósty, najmłodszy, wiek późnej kredy, trwający około 6,1 milionów lat (od 72,1 ± 0,2 do 66,0 mln lat temu). Mastrycht jest młodszy od kampanu a starszy od danu (paleocen).
  • w sensie chronostratygraficznym – szóste, najwyższe, piętro górnej kredy, wyższe od kampanu a niższe od danu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmastrɨxt, AS: mastryχt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mastrychcki

Wiktionary


masturbacja

podrażnianie własnych narządów płciowych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; ipsacja, onanizm, onania, samogwałt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. onanizm.

Wiktionary

Masturbacja – pobudzanie własnych narządów płciowych w celu wywołania u siebie pobudzenia seksualnego. Może, lecz nie musi, prowadzić do osiągnięcia orgazmu. Termin obejmuje stymulację za pomocą dłoni, przedmiotów codziennego użytku, a także za pomocą akcesoriów, takich jak wibratory czy sztuczne pochwy. Masturbacja odbywa się bez udziału partnera lub przy jego wyłącznie biernym udziale. Istnieje pojęcie wzajemnej masturbacji, które dotyczy sytuacji z aktywnym udziałem partnera.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Według nauki Kościoła katolickiego masturbacja jest grzechem.

 (1.1) Ta płyta była w moim środowisku tak niezbędnym atrybutem dojrzewania jak trądzik i masturbacja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasturˈbat͡sʲja, AS: masturbacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masturbator m., masturbatorka ż., masturbałek m.

 czas. masturbować ndk.

 przym. masturbacyjny

 przysł. masturbacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onanizm, onania, samogwałt, ipsacja

Wiktionary


masturbacyjny

związany z masturbacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z masturbacją, dotyczący masturbacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masturbacja ż.

 czas. masturbować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onanistyczny

Wiktionary


masturbant

osoba zaspokajająca się seksualnie bez udziału partnera; onanista, masturbator


SJP.pl


masturbantka

kobieta zaspokajająca się seksualnie bez udziału partnera; onanistka, masturbatorka


SJP.pl


masturbantyzm

rzadko: podrażnianie własnych narządów płciowych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; masturbacja, onanizm, samogwałt, ipsacja


SJP.pl


masturbator

przyrząd do podrażniania własnych narządów płciowych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. środ. onanista

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) przyrząd, urządzenie do masturbacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wieczorem na parkingu policja nakryła w samochodzie jakiegoś masturbatora.

 (2.1) Podobno w tym sex shopie można dostać masturbatory na baterie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasturˈbatɔr, AS: masturbator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masturbacja ż.

 czas. masturbować

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. masturbacja ż.

 czas. masturbować

frazeologia.

etymologia.

 (1-2) etym|ang|masturbator.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|onanista.

źródła.

== masturbator (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-masturbator.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) onanista

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


masturbatorka

kobieta zaspokajająca się seksualnie bez udziału partnera; masturbantka, onanistka


SJP.pl


masturbować

1. podrażniać narządy płciowe partnera; onanizować;
2. masturbować się - podrażniać własne narządy płciowe w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; onanizować się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pobudzać narządy płciowe w celu wywołania rozkoszy seksualnej – bez udziału partnera lub z jego wyłącznie biernym udziałem

czasownik zwrotny niedokonany masturbować się

 (2.1) masturbować (1.1) samego siebie

 (2.2) masturbować (1.1) siebie wzajemnie

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Jacek masturbuje się bardzo często od czasu, gdy rzuciła go dziewczyna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasturˈbɔvat͡ɕ, AS: masturbovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masturbacja ż., masturbator m., masturbowanie n.

 przym. masturbacyjny

 przysł. masturbacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) onanizować się, uprawiać ipsację; wulg. walić konia

Wiktionary


masturbowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|masturbować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmasturbɔˈvãɲɛ, AS: masturbovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. masturbować

Wiktionary


mastyf

pies obronny z grupy dogów; mastif, mastiff


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. mastif

Wiktionary

Mastif, mastyf (ang. mastiff) – nazwa stosowana dla kilku ras psa z grupy molosów w typie doga, charakteryzujących się masywną budową ciała (szeroka klatka piersiowa, mocne kończyny, duża głowa z krótkim, szerokim pyskiem). Według słownikowej definicji nazwy mastif psy te charakteryzują się płową sierścią, ale umaszczenie współczesnych mastifów bywa też inne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mastif mzw.

Wiktionary


mastyfowy

przymiotnik od: mastyf (mastif, mastiff); mastifowy; mastiffowy


SJP.pl


mastygonema

rzęska na powierzchni wici ruchliwych komórek eukariotów


SJP.pl

Mastygonemy – cienkie, delikatne włoski, pokrywające wici niektórych ruchliwych wiciowców (Flagellata), glonów (Algae) i grzybopodobnych lęgniowców (Oomycota). Powstają na pęcherzykach aparatu Golgiego. Są strukturami homologicznymi do łusek na wiciach.

U lęgniowców mastygonemy występują na wiciach zarodników pływkowych. Pływki te mają dwie nierówne wici. Mastygonemy w dwóch rzędach występują na krótszej, skierowanej do tyłu wici.

Wikipedia


mastyka

rodzaj żywicy stosowanej m.in. do wyrobu lakierów i farb


SJP.pl


mastykowiec

drzewo lub krzew z rodziny nanerczowatych, o drobnych, żółtych lub białych kwiatach zebranych w wiechy i kulistych owocach, rosnące w Ameryce Środkowej i Południowej


SJP.pl


mastykowy

przymiotnik od: mastyka


SJP.pl


mastyks

żywica otrzymywana z drzewa mastyksowego


SJP.pl

Mastyks, łzy Chios (gr. Μαστίχα) – miękka, aromatyczna żywica naturalna, pozyskiwana z balsamu wyciekającego z drzewa pistacji kleistej (Pistacia lentiscus), rosnącego w obszarze śródziemnomorskim.

Mastyks występuje (w zależności od pochodzenia) w kilku rodzajach:

  • chioski,
  • lewantyński,
  • bombajski.

Wikipedia


mastyksowy

zawierający mastyks (rodzaj żywicy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący mastyksu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mastyks m., mastyka ż.

Wiktionary


maswerk

element dekoracyjny architektury gotyckiej złożony z kół, odcinków koła, stylizowanych trójliści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. element dekoracyjny złożony z liści, łuków i kół, charakterystyczny dla gotyku;

Wiktionary

Maswerk (z niem. Maßwerk) – dekoracyjny, geometryczny wzór architektoniczny odkuty z kamienia lub zrobiony z cegieł, używany do wypełnienia górnej części gotyckiego okna, przeźrocza, rozety itp. Występuje także jako dekoracja ścian, murów, wimperg, blend - taki element jest nazywany ślepym maswerkiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Była zachwycona pięknymi maswerkami w oknach katedry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasfɛrk, AS: masferk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maswerkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) laskowanie

Wiktionary


maswerkowy

przymiotnik od: maswerk


SJP.pl


masy

zbiorowisko, społeczeństwo, świat pracy, lud


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przen. polit. publ. duża ilość ludzi, spora część społeczeństwa

 (1.2) przen. pejor. część społeczeństwa o niewybrednych, niewyszukanych gustach i upodobaniach

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: masa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmasɨ, AS: masy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż., masowość ż., masowiec m., masówka ż.

 przym. masowy, masówkowy

 licz. masa

 przysł. masami

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pospólstwo, publiczka

Wiktionary


masykot

czerwonawy lub żółty tlenek ołowiu


SJP.pl


masynissa

władca Numidii, żyjący w latach: ok. 240-149 p.n.e.


SJP.pl

Masynissa, Masinissa lub Massinissa (ur. ok. 238 p.n.e., zm. ok. 148 p.n.e.) – król Numidów Wschodnich (tj. Massyliów), których państwo obejmowało wschodnią część Algierii i zachodnią połać Tunezji. Stolicą było miasto Cyrta.

Wikipedia


masyrować

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nacierać

Wiktionary


masyw

grupa gór posiadająca podobną rzeźbę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. geol. grupa gór mająca podobną rzeźbę

 (1.2) książk. wielka, potężna bryła lub zwarta masa czegoś zajmująca znaczny obszar w przestrzeni

 (1.3) techn. pierścień gumowy zamocowany na stałe na obręczy koła pojazdu; ogumienie pełne

Wiktionary

  • masyw górski
  • ogumienie pełne, zwane masywem

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmasɨf, AS: masyf

Wiktionary

Powiązane:

 przym. masywny

 przysł. masywnie, masami

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) góra, masyw górski

 (1.2) bryła

Wiktionary


masywnie

przysłówek

 (1.1) w sposób masywny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był wysoki, dość masywnie zbudowany, a mimo to zadziwiał ogólną sprawnością, zwrotnością, skocznością.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈsɨvʲɲɛ, AS: masyvʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masyw m., masywność ż.

 przym. masywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciężko

Wiktionary


masywniej

stopień wyższy od przysłówka: masywnie


SJP.pl


masywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: masywny


SJP.pl


masywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest masywne; cecha tych, którzy są masywni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masa ż.

 przym. masywny

 przysł. masywnie

 licz. masa

Wiktionary


masywny

1. mający solidną budowę i dużą masę; potężny, mocny, zwalisty;
2. wypełniony wewnątrz; lity, pełny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o mocnej budowie i dużym ciężarze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stał z rękami w kieszeniach wielki, masywny, w sportowej koszuli z krótkimi rękawami.

 (1.1) Kloss zapukał do masywnych, wykładanych dębowym fornirem drzwi.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. masywnie, masami

 rzecz. masywność ż., masyw m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogromny, potężny, ciężki

Wiktionary


masywowy

masyw


SJP.pl

Patrz:

masyw

masz

1. być właścicielem, dysponować czymś;
2. być wyposażonym w coś;
3. zawierać coś, składać się z czegoś;
4. pozostawać z kimś lub czymś w określonej relacji;
5. doznawać czegoś, chorować na coś;
6. być do czegoś obowiązanym;
7. mieć się - czuć się jakoś, być w jakimś stanie, położeniu, nastroju


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) zachęcający do wzięcia czegoś

 (1.2) zachęcający do spróbowania zjedzenia, napicia się czegoś

 (1.3) żądający wykonania określonej czynności lub jej zaprzestania

 (1.4) wykrzykiwany przy biciu kogoś

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. oznajm. od mieć

Wiktionary


masza

1. rosyjskie imię żeńskie;
2. rosyjskie zdrobnienie imienia Maria


SJP.pl

Wikipedia


maszal

przypowieść lub baśń biblijna, w której bohaterami są rośliny


SJP.pl


maszcik

zdrobnienie od: maszt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od maszt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie maszt, lecz tylko mały maszcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszt m.

Wiktionary


maszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|maścić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maść ż., namaszczenie n.

Wiktionary


maszczoki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. ziemniaki pieczone w popiele

 (1.2) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. ziemniaki okraszone słoniną

Wiktionary


maszczyk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Łukasz Maszczyk – polski bokser
  • Zygmunt Maszczyk – polski piłkarz

Wikipedia


maszenki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zapałki

Wiktionary


maszer

przewodnik psiego zaprzęgu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kynol. sport. przewodnik psiego zaprzęgu;

Wiktionary

Maszer – osoba będąca przewodnikiem psiego zaprzęgu bez względu na rodzaj środka lokomocji ciągniętego przez psa lub psy. Najczęściej są to sanie, także wózki, skutery, rowery, hulajnogi i zawodnicy na nartach. W wyścigach psich zaprzęgów mężczyźni i kobiety są klasyfikowani razem.Najpopularniejszymi maszerami są osoby biorące udział w wyścigach psich zaprzęgów, w których psy ciągną sanie. Zaliczyć do nich można:

  • Martina Busera,
  • Lance'a Mackeya,
  • Ricka Swensona.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maszerstwo n.

:: fż. maszerka ż.

 przym. maszerski

Wiktionary


maszerka

maszer


SJP.pl

Patrz:

maszer

maszerować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) iść miarowym, równym krokiem

 (1.2) kierować się dokądś w pośpiechu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maszerują strzelcy, maszerują, / Karabiny błyszczą, szary strój….

 (1.1) Żołnierze maszerowali w kolumnie dwójkowej.

 (1.2) Dzieci sąsiadów już maszerują do szkoły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marsz mrz., maszerunek mrz., maszerowanie n., wmaszerowanie n., przemaszerowanie n.

 czas. pomaszerować dk., przemaszerować dk., wmaszerować dk., wmaszerowywać ndk.

 przym. marszowy

 przysł. marszowo

Wiktionary


maszerowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|maszerować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaʃɛrɔˈvãɲɛ, AS: mašerovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marsz m., przemaszerowanie n.

 czas. maszerować, przemaszerować

 przym. marszowy

Wiktionary


maszerski

maszer


SJP.pl

Patrz:

maszer

maszewianin

mieszkaniec Maszewa (miasta w Polsce)


SJP.pl


maszewianka

mieszkanka Maszewa (miasta w Polsce)


SJP.pl


maszewko

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Maszewko – osada leśna w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Maszewo
  • Maszewko – wieś w woj. pomorskim, w pow. lęborskim, w gminie Wicko
  • Maszewko – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Maszewo

Wikipedia


maszewo

1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Maszewo (niem. Massow) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w środkowej części gminy Maszewo, na południe od Jeziora Maszewskiego. Miasto zajmuje powierzchnię ok. 6 km² (554 ha). Miejscowość jest siedzibą władz gminnych, od miasta powiatowego Goleniowa oddalona jest o ok. 20 km, a od Szczecina o ok. 50 km.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈʃɛvɔ, AS: maševo

Wiktionary


maszewski

przymiotnik od: Maszewo


SJP.pl


maszka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. muszka

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wstążka, kokarda

Wiktionary


maszkara

1. coś bardzo brzydkiego; obrzydlistwo, paskudztwo, ohydztwo;
2. potwór wzbudzający wstręt i strach; straszydło;
3. motyw dekoracyjny w postaci głowy ludzkiej lub zwierzęcej o nienaturalnych rysach; maszkaron;
4. potocznie: bardzo brzydka kobieta; także o mężczyźnie z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brzydka i wstrętna istota

 (1.2) zob. maszkaron.

 (1.3) daw. zob. maska. (na bal maskowy)

 (1.4) daw. ktoś w masce na balu

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) […] po weselach z skrzypcami chodził, po kolędach biegał, mięsopustne maszkary robić umiał i fraszki wesołe wyprawiał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʃkara, AS: maškara

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potwór, straszydło

Wiktionary


maszkarada

bal maskowy


SJP.pl


maszkarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. zob. maszkara.

Wiktionary


maszkaron

1. motyw dekoracyjny w postaci głowy ludzkiej lub zwierzęcej o nienaturalnych rysach;
2. przenośnie: osoba niezbyt przystojna, mało urodziwa; maszkara, brzydal, małpolud


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. ozdobny detal architektoniczny w kształcie głowy;

Wiktionary

Maszkaron lub maskaron (z wł. mascherone, w fr. mascaron) – rzeźbiarski motyw dekoracyjny w postaci stylizowanej głowy ludzkiej lub fantastycznej postaci, stosowany w rzeźbie architektonicznej i rzemiośle artystycznym.

Maszkarony zwykle mają zdeformowane groteskowo rysy i fantastyczny układ włosów.
Stosowany był jako ozdoba np. kapitelu, wspornika, kolumny, zwornika, najczęściej w okresie gotyku, renesansu, manieryzmu oraz baroku.Wykonywane były w formie reliefu lub pełnoplastycznej rzeźby. Wykorzystywane były także jako ozdoba fontann, gdzie stanowiły ujście strumienia wody oraz jako element groteski, ornametu chrząstkowo-małżowinowego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈʃkarɔ̃n, AS: maškarõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maska ż., maskaron m.

 przym. maszkaranowy, maskaronowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maskaron

Wiktionary


maszkaronizm

wrodzona choroba przemiany materii objawiająca się brakiem enzymu rozkładającego cukry złożone, co skutkuje uszkodzeniem narządów wewnętrznych i groteskowym wyglądem; mukopolisacharydoza, gargoilizm


SJP.pl

Zespół Hurler, zwany również mukopolisacharydozą typu I, MPS I, chorobą maszkaronów (maszkaronizm) lub gargoilizmem (Gargantua – król, bohater powieści Rabelaisego ogromnych rozmiarów) – zaburzenie genetyczne objawiające się niedoborem alfa-L iduronidazy, która jest enzymem rozszczepiającym mukopolisacharydy. Brak tego enzymu powoduje wbudowywanie do organizmu siarczanu heparanu oraz siarczanu dermatanu co powoduje uszkodzenie narządów (m.in. serca, wątroby, mózgu). Zaburzenie metabolizmu mukopolisacharydów wywołuje upośledzenie umysłowe i fizyczne (duża głowa, groteskowe, grube rysy twarzy). Śmierć następuje najpóźniej około 10. roku życia.

Wikipedia


maszkaronowy

przymiotnik od: maszkaron


SJP.pl


maszkiecić

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. grymasić

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maszkietny

 rzecz. maszkiet mrz., maszkietki lm nm.

Wiktionary


maszkiet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. smakołyk

Wiktionary

Powiązane:

 czas. maszkiecić

 przym. maszkietny

Wiktionary


maszkietki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przysmaki, słodycze

Wiktionary

Powiązane:

 czas. maszkiecić

 przym. maszkietny

Wiktionary


maszkietny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. grymaśny, rozkapryszony

Wiktionary

Powiązane:

 czas. maszkiecić ndk.

 rzecz. maszkiet mrz., maszkietki lm nm.

Wiktionary


maszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


maszkowice

W Polsce
  • Maszkowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Ozorków
  • Maszkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Maszkowice – gromada

Wikipedia


maszkowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 3 podstawowe
  • Maszkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kobylnica
  • Maszkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Nowogard
  • Maszkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Sianów
  • Maszkowo – część wsi Myślibórz Wielki w woj. zachodniopomorskim, w pow. polickim, gminie Nowe Warpno

Wikipedia


maszkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Maszkowski

  • Jan Kanty Maszkowski (1793-1865) – polski malarz
  • Marceli Maszkowski (1837-1862) – polski malarz, syn Jana Kantego
  • Rafał Ludwik Maszkowski (1838-1901) – polski skrzypek i dyrygent, syn Jana Kantego
  • Karol Maszkowski (1831-1886) – rektor Politechniki Lwowskiej, syn Jana Kantego
  • Karol Zyndram Maszkowski (1868-1938) – polski malarz, syn Karola
  • Rafał Maszkowski (ur. 1967) – polski informatyk

Wikipedia


maszli

dawniej: czasownik "mieć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li" (= czy); czy masz


SJP.pl


maszop

członek maszoperii


SJP.pl

Maszoperia (kaszub. maszoperëjô lub maszoperiô, od niderl. maatschappij – towarzystwo) – zespół rybaków (maszopów) razem prowadzących połowy na morzu, forma spółki występująca wśród Kaszubów na Pomorzu od czasów średniowiecza aż po dziś dzień.

Wikipedia


maszopa

spółka handlowo-okrętowa lub rybacka; maczupia, maszoperia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. maszoperia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszop m., maszopka ż., maszoperia ż., maszopstwo n.

 przym. maszopski

Wiktionary


maszoperia

spółka handlowo-okrętowa lub rybacka; maczupia, maszopa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spółka rybacka

Wiktionary

Maszoperia (kaszub. maszoperëjô lub maszoperiô, od niderl. maatschappij – towarzystwo) – zespół rybaków (maszopów) razem prowadzących połowy na morzu, forma spółki występująca wśród Kaszubów na Pomorzu od czasów średniowiecza aż po dziś dzień.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maszop m., maszopa ż., maszopka ż., maszopstwo n.

 przym. maszopski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maszopa, maszopstwo

Wiktionary


maszopski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący maszopa, maszopki lub maszoperii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszop m., maszopka ż., maszopa ż., maszoperia ż., maszopstwo n.

Wiktionary


maszota

nazwisko


SJP.pl


maszów

Miejscowość w Polsce

Wg TERYT jest 1
  • Maszów – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Rudnik

Miejscowość na Ukrainie

  • Maszów – wieś w obwodzie wołyńskim, w rejonie lubomelskim

Wikipedia


maszt

część statku pływającego o napędzie żaglowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. pionowe drzewce ustawione przeważnie w osi jednostki pływającej o napędzie żaglowym, którego podstawowym zadaniem jest stawianie na nim żagli i przenoszenie działania siły aerodynamicznej na kadłub jednostki;

 (1.2) archit. wysoki słup lub pionowa konstrukcja opierająca się na fundamencie;

Wiktionary

Maszt – pionowe drzewce stałe, ustawione przeważnie w osi jednostki pływającej o napędzie żaglowym, którego podstawowym zadaniem jest utrzymywanie żagli i przenoszenie siły aerodynamicznej na kadłub jednostki. Jednostka może być wyposażona w jeden maszt lub więcej ustawionych jeden za drugim. Czasem na katamaranach każdy kadłub ma własny maszt (maszty występują obok siebie), natomiast maszty niesymetrycznie umieszcza się na przykład na jednostkach z jednym pływakiem bocznym (proa). Na jednostkach z napędem mechanicznym maszty służą jako podstawy do anten urządzeń radioelektronicznych, w tym radarów, oraz do celów sygnalizacji. Na okrętach maszty bywają bardzo rozbudowane, a w przeszłości umieszczano na nich także stanowiska kierowania ogniem lub platformy bojowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Krótka i przysadzista kanonierka o krępych, ciemnych masztach, nagich jak martwe pnie i rysujących się wyraźnie na świetlistym niebie przepysznej nocy, rzucała ciężki cień na szlak wodny między dwoma statkami.

 (1.1) Był taki sztorm, że złamało nam oba maszty.

 (1.2) Mieszkańcy protestowali przeciwko budowie masztu GSM.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maʃt, AS: mašt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masztowiec m., omasztowanie m., masztówka ż.

:: zdrobn. maszcik m., masztelek m.

:: zgrub. maszcisko n.

 przym. masztowy, omasztowany

Wiktionary


masztab

podziałka określająca stosunek odległości na mapach i planach do odległości rzeczywistych


SJP.pl


masztal

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. stajnia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Masztalski mos., Masztalska ż.

Wiktionary


masztalerski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą masztalerza, dotyczący masztalerstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masztalerz mos., masztalerstwo n., masztarnia ż., masztalnia ż.

Wiktionary


masztalerstwo

dawniej: funkcja lub zajęcie masztalerza, osoby zajmującej się końmi i uprzężą, nadzorującej pracę stajennych


SJP.pl


masztalerz

osoba zajmująca się w stadninie końmi i uprzężą, nadzorująca pracę stajennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wykwalifikowany pracownik obsługujący konie w stadninach

 (1.2) daw. starszy stajenny mający nadzór nad służbą stajenną, końmi, uprzężą;

Wiktionary

Masztalerz (od cz. ma(r)štal – stajnia) – osoba zajmująca się końmi w stadninach; starszy stajenny mający nadzór nad personelem i powierzonymi końmi.

Do obowiązków masztalerza należy: podjeżdżanie i zajeżdżanie młodych koni, sprawdzanie stanu ich zdrowia oraz ogólna opieka nad wszystkimi końmi w stadzie. Nie należy go mylić ze stajennym, którego obowiązki polegają na karmieniu i pojeniu koni oraz czyszczeniu boksów (pomieszczenia dla koni) i innych prostych prac gospodarczych na terenie stajni.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. masztalerstwo n., masztarnia ż., masztalarnia ż., masztalnia ż., masztalerka ż.

 przym. masztalerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) masztelarz

Wiktionary


masztalnia

masztarnia;
1. stajnia dla koni;
2. pomieszczenie przy stajni, służące jako skład sprzętu stajennego;
3. konie oraz sprzęt stajenny należące do jednego właściciela


SJP.pl


masztalski

nazwisko


SJP.pl


masztarnia

1. stajnia dla koni;
2. pomieszczenie przy stajni, służące do przechowywania sprzętu stajennego, zbroi itp.;
3. konie oraz sprzęt stajenny należące do jednego właściciela


SJP.pl


masztol

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. stajnia

Wiktionary


masztować

książkowo: przypominać maszt, górować nad czymś swoją wysokością


SJP.pl


masztowiec

statek z masztami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) statek z masztami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʃtɔvʲjɛt͡s, AS: maštovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszt m.

 przym. masztowy

Wiktionary


masztowina

drzewo nadające się na budowę masztu


SJP.pl


masztówka

konstrukcja na statku służąca jako wspornik dla bomów


SJP.pl


masztowy

przymiotnik od: maszt


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z marsztem, dotyczący masztu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszt m., masztowiec mrz.

Wiktionary


maszutkinie

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim;

Wiktionary

Maszutkinie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Wiżajny. Leży na terenie wysoczyzny morenowej Gór Sudawskich.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Maszutkinie, po jej zniesieniu w gromadzie Wiżajny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kto pojedzie od Maszutkiń przez Potopy do Rutki-Tartak ujrzy krajobraz prawdziwie bieszczadzki.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. maszutkiński

Wiktionary


maszyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie zawierające mechanizm lub zespół współdziałających mechanizmów, służące do przetwarzania energii albo do wykonywania określonej pracy

 (1.2) pojazd mechaniczny, zwłaszcza samolot

 (1.7) gw-pl|Bukowina. samochód

 (1.8) gw-pl|Śląsk Cieszyński. techn. pociąg

 (1.9) przen. gw-pl|Śląsk Cieszyński. żart. tęga kobieta

Wiktionary

Maszyna – w najogólniejszym znaczeniu cybernetycznym – wszelki układ względnie odosobniony, w jakim zachodzi przekształcanie (transformacja) zasilenia lub informacji. Określenie to obejmuje zarówno układy fizyczne naturalne (w tym organizmy żywe), jak i urządzenia techniczne oraz pewne obiekty abstrakcyjne.

Można wyróżnić:
  • maszyny zasileniowe (energetyczne w sensie szerszym) – jeśli przekształcane jest głównie zasilenie (energia), choć niezbędna jest w nich także informacja w procesach sterowania i regulacji,
  • maszyny informacyjne – jeśli przekształcana jest głównie informacja, choć niezbędne jest w nich także zasilenie. Tak zdefiniowana maszyna informacyjna może mieć postać układu fizycznego (naturalnego lub sztucznego. np. maszyna licząca), wirtualnego (maszyna wirtualna) lub abstrakcyjnego (np. maszyna Turinga).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Samochód to wspaniała maszyna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʃɨ̃na, AS: mašna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyneria ż., maszynownia ż., maszynista mos., maszynistka ż., maszyniarka ż., machina ż., maszynówka ż., machinacja ż., maszynowiec m., maszynówa ż.

:: zdrobn. maszynka ż.

 przym. maszynowy, machinalny

 przysł. maszynowo, machinalnie

 temsłow. maszyno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) urządzenie, automat

Wiktionary


maszyneria

machineria;
1. wewnętrzne skomplikowane mechanizmy działające w jakimś urządzeniu;
2. zespół maszyn i mechanizmów działających łącznie;
3. złożona struktura organizacyjna i jej działania; machina;
4. zespół procesów zachodzących w organizmie, umożliwiający jego funkcjonowanie w określony sposób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wewnętrzna konstrukcja maszyny lub urządzenia

 (1.2) zespół maszyn i urządzeń działających łącznie

 (1.3) przen. skomplikowany system działania czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaʃɨ̃ˈnɛrʲja, AS: mašỹnerʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyna ż., machina ż., maszynka ż., maszynownia ż., maszynista m., maszynistka ż.

 przym. maszynowy

 przysł. maszynowo

Wiktionary


maszyngwer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. karabin maszynowy

Wiktionary


maszynista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba obsługująca maszynę

 (1.2) kolej. osoba prowadząca pociąg;

 (1.3) teatr. specjalista ustawiający i zmieniający dekoracje w teatrze

Wiktionary

  • maszynista (kolej)
  • maszynista sceny – pracownik zmieniający dekoracje w teatrze
  • maszynista agregatów prądotwórczych – tytuł zawodowy
  • maszynista chłodni – tytuł zawodowy
  • maszynista doku – tytuł zawodowy
  • maszynista górniczych maszyn wyciągowych – tytuł zawodowy
  • maszynista kolei linowych – tytuł zawodowy
  • maszynista kotła – tytuł zawodowy
  • maszynista maszyn fleksograficznych – tytuł zawodowy
  • maszynista maszyn introligatorskich – tytuł zawodowy
  • maszynista maszyn offsetowych – tytuł zawodowy
  • maszynista maszyn typograficznych – tytuł zawodowy
  • maszynista maszyn wklęsłodrukowych – tytuł zawodowy
  • maszynista sprężarek – tytuł zawodowy
  • maszynista turbozespołu parowego – tytuł zawodowy
  • maszynista turbozespołu wodnego – tytuł zawodowy
  • maszynista urządzeń ciepłowniczych elektrowni – tytuł zawodowy
  • maszynista urządzeń nawęglania – tytuł zawodowy
  • maszynista urządzeń odpopielania i odżużlania – tytuł zawodowy
  • maszynista urządzeń pomocniczych elektrowni – tytuł zawodowy
  • maszynista wentylatorów (w kopalni) – tytuł zawodowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Odpowiednikiem maszynisty w tramwajach jest motorniczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmaʃɨ̃ˈɲista, AS: mašỹńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyna ż., maszynka ż., maszynownia ż., maszyneria ż., maszynizm m.

:: fż. maszynistka ż.

 przym. maszynowy

 przysł. maszynowo

Wiktionary


maszynistka

maszynista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zawodowo pisząca na maszynie do pisania

 (1.2) kobieta kierująca lokomotywą

 (1.3) daw. szwaczka pracująca na maszynie do szycia

Wiktionary

Maszyna do pisania – urządzenie mechaniczne o napędzie ręcznym lub elektrycznym, posiadające klawisze, które naciskane powodują wydrukowanie metodą typograficzną określonych znaków na umieszczonym w maszynie podłożu drukowym (najczęściej papierze). Urządzenie może być również wspomagane modułem elektronicznym umożliwiającym zapamiętywanie wpisywanego tekstu.

Wikipedia

Patrz:

maszynista

Powiązane:

 rzecz. maszyna ż.

:: fm. maszynista mos.

 przym. maszynowy

Wiktionary


maszynistyczny

nawiązujący do funkcjonowania i wyglądu maszyny


SJP.pl


maszynizm

nurt w muzyce XX wieku wyrosły na gruncie futuryzmu, eksponujący dynamizm, ruch i energię, inspirowany osiągnięciami przemysłu i techniki, niekiedy muzycznie je naśladujący; bruityzm


SJP.pl


maszynka

1. przedmiot służący do golenia
2. urządzenie do mielenia np. mięsa
3. zdrobniale od: maszyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: maszyna

 (1.2) niewielkie urządzenie ułatwiające wykonanie jakiejś pracy

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nożyk do obierania ziemniaków

Wiktionary

  • maszynka – element budowy instrumentów strunowych
  • maszynka do golenia
  • maszynka do mięsa
  • maszynka sterowa – maszyna odpowiedzialna za wychylanie steru na statku

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mak do makowca trzeba trzy razy przepuścić przez maszynkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈʃɨ̃nka, AS: mašnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyneria ż., maszynownia ż., maszyna ż., maszynista mos., maszynistka ż., machina ż.

 czas. umaszynowić

 przym. maszynowy

 przysł. maszynowo

Wiktionary


maszynki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zapałki

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: maszynka

Wiktionary


maszynkowy

przymiotnik od: maszynka


SJP.pl


maszynogodzina

jednostka ekonomiczna określająca jedną godzinę pracy maszyny (stosowana zazwyczaj do rachunku kosztów)


SJP.pl

Motogodzina (w skrócie mth lub mtg), maszynogodzina – jednostka miary czasu pracy maszyny, obliczanej jako różnica między czasem jej zakończenia a rozpoczęcia, odpowiadająca jednej godzinie.

Przykład: Dla wykonania określonej pracy remontowej drogi użyto następujących maszyn:

  • młota pneumatycznego pracującego w godzinach 7:00-9:00

Wikipedia


maszynopis

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tekst napisany na maszynie do pisania;

 (1.2) tekst wydrukowany na drukarce komputerowej

Wiktionary

Maszynopis – tekst utrwalony na papierze za pomocą maszyny do pisania. Zazwyczaj w jednej kopii lub najwyżej w kilku przy użyciu papieru kopiującego lub kalki kopiowej. W przypadku elektronicznych maszyn do pisania (z pamięcią) kopii tych może być dużo więcej.

Cechy wyglądu maszynopisu to przede wszystkim stałe wielkości: znaków, ich rozstawu, spacji oraz odległości pomiędzy wierszami.

W zbiorach bibliotecznych maszynopisy są traktowane jako rękopisy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maszynopisanie n.

 przym. maszynopisowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) środ. komputeropis

Wiktionary


maszynopisanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pisanie na maszynie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiła w antykwariacie przedwojenny podręcznik do maszynopisania i podług jego wskazówek podzieliła klawiaturę na dziesięć stref, po jednej dla każdego palca, i przez kolejne dni nie odchodziła od maszyny, pisząc najdziwniejsze zdania tylko po to, by przyswoić sobie najczęstsze sekwencje klawiszy. Po miesiącu ćwiczeń stukała już jak zawodowa biuralistka, nie patrząc na klawiaturę, kierując się jedynie bezbłędną pamięcią palców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszynopis m.

 przym. maszynopisowy

Wiktionary


maszynopisowy

maszynopis


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący maszynopisu

Wiktionary

Patrz:

maszynopis

Przykłady

 (1.1) Rosjanie zaprezentowali maszynopisowy samizdat sowiecki, liczne fotografie więźniów politycznych zaopatrzone w opis ich spraw i wyroków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszynopis m., maszynopisanie n.

Wiktionary


maszynówa

potocznie o jakiejkolwiek broni maszynowej, przeznaczonej do strzelania nieprzerwanym ogniem; maszynówka


SJP.pl


maszynówka

potocznie o jakiejkolwiek broni maszynowej, przeznaczonej do strzelania nieprzerwanym ogniem; maszynówa


SJP.pl


maszynownia

pomieszczenie dla maszyn i urządzeń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. przedział statku mieszczący układ napędowy;

 (1.2) pomieszczenie, hala lub budynek z ustawionymi maszynami np. silnikami, pompami itp.

Wiktionary

Maszynownia – pomieszczenie, hala, budynek, przedział statku lub okrętu, z ustawionymi maszynami np. silnikami, pompami itp. Na statkach parowych razem z kotłownią dostarczającą parę tworzyła siłownię. Na motorowcach często jest utożsamiana z siłownią. Małe kotłownie często były łączone razem z maszynowniami w jednym pomieszczeniu, czasami w postaci lokomobili.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmaʃɨ̃ˈnɔvʲɲa, AS: mašỹnovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyna ż., maszynka ż., maszynista m., maszynistka ż., maszyneria ż.

 przym. maszynowy

 przysł. maszynowo

Wiktionary


maszynowy

1. maszyna;
2. związany z maszyną do pisania;
3. związany z komputerem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z maszyną, dotyczący maszyny

 (1.2) wytworzony przez maszynę

 (1.3) taki, który działa samoczynnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stany Zjednoczone, Niemcy i niektóre inne kraje Europy Zachodniej weszły w okres szybkiego rozkwitu. Powstał nowoczesny przemysł maszynowy, wyłonił się wielkoprzemysłowy proletariat.

 (1.3) Batalion stanowił kadrową jednostkę tworzącej się marynarki wojennej. Składał się początkowo z czterech kompanii strzeleckich, kompanii karabinów maszynowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszyna ż., machina ż., maszynka ż., maszynista m., maszynistka ż., maszyneria ż., maszynownia ż.

 przym. machinalny

 przysł. maszynowo, machinalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) automatyczny

Wiktionary


maszynożerny

rzadko: wymagający wielu maszyn w procesie produkcji


SJP.pl


maszynoznawca

specjalista w dziedzinie nauki o maszynach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista z zakresu budowy i funkcjonowania maszyn

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wybitny maszynoznawca wskaże w pogadance narzędzia i sposoby za pomocą których rolnik łatwo osiągnie stan kulturalny swojej gleby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszynoznawstwo n.

Wiktionary


maszynoznawczy

związany z nauką o maszynach


SJP.pl


maszynoznawstwo

1. nauka o maszynach;
2. maszynoznawstwo rolnicze - nauka o maszynach i urządzeniach rolniczych oraz ich oddziaływaniu na glebę i rośliny; inżynieria rolnicza, technika rolnicza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nauka o budowie i zasadach funkcjonowania maszyn;

Wiktionary

Maszynoznawstwo – jedna z podstawowych dziedzin wiedzy inżynierii mechanicznej energetycznej i elektrycznej. Maszynoznawstwo obejmuje wiadomości o projektowaniu i eksploatacji:

  • silników
  • maszyn cieplnych
  • maszyn elektrycznych
  • przenośników cieczy, np. pomp
  • sprężarek
  • urządzeń dźwigowych
  • maszyn roboczych
  • maszyn rolniczych
  • środków transportu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. maszynoznawca mos.

Wiktionary


maszże

"masz" wzmocnione partykułą "-że", słowo występujące w zdaniach o formie pytającej (np. "Nie maszże ochoty na partyjkę?")


SJP.pl


masław

imię męskie


SJP.pl

Masław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Ma- (ten człon mógł pochodzić od Mało – „mało”, lub Mano – „zwodzić”) i -sław („sława”). Do tej formy skracano również imiona Męcisław i Mojsław (to ostatnie wyłącznie w ruskiej kronice Nestora).

Wikipedia


masławostwo

Masław z małżonką; Masławowie


SJP.pl


masławowie

imię męskie


SJP.pl


masławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Masława lub z nim związany


SJP.pl


masło

produkt spożywczy otrzymywany z mleka krowiego w wyniku zmaślenia śmietanki lub śmietany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. tłuszcz jadalny produkowany z mleka;

 (1.2) spoż. kosmet. spożywczy lub kosmetyczny zamiennik masła (1.1) produkowany z tłuszczy roślinnych

 (1.3) pot. kostka masła (1.1)

 (1.4) stpol. roślina, która w środku wypełniona jest mazią

Wiktionary

Masło – tłuszcz jadalny w postaci zestalonej, otrzymywany ze śmietany z mleka krowiego (także koziego i owczego).

Masło tradycyjnie wyrabia się w urządzeniach zwanych maselnicami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uwielbiam świeży chleb z samym masłem.

 (1.1) Masło cholernie trudno smaruje się łyżką.

 (1.2) Jak zrobić masło kokosowe?

 (1.3) Kup dwa masła i trzy kilo cukru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmaswɔ, AS: masu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maselnica ż., maselniczka ż., maślanka ż., podmaślanie n., maślak m., maślaczek m., maselnictwo n., maślenie n., Maślice nmos., maślica ż.

:: zdrobn. masełko n.

 czas. podmaślać ndk., maślić ndk.

 przym. maślany, maślankowy, maślakowy, masłowy, masłowaty

Wiktionary

Synonimy:

Wiktionary


masłoborowik

rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych


SJP.pl

Butyriboletus D. Arora & J.L. Frank (masłoborowik) – rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae).

Wikipedia


masłoń

nazwisko


SJP.pl


masłosz

monotypowy rodzaj roślin z rodziny sączyńcowatych, uprawiany dla jadalnego tłuszczu i wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym


SJP.pl

Masłosz Parka (Vitellaria paradoxa) – gatunek rośliny należący do rodziny sączyńcowatych, jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju masłosz (Vitellaria C.F.Gaertn.). Występuje naturalnie w zachodniej i środkowej Afryce.

Wikipedia


masłów

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Masłów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Trzebnica
  • Masłów – gmina wiejska
  • Masłów – gromada

Wikipedia


masłowaty

przypominający masło, podobny do masła


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podobny do masła, zwłaszcza barwą lub konsystencją

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n.

 przym. masłowy

Wiktionary


masłowianin

mieszkaniec Masłowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


masłowianka

mieszkanka Masłowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


masłowice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Masłowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Masłowice
  • Masłowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wieluń
  • Masłowice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Postomino
  • Masłowice – gmina
  • Masłowice – gromada w powiecie radomszczańskim
  • Masłowice – gromada w powiecie wieluńskim

Wikipedia


masłowicki

przymiotnik od: Masłowice


SJP.pl


masłowiec

Masłowiec (niem. Maßlisch Hammer) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Trzebnica.

Wikipedia


masłowiecki

nazwisko


SJP.pl


masłówka

rodzaj gruszy


SJP.pl

2 cieki w Polsce:

  • Masłówka – rzeka w zachodniej Polsce, prawy dopływ Orli
  • Masłówka – struga, dopływ Narwi

Inne:

  • Masłówka – wieś na Ukrainie

Wikipedia


masłownia

zakład, w którym się wyrabia masło; maślarnia


SJP.pl

rzeczownik nieżywotny, rodzaj żeński

 (1.1) zakład, w którym się produkuje masło

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym celu w gospodarstwie zbudowano mleczarnie oraz masłownie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło n.

Wiktionary


masłowo

W Polsce
  • Masłowo – część wsi Szarłata w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Przodkowo
  • Masłowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Wyrzysk
  • Masłowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Rawicz
  • Masłowo – część wsi Masłowo w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Rawicz
  • Masłowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Dolsk

Wikipedia


masłowski

przymiotnik od: Masłów, wieś gminna w województwie świętokrzyskim


SJP.pl

  • Masłowski – polskie nazwisko. Według danych z 27.01.2022 r. nazwisko to nosi 4762 Polek i 4596 Polaków, łącznie 9358 osób.

Osoby o nazwisku Masłowski/Masłowska:

  • Dorota Masłowska – polska prozaiczka i poetka
  • Gabriela Masłowska – polski polityk, doktor nauk ekonomicznych
  • Jerzy Masłowski (ujednoznacznienie)
  • Łukasz Masłowski (ujednoznacznienie)
  • Maciej Masłowski (ujednoznacznienie)
  • Michał Masłowski (ujednoznacznienie)
  • Mirosława Masłowska – polska polityk i lekarka
  • Stanisław Masłowski – polski malarz, ilustrator i rysownik

Wikipedia


masłowy

1. odnoszący się do masła;
2. drzewa masłowe - tropikalne drzewa, których nasiona zawierają tłuszcze służące do produkcji margaryny i mydła;
3. kwas masłowy - bezbarwna, oleista substancja o nieprzyjemnym zapachu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) głównie chem. związany z masłem lub jego właściwościami lub dotyczącymi go procesami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. masło mrz., masełko n.,maselnica ż., maselniczka ż., maślanka ż., podmaślanie n., maślak m., maślaczek m., maselnictwo n., maślenie n., Maślice nmos., maślica ż.

 czas. podmaślać ndk., maślić ndk.

 przym. maślany, maślankowy, maślakowy, masłowaty

Wiktionary


mat

stopień w marynarce wojennej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. podoficer marynarki, odpowiednik kaprala w wojskach lądowych;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) szach. stan gry, w którym król jednej ze stron jest zaszachowany i nie ma żadnego pola, na które mógłby odejść;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) przedmiot, powierzchnia bez połysku

w użyciu przymiotnikowym

 (4.1) rzem. techn. matowy

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (5.1) D. lm. od: mata

Wiktionary

Albania:

  • Mat - okręg administracyjny
  • Mat – rzeka

Inne:

  • mat – termin szachowy,
  • Mat – czasopismo szachowe,
  • mat – stopień wojskowy w Polskiej Marynarce Wojennej,
  • Mat – postać z czeskiego serialu animowanego Sąsiedzi,
  • MAT Macedonian Airlines – macedońskie linie lotnicze.
  • MAT – francuski pistolet maszynowy
  • MAT – włoski producent samochodów sportowych

Zobacz też:

  • Matt

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy mat marzy, że zostanie admirałem.

 (2.1) Ostatnia partia zakończyła się matem.

 (3.1) Czemu tu jest taki mat? Jeszcze wczoraj to lśniło!

 (5.1) Na werandzie stoi przepierzenie z wiklinowych mat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mat, AS: mat

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1)

 rzecz. matowanie n.

 czas. matować, zamatować

 przym. matowy

 (3.1)

 rzecz. matówka ż., matownica ż., matowość ż., matowienie n., matowanie n.

 czas. matować, matowieć, zmatowieć, zmatować

 przym. matowy, zmatowiony, zmatowiały

 przysł. matowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kapral marynarki, OR-03

Wiktionary


mat.

skrót od:
1. matematyka;
2. matematyczny; matem.;
3. materiał


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Ewangelia według świętego Mateusza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɛwuʃ|ˌɛvãŋˈɡɛlʲja ˈvɛdwuc ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ ˌmatɛˈwuʃa, AS: mateuš|evãŋgelʹi ̯a vedu̯uḱ śfʹi ̯ẽntego mateuša

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Mt

Wiktionary


mata

1. płat plecionki z różnych tworzyw (zwykle ze słomy), używany do przykrywania podłóg, osłaniania ścian, ładunków towarowych itp.;
2. grube, elastyczne nakrycie na podłogę, używane podczas niektórych ćwiczeń i zawodów sportowych;
3. w gwarze uczniowskiej: matematyka; matma, matema


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) plecionka z trzciny, słomy, trawy morskiej lub innych tworzyw, służący wieszania na ścianie, przykrywania podłóg, blatów, ładunków itp.

 (1.2) sport. miękkie pokrycie podłogi używane podczas ćwiczeń i zawodów sportowych

 (1.3) pot. środ. uczn. lekcja matematyki

Wiktionary

Mata – płaski przedmiot o dużej powierzchni pełniący funkcję m.in.

  • nakrycia
  • izolacji termicznej lub elektrycznej
  • antypoślizgową
  • antyzmęczeniową
  • amortyzującą.

Funkcję amortyzującą spełnia na przykład mata rozkładana na podłodze służąca do ćwiczeń gimnastycznych, zapasów, judo itp.

Mata może być wykonana z różnych surowców, np. tkaniny, słomy, wełny mineralnej, pianki ze spienionych tworzyw sztucznych. Często są laminatami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Nie lubię wtorków, bo mamy dwie maty, fizę i gegrę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmata, AS: mata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyka ż.

Wiktionary


matać

dawniej:
1. nawijać na coś, zwijać w motek; motać;
2. postępować nieuczciwie, oszukiwać; mataczyć


SJP.pl


matacki

właściwy mataczowi; pełen matactw, wykrętów


SJP.pl


matactwo

nieuczciwe, podejrzane postępowanie; oszustwo, krętactwo, szachrajstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) postępowanie nieuczciwe, podstępne, pełne kłamstw, wybiegów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matackość ż., matacz mos., Matacz mos./ż., mataczka ż., mataczenie n., Mataczyńska ż., Mataczyński mos., zamataczenie n.

 czas. mataczyć ndk., zamataczyć dk.

 przym. matacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) blagierka, blagierstwo, cygaństwo, dwulicowość, kanciarstwo, kłamstwo, krętactwo, kuglarstwo, łgarstwo, mistyfikacja, mistyfikatorstwo, nieszczerość, nieuczciwość, obłuda, oszukaństwo, oszustwo, szacherka, szachrajstwo, szalbierstwo, szarlataneria, szarlataństwo, zakłamanie; rzad. krętanina

Wiktionary


matacz

człowiek, który postępuje nieuczciwie, kłamie, używa podstępu; krętacz; oszust; kombinator


SJP.pl


mataczka

matacz


SJP.pl

Patrz:

matacz

mataczyć

kłamać, oszukiwać, postępować nieuczciwie; kręcić, krętaczyć, szachrować, machlować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zamataczyć)

 (1.1) oszukiwać, umyślnie wprowadzać w błąd

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matactwo n., matackość ż., matacz m., mataczenie n., mataczka ż., zamataczenie n.

 czas. zamataczyć dk.

 przym. matacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. kłamać.

Wiktionary


mataczyński

nazwisko


SJP.pl


matador

1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, toreador (torreador), torero (torrero);
2. potocznie: najwyżej postawiona osoba w danej grupie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. główny uczestnik korridy, toreador zadający bykowi ostatni cios szpadą;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) jedna z odmian gry w domino

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) bot. roln. odmiana szpinaku

Wiktionary

Matador (z hiszp. zadający śmierć) – główny zapaśnik w walce byków, który zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Matador najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtadɔr, AS: matador

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fż. matadorka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) espada

Wiktionary


matadorka

matador; toreadorka, torreadorka


SJP.pl


matamata

słodkowodny żółw z rodziny żółwi wężoszyjnych, o ciemno ubarwionym ciele


SJP.pl

Matamata (Chelus fimbriata) – gatunek żółwia bokoszyjnego z rodziny matamatowatych (Chelidae).

Wikipedia


matambre

argentyńska potrawa narodowa przyrządzana z kawałków mięsa nadziewanych szpinakiem, ugotowanymi jajami, marchwią, cebulą i pietruszką


SJP.pl


matamor

człowiek zarozumiały; matamore


SJP.pl


matamore

człowiek zarozumiały; matamor


SJP.pl


matamorski

rzadko: dotyczący matamora - osoby zarozumiałej; pyszałkowaty, bufoniasty, megalomański


SJP.pl


matanina

dawniej: gmatwanina;
1. kłąb splątanych nici; plątanina;
2. chaos, zamęt


SJP.pl


matarnia

dzielnica Gdańska


SJP.pl

Matarnia (dawniej Maternia lub Materna, kaszb. Matarniô, niem. Mattern) – dzielnica administracyjna Gdańska, położona w zachodniej części miasta.

Wieś Opactwa Cystersów w Oliwie w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku.

Wikipedia


matatiasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po tym incydencie Matatiasz wraz z synami zbiegł w góry.

Wiktionary


mątawa

rzeka w Polsce, dopływ Wisły


SJP.pl

Mątawa – rzeka w północnej Polsce, lewy dopływ Wisły, (województwo kujawsko-pomorskie), w rejonie Pojezierza Południowopomorskiego. Za źródło Mątawy przyjmuje się łąkę (uroczysko) Konotop na północ od wsi Przewodnik. Przepływa przez jezioro Mątasek (zobacz wieś Mątasek).

Wikipedia


matcha

[czytaj: macza] japońska zielona herbata w postaci sproszkowanych liści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. specjalny rodzaj sproszkowanej zielonej herbaty;

Wiktionary

Matcha (jap. 抹茶 matcha) – japońska, sproszkowana zielona herbata, używana w ceremonii picia herbaty cha-no-yu (dosł. „gorąca woda na herbatę”) oraz jako dodatek do potraw, np. makaronu soba, ciastek, lodów.

Wikipedia


matchball

[czytaj: meczbol] w tenisie i siatkówce: zagranie piłką umożliwiające wygranie meczu; meczbol, piłka meczowa


SJP.pl


matchbox

[czytaj: meczboks lub maczboks] zabawka w formie samochodziku wiernie przypominającego prawdziwy model samochodu


SJP.pl

  • Matchbox – brytyjski zespół muzyczny
  • Matchbox – program komputerowy – menedżer okien
  • Matchbox – marka zabawek, m.in. miniaturowych modeli samochodów

Wikipedia


matchować

[czytaj: maczować lub meczować] środowiskowo: dopasowywać


SJP.pl


matczak

nazwisko


SJP.pl

  • Anna Matczak − polska psycholog
  • Filip Matczak – polski koszykarz
  • Kazimierz Matczak – polski rugbista
  • Marcin Matczak – polski prawnik
  • Mata, wł. Michał Matczak – polski raper
  • Mychajło Matczak – ukraiński działacz społeczny, polityk, publicysta i wydawca
  • Mateusz Matczak – polski pływak
  • Sławomir Matczak – polski dziennikarz telewizyjny
  • Wojciech Matczak – polski hokeista

Wikipedia


matczek

nazwisko


SJP.pl


matczuk

nazwisko


SJP.pl


matczyny

matka; matkowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. dotyczący matki, należący do matki, właściwy matce, charakteryzujący matkę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maṭˈt͡ʃɨ̃nɨ, AS: maṭčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., matka ż., mateńka ż., mateczka ż., matuchna ż., matula ż., matczysko n., matuś ż., matusia ż., macocha ż., matkowanie n., matecznik m., macierz ż., macierzyństwo n.

 czas. matczyć ndk., matkować ndk.

 przym. matczyn, mateczny, macierzyński, macierzysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. podn. matczyn; maminy, mamusiny

Wiktionary


matczysko

ekspresywnie: matka; mamucha


SJP.pl


matczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) majątek przypadający po matce; spadek po matce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) macierzyzna

Wiktionary


mate

herba mate, yerba mate;
1. krzew lub niewielkie drzewo z rodziny ostrokrzewowatych; ostrokrzew paragwajski;
2. napój z wysuszonych i sproszkowanych liści tej rośliny, zawierający kofeinę; herbata paragwajska, yerba, mate


SJP.pl

Wikipedia


matecki

nazwisko


SJP.pl

  • Dariusz Matecki (ur. 1989) – polski polityk
  • Feliks Matecki (ur. 2008) – polski aktor dziecięcy oraz muzyk
  • Jacek Matecki (1963–2021) – polski pisarz, scenarzysta, podróżnik i fotografik
  • Jan Matecki (1897–?) – porucznik pilot Wojska Polskiego
  • Józef Matecki (1776–1819) – polski drukarz, księgarz, prezydent Krakowa
  • Józef Matecki (1896–1969) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego
  • Lesław Matecki (ur. 1955) – polski gitarzysta, kompozytor, aranżer i muzyk sesyjny
  • Łukasz Matecki (ur. 1972) – polski aktor teatralny i filmowy
  • Przemysław Matecki (ur. 1976) – polski malarz współczesny
  • Teodor Teofil Matecki (1810–1886) – polski lekarz, działacz społeczny
  • Władysław Matecki (1895–1941) – polski lekarz neurolog, psychiatra, psychoanalityk
  • Wojciech Matecki (ur. 1941) – polski polityk

Wikipedia


mateczka

pieszczotliwie o matce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: matka

Wiktionary

Mateczka (jid. ‏מאַמעלע‎ Mamele) – polski film fabularny z 1938 roku w języku jidysz, oparty na komedii Majera Schwarza.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈtɛt͡ʃka, AS: matečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mama ż., matka ż.

 przym. matczyny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. maciczka.

Wiktionary


mateczkowy

przymiotnik od: mateczka


SJP.pl


matecznik

trudno dostępne miejsce w przepastnych lasach, puszczach, gdzie zwierzyna leśna ma swoje legowisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) leśn. niedostępne dla człowieka miejsce w naturze będące miejscem schronienia dzikich zwierząt

 (1.2) roln. poletko doświadczalne

 (1.3) pszcz. pociągnięta lub rozbudowana przez pszczoły robotnice komórka w gnieździe pszczelim, z której wygryza się pszczela matka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. matczyny

 rzecz. matka ż.

Wiktionary


mateczny

przeznaczony do rozmnażania lub rozrodu


SJP.pl

Mateczny – niewielki obszar wchodzący w skład Dzielnicy XIII Podgórze miasta Krakowa.

Nazwa wzięła się od nazwiska architekta Antoniego Matecznego, który w 1898 podczas poszukiwań wody pitnej na własnej posesji, odkrył źródła wód mineralnych o dużej zawartości siarki i jej związków. W 1905 Mateczny wybudował Zakład Kąpielowy Wody Siarczano-Solankowej, który czynny był do II wojny światowej. Podczas wojny Niemcy urządzili tutaj fabrykę odzieżową, później krótko zajmowała go Armia Czerwona. Po wojnie znajdowała się tutaj mała fabryka gumy. Po jej zamknięciu miejscu przywrócono pierwotny charakter, upaństwowiony został w 1952.

Wikipedia


mateina

kofeina znajdująca się w liściach ostrokrzewu paragwajskiego, występująca w yerba mate


SJP.pl

Kofeina (łac. coffeinum) – organiczny związek chemiczny, alkaloid purynowy znajdujący się w ziarnach kawy i wielu innych surowcach roślinnych. Może również być otrzymywana syntetycznie. Została odkryta przez niemieckiego chemika Friedricha Ferdinanda Rungego w 1819 roku. W zależności od źródła nazywana jest także teiną (gdy źródłem jest herbata), guaraniną (gdy pochodzi z guarany) i mateiną (gdy pochodzi z yerba mate).

Wikipedia


mateja

nazwisko


SJP.pl


matejanka

Helena Mathea zwana również Matejanką lub Krwawą Julką (ur. 25 stycznia 1922 w Katowicach) – Górnoślązaczka podejrzewana o kolaborację z Gestapo. Według ustaleń katowickiego Instytutu Pamięci Narodowej doniosła na około 10 działaczy podziemia, w rezultacie czego zostali oni aresztowani i zgładzeni. Lista jej ofiar może być dłuższa.

Wikipedia


matejczuk

nazwisko


SJP.pl


matejczyk

nazwisko


SJP.pl


matejek

nazwisko


SJP.pl


matejko

Jan Matejko (1838-93), malarz polski


SJP.pl

  • Aleksander Matejko – polski socjolog
  • Jan Matejko − polski malarz
  • Stefan Witold Matejko – polski malarz i projektant witraży
  • Theo Matejko − austriacki rysownik

Wikipedia


matejkowa

przymiotnik dzierżawczy - należący do Matejki lub z nim związany


SJP.pl


matejkowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Matejki lub z nim związany


SJP.pl


matejkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Matejki lub z nim związany


SJP.pl


matejuk

nazwisko


SJP.pl


matela

nazwisko


SJP.pl

Miejsca
  • Matela – gaun wikas samiti w Nepalu w strefie Seti w dystrykcie Bajhang
  • Matela – gaun wikas samiti w Nepalu w strefie Bheri w dystrykcie Surkhet
  • Matela – parafia (freguesia) w gminie Penalva do Castelo, w Portugalii
Osoby o tym nazwisku
  • Leszek Matela – polski publicysta, tłumacz, podróżnik
  • Piotr Matela – polski trener siatkarski

Wikipedia


matelot

1. żywy taniec marynarski obrazujący pracę marynarzy na statku, wykonywany solo lub zespołowo;
2. okręt w szyku bojowym, określany ze względu na jego położenie w stosunku do innego okrętu (np. matelot lewy, przedni)


SJP.pl

  • Matelot – żywiołowy taniec marynarski
  • Matelot – polska grupa folk-rockowa

Wikipedia


matelote

[czytaj: matLOT]
1. sos rybny z dodatkiem cebuli i wina;
2. potrawa rybna z tym sosem


SJP.pl


matelski

nazwisko


SJP.pl


matem.

skrót od: matematyczny; mat.


SJP.pl


matema

w gwarze uczniowskiej: matematyka; matma, mata


SJP.pl


matematyczka

1. nauczycielka matematyki w szkole;
2. kobieta studiująca matematykę, uzdolniona w dziedzinie matematyki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. specjalistka w zakresie matematyki

 (1.2) pot. eduk. nauczycielka matematyki w szkole

 (1.3) pot. studentka albo absolwentka wydziału matematycznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wychowawczynią mojej klasy była matematyczka, także o imieniu Alina, która pod wieloma względami była dokładnym przeciwieństwem łacinniczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyka ż.

:: fm. matematyk mos.

 przym. matematyczny

 przysł. matematycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matematyk

 (1.2) nauczycielka matematyki

Wiktionary


matematycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący matematyki; pod względem matematyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matma ż., matematyczka ż., matematyka ż., matematyk m.

 przym. matematyczny

Wiktionary


matematyczny

związany z matematyką


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z matematyką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Profesor słynie ze swoich książek matematycznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛ̃maˈtɨt͡ʃnɨ, AS: matẽmatyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyka ż., matematyk m., matematyczka ż., matematyzacja ż., matematyzowanie n., matma ż.

 czas. matematyzować

 przysł. matematycznie

Wiktionary


matematyk


1. nauka o liczbach, figurach i stosunkach przestrzennych, posługująca się metodą dedukcyjną
2. pot. lekcja w szkole, której przedmiotem jest ta nauka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się zawodowo matematyką;

Wiktionary

Matematyk (łac. mathēmaticus, ze stgr. μαθηματικός, mathēmatikós – matematyczny) – osoba ze znaczącą wiedzą o matematyce, zwłaszcza używająca jej do pracy. Zajęcia matematyków obejmują:

  • badania naukowe w samej matematyce, np.:
    • dowodzenie twierdzeń,
    • obalanie hipotez za pomocą kontrprzykładów,
    • rozwiązywanie równań i nierówności,
    • projektowanie algorytmów;
  • analizę danych i modelowanie matematyczne problemów z innych dziedzin;
  • obliczenia, choć obliczeniowiec bywa uznawany za osobny zawód;
  • nauczanie matematyki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój wujek jest matematykiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛ̃ˈmatɨk, AS: matẽmatyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyka ż.

:: fż. matematyczka ż.

 przym. matematyczny

 przysł. matematycznie

Wiktionary


matematyka


1. nauka o liczbach, figurach i stosunkach przestrzennych, posługująca się metodą dedukcyjną
2. pot. lekcja w szkole, której przedmiotem jest ta nauka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. nauka dedukcyjna zajmująca się analizą zbiorów, liczb i innych elementów abstrakcyjnych;

 (1.2) eduk. lekcja, wykład lub inne zajęcia z matematyki (1.1)

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (2.1) D., B. lp. od: matematyk

Wiktionary

Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament. Dotyczy ona ścisłych wniosków z przyjętych założeń – prawidłowości rozumowania, podobnie jak logika, jednak matematyka się z nią nie pokrywa. Ścisłe założenia mogą dotyczyć najróżniejszych dziedzin myśli ludzkiej; muszą być czynione w naukach ścisłych, technice i zdarzają się w naukach humanistycznych, przez co zakres matematyki stale się powiększa razem z tymi naukami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mówi się, że matematyka jest królową nauk.

 (1.2) Rano mamy w szkole dwie matematyki i WF.

 (2.1) Skończyliśmy dziś dwie godziny wcześniej, bo nie było matematyka i historyczki.

 (2.1) Spotkałem w teatrze naszego matematyka z żoną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛ̃ˈmatɨka, AS: matẽmatyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyk m., matematyczka ż., matma ż., mata ż., matema ż., matematyczność ż.

 przym. matematyczny

 przysł. matematycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peryfr. królowa nauk

 (1.2) pot. matma, mata, matema, slang. majma, majza

Wiktionary


matematyzacja

ujmowanie czegoś metodami matematycznymi, wprowadzanie do innych nauk pojęć i metod matematycznych


SJP.pl

Matematyzacja – porządkowanie rzeczywistości za pomocą środków matematycznych, jedna z aktywności matematycznych.

Wikipedia


mateńka

pieszczotliwie o matce; matulka, matuńcia, mateczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. matka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie zasmucaj twojej mateńki.

 (1.1) Toć wiem! Toć mi nieraz o tych Krasnoludkach mateńka mówiła, że dobre są!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matka ż., matusia ż., matuś ż., matkowanie n.

 czas. matkować ndk.

 przym. macierzysty, matczyny, mateczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matka, mama; pot. rodzicielka, starsza; obraź. stara

Wiktionary


mateolog

dawniej: gaduła


SJP.pl


mateologia

dawniej: niedorzeczne gadulstwo


SJP.pl


matera

nazwisko


SJP.pl

Matera – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Basilicata, w prowincji Matera. Według danych z 31 grudnia 2016 gminę zamieszkiwało 60 351 osób. Historyczna część miasta, zwana Sassi, obejmuje unikatowe domostwa drążone w skale, jedynie z fasadami murowanymi. W 1993 roku Materę wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Matera była Europejską Stolicą Kultury 2019. W mieście znajduje się ośrodek Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI).

Wikipedia


materac

rodzaj poduszki z płótna, gumy itp. wypełnionej włosiem, trawą, powietrzem, służącej jako element łóżka lub jako samodzielny sprzęt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) duży płaski przedmiot, wypełniony elastycznym materiałem dla uniknięcia kontaktu z twardą powierzchnią np. podczas snu lub ćwiczeń gimnastycznych;

 (1.2) wojsk. archit. element konstrukcyjny fortyfikacji, który zabezpiecza stropy, ściany lub fundamenty przed działaniem pocisków i bomb lotniczych

Wiktionary

Materac (wł. materasso) – podkład miękki, a jednocześnie sprężysty, podnoszący komfort snu w łóżku. Może być wypełniony sprężonym powietrzem (materac turystyczny) lub wodą (łóżko wodne). Najczęściej jest uszyty z grubej tkaniny, często pikowanej np. wełną lub owatą i wypełniony np. mikrogąbką, matą kokosową, lateksem, dawniej trawą morską, słomą, sianem (siennik) i podobnymi wypełniaczami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dobrze dobrany materac poprawia komfort wypoczynku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɛrat͡s, AS: materac

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. materacyk m.

 przym. materacowy

Wiktionary


materacować

dawniej: wykładać, wyściełać materacami


SJP.pl


materacowany

dawniej: wykładany, wyściełany materacami


SJP.pl


materacowy

przymiotnik od: materac


SJP.pl


materacyk

zdrobnienie od: materac


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały materac

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Położna poradziła nam, żebyśmy kupili materacyk gryczano-kokosowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛˈrat͡sɨk, AS: materacyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materac

Wiktionary


materek

nazwisko


SJP.pl


materia

1. wszystkie obiekty fizyczne wytwarzające pola grawitacyjne i podlegające tym polom
2. filoz. w metafizyce: rodzaj bytu jedynie istniejącego lub jednego z istniejących


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. ogół obiektywnie istniejących przedmiotów, poznawalnych za pomocą zmysłów lub przyrządów pomiarowych;

 (1.2) filoz. byt rozciągły w przestrzeni i czasie;

 (1.3) daw. tkanina, materiał

Wiktionary

Materia (z łac. materia: tworzywo, materiał) – ogół istniejących przedmiotów fizycznych, poznawalnych zmysłami; w ujęciu filozoficznym wszystko co istnieje w czasie i przestrzeni, obiektywna rzeczywistość niezależna od świadomości.

  • materia w fizyce
  • materia w filozofii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈtɛrʲja, AS: materʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. antymateria ż., materiał mrz., materiałówka ż., materializm m., materialista m., materialistka ż., materializowanie n.

 czas. materializować

 przym. materialny, materiałowy, materialistyczny

 przysł. materialnie, materiałowo, materialistycznie

Wiktionary


materialik

zdrobnienie od: materiał


SJP.pl


materialista

człowiek oceniający wszystko z punktu widzenia własnych korzyści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) filoz. wyznawca, zwolennik materializmu

 (1.2) pot. człowiek kierujący się w życiu pragnieniem zdobycia korzyści materialnych

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲjaˈlʲista, AS: materʹi ̯alʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materiał m., materializm m., materia ż.

:: fż. materialistka ż.

 przym. materialistyczny, materialny

 przysł. materialistycznie

Wiktionary


materialistka

materialista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. zwolenniczka materializmu w filozofii

 (1.2) kobieta kierująca się w życiu pragnieniem zdobycia korzyści materialnych

Wiktionary

Patrz:

materialista

Przykłady

 (1.1) Wielokrotnie zaznacza, że Świrszczyńska była agnostyczką i materialistką, a nawet że „wzmianek o chodzeniu do kościoła u niej nie upatrzysz” (…).

 (1.1) Przecież ja jestem materialistką, a materializm wyklucza Boga.

 (1.2) (…) nie zarabiam za dobrze, dlatego właśnie chcę wykluczyć czy dana panna jest materialistką, bo nie wyobrażam sobie aby całą swoją kasę wydawać na dziewczynę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲjaˈlʲistka, AS: materʹi ̯alʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. materialista.

Wiktionary


materialistyczny

1. związany z materializmem - kierunkiem filozoficznym
2. kierujący się pragnieniem zdobycia korzyści materialnych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z materializmem

 (1.2) charakteryzujący się materializmem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. antymateria ż., materiał mrz., materia ż., materializm m., materialista m., materialistka ż.

 przym. materialny

Wiktionary


materializm

pogląd filozoficzny, według którego tylko rzeczy materialne są prawdziwe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kierowanie się w życiu względami materialnymi

 (1.2) filoz. kierunek filozoficzny głoszący, że materia jest jedynym istniejącym bytem

Wiktionary

Materializm – pogląd filozoficzny, według którego istnieje tylko materia. Pojęcie materializm jest często stosowane zamiennie z nowszym określeniem fizykalizm, które jednak uwzględnia nowsze odkrycia w fizyce. Jednym z odmiennych poglądów od materializmu jest idealizm ontologiczny.

W innym znaczeniu, materializm oznacza postawę polegającą na kierowaniu się w życiu korzyściami materialnymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Innym niebezpieczeństwem, które podobnie jak zbyt radykalna emancypacja kobiet, ale w szerszym jeszcze stopniu, zagraża rodzinie, jest zdaniem publicystów pism rodzinnych materializm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲˈjalʲism̥, AS: materʹi ̯alʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. antymateria ż., materialista m., materialistka ż., materiał m., materia ż., materiałówka ż.

 przym. materialistyczny, materialny, materiałowy

 przysł. materialistycznie, materialnie, materiałowo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. antymateria ż., materialista m., materialistka ż., materiał m., materia ż., materiałówka ż.

 przym. materialistyczny, materialny, materiałowy

 przysł. materialistycznie, materialnie, materiałowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) materialism

* arabski: (1.1) مادية ż. (māddiyya)

* azerski: (1.1) materializm

* białoruski: (1.1) матэрыялізм m.; (1.2) матэрыялізм m.

* bułgarski: (1.1) материализъм m.; (1.2) материализъм m.

* czeski: (1.1) materialismus m.

* duński: (1.1) materialisme w.

* esperanto: (1.1) materialismo; (1.2) materiismo, rzad. materialismo

* estoński: (1.1) materialism

* francuski: (1.1) matérialisme m.

* hiszpański: (1.1) materialismo m.; (1.2) materialismo m.

* interlingua: (1.1) materialismo

* niemiecki: (1.1) Materialismus m.

* nowogrecki: (1.1) υλισμός m. (ylismós)

* pendżabski: (1.1) ਭੌਤਿਕਵਾਦ m. (bhautikavāda)

* rumuński: (1.1) materialism n.

* słowacki: (1.1) materializmus m.

* słoweński: (1.1) materializem m.

* szwedzki: (1.1) materialism w.

* turecki: (1.1) maddecilik, özdekçilik, materyalizm

* turkmeński: (1.1) materializm

* ukraiński: (1.2) матеріалізм m.

* uzbecki: (1.1) materializm

* węgierski: (1.1) materializmus

* włoski: (1.1) materialismo m.

źródła.

== materializm (język azerski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) materializm

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


materializować

1. nadawać czemuś materialną formę; urzeczywistniać;
2. materializować się - przybierać formę materialną; urzeczywistniać się


SJP.pl


materialnie

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący materii

 (1.2) w sposób dotyczący dóbr materialnych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materia ż., materializm mrz.

 czas. materializować ndk.

 przym. materialny

Wiktionary


materialnoprawny

dotyczący prawa materialnego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od prawo materialne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲjalnɔˈpravnɨ, AS: materʹi ̯alnopravny

Wiktionary


materialny

1. istniejący fizycznie; namacalny;
2. odnoszący się do dóbr ekonomicznych; majątkowy;
3. dotyczący treści, a nie formy;
4. przestarzałe: zrobiony z tkaniny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący materii, związany z pojęciem materii

 (1.2) związany z dobrami finansowymi, ekonomicznymi

 (1.3) praw. dotyczący samej istoty czegoś (nie treści i formy)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Życie każdego z nas jest snem jego uwagi, sterującej materialnym ciałem i niepodzielnie skupionej na treści trójwymiarowego widowiska, w którym ciało to bierze udział.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲˈjalnɨ, AS: materʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. antymateria ż., materia ż., materiał m., materializm m., materialista m., materialistka ż., materialność ż., materializowanie n., zmaterializowanie n.

 czas. materializować ndk., zmaterializować dk.

 przym. materiałowy, materialistyczny

 przysł. materialnie, materialistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fizyczny

Wiktionary


materiał

1. to, z czego są wytwarzane lub składają się przedmioty; surowiec; tworzywo; budulec;
2. tkanina, dzianina; produkt tkania;
3. zbiór danych, dokumentów, notatek itp. będący podstawą dalszych opracowań, badań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, z czego są wytwarzane przedmioty

 (1.2) zbiór wiadomości z jakiegoś zakresu, na jakiś temat

 (1.3) to, z czego się szyje m.in. ubrania; tkanina, dzianina

 (1.4) przen. ktoś, kto się do czegoś nadaje

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Papier jest materiałem łatwopalnym.

 (1.1) Wełna jest materiałem uzyskiwanym z owczej sierści.

 (1.2) Studenci mają dużo materiału do opanowania przed egzaminem.

 (1.3) Kupiłam pięć metrów ślicznego materiału w drobną kratkę, ale jeszcze nie wiem, co z tego uszyję.

 (1.4) Jacek to dobry materiał na męża: tak dobrze gotuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɛrʲjaw, AS: materʹi ̯au̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materia ż., materialista mos., materialistka ż., materializm mrz., materiałówka ż.

 przym. materiałowy, materialny, materialistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) substancja, surowiec, tworzywo, budulec, półprodukt, półfabrykat

 (1.3) tkanina; gw-pl|Górny Śląsk|sztof.

Wiktionary


materiałochłonność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekon. ilość zużytych surowców, materiałów podstawowych i pomocniczych oraz energii przypadająca na określoną jednostkę produkcji;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲjawɔˈxwɔ̃nːɔɕt͡ɕ, AS: materʹi ̯au̯oχu̯õ•ność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. materiałochłonny

Wiktionary


materiałochłonny

wymagający zużycia znacznej ilości materiału, tworzywa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wymagający zużycia znacznej ilości materiałów na określoną jednostkę produkcji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kto, na przykład, liczy koszty wynikające z materiałochłonnej i energochłonnej produkcji?

 (1.1) Dzisiaj płacimy w dziedzinie ekologii cenę za lata inwestowania w zacofane technologie, za złą strukturę gospodarki, za energochłonną produkcję, za produkcję dla produkcji, za materiałochłonne wyroby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatɛrʲjawɔˈxwɔ̃nːɨ, AS: materʹi ̯au̯oχu̯õ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materiałochłonność

Wiktionary


materiałooszczędny

wymagający zużycia niewielkiej ilości materiału, tworzywa


SJP.pl


materiałowiec

potocznie: osoba zajmująca się zaopatrywaniem przedsiębiorstwa w materiały potrzebne do produkcji


SJP.pl


materiałoznawca

specjalista w zakresie nauki, wiedzy o materiałach


SJP.pl


materiałoznawczy

związany z nauką, wiedzą o właściwościach materiałów


SJP.pl


materiałoznawczyni

specjalistka w zakresie nauki, wiedzy o materiałach


SJP.pl


materiałoznawstwo

nauka, wiedza o właściwościach materiałów


SJP.pl

Materiałoznawstwo – dziedzina wiedzy technicznej (inżynierskiej), zajmująca się opisem materiałów.

W zależności od dziedziny materiałoznawstwo kiedyś dzielono na:

  • materiałoznawstwo maszynowe – zajmujące się materiałami konstrukcyjnymi używanymi w budowie maszyn i urządzeń mechanicznych.
  • materiałoznawstwo budowlane – zajmujące się materiałami budowlanymi.

Wikipedia


materiały

1. to, z czego są wytwarzane lub składają się przedmioty; surowiec; tworzywo; budulec;
2. tkanina, dzianina; produkt tkania;
3. zbiór danych, dokumentów, notatek itp. będący podstawą dalszych opracowań, badań


SJP.pl

Wikipedia


materja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. materia

Wiktionary

Powiązane:

 przym. materjalny

Wiktionary


materjalny

przymiotnik

 (1.1) daw. materialny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bo jeśli w dziedzinie kultury duchowej piętrzą się one olbrzymio, to przeciwnie w dziale kultury materjalnej zbiory są wręcz słabe, niedokładne, dorywczo i niejednolicie zestawione.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. materja ż.

Wiktionary


materka

nazwisko


SJP.pl


materna

nazwisko


SJP.pl

  • Friedrich Materna (1885–1946) – generał piechoty Wehrmachtu podczas II wojny światowej
  • Jerzy Materna (ur. 1956) – polski polityk. Poseł na Sejm V, VI, VII, VIII i IX kadencji, w latach 2015–2018 sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
  • Konrad Materna (ur. 1962) – polski pieśniarz i kontestator lat 80., reżyser i lalkarz, poeta, scenarzysta, kompozytor i aranżer, pedagog
  • Krzysztof Materna (ur. 1948) – polski konferansjer, satyryk, aktor, reżyser i producent telewizyjny

Wikipedia


maternik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. macica

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. matka.

Wiktionary


matero

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kubek do yerba mate

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ma.ˈte.ɾo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mate n.

Wiktionary


materski

nazwisko


SJP.pl


materyja

wykrzyknik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. o rety

Wiktionary


materyjka

dawne zdrobnienie od: materia


SJP.pl


mateusiak

nazwisko


SJP.pl


mateusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Mateusz – imię męskie pochodzenia biblijnego, wywodzące się od hebr. ‏מַתִּתְיָהוּ‎, imienia Matanjah, Matisyahu oznaczającego „dar Boga”, „dar Jahwe”. W dawnych źródłach polskich występowało jako: Mathaeus, Matyjasz, Matitiasz, Matyja, Matys(z), Matoz, Matusz. Do XVI wieku imiona Maciej i Mateusz nie były w języku polskim rozróżniane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mateusz lubi pić kakao.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɛwuʃ, AS: mate

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mateuszowa ż., Mateuszówna ż., Mateuszostwo lm m., Mateuszkowa ż., Mateuszkówna ż., Maciej m., Mateuszew m., Mateuszewo n., Mateuszowo n.

:: zdrobn. Mateuszek, Mati m.

:: skr. Mt

 przym. Mateuszowy, Mateuszkowy

Wiktionary


mateuszczyk

nazwisko


SJP.pl


mateuszek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Mateusz (imię męskie)


SJP.pl

Mateuszek (niem. Matheussek) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


mateuszostwo

Mateusz z małżonką; Mateuszowie


SJP.pl


mateuszowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) żona Mateusza

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: Mateuszowy

Wiktionary


mateuszowie

imię męskie


SJP.pl


mateuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mateusza lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Mateusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed Mateuszowym domem rosną rosochate orzechy.

 (1.1) Mateuszowa perykopa o chodzeniu po morzu jest zakorzeniona w Starym Testamencie.

 (1.1) Sąsiadował z Mateuszową zagrodą z jednej strony i z Maciejowym polem z drugiej.

 (1.1) Mateuszowi synowie wyrośli na dorodnych mężczyzn.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mateusz mos., Mateuszek mos., Mates mos., Mateuszowa ż.

Wiktionary


mątew

drewniane mieszadełko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. drewienko do mieszania płynów i substancji sypkich

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔ̃ntɛf, AS: mõntef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. mątewka ż.

Wiktionary


mątewka

drewniany przyrząd kuchenny, najczęściej wykorzystywany do mieszania surowego ciasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: mątwa

 (1.2) kulin. proste narzędzie do mieszania i rozmącania mąki w wodzie lub śmietanie, wykonane z rosochatej gałązki;

Wiktionary

Mątewka – przyrząd kuchenny, przeważnie wykonany z drewna. Wykorzystywany jest najczęściej do mieszania składników surowego ciasta, przy zagęszczaniu sosu mąką lub śmietaną i do podobnych czynności. Mątewka znana jest na całym świecie.

W Polsce, w zależności od regionu, znana jest też pod nazwami: rogalka, kłótewka, mątwica, kołotuszka, kwirlejka, koziołek, firlatek, krążyk, fryga. Przytoczone słowa są jedynie przykładami różnego nazewnictwa i nie wyczerpują wszystkich wariantów i określeń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najłatwiej gotować pamułę ze śliwek (…). Gdy się już rozgotują, rozfyrta (rozmąci) się je mątewką, zatrzepie mąką i soli nieco.

 (1.1) Znikomek spożył kęs nieba i miesza złotą mątewką • Cień własny z cieniem brzóz kilku. A brzozy śnią się i szumią…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔ̃nˈtɛfka, AS: mõntefka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mątwa ż., mącenie n., zmącenie n., rozmącenie n., rozmącanie n., mętnienie n., mątew ż.

 czas. mącić ndk., zmącić dk., rozmącać ndk., rozmącić dk.

 przym. mętny

 przysł. mętnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kwirlejka, kwyrlejka, kwirla, firlejka, firlejek, gwiazdka, rogalka, kałatuszka, kwirlik, kwyrlajek, kwyrl, rozfyrtaja, kołotłiłka; góry|feruła, rogolka.; reg. pozn. kwyrla.; reg. śl. kwyrlok, rogolka, fyrlaczka, ferlok.; lwów|kołotuszka.; kujawy|koziołek.

Wiktionary


mątewski

przymiotnik od: Mątwy


SJP.pl


matfiz

potocznie: klasa o profilu matematyczno-fizycznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środ. uczn. klasa o profilu matematycznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie było już miejsc na profilu ogólnym, więc poszłam na matfiz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatfʲis, AS: matfʹis

Wiktionary


mathea

[czytaj: matea] nazwisko


SJP.pl


mather

nazwisko


SJP.pl

Miasta w USA:

  • Mather – jednostka osadnicza w stanie Kalifornia, w hrabstwie Sacramento

Osoby o tym nazwisku:

  • Cotton Mather – amerykański teolog protestancki, historyk i pisarz
  • Graham Mather – brytyjski polityk i prawnik, poseł do Parlamentu Europejskiego
  • John C. Mather – amerykański astrofizyk
  • Florent Mather – francuski snowboardzista

Wikipedia


mathieu

[czytaj: maTJÖ albo maTJE] nazwisko


SJP.pl

Mathieu – francuskie imię

Wikipedia


matias

młody śledź, lekko solony, bardzo tłusty i delikatny w smaku; maties


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) spoż. młody śledź łowiony przed pierwszym tarłem, charakteryzujący się tłustym i delikatnym w smaku mięsem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maties

Wiktionary


matiasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. Maciej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatʲjaʃ, AS: matʹi ̯aš

Wiktionary


matiaszów

Matiaszów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Matiaszów, po jej zniesieniu w gromadzie Tursko Wielkie. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia


matiaszówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Matiaszówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Tuczna

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Tuczna. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 154 mieszkańców.

Wikipedia


maties

młody śledź, lekko solony, bardzo tłusty i delikatny w smaku; matias


SJP.pl


matinka

staroświecki poranny strój kobiecy


SJP.pl


matiola

gatunek rośliny z rodziny astrowatych


SJP.pl


matisse

[czytaj: maTIS] nazwisko francuskie, m.in. Henri Matisse (1869-1954) - francuski malarz i grafik


SJP.pl


matiz

1. samochód typu Daewoo Matiz;
2. samochód typu FSO Matiz;
3. samochód typu Chevrolet Matiz


SJP.pl


matka

1. kobieta lub samica mająca potomstwo
2. siostra zakonna
3. w grach zespołowych: najważniejszy gracz
4. drugi człon pewnych zestawień słownych
5. pot., poufale o żonie, kobiecie
6. roślina przeznaczona na rozsadę
7. np. u mrówek: królowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzic płci żeńskiej;

 (1.2) zool. samica mająca potomstwo

 (1.3) ent. u niektórych owadów: samica zdolna do rozrodu

 (1.4) rel. zakonnica, przełożona klasztoru

 (1.5) bot. roślina przeznaczona na rozsadę

 (1.6) sport. osoba stojąca po zewnętrznej stronie boiska podczas gry w dwa ognie

 (1.7) mała mata

 (1.8) daw. gwara. więz. gąsior z alkoholem

 (1.9) gw-pl|Śląsk Cieszyński. tereny górskie babcia

 (1.10) gw-pl|Śląsk Cieszyński. macica

Wiktionary

Matka – kobieta, która jest rodzicem dziecka.

Matką nazywa się kobietę, która jest związana ze swoimi dziećmi, które mogą, ale nie muszą być jej biologicznym potomstwem. Zatem w zależności od kontekstu, kobiety mogą być uważane za matki z racji urodzenia lub wychowywania dziecka, dostarczenia komórki jajowej do zapłodnienia, lub jakiejś ich kombinacji. Są to warunki umożliwiające sprecyzowanie pojęcia macierzyństwa lub stanu bycia matką. Kobiety, które należą do trzeciej i pierwszej kategorii, zazwyczaj objęte są pojęciami „rodzona matka” lub „matka biologiczna”, niezależnie od tego, czy dana osoba kontynuuje wychowywanie dziecka. W związku z tym kobieta, która spełnia tylko drugi warunek, może być uznana za matkę adopcyjną, a ta, która spełnia tylko pierwszy lub tylko trzeci warunek, za matkę zastępczą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po rozwodzie sąd przyznał dziecko matce.

 (1.2) Wysyłali łodzie z marynarzami, żeby w Atlantyku łapać w sieci delfiny wraz z orkami, w tym młode osobniki wciąż odżywiające się mlekiem matki.

 (1.4) Na wiosnę matka generalna kazała wymalować altanę w klasztornym ogrodzie.

 (1.7) Przygotować stanowisko do pracy, rozłożyć bambusową matkę, a na nią położyć pojedynczy arkusz wodorostów nori.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatka, AS: matka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., macierz ż., matula ż., mateńka ż., mateczka ż., matuchna ż., matczysko n., matuś ż., matusia ż., macocha ż., matkowanie n., matecznik m.

 czas. matczyć ndk., matkować ndk.

 przym. matczyn, matczyny, mateczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. mać, macierz; przest. gwara. matula; przest. podn. rodzicielka; pot. mama; zdrobn. mamcia, mamusia, mamunia, mamuśka, mateńka, mateczka, matuchna, matczysko, matuś, matusia, staruszka; obraź. stara; slang. starsza; reg. śl. macierz.

 (1.3) królowa

 (1.4) przełożona

 (1.8) matka drutu → gąsior wódki

 (1.10) reg. śl. maternik.

Wiktionary


mątki

wieś w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Mątki – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Ryjewo
  • Mątki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Jonkowo

Wikipedia


matkobójca

zabójca własnej matki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. zabójca własnej matki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest opinia biegłych ws. matkobójcy z Głogowa. "Był niepoczytalny".

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matkobójstwo n.

:: fż. matkobójczyni ż.

 przym. matkobójczy

Wiktionary


matkobójczy

związany z zabiciem własnej matki


SJP.pl


matkobójczyni

zabójczyni własnej matki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krym. ta, która zabiła swoją matkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matkobójstwo n.

:: fm. matkobójca m.

 przym. matkobójczy

Wiktionary


matkobójstwo

zabicie własnej matki


SJP.pl


matkojebca

wulgarnie: wyzwisko kierowane do mężczyzn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wulg. obraźliwa forma zwrotu do mężczyzny

 (1.2) wulg. rzad. mężczyzna utrzymujący kontakty seksualne z własną matką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miałeś, matkojebco, pilnować pieniędzy!

 (1.2) Dopiero po ślubie zorientowałam się, że to matkojebca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatkɔˈjɛpt͡sa, AS: matkoi ̯epca

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matkojeb

Wiktionary


matkować

1. pełnić funkcję matki, zastępować komuś matkę;
2. opiekować się kimś, troskliwie nadzorować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) zastępować komuś matkę lub opiekować się kimś jak matka

 (1.2) mieć nad czymś pieczę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: matˈkɔvat͡ɕ, AS: matkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., matka ż., matuchna ż., mateńka ż., matusia ż., matuś ż., matkowanie n.

 przym. matczyny

Wiktionary


matkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|matkować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matuchna ż., mateńka ż., niematkowanie n., matka ż.

 czas. matkować ndk.

 przym. matczyny

Wiktionary


matkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Matkowski:

  • Aleksander Matkowski - polski wojskowy, pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa
  • Antoni Matkowski - polski wojskowy, żołnierz 5 Dywizji Syberyjskiej
  • Bazyli Matkowski (ur. 1937 w Matkowie) prezes Zrzeszenia Szlachty herbu Sas
  • Cezary Matkowski - prokurator wojskowy reżimu Polski Ludowej, podpułkownik, zajmował się m.in. sprawą Franciszka Przysiężniaka (1947)
  • Edward Matkowski - syn Michała, polski wojskowy (kapral), żołnierz 8 Bydgoskiego Pułku Piechoty,
  • Edward Matkowski - syn Hilarego, polski wojskowy, żołnierz 7 Pułku Piechoty, Brązowy Medal "Zasłużony na Polu Chwały"
  • Grzegorz Matkowski - polski wojskowy (kapitan), z-ca dowódcy dywizjonu ds. liniowych w 37 Łużyckim Pułku Artylerii Lekkiej
  • Józef Matkowski - syn Michała, polski wojskowy (kanonier), żołnierz 2 Berlińskiego Pułku Piechoty, Brązowy Medal "Zasłużony na Polu Chwały"
  • Ksawery Matkowski - uczestnik powstania styczniowego 1863–1864, zesłany na Zachodnią Syberię
  • Ludwik Matkowski - polski wojskowy, zginął 11 października 1920, pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Białymstoku
  • Marcin Matkowski (ur. 1981 w Barlinku) polski tenisista
  • Mikołaj Matkowski - syn Grzegorza, polski wojskowy (kapral), żołnierz 3 Berlińskiego Pułku Piechoty, Srebrny Medal "Zasłużony na Polu Chwały"
  • Stanisław Matkowski – poseł Sejmu Krajowego Galicji
  • Stanisław Matkowski - polski wojskowy okresu wojny polsko-bolszewickiej, zginął 25 stycznia 1920 w Zamościu
  • Tomasz Matkowski - polski pisarz, romanista
  • Władysław Matkowski - żołnierz PSZ na Zachodzie (porucznik w st. spocz.); prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Kraju; od lipca 2006 wiceprzewodniczący Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych
  • Zygmunt Matkowski - polski wojskowy okresu wojny polsko-bolszewickiej, kanonier 12 Pułku Artylerii Polowej, zginął 9 września 1920 we Lwowie, pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa

Wikipedia


matkowy

matka; matczyny


SJP.pl


matla

nazwisko


SJP.pl


matlak

nazwisko


SJP.pl

Matlak – rzeka, prawy dopływ Wissy o długości 18,7 km.

Płynie w województwie podlaskim na terenie gmin: Stawiski, Przytuły i Radziłów.

Wikipedia


matlakiewicz

nazwisko


SJP.pl


matles

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) reg. kartonowe opakowanie na jajka, wytłaczanka

Wiktionary

Wytłaczanka (regionalnie matles od fr. matelasséwytłaczany) – opakowanie do transportu i przechowywania jajek, najczęściej z masy papierowej.

Typowa wytłaczanka posiada specjalne wgłębienia, po jednym na każde jajko. Takie ułożenie jaj zapobiega ich stłuczeniu podczas transportu. Oprócz tektury do produkcji wytłaczanek stosuje się czasem także inne materiały, na przykład styropian lub papier-mâché. Standardowa wytłaczanka może pomieścić tuzin jaj, choć można też spotkać wersje mieszczące od 3 do nawet 30 sztuk.

Wikipedia


matlockit

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z grupy halogenków;

Wiktionary

Matlockit – rzadki minerał z grupy halogenków. Jego nazwa pochodzi od miasta Matlock, gdzie został po raz pierwszy odkryty.

Wikipedia


matma

w gwarze uczniowskiej: matematyka; mata, matema


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. uczn. przedmiot matematyki

 (1.2) pot. uczn. lekcja matematyki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dostałam pałę z matmy.

 (1.2) Dzisiaj nie mieliśmy matmy, bo profesor jest chory.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatma, AS: matma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matematyka ż., matematyk m., matematyczka ż., matematyzacja ż., matematyzowanie n.

 czas. matematyzować

 przym. matematyczny

 przysł. matematycznie

Wiktionary

Synonimy:

matematyka

Wiktionary


matnia

1. workowata część niektórych sieci rybackich;
2. sidła;
3. przenośnie: sytuacja bez wyjścia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ryb. wybrzuszona część sieci rybackiej, gromadząca połów

 (1.2) łow. sidła, pułapka

 (1.3) przen. sytuacja bez wyjścia

 (1.4) daw. główne skupisko czegoś

Wiktionary

Matnia (fr. Cul-de-Sac) – brytyjski czarno-biały film fabularny zrealizowany w 1966 roku. Jest gangsterską groteską, wyreżyserowaną przez Romana Polańskiego.

Matnia to drugi, po Wstręcie, brytyjski film Polańskiego. Francuskie idiomatyczne wyrażenie „cul-de-sac” („ślepy zaułek”) odnosi się do sytuacji bez wyjścia. W wersji roboczej film nosił tytuł Czekając na Katelbacha względnie Jeśli przyjdzie Katelbach (dosłownie pod takim tytułem – Wenn Katelbach kommt – film był wyświetlany w Niemczech). „Katelbach” to postać, której nazwisko wymieniane jest w filmie wielokrotnie, jednak nie pojawia się na ekranie. Jeden z przyjaciół Polańskiego, który wystąpił w jego filmie Gruby i chudy, to Andrzej Katelbach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W matni roiło się od pstrągów.

 (1.2) Myśliwi założyli matnię na niedźwiedzia.

 (1.3) Wpadłem w matnię, musisz mnie ratować.

 (1.3) Chory szamoce się w matni swojego obłędu.

 (1.4) Osada powoli stawała się matnią wszelkich rzezimieszków i rabusiów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatʲɲa, AS: matʹńa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) potrzask, impas

Wiktionary


mąto

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Kresy. słabo, niedobrze

Wiktionary


matoga

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lud. straszydło, upiór

Wiktionary


matoleina

lakier otrzymywany przez rozpuszczenie żywicy damara w terpentynie, stosowany w fotografii do pokrywania gładkiej powierzchni negatywu w celu nadania jej szorstkości, co umożliwia retusz ołówkowy


SJP.pl


matolstwo

potocznie:
1. bycie matołem;
2. zbiór, gromada matołów


SJP.pl


matować

1. pozbawiać połysku powierzchnię przedmiotów środkami chemicznymi
2. w szachach: dawać mata


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) książk. czynić coś matowym, powodować, że coś traci połysk, pozbawiać przeźroczystości

 (1.2) sport. w grze w szachy: dawać mata

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Baza pod cienie do powiek matuje i wygładza skórę, absorbuje sebum.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matowanie n., matowienie n., mat m., matowość ż., matówka ż.

 przym. matowy

 czas. matowieć ndk., zmatowić dk.

Wiktionary


matowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|matować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niematowanie n.

 czas. matowieć, matować ndk.

 przym. matowy

Wiktionary


matowić

czynić matowym


SJP.pl


matowieć

tracić połysk, przezroczystość, gładkość


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) stawać się matowym, tracić połysk lub przezroczystość

 (1.2) przen. o głosie: tracić dźwięczność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matowienie n., matowanie n., mat m., matowość ż.

 przym. matowy

 czas. matować, matowić ndk., zmatowić dk.

Wiktionary


matowienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|matowieć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. matowieć, matować

 przym. matowy

 rzecz. matówka ż.

Wiktionary


matówka

płytka szklana z jedną powierzchnią zmatowioną, służąca w aparacie fotograficznym do obserwowania obrazu oraz kontroli ustawiania ostrości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fot. półprzezroczysty materiał (przeważnie płaska płytka szklana ze zmatowioną powierzchnią z jednej strony w celu rozproszenia światła) używany w aparacie fotograficznym do obserwacji obrazu oraz kontroli ustawiania ostrości;

Wiktionary

Matówka – półprzezroczysty materiał, przeważnie płytka szklana z mechanicznie lub chemicznie zmatowioną jedną z powierzchni (5 na rysunku obok), służący w aparatach fotograficznych do ustawienia i kontroli ostrości oraz kadrowania. Dla ułatwienia obserwacji obrazu i dokładnego ustawiania ostrości, najczęściej występuje z innymi elementami, jak wizjer (8), pryzmat pentagonalny (7), soczewka Fresnela (6), mikroraster lub dalmierz klinowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ostatnio zobaczyłem, że mam trochę brudów na lustrze i na matówce w moim aparacie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtufka, AS: matufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matowość ż., matowienie n., zmatowienie n.

 przym. matowy

 czas. matować ndk., zmatowić dk.

 przysł. matowo

Wiktionary


matówkowy

przymiotnik od: matówka


SJP.pl


matowobiały

biały bez połysku


SJP.pl


matowoczarny

czarny bez połysku


SJP.pl


matowoczerwony

czerwony bez połysku


SJP.pl


matowojedwabisty

jedwabisty bez połysku


SJP.pl


matowoniebieski

niebieski bez połysku


SJP.pl


matoworóżowy

różowy bez połysku


SJP.pl


matowość

brak połysku


SJP.pl


matowoszary

szary bez połysku


SJP.pl


matowozielony

zielony bez połysku


SJP.pl


matowożółty

żółty bez połysku


SJP.pl


matowy

1. mający słaby połysk lub nie mający połysku
2. nieprzezroczysty
3. przymiotnik od: mat
4. przenośne: bezdźwięczny, głuchy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bez połysku

 (1.2) świecący rozproszonym światłem

 (1.3) bezdźwięczny, przytłumiony

 (1.4) szach. związany z matem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trwało to kilka minut zaledwie i już Pereira zaskrobał dyskretnie w matową szybę w drzwiach łazienki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɔvɨ, AS: matovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mat m., matówka ż., matownica ż., matowość ż., matowienie n., matowanie n.

 czas. matować, matowieć, zmatowieć, zmatować

 przym. zmatowiony, zmatowiały

 przysł. matowo

Wiktionary


matoł

1. człowiek chory na matołectwo;
2. potocznie: człowiek głupi, tępy, ograniczony umysłowo, mało inteligentny; tępak, kretyn, idiota, głupek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mężczyzna mało inteligentny; głupiec, tuman

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grabaż to skończony matoł, on się skończył nim się zaczął.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatɔw, AS: matou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matołek mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tępak, gamoń, tuman, jełop, bałwan

Wiktionary


matołectwo

niedorozwój umysłowy ciężkiego stopnia powstały w wyniku wrodzonej niedoczynności tarczycy, spowodowanej jej brakiem lub niedorozwojem; kretynizm


SJP.pl

Wikipedia


matołek

zdrobnienie od: matoł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. lekceważąco o kimś niemądrym, ograniczonym umysłowo

 (1.2) przest. zool. zwierzę z podrodziny pazurkowcowate

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matoł m., matołectwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przygłup, matoł, ćwok, głupek, kretyn, kretynek

 (1.2) pazurkowiec, pazurkowcowaty

Wiktionary


matołka

gatunek małpy szerokonosej z rodziny płaksowatych; uistiti białoucha


SJP.pl


matołkowaty

matołowaty, głupowaty, tumanowaty; potocznie:
1. niezbyt mądry, mało bystry, nierozgarnięty;
2. świadczący o czyjejś głupocie, np. matołowate spojrzenie


SJP.pl


matołowaty

matołkowaty, głupowaty, tumanowaty; potocznie:
1. niezbyt mądry, mało bystry, nierozgarnięty;
2. świadczący o czyjejś głupocie, np. matołkowate spojrzenie


SJP.pl


matra

1. pasmo górskie na Węgrzech;
2. miejscowość i gmina we Francji


SJP.pl

Matra (pełna nazwa: Mécanique Avion Traction) – francuskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w aeronautyce i produkcji broni, producent samochodów drogowych i wyścigowych, konstruktor Formuły 1. Od roku 1994 członek Lagardère Group, działa obecnie pod tą nazwą.

Wikipedia


matracki

nazwisko


SJP.pl


matraquage

[czytaj: matraKAŻ] reklama radiowo-telewizyjna, polegająca na natrętnym powtarzaniu piosenki, sloganu itp.


SJP.pl


matras

nazwisko


SJP.pl

Matras SA – grupa kapitałowa, powstała na bazie założonej w Katowicach w 1992 (według innych źródeł w 1991) katowickiej firmy Matras. Początkowo zajmowała się hurtowym obrotem książkami, obecnie większość obrotu generuje sprzedaż detaliczna w sieci stacjonarnych księgarni, uzupełniona o ofertę sklepu internetowego. Według danych niezależnego Centrum Badań nad Rynkiem Książki jest drugim pod względem wielkości obrotów podmiotem na rynku księgarskim w Polsce, po Empik-u. Sieć księgarń rozwijała się przejmując lokale Domu Książki oraz otwierając nowe punkty, często w galeriach handlowych. Na koniec 2013 roku Matras dysponował siecią 180 księgarń na terenie Polski.

Wikipedia


matraszek

nazwisko


SJP.pl


matres

bóstwo zbiorowe czczone w mitologii celtyckiej; boginie-matki; matronae


SJP.pl


matriarchalizm

dominująca rola kobiety, zwłaszcza matki, w rodzinie; matriarchat


SJP.pl


matriarchalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest matriarchalne; cecha tych, którzy są matriarchalni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. matriarchalny

 przysł. matriarchalnie

Wiktionary


matriarchalny

matriarchat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący matriarchatu

Wiktionary

Patrz:

matriarchat

Wymowa:

IPA: ˌmatrʲjarˈxalnɨ, AS: matrʹi ̯arχalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matriarchat m., matriarchalność ż.

Wiktionary


matriarchat

1. typ ustroju społecznego, w którym dominującą rolę odgrywa kobieta;
2. dominująca rola kobiety, zwłaszcza matki, w rodzinie; matriarchalizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. organizacja społeczeństwa pierwotnego, w którym dominujące znaczenie mają kobiety;

 (1.2) przen. dominacja kobiety w związku rodzinnym

Wiktionary

Matriarchat – hierarchiczny ustrój społeczny i polityczny, w którym władzę sprawują kobiety. Termin ten został wprowadzony przez Johanna Jakoba Bachofena w 1861 roku w jego dziele Das Mutterrecht.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈtrʲjarxat, AS: matrʹi ̯arχat

Wiktionary

Powiązane:

 przym. matriarchalny, matriarchiczny

 przysł. matriarchalnie, matriarchicznie

Wiktionary


matriarchini

kobieta pełniąca rolę przywódczą w społeczności lub rodzinie, szczególnie w systemie matriarchalnym


SJP.pl


matriks

łatwo topliwy stop, stosowany głównie w odlewnictwie; matrix


SJP.pl

  • macierz w biologii
    • macierz pozakomórkowa
    • macierz mitochondrialna
    • macierz jądrowa
  • bezkomórkowy zrąb płytki nazębnej
  • spoiwo skalne typu matriks

Wikipedia


matriksy

łatwo topliwy stop, stosowany głównie w odlewnictwie; matrix


SJP.pl


matrioszka

drewniana lala z namalowanym na niej rosyjskim strojem ludowym, w którą wstawione są identyczne, coraz to mniejsze lalki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rosyjska ludowa drewniana zabawka w formie kilku lalek wkładanych jedna w drugą;

Wiktionary

Matrioszka (ros. матрёшка, zdrobnienie od imienia Matriona) – rosyjska zabawka, złożona z drewnianych, wydrążonych w środku lalek, włożonych jedna w drugą. Lalki są cylindryczne, u góry zaokrąglone, na ogół ręcznie malowane. Postacie na nich przedstawione to tradycyjnie najczęściej dziewczęta ubrane w ludowy strój, ale wersje współczesne mają charakter kreatywny: niektóre przedstawiają znanych polityków, pisarzy, czy postacie historyczne lub zabytki Rosji. Matrioszki kształtem przypominają kręgle, choć są szersze i niższe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: maˈtrʲjɔʃka, AS: matrʹi ̯oška

Wiktionary


matrix

łatwo topliwy stop, stosowany głównie w odlewnictwie; matriks


SJP.pl

Matrix – australijsko-amerykański film akcji science fiction, pierwszy z serii filmowej o tej samej nazwie, napisany i wyreżyserowany przez rodzeństwo Wachowskich (ówcześnie bracia Wachowscy). Kontynuacjami filmu są obrazy Matrix Reaktywacja (2003) i Matrix Rewolucje (2003) oraz Matrix Zmartwychwstania (2021).

Wikipedia


matroid

obiekt stanowiący uogólnienie przestrzeni liniowej wraz z istniejącym w niej pojęciem niezależności liniowej


SJP.pl

Matroid – struktura stosowana w kombinatoryce. Pojęcie to zostało wprowadzone w 1935 roku przez angielskiego matematyka Hasslera Whitneya.

Formalna definicja matroidu jest następująca. Matroidem nazywamy parę (S,{\mathcal {I}}), która musi spełniać następujące warunki:

  • S jest zbiorem skończonym,
  • {\mathcal {I}} jest taką niepustą rodziną podzbiorów S, że jeśli B\in {\mathcal {I}} oraz A\subseteq B, to A\in {\mathcal {I}} (zbiór pusty zawsze należy do {\mathcal {I}}),
  • jeśli A i B należą do {\mathcal {I}} oraz |A|<|B|, to istnieje taki element x\in B\setminus A, że A\cup \{x\}\in {\mathcal {I}} (jest to własność wymiany).

Wikipedia


matrona

w starożytnym Rzymie: kobieta zamężna, szanowana ze względu na wysokie stanowisko społeczne i czystość obyczajów; dziś podniośle, często żartobliwie o kobiecie starszej, godnej szacunku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. w starożytnym Rzymie zamężna kobieta, matka, mająca wysoką pozycję społeczną i utrzymująca czystość obyczajów;

 (1.2) przest. książk. stateczna i dostojna starsza kobieta wzbudzająca szacunek

Wiktionary

Matrona (od łac. mater – matka) – w starożytnym Rzymie kobieta zamężna, poważana (zajmująca wysokie stanowisko społeczne, zachowująca czystość obyczajów), będąca matką (mater familias).

W życiu codziennym odbierała dowody najwyższego szacunku, a znieważające ją czyny określano jako bezprawie (iniuria), ścigane z oskarżenia prywatnego. W sferze publicznej matrony wyróżniał ubiór w postaci długiej białej stoli z narzuconą pallą oraz wełniana opaska noszona na gładko zaczesanych włosach. Świętem ich były dorocznie obchodzone 1 marca Matronalia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pragnę widzieć ją oczyszczoną, taką jaką sobie wyobrażałem, dawną matronę rzymską pilnującą kolebki dziecięcia przy domowym ognisku, a nie szaloną niewiastę naszego wieku.

 (1.2) Panią i matronę poznać w niej było łatwo, która choć niewiastą, więc na pół wolną się czuła, zachowała powagę i wiarę w moc swoją.

Wiktionary


matronae

bóstwo zbiorowe czczone w mitologii celtyckiej; boginie-matki; matres


SJP.pl


matronalia

Matronalia – rzymskie święto obchodzone przez zamężne kobiety (matrony) 1 marca.

Podczas obchodów święta kobiety udawały się do gaju przy świątyni Junony na Eskwilinie. Składały bogini w ofierze kwiaty i modliły się o szczęście w życiu małżeńskim, zaś w domu wyprawiały poczęstunek dla swych niewolników. Tego dnia mężczyźni obdarowywali żony prezentami.

Matronalia uważane są za pierwowzór Dnia Kobiet, a jego powstanie przypisuje się Romulusowi, legendarnemu założycielowi Rzymu.

Wikipedia


matronat

patronat związany z działaniami prokobiecymi


SJP.pl


matronimicum

nazwisko albo nazwa syna utworzone od imienia albo nazwy matki; matronimikum; matronimik


SJP.pl


matronimik

nazwisko albo nazwa syna utworzone od imienia albo nazwy matki; matronimikum; matronimicum


SJP.pl

Nazwisko patronimiczne, patronimik (łac. patronymicum) – nazwisko utworzone na podstawie imienia ojca. Znacznie rzadszym zjawiskiem jest nazwisko matronimiczne, matronimik utworzony na podstawie imienia matki.

Wikipedia


matronimikum

nazwisko albo nazwa syna utworzone od imienia albo nazwy matki; matronimik; matronimicum


SJP.pl


matronowaty

przypominający matronę, podobny do matrony


SJP.pl


matros

potocznie o marynarzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. marynarz

Wiktionary

Mardus – okręt pomocniczy z okresu I wojny światowej. Pełnił służbę w Rosji, w czasie wojny przejęty przez Niemców, a po ich kapitulacji przez Estonię. W Eesti merejõud służył jako kanonierka i trałowiec.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ros|матрос. < etym|niderl|matroos. → marynarz

uwagi.

 zwłaszcza w odniesieniu do marynarza rosyjskiego

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|marynarz.

* duński: (1.1) matros w.

* szwedzki: (1.1) matros w.

źródła.

== matros (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) marynarz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmatrɔs, AS: matros

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ros|матрос. < etym|niderl|matroos. → marynarz

uwagi.

 zwłaszcza w odniesieniu do marynarza rosyjskiego

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|marynarz.

* duński: (1.1) matros w.

* szwedzki: (1.1) matros w.

źródła.

== matros (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) marynarz

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


matrox

Matrox – kanadyjska firma dostarczająca sprzęt i rozwiązania do obsługi grafiki (w tym karty graficzne i chipsety), edycji wideo oraz przetwarzania obrazów. Firma znana jest głównie z produkcji kart graficznych przez oddział firmy Matrox Graphics Inc. zwanym MGA.

Wikipedia


matryca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. forma służąca do seryjnego odlewania, kucia, toczenia itp. przedmiotów o tym samym kształcie

 (1.2) fot. układ elementów światłoczułych stosowany w cyfrowych aparatach fotograficznych

 (1.3) biol. fragment DNA lub RNA, z którego informacja genetyczna przekazywana jest do komórek potomnych

Wiktionary

Matryca (łac. mater – matka) – ogólne określenie formy do wykonywania kopii.

  • matryca w druku (zarówno w grafice warsztatowej, jak i poligrafii) – forma służąca m.in. do powielania odbitek (negatywem matrycy jest patryca)
    • matryca chemigraficzna
    • matryca grawerowana
    • matryca kolodionowa
    • matryca strukturalna

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: maˈtrɨt͡sa, AS: matryca

    Wiktionary


matrycownia

dział fabryki porcelany, w którym wykonuje się formy do tłoczarek


SJP.pl


matrycowy

przymiotnik od: matryca


SJP.pl


matrykulacja

przestarzale:
1. zaliczenie kogoś w poczet studentów wyższej uczelni;
2. uroczystość przyjęcia nowych studentów na pierwszy rok studiów


SJP.pl


matrykulować

1. wpisać lub wpisywać do matrykuły, wpisać lub wpisywać kandydatów na listę studentów wyższej uczelni; immatrykulować;
2. matrykulować się - wpisać się lub wpisywać się do matrykuły


SJP.pl


matrykuła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. księga wpisowa określonego zbioru

Wiktionary

słowo obecnie rzadko używane:

  • rejestr studentów na wyższej uczelni lub osób należących do jakiegoś towarzystwa;
  • legitymacja uczniowska lub studencka;
  • (niem. Mutterrolle) – w katastrze pruskim jest to opis i spis gruntów należących do jednego właściciela, prowadzony według numerów kolejnych nieruchomości rolnych, tzw. artykułów matrykuły (spis i opis wszystkich parcel wchodzących w skład jednej nieruchomości). Artykuł matrykuły zawierał: imię i nazwisko, numery parcel, rodzaj użytku i klasę, powierzchnię parceli, czysty dochód z parceli, ogólną powierzchnię oraz roczny wymiar podatku z nieruchomości.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmatrɨˈkuwa, AS: matrykuu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. matrykularny

Wiktionary


matrylinearność

zasada przynależności dzieci do matki, dziedziczenia majątku, nazwiska, pozycji społecznej itp. po żeńskich przodkach; matrylineat


SJP.pl

Matrylinearny system pokrewieństwa – system pokrewieństwa, w którym dzieci automatycznie po urodzeniu włączane są do grupy matki i pozostają jej członkami przez całe życie (zasada matrylinearności). Przekłada się to np. na dziedziczenie nazwisk rodowych, przywilejów po matce, dziedziczenie majątku po krewnym ze strony matki (np. po jej bracie) itp.

Wikipedia


matrylinearny

przymiotnik

 (1.1) właściwy matrylineatowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mimo istnienia archeologicznej pewności, że wczesne wietnamskie społeczeństwo plemiennyemienne było matrylinearne i matrylokalne, chińska kolonizacja wniosła wiele zmian.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matrylineat m.

Wiktionary


matrylineat

zasada przynależności dzieci do matki, dziedziczenia majątku, nazwiska, pozycji społecznej itp. po żeńskich przodkach; matrylinearność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zasada pokrewieństwa zgodnie z którą dziecko włączane jest do rodu matki w społeczeństwie matriarchalnym

Wiktionary

Matrylinearny system pokrewieństwa – system pokrewieństwa, w którym dzieci automatycznie po urodzeniu włączane są do grupy matki i pozostają jej członkami przez całe życie (zasada matrylinearności). Przekłada się to np. na dziedziczenie nazwisk rodowych, przywilejów po matce, dziedziczenie majątku po krewnym ze strony matki (np. po jej bracie) itp.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. matrylinearny

Wiktionary


matrylokalność

zasada wprowadzania się męża po ślubie do domu żony i włączania go w jej grupę lokalną


SJP.pl

Matrylokalność, matrylokalizm – zasada wynikająca ze zwyczajuobecnego w pewnych kręgach kulturowych, według którego para po zawarciu związkumałżeńskiego zamieszkuje w miejscu lub w pobliżu miejsca zamieszkania rodziny żony. Występuje ona np. w Laosie.

Rodzina matrylokalna to młode małżeństwo osiadłe w domu rodziców panny młodej.

Wikipedia


matrylokalny

typ rodziny, w której mąż jest włączany do lokalnej grupy żony, w której ona żyje


SJP.pl


matrymonialny

odnoszący się do małżeństwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący małżeństwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tej gazecie znajdziesz oferty matrymonialne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matrymonium n., matrymonialność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) małżeński

Wiktionary


matrymonium

przestarzale o małżeństwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. małżeństwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W pierwszej ławce siadywało zapewne jakieś zacne matrymonium.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matrymonialność ż.

 przym. matrymonialny

Wiktionary


matsushima

[czytaj: matsuszima] grupa wysp w japońskiej prefekturze Miyagi


SJP.pl

Matsushima (jap. 松島) – tu: ogólna nazwa grupy (archipelagu) ok. 250 wysp i wysepek pokrytych sosnami (matsu → sosny, shima → wyspy) w zatoce Matsushima (Matsushima-wan) i częściowo poza nią, w prefekturze Miyagi, w Japonii.

Od setek lat zatoka Matsushima jest uznawana za jeden z trzech najbardziej malowniczych widoków w Japonii (Nihon-sankei), obok Miyajimy i Ama-no-hashidate.

Wikipedia


matsushita

[czytaj: matsuSZIta] japoński koncern elektroniczny


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Hiro Matsushita – japoński kierowca wyścigowy
  • Kōji Matsushita – japoński tenisista stołowy
  • Kōnosuke Matsushita – japoński przedsiębiorca
  • Nobuharu Matsushita – japoński kierowca wyścigowy
  • Yūya Matsushita – japoński wokalista R&B oraz aktor

Inne:

  • Panasonic Corporation (dawniej Matsushita Electric Industrial Co., Ltd.) – japoński koncern elektroniczny

Wikipedia


matsyasana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jedna z asan; pozycja leżąca, w której ramiona i barki są uniesione do góry, a klatka piersiowa jest wygięta na kształt łuku, głowa opiera się o podłoże

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pozycja ryby, ryba

Wiktionary


matt

Austria:

  • Matt – miejscowość w gminie Treubach w kraju związkowym Górna Austria, w powiecie Braunau am Inn

Stany Zjednoczone:

  • Matt – miejscowość

Szwajcaria:

  • Matt – miejscowość w gminie Glarus Süd, w kantonie Glarus
  • Matt – miejscowość w gminie Bauma, w kantonie Zurych, w okręgu Pfäffikon

Inne:

  • Matt – imię męskie

Zobacz też:

  • Mat

Wikipedia


mattel

Mattel, Inc. – amerykańskie przedsiębiorstwo, będące największym pod względem przychodów ze sprzedaży producentem zabawek na świecie.

Firma została założona w 1945 roku przez Harolda „Matta” Matsona i Elliota Handlera (stąd nazwa). Długoletnią prezes firmy była żona założyciela, Ruth Mosko Handler, której rodzice byli żydowskimi emigrantami z Polski.

Wikipedia


matterhorn

[czytaj: MAterhorn] szczyt w Alpach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. szczyt w Alpach Zachodnich, na granicy Szwajcarii i Włoch;

 (1.2) geogr. szczyt w Jarbidge Mountains, w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kolorado

Wiktionary

Matterhorn (wł. Monte Cervino, fr. Mont Cervin; 4478 m n.p.m.) – szczyt w Alpach Pennińskich, szósty pod względem wysokości samodzielny szczyt alpejski. Leży na granicy między Szwajcarią (kanton Valais) a Włochami (region doliny Aosty, Valle d’Aosta), w masywie Matterhorn.

Wikipedia


matthew

[czytaj: metju] obce imię męskie


SJP.pl


matthews

Miejscowości w USA
  • Matthews – jednostka osadnicza w stanie Georgia, w hrabstwie Jefferson
  • Matthews – miejscowość w stanie Indiana, w hrabstwie Grant
  • Matthews – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie New Madrid
  • Matthews – miejscowość w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Mecklenburg

Wikipedia


matuchna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pieszcz. matka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To szydełko zostało mi po mojej matuchnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., matka ż., matuś ż., matkowanie n.

 czas. matkować ndk.

 przym. macierzysty, matczyny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matka, mama, mamunia, matula; pot. rodzicielka; młodz. starsza; obraź. stara

Wiktionary


matula

pieszczotliwie o matce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. pieszcz. mama, matka, mamusia

Wiktionary

Osoby o nazwisku Matula:

  • Matula – rodzaj grzybów
  • Iosif Matula – rumuński polityk, nauczyciel i samorządowiec
  • Jerzy Matula – polski reżyser, aktor epizodyczny i kompozytor
  • Kimberly Matula – amerykańska aktorka telewizyjna
  • Zbigniew Matula – polski wojskowy, porucznik Armii Krajowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A on tak się żachnął (złotko moje!) i gada: „Nie widzą matula, że mam świeżuteńki mundur?“ sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., matka ż.

 przym. matczyny

Wiktionary


matuleńka

zdrobnienie od: matulka


SJP.pl


matulewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Bolesław Matulewicz – powstaniec warszawski
  • Iwan Matulewicz – radziecki funkcjonariusz
  • Jerzy Matulewicz – litewski duchowny katolicki
  • Paweł Matulewicz – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Wiktor Matulewicz – powstaniec warszawski

Wikipedia


matulewski

nazwisko


SJP.pl


matulka

zdrobnienie od: matula


SJP.pl


matunia

pieszczotliwie o mamie


SJP.pl


matura

1. egzamin zdawany po zakończeniu szkoły średniej;
2. świadectwo zdania egzaminu po zakończeniu szkoły średniej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) eduk. egzamin zdawany po ukończeniu szkoły średniej;

 (1.2) eduk. świadectwo zdania matury (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie matura, lecz chęć szczera, zrobi z ciebie oficera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtura, AS: matura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maturacja ż., maturzysta mos., maturzystka ż.

 przym. maturalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) egzamin dojrzałości

 (1.2) świadectwo dojrzałości

Wiktionary


maturacja

samoistne przemiany, głównie enzymatyczne, zachodzące w produktach spożywczych, prowadzące do powstania w nich korzystnych właściwości, najczęściej organoleptycznych (np. dojrzewanie wina, serów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. proces dojrzewania niektórych produktów spożywczych, np. serów, wędlin lub gotowego alkoholu;

Wiktionary

Maturacja (łac. maturatio, dojrzewanie produktów spożywczych) – proces technologiczny stosowany dla niektórych produktów spożywczych, w którym pozwala się na zachodzenie naturalnych przemian podczas celowo przedłużonego przechowywania produktu w celu uzyskania lepszych walorów organoleptycznych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. matura ż., maturzysta m., maturzystka ż.

Wiktionary


maturacyjny

związany z maturacją


SJP.pl


maturalny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący matury

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matura ż., maturzysta m., maturzystka ż.

Wiktionary


maturka

zdrobnienie od: matura


SJP.pl

Maturka – dawna kopalnia rudy żelaza w Tatrach Zachodnich. Znajdowała się w Dolinie Kościeliskiej w dolnej części stoków grzbietu Maturowych Stołów, na wysokości około 1225–1240 m. Rudę zwożono drogą przez żleb Żeleźniak do Polany Pisanej, a następnie w dół Doliną Kościeliską. Kopalnia działała w pierwszej połowie XIX wieku. Wydobywano tutaj dobrej jakości hematyt. Pozostałością po kopalni jest kilkanaście sztolni o łącznej długości 120 metrów i głębokości 18 metrów.

Wikipedia


maturna

barwny motyl z rodziny rusałkowatych, w Polsce prawnie chroniony; przeplatka maturna


SJP.pl


matury

1. egzamin zdawany po zakończeniu szkoły średniej;
2. świadectwo zdania egzaminu po zakończeniu szkoły średniej


SJP.pl


maturyczny

regionalnie: maturalny


SJP.pl


maturzysta

ten, kto zdał lub zdaje maturę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która przygotowuje się do matury; uczeń najwyższej klasy szkoły średniej

Wiktionary

Maturzysta – ogólnopolski miesięcznik dla licealistów.

W magazynie poza dodatkiem z materiałami powtórkowymi (około 16 stron), znajdują się wiadomości związane z nauką, edukacją i życiem w liceach. Dużą część magazynu stanowią tematy "lifestyle'owe" - dotyczące społeczeństwa, mediów, sportu itp.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmatuˈʒɨsta, AS: matužysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matura ż.

:: fż. maturzystka ż.

 przym. maturalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) abiturient

Wiktionary


maturzystka

kobieta, która zdała lub zdaje maturę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej, która przygotowuje się do matury; uczennica najwyższej klasy szkoły średniej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmatuˈʒɨstka, AS: matužystka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. matura ż.

:: forma męska maturzysta

 przym. maturalny

Wiktionary


matus

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. pieszcz. matka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: matusia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od swoich rodziców matuś nasza łąkę tę dostała w posagu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mać ż., matka ż., matuchna ż., mateńka ż., matusia ż.

 czas. matkować ndk.

 przym. macierzysty, matczyny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matka, mama, mamunia, matula, matusia; pot. rodzicielka, starsza; obraź. stara

Wiktionary


matusek

nazwisko


SJP.pl


matusewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Czesław Matusewicz – polski psycholog, socjolog
  • Janusz Matusewicz – polski chemik, wykładowca akademicki
  • Tadeusz Matusewicz – polski przedsiębiorca
  • Tomasz Matusewicz – polski artysta plastyk
  • Waldemar Matusewicz – polski polityk, samorządowiec

Wikipedia


matusia

pieszczotliwie o matce; matuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. pieszcz. matka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idę zapalić znicz na grobie naszej matusi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mateńka ż., matuś ż., mamuśka ż., mama ż., mamka ż., matka ż., mamcia ż.

 czas. matkować ndk.

 przym. macierzysty, matczyny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) matka, mama, mamunia, matula; pot. rodzicielka, starsza; obraź. stara

Wiktionary


matusiak

nazwisko


SJP.pl

  • Agnieszka Matusiak – polska slawistka
  • Andrzej Matusiak – dyrektor Stołecznej Estrady, manager kultury
  • Anna Matusiak – polska dziennikarka
  • Bogumiła Matusiak – polska kolarka szosowa
  • Dariusz Matusiak – polski piłkarz
  • Grzegorz Matusiak – polski polityk, działacz PiS, poseł na Sejm VII i VIII i IX kadencji
  • Jan Matusiak – polski polityk, poseł na Sejm (1985–1989)
  • Jarosław Matusiak – polski piłkarz
  • Jerzy Matusiak – polski ekonomista, samorządowiec, burmistrz Strzelina
  • Kazimierz Matusiak – polski filolog, nauczyciel, kaliski działacz kulturalny i oświatowy
  • Klemens Matusiak – polski działacz narodowy, nauczyciel
  • Magdalena Matusiak – polska siatkarka
  • Piotr Matusiak – polski dyplomata
  • Rafał Matusiak – polski siatkarz
  • Ryszard Matusiak – polski działacz polityczny i związkowy, działacz NSZZ Solidarność
  • Radosław Matusiak – polski piłkarz
  • Romualda Matusiak – polska polityczka, nauczycielka, posłanka na Sejm PRL IX i X kadencji
  • Stefan Matusiak – polski urzędnik kolejowy, działacz społeczny, poseł na Sejm (1935–1938)
  • Szymon Matusiak – polski folklorysta, gwaroznawca, nauczyciel
  • Tadeusz Matusiak – prezydent Łodzi, działacz SLD
  • Tadeusz Matusiak – polski inżynier elektryk, doktor nauk technicznych, pracownik Politechniki Wrocławskiej
  • Wojciech Matusiak – polski kolarz szosowy i torowy

Wikipedia


matusiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Matusiewicz – polski urzędnik państwowy
  • Aleksander Matusiewicz – polski wojskowy
  • Andrzej Matusiewicz – polski polityk, adwokat i samorządowiec
  • Eduard Matusiewicz – radziecki łyżwiarz szybki
  • Eugeniusz Matusiewicz – polski profesor, botanik
  • Maryja Matusiewicz – litewska nauczycielka

Wikipedia


matusik

nazwisko


SJP.pl


matusiny

przymiotnik od: matusia, matuś


SJP.pl


matuśka

pieszczotliwie: matka; matuś, mamuśka, matulka


SJP.pl


matusz

nazwisko


SJP.pl

  • Bolesław Matusz (ur. 1932) – polski generał
  • Izabela Matusz (ur. 1974) – polska dyplomatka
  • Jerzy Matusz (1957–1999) – polski samorządowiec, burmistrz Jarosławia
  • Patrycja Matusz – polska politolożka, prorektor Uniwersytetu Wrocławskiego
  • Sławomir Matusz (ur. 1963) – polski poeta, krytyk literacki, dziennikarz

Wikipedia


matuszak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Matuszak (1908−1998) – polski wojskowy, strzelec i działacz sportowy, mistrz świata w strzelectwie
  • Dagmara Matuszak − polska ilustratorka, malarka i autorka komiksów
  • Grzegorz Matuszak − polski socjolog, polityk, senator
  • Rafał Matuszak − polski muzyk, basista
  • Włodzimierz Matuszak − polski aktor
  • Zygmunt Matuszak − polski historyk wojskowości

Wikipedia


matuszczak

nazwisko


SJP.pl


matuszczyk

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Matuszczyk (ur. 1989) – polski piłkarz
  • Andrzej Matuszczyk (ur. 1944) – polski działacz turystyczny, autor przewodników po Beskidach
  • Henryk Matuszczyk (ur. 1936, zm. 2000) – polski oficer marynarki, kontradmirał marynarki wojennej

Wikipedia


matuszek

żona batiuszki


SJP.pl

  • Ernest Matuszek (ur. 1897, zm. 1952) – polski lekarz radiolog, powstaniec śląski, wykładowca UW
  • Eryk Matuszek (ur. 1902) – rotmistrz Wojska Polskiego, odznaczony Orderem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości
  • Jan Matuszek (1892-1940), oficer Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Jan Matuszek (1917-1942), instruktor harcerski, działacz konspiracji antyhitlerowskiej
  • Józef Matuszek (ur. 1890, zm. 1983) – ksiądz katolicki, kapelan w Armii Andersa
  • Józef Matuszek (ur. 1950 w Bażanowicach) – polski profesor, nauczyciel akademicki w Bielsku-Białej
  • Paweł Matuszek (ur. 1972 w Żywcu) – polski dziennikarz i publicysta
  • Rudolf Matuszek (1892-1950) – podpułkownik piechoty, kawaler Orderu Virtuti Militari.
  • Szymon Matuszek (ur. 1989 w Cieszynie) – polski piłkarz, reprezentant Polski U-19
  • Wincenty Matuszek (ur. 1887 w Pszowie) – powstaniec śląski, więzień KL Auschwitz

Wikipedia


matuszewski

nazwisko


SJP.pl

  • Bolesław Matuszewski (1856–1943) – polski fotograf, pionier światowej i polskiej kinematografii
  • Ignacy Matuszewski (1891–1946), polityk
  • Izydor Matuszewski (ur. 1942), przełożony generalny Zakonu Paulinów
  • Jerzy Matuszewski (ur. 1950), wieloletni wójt gminy Mycielin
  • Józef Matuszewski (1911–2003), polski mediewista, historyk prawa
  • Konstantin Wikentjewicz Matuszewski – radziecki polityk
  • Manfred Matuszewski (1941-2018), kolarz i trener kolarski
  • Marek Matuszewski (ur. 1959), poseł
  • Michał Matuszewski (ur. 1993), polski szachista, arcymistrz od 2019 roku.
  • Mariusz Matuszewski, muzyk, gitarzysta
  • Rafał Matuszewski (ur. 1986), historyk, hellenista, archeolog, badacz dziejów antycznych
  • Ryszard Matuszewski (literat) (1914–2010), polski eseista, krytyk literacki
  • Ryszard Matuszewski (jogin) (ur. 1962), lider Bractwa Zakonnego Himavanti
  • Stefan Matuszewski (1905–1985), działacz państwowy, pedagog, teolog i filozof

Wikipedia


matuszka

żona batiuszki


SJP.pl


matuszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Matuszkiewicz – polskie nazwisko.

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Matuszkiewicz (ur. 13 sierpnia 1945 we Lwowie) – polski poeta, prozaik, dramaturg, publicysta
  • Felix Matuszkiewicz (ur. 11 stycznia 1885 w Szprotawie, zm. 18 kwietnia 1956 w Neustadt an der Donau) – niemiecki prawnik, historyk i badacz dziejów Dolnego Śląska
  • Irena Matuszkiewicz (ur. 2 kwietnia 1945 w Tarnawatce) – polska polonistka, dziennikarka i pisarka
  • Iwona Matuszkiewicz (ur. 1969 w Świdnicy) – polska pisarka
  • Jan Marek Matuszkiewicz (ur. 12 grudnia 1946 we Wrocławiu) – polski botanik, biogeograf i fitosocjolog
  • Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz (ur. 10 kwietnia 1928 w Jaśle) – muzyk jazzowy, saksofonista, kompozytor muzyki do seriali i filmów z czasów PRL-u
  • Władysław Józef Matuszkiewicz (ur. 11 kwietnia 1921 we Lwowie, zm. 11 października 2013 w Grodzisku Mazowieckim) – polski botanik, fitosocjolog

Wikipedia


matuszowice

Matuszowice (niem. Matzdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Tuplice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


matuszyk

nazwisko


SJP.pl


matuszyński

nazwisko


SJP.pl


matuzal

bardzo stary człowiek; matuzalem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) bibl. liter. postać biblijna, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielu sceptyków uważa, że wiek Matuzala nie był wyrażony w latach, ale w miesiącach księżycowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Matuzalem m., matuzalem m., matuzal m.

 przym. matuzalemowy, Matuzalemowy, Matuzalowy, matuzalowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Matuzalem, Metuszelach

Wiktionary


matuzalem

bardzo stary człowiek; matuzal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) bibl. liter. postać biblijna, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie;

Wiktionary

Matuzalem, Metuszelach (hebr. ‏מְתוּשָׁלַח‎) – postać biblijna, syn Henocha, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie, mający żyć 969 lat. Występuje w Księdze Rodzaju, w rozdziale 5, w wersach 21–27.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielu sceptyków uważa, że wiek Matuzalema nie był wyrażony w latach, ale w miesiącach księżycowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Matuzal mos., matuzalem mos., matuzal mos.

 przym. matuzalemowy, Matuzalemowy, Matuzalowy, matuzalowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Matuzal, Metuszelach

Wiktionary


matuzalemka

matuzalem


SJP.pl

Patrz:

matuzalem

matuzalemowy

o wieku: bardzo stary, sędziwy; matuzalowy


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Matuzalema

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Matuzalemowi prawnukowie nie przeżyli swego pradziada.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Matuzalem mos., matuzalem mos., Matuzal mos., matuzal mos.

 przym. matuzalemowy, matuzalowy, Matuzalowy

Wiktionary


matuzalowy

o wieku: bardzo stary, sędziwy; matuzalemowy


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Matuzala

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Matuzalowi prawnukowie nie przeżyli swego pradziadka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Matuzal mos., matuzal mos., Matuzalem mos., matuzalem mos.

 przym. matuzalemowy, matuzalowy, Matuzalemowy

Wiktionary


matuła

nazwisko


SJP.pl


mątwa

głowonóg z rzędu dziesięciornic, żyjący w ciepłych morzach, poławiany ze względu na jadalne mięso i barwnik (sepię) zawarty w wydzielinie; sepia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Sepia|ref=tak., głowonóg o owalnym, spłaszczonym kształcie;

Wiktionary

Mątwy, sepie (Sepioidea) – drapieżne głowonogi dziesięcioramienne, tradycyjnie klasyfikowane w randze rzędu. Mają krótkie, krępe i owalne ciało o długości do 30 cm. Charakteryzują się workiem trzewiowym z dwiema płetwami niełączącymi się w tyle ciała, oraz znajdującymi się w części głowowej ramionami chwytnymi. U samców 1 lub 2 ramiona są przekształcone w hektokotylus. Szkielet wewnętrzny zredukowany do os sepiae.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔ̃ntfa, AS: mõntfa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mącenie n., zmącenie n., rozmącenie n., rozmącanie n., mętnienie n., Mątewka ż.

:: zdrobn. mątewka ż.

 czas. mącić ndk., zmącić dk., rozmącać ndk., rozmącić dk.

 przym. mętny

 przysł. mętnie

Wiktionary


matwiej

nazwisko


SJP.pl


matwiejczuk

nazwisko


SJP.pl


matwiejczyk

nazwisko


SJP.pl


mątwik

obleniec z gromady nicieni, pasożytujący w korzeniach buraków, ziemniaków i pomidorów


SJP.pl


mątwy

głowonóg z rzędu dziesięciornic, żyjący w ciepłych morzach, poławiany ze względu na jadalne mięso i barwnik (sepię) zawarty w wydzielinie; sepia


SJP.pl

Mątwy, sepie (Sepioidea) – drapieżne głowonogi dziesięcioramienne, tradycyjnie klasyfikowane w randze rzędu. Mają krótkie, krępe i owalne ciało o długości do 30 cm. Charakteryzują się workiem trzewiowym z dwiema płetwami niełączącymi się w tyle ciała, oraz znajdującymi się w części głowowej ramionami chwytnymi. U samców 1 lub 2 ramiona są przekształcone w hektokotylus. Szkielet wewnętrzny zredukowany do os sepiae.

Wikipedia


matyja

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Matyja:

  • Henryk Matyja – polski specjalista w zakresie materiałoznawstwa
  • Jacek Matyja – polski piłkarz i trener piłkarski
  • Marek Matyja – polski bokser wagi półciężkiej
  • Rafał Matyja – polski politolog i publicysta
  • Stanisław Matyja – polski wojskowy i harcerz, przywódca robotniczych wystąpień Poznańskiego Czerwca

Wikipedia


matyjas

nazwisko


SJP.pl


matyjasek

nazwisko


SJP.pl


matyjasik

nazwisko


SJP.pl


matyjaśnie

przysłówek

 (1.1) gwara. nieprzyjemnie, dziwacznie, żałośnie, marudnie, smutno, przykro

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czegoż płaczecie u licha? // A bo mi tak jakoś matyjaśnie! // Jak to, matyjaśnie? // A bo to pan nie rozumie?… Czy nieprzyjemnie, czy dziwacznie, czy matyjaśnie, to wszystko jedno…

 (1.1) […] kajś dzieci popłakiwały matyjaśnie

 (1.1) Litania wlokła się długo i matyjaśnie niby piaszczysta droga w upalne przypołudnie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. matyjaśny

 czas. matyjasić

Wiktionary


matyjaszczyk

nazwisko


SJP.pl


matyjaszek

nazwisko


SJP.pl


matyjaszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


matyka

nazwisko


SJP.pl


matylda

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. jedna z mniejszych planetoidaanetoid z pasa głównego;

Wiktionary

  • Matylda – imię żeńskie (ang. Matilda)
  • Matylda – powieść Roalda Dahla
  • Matylda – musical na podstawie powieści Roalda Dahla
  • Matylda – amerykański film komediowy z 1978 roku, reż. Daniel Mann
  • Matylda – amerykański film z 1996 roku oparty na kanwie powieści Roalda Dahla, reż. Danny DeVito
  • Matylda – rosyjski film historyczny z 2017 roku, reż. Aleksiej Uczitiel
  • Matylda – polski serial telewizyjny z lat 2023–2024

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Matylda jest krajaczką w drukarni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɨlda, AS: matylda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mechtylda

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. Tilda.

Wiktionary


matyldok

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. motyl

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szmaterlok.

Wiktionary


matyldów

3 miejscowości w Polsce:

  • Matyldów – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka
  • Matyldów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Łąck
  • Matyldów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno

Wikipedia


matyldzin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Matyldy lub z nią związany


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Matyldzin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Mrocza
  • Matyldzin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Stromiec

Wikipedia


matyldziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Matyldy lub z nią związany


SJP.pl


matyniów

Matyniów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Smyków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Czarna Taraska dopływ Czarnej.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Miedzierzy.

Wikipedia


matys

nazwisko


SJP.pl

  • Marek Matys (ur. 24 stycznia 1960) – polski piłkarz
  • Michał Matys (ur. 1966) – polski dziennikarz
  • Piotr Matys (ur. 1978) – polski piłkarz
  • Roman Matys (ok. 1897-1935?) – komunista

Wikipedia


matysek

1. dawna zdrobniała forma imienia "Maciej";
2. w powiedzeniu: "przyszła kryska na Matyska" - osoba źle postępująca została ukarana, nadszedł kres jej niecnych czynów;
3. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. imię|polski|m. zdrobn. od: Maciej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: maˈtɨsɛk, AS: matysek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maciej mos., Macieja ż.

 przym. Maciejowy

Wiktionary


matysiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Agnieszka Matysiak (ur. 1965) – polska aktorka, reżyserka dubbingu
  • Alojzy Matysiak (ur. 1936) – polski piłkarz, trener
  • Andrzej Matysiak (ur. 1948) – polski kajakarz, trener
  • Anna Matysiak (ur. 1989) – polska aktorka teatralna i filmowa
  • Anna Matysiak (ur. 1979) – polska ekonomistka
  • Anna Matysiak (ur. 1967) – polska poetka
  • Bartłomiej Matysiak (ur. 1984) – polski kolarz szosowy
  • Dariusz Matysiak (ur. 1961) – polski pisarz, scenarzysta, reżyser, wydawca, społecznik
  • Jan Matysiak (1904–1991) – polski optoelektronik
  • Jan Matysiak (ur. 1939) – polski psycholog
  • Jerzy Matysiak (1944–2016) – polski aktor, rekwizytor oraz kaskader filmowy
  • Józef Matysiak (1896–1944) – polski działacz komunistyczny
  • Justyna Matysiak (ur. 1979) – polska artystka, rysowniczka
  • Leszek Matysiak (ur. 1962) – polski żużlowiec
  • Marian Matysiak (1920–2011) – polski koszykarz
  • Paulina Matysiak (ur. 1984) – polska urzędniczka samorządowa i działaczka polityczna
  • Robert Matysiak (ur. 1968) – polski duchowny starokatolicki
  • Stanisław Jan Matysiak (ur. 1947) – polski matematyk, inżynier mechaniki ciała stałego
  • Tadeusz Matysiak (1920–) – polski dyplomata
  • Wojciech Matysiak (XXI w.) – polski matematyk
  • Zbigniew Matysiak (1926–2018) – polski żołnierz, zawodnik i trener rajdów motocyklowych
  • Zenon Matysiak (ur. 1929) – polski żołnierz, doktor nauk wojskowych

Wikipedia


matysik

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ferdynand Matysik – polski aktor
  • Grzegorz Matysik – polski aktor, reżyser oraz tłumacz
  • Halina Matysik – polska nauczycielka
  • Stanisław Matysik – polski prawnik
  • Sylwia Matysik – polska piłkarka
  • Waldemar Matysik – polski piłkarz

Wikipedia


matysówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Matysówka – część Rzeszowa od 1 stycznia 2019 r., dzielnica niestanowiąca jednostki pomocniczej gminy, wchodząca w skład osiedla nr XXXI Matysówka.

Wzmiankowana w 1423 po raz pierwszy jako Mathisowka w dożywotnim nadaniu klucza tyczyńskiego, wówczas własności Władysława Jagiełły, przywódcy husyckiemu Janowi z Jičína; później w rękach Pileckich. Nazwa dzierżawcza wywodzi się od imienia Matys(z), mieszkańca pobliskiej Brzezówki. Do końca roku 2018 wieś w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Tyczyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wikipedia


matyszczak

nazwisko


SJP.pl


matyszewski

nazwisko


SJP.pl


matyszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


matzerbrajt

żydowska potrawa sporządzana z macy


SJP.pl


mau

egipski kot cętkowany


SJP.pl

Mau może oznaczać:

  • Mau – miasto w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh
  • Mau – miasto w środkowych Indiach w stanie Madhya Pradesh
  • Mau – dystrykt w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh

Wikipedia


maucheryt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z grupy siarczków;

Wiktionary

Maucheryt – minerał z grupy siarczków. Znany jest od 1913 r. Minerał należy do grupy minerałów rzadkich i znany jest wyłącznie w formie wystąpień widocznych pod mikroskopem.

Nazwa pochodzi od nazwiska Williama Mauchera (1879-1930), niemieckiego mineraloga.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. maucherytowy

Wiktionary


maugham

William Somerset Maugham, CH ([ˈmɔːm]; ur. 25 stycznia 1874 w Paryżu, zm. 16 grudnia 1965 w Nicei) – angielski powieściopisarz i dramaturg.

Wikipedia


maul

w sporcie: walka o piłkę przekazywaną rękami w czasie przepychania się w grze w rugby


SJP.pl

Wikipedia


maupassant

[czytaj: mopaSĄ lub mopaSAN] nazwisko francuskie, m.in. Guy de Maupassant (1850-1893) - pisarz francuski


SJP.pl


maur

1. obecnie: mieszkaniec Mauretanii lub Sahary Zachodniej;
2. w średniowieczu: muzułmański mieszkaniec Półwyspu Iberyjskiego;
3. w starożytności: rzymskiego pochodzenia mieszkaniec Mauretanii (prowincji rzymskiej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. mieszkaniec starożytnego królestwa Mauretanii, znajdującego się w północno-zachodniej Afryce, obejmującego dzisiejsze tereny Maroka i północno-zachodniej Algierii; przodek współczesnych Berberów;

Wiktionary

Szwajcaria:

  • Maur – gmina w kantonie Zurych, w okręgu Uster

Osoby:

  • Maur – biskup krakowski 1109–1118
  • Maur – pierwszy uczeń św. Benedykta z Nursji, mnich i opat, święty Kościoła katolickiego


  • Hans Maur – niemiecki historyk
  • Hraban Maur – kronikarz z czasów karolińskich
  • Mauro Maur – włoski kompozytor
  • Melissa Auf der Maur – kanadyjska basistka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) w roku 711 w bardzo krótkim czasie cały Półwysep (Iberyjski), z wyjątkiem północnego regionu górskiego, opanowali Maurowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mawr, AS: mau̯r

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauretania ż.

:: fż. Mauryjka ż.

 przym. mauryjski, mauretański

Wiktionary


maura

1. obecnie: mieszkaniec Mauretanii lub Sahary Zachodniej;
2. w średniowieczu: muzułmański mieszkaniec Półwyspu Iberyjskiego;
3. w starożytności: rzymskiego pochodzenia mieszkaniec Mauretanii (prowincji rzymskiej)


SJP.pl

  • Maura – imię żeńskie
  • Maura – miejscowość w Norwegii
  • Maura – stolica historycznej diecezji we Cesarstwie rzymskim

Wikipedia


maurek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Scotoecus|Thomas|ref=tak., rodzaj nietoperzy z podrodziny mroczków występujący w Afryce, Indiach i Pakistanie;

 (1.2) zool. nietoperz z rodzaju maurków (1.1)

Wiktionary

Maurek (Scotoecus) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gatunki nietoperzy z rodzaju maurków występują między innymi w Indiach.

Wiktionary


maureliusz

imię męskie


SJP.pl


maurer

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Aleksandra Maurer – polska artystka
  • Christoph Maurer (1558–1614) – szwajcarski malarz na szkle, syn Josa Murera
  • Georg Ludwig von Maurer (1790–1872) – niemiecki historyk i polityk, ojciec Konrada Maurera
  • Franciszek Maurer (1918–2010) – polski architekt
  • Ion Gheorghe Maurer (1902–2000) – rumuński działacz komunistyczny, premier w latach 1961-1974
  • Józef Maurer (1879–1926) – polski historyk literatury
  • Konrad von Maurer (1823–1902) – niemiecki historyk prawa
  • Ludwig Maurer (1789–1878) – niemiecki kompozytor, skrzypek i dyrygent
  • Roman Maurer (1852–1884) – polski historyk

Wikipedia


maureska

ornament roślinny pokrywający daną powierzchnię charakterystyczny dla sztuki islamu


SJP.pl

Maureska, moreska – ornament dwuwymiarowy, składający się z przeplatającej się, silnie przestylizowanej wici roślinnej, wypełniającej całą płaszczyznę.

Charakteryzuje się delikatną, płynną linią. Zazwyczaj tworzy układy symetryczne (np. w kole, kwadracie). Wici roślinne zastosowane w mauresce zazwyczaj nie mają początku ani końca, przenikają się wzajemnie tworząc układ zamknięty. W odróżnieniu od arabeski nie pojawiają się nigdy motywy antropomorficzne i zoomorficzne. Czasem uzupełniany był kaligraficznymi napisami.

Wikipedia


mauretańczyk

obywatel Mauretanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Mauretanii

Wiktionary

Mauretańczyk (ang. The Mauritanian) – brytyjsko-amerykański dramat sądowy z 2021 roku w reżyserii Kevina Macdonalda. Film powstał na podstawie scenariusza M.B. Travena, Rory Hainesa i Sohraba Noshirvaniego, opartego na pamiętniku Guantanamo Diary Mohamedou Ould Slahi z 2015 roku. Jest to prawdziwa historia Slahiego, który przez czternaście lat był przetrzymywany bez postawienia mu zarzutów w więzieniu Guantanamo. W filmie występują Jodie Foster, Tahar Rahim, Shailene Woodley i Benedict Cumberbatch.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmawrɛˈtãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: mau̯retãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauretania ż.

:: fż. Mauretanka ż.

 przym. mauretański

Wiktionary


mauretania

1. państwo w Afryce ze stolicą w Nawakszucie; Islamska Republika Mauretańska;
2. starożytny kraj w Afryce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce ze stolicą w Nawakszut;

 (1.2) hist. starożytne królestwo w Afryce Północnej;

 (1.3) hist. prowincja rzymska w Afryce Północnej;

Wiktionary

Mauretania (arab. ‏موريتانيا‎, Muritanija), nazwa oficjalna Islamska Republika Mauretańska (arab. ‏الجمهورية الإسلامية الموريتانية‎, Al-Dżumhurija al-Islamija al-Muritanija) – państwo w północno-zachodniej Afryce, nad Atlantykiem. Graniczy z Senegalem, Mali, Algierią i Saharą Zachodnią. Znaczną część kraju stanowią pustynne terytoria saharyjskie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znaczną część terytorium Mauretanii zajmuje pustynia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɛˈtãɲja, AS: mau̯retãńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauretańczyk m., Mauretanka ż., Maur m.

 przym. mauretański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Islamska Republika Mauretańska

Wiktionary


mauretanka

obywatelka Mauretanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Mauretanii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɛˈtãŋka, AS: mau̯retãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauretania ż.

:: fm. Mauretańczyk mos.

 przym. mauretański

Wiktionary


mauretański

związany z Mauretanią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Mauretanii, państwa w Afryce

 (1.2) archit. odnoszący się do stylu mauretańskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jest interesującym zabytkiem – z elementami stylu mauretańskiego – jednym z nielicznych tego rodzaju na Mazowszu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɛˈtãj̃sʲci, AS: mau̯retãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauretania ż., Mauretańczyk m., Mauretanka ż., Maur mos.

Wiktionary


mauriac

[czytaj: moRJAK] nazwisko, m.in. François Moriac (1885-1970) - pisarz francuski, laureat Nagrody Nobla w 1952 roku


SJP.pl

  • Mauriac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Gironde
  • Mauriac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia, w departamencie Cantal

Wikipedia


maurice

[czytaj: moRIS lub MOris]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w Stanach Zjednoczonych

  • Maurice – miejscowość w stanie Dakota Południowa
  • Maurice – miasto w stanie Iowa
  • Maurice – wieś w stanie Luizjana

Osoby

nazwisko
  • Emil Maurice – niemiecki zegarmistrz
  • Florian Maurice – francuski piłkarz
  • Frederick Maurice – brytyjski teolog
  • Jean-François Maurice – francuski wokalista
imię
  • Maurice André – francuski trębacz
  • Maurice Ashley – amerykański szachista
  • Maurice Barrès – francuski powieściopisarz
  • Maurice Béjart – francuski tancerz
  • Maurice Bishop – grenadyjski polityk
  • Maurice Blanchot – francuski pisarz
  • Maurice Blondel – francuski filozof
  • Maurice Cheeks – amerykański koszykarz
  • Maurice Chevalier – francuski aktor
  • Maurice d’Elbée – niemiecki generał
  • Maurice de Vlaminck – francuski malarz
  • Maurice Dobb – brytyjski ekonomista
  • Maurice Druon – francuski pisarz
  • Maurice Duplessis – kanadyjski polityk
  • Maurice Duruflé – francuski kompozytor
  • Maurice Duverger – francuski politolog
  • Maurice Gamelin – francuski wojskowy
  • Maurice Garin – francuski kolarz
  • Maurice Gibb – brytyjski muzyk
  • Maurice Godelier – francuski antropolog
  • Maurice Greene
  • Maurice Guinard – francuski zapaśnik
  • Maurice Halbwachs – francuski socjolog
  • Maurice Hankey – brytyjski polityk
  • Maurice Herzog – francuski alpinista
  • Maurice Janin – francuski wojskowy
  • Maurice Jarre – francuski kompozytor
  • Maurice Joly – francuski prawnik
  • Maurice Karnaugh – amerykański fizyk
  • Maurice Koechlin – francuski inżynier
  • Maurice Krafft – francuski wulkanolog
  • Maurice LaMarche – kanadyjski aktor
  • Maurice Lauré – francuski urzędnik
  • Maurice Leblanc – francuski pisarz
  • Maurice Leroy – francuski polityk
  • Maurice Maeterlinck – belgijski dramaturg
  • Maurice Merleau-Ponty – francuski filozof
  • Maurice Monier – francuski duchowny
  • Maurice Oldfield – dyrektor brytyjskiej Tajnej Służby Wywiadowczej
  • Maurice Papon – francuski polityk
  • Maurice Ravel – francuski kompozytor
  • Maurice Risch – francuski aktor
  • Maurice Ronet – francuski aktor
  • Maurice Roy – kanadyjski duchowny
  • Maurice Sand – francuski grafik
  • Maurice Sendak – amerykański pisarz
  • Maurice Smith
  • Maurice Tempelsman – amerykański biznesmen
  • Maurice Thorez – francuski tancerz
  • Maurice Trintignant – francuski kierowca wyścigowy
  • Maurice Utrillo – francuski malarz
  • Maurice White – amerykański piosenkarz
  • Maurice Wilkins – brytyjski biochemik

Wikipedia


mauritius

1. wyspa na Oceanie Indyjskim;
2. państwo afrykańskie w archipelagu Maskarenów; Republika Mauritiusu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo na Oceanie Indyjskim;

 (1.2) geogr. wyspa na Oceanie Indyjskim w archipelagu Maskarenów, największa wyspa państwa Mauritius (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mauritius jest już na liście krajów z zagrożeniem, szczególnie w kontekście zmiany klimatycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mawˈrʲitʲjus, AS: mau̯rʹitʹi ̯us

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maurytyjczyk mos., Maurytyjka ż.

 przym. maurytyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Mauritiusu

Wiktionary


mauritiuski

1. Mauritius;
2. rudawka mauritiuska - gatunek nietoperza


SJP.pl


maurois

[czytaj: morŁA] nazwisko, m.in. André Maurois (1885-1967) - pisarz francuski


SJP.pl

Maurois – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Nord.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 387 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 183 osób/km² (wśród 1549 gmin regionu Nord-Pas-de-Calais Maurois plasuje się na 862. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 903.).

Wikipedia


maurowie

1. ludność Mauretanii i Sahary Zachodniej;
2. mieszkańcy starożytnej Mauretanii;
3. dawniej: muzułmanie w średniowiecznej Hiszpanii


SJP.pl

Maurowie – współcześnie mieszkańcy: Mauretanii, części Algierii i Maroka, natomiast w średniowieczu, przez blisko osiem stuleci, ludy (w większości Berberowie z niewielką domieszką Arabów) zamieszkujące znaczne partie Półwyspu Iberyjskiego, wywierające ogromny wpływ na kulturę i architekturę dzisiejszej Hiszpanii i Portugalii.

Wikipedia


maurycja

drzewo z rodziny arekowatych, rosnące w podzwrotnikowych obszarach Ameryki Południowej w dwóch gatunkach


SJP.pl

Maurycja – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik imion Maurycy i Maurycjusz. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pochodząca z Mauretanii”, „Maur”.

Maurycja imieniny obchodzi 10 lipca.

Wikipedia


maurycjusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Maurycjusz – cesarz bizantyjski 582 – 602
  • Pseudo Maurycjusz (przełom VI/VII wieku) – autor traktatu wojennego Strategikon
  • Maurycjusz – imię

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po jedenastoletnich walkach prowadzonych ze zmiennym szczęściem i przerywanych układami Maurycjusz odzyskał stracone ziemie i przywrócił dawną granicę na Dunaju.

Wiktionary


maurycostwo

Maurycy z małżonką; Maurycowie


SJP.pl


mauryców

2 miejscowości w Polsce:

  • Mauryców – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Zelów
  • Mauryców – wieś w woj. łódzkim, w pow. łaskim, w gminie Wodzierady

Wikipedia


maurycowie

Maurycy z małżonką; Maurycostwo


SJP.pl


maurycowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Maurycego lub z nim związany


SJP.pl


maurycy

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Maurycy – imię męskie pochodzenia łacińskiego Mauritius. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pochodzący z Mauretanii”, „Maur”.

Maurycy imieniny obchodzi: 20 marca, 22 września i 13 października.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie przyjechał także Maurycy, co drugi mąż Krystyny uznał za obraźliwe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mawˈrɨt͡sɨ, AS: mau̯rycy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maurycowa ż.

Wiktionary


mauryjka

1. obecnie: mieszkanka Mauretanii lub Sahary Zachodniej;
2. w średniowieczu: muzułmańska mieszkanka Półwyspu Iberyjskiego;
3. w starożytności: rzymskiego pochodzenia mieszkanka Mauretanii (prowincji rzymskiej)


SJP.pl


mauryjski

dotyczący Maurów, właściwy Maurom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Maurami, dotyczący Maurów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Maur mrz.

Wiktionary


maurytyjczyk

obywatel Mauritiusa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Mauritiusu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɨˈtɨjt͡ʃɨk, AS: mau̯rytyi ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauritius mrz.

:: fż. Maurytyjka ż.

 przym. maurytyjski

Wiktionary


maurytyjka

obywatelka Mauritiusa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Mauritiusu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɨˈtɨjka, AS: mau̯rytyi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauritius m.

:: fm. Maurytyjczyk mos.

 przym. maurytyjski

Wiktionary


maurytyjski

przymiotnik od: Mauritius (1. wyspa na Oceanie Indyjskim;
2. państwo afrykańskie w archipelagu Maskarenów; Republika Mauritiusu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Mauritius

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawrɨˈtɨjsʲci, AS: mau̯rytyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mauritius mrz., Maurytyjczyk mos., Maurytyjka ż.

Wiktionary


maurzyce

Maurzyce – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Zduny.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku. Była wsią klucza zduńskiego arcybiskupów gnieźnieńskich.

Wikipedia


mauser

[czytaj: małzer] nazwisko; np. Wilhelm (1834-82) i Peter Paul (1838-1914) - bracia, niemieccy konstruktorzy broni


SJP.pl

Mauser-Werke Oberndorf Waffensysteme GmbH – niemiecki producent broni oraz całej linii karabinów powtarzalnych produkowanych przez tę fabrykę dla armii niemieckiej. Karabin Mausera był bardzo popularną konstrukcją eksportowaną do wielu krajów. Rozwiązania karabinu Mausera należą do najbardziej udanych na świecie. W Polsce znane są też pod potoczną nazwą „mauzer”.

Wikipedia


mauthausen

[czytaj: małthałzen] miejscowość w Austrii


SJP.pl

Mauthausen – gmina targowa w Austrii, w kraju związkowym Górna Austria, w powiecie Perg. Leży ok. 20 km na wschód od Linzu, przy ujściu rzeki Anizy do Dunaju. Liczy 4894 mieszkańców (1 stycznia 2015) na powierzchni 14 km².

W czasie II wojny światowej w miejscowości był zlokalizowany niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Mauthausen, w którym zamordowano ok. 122 tys. więźniów.

Wikipedia


mauzer

rodzaj karabinu powtarzalnego lub pistoletu automatycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. broń palna produkcji albo systemu Mausera; w szczególności karabin powtarzalny lub pistolet

 (1.2) techn. pojemnik na wodę pojemności 1000 litrów osadzony na palecie

Wiktionary

Mauser-Werke Oberndorf Waffensysteme GmbH – niemiecki producent broni oraz całej linii karabinów powtarzalnych produkowanych przez tę fabrykę dla armii niemieckiej. Karabin Mausera był bardzo popularną konstrukcją eksportowaną do wielu krajów. Rozwiązania karabinu Mausera należą do najbardziej udanych na świecie. W Polsce znane są też pod potoczną nazwą „mauzer”.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) daw. środ. polit. cielęca noga

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) broń

 (1.2) pojemnik, zbiornik

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Mauser.; od nazwiska konstruktora broni Paula Mausera

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) mauzer m.

* angielski: (1.1) Mauser

* białoruski: (1.1) маўзер m.

* bułgarski: (1.1) маузер m.

* fiński: (1.1) mauseri

* francuski: (1.1) Mauser m.

* hiszpański: (1.1) máuser m.

* niderlandzki: (1.1) Mauser m.

* niemiecki: (1.1) Mauser ż.

* rosyjski: (1.1) маузер m.

* słowacki: (1.1) mauzer m.

źródła.

== mauzer (język albański.) ==

thumb|mauzer (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wojsk. mauzer (broń)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. środ. polit. cielęca noga

Wiktionary


mauzerka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. suwmiarka

Wiktionary


mauzoleum

bogato zdobiona budowla będąca rodzajem grobowca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) archit. monumentalny grobowiec, przeważnie osobna budowla pełniąca taką funkcję;

Wiktionary

Mauzoleum (gr. mausoleion, łac. mausoleum) – rodzaj grobowca w formie monumentalnej, samodzielnej budowli o bogatym wystroju architektonicznym. Spotykane są również niebędące miejscem pochówku, symboliczne mauzolea, będące jedynie pomnikiem ku czci danej osoby.

Pierwszym znanym mauzoleum jest wybudowany w IV wieku p.n.e. grobowiec króla Mauzolosa w Halikarnasie. Od imienia tego króla pochodzi nazwa wzorowanych na jego grobowcu późniejszych obiektów tego typu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atrakcją wycieczki była wizyta w mauzoleum Lenina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmawzɔˈlɛwũm, AS: mau̯zoleũm

Wiktionary


mauzolos

Mauzolos (stgr. Μαύσωλος) (ok. ur. 400 p.n.e., zm. 352 p.n.e.) – król Karii w latach 377 p.n.e. – 352 p.n.e. Syn Haketomnosa.

Podbił sąsiednią Licję, zajął greckie miasta na wybrzeżu Azji Mniejszej i przybrzeżne wyspy. Dzięki umiejętnej polityce stworzył z Karii państwo niemal niezależne od Persji.

Wikipedia


maverick

[czytaj: MAwryk lub MEwryk] potocznie: osoba niezależna i nieprzewidywalna, indywidualista


SJP.pl

  • AGM-65 Maverick – pocisk rakietowy
  • Maverick Records – wytwórnia muzyczna
  • Maverick (film) – amerykański western komediowy z 1994 r. w reżyserii Richarda Donnera z Melem Gibsonem, Jodie Foster i Jamesem Garnerem
  • Maverick (serial telewizyjny)
  • Top Gun: Maverick – film
  • Samuel Maverick – angielski kolonista
  • Ford Maverick – samochód osobowy

Wikipedia


mawiać

mówić coś wielokrotnie, mieć zwyczaj coś mówić


SJP.pl

czasownik

 (1.1) mieć zwyczaj częstego mówienia, wygłaszania, oznajmiania czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak mawiał twój śp. dziadek.

 (1.1) Powiedz: Tak mówi Pan Bóg: / Oto Ja jestem przeciwko tobie, faraonie, królu egipski, / wielki krokodylu, rozciągnięty wśród swoich rzek, / który mawiałeś: "Moje są rzeki, ja je uczyniłem".

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mowa ż., przemówienie n., mówca m., mównica ż., przemówienie n., mówienie n.

 czas. mówić, mółwić

Wiktionary


maworek

roślina zarodnikowa, śluzowiec z rzędu Physarales


SJP.pl


max

obce imię męskie


SJP.pl

Miejscowości w USA

  • Max – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie McLean
  • Max – jednostka osadnicza w stanie Nebraska, w hrabstwie Dundy

Wikipedia


max.

max, maks.; skrót od:
1. maksimum;
2. maksymalny;
3. maksymalnie


SJP.pl


maxi

[czytaj: maks-i] maksi;
1. o ubiorze: długi, sięgający do kostek;
2. ubranie sięgające do kostek;
3. mający maksymalne rozmiary, zasięg, natężenie itp.


SJP.pl


maxi-singel

[czytaj: maks-is-ingel] płyta kompaktowa lub winylowa z kilkoma nagraniami; maksisingel, maksisingel, maxi-singiel


SJP.pl


maxi-singiel

[czytaj: maks-is-ingel] płyta kompaktowa lub winylowa z kilkoma nagraniami; maksisingiel, maksisingel, maxi-singel


SJP.pl


maxim

ciężki karabin maszynowy


SJP.pl

  • Maxim – karabin maszynowy
  • Maxim – czasopismo
  • Maxim – nieistniejący ekskluzywny klub nocny w Gdyni-Orłowie
  • Maxim – producent papierosów
  • Maxim – polski zespół disco polo

Ludzie noszący nazwisko lub pseudonim Maxim:

  • Hiram Stevens Maxim – amerykański przedsiębiorca i wynalazca
  • Maxim Reality – wokalista The Prodigy

Wikipedia


maxima

[czytaj: maks-ima] samochód typu Nissan Maxima


SJP.pl

Maxima – program komputerowy typu CAS (systemów algebry komputerowej), które mają wspomagać wykonywanie obliczeń symbolicznych. Głównym składnikiem programu jest interpreter.

Maxima posiada własny, prosty interfejs graficzny – XMaxima. Niezależnie rozwijany jest wieloplatformowy interfejs wxMaxima. Maximę można również uruchamiać w edytorze tekstu Emacs oraz TeXmacs.

Wikipedia


maximilian

imię


SJP.pl


maximum

najwyższy stopień czegoś, największa ilość, liczba, wartość itp. osiągana przez coś; maksimum; punkt szczytowy


SJP.pl


maxtor

Maxtor Corporation – producent nośników danych, znany najbardziej ze swoich twardych dysków. Firma ma w swojej ofercie produkty dla komputerów osobistych, wydajnych serwerów oraz elektroniki użytkowej.

Jak podano na oficjalnej stronie firmy 22 maja 2006, Maxtor Corporation został wykupiony przez Seagate Technology.

Wikipedia


maxwell

[czytaj: maksłel] nazwisko, m.in. James Maxwell (1831-1879) - fizyk brytyjski


SJP.pl

  • James Clerk Maxwell (1831–1879) – szkocki fizyk
    • demon Maxwella, równania Maxwella, rozkład Maxwella
  • makswel – jednostka strumienia magnetycznego
  • Maxwell – brazylijski piłkarz
  • Maxwell – amerykański muzyk
  • Maxwell Motor Company – dawne amerykańskie przedsiębiorstwo motoryzacyjne
  • Maxwell Render – fizycznie poprawny, wieloplatformowy silnik renderujący do fotorealistycznych wizualizacji firmy Next Limit
  • Robert Maxwell (1923–1991) – brytyjski wydawca i przedsiębiorca prasowy

Wikipedia


may

[czytaj: maja] w filozofii buddyjskiej: iluzja, złudzenie, potężna siła tworząca kosmiczną ułudę rzeczywistego bytu świata materialnego; maja


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • May – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Harper

Gminy w USA:

  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Christian
  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Lee
  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Cass
  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Washington
  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Platte
  • May (ang. May Township) – gmina w stanie Nebraska, w hrabstwie Kearney

Wikipedia


maya

[czytaj: maja] w filozofii buddyjskiej: iluzja, złudzenie, potężna siła tworząca kosmiczną ułudę rzeczywistego bytu świata materialnego; maja


SJP.pl

  • Maya – program komputerowy
  • Maya – pasmo górskie w Belize i we wschodniej Gwatemali
  • Język maya – jeden z języków Majów używany w Meksyku
  • Maya (Mayasan) – góra w Japonii w prefekturze Hyōgo
  • Maya – nazwa okrętów japońskich, m.in.:
    • Maya – typ kanonierek parowych z końca XIX w.
    • Maya – wiodący okręt powyższego typu
    • Maya – ciężki krążownik z okresu II wojny światowej
  • Maya – pojęcie w wedyzmie (ang. Maya)
  • Maya – album M.I.A.
  • Maya – albański film fabularny z roku 2010 w reżyserii Plutona Vasi

Wikipedia


maybach

[czytaj: majbach] samochód marki Maybach


SJP.pl

Motoryzacja

  • Maybach-Motorenbau – niemiecki producent samochodów działający w latach 1909–1940
  • Maybach-Manufaktur – niemiecki producent samochodów działający w latach 2002–2012
  • Mercedes-Maybach – filia luksusowych modeli Mercedes-Benz działająca od 2014 roku

Wikipedia


mayday

[czytaj: mejdej] międzynarodowy sygnał nadawany drogą radiową przez statki i samoloty potrzebujące pomocy, będące w niebezpieczeństwie


SJP.pl

Mayday (wym. /ˈmeɪ.deɪ/) – komunikat o bezpośrednim zagrożeniu życia używany w łączności radiotelefonicznej i teleksowej; odpowiednik sygnału SOS w radiotelegrafii. Wywodzi się z francuskiego m’aider oznaczającego „pomocy”.

Wikipedia


mayer

[czytaj: majer]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

  • Miejscowości w USA:
    • Mayer – jednostka osadnicza w stanie Arizona, w hrabstwie Yavapai
    • Mayer – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Carver
  • Kodeks Fejervary-Mayer – aztecki dokument prekolumbijski
  • Mayer – nazwisko popularne w Niemczech, Austrii, Czechach, Stanach Zjednoczonych

Wikipedia


mayerling

wieś w Austrii


SJP.pl

Mayerling – pałac myśliwski w Austrii, w którym 30 stycznia 1889 roku doszło do tragedii w Mayerling – następca tronu austro-węgierskiego, arcyksiążę Rudolf, jedyny syn Franciszka Józefa I i cesarzowej Elżbiety, popełnił samobójstwo wraz ze swą kochanką Marią Vetsera.

Wikipedia