[czytaj: endżin] w informatyce:
1. główna część kodu danej gry komputerowej, np. Unreal Engine, CryEngine; silnik gry;
2. silnik odpowiadający za przetwarzanie grafiki trójwymiarowej, np. Havok, PhysX; silnik graficzny, silnik 3D
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: endżinirin(g)] zlecone działanie, polegające na opracowaniu całościowego projektu inwestycyjnego ze wstępnym kosztorysem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
trwały ślad, udrożnienie, zmiana powstała w korze mózgowej lub centrach podkorowych mózgu pod wpływem konkretnych przeżyć, określonych bodźców, stanowiąca podstawę pamięci; ślad pamięciowy, engrama
SJP.pl
Engram, ślad pamięciowy – zmiana pozostawiona w układzie nerwowym przez określone przeżycie lub bodziec, stanowiącą podstawę późniejszego odtwarzania. Ślady pamięciowe pozostawiają zmiany w biochemicznej strukturze pamięci długotrwałej.
Wikipedia
trwały ślad, udrożnienie, zmiana powstała w korze mózgowej lub centrach podkorowych mózgu pod wpływem konkretnych przeżyć, określonych bodźców, stanowiąca podstawę pamięci; ślad pamięciowy, engram
SJP.pl
sekwencja w DNA wspomagająca transkrypcję informacji genetycznej
SJP.pl
Wzmacniacz transkrypcji, enhancer, sekwencja wzmacniająca – krótka (od 50 do 1500 par zasad) sekwencja w DNA eukariontów, wspomagająca i regulująca transkrypcję informacji genetycznej, zlokalizowana w dużej odległości od regulowanego promotora genu (zwykle około 1 miliona par zasad), w kierunku zgodnym z transkrypcją lub przeciwnym.
Wikipedia
skrót od: enharmonia, enharmoniczny
SJP.pl
w muzykologii: możliwość zapisu dźwięku na różne sposoby, np. cis=des, występująca w systemie równomiernej temperacji
SJP.pl
Enharmonia – cecha systemu równomiernie temperowanego, polegająca na możliwości zapisania jednego dźwięku na kilka sposobów, np. dźwięk c może być zapisany jako deses lub his.
Dźwięki o różnej nazwie i pisowni, ale tym samym brzmieniu nazywa się dźwiękami enharmonicznymi lub enharmonicznie równymi.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. związany z enharmonią
Wiktionary
rzecz. enharmonia ż.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eńcami, dotyczący Eńców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język eniecki
Wiktionary
rzecz. Eńcy lm m.
Wiktionary
przestarzale: zagadka, tajemnica; enigmat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zagadka, tajemnica
(1.2) hist. niemiecka maszyna szyfrująca z okresu drugiej wojny światowej;
Wiktionary
Enigma (z gr. αινιγμα „zagadka”) – niemiecka przenośna elektromechaniczna maszyna szyfrująca, oparta na mechanizmie obracających się wirników, skonstruowana przez Artura Scherbiusa. Była produkowana przez wytwórnię Scherbius & Ritter, założoną w 1918 z inicjatywy Scherbiusa oraz innego niemieckiego inżyniera Richarda Rittera, zajmującą się konstrukcją i produkcją urządzeń elektrotechnicznych, między innymi silników asynchronicznych. Scherbius odkupił prawa patentowe do innej wirnikowej maszyny szyfrującej, opracowanej przez holenderskiego inżyniera Hugona Kocha.
Wikipedia
(1.2) Po raz pierwszy szyfrogramy zakodowane przy pomocy Enigmy udało się rozszyfrować polskim kryptologom w grudniu 1932 roku w Pałacu Saskim w Warszawie, mieszczącym siedzibę Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈɲiɡma, AS: ẽńigma
Wiktionary
rzecz. enigmat mrz.
przym. enigmatyczny
przysł. enigmatycznie
Wiktionary
(1.1) tajemnica, zagadka
Wiktionary
przestarzale: coś tajemniczego, zagadkowego; enigma
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób enigmatyczny
Wiktionary
(1.1) Basia poważnie kiwała głową i uśmiechała się enigmatycznie, widocznie aprobowała wszystkie uwagi Żorżika.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ɲiɡmaˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: ẽńigmatyčʹńe
Wiktionary
rzecz. enigma
przym. enigmatyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: enigmatycznie
SJP.pl
1. zagadkowość, tajemniczość,
2. niezrozumiałość
SJP.pl
zagadkowy, tajemniczy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zagadkowy, trudny do zrozumienia
Wiktionary
(1.1) Na ścianie znajdowała się enigmatyczna inskrypcja w starożytnym języku.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ɲiɡmaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ẽńigmatyčny
Wiktionary
rzecz. enigmatyczność ż., enigma ż.
przysł. enigmatycznie
Wiktionary
(1.1) zagadkowy, tajemniczy, niejasny
Wiktionary
[czytaj: ążąmbmą] dokończenie w wierszu następnym zdania, członu lub zwrotu rozpoczętego w wierszu poprzednim; przerzutnia
SJP.pl
[czytaj: ążąBER] mechaniczne urządzenie do zbioru winogron
SJP.pl
typ chorału syryjskiego, pieśń śpiewana zwykle pomiędzy wersetami psalmu; kala
SJP.pl
1. rodzaj pieśni japońskiej;
2. potocznie o nieobecności;
3. potocznie o nieprzygotowaniu do lekcji
SJP.pl
Enka (jap. 演歌) – rodzaj pieśni japońskiej o charakterze melancholijnej ballady śpiewanej w określonym stylu (genre). Uważany jest za stylistycznie podobny do tradycyjnej muzyki japońskiej. Współczesny gatunek enka jest jednak stosunkowo nową formą muzyczną, przyjmując w swoim wokalu bardziej tradycyjny styl muzyczny niż muzyka ryūkōka, popularna w latach przedwojennych.
Wikipedia
enkapsulacja może odnosić się do:
Wikipedia
dzieło wykonane techniką enkaustyki
SJP.pl
antyczna technika malarska polegająca na stosowaniu jako spoiwa wosku pszczelego i nakładaniu farb na gorąco
SJP.pl
Enkaustyka – technika malarska, polegająca na stosowaniu farb w spoiwie z wosku pszczelego, czasem z dodatkiem olejów schnących dla zwiększenia płynności farby. Farby nakładano na podłoże w stanie płynnym, za pomocą podgrzewanych metalowych łopatek (cauterium). Znana była też metoda nanoszenia farb pędzlami, bardziej wygodna w wypadku malowania większych obrazów.
Wikipedia
związany z NKWD, dotyczący NKWD; NKWD-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z NKWD, dotyczący NKWD
Wiktionary
(1.1) Porucznik wykorzystywał enkawudowski sposób przesłuchiwania.
Wiktionary
rzecz. NKWD-zistka ż., NKWD-zista mos., NKWD n., enkawudzista mos., enkawudzistka ż.
skr. NKWD
Wiktionary
pracownik NKWD; enkawudzista, NKWD-zista
SJP.pl
pracownik NKWD; enkawudysta, NKWD-zista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. funkcjonariusz NKWD
Wiktionary
(1.1) Żołnierze frontowi, widząc wytatuowany numer, chętnie podwozili mnie i moich oświęcimskich kolegów. Dopiero pod Warszawą enkawudzista oświadczył, że mnie rozstrzela, ponieważ nie miałem żadnego dokumentu. Nie przebierając w słowach, […] uspokoiłem go, żem nie szpion.
(1.1) Na drugi dzień do wsi przyjechały dwa samochody osobowe, naładowane ludźmi. […] W polskich domach zaczęto szeptać, że są to enkawudziści i że będą zabierać, aresztować i wywozić Polaków.
Wiktionary
rzecz. NKWD n.
:: fż. enkawudzistka ż.
przym. enkawudowski
skr. NKWD
Wiktionary
(1.1) war. NKWD-zista
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. funkcjonariuszka NKWD
Wiktionary
(1.1) Hotel prowadziła była enkawudzistka.
Wiktionary
rzecz. NKWD n.
:: fm. enkawudzista m.
przym. enkawudowski
skr. NKWD
Wiktionary
(1.1) war. NKWD-zistka
Wiktionary
peptyd opioidowy występujący w ośrodkowym układzie nerwowym, tłumiący czucie bólu
SJP.pl
w mitologii sumeryjskiej: bóg słodkiej wody, mądrości i rzemiosł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) mitsumer. jeden z głównych bogów stwórców, władca oceanu wód słodkich, bóstwo mądrości i magii, opiekun rzemiosł;
Wiktionary
Enki w mitologii sumeryjskiej (Ea w mitologii babilońskiej) – bóg słodkich wód, bóg mądrości, stwórca człowieka, czczony w Eridu, w którym była poświęcona mu świątynia E-abzu. Razem z bogiem nieba Anu i bogiem Enlilem tworzył wielką triadę głównych bóstw. Jego żoną była Damgalnuna – bogini ziemi, natomiast córka Ninkasi była boginią piwa.
Wikipedia
(1.1) Ea
Wiktionary
enkiant dzwonkowaty - krzew ozdobny z rodziny wrzosowatych
SJP.pl
Enkiant (Enkianthus) – rodzaj roślin należących do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Tworzy klad bazalny w obrębie rodziny. Obejmuje w zależności od ujęcia od ok. 12 do 17 gatunków. Rośliny te występują w Azji Wschodniej na obszarze od Himalajów do Japonii i Półwyspu Indochińskiego. W Chinach rośnie 7 gatunków, w tym cztery endemity. W Japonii dziko występują trzy gatunki rodzime. Rosną w widnych lasach i na terenach skalistych. Ich kwiaty zapylane są przez owady.
Wikipedia
terytorium państwa lub jego część ze wszystkich stron otoczone przez terytorium lądowe innego państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. adm. geogr. terytorium państwa lub jego część otoczone ze wszystkich stron przez terytorium lądowe innego państwa;
(1.2) teren otoczony ze wszystkich stron obszarem innego rodzaju
(1.3) przen. miejsce dające poczucie bezpieczeństwa
Wiktionary
Enklawa – terytorium otoczone ze wszystkich stron terytorium lądowym innego państwa. Jeżeli stanowi ono część jakiegoś państwa, to jest ono jego eksklawą. Na przykład San Marino stanowi enklawę w terytorium Włoch, zaś gmina Campione stanowi enklawę w terytorium Szwajcarii i eksklawę Włoch. Terminów „enklawa/eksklawa” używa się także dla określenia tego typu terytoriów w skali subnarodowej. Terminu „enklawa” używa się także w przypadku, gdy teren jednego rodzaju jest otoczony terenem innego rodzaju, np. las liściasty na terenie porośniętym lasem iglastym.
Wikipedia
(1.1) San Marino jest enklawą na terytorium Włoch.
(1.3) Pasieka była dla niego enklawą, której nikomu z członków rodziny nie było wolno naruszać.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ŋˈklava, AS: ẽŋklava
Wiktionary
wyraz niemający samodzielnego akcentu, np. wyraz "się" w zdaniu "Myję się rano."
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. wyraz niemający własnego akcentu i tworzący całość akcentową z wyrazem go poprzedzającym;
Wiktionary
Enklityka (z gr. enklínein – oprzeć) – wyraz nieposiadający własnego akcentu, lecz tworzący całość akcentową z wyrazem poprzedzającym.
W języku polskim enklitykami są:
Wikipedia
(1.1) Mogą one poprzedzać taki wyraz (proklityki, np. do domu, u stóp), albo następować po nim (enklityki, por.: bij go, daj mi).
Wiktionary
rzecz. enkliza ż.
Wiktionary
połączenie się wyrazu niemającego akcentu z wyrazem poprzednim, akcentowanym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. połączenie prozodyczne wyrazu niemającego akcentu z wyrazem poprzednim
Wiktionary
rzecz. enklityka
przym. enklityczny
Wiktionary
1. urządzenie albo układ elektryczny używany do kodowania informacji; koder;
2. rodzaj przetwornika
SJP.pl
Wikipedia
Enkolpion (gr. εγκόλπιον en – na, kolpos – pierś) – relikwiarz noszony na piersiach przez chrześcijan, zawierający relikwie lub cytaty z Pisma Świętego. Enkolpion był niekiedy traktowany jak amulet.Przyjmuje się, że termin enkolpion pojawił się po raz pierwszy w liście Nicefora I, patriarchy Konstantynopola z roku 811 do papieża Leona III.
Wikipedia
w starożytnej Grecji pieśń ku czci bohatera, wykonywana zazwyczaj podczas pochodu
SJP.pl
Enkomion (gr. enkómios - pochwalny) – w starożytnej Grecji pieśń pochwalna na cześć bohatera, np. zwycięzcy w zawodach sportowych, śpiewana podczas pochodu (w przeciwieństwie do epinikionu śpiewanego w czasie uczty lub uroczystości). Później również nazwa wiersza lub mowy pochwalnej.
Wikipedia
proces nabywania kompetencji kulturowych poprzez uczestnictwo w jakiejś kulturze
SJP.pl
Enkulturacja to naturalny, bezbolesny proces ponadpokoleniowego, świadomego i nieświadomego nabywania kompetencji kulturowych, tworzących system wartości danej grupy społecznej, przez uczestnictwo w danej kulturze.
Pojęcie to jest bliskie pojęciu socjalizacji.
Wikipedia
w mitologii babilońskiej i sumeryjskiej: bóg ziemi i atmosfery
SJP.pl
Enlil (sum. 𒀭𒂗𒆤 den-lil2, tłum. „Pan Wiatru/Powietrza”) – w mitologii sumeryjskiej bóg stojący na czele panteonu sumeryjskiego, jako następca boga An; syn Ziemi (Ki) i Nieba (An), małżonek Ninlil, ojciec Nanny, Nergala, Ningirsu, Ninurty i Nisaby; głównym ośrodkiem jego kultu była świątynia E-kur w mieście Nippur; jeden z czwórki wielkich bogów-stworzycieli (obok boga An, boga Enki i bogini Ninhursag).
Wikipedia
Enneagram to słowo wywodzące się z języka greckiego składające się z członów: ἐννέα (ennéa, „dziewięć”) i γραμμή (gramme – „linia”).
Wikipedia
Enniusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, od nazwy rodu Enniuszów.
Znane osoby noszące imię Enniusz:
Wikipedia
Enniusz (239-169 p.n.e.), poeta rzymski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Enniusz, Quintus Ennius (urodzony 239 p.n.e. w Rudiae (Apulia), zmarł 169 p.n.e.) – poeta rzymski, uważany za ojca literatury rzymskiej.
Walczył na Sardynii w czasie drugiej wojny punickiej, gdzie poznał Katona Starszego, z którym przybył do Rzymu. Pracował tam jako nauczyciel i poeta. Za zasługi w dziedzinie literatury otrzymał obywatelstwo rzymskie.
Wikipedia
(1.1) Był to pierwszy większy utwór łaciński napisany heksametrem daktylicznym, który to wiersz Enniusz wprowadził tym samym do poezji łacińskiej.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Enniusza lub z nim związany
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z winem
Wiktionary
(1.1) eno- + -logia = enologia
(1.1) eno- + -fil = enofil
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃nɔ, AS: ẽno
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Enoch (lub Henoch) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiego imienia Chanok, oznaczającego „pełny poświęcenia”.
Enoch imieniny obchodzi 3 stycznia.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje imię m.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|hebr|חנוך.
uwagi.
tłumaczenia.
* rosyjski: (1.1) Енох m.
źródła.
== Enoch (język angielski.) ==
wymowa.
audioCA|En-ca-Enoch.ogg.
audio|LL-Q1860 (eng)-Justinrleung-Enoch.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) bibl. Henoch
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃nɔx, AS: ẽnoχ
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) miłośnik wina
Wiktionary
gatunek grzybów z rodziny obrzękowcowatych, popularny składnik kuchni azjatyckiej
SJP.pl
Płomiennica zimowa (Flammulina velutipes (Curtis) Singer) – gatunek grzybów z rodziny obrzękowcowatych (Physalacriaceae).
Wikipedia
ogólna nazwa każdego związku chemicznego należącego do grupy związków organicznych, praktycznie niewystępujących samodzielnie, a jedynie w równowadze z odpowiednimi ketonami lub aldehydami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny, w którym grupa hydroksylowa połączona jest z jednym końcem wiązania węgiel–węgiel;
Wiktionary
Enole – związki organiczne, w których grupa hydroksylowa (–OH), występuje przy wiązaniu podwójnym węgiel–węgiel (HO–C=C).
Enole występują w równowadze z odpowiednimi ketonami lub aldehydami. Stan taki jest nazywany równowagą ketonowo–enolową, a sam proces przekształcania ketonu lub aldehydu w enol nazywa się enolizacją.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. enolaza ż., enolizacja ż.
przym. enolowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enol
źródła.
== enol (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) chem. enol
odmiana.
(1.1) lp. enol; lm. enols
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃nɔl, AS: ẽnol
Wiktionary
rzecz. enolaza ż., enolizacja ż.
przym. enolowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. enolaza ż., enolizacja ż.
przym. enolowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enol
źródła.
== enol (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) chem. enol
odmiana.
(1.1) lp. enol; lm. enols
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
grupa związków organicznych, praktycznie niewystępujących samodzielnie, a jedynie w równowadze z odpowiednimi ketonami lub aldehydami
SJP.pl
Enole – związki organiczne, w których grupa hydroksylowa (–OH), występuje przy wiązaniu podwójnym węgiel–węgiel (HO–C=C).
Enole występują w równowadze z odpowiednimi ketonami lub aldehydami. Stan taki jest nazywany równowagą ketonowo–enolową, a sam proces przekształcania ketonu lub aldehydu w enol nazywa się enolizacją.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie nauki o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnolog, winoznawca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie enologii
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. enologiczny
rzecz. enologia ż.
frazeologia.
etymologia.
zob. enologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) oenologist, enologist
* duński: (1.1) ønolog w.
* hiszpański: (1.1) enólogo m.
* nowogrecki: (1.1) οινολόγος m.
* szwedzki: (1.1) enolog w.
źródła.
== enolog (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) enolog
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈnɔlɔk, AS: ẽnolok
Wiktionary
przym. enologiczny
rzecz. enologia ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. enologiczny
rzecz. enologia ż.
frazeologia.
etymologia.
zob. enologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) oenologist, enologist
* duński: (1.1) ønolog w.
* hiszpański: (1.1) enólogo m.
* nowogrecki: (1.1) οινολόγος m.
* szwedzki: (1.1) enolog w.
źródła.
== enolog (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) enolog
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nauka o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnologia, winoznawstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. wiedza o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina, obejmująca również zagadnienia jego chemii, mikrobiologii oraz analizy;
Wiktionary
Enologia (z gr. oínos = wino + lógos = nauka) – dział nauki zajmujący się kwestiami związanymi z produkcją wina; inaczej ojnologia lub winoznawstwo.
Dziedzinami pokrewnymi dla enologii są sommelierstwo, kiperstwo, winogrodnictwo czy ampelografia. W odróżnieniu od winogrodnictwa, skupiającego się na zagadnieniach uprawy winorośli, enologia zajmuje się zagadnieniami związanymi m.in. z:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) war. ojnologia; winoznawstwo
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. enologiczny
rzecz. enolog m.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|eno-|-logia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enology, oenology
* baskijski: (1.1) enologia
* duński: (1.1) ønologi w.
* esperanto: (1.1) vinscienco
* hiszpański: (1.1) enología ż.
* kataloński: (1.1) enologia ż.
* nowogrecki: (1.1) οινολογία
* szwedzki: (1.1) enologi w.
* włoski: (1.1) enologia ż.
źródła.
== enologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) enologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nɔˈlɔɟja, AS: ẽnoloǵi ̯a
Wiktionary
przym. enologiczny
rzecz. enolog m.
Wiktionary
(1.1) war. ojnologia; winoznawstwo
Wiktionary
związany z nauką o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; ojnologiczny, winoznawczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący enologii, winoznawstwa
Wiktionary
(1.1) Moje enologiczne badania rozpoczynają się rankiem i trwają do wieczora.
Wiktionary
rzecz. enologia ż., enolog m.
Wiktionary
1. związany z enolami, organicznymi związkami chemicznymi z grupą OH przy podwójnym wiązaniu węglowym;
2. kwas enolowy - niesterydowy lek przeciwzapalny
SJP.pl
urządzenie do mierzenia mocy wina
SJP.pl
polityka: unia Cypru z Grecją
SJP.pl
Enosis (od greckiego słowa stgr. Ένωσις hénōsis, oznaczającego unię; związek; zjednoczenie) – ruch zjednoczeniowy na Cyprze, dawniej także na Krecie, na rzecz przyłączenia do Grecji terenów związanych z nią etnicznie i historycznie.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Enosz (hebr. אֱנוֹשׁ) – postać występująca w Księdze Rodzaju, oraz w dziele rabinicznym zaliczającym się do gatunku midrasz – Księdze Jubileuszów.
Księga Rodzaju (rozdział 5) podaje iż jego ojcem był Set (został ojcem w wieku 105 lat) a synem Kenan. Żył 905 lat.
Wikipedia
substancja garbnikowa zawarta w nasionach owoców używanych do produkcji wina
SJP.pl
sklep z winem, z możliwością ich spróbowania
SJP.pl
środowiskowo: osoba zwiedzająca miejsca powiązane z winem
SJP.pl
środowiskowo: kobieta zwiedzająca miejsca powiązane z winem
SJP.pl
środowiskowo: turystyka związana ze zwiedzaniem winnic, poznawaniem metod produkcji wina i jego degustacją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) turyst. enol. aktywność polegająca na odwiedzaniu miejsc związanych z produkcją wina
Wiktionary
(1.1) turystyka winiarska
Wiktionary
[czytaj: IjenkWIST] nazwisko obce
SJP.pl
[czytaj: enriko] włoskie imię męskie
SJP.pl
Enrique – czwarty album hiszpańskiego wokalisty Enrique Iglesiasa. Został wydany w 1999 roku.
W Polsce nagrania uzyskały status dwukrotnej platynowej płyty.
Wikipedia
Enron Corporation – amerykańskie przedsiębiorstwo energetyczne z siedzibą w Houston w Teksasie. Istniało w latach 1985–2001.
Pod koniec 2001 roku spółka ogłosiła bankructwo po skandalu związanym z fałszowaniem dokumentacji księgowej. Przed ogłoszeniem bankructwa Enron zatrudniał około 22 000 pracowników i był jednym z czołowych światowych przedsiębiorstw branży energetycznej.
Wikipedia
byt, istnienie, jestestwo
SJP.pl
Zobacz też:
Wikipedia
w poezji hiszpańskiej: utwór poetycki o nieokreślonej długości i liczbie wersów w strofie
SJP.pl
[czytaj: enszede] miasto we wschodniej Holandii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we wschodniej Holandii, w prowincji Overijssel;
Wiktionary
Enschede – miasto we wschodniej Holandii, w prowincji Overijssel, przy granicy z Niemcami. Około 163 tys. mieszkańców.
W mieście znajduje się stacja kolejowa.
Enschede utrzymuje kontakty partnerskie z miastem Greifswald w Niemczech.
W mieście rozwinął się przemysł spożywczy oraz fotochemiczny.
Wikipedia
(1.1) Moi holenderscy przyjaciele mieszkają w Enschede.
Wiktionary
IPA: 'ɛnsxɛdɛ
Wiktionary
ansambl;
1. scena zespołowa w utworze dramatycznym, operze, lub operetce
2. trupa teatralna, zespół artystyczny
SJP.pl
związany z ensemblem (ansamblem); ansamblowy
SJP.pl
w starożytnym Sumerze: tytuł księcia-kapłana stojącego na czele państwa-miasta; osoba nosząca ten tytuł; później także urzędnik reprezentujący władzę królewską
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy piroksenów
SJP.pl
Enstatyt – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Minerał bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od gr. enstates = przeciwnik (antagonista); nawiązuje do dużej odporności tego minerału na wysoką temperaturę.
Wikipedia
postać fantasy o wyglądzie drzewa, stworzona przez J.R.R. Tolkiena w mitologii Śródziemia
SJP.pl
Wikipedia
skrót
(1.1) = entomologia, entomologiczny
Wiktionary
poziomy układ konstrukcyjny na kolumnach, złożony z architrawu, fryzu i gzymsu; belkowanie
SJP.pl
Belkowanie, entablatura (w architekturze klasycznej) – element konstrukcyjny leżący poziomo na kolumnach, półkolumnach i pilastrach. Składa się z trzech części: architrawu, fryzu i gzymsu.
Wikipedia
termodynamiczna funkcja stanu; zawartość cieplna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. jedna z funkcji stanu, miara ilości energii zawartej w układzie pod stałym ciśnieniem;
Wiktionary
Entalpia (zawartość ciepła) – w termodynamice wielkość fizyczna będąca funkcją stanu mająca wymiar energii, będąca też potencjałem termodynamicznym, oznaczana przez H, h,I lub \chi , którą definiuje zależność:
Wikipedia
(1.1) Entalpia jest jedną z funkcji stanu.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈtalpʲja, AS: ẽntalpʹi ̯a
Wiktionary
przym. entalpowy
Wiktionary
(1.1) ciepło, energia
Wiktionary
pierwotniak z rzędu ameb pasożytujący najczęściej w przewodzie pokarmowym; entoameba
SJP.pl
choroba zakaźna wywołana przez pierwotniaki z rzędu ameb; entoameboza
SJP.pl
wybrzuszenie trzonu kolumny doryckiej; entaza; entazis
SJP.pl
Wikipedia
wybrzuszenie trzonu kolumny doryckiej; entasis; entazis
SJP.pl
wybrzuszenie trzonu kolumny doryckiej; entaza; entasis
SJP.pl
Wikipedia
Entelechia (stgr. εντελέχεια entelecheia od én télos échein – dosłownie ucelowienie) – termin Arystotelesa, oznaczający w jego filozofii wewnętrzny cel, który leży rzekomo u podstaw rozwoju materii i określa cały proces jej rozwoju.
Wikipedia
1. porozumienie Francji, Rosji i Wielkiej Brytanii utworzone w latach 1904-1907 jako przeciwwaga trójprzymierza państw centralnych: Niemiec, Austro-Węgier i Włoch; trójporozumienie;
2. w okresie I wojny światowej: koalicja 25 państw walczących z państwami centralnymi; alianci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. porozumienie Francji, Rosji i Wielkiej Brytanii utworzone w latach 1904-1907;
(1.2) hist. podczas pierwszej wojny światowej: państwa walczące z państwami centralnymi
Wiktionary
Ententa (czyt. ãnˈtãnta, z fr. entente – porozumienie, ang. Triple Entente, potrójna ententa, trójporozumienie) – sojusz pomiędzy Francją, Wielką Brytanią i Imperium Rosyjskim. Do jego powstania dochodziło stopniowo. Był odpowiedzią na zawarte w 1882 Trójprzymierze.
Wikipedia
(1.2) Państwa ententy wygrały pierwszą wojnę światową.
Wiktionary
IPA: ãnˈtãnta, AS: ãntãnta
Wiktionary
(1.1) trójporozumienie
(1.2) alianci
Wiktionary
substancja psychoaktywna wywołująca przeżycia mistyczne
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) psychoaktywny i wywołujący mistyczne i duchowe doświadczenia; właściwy enteogenowi
Wiktionary
klawisz na klawiaturze komputera powodujący stworzenie nowego wiersza lub zatwierdzający wprowadzoną komendę; Enter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) klawisz „Enter” na klawiaturze komputera
(1.2) strzałka na klawiszu (1.1)
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃ntɛr, AS: ẽnter
Wiktionary
operacyjne wycięcie odcinka jelita
SJP.pl
choroba przewodu pokarmowego wywołana przez pasożyty zwane owsikami; owsica
SJP.pl
Owsica, enterobioza (łac. enterobiosis, oxyuriasis) – inwazyjna choroba pasożytnicza spowodowana przez drobnego nicienia – owsika ludzkiego (Enterobius vermicularis).
Wikipedia
komórka chłonna nabłonka jelita cienkiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) komórka nabłonka jelita cienkiego odpowiedzialna za trawienie i wchłanianie;
Wiktionary
Wikipedia
peptydowy hormon wydzielany przez błonę śluzową jelita cienkiego
SJP.pl
Enterogastron – hormon peptydowy przewodu pokarmowego. Wydzielany przez błonę śluzową jelita cienkiego, a dokładnie dwunastnicy pod wpływem zetknięcia się z nią tłuszczów pokarmowych. Hamuje wydzielanie soku żołądkowego (głównie kwasu solnego) i zwalnia perystaltykę żołądka, przyśpiesza i ułatwia gojenie się owrzodzeń przewodu pokarmowego.
Wikipedia
enzym jelitowy uruchamiający działanie trypsynogenu
SJP.pl
Enteropeptydaza (enterokinaza) – enzym produkowany przez enterocyty początkowego odcinka jelita cienkiego. Jest katalizatorem reakcji zamiany trypsynogenu w trypsynę, czyli w aktywną postać tego enzymu. Enzym należy do klasy endopeptydaz i odcina sześć reszt aminokwasowych.
Wikipedia
paciorkowiec żyjący w przewodzie pokarmowym
SJP.pl
kamień tworzący się w jelitach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. stan patologiczny w jelitach;
Wiktionary
Enteropatia – stan chorobowy polegający na zapaleniu jelita cienkiego, zmniejszeniu jego zdolności absorpcyjnej i zwiększeniu przepuszczalności.
Do enteropatii należą m.in.:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) enteropatia z utratą białek / popromienna
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enteropathy
* francuski: (1.1) entéropathie ż.
* rosyjski: (1.1) энтеропатия ż.
* włoski: (1.1) enteropatia ż.
źródła.
== enteropatia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|en.te.ro.pa.ˈti.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. enteropatia
odmiana.
(1.1) lp. enteropatia; lm. enteropatie
przykłady.
Wiktionary
Enteropeptydaza (enterokinaza) – enzym produkowany przez enterocyty początkowego odcinka jelita cienkiego. Jest katalizatorem reakcji zamiany trypsynogenu w trypsynę, czyli w aktywną postać tego enzymu. Enzym należy do klasy endopeptydaz i odcina sześć reszt aminokwasowych.
Wikipedia
Wikipedia
handlowa nazwa kliochinolu, silnego środka odkażającego stosowanego w lecznictwie
SJP.pl
Stomia (z gr. στόμα – usta, otwór; inne używane nazwy: przetoka jelitowa, przetoka moczowa, sztuczny odbyt, anus, brzuszny odbyt) – celowo wytworzone połączenie światła narządu wewnętrznego ze skórą. W przypadku połączeń między narządami powstałych wskutek patologii lub powikłań, używa się słowa przetoka.
Wikipedia
substancja jadowa wydzielana przez bakterie będące pasożytami przewodu pokarmowego
SJP.pl
Enterotoksyny – rodzaj egzotoksyn wydzielanych przez niektóre gatunki bakterii chorobotwórczych. Powodują zatrucia pokarmowe. Często odporne na ciepło, rozpuszczalne w wodzie. Wpływają na wchłanianie wody w jelicie powodując biegunkę.
Przykłady organizmów wytwarzających enterotoksyny:
Wikipedia
rodzaj wirusa żyjącego w przewodzie pokarmowym i wywołującego choroby u ssaków, w tym także u ludzi; wirus enterotropowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mikrobiol. rodzaj wirusa wywołującego choroby u ssaków, w tym u ludzi, najczęstszy czynnik sprawczy aseptycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych;
Wiktionary
Enterowirusy – rodzaj wirusów ssRNA(+) wywołujących choroby u ssaków, w tym także u ludzi. Enterowirusy są najczęstszym czynnikiem sprawczym aseptycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, którego przebieg może zagrażać życiu u noworodków i osób z immunosupresją.
Wikipedia
[czytaj: ąTIE] funkcja zaokrąglająca w dół liczby rzeczywiste do liczb całkowitych, np. Ent(7,5)=7; podłoga
SJP.pl
Podłoga i sufit (ang. floor and ceiling) – funkcje zaokrąglające liczby rzeczywiste do liczb całkowitych odpowiednio w dół i w górę.
Wikipedia
rasa niewielkich psów pasterskich pochodzących ze Szwajcarii
SJP.pl
Entlebucher – rasa psów należąca do grupy psów w typie pinczera i sznaucera, molosowatych, psów szwajcarskich pasterskich i ras innych. Zaklasyfikowana do sekcji szwajcarskich psów pasterskich. Nie podlega próbom pracy.
Wikipedia
wyraz bez określonego znaczenia, używany w niektórych grach i zabawach dziecięcych przy liczeniu; zwykle w połączeniu z wyrazem 'pentliczek'
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) abstrakcyjny wyraz z dziecięcej wyliczanki
Wiktionary
(1.1) Entliczek-pentliczek, czerwony stoliczek, na kogo wypadnie, na tego bęc!
(1.1) Entliczek-pentliczek / czerwony „Płomyczek”, / na kogo wypadnie, na tego bęc! / i do więzienia…
(1.1) Entliczek-pentliczek / Co zrobi Piechniczek…
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈtlʲit͡ʃɛk, AS: ẽntlʹiček
Wiktionary
rzecz. pentliczek m.
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) wskazujący na wewnętrzne położenie czegoś
Wiktionary
pierwotniak z rzędu ameb pasożytujący najczęściej w przewodzie pokarmowym; entameba
SJP.pl
choroba zakaźna wywołana przez pierwotniaki z rzędu ameb; entameboza
SJP.pl
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z owadami
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) entomofag • entomofauna • entomofilia • entomogamia • entomologia
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἔντομος.
uwagi.
tłumaczenia.
* rosyjski: (1.1) энтомо-
* włoski: (1.1) entomo-
źródła.
== entomo- (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
temat słowotwórczy
(1.1) entomo-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈtɔ̃mɔ, AS: ẽntõmo
Wiktionary
organizm zwierzęcy lub roślinny odżywiający się żywymi owadami lub na nich pasożytujący, np. nietoperz, mrówkojad, rosiczka
SJP.pl
Entomofag (z grec. éntomon = owad i phageín = jeść), owadożerca – zwierzę lub rzadziej roślina odżywiające się owadami – zarówno larwami, poczwarkami, jak i dorosłymi owadami. Entomofagi dzieli się na pasożyty oraz drapieżniki.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. sposób odżywiania się organizmów polegający na żywieniu się owadami
Wiktionary
Entomofag (z grec. éntomon = owad i phageín = jeść), owadożerca – zwierzę lub rzadziej roślina odżywiające się owadami – zarówno larwami, poczwarkami, jak i dorosłymi owadami. Entomofagi dzieli się na pasożyty oraz drapieżniki.
Wikipedia
ogół gatunków owadów występujących na danym obszarze geograficznym, w określonym środowisku lub w określonym okresie geologicznym
SJP.pl
Wikipedia
1. zapylanie kwiatów przez owady; owadopylność, entomogamia;
2. rzadko spotykana dewiacja seksualna, w której bodźcem prowadzącym do osiągania satysfakcji seksualnej są insekty i owady
SJP.pl
Owadopylność (entomogamia, entomofilia) – jeden z zoogamicznych sposobów zapylania oznaczający zapylanie kwiatów przez owady przenoszące pyłek.Owadopylność jest zależnością mutualistyczną, powstała na drodze koewolucji.
Wikipedia
chorobliwy lęk przed owadami
SJP.pl
Entomofobia (znana także jako insektofobia) – fobia specyficzna charakteryzująca się nadmiernym lub irracjonalnym strachem przed jedną, lub wieloma klasami insektów, zaklasyfikowana jako fobia przez DSM-5. Bardziej szczegółowe odmiany to m.in. apifobia (strach przed pszczołami), mirmekofobia (strach przed mrówkami), czy lepidopterofobia (strach przed motylami). Około 6% społeczeństwa Stanów Zjednoczonych posiada tę fobię.
Wikipedia
kwiat zapylany za pośrednictwem owadów
SJP.pl
zapylanie kwiatów przez owady; owadopylność, entomofilia
SJP.pl
Owadopylność (entomogamia, entomofilia) – jeden z zoogamicznych sposobów zapylania oznaczający zapylanie kwiatów przez owady przenoszące pyłek.Owadopylność jest zależnością mutualistyczną, powstała na drodze koewolucji.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie zoologii badającej owady; owadoznawca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) naukowiec zajmujący się badaniami owadów
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) kobieta naukowiec zajmująca się badaniami owadów
Wiktionary
Entomolog – naukowiec lub hobbysta zajmujący się badaniami owadów, czyli entomologią.
Badania te mogą dotyczyć entomologii ogólnej (eksperymentalnej, np. anatomii lub fizjologii owadów), systematycznej (czyli klasyfikacji i filogenezy owadów) lub stosowanej (praktycznej, z punktu widzenia życia i gospodarki człowieka, np. ich szkodliwości dla upraw lub zdrowia człowieka oraz sposobów ich zwalczania). Wiedza entomologiczna jest wykorzystywana także w innych dziedzinach, m.in. w rolnictwie, leśnictwie, medycynie i weterynarii.
Wikipedia
(2.1) Janina jest entomologiem na Uniwersytecie Warszawskim.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ntɔ̃ˈmɔlɔk, AS: ẽntõmolok
Wiktionary
rzecz. entomologia ż.
:: fż. entomolożka ż.
przym. entomologiczny
przysł. entomologicznie
Wiktionary
(1.1) owadoznawca
(2.1) owadoznawczyni; pot. entomolożka
Wiktionary
dział zoologii, nauka o owadach; owadoznawstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. dział zoologii, nauka o owadach;
Wiktionary
Entomologia (z gr. entomon – insekt, owad i logos – wiedza, nauka) – dział zoologii zajmujący się owadami. Dawniej używano także terminu owadoznawstwo.
Entomologię można podzielić na:
Wikipedia
(1.1) Który ze znanych polityków zawodowo zajmuje się entomologią?
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ntɔ̃mɔˈlɔɟja, AS: ẽntõmoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. entomolog m., entomolożka ż.
przym. entomologiczny
Wiktionary
(1.1) owadoznawstwo, skrót ent.
Wiktionary
związany z dziedziną zoologii badającą owady; owadoznawczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z entomologią, dotyczący entomologii
Wiktionary
(1.1) Zwiedzający mieli okazję obejrzeć filmy o tematyce entomologicznej, wziąć udział w konkursach na znajomość owadów oraz w kiermaszach pszczelarskim i ogrodniczym.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ntɔ̃mɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: ẽntõmoloǵičny
Wiktionary
rzecz. entomologia ż., entomolog m., entomolożka ż.
Wiktionary
→ entomolog; owadoznawczyni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. badaczka owadów
Wiktionary
(1.1) Moja sąsiadka znała jedną entomolożkę, która badała komary.
Wiktionary
rzecz. entomologia ż.
:: fm. entomolog m.
przym. entomologiczny
Wiktionary
(1.1) owadoznawczyni
Wiktionary
pasożyt żyjący wewnątrz organizmu swego żywiciela, np. motylica wątrobowa, tasiemiec; endopasożyt
SJP.pl
[czytaj: ątuRAŻ] otoczenie, środowisko; anturaż
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) otoczenie, środowisko
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) anturaż
Wiktionary
[czytaj: ątrSZA] krok w balecie polegający na skrzyżowaniu nóg podczas podskoku
SJP.pl
Terminologia tańca klasycznego służy do opisu kombinacji kroków, pozycji, póz, ruchów ciała oraz wielu innych elementów z których składa się technika baletu klasycznego.
Znaczna część terminologii baletowej pochodzi z języka francuskiego.
Wikipedia
[czytaj: ąTRE]
1. występy komików cyrkowych będące oddzielnym elementem przedstawienia;
2. żartobliwe: efektowne wejście gdzieś;
3. przestarzałe:
a) uroczyste wejście na salę balową;
b) opłata za wstęp
SJP.pl
komiczne widowisko w średniowiecznym teatrze hiszpańskim
SJP.pl
dawne przedsiębiorstwo teatralne lub cyrkowe; antrepryza
SJP.pl
[czytaj: ątrSOL] z francuskiego: antresola
SJP.pl
1. chaos, bezład, zamęt, dezorganizacja;
2. w termodynamice: miara stopnia rozproszenia energii i nieuporządkowania układu;
3. w teorii informacji: miara nieokreśloności, stopnia nieuporządkowania elementów w zbiorze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. jedna z termodynamicznych funkcji stanu, jest miarą liczby sposobów, na jakie można ułożyć elementy układu bez zmiany jego parametrów makroskopowych;
(1.2) inform. mat. średnia ilość informacji przypadająca na znak symbolizujący zajście zdarzenia z pewnego zbioru zdarzeń o danych prawdopodobieństwach;
(1.3) pot. rozpad, chaos, nieporządek
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W każdym procesie odwracalnym zachodzącym w układzie adiabatycznym zmiana entropii jest równa zero.
(1.2) Entropię można interpretować jako niepewność wystąpienia danego zdarzenia elementarnego w następnej chwili.
(1.3) Tymczasem niezależnie od fin-de-ściekowych rozterek coraz więcej zastanawiam się nad opozycją życie – entropia.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈtrɔpʲja, AS: ẽntropʹi ̯a
Wiktionary
przym. entropowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. entropowy
frazeologia.
etymologia. z gr. εν (przedrostek -zawartość) + τρέπειν (zmieniać)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) entropy; (1.2) entropy; (1.3) entropy
* arabski: (1.1) إنتروبيا ż.
* baskijski: (1.1) entropia
* białoruski: (1.1) энтрапія ż.
* bułgarski: (1.1) ентропия ż.
* czeski: (1.1) entropie
* duński: (1.1) entropi w.
* francuski: (1.1) entropie ż.
* hiszpański: (1.1) entropía
* japoński: (1.1) エントロピー entorupii
* kataloński: (1.1) entropia ż.
* litewski: (1.1) entropiju
* niderlandzki: (1.1) entropie
* niemiecki: (1.1) Entropie ż.
* nowogrecki: (1.1) εντροπία ż.; (1.2) εντροπία ż.
* perski: (1.1) آنتروپی
* rosyjski: (1.1) энтропия
* serbski: (1.1) ентропија
* słowacki: (1.1) entropia ż.; (1.2) entropia ż.
* ukraiński: (1.1) ентропія ż.; (1.2) ентропія ż.
* włoski: (1.1) entropia ż.
źródła.
== entropia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) fiz. entropia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nieprawidłowe ustawienie krawędzi powieki, podwinięcie powieki
SJP.pl
Entropion, entropium – podwinięcie powieki. Występuje u ludzi, a także jako dziedziczna przypadłość dotykająca psy dużych ras, mogąca spowodować długotrwałe drażnienie rogówki, w wyniku czego może dojść do jej uszkodzenia. Podobnie skutki niesie przypadłość zwana ektropion.
Wikipedia
książkowo: osoba ożywiona jakąś ideą, pełna zapału do działania, zapalony wielbiciel kogoś lub czegoś; zapaleniec, zagorzalec, pasjonat, miłośnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba pełna entuzjazmu, chęci i wiary w możliwość zrealizowania jakiejś idei; osoba żywo poruszona, pobudzona jakąś ideą
Wiktionary
(1.1) Było wielu entuzjastów wierzących w sukces ośrodka, ale byli też i sceptycy niewierzący w powodzenie tego przedsięwzięcia.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ntuˈzʲjasta, AS: ẽntuzʹi ̯asta
Wiktionary
rzecz. entuzjazm m.
:: fż. entuzjastka ż.
czas. rozentuzjazmować dk.
przym. entuzjastyczny
przysł. entuzjastycznie
Wiktionary
(1.1) maniak, pasjonat, zapaleniec, żarliwiec
Wiktionary
książkowo: kobieta ożywiona jakąś ideą, pełna zapału do działania, zapalona wielbicielka kogoś lub czegoś; pasjonatka, miłośniczka, fanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pełna entuzjazmu, chęci i wiary w możliwość zrealizowania jakiejś idei; kobieta żywo poruszona, pobudzona jakąś ideą
Wiktionary
(1.1) Gabrysia jest entuzjastką skoków spadochronowych.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ntuˈzʲjastka, AS: ẽntuzʹi ̯astka
Wiktionary
rzecz. entuzjazm m.
:: fm. entuzjasta m.
czas. rozentuzjazmować dk.
przym. entuzjastyczny
przysł. entuzjastycznie
Wiktionary
dziewiętnastowieczne ugrupowanie polskich feministek
SJP.pl
Entuzjastki – pierwsza polska grupa feministyczna, działająca w Warszawie od końca lat 30. do końca lat 40. XIX w.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) z entuzjazmem, w sposób entuzjastyczny
Wiktionary
rzecz. entuzjazm m., entuzjasta m., entuzjastka ż.
przym. entuzjastyczny
czas. rozentuzjazmować
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: entuzjastycznie
SJP.pl
1. cecha kogoś będącego w stanie zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; euforyczność, ekstatyczność;
2. cecha czegoś świadczącego o odczuwanym przez kogoś entuzjazmie
SJP.pl
książkowo: będący w stanie zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; euforyczny, ekstatyczny, frenetyczny, owacyjny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) trwający w stanie zachwytu, emocjonalnie zaangażowany
Wiktionary
(1.1) Jako entuzjastyczny ptasiarz Robert zawsze marzył o sfotografowaniu pięknej lazurki.
Wiktionary
przysł. entuzjastycznie
rzecz. entuzjastka ż., entuzjasta, entuzjazm
czas. rozentuzjazmować
Wiktionary
(1.1) pełen zachwytu, dziarski, natchniony, ożywiony, pełen werwy, porywający, euforyczny, ekstatyczny, frenetyczny, gorący, namiętny, owacyjny, zachwycony, zapalony
Wiktionary
stan zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; zapał, euforia, ferwor, ekstaza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stan zachwytu czymś; zapał, radość
Wiktionary
(1.1) Cała sala z entuzjazmem biła brawo.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈtuzʲjasm̥, AS: ẽntuzʹi ̯asm̦
Wiktionary
rzecz. entuzjasta m., entuzjastka ż.
czas. rozentuzjazmować dk.
przym. entuzjastyczny
przysł. entuzjastycznie
Wiktionary
(1.1) zachwyt, uniesienie, zapał
Wiktionary
1. rzadko: wywoływać u kogoś entuzjazm - stan radosnego podniecenia, zapalać do działania; podniecać, pobudzać, emocjonować, ekscytować;
2. entuzjazmować się - zapalać się do czegoś, odnosić się do czegoś z entuzjazmem; ekscytować się, emocjonować się, egzaltować się
SJP.pl
któryś z kolei, nieokreślony; n-ty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) któryś z kolei
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po raz enty przypominam wam o przyszłotygodniowym zadaniu.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃ntɨ, AS: ẽnty
Wiktionary
(1.1) n-ty
Wiktionary
wnioskowanie dedukcyjne, w którym przemilczano jakieś przesłanki ze względu na ich oczywistość
SJP.pl
Wnioskowanie entymematyczne, także entymemat lub entymem (z gr. ἐν θυμῶ – w umyśle) – takie wnioskowanie dedukcyjne, w którym została przemilczana któraś z przesłanek. We wnioskowaniu, w którym pominięto jakąś konieczną przesłankę, wniosek nie wynika logicznie z koniunkcji przesłanek przyjętych – mówi się wtedy jednak o wynikaniu entymematycznym. Sama pominięta przesłanka nazywa się przesłanką entymematyczną.
Wikipedia
odwrócenie kolejności ułożenia listków zarodkowych w czasie rozwoju zarodkowego gryzoni
SJP.pl
Entypia – proces zachodzący podczas embriogenezy gryzoni, polegający na odwróceniu kolejności ułożenia listków zarodkowych. Dzięki niemu u tej grupy zwierząt wytwarza się specjalny typ łożyska.
Wikipedia
operacja polegająca na usunięciu chorobowo zmienionego narządu lub części narządu; wyłuszczenie
SJP.pl
Enukleacja (łac. enucleatio) – jeden z ostatecznych zabiegów na gałce ocznej wykonywany w niektórych poważnych schorzeniach jak np. nowotwory; polega na wyłuszczeniu gałki ocznej lub jej szczątków. Pacjenci poddani enukleacji gałki ocznej mogą doświadczać wrażeń fantomowych (ang. phantom eye syndrome, PES), np. w postaci nieokreślonych odczuć wizualnych w enukleowanym oku.
Wikipedia
1. w literaturze: wymienienie w szeregu analogicznie zbudowanych zdań coraz to nowych elementów tej samej kategorii; wyliczenie;
2. wyszczególnienie
SJP.pl
Enumeracja
Wikipedia
cecha czegoś, w czym wymienione są kolejno jakieś elementy
SJP.pl
taki, w ramach którego wyliczane są kolejno jakieś elementy, np. enumeratywny katalog; enumeracyjny
SJP.pl
wyliczać, wymieniać kolejno
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. wymieniać kolejno
Wiktionary
(1.1) Art. 5 generalnie jest poświęcony równemu dostępowi do pracy zawodowej i w ust. 2 enumeruje się warunki tej równości.
Wiktionary
rzecz. enumeracja ż.
Wiktionary
deklaracja, zwłaszcza rządowa; wypowiedź, oświadczenie, obwieszczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. wypowiedź, ogłoszenie, oświadczenie
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nũnˈt͡sʲjat͡sʲja, AS: ẽnũncʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) oświadczenie
Wiktionary
związany z enuncjacją
SJP.pl
książkowo: deklarować coś oficjalnie; oświadczać, przedstawiać stanowisko
SJP.pl
chorobliwa skłonność do mimowolnego oddawania moczu podczas snu; enurezja
SJP.pl
Inkontynencja, nietrzymanie (łac. incontinens- „nie trzymając przy sobie”) – objaw polegający na niekontrolowanym wydalaniu moczu (łac. incontinentia urinae) lub kału (łac. incontinentia alvi).
Wikipedia
chorobliwa skłonność do mimowolnego oddawania moczu podczas snu; enureza
SJP.pl
[czytaj: inWAjrment lub ąwironMĄ]
1. przestrzeń otaczająca; otoczenie;
2. środowisko naturalne;
3. środowisko pracy programu komputerowego;
4. technika aranżacji przestrzeni plastycznej;
5. dzieło plastyczne wykorzystane do aranżacji przestrzeni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. typ działania artystycznego, w którym widz doznaje wrażeń z otaczającej go zmodyfikowanej przestrzeni;
Wiktionary
Environment (ang. otoczenie, środowisko) to jeden ze środków wypowiedzi jakimi posługuje się sztuka współczesna. Jest to sztucznie tworzona sytuacja przestrzenna przeznaczona dla osób pasywnie w niej uczestniczących. Może to być wnętrze, w którym ściany i sprzęty najeżone są ostrymi odłamkami szkła, albo pomalowana w pionowe pasy kabina z lustrzaną podłogą i sufitem – co na osobie znajdującej się wewnątrz robi wrażenie, że jest zawieszona w szybie ciągnącym się w nieskończoność. Istnieją również bardziej skomplikowane układy, działające na zasadzie wywołania szoku.
Wikipedia
(1.1) W Polsce po raz pierwszy environment zorganizowano w 1958 roku w Salonie Nowej Kultury w Warszawie.
Wiktionary
[czytaj: ąwuA] zakończenie utworu stanowiące dedykację bądź bezpośredni zwrot do określonej osoby; przesłanie
SJP.pl
Tornada – ostatnia, trzywersowa zwrotka sestyny lirycznej o układzie wyrazów AB/CD/EF. Inaczej: envoi.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ideologia społeczna zajmujący się problemami ochrony środowiska
Wiktionary
teoria socjologiczna powstała w XIX wieku, zakładająca, że położenie geograficzne i środowisko społeczne ma największy wpływ na charakter człowieka; determinizm środowiskowy
SJP.pl
wieloletnie występowanie na określonym terenie choroby zakaźnej zwierząt
SJP.pl
Enzootia – występowanie zachorowań na daną chorobę zakaźną, wśród zwierząt na danym terenie, na stałym zwiększonym poziomie.
Analogiczne zjawisko w zbiorowiskach ludzkich nazywamy endemią.
Wikipedia
złożona cząstka białkowa pełniąca funkcje katalizatora reakcji wewnątrzustrojowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. chem. białko wytwarzane przez komórki żywe i działające jako katalizator w procesach chemicznych organizmów;
Wiktionary
Enzymy (z gr. ἔνζυμον, od ἔν en „w” i ζύμη dzýmē „zaczyn (za)kwas”) – wielkocząsteczkowe, w większości białkowe, katalizatory przyspieszające specyficzne reakcje chemiczne poprzez obniżenie ich energii aktywacji.
Niemal wszystkie reakcje chemiczne związane z funkcjonowaniem organizmów żywych (a także wirusów) wymagają współudziału enzymów, by osiągnąć wystarczającą wydajność. Enzymy są wysoce specyficzne wobec substratów i wobec tego dany enzym katalizuje zaledwie kilka reakcji spośród wielu możliwych dla danych substratów. W ten sposób enzymy determinują procesy metaboliczne i biochemiczne związane z funkcjonowaniem organizmów żywych.
Wikipedia
(1.1) Enzymy wykorzystywane w nadnerczach to substancje chemiczne, które pomagają w przemianie cholesterolu w hormony kory nadnerczy.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃w̃zɨ̃m, AS: ẽũ̯zỹm
Wiktionary
przym. enzymatyczny, enzymowy
przysł. enzymatycznie
Wiktionary
(1.1) przest. ferment
Wiktionary
1. odbywający się w wyniku działania enzymów, naturalnych katalizatorów organicznych;
2. zawierający enzymy, wykorzystujący enzymy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biochem. zachodzący z udziałem enzymów
Wiktionary
rzecz. enzym m.
przym. enzymowy
Wiktionary
specjalista w dziedzinie enzymologii
SJP.pl
nauka o enzymach
SJP.pl
Enzymologia – dział biochemii zajmujący się enzymami; ich strukturą, właściwościami, mechanizmami działania, przebiegiem katalizowanych przez nie reakcji, funkcjami, drogami biosyntezy oraz sposobami ich izolowania i oczyszczania.
Można wyróżnić w tym dziale enzymologię porównawczą która zajmuje się ustalaniem podobieństw i różnice między enzymami u różnych gatunków.
Rozwój tego działu rozpoczął się w XIX w. od badania aktywności katalitycznej materiałów biologicznych.
Wikipedia
dotyczący enzymologii
SJP.pl
niedobór ilości lub aktywności niektórych enzymów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. niedobór lub zbyt niska aktywność niektórych enzymów
Wiktionary
Enzymopatia – genetyczny lub nabyty niedobór ilości lub aktywności niektórych enzymów, skutkujący patologiami i nieprawidłowościami w przebiegu różnych szlaków metabolicznych .
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) enzymopatia dziedziczna
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enzymopathy
* łaciński: (1.1) enzymopathia ż.
* słowacki: (1.1) enzymopatia ż.
źródła.
== enzymopatia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. enzymopatia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enzymopathy
* łaciński: (1.1) enzymopathia ż.
* słowacki: (1.1) enzymopatia ż.
źródła.
== enzymopatia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. enzymopatia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z enzymem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z enzymem, enzymami, dotyczący enzymu
Wiktionary
rzecz. enzym mrz., enzymologia ż., enzymolog mos.
przym. enzymatyczny
Wiktionary
naśladowanie sygnałów karetki, wozu policyjnego itp., używane najczęściej przez dzieci
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca syrenę samochodową
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Karetki robią „eo eo”.
Wiktionary
IPA: ˈɛɔ, AS: eo
Wiktionary
rzecz. esperanto n.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. esperanto n.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== eo (brithenig.) ==
wymowa.
znaczenia.
zaimek osobowy
(1.1) ja
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
najstarsza era archaiku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. jeden z okresów geologicznych;
Wiktionary
Eoarchaik (ang. Eoarchean)
Wikipedia
IPA: ˌɛɔarˈxajik, AS: eoarχai ̯ik
Wiktionary
hipotetyczny prekursor żywej komórki
SJP.pl
druga epoka trzeciorzędu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. środkowa epoka paleogenu
(1.2) geol. środkowy oddział paleogenu
Wiktionary
Eocen (ang. Eocene)
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) wczesny / późny eocen
(1.2) dolny / górny eocen
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) epoka
(1.2) oddział
hiponimy.
holonimy.
(1.1-2) paleogen
meronimy.
pokrewne.
przym. eoceński
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Eocene
* białoruski: (1.1) эацэн m.; (1.2) эацэн m.
* bułgarski: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* karpatorusiński: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* kataloński: (1.1) Eocè m.; (1.2) Eocè m.
* rosyjski: (1.1) эоцен m.; (1.2) эоцен m.
* słowacki: (1.1) eocén m.
* ukraiński: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* węgierski: (1.1) eocén
źródła.
== eocen (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) eoceński
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈɔt͡sɛ̃n, AS: eocẽn
Wiktionary
przym. eoceński
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) epoka
(1.2) oddział
hiponimy.
holonimy.
(1.1-2) paleogen
meronimy.
pokrewne.
przym. eoceński
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Eocene
* białoruski: (1.1) эацэн m.; (1.2) эацэн m.
* bułgarski: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* karpatorusiński: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* kataloński: (1.1) Eocè m.; (1.2) Eocè m.
* rosyjski: (1.1) эоцен m.; (1.2) эоцен m.
* słowacki: (1.1) eocén m.
* ukraiński: (1.1) еоцен m.; (1.2) еоцен m.
* węgierski: (1.1) eocén
źródła.
== eocen (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) eoceński
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z eocenem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący eocenu, związany z eocenem, występujący lub powstały w eocenie
Wiktionary
rzecz. eocen m.
Wiktionary
era eofityczna - druga era w historii flory na Ziemi
SJP.pl
skrót od: elektrookulografia, elektrookulogram; eog.
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) polit. = Europejski Obszar Gospodarczy
Wiktionary
(1.1) Islandia jest członkiem ONZ, NATO, EFTA, EOG i OECD, ale nie UE.
Wiktionary
IPA: ɛ‿ɔ‿ˈɟɛ, AS: e‿o‿ǵe
Wiktionary
skrót od: elektrookulografia, elektrookulogram; EOG
SJP.pl
wymarły ssak nieparzystokopytny; hirakoterium
SJP.pl
w mitologii greckiej i rzymskiej: władca wszystkich wiatrów; Ajolos
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. skalista wyspa pływająca po morzu i otoczona wałem ze spiżu, identyfikowana ze Stromboli lub Lipari; siedziba władcy wiatrów, Eola;
(1.2) mitgr. córka Amytaona;
(1.3) geogr. hist. kraina historyczna na północno-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mityczna wyspa Eolia jest identyfikowana ze Stromboli lub Lipari, które należą do Wysp Liparyjskich (Wysp Eolskich) na Morzu Tyrreńskim.
Wiktionary
IPA: ɛˈɔlʲja, AS: eolʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Eol mos., eoliczność ż.
przym. eolski, eoliczny, eolowy, Eolowy
Wiktionary
(1.1) Ajolia
(1.2) Ajolia
(1.3) Eolida
Wiktionary
związany z działaniem wiatru na struktury skalne, np. eoliczny transport, eoliczny proces, eoliczny osad
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. związany z działalnością wiatru
Wiktionary
(1.1) Wydma jest formą rzeźby powierzchni ziemi pochodzenia eolicznego.
Wiktionary
IPA: ˌɛɔˈlʲit͡ʃnɨ, AS: eolʹičny
Wiktionary
rzecz. Eol mos., Eolia ż.
przym. eolski, eolowy, Eolowy
Wiktionary
pierwotne narzędzie z kamienia
SJP.pl
Eolit (gr. eós świt, jutrzenka, líthos kamień) – kamień o nieregularnych, obrobionych brzegach, który na skutek działania procesów geologicznych zyskał formę, przypominającą pierwotne narzędzia kamienne człowieka; również najprostsze narzędzie krzemienne z wczesnego paleolitu.
Wikipedia
→ eolit
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) archeol. związany z eolitami; związany z okresem, w którym powstawały eolity
Wiktionary
rzecz. eolit mrz.
Wiktionary
członkini starożytnego plemienia greckiego
SJP.pl
odłamek litej skały o ostrych krawędziach i wygładzonych ścianach; wielograniec, wiatrowiec, graniak
SJP.pl
starożytne plemię greckie
SJP.pl
Wikipedia
rzadki przymiotnik od: Eol (grecki bóg wiatru); eolski
SJP.pl
rodzaj dinozaura z grupy tytanozaurów
SJP.pl
Eolozaur (Aeolosaurus) – rodzaj zauropoda z grupy tytanozaurów (Titanosauria); jego nazwa znaczy „jaszczur Eola”, „wietrzny jaszczur”.
Żył w późnej kredzie (kampan-mastrycht) na terenach współczesnej Ameryki Południowej. Jego szczątki znaleziono w Argentynie.
Wikipedia
1. przymiotnik od: Eol (grecki bóg wiatru); eolowy
2. dotyczący Eolów, charakterystyczny dla Eolów
SJP.pl
istota pośrednicząca między bóstwem a stworzeniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wiek, era
(1.2) geol. największa jednostka czasu w dziejach Ziemi, dzieląca się na ery
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) filoz. w gnostycyzmie: istota pośrednicząca pomiędzy stwórcą a stworzeniem
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈɛɔ̃n, AS: eõn
Wiktionary
roślina z rodziny gruboszowatych, uprawiana jako doniczkowa
SJP.pl
Eonium, aeonium (Aeonium) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Obejmuje 41 gatunków i liczne mieszańce. Rośliny te występują na wyspach Makaronezji (tu jest ich największe zróżnicowanie), w Maroku oraz we wschodniej Afryce i na południowym krańcu Półwyspu Arabskiego.
Wikipedia
osiąganie satysfakcji emocjonalnej lub seksualnej w wyniku przebierania się w odzież osób płci odmiennej; transwestytyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. transwestytyzm
Wiktionary
Transwestytyzm (od łac. trans „za, poza, z tamtej strony” i vestitus „odziany”, inaczej eonizm, metatropizm) – praktyka przyjmowania ubioru, sposobu bycia, a niekiedy także roli płciowej zazwyczaj kojarzonych z płcią przeciwną, jako forma autoekspresji lub też dla psychologicznej gratyfikacji. W niektórych kulturach transwestytyzm jest praktykowany z powodów religijnych, tradycyjnych lub ceremonialnych. Termin ten jest rzadko stosowany w odniesieniu do kobiet.
Wikipedia
Eonotem – najwyższej rangi formalna jednostka chronostratygraficzna (skalna) odpowiadająca jednostce geochronologicznej o nazwie eon. Eonotem dzieli się na eratemy.
Wikipedia
w mitologii greckiej: różanopalca bogini świtu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini i uosobienie zorzy porannej, brzasku oraz świtu, utożsamiana z rzymską Aurorą;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 221;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zanim pojawi się na niebie wóz słońca, znad brzegów Oceanu wyjeżdża na lekkim rydwanie Eos, różanopalca bogini jutrzenki.
(1.1) Różanopalca Eos, bogini jutrzenki, pierwsza rozpraszała mroki nocy.
(1.1) Atrybutami Eos były: szata (peplos) szafranowej barwy, wielkie skrzydła u ramion, rydwan, kwiaty.
(1.2) Eos porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: ˈɛɔs, AS: eos
Wiktionary
temsłow. eo-
Wiktionary
(1.1) Aurora, Jutrzenka; rzad. Świt
Wiktionary
prapaproć z rzędu aneurofytonów (Eospermatopteris), znana ze szczątków pochodzących z górnego dewonu
SJP.pl
skrót od:
1. End Of Topic - koniec tematu;
2. End Of Transmission - koniec transmisji
SJP.pl
Slang internetowy – slang tworzony i wykorzystywany przez użytkowników Internetu. Ułatwia i przyspiesza komunikację poprzez zmniejszanie liczby pisanych znaków.
W slangu internetowym stosuje się akronimy wyrażeń, przede wszystkim pochodzące z języka angielskiego (np. ASAP – as soon as possible – tak szybko jak możliwe; LOL – laughing out loud – śmieję się na głos; IMHO – in my humble opinion – moim skromnym zdaniem), emotikony, pisownię fonetyczną (np. CU/CYA – ang. see you – do zobaczenia), pseudoznaczniki języka HTML bądź BBCode (np. <ironia>...</ironia>), składnię języków programowania (głównie języka C) oraz hack-mowę (ang. leetspeak).
Wikipedia
przymiotnik od: eozoik
SJP.pl
druga era w dziejach Ziemi; proterozoik, algonk
SJP.pl
syntetyczny czerwony barwnik z grupy barwników ksantenowych
SJP.pl
Eozyna – czerwony barwnik ksantenowy o charakterze kwasowym służący do wybarwiania struktur komórek o charakterze zasadowym, takich jak:
Wikipedia
ziarnistość w cytoplazmie granulocytu chłonąca barwniki kwasowe
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej - granulocyty kwasochłonne stanowiące 1-4% liczby wszystkich białych krwinek (ich liczba wzrasta, gdy do organizmu dostanie się obce gatunkowo białko)
SJP.pl
Eozynofil, eozynocyt, granulocyt kwasochłonny, krwinka kwasochłonna, Eo – rodzaj krwinek białych zawierających w cytoplazmie ziarnistości, które przy barwieniu eozyną barwią się na kolor ceglastoczerwony. Granulocyty kwasochłonne należą do komórek układu odpornościowego, które odgrywają zasadniczą rolę w zwalczaniu pasożytów oraz reakcjach alergicznych.
Wikipedia
Eozynofilia – zwiększenie liczby eozynofilów w rozmazie krwi powyżej 4% wszystkich leukocytów.
Ciężka eozynofilia (>1500/µl) określana jest nazwą hipereozynofilia.
Do eozynofilii może dochodzić w następujących chorobach:
Wikipedia
proces obniżania liczby granulocytów kwasochłonnych we krwi
SJP.pl
Eozynopenia – stan hematologiczny polegający na obniżeniu się liczby granulocytów kwasochłonnych poniżej 50/μl.
Leukocytoza w połączeniu z eozynopenią wskazuje na zakażenie bakteryjne.
Wikipedia
1. skrót od: Episkopat Polski;
2. skrót od: Extended Play - oznaczenie płyt muzycznych będących czymś pośrednim między singlem a albumem długogrającym
SJP.pl
EP (od: extended play), minialbum, czwórka, pot. epka – nagranie muzyczne, które zawiera więcej utworów niż singel, ale zwykle nie kwalifikuje się jako album lub LP. Współczesne minialbumy zawierają zazwyczaj co najmniej trzy utwory, a maksymalnie sześć, i są uważane za „tańsze i mniej czasochłonne” dla artysty w produkcji w porównaniu do albumów. Określenie EP początkowo (po 1948) odnosiło się do typu płyt winylowych odtwarzanych z prędkością 45 obr./min (standardowa płyta [SP] 75, płyta długogrająca [LP] 33⅓ obr./min), współcześnie określenie jest stosowane również do średniej długości płyt CD/DVD i muzyki w formacie plików do pobrania.
Wikipedia
potocznie: album muzyczny dłuższy od singla i krótszy od albumu długogrającego; minialbum, epka
SJP.pl
skrót od: episcopus (z łaciny: biskup)
SJP.pl
skrót od: European Pressphoto Agency, międzynarodowa agencja fotograficzna
SJP.pl
rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura z grupy tytanozaurów
SJP.pl
Epachtozaur (Epachthosaurus sciuttoi) – czworonożny, roślinożerny zauropod z grupy tytanozaurów (Titanosauria), spokrewniony z saltazaurem.
Znaczenie jego nazwy – ciężki jaszczur.
Żył w epoce późnej kredy (ok. 75 mln lat temu) na terenach Ameryki Południowej. Długość ciała ok. 15-20 m, masa ok. 30 t. Jego szczątki znaleziono w Argentynie (Patagonia, prowincja Chubut, ranczo Laguna Palacios - 30 km na północ od miasta Buen Pasto).
Wikipedia
Epafras, św. Epafras z Kolosy, gr. Ἐπαφρᾶς (zm. w I wieku) – postać z Nowego Testamentu, założyciel i głowa Kościoła w Kolosach, uczeń św. Pawła z Tarsu, święty Kościoła katolickiego.
Wikipedia
Epafrodyt – postać biblijna wymieniana w Nowym Testamencie, uczeń św. Pawła, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej.
Wymieniony przez apostoła Pawła w napisanym między 56 a 57 rokiem w Efezie lub 61 a 63 r. w Rzymie Liście do Filipian (2,25-30 BT), chrześcijanin z Filippi. W czasie misji dostarczenia datków do Rzymu zachorował, a po powrocie do zdrowia wraz z Tymoteuszem z Efezu z polecenia apostoła został posłańcem do Filipian, dostarczając list z podziękowaniami.
Wikipedia
liczby określające fazę Księżyca przypadającą na pierwszy dzień roku
SJP.pl
figura stylistyczna; powtórzenie tego samego wyrazu lub zwrotu na początku i na końcu jakiegoś segmentu wypowiedzi
SJP.pl
rzad. anafora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. zob. anafora.
Wiktionary
Anafora (gr. ἀναφορά anaphorá „podniesienie”), także epanafora (gr. ἐπαναφορά epanaphorá) – celowe powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi. Stosowana jest w poezji i oratorstwie, szczególnie często w krótkich utworach
Wikipedia
IPA: ˌɛpãnaˈfɔra, AS: epãnafora
Wiktionary
(1.1) anafora
Wiktionary
Epanalepsa (gr. ἐπανάληψις epanálēpsis, łac. resumptio, pol. powtórzenie bezpośrednie) – figura retoryczna, powtórzenie na końcu wypowiedzi wyrazu lub grupy wyrazów, które znajdują się na jej początku, np. ang. The king is dead, long live the king.
Wikipedia
figura stylistyczna polegająca na bezpośrednim powtórzeniu tego samego wyrazu w zdaniu
SJP.pl
Anastrofa (gr. ἀναστροφή anastrophḗ „odwrócenie”), epanastrofa (gr. ἐπαναστροφή epanastrophḗ) – figura retoryczna polegająca na powtórzeniu wyrazów w odwróconym porządku. Np. zamiast „Witam was, lordowie”, „was witam, lordowie”. Często używana przez mistrza Yodę w filmie Gwiezdne wojny.
Wikipedia
figura retoryczna, uzupełnienie tego, co wcześniej powiedziano w sensie ogólniejszym
SJP.pl
Epanodos (gr. ἐπάνοδος epánodos, forma zlatynizowana epanodus; łac. regressio) – figura retoryczna, uzupełnienie, zaakcentowanie czegoś, co zostało już wcześniej wyrażone lub też powrót do głównego tematu mowy po wprowadzeniu dygresji.
Wikipedia
zarządca eparchii; eparcha
SJP.pl
Eparchia (gr. ἐπαρχία 'prowincja' z ἐπι- 'nad-' i ἀρχός 'władca') – we wschodnim chrześcijaństwie terytorium podległe metropolicie, a od V wieku biskupowi, czyli odpowiednik zachodniej diecezji.
Termin wywodzi się od używanej we wschodniej części cesarstwa rzymskiego nazwy prowincji – eparchia, po reformie terytorialnej Dioklecjana wchodzącej w skład większej jednostki terytorialnej – diecezji.
Wikipedia
zarządca eparchii; eparcha
SJP.pl
Wikipedia
1. w starożytności: prowincja rzymska lub bizantyjska;
2. w Kościele wschodnim: nazwa diecezji
SJP.pl
Eparchia (gr. ἐπαρχία 'prowincja' z ἐπι- 'nad-' i ἀρχός 'władca') – we wschodnim chrześcijaństwie terytorium podległe metropolicie, a od V wieku biskupowi, czyli odpowiednik zachodniej diecezji.
Termin wywodzi się od używanej we wschodniej części cesarstwa rzymskiego nazwy prowincji – eparchia, po reformie terytorialnej Dioklecjana wchodzącej w skład większej jednostki terytorialnej – diecezji.
Wikipedia
wprawiać innych w zdumienie, osłupienie; zdumiewać, zadziwiać, szokować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wywoływać duże wrażenie; szokować
Wiktionary
(1.1) (…) są już i tacy, którzy nie epatują swoim bogactwem i starają się robić z niego użytek także pro publico bono.
Wiktionary
IPA: ˌɛpaˈtɔvat͡ɕ, AS: epatovać
Wiktionary
rzecz. epatowanie n.
Wiktionary
(1.1) zadziwiać, szokować, wstrząsać, elektryzować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|epatować.
Wiktionary
IPA: ˌɛpatɔˈvãɲɛ, AS: epatovãńe
Wiktionary
czas. epatować
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. techn. tworzywo sztuczne, rodzaj elastomeru, terpolimer otrzymywany z monomerów etylenowo-propylenowo-dienowych;
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) polit. = Europejska Polityka Energetyczna
Wiktionary
Epe – miasto w Nigerii, w stanie Lagos. Według danych szacunkowych na rok 2009 liczy 81 951 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: ɛ‿pɛ‿ˈː, AS: e‿p•‿e
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. partia dialogowa między partiami chóralnymi w dramacie antycznym;
Wiktionary
Epejsodion (gr. epeisódion) – fragment dramatu greckiego (tak tragedii jak i komedii), który obejmuje bezpośrednie wystąpienia postaci w wypowiedziach o charakterze dialogów lub monologów. Epeisodion stanowi pierwotną formę występujących w późniejszych utworach dramaturgicznych aktów. Poszczególne epejsodia, których było od trzech do pięciu (najczęściej trzy), oddzielane były od siebie pieśniami chóru − stasimonami.
Wikipedia
(1.1) Historia greckiej tragedii ukazuje nam coraz silniejsze wysuwanie się na plan pierwszy owych epeisodiów kosztem chórów, które z wolna z dramatis personae utworu poczęły odgrywać rolę obserwatora i sędziego toczącej się akcji, by z czasem stać się tylko elementem kompozycyjnym.
Wiktionary
(1.1) epizod
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. poziome ruchy kontynentów skutkujące zmianami ich położenia względem siebie i względem biegunów;
Wiktionary
Wędrówka kontynentów, epejroforeza (od stgr. ἤπειρος ēpeiros – ‘ląd, kontynent’ oraz φόρησις phórēsis – ‘noszenie’) – ruch kontynentów powodujący zmianę ich położenia względem siebie oraz względem biegunów geograficznych i magnetycznych.
Wikipedia
IPA: ˌɛpɛjrɔfɔˈrɛza, AS: epei ̯roforeza
Wiktionary
(1.1) wędrówka kontynentów, dryf kontynentów, dryft kontynentów
Wiktionary
powolne, pionowe ruchy skorupy ziemskiej, powodujące podnoszenie się lub zapadanie pewnych obszarów ziemi; epirogeneza
SJP.pl
Epejrogeneza, ruchy lądotwórcze, ruchy epejrogeniczne (gr. ἤπειρος „ląd” i γένεσις „tworzenie”) – ruchy tektoniczne przebiegające spokojnie, w codziennym życiu niezauważalnie, powoli podnoszące lub obniżające znaczne obszary lądów, z prędkością rzędu mm lub cm na rok.
Nie powodują zmian w układzie warstw skalnych. Są to m.in. ruchy wywołane izostazją. Powodują m.in. transgresję morską i regresję.
Wikipedia
w geologii: okres epejrokratyczny - okres w historii Ziemi charakteryzujący się niskim poziomem wód mórz i oceanów i znacznym zasięgiem lądów; okres geokratyczny
SJP.pl
część tragedii greckiej; epejzodion
SJP.pl
Epejsodion (gr. epeisódion) – fragment dramatu greckiego (tak tragedii jak i komedii), który obejmuje bezpośrednie wystąpienia postaci w wypowiedziach o charakterze dialogów lub monologów. Epeisodion stanowi pierwotną formę występujących w późniejszych utworach dramaturgicznych aktów. Poszczególne epejsodia, których było od trzech do pięciu (najczęściej trzy), oddzielane były od siebie pieśniami chóru − stasimonami.
Wikipedia
część tragedii greckiej; epejsodion
SJP.pl
tkanka glejowa, nabłonek tworzący wyściółkę komór mózgu i kanału środkowego rdzenia kręgowego
SJP.pl
Wyściółka (łac. ependyma, ang. ependyma) – jednowarstwowy szereg komórek sześciennych wyściełających jamy ośrodkowego układu nerwowego: komór mózgu i wodociągu mózgu, a także kanału środkowego rdzenia kręgowego. Wywodzi się z nabłonka cewy nerwowej. Komórki wyściółki, inaczej ependymocyty, są typem komórek glejowych, posiadają liczne mikrokosmki na powierzchni zwróconej do światła komór. Na powierzchni podstawnej ependymocytów znajdują się liczne wgłobienia i wypustki, za pomocą których komórki te łączą się z astrocytami.
Wikipedia
komórka wyścielająca komory mózgu i kanał rdzenia kręgowego, wnikająca w tkankę nerwową
SJP.pl
skrótowiec, rodzaj męski
(1.1) Europejski program energetyczny na rzecz naprawy gospodarczej
Wiktionary
w językoznawstwie: wtórne wytworzenie się elementu głoskowego wewnątrz wyrazu, wywołane głównie czynnikami fonetycznymi
SJP.pl
Wikipedia
z greki: wyjaśnienie; w literaturze: dodanie elementu wyjaśniającego lub uzupełniającego do zakończonego zdania
SJP.pl
Apozycja (łac. appositio) – użycie dwóch wyrazów (zwykle rzeczowników) w tej samej formie fleksyjnej, czyli w związku zgody. Drugie (najczęściej) słowo jest przydawką lub dopowiedzeniem pierwszego.
Przykłady apozycji: miasto Łódź, na rzece Wiśle, z prezesem Nowakiem.
Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych, mający znaczenie: zewnętrzny, poprzedzający coś, następujący po czymś, położony nad czymś
Wiktionary
(1.1) epi- + centrum = epicentrum
(1.1) epi- + kontynentalny = epikontynentalny
Wiktionary
IPA: ˈɛpʲi, AS: epʹi
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἐπι-. < etym|gr|ἐπί. (epí) → na
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epi-
* francuski: (1.1) épi-
* hiszpański: (1.1) epi-
* niemiecki: (1.1) epi-
* nowogrecki: (1.1) επι- / επί-, επ- / έπ-, εφ- / έφ-
*portugalski: (1.1) epi-
* rosyjski: (1.1) эпи-
* włoski: (1.1) epi-
źródła.
== epi- (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|e.pi.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) epi-
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἐπι-. < etym|gr|ἐπί. (epí) → na
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epi-
* francuski: (1.1) épi-
* hiszpański: (1.1) epi-
* niemiecki: (1.1) epi-
* nowogrecki: (1.1) επι- / επί-, επ- / έπ-, εφ- / έφ-
*portugalski: (1.1) epi-
* rosyjski: (1.1) эпи-
* włoski: (1.1) epi-
źródła.
== epi- (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|e.pi.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) epi-
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
właściwa podstawka grzybów złożonopodstawkowych
SJP.pl
Epibazydium (łac. epibasidium, l. mn. epibasidia) – część podstawek z grupy fragmobazydiów u grzybów. Pojęcie to wprowadził niemiecki mykolog Walther Neuhoff. Według niego fragmobazydia (które nazywał heterobazydiami) składają się z hipobasidium i epibasidium. Epibazydium znajduje się pomiędzy właściwą podstawką a sterygmą. Spolszczoną nazwę epibazydium podaje Słownik Języka Polskiego.
Wikipedia
zewnętrzny listek zarodkowy
SJP.pl
Wikipedia
powierzchniowa warstwa komórek w strefie włośnikowej korzenia, pełniąca funkcję okrywającą, chłonną i wydalniczą
SJP.pl
Wikipedia
typ gastrulacji polegający na obrastaniu jednej partii komórek przez inną
SJP.pl
Epibolia – typ ruchu gastrulacyjnego, polegający na rozrastaniu się warstwy komórkowej, co prowadzi do obrastania, czyli pokrywania innej warstwy. Najczęściej zachodzi w wyniku spłaszczania i dzielenia się lub tylko dzielenia komórek ułożonych w nabłonek, a także w wyniku interkalacji.
Epibolia występuje zwykle jako proces uzupełniający inne sposoby gastrulacji (np. u płazów). Jako jedyny proces gastrulacji występuje bardzo rzadko (np. u żebropławów).
Wikipedia
[czytaj: epikardium] cienka, łącznotkankowa błona pokrywająca z zewnątrz mięsień sercowy, stanowiąca wewnętrzną blaszkę osierdzia; nasierdzie
SJP.pl
Nasierdzie (łac. epicardium) – błona surowicza stanowiąca wewnętrzną (trzewną) warstwę osierdzia. Składa się głównie z tkanki łącznej, która spełnia funkcję warstwy ochronnej.
Osierdzie trzewne produkuje płyn osierdziowy, który w cyklu pracy serca zmniejsza tarcie pomiędzy zewnętrzną i wewnętrzną blaszką osierdzia. Podczas skurczu komór fala depolaryzacji porusza się od wsierdzia do nasierdzia.
Wikipedia
epicedium;
1. w greckiej liryce chóralnej: pieśń żałobna
2. mowa lub poemat na cześć osoby zmarłej
SJP.pl
epicedion;
1. w greckiej liryce chóralnej: pieśń żałobna
2. mowa lub poemat na cześć osoby zmarłej
SJP.pl
Epicedium (gr. epikedeion) – literacki utwór żałobny, którego twórcą jest Symonides. Ma określony schemat retoryczny:
Wikipedia
dotyczący miejsca na powierzchni Ziemi położonego najbliżej ogniska trzęsienia ziemi
SJP.pl
miejsce na powierzchni Ziemi położone najbliżej ogniska trzęsienia ziemi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geofiz. obszar na powierzchni Ziemi, znajdujący się bezpośrednio nad ogniskiem trzęsienia ziemi
(1.2) przen. punkt, w którym dane zjawisko występuje w nasilonym stopniu
Wiktionary
Epicentrum (z gr. ἐπι- „nad-” i łac. centrum „środek”) – punkt na powierzchni skorupy ziemskiej położony w najbliższej odległości, tj. pionowo nad ogniskiem trzęsienia ziemi, czyli hipocentrum. Obszar położony wokół epicentrum, zwany obszarem epicentralnym, jest miejscem największych zniszczeń.
Termin „epicentrum” jest bardzo często niepoprawnie stosowany na określenie hipocentrum, zwłaszcza gdy hipocentrum znajduje się pod dnem morza.
Wikipedia
(1.2) Filipiny graniczą z Morzem Południowochińskim, które w ostatnich latach było epicentrum wielu napięć geopolitycznych.
Wiktionary
przym. epicentralny
Wiktionary
Epichejremat (gr. ἐπιχείρημα 'dowód' od ἐπιχειρέω 'wziąć w rękę', ἐπι 'na' χείρ 'ręka') – schemat wnioskowania lub samo wnioskowanie według takiego schematu, stanowiący układ sylogizmów uporządkowanych tak, że przesłanki pierwszego sylogizmu są wnioskami dwu innych sylogizmów, zaś przesłanki tamtych sylogizmów są ewentualnie wnioskami innych.
Na przykład:
Wikipedia
pochodna chloru, lotna, nietrwała, bardzo reaktywna ciecz o zapachu chloroformu
SJP.pl
Epichlorohydryna – organiczny związek chemiczny z grupy epoksydów zawierający boczną grupę chlorometylową.
W warunkach przemysłowych epichlorohydrynę uzyskuje się poprzez chlorowanie propylenu do chlorku allilu, a następnie epoksydację tego ostatniego.
Znajduje zastosowanie w wytwarzaniu żywic epoksydowych.
Wikipedia
niedokładnie poznany minerał
SJP.pl
1. charakterystyczny dla epiki;
2. opisowy, opowiadający;
3. potocznie: wspaniały, cudowny, fantastyczny; zacny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liter. związany z epiką
(1.2) slang. niebywały, najlepszy, bardzo dobry, wspaniały, wyjątkowy; także. imponujący, spektakularny
Wiktionary
(1.1) Do reportażu wdzierał się epicki żywioł.
Wiktionary
przysł. epicko
rzecz. epika ż., epik mos., epickość ż.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) właściwie dla epiki, w sposób epicki
Wiktionary
(1.1) Epicko ujęte epizody układają się w dynamiczny obraz duchowej pustki.
Wiktionary
rzecz. epik mos., epika ż., epickość ż.
przym. epicki, epiczny
Wiktionary
(1.1) prozaicznie
Wiktionary
cecha tego, co jest właściwe epice, traktuje temat rozlegle; opisowość, narracyjność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co epickie
Wiktionary
(1.1) Koncerty zespołu charakteryzuje nastrojowość, epickość połączona z ciężkimi brzmieniami oraz efektami scenicznymi podkreślającymi zainteresowanie tematami okultystycznymi.
Wiktionary
rzecz. epika ż., epik mos.
przym. epicki, epiczny
przysł. epicko
Wiktionary
[czytaj: epikondyLItis] w medycynie: zapalenie ścięgna położonego bocznie w stosunku do stawu łokciowego; łokieć tenisisty
SJP.pl
w geocentrycznej mechanice nieba: okrąg, po którym porusza się ciało niebieskie, sam poruszający się po większym okręgu zwanym deferensem
SJP.pl
Epicykl – okrąg, po którym porusza się dana planeta, którego środek z kolei krąży po deferencie. Wprowadzenie pojęcia epicyklu w teorii geocentrycznej miało na celu wyjaśnienie obserwowanego na niebie ruchu wstecznego planet zewnętrznych.
Wikipedia
krzywa płaska zakreślana przez ustalony punkt okręgu toczącego się zewnętrznie po drugim okręgu
SJP.pl
Epicykloida – krzywa, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się bez poślizgu na zewnątrz innego, nieruchomego okręgu. Epicykloida jest szczególnym przypadkiem epitrochoidy.
Kształt epicykloidy zależy od stosunku {\tfrac {R}{r}} promieni okręgów, nieruchomego do toczącego się. Gdy promienie są równe otrzymuje się krzywą sercową, z grecka zwaną kardioidą (sercowata od gr. καρδιά – serce).
Wikipedia
należący do epiki; właściwy, charakterystyczny dla epiki, ujmujący rozlegle dany temat; epicki
SJP.pl
skrót od: epidemia, epidemiczny, epidemiologia, epidemiologiczny
SJP.pl
1. nagłe pojawienie się wśród ludności (także zwierząt) na danym obszarze i w określonym czasie wzrostu liczby zachorowań na daną chorobę, najczęściej zakaźną
2. powszechne, nagminne występowanie czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. duża liczba zachorowań na tę samą chorobę, na tym samym obszarze i w tym samym czasie;
Wiktionary
Epidemia (z gr. επιδημία: επι: epi „na”, δήμος: demos „ludzie”) – występowanie w określonym czasie i na określonym terenie przypadków zachorowań lub innych zjawisk związanych ze zdrowiem w liczbie większej niż oczekiwana. Epidemie o niewielkiej liczbie przypadków zachorowań ograniczone do określonego obszaru i czasu określa się terminem ognisko epidemiczne.
Wikipedia
(1.1) Epidemia groźnej śpiączki błyskawicznie się rozszerza, a władze przestrzegają przed histerią.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈdɛ̃mʲja, AS: epʹidẽmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. epidemiczność ż.
przym. epidemiczny
przysł. epidemicznie
Wiktionary
(1.1) mór, pomór, plaga, zaraza
Wiktionary
przysłówek
(1.1) jak podczas epidemii
Wiktionary
rzecz. epidemia ż., epidemiczność ż.
przym. epidemiczny
Wiktionary
1. cecha czegoś związanego z dużą liczbą zachorowań;
2. cecha czegoś związanego z częstym występowaniem czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan epidemii; posiadanie cech epidemii
Wiktionary
(1.1) Ze względu na epidemiczność i chorobotwórczość gronkowców niezbędne są proste, łatwo dostępne i niedrogie metody szybkiej identyfikacji tych drobnoustrojów.
Wiktionary
rzecz. epidemia ż.
przym. epidemiczny
przysł. epidemicznie
Wiktionary
1. związany z dużą liczbą zachorowań; epidemijny;
2. związany z częstym występowaniem czegoś, np. epidemiczne rozmiary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. wet. związany z epidemią, dotyczący epidemii
Wiktionary
(1.1) W warunkach epidemicznych altruistyczne postawy mają szczególne znaczenie.
Wiktionary
rzecz. epidemiczność ż., epidemia ż.
przysł. epidemicznie
Wiktionary
związany z dużą liczbą zachorowań; epidemiczny
SJP.pl
specjalista w dziedzinie epidemiologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się zapobieganiem i zwalczaniem epidemii
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka epidemiologii
Wiktionary
rzecz. epidemiologia ż.
:: fż. epidemiolożka
przym. epidemiologiczny
przysł. epidemiologicznie
Wiktionary
(2.1) epidemiolożka
Wiktionary
dział medycyny zajmujący się badaniem przyczyn powstania, rozwoju, rozprzestrzeniania się i leczeniem chorób zakaźnych oraz innych schorzeń niezakaźnych, masowo występujących w określonych populacjach ludzkich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. med. nauka zajmująca się czynników wpływających na powstawanie i szerzenie się epidemii, a także sposobami zwalczania i zapobiegania epidemiom;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Piotr postanowił studiować epidemiologię.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲidɛ̃mʲjɔˈlɔɟja, AS: epʹidẽmʹi ̯oloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. epidemiolog m., epidemiolożka ż.
przym. epidemiologiczny
przysł. epidemiologicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epidemiolog m., epidemiolożka ż.
przym. epidemiologiczny
przysł. epidemiologicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) por|epizootiologia.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epidemiology
* baskijski: (1.1) epidemiologia
* białoruski: (1.1) эпідэміялогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) эпідэміялёгія ż.
* bułgarski: (1.1) епидемиология ż.
* czeski: (1.1) epidemiologie ż.
* francuski: (1.1) épidémiologie ż.
* galicyjski: (1.1) epidemioloxía ż.
* hiszpański: (1.1) epidemiología ż.
* interlingua: (1.1) epidemiologia
* niemiecki: (1.1) Epidemiologie ż.
* nowogrecki: (1.1) επιδημιολογία ż.
* rosyjski: (1.1) эпидемиология ż.
* słowacki: (1.1) epidemiológia ż.
* szwedzki: (1.1) epidemiologi w.
* ukraiński: (1.1) епідеміологія ż.
* węgierski: (1.1) epidemiológia, járványtan
* włoski: (1.1) epidemiologia ż.
źródła.
== epidemiologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. epidemiologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) med. w myśl zasad epidemiologii, zgodnie z epidemiologią
Wiktionary
rzecz. epidemiolożka ż., epidemiologia ż., epidemiolog mos.
przym. epidemiologiczny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z epidemiologią, dotyczący epidemiologii
Wiktionary
(1.1) Analizy statystyczne są absolutnie niezbędną częścią zarówno epidemiologicznych, jak i biologicznych badań.
Wiktionary
rzecz. epidemiolożka ż., epidemiologia ż., epidemiolog mos.
przysł. epidemiologicznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lekarka specjalistka zajmująca się zwalczaniem pandemii
Wiktionary
(1.1) Sprawę biorą w swoje ręce przedstawieni wcześniej nauczyciele, wspierani przez epidemiolożkę z Centrum Zapobiegania Kryzysom [...]
Wiktionary
rzecz. epidemiolog m., epidemiologia ż.
przym. epidemiologiczny
przysł. epidemiologicznie
Wiktionary
inaczej: naskórek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zewnętrzna warstwa komórek pokrywająca całą powierzchnię rośliny;
(1.2) zool. jednowarstwowy nabłonek pokrywający ciało bezkręgowców
Wiktionary
Epiderma, skórka – w szerokim znaczeniu jest to tkanka roślinna okrywająca, obejmująca zarówno powierzchniową warstwę komórek pędu, jak i korzenia.
W ściślejszym znaczeniu epiderma definiowana jest jako skórka pędu roślin naczyniowych – powierzchniowa powłoka łodygi, liści i organów generatywnych, podczas gdy skórkę korzenia nazywa się ryzodermą (epiblemą).
Wikipedia
IPA: ˌɛpʲiˈdɛrma, AS: epʹiderma
Wiktionary
nazwa handlowa produkowanych w Polsce żywic epoksydowych
SJP.pl
Wikipedia
aparat projekcyjny do wyświetlania obrazów zarówno w świetle odbitym, jak i w przechodzącym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie projekcyjne będące połączeniem diaskopu i episkopu, służące do wyświetlania pojedynczych obrazów nieruchomych zarówno w świetle odbitym, jak i przechodzącym (przezroczy, folii, stron książki, fotografii itp.);
Wiktionary
Epidiaskop (gr. επι – na + διασκοπεω – patrzę przez) − urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania obrazów statycznych (nieruchomych) na ścianie lub typowym białym ekranie projekcyjnym, będące połączeniem episkopu i diaskopu, czyli umożliwiające prezentację w powiększeniu materiałów oświetlonych światłem odbitym lub przechodzącym.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) projektor
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. epidiaskopowy
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|epi-|diaskop.
uwagi. por|diaskop|episkop|grafoskop.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epidiascope
* białoruski: (1.1) эпідыяскоп m.
* hiszpański: (1.1) epidiascopio m., epidiáscopo m.
* nowogrecki: (1.1) επιδιασκόπιο n.
* rosyjski: (1.1) эпидиаскоп m.
* słowacki: (1.1) epidiaskop m.
* ukraiński: (1.1) епідіаскоп m.
* włoski: (1.1) epidiascopio m.
źródła.
== epidiaskop (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) techn. epidiaskop
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈdʲjaskɔp, AS: epʹidʹi ̯askop
Wiktionary
przym. epidiaskopowy
Wiktionary
związany z epidiaskopem
SJP.pl
minerał, zasadowy krzemian wapnia, glinu i żelaza o barwie zazwyczaj zielonej w różnych odcieniach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. pospolity minerał z grupy krzemianów o szeroko rozpowszechnionym zasięgu, kruchy, przezroczysty, w zależności od kierunku obserwacji zmienia swoją barwę od ciemnozielonej do żółtozielonej, Ca2(Fe,Al)Al2(SiO4)(Si2O7)O(OH);
Wiktionary
Epidot – pospolity minerał z grupy krzemianów o szeroko rozpowszechnionym zasięgu. Nazwa pochodzi od greckiego epidosis = dodatek, ponieważ przez długi czas był uważany za odmianę turmalinu i po wyodrębnieniu konieczne było uzupełnienie klasyfikacji.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|grec|ἐπίδοσις. (epidosis)
Nazwa wprowadzona przez francuskiego mineraloga Renégo Just Haüya w 1801.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epidote
* bułgarski: (1.1) епидот m.
* czeski: (1.1) epidot
* hiszpański: (1.1) epidota
* kataloński: (1.1) epidot
* litewski: (1.1) epidotas
* niderlandzki: (1.1) epidoot
* niemiecki: (1.1) Epidot
* nowogrecki: (1.1) επίδοτο
* portugalski: (1.1) epídoto
* rosyjski: (1.1) эпидот
* rumuński: (1.1) epidot
* słowacki: (1.1) epidot
* szwedzki: (1.1) epidot
* ukraiński: (1.1) епідот
* węgierski: (1.1) epidot
* włoski: (1.1) epidoto
źródła.
== epidot (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) miner. epidot
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Epifaniusz, Epifani – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „objawienie się, ukazanie się bóstwa”, „ten, który przyszedł na świat”. Jego żeński odpowiednik to Epifania.
W Polsce imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 4 mężczyzn o imieniu Epifaniusz nadanym jako imię pierwsze oraz 6 mężczyzn noszących imię Epifaniusz jako imię drugie.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Epifaniusz, Epifani – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „objawienie się, ukazanie się bóstwa”, „ten, który przyszedł na świat”. Jego żeński odpowiednik to Epifania.
W Polsce imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 4 mężczyzn o imieniu Epifaniusz nadanym jako imię pierwsze oraz 6 mężczyzn noszących imię Epifaniusz jako imię drugie.
Wikipedia
1. niezwykłe doznanie, olśnienie;
2. w religii: ukazanie się, objawienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. objawienie
(1.2) książk. olśnienie, wyjątkowe doznanie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) (…) szum w uszach i zawrót głowy zwiastował Anwaldtowi, że oto następuje epifania (…)
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈfãɲja, AS: epʹifãńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Epifania ż., Epifaniusz m.
przym. epifaniczny, epifanijny
Wiktionary
(1.1) objawienie, ukazanie się
(1.2) olśnienie, oświecienie
Wiktionary
przymiotnik od: epifania
SJP.pl
przymiotnik od: epifania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący epifanii
Wiktionary
rzecz. Epifaniusz mos., epifania ż.
przym. epifaniczny
Wiktionary
(1.1) epifaniczny
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Epifaniusz, Epifani – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „objawienie się, ukazanie się bóstwa”, „ten, który przyszedł na świat”. Jego żeński odpowiednik to Epifania.
W Polsce imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 4 mężczyzn o imieniu Epifaniusz nadanym jako imię pierwsze oraz 6 mężczyzn noszących imię Epifaniusz jako imię drugie.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Epifaniusz i pochodzę z Krynicy.
Wiktionary
rzecz. Epifani m., epifania ż.
:: fż. Epifania ż.
przym. Epifaniuszowy, epifaniczny, epifanijny
Wiktionary
(1.1) Epifani
Wiktionary
zwierzęta żyjące na dnie zbiorników wodnych
SJP.pl
Epifauna (epibentos) – zwierzęta bentosowe (stale przebywające w pobliżu dna) żyjące na powierzchni dna; organizmy te są albo przytwierdzone do powierzchni podłoża albo swobodnie poruszają się po nim. Te wodne gatunki zwierząt mogą być przyczepione do podłoża specjalnie ukształtowanymi wypustkami lub przyssawkami bądź bisiorem, zrośnięte z podłożem albo przebywające w wydrążonych otworach lub kanalikach. Jako podłoże wykorzystywane są dna zbiorników wodnych, skały, inne organizmy oraz kadłuby statków.
Wikipedia
zjawisko towarzyszące zjawisku podstawowemu, lecz nie mające wpływu na jego przebieg
SJP.pl
Epifenomen — w znaczeniu słownikowym zjawisko (fenomen) wtórne, współwystępujące ze zjawiskiem podstawowym, lecz nie wywierające istotnego wpływu na jego przebieg. Jako termin teoretyczny obecny początkowo głównie w medycynie, współcześnie posługuje się nim epifenomenalizm, stanowisko w filozofii umysłu.
Wikipedia
teoria głosząca, że własność określonego zjawiska powstaje przez inne jego własności i nie ma mocy przyczynowej
SJP.pl
Epifenomenalizm – pogląd filozoficzny według którego myśli oraz uczucia są epifenomenami fizycznych stanów mózgu, a nie realnymi procesami.
Wikipedia
teoria mówiąca, że świadomość jest odbiciem zjawisk organicznych
SJP.pl
roślina z rodziny kaktusowatych, rosnąca w międzyzwrotnikowej strefie Ameryki; filokaktus; zygokaktus
SJP.pl
roślina żerująca (nie pasożytująca) na innych roślinach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina nie będąca pasożytem, która rośnie na innej roślinie służącej jej jako podpora;
Wiktionary
Epifit (gr. epi – na, phyton – roślina), porośle, aerofit – roślina rosnąca na innej roślinie, ale zwykle nie prowadząca pasożytniczego trybu życia. Korzysta z innego gatunku jako podpory, a odżywia się najczęściej samodzielnie. W ekosystemach lądowych wyrasta często w miejscach, gdzie gromadzi się martwa materia organiczna (np. w rozwidleniu pędu) lub osiedla się na pędach innych roślin pobierając składniki odżywcze i wodę z powietrza i niesionych przez nie pyłów, opadów i detrytusu. Nieliczne epifity wykształcają ssawki i wyzyskują w różnym zakresie swego żywiciela (np. jemiołowate i loganiowate). Epifityzm jest szczególnie częsty wśród drobnych organizmów wodnych, które jako peryfiton porastają organy makrofitów.
Wikipedia
(1.1) By ułatwić rozwój na podporze i nie ulec spłukaniu, diaspory epifitów cechują się zwykle szybkim rozwojem korzeni, ewentualnie posiadają urządzenia czepne lub wydzielają lepki śluz.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲifʲit, AS: epʹifʹit
Wiktionary
rzecz. hemiepifit mrz., holoepifit mrz., semiepifit mrz.
przym. epifityczny
Wiktionary
(1.1) porośle
Wiktionary
masowe występowanie na określonym terenie i w określonym czasie zachorowań roślin na jakąś chorobę; epifitoza
SJP.pl
masowe występowanie na określonym terenie i w określonym czasie zachorowań roślin na jakąś chorobę; epifitia
SJP.pl
Epifitoza (gr. epi ‘na’, ‘przy’, ‘nad’, ‘zewnętrzny’, ‘tylny’, ‘poprzedni’, ‘poprzedzający’ (w czasie); fito ‘roślina’) – masowe występowanie zachorowań na jedną chorobę w danym czasie i miejscu wśród roślin. Analogicznym pojęciem u zwierząt jest epidemia.
Wikipedia
związany z epifitami, roślinami żyjącymi na innych roślinach, ale niebędącymi pasożytami (np. mchy, paprocie, storczyki, porosty)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z epifitem, odnoszący się do epifitu
Wiktionary
(1.1) Storczyki epifityczne, które często hodujemy (wbrew ich zwyczajom) w doniczkach, czasem cierpią z powodu nadmiernej wilgotności i braku możliwości przesychania.
Wiktionary
rzecz. epifit mrz.
Wiktionary
Epifiza (łac. epiphysis, l. mn. epiphyses) – element anatomiczny odnóży niektórych motyli.
Epifiza ma postać blaszkowatej ostrogi lub wyrostka. Położona jest na wewnętrznej powierzchni goleni przednich odnóży. Wyposażona jest w grupę gęstych, szczoteczkowatych szczecinek. Narząd ten to prawdopodobnie przekształcona szczecinka. Służy on do czyszczenia czułków. Motyl wkłada czułek za epifizę i przeciąga go czyszcząc w ten sposób.
Wikipedia
Epifonem (gr. ἐπιφώνημα epiphṓnēma, łac. acclāmātiō) – figura retoryczna, wyrazista sentencja podsumowująca poprzednio wyrażone treści.
Wikipedia
figura stylistyczna polegająca na użyciu tego samego wyrazu lub grupy wyrazów na końcu kolejnych wersów; conversio; epistrofa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jedna z figur stylistycznych polegająca na powtórzeniu słowa lub zwrotu na końcu kilku następujących po sobie wersów lub zdań
Wiktionary
Epifora (gr. ἐπιφορά epiphorá), także epistrofa (gr. ἐπιστροφή epistrophḗ), conversio – powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na końcu kolejnych segmentów wypowiedzi.
Wikipedia
IPA: ˌɛpʲiˈfɔra, AS: epʹifora
Wiktionary
przym. epiforyczny
Wiktionary
→ epifora
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) liter. związany z epiforą, dotyczący epifory
Wiktionary
(1.1) Jako że powtórzenie słowa na końcu wersu to epifora, rymy tautologiczne określa się również mianem rymów epiforycznych.
Wiktionary
rzecz. epifora ż.
Wiktionary
figura stylistyczna, dopowiedzenie uzupełniające już pozornie zakończoną całość składniową i myślową
SJP.pl
Epifraza (gr. ἐπιφράσις epiphrásis) – figura retoryczna polegająca na dopełnieniu skończonego zdania nowym, często zaskakującym, dowcipnym elementem, który zmienia sens całości, np:
Wikipedia
w starożytnej Grecji: prawo wzajemne zawierania małżeństw między obywatelami różnych państw
SJP.pl
kiełkowanie epigeiczne - kiełkowanie, w którym hipokotyl wydłuża się i powoduje wynoszenie liścieni ponad powierzchnię gleby; kiełkowanie nadziemne
SJP.pl
specjalistka zajmująca się badaniem zmian ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w DNA
SJP.pl
→ epigeneza, → epigenetyka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. med. związany z dziedzicznością pozagenową, dotyczący dziedziczności pozagenowej
Wiktionary
(1.1) Poza tymczasowymi zmianami w aktywności genów, wirus spowodował trwałe zmiany epigenetyczne (zmiany ekspresji genów).
Wiktionary
rzecz. epigenetyka
Wiktionary
specjalista zajmujący się badaniem zmian ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w DNA
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem zmian ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w DNA
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. med. badanie dziedziczności pozagenowej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Inne możliwe wpływy biologiczne obejmują ewolucję, genetykę, epigenetykę i hormony (zarówno w trakcie rozwoju, jak i w dorosłości).
Wiktionary
przym. epigenetyczny
Wiktionary
1. w biologii: teoria, według której rozwój zarodka polega na różnicowaniu się jednorodnych komórek powstałych z podziału zygoty, a następnie stopniowym wyodrębnianiu organów ciała;
2. w geologii: proces przeobrażania powstałej uprzednio skały pod wpływem nowych czynników zewnętrznych
SJP.pl
Wikipedia
minerał zawierający siarczek miedzi, żelaza i arsenu
SJP.pl
w medycynie: płaska, ruchoma chrząstka zamykająca wejście do krtani w momencie połykania; nagłośnia
SJP.pl
górna część fryzowego zakończenia rynny gotyckiej
SJP.pl
naśladowca wielkich, utalentowanych poprzedników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. pejor. nietwórczy, pozbawiony oryginalności naśladowca wielkich, utalentowanych poprzedników; kontynuator nieaktualnych idei, prądów, stylów
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Olga, którą jeszcze w roku 1909 zaliczano do grona młodych, dobrze zapowiadających się malarek (…), po dziesięciu raptem latach znalazła się nagle pośród malarzy XIX-wiecznych, epigonów stylu, któremu wojna nie dała w pełni zaznać powodzenia i któremu nowa, powojenna publiczność nie okazywała już dawnego zainteresowania.
(1.1) Nie miał mistrzów, nie pozostawił ani uczniów, ani epigonów. W jego przypadku najbardziej trafnie sprawdza się stara chińska maksyma – być mistrzem to znaczy, być niepodobnym do nikogo.
(1.1) Jaworski wydaje się dziś jednak epigonem Witkacego, chociaż to nieprawda.
Wiktionary
rzecz. epigonka ż., epigonizm m., epigoństwo n.
przym. epigoński
przysł. epigońsko
Wiktionary
w filozofii, literaturze i sztuce: naśladowanie wybitnych poprzedników, kontynuowanie nieaktualnych koncepcji, idei; epigoństwo
SJP.pl
Epigonizm (z łac. epigonus „pogrobowiec”) – nietwórcze, bierne naśladowanie dawniejszych wzorców kulturalnych, intelektualnych i artystycznych, połączone z ich konwencjonalizacją – szczególnie w sytuacji, gdy wzorce te zostały zakwestionowane lub przezwyciężone. Epigonizm polega na imitowaniu wzorców dobrze poznanych i cenionych przez twórcę. Bywa spotykany w różnych dziedzinach kultury: w literaturze, sztuce i nauce. Występuje przede wszystkim na przełomie epok literackich, gdy zjawiska nowatorskie współistnieją z dawnymi.
Wikipedia
bierna naśladowczyni wybitnych poprzedników
SJP.pl
dotyczący epigona, epigonizmu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. taki jak epigon: wtórny, nieoryginalny
Wiktionary
rzecz. epigon mos.
Wiktionary
w filozofii, literaturze i sztuce: naśladowanie wybitnych poprzedników, kontynuowanie nieaktualnych koncepcji, idei; epigonizm
SJP.pl
motto, przysłowie lub krótki fragment jakiegoś utworu umieszczone przez autora na początku dzieła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. napis wykuty w kamieniu lub wycięty w drewnie, stanowiący element architektury, pomnika, nagrobka;
(1.2) liter. cytat lub aforyzm przed tekstem utworu
Wiktionary
Epigraf, inskrypcja (łac. inscriptio = napis) – napis wyryty w twardym materiale (drewno, metal, kamień, ceramika). Występuje najczęściej na grobowcach, pomnikach, tablicach i monetach. Popularnym przykładem inskrypcji są inskrypcje nagrobne. Odczytywaniem i interpretacją epigrafów zajmuje się nauka pomocnicza historii – epigrafika.
Wikipedia
IPA: ɛˈpʲiɡraf, AS: epʹigraf
Wiktionary
rzecz. epigrafika ż., epigrafia ż., epigrafista m.
przym. epigraficzny
przysł. epigraficznie
Wiktionary
(1.1) inskrypcja, motto
(1.2) motto, dewiza
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób epigraficzny
Wiktionary
(1.1) Okres panowania władców i dynastii, który został określony na podstawie Sumeryjskiej listy królów, poza kilkoma przypadkami potwierdzonymi epigraficznie.
Wiktionary
rzecz. epigraf mrz., epigraficzka ż., epigraficzność ż., epigrafik mos., epigrafika ż.
przym. epigraficzny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z epigrafiką, odnoszący się do epigrafiki
Wiktionary
(1.1) Obok źródeł literackich mamy wiadomości o Trakach także ze źródeł epigraficznych i innych zabytków archeologicznych.
Wiktionary
rzecz. epigraf mrz., epigraficzka ż., epigraficzność ż., epigrafik mos., epigrafika ż.
przysł. epigraficznie
Wiktionary
historyk specjalizujący się w badaniu napisów utworzonych na twardym materiale
SJP.pl
dziedzina historii zajmująca się badaniem dawnych napisów utworzonych na twardym materiale (kamieniu, metalu, drewnie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka badająca napisy wykonane na materiałach twardych;
Wiktionary
Epigrafika (gr. epigraphḗ = napis) – dyscyplina badawcza polegająca na zbieraniu, analizowaniu i publikowaniu napisów (epigrafów) wykonanych na materiale twardym (kamieniu, metalu, drewnie itp.). Bywa zaliczana do nauk pomocniczych historii. Jest dzielona według języków i typów pisma, za pomocą których napisy zostały wykonane. Epigrafika wspomaga badanie geografii dialektów, zmian językowych, ale także i stopnia znajomości pisma w danej populacji.
Wikipedia
(1.1) Jego zainteresowania naukowe obejmują również papiestwo i zakony mendykanckie w XIV w. oraz paleografię łacińską, epigrafikę i kodykologię.
Wiktionary
rzecz. epigraf mrz., epigraficzka ż., epigraficzność ż., epigrafik mos.
przym. epigraficzny
przysł. epigraficznie
Wiktionary
epigramat;
1. krótki, satyryczny lub żartobliwy utwór poetycki;
2. wierszowany napis umieszczany na grobowcach i pomnikach w starożytności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. epigramat.
Wiktionary
Epigramat, epigram (stgr. ἐπίγραμμα epigramma „inskrypcja”) – krótki utwór poetycki w formie aforyzmu, wywodzący się z napisów informacyjnych w starożytnej Grecji zamieszczanych na grobach, pomnikach lub ofiarach wotywnych. Tekst inskrypcji krótki, przeważnie dwuwierszowy, pisany dystychem elegijnym.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epigramat m., epigramatyk m., epigramatyczka ż.
przym. epigramatyczny
przysł. epigramatycznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
zobtłum|epigramat.
źródła.
== epigram (język angielski.) ==
wymowa.
RP., amer.: IPA|ˈɛpɪɡɹæm., SAMPA|"EpIgr{m.
audioUS|En-us-epigram.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. epigramat
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲiɡrãm, AS: epʹigrãm
Wiktionary
rzecz. epigramat m., epigramatyk m., epigramatyczka ż.
przym. epigramatyczny
przysł. epigramatycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od epigramat
Wiktionary
(1.1) To nie epigramat, lecz tylko mały epigramacik.
Wiktionary
rzecz. epigramat m.
Wiktionary
epigram;
1. krótki, satyryczny lub żartobliwy utwór poetycki;
2. wierszowany napis umieszczany na grobowcach i pomnikach w starożytności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. krótki utwór poetycki mający charakter satyryczny bądź dydaktyczny;
(1.2) hist. krótki wierszowany napis umieszczany na nagrobkach i pomnikach (zwłaszcza w starożytności)
Wiktionary
Epigramat, epigram (stgr. ἐπίγραμμα epigramma „inskrypcja”) – krótki utwór poetycki w formie aforyzmu, wywodzący się z napisów informacyjnych w starożytnej Grecji zamieszczanych na grobach, pomnikach lub ofiarach wotywnych. Tekst inskrypcji krótki, przeważnie dwuwierszowy, pisany dystychem elegijnym.
Wikipedia
(1.1) To nie epigramat, lecz tylko mały epigramacik.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈɡrãmat, AS: epʹigrãmat
Wiktionary
rzecz. epigramatyk m., epigramatyczka ż., epigram m., epigramacik mrz.
przym. epigramatyczny
przysł. epigramatycznie
Wiktionary
(1.1-2) epigram
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pisząca epigramaty
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiɡrãmaˈtɨt͡ʃka, AS: epʹigrãmatyčka
Wiktionary
rzecz. epigramat m., epigram m.
:: fm. epigramatyk m.
przym. epigramatyczny
przysł. epigramatycznie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) przysł. od epigramatyczny
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiɡrãmaˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: epʹigrãmatyčʹńe
Wiktionary
rzecz. epigramat m., epigram m., epigramatyk m., epigramatyczka ż.
przym. epigramatyczny
Wiktionary
cecha czegoś związanego z epigramatem - krótkim utworem poetyckim o treści satyrycznej
SJP.pl
→ epigramat (utwór); epigramowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od epigramat
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiɡrãmaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: epʹigrãmatyčny
Wiktionary
rzecz. epigramat m., epigram m., epigramatyk m., epigramatyczka ż.
przysł. epigramatycznie
Wiktionary
autor epigramów, krótkich utwór poetyckich o dowcipnej treści i zaskakującej puencie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba pisząca epigramaty
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiɡrãˈmatɨk, AS: epʹigrãmatyk
Wiktionary
rzecz. epigramat m., epigram m.
:: fż. epigramatyczka ż.
przym. epigramatyczny
przysł. epigramatycznie
Wiktionary
pisarz piszący prozą, autor utworów epickich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. twórca epiki
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: epika
Wiktionary
(1.1) Zdaniem Hezjoda, greckiego epika, Kalipso urodziła Odyseuszowi dwójkę dzieci, Nausitusa i Nausinusa.
Wiktionary
rzecz. epika ż., epickość ż.
przym. epicki, epiczny
przysł. epicko
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epika ż., epickość ż.
przym. epicki, epiczny
przysł. epicko
frazeologia.
etymologia. etym|łac|epicus. < etym|gr|ἐπικός. < etym|gr|ἔπος. → słowo
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epicist
* bułgarski: (1.1) епик m.
* fiński: (1.1) eepikko
* łaciński: (1.1) poeta epicus m.
* niemiecki: (1.1) Epiker m., Erzähler m.
* portugalski: (1.1) épico m.
* słowacki: (1.1) epik m.
* węgierski: (1.1) epikus
* włoski: (1.1) poeta epico m.
źródła.
== epik (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) liter. epik
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
jeden z trzech rodzajów literackich obejmujący utwory, których dominującą formą wypowiedzi jest narracja i opis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. rodzaj literacki;
(1.2) rzad. opowiadanie, narracyjność
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: epik
Wiktionary
Epika (gr. ἐπικός epikós „słowny”) – jeden z trzech rodzajów literackich (obok liryki i dramatu). Ukształtowała się z ustnych sag, podań, legend i mitów o przeszłości.
Wikipedia
(1.1) Język hymnów Proklosa nie odbiega od słownictwa charakterystycznego dla epiki i hymnów orfickich.
Wiktionary
rzecz. epickość ż., epik mos.
przym. epicki, epiczny
przysł. epicko
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epickość ż., epik mos.
przym. epicki, epiczny
przysł. epicko
frazeologia.
etymologia. etym|łac|epicus. < etym|gr|ἐπικός. < etym|gr|ἔπος. → słowo
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) epika
* bułgarski: (1.1) епос m.
* hiszpański: (1.1) épica ż.
* niemiecki: (1.1) Epik ż.
* nowogrecki: (1.1) επική ποίηση ż.
* słowacki: (1.1) epika ż.
* węgierski: (1.1) epika
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
modlitwa w liturgii chrześcijańskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. modlitwa liturgiczna odmawiana przez prezbitera podczas eucharystii, wzywająca Boga do uświęcenia darów chleba i wina oraz uczestników zgromadzenia;
Wiktionary
Epikleza (gr. wezwanie) – prośba skierowana do Boga, aby pobłogosławił lub uświęcił rzecz stworzoną (por. 1. List do Tymoteusza 4, 1-5). W anaforze kanonu mszalnego epikleza jest modlitwą błagalną, aby Duch Święty zstąpił na dary ofiarne i przemienił je w ciało i krew Jezusa Chrystusa dla duchowego pożytku tych, którzy je przyjmują.
Wikipedia
(1.1) U łacinników epikleza odmawiana jest przed i po konsekracji.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest epikontynentalne
Wiktionary
(1.1) O epikontynentalności Bałtyku świadczy również jego płytkość.
Wiktionary
przym. epikontynentalny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) geol. położony nad kontynentem, na jego powierzchni
Wiktionary
(1.1) Na początku jury następuje transgresja morza, duże obszary współczesnej Europy pokrywa morze epikontynentalne; pod koniec jury morza zaczynają się wycofywać.
Wiktionary
rzecz. epikontynentalność ż.
przym. kontynentalny
Wiktionary
krótka górna część łodygi zarodka z wykształconymi na szczycie zawiązkami liści i pączkiem szczytowym
SJP.pl
Epikotyl (gr. epí – na, kotýle – czarka) – u zarodka roślin część łodygi znajdująca się pomiędzy liścieniami (lub liścieniem) a pąkiem szczytowym. Podczas kiełkowania nasiona epikotyl rośnie na długość. Wyróżniany jest do miejsca, w którym powstaje pierwszy węzeł z liśćmi młodocianymi.
Wikipedia
jedna lub dwie sylaby nieakcentowane na końcu wersu w wierszu sylabotonicznym
SJP.pl
ostatni zapis w szpitalnej historii choroby, w którym podaje się ostateczną diagnozę, skrócony zapis przebiegu choroby, zastosowane leczenie i stan pacjenta w momencie wypisania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. podsumowanie danych z postępowania lekarskiego wraz z zaleceniami dalszego leczenia;
Wiktionary
Epikryza (gr. epicrisis) – nazwa medyczna, służąca do określenia analizy postępowania lekarskiego, wydawanego po zakończeniu całego postępowania z chorym na wszystkich etapach procesu diagnostyczno-leczniczego.Obejmuje więc zwięzłe podsumowanie danych z:
Wikipedia
(1.1) Lekarz nie zawarł w epikryzie zaleceń do dalszego leczenia.
Wiktionary
Epiktet z Hierapolis (ur. ok. 50 roku w Hierapolis – zm. w 135 roku) – grecko-rzymski filozof, jeden z reprezentantów (kontynuator) stoicyzmu. Uczeń stoika Muzoniusza Rufusa. Twórca szkoły w Nikopolis w Epirze (współczesna Grecja). Był wyzwoleńcem.
Wikipedia
Epikur (341-270 p.n.e.), filozof grecki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
(1.2) hist. filoz. starożytny grecki filozof;
Wiktionary
Epikur (gr. Ἐπίκουρος Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu. Epikur był jednym z najważniejszych filozofów tzw. drugiej fazy greckiej filozofii klasycznej, w której dominowały zagadnienia filozofii życia – czyli rozważania na temat jak osiągnąć pełne szczęście (także stan ataraksji).
Wikipedia
(1.2) Mając 18 lat Epikur wstąpił do wojska.
Wiktionary
(1.2)
rzecz. epikureizm mrz., epikurejczyk mos.
przym. epikurejski
Wiktionary
1. kierunek filozoficzny zapoczątkowany przez Epikura, według którego przyjemność prowadzi do szczęścia, będącego celem życia;
2. postawa życiowa polegająca na nieskrępowanym korzystaniu z życia; wygodnictwo, sybarytyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. jeden z kierunków filozoficznych;
Wiktionary
Epikureizm – kierunek filozoficzny zapoczątkowany w starożytności przez Epikura, ok. 306 r. p.n.e., kontynuowany także w czasach nowożytnych. Podobnie jak w większości kierunków filozoficznych hellenizmu dla epikurejczyków najważniejszą dziedziną filozofii była etyka – uważali oni, że podstawowym zagadnieniem filozoficznym jest szczęście, które upatrywali w przyjemności.
Wikipedia
(1.1) W czasach nowożytnych epikureizm był akceptowany przez wielu ludzi w jego części etycznej, z całkowitym odrzuceniem atomizmu.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲikuˈrɛjism̥, AS: epʹikurei ̯ism̦
Wiktionary
rzecz. Epikur m., epikurejczyk m., epikurejka ż.
przym. epikurejski, Epikurowy
Wiktionary
(1.1) eudajmonizm
Wiktionary
1. zwolennik, kontynuator filozofii epikureizmu, według której przyjemność prowadzi do szczęścia, będącego celem życia;
2. osoba nieskrępowanie korzystająca z uciech życia; wygodniś, sybaryta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. zwolennik epikureizmu
(1.2) książk. człowiek korzystający z życia
Wiktionary
rzecz. Epikur m., epikureizm m.
:: fż. epikurejka ż.
przym. epikurejski
Wiktionary
(1.2) sybaryta, hedonista, wygodniś
Wiktionary
wygodny, hedonistyczny, ceniący przyjemność życia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. związany z epikureizmem, dotyczący epikureizmu, poglądów Epikura
(1.2) książk. dążący do własnej przyjemności, używający uciech
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Epikur mos., epikureizm mrz., epikurejczyk mos.. epikurejka ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Epicurean; (1.2) epicurean
* baskijski: (1.1) epikurotar
* bułgarski: (1.1) епикурейски
* czeski: (1.1) epikurejský
* francuski: (1.1) épicurien; (1.2) épicurien
* hiszpański: (1.1) epicúreo; (1.2) epicúreo
* islandzki: (1.1) epíkúrskur
* nowogrecki: (1.1) επικούρειος; (1.2) επικούρειος, ευδαιμονιστικός
* rosyjski: (1.1) эпикурейский
* słowacki: (1.1) epikurejský, epikurovský; (1.2) epikurejský
* słoweński: (1.1) epikurejski
* ukraiński: (1.1) епікурейський
źródła.
== epikurejski (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) filoz. epikurejski
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Epikur mos., epikureizm mrz., epikurejczyk mos.. epikurejka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Epikur mos., epikureizm mrz., epikurejczyk mos.. epikurejka ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Epicurean; (1.2) epicurean
* baskijski: (1.1) epikurotar
* bułgarski: (1.1) епикурейски
* czeski: (1.1) epikurejský
* francuski: (1.1) épicurien; (1.2) épicurien
* hiszpański: (1.1) epicúreo; (1.2) epicúreo
* islandzki: (1.1) epíkúrskur
* nowogrecki: (1.1) επικούρειος; (1.2) επικούρειος, ευδαιμονιστικός
* rosyjski: (1.1) эпикурейский
* słowacki: (1.1) epikurejský, epikurovský; (1.2) epikurejský
* słoweński: (1.1) epikurejski
* ukraiński: (1.1) епікурейський
źródła.
== epikurejski (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) filoz. epikurejski
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. mitgr. przydomek greckiego boga Apolla
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Epikura lub z nim związany
SJP.pl
depilacja;
1. usuwanie nadmiernego, niepożądanego owłosienia w celach leczniczych lub kosmetycznych;
2. mechaniczne usuwanie sztywnych włosów ze skór futerkowych w celu ich wykończenia i uszlachetnienia
SJP.pl
Epilacja – czasowe lub trwałe pozbawienie skóry owłosienia, co może być skutkiem celowego działania (np. zabiegu kosmetycznego) lub działania ubocznego (np. działania promieniowania jonizującego, chemikaliów, leków).
Wikipedia
związany z epilacją
SJP.pl
urządzenie do usuwania włosów wraz z cebulkami
SJP.pl
starożytna pieśń grecka wykonywana podczas winobrania i wytłaczania wina
SJP.pl
inaczej padaczka, choroba neurologiczna objawiająca się występowaniem napadów drgawkowych częściowych lub uogólnionych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zob. padaczka.
Wiktionary
Padaczka, epilepsja – grupa przewlekłych chorób neurologicznych charakteryzujących się napadami padaczkowymi. Napad padaczkowy jest wyrazem przejściowych zaburzeń czynności mózgu, polegających na nadmiernych i gwałtownych, samorzutnych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych. Napady są epizodami o różnym nasileniu, od krótkich i prawie niezauważalnych, po długie, silne wstrząsy. Napady powtarzają się i nie mają bezpośredniej przyczyny, natomiast napady pojawiające się na skutek konkretnej przyczyny nie muszą wiązać się z tą chorobą.
Wikipedia
(1.1) Psy wyczuwają zbliżający się atak epilepsji.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈlɛpsʲja, AS: epʹilepsʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. epileptyk m., epileptyczka ż.
przym. epileptyczny
Wiktionary
(1.1) padaczka, kaduk
Wiktionary
osoba z cechami typowymi dla chorych na padaczkę
SJP.pl
potocznie drgawkowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z padaczką (epilepsją), dotyczący padaczki
Wiktionary
rzecz. epilepsja ż., epileptyk mos., epileptyczka ż.
Wiktionary
(1.1) padaczkowy
Wiktionary
człowiek chorujący na padaczkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. osoba cierpiąca na epilepsję
Wiktionary
Padaczka, epilepsja – grupa przewlekłych chorób neurologicznych charakteryzujących się napadami padaczkowymi. Napad padaczkowy jest wyrazem przejściowych zaburzeń czynności mózgu, polegających na nadmiernych i gwałtownych, samorzutnych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych. Napady są epizodami o różnym nasileniu, od krótkich i prawie niezauważalnych, po długie, silne wstrząsy. Napady powtarzają się i nie mają bezpośredniej przyczyny, natomiast napady pojawiające się na skutek konkretnej przyczyny nie muszą wiązać się z tą chorobą.
Wikipedia
(1.1) W Kościele katolickim na 2 grudnia przypada wspomnienie św. Bibiany z Rzymu, patronki epileptyków i chorych umysłowo.
Wiktionary
rzecz. epilepsja ż.
:: fż. epileptyczka ż.
przym. epileptyczny
Wiktionary
Epilimnion – warstwa górna wody w jeziorze.
W okresie letnim jest to warstwa o miąższości od kilku do kilkunastu metrów nagrzanej wody, której temperatura obniża się stopniowo wraz z głębokością. Odbywa się tu główny proces produkcji materii organicznej z substancji mineralnych przy współudziale promieni słonecznych. Producentami materii organicznej są glony. Tylko epilimnion ma zdolność przechwytywania i przerobu napływających z zewnątrz i z pozostałych części zbiornika substancji pokarmowych w materię organiczną. Ze strefy tej ma miejsce eksport (przemieszczanie się) materii organicznej do dolnych warstw wody. Natomiast w okresie zimowym, ze względu na zmianę gęstości wody (powstaje lód), jest to najzimniejsza część zbiornika.
Wikipedia
roślina żyjąca na skałach bez podkładu gleby (np. glon, porost, mech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. litofit zasiedlający powierzchnię skał;
Wiktionary
Epilit, epilitofit, egzolitofit – roślina rosnąca na powierzchni skały, jeden z rodzajów litofitów. Nazwa pochodzi z języka greckiego: lithos – kamień, phyte – roślina. Do epilitów należą głównie porosty, mchy oraz w miejscach wilgotnych glony.
Wikipedia
(1.1) Epility są roślinami pionierskimi.
Wiktionary
(1.1) egzolitofit, epilitofit
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. litofit zasiedlający powierzchnię skał
Wiktionary
Epilit, epilitofit, egzolitofit – roślina rosnąca na powierzchni skały, jeden z rodzajów litofitów. Nazwa pochodzi z języka greckiego: lithos – kamień, phyte – roślina. Do epilitów należą głównie porosty, mchy oraz w miejscach wilgotnych glony.
Wikipedia
(1.1) egzolitofit, epilit
Wiktionary
1. dodatkowa część dużego dzieła stanowiąca jego zakończenie;
2. zakończenie, zamknięcie sprawy, koniec czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. końcowa część utworu informująca o dalszych losach bohaterów już po zamknięciu akcji;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|epilogus. < etym|gr|ἐπίλογος. (epílogos)
uwagi.
por|prolog.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epilogue, epilog
* bułgarski: (1.1) епилог m. (epilog)
* chorwacki: (1.1) epilog m.
* czeski: (1.1) epilog m.
* duński: (1.1) epilog w.
* estoński: (1.1) epiloog
* fiński: (1.1) epilogi
* francuski: (1.1) épilogue m.
* hiszpański: (1.1) epílogo m.
* islandzki: (1.1) eftirmáli m.
* litewski: (1.1) epilogas m.
* łotewski: (1.1) epilogs m.
* macedoński: (1.1) епилог m. (epilog)
* niemiecki: (1.1) Epilog m.
* norweski (bokmål): (1.1) epilog m.
* norweski (nynorsk): (1.1) epilog m.
* norweski (riksmål): (1.1) epilog w.
* nowogrecki: (1.1) επίλογος m.
* portugalski: (1.1) epílogo m.
* rosyjski: (1.1) эпилог m. (epilog)
* rumuński: (1.1) epilog n.
* serbski: (1.1) епилог (epilog) m.
* słowacki: (1.1) epilóg m.
* słoweński: (1.1) epilog m.
* szwedzki: (1.1) epilog w.
* turecki: (1.1) son söz
* ukraiński: (1.1) епілог m.
* węgierski: (1.1) epilógus
* wietnamski: (1.1) phần kết
* włoski: (1.1) epilogo m.
źródła.
== epilog (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. amer. epilog
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲilɔk, AS: epʹilok
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|epilogus. < etym|gr|ἐπίλογος. (epílogos)
uwagi.
por|prolog.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epilogue, epilog
* bułgarski: (1.1) епилог m. (epilog)
* chorwacki: (1.1) epilog m.
* czeski: (1.1) epilog m.
* duński: (1.1) epilog w.
* estoński: (1.1) epiloog
* fiński: (1.1) epilogi
* francuski: (1.1) épilogue m.
* hiszpański: (1.1) epílogo m.
* islandzki: (1.1) eftirmáli m.
* litewski: (1.1) epilogas m.
* łotewski: (1.1) epilogs m.
* macedoński: (1.1) епилог m. (epilog)
* niemiecki: (1.1) Epilog m.
* norweski (bokmål): (1.1) epilog m.
* norweski (nynorsk): (1.1) epilog m.
* norweski (riksmål): (1.1) epilog w.
* nowogrecki: (1.1) επίλογος m.
* portugalski: (1.1) epílogo m.
* rosyjski: (1.1) эпилог m. (epilog)
* rumuński: (1.1) epilog n.
* serbski: (1.1) епилог (epilog) m.
* słowacki: (1.1) epilóg m.
* słoweński: (1.1) epilog m.
* szwedzki: (1.1) epilog w.
* turecki: (1.1) son söz
* ukraiński: (1.1) епілог m.
* węgierski: (1.1) epilógus
* wietnamski: (1.1) phần kết
* włoski: (1.1) epilogo m.
źródła.
== epilog (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. amer. epilog
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) epilogue
Wiktionary
związany z epilogiem
SJP.pl
choroba skóry i tkanki nerwowej
SJP.pl
Wikipedia
usuwać niepożądane owłosienie wraz z cebulkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Epimach – imię męskie pochodzenia greckiego, oznaczające "ten, kto pomaga w przeciwnościach losu". Patronem tego imienia jest m.in. św. Epimach, wspominany razem ze św. Gordianem.
Epimach imieniny obchodzi 10 maja i 12 grudnia.
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny berberysowatych
SJP.pl
Epimedium (Epimedium L.) – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych. Należy do niego ok. 65 gatunków, przy czym w znacznej części są to endemity występujące tylko w południowych Chinach. Pozostałe gatunki epimedium spotykane są w Azji centralnej, południowej i zachodniej, sięgając Europy. Gatunkiem typowym jest Epimedium alpinum L.
Wikipedia
izomer danego związku organicznego, różniący się konfiguracją przy jednym atomie węgla
SJP.pl
Epimery – diastereoizomery różniące się konfiguracją przy jednym i tylko jednym centrum chiralnym. W chemii węglowodanów pojęcie epimerów bywa zawężane do pary diastereoizomerycznych aldoz o przeciwnej konfiguracji przy atomie węgla 2 (tak zdefiniowane epimery w reakcji z fenylohydrazyną dają ten sam osazon).
Wikipedia
narząd czepny z przodu ciała większości gregaryn (pasożytów jelita bezkręgowców)
SJP.pl
narząd czepny z przodu ciała większości gregaryn (pasożytów jelita)
SJP.pl
Epimeryzacja – zmiana konfiguracji podstawników (interkonwersja) przy wyłącznie jednym centrum stereogenicznym związku chemicznego tworzącego diastereoizomery. Jest stanem pośrednim przekształcania się np. epimerów heksoz mających identyczne ugrupowanie przestrzenne podstawników przy pozostałych chiralnych atomach węgla, np. D-glukozy i D-mannozy. W środowisku zasadowym cukry te pozostają w równowadze za pośrednictwem pośredniej formy endiolowej.
Wikipedia
Epimeteusz (gr. Ἐπιμηθεύς Epimētheús, łac. Epimetheus „wstecz myślący”) – jeden z tytanów w mitologii greckiej.
Uchodził za syna Japeta i Klimene lub Azji, był bratem Atlasa, Prometeusza i Menojtiosa. Był ojcem Pyrry. Mimo ostrzeżeń Prometeusza poślubił Pandorę, która była zesłaną przez bogów pierwszą kobietą. Za jej namową otworzył jej puszkę i tym sprowadził na ludzkość wszelkie nieszczęścia.
Wikipedia
Epimorfizm – w teorii kategorii, morfizm f\colon X\to Y mający prawostronną własność skracania, tj. dla wszystkich morfizmów g_{1},g_{2}\colon Y\to Z spełniony jest warunek:
Wikipedia
regeneracja kończyn, narządów w miejscu utraconych np. odnóża kijanki
SJP.pl
Epimorfoza – proces regeneracji utraconego narządu, zachodzący u niektórych zwierząt (np. rozgwiazdy potrafią zregenerować utracone ramię, natomiast kijanki – odnóża).
Wikipedia
morał bajki umieszczony na końcu utworu
SJP.pl
Epimythion (z gr. epi – tylny; mythos – słowo) – morał w bajce pojawiający się na końcu utworu, który wynika z jego treści. Jego przeciwieństwem jest promythion.
Przykładem takiego dzieła są Bajki Ignacego Krasickiego, czy ludowe bajki zwierzęce.
Wikipedia
hormon zwierzęcy i neuroprzekaźnik; adrenalina
SJP.pl
Adrenalina, epinefryna – organiczny związek chemiczny, hormon zwierzęcy i neuroprzekaźnik katecholaminowy wytwarzany przez gruczoły dokrewne pochodzące z grzebienia nerwowego (rdzeń nadnerczy, ciałka przyzwojowe, komórki C tarczycy) i wydzielany na zakończeniach włókien współczulnego układu nerwowego.
Wikipedia
Epineuston – zespół organizmów bytujących na zewnętrznej części błonki powierzchniowej wody, żyjące w warunkach powietrznych. Część neustonu.
Organizmy epineustonowe skaczą lub ślizgają się po uginającej się pod nimi błonce powierzchniowej, wykorzystując napięcie powierzchniowe wody. Organizmy epineustonowe muszą być przystosowane do silnego naświetlenia ponieważ promieniowanie słoneczne nie tylko pada na wodę, ale także odbija się od niej.
Wikipedia
[czytaj: epęgLE] poprzecznie prążkowana tkanina, podobna do rypsu
SJP.pl
w starożytnej Grecji: uroczystość dla uczczenia zwycięstwa; epinicjum; epinikion
SJP.pl
Epinikion (z gr. epiníkion – "dotyczący zwycięstwa") – w greckiej liryce chóralnej odmiana ody. Epinikiony stanowiły triumfalne pieśni wykonywane przez chóry ku czci zwycięskich bohaterów (głównie igrzysk sportowych lub bitew), śpiewane w czasie uczty lub uroczystości. Gatunek ukształtował się w VII w. p.n.e.; za jego twórcę uważa się Symonidesa z Keos.
Wikipedia
w starożytnej Grecji: uroczystość dla uczczenia zwycięstwa; epinicjon; epinikion
SJP.pl
Epinikion (z gr. epiníkion – "dotyczący zwycięstwa") – w greckiej liryce chóralnej odmiana ody. Epinikiony stanowiły triumfalne pieśni wykonywane przez chóry ku czci zwycięskich bohaterów (głównie igrzysk sportowych lub bitew), śpiewane w czasie uczty lub uroczystości. Gatunek ukształtował się w VII w. p.n.e.; za jego twórcę uważa się Symonidesa z Keos.
Wikipedia
w starożytnej Grecji: pieśń wykonywana podczas uroczystości dla uczczenia zwycięstwa; epinicjon; epinicjum
SJP.pl
Epinikion (z gr. epiníkion – "dotyczący zwycięstwa") – w greckiej liryce chóralnej odmiana ody. Epinikiony stanowiły triumfalne pieśni wykonywane przez chóry ku czci zwycięskich bohaterów (głównie igrzysk sportowych lub bitew), śpiewane w czasie uczty lub uroczystości. Gatunek ukształtował się w VII w. p.n.e.; za jego twórcę uważa się Symonidesa z Keos.
Wikipedia
gatunek wymarłego nielotnego ptaka z rodziny mamutaków, prawdopodobnie największy ptak w historii; mamutak
SJP.pl
Mamutak, struś madagaskarski, epiornis, ptak-słoń (†Aepyornis maximus) – gatunek wymarłego nielotnego ptaka z rodziny mamutaków (Aepyornithidae).
Ten przedstawiciel megafauny mierzył 3 metry wysokości i ważył około 500 kg. Występował na moczarach Madagaskaru od plejstocenu do co najmniej 1000 roku. Nie wiadomo dokładnie, w którym stuleciu gatunek wyginął (przypuszczalnie między XIV a XVII wiekiem), wiadomo jednak, że mamutaki żyły współcześnie z ludźmi, a ich jaja były dla ludzi pokarmem. Jedynymi pozostałościami po tych ptakach są szkielety i resztki jaj. Opowieści o tych ptakach mogły mieć wpływ na Księgę tysiąca i jednej nocy, gdzie pojawiają się ruki, olbrzymie sępy zdolne pochwycić i unieść w powietrze słonia.
Wikipedia
środkowa epoka kamienia; mezolit
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. mezolit.
Wiktionary
Mezolit (gr. mesos „średni” i lithos „kamień”), środkowa epoka kamienia, epipaleolit – środkowy okres epoki kamienia trwający od około 11000–7000 p.n.e. na Bliskim Wschodzie i około 8000–4800 p.n.e. na terenach Niżu Środkowoeuropejskiego, stanowiący stopniowe przejście od paleolitu do neolitu i związany z postępującymi przemianami klimatycznymi (schyłek zlodowacenia).
Wikipedia
IPA: ˌɛpʲipalɛˈɔlʲit, AS: epʹipaleolʹit
Wiktionary
przym. epipaleolityczny
Wiktionary
(1.1) zob. mezolit.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) zob. mezolityczny.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲipalɛɔlʲiˈtɨt͡ʃnɨ, AS: epʹipaleolʹityčny
Wiktionary
rzecz. epipaleolit
Wiktionary
(1.1) mezolityczny
Wiktionary
w teatrze greckim: ponowne wejście chóru podczas spektaklu
SJP.pl
powierzchniowe wody otwarte mórz, oceanów i jezior; eupelagial
SJP.pl
rodzaj skrzeli, wyrostek odnóża skorupiaków pełniący funkcję narządu oddychania
SJP.pl
Epipodit – zewnętrzny płat (egzyt) koksopoditu odnóża niektórych stawonogów.
U skorupiaków epipodity występują na szczękonóżach i pereiopodiach pancerzowców oraz pozaszczękowych odnóżach tułowiowych skrzelonogów. Na odnóżach głowowych występują tylko jako oszczecinione płatki na I parze szczęk u małżoraczków z podgromady Myodocopa i II parze szczęk u widłonogów. Epipodity pozbawione są umięśnienia i zwykle zawiązują się wcześnie w rozwoju. Często pełnią funkcje oddechowe.
Wikipedia
roślina z rodziny obrazkowatych, uprawiana jako doniczkowa
SJP.pl
Wikipedia
częściowa proteza gałki ocznej
SJP.pl
kraina historyczna w zachodniej Grecji, będąca obecnie regionem greckim, dawniej państwem-miastem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. górzysta kraina położona w północno-zachodniej części Grecji i południowej Albanii, nad Morzem Jońskim;
Wiktionary
Epir (grecki Ήπειρος – Ipiros, co oznacza kontynent lub wnętrze dużego lądu) – górzysta kraina położona w północno-zachodniej części Grecji, nad Morzem Jońskim, na północy graniczy z Albanią, na wschodzie z Tesalią, a na południu z Etolią i Akarnanią. Ponadto istnieje także Epir Północny, czyli zamieszkały przez Albańczykow, Greków i Wołochów obszar, położony po albańskiej stronie granicy.
Wikipedia
(1.1) Z powodu nieurodzajności ziemi produkcja rolna w Epirze zawsze była jedną z najniższych w Grecji.
Wiktionary
rzecz. Epirota mos., Epirotka ż.
przym. epirski, epirocki
Wiktionary
przymiotnik od: Epir, kraina historyczna w zachodniej Grecji; epirski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Epirotami lub Epirem, dotyczący Epirotów
Wiktionary
rzecz. Epir mrz., Epirota mos., Epirotka ż.
przym. epirski
Wiktionary
(1.1) epirski
Wiktionary
powolne, pionowe ruchy skorupy ziemskiej, powodujące podnoszenie się lub zapadanie pewnych obszarów ziemi; epejrogeneza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Epiru, mężczyzna z tej krainy
Wiktionary
(1.1) Według jednych poglądów Epiroci byli więc Hellenami. Inni przyjmują, że Epiroci nie byli Hellenami, byli Ilirami. Według innych wreszcie poglądów Epiroci byli barbarzyńcami, którzy dość wcześnie ulegli hellenizacji.
Wiktionary
rzecz. Epir mrz.
:: fm. Epirotka mos.
przym. epirski, epirocki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Epiru; kobieta z tej krainy
Wiktionary
(1.1) Już w starożytności krążyły różne wersje na temat sprawców, być może kryła się za mordercą żona Filipa, Epirotka Olimpiada, nie bez wiedzy Aleksandra.
Wiktionary
rzecz. Epir mrz.
:: fm. Epirota mos.
przym. epirski, epirocki
Wiktionary
przymiotnik od: Epir, kraina historyczna w zachodniej Grecji; epirocki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Epirem, dotyczący Epiru
Wiktionary
rzecz. Epir mrz., Epirota mos., Epirotka ż.
przym. epirocki
Wiktionary
(1.1) epirocki
Wiktionary
[czytaj: episkopus] z łaciny: biskup
SJP.pl
nacięcie krocza, zabieg ginekologiczny stosowany często podczas porodu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zob. nacięcie krocza.
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|episiotomia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|nacięcie krocza.
źródła.
== episiotomia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. episiotomia, nacięcie krocza
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|episiotomia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|nacięcie krocza.
źródła.
== episiotomia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. episiotomia, nacięcie krocza
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. dawniej: właściciel sklepu kolonialno-spożywczego, kupiec korzenny
2. przenośnie: drobnomieszczanin, dorobkiewicz, ciułacz
SJP.pl
aparat projekcyjny do wyświetlania obrazów w świetle odbitym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania na ekranie pojedynczych obrazów nieruchomych w świetle odbitym, co umożliwia prezentację w powiększeniu np. stron książki;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) rzad. kośc. biskup
Wiktionary
Episkop (gr. επι – na + σκοπεω – patrzę) – urządzenie umożliwiające rzutowanie (wyświetlanie) na ekran projekcyjny lub np. ścianę pomieszczenia obrazu powstającego poprzez odbicie od oświetlonego materiału do prezentacji, co umożliwia przedstawienie go w powiększeniu np. stron papierowych wydawnictw (gazet, książek itp.) lub specjalnie w tym celu wykonanych plansz.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. episkopowy
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|epi-|-skop.
uwagi. por|diaskop|epidiaskop|grafoskop.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) episcope
* białoruski: (1.1) эпіскоп m.
* hiszpański: (1.1) episcopio m., epidiascopio m.
* nowogrecki: (1.1) επιδιασκόπιο n.
* rosyjski: (1.1) эпископ m.
* ukraiński: (1.1) епіскоп m.
źródła.
== episkop (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) biskup
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲiskɔp, AS: epʹiskop
Wiktionary
przym. episkopowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. episkopowy
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|epi-|-skop.
uwagi. por|diaskop|epidiaskop|grafoskop.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) episcope
* białoruski: (1.1) эпіскоп m.
* hiszpański: (1.1) episcopio m., epidiascopio m.
* nowogrecki: (1.1) επιδιασκόπιο n.
* rosyjski: (1.1) эпископ m.
* ukraiński: (1.1) епіскоп m.
źródła.
== episkop (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) biskup
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Kościół episkopalny – w szerszym znaczeniu wspólnota chrześcijańska, w której władza spoczywa w rękach biskupów (episkopatu); Kościół hierarchiczny. Taka definicja obejmuje także Kościół katolicki i Cerkiew prawosławną, które są Kościołami hierarchicznymi.
Wikipedia
protestancki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kośc. biskupi, należący do biskupa
(1.2) kośc. związany z Kościołem episkopalnym
Wiktionary
rzecz. episkopat mrz.
Wiktionary
(1.1) biskupi
Wiktionary
1. ogół biskupów danego kraju lub danej prowincji kościelnej;
2. godność, władza biskupa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kośc. ogół biskupów jakiegoś kraju lub prowincji kościelnej
(1.2) kośc. tytuł, władza biskupa
Wiktionary
Konferencja episkopatu (potocznie episkopat) – w Kościele łacińskim instytucja zrzeszająca biskupów danego terytorium, najczęściej kraju, mająca na celu koordynację prac biskupów i współpracę w rozwiązywaniu wspólnych problemów. Konferencja episkopatu nie ma funkcji nadrzędnej nad jakimkolwiek biskupem. Wspólne posiedzenie biskupów konferencji episkopatu nazywa się sesją zebrania plenarnego. W katolickich Kościołach wschodnich istnienie podobnej instytucji (tzw. Zgromadzenie hierarchów) jest obowiązkowe i regulowane wewnętrznym prawem poszczególnych Kościołów sui iuris.
Wikipedia
przym. episkopalny
Wiktionary
związany z episkopem
SJP.pl
fragment sekwencji kwasu deoksyrybonukleinowego występujący poza jądrem komórkowym, wykorzystywany w inżynierii genetycznej do rekombinacji genowej szczepów bakteryjnych
SJP.pl
Episom − element genetyczny, plazmid będący autonomiczną cząsteczką DNA, mającą zdolność do samodzielnej replikacji lub integracji z genomem gospodarza oraz replikacji w tym samym czasie co chromosom bakteryjny. Zintegrowana forma plazmidu może przejść wiele podziałów komórkowych, zanim ponownie wytnie się z chromosomu. Przykładem episomu może być plazmid F, który zintegrowany z chromosomem może powodować przeniesienie całego chromosomu bakteryjnego do komórki biorcy.
Wikipedia
tłumienie przejawiania się cechy warunkowanej przez odpowiedni gen wskutek działania genu należącego do innej pary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. genet. jeden z rodzajów współdziałań pomiędzy genami polegający na ścisłym wpływie produktu genu epistatycznego na ekspresję produktów jednego lub więcej genów (zwanych hipostatycznymi);
Wiktionary
Epistaza (Epistasis, gr. „stojący na”) – w genetyce zjawisko oddziaływania produktów ekspresji jednych genów na inne geny niebędące względem nich allelami. Kilka różnych par alleli warunkuje wówczas pojedynczą cechę. Dzieje się tak w przypadku albinizmu, czyli gdy geny warunkują enzymy należące do jednego szlaku metabolicznego.
Wikipedia
przym. epistatyczny
Wiktionary
teoretyczna wiedza, mądrość w platońskiej filozofii poznania
SJP.pl
Episteme (stgr. ἐπιστήμη) – w filozofii starożytnej Grecji pojęcie oznaczające wiedzę naukową. Używane jest w dwóch zasadniczych kontekstach:
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
poznawczy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. związany z poznawaniem, z wiedzą o czymś
Wiktionary
rzecz. epistemologia ż., epistemolog m., epistemolożka ż.
przym. epistemologiczny
przysł. epistemicznie, epistemologicznie
Wiktionary
(1.1) poznawczy
Wiktionary
specjalista w dziedzinie epistemologii
SJP.pl
dział filozofii badający relacje pomiędzy poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością; gnozeologia, gnoseologia, teoria poznania, filozofia poznania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. dział filozofii zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) teoria poznania, gnoseologia
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. epistemologiczny, epistemiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epistemology
* baskijski: (1.1) epistemologia
* bułgarski: (1.1) епистемология ż.
* duński: (1.1) epistemologi w.
* fiński: (1.1) epistemologia
* galicyjski: (1.1) epistemoloxía ż.
* hiszpański: (1.1) epistemología ż.
* niemiecki: (1.1) Epistemologie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) epistemologi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) epistemologi m.
* nowogrecki: (1.1) επιστημολογία ż.
* portugalski: (1.1) epistemologia ż.
* rosyjski: (1.1) эпистемология ż.
* szwedzki: (1.1) epistemologi w.
* węgierski: (1.1) episztemológia
* włoski: (1.1) epistemologia ż.
źródła.
== epistemologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) filoz. epistemologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. epistemologiczny, epistemiczny
Wiktionary
(1.1) teoria poznania, gnoseologia
Wiktionary
odnoszący się do epistemologii; teoriopoznawczy; gnozeologiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z epistemologią, dotyczący epistemologii
Wiktionary
(1.1) Pozytywizm jest szczególnie typową postawą nowożytnego okresu. Ale nie tylko on. Nowożytny jest racjonalista Descartes z racji swej metody i apriorysta Kant z racji epistemologicznego nastawienia swej filozofii.
Wiktionary
rzecz. epistemologia ż., epistemolog m., epistemolożka ż.
przym. epistemiczny
przysł. epistemicznie, epistemologicznie
Wiktionary
(1.1) teoriopoznawczy, gnoseologiczny
Wiktionary
o charakterze listu, napisany w formie listu, np. powieść epistolarna
SJP.pl
rzadkie: autor listów
SJP.pl
specjalista w dziedzinie epistolografii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. utwór literacki w konwencji listu lub zbioru listów
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲistɔˈlɔɡraf, AS: epʹistolograf
Wiktionary
rzecz. epistolografia ż.
przym. epistolograficzny
Wiktionary
1. sztuka pisania listów;
2. dział piśmiennictwa zajmujący się listami i ich zbiorami oraz utworami literackimi pisanymi w formie listów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka pisania listów;
(1.2) liter. dział literatury obejmujący epistolografy
Wiktionary
Epistolografia (łac. epistola < gr. epistolḗ ‘list’, gráphō ‘piszę’) – 1) sztuka pisania listów zgodna z obyczajami panującymi w danej epoce czy środowisku; 2) dział piśmiennictwa zajmujący się listami i ich zbiorami oraz utworami literackimi pisanymi w formie listów.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epistolograf m.
przym. epistolograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epistolography
* hiszpański: (1.1) epistolografía ż.
* nowogrecki: (1.1) επιστολογραφία ż.
* włoski: (1.1) epistolografia ż.
źródła.
== epistolografia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|e.pi.sto.lo.gra.'fi.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) epistolografia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲistɔlɔˈɡrafʲja, AS: epʹistolografʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. epistolograf m.
przym. epistolograficzny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. epistolograf m.
przym. epistolograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epistolography
* hiszpański: (1.1) epistolografía ż.
* nowogrecki: (1.1) επιστολογραφία ż.
* włoski: (1.1) epistolografia ż.
źródła.
== epistolografia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|e.pi.sto.lo.gra.'fi.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) epistolografia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) liter. związany z epistolografią, dotyczący epistolografii
Wiktionary
rzecz. epistolografia ż., epistolograf mos.
Wiktionary
1. długi, nudny list
2. w liturgii rzymskiej: część mszy obejmująca głównie czytanie listów apostolskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. list
(1.2) przen. żart. rozwlekły nudny tekst, zwłaszcza list
(1.3) rel. czytanie Listów Apostolskich;
Wiktionary
Epistoła (z łac. epistula, gr. ἐπιστολή – list) – w liturgii chrześcijańskiej czytanie z listów Apostolskich. Jest ono składową częścią liturgii słowa, była odczytywana lub śpiewana po prawej stronie ołtarza. W rycie rzymskim jest umiejscowione po I czytaniu i psalmie responsoryjnym, a przed aklamacją Alleluja i Ewangelią.
Wikipedia
(1.1) A jednak stało się! Powiedziałem tej bladolicej dziewczynie, że ją kocham, i jutro slę mego groma Leonarda na siwym rumaku do jej babki z epistołą błagającą, aby wstawiła się za mną do jej matki etc., etc., aby na koniec rączka panny Wacławy została własnością twego wiernego sługi.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈstɔwa, AS: epʹistou̯a
Wiktionary
rzecz. epistolista m.
przym. epistolarny
Wiktionary
(1.1) list
Wiktionary
figura stylistyczna polegająca na użyciu tego samego wyrazu lub grupy wyrazów na końcu kolejnych wersów; conversio; epifora
SJP.pl
Epifora (gr. ἐπιφορά epiphorá), także epistrofa (gr. ἐπιστροφή epistrophḗ), conversio – powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na końcu kolejnych segmentów wypowiedzi.
Wikipedia
w architekturze antycznej: dolna część belkowania wsparta bezpośrednio na kolumnach; architraw; nadsłupie
SJP.pl
Wikipedia
epitafium; dawniej:
1. krótki napis nagrobkowy;
2. utwór poetycki sławiący zmarłego, utrzymany w stylu takiego napisu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. epitafium
Wiktionary
Epitafium (z gr. ἐπιτάφιος epi-taphios, „nad grobem”, „na kamieniu nagrobnym”) – napis umieszczony na nagrobku lub pomniku, upamiętniający lub sławiący zmarłego.
Wikipedia
(1.1) Na podstawie innych epitafów dowiadujemy się, iż zamieszkiwali tutaj kapłani […].
(1.1) Czego zatem możemy dowiedzieć się z treści epitafów o jaworznickiej społeczności żydowskiej, której przedstawiciele spoczywają na tutejszym kirkucie?
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲitaf, AS: epʹitaf
Wiktionary
rzecz. epitafium n.
przym. epitafijny
Wiktionary
specjalna zasłona, którą w Wielki Piątek zakrywa się symboliczny grób Chrystusa w obrządku wschodnim
SJP.pl
epitaf;
1. krótki napis nagrobkowy;
2. utwór poetycki sławiący zmarłego, utrzymany w stylu takiego napisu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inskrypcja nagrobna;
(1.2) archit. tablica poświęcona zmarłemu wmurowana w ścianę kościoła
(1.3) liter. utwór literacki ku czci zmarłego
Wiktionary
Epitafium (z gr. ἐπιτάφιος epi-taphios, „nad grobem”, „na kamieniu nagrobnym”) – napis umieszczony na nagrobku lub pomniku, upamiętniający lub sławiący zmarłego.
Wikipedia
(1.2) W kościele warto zobaczyć płaskorzeźbione, barokowe epitafia umieszczone na północnej ścianie nawy.
Wiktionary
IPA: ˌɛpʲiˈtafʲjũm, AS: epʹitafʹi ̯ũm
Wiktionary
przym. epitafijny, epitafialny
rzecz. epitaf mrz.
Wiktionary
proces wzrostu warstw kryształu na innym krystalicznym podłożu
SJP.pl
Epitaksja (gr. epi + taxis = na uporządkowanym) – technika półprzewodnikowa nakładania nowych warstw monokryształu na istniejące podłoże krystaliczne, która powiela układ istniejącej sieci krystalicznej podłoża. Opracował ją w 1957 roku N.N. Sheftal z zespołem. Pozwala ona kontrolować domieszkowanie warstwy epitaksjalnej (zarówno typu p, jak i n) i jest to niezależne od domieszkowania podłoża.
Wikipedia
pieśń weselna; utwór ku czci nowożeńców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) liter. panegiryk z okazji uroczystości weselnych
(1.2) muz. grecka pieśń weselna
Wiktionary
Epitalamium (łac. z gr. Epithalámios – pieśń weselna, od epí– na oraz thálamos – sypialnia małżeńska) – gatunek liryki chóralnej, pieśń na cześć nowożeńców, pierwotnie wykonywana przez chór młodych kobiet lub mężczyzn pod komnatą panny młodej lub sypialnią nowożeńców; później również każdy utwór pochwalny napisany z okazji ślubu.
Wikipedia
w tragedii antycznej: wzrost napięcia akcji, zarysowanie początków konfliktu, intrygi; epitaza
SJP.pl
w tragedii antycznej: wzrost napięcia akcji, zarysowanie początków konfliktu, intrygi; epitasis
SJP.pl
luźna tkanka miękiszowa znajdująca się pod komorą zbierającą wodę
SJP.pl
Wikipedia
epoksydowe tworzywo termoplastyczne, stosowane do produkcji folii, lakierów i elementów elektrotechnicznych
SJP.pl
1. wyraz określający rzeczownik, używany w celu podkreślenia jakiejś jego szczególnej cechy;
2. potocznie: obraźliwe słowo; obelga, wyzwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz określający rzeczownik;
(1.2) pot. wyzwisko
Wiktionary
Epitet (gr. ἐπίθετον epítheton – „przydawka”) – wyraz (przymiotnik, rzeczownik lub imiesłów) określający rzeczownik, np. „brzydkie kaczątko”, „słodki cukierek”, „niebezpieczny bandyta”, „tętniące myśli”. Jest figurą retoryczną i środkiem stylistycznym.
Wikipedia
(1.1) Ten rodzaj epitetu występował przede wszystkim w poezji antycznej i epopejach.
(1.2) Nadepnij mu na odcisk i zaraz polecą epitety.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲitɛt, AS: epʹitet
Wiktionary
rzecz. epitetowanie n.
czas. epitetować ndk.
przym. epitetowy
Wiktionary
związany z epitetem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z epitetem, dotyczący epitetu
Wiktionary
rzecz. epitet mrz., epitetowanie n.
czas. epitetować ndk.
Wiktionary
struktura protetyczna stosowana do rekonstrukcji utraconych elementów twarzy
SJP.pl
tkanka zbudowane ze ściśle przylegających do siebie komórek, okrywająca skórę i wyściełająca jamy różnych narządów i przewodów; tkanka nabłonkowa, nabłonek
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierający w swojej cząsteczce pierścień złożony z atomu tlenu i dwóch atomów węgla; epoksyd, oksiran
SJP.pl
Epoksydy, epitlenki, oksirany – klasa organicznych związków chemicznych zawierających trójczłonowy, nasycony pierścień złożony z atomu tlenu i dwóch atomów węgla. Są to więc formalnie pochodne oksiranu (najprostszego związku z tej klasy) i należą do związków epoksydowych (cyklicznych eterów).
Wikipedia
wyciąg, skrót większego dzieła, w starożytności dokonywany przez ucznia autora lub gramatyka; epitome
SJP.pl
wyciąg, skrót większego dzieła, w starożytności dokonywany przez ucznia autora lub gramatyka; epitoma
SJP.pl
Wikipedia
szata liturgiczna w Kościele prawosławnym, będąca symbolem kapłaństwa
SJP.pl
Epitrachelion (gr. ἐπιτραχήλιον – wokół/na-szyjnik, cs. jepitrachił) – szata liturgiczna w obrządkach bizantyjskich oraz wielu innych obrządkach wschodnich, odpowiednik rzymskiej stuły, używana do sprawowania liturgii przez prezbiterów (księży) i biskupów.
Wikipedia
figura retoryczna stosowana w celu maksymalizacji i zdynamizowania zwięzłości wypowiedzi
SJP.pl
Epitrochoida – krzywa zakreślona przez punkt pozostający w stałym położeniu względem koła toczącego się po pewnym nieruchomym okręgu.
Epitrochoidę najłatwiej opisać równaniami parametrycznymi:
Wikipedia
stopa metryczna czterosylabowa, złożona z trzech sylab długich i jednej krótkiej
SJP.pl
1. nadawanie utworowi cech epicznych
2. przekształcenie utworu innego rodzaju w utwór epicki
SJP.pl
zabieg ginekologiczno-położniczy polegający na nacięciu nożyczkami krocza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chirurgiczne nacięcie w okolicy krocza stosowane u rodzących kobiet
Wiktionary
(1.1) nacięcie krocza, episiotomia
Wiktionary
1. drobna rola, scena w sztuce lub filmie, luźno związana z głównymi wątkami;
2. zdarzenie bez większego znaczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdarzenie, wydarzenie (zwykle mało istotne)
(1.2) film. teatr. drobna rola, drobna scena
(1.3) liter. wątek, odrębny fragment utworu powiązany z fabułą książki
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W kilku miejscowościach Sandomierszczyzny Ignacy Boerner z ramienia PPS usunął władze carskie i zaprowadził polski język urzędowania; nazwano ten epizod "republiką ostrowiecką".
(1.2) Epicko ujęte epizody układają się w dynamiczny obraz duchowej pustki.
Wiktionary
IPA: ɛˈpʲizɔt, AS: epʹizot
Wiktionary
rzecz. epizodysta m., epizodzista m., epizodyczność ż.
:: zdrobn. epizodzik m.
przym. epizodyczny
przysł. epizodycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób epizodyczny
Wiktionary
rzecz. epizod m.
przym. epizodyczny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pojawiający się rzadko i nieregularnie
(1.2) film. liter. szt. teatr. występujący w epizodach
Wiktionary
rzecz. epizod mrz., epizodyczność ż.
:: zdrobn. epizodzik mrz.
przysł. epizodycznie
Wiktionary
(1.1) okolicznościowy, przygodny
(1.2) poboczny, podrzędny, uboczny
Wiktionary
aktor grający w epizodach; epizodzista
SJP.pl
zdrobnienie od: epizod
SJP.pl
aktor grający w epizodach; epizodysta
SJP.pl
masowe występowanie na określonym terenie i w określonym czasie zachorowań zwierząt na chorobę zakaźną; epizootia
SJP.pl
masowe występowanie na określonym terenie i w określonym czasie zachorowań zwierząt na chorobę zakaźną; epizoocja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wet. duża liczba jednoczesnych zachorowań na tę samą chorobę zakaźną pewnej populacji zwierząt na danym obszarze;
Wiktionary
Epizootia, epizoocja (pomór, zaraza) – występowanie zachorowań na jedną z chorób zakaźnych, wśród zwierząt domowych lub dzikich na danym terenie, w zdecydowanie większej liczbie niż w poprzednich latach rejestracji danych.
Analogiczne zjawisko w zbiorowiskach ludzkich nazywamy epidemią, a roślinnych epifitozą.
Wikipedia
(1.1) Doszło do naszej wiadomości — pisał jakiś srogi urzędnik Zarządu Miejskiego — że partia indyków, którą pani przywiozła na sprzedaż, dotknięta jest niebezpieczną epizootią objawiającą się m.in. schorzeniem nóg.
Wiktionary
przym. epizootyczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. epizootyczny
frazeologia.
etymologia.
internacjonalizm (por. etymn|ang|epizootic., etymn|franc|épizootie., etymn|niem|Epizootie.), utworzony wg etymn|pol|epidemia. z przedrostkiem zoo- od etym|gr|ζῷον. (zôion, → zwierzę)
uwagi.
zoblistę|epidemia|epifitoza|epizootia.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epizootic
* białoruski: (1.1) эпізао́тыя ż.
* francuski: (1.1) épizootie ż.
* hiszpański: (1.1) epizootia ż.
* kataloński: (1.1) epizoòtia ż.
* niemiecki: (1.1) Epizootie ż.
* portugalski: (1.1) epizoose ż., epizootia ż.
* rosyjski: (1.1) эпизоо́тия ż.
* ukraiński: (1.1) епізоо́тія ż.
* włoski: (1.1) epizoozia ż., epizootia ż.
źródła.
== epizootia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|e.pi.dzo.o.ˈti.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. epizoozia.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
specjalista w zakresie epizootiologii
SJP.pl
epidemiologia chorób zakaźnych zwierząt
SJP.pl
Choroby zakaźne, zakaźnictwo, infekcjologia – dziedzina nauki oraz priorytetowa dziedzina medycyny zajmująca się chorobami będącymi następstwem zakażenia ustroju czynnikiem zakaźnym i złamania sił odpornościowych organizmu (lub w odwrotnej kolejności) lub obecności w organizmie bioaktywnych toksyn (jadów) drobnoustrojów.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z epizootiologią, dotyczący epizootiologii
Wiktionary
rzecz. epizootiologia ż., epizootiolog mos. / ż.
Wiktionary
dotyczący epizootii
SJP.pl
nadawać charakter epiczny
SJP.pl
potocznie: album muzyczny dłuższy od singla i krótszy od albumu długogrającego; minialbum, EP-ka
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy
(1.1) = polit. Europejska Partia Ludowa;
Wiktionary
(1.1) daw. EPO
Wiktionary
skrót od: erytropoetyna - glikoproteinowy hormon peptydowy, powodujący zwiększenie produkcji erytrocytów przez szpik kostny, wykorzystywany również jako środek dopingujący
SJP.pl
powstrzymanie się od wypowiadania sądów, odmowa stwierdzenia czegoś lub zaprzeczenia czemuś
SJP.pl
Epoché (również redukcja fenomenologiczna) (stgr. ἐποχή) – termin filozoficzny wywodzący się z filozofii starożytnych sceptyków (Pyrron z Elidy). Oznacza wstrzymanie lub moment wstrzymania sądu metafizycznego (por. krytyka metafizyki) co do sposobu istnienia świata, czasowe wzięcie w nawias pewności co do przekonań i założeń.
Wikipedia
w antycznej poezji greckiej: strofa, w której drugi wers jest krótszy od pierwszego; dośpiew, epod
SJP.pl
w antycznej poezji greckiej: strofa, w której drugi wers jest krótszy od pierwszego; dośpiew, epod
SJP.pl
Epoda (z gr. ἐπῳδός epōdós) – termin dotyczący starogreckiej poezji o trojakim znaczeniu:
Przykłady epody można znaleźć m.in. w wierszach Horacego.
Wikipedia
1. okres w dziejach ludzkości, który rozpoczyna się od ważniejszych wydarzeń historycznych;
2. ważne wydarzenie, będące przełomem w jakiejś dziedzinie lub w czyimś życiu;
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) punkt w czasie, dla którego określone są współrzędne astronomiczne lub parametry orbity;
(1.2) geol. formalna jednostka geochronologiczna, mniejsza od okresu i dzieląca się na wieki;
(1.3) zamknięty w określonych ramach czasowych fragment procesu rozwojowego sztuki (kultury)
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Wielka Epoka Lodowcowa była okresem powracających, rozległych zlodowaceń.
Wiktionary
IPA: ɛˈpɔka, AS: epoka
Wiktionary
przym. epokowy
Wiktionary
przymiotnik od: epoka; stanowiący ważne wydarzenie w dziejach ludzkości; pamiętny, znamienny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. mający ogromne znaczenie z punktu widzenia następstw
Wiktionary
(1.1) Pielgrzymka papieska była epokowym wydarzeniem dla tego afrykańskiego kraju.
(1.1) Rok 1945 był epokowy dla ziemi kłodzkiej, ponieważ znalazła się ona w granicach państwa polskiego.
Wiktionary
rzecz. epoka ż.
Wiktionary
(1.1) rewolucyjny, przełomowy, znamienny, pamiętny
Wiktionary
organiczny związek chemiczny zawierający w swojej cząsteczce pierścień złożony z atomu tlenu i dwóch atomów węgla; epitlenek, oksiran
SJP.pl
Epoksydy, epitlenki, oksirany – klasa organicznych związków chemicznych zawierających trójczłonowy, nasycony pierścień złożony z atomu tlenu i dwóch atomów węgla. Są to więc formalnie pochodne oksiranu (najprostszego związku z tej klasy) i należą do związków epoksydowych (cyklicznych eterów).
Wikipedia
przeprowadzać reakcję prowadzącą do powstania epoksydu
SJP.pl
naramiennik wojskowy; szlifa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. naramiennik ozdobiony taśmą lub sznurem złotym lub srebrnym, często z frędzlami, w niektórych armiach z umieszczonymi oznakami stopnia wojskowego
Wiktionary
Naramiennik (także: pagon, dawniej: epolet, galon) – element odzieży (zwłaszcza mundurów), w postaci paska materiału umieszczonego na wysokości barku. Często wykorzystywany jako miejsce umieszczania oznaki stopnia wojskowego lub przynależności organizacyjnej.
Wikipedia
(1.1) Zdegradowanemu oficerowi zerwano epolety.
Wiktionary
IPA: ɛˈpɔlɛt, AS: epolet
Wiktionary
(1.1) pagon, naramiennik
Wiktionary
rodzaj nietoperzy z rodziny rudawkowatych
SJP.pl
Epoletnik (Epomops) – rodzaj ssaków z podrodziny Rousettinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).
Wikipedia
nazwa osoby, zwierzęcia lub przedmiotu, od których nazwano jakąś miejscowość lub grupę etniczną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. słowo utworzone od nazwy własnej;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) hist. w starożytności: wysoko postawiony urzędnik, od którego imienia nazwano jego kadencję
Wiktionary
Eponim (gr. ἐπώνυμος eponymos – „dawca imienia, nazwy”) – słowo utworzone od nazwy własnej, jak również osoba (historyczna lub fikcyjna, człowiek, bóg, heros), rzadziej zwierzę lub przedmiot, od którego wzięła się nazwa jakiejś innej rzeczy, zjawiska, miejsca, miejscowości.
Wikipedia
IPA: ɛˈpɔ̃ɲĩm, AS: epõńĩm
Wiktionary
przym. eponimiczny
Wiktionary
utworzony od nazwy własnej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od eponim
Wiktionary
Eponim (gr. ἐπώνυμος eponymos – „dawca imienia, nazwy”) – słowo utworzone od nazwy własnej, jak również osoba (historyczna lub fikcyjna, człowiek, bóg, heros), rzadziej zwierzę lub przedmiot, od którego wzięła się nazwa jakiejś innej rzeczy, zjawiska, miejsca, miejscowości.
Wikipedia
(1.1) Do tego momentu opowieść wydaje się klasyczną legendą eponimiczną opartą na tradycjach greckich, której celem jest przypisanie pewnego znaczenia nazwie miasta.
Wiktionary
IPA: ˌɛpɔ̃ɲĩˈmʲit͡ʃnɨ, AS: epõńĩmʹičny
Wiktionary
rzecz. eponim
Wiktionary
1. dłuższy poemat epicki, zwykle wierszowany, opiewający w podniosłej formie dzieje bohaterów narodowych na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności; epos;
2. obszerna powieść lub cykl powieści obrazujący przełomowe momenty w dziejach narodu;
3. szereg wydarzeń o doniosłym znaczeniu; dzieje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. dłuższy poemat epicki;
(1.2) liter. dzieło literackie przedstawiające dzieje narodu w przełomowym dla niego momencie;
(1.3) hist. ciąg ważnych wydarzeń stanowiących zamkniętą czasowo całość
(1.4) przen. długa, przewlekła opowieść
Wiktionary
Epos (gr. έπος, epos „słowo”), także: ‘epopeja’, ‘poemat heroiczny’, czasem również ‘poemat epicki’ – jeden z głównych i najstarszych gatunków epiki. Tradycyjne eposy to dłuższe poematy narracyjne o specyficznej konstrukcji elementów świata przedstawionego, podporządkowanej funkcji parenetycznej i afirmującej etos społeczności, w której zostały napisane. Eposy charakteryzują również: typ bohatera (heros, początkowo król bądź rycerz, później także heros duchowy; postać programowo idealizowana), podniosły rejestr stylistyczny, koncepcja podmiotu twórczego (narracja trzecioosobowa) oraz tworzywo poetyckie (początkowo autorzy eposów sięgali najczęściej po zdarzenia mityczne bądź legendarne, do „czasu ojców”, później także po wydarzenia historyczne). Obejmuje utwory najczęściej poetyckie, np. Iliada, Odyseja, choć eposami (epopejami) nazywa się także powieści o rozmachu epickim, ukazujące dzieje życia legendarnych, częściowo lub całkiem historycznych bohaterów lub też opowieść o prapoczątkach jakiegoś narodu, a także omawia początki kultów religijnych. Często opowiadają nie tylko o postaciach ludzkich, ale też boskich, magicznych czy demonicznych (np. Ramajana). Najwcześniejsze eposy mają charakter zbioru opowieści mitycznych i wywodzą się często z czasów, w których grupa ich autorów nie znała pisma. Epos doby pisma wykształcił odmianę historyczną, ukazującą wydarzenia jeszcze nieprzebrzmiałe (np. poematy Samuela Twardowskiego, Transakcyja wojny chocimskiej Wacława Potockiego), a także biblijną, która za pomocą środków biblijnych przedstawia losy bohaterów Pisma św., zwłaszcza Chrystusa, ale też całą historię świętą (odmianę tę reprezentują np. Chrystiada Marca Girolama Vidy, Raj utracony Johna Miltona).
Wikipedia
(1.1) Czy wiesz, która epopeja została napisana heksametrem?
(1.1) Stefan Żeromski napisał swoją epopeję „Powieść o Udałym Walgierzu” w roku 1905.
(1.2) Typowymi epopejami narodowymi są: „Iliada”, „Odyseja”, „Pieśń o Rolandzie”, „Pieśń o Nibelungach” czy nasz rodzimy Mickiewiczowski „Pan Tadeusz”.
(1.2) Może ktoś uznaje „Chłopów” Reymonta za epopeję?
(1.3) Reżyserka nakręciła „Kampinoską epopeję” o zorganizowanym przez ludność polską ruchu oporu na terenie Puszczy Kampinoskiej podczas II wojny światowej.
(1.3) Dla Francuzów czasy napoleońskie to także epopeja wielkich zwycięstw i glorii.
(1.4) Wszyscy byli znudzeni tą jego epopeją, gadał o jakimś Zielińskim, co to był tajnym współpracownikiem, ale potem okazało się, że nim wcale nie był, żenada.
Wiktionary
(1.1) epos
(1.2) epos
(1.3) historia
(1.4) nudzenie
Wiktionary
dłuższy utwór epicki (opowiadający) napisany wierszem lub rzadziej prozą, wychwalający dzieje prawdziwych lub legendarnych bohaterów narodowych; epopeja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. poemat epicki pisany wierszem lub rzadziej prozą, w którym dzieje legendarnych lub rzeczywistych bohaterów są przedstawione na tle wydarzeń historycznych
(1.2) liter. dzieło literackie przedstawiające dzieje narodu w przełomowym dla niego momencie
Wiktionary
Epos (gr. έπος, epos „słowo”), także: ‘epopeja’, ‘poemat heroiczny’, czasem również ‘poemat epicki’ – jeden z głównych i najstarszych gatunków epiki. Tradycyjne eposy to dłuższe poematy narracyjne o specyficznej konstrukcji elementów świata przedstawionego, podporządkowanej funkcji parenetycznej i afirmującej etos społeczności, w której zostały napisane. Eposy charakteryzują również: typ bohatera (heros, początkowo król bądź rycerz, później także heros duchowy; postać programowo idealizowana), podniosły rejestr stylistyczny, koncepcja podmiotu twórczego (narracja trzecioosobowa) oraz tworzywo poetyckie (początkowo autorzy eposów sięgali najczęściej po zdarzenia mityczne bądź legendarne, do „czasu ojców”, później także po wydarzenia historyczne). Obejmuje utwory najczęściej poetyckie, np. Iliada, Odyseja, choć eposami (epopejami) nazywa się także powieści o rozmachu epickim, ukazujące dzieje życia legendarnych, częściowo lub całkiem historycznych bohaterów lub też opowieść o prapoczątkach jakiegoś narodu, a także omawia początki kultów religijnych. Często opowiadają nie tylko o postaciach ludzkich, ale też boskich, magicznych czy demonicznych (np. Ramajana). Najwcześniejsze eposy mają charakter zbioru opowieści mitycznych i wywodzą się często z czasów, w których grupa ich autorów nie znała pisma. Epos doby pisma wykształcił odmianę historyczną, ukazującą wydarzenia jeszcze nieprzebrzmiałe (np. poematy Samuela Twardowskiego, Transakcyja wojny chocimskiej Wacława Potockiego), a także biblijną, która za pomocą środków biblijnych przedstawia losy bohaterów Pisma św., zwłaszcza Chrystusa, ale też całą historię świętą (odmianę tę reprezentują np. Chrystiada Marca Girolama Vidy, Raj utracony Johna Miltona).
Wikipedia
IPA: ˈɛpɔs, AS: epos
Wiktionary
(1.1-2) epopeja
Wiktionary
związany z eposem
SJP.pl
skrót od: erasable programmable read-only memory - rodzaj pamięci komputerowej
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) elektron. inform. kasowalna i programowalna pamięć komputerowa, pracująca w trybie tylko do odczytu;
Wiktionary
IPA: ˈɛprɔ̃m, AS: eprõm
Wiktionary
skr. EEPROM, PROM, ROM, UV-EPROM
Wiktionary
przestarzale: probówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. probówka
Wiktionary
Eps – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Pas-de-Calais.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 222 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 32 osób/km² (wśród 1549 gmin regionu Nord-Pas-de-Calais Eps plasuje się na 995. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 522.).
Wikipedia
[czytaj: eps-ilon] litera alfabetu greckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nazwa piątej litery alfabetu greckiego, ε;
Wiktionary
Epsilon (stgr. ἒ ψιλόν, pisana Εε lub ϵ϶) – piąta litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 5. Epsilon pochodzi od litery alfabetu fenickiego he . Od epsilonu pochodzą łacińskie E i cyrylickie Е.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) epsylon
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|ἒ ψιλόν.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epsilon
* arabski: (1.1) إبسيلون
* baskijski: (1.1) epsilon
* duński: (1.1) epsilon n.
* francuski: (1.1) epsilon
* hiszpański: (1.1) épsilon ż.
* interlingua: (1.1) epsilon, epsylon
* niemiecki: (1.1) Epsilon n.
* nowogrecki: (1.1) έψιλον n.
* rosyjski: (1.1) эпсилон m.
* starogrecki: (1.1) ἒ ψιλόν
* ukraiński: (1.1) е́псилон m.
źródła.
== epsilon (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|epsɪlɒn.
audioUS|En-us-epsilon.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) litera grecka epsilon
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛpˈsʲilɔ̃n, AS: epsʹilõn
Wiktionary
(1.1) epsylon
Wiktionary
minerał, uwodniony siarczan magnezu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z gromady siarczanów, uwodniony siarczan magnezu, MgSO4·7H2O;
Wiktionary
Epsomit – minerał z gromady siarczanów o wzorze MgSO4•7H2O. Ten pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał pod względem chemicznym to uwodniony siarczan magnezu.
Jego nazwa pochodzi stąd, że pierwotnie uzyskiwano go poprzez odparowywanie wód mineralnych mających źródła obok miejscowości Epsom w hrabstwie Surrey w środkowej Anglii.
Wikipedia
przym. epsomitowy
Wiktionary
produkt firmy Epson
SJP.pl
Seiko Epson Corporation (jap. セイコーエプソン株式会社 Seikō Epuson Kabushiki-gaisha; Epson) – japoński producent drukarek, skanerów, projektorów i innych urządzeń oraz akcesoriów związanych głównie z drukowaniem i wyświetlaniem obrazów z siedzibą w Suwie założony 18 maja 1942 roku.
Wikipedia
nazwisko, np. Brian Epstein (1934-1967), menedżer zespołu The Beatles
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
usuwanie osób szkodliwych lub wrogich z instytucji, urzędów, wojska; czystka
SJP.pl
dawniej: kandydat do małżeństwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. kandydat do małżeństwa, konkurent
Wiktionary
(1.1) Dwie śliczne córki z góry skazane były na staropanieństwo, bo w całej Kowienszczyznie nie znalazłby się dostatecznie godny epuzer.
(1.1) Otrzymawszy ogładę damy z towarzystwa, stała się jednocześnie ofiarą społeczeństwa kastowego. (…) Dla młodych mężczyzn ze środowiska, które opuściła, była zbyt uczona, dla epuzerów ze środowiska, o którym marzyła, pozostała zbyt wielką prostaczką.
Wiktionary
IPA: ɛˈpuzɛr, AS: epuzer
Wiktionary
(1.1) konkurent, żart. absztyfikant
Wiktionary
wierszowany utwór epicki zawierający motywy mitologiczne i erotyczne, popularny w poezji aleksandryjskiej i rzymskiej; epyllion
SJP.pl
Epyllion (w gr. zdrobniała forma od epos) – w poezji greckiej i rzymskiej krótki utwór epicki pisany heksametrem lub dystychem elegijnym, poświęcony epizodowi mitologicznemu, związanemu z konkretnym bohaterem, często zawierający także wątek miłosny.
Wikipedia
[czytaj: epylion] wierszowany utwór epicki zawierający motywy mitologiczne i erotyczne, popularny w poezji aleksandryjskiej i rzymskiej; epylion
SJP.pl
Epyllion (w gr. zdrobniała forma od epos) – w poezji greckiej i rzymskiej krótki utwór epicki pisany heksametrem lub dystychem elegijnym, poświęcony epizodowi mitologicznemu, związanemu z konkretnym bohaterem, często zawierający także wątek miłosny.
Wikipedia
w literaturze starożytnej: niewielki utwór epicki charakterystyczny dla poezji hellenistycznej
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = polit. Europejska Partia Zielonych;
Wiktionary
(1.1) W prawyborach głosować mogliby nie tylko członkowie i członkinie partii zrzeszonych w EPZ, ale i osoby sympatyzujące z zieloną wizją świata.
Wiktionary
[czytaj: ekwale] w muzyce: utwór napisany na kilka takich samych, równorzędnych instrumentów lub głosów (zwykle na cztery instrumenty dęte, np. puzony)
SJP.pl
[czytaj: ikłalajzer]
1. urządzenie służące do zmiany wartości natężenia dźwięku dla poszczególnych częstotliwości;
2. korektor graficzny w zestawie stereofonicznym
SJP.pl
Korektor graficzny, equalizer – jeden z rodzaju korektorów, składający się z zestawu potencjometrów suwakowych pozwalających na podbijanie bądź tłumienie określonych pasm częstotliwości.
Korektor graficzny w popularnych zestawach hi-fi jest umieszczany pomiędzy źródłem sygnału (np. tunerem) a wzmacniaczem. W systemach hi-end nie stosuje się tego typu urządzeń ze względu na ogromne zmiany w torze sygnału, a co za tym idzie – wprowadzenie bardzo dużej ilości zniekształceń (szczególnie przesunięć fazowych) wynikających z niedoskonałości budowy filtrów.
Wikipedia
1. francuska organizacja humanitarna pomagająca w latach 1984-1990 Polsce;
2. polska fundacja pomagająca społeczeństwu polskiemu, powstała po zaprzestaniu działalności na rzecz Polski przez francuską organizację o tej samej nazwie
SJP.pl
Fundacja EquiLibre – organizacja humanitarna zarejestrowana w 1989 roku przez Janinę Ochojską, Alain Michela, prof. Zbigniewa Chłapa i Bogdanę Pilichowską.
Organizacja wywodzi się z francuskiej organizacji humanitarnej EquiLibre, założonej w 1984 roku w Lyonie przez Alain Michela. Początkowo celem tej organizacji była pomoc polskiemu społeczeństwu poprzez wysyłanie do Polski konwojów. Pomoc EquiLibre przychodziła do Polski w latach 1984–1990. Od 1986 roku organizacja ta zaczęła wysyłać pomoc również do innych krajów (Nigeria, Armenia, Kurdystan, Bośnia, Rumunia i inne). Celem Fundacji było rozdzielanie w Polsce pomocy zagranicznej oraz propagowanie wzorów samopomocy i samoorganizacji społecznej. Polska Equilibre miała nadal za cel pomoc polskiemu społeczeństwu, ale w coraz większej mierze przy pomocy środków pozyskanych w Polsce.
Wikipedia
nazwa litery R
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery r / R
Wiktionary
Zobacz też:
Wikipedia
IPA: ɛr, AS: er
Wiktionary
1. okres w dziejach, zwykle zapoczątkowany jakimś doniosłym wydarzeniem;
2. w geologii: jeden z odcinków czasu, na jakie geologia dzieli historię Ziemi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. okres zapoczątkowany jakimś ważnym wydarzeniem - rzeczywistym lub legendarnym - który stanowi podstawę rachuby lat w kalendarzu.
(1.2) geol. jednostka podziału dziejów Ziemi;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Era chrześcijańska zaczęła się w dniu narodzin Jezusa Chrystusa.
(1.2) Paleoproterozoik to pierwsza z trzech er proterozoiku.
Wiktionary
IPA: ˈɛra, AS: era
Wiktionary
całkowite usunięcie patogenu z organizmów ludzkich, zwierzęcych i innych elementów środowiska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. całkowite wyeliminowanie choroby zakaźnej na całym świecie
Wiktionary
Eradykacja choroby (z łac. eradicatio) – całkowite zwalczenie choroby zakaźnej na całym świecie i z niewystępowaniem wywołującego ją patogenu w organizmach ludzkich, zwierzęcych i innych elementach środowiska.
Dotychczas eradykację patogenu w populacji osiągnięto w przypadku dwóch chorób: ospy prawdziwej (w populacji człowieka), którą Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała za zwalczoną w 1980, oraz księgosuszu (w populacji przeżuwaczy), który Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) uznała za zwalczony w 2010. Ostatnie istniejące wirusy ospy prawdziwej są przechowywane w laboratoriach dla celów naukowych.
Wikipedia
całkowicie usunąć (usuwać) patogen z organizmów ludzkich, zwierzęcych i innych elementów środowiska
SJP.pl
czasownik
(1.1) całkowicie usuwać choroby zakaźne na całym świecie
Wiktionary
udział; uczta składkowa; dar; uczynek miłosierny
SJP.pl
program współpracy uczelni i wymiany studentów w Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) europejski program wymiany studentów i wykładowców uczelni wyższych;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. erasmusowy
frazeologia.
etymologia.
od imienia Erazma z Rotterdamu
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Erasmus Programme
* hiszpański: (1.1) programa Erasmus m.
źródła.
== Erasmus (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ɪˈræz məs.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) hist. filoz. Erazm
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈrasmus, AS: erasmus
Wiktionary
przym. erasmusowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. erasmusowy
frazeologia.
etymologia.
od imienia Erazma z Rotterdamu
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Erasmus Programme
* hiszpański: (1.1) programa Erasmus m.
źródła.
== Erasmus (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ɪˈræz məs.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) hist. filoz. Erazm
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: erazmusowiec] osoba uczestnicząca w programie międzynarodowej wymiany studentów Erasmus
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) środ. związany z programem Erasmus
Wiktionary
(1.1) W ubiegłym roku polscy wnioskodawcy otrzymali na realizację erasmusowych projektów wsparcie finansowe w wysokości 102 mln euro.
Wiktionary
rzecz. Erasmus mrz.
Wiktionary
Erast – imię męskie pochodzenia biblijnego. Pochodzi od greckiego imienia Erastus oznaczającego "miły". Było imieniem pomocnika św. Pawła wymienionego w Dziejach Apostolskich Erasta z Koryntu.
Erast imieniny obchodzi 26 lipca.
Wikipedia
jednostka chronostratygraficzna utworów geologicznych
SJP.pl
Eratem – formalna jednostka chronostratygraficzna (skalna), odpowiadająca jednostce geochronologicznej (czasowej) o nazwie era. Jest częścią eonotemu, dzieli się na systemy.
Wikipedia
w mitologii greckiej: muza poezji miłosnej, przedstawiana z małą lirą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. muza poezji miłosnej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;
(1.2) mitgr. driada i wieszczka z Arkadii; kapłanka Pana;
(1.3) astr. planetoida o numerze katalogowym 62, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1860 r.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Erato i jej siostry uświetniały śpiewem biesiady bosko-ludzkie oraz uczty olimpijskie bogów.
(1.1) Atrybutem Erato była kitara.
(1.2) Erato miała dar wróżenia.
(1.3) Erato porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza.
Wiktionary
IPA: ɛˈratɔ, AS: erato
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) filoz. staroż. grecki matematyk, astronom, filozof, geograf i poeta;
Wiktionary
Eratostenes (stgr. Ἐρατοσθένης, Eratosthenes; ur. 276 p.n.e. w Cyrenie, zm. 194 p.n.e.) – starogrecki uczony: matematyk, astronom, geodeta i geograf. Jego najważniejsze osiągnięcia to:
Wikipedia
przymiotnik od: eratyk
SJP.pl
polodowcowy głaz narzutowy
SJP.pl
Głaz narzutowy, eratyk, narzutniak (z łac. errare – błądzić) – fragment skały litej, przyniesiony przez lądolód.
Wikipedia
imię męskie, np. Erazm z Rotterdamu (1466 lub 1467 - 1536), niderlandzki myśliciel i filozof
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Erazm – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „miły”, „uprzejmy”. W dawnych źródłach mazowieckich Erazm pojawia się jako zamiennik męskiego imienia słowiańskiego Niemierza.
W Polsce imię pozostaje imieniem rzadkim. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 114 mężczyzn o imieniu Erazm nadanym jako imię pierwsze oraz 175 mężczyzn noszących imię Erazm jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako męskie imię pierwsze – Piotr, nosi 689313 osób.
Wikipedia
IPA: ˈɛrasm̥, AS: erasm̦
Wiktionary
przym. erazmiański
Wiktionary
imię męskie, np. Erazm z Rotterdamu (1466 lub 1467 - 1536), niderlandzki myśliciel i filozof
SJP.pl
Erazma – imię żeńskie, żeński odpowiednik imienia Erazm, wywodzącego się od greckiego Erasmōs, co oznacza „godny miłości, miły”.
Patronką tego imienia w Kościele katolickim jest św. Erazma, wspominana razem ze św. Dorotą, Eufemią i Teklą.
Erazma imieniny obchodzi 3 września.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Erazmem z Rotterdamu, jego dziełami i poglądami
Wiktionary
(1.1) Druga sprężyna myśli erazmiańskiej łączy praktykę życiową z językiem pisanym.
Wiktionary
rzecz. Erazm mos.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Erazma lub z nim związany
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Er
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Er i liczbie atomowej 68;
Wiktionary
Erb (Er, łac. erbium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec.
Jest to jeden z czterech pierwiastków, których nazwy zostały utworzone od szwedzkiej miejscowości Ytterby (są to: erb, itr, iterb, terb). Pierwiastek został odkryty w 1843 przez Carla Mosandera.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma erb?
Wiktionary
IPA: ɛrp, AS: erp
Wiktionary
przym. erbowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Er
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
→ erb
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący erbu
Wiktionary
rzecz. erb m.
Wiktionary
Recep Tayyip Erdoğan (wym. tur. [ˈɾɛdʒɛp ˈtɑːjip ˈɛɾdɔːɑn]; ur. 26 lutego 1954 w Stambule) – turecki ekonomista i polityk, przewodniczący Partii Sprawiedliwości i Rozwoju w latach 2001–2014 i ponownie od 2017, burmistrz Stambułu w latach 1994–1998, premier Turcji w latach 2003–2014, prezydent Turcji od 28 sierpnia 2014.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek mukolityczny, pochodna metioniny zawierająca dwie zablokowane grupy sulfhydrylowe
Wiktionary
Erdosteina – organiczny związek chemiczny, lek o działaniu mukolitycznym stosowany w leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli. Zawiera dwie grupy sulfhydrylowe, uwalniane w organizmie w wyniku metabolizmu pierwszego przejścia.
Jest dostępna w Polsce pod nazwą handlową Erdomed.
Wikipedia
(1.1) Po erdosteinie lepiej mi się odkrztusza flegmę.
Wiktionary
(1.1) nazwa handlowa Erdomed
Wiktionary
mit. gr. najciemniejsze miejsce w Hadesie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie ciemności świata podziemnego;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) mitgr. najciemniejsza część podziemnego świata zmarłych – Hadesu;
Wiktionary
Ereb (stgr. Ἔρεβος Érebos, łac. Erebus ‘mrok’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie ciemności podziemnej; najciemniejszej części podziemnego świata zmarłych – Hadesu.
Należał do bóstw pierwotnych (Protogenoi). Niekiedy był utożsamiany z Tartarem. Uchodził za syna Chaosu lub Chronosa i Ananke. Z Nyks, która była jego siostrą, spłodził synów: Tanatosa (bóg śmierci), Momosa (bóg żartów) i Charona, i jedną córkę Hemerę.
Wikipedia
(1.1) Hemera uchodziła za córkę Ereba i Nyks oraz siostrę Etera, Charona i Nemezys.
Wiktionary
IPA: ˈɛrɛp, AS: erep
Wiktionary
przym. Erebowy
Wiktionary
(1.1) rzad. Ciemność
Wiktionary
wulkan na Wyspie Rossa (Antarktyda Wschodnia)
SJP.pl
Erebus – wulkan czynny u wybrzeża Antarktydy Wschodniej, na Wyspie Rossa (na Morzu Rossa) o wysokości 3794 m n.p.m. Jest to najaktywniejszy wulkan w Antarktyce; ostatnia jego erupcja miała miejsce w 2022 roku.
Wikipedia
mit. gr. bohater ateński; Erechteusz
SJP.pl
Erechteusz (także Erechteus, gr. Ἐρεχθεύς Erechtheús, łac. Erechtheus) – w mitologii greckiej heros ateński i król Aten.
Uchodził za syna Pandiona i Zeuksippe (według innej wersji Erichtoniosa). Był mężem Praksitei, z którą miał córki: Prokris, Orejtyję, Chtonię i Kreuzę. Gdy na Ateny napadł Eumolpos, syn Posejdona, Erechteusz zwrócił się do wyroczni delfickiej o radę. Kapłanka przepowiedziała, że jedynym ratunkiem dla kraju jest złożenie jednej z córek w ofierze. Wówczas wszystkie córki dobrowolnie poniosły śmierć, najeźdźcy zostali pokonani, a Eumolpos zginął z ręki Erechteusza. Erechteusz zginął rażony piorunem Zeusa, który uległ prośbom Posejdona o śmierć dla zabójcy syna.
Wikipedia
mit. gr. bohater ateński; Erechteus
SJP.pl
Erechteusz (także Erechteus, gr. Ἐρεχθεύς Erechtheús, łac. Erechtheus) – w mitologii greckiej heros ateński i król Aten.
Uchodził za syna Pandiona i Zeuksippe (według innej wersji Erichtoniosa). Był mężem Praksitei, z którą miał córki: Prokris, Orejtyję, Chtonię i Kreuzę. Gdy na Ateny napadł Eumolpos, syn Posejdona, Erechteusz zwrócił się do wyroczni delfickiej o radę. Kapłanka przepowiedziała, że jedynym ratunkiem dla kraju jest złożenie jednej z córek w ofierze. Wówczas wszystkie córki dobrowolnie poniosły śmierć, najeźdźcy zostali pokonani, a Eumolpos zginął z ręki Erechteusza. Erechteusz zginął rażony piorunem Zeusa, który uległ prośbom Posejdona o śmierć dla zabójcy syna.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mieszkaniec RFN (Republiki Federalnej Niemiec); RFN-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: RFN (Republika Federalna Niemiec); RFN-owski
SJP.pl
1. wzniesienie czegoś, wystawienie jakiejś budowli, założenie lub ufundowanie np. kościoła lub miasta;
2. wzwód członka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. seks. usztywnienie i powiększenie się niektórych narządów (np. prącia, łechtaczki, sutka) w wyniku zwiększonego ciśnienia krwi;
(1.2) książk. wzniesienie, zbudowanie lub ufundowanie jakiejś budowli
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Często mam erekcję, gdy jestem w ciepłej wodzie.
Wiktionary
IPA: ɛˈrɛkt͡sʲja, AS: erekcʹi ̯a
Wiktionary
(1.2)
:: rzecz. erygowanie n.
:: czas. erygować ndk.
:: przym. erekcyjny
Wiktionary
1. dotyczący erekcji - ufundowania i stworzenia jakiejś budowli lub instytucji, np. dokument erekcyjny; fundacyjny;
2. dotyczący erekcji - wzwodu prącia, np. dysfunkcja erekcyjna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do erekcji, dotyczący erekcji (w znaczeniu: „wzniesienie, zbudowanie lub ufundowanie jakiejś budowli”)
(1.2) odnoszący się do erekcji, dotyczący erekcji (w znaczeniu: „usztywnienie i powiększenie się niektórych narządów”)
Wiktionary
rzecz. erekcja ż., erygowanie n.
czas. erygować ndk.
Wiktionary
(1.2) wzwodowy
Wiktionary
klasztor, w którym zakonnicy mieszkają w odosobnieniu; pustelnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) klasztor;
(1.2) przen. miejsce odosobnienia
Wiktionary
Erem, eremitorium, ermitaż (z łac. eremitorium), pustelnia (z ros. пустынь) – klasztor pustelniczy, miejsce zamieszkania eremitów, klasztor zakonników żyjących w odosobnieniu, klasztor mnichów prowadzących pustelnicze życie.
Wikipedia
(1.1) To jeden z najpiękniejszych kamedulskich eremów w Polsce.
(1.1) Pustelnik mieszkał w eremie od lat, żywiąc się wyłącznie znalezionymi w lesie owocami.
Wiktionary
rzecz. eremita m., eremitorium n., eremitka ż.
przym. eremicki
Wiktionary
(1.1) pustelnia, eremitorium
(1.2) odosobnienie
Wiktionary
odnoszący się do eremity, należący do eremity
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eremem, dotyczący eremu
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do eremu, będący jego własnością
Wiktionary
(1.1) Zakon ten należy do typowo eremickich.
Wiktionary
rzecz. eremitorium n., erem mrz., eremita mos., eremitka ż.
Wiktionary
zakonnik żyjący w odosobnieniu, ale zachowujący wspólną regułę zakonną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik żyjący w odosobnieniu;
(1.2) człowiek żyjący w odosobnieniu szczególnie z pobudek religijnych
Wiktionary
Eremita lub pustelnik (gr. ἐρημίτης erēmítēs, żyjący na pustkowiu) – osoba, która z pobudek religijnych wycofuje się z życia w społeczeństwie i decyduje się na życie w izolacji i celibacie. Poświęca się modlitwie i życiu w ascezie. Utrzymuje się, jak to miało miejsce u zarania życia pustelniczego w Egipcie i Palestynie, z jałmużny lub rzemiosła.
Wikipedia
(1.1) Na wyspie żył od trzydziestu lat eremita, który oddał się pokucie i modlitwie.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɛ̃ˈmʲita, AS: erẽmʹita
Wiktionary
rzecz. erem mrz., eremitorium n.
:: fż. eremitka ż.
przym. eremicki
Wiktionary
(1.1) pustelnik, anachoreta
Wiktionary
zakonnica żyjąca w osamotnieniu; pustelnica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta żyjąca w odosobnieniu z powodów religijnych
Wiktionary
(1.1) W pustelni na skraju boru mieszkała eremitka.
Wiktionary
rzecz. erem mrz., eremitorium n.
:: fm. eremita m.
przym. eremicki
Wiktionary
(1.1) anachoretka, pustelnica, pustelniczka
Wiktionary
miejsce odosobnienia pustelnika lub miejsce pobytu zakonnika w zakonach pustelniczych; pustelnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) siedziba eremity;
(1.2) archit. niewielki pawilon w ogrodzie lub parku przeznaczony do wypoczynku na uboczu;
Wiktionary
(1.1) Odwiedzimy eremitorium, w którym obecnie przebywa brat pustelnik.
(1.1) Wydał książkę o eremitoriach na terenie Włoch.
Wiktionary
rzecz. erem m., eremita m., eremitka ż.
przym. eremicki
Wiktionary
(1.1) erem, pustelnia, samotnia
(1.2) ermitaż, pustelnia
Wiktionary
pustelnictwo;
1. życie w odosobnieniu;
2. życie zakonnika wypełnione modlitwą, pokutą i kontemplacją
SJP.pl
Eremita lub pustelnik (gr. ἐρημίτης erēmítēs, żyjący na pustkowiu) – osoba, która z pobudek religijnych wycofuje się z życia w społeczeństwie i decyduje się na życie w izolacji i celibacie. Poświęca się modlitwie i życiu w ascezie. Utrzymuje się, jak to miało miejsce u zarania życia pustelniczego w Egipcie i Palestynie, z jałmużny lub rzemiosła.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
(1.1) Nazywam się Erentruda i pracuję w TPN.
Wiktionary
enzymy trawienne wytwarzane przez trzustkę i jelito cienkie
SJP.pl
starożytne miasto na Eubei, obecnie grecka Nea Psara
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Eretrii, miasta w Grecji
SJP.pl
nadmierna pobudliwość; nadwrażliwość, nadpobudliwość
SJP.pl
potoczna nazwa stolicy Armenii; Erewań
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Erewanu; erywańczyk
SJP.pl
mieszkanka Erewanu; erywanka
SJP.pl
przymiotnik od: Erewan (stolica Armenii); erywański
SJP.pl
przymiotnik od: Erfurt, miasto w Niemczech
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Erfurtem, dotyczący Erfurtu
Wiktionary
rzecz. Erfurt m., erfurtczyk mos., erfurtka ż.
Wiktionary
miasto w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w centralnej części Niemiec, stolica Turyngii;
Wiktionary
Erfurt – miasto na prawach powiatu położone w centralnej części Niemiec, stolica kraju związkowego Turyngii. Liczy ponad 200 000 mieszkańców. Największe miasto kraju związkowego, siedziba Federalnego Sądu Pracy (Bundesarbeitsgericht), dwóch uczelni (w tym założony w 1392 r. uniwersytet) oraz katolickiej diecezji erfurckiej. Duży ośrodek przemysłowy, handlowy i ogrodniczy (uprawa bobu), siedziba targów, krajowy port lotniczy założony w 1956 r., ośrodek telewizji dla dzieci (Kika).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Erfurtu|Ms=Erfurcie.
synonimy.
(1.1) hist. Jarobród
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) miasto
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. erfurtczyk mos., erfurtka ż., erfurtczanka ż.
przym. erfurcki
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Erfurt.
uwagi.
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) Erfurt m.
* niemiecki: (1.1) Erfurt n.
* nowogrecki: (1.1) Έρφουρτ n.
* rosyjski: (1.1) Эрфурт m.
* słowacki: (1.1) Erfurt m.
* ukraiński: (1.1) Ерфурт m.
źródła.
== Erfurt (język czeski.) ==
thumb|Erfurt (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna
(1.1) geogr. Erfurt
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛrfurt, AS: erfurt
Wiktionary
rzecz. erfurtczyk mos., erfurtka ż., erfurtczanka ż.
przym. erfurcki
Wiktionary
(1.1) hist. Jarobród
Wiktionary
mieszkanka Erfurtu (miasta w Niemczech); erfurtka
SJP.pl
mieszkaniec Erfurtu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Erfurtu
Wiktionary
rzecz. Erfurt mrz.
:: fż. erfurtka ż.
przym. erfurcki
Wiktionary
mieszkanka Erfurtu (miasta w Niemczech); erfurtczanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Erfurtu
Wiktionary
rzecz. Erfurt mrz.
:: fm. erfurtczyk mos.
przym. erfurcki
Wiktionary
jednostka pracy i energii w układzie CGS
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. dawna jednostka pracy i energii
(1.2) geogr. pustynia piaszczysta z wyraźnie ukształtowanymi wydmami
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛrk, AS: erk
Wiktionary
warsztat rzemieślniczy w starożytnej Grecji
SJP.pl
Ergastoplazma (gr. ergazomai = praca; plazma pracująca) – bazofilne (zasadochłonne) obszary cytoplazmy wokół jądra komórkowego, charakteryzujące się nagromadzeniem ER-g (retikulum endoplazmatycznego granularnego, inaczej siateczki śródplazmatycznej szorstkiej), wraz z tym retikulum. Na siateczce znajdują się rybosomy, syntetyzujące białka (translacja) na podstawie kwasu mRNA, który nadaje środowisku wnętrza komórki odczyn kwaśny (zasadochłonność) przez obecność reszt fosforanowych.
Wikipedia
w starożytnym Rzymie: więzienie dla niewolników wykonujących najcięższe prace
SJP.pl
w językoznawstwie: przypadek zależny, wyrażający najczęściej sprawcę bądź narzędzie czynności, występujący m.in. w językach kaukaskich; ergatiwus, ergatyw, agentivus
SJP.pl
Ergatyw (łac. ergativus) – przypadek w językach ergatywno-absolutywnych, określający podmiot czasownika przechodniego. Jest zbliżony znaczeniowo do polskiego narzędnika. Może oznaczać również narzędzie czynności. Częsty w językach kaukaskich, obecny też w baskijskim. Istnieje też w niektórych językach Indian w Ameryce Północnej.
Wikipedia
w językoznawstwie: przypadek zależny, wyrażający najczęściej sprawcę bądź narzędzie czynności, występujący m.in. w językach kaukaskich; ergativus, ergatyw, agentivus
SJP.pl
w językoznawstwie: przypadek zależny, wyrażający najczęściej sprawcę bądź narzędzie czynności, występujący m.in. w językach kaukaskich; ergatiwus, ergativus, agentivus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. przypadek wyrażający sprawcę lub narzędzie czynności
Wiktionary
Ergatyw (łac. ergativus) – przypadek w językach ergatywno-absolutywnych, określający podmiot czasownika przechodniego. Jest zbliżony znaczeniowo do polskiego narzędnika. Może oznaczać również narzędzie czynności. Częsty w językach kaukaskich, obecny też w baskijskim. Istnieje też w niektórych językach Indian w Ameryce Północnej.
Wikipedia
IPA: ɛrˈgatɨf
Wiktionary
przym. ergatywny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) jęz. w odniesieniu do języka: używający specjalnego przypadku (ergatywu) do określenia sprawcy czynności w zdaniu przechodnim
Wiktionary
(1.1) Językami ergatywnymi są m.in. język baskijski, berberyjski, kurdyjski, tybetański, większość języków kaukaskich, niektóre języki australijskie.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɡaˈtɨvnɨ, AS: ergatyvny
Wiktionary
rzecz. ergatyw m.
Wiktionary
z łaciny: (a) zatem, (a) więc; przeto, toteż
SJP.pl
spójnik
(1.1) książk. więc, a więc, zatem
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|ergo.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ergo
* łaciński: (1.1) ergo
* niemiecki: (1.1) ergo
źródła.
== ergo (język angielski.) ==
wymowa.
bryt. IPA|ˈɜː.ɡəʊ.
amer. IPA|ˈer.ɡoʊ.
audioAU|En-au-ergo.ogg.
znaczenia.
przysłówek
(1.1) ofic. ergo
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛrɡɔ, AS: ergo
Wiktionary
rozpatrujący dzieło, czyjąś twórczość bez uwzględnienia innych aspektów, np. biografii autora
SJP.pl
SJP.pl
Proces ergodyczny (stacjonarny proces ergodyczny z gr. ἔργον „praca” i ὁδός „droga”) – proces stacjonarny, dla którego wartości parametrów statystycznych po zbiorze realizacji (czyli wartość średnia, wariancja i funkcja autokorelacji) są równe wartościom tych parametrów z jego dowolnej realizacji czasowej.
Wikipedia
w fizyce:
1. hipoteza ergodyczna - hipoteza mechaniki statystycznej, według której średnia stanów zespołu obiektów jest równa średniemu jednego obiektu w długim czasie;
2. proces ergodyczny - proces stochastyczny, w którym realizuje się ta hipoteza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. fobia pracy, irracjonalny lęk przed pracą
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) ergazjofobia
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἔργον. (érgon) → praca + etym|gr|φόβος. (fobos) → strach
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ergophobia, ergasiophobia
* bułgarski: (1.1) ергофобия ż.
* chorwacki: (1.1) ergofobija ż.
* estoński: (1.1) ergofoobia
* francuski: (1.1) ergophobie ż.
* niemiecki: (1.1) Ergophobie ż.
* portugalski: (1.1) ergofobia ż., ergasiofobia ż.
* serbski: (1.1) ергофобија ż., ергасиофобија ż.
* słowacki: (1.1) ergofóbia ż.
* szwedzki: (1.1) ergofobi w.
* włoski: (1.1) ergofobia ż., ergasiofobia ż.
źródła.
== ergofobia (język portugalski.) ==
wymowa.
dzielenie|er|go|fo|bi|a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. ergofobia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) ergazjofobia
Wiktionary
przyrząd do graficznego zapisu pracy mięśni
SJP.pl
wykres przebiegu zmęczenia mięśni podczas wykonywania pracy
SJP.pl
związek organiczny pochodzenia roślinnego, z grupy witamin D, stymulujący wchłanianie jonów wapnia z przewodu pokarmowego
SJP.pl
Ergokalcyferol (łac. ergocalciferolum), witamina D2 – organiczny związek chemiczny z grupy witamin D. Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu, a także zapewnia właściwą mineralizację kości.
Niedobór witaminy D u dzieci jest przyczyną zahamowania wzrostu i krzywicy. Nadmiar ergokalcyferolu powoduje bóle głowy, nudności, zaburzenia widzenia i senność.
Wikipedia
specjalista w zakresie ergologii
SJP.pl
1. ogólny dział biologii zajmujący się czynnościami organizmów;
2. nauka zajmująca się materialnymi wytworami rąk ludzkich w kolejnych okresach kulturowych
SJP.pl
dotyczący ergologii
SJP.pl
przyrząd do pomiaru wielkości wykonywanej pracy
SJP.pl
Ergometr – rodzaj przyrządu pomiarowego, który służy do pomiaru ilości wykonywanej pracy przez mięśnie.
Najczęściej używane ergometry to:
Wikipedia
nauka o badaniach wydolności fizycznej człowieka
SJP.pl
alkaloid sporyszu, powodujący skurcz mięśni gładkich m.in. naczyń krwionośnych i macicy, stosowany w ginekologii oraz jako lek przeciwmigrenowy; ergobazyna; ergonowina
SJP.pl
Ergometryna (łac. ergometrinum), ergobazyna, ergonowina – organiczny związek chemiczny, psychodeliczna substancja psychoaktywna, pochodna ergoliny, zaliczana do lizergamidów. Ergometryna jest jednym z głównych alkaloidów sporyszu i nasion wilców. Substancja ta wykazuje wyraźne podobieństwo strukturalne do LSD.
Wikipedia
dział ergonomii zajmujący się pomiarami wydolności ludzkiego organizmu, w szczególności pomiarami sprawności ludzkich mięśni
SJP.pl
nauka o pracy (w znaczeniu sprawności i wydolności ludzkiego organizmu w zależności od różnych czynników zewnętrznych wpływających na ciało ludzkie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się dostosowaniem urządzeń, przedmiotów i narzędzi do anatomicznych i psychofizycznych potrzeb użytkowników;
Wiktionary
Ergonomia (gr. εργον, czyt. ergon – 'praca' i νομος, czyt. nomos– 'prawo') – nauka o pracy; dyscyplina naukowa zajmująca się przystosowaniem narzędzi, maszyn, środowiska oraz warunków pracy do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka.
Wikipedia
(1.1) Zamów broszurę o ergonomii, bo wibracje na tym stanowisku roboczym zdecydowanie przekraczają bezpieczną normę.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɡɔ̃ˈnɔ̃mʲja, AS: ergõnõmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ergonomika ż., ergonom mos., ergonomista mos., ergonomistka ż., ergonomiczność ż.
przym. ergonomiczny
przysł. ergonomicznie
Wiktionary
(1.1) ergonomika
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ergonomiczne
Wiktionary
rzecz. ergonomia ż.
przym. ergonomiczny
przysł. ergonomicznie
Wiktionary
1. → ergonomia;
2. → ergonomika;
3. → ergonom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) oparty na ergonomii; dotyczący ergonomii
Wiktionary
rzecz. ergonom mos., ergonomia ż., ergonomiczność ż., ergonomika ż., ergonomista mos.
przysł. ergonomicznie
Wiktionary
specjalista w dziedzinie ergonomii, nauki o pracy ludzkiej z uwzględnieniem jej aspektów fizjologicznych i psychologicznych
SJP.pl
Wikipedia
projekt ergonomiczny
SJP.pl
znajdujące się w mięśniach receptory, które są pobudzane przez produkty metabolizmu mięśni; receptory metaboliczne
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny będący prowitaminą witaminy D2; ergosterol
SJP.pl
alkaloid sporyszu (przetrwalnika grzyba buławinki czerwonej) powodujący skurcz mięśni gładkich m.in. naczyń krwionośnych i macicy, stosowany w ginekologii oraz jako lek przeciwmigrenowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. alkaloid o wzorze sumarycznym wzór chemiczny|C33H35N5O5. wyodrębniany ze sporyszu, używany w medycynie m.in. do leczenia migreny ze względu na działanie powodujące skurcz naczyń krwionośnych;
Wiktionary
Ergotamina (łac. ergotaminum) – organiczny związek chemiczny, złożony amid kwasu lizergowego; alkaloid sporyszu. Wiąże się z receptorami noradrenaliny, serotoniny i dopaminy, powoduje skurcz mięśni gładkich macicy i naczyń krwionośnych.
Wikipedia
(1.1) Tabletki przepisywane w leczeniu migreny mają w składzie najczęściej kofeinę i ergotaminę, które wchodzą w interakcję z substancjami obkurczającymi naczynia krwionośne.
Wiktionary
psychoterapeuta leczący zaburzenia psychologiczne pracą fizyczną na przemian z odpoczynkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. terapeuta prowadzący terapię zajęciową w rodzaju ergoterapia
Wiktionary
(1.1) Nowy ergoterapeuta rozpocznie prowadzenie terapii od czwartku.
Wiktionary
rzecz. ergoterapia ż.
Wiktionary
rodzaj psychoterapii, w której do leczenia zaburzeń psychologicznych stosuje się pracę fizyczną na przemian z odpoczynkiem
SJP.pl
Ergoterapia (gr. ergo – czynię, robię) – forma terapii wykorzystująca różne rodzaje aktywności i rekreacji jako środki terapeutyczne.
Zawód ergoterapeuty powstał w XX wieku w USA dzięki różnym grupom zawodowym, w tym lekarzy, pracowników socjalnych, pielęgniarek, rzemieślników i architektów.
Wikipedia
rzadko: prześladowanie, szykanowanie kogoś
SJP.pl
wyciąg ze sporyszu stosowany w lecznictwie; sporysznik
SJP.pl
Ergotyna − silny alkaloid ekstrahowany ze sporyszu jako brązowa, amorficzna, gorzka substancja. Jego działanie w ustroju powoduje skurcze macicy, stąd stosowanie jako środek poronny.
Wikipedia
przestarzale: skłonność do sporów, kłótni
SJP.pl
Ergotyzm (łac. ignis sacer ‘święty ogień’) – efekt zatrucia alkaloidami sporyszu.
Przyczyną jest grzyb, buławinka czerwona (Claviceps purpurea), który infekuje ryż oraz inne zboża i trawy, pochodne jego alkaloidów znalazły zastosowanie w leczeniu migreny (ich stosowanie jest przyczyną niektórych zatruć). Ergotyzm jest także znany jako ogień świętego Antoniego.
Wikipedia
1. Ludwig Erhard (1897-1977), niemiecki polityk i ekonomista;
2. imię męskie
SJP.pl
Erhard – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słów era - "honor", lub "respekt" i hard - "dzielny".
Patronem tego imienia jest w Kościele katolickim św. Erhard, biskup Ratyzbony (VII wiek).
Erhard imieniny obchodzi 8 stycznia.
Wikipedia
Erhard z małżonką; Erhardowie
SJP.pl
Erhard z małżonką; Erhardostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Erharda lub z nim związany
SJP.pl
dwustrunny chiński instrument muzyczny przypominający skrzypce; er-hu; skrzypce chińskie
SJP.pl
Erhu (chiń. 二胡; pinyin èrhú) – chiński instrument smyczkowy, powstały w VII wieku, popularny głównie wśród mniejszości narodowych zamieszkujących północno-zachodnią część Chin, nazywany chińskimi skrzypcami.
Wikipedia
[czytaj: erik] obce imię męskie
SJP.pl
Eric – wolne i darmowe zintegrowane środowisko programistyczne (IDE) do języka Python. Korzysta z biblioteki PyQt, która jest przeniesieniem do Pythona interfejsu graficznego Qt i wtyczki edytora QScintilla.
Wikipedia
obce imię męskie
SJP.pl
Erich może dotyczyć:
Wikipedia
Wikipedia
Erick – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Oklahoma, w hrabstwie Beckham.
Wikipedia
[czytaj: eRIKson] produkt marki Ericsson
SJP.pl
Ericsson AB – szwedzkie przedsiębiorstwo o zasięgu globalnym, założone w 1876 roku w Sztokholmie przez Larsa Magnusa Ericssona. Ericsson jest dostawcą usług i infrastruktury dla operatorów telekomunikacyjnych. W skład produktów przedsiębiorstwa wchodzą: infrastruktura sieci stałych i mobilnych, internet szerokopasmowy oraz rozwiązania multimedialne. Firma Ericsson działa w 175 krajach. W 2008 roku ponad 75 000 pracowników wygenerowało dochód wysokości 32,2 miliarda USD (209 miliardów SEK). Firma jest obecna na giełdach OMX Nordic Exchange Stockholm i NASDAQ. Ericsson zarządza sieciami, które służą 195 milionom użytkowników. Ericsson posiada ok. 37 000 patentów. Ericsson posiada w Polsce biura w między innymi w Warszawie, Gdańsku i Poznaniu oraz dwa centra badawczo-rozwojowe w Łodzi i Krakowie, zatrudnia około 2300 inżynierów.
Wikipedia
Eridu (sum. eridu/eridug(NUN)ki, też eri.du10/dùgki, tłum. "dobre miasto"; akad. Eridu) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone 24 km na południowy zachód od Ur. Obecnie stanowisko archeologiczne Abu Szahrajn w prowincji Zi Kar w Iraku.
Wikipedia
[czytaj: iri]
1. jezioro w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Eryka – żeńska forma imienia Eryk, pochodzenia germańskiego.
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 4455 kobiet o imieniu Eryka nadanym jako imię pierwsze oraz 1996 kobiet noszących imię Eryka jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1072616 osób.
Eryka imieniny obchodzi razem z Erykiem: 9 lutego i 18 maja.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd służący do mierzenia grubości włosa wełny i tkaniny wełnianej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) opt. przyrząd do oznaczania grubości włókna
Wiktionary
(1.1) ejrometr
Wiktionary
minerał z grupy zeolitów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) paleont. zool. nazwa systematyczna|Eryops|ref=tak., rodzaj karbońskiego, dużego, mięsożernego płaza, żyjącego na ówczesnych moczarach
Wiktionary
Eriops (Eryops megacephalus) – wymarły wodno-lądowy, mięsożerny płaz należący do podgromady tarczogłowych i rzędu temnospondyli. Występował we wczesnym permie około 295 milionów lat temu. Znaleziony na terenie dzisiejszego Teksasu. Długość ok. 2 m. Był krępym płazem z czterema krótkimi, krzepkimi nogami, krótkim ogonem i szeroką, długą głową. Posiadał liczne ostre zęby przypominające kły. Prawdopodobnie był mięsożercą polującym na ryby, wije, ważki oraz mniejsze gady i płazy.
Dane:
Czas: 295 mln lat temu
Występowanie: Ameryka Północna
Długość ciała: 2 m
Wikipedia
(1.1) Chód eriopsa po lądzie był niezgrabny.
Wiktionary
w mitologii greckiej: bogini niezgody, siostra Aresa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini i uosobienie niezgody, kłótni, sporu i rywalizacji oraz towarzyszka Aresa na polu bitwy, utożsamiana z rzymską Dyskordią;
(1.2) astr. planeta karłowata o numerze katalogowym 136199;
Wiktionary
Eris (także Eryda; gr. Ἔρις Eris, łac. Discordia) – w mitologii greckiej uskrzydlona bogini niezgody, chaosu i nieporządku; córka Nyks (Nocy). Według innej wersji córka Zeusa i Hery, bliźniacza siostra Aresa. Utożsamiana z rzymską boginią Dyskordią. Matka Ate i Dysnomii.
Wikipedia
(1.1) Podczas wesela Peleusa i Tetydy zawistna i swarliwa Eris rzuciła między boginie jabłko niezgody, które stało się przyczyną sądu Parysa.
(1.2) Eris porusza się w obszarze poza orbitą Neptuna.
Wiktionary
IPA: ˈɛrʲis, AS: erʹis
Wiktionary
rzecz. erystyka ż., erysta mos., erystyk mos., erystka ż., erystyczność ż.
:: war. rzad. Eryda ż.
przym. eryzyjski, erystyczny
Wiktionary
(1.1) war. rzad. Eryda; rzad. Niezgoda; Dyskordia
(1.2) symbol. ⯰
Wiktionary
potocznie o reanimacyjnej karetce pogotowia
SJP.pl
Erka – filatelistyczna nazwa pocztowa, oznaczająca znak polecenia z literą R (fr. recommandé), czyli międzynarodowy znak polecenia pocztowego.
Po raz pierwszy erka została wykorzystana jako nalepka w 1870 przez Prusy dla Alzacji-Lotaryngii. Posiadała nazwę Recommandirt/Nr. Podczas kongresu UPU w Paryżu w 1880 nalepkę polecenia wprowadzono do międzynarodowego obrotu. Powszechnie używany wzór ustalono w 1883. Tylko w ZSRR używano innego znaku – Z (od zakaznoje).
Wikipedia
ręczny karabin maszynowy; rkm
SJP.pl
żołnierz obsługujący ręczny karabin maszynowy
SJP.pl
żołnierka obsługująca ręczny karabin maszynowy
SJP.pl
symbol erlangu, jednostki fizycznej
SJP.pl
Austria:
Osoby:
Inne:
Wikipedia
skała metamorficzna składająca się z krzemianów wapnia
SJP.pl
Erlan – skała metamorficzna wapienno-krzemianowa, zbudowana głównie z piroksenu i plagioklazu.
Barwa ciemnoszara, szarozielona, szaroniebieska lub różowa.Struktura masywna, drobnoblastyczna, granoblastyczna.Tekstura bezładna, czasami laminowana, zafałdowana.
Wikipedia
jednostka natężenia ruchu telefonicznego
SJP.pl
Wikipedia
kolba laboratoryjna w kształcie lekko trójkątnym i dość szeroką szyjką; kolba stożkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. środ. kolba stożkowa
Wiktionary
Kolba stożkowa, także kolba Erlenmeyera lub zwyczajowo erlenmajerka – naczynie szklane, element podstawowego wyposażenia laboratoryjnego ogólnego przeznaczenia. Płaskodenna kolba stojąca. Nazwa kolba Erlenmeyera pochodzi od nazwiska niemieckiego chemika Emila Erlenmeyera.
Wikipedia
(1.1) kolba stożkowa, kolba Erlenmeyera
Wiktionary
[czytaj: erm] skrót od:
1. Exchange Rate Mechanism (Mechanizm Kursów Walutowych);
2. Eucharystyczny Ruch Młodych - m-nar. ruch chrześcijański;
3. Enterprise Risk Management - metody aktywnego zarządzania ryzykiem w zakresie wszystkich rodzajów ryzyka zagrażających organizacji;
4. Enterprise Resource Management - metody zarządzania zasobami przedsiębiorstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Wiktionary
Ermentruda, Irmentruda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, składające się z członów Ermen–, od germ. ermana ("wielki, wszechogarniający" — imię półboga germańskiego), oraz trut, od germ. thrūdi ("moc, siła") pomieszanego z drūda, stwniem. trūt, drūt ("ukochany, miły"). Pierwszy człon, ermana, występował w różnych imionach także w innych odmiankach, np. Ermina i Irmina (ta ostatnia wykształcona z poprzedniej, z podwyższoną artykulacją pierwszej samogłoski pod wpływem –i– w następnej sylabie).
Wikipedia
rzecz. Irmentruda ż.
Wiktionary
1. przestarzałe: siedziba pustelnika; erem; eremitorium; pustelnia; ustronie;
2. pomieszczenie na zbiory osobliwości;
3. ogrodowy pawilon o charakterze pustelni
SJP.pl
Ermitaż (ros. Эрмита́ж), Ermitaż Państwowy (ros. Госуда́рственный Эрмита́ж) – wielkie muzeum sztuki i rzemiosła artystycznego w Petersburgu, na Nabrzeżu Pałacowym, założone w 1764 przez Katarzynę II Wielką w Małym Ermitażu (stąd nazwa); państwowa instytucja kultury, największe muzeum w Rosji i jedno z największych na świecie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|ż. Ernestyna
Wiktionary
Erna – imię żeńskie. Skrócona forma imion Ernesta i Ernestyna.
Erna imieniny obchodzi 12 stycznia, 30 marca, 29 sierpnia.
Wikipedia
(1.1) Babci Ernie spodobał się twój prezent.
Wiktionary
IPA: ˈɛrna, AS: erna
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.2) miano
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* niemiecki: (1.1) Erna ż.
źródła.
== Erna (język farerski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|farerski|ż.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Ernest – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "powaga, zapał, walka". Patronem imienia jest Święty Ernest - opat i męczennik (zginął w 1148 roku).
Ernest imieniny obchodzi 12 stycznia, 13 marca, 27 marca, 13 lipca, 13 sierpnia i 7 listopada, 31 lipca.
Wikipedia
(1.1) Miał na imię Ernest i pisywał do gazet.
Wiktionary
IPA: ˈɛrnɛst, AS: ernest
Wiktionary
rzecz. Ernestyna ż., Erneścik mos.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Ernestyna ż., Erneścik mos.
frazeologia.
etymologia. etym|swn|ernust. → waleczny, surowy
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) Arnošt m.
* esperanto: (1.1) Ernesto
* hiszpański: (1.1) Ernesto m.
* kataloński: (1.1) Ernest m.
* łaciński: (1.1) Ernestus m.
* łotewski: (1.1) Ernests m.
* rosyjski: (1.1) Эрнест m.
* słowacki: (1.1) Ernest m.
* szwedzki: (1.1) Ernst, Ernest
* włoski: (1.1) Ernesto m.
źródła.
== Ernest (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|m. Ernest
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Ernesta – żeński odpowiednik imienia Ernest.
Ernesta imieniny obchodzi: 31 maja i 31 lipca.
Znane osoby noszące imię Ernesta:
Wikipedia
Ernest z małżonką; Ernestowie
SJP.pl
Ernest z małżonką; Ernestostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ernesta (Ernesty) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Ernestyna – imię żeńskie, żeński odpowiednik imienia Ernest oznaczającego „poważny, stanowczy”. W Kościele katolickim istnieją dwie patronki tego imienia.
Innym żeńskim odpowiednikiem imienia Ernest jest Ernesta. Zdrobnienie: Ernestynka.
Wikipedia
(1.1) Nie znam żadnej Ernestyny.
Wiktionary
rzecz. Ernest m., Erneścik m., Ernestynek m.
:: fm. Ernestyn m.
:: zdrobn. Ernestynka ż.
przym. Ernestynowy
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ernesty lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Ernestyna (imię żeńskie)
SJP.pl
1. imię niemieckie;
2. nazwisko
SJP.pl
Austria:
Niemcy:
Osoby:
Wikipedia
podkreślenie erotycznego charakteru czegoś
SJP.pl
o lodowcu albo o płynącej wodzie: rozmywać, niszczyć zewnętrzne warstwy skorupy ziemskiej; powodować erozję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|erodować.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɔdɔˈvãɲɛ, AS: erodovãńe
Wiktionary
czas. erodować
rzecz. erozja ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) w odniesieniu do okolicy ciała, której stymulacja powoduje podniecenie seksualne
Wiktionary
IPA: ˌɛrɔˈɡɛ̃nːɨ, AS: erogẽ•ny
Wiktionary
(1.1) erogeniczny
Wiktionary
[czytaj: eroika]
1. tytuł III Symfonii Ludwiga van Beethovena;
2. tytuł filmu Andrzeja Munka
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: bohatersko
SJP.pl
motyl dzienny z rodziny modraszkowatych; modraszek eros
SJP.pl
1. miłość fizyczna;
2. przenośnie: prezerwatywa;
3. w filozofii Platona: mistyczne dążenie do świata wiecznych idei;
4. modraszek eros - motyl dzienny z rodziny modraszkowatych; eroides
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie miłości oraz namiętności cielesnej, utożsamiany z rzymskim Kupidynem (Amorem);
(1.2) imię|polski|m.
(1.3) marka kondomów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 433;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(3.1) geogr. adm. miasto w USA w Luizjanie
(3.2) geogr. nazwa miejscowości w USA w stanie Arkansas
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Postać Erosa najczęściej przedstawia się jako nagiego, uskrzydlonego chłopca z łukiem i strzałami.
(2.1) W 2001 roku na powierzchni Erosa wylądowała amerykańska sonda kosmiczna.
Wiktionary
IPA: ˈɛrɔs, AS: eros
Wiktionary
rzecz. erotyka ż., erotyzm mrz., homoerotyzm mrz., erotyczność ż., erotyk mrz., erota m., homoerota m., erotomania ż., erotomaństwo n., erotoman mos., erotomanka ż., autoerotyzm mrz., erotyzacja ż., panerotyzm mrz., erotofobia ż.
czas. erotyzować ndk., oderotyzować dk.
przym. erotyczny, erotematyczny, erotomański, erotofobiczny, rozerotyzowany, homoerotyczny
przysł. erotycznie
ims. rozerotyzowany
Wiktionary
(1.1) Amor, Kupidyn, Kupido
Wiktionary
motyw dekoracyjny przedstawiający małego, nagiego chłopca
SJP.pl
w pedagogice: polegający na stawianiu naprowadzających pytań; erotetyczny
SJP.pl
w pedagogice: polegający na stawianiu naprowadzających pytań; erotematyczny
SJP.pl
osoba z chorobliwą skłonnością do pisania utworów o tematyce erotycznej
SJP.pl
przesadna skłonność do pisania utworów o tematyce erotycznej
SJP.pl
kobieta z chorobliwą skłonnością do pisania utworów o tematyce erotycznej
SJP.pl
1. osoba przejawiająca wyjątkowo duże zainteresowania sferą seksu;
2. złośliwie: mężczyzna zajmujący się podrywaniem kobiet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. ktoś cierpiący na erotomanię
Wiktionary
rzecz. erotomania ż.
:: fż. erotomanka ż.
przym. erotomański
czas. oderotyzować
Wiktionary
nadmiernie wysoki popęd płciowy, u kobiet określany mianem nimfomanii, u mężczyzn - satyriasis
SJP.pl
Erotomania – przypadłość, w której osoba chora posiada urojone przekonanie, że inna osoba, zwykle o wyższym statusie społecznym, jest w niej zakochana. Erotomania zwana jest także syndromem de Clerambaulta (francuski psychiatra Gaëtan Gatian de Clérambault opisał ją w 1921 roku w pracy Les Psychoses Passionelles).
Wikipedia
kobieta lubiąca seks i wszystko co z nim związane bardziej niż przeciętny człowiek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. kobieta cierpiąca na erotomanię
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. erotomania ż.
:: fm. erotoman mos.
przym. erotomański
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|erotoman.
* białoruski: (1.1) эратаманка ż.
* francuski: (1.1) érotomane ż.
* rosyjski: (1.1) эротоманка ż.
* słowacki: (1.1) erotomanka ż.
* ukraiński: (1.1) еротоманка ż.
* włoski: (1.1) erotomane ż.
źródła.
== erotomanka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. erotomanka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. erotomania ż.
:: fm. erotoman mos.
przym. erotomański
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. erotomania ż.
:: fm. erotoman mos.
przym. erotomański
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|erotoman.
* białoruski: (1.1) эратаманка ż.
* francuski: (1.1) érotomane ż.
* rosyjski: (1.1) эротоманка ż.
* słowacki: (1.1) erotomanka ż.
* ukraiński: (1.1) еротоманка ż.
* włoski: (1.1) erotomane ż.
źródła.
== erotomanka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. erotomanka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dotyczący erotomanii, erotomana
SJP.pl
sprawy i pojęcia związane z miłością, zmysłowością
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest erotyczne; cecha tych, którzy są erotyczni
Wiktionary
rzecz. Eros mzw./mos./mrz., eros m., erotyzm m., erotyka ż., erotyk m., erotyzacja ż., erotyzowanie n.
czas. erotyzować
przym. erotyczny
przysł. erotycznie
Wiktionary
dotyczący seksu, miłosny, zmysłowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący erotyki, seksu
Wiktionary
(1.1) Ona nie ma nic przeciwko czasopismom erotycznym, dopóki stoją na najwyższej półce.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɔˈtɨt͡ʃnɨ, AS: erotyčny
Wiktionary
rzecz. erotyczność ż., erotyzm m., erotyka ż., erotyk m., Eros
ims. rozerotyzowany
czas. oderotyzować
przym. rozerotyzowany
Wiktionary
(1.1) miłosny, zmysłowy, seksualny
Wiktionary
poetycki utwór liryczny o tematyce miłosnej
SJP.pl
Wikipedia
1. miłość zmysłowa
2. tematyka miłosna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogół tego, co erotyczne, związane z erotyzmem, tematyką miłosną
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛˈrɔtɨka, AS: erotyka
Wiktionary
rzecz. Eros m., erotyk m., erotyzm m., erotyczność ż.
czas. oderotyzować
przym. erotyczny
przysł. erotycznie
Wiktionary
(1.1) erotyczność, erotyzm, zmysłowość
Wiktionary
1. tematyka miłosna;
2. pobudliwość płciowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miłość zmysłowa, o znaczącym podłożu seksualnym
(1.2) tematyka związana z miłością, fascynacją lub pociągiem zmysłowym, seksualnym, świadcząca o pobudliwości płciowej
Wiktionary
Erotyka (z gr. ἔρως, eros „pociąg miłosny”) – termin powszechnie rozumiany jako odnoszenie się do stanu lub antycypacji podniecenia seksualnego; natarczywy impuls seksualny, pożądanie lub myśl, a także filozoficzna kontemplacja dotycząca estetyki seksualnego pożądania, zmysłowości i miłości romantycznej.
Wikipedia
(1.2) Wcale przecież nie zalecam rozpasanego erotyzmu, odrzuca mnie to, ale ten zbyt układny język jest nie do zniesienia.
Wiktionary
IPA: ɛˈrɔtɨsm̥, AS: erotysm̦
Wiktionary
rzecz. Eros, erotyka ż., erotyczność ż., erotyk m.
przym. erotyczny, rozerotyzowany
przysł. erotycznie
ims. rozerotyzowany
czas. rozerotyzować
Wiktionary
(1) zmysłowość
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|erotyzować.
Wiktionary
czas. oderotyzować, erotyzować ndk.
rzecz. erotyczność ż.
Wiktionary
proces niszczenia powierzchni terenu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. proces niszczenia powierzchni terenu (gruntu, skał) przez różne czynniki – wodę, wiatr, słońce, grawitację czy działalność organizmów żywych;
(1.2) fiz. techn. proces niszczenia materiałów
(1.3) inform. operacja morfologiczna w grafice komputerowej powodująca zwężanie obrazu;
(1.4) med. dekompozycja tkanki
(1.5) mikrobiol. med. proces zmniejszania się puli genowej populacji;
(1.6) socjol. społ. stopniowe niszczenie norm, wartości
(1.7) przen. rozpad, niepokojąca przemiana
Wiktionary
Erozja – proces niszczenia powierzchni terenu przez wodę, wiatr, słońce, siłę grawitacji i działalność organizmów.
Wikipedia
(1.1) Do czynników sprzyjających erozji należą zbyt intensywny wypas zwierząt i wycinanie lasów.
(1.2) Od dawna starano się ograniczyć erozję łożysk i hałas wytwarzany przez silniki.
(1.3) Konsekwencją erozji jest zmniejszenie obiektu, zniknięcie wąskich gałęzi i małych obiektów, likwidacja szumu, rozszerzenie się „dziur” w niespójnym obszarze – przyjmują one kształt elementu strukturalnego.
(1.7) Obecnie mamy do czynienia z erozją niemieckiej sceny politycznej.
Wiktionary
IPA: ɛˈrɔzʲja, AS: erozʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. erodowanie n.
czas. erodować ndk., zerodować dk.
przym. erozyjny
Wiktionary
cecha czegoś, co jest związane z erozją
SJP.pl
→ erozja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący erozji
Wiktionary
rzecz. erozja ż.
Wiktionary
Wikipedia
potocznie: gra RPG lub cRPG
SJP.pl
potocznie: osoba grająca w gry fabularne (RPG)
SJP.pl
skrót
(1.1) = errata
Wiktionary
corrigenda; spis poprawek, sprostowanie omyłek w książce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. spis oraz sprostowanie omyłek zauważonych w wydrukowanej już książce, dołączone do niej w postaci wkładki lub wklejki
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) druk. błędy drukarskie
Wiktionary
Errata (łac. errata, l.mn. od erratum „błąd”), rzadziej: corrigenda (łac. „wymagające poprawy”) – wykaz błędów w treści publikacji poligraficznej, które zostały zauważone dopiero po wydrukowaniu nakładu. Errata może być luźną kartką włożoną między karty publikacji lub (rzadziej) może zostać wydrukowana na ostatniej stronie ostatniej składki bądź na wyklejce (patrz: oprawa). Errata zawiera, oprócz błędów, także ich dokładne umiejscowienie oraz sprostowanie i posiada najczęściej układ tabelaryczny. Erraty stosuje się zwykle w książkach.
Wikipedia
IPA: ɛrˈːata, AS: e•rata
Wiktionary
środowiskowo: błąd w pracy systemu lub programu komputerowego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: er-zac] namiastka, surogat, substytut; erzac
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) namiastka jakiejś rzeczy lub podróbka, coś zastępczego, gorszej jakości
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Słowa jak sztuczny miód, / ersatz, cholera, nie życie, / miał być raj, miał być cud / i ćwiartka na popicie, / a to wszystko nie tak, nie tak, nie to.
Wiktionary
(1.1) surogat, namiastka, substytut, podróbka
Wiktionary
w fizyce: jednostka natężenia pola magnetycznego w elektromagnetycznym układzie jednostek miar, opartym na układzie CGS (skrót: Oe)
SJP.pl
Ersted (symbol: Oe) – jednostka natężenia pola magnetycznego w układzie CGS.
Wikipedia
skrót od: erudycyjny
SJP.pl
wszechstronna wiedza, rozległe wykształcenie; wiedza książkowa, oczytanie, uczoność, erudycyjność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozległy zasób książkowej wiedzy; gruntowne wykształcenie
Wiktionary
(1.1) Dzięki swojej erudycji mógłby brać udział w dyskusjach praktycznie z dowolnym rozmówcą.
Wiktionary
IPA: ˌɛruˈdɨt͡sʲja, AS: erudycʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. erudyta m., erudyt m., erudytka ż., erudycyjność ż.
przym. erudycyjny
przysł. erudycyjnie
Wiktionary
(1.1) oczytanie, erudycyjność, uczoność
Wiktionary
wszechstronna wiedza, rozległe wykształcenie; wiedza książkowa, oczytanie, uczoność, erudycja
SJP.pl
związany z erudycją, oparty na erudycji - rozległej wiedzy; erudytywny, uczony, wszechstronny, encyklopedyczny
SJP.pl
osoba o wszechstronnej wiedzy, rozległym wykształceniu, oczytaniu; chodząca encyklopedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek posiadający szeroką wiedzę
Wiktionary
IPA: ˌɛruˈdɨta, AS: erudyta
Wiktionary
rzecz. erudycja ż., erudycyjność ż.
:: fż. erudytka ż.
przym. erudycyjny
przysł. erudycyjnie
Wiktionary
(1.1) chodząca encyklopedia, człowiek renesansu, encyklopedysta, omnibus, polihistor; żart. uczony w piśmie
Wiktionary
kobieta o wszechstronnej wiedzy, rozległym wykształceniu, oczytaniu; chodząca encyklopedia
SJP.pl
związany z erudycją, oparty na erudycji - rozległej wiedzy; erudycyjny, uczony, wszechstronny, encyklopedyczny
SJP.pl
kwas erukowy - jednonienasycony kwas tłuszczowy występujący w niektórych odmianach rzepaku
SJP.pl
wybuch wulkanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. wybuch wulkanu;
(1.2) astr. wybuch gazu na Słońcu
Wiktionary
Erupcja wulkanu, wybuch wulkanu – zjawisko wydostawania się na powierzchnię Ziemi lub do atmosfery jakiegokolwiek materiału wulkanicznego (magmy, materiałów piroklastycznych, substancji lotnych: gazów, pary).
Ze względu na formę erupcji wyróżnia się:
Wikipedia
(1.1) Niespodziewana erupcja wulkanu spowodowała śmierć wielu ludzi.
(1.2) Ostatnie obserwacje naukowców mogą pomóc lepiej zrozumieć erupcje słoneczne.
Wiktionary
IPA: ɛˈrupt͡sʲja, AS: erupcʹi ̯a
Wiktionary
przym. erupcyjny
przysł. erupcyjnie
rzecz. ruptura ż.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób właściwy erupcji
Wiktionary
(1.1) Od przynajmniej 3000 lat obszar kaldery nie był aktywny erupcyjnie.
Wiktionary
rzecz. erupcja ż.
przym. erupcyjny
Wiktionary
związany z erupcją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geol. związany z erupcją, dotyczący erupcji
Wiktionary
rzecz. erupcja ż.
przysł. erupcyjnie
Wiktionary
obrzęd w judaizmie pozwalający na wykonanie w czasie święta pewnych czynności zakazanych przez prawo żydowskie
SJP.pl
Eruw, ejruw (hebr. עירוב "zmieszanie") – zwyczaj występujący w judaizmie, mający na celu uchylenie zakazów obowiązujących żydów w szabat. Dokładne przepisy dotyczące eruwu zawarte są w Talmudzie w traktacie Eruwin. Występują m.in. takie rodzaje eruw jak:
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Erwin – imię męskie pochodzenia germańskiego, powstałe z wyrazów heri – „drużyna wojenna” oraz wini – „przyjaciel”, oznaczające „ten, który chętnie wojuje”. Pojawia się również jako: Ermin, Hermin i Irmin.
Imię rzadko nadawane. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 4374 mężczyzn o imieniu Erwin nadanym jako imię pierwsze.
Wikipedia
(1.1) Imię Erwin nosił polski piłkarz pochodzący z Katowic.
Wiktionary
IPA: ˈɛrvʲĩn, AS: ervʹĩn
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Erwinek m.
:: fż. Erwina ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz.
:: zdrobn. Erwinek m.
:: fż. Erwina ż.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Erwin. < etym|swn|heri|wini. → drużyna wojenna + przyjaciel, a więc dosł. → chętnie wojujący
uwagi.
(1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Irwin, Irvin, Erwin
* litewski: (1.1) Ervins m.
* łotewski: (1.1) Ervīns m.
* niemiecki: (1.1) Erwin m.
* słowacki: (1.1) Ervín m.
* węgierski: (1.1) Ervin
źródła.
== Erwin (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|m. Erwin
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Erwin
Wiktionary
Erwina – żeński odpowiednik imienia Erwin.
Erwina imieniny obchodzi: 19 stycznia, 16 kwietnia, 24 kwietnia, 25 kwietnia, 26 kwietnia i 18 lipca.
Znane osoby noszące imię Erwina:
Wikipedia
(1.1) Mała Erwina była córeczką dozorcy.
Wiktionary
rzecz. Erwin mos.
:: zdrobn. Erwinka ż.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Erwiny lub z nią związany
SJP.pl
Erwin z małżonką; Erwinowie
SJP.pl
Erwin z małżonką; Erwinostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Erwina lub z nim związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Eryk (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Eris.
Wiktionary
Eris (także Eryda; gr. Ἔρις Eris, łac. Discordia) – w mitologii greckiej uskrzydlona bogini niezgody, chaosu i nieporządku; córka Nyks (Nocy). Według innej wersji córka Zeusa i Hery, bliźniacza siostra Aresa. Utożsamiana z rzymską boginią Dyskordią. Matka Ate i Dysnomii.
Wikipedia
IPA: ɛˈrɨda, AS: eryda
Wiktionary
rzecz. Eris ż.
Wiktionary
łac. Eridanus; gwiazdozbiór nieba południowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie rzeki o tej samej nazwie; syn tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy; jedno z bóstw wodnych;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) astr. gwiazdozbiór równikowy i nieba południowego; zawiera jasną gwiazdę – Achernara; w Polsce widoczny częściowo zimą; góruje o północy w listopadzie; jedna z największych konstelacji;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛˈrɨdãn, AS: erydãn
Wiktionary
(2.1) skr. Eri
Wiktionary
dawniej: ufundować lub fundować coś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) hist. kośc. wznosić, fundować
Wiktionary
(1.1) W 1992 roku papież Jan Paweł II erygował diecezję gliwicką, a kościół parafialny pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła podniósł do godności kościoła katedralnego.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈɡɔvat͡ɕ, AS: erygovać
Wiktionary
rzecz. erygowanie n.
przym. erygowany, erekcyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|erygować.
Wiktionary
Erygowanie (łac. erigo – wznoszę) – pojęcie z prawa kanonicznego Kościoła katolickiego odnoszące się do założenia lub ufundowania kaplicy, kościoła, klasztoru, parafii lub diecezji przez uroczysty dekret biskupa lub Stolicy Apostolskiej.
Wikipedia
(1.1) Zachowały się odpisy dokumentów potwierdzających erygowanie parafii w Czarnej w 1606 roku.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨɡɔˈvãɲɛ, AS: erygovãńe
Wiktionary
czas. erygować
rzecz. erekcja ż.
przym. erekcyjny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) ufundowany
Wiktionary
czas. erygować
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: Eryka
Wiktionary
Eryk – imię męskie pochodzenia skandynawskiego. Nadawane wielu jarlom i królom szwedzkim i duńskim. Pochodzenie tego imienia podaje się ze staro-wysoko-niemieckiego, gdzie era znaczy: honor, cześć, oraz richi – bogaty. Całość zaś oznacza osobę zasobną w honor lub władcę, który zaszczytnie króluje. Jego popularność sięga czasów króla szwedzkiego Eryka zmarłego w 1160. Inne spotykane znaczenie to „wieczny władca” od ei(r) co oznacza w staronordyjskim „wieczny” i ríkr – w staronordyjskim „władca”.
Wikipedia
(1.1) Idą w stronę bungalowu, przed którym na werandzie buja się w hamaku Eryk.
Wiktionary
IPA: ˈɛrɨk, AS: eryk
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Eryka ż.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od Eryk
Wiktionary
Eryka – żeńska forma imienia Eryk, pochodzenia germańskiego.
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 4455 kobiet o imieniu Eryka nadanym jako imię pierwsze oraz 1996 kobiet noszących imię Eryka jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1072616 osób.
Eryka imieniny obchodzi razem z Erykiem: 9 lutego i 18 maja.
Wikipedia
IPA: ɛˈrɨka, AS: eryka
Wiktionary
rzecz. Eryk m.
Wiktionary
Eryk z małżonką; Erykowie
SJP.pl
Eryk z małżonką; Erykostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eryka (Eryki) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
każda z trzech bogiń zemsty, które prześladowały zdrajców, wiarołomców i przestępców; Eumenida, eumenida, Erynia
SJP.pl
Wikipedia
dyskutant prowadzący spory, stosujący zasady erystyki
SJP.pl
taki, który odnosi się do erystyki - sztuki prowadzenia zaciętych sporów słownych, zwłaszcza z zastosowaniem nielojalnych i podstępnych środków
SJP.pl
sztuka prowadzenia sporów, dyskutowania, obalania argumentów przeciwnika i przekonywania o słuszności własnych tez, zwłaszcza przy zastosowaniu nielojalnych, podchwytliwych środków językowych i pozajęzykowych, rozwinięta w starożytnej Grecji, głównie przez sofistów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka prowadzenia sporów;
Wiktionary
Erystyka – sztuka doprowadzania sporów do korzystnego rozwiązania bez względu na prawdę materialną. Słowo pochodzi z klasycznego języka greckiego – eristikós, czyli kłótliwy, od éris oznaczający kłótnię, spór, walkę oraz imię bogini niezgody, córki Nocy, towarzyszki Aresa na polu bitwy, będącej uosobieniem waśni, niezgody i kłótni.
Wikipedia
IPA: ɛˈrɨstɨka, AS: erystyka
Wiktionary
przym. erystyczny
rzecz. Eris ż.
Wiktionary
zaczerwienienie części skóry wywołane przekrwieniem; rumień
SJP.pl
Rumień – termin medyczny oznaczający miejscowe zaczerwienienie skóry.
Zaczerwienienie jest wynikiem rozszerzenia powierzchownych naczyń krwionośnych. Może wystąpić z przyczyn emocjonalnych, alergii, przegrzania, ale często jest oznaką stanów chorobowych.
Wikipedia
państwo w Afryce ze stolicą w Asmarze; Erytreja, Państwo Erytrea
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo we wschodniej Afryce ze stolicą w Asmarze;
Wiktionary
Erytrea, oficjalnie Państwo Erytrea (tigrinia ኤርትራ – Ertra, ሃግሬ ኤርትራ – Hagere Ertra; arab. إرتريا – Iritrija, دولة إرتريا – Daulat Iritrija) – państwo w Afryce Wschodniej, położone nad Morzem Czerwonym. Graniczy z Etiopią (912 km), Dżibuti (109 km) i Sudanem (605 km). Erytrea liczy 121,1 tys. km² powierzchni. W 2013 roku w Erytrei mieszkało 5,7 mln mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 47 osób na kilometr kwadratowy. W państwie obowiązują dwa języki urzędowe: arabski oraz tigrinia. W użyciu jest także język angielski. Stolicą Erytrei jest Asmara. W kraju obowiązuje waluta nakfa. Państwo dzieli się na sześć regionów. Kraj uzyskał niepodległość od Etiopii 24 maja 1993 roku.
Wikipedia
(1.1) Erytrea jest krajem afrykańskim.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈtrɛa, AS: erytrea
Wiktionary
rzecz. Erytrejka ż., Erytrejczyk mos., erytrejskość ż.
przym. erytrejski, proerytrejski, antyerytrejski
Wiktionary
(1.1) Erytreja, Państwo Erytrea
Wiktionary
państwo w Afryce ze stolicą w Asmarze; Erytrea, Państwo Erytrea
SJP.pl
obywatel Erytrei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Erytrei
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈtrɛjt͡ʃɨk, AS: erytrei ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Erytrea ż.
:: fż. Erytrejka ż.
przym. erytrejski
Wiktionary
obywatelka Erytrei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Erytrei
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈtrɛjka, AS: erytrei ̯ka
Wiktionary
rzecz. Erytrea ż.
:: fm. Erytrejczyk mos.
przym. erytrejski
Wiktionary
przymiotnik od: Erytrea
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Erytreą, dotyczący Erytrei
Wiktionary
(1.1) Erytrejska flaga jest czerwona, zielona, żółta i niebieska.
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈtrɛjsʲci, AS: erytrei ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Erytrejka ż., Erytrejczyk m., Erytrea ż., Erytreja ż., erytrejskość ż.
przym. antyerytrejski, proerytrejski
Wiktionary
Wikipedia
komórka macierzysta erytrocytu, występująca w szpiku kostnym
SJP.pl
Wikipedia
choroba hemolityczna noworodków
SJP.pl
związany z erytroblastami, komórkami macierzystymi krwi, np. białaczka erytroblastyczna
SJP.pl
czerwone ciałko krwi, krwinka czerwona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. składnik morfotyczny krwi;
Wiktionary
Erytrocyt (gr. erythros czerwony + kytos komórka), krwinka czerwona, czerwone ciałko krwi – morfotyczny składnik krwi, którego głównym zadaniem jest przenoszenie tlenu z płuc do pozostałych tkanek organizmu.
Po raz pierwszy erytrocyty zostały zaobserwowane i precyzyjnie opisane jako okrągłe spłaszczone w środku komórki przez Antonie van Leeuwenhoeka w XVII w.
Wikipedia
IPA: ˌɛrɨˈtrɔt͡sɨt, AS: erytrocyt
Wiktionary
(1.1) krwinka czerwona, czerwone ciałko krwi
Wiktionary
choroba polegająca na zwiększeniu liczby stałych składników krwi zwłaszcza erytrocytów, czerwienica prawdziwa, choroba Vaqeza
SJP.pl
Nadkrwistość, czerwienica, policytemia (łac. polycythemia) – zwiększenie masy krwinek czerwonych (RCM). Termin policytemia często jest stosowany zamiennie z terminem erytrocytemia, przy czym są to osobne pojęcia. W ścisłym znaczeniu policytemia jest zwiększeniem masy czy objętości erytrocytów niezależnie od innych elementów morfotycznych. Z kolei erytrocytemia jest wzrostem koncentracji erytrocytów, co laboratoryjnie może być mierzone jako wzrost liczby erytrocytów (RBC), wzrost hematokrytu (HCT) czy wzrost stężenia hemoglobiny (Hb), które zależą nie tylko od wzrostu masy krwinek czerwonych, ale również od spadku objętości osocza.
Wikipedia
ogólny stan zapalny całej lub prawie całej powierzchni skóry
SJP.pl
zajęcie ponad 90% powierzchni skóry przez chorobę, przejawiające się jej zaczerwienieniem i złuszczaniem
SJP.pl
Erytrodermia (łac. erythrodermia) – uogólnione zajęcie skóry przez chorobę, przejawiające się zaczerwienieniem i złuszczaniem na ponad 90% powierzchni skóry. Leczenie jest przyczynowe.
Wikipedia
czerwony barwnik występujący w chromatoforach, komórkach barwnych skóry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. spoż. organiczny związek chemiczny, alifatyczny alkohol czterowodorotlenowy z grupy cukroli stosowany jako substancja słodząca
Wiktionary
(1.1) erytrytol, E968
Wiktionary
zaburzenie naczyniowo-ruchowe: napadowe bóle kończyn dolnych, ich zaczerwienienie i obrzęk wskutek nagłego rozszerzenia tętniczek
SJP.pl
Bolesny rumień kończyn (łac. erythromelalgia) – rzadka choroba, przebiegająca z napadowym zaczerwienieniem i ociepleniem kończyn, głównie palców, z towarzyszącym silnym bólem o charakterze pieczenia. Występuje częściej w obrębie stóp niż dłoni.
Wikipedia
antybiotyk o spektrum działania podobnym do penicyliny, skuteczny w zakażeniach gronkowcami i paciorkowcami
SJP.pl
Erytromycyna (łac. erythromycinum) – mieszanina organicznych związków chemicznych, antybiotyków z grupy makrolidów właściwych, wytwarzanych przez promieniowce Saccharopolyspora erythraea, której głównym składnikiem jest erytromycyna A, oraz erytromycyny B i C (nie więcej niż 5% każdej). Hamują syntezę białka poprzez wiązanie z podjednostką 50S rybosomu.
Wikipedia
glikoproteinowa substancja hormonalna, wytwarzana w nerkach, pobudzająca dzielenie się i dojrzewanie komórek szpiku w kierunku erytroblastów, z których powstają erytrocyty
SJP.pl
Erytropoetyna (skrót EPO, ATC: B 03 XA 01) – glikoproteinowy hormon peptydowy, którego główną funkcją jest stymulacja różnych etapów erytropoezy. Zwiększa liczbę erytrocytów, stężenie hemoglobiny i liczbę retikulocytów. Nie ma wpływu na powstawanie krwinek białych, nie działa cytotoksycznie na szpik kostny. Erytropoetyna jest wydalana z moczem.
Wikipedia
proces powstawania w szpiku krwinek czerwonych, czyli erytrocytów
SJP.pl
Erytropoeza – proces namnażania i różnicowania erytrocytów w szpiku kostnym oraz różnych innych narządach (np. śledzionie), regulowany w głównej mierze przez erytropoetynę. Do jego prawidłowego przebiegu wymagana jest obecność wielu związków chemicznych (m.in. witaminy B12 i kwasu foliowego).
Wikipedia
jad wytwarzany przez bakterie chorobotwórcze, niszczący krwinki czerwone
SJP.pl
cukier prosty z grupy aldoz, składnik samoopalaczy
SJP.pl
Erytroza – organiczny związek chemiczny, cukier prosty z grupy aldoz o czterech atomach węgla (aldotetroza). Występuje w dwóch stereoizomerycznych formach D i L. Formą występującą w naturze jest D-erytroza. Epimerem erytrozy jest treoza.
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, barwnik spożywczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. wiśniowoczerwony smołowy barwnik dodawany do niektórych typów żywności (np. do owoców konserwowych, osłonek kiełbas oraz do herbatników), leków, tabletek, past do zębów, zakazany w niektórych krajach;
Wiktionary
Erytrozyna, sól sodowa tetrajodofluoresceiny, E127 – organiczny związek chemiczny, wiśniowoczerwony smołowy barwnik spożywczy.
Wikipedia
IPA: ˌɛrɨtrɔˈzɨ̃na, AS: erytrozỹna
Wiktionary
(1.1) sól sodowa tetrajodofluoresceiny
Wiktionary
różowoczerwony minerał, uwodniony arsenian kobaltu; kwiat kobaltowy
SJP.pl
Erytryn (kwiat kobaltowy) – minerał z gromady arsenianów. Należy do minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa pochodzi od gr. erythros = czerwony, nawiązując do barwy minerału.
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny bobowatych; koralodrzew
SJP.pl
Koralodrzew, erytryna (Erythrina L.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. Obejmuje ok. 120 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje całą strefę tropikalną i subtropikalną, przy czym największe zróżnicowanie jest w Ameryce Środkowej, gdzie rośnie 50 gatunków. W Ameryce Południowej jest ich ok. 20, 38 obecnych jest w Afryce z Madagaskarem, 12 występuje w Azji i Australii. Ze względu na znaczenie użytkowe wiele gatunków zostało szeroko rozprzestrzenionych poza swym pierwotnym zasięgiem. Są to drzewa i krzewy rosnące w lasach nizinnych i górskich zwykle na obszarach okresowo suchych, rzadziej na terenach podmokłych i w dolinach rzek, często też w formacjach zaroślowych i trawiastych. Kwiaty zapylane są przez ptaki, dla których w porze suchej, gdy kwitną, ich nektar jest istotnym źródłem węglowodanów i wody.
Wikipedia
chemiczny związek organiczny w formie kryształków rozpuszczalnych w wodzie i trudno rozpuszczalnych w alkoholu, w smaku słodki
SJP.pl
Erytrytol – organiczny związek chemiczny, alifatyczny alkohol czterowodorotlenowy z grupy cukroli. Jest dodatkiem do żywności, stosowanym jako substancja słodząca (E968).
Erytrytol jest związkiem typu mezo i nie wykazuje aktywności optycznej (w przeciwieństwie do swojego diastereoizomeru, treitolu, występującego w formie prawo- i lewoskrętnej).
Czteroazotan erytrytu ma właściwości wybuchowe.
Wikipedia
organiczny związek chemiczny używany jako słodzik
SJP.pl
Erytrytol – organiczny związek chemiczny, alifatyczny alkohol czterowodorotlenowy z grupy cukroli. Jest dodatkiem do żywności, stosowanym jako substancja słodząca (E968).
Erytrytol jest związkiem typu mezo i nie wykazuje aktywności optycznej (w przeciwieństwie do swojego diastereoizomeru, treitolu, występującego w formie prawo- i lewoskrętnej).
Czteroazotan erytrytu ma właściwości wybuchowe.
Wikipedia
stolica Armenii; potocznie też: Erewań lub Erewan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Armenii;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Erywań jest stolicą i największym miastem Armenii.
Wiktionary
IPA: ɛˈrɨvãɲ, AS: eryvãń
Wiktionary
rzecz. erywańczyk mos., erywanka ż.
przym. erywański
Wiktionary
mieszkaniec Erywania; erewańczyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Erywania
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈvãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: eryvãĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Erywań mrz.
:: fż. erywanka ż.
przym. erywański
Wiktionary
mieszkanka Erywania; erewanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Erywania
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈvãnka, AS: eryvãnka
Wiktionary
rzecz. Erywań mrz.
:: fm. erywańczyk mos.
przym. erywański
Wiktionary
przymiotnik od: Erywań; erewański
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Erywań
Wiktionary
IPA: ˌɛrɨˈvãj̃sʲci, AS: eryvãĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Erywań mrz., erywańczyk m., erywanka ż.
Wiktionary
[czytaj: er-zac] namiastka, surogat, substytut; ersatz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) namiastka, produkt zastępczy
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈɛrzat͡s, AS: erzac
Wiktionary
(1.1) ersatz, surogat, podróbka, namiastka
Wiktionary
[czytaj: erc-HERcog] tytuł niektórych panujących książąt niemieckich z arystokratycznych rodów w latach 1356 do 1918; arcyksiążę
SJP.pl
Arcyksiążę (niem. Erzherzog, łac. archidux), forma żeńska arcyksiężna (niem. Erzherzogin) – od 1356 do 1918 roku tytuł władców Arcyksięstwa Austriackiego. Od roku 1438 tytuł arystokratyczny książąt i księżniczek austriackich domu Habsburgów, od XVI wieku nadawany wszystkim członkom dynastii.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Erzjanami, dotyczący Erzjan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język (dialekt) erzjański;
Wiktionary
rzecz. Erzjanin mos., erzja ż.
Wiktionary
(2.1) erzja
Wiktionary
[czytaj: Er-zurum]
1. jednostka administracyjna w Turcji, położona w regionie Wschodnia Anatolia;
2. miasto we wschodniej Turcji, ośrodek administracyjny i stolica prowincji Erzurum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we wschodniej Turcji;
Wiktionary
Erzurum (orm. Կարին – Karin, gr. Θεοδοσιούπολις – Theodosioupolis) – miasto we wschodniej Turcji, na Wyżynie Armeńskiej, ośrodek administracyjny i stolica prowincji Erzurum. Według ostatniego spisu ludności miasto jest zamieszkiwane przez około 361 tysięcy mieszkańców. W 2021 w aglomeracji mieszka 756 tys. osób. Miasto leży na płaskowyżu, na wysokości około 1950 m n.p.m. u podnóży Gór Pontyjskich.
Wikipedia
(1.1) Erzurum jest miastem w Anatolii wschodniej w Turcji.
Wiktionary
(1.1) Karin
Wiktionary
1. dźwięk e obniżony o pół tonu
2. nazwa litery S
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery ś/Ś
Wiktionary
Wikipedia
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku es
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z trzema bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Es-dur (1.1)
Wiktionary
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku es
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z sześcioma bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord molowy oparty na tonice tonacji es-moll (1.1)
Wiktionary
IPA: ˈɛs‿mɔl, AS: es‿mol
Wiktionary
określenie wykonawcze: z egzaltacją, z podnieceniem
SJP.pl
stopień oficerski u Kozaków zaporoskich; asawuł(a), asauł(a)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. stopień kawaleryjski w wojskach kozackich carskiej Rosji;
(1.2) hist. wojsk. oficer noszący stopień esauła (1.1)
(1.3) hist. wojsk. zastępca lub przyboczny atamana koszowego u Kozaków zaporoskich
Wiktionary
Esauł, asauł (z tur. jasauł) – stopień oficerski w wojskach kozackich carskiej Rosji.
Od 1576 r. w wojskach kozackich z okresu carskiego była to ranga (stopień) i zarazem stanowisko (esauł generalny, marszowy, staniczny, sotenny, pułkowy, artyleryjski itp.). W latach 1798-1800 zrównano go w kawalerii z rangą rotmistrza.
Wikipedia
(1.2) Porządku między kurzeniami pilnowali esaułowie zbrojni w tęgie kije dębowe dla hamowania obradujących i w pistolety dla obrony własnego życia, które często bywało w niebezpieczeństwie.
(1.2) Esauł okazał się domyślny. Rozwiązał zagadkę mego snu.
Wiktionary
(1.1-3) asauł, asauła, asawuła
Wiktionary
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego
(1.1) = ekon. Europejski System Banków Centralnych;
Wiktionary
(1.1) Do ESBC należą wszystkie banki centralne krajów UE.
Wiktionary
IPA: ˌɛ‿ːz‿bɛ‿ˈt͡sɛ, AS: •‿ez‿be‿ce
Wiktionary
skr. EBC
Wiktionary
potocznie o Służbie Bezpieczeństwa, aparacie powołanym do ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego w PRL
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pogard. Służba Bezpieczeństwa, policja polityczna w PRL od 1956 roku
Wiktionary
(1.1) Milicja (…) zazdrościła esbecji luksusów.
Wiktionary
rzecz. esbek m., esbeczka ż.
przym. esbecki
skr. SB
Wiktionary
związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB; esbowski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB
Wiktionary
(1.1) Minął go jakiś mężczyzna o typowo esbeckim wyglądzie.
Wiktionary
rzecz. esbecja ż., esbek m., esbeczka ż.
skr. SB
Wiktionary
(1.1) esbowski
Wiktionary
potocznie: funkcjonariuszka Służby Bezpieczeństwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pogard. funkcjonariuszka Służby Bezpieczeństwa
Wiktionary
(1.1) Do celi weszła średniego wzrostu esbeczka.
Wiktionary
rzecz. esbecja ż.
:: fm. esbek m.
przym. esbecki
skr. SB
Wiktionary
potocznie o funkcjonariuszu Służby Bezpieczeństwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pogard. funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa
Wiktionary
Służba Bezpieczeństwa (SB, potocznie określana wraz ze swoim protoplastą jako bezpieka) – formacja powołana m.in. do zapewniania bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego kraju, działająca w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i strukturach podległych w latach 1956–1989, a także w pierwszym roku istnienia III RP, ostatecznie rozwiązana w 1990 r. W końcowej fazie swojego istnienia (sierpień 1989 r.) ta służba specjalna zatrudniała 24 300 funkcjonariuszy, którzy nadzorowali 90 tys. tajnych współpracowników (TW) w Polsce i wielu agentów wywiadu pośród obywateli obcych państw. Oznacza to, że na jednego funkcjonariusza przypadało statystycznie 1564 obywateli, a TW stanowili w przybliżeniu 0,2% ogółu ludności PRL.
Wikipedia
rzecz. esbecja ż.
:: fż. esbeczka ż.
przym. esbecki
skr. SB
Wiktionary
pogardliwie o funkcjonariuszu Służby Bezpieczeństwa
SJP.pl
pogardliwie: związany ze Służbą Bezpieczeństwa; esbecki, esbowski
SJP.pl
członek SB (Służby Bezpieczeństwa); esbek (potocznie), esbol (pogardliwie)
SJP.pl
związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB; esbecki
SJP.pl
skrót od: Escape (czytany jako cały odmienny wyraz)
SJP.pl
Escape (Esc, z ang. ucieczka, opuść) – klawisz na klawiaturze komputerowej, znajdujący się w jej lewym górnym rogu, służący do generowania znaku escape o dziesiętnym kodzie ASCII 27. Przyjęty jako klawisz o funkcji anulowania lub zatrzymania bieżącego zadania. Zgodnie z ISO 9995 zdefiniowany jest jako okrąg ze strzałką (U+238B, ⎋).
Wikipedia
[czytaj: eskejp] klawisz na klawiaturze komputerowej, umieszczony w lewym górnym rogu; Escape
SJP.pl
Escape – słowo pochodzenia angielskiego oznaczającego czynności uciekania, umykania, wymykania (się), wyrywania (się), czy unikania – również przenośnie; może mieć ono następujące znaczenia:
Wikipedia
zakończenie w średniowiecznych dokumentach pergaminowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zakończenie dokumentu średniowiecznego zawierające podpisy, datę i miejsce wystawienia
Wiktionary
IPA: ˌɛsxaˈtɔkuw, AS: esχatokuu̯
Wiktionary
badacz losów pośmiertnych człowieka oraz celu i przeznaczeniu świata
SJP.pl
poglądy i wyobrażenia o losie człowieka po jego śmierci i po końcu świata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. filoz. dział teologii i filozofii dotyczący spraw ostatecznych: śmierci, końca świata, życia pozagrobowego, rodzajów sądu pośmiertnego, świata zmarłych itp.
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) eschatologia chrześcijańska / kosmograficzna / judaistyczna / grecka / …
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eschaton m., eschatolog m.
przym. eschatologiczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|έσχατος|λόγος. → ostateczny + przemowa, słowo
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eschatology
* arabski: (1.1) إسخاتولوجيا ,علم الأخرويات
* baskijski: (1.1) eskatologia
* białoruski: (1.1) эсхаталогія ż.
* czeski: (1.1) eschatologie ż.
* duński: (1.1) eskatologi w.
* esperanto: (1.1) eskatologio
* estoński: (1.1) eshatoloogia
* francuski: (1.1) eschatologie ż.
* hiszpański: (1.1) escatología ż.
* ido: (1.1) eskatologio
* indonezyjski: (1.1) eskatologi
* interlingua: (1.1) eschatologia
* islandzki: (1.1) heimsslitafræði ż.
* kataloński: (1.1) escatologia ż.
* lingala: (1.1) ideeënleer
* niderlandzki: (1.1) eschatologie
* niemiecki: (1.1) Eschatologie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) eskatologi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) eskatologi m.
* nowogrecki: (1.1) εσχατολογία ż.
* portugalski: (1.1) escatologia ż.
* rosyjski: (1.1) эсхатология ż.
* rumuński: (1.1) escatologie ż.
* słowacki: (1.1) eschatológia ż.
* słoweński: (1.1) eshatologija ż.
* szwedzki: (1.1) eskatologi w.
* turecki: (1.1) eskatoloji
* ukraiński: (1.1) есхатологія ż.
* węgierski: (1.1) eszkatológia
* włoski: (1.1) escatologia ż.
źródła.
== eschatologia (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. filoz. eschatologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛsxatɔˈlɔɟja, AS: esχatoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. eschaton m., eschatolog m.
przym. eschatologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eschaton m., eschatolog m.
przym. eschatologiczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|έσχατος|λόγος. → ostateczny + przemowa, słowo
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eschatology
* arabski: (1.1) إسخاتولوجيا ,علم الأخرويات
* baskijski: (1.1) eskatologia
* białoruski: (1.1) эсхаталогія ż.
* czeski: (1.1) eschatologie ż.
* duński: (1.1) eskatologi w.
* esperanto: (1.1) eskatologio
* estoński: (1.1) eshatoloogia
* francuski: (1.1) eschatologie ż.
* hiszpański: (1.1) escatología ż.
* ido: (1.1) eskatologio
* indonezyjski: (1.1) eskatologi
* interlingua: (1.1) eschatologia
* islandzki: (1.1) heimsslitafræði ż.
* kataloński: (1.1) escatologia ż.
* lingala: (1.1) ideeënleer
* niderlandzki: (1.1) eschatologie
* niemiecki: (1.1) Eschatologie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) eskatologi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) eskatologi m.
* nowogrecki: (1.1) εσχατολογία ż.
* portugalski: (1.1) escatologia ż.
* rosyjski: (1.1) эсхатология ż.
* rumuński: (1.1) escatologie ż.
* słowacki: (1.1) eschatológia ż.
* słoweński: (1.1) eshatologija ż.
* szwedzki: (1.1) eskatologi w.
* turecki: (1.1) eskatoloji
* ukraiński: (1.1) есхатологія ż.
* węgierski: (1.1) eszkatológia
* włoski: (1.1) escatologia ż.
źródła.
== eschatologia (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. filoz. eschatologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: eschatologia (teoria filozoficzna i religijna traktująca o życiu pośmiertnym i celu ostatecznym świata)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. rel. związany z eschatologią, dotyczący eschatologii
Wiktionary
(1.1) Modlitwa „Ojcze nasz” to eschatologiczne wołanie chrześcijan o nadejście końca świata.
Wiktionary
rzecz. eschaton mrz., eschatologia ż., eschatolog mos., eschatolożka ż.
przysł. eschatologicznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. koniec wszystkiego, ostateczny kres i przeznaczenie świata;
Wiktionary
Eschaton – koniec wszystkiego, ostateczne przeznaczenie świata, przedmiot badań eschatologii. W teologii chrześcijańskiej eschatonem jest koniec obecnych czasów, czego kulminacją ma być powrót Chrystusa i zapanowanie nowego ładu, wraz z nowym niebem i ziemią.
Wikipedia
rzecz. eschatologia ż., eschatolog m., eschatolożka ż.
przym. eschatyczny, eschatologiczny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Niemcy:
Wikipedia
przestarzale: Ajschylos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek stosowany do terapii depresji, zaburzeń lękowych i innych nerwic; silny, wybiórczy inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny; S-enancjomer citalopramu
Wiktionary
Escitalopram – organiczny związek chemiczny, S-enancjomer citalopramu, który jest dotychczas najbardziej selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny, klasyfikowany jako allosteryczny inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny (ASRI). Wykazuje około dwukrotnie silniejsze działanie, w porównaniu do mieszaniny racemicznej. Wprowadzony do lecznictwa światowego w 2001 roku przez duńską firmę H. Lundbeck. Znalazł zastosowanie jako lek przeciwdepresyjny w leczeniu stanów o dużym nasileniu, przebiegających z lękiem, z agorafobią lub bez agorafobii. W porównaniu z citalopramem działanie escitalopramu jest silniejsze, a działania niepożądane pojawiają się rzadziej. W Polsce zarejestrowany jest do leczenia depresji, lęku napadowego (z agorafobią lub bez), lęku społecznego (fobii społecznej) oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) nazwa systematyczna: (S)-1-[3-(dimetyloamino)propylo]-1-(4-fluorofenylo)-1,3-dihydroizobenzofurano-5-karbonitryl, wzór sumaryczny: C20H21FN2O
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
S-enancjomer citalopramu
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) escitalopram
* czeski: (1.1) escitalopram m.
* estoński: (1.1) estsitalopraam
* hiszpański: (1.1) escitalopram m.
* łaciński: (1.1) escitalopramum n.
* ukraiński: (1.1) есциталопрам m. (escytalopram)
źródła.
== escitalopram (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Naomi Persephone Amethyst (NaomiAmethyst)-escitalopram.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) farm. escitalopram
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) nazwa systematyczna: (S)-1-[3-(dimetyloamino)propylo]-1-(4-fluorofenylo)-1,3-dihydroizobenzofurano-5-karbonitryl, wzór sumaryczny: C20H21FN2O
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Escobar:
Wikipedia
miasto w Hiszpanii
SJP.pl
Escorial, Eskurial (hiszp. Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial) – monumentalny architektoniczny zespół pałacowo-klasztorno-biblioteczny w San Lorenzo de El Escorial, 45 kilometrów na północny zachód od Madrytu. Kompleks zbudowano z szarego granitu, w powściągliwym i surowym stylu późnego renesansu.
Wikipedia
[czytaj: eskort] samochód typu Ford Escort
SJP.pl
Ford Escort – samochód osobowy klasy kompaktowej produkowany przez amerykańską markę Ford w latach 1967 – 2004.
Wikipedia
[czytaj: eskudo] eskudo;
1. jednostka monetarna Republiki Zielonego Przylądka (1 escudo = centavos);
2. do 2002 r. jednostka monetarna Portugalii (1 escudo = 100 centavos), zastąpiona przez euro;
3. złota moneta hiszpańska bita w XVI-XIX wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) monet. waluta państw portugalskojęzycznych;
Wiktionary
Escudo (port. i hiszp. tarcza), eskudo – nazwa dawnej bądź (w zależności od państwa) współczesnej jednostki monetarnej krajów portugalskojęzycznych, a także Chile (lata 1960–75, zastąpiona przez peso), Hiszpanii (złote escudo od 1566 do 1833 i srebrne escudo w latach 1864–69, zastąpione przez pesetę) oraz Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej. Eskudo zazwyczaj dzieli się na 100 centavos, a jego symbol to najczęściej cifrão (\mathrm {S} \!\!\!\Vert ). Przede wszystkim wyróżnia się:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) symbol. PTE
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. escudowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) escudo
* esperanto: (1.1) eskudo
* francuski: (1.1) escudo ż.
* hiszpański: (1.1) escudo m.
* kataloński: (1.1) escut m.
źródła.
== escudo (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) monet. escudo
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈskudɔ, AS: eskudo
Wiktionary
przym. escudowy
Wiktionary
(1.1) symbol. PTE
Wiktionary
mieszanina saponin z nasion kasztanowca zwyczajnego
SJP.pl
Escyna – mieszanina saponin z nasion kasztanowca zwyczajnego (Aesculus hippocastanum L.). Lek działający przeciwzapalnie, łagodzi ból, zmniejsza obrzęki. Poprawia przepływ krwi, zmniejsza kruchość, przywraca elastyczność oraz właściwe napięcie naczyń krwionośnych. Zwiększa dotlenienie tkanek, przyspiesza rozpuszczanie zakrzepów krwi w podskórnych warstwach tkanek.
Wikipedia
Wikipedia
potocznie: Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy, działająca na przełomie XIX i XX wieku polska marksistowska partia polityczna
SJP.pl
należący, odnoszący się do esdeków, do Socjal-Demokracji
SJP.pl
potocznie: socjaldemokratka
SJP.pl
potocznie: socjaldemokrata
SJP.pl
autor esejów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) literat, autor esejów, szkiców literackich
Wiktionary
Esej (ang. essay, z fr. essai „próba”) – forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora. Esej może poruszać tematykę filozoficzną, społeczną lub artystyczną, być formą krytyki literackiej, manifestu politycznego, filozoficznego lub też dotyczyć innych refleksji autora.
Wikipedia
IPA: ˌɛsɛˈjista, AS: esei ̯ista
Wiktionary
rzecz. esej m., eseistyka ż., eseistyczność ż.
:: fż. eseistka ż.
przym. eseistyczny
Wiktionary
autorka esejów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. literatka, autorka esejów, szkiców literackich
Wiktionary
rzecz. esej m.
:: fm. eseista m.
Wiktionary
odnoszący się do eseistyki; napisany na wzór eseju, mający formę eseju
SJP.pl
publicystyka literacka, dział literatury obejmujący eseje
SJP.pl
nadawanie utworowi cech eseju, swobodnego i subiektywnego szkicu literackiego lub filozoficznego
SJP.pl
Wikipedia
nadawać tekstom stylu eseju
SJP.pl
szkic filozoficzny, naukowy, krytyczny, moralistyczny lub publicystyczny, w którym autor w sposób swobodny i kunsztowny rozwija interpretację jakiegoś zjawiska lub roztrząsa problem, nie maskując subiektywności przyjętego punktu widzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora;
Wiktionary
Esej (ang. essay, z fr. essai „próba”) – forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora. Esej może poruszać tematykę filozoficzną, społeczną lub artystyczną, być formą krytyki literackiej, manifestu politycznego, filozoficznego lub też dotyczyć innych refleksji autora.
Wikipedia
(1.1) Napisał właśnie esej filozoficzny.
Wiktionary
IPA: ˈɛsɛj, AS: esei ̯
Wiktionary
rzecz. eseista m., eseistka ż., eseistyka ż., eseistyczność ż.
przym. eseistyczny
przysł. eseistycznie
Wiktionary
(1.1) szkic, szkic literacki
Wiktionary
potocznie:
1. ubranie o rozmiarze S;
2. SMS; es, esek, esemes;
3. droga ekspresowa;
4. środowiskowo: rodzaj blaszki wędkarskiej wygiętej w kształcie litery S, służącej do połowu metodą spinningową
SJP.pl
członek SLD (Sojuszu Lewicy Demokratycznej); SLD-owiec
SJP.pl
członek SL (Stronnictwa Ludowego); SL-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: SL (Stronnictwo Ludowe); SL-owski
SJP.pl
krótka wiadomość tekstowa, SMS
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) telekom. inform. krótka wiadomość tekstowa wysyłana z telefonu komórkowego lub bramki internetowej
Wiktionary
SMS (ang. Short Message Service), krótka wiadomość tekstowa – usługa przesyłania krótkich wiadomości tekstowych (esemesów) w cyfrowych sieciach telefonii komórkowej. Usługa ta jest wprowadzana także do sieci telefonii stacjonarnej.
Wikipedia
(1.1) Mirek nie odbiera komórki, wyślę mu esemesa.
(1.1) Kordian sięgnął po telefon jako pierwszy i szybko przeczytał esemesa.
Wiktionary
IPA: ɛˈsɛ̃mɛs, AS: esẽmes
Wiktionary
rzecz. esemesowanie n.
:: zdrobn. esemesek mrz.
czas. esemesować ndk.
przym. esemesowy
Wiktionary
(1.1) SMS, sms, es, esek, mes, esesman
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: esemes
Wiktionary
(1.1) Gdy dojedziecie do Cieszyna przyślij mi esemeska, żebym się nie martwiła.
Wiktionary
rzecz. esemesowanie n., esemes mzw./mrz.
czas. esemesować ndk.
skr. esemes
Wiktionary
wysyłać esemesy; SMS-ować
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. odesemesować)
(1.1) pisać i wysyłać SMS-y
Wiktionary
(1.1) Nauczycielka zauważyła, gdy esemesowaliśmy pod ławką.
Wiktionary
rzecz. esemesowanie n., esemes mzw./mrz.
czas. odesemesować dk.
skr. esemes m.
Wiktionary
(1.1) SMS-ować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) telekom. wysyłanie SMS-ów
Wiktionary
(1.1) W szkole zabroniono nam esemesowania podczas zajęć.
Wiktionary
skr. esemes m.
czas. esemesować ndk.
przym. esemesowy
rzecz. esemesek mrz., esemes mzw./mrz.
Wiktionary
(1.1) SMS-owanie
Wiktionary
→ esemes (SMS), np. bramka esemesowa; SMS-owy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z esemesem
Wiktionary
skr. esemes m.
rzecz. esemesowanie n., esemes mzw./mrz.
czas. esemesować ndk.
Wiktionary
(1.1) SMS-owy
Wiktionary
1. stężony napar herbaciany;
2. istota, sedno
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. stężony napar herbaciany
(1.2) wyciąg, wywar
(1.3) istota, sedno
(1.4) filoz. istota rzeczy
Wiktionary
Wikipedia
przym. esencjonalny
rzecz. kwintesencja ż.
Wiktionary
(1.2) ekstrakt, koncentrat, wyciąg
(1.3) clou, istota, kwintesencja, meritum, sedno, sens, treść
Wiktionary
pogląd filozoficzny przeciwstawny fenomenalizmowi, zakładający istnienie esencjalnej rzeczywistości pod powierzchnią obserwowalnych zjawisk
SJP.pl
Esencjalizm (łac. essentia – istota, treść) – pogląd filozoficzny:
Wikipedia
zawierający istotę rzeczy; esencjonalny
SJP.pl
pogląd, według którego cechy psychiczne człowieka są niezmiennie ukształtowane jego cechami genetycznymi, np. rasą, płcią
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. kulin. bez rozcieńczania
(1.2) przen. zawierając treść czego, istotę rzeczy
Wiktionary
rzecz. esencjonalność ż.
przym. esencjonalny
Wiktionary
(1.1) mocno, treściwie, wyraźnie
(1.2) istotnie, treściwie, zwięźle
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: esencjonalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: esencjonalny
SJP.pl
1. zawierający istotę rzeczy; esencjalny;
2. nierozcieńczony, mocny
SJP.pl
członek rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów; eserowiec
SJP.pl
członkini rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów
SJP.pl
rosyjska partia Socjalistów-Rewolucjonistów, założona w 1901 roku, zlikwidowana po rewolucji bolszewickiej; eserzy
SJP.pl
Partia Socjalistów-Rewolucjonistów (ros. Партія Соціалистовъ-Революціонеровъ, ПСР), in. eserowcy, eserzy (ros. эсеры, od skrótu nazwy: SR) – rosyjska socjalistyczna partia polityczna założona w 1901 przez rewolucjonistów wywodzących się z tzw. narodników. Do rewolucji lutowej i obalenia caratu była nielegalna; po przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej) została ponownie zdelegalizowana przez bolszewików.
Wikipedia
członek rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów; eser
SJP.pl
związany z rosyjską Partią Socjalistów-Rewolucjonistów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. polit. związany z eserami (eserowcami), dotyczący eserów
Wiktionary
rzecz. eser mos., eserowiec mos.
Wiktionary
alkaloid występujący w nasionach bobotrutki kalabarskiej, stosowany w leczeniu jaskry; fizostygmina
SJP.pl
Fizostygmina, eseryna – organiczny związek chemiczny, alkaloid indolowy będący inhibitorem acetylocholinoesterazy. Pozyskiwana jest z Physostigma venenosum.
Wikipedia
dźwięk e obniżony o cały ton
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk e obniżony o cały ton;
Wiktionary
Eses – dźwięk, którego częstotliwość dla eses¹ wynosi około 293,7 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk e. Enharmonicznie dźwięki o tej samej wysokości to: cisis i d.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|eses|es|e|eis|eisis.
(1.1) por|cisis|d.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) E double flat
* niemiecki: (1.1) Eses n.
źródła.
== eses (język kwama.) ==
wymowa.
znaczenia.
czasownik
(1.1) szeptać
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛsɛs, AS: eses
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|eses|es|e|eis|eisis.
(1.1) por|cisis|d.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) E double flat
* niemiecki: (1.1) Eses n.
źródła.
== eses (język kwama.) ==
wymowa.
znaczenia.
czasownik
(1.1) szeptać
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|eses|es|e|eis|eisis.
(1.1) por|cisis|d.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) E double flat
* niemiecki: (1.1) Eses n.
źródła.
== eses (język kwama.) ==
wymowa.
znaczenia.
czasownik
(1.1) szeptać
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; esesowiec, SS-owiec, SS-man
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. członek SS, paramilitarnej elitarnej formacji hitlerowskich Niemiec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. środ. wiadomość SMS
Wiktionary
Schutzstaffel, w skrócie: SS (runami ᛋᛋ, niem. Die Schutzstaffel der NSDAP, pol. „oddział ochronny NSDAP”) – paramilitarna i początkowo elitarna niemiecka formacja nazistowska, podległa Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), w 1946 zdelegalizowana i uznana za organizację zbrodniczą.
Wikipedia
IPA: ɛˈsɛsmãn, AS: esesmãn
Wiktionary
rzecz.
:: fż. esesmanka ż.
przym. esesmański
Wiktionary
(1.1) esesowiec
(2.1) SMS, esemes, esek, es
Wiktionary
członkini SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-manka
SJP.pl
przymiotnik od: esesman
SJP.pl
członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-owiec, esesman, SS-man
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek SS
Wiktionary
przym. esesowski
Wiktionary
(1.1) esesman, SS-man
Wiktionary
przymiotnik od: SS (formacja zbrojna niemieckiej partii hitlerowskiej); SS-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z esesowcami (SS), dotyczący esesowców
Wiktionary
rzecz. esesowiec mos.
Wiktionary
(1.1) esesmański
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. pogard. funkcjonariusz straży granicznej
Wiktionary
motocykl marki SHL
SJP.pl
1. okrzyk dziecka zawiadamiający o potrzebie naturalnej; ee;
2. potrzeba naturalna (u dziecka)
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) infant. okrzyk dziecka zawiadamiający o naturalnej potrzebie
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃w̃ɕi, AS: ẽũ̯śi
Wiktionary
esowato wygięta część jelita grubego
SJP.pl
Okrężnica esowata, esica (łac. colon sigmoideum) – w anatomii człowieka część okrężnicy rozpoczynająca się jako przedłużenie okrężnicy zstępującej. Nazwa pochodzi od jej kształtu, przypominającego literę „S”. Jest skierowana początkowo łukiem wypukłym ku stronie prawej, a następnie zakręca w dół przechodząc w odbytnicę. Jej długość jest bardzo zmiennia osobniczo, może wynosić od 15 do 90 cm, przeciętnie około 40 cm. Zawieszona jest na krezce otrzewnej.
Wikipedia
syntetyczny preparat farmaceutyczny o właściwościach moczopędnych, stosowany głównie w obrzękach pochodzenia sercowego i nerkowego; hydrochlorotiazyd
SJP.pl
zdrobnienie od: es (zawijas)
SJP.pl
skrót od:
1. eskadra;
2. eskimoski
SJP.pl
potocznie:
1. ubranie o rozmiarze S;
2. SMS; es, esek, esemes;
3. droga ekspresowa;
4. środowiskowo: rodzaj blaszki wędkarskiej wygiętej w kształcie litery S, służącej do połowu metodą spinningową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. ubranie w rozmiarze S, małym
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wiesz, chciałam kupić koszulę nocną z gazetki, ale esek już nie było.
Wiktionary
IPA: ˈɛska, AS: eska
Wiktionary
przym. esowaty
Wiktionary
1. jednostka lotnictwa wojskowego składająca się z kilku lub kilkunastu samolotów;
2. jednostka marynarki wojennej złożona z kilku dużych okrętów oraz sił pomocniczych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. lotn. jednostka organizacyjna lotnictwa wojskowego, składająca się z kilku lub kilkunastu, rzadziej kilkudziesięciu samolotów;
(1.2) wojsk. mors. zespół okrętów jednego lub zbliżonego rodzaju dowodzony przez jednego dowódcę;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zbliżała się do nas eskadra niemieckich dwupłatów.
Wiktionary
rzecz. eskadron m.
przym. eskadrowy
Wiktionary
przestarzałe: oddział kawalerii, jednostka taktyczna odpowiadająca kompanii; szwadron
SJP.pl
spółdzielnia kółek rolniczych; SKR
SJP.pl
przymiotnik od: SKR (Spółdzielnia Kółek Rolniczych); SKR-owski
SJP.pl
stopniowe potęgowanie się czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stopniowe zwiększanie, potęgowanie się czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Eskalacja napięcia na Krymie. Rosjanie szykują się do szturmu?
Wiktionary
czas. eskalować ndk., eskalowanie n.
przym. eskalacyjny
rzecz. eskalowanie n.
Wiktionary
(1.1) potęgowanie się, zwiększanie się, narastanie, spirala
Wiktionary
zdobywanie zamkowych murów za pomocą drabin
SJP.pl
ruchome schody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. techn. schody ruchome
Wiktionary
Schody ruchome, eskalator – urządzenie transportowe zaliczane do grupy przenośników i służące do przewozu osób pomiędzy kondygnacjami budynku. Składają się z konstrukcji nośnej, stopni zamocowanych do specjalnego łańcucha i poręczy, napędzanych przez zespół napędowy z silnikiem elektrycznym i najczęściej z przekładnią. Obecnie produkowane schody ruchome posiadają szereg zabezpieczeń m.in. przy wlotach poręczy, w płytach grzebieniowych przy zejściach ze schodów, czujnik pęknięcia łańcucha stopni, czujnik braku stopnia oraz kontroli prędkości stopni i poręczy. Najnowsze rozwiązania umożliwiają zmniejszenie prędkości lub całkowite zatrzymanie schodów, gdy są one puste; zbliżenie się pasażera jest wykrywanie przez odpowiednie czujniki i schody zwiększają prędkość aż do nominalnej.
Wikipedia
IPA: ˌɛskaˈlatɔr, AS: eskalator
Wiktionary
rzecz. eskalowanie n.
Wiktionary
1. rodzaj roślin z rodziny Escalloniaceae;
2. eskalonia czerwona - rzadki, zimozielony krzew ozdobny z Japonii
SJP.pl
Twardziczka, eskalonia, szkarłatnik, żywistka (Escallonia) – rodzaj roślin z rodziny twardziczkowatych Escalloniaceae. Obejmuje 41 gatunków. Rośliny te występują w Ameryce Południowej i Środkowej – na obszarach górskich od Kostaryki po Ziemię Ognistą, poza tym w północnej Argentynie, Urugwaju, Paragwaju i południowej Brazylii. Najbardziej zróżnicowane są w Chile, gdzie występuje ok. 25 gatunków. Zasiedlają różne siedliska, rosnąc w zaroślach, na urwiskach skalnych i łagodnych stokach oraz nad strumieniami.
Wikipedia
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalopka
SJP.pl
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopka, eskalop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płaski, rozbity kotlecik z mięsa lub ryby
Wiktionary
(1.1) Gdy tylko usiedli, wuj zamówił eskalopki cielęce w białym winie.
Wiktionary
IPA: ˌɛskaˈlɔpɛk, AS: eskalopek
Wiktionary
rzecz. eskalop m.
Wiktionary
(1.1) eskalopka, eskalop
Wiktionary
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalop
SJP.pl
Eskalopka (także eskalop lub eskalopek, od fr. escalope) – mięso (głównie cielęcina) w postaci niewielkiego plastra, lekko rozbite i usmażone w tłuszczu.
Do przyrządzenia może być wykorzystane również mięso z ryb. Wskutek nieznacznej wielkości potrawa zwykle bywa serwowana w większej liczbie (w menu wymieniane na ogół jako «eskalopki»).
Wikipedia
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalop
SJP.pl
stopniowo zwiększać, potęgować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sukcesywne zwiększanie, potęgowanie i nasilanie czegoś
Wiktionary
rzecz. eskalacja ż., eskalator m., eskalada ż.
czas. eskalować ndk.
przym. eskalacyjny
Wiktionary
(1.1) intensyfikowanie, nasilanie, potęgowanie, wzmaganie
Wiktionary
przestarzale: zręcznie coś sprzątnąć (sprzątać), ukryć (ukrywać), zwłaszcza za pomocą sztuczki kuglarskiej
SJP.pl
wycieczka, wyprawa, często ryzykowna, lekkomyślna; wypad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. niebezpieczna, wesoła, swawolna, lekkomyślna wyprawa; wycieczka z przygodami
Wiktionary
Eskapada (ang. Angel) – amerykański melodramat z 1937 roku w reżyserii Ernsta Lubitscha.
Wikipedia
(1.1) Na dłuższą metę jego eskapady odbiją się na naszym związku.
Wiktionary
IPA: ˌɛskaˈpada, AS: eskapada
Wiktionary
(1.1) wypad
Wiktionary
zdrobnienie od: eskapada
SJP.pl
osoba uciekająca od rzeczywistości i problemów z nią związanych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba charakteryzująca się eskapizmem, osoba uprawiająca eskapizm
Wiktionary
rzecz. eskapizm m.
:: fż. eskapistka
przym. eskapistyczny
przysł. eskapistycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób eskapistyczny
Wiktionary
rzecz. eskapizm m., eskapista m., eskapistka ż.
przym. eskapistyczny
Wiktionary
oderwany od rzeczywistości i związanych z nią problemów
SJP.pl
ucieczka, oderwanie się od rzeczywistości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. ucieczka od problemów codzienności i życia społecznego
Wiktionary
Eskapizm (ang. escapism od escape – „ucieczka”) – oznacza ucieczkę od problemów związanych z życiem społecznym, codziennością i rzeczywistością w świat iluzji i fantazji. W literaturze jest to oderwanie tekstu dzieła od realiów.
Wikipedia
rzecz. eskapista m., eskapistka ż.
przym. eskapistyczny
przysł. eskapistycznie
Wiktionary
odmiana endywii uprawiana ze względu na jadalne liście; eskariola
SJP.pl
odmiana endywii uprawiana ze względu na jadalne liście; eskariol
SJP.pl
wąski wał zbudowany z piasków i żwirów naniesionych przez wody płynące szczelinami wewnątrzlodowcowymi; oz
SJP.pl
specjalista w dziedzinie języka i kultury Eskimosów
SJP.pl
przedstawiciel rdzennej ludności zamieszkującej obszary Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii; Innuita, Inuita
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel rdzennych ludów żyjących na rubieżach półkuli północnej Ziemi (Grenlandia, Ameryka Północna oraz skrawek wschodniej Syberii)
Wiktionary
Inuici (nazwa własna i ang. Inuit, według hasła w encyklopedii PWN nieodmienna nazwa własna Innuit) – grupa rdzennych ludów obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii. Ludy eskimo-aleuckie należą do rodziny ludów pochodzenia azjatyckiego oraz dzielą się na dwie główne grupy: Jugytów (używających języków yupik) oraz Inuitów.
Wikipedia
rzecz. Eskimoska ż.
przym. eskimoski
Wiktionary
rdzenna ludność zamieszkująca obszary Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii; Innuici, Inuici
SJP.pl
Inuici (nazwa własna i ang. Inuit, według hasła w encyklopedii PWN nieodmienna nazwa własna Innuit) – grupa rdzennych ludów obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii. Ludy eskimo-aleuckie należą do rodziny ludów pochodzenia azjatyckiego oraz dzielą się na dwie główne grupy: Jugytów (używających języków yupik) oraz Inuitów.
Wikipedia
obrót kajaka wzdłuż osi podłużnej o kąt 360 stopni
SJP.pl
Eskimoska (przewrotna eskimoska) – technika powrotu do pozycji pionowej w kajaku bez wysiadania z niego. Nazwa wywodzi się od Eskimosów, którzy jako pierwsi ją stosowali. Nauka eskimosek zazwyczaj odbywa się i daje najlepsze efekty na basenie.
Wikipedia
→ Eskimos; innuicki, inuicki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Eskimosami, dotyczący Eskimosów
Wiktionary
IPA: ˌɛsʲcĩˈmɔsʲci, AS: esʹḱĩmosʹḱi
Wiktionary
rzecz. Eskimos m., Eskimoska ż., eskimoska ż.
Wiktionary
(1.1) inuicki
Wiktionary
termin handlowy oznaczający "potrącenie z sumy wypłaconej przed terminem płatności"
SJP.pl
termin handlowy oznaczający "potrącenie z sumy wypłaconej przed terminem płatności"
SJP.pl
dawna, ręczna broń palna używana w walce na niewielką odległość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak do homoseksualnego towarzystwa
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) żigolak
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n., odeskortowanie n.
czas. eskortować ndk., odeskortować dk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== eskort (język szwedzki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) eskorta
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛskɔrt, AS: eskort
Wiktionary
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n., odeskortowanie n.
czas. eskortować ndk., odeskortować dk.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) żigolak
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n., odeskortowanie n.
czas. eskortować ndk., odeskortować dk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== eskort (język szwedzki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) eskorta
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
ochrona, straż towarzysząca komuś lub czemuś w drodze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oddział zbrojny, grupa okrętów lub pojazdów, towarzyszący komuś lub czemuś w drodze jako ochrona lub honorowa asysta
(1.2) przen. osoba lub kilka osób towarzyszące komuś po to, żeby się nim opiekować lub mieć nad nim kontrolę
Wiktionary
Eskorta – oddział składający się z dowódcy (oficera lub podoficera) i szeregowych żołnierzy (żandarmów, policjantów) mający za zadanie odprowadzanie w określone miejsce jeńców wojennych, aresztantów, dezerterów, rannych i chorych. Po wykonaniu zadania oddział powraca do macierzystej jednostki.
Wikipedia
IPA: ɛˈskɔrta, AS: eskorta
Wiktionary
rzecz. eskortowiec m., eskorter m., eskortant m., eskortowanie n., eskortka ż., eskort m.
czas. eskortować ndk., odeskortować dk.
przym. eskortowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba towarzysząca w czasie transportu w celu ochrony
Wiktionary
rzecz. eskorta ż.
Wiktionary
okręt wojenny przeznaczony do osłony konwojów morskich; eskortowiec
SJP.pl
kobieta świadcząca usługi towarzyskie na wysokim poziomie, w tym usługi seksualne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. luksusowa dziewczyna do towarzystwa
Wiktionary
(1.1) W celebryckim światku pomówienia o zarabianie na byciu eskortką (…) pojawiają się często (…). Dziewczyny chętnie chwalą się luksusowymi wakacjami (często na jachtach i egzotycznych wyspach) i najdroższymi modelami torebek od Louis Vuitton, ale zapytane o pieniądze udzielają wymijających odpowiedzi w stylu „chodzę po wybiegu w Paryżu”.
Wiktionary
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n.
czas. eskortować ndk.
Wiktionary
konwojować;
1. prowadzić kogoś (np. więźnia, jeńca) pod strażą;
2. towarzyszyć w drodze komuś lub czemuś jako ochrona lub straż honorowa
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeeskortować)
(1.1) prowadzić pod ochroną
Wiktionary
(1.1) Jej mąż wszędzie ją eskortował.
Wiktionary
rzecz. eskortowiec mzw./mrz., eskortka ż., eskort mos., eskorta ż., eskortowanie n.
Wiktionary
(1.1) konwojować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynność polegająca na towarzyszeniu komuś podczas podróży w celu ochrony
Wiktionary
rzecz. eskortowiec mzw./mrz., eskortka ż., eskort mos., eskorta ż.
czas. eskortować
Wiktionary
okręt wojenny przeznaczony do osłony konwojów morskich; eskorter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) wojsk. mors. niejednolita klasa okrętów eskortowych małej lub średniej wielkości;
Wiktionary
Okręt eskortowy – zbiorcze określenie klas, a także klasa okrętów bojowych (eskortowiec), których podstawowym przeznaczeniem jest eskortowanie konwojów statków oraz innych cennych okrętów – ich ochrona przed atakami sił wroga, przede wszystkim okrętów podwodnych i lotnictwa.
Wikipedia
(1.1) Najczęściej jako eskortowce określa się w polskiej terminologii okręty brytyjskiej klasy slupów.
Wiktionary
IPA: ˌɛskɔrˈtɔvʲjɛt͡s, AS: eskortovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n.
czas. eskortować ndk.
przym. eskortowy
Wiktionary
(1.1) eskorter
Wiktionary
związany z eskortą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eskortowaniem, dotyczący eskortowania
Wiktionary
(1.1) W naszej stoczni zbudowano już trzy korwety eskortowe.
Wiktionary
rzecz. eskorta ż., eskortowanie n., eskortowiec m.
czas. eskortować ndk.
Wiktionary
escudo;
1. jednostka monetarna Republiki Zielonego Przylądka (1 eskudo = centavos);
2. do 2002 r. jednostka monetarna Portugalii (1 eskudo = 100 centavos), zastąpiona przez euro;
3. złota moneta hiszpańska bita w XVI-XIX wieku
SJP.pl
żartobliwie: lekarz; doktorek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Asklepios.
Wiktionary
Asklepios, Eskulap (gr. Ἀσκληπιός Asklēpiós, Asclepius, łac. Aesculapius) – w mitologii greckiej bóg sztuki lekarskiej (medycyny); jeden z herosów.
Jego rzymskim odpowiednikiem był Eskulap. Za jedną z postaci Asklepiosa uważany był też fenicki boski uzdrowiciel Eszmun (Jasumunu).
Wikipedia
IPA: ɛˈskulap, AS: eskulap
Wiktionary
rzecz. eskulap mos., eskulapskość ż.
przym. Eskulapowy, eskulapski
przysł. eskulapsko
Wiktionary
(1.1) Asklepios
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. żart. związany z eskulapem, dotyczący eskulapa
Wiktionary
rzecz. eskulap mos., Eskulap mos.
Wiktionary
wzgórze będące dzielnicą mieszkalną w starożytnym Rzymie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wzgórze w Rzymie;
Wiktionary
Eskwilin (łac. Esquilinus mons, wł. Esquilino) – jedno z siedmiu wzgórz rzymskich, położone w środkowo-wschodniej części miasta pomiędzy wzgórzami Wiminał i Celius.
W starożytności znajdowały się na nim osady latyńskie. Później, w okresie republiki był zamieszkany przez ubogą ludność rzymską. Na początku okresu cesarstwa Eskwilin włączono w obręb miasta. Wtedy powstały ogrody Mecenasa. Wybudowano wiele budowli: Portyk Liwii, Złoty Dom Nerona, termy, łuk, akwedukty.
Wikipedia
(1.1) Ludności zaczęło przybywać i zasiedlono Eskwilin i Kapitol.
Wiktionary
przym. eskwiliński
Wiktionary
przymiotnik od: Eskwilin (wzgórze w Rzymie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eskwilinem, dotyczący Eskwilinu
Wiktionary
(1.1) Przede wszystkim jednak w zupełnie nowym świetle ukazują się związki między społecznością grzebiącą zmarłych w nekropoli eskwilińskiej a tą, która używała w tym celu nekropoli kwirynalskiej.
Wiktionary
rzecz. Eskwilin m.
Wiktionary
rzadko, skrótowo: esesman - członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; esesowiec, SS-owiec, SS-man
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. esesman.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈɛsmãn, AS: esmãn
Wiktionary
rzecz. esesman m.
Wiktionary
rzadko, skrótowo: esesmanka - członkini SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-manka
SJP.pl
Wikipedia
kreślić linie w kształcie litery "s"
SJP.pl
mający kształt litery S
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma kształt litery S
Wiktionary
(1.1) Podstawowym elementem rysunku była linia, długa, płynna, kapryśna, falista, esowata, o rytmie niespokojnym, zdająca się być w ustawicznym ruchu.
Wiktionary
IPA: ˌɛsɔˈvatɨ, AS: esovaty
Wiktionary
rzecz. es n./mzw., esica ż., esowatość ż., esownica ż., esownik m., eska ż.
przysł. esowato
Wiktionary
1. narzędzie do formowania w kształcie litery S;
2. dachówka o przekroju w kształcie litery S; dachówka holenderska
SJP.pl
Dachówka holenderka (esówka) – ceramiczna dachówka ciągniona, prostokątna, której przekrój poprzeczny ma kształt litery „S”.
Dachówki tego typu układa się tak, by zachodziły na siebie.
Była stosowana od XV wieku we Flandrii.
Wikipedia
motyw ornamentalny o kształcie przypominającym literę S ze spiralami na obu końcach
SJP.pl
Wikipedia
w architekturze: profil w kształcie litery S; cyma, sima, esownica
SJP.pl
mający kształt litery S
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) finans. ewidencja środków pieniężnych
Wiktionary
skrót od: esperanto; esper.
SJP.pl
skrót
(1.1) jęz. = esperanto
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) eo, esper.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. esperanto n.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== esp. (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrót w funkcji przysłówka
(1.1) = especially → szczególnie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛˈrãntɔ, AS: esperãnto
Wiktionary
rzecz. esperanto n.
Wiktionary
(1.1) eo, esper.
Wiktionary
[czytaj: esPAS] samochód typu Renault Espace
SJP.pl
Zobacz też:
Wikipedia
główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; matador, toreador (torreador), torero (torrero)
SJP.pl
duży, dwuręczny miecz, używany ongiś przez niemieckich lancknechtów i szwajcarską piechotę
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) lekki pantofel na sznurkowej podeszwie; espadryla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obuw. lekki, miękki płócienny pantofel na sznurkowej podeszwie;
Wiktionary
(1.1) Chyba nie pójdziesz w góry w espadrylach?
Wiktionary
rzecz. espadryla ż.
Wiktionary
(1.1) espadryla
Wiktionary
(zwykle w l.m.) lekki pantofel na sznurkowej podeszwie; espadryl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obuw. lekki, miękki płócienny pantofel na sznurkowej podeszwie;
Wiktionary
rzecz. espadryl mrz.
Wiktionary
[czytaj: espanioLET] reliefowy motyw dekoracyjny, przedstawiający przystrojoną główkę kobiecą
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny bobowatych; sparceta
SJP.pl
Wikipedia
śródziemnomorski gatunek ostnicy; halfa; alfa
SJP.pl
Esparto – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kalifornia, w hrabstwie Yolo.
Wikipedia
roślina zielna z astrowatych
SJP.pl
skrót od: esperanto; esp.
SJP.pl
skrót
(1.1) jęz. = esperanto
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛˈrãntɔ, AS: esperãnto
Wiktionary
rzecz. esperanto n.
Wiktionary
(1.1) eo, esp.
Wiktionary
związek organiczny zaburzający metabolizm alkoholu etylowego w organizmie, stosowany w leczeniu alkoholizmu; anticol; antabus; disulfiram
SJP.pl
Disulfiram – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu alkoholizmu, którego działanie polega na wpływie na metabolizm alkoholu etylowego.
Wikipedia
obce imię żeńskie
SJP.pl
w rachunku prawdopodobieństwa: wartość oczekiwana zmiennej losowej
SJP.pl
dotyczący esperanta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. dotyczący esperanta
Wiktionary
(1.1) Moja klawiatura nie zawiera esperanckich liter.
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛˈrãnt͡sʲci, AS: esperãncʹḱi
Wiktionary
rzecz. esperanto n., esperantysta m., esperantystka ż.
Wiktionary
sztuczny język międzynarodowy, oparty głównie na językach romańskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. sztuczny język międzynarodowy, opracowany przez Ludwika Łazarza Zamenhofa w 1887 r.;
Wiktionary
Esperanto (esperanto: osoba mająca nadzieję, pierwotnie Lingvo Internacia, w tłum. język międzynarodowy) – najbardziej rozpowszechniony na świecie międzynarodowy język pomocniczy. Jego nazwa pochodzi od pseudonimu „Dr. Esperanto” (doktor mający nadzieję), pod którym Ludwik Zamenhof opublikował w 1887 podstawy języka w książce Język międzynarodowy. Przedmowa i podręcznik kompletny. Jego celem było stworzenie neutralnego i łatwego do nauki języka, przydatnego do międzynarodowej komunikacji, nie zastępującego jednak innych języków narodowych.
Wikipedia
(1.1) Esperanto jest najpopularniejszym językiem sztucznym na świecie.
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛˈrãntɔ, AS: esperãnto
Wiktionary
rzecz. esperantysta mos., esperantystka ż.
przym. esperancki
skr. eo, esp., esper.
wykrz. eo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) język
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. esperantysta mos., esperantystka ż.
przym. esperancki
skr. eo, esp., esper.
wykrz. eo
frazeologia.
etymologia.
(1.1) od pseudonimu twórcy, od etym|eo|Esperanto.
uwagi.
wikicytaty.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) esperanto
* angielski: (1.1) Esperanto
* arabski: (1.1) إِسْبَرَانْتُو m. (ʔisbarantū)
* asturyjski: (1.1) esperantu m.
* białoruski: (1.1) эспера́нта n. (espjeránta)
* bułgarski: (1.1) еспера̀нто n. (esperànto)
* czeski: (1.1) esperanto n.
* duński: (1.1) esperanto n.
* esperanto: (1.1) Esperanto
* francuski: (1.1) espéranto m.
* hiszpański: (1.1) esperanto m.
* interlingua: (1.1) esperanto
* inuktitut: (1.1) ᐃᓯᐱᕋᓐᑐ (isipiranto)
* islandzki: (1.1) esperantó n.
* japoński: (1.1) エスペラント (Esuperanto)
* jidysz: (1.1) עספּעראַנטאָ n. (esperanto)
* kataloński: (1.1) esperanto m.
* litewski: (1.1) esperanto m.
* łaciński: (1.1) Lingua Esperantica ż., Lingua Zamenhofiana ż.
* łotewski: (1.1) esperanto m.
* niemiecki: (1.1) Esperanto n.
* nowogrecki: (1.1) εσπεράντο ż.
* ormiański: (1.1) էսպերանտո (ēsperanto)
* rosyjski: (1.1) эспера́нто n. (esperánto)
* słowacki: (1.1) esperanto n.
* szwedzki: (1.1) esperanto w.
* węgierski: (1.1) eszperantó
* włoski: (1.1) esperànto m.
źródła.
== esperanto (język asturyjski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) jęz. esperanto
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
człowiek propagujący język esperanto lub mówiący językiem esperanto
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba mówiąca językiem esperanto lub propagująca go
Wiktionary
(1.1) Czy twój mąż też jest esperantystą?
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛrãnˈtɨsta, AS: esperãntysta
Wiktionary
rzecz. esperanto n.
:: fż. esperantystka ż.
przym. esperancki
Wiktionary
kobieta propagująca język esperanto lub mówiąca językiem esperanto
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mówiąca językiem esperanto lub propagująca go
Wiktionary
IPA: ˌɛspɛrãnˈtɨstka, AS: esperãntystka
Wiktionary
rzecz. esperanto n.
:: fm. esperantysta m.
przym. esperancki
Wiktionary
samochód typu Daewoo Espero
SJP.pl
Wikipedia
1. dawna, krótka ręczna broń palna z podpórką
2. małokalibrowe działo okrętowe używane do połowy XIX w.
SJP.pl
1. szeroka ulica z alejami spacerowymi pośrodku
2. niezabudowana przestrzeń przed fortyfikacjami
SJP.pl
Esplanada – szeroka ulica z aleją spacerową, promenada. Pierwotnie była to niezabudowana przestrzeń przed fortyfikacjami, najczęściej pas pomiędzy miastem a twierdzą, dający doskonałą widoczność i możliwość prowadzenia ostrzału.
Wikipedia
określenie wykonawcze: z ekspresją, z uczuciem
SJP.pl
bardzo mocna kawa podawana w małych filiżankach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. włoska mocna kawa z ekspresu ciśnieniowego, przygotowana z małej, około 30 ml, ilości wody;
Wiktionary
Espresso – nazwa sposobu przygotowywania kawy w specjalnym ekspresie, przez przepuszczenie 25-35 ml gorącej (90,5-96 °C) wody pod ciśnieniem 8,5-9,5 bara przez bardzo drobno zmielone i ubite ziarna kawowca. Również nazwa uzyskanego w ten sposób napoju.
Wikipedia
(1.1) Wypiłam espresso i zaraz poczułam się lepiej.
Wiktionary
IPA: ɛsˈprɛsːɔ, AS: espre•so
Wiktionary
rzecz. ekspres mrz.
przym. ekspresowy
Wiktionary
średniowieczna machina oblężnicza; arkabalista, arkbalista
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: espRI] bystrość, polot, inteligencja
SJP.pl
Esprit – marka odzieżowa, sprzedająca odzież damską, męską, dziecięcą, a także obuwie, zegarki oraz akcesoria. Firma została założona przez Susie Tompkins Buell i Douglasa Tompkinsa.
Ma sieć butików w 40 państwach świata. Sieć ma także swoje sklepy w Polsce. W 2024 roku marka złożyła wnioski o upadłość.
Wikipedia
esquire
SJP.pl
brytyjski tytuł grzecznościowy (skrót: Esq.); dawniej: tytuł szlachciców najniższej rangi
SJP.pl
Esquire – amerykański magazyn dla mężczyzn ukazujący się od 1933 roku. Redaktorem naczelnym jest David M. Granger.
Założycielem pisma był Arnold Gingrich.
Publikowali m.in. w: Ernest Hemingway, William Faulkner, Truman Capote czy John Steinbeck.
Pismo ma blisko 30 edycji lokalnych, m.in. brytyjską, japońską (od 1987), chińską, niemiecką czy bliskowschodnią.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina w Kanadzie, w prowincji Ontario, w hrabstwie Simcoe;
Wiktionary
Essa – gmina (ang. township) w Kanadzie, w prowincji Ontario, w hrabstwie Simcoe.
Powierzchnia Essa to 279,55 km².Według danych spisu powszechnego z roku 2001 Essa liczy 16 808 mieszkańców (60,13 os./km²).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Essa
źródła.
== Essa (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geogr. Essa
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Essa
źródła.
== Essa (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geogr. Essa
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Essa
źródła.
== Essa (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geogr. Essa
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
skała magmowa, głębinowa, zasadowa, zaliczana do gabroidów foidowych
SJP.pl
dieta laktowegetariańska praktykowana przez członków sekty wyznającej, że Jezus był wegetarianinem odżywiającym się surowiznami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodnich Niemczech, położone w środku Zagłębia Ruhry;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. esseńczyk mos., essenka ż.
przym. esseński
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Essen.
uwagi.
Nazw mieszkańców i przymiotnika zwykle nie tworzy się i zastępuje formami opisowymi.
tłumaczenia.
* łaciński: (1.1) Assindia, Essendia
* niemiecki: (1.1) Essen n.
źródła.
== Essen (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geogr. Essen
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛsɛ̃n, AS: esẽn
Wiktionary
rzecz. esseńczyk mos., essenka ż.
przym. esseński
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. esseńczyk mos., essenka ż.
przym. esseński
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Essen.
uwagi.
Nazw mieszkańców i przymiotnika zwykle nie tworzy się i zastępuje formami opisowymi.
tłumaczenia.
* łaciński: (1.1) Assindia, Essendia
* niemiecki: (1.1) Essen n.
źródła.
== Essen (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geogr. Essen
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: eseńczyk]
1. mieszkaniec Essen;
2. członek żydowskiego stronnictwa religijnego w dawnej Judei
SJP.pl
[czytaj: esenka] mieszkanka Essen
SJP.pl
[czytaj: eseński] przymiotnik od: Essen
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Essen (miastem w Niemczech)
(1.2) hist. rel. związany z sektą esseńczyków
Wiktionary
(1.1)
rzecz. Essen n.
Wiktionary
[czytaj: Es-iks] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hrabstwo ceremonialne i niemetropolitalne we wschodniej Anglii;
(1.2) geogr. nazwa wielu hrabstw, miejscowości, gmin oraz innych toponimów w krajach anglojęzycznych;
(1.3) hist. średniowieczne królestwo istniejące we wschodniej Anglii w latach 527–825;
Wiktionary
Essex – hrabstwo administracyjne (niemetropolitalne), ceremonialne i historyczne we wschodniej Anglii, w regionie East of England, położone na północny wschód od Londynu, nad Morzem Północnym, zaliczane do tzw. Home Counties. Nazwa hrabstwa pochodzi od istniejącego we wczesnym średniowieczu anglosaskiego Królestwa Esseksu.
Wikipedia
(1.1) Obszar Esseksu jest nizinny i rozciąga się pomiędzy estuarium Tamizy na południu a ujściem rzeki Stour na północy.
Wiktionary
przym. essekski
Wiktionary
skrót od: Księga Estery - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu
SJP.pl
skrót
(1.1) = bibl. Księga Estery
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa ɛˈstɛrɨ, AS: ḱśẽŋga estery
Wiktionary
skrót od: estoński
SJP.pl
skrót
(1.1) = estoński
Wiktionary
Język estoński (est. eesti keel, wym. [eːs.ti ˈkeːl]) – język należący do podgrupy języków bałtycko-fińskich, w grupie fińskiej zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej w rodzinie uralskiej.
Wikipedia
[czytaj: eSTAbliszment lub iSTAbliszment] osoby, instytucje mające władzę w danym państwie, wywierające wpływ na życie publiczne, często oceniane negatywnie z powodu swojej niechęci do zmian; elita władzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pejor. określenie grupy osób sprawujących władzę w Wielkiej Brytanii, uważanych za ekskluzywną i uprzywilejowaną społeczność
(1.2) pejor. w szerszym znaczeniu: elita władzy w każdym kraju
Wiktionary
(1.2) Manifestanci oskarżali establishment o niepowodzenie reform.
Wiktionary
przym. establishmentowy
Wiktionary
(1.2) oligarchia, możni tego świata, wielcy tego świata, socjeta, kamaryla, koteria, klika
Wiktionary
rodzaj pomostu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj mostu przenoszącego drogę lub linię kolejową nad terenem zabudowanym albo obniżeniem terenu;
Wiktionary
Wikipedia
odbitka z płyty metalowej, zwłaszcza miedzioryt
SJP.pl
odbitka wykonana z kamienia niegraficznego, np. z inskrypcji nagrobkowej
SJP.pl
Estampaż (fr. estampage) – technika wykonywania odbitek płaskorzeźb i napisów z kamienia lub z brązu za pomocą papieru. Estampaż został wynaleziony w Chinach w czasach dynastii Tang (618-907).
W Chinach od III w. p.n.e. ogłaszano cesarskie edykty m.in. za pomocą kamiennych stel, od II wieku p.n.e. ryto w kamieniu religijne teksty buddyjskie, konfucjańskie i taoistyczne. Dzięki estampażowi ze stel w świątyniach masowo wykonywano odbitki ważnych tekstów na użytek wiernych lub uczonych. Z czasem w ten sposób zaczęto także utrwalać słynne dzieła kaligraficzne.
Wikipedia
związek organiczny będący pochodną kwasów i alkoholi lub fenoli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. organiczny związek chemiczny powstający w wyniku działania kwasu na alkohol lub fenol;
Wiktionary
Estry (od niem. Essigäther – octan etylu, Essig – ocet i Äther – eter) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami kondensacji kwasów i alkoholi lub fenoli. Komponentami kwasowymi mogą być zarówno kwasy karboksylowe, jak i kwasy nieorganiczne.
Wikipedia
IPA: ˈɛstɛr, AS: ester
Wiktionary
rzecz. estryfikacja ż., estryfikowanie n., poliester m., transestryfikacja ż.
czas. estryfikować dk.
przym. estrowy, poliestrowy
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jakiś czas temu Esterze wyszła ryba po żydowsku.
Wiktionary
IPA: ɛˈstɛra, AS: estera
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Esterka ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Esterka
Wiktionary
enzym z klasy hydrolaz katalizujący rozkład wiązania estrowego
SJP.pl
Esterazy (EC 3.1) – grupa enzymów z klasy hydrolaz rozkładających wiązania estrowe na kwasy i alkohole. Klasyfikacja esteraz:
Wikipedia
[czytaj: ESterhazi] nazwisko węgierskie
SJP.pl
Esterházy (węg. Eszterházy [ˈɛstɛrhaːzi], słow. Esterházi) – węgierski ród możnowładczy. W XVII w. stali się największymi posiadaczami ziemskimi w Królestwie Węgier. Przedstawiciele tej rodziny byli konsekwentnie lojalni wobec panujących Habsburgów. W 1626 otrzymali tytuł rodowy hrabiów, następnie w 1687 książąt Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.
Wikipedia
1. Esterka Małach, legendarna lub prawdziwa kochanka Kazimierza Wielkiego;
2. zdrobnienie od Estera (imię żeńskie)
SJP.pl
Esterka, Esterka Małach (XIV wiek) – słynąca z urody Żydówka, według kronikarza Jana Długosza ukochana (kochanka) króla Kazimierza Wielkiego. Była wnuczką szanowanego kupca i lekarza z Opoczna i znała wiele tajemnic medycznych. Według Jana Długosza miała z królem dwóch synów: Niemira (Niemierzę) i Pełkę, co współcześni historycy podają w wątpliwość.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Esterki lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Estery lub z nią związany
SJP.pl
człowiek wrażliwy na piękno, znawca piękna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek wrażliwy na piękno, znawca piękna
Wiktionary
Estetyka (gr. aisthetikos – dosł. dotyczący poznania zmysłowego, ale też wrażliwy) – dziedzina filozofii zajmująca się pięknem i innymi wartościami estetycznymi.
Sama definicja estetyki podlega różnym ujęciom, mówiących o estetyce jako:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. estetyka ż., estetyzacja ż., estetyzm mrz., estetyk mos., estetyczność ż.
:: fż. estetka ż.
czas. estetyzować ndk.
przym. estetyczny, estetyzacyjny
przysł. estetycznie
frazeologia.
etymologia. etym|gr|αἰσθητής. (aisthētēs)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) amer. esthete, bryt. aesthete
* baskijski: (1.1) esteta
* białoruski: (1.1) эстэт m.
* czeski: (1.1) estét m.
* duński: (1.1) æstet w.
* francuski: (1.1) esthète m./ż.
* hiszpański: (1.1) esteta m./ż.
* litewski: (1.1) estetas m.
* niemiecki: (1.1) Ästhet m.
* nowogrecki: (1.1) εστέτ m./ż.
* rosyjski: (1.1) эстет m.
* słoweński: (1.1) estet m.
* szwedzki: (1.1) estet w.
* ukraiński: (1.1) естет m.
* węgierski: (1.1) esztéta
* włoski: (1.1) esteta m./ż.
źródła.
== esteta (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) esteta
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈstɛta, AS: esteta
Wiktionary
rzecz. estetyka ż., estetyzacja ż., estetyzm mrz., estetyk mos., estetyczność ż.
:: fż. estetka ż.
czas. estetyzować ndk.
przym. estetyczny, estetyzacyjny
przysł. estetycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. estetyka ż., estetyzacja ż., estetyzm mrz., estetyk mos., estetyczność ż.
:: fż. estetka ż.
czas. estetyzować ndk.
przym. estetyczny, estetyzacyjny
przysł. estetycznie
frazeologia.
etymologia. etym|gr|αἰσθητής. (aisthētēs)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) amer. esthete, bryt. aesthete
* baskijski: (1.1) esteta
* białoruski: (1.1) эстэт m.
* czeski: (1.1) estét m.
* duński: (1.1) æstet w.
* francuski: (1.1) esthète m./ż.
* hiszpański: (1.1) esteta m./ż.
* litewski: (1.1) estetas m.
* niemiecki: (1.1) Ästhet m.
* nowogrecki: (1.1) εστέτ m./ż.
* rosyjski: (1.1) эстет m.
* słoweński: (1.1) estet m.
* szwedzki: (1.1) estet w.
* ukraiński: (1.1) естет m.
* węgierski: (1.1) esztéta
* włoski: (1.1) esteta m./ż.
źródła.
== esteta (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) esteta
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
kobieta wrażliwa na piękno, znawczyni piękna
SJP.pl
narządy dotykowe mięczaków z gromady chitonów, występujące w postaci brodawkowatych skupisk komórek zmysłowych
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób estetyczny, staranny
Wiktionary
IPA: ˌɛstɛˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: estetyčʹńe
Wiktionary
rzecz. estetyczność ż., estetyka ż., estetyzm m., estetyk m., esteta m., estetka ż., estetyzacja ż.
czas. estetyzować ndk.
przym. estetyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: estetycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: estetyczny
SJP.pl
→ estetyka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest estetyczne; cecha tych, którzy są estetyczni
Wiktionary
rzecz. estetyka ż., esteta m., estetka ż.
przym. estetyczny
przysł. estetycznie
Wiktionary
→ estetyka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zgodny z wymaganiami estetyki, dotyczący zmysłu piękna
(1.2) związany z estetyką jako nauką
Wiktionary
(1.1) Teksty mszalne prezentowały oczywiście zróżnicowane założenia estetyczne i poziom artystyczny.
Wiktionary
IPA: ˌɛstɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: estetyčny
Wiktionary
rzecz. estetyczność ż., estetyka ż., estetyzm m., estetyk m., esteta m., estetka ż., estetyzacja ż.
czas. estetyzować ndk.
przysł. estetycznie
Wiktionary
(1.1) gustowny
Wiktionary
ten, kto zajmuje się estetyką jako nauką o sztuce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teoretyk estetyki
Wiktionary
IPA: ɛˈstɛtɨk, AS: estetyk
Wiktionary
rzecz. estetyka ż., estetyzm m., esteta m., estetka ż., estetyzowanie n.
czas. estetyzować ndk.
przym. estetyczny
przysł. estetycznie
Wiktionary
1. piękny, elegancki, schludny wygląd czegoś;
2. nauka o sztuce, dotycząca określania jej walorów i kryteriów oceny, związana z istotą tworzenia, jej związkiem z rzeczywistością oraz z metodami artystycznego wyrazu;
3. filozofia: dziedzina zajmująca się zagadnieniem piękna i harmonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ładny, gustowny wygląd czegoś
(1.2) subiektywne kryteria piękna
(1.3) filoz. szt. nauka o pięknie;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: estetyk
Wiktionary
Estetyka (gr. aisthetikos – dosł. dotyczący poznania zmysłowego, ale też wrażliwy) – dziedzina filozofii zajmująca się pięknem i innymi wartościami estetycznymi.
Sama definicja estetyki podlega różnym ujęciom, mówiących o estetyce jako:
Wikipedia
(1.1) To estetyka tego urządzenia, a nie jego funkcjonalność, zadecydowała o jego wysokiej sprzedaży.
(1.2) Język tej powieści nie mieści się w mojej estetyce.
Wiktionary
IPA: ɛˈstɛtɨka, AS: estetyka
Wiktionary
rzecz. estetyk m., esteta m., estetyczność ż.
przym. estetyczny
przysł. estetycznie
Wiktionary
(1.1) estetyczność, gustowność
Wiktionary
nadanie czemuś urody, estetyki, piękna; upiększenie
SJP.pl
pogląd przyznający wartościom estetycznym naczelne miejsce; ocenianie dzieł sztuki bez względu na ich wartość społeczną; lubowanie się w sztuce i ocenianie wszystkiego tylko ze względu na wartość estetyczną
SJP.pl
Estetyzm – ruch intelektualny i artystyczny, powstały pod wpływem francuskim u schyłku XIX wieku w Wielkiej Brytanii, oparty na filozofii „sztuka dla sztuki”, akcentujący wyjątkową wartość sztuki i przyjemności znajdowanej w odkrywaniu rzeczy pięknych. Był kompilