rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynność pokrywania czego
Wiktionary
Nazalizacja – w najszerszym znaczeniu unosowienie, czyli przyjęcie przez głoskę cech nosowości, na przykład w otoczeniu innych głosek nosowych (zob. asymilacja fonetyczna).
W węższym znaczeniu jest to tzw. przesłonięcie (irl. uru) – regularna wymiana spółgłosek na początku wyrazu, charakterystyczna zwłaszcza dla języków celtyckich, zachodząca w określonych warunkach syntaktycznych i morfologicznych. W językach irlandzkim i szkockim wprowadzenia jej wymagają na przykład niektóre stojące przed rzeczownikiem przyimki, liczebniki oraz rodzajnik określony.
Wikipedia
zdrobnienie od: przesłona
SJP.pl
zakłócenie występujące przy przesyłaniu sygnałów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. zakłócenie przy teletransmisji;
(1.2) daw. przesłuchiwanie, wypytywanie; indagacja
Wiktionary
Przesłuch – zakłócenie występujące przy przesyłaniu sygnałów, nie tylko fonicznych, od których pochodzi jego nazwa (np. w telefonii, radiofonii), rodzaj przeniku. Polega na pojawianiu się sygnału wysłanego jednym torem przesyłowym w innym torze, zwykle równoległym do niego. Również nazwa parametru określającego wielkość przesłuchu (np. przesłuch −16 dB).
Wikipedia
IPA: ˈpʃɛswux, AS: pšesu̯uχ
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przesłuchiwać)
(1.1) dokonany od|przesłuchiwać.
Wiktionary
rzecz. przesłuchanie n.
czas. przesłuchiwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przesłuchać.
(1.2) praw. czynność w procesie, która ujawnia wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadka lub opinie biegłego;
(1.3) spotkanie, na którym sprawdza się wiedzę i umiejętności kandydata ubiegającego się o coś albo w celu wyłonienia zwycięzcy jakiegoś konkursu
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Cały czas trwają przesłuchania świadków i badania przejętych akt - zaznaczył prokurator.
Wiktionary
czas. przesłuchiwać ndk., przesłuchać dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przesłuchać)
(1.1) wypytywać kogo w czasie śledztwa
(1.2) słuchając, sprawdzać co lub kogo
(1.3) przest. sprawdzać czyjeś wiadomości z danego zakresu
Wiktionary
rzecz. przesłuchanie n., przesłuchiwana ż., przesłuchiwanie n., przesłuchiwany mos.
czas. przesłuchać dk.
Wiktionary
(1.1) badać
(1.2) odsłuchiwać
(1.3) egzaminować, przepytywać, wypytywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wypytywanie; indagacja
Wiktionary
czas. przesłuchiwać
Wiktionary
potocznie: przenieść coś z trudem, przedźwigać; przetaskać, przetaszczyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przetoczyć)
(1.1) przesuwać coś tocząc, obracając, turlając
(1.2) przesuwać coś tocząc, pchając lub ciągnąc coś znajdującego się na kołach
(1.3) przepompowywać płyn
(1.4) med. wprowadzać do układu krwionośnego krew lub jej składniki
czasownik zwrotny niedokonany przetaczać się (dk. przetoczyć się)
(2.1) przesuwać się powoli tocząc się na kołach
(2.2) przen. dziać się przez jakiś czas (i skończyć)
Wiktionary
(2.2) Burza obecnie przetacza się nad doliną.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈtat͡ʃat͡ɕ, AS: pšetačać
Wiktionary
czas. przetoczyć dk.
rzecz. przetaczanie ndk., przetoczenie dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetaczać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtaˈt͡ʃãɲɛ, AS: pšetačãńe
Wiktionary
czas. przetaczać ndk., przetoczyć dk.
rzecz. przetoczenie dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od przetak
Wiktionary
rzecz. przetak m.
Wiktionary
roślina z rodziny trędownikowatych; weronika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Veronica|L.|ref=tak., rodzaj roślin, współcześnie zaliczany do rodziny babkowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju przetacznik (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
miejsce na śniegu albo lodzie, w którym śnieg albo lód stopniał do samej ziemi, a utrzymuje się dookoła
SJP.pl
rodzaj sita z dużymi otworami, służący zwykle do odsiewania, oczyszczania ziarna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogrod. roln. rodzaj dużego okrągłego sita;
Wiktionary
Przetak – rodzaj dużego okrągłego sita do ręcznego przesiewania. W wyniku przesiewania następuje oddzielanie od siebie obiektów o małych i większych ziarnach lub do oddzielania obiektów stałych od płynów. Ma bardzo szerokie zastosowanie, m.in. w gospodarstwie domowym, rolnictwie, ogrodnictwie oraz budownictwie. Wykonany jest najczęściej z łuba obszytego siatką metalową lub siatką z tworzywa, która spełnia funkcję sita. Dawniej sitarze sito wykonywali z końskiego włosia. W zależności od zastosowania przetaki mają różne konfiguracje średnic i oczek siatek.
Wikipedia
(1.1) W ogrodnictwie przetaki służą do przesiewania nasion.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. przetaczek m.
Wiktionary
przetańczyć;
1. spędzić jakiś czas na tańcach; przebalować, utańcować;
2. potocznie: spędzić dłuższy okres na balach, zabawach, rozrywkach;
3. zatańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańczyć, odtańcować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetańcować.
Wiktionary
czas. przetańcować dk.
Wiktionary
przetańczać; potocznie:
1. spędzać dłuższy czas na balach, zabawach itp.;
2. tańcząc, przemieszczać się przez jakieś miejsce;
3. wydawać pieniądze w sposób nierozważny; przepuszczać, rozpuszczać, roztrwaniać
SJP.pl
przetańcowywać;
1. spędzać dłuższy okres na balach, zabawach itp.;
2. wykonywać do końca jakiś taniec; odtańczać, odtańcowywać;
3. tańcząc, przemieszczać się przez jakieś miejsce
SJP.pl
przetańcować;
1. spędzić jakiś czas na tańcach; przebalować, utańcować;
2. potocznie: spędzić dłuższy okres na balach, zabawach, rozrywkach;
3. zatańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańczyć, odtańcować
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) przerabiać coś poprzez stopienie
Wiktionary
rzecz. przetapianie n.
czas. przetopić dk.
Wiktionary
wij z gromady pareczników
SJP.pl
1. publiczna sprzedaż ruchomości lub nieruchomości; licytacja, aukcja;
2. konkurs ofert na wykonanie określonych usług;
3. targowanie się o jakieś ustępstwa; przetargi, targi, spory
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. sposób wyboru wykonawcy usługi lub produktu, polegający na wyborze najkorzystniejszej dla zamawiającego oferty;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Siedmiu oferentów zgłosiło się do przetargu.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛtark, AS: pšetark
Wiktionary
czas. przetargować dk.
przym. przetargowy
Wiktionary
potocznie: przenieść coś z trudem, przedźwigać; przetaskać, przetaszczyć, przetachać
SJP.pl
1. publiczna sprzedaż ruchomości lub nieruchomości; licytacja, aukcja;
2. konkurs ofert na wykonanie określonych usług;
3. targowanie się o jakieś ustępstwa; przetargi, targi, spory
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekon. praw. odnoszący się do przetargu, związany z przetargiem
(1.2) mający swoją wagę w trakcie prowadzonych rozmów
Wiktionary
(1.1) 19 maja 2008 zebrano oferty przetargowe na projekt zagospodarowania błoni Stadionu Narodowego.
Wiktionary
rzecz. przetarg mrz.
Wiktionary
potocznie: przenieść coś z trudem, przedźwigać; przetaszczyć, przetachać
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przetasowywać)
(1.1) przemieszać karty przed rozdaniem
(1.2) zmienić układ czegoś (np. drużyny)
Wiktionary
(1.1) Rita sięgnęła po talię kart i leniwie przetasowała.
(1.2) Wyborcy porządnie przetasowali układy personalne w radach miast i gmin.
Wiktionary
rzecz. tasowanie n., przetasowanie n., tas m., przetasowywanie n.
czas. tasować ndk., potasować dk., przetasowywać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) karc. dokonanie tasowania, szybkiego pomieszania kart w talii
(1.2) przen. zmiana kolejności, położenia, układu
Wiktionary
rzecz. przetasowywanie n.
czas. tasować, przetasować dk., przetasowywać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) karc. dokonywanie tasowania, szybkiego przekładania kart
(1.2) przen. zmienianie kolejności, położenia, układu
Wiktionary
rzecz. przetasowanie n.
czas. przetasowywać ndk., przetasować dk.
Wiktionary
potocznie: przenieść coś z trudem, przedźwigać; przetaskać, przetachać
SJP.pl
1. u roślin: otworek w tkance okrywającej wtórnej łodyg i korzeni, umożliwiający wymianę gazową;
2. u bezkręgowców: otworek w ciele prowadzący do tchawek lub płuc
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. otwór umożliwiający wymianę gazową rośliny z otoczeniem;
(1.2) ent. zool. otwór w skórze lub pancerzu umożliwiający wymianę gazową organizmu z otoczeniem;
Wiktionary
Przetchlinka (łac. stigma, spiraculum) – otwór w nieprzepuszczalnej powłoce organizmów lądowych, umożliwiający wymianę gazową. Wyróżnia się przetchlinki zwierzęce i roślinne.
U stawonogów są to otwory w powłokach ciała (na bokach odwłoka i tułowia), przez które powietrze dostaje się do układu oddechowego – tchawek lub płucotchawek. Często przesłonięte włoskami i innymi strukturami, by zapobiec dostawaniu się zanieczyszczeń, u wielu gatunków są aktywnie zamykane szczelną zastawką (przetchlinkowy aparat zamykający), by zapobiec utracie wody z wnętrza organizmu.
Wikipedia
(1.1) Przetchlinki powstają zarówno na pędach, jak też na korzeniach.
(1.2) Pamiętajcie, że przetchlinki mają pajęczaki, wije i owady.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) pot. przekazać telefonicznie wiadomość
czasownik nieprzechodni dokonany
(2.1) pot. skontaktować się z kimś telefonicznie, zadzwonić do kogoś
Wiktionary
rzecz. telefon m.
czas. telefonować ndk.
Wiktionary
telegrafować ponownie
SJP.pl
1. przenieść w inne miejsce bez zachowania ciągłości istnienia w przestrzeni;
2. w fizyce: przenieść na odległość informacje o obiektach fizycznych, pozwalające na odtworzenie obiektu w innym miejscu
SJP.pl
dawniej: terminować u majstra przez pewien czas
SJP.pl
przeżywać jakiś czas w tęsknocie
SJP.pl
1. spędzić jakiś czas w tęsknocie; potęsknić;
2. potocznie: przestać tęsknić po pewnym czasie
SJP.pl
rzadko: przetężać się - zbytnio wytężać się; przesilać się, forsować się
SJP.pl
rzadko: przetężyć się - zbytnio wytężyć się; przesilić się, sforsować się
SJP.pl
rzadko: przetężyć się - zbytnio wytężyć się; przesilić się, sforsować się
SJP.pl
przestarzale: więc, zatem, toteż
SJP.pl
spójnik
(1.1) książk. przyłącza wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim
Wiktionary
(1.1) Konsul czuje się niezdrowym, przeto zatrzymamy się przez dni kilka.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛtɔ, AS: pšeto
Wiktionary
(1.1) zatem, więc, toteż
Wiktionary
spójnik "przeto" wraz z cząstką trybu przypuszczającego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetoczyć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtɔˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pšetočẽńe
Wiktionary
czas. przetaczać ndk., przetoczyć dk.
rzecz. przetaczanie dk.
Wiktionary
Przetocznica (niem. Hammer) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Skąpe.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
tocząc, zmienić miejsce położenia
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przetaczać)
(1.1) zob. przetaczać.
czasownik zwrotny dokonany przetoczyć się (ndk. przetaczać się)
(2.1) zob. przetaczać się.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈtɔt͡ʃɨt͡ɕ, AS: pšetočyć
Wiktionary
czas. przetaczać ndk.
rzecz. przetoczenie dk., przetaczanie ndk.
Wiktionary
1. rodzaj owrzodzenia występującego w głęboko położonych obszarach ciała; fistuła;
2. połączenie jeziora przybrzeżnego lub zalewu z morzem
SJP.pl
1. rodzaj owrzodzenia występującego w głęboko położonych obszarach ciała; fistuła;
2. połączenie jeziora przybrzeżnego lub zalewu z morzem
SJP.pl
Przetoka (łac. fistula) – w medycynie połączenie dwóch lub (rzadziej) więcej narządów powstające na skutek procesów patologicznych, również urazów, powikłań jatrogennych lub wykonane celowo za pomocą technik chirurgicznych.
Przetoki powstające (lub wykonane) pomiędzy narządami nazywane są przetokami wewnętrznymi, natomiast połączenia narządów wewnętrznych ze skórą nazywane są przetokami zewnętrznymi (narządowo-skórnymi).
Wikipedia
1. przymiotnik od: przetok;
2. przymiotnik od: przetoka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. o rozpuszczonych włosach i nie nakrytą głową
(1.2) daw. przen. dziewiczy, panieński, bo z włosami rozpuszczonymi jako oznaką panieństwa
Wiktionary
(1.1) Otworzyły się duże drzwi po prawej stronie izby i ukazała się w nich księżna Anna, mając przy sobie cudną przetowłosą dzieweczkę z lutnią zawieszoną na ramieniu.
Wiktionary
(1.1-2) prostowłosy
Wiktionary
potocznie: tracić lekkomyślnie, roztrwaniać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetrącać.
Wiktionary
rzecz. przetrącenie n.
czas. przetrącać ndk., przetrącić dk.
Wiktionary
przenieść lub przesłać coś, np. pieniądze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetransferować.
Wiktionary
rzecz. transfer m., transferowanie n., wytransferowanie n.
czas. transferować ndk., wytransferować dk., przetransferować dk.
przym. transferowy
Wiktionary
zapisać jakiś tekst znakami innego pisma fonetycznego, z zachowaniem zasady odpowiedniości liter; transliterować
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) przewieźć coś lub kogoś przy pomocy środków transportu
Wiktionary
rzecz. transport m., transportowanie n., transporter m., przetransportowanie n.
czas. transportować ndk., odtransportować dk.
przym. transportowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetransportować.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtrãw̃spɔrtɔˈvãɲɛ, AS: pšetrãũ̯sportovãńe
Wiktionary
czas. przetransportować
rzecz. transport
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetrenować.
Wiktionary
Wikipedia
czas. przetrenować dk.
rzecz. trener mrz./mos.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) przetrzymać trudny okres, utrzymać się przy życiu
(1.2) trwając, pozostać na dłużej niż coś lub ktoś
Wiktionary
rzecz. przetrwalnik m., przetrwanie n.
czas. trwać
przym. trwały
Wiktionary
(1.1) przeżyć, przebyć, przejść, przetrzymać, ścierpieć, zdzierżyć, znieść, reg. śl. obstoć.
(1.2) dotrwać, dożyć, ostać się, pozostać, przeżyć, wytrwać, wytrzymać, dociągnąć
Wiktionary
część organizmu u niektórych gatunków roślin i grzybów będąca organem rozmnażania wegetatywnego
SJP.pl
Przetrwalnik, spora, cysta (gr. σπορα, tzn. nasienie) – forma spoczynkowa umożliwiająca organizmom przetrwanie niekorzystnych dla nich warunków (susza, niskie temperatury). Proces wytwarzania spor to sporulacja.
Wikipedia
sznur przetrwalny - twór w postaci długiego, rozgałęzionego sznura, przytwierdzający niektóre rodzaje grzybów do podłoża; ryzomorf
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetrwać.
Wiktionary
Przetrwanie (ang. The Grey) – amerykański film akcji z 2011 roku w reżyserii Joego Carnahana, zrealizowany na podstawie opowiadania Ghost Walker. Zdjęcia kręcono w Vancouver.
Wikipedia
IPA: pʃɛˈtr̥fãɲɛ, AS: pšetr̦fãńe
Wiktionary
czas. przetrwać
przym. trwały
Wiktionary
drzewo z rodziny biegunecznikowatych; chiwian; ailant; ajlant; bożodrzew
SJP.pl
drzewo z rodziny biegunecznikowatych; chiwian; ailant; ajlant; bożodrzew
SJP.pl
Przetrząsacz – maszyna rolnicza używana przy sianokosach. Służy do przetrząsania trawy lub siana, aby w ten sposób przyśpieszyć proces suszenia. Obecnie zazwyczaj występuje jako przetrząsaczo-zgrabiarka, która w zależności od ustawień może pracować jako przetrząsacz lub jako zgrabiarka.
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. przetrzebiać)
(1.1) dokonany od|przetrzebiać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈṭʃɛbʲit͡ɕ, AS: pšeṭšebʹić
Wiktionary
rzecz. trzebienie n., przetrzebienie n., wytrzebienie n., trzebież ż.
czas. trzebić ndk., wytrzebić dk.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przecierać)
(1.1) dokonany od|przecierać.
Wiktionary
(1.1) Kobieta w kolczudze dźwignęła się chwiejnie, odrzuciła wiecheć słomy, którym przetarła sukienkę.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛṭʃɛt͡ɕ, AS: pšeṭšeć
Wiktionary
rzecz. przecier mrz.
czas. przecierać
Wiktionary
1. trzepiąc, oczyścić coś niezbyt dokładnie z kurzu, pyłu itp.;
2. potocznie: obić kogoś, dać komuś w skórę;
3. potocznie: zadać straty nieprzyjacielowi w walce;
4. potocznie: przeszukać kogoś, sprawdzić, co ktoś ma przy sobie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetrzepać.
Wiktionary
rzecz. przetrzepywanie n., trzepacz mos./mrz.
czas. przetrzepać dk., przetrzepywać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetrzepywać.
Wiktionary
czas. przetrzepywać ndk.
rzecz. przetrzepanie n., trzepacz mos./mrz.
Wiktionary
ocknąć się w pewnym stopniu z zamroczenia wywołanego upiciem się
SJP.pl
ocknąć się w pewnym stopniu z zamroczenia wywołanego upiciem się
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przetrzymywać)
(1.1) przechowywać coś w ręku przez jakiś czas
(1.2) zatrzymać kogoś lub coś dłużej niż było to zaplanowane
(1.3) zwyciężyć przeciwności losu lub wytrzymać trudny czas
Wiktionary
czas. przetrzymywać, trzymać
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) ująwszy, trzymać coś przez pewien czas
Wiktionary
rzecz. przetrzymywanie n., przetrzymanie n.
czas. przetrzymać dk., trzymać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dłuższe trzymanie kogoś lub czegoś
Wiktionary
(1.1) Za przetrzymywanie książek w warszawskiej bibliotece zapłacisz jak nic ze 100 złotych.
(1.1) Reżimowi zależało na długim przetrzymywaniu dysydentów na wyspie.
Wiktionary
czas. trzymać, przetrzymywać ndk.
Wiktionary
(1.1) zatrzymywanie
Wiktionary
1. przekształcać coś twórczo;
2. zmieniać coś, nadając inny kształt, wygląd;
3. opracować zebrane dane, informacje itp., wykorzystując technikę komputerową
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przetworzyć)
(1.1) zmieniać, nadając inne właściwości
(1.2) inform. komputerowo opracowywać zebrane dane
Wiktionary
rzecz. przetwarzanie n., przetwornik mrz., przetworzenie n., przetwór mrz., przetwórnia ż., przetwórstwo n.
czas. przetworzyć
przym. przetwórczy
Wiktionary
(1.1) przekształcać, przemieniać, przeobrażać, przerabiać, zmieniać
Wiktionary
możliwy do przetworzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetwarzać.
Wiktionary
Przetwarzanie – uporządkowany proces przekształcania (transformacji), np. energii, informacji, materii.
Określenie "przetwarzanie" może odnosić się do:
Wikipedia
rzecz. przetworzenie n., przetwór mrz.
czas. przetwarzać ndk., przetworzyć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zwykle lm. kulin. techn. produkt uzyskany z surowca, najczęściej spożywczego, przez przeróbkę lub dodatkową obróbkę w procesie technologicznym
Wiktionary
(1.1) W spiżarni stało dużo przetworów.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛtfur, AS: pšetfur
Wiktionary
rzecz. twór mrz., przetwórstwo n., przetwórnictwo n., przetwórnia ż., przetwórca m., przetwarzanie n., przetworzenie n.
czas. przetwarzać ndk., przetworzyć dk.
przym. przetwórczy
Wiktionary
(1.1) weki, zaprawy
Wiktionary
przymiotnik od: przetwórstwo
SJP.pl
1. wytwórczyni przetworów;
2. modyfikatorka, przerabiaczka
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie przetwarzające jedną wielkość fizyczną w drugą
SJP.pl
Przetwornik – urządzenie dokonujące przekształcenia danej wielkości na inną wielkość według określonej zależności i z pewną dokładnością.
Przetworniki są wykorzystywane na przykład w układach z czujnikami, dzięki czemu sygnał z czujnika, który zwykle jest słaby i trudny w przekazywaniu na odległość, zostaje przekształcony do postaci i wartości użytecznej dla dalszego procesu jego przetwarzania. Najczęściej przetworniki realizują przekształcanie wielkości fizycznych na wielkości elektryczne takie jak napięcie elektryczne lub natężenie prądu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przerabianie na dużą skalę surowców, zwłaszcza płodów rolnych, na gotowe produkty
Wiktionary
przym. przetwórczy
czas. przetwarzać
rzecz. przetwór mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetworzyć.
Wiktionary
Przetworzenie – jeden z terminów stosowanych m.in. w muzykologii, najbardziej w tzw. formie sonatowej, będące drugą z jej trzech części. Oznacza przekształcenie, przerobienie materiału muzycznego tzw. ekspozycji (część pierwsza), głównie tematycznego i ukazanie tych przekształceń w jak najbardziej wyrafinowanej i najbardziej kunsztownej szacie harmonicznej w drugiej części czyli przetworzeniu.
Wikipedia
czas. przetworzyć dk., przetwarzać ndk.
rzecz. przetwarzanie n., przetwór mrz.
Wiktionary
1. przekształcić coś twórczo;
2. zmienić coś, nadając inny kształt, wygląd;
3. opracować zebrane dane, informacje itp., wykorzystując technikę komputerową
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przetwarzać)
(1.1) dokonany od|przetwarzać.
Wiktionary
czas. przetwarzać
rzecz. przetworzenie n., przetwarzanie n., przetwór mrz.
Wiktionary
przetycz wypuklak - owad z rodziny pustoszowatych
SJP.pl
Wikipedia
1. narzędzie do przetykania otworów
2. krótki pręt wciskany lub wbijany w przelotowe otwory łączonych przedmiotów
SJP.pl
narzędzie do udrażniania rur; przepychacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie, przyrząd służący do przepychania czegoś
Wiktionary
Przepychacz – prosty przyrząd służący do mechanicznego przywracania drożności odpływom urządzeń sanitarnych – umywalek, zlewów, wanien, bidetów, muszli klozetowych, podłogowych kratek odpływowych, a nawet małych basenów.
Wikipedia
rzecz. przetknięcie n., przetkanie n., przetykanie n.
czas. przetknąć dk., przetkać dk., przetykać ndk.
Wiktionary
potocznie: przemęczyć ciężką pracą
SJP.pl
przetłoczona wytłoczka
SJP.pl
dawniej: przekładać na inny język; tłumaczyć
SJP.pl
1. tłukąc coś, wstępnie rozdrobnić;
2. rzadko: tłukąc, przedziurawić
SJP.pl
tłukąc, przebijać, przedziurawiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przetłumaczalne
Wiktionary
rzecz. przetłumaczenie n., tłumaczenie n., tłumacz m., tłumaczka ż.
czas. przetłumaczyć dk., tłumaczyć ndk.
przym. przetłumaczalny, tłumaczeniowy
Wiktionary
(1.1) przekładalność
Wiktionary
dający się przetłumaczyć na inny język; przekładalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) możliwy do przetłumaczenia, dający się przetłumaczyć na inny język
Wiktionary
(1.1) Co sądzicie o polonizowaniu rzeczy nieprzetłumaczalnych lub trudno przetłumaczalnych?
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtwũmaˈt͡ʃalnɨ, AS: pšetu̯ũmačalny
Wiktionary
rzecz. przetłumaczalność ż., przetłumaczenie n.
czas. przetłumaczyć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyjaśnienie, objaśnienie czegoś, przekazanie zasad działania czegoś
(1.2) przełożenie czegoś z jednego języka na drugi
Wiktionary
(1.2) Egzamin polegał na przetłumaczeniu dwudziestu zdań na język szwedzki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtwũmaˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pšetu̯ũmačẽńe
Wiktionary
rzecz. przetłumaczalność ż., tłumaczenie n.
czas. przetłumaczyć
przym. przetłumaczalny
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. tłumaczyć)
(1.1) dokonany od|tłumaczyć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtwũˈmat͡ʃɨt͡ɕ, AS: pšetu̯ũmačyć
Wiktionary
rzecz. tłumacz mos., tłumaczka ż., przetłumaczenie n., przetłumaczalność ż., tłumaczenie n.
czas. tłumaczyć
przym. przetłumaczalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przetłuszczać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛtwuʃˈt͡ʃãɲɛ, AS: pšetu̯uščãńe
Wiktionary
czas. przetłuszczać (się), tłuścić
rzecz. tłuszcz
przym. tłuściutki
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający na sobie nadmiar tłuszczu
Wiktionary
czas. przetłuszczać się ndk.
rzecz. przetłuszczanie n., przetłuszczenie n., tłuścioch m.
Wiktionary
przestarzale: bardzo ucieszny, zabawny, komiczny
SJP.pl
rzadko: roztrwaniać czas i pieniądze na uczty
SJP.pl
przeuczyć się - osiągnąć zmęczenie umysłu i nie opanować materiału w pożądanym stopniu wskutek nazbyt intensywnej nauki
SJP.pl
bardzo uroczy, przepełniony urokiem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) niezwykle uroczy
Wiktionary
przysł. przeuroczo
Wiktionary
(1.1) cudowny, śliczny, wspaniały
Wiktionary
dawniej: przeciągać kogoś na swoją stronę
SJP.pl
górowanie pod jakimś względem nad czymś lub nad kimś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) górowanie pod jakimś względem nad czymś lub nad kimś
Wiktionary
(1.1) W 1939 roku Niemcy dysponowały znaczną przewagą militarną w stosunku do Polski.
(1.1) Możecie być pewni, że nie macie już przewagi technologicznej.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvaɡa, AS: pševaga
Wiktionary
rzecz. ważenie n., przeważność ż., przeważanie n., przeważenie n.
czas. wyważyć, przeważać ndk., przeważyć dk.
przym. przeważny, przeważający
przysł. przeważnie, przeważająco
Wiktionary
(1.1) wyższość, dominacja
Wiktionary
potocznie: człowiek robiący przewały, oszukujący innych; oszust, krętacz, szachraj, naciągacz
SJP.pl
1. bójka, szarpanina;
2. niejasna sytuacja, zamieszanie
SJP.pl
Przewalanka – osada leśna w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Czarna Białostocka. Leży przy drodze krajowej nr 8.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Marianowie.
Wikipedia
nazwisko, np. Nikołaj Michajłowicz Przewalski (1839-1888), geograf rosyjski
SJP.pl
Przewalski (f. Przewalska, pl. Przewalscy; ros. Пржевальский) – nazwisko używane w Polsce i Rosji.
Na początku lat 90. XX wieku nosiło je w Polsce 23 osoby, gł. w dawnym woj. warszawskim (17 osób).
Wikipedia
przeliczyć na inną walutę według określonego kursu walutowego
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewalutowywać)
(1.1) ekon. bank. określić wartość w innej walucie
Wiktionary
(1.1) Kolejny kraj przewalutuje kredyty frankowe.
Wiktionary
rzecz. przewalutowanie n., waluta ż.
przym. walutowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekon. bank. określenie wartości w innej walucie
Wiktionary
Przewalutowanie – zamiana zobowiązania (należności), którego wartość wyrażona jest w jednej walucie na zobowiązanie (należność) nominowane w innej walucie, według określonego kursu walutowego. Przewalutowania nie należy utożsamiać z wymianą walut. Ta ostatnia ma charakter kasowy i skutkuje przepływami finansowymi w obu walutach. Przewalutowanie może mieć natomiast charakter czysto księgowy.
Wikipedia
(1.1) Jaką opłatę za przewalutowanie kredytu naliczył ci bank?
Wiktionary
czas. przewalutować dk., przewalutowywać ndk.
rzecz. waluta ż.
przym. walutowy
Wiktionary
przeliczać na inną walutę według określonego kursu walutowego
SJP.pl
1. zmieniać układ warstw społecznych; przegrupowywać;
2. przewarstwiać się - o składach: przenikać warstwowo jedna w drugą
SJP.pl
przewarstwować;
1. zmienić układ warstw społecznych; przegrupować;
2. przewarstwić się - o składach: przeniknąć warstwowo jedna w drugą
SJP.pl
przewarstwować;
1. zmienić układ warstw społecznych; przegrupować;
2. przewarstwić się - o składach: przeniknąć warstwowo jedna w drugą
SJP.pl
przewarstwić;
1. zmienić układ warstw społecznych; przegrupować;
2. przewarstwować się - o składach: przeniknąć warstwowo jedna w drugą
SJP.pl
zmienić wartość czegoś, ocenić coś na nowo
SJP.pl
zmienić wartość czegoś, ocenić coś na nowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewartościować.
(1.2) zmiana w ocenie
Wiktionary
rzecz. wartość ż.
czas. przewartościować dk., przewartościowywać ndk., wartościować ndk.
Wiktionary
zmieniać wartość czegoś, oceniać coś na nowo
SJP.pl
1. okazać się cięższym od czegoś;
2. przechylić się lub przechylić coś w dół wskutek większego ciężaru;
3. być w większości, mieć przewagę nad czymś, być ważniejszym od kogoś
SJP.pl
czasownik
(1.1) mieć przewagę, być w przewadze, być w większości
(1.2) ważyć więcej od czegoś
Wiktionary
(1.1) W sześciogodzinnej bitwie z przeważającym dwukrotnie przeciwnikiem piechur polski dał dowód wytrwałości, karności i męstwa; utrzymał swe pozycje i zadał nieprzyjacielowi znaczne straty.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvaʒat͡ɕ, AS: pševažać
Wiktionary
rzecz. przewaga ż., przeważność ż., przeważanie n., przeważenie n.
czas. wyważyć, przeważyć dk.
przym. przeważny, przeważający
przysł. przeważnie, przeważająco
Wiktionary
(1.1) dominować
Wiktionary
występujący w większej liczbie, ilości, masie; dominujący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący w większej ilości lub liczbie
Wiktionary
rzecz. przewaga ż., przeważanie n.
czas. wyważyć, przeważać ndk., przeważyć dk.
przysł. przeważająco, przeważnie
Wiktionary
(1.1) dominujący
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeważać.
Wiktionary
rzecz. przewaga ż., przeważność ż., przeważenie n.
czas. wyważyć, przeważać ndk., przeważyć dk.
przym. przeważny, przeważający
przysł. przeważnie, przeważająco
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w przeważającej części
Wiktionary
(1.1) Bułki kupuję przeważnie w spożywczym za rogiem.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvaʒʲɲɛ, AS: pševažʹńe
Wiktionary
rzecz. przewaga ż., przeważność ż., przeważanie n., przeważenie n.
czas. wyważyć, przeważać ndk., przeważyć dk.
przym. przeważny, przeważający
przysł. przeważająco
Wiktionary
(1.1) głównie, najczęściej, na ogół, zwykle
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. odwaga
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvaʒnɔɕt͡ɕ, AS: pševažność
Wiktionary
rzecz. przewaga ż., przeważanie n., przeważenie n.
czas. przeważać ndk., przeważyć dk.
przym. przeważny
przysł. przeważnie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) stpol. odważny
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvaʒnɨ, AS: pševažny
Wiktionary
rzecz. przeważność ż., przewaga ż., przeważanie n.
czas. przeważać ndk., przeważyć dk.
przysł. przeważnie
Wiktionary
1. potocznie: afera, oszustwo, zwykle finansowe; przewała, przewałka, przewalanka;
2. w technice: wzniesienie na dnie jakiegoś zbiornika, ułatwiające przesunięcie jego zawartości;
3. wał ziemny spiętrzający wodę, rozdzielający wody stojące lub zabezpieczający przed wylaniem; grobla, przelew wałowy;
4. dawniej:
a) przelewanie się czegoś; przelew;
b) wyłom, wyrwa, dziura
SJP.pl
potocznie: afera, oszustwo, zwykle finansowe; przewał, przewałka, przewalanka
SJP.pl
rzadko: spędzać pewien czas na wałęsaniu się
SJP.pl
potocznie: afera, oszustwo, zwykle finansowe; przewał, przewała, przewalanka
SJP.pl
Przewałka (biał. Прывалка, Прывалкі, Prywałka, Prywałki, ros. Привалка, Priwałka, lit. Pervalkas) – dawne miasto, obecnie wieś nad Niemnem na Białorusi w rejonie grodzieńskim obwodu grodzieńskiego. Wchodzi w skład sielsowietu Hoża (Гожа).
Wikipedia
1. potocznie: zająć się jakimś tematem tak szczegółowo, że został wyczerpany; wywałkować;
2. kilkukrotnie przeciągnąć wałkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewałkować.
Wiktionary
rzecz. wałkowanie n.
czas. przewałkować dk., wałkować ndk.
Wiktionary
1. wałkując, rozpłaszczać coś;
2. powtórnie przeciągać wałkiem
SJP.pl
1. gwarowo: zmieniać ubranie;
2. dawniej: przekłuwać, przebijać, przeszywać
SJP.pl
1. wędrując, przebywać jakąś przestrzeń;
2. spędzać pewien czas na wędrowaniu, podróżowaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewertować.
Wiktionary
czas. wertować, przewertować dk.
Wiktionary
przewężek błękitny - owad z rodziny szarańczowatych
SJP.pl
Przewężek (Sphingonotus) – rodzaj owadów prostoskrzydłych z rodziny szarańczowatych.
Są to średnich lub dużych rozmiarów owady o smukłym, nieowłosionym ciele. Głowę ich cechuje wklęsły wierzchołek ciemienia o szerokości mniejszej niż u brodawnicy i kształcie innym niż trójkątny. Dołki ciemieniowe są niewyraźnie zaznaczone albo w ogóle nie występują. Czułki są nitkowate. Wydłużone, siodlaste, z tyłu stosunkowo płaskie przedplecze ma trójkątny tylny brzeg i niską, miejscami niewyraźną listewkę środkową podzieloną trzema bruzdami poprzecznymi. Pokrywy (tegminy) są dobrze wykształcone. Tylna para skrzydeł może mieć ciemne plamy lub przepaski.
Wikipedia
fragment, odcinek czegoś węższy od reszty; zwężone miejsce
SJP.pl
rzadko: przewęzić
SJP.pl
pasmo słomy rozdzielone na dwie części i skręcone kłosami, służące zwykle do przewiązywania snopków zboża; powrósło
SJP.pl
Powrósło (przewiąsło) – wiązka skręconych źdźbeł trawy lub zboża (wraz z kłosami, ewentualnie słomy), służący do związania snopów zboża lub luźnych, podłużnych przedmiotów (np. polana drewna, chrust). Do przewiązywania chrustu powrósło wyrabiano z kory, najczęściej wikliny.
Powrósła ze słomy żytniej wyrabiano przez skręcenie wiązki źdźbeł, z niższych roślin takich jak pszenica, pasmo słomy rozdzielano na dwie części i skręcono kłosami, otrzymując dłuższe niż pojedyncze powrósło.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) coś, co służy do przewiązywania czegoś
(1.2) techn. poprzeczne połączenie kształtowników będących częścią ściskanego pręta kratownicy
(1.3) miejsce do zawracania między dwoma jezdniami na drodze z barierkami ochronnymi;
(1.4) archit. łącznik między budynkami poprowadzony ponad ulicą
Wiktionary
Przewiązka – miejsce przejazdu (zawrócenia) między dwoma jezdniami na drodze ograniczonej barierkami ochronnymi wzdłuż jezdni (najczęściej z pasem zieleni). Na autostradach przewiązka jest zamknięta barierkami ochronnymi, rozmontowywanymi w nagłych przypadkach np.: spowodowanych korkami związanymi z wypadkiem, umożliwiająca zawrócenie kierującym pojazdami.
Wikipedia
IPA: pʃɛˈvʲjɔ̃w̃ska, AS: pševʹi ̯õũ̯ska
Wiktionary
biorący pod uwagę następstwa, przyszłość; przezorny, zapobiegliwy
SJP.pl
domyślać się co będzie
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) prognozować przyszłe zdarzenia
(1.2) praw. ekon. ujmować, uwzględniać w planach bądź w akcie prawnym
(1.3) praw. określać z góry konsekwencje, rodzaj postępowania
(1.4) określać się z góry co do swoich planów, zamiarów
Wiktionary
(1.1) Nikt nie przewidywał takiego kataklizmu.
(1.3) Za kradzież kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
(1.4) Jak długo przewidujesz być na wychowawczym?
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvʲiˈdɨvat͡ɕ, AS: pševʹidyvać
Wiktionary
rzecz. przewidywalność ż., przewidywanie n., przewidzenie n.
czas. przewidzieć dk.
przym. przewidywalny, przewidliwy
przysł. przewidywalnie
Wiktionary
(1.2) określać, uwzględniać
(1.4) mieć zamiar, zamierzać, planować, chcieć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przewidywalne; cecha tych, którzy są przewidywalni
Wiktionary
rzecz. przewidliwość ż., przewidywanie n., przewidzenie n.
czas. przewidywać ndk., przewidzieć dk.
przym. przewidywalny, przewidujący, przewidliwy
przysł. przewidywalnie
Wiktionary
dający się przewidzieć, domyślić
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który daje się przewidzieć
Wiktionary
(1.1) Chociaż dopiero co go poznaliśmy, jego zachowanie jest bardzo przewidywalne.
(1.1) (…) im więcej nieprzewidywalności, tym bardziej każdy nowy jej przejaw wydaje się przewidywalny…
Wiktionary
rzecz. przewidywalność ż., przewidywanie n.
przysł. przewidywalnie
czas. przewidywać, przewidzieć
Wiktionary
(1.1) obliczalny, przypuszczalny, spodziewany
Wiktionary
domyślać się co będzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) domyślanie się, jaki jest najbardziej prawdopodobny tok zdarzeń w przyszłości
(1.2) to, co jest spodziewane, przewidywane jako najbardziej prawdopodobne
Wiktionary
Przewidywanie – może dotyczyć jednego z poniższych pojęć:
Wikipedia
IPA: ˌpʃɛvʲidɨˈvãɲɛ, AS: pševʹidyvãńe
Wiktionary
rzecz. przewidzenie n., przewidywalność ż.
czas. przewidywać ndk., przewidzieć dk.
ims. przewidujący
przym. przewidywalny, przewidujący
przysł. przewidywalnie
Wiktionary
(1.1) antycypowanie, antycypacja
(1.2) domysł, domniemanie, przypuszczenie, spekulacja, supozycja
Wiktionary
1. oznaczyć coś z góry; założyć, zaplanować
2. domyślić się co będzie, co może nastąpić
SJP.pl
1. oznaczyć coś z góry; założyć, zaplanować
2. domyślić się co będzie, co może nastąpić
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewidywać)
(1.1) dokonany od|przewidywać.
(1.2) wcześniej określić przebieg lub skutki jakiegoś zdarzenia
(1.3) praw. ekon. uwzględnić coś, ująć coś w planach bądź w akcie prawnym
(1.4) praw. określić konsekwencje
Wiktionary
(1.2) Nikt nie przewidział sukcesu Internetu i telefonii komórkowej, nikt też nie przewidział głębokości społecznych zmian, których katalizatorem stały się nowe technologie komunikacyjne.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲid͡ʑɛ̇t͡ɕ, AS: pševʹiʒ́ėć
Wiktionary
rzecz. przewidywalność ż., przewidywanie n., przewidzenie n.
czas. przewidywać ndk.
przym. przewidywalny, przewidliwy
przysł. przewidywalnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przewielebnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przewielebny
SJP.pl
tytuł używany dawniej w stosunku do wyższego duchowieństwa
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przewiercić)
(1.1) niedokonany od|przewiercić.
Wiktionary
(1.1) Od kilku minut przewiercam płyty gipsowo-kartonowe, robiąc miejsca na wkręty.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲjɛrt͡sat͡ɕ, AS: pševʹi ̯ercać
Wiktionary
rzecz. rozwiertak mrz., przewiercanie n., przewiercenie n., wiertarka ż., wiertło n., wiercenie n., wiertareczka ż.
czas. wiercić ndk., przewiercić dk., wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić się dk., wwiercać się ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewiercać.
Wiktionary
czas. przewiercać, przewiercić
rzecz. wiertło n., rozwiertak mrz., wiertareczka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewiercić.
Wiktionary
czas. przewiercić, przewiercać
rzecz. wiertło n., rozwiertak mrz., wiertareczka ż.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewiercać)
(1.1) wywiercić w czymś otwór na wylot
Wiktionary
(1.1) Właśnie przewierciłem deskę.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲjɛrʲt͡ɕit͡ɕ, AS: pševʹi ̯erʹćić
Wiktionary
rzecz. rozwiertak mrz., przewiercanie n., przewiercenie n., wiertarka ż., wiertło n., wiercenie n., wiertareczka ż.
czas. wiercić ndk., przewiercać ndk., wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić się dk., wwiercać się ndk.
Wiktionary
bylina pnąca z rodziny przewiertniowatych; caprifolium, kapryfolium
SJP.pl
Wikipedia
lepnica przewiercieniowata - gatunek rośliny z rodziny goździkowatych
SJP.pl
lepnica przewiercieniowata - gatunek rośliny z rodziny goździkowatych
SJP.pl
1. tworzenie otworu na wylot za pomocą wiertła;
2. otwór wykonany na wylot za pomocą wiertła
SJP.pl
rodzina ślimaków z rzędu dwuprzedsionkowych; dziurkowate, Fissurellidae
SJP.pl
o cechach przewiertkowatych (rodzina ślimaków)
SJP.pl
o cechach przewiertniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach przewiertniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
dawniej: przeobrażać, przekształcać
SJP.pl
przeprowadzić kogoś przez jakiś obszar, pokazując drogę, pomagając iść
SJP.pl
zmienić miejsce, w którym coś się znajduje poprzez przewieszenie
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przewieszać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲjɛ̇ɕit͡ɕ, AS: pševʹi ̯ėśić
Wiktionary
rzecz. przewieszenie n.
Wiktionary
zmieniać miejsce, w którym coś się znajduje poprzez przewieszanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewiesić.
Wiktionary
Przewieszenie (przewieszka) – wybrzuszony fragment ścian skalnych. Stanowi część ściany nachyloną do poziomu pod kątem przekraczającym 90°. Może występować zarówno na otwartej ścianie, jak również w kominie, na żebrze itp.
Przewieszenia mogą powstawać na skutek podcięcia dolnej części ściany, na przykład przez działalność lodowca lub płynącej wody. Innym mechanizmem powstawania przewieszeń jest selektywne wietrzenie skały wzdłuż warstwy mało odpornej lub poziomego spękania tektonicznego.
Wikipedia
czas. przewiesić
Wiktionary
fragment górskiej ściany skalnej o kącie nachylenia przekraczającym kąt prosty
SJP.pl
Przewieszenie (przewieszka) – wybrzuszony fragment ścian skalnych. Stanowi część ściany nachyloną do poziomu pod kątem przekraczającym 90°. Może występować zarówno na otwartej ścianie, jak również w kominie, na żebrze itp.
Przewieszenia mogą powstawać na skutek podcięcia dolnej części ściany, na przykład przez działalność lodowca lub płynącej wody. Innym mechanizmem powstawania przewieszeń jest selektywne wietrzenie skały wzdłuż warstwy mało odpornej lub poziomego spękania tektonicznego.
Wikipedia
otwór umożliwiający dopływ powietrza do czegoś
SJP.pl
o wietrze: wiejąc, przenikać przez coś
SJP.pl
dawniej: przewiew
SJP.pl
pomieszczenie przylegające do hali ubojowej w rzeźni, służące do wstępnego ochłodzenia, odparowania i osuszenia tusz
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: przewiewnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przewiewny
SJP.pl
dawniej:
1. przewietrznik;
2. wentylator
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o luźnej strukturze, przepuszczający powietrze
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przetransportować kogoś lub coś z jednego miejsca na drugie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewozić)
(1.1) dokonany od|przewozić.
Wiktionary
rzecz. przewiezienie n., przewożenie n., przewoźnik m., Woźnica mzw., przewóz mrz.
czas. przewozić ndk.
Wiktionary
1. owijać coś na nowo, kolejny raz;
2. odwijać coś, np. taśmę, wełnę, z jednej szpuli, cewki i nawijać na inną szpulę, cewkę itp.;
3. zmieniać pieluszki dziecku;
4. w informatyce: przeciągać zawartość okna programu komputerowego, używając tzw. paska przewijania;
5. w obróbce plastycznej: dokonywać przetłoczenia naczynia z blachy lub tworzyw sztucznych, powodując, że ich powierzchnia zewnętrzna staje się powierzchnią wewnętrzną;
6. przewijać się:
a) potocznie: przechodzić, przejeżdżać, przelatywać, przepływać przez jakieś miejsce tam i z powrotem;
b) przenośnie o wielu osobach: znajdować się gdzieś przez jakiś czas, pojawiać się i znikać;
c) przedostawać się przez coś w zręczny, zwinny sposób, omijając przeszkody;
d) przenośnie: pojawiać się gdzieś co jakiś czas; powtarzać się, powracać;
e) występować co jakiś czas w różnych miejscach, wśród czegoś; przeplatać się;
f) o taśmie, lince itp.: nawijać się na szpulę
SJP.pl
czasownik
(1.1) odwijać z jednej szpuli i nawijać na drugą
(1.2) ponownie owijać czymś innym niż przedtem
(1.3) przemienić kształt i ułożenie naczynia ubrania tak, by strona wewnętrzna stała się zewnętrzną
(1.4) zmieniać pieluchę dziecku
(1.5) inform. o stronie internetowej lub dokumencie: przesuwać tak, by wyświetlany był inny fragment
czasownik zwrotny przewijać się
(2.1) być odwijanym z jednej szpuli i nawijanym na drugą
(2.2) pojawiać się gdzieś co jakiś czas
(2.3) przechodzić, przejeżdżać, przepływać, przelatywać przez jakieś miejsce; znajdować się w jakimś miejscu na jakiś czas i znikać (zwykle o dużej ilości czegoś)
Wiktionary
(1.1) Przed zwrotem kasety wideo do wypożyczalni należało ją bezwarunkowo przewinąć do początku.
(1.5) Przewiń stronę w dół, by zobaczyć dalszą część.
(2.2) Ta postać przewija się przez całą książkę.
(2.3) Przez to miejsce przewija się codziennie wiele osób.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲijät͡ɕ, AS: pševʹii ̯äć
Wiktionary
czas. dk. przewinąć
rzecz. przewijanie ndk., przewinięcie dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od przewijak
Wiktionary
rzecz. przewijak m.
Wiktionary
mebel ułatwiający zmianę pieluszek dzieciom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mebel służący do zmiany pieluchy u dziecka
(1.2) pot. środ. inform. stacja pamięci taśmowej
Wiktionary
Przewijak – specjalny mebel, konstrukcja lub podkładka ułatwiająca zmianę pieluszki u dziecka. Zwykle ma kształt czworoboku z miękkim wsadem zabezpieczonym wodoszczelnym materiałem. Boki powierzchni roboczej, na której umieszcza się dziecko, są zwykle podwyższone, co ma na celu ochronę dziecka przed niekontrolowanymi zmianami położenia i upadkiem ze znacznej wysokości.
Wikipedia
IPA: pʃɛˈvʲijak, AS: pševʹii ̯ak
Wiktionary
rzecz. przewijanie n.
:: zdrobn. przewijaczek m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewijać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvʲiˈjä̃ɲɛ, AS: pševʹii ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przewijać ndk., przewinąć dk.
rzecz. przewijak m., przewinięcie n.
Wiktionary
dział fabryki włókienniczej, w którym odbywa się przewijanie przędzy; cewiarnia
SJP.pl
grzech, występek, przewinienie, wykroczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. niecny uczynek
Wiktionary
rzecz. przewinienie n.
czas. przewinić dk.
Wiktionary
(1.1) przewinienie, grzech
Wiktionary
1. owinąć coś na nowo, kolejny raz;
2. odwinąć coś, np. taśmę, wełnę, z jednej szpuli, cewki i nawinąć na inną szpulę, cewkę itp.;
3. zmienić pieluszki dziecku;
4. w informatyce: przeciągnąć zawartość okna programu komputerowego, używając tzw. paska przewijania;
5. w obróbce plastycznej: dokonać przetłoczenia naczynia z blachy lub tworzyw sztucznych, powodując, że ich powierzchnia zewnętrzna staje się powierzchnią wewnętrzną;
6. przewinąć się:
a) potocznie: przejść, przejechać przelecieć, przepłynąć przez jakieś miejsce tam i z powrotem;
b) przenośnie o wielu osobach: pobyć gdzieś przez jakiś czas, pojawić się i zniknąć;
c) przedostać się przez coś w zręczny, zwinny sposób, omijając przeszkody;
d) przenośnie: pojawić się gdzieś co jakiś czas; powtórzyć się, powrócić;
e) wystąpić co jakiś czas w różnych miejscach, wśród czegoś; przepleść się;
f) o taśmie, lince itp.: nawinąć się na szpulę
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przewijać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvʲĩnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pševʹĩnõńć
Wiktionary
czas. ndk. przewijać
rzecz. przewijanie ndk., przewinięcie dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewinąć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvʲĩˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pševʹĩńė̃ńće
Wiktionary
czas. przewijać ndk., przewinąć dk.
rzecz. przewijanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) błąd, występek; złe, niewłaściwe zachowanie; złamanie obowiązujących zasad
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvʲĩˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: pševʹĩńė̃ńe
Wiktionary
rzecz. wina ż., przewina ż.
przym. winny
czas. winić ndk., zawinić dk., obwiniać ndk., obwinić dk.
Wiktionary
(1.1) wykroczenie, wina, przestępstwo, grzech
Wiktionary
wiosłując, pokonać jakąś trasę
SJP.pl
spędzać pewien czas na wiosłowaniu
SJP.pl
dawniej: przewieszony
SJP.pl
dawniej: spędzać pewien czas na wznoszeniu wiwatów i toastów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewlekać.
Wiktionary
rzecz. przewleczenie n., przewlekłość ż., przewłoka ż.
czas. przewlekać ndk., przewlec dk.
przym. przewlekły, przewlekany
przysł. przewlekle
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) elektron. przeznaczony do montażu przewlekanego
Wiktionary
rzecz. przewlekanie n.
czas. przewlekać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha przeciągania się w czasie
Wiktionary
przym. przewlekły
przym. przewlekle
rzecz. przewlekanie n., przewłoka ż.
Wiktionary
1. trwający zbyt długo;
2. o chorobie: mający długotrwały przebieg
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. trwający długo, ciągnący się, przewlekający się za długo
(1.2) med. o chorobie: mający długotrwały przebieg
Wiktionary
(1.1) Znowu zapanowała długa, przewlekła cisza.
(1.2) Najczęściej przewlekła neuropatia cukrzycowa atakuje nerwy stóp i nóg, nieco rzadziej nerwy dłoni i ramion.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvlɛkwɨ, AS: pševleku̯y
Wiktionary
rzecz. przewlekłość ż., przewłoka ż., przewlekanie n., przewleczenie n.
czas. przewlekać ndk., przewlec dk.
przysł. przewlekle
Wiktionary
(1.2) chroniczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zmiana bielizny
Wiktionary
1. rura lub kanał w urządzeniach wentylacyjnych albo wodociągowych;
2. element obwodu elektrycznego, po którym przepływa energia elektryczna;
3. w prawie: zespół czynności zmierzających do osiągnięcia skutku prawnego;
4. w organizmie ludzkim, zwierzęcym lub roślinnym: kanał lub kanalik łączący narządy lub przewodzący substancje;
5. przewód doktorski, habilitacyjny - postępowanie związane z przeprowadzeniem doktoratu lub habilitacji;
6. w dawnej Polsce: przewiezienie, przeprowadzenie kogoś, czegoś, zwykle przez przewodnika; dziś żywe tylko w wyrażeniach: pod czyimś przewodem, za czyimś przewodem - pod czyimś przewodnictwem, dowództwem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. element obwodu służący do prowadzenia prądu;
(1.2) techn. kanał (rura, wąż) umożliwiający przepływ substancji sypkich, cieczy, gazów
(1.3) biol. med. narząd transportujący substancje wewnątrz organizmów
(1.4) postępowanie mające na celu uzyskanie stopnia naukowego;
(1.5) praw. pot. zob. przewód sądowy.
(1.6) przest. inspirowanie, prowadzenie czegoś, kierowanie czymś, bycie przewodnikiem
Wiktionary
Hasła z dziedziny techniki i budownictwa:
Wikipedia
(1.6) Za twoim przewodem złączym się z narodem (J. Wybicki: Mazurek Dąbrowskiego)
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛvut, AS: pševut
Wiktionary
przym. przewodowy
Wiktionary
(1.1) kabel
(1.2) kanał, rura
Wiktionary
regionalnie: gruby sworzeń łączący dyszel i śnice wozu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stanowiący podstawę działania; wytyczający kierunek postępowania
(1.2) przewodzący komu
Wiktionary
rzecz. przewodnictwo n., przewodniczący mos., przewodnicząca ż., przewodnik m., przewodniczka ż., przewodniczenie n.
czas. przewodniczyć ndk.
przym. przewodniczy
Wiktionary
(1.1) dominujący, główny, kluczowy, podstawowy, zasadniczy
(1.2) kierowniczy, naczelny
Wiktionary
rzadkie: odnoszący się do przewodnika, właściwy przewodnikowi
SJP.pl
1. zjawisko przewodzenia prądu elektrycznego lub ciepła;
2. funkcja przewodniczącego; kierowanie, zarządzanie kimś lub czymś, przewodzenie komuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rola przewodniczenia, kierowania czymś
(1.2) turyst. ogół zajęć przewodnika turystycznego
(1.3) fiz. zjawisko przewodzenia ciepła, dźwięku lub prądu elektrycznego
(1.4) biol. przekazywanie sygnału wywołanego w organizmie przez określony bodziec
Wiktionary
Wikipedia
przym. przewodni
rzecz. przewodniczka ż., przewodnicząca ż., przewodnik mzw./mos./mrz.
Wiktionary
(1.1) dowództwo, przewodzenie, przywództwo, zarządzanie
(1.3) przewodność, przewodzenie
(1.4) przewodzenie, transmisja
Wiktionary
kobieta, która przewodniczy, kieruje obradami, dyskusją itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta przewodnicząca jakiejś instytucji, organizacji
forma czasownika.
(2.1) ims. przym. czynny od: przewodniczyć
Wiktionary
(1.1) Honoratę wybrali na przewodniczącą samorządu szkoły.
Wiktionary
rzecz. przewodnictwo n., przewodzenie n., przewodniczenie n., przewodniczka ż., przewodnik m.
:: fm. przewodniczący m.
czas. przewodzić ndk., przewodniczyć ndk.
przym. przewodnicki, przewodniczy, przewodnikowy, przewodni
skr. pwd.
Wiktionary
1. osoba przewodnicząca obradami, dyskusją na posiedzeniu itp.;
2. samodzielny kierownik jakiegoś zespołu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba przewodnicząca jakiejś instytucji, organizacji
forma czasownika.
(2.1) ims. przym. czynny od: przewodniczyć
Wiktionary
Przewodniczący – osoba kierująca obradami lub dyskusją na posiedzeniu; zwierzchnik grupy kierujący jej działalnością.
Osoba sprawująca rolę przewodniczącego jest zwykle wybierana lub wyznaczana przez członków grupy. Obowiązkami przewodniczącego jest kierowanie pracami grupy, dbanie o ciągłość jej prac jak i o konsensus oraz przedstawianie lub reprezentowanie stanowisk czy zadań grupy poza jej obręb.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɛvɔdʲɲiˈt͡ʃɔ̃nt͡sɨ, AS: pševodʹńičõncy
Wiktionary
rzecz. przewodnicząca ż., przewodnik mrz./mos./mzw.
czas. przewodniczyć, przewodzić
Wiktionary
zdrobnienie od: przewodnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewodniczyć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvɔdʲɲiˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pševodʹńičẽńe
Wiktionary
czas. przewodniczyć
rzecz. przewodnik mrz./mos./mzw.
Wiktionary
kobieta przewodnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) turyst. kobieta zajmująca się oprowadzaniem wycieczek turystycznych, pokazująca turystom miejsca warte zobaczenia, eksponaty itp.
(1.2) kobieta, która czemuś przewodzi, pokazuje drogę
(1.3) przywódczyni duchowa lub ideowa
(1.4) zool. samica przewodząca stadu
Wiktionary
(1.1) Oprowadzała nas przewodniczka z muzeum w Cieszynie.
(1.4) Najokazalsza słonica, przewodniczka stada, szła na początku grupy.
Wiktionary
rzecz. przewodnictwo n., przewodzenie n., przewodniczenie n., przewodniczący m., przewodnicząca ż.
:: fm. przewodnik m.
czas. przewodzić ndk., przewodniczyć ndk.
przym. przewodnicki, przewodniczy, przewodnikowy, przewodni
skr. pwd.
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) kierować przebiegiem spotkania, zebrania, obrad
Wiktionary
(1.1) Prezes firmy przewodniczył zebraniu.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvɔdʲˈɲit͡ʃɨt͡ɕ, AS: pševodʹńičyć
Wiktionary
rzecz. przewodniczenie n., przewodniczący m., przewodnicząca ż., przewodnik mrz./mos./mzw.
Wiktionary
nadmiar wody w organizmie
SJP.pl
Przewodnienie – nadmiar wody w organizmie. Na podstawie molalności płynów ustrojowych oraz stężenia sodu można rozróżnić:
Wikipedia
1. oprowadzacz po muzeach itp.; cicerone;
2. osoba wskazująca drogę;
3. przywódca grupy;
4. zwierzę na czele stada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) turyst. osoba zajmująca się oprowadzaniem wycieczek turystycznych, pokazująca turystom miejsca warte zobaczenia, eksponaty itp.
(1.2) osoba, która czemuś przewodzi, pokazuje drogę
(1.3) przywódca duchowy lub ideowy
(1.4) opiekun służbowego psa
(1.5) harc. podstawowy stopień instruktorski w harcerstwie, oznaczany granatową podkładką pod Krzyżem Harcerskim;
(1.6) harc. instruktor posiadający stopień przewodnika (1.5)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) turyst. książka, ulotka, także nagranie audiowizualne, przeznaczone dla turystów, zawierające opis okolicy, ciekawe zabytki, mapy itp.;
(2.2) fiz. substancja, która przewodzi prąd elektryczny;
(2.3) fiz. substancja, która przewodzi ciepło
(2.4) bot. część pędu głównego drzewa, która znajduje się powyżej najniższego konara;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) pies, który prowadzi niepełnosprawnego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Przewodnik oprowadził hałaśliwą grupę turystów po Starym Mieście.
(1.2) Podróżnik zdecydował się wynająć murzyńskiego przewodnika do przejścia przez dżunglę.
(2.1) Mimo że mieliśmy przewodnik, nie znaleźliśmy domu, w którym mieszkał znany pisarz.
(2.2) Najlepszymi przewodnikami są srebro, miedź i żelazo.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɔdʲɲik, AS: pševodʹńik
Wiktionary
rzecz. przewodnictwo n., przewodzenie n., przewodniczenie n., przewodniczący m., przewodnicząca ż.
:: fż. przewodniczka ż.
czas. przewodzić ndk., przewodniczyć ndk.
przym. przewodnicki, przewodniczy, przewodnikowy, przewodni
skr. pwd.
Wiktionary
(1.3) guru
(1.5) skr. pwd.
(1.6) skr. pwd.
Wiktionary
Konduktancja, przewodność elektryczna czynna – miara podatności elementu na przepływ prądu elektrycznego, odwrotność rezystancji.
Jednostką konduktancji w układzie SI jest simens (S).
Dla znanych wymiarów geometrycznych przewodnika i konduktywności materiału (miary podatności materiału na przepływ prądu), z jakiego został wykonany, jego konduktancję określa wzór:
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przewodnością, dotyczący przewodności
Wiktionary
rzecz. przewodność ż.
Wiktionary
Przewodowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka.
Wikipedia
1. rura lub kanał w urządzeniach wentylacyjnych albo wodociągowych;
2. element obwodu elektrycznego, po którym przepływa energia elektryczna;
3. w prawie: zespół czynności zmierzających do osiągnięcia skutku prawnego;
4. w organizmie ludzkim, zwierzęcym lub roślinnym: kanał lub kanalik łączący narządy lub przewodzący substancje;
5. przewód doktorski, habilitacyjny - postępowanie związane z przeprowadzeniem doktoratu lub habilitacji;
6. w dawnej Polsce: przewiezienie, przeprowadzenie kogoś, czegoś, zwykle przez przewodnika; dziś żywe tylko w wyrażeniach: pod czyimś przewodem, za czyimś przewodem - pod czyimś przewodnictwem, dowództwem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewodzić.
Wiktionary
Przewodzenie ciepła – proces wymiany ciepła między ciałami o różnej temperaturze pozostającymi ze sobą w bezpośrednim kontakcie. Polega on na przekazywaniu energii kinetycznej bezładnego ruchu cząsteczek w wyniku ich zderzeń. Proces prowadzi do wyrównania temperatury między ciałami.Przewodnictwem cieplnym nie jest przekazywanie energii w wyniku uporządkowanego (makroskopowego) ruchu cząstek.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɛvɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pševoʒẽńe
Wiktionary
czas. przewodzić
rzecz. przewodnik mrz./mos./mzw.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) kierować kimś lub jakąś działalnością; dowodzić, stać na przywództwie
(1.2) fiz. być przewodnikiem prądu, ciepła, drgań akustycznych
Wiktionary
(1.1) Komendant przewodzi swojemu oddziałowi.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɔd͡ʑit͡ɕ, AS: pševoʒ́ić
Wiktionary
rzecz. przewodniczący m., przewodnicząca ż., przewodnik m., przewodniczka ż., przewodzenie n., wodzenie n., dowodzenie n.
czas. wodzić ndk., dowodzić ndk.
przym. przewodnicki, przewodnikowy
Wiktionary
(1.1) prowadzić, rozkazywać
Wiktionary
regionalnie: gruby sworzeń łączący dyszel i śnice wozu
SJP.pl
zdrobnienie od: przewód
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Przeworno (niem. Prieborn) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, siedziba gminy Przeworno.
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Polsce, w województwie podkarpackim;
Wiktionary
Przeworsk (łac. Prevorscum, Civitas Prevorscensis, ukr. Переворськ, hebr. פשבורסק) – miasto w Polsce, w województwie podkarpackim, siedziba powiatu przeworskiego i gminy wiejskiej Przeworsk, na Podgórzu Rzeszowskim, nad Mleczką, przy trasie międzynarodowej E40, dawna siedziba magnaterii polskiej. Jedno z najstarszych miast regionu. Za czasów I Rzeczypospolitej do powiatu przeworskiego należały miasta takie jak: Rzeszów, Łańcut, Leżajsk czy Sokołów Małopolski.
Wikipedia
(1.1) W 1621 roku Przeworsk stał się prywatnym miastem rodu Lubomirskich.
Wiktionary
rzecz. przeworszczanin mos., przeworszczanka ż.
przym. przeworski
Wiktionary
przymiotnik od: Przeworsk
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Przeworska, związany z Przeworskiem
Wiktionary
(1.1) Na ziemi przeworskiej gleby są jakościowo zróżnicowane.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɔrsʲci, AS: pševorsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Przeworsk mrz., przeworszczanin mos., przeworszczanka ż.
Wiktionary
mieszkaniec Przeworska (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Przeworska (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Przewóz
SJP.pl
Przewoski (Przeworski, Przewóski, Rutendolf-Przewoski, Trzy Krze Ruty, błędnie Rütenberg-Przewoski) – kaszubski herb szlachecki, herb własny rodziny Przewoskich.
Wikipedia
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. osiedle w Krakowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) transport, przewiezienie
(1.2) daw. przystań
Wiktionary
przewóz:
Wikipedia
(1.1) Nasza firma zajmuje się przewozem osób na terenie Polski.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛvus, AS: pševus
Wiktionary
rzecz. przewoźnik m., przewożenie n., przewiezienie n.
czas. przewozić ndk., przewieźć dk.
przym. przewozowy
Wiktionary
(1.1) przewożenie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dostarczanie do miejsca przeznaczenia, wioząc kogoś lub coś
Wiktionary
rzecz. przewoźnik m., przewóz m., Woźnica ż./mos./mzw.
przym. przewozowy
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. przewieźć)
(1.1) wioząc kogoś lub coś, dostarczać do miejsca przeznaczenia
Wiktionary
(1.1) Mrówki przewożą przez granicę zwłaszcza papierosy i alkohol.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɔʑit͡ɕ, AS: pševoźić
Wiktionary
rzecz. przewoźnik m., przewóz m., Woźnica ż./mos./mzw.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
działalność polegająca na przewożeniu towarów lub osób
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek trudniący się przewozem
(1.2) przedsiębiorstwo trudniące się przewozem
Wiktionary
Przewoźnik – osoba fizyczna lub prawna oferująca ogółowi społeczeństwa transport w ramach usług regularnych lub okazjonalnych.
W Polsce to przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozu, a w transporcie kolejowym – na podstawie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu.
Wikipedia
(1.1) Przewoźnicy podejrzewali, że to szlachcic przebrany, ale nie śmieli go zatrzymać, bo słyszeli także, że książęce wojska niedaleko.
(1.2) Polski przewoźnik powiększył swoją flotę o 20 nowych samolotów.
(1.2) Prezes UTK nałożył kary finansowe na przewoźników kolejowych.
(1.2) Zgodnie z przepisami, kabotaż na obszarze UE może wykonywać każdy przewoźnik, który posiada licencję wspólnotową.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɔʑɲik, AS: pševoźńik
Wiktionary
rzecz. przewoźnictwo n., przewóz m., przewozówka ż., przewoźność ż., przewożenie n., przewoziny nmos., przewoźne n., przewiezienie n., wożenie n., wiezienie n., poprzewożenie n.
:: fż. przewoźniczka ż.
czas. przewozić ndk., przewieźć dk., wozić ndk., wieźć dk., poprzewozić dk.
przym. przewoźniczy, przewoźny
Wiktionary
środowiskowo: wózek szpitalny do przewożenia chorych
SJP.pl
środowiskowo: przetrzymywać negatyw zbyt długo w wywoływaczu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przewrócić)
(1.1) powodować upadek czegoś
(1.2) obracać na drugą stronę
(1.3) pot. rozrzucać podczas przeszukiwania
czasownik zwrotny niedokonany przewracać się (dk. przewrócić się)
(2.1) upadać
(2.2) leżąc, przekręcać się na drugi bok
Wiktionary
(1.1) Kot przewraca miskę do góry dnem.
(1.2) Ania zawsze przewracała sweter na lewą stronę przed praniem.
(2.1) Gdy zaczynałam uczyć się jeździć na łyżwach, często się przewracałam.
(2.2) Janek przewracał się niespokojnie na łóżku.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvrat͡sat͡ɕ, AS: pševracać
Wiktionary
rzecz. wywrót m., przewracanie n., przewrót m., przewrotka ż., przewrotność ż.
czas. wracać ndk., przewrócić dk.
przym. przewrotny
przysł. przewrotnie
Wiktionary
(1.1) obalać
Wiktionary
mechaniczne urządzenie w suszarniach służące do przesuwania przerabianego surowca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewracać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvraˈt͡sãɲɛ, AS: pševracãńe
Wiktionary
czas. przewracać
rzecz. przewrotka ż., przewrotność ż., przewrót mrz.
przym. przewrotny
Wiktionary
potocznie:
1. gra, zabawa oparta na przewracaniu czegoś;
2. rodzaj zabawki dziecięcej
SJP.pl
przeczulić;
1. uczynić nadmiernie wrażliwym, przeczulonym;
2. przewrażliwić się - stać się nadmiernie wrażliwym, przeczulonym
SJP.pl
przeczulić;
1. uczynić nadmiernie wrażliwym, przeczulonym;
2. przewrażliwić się - stać się nadmiernie wrażliwym, przeczulonym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zbyt duża wrażliwość; przeczulenie na punkcie czegoś
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvraʒlʲiˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: pševražlʹivʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
rzecz. wrażliwość ż.
przym. przewrażliwiony, wrażliwy
czas. przewrażliwić
Wiktionary
(1.1) hiperestezja, nadczułość
Wiktionary
przeczulić;
1. uczynić nadmiernie wrażliwym, przeczulonym;
2. przewrażliwić się - stać się nadmiernie wrażliwym, przeczulonym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. nadmiernie wrażliwy, łatwo ulegający emocjom, przeczulony
Wiktionary
(1.1) On jest wyjątkowo przewrażliwiony na swoim punkcie, na najmniejszą uwagę reaguje zdenerwowaniem i złośliwością.
(1.1) Może jestem przewrażliwiona, ale wydaje mi się, że Franek ma gorączkę.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvraʒlʲiˈvʲjɔ̃nɨ, AS: pševražlʹivʹi ̯õny
Wiktionary
rzecz. przewrażliwienie n.
przym. wrażliwy
Wiktionary
(1.1) nadwrażliwy, przeczulony
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewracać)
(1.1) dokonany od|przewracać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvrut͡ɕit͡ɕ, AS: pševrućić
Wiktionary
czas. przewracać
rzecz. przewrócenie n., wywrót mrz., przewrotka ż., przewrotność ż., przewrót mrz.
przym. przewrotny
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|świtnonć.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. nagła, gwałtowna zmiana w czymś, radykalny zwrot
(1.2) polit. nagła zmiana władzy państwowej, często dokonywana przy użyciu wojska
(1.3) lotn. figura akrobatyczna polegająca na przejściu samolotu z lotu poziomego w stromo wznoszący, następnie nawróceniu i zejściu lotem nurkowym na pierwotną wysokość, ale w kierunku przeciwnym
(1.4) sport. ćwiczenie gimnastyczne polegające na wykonaniu szybkiego obrotu ciała o 360° w płaszczyźnie pionowej
(1.5) muz. zob. przewrót interwału.
(1.6) muz. zob. przewrót akordu.
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. przewrócenie n., przewracanie n., przewrotka ż., przewrotność ż.
czas. przewracać ndk., przewrócić dk.
przym. przewrotowy, przewrotny
Wiktionary
(1.4) pot. fikołek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kopnięcie piłki z jednoczesnym wykonaniem przewrotu całym ciałem;
(1.2) mikol. nazwa systematyczna|Disciseda|Czern.|ref=tak., rodzaj grzyba z rodziny pieczarkowatych;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pʃɛˈvrɔtka, AS: pševrotka
Wiktionary
rzecz. przewrót m., przewracanie n., przewrócenie n., przewrotność ż.
czas. przewracać ndk., przewrócić dk.
przym. przewrotny, przewrotowy, przewrotkowy
przysł. przewrotnie
Wiktionary
(1.1) przerzutka, nożyce
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób przewrotny
Wiktionary
rzecz. przewrotność ż., przewrotka ż.
przym. przewrotny
czas. przewracać
Wiktionary
(1.1) chytrze, fałszywie, obłudnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przewrotnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przewrotny; bardziej przewrotny
SJP.pl
potocznie, rzadko: osoba postępująca fałszywie, obłudnie, której zachowania są dwuznaczne; krętacz, obłudnik, hipokryta, dwulicowiec
SJP.pl
1. bycie zakłamanym, obłudnym, podstępnym; fałszywość, dwulicowość, obłuda, hipokryzja;
2. postępek nacechowany fałszem, obłudą, chytrością; podstęp;
3. przenośnie: bycie zaskakującym, zwodniczym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha kogoś, kto zachowuje się chytrze, przewrotnie, podstępnie i fałszywie
(1.2) postępek przewrotny, nacechowany fałszem, obłudą, chytrością; podstęp
(1.3) przen. bycie przewrotnym, zaskakującym, zwodniczym
Wiktionary
rzecz. przewracanie n., przewrót m., przewrotka ż.
czas. przewracać ndk., przewrócić dk.
przym. przewrotny
przysł. przewrotnie
Wiktionary
(1.1) perfidia, chytrość, przebiegłość, podstępność, jezuityzm, makiawelizm, fałszywość, dwulicowość, hipokryzja
(1.3) zwodniczość, dwuznaczność, wieloznaczność, przekora
Wiktionary
1. cechujący się fałszem, zakłamaniem, obłudą, posługujący się podstępem i wykrętami; podstępny, wykrętny;
2. przenośnie: ukrywający prawdziwe oblicze, np. przewrotny tytuł książki; zwodniczy, zaskakujący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odznaczający się fałszem, obłudą
(1.2) działający lub zrobiony na opak
(1.3) skrywający prawdziwe cechy
(1.4) daw. taki, którego celem jest przewrót
Wiktionary
rzecz. przewrotność ż., przewrót mrz., przewrotka ż., przewracanie n., przewrócenie n.
czas. przewracać ndk., przewrócić dk.
przym. przewrotowy
przysł. przewrotnie
Wiktionary
(1.1) fałszywy, intrygancki, kłamliwy, obłudny, oszukańczy, wykrętny
(1.2) opaczny, przekorny, psotny
(1.3) niepewny, skryty, tajemniczy, zakonspirowany
(1.4) przewrotowy, rewolucyjny, wywrotowy
Wiktionary
dawniej: wróżąc, przepowiadać coś komuś
SJP.pl
doskonały, świetny
SJP.pl
dawniej: użyć w nadmiarze nowych wyrazów
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przewyższyć)
(1.1) być wyższym od kogoś lub czegoś
(1.2) mieć większą liczbę czegoś
(1.3) prześcigać kogoś, być lepszym
Wiktionary
(1.1) Adam przewyższa Janka o głowę.
(1.2) Nasze wpływy przewyższają wydatki.
(1.3) Przewyższasz go wiedzą.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɨʃːat͡ɕ, AS: pševy•šać
Wiktionary
przym. wysoki, wysokościowy
rzecz. wysokościowiec mrz., wysokość ż., przewyższanie n.
przysł. wysoko
temsłow. wysoko-
Wiktionary
(1.3) górować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przewyższać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛvɨʃˈːãɲɛ, AS: pševy•šãńe
Wiktionary
czas. przewyższać
przysł. wysoko
przym. wysoki, wysokościowy
temsłow. wysoko-
rzecz. wysokościowiec mrz., wysokość ż.
Wiktionary
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. przewyższać)
(1.1) dokonany od|przewyższać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈvɨʃːɨt͡ɕ, AS: pševy•šyć
Wiktionary
przysł. wysoko
przym. wysoki, wysokościowy
temsłow. wysoko-
rzecz. wysokościowiec mrz., wysokość ż.
Wiktionary
dawniej: przyswajać, zapożyczać, przejmować
SJP.pl
przenosić prawo własności nieruchomości na inną osobę lub instytucję
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
miejsce na dziale wodnym którędy przeciągano łodzie z systemu jednej rzeki do systemu drugiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zwłoka
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pʃɛˈvwɔka, AS: pševu̯oka
Wiktionary
rzecz. przewlekanie n., przewleczenie n., przewlekłość ż.
czas. przewlekać ndk., przewlec dk.
przym. przewlekły
przysł. przewlekle
Wiktionary
poprzez; z powodu, ze względu na
SJP.pl
przyimek, służący do określania…
(1.1) …drogi lub przeszkody, jaką się przebywa podczas wykonywania danej czynności
(1.2) …narzędzia użytego do wykonania czynności
(1.3) …wykonawcy czynności w formach strony biernej
(1.4) …przyczyny wykonania czynności
(1.5) …czasu trwania czynności
(1.6) …operacji dzielenia (w matematyce)
Wiktionary
(1.1) Pociąg jedzie przez most.
(1.2) Astronomowie patrzą przez teleskopy.
(1.3) Piotrek nie był lubiany przez panią od polskiego.
(1.4) Przez te twoje głupie pomysły nie mamy już pieniędzy!
(1.5) Pisał do niej list przez trzy godziny, a potem zapomniał przykleić znaczek na kopertę.
(1.6) Proszę pani, a Kamil nie wie, ile to jest osiem przez dwa, a ja wiem, że cztery!
Wiktionary
IPA: pʃɛs, AS: pšes
Wiktionary
(1.4) z powodu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) nadzwyczaj, niezwykle, bardzo zabawny
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛzaˈbavnɨ, AS: pšezabavny
Wiktionary
przysł. przezabawnie
rzecz. zabawa ż.
Wiktionary
(1.1) przekomiczny, prześmieszny
Wiktionary
zżąć pewną ilość zboża, trawy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zbyt najedzony
(1.2) pot. za bardzo opanowany przez co
Wiktionary
rzecz. przeżarcie n.
czas. przeżreć dk.
Wiktionary
(1.1) przejedzony
Wiktionary
dawniej: przepalić
SJP.pl
dawniej: przepalić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Zbrosławice;
Wiktionary
Przezchlebie (od 10 marca 1947; od 27 listopada 1945 do 10 stycznia 1947 Bezchlebie, od 10 stycznia 1947 do 10 marca 1947 Brzezchlebie; niem. Preschlebie) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Zbrosławice.
We wsi był przystanek kolejowy Przezchlebie.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.
Wikipedia
(1.1) Gdy będziesz w Przezchlebiu wstąp do Hildy.
Wiktionary
rzecz. przezchlebianin mos., przezchlebianka ż.
przym. przezchlebski
Wiktionary
taki, który wykonuje się przez czaszkę
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Przeździecki (Przeździecka, Przeździeccy), Przezdziecki (Przezdziecka, Przezdzieccy), (biał.) Пшаздзецкі, (ros.) Пшездецкий:
Wikipedia
przyimek
(1.1) forma oboczna przyimka → przez
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛzɛ, AS: pšeze
Wiktionary
żeglując, pokonać pewną przestrzeń
SJP.pl
1. zrobić ręką lub czymś trzymanym w ręku znak krzyża nad kimś lub nad czymś w celu błogosławieństwa;
2. przeżegnać się - zrobić ręką znak krzyża na sobie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. żegnać)
(1.1) rel. uczynić nad kimś lub nad czymś znak krzyża
czasownik zwrotny dokonany przeżegnać się (ndk. żegnać się)
(2.1) rel. uczynić nad sobą znak krzyża
Wiktionary
rzecz. przeżegnanie n.
czas. żegnać
Wiktionary
przez niego
SJP.pl
forma ściągnięta
(1.1) książk. przez niego
Wiktionary
(1.1) Częściowym powrotem do psychologicznej interpretacji jest doktryna Jeana Piageta, zwana przezeń epistemologią genetyczną.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛzɛ̃ɲ, AS: pšezẽń
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeżerać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. choroba będąca następstwem obniżenia odporności ustroju po zziębnięciu
(1.2) odczasownikowy od|przeziębić.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌpʃɛʑɛ̃mˈbʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: pšeźẽmbʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
czas. przeziębić (się) dk., przeziębiać (się) ndk.
przym. przeziębiony, przeziębieniowy
Wiktionary
(1.2) zaziębienie, zziębnięcie
Wiktionary
chory na skutek przeziębienia
SJP.pl
bardzo zziębnąć, zmarznąć; przemarznąć
SJP.pl
bardzo zziębnąć, zmarznąć; przemarznąć
SJP.pl
człon rodzajowy niektórych motyli z rodziny wachlarzykowatych, np. przezierka pokrzywianka, przezierka prosowianka
SJP.pl
Wikipedia
1. przyrząd zwiększający dokładność celowania; diopter
2. motyl z rodziny o tej samej nazwie
3. niewielki otwór w drzwiach, bramie itp., służący do wyglądania; wizjer; judasz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielki otwór do wyglądania
Wiktionary
Wikipedia
rodzina motyli podobnych do os, średniej wielkości, o ciele zwykle z żółtymi paskami i przezroczystych skrzydłach na brzegach pokrytych łuskami
SJP.pl
Przeziernikowate (Sesiidae syn. Aegeriidae) – rodzina motyli obejmująca około 1000 gatunków.
Skrzydła przezroczyste, ciało zwykle z żółtymi paskami, często jaskrawymi. Z wyglądu są podobne do os i potrafią naśladować wydawane przez nie w czasie lotu odgłosy. Gąsienice niektórych gatunków są szkodnikami roślin uprawnych.
Wikipedia
o cechach przeziernikowatych (rodzina motyli)
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) spędzić gdzieś zimę
Wiktionary
(1.1) Stara Irlandka z naprzeciwka przezimowała na Cyprze, a teraz wróciła na lato do Belfastu.
Wiktionary
czas. zimować ndk.
rzecz. zimownik mzw./mos., zimowisko n., zimowanie n., przezimowanie n., zima ż.
przysł. zimowo, zimą
przym. zimowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przezimować.
Wiktionary
rzecz. zimowisko n., zimowlina ż., zima ż., zimówka ż., zimno n., zimowanie n.
czas. przezimować dk., zimować ndk.
przym. zimowy, zimny
przysł. zimno, zimowo
Wiktionary
przysłówek
(1.1) stpol. bez liku
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛzlʲiʃ, AS: pšezlʹiš
Wiktionary
(1.1) bezlisz
Wiktionary
Wikipedia
dawna prosta waga przesuwnikowa o stałym odważniku; waga rzymska, bezmian
SJP.pl
wyrostek na ciele niektórych owadów, będący pozostałością zredukowanego skrzydła
SJP.pl
Przezmianki, haltery (łac. halteres) – zredukowana para skrzydeł występujących na zatułowiu muchówek (Diptera) i śródtułowiu samców wachlarzoskrzydłych (Strepsiptera).
Składają się z nasady, nóżki i główki. Pełnią między innymi rolę narządów zmysłu – informują o położeniu ciała, działają jako stymulator lotu. Przezmianki mają zazwyczaj kształt kolbek osadzonych na cienkich trzonkach, bywają też przezmianki łuskowate. Są wypełnione hemolimfą.
Wikipedia
Przeźmierowo – wieś sołecka położona w zachodniej Polsce, leży w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne. Przez Przeźmierowo przebiega droga krajowa nr 92. Ze wschodu przylega do wsi teren Portu lotniczego Poznań-Ławica, a od zachodu do lasku przeźmierowskiego. Miejscowość zalicza się do aglomeracji poznańskiej.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeznaczyć)
(1.1) określać cel
Wiktionary
(1.1) On przeznacza połowę swojej pensji na żywność.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈznat͡ʃat͡ɕ, AS: pšeznačać
Wiktionary
rzecz. przeznaczony mos., przeznaczenie n., przeznaczanie n., przeznaczona ż.
czas. przeznaczyć dk.
przym. przeznaczony
Wiktionary
(1.1) predestynować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeznaczać.
Wiktionary
czas. przeznaczać, przeznaczyć
rzecz. przeznaczenie n., przeznaczona ż., przeznaczony mos.
przym. przeznaczony
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) cel, dla którego służy dana rzecz
(1.2) nieunikniona przyszłość; coś, co musi się stać
(1.3) odczasownikowy od|przeznaczyć.
Wiktionary
Przeznaczenie – los, dola, fatum, fortuna; to co powiedziane, przepowiedziane, zarządzone przez bogów; nieuchronna przyszłość. Z definicji jest tylko jedno przeznaczenie (przyszłość) i nie może być ono zmienione.
Według koncepcji przeznaczenia losy człowieka są z góry określone (zobacz: predeterminizm, kismet). Takie postawienie sprawy działało jednak deprymująco. Dlatego próbowano poznać przyszłość (zobacz: wróżby, astrologia, horoskop, jasnowidzenie, prorokowanie, Yijing), a następnie na nią wpływać: poprzez uczynki podporządkowane regułom uznawanym za sposób polepszenia losu lub za pomocą magii.
Wikipedia
(1.1) Stworzyłem urządzenie, którego przeznaczeniem jest pomoc osobom niesłyszącym.
(1.2) Wróżka wywróżyła mi, że moim przeznaczeniem jest zawód aktora i życie w bogactwie.
(1.3) Burmistrz zapowiedział przeznaczenie dużej kwoty na nowy stadion.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛznaˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pšeznačẽńe
Wiktionary
rzecz. przeznaczony mos., przeznaczanie n., przeznaczona ż.
czas. przeznaczać ndk., przeznaczyć dk.
przym. przeznaczony
Wiktionary
(1.2) los, fatum
Wiktionary
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy bierny od: przeznaczyć
(1.2) o kobietach: będąca czyimś przeznaczeniem
forma przymiotnika.
(2.1) rodzaj żeński: zob. przeznaczony.
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) przen. osoba, w której upatruje się przyszłą żonę
Wiktionary
(1.1) Ta szczoteczka jest przeznaczona do mycia paznokci.
(1.2) One są wam przeznaczone.
(2.1) No i spotkała ciebie łotrze przeznaczona tobie dola!
(3.1) Oto idzie moja przeznaczona!
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛznaˈt͡ʃɔ̃naˈ, AS: pšeznačõna
Wiktionary
czas. przeznaczyć dk., przeznaczać ndk.
rzecz. przeznaczenie n., przeznaczanie n., przeznaczony m.
przym. przeznaczony
Wiktionary
(3.1) ukochana
Wiktionary
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy bierny od: przeznaczyć
(1.2) o człowieku, ludziach: będący czyimś przeznaczeniem
przymiotnik
(2.1) taki, który musi się stać
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) przen. książk. osoba, w której upatruje się przyszłego partnera
Wiktionary
(1.1) Ta szczoteczka jest przeznaczona do mycia paznokci.
(1.2) Jesteśmy sobie przeznaczeni.
(2.1) No i spotkał ciebie łotrze przeznaczony tobie los!
(3.1) Oto idzie mój przeznaczony!
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛznaˈt͡ʃɔ̃nɨ, AS: pšeznačõny
Wiktionary
czas. przeznaczyć dk., przeznaczać ndk.
rzecz. przeznaczenie n., przeznaczanie n., przeznaczona ż.
Wiktionary
(2.1) przesądzony, nieunikniony, nieuchronny, konieczny
(3.1) ukochany
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przeznaczać)
(1.1) dokonany od|przeznaczać.
Wiktionary
(1.1) Przeznaczyli pieniądze na cele naukowe.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈznat͡ʃɨt͡ɕ, AS: pšeznačyć
Wiktionary
rzecz. przeznaczony mos., przeznaczanie n., przeznaczenie n., przeznaczona ż.
czas. przeznaczać ndk.
przym. przeznaczony
Wiktionary
zmienić znak drogowy lub logo w danym miejscu
SJP.pl
taki, który wykonuje się przez odbytnicę
SJP.pl
kobieta przezorna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która jest rozważna, zapobiegliwa
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. lp. ż. od: przezorny
Wiktionary
(1.1) Przezorna zawsze ubezpieczona.
(2.1) Jest przezorna kobieta i nie ma przezornej kobiety.
(2.1) Moja droga przezorna kobieto!
Wiktionary
IPA: pʃɛˈzɔrna, AS: pšezorna
Wiktionary
rzecz. przezorny mos., przezorność ż.
przym. przezorny
przysł. przezornie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przezorny
Wiktionary
(1.1) [...] albo mię otoczyły górne światła one, / które mocą niebieską przezornie stworzone, [...].
(1.1) Ale rezonujmy rozsądnie i sprawiedliwie, myślmy tak o nich, jak należy, mądrze i przezornie, [...].
(1.1) Ojalika zatrzymała się za wrakiem unieruchomionej na zawsze ciężarówki, ograbionej przezornie ze wszystkiego, co przenośne, nawet szyb:[https://archive.org/details/wkrajuniewiernyc0000duka/page/117/mode/1up 117].
(1.1) Meyer przezornie wyłączył się
(1.1) Cztery pary oczu patrzyły na niego nieufnie i z niepokojem, a czworo ust przezornie milczało:[https://archive.org/details/lesio0000chmi/page/269/mode/1up 269].
(1.1) Janusz spojrzał na przyjaciół bystrzej i przezornie odsunął się na drugi koniec pnia:[https://archive.org/details/uczniowiespartak0000unse/page/41/mode/1up 41].
(1.1) Bubo zaskomlał, ale Kalias nie oglądając się ruszył dalej, przezornie szerokim półkolem omijając pracujących przy rozbiórce chaty.
(1.1) Namyślałem się przezornie i długo, jakby ów milionowy majątek dla nas utrzymać.
(1.1) Odłożyła worek — wbiła przezornie igłę w wór, żeby się nie wysmyknęła — [...]
(1.1) To rzekłszy, zsiadł z konia i Helenie zsiąść pomógł; następnie jął zdejmować terlice i wydobywać zapasy żywności, w które się był przezornie w Rozłogach zaopatrzył.
(1.1) Przezornie, bacząc na szczęśliwą porę, / Rzucajmy iskry w serca[,] do burz skore…
(1.1) Słoń powolnym ruchem zwrócił głowę w kierunku Tomka trzymającego w ręku apetyczny owoc. Wyciągnął trąbę, lecz Tomek, niepewny bezpieczeństwa, przezornie schował się za stojącego przy nim Smugę.
(1.1) Zakupioną niedawno trzyletnią corsę sołtys przezornie ubezpieczył od wszelkiego rodzaju wypadków, w tym kradzieży.
(1.1) Przezornie sprawdziłem godzinę odjazdu pociągu z Raciborza, godzinę, o której zatrzymuje się w Rybniku, i o której przyjeżdża do Warszawy. Wszystko się zgadzało.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈzɔrɲɛ, AS: pšezorńe
Wiktionary
rzecz. przezorny mos., przezorność ż., przezorna ż.
przym. przezorny
Wiktionary
(1.1) zapobiegliwie, przewidująco, ostrożnie, rozważnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przezornie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przezorny
SJP.pl
zdolność przewidywania, ostrożność, zapobiegliwość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie przezornym
Wiktionary
przym. przezorny
przysł. przezornie
rzecz. przezorny mos., przezorna ż.
Wiktionary
(1.1) ostrożność, zapobiegliwość
Wiktionary
1. przewidujący następstwa, zważający na przyszłość; ostrożny, czujny, przenikliwy, baczny;
2. wynikający z takiego postępowania, np. przezorna rada
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozważny, przewidujący konsekwencje
(1.2) stpol. przezroczysty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) ktoś przezorny (1.1)
Wiktionary
IPA: pʃɛˈzɔrnɨ, AS: pšezorny
Wiktionary
rzecz. przezorna ż., przezorność ż.
przysł. przezornie
Wiktionary
(1.1) dalekowzroczny, przewidujący, zapobiegliwy
Wiktionary
taki, który wykonuje się przez otrzewną
SJP.pl
stać się zupełnie żółtym
SJP.pl
stać się zupełnie żółtym
SJP.pl
przysłówek
(1.1) daw. bezpiecznie, spokojnie
Wiktionary
(1.1) Będzie tu przezpiecznie jak nigdzie indziej!
Wiktionary
taki, który wykonuje się przez pochwę
SJP.pl
taki, który wykonuje się przez przełyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. przezrocze.
Wiktionary
rodzaj ryb okoniokształtnych
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówków: przezroczysto, przezroczyście
SJP.pl
biały przepuszczający światło; przeźroczystobiały
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest przezroczyste
Wiktionary
Przezroczystość – zdolność materiału, ośrodka do przewodzenia (transmitancji) światła.
Wikipedia
rzecz. przezrocze n.
przym. przezroczysty, przeźroczysty
przysł. przezroczyście
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: przezroczysty
SJP.pl
1. przepuszczający promienie świetlne; przejrzysty; ażurowy;
2. umożliwiający wgląd otoczenia za sobą; transparentny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) inaczej → przezroczysty
Wiktionary
(1.1) Jak myślisz, dlaczego muchy nie widzą przeźroczystego okna?
(1.1) Możemy zobaczyć dno jeziora, ponieważ woda jest przeźroczysta.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛʑrɔˈt͡ʃɨstɨ, AS: pšeźročysty
Wiktionary
rzecz. przezroczystość, przeźroczystość
przym. przezroczysty
przysł. przezroczyście, przeźroczyście
Wiktionary
(1.1) zob. przezroczysty.
Wiktionary
przeźrotka szklista - gatunek ślimaka płucodysznego
SJP.pl
taki, który wykonuje się przez skórę
SJP.pl
dawniej: zmienić ubranie, przebrać
SJP.pl
gryźć, żuć długo i dokładnie, rozdrabniać zębami
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeżuć)
(1.1) fizj. żując, rozdrabniać pokarm zębami
(1.2) fizj. zool. żuć powtórnie połknięty wcześniej pokarm
(1.3) przen. rozmyślać wielokrotnie na ten sam temat; przeżywać coś w sobie nieustannie
Wiktionary
rzecz. przeżucie n., przeżuwacz mzw., przeżuwanie n., żujka ż.
czas. żuć, przeżuć dk.
Wiktionary
(1.3) przemyśliwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. ssak z uzębieniem i żołądkiem przystosowanym do przeżuwania roślin;
Wiktionary
IPA: pʃɛˈʒuvat͡ʃ, AS: pšežuvač
Wiktionary
rzecz. przeżuwanie n., przeżucie n., żujka ż.
czas. przeżuwać ndk., przeżuć dk.
Wiktionary
Przeżuwacze (Ruminantia) – podrząd ssaków z rzędu Cetartiodactyla. Są to ssaki o stosunkowo wysokich kończynach, gęstym futrze i czaszce uzbrojonej (z wyjątkiem kanczyli) w rogi lub poroże. Dawniej do przeżuwaczy zaliczano też wielbłądowate. Przeżuwacze są roślinożerne, a ponieważ połykają pokarm słabo pogryziony, ulega on później przeżuciu, w chwilach, gdy zwierzęta się nie pasą. W żołądkach przeżuwaczy występują mikroorganizmy symbiotyczne trawiące błonnik. Żołądek u większości gatunków składa się z czterech komór (żwacz, czepiec, księgi i trawieniec).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeżuwać.
Wiktionary
rzecz. przeżuwacz m., żujka ż.
czas. przeżuwać ndk.
Wiktionary
dodatkowa nazwa nadana komuś, często o charakterze ironicznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dodatkowa nazwa nadana komuś, często o charakterze ironicznym
Wiktionary
Przezwisko – rodzaj pseudonimu stosowanego do określenia lub identyfikacji danej osoby. Przezwisko z reguły ma charakter obraźliwy. Przezwisko bez obraźliwego wydźwięku to pseudonim (lub ksywa), w internecie używa się także określeń login lub nick.
Wikipedia
IPA: pʃɛˈzvʲiskɔ, AS: pšezvʹisko
Wiktionary
rzecz. przezywanie n., przezwanie n.
czas. przezywać ndk., przezwać dk., zwać ndk., nazwać dk., nazywać ndk.
przym. przezwiskowy
Wiktionary
(1.1) pot. ksywka, nick, pseudonim
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przezwyciężyć)
(1.1) pokonywać coś z wysiłkiem
czasownik zwrotny niedokonany przezwyciężać się (dk. przezwyciężyć się)
(2.1) opanowywać siłą woli własne uczucia, zachowania
Wiktionary
czas. przezwyciężyć
rzecz. przezwyciężanie n., przezwyciężenie n.
Wiktionary
(1.1) przemagać, pokonywać, zwyciężać
Wiktionary
dający się przezwyciężyć
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przezwyciężać)
(1.1) dokonany od|przezwyciężać.
czasownik zwrotny dokonany przezwyciężyć się (ndk. przezwyciężać się)
(2.1) dokonany od|przezwyciężać się.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛzvɨˈt͡ɕɛ̃w̃ʒɨt͡ɕ, AS: pšezvyćẽũ̯žyć
Wiktionary
rzecz. przezwyciężenie n., przezwyciężanie n.
czas. przezwyciężać ndk.
Wiktionary
(1.1) pokonać, przełamać, przemóc, zwalczyć
Wiktionary
czasownik dokonany (ndk. przeżywać)
(1.1) pozostać przy życiu
(1.2) doświadczyć czegoś
(1.3) żyć dłużej od kogoś
Wiktionary
(1.1) - A skąd ty wiesz, że przeżyjesz jeszcze trzy dni, jeśli nam nie wskażesz Wolfa?
(1.2) Tuż przed imprezą Iwonka przeżyła ogromny kryzys odzieżowy – dosłownie nie miała co na siebie włożyć!
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛʒɨt͡ɕ, AS: pšežyć
Wiktionary
rzecz. przeżywanie n., przeżycie n., przeżytek m., życie n.
czas. przeżywać ndk., żyć
przym. przeżyty, żywy, życiowy
przysł. życiowo
Wiktionary
(1.1) przetrwać, reg. śl. obstoć.
(1.2) doświadczyć, zaznać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeżyć.
(1.2) stan psychiczny powstający wskutek silnych bodźców zewnętrznych, silne wrażenie pozostawiające ślady w psychice
(1.3) pot. przeżyte wydarzenia i sytuacje będące przyczyną przeżycia (1.2)
Wiktionary
IPA: pʃɛˈʒɨt͡ɕɛ, AS: pšežyće
Wiktionary
czas. przeżyć
rzecz. przeżywanie n., przeżytek mrz.
przym. życiowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący stanu psychicznego związanego z doznaniem jakiej żywej emocji, silnego wrażenia
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przepędzić
Wiktionary
1. coś przestarzałego, nieaktualnego; anachronizm, relikt, staroć;
2. w biologii: gatunek zwierzęcia lub rośliny, należący do jednostki taksonomicznej bliskiej wyginięcia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzecz przestarzała, niemodna, zjawisko będące pozostałością z przeszłości
Wiktionary
Przeżytek – kategoria wprowadzona do antropologii przez szkołę ewolucjonistyczną stanowiąca jedną z podstaw metodologicznych tej szkoły. Oznacza jakiś zwyczaj, przekonanie czy praktykę kulturową, którą trudno uzasadnić w kategoriach obecnie charakterystycznych dla danej kultury. Antropolodzy ewolucjonistyczni zakładają, że jest to niezbity dowód, że ta praktyka, przekonanie czy zwyczaj, jest pozostałością sposobu myślenia, kategorii i założeń tej kultury w odległej przeszłości.
Wikipedia
(1.1) (…) wesela, które dla wielu młodych osób są zbędnym dodatkiem. Czy dziś jest to już przeżytek, który kojarzy się tylko ze stratą pieniędzy?.
Wiktionary
rzecz. przeżywalność ż., przeżywanie n., przeżycie n.
czas. przeżywać ndk., przeżyć dk.
Wiktionary
(1.1) anachronizm, archaizm, relikt, skansen, starzyzna
Wiktionary
1. będący przeżytkiem, bez znaczenia; nieaktualny, przestarzały;
2. znudzony życiem; zblazowany, zużyty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. nieaktualny, nie mający już znaczenia, przestarzały, będący zabytkiem
(1.2) przest. znudzony, przesycony życiem
Wiktionary
(1.1) Daremne żale — próżny trud, / Bezsilne złorzeczenia! / Przeżytych kształtów żaden cud / Nie wróci do istnienia.
(1.1) [Józef Ignacy] Kraszewski w powieści „Morituri” przedstawił arystokrację jako warstwę przeżytą, skazaną na zagładę.
(1.1) Poprzedziła je ostra dyskusja, która sprowadzała się do następujących kwestii: 1) czy przeprowadzić wybory do obydwu izb parlamentu przewidzianych w konstytucji 1875r., 2) czy potraktować ustrój III Republiki [Francuskiej] jako przeżyty i odrzucony, a w związku z tym dokonać wyboru nowej konstytuanty w celu przygotowania i uchwalenia nowej ustawy zasadniczej, 3) czy przeprowadzić łącznie referendum w kwestiach ustrojowych i wybrać nowy parlament.
(1.1) Spotykali się regularnie w kawiarni w centrum miasta. Okazało się jednak, że ta przeżyta formuła nie satysfakcjonowała ani pana [Witolda] Gombrowicza, ani jego współtowarzyszy.
(1.1) Jesteśmy na progu nowej ery, tak, ery. Opuszczamy stare, przeżyte formy — z wyjątkiem średniowiecznej rzeźby, ma się rozumieć.
(1.1) I ta ustawa rzeczywiście, jak koledzy i koleżanki mówią, ma zastąpić starą, już przeżytą. Ma stworzyć nowe warunki.
(1.2) Lelja, istota niegdyś w swych uczuciach zawiedziona, teraz przeżyta, zniechęcona ku światu, szuka, pragnie wynaleźć żywiołów nowego życia.
(1.2) W uśmiechu jego cynicznym znać było przeżytego rozpustnika, któremu z wychylonej czary ziemskich rozkoszy zostały same męty tylko.
(1.2) Piasecki nie był człowiekiem przeżytym, ale też i nie konserwował bynajmniej młodości swojej, korzystając z niej skwapliwie przy każdej sposobności.
(1.2) Pan Cezar zeszedł do rzędu przeżytych salonowców, których życie jest ciągłym kręciarstwem!
(1.2) Fantazy [Juliusza] Osterwy nie miał w sobie nic z młodzieńczej egzaltacji; był to człowiek przeżyty, przedwcześnie postarzały, zatruty goryczą doświadczeń.
Wiktionary
czas. przeżyć
Wiktionary
(1.1) nienowoczesny
(1.2) zblazowany, zużyty
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeżyć)
(1.1) zob. przeżyć.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈʒɨvat͡ɕ, AS: pšežyvać
Wiktionary
przym. żywy, życiowy
czas. żyć, przeżyć
rzecz. przeżywanie n., przeżytek mrz.
Wiktionary
1. zdolność trwania przy życiu;
2. stopień zdolności przeżycia wyrażony w liczbach
SJP.pl
Krzywa przeżywalności – graficzna ilustracja statystycznych danych dotyczących liczebności populacji, jej struktury wiekowej i śmiertelności w poszczególnych klasach wiekowych. Dane są gromadzone w tabelach przeżywania, zawierających np. określone dla poszczególnych klas wartości liczby osobników dożywających do początku klasy i ich udział w całej populacji, liczbę należących do każdej klasy osobników umierających i wynikający z tych wartości współczynnik śmiertelności. Kształt krzywych przeżywalności wskazuje, jakie strategie życiowe stosują poszczególne gatunki dla przetrwania populacji w ekosystemie. Umożliwiają oszacowanie średniej długości życia osobników i wskazanie okresu występowania największej śmiertelności.
Wikipedia
1. o chorobie: niekoniecznie śmiertelny;
2. doznawany, doświadczalny;
3. potocznie: akceptowalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeżywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛʒɨˈvãɲɛ, AS: pšežyvãńe
Wiktionary
rzecz. przeżycie n., przeżywalność ż., przeżytek mrz.
czas. przeżywać ndk., przeżyć dk.
przym. życiowy
Wiktionary
Przeżywiczenie – wada drewna z grupy wad budowy, polegająca na miejscowym, nadmiernym przesyceniu żywicą drewna.
Przeżywiczenie wywołane może być uszkodzeniami mechanicznymi w sąsiedztwie spały żywczarskiej, spał wywołanych spałowaniem jeleniowatych, zabitek, lub działaniem mikroorganizmów (np. w zrakowaceniach, w odziomkowej części pnia z korzeniowcem wieloletnim). Często towarzyszy twardzicy.
Wikipedia
skrót od: przełom
SJP.pl
skrót
(1.1) przełożył, przełożyła, przełożyli, przełożyły
Wiktionary
skr. przekł.
Wiktionary
(1.1) tł., tłum.
Wiktionary
1. rozłączając połączenie jakichś przewodów, łączyć jeden z nich z innym przewodem;
2. włączać inny program działania jakiegoś urządzenia;
3. rozmawiając z kimś, umożliwiać mu rozmowę telefoniczną z kimś innym
SJP.pl
część centrali telefonicznej, w której znajduje się przełącznica główna
SJP.pl
dający się przełączyć
SJP.pl
architektoniczne połączenie budynków służące na ogół do komunikacji między nimi
SJP.pl
Przełączka – forma ukształtowania terenu, niewybitne, poprzeczne obniżenie w przebiegu grzbietu górskiego lub grani między sąsiednimi szczytami lub turniami, mała (często w sensie "płytka", czasem również w sensie "mniejsza od sąsiedniej") przełęcz. Pojęcie używane głównie w literaturze przewodnikowej i w gwarze taternickiej.
Np. Przełączka pod Zadnim Mnichem, Przełączka nad Dolinką Buczynową.
Wikipedia
przełącznica telefoniczna - urządzenie automatycznej centrali telefonicznej umożliwiające dogodne dołączenie doprowadzonych do centrali łączy abonenckich lub międzycentralowych; kros
SJP.pl
Przełącznik, komutator, switch – urządzenie łączące segmenty sieci komputerowej pracujące głównie w drugiej warstwie modelu ISO/OSI (łącza danych). Jego zadaniem jest przekazywanie ramki między segmentami sieci z doborem portu przełącznika, na który jest przekazywana.
Pierwszy przełącznik ethernetowy (Kalpana Etherswitch EPS-1500) został wprowadzony przez firmę Kalpana w 1990 roku.
Wikipedia
1. przyrząd do włączenia lub wyłączenia jakiegoś urządzenie lub obwodu elektrycznego;
2. rodzaj koncentratora sieci teleinformatycznej, umożliwiający podłączenie do niej wielu urządzeń; switch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. podzespół umożliwiający zmianę obwodu elektrycznego;
(1.2) inform. urządzenie łączące komputery oraz inny sprzęt w sieć komputerową
Wiktionary
Przełącznik (ang. two-position switching device) – łącznik elektryczny przeznaczony do załączania lub wyłączania torów prądowych w jednym jednobiegunowym lub wielobiegunowym obwodzie.
Wikipedia
IPA: pʃɛˈwɔ̃n͇t͡ʃʲɲik, AS: pšeu̯õṇčʹńik
Wiktionary
rzecz. przełączanie n., przełączenie n., wyłącznik m., włącznik m.
czas. przełączyć dk., przełączać ndk.
przym. przełącznikowy
Wiktionary
(1.1) komutator, pot. pstryczek
(1.2) switch
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z przełącznikiem, dotyczący przełącznika
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛwɔ̃n͇t͡ʃʲɲiˈkɔvɨ, AS: pšeu̯õṇčʹńikovy
Wiktionary
rzecz. przełącznik m.
czas. przełączać, przełączyć
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przeładowywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛwaˈdɔvat͡ɕ, AS: pšeu̯adovać
Wiktionary
czas. przeładowywać, ładować
rzecz. ładownia ż., ładownica ż., wyładunek mrz., przeładowanie n., ładowarka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeładować.
Wiktionary
czas. ładować, przeładowywać, przeładować dk.
Wiktionary
miejsce przeznaczone do przeładowywania towarów
SJP.pl
Nabrzeże – linia brzegowa mola, pirsu lub kanału portowego wraz z przyległymi terenami portowymi, odpowiednio przystosowane (uzbrojone) do postoju i obsługi jednostek pływających. W żargonie marynarskim używa się też określenia keja.
Minimalne przystosowanie do postoju i obsługi to wyposażenie miejsca w polery do mocowania statków. Dodatkowo mogą być zainstalowane odbijacze, trapy, oświetlenie, przyłącza elektryczne i telefoniczne. Część nabrzeży jest wyposażona w rurociągi dostarczające na statek paliwo i wodę. Na nabrzeżach stoczniowych (remontowych) są zainstalowane dodatkowo instalacje sprężonego powietrza roboczego oraz tlenowo-acetylenowe.
Wikipedia
czasownik
(1.1) obciążać ładunkiem ponad miarę
(1.2) zmieniać ładunek, np. w broni palnej
(1.3) przenosić ładunek z jednego środka transportu na drugi
Wiktionary
(1.1) Ruszyłem w stronę Szyjki, demonstracyjnie przeładowując pepeszę.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛwadɔˈvɨvat͡ɕ, AS: pšeu̯adovyvać
Wiktionary
rzecz. przeładunek m., ładunek m., przeładowanie n., przeładowywanie n., ładownia ż., ładownica ż., wyładunek mrz., ładowarka ż.
czas. przeładować, ładować
przym. przeładunkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeładowywać.
Wiktionary
czas. ładować, przeładowywać ndk.
Wiktionary
przeładowywanie towaru
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przeładunkiem, dotyczący przeładunku
Wiktionary
(1.1) Każda z tych dzielnic ma już obecnie, u swego zarania, po kilkanaście tysięcy mieszkańców z hakiem, tak więc z usług przeładunkowych Dworca Południowego korzysta dziennie populacja rzędu Radomia, Kielc, Białegostoku.
Wiktionary
rzecz. ładownica ż., przeładunek mrz., wyładunek mrz., ładownia ż.
czas. przeładowywać, ładować
Wiktionary
wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) wieś sołecka w Świętokrzyskiem;
Wiktionary
Przełaj – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sędziszów. Przełaj leży na styku trzech województw: świętokrzyskiego, małopolskiego (wieś Karczowice) i śląskiego (wieś Koryczany).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
przym. przełajski
Wiktionary
najkrótszą drogą, nie trzymając się wytyczonej drogi; na przełaj
SJP.pl
potocznie: zawodnik uprawiający biegi przełajowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. pot. narta do uprawiania narciarstwa przełajowego
Wiktionary
rzecz. przełaj m.
Wiktionary
bieg lub wyścig odbywający się w naturalnie trudnym terenie
SJP.pl
→ Przełaj
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Przełajem
Wiktionary
rzecz. Przełaj mrz.
Wiktionary
cecha fizyczna minerałów polegająca na tym, że pod wpływem uderzenia pękają wzdłuż nieregularnej powierzchni
SJP.pl
Przełam − w mineralogii, zdolność minerału do dzielenia się wzdłuż powierzchni nierównych, przypadkowych niezwiązanych z wewnętrzną strukturą kryształu.
Cecha ta występuje zwłaszcza w przypadku kryształów, które nie mają łupliwości i rozpadają się pod działaniem czynników mechanicznych nieprawidłowo, wzdłuż krzywych powierzchni przełamu.
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. przełamywać)
(1.1) dokonany od|przełamywać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈwãmat͡ɕ, AS: pšeu̯ãmać
Wiktionary
czas. złamać
rzecz. przełom mrz., przełamanie n., przełamywanie n.
przym. przełomowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przełamać.
Wiktionary
Przełamanie (ang. breakthrough) – to natarcie na broniącego się przeciwnika; jest formą natarcia, w której wojska dążą do przedarcia się poprzez jego obronę. Przez przełamanie dąży się do uchwycenia obiektów w głębi, w ten sposób naruszona zostaje spoistość obrony przeciwnika. Ma ono miejsce na wąskim odcinku obrony, wymaga ześrodkowania odpowiednich sił i środków.
Wikipedia
czas. przełamać dk.
rzecz. przełom mrz., przełamywanie n.
przym. przełomowy
Wiktionary
nadmiernie odławiać ryby na jakimś obszarze wodnym, powodując zmniejszenie się pogłowia ryb
SJP.pl
warstwa skały osadowej występujaca wśród innej skały osadowej o znacznie większej miąższości
SJP.pl
1. miejsce przełażenia (np. w zaroślach), otwór w murze, płocie itp.;
2. mostek przerzucony w kopalni nad przenośnikami, rynnami, służący do przechodzenia
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: przełaz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wyraźne obniżenie grani, grzbietu pomiędzy dwoma sąsiednimi szczytami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. obniżenie grzbietu górskiego, wyraźnie oddzielające dwa sąsiednie szczyty
Wiktionary
Przełęcz – forma ukształtowania terenu, wybitne, poprzeczne obniżenie w przebiegu grzbietu górskiego, lub grani między sąsiednimi szczytami lub turniami. Powstaje w wyniku procesu denudacji mniej odpornych skał budujących stoki. Zazwyczaj przełęcze są najwygodniejszym miejscem do przejścia z jednej doliny do drugiej przez oddzielający je grzbiet.
Wikipedia
(1.1) Dwaj turyści spotkali się na górskiej przełęczy.
(1.1) Ciągnie mnie Wituś na stare lata na górskich konikach po himalajskich przełęczach, a ja mam duszę na ramieniu ze strachu, że się zwalę w jaką przepaść.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛwɛ̃n͇t͡ʃ, AS: pšeu̯ẽṇč
Wiktionary
rzecz. łęk m.
:: zdrobn. przełączka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. nagła, zasadnicza zmiana, zwrotny moment w czymś
(1.2) książk. granica między dwoma okresami, koniec jednego i początek drugiego
(1.3) geol. odcinek wąskiej doliny o stromych zboczach, w którym rzeka przedziera się między górami;
(1.4) med. moment zwrotny w przebiegu ostrej choroby
(1.5) szach. manewr szachowy mający dać określoną przewagę;
Wiktionary
Przełom – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Mniów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
(1.1) Staż w tej amerykańskiej firmie stał się przełomem w jej karierze zawodowej.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛwɔ̃m, AS: pšeu̯õm
Wiktionary
rzecz. przełomowość ż., przełamanie n., przełamywanie n., łamanie n., Przełom m.
czas. przełamać dk., przełamywać ndk., łamać ndk.
przym. przełomowy
Wiktionary
(1.1) zwrot
(1.4) kryzys, przesilenie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przełomowe; cecha tych, którzy są przełomowi
Wiktionary
przym. przełomowy
rzecz. przełom mrz.
Wiktionary
stanowiący przełom, moment zwrotny w przebiegu czegoś
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) dotyczący przełomu, wprowadzający nagłą, zasadniczą zmianę
Wiktionary
(1.1) Przełomowym momentem bitwy był atak hetmana Stanisława Jabłonowskiego.
Wiktionary
rzecz. przełom m., przełomowość ż., przełamywanie n., przełamanie n.
czas. przełamywać ndk., przełamać dk.
Wiktionary
(1.1) decydujący, krytyczny
Wiktionary
nadmiernie odłowić ryby na jakimś obszarze wodnym, powodując zmniejszenie się pogłowia ryb
SJP.pl
nadmiernie odłowić ryby na jakimś obszarze wodnym, powodując zmniejszenie się pogłowia ryb
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekol. ryb. ekstensywna, nadmierna i niekontrolowana eksploatacja łowisk, która doprowadza populacje poławianych gatunków zwierząt wodnych poniżej poziomu bezpiecznego dla ich odtworzenia;
Wiktionary
Przełowienie – nadmierna, niekontrolowana eksploatacja łowisk sprowadzająca populacje poławianych gatunków poniżej poziomu bezpiecznego dla ich odtworzenia. Przełowienie jest przykładem zjawiska znanego jako tragedia wspólnego pastwiska.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przełożyć.
(1.2) techn. w przekładniach: stosunek prędkości obrotowej wału napędzającego do prędkości obrotowej wału napędzanego
(1.3) książk. zależność, związek między czymś a czymś
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛwɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: pšeu̯ožẽńe
Wiktionary
rzecz. przekład m., przekładnia ż., przekładaniec m., przekładanka ż., przekładka ż., przekładacz m., przekładalność ż., przekładanie n., przekładnik mrz.
czas. przekładać ndk., przełożyć dk.
przym. przekładniowy, przekładowy, przekładalny
Wiktionary
przestarzale:
1. funkcja przełożonego, sprawowanie władzy zwierzchniej; zwierzchność, zwierzchnictwo;
2. grupa przełożonych
SJP.pl
zwierzchniczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kobieta wyższa rangą, mająca władzę nad kimś lub czymś
forma czasownika.
(2.1) ims. od: przełożyć
Wiktionary
(1.1) Siostra Anna poprosiła o pozwolenie przełożoną.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. przełożony m.
Wiktionary
(1.1) zwierzchniczka, szefowa, kierowniczka, dyrektorka
Wiktionary
urzędowo: zwierzchni, nadrzędny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba wyższa rangą, mająca władzę nad kimś lub czymś
forma czasownika.
(2.1) ims. od: przełożyć
Wiktionary
Przełożony (inaczej zwierzchnik) – ktoś, kto ma władzę zwierzchnią, wydaje polecenia. Występuje prawie we wszystkich sferach życia społecznego i zawodowego.
Wikipedia
(1.1) Mój przełożony zlecił mi zadanie do wykonania.
(1.1) Odmowa wykonania polecenia przełożonego o odsunięciu lub niedopuszczeniu do pełnienia służby pociąga za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną, wyjątkami są tu przypadki podyktowane charakterem służby lub względami bezpieczeństwa.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɛwɔˈʒɔ̃nɨ, AS: pšeu̯ožõny
Wiktionary
rzecz.
:: fż. przełożona ż.
Wiktionary
(1.1) zwierzchnik, szef, boss, kierownik, dyrektor, pryncypał
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przekładać)
(1.1) dokonany od|przekładać.
Wiktionary
IPA: pʃɛˈwɔʒɨt͡ɕ, AS: pšeu̯ožyć
Wiktionary
rzecz. przekład m., przekładnia ż., przekładaniec m., przekładanka ż., przekładka ż., przekładacz m., przekładalność ż., przekładanie n., przełożenie n., przekładnik mrz.
czas. przekładać ndk.
przym. przekładniowy, przekładowy, przekładalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przełupywać.
Wiktionary
rzecz. przełupanie n.
czas. przełupywać ndk., przełupać dk.
Wiktionary
część przewodu pokarmowego łącząca jamę ustną z żołądkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. odcinek przewodu pokarmowego łączący gardło z żołądkiem,
Wiktionary
Przełyk (łac. oesophagus) – u bezkręgowców przedni odcinek układu pokarmowego nieposiadający mięśni lub słabo w nie zaopatrzony, a u kręgowców odcinek między gardzielą a żołądkiem.
Wikipedia
IPA: ˈpʃɛwɨk, AS: pšeu̯yk
Wiktionary
rzecz. przełykanie n., przełknięcie n.
przym. przełykowy
czas. połykać, przełykać ndk., przełknąć dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przełknąć)
(1.1) fizj. przesuwać treść z jamy ustnej w kierunku żołądka
(1.2) pospiesznie spożyć
(1.3) przen. przeżywać w milczeniu trudną sytuację
Wiktionary
rzecz. przełyk mrz., przełykanie n., przełknięcie n., łyk mos./mrz.
czas. połykać, przełknąć dk.
przym. przełykowy
Wiktionary
(1.1) połykać
(1.3) znosić
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z przełykiem, dotyczący przełyku
Wiktionary
rzecz. przełyk mrz., przełykanie m., przełknięcie n.
czas. przełykać ndk., przełknąć dk.
Wiktionary
rzadko: przepoić łzami
SJP.pl
przyimek
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przy
Wiktionary
(1.1) Widza, że przi kożdym skrziżowaniu, abo rondzie, stoji jakoś tanksztela, abo jom stawiajom.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przywyknąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. krewniak
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przeć, pchać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. podlizywacz
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. potakiwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dodatek
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. potakiwać
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypędzić
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przygięty
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przyjąć
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przyjść
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. polecać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. okazja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lizus
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ubiór
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przyroda
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|przyroda.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przygotować
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. sprawić lanie
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypalić się
Wiktionary
(1.1) Zaś ci mlyko prziskrzało.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypiec
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypalić
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. doprawić
Wiktionary
(1.1) Przismacz, babo, to jodło, bo je bez szmaku.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lekko się przypalić (o mleku)
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|przismudnieć.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lekko się przypalić (o mleku)
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|przismódnóć.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przywlec, przyciągnąć
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przynieść coś ciężkiego, przytaszczyć
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przyłączyć się do kogoś
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nadepnąć
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przyciąć
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dosypać
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zasypać
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zootechn. przestać dawać mleko przed ocieleniem (o krowie)
Wiktionary
(1.1) Zaczyno mi chybiać mlyka, bo Gwiazdula na dobre już przisuszyła.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rzem. łata na bucie
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przyciąć
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przytrzasnąć
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zob. prziskwarzić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Przyszowice
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. naciągnąć
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. potwierdzić
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kochać
Wiktionary
(1.1) Jo ci przaja.
Wiktionary
rzecz. przociel
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. krewny
Wiktionary
czas. przoć
rzecz. przocielstwo n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pokrewieństwo
Wiktionary
rzecz. przociel mos., przociyl mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. krewny
Wiktionary
rzecz. przocielstwo n.
Wiktionary
frontowa część czegoś (np. ubrania)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część frontowa
Wiktionary
(1.1) Obróć krzesło przodem do stołu.
Wiktionary
IPA: pʃut, AS: pšut
Wiktionary
rzecz. przodownik m., przodownica ż., przodek mrz./mos.
czas. przodować ndk.
przym. przedni
przysł. naprzód
wykrz. naprzód
Wiktionary
przedstawiciel rodziny lub plemienia dający początek dalszym pokoleniom; protoplasta, antenat, antecesor, dziad, pradziad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, od kogo ktoś pochodzi
(1.2) biol. organizm poprzedzający genetycznie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. przód czegoś, początek
(2.2) mat. inform. węzeł drzewa, leżący na ścieżce z korzenia do danego węzła i będący bliżej korzenia
(2.3) górn. główne miejsce wydobywania węgla, aktywny koniec tunelu
(2.4) choreogr. taniec biskupiański
(2.5) wojsk. jednoosiowy pojazd, przede wszystkim konny, służący do ułatwienia holowania dział
(2.6) archit. hist. budynek postawiony od frontu, przy ulicy, na parceli w zwartej zabudowie miejskiej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Postanowiłam dowiedzieć się czegoś o moich przodkach i stworzyć drzewo genealogiczne mojej rodziny.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɔdɛk, AS: pšodek
Wiktionary
rzecz. przód m., przodownik m., przodownica ż., przodowanie n., uprzedzanie n., uprzedzenie n., przedniość ż., uprzedniość ż., przodowy mos., przodkowanie n.
czas. przodować ndk.; uprzedzać ndk., uprzedzić dk., przodkować ndk.
przym. przodkowy, przodowy, przedni, uprzedni, przodowniczy
przysł. przednio, wprzódy, uprzednio
Wiktionary
(1.1) antenat, ascendent, wstępny; podn. dziad
Wiktionary
przed innymi, poprzedzając, wyprzedzając innych; na czele, na przedzie, na przodzie (rzadko)
SJP.pl
przysłówek odrzeczownikowy sposobu
(1.1) dynamicznie: przed innymi; wyprzedzając resztę
(1.2) statycznie: przed resztą; poprzedzając innych
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: przód
Wiktionary
(1.1-2) na przedzie, na przodzie, z przodu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. akt bycia dla kogoś przodkiem
(1.2) rzad. akt bycia ważniejszym, lepszym
Wiktionary
rzecz. przodek mos./mrz.
czas. przodkować ndk.
przym. przodkowy
Wiktionary
(1.1-2) przodowanie
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Przodkowo (kaszub. Przedkòwò, niem. Seefeld) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, siedziba gminy Przodkowo, przy drodze wojewódzkiej nr 224. W Przodkowie działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, przy siedzibie której znajduje się Muzeum Pożarnictwa (wśród eksponatów znajdują się stare wozy strażackie i dawny sprzęt gaśniczy). Obszar wsi jest podzielony na dwa sołectwa: Przodkowo i Przodkowo Działki.
Wikipedia
dawniej: człowiek znajdujący się na przedzie
SJP.pl
przednia część mózgu do której zalicza się kresomózgowie i międzymózgowie
SJP.pl
Przodomózgowie (łac. prosencephalon) – pierwszy z trzech (obok śródmózgowia i tyłomózgowia) pierwotnych pęcherzyków mózgowych, rozwojowa część mózgowia kręgowców.
U człowieka w okresie 5. tygodnia rozwoju zarodkowego ulega podziałowi na kresomózgowie i międzymózgowie. Wadą rozwojową przodomózgowia jest holoprozencefalia. Powstaje w przypadku braku podziału kresomózgowia na dwie pólkule.
Wikipedia
o cechach przodorzęskowych (klasa grzybopodobnych organizmów)
SJP.pl
o cechach przodorzęskowych (klasa grzybopodobnych organizmów)
SJP.pl
o cechach przodoskrzelnych (podgromada ślimaków)
SJP.pl
Przodoskrzelne (Prosobranchia), skrętonerwne (Streptoneura) – wyróżniana dawniej podgromada ślimaków (Gastropoda), do której zaliczano ponad połowę współcześnie żyjących gatunków ślimaków, przede wszystkim morskich i słodkowodnych, rzadziej lądowych. Ich jama płaszczowa oraz skrzela są położone w przedniej części ciała, a boczno-trzewiowe spoidła nerwowe są ósemkowato skręcone. U form lądowych brak skrzeli. Stosunkowo łatwo jest je rozpoznać po występującym wieczku zamykającym muszlę. Są to organizmy najczęściej rozdzielnopłciowe. Większość związana z osadami dennymi, niektóre występują na znacznych głębokościach.
Wikipedia
o cechach przodoskrzelnych (podgromada ślimaków)
SJP.pl
przednia część stopy od stawów stępowo-śródstopnych do końca palców
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) być najlepszym, pierwszym, przewyższać kogoś pod jakimś względem
Wiktionary
IPA: pʃɔˈdɔvat͡ɕ, AS: pšodovać
Wiktionary
rzecz. przodek mos./mrz.
przym. przedni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przodować.
Wiktionary
rzecz. nieprzodowanie n., przodek mrz./mos.
czas. przodować ndk.
przym. przedni
Wiktionary
grupa osób wyprzedzająca innych, przodująca
SJP.pl
Przodownica – pismo dla kobiet wiejskich, miesięcznik społeczno-oświatowy wydawany w latach 1899–1912 w Krakowie.
W 1908 w numerze 11 „Przodownicy” ukazał się pierwszy przedruk wiersza „Rota” (1908) Marii Konopnickiej.
Wikipedia
1. przodowanie w czymś;
2. panowanie nad czymś; hegemonia
SJP.pl
kobieta o najlepszych wynikach w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
1. osoba o lepszych wynikach w jakiejś dziedzinie;
2. kosiarz idący na początku szeregu żniwiarzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba lub grupa ludzi przodująca w danej dziedzinie; pierwszy w czymś
(1.2) adm. stopień podoficerski w polskiej międzywojennej policji państwowej
(1.3) przest. przywódca
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wśród murarzy na budowie Mateusz w krótkim czasie stał się przodownikiem.
(1.2) Drzwi otworzyły się i do pokoju wszedł przodownik i dwaj wywiadowcy po cywilnemu.
Wiktionary
rzecz. przodek mos./mrz., przodownica ż., przodownictwo n.
czas. przodować ndk.
przym. przodowniczy, przedni
Wiktionary
(1.1) protagonista, przewodnik
(1.2) sierżant
(1.3) lider, pejor. prowodyr, przest. wodziciel
Wiktionary
górnik pracujący bezpośrednio przy urabianiu kopalin, odpowiedzialny za pracę zespołu robotników na przodku
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z przodkiem górniczym, dotyczący tego przodka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) górnik, który kieruje pracą na przodku
Wiktionary
przym. przedni
rzecz. przodek mos./mrz.
Wiktionary
(1.1) przodkowy
Wiktionary
odchylenie ku przodowi; skrzywienie przednie
SJP.pl
wada zgryzu, przy której rząd dolnych zębów wystaje daleko przed rząd zębów górnych
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. najpierw
Wiktionary
(1.1) przódzi
Wiktionary
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. najpierw
Wiktionary
(1.1) przódź
Wiktionary
1. wstawka zakrywająca dekolt, imitująca przód bluzki;
2. dziecięcy fartuszek ochronny;
3. rzadko, zdrobnienie od: przód
SJP.pl
zdrobnienie od: prztyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lekkie uderzenie końcem palca wskazującego, opartego wcześniej o kciuk
Wiktionary
(1.1) Jacek przez całą lekcję denerwował kolegę z sąsiedniej ławki prztyczkami w ucho.
(1.1) Gdy się rodzi dziecko, anioł daje mu prztyczka pod nos, żeby nowo narodzony zapomniał wszystko, co jego dusza wiedziała, kiedy unosiła się we Wszechświecie. Od tego rowek pod nosem… Ciebie czeka mocniejszy prztyczek.
Wiktionary
IPA: ˈpʃtɨt͡ʃɛk, AS: pštyček
Wiktionary
rzecz. prztyknięcie n., prztykanie n.
:: zgrub. prztyk m.
czas. prztyknąć, prztykać, wyprztykać
Wiktionary
(1.1) prztyk, prztyknięcie, pstryczek
Wiktionary
odgłos uderzenia palcem o wewnętrzną część dłoni w trakcie rozprężenia się po zaczepieniu o kciuk; pstryk; pstryczek
SJP.pl
przyimek sygnalizujący stosunek współwystępowania, styczności w czasie i przestrzeni
SJP.pl
przyimek
(1.1) …opisujący miejsce, niedaleko którego odbywa się czynność
(1.2) …opisujący orientacyjny czas, okazję
(1.3) …opisujący okoliczność
(1.4) …przyłączający nazwę obiektu, z którym wiążą się charakteryzowane w zdaniu czynności
Wiktionary
(1.1) Usiadłem sobie przy oknie, otworzyłem pamiętnik i trochę pisałem.
(1.1) Są miejscowości, które zbudowano przy węzłach kolejowych i gdzie najważniejszym miejscem jest dworzec.
(1.2) Przy obiedzie wyznałam rodzicom prawdę.
(1.3) Zrobię to przy okazji.
Wiktionary
IPA: pʃɨ, AS: pšy
Wiktionary
(1.1) obok; gw-pl|Górny Śląsk|przi.
(1.2) około, podczas
Wiktionary
przedrostek
(1.1) …oznaczający osiągnięcie celu
Wiktionary
(1.1) Przybiegł i przytargał ze sobą kilogram jabłek.
Wiktionary
IPA: pʃɨ, AS: pšy
Wiktionary
potocznie: udać, zasymulować coś, np. faul
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Przyamurzem, dotyczący Przyamurza
Wiktionary
rzecz. Przyamurze n.
Wiktionary
potocznie: lekko zaatakować
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) położony przy autostradzie
Wiktionary
(1.1) Po postoju na przyautostradowym parkingu zwabił ich w zasadzkę i zmusił do zjechania na boczną drogę.
Wiktionary
obszar nad Bajkałem
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Przybajkalem, dotyczący Przybajkala
Wiktionary
rzecz. Przybajkale n.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy banku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨbãŋˈkɔvɨ, AS: pšybãŋkovy
Wiktionary
przym. bankowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy basenie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨbasɛ̃ˈnɔvɨ, AS: pšybasẽnovy
Wiktionary
rzecz. basen mrz., basenik mrz.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy bazarze
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨbazaˈrɔvɨ, AS: pšybazarovy
Wiktionary
rzecz. bazar mrz., bazarek mrz.
Wiktionary
dawniej: odpokutowywać, żałować czegoś; przypłacać
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy bibliotece
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨbʲiblʲjɔˈtɛt͡ʃnɨ, AS: pšybʹiblʹi ̯otečny
Wiktionary
rzecz. bibliotekarstwo n., biblioteka ż.
przym. biblioteczny
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) dokonany od|przybijać.
(1.2) umocować coś gwoździem
(1.3) przypłynąć do brzegu
(1.4) odcisnąć stempel
(1.5) mocno zmartwić kogoś
(1.6) uderzyć dłonią w cudzą dłoń
Wiktionary
(1.3) Witold Gombrowicz 21 sierpnia 1939 roku na statku "Chrobry" przybił do Buenos Aires.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨbʲit͡ɕ, AS: pšybʹić
Wiktionary
rzecz. bicie n., przybitka ż., przybijanie n., przybicie n.
czas. bić, przybijać ndk.
ims. przybity
przym. przybity
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przybrać)
(1.1) przyjmować imię, nazwisko lub pseudonim
(1.2) nabierać cech
(1.3) ozdabiać czymś
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przybrać)
(2.1) stawać się zasobniejszym w coś, intensywniejszym
(2.2) o rzece lub wodzie: podnosić swój poziom, wzbierać
czasownik zwrotny niedokonany przybierać się (dk. przybrać się)
(3.1) przest. poet. ozdabiać się czymś, stroić się w coś
(3.2) pot. wsiadać z kimś do pojazdu, by zostać podwiezionym
(3.3) daw. gw-pl|Wilno. zamierzać
Wiktionary
(1.1) W niektórych zakonach mnisi przybierają nowe imię.
(1.1) W tej organizacji zwykle przybierało się jakiś pseudonim.
(1.2) Ośmiornica przybiera niepozorny wygląd i chwyta ofiarę.
(1.3) Przed Wszystkimi Świętymi wdowa zawsze przybierała igliwiem cały grobowiec.
(2.1) Przez cały styczeń mróz przybierał, ale pod koniec miesiąca zelżał.
(2.2) Olza wciąż przybierała, ale do alarmu było daleko.
(3.2) Mieliśmy w zwyczaju przybierać się z kimś w drodze do Katowic.
Wiktionary
rzecz. przybranie n., przybór mrz.
czas. przybrać dk.
przym. przybrany
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Przybiernów (niem. Pribbernow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Przybiernów.
Miejscowość jest siedzibą gminy Przybiernów.
We wsi kościół z XVII w. z drewnianą wieżą barokową z XVIII w. otoczony murem. W południowej części wsi zrekonstruowany wiatrak-koźlak z 1837. W czasie walk o Przybiernów toczonych w 1945 roku przez 3 Pułk Piechoty Wojska Polskiego z armią niemiecką poległ kpt. Władysław Górski.
Wikipedia
Przybiernówko – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w północno-zachodniej części gminy Gryfice.
Dzieci i młodzież z terenu Przybiernówka uczęszczają do szkoły podstawowej w Prusinowie oraz do szkół podstawowych w Gryficach. W miejscowości znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej oraz świetlica wiejska, w której organizowane są imprezy okolicznościowe.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) daw. przybiec
Wiktionary
(1.1) A gdyśmy przybieżeli do niektórej wyspy, którą zowią Clauda, ledwośmy barki dostać mogli.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przybić)
(1.1) wbijając gwóźdź, kołek itp., przytwierdzać coś
(1.2) o statku, łodzi: podpływać do brzegu lub nabrzeża
(1.3) o pieczęci: odciskać znak
(1.4) pot. uderzać dłonią w czyjąś dłoń
(1.5) martwić kogoś czymś
Wiktionary
(1.2) Rano wzywają na gimnastykę, organizują teatrzyki, dni narodowe, konkursy i ogniska, gdy statek przybija do brzegu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbʲijät͡ɕ, AS: pšybʹii ̯äć
Wiktionary
rzecz. przybicie n., bicie n., przybijanie n.
czas. przybić, bić
przym. przybity
ims. przybity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przybijać.
Wiktionary
czas. przybić, przybijać ndk.
Wiktionary
Przybitka – element oddzielający ładunek miotający od pocisku w broni palnej
Wikipedia
przenośnie: zmartwiony, dotknięty czymś, np. cierpieniem
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: przybić
przymiotnik
(2.1) załamany, smutny, zmartwiony
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbʲitɨ, AS: pšybʹity
Wiktionary
czas. przybić dk., przybijać ndk.
rzecz. przybicie n.
Wiktionary
(2.1) przygnębiony, załamany
Wiktionary
Przybkówko – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Barwice.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie koszalińskim.
Wikipedia
trochę blady; bladawy
SJP.pl
taki, który przybladł
SJP.pl
znajdujący się przy blacie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przybliżyć)
(1.1) przesuwać coś bliżej
(1.2) skracać termin
(1.3) czynić uczuciowo bliższym
(1.4) opisywać, podawać w przybliżeniu
(1.5) opt. pokazywać w powiększeniu
czasownik zwrotny niedokonany przybliżać się (dk. przybliżyć się)
(2.1) skracać dystans między czymś, kimś a sobą
(2.2) stawać się mniej odległym w czasie
(2.3) stawać się bliższym emocjonalnie między sobą
Wiktionary
rzecz. przybliżanie n., przybliżenie n.
przym. przybliżony
czas. przybliżyć, zbliżać
przysł. w przybliżeniu
Wiktionary
(1.1) uprzystępniać, zbliżać
(1.2) przyspieszać / przyśpieszać
(1.3) zbliżać
(1.4) określać, opisywać
(2.1) przysuwać się, zbliżać się
(2.2) zbliżać się
(2.3) zbliżać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przybliżyć.
(1.2) wielkość niezupełnie dokładna
przysłówek
(2.1) przest. mniej więcej, w przybliżeniu, około
Wiktionary
Aproksymacja (łac. approximare – przybliżać) – budowanie rozwiązań przybliżonych, zwłaszcza wtedy, gdy ścisłego rozwiązania nie da się przedstawić dokładnie w postaci analitycznej.
Przykład to zastąpienie pewnej funkcji f(x) inną, zazwyczaj prostszą \varphi (x), umożliwiającą efektywne rozwiązanie postawionego problemu. Przykłady takich sytuacji to:
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨblʲiˈʒɛ̃ɲɛ, AS: pšyblʹižẽńe
Wiktionary
czas. przybliżyć (się), przybliżać (się)
rzecz. przybliżanie, przybliżoność
przym. przybliżony
Wiktionary
(1.1) zaokrąglenie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bliski rzeczywistemu, ale podany z pewną niedokładnością
Wiktionary
rzecz. przybliżanie n., przybliżenie n.
czas. przybliżać ndk., przybliżyć dk., przybliżać się ndk., przybliżyć się dk.
przysł. w przybliżeniu, przybliżenie
Wiktionary
(1.1) ogólnikowy, prowizoryczny, przewidywany, ramowy, szacowany, szacunkowy, uśredniony, zbliżony, zgrubny
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przybliżać)
(1.1) dokonany od|przybliżać.
czasownik zwrotny dokonany przybliżyć się (ndk. przybliżać się)
(2.1) dokonany od|przybliżać się.
Wiktionary
rzecz. przybliżanie n., przybliżenie n.
czas. przybliżać ndk.
przym. przybliżony
przysł. w przybliżeniu
Wiktionary
1. kobieta pełniąca służbę przy kimś;
2. zastępczyni druzynowej lub drużynowego w harcerstwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) harc. zastępczyni drużynowego
forma przymiotnika.
(2.1) forma żeńska przymiotnika przyboczny
Wiktionary
(1.1) Nasza przyboczna będzie miała 25. urodziny.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. przyboczny m.
przym. przyboczny
Wiktionary
dawniej: człowiek pełniący służbę przy kimś, towarzyszący komuś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pełniący służbę przy kimś
(1.2) daw. znajdujący się obok
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) harc. zastępca drużynowego;
Wiktionary
Przyboczny, przyboczna – funkcja w drużynie harcerskiej lub gromadzie zuchowej. Przyboczny jest głównym pomocnikiem drużynowego lub drużynowej. W niektórych drużynach pełni on też funkcję zastępowego Zastępu Zastępowych (tzw. zz), w skład którego wchodzą inni zastępowi oraz, w zależności od zwyczajów przyjętych w danym środowisku, podzastępowi. Funkcja ta jest też traktowana jako przygotowanie do objęcia funkcji drużynowego.
Wikipedia
IPA: pʃɨˈbɔt͡ʃnɨ, AS: pšybočny
Wiktionary
rzecz. przyboczna ż.
Wiktionary
(1.2) współcz. okoliczny, pobliski, przyległy, sąsiedni
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy boisku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨbɔjiˈskɔvɨ, AS: pšyboi ̯iskovy
Wiktionary
rzecz. boisko n.
przym. boiskowy
Wiktionary
załamywanie lub rozbijanie się fal na płyciznach bądź u brzegów; kipiel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wahadłowy ruch fal morskich załamujących się o brzeg;
Wiktionary
Przybój – wahadłowy ruch wody od brzegu i do brzegu, wywołany załamaniem się fali na płytkiej wodzie przybrzeżnej, czyli uderzanie fal o brzeg zbiornika wodnego.
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨbuj, AS: pšybui ̯
Wiktionary
przym. przybojowy
Wiktionary
przymiotnik od: przybój
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) w lm. przybory: przedmioty służące do wykonywania określonej czynności
(1.3) powiększenie się stanu czegoś
Wiktionary
Przypór (899 m)lub Przybór (898 m) – szczyt w Grupie Lipowskiego Wierchu i Romanki w Beskid Żywiecko-Orawskim. Znajduje się w północnym grzbiecie Skały, który poprzez Lachowe Młaki, Juszczynkę i Przypór ciągnie się po dolinę potoku Juszczynka w Juszczynie. Południowo-zachodnie stoki Przybora opadają do potoku Bystrzanka, północne i północno-wschodnie do Juszczynki. Obecnie wierzchołek i stoki Przypora są porośnięte lasem, ale na północno-zachodnim grzbiecie znajduje się zarastająca polana Palenica. Dawniej Przypór był znacznie bardziej bezleśny; na topograficznej (niezaktualizowanej) mapie Geoportalu zaznaczona jest duża polana na jego grzbiecie. Jeszcze obecnie na zdjęciach lotniczych tej mapy widoczne są zarastające pozostałości dawnych polan na jego stokach. Od drugiej połowy XIX wieku po II wojnę światową Żywiecczyzna była przeludniona i na potrzeby rolnictwa wyrąbano większość lasów w górach, zamieniając je na pola uprawne i hale pasterskie. Po II wojnie światowej stopniowo zaprzestawano uprawy tych mających niewielką wartość rolniczą kamienistych pól położonych na stromych nieraz stokach, w latach 80. załamało się także pasterstwo. Nieużytkowane pola i hale zalesiono lub samorzutnie zarastają lasem.
Wikipedia
(1.1) Od ojca dostał przy tym ładunki, rozmaite przybory myśliwskie i siodło do konnej jazdy.
(1.2) Choć przybór dosięgnął ledwie trzeciej części swej miary, już całe wybrzeże było zalane.
(1.3) …cóż mię obchodzić mógł majątek lub przybór domowy?
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨbur, AS: pšybur
Wiktionary
(1.1) rzecz. przybornik
(1.2-3) czas. przybrać, przybierać, przym. przyborowy
Wiktionary
nazwisko, np. Jeremi Przybora (1915-2004), poeta
SJP.pl
zestaw przyborów do czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) komplet przyborów
(1.2) pojemnik na przybory
Wiktionary
(1.2) Zainspirowana ostatnią wizytą w sklepie postanowiłam wykonać swój przybornik na sztućce.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbɔrʲɲik, AS: pšyborʹńik
Wiktionary
rzecz. przybór m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko, np. Jeremi Przybora (1915-2004), poeta
SJP.pl
regionalnie: bez rajstop, pończoch lub skarpet; zwykle w połączeniach "chodzić przyboś" albo "chodzić na przyboś"; na przyboś
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Przybówka – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Wojaszówka.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Wieś jest siedzibą parafii Św. Kazimierza, należącej do dekanatu Frysztak, diecezji rzeszowskiej.
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. przybierać)
(1.1) dokonany od|przybierać.
Wiktionary
rzecz. przybranie n., przybór m.
czas. przybierać ndk.
przym. przybrany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przybrać.
(1.2) coś, co służy do przystrojenia, upiększenia
Wiktionary
rzecz. przybieranie n.
czas. przybrać dk., przybierać ndk.
Wiktionary
Przybranówek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Aleksandrów Kujawski w BIP.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) traktowany jako własny pomimo innego pochodzenia
(1.2) przyjęty jako własny choć nieprawdziwy
forma czasownika.
(2.1) ims. przym. bierny od przybrać
Wiktionary
czas. przybierać, przybrać
Wiktionary
(1.1) adoptowany
Wiktionary
lekko zabrudzać; podbrudzać
SJP.pl
lekko zabrudzić; podbrudzić
SJP.pl
Przybrzeże, pas przybrzeżny – obszar płytkiego morza przylegający bezpośrednio do brzegu (plaży), na którym fale oscylacyjne przełamują się, a następnie jako fale translacyjne rozchodzą się w kierunku plaży.
Pas przybrzeżny jest nazywany niekiedy pasem wód terytorialnych.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) położony, znajdujący się w pobliżu brzegu morza, jeziora lub rzeki
(1.2) charakterystyczny lub typowy dla terenów w pobliżu brzegu morza, jeziora lub rzeki
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbʒɛʒnɨ, AS: pšybžežny
Wiktionary
rzecz. brzeg m., brzeżek m., wybrzeże n., obrzeże n., nabrzeże n., brzegówka ż., brzegowiec m., brzeżyca ż., brzegowanie n., brzegownica ż., Brzeg m., Brzesko n., Brzegi m.
czas. brzegować ndk., obrzeżyć dk.
przym. brzegowy, brzeżny, nabrzeżny, nadbrzeżny
przysł. brzegowo, brzeżnie
Wiktionary
(1.2) nadbrzeżny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) organizacja podległa większej organizacji działająca na jej rzecz
Wiktionary
część statku przylegająca do burty
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przybywać)
(1.1) książk. dotrzeć do jakiegoś miejsca
(1.2) powiększyć się ilościowo
Wiktionary
(1.1) Do Krakowa przybył wierny współpracownik zmarłego króla, arcybiskup gnieźnieński, Wojciech Jastrzębiec.
(1.1) Przybyłam do Peru w kwietniu 1977.
(1.2) Przez dwa dni przybyło mi prawie dwa kilo.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨbɨt͡ɕ, AS: pšybyć
Wiktionary
rzecz. bywalec mos., byt mrz., bycie n., przybysz m., przybyszka ż., przybycie n., przybywanie n.
czas. przybywać ndk.
przym. przybyszowy
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybychny lub z nią związany
SJP.pl
Przybychowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Połajewo.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 178.
Wieś szlachecka Przibichowo położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przybyć.
Wiktionary
(1.1) On nie potwierdził mi swojego przybycia.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbɨt͡ɕɛ, AS: pšybyće
Wiktionary
czas. przybyć, przybywać
rzecz. przybywanie n., bywalec mos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybygniewy lub z nią związany
SJP.pl
Przybygniew z żoną; Przybygniewowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybygniewa lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Przybymir – staropolskie imię męskie, złożone z członów Przyby- („przybyć, przybywać”) oraz -mir („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „ten, który przynosi pokój”.
W polskim piśmiennictwie pojawił się w 1265 r. W styczniu 2025 roku nie wystąpił w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących.
Przybymir imieniny obchodzi 16 marca, 27 sierpnia.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Przybymir z żoną; Przybymirowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybymira lub z nim związany
SJP.pl
Przybynów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Żarki.
W miejscowości istniał klub piłki nożnej noszący nazwę KS „Orzeł”, który z w 2009 r. został zlikwidowany z powodu braku sponsora. Barwami klubowymi zawodników były czerwień i czerń.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Przybyrad – staropolskie imię męskie złożone z członów Przyby- ("przybyć, przybywać") i -rad ("być zadowolonym, chętnym, cieszyć się"). Może oznaczać "ten, z którym przybywa radość".
Przybyrad imieniny obchodzi 27 stycznia, 15 lutego, 12 czerwca i 27 grudnia.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
człowiek, który dokądś przybył, przyjechał, sprowadził się gdzieś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto przybył
Wiktionary
Przybysz (ang. The Visitor, 1997–1998) – amerykański serial science fiction stworzony przez Deana Devlina i Rolanda Emmericha. Wyprodukowany przez Centropolis Television i 20th Century Fox Television.
Światowa premiera serialu miała miejsce 19 września 1997 roku na kanale Fox. Ostatni odcinek został wyemitowany 16 stycznia 1998 roku. W Polsce serial nadawany był dawniej na kanałach Polsat i TV4.
Wikipedia
czas. przybyć dk.
Wiktionary
Miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
ogół cech charakterystycznych dla twórczości Stanisława Przybyszewskiego
SJP.pl
Przybyszewszczyzna – termin wywodzący się od nazwiska polskiego pisarza i dramaturga Stanisława Przybyszewskiego określający tendencję do nadmiernej stylizacji na prozę poetycką, zamiłowanie do przywoływania tematyki parafilii, satanizmu czy chorób umysłowych.
Wikipedia
→ przybysz; przyjezdna
SJP.pl
Przybyszka (Periplaneta) – rodzaj karaczanów z rodziny karaczanowatych.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Przybyszówka – część Rzeszowa, dzielnica niestanowiąca jednostki pomocniczej gminy, powstała z przyłączenia do miasta dawnej wsi Przybyszówka. Położona jest na zachodnich krańcach miasta. Pomimo ścisłych związków z i bliskiego sąsiedztwa Rzeszowa, pierwszy fragment wsi włączono do Rzeszowa 1 lutego 1977 (rejon ul. Dębickiej i część przedłużenia ul. Krakowskiej, po obecną ul. Ceramiczną). Po raz drugi obszar wsi o powierzchni około 7,7 km² i zamieszkany przez blisko 2000 osób włączono do miasta 1 stycznia 2007 r. Ostateczne przyłączenie reszty Przybyszówki do Rzeszowa nastąpiło 1 stycznia 2008 r.
Wikipedia
Przybyszowy – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie.
Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie opoczyńskim województwa sandomierskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Bedlnie.
Wikipedia
Przybyszyn – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Ciechanowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu, a prawosławni do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Ciechanowcu.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Przybysława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Przyby- ("przybyć, przybywać") oraz -sława ("sława"). Mogło oznaczać "ta, która przynosi sławę". W źródłach poświadczone w XII wieku (1168 rok).
Męski odpowiednik: Przybysław
Przybysława imieniny obchodzi 12 grudnia, jako wspomnienie bł. Przybysławy, siostry św. Wacława.
Osoby noszące to imię:
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybysławy lub z nią związany
SJP.pl
Przybysław z żoną; Przybysławowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Przybysława lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zwiększenie się ilości czegoś; przyrost, wzrost;
2. miejsce uprawiania nauki lub sztuki;
3. w religii: miejsce przebywania bóstwa lub jego kultu; świątynia, kościół;
4. miejsce schronienia lub siedlisko czegoś;
5. potocznie: ubikacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrost czegoś
(1.2) miejsce, w którym uprawia się jakąś dziedzinę sztuki lub nauki
(1.3) budowla lub pomieszczenie mające charakter sakralny
(1.4) siedlisko czegoś
(1.5) pot. ubikacja
(1.6) pot. miejsce uciech
Wiktionary
(1.2) ośrodek
(1.3) sanktuarium, świątynia
Wiktionary
taki, który przybył z innego miejsca i się osiedlił; przybytni, napływowy
SJP.pl
taki, który przybył z innego miejsca i się osiedlił; przybytni, napływowy
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przybyć)
(1.1) docierać do pewnego miejsca
(1.2) powiększać się ilościowo
Wiktionary
IPA: pʃɨˈbɨvat͡ɕ, AS: pšybyvać
Wiktionary
rzecz. przybycie n., bycie n., przybywanie n., bywalec mos.
czas. przybyć dk.
Wiktionary
osoba, która przybywa, przyjeżdża gdzieś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przybywać.
Wiktionary
rzecz. przybycie n., bywalec mos.
czas. przybywać ndk., przybyć dk.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Przybywoj – staropolskie imię męskie, złożone z dwóch członów: Przyby- ("przybywać") i -woj ("wojownik").
Przybywoj imieniny obchodzi 5 lipca.
Przybywoj i Odolan, przywódcy buntu przeciw objęciu władzy przez Chrobrego po śmierci Mieszka I, to pierwsi znani Polacy nienależący do rodu książęcego.
Wikipedia
kobieta, która przybyła
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Przybyłowice (niem. Triebelwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Męcinka.
Miejscowość położona jest na równinie Jawora, na wysokości 165 m n.p.m., 11 km na północ od Jawora.
We wsi jest przystanek kolejowy Przybyłowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Przybyłowo (niem. Dünhöfen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Tolkmicko na Wysoczyźnie Elbląskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
człowiek, który przybył skądś
SJP.pl
taki, który się przybłąkał; zabłąkany
SJP.pl
przybłąkiwać się - błąkając się, przybywać gdzieś
SJP.pl
(r. męski) ten, kto się przybłąkał
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) pot. osoba, która się przybłąkała
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. zwierzę, które się przybłąkało
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) pot. kobieta, która się przybłąkała
Wiktionary
(1.1) Opat kazał przygarniać tych przybłędów i wspomagać ich zawsze.
(2.1) Koci przybłęda zniknął w mrokach piwnicznych.
Wiktionary
przym. przybłędny
Wiktionary
(1.1) posp. przywłoka
Wiktionary
gwarowo: złapać, przyłapać
SJP.pl
potocznie: schwytać, złapać niespodziewanie, przydybać
SJP.pl
1. skierować broń lub jakiś przyrząd w stronę kogoś lub czegoś; wycelować, wcelować;
2. potocznie: trafić
SJP.pl
przymocować cementem
SJP.pl
potocznie: cerować prowizorycznie, powierzchownie
SJP.pl
potocznie: osoba niezdarna, mało inteligentna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. depr. ktoś mało rozgarnięty
Wiktionary
(1.1) Co za przychlast, przecież nie tak się tego używa.
Wiktionary
(1.1) baran, bęcwał, głupiec, głupek, cymbał, debil, dureń, idiota, imbecyl, jełop, kretyn, matoł, młotek, tępak, tuman, osioł, palant, przygłup, przygłupek, półgłówek
Wiktionary
rzadko: zaciemniać, zasłaniać częściowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. wpływy pieniężne osiągane w danym okresie
(1.2) hand. pozycja w księdze rachunkowej do wpisywania wpływów pieniężnych
(1.3) daw. przyjście, przybycie
Wiktionary
Przychód – pojęcie księgowe, które oznacza uzyskany lub należny wpływ wartości, korzyści materialnych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, działalności wykonywanej osobiście, pracy wykonywanej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy oraz z nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.
Wikipedia
rzecz. przychodnia ż., przychodowość ż., przychodzenie n., przyjście n.
czas. przyjść, przychodzić ndk.
przym. przychodni, przychodniany, przychodowy
Wiktionary
przestarzałe: przychodni; dziś tylko w wyrażeniu: na przychodne - pracując w czyimś domu, ale nie mieszkając w nim
SJP.pl
książkowo: ktoś, kto przyszedł, przybył skądś; przybysz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) placówka służby zdrowia, w której lekarze różnych specjalności przyjmują chorych, udzielają im porad i w której wykonuje się podstawowe badania
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: przychodzień
Wiktionary
Przychodnia lekarska – zakład służby zdrowia udzielający ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych.
Wyróżnia się przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
Wikipedia
(1.1) Nasza przychodnia zapewnia opiekę ambulatoryjną.
(1.1) W tym uzdrowisku jest trzynaście lecznic, w tym jeden szpital, trzy przychodnie i dziewięć sanatoriów.
Wiktionary
rzecz. przychód m., przychodowość ż., przychodzień m., przychodźca m., przychodźstwo n., przychodzenie n., przyjście n.
czas. przyjść dk., przychodzić ndk., przychodować ndk./dk.
przym. przychodniany, przychodowy
Wiktionary
(1.1) ośrodek zdrowia
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przychodnią, dotyczący przychodni
Wiktionary
rzecz. przychód mrz., przychodnia ż.
Wiktionary
przestarzałe: przychodni; dziś tylko w wyrażeniu: na przychodne - pracując w czyimś domu, ale nie mieszkając w nim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przychodzić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨxɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pšyχoʒẽńe
Wiktionary
rzecz. przychód m., przychodnia ż., przychodowość ż., przychodzień m., przychodźca m., przychodźstwo n., przyjście n.
czas. przyjść dk., przychodzić ndk., przychodować ndk./dk.
przym. przychodowy
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyjść)
(1.1) przybywać dokądś
(1.2) o czasie, zjawisku: następować
(1.3) o listach, wiadomościach: dochodzić do adresata
(1.4) dawać się osiągnąć
(1.5) daw. gw-pl|Wilno. wypadać
Wiktionary
(1.1) Często przychodzą do nas goście.
(1.2) Przyszedł czas na naukę.
(1.3) Co tydzień przychodzi do mnie list od wnuka.
(1.4) Łatwo mi przychodzi nauka angielskiego.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈxɔd͡ʑit͡ɕ, AS: pšyχoʒ́ić
Wiktionary
rzecz. przychód m., przychodnia ż., przychodowość ż., przychodzień m., przychodźca m., przychodźstwo n., przychodzenie n., przyjście n.
czas. przyjść dk., przychodować ndk./dk.
przym. przychodowy
Wiktionary
(1.1) przybywać, zjawiać się, pojawiać się, nadchodzić
(1.2) nadchodzić
(1.3) docierać
Wiktionary
książkowo: ktoś, kto przyszedł, przybył skądś; przybysz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Przychojec (w latach 1977–1981 Jodłówka) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Leżajsk.
Przychojec liczy ok. 1000 mieszkańców. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Wikipedia
Przychów (dawna niem. nazwa Preichow) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Bobrowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
1. przyrost żywego inwentarza lub zwierzyny łownej w stadzie;
2. młode w stadzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrost bydła lub zwierzyny łownej w stadzie
(1.2) młode zwierzęta w stadzie
(1.3) pot. żart. czyjeś dzieci
Wiktionary
IPA: pʃɨˈxuvɛk, AS: pšyχuvek
Wiktionary
przym. przychówkowy
czas. chować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przychylny
Wiktionary
IPA: pʃɨˈxɨlʲɲɛ, AS: pšyχylʹńe
Wiktionary
przym. przychylny
rzecz. przychylność ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przychylnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika; przychylny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przychylne
Wiktionary
przym. przychylny
przysł. przychylnie
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) podchodzący z sympatią; dający, zapewniający dobre, korzystne warunki do czegoś; korzystny
Wiktionary
(1.1) Decyzja dziekana była przychylna dla studenta.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈxɨlnɨ, AS: pšyχylny
Wiktionary
rzecz. przychylność ż.
przysł. przychylnie
czas. przychylać się/przychylić się
Wiktionary
(1.1) życzliwy, skłonny, miły, sympatyczny, korzystny
Wiktionary
ciecz wypełniająca przestrzenie w uchu wewnętrznym oddzielone ściankami błędnika błoniastego i kostnego; perylimfa
SJP.pl
Przychłonka, perylimfa (łac. perilympha) – płyn wypełniający przestrzeń przychłonkową znajdującą się między ścianą wewnętrzną błędnika kostnego, a ścianą błędnika błoniastego. Składem przypomina płyn mózgowo-rdzeniowy, zawiera dużą ilość jonów sodu oraz małą ilość jonów potasu.
Wikipedia
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przycinać.
Wiktionary
rzecz. przycinanie n., przycięcie n., cięcie n.
czas. obcinać, przycinać ndk., ciąć ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyciągnąć)
(1.1) ciągnąc, przybliżać coś w kierunku do siebie
(1.2) sprawiać, że ktoś lub coś staje się intrygującym; wartym bliższego kontaktu, poznania itd.
(1.3) fiz. sprawiać, że powstaje siła dążąca do zbliżenia dwóch ciał
czasownik zwrotny (dk. przyciągnąć się)
(2.1) fiz. działać na siebie siłą skierowaną w kierunku drugiego ciała
(2.2) przybliżać się do czegoś za pomocą ciągnięcia
Wiktionary
(1.2) Nowa koleżanka przyciągała do siebie samych wariatów.
(2.1) Ładunki różnoimienne przyciągają się.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ɕɔ̃ŋɡat͡ɕ, AS: pšyćõŋgać
Wiktionary
rzecz. przyciąganie n., przyciąganie się n., przyciągarka ż., ciągnik m.
czas. przyciągnąć dk., przyciągnąć się dk., ciągnąć ndk.
przysł. przyciągająco
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób przyciągający, budząc zainteresowanie
Wiktionary
rzecz. przyciąganie n., przyciągnięcie n.
czas. przyciągać ndk., przyciągnąć dk.
przym. przyciągający
Wiktionary
(1.1) nęcąco
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyciągać.
(1.2) przybliżanie czegoś w kierunku do siebie
Wiktionary
(1.2) To wzajemne przyciąganie się ciał daje się widzieć na ciałach stałych, jeżeli stykają się z sobą powierzchniami (…).
Wiktionary
czas. przyciągać, przyciągnąć
przysł. przyciągająco
Wiktionary
Przyciągarka – urządzenie dźwignicowe zaliczane do grupy cięgników. Stosowane do przetaczania wagonów oraz do przeciągania statków, barek na rzekach, śluzach czy w portach.
Ze względu na sposób realizacji ruchu cięgna wyróżniamy:
Wikipedia
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przyciągać.
Wiktionary
(1.1) Za następnego poetę, którego uwagę przyciągnęła włoska twórczość Petrarki, uważa się Daniela Naborowskiego.
Wiktionary
rzecz. przyciąganie n., przyciągnięcie n.
czas. przyciągać ndk.
przysł. przyciągająco
Wiktionary
przysłówek
(1.1) nieco ciasno
Wiktionary
przym. przyciasny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pot. trochę ciasny
Wiktionary
przysł. przyciasno
Wiktionary
(1.1) ciasnawy
Wiktionary
dawniej: daszek na lampę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środ. mot. przyciemnienie szyb samochodowych
(1.2) daw. daszek na lampę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyciemniać.
Wiktionary
czas. przyciemniać ndk.
rzecz. ciemnia ż.
Wiktionary
1. trochę za ciemny, niedostatecznie oświetlony; ciemnawy;
2. dawniej: słabowidzący
SJP.pl
niezupełnie, lekko zacienić
SJP.pl
niewielka ilość zacieru do hodowli drożdży wykorzystywanych przy produkcji alkoholu; przycierek
SJP.pl
niewielka ilość zacieru do hodowli drożdży wykorzystywanych przy produkcji alkoholu; przycier
SJP.pl
obcierka, przecierka;
1. uszkodzenie powierzchni w wyniku obtarcia o coś;
2. skutek uszkodzenia powierzchni w wyniku obtarcia o coś
SJP.pl
w budownictwie: podstawa wykonana z odpowiednio spojonych belek, na której opiera się ściana
SJP.pl
Podwalina (przycieś) – najniższa (pierwsza kładziona przy budowie) belka w drewnianych konstrukcjach ścian. Opierana na fundamentach murowanych z kamienia (często z kamienia polnego) lub cegły na całej swojej długości i dodatkowo kotwiona w nim w celu uchronienia przed przesunięciem związanym z parciem i ssaniem wiatru. Izolowana od fundamentów (przede wszystkim ceglanych) warstwami papy w celu zabezpieczenia drewna przed wilgocią z gruntu (cegła jako materiał porowaty ma zdolność do kapilarnego pociągania wilgoci). W obecnie wykonywanych budynkach, zwłaszcza w konstrukcji szkieletowej, jest to często belka betonowa lub żelbetowa.
Wikipedia
czasownik
(1.1) ucinać część czegoś, aby to skrócić, uformować lub dopasować do czegoś
(1.2) przyciskać coś mocno czymś, np. przy zamykaniu
(1.3) mówić komuś coś złośliwego
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ɕĩnat͡ɕ, AS: pšyćĩnać
Wiktionary
rzecz. przycięcie n., przycinanie n.
czas. przyciąć, ciąć, obcinać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przycinać.
Wiktionary
czas. przyciąć, przycinać ndk.
rzecz. przycięcie n.
Wiktionary
złośliwa uwaga; przytyk, przymówka, docinek
SJP.pl
Przycinek – część wsi Bokinka Pańska w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Tuczna.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Świętej w Huszczy.
W latach 1975–1998 Przycinek należał administracyjnie do województwa bialskopodlaskiego.
Wikipedia
złośliwa uwaga; przytyk, przymówka, docinek
SJP.pl
ociosując, dopasować do czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część urządzenia elektrycznego, która przyciśnięta, steruje obwodem
(1.2) ciężarek do przyciskania czegoś, np. papieru
(1.3) inform. pole na ekranie, które reaguje na wskazanie, kliknięcie, wybór itp.
(1.4) podkreślenie wypowiedzi intonacją głosu lub gestem
(1.5) jęz. zob. akcent dynamiczny.
(1.6) daw. czynność przyciskania czegoś
Wiktionary
Przycisk (ang. button) – widżet realizujący operację poprzez naciśnięcie go wskaźnikiem myszy.
Standardowo przycisk reaguje jedynie na pojedyncze naciśnięcie lewego przycisku myszy. Obsługa ze strony użytkownika polega na najechaniu nań kursorem myszy oraz wciśnięciu lewego przycisku myszy. Po jego naciśnięciu przycisk chwilowo zmienia wygląd na wciśnięty, a następnie po puszczeniu przycisku myszy wygląd przycisku przywracany jest na wypukły i w tym momencie generowane jest zdarzenie wciśnięcia przycisku.
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨt͡ɕisk, AS: pšyćisk
Wiktionary
rzecz. przyciskanie n., przyciśnięcie n.
czas. przyciskać, przycisnąć, cisnąć, ciskać
przym. przyciskowy
Wiktionary
(1.1) guzik, slang. pipsztyk
(1.4) nacisk
(1.5) akcent dynamiczny, akcent przyciskowy, akcent ekspiracyjny, akcent ekspiratoryjny, akcent ekspiratoryczny
(1.6) przyciskanie, przyciśnięcie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) niedokonany od|przycisnąć.
czasownik zwrotny niedokonany przyciskać się
(2.1) niedokonany od|przycisnąć się.
Wiktionary
(1.1) Margit przykucnęła przyciskając wokół kolan wzdętą sukienkę.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ɕiskat͡ɕ, AS: pšyćiskać
Wiktionary
rzecz. przycisk mrz., przyciśnięcie n., przyciskanie n.
czas. przycisnąć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyciskać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡ɕiˈskãɲɛ, AS: pšyćiskãńe
Wiktionary
czas. przyciskać ndk., przycisnąć dk.
rzecz. przycisk m., przyciśnięcie n. dk.
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) wywrzeć fizyczny nacisk na coś, nadusić, przydusić
(1.2) przyprzeć coś lub kogoś do czegoś, przydusić, przygnieść
(1.3) przen. wywrzeć na kogoś presję
(1.4) przen. wywrzeć na kogoś mocny, niekorzystny wpływ
czasownik zwrotny przycisnąć się
(2.1) przywrzeć, przytulić się do czegoś lub kogoś
(2.2) przywrzeć, przytulić się do siebie nawzajem
Wiktionary
(1.1) Mocniej przyciśnij guzik, bo inaczej maszyna nie zareaguje.
(1.2) Przyciśnij gazę do rany.
(1.3) Muszę go przycisnąć, by wziął się do roboty.
(1.4) Ogromny dług przycisnął Grecję.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ɕisnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pšyćisnõńć
Wiktionary
czas. przyciskać ndk.
rzecz. przycisk m., przyciśnięcie n. dk., przyciskanie n. ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przycisnąć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡ɕiɕˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pšyćiśńė̃ńće
Wiktionary
czas. przyciskać ndk., przycisnąć dk.
rzecz. przycisk m., przyciskanie n. dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyciszać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡ɕiˈʃãɲɛ, AS: pšyćišãńe
Wiktionary
czas. przyciszyć, wyciszyć, przyciszać ndk.
rzecz. nieprzyciszanie n., przyciszenie n.
przysł. zacisznie
przym. zaciszny
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyciszać)
(1.1) zob. przyciszać.
Wiktionary
rzecz. zacisze n., cisza ż., cichość ż., wyciszanie n., wyciszenie n., przyciszenie n., przyciszanie n.
czas. cichnąć, wyciszać ndk., wyciszyć dk., przyciszać ndk.
przym. cichy, zaciszny
przysł. cicho, zacisznie
wykrz. cicho, cisza
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przytakiwać
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy cmentarzu
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡smɛ̃nˈtarnɨ, AS: pšycmẽntarny
Wiktionary
rzecz. cmentarz mrz., cmentarnictwo n.
przym. cmentarny
Wiktionary
Przyćmiewacz – dodatkowy element ładunku miotającego mający na celu ograniczenie błysku wystrzału podczas strzelań nocnych.
Umieszczany jest w łusce naboju artyleryjskiego. Stosuje się przyćmiewacze o działaniu utleniającym, m.in. saletrę amonową lub potasową, dzięki którym następuje całkowite spalenie składników palnych gazów prochowych, oraz przyćmiewacze, które podwyższają temperaturę zapłonu gazów prochowych. Do nich zalicza się chloran potasu lub sodu, siarczan potasu i sodu. Przyćmiewacze utleniające podnoszą temperaturę gazów prochowych w lufie, przez co doprowadzają do szybszego jej zużycia.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyćmiewać.
Wiktionary
czas. przyćmiewać ndk.
Wiktionary
potocznie: zażyć narkotyki; zaćpać
SJP.pl
przymocować statek cumami do brzegu lub do innego statku
SJP.pl
potocznie: przyłapywać na czymś
SJP.pl
taki, który przycupnął
SJP.pl
potocznie: spróbować być sprytnym, przebiegłym
SJP.pl
potocznie: ukrycie się, przyczajenie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który się przyczaił i czyha w ukryciu
(1.2) przen. taki, który skrywa myśli i zamiary i czeka na właściwy moment, by je ujawnić
Wiktionary
(1.1) czyhający
(1.2) zamaskowany
Wiktionary
w językoznawstwie: występujący przy czasowniku; adwerbalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. łączący się z czasownikiem
Wiktionary
(1.1) adwerbalny
Wiktionary
1. przyczepienie (się)
2. koniec mięśnia przytwierdzonego bezpośrednio lub za pośrednictwem ścięgna do kości, powięzi albo wewnętrznej powierzchni skóry
SJP.pl
pojazd drogowy bez silnika, przystosowany do ciągnięcia go przez pojazd silnikowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. platforma na kołach przystosowana do ciągnięcia jej przez inny pojazd
Wiktionary
Przyczepa – pojazd bez własnego napędu przystosowany do bycia ciągniętym przez inny pojazd. Używany głównie do transportu rzeczy, rzadziej ludzi.
Przyczepy bywają też czasami zabudowane specjalistycznym wyposażeniem, tworząc pojazdy rekreacyjne, przyczepy turystyczne, a nawet przyczepy mieszkalne z ograniczonymi możliwościami mieszkalnymi, w których ludzie mogą obozować lub przebywać.
Wikipedia
rzecz. przyczep mrz., przyczepianie n., przyczepienie n.
:: zdrobn. przyczepka ż.
czas. przyczepiać ndk., przyczepić dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyczepić)
(1.1) umocowywać coś na czym lub do czego jakąś techniką
czasownik zwrotny niedokonany przyczepiać się (dk. przyczepić się)
(2.1) czepiając się czego lub kogo, zatrzymywać się na tym
(2.2) pot. mieć do kogoś nieuzasadnione zarzuty czy żale
(2.3) pot. narzucać swoje towarzystwo
(2.4) pot. med. zajmować organizm
Wiktionary
rzecz. przyczep mrz., przyczepa ż., przyczepianie n., przyczepienie n., przyczepka ż., przyczepność ż.
czas. przyczepić dk.
przym. przyczepny, czepny
Wiktionary
(1.1) przyklejać, przylepiać, przymocowywać, przytwierdzać
(2.1) przyklejać się, przylepiać się, zahaczać się
(2.2) czepiać się, doczepiać się, dopieprzać się, dopierdalać się, mieć pretensje, przykrochmalać się, przypieprzać się, przypierdalać się, przypierdzielać się, przypierniczać się
(2.3) narzucać się, przypinać się, przyplątywać się, przysysać się
(2.4) atakować, chwytać, dopadać, opanowywać, przenikać, przyplątywać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeczepiać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡ʃɛˈpʲjä̃ɲɛ, AS: pšyčepʹi ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przyczepiać, przeczepić dk., przeczepiać ndk.
rzecz. przyczepienie n., przyczepka ż., przyczepa ż.
przym. przyczepny
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyczepiać)
(1.1) dokonany od|przyczepiać.
czasownik zwrotny dokonany przyczepić się (ndk. przyczepiać się)
(2.1) dokonany od|przyczepiać się.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ʃɛpʲit͡ɕ, AS: pšyčepʹić
Wiktionary
rzecz. przyczepka ż., przyczepa ż.
czas. przyczepiać
przym. przyczepny, czepny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przeczepić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨt͡ʃɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: pšyčepʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
czas. przyczepiać, przeczepić dk., przeczepiać ndk.
rzecz. przyczepianie n., przyczepka ż., przyczepa ż.
przym. przyczepny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: przyczepa
(1.2) mała przyczepa, np. przy rowerze lub motocyklu
Wiktionary
rzecz. przyczepa ż., przyczepianie n., przyczepienie n.
czas. przyczepiać ndk., przyczepić dk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) daw. aglutynacyjny
(1.2) dotyczący przyczepki (małej przyczepy), osadzony na przyczepce
Wiktionary
przyczepnica żwirownica - maszyna używana przy robotach drogowych do wysypywania szosy żwirem i do ubijania żwiru na szosie
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: przyczepny; bardziej przyczepny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający zdolność łączenia się powierzchnią z inną powierzchnią
(1.2) mogący być przyczepionym
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki, do którego łatwo coś się przyczepia
(2.2) łatwo przyczepiający się
Wiktionary
rzecz. przyczepianie n., przyczepienie n., przyczepność ż.
czas. przyczepiać ndk., przyczepić dk.
przym. czepny
Wiktionary
potocznie: właściciel przyczepy campingowej
SJP.pl
1. trójkątne zwieńczenie fasady lub ryzalitu budowli antycznej lub klasycystycznej; naczółek, fronton
2. budowla podpierająca koniec krańcowego przęsła mostu
3. teren za przeszkodą wodną zdobyty przez nacierające wojska po jej sforsowaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. teren broniony za przeszkodą wodną;
(1.2) bud. skrajna podpora mostu lub wiaduktu
(1.3) archit. element elewacji, fronton
(1.4) daw. strój weselny głowy panny młodej
Wiktionary
Przyczółek to:
Wikipedia
(1.1) Rozkaz o wsparciu zapadł 20 września o 13.30 i wobec beznadziejnej sytuacji na przyczółku do desantu nie doszło.
Wiktionary
przym. przyczółkowy
Wiktionary
(1.3) fronton
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przyczółkiem, dotyczący przyczółka
Wiktionary
rzecz. przyczółek mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) powód, dla którego coś się stało; czynnik, który wywołał jakieś zjawisko
Wiktionary
Miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) Z niewiadomej przyczyny postanowił wyjechać.
(1.1) Wszystko ma swoją przyczynę.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈt͡ʃɨ̃na, AS: pšyčỹna
Wiktionary
czas. przyczynić (się) dk., przyczyniać (się) ndk.
rzecz. przyczynienie n., przyczynianie n., przyczynowość ż., bezprzyczynowość ż.
przym. przyczynowy
przysł. przyczynowo
Wiktionary
(1.1) powód, czynnik
Wiktionary
1. praca naukowa niewielkich rozmiarów, mająca pomóc wyjaśnieniu jakiejś ogólniejszej kwestii;
2. wypowiedź, wydarzenie będące zalążkiem tego, co ma nastąpić
SJP.pl
dotyczący przyczynkarza, przyczynku
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający charakter przyczynku, dotyczący przyczynkarstwa
Wiktionary
(1.1) Mimo sporej liczby publikacji o charakterze przyczynkarskim problem ten nie doczekał się pełnego monograficznego opracowania.
Wiktionary
(1.1) przyczynek m., przyczynkarstwo n., przyczynkarz m.
Wiktionary
(1.1) uboczny, marginalny, wycinkowy
Wiktionary
tworzenie przyczynków, niewielkich prac naukowych o pomocniczym charakterze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pisanie przyczynków
(1.2) pejor. skupianie się w jakiejś działalności, najczęściej naukowej, na problemach ubocznych, które znajdują się poza głównym nurtem danej dziedziny
Wiktionary
(1.2) Współcześni polscy prozaicy bawią się w przyczynkarstwo. Tutaj artykulik, tam felietonik, gdzie indziej krótkie opowiadanko – i tak rozdrabnia się talent.
Wiktionary
rzecz. przyczynek m., przyczynkarz m.
przysł. przyczynkarski
Wiktionary
pracownik naukowy bez większych ambicji, tworzący prace naukowe o małym znaczeniu
SJP.pl
1. związek przyczynowy między zjawiskami, z których jedno jest skutkiem innego, poprzedzającego je w czasie;
2. cecha tego, co dotyczy przyczyny; kauzalność
SJP.pl
Przyczynowość – kategoria filozoficzna oznaczająca jedną z form powszechnej i koniecznej zależności zjawisk, które mają miejsce w obiektywnej rzeczywistości.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący przyczyny
Wiktionary
(1.1) Teoria zjawisk regulujących liczebność opisuje przyczynowy związek między liczebnością a podstawowymi procesami populacji, to jest rozrodczością i śmiertelnością.
Wiktionary
rzecz. przyczyna ż.
czas. przyczyniać ndk., przyczynić dk.
przysł. przyczynowo
Wiktionary
(1.1) kauzalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. żart. partner sukcesora firmy rodzinnej, pracujący w tym samym przedsiębiorstwie.
Wiktionary
(1.1) Otóż przyczłapki bardzo potrzebują w swoich firmach rodzinnych docenienia, stabilności i możliwie partnerskiego traktowania.
Wiktionary
skrót od: przydomek
SJP.pl
1. przyczynić lub przysporzyć komuś czegoś;
2. przydać się - okazać się przydatnym do czegoś
SJP.pl
olbrzymi małż morski z rzędu blaszkoskrzelnych
SJP.pl
błona zewnętrzna tętnicy lub żyły
SJP.pl
Przydanka, błona zewnętrzna (łac. adventitia, tunica externa, tunica adventitia, tela adventitia) – zewnętrzna warstwa ściany naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego (w odcinkach nieokrytych otrzewną), moczowodu, nasieniowodu, jajowodu, oskrzeli i oskrzelików. W układzie pokarmowym kręgowców zbudowana jest z tkanki łącznej wiotkiej.
Wikipedia
zdarzyć nieoczekiwanie
SJP.pl
Wikipedia
żartobliwie: coś, co przechowuje się na wszelki wypadek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. młodz. coś o czym myślimy, że może się przydać
Wiktionary
rzecz. przydatność ż., nieprzydatność ż., przydawanie n., przydanie n.
czas. przydawać się ndk., przydać się dk.
przym. przydatny, nieprzydatny
przysł. przydatnie, nieprzydatnie
Wiktionary
wąski daszek biegnący na wysokości okapu dachu głównego w strzesze polskiej
SJP.pl
1. uzupełnienie, dopełnienie do większej całości; dodatek;
2. dodanie, dołożenie czegoś;
3. zwykle w liczbie mnogiej: jajniki i jajowody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyrostek (element dodatkowy) położony na narządzie
Wiktionary
1. uzupełnienie, dopełnienie do większej całości; dodatek;
2. dodanie, dołożenie czegoś;
3. zwykle w liczbie mnogiej: jajniki i jajowody
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: dodatkowy, uzupełniający
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: przydatnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przydatny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posiadanie zastosowania; cecha czegoś, co jest przydatne
Wiktionary
(1.1) Przydatność jest jedną z podstawowych cech sprzętu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈdatnɔɕt͡ɕ, AS: pšydatność
Wiktionary
czas. przydawać się (przydać się)
przym. przydatny
Wiktionary
(1.1) użyteczność
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający zastosowanie
(1.2) pomocny
Wiktionary
(1.1) Nie wyrzucaj pędzla, będzie przydatny do malowania ścian.
(1.2) Ten słowniczek będzie bardzo przydatny w czasie podróży po Europie.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈdatnɨ, AS: pšydatny
Wiktionary
rzecz. przydaś mrz., przydatność ż.
czas. przydawać się ndk., przydać się dk.
Wiktionary
(1.1) zdatny
(1.2) użyteczny, pożyteczny, pomocny
Wiktionary
językoznawstwo: część zdania (wyraz lub ich grupa) określająca rzeczownik lub zaimek rzeczowny; atrybut
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gram. część zdania, będąca określeniem rzeczownika;
Wiktionary
Przydawka (zwana również atrybutem) – część zdania określająca rzeczownik lub zaimek rzeczowny.
Wikipedia
(1.1) W zdaniu „Nosiła żółtą wstążkę”, słowo „żółtą” jest przydawką.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈdafka, AS: pšydafka
Wiktionary
przym. przydawkowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gram. związany z przydawką
Wiktionary
rzecz. przydawka ż.
Wiktionary
rodzaj dialektyzacji (np. "hale" zamiast "ale")
SJP.pl
Przydech (aspiracja) – zjawisko fonetyczne polegające na energicznym rozwarciu wcześniej zwartych narządów mowy, co daje słaby dźwięk h towarzyszący artykulacji danej spółgłoski zwartej.
Może być cechą fonologiczną relewantną, np. w zulu i chińskim, w językach indyjskich (zarówno indoaryjskich, jak i drawidyjskich) i tajskich.
Wikipedia
przymiotnik od: przydech
SJP.pl
żyjący na dnie zbiorników wodnych, znajdujący się w pobliżu dna zbiorników wodnych (np. plankton przydenny, przydenny muł)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się blisko dna
Wiktionary
(1.1) Ulubionymi miejscami przebywania węgorzy są wszelkiego rodzaju przydenne zawady i zatopione drzewa.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przydeptać.
Wiktionary
czas. przydeptać dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przydeptywać.
Wiktionary
czas. deptać, przydeptywać ndk.
rzecz. deptacz mos.
Wiktionary
1. dodatkowa nazwa jakiejś osoby, zwykle związana z jej cechami; przezwisko, pseudo, ksywa;
2. dawniej: wyróżniająca nazwa jednej z gałęzi rodu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dodatkowa nazwa nadana komuś, bazująca na cesze charakterystycznej tej osoby
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) znajdujący się przy domu
Wiktionary
(1.1) Przez wiele lat hodowałem marchewkę w przydomowym ogródku.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨdɔ̃ˈmɔvɨ, AS: pšydõmovy
Wiktionary
rzecz. dom mrz., domówka ż.
Wiktionary
potocznie: przybyć dokądś, biegnąc lub idąc bardzo szybko
SJP.pl
Wikipedia
gwarowo: przydroże
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się przy drodze, w pobliżu drogi
Wiktionary
(1.1) Nadmiernie rozpędzony samochód wpadł do przydrożnego rowu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈdrɔʒnɨ, AS: pšydrožny
Wiktionary
rzecz. drogowiec mos., przydroże n., przydrożek m., przydrożnik m., droga ż.
Wiktionary
przytwierdzać, przymocowywać drutem
SJP.pl
zbyt mała ilość tlenu w zbiorniku wodnym wywołana procesami rozkładu substancji organicznych i intensywnymi procesami oddychania organizmów wodnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wędk. ryb. obniżenie zawartości tlenu w wodzie skutkujące m.in. śnięciem ryb;
Wiktionary
Przyducha – znaczne zmniejszenie ilości tlenu rozpuszczonego w wodzie zbiornika wodnego lub jego części. W skrajnym przypadku może prowadzić do masowego wymierania zamieszkujących go organizmów korzystających z tlenu, (m.in. tzw. śnięcie ryb).
Wikipedia
(1.1) Zimą, na skutek zlodzenia, ilość tlenu zmniejsza się i często występuje deficyt tlenowy, co doprowadza do zjawiska przyduchy, w wyniku której następuje wyginięcie oksybiontów.
(1.1) Przyducha zimowa jest wynikiem ograniczonej produkcji tlenu przez roślinność wodną i rozkładu resztek substancji organicznych.
(1.1) Na przyduchy narażone są najczęściej niewielkie zbiorniki wodne (szczególnie bezodpływowe) zawierające mało rozpuszczonego tlenu.
Wiktionary
rzecz. przyduszanie n., przyduszenie n., duszność ż.
czas. przydusić dk., przyduszać ndk.
przym. przyduchowy
Wiktionary
(1.1) deficyt tlenowy
Wiktionary
położony blisko Dunaju
SJP.pl
wulgarnie:
1. osoba zależna od kogoś innego;
2. kochanek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wulg. osoba zawsze obecna przy kimś wpływowym i popierająca go
(1.2) wulg. kochanek
Wiktionary
(1.1) Dlatego do szatni, gdzie przebierał się kierownik, pomaszerował jego największy przydupas.
Wiktionary
przym. dupny
rzecz. dupsko n.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) trochę za duży
Wiktionary
(1.1) Waldek zawsze chodził w przydużych swetrach.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈduʒɨ, AS: pšydužy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) sąsiadujący z dworcem
Wiktionary
(1.1) Kupiłam krzyżówki w przydworcowym markecie.
Wiktionary
przym. dworcowy
Wiktionary
położony blisko dworu (posiadłości); przydworski
SJP.pl
położony blisko dworu (posiadłości); przydworny
SJP.pl
1. potocznie: schwytać lub znaleźć kogoś;
2. potocznie: przyłapać kogoś na czymś złym; zdybać
SJP.pl
potocznie: zachodzić kogoś znienacka
SJP.pl
wiejąc, przykrywać, przysypywać
SJP.pl
pokryć lekko sadzą, odymić od dołu; przykopcić, podkopcić, poddymić
SJP.pl
pokryć lekko sadzą, odymić od dołu; przykopcić, podkopcić, poddymić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przydzielenie czegoś
(1.2) to, co przydzielono
Wiktionary
(1.1) – I za przydział pokoju, i za ten twój telefon trzeba będzie dobrze dać w łapę – dodała Melania.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨd͡ʑaw, AS: pšyʒ́au̯
Wiktionary
rzecz. przydzielanie n., przydzielenie n., podzielnica ż.
czas. przydzielać ndk., przydzielić dk.
przym. przydziałowy
Wiktionary
(1.2) udział, porcja, dola
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pochodzący z przydziału
Wiktionary
(1.1) Dziś w pracy dostaliśmy przydziałowe ręczniki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨd͡ʑaˈwɔvɨ, AS: pšyʒ́au̯ovy
Wiktionary
rzecz. przydzielanie n., przydział
czas. przydzielać ndk., przydzielić dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przydzielić)
(1.1) oddawać w posiadanie albo użytkowanie
(1.2) kierować kogoś gdzieś do pracy na dane stanowisko
Wiktionary
rzecz. przydział mrz., przydziałobiorca mos., przydzielanie n., przydzielenie n., podzielnica ż.
przym. przydziałowy
Wiktionary
(1.1) przyznawać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) oddawanie w posiadanie albo użytkowanie
(1.2) kierowanie kogoś gdzieś do pracy na danym stanowisku
Wiktionary
(1.1) Dziękuję, panie kontrolerze, ale naprawdę nie było potrzeby przydzielania mi wagonu prezydenckiego.
Wiktionary
rzecz. przydział mrz., przydzielenie n., podzielnica ż.
czas. przydzielać ndk., przydzielić dk.
przym. przydziałowy
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przydzielać)
(1.1) dokonany od|przydzielać.
Wiktionary
rzecz. przydział mrz., przydziałobiorca mos., przydzielanie n., przydzielenie n., podzielnica ż.
przym. przydziałowy
Wiktionary
rzadko: potowarzyszyć czemuś, z lekka dźwięcząc; pobrzmieć, powtórować dźwięczeniem
SJP.pl
Przydźwięk, przydźwięk sieci albo „brum” – zakłócenie, powstające we wstępnych obwodach wzmacniaczy elektroakustycznych, słyszalne jako buczenie, brzęczenie albo warkot o częstotliwości dominującej równej częstotliwości sieci energetycznej, czasem jej drugiej harmonicznej.
Wikipedia
rzadko: towarzyszyć czemuś, z lekka dźwięcząc; pobrzmiewać, wtórować dźwięczeniem
SJP.pl
czasownik
(1.1) dźwigając z trudem przynieść coś
Wiktionary
(1.1) Kuzynka dziedzica przydźwigała ze strychu zakurzone pudło pełne świecidełek.
Wiktionary
rzecz. przydźwiganie n.
Wiktionary
(1.1) przytachać, przytargać, przytaskać, przytaszczyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przydźwigać.
Wiktionary
czas. przydźwigać dk.
Wiktionary
1. przyduszać;
2. przydławiać się - lekko się dławić
SJP.pl
nieco za długi; długawy
SJP.pl
robić nieco dłuższym
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przysłówka: przydługo
SJP.pl
dodatkowa karta dołączona do zapisanego weksla, przeznaczona na dalsze wpisy indosantów
SJP.pl
zrobić nieco dłuższym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy fabryce
Wiktionary
(1.1) Fabryka, która zatrudniała 500-1000 pracowników, musiała organizować szpital przyfabryczny; był przepis, że na 100 robotników miało przypadać jedno łóżko szpitalne.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨfaˈbrɨt͡ʃnɨ, AS: pšyfabryčny
Wiktionary
rzecz. fabryka ż.
Wiktionary
potocznie: przyłożyć, przywalić
SJP.pl
trochę, lekko farbować, barwić
SJP.pl
potocznie: poszczęścić się, powieść się; pofarcić się, sfarcić się
SJP.pl
czasownik
(1.1) patrz fastrygować
Wiktionary
czas. fastrygować
Wiktionary
potocznie: śledząc, przyłapywać kogoś na czymś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wojsk. znajdujący się, działający lub odbywający się przy froncie
Wiktionary
(1.1) W czasie wojny pracowała, opatrując rannych w przyfrontowym lazarecie.
Wiktionary
rzecz. front mrz.
przym. frontowy
Wiktionary
dawniej: goić powierzchownie
SJP.pl
1. o koniu: przybiegać galopem;
2. przyjeżdżać na koniu galopem;
3. potocznie: szybko przybiegać lub przyjeżdżać
SJP.pl
uwaga, przytyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. krytyczna uwaga
Wiktionary
rzecz. przyganianie n.
czas. przyganiać ndk., przyganić dk.
Wiktionary
(1.1) napomnienie, upomnienie, nagana, przytyk
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyganić)
(1.1) wygłaszać wiele zarzutów wobec kogoś
czasownik przechodni niedokonany (dk. przygonić lub przygnać)
(2.1) zmuszać kilka osób lub zwierząt do udania się w dane miejsce
(2.2) być powodem, dla którego ktoś lub coś zaczyna znajdować się w danym miejscu
Wiktionary
(1.1) Krótko potem gazety zamieściły list kilku profesorów, kwestionujących cudowne właściwości piramid i przyganiających szefowi rządu, że firmuje swoją osobą pseudoteorie oraz ich twórców.
(2.2) Niestety, wianki puszczone na wodę fale przyganiały z powrotem do brzegu.
Wiktionary
rzecz. przyganianie n., przygana ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyganiać.
Wiktionary
rzecz. przygana ż., przyganienie n.
czas. przyganiać ndk., przyganić dk.
Wiktionary
1. lekko garbić;
2. przygarbiać się - lekko się garbić
SJP.pl
pochylony ku ziemi; ugięty
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przygarniać.
Wiktionary
rzecz. przygarnięcie n., przygarnianie n.
czas. przygarniać ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przygarnąć)
(1.1) obejmować i przyciskać rękami
(1.2) brać pod opiekę, dawać schronienie
czasownik zwrotny niedokonany przygarniać się (dk. przygarnąć się)
(2.1) przytulać się
Wiktionary
(1.2) Zaiste bowiem nie aniołów przygarnia, ale przygarnia potomstwo Abrahamowe.
Wiktionary
rzecz. przygarnięcie n., przygarnianie n.
czas. przygarnąć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygarniać.
Wiktionary
czas. przygarnąć, przygarniać ndk.
rzecz. przygarnięcie n.
Wiktionary
przestarzałe: niewielka ilość czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. (dziś gwara.) obie dłonie stulone, złączone bokami, tworzące zagłębienie
Wiktionary
(1.1) (…) kurom podrzuciła przygarście ziarna, świniom, kwiczącym pod chałupą, wyniesła cebratkę z żarciem (…).
Wiktionary
rzecz. przygarstka ż.
Wiktionary
1. przerwać palenie się, świecenie czegoś; stłumić ogień; zgasić nie do końca, gasząc, przydusić płomień
2. spowodować ściemnienie czegoś; pozbawić blasku, przyćmić
SJP.pl
1. przerywać palenie się, świecenie czegoś; tłumić ogień; gasić nie do końca, gasząc, przyduszać płomień
2. powodować ściemnienie czegoś; pozbawiać blasku
SJP.pl
pozbawiony werwy, zapału, chęci do czynienia czegokolwiek, zobojętniały; wyrażający apatię (np. przygaszony wzrok)
SJP.pl
rzadko: wtórując, zagdakać
SJP.pl
roślina z rodziny turzycowatych
SJP.pl
Przygiełka (Rhynchospora Vahl) – rodzaj roślin z rodziny ciborowatych (Cyperaceae). Liczy blisko 400 gatunków. Rodzaj jest kosmopolityczny, przy czym najbardziej zróżnicowany jest w strefie tropikalnej i subtropikalnej Nowego Świata. W Europie występują tylko trzy gatunki, z których w Polsce obecne są dwa – przygiełka biała (R. alba) i przygiełka brunatna (R. fusca).
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy gimnazjum
Wiktionary
(1.1) Organizatorami turnieju byli: wójt, dyrektor gimnazjum oraz nauczyciele wychowania fizycznego i przygimnazjalny UKS "Hajduk".
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɟĩmnaˈzʲjalnɨ, AS: pšyǵĩmnazʹi ̯alny
Wiktionary
rzecz. gimnazjum n.
Wiktionary
przyglądać się - przypatrywać się, oglądać coś, kogoś uważnie, ze wszystkich stron
SJP.pl
przygonić;
1. goniąc, doprowadzić gdzieś
2. potocznie: szybko przybiec, przyjechać
SJP.pl
źle wpływać na samopoczucie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) dawać przygnębienie, wprowadzać kogoś w zły stan psychiczny; powodować złe samopoczucie u kogoś
Wiktionary
(1.1) Przygnębiasz mnie swoim ciągłym narzekaniem.
Wiktionary
IPA: pʃɨɡˈnɛ̃mbʲjät͡ɕ, AS: pšygnẽmbʹi ̯äć
Wiktionary
rzecz. przygnębianie n., przygnębienie
przym. przygnębiony, przygnębiający
przysł. przygnębiająco
czas. przygnębić
Wiktionary
(1.1) przytłaczać, załamywać, zasmucać
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób wywołujący przygnębienie
Wiktionary
(1.1) Ten ich nowy dom wygląda z zewnątrz raczej przygnębiająco.
Wiktionary
czas. przygnębiać ndk., przygnębić dk.
rzecz. przygnębienie n.
przym. przygnębiający
Wiktionary
źle wpływać na samopoczucie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wywołujący przygnębienie
Wiktionary
rzecz. przygnębianie n., przygnębienie n.
czas. przygnębiać ndk., przygnębić dk.
przysł. przygnębiająco
Wiktionary
(1.1) ciężki, dołujący, przygniatający
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygnębiać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡnɛ̃mˈbʲjä̃ɲɛ, AS: pšygnẽmbʹi ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przygnębiać
przym. przygnębiający
Wiktionary
źle wpłynąć na samopoczucie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przygnębiać)
(1.1) dać przygnębienie, wprowadzić kogoś w zły stan psychiczny; spowodować złe samopoczucie u kogoś
czasownik zwrotny dokonany przygnębić się (ndk. przygnębiać się)
(2.1) wejść w zły stan psychiczny z jakiegoś powodu
Wiktionary
(1.1) Księdza Juliana przygnębił widok zbombardowanego Wielunia.
(2.1) Jedi wyraźnie przygnębił się przez powracające wspomnienia – zostali sprzedani.
Wiktionary
rzecz. przygnębienie n.
czas. przygnębiać ndk.
przym. przygnębiony, przygnębiający
przysł. przygnębiająco
Wiktionary
(1.1) zdołować
Wiktionary
stan psychiczny człowieka z kłopotami, problemami itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) psych. obniżenie nastroju
(1.2) odczasownikowy od|przygnębić.
Wiktionary
(1.1) Czy przygnębienie prowadzi do depresji, czy jest jej objawem?
Wiktionary
czas. przygnębiać, przygnębić
przysł. przygnębiająco
przym. przygnębiający
Wiktionary
źle wpłynąć na samopoczucie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący w obniżonym nastroju, z poczuciem kłopotów
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡnɛ̃mˈbʲjɔ̃nɨ, AS: pšygnẽmbʹi ̯õny
Wiktionary
czas. przygnębiać, przygnębić
Wiktionary
(1.1) smutny, przybity, nieszczęśliwy, strapiony, depresyjny, zbolały, zasmucony, załamany, zawiedziony, zniechęcony, zrozpaczony
Wiktionary
gniotąc przyciskać; przyduszać, przypierać
SJP.pl
1. taki, który przygniata swym ogromem, swoją masą;
2. taki, który tworzy ciężką atmosferę, źle wpływa na samopoczucie;
3. przenośnie: bardzo duży, olbrzymi; miażdżący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znaczny, zdecydowanie przewyższający (np. liczebnie)
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od przygniatać
Wiktionary
(1.1) 10 grudnia 1991 władze Górskiego Karabachu przeprowadziły referendum, w którym przygniatająca większość mieszkańców opowiedziała się za niezależnością.
Wiktionary
rzecz. przygniatanie n., przygniecenie n., przygniatarka ż.
czas. przygniatać ndk., przygnieść dk.
przysł. przygniatająco
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygniatać.
Wiktionary
rzecz. przygniecenie n., przygniatarka ż.
czas. przygniatać ndk., przygnieść dk.
przym. przygniatający
przysł. przygniatająco
Wiktionary
częściowo zgnić; nadgnić, podgnić
SJP.pl
gniotąc przycisnąć; przydusić, przyprzeć
SJP.pl
taki, który przygnił
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. ciekawe zdarzenie spotykające kogoś
2. potocznie: przelotny romans
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niecodzienne, niezwykłe zdarzenie
(1.2) przelotny romans, przeżycie erotyczne
(1.3) daw. okoliczność niepomyślna, wypadek
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Spływ kajakowy to ciekawa przygoda.
(1.1) Podczas pobytu w górach spotkała mnie niezwykła przygoda.
(1.2) W czasie wakacji miał przygodę miłosną.
(1.3) Będę Cię wielbił, mój Panie, // póki mię na świecie stanie; // boś mię w przygodzie ratował // i śmiechów ludzkich uchował.
(1.3) Daj Mu swą dłoń, // w przygodzie zawołaj doń. // On cię od zła zachowuje.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɡɔda, AS: pšygoda
Wiktionary
rzecz. przygodówka ż., przygodność ż.
przym. przygodowy, przygodny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przygodne; cecha tych, którzy są przygodni
Wiktionary
Byt przygodny – byt podlegający przyczynom. Byty przygodne mogą nie istnieć (w odróżnieniu od bytu koniecznego). Do bytu przygodnego odnosi się zjawisko czasu, można więc mówić o początku lub końcu bytu przygodnego. Bytów przygodnych może być wiele; są one zniszczalne i mają swoją przyczynę lub wyjaśnienie swego istnienia w bycie koniecznym. Byt przygodny nie może być przyczyną ani wyjaśniać istnienia innego bytu przygodnego. Byty przygodne nie istnieją a se (dzięki sobie), jak również per se (przez się).
Wikipedia
rzecz. przygoda ż., przygodówka ż.
przym. przygodny, przygodowy
przysł. przygodnie
Wiktionary
wynikający z przypadku, zdarzający się przypadkiem; przypadkowy, przelotny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący wynikiem przypadku lub taki, który zdarza się przypadkiem
(1.2) spotkany lub zjawiający się przypadkiem
Wiktionary
(1.1) A zatem: „Jeżeli istnieje byt przygodny, to istnieje również byt konieczny". Należy dodać, że przez byt przygodny rozumie się zarówno byt, który nie musi istnieć, jak i każdy byt zmienny.
Wiktionary
rzecz. przygodność ż., przygoda ż.
przysł. przygodnie
przym. przygodowy
Wiktionary
osoba z zamiłowaniem do przygód; łowca, poszukiwacz przygód
SJP.pl
komputerowa gra przygodowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. grykomp. komputerowa gra przygodowa
Wiktionary
Komputerowa gra przygodowa – gatunek gier komputerowych, w których gracz odgrywa rolę protagonisty w opowieści, której postęp wyznacza eksploracja świata przedstawionego i rozwiązywanie zagadek. Nacisk położony przez gatunek na fabułę powoduje, że należące do niego gry mogą silnie czerpać z mediów takich, jak literatura i film. Gry przygodowe wykorzystują konwencję różnorodnych gatunków literackich, są również przeważnie zaprojektowane na potrzeby jednego gracza ze względu na trudność w przeniesieniu postaci i fabuły na mechanikę gier wieloosobowych.
Wikipedia
(1.1) Kupiłem świetną przygodówkę, grałem w nią przez cały weekend.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡɔˈdufka, AS: pšygodufka
Wiktionary
rzecz. przygoda ż., przygodność ż.
przym. przygodowy
Wiktionary
związany z przygodami, opisujący przygody (np. film przygodowy, powieść przygodowa)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przygodami, dotyczący przygód
(1.2) liter. film. przedstawiający przygody, perypetie bohaterów
Wiktionary
Film przygodowy – film o akcji skonstruowanej z ciągu przygód protagonisty, charakteryzujący się szybkim tempem akcji, brawurowymi rozwiązaniami fabularnymi oraz licznymi przeszkodami pokonywanymi przez bohaterów. Schemat filmów przygodowych opiera się na licznych scenach pościgów, ucieczek, eksplozji oraz niebezpiecznych dla protagonisty wydarzeniach.
Wikipedia
(1.1) Zacznijmy od wydarzeń typu przygodowego, bo wydają się one łatwiej intuicyjnie uchwytne i lepiej opisane.
(1.2) Czy dział z literaturą przygodową jest tam, gdzie był?
Wiktionary
rzecz. przygoda ż., przygodówka ż., przygodowość ż., przygodność ż.
przym. przygodny
przysł. przygodowo, przygodnie
Wiktionary
(1.2) awanturniczy, łotrzykowski
Wiktionary
1. wieś w Polsce;
2. osada w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Przygodzice
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby
Wikipedia
przygnać;
1. goniąc, doprowadzić gdzieś
2. potocznie: szybko przybiec, przyjechać
SJP.pl
Przygórze (do 1945 r. niem. Köpprich) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.
Wikipedia
dawniej: opalić się, ogorzeć
SJP.pl
1. uczynić coś zdolnym do czegoś w określonym czasie, nadającym się do czegoś
2. nastawić kogoś na coś, uprzedzić
3. przygotować się:
a) uczynić się gotowym na coś, do czegoś
b) nastawić się na coś
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przygotowywać)
(1.1) dokonany od|przygotowywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡɔˈtɔvat͡ɕ, AS: pšygotovać
Wiktionary
przym. gotowy, gotów, przygotowany, przygotowawczy
rzecz. gotowanie n., przygotowanie n., przygotowywanie n.
czas. przygotowywać
Wiktionary
(1.1) uszykować, naszykować, przyrządzić, reg. pozn. narychtować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce, w którym coś jest przygotowywane
Wiktionary
rzecz. przygotowanie n., przygotowywanie n.
przym. przygotowany
czas. przygotowywać
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) zabiegi, starania czynione z myślą o czymś, co ma nastąpić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygotować.
(1.2) (także. w lm.) ogół czynności wykonanych z myślą o czymś, co ma nastąpić
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡɔtɔˈvãɲɛ, AS: pšygotovãńe
Wiktionary
rzecz. gotowanie n., przygotowywanie n., przygotówka ż., przygotowalnia ż.
czas. przygotowywać ndk., przygotować dk.
przym. przygotowawczy, przygotowany
Wiktionary
1. uczynić coś zdolnym do czegoś w określonym czasie, nadającym się do czegoś
2. nastawić kogoś na coś, uprzedzić
3. przygotować się:
a) uczynić się gotowym na coś, do czegoś
b) nastawić się na coś
SJP.pl
przymiotnik odczasownikowy
(1.1) będący gotów do czegoś
Wiktionary
rzecz. przygotowalnia ż., przygotowanie n., przygotowywanie n.
czas. przygotować dk., przygotowywać ndk.
przym. przygotowawczy
Wiktionary
(1.1) gotowy, gotów
Wiktionary
związany z przygotowaniem; taki, który przygotowuje; zajmujący się przygotowaniem; przygotowujący (np. kurs przygotowawczy)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) służący przygotowaniu do czegoś
Wiktionary
rzecz. przygotowanie n., przygotowywanie n.
czas. przygotowywać, przygotować dk.
przym. przygotowany
Wiktionary
(1.1) wstępny
Wiktionary
środowiskowo: górnicze roboty przygotowawcze przed właściwym wybieraniem złoża
SJP.pl
1. czynić coś zdolnym do czegoś w określonym czasie, nadającym się do czegoś
2. nastawiać kogoś na coś, uprzedzać
3. przygotowywać się:
a) nastawiać się na coś
b) czynić się gotowym na coś, do czegoś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przygotować)
(1.1) przyrządzać, organizować coś w określonym celu, tak, aby było gotowe na czas, aby się nadawało do czegoś
(1.2) uprzedzać kogoś o czymś, co ma nastąpić; oswajać kogoś z czymś; nastawiać kogoś na coś
czasownik zwrotny niedokonany przygotowywać się (dk. przygotować się)
(2.1) stawać się gotowym na coś; zbierać się, szykować się
Wiktionary
(1.1) Przygotowywał glebę pod siew.
(1.2) Trzeba przygotowywać rodzinę na złą wiadomość.
(2.1) Dziś przygotowywaliśmy się do jutrzejszego sprawdzianu z matematyki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡɔtɔˈvɨvat͡ɕ, AS: pšygotovyvać
Wiktionary
rzecz. gotowanie n., przygotowalnia ż., przygotówka ż., przygotowywanie n., przygotowanie n.
czas. przygotować dk.
przym. przygotowany, przygotowawczy
Wiktionary
(1.1) przyrządzać, szykować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygotowywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡɔtɔvɨˈvãɲɛ, AS: pšygotovyvãńe
Wiktionary
rzecz. gotowanie n., przygotowanie n., przygotówka ż., przygotowalnia ż.
czas. przygotowywać ndk., przygotować dk.
przym. przygotowawczy, przygotowany
Wiktionary
towarzyszyć komuś, zagrać na instrumencie muzycznym
SJP.pl
Przygradów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 742.
Wikipedia
potocznie: przygramolać się - gramoląc się, przychodzić z trudem; przywlekać się
SJP.pl
obszar przy granicy czegoś; nadgranicze, pogranicze
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się przy granicy, związany z terenem przy granicy
Wiktionary
(1.1) Debata dotyczyła ruchu przygranicznego.
Wiktionary
przym. graniczny
Wiktionary
(1.1) nadgraniczny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: pozyskiwać sobie kogoś jako partnera
SJP.pl
mający miejsce przy gruncie, rosnący przy gruncie, tuż nad powierzchnią ziemi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) meteorol. występujący tuż nad powierzchnią ziemi
Wiktionary
(1.1) Jesienią często występują nad ranem przygruntowe przymrozki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɡrũnˈtɔvɨ, AS: pšygrũntovy
Wiktionary
zob. grunt.
Wiktionary
(1.1) przyziemny
Wiktionary
towarzyszyć z muzyką
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) wykonywać muzykę towarzyszącą czemuś
Wiktionary
rzecz. przygrywka ż.
przym. growy
Wiktionary
1. część wstępna utworu, poprzedzająca wykonanie całości; także lekki utwór muzyczny wykonywany przy różnych okazjach
2. gra towarzysząca czemuś; przygrywanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. utwór muzyczny stanowiący wstęp instrumentalny do jakiegoś większego utworu
(1.2) muz. lekki utwór muzyczny wykonywany przy różnego rodzaju okazjach
(1.3) przen. zapowiedź, przedsmak czegoś
Wiktionary
Przygrywka – powieść autorstwa Ewy Lach z 1975 roku, będąca trzecią część cyklu Kosmohikanie.
Historia trojga dzieci, które niespodziewanie same muszą zająć się domem po tym, jak ich mama ma wypadek i trafia do szpitala. Te kilka samodzielnych dni do powrotu ojca, który chwilowo jest poza domem, okazuje się być tytułową przygrywką do dorosłego życia.
Wikipedia
IPA: pʃɨˈɡrɨfka, AS: pšygryfka
Wiktionary
rzecz. gra ż., gierka ż., gracz m., graczka ż., grywalność ż., nagranie n., dogrywka ż., przygryweczka ż., zagrywka ż., wygrana ż., przegrana ż., rozgrywka ż.
czas. grać ndk., grywać ndk., dogrywać ndk. / dograć dk., ogrywać ndk. / ograć dk., pogrywać ndk. / pograć dk., podgrywać ndk. / podegrać dk., przegrywać ndk. / przegrać dk., rozgrywać ndk. / rozegrać dk., wygrywać ndk. / wygrać dk., zagrywać ndk. / zagrać dk., nagrywać ndk. / nagrać dk., wygrywać ndk. / wygrać dk., współgrać dk., ugrywać ndk. / ugrać dk.
przym. grywalny, ograny
Wiktionary
(1.1) wstęp, zdrobn. przygryweczka
(1.3) wstęp, przedsmak, zapowiedź
Wiktionary
1. ściskać zębami; nadgryzać lekko wargi, wąsy - jako objaw zniecierpliwienia, gniewu itp.
2. potocznie: mówić komuś coś złośliwego, jakąś przykrość; dogadywać, docinać komuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygryzać.
Wiktionary
czas. przygryzać ndk.
Wiktionary
1. ścisnąć zębami; nadgryźć lekko wargi, wąsy - jako objaw zniecierpliwienia, gniewu itp.
2. potocznie: powiedzieć komuś coś złośliwego, jakąś przykrość; dogadać, dociąć komuś
SJP.pl
1. zagrzać na nowo, podgrzać
2. o słońcu: ogrzać silnie; przypiec
3. potocznie: uderzyć w coś lub kogoś
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) uderzyć z impetem, z dużą siłą
Wiktionary
(1.1) No bo owszem, jak trzeba, można i pięścią w stół przygrzać, ale można też sympatycznie porozmawiać.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨɡʒat͡ɕ, AS: pšygžać
Wiktionary
rzecz. przygrzanie n.
czas. przygrzewać ndk.
Wiktionary
(1.1) przywalić, wulg. przypieprzyć, wulg. przypierdolić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przygrzać.
Wiktionary
czas. przygrzać
Wiktionary
1. grzać na nowo, podgrzewać
2. o słońcu: grzać silnie; przypiekać
3. potocznie: uderzać w coś lub kogoś
SJP.pl
gwarowo: pogawędzić, porozmawiać; pogwarzyć
SJP.pl
1. przytwierdzać coś gwoździami
2. przenośnie: unieruchamiać, przykuwać
SJP.pl
powtórować komuś gwizdaniem
SJP.pl
1. przytwierdzić coś gwoździami
2. przenośnie: unieruchomić, przykuć
SJP.pl
zwiększać natężenie dźwięku
SJP.pl
nieco, trochę wygłodzić
SJP.pl
zwiększyć głośność; podgłośnić, pogłośnić
SJP.pl
potocznie: trochę głuchy; przygłuchy
SJP.pl
trochę głuchy; przygłuchawy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trochę, częściowo głuchy; słabo, źle słyszący
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɡwuxɨ, AS: pšygu̯uχy
Wiktionary
przym. głuchy
rzecz. głuchy mos.
Wiktionary
(1.1) głuchawy
Wiktionary
potocznie, pogardliwie: głupek, idiota, nierozgarnięty, wolnomyślący; przymuł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. depr. ktoś głupkowaty
(1.2) pot. depr. upośledzony umysłowo
Wiktionary
(1.1) Nauczycielka fizyki wyzywała mnie od przygłupów.
Wiktionary
rzecz. przygłupek m., głupawka ż.
przym. przygłupi, głupi
przysł. przygłupio
Wiktionary
(1.1) baran, bęcwał, głupiec, głupek, cymbał, debil, dureń, idiota, imbecyl, jełop, kretyn, młotek, tępak, tuman, osioł, palant, przychlast, przygłupek, półgłówek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. depr. ktoś głupkowaty
(1.2) pot. depr. upośledzony umysłowo
Wiktionary
(1.1) baran, bęcwał, głupiec, głupek, cymbał, debil, dureń, idiota, imbecyl, jełop, kretyn, młotek, tępak, tuman, osioł, palant, przygłup, półgłówek
Wiktionary
rzecz. przygłup m.
przym. przygłupi
przysł. przygłupio
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) trochę głupi
Wiktionary
rzecz. przygłup mos., przygłupek mos., głupawka ż.
przym. przygłupiasty, głupi
Wiktionary
(1.1) przygłupiasty
Wiktionary
1. tłumić dźwięki, czynić odgłosy mniej słyszalnymi
2. o rozrośniętych roślinach: zacieniać rośliny nisko rosnące, tak aby powstrzymać ich rozwój
SJP.pl
1. stłumić dźwięki, uczynić odgłosy mniej słyszalnymi
2. o rozrośniętych roślinach: zacienić rośliny nisko rosnące, aby powstrzymać ich rozwój
SJP.pl
zmniejszyć szybkość jazdy; zwolnić; zahamować
SJP.pl
znajdujący się przy haśle słownikowym
SJP.pl
czasownik
(1.1) ciągnąć za sobą kogoś lub coś, co nie ma lub nie używa własnego napędu do miejsca przeznaczenia
Wiktionary
skrót od: przyimek, przyimkowy
SJP.pl
niesamodzielna, nieodmienna część mowy, łącząca niejednorodne części zdania lub wyrażenia, określająca związki podrzędne zachodzące między wyrazami samodzielnymi, wskazująca zwykle na reakcje przestrzenne, występująca tylko w połączeniu z rzeczownikiem lub leksemem o podobnej funkcji (zaimkiem, przymiotnikiem, liczebnikiem głównym i zbiorowym), np. nad, za, w, do (przyimki proste), naprzeciw, ponad, poprzez, zza (przyimki złożone)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. wyraz nieodmienny i niesamodzielny poprzedzający zawsze wyrazy odmieniające się przez przypadki (= imiona) i sygnalizujący związki składniowe między wyrazem poprzedzającym a następującym;
Wiktionary
Przyimek (łac. praepositio) – nieodmienna i niesamodzielna część mowy, która łączy się z innymi wyrazami i nadaje im inny sens.
Na przykład rzeczownik stół tworzy z przyimkami wiele zestawień: na stole, o stole, za stołem, obok stołu, po stole, pod stołem, zza stołu, koło stołu, przy stole, ponad stołem, od stołu, ku stołowi itp.
Wikipedia
(1.1) W języku polskim przyimek „przed” łączy się z narzędnikiem a „na” z miejscownikiem.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjĩmɛk, AS: pšyi ̯ĩmek
Wiktionary
przym. przyimkowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gram. związany z przyimkiem; występujący w funkcji przyimka albo w połączeniu nim
Wiktionary
rzecz. przyimek mrz.
Wiktionary
potocznie: przyłożyć, uderzyć
SJP.pl
1. otrzymać, wziąć coś od kogoś, często w prezencie;
2. zaakceptować;
3. w piłce nożnej: odebrać podanie piłki przez zawodnika
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyjmować)
(1.1) dokonany od|przyjmować.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨjɔ̇̃ɲt͡ɕ, AS: pšyi ̯o̊̃ńć
Wiktionary
rzecz. przyjęcie n., przyjmowanie n., przyjmujący mos., przyjątko n.
czas. przyjmować ndk.
Wiktionary
1. człowiek pozostający z kimś w bliskich, zażyłych stosunkach; powiernik, druh;
2. człowiek okazujący sympatię, poparcie; zwolennik, protektor, miłośnik;
3. eufemistycznie: mężczyzna utrzymujący z kimś kontakty erotyczne; kochanek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) herald. polski herb szlachecki;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. przyjaciel mos.
Wiktionary
1. dotyczący przyjaciela, składający się z przyjaciół - osób pozostających ze sobą w bliskich stosunkach, np. przyjacielska kompania, paczka, grupa;
2. taki jak wśród przyjaciół, pełen życzliwości, troski i zaufania; dobry, przyjazny, życzliwy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) serdeczny, życzliwy, przyjazny
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący przyjaciela
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjäˈt͡ɕɛlsʲci, AS: pšyi ̯äćelsʹḱi
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel mos., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., przyjacielskość ż., przyjazność ż.
czas. przyjaźnić się, zaprzyjaźnić się, zaprzyjaźniać się, przyjaźnić
przym. przyjazny
przysł. przyjacielsko, przyjaźnie
Wiktionary
(1-2) koleżeński, braterski, bratni, siostrzany
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przyjacielski, przyjaźnie
Wiktionary
(1.1) Uśmiechnął się przyjacielsko, gdy wymienili hasło, i niespodziewanie zapytał po polsku: - Co, Polacy?
Wiktionary
rzecz. przyjaciel m., przyjacielskość ż., przyjaciółeczka ż., przyjaźń ż., przyjazność ż.
przym. przyjacielski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest przyjacielskie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjäˈt͡ɕɛlskɔɕt͡ɕ, AS: pšyi ̯äćelskość
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel m., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., przyjazność ż.
czas. przyjaźnić się, zaprzyjaźniać się, zaprzyjaźnić się, przyjaźnić
przym. przyjacielski, przyjazny
przysł. przyjacielsko, po przyjacielsku, przyjaźnie
Wiktionary
(1.1) koleżeńskość
Wiktionary
1. przyjaźnienie się z kimś; przyjaźń;
2. grono przyjaciół; przyjaciele
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przyjaźń
Wiktionary
rzecz. przyjaciel mos.
Wiktionary
1. człowiek pozostający z kimś w bliskich, zażyłych stosunkach; powiernik, druh;
2. człowiek okazujący sympatię, poparcie; zwolennik, protektor, miłośnik;
3. eufemistycznie: mężczyzna utrzymujący z kimś kontakty erotyczne; kochanek
SJP.pl
zdrobnienie od: przyjaciółka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: przyjaciółka
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjät͡ɕuˈwɛt͡ʃka, AS: pšyi ̯äćuu̯ečka
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel m., przyjaciółka ż., przyjacielskość ż., przyjaźnienie n., zaprzyjaźnienie n., przyjazność ż.
czas. przyjaźnić, zaprzyjaźniać się, przyjaźnić się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
przym. przyjazny, przyjacielski
przysł. przyjaźnie, przyjacielsko, po przyjacielsku
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zaprzyjaźniona z kimś
(1.2) pot. zob. kochanka.
Wiktionary
Przyjaciółka – polski dwutygodnik (w latach 1948–2009 wydawany jako tygodnik), którego odbiorczyniami są głównie kobiety, poświęcony historiom z życia, plotkom, modzie, urodzie i zdrowiu. Do tygodnika dołączany był także program telewizyjny.
Wikipedia
(1.1) Moja przyjaciółka to dla mnie bratnia dusza. Rozumiemy się bez słów.
(1.1) Twoja przyjaciółka mówi, co jej ślina na język przyniesie, a ty się później martwisz.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjäˈt͡ɕuwka, AS: pšyi ̯äćuu̯ka
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjacielskość ż.
:: fm. przyjaciel m.
:: zdrobn. przyjaciółeczka ż.
czas. przyjaźnić, zaprzyjaźniać się, przyjaźnić się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
przym. przyjacielski, zaprzyjaźniony, przyjazny
przysł. przyjaźnie
Wiktionary
przyjadać się - dawniej: przykrzyć się, przejadać się
SJP.pl
wydłużony wałeczkowaty organ, przylegający do dłuższej części jądra, prowadzący sznurek nasienny ku górze do przewodu pachwinowego
SJP.pl
Przyjądrze, narząd Giraldésa (łac. paradidymis, organum Giraldés) – w anatomii człowieka jeden z narządów szczątkowych należących do męskiego układu płciowego. Przeważnie ma postać parzystego, okrągławego lub wydłużonego tworu zmiennej wielkości, położonego do przodu od naczyń w dolnej części powrózka nasiennego. Histologicznie składa się z drobnych, ślepo zakończonych kanalików stanowiących pozostałości rozwojowe dolnej grupy przewodów śródnercza. Występuje zwykle tylko u dzieci, u dorosłych zanikając. Odpowiednikiem żeńskim tego narządu jest przyjajnik.
Wikipedia
potocznie: przypalić
SJP.pl
żartobliwie, zdrobniale o przyjęciu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od przyjęcie
Wiktionary
(1.1) Mama była w domu, syn był w domu, wnuczka u koleżanki, tylko ja szalałem na przyjątku w Nowy Rok.
Wiktionary
rzecz. przyjęcie n., przyjmowanie n.
czas. przyjąć dk., przyjmować ndk.
przym. przyjęciowy, przyjęty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dotarcie do jakiegoś miejsca
(1.2) przybycie pojazdu
Wiktionary
czas. przyjechać, przyjeżdżać
rzecz. przyjezdny mos., wyjazd mrz.
przym. przyjezdny
Wiktionary
1. bliskie, serdeczne stosunki z kimś oparte na wzajemnej szczerości, życzliwości, zaufaniu;
2. życzliwość, serdeczność okazywana komuś;
3. przyjaźń z korzyściami - relacja przyjacielska dopuszczająca stosunki seksualne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dobra, serdeczna relacja pomiędzy osobami opierająca się na wzajemnym zaufaniu, pomocy, życzliwości;
Wiktionary
Przyjaźń – serdeczne stosunki oparte na wzajemnej życzliwości.
Większość ludzi uważa, że ich przyjaciele dobrze ich znają. Jednak badania wykazały, że w większości przypadków jest to złudzenie związane z chęcią poprawy samooceny. Wierząc, że przyjaciołom zależy na nas, budujemy poczucie własnej wartości.
Wikipedia
(1.1) Łączy ich serdeczna przyjaźń.
(1.1) Nie masz teraz prawdziwej przyjaźni na świecie. • Ostatni znam jej przykład w Oszmiańskim powiecie.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨjäɕɲ̊, AS: pšyi ̯äśń̦
Wiktionary
rzecz. przyjaciel m., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., psiapsiółka ż., przyjacielskość ż., przyjazność ż.
przym. przyjacielski, przyjazny, zaprzyjaźniony
czas. przyjaźnić, zaprzyjaźniać się, przyjaźnić się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
przysł. przyjacielsko, przyjaźnie
Wiktionary
(1.1) przest. drużba
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) daw. zyskiwać czyjąś przyjaźń, jednać sobie kogoś
czasownik zwrotny niedokonany przyjaźnić się (dk. brak)
(2.1) być w przyjacielskiej relacji z kimś; utrzymywać przyjaźń, mieć kogoś za przyjaciela
Wiktionary
(2.1) Miałem ochotę przyjaźnić się tylko z takimi, od których chciało mi się czegoś więcej, więc nie mogła to być przyjaźń rzetelna.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjäʑɲit͡ɕ, AS: pšyi ̯äźńić
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel mos., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., przyjacielskość ż.
przym. przyjacielski
czas. zaprzyjaźniać się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
Wiktionary
(2.1) kolegować się; pot. kumplować się, kumać się; przest. fraternizować się; podn. bratać się, spoufalać się, poufalić się; być za pan brat, trzymać sztamę; stpol. przyjacielić się
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przyjazny
Wiktionary
(1.1) Nie przejął się wrogim spojrzeniem. Uśmiechnął się do niej najprzyjaźniej, jak tylko umiał.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjäʑɲɛ, AS: pšyi ̯äźńe
Wiktionary
rzecz. przyjaciel mos., przyjaciółka ż., przyjaźń ż., przyjacielskość ż., przyjaciółeczka ż., przyjazność ż.
czas. zaprzyjaźniać się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
przym. przyjazny, przyjacielski
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przyjaźnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przyjazny; bardziej przyjazny
SJP.pl
przyjazne nastawienie, charakter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przyjazne; cecha tych, którzy są przyjaźni
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel m., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., przyjaźnienie n., przyjacielskość ż., zaprzyjaźnienie n.
czas. przyjaźnić się ndk., zaprzyjaźnić się dk.
przym. przyjazny, przyjacielski
przysł. przyjaźnie, przyjacielsko
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który żywi dla kogoś / czegoś uczucie przyjaźni lub jest wyrazem takiego uczucia
(1.2) przest. taki, który sprzyja komuś / czemuś i nie przynosi szkód
Wiktionary
(1.1) Przyjazne gesty i zwykła uprzejmość poprawiają atmosferę w miejscu pracy.
(1.2) W naszym nowym mieszkaniu szczęśliwie trafiliśmy na przyjaznych sąsiadów – zawsze pomogą w drobiazgach lub pożyczą szklankę cukru.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjaznɨ, AS: pšyi ̯azny
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż., przyjaciel m., przyjaciółka ż., przyjaciółeczka ż., przyjacielskość ż., przyjazność ż.
czas. zaprzyjaźnić, zaprzyjaźniać się, zaprzyjaźnić się
przym. przyjacielski
przysł. przyjaźnie
Wiktionary
(1.1) braterski, ciepły, łaskawy, przychylny, przyjacielski, życzliwy, spolegliwy
(1.2) dogodny, pomyślny, sprzyjający
Wiktionary
przypierdolić; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. przyjebać (komuś) - pobić (kogoś);
2. przyjebać się (do czegoś) - przyczepić się (do czegoś), mieć o coś pretensje
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) wulg. uderzyć
czasownik zwrotny
(2.1) wulg. przyczepić się
Wiktionary
(1.1) Jak cię wkurwi, to mu przyjeb w mordę.
(2.1) Dlaczego on się znów przyjebał do mnie?
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛbat͡ɕ, AS: pšyi ̯ebać
Wiktionary
rzecz. jebak mzw./mos., przyjeb, przyjebanie
czas. jebać, odjebać
Wiktionary
(1.1) przypieprzyć, przypierdolić, wyjebać, jebnąć, pierdolnąć, pieprznąć, przykurwić, zakurwić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjebać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjɛˈbãɲɛ, AS: pšyi ̯ebãńe
Wiktionary
zob. przyjebać.
Wiktionary
przypierdalać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. przyjebywać (komuś) - uderzać, bić (kogoś);
2. przyjebywać się (do czegoś) - przyczepiać się (do czegoś), mieć o coś pretensje
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przyjeżdżać)
(1.1) o człowieku: przybyć za pomocą pojazdu na kołach
(1.2) o pojeździe na kołach: przybyć
Wiktionary
(1.1) Skład biało-czerwonych zdecydowanie odbiegał od optymalnego, natomiast rywale do Chicago przyjechali w najmocniejszym zestawieniu, z kadrą naszpikowaną medalistami ostatnich mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛxat͡ɕ, AS: pšyi ̯eχać
Wiktionary
rzecz. przyjazd m., przyjezdny m., przyjeżdżanie n., przyjechanie n., Przejazd mrz., przejazd mrz., wyjazd mrz.
czas. jechać, przyjeżdżać ndk.
przym. przyjazdowy, przyjezdny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjechać.
Wiktionary
czas. przyjechać dk.
rzecz. jeźdźczyni ż., przyjezdny mos.
przym. przyjezdny
Wiktionary
1. otrzymać, wziąć coś od kogoś, często w prezencie;
2. zaakceptować;
3. w piłce nożnej: odebrać podanie piłki przez zawodnika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjąć.
(1.2) reakcja na coś lub na kogoś
(1.3) uroczysty posiłek dla gości, zorganizowany na ogół z jakiejś okazji
Wiktionary
Przyjęcie – uroczysty posiłek zorganizowany specjalnie dla osób zaproszonych – gości. Przyjęcie zazwyczaj ma na celu uświetnienie ważnych wydarzeń lub okoliczności o charakterze oficjalnym lub prywatnym – mówimy wtedy o przyjęciu okolicznościowym. Duże i wystawne przyjęcie może być określane jako bankiet, biesiada lub uczta.
Wikipedia
(1.1) Przyjęcia do pracy mamy zwykle przed sezonem.
(1.2) (…) dokument spotkał się z ciepłym przyjęciem – towarzyszyły mu okrzyki i owacje na stojąco.
(1.3) Poszłam na łatwiznę i na jutrzejsze przyjęcie zamówiłam catering.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pšyi ̯ė̃ńće
Wiktionary
rzecz. przyjmowanie n.
:: zdrobn. przyjątko n.
czas. przyjmować ndk., przyjąć dk.
przym. przyjęty, przyjęciowy
Wiktionary
(1.2) odbiór
(1.3) pot. balanga, biba, impreza, jubel
Wiktionary
to, co sprawia przyjemność
SJP.pl
złośliwie o człowieku pozornie tylko miłym i układnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. iron. negatywnie o kimś, kto pozornie jest miły, uprzejmy
Wiktionary
Przyjemniaczek (chiń. 一個好人 Yat goh hiu yan) – hongkońsko-amerykańsko-australijska sensacyjna komedia kryminalna z 1997 roku w reżyserii Sammo Hunga.
Wikipedia
(1.1) Strzeż się tego przyjemniaczka, to niezłe ziółko.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjɛ̃mʲˈɲat͡ʃɛk, AS: pšyi ̯ẽmʹńaček
Wiktionary
rzecz. przyjemnostka ż., przyjemność ż.
czas. uprzyjemniać ndk., uprzyjemnić dk.
przym. przyjemny
przysł. przyjemnie, przyjemno
Wiktionary
złośliwie o człowieku pozornie tylko miłym i układnym
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób przyjemny, z poczuciem przyjemności
Wiktionary
(1.1) Na przyjęciu u Karola było bardzo przyjemnie.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛ̃mʲɲɛ, AS: pšyi ̯ẽmʹńe
Wiktionary
rzecz. przyjemność ż., przyjemniaczek m., uprzyjemnianie n., uprzyjemnienie n.
czas. uprzyjemniać ndk., uprzyjemnić dk.
przym. przyjemny, nieprzyjemny, przyjemnościowy
przysł. przyjemniutko, nieprzyjemnie, przyjemnościowo
Wiktionary
(1.1) miło
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przyjemnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przyjemny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przyjemne; dające zadowolenie, satysfakcjonujące
Wiktionary
Przyjemność – podstawowa wartość hedonistyczna o charakterze pozytywnym, będąca doświadczeniem zmysłowym o charakterze indywidualnym; przeciwieństwo nieprzyjemności.
Wikipedia
(1.1) Ona mu nie wierzy, myśli, że ją oszukuje, żeby sprawić jej przyjemność. Zamyka się w sobie, głucha na jego argumenty.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛ̃mnɔɕt͡ɕ, AS: pšyi ̯ẽmność
Wiktionary
rzecz. przyjemniaczek m., uprzyjemnianie n., uprzyjemnienie n.
:: zdrobn. przyjemnostka ż.
czas. uprzyjemniać dk., uprzyjemnić dk.
przym. przyjemny, przyjemnościowy
przysł. przyjemnie, przyjemno
Wiktionary
(1.1) błogość, zadowolenie, satysfakcja, uciecha; pot. frajda; przest. lubość
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) sprawiający przyjemność, dodatnie wrażenie
(1.2) odznaczający się miłym sposobem bycia
Wiktionary
(1.1) Jaki przyjemny ten zajazd.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛ̃mnɨ, AS: pšyi ̯ẽmny
Wiktionary
rzecz. przyjemność ż., przyjemnostka ż., przyjemniaczek m.
czas. uprzyjemniać ndk., uprzyjemnić dk.
przym. przyjemnościowy
przysł. przyjemnie, przyjemno
Wiktionary
(1.1) miły
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przyjeść się - przestarzale: przejeść się
SJP.pl
ogólnie znany, zgodny z określonymi zasadami
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) powszechnie uznany lub używany
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: przyjąć
Wiktionary
Przyjęty (ang. Accepted) – amerykańska komedia filmowa z 2006 w reżyserii Steve'a Pinka. Premiera filmu miała miejsce 18 sierpnia 2006.
Wikipedia
rzecz. przyjęcie n., przyjątko n.
Wiktionary
(1.1) uznany, obiegowy, zwyczajowy, utarty, konwencjonalny
Wiktionary
kobieta przybyła skądś, niestała mieszkanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przyjezdne; cecha tych, którzy są przyjezdni
Wiktionary
przym. przyjezdny
przysł. przyjezdnie
Wiktionary
taki, który przyjechał dokądś z innego miejsca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto przyjechał
(1.2) ktoś, kto jest mieszkańcem od niedawna
przymiotnik
(2.1) taki, który przyjechał
Wiktionary
(1.1) Luty nie sprzyjał podróżom i tylko od czasu do czasu pokazał się przyjezdny.
(2.1) W jakimś kącie przyjezdny kupiec sprzedawał jaskrawe hafty wschodnie.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈjɛzdnɨ, AS: pšyi ̯ezdny
Wiktionary
rzecz. przyjazd m., przyjeżdżanie n., przyjechanie n., jazda ż.
:: fż. przyjezdna ż.
czas. przyjeżdżać ndk., przyjechać dk., jechać ndk.
wykrz. jazda
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyjechać)
(1.1) o człowieku: przybywać za pomocą pojazdu na kołach
(1.2) o pojeździe na kołach: przybywać
Wiktionary
(1.1) Ludmiła rokrocznie przyjeżdża do Beskidu Śląskiego na zimowisko.
(1.1) Kiedyś na pasterkę przyjeżdżano saniami.
(1.2) Autobus przyjeżdża punktualnie o szóstej.
Wiktionary
rzecz. wyjazd m., przyjezdny m., jeździec m., jeźdźczyni ż., jezdnia ż., przyjeżdżanie n., przyjazd mrz.
czas. przejeżdżać, jechać ndk., przyjechać dk.
przym. przyjezdny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjeżdżać.
Wiktionary
czas. przyjeżdżać, przyjechać
rzecz. jeźdźczyni ż., przyjezdny mos.
przym. przyjezdny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy jeziorze
Wiktionary
(1.1) Chętnym do zażywania letnich kąpieli pozostaje więc jedynie liczyć na przychylność właścicieli przyjeziornych ośrodków wypoczynkowych.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjɛ̇ˈʑɔrnɨ, AS: pšyi ̯ėźorny
Wiktionary
rzecz. jezioro n., jeziorko n., jeziorzysko n.
Wiktionary
rzadkie: położony przy jeziorze, urządzony przy jeziorze
SJP.pl
czasownik
(1.1) dać pracę, zatrudniać
(1.2) odbierać coś (rzecz, informację)
(1.3) akceptować wizytę/rozmowę; udzielać audiencji
(1.4) z góry coś zakładać
(1.5) o lekach: zażywać
(1.6) o zmiennych: równać się
Wiktionary
(1.1) Duża firma przyjęła mnie na stanowisko kierownika.
(1.2) Dzisiaj przyjąłem paczkę od listonosza.
(1.3) Sekretarka przekazała mi, że szef przyjmie mnie jutro po południu.
(1.5) Mój dziadek przyjmuje dużo lekarstw.
(1.6) a=4 czyli zmienna a przyjmuje wartość 4.
Wiktionary
IPA: pʃɨjˈmɔvat͡ɕ, AS: pšyi ̯movać
Wiktionary
rzecz. przyjmowanie n., przyjęcie n., przyjmujący mos., przyjątko n.
czas. przyjąć
przym. do przyjęcia
Wiktionary
(1.1) zatrudniać
(1.2) pobierać, dostawać
(1.3) zapraszać, odwiedzać, gościć
(1.5) stosować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjmować.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨjmɔˈvãɲɛ, AS: pšyi ̯movãńe
Wiktionary
rzecz. przyjęcie n., przyjmujący mos., nieprzyjmowanie n., przyjątko n.
czas. przyjmować ndk., przyjąć dk.
Wiktionary
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy czynny od: przyjmować
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) sport. w siatkówce: zawodnik odbierający piłki po zagrywce i atakujący ze skrzydła lub z głębi pola;
Wiktionary
Przyjmujący (lewoskrzydłowy; ang. outside hitter, left side hitter) – pozycja na boisku w siatkówce. Zadaniem przyjmującego jest odbieranie piłki po zagrywce i gra obronna, połączona z atakiem ze skrzydła bądź z głębi pola (atak z szóstej strefy).
Wikipedia
(1.1) Kacper gra na pozycji przyjmującego.
Wiktionary
czas. przyjmować ndk., przyjąć dk.
rzecz. przyjęcie n., przyjmowanie n.
Wiktionary
przyjrzeć się - przypatrzeć się, obejrzeć coś, kogoś uważnie, ze wszystkich stron
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przychodzić)
(1.1) zob. przychodzić.
Wiktionary
(1.1) Przyszedł czas na naukę.
(1.1) Nikt nie przyszedł.
(1.1) Na pogrzeb przyszło wielu współpracowników zmarłego.
Wiktionary
IPA: pʃɨjɕt͡ɕ, AS: pšyi ̯ść
Wiktionary
rzecz. przychód m., przychodnia ż., przychodowość ż., przychodzień m., przychodźca m., przychodźstwo n., przychodzenie n., przyjście n.
czas. przychodzić ndk., przychodować ndk./dk.
przym. przychodowy
Wiktionary
(1.1) reg. pozn. przytośtać się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyjść.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨjɕt͡ɕɛ, AS: pšyi ̯śće
Wiktionary
rzecz. przychód m., przychodnia ż., przychodowość ż., przychodzień m., przychodźca m., przychodźstwo n., przychodzenie n.
czas. przyjść dk., przychodzić ndk., przychodować ndk./dk.
przym. przychodowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żyd. adm. filia kahału, jednostka zależna
Wiktionary
rzecz. kahalnik mos., kahał mrz., kahałek mrz., podkahałek mrz.
przym. kahałowy, kahalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. region historyczny w dzisiejszej zachodniej Ukrainie
Wiktionary
przym. przykarpacki
rzecz. Karpaty nmos.
Wiktionary
(1.1) obwód iwanofrankiwski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Przykarpaciem, dotyczący Przykarpacia
Wiktionary
rzecz. Przykarpacie n., Karpaty nmos.
przym. karpacki
Wiktionary
znajdujący się obok katedry
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy katedrze
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkatɛˈdralnɨ, AS: pšykatedralny
Wiktionary
rzecz. katedra ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy kawiarni
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkavʲjarʲˈɲãnɨ, AS: pšykavʹi ̯arʹńãny
Wiktionary
rzecz. kawiarnia ż.
Wiktionary
polecenie, rozkaz, nakaz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. nakaz
Wiktionary
(1.1) Otrzymał przykaz pozostania w koszarach.
Wiktionary
rzecz. przykazywanie n., przykazanie n.
czas. przykazać dk., przykazywać ndk.
Wiktionary
wydać polecenie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przykazywać)
(1.1) wydać polecenie lub zabronić czegoś
Wiktionary
(1.1) Jahwe przykazał Izraelitom świętować szabaty.
(1.1) Samarytanin zawiózł rannego do zajazdu, przykazując gospodarzowi, aby miał o nim staranie.
Wiktionary
rzecz. przykaz mrz., przykazywanie n., przykazanie n.
czas. przykazywać ndk.
Wiktionary
wydać polecenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kategoryczne polecenie, nakaz
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Sposób podziału biblijnego tekstu na konkretne przykazania zależy od przyjętej tradycji.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkaˈzãɲɛ, AS: pšykazãńe
Wiktionary
rzecz. przykaz mrz., przykazywanie n.
czas. przykazać dk., przykazywać ndk.
Wiktionary
(1.1) instrukcja, komenda, polecenie, wskazanie, zalecenie
Wiktionary
w sposób wymagający podporządkowania się; nakazująco
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przykazać)
(1.1) wydawać polecenie lub zabraniać czegoś
Wiktionary
(1.1) Trener wiele nam przykazywał, ale i tak przegraliśmy.
Wiktionary
rzecz. przykaz mrz., przykazywanie n., przykazanie n.
czas. przykazać dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nakazywanie, zobowiązywanie
Wiktionary
rzecz. przykaz mrz., przykazanie n.
czas. przykazać dk., przykazywać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykicać.
Wiktionary
przymiotnik od: przykielich
SJP.pl
czasownik
(1.1) poznań. - przyczepić się
(1.2) poznań. - przynieść coś
Wiktionary
rzecz. przykinanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykinać.
Wiktionary
czas. przykinać dk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy kinie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨcĩˈnɔvɨ, AS: pšyḱĩnovy
Wiktionary
rzecz. kino n., kinowość ż.
Wiktionary
przyklapły, oklapnięty, oklapły; potocznie:
1. o człowieku: smutny, przygnębiony czymś; osowiały;
2. o uchu zwierzęcia: zwieszający się, niesterczący
SJP.pl
przyklapnięty, oklapnięty, oklapły; potocznie:
1. o człowieku: smutny, przygnębiony czymś; osowiały;
2. o uchu zwierzęcia: zwieszający się, niesterczący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy klasztorze
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨklaˈʃtɔrnɨ, AS: pšyklaštorny
Wiktionary
przym. klasztorny
rzecz. klasztor mrz., klasztorek mrz.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyklejać)
(1.1) przytwierdzić klejem
(1.2) spowodować przylgnięcie
czasownik zwrotny dokonany przykleić się (ndk. przyklejać się)
(2.1) ulec przylepieniu, przylgnięciu do czegoś
(2.2) pot. narzucić komuś swoje towarzystwo
Wiktionary
rzecz. kleik mrz., klej mrz.
czas. kleić, przyklejać
Wiktionary
(2.1) przyczepić się, przylepić się, przylgnąć, przywrzeć
(2.2) narzucić się
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przykleić)
(1.1) umocowywać coś przy pomocy kleju lub taśmy klejącej
(1.2) powodować przywieranie do czegoś
czasownik zwrotny niedokonany przyklejać się (dk. przykleić się)
(2.1) ulegać przyczepieniu do czegoś lub kogoś
(2.2) narzucać komuś własne towarzystwo
Wiktionary
(1.1) Znowu zadecydować za nas będą inni; ci, którzy do programów przyklejać będą numerki!
Wiktionary
IPA: pʃɨkˈlɛjät͡ɕ, AS: pšyklei ̯äć
Wiktionary
rzecz. kleik mrz., przyklejenie n. dk., przyklejanie n. ndk.
czas. przykleić dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyklejać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨklɛˈjä̃ɲɛ, AS: pšyklei ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przyklejać
Wiktionary
Przyklęk – zdolność autobusów i trolejbusów niskopodłogowych do zmiany wysokości podłogi po stronie drzwi tak, aby ułatwić pasażerom wsiadanie. Wysokość jest regulowana poprzez ciśnienie w pneumatycznych miechach zawieszenia. Niwelacja różnicy wysokości między podłogą i krawężnikiem jest znacznym udogodnieniem dla pasażerów niepełnosprawnych oraz przewożących wózki.
Wikipedia
taki, który przyklęknął (uklęknął na jedno kolano)
SJP.pl
1. klepiąc, uczynić coś gładkim, płaskim;
2. potocznie: zakończyć zawarcie jakiejś umowy
SJP.pl
1. klepiąc, czynić coś gładkim, płaskim;
2. potocznie: kończyć zawarcie jakiejś umowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy klubie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkluˈbɔvɨ, AS: pšyklubovy
Wiktionary
rzecz. klub mrz., klubowy mrz./mzw.
przym. klubowy
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Przykona (daw. Przykuna) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Przykona.
Jej dawna nazwa brzmiała Przykuna.
Miejscowość jest siedzibą gminy Przykona.
W okolicach wydobywa się węgiel brunatny, co przyczyniło się do powstania zbiornika retencyjnego „Przykona”.
Wikipedia
przymiotnik od: Przykona
SJP.pl
1. przykopy: rowy oblężnicze, umożliwiające atakującym dojście do obleganej twierdzy; aprosze
2. dawniej: wał ziemny
SJP.pl
Wikipedia
przykopy: rowy oblężnicze, umożliwiające atakującym dojście do obleganej twierdzy; aprosze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wał ziemny wzdłuż czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) przykop
Wiktionary
częściowo zakopać
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy kopalni
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkɔpalʲˈɲãnɨ, AS: pšykopalʹńãny
Wiktionary
rzecz. kopalnia ż.
Wiktionary
pokryć lekko sadzą, odymić od dołu; podkopcić, przydymić, poddymić
SJP.pl
1. częściowo zakopywać;
2. potocznie: mocno uderzać kogoś;
3. potocznie: sprawiać komuś przykrość, dokuczając mu lub krytykując go; dokopywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. wybrzuszenie na płatku kwiatowym
Wiktionary
Przykoronek (łac. corollula, ang. corolla scale, corolla appendage) – łuski występujące w kwiatach niektórych roślin w miejscu, gdzie blaszka płatka korony przechodzi w paznokieć. Mogą one być wolne, lub zrośnięte w rurkę, miseczkę. Tworzą charakterystyczny twór. Pełnią rolę powabni przywabiającej owady oraz ochraniają elementy rozrodcze kwiatu (pręciki i słupki). Przykoronek występuje np. u gatunków roślin w rodzinie amarylkowatych, goździkowatych i męczennicowatych.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) rzad. znajdujący się przy korzeniu
Wiktionary
rzecz. korzenny
przym. korzenny
Wiktionary
smuga na rzece oznaczająca płytki brzeg, mieliznę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. widoczna na rzece granica mielizny
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy kościele
(1.2) działający przy Kościele
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkɔɕˈt͡ɕɛlnɨ, AS: pšykośćelny
Wiktionary
zob. kościół.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy koszarach
Wiktionary
(1.1) W poniedziałek o godzinie 16, na placu przykoszarowym 9 Brygady Kawalerii Pancernej w Braniewie odbędzie się konkurs sprawnościowy dla młodych rowerzystów.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkɔʃaˈrɔvɨ, AS: pšykošarovy
Wiktionary
rzecz. koszary nmos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) koszyk przytraczany do czegoś
Wiktionary
czasownik
(1.1) daw. przykuć
(1.2) przen. połączyć
Wiktionary
(1.2) Do przyjaźni, do kochania serce wiecznie przykowane.
Wiktionary
rzecz. przykowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykować.
Wiktionary
czas. przykować dk.
Wiktionary
potocznie: popisać się odwagą, postarać się być śmiałkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykołować.
Wiktionary
rzadko: dojeżdżać, tocząc się na kołach
SJP.pl
kraść mało wartościowe rzeczy, zwiększając powoli swój majątek
SJP.pl
ukraść mało wartościowe rzeczy, zwiększając powoli swój majątek
SJP.pl
oddział zakładu produkującego meble
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przykręcić)
(1.1) obracać śrubą lub wkrętem zagłębiając je
(1.2) umocowywać coś śrubami lub wkrętami
(1.3) zmniejszać dopływ czegoś kręcąc zaworem
Wiktionary
(1.2) Jest stół z baru mlecznego z filmu „Miś”, gdzie aluminiowe talerze są przykręcane do stołu a łyżki konsumentów połączone łańcuchami.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈkrɛ̃nt͡sat͡ɕ, AS: pšykrẽncać
Wiktionary
rzecz. wkrętarka ż., wkrętak mrz., wkręt mrz., przykręcanie n. ndk., przykręcenie n. dk.
czas. przykręcić dk.
Wiktionary
1. potocznie: osoba, której praca polega na przykręcaniu różnych elementów;
2. dawniej: osoba obsługująca maszynę przędzalniczą, która łączy zerwane nici podczas wytwarzania tkaniny
SJP.pl
dawniej: kobieta obsługująca maszynę przędzalniczą, która łączy zerwane nici podczas wytwarzania tkaniny
SJP.pl
dający się przykręcać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykręcać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkrɛ̃nˈt͡sãɲɛ, AS: pšykrẽncãńe
Wiktionary
czas. przykręcać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykręcić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨkrɛ̃nˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: pšykrẽncẽńe
Wiktionary
czas. przykręcić, przykręcać
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przykręcać)
(1.1) dokonany od|przykręcać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈkrɛ̃ɲt͡ɕit͡ɕ, AS: pšykrẽńćić
Wiktionary
czas. przykręcać
rzecz. przykręcenie n., wkręt mrz., wkrętak mrz., wkrętarka ż.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przykry
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨkrɔ, AS: pšykro
Wiktionary
przym. przykry
rzecz. przykrość
czas. przykrzyć
Wiktionary
(1.1) gwara. matyjaśnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niemiłe, nieprzyjemne uczucie, zdarzenie, wrażenie lub odczucie spowodowane negatywnymi bodźcami
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨkrɔɕt͡ɕ, AS: pšykrość
Wiktionary
przym. przykry
przysł. przykro
czas. przykrzyć, uprzykrzać ndk.
Wiktionary
(1.1) nieprzyjemność, dokuczliwość, daw. pakość
Wiktionary
przykrotek półskrzydły - gatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych
SJP.pl
nieco za krótki
SJP.pl
kusość
SJP.pl
1. nieprzyjemny dla zmysłów; dotkliwy, dokuczliwy, uciążliwy;
2. sprawiający kłopot, wywołujący niezadowolenie;
3. charakteryzujący się odpychającym sposobem bycia; nieznośny, niesympatyczny;
4. świadczący o odpychającym sposobie bycia
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) wywołujący nieprzyjemne doznania zmysłowe
(1.2) wywołujący nieprzyjemne uczucia
(1.3) o człowieku: posiadający sposób bycia, który wywołuje u innych nieprzyjemne uczucia
(1.4) daw. stromy, mocno spadzisty
(1.5) daw. dokuczający komuś, nękający kogoś
Wiktionary
(1.1) Swąd palonej gumy jest przykry.
(1.2) To co powiedział mi na koniec było bardzo przykre.
(1.3) Nie znoszę go. To przykry człowiek.
(1.1, 1.3) On ma przykry wygląd, ale sam nie jest przykry.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨkrɨ, AS: pšykry
Wiktionary
rzecz. przykrość ż.
czas. przykrzyć, uprzykrzać ndk.
przysł. przykro
Wiktionary
(1.1-2) irytujący, niemiły, nieprzyjemny, niesympatyczny, bolesny, sprawiający przykrość
(1.3) antypatyczny, niesympatyczny, niemiły, nieprzyjemny, męczący, niełatwy, nudny, o trudnym charakterze, uciążliwy, nieuprzejmy, chamski; posp. upierdliwy
Wiktionary
1. ochronić od czynników zewnętrznych od góry;
2. znaleźć się na czymś, zasłaniając to
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przykrywać)
(1.1) dokonany od|przykrywać.
Wiktionary
(1.1) Położył więc obok, kurtką przykrył, ale ona spod kurtki wyciągnęła ręce, namacała podbródek, uszy, nos.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨkrɨt͡ɕ, AS: pšykryć
Wiktionary
rzecz. przykrywka ż., przykrycie, przykrywanie
czas. kryć, przykrywać
Wiktionary
1. ochronić od czynników zewnętrznych od góry;
2. znaleźć się na czymś, zasłaniając to
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykryć.
Wiktionary
Przykrycie (pot. przykrywka) – deklarowana jawnie tożsamość i rola żołnierza lub funkcjonariusza służb specjalnych, który pełniąc służbę wykonuje zadania w ramach operacji pod przykryciem.
Przykrycie ma formę innej tożsamości, wykonywania innego zawodu, innego sposobu życia, często dalece różnego od działań operacyjnych jakie wykonuje służbowo. Bycie dyplomatą jest częstym przykryciem dla funkcjonariuszy instytucji wywiadowczych.
Wikipedia
czas. przykryć
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przykryć)
(1.1) kłaść coś osłaniającego na coś lub na kogoś
(1.2) tworzyć górną część, okrycie czegoś
czasownik zwrotny niedokonany przykrywać się (dk. przykryć się)
(2.1) używać zwykle jakiegoś okrycia na sobie
Wiktionary
(1.1) Marku, przykrywaj kocykiem siostrzyczkę, gdy się odkryje!
(1.2) Szarawe chmurki przykrywały przez ponad godzinę naszą dolinkę.
Wiktionary
czas. przykryć, kryć
rzecz. przykrywa, przykrywka
Wiktionary
(1.1) nakrywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykrywać.
Wiktionary
czas. przykryć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: przykrywa
(1.2) przedmiot lub jego część, służąca do przykrywania
(1.3) przen. instytucja lub działanie mające na celu ukrycie prawdziwych intencji, celów, zamierzeń, itp.
Wiktionary
Przykrycie (pot. przykrywka) – deklarowana jawnie tożsamość i rola żołnierza lub funkcjonariusza służb specjalnych, który pełniąc służbę wykonuje zadania w ramach operacji pod przykryciem.
Przykrycie ma formę innej tożsamości, wykonywania innego zawodu, innego sposobu życia, często dalece różnego od działań operacyjnych jakie wykonuje służbowo. Bycie dyplomatą jest częstym przykryciem dla funkcjonariuszy instytucji wywiadowczych.
Wikipedia
(1.2) Możesz wreszcie podnieść tę przykrywkę?
(1.3) Sędzia uznał, że odszkodowanie należy się kobiecie za straty i cierpienia moralne jakich doznała, gdy okazało się, że małżeństwo służyło Kubańczykowi jedynie jako przykrywka dla działalności szpiegowskiej.
Wiktionary
rzecz. przykrywa ż., pokrywa ż.
czas. kryć ndk., przykryć dk., przykrywać ndk., ukryć dk., ukrywać ndk., zakryć dk., zakrywać ndk.
przym. przykrywalny, przykrywkowy
Wiktionary
(1.3) płaszczyk
Wiktionary
potocznie: policjant działający pod przykrywką
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: przykro
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przykry; bardziej przykry
SJP.pl
1. przykrzyć się - stawać się uciążliwym, być przykrym dla kogoś;
2. przykrzy się komuś - ktoś się nudzi, odczuwa monotonię
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. tylko w zwrocie „przykrzyć sobie”: przykro coś odczuwać, odczuwać znudzenie czymś
czasownik zwrotny niedokonany przykrzyć się (dk. brak)
(2.1) nudzić kogoś, być dla kogoś przykrym, uciążliwym, niemiłym
(2.2) daw. dziś gwara. natarczywie, natrętnie upominać się o coś
Wiktionary
rzecz. przykrość ż., naprzykrzanie się n., naprzykrzenie się n., przykrzenie n., sprzykrzenie n., uprzykrzanie n., uprzykrzenie n.
czas. naprzykrzać się ndk., naprzykrzyć się dk., sprzykrzyć dk., uprzykrzać ndk., uprzykrzyć dk.
przym. przykry
przysł. przykro, naprzykrzenie
Wiktionary
potocznie: pozycja kucająca
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przykuwać)
(1.1) przymocować do czegoś nieruchomego kajdanami lub łańcuchem, odbierając lub ograniczając możliwość poruszania się
(1.2) osłabić, uniemożliwiając samodzielne poruszanie się
(1.3) zmusić do przebywania przez dłuższy czas w danym miejscu lub przy danej osobie
(1.4) skupić coś na sobie
czasownik zwrotny dokonany przykuć się (ndk. przykuwać się)
(2.1) przymocować siebie samego do czegoś nieruchomego kajdanami lub łańcuchem, odbierając lub ograniczając sobie możliwość poruszania się
Wiktionary
czas. odkuć, wykuć
Wiktionary
(1.2) przygwoździć
(1.3) przywiązać
(1.4) przyciągnąć
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający wejście od strony kuchni
(1.2) znajdujący się przy kuchni lub piecu kuchennym
(1.3) związany z kuchnią polową
Wiktionary
(1.1) Mleko znajdziecie w przykuchennej spiżarce.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przykucać)
(1.1) zgiąć nogi w kolanach, znacznie obniżając pozycję ciała; kucnąć
Wiktionary
rzecz. przykucnięcie n.
Wiktionary
(1.1) kucnąć, ukucnąć, przysiąść
Wiktionary
przysiad na zgiętych nogach; kucnięcie, kucki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykucnąć.
Wiktionary
czas. przykucnąć
Wiktionary
kukając, powtórować czemuś
SJP.pl
potocznie:
1. pochylać głowę, chować głowę w ramiona, przykurczać ramiona;
2. przykulać się - lekko się kulić
SJP.pl
1. rzadko: to, co zostało dodatkowo zakupione dla uzupełnienia wcześniejszych zakupów;
2. w niektórych grach karcianych: dobranie dodatkowych kart przez gracza, który wygrał licytację
SJP.pl
rzadko: zakupić coś dodatkowo dla uzupełnienia wcześniejszych zakupów; dokupić
SJP.pl
w medycynie: ograniczenie ruchów i wykrzywienie kończyny, kręgosłupa lub szyi wskutek zmian chorobowych w stawach, mięśniach lub ścięgnach; kontraktura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zwyrodnienie mięśnia i stawu w wyniku obkurczenia włókien mięśniowych oraz więzadeł i struktur stawowych
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: przykurczyć
Wiktionary
(1.1) Długotrwałe utrzymywanie się przykurczu prowadzi stopniowo do utrwalenia zmian w aparacie więzadłowo-stawowym, co może uniemożliwić prawidłowe leczenie.
Wiktionary
rzecz. przykurczenie n., pokurcz mzw./mos.
czas. przykurczać ndk., przykurczyć dk.
Wiktionary
wulgarnie:
1. przywalić, przyłożyć komuś; przyjebać, przypierdolić;
2. wykonać jakąś czynność wyrażaną czasownikiem z prefiksem przy-; przytentegować
SJP.pl
lekko pokrywać kurzem
SJP.pl
lekko pokryć kurzem
SJP.pl
przymocowywać kogoś lub coś do czegoś za pomocą łańcucha itp.; unieruchamiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fakt, obrazujący lub zgodny z twierdzeniem
(1.2) osoba (rzecz, fakt), reprezentujący pewną klasę osób (rzeczy, faktów)
(1.3) osoba (postępowanie) godne naśladowania
Wiktionary
Exemplum, egzemplum, kommemoracja (łac. commemoratio), przykład (łac. exemplum), wzór (łac. model) – w retoryce i dialektyce argument z wydarzenia lub wydarzeń rzeczywistych czy fikcyjnych, który jest elementem wypowiedzi. Podczas argumentacji exemplum jest przesłanką prowadzącą przez podobieństwo (łac. similitudo) lub porównanie (łac. comparatio) do orzekania o podmiocie wnioskowania.
Wikipedia
(1.1) Książka zawiera liczne przykłady, potwierdzające tezę autora.
(1.2) Przykładem państwa czerpiącego z turystyki duże zyski jest Malta.
(1.3) Zachowanie twojego brata powinno być dla ciebie przykładem!
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨkwat, AS: pšyku̯at
Wiktionary
rzecz. przykładność ż.
przym. przykładowy, przykładny
przysł. przykładowo, przykładnie
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajszpil.
(1.3) wzór, wzorzec
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyłożyć)
(1.1) zbliżać obiekty do siebie aż do ich zetknięcia
(1.2) umieszczać coś na czymś, powodując przyciśnięcie albo zasłonięcie tego
(1.3) dodawać więcej elementów do czegoś
(1.4) pot. spuszczać lanie
(1.5) pot. występować wyraźnie przeciw komuś
czasownik zwrotny niedokonany przykładać się (dk. przyłożyć się)
(2.1) poświęcać czemuś sporo zapału, wysiłku
Wiktionary
(1.1) przytykać
(1.2) przyciskać
(1.3) dokładać
(1.4) bić, lać, uderzać
(1.5) krytykować
(2.1) angażować się, starać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przykładać.
Wiktionary
drewniany przyrząd kreślarski przykładany przy rysowaniu do krawędzi rysownicy; rajszyna
SJP.pl
Przykładnica – przyrząd kreślarski w postaci długiego liniału ze stałą lub ruchomą poprzeczką (poprzeczną listwą) na jednym końcu. Wykorzystując krawędź rysownicy jako prowadnicę, czyli przesuwając wzdłuż krawędzi rysownicy poprzeczkę przykładnicy, można rysować linie równoległe. Z kolei wykorzystując liniał jako prowadnicę trójkąta rysunkowego (lub zestawu trójkątów) można rysować linie prostopadłe lub pod kątem.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób przykładny
Wiktionary
rzecz. przykład m., przykładność ż.
przym. przykładny, przykładowy
przysł. przykładowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przykładnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przykładny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przykładne; cecha tych, którzy są przykładni
Wiktionary
przym. przykładny
przysł. przykładnie
rzecz. przykład mrz.
Wiktionary
1. mogący być przykładem dla innych; godny naśladowania; należyty, wzorowy;
2. przykładna kara - kara, której celem jest odstraszenie innych od jakiegoś postępku
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mogący być przykładem dla innych, godny naśladowania
Wiktionary
rzecz. przykład mrz., przykładność ż.
przysł. przykładnie
przym. przykładowy
Wiktionary
(1.1) wzorowy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na przykład
Wiktionary
(1.1) Załóżmy przykładowo, że koszt całkowity wydobycia uncji złota wynosi 1200 dolarów.
Wiktionary
rzecz. przykład mrz.
przym. przykładowy
przysł. przykładnie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który jest pokazywany jako przykład
Wiktionary
(1.1) Na rysunku 15. 4. jest przedstawione przykładowe rozmieszczenie głównych zespołów nadwozia koparki.
Wiktionary
rzecz. przykład m.
:: zdrobn. przykładzik m.
przym. przykładny, bezprzykładny
przysł. przykładowo, przykładnie
Wiktionary
zdrobnienie od: przykład
SJP.pl
1. o koniu: przybiegać kłusem;
2. przyjeżdżać kłusem na koniu;
3. potocznie: szybko przybiegać
SJP.pl
skrót
(1.1) = geogr. przylądek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. fragment lądu wysunięty w kierunku dużego zbiornika wodnego;
Wiktionary
Przylądek – fragment lądu wsuwający się w duży zbiornik wodny i stanowiący wypukłe załamanie linii brzegowej.
Przylądek może być cyplem lub stanowić najdalej wysunięte w wodę miejsce półwyspu. To właśnie proporcje długości do szerokości występu decydują, czy dany fragment lądu jest jeszcze przylądkiem, czy już półwyspem.
Wikipedia
IPA: pʃɨˈlɔ̃ndɛk, AS: pšylõndek
Wiktionary
rzecz. lądowanie n.
przym. przylądkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przylądkiem, pochodzący od przylądka, wywodzący się z przylądka
(1.2) związany z Przylądkiem Dobrej Nadziei
Wiktionary
rzecz. przylądek mrz., lądowanie n.
Wiktionary
potocznie: wylądować
SJP.pl
przymalować lakierem
SJP.pl
Przylasek – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim, w gminie Platerówka.
Wikipedia
1. rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych, obejmujący tylko jeden gatunek - przylaszczkę pospolitą;
2. przylaszczka pospolita - bylina z rodziny jaskrowatych, z obszarów półkuli północnej, o niebieskofioletowych kwiatach i zimozielonych, skórzastych liściach zebranych w przyziemną rozetę, kwitnąca wczesną wiosną; trojanek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Hepatica|Mill.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju przylaszczek (1.1)
Wiktionary
Przylaszczka (Hepatica Mill.) – rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych. Rośliny występują na półkuli północnej w klimacie umiarkowanym – w Europie, Azji i wschodniej części Ameryki Północnej. W Polsce występuje jeden gatunek – przylaszczka pospolita Hepatica nobilis, będąca gatunkiem typowym rodzaju.
Wikipedia
(1.1) Przylaszczki preferują gleby pochodzenia wapiennego.
Wiktionary
przym. przylaszczkowy
Wiktionary
dawniej: przylatywać;
1. przybywać dokądś, przemieszczając się w powietrzu;
2. potocznie: przyjeżdżać lub przybiegać dokądś bardzo szybko
SJP.pl
1. przybywać dokądś, przemieszczając się w powietrzu;
2. potocznie: przyjeżdżać lub przybiegać dokądś bardzo szybko
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) lecąc, przybywać dokądś
Wiktionary
rzecz. przylot m., lot mrz., lotnik mos.
czas. przylecieć dk., lecieć ndk., latać ndk.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przylatywać)
(1.1) przemieścić się w powietrzu
(1.2) przybyć samolotem
(1.3) pot. szybko przybiec
Wiktionary
(1.1) Sowa przyleciała do gniazda nad ranem.
(1.2) Dzieciaki przylecą w sobotę do Katowic.
(1.3) Honorata przyleciala do mnie przed obiadem z takim jęzorem.
Wiktionary
rzecz. przylecenie n., przylatywanie n., lot mrz., lotnik mos., przylot m.
czas. latać, lecieć, przylatywać, dolecieć
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przylgnąć)
(1.1) mieć bliski lub bezpośredni kontakt w położeniu
Wiktionary
(1.1) Wyskakiwaliśmy wtedy przez okna i na przylegających do toru polach zaopatrywaliśmy się w brukiew, buraki cukrowe, żółte, pastewne karpiele.
Wiktionary
czas. przylgnąć
rzecz. przyleganie
przym. przyległy
Wiktionary
(1.1) dotykać, graniczyć, łączyć się, oblepiać, obciskać, opinać, pasować, przyciskać, przywierać, sąsiadować, stykać się
Wiktionary
mający możliwość dotykania całą swoją powierzchnią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przylegać.
Wiktionary
Adhezja (łac. adhaesio – przyleganie) – łączenie się ze sobą powierzchniowych warstw ciał fizycznych lub faz (stałych lub ciekłych).
Adhezji nie należy mylić z kohezją, gdyż kohezja jest zjawiskiem związanym z oddziaływaniami międzycząsteczkowymi występującymi wewnątrz ciała, podczas gdy adhezja dotyczy oddziaływań powierzchniowych.
Miarą adhezji jest praca przypadająca na jednostkę powierzchni, którą należy wykonać, aby rozłączyć stykające się ciała.
Wikipedia
czas. przylegać ndk.
przym. przyległy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) graniczący z czymś, stykający się z czym
(1.2) będący bardzo blisko
Wiktionary
rzecz. przyleganie n., przyległości nmos., przylgnięcie n.
czas. przylec dk., przylegać ndk., przylegnąć dk.
Wiktionary
(1.1) ościenny, pograniczny, sąsiedni
(1.2) bliski, okoliczny, pobliski
Wiktionary
1. właściwość przylepiania się, klejenia się
2. dawniej: to, co jest przylepione
SJP.pl
Wikipedia
duża przylepka, kromka chleba odkrojona z końca bochenka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża przylepka chleba
Wiktionary
rzecz. lepiszcze n., lepidło n., przylepka ż., lepa ż.
przym. lepki
Wiktionary
zdrobnienie od: przylepka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: przylepka
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨlɛˈpɛt͡ʃka, AS: pšylepečka
Wiktionary
1. kromka chleba odkrojona z brzegu bochenka; piętka
2. potocznie: dziecko lgnące do kogoś, lubiące się pieścić
SJP.pl
przymocowywać coś do czegoś za pomocą substancji klejącej
SJP.pl
przymocować coś do czegoś za pomocą substancji klejącej
SJP.pl
lepiec;
1. taśma pokryta z jednej strony substancją klejącą, często zawierająca środek leczniczy, służąca do umocowania opatrunku; plaster, leukoplast;
2. biurowa lub pakunkowa taśma klejąca
SJP.pl
1. kromka chleba odkrojona z brzegu bochenka; piętka
2. potocznie: dziecko lgnące do kogoś, lubiące się pieścić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kromka chleba odkrojona z jednej z końcówek bochenka
Wiktionary
przylepka -
1. «kromka chleba odkrojona z końca bochenka»
2. «dziecko lubiące się pieścić»
Wikipedia
(1.1) Położyłem na przylepkę masła i delektowałem się smakiem chleba.
Wiktionary
rzecz. lepiszcze n., przylepa ż., lepidło n., lepa ż.
przym. lepki
Wiktionary
(1.1) dupka, piętka
Wiktionary
o cechach przylepniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
o cechach przylepniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy lesie
Wiktionary
(1.1) Należy zachować szczególną ostrożność również w czasie pobytu na polach i terenach przyleśnych oraz w wąwozach i jarach.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈlɛɕnɨ, AS: pšyleśny
Wiktionary
rzecz. las mrz.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przyłazić)
(1.1) pot. przyjść, nie będąc mile widzianym
(1.2) pot. przyjść, idąc powoli
Wiktionary
(1.1) Wczoraj znowu przylazła ta baba z drugiego piętra.
(1.2) Rysiu w końcu przylazł, można zaczynać!
Wiktionary
rzecz. łażenie n., przylezienie n., przyłażenie n.
czas. doleźć, leźć ndk., przyłazić ndk.
Wiktionary
(1.2) przywlec się
Wiktionary
1. powierzchnia czepna znajdująca się na odnóżach niektórych owadów i zwierząt lub na końcu organów czepnych u niektórych roślin;
2. powierzchnia przylegania jakichś części do siebie, np. w oknie, w drzwiach
SJP.pl
Przylga (łac. pulvillus, l. mn. pulvilli) – twór na stopie niektórych owadów.
Przylgi to boczne płatki przedstopia osadzone poniżej nasady pazurków. Wyrastają z płytek zwanych auxiliae, po jednej z każdej z nich.
U karaczanów przylga między pazurkami jest mniej lub bardziej rozwinięta. Przylgi występują również u prostoskrzydłych. U muchówek przylgi są zwykle obecne.
Wikipedia
element konstrukcyjny zaworu
SJP.pl
taki, który przylgnął do kogoś lub czegoś
SJP.pl
rodzina słodkowodnych ryb karpiokształtnych
SJP.pl
Przylgowate (Balitoridae) – rodzina małych, słodkowodnych ryb karpiokształtnych (Cypriniformes), blisko spokrewnionych z piskorzowatymi (Cobitidae). Obejmuje około 240 gatunków opisanych naukowo oraz wiele jeszcze nieopisanych (występują w trudno dostępnych regionach górskich). Nie mają większego znaczenia gospodarczego. Niektóre gatunki są rybami akwariowymi.
Wikipedia
czasownik
(1.1) gwara więzienna patrzeć, obserwować
Wiktionary
IPA: pʃɨˈlʲipʲit͡ɕ, AS: pšylʹipʹić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. wyrostek u nasady liści
Wiktionary
Przylistek (łac. stipula, ang. stipule) – organ wykształcający się po obu stronach nasady ogonka liściowego lub liścia siedzącego u wielu przedstawicieli roślin okrytonasiennych. Wykształcają się one zwłaszcza u podstawy liści zaopatrywanych przez trzy ślady (luki) liściowe. Powstają z dolnej części zawiązka liściowego (z górnej powstaje zwykle ogonek i blaszka liściowa). Wykształcają się jako zróżnicowane morfologicznie i pełniące rozmaite funkcje organy. Często mają postać liściokształtną i pełnią funkcję asymilacyjną (np. u groszku Lathyrus aphaca), czasem dodatkowo chronią zawiązki i młode liście. Szczególną rolę ochronną pełnią łuskowate przylistki okrywające pąk i chroniące go przed uszkodzeniem (np. w przypadku pąków zimujących). U niektórych roślin (np. u robinii) przylistki wykształcają się jako ciernie, u innych mają postać włosków lub gruczołów.
Wikipedia
(1.1) U tej odmiany pojawiają się żółte przylistki.
Wiktionary
rzecz. liść mrz., liściec mzw.
przym. liściowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przybycie lecąc, przybycie drogą powietrzną
Wiktionary
Przylot – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Warka.
Wieś leży na północ od Warki, na starym Trakcie Królewskim (Drogi Czerskiej) z Warszawy przez Czersk, Konary, Ostrówek, Przylot, Ostrołękę, Pilicę a dalej do Magnuszewa, Kozienic, Puław. Rozciąga na dawnym pastwisku (łąkach) przy stromej ścianie wzgórz (skarpa) Doliny Wisły i Pilicy.
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨlɔt, AS: pšylot
Wiktionary
rzecz. przylecenie n., przylatywanie n., lot mrz., przelot mrz.
czas. przylecieć dk., przylatywać ndk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy lotnisku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨlɔtʲɲiˈskɔvɨ, AS: pšylotʹńiskovy
Wiktionary
rzecz. lotnisko n.
Wiktionary
potocznie: przyjrzeć się, przypatrzyć się
SJP.pl
1. przyłączyć coś przez lutowanie;
2. potocznie: uderzyć kogoś mocno; lutnąć, przyfasolić, przygrzmocić
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przylutować)
(1.1) techn. lutując, łączyć coś z czymś
Wiktionary
czas. przylutować, lutować
rzecz. przylutowywanie n., przylutowanie n., lutownica ż.
Wiktionary
drobny owad o smukłym ciele, wieloczłonowych czułkach, nogach zakończonych przylgami i pazurkami, będący szkodnikiem drzew owocowych, zbóż, lnu, warzyw i innych roślin uprawnych; przylżeniec; wciornastek
SJP.pl
skrót od: przymiotnik
SJP.pl
Przymacicze (łac. parametrium) – w anatomii człowieka łączne określenie struktur znajdujących się pomiędzy blaszkami otrzewnej schodzącej z przedniej i tylnej ściany macicy (blaszką przednią i tylną więzadła szerokiego macicy). W jego skład wchodzi tkanka łączna, tkanka tłuszczowa, nerwy, sploty żylne (maciczny i pochwowy), tętnica maciczna, naczynia chłonne, końcowy odcinek moczowodu i więzadło obłe macicy.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy magazynie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃maɡazɨ̃ˈnɔvɨ, AS: pšỹmagazỹnovy
Wiktionary
rzecz. magazyn mrz.
Wiktionary
1. malując, pokrywać farbą jakąś skazę;
2. potocznie: uderzać kogoś
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy markecie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃markɛˈtɔvɨ, AS: pšỹmarketovy
Wiktionary
taki, który przymarkotniał
SJP.pl
[czytaj: przymar-znięty] taki, który przymarznął (przymarzł); przymarzły, przymarźnięty
SJP.pl
[czytaj: przymar-zły] taki, który przymarzł (przymarznął); przymarznięty, przymarźnięty
SJP.pl
taki, który przymarł
SJP.pl
maszerując, dochodzić do celu
SJP.pl
1. niezupełnie omdlewać;
2. nieco słabnąć
SJP.pl
forma, krój, model, np.: przymiar traserski, przymiar spawalniczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przymierzanie ubrania u krawca, w celu dopasowania i dokonania poprawek
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmʲjarka, AS: pšỹmʹi ̯arka
Wiktionary
rzecz. przymiar m., przymierzalnia ż., przymierzanie n., przymierzenie n.
czas. mierzyć, przymierzać ndk., przymierzyć dk.
Wiktionary
stawać się słabym, np. z braku jedzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymierać.
Wiktionary
rzecz. przymarcie n.
czas. przymierać ndk., przymrzeć dk.
Wiktionary
1. wkładać coś na siebie lub przykładać coś do czegoś dla sprawdzenia, czy nadaje się, czy ma dobre wymiary;
2. przymierzać się:
a) przybierać pozycję najdogodniejszą do czegoś;
b) rozważać podjęcie jakiegoś działania;
c) przygotowywać się do czegoś
SJP.pl
czasownik
(1.1) kraw. zakładać ubranie w celu sprawdzenia czy pasuje
(1.2) ustawić odpowiednio jakiś przedmiot, np. narzędzie, przed wykonaniem jakiejś czynności
czasownik zwrotny przymierzać się
(2.1) przyjąć dogodną pozycję ciała, przed wykonaniem jakiejś czynności
(2.2) planować wykonanie jakiegoś działania i poczynić pewne starania
Wiktionary
(1.1) Dziś zrobiłyśmy sobie z Jolką szoping i pół dnia przymierzałyśmy w sklepach ciuchy.
(1.2) To ważne, aby rąbiąc klocki, dobrze przymierzać siekierę.
(2.2) Od niedawna przymierzam się do wyjazdu z kraju.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmʲjɛʒat͡ɕ, AS: pšỹmʹi ̯ežać
Wiktionary
rzecz. mierniczy mos., przymierzalnia ż., przymiar m., przymiarka ż., przymierzenie n., przymierzanie n. miara ż., miarka ż., pomiar m., miernik m.
czas. mierzyć ndk., przymierzyć dk.
przym. mierzalny, przymiarkowy, mierniczy, miarowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie w sklepie służące do przymierzania garderoby
Wiktionary
Przymierzalnia – niewielkie pomieszczenie w sklepie odzieżowym służące do przymierzania części garderoby. Przymierzalnie wyposażone są zwykle w lustra do przeglądania się, kotarę lub drzwi, oświetlenie, wieszaki na ubrania, czasem także miejsce do siedzenia.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨ̃mʲjɛˈʒalʲɲa, AS: pšỹmʹi ̯ežalʹńa
Wiktionary
rzecz. przymiar m., przymiarka ż., przymierzenie n., przymierzanie n.
czas. przymierzać ndk., przymierzyć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zakładanie ubrania lub obuwia w celu sprawdzenia czy ma właściwy rozmiar i czy pasuje pod innym względem
Wiktionary
rzecz. przemierzenie n., przymierzalnia ż., przymiarka ż.
czas. przymierzać ndk., przymierzyć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) porozumienie pomiędzy stronami
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. przymierzeniec m., sprzymierzeniec mos.
Wiktionary
(1.1) alians, koalicja, konwencja, liga, pakt, porozumienie, sojusz, ugoda, umowa, unia, zjednoczenie, związek
Wiktionary
1. włożyć coś na siebie lub przyłożyć coś do czegoś dla sprawdzenia, czy nadaje się, czy ma dobre wymiary;
2. przymierzyć się:
a) przybrać pozycję najdogodniejszą do czegoś;
b) rozważyć podjęcie jakiegoś działania;
c) przygotować się do czegoś
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. przymilić)
(1.1) daw. czynić miłym, milszym, umilić
czasownik zwrotny niedokonany przymilać się (dk. przymilić się)
(2.1) zachowywać się wobec kogoś w sposób przesadnie miły, aby zdobyć jego przychylność lub sympatię
Wiktionary
rzecz. przymilenie n., przymilanie n.
czas. przymilić dk.
Wiktionary
1. milknąć na chwilę;
2. stawać się małomównym
SJP.pl
taki, który przymilkł (przymilknął)
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób przymilny
Wiktionary
przym. przymilny
rzecz. miłość ż., miłostka ż.
Wiktionary
(1.1) przypochlebnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przymilnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przymilny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) próbujący przypodobać się komuś; także. świadczący o pragnieniu przypodobania się
Wiktionary
przysł. przymilnie
Wiktionary
(1.1) przypochlebny
Wiktionary
cecha; walor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zaleta, walor, cecha dodatnia
(1.2) daw. med. kiła, syfilis
(1.3) stpol. właściwość
Wiktionary
Przymiot odnosi się do:
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨ̃mʲjɔt, AS: pšỹmʹi ̯ot
Wiktionary
rzecz. przymiotnik mrz.
przym. przymiotny, przymiotnikowy
Wiktionary
odmienna część mowy określająca jakość rzeczownika lub relację do rzeczownika określanego; ulega deklinacji i stopniuje się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. wyraz określający cechę rzeczownika np. „biały”, „niski”, „ładny”;
Wiktionary
Przymiotnik – część mowy opisująca cechy istot żywych, rzeczy, zjawisk, pojęć i stanów. Nazwa wywodzi się od słowa „przymiot” – czyli cecha, właściwość, która opisuje właściwości dostrzegalne ludzkimi zmysłami oraz pozazmysłowe, wywnioskowane z zachowania istot żywych bądź właściwości przedmiotów. W przypadku zjawisk czy pojęć przymiotniki mogą mieć także charakter abstrakcyjny.
Wikipedia
(1.1) Wiele przysłówków jest utworzonych od przymiotników.
(1.1) Przymiotnikiem w zdaniu „Mam niebieski rower.” jest wyraz „niebieski”.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmʲjɔtʲɲik, AS: pšỹmʹi ̯otʹńik
Wiktionary
rzecz. przymiot m.
przym. przymiotnikowy
przysł. przymiotnikowo
Wiktionary
mający charakter przymiotnika, właściwy przymiotnikowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. odnoszący się do przymiotnika, mający charakter przymiotnika, utworzony od przymiotnika, będący przymiotnikiem
Wiktionary
(1.1) Właściwe nazwy kierunków są przymiotnikowe, a skrócone – rzeczownikowe, np. kierunek północny, północ.
(1.1) Rok temu uzyskaliśmy status uniwersytetu przymiotnikowego.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃mʲjɔtʲɲiˈkɔvɨ, AS: pšỹmʹi ̯otʹńikovy
Wiktionary
rzecz. przymiotnik mrz., przymiot mrz.
przym. przymiotny
przysł. przymiotnikowo
Wiktionary
rodzaj z rodziny astrowatych (złożonych), obejmujący około 300 gatunków roślin zielnych, głównie z umiarkowanej strefy półkuli północnej; we florze Polski występuje 9 gatunków, m.in. przymiotno białe i przymiotno kanadyjskie
SJP.pl
Przymiotno (Erigeron L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 400–450, w szerokim ujęciu obejmującym m.in. wyodrębniane w XX wieku gatunki z rodzaju konyza Conyza. Rodzaj jest kosmopolityczny, z największym zróżnicowaniem w Ameryce Północnej. We florze Polski występuje ok. 10 gatunków.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) jęz. wyrażony przymiotnikiem lub wyrazem w jego funkcji
Wiktionary
(1.1) Przykładowymi zaimkami przymiotnymi są: mój, twój, nasz, taki, który, inny, tamten, ta, ci.
Wiktionary
rzecz. przymiot mrz.
przym. przymiotnikowy
Wiktionary
Przymiłowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Olsztyn. Na południe od wsi znajduje się Przymiłowice-Kotysów, a na północnym wschodzie leży wieś Przymiłowice-Podgrabie.
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. przymykać)
(1.1) dokonany od|przymykać.
czasownik zwrotny dokonany przymknąć się (ndk. przymykać się)
(2.1) dokonany od|przymykać się.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨ̃mknɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pšỹmknõńć
Wiktionary
rzecz. przymknięcie n., przymykanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymknąć.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmʲcɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pšỹmʹḱńė̃ńće
Wiktionary
czas. przymknąć dk., przymykać ndk.
rzecz. przymykanie dk.
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: przymały
SJP.pl
w językoznawstwie: rodzaj przymnogi - jeden z rodzajów rzeczownika
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) dokonany od|przymocowywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃mɔˈt͡sɔvat͡ɕ, AS: pšỹmocovać
Wiktionary
rzecz. przymocowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymocować.
Wiktionary
czas. przymocować dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przymocować)
(1.1) przyczepiać mocno
Wiktionary
rzecz. przymocowywanie n.
Wiktionary
(1.1) mocować, przytwierdzać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymocowywać.
Wiktionary
czas. przymocowywać ndk.
Wiktionary
okład z wody, roztworu, lekarstwa itp., przykładany na bolącą część ciała tudzież bolące okolice ciała
SJP.pl
indywidualizm: taki, który stał się z lekka niebieski, modry; niebieskawy, błękitnawy
SJP.pl
nabrać modrego odcienia
SJP.pl
położony, występujący blisko morza; nadmorski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy morzu
Wiktionary
(1.1) Znaczne różnice zasolenia wraz z głębokością występują często w wielu jeziorach przymorskich.
(1.1) Zagrożenie powodziowe dotyczy mierzei nisko położonych oraz depresyjnych obszarów przymorskich, a także wysokich brzegów klifowych.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmɔrsʲci, AS: pšỹmorsʹḱi
Wiktionary
rzecz. morze mrz.
przym. morski
Wiktionary
dzielnica Gdańska
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy moście
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃mɔˈstɔvɨ, AS: pšỹmostovy
Wiktionary
rzecz. most mrz., mostowe n.
przym. mostowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Łowicz. daw. pomyłka
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Łowicz|zmełka.
Wiktionary
1. uszczypliwa uwaga skierowana pod czyimś adresem
2. upomnienie się o coś w formie aluzji
SJP.pl
rodzaj nietoperzy z podrodziny mroczków
SJP.pl
Przymroczek (Hypsugo) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spadek temperatury powietrza poniżej 0°C, podczas gdy średnia dobowa temperatura powietrza jest dodatnia
Wiktionary
Przymrozek – spadek temperatury powietrza przy gruncie poniżej 0 °C, przy średniej dobowej większej od 0 °C. Każdego roku w Polsce ryzyko wystąpienia przymrozku jest najwyższe na wiosnę i w jesieni.
Wystąpienie przymrozku jest często obserwowane w postaci osadu białej rosy, lub szronu.
Wikipedia
(1.1) Przymrozki ścięły kałuże na podwórku.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmrɔzɛk, AS: pšỹmrozek
Wiktionary
czas. przymrażać ndk., przymrozić dk.
przysł. mroźno
rzecz. mróz mrz., mrożonka ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przymroźnie
SJP.pl
mrugając, dawać jakiś znak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Przemsza
Wiktionary
czasownik
(1.1) pot. slang. męczyć, nudzić, zanudzać kogoś
(1.2) pot. slang. czynić powolnym, pozbawiać energiczności
Wiktionary
(1.1) […] anemiczny koleś, przymula jak jakiś pierwotniak a nie dziennikarz.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmulat͡ɕ, AS: pšỹmulać
Wiktionary
rzecz. przymuł m., przymulenie n., przymulanie n.
czas. przymulić dk.
Wiktionary
(1.1) zamulać, przynudzać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymulać.
Wiktionary
czas. przymulać ndk.
Wiktionary
teren powstały z naniesionego przez rzekę mułu
SJP.pl
Przymulisko – trwale utrzymująca się, górna część odsypiska, często porośnięta roślinnością. Znajduje się od strony lądu.
Wikipedia
murując, przytwierdzać, przybudowywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) presja wywierana na kogoś w celu zmuszenia do czegoś
(1.2) wewnętrzna potrzeba zrobienia czegoś
(1.3) środki prawne zmuszające do podporządkowania się przepisom lub wyrokowi;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨ̃mus, AS: pšỹmus
Wiktionary
rzecz. przymusowość ż., przymuszanie n., przymuszenie n., przymuszoność ż.
czas. przymusić (się) dk., przymuszać (się) ndk.
przym. przymusowy, przymuszony
przysł. przymusowo, przymusem, przymuszenie
ims. przymuszony
Wiktionary
(1.1) mus, przymuszanie, konieczność, zmuszenie, nacisk, wymóg, presja
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przymuszać)
(1.1) dokonany od|przymuszać.
czasownik zwrotny dokonany przymusić się (ndk. przymuszać się)
(2.1) dokonany od|przymuszać się.
Wiktionary
przym. przymusowy
rzecz. przymuszanie n., wmuszanie n.
czas. przymuszać, musieć
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób przymusowy
Wiktionary
rzecz. przymus m., przymuszanie n., przymusowość ż., wmuszanie n.
czas. musieć, przymuszać ndk.
przym. przymusowy
przysł. musowo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przymusowe; cecha tych, którzy są przymusowi
Wiktionary
przym. przymusowy
przysł. przymusowo
rzecz. przymuszanie n.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) narzucony, wynikający z przymusu
Wiktionary
(1.1) Olek jest na przymusowym leczeniu.
(1.1) […] przymusowe tuczenie gęsi i kaczek od dawna bulwersuje wiele środowisk, w tym także tych niezwiązanych z obroną praw zwierząt.
Wiktionary
rzecz. przymusowość ż., przymuszoność ż., przymus m., przymuszanie n., przymuszenie n., wmuszanie n.
czas. musieć, przymuszać ndk., przymusić dk.
przysł. przymusowo
Wiktionary
(1.1) narzucony
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przymusić)
(1.1) wywierać nacisk na kogoś, by zrobił co wbrew woli
czasownik zwrotny niedokonany przymuszać się (dk. przymusić się)
(2.1) robić co wbrew własnej woli
Wiktionary
rzecz. przymus mrz., przymuszanie n., przymuszenie n., wmuszanie n.
czas. musieć, poprzymuszać dk., przymusić dk.
przym. przymusowy
przysł. przymusowo, musowo
Wiktionary
(1.1) naciskać, zmuszać
(2.1) zmuszać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymuszać.
Wiktionary
rzecz. przymuszenie n., przymus m., przymusowość ż., przymuszoność ż., wmuszanie n.
czas. musieć, przymuszać ndk., przymusić dk.
przym. przymusowy
przysł. przymusowo
Wiktionary
przestarzałe: wymuszony, nienaturalny, udany
SJP.pl
Wikipedia
przestarzałe: wymuszony, nienaturalny, udany
SJP.pl
potocznie: osoba wolno myśląca; przygłup, matoł, tępak, młot
SJP.pl
element stolarki okiennej lub drzwiowej, dodatkowe uszczelnienie miejsca styku skrzydeł lub skrzydła i futryny
SJP.pl
czasownik
(1.1) zamykać coś niecałkowicie, zostawiając szczelinę
(1.2) pot. osadzić kogoś w więzieniu lub areszcie
czasownik zwrotny przymykać się
(2.1) pot. pogard. przestać mówić, zamilknąć
(2.2) zamykać się niecałkowicie, zostawiając szczelinę
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈmɨkat͡ɕ, AS: pšỹmykać
Wiktionary
rzecz. przymknięcie n., przymykanie n.
Wiktionary
(1.2) uwięzić, zamykać, sadzać ndk. / posadzić dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przymykać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃mɨˈkãɲɛ, AS: pšỹmykãńe
Wiktionary
czas. przymknąć dk., przymykać ndk.
rzecz. przymknięcie dk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) pospieszać, skłaniać kogoś do pośpiechu
Wiktionary
rzecz. przynaglanie n., przynaglenie n.
Wiktionary
w sposób nakłaniający do pośpiechu; ponaglająco, pospieszająco, pośpieszająco
SJP.pl
1. nie mniej niż, np.: Ten worek waży przynajmniej kilogram.; co najmniej;
2. chociaż, bodaj, choć, np.: Pozwól mi się wyspać przynajmniej w niedzielę.
SJP.pl
partykuła
(1.1) nie mniej niż
(1.2) najmniejszy akceptowalny zakres
Wiktionary
(1.1) Żeby naprawić twój rower, potrzebuję przynajmniej tygodnia.
(1.2) Jak bierzesz mój rower, to mógłbyś przynajmniej zapytać.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈnajmʲɲɛ̇j, AS: pšỹnai ̯mʹńėi ̯
Wiktionary
(1.1) co najmniej, reg-pl|Śląsk|aspóń.
(1.2) chociaż, reg-pl|Śląsk|aspóń.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) być częścią danej całości
Wiktionary
rzecz. przynależenie n., przynależność ż.
Wiktionary
(1.1) należeć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) należenie do jakiejś organizacji, społeczności, grupy społecznej, bycie członkiem jakiejś grupy, organizacji
(1.2) praw. rzecz ruchoma, należąca do właściciela rzeczy głównej, pozostająca z nią w związku i służąca do korzystania z niej;
Wiktionary
Przynależności – zgodnie z definicją ustawową zawartą w Kodeksie cywilnym, przynależnościami są rzeczy ruchome (samoistne, niebędące elementami innych rzeczy) potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem i pozostające z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi (np. kluczyki do samochodu; są rzeczą ruchomą i są związane z samochodem w ten sposób, że pozwalają do niego wejść i uruchomić silnik, a tym samym umożliwiają korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem). Przez pozbawienie przynależności faktycznego związku z rzeczą główną przynależność nie traci swego charakteru (kluczyki nie przestaną być przynależnością samochodu jeśli wyjmiemy je z zamka lub stacyjki i schowamy je do szuflady w biurku).
Wikipedia
(1.2) Rozgorzała między nami iście prawnicza dyskusja czy piec to część składowa nieruchomości czy przynależność.
Wiktionary
rzecz. przynależenie n.
czas. przynależeć ndk.
przym. przynależny
Wiktionary
pokarm pozostawiany w celu zwabienia ryb, zwierzyny lub ptaków; zanęta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wędk. łow. pokarm, który umieszcza się w sieciach, na wędkach lub w pułapkach aby wabić zwierzynę łowną, ryby, ptaki;
(1.2) przen. to, co kusi, wabi, przyciąga, pociąga
Wiktionary
Przynęty wędkarskie – przedmioty, pochodzenia roślinnego, zwierzęcego lub sztuczne stosowane przez wędkarzy do wabienia ryb.
Wikipedia
rzecz. nęcisko n., zanęta ż., nęcenie n., zanęcenie n., zanęcanie n.
czas. nęcić ndk., zanęcić dk., zanęcać ndk.
Wiktionary
(1.1) wabik
(1.2) pokusa, wabik
Wiktionary
1. zdrobnienie od: przynęta;
2. eufemistycznie: prostytutka
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przynosić)
(1.1) trzymając coś w rękach dostarczyć w określone miejsce
(1.2) o pieniądzach dać, spowodować (zyski / straty)
(1.3) o pechu lub szczęściu ściągnąć, przyciągnąć
(1.4) o uczuciach spowodować
Wiktionary
(1.1) Kto z was kości jej przyniesie?
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨ̃ɲɛ̇ɕt͡ɕ, AS: pšỹńėść
Wiktionary
rzecz. przynosiciel m., przynośca m., przynoszenie n., przyniesienie n., noszenie n.
czas. nieść, przynosić ndk., przynaszać ndk.
Wiktionary
(1.1) przytaszczyć; reg. pozn. przytośtać., reg. śl. przismyczyć.
Wiktionary
nieco, trochę niszczyć; podniszczać
SJP.pl
dawniej: przychylać, przyginać ku dołowi
SJP.pl
zapalenie brzegu łożyska paznokciowego na palcu rąk lub nóg
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przynieść)
(1.1) trzymając coś w rękach dostarczać w określone miejsce
(1.2) odnośnie pieniędzy dawać, powodować (zyski / straty)
(1.3) o pechu lub szczęściu ściągać, przyciągać
(1.4) o uczuciach powodować
Wiktionary
(1.1) Listonosz przyniósł paczkę.
(1.1) Czy mogę pożyczyć młotek? Jutro go przyniosę.
Wiktionary
IPA: pʃɨ̃ˈnɔɕit͡ɕ, AS: pšỹnośić
Wiktionary
rzecz. przynosiciel m., przynośca m., przynoszenie n., przyniesienie n., noszenie n.
czas. przenosić, wznosić, przynieść dk., przynaszać ndk.
Wiktionary
(1.1) dostarczać; przest. przynaszać
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się przy nosie
Wiktionary
(1.1) Jedną z zatok przynosowych zoperowali mu w styczniu.
Wiktionary
rzecz. nochal mrz., nos mrz., nosek mrz., nosisko n., nosowość ż.
przym. nosaty, nosowy, nosówkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dostarczanie czegoś na rękach do jakiegoś miejsca
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃nɔˈʃɛ̃ɲɛ, AS: pšỹnošẽńe
Wiktionary
rzecz. przynosiciel m., przynośca m., przyniesienie n., noszenie n.
czas. nosić, nieść, znosić, wznosić, przynieść dk., przynaszać ndk., przynosić ndk.
Wiktionary
część ciała wieloszczetów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. nóż do ścinania winorośli
Wiktionary
potocznie: nucić fragment piosenki lub melodii
SJP.pl
potocznie: zanucić fragment piosenki lub melodii
SJP.pl
trochę nudny; nudnawy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trochę nudny, nudzący
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃nudˈnavɨ, AS: pšỹnudnavy
Wiktionary
(1.1) nudnawy
Wiktionary
potocznie: mówić nudno, nieciekawie, powtarzać ciągle to samo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przynudzać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨ̃nuˈd͡zãɲɛ, AS: pšỹnuʒãńe
Wiktionary
czas. przynudzać
przysł. nudno
rzecz. nudziarz m., nudności nmos.
Wiktionary
opowiedzieć o czymś nieciekawie lub zbyt długo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyobiecywać.
Wiktionary
rzecz. przyobiecanie n.
czas. przyobiecywać ndk., przyobiecać dk.
Wiktionary
(1.1) obiecanie, przyrzeczenie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyoblekać.
Wiktionary
rzecz. nieprzyoblekanie n.
czas. przyoblekać ndk.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy obozie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔbɔˈzɔvɨ, AS: pšyobozovy
Wiktionary
rzecz. obóz mrz.
przym. obozowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy oceanie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔt͡sɛãˈɲit͡ʃnɨ, AS: pšyoceãńičny
Wiktionary
rzecz. ocean mrz.
przym. oceaniczny
Wiktionary
pojedynczy narząd wzrokowy u niektórych owadów (np. u karalucha)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. uproszczony wrażliwy na światło i nietworzący obrazu narząd wzroku u stawonogów;
Wiktionary
Przyoczko (l.mn. przyoczka), oczko (ocellus) – pojedynczy narząd wzroku występujący u stawonogów. Wyróżnia się przyoczka boczne (ocellus lateralis, stemma), obecne w liczbie 1–7 par na bocznej lub brzusznej części głowy larw owadów o przeobrażeniu zupełnym i u skoczogonków oraz przyoczka grzbietowe (ocellus dorsalis, ocellus anterior), o pojedynczym aparacie dioptrycznym i licznych receptorach, występujące w liczbie 1–3 par na czole u imagines i larw niektórych owadów o przeobrażeniu niezupełnym.
Wikipedia
(1.1) Przyoczka nie odbierają obrazu, lecz mierzą natężenie i kąt padającego światła.
Wiktionary
przym. przyoczkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy oddziale
Wiktionary
(1.1) Teraz, zachęcony przez docenta Lisa bawi się w przyoddziałowym przedszkolu – radosny, jakby zapomniał o chorobie.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔdʲd͡ʑaˈwɔvɨ, AS: pšyodʹʒ́au̯ovy
Wiktionary
rzecz. oddział mrz.
przym. oddziałowy
Wiktionary
przestarzałe: ubrać; włożyć coś na kogoś lub na siebie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. to, co człowiek wkłada na siebie
Wiktionary
czas. przyodziewać ndk.
rzecz. odzież ż.
przym. odzieżowy
Wiktionary
(1.1) odzienie, ubranie, odzież, okrycie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy ogrodzie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔɡrɔˈdɔvɨ, AS: pšyogrodovy
Wiktionary
rzecz. ogród mrz., ogrodowy mos.
przym. ogrodowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który znajduje się przy okopie
Wiktionary
rzecz. okop m., kopanie n., okopanie n., okopywanie n., okopówka ż., kopaczka ż., kopalnia ż., wykopki nmos., wykopywanie n., wykopanie n.
czas. kopać ndk., okopywać ndk., okopać dk., wykopywać ndk., wykopać dk.
przym. okopowy, kopalniany, kopalny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy operze
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔpɛˈrɔvɨ, AS: pšyoperovy
Wiktionary
rzecz. opera ż.
przym. operowy
Wiktionary
przykryć coś skibami oranej ziemi
SJP.pl
przykrywać coś skibami oranej ziemi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy osiedlu
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɔɕɛˈdlɔvɨ, AS: pšyośedlovy
Wiktionary
rzecz. osiedle n.
przym. osiedlowy
Wiktionary
łożyskowy ssak z nadrzędu kopytnych
SJP.pl
1. oszczędzając, odkładać trochę czegoś, zwłaszcza pieniędzy;
2. starać się nie przemęczać kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyoszczędzać.
Wiktionary
czas. przyoszczędzać ndk.
Wiktionary
potocznie: zaoszczędzić;
1. oszczędzając, odłożyć pewną ilość czegoś;
2. ochronić kogoś przed czymś, nie przemęczyć kogoś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyozdobić)
(1.1) ozdabiać coś dodatkowo; czynić coś piękniejszym przez dodanie ozdób
czasownik zwrotny niedokonany przyozdabiać się (dk. przyozdobić się)
(2.1) być przyozdabianym
Wiktionary
(1.1) Dziewczynki przyozdabiały choinkę tradycyjnymi bombkami i łańcuchami.
Wiktionary
rzecz. przyozdabianie n.
przym. ozdobny
Wiktionary
(1.1) przystrajać, upiększać, dekorować
Wiktionary
skrót od:
1. przypis;
2. przypadek
SJP.pl
skrót w funkcji przysłówka
(1.1) = przypuszczalnie
Wiktionary
(1.1) prawdop.
Wiktionary
potocznie o śniegu:
1. przykryć coś całkowicie;
2. spaść dodatkowo
SJP.pl
czasownik nieprzechodni (dk. przypaść)
(1.1) przywierać do czegoś (powierzchni, osoby, rzeczy)
(1.2) zdarzać się, wypadać w danym momencie lub okresie
(1.3) stpol. zgadzać się
Wiktionary
(1.2) Jutro przypada pierwsza rocznica naszego ślubu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpadat͡ɕ, AS: pšypadać
Wiktionary
rzecz. przypadanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypadać.
Wiktionary
czas. przypadać ndk.
Wiktionary
w językoznawstwie:
1. forma gramatyczna rzeczownika, przymiotnika oraz imiesłowu, liczebnika i zaimka odmiennego, która wymuszona jest ich pozycją w zdaniu i wyraża ich stosunek składniowy do innych wyrazów w zdaniu;
2. przypadek zależny, gramatyczny - każdy przypadek prócz mianownik i wołacza, służący do wyrażania funkcji okolicznika, dopełnienia, przydawki i orzecznika w zdaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) losowe, nieplanowane wydarzenie
(1.2) gram. forma wyrazu w deklinacji;
(1.3) przebieg jakiegoś wydarzenia (zwykle choroby)
Wiktionary
Przypadek – kategoria gramatyczna, przez którą odmieniają się rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki, zaimki, imiesłowy (określane przez to zbiorczym mianem imion), a niekiedy też czasowniki (co w języku polskim nie występuje), będąca odzwierciedleniem ich różnorodnych funkcji.
Wikipedia
(1.1) To prawdziwy przypadek, że się dziś spotykamy.
(1.2) W języku polskim jest siedem przypadków: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik, miejscownik i wołacz.
(1.3) Ten chory cierpi na dziwny przypadek grypy.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpadɛk, AS: pšypadek
Wiktionary
rzecz. przypadkowanie n., przypadkowość ż.
czas. przypadkować ndk.
przym. przypadkowy
przysł. przypadkowo, przypadkiem
Wiktionary
(1.1) traf
Wiktionary
w językoznawstwie:
1. forma gramatyczna rzeczownika, przymiotnika oraz imiesłowu, liczebnika i zaimka odmiennego, która wymuszona jest ich pozycją w zdaniu i wyraża ich stosunek składniowy do innych wyrazów w zdaniu;
2. przypadek zależny, gramatyczny - każdy przypadek prócz mianownik i wołacza, służący do wyrażania funkcji okolicznika, dopełnienia, przydawki i orzecznika w zdaniu
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) uprzednio nie zaplanowawszy
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: przypadek
Wiktionary
Przypadkiem – singel polskiej supergrupy OIO, promujący album studyjny OIO.
Nagranie otrzymało w Polsce status poczwórnie platynowego singla.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj przypadkiem znalazłem w twoim pokoju papierosy!
Wiktionary
rzecz. przypadkowanie n., przypadek m., przypadkowość ż.
przym. przypadkowy
przysł. przypadkowo
Wiktionary
(1.1) przypadkowo
Wiktionary
czasownik
(1.1) przest. gram. deklinować
Wiktionary
rzecz. przypadek m., przypadkowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. gram. dokonywanie odmiany przez przypadki i liczby
Wiktionary
rzecz. przypadek m., przypadkowość ż.
czas. przypadkować
przysł. przypadkowo, przypadkiem
Wiktionary
(1.1) deklinowanie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) wskutek przypadku lub zbiegu okoliczności
Wiktionary
(1.1) Przejęzyczenie spikera, który podkreślił, że wcale nie było mowy o obecnym prezydencie, nie było zrobione przypadkowo.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpatˈkɔvɔ, AS: pšypatkovo
Wiktionary
rzecz. przypadkowanie n., przypadek m., przypadkowość ż.
przym. przypadkowy
przysł. przypadkiem
Wiktionary
(1.1) przypadkiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przypadkowe; cecha tych, którzy są przypadkowi
Wiktionary
rzecz. przypadek m., przypadkowanie n.
przym. przypadkowy
przysł. przypadkowo, przypadkiem
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) będący wynikiem przypadku
(1.2) pojawiający się gdzieś przypadkowo
Wiktionary
(1.2) Samochód potrącił przypadkowego przechodnia na przejściu dla pieszych.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpatˈkɔvɨ, AS: pšypatkovy
Wiktionary
rzecz. przypadek m., przypadkowość ż.
przysł. przypadkowo, przypadkiem
Wiktionary
(1.1) niezamierzony, losowy, akcydentalny
Wiktionary
objaw chorobowy, niedyspozycja
SJP.pl
Wikipedia
taki, który przypadł komuś w udziale
SJP.pl
potocznie:
1. osiągnąć przyrost mięśni, trenując na siłowni;
2. obciążyć kogoś jakimś obowiązkiem; dowalić
SJP.pl
taki, który przypakował (potocznie: nabrał masy mięśniowej, stał się silniejszy dzięki uprawianiu ćwiczeń fizycznych)
SJP.pl
potocznie: osiągać przyrost mięśni, trenując na siłowni
SJP.pl
zapalać fajkę lub papierosa
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przypalić)
(1.1) spalać powierzchnię czegoś
(1.2) zapalać papieros, cygaro lub fajkę
(1.3) zwęglać, gotując lub piekąc zbyt mocno potrawę
czasownik zwrotny niedokonany przypalać się (dk. przypalić się)
(2.1) o potrawie: stawać się zwęgloną, gotując się lub piekąc się zbyt mocno
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpalat͡ɕ, AS: pšypalać
Wiktionary
czas. palić, rozpalać, przypalić
przym. palny
rzecz. przypał mos./mrz., przypalanie n., palaczka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypalać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpaˈlãɲɛ, AS: pšypalãńe
Wiktionary
czas. przypalać, palić, przypalić
rzecz. przypał mos./mrz., palaczka ż., przypalenie n.
Wiktionary
gotując jedzenie, zwęglić je częściowo
SJP.pl
gotując jedzenie, zwęglić je częściowo
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przypalać)
(1.1) spalić częściowo zewnętrzną część
(1.2) zapalić tytoń od kogoś
czasownik zwrotny dokonany przypalić się (ndk. przypalać się)
(2.1) ulec przypaleniu
Wiktionary
rzecz. palaczka ż., przypalanie n., przypalenie n., przypalenizna ż., przypał mrz.
czas. rozpalać, palić, przypalać ndk.
przym. palny
Wiktionary
(1.1) nadpalić, opalić, przypiec
(2.1) poczernieć, przypiec się
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy parkingu
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨparʲcĩŋˈɡɔvɨ, AS: pšyparʹḱĩŋgovy
Wiktionary
rzecz. parking mrz., parkingowy mos.
przym. parkingowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy parku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨparˈkɔvɨ, AS: pšyparkovy
Wiktionary
rzecz. park mrz.
przym. parkowy
Wiktionary
1. potocznie: przytyć;
2. rzadko: dokończyć paść, dokarmić
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przypadać)
(1.1) przywrzeć do czegoś (powierzchni, osoby, rzeczy)
(1.2) zdarzyć się, wypaść w danym momencie lub okresie
(1.3) być czyimś udziałem, wypada na kogoś
Wiktionary
(1.1) Przypadł do muru i krzyknął: „Jestem ranny!”
(1.3) Zaszczyt zdania relacji z naszej podróży przypadł właśnie mnie.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨpaɕt͡ɕ, AS: pšypaść
Wiktionary
potocznie: podpasować, przypasować komuś; podpasić
SJP.pl
1. potocznie: przytyć;
2. rzadko: dokończyć paść, dokarmić
SJP.pl
uważnie spojrzeć na coś, na kogoś, przyjrzeć się
SJP.pl
młodzieżowo:
1. sytuacja trudna, niewygodna, przykra; obciach;
2. niespodziewane skompromitowanie się przez ujawnienie popełnionej pomyłki; wpadka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) młodz. slang. siara, coś głupiego
(1.2) młodz. slang. trudna, czasami przykra sytuacja
(1.3) rzad. przypalone drewno
(1.4) młodz. slang. zabranie przez policję
(1.5) młodz. sytuacja wytężonego działania stróżów prawa w okolicy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) rzad. pot. slang. osoba niedyskretna
(2.2) młodz. slang. ktoś głupi
Wiktionary
(1.1) Ja ale odwaliłeś przypał!
(1.2) Bardzo mi przykro, że spotkał cię ten przypał.
(1.3) Ile na to ognisko zużyło się przypału.
(1.4) Jeszcze tydzień temu miałem przypał, ale świetnie, że wyszedłem z tego cało.
(1.5) Wczoraj nie mogłem nic zrobić, gliniarze zrobili przypał na okolicy.
(2.1) Robisz to w takim publicznym miejscu, chyba jesteś przypałem.
(2.2) Ja ale narobiłeś siary, jesteś jakimś przypałem!
Wiktionary
rzecz. przypalanie n.
czas. odpalać, przypalić dk., przypalać ndk.
przym. przypałowy
Wiktionary
(1.1) młodz. slang. siara, przypiks
(1.3) przypałka, podpałka
(1.4) pot. odsiadka
(2.2) pot. głupek
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy pałacu
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpawaˈt͡sɔvɨ, AS: pšypau̯acovy
Wiktionary
rzecz. pałac mrz.
przym. pałacowy
Wiktionary
taki, który się przypałętał
SJP.pl
w gwarze młodzieżowej:
1. przynoszący komuś wstyd; obciachowy;
2. lichy, tandetny; kiczowaty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. slang. kiczowaty, tandetny, brzydki
(1.2) pot. slang. przynoszący komuś wstyd
Wiktionary
(1.1) Ale on ma przypałowe ciuchy!
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpaˈwɔvɨ, AS: pšypau̯ovy
Wiktionary
rzecz. przypał m.
przysł. przypałowo
Wiktionary
(1.1-2) obciachowy
Wiktionary
1. przyjechać na rowerze;
2. potocznie: przyjść gdzieś szybko
SJP.pl
1. przyjeżdżać dokądś rowerem;
2. potocznie: szybko przychodzić gdzieś
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy peronie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpɛrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pšyperõnovy
Wiktionary
rzecz. peron mrz.
przym. peronowy
Wiktionary
1. pełznąc przysuwać się, dochodzić do kogoś lub do czegoś; czołgać się;
2. zjawiać się, nadchodzić skądś;
3. dawniej: tracić intensywność barwy; blaknąć
SJP.pl
1. pełznąc przysunąć się, dojść do kogoś lub do czegoś; przyczołgać się;
2. przenośnie: zjawić się, nadejść skądś;
3. dawniej: stracić intensywność barwy; przyblaknąć
SJP.pl
taki, który gdzieś przypełznął; przypełźnięty, przypełzły
SJP.pl
taki, który gdzieś przypełznął; przypełznięty, przypełźnięty
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przypinać)
(1.1) dokonany od|przypinać.
Wiktionary
(1.1) Każdą literę trzeba było zaprojektować, proporcjonalnie powiększyć, wyciąć, przypiąć albo nakleić.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨpʲjɔ̇̃ɲt͡ɕ, AS: pšypʹi ̯o̊̃ńć
Wiktionary
w dawnych chatach wiejskich ława wokół pieca, na której się siadało lub spało
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ławka tuż przy piecu, zwykle w postaci cokołu wokół pieca
Wiktionary
(1.1) Usiadł na przypiecku, powoli osunął się i momentalnie zasnął.
Wiktionary
(1.1) gwara. nolepa
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. pieczętować)
(1.1) dokonany od|pieczętować.
Wiktionary
(1.1) Rozstanie z kabaretem przypieczętowało zlekceważenie prośby, którą Kisielewski przekazał kolegom listownie.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpʲjɛt͡ʃɛ̃nˈtɔvat͡ɕ, AS: pšypʹi ̯ečẽntovać
Wiktionary
rzecz. przypieczętowanie n., pieczętowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypieczętować.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpʲjɛt͡ʃɛ̃ntɔˈvãɲɛ, AS: pšypʹi ̯ečẽntovãńe
Wiktionary
czas. przypieczętować
rzecz. pieczętowanie n.
Wiktionary
dawniej zabieg medyczny polegający na podpalaniu na ciele człowieka preparatów leczniczych w postaci kulek, rurek; konchowanie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przypiec)
(1.1) piekąc coś, powodować przyrumienienie tego z wierzchu
(1.2) tak mocno grzać, że mogą powstawać rumieńce
(1.3) dotykać czymś gorącym i parzącym
czasownik zwrotny niedokonany przypiekać się (dk. przypiec się)
(2.1) ulegać przypiekaniu
(2.2) opalać się zbyt mocno
Wiktionary
rzecz. przypiekanie n., piec mrz., piecyk mrz.
czas. piec
Wiktionary
(1.1) podpiekać, podrumieniać, przyrumieniać, rumienić, zarumieniać
(1.2) opalać, piec, przygrzewać
(1.3) parzyć
(2.1) przyrumieniać się, rumienić się, zarumieniać się
Wiktionary
wulgarne: przypierdalać się (do czegoś, kogoś) - przyczepić się (do czegoś, kogoś), mieć o coś pretensje
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przypierdolić)
(1.1) wulg. uderzać mocno kogoś lub w coś
czasownik zwrotny niedokonany przypierdalać się (dk. przypierdolić się)
(2.1) wulg. narzucać swoje towarzystwo
(2.2) wulg. ukazywać zarzuty
Wiktionary
rzecz. przypierdalanie n., przypierdolenie n.
czas. przypierdolić, pierdolić, zapierdalać
Wiktionary
(1.1) jebać, przykładać, walić
(2.1) przyczepiać się
(2.2) czepiać się, przyczepiać się
Wiktionary
przyjebać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. przypierdolić (komuś) - pobić (kogoś);
2. przypierdolić się (do czegoś) - przyczepić się (do czegoś), mieć o coś pretensje
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przypierdalać)
(1.1) dokonany od|przypierdalać.
czasownik zwrotny dokonany przypierdolić się (ndk. przypierdalać się)
(2.1) dokonany od|przypierdalać się.
Wiktionary
rzecz. przypierdalanie n., przypierdolenie n.
czas. zapierdalać, pierdolić, przypierdalać ndk.
Wiktionary
1. zapewnić bezpieczeństwo, zająć się kimś; doglądnąć;
2. pilnując, upewnić się, że ktoś wykona swoje obowiązki; dopilnować;
3. pilnując, zadbać o wykonanie, stan czegoś; dopilnować
SJP.pl
rzadko: pilnować;
1. zapewniać bezpieczeństwo, zajmować się kimś; doglądać;
2. pilnując, upewniać się, że ktoś wykonuje swoje obowiązki; dopilnowywać;
3. pilnując, dbać o wykonanie, stan czegoś; dopilnowywać
SJP.pl
czasownik
(1.1) przymocowywać coś do czegoś agrafką, szpilką, paskiem ze sprzączką itp.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpʲĩnat͡ɕ, AS: pšypʹĩnać
Wiktionary
rzecz. przypinanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypinać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpʲĩˈnãɲɛ, AS: pšypʹĩnãńe
Wiktionary
czas. przypinać
Wiktionary
sprzączka, spinka, haftka zwykle ozdobna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) objaśnienie, komentarz lub uwaga dodane przez autora bądź wydawcę do tekstu dzieła, umieszczane zwykle u dołu strony, na końcu rozdziału lub na końcu dzieła
Wiktionary
Przypisy – wydzielone fragmenty tekstu w publikacji, powiązane z tekstem głównym za pomocą odsyłaczy. Odnoszą się do poszczególnych wyrazów, zwrotów i fragmentów tekstu głównego. Stanowią uboczny lub pomocniczy nurt rozważań albo wskazują dodatkowe informacje o danym fragmencie utworu.
Wikipedia
rzecz. przypisanie n., przypisywanie n., przypisek m., pisanina ż.
czas. przypisać dk., przypisywać ndk.
Wiktionary
czasownik
(1.1) ustanowić związek czegoś z kimś lub z czymś
(1.2) uznać, że coś jest przyczyną czegoś
Wiktionary
(1.1) Rodzice przypisali mi w testamencie dom.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpʲisat͡ɕ, AS: pšypʹisać
Wiktionary
czas. przypisywać
rzecz. przypisanie n., przypis m., pisanina ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypisać.
Wiktionary
Przypisanie (podstawienie) – informatyczna operacja nadania, umieszczenia, wpisania do określonej l-wartości nowej wartości.
Wikipedia
czas. przypisać dk.
rzecz. przypis m., pisanina ż.
Wiktionary
człowiek przywiązany do ziemi prawem feudalnym, niemogący opuścić wsi bez zgody pana
SJP.pl
regionalnie: przypisek
SJP.pl
regionalnie: przypisek
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Przypisówka – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Firlej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Firlej. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 503 mieszkańców.
Wikipedia
czasownik
(1.1) wskazywać na związek między jakimiś pojęciami, osobami
(1.2) uznawać coś za przyczynę czegoś
Wiktionary
(1.1) Truje się tymi myślami, choć w rzeczywistości dworzanie i pachołcy dalecy są od sądów, które on im przypisuje.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpʲiˈsɨvat͡ɕ, AS: pšypʹisyvać
Wiktionary
czas. przypisać dk.
rzecz. przypisywanie n., przypis m., pisanina ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypisywać.
Wiktionary
czas. przypisywać ndk.
rzecz. przypis m., pisanina ż.
Wiktionary
przypkowska zupa cebulowa - rodzaj ostrej, mocnej zupy cebulowej w kolorze karmelu
SJP.pl
Przypkowski, Przypkowska – rzadkie polskie nazwisko, w Polsce nosi je mniej niż 50 osób.
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
przypłaszczać przez pacnięcie, klapnięcie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy plażaaży
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨplaˈʒɔvɨ, AS: pšyplažovy
Wiktionary
rzecz. plażówki nmos., plażówka ż., plaża ż.
przym. plażowy
przysł. plażowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przypochlebnie
SJP.pl
taki, który się przypodobał
SJP.pl
przestarzałe: starający się przypodobać; przymilny
SJP.pl
przypodobywać się - starać się o to, żeby się komuś spodobać
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się przy podłodze, na styku ściany i podłogi
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpɔdwɔˈɡɔvɨ, AS: pšypodu̯ogovy
Wiktionary
rzecz. podłoga ż.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy polu
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpɔlnɨ, AS: pšypolny
Wiktionary
rzecz. pole n.
przym. polny
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przywodzić coś na myśl, przywoływać wspomnienie o czymś
(1.2) zwracać komuś uwagę na coś zapomnianego, a ważnego
(1.3) być podobnym do czegoś, budzić skojarzenia z czymś
Wiktionary
(1.1) W ostatniej chwili przypomniał sobie, że nie wysłał kwiatów żonie.
(1.1) Nie przypominam sobie, żebym miał powiedzieć coś takiego.
(1.2) Przypomnij mu jego występ w szkole podstawowej. To było naprawdę głupie.
(1.2) Przypomnij im, że mają kupić chleb.
(1.3) Ten różowy abażur przypomina gruszkę (= ma kształt gruszki).
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpɔ̃ˈmʲĩnat͡ɕ, AS: pšypõmʹĩnać
Wiktionary
czas. zapominać, dk. przypomnieć
rzecz. przypominanie n.
Wiktionary
program komputerowy do przypominania o ważnych zdarzeniach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. program komputerowy przypominający o jakiejś rzeczy
Wiktionary
czas. przypomnieć
Wiktionary
potocznie: przedmiot lub oprogramowanie przypominające o urodzinach, imieninach i innych ważnych okazjach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. program komputerowy przypominający o jakiejś rzeczy
Wiktionary
czas. przypomnieć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypominać.
Wiktionary
Przypominanie – wydobycie informacji z pamięci długotrwałej, które wymaga sięgnięcia do jej zasobów. Pozornie proces ten polega na odtworzeniu wcześniej zapisanych treści w formie niezmienionej. Faktycznie jednak proces wydobywania wspomnień i danych z pamięci wygląda inaczej. Możemy także rozróżnić kilka sposobów przypominania sobie danych pamięciowych: odtwarzanie, rozpoznawanie i rozumienie.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨpɔ̃mʲĩˈnãɲɛ, AS: pšypõmʹĩnãńe
Wiktionary
czas. przypominać, przypomnieć
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przypominać)
(1.1) zob. przypominać.
Wiktionary
rzecz. przypomnienie n., przypominanie n., przypominajka ż., przypominacz m.
czas. zapomnieć, przypominać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) powrócenie myślą do czegoś
(1.2) zwrócenie uwagi na coś
Wiktionary
rzecz. przypomnieć dk.
czas. przypomnieć
Wiktionary
końcowa część wędki stanowiąca przedłużenie żyłki, do której jest przyczepiony haczyk
SJP.pl
Wikipedia
1. część budowli, która wzmacnia ściany oraz przenosi ciężar sklepień na grunt; skarpa;
2. rusztowanie zabezpieczające ścianę przed zawaleniem
SJP.pl
Wikipedia
1. część budowli, która wzmacnia ściany oraz przenosi ciężar sklepień na grunt; skarpa;
2. rusztowanie zabezpieczające ścianę przed zawaleniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. mur odchodzący prostopadle na zewnątrz od ściany wysokiego budynku pełniący funkcję konstrukcyjną;
Wiktionary
Skarpa, szkarpa, przypora – pionowy element konstrukcyjny budowli, mur odchodzący prostopadle na zewnątrz od ściany wysokiego budynku w postaci filara. Zadaniem przypory jest wzmocnienie ściany oraz przenoszenie ciężaru sklepienia (lub sklepień) budowli na podłoże (grunt, fundament).
Wikipedia
IPA: pʃɨˈpɔra, AS: pšypora
Wiktionary
przym. przyporowy
Wiktionary
rodzaj podpórki, stosowanej przy obrabiarkach, do obróbki długich przedmiotów
SJP.pl
przymiotnik od: przypora
SJP.pl
położony w okolicy portu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy porcie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpɔrˈtɔvɨ, AS: pšyportovy
Wiktionary
rzecz. port mrz.
przym. portowy
Wiktionary
alegoryczne opowiadanie o treści moralnej i dydaktycznej lub religijnej; parabola
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. krótkie alegoryczne opowiadanie o treści moralnej i dydaktycznej lub religijnej
Wiktionary
Przypowieść, parabola – gatunek literatury moralistyczno-dydaktycznej, którego cechy formalne (schematyzm fabuły, uproszczona konstrukcja postaci, obiektywny narrator, selekcja realiów) służą właściwemu odczytaniu alegorycznego lub symbolicznego znaczenia przedstawionego świata, przekazaniu prawdy moralnej. Posługuje się narracją, w której postacie i zdarzenia pełnią role nosicieli i zarazem przykładów prawd uniwersalnych.
Wikipedia
przym. przypowieściowy
Wiktionary
(1.1) parabola, przypowiastka
Wiktionary
potocznie: ustawić się w jakiejś pozie; zapozować
SJP.pl
w prawie: zawiadomić osobę trzecią o toczącym się procesie cywilnym, którego wynik może mieć wpływ na jej prawa i obowiązki
SJP.pl
kobieta wezwana dodatkowo lub powtórnie na rozprawę sądową; zawiadomiona jako osoba trzecia o toczącym się procesie, w celu zachowania w stosunku do niej skutków prawnych
SJP.pl
w prawie: zawiadomić osobę trzecią o toczącym się procesie cywilnym, którego wynik może mieć wpływ na jej prawa i obowiązki
SJP.pl
Przypozwanie – instytucja procedury cywilnej, uregulowana w art. 84 i 85 Kodeksu postępowania cywilnego, umożliwiająca na wniosek strony procesu wprowadzenie do niego osoby trzeciej. Przypozwanie polega na zawiadomieniu osoby trzeciej o toczącym się procesie i wezwaniu jej do udziału w sprawie przez stronę, której w razie niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia przysługiwałoby roszczenie przeciwko tej osobie trzeciej, albo przeciwko której ta osoba trzecia mogłaby wystąpić z roszczeniem.
Wikipedia
osoba trzecia zawiadomiona o toczącym się procesie, w celu zachowania w stosunku do niej skutków prawnych
SJP.pl
w prawie: wzywać dodatkowo lub powtórnie na rozprawę sądową
SJP.pl
wg dawnych wyobrażeń ludowych: widmo kobiety ukazujące się na polach około południa
SJP.pl
roślina z rodziny przypołudnikowatych
SJP.pl
Przypołudnik, kryształka (Mesembryanthemum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny pryszczyrnicowatych (przypołudnikowatych). Obejmuje 106 gatunków. Rośliny te występują w Afryce Południowej oraz w basenie Morza Śródziemnego, na Wyspach Kanaryjskich i w południowo-zachodniej Azji po Iran i Oman na wschodzie. W szerszym ujęciu systematycznym należą tu także gatunki z zachodniej części Ameryki Południowej i z Australii. Jako rośliny introdukowane rosną w Ameryce Północnej i Południowej, w Australii i Nowej Zelandii, w Azji Środkowej i Europie Zachodniej. Wiele gatunków pokrytych jest komórkami magazynującymi wodę, co nadaje im charakterystyczny wygląd (zdają się być pokryte kroplami wody błyszącymi jak kryształki lodu).
Wikipedia
o cechach przypołudnikowatych (pryszczyrnicowatych; rodzina roślin); pryszczyrnicowaty
SJP.pl
Wikipedia
o cechach przypołudnikowatych (pryszczyrnicowatych; rodzina roślin); pryszczyrnicowaty
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyprasowywać)
(1.1) lekko przygładzić żelazkiem
(1.2) odbić kalkomanię za pomocą żelazka
Wiktionary
rzecz. prasówka ż., prasownictwo n., prasownia ż., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., prasa ż., prasowalnia ż., prasowalnica ż., prasowanie n., prasowanko n., prasowarka ż., prasownica ż., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n., prasowalność ż.
czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.
przym. prasowalny, prasowalniczy, prasowniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) lekkie przygładzenie żelazkiem
Wiktionary
rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.
czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.
przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyprasować)
(1.1) niedokonany od|przyprasować.
Wiktionary
rzecz. prasówka ż., prasownictwo n., prasownia ż., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., prasa ż., prasowalnia ż., prasowalnica ż., prasowanie n., prasowanko n., prasowarka ż., prasownica ż., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n., prasowalność ż.
czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.
przym. prasowalny, prasowalniczy, prasowniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) lekkie przygładzanie żelazkiem
Wiktionary
rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.
czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.
przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny
Wiktionary
dodawana do potraw substancja, poprawiająca ich smak lub zapach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. spoż. składnik dodawany do potrawy w celu poprawienia jej smaku lub zapachu;
(1.2) stpol. sprzęt, przybory, wyposażenie
(1.3) środ. przestępcze herbata
Wiktionary
Przyprawa – składnik potraw, zwykle stosowany w niewielkich ilościach dla poprawienia ich walorów smakowych, zapachowych i w rzadkich przypadkach (takich jak kurkuma czy szafran) – wizualnych.
W odróżnieniu od głównych składników potraw, przyprawy zwykle nie mają istotnego znaczenia odżywczego. Nierzadko jednak pobudzają trawienie, konserwują potrawy lub działają leczniczo, a dawniej wielu przypisywano też działanie magiczne (stanowiły istotny składnik napojów czarodziejskich i miłosnych). Przyprawy pozwalają w końcu zróżnicować pożywienie bazujące na niewielkiej liczbie produktów podstawowych. Niegdyś odgrywały istotną rolę i należały wielokroć do najcenniejszych surowców, obok kamieni i metali szlachetnych. Z czasem rosnące zróżnicowanie dostępnych produktów podstawowych, łatwość utrzymania walorów smakowych potraw poprzez zamrażanie lub stosowanie środków konserwujących spowodowało spadek znaczenia przypraw. Szczególną rolę odgrywają w kuchni obszarów tropikalnych i subtropikalnych, gdzie warunki klimatyczne sprzyjają osłabianiu apetytu i zaburzeniom trawiennym.
Wikipedia
(1.1) W mojej kuchni używam wielu orientalnych przypraw.
(1.1) Sanepid wykrył w przyprawach dwukrotne przekroczenie dopuszczalnych norm substancji konserwujących.
(1.1) Zupa ma ostry smak dzięki przyprawom.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈprava, AS: pšyprava
Wiktionary
rzecz. przyprawianie n., przyprawnik m.
czas. przyprawiać ndk., przyprawić dk., doprawiać ndk., doprawić dk.
przym. przyprawowy, przyprawny
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyprawić)
(1.1) dodawać przyprawę do potrawy lub napoju
(1.2) przyczepiać coś dodatkowego – dosłownie lub w przenośni (np. wąsy, rogi, brodę)
(1.3) doprowadzać kogoś do jakiegoś negatywnego stanu (np. choroby, odczucia)
Wiktionary
(1.1) Mama przyprawia zupę majerankiem.
(1.2) To nas tu o mało nie wykastrowali, a ty cycki będziesz sobie, cyganie, przyprawiał? (Albert w filmie Seksmisja Juliusza Machulskiego)
Wiktionary
IPA: pʃɨ.ˈpra.vʲjät͡ɕ, AS: pšy.pra.vʹi ̯äć
Wiktionary
rzecz. przyprawianie n., przyprawa, przyprawnik
czas. przeprawić, przeprawiać, przyprawić, doprawić, doprawiać
przym. przyprawiony, przyprawiany, przyprawowy, nieprzyprawiony
Wiktionary
(1.1-2) doprawiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyprawiać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpraˈvʲjä̃ɲɛ, AS: pšypravʹi ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przyprawiać ndk., przyprawić dk.
rzecz. przyprawienie n., przyprawa ż.
przym. przyprawowy
Wiktionary
zmodyfikować smak czegoś za pomocą przypraw
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyprawiać)
(1.1) dokonany od|przyprawiać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpravʲit͡ɕ, AS: pšypravʹić
Wiktionary
rzecz. przyprawa ż., przyprawianie n., przyprawienie n.
czas. przyprawiać ndk.
przym. przyprawowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyprawić.
Wiktionary
czas. przyprawić
rzecz. przyprawianie n.
przym. przyprawowy
Wiktionary
pojemnik lub stojak na przyprawy
SJP.pl
Menaż – w gastronomii określenie elementu zastawy stołowej w postaci stojaka na przyprawy ułatwiającego ich przenoszenie. Popularny w lokalach gastronomicznych, niekiedy nazywany bywa również przyprawnikiem.
W podstawowej wersji posiada miejsca na solniczkę i pieprzniczkę, jednak można spotkać bardziej rozbudowane menaże, które mogą pomieścić więcej pojemników z przyprawami sypkimi lub płynnymi, takimi jak ocet, oliwa, maggi, papryka, a także np. wykałaczki.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przyprawą, dotyczący przyprawy
Wiktionary
rzecz. przyprawa ż., przyprawka ż., przyprawianie n., przyprawienie n.
czas. przyprawiać ndk., przyprawić dk.
Wiktionary
rzadko: prażąc, przypiekać, przypalać
SJP.pl
prażąc, przypiec, przypalić
SJP.pl
w matematyce: nazwa odcinka w trójkącie prostokątnym znajdującego się przy kącie prostym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geom. w trójkącie prostokątnym jedno z dwóch ramion wyznaczających kąt prosty;
Wiktionary
Trójkąt prostokątny – trójkąt, którego jeden z kątów wewnętrznych jest prosty.
Dwa boki trójkąta wyznaczające ramiona kąta prostego nazywane są przyprostokątnymi, trzeci bok przeciwprostokątną.
Szczególnym rodzajem trójkąta prostokątnego jest trójkąt pitagorejski, tj. taki, w którym długości boków są liczbami naturalnymi. Najprostszy z nich to trójkąt egipski o stosunkach długości boków 3:4:5.
Wikipedia
(1.1) Dwa boki trójkąta wyznaczające ramiona kąta prostego nazywane są przyprostokątnymi, trzeci bok przeciwprostokątną.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyprowadzać)
(1.1) prowadząc kogoś lub coś, przybyć do danego miejsca
(1.2) psych. doprowadzić kogoś do jakiegoś stanu
czasownik zwrotny dokonany przyprowadzić się (ndk. przyprowadzać się)
(2.1) psych. doprowadzić siebie do jakiegoś stanu
Wiktionary
rzecz. przyprowadzenie n.
Wiktionary
przyprzężenie dodatkowego konia do wozu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy przedszkolu
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpʃɛˈṭʃkɔlnɨ, AS: pšypšeṭškolny
Wiktionary
rzecz. przedszkole n.
przym. przedszkolny
Wiktionary
nieco, trochę popsuć, zepsuć
SJP.pl
lekko pokryć pudrem
SJP.pl
lekko pokrywać pudrem
SJP.pl
czasownik
(1.1) dokonany od|przypuszczać. (domyślić się)
(1.2) dokonany od|przypuszczać. (pozwolić komuś się zbliżyć)
Wiktionary
(1.1) Nie przypuścił nawet, że ona tak się zachowa.
(1.2) Wódz przypuścił wroga na bliską odległość, a następnie zarządził kontrofensywę.
Wiktionary
rzecz. przypuszczenie n., przypuszczanie n.
czas. puszczać, przypuszczać ndk.
przym. przypuszczalny
przysł. przypuszczalnie
Wiktionary
Przypustnica (przysuwnica) – krokiewka klinowa o mniejszym spadku, umieszczona w dolnej części krokwi dachowej przy okapie. Zmienia kąt spadku połaci dachowej i oddala okap od ściany. Stosowana była zwłaszcza w więźbach krokwiowych, współcześnie jest rzadko spotykana. Architektonicznie nadaje łagodniejszą formę linii dachu w dolnej jego części i powoduje, że dach nie dominuje tak silnie nad resztą budynku jak w postaci prostych połaci dachowych.
Wikipedia
1. uważać coś, domyślać się czegoś bez dostatecznych podstaw, nie mając pewności;
2. pozwalać komuś lub czemuś zbliżyć się do siebie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przypuścić)
(1.1) uważać coś, domyślać się czegoś bez dostatecznych podstaw, bez pewności
(1.2) pozwalać zbliżyć się do siebie
Wiktionary
(1.1) Przypuszczał, że żona ma romans z kimś z pracy.
(1.2) Kiedy królowa była w ciąży, nie przypuszczała do siebie nikogo poza swoją siostrą.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpuʃt͡ʃat͡ɕ, AS: pšypuščać
Wiktionary
rzecz. przypuszczanie n., przypuszczenie n.
czas. puszczać, przypuścić dk.
przym. przypuszczalny
przysł. przypuszczalnie
Wiktionary
1. uważać coś, domyślać się czegoś bez dostatecznych podstaw, nie mając pewności;
2. pozwalać komuś lub czemuś zbliżyć się do siebie
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) prawdopodobnie, być może
Wiktionary
(1.1) Jest to przypuszczalnie największy transatlantyk na świecie.
Wiktionary
rzecz. przypuszczenie n., przypuszczanie n.
czas. przypuścić dk., przypuszczać ndk.
przym. przypuszczalny
Wiktionary
oparty na przypuszczeniu; domniemany, hipotetyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) oparty na przypuszczeniu
Wiktionary
rzecz. przypuszczanie n., przypuszczenie n.
czas. przypuszczać ndk., przypuścić dk.
przym. przypuszczający
przysł. przypuszczalnie
Wiktionary
(1.1) domniemany, domyślny, hipotetyczny, możliwy, prawdopodobny, rzekomy, spodziewany, szacunkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypuszczać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨpuʃˈt͡ʃãɲɛ, AS: pšypuščãńe
Wiktionary
czas. przypuszczać, przypuścić, puszczać
rzecz. przypuszczenie n.
przysł. przypuszczalnie
przym. przypuszczalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przypuścić.
(1.2) to, co przypuszczamy, czego się domyślamy
Wiktionary
Przypuszczenie – w matematyce przypuszczenie jest niedowiedzionym twierdzeniem, które wydaje się poprawne.
Wikipedia
(1.1) Wróg zdecydował się na przypuszczenie ataku.
(1.2) Sprawdziły się moje najgorsze przypuszczenia.
Wiktionary
rzecz. przypuszczanie n.
czas. puszczać, przypuścić dk., przypuszczać ndk.
przysł. przypuszczalnie
przym. przypuszczalny
Wiktionary
(1.2) domysł, domniemanie, hipoteza, podejrzenie
Wiktionary
dawniej: płodząc, zwiększać liczbę, ilość; zwiększać przychówek
SJP.pl
chrząszcz z rodziny bogatkowatych, szkodnik sosny
SJP.pl
Przypłaszczek (Phaenops) – rodzaj chrząszczy z rodziny bogatkowatych.
Chrząszcze te mają czułki z członami od trzeciego wzwyż lekko piłkowato rozszerzonymi. Ich przedplecze ku przodowi silnie się zwęża, wskutek czego jego zarys jest trapezowaty. Pokrywy są pozbawione podłużnych żeberek, nieregularnie i gęsto punktowane, a na wierzchołkach osobno szeroko zaokrąglone.
Wikipedia
dawniej: dziecko, potomek, zwłaszcza ze związków pozamałżeńskich
SJP.pl
rzadko: nieco spłowiały; przyblakły
SJP.pl
rzadko: nieco spłowieć; przyblaknąć
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przypływać)
(1.1) dokonany od|przypływać.
Wiktionary
(1.1) Kiedy przypłynął okrętem ze swej ojczyzny do Gdańska, rycerz Henryk przyjął go w nadmotławskim zamczysku.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈpwɨ̃nɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pšypu̯ỹnõńć
Wiktionary
rzecz. odpływ mrz.
Wiktionary
1. zjawisko podwyższania się poziomu wód morskich i oceanicznych pod wpływem przyciągania Słońca i Księżyca w regularnych odstępach czasu, dwa razy na dobę;
2. przypływanie cieczy lub gazu do jakiegoś miejsca; napływ;
3. w przenośni: zwiększenie się ilości lub intensyfikacja czegoś; wzmożenie, spotęgowanie;
4. przybywanie osiedleńców na jakiś teren;
5. w geologii: okresowe ruchy całej skorupy ziemskiej na skutek działania sił pływowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przypłynięcie, napłynięcie
(1.2) tłumne przybycie, osiedlenie się
(1.3) nadejście w dużej ilości
(1.4) gwałtowne zintensyfikowanie się jakichś stanów
(1.5) hydrol. podniesienie się poziomu wód morskich związane z wpływem grawitacji Księżyca i Słońca
Wiktionary
Pływy morskie (przypływy i odpływy) – regularnie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody w oceanie wywołane oddziaływaniem grawitacyjnym Ziemi z Księżycem i Słońcem.
Wikipedia
rzecz. odpływ mrz.
Wiktionary
skrót od: przyrodniczy
SJP.pl
w gwarze uczniowskiej: przyroda (przedmiot szkolny)
SJP.pl
w językoznawstwie: odnoszący się do składnika zdania wskazującego na wyróżniony przedmiot, np. komentarz przyrematyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy restauracji
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨrɛstawraˈt͡sɨjnɨ, AS: pšyrestau̯racyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. restauracja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) świat fizyczny, ożywiony i nieożywiony, otaczający człowieka, bez wytworów jego działalności;
(1.2) eduk. przedmiot w szkole podstawowej obejmujący wiedzę o przyrodzie (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Turyści podziwiali przyrodę Babiogórskiego Parku Narodowego.
(1.2) Nauczycielka przyrody zabrała nas na wycieczkę do lasu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈrɔda, AS: pšyroda
Wiktionary
rzecz. przyrodzenie n., przyrodnik m., przyrodniczka ż.
przym. przyrodniczy, pozaprzyrodniczy
przysł. przyrodniczo
Wiktionary
(1.1) natura; reg. śl. prziroda.
(1.2) reg. śl. prziroda.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający z kimś wspólną matkę, lecz innego ojca albo mający z kimś wspólnego ojca a inną matkę
Wiktionary
Rodzeństwo – w genealogii i prawie dzieci tych samych rodziców bądź rodzica: wszyscy bracia i siostry w ogólności albo każdy z nich pojedynczo wobec drugiego z nich (tak zwłaszcza w tekstach prawnych).
Wikipedia
(1.1) Usunąwszy po śmierci ojca macochę oraz przyrodnich braci sam objął władzę w kraju, rozciągającym się od Bałtyku po Karpaty.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈrɔdʲɲi, AS: pšyrodʹńi
Wiktionary
rzecz. rodzina ż., rodzenie n., rodzeństwo n., rodzic m., przyrodzenie n.
czas. rodzić ndk.
Wiktionary
badaczka przyrody
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób związany z przyrodą
Wiktionary
rzecz. przyrodnik mos., przyroda ż.
przym. przyrodniczy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z przyrodą, dotyczący przyrody
Wiktionary
rzecz. przyroda ż., przyrodnik m., przyrodniczka ż.
przysł. przyrodniczo
przym. pozaprzyrodniczy
Wiktionary
badacz przyrody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nauk. uczony, specjalista w zakresie nauk przyrodniczych
Wiktionary
Nauki przyrodnicze – część nauk empirycznych badająca przyrodę, z wyłączeniem społeczeństwa. Badają one różne aspekty świata materialnego, ożywionego i nieożywionego, zwykle z zastosowaniem aparatu matematycznego, jak również właściwej sobie metodologii.
Wikipedia
(1.1) Leśnicy radzili z przyrodnikami na temat planowaćanowanych przedsięwzięć w Puszczy Białowieskiej.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈrɔdʲɲik, AS: pšyrodʹńik
Wiktionary
rzecz. przyroda ż.
:: fż. przyrodniczka ż.
przym. przyrodniczy
przysł. przyrodniczo
Wiktionary
(1.1) przyrodoznawca, biolog
Wiktionary
metody leczenia chorób środkami naturalnymi, np. wodą, ziołami; fizjoterapia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. leczenie bodźcami przyrodniczymi, takimi jak powietrze, woda, słońce czy ruch
Wiktionary
(1.1) Profesor był pionierem przyrodolecznictwa i geriatrii w Polsce.
Wiktionary
rzecz. przyrodoleczniczość ż.
przym. przyrodoleczniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przyrodolecznicze
Wiktionary
rzecz. przyrodolecznictwo n.
przym. przyrodoleczniczy
przysł. przyrodoleczniczo
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przyrodolecznictwem, dotyczący przyrodolecznictwa
Wiktionary
(1.1) W uzdrowisku Goczałkowice-Zdrój znajdują się: 2 szpitale uzdrowiskowe, 3 zakłady przyrodolecznicze, 2 sanatoria rehabilitacyjne oraz przychodnia uzdrowiskowa.
Wiktionary
rzecz. przyrodolecznictwo n., przyrodoleczniczość ż.
Wiktionary
specjalista w zakresie nauki, wiedzy o przyrodzie
SJP.pl
związany z nauką, wiedzą o przyrodzie
SJP.pl
specjalistka w zakresie nauki, wiedzy o przyrodzie; przyrodniczka
SJP.pl
nauka, wiedza o przyrodzie
SJP.pl
Nauki przyrodnicze – część nauk empirycznych badająca przyrodę, z wyłączeniem społeczeństwa. Badają one różne aspekty świata materialnego, ożywionego i nieożywionego, zwykle z zastosowaniem aparatu matematycznego, jak również właściwej sobie metodologii.
Wikipedia
rzadko: przyrodzić się - zrodzić się z jednej matki, ale innego ojca (lub odwrotnie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. zewnętrzne narządy płciowe człowieka
(1.2) stpol. natura
(1.3) stpol. istota czegoś, właściwość
Wiktionary
Prącie człowieka, także członek, penis – zewnętrzny męski narząd kopulacyjny człowieka rozumnego, który odpowiada również za wydalanie moczu z organizmu.
Wikipedia
(1.1) Artysta zasłonił aniołkowi przyrodzenie popielatym obłoczkiem.
(1.2) Przyrodzeniem władnie zrodzony Król chwały, / Króluje, panuje i wszystkie zakały / Ze świata precz znosi.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨrɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pšyroʒẽńe
Wiktionary
rzecz. rodzenie n., przyroda ż., przyrodzoność ż.
czas. przyrodzić dk.
przym. przyrodzony, przyrodni
Wiktionary
(1.1) genitalia
(1.2) stworzenie
Wiktionary
rzadko: przyrodzić się - zrodzić się z jednej matki, ale innego ojca (lub odwrotnie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przyrodzone; cecha tych, którzy są przyrodzeni
Wiktionary
rzecz. przyrodzenie n.
przym. przyrodzony
przysł. przyrodzenie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od przyrost
Wiktionary
(1.1) To nie przyrost, lecz tylko mały przyrościk.
Wiktionary
rzecz. przyrost m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wzrost ilości czegoś
(1.2) różnica pomiędzy wartościami pierwotną a końcową
(1.3) praw. część spadku otrzymana w wyniku zrzeczenia się przez innych spadkobierców
Wiktionary
(1.1) Prawidłowy przyrost wagi niemowlaka zależy od częstości karmienia.
Wiktionary
rzecz. przyrośnięcie n., przyrostek m., przyrościk mrz.
czas. przyróść dk.
przym. przyrostowy
Wiktionary
(1.2) wzrost
Wiktionary
cząstka słowotwórcza występująca w formacjach słowotwórczych po rdzeniu; sufiks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. element słowotwórczy umieszczany po leksemie;
Wiktionary
Przyrostek, sufiks (z łac. suffixus „dołączony” od sub „pod” i fixus „umocowany”) – w językoznawstwie jest to każdy fragment wyrazu (jego morfem), o ile jest dodany po jego rdzeniu (czyli podstawie słowotwórczej) i jednocześnie ma właściwości słowotwórcze (czyli nie jest końcówką fleksyjną). Mimo to ścisłe rozgraniczenie morfemów gramatycznych i słowotwórczych nie zawsze jest możliwe. Danemu wyrazowi może towarzyszyć jeden, kilka lub brak sufiksów („sufiks zerowy”).
Wikipedia
IPA: pʃɨˈrɔstɛk, AS: pšyrostek
Wiktionary
rzecz. przyrost mrz.
przym. przyrostkowy
Wiktionary
(1.1) sufiks
Wiktionary
utworzony za pomocą sufiksu; będący sufiksem; sufiksalny
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
Przyrów – miasto w Polsce, położone w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Przyrów. Leży nad rzeką Wiercicą.
Przyrów uzyskał lokację miejską w 1369 roku. Został pozbawiony praw miejskich 31 maja 1870 i włączony do nowo utworzonej gminy Przyrów w powiecie częstochowskim. W latach 1870–1954 siedziba wiejskiej gminy Przyrów, 1954–1972 gromady Przyrów, a od 1973 reaktywowanej gminy Przyrów. W latach 1975–1998 należał administracyjnie do województwa częstochowskiego. 1 stycznia 2024 odzyskał status miasta.
Wikipedia
mieszkaniec Przyrowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Przyrowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
Przyrownica – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Wodzierady.
Miejscowość położona jest na Wysoczyźnie Łaskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
We wrześniu 1978 we wsi miało zostać zaobserwowane UFO podobne do tego znad Emilcina.
W miejscowości działa młyn zbożowy produkujący "Mąkę Przyrownicką".
Wikipedia
przymiotnik od: Przyrowa, Przyrowo, Przyrów
SJP.pl
rzadko: znajdujący się przy rogu, blisko rogu czegoś, np. ulicy
SJP.pl
przybarwić nieco różem (środkiem kosmetycznym), nieco uróżować; podróżować
SJP.pl
podmalowywać różem, dodawać nieco różu
SJP.pl
drobny, mimowolny ruch ciała, zwłaszcza u nadpobudliwych dzieci
SJP.pl
w łowiectwie: naśladowanie głosu byka jelenia lub łosia przy pomocy muszli, rogu lub trąbki brzozowej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy rynku
Wiktionary
(1.1) Opracowane w Wydziale Rozbudowy Miasta studium dotyczące zabudowy wewnętrznej było gotowe w 1936 roku, a kamienic przyrynkowych – jesienią 1938.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨrɨ̃ŋˈkɔvɨ, AS: pšyrỹŋkovy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie, urządzenie
Wiktionary
(1.1) Znowu ktoś zabrał moje przyrządy?! W takich warunkach nie można pracować!
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨʒɔ̃nt, AS: pšyžõnt
Wiktionary
rzecz. przyrządzanie n., przyrządzenie n.
:: zdrobn. przyrządzik m.
czas. przyrządzać ndk., przyrządzić dk.
przym. przyrządowy
Wiktionary
(1.1) oprzyrządowanie, narzędzie, urządzenie
Wiktionary
przygotowywać, przyrządzać coś; przystosowywać coś do określonego użytku
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyrządzić)
(1.1) przygotowywać potrawę lub posiłek
Wiktionary
(1.1) Nauczyłem się przyrządzać świetne racuchy.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈʒɔ̃nd͡zat͡ɕ, AS: pšyžõnʒać
Wiktionary
rzecz. przyrząd m., oprzyrządowanie n., przyrządzanie n.
przym. oprzyrządowany
czas. przyrządzić
Wiktionary
(1.1) gotować, pitrasić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyrządzać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨʒɔ̃nˈd͡zãɲɛ, AS: pšyžõnʒãńe
Wiktionary
rzecz. przyrząd m.
czas. przyrządzać, przyrządzić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyrządzić.
Wiktionary
czas. przyrządzić
rzecz. przyrząd mrz.
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przyrządzać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈʒɔ̃ɲd͡ʑit͡ɕ, AS: pšyžõńʒ́ić
Wiktionary
czas. rządzić, przyrządzać ndk.
rzecz. przyrządzenie n., przyrządzanie n., przyrząd mrz.
Wiktionary
(1.1) przygotować, sporządzić, wykonać, pot. upichcić, pot. upitrasić, żart. zmajstrować
Wiktionary
zdrobnienie od: przyrząd
SJP.pl
zapewnić komuś coś, dać obietnicę; obiecać, przysiąc, zagwarantować, zaręczyć
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyrzekać)
(1.1) dokonany od|przyrzekać.
Wiktionary
rzecz. przyrzeczenie n.
czas. przyrzekać
Wiktionary
zapewnić komuś coś, dać obietnicę; obiecać, przysiąc, zagwarantować, zaręczyć
SJP.pl
Wikipedia
zapewnić komuś coś, dać obietnicę; obiecać, przysiąc, zagwarantować, zaręczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyrzec.
(1.2) uroczysta obietnica
(1.3) praw. promesa
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨʒɛˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pšyžečẽńe
Wiktionary
rzecz. przyrzekanie n.
czas. przyrzec, przyrzekać, rzec
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy rzece
Wiktionary
(1.1) W Polsce istnieje możliwość przywrócenia pojemności powodziowej terenów przyrzecznych przez wyłączenie ich z uprawy.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈʒɛt͡ʃnɨ, AS: pšyžečny
Wiktionary
w językoznawstwie: występujący przy rzeczowniku; adnominalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. łączący się z rzeczownikiem
Wiktionary
(1.1) adnominalny
Wiktionary
zapewniać komuś coś, dawać obietnicę; obiecywać, przysięgać, gwarantować, zaręczać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyrzec)
(1.1) zapewniać słownie kogoś o zrobieniu czegoś
Wiktionary
rzecz. przyrzeczenie n., przyrzekanie n.
czas. przyrzec dk.
Wiktionary
(1.1) obiecywać
Wiktionary
rzadko: przyrzec (obiecać, przysiąc)
SJP.pl
przyrząd ułatwiający przyrzynanie drewna pod właściwym kątem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. przyrząd ułatwiający ręczne przycinanie desek, listew pod odpowiednim kątem
Wiktionary
rzecz. przyrzynanie n.
czas. przyrzynać ndk.
Wiktionary
(1.1) skrzynka uciosowa
Wiktionary
1. dorzucać czegoś np. drew do ognia;
2. narzucać coś np. serwetę na lampę
SJP.pl
1. dorzucić czegoś np. drew do ognia;
2. narzucić coś np. serwetę na lampę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. wada
Wiktionary
IPA: pʃɨˈsada, AS: pšysada
Wiktionary
gruczoł dokrewny znajdujący się w czaszce u podstawy mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. mały listek wyrastający u nasady szypułki kwiatowej
(1.2) daw. posadzenie, dosadzenie dodatkowo czego (roślin)
(1.3) med. zool. nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego, leżący w jamie czaszki na trzonie kości klinowej; reguluje czynność wydzielniczą innych gruczołów dokrewnych
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kwiatek męski [wierzby] składa się z przysadki, gruczołów miodowych i czasem posiada niedorozwinięty słupek.
(1.2) Niezależnie od tego, dostawali komornicy w polu na przysadki tyle roli na kartofle, ile jej nawozem z pod trzody chlewnej wygnoić mogli.
(1.3) Przysadka zajmuje m.inn.sic. narządami o wewnętrznym wydzielaniu rolę nadrzędną.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈsatka, AS: pšysatka
Wiktionary
przym. przysadkowy
Wiktionary
(1.1) przykwiatek
Wiktionary
dawniej: przysadzisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. przysadzisty
(1.2) bot. daw. opatrzony przysadkami
Wiktionary
(1.1) Z trudem i wysiłkiem sularz Teofil Uracz odjął zbolałą głowę od kamienia, westchnął, jęknął[,] i opierając się silnie rękami o ścianę, powstał, z[ ]wolna prostując swą niską, przysadkowatą, barczystą postać.
(1.1) Na ich spotkanie wyszedł jegomość[,] opalony na kolor razowego chleba, wąsaty, przysadkowaty, typowy pan »okumon«.
(1.1) Sala była niska, lecz obszerna, a jej sufit opierał się na mnóstwie przysadkowatych kolumn.
(1.1) Dzięcioł opuścił schronienie nocne w dziupli, wydał krzyk podobny do śmiechu ludzkiego i już myka naokolusieńko po pniach omszonych. Ptak to pracowity, sprężysty, przysadkowaty, ogromnie tęgi w karku, w barach, łbie, a równie tęgi w ogonie.
(1.1) Przez pół otwarte drzwi ujrzałem w drugim pokoju towarzystwo, siedzące przy stole—na pierwszym miejscu siedziała czerwona, przysadkowata jejmość, o której domyśliłem się, że była to pani Klonowska.
(1.1) Był to szlachcic przysadkowaty i[ ]mały, w szaraczkowym kontuszu i karmazynowym żupanie, twarzy prawie pąsowéj, ale tak gęsto pokiereszowanéj, jak bót stary łatany, co mu dawało wyraz dziwnie charakterystyczny i niemal typowy sejmikowego rębacza.
(1.2) Łodyga przysadkowata, c. stipulātus, przy nasadzie liści przysadkami jest opatrzona.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący przysadki, odnoszący się do przysadki, związany z przysadką (zazwyczaj: z przysadką mózgową)
(1.2) rzad. przysadzisty
Wiktionary
(1.2) Wszystko już odwiedziłem. I sędziwą świątynię Hery, wspartą na obłych[,] przysadkowych kolumnach, i rotundę Filipejonu, [...].
Wiktionary
rzecz. przysadka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przysadziste; cecha tych, którzy są przysadziści
Wiktionary
przym. przysadzisty
przysł. przysadziście
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: przysadzisty; bardziej przysadzisty
SJP.pl
niskiego wzrostu i grubokościstej budowy; nieproporcjonalnie gruby w stosunku do wysokości; krępy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nieproporcjonalnie gruby w stosunku do wysokości lub wzrostu
(1.2) o ludziach: niskiego wzrostu i grubokościstej budowy, przy znacznych rozmiarach swej postawy
Wiktionary
(1.1) [...] przysadziste jak jamniki Amilkary [...]
(1.1) Przysadzista, o dziwacznie poskręcanych konarach wierzba rzucała na ziemię trochę cienia.
(1.1) Nad przysadzistymi domostwami snują się dymy.
(1.1) Pszczoły ułożyły się już do snu w błękitnym tłumie przysadzistych ulów, za którymi w migotliwych światłach zachodu cicho stały rozłożyste wieczorniki i wysokie malwy.
(1.2) Baby z makutrą, wiadrem, dzbanem. Przysadziste, ubrane w kolorowe stroje.
(1.2) Twarz jej była czerwona i piegowata nieco, postać cała przysadzista i krępa
(1.2) Miejsce za lepkim kontuarem zajęła przysadzista kobieta, zapewne żona muskularnego właściciela, który gdzieś zniknął.
Wiktionary
rzecz. przysadzistość ż.
Wiktionary
(1.1-2) krępy, gruby, przysadkowaty
Wiktionary
taki, który przysechł, przylepił się do czegoś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy schronisku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨsxrɔ̃ɲiˈskɔvɨ, AS: pšysχrõńiskovy
Wiktionary
rzecz. schronisko n.
Wiktionary
przykrywać poprzez ścielenie; przyściełać
SJP.pl
przysłać;
1. rozściełając, przykryć;
2. ścieląc, dołożyć pościeli
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) znajdujący się przy ścianie
(1.2) przymocowany do ściany
Wiktionary
rzecz. ściana ż.
przym. ścienny
Wiktionary
przykrywać poprzez ścielenie; przyścielać
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy sejmie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨsɛjˈmɔvɨ, AS: pšysei ̯movy
Wiktionary
złożyć przysięgę
SJP.pl
Przysiady – popularne ćwiczenie wykorzystujące masę własnego ciała, angażujące mięśnie pośladkowe oraz mięśnie ud i łydek. Podczas zginania kolan angażowane są głównie mięśnie tylne ud, zwane kulszowo-goleniowymi. Natomiast podczas prostowania kształtują się wszystkie mięśnie składające się na mięsień czworogłowy uda. W ruchu zginania i prostowania kolan biorą udział również inne mięśnie, takie jak mięsień pośladkowy, mięsień brzuchaty łydki, mięsień skośny zewnętrzny brzucha oraz niektóre mięśnie pleców. Dodatkowo ćwiczenie:
Wikipedia
obniżać pozycję ciała, uginając nogi
SJP.pl
1. gwarowo: deska, na której siada prządka i w którą wetknięta jest przęślica;
2. dawniej: miejsce, gdzie zastawiono pułapkę, gdzie ktoś zaczaił się na kogoś; zasadzka, przysiadek
SJP.pl
obniżyć pozycję ciała, uginając nogi
SJP.pl
obniżyć pozycję ciała, uginając nogi
SJP.pl
czasownik dokonany (ndk. przysiadać, przysiadywać)
(1.1) usiąść gdzieś na chwilę, na brzegu
(1.2) ugiąć nogi, obniżając się
(1.3) przygnieść coś podczas siadania
(1.4) zapaść się
(1.5) zmienić pozycję z leżącej na siedzącą
(1.6) łow. o ptaku łowczym: siąść na zdobyczy po strąceniu jej z powietrza
(1.7) przest. obsiąść
(1.8) przest. osiąść
czasownik zwrotny dokonany przysiąść się (ndk. przysiadać się, przysiadywać się)
(2.1) usiąść przy czymś lub kimś
(2.2) dołączyć do towarzystwa siadając
(2.3) pot. dosiadać się do pojazdu
Wiktionary
(1.1) - Ciekawe, jak on tu wlazł? - spytał Grzesio i przysiadł na kaloryferze.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨɕɔ̃w̃ɕt͡ɕ, AS: pšyśõũ̯ść
Wiktionary
rzecz. siad mrz., siedzenie n.
czas. siedzieć, siadać
wykrz. siad
Wiktionary
(1.1) przysiąść się
(1.2) przykucnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uroczyste przyrzeczenie, wypowiadane najczęściej w słowach ustalonych zwyczajowo lub prawnie; bezwzględne zapewnienie wykonania czegoś, stwierdzenie, potwierdzenie prawdziwości tego;
Wiktionary
Przysięga – uroczysta wypowiedź o ustalonym uprzednio tekście (np. rota przysięgi). Złożenie przysięgi stanowi gwarancję przestrzegania umowy, dotrzymania zobowiązania, wywiązania się z powinności. Przysięga to również uroczystość złożenia przysięgi wojskowej.
Niekiedy niedotrzymanie przysięgi może pociągać za sobą konsekwencje honorowe np. utratę godności lub zaufania, bądź religijne, jeżeli przysięga obwarowana jest np. ekskomuniką.
Wikipedia
(1.1) Jednym z elementów ceremonii ślubnej jest złożenie uroczystej przysięgi.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɕɛ̃ŋɡa, AS: pšyśẽŋga
Wiktionary
rzecz. przysięganie n., zaprzysiężenie n., przysięgły mos.
czas. przysięgać
przym. przysięgły
Wiktionary
(1.1) obietnica, przyrzeczenie
Wiktionary
czasownik nieprzechodni
(1.1) silnie deklarować, mocno obiecywać
(1.2) składać uroczystą przysięgę
Wiktionary
(1.1) Przysięgam, że nikomu nie powiem!
(1.2) Ja, żołnierz Wojska Polskiego, przysięgam służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, bronić jej niepodległości i granic.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɕɛ̃ŋɡat͡ɕ, AS: pšyśẽŋgać
Wiktionary
rzecz. przysięganie n., przysięga ż., zaprzysiężenie n., przysięgły mos.
czas. sięgać, przysiąc
przym. przysięgły
Wiktionary
(1.1) obiecywać, przyrzekać, deklarować, zarzekać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysięgać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɕɛ̃ŋˈɡãɲɛ, AS: pšyśẽŋgãńe
Wiktionary
czas. przysięgać
rzecz. przysięga ż., zaprzysiężenie n., przysięgły mos.
przym. przysięgły
Wiktionary
kobieta na stanowisku sędziego przysięgłego
SJP.pl
sędzia przysięgły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) praw. uprawniony do wykonywania pewnej funkcji na podstawie urzędowo złożonej przysięgi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) praw. zob. sędzia przysięgły.
forma czasownika.
(3.1) 3 os. lm. nmos. przesz. od: przysiąc
Wiktionary
rzecz. przysięga ż., zaprzysięgły mos., przysiężnik mos., przysięganie n., przysięgnięcie n., przysiężenie n., zaprzysięganie n., zaprzysiężenie n., zaprzysięgnięcie n.
czas. przysięgać ndk., przysiąc dk., przysięgnąć dk., zaprzysięgać ndk., zaprzysiąc dk., zaprzysięgnąć dk.
przym. przysięgowy, przysiężny, zaprzysiężony
Wiktionary
1. rzadziej: sąsiek;
2. dłuto ciesielskie z obsadą spiczastą lub tulejkową
SJP.pl
Wikipedia
1. rzadziej: sąsiek;
2. dłuto ciesielskie z obsadą spiczastą lub tulejkową
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
pomieszczenie przy wejściu, prowadzące do dalszych pomieszczeń; sień, przedsionek, przedpokój
SJP.pl
skupisko gospodarstw wiejskich położonych z dala od wsi właściwej, ale należących do niej administracyjnie; przysiółek; wysiółek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) małe skupisko domów znajdujące się poza wsią, ale należące do niej administracyjnie
(1.2) mała wioska
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɕuwɛk, AS: pšyśuu̯ek
Wiktionary
rzecz. sioło n., sielanka ż.
przysł. sielankowo
Wiktionary
skacząc, dotrzeć dokądś
SJP.pl
zbliżać się gwałtownie, szybkim ruchem; doskakiwać
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy sklepie
Wiktionary
(1.1) Z prowizorycznych pomieszczeń mieszkalnych wygania ich lęk przed zamarznięciem i kłopotami ze zdobyciem pożywienia. Latem nie ma tego kłopotu, latem jest ciepło, a śmietniki – najlepiej przysklepowe – pełne są dóbr, które odzieją i nakarmią.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨsklɛˈpɔvɨ, AS: pšysklepovy
Wiktionary
rzecz. sklep mrz.
Wiktionary
zbliżyć się gwałtownie, szybkim ruchem; doskoczyć
SJP.pl
dawniej: stulejka
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyskrzyniać)
(1.1) pot. zatrzymać podejrzanego o popełnienie przestępstwa
(1.2) pot. przycisnąć przy zamykaniu wieka, drzwi itp.
Wiktionary
(1.1) Nie tak dawno pisaliśmy, że przyskrzynili czterech młodzieńców popalających trawkę w odludnym miejscu na obrzeżach Lubaczowa.
Wiktionary
rzecz. skrzynia ż., skrzynka ż., przyskrzynianie n., przyskrzynienie n.
czas. przyskrzyniać ndk.
przym. skrzyniowy
Wiktionary
(1.1) aresztować, zaaresztować, zatrzymać
(1.2) przyciąć, przytrzasnąć
Wiktionary
potocznie: trochę ślepy; przyślepy
SJP.pl
potocznie:
1. utrudniać widzenie zbyt jasnym światłem;
2. częściowo pozbawiać umiejętności racjonalnego myślenia;
3. częściowo zatykać; przytykać;
4. patrzeć uporczywie, wytężając wzrok
SJP.pl
potocznie:
1. utrudnić widzenie zbyt jasnym światłem;
2. częściowo pozbawić umiejętności racjonalnego myślenia;
3. częściowo zatkać; przytkać
SJP.pl
potocznie: częściowo zaniewidzieć
SJP.pl
potocznie: trochę ślepy; przyślepawy
SJP.pl
taki, który częściowo zaniewidział
SJP.pl
zdrobnienie od: przysmak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od przysmak
Wiktionary
rzecz. przysmak m.
Wiktionary
książkowo: coś bardzo smacznego; pychota, pyszota, smakołyk, rarytas, specjał, delikates
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. spoż. rzecz, którą ktoś bardzo lubi spożywać, która mu bardzo smakuje
(1.2) przen. coś dającego szczęście, poczucie komfortu
(1.3) daw. drugi nakładający się posmak, psujący ten pożądany
(1.4) daw. przen. cechy etosu obce obserwowanemu, które dają się zauważyć, nawet rażą
Wiktionary
(1.1) Łakocie i przysmaki babci Honoraty cieszą wnuczęta.
(1.1) Szpajzę można uznać za jeden z przysmaków kuchni śląskiej.
(1.1) Przysmakiem surykatek są krocionogi.
(1.2) Lekkoduch goni za przysmakami życia.
(1.3) Tort stał w lodówce i zaraz nabrał przysmaku wędlin.
Wiktionary
rzecz. smak m.
:: zdrobn. przysmaczek m.
czas. smakować ndk.
przym. smaczny
przysł. smacznie
Wiktionary
(1.1) frykas, delikates, delicja, kąsek, rarytas, smakołyk, specjał
Wiktionary
1. smażąc coś na patelni, przypiec;
2. przysmażyć się - smażąc się, stać się rumianym;
3. przysmażyć się - potocznie: opalić się zbyt mocno
SJP.pl
gwarowo: przyciągać, przynosić
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przysypiać)
(1.1) usnąć na chwilę
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨsnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pšysnõńć
Wiktionary
rzecz. przysypianie n., przyśnięcie n., śpiący mos.
czas. przysypiać
przym. śpiący
Wiktionary
1. rzadko: ujrzeć coś lub kogoś we śnie;
2. przyśnić się -
a) ukazać się we śnie;
b) przenośnie: przywidzieć się
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) rzad. ujrzeć we śnie
czasownik zwrotny dokonany przyśnić się (ndk. brak)
(2.1) ukazać się we śnie
Wiktionary
(2.1) Uderzyłem w kimono jak zwykle, a przyśnił mi się Kraj Kwitnącej Wiśni…
Wiktionary
rzecz. przyśnienie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysnąć.
Wiktionary
czas. przysnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyśnić.
Wiktionary
czas. przyśnić
Wiktionary
1. rzadko: ujrzeć coś lub kogoś we śnie;
2. przyśnić się -
a) ukazać się we śnie;
b) przenośnie: przywidzieć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) slang. uderzenie, cios
Wiktionary
czas. przesalać
rzecz. sól ż.
Wiktionary
czasownik
(1.1) slang. uderzyć kogoś
Wiktionary
rzecz. sól ż., solniczka ż.
czas. przesalać
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przysporzyć)
(1.1) książk. powodować powiększenie ilości lub liczby czegoś
(1.2) książk. doprowadzać do czegoś
Wiktionary
rzecz. przysparzanie n.
Wiktionary
(1.1) dokładać, nasilać, potęgować, przydawać, zwiększać
(1.2) powodować, sprowadzać, wywoływać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysparzać.
Wiktionary
czas. przysparzać ndk.
Wiktionary
spawając, przymocować (przymocowywać) coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyspawać.
Wiktionary
spawając, przymocowywać coś; przyspawać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyśpieszyć)
(1.1) zwiększać prędkość
(1.2) sprawiać, że coś dzieje się szybciej
Wiktionary
IPA: pʃɨɕˈpʲjɛʃat͡ɕ, AS: pšyśpʹi ̯ešać
Wiktionary
czas. przyśpieszyć/przyspieszyć (dk.)
rzecz. przyśpieszenie/przyspieszenie n., przyśpieszacz/przyspieszacz m.
Wiktionary
(1.2) zagęszczać ruchy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. substancja zwiększająca szybkość jakiejś reakcji
Wiktionary
IPA: pʃɨɕˈpʲjɛʃat͡ʃ, AS: pšyśpʹi ̯ešač
Wiktionary
rzecz. przyśpieszenie
czas. przyśpieszać, przyśpieszyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyśpieszać.
Wiktionary
czas. przyśpieszać
Wiktionary
przyrost prędkości w jednostce czasu; przyśpieszenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) fiz. zmiana prędkości w jednostce czasu;
Wiktionary
Przyspieszenie – wektorowa wielkość fizyczna wyrażająca zmianę wektora prędkości w czasie.
Przyspieszenie definiuje się jako pochodną prędkości po czasie, czyli jest szybkością zmiany prędkości. Jeśli przyspieszenie jest skierowane przeciwnie do zwrotu prędkości ruchu, to wartość prędkości w tym ruchu maleje, a przyspieszenie to jest wtedy nazywane opóźnieniem.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨɕpʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ, AS: pšyśpʹi ̯ešẽńe
Wiktionary
rzecz. przyśpieszacz
czas. przyśpieszać, przyśpieszyć
przym. przyśpieszony
Wiktionary
(1.1) pot. mot. gaz
Wiktionary
miernik przyspieszenia; przyśpieszeniomierz, akcelerometr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. techn. przyrząd do pomiaru przyspieszeń liniowych lub kątowych;
Wiktionary
Przyspieszeniomierz, akcelerometr, akceleromierz - urządzenie lub tylko przetwornik mierzący przyspieszenie, któremu poddawany jest jego element czynny.
Przyspieszenie wyznaczane jest poprzez pomiar siły między elastycznie zawieszoną masą czujnika a jego obudową. Czujnik przyspieszeniomierza mierzy siłę zarówno wynikającą ze zmian ruchu czujnika jak i grawitacji. W zależności od konstrukcji urządzenia, akcelerometr mierzy przyspieszenie w jednej, dwóch jak i trzech osiach, a także przyspieszenia kątowe wywołane obrotami (tzw sześcioosiowy). Mierzone przyspieszenie jest odnoszone do wartości przyspieszenia ziemskiego. Urządzenie może korygować otrzymane wyniki o przyspieszenie ziemskie, a także określać ustawienia czujnika względem pionu.
Wikipedia
zob. przyspieszenie.
Wiktionary
(1.1) akcelerometr, akceleromierz, przetwornik przyspieszenia
Wiktionary
przyśpiesznik;
1. potocznie: pedał gazu
2. inspekt założony na warstwie gorącego nawozu
3. przyrząd w wyczynowej broni palnej ułatwiający ściągnięcie spustu
SJP.pl
Przyspiesznik – mechanizm pomocniczy stosowany w broni strzeleckiej, który po uruchomieniu znacząco zmniejsza opór spustu.
Wikipedia
1. zwiększyć prędkość, szybkość; przyśpieszyć;
2. skrócić czas trwania czegoś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) szybszy niż zazwyczaj lub niż przyjęte normy
(1.2) trwający krócej niż zazwyczaj
(1.3) kolej. nie zatrzymujący się na niektórych przystankach lub stacjach
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od przyśpieszyć
Wiktionary
rzecz. przyśpieszenie n.
czas. przyśpieszać ndk., przyśpieszyć dk.
Wiktionary
1. zwiększyć prędkość, szybkość; przyśpieszyć;
2. skrócić czas trwania czegoś
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyśpieszać)
(1.1) zwiększyć prędkość
(1.2) sprawić, że coś dzieje się szybciej
Wiktionary
(1.2) Gwoli sprawiedliwości należy zaznaczyć, że z początku rewolucja amerykańska, chcąc pozyskać przychylność Indian, usiłowała przyśpieszyć tę procedurę roszczeniową.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈɕpʲjɛʃɨt͡ɕ, AS: pšyśpʹi ̯ešyć
Wiktionary
rzecz. przyśpieszenie n., przyśpieszacz m.
czas. przyśpieszać
przym. przyśpieszony
Wiktionary
1. wiersz lub kilka wierszy powtarzających się regularnie, np na końcu każdej strofy;
2. melodia powtarzająca się stale w określonych miejscach utworu.
3. refren pieśni obojętny dla treści utworu
SJP.pl
Przyśpiew (refren formalny) – refren, zwykle obojętny dla treści utworu. Bywa nawet powtórzeniem dźwięków bez znaczenia, np.:
Wikipedia
krótka piosenka ludowa śpiewana na zabawach wiejskich lub w czasie obrzędów weselnych, dożynkowych itp.
SJP.pl
Przyśpiewka – krótka piosenka ludowa o treści okolicznościowej, często rubaszna, w Polsce śpiewana na zabawach, weselach, w czasie obrzędów dożynkowych itp.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysporzyć.
Wiktionary
czas. przysporzyć
Wiktionary
powiększyć liczbę czegoś lub sprawić coś
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) powiększyć liczbę, ilość
(1.2) sprawić, spowodować obecność czegoś
Wiktionary
(1.2) Złe zachowanie przysporzyło mu wielu problemów.
Wiktionary
rzecz. przysporzenie n.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przysposobić)
(1.1) niedokonany od|przysposobić. (wyszkolić kogoś)
(1.2) niedokonany od|przysposobić. (przyjąć cudze dziecko)
(1.3) daw. niedokonany od|przysposobić. (przygotować coś do użytku)
czasownik zwrotny niedokonany przysposabiać się (dk. przysposobić się)
(2.1) niedokonany od|przysposobić się.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨspɔˈsabʲjät͡ɕ, AS: pšysposabʹi ̯äć
Wiktionary
rzecz. przysposobienie n., przysposabianie n., sposobienie n., sposobność ż.
czas. przysposobić dk., sposobić ndk.
przym. przysposabiający
Wiktionary
(1.1) szkolić, uczyć, przygotowywać
Wiktionary
dawniej: osoba adoptująca dziecko
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przysposabiać)
(1.1) wyszkolić kogoś w czymś lub uczynić kogoś zdatnym do czegoś
(1.2) praw. przyjąć do rodziny cudze dziecko, uznając je za swoje
Wiktionary
(1.3) Maski narządziłam z gazy we czworo złożonej, każdy coś sobie przysposobił żeby nie dusiło. Zdrowiej.
(2.1) Do tej walki musiały się przysposobić. Przekształcały się tak, aby dostosować się najlepiej do panujących na planetaanecie warunków.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨspɔˈsɔbʲit͡ɕ, AS: pšysposobʹić
Wiktionary
czas. sposobić, przysposabiać ndk., przysposabiać się ndk.
rzecz. przypospobienie n., przysposabianie n., sposób mrz., sposobność ż.
przym. przysposabiający
Wiktionary
(1.1) wyszkolić, wyuczyć, nauczyć
(1.3) przygotować
Wiktionary
Adopcja (łac. adoptio), przysposobienie, usynowienie – forma przyjęcia do rodziny osoby obcej, stwarzająca stosunek podobny do pokrewieństwa. Jest to przybranie dziecka (często w wieku dziecięcym) za swoje.
Wikipedia
wulgarnie: przygadać, dogryźć, dociąć
SJP.pl
wulgarnie: przygadywać, dogryzać, docinać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyssać.
Wiktionary
rzecz. przysysanie n.
czas. przyssać dk., przysysać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) narząd, który służy niektórym zwierzętom do przyczepiania się do podłoża
(1.2) miękka miseczka przysysająca się do podłoża po naciśnięciu
Wiktionary
IPA: pʃɨˈsːafka, AS: pšy•safka
Wiktionary
rzecz. przysysanie n., ssak m., ssacz m., ssawka ż.
czas. przysysać ndk., przyssać dk., ssać ndk.
przym. przyssawkowy
Wiktionary
mający właściwości przyssawki, podobny do przyssawki
SJP.pl
przysysać;
1. ssąc, powodować przylgnięcie do czegoś;
2. przyssywać się -
a) przywierać do czegoś i ssać łapczywie;
b) potocznie: przyczepiać się do kogoś;
c) zaczynać robić coś intensywnie
SJP.pl
dawniej: nadać (nadawać) się do czegoś, zostać (być) uznanym za coś stosownego, odpowiedniego, np. "Żarty tu wcale nie przystoją."
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przystawać)
(1.1) dokonany od|przystawać.
Wiktionary
czas. postawić
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy stacji
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstaˈt͡sɨjnɨ, AS: pšystacyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. stacja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. żywiecka osoba od niedawna mieszkająca w Żywcu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy stadionie
Wiktionary
(1.1) (u2026) w najbliższym czasie powinien powstać przystadionowy parking i boisko treningowe.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstadʲjɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pšystadʹi ̯õnovy
Wiktionary
rzecz. stadion mrz.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) identyczny
Wiktionary
wieś w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim
SJP.pl
Przystajń – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim, w gminie Przystajń, w Częstochowskim Obszarze Rudonośnym.
Wieś jest siedzibą gminy Przystajń.
Przez Przystajń przebiega droga wojewódzka nr 494.
Wikipedia
dawniej: nadać (nadawać) się do czegoś, zostać (być) uznanym za coś stosownego, odpowiedniego, np. "Żarty tu wcale nie przystoją."
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. miejsce cumowania niewielkich jednostek pływających: łodzi, jachtów, kutrów;
(1.2) przen. miejsce, w którym można znaleźć bezpieczeństwo i spokój
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: przystanąć
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpʃɨstãɲ, AS: pšystãń
Wiktionary
rzecz. przystanek m., przystawanie n., przystanięcie n., Przystań ż.
czas. przystawać ndk., przystanąć dk.
przym. przystaniowy, przystankowy
Wiktionary
(1.1) marina
(1.2) azyl, schronienie
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przystawać)
(1.1) dokonany od|przystawać.
Wiktionary
rzecz. przystanek mrz., przystawanie n., przystanie n., przystań ż.
czas. stanąć dk., stawać ndk., przystawać ndk.
przym. przystankowy
Wiktionary
zdrobnienie od: przystanek
SJP.pl
1. miejsce postoju pojazdów pasażerskich;
2. dawniej: zatrzymanie się gdzieś, zwykle dla odpoczynku; postój;
3. dawniej: miejsce takiego zatrzymania się; postój;
4. mała stacja kolejowa dla ruchu pasażerskiego;
5. chwilowa przerwa w robieniu czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miejsce, gdzie pasażerowie drogowego transportu publicznego mogą wsiąść lub wysiąść
(1.2) kolej. miejsce na szlaku kolejowym, pozbawione torów dodatkowych, gdzie zatrzymują się pociągi pasażerskie
(1.3) odpoczynek podczas pokonywania drogi
Wiktionary
Przystanek komunikacyjny – miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, w którym umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków transportu.
Przystanek to w transporcie drogowym miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu publicznego, oznaczone odpowiednimi znakami drogowymi, jest to również peron w transporcie kolejowym oraz przystań usytuowana na wodach śródlądowych.
Wikipedia
(1.1) Przed wyjazdem spotkajmy się wcześniej na przystanku.
(1.2) Wyposażenie przystanku stanowią perony, czasami też wiata lub budynek z poczekalnią i kasą biletową.
(1.3) W połowie podejścia pod szczyt zrobimy sobie przystanek z posiłkiem.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈstãnɛk, AS: pšystãnek
Wiktionary
rzecz. przystań ż., przystawanie n., przystanięcie n.
czas. przystawać ndk., przystanąć dk.
przym. przystankowy
Wiktionary
(1.3) postój
Wiktionary
środowiskowo:
1. uczestnik festiwalu Przystanek Woodstock; woodstockowicz;
2. uczestnik festiwalu Przystanek Jezus
SJP.pl
uczestniczka festiwalu muzycznego, który w nazwie ma słowo przystanek, np. Przystanek Woodstock
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. związany z przystankiem, dotyczący przystanku
Wiktionary
rzecz. przystanek mrz., przystań ż.
czas. przystawać ndk., przystanąć dk.
Wiktionary
przymiotnik od: Przystań
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przystępować)
(1.1) dokonany od|przystępować.
Wiktionary
czas. przystępować ndk.
rzecz. przystąpienie n., przystępowanie n.
przym. przystępny
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przystać)
(1.1) przylegać dokładnie do czegoś; być dopasowanym
(1.2) wyrażać zgodę na coś
(1.3) być zgodnym z czymś
(1.4) stawać się członkiem czego; zostawać zwolennikiem
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przystanąć)
(2.1) stawać na krótko; zatrzymywać się na chwilę
Wiktionary
rzecz. przystań ż., przystanek mrz., przystawalność ż., przystawanie n.
czas. postawić, przystanąć
przym. przystankowy
Wiktionary
(1.2) akceptować, aprobować, godzić się, zgadzać się
(1.3) korespondować, odpowiadać
(1.4) przyłączać się, przystępować
(2.1) zatrzymywać się
Wiktionary
pasujący do czegoś; zgodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przystawać.
(1.2) geom. identyczność kształtu i wielkości figury geometrycznej;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. przystanek mrz., przystań ż.
czas. postawić, przystanąć, przystawać
Wiktionary
(1.2) kongruencja
Wiktionary
przekąska podawana przed daniem głównym; antypast
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element dostawiany, dobudowywany do czegoś
(1.2) kulin. potrawa serwowana zazwyczaj przed głównym daniem w formie przekąski;
(1.3) urządzenie dołączane do innego i współpracujące z nim
(1.4) podpora, która wzmacnia od dołu drewniany słup linii elektrycznej, telefonicznej
(1.5) publ. mała partia, stronnictwo lub ugrupowanie polityczne będące koalicjantem dużej partii rządzącej
Wiktionary
Przystawka (zakąska) – lekkostrawna potrawa podawana w małych porcjach przed głównymi daniami. Niekiedy nazywana z francuskiego hors d'œuvre (wersja spolszczona ordewry). Przystawki mogą być daniami zimnymi lub gorącymi.
Podawane są podczas imprez, najczęściej kulturalnych, jak wernisaże, festyny, bankiety, szczególnie wtedy, gdy od przybycia gości do rozpoczęcia głównej części wydarzenia upływa więcej czasu. Przystawkom towarzyszyć mogą napoje bezalkoholowe lub alkoholowe (najczęściej wino i piwo).
Wikipedia
(1.2) Przyniesiona przez kelnera przystawka była bardzo gorąca.
(1.3) Robot kuchenny został wyposażony w przystawkę do odwirowywania soków owocowych.
(1.4) Po wczorajszej burzy i wichurze konieczna była wymiana przystawek słupów telefonicznych.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈstafka, AS: pšystafka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) możliwość zblizenia się do określonego miejsca
(1.2) możliwość nawiązania kontaktu
Wiktionary
rzecz. przystępność, przystępowanie
czas. przystępować, stąpać
przym. przystępny
przysł. przystępnie
Wiktionary
(1.1) dojście, dostęp, dotarcie, wejście, wstęp
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przystępnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przystępny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co przystępne
Wiktionary
przym. przystępny
rzecz. przystęp m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) łatwy do zrozumienia
(1.2) łatwy do dotarcia lub osiągnięcia
(1.3) łatwy w obcowaniu, w nawiązywaniu kontaktu
Wiktionary
rzecz. przystęp m., przystępność ż., przystępowanie n., przystąpienie n.
czas. przystąpić dk., przystępować ndk.
przysł. przystępnie
Wiktionary
(1.1) nieskomplikowany, prosty, zrozumiały
(1.2) dostępny, osiągalny, popularny
(1.3) dostępny, bezpośredni, empatyczny, fajny, miły, przyjazny
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) podchodzić, zbliżać się
(1.2) dołączać do grupy lub organizacji
(1.3) rozpoczynać
Wiktionary
(1.1) Na początku mszy kapłan przystępuje do ołtarza.
(1.3) Pojutrze przystąpimy do budowy dachu.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstɛ̃mˈpɔvat͡ɕ, AS: pšystẽmpovać
Wiktionary
(1.1) rzecz. przystęp, przystępność; przym. przystępny; przysł. przystępnie; czas. stąpać
rzecz. przystępowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przystępować.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstɛ̃mpɔˈvãɲɛ, AS: pšystẽmpovãńe
Wiktionary
czas. przystępować, przystąpić
przym. przystępny
rzecz. przystęp m.
Wiktionary
dawniej: nadać (nadawać) się do czegoś, zostać (być) uznanym za coś stosownego, odpowiedniego, np. "Żarty tu wcale nie przystoją."
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. dobre wychowanie; Gloger.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstɔˈjɛ̇̃j̃stfɔ, AS: pšystoi ̯ė̃ĩ ̯stfo
Wiktionary
przym. przystojny
Wiktionary
mężczyzna o nieprzeciętnej urodzie; podobający się, budzący zachwyt u kobiet
SJP.pl
zdrobnienie od: przystojniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od przystojniak
Wiktionary
rzecz. przystojniak m., przystojność ż.
przym. przystojny
Wiktionary
zdrobnienie od: przystojniak
SJP.pl
przystojny mężczyzna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. przystojny mężczyzna lub chłopiec
Wiktionary
(1.1) No, no, ale się przystojniak z ciebie zrobił.
(1.1) Beata przyszła na imprezę z jakimś przystojniakiem.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈstɔjɲak, AS: pšystoi ̯ńak
Wiktionary
rzecz. przystojność ż.
:: zdrobn. przystojniaczek m.
przym. przystojny
przysł. przystojnie
Wiktionary
(1.1) pot. ciacho; książk. adonis; poet. apollo, reg. śl. karlus.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przystojnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przystojny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przystojne; cecha tych, którzy są przystojni
Wiktionary
rzecz. przystojniak m., przystojniaczek mos.
przym. przystojny
przysł. przystojnie
Wiktionary
1. taki, który cechuje się przyjemną powierzchownością i dobrą postawą, wywołuje przyjemne odczucia estetyczne; ładny, urodny, urodziwy, atrakcyjny, interesujący, ponętny;
2. przestarzałe, dziś książkowe: zgodny z konwenansem, dobrymi obyczajami, np. przystojne zachowanie; obyczajny, przyzwoity
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który cechuje się przyjemną powierzchownością i dobrą postawą, wywołuje przyjemne odczucia estetyczne
(1.2) przest. książk. zgodny z konwenansem, dobrymi obyczajami, czyli „taki, który przystoi”.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈstɔjnɨ, AS: pšystoi ̯ny
Wiktionary
rzecz. przystojniak m., przystojniaczek m., przystojniacha m., przystojność ż., przystojeństwo n.
przysł. przystojnie
Wiktionary
(1.1) ładny, urodny, urodziwy, atrakcyjny, interesujący, ponętny; gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk|szwarny, gryfny.
(1.2) obyczajny, przyzwoity
Wiktionary
znajdujący się, odbywający się przy stole
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przystosowywać)
(1.1) uczynić coś odpowiednim dla określonych zadań lub potrzeb
czasownik zwrotny dokonany przystosować się (ndk. przystosowywać się)
(2.1) dostosować się, zaadaptować się do czegoś
Wiktionary
(1.1) Producent oprogramowania przystosował go do nowego systemu.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstɔˈsɔvat͡ɕ, AS: pšystosovać
Wiktionary
rzecz. przystosowanie n., przystosowawczość ż.
czas. stosować ndk.
Wiktionary
dający się przystosować, możliwy do przystosowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przystosować.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨstɔsɔˈvãɲɛ, AS: pšystosovãńe
Wiktionary
czas. przystosować dk., przystosowywać ndk.
rzecz. przystosowawczość ż.
Wiktionary
zdolność komórek, tkanek i narządów organizmu do reagowania przystosowawczego na wszelkie zmiany warunków jego środowiska zewnętrznego i wewnętrznego; adaptabilność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przystosowawcze; cecha tych, którzy są przystosowawczy
(1.2) zdolność do przystosowania się do nowych warunków życia
(1.3) zob. adaptabilność.
Wiktionary
Adaptabilność, przystosowawczość – zdolność do adaptacji fizjologii komórek, tkanek oraz narządów do zmian warunków środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
Wikipedia
rzecz. przystosowanie n., przystosowywanie n.
czas. przystosować dk., przystosowywać ndk.
przym. przystosowawczy
przysł. przystosowawczo
Wiktionary
(1.3) adaptabilność
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przystosować)
(1.1) zmieniać coś odpowiednio do określonych wymagań
czasownik zwrotny niedokonany przystosowywać się (dk. przystosować się)
(2.1) zmieniać się do nowych okoliczności
Wiktionary
rzecz. przystosowanie n., przystosowywanie n., przystosowawczość ż.
Wiktionary
(1.1) adaptować, przysposabiać
(2.1) adaptować się, przywykać, przyzwyczajać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przystosowywać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨstɔsɔvɨˈvãɲɛ, AS: pšystosovyvãńe
Wiktionary
czas. przystosowywać
rzecz. przystosowawczość ż.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przystroić)
(1.1) ubierać dla ozdoby
(1.2) stawać się upiększeniem
czasownik zwrotny niedokonany przystrajać się (dk. przystroić się)
(2.1) ubierać siebie dla ozdoby
(2.2) pokrywać się kwiatami
Wiktionary
rzecz. strój mrz., przystrajanie n., przystrojenie n., strojność ż.
czas. przystroić dk.
przym. przystrojony
Wiktionary
(1.1) dekorować, ozdabiać, przyozdabiać
(1.2) upiększać
(2.1) przyozdabiać się
(2.2) zakwitać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przystrajać.
Wiktionary
czas. przystroić, przystrajać ndk.
rzecz. strój mrz., przystrojenie n., strojność ż.
Wiktionary
czasownik dokonany (ndk. przystrajać)
(1.1) uczynić „strojnym” – dodać ozdób, aby ktoś lub coś było piękniejsze
Wiktionary
rzecz. strój m., strojenie n., przystrajanie n., przystrojenie n., stroik m., stroiciel m., stroicielka ż., strojność ż.
czas. stroić ndk., przystrajać ndk.
przym. strojny
przysł. strojnie
Wiktionary
przyrząd stosowany przy struganiu drewna dla zachowania właściwego położenia struganego przedmiotu
SJP.pl
stuknąć do taktu; przytupnąć
SJP.pl
skórzane pasy w siodle, do których przypina się klamry popręgu
SJP.pl
Przystuły – skórzane pasy, będące elementem siodła, do których zapinane są klamry popręgu. Jeżeli są trzy przystuły, to służą one do dopasowania dopięcie siodła tak, by leżało w równowadze i nie przesuwało się (zapinamy - zależnie od potrzeby - dwie pierwsze, drugą i trzecią lub pierwszą i trzecią).
Wikipedia
dawniej:
1. ostygać, zastygać częściowo;
2. stygnąc, przyklejać się, przymarzać, przywierać do czegoś
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
Przysucha – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, siedziba powiatu przysuskiego i gminy miejsko-wiejskiej Przysucha. Miasto położone na krańcu Wzniesień Południowomazowieckich, w pobliżu rzeki Radomki. Historycznie leży w Małopolsce. Według danych z 31 marca 2011 roku, miasto miało 6304 mieszkańców.
Wikipedia
znajdujący się przy suficie
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|przysuwać.
Wiktionary
rzecz. przysuwanie n., przysunięcie n., suw mrz.
czas. przysuwać ndk.
Wiktionary
trochę za surowy; za srogi
SJP.pl
przymiotnik od: Przysucha
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Przysuchą, dotyczący Przysuchy
Wiktionary
rzecz. Przysucha ż., przysuszanin m., przysuszanka ż.
Wiktionary
mieszkaniec Przysuchy
SJP.pl
mieszkanka Przysuchy
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) przesuwając coś, umieszczać to bliżej
Wiktionary
czas. przysunąć dk.
rzecz. przysunięcie n., przysuwanie n., suw mrz.
Wiktionary
czasownik
(1.1) eduk. uczyć się czegoś
(1.2) psych. socjol. przejmować i czynić własnym zachowania, normy społeczne, poglądy itp.
(1.3) biol. o organizmach żywych: wchłaniać substancje odżywcze
Wiktionary
(1.1) Wykorzystuję każdą wolną chwilę, żeby przyswajać nowe słownictwo.
(1.2) Student przyswoił sobie idee Schellinga.
(1.3) Jego organizm nie przyswajał cynku.
Wiktionary
IPA: pʃɨsˈfajät͡ɕ, AS: pšysfai ̯äć
Wiktionary
rzecz. swoje n., przyswajanie n.
przym. swoje
Wiktionary
(1.1) pojmować, rozumieć
Wiktionary
1. dający się przyswoić przez organizm;
2. dający się nauczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyswajać.
Wiktionary
Asymilacja, przyswajanie (z łac. assimilatio = 'upodobnienie', od similis = 'podobny') – to w biologii proces przemiany substancji i materiałów pobranych z otoczenia na substancje dla potrzeb własnego organizmu. Asymilacja jest częścią procesu przemiany materii.
Asymilatami nazywamy bezpośrednie produkty przyswojenia przez organizm substancji pobranej z zewnątrz, najczęściej w odniesieniu do fotosyntezy.
Wikipedia
IPA: ˌpʃɨsfaˈjä̃ɲɛ, AS: pšysfai ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. przyswajać ndk., przyswoić dk.
rzecz. przyswojenie n., swoje n.
Wiktionary
czasownik
(1.1) świecić latarką, lampą w obserwowane miejsce
(1.2) przen. stanowić motyw do określonego działania
Wiktionary
(1.2) Otóż śpieszę z wyjaśnieniem: całej tej książce przyświeca idea stanowczej walki z narkotykami.
Wiktionary
IPA: pʃɨɕˈfʲjɛt͡sat͡ɕ, AS: pšyśfʹi ̯ecać
Wiktionary
rzecz. świetlik mrz./mzw., przyświecanie n. ndk., przyświecenie n. dk.
czas. przyświecić dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyświecać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨɕfʲjɛˈt͡sãɲɛ, AS: pšyśfʹi ̯ecãńe
Wiktionary
czas. przyświecać
rzecz. świeca ż., świecznik mrz./mzw.
Wiktionary
oświetlić coś niewielkim źródłem światła
SJP.pl
1. opanować jakąś wiedzę lub umiejętności;
2. przejąć od kogoś jakieś wartości, poglądy uznając za własne;
3. pobrać składniki pokarmowe
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyswajać)
(1.1) dokonany od|przyswajać.
Wiktionary
(1.1) Ireneusz miał prawo pisać o tradycji, bo będąc uczniem św. Polikarpa, który słuchał nauk św. Jana apostoła, przyswoił sobie za jego pośrednictwem tradycję apostolską.
(1.1) Julia uczyła dziewczynkę czytać i pisać, Szymon przyswoił jej tabliczkę mnożenia.
Wiktionary
IPA: pʃɨsˈfɔjit͡ɕ, AS: pšysfoi ̯ić
Wiktionary
rzecz. swoje n., przyswajanie n.
przym. swoje
Wiktionary
zasypiać na krótko, być w półśnie; podsypiać, drzemać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysypiać.
Wiktionary
czas. przysnąć
Wiktionary
mieszanina drobno roztartych substancji leczniczych o działaniu osuszającym i osłaniającym
SJP.pl
Przysypka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Chodecz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 52 mieszkańców. Jest 24. co do wielkości miejscowością gminy Chodecz.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysysać.
Wiktionary
czas. przysysać ndk.
rzecz. przyssanie n., przyssawka ż.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przysłać)
(1.1) dostarczać coś nieosobiście, pocztą lub przez posłańca
(1.2) kierować kogoś gdzieś lub do kogoś
Wiktionary
IPA: pʃɨˈsɨwat͡ɕ, AS: pšysyu̯ać
Wiktionary
rzecz. przysyłanie n., przysłanie n., przesyłka ż., przesłanie n.
czas. przysłać dk., przesyłać ndk., przesłać dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysyłać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨsɨˈwãɲɛ, AS: pšysyu̯ãńe
Wiktionary
czas. przysyłać, przysłać
Wiktionary
dawniej:
1. przysłanie, skierowanie kogoś w jakieś miejsce;
2. przysłanie, dostarczenie czegoś;
3. to, co zostało dostarczone przez pocztę, posłańca itp.; przesyłka
SJP.pl
potocznie: zaszaleć;
1. zrobić coś sprzecznego ze zdrowym rozsądkiem;
2. dobrze się zabawić
SJP.pl
owadożerna bylina z rodziny kapturnicowatych; darlingtonia
SJP.pl
lekko szczypać, ściskać
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy szkole
Wiktionary
IPA: pʃɨˈʃkɔlnɨ, AS: pšyškolny
Wiktionary
rzecz. szkoła ż.
czas. przeszkalać, przeszkolić
Wiktionary
Przyszów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie stalowowolskim, w gminie Bojanów.
Dawniej były to dwie wsie Przyszów Szlachecki (część zachodnia) i Przyszów Kameralny lub Królewski (część wschodnia). Obie wsie leżały na przeciwnym brzegu rzeki Ruda-Łęg. Wieś jest nadal podzielona, choć teraz na dwa sołectwa: Przyszów I i Przyszów III. Do końca 2017 roku częścią Przyszowa były także Burdze, Kołodzieje i Ruda, od 2018 samodzielne wsie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Gierałtowice;
Wiktionary
Przyszowice (niem. Preiswitz) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Gierałtowice.
W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Przyszowice, po reformie administracji, aż do 1977 była siedzibą gminy Przyszowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wikipedia
(1.1) Wysiadam zawsze na przystanku w Przyszowicach.
Wiktionary
rzecz. przyszowiczanin mos., przyszowiczanka ż.
przym. przyszowicki
Wiktionary
(1.1) reg. śl. Prziszowice.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Przyszowic, związany z Przyszowicami
Wiktionary
(1.1) W przyszowickim parku dzieci nazbierają kasztanów.
Wiktionary
rzecz. Przyszowice lm nm., przyszowiczanin mos., przyszowiczanka ż.
Wiktionary
znajdujący się przy szpitalu, należący do szpitala
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy szpitalu
Wiktionary
(1.1) Po roku 1989 w kraju wydzierżawiono 43 przyszpitalne prosektoria.
(1.1) Po chwili ratownicy ze sprzętem są już na przyszpitalnym lądowisku.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨʃpʲiˈtalnɨ, AS: pšyšpʹitalny
Wiktionary
przym. szpitalny
Wiktionary
część cholewki buta
SJP.pl
znajdujący się, mocowany blisko szyby, np. listwa przyszybowa
SJP.pl
szyjąc, przytwierdzić coś do czegoś
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyszywać)
(1.1) szyjąc, przytwierdzić coś do czegoś
Wiktionary
rzecz. przyszycie n.
czas. szyć
Wiktionary
1. przygotować, przyrządzić
2. przyszykować się - przygotować się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyszykować.
Wiktionary
rzecz. przyszykowywanie n., szyk mrz.
czas. przyszykować dk., przyszykowywać ndk.
Wiktionary
gatunek małża morskiego; szołdra
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyszyć)
(1.1) szyjąc, przytwierdzać coś do czegoś
Wiktionary
rzecz. przyszywanie n., szycie n.
czas. szyć
Wiktionary
(1.1) naszywać
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pot. żart. taki, który jest traktowany jako członek rodziny mimo braku faktycznego pokrewieństwa
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: przyszywać
Wiktionary
(1.1) To taka przyszywana ciotka, w rzeczywistości to przyjaciółka mojej mamy.
(2.1) Ten guzik był już wielokrotnie przyszywany i wciąż się odpruwa.
Wiktionary
czas. szyć
Wiktionary
(1.1) przybrany
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który odbędzie się/zdarzy się w przyszłym roku
Wiktionary
(1.1) W związku z przyszłoroczną wizytą papieża, 14 listopada przybędzie do Ludźmierza delegacja watykańska.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨʃwɔˈrɔt͡ʃnɨ, AS: pšyšu̯oročny
Wiktionary
czas, który nastąpi i to, co zdarzy się w tym czasie lub co jest oczekiwane; przyszłe losy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czas, który dopiero nadejdzie, nastąpi;
Wiktionary
Przyszłość – część linii czasu, która dopiero ma się wydarzyć (w liniowej koncepcji czasu). Część czasoprzestrzeni, w której zawarte są wszystkie zdarzenia, które jeszcze nie miały miejsca, ale się wydarzą.
W tym sensie przyszłości przeciwstawia się przeszłość (zbiór zdarzeń, które wydarzyły się wcześniej) oraz teraźniejszość (zbiór zdarzeń, które właśnie się dzieją).
Wikipedia
(1.1) Wszystko zostanie poznane w dalekiej przyszłości.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨʃwɔɕt͡ɕ, AS: pšyšu̯ość
Wiktionary
przym. przyszłościowy, przyszły
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przyszłością, dotyczący przyszłości
Wiktionary
rzecz. przyszłość ż.
przym. przyszły
Wiktionary
mający się odbyć w nadchodzącym tygodniu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który odbędzie się/zdarzy się w przyszłym tygodniu
Wiktionary
(1.1) Spróbuję się nad tym zastanowić w przyszłotygodniowym felietonie.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨʃwɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: pšyšu̯otygodʹńovy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) ten, który wydarzy się w przyszłości; taki, który należy do przyszłości
(1.2) następny, bliski w czasie
(1.3) stpol. przybysz
forma czasownika.
(2.1) 3. os. lm. przesz. nmos. od: przyjść
(2.2) daw. imiesłów przymiotnikowy bierny od: przyjść
Wiktionary
(1.1) Mój przyszły mąż jest geniuszem.
(1.2) W przyszłym tygodniu pojedziemy do Warszawy.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨʃwɨ, AS: pšyšu̯y
Wiktionary
rzecz. przyszłość ż.
przym. przyszłościowy
Wiktionary
(1.2) kolejny, następny
Wiktionary
skrót od: przysłowie, przysłowiowy
SJP.pl
1. dostarczyć coś komuś przez pocztę, posłańca itp.;
2. skierować kogoś w jakieś miejsce lub do kogoś, w określonym celu
SJP.pl
czasownik dokonany (ndk. przysyłać)
(1.1) dokonany od|przysyłać.
Wiktionary
rzecz. przysłanie n., przysyłanie n., przesyłka ż., przesłanie n.
czas. przysyłać ndk., przesyłać ndk., przesłać dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) częściowo zakrywać
Wiktionary
(1.1) Tak siedział, że przysłaniał mi gejszę, nie mogłem wciąż jej podziwiać wzrokiem.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈswãɲät͡ɕ, AS: pšysu̯ãńäć
Wiktionary
rzecz. zasłanianie n., przysłona ż., zasłonięcie n., przysłanianie n., zasłonienie n.
Wiktionary
(1.1) przykrywać, przyciemniać, zaciemniać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przysłaniać.
Wiktionary
rzecz. przysłonięcie n., przysłona ż.
czas. przysłaniać ndk., przysłonić dk.
Wiktionary
1. urządzenie nastawcze w obiektywie, które służy do regulowania ilości wpadającego światła do aparatu; przesłona, diafragma;
2. to, co częściowo coś zasłania; przesłona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) coś, co czyni częściowo niewidocznym, zakrytym
(1.2) opt. fot. układ regulujący wielkość otworu, przez który światło wpada do aparatu fotograficznego, kamery lub przyrządu optycznego
(1.3) opt. fot. wartość liczbowa określająca stopień otwarcia przysłony (1.2)
Wiktionary
Przysłona fotograficzna – część obiektywu regulująca wielkość otworu na drodze strumienia światła. Stosowana najczęściej w obiektywach fotograficznych i obiektywach kamer filmowych. Zwykle ma postać nachodzących na siebie metalowych listków. Liczba listków przysłony i ich kształt oraz stopień otwarcia przysłony mają wpływ na kształt bokeh.
Wikipedia
(1.1) Wtedy przysłona się rozdarła ukazując wnętrze stajenki, gdzie ze żłóbka Dzieciątko Jezus rączki podawało, gdzie była Maria, gdzie Józef stał frasobliwy i gdzie bydlątka w kornej postaci klęczały.
(1.2) Mniejsza przysłona wymaga dłuższego czasu naświetlania.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈswɔ̃na, AS: pšysu̯õna
Wiktionary
rzecz. osłona ż., zasłona ż., osłonka ż., zasłonka ż., zasłanianie n., przysłanianie n.
:: zdrobn. przysłonka ż.
czas. przysłaniać, przysłonić, osłaniać, osłonić, zasłaniać, zasłonić
przym. przysłonowy, osłonowy, zasłonowy
przysł. osłonowo
Wiktionary
(1.1) blenda; daw. blinda
(1.2) blenda, diafragma, przesłona
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) góry. przełęcz;
Wiktionary
Etymologia słowa Przysłop nie jest jednoznacznie rozstrzygnięta. Występuje na terenie całych Karpat (i nie tylko) w różnych formach: Przysłop, Prislop, Przysłup, Prislopul. Najprawdopodobniej pochodzi od starosłowiańskiego słowa prislop („przejście przez górski masyw, przełęcz”). W języku rumuńskim słowo prislopul oznacza „wąwóz górski, górską przełęcz” (np. przełęcz Prislopul Negru – 1848 m n.p.m., Prislop w górach Piatra – 1317 m n.p.m. i inne). Nasuwa się więc wniosek, że nazwa ta została rozpropagowana przez Wołochów. Na Słowacji nazwę Prislop noszą przełęcze (Prislop na wschód od Kubińskiej Holi – 840 m n.p.m., Sedlo Prislop w Małej Fatrze – 909 m n.p.m., Prislop i Velky Prislop w Niżnych Tatrach i inne). W Polsce Przysłop i Przysłup to często występujące nazwy przełęczy w Karpatach. Nazwy szczytów utworzone zostały przez kartografów.
Wikipedia
(1.1) Noc była jasna, więc widział nie tylko stromy przysłop obramowany czarnym paskiem lasu, ale także skalne kotły, pobłyskujące w oddali bielą wapiennych kości.
Wiktionary
rzecz. przysłup m.
Wiktionary
(1.1) przysłup, przełęcz
Wiktionary
skrót od: przysłówek, przysłówkowy
SJP.pl
nieodmienna część mowy, odpowiadająca na pytania jak? gdzie? kiedy?
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. część mowy określająca sposób, czas lub miejsce wykonywania czynności albo stopień nasycenia cechy wyrażonej przymiotnikiem;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W języku polskim przysłówki są nieodmienne, ale większość z nich można stopniować.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈswuvɛk, AS: pšysu̯uvek
Wiktionary
rzecz. przysłowie n.
przym. przysłówkowy, przysłowny
przysł. przysłówkowo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdanie utrwalone w tradycji ustnej, czasem w formie wierszowanej, wyrażające jakąś myśl ogólną: regułę życiową, wskazówkę, przestrogę;
(1.2) daw. przysłówek
Wiktionary
Przysłowie (łac. proverbium lub adagium) – utrwalone w danej kulturze zdanie, występujące w stałej postaci i wyrażające pewną myśl lub naukę ogólną w odniesieniu do określonej sytuacji życiowej. Przysłowia zwykle wywodzą się z tradycji ludowej i są anonimowe.
Wikipedia
(1.1) Na każdy temat istnieje co najmniej jedno przysłowie.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈswɔvʲjɛ, AS: pšysu̯ovʹi ̯e
Wiktionary
rzecz. posłowie n., przysłówek m.
przym. przysłowiowy, przysłówkowy, przysłowny
przysł. przysłowiowo, przysłówkowo
Wiktionary
(1.1) adagium, paremia, porzekadło
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest przysłowiowe
Wiktionary
przym. przysłowiowy
przysł. przysłowiowo
Wiktionary
1. dotyczący przysłowia lub będący nim;
2. powszechnie znany
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący przysłowia, popularnego frazeologizmu, wskazuje że treść należy rozumieć przenośnie a nie dosłownie
(1.2) powszechnie znany
Wiktionary
(1.1) Zgniotę cię jak przysłowiową pluskwauskwę.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨswɔˈvʲjɔvɨ, AS: pšysu̯ovʹi ̯ovy
Wiktionary
rzecz. przysłowiowość ż., przysłowie
przysł. przysłowiowo
przym. przysłowny
Wiktionary
specjalista zajmujący się zbieraniem przysłów, ich wyjaśnianiem, szukaniem genezy i głębszym opracowywaniem; paremiolog, paremiograf
SJP.pl
nauka zajmująca się gromadzeniem, objaśnianiem pochodzenia i tłumaczeniem sensu przysłów; paremiologia, paremiografia
SJP.pl
przysłówek
(1.1) jako przysłówek
Wiktionary
(1.1) W przypadku niektórych duńskich przymiotników nie można stwierdzić, czy są one użyte przysłówkowo czy nie, ponieważ nie wymagają one przysłówkowej końcówki -t (lub nie pozwalają na nią).
Wiktionary
rzecz. przysłowie n., przysłówek mrz.
przym. przysłowny, przysłówkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) gram. o funkcji przysłówka
Wiktionary
rzecz. przysłówek mrz., przysłowie n.
przysł. przysłówkowo
przym. przysłowny
Wiktionary
(1.1) adwerbialny
Wiktionary
jeden z przypadków w języku węgierskim; essivus-modalis
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. zastępujący przysłówek lub występujący w jego funkcji
Wiktionary
(1.1) Przykładowymi zaimkami przysłownymi są: tak, tam, tu, wtedy, gdzieś, tamtędy, kiedyś.
Wiktionary
rzecz. przysłówek mrz., przysłowie n., słowo n., słówko n.
przym. przysłówkowy, przysłowiowy, słowny
przysł. przysłówkowo, przysłowiowo, słownie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grzeczność wyświadczona komuś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) (…) przy każdej sposobności oddawał jej drobne sąsiedzkie przysługi (…).
Wiktionary
IPA: pʃɨˈswuɡa, AS: pšysu̯uga
Wiktionary
(1.1) uprzejmość, grzeczność
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) należeć się z tytułu ustawy, prawa itp.
Wiktionary
(1.1) Jeśli żyjesz z partnerem w stałym i stabilnym związku, w całej UE przysługują Wam określone prawa, nawet jeśli związek ten nie został zarejestrowany w żadnym urzędzie.
Wiktionary
czas. służyć
Wiktionary
(1.1) należeć się
Wiktionary
czasownik
(1.1) stpol. należeć do czegoś
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) oddać przysługę, wspomóc
Wiktionary
(1.1) Jeżeli święty Michał deszczem przysłuży, to suchą wiosnę nam wróży.
Wiktionary
rzecz. przysłużenie n.
czas. służyć
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przytoczyć)
(1.1) tocząc, doprowadzać do danego miejsca
(1.2) przywoływać czyjąś wypowiedź, fragment tekstu
(1.3) podawać w celu ukazania dowodów, faktów
czasownik zwrotny niedokonany przytaczać się (dk. przytoczyć się)
(2.1) tocząc się, docierać gdzieś
(2.2) pot. docierać do jakiegoś miejsca w sposób niezgrabny, z opóźnieniem, z trudem
Wiktionary
rzecz. przytaczanie n., przytoczenie n.
Wiktionary
(1.1) dotaczać
(1.2) cytować
(1.3) podawać, prezentować, przedstawiać, wyliczać, wymieniać
Wiktionary
dawniej:
1. ukryć, zataić;
2. przytajać się - ukryć się
SJP.pl
dawniej:
1. ukrywać, zatajać;
2. przytajać się - ukrywać się
SJP.pl
osoba, która stale przyznaje komuś rację, niemająca własnego zdania; przytakiwacz, potakiewicz, potakiwacz
SJP.pl
1. wyrażać aprobatę dla jakiegoś działania;
2. potwierdzać czyjeś słowa, zgadzać się z czymś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przytaknąć)
(1.1) zgadzać się z kimś lub czymś
Wiktionary
rzecz. przytakiwanie n., przytaknięcie n., przytakiwacz m., przytakiwaczka ż.
czas. przytaknąć dk.
przysł. tak
partyk. tak
Wiktionary
osoba, która stale przyznaje komuś rację, niemająca własnego zdania; przytakiewicz, potakiewicz, potakiwacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek nie mający własnego zdania, przytakujący innym, zwłaszcza tym, od których jest zależny
Wiktionary
(1.1) Dość powiedzieć, że otoczony wianuszkiem przytakiwaczy bezduszny i wyrachowany Belson dawno stracił kontakt z rzeczywistością. Podwładni przyklaskują każdej jego decyzji, a on wykorzystuje ich z korporacyjną bezwzględnością.
Wiktionary
rzecz. taka ż., potakiwacz m., przytakiwaczka ż., potakiwaczka ż., przytaknięcie n., przytakiwanie n., potakiwanie n.
czas. przytaknąć dk., przytakiwać ndk., potakiwać ndk.
przysł. tak
partyk. tak
zaim. taki, taka, takowy
Wiktionary
(1.1) potakiwacz, konformista, oportunista, cmokier
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta nie mająca własnego zdania, przytakująca innym, zwłaszcza tym, od których jest zależna
Wiktionary
(1.1) Ja jako działaczka od zawsze przytakiwaczka wszelkim władzom, bo władza ma zawsze rację i w każdym przypadku też, protestuję (z wykrzyknikiem na swoim miejscu), bo Szanowny seksista redaktor wywrotowy i całkiem zasiedziały w męskich pogwarkach – zapomina o ważnej sprawie – parytetach.
Wiktionary
rzecz. taka ż., przytakiwacz m., potakiwacz m., potakiwaczka ż., przytaknięcie n., przytakiwanie n., potakiwanie n.
czas. przytaknąć dk., przytakiwać ndk., potakiwać ndk.
przysł. tak
partyk. tak
zaim. taki, taka, takowy
Wiktionary
(1.1) potakiwaczka, konformistka, oportunistka, cmokierka
Wiktionary
1. wyrazić aprobatę dla jakiegoś działania;
2. potwierdzić czyjeś słowa, zgodzić się z czymś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przytakiwać)
(1.1) wyrazić aprobatę / zgodę z kimś lub czymś
Wiktionary
(1.1) Czyli te wakacje to prawda! – dopytywała Marta Manowska, a rolnik przytaknął.
Wiktionary
rzecz. taka ż., przytakiwacz m., potakiwacz m., przytakiwaczka ż., potakiwaczka ż., przytaknięcie n., przytakiwanie n., potakiwanie n.
czas. przytakiwać ndk., potakiwać ndk.
przysł. tak
partyk. tak
zaim. taki, taka, takowy
Wiktionary
(1.1) skinąć
Wiktionary
lekko posypać coś białym pudrem (talkiem); podtalkować
SJP.pl
w górnictwie: niska tama przed tamą podsadzkową, zatrzymująca wodę podsadzkową i umożliwiająca jej odprowadzenie przez kominek
SJP.pl
bardzo rzadko: zaoszczędzić, zachować trochę pieniędzy; przyoszczędzić
SJP.pl
1. dawniej: z trudem przywlekać, przyciągać;
2. przytarabaniać się - docierać z trudem do jakiegoś miejsca
SJP.pl
niewielki gruczoł dokrewny charakterystyczny dla kręgowców, przylegający do powierzchni tarczycy lub leżący w jej miąższu, wydzielający hormon odpowiadający za gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu; gruczoł przytarczowy, gruczoł przytarczyczny
SJP.pl
Przytarczyce, gruczoły przytarczyczne (łac. glandulae parathyroideae, ang. parathyroid glands) – występujące u kręgowców czworonożnych małe gruczoły wewnątrzwydzielnicze, które uczestniczą w regulowaniu gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: przynosić, przyciągać z trudem coś ciężkiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. przypadek, przykład
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨṭt͡ʃa, AS: pšyṭča
Wiktionary
znajdujący się przy teatrze, należący do teatru
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy teatrze
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtɛaˈtralnɨ, AS: pšyteatralny
Wiktionary
rzecz. teatr m.
Wiktionary
przytelepywać się - przemieszczając się wolno, docierać dokądś
SJP.pl
1. ostrzyć trochę kredkę lub ołówek;
2. wpływać uspokajająco na czyjeś zachowanie; powściągać
SJP.pl
żartobliwie: wykonać jakąś czynność wyrażaną czasownikiem z prefiksem przy-, np. przytwierdzić, przypudrować
SJP.pl
czynić trochę tępym
SJP.pl
uczynić trochę tępym
SJP.pl
uczynić trochę tępym
SJP.pl
zbliżyć coś do czegoś aż do zetknięcia
SJP.pl
Przytkowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Kalwaria Zebrzydowska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Przez miejscowość przechodzi droga wojewódzka nr 953 łącząca Kalwarię Zebrzydowską ze Skawiną.
Wikipedia
rzadko: przytlić się - przypalić się słabo, bez płomienia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytoczyć.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtɔˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pšytočẽńe
Wiktionary
czas. przytoczyć dk., przytaczać ndk.
rzecz. przytaczanie n.
Wiktionary
przymiotnik od: Przytoczna, wieś gminna w województwie lubuskim
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Przytoczna (pol. hist. „Przetoczno”, niem. Prittisch) – wieś w Polsce w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, siedziba gminy wiejskiej Przytoczna.
Wikipedia
Przytocznica (pierwotnie Przetocznica) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Doruchów.
Wikipedia
Wikipedia
czasownik
(1.1) tocząc umieścić w miejscu docelowym
(1.2) zacytować dosłownie lub w przybliżeniu
czasownik zwrotny przytoczyć się
(2.1) tocząc dotrzeć na miejsce
(2.2) przen. z trudem dotrzeć
Wiktionary
(1.2) Polonistka przytoczyła fragment Mickiewicza, mówiąc o szlachcie polskiej w XIX w.
(1.2) Przytoczone słowa, choć krytyczne, uzmysławiają, jak wielki skok cywilizacyjny i mentalny nastąpił w krótkim przecież okresie.
Wiktionary
rzecz. przytoczenie n.
Wiktionary
potocznie: człowiek szybko orientujący się w każdej sytuacji
SJP.pl
1. odzyskiwać przytomność, wracać do przytomności;
2. odzyskiwać zdolność oceny sytuacji, logicznego myślenia; opamiętywać się
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: przytomnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przytomny
SJP.pl
całkowita świadomość, pełnia władz psychicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan pełnej świadomości
(1.2) zdolność do racjonalnego myślenia, rozsądna ocena sytuacji
(1.3) stpol. obecność
Wiktionary
Przytomność – (łac. sensorium) to aktualnie dostępne przeżywanie siebie i świata. Jest związana z aktywnością układu siatkowatego pnia mózgu.
Utrata przytomności wiąże się z pogorszeniem stanu zdrowia (zaburzeniem homeostazy organizmu), stąd też stany takie jak sen czy znieczulenie ogólne nie są uważane za stany utraty przytomności.
Wikipedia
(1.1) Podczas całego zabiegu pacjent zachowywał przytomność i słyszał lekarzy.
(1.2) Przytomności — oto czego ci brakuje, kiedy zaczynasz zadawać się z kobietami.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈtɔ̃mnɔɕt͡ɕ, AS: pšytõmność
Wiktionary
przym. przytomny
przysł. przytomnie
Wiktionary
(1.1) czujność
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) świadomy tego, co się z nim dzieje; taki, który nie stracił przytomności lub ją odzyskał
(1.2) przest. obecny w jakimś miejscu
Wiktionary
IPA: pʃɨˈtɔ̃mnɨ, AS: pšytõmny
Wiktionary
rzecz. przytomność ż.
przysł. przytomnie
Wiktionary
(1.1) świadomy
(1.2) obecny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy torze/torach
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtɔˈrɔvɨ, AS: pšytorovy
Wiktionary
rzecz. tor m., tory nmos.
przym. torowy
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Poznań. przynieść, przyprowadzić, przydźwigać; dokonany od|tośtać.
czasownik zwrotny przytośtać się
(2.1) gw-pl|Poznań. przyjść, przywlec się; dokonany od|tośtać się.
Wiktionary
czas. tośtać, potośtać, roztośtać, wtośtać, wytośtać
rzecz. przytośtanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytośtać.
Wiktionary
czas. przytośtać dk.
Wiktionary
przypinać; przywiązywać; przyczepiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytrafiać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytransportować.
Wiktionary
sprowadzać transportem, jako transport
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytranżalać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytranżolić.
Wiktionary
przypiąć; przywiązać; przyczepić
SJP.pl
lekki stopień zatrucia
SJP.pl
lekki stopień zatrucia
SJP.pl
zatruć w niewielkim stopniu; podtruć
SJP.pl
zatruwać w niewielkim stopniu; podtruwać
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przytrzymywać)
(1.1) trzymając, nie pozwolić na poruszenie się czegoś lub kogoś
(1.2) utrzymać w miejscu; trzymając, nie pozwolić na zmianę pozycji
(1.3) zatrzymać gdzieś przez pewien czas
(1.4) wziąć do rąk na krótki czas w celu przypilnowania
(1.5) zająć coś dla kogoś przez pewien czas
czasownik zwrotny dokonany przytrzymać się (ndk. przytrzymywać się)
(2.1) złapać się czegoś, aby nie upaść
Wiktionary
rzecz. przytrzymanie n.
czas. trzymać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytrzymać.
Wiktionary
rzecz. przetrzymanie
czas. trzymać, przytrzymać
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przytrzymać)
(1.1) trzymając, nie pozwalać na poruszanie się czegoś lub kogoś
(1.2) utrzymywać w miejscu; trzymając, nie pozwalać na zmianę pozycji
(1.3) zatrzymywać gdzieś przez pewien czas
(1.4) brać do rąk na krótki czas w celu przypilnowania
(1.5) zajmować coś dla kogoś przez pewien czas
czasownik zwrotny niedokonany przytrzymywać się (dk. przytrzymać się)
(2.1) łapać się czegoś, aby nie upaść
Wiktionary
rzecz. przytrzymywanie n.
czas. trzymać
Wiktionary
(1.1) unieruchamiać, wstrzymywać, zatrzymywać
(1.2) podtrzymywać, zatrzymywać
(1.3) wstrzymywać, zatrzymywać
(1.4) potrzymać
(1.5) rezerwować, zajmować
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) niedokonany od|przytulić.
czasownik zwrotny niedokonany przytulać się
(2.1) niedokonany od|przytulić się.
Wiktionary
(1.1) (…) Kaźmierz mówił przez ściśnięte gardło, przytulając do piersi Pawełka, przestraszonego widokiem Kargula.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈtulat͡ɕ, AS: pšytulać
Wiktionary
rzecz. przytulenie n., przytulanie n., przytulanka ż., przytulność ż., przytulisko n., przytułek mrz.
czas. tulić, przytulić dk.
przym. przytulny, przytulankowy
przysł. przytulnie
Wiktionary
pracownik salonu oferującego usługi profesjonalnego przytulania
SJP.pl
miękka zabawka dla dziecka; maskotka, przytulanka, przytulas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytulać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtuˈlãɲɛ, AS: pšytulãńe
Wiktionary
czas. tulić, przytulić, przytulać ndk.
rzecz. przytułek mrz., przytulisko
przym. przytulny
przysł. przytulnie
Wiktionary
potocznie:
1. powolny taniec z przytulaniem;
2. zwierzę lubiące być pieszczone; miziak;
3. przytulenie kogoś lub czegoś;
4. miękki przedmiot do przytulania się; przytulak, przytulas, przytulanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. wolny taniec z przytulaniem
Wiktionary
miękka zabawka dla dziecka; maskotka, przytulak, przytulas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pluszak lub inna miękka zabawka do przytulania
Wiktionary
Przytulanka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim w gminie Mońki.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Brata Alberta Chmielowskiego w Mońkach.
Wikipedia
rzecz. przytułek mrz., przytulisko n.
czas. przytulać, przytulić, tulić
przym. przytulny
przysł. przytulnie
Wiktionary
miękka zabawka dla dziecka; maskotka, przytulak, przytulas
SJP.pl
1. przytulenie się; przytulasek;
2. miękka zabawka dla dziecka; maskotka, przytulanka, przytulak
SJP.pl
zdrobnienie od: przytulas
SJP.pl
1. przycisnąć do siebie z czułością;
2. przyłożyć część ciała do czegoś;
3. dać komuś schronienie;
4. potocznie: zyskać dużą sumę pieniędzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytulić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtuˈlɛ̃ɲɛ, AS: pšytulẽńe
Wiktionary
czas. przytulić, przytulać, tulić
rzecz. przytulisko n., przytułek mrz.
przysł. przytulnie
Wiktionary
roślina zielna z rodziny marzanowatych; zaprzałek, przytulinka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Galium|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny marzannowatych;
(1.2) bot. pnąca lub płożąca się roślina z rodzaju przytulii (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
przym. przytuliowy
Wiktionary
(1.2) lud. lepczyca
Wiktionary
zmrocznik przytuliak - motyl z rodziny zawisakowatych
SJP.pl
1. przycisnąć do siebie z czułością;
2. przyłożyć część ciała do czegoś;
3. dać komuś schronienie;
4. potocznie: zyskać dużą sumę pieniędzy
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przytulać)
(1.1) okazać czułość poprzez przybliżenie do siebie i objęcie się
(1.2) dać schronienie
(1.3) slang. dostać, otrzymać, zarobić
czasownik zwrotny dokonany przytulić się (ndk. przytulać się)
(2.1) przycisnąć się do kogoś z czułością; zbliżyć się do siebie, dotykając się wzajemnie; także: przywrzeć do czegoś
(2.2) książk. schronić się u kogoś, znaleźć opiekę, dach nad głową
Wiktionary
(1.1) W czasie podróży w rejony arktyczne o niczym nie myślałem częściej, niż o chwili, kiedy będę mógł ją znów przytulić.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈtulʲit͡ɕ, AS: pšytulʹić
Wiktionary
rzecz. przytułek mrz., przytulisko n., przytulenie n. dk., przytulanie n. ndk., przytulanka ż., przytulność ż.
przym. przytulny
przysł. przytulnie
czas. przytulać ndk., tulić
Wiktionary
(1.1) uściskać, objąć, wziąć w ramiona, przycisnąć, wtulić
(1.2) przygarnąć, przyjąć, otoczyć, osłonić
Wiktionary
1. przytulik Wautiera - gatunek ślimaka z rodziny zatoczkowatych;
2. przytulik strumieniowy - gatunek ślimaka z rodziny zatoczkowatych
SJP.pl
roślina zielna z rodziny marzanowatych; zaprzałek, przytulia
SJP.pl
Wikipedia
1. zakład opieki dla opuszczonych dzieci, starców i kalek, bezdomnych; przytułek; schronisko;
2. schronienie, zaciszny kąt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dobroczynny zakład, w którym można znaleźć zaciszne schronienie
Wiktionary
rzecz. przytułek m., przytulanie n., przytulenie n., przytulanka ż.
czas. przytulać ndk., przytulić dk.
przym. przytulny
przysł. przytulnie
Wiktionary
(1.1) przytułek
Wiktionary
przysłówek
(1.1) domowo, ciepło, wygodnie
Wiktionary
(1.1) Weronika urządziła mieszkanie przytulnie i ze smakiem.
Wiktionary
rzecz. przytulanie n., przytulenie n., przytulisko n., przytułek mrz., przytulanka ż.
czas. przytulać ndk., przytulić dk., tulić ndk., utulić dk.
przym. przytulny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przytulnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przytulny
SJP.pl
zwykle o pomieszczeniu: miły, wygodny, zaciszny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dający poczucie przyjemności i bezpieczeństwa
Wiktionary
rzecz. przytulanka ż., przytulisko n., przytulność ż., przytułek mrz., przytulanie n.
czas. przytulać, przytulić, tulić
przysł. przytulnie
Wiktionary
(1.1) komfortowy, miły, przyjemny, swojski, wygodny, zaciszny
Wiktionary
tupnąć do taktu; przytupnąć
SJP.pl
tupnąć do taktu; przytupnąć
SJP.pl
tupnąć do taktu; przytupać
SJP.pl
tupnąć do taktu; przytupać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytupywać.
Wiktionary
rzecz. przytupnięcie n., przytup m., tuptuś mzw.
czas. przytupywać ndk., przytupnąć dk.
Wiktionary
czasownik
(1.1) poznań. przynieść, przytargać coś
Wiktionary
rzecz. przyturanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyturać.
Wiktionary
czas. przyturać dk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zakład opieki dla sierot, starców lub chorych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) placówka schronienia i opieki dla bezdomnych, pokrzywdzonych lub ubogich
(1.2) miejsce schronienia
Wiktionary
(1.1) Niekiedy panowie nadawali wolność starym chłopom, żeby pozbyć się kłopotu i odpowiedzialności: usuwali ich z gospodarstwa, wyrzucali na żebry albo przekazywali do przytułku, nazywanego szpitalem.
Wiktionary
rzecz. przytulanie n., przytulanka ż., przytulenie n., przytulisko n., przytulność ż.
czas. przytulać, przytulić
przym. przytulny
przysł. przytulnie
Wiktionary
(1.1) dom opieki, schronisko, zakład opieki
(1.2) azyl, dach nad głową, mieszkanie, przytulisko, schronienie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilkunastu miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. przytwierdzić)
(1.1) przyłączać mocno coś do czegoś
(1.2) przyznawać słuszność
Wiktionary
rzecz. przytwierdzanie n., przytwierdzenie n.
Wiktionary
(1.1) przymocowywać
(1.2) przyświadczać, przytakiwać, zgadzać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytwierdzać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtfʲjɛrˈd͡zãɲɛ, AS: pšytfʹi ̯erʒãńe
Wiktionary
czas. przytwierdzić dk., przytwierdzać ndk.
rzecz. przytwierdzenie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przytwierdzić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨtfʲjɛrˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pšytfʹi ̯erʒẽńe
Wiktionary
czas. przytwierdzić dk., przytwierdzać ndk.
rzecz. przytwierdzanie n.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przytwierdzać)
(1.1) mocno przyczepić
(1.2) przyznać słuszność
Wiktionary
rzecz. przytwierdzenie n., przytwierdzanie n.
Wiktionary
(1.1) przymocować, zamocować
(1.2) przytaknąć, zgodzić się
Wiktionary
przybrać na wadze, stać się tęższym
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. tyć)
(1.1) dokonany od|tyć.
Wiktionary
(1.1) Usiąść na rynku w Pietrasanta, zamówić gorącą czekoladę, gęstą, oleistą. Wolfgang mówi po każdym moim powrocie z Włoch, że przytyłem – "rozjadłeś się".
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨtɨt͡ɕ, AS: pšytyć
Wiktionary
rzecz. tycie n., otyłość ż.
Wiktionary
mieszkaniec Przytyku (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Przytyku (miasta w Polsce)
SJP.pl
docinek, przycinek, złośliwa aluzja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) złośliwa uwaga lub aluzja
Wiktionary
Przytyk (jidysz: פשיטיק) – miasto w Polsce, położone w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Przytyk. Leży nad rzeką Radomką w odległości 17 km od Radomia.
Uzyskał lokację miejską około 1488 roku. Jako prywatne miasto szlacheckie, położony był w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego. Został pozbawiony praw miejskich 13 stycznia 1870 i włączony do gminy Podgajek w powiecie radomskim, którą przekształcono w gminę Przytyk. W latach 1870–1954 siedziba wiejskiej gminy Przytyk, 1954–1972 gromady Przytyk, a od 1973 reaktywowanej gminy Przytyk. W latach 1975–1998 należał administracyjnie do województwa radomskiego. 1 stycznia 2024 odzyskał status miasta.
Wikipedia
(1.1) Oświadczyłam, że o ich uprzejmości i prostackich przytykach porozmawiam przy najbliższej okazji z patronem.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨtɨk, AS: pšytyk
Wiktionary
zbliżać coś do czegoś aż do zetknięcia
SJP.pl
rzadko: przymocowywać, przylepiać tynkiem
SJP.pl
taki, który przytył
SJP.pl
rzadko: przybierać na wadze; tyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przytłoczyć)
(1.1) przyciskać, przygniatać, przyduszać, przywalać
(1.2) przen. przygnębiać, uciskać, obciążać, obarczać
Wiktionary
(1.1) Kryjąca jej głowę i ramiona chustka wełniana ciężyła jej przykro i przytłaczała ku ziemi.
Wiktionary
czas. przytłoczyć
przym. przytłaczający
przysł. przytłaczająco
rzecz. przytłoczenie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) nadmiernie duży, masywny; też bardzo duży liczebnie
(1.2) wywołujący przygnębienie
Wiktionary
czas. przytłaczać
Wiktionary
(1.1) druzgocący, miażdżący, przygniatający
Wiktionary
potocznie: przygnieść, przydusić
SJP.pl
potocznie: przygniatać, przyduszać
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przytłukiwać)
(1.1) przygnieść, mocno uderzająć czymś
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)
(2.1) pot. mocno uderzyć
czasownik zwrotny dokonany przytłuc się (ndk. brak)
(3.1) pot. dotrzeć na miejsce po powolnej lub niewygodnej podróży
Wiktionary
(1.1) Jan przyglądał się pracy ojca, pomagał i mimo że nieraz przytłukł sobie palec, poparzył, ale się nie zraził, odziedziczył zakład.
Wiktionary
rzecz. tłuczek m., tłuk m.
czas. tłuc ndk., dotłuc dk., otłuc dk., otłukać ndk., otłukiwać ndk., przytłukiwać ndk., roztłuc dk., roztłukiwać ndk., stłuc dk., utłuc dk., utłukać ndk., utłukiwać ndk., wytłuc dk., wytłukać ndk., wytłukiwać ndk., zatłuc dk.
Wiktionary
(2.1) przywalić; wulg. przyjebać, przypieprzyć
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy uczelni
Wiktionary
(1.1) Jeszcze w letnim semestrze, na kilka tygodni przed oddaniem pracy, jego laptop po prostu wyparował z przyuczelnianej stołówki lubelskiego uniwersytetu.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨwut͡ʃɛlʲˈɲãnɨ, AS: pšyu̯učelʹńãny
Wiktionary
rzecz. uczelnia ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy ulicy
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨwuˈlʲit͡ʃnɨ, AS: pšyu̯ulʹičny
Wiktionary
rzecz. ulica ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy uniwersytecie
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨwũɲivɛrsɨˈtɛt͡sʲci, AS: pšyu̯ũńiversytecʹḱi
Wiktionary
przym. uniwersytecki
Wiktionary
Ślinianka przyuszna, przyusznica (łac. glandula parotidea) – gruczoł zaopatrujący jamę ustną w ślinę.
Ślinianka przyuszna znajduje się w dole zażuchwowym, który wypełnia wraz ze ślinianką żuchwową (podżuchwową u człowieka).
Wikipedia
potocznie: zauważać, zwracać na kogoś lub na coś uwagę
SJP.pl
potocznie: zauważyć, zwrócić na kogoś lub na coś uwagę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywalić.
Wiktionary
cecha charakterystyczna dla kogoś, raczej pejoratywna, słabostka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wada, negatywna cecha charakteru
Wiktionary
Wada (stgr. κακία – kakia, łac. vitium), przywara, występek – negatywna cecha charakteru, stała dyspozycja człowieka ku czynom moralnie złym; przeciwieństwo cnoty.
Wikipedia
przywarka japońska - ozdobne pnącze spokrewnione z hortensją
SJP.pl
taki, który przywarł
SJP.pl
nieco za wąski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy wale
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvaˈwɔvɨ, AS: pšyvau̯ovy
Wiktionary
rzecz. wał mrz./mzw.
Wiktionary
wyrównywać, przypłaszczać wałem uprawianą ziemię
SJP.pl
założyć szatę, ubranie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wędrując, dotrzeć dokądś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przywędrowywać)
(1.1) dotrzeć gdzieś, wędrując
(1.2) przen. o zjawisku, idei zacząć być dostrzegalnym w nowym miejscu
Wiktionary
(1.1) Prawdopodobnie zwierzęta przywędrowały rzeczką z sąsiedniego jeziora.
(1.2) Słowo to musiało przywędrować nad Wisłę z wojskami Napoleona.
Wiktionary
rzecz. przywędrowanie n.
czas. przywędrowywać ndk., wędrować ndk.
Wiktionary
(1.1) zawędrować
(1.2) dotrzeć
Wiktionary
wędrując, docierać dokądś
SJP.pl
w dawnym prawie polskim: część wiana będąca darem męża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. w Polsce: dobrowolny zapis, dar dla żony od męża po ślubie
Wiktionary
Wiano – zabezpieczenie posagu przez męża i odwzajemnienie za niego. Celem wiana było majątkowe zabezpieczenie żony-szlachcianki na wypadek śmierci męża. Składało się z dwóch równych części: oprawy posagu (części wiana zabezpieczającej posag) i przywianku (równego co do wartości posagowi wnoszonemu przez żonę). Zwykle wiano wynosiło podwójną wysokość posagu i zapisywano je specjalnym listem wiennym.
Wikipedia
(1.1) Wszystko więc co żona w dom męża wnosiła, było posagiem czyli wianem, a co mąż żonie zapisywał było przywiankiem, w połączeniu zaś była to oprawa.
Wiktionary
przym. przywiankowy
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przywiązywać)
(1.1) dokonany od|przywiązywać.
czasownik zwrotny dokonany przywiązać się (ndk. przywiązywać się)
(2.1) dokonany od|przywiązywać się.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvʲjɔ̃w̃zat͡ɕ, AS: pšyvʹi ̯õũ̯zać
Wiktionary
czas. wiązać
rzecz. przywiązanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywiązać.
(1.2) oddanie, uczucie, sentyment, skłonność, więź
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ, AS: pšyvʹi ̯õũ̯zãńe
Wiktionary
czas. przywiązać dk., przywiązywać ndk.
Wiktionary
dawny stopień wyższy od przymiotnika: przywiązany; bardziej przywiązany
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przywiązać)
(1.1) przytwierdzać do czegoś sznurem, liną
(1.2) wzbudzać coraz większą sympatię u kogoś
czasownik zwrotny niedokonany przywiązywać się (dk. przywiązać się)
(2.1) przytwierdzać się do czegoś sznurem, liną
(2.2) coraz milej oceniać czyjeś towarzystwo
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvʲjɔ̃w̃ˈzɨvat͡ɕ, AS: pšyvʹi ̯õũ̯zyvać
Wiktionary
rzecz. przywiązanie n.
Wiktionary
(2.2) przyzwyczajać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywiązywać.
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
Inne:
Wikipedia
przywidzieć się - ukazać się zwodniczo czyimś oczom; uroić się, zwidzieć się
SJP.pl
przywidzieć się - ukazać się zwodniczo czyimś oczom; uroić się, zwidzieć się
SJP.pl
przymiotnik od: Przywidz
SJP.pl
Przywidzki – kaszubski herb szlachecki, odmiana herbu Leliwa.
Wikipedia
Wikipedia
ułamek przywiedlny - ułamek, którego licznik i mianownik mają wspólny dzielnik większy niż jeden; ułamek skracalny
SJP.pl
nieco zwiędły
SJP.pl
taki, do którego coś przywiera
SJP.pl
potocznie: wiercąc, mocować
SJP.pl
potocznie: wiercąc, przymocować
SJP.pl
doprowadzić kogoś do jakiegoś miejsca lub stanu
SJP.pl
zawiesić przy czymś
SJP.pl
zawieszać przy czymś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedmiot lub element o charakterze informacyjnym przywieszony do czegoś albo kogoś
(1.2) filatel. arkusik przylegający do znaczka pocztowego bez wydrukowanego waloru pieniężnego;
(1.3) jubil. zob. wisiorek.
Wiktionary
Przywieszka – pole przylegające do znaczka pocztowego mające co najmniej jeden bok równy bokowi tego znaczka.
Przywieszka jest zazwyczaj oddzielona od znaczka perforacją – jest niezadrukowana lub zawiera napisy, ilustracje firmowe, reklamy i hasła pocztowe.
W Polsce przywieszka została zastosowana po raz pierwszy w 1928 przy wydaniu bloku z okazji wystawy filatelistycznej w Warszawie.
Wikipedia
(1.2) Poczta wydała okolicznościowy znaczek z przywieszką.
Wiktionary
czas. przywieszać ndk.
Wiktionary
(1.3) zawieszka
Wiktionary
o wietrze: wiejąc, napędzać coś gdzieś
SJP.pl
wioząc, dostarczyć gdzieś coś lub kogoś
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przywozić)
(1.1) przy pomocy pojazdu lub narzędzia na kołach (ewentualnie kółkach) dostarczyć coś lub umożliwić komuś przybycie w dane miejsce
Wiktionary
(1.1) Narzeczony przywiózł Luśce ukulele.
(1.1) Dziadek Dorian przywiózł ze sobą wnuczęta.
(1.1) Co mi przywieziecie z zagranicy?
(1.1) Przywiózł cegły na taczce.
Wiktionary
rzecz. przywiezienie n., wiezienie n., przywóz mrz., przywózka ż.
czas. przywozić ndk., wieźć ndk., wozić ndk.
przym. przywozowy
Wiktionary
(1.1) dostarczyć, dowieźć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywieźć.
Wiktionary
czas. przywieźć
przym. przywozowy
rzecz. przywóz mrz., przywózka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy więzieniu
Wiktionary
(1.1) Zakład Karny z Raciborza bierze udział w programie ekologicznej fundacji Silesia z Katowic. — Pozyskaliśmy 1500 zł na sadzonki. Pieniędzy starczy na wstępny etap odnowy przywięziennego parku – informuje Aleksandra Szlachetko z Działu Kwatermistrzowskiego placówkaacówki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvʲjɛ̃w̃ˈʑɛ̃nːɨ, AS: pšyvʹi ̯ẽũ̯źẽ•ny
Wiktionary
rzecz. więzienie n., uwięzienie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. szczególne uprawnienie, prawo korzystania ze szczególnych względów w jakimś zakresie;
(1.2) praw. prawo, na podstawie którego dany wierzyciel może przed innymi wierzycielami żądać zwrotu swoich należności z przedmiotów majątkowych dłużnika
Wiktionary
Przywilej, łac. privilegium – prawo (dokument) lub ugoda w prawie nadane przez monarchę określonej grupie społecznej (stanowi) obowiązujące na danej ziemi lub w całym kraju (przywilej generalny). Przywileje najczęściej miały formę zrzeczenia się przez monarchę pewnych swoich kompetencji na rzecz wymienionych adresatów przywileju.
Wikipedia
(1.1) Nasi libreciści w ostatnich czasach otrzymali specjalny przywilej znęcania się nad Mickiewiczem i Słowackim.
(1.1) Główną, największą szkodę wyrządza pewien przywilej Gdańska, który poprostu zupełnie utrącił cały nasz przemysł rybny.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvʲilɛj, AS: pšyvʹilei ̯
Wiktionary
rzecz. uprzywilejowanie n., uprzywilejowany mos.
czas. uprzywilejować dk., uprzywilejowywać ndk.
przym. uprzywilejowany
Wiktionary
(1.1) prerogatywa, prawo
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. witać)
(1.1) dokonany od|witać.
czasownik zwrotny dokonany przywitać się (ndk. witać się)
(2.1) dokonany od|witać się.
Wiktionary
(1.1) Rano przywitało ją słońce, prześwitujące zza brudnych, poszarpanych chmur.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvʲitat͡ɕ, AS: pšyvʹitać
Wiktionary
rzecz. przywitanie n., witacz mrz., witaczka ż.
wykrz. witam
czas. witać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywitać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvʲiˈtãɲɛ, AS: pšyvʹitãńe
Wiktionary
czas. przywitać
rzecz. witacz mrz., witaczka ż.
wykrz. witam
Wiktionary
Przywitowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Skrwilno.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. o drzwiach domykać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywlekać.
Wiktionary
rzecz. przywleczenie n.
czas. przywlekać ndk., przywlec dk.
Wiktionary
osoba przewodząca innym; dowódca; wódz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która przewodzi innym dzięki swojemu autorytetowi lub posiadanej władzy
Wiktionary
Przywódca, lider – szczególny rodzaj kierownika, który ma bezpośredni związek z zachowaniami organizacyjnymi. Przywódca to osoba mająca duży wpływ na podwładnych, którzy wykonują polecenia pożądane przez szefa ze względu na więzi, jakie ich łączą. Przywództwo charakteryzuje się wyjątkowymi cechami osoby, której inni skłonni są zaufać i podporządkować się dobrowolnie. Taka osoba cieszy się w wybranej grupie społecznej autorytetem, władzą, która jest akceptowana. Według Stanisława Miki przywództwo postrzegane jest jako pewna zdolność, umiejętność lub cecha zjednywania sobie zwolenników, wywierania wpływu, a także tworzenia wizji rozwoju i pobudzania ludzi do działania.
Wikipedia
(1.1) Przywódcą strajku nie został lider związku zawodowego, lecz pracownik obdarzony największym zaufaniem wśród załogi zakładu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvutt͡sa, AS: pšyvutca
Wiktionary
rzecz. przywództwo n.
:: fż. przywódczyni ż.
przym. przywódczy
Wiktionary
(1.1) lider / leader, przewodnik, wodzirej; książk. protagonista, trybun; przest. wodziciel
Wiktionary
kobieta przewodząca czemuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która przewodzi komuś lub czemuś
Wiktionary
rzecz. przywództwo n.
:: fm. przywódca m.
przym. przywódczy
Wiktionary
(1.1) liderka
Wiktionary
mięsień przywodzący
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. mięsień przywodzący kończynę do osi ciała
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. przywódca
Wiktionary
Wikipedia
(1.1)
rzecz. przywodzenie n., przywiedzenie n.
czas. przywodzić ndk., przywieść dk.
(2.1)
rzecz. przywódca m., przywództwo n.
czas. przewodzić ndk.
Wiktionary
(1.1) adduktor
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przewodzenie kimś lub czymś
(1.2) grupa przewodząca kimś lub czymś
Wiktionary
Przywództwo (ang. leadership) – wykonywanie władzy, wywieranie wpływu na grupę społeczną; funkcjonowanie w roli przywódcy.
Wikipedia
rzecz. przywódca m., przywódczyni ż.
przym. przywódczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dostarczenie czegoś w określone miejsce
(1.2) dostarczenie towarów z innego kraju
Wiktionary
Przywóz – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wierzchlas.
Wieś letniskowa nad Wartą, położona 12 km w kierunku pd.-wsch. od Wielunia. Wieś podstawowa (ponad 72 zagrody) rozczłonkowana na: Przywóz Górny w sąsiedztwie cmentarza w Mierzycach, Przywóz Dolny na lewym brzegu Warty i przysiółek Ogroble na prawym brzegu rzeki. Poza tym: Wieszagi, Nad Tartakiem i Drabki. W 1458 r. stanowiła własność Wiktora z Mierzyc.
Wikipedia
(1.2) Ustawa przewidywała obniżenie należności za przywóz pszenicy, co w konsekwencji doprowadziło do obniżki cen żywności.
Wiktionary
rzecz. przywiezienie n., przywożenie n., przywózka ż.
czas. przywieźć dk., przywozić ndk.
przym. przywozowy
Wiktionary
(1.1) dostawa, przywózka
(1.2) import, wwóz
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przywieźć)
(1.1) wioząc, dostarczać jakąś, rzecz lub kogoś do jakiegoś miejsca
(1.2) przyjeżdżając gdzieś, przekazywać wieść
Wiktionary
rzecz. przywożenie n., przywóz mrz., przywózka ż.
czas. przywieźć dk.
przym. przywozowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. dostarczenie na miejsce
Wiktionary
(1.1) Ile wam policzyli za przywózkę węgla?
Wiktionary
rzecz. przywiezienie n., przywożenie n., przywóz mrz.
czas. przywieźć dk., przywozić ndk.
przym. przywozowy
Wiktionary
(1.1) dostarczenie, dostawa, przywiezienie, zwiezienie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przywozem, dotyczący przywozu
Wiktionary
(1.1) Chroniąc kraj od konkurencji wyrobów pochodzących z krajów niemieckich, wprowadził protekcyjne cła przywozowe na granicy z Prusami.
Wiktionary
rzecz. przywiezienie n., przywożenie n., przywóz mrz., przywózka ż.
czas. przywieźć dk., przywozić ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przywoływać)
(1.1) dokonany od|przywoływać.
Wiktionary
(1.1) - Jeszcze dwa poprosimy! - złośliwie przywołał kelnerkę Rubin.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvɔwat͡ɕ, AS: pšyvou̯ać
Wiktionary
czas. wołać, przywoływać
rzecz. przywołanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywołać.
Wiktionary
czas. wołać, przywołać dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) wołać kogoś powodując jego przyjście, zwracać się do kogoś
(1.2) przen. wspominać coś, powracać do czegoś w pamięci
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvɔˈwɨvat͡ɕ, AS: pšyvou̯yvać
Wiktionary
czas. wołać, przywołać
rzecz. przywoływanie n.
Wiktionary
(1.1) wezwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywoływać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvɔwɨˈvãɲɛ, AS: pšyvou̯yvãńe
Wiktionary
czas. przywoływać
Wiktionary
zwierzę o ciele silnie spłaszczonym, nieczłonowanym, zaopatrzonym w przyssawki, pasożyt wewnętrzny lub zewnętrzny kręgowców lądowych i wodnych, np. motylica wątrobowa
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. przywrócić)
(1.1) doprowadzać do pierwotnego czy poprzedniego stanu lub wprowadzać na nowo
Wiktionary
czas. przywrócić, wracać
rzecz. przywracanie n., przywrócenie n.
Wiktionary
(1.1) odnawiać, odtwarzać, ponawiać, poprawiać, restytuować, wskrzeszać, wznawiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywrócić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨvruˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: pšyvrucẽńe
Wiktionary
czas. przywrócić dk., przywracać ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. przywracać)
(1.1) dokonany od|przywracać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvrut͡ɕit͡ɕ, AS: pšyvrućić
Wiktionary
rzecz. przywrócenie n.
czas. przywracać
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny różowatych; nawrotnik, gwiazdosz
SJP.pl
Wikipedia
zwierzę o ciele silnie spłaszczonym, nieczłonowanym, zaopatrzonym w przyssawki, pasożyt wewnętrzny lub zewnętrzny kręgowców lądowych i wodnych, np. motylica wątrobowa
SJP.pl
Przywry (Trematoda) – gromada pasożytniczych płazińców, obejmująca ponad 6000 gatunków. Z reguły są to organizmy hermafrodytyczne, choć znanych jest kilka gatunków rozdzielnopłciowych.
Obecność przywr w drogach żółciowych, jelicie grubym lub pęcherzu moczowym jest znaczącą przyczyną zachorowań na nowotwory tych narządów.
Wikipedia
przylgnąć wskutek wrzenia
SJP.pl
Wikipedia
Układ przywspółczulny, układ parasympatyczny (łac. systema parasympathicum), in. układ cholinergiczny – podukład autonomicznego układu nerwowego odpowiedzialny za odpoczynek organizmu i poprawę trawienia. W uproszczeniu można powiedzieć, że działa on antagonistycznie (odwrotnie) do układu współczulnego. Włókna nerwowe układu przywspółczulnego wychodzą z pnia mózgu. Większość z nich przebiega wspólnie z nerwem błędnym, dochodząc do płuc, serca, żołądka, jelit, wątroby itp. W układzie tym, podobnie jak w układzie współczulnym, występują zwoje, leżące w pobliżu unerwianych narządów lub w samych narządach oraz sploty (np. splot sercowy, płucny), natomiast w przeciwieństwie do niego układ przywspółczulny nie reaguje jako całość, lecz aktywizuje tylko te funkcje, które są niezbędne w danym czasie.
Wikipedia
dawniej:
1. przyświadczać, przytakiwać, potakiwać;
2. wtórować, akompaniować
SJP.pl
przywtarzać; przestarzale:
1. potakiwać, przytakiwać;
2. akompaniować, wtórować
SJP.pl
dawniej: przyświadczyć, przytaknąć, potaknąć
SJP.pl
przyzwyczaić się
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przywykać)
(1.1) dokonany od|przywykać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈvɨknɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pšyvyknõńć
Wiktionary
czas. zwyknąć
Wiktionary
dawniej: przyzwyczajenie, nawyk
SJP.pl
taki, który przywykł; przyzwyczajony, nawykły
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przywłaszczyć)
(1.1) zabierać bezprawnie cudzą własność lub przyznawać sobie prawo do czegoś
Wiktionary
rzecz. przywłaszczanie n., przywłaszczenie n., przywłaszczyciel m., przywłaszczycielka ż.
czas. przywłaszczyć
Wiktionary
(1.1) zawłaszczać, zagarniać, kraść, uzurpować
Wiktionary
książkowo: bezprawnie zabrać coś cudzego; ukraść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przywłaszczyć.
Wiktionary
Przywłaszczenie – występek polegający na włączeniu cudzej rzeczy ruchomej lub cudzego prawa majątkowego do swojego majątku. Przywłaszczona rzecz musi wcześniej znajdować się w legalnym posiadaniu sprawcy, chociażby wskutek jej znalezienia. Sprawca, który przywłaszcza sobie rzecz, postępuje z nią tak, jakby był jej właścicielem. Przywłaszczyć można również prawo majątkowe, ale tylko takie, które sprawca mógł uprzednio legalnie wykonywać lub z niego korzystać, np. na podstawie zezwolenia udzielonego mu przez osobę uprawnioną. Przywłaszczenie prawa sprowadza się do tego, że sprawca zaczyna wykonywać prawo tak, jakby sam był osobą uprawnioną, czyniąc to dla siebie z pominięciem osób, którym to prawo przynależy.
Wikipedia
(1.1) Tego samego dnia świętochłowiczanin usłyszał zarzuty posiadania substancji niedozwolonych oraz przywłaszczenia dokumentów.
Wiktionary
rzecz. przywłaszczanie n.
czas. przywłaszczyć dk., przywłaszczać ndk.
Wiktionary
książkowo: bezprawnie zabrać coś cudzego; ukraść
SJP.pl
czasownik
(1.1) włączyć cudzą własność do swojego majątku.
Wiktionary
(1.1) Pracownik banku miał przywłaszczyć ponad 500 (= pięćset) tysięcy złotych.
Wiktionary
IPA: pʃɨvˈwaʃt͡ʃɨt͡ɕ, AS: pšyvu̯aščyć
Wiktionary
rzecz. właściciel mos., przywłaszczyciel, przywłaszczycielka, przywłaszczenie
czas. przywłaszczać
Wiktionary
(1.1) sprzeniewierzyć, uznać za własne, zdefraudować
Wiktionary
osoba, która przywłaszczyła coś sobie nieprawnie; zaborca
SJP.pl
kobieta, która przywłaszczyła coś sobie nieprawnie
SJP.pl
znajdujący się przy nasadzie włosów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy zakładzie
Wiktionary
(1.1) Tutaj też znajdowała się szkoła przyzakładowa, apteka i siedziba Puszki Brackiej, która prowadziła działalność socjalną na rzecz pracowników.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzakwaˈdɔvɨ, AS: pšyzaku̯adovy
Wiktionary
rzecz. zakład m.
przym. zakładowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się, działający lub odbywający się przy zamku
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzãmˈkɔvɨ, AS: pšyzãmkovy
Wiktionary
rzecz. zamek m., podzamcze n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gwara. zob. karnawał.
Wiktionary
rzecz. zapusty
Wiktionary
(1.1) karnawał, mięsopust
Wiktionary
ława z ziemi usypana pod ścianą chaty wiejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. hist. wał ziemny usypany dookoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, niekiedy kryty deskami
Wiktionary
przym. przyzbowy
Wiktionary
(1.1) przyźba
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z przyzbą, dotyczący przyzby
Wiktionary
rzecz. przyzba ż.
Wiktionary
rzadko: przystroić, przybrać ozdobami
SJP.pl
choroba przyzębia, prowadząca do stopniowego rozchwiania i wypadania zębów; paradontoza; paradentoza; parodontoza (uwaga: ta forma uważana często za niepoprawną)
SJP.pl
Zapalenie przyzębia (łac. periodontitis), potocznie nazywane parodontozą lub paradentozą – choroba infekcyjna tkanek przyzębia, prowadząca w skrajnych przypadkach do rozchwiania i utraty zębów. W polskiej systematyce jedna z chorób przyzębia (periodontopatii).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. zespół tkanek otaczających i unieruchamiających ząb oraz mających za zadanie jego ochronę przed wnikaniem zakażenia z zainfekowanego kanału korzeniowego lub kieszonki dziąsłowej;
Wiktionary
Przyzębie, aparat zawieszeniowy zęba (łac. parodontium, peridontium) – zespół tkanek otaczających i utrzymujących ząb w zębodole oraz mających za zadanie jego ochronę przed wnikaniem zakażenia z zainfekowanego kanału korzeniowego lub kieszonki dziąsłowej. Dziedzina medycyny zajmująca się chorobami przyzębia to periodontologia.
Na przyzębie składają się dziąsła, ozębna, cement korzeniowy i kość wyrostka zębodołowego.
Wikipedia
(1.1) W wyniku chorób przyzębia dochodzi m.in. do rozchwiania i utraty zębów.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈzɛ̃mbʲjɛ, AS: pšyzẽmbʹi ̯e
Wiktionary
rzecz. ząb mrz.
przym. przyzębny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący przyzębia, związany z przyzębiem
Wiktionary
rzecz. przyzębie n.
Wiktionary
1. przypiec, przypalić;
2. przypalić chorą tkankę specjalnym przyrządem lub środkiem chemicznym w celu jej zniszczenia
SJP.pl
przypalać chorą tkankę; kauteryzować
SJP.pl
Przyżeganie, kauteryzacja (z gr. kautērion, żelazo do piętnowania) – zabieg leczniczy polegający na termicznym lub chemicznym koagulowaniu zmienionej patologicznie lub krwawiącej tkanki.
Najczęściej zabieg wykonuje się na powierzchni skóry lub błony śluzowej, a także dla przyspieszenia gojenia ziarninujących ran, w celu zamknięcia krwawiących naczyń krwionośnych w linii cięcia operacyjnego, zniszczenia zbędnej tkanki (brodawek, narośli, nadżerki szyjki macicy).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyżeglować.
Wiktionary
rzecz. nieprzyżeglowanie n., żagiel mrz., żagielek mrz., żeglarstwo n.
czas. przyżeglować dk.
przym. żeglowny, żeglugowy
Wiktionary
taki, który się przyżenił
SJP.pl
część budynku znajdująca się przy ziemi; przyziemie, parter
SJP.pl
część budynku znajdująca się przy ziemi; przyziemie, parter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pomieszczenie poniżej poziomu gruntu
Wiktionary
rzecz. Ziemianka ż., ziemianka ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przyziemnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: przyziemny; bardziej przyziemny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący zwykłych spraw, codziennych potrzeb
(1.2) będący przy powierzchni ziemi
Wiktionary
rzecz. Ziemianka ż., ziemianka ż., ziemia ż., przyziemność ż.
przysł. przyziemnie
przym. ziemny, ziemski
Wiktionary
(1.1) powszedni, prozaiczny
(1.2) przygruntowy
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przysłówka: przyzimno
SJP.pl
rzadko: trochę zimny, zimnawy
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyznawać)
(1.1) przydzielić coś komuś
(1.2) zgodzić się z kimś w sprawie czegoś, uznać coś za słuszne
czasownik zwrotny przyznać się
(2.1) potwierdzić jakiś fakt o samym sobie
Wiktionary
(1.1) Po rozwodzie sąd przyznał dziecko matce.
(1.2) Jak sama kiedyś przyznała, jest „niewolnicą swojego wyglądu”, która całe życie się odchudza.
(2.1) Sąd w uzasadnieniu stwierdził, że oskarżony de facto przyznał się do winy.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɨznat͡ɕ, AS: pšyznać
Wiktionary
rzecz. przyznanie n., przyznawanie n., znawstwo n.
czas. przyznawać ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyznać.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈznãɲɛ, AS: pšyznãńe
Wiktionary
czas. przyznać dk., przyznawać ndk.
rzecz. znawstwo n., przyznawanie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyznać)
(1.1) przydzielać coś komuś, dawać
(1.2) uznawać czyjąś przewagę, wyższość itp.
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyznać)
(2.1) zgadzać się z kimś w sprawie czegoś, uznawać coś za słuszne
czasownik zwrotny przyznawać się
(3.1) potwierdzać jakiś fakt odnośnie siebie samego
Wiktionary
(1.1) Jury nie przyznawało w tym roku wyróżnień.
(1.2) Dlaczego jury przyznaje pierwszeństwo kobietom?
(1.2) Przyznaję ci rację.
(2.1) Przyznaję, masz rację.
(3.1) Czy oskarżony przyznaje się do winy?
Wiktionary
IPA: pʃɨzˈnavat͡ɕ, AS: pšyznavać
Wiktionary
rzecz. przyznawanie n., przyznanie n., znawstwo n.
czas. uznawać, przyznać dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyznawać.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨznaˈvãɲɛ, AS: pšyznavãńe
Wiktionary
czas. przyznawać ndk., przyznać dk.
rzecz. znawstwo n., przyznanie
Wiktionary
dawniej: zatrzymać się na pewien czas, zostać w tyle
SJP.pl
przestarzale: idąc powoli, zostawać w tyle, nie nadążać
SJP.pl
lekko zabarwiać na żółto
SJP.pl
lekko zabarwić na żółto
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyzwolić)
(1.1) okazywać zgodę na coś
Wiktionary
rzecz. przyzwalanie n., przyzwolenie n.
Wiktionary
pozwalający na swobodę w postępowaniu i zachowaniu; permisywny, pobłażliwy, tolerancyjny
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób przyzwoity
Wiktionary
(1.1) Mąż Hanki przy rozwodzie zachował się przyzwoicie i sam zaproponował, że zostawi jej auto, żeby mogła dzieci wygodnie do szkoły wozić.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzvɔˈjit͡ɕɛ, AS: pšyzvoi ̯iće
Wiktionary
przym. przyzwoity, nieprzyzwoity
rzecz. przyzwoitość, przyzwoitka
Wiktionary
(1.1) porządnie, uczciwie; gw-pl|Śląsk Cieszyński|słósznie.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: przyzwoicie
SJP.pl
1. dawniej: starsza osoba towarzysząca młodej kobiecie dla przyzwoitości; dyskretka;
2. osoba towarzysząca zakochanym, w celu zakłócenia ich intymności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. starsza osoba towarzysząca młodej kobiecie dla przyzwoitości, pilnująca przestrzegania norm moralnych
(1.2) pot. żart. osoba zakłócająca intymność zakochanym
Wiktionary
Przyzwoitka – osoba zakłócająca intymność zakochanym. W XIX wieku starsza osoba towarzysząca młodej kobiecie dla przyzwoitości pilnująca przestrzegania norm moralnych. Rolę przyzwoitki pełniły zazwyczaj starsze zamężne kobiety, rzadziej stare panny.
Wikipedia
(1.2) Wszędzie za nimi łazisz, przestań być ich przyzwoitką.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzvɔˈjitka, AS: pšyzvoi ̯itka
Wiktionary
rzecz. przyzwoitość ż.
przym. przyzwoity
przysł. przyzwoicie
Wiktionary
(1.2) piąte koło u wozu
Wiktionary
postawa zgodna z obowiązującymi zasadami etycznymi i moralnymi; porządność, uczciwość, solidność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przestrzeganie dobrych obyczajów i norm etycznych
Wiktionary
rzecz. przyzwoitka ż.
przym. przyzwoity
przysł. przyzwoicie
Wiktionary
(1.1) obyczajność, moralność, skromność, uczciwość
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: przyzwoity; bardziej przyzwoity
SJP.pl
1. postępujący zgodnie z obowiązującymi zasadami etycznymi i moralnymi; porządny, uczciwy, solidny;
2. świadczący o takim postępowaniu, np. przyzwoite zachowanie;
3. spełniający wymogi, taki jak należy; odpowiedni, właściwy, zadowalający
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dość dobry, wystarczająco dobry, spełniający oczekiwania
(1.2) porządny, dobrze się prowadzący, zachowujący się dobrze, porządnie, właściwie
(1.3) właściwy, stosowny
Wiktionary
(1.1) Naprawdę masz śliczną trójkątną buzię ze spiczastym noskiem i rzeczywiście trochę przypominasz zaaferowaną myszkę. Cudowną myszkę, z ciekawymi świata ślepkami. Poza tym masz oryginalne, rudawe włosy i zupełnie przyzwoite, wcale nie mysie nóżki.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzvɔˈjitɨ, AS: pšyzvoi ̯ity
Wiktionary
rzecz. przyzwoitka ż., przyzwoitość ż.
przysł. przyzwoicie
przym. nieprzyzwoity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pozwolenie, zgoda na coś
Wiktionary
(1.1) Jeśli będziesz chciała rzucić tę pracę, to masz moje przyzwolenie.
(1.1) Żona jest na mnie zła, że straciliśmy nasze oszczędności, a przecież inwestowałem za jej przyzwoleniem.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzvɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: pšyzvolẽńe
Wiktionary
czas. ndk. przyzwalać, dk. przyzwolić
rzecz. przyzwalanie n.
Wiktionary
(1.1) aprobata, zgoda
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przyzwalać)
(1.1) dokonany od|przyzwalać.
Wiktionary
IPA: pʃɨzˈvɔlʲit͡ɕ, AS: pšyzvolʹić
Wiktionary
rzecz. przyzwolenie n.
Wiktionary
wprowadzić nawyk, rutynę
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyzwyczajać)
(1.1) dokonany od|przyzwyczajać.
czasownik zwrotny dokonany przyzwyczaić się (ndk. przyzwyczajać się)
(2.1) dokonany od|przyzwyczajać się.
Wiktionary
IPA: ˌpʃɨzvɨˈt͡ʃajit͡ɕ, AS: pšyzvyčai ̯ić
Wiktionary
czas. zwyknąć
rzecz. zwyczaj
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyzwyczaić)
(1.1) stopniowo powodować przyjmowanie czegoś za zwykłe, a nawet potrzebne; uczyć z czasem traktowania kogoś normalnie albo wywoływać potrzebę obecności tej osoby; kształtować nawyki
czasownik zwrotny niedokonany przyzwyczajać się (dk. przyzwyczaić się)
(2.1) zaczynać traktować jako zwyczajne, a nawet potrzebne; nabierać przyzwyczajenia
Wiktionary
czas. zwyknąć
Wiktionary
(1.1) oswajać, przystosowywać, przyuczać, wdrażać, zaprawiać
(2.1) nawykać, oswajać się, przystosowywać się, przyuczać się, przywykać, zżywać się
Wiktionary
wprowadzić nawyk, rutynę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) to do czego ktoś się przyzwyczaił
(1.2) odczasownikowy od|przyzwyczaić.
Wiktionary
(1.1) Miał kilka dziwnych przyzwyczajeń, np. pił herbatę wyłącznie zimną.
(1.2) Przyzwyczajenie się do upałów jest dla mnie bardzo trudne.
Wiktionary
rzecz. zwyczaj mrz.
Wiktionary
(1.1) nawyk, zwyczaj
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyzywać.
Wiktionary
rzecz. przyzwanie n., przyzyw m.
czas. przyzywać ndk., przyzwać dk.
przym. przyzywny, przyzywowy
Wiktionary
1. dołączać kogoś do jakiejś grupy;
2. zespalać coś z czymś w całość;
3. o atomach, jonach, cząsteczkach chemicznych: wiązać się z inną cząsteczką;
4. zespalać instalację wewnętrzną założoną w budynku, dzielnicy itp. z elementem układu ogólnego
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyłączyć)
(1.1) dodawać nową jednostkę do czegoś większego
(1.2) chem. wiązać ze sobą inny element i przez to nabierać nowych cech chemicznych
czasownik zwrotny niedokonany przyłączać się (dk. przyłączyć się)
(2.1) stawać się częścią danej grupy
(2.2) chem. łączyć się ze sobą, zmieniając się pod względem chemicznym
Wiktionary
rzecz. przyłączanie n., przyłącze n., przyłączenie n.
czas. połączyć, łączyć, przyłączyć dk.
przym. łącznikowy
Wiktionary
(1.1) doczepiać, dodawać, dołączać, przyczepiać, zespalać
(1.2) wiązać
(2.1) dołączać się, łączyć się, brać udział
(2.2) łączyć się, wiązać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) urządzenie techniczne, związane z obiektem budowlanym, zapewniające połączenie z siecią: elektryczną, wodną, gazową, kanalizacyjną itp.
Wiktionary
Przyłącze – element sieci uzbrojenia terenu lub jej część służąca do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci należącej do podmiotu przyłączanego z pozostałą częścią sieci uzbrojenia terenu.
Wikipedia
IPA: pʃɨˈwɔ̃n͇t͡ʃɛ, AS: pšyu̯õṇče
Wiktionary
rzecz. przyłączanie n., przyłączenie n.
czas. przyłączać, przyłączyć, łączyć, połączyć
przym. przyłączowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyłączyć.
Wiktionary
Addycja, przyłączenie – reakcja chemiczna polegająca na przyłączeniu jednej cząsteczki do drugiej, w wyniku czego powstaje tylko jeden produkt, bez żadnych produktów ubocznych. W chemii organicznej addycja przebiega zwykle z rozerwaniem wiązania wielokrotnego węgiel-węgiel lub węgiel-heteroatom. Istnieją jednak proste reakcje addycji, które zachodzą bez zrywania wiązań wielokrotnych, na przykład rekombinacja rodników.
Wikipedia
czas. przyłączyć dk., przyłączać ndk.
rzecz. przyłączanie n., przyłącze n.
Wiktionary
1. łączący się z czymś; przyległy;
2. dawniej: dający się przyłączyć
SJP.pl
czasownik dokonany (ndk. przyłączać)
(1.1) dołączyć kogoś do jakiejś grupy
(1.2) zespolić coś z czymś w całość
(2.2) wziąć udział w czymś, co się odbywa
(2.3) nielegalnie podłączyć się do przewodów elektrycznych, gazowych, do licznika itp.
Wiktionary
(1.1) Do chwilowych zwycięzców przyłączyli się potem zdradziecko pruscy mieszczanie, którym obcy był duch chrześcijańskiego rycerstwa, poparli w wojnie trzynastoletniej polskiego króla i oddali szmat kraju pod polskie władanie.
(1.2) W 1944 r. kraje nadbałtyckie ponownie przyłączono do ZSRR.
(1.3) Z uwagi na różne położenie dwóch grup metylowych przyłączonych do pierścienia pirydyny, możliwych jest sześć izomerów lutydyny.
(1.4) Kiedy wreszcie przyłączą nas do sieci energetycznej?
(2.2) No dalej! Przyłącz się do oporu.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈwɔ̃n͇t͡ʃɨt͡ɕ, AS: pšyu̯õṇčyć
Wiktionary
rzecz. przyłącze n., przyłączanie n., przyłączenie n., łączenie n., połączenie n., podłączenie n., podłączanie n., złączanie n., złączenie n., włączanie n., włączenie n., załączanie n., załączenie n., łączność ż., łącze nmos., złącze nmos., łącznik m., łączniczka ż., połączenie n., łączenie n., przyłącze n., złączka ż.
czas. przyłączać ndk., łączyć ndk., połączyć dk., podłączać ndk., podłączyć dk., złączać ndk., złączyć dk., włączać ndk., włączyć dk., załączać ndk., załączyć dk.
przym. przyłączowy, łącznikowy
Wiktionary
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|przistoć.
Wiktionary
potocznie:
1. uderzyć kogoś mocno; przywalić, lutnąć, łupnąć;
2. skrzywdzić słowami, ostro skrytykować; przywalić;
3. mocno i gwałtownie zetknąć się z czymś; przywalić;
4. zrobić coś bardzo energicznie
SJP.pl
potocznie:
1. uderzać kogoś mocno; lutować;
2. krzywdzić słowami, ostro krytykować;
3. mocno i gwałtownie stykać się z czymś
SJP.pl
1. łamiąc coś, nadać temu kształt;
2. potocznie: pozbawić kogoś w pewnym stopniu nadziei, chęci do działania;
3. złamać częściowo; nadłamać;
4. przyłamać się - potocznie:
a) ulec częściowemu złamaniu lub zgięciu; nadłamać się;
b) stracić w pewnym stopniu nadzieję i chęć do działania; podłamać się
SJP.pl
1. łamiąc coś, nadawać temu kształt;
2. potocznie: pozbawiać kogoś w pewnym stopniu nadziei, chęci do działania;
3. łamać częściowo; nadłamywać;
4. przyłamywać się - potocznie:
a) ulegać częściowemu złamaniu lub zgięciu; nadłamywać się;
b) tracić w pewnym stopniu nadzieję i chęć do działania; podłamywać się
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przyłapywać)
(1.1) dokonany od|przyłapywać.
czasownik zwrotny dokonany przyłapać się (ndk. przyłapywać się)
(2.1) dokonany od|przyłapywać się.
Wiktionary
czas. przyłapywać ndk.
rzecz. przyłapanie n., przyłapywanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyłapać.
Wiktionary
czas. przyłapywać, przyłapać dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przyłapać)
(1.1) nakrywać kogoś w sytuacji która jest wstydliwa lub naganna
czasownik zwrotny niedokonany (dk. przyłapać się)
(2.1) uświadamiać sobie robienie czegoś bezwiednie
Wiktionary
czas. przyłapać dk., łapać ndk., złapać dk.
rzecz. przyłapywanie n., przyłapanie n., łapanie n., złapanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|przyłapywać.
Wiktionary
czas. przyłapać, przyłapywać ndk.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przyleźć)
(1.1) pot. przychodzić, nie będąc mile widzianym
(1.2) pot. przychodzić, idąc powoli
(1.3) pot. młodz. przychodzić
Wiktionary
(1.1) Musisz tu ciągle przyłazić?
(1.3) Czy facetka od bioli nie wstydzi się przyłazić do budy z tym sianem na kaczanie?
Wiktionary
rzecz. przyłażenie n.
czas. łazić ndk., przyleźć dk., leźć ndk.
Wiktionary
1. hełm z zasłoną opuszczaną na twarz, używany w Europie w XIV-XVII w.;
2. ruchoma zasłona w tym hełmie;
3. tarcza ochronna używana przez spawacza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. hełm z zasłoną opuszczaną na twarz, używany w Europie w XIV–XVII w.; także: ruchoma zasłona w tym hełmie;
(1.2) tarcza z materiału ochronnego z okienkiem używana dla ochrony twarzy i głowy podczas spawania
(1.3) osłona z przezroczystego tworzywa sztucznego używana dla ochrony przed odłamkami, zanieczyszczeniami itp.
(1.4) biol. nazwa systematyczna|Cassis cornuta|ref=tak., zob. przyłbica rogata.;
Wiktionary
Przyłbica – rodzaj hełmów zamkniętych wyposażanych w podnoszoną zasłonę twarzy w formie profilowanej płyty. Przyłbice cieszyły się szczególną popularnością w XIV-XVII w. wśród ciężkiej jazdy (zwłaszcza rycerstwa).
Wikipedia
(1.3) półprzyłbica
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Przyłęk, Przyłęki
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Przyłęgów (niem. Preilsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Żarów.
Wikipedia
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
Przyłęków – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Świnna.
W latach 1975–1998 miejscowość wchodziła w skład województwa bielskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. roln. pole nieorane, odłóg
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) pot. uderzyć mocno
Wiktionary
(1.1) gruchnąć, grzmotnąć, huknąć, palnąć, przyjebać, przywalić, rąbnąć, sprawić lanie, walnąć
Wiktionary
1. przypadkowa złapana zwierzyna podczas odłowów konkretnych gatunków;
2. ogół złowionych ryb niekonsumpcyjnych, przerabiane na mączkę bądź wyrzucane za burtę
SJP.pl
Przyłów (ang. bycatch) – wszystkie zwierzęta niestanowiące celu, a złapane podczas odłowów lub połowów konkretnych gatunków użytkowych. Termin ten stosowany jest zwykle w rybołówstwie w odniesieniu do zwierząt złapanych w sieci lub na haki. Główną przyczyną dużego przyłowu jest stosowanie nieselektywnych metod łowienia. W Polsce definicję przyłowu w rybołówstwie morskim określiła ustawa z dnia 18 stycznia 1996 o rybołówstwie morskim:
Wikipedia
Wikipedia
znajdujący się przy łóżku
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. przykładać)
(1.1) dokonany od|przykładać.
czasownik zwrotny dokonany przyłożyć się (ndk. przykładać się)
(2.1) dokonany od|przykładać się.
Wiktionary
(1.1) Przyłóż nos do tego kwiatka i poczuj ten wspaniały zapach.
Wiktionary
IPA: pʃɨˈwɔʒɨt͡ɕ, AS: pšyu̯ožyć
Wiktionary
Przyłubsko – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce, nad Krztynią.
W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Przyłubsko, po jej zniesieniu w gromadzie Kroczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Osoby:
Wikipedia
skrót od: Powiatowa Rada Związków Zawodowych
SJP.pl
[czytaj: pe-ES] skrót od:
a) postscriptum - dopisek na końcu listu; P.S.;
b) PlayStation - 32-bitowa konsola do gier wideo; PSX;
c) Przegląd Sportowy;
d) Przegląd Szachowy;
e) Politechnika Szczecińska
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = post scriptum;
(1.2) = PostScript;
(1.3) = przedsiębiorstwo społeczne
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pɛ‿ˈːs, AS: p•‿es
Wiktionary
rzecz. post scriptum n.
Wiktionary
(1.1) P.S.
Wiktionary
skrót od: pseudonim; pseud.
SJP.pl
skrót
(1.1) = pseudonim
(1.2) = prasłowiański
(1.3) = prąd stały
(1.4) = przysłówek
(1.5) = psalm
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) dowódca: kpt. Władysław Żogło (ps. „Zych”); (Wikipedia)
Wiktionary
IPA: psɛwˈdɔ̃ɲĩm, AS: pseu̯dõńĩm
Wiktionary
(1.1) pseud.
Wiktionary
sztuka wycinania, rzemiosło artystyczne polegające na wykonywaniu ozdób z papierowych wycinek, najczęściej symetrycznych, tworzących ażurowe ornamenty
SJP.pl
biblijna pieśń religijna lub utwór literacki oparty na takiej pieśni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. biblijny utwór modlitewno-hymniczny;
(1.2) liter. liryczny utwór modlitewny wzorowany na poezji starotestamentalnej
Wiktionary
Psalm (stgr. ψαλμός – psalmós, pochodzi od psallein i oznacza śpiew przy akompaniamencie instrumentu strunowego zwanego psalterionem) – liryczny utwór modlitewny, rodzaj pieśni religijnej o podniosłym charakterze, którego adresatem jest zazwyczaj Bóg, rzadziej człowiek. Ze względu na treść wyróżnia się psalmy dziękczynne, błagalne, pokutne, prorocze, pochwalne, patriotyczne, żałobne.
Wikipedia
(1.1) Wiele psalmów Dawida to modlitwy dziękczynne.
(1.2) Znalazłem stronę z tekstami psalmów autorstwa Zygmunta Krasińskiego.
Wiktionary
IPA: psalm, AS: psalm
Wiktionary
rzecz. psalmista mos., psalmistka ż., psalmograf mos., psalmodia ż., psałterz mrz., psałterzysta mos.
przym. psalmowy, psalmodyczny
Wiktionary
(1.1) stpol. żalm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) bibl. autor psalmów biblijnych
(1.2) rel. śpiewający psalmy podczas liturgii
Wiktionary
Psałterzysta – w liturgii osoba, odpowiedzialna za wykonywanie śpiewów międzylekcyjnych. Zwana także psalmistą lub kantorem psalmu.
Wikipedia
(1.2) Ksiądz wskazał psalmiście miejsce obok lektora.
Wiktionary
rzecz. psalm mrz., psalmodia ż.
:: fż. psalmistka ż.
Wiktionary
(1.2) psałterzysta
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta śpiewająca psalmy podczas liturgii
Wiktionary
rzecz. psalm m., psalmodia ż.
:: fm. psalmista m.
Wiktionary
zbiór religijnych, najczęściej moralizatorskich utworów poetyckich pisanych stylem wzorowanym na psalmach, a także: recytacja lub śpiew tego typu tekstów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) śpiewanie psalmów
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po porannej psalmodii klerycy poszli na wykłady z liturgiki.
Wiktionary
rzecz. psalm m., psalmista m., psalmistka ż., psałterz m.
przym. psalmowy, psalmodyczny
Wiktionary
powiązany w jakiś sposób z psalmodią (zbiorem religijnych, najczęściej moralizatorskich utworów poetyckich pisanych stylem wzorowanym na psalmach)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z psalmodią, dotyczący psalmodii
Wiktionary
rzecz. psalmodia ż., psalm m.
przym. psalmowy
Wiktionary
autor psalmów; psalmista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) autor psalmów
Wiktionary
rzecz. psalm mrz.
Wiktionary
→ psalm; psalmiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z psalmem, dotyczący psalmu
Wiktionary
rzecz. psalm m., psalmodia ż.
przym. psalmodyczny
Wiktionary
Psalterium, psałterium, psalterion (dawniej szaltarz, zaltarz, zołtarz) – dawny instrument muzyczny z grupy chordofonów; rodzaj cytry. Popularny w średniowiecznej Europie, znany w kulturze perskiej i hebrajskiej od starożytności; zaczął zanikać w epoce renesansu. Odmianą psalterium jest cytra uderzana – cymbały.
Wikipedia
Psalterium, psałterium, psalterion (dawniej szaltarz, zaltarz, zołtarz) – dawny instrument muzyczny z grupy chordofonów; rodzaj cytry. Popularny w średniowiecznej Europie, znany w kulturze perskiej i hebrajskiej od starożytności; zaczął zanikać w epoce renesansu. Odmianą psalterium jest cytra uderzana – cymbały.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię niektórych starożytnych władców egipskich
Wiktionary
osadowa skała okruchowa, do której zalicza się piasek i piaskowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. zwięzła skała okruchowa lub luźny osad składające się z cząstek wielkości ziaren piasku;
Wiktionary
(1.1) Piaskowiec jest psamitem.
Wiktionary
IPA: ˈpsãmʲit, AS: psãmʹit
Wiktionary
przym. psamitowy
Wiktionary
okruchowa skała osadowa o wielkości ziaren od 0,01 do 2 milimetrów, np. piasek, piaskowiec; psamit
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) miner. mniej więcej milimetrowe ziarna skał
(1.2) bud. materiał budowlany z psammitów (1.1)
Wiktionary
roślina przystosowana do życia w środowisku piaszczystym, odgrywająca zasadniczą rolę w procesie zarastania wydm i utrwalania lotnych piasków
SJP.pl
Psammofit, roślina psammofilna (gr. ψάμμος, psámmos – piasek; φυτόν phutón – roślina) – roślina występująca na podłożu piaszczystym, zwłaszcza na piaskach ruchomych, takich jakie kształtują wydmy.
Cechą charakterystyczną siedlisk piaszczystych jest ich tworzenie przez luźne, nie związane wzajemnie ziarna piasku, łatwo poruszane w efekcie przez wiatr. Na plażach dodatkowym czynnikiem ekologicznym jest zasolenie. Rozwój psammofitów powoduje przemiany siedlisk piaszczystych związane ze stabilizującym piaski działaniem pokrywy roślinnej, prowadząc m.in. do powstania próchnicy.
Wikipedia
roślina przystosowana do życia w środowisku piaszczystym, odgrywająca zasadniczą rolę w procesie zarastania wydm i utrwalania lotnych piasków
SJP.pl
Psammofit, roślina psammofilna (gr. ψάμμος, psámmos – piasek; φυτόν phutón – roślina) – roślina występująca na podłożu piaszczystym, zwłaszcza na piaskach ruchomych, takich jakie kształtują wydmy.
Cechą charakterystyczną siedlisk piaszczystych jest ich tworzenie przez luźne, nie związane wzajemnie ziarna piasku, łatwo poruszane w efekcie przez wiatr. Na plażach dodatkowym czynnikiem ekologicznym jest zasolenie. Rozwój psammofitów powoduje przemiany siedlisk piaszczystych związane ze stabilizującym piaski działaniem pokrywy roślinnej, prowadząc m.in. do powstania próchnicy.
Wikipedia
drobne rośliny i zwierzęta (np. wrotki, okrzemki, zielenice) zasiedlające przestrzenie pomiędzy ziarnami wilgotnego piasku strefy przybrzeżnej mórz, jezior i rzek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) biol. organizmy żyjące w wilgotnym piasku;
Wiktionary
Psammon, psammobentos – grupa organizmów zamieszkujących wilgotny piasek przybrzeżny. W jego skład wchodzą głównie bakterie, glony, pierwotniaki i wrotki, a także wirki, brzuchorzęski, nicienie, pierścienice, niesporczaki i widłonogi. Środowiskiem ich życia jest woda znajdująca się między ziarenkami piasku, zazwyczaj silnie nasycona solami mineralnymi oraz związkami organicznymi.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. sługa zajmujący się psiarnią
Wiktionary
Psar – wieś położona w południowo-wschodniej części Albanii w gminie Qendër Ersekë. Wieś znajduje się 131 kilometrów od stolicy państwa, Tirany.
Wikipedia
rzecz. pies m., psiarz m., psiarnia ż.
przym. psi
Wiktionary
przymiotnik od: Psary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od Psary
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
IPA: ˈpsarsʲci, AS: psarsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Psary
Wiktionary
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilkunastu miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpsarɨ, AS: psary
Wiktionary
przym. psarski
Wiktionary
zbiór psalmów, czyli modlitw przeznaczonych do śpiewania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zbiór psalmów
Wiktionary
Psałterz (w średniowiecznej łacinie psalterium od późnogr. psaltērion) – wydana oddzielnie księga zawierająca 150 biblijnych psalmów używana jako modlitewnik, śpiewnik, bądź też przeznaczona do celów liturgicznych w chrześcijaństwie lub judaizmie. Nazwa księgi pochodzi od strunowego szarpanego instrumentu muzycznego posiadającego płaskie pudło rezonansowe, nazywanego w języku greckim psalterium. Niektóre psałterze w wersji Septuaginty, jak np. Psałterz synajski, zawierają też dodatkowe kantyki znane jako Ody.
Wikipedia
(1.1) Obok psałterza diakon zobaczył stojący na półce ewangeliarz.
Wiktionary
rzecz. psalm mrz., psalmista mos., psalmistka ż., psalmodia ż., psałterzysta mos.
Wiktionary
1. w liturgii: osoba wykonująca psalm między czytaniami; psalmista;
2. duchowny odmawiający psałterz za beneficjum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. duchowny zobowiązany do odmawiania psałterza za beneficjum
(1.2) osoba śpiewająca psalmy
Wiktionary
Psałterzysta – w liturgii osoba, odpowiedzialna za wykonywanie śpiewów międzylekcyjnych. Zwana także psalmistą lub kantorem psalmu.
Wikipedia
rzecz. psałterz m., psalm m., psalmista m., psalmistka ż.
Wiktionary
(1.2) psalmista
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = sport. Polskie Stowarzyszenie Biegów
(1.2) = Polskie Składy Budowlane;
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = ang. Polish Society of Cinematographers → Stowarzyszenie Twórców Obrazu Filmu Fabularnego
Wiktionary
Pścinno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Bytoń.
Wikipedia
[czytaj: pe-es-DE]
1. skrót od: Polskie Stronnictwo Demokratyczne (a) stronnictwo liberalno-konserwatywne działające w latach 1848-1918 głównie w Galicji Zachodniej i we Lwowie;
b) organizacja konspiracyjna działająca w latach II wojny światowej);
2. skrót od: Polskie Stowarzyszenie Dekarzy;
3. skrót od: Prawosławne Seminarium Duchowne;
4. format pliku
SJP.pl
[czytaj: pe-es-E] skrót od: Polskie Sieci Elektroenergetyczne
SJP.pl
skała okruchowa luźna bądź zwięzła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. zwięzła skała okruchowa lub luźny osad składające się z okruchów wielkości żwiru;
Wiktionary
(1.1) Zlepieniec jest psefitem.
Wiktionary
IPA: ˈpsɛfʲit, AS: psefʹit
Wiktionary
przym. psefitowy
Wiktionary
nauka o wyborach, systemach głosowania, prawie wyborczym czynnym i biernym itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) stpol. piesek
Wiktionary
skrót od: pseudonim; ps. (częściej)
SJP.pl
skrót
(1.1) = pseudonim
Wiktionary
(1.1) Grupa powstała w 1994 w Warszawie z inicjatywy raperów Piotra Więcławskiego (pseud. Vienio) i Pawła Włodkowskiego (pseud. Włodi). (Wikipedia)
Wiktionary
IPA: psɛwˈdɔ̃ɲĩm, AS: pseu̯dõńĩm
Wiktionary
(1.1) ps.
Wiktionary
1. kwiatostan przypominający pojedynczy kwiat;
2. hipoteza wyjaśniająca pochodzenie kwiatu roślin okrytozalążkowych; hipoteza kwiatostanowa
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: pseudonim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. pseudonim.
Wiktionary
(1.1) ,,A co za gość, pan Kominek! (…) Mówiłem panu już nieraz, że moje pseudo jest Kmicic, a nie Kominek!
Wiktionary
IPA: ˈpsɛwdɔ, AS: pseu̯do
Wiktionary
przedrostek
(1.1) …pierwszy człon wyrazów złożonych będących nazwami i określeniami osób, rzeczy lub zjawisk, które nie są tym, co udają lub naśladują
Wiktionary
(1.1) Ten pseudopoeta nawet zdania nie potrafi poprawnie zbudować.
Wiktionary
(1.1) quasi-
Wiktionary
ktoś, kto tylko z pozoru jest Polakiem, osoba niesłusznie uważana za Polaka; niby-Polak
SJP.pl
ktoś, kto tylko z pozoru jest Rosjaninem, osoba niesłusznie uważana za Rosjanina
SJP.pl
marny poeta uważający się za drugiego Szekspira; pseudo-Teokryt
SJP.pl
marny poeta uważający się za drugiego Teokryta
SJP.pl
rzekoma afera, wykreowana w celu odciągnięcia opinii publicznej od realnego problemu
SJP.pl
robinia pseudoakacja - gatunek drzewa z rodziny bobowatych; robinia akacjowa, grochodrzew akacjowy, robinia biała
SJP.pl
osoba stwarzająca pozory bycia aktorem, niesłusznie uważana za aktora
SJP.pl
lekceważąco: osoba pragnąca uchodzić za aktywistę, a niemająca do tego żadnych podstaw
SJP.pl
sprawiający wrażenie aktywnego, czynnego, zdolnego do działania
SJP.pl
substancja zapachowa nazywana aldehydem, ale niemająca grupy aldehydowej
SJP.pl
związek podobny do alkaloidu, który nie pochodzi od aminokwasów
SJP.pl
dykteryjka przypominająca anegdotę, jednak niemogąca pełnić funkcji anegdoty, np. z powodu braku puenty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. słowo utworzone z słów lub zwrotów pochodzących z języka angielskiego, ale niemające swojego odpowiednika w języku angielskim
(1.2) jęz. zapożyczenie, którego znaczenie znacznie się różni od słowa lub zwrotu z języka angielskiego
Wiktionary
Pseudoanglicyzm – wyraz istniejący w języku innym niż angielski, utworzony ze słów i zwrotów języka angielskiego. W odróżnieniu od anglicyzmu nie ma jednak odpowiednika w języku angielskim. Są to również zapożyczenia, których znaczenie odbiega od słowa lub zwrotu angielskojęzycznego, różnią się formalnie lub semantycznie. Pseudoanglicyzmy występują w tych językach, w których istnieją zapożyczenia z języka angielskiego.
Wikipedia
fakt lub twierdzenie niesłusznie uważane za argument
SJP.pl
lekceważąco: marny artysta, osoba niesłusznie uważana za artystę; niby-artysta
SJP.pl
niesłusznie uważany za artystyczny, nieprzedstawiający wartości artystycznej
SJP.pl
osoba stwarzająca pozory bycia arystokratą, niesłusznie uważana za arystokratę; niby-arystokrata
SJP.pl
kobieta stwarzająca pozory bycia arystokratką, niesłusznie uważana za arystokratkę
SJP.pl
pozornie awangardowy, niesłusznie uważany za awangardowy
SJP.pl
instytucja finansowa założona w celu przeprowadzania nielegalnych transakcji finansowych
SJP.pl
kościół, w którym nawa główna jest tylko nieznacznie wyższa od naw bocznych
SJP.pl
Pseudobazylika – typ kościoła, w którym nawa główna jest wyższa od naw bocznych, ale w przeciwieństwie do bazyliki kościół taki nie posiada okien w ścianach nawy głównej ponad rzędami podpór (kolumn lub filarów). Nawa główna doświetlana jest pośrednio, oknami umieszczonymi w ścianach naw bocznych. Możliwe sposoby przekrycia kościoła pseudobazylikowego to jeden wspólny dach nad trzema nawami lub dach dwuspadowy nad nawą główną i dachy pulpitowe nad bocznymi (podobnie jak w bazylice).
Wikipedia
nieudolnie naśladujący biedermeier (styl meblarstwa)
SJP.pl
Pseudobrookit – minerał z grupy tlenków.
Wikipedia
Pseudobulwa, nibybulwa – zgrubiały, nadziemny fragment łodygi obecny u wielu roślin storczykowatych (Orchidaceae) cechujących się wzrostem sympodialnym. W odróżnieniu od bulw nie jest skróconym pędem o ograniczonym wzroście. Pseudobulwy powstają z jednego międzywęźla (heteroblastyczne) lub z kilku międzywęźli (homoblastyczne). Na szczycie pseudobulw heteroblastycznych wyrastają pojedyncze liście, czasem kwiatostan. W przypadku pseudobulw homoblastycznych mogą być one ulistnione, przy czym zwykle albo liście na zgrubiałym odcinku szybko odpadają pozostawiając wyraźne blizny (zwłaszcza w dolnej części zgrubienia) lub liście dolne są suche, papierzaste.
Wikipedia
wtórna jama ciała powstała na skutek rozsunięcia się komórek mezodermy; pseudoceloma
SJP.pl
Pseudocel, pseudoceloma – nazwa kilku różnych typów pierwotnej jamy ciała wypełnionej płynem, charakteryzowanych brakiem mezodermy między jamą ciała a jelitem, tradycyjnie nazywanych także schizocelem lub schizocelomą. Pseudocel czasami jest definiowany jako wtórna jama ciała powstała na skutek rozsunięcia się komórek mezodermy. Ze względu na trudności interpretacyjne terminu pseudocel nie jest dobrą cechą taksonomiczną.
Wikipedia
wtórna jama ciała powstała na skutek rozsunięcia się komórek mezodermy; pseudocel
SJP.pl
Pseudocel, pseudoceloma – nazwa kilku różnych typów pierwotnej jamy ciała wypełnionej płynem, charakteryzowanych brakiem mezodermy między jamą ciała a jelitem, tradycyjnie nazywanych także schizocelem lub schizocelomą. Pseudocel czasami jest definiowany jako wtórna jama ciała powstała na skutek rozsunięcia się komórek mezodermy. Ze względu na trudności interpretacyjne terminu pseudocel nie jest dobrą cechą taksonomiczną.
Wikipedia
coś, co tylko z pozoru jest chorobą, coś niesłusznie uważanego za chorobę; niby-choroba
SJP.pl
zespół objawów zbliżonych do debilizmu, wynikających z okresowego zahamowania emocjonalnego uniemożliwiającego ujawnienie swoich realnych zdolności intelektualnych
SJP.pl
forma rządów, w których tylko pozornie władzę sprawuje lud, a w rzeczywistości ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane są przez władze centralne; quasi-demokracja
SJP.pl
polityk stwarzający pozory bycia demokratą, niesłusznie uważany za demokratę
SJP.pl
stwarzający pozory demokratycznego; niby-demokratyczny
SJP.pl
typ świątyni w antycznej Grecji, odmiana dipterosu; pseudodypteros
SJP.pl
Dipteros (dypteros, dwuskrzydłowy) – świątynia, którą otacza podwójna kolumnada.
Szczególnie popularna w architekturze jońskiej (greckiej). Najsłynniejszym przykładem dipterosu jest świątynia Artemidy w Efezie, tzw. Artemizjon.
Wikipedia
rzadko: słaby, marny, nieudany dowcip
SJP.pl
stwarzający pozory dowcipnego
SJP.pl
lekceważąco o słabym, marnym dyplomacie
SJP.pl
typ świątyni w antycznej Grecji, odmiana dypterosu; pseudodipteros
SJP.pl
coś niesłusznie uważanego za dyskusję; quasi-dyskusja
SJP.pl
kobieta uważająca się za dziennikarkę, ale niezasługująca na to miano
SJP.pl
niesłusznie uważany za dziennikarski, pozornie dziennikarski
SJP.pl
osoba uważająca się za dziennikarza, ale niezasługująca na to miano
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, prekursor do produkcji metamfetaminy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. farm. chemiczny związek organiczny, pochodna fenyloetyloaminy, syntetyczny analog efedryny, substancja stosowana w zapaleniach górnych dróg oddechowych;
Wiktionary
Pseudoefedryna – organiczny związek chemiczny, pochodna fenyloetyloaminy, syntetyczny analog występującej naturalnie efedryny. Jest substancją sympatykomimetyczną, powszechnie stosowaną w zapaleniach górnych dróg oddechowych w lekach bez recepty w postaci chlorowodorku lub siarczanu. Może być wyłącznym składnikiem terapeutycznym leku albo połączona z lekami przeciwhistaminowymi i przeciwbólowymi.
Wikipedia
(1.1) Dostępne na rynku środki zawierają tak duże ilości kodeiny, dekstrometorfanu i pseudoefedryny, że mogą wyeliminować objawy głodu narkotycznego u osób uzależnionych od opiatów, kokainy i amfetaminy.
Wiktionary
pozorna elegancja, nieudolne naśladowanie eleganckiego ubioru i sposobu bycia
SJP.pl
pozornie elegancki, niesłusznie uważany za elegancki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. prześwit w ścianie markujący emporę
Wiktionary
(1.1) Nad nawami bocznymi znajdują się pseudoempory, otwarte do wnętrza tryforiami, nad nimi zaś stosunkowo nieduże okna.
Wiktionary
rzecz. empora ż.
Wiktionary
(1.1) pseudogaleryjka
Wiktionary
1. utwór fałszywie podpisany, rozpowszechniony jako dzieło jakiejś znanej postaci;
2. dzieło o charakterze podobnym do pism Starego Testamentu, ale nienależące do pism kanonicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tekst, którego autorstwo jest nieprawdziwie przypisywane postaci historycznej;
(1.2) pismo przypominające stylistycznie teksty Starego Testamentu, lecz nienależące do niego
Wiktionary
Pseudoepigraf (z gr. „pismo z fałszywym tytułem”) – dzieło literackie przypisywane określonej osobie, choć napisane przez kogoś zupełnie innego. Przypisane zazwyczaj jakiejś postaci o wysokim autorytecie lub znanej postaci biblijnej, jak np. Adamowi, Henochowi, Mojżeszowi czy też innym.
Wikipedia
(1.1) Nie można jej jednak uznać za pseudoepigraf, gdyż redaktorzy Księgi Ezechiela wyzyskali w niej, podobnie jak przy innych dziełach prorockich, różne źródła zawierające nauki proroka.
Wiktionary
rzecz. pseudoepigrafia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przypisanie autorstwa dzieła literackiego postaci historycznej, która dzieła tego nie stworzyła
Wiktionary
(1.1) "(…) Historyk religii nie ma żadnego powodu, by się na pseudoepigrafię oburzać; przecież poszukiwanie prawdy często przybierało formy awanturnicze, często wręcz z nią zrośnięte, a pseudoepigrafia była właśnie jedną z nich".
Wiktionary
rzecz. pseudoepigraf
przym. pseudoepigraficzny
Wiktionary
(1.1) pseudonimia
Wiktionary
potocznie: obsesyjny, natarczywy fanatyk, prześladujący swojego idola; psychofan
SJP.pl
potocznie: obsesyjna, natarczywa fanatyczka, prześladująca swojego idola; psychofanka
SJP.pl
pozornie filozoficzny, niesłusznie uważany za filozoficzny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pogard. pretendujący do miana teorii filozoficznej, ale na to niezasługujący
Wiktionary
(1.1) (…) szuka się teraz łatwych wtajemniczeń Carlosa Castanedy i Paula Coelho, zamiast dzieł Mistrza Eckharta i Junga czyta się pseudofilozoficzne i pseudoantropologiczne modne bzdury.
Wiktionary
rzecz. pseudofilozofia ż., pseudofilozof m.
przysł. pseudofilozoficznie
Wiktionary
pozornie francuski, niesłusznie uważany za francuski; niby-francuski
SJP.pl
Ginogeneza, gynogeneza, pseudogamia – specyficzna odmiana partenogenezy spotykana u niektórych płazińców, nicieni, pierścienic, ryb i płazów polegająca na indukowaniu rozwoju jaja przez plemniki innego gatunku bez procesu kariogamii. Plemniki jednak nie wnikają do komórki jajowej.
Wikipedia
Pseudogen – fragment kwasu deoksyrybonukleinowego, który – mimo podobieństwa do genów – nie jest funkcjonalny, tzn. nie koduje białek. Pseudogeny powstają w wyniku dezaktywacji genów danego gatunku w wyniku długotrwałej akumulacji mutacji.
Wikipedia
naśladujący gotyk, będący imitacją gotyku
SJP.pl
styl architektoniczny naśladujący gotyk, będący imitacją gotyku; niby-gotyk
SJP.pl
Neogotyk – styl w architekturze, a także rzemiośle artystycznym, nawiązujący formalnie do gotyku, powstały około połowy XVIII wieku w Anglii i trwający do początku XX wieku, zaliczany do historyzmu.
Najczęściej spotyka się kościoły nawiązujące do kontynentalnych gotyckich lub rozbudowane gotyckie (katedra w Kolonii, katedra św. Wita w Pradze) oraz budowle wzorowane na gotyku angielskim (zamek w Kórniku, Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku).
Wikipedia
zaburzenie spostrzegania powstające bez odpowiednich bodźców zewnętrznych; omam rzekomy, halucynacja rzekoma
SJP.pl
Omamy rzekome, pseudohalucynacje, omamy psychiczne – objaw psychopatologiczny należący do zaburzeń spostrzegania, różniący się od halucynacji rzutowaniem w przestrzeń wewnętrzną.
Omamy rzekome zaliczają się do objawów psychopatologicznych klasyfikowanych do zaburzeń funkcji poznawczych grupy zaburzeń spostrzegania. Objawy zaburzeń spostrzegania klasyfikuje się dalej ze względu na sposób rzutowania oraz sądy: sąd realizujący i sąd klasyfikujący. W ich obrębie zalicza się je do zaburzeń spostrzegania bez adekwatnego bodźca, tak jak halucynacje i parahalucynacje.
Wikipedia
hodowca zwierząt niemający uprawnień, niezapewniający zwierzętom należytych warunków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba prowadząca pseudohodowlę; osoba rozmnażająca nierodowodowe psy lub koty w niewłaściwy sposób i bez należytej wiedzy
Wiktionary
(1.1) Pseudohodowcą nazywamy każdą osobę doprowadzającą do rozrodu psów bez rodowodu w celach zarobkowych. Osoby takie bardzo często traktują zwierzęta jak towar, a rozmnażanie ich jak świetny sposób na business.
Wiktionary
IPA: ˌpsɛwdɔxɔˈdɔft͡sa, AS: pseu̯doχodofca
Wiktionary
rzecz. pseudohodowla ż.
Wiktionary
hodowczyni zwierząt niemająca uprawnień, niezapewniająca zwierzętom należytych warunków
SJP.pl
niezarejestrowana hodowla zwierząt domowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewłaściwa hodowla (nierasowych, nierodowodowych psów, rzadziej kotów, nieposiadających uprawnień hodowlanych) prowadzona, najczęściej w celach zarobkowych, przez niekompetentną, nieuprawnioną do tego osobę;
Wiktionary
Pseudohodowla – niezarejestrowana hodowla nierasowych, w typie rasy, nierodowodowych zwierząt domowych, nieposiadająca uprawnień hodowlanych lub hodowla psów rasowych w niezarejestrowanej działalności.
Hodowle tego typu prowadzone są zarówno przez osoby niezrzeszone w żadnym stowarzyszeniu kynologicznym (w przypadku hodowli psów) bądź felinologicznym (w przypadku hodowli kotów), jak i występują przypadki łamania etyki hodowcy przez członków zrzeszonych np. w ZKwP i prowadzących hodowlę rodowodowych zwierząt. Pseudohodowle funkcjonują dla zysku i zazwyczaj rozmnażane są w nich psy i koty w typie „modnych”, popularnych ras.
Wikipedia
(1.1) Psy w pseudohodowlach często trzymane są w klatkach, ciemnych i ciasnych pomieszczeniach, piwnicach. Bywa, że są bite.
Wiktionary
IPA: ˌpsɛwdɔxɔˈdɔvla, AS: pseu̯doχodovla
Wiktionary
rzecz. pseudohodowca m.
Wiktionary
(1.1) fabryka szczeniąt / fabryka psów
Wiktionary
pozornie humanistyczny, niesłusznie uważany za humanistyczny
SJP.pl
pozornie humanitarny, niesłusznie uważany za humanitarny
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru jest ideą, wzniosłą myślą
SJP.pl
pozornie ideologiczny, niesłusznie uważany za ideologiczny
SJP.pl
lekceważąco: osoba stwarzająca pozory intelektualisty, niesłusznie uważana za intelektualistę
SJP.pl
lekceważąco: kobieta stwarzająca pozory intelektualistki, niesłusznie uważana za intelektualistkę
SJP.pl
lekceważąco: ogół zachowań osób usiłujących uchodzić za intelektualistów, a niemających do tego podstaw
SJP.pl
pozornie intelektualny, niesłusznie uważany za intelektualny
SJP.pl
lekceważąco:
1. grupa ludzi niedouczonych, aspirujących do miana osób wykształconych;
2. stwarzanie pozorów inteligencji
SJP.pl
osoba stwarzająca pozory bycia inteligentem, niesłusznie uważana za inteligenta
SJP.pl
kobieta stwarzająca pozory bycia inteligentką, niesłusznie uważana za inteligentkę
SJP.pl
stwarzający pozory jednobarwności; pozornie jednobarwny
SJP.pl
zwierzę, którego jama ciała jest pseudocelem - przestrzenią między ścianą ciała a narządami, wypełnioną płynem
SJP.pl
zbiór lub spis zbliżony budową do katalogu
SJP.pl
pogardliwie: osoba uczestnicząca w imprezach sportowych w celu wzniecania burd i bójek pośród widzów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) publ. kibic (najczęściej piłki nożnej), którego głównym celem jest wszczynanie burd w czasie meczów i bezpośrednio po nich, zachowujący się agresywnie wobec kibiców innej drużyny, policji itp.; chuligan stadionowy
Wiktionary
Pseudokibic (inaczej chuligan stadionowy, potocznie kibol, szalikowiec) – osoba związana z subkulturą stadionową, uczestnicząca w zbiorowym naruszaniu prawa na obiektach sportowych, najczęściej na stadionach piłki nożnej. Mianem pseudokibiców określa się również osoby prowokujące do naruszenia prawa (bójek) i uczestniczące w tzw. ustawkach. Naruszają one prawo w sposób zbiorowy, często także zorganizowany (tworzą tzw. bojówki). Za pseudokibiców uważa się najbardziej radykalnych kibiców danego klubu (najczęściej piłkarskiego). W Polsce do pseudokibiców należą najczęściej mężczyźni w wieku od 15 do 25 lat wywodzący się ze środowiska o niskim standardzie społecznym i kulturowym, bez wykształcenia lub z niskim poziomem wykształcenia, bez aspiracji i ambicji życiowych, często związani ze środowiskiem przestępczym. W warunkach polskich pseudokibice towarzyszą prawie każdej drużynie piłkarskiej, nawet w najniżej plasujących się klubach, czasem również w klubach innych niż piłkarskie (np. żużel). W celu uniknięcia odpowiedzialności za popełniane wykroczenia oraz przestępstwa pseudokibice zakładają na twarz kominiarki lub chusty.
Wikipedia
(1.1) Wydział do spraw Zwalczania Przestępczości Pseudokibiców realizuje zadania Komendy w zakresie rozpoznawania, rozpracowywania, ujawniania i zwalczania przestępstw i wykroczeń popełnianych w środowisku pseudokibiców […]
Wiktionary
(1.1) kibol
Wiktionary
charakterystyczny dla kierunku literackiego rozwijającego się na początku XIX wieku w Księstwie Warszawskim, odwołującego się do głównych założeń klasycyzmu francuskiego; pseudoklasyczny
SJP.pl
kierunek literacki rozwijający się na początku XIX wieku w Księstwie Warszawskim, odwołujący się do głównych założeń klasycyzmu francuskiego
SJP.pl
cechy typowe dla kierunku literackiego rozwijającego się na początku XIX wieku w Księstwie Warszawskim, odwołującego się do głównych założeń klasycyzmu francuskiego
SJP.pl
charakterystyczny dla kierunku literackiego rozwijającego się na początku XIX wieku w Księstwie Warszawskim, odwołującego się do głównych założeń klasycyzmu francuskiego; pseudoklasycystyczny
SJP.pl
przedstawiciel kierunku literackiego rozwijającego się na początku XIX wieku w Księstwie Warszawskim, odwołującego się do głównych założeń klasycyzmu francuskiego
SJP.pl
sposób zapisu algorytmu, który rezygnuje ze ścisłych reguł składniowych na rzecz prostoty i zachowuje strukturę typową dla kodu zapisanego w języku programowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. sposób zapisu algorytmu w sposób czytelny dla człowieka, zwykle z zachowaniem struktury właściwej językom programowania;
Wiktionary
Pseudokod – sposób zapisu algorytmu, w którym, zachowując strukturę charakterystyczną dla kodu zapisanego w języku programowania, rezygnuje się ze ścisłych reguł składniowych na rzecz prostoty i czytelności. Pseudokod nie zawiera szczegółów implementacyjnych (jak np. inicjalizacja zmiennych, alokacja pamięci itp.), często też opuszcza się w nim opis działania podprocedur (jeśli powinien być on oczywisty dla czytelnika), zaś nietrywialne kroki algorytmu opisywane są z pomocą formuł matematycznych lub zdań w języku naturalnym.
Wikipedia
pozorny komfort; niby-komfort
SJP.pl
osoba stwarzająca pozory bycia komunistą, niesłusznie uważana za komunistę
SJP.pl
pozornie komunistyczny, niesłusznie uważany za komunistyczny; niby-komunistyczny
SJP.pl
pozornie konstytucyjny, niesłusznie uważany za konstytucyjny
SJP.pl
rzeźba powierzchni Ziemi zbliżona do rzeźby krasowej (krasu)
SJP.pl
o rzeźbie powierzchni Ziemi: zbliżona do rzeźby krasowej (krasu), ale różniąca się od niej sposobem powstania
SJP.pl
Podgłośniowe zapalenie krtani, krup to choroba układu oddechowego wywoływana przez infekcję wirusową górnych dróg oddechowych, prowadząca do utrudniającej oddychanie obrzęku krtani. Do objawów krupu należą: „szczekający” kaszel, świst krtaniowy (wysoki świszczący dźwięk) oraz chrypka. Objawy krupu mogą być łagodne, umiarkowane, ale też poważne, zagrażające życiu. Objawy często pogarszają się w czasie nocy. Pojedyncza dawka doustnych kortykosteroidów może pomóc w leczeniu choroby. W ciężkich przypadkach stosuje się adrenalinę (epinefryna). Czasem konieczna jest hospitalizacja.
Wikipedia
coś stwarzającego pozory kultury, niesłusznie uważanego za kulturę; niby-kultura
SJP.pl
pozorne leczenie, czynności niesłusznie uważane za lecznicze
SJP.pl
osoba udająca lekarza, zajmująca się leczeniem bez odpowiednich kwalifikacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek podszywający się pod lekarza
Wiktionary
IPA: ˌpsɛwdɔˈlɛkaʃ, AS: pseu̯dolekaš
Wiktionary
(1.1) znachor
Wiktionary
pozornie lewicowy, niesłusznie uważany za lewicowy; niby-lewicowy
SJP.pl
kierunek polityczny niesłusznie uważany za liberalizm, stwarzanie pozorów liberalizmu
SJP.pl
zaburzenie psychiczne polegające na bezwiednej skłonności do kłamania, opowiadania nieprawdziwych historii, bez intencji oszukania rozmówcy; kłamstwo patologiczne; zespół Delbrucka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. schorzenie objawiające się kompulsywnym opowiadaniem fałszywych historii
(1.2) rzad. żart. błędne objaśnienie pochodzenia wyrazu
Wiktionary
Pseudologia (inaczej pseudologia fantastica, mitomania, kłamstwo patologiczne, zespół Delbrücka, łac. mitomania, ang. pathological lying) – zaburzenie psychiczne objawiające się patologiczną skłonnością do opowiadania kłamstw najczęściej pod postacią zmyślonych opowiadań przedstawiających opowiadającego w korzystnym świetle.
Wikipedia
(1.1) mitomania
Wiktionary
SJP.pl
Generator liczb pseudolosowych (ang. pseudo-random number generator lub PRNG) – program lub podprogram, który na podstawie niewielkiej ilości informacji (ziarno, zarodek, ang. seed) generuje deterministycznie ciąg bitów, który pod pewnymi względami jest nieodróżnialny od ciągu uzyskanego z prawdziwie losowego źródła.
Wikipedia
w matematyce, informatyce: zbliżony charakterem do losowego, przypominający w pewnym stopniu losowy
SJP.pl
cecha czegoś mającego pewne cechy ludowe, naśladującego ludowość, ale niebędącego ludowym
SJP.pl
mający pewne cechy ludowe, naśladujący ludowość, ale niebędący ludowym; niby-ludowy
SJP.pl
pozornie luksusowy, niesłusznie uważany za luksusowy; niby-luksusowy
SJP.pl
Pseudomalachit (znany także jako lunnit, ehlit, fosforokalcyt, trombolit, dyhydryt, prasyn, tagilit) – minerał bardzo rzadki, podobny do malachitu.
Minerał ten bywa nazywany także fosforokalcytem, lunnitem (od nazwiska chemika, Lunna) oraz ehlitem (od nazwy miejscowości Ehle w Niemczech, gdzie został odkryty).
Wikipedia
Medycyna niekonwencjonalna, paramedycyna, pseudomedycyna lub inaczej medycyna alternatywna, w skrócie alt-med – metody i praktyki, o których twierdzi się, że mają działanie lecznicze lub diagnostyczne, ale są obalone, niesprawdzone, niemożliwe do udowodnienia na podstawie badań naukowych lub ich działanie szkodliwe jest większe niż pozytywne działanie lecznicze. Te metody zazwyczaj nie są akceptowane, a niekiedy stoją w sprzeczności z medycyną opartą na badaniach naukowych (evidence-based medicine), oparte są na twierdzeniach niezgodnych z podstawową wiedzą przyrodniczą i medyczną i w opinii lekarzy i naukowców uchodzą za nieskuteczne albo o wiele gorsze od dostępnych metod oferowanych przez medycynę.
Wikipedia
stwarzający pozory medycznego, niesłusznie uważany za medyczny; paramedyczny
SJP.pl
Przestrzeń pseudometryczna – zbiór, w którym wprowadzono uogólnioną funkcję odległości (pseudometrykę), od przestrzeni metrycznej odróżnia ją to, że odległość między różnymi punktami może być równa zero.
Przestrzenie pseudometryczne znajdują zastosowanie w analizie funkcjonalnej. Są one szczególnym przypadkiem przestrzeni hemimetrycznych.
Wikipedia
osoba pragnąca uchodzić za milionera, a niemająca do tego żadnych podstaw; niby-milioner
SJP.pl
zjawisko przybierania przez kryształy kształtu właściwego kryształom innego minerału
SJP.pl
Pseudomorfoza (inaczej pseudomorfizm od gr. ψευδο fałszywy i μορφή kształt) - zjawisko dziedziczenia formy zewnętrznej przez minerał wtórny lub agregat mineralny, który utworzył się w miejscu innego, pierwotnego minerału. Postać nowo powstałego minerału nawiązuje do wcześniej istniejącego kryształu, natomiast skład chemiczny i budowa wewnętrzna odpowiadają nowo utworzonemu minerałowi.
Wikipedia
twór krystaliczny, którego zewnętrzna postać nie odpowiada jego budowie wewnętrznej i składowi chemicznemu; kryształ fałszywy
SJP.pl
Pseudomorfoza (inaczej pseudomorfizm od gr. ψευδο fałszywy i μορφή kształt) - zjawisko dziedziczenia formy zewnętrznej przez minerał wtórny lub agregat mineralny, który utworzył się w miejscu innego, pierwotnego minerału. Postać nowo powstałego minerału nawiązuje do wcześniej istniejącego kryształu, natomiast skład chemiczny i budowa wewnętrzna odpowiadają nowo utworzonemu minerałowi.
Wikipedia
pozornie narodowy, niesłusznie uważany za narodowy; quasi-narodowy
SJP.pl
system teorii i metod błędnie uważanych za naukowe; niby-nauka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zbiór twierdzeń nieakceptowanych powszechnie przez środowisko naukowe, które aspirują do miana nauki;
Wiktionary
Pseudonauka – zbiór twierdzeń, które aspirują do miana nauki, lecz nie spełniają jej podstawowych reguł, a w szczególności nie są oparte na metodzie naukowej i nie są intersubiektywnie weryfikowalne (nie mają oparcia w sprawdzalnych i możliwych do powtórzenia doświadczeniach).
Wikipedia
IPA: ˌpsɛwdɔ̃naˈwuka, AS: pseu̯dõnau̯uka
Wiktionary
rzecz. pseudonaukowość ż.
przym. pseudonaukowy
przysł. pseudonaukowo
Wiktionary
(1.1) paranauka
Wiktionary
osoba uważająca się za naukowca, ale niezasługująca na to miano
SJP.pl
Pseudonauka – zbiór twierdzeń, które aspirują do miana nauki, lecz nie spełniają jej podstawowych reguł, a w szczególności nie są oparte na metodzie naukowej i nie są intersubiektywnie weryfikowalne (nie mają oparcia w sprawdzalnych i możliwych do powtórzenia doświadczeniach).
Wikipedia
cecha czegoś stwarzającego pozory naukowego, niesłusznie uważanego za naukowego
SJP.pl
stwarzający pozory naukowego, niesłusznie uważany za naukowy; quasi-naukowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który będąc brednią, podszywa się pod naukę
Wiktionary
(1.1) Skuteczne przeciwstawianie się pseudonaukowym oszustwom możliwe będzie tylko w lepiej wykształconym społeczeństwie.
Wiktionary
rzecz. pseudonauka ż.
Wiktionary
przybrana lub nadana nazwa (np. imię, nazwisko) bądź znak (np. piktogram, kryptogram), których ktoś używa, aby ukryć swoje prawdziwe imię lub nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. przybrane imię, nazwisko lub inna nazwa, używane najczęściej przez artystów lub konspiratorów zamiast lub oprócz prawdziwych;
Wiktionary
Pseudonim (z stgr. ψευδώνυμος pseudonymos, dosł. „pod fałszywym imieniem; w skrócie: ps. lub pseud.) – indywidualna nazwa danej osoby, inna niż jej oficjalne imię i nazwisko.
Najczęściej pseudonim stosowany jest w celu ukrycia oficjalnych personaliów, czasami też jego nadanie ma ułatwić zapamiętanie jakiejś osoby lub ma podkreślać czyjeś cechy osobowe czy fizyczne.
Wikipedia
(1.1) 10 stycznia 1864 roku opublikowano w „Kurierze Niedzielnym” jego wiersz „Do Pegaza”, podpisany pseudonimem Jan w Oleju.
Wiktionary
IPA: psɛwˈdɔ̃ɲĩm, AS: pseu̯dõńĩm
Wiktionary
rzecz. pseudonimia ż., pseudonimizacja ż., pseudonimowanie n.
czas. pseudonimować ndk.
przym. pseudonimowy, pseudonimizacyjny, pseudonimiczny
Wiktionary
(1.1) skr. pseudo, ps., pseud.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przypisanie autorstwa dzieła literackiego postaci historycznej, która dzieła tego nie stworzyła
Wiktionary
(1.1) Termin "Tartar", jako miejsce "ciemnych lochów" dla odrzuconych, pojawia się wprawdzie w jego drugim liście (2 P 2, 4), istnieją jednak dość poważne przesłanki historyczne, które przemawiają za pseudonimią tego listu, czyli przeciwko autorstwu Piotra.
Wiktionary
rzecz. pseudonim mrz.
Wiktionary
(1.1) pseudoepigrafia
Wiktionary
przetwarzanie danych osobowych w taki sposób, by nie można ich było przypisać konkretnej osobie bez użycia dodatkowych informacji, które są przechowywane i zabezpieczone w innym miejscu
SJP.pl
Pseudonimizacja – pojęcie wprowadzone do prawa za pomocą Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). Według art. 4 pkt 5 pojęcie pseudonimizacji oznacza przetworzenie danych osobowych w taki sposób, by nie można ich było już przypisać konkretnej osobie, której dane dotyczą, bez użycia dodatkowych informacji, pod warunkiem że takie dodatkowe informacje są przechowywane osobno i są objęte środkami technicznymi i organizacyjnymi uniemożliwiającymi ich przypisanie zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej.
Wikipedia
przetwarzać dane osobowe w taki sposób, by nie można ich było przypisać konkretnej osobie bez użycia dodatkowych informacji, które są przechowywane i zabezpieczone w innym miejscu
SJP.pl
stwarzający pozory nowatorskiego, niesłusznie uważany za nowatorski
SJP.pl
Pseudoodległość – odległość pomierzona jednostronnie. W przypadku geodezyjnych pomiarów odległości, proces ten następuje na drodze wysłania fali z instrumentu, odbicia od obiektu (lustra) i powrocie do instrumentu. W rzeczywistości zmierzona jest odległość dwa razy większa (tam i z powrotem). W przypadku pomiaru pseudoodległości (w systemach nawigacji satelitarnej) pomiar ten następuje tylko na drodze od nadajnika (satelity) do odbiornika.
Wikipedia
zachowanie pozornie odważne, niesłusznie uważane za odważne
SJP.pl
macierz pseudoodwrotna - uogólnienie pojęcia macierzy odwrotnej dla macierzy, które nie są kwadratowe lub które są osobliwe
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru pełni funkcję okna; niby-okno
SJP.pl
pozornie orientalny, niesłusznie uważany za orientalny; niby-orientalny
SJP.pl
pozornie partyzancki, niesłusznie uważany za partyzancki
SJP.pl
osoba stwarzająca pozory bycia patriotą, niesłusznie uważana za patriotę
SJP.pl
pozornie patriotyczny, niesłusznie uważany za patriotyczny
SJP.pl
rodzaj torbaczy
SJP.pl
Pseudopałanka (Pseudocheirus) – rodzaj ssaków z podrodziny pseudopałanek (Pseudocheirinae) w obrębie rodziny pseudopałankowatych (Pseudocheiridae).
Wikipedia
rodzina torbaczy
SJP.pl
Pseudopałankowate (Pseudocheiridae) – rodzina ssaków z rzędu dwuprzodozębowców (Diprotodontia) wyłoniona z lotopałankowatych (Petauridae).
Wikipedia
w starożytnej Grecji: rodzaj świątyni, w której naos był otoczony jedną kolumnadą, usytuowaną w tej samej odległości, co zewnętrzna kolumnada dipterosu; fałszywy dipteros
SJP.pl
Pseudoperipteros (pseudoperypteros, pseudoperypter) – świątynia (czasami inny budynek) w starożytnym Rzymie.
Pseudoperipteros posiadał układ, gdzie kolumnadę dookoła naosu zastąpiono półkolumnami wtopionymi w ścianę izby (celli).
Wikipedia
liczby pseudopierwsze - liczby naturalne spełniające niektóre własności charakteryzujące liczby pierwsze, ale niebędące liczbami pierwszymi
SJP.pl
kurczliwa wypustka plazmatyczna występująca u niektórych pierwotniaków oraz w niektórych komórkach zwierząt wielokomórkowych; nibynóżka
SJP.pl
Wikipedia
osoba pragnąca uchodzić za poetę, a niemająca do tego żadnych podstaw; niby-poeta
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru jest pojazdem; niby-pojazd
SJP.pl
lekceważąco: marny polityk
SJP.pl
pozornie polski, niesłusznie uważany za polski; niby-polski
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru jest w języku polskim; niby-polszczyzna
SJP.pl
pozornie poprawny, niesłusznie uważany za poprawny
SJP.pl
lekceważąco: marny poseł
SJP.pl
rzadko: udawana, nieautentyczna postawa
SJP.pl
pozornie postępowy, niesłusznie uważany za postępowy
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru jest pracą; niby-praca
SJP.pl
pozornie zgodny z prawem, niesłusznie uważany za zgodny z prawem
SJP.pl
pozornie profilaktyczny, niesłusznie uważany za profilaktyczny; niby-profilaktyczny
SJP.pl
ruch lub ideologia mające cechy religii
SJP.pl
Pseudoreligia – pojęcie bliskoznaczne terminowi "antyreligia". Przedrostek "pseudo-" (z gr. "nieprawdziwy") wskazuje brak cech, które pozwalałyby sklasyfikować określone zjawisko jako religię, przy jednoczesnym spełnianiu pewnych kryteriów religii.
Wikipedia
pozornie religijny, niesłusznie uważany za religijny
SJP.pl
pozornie rewolucyjny, niesłusznie uważany za rewolucyjny
SJP.pl
rodzina niespełniająca podstawowych warunków i funkcji definiujących normalną rodzinę; niby-rodzina
SJP.pl
pozornie romantyczny, niesłusznie uważany za romantyczny; niby-romantyczny
SJP.pl
pozornie rynkowy, niesłusznie uważany za rynkowy
SJP.pl
powierzchnia obrotowa utworzona przez obrót traktrysy (krzywej, której odcinek stycznej od punktu styczności do określonej prostej ma stałą długość) wokół jej asymptoty
SJP.pl
Pseudosfera – powierzchnia obrotowa utworzona przez obrót traktrysy wokół jej asymptoty. Była analizowana przez Eugenio Beltramiego w 1868 roku.
Oznaczając przez r maksymalną odległość punktów tej powierzchni od jej osi (tzw. promień pseudosfery), dostaniemy dla pseudosfery:
Wikipedia
wielkość liczbowa zachowywana w przesunięciu równoległym i obrocie układu współrzędnych, ale zmieniająca znak przy zmianie zwrotu każdej osi na przeciwny
SJP.pl
Pseudoskalar – wielkość liczbowa zachowywana w przesunięciu równoległym i obrocie układu współrzędnych, ale zmieniająca znak przy zmianie zwrotu każdej osi na przeciwny.W teorii algebr Clifforda nad n-wymiarową przestrzenią liniową z bazą \{\mathbf {e} _{1},\dots ,\mathbf {e} _{n}\} przestrzenią pseudoskalarów jest jednowymiarowa przestrzeń rozpięta na iloczynie \mathbf {e} _{1}\dots \mathbf {e} _{n}.
Wikipedia
pszczoła z rodziny smuklikowatych
SJP.pl
pozornie socjalistyczny, niesłusznie uważany za socjalistyczny; niby-socjalistyczny
SJP.pl
pozornie socjologiczny, niesłusznie uważany za socjologiczny
SJP.pl
technika ingerencji w obraz fotograficzny, polegająca na częściowym powtórnym odwróceniu tonów obrazu negatywowego na pozytywowy; zjawisko Sabattiera
SJP.pl
Zjawisko Sabattiera, nazywane jest też pseudosolaryzacją, gdyż wizualnie podobne jest do solaryzacji. Zjawisko to charakteryzuje się częściowym odwróceniem obrazu negatywowego na pozytywowy pod działaniem dodatkowego, równomiernego naświetlenia materiału światłoczułego podczas wywołania. W wyniku pseudosolaryzacji powstaje obraz pozytywowy z nałożonym, słabszym obrazem negatywowym, oba obrazy oddziela jasna linia graniczna zwana ekwidensytą, powstająca w wyniku zjawiska Eberharda.
Wikipedia
osoba pragnąca uchodzić za śpiewaka, a niemająca do tego żadnych podstaw; niby-śpiewak
SJP.pl
kopalny gatunek roślin z gromady paprotników
SJP.pl
pozornie średniowieczny, niesłusznie uważany za średniowieczny
SJP.pl
technika przetwarzania zapisu monofonicznego na zapis dający złudzenie stereofonicznego
SJP.pl
mieszanina jednego lub kilku metali albo stopów z tworzywami niemetalicznymi, stosowana jako tworzywo łożyskowe
SJP.pl
w mineralogii: występowanie kryształów minerałów w postaciach pozorujących wyższą symetrię niż symetria rzeczywista sieci przestrzennej tych kryształów; symetria fałszywa
SJP.pl
osoba uważająca się za teoretyka, ale niezasługująca na to miano
SJP.pl
rozumowanie mające wyłącznie pozory teorii naukowej
SJP.pl
nazwa nitkowatych, splecionych i częściowo pozrastanych ze sobą grup komórek o dużych przestworzach międzykomórkowych, tworzących ciało roślin niższych; tkanka rzekoma, plektenchyma
SJP.pl
osoba udająca, naśladująca turystę
SJP.pl
mający wyłącznie z pozoru charaktery turystyczny
SJP.pl
działalność, która tylko z pozoru mogłaby być uznana za turystykę, mająca zwykle niewiele wspólnego z turystyką
SJP.pl
osoba uważająca się za uczonego, ale niezasługująca na to miano; niby-uczony
SJP.pl
pozorne usprawiedliwienie mające zastąpić usprawiedliwienie odwołujące się do rzeczywistych przesłanek
SJP.pl
zmiana, która tylko z pozoru służy poprawie funkcjonowania czegoś
SJP.pl
pozornie węgierski, niesłusznie uważany za węgierski; niby-węgierski
SJP.pl
wielkość fizyczna, która przy ciągłych transformacjach układu odniesienia (takich jak translacja lub obrót) przekształca się jak wektor, natomiast przy odbiciu zwierciadlanym i symetrii środkowej transformuje się odmiennie
SJP.pl
Pseudowektor (wektor osiowy) – wielkość fizyczna, która przy ciągłych transformacjach układu odniesienia (takich jak translacja lub obrót) przekształca się jak wektor, natomiast przy odbiciu zwierciadlanym i symetrii środkowej transformuje się odmiennie (np. zmienia zwrot wektora).
Wikipedia
nierzetelna, nieprawdziwa wiedza o kimś lub czymś
SJP.pl
wybory, których wynik jest sfałszowany; farsa wyborcza
SJP.pl
pozornie wykwintny, niesłusznie uważany za wykwintny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. twór językowy pozbawiony treści, choć często poprawnie zbudowany, zgodnie z regułami danego języka
Wiktionary
rzecz. wyraz m., wyrażanie n., wyrażenie n., wyrazistość ż.
czas. wyrażać ndk., wyrazić dk.
przym. wyrazowy, wewnątrzwyrazowy, wyraźny
przysł. wyraziście
Wiktionary
lekceważąco: marny wytwórca
SJP.pl
pozornie wytworny, niesłusznie uważany za wytworny
SJP.pl
coś, co tylko z pozoru jest zabytkiem; niby-zabytek
SJP.pl
Zboża rzekome, pseudocerealia, pseudozboża – zbiorowa nazwa roślin, które nie są trawami (Poaceae) i nie muszą być bliżej spokrewnione pomiędzy sobą, a które łączy wytwarzanie owoców podobnych do ziaren zbóż pod względem zasobności skrobi.
Podobnie jak nasiona zbóż można je mleć na mąkę lub wykorzystywać w inny sposób. Pseudozboża nie zawierają glutenu i dlatego stanowią zamiennik zbóż dla osób chorych na celiakię lub z innych powodów stosujących dietę bezglutenową.
Wikipedia
osoba uważająca się za znawcę, ale niezasługująca na to miano; niby-znawca
SJP.pl
kobieta uważająca się za znawcę, ale niezasługująca na to miano
SJP.pl
kobieta mająca uchodzić za czyjąś żonę
SJP.pl
przedstawiciel rodziny wczesnotriasowych archozaurów
SJP.pl
rodzina wczesnotriasowych archozaurów
SJP.pl
pozornie łaciński, niesłusznie uważany za łaciński
SJP.pl
przymiotnik od: pies
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do psa
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący psa, określający psa, używany przy psie
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla psa, mający cechy psa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(4.1) dwudziesta trzecia litera alfabetu greckiego, ψ;
(4.2) hist. litera wczesnej cyrylicy pochodząca od psi (4.1), ѱ;
forma rzeczownika.
(5.1) daw. (dziś gwara.) M. i W. lm. od: pies
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Z budy wyglądała psia morda.
(3.1) (…) Pan resztę za psie pieniądze sprzedajesz zagranicy!
(4.1) W mechanice kwantowej literą psi oznacza się funkcję falową.
(5.1) Albowiem obstąpili mię psi mnodzy: zbór złośników obiegł mię: przebodli ręce moje i nogi moje.
Wiktionary
IPA: pʲɕi, AS: pʹśi
Wiktionary
(1.1) rzecz. pies mzw., psina ż., psinka ż.
(1.1) przysł. psio
Wiktionary
(1.1-3.1) przest. pieski, sobaczy
Wiktionary
pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, pieseniek, psina, psinka, piesio, psiuniek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: psiak
Wiktionary
IPA: ˈpʲɕat͡ʃɛk, AS: pʹśaček
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., pies m., piesek m., pieseczek m., psiak m., psiarnia ż., psiarz m., psina ż., psinka ż., psioczenie n., piesio mzw.
przym. pieski, psi
czas. psioczyć
Wiktionary
(1.1) psina, psinka
Wiktionary
(r. żeński) wyzwisko kierowane do kobiet; psiajucha, psianoga, psiawiara
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) eufem. przekleństwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(2.1) eufem. wyzwisko
Wiktionary
(1.1) psiajucha
(2.1) psiajucha
Wiktionary
(r. męski) osoba, której postępowanie nie jest akceptowane przez mówiącego; osoba deprecjonowana przez mówiącego
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) eufem. przekleństwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(2.1) eufem. wyzwisko
Wiktionary
(1.1) Psiajucha, znów zapomniałem o najważniejszym.
Wiktionary
(1.1) psiadusza, psiakrew
(2.1) psiadusza, psiakrew
Wiktionary
1. mały pies; psię, szczenię, szczeniak;
2. potocznie: niejadalny grzyb
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) młody pies
(1.2) pot. niejadalny grzyb kapeluszowy
Wiktionary
Grzyby niejadalne (pot. psie grzyby, psiaki) – grzyby, których owocniki dla człowieka nie są trujące, jednak nie nadają się do spożycia ze względu na nieprzyjemny smak, zapach, twardy miąższ, wielkość owocnika, ciężkostrawność, miejsce występowania, lub inne czynniki powodujące nieprzydatność spożywczą danego gatunku grzyba.
Wikipedia
(1.1) Weźmy jakiegoś psiaka ze schroniska.
(1.2) Powyrzucałam Filipowi psiaki z koszyka.
Wiktionary
IPA: pʲɕak, AS: pʹśak
Wiktionary
rzecz. pies mzw., psiarnia ż., psiarz mos., psina ż., psinka ż., piesek mzw.
:: zdrobn. psiaczek mzw.
przym. psi
czas. psioczyć ndk.
Wiktionary
(1.1) piesek, piesio, psiaczek
(1.2) psi grzyb
Wiktionary
łagodne przekleństwo; psiadusza, psiajucha, psiakostka, psianoga, psiakrew, psiamać, psiawiara
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) delikatne przekleństwo
Wiktionary
(1.1) Julek poczuł zazdrość. To nie miało sensu, że właśnie niezdarna Ula poratowała tajemniczego przybysza, wykazując w dodatku zręczność i przedsiębiorczość – Psiakość! – zaklął z cicha.
Wiktionary
(1.1) psiakrew
Wiktionary
łagodne przekleństwo; psiadusza, psiajucha, psiakość, psianoga, psiakrew, psiamać, psiawiara
SJP.pl
łagodne przekleństwo; psiadusza, psiajucha, psiakostka, psiakość, psianoga, psiamać, psiawiara
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) …powtarzany jako przekleństwo, wyraz raczej bez wulgarnego, czy grubiańskiego wydźwięku, w mowie potocznej często jako przerywnik w zdaniu lub partykuła emfatyczna (bezpośrednio po wyrazie, który mówca chce podkreślić)
Wiktionary
(1.1) A jednak dobrze jest, wszystko jest dobrze. Co? – może nie? Dobrze jest psiakrew, a kto powie, że nie, to go w mordę!
Wiktionary
(1.1) psiakość, psiamać, cholera, do diabła
Wiktionary
łagodne przekleństwo; psiadusza, psiajucha, psiakostka, psiakość, psianoga, psiakrew, psiawiara
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) eufem. przekleństwo wyrażające niezadowolenie, zaskoczenie, zdenerwowanie
Wiktionary
(1.1) eufem. cholera!, cholewa!, choroba!, holender!, psiakość!, psiakrew!, psiajucha!; wulg. kurwa mać!
Wiktionary
roślina zielna lub krzew z rodziny psiankowatych, występująca w wielu gatunkach, w Polsce najbardziej pospolita psianka słodkogórz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) stpol. astr. Syriusz
Wiktionary
Psianka (Solanum L.) – rodzaj z rodziny psiankowatych. Obejmuje ok. 1200–1400–1700 gatunków roślin (jeden z kilkunastu najbardziej zróżnicowanych gatunkowo rodzajów wśród okrytonasiennych). Są one szeroko rozprzestrzenione – rodzaj jest kosmopolityczny, przy czym najbardziej jest zróżnicowany w Ameryce Środkowej i Południowej. Liczne gatunki zostały szeroko rozprzestrzenione jako gatunki uprawne lub zawleczone.
Wikipedia
(1.1) Kanikuła, Psia Gwiazda
Wiktionary
rodzina roślin z rzędu psiankowców, licząca ponad 2400 gatunków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Solanaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin z rzędu psiankowców;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do rodziny psiankowatych należy wiele ważnych roślin użytkowych.
Wiktionary
rzecz. psianka ż., psiankowce lm nm.
Wiktionary
o cechach psiankowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Solanales|Dumort.|ref=tak., rząd roślin okrytonasiennych należący do kladu astrowych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Psiankowce charakteryzują się szczytowym kwiatostanem.
Wiktionary
rzecz. psianka ż., psiankowate lm nm.
Wiktionary
miniarka psiankowianka - gatunek muchówki z rodziny miniarkowatych
SJP.pl
(r. żeński) kobieta, której postępowanie nie jest akceptowane przez mówiącego; kobieta deprecjonowana przez mówiącego
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) eufem. używany jako przekleństwo
Wiktionary
(1.1) Psianoga, chyba nie zdążymy!
Wiktionary
(1.1) w mordę jeża, kurza stopa, kurza twarz, kurka wodna, kurczę blade, kurczę pieczone, kuźwa, kurde, kurdebalans, kurdefelek, kurdemol, kurna chata, kurna olek, kurtka na wacie, kurza melodia, jasna ciasna, jasny gwint, holender, choroba, choroba jasna, psiakość, psiakrew, psiamać, w mordę jeża, w mordkę jeża
Wiktionary
osoba, której postępowanie nie jest akceptowane przez mówiącego; osoba deprecjonowana przez mówiącego
SJP.pl
poufale, żartobliwie: przyjaciółka; psiapsiółka, psiapsióła, psiapsia
SJP.pl
poufale, żartobliwie: przyjaciółka; psiapsiółka, psiapsióła, psiapsi
SJP.pl
poufale, żartobliwie: przyjaciółka; psiapsiółka, psiapsia, psiapsi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. przyjaciółka
Wiktionary
(1.1) W czasie nocki u psiapsióły oglądałyśmy serial dla innej grupy wiekowej.
Wiktionary
zdrobn. psiapsiółka
Wiktionary
poufale, żartobliwie: przyjaciółka; psiapsióła, psiapsia, psiapsi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. przyjaciółka
Wiktionary
(1.1) Gdzieś kupiła te czerwonobrązowe pantofle, psiapsiółko?
Wiktionary
rzecz. przyjaźń ż.
Wiktionary
(1.1) żart. psiapsióła; neutr. przyjaciółka; przest. kuma, kumoszka, kumcia
Wiktionary
psiapsiółkować się - żartobliwie: przyjaźnić się
SJP.pl
żartobliwie: mały piesek
SJP.pl
1. niska murawa z panującą gęstokępkową trawą - bliźniczką psią trawką, występująca na jałowych i zakwaszonych glebach, użytkowana głównie jako ubogie pastwisko dla owiec;
2. potocznie: wielbicielka psów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. miłośniczka psów
Wiktionary
Murawy bliźniczkowe, psiary (Nardetalia) – syntakson w randze rzędu zespołów roślinnych budowanych przez roślinność murawową z dominacją kępowej trawy – bliźniczki psiej trawki (Nardus stricta). Należy do klasy Nardo-Callunetea.
Wikipedia
IPA: ˈpʲɕara, AS: pʹśara
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., psiarz m., psiarnia ż., pies m., psiarstwo n.
przym. psi
Wiktionary
pomocnik łowczego i dojeżdżacza, opiekujący się psami myśliwskimi
SJP.pl
1. gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych; bliźniczka psia trawka, psia trawka;
2. potocznie: miłośniczka psów;
3. regionalnie: mleczaj rudy - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych
SJP.pl
1. pomieszczenie dla psów myśliwskich lub hodowlanych;
2. gromada psów myśliwskich;
3. pogardliwie: policja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie dla psów myśliwskich lub hodowlanych
(1.2) łow. zgraja psów myśliwskich
(1.3) środ. obraź. policja
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpʲɕarʲɲa, AS: pʹśarʹńa
Wiktionary
rzecz. psiaczek mzw., arcypies mzw., psiur mzw., pies m., piesek m., pieseczek m., psina ż., psinka ż., psiak m., psiątko n., psisko m., psica ż., psiarstwo n., psiarz m., psiara ż., psiarczyk m., psowate nmos., psioczenie n., psar mos.
czas. psioczyć ndk.
przym. psi, pieski, psowaty
Wiktionary
1. potocznie:
a) pewna liczba psów domowych; psiarnia;
b) kynologia (nauka o psach);
2. pogardliwie:
a) ogół miłośników psów;
b) policja, policjanci; psiarnia
SJP.pl
1. miłośnik psów;
2. hodowca psów;
3. dawniej: łowczy zajmujący się hodowlą i tresurą psów myśliwskich na potrzeby dworu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. służebny zajmujący się hodowlą i tresurą psów na potrzeby monarchy w średniowieczu
(1.2) pot. posp. miłośnik psów
(1.3) pot. posp. właściciel psa
(1.4) pot. policjant
Wiktionary
Psiarze (psarze, psary, psiarczyki, łac canniductores, custodes canum, niem. Hundefuehrer lub Hundewarter) – w okresie wczesnego średniowiecza grupa książęcej ludności służebnej zajmująca się hodowlą, tresurą i prowadzeniem psów na potrzeby monarchów świeckich i książąt Kościoła. Służebnicy (ministeriales) zwani psiarzami na dworach królewskich, książęcych i biskupich podlegali urzędnikom dworskim zwanym łowczymi. Ich zadaniem była opieka nad psami szkolonymi do łowów i prawdopodobnie uczestniczenie w polowaniach.
Wikipedia
IPA: pʲɕaʃ, AS: pʹśaš
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., psiur mzw., psar mos., psioczenie n., psiara ż., pies m., psowate nmos. lm., psiarnia ż., psica ż., psiątko n., psina ż., piesek m., psiaczek m., psinka ż., pieseczek m., psiak m., psisko n.
przym. psi, psowaty, pieski
przysł. psio
czas. psioczyć
Wiktionary
(1.1) psarz, psar
Wiktionary
pieszczotliwe zdrobnienie od: psię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: psię
(1.2) pieszcz. mały piesek, szczeniak
Wiktionary
(1.2) Na wycieraczce siedziało drżące psiątko.
Wiktionary
rzecz. pies mzw./mos., psię n., psina ż., piesunio n.
przym. psi
przysł. psio
Wiktionary
(1.2) psię, psina
Wiktionary
(r. męski) osoba, której postępowanie nie jest akceptowane przez mówiącego; osoba deprecjonowana przez mówiącego
SJP.pl
suka;
1. potocznie: samica psa;
2. obraźliwie o kobiecie; sucz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. samica psa
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., pies m., piesek mzw., psiarnia ż., psiarz m., psina ż., psinka ż., psioczenie n.
przym. psi
czas. psioczyć
Wiktionary
(1.1) suka
Wiktionary
z politowaniem lub współczuciem o psie; psisko
SJP.pl
młode psa; szczenię, szczeniak, psiak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. młody piesek, szczenię
Wiktionary
rzecz. psiątko n., pies mzw., psinka ż.
przym. psi
przysł. psio
Wiktionary
(1.1) szczenię
Wiktionary
żartobliwie: tracić na znaczeniu, na wartości; marnieć, podupadać, schodzić na psy
SJP.pl
żartobliwie: pies, który jest traktowany jako dziecko, zwykle przez parę, która nie ma dzieci
SJP.pl
psiknięcie
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. …służący do przeganiania kota
(1.2) dźwięk. …nazywający kichnięcie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) kichnięcie
Wiktionary
IPA: pʲɕik, AS: pʹśik
Wiktionary
rzecz. psikus mrz., psikawka ż., psiknięcie n., psikanie n., wypsikanie n., napsikanie n., popsikanie n.
czas. psiknąć dk., psikać ndk., wypsikać dk., napsikać dk., popsikać dk.
wykrz. apsik, a psik
Wiktionary
(1.1) a kysz!
Wiktionary
1. rozpryskiwać płyn na kogoś lub coś;
2. kichać
SJP.pl
potocznie:
1. sprej, rozpylacz;
2. zabawka do polewania wodą; psikawka, sikawka
SJP.pl
potocznie: zabawka do polewania wodą; psikacz, sikawka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zabawka do psikania, używana zwykle w śmigus-dyngus lub podczas zabaw w wodzie
Wiktionary
rzecz. psikus mrz., psiknięcie n., psikanie n., wypsikanie n., napsikanie n., popsikanie n., psik mrz.
czas. psiknąć dk., psikać ndk., wypsikać dk., napsikać dk., popsikać dk.
wykrz. psik, apsik, a psik
Wiktionary
1. opryskać kogoś lub coś płynem;
2. kichnąć
SJP.pl
kawał, żart, figiel, psota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. coś zrobione dla żartu
Wiktionary
Psikus, figiel lub kawał – czynność wykonana w celu zrobienia komuś dowcipu lub dla zabawy i rozrywki, po to, aby zakpić z kogoś. Osoba robiąca innym tego rodzaju żarty nazywana jest kawalarzem.
W wielu kulturach zachodnich podczas prima aprilis, obyczaju obchodzonego corocznie 1 kwietnia, dokonywane są różnego rodzaju nieszkodliwe psikusy.
Wikipedia
IPA: ˈpʲɕikus, AS: pʹśikus
Wiktionary
wykrz. psik
rzecz. psik mrz., psikawka ż.
Wiktionary
(1.1) psota, figiel, żart
Wiktionary
pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, psiaczek, piesio, psinka, psiuniek, pieseniek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. zdrobn. od: pies
(1.2) pot. rzad. spoż. mięso z psa
Wiktionary
Psina (Cyna, dawniej również Cynna; niem. Zinna, śl.: Cina lub Cyna, czes. Cina lub Pština) – rzeka, lewy dopływ Odry o długości 52,56 km.
Wikipedia
(1.1) Siwa, wierna psina tak mnie pilnuje, żebym nigdzie bez niej nie poszedł.
(1.2) W takim jednak wypadku nie jest zrozumiałe, dlaczego wyraz psina (por. ros. псина) utworzony od nazwy zwierzęcia niejadalnego może obok znaczenia ekspresywnego oznaczać również mięso odpowiedniego zwierzęcia.
(1.2) (…) jako więzień w tiurmie krasnojarskiej, gdzie ku mojemu zdziwieniu dawano czasem zupę z mięsem (rzekomo baranim), nieraz jadłem psinę.
Wiktionary
IPA: ˈpʲɕĩna, AS: pʹśĩna
Wiktionary
rzecz. pies m., psowate nmos., psiarnia ż., psiarz m., psica ż., psiątko n., piesek m., psiaczek m., psinka ż., pieseczek m., psiak m., psisko n., Piesiewicz ż./mos.
przym. psi, psowaty, pieski
przysł. psio
Wiktionary
(1.1) psinka, piesek, pieseczek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. pomieszczenie, w którym trzyma się psy, psiarnia
Wiktionary
Wikipedia
pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, psiaczek, psina, piesio, psiuniek, pieseniek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: psina
Wiktionary
Psinka (zwana też Cyną, niem. Mühlgraben) – sztuczny kanał, który został wybudowany najprawdopodobniej przez Flamandów. Dawniej biegł spod Bieńkowic do Raciborza, zaopatrując miasto w wodę pozyskiwaną z koryta Psiny. Został zasypany w latach 1969-70. Do dziś przetrwał jedynie ślad suchego koryta między Bieńkowicami i Studzienną, południową dzielnicą Raciborza. Kanał uznawany jest za pierwszy potwierdzony źródłowo wodociąg na Górnym Śląsku.
Wikipedia
IPA: ˈpʲɕĩnka, AS: pʹśĩnka
Wiktionary
rzecz. pies mzw., psowate lm nm., psiarnia ż., psiarz mos., psica ż., psiątko n., psina ż.
:: zdrobn. piesek mzw., psiaczek mzw., pieseczek mzw.
:: zgrub. psiak mzw., psisko n.
przym. psi, psowaty, pieski
przysł. psio
czas. psioczyć ndk.
Wiktionary
(1.1) piesek, psina, pieseczek
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób psi
Wiktionary
rzecz. pies mzw.
:: zgrub. psisko n.
przym. psi
czas. psioczyć ndk.
Wiktionary
1. potocznie: żeński organ płciowy; pipa, picza, brocha, kuciapa;
2. potrawa kuchni lubelskiej, z ziemniaków i zaparzonej mąki
SJP.pl
Prażucha ziemniaczana lub fusier – potrawa z ugotowanych na miękko ziemniaków z dodatkiem zaparzonej mąki, utłuczonych i wymieszanych na homogenną masę, podawana na gorąco pod postacią klusek formowanych łyżką i okraszonych skwarkami ze słoniny lub wędzonego boczku, ewentualnie z dodatkiem usmażonej, drobno posiekanej cebuli.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) głośne wyrażanie swojego niezadowolenia z kogoś lub z czegoś; narzekanie na kogoś lub na coś
Wiktionary
rzecz. pies mzw., piesek mzw., psowate nmos., psiarnia ż., psiarz mos., psica ż., psiątko n., psina ż., psiaczek mzw., psinka ż., pieseczek mzw., psiak mzw., psisko n., piechol mzw., napsioczenie n., popsioczenie n., Piesiewicz ż./mos.
czas. psioczyć ndk., napsioczyć dk., popsioczyć dk.
przym. psi, psowaty, pieski
przysł. psio
Wiktionary
kląć, przeklinać, obrażać kogoś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) głośno wyrażać swoje niezadowolenie z kogoś lub z czegoś; narzekać na kogoś lub na coś
Wiktionary
(1.1) Ludzie oczekujący na opóźniony pociąg, coraz głośniej psioczyli na PKP.
Wiktionary
IPA: ˈpʲɕɔt͡ʃɨt͡ɕ, AS: pʹśočyć
Wiktionary
rzecz. pies mzw., piesek mzw., psowate nmos., psiarnia ż., psiarz mos., psica ż., psiątko n., psina ż., psiaczek mzw., psinka ż., pieseczek mzw., psiak mzw., psisko n., piechol mzw., psioczenie n., napsioczenie n., popsioczenie n., Piesiewicz ż./mos.
czas. napsioczyć dk., popsioczyć dk.
przym. psi, psowaty, pieski
przysł. psio
Wiktionary
(1.1) narzekać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mit. fantastyczna istota mająca ciało człowieka i głowę psa, żyjąca według średniowiecznych legend w odległych krainach
Wiktionary
(1.1) Powiadano, że psiogłowcy są drapieżnikami – żywią się mięsem psów, a i człowiekiem nie pogardzą.
Wiktionary
IPA: pʲɕɔɡˈwɔvʲjɛt͡s, AS: pʹśogu̯ovʹi ̯ec
Wiktionary
(1.1) cynocefal, psiogłowy
Wiktionary
boa psiogłowy - wąż dusiciel z podrodziny boa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. trujący grzyb
Wiktionary
[czytaj: psjoniczny] związany z psioniką - ogółem zjawisk paranormalnych (telepatią, psychokinezą, prekognicją itd.)
SJP.pl
[czytaj: psjonika] ogół zjawisk paranormalnych (telepatia, psychokineza, prekognicja itd.)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sf. psych. wspólne określenie dla zjawisk paranormalnych;
Wiktionary
Psionika, w skrócie (Ψ, ψ) – w parapsychologii wspólne określenie wszystkich zjawisk paranormalnych. Zostało wprowadzone w 1943 roku przez Roberta Thoulessa i Bertolda Paula Wiesnera.
Wikipedia
(1.1) Ich podstawowe narzędzie – psionika – jest wyraźnie słabsze niż na tym samym poziomie magia dla czarodzieja.
Wiktionary
rzecz. psionik m., psioniczka ż.
przym. psioniczny
przysł. psionicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
(1.1) psychokineza, telekineza, bilokacja, jasnowidzenie, pirokineza, prekognicja, eksterioryzacja, retrokognicja, lewitacja, telepatia, percepcja pozazmysłowa, ksenoglosia, telepatia, aura
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psionik m., psioniczka ż.
przym. psioniczny
przysł. psionicznie
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|psionics. < etym|ang|psi|electronics.
por. etymn|biotyka. < etymn|ang|bionics., etymn|krionika. < etymn|ang|cryonics.
uwagi.
zob. psion, Ψ.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psionics
* czeski: (1.1) psionika ż.
źródła.
== psionika (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sf. psych. psionika
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zły owoc
Wiktionary
słowo o odcieniu dźwiękonaśladowczym, określające oddawanie moczu
SJP.pl
potocznie: oddawać mocz; siusiać, robić siusiu
SJP.pl
zgrubienie od: pies; z politowaniem lub współczuciem o wynędzniałym psie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od pies
Wiktionary
(1.1) Przed domem powitało nas psisko merdające ogonem.
Wiktionary
IPA: ˈpʲɕiskɔ, AS: pʹśisko
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., pies mzw., psiarnia ż., psiarz mos., psina ż., psinka ż., piesek mzw., psioczenie n., piesio mzw.
przym. psi, pieski
czas. psioczyć ndk.
przysł. psio
Wiktionary
rodzaj prymitywnego dinozaura z grupy ceratopsów
SJP.pl
Wikipedia
rodzina dinozaurów z grupy ceratopsów
SJP.pl
Psitakozaury (Psittacosauridae) – rodzina dinozaurów z grupy ceratopsów (Ceratopsia)
Były to niewielkie (do 2 m długości), roślinożerne dinozaury. Żyły w Azji w okresie kredy.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) białystok. mały pies
Wiktionary
potocznie: wypuszczać strumień jakiegoś płynu z pojemnika z rozpylaczem; psikać
SJP.pl
potocznie: wypuścić strumień jakiegoś płynu z pojemnika z rozpylaczem; psiknąć
SJP.pl
pieszczotliwie: pies; psiutek, piesio, psiak, psiaczek, psina, psinka
SJP.pl
pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, psiaczek, psina, psinka, piesio, pieseniek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zgrub. pies
Wiktionary
(1.1) Taki był psiur z niego na baby i taki sługus swojego pana.
(1.1) Na wielkim czarnym karczychu psiura widać metalową obrożę, ale nie ma nikogo, żadnego ludzia, który krzyknąłby na niego do nogi, waruj czy coś innego, co tam krzyczy się do psiurów.
Wiktionary
rzecz. pies mzw., psiarnia ż., psiarz mos., psina ż., psinka ż., piesek mzw., psioczenie n., piesio mzw.
przym. psi, pieski
czas. psioczyć ndk.
przysł. psio
Wiktionary
(1.1) psisko
Wiktionary
pieszczotliwie: pies; psiak, psiaczek, psina, psinka, piesio, psiunia, psiuniek, pieseniek
SJP.pl
bylina z rodziny liliowatych (kosmopolitycznych roślin jednoliściennych), kwitnie w maju i czerwcu
SJP.pl
Psiząb (Erythronium L.) – rodzaj roślin z rodziny liliowatych obejmujący około 30 gatunków występujących w chłodniejszych i żyznych lasach Ameryki Północnej, północnych Chinach (Liaoning, Jilin), Korei, Japonii, Kazachstanie oraz w azjatyckiej części Rosji. Nazwa rodzajowa odnosi się do kształtu cebul, który faktycznie przypomina psie zęby. Gatunkiem typowym jest Erythronium dens-canis L.
Wikipedia
1. Polskie Stowarzyszenie Jazzowe, stowarzyszenie działające od roku 1969, zrzeszające polskich dżezmenów;
2. Posłaniec Serca Jezusowego, miesięcznik katolicki wydawany od roku 1872
SJP.pl
miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, położone nad jeziorem Pejpus;
Wiktionary
Psków (ros. Псков) – miasto w Rosji nad jeziorem Pejpus, stolica obwodu pskowskiego, w 2020 roku liczyło 210,3 tys. mieszkańców, liczne zabytki: kreml, cerkwie, pałace.
Wikipedia
(1.1) Przewyższając energią i talentami wojennymi stryja właściwie kierował obroną Pskowa. (Oblężenie Pskowa)
Wiktionary
IPA: pskuf, AS: pskuf
Wiktionary
rzecz. pskowianin mos., pskowianka ż., Pskowszczyzna ż.
przym. pskowski
Wiktionary
mieszkaniec Pskowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Pskowa; osoba z tego miasta
Wiktionary
(1.1) W lutym 1217 roku nowogrodzianie i pskowianie ścigając rabujących Litwinów dotarli do Estonii, gdzie doszło do starć z Niemcami, w wyniku których zawarto rozejm z mistrzem Volquinem (…).
Wiktionary
rzecz. Psków mrz.
:: fż. pskowianka ż.
przym. pskowski
Wiktionary
mieszkanka Pskowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Pskowa; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Psków mrz.
:: fm. pskowianin mos.
przym. pskowski
Wiktionary
przymiotnik od: Psków (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pskowem, dotyczący Pskowa
Wiktionary
(1.1) Na mocy układu z Tartu w skład Estonii wchodzą ziemie dzisiejszego rejonu peczorskiego (obwód pskowski) i Iwangorod (obwód leningradzki).
Wiktionary
IPA: ˈpskɔfsʲci, AS: pskofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Psków m., pskowianin mos., pskowianka ż.
Wiktionary
[czytaj: pe-es-EL] skrót od: Polskie Stronnictwo Ludowe
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy
(1.1) = Polskie Stronnictwo Ludowe;
Wiktionary
(1.1) PSL zawsze koncentrował się na potrzebach chłopów.
Wiktionary
IPA: pɛ‿ːs‿ˈɛl, AS: p•‿es‿el
Wiktionary
rzecz. PSL-owiec mos., peeselowiec mos.
przym. PSL-owski, peeselowski
Wiktionary
członek PSL (Polskiego Stronnictwa Ludowego); peeselowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. członek Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL)
Wiktionary
rzecz. peeselowiec mos.
:: skr. PSL n./mrz.
przym. PSL-owski, PSL-owski
Wiktionary
(1.1) peeselowiec
Wiktionary
→ PSL (Polskie Stronnictwo Ludowe); peeselowski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z PSL-em, dotyczący PSL-u
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla dla polityki, poglądów, programów, założeń itp. PSL-u
Wiktionary
(2.1) Wydaje mi się, że Janusz Kowalski ma dużo bardziej PSL-owskie poglądy niż Andrzej Nowak.
Wiktionary
IPA: ˌpɛːsɛˈlɔfsʲci, AS: p•eselofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. PSL-owiec mos., PSL-owiec mos.
:: skr. PSL n./mrz.
przym. peeselowski
Wiktionary
(1.1) peeselowski
Wiktionary
[czytaj: pe-es-EM] skrót od:
1. Państwowa Szkoła Morska;
2. Państwowa Szkoła Muzyczna;
3. Państwowa Szkoła Medyczna
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = Polskie Stowarzyszenie Montażystów
(1.2) = eduk. Państwowa Szkoła Muzyczna
Wiktionary
(1.2) Michalina wykłada szopenologię w PSM w Cieszynie.
Wiktionary
IPA: pɛ‿ːs‿ˈɛ̃m, AS: p•‿es‿ẽm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) robienie psot
Wiktionary
czas. psocić
przym. psotny
rzecz. psotowanie n.
Wiktionary
płatać figle, wyrządzać psoty, robić psikusy
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) robić psoty
(1.2) daw. uprawiać nierząd
Wiktionary
(1.1) Ale jak tu było iść?… noc ciemna, wiater, deszcz, błocko, kawał drogi, a do tego diabli wszędzie psocili.
Wiktionary
rzecz. psotnik m., psocenie n., psota ż., psotnica ż., psotowanie n.
czas. napsocić dk.
przym. psotny
przysł. psotnie
Wiktionary
(1.1) figlować
Wiktionary
przyrząd służący do pomiaru zakłóceń w urządzeniach telekomunikacyjnych
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: profesor; psorek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. środ. uczn. nauczyciel, profesor
Wiktionary
(1.1) Niech pan dziś nie pyta, panie psorze.
Wiktionary
IPA: psɔr, AS: psor
Wiktionary
rzecz. psorstwo n.
:: fż. psorka
Wiktionary
furanowa pochodna kumaryny występująca w wielu roślinach
SJP.pl
Psoralen, furanokumaryna – heterocykliczny organiczny związek chemiczny z grupy laktonów, furanowa pochodna kumaryny.
Jest to naturalny związek występujący w wielu roślinach, np. w lubczyku ogrodowym (Levisticum officinale), rucie zwyczajnej (Ruta graveolens), dyptamie jesionolistnym (Dictamnus albus) i selerze. Środek stosowany w fotochemioterapii jako fotouczulacz w leczeniu łuszczycy.
Wikipedia
potocznie o profesorce
SJP.pl
(r. żeński) przewlekłe, niezakaźne schorzenie skóry polegające na nieprawidłowym rogowaceniu naskórka, zwykle na kolanach, łokciach i okolicy krzyżowej; łuszczyca
SJP.pl
Łuszczyca (łac. psoriasis) – przewlekła, nawracająca choroba układowa mediowana immunologicznie (należy do chorób autoimmunizacyjnych), w której procesy zapalne charakteryzują się obecnością objawów skórnych – łuszczących się wykwitów – i stawowo-ścięgnistych. Wedle niektórych źródeł dotyka 2–4% populacji, wedle innych ocenia się, że dotyczy 16 osób na 1000 populacji ogólnej. Nie stwierdza się predykatyw co do płci. Łuszczyca jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie o dziedziczeniu wielogenowym. Stwierdzone zachorowanie u jednego z bliźniąt jednojajowych daje 70–80% szans na wystąpienie tej przypadłości u drugiego. Wśród bliźniąt dwujajowych ryzyko spada do 15–25%. Łuszczyca u jednego rodzica obarcza potomstwo ryzykiem zachorowania w 25%. Gdy dotyczy obojga rodziców, zagrożenie sięga 60%.
Wikipedia
potocznie o profesorce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. środ. uczn. lekcew. nauczycielka w szkole średniej
Wiktionary
(1.1) Psorka nas przyuważyła, jak jaraliśmy szlugi za szkołą.
Wiktionary
IPA: ˈpsɔrka, AS: psorka
Wiktionary
rzecz. psor m., psorstwo n., profesorka ż.
Wiktionary
(1.1) profesorka
Wiktionary
żart, figiel, psikus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) coś dla jednej strony potencjalnie dowcipnego, a dla drugiej przykre, uciążliwe
(1.2) reg. brzydka pogoda
(1.3) daw. to, co jest psie → pot. coś negatywnego → pot. rozpusta, szkoda, występek
Wiktionary
Psota – osada w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lutocin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) dowcip, figiel, psikus, żart
(1.2) słota
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psotnica ż., psotnik mos., psotowanie n.
czas. psocić dk., napsocić dk.
przym. psotny
przysł. psotnie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) prank, trick
* hiszpański: (1.1) broma ż., coba ż., enredo ż., fechoría ż., novatada ż., picardía ż., travesura ż.
* kaszubski: (1.1) psota ż.
* niemiecki: (1.1) Streich m.
* włoski: (1.1) bravata ż., marachella ż.
źródła.
== psota (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psota, figiel
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. psotnica ż., psotnik mos., psotowanie n.
czas. psocić dk., napsocić dk.
przym. psotny
przysł. psotnie
Wiktionary
(1.1) dowcip, figiel, psikus, żart
(1.2) słota
Wiktionary
zdrobnienie od: psota; żarcik, figielek
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób psotliwy
Wiktionary
psotny, figlarny, figlarski;
1. skłonny do robienia psot, figli, psikusów;
2. charakterystyczny dla psotnika, np. psotliwy uśmiech
SJP.pl
kobieta lub dziewczyna uwielbiająca psoty, psikusy, żarty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ta co psoci, lubi psocić, skłonna jest do psot
Wiktionary
czas. psocić
rzecz. psotnik mos., psota ż.
przysł. psotnie
przym. psotny
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób psotny, niegrzecznie
Wiktionary
(1.1) Zuza zachowuje się psotnie, dokuczając innym maluchom.
Wiktionary
rzecz. psotność ż., psotnik mos., psotnica ż., psota ż.
czas. psocić ndk.
przym. psotny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: psotnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: psotny
SJP.pl
osoba lubiąca psoty, figle; figlarz, psotniś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten kto psoci, lubi psocić, skłonny jest do psot
Wiktionary
IPA: ˈpsɔtʲɲik, AS: psotʹńik
Wiktionary
rzecz. psota ż.
:: fż. psotnica ż.
przym. psotny
przysł. psotnie
czas. psocić
Wiktionary
(1.1) figlarz
Wiktionary
osoba lubiąca psoty, figle; figlarz, psotnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego kto jest psotny
Wiktionary
przysł. psotnie
Wiktionary
psotliwy, figlarny, figlarski;
1. skłonny do robienia psot, figli, psikusów;
2. charakterystyczny dla psotnika, np. psotny uśmiech
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który psoci
(1.2) reg. deszczowy
(1.3) daw. skory do rozpusty
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) dokuczliwy, figlarny, łobuzerski, niegrzeczny, nieposłuszny, swawolny, war. rzad. psotliwy
(1.2) słotny
(1.3) rozpustny, sprośny
antonimy.
(1.1) grzeczny
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psocenie n., psota ż., psotnica ż., psotnik mos.
czas. psocić ndk.
przym. psotliwy
przysł. psotnie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) mischievous
* hiszpański: (1.1) guerrero, travieso
* kaszubski: (1.1) psotny
* marathi: (1.1) द्वाड
* niemiecki: (1.1) schalkhaft, schelmisch
* włoski: (1.1) birboncello, birichino, cattivello
źródła.
== psotny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) psotny
odmiana.
przykłady.
(1.1) To taczi psotny knôp! → To taki psotny chłopiec!
Wiktionary
rzecz. psocenie n., psota ż., psotnica ż., psotnik mos.
czas. psocić ndk.
przym. psotliwy
przysł. psotnie
Wiktionary
(1.1) dokuczliwy, figlarny, łobuzerski, niegrzeczny, nieposłuszny, swawolny, war. rzad. psotliwy
(1.2) słotny
(1.3) rozpustny, sprośny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|psotować.
Wiktionary
rzecz. psota ż., psotka ż., psocenie n.
czas. psocić
Wiktionary
(1.1) psocenie
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) daw. i gwara. psuć
Wiktionary
(1.1) Naci i chwastów różnych jarzyn nie psować, ale je posuszyć dla chlewnego bydła na zimę.
Wiktionary
rzecz. psowanie n.
Wiktionary
(1.1) niszczyć, marnować
Wiktionary
1. psowacz różany - gatunek błonkówki z rodziny pilarzowatych;
2. dawniej: osoba, która coś psuje; psuj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|psować.
Wiktionary
rzecz. niepsowanie n.
czas. psować ndk.
Wiktionary
rodzina ssaków zaliczanych do rzędu drapieżnych, mająca takich przedstawicieli jak: pies domowy, lis, wilk, kojot; psy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Canidae|G. Fischer|ref=tak., rodzina lądowych ssaków drapieżnych obejmująca ponad trzydzieści współcześnie żyjących gatunków;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zasięg występowania psowatych obejmuje wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy.
Wiktionary
IPA: psɔˈvatɛ, AS: psovate
Wiktionary
rzecz. arcypies mzw., pies mzw., piesek mzw., psiarnia ż., psiarz mos., psina ż., psinka ż., psioczenie n.
czas. psioczyć ndk.
przym. psi
przysł. psio
Wiktionary
należący do rodziny psów (psowatych)
SJP.pl
[czytaj: pe-es-PE]
1. skrót od: Polskie Siły Powietrzne;
2. skrót od: Państwowa Straż Pożarna;
3. skrót od: Paint Shop Pro;
4. skrót od: PlayStation Portable
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = lotn. sport. Polskie Stowarzyszenie Paralotniowe
(1.2) = adm. Państwowa Straż Pożarna;
(1.3) = wojsk. hist. Polskie Siły Powietrzne;
(1.4) = szt. Pracownie Sztuk Plastycznych;
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = adm. wędk. Państwowa Straż Rybacka
(1.2) = poziom swobody ruchu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== PSR (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) astr. pulsar
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== PSR (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) astr. pulsar
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wykrzyknik używany, gdy chcemy kogoś uciszyć lub zwrócić czyjąś uwagę; pst, psyt, psss, psst
SJP.pl
wykrzyknik używany, gdy chcemy kogoś uciszyć lub zwrócić czyjąś uwagę; pst, psyt, pss, psst
SJP.pl
wykrzyknik używany, gdy chcemy kogoś uciszyć lub zwrócić czyjąś uwagę; pst, psyt, psss, pss
SJP.pl
wykrzyknik używany, gdy chcemy kogoś uciszyć lub zwrócić czyjąś uwagę; pss, psyt, psss, psst
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) …nakazujący milczenie
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) cicho sza!, cii!, ćśśś!, sza!, ts!, tss!
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|ćśśś.
źródła.
== pst (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
wykrzyknik
(1.1) pst
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pst, AS: pst
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|ćśśś.
źródła.
== pst (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
wykrzyknik
(1.1) pst
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
(1.1) cicho sza!, cii!, ćśśś!, sza!, ts!, tss!
Wiktionary
ceniona w wędkarstwie ryba słodkowodna z rodziny łososiowatych o smacznym mięsie; w Polsce występuje p. potokowy, p. źródlany i p. tęczowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. drapieżna ryba słodkowodna z charakterystycznymi plamkami na bokach;
(1.2) kulin. spoż. mięso lub potrawa z pstrąga (1.1)
Wiktionary
Pstrąg – zwyczajowa nazwa kilku gatunków drapieżnych ryb z rodziny łososiowatych (Salmonidae), zasiedlających słodkie wody o bystrym prądzie, zwłaszcza górne odcinki rzek. Grupa ta obejmuje blisko spokrewnione gatunki i podgatunki ryb katadromicznych i anadromicznych, mające oliwkowobrunatny grzbiet, boki złotawe z czarnymi plamkami i srebrzysty brzuch. W krajach anglosaskich określane są nazwą trout, a w niemieckojęzycznych – Die Forelle. W języku polskim formy wędrowne tych samych gatunków lub podgatunków określane są zazwyczaj jako trocie. Pstrągi są cenionymi rybami konsumpcyjnymi. Są hodowane w gospodarstwach rybackich, wprowadzane do rzek i jezior. Przez wędkarzy są uważane za atrakcyjne ryby sportowe. Od nazwy tej grupy ryb pochodzi nazwa jednej z tzw. krain rybnych rzek – kraina pstrąga.
Wikipedia
(1.2) Murgrabia przyniósł mi wieczerzę, złożoną z półmiska pstrągów złowionych w sąsiednim potoku.
Wiktionary
IPA: pstrɔ̃ŋk, AS: pstrõŋk
Wiktionary
rzecz. Pstrążna ż., pstrągarnia ż.
przym. pstrągowy, pstrągowaty
Wiktionary
(1.1) troć
Wiktionary
gospodarstwo rybne hodujące pstrągi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gospodarstwo rybne z hodowlą pstrąga
Wiktionary
(1.1) Przed powrotem wstąpimy jeszcze do pstrągarni.
Wiktionary
rzecz. pstrąg m.
przym. pstrągowy
Wiktionary
sztuczna przynęta używana w wędkarstwie do łowienia pstrągów
SJP.pl
magmowa skała głębinowa z rodziny gabro; troktolit
SJP.pl
Troktolit (Pstrągowiec) – głębinowa zasadowa skała magmowa podobna do gabra z grupy gabroidów. Odmiana gabra oliwinowego.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Pstrągówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie strzyżowskim, w gminie Wiśniowa.
W latach 1954-19 wieś była siedzibą gromady Pstrągówka, po jej zniesieniu w gromadzie Wiśniowa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii Św. Jana Chrzciciela, należącej do dekanatu Frysztak, diecezji rzeszowskiej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ pstrąg
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się pstrąga, mający związek z pstrągiem
Wiktionary
rzecz. pstrąg mzw., pstrągarnia ż.
Wiktionary
mały pstrąg
SJP.pl
pstrążenica mała - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pstrążeniowatych; topornica mała
SJP.pl
niechętna, pogardliwa, wymijająca odpowiedź na pytanie "co?"
SJP.pl
przysłówek
(1.1) barwnie, wielokolorowo
partykuła
(2.1) pot. żart. nic (jako odpowiedź na pytanie „co?”)
(2.2) daw. mniej więcej
Wiktionary
(1.1) Na gałązce usiadła pstro ubarwiona ptaszyna.
(2.1) – Co? – Pstro!
Wiktionary
przym. pstry
przysł. pstrokato
Wiktionary
(1.1) niejednolicie
Wiktionary
płatkówka pstrocineczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych
SJP.pl
kaczka pstrodzioba, andotukan pstrodzioby - gatunki ptaków
SJP.pl
pstrogłów żółtogardły - gatunek ptaka z rodziny tukanowatych
SJP.pl
1. sępnik pstrogłowy - gatunek dużego ptaka z rodziny kondorowatych;
2. oskomik pstrogłowy - gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma pstrą głowę
Wiktionary
Pstrogłowy (Megalaiminae) – podrodzina ptaków z rodziny tukanowatych (Ramphastidae).
Wikipedia
IPA: pstrɔˈɡwɔvɨ, AS: pstrogu̯ovy
Wiktionary
1. koń lub wół maści pstrej; srokacz, pstrosz;
2. roślina zielna z rodziny złożonych, uprawiana na jarzynę lub jako roślina ozdobna; ostropest plamisty
SJP.pl
czynić coś pstrokatym, czyli zbyt jaskrawo i kolorowo ubarwionym
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: pstrokato
SJP.pl
zestawienie wielu kolorów tworzące nieprzyjemną dla oka mieszaninę barw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszanina wielu jaskrawych kolorów
Wiktionary
IPA: ˌpstrɔkaˈt͡ɕizna, AS: pstrokaćizna
Wiktionary
przym. pstrokaty, pstry
przysł. pstrokato
rzecz. pstrokatość ż.
Wiktionary
owad z rodziny pasikonikowatych
SJP.pl
Pstrokaczek (Poecilimon) – rodzaj owadów prostoskrzydłych z rodziny pasikonikowatych.
Głowę tych owadów cechują dłuższe od ciała czułki i nieco szerszy od ich pierwszych członów, kulistawy wierzchołek ciemienia z bruzdą lub wgłębieniem. Czoło jest brodawkowato wypukłe. Przedplecze ma bruzdę poprzeczną przed środkiem długości oraz niewydłużony ku tyłowi dysk, a jego tył prawie całkiem nakrywa skrócone pokrywy i skrzydła. Śródpiersie i zapiersie mają wcięcia i pozbawione są trójkątnych płatów bocznych. Odnóża przedniej pary mają biodra bez kolców. Samca cechują zakrzywione przysadki odwłokowe tak długie jak płytka subgenitalna lub nieco od niej dłuższe. U samicy pokładełko jest na obu krawędziach ząbkowane.
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co pstrokate
Wiktionary
rzecz. pstrokacizna ż., pstrokatka ż., pstrosz m., pstrokacz m., pstrokacenie n.
czas. pstrokacieć ndk.
przym. pstrokaty
przysł. pstrokato
Wiktionary
(1.1) różnokolorowość, różnobarwność
Wiktionary
1. nazbyt barwny, kolorowy;
2. o zwierzęciu: niejednorodnie umaszczony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odznaczający się rozmaitością barw, najczęściej jaskrawych
Wiktionary
(1.1) Wdzieję strój pstrokaty dziwacznego kroju i pomiędzy kwiaty pobiegnę w tym stroju!
Wiktionary
IPA: pstrɔˈkatɨ, AS: pstrokaty
Wiktionary
rzecz. pstrokacizna ż., pstrokatość ż.
przym. pstry
przysł. pstrokato
Wiktionary
(1.1) różnokolorowy
Wiktionary
pstrokówka nadobna - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych
SJP.pl
pstrolistka sercowata - dekoracyjna bylina o trójkolorowych liściach w kształcie serca; hutujnia sercolistna
SJP.pl
Wikipedia
mający różnokolorowe liście, np. aktinidia pstrolistna
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny kurowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma pióra, pierze w pstrych barwach
Wiktionary
Pstropióry (Rollulinae) – podrodzina ptaków z rodziny kurowatych (Phasianidae).
Wikipedia
IPA: pstrɔˈpʲjurɨ, AS: pstropʹi ̯ury
Wiktionary
rzecz. pstropiór m.
Wiktionary
pstry (różnokolorowy) z przewagą koloru rudawego
SJP.pl
pstrość tulipanów - wirusowa choroba tulipanów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma pstre skrzydła
Wiktionary
IPA: pstrɔsˈkʃɨdwɨ, AS: pstroskšydu̯y
Wiktionary
koń maści pstrokatej; pstrok; srokacz
SJP.pl
gatunek ptaka z rodziny lasówek
SJP.pl
Pstroszka (Mniotilta varia) – gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny lasówek (Parulidae). Występuje w północnej i wschodniej Ameryce Północnej; zimuje na południe od zasięgu letniego aż po północno-zachodnią część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony.
Wikipedia
Wikipedia
Pstrowice – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie pyrzyckim, w gminie Pyrzyce. Wieś położona jest 11 km na południowy wschód od Pyrzyc.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pstry (różnokolorowy) z przewagą koloru złocistego
SJP.pl
odznaczający się nazbyt barwnym, krzykliwym kolorytem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o rozmaitych barwach, wielokolorowy
Wiktionary
(1.1) Ostatni snop w spódnicy, fartuchu, gałgankach pstrych, zwany "babą", "staruchem", "kogutem" wjeżdża uroczyście do stodoły.
(1.1) Poszłam do niej w pstrej, kusej sukience, w dodatku w słomkowym kapeluszu ozdobionym wiechciem kwiatów (…).
Wiktionary
IPA: pstrɨ, AS: pstry
Wiktionary
rzecz. pstrokacizna ż.
przym. pstrokaty
przysł. pstro
partyk. pstro
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|mręgaty, strokaty.
Wiktionary
1. przycisk do włączenia jakiegoś urządzenia lub do włączenia prądu;
2. uderzenie palcem o kciuk; prztyk, prztyczek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. przełącznik elektryczny
(1.2) gest strzelenia palcami
Wiktionary
IPA: ˈpstrɨt͡ʃɛk, AS: pstryček
Wiktionary
rzecz. pstrykanie n., pstryknięcie n., pstryk m.
czas. pstrykać ndk., pstryknąć dk.
wykrz. pstryk
Wiktionary
wykrzyknik nazywający dźwięk wydawany przy przekręceniu włącznika lub uderzeniu palcem o kciuk; prztyk
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. odgłos robienia zdjęcia
(1.2) dźwięk. odgłos włączania, wyłączania lub przełączania
(1.3) dźwięk. odgłos pstrykania palcami
Wiktionary
rzecz. pstrykanie n., pstryczek m.
czas. pstrykać, pstryknąć
Wiktionary
pozostawiać na powierzchni czegoś drobne plamki w odmiennym kolorze
SJP.pl
pozostawiać na powierzchni czegoś drobne plamki w odmiennym kolorze
SJP.pl
niegodziwiec, nikczemnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. przest. osoba uważana za podłą lub do której mówiący ma negatywny stosunek
Wiktionary
(1.1) — Jego syny i wnuki do dziesiątego pokolenia będą pamiętali karę i żaden psubrat już tu nie przyleci — dorzucił chłop z kamieniem w ręku.
Wiktionary
IPA: ˈpsubrat, AS: psubrat
Wiktionary
(1.1) łachmyta, łapserdak, drapichrust, gałgan, hultaj, huncwot, ladaco, nic dobrego, niecnota, obwieś, oczajdusza, psiadusza, psiajucha, psianoga, ptaszek, utrapieniec
Wiktionary
1. powodować, że coś staje się bezużyteczne, przestaje pełnić swą funkcję; niszczyć, uszkadzać;
2. powodować zmianę czegoś na gorsze;
3. rozpieszczać, rozpuszczać; deprawować, demoralizować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. popsuć, zepsuć)
(1.1) sprawiać, że coś przestaje spełniać swoją funkcję
(1.2) pogarszać
(1.3) sprawiać, że przestaje być właściwe
(1.4) o dziecku: źle wychowywać
czasownik zwrotny niedokonany psuć się (dk. popsuć się, zepsuć się)
(2.1) uszkadzać się, przestawać spełniać swoją funkcję
(2.2) o żywności: stawać się niejadalną w wyniku gnicia, rozkładu, fermentacji
(2.3) pogarszać się
(2.4) o dziecku: nabierać złych cech, nawyków
Wiktionary
(1.1) Tatusiu, ona mi psuje zabawkę!
(1.1) Cukier psuje zęby.
(1.2) Oskarżenie prokuratora psuje każdemu reputację.
(1.2) To niedopatrzenie psuje obraz całości.
(1.3) To mi psuje cały plan!
(1.4) Babcia tym rozpieszczaniem łakociami psuje nam dziecko.
(2.1) Psuje mi się samochód.
(2.2) Zobacz, ryba nam się psuje.
(2.3) Opinia ludzi na temat rządu psuje się zawsze z biegiem czasu.
(2.4) Mała psuje się od tego oglądania telewizji.
Wiktionary
IPA: psut͡ɕ, AS: psuć
Wiktionary
rzecz. psucie n., psuj m., psujon mzw./mos.
czas. zepsuć, popsuć, napsuć
przym. nadpsuty
Wiktionary
(1.1) uszkadzać, niszczyć
(1.3) rujnować
Wiktionary
potocznie, żartobliwie: człowiek, który wszystko psuje, szkodnik; psuja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba lub zwierzę, które psuje
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) gwara. koń, który nie chce ciągnąć
forma czasownika.
(3.1) 2. os. lp. rozk. od: psuć
Wiktionary
(1.1) Ten mały Arek to niezły psuj. Niszczy swoje zabawki podczas bicia się z bratem.
Wiktionary
IPA: psuj, AS: psui ̯
Wiktionary
zob. psuć.
Wiktionary
(1.1) szkodnik, niszczyciel; książk. dewastator, destruktor
Wiktionary
potocznie, żartobliwie: osoba płci męskiej, która wszystko psuje, szkodnik; psuj
SJP.pl
Psuja (biał. Псуя; ros. Псуя) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Psuja, nad Jeziorem Psuja.
Miejscowość jest siedzibą parafii prawosławnej; znajduje się tu cerkiew pw. Świętej Trójcy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) pot. infant. ktoś, kto coś psuje lub zepsuł
Wiktionary
rzecz. psucie n., zepsucie n., popsucie n., nadpsucie n., psujarz m., psujara ż.
czas. psuć ndk., zepsuć dk., popsuć dk., nadpsuć dk.
Wiktionary
(1.1) psujarz
Wiktionary
Psurów (dodatkowa nazwa w j. niem. Psurow) – osada w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Radłów, w sołectwie Ligota Oleska.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
skrótowiec
(1.1) = Polskie Stowarzyszenie Walk Rycerskich
Wiktionary
pogardliwie: osoba chora psychicznie lub swoim zachowaniem sprawiająca takie wrażenie; wariant, świr, psychol
SJP.pl
skrót od:
1. psychologia;
2. psychologiczny;
3. psychiczny; psychiatryczny
SJP.pl
pogardliwie: osoba chora psychicznie lub swoim zachowaniem sprawiająca takie wrażenie; wariant, świr, psychol
SJP.pl
specjalista w zakresie psychagogii - ogółu metod wychowawczych (bardziej psychologicznych niż pedagogicznych), zmierzających głównie do wytworzenia korzystnych warunków do rozwoju osobowości bez narzucania jej określonego kształtu
SJP.pl
ogół metod wychowawczych (bardziej psychologicznych niż pedagogicznych), zmierzających głównie do wytworzenia korzystnych warunków do rozwoju osobowości bez narzucania jej określonego kształtu
SJP.pl
związany z psychagogią - ogółem metod wychowawczych (bardziej psychologicznych niż pedagogicznych), zmierzających głównie do wytworzenia korzystnych warunków do rozwoju osobowości bez narzucania jej określonego kształtu
SJP.pl
w psychologii: rodzaj nerwicy objawiający się brakiem aktywności, poczuciem nieprzydatności, obsesyjnymi zachowaniami, nadmiernymi skrupułami, nieśmiałością i ogólnym osłabieniem woli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie psychiczne objawiające się m.in. lękami, natręctami i niepokojem
Wiktionary
Psychastenia – (z gr. ψυχή, psyche «dusza» i ἀσθένεια, asteneia «bezsilność, słabość») zaburzenie lękowe związane z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi. Chorzy nie potrafią sprecyzować swoich uczuć (ambiwalencja) lub wypracować swojego zdania na pewien temat (ambitendencja). Nie są też pewni siebie i muszą przemyśleć każdą swoją akcję.
Wikipedia
(1.1) Psychastenia została opisana przez Janeta, który identyfikował ją z nerwicą natręctw. (…) Psychastenia to poczucie obcości, natręctwa i lęki, bezbarwność świata i obojętność wobec zjawisk w nim zachodzących.
(1.1) (…) przy współwystępowaniu lęków i natręctw mówi się zwykle o psychastenii.
Wiktionary
rzecz. psychastenik m., psychasteniczka ż., psychasteniczność ż.
przym. psychasteniczny
przysł. psychastenicznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. kobieta cierpiąca na psychastenię
Wiktionary
(1.1) Jako psychasteniczka Madzia stanowczo woli przebaczać niż przyjmować, dawać, ale nie brać. Propozycja Solskiego — niezależnie od okoliczności zewnętrznych — wprawia ją po prostu w zakłopotanie.
Wiktionary
rzecz. psychastenia ż.
:: fm. psychastenik
przym. psychasteniczny
przysł. psychastenicznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) psych. w sposób psychasteniczny; w sposób typowy dla psychastenii i psychastenika
Wiktionary
rzecz. psychastenia ż., psychastenik m., psychasteniczka ż., psychasteniczność ż.
przym. psychasteniczny
Wiktionary
związany z psychastenią - rodzajem nerwicy objawiającym się brakiem aktywności, poczuciem nieprzydatności, obsesyjnymi zachowaniami, nadmiernymi skrupułami, nieśmiałością i ogólnym osłabieniem woli
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) psych. właściwy psychastenii i psychastenikom
Wiktionary
(1.1) Wiadomym jest, że w opracowaniach literackich osobowość Schulza jawi się jako konglomerat lęków i natręctw, a więc jako osobowość psychasteniczna.
(1.1) Cechami typowymi wszystkich tych zróżnicowanych przejawów depresji są: częsty komponent psychasteniczny, brak wiary w siebie, poczucie niższej wartości a także brak dystansu wobec doznawanych przeżyć (…).
Wiktionary
rzecz. psychastenia ż., psychastenik m., psychasteniczka ż.
przysł. psychastenicznie
Wiktionary
osoba cierpiąca na psychastenię - rodzaj nerwicy objawiający się brakiem aktywności, poczuciem nieprzydatności, obsesyjnymi zachowaniami, nadmiernymi skrupułami, nieśmiałością i ogólnym osłabieniem woli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. mężczyzna cierpiący na psychastenię
Wiktionary
(1.1) Histeryk manipuluje innymi poprzez wybuchy własnej emocjonalności, psychastenik woli się poddać, niż wprost manipulować
(1.1) O ile histeryk nie dostrzega swoich wad, o tyle psychastenik je wyolbrzymia.
Wiktionary
rzecz. psychastenia ż.
:: fż. psychasteniczka
przym. psychasteniczny
przysł. psychastenicznie
Wiktionary
w psychologii: usposobienie charakteryzujące się brakiem pewności siebie i zdecydowania w działaniu, poczuciem niższości, doznawaniem lęków oraz natrętnych myśli
SJP.pl
w psychologii: osoba o usposobieniu charakteryzującym się brakiem pewności siebie i zdecydowania w działaniu, poczuciem niższości, doznawaniem lęków oraz natrętnych myśli
SJP.pl
książkowo: psychika człowieka, jego stan psychiczny, życie duchowe; dusza, duch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. dusza, duch
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpsɨxɛ, AS: psyχe
Wiktionary
rzecz. psychiatria ż.
Wiktionary
[czytaj: sajkiDElik] styl w muzyce rockowej, popularny na przełomie last sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, charakteryzujący się długimi, improwizowanymi kompozycjami oraz tekstami o tematach seksualnych, religijnych lub duchowych; psychodelia, muzyka psychodeliczna, psychodelic
SJP.pl
środek pobudzający aktywność psychomotoryczną, likwidujący m.in. objawy zmęczenia i zwiększający zdolność koncentracji, łatwo uzależniający; amfetamina, benzedryna, potocznie: amfa
SJP.pl
lekarz specjalizujący się w dziedzinie psychiatrii - dziale medycyny, nauce zajmującej się badaniem warunków powstania, profilaktyką oraz leczeniem zaburzeń psychicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób psychicznych
(1.2) środ. karc. długo namyślający się gracz
Wiktionary
Psychiatria – jedna z podstawowych specjalizacji medycznych, zajmująca się badaniem, zapobieganiem i leczeniem zaburzeń i chorób psychicznych. Bada ich uwarunkowania biologiczne, psychologiczne, rodzinno-genetyczne, społeczne, konstytucjonalne.
Wikipedia
(1.1) Okazało się, że na wizytę u psychiatry będzie musiał poczekać trzy tygodnie.
Wiktionary
IPA: psɨˈxʲjatra, AS: psyχʹi ̯atra
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiatria ż., psychiatryk m.
przym. psychiatryczny
przysł. psychiatrycznie
Wiktionary
(1.2) psycholog
Wiktionary
1. dział medycyny, nauka zajmująca się badaniem warunków powstania, profilaktyką oraz leczeniem zaburzeń psychicznych; frenopatologia (dawniej);
2. oddział psychiatryczny w szpitalu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. dział medycyny zajmujący się pochodzeniem, rozpoznawaniem i leczeniem chorób psychicznych;
(1.2) med. skrócenie od|oddział psychiatryczny. (kliniki, szpitala itp.)
Wiktionary
Psychiatria – jedna z podstawowych specjalizacji medycznych, zajmująca się badaniem, zapobieganiem i leczeniem zaburzeń i chorób psychicznych. Bada ich uwarunkowania biologiczne, psychologiczne, rodzinno-genetyczne, społeczne, konstytucjonalne.
Wikipedia
(1.1) Na egzaminie udowodniono mu, że o psychiatrii wie bardzo mało.
Wiktionary
IPA: psɨˈxʲjatrʲja, AS: psyχʹi ̯atrʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiatra ż., psychiatryk m., psyche ż.
przym. psychiatryczny
przysł. psychiatrycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) medycyna
meronimy.
(1.1) neuropsychiatria, ortopsychiatria
pokrewne.
rzecz. psychika ż., psychiatra ż., psychiatryk m., psyche ż.
przym. psychiatryczny
przysł. psychiatrycznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psychiatry
* baskijski: (1.1) psikiatria
* białoruski: (1.1) псіхіятрыя ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) псыхіятрыя ż.
* duński: (1.1) psykiatri w.
* esperanto: (1.1) psikiatrio, psiĥiatrio
* estoński: (1.1) psühhiaatria
* francuski: (1.1) psychiatrie ż.
* hiszpański: (1.1) psiquiatría ż.
* interlingua: (1.1) alienismo, psychiatria
* islandzki: (1.1) geðsjúkdómafræði ż., geðlækning ż.
* jidysz: (1.1) פסיכיאטריה ż. (psichiatria), פּסיכיאַטריע ż. (psichjatrje)
* niemiecki: (1.1) Psychiatrie ż.; (1.2) Psychiatrie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) psykiatri m.
* norweski (nynorsk): (1.1) psykiatri m.
* nowogrecki: (1.1) ψυχιατρική ż.
* portugalski: (1.1) psiquiatria ż.
* rosyjski: (1.1) психиатрия ż.
* słowacki: (1.1) psychiatria ż.
* szwedzki: (1.1) psykiatri w.
* ukraiński: (1.1) психіатрія ż.
* węgierski: (1.1) pszichiátria
* włoski: (1.1) psichiatria ż.
źródła.
== psychiatria (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. psych. psychiatria
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dotyczący psychiatrii i psychologii, np. ośrodek psychiatryczno-psychologiczny
SJP.pl
taki, który związany jest z psychiatrią - działem medycyny, nauką zajmującą się badaniem warunków powstania, profilaktyką oraz leczeniem zaburzeń psychicznych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z psychiatrią, dotyczący psychiatrii
Wiktionary
rzecz. psychiatria ż., psychiatra m./ż., psychiatryk m.
przysł. psychiatrycznie
Wiktionary
potocznie: szpital psychiatryczny; psychuszka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pejor. szpital psychiatryczny
(1.2) pot. pejor. zakład psychiatryczny
Wiktionary
Szpital psychiatryczny – miejsce leczenia chorych psychicznie.
W 2008 roku w Polsce było 57 szpitali psychiatrycznych (w tym dwa prywatne w województwie łódzkim i jeden prywatny w województwie mazowieckim), ponadto 228 poradni psychologicznych.
Wikipedia
(1.1) Nie uwierzysz, Adam wylądował w psychiatryku!
Wiktionary
IPA: psɨˈxʲjatrɨk, AS: psyχʹi ̯atryk
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiatria ż., psychiatra m.
przym. psychiatryczny
przysł. psychiatrycznie
Wiktionary
(1.1) dom wariatów, wariatkowo, dom bez klamek
Wiktionary
potocznie: kobieta chora psychicznie lub za taką uważana; świrnięta, nienormalna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. narkomanów: złe samopoczucie spowodowane głodem narkotykowym
Wiktionary
IPA: psɨˈxʲit͡ʃʲɲak, AS: psyχʹičʹńak
Wiktionary
przysłówek
(1.1) odnosząc się do spraw psychiki
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiczny m., psychol m.
przym. psychiczny
Wiktionary
(1.1) duchowo, psychologicznie, umysłowo, wewnętrznie
Wiktionary
dotyczący psychiki i ducha (duszy w rozumieniu religijnym), np. rozwój psychiczno-duchowy; psychoduchowy
SJP.pl
w psychologii: charakterystyczny dla sfery psychicznej i zmysłowej, np. objawy psychiczno-zmysłowe; psychosensoryczny
SJP.pl
rzadko: całokształt wrodzonych i nabytych dyspozycji duchowych i intelektualnych, uczuciowych, woli, stanowiących o życiu wewnętrznym człowieka i zarządzanych przez mózg; dusza, duch, psyche, psychizm, psychika
SJP.pl
1. odnoszący się do psychiki, związany z procesami zachodzącymi w psychice; duchowy, wewnętrzny;
2. potocznie: chory psychicznie lub za takiego uważany; świrnięty, nienormalny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z psychiką i procesami w niej zachodzącymi
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. o człowieku: chory psychicznie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) mężczyzna chory psychicznie
Wiktionary
(1.1) Moja siostra ma trudne problemy psychiczne.
(1.1) Martwię się o twoje zdrowie psychiczne.
(2.1) Dlaczego nasypałeś mi mąki do kawy? Czy ty jesteś psychiczny?!
Wiktionary
IPA: psɨˈxʲit͡ʃnɨ, AS: psyχʹičny
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiczność ż., psychol m.
:: fż. psychiczna ż.
przysł. psychicznie
Wiktionary
(1.1) duchowy, mentalny; książk. spirytualny; przest. dziś książk. duszny
(2.1) pot. kopnięty, nienormalny, świrnięty, świrowaty, pieprznięty, pomylony, popaprany, porąbany, porypany, puknięty, rąbnięty, stuknięty, szajbnięty, szalony, szurnięty, trzepnięty, walnięty
(3.1) pot. czubek, czub, fioł, nienormalny, obłąkaniec, obłąkany, opętaniec, opętany, pomyleniec, pomylony, psychol, szajbus, szaleniec, szalony, świr, świrus, wariat, zajob
Wiktionary
całokształt wrodzonych i nabytych dyspozycji duchowych i intelektualnych, uczuciowych, woli, stanowiących o życiu wewnętrznym człowieka i zarządzanych przez mózg; dusza, duch, psyche, psychizm, psychiczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) całokształt duchowych, intelektualnych i uczuciowych dyspozycji istoty żywej;
Wiktionary
Psychika (gr. ψυχή, psyche – dusza) – «całokształt cech i procesów wewnętrznych człowieka, związanych z emocjami, intelektem, predyspozycjami i doświadczeniem życiowym» (źródło: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego). Zespół indywidualnych cech psychofizycznych tworzy osobowość.
Wikipedia
IPA: ˈpsɨxʲika, AS: psyχʹika
Wiktionary
rzecz. psychiczny mos., psychiatria ż., psychiatra m., psychiatryk m., psychiczność ż., psychol m., psychizm m., psychoza ż., psychotyk m.
przym. psychiczny, psychiatryczny, psychotyczny
przysł. psychicznie
Wiktionary
(1.1) intelekt, rozum, umysł, umysłowość, duch, dusza, psyche, serce, wnętrze
Wiktionary
w psychologii: całokształt wrodzonych i nabytych dyspozycji duchowych i intelektualnych, uczuciowych, woli, stanowiących o życiu wewnętrznym człowieka i zarządzanych przez mózg; dusza, duch, psyche, psychika, psychiczność
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek z psychiką
Wiktionary
(1.1) psychoanaliza • psycholog • psychologia • psychopata • psychopatologia • psychotechnika • psychoterapia • psychofizyczny • psychologiczny
Wiktionary
IPA: ˈpsɨxɔ, AS: psyχo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|grec|ψυχή. (psūkhḗ) → dusza, duch
uwagi.
porównaj z Psyche z mitologii greckiej
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psycho-
* białoruski: (1.1) псіха-
* bułgarski: (1.1) психо-
* duński: (1.1) psycho-
* francuski: (1.1) psycho-
* kataloński: (1.1) psico-
* malajski: (1.1) psiko-
* niemiecki: (1.1) psycho-
* rosyjski: (1.1) психо-
* słoweński: (1.1) psiho-
* turecki: (1.1) psiko-
* ukraiński: (1.1) психо-
źródła.
== psycho- (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-NaomiAmethyst-psycho-.wav.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) psycho-
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w farmakologii: taki, który działa pobudzająco na psychikę i stany emocjonalne człowieka; psychoanaleptyczny, psychotoniczny, psychopobudzający
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) farm. biochem. działający pobudzająco na psychikę i stany emocjonalne
Wiktionary
(1.1) Żywica konopi indyjskich zawiera ponad 60 substancji psychoaktywnych (…).
Wiktionary
(1.1) psychopobudzający, psychotropowy
Wiktionary
związany z psychoakustyką - dziedziną nauki badającą i opisującą związki zachodzące między falą dźwiękową docierającą do uszu słuchacza a subiektywnie odczuwanym wrażeniem, wywołanym przez tę falę, np. model psychoakustyczny
SJP.pl
dziedzina nauki badająca i opisująca związki zachodzące między falą dźwiękową docierającą do uszu słuchacza a subiektywnie odczuwanym wrażeniem, wywołanym przez tę falę
SJP.pl
Wikipedia
w farmakologii: taki, który działa stymulująco i tonizująco na ośrodkowy układ nerwowy; psychoaktywny, psychotoniczny, psychopobudzający
SJP.pl
w farmakologii: środek działający stymulująco i tonizująco na ośrodkowy układ nerwowy
SJP.pl
1. w psychologii: kobieta psycholog wykorzystująca analizę osobowości poprzez hipnozę, sugestię, technikę swobodnych skojarzeń w celu leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych;
2. zwolenniczka, przedstawicielka psychoanalizy - koncepcji psychologicznej Zygmunta Freuda
SJP.pl
1. dotyczący psychoanalizy - koncepcji psychologicznej stworzonej przez Zygmunta Freuda na początku XX wieku, wyjaśniającej strukturę, funkcjonowanie i rozwój osobowości człowieka, a także zjawisk społecznych i kulturowych działaniem podświadomych instynktów, popędów i dążeń pozostających we wzajemnym konflikcie;
2. w medycynie: dotyczący psychoanalizy - metody diagnostyki oraz terapii zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, wykorzystującej hipnozę, sugestię oraz technikę swobodnych skojarzeń
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący psychoanalizy
Wiktionary
rzecz. psychoanaliza ż., psychoanalityk m., psychoanalityczka ż.
przysł. psychoanalitycznie
Wiktionary
1. w psychologii: psycholog wykorzystujący analizę osobowości poprzez hipnozę, sugestię, technikę swobodnych skojarzeń w celu leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych;
2. zwolennik, przedstawiciel psychoanalizy - koncepcji psychologicznej Zygmunta Freuda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psycholog, który stosuje psychoanalizę w leczeniu swoich pacjentów
Wiktionary
Psychoanaliza (od gr. ψυχη = „psyche”, „dusza” i ανάλυσις = „analiza”) – metoda poznania i leczenia człowieka, teoria psychopatologii i teoria pozwalająca wyjaśnić różne zjawiska społeczne i kulturowe. Została zapoczątkowana na przełomie XIX i XX wieku przez wiedeńskiego lekarza Sigmunda Freuda.
Wikipedia
rzecz. psychoanaliza ż.
:: fż. psychoanalityczka
przym. psychoanalityczny
Wiktionary
1. koncepcja psychologiczna stworzona przez Zygmunta Freuda na początku XX wieku, wyjaśniająca strukturę, funkcjonowanie i rozwój osobowości człowieka, a także zjawisk społecznych i kulturowych działaniem podświadomych instynktów, popędów i dążeń pozostających we wzajemnym konflikcie; psychologia głębi;
2. w medycynie: metoda diagnostyki oraz terapii zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, wykorzystująca hipnozę, sugestię oraz technikę swobodnych skojarzeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. kierunek w psychologii XX w. stworzony przez Zygmunta Freuda, tłumaczący strukturę, działanie i rozwój osobowości, a także zjawiska społeczno-historyczne oddziaływaniem nieświadomych mechanizmów motywacyjnych pozostających we wzajemnych konfliktach
(1.2) psych. med. metoda leczenia zaburzeń psychicznych oparta na założeniach psychoanalizy (1.1)
Wiktionary
Psychoanaliza (od gr. ψυχη = „psyche”, „dusza” i ανάλυσις = „analiza”) – metoda poznania i leczenia człowieka, teoria psychopatologii i teoria pozwalająca wyjaśnić różne zjawiska społeczne i kulturowe. Została zapoczątkowana na przełomie XIX i XX wieku przez wiedeńskiego lekarza Sigmunda Freuda.
Wikipedia
(1.1) Odkąd Freud pod koniec XIX wieku opracował metodę psychoterapeutyczną, którą nazwał psychoanalizą, bardzo wiele się wydarzyło w tej dziedzinie.
(1.2) Analiza snów to jedna z głównych metod psychoanalizy.
Wiktionary
rzecz. psychoanalityk mos.
przym. psychoanalityczny
przysł. psychoanalitycznie
Wiktionary
w psychologii, psychiatrii: wykorzystywać analizę osobowości w celu leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych
SJP.pl
[czytaj: sajkoBIli] środowiskowo: styl muzyki rockowej lat osiemdziesiątych XX wieku, oparty na rock'n'rollu lat pięćdziesiątych
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący przeżyć psychicznych, które można odczytać z czyjejś biografii
SJP.pl
specjalista w zakresie psychobiologii - dziedziny nauki badającej wzajemne powiązania zjawisk psychicznych i biologicznych
SJP.pl
dziedzina nauki badająca wzajemne powiązania zjawisk psychicznych i biologicznych
SJP.pl
Psychobiologia to dział psychologii, który ma na celu wyjaśnienie zachowania i stanów świadomości w kategoriach procesów fizjologicznych, ewolucji gatunków, funkcji i konieczności ekologicznych oraz rozwoju osobniczego organizmu. Innym, trudniejszym zadaniem jest określanie relacji pomiędzy fizjologią mózgu a zjawiskami uznanymi za umysłowe.
Wikipedia
dotyczący psychobiologii - dziedziny nauki badającej wzajemne powiązania zjawisk psychicznych i biologicznych
SJP.pl
ból głowy o podłożu psychicznym, wynikający najczęściej z depresji
SJP.pl
w medycynie: leczenie niektórych zaburzeń psychicznych, polegające na chirurgicznym usuwaniu niewielkich odcinków ośrodkowego układu nerwowego lub na przerywaniu połączeń między ośrodkami nerwowymi
SJP.pl
Psychochirurgia – leczenie zaburzeń psychicznych metodami neurochirurgicznymi.
Wikipedia
w medycynie: dotyczący psychochirurgii - leczenia niektórych zaburzeń psychicznych, polegającego na chirurgicznym usuwaniu niewielkich odcinków ośrodkowego układu nerwowego lub na przerywaniu połączeń między ośrodkami nerwowymi
SJP.pl
w psychologii: trwałe zaburzenia psychiki człowieka wskutek organicznych zmian w nerwowym układzie ośrodkowym, wywołane czynnikami zewnętrznymi; degeneracja psychiczna, degradacja psychiczna, psychodegradacja, charakteropatia
SJP.pl
w psychologii: trwałe zaburzenia psychiki człowieka wskutek organicznych zmian w nerwowym układzie ośrodkowym, wywołane czynnikami zewnętrznymi; degeneracja psychiczna, degradacja psychiczna, psychodegeneracja, charakteropatia
SJP.pl
styl w muzyce rockowej, popularny na przełomie last sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, charakteryzujący się długimi, improwizowanymi kompozycjami oraz tekstami o tematach seksualnych, religijnych lub duchowych; psychedelic, psychodelic, muzyka psychodeliczna
SJP.pl
Psychodelia – termin określający styl muzyki, sztuki wizualnej, mody i kultury, oryginalnie przypisywany schyłkowi lat 60. XX wieku i hippisom. Został on stworzony w 1966, lecz największą popularność zdobył podczas Lata Miłości (ang. Summer of Love) w 1967. Jego początki zwykle lokalizuje się w San Francisco w stanie Kalifornia, jednak szybko rozprzestrzenił się w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie.
Wikipedia
[czytaj: sajkoDElik] styl w muzyce rockowej, popularny na przełomie last sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, charakteryzujący się długimi, improwizowanymi kompozycjami oraz tekstami o tematach seksualnych, religijnych lub duchowych; psychodelia, muzyka psychodeliczna, psychedelic
SJP.pl
kobieta, której stan psychiki odznacza się głębokim spokojem, wzmożonym odczuwaniem bodźców, występowaniem halucynacji i natchnienia twórczego
SJP.pl
w psychologii: stan psychiczny wywołany silnym przeżyciem emocjonalnym lub środkami odurzającymi, przejawiający się m.in. w wizjach zbliżonych do halucynacji, w zwiększonej wrażliwości na bodźce i w pobudzeniu wyobraźni twórczej; psychodelizm
SJP.pl
Psychodelia – termin określający styl muzyki, sztuki wizualnej, mody i kultury, oryginalnie przypisywany schyłkowi lat 60. XX wieku i hippisom. Został on stworzony w 1966, lecz największą popularność zdobył podczas Lata Miłości (ang. Summer of Love) w 1967. Jego początki zwykle lokalizuje się w San Francisco w stanie Kalifornia, jednak szybko rozprzestrzenił się w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie.
Wikipedia
w psychologii:
1. o stanie umysłu, samopoczuciu: odznaczający się głębokim spokojem, wzmożonym odczuwaniem bodźców, występowaniem halucynacji i natchnienia twórczego;
2. nacechowany takim nastrojem, np. psychodeliczny wiersz;
3. o pewnych narkotykach: wywołujący taki stan
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który przejawia wzmożoną wrażliwość na bodźce
(1.2) skłonny do urojeń, w szczególności euforycznych
(1.3) będący przejawem lub powodujący stan psychodeliczny (1.1-2)
Wiktionary
rzecz. psychodelik m., psychedelik m., psychodelizm m., psychodelia ż.
przysł. psychodelicznie
Wiktionary
człowiek, którego stan psychiki odznacza się głębokim spokojem, wzmożonym odczuwaniem bodźców, występowaniem halucynacji i natchnienia twórczego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. med. substancja neuroaktywna o działaniu psychodelicznym, wywołująca zwykle odurzenie i wizje, mająca zdolność do wywoływania zmian percepcji, świadomości, sposobu myślenia oraz sposobu odczuwania emocji;
Wiktionary
Psychodeliki, rzadziej halucynogeny serotoninergiczne, psychedeliki (gr. psyche ‘dusza’; delos ‘ujawnić’, ‘objawić’) – grupa substancji psychoaktywnych wywołujących zmiany percepcji, świadomości, sposobu myślenia oraz sposobu odczuwania emocji. Chociaż ich dokładny mechanizm nie jest zrozumiany, uważa się, że psychodeliki wytwarzają swoje charakterystyczne działanie przez wiązanie do serotoninowych receptorów (5-HT), a zwłaszcza podtypu 5-HT2a. Serotonina odgrywa wiele kluczowych ról w ludzkim ciele i jest kluczowym neuroprzekaźnikiem zaangażowanym w funkcjonowanie i regulację percepcji sensorycznej, zachowania, nastroju, poznania i pamięci.
Wikipedia
rzecz. psychedelik m., psychodelizm m., psychodelia ż.
przym. psychodeliczny
przysł. psychodelicznie
Wiktionary
(1.1) psychedelik, fanerotym
Wiktionary
w psychologii: stan psychiczny wywołany silnym przeżyciem emocjonalnym lub środkami odurzającymi, przejawiający się m.in. w wizjach zbliżonych do halucynacji, w zwiększonej wrażliwości na bodźce i w pobudzeniu wyobraźni twórczej; psychodeliczność
SJP.pl
o leku: przeciwdziałający depresji; antydepresyjny, przeciwdepresyjny
SJP.pl
specjalista w zakresie dziedziny medycyny badającej wpływ psychiki człowieka na powstawanie i przebieg chorób dermatologicznych
SJP.pl
dziedzina medycyny badająca wpływ psychiki człowieka na powstawanie i przebieg chorób dermatologicznych
SJP.pl
rzadko w psychologii: specjalista w zakresie psychodiagnostyki - teorii i metod badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychognostyk, psychodiagnostyk
SJP.pl
w psychologii: związany z psychodiagnostyką - teorią i metodami badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychognostyczny
SJP.pl
w psychologii: specjalista w zakresie psychodiagnostyki - teorii i metod badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychognostyk, psychodiagnosta
SJP.pl
w psychologii: teoria i metody badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychognostyka, psychognozja, diagnostyka psychologiczna
SJP.pl
kobieta zajmująca się zasadami racjonalnego odżywiania stosując techniki psychologiczne
SJP.pl
związany z działem dietetyki stosującym techniki psychologiczne wobec osób z zaburzeniami jedzenia
SJP.pl
dietetyk stosujący techniki psychologiczne wobec osób z zaburzeniami jedzenia
SJP.pl
dział dietetyki stosujący techniki psychologiczne wobec osób z zaburzeniami jedzenia
SJP.pl
Psychodietetyka – interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, łącząca zagadnienia z obszaru psychologii (głównie psychologii zdrowia), dietetyki i zasad zdrowego stylu życia.
Według Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego psychodietetyka to dział dietetyki zajmujący się stosowaniem różnego rodzaju technik psychologii u osób z zaburzeniami odżywiania.
Wikipedia
metoda stosowana w psychoterapii grupowej, polegająca na odgrywaniu improwizowanych scen, obrazujących przeżycia uczestników grupy
SJP.pl
Dramaterapia, psychodrama (ang. drama therapy, psychodrama) – metoda psychoterapii mająca na celu rozpoznanie i leczenie zaburzeń psychicznych, wykorzystująca elementy teatru i dramy, polegająca na przygotowywaniu przez członków grupy terapeutycznej (lub klienta indywidualnego w przypadku monodramy) bez założonego scenariusza scen dotyczących rzeczywistości zewnętrznej lub świata wewnętrznego. Celem jest osiągnięcie jak najlepszego i elastycznego przystosowania jednostki do zmieniających się okoliczności, a także twórczy wpływ na tę rzeczywistość. Twórcą psychodramy na płaszczyźnie psychologii był w latach 20. XX wieku dr Jakub Moreno.
Wikipedia
dotyczący psychiki i ducha (duszy w rozumieniu religijnym), np. rozwój psychoduchowy; psychiczno-duchowy
SJP.pl
związany z psychodydaktyką - działem psychologii pedagogicznej, zajmującym się zagadnieniami związku psychologii z dydaktyką ogólną i metodyką przedmiotów szkolnych
SJP.pl
specjalista w zakresie psychodydaktyki - działu psychologii pedagogicznej, zajmującego się zagadnieniami związku psychologii z dydaktyką ogólną i metodyką przedmiotów szkolnych
SJP.pl
dział psychologii pedagogicznej, zajmujący się zagadnieniami związku psychologii z dydaktyką ogólną i metodyką przedmiotów szkolnych
SJP.pl
w psychiatrii, farmakologii: mający właściwości halucynogenne i mogący wywołać psychozę doświadczalną; psychomimetyczny, psychozomimetyczny
SJP.pl
edukacja w zakresie wiedzy psychologicznej; edukacja psychologiczna
SJP.pl
Psychoedukacja – metoda edukacyjna adresowana do ludzi, którzy żyją z zaburzeniami psychicznymi stanu zdrowia.
Wikipedia
związany z psychoedukacją - edukacją w zakresie wiedzy psychologicznej
SJP.pl
w psychologii: dotyczący emocjonalnych zjawisk psychicznych, np. kontrola psychoemocjonalna
SJP.pl
obsesyjny, natarczywy fanatyk prześladujący swojego idola; pseudofan
SJP.pl
obsesyjna, natarczywa fanatyczka prześladująca swojego idola; pseudofanka
SJP.pl
badacz skutków wywołanych przez lekarstwa i narkotyki w psychice człowieka
SJP.pl
dział farmakologii badający skutki wywołane przez lekarstwa i narkotyki w psychice człowieka
SJP.pl
Psychofarmakologia – zajmuje się badaniem wpływu leków psychoaktywnych na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego na wszystkich poziomach analizy. W ramach tego badane jest poznanie, zachowanie, stan psychiczny, neurofizjologia, neurochemia, ekspresja genów i biologia molekularna. Farmakologiczne leczenie zaburzeń psychicznych jest krytykowane w ośrodkach psychiatrycznych.
Wikipedia
związany z psychofarmakologią - działem farmakologii badającym skutki wywołane przez lekarstwa i narkotyki w psychice człowieka
SJP.pl
w medycynie: farmakoterapia zaburzeń psychicznych
SJP.pl
Psychofarmakoterapia – jest jedną z metod leczenia zaburzeń psychicznych polegającą na podawaniu leków o działaniu psychotropowym. Leki psychotropowe, za pośrednictwem oddziaływania na ośrodkowy układ nerwowy, mają wpływ na stan psychiczny i wywierają wpływ leczniczy. Celem stosowania psychofarmakoterapii może być redukcja objawów zaburzeń psychicznych, doprowadzenie do ustąpienia zaburzeń psychicznych lub zapobieżenie ich ponownemu wystąpieniu. Psychofarmakologia należy do metod leczniczych wykorzystywanych w psychiatrii. Etymologia terminu psychofarmakoterapia: gr. psyche ‘dusza’; phármakon ‘lekarstwo’; therapeía ‘leczenie’.
Wikipedia
specjalista w zakresie psychofizjologii - nauki zajmującej się związkami między procesami psychicznymi (np. wrażenia) i fizjologicznymi (np. oddech)
SJP.pl
dział nauki zajmujący się związkami między procesami psychicznymi (np. wrażenia) i fizjologicznymi (np. oddech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka z pogranicza psychologii i fizjologii, zajmująca się związkiem między procesami psychicznymi i fizjologicznymi;
Wiktionary
Psychofizjologia — dział nauki z pogranicza psychologii i fizjologii, zajmujący się wzajemnym związkiem procesów psychicznych i fizjologicznych. Opisuje on wzajemną zależność emocji, zmian świadomości, sposobów zachowania z funkcjonowaniem mózgu, układu krążenia, oddychania, motoryki i układu hormonalnego.
Wikipedia
przym. psychofizjologiczny
Wiktionary
dotyczący psychofizjologii - działu nauki zajmującego się związkami między procesami psychicznymi (np. wrażenia) i fizjologicznymi (np. oddech)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) psych. związany z psychofizjologią, dotyczący psychofizjologii
Wiktionary
rzecz. psychofizjologia ż.
Wiktionary
związany z psychofizjonomią - rzekomą dziedziną wiedzy pretendującą do miana nauki, badającą związek wyglądu zewnętrznego człowieka z jego charakterem i postawami uczuciowymi
SJP.pl
osoba rzekomo potrafiąca odczytać cechy charakteru i postawy uczuciowe danego człowieka z jego wyglądu
SJP.pl
rzekoma dziedzina wiedzy pretendująca do miana nauki, badająca związek wyglądu zewnętrznego człowieka z jego charakterem i postawami uczuciowymi
SJP.pl
dotyczący zjawisk psychicznych i fizycznych
SJP.pl
specjalista w zakresie psychofizyki - badań i pomiarów wrażeń wywołanych przez odpowiednie bodźce
SJP.pl
dział psychologii zajmujący się badaniem i pomiarem wrażeń wywołanych przez odpowiednie bodźce
SJP.pl
Psychofizyka – nauka interdyscyplinarna z pogranicza psychologii, fizjologii zmysłów oraz fizyki; bada głównie zależności między fizycznymi właściwościami bodźców działających na zmysły a wrażeniami psychicznymi, jakie się wtedy pojawiają.
W końcu XIX wieku, początkowym okresie naukowego rozwoju psychologii, wyniki eksperymentów psychofizycznych złożyły się na treść pierwszych praw psychofizycznych (np. prawo Webera-Fechnera). Współczesny kierunek badań podstawowych skupia się na odkrywaniu powiązań między rodzajami i natężeniem bodźców a charakterystyką ich reprezentacji poznawczej (np. potęgowe prawo Stevensa).
Wikipedia
rzadko: forma psychiczna
SJP.pl
aparat do pomiaru elektrycznej reakcji skóry na bodźce psychiczne
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób dotyczący psychogenezy
Wiktionary
(1.1) Współczesny psychoanalityk G. Zilboorg pisze nawet: „… zazdrość mężczyzny o kobiecość jest psychogenetycznie wcześniejsza i dlatego bardziej podstawowa niż zazdrość o członek (…).
Wiktionary
przym. psychogenetyczny
rzecz. psychogeneza ż.
Wiktionary
w psychologii: uwarunkowany czynnikami psychicznymi, mający swoje źródło w psychice, w świadomości człowieka; psychogenny
SJP.pl
w psychologii: uwarunkowany czynnikami psychicznymi, mający swoje źródło w psychice, w świadomości człowieka; psychogeniczny
SJP.pl
Psychogeriatria (psychiatria wieku podeszłego) – dziedzina psychiatrii zajmująca się leczeniem zaburzeń psychicznych występujących w wieku podeszłym, tj. po 65. roku życia. W polskim systemie kształcenie lekarzy psychogeriatria nie została wyodrębniona jako osobna dziedzina specjalizacyjna.
Wikipedia
rzadko w psychologii: związany z psychodiagnostyką - teorią i metodami badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychodiagnostyczny
SJP.pl
rzadko w psychologii: specjalista w zakresie psychodiagnostyki - teorii i metod badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychodiagnostyk, psychodiagnosta
SJP.pl
rzadko w psychologii: teoria i metody badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychodiagnostyka, psychognozja, diagnostyka psychologiczna
SJP.pl
rzadko w psychologii: teoria i metody badań zmierzających do stwierdzenia stopnia i rodzaju właściwości psychicznych jednostki; psychognostyka, psychodiagnostyka, diagnostyka psychologiczna
SJP.pl
psycholog sporządzający psychogramy
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj badania pisma ręcznego
SJP.pl
formuła badawcza polegająca na łączeniu badań historycznych z kategoriami psychoanalitycznymi
SJP.pl
Psychohistoria – szczegółowa dziedzina z pogranicza historii i psychologii, odwołująca się do orientacji psychodynamicznej w psychologii, w szczególności do psychoanalizy. Termin ten może również oznaczać zainteresowanie przebiegiem osobniczego rozwoju jednostki historycznie zlokalizowanej.
Wikipedia
opis ruchu na odległość, wywołanego za pomocą mocy psychicznej; inne określenie telekinezy
SJP.pl
Anomalna perturbacja (ang. anomalous perturbation), psychokineza (ang. psychokinesis), telekineza (ang. telekinesis) – rzekomy wpływ na fizyczne otoczenie na odległość, mocą psychiczną, bez fizycznej ingerencji, która popularna jest w twórczości science-fiction i parapsychologii.
Wikipedia
w psychologii: krytyka tematyczna, psychoanaliza
SJP.pl
potocznie, pospolicie: osoba chora psychicznie lub swoim zachowaniem sprawiająca takie wrażenie; wariat, świr, psych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. obraź. psychopata, osoba chora psychicznie, wariat
Wiktionary
Psychol (ang. Psycho) – film fabularny wyprodukowany w 1998 roku, remake filmu Psychoza z lat '60, wyreżyserowanego przez Alfreda Hitchcocka, z gatunku horror. Otrzymał Złotą Malinę.
Wikipedia
IPA: ˈpsɨxɔl, AS: psyχol
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychiczny mos.
przysł. psychicznie
przym. psychiczny
Wiktionary
skrót od: psychologia, psychologiczny
SJP.pl
odłam neolamarkizmu z końca XIX wieku, który przyjmuje wpływ wewnętrznych, "duchowych" czynników na powstawanie przystosowań ewolucyjnych
SJP.pl
Psycholamarkizm – kierunek neolamarkistyczny o charakterze witalistycznym zapoczątkowany przez Copego. W swojej koncepcji ewolucji położył on szczególny nacisk na wewnętrzną dążność organizmów do świadomego samodoskonalenia się. Szczegóły swojej teorii ewolucji przedstawił w O pochodzeniu najlepiej przystosowanych (The origin of the fittest 1887) oraz w Główne czynniki ewolucji organicznej (The Primary Factors of Organic Evolution - 1896).
Wikipedia
Psycholekt – termin z zakresu psycholingwistyki oraz socjolingwistyki, wprowadzony przez Aleksandra Wilkonia w 1987 r., oznaczający takie formy realizacji języka, które są uzależnione od czynników natury psychicznej. Psycholekty zaliczane są do odmian funkcjonalnych języka.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. psych. dziedzina nauki na pograniczu psychologii i językoznawstwa zajmująca się psychologicznymi podstawami funkcjonowania języka;
Wiktionary
Psycholingwistyka, psychologia języka – dziedzina nauki na pograniczu psychologii i językoznawstwa zajmująca się psychologicznymi podstawami funkcjonowania języka, tzn. tym, jak język jest przyswajany, przetwarzany oraz wykorzystywany przez ludzki umysł.
Wikipedia
(1.1) Współczesna psycholingwistyka potwierdza, że możliwości wyrazu, jakie posiada głos w sferze uczuciowej, są niezależne w pewien sposób od wypowiadanych treści.
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔlʲĩŋɡˈvʲistɨka, AS: psyχolʹĩŋgvʹistyka
Wiktionary
rzecz. psycholingwista m.
przym. psycholingwistyczny
Wiktionary
specjalista w zakresie psychologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. absolwent studiów w dziedzinie psychologii
(1.2) środ. karc. długo namyślający się gracz
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) psych. absolwentka studiów w dziedzinie psychologii
Wiktionary
Psycholog – zawód zaufania publicznego polegający na udzielaniu świadczeń psychologicznych, w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii (po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie), na udzielaniu pomocy psychologicznej, nauczania, prowadzenia wykładów, kursów, szkoleń warsztatów.
Wikipedia
(1.1) Udałem się do psychologa po poradę.
(1.1) Psychologa widziałem dwa razy, bo był na pół etatu na sto osób.
Wiktionary
IPA: psɨˈxɔlɔk, AS: psyχolok
Wiktionary
rzecz. psychologia ż.
:: fż. psycholożka ż.
przym. psychologiczny
przysł. psychologicznie
Wiktionary
(1.2) psychiatra
(2.1) pot. psycholożka
Wiktionary
nauka zajmująca się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zachowaniami człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka badająca psychikę oraz zachowanie człowieka;
Wiktionary
Psychologia (od stgr. ψυχή psyche „dusza”; λόγος logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychiką oraz zachowaniami człowieka. Psychologia bada również wpływ zjawisk psychicznych na interakcje międzyludzkie oraz interakcję z otoczeniem. Według Specera A. Rathusa psychologia jest badaniem naukowym zarówno zachowania, jak i procesów umysłowych.
Wikipedia
(1.1) Mój kuzyn studiuje psychologię na Uniwersytecie Warszawskim.
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔˈlɔɟja, AS: psyχoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. psycholog m., psychologizm m., psychologizowanie n., psycholożka ż.
czas. psychologizować
przym. psychologiczny
przysł. psychologicznie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) psych. odnosząc się do psychologii
Wiktionary
rzecz. psycholożka ż., psycholog mos., psychologia ż.
przym. psychologiczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: psychologicznie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. psych. dotyczący psychologii
(1.2) stosujący zasady psychologii
Wiktionary
(1.1) Nieśmiałość jest jednym z najpowszechniejszych problemów psychologicznych na świecie: szacuje się, że na zachodzie 40% populacji cierpi z powodu nieśmiałości.
(1.2) Prawdziwą sztuką nie jest bowiem straszenie widzów przy pomocy wymyślnych efektów specjalnych, ale odpowiednie stopniowanie napięcia i zagrywki psychologiczne.
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: psyχoloǵičny
Wiktionary
rzecz. psycholożka ż., psycholog m., psychologia ż.
przysł. psychologicznie
Wiktionary
psychologiczna interpretacja zjawisk
SJP.pl
Psychologizm (gr. psyche – dusza, życie) – pogląd w różnych dziedzinach wiedzy (pedagogika, teoria literatury – zob. religioznawstwo, filozofia) zakładający, że czynniki psychologiczne mają determinujący i najważniejszy charakter, albo wręcz stanowią osnowę zjawisk.
Wikipedia
ujmować zagadnienia naukowe od strony psychologicznej
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zaw. psych. kobieta, która specjalizuje się w dziedzinie psychologii
Wiktionary
Psycholog – zawód zaufania publicznego polegający na udzielaniu świadczeń psychologicznych, w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii (po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie), na udzielaniu pomocy psychologicznej, nauczania, prowadzenia wykładów, kursów, szkoleń warsztatów.
Wikipedia
rzecz. psychologia ż.
:: fm. psycholog mos.
przym. psychologiczny
przysł. psychologicznie
Wiktionary
zachowywanie się jak osoba chora psychicznie; wariactwo
SJP.pl
1. w literaturze: walka duchów dobrych i złych o duszę człowieka, motyw średniowiecznych moralitetów;
2. przenośnie: walka dobra ze złem
SJP.pl
Psychomachia – alegoryczny poemat chrześcijańskiego poety rzymskiego Aureliusza Prudencjusza Klemensa, żyjącego na przełomie IV i V wieku n.e. Poemat opisuje walkę dobra ze złem w duszy człowieka. Utwór wprowadził topos nazywany od jego tytułu psychomachią, obecny w wielu późniejszych dziełach literackich, a także jako motyw w rzeźbie i ilustracji.
Wikipedia
urządzenie do wnioskowania o prawdomówności badanego na podstawie rejestracji nieświadomych reakcji osoby przesłuchiwanej na zadawane pytania; wariograf
SJP.pl
Psychometria (od stgr. ψυχή Psyche = dusza, oraz łac. -metria, od gr. μετρεῖν metrein, „mierzyć”) – dział psychologii, który zajmuje się teorią i praktyką stosowania testów psychologicznych. Ustala jakie warunki powinien spełniać dobry test psychologiczny, zajmuje się zarówno tworzeniem samych narzędzi testowych i pozycji, które zawierają, jak i kwestiami związanymi ze zliczaniem i interpretowaniem wyników.
Wikipedia
w psychiatrii, farmakologii: mający właściwości halucynogenne i mogący wywołać psychozę doświadczalną; psychodysleptyczny, psychozomimetyczny
SJP.pl
Psychomotoryka − dziedzina zajmująca się teorią i metodami psychologii ruchu. Pojęcie „psychomotoryka” składa się z dwóch słów psychika i motoryka i w ten sposób opisuje zależność pomiędzy percepcją, ruchem, przeżywaniem, uczeniem się a działaniem. Procesy umysłowe, takie jak emocjonalność czy koncentracja, oraz indywidualne cechy osobowości wpływają na spontaniczność ruchów oraz sposób poruszania się. Ten związek przyczynowo-skutkowy jest nazywany psychomotoryką. W poniższym artykule termin ten oznacza całościową, ukierunkowaną na rozwój koncepcję, która wspiera zarówno rozwój percepcji, jak i ruchu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba doświadczająca doświadczeń psychodelicznych w celu poznania swojego umysłu;
Wiktionary
Psychonauta (od stgr. ψυχή psychē „dusza/duch/umysł”) i ναύτης (naútēs „marynarz/nawigator”) – osoba doświadczająca celowo wywołanych zmian świadomości (doświadczeń psychodelicznych), w celu poznania swojego umysłu poprzez bezpośrednie doświadczenie. Zmiana stanu świadomości może zostać wywołana poprzez:
Wikipedia
Psychoneuroimmunologia – nauka o interakcjach między psychiką a układami nerwowym i immunologicznym. W sferze jej głównych zainteresowań leży powiązanie stresu z chorobami (jego wpływ na ich wywoływanie czy zaostrzanie przebiegu).
Wikipedia
specjalista w zakresie psychoneurologii
SJP.pl
charakterystyczny dla psychonerwicy
SJP.pl
specjalista w dziedzinie psychoonkologii, łączącej wiedzę z zakresu psychologii i onkologii
SJP.pl
dziedzina medycyny łącząca wiedzę z zakresu psychologii i onkologii
SJP.pl
Psychoonkologia to interdyscyplinarna dziedzina medycyny, której rozwój przypada w Europie na lata 80. XX wieku. Problematykę badawczą psychoonkologii można ująć w trzy grupy:
Wikipedia
1. osoba cierpiąca na psychopatię;
2. osoba budząca lęk swym zachowaniem, zachowująca się niezgodnie z przyjętymi normami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. med. człowiek cierpiący na psychopatię
Wiktionary
Osobowość dyssocjalna, antyspołeczne zaburzenie osobowości (ang. antisocial personality disorder, ASPD) – zaburzenie osobowości dotykające 2–3% każdego społeczeństwa, występujące częściej wśród mężczyzn niż kobiet (3:1).
Wikipedia
(1.1) Spójrz na siebie. Jesteś odrażający, obmierzły! Przejrzyj się w lustrze, żałośny psychopato!
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔˈpata, AS: psyχopata
Wiktionary
rzecz. psychopatia ż.
:: fż. psychopatka ż.
przym. psychopatyczny
przysł. psychopatycznie
Wiktionary
(1.1) pot. psychol
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie osobowości charakteryzujące się trwałym wzorcem lekceważenia i łamania norm społecznych oraz praw innych ludzi;
Wiktionary
Osobowość dyssocjalna, antyspołeczne zaburzenie osobowości (ang. antisocial personality disorder, ASPD) – zaburzenie osobowości dotykające 2–3% każdego społeczeństwa, występujące częściej wśród mężczyzn niż kobiet (3:1).
Wikipedia
(1.1) Psychopatia to jedyne zaburzenie, w którym klient nie cierpi, ale cierpi otoczenie.
Wiktionary
rzecz. psychopata m., psychopatka ż.
przym. psychopatyczny
przysł. psychopatycznie
Wiktionary
(1.1) osobowość dyssocjalna, antyspołeczne zaburzenie osobowości
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. kobieta cierpiąca na psychopatię
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psychopatia ż.
:: fm. psychopata m.
przym. psychopatyczny
przysł. psychopatycznie
frazeologia.
etymologia.
(1.1) fż. od etymn|pol|psychopata.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz| psychopata.
* białoruski: (1.1) псіхапатка ż.
* hiszpański: (1.1) psicópata m. ż.
* rosyjski: (1.1) психопатка ż.
* słowacki: (1.1) psychopatka ż.
* ukraiński: (1.1) психопатка ż.
źródła.
== psychopatka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. psychopatka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔˈpatka, AS: psyχopatka
Wiktionary
rzecz. psychopatia ż.
:: fm. psychopata m.
przym. psychopatyczny
przysł. psychopatycznie
Wiktionary
specjalista w zakresie psychopatologii
SJP.pl
dział psychiatrii zajmujący się zaburzeniami psychicznymi, ich badaniem i mechanizmami powstawania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. med. psych. dziedzina psychologii i psychiatrii, która bada zaburzenia i choroby psychiczne
Wiktionary
Psychopatologia (patopsychologia, ang. psychopathology, z języka greckiego ψυχή psyche „dusza”, πάθος pathos „cierpienie” i λόγος logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – gałąź psychiatrii i psychologii klinicznej, której domeną jest opisywanie, wyjaśnianie i porządkowanie nieprawidłowych, chorobowych zjawisk psychicznych, którym przypisuje się znaczenie kliniczne, czyli objawów psychopatologicznych lub zespołów objawowych, a których rozpoznanie, analiza i ocena są przydatne w postępowaniu terapeutycznym. W szerszym rozumieniu, za przedmiot psychopatologii przyjmuje się opisywanie zaburzeń psychicznych (ten sposób rozumienia pojęcia psychopatologii dominuje w piśmiennictwie anglosaskim). Mianem psychopatologii określa się również zaburzenia psychiczne.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób psychopatyczny
Wiktionary
(1.1) Posłanka na pokaz szlochała psychopatycznie, w rzeczywistości trzęsąc się wewnętrznie ze śmiechu.
Wiktionary
rzecz. psychopatia ż., psychopata m., psychopatka ż.
przym. psychopatyczny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) charakteryzujący psychopatę, o cechach psychopaty; świadczący o psychopatii
Wiktionary
(1.1) Ale myśliwego, który strzela do wszystkiego, co się w lesie rusza, czeka straszna kara środowiskowa – zostaje okrzyknięty pogardliwym słowem „strzelacz”. To jakby na psychopatycznego kapo powiedzieć z wyrzutem „łapserdak”.
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔpaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: psyχopatyčny
Wiktionary
rzecz. psychopata m., psychopatka ż., psychopatia ż.
przysł. psychopatycznie
Wiktionary
Psychopedagogika – dział pedagogiki zajmujący się problemami naukowymi i zagadnieniami psychologii rozwoju i wychowania człowieka. Psychopedagogika jako nauka jest połączeniem dwóch samodzielnych dziedzin nauki psychologii i pedagogiki w jeden wspólny nurt, będący nową dziedziną wiedzy, eksplorowaną i stosowaną we współczesnym życiu społecznym człowieka.
Wikipedia
lek psychoplegiczny - lek stosowany w leczeniu psychoz i nerwic; lek neuroleptyczny, lek przeciwpsychotyczny, neuroleptyk
SJP.pl
w farmakologii: taki, który działa pobudzająco na psychikę i stany emocjonalne człowieka; psychoanaleptyczny, psychotoniczny, psychoaktywny
SJP.pl
osoba (duch, bóg, zwierzę itp.) odprowadzająca dusze zmarłych na tamten świat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) rel. istota (anioł, bóstwo, duch, zwierzę) odprowadzająca lub przenosząca dusze zmarłych do świata pozagrobowego;
Wiktionary
Psychopomp (stgr. ψυχοπομπóς psychopompós, łac. psychopompus ‘przewodnik dusz’) – w religii istota (anioł, bóstwo, duch, zwierzę), której zadaniem jest odprowadzenie lub przeniesienie duszy zmarłego człowieka do świata pozagrobowego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psychopomp
* francuski: (1.1) psychopompe m.
* niemiecki: (1.1) Psychopompos m., Psychopomp m.
źródła.
== psychopomp (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-psychopomp.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. psychopomp
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: psɨˈxɔpɔ̃mp, AS: psyχopõmp
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psychopomp
* francuski: (1.1) psychopompe m.
* niemiecki: (1.1) Psychopompos m., Psychopomp m.
źródła.
== psychopomp (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-psychopomp.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. psychopomp
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
pejoratywnie: prawica cechująca się irracjonalnymi poglądami i działaniami, kłamliwą i agresywną retoryką
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze zjawiskami i procesami psychicznymi zachodzącymi przy wykonywaniu czynności ruchowych
Wiktionary
związany z psychiką i seksualnością
SJP.pl
1. dotyczący zjawisk psychicznych związanych z odbiorem i percepcją wrażeń zmysłowych;
2. objawy psychosensoryczne - zaburzenia w odbiorze wrażeń zmysłowych, ich postrzegania i rozumienia
SJP.pl
specjalista w zakresie psychosocjologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zawodowo zajmująca się procesami psychicznymi zachodzącymi w zbiorowościach ludzkich
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔsɔˈt͡sʲjɔlɔk, AS: psyχosocʹi ̯olok
Wiktionary
rzecz. psychosocjologia
przym. psychosocjologiczny
Wiktionary
dział psychologii zajmujący się procesami psychicznymi zachodzącymi w zbiorowościach ludzkich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział psychologii, który zajmuje się procesami psychicznymi zachodzącymi w zbiorowościach ludzkich
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔsɔt͡sʲjɔˈlɔɟja, AS: psyχosocʹi ̯oloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. psychosocjolog
przym. psychosocjologiczny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przym. od psychosocjologia
Wiktionary
IPA: ˌpsɨxɔsɔt͡sʲjɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: psyχosocʹi ̯oloǵičny
Wiktionary
rzecz. psychosocjologia, psychosocjolog
Wiktionary
dotyczący wzajemnych zależności między psychiką a ciałem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. psych. dotyczący relacji psychicznych i cielesnych w organizmie; wynikający z oddziaływań psychiki na ciało
Wiktionary
rzecz. psychosomatyk mos., psychosomatyczka ż., psychosomatyka ż.
przysł. psychosomatycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny, który bada związek pomiędzy zaburzeniami psychicznymi i somatycznymi
Wiktionary
Psychosomatyka – całościowe ujmowanie problemów człowieka chorego. Termin wprowadził do medycyny w 1818 roku J.Ch. Heinroth.
Psychosomatyka zajmuje się rozpatrywaniem zależności psychosomatycznych, czyli dotyczących wpływu czynników psychicznych na organizm człowieka. Badania w modelu patogenetycznym poszukują czynników natury psychicznej w powstawaniu chorób somatycznych i wpływających na ich przebieg.
Wikipedia
(1.1) Można mówić o psychosomatyce sensu stricto, rozumianej jako skutku zaburzenia spowodowanego przez przyczyny natury psychicznej w organizmie, które powodują zaistnienie różnych jednostek chorobowych.
Wiktionary
przym. psychosomatyczny
Wiktionary
w wyobrażeniach religijnych: ważenie dusz zmarłych dla porównania wagi ich dobrych i złych uczynków
SJP.pl
Psychostazja (gr. ważenie dusz) – symboliczne przedstawienie w sztuce sceny sądu podczas którego dokonywana jest ocena, czy dana dusza godna jest zbawienia. Wywodzi się z wyobrażeń religijnych starożytnych Egipcjan. Popularne w średniowieczu.
Wikipedia
środek pobudzający procesy psychiczne i wzmagający napęd ruchowy; środek stymulujący, środek psychotoniczny, środek psychostymulujący
SJP.pl
środek psychostymulujący - środek pobudzający procesy psychiczne i wzmagający napęd ruchowy; środek stymulujący, środek psychotoniczny, psychostymulant
SJP.pl
specjalista w dziedzinie psychotechniki
SJP.pl
specjalista w dziedzinie psychotechniki
SJP.pl
Psychotechnika jest definiowana jako:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie psychoterapii
Wiktionary
Psychoterapeuta – osoba posiadająca odpowiednie umiejętności, wykształcenie, a w niektórych krajach także uprawnienia do prowadzenia psychoterapii.
W Polsce obecnie zawód psychoterapeuty nie jest zawodem regulowanym. Ustawa o zawodzie psychologa nie jest równoznaczna z regulacją zawodu psychoterapeuty. Oznacza to, że nie ma uregulowanej sytuacji prawnej dotyczącej wymagań, które musi spełniać osoba nazywająca siebie psychoterapeutą. Podjęto próby uchwalenia ustawy o zawodzie psychoterapeuty, niemniej ostatecznie prace nad nią zarzucono. W przygotowaniu jest rozporządzenie mające uregulować specjalizację w zakresie psychoterapii. Proponowane rozwiązania są wzorowane na istniejących przepisach dotyczących specjalizacji w zakresie psychoterapii dzieci i młodzieży czy specjalizacji w zakresie psychoterapii uzależnień. Projekt rozporządzenia jest szeroko krytykowany przez środowisko psychoterapeutów w Polsce i reprezentujące ich organizacje, które postulują uchwalenie ustawy o zawodzie psychoterapeuty.
Wikipedia
rzecz. psychoterapia ż.
:: fż. psychoterapeutka ż.
przym. psychoterapeutyczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalistka w dziedzinie psychoterapii
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psychoterapia ż.
:: fm. psychoterapeuta m.
przym. psychoterapeutyczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|psychoterapeuta.
* niemiecki: (1.1) Psychotherapeutin ż.
* słowacki: (1.1) psychoterapeutka ż.
źródła.
== psychoterapeutka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psychoterapeutka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. psychoterapia ż.
:: fm. psychoterapeuta m.
przym. psychoterapeutyczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psychoterapia ż.
:: fm. psychoterapeuta m.
przym. psychoterapeutyczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|psychoterapeuta.
* niemiecki: (1.1) Psychotherapeutin ż.
* słowacki: (1.1) psychoterapeutka ż.
źródła.
== psychoterapeutka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psychoterapeutka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dotyczący psychoterapii, związany z psychoterapią (np. ośrodek psychoterapeutyczny, poradnia psychoterapeutyczna)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący psychoterapii
Wiktionary
rzecz. psychoterapeuta m., psychoterapeutka ż., psychoterapia ż.
Wiktionary
jedna z dziedzin psychologii, zajmująca się teorią i praktyką leczenia zaburzeń psychicznych poprzez oddziaływanie na psychikę pacjenta sugestią, radą, perswazją i uspokajaniem
SJP.pl
leczenie zaburzeń psychicznych poprzez oddziaływanie na psychikę pacjenta sugestią, radą, perswazją i uspokajaniem oraz poprzez analizę i interpretację jego zachowania, dla uświadomienia mu i zmodyfikowania jego stosunku do siebie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. leczenie metodą bez użycia leków przy zastosowaniu np. perswazji czy sugestii;
Wiktionary
Psychoterapia – stosowanie metod psychologicznych, zwłaszcza opartych na regularnym kontakcie międzyludzkim, w celu pomocy osobom zmagającym się z różnorodnymi problemami. Psychoterapia służy poprawie dobrostanu i zdrowia psychicznego, rozwojowi relacji i umiejętności społecznych, może dotyczyć zmiany lub radzenia sobie z dokuczliwymi zachowaniami, przekonaniami, obsesjami, myślami lub emocjami. Niektóre techniki psychoterapeutyczne są uznane za oparte na dowodach naukowych metody leczenia określonych zaburzeń psychicznych.
Wikipedia
(1.1) Przy psychoterapii dochodzi do dezadaptacyjnych zachowań.
Wiktionary
rzecz. psychoterapeuta mos., psychoterapeutka ż.
przym. psychoterapeutyczny
Wiktionary
test mający zbadać cechy psychologiczne, drukowany jako forma rozrywki dla czytelników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. test psychologiczny, najczęściej taki drukowany w prasie dla rozrywki czytelników
Wiktionary
(1.1) Na 10 kandydatów komisja lekarska MSW odrzuca 8. Przyszli strażacy muszą być sprawni fizycznie, dobrze rozwiązać psychotesty, wykazywać muszą odporność na stresy.
(1.1) Przeszło 120 tysięcy internautów wypełniło psychotest w internetowym serwisie kampanii „Stop wariatom drogowym” zorganizowanej przez PZU SA.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etymn|psycho-|test.
uwagi.
tłumaczenia.
* słowacki: (1.1) psychotest m.
źródła.
== psychotest (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) psych. psychotest
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: psychotriler] odmiana thrillera, w którym osią konfliktu jest choroba lub dewiacja psychiczna głównego bohatera; thriller psychologiczny
SJP.pl
w farmakologii: taki, który działa stymulująco i tonizująco na ośrodkowy układ nerwowy; psychoanaleptyczny, psychoaktywny, psychopobudzający
SJP.pl
związany z psychotroniką, dotyczący psychotroniki (np. sprzęt psychotroniczny, czasopismo psychotroniczne)
SJP.pl
specjalista w dziedzinie psychotroniki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) badacz domniemanych zależności między świadomością ludzką a zjawiskami energetycznymi
Wiktionary
Psychotronik (tyt. oryg. Psion) – pierwsza część cyklu o Kocie – powieść science fiction autorstwa amerykańskiej pisarki Joan D. Vinge. Powieść ta ukazała się w 1982 r., polskie wydanie, w tłumaczeniu Kingi Dobrowolskiej, wydało wydawnictwo Prószyński i S-ka w 1997 r. Pozostałe części trylogii: Kocia łapka oraz Deszcz snów.
Wikipedia
(1.1) Psychotronicy właśnie przepływem energii tłumaczą fakt, że ludzie starsi bardzo lubią kontakt z małymi dziećmi.
Wiktionary
rzecz. psychotronika ż.
przym. psychotroniczny
przysł. psychotronicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) parapsycholog
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psychotronika ż.
przym. psychotroniczny
przysł. psychotronicznie
frazeologia.
etymologia.
derywacja wsteczna od etymn|pol|psychotronika.
uwagi.
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) psychotronik m.
* słowacki: (1.1) psychotronik m.
źródła.
== psychotronik (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) psychotronik
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dziedzina dociekań korzystająca z nauk psychologii i biofizyki, badająca zjawiska paranormalne, zwłaszcza oddziaływania biopól na żywe organizmy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina badająca domniemane zależności między świadomością ludzką a zjawiskami energetycznymi;
Wiktionary
Psychotronika – kontrowersyjna dyscyplina paranaukowa, popularna głównie we wczesnych latach 1970 w krajach Bloku Sowieckiego. Choć psychotronika nigdy nie zyskała powszechnej akceptacji społeczności naukowej, w kontekście zimnej wojny znalazła poparcie, w tym finansowe, niektórych agencji po obu stronach konfliktu.
Wikipedia
(1.1) Szczególnym obiektem badań w psychotronice jest rzekome „pole energetyczne”, odróżniające się od pól energetycznych znanych nauce (elektrycznego, magnetycznego) swoją strukturą, nieuchwytną dla jakiegokolwiek aparatu badawczego mogącego dać sprawdzalny wynik badania, […]
Wiktionary
rzecz. psychotronik m.
przym. psychotroniczny
przysł. psychotronicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) parapsychologia
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. psychotronik m.
przym. psychotroniczny
przysł. psychotronicznie
frazeologia.
etymologia.
etym|czes|psychotronika., wyraz ukuty przez czeskiego badacza Zdeňka Rejdáka, równoznaczny z etym2n|pol|psycho-|psycho-|elektronika|(elektro)nika.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psychotronics
* czeski: (1.1) psychotronika ż.
* francuski: (1.1) psychotronique ż.
* słowacki: (1.1) psychotronika ż.
źródła.
== psychotronika (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psychotronika
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
potocznie o leku lub środku psychotropowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. pot. lek psychotropowy
Wiktionary
środek lub lek psychotropowy - substancja działająca na ośrodkowy układ nerwowy, mająca zdolność do korygowania zaburzeń psychicznych; psychotrop (potocznie)
SJP.pl
kobieta cierpiąca na psychozę
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób psychotyczny
Wiktionary
przym. psychotyczny
Wiktionary
SJP.pl
Psychotyczność – w psychologii oznacza cechę osobowości związaną z niską wrażliwością na normy społeczne i wysoką impulsywnością. W założeniu autora, wysoka psychotyczność miała wiązać się z objawami psychiatrycznymi – psychotycznym, psychopatycznym lub schizofrenicznym funkcjonowaniem. Za wymiar przeciwny psychotyczności można uznać uspołecznienie, konwencjonalność, konformizm i altruizm.
Wikipedia
dotyczący psychotyka lub psychozy, występujący w chorobach psychicznych (np. epizod psychotyczny, depresja psychotyczna)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) psych. med. właściwy psychozie, charakteryzujący się psychozą
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychoza ż.
przysł. psychotycznie
Wiktionary
osoba cierpiąca na psychozę
SJP.pl
Psychoza (gr. psyche – dusza i osis – szaleństwo, stan psychotyczny, zaburzenie psychotyczne) – w psychiatrii określenie to oznacza stan umysłu, w którym na skutek zakłóceń w postrzeganiu (percepcji) rzeczywistości, a czasem także zaburzeń świadomości, osoba ma trudność z odróżnieniem tego, co jest rzeczywiste, a co nie. Sposób myślenia osób dotkniętych psychozą ulega zwykle całkowitej dezorganizacji. Objawami mogą być fałszywe przekonania (urojenia) bądź widzenie i słyszenie rzeczy, których nie widzą i nie słyszą inne osoby (halucynacje). Osoba znajdująca się w stanie psychozy ma przekonanie o realności swoich przeżyć i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie.
Wikipedia
skłonność do zaburzeń charakteru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieetyczna teoria lub praktyka, która używa terminów z zakresu psychologii w celu wpływania, oszukiwania albo manipulowania jednostkami lub grupami
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) psychościema
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) pseudopsychologia
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|psychowashing.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) psychowashing
źródła.
== psychowashing (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psychowashing
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) psychościema
Wiktionary
1. choroba psychiczna charakteryzująca się ograniczeniem lub utratą zdolności krytycznej oceny rzeczywistości, zmiennością nastroju i występowaniem urojeń, zaburzeniami w myśleniu i działaniu, np. paranoja;
2. stan szczególnej podatności na jakiś nastrój
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. choroba psychiczna objawiająca się halucynacjami, urojeniami, niezdolnością do współżycia społecznego;
(1.2) książk. przen. skłonność do ulegania intensywnym emocjom, nastrojom, szczególnie szerzącym się w jakiejś zbiorowości
Wiktionary
Psychoza (gr. psyche – dusza i osis – szaleństwo, stan psychotyczny, zaburzenie psychotyczne) – w psychiatrii określenie to oznacza stan umysłu, w którym na skutek zakłóceń w postrzeganiu (percepcji) rzeczywistości, a czasem także zaburzeń świadomości, osoba ma trudność z odróżnieniem tego, co jest rzeczywiste, a co nie. Sposób myślenia osób dotkniętych psychozą ulega zwykle całkowitej dezorganizacji. Objawami mogą być fałszywe przekonania (urojenia) bądź widzenie i słyszenie rzeczy, których nie widzą i nie słyszą inne osoby (halucynacje). Osoba znajdująca się w stanie psychozy ma przekonanie o realności swoich przeżyć i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie.
Wikipedia
(1.1) Z powodu swojej przewlekłej psychozy trafił do szpitala psychiatrycznego.
Wiktionary
IPA: psɨˈxɔza, AS: psyχoza
Wiktionary
rzecz. psychika ż., psychotyk m., psychotyczka ż.
przym. psychotyczny
Wiktionary
(1.2) histeria
Wiktionary
zabawa przygotowana w postaci testów, wskazująca jakieś cechy osoby testowanej, zgodnie z opracowanymi wcześniej zestawami odpowiedzi
SJP.pl
rzadko: charakterystyczny dla zainteresowań ludzką psychiką
SJP.pl
w psychiatrii, farmakologii: mający właściwości halucynogenne i mogący wywołać psychozę doświadczalną; psychodysleptyczny, psychomimetyczny
SJP.pl
organizm żyjący w niskich temperaturach; kriofil, chionofil
SJP.pl
Kriofile, psychrofile, chionofile – ekstremofilne organizmy żyjące w niskich temperaturach (poniżej 15 °C). Zasiedlają powierzchnię lodu, śniegu itp. Wchodzą w skład krioplanktonu, choć nazwa ta bywa krytykowana, a w zamian proponowane są inne, np. krion (ang. cryon).
Wikipedia
roślina wykazująca cechy kseromorficzne, występująca w północnych szerokościach geograficznych lub wysoko w górach
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do obserwacji względnej wilgotności powietrza
SJP.pl
Wilgotnościomierz, higrometr (gr. hygros - wilgotny, mokry) – przyrząd służący do wyznaczania wilgotności. Specjalną grupą higrometrów są psychrometry (gr. psychros - zimny, chłodny), czyli przyrządy oparte na pomiarze termometrem suchym i wilgotnym. Współczesne higrometry są często przyrządami elektronicznymi mierzącymi także temperaturę, ciśnienie czy temperaturę punktu rosy.
Wikipedia
potoczna nazwa szpitala psychiatrycznego w ZSRR, zwłaszcza rozpatrywanego jako miejsce przetrzymywania dysydentów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład lub szpital psychiatryczny wykorzystywany przez władze jako forma represji;
Wiktionary
Psychuszka – potoczna nazwa szpitala psychiatrycznego w ZSRR, stanowiącego miejsce przetrzymywania dysydentów.
Do roku 1989 psychuszki podlegały radzieckiemu ministerstwu spraw wewnętrznych.
Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; guawa, gwajawa, guajawa, gujawa, gruszla
SJP.pl
dźwięk wydawany przy uciszaniu kogoś; psykanie
SJP.pl
wydawać syczące dźwięki w celu uciszenia kogoś lub wyrażenia dezaprobaty
SJP.pl
nadrodzina owadów z rzędu pluskwiaków; miodówki, koliszki
SJP.pl
alkaloid o właściwościach psychodelicznych, występujący w grzybkach halucynogennych
SJP.pl
Psylocybina, 4-PO-DMT – organiczny związek chemiczny z grupy tryptamin, alkaloid o właściwościach psychodelicznych występujący naturalnie w setkach gatunków grzybów psylocybinowych, m.in. w Psilocybe cubensis i Psilocybe semilanceata. Psylocybina obok LSD jest najbardziej popularnym i najczęściej używanym psychodelikiem. Historia zażywania grzybów psylocybinowych sięga czterech tysięcy lat wstecz, obecnie popularnie znane są one jako halucynogenne lub magiczne grzyby. Psylocybina powoduje głębokie doznania psychodeliczne, transcendentne, mistyczne, medytacyjne, często także religijne. Nazwa wywodzi się od stgr. psilos „łysy" oraz kubê „głowa".
Wikipedia
grzyby psylocybinowe - grzyby o właściwościach halucynogenno-psychodelicznych
SJP.pl
alkaloid, pochodna tryptaminy, substancja psychoaktywna
SJP.pl
Psylocyna, 4-HO-DMT – organiczny związek chemiczny, psychodeliczna substancja psychoaktywna, alkaloid grzybów Psilocybe spp. pochodna tryptaminy. W naturze zwykle występuje razem z psylocybiną i baeocystyną.
Strukturalnie psylocyna jest bardzo podobna do innej substancji psychodelicznej, również występującej w naturze, bufoteniny. Różnica polega tylko na umiejscowieniu grupy hydroksylowej na pierścieniu benzenowym. Psylocyna jest produktem metabolizmu psylocybiny i prawdopodobnie to właśnie ona odpowiada za ogół efektów wywołanych spożyciem grzybów psylocybinowych.
Wikipedia
niewielki paprotnik kopalny; prapaproć
SJP.pl
Psylofity (Psilophyta Heintze) – gromada roślin kopalnych, najpierwotniejszych, pionierskich roślin lądowych. Pojawiły się w ludlowie a wymarły w dewonie. Najprawdopodobniej od psylofitów wywodzą się paprotniki.
Współczesne prace podają, że psylofity to takson polifiletyczny, obejmujący trzy niespokrewnione bliżej ze sobą gromady: ryniofity, trymerofity i zosterofilofity.
Wikipedia
niewielki paprotnik kopalny; prapaproć
SJP.pl
Psylofity (Psilophyta Heintze) – gromada roślin kopalnych, najpierwotniejszych, pionierskich roślin lądowych. Pojawiły się w ludlowie a wymarły w dewonie. Najprawdopodobniej od psylofitów wywodzą się paprotniki.
Współczesne prace podają, że psylofity to takson polifiletyczny, obejmujący trzy niespokrewnione bliżej ze sobą gromady: ryniofity, trymerofity i zosterofilofity.
Wikipedia
uwodniony tlenek manganu
SJP.pl
Psylomelan (romanechit) – drobnoziarnista lub skrytokrystaliczna mieszanina tlenków baru i manganu. Dawniej uważana była za odrębny minerał.
Nazwa minerału wywodzi się od greckiego psilos = gładki (nagi) i melas = czarny, co jest związane z barwą i wyglądem skupień tej substancji.
Wikipedia
przedstawiciel typu roślin należącego do grupy paprotników
SJP.pl
Nasięźrzałowe (Ophioglossidae) – podklasa roślin, jedna z czterech linii rozwojowych w obrębie klasy paproci Polypodiopsida, młodsza od skrzypowych Equisetidae, a starsza od strzelichowych Marattiidae. Odpowiada psylotowym Psilotopsida wyróżnianym w niektórych systemach z początków XXI wieku w takim samym ujęciu. Obejmuje dwa monotypowe rzędy współczesne nasięźrzałowce Ophioglossales i psylotowce Psilotales, z 12 rodzajami i ok. 129 gatunkami. Rośliny te mają niemal kosmopolityczny zasięg (przy czym nasięźrzałowce są najbardziej zróżnicowane w strefach umiarkowanych i borealnych, a psylotowce koncentrują się w strefie międzyzwrotnikowej). Ich gametofit rozwija się pod ziemią i jest bezzieleniowym myko-heterotrofem, a sporofit jest asymilującą rośliną naziemną (głównie u nasięźrzałowców) lub epifitem (głównie psylotowce).
Wikipedia
przedstawiciel typu roślin należącego do grupy paprotników
SJP.pl
wykrzyknik nakazujący zachowanie ciszy, spokoju; psyk
SJP.pl
skrót od: Polskie Siły Zbrojne (na Zachodzie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północno-wschodniej Gruzji
Wiktionary
skrót od: pszczelarstwo, pszczelarski
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
skrót od: pszczelarstwo, pszczelarski (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
dotyczący pszczelarza, pszczelarstwa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do pszczelarstwa lub pszczelarzy
Wiktionary
rzecz. pszczelarstwo n., pszczelarz m., pszczoła ż., pszczółka ż.
przym. pszczeli
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) roln. hodowla pszczół;
Wiktionary
Pszczelarstwo – rzemiosło (pierwotnie rolnicze) zajmujące się hodowlą pszczół, wywodzące się od bartnictwa. Odmiennym pojęciem jest pszczelnictwo, czyli nauka o pszczelarstwie.
Pszczoły utrzymywane są w ulach. Zbiór uli nazywany jest pasieką. W zależności od stosowanej gospodarki pasiecznej rozróżnia się pasieki stacjonarne i pasieki wędrowne. Pasieki wędrowne są przewożone w okresie wiosennym i letnim w miejsca zbierania pożytku i są jednym z podstawowych sposobów zapylania dużych upraw takich roślin jak rzepak czy gryka. Produkują miódtakże ze spadzi (iglastej, liściastej).
Wikipedia
(1.1) Jacek zajmuje się pszczelarstwem z zamiłowaniem tak jak jego ojciec.
Wiktionary
IPA: pʃt͡ʃɛˈlarstfɔ, AS: pščelarstfo
Wiktionary
rzecz. pszczoła ż., pszczółka ż., pszczelarz m., pszczelarka ż., pszczelnictwo n., pszczelnik m., pszczelenie n., pszczolinka ż., Pszczelnik m.
czas. pszczelić się ndk.
przym. pszczelarski, pszczeli, pszczelni, pszczelniczy, pszczelny
Wiktionary
człowiek zajmujący się hodowlą pszczół
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pszcz. osoba hodująca pszczoły w celu uzyskania produktów pszczelich, takich jak miód, wosk, pyłek, pierzga, propolis lub zapewnienia dostatecznej ilości pszczół do zapylania użytków rolnych
Wiktionary
Pszczelarz, bartnik – osoba zajmująca się pracą w pasiece lub barci, przy pszczołach. Jest to zawód sklasyfikowany w Polsce rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2018 r. poz. 227).
Pszczelarze zrzeszają się w Polskim Związku Pszczelarskim i wielu stowarzyszeniach.
Wikipedia
(1.1) Pszczelarz wyciągnął z ula plaster miodu.
(1.1) Święty Ambroży jest patronem pszczelarzy.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃɛlaʃ, AS: pščelaš
Wiktionary
rzecz. pszczoła ż., pszczółka ż., pszczelarstwo n.
:: fż. pszczelarka ż.
przym. pszczelarski, pszczeli
Wiktionary
(1.1) pasiecznik, przest. pszczelnik, daw. bartnik
Wiktionary
związany z pszczołami, składający się z pszczół, produkowany przez pszczoły (np. miód pszczeli, rój pszczeli)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do pszczoły
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z pszczołą, dotyczący pszczoły
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla pszczoły, mający cechy pszczoły
Wiktionary
(2.1) Zwolennicy tradycji mogą kupić świece wykonane całkowicie z wosku pszczelego, wydzielające podczas palenia specyficzny zapach.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃɛlʲi, AS: pščelʹi
Wiktionary
rzecz. pszczółka ż., pszczoła ż., pszczelarz mos., pszczelarstwo n.
przym. pszczelarski
Wiktionary
przestarzałe: pszczelarstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) eduk. nauka o pszczelarstwie
(1.2) pszcz. ogół zagadnień związanych z hodowlą pszczół
Wiktionary
Pszczelarstwo – rzemiosło (pierwotnie rolnicze) zajmujące się hodowlą pszczół, wywodzące się od bartnictwa. Odmiennym pojęciem jest pszczelnictwo, czyli nauka o pszczelarstwie.
Pszczoły utrzymywane są w ulach. Zbiór uli nazywany jest pasieką. W zależności od stosowanej gospodarki pasiecznej rozróżnia się pasieki stacjonarne i pasieki wędrowne. Pasieki wędrowne są przewożone w okresie wiosennym i letnim w miejsca zbierania pożytku i są jednym z podstawowych sposobów zapylania dużych upraw takich roślin jak rzepak czy gryka. Produkują miódtakże ze spadzi (iglastej, liściastej).
Wikipedia
rzecz. pszczoła ż., pszczelarstwo n., pszczelnik mrz.
przym. pszczelniczy
Wiktionary
przestarzałe: dotyczący pszczelarstwa, pszczelarza; pszczelarski
SJP.pl
roślina spotykana na suchych, leśnych lub stepowych terenach Azji i obszarów śródziemnomorskich
SJP.pl
Pszczelnik (do 1945 niem. Kuhdamm) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Myślibórz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
W pobliżu miejscowości znajduje się Jezioro Zielin.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pszczyć.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pščẽńe
Wiktionary
czas. pszczyć
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w zachodniej Polsce;
Wiktionary
Pszczew (pol. hist. „Pczew”, niem. Betsche) – wieś o charakterze miejskim w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Pszczew. Siedziba gminy Pszczew. Dawniej miasto – lokacja w 1288 roku, zdegradowany w 1945 roku.
Wikipedia
IPA: pʃt͡ʃɛf, AS: pščef
Wiktionary
rzecz. pszczewianin m., pszczewianka ż.
przym. pszczewski
Wiktionary
przymiotnik od: Pszczew
SJP.pl
owad błonkoskrzydły z pszczołowatych
SJP.pl
Pszczolinka (Andrena) – rodzaj błonkówek z rodziny pszczolinkowatych. Obejmuje ponad 1500 opisanych gatunków. Przedstawiciele zamieszkują Stary Świat i Amerykę Północną. Są samotnicami gniazdującymi w glebie lub szczelinach skał i murów.
Wikipedia
o cechach pszczolinkowatych (rodzina pszczół)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach pszczolinkowatych (rodzina pszczół)
SJP.pl
rodzina pszczół
SJP.pl
Pszczonów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Maków.
W roku 1579 należał do włości arcybiskupa gnieźnieńskiego.Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku.
Wikipedia
owad, żyjący w rojach, hodowany ze względu na miód i wosk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Apis mellifera|ref=tak., pszczoła miodna, latający owad wytwarzający miód, żyjący w zorganizowanych społecznościach;
(1.2) ent. nazwa systematyczna|Apis|ref=tak., rodzaj owadów z rodziny pszczołowatych
(1.3) ent. lm. nazwa systematyczna|Apoidea|ref=tak., owad z nadrodziny pszczół z rzędu błonkoskrzydłych;
Wiktionary
Pszczoła (Apis) – rodzaj z rodziny pszczołowatych (Apidae). Jednym z przedstawicieli tego rodzaju jest najbardziej znany gatunek pszczoły, pszczoła miodna.
Pszczoły z rodzaju Apis mają długość ciała od 7–8 mm do 16–18 mm. Ubarwienie o różnej intensywności – od jednolicie czarnego i ciemnobrązowego do żółtego i czerwonopomarańczowego. Skrzydła specyficznie użyłkowane, wyróżnia je charakterystyczne pólko radialne na przednim skrzydle – ogranicza je zaokrąglona żyłka, która nieco odstaje od krawędzi skrzydła.
Wikipedia
(1.1) Pszczoły zbierają pyłek kwiatów.
(1.1) Wracającym z łąki pszczołom zdarza się uderzać swoją główką siostry pozostające w ulu. W ten sposób ostrzegają je przed czyhającym na zewnątrz niebezpieczeństwem.
(1.2) Nie wszystkie gatunki pszczół zostały udomowione.
(1.3) Trzmiele to duże, włochate pszczoły szanowane przez ludzi za ich pracowitość i łagodność.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃɔwa, AS: pščou̯a
Wiktionary
rzecz. pszczelarstwo n., pszczelnictwo n., pszczolnictwo n., pszczelarz m., pszczolarz m., pszczelarka ż., pszczolinka ż., pszczołowate nmos., pszczoły nmos.
:: zdrobn. pszczółka ż.
czas. pszczelić się ndk.
przym. pszczeli, pszczoli, pszczelarski, pszczolarski, pszczelny, pszczelniczy, pszczołowaty
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bina, fezeła.
Wiktionary
przymiotnik od: Pszczółki
SJP.pl
zdrobnienie od: pszczółka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: pszczoła
Wiktionary
IPA: pʃt͡ʃuˈwɛt͡ʃka, AS: pščuu̯ečka
Wiktionary
zdrobnienie od: pszczoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: pszczoła
(1.2) pot. mot. ciężarówka Star 660
(1.3) kulin. odmiana ciasta
Wiktionary
Pszczółka – czasopismo o charakterze społeczno-politycznym, wydawane wespół z „Wieńcem” w Galicji na przełomie XIX i XX w.
Tytuł założono w Krakowie ok. 1860 jako tygodnik. W 1875 jego redaktorem został ks. Stanisław Stojałowski, który wydawał je we Lwowie a później w Cieszynie, Wiedniu, Bielsku (Bielsku-Białej). Od 1900 roku pod nazwą „Wieniec-Pszczółka”.
Wikipedia
(1.1) Pszczółki były patronem grupy przedszkolnej mojej córki.
(1.1) Złoto promieni słonecznych stawało się coraz czerwieńsze, pszczółki wróciły do ula, śpiew ptasząt począł milknąć.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃuwka, AS: pščuu̯ka
Wiktionary
rzecz. pszczoła ż., pszczelarstwo n., pszczelarz mos.
przym. pszczeli, pszczelarski
Wiktionary
zdrobnienie od: pszczoła
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. zool. zob. ratel.
Wiktionary
(1.1) Skóra na grzbiecie pszczoło-jamnika jest gruba i sztywna.
Wiktionary
1. gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych; trzmielojad zwyczajny;
2. żołna pszczołojad - gatunek ptaka z rodziny żołn
SJP.pl
Wikipedia
o cechach pszczołowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
Pszczołowate (Apidae) – rodzina owadów z rzędu błonkoskrzydłych i nadrodziny Apoidea. Obejmuje ponad 5800 opisanych gatunków.
Wikipedia
o cechach pszczołowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
barciel pszczołowiec - gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych
SJP.pl
owad z rzędu błonkówek
SJP.pl
owad, żyjący w rojach, hodowany ze względu na miód i wosk
SJP.pl
Pszczoły (Anthophila, Apiformes) – monofiletyczna grupa owadów bez ustalonej rangi taksonomicznej w obrębie nadrodziny Apoidea z rzędu błonkoskrzydłych.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) rzad. błyszczeć, lśnić
Wiktionary
IPA: pʃt͡ʃɨt͡ɕ, AS: pščyć
Wiktionary
rzecz. pszczenie n.
Wiktionary
(1.1) gwara. pscyć, psceć (psceć się); stpol. plszczyć
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej części Polski;
Wiktionary
Pszczyna (niem. Pless, również Pleß; cz. Pština) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba władz powiatu pszczyńskiego i gminy miejsko-wiejskiej Pszczyna. Często nazywane Perłą Górnego Śląska.
Wikipedia
IPA: ˈpʃt͡ʃɨ̃na, AS: pščỹna
Wiktionary
rzecz. pszczynianin m., pszczynianka ż.
przym. pszczyński
Wiktionary
mieszkaniec Pszczyny (miasta w południowej Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Pszczyny
Wiktionary
IPA: pʃt͡ʃɨ̃ˈɲä̃ɲĩn, AS: pščỹńä̃ńĩn
Wiktionary
rzecz. Pszczyna ż.
:: fż. pszczynianka ż.
przym. pszczyński
Wiktionary
mieszkanka Pszczyny (miasta w południowej Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Pszczyny
Wiktionary
IPA: pʃt͡ʃɨ̃ˈɲãnka, AS: pščỹńãnka
Wiktionary
rzecz. Pszczyna ż.
:: fm. pszczynianin m.
przym. pszczyński
Wiktionary
związany z miastem Pszczyna, dotyczący miasta Pszczyna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Pszczyny, związany z Pszczyną
Wiktionary
(1.1) Będzie okazja, by zwiedzić Park Pszczyński, gdzie hodowane są żubry, jest pole golfowe i pałac magnacki.
Wiktionary
IPA: ˈpʃt͡ʃɨ̃j̃sʲci, AS: pščỹĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Pszczyna ż., pszczynianin m., pszczynianka ż.
Wiktionary
1. roślina roczna z rodziny traw, jedno z najpopularniejszych zbóż uprawiane na wszystkich kontynentach;
2. ziarno tej rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa systematyczna|Triticum|L.|ref=tak., roślina zbożowa z rodziny wiechlinowatych;
(1.2) roln. ziarno pszenicy (1.1)
(1.3) gw-pl|Bukowina. kutia
Wiktionary
Pszenica (Triticum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. Pochodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy i około 10 mieszańców międzygatunkowych. Oprócz jęczmienia jest najdawniej uprawianym zbożem. Zajmuje trzecie (po kukurydzy i ryżu) miejsce w światowej produkcji zbóż. W 2018 roku produkcja na świecie wyniosła 734 045 174 ton.
Wikipedia
(1.1) Pszenica jest zbożem o wysokiej wydajności plonów.
(1.2) Po dwudziestu dniach na balkonie roiło się od gołębi. O strawę dla nich dbają właściciele mieszkania - dokarmiają ptaki pszenicą i kaszą gryczaną.
Wiktionary
IPA: pʃɛ̃ˈɲit͡sa, AS: pšẽńica
Wiktionary
rzecz. pszonka ż., Pszenno n., pszono n., pszeniec m.
:: zdrobn. pszeniczka ż.
przym. pszenny, pszeniczny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Pszenicki:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) słoma z pszenicy używana jako pasza dla zwierząt
Wiktionary
(1.1) (…) a jeżeli długą mają dawać słomę, czy owsiankę, czy pszeniczankę, czy jaką inną słomę, to ją wprzódy poprzerzynają (…).
Wiktionary
rzecz. pszenica
przym. pszeniczny
Wiktionary
zdrobnienie od: pszenica
SJP.pl
ryba podobna do karpia; kaliniak, lin, oczeretniak
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: pszenica; pszenny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z pszenicą, dotyczący pszenicy
(1.2) wykonany z pszenicy, zawierający pszenicę
(1.3) o kolorze przypominającym dojrzałe kłosy pszenicy
Wiktionary
rzecz. pszenica ż., Pszeniczyna ż., pszenicznik m., pszeniczanka ż.
przym. pszenny
Wiktionary
(1.2) pszenny
Wiktionary
pole po zebraniu rosnącej na nim pszenicy
SJP.pl
Pole – obszar ziemi przeznaczony pod uprawę roślin, najczęściej obsiany lub obsadzony jedną rośliną, np. żytem, kukurydzą, ziemniakami. Pole jest sztucznym agroekosystemem kształtującym krajobraz rolniczy. Pole w płodozmianie przeznaczone pod jakąkolwiek roślinę nazywa się stanowiskiem.
Wikipedia
roślina o jasnożółtych kwiatach, występuje głównie w lasach i na torfowiskach
SJP.pl
Pszeniec (Melampyrum L.) – rodzaj roślin z rodziny zarazowatych, dawniej zaliczany do tradycyjnie szeroko ujmowanej rodziny trędownikowatych. Należy tu 38 gatunków występujących w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Są to półpasożyty, których gospodarzami są rośliny z różnych rodzin i siedlisk. Rodzaj wyróżnia się w rodzinie zarazowatych stosunkowo dużymi i nielicznymi nasionami, zaopatrzonymi w elajosomy, dzięki czemu są one rozprzestrzeniane przez mrówki.
Wikipedia
Pszenno (dawna niemiecka nazwa Weizenrodau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Świdnica.
Pszenno, notowane w dokumentach jako Weisinrod lub Wisyngerode, było lokowane na prawie niemieckim w 1243 roku.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) roln. o glebie: nadający się pod uprawę pszenicy i buraków
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. iron. prostacki i nieokrzesany; także. świadczący o prostactwie i nieokrzesaniu
Wiktionary
(2.1) przaśny, siermiężny, prostacki, prymitywny, pospolity, plebejski, wulgarny, ordynarny, trywialny, niewybredny, niesmaczny; przest. gminny
Wiktionary
1. odnoszący się do pszenicy; pszeniczny
2. zrobiony z ziarn pszenicy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do pszenicy; pszeniczny
(1.2) zrobiony z ziarn pszenicy
Wiktionary
(1.2) Bardzo lubię pszenne bułki.
Wiktionary
IPA: ˈpʃɛ̃nːɨ, AS: pšẽ•ny
Wiktionary
rzecz. pszenica ż.
przym. pszeniczny
Wiktionary
(1.1) pszeniczny
Wiktionary
1. międzygatunkowa krzyżówka, hybryda żyta i pszenicy; triticale;
2. ziarno tej rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) roln. sztuczna hybryda żyta i pszenicy;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pʃɛ̃n͇ˈʒɨtɔ, AS: pšẽṇžyto
Wiktionary
rzecz. żyto n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. krewny
Wiktionary
rzecz.
:: fż. pszociołka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. krewna
Wiktionary
rzecz. pszociel mos.
Wiktionary
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego
(1.1) = Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
Wiktionary
(1.1) Zakres działania PSZOK-u określa właściwa rada gminy na drodze uchwały. Oznacza to, że minimalny katalog odpadów, wyznaczony w ustawie z 1996 roku, może zostać rozszerzony na podstawie lokalnych uwarunkowań gminnych.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od pszonak
Wiktionary
rzecz. pszonak m.
Wiktionary
roślina z rodziny krzyżowych, występująca głównie jako chwast na polach
SJP.pl
Pszonacznik (Conringia Heist. ex Fabr.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje 6 gatunków. Występują one głównie w centralnej i południowo-zachodniej Azji, poza tym w regionie Kaukazu i w Europie. Do flory Polski należy jako zadomowiony antropofit pszonacznik wschodni (C. orientalis).
Wikipedia
roślina zielna z rodziny krzyżowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. zwykle dwuletnia roślina o żółtych kwiatach zebranych w grona;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpʃɔ̃nak, AS: pšõnak
Wiktionary
rzecz. pszonka ż.
:: zdrobn. pszonaczek m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
niska bylina z rodziny jaskrowatych, kwitnąca wczesną wiosną, we florze Polski spotykana głównie w lasach, parkach, zaroślach; ziarnopłon wiosenny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. zob. ziarnopłon wiosenny.
Wiktionary
Pszonka – część wsi Łukówiec położona w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Parysów.
W drugiej połowie XVI wiek Pszonka, jako wieś szlachecka, położona była w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego.
W latach 1975–1998 Pszonka administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Dawniej istniała gmina Pszonka.
Wikipedia
IPA: ˈpʃɔ̃nka, AS: pšõnka
Wiktionary
rzecz. pszenica ż., pszonak m.
Wiktionary
(1.1) ziarnopłon wiosenny
Wiktionary
przestarzale: wymłócone proso
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. roln. otłuczone proso
Wiktionary
(1.1) 5 października 2014 r. Centrum Integracji Społecznej w Dąbrowie brało udział w konkursie (…) na „Najlepszy produkt regionalny i lokalny – potrawy z warzyw i owoców”, gdzie zajęło I miejsce za produkt – Kapusta z pszonem.
Wiktionary
rzecz. pszenica ż.
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie śląskim;
Wiktionary
Pszów (niem. Pschow) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim.
Pszów od XVIII w. jest jednym z głównych ośrodków pielgrzymkowych na Górnym Śląsku. W pobliżu miasta znajduje się zabytkowa Kalwaria, a w pszowskiej bazylice znajduje się Obraz Matki Bożej Uśmiechniętej.
Według danych z 31 grudnia 2023 r. miasto miało 13 007 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Obraz został zwinięty w rulon i tak przyniesiony do Pszowa. (Wikipedia)
Wiktionary
IPA: pʃuf, AS: pšuf
Wiktionary
przym. pszowski
Wiktionary
mieszkaniec Pszowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Pszowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Pszów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) od Pszów
Wiktionary
IPA: ˈpʃɔfsʲci, AS: pšofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Pszów
Wiktionary
symbol platyny, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: pod tytułem (czytany jako całe wyrażenie)
SJP.pl
skrót
(1.1) = pod tytułem
(1.2) = piątek
Wiktionary
(1.1) Po raz pierwszy jego wiersze ukazały się w zbiorze pt. „Młoda poezja polska”.
Wiktionary
IPA: ˌpɔt‿ːɨˈtuwɛ̃m, AS: po•‿tytuu̯ẽm
Wiktionary
1. ogół ptaków dzikich lub hodowlanych;
2. stado ptaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. ogół ptaków lub ich grupa
Wiktionary
IPA: ˈptat͡stfɔ, AS: ptactfo
Wiktionary
rzecz. ptak m., ptaszek m., ptaszyna ż., ptasznik m.
przym. ptasi
Wiktionary
(1.1) awifauna
Wiktionary
mit. egip. bóg czczony przede wszystkim w Memfis, według tamtejszej teologii - stworzyciel świata, dokonujący swego dzieła za pomocą twórczego słowa, wyobrażany jako istota w stroju i nakryciu głowy ściśle przylegającym do ciała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitegip. staroegipski bóg stwórca;
Wiktionary
Ptah (czyt. pta) – bóg memficki. W mitologii egipskiej jest to bóg stwórca, stojący na czele Wielkiej Trójki Bogów. Razem z lwiogłową Sechmet i Nefertumem tworzyli w Memfis triadę. Koncepcja religijna głosząca pierwszeństwo Ptaha rywalizowała z kultem Ra i ostatecznie przegrała z nim w okresie Średniego Państwa.
Wikipedia
(1.1) Według niektórych podań Ptah był prapagórkiem, który wyłonił się w trakcie tworzenia świata.
Wiktionary
IPA: ptax, AS: ptaχ
Wiktionary
przedstawiciel gromady kręgowców stałocieplnych z grupy owodniowców, charakteryzujących się jajorodnością, ciałem pokrytym piórami, kończynami przednimi przekształconymi w skrzydła, szczękami bezzębnymi, okrytymi rogowym dziobem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. zwierzę opierzone posiadające skrzydła i dziób;
(1.2) pot. przen. penis
Wiktionary
Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców. Jest najbardziej zróżnicowaną spośród gromad kręgowców lądowych – istnieje ponad 10 tys. gatunków ptaków, które zamieszkują ekosystemy na całym świecie. Ich wielkość waha się od 5 cm u koliberka hawańskiego do 2,7 m u strusia.
Wikipedia
(1.1) Ptak usiadł na parapecie.
(1.1) Głośna zabawa dzieci płoszyła ptaki.
(1.1) Świergot ptaków za oknem zapowiadał bliski świt.
(1.2) Ptak mi wystaje z rozporka.
Wiktionary
IPA: ptak, AS: ptak
Wiktionary
rzecz. ptactwo n., ptasznictwo n., ptasznik m., ptaszarnia ż., ptasznica ż., ptaszyniec m.
:: zdrobn. ptaszek m., ptaszyna ż., ptaszę n.
:: zgrub. ptaszydło n., ptaszysko n.
czas. ptaszkować ndk.
przym. ptasi, ptaszniczy
przysł. ptasio
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ptok.
Wiktionary
przedstawiciel gromady kręgowców stałocieplnych z grupy owodniowców, charakteryzujących się jajorodnością, ciałem pokrytym piórami, kończynami przednimi przekształconymi w skrzydła, szczękami bezzębnymi, okrytymi rogowym dziobem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Aves|Linnaeus|ref=tak., gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców;
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) M., B. i W. lm. od: ptak
Wiktionary
Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców. Jest najbardziej zróżnicowaną spośród gromad kręgowców lądowych – istnieje ponad 10 tys. gatunków ptaków, które zamieszkują ekosystemy na całym świecie. Ich wielkość waha się od 5 cm u koliberka hawańskiego do 2,7 m u strusia.
Wikipedia
(1.1) Większość gatunków ptaków żyje monogamicznie.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw.
przym. ptasi
Wiktionary
podobny, zbliżony wyglądem do ptaka
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. rakotwórcza substancja obecna w orlicy pospolitej, glikozyd seskwiterpenowy o wzorze sumarycznym wzór chemiczny|C20H30O8.
Wiktionary
(1.1) Stwierdzono, że około 8,6% ptakwilozydu zjedzonego w pędach orlicy przez krowy pojawia się w ich mleku.
Wiktionary
przymiotnik od: ptak
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) taki, który należy do ptaka
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla ptaka, posiadający cechy ptaka
Wiktionary
IPA: ˈptaɕi, AS: ptaśi
Wiktionary
rzecz. ptasznica ż., ptaki nmos., ptak mzw., ptaszydło n., ptaszysko n., ptaszę n., ptaszek m., ptaszarnia ż., ptasznik m., ptactwo n., ptaszniczka ż., ptaszyna ż.
Wiktionary
związany z oglądaniem ptaków w ich naturalnym środowisku
SJP.pl
oglądanie ptaków w ich naturalnym środowisku; birdwatching, turystyka ornitologiczna
SJP.pl
Obserwowanie ptaków, ptasiarstwo (ang. birdwatching) – rodzaj hobby polegający na obserwowaniu ptaków, gołym okiem lub przez przyrządy optyczne (lornetkę, lunetę). Towarzyszy temu zazwyczaj zgłębianie wiedzy na temat ich wyglądu, głosów, zachowań i biologii. Ponadto ptaki są zwykle fotografowane, niekiedy techniką digiscopingu. Miłośnicy tego hobby nazywani są ornitologami amatorami, ptasiarzami lub (rzadziej) ptakolubami. W przeciwieństwie do zawodowych ornitologów, ptasiarze są zwykle amatorami i nie prowadzą badań naukowych.
Wikipedia
1. miłośnik ptaków;
2. amator oglądania ptaków w ich naturalnym środowisku; birdwatcher
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ornit. osoba hobbistycznie zajmująca się ornitologią, obserwator ptactwa
Wiktionary
(1.1) Jako entuzjastyczny ptasiarz Robert zawsze marzył o sfotografowaniu pięknej lazurki.
Wiktionary
Ptasiek (ang. Birdy) – powieść psychologiczna napisana przez Williama Whartona, jest to pierwsza książka tego autora. W 1984 roku powstała jej filmowa adaptacja w reżyserii Alana Parkera.
Akcja powieści koncentruje się wokół szaleństwa człowieka, wspomnień z dzieciństwa, przyjaźni dwóch mężczyzn i życiowej pasji młodego chłopca.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
o cechach ptasiomiednicznych (rząd dinozaurów); ptasiomiedniczny
SJP.pl
o cechach ptasiomiednicznych (rząd dinozaurów); ptasiomiedniczny
SJP.pl
rząd dinozaurów, których miednica przypominała budowę miednicy u ptaków; ptasiomiednicowe
SJP.pl
Dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia) – rząd dinozaurów, u których budowa miednicy była podobna do budowy miednicy u ptaków, gdzie część kości łonowej biegnie ukośnie do tyłu, równolegle do kości kulszowej, czyli inaczej niż u wspólnego przodka dinozaurów. Pomimo nazwy, ptaki nie należą do ptasiomiednicznych, lecz do dinozaurów gadziomiednicznych.
Wikipedia
o cechach ptasiomiednicznych (rząd dinozaurów); ptasiomiednicowy
SJP.pl
grupa dinozaurów z rzędu ptasiomiednicznych; ornitopody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zgrub. ptak
Wiktionary
ptactwo
SJP.pl
pomieszczenie przeznaczone dla ptaków; ptaszkarnia, woliera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. pomieszczenie lub woliera do hodowli ptaków
Wiktionary
Ptaszarnia – zamknięte pomieszczenie do hodowli dzikich ptaków, zwykle jako część ogrodu zoologicznego służąca do eksponowania gatunków żywego ptactwa. W skład ptaszarni wchodzą woliery i klatki. Ptaszarnie przeznaczone dla gatunków egzotycznych muszą być ogrzewane.
Wikipedia
(1.1) Szczygieł między Kanarki w ptaszarni zamkniony, / Słabym głosem przetwarza melodyjne tony.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw., ptaszek mzw., ptasznictwo n., ptasznik mos.
przym. ptaszy, ptasi
Wiktionary
pieszczotliwe zdrobnienie od: ptaszę
SJP.pl
młody ptak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) poet. ptak
Wiktionary
IPA: ˈptaʃɛ, AS: ptaše
Wiktionary
rzecz. ptak mzw., ptaszek mzw.
przym. ptasi, ptaszęcy, ptaszy
Wiktionary
zdrobnienie od: ptaszek
SJP.pl
1. zdrobnienie od: ptak;
2. przenośnie: człowiek o ujemnych cechach charakteru, zwykle udający niewiniątko;
3. żartobliwie, ironicznie o męskim przyrodzeniu;
4. ranny ptaszek - o kimś, kto lubi wcześnie wstawać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od ptak
(1.2) mały ptak
(1.3) pot. przen. infant. penis
(1.4) pot. przen. drobny oszust, przestępca
(1.5) pot. przen. ktoś sprytny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) nazwa znaku ✓, służącego do zaznaczania wyboru
Wiktionary
(1.1) Kocham ptaszki i inne zwierzątka.
(1.2) Wróbel to pospolity ptaszek o szaro-brązowym upierzeniu.
(1.3) Synku, przestań się bawić swoim ptaszkiem, bo to nieładnie.
(2.1) Przy nazwisku wybranego kandydata proszę postawić ptaszek.
Wiktionary
IPA: ˈptaʃɛk, AS: ptašek
Wiktionary
rzecz. ptactwo n., ptak m., ptaszę n., ptaszkowanie n., ptaszyna ż., optaszkowanie n., ptaszniczka ż., ptasznik mos./mzw.
czas. ptaszkować ndk., optaszkować dk.
przym. ptasi, ptaszkowy
przysł. ptasio
Wiktionary
(1.1) ptaszyna
(1.3) pipi, pisiorek, siusiak, siurak, siurek
(1.4) gagatek, ziółko
(1.5) spryciarz
(2.1) fajka, haczyk, znak wyboru
Wiktionary
pomieszczenie dla ptaków; ptaszarnia, woliera
SJP.pl
zaznaczać; fajkować
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. oznaczać ptaszkiem w tekście lub na liście opcji
(1.2) pot. żart. uprawiać seks
Wiktionary
IPA: ptaˈʃkɔvat͡ɕ, AS: ptaškovać
Wiktionary
rzecz. ptaszkowanie n., ptak m., ptaszek m., ptaszniczka ż., ptasznik mos./mzw.
Wiktionary
(1.1) odhaczać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. oznaczanie na liście lub w tekście jakichś pozycji tzw. ptaszkiem
(1.2) pot. żart. uprawianie seksu
Wiktionary
IPA: ˌptaʃkɔˈvãɲɛ, AS: ptaškovãńe
Wiktionary
rzecz. ptaszek mrz./mzw.
czas. ptaszkować ndk.
Wiktionary
(1.1) odhaczanie
(1.2) neutr. kopulowanie, spółkowanie, współżycie; pot. posp. bzykanie, ciupcianie
Wiktionary
Ptaszkowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Zapolice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łow. strzelba na ptaki
Wiktionary
Ptasznica (niem. Vogelherd, 635 m n.p.m.) – szczyt w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w paśmie Wzgórz Lewińskich.
Wikipedia
(1.1) Pan nasz ustrzelił cietrzewia z własnej ptasznicy.
Wiktionary
rzecz. ptasznictwo n., ptak mzw., ptaszniczka ż.
przym. ptasi, ptaszy
Wiktionary
(1.1) ptaszniczka
Wiktionary
przestarzale: zawód ptasznika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) łow. łowienie ptaków
Wiktionary
(1.1) W Krakowskiem szczególnie rozwinęło się ptasznictwo; np. łapie się kuropatwy w nastawione sieci dwojakiego rodzaju, bardzo skomplikowane.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw., ptasznik mos., ptaszarnia ż., ptasznica ż.
czas. ptaszkować ndk.
przym. ptaszy, ptaszniczy
Wiktionary
kobieta hodująca ptaki lub handlująca ptakami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łow. małokalibrowa strzelba myśliwska do polowań na ptactwo;
(1.2) łow. mała kusza myśliwska do polowań na ptactwo
(1.3) kobieta, która łowi ptaki
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Cieszyńskie muzeum posiada w swych zbiorach cztery ptaszniczki.
Wiktionary
rzecz. ptak m., ptaszek m., ptaszkowanie n.
:: fm. ptasznik m.
czas. ptaszkować ndk.
przym. ptasi, ptaszniczy
przysł. ptasio
Wiktionary
(1.1) ptasznica
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ptasznikiem lub ptasznictwem
Wiktionary
(1.1) Chłopak położył swój ptaszniczy ekwipunek obok źródła.
Wiktionary
rzecz. ptasznictwo n., ptasznik mos., ptak mzw., ptaszniczka ż.
Wiktionary
hodowca, sprzedawca ptaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. łow. hodowca lub sprzedawca ptaków
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ent. pająk z rodziny ptasznikowatych, nazwa systematyczna|Theraphosidae|ref=tak.
(2.2) ent. zob. ptasznikowate.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Widziałem na jarmarku ptasznika z gołębiami w klatkach.
(2.1) Innocentemu uciekł z terrarium jadowity ptasznik.
(2.1) W Inochinach ptaszniki są artykułem spożywczym.
Wiktionary
rzecz. ptasznictwo n., ptak mzw., ptaszek mzw., ptaszkowanie n., ptaszniczka ż., ptaszarnia ż., ptactwo n.
czas. ptaszkować ndk.
przym. ptasi, ptaszniczy
Wiktionary
rodzina pająków obejmująca około 950 gatunków
SJP.pl
Ptasznikowate (Theraphosidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae i infrarzędu ptaszników (Mygalomorphae). Obejmuje ok. 1148 opisanych gatunków ulokowanych w 175 rodzajach, najczęściej dużych pająków o bardzo różnorodnym ubarwieniu.
Wikipedia
o cechach ptasznikowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
ryba morska ze zdolnością do lotu ślizgowego dzięki szerokim podobnym do skrzydeł płetwom; ryba latająca
SJP.pl
Ptaszor jaskółczy, ptaszor (Exocoetus volitans) – gatunek ryby promieniopłetwej z rodziny ptaszorowatych (Exocoetidae).
Wikipedia
o cechach ptaszorowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
Ptaszorowate, ryby latające, ptaszory (Exocoetidae) – rodzina morskich ryb belonokształtnych (Beloniformes), blisko spokrewniona z półdziobcowatymi.
Wikipedia
o cechach ptaszorowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
ryba morska ze zdolnością do lotu ślizgowego dzięki szerokim podobnym do skrzydeł płetwom; ryba latająca
SJP.pl
Ptaszorowate, ryby latające, ptaszory (Exocoetidae) – rodzina morskich ryb belonokształtnych (Beloniformes), blisko spokrewniona z półdziobcowatymi.
Wikipedia
przestarzałe: ptasi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. ptasi
Wiktionary
(1.1) Od rana rozbrzmiewa ptaszy chór.
Wiktionary
rzecz. ptaszarnia ż., ptaszydło n., ptaszysko n., ptasznictwo n., ptasznica ż., ptaszę n., ptaszyna ż.
Wiktionary
zgrubienie od: ptak; ptaszysko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. zgrub. od ptak
(1.2) rzad. o ptaku
Wiktionary
(1.2) Na płocie przysiadło czarne ptaszydło i łypie na nasz dach.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw.
przym. ptaszy, ptasi
Wiktionary
(1.2) ptaszysko
Wiktionary
pieszczotliwie o ptaku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mały ptak
(1.2) pieszcz. małe dziecko
Wiktionary
Ptaszyna (węg. Pacsirta) – powieść wydana w 1924 roku, węgierskiego pisarza Dezső Kosztolányi. Historia toksycznych relacji rodzinnych, które na zewnątrz wyglądają na wzorowe, a rozpacz i pustka, kryjąca się pod codziennością autor przedstawia z subtelną ironią i poczuciem humoru.
Wikipedia
(1.1) Malec trzymał w dłoniach drżącą ptaszynę.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw., ptaszek mrz./mzw.
przym. ptasi
Wiktionary
(1.1) ptaszek, ptaszę
(1.2) ptaszę
Wiktionary
1. roślina pastewna z rodziny bobowatych, o pierzastych liściach i różowawych kwiatach; saradela, seradela;
2. gatunek roztocza, kleszcz pasożytujący na ptakach
SJP.pl
Ptaszyniec kurzy (Dermanyssus gallinae) – gatunek roztocza z rodziny Dermanyssidae, ektopasożyt ptaków. Żywi się krwią, atakuje nocą podczas spoczynku ptaków. Po żywieniu kryje się w szczelinach w podłodze z dala od światła, gdzie składa jaja.
Dermansyssus gallinae może również odżywiać się krwią niektórych ssaków, także ludzi, potrzebuje jednak ptasiego żywiciela do reprodukcji.
Wikipedia
zdrobnienie od: ptaszyna
SJP.pl
Ptaszynka (niem. Fundevogel) – niemiecka baśń ludowa, najbardziej znana z wersji braci Grimm, opublikowanej w ich zbiorze Baśni (tom 1, nr 51).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: ptak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. zgrub. od ptak
(1.2) rzad. o ptaku
Wiktionary
(1.2) Kobieta trzymała w klatce jakieś ptaszysko, które pokrzykiwało, całkowicie zagłuszając jej mowę.
(1.2) Książę trochę opierzył głuszca, ale ptaszysko uciekło.
Wiktionary
rzecz. ptak mzw.
przym. ptaszy, ptasi
Wiktionary
(1.2) ptaszydło
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = med. podstawowa temperatura ciała;
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) BBT, BTP
źródła.
== PTC (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = chem. phase transfer catalyst → katalizator przeniesienia fazowego
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
[czytaj: pe-te-E] skrót od:
1. Polskie Towarzystwo Ekonomiczne;
2. Powszechne Towarzystwo Emerytalne
SJP.pl
latający gad kopalny, żyjący w erze mezozoicznej w okresie kredowym
SJP.pl
Pteranodon (gr. skrzydła bez zębów) – rodzaj wymarłych gadów latających pterozaurów należących do podrzędu pterodaktyli. Żył w górnej kredzie około 86-84,5 mln lat temu. Jego pierwsze skamieniałości zostały odkryte w 1870 w zachodnim Kansas. Zostały one zbadane dopiero sześć lat później przez paleontologa Othniela Marsha, który nazwał nowo odkryty rodzaj pterozaura Pteranodon longiceps.
Wikipedia
kopalny gad latający z rzędu pterozaurów o silnie zredukowanym ogonie i szerokich skrzydłach, żyjący w okresie jurajskim i kredowym ery mezozoicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) paleont. zool. nazwa systematyczna|Pterodactylus|ref=tak., rodzaj wymarłego latającego gada należącego do rzędu pterozaurów, żyjącego w okresie późnej jury
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Czy wiesz, że pterodaktyl nie był dinozaurem?
Wiktionary
Pterofagia - choroba ptaków, objawiająca się wydziobywaniem piór. Występuje najczęściej u kur po zakończeniu pierwszego okresu nieśności i w okresie pierzenia się.
Jej przyczynami są:
Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny bobowatych; sandalin
SJP.pl
przedstawiciel rzędu morskich ślimaków tyłoskrzelnych; skrzydłonóg
SJP.pl
rząd morskich ślimaków tyłoskrzelnych; skrzydłonogie, skrzydłonogi
SJP.pl
kopalny gad o dużej ażurowej czaszce, ostrych zębach, pneumatycznych kościach, mający kończyny przednie przekształcone w skrzydła, żywiący się głównie rybami; gad latający
SJP.pl
Pterozaury, gady latające (Pterosauria, z gr. pteron – skrzydło + sauros – jaszczur) – rząd latających archozauromorfów, prawdopodobnie archozaurów (gadów naczelnych), żyjących od późnego triasu do końca kredy (230 do 65,5 mln lat temu). Najczęściej klasyfikowane jako archozaury z kladu Avemetatarsalia (obejmującego ptaki i archozaury bliżej spokrewnione z nimi niż z krokodylami) blisko spokrewnione z dinozauromorfami; z niektórych analiz kladystycznych wynika jednak, że mogły być przedstawicielami kladu Archosauriformes nienależącymi do archozaurów lub nawet archozauromorfami nienależącymi do Archosauriformes.
Wikipedia
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = chem. politetrafluoroetylen
Wiktionary
(1.1) Warstwę tlenku wytworzoną przez eloksalację można zaimpregnować PTFE.
Wiktionary
(1.1) teflon
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = Polskie Towarzystwo Geograficzne;
(1.2) = Polskie Towarzystwo Geologiczne;
Wiktionary
IPA: pɛ‿tɛ‿ˈɟɛ, AS: pe‿te‿ǵe
Wiktionary
enzym trawienny znajdujący się w ślinie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. enzym obecny w ślinie i rozkładający skrobię;
Wiktionary
Amylazy, diastazy, enzymy amylolityczne (EC 3.2.1) – grupa enzymów zaliczanych do hydrolaz, rozkładających skrobię i inne polisacharydy. α-amylaza występuje m.in. w soku trzustkowym (amylaza trzustkowa) i w ślinie (amylaza ślinowa). Amylazy są także syntezowane w owocach wielu roślin podczas dojrzewania (powoduje to, że stają się one słodsze) oraz podczas kiełkowania ziaren zbóż. Amylaza z ziaren ma istotne znaczenie przy produkcji słodu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ptyalin
* hiszpański: (1.1) ptialina ż., tialina ż.
* niemiecki: (1.1) Ptyalin n.
* nowogrecki: (1.1) πτυαλίνη ż.
* słowacki: (1.1) ptyalín m.
* ukraiński: (1.1) птіалін m.
* włoski: (1.1) ptialina ż.
źródła.
== ptialina (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|tja.ˈli.na.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. ptialina
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ptʲjaˈlʲĩna, AS: ptʹi ̯alʹĩna
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ptyalin
* hiszpański: (1.1) ptialina ż., tialina ż.
* niemiecki: (1.1) Ptyalin n.
* nowogrecki: (1.1) πτυαλίνη ż.
* słowacki: (1.1) ptyalín m.
* ukraiński: (1.1) птіалін m.
* włoski: (1.1) ptialina ż.
źródła.
== ptialina (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|tja.ˈli.na.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. ptialina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
kruche ciasteczko z dodatkiem bakalii; ptifur, ptifurka, ptifurek
SJP.pl
kruche ciasteczko z dodatkiem bakalii; ptifur, ptifurka, ptifurek
SJP.pl
kruche ciasteczko z dodatkiem bakalii; ptifura, ptifur, ptifurek
SJP.pl
kruche ciasteczko z dodatkiem bakalii; ptifura, ptifur, ptifurek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. przest. drobne kruche ciasteczka, często lukrowane lub nadziewane, podawane jako dodatek do herbaty lub kawy;
Wiktionary
Ptifurki (fr. petits fours) – drobne, kruche ciasteczka wypiekane z różnorodnych rodzajów ciasta, nadziewane i powlekane glazurą, podawane do kawy lub herbaty.
Były to niewielkie ciasteczka wytwarzane z ciasta kruchego, piaskowego albo makaronikowego (ze zmielonych orzechów bądź migdałów), z dodatkiem bitej piany z białek oraz cukru pudru, często przekładane nadzieniem i oblewane lukrem albo powlekane czekoladową lub inną barwną glazurą smakową, niekiedy też dekorowane owocami. Zaliczano również do nich ciastka marcepanowe i owoce kandyzowane oblewane lukrem.
Wikipedia
(1.1) Wreszcie do kawy podano na dużej paterze kruche ptifurki nadziewane konfiturą i z wierzchu pokrywane kolorowymi pomadkami.
(1.1) Wewnątrz mówiło się po francusku i jadło ptifurki, lecz także turecką baklawę, rosyjskie pirożki, wiedeńskie strudle – przegląd najważniejszych w Rumunii wpływów kulturowych.
Wiktionary
rzecz. ptifury nmos.
Wiktionary
(1.1) biszkopty, makaroniki; ptifury
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. drobne, kruche ciasteczka
(1.2) przest. miniaturki innych ciast, tortów
Wiktionary
(1.1) Bardzo smakują mi twoje ptifury.
Wiktionary
IPA: ptʲiˈfurɨ, AS: ptʹifury
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. ptifurki nmos.
Wiktionary
[czytaj: pe-te-JOT] skrót od: Polskie Towarzystwo Językoznawcze
SJP.pl
skrót od:
1. Polska Telewizja Kablowa;
2. Polska Telefonia Komórkowa;
3. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze;
4. Polskie Towarzystwo Kardiologiczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ptak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. przen. osoba przybyła na Śląsk
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. ptoszek mzw.
Wiktionary
dotyczący Ptolemeusza, charakterystyczny dla Ptolemeusza, mający cechy Ptolemeusza; ptolemeuszowski, ptolemeuszowy
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Klaudiusza Ptolemeusza
Wiktionary
rzecz. Ptolemeusz mos.
przym. ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowski, Ptolemeuszowy
przysł. ptolemejsko, ptolemeuszowsko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób ptolemejski, tak jak u Ptolemeusza
Wiktionary
rzecz. Ptolemeusz mos.
przym. ptolemejski, Ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowski, Ptolemeuszowy
przysł. ptolemeuszowsko
Wiktionary
imię królów Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Klaudiusz Ptolemeusz (także: Ptolemeusz Klaudiusz, Ptolemeusz, Aleksandryjczyk) (łac. Claudius Ptolemaeus, stgr. Κλαύδιος Πτολεμαῖος Klaudios Ptolemaios; ur. ok. 100, zm. ok. 168) – astronom, matematyk i geograf pochodzenia greckiego. Urodzony w Tebaidzie, kształcił się i działał w Aleksandrii należącej wówczas do Imperium rzymskiego około II wieku n.e..
Wikipedia
IPA: ˌptɔlɛ̃ˈmɛwuʃ, AS: ptolẽmeu̯uš
Wiktionary
przym. ptolemejski, Ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowski, Ptolemeuszowy
przysł. ptolemejsko, ptolemeuszowsko
Wiktionary
dotyczący Ptolemeusza, charakterystyczny dla Ptolemeusza, mający cechy Ptolemeusza; ptolemeuszowy, ptolemejski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Klaudiusza Ptolemeusza
Wiktionary
rzecz. Ptolemeusz mos.
przym. ptolemejski, Ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowy
przysł. ptolemejsko, ptolemeuszowsko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób ptolemeuszowski, tak jak u Ptolemeusza
Wiktionary
rzecz. Ptolemeusz mos.
przym. ptolemejski, Ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowski, Ptolemeuszowy
przysł. ptolemejsko
Wiktionary
dotyczący Ptolemeusza, charakterystyczny dla Ptolemeusza, mający cechy Ptolemeusza; ptolemeuszowski, ptolemejski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Ptolemeusza
Wiktionary
(1.1) Nie zaprzecza, że odpowiada mu Ptolemeuszowy sposób postrzegania świata.
Wiktionary
rzecz. Ptolemeusz mos.
przym. ptolemejski, Ptolemejski, ptolemeuszowski, Ptolemeuszowski
przysł. ptolemejsko, ptolemeuszowsko
Wiktionary
trujące azotowe związki organiczne; trupi jad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. amina z grupy diaminoalkanów powstająca w wyniku rozkładu gnilnego białek
Wiktionary
(1.1) To nie ptomainy są toksyczne a toksyny bakteryjne powstające podczas gnicia tkanek ludzkich czy zwierzęcych.
Wiktionary
(1.1) amina biogenna, jad trupi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. zdrobn. od: ptok
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. ptaszek
Wiktionary
rzecz. ptok mzw.
Wiktionary
opadnięcie górnej powieki spowodowane uszkodzeniem lub porażeniem nerwu wzrokowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. opadnięcie górnej powieki na skutek porażenia mięśni oka;
Wiktionary
Ptoza (łac. ptosis) – opadnięcie powieki, objaw porażenia mięśni powieki oka. Schorzenie to jest wadą rozwojową spotykaną najczęściej u dzieci, występującą często rodzinnie. Objawia się jedno lub obustronnym opadnięciem powiek i częściowym przysłonięciem gałki ocznej. Istnieje również rzadziej spotykana nabyta forma choroby. Ptoza jest także jednym z objawów zespołu Hornera i miastenii.
Wikipedia
[czytaj: pe-te-ES] skrót od: Polskie Towarzystwo Socjologiczne
SJP.pl
[czytaj: pe-te-te-KA] skrót od: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze - stowarzyszenie zajmujące się upowszechnianiem turystyki i krajoznawstwa na terenie Polski
SJP.pl
skrótowiec, nazwa własna
(1.1) = Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze;
Wiktionary
(1.1) Mężczyzna wstąpił do PTTK.
Wiktionary
IPA: ˌpɛ‿tɛ‿tɛ‿ˈka, AS: pe‿te‿te‿ka
Wiktionary
rzecz. PTTK-owiec, petetekowiec
przym. PTTK-owski, petetekowski
Wiktionary
członek PTTK (Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego); petetekowiec
SJP.pl
Polskie Towarzystwo Wydawców Książek
SJP.pl
enzym trawienny występujący w ślinie; ptialina
SJP.pl
Amylazy, diastazy, enzymy amylolityczne (EC 3.2.1) – grupa enzymów zaliczanych do hydrolaz, rozkładających skrobię i inne polisacharydy. α-amylaza występuje m.in. w soku trzustkowym (amylaza trzustkowa) i w ślinie (amylaza ślinowa). Amylazy są także syntezowane w owocach wielu roślin podczas dojrzewania (powoduje to, że stają się one słodsze) oraz podczas kiełkowania ziaren zbóż. Amylaza z ziaren ma istotne znaczenie przy produkcji słodu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na Białorusi, lewy dopływ Prypeci;
Wiktionary
Ptycz (biał. Пціч, Pcicz) – rzeka na Białorusi, lewy dopływ Prypeci.
Długość rzeki wynosi 421 km, basen 9470 km². Źródła znajdują się na Wysoczyźnie Mińskiej, płynie przez Polesie. Zasilanie mieszane, w większości śnieżne. Wylewy od drugiej połowy marca do maja, podwyższają stan wody o 2–3 metry. Przy wysokiej wodzie część wód wpływa do rzeki Świsłocz. Skuta lodami od grudnia do marca. Na rzece Zalew Wołczkowicki. Spływ drewna na rzece. Żeglowna na długości 80 km od ujścia.
Wikipedia
rodzaj ciastka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. kulisty wyrób cukierniczy z ciasta parzonego napełnione kremem bezowym lub bitą śmietaną;
(1.2) kraków. ekler
Wiktionary
Ptyś – wyrób cukierniczy z ciasta parzonego przełożonego kremem bezowym lub kremem bitą śmietanką. Z wierzchu jest posypywany cukrem pudrem.
Korpusy na ptysie można także przekładać nadzieniami słonymi i podawać zamiast pasztecików jako gorącą zakąskę lub dodatek do czystych zup.
Wikipedia
(1.1) Kup cztery ptysie, bo nie mamy nic słodkiego do kawy.
Wiktionary
IPA: ptɨɕ, AS: ptyś
Wiktionary
przym. ptysiowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|windbojtel.
Wiktionary
ptysiak, ptysiunio;
1. pieszczotliwie o ptysiu;
2. pieszczotliwie o ukochanym
SJP.pl
ptysiunio, ptysiaczek;
1. pieszczotliwie o ptysiu;
2. pieszczotliwie o ukochanym
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ptysiem, dotyczący ptysia
Wiktionary
rzecz. ptyś m.
Wiktionary
ptysiak, ptysiaczek;
1. pieszczotliwie o ptysiu;
2. pieszczotliwie o ukochanym
SJP.pl
symbol plutonu, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: puer] gatunek chińskiej herbaty, zaliczany w Polsce do herbat czerwonych
SJP.pl
jednostka tarcia wewnętrznego dla cieczy i gazów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. metrol. jednostka lepkości dynamicznej;
Wiktionary
Puaz (symbol: P) – jednostka lepkości dynamicznej w układzie jednostek miar CGS, nazwana na cześć francuskiego fizyka i lekarza Jeana L. M. Poiseuille'a.
W układzie SI analogiczną jednostką jest Pa·s.
W praktyce często wygodniej jest stosować jednostkę sto razy mniejszą: centypuaz (cP).
Wikipedia
IPA: ˈpuwas, AS: puu̯as
Wiktionary
(1.1) symbol P
Wiktionary
[czytaj: pab] bar, w którym podaje się głównie piwo i zakąski; pab
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typ baru z zakąskami i alkoholami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Idę z kumplami do pubu na piwo.
Wiktionary
przym. pubowy
Wiktionary
(1.1) knajpa, bar, lokal, szynk, wyszynk, piwiarnia
Wiktionary
pokwitanie, początkowy okres adolescencji; faza pubertalna
SJP.pl
skrót od: publika, publiczny, publikator
SJP.pl
[czytaj: pablis-ity] świadomie rozbudzana uwaga mass mediów w celu zdobycia popularności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) popularność, rozgłos wokół kogoś lub czegoś, głównie w środkach masowego przekazu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|publicity.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) publicity
źródła.
== publicity (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Ajshul-publicity.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rozgłos
(1.2) reklama, rozreklamowanie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|publicity.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) publicity
źródła.
== publicity (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Ajshul-publicity.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rozgłos
(1.2) reklama, rozreklamowanie
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
autor wszelkich treści, które zostają zamieszczane w prasie codziennej, w pismach periodycznych; dziennikarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) autor artykułów, felietonów i reportaży ogłaszanych w prasie
Wiktionary
Publicystyka – subiektywne gatunki wypowiedzi w środkach komunikacji społecznej (prasa, radio, telewizja, internet, książka, wydawnictwa jednorazowe) na publicznie interesujące w danym momencie tematy. Typowe rodzaje publicystyki:
Wikipedia
(1.1) A pisarz i publicysta niemiecki Gottfried Kinkel napisał wprost: „Zmartwychwstanie Polski – siłą Niemiec".
(1.1) Dwuletni epizod z życia dziedzica tronu moskiewskiego, a następnie władcy Cesarstwa Rosyjskiego, uznawanego powszechnie u schyłku XIX wieku za najpotężniejsze mocarstwo światowe, wzbudzał zainteresowanie historyków i publicystów.
Wiktionary
rzecz. publicystyka ż., publicystyczność ż.
:: fż. publicystka ż.
przym. publicystyczny
Wiktionary
autorka wszelkich treści, które zostają zamieszczane w prasie codziennej, w pismach periodycznych; dziennikarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) autorka artykułów, felietonów i reportaży ogłaszanych w prasie
Wiktionary
Publicystyka – subiektywne gatunki wypowiedzi w środkach komunikacji społecznej (prasa, radio, telewizja, internet, książka, wydawnictwa jednorazowe) na publicznie interesujące w danym momencie tematy. Typowe rodzaje publicystyki:
Wikipedia
(1.1) Głos zabrała publicystka z „Życia Kalisza”.
Wiktionary
rzecz. publicystyka ż., publicystyczność ż.
:: fm. publicysta mos.
przym. publicystyczny, publiczny
Wiktionary
zespół cech charakterystycznych dla publicystki (dziedziny piśmiennictwa zajmującej się omawianiem współczesnych problemów związanych najczęściej z gospodarką, polityką i społeczeństwem)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest publicystyczne
Wiktionary
rzecz. publicystyka ż., publicysta mos., publicystka ż.
przym. publicystyczny
przysł. publicystycznie
Wiktionary
przymiotnik od: publicystyka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do publicystyki, mający charakter publicystyki, dotyczący dziennikarstwa
Wiktionary
(1.1) Studenci dziennikarstwa nakręcili swój własny program publicystyczny.
Wiktionary
IPA: ˌpublʲit͡sɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: publʹicystyčny
Wiktionary
rzecz. publicystyka ż., publicysta m., publicystka ż., publicystyczność ż.
przysł. publicystycznie
czas. opublikować, publikować
Wiktionary
dziedzina piśmiennictwa zajmująca się omawianiem współczesnych problemów związanych najczęściej z gospodarką, polityką i społeczeństwem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jakakolwiek wypowiedź lub tekst polemiczny dotyczący aktualnych wydarzeń i problemów ogłaszany w mediach;
(1.2) liter. tworzenie tekstów publicystycznych, dziennikarstwo publicystyczne
Wiktionary
Publicystyka – subiektywne gatunki wypowiedzi w środkach komunikacji społecznej (prasa, radio, telewizja, internet, książka, wydawnictwa jednorazowe) na publicznie interesujące w danym momencie tematy. Typowe rodzaje publicystyki:
Wikipedia
(1.1) Franek wspiął się na wyżyny publicystyki.
(1.1) Wieczorną publicystykę czerpie przed snem z ekranu telewizora.
Wiktionary
rzecz. publicysta mos., publicystka ż., publicystyczność ż.
przym. publicystyczny
Wiktionary
proces, którego celem jest udostępnienie czegoś dla ogółu społeczeństwa, proces upubliczniania czegoś
SJP.pl
1. dziedzina twórczości dziennikarskiej polegająca na wyrażaniu opinii dotyczących różnych wydarzeń, np. politycznych, społecznych, gospodarczych; publicystyka;
2. wypowiedź przypominająca formą teksty należące do publicystyki - dziedziny twórczości dziennikarskiej
SJP.pl
ironicznie lub żartobliwie o publiczności, najczęściej w znaczeniu mało kulturalnej, nieobytej, bez gustu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: publika
Wiktionary
rzecz. publiczność ż., publika ż.
przym. publiczny
Wiktionary
pejoratywnie: służący przypodobaniu się ludziom; podpubliczkowy
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób jawny, otwarty, publiczny, przy udziale osób trzecich
Wiktionary
(1.1) Za wrogą propagandę i nienawiść do władzy radzieckiej, manifestowaną publicznie, otrzymał kilkuletni wyrok.
Wiktionary
przym. publiczny
czas. upublicznić dk., upubliczniać ndk.
rzecz. upublicznienie n., publika ż., publiczność ż.
Wiktionary
(1.1) jawnie, otwarcie, przy drzwiach otwartych
Wiktionary
podleganie regulacji przez prawo publiczne
SJP.pl
wynikający z obowiązków wobec prawa i społeczeństwa (np. publicznoprawna działalność przedsiębiorstwa, publicznoprawny charakter ustawy)
SJP.pl
grupa ludzi, z których większość bywa niezwiązana ze sobą, zgromadzona gdzieś w jakimś określonym celu; publika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest publiczne, cecha tych, którzy są publiczni
(1.2) grupa osób, która oglądają jakieś przedstawienie, pokaz, zawody
Wiktionary
Publiczność – typ zbiorowości, która wyróżniana jest ze względu na to, że jej uwaga koncentruje się na konkretnym przekazie.
Wyróżnić można:
Wikipedia
(1.2) Publicznością tego iluzjonisty od lat były dzieci.
Wiktionary
IPA: puˈblʲit͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: publʹičność
Wiktionary
rzecz. publika ż., publiczka ż., publikator m.
czas. publikować, opublikować, upubliczniać, upublicznić
przym. publiczny
przysł. publicznie
Wiktionary
(1.2) widownia, publika, audytorium, widzowie
Wiktionary
1. taki, który został przeznaczony dla ogółu społeczeństwa, powszechnie dostępny, nieprywatny;
2. taki, który odbywa się w obecności jakichś świadków lub w miejscu ogólnie dostępnym dla wszystkich
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który dotyczy ogółu ludzi, społeczności; służy ludziom, jest stworzony dla ludzi
(1.2) związany z jakimś urzędem lub z jakąś instytucją nieprywatną
(1.3) taki, który ma swoich świadków, odbywa się w sposób jawny
Wiktionary
(1.1) Panowie opuszczą lokal ze względu na bezpieczeństwo publiczne.
(1.3) W 1863–64 w samych tylko Suwałkach dokonano 19 publicznych egzekucji, a konfiskacie uległo ok. 400 majątków ziemskich Suwalszczyzny.
Wiktionary
IPA: puˈblʲit͡ʃnɨ, AS: publʹičny
Wiktionary
rzecz. publicystka ż., publika ż., publiczka ż., publiczność ż., upublicznienie n., publikacja ż., publikowanie n.
czas. upublicznić dk., publikować ndk.
przysł. publicznie
Wiktionary
(1.1) społeczny
(1.2) państwowy
Wiktionary
grupa ludzi, z których większość bywa niezwiązana ze sobą, zgromadzona gdzieś w jakimś określonym celu; publiczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. publiczność
(1.2) gw-pl|Kresy. zbiegowisko
(1.3) gw-pl|Kresy. skandal
Wiktionary
IPA: ˈpublʲika, AS: publʹika
Wiktionary
rzecz. publiczność ż.
:: zdrobn. publiczka ż.
przym. publiczny
czas. upublicznić
przysł. publicznie
Wiktionary
praca, utwór wydane drukiem, a także: ogłaszanie czegoś, podawanie czegoś do publicznej wiadomości, publikowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tekst (np. książka, artykuł) wydane drukiem
(1.2) wydawanie jakiegoś tekstu drukiem
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Autorzy tej publikacji twierdzą, że neutrina mogą poruszać się szybciej od światła.
(1.2) Firma zwleka z publikacją sprawozdania z zeszłego roku.
Wiktionary
IPA: ˌpublʲiˈkat͡sʲja, AS: publʹikacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. opublikowanie n., publikowanie n.
przym. publikacyjny, publiczny
czas. publikować, opublikować, upublicznić
Wiktionary
(1.2) publikowanie
Wiktionary
częstość publikacji prac naukowych
SJP.pl
związany z publikacją - ogłaszaniem drukiem; publikatorski
SJP.pl
osoba w starożytnym Rzymie, posiadająca prawo do dzierżawy podatków państwowych na terenie mniejszych prowincji rzymskich
SJP.pl
biuletyn lub serwis internetowy, w którym publikuje się akty prawne
SJP.pl
Środki masowego przekazu, mass media, media, publikatory – środki społecznego komunikowania o szerokim zasięgu, czyli prasa, radio, telewizja, Internet, a w szerszym znaczeniu także film, plakat, kino, książka. Środki masowego przekazu to element kultury masowej.
Wikipedia
potocznie: środki masowego przekazu
SJP.pl
związany z publikatorstwem - ogłaszaniem drukiem; publikacyjny
SJP.pl
ogłaszanie drukiem; publikacja
SJP.pl
przestarzale: środki masowego przekazu; mass media
SJP.pl
wydawać, informować o czymś, ogłaszać coś poprzez teksty wydane drukiem, a dawniej także: podawać jakąś informację do ogólnej wiadomości, obwieszczać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. opublikować)
(1.1) ogłaszać coś poprzez teksty wydane drukiem, podawać jakąś informację do ogólnej wiadomości, obwieszczać
(1.2) zajmować się wydawaniem gazety lub czasopisma
Wiktionary
(1.1) Znawca Tatr, publikował artykuły na temat taternictwa w wielu czasopismach, kształtując opinię publiczną i propagując turystykę górską oraz wspinaczkę.
Wiktionary
IPA: ˌpublʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: publʹikovać
Wiktionary
rzecz. opublikowanie n., publiczność ż., publikacja ż., publikowanie n.
przym. publicystyczny, publiczny
czas. opublikować
Wiktionary
(1.1) drukować, ogłaszać, umieszczać w prasie, wydawać
(1.2) redagować, wydawać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) podawanie czegoś do publicznej wiadomości drukiem albo przez Internet
Wiktionary
IPA: ˌpublʲikɔˈvãɲɛ, AS: publʹikovãńe
Wiktionary
rzecz. opublikowanie n., publikacja ż., publikator m.
czas. publikować ndk., opublikować dk.
przym. publikacyjny, publiczny
Wiktionary
(1.1) wydawanie, drukowanie
Wiktionary
środowiskowo: związany z graniem na serwerze publicznym
SJP.pl
[czytaj: pabliszing] techniki edycji tekstów, wstawiania grafiki i drukowania za pomocą specjalnych programów komputerowych, a także: sprzęt i oprogramowanie służące do tego celu
SJP.pl
żartobliwie lub z odrobiną ironii o publiczności, najczęściej w znaczeniu mało kulturalnej, nieobytej, bez gustu; publiczka
SJP.pl
Publiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Oznacza ono: „powszechny, obywatelski”.
Publiusz imieniny obchodzi 21 stycznia, 19 lutego, 16 kwietnia i 12 listopada.
Wikipedia
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = hist. Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
Wiktionary
(1.1) W styczniu 1949 r. funkcjonariusze PUBP w Łomży prowadzili dochodzenie i przesłuchania świadków w sprawie pogromu w Jedwabnem.
Wiktionary
potocznie: blaga, bluff; oszustwo; pic
SJP.pl
Wikipedia
osoba, zwykle dziecko, mająca twarz o wydatnych policzkach
SJP.pl
pyzaty, odznaczający się bardzo wydatnymi, pulchnymi policzkami, rzadziej okrągłą twarzą (np. pucaty chłopiec); pucołowaty, pucułowaty
SJP.pl
[czytaj: puczini] nazwisko, m.in. Giacomo Puccini (1858-1924) - kompozytor włoski
SJP.pl
Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini (ur. 22 grudnia 1858 w Lukce, zm. 29 listopada 1924 w Brukseli) – włoski kompozytor muzyki operowej, wolnomularz. Jeden z najwybitniejszych kompozytorów operowych wszech czasów.
Wikipedia
mieszkaniec Pucka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) geogr. mieszkaniec Pucka
Wiktionary
rzecz. Puck, pucczanka
przym. pucki
Wiktionary
mieszkanka Pucka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. mieszkanka Pucka
Wiktionary
rzecz. Puck, pucczanin
przym. pucki
Wiktionary
żartobliwie, rzadziej z ironią o człowieku pucołowatym (pucułowatym, pucatym, odznaczającym się wydatnymi, pulchnymi policzkami lub okrągłą twarzą)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zoonim, popularne imię dla psa
Wiktionary
(1.1) Nasz Pucek głośno szczeka na sąsiada.
Wiktionary
IPA: ˈput͡sɛk, AS: pucek
Wiktionary
przym. puckowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. piekarz, który zaniedbuje swój wygląd w pracy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. klocek puzzli
Wiktionary
IPA: ˈput͡sɛl, AS: pucel
Wiktionary
(2.1) puzzel
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Kresy. ordynans
Wiktionary
potocznie:
1. ścierka, gąbka, myjka;
2. sprzątaczka
SJP.pl
1. miękkie pióra pokrywające ciało ptaków, u dorosłych osobników stanowiące podszycie, u piskląt wyłączną osłonę;
2. krótkie włoski pokrywające skórę u ssaków; pierwsze owłosienie u ludzi;
3. włoski pokrywające niektóre części roślin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ornit. rodzaj delikatnego pierza
(1.2) zool. delikatne drobne owłosienie na skórze zwierząt
(1.3) anat. pierwsze ludzkie owłosienie
(1.4) bot. drobne włoski okrywające roślinę lub ich część
(1.5) pot. coś o miękkiej, puszystej i delikatnej konsystencji
(1.6) przen. śnieg
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zarówno puch, jak i pierze mogą pochodzić z gęsi lub kaczek.
Wiktionary
IPA: pux, AS: puχ
Wiktionary
rzecz. puchowiec m., Puchatek m.
:: zdrobn. puszek m.
przym. puchowy, puchaty, puszysty
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. puchowiec m., Puchatek m.
:: zdrobn. puszek m.
przym. puchowy, puchaty, puszysty
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) down
* esperanto: (1.1) lanugo; (1.2) lanugo; (1.3) lanugo; (1.4) lanugo
* ukraiński: (1.1) пух m.; (1.2) пух m.
* wilamowski: (1.1) kvapp m.
* włoski: (1.1) penna ż.; (1.2) lanugine ż.
źródła.
== puch (język chuuk.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) głupi
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. rzad. onomatopeja imitująca świstanie wiewiórki
Wiktionary
(1.1) Wtem bliższa wiewiórka odmienia głos. Zaczyna cmokać szybko, urywanie, potem gromko fuka i na przemian śwista: puch-ciik, puch-ciik.
Wiktionary
potocznie:
1. puszka, zwykle duża;
2. (zwykle w liczbie mnogiej) pustka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: puszka
(1.2) duża puszka
Wiktionary
(1.2) Z dużej puchy wyjęła ludzką czaszkę.
Wiktionary
rzecz. puszeczka ż., puszka ż., puszkarka ż., puszkownica ż., puszkowanie n., zapuszkowanie n.
czas. puszkować ndk., zapuszkować dk.
przym. puszkowy
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) neologizm hukać
Wiktionary
(1.1) Wrona gdzieniegdzie kracze i puchają puchacze.
(1.1) Księżyc na młodziku i puchają puchacze; no bo ktoś musi puchać.
Wiktionary
IPA: ˈpuxat͡ɕ, AS: puχać
Wiktionary
rzecz. puchacz m., puchanie n.
Wiktionary
(1.1) hukać
Wiktionary
największy europejski ptak z rzędu sów, mający nad oczami dwa pęczki charakterystycznie sterczących piór, w Polsce objęty całkowitą ochroną gatunkową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. największa występująca w Polsce sowa;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. oszust karciany grający nocą
Wiktionary
Puchacz lub puchacz zwyczajny (Bubo bubo) – gatunek dużego, osiadłego ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae), zamieszkującego niemalże całą Eurazję (z wyjątkiem tundry, południowych rejonów Azji, Wysp Brytyjskich i północy Francji). Był on niegdyś intensywnie tępiony (często kojarzono go ze złem i śmiercią), odławiano go również, by służył jako przynęta przy polowaniu. Obecnie jest ptakiem rzadkim i płochliwym, jednakże jego europejska populacja powoli się odbudowuje, ze względu na objęcie go w wielu krajach (w tym w Polsce) ochroną gatunkową i strefową.
Wikipedia
(1.1) Wrona gdzieniegdzie kracze i puchają puchacze.
Wiktionary
IPA: ˈpuxat͡ʃ, AS: puχač
Wiktionary
czas. puchać
Wiktionary
(1.1) sowa
Wiktionary
największy europejski ptak z rzędu sów, mający nad oczami dwa pęczki charakterystycznie sterczących piór, w Polsce objęty całkowitą ochroną gatunkową
SJP.pl
Puchaczów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Puchaczów. Obok miejscowości przepływa niewielka rzeka Świnka, dopływ Wieprza.
W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Puchaczów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Puchaczów
SJP.pl
puchaczyk czubaty, puchaczyk grzywiasty - gatunki ptaków z rodziny puszczykowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Puchalski (żeński: Puchalska, l. mn. Puchalscy) – polskie nazwisko. Według rejestru PESEL z 30 stycznia 2023, nazwisko Puchalski nosiło 3706 mężczyzn i 29 kobiet, a Puchalska – 3847 kobiet.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|puchać.
Wiktionary
czas. puchać ndk.
Wiktionary
duże, ozdobne naczynie, najczęściej w postaci głębokiej czary lub kielicha nakrywanego pokrywą, dawniej służące do picia wina, obecnie wręczane jako rodzaj nagrody honorowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpuxar, AS: puχar
Wiktionary
(1.1) Gwiazdozbiór Pucharu, skr. Crt
Wiktionary
niewielki puchar, najczęściej w znaczeniu głębokiego naczynia służącego do picia wina lub innych napojów alkoholowych
SJP.pl
Hymenoscyphus Gray (pucharek) – rodzaj grzybów z rodziny tocznikowatych (Helotiaceae).
Wikipedia
twardoskórzak pucharowaty - gatunek grzybów z rodziny niszczycowatych
SJP.pl
potocznie: uczestnik rozgrywek pucharowych
SJP.pl
toczący się o puchar jako nagrody dla najlepszego lub najlepszych (np. zawody, spotkania pucharowe) lub w jakiś inny sposób związany z tego typu nagrodą honorową
SJP.pl
środowiskowo: rozgrywki, spotkania, zawody itp. pucharowe
SJP.pl
fikcyjna postać z literatury dziecięcej wykreowana przez brytyjskiego pisarza A.A. Milne’a; Kubuś Puchatek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) liter. film. postać misia z książek i filmów stworzona przez Alana Alexandra Milne'a;
Wiktionary
(1.1) Otóż pewnego dnia Puchatek, Prosiaczek, Królik i Maleństwo grali w „Misie-patysie” (…).
Wiktionary
rzecz. puch mrz., puszek mrz.
Wiktionary
pokryty puchem (np. puchate pisklaki) lub czymś, co przypomina puch lub ma cechy charakterystyczne dla puchu (np. puchaty kot, puchaty sweter)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pokryty puchem
(1.2) o kłębiastej, puszystej konsystencji
Wiktionary
rzecz. puch mrz., puszek mrz., Puszek mzw.
przym. puchowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Puchałowo (niem. Puchallowen, w latach 1936–1945 Windau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 604, jest przystanek kolejowy Puchałowo.
Wikipedia
puchlina wodna: choroba polegająca na odkładaniu się płynu przesiękowego w jamach ciała lub tkankach, głównie w tkance podskórnej
SJP.pl
odnoszący się do puchliny wodnej (choroby polegającej na odkładaniu się płynu przesiękowego w jamach ciała lub tkankach, głównie w tkance podskórnej), związany z nią (np. ciecz puchlinowa)
SJP.pl
1. obrzmiewać, stawać się nabrzmiałym, a w przenośni także: stawać się lub być przepełnionym, zawierać coś w nadmiarze;
2. tracić kondycję, siły w wyniku nadmiernej aktywności fizycznej, najczęściej w końcowej fazie zawodów
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. spuchnąć)
(1.1) stawać się obrzękniętym
(1.2) być przepełnionym
(1.3) pot. tracić siły, słabnąć
Wiktionary
(1.1) Stary numer polegał na tym, iż kilka godzin przed występem brało się duży kamień i waliło z dziesięciominutowymi przerwami w nadgarstek - czerwieniał i puchł błyskawicznie.
Wiktionary
czas. spuchnąć
Wiktionary
(1.1) nabrzmiewać
Wiktionary
rzadko: miękki jak puch, pokryty puchem; puszysty, puchaty
SJP.pl
barczatka puchowica - gatunek motyla z rodziny barczatkowatych
SJP.pl
Puchowica (niem. Friedrichsberg)- zniesiona nazwa części wsi Puchówka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki.
Przed 19 lutego 1903 roku miejscowość była osadą, połączona została w jedną całość jako jednostka administracyjna z Puchówką.
W 2005 roku zniesiono nazwę miejscowości Puchownica oraz nazwy Puchówka Leśniczówka oraz Puchówka Gajówka, jako że nie występują.
Wikipedia
tropikalne drzewo z rodziny ślazowatych, uprawiane dla krótkiego włókna nasiennego (kapoku), wydobywanego z torebek nasiennych oraz oleju; drzewo kapokowe
SJP.pl
Puchowiec (Ceiba P. Miller) – rodzaj roślin tropikalnych z rodziny ślazowatych i podrodziny wełniakowych. Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się co najmniej 21 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejne 3 taksony mają status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych). Rodzimym obszarem ich występowania są tropikalne rejony Azji, Afryki i Ameryki. Gatunkiem typowym jest C. pentandra (L.) J. Gaertner.
Wikipedia
1. kurtka puchowa;
2. poduszka lub kołdra wypełniona puchem lub pierzem
SJP.pl
Puchówka – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
kultura puchowska - kultura archeologiczna epoki żelaza
SJP.pl
puchaty, zrobiony z puchu, pokryty puchem (np. puchowy sweter, puchowa pościel) lub w jakiś inny sposób związany z puchem (np. włosy, pióra puchowe)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z puchem, dotyczący puchu
(1.2) wykonany z puchu, zawierający puch
Wiktionary
(1.2) W dniu zaginięcia ubrana była w dwustronną różowo-czarną puchową kurtkę.
Wiktionary
IPA: puˈxɔvɨ, AS: puχovy
Wiktionary
rzecz. Puszek mzw., puch m., puszek ż., puchowość m., puszystość ż.
przym. puszysty, puchaty
Wiktionary
potocznie: brak ludzi lub rzeczy w jakimś miejscu; pustka
SJP.pl
Puchy – kolonia w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Nowa Brzeźnica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. wilgoć
Wiktionary
rzecz. puch
Wiktionary
Pucice (do 1945 Oberhof) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie puckim;
Wiktionary
Puck (kaszub. Pùck lub Pùckò, niem. Putzig) – miasto w Polsce, w województwie pomorskim, siedziba powiatu puckiego i gminy wiejskiej Puck.
Leży na Kaszubach u ujścia Płutnicy do Zatoki Puckiej, w północno-wschodniej części Kępy Puckiej na Pobrzeżu Gdańskim.
Wikipedia
(1.1) Przez Puck jedzie pociąg do Helu.
(1.1) Wzięli ślub w Pucku w 2000 roku.
Wiktionary
IPA: put͡sk, AS: puck
Wiktionary
rzecz. pucczanin mos., pucczanka ż.
przym. pucki
Wiktionary
ciężki młotek murarski
SJP.pl
przymiotnik od: Puck (miasto w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) od Puck
Wiktionary
Pucki (biał. Пуцкі; ros. Пуцки) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie świsłockim, w sielsowiecie Werdomicze.
W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie wołkowyskim, w gminie Świsłocz.
Wikipedia
IPA: ˈput͡sʲci, AS: pucʹḱi
Wiktionary
rzecz. Puck, pucczanin, pucczanka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. walcowata gałka sera, zwykle wędzonego
Wiktionary
(1.1) gołka, kara, brusek
Wiktionary
wulkaniczny popiół, zawierający w swoim składzie aktywną krzemionkę, zdolny do wiązania wapna; puzzolana
SJP.pl
Wikipedia
rzadkie zgrubienie od: pucówka
SJP.pl
1. bardzo dokładnie coś czyścić, myć lub wycierać;
2. pucować się - pucować samego siebie
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) starannie czyścić gładką powierzchnię, taką którą da się doprowadzić do połysku
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czyścić
(1.3) gwara. więz. nie przyznawać się do czegoś, blagować
czasownik zwrotny niedokonany
(2.1) daw. gwara. więz. tłumaczyć się
Wiktionary
(1.1) - Miss Ward przyjedzie jutro? - upewniał się wycierając salaterkę, chuchając na szkło i pucując do połysku.
Wiktionary
IPA: puˈt͡sɔvat͡ɕ, AS: pucovać
Wiktionary
rzecz. pucowanie n.
Wiktionary
(1.1) polerować, szorować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pucować.
Wiktionary
IPA: ˌput͡sɔˈvãɲɛ, AS: pucovãńe
Wiktionary
czas. pucować
Wiktionary
żartobliwie, potocznie o zbesztaniu, złajaniu, ukaraniu kogoś lub głośnym upomnieniu, reprymendzie; ochrzan, opeer
SJP.pl
mający okrągłą, pulchną twarz; pucułowaty, pyzaty, okrągłolicy, krągłolicy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma pulchne, okrągłe policzki
Wiktionary
(1.1) pyzaty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. papier ścierny
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|szpicpapiór.
Wiktionary
mający okrągłą, pulchną twarz; pucołowaty, pyzaty, okrągłolicy, krągłolicy
SJP.pl
potocznie: osoba trudniącej się odpłatnym czyszczeniem butów przypadkowym ludziom na ulicy; czyścibut
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto odpłatnie zajmuje się czyszczeniem butów;
Wiktionary
Pucybut (także czyścibut, czyściciel butów) – zawód polegający na czyszczeniu i polerowaniu obuwia przypadkowych klientów, wykonywany zwykle wprost na ulicy miasta, za wynagrodzeniem. Obecnie w Polsce zawód pucybuta jest rzadko spotykany.
Wikipedia
IPA: puˈt͡sɨbut, AS: pucybut
Wiktionary
(1.1) czyścibut
Wiktionary
przewrót wojskowy, próba zamachu stanu podjęta przez spiskowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zamach stanu, przewrót
Wiktionary
Zamach stanu, także: przewrót, pucz (niem. Putsch, hiszp. golpe de estado, fr. coup d’État) – niezgodne z porządkiem konstytucyjnym, często z użyciem siły (zbrojny zamach stanu), przejęcie władzy politycznej w państwie przez jednostkę lub grupę osób. Jest pogwałceniem normalnego toku życia politycznego i porządku instytucjonalnego.
Wikipedia
(1.1) Zresztą, ten cały pucz nie był tylko kiepskim żartem - nie wolno zapominać, że niewiele później odbył się "marsz na Rzym" faszystowskich czarnych koszul i została zainstalowana dyktatura Mussoliniego.
Wiktionary
rzecz. puczysta mos., puczystka ż.
przym. puczystowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) białystok. opuszka palca
Wiktionary
(1.1) Skaleczyłem sobie puczkę.
Wiktionary
(1.1) opuszka
Wiktionary
Puczyce – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Platerów.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bialskopodlaskim.
W Puczycach urodził się Piotr Sawczuk, polski duchowny katolicki, biskup drohiczyński.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Górkach.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
osoba, biorąca udział w wojskowym zamachu stanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. organizator, uczestnik puczu
Wiktionary
(1.1) Władze tureckie zdołały częściowo opanować sytuację. Na Moście Bosforskim skapitulowała część puczystów.
Wiktionary
rzecz. pucz m.
:: fż. puczystka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawna, rosyjska jednostka masy równa około 16,5 kg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) miar. dawna rosyjska jednostka masy równa 40 ówczesnym funtom (16,38kg);
Wiktionary
Pud – dawna rosyjska jednostka wagowa.
1 pud = 16,38 kg = 40 funtów = 1280 łutów = 3840 zołotników = 368640 doli.
Wikipedia
(1.1) Wstałem z niespodzianie wielkim trudem, jakbym miał w lędźwiach pud żelaza.
Wiktionary
przym. pudowy
Wiktionary
[czytaj: pudink] legumina z mąki lub ryżu gotowana na parze
SJP.pl
Pudding – określenie szeregu luźno ze sobą związanych potraw kuchni brytyjskiej. Nie istnieje ścisła definicja, która obejmowałaby wszystkie te potrawy. Często przyrządzane są z mąki, tłuszczu i jaj, na słodko (np. z dodatkiem owoców) lub słono (nadziewane lub podawane z mięsem), gotowane (w wodzie lub na parze) bądź pieczone i podawane na ciepło jako danie główne, dodatek lub deser. Mianem puddingów określa się także mieszankę mięsa lub podrobów z dodatkami (np. płatkami owsianymi), zawiniętą w jelito czy żołądek i poddaną gotowaniu.
Wikipedia
rasa psa domowego o długiej sierści, kojarzona ze względu na charakterystyczne uczesanie (wygala się go na łyso przy szyi, uszach i ogonie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. rasa hodowanych w kilku odmianach psów do towarzystwa; pies należący do tej rasy;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dawniej pudle były używane jako psy myśliwskie, obecnie są psami reprezentacyjnymi i używanymi w kynoterapii.
(1.1) Niegdyś mój kolega nie chciał wydać zbyt wiele pieniędzy przy zakupie: z jego wymarzonego "pudla miniaturki", bardzo podobnego w wieku szczenięcym do tej rasy, wyrósł duży pies o charakterze zupełnie odmiennym od jakiegokolwiek pudla i wyglądzie zupełnie do niego niepodobnym.
Wiktionary
IPA: ˈpudɛl, AS: pudel
Wiktionary
rzecz. pudlica ż.
:: zdrobn. pudelek m.
przym. pudli
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pudlica ż.
:: zdrobn. pudelek m.
przym. pudli
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Rasy psów
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) poodle
* białoruski: (1.1) пудзель m.
* bułgarski: (1.1) пудел m.
* duński: (1.1) puddel w., puddelhund w.
* esperanto: (1.1) pudelo
* francuski: (1.1) caniche m.
* interlingua: (1.1) pudel
* jidysz: (1.1) פּודל m. (pudl)
* niemiecki: (1.1) Pudel m.
* rosyjski: (1.1) пудель m.
* słowacki: (1.1) pudel m.
* ukraiński: (1.1) пу́дель m.
* włoski: (1.1) barbone m.
źródła.
== pudel (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) pudel
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
mały pudel, szczeniak pudla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od pudel
Wiktionary
Pudelek.pl – internetowy serwis plotkarski należący do koncernu Wirtualna Polska Holding.
Wikipedia
(1.1) Czy ten pudelek nie jest słodki?
Wiktionary
IPA: puˈdɛlɛk, AS: pudelek
Wiktionary
rzecz. pudel m., pudlica ż.
przym. pudli
Wiktionary
przypominający pudla, najczęściej wyglądem i charakterystycznym uczesaniem (np. pudelkowaty psiak, pudelkowata sunia, suczka)
SJP.pl
rasa psów myśliwskich
SJP.pl
Pudelpointer – jedna z ras psów, należąca do grupy wyżłów, zaklasyfikowana do sekcji i typu wyżłów kontynentalnych, w podsekcji psów w typie gończego. Podlega próbom pracy.
Wikipedia
proszek kosmetyczny lub leczniczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kosmet. kosmetyk o charakterystycznej kruchej i sypkiej konsystencji, służący do pielęgnacji i upiększania skóry, najczęściej twarzy;
(1.2) med. farm. sypka postać leków stosowanych w leczeniu schorzeń skóry
(1.3) spoż. kulin. sproszkowany cukier
Wiktionary
Puder (od fr. poudre) – środek kosmetyczny służący do ochrony, wysuszania lub natłuszczania i upiększania skóry. Zawiera np. skrobię ryżową, kaolin, tlenek cynku, talk, barwniki oraz substancje zapachowe.
Podział pudrów ze względu na konsystencję:
Wikipedia
(1.1) Używa pani zbyt dużo pudru, co powoduje zmęczenie skóry.
(1.3) To ciasto będzie jeszcze lepsze, jeśli posypiemy je pudrem.
Wiktionary
IPA: ˈpudɛr, AS: puder
Wiktionary
czas. pudrować ndk., przypudrować dk., upudrować dk.
rzecz. pudreza ż., puderniczka ż., pudernica ż., pudrowanie n., przypudrowanie n., upudrowanie n., popudrowanie n.
przym. pudrowy
Wiktionary
(1.1) stpol. farba
Wiktionary
dawniej:
1. płaszcz podróżny chroniący przed kurzem
2. peleryna ubierana przy strzyżeniu włosów dla ochrony ubrania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. lekki płaszcz podróżny chroniący przed kurzem;
(1.2) daw. damskie okrycie do toalety porannej
Wiktionary
Pudermantel (niem. Pudermantel) – letni płaszcz damski i męski noszony w podróży i chroniący przed kurzem.
Wierzchnie okrycie tego rodzaju było rozpowszechnione w XIX wieku, używane do podróży odkrytymi powozami (zwłaszcza w terenie, po wiejskich drogach gruntowych), a także do jazdy konnej. Utrzymane w jasnym kolorze, najczęściej szyte z grubego płótna lub z czesuczy, charakteryzowało się luźnym krojem i szczególną długością, umożliwiającą okrycie nóg. Na przełomie XIX/XX wieku stało się niezbędną częścią stroju ówczesnego automobilisty, jakiego dopełnieniem był kaszkiet (cyklistówka) albo tzw. pilotka.
Wikipedia
(1.1) chałat, kitel
(1.2) peniuar, puderman, podwłośnik
Wiktionary
lekceważąco: kobieta często stosująca mocny makijaż
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. kosmet. zamykane naczynie na puder
Wiktionary
(1.1) Lusterko leżało obok turkusowej pudernicy, przywiezionej zapewne z Francji.
Wiktionary
rzecz. puder mrz., popudrowanie n., pudrowanie n., upudrowanie n.
:: zdrobn. puderniczka ż.
przym. pudrowy
Wiktionary
płaskie, ozdobne naczynie na puder kosmetyczny, zwykle z lusterkiem wewnątrz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: pudernica
(1.2) kosmet. płaskie pudełeczko służące do przechowywania pudru kosmetycznego, najczęściej zdobione i mające lusterko wewnątrz
Wiktionary
(1.2) Puderniczka była zamykana na zapięcie tak małe, że Märtha nie dała rady jej otworzyć.
Wiktionary
rzecz. pudreza ż., puder mrz., pudernica ż., pudrowanie n., upudrowanie n., popudrowanie n.
czas. pudrować ndk., przypudrować dk.
przym. pudrowy
Wiktionary
oddział fabryki zapałek, w którym wyrabiane są pudełka do zapałek
SJP.pl
zdrobnienie od: pudełko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) małe pudełko
Wiktionary
IPA: ˌpudɛˈwɛt͡ʃkɔ, AS: pudeu̯ečko
Wiktionary
rzecz. pudło m., pudełko m., pudłowanie n., pudełkowanie n.
czas. pudełkować ndk.
przym. pudełkowy
Wiktionary
skrzynka z lekkiego materiału, zwykle służąca do przechowywania czegoś
SJP.pl
skrzynka z lekkiego materiału, zwykle służąca do przechowywania czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od pudło
(1.2) mały pojemnik, najczęściej wykonany z tektury
Wiktionary
Pudełko – osada w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Turośl.
Wikipedia
(1.2) W pudełku schowana była biżuteria mojej mamy.
Wiktionary
IPA: puˈdɛwkɔ, AS: pudeu̯ko
Wiktionary
rzecz. pudłowanie n., pudełkowanie n., zapudłowanie n., pudełeczko n., pudło n.
czas. pudłować ndk., zapudłować dk., pudełkować ndk.
przym. pudełkowy, pudełkowaty
Wiktionary
(1.1) pudełeczko
(1.2) paczka, puzderko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pudełkować.
Wiktionary
rzecz. niepudełkowanie n., pudełko n., pudełeczko n.
czas. pudełkować ndk.
Wiktionary
taki, jak pudełko lub przypominający pudełko, o kształcie zbliżonym do pudełka (np. pudełkowaty budynek, pudełkowata kabina); pudełkowy (rzadko)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) podobny do pudełka, kształtem przypominający pudełko
Wiktionary
(1.1) Fantazja architektów nie ma granic, skończył się czas brzydkich, pudełkowatych, budowanych pod sztancę piętrówek z płaskim dachem, gdyż na inne domy, za komuny, nie dawano pozwoleń.
(1.1) Nie widziałem dotąd takiej broni – długa lufa pokryta dziurkowaną blachą, sterczący u dołu pudełkowaty, krótki magazynek, niezwyczajny kształt kolby, zamka i muszki…
Wiktionary
rzecz. pudło n., pudełko n.
przym. pudełkowy
Wiktionary
1. → pudełko;
2. rzadko: przypominający pudełko; pudełkowaty;
3. dieta pudełkowa - dieta opierająca się na jedzeniu dostarczanym przez formę cateringową
SJP.pl
1. piec, w którym następuje pudlingowanie (proces ogrzewania surówki w celu oczyszczenia jej z domieszek węgla, krzemu i manganu);
2. potocznie o miłośniczce pudli
SJP.pl
odnoszący się do pudlingowania (procesu ogrzewania surówki w celu oczyszczenia jej z domieszek węgla, krzemu i manganu), przeznaczony do takiego procesu (np. piec pudlarski)
SJP.pl
1. robotnik pracujący przy pudlingowaniu (ogrzewaniu surówki w celu oczyszczenia jej z domieszek węgla, krzemu i manganu);
2. potocznie o miłośniku pudli;
3. w gwarze myśliwskiej: kiepski strzelec
SJP.pl
samica pudla
SJP.pl
niewielka pudlica (samica pudla)
SJP.pl
zakład, w którym dokonuje się pudlingowania (procesu ogrzewania surówki w piecu pudlarskim, w celu oczyszczenia jej z domieszek węgla, krzemu i manganu)
SJP.pl
Pudlingarnia – zakład, w którym wykonywane jest pudlingowanie (też: pudlowanie, z ang. to puddle – miesić, przewracać), czyli proces oczyszczania surówki z domieszek węgla, krzemu i manganu przez ogrzewanie jej w piecu pudlarskim.
Wikipedia
przestarzałe: oczyszczać surówkę z domieszek węgla, krzemu i manganu przez ogrzewanie jej w piecu pudlarskim
SJP.pl
proces ogrzewania surówki w piecu pudlarskim, w celu oczyszczenia jej z domieszek węgla, krzemu i manganu; proces pudlarski
SJP.pl
Pudlingowanie (proces pudlarski) – proces przerobu surówki wielkopiecowej, polegający na utlenianiu zawartych w surówce domieszek (węgla, siarki, fosforu, krzemu, manganu i in.) w wysokiej temperaturze. Prowadzony jest w piecach płomiennych opalanych odgazowanym węglem kamiennym, zwanych piecami pudlarskimi (pudlarkami). Główną cechą procesu pudlarskiego był brak bezpośredniego kontaktu między surówką a paliwem.
Wikipedia
przymiotnik od: Pudliszki (wieś lub producent artykułów spożywczych)
SJP.pl
1. wieś w Polsce;
2. przedsiębiorstwo przetwórstwa owocowo-warzywnego w Pudliszkach;
3. marka produktów spożywczych
SJP.pl
Pudliszki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Krobia.
Miejscowość położona jest w odległości ok. 3 km na zachód od Krobi. Leży na lewym brzegu Polskiego Rowu (prawego dopływu Baryczy), na Wysoczyźnie Leszczyńskiej.
Wikipedia
o ciężarze jednego puda
SJP.pl
nawóz z suszonych i sproszkowanych odchodów ludzkich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. roln. sproszkowany nawóz z odchodów ludzkich, także zwierzęcych
Wiktionary
(1.1) Człowiek ten był pewny, że mógł kierować wszystkim: fabryką lokomotyw i fabryką pudrety.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mebl. rodzaj toaletki używanej głównie w XVII-XVIII w., służącej głównie do pudrowania się i przechowywania akcesoriów do tego przeznaczonych;
Wiktionary
Poudreuse lub pudreza – odmiana toaletki, która pojawiła się w XVII w. i była w użyciu przez cały wiek XVIII.
Mebel ten występował najczęściej w formie prostokątnego stolika z rozkładanym na boki blatem i odkładanym lustrem w środkowej części oraz z licznymi szufladkami i przegródkami. Służył do przechowywania przyborów do pudrowania twarzy oraz powszechnie używanych w tym okresie białych peruk.
Wikipedia
rzecz. puder m., puderek m., puderniczka ż., pudrowanie n., popudrowanie n., wypudrowanie n., upudrowanie
czas. pudrować ndk., popudrować dk., wypudrować dk., upudrować dk.
przym. pudrowy
Wiktionary
(1.1) poudreuse
Wiktionary
pudrować (się): posypywać (się) pudrem, najczęściej w celu upiększenia własnej skóry lub uchronienia jej przed szkodliwymi wpływami atmosferycznymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pokrywanie, posypywanie pudrem
(1.2) przen. przedstawianie niekorzystnych zjawisk w sposób lepszy niż jest naprawdę
Wiktionary
rzecz. pudreza ż., upudrowanie n., puder m., pudernica ż., puderniczka ż., popudrowanie n.
czas. pudrować ndk., upudrować dk.
przym. pudrowy
Wiktionary
(1.2) lukrowanie, lakierowanie, upiększanie, ubarwianie
Wiktionary
→ puder
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pudrem, dotyczący pudru
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający cechy pudru w zakresie konsystencji, sypkości itp.
(2.2) mając matowy, zgaszony odcień barwy; najczęściej różowy w takim odcieniu
Wiktionary
rzecz. pudreza ż., puder m., puderek m., puderniczka ż., pudernica ż., pudrowanie n., przypudrowywanie n., upudrowanie n., przypudrowanie n., wypudrowanie n., popudrowanie n.
czas. pudrować ndk., wypudrować dk., upudrować dk., przypudrowywać ndk., przypudrować dk., popudrować dk.
przym. puderniczkowy
przysł. pudrowo
Wiktionary
mały jeleń południowoamerykański
SJP.pl
Wikipedia
w hinduizmie: oddanie czci bóstwu przez bezkrwawą ofiarę (np. kwiaty, owoce) oraz modlitwę; pudża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. hinduistyczna ceremonia składania bogu ofiar;
Wiktionary
Pudźa (dewanagari पूजा, trl. pūjā, ang. Puja, „wielbienie, ofiara, szacunek”) – hinduistyczny obrzęd religijny, podczas którego składa się bóstwu ofiarę. Pudźa to najistotniejszy modelowy rytuał z okresu hinduizmu puranicznego.
W zależności od czczonego bóstwa (dewata) przedmiotem ofiary mogą być owoce, kwiaty, ghi. Zwykle podczas pudźipalone są kadzidła.
Wikipedia
pseudonim Mariusza Pudzianowskiego, byłego polskiego strongmena
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, m.in. Mariusz Pudzianowski, polski strongman
SJP.pl
Pudzików – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gomunice.
Wikipedia
dawniej:
1. miara miodu, odpowiednik czterech garnców;
2. danina z miodu
SJP.pl
1. karton, opakowanie
2. niecelny strzał
3. potocznie: telewizor
4. żargonowo: areszt, więzienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) duże pudełko
(1.2) zawartość pudła (1.1)
(1.3) muz. pot. część instrumentu wzmacniająca dźwięk
(1.4) pot. więzienie
(1.5) chybiony strzał
(1.6) przen. nietrafione przedsięwzięcie
(1.7) obraź. starsza kobieta
(1.8) mot. tylna część pojazdu do przewożenia osób lub towarów
(1.9) mot. pot. stary lub zepsuty pojazd
(1.10) pot. podium dla zwycięzców sportowych
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Spakuj mi te klamoty w jakieś duże pudło.
(1.2) Miałem do przeczytania kilkanaście pudeł dokumentów.
(1.3) Po tym wypadku z jej wiolonczeli pozostał właściwie tylko gryf, pudło zostało roztrzaskane na drzazgi.
(1.4) Ziutek wdał się w jakąś bójkę na noże i trafił na parę lat do pudła.
(1.5) Mimo że nasz biatlonista biegł dziś bardzo dobrze, to, z powodu kilku pudeł na strzelnicy, zajął odległą pozycję.
(1.6) Ta nowa inwestycja Romana okazała się pudłem, stracił sporo pieniędzy.
(1.7) Znowu przyszło to stare pudło i ględziło mi cały wieczór.
(1.8) Zaczął się ten powóz zmagać w powodzi, to pudłem, to kołami do góry.
(1.9) Stasiek ma przyjechać po nas o ósmej, pod warunkiem, że mu to jego pudło odpali.
(1.10) Małysz po raz kolejny stanął na pudle.
Wiktionary
IPA: ˈpudwɔ, AS: pudu̯o
Wiktionary
rzecz. pudełeczko n.; zdrobn. pudełko
rzecz. pudłowanie
przym. pudłowaty, pudełkowaty
czas. pudłować, spudłować, zapudłować
Wiktionary
(1.1) karton; gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński|szachtla.
(1.4) pot. paka, pot. przest. koza, wulg. pierdel
(1.6) pomyłka, niewypał
(1.8) paka
(1.9) gruchot, rzęch, rupieć, grat
Wiktionary
potocznie:
1. nie trafiać w cel, chybiać w strzelaniu;
2. aresztować; przyskrzyniać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spudłować)
(1.1) nie trafiać w cel; chybiać podczas strzelania
Wiktionary
(1.1) Strzelec bez formy pudłował raz po raz.
Wiktionary
IPA: pudˈwɔvat͡ɕ, AS: pudu̯ovać
Wiktionary
rzecz. pudło n., pudełko n., pudłowanie n.
Wiktionary
(1.1) chybiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. nietrafianie do celu
Wiktionary
rzecz. spudłowanie n., zapudłowanie n., pudło n., pudełko n., pudełeczko n.
czas. pudłować ndk., spudłować dk., zapudłować dk.
Wiktionary
(1.1) chybianie
Wiktionary
taki, jak pudło lub przypominający pudło, najczęściej w kształcie zbliżonym do sześcianu (np. pudłowaty budynek, pudłowata kabina)
SJP.pl
Pudłówek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, w gminie Poddębice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego. Narodowy Powszechny Spis Ludności i Mieszkań z 2011 roku szacuje liczbę mieszkańców wsi na 109.
Urodził się tu Józef Jerzy Pilarczyk – polski polityk, w 2005 minister rolnictwa i rozwoju wsi w drugim rządzie Marka Belki, poseł na Sejm X, I, II, III i IV kadencji.
Wikipedia
Pudłowiec (niem. Paudelwitz) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń. Wieś wchodzi w skład sołectwa Lipiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Pudłowski (Kościesza odmienna I) – polski herb szlachecki z nobilitacji, odmiana herbu Kościesza.
Wikipedia
[czytaj: pue-blo]
1. dom Indian Pueblo; także innych plemion indiańskich
2. osiedle indiańskie
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: pue-blo]
1. dom Indian Pueblo; także innych plemion indiańskich
2. osiedle indiańskie
SJP.pl
Pueblo – grupa plemion indiańskich Arizony i Nowego Meksyku. Wchodzi w skład południowo-zachodniego kręgu kulturowego Indian północnoamerykańskich. Ich nazwa wywodzi się z języka hiszpańskiego, w którym oznacza wioskę – ze względu na specyficzne osadnictwo stanowiące znak rozpoznawczy Indian Pueblo.
Wikipedia
[czytaj: płenta, rzadziej: płęta] dowcipne, celne, często zaskakujące podsumowanie, sformułowanie wyrażające sens wypowiedzi, opowiadania itp., będące jego kulminacyjnym, końcowym momentem; pointa, esencja dowcipu, sedno dowcipu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. myśl kończąca czyjąś wypowiedź lub utwór literacki;
(1.2) przen. zakończenie czegoś: procesu, działania lub sprawy, które nadaje im szczególny sens
Wiktionary
Puenta, pointa (fr. point = kropka) – zaskakujące sformułowanie podkreślające sens wypowiedzi lub utworu literackiego umieszczone na końcu.
Puenta jako zabieg formalny jest wykorzystywana w takich gatunkach literackich, jak epigramat, humoreska czy nowela. Była jednym z ważniejszych narzędzi stylistycznych w konceptystycznych utworach tworzonych w barokowych nurtach gongoryzmu czy marinizmu.
Wikipedia
(1.1) Ta historia jest ciekawa, ale puenta przy niej najciekawsza.
Wiktionary
rzecz. puentowanie n., spuentowanie n., puentylizm m., puentylista m.
czas. puentować ndk., spuentować dk.
Wiktionary
(1.1) pointa
(1.2) pointa
Wiktionary
[czytaj: płentować, rzadziej: płętować] kończyć wypowiedź pointą - wyrazistym, trafnym podsumowaniem, często zaskakującym lub żartobliwym; pointować
SJP.pl
[czytaj: płenty] pantofle z twardym noskiem umożliwiającym taniec na czubkach palców, używane w balecie; pointy, baletki
SJP.pl
[czytaj: płentylista] malarz wierny zasadom puentylizmu (pointylizmu, wywodzącego się z impresjonizmu kierunku w malarstwie, którego technika polega na pokrywaniu płaszczyzn punkcikami czystej, niemieszanej farby); pointylista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest puentylistyczne; cecha tych, którzy są puentylistyczni
Wiktionary
rzecz. puentylizm m., puentylista m.
przym. puentylistyczny
Wiktionary
[czytaj: płentylistyczny] związany w jakiś sposób z puentylizmem (pointylizmem, wywodzącym się z impresjonizmu kierunkiem w malarstwie, którego technika polega na pokrywaniu płaszczyzn punkcikami czystej, niemieszanej farby); pointylistyczny
SJP.pl
[czytaj: płentylizm] wywodzący się z impresjonizmu kierunek w malarstwie, którego technika polega na pokrywaniu płaszczyzn punkcikami czystej, niemieszanej farby; pointylizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. technika malarska polegająca na równomiernym pokrywaniu powierzchni obrazu drobnymi punktami czystych kolorów;
Wiktionary
Puentylizm lub pointylizm (z fr. pointiller – kropkować, punktować) – neoimpresjonistyczna technika kształtowania formy obrazu, polegająca na budowaniu kompozycji obrazu poprzez zapełnianie gęsto rozmieszczonymi, różnobarwnymi punktami i kreskami kładzionymi na płótno czubkiem pędzla.Te punkty i kreski, oglądane z odpowiedniego, uzależnionego od ich wielkości oddalenia, zlewają się w jedno, tworząc obraz. Technika stanowiła rozwinięcie dywizjonizmu.
Wikipedia
(1.1) Przyjmuje się, że twórcą puentylizmu był Georges Seurat.
Wiktionary
rzecz. puentylistyczność ż., puenta ż.
Wiktionary
(1.1) pointylizm
Wiktionary
dawniej:
1. uczeń aptekarski; aptekarczyk;
2. dziecko, uczeń, chłopiec
SJP.pl
[czytaj: płerperalny] w medycynie: odnoszący się do okresu po urodzeniu przez kobietę dziecka, występujący po porodzie; poporodowy, połogowy, popołogowy
SJP.pl
olbrzymi dinozaur gadziomiedniczny z grupy tytanozaurów, żyjący w późnej kredzie na terenie Ameryki Południowej
SJP.pl
Puertazaur (Puertasaurus) – rodzaj olbrzymiego zauropoda z grupy tytanozaurów, żyjącego w późnej kredzie na obszarze Ameryki Południowej. Został opisany w 2005 na podstawie znalezionego w 2001 w południowej Argentynie (prowincja Santa Cruz) skamieniałego fragmentu kręgosłupa. Osady, w których odkryto jego skamieniałości pierwotnie datowano na wczesny mastrycht; późniejsze badania wskazują, że należy je datować na cenoman–santon, najprawdopodobniej na cenoman. Odkrywcami i preparatorami jedynego dotychczas znanego okazu (holotypu MPM 10002) byli Pablo Puerta i Santiago Reuil – to od ich nazwisk utworzono nazwę rodzajową i epitet gatunkowy.
Wikipedia
obywatel Puerto Rico (Portoryko); Portorykańczyk, Portorykanin
SJP.pl
obywatelka Puerto Rico (Portoryko); Puertorykanka
SJP.pl
przymiotnik od: Puerto Rico
SJP.pl
[czytaj: płerylizacja] wejście na scenę polityczną ludzi bardzo młodych, niedoświadczonych w postaci odrębnej grupy wpływającej w znacznym stopniu na bieg wypadków
SJP.pl
[czytaj: płerylizm] zaburzenie psychiczne objawiające się dziecięcym zachowaniem oraz nagminnym zdrabnianiem wyrazów
SJP.pl
Puerylizm – forma reakcji histerycznej, opisana w 1911 przez Sträusslera, u żołnierzy podsądnych i rekrutów badanych pod względem zdolności do służby wojskowej.
Powstaje przez tendencje i mechanizmy ucieczki od trudnej sytuacji w przeżycia własnego dzieciństwa i przejawiania się w postaci dziecięcego zachowywania się: mówienia w sposób zdrobniały, bawienia się, radowania, smucenia w sposób dziecięcy, demonstrowania przy badaniu intelektu braku wiadomości i orientacji. W praktyce sądowo-psychiatrycznej reakcje puerylne spotyka się w przebiegu innych reakcji sytuacyjnych, głównie w pseudodemonstracji, jako utrzymującą się lub przejściową jej domieszkę.
Wikipedia
niski taboret obity miękką tkaniną lub skórą; pufa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niski, miękki mebel służący do siedzenia lub za podnóżek
(1.2) dom publiczny dla więźniów w obozie
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: pufa
wykrzyknik
(3.1) odgłos sapania
(3.2) wykrzyknik podkreślający gwałtowne zniknięcie czegoś
Wiktionary
Puf (fr. pouf) – miękki, niski taboret z siedziskiem znajdującym się na skrzyni, obity w całości tkaniną lub skórą.
Forma „pufa”, choć powszechna, nie jest sankcjonowana przez wydawnictwa normatywne.
Wikipedia
(1.1) Obok naszej wersalki stały zawsze dwa pufy.
Wiktionary
IPA: puf, AS: puf
Wiktionary
rzecz. pufa ż.
Wiktionary
(1.1) pufa
(1.2) puff
(3.1) puff
Wiktionary
niski taboret obity miękką tkaniną lub skórą; puf
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kwestion.
Wiktionary
(1.1) Obok naszej wersalki stały zawsze dwie pufy.
Wiktionary
IPA: ˈpufa, AS: pufa
Wiktionary
rzecz. puf m.
:: zdrobn. pufka ż.
Wiktionary
(1.1) puf
Wiktionary
dom publiczny dla więźniów w obozie; puf
SJP.pl
zdrobnienie od: pufa
SJP.pl
puf z oparciem, podobny do fotela
SJP.pl
pulares;
1. przestarzałe: portfel;
2. dawniej: notatnik, notes
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. portfel
Wiktionary
Portfel (przest. pugilares) – rodzaj pojemnika na pieniądze, najczęściej skórzanego, tekstylnego lub z innego podobnego materiału.
Portfele służą przede wszystkim do przechowywania banknotów, mogą posiadać również kieszonkę na monety. Współcześnie portfel wykorzystywany jest także do przechowywania dokumentów tożsamości (dowód osobisty, prawo jazdy) oraz kart płatniczych.
Wikipedia
IPA: ˌpuɟiˈlarɛs, AS: puǵilares
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pularyszka.
Wiktionary
pularesik;
1. przestarzałe: mały portfel;
2. dawniej: mały notatnik, notesik
SJP.pl
krótka broń obosieczna, pochodzenia wschodniego; handżar, kindżał
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. rodzaj sztyletu pochodzenia wschodniego, używany do końca XVI w.;
Wiktionary
Puginał (także: łac. pugio, staropol. tulich, tylec, tylecz) – jedna z najstarszych odmian broni kolnej, miniatura miecza. Mały puginał, zazwyczaj w użyciu cywilnym, potocznie nazywany jest sztyletem.
Wikipedia
(1.1) Skoczyłem na pomoc. Wydobytym z ukrytej pochwy puginałem dźgałem na oślep w tę żywą, rozedrganą plątaninaątaninę rąk, nóg i wychudłych kadłubów, modląc się w duchu do wszystkich bóstw niebiańskich i piekielnych, abym nie wyrządził przy okazji krzywdy memu siostrzeńcowi.
Wiktionary
IPA: puˈɟĩnaw, AS: puǵĩnau̯
Wiktionary
(1.1) stpol. tulich, tylec, tylecz
Wiktionary
[czytaj: pagŁOSZ] miejscowość w Kanadzie
SJP.pl
Wikipedia
dawniej, dziś regionalnie: bicz skręcony ze sznurków lub rzemyków; batog, bizun
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bicz skręcony ze sznurów lub rzemieni
Wiktionary
(1.1) Pod jego puhą grzbiet mi krwią spłynął, czego nie zapomnę.
Wiktionary
(1.1) batog, bizun
Wiktionary
El Puig de Santa Maria (kat. wym. [el ˈputʃ de ˌsan.ta ma.ˈri.a], do 2012 roku pod hiszp. nazwą Puig) – gmina w Hiszpanii, w prowincji Walencja, we wspólnocie autonomicznej Walencja, o powierzchni 26,83 km². W 2018 roku liczyła 8556 mieszkańców.
Wikipedia
Wikipedia
wykrzyknik naśladujący odgłos pukania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos uderzenia
wykrzyknik onomatopeiczny
(2.1) zob. puk-puk.
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pukanie n., puknięcie n., pukawka ż., pukadełko n.
czas. pukać ndk., puknąć dk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(2.1) zobtłum|puk-puk.
źródła.
== puk (język chuuk.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) książka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: puk, AS: puk
Wiktionary
rzecz. pukanie n., puknięcie n., pukawka ż., pukadełko n.
czas. pukać ndk., puknąć dk.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pukanie n., puknięcie n., pukawka ż., pukadełko n.
czas. pukać ndk., puknąć dk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(2.1) zobtłum|puk-puk.
źródła.
== puk (język chuuk.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) książka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wykrzyknik onomatopeiczny
(1.1) dźwięk. onomatopeja naśladująca odgłos pukania, zwykle do drzwi
Wiktionary
(1.1) — Puk-puk! — Kto tam?
Wiktionary
rzecz. pukanie n., puknięcie n., pukawka ż., pukadełko n.
czas. pukać ndk., puknąć dk.
Wiktionary
(1.1) stuk-puk, stuku-puku
Wiktionary
biała muszelka z naturalnym otworem używana do wyrobu hawajskich ozdób
SJP.pl
Pukë, Puka – miasto w północnej Albanii, w gminie Pukë w obwodzie Szkodra, stolica okręgu Pukë. W 2005 r. miasto liczyło 6,5 tys. mieszkańców.
W mieście ma swoją siedzibę klub piłkarski KF Tërbuni.
Wikipedia
1. uderzać w coś lekko, powodując powstawanie jakiegoś odgłosu; stukać, kołatać;
2. potocznie: strzelać;
3. pukać się - pukać siebie samego
SJP.pl
czasownik
(1.1) uderzać czymś lekko w coś, powodując powstanie odgłosu
(1.2) pot. strzelać z broni
(1.3) pot. być stroną aktywną podczas stosunku seksualnego
(1.4) stpol. pękać
Wiktionary
(1.1) Zanim wejdę do cudzego pokoju, zawsze pukam do drzwi.
Wiktionary
IPA: ˈpukat͡ɕ, AS: pukać
Wiktionary
rzecz. puk mrz., pukanie n., puknięcie n., pukawka ż.
czas. puknąć dk., puknąć się dk.
wykrz. puk, puk-puk
Wiktionary
(1.1) stukać, reg. śl. klupać., reg. śl. klupkać., reg. śl. kupkać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawne narzędzie lekarskie w postaci cienkiej metalowej płytki, używane jako rezonator przy opukiwaniu klatki piersiowej lub jamy brzusznej; plesymetr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pukać.
Wiktionary
IPA: puˈkãɲɛ, AS: pukãńe
Wiktionary
czas. puknąć, pukać ndk., puknać dk.
rzecz. puknięcie n., pukawka ż., puk mrz.
wykrz. puk, puk-puk
Wiktionary
(1.1) stukanie
Wiktionary
żartobliwie lub z lekceważeniem o strzelaniu z broni palnej, głównie nieregularnym, z licznymi przerwami
SJP.pl
Pukawica – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Zelów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wikipedia
kiepska broń palna, a także: zabawka dziecięca do pukania, strzelania, przypominająca z wyglądu broń palną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zabawka dla dzieci, imitacja pistoletu
(1.2) lekcew. lub żart. broń palna
(1.3) gw-pl|Bukowina. zatrzask
Wiktionary
Wikipedia
IPA: puˈkafka, AS: pukafka
Wiktionary
rzecz. pukanie n., puk mrz.
czas. pukać ndk.
wykrz. puk, puk-puk
Wiktionary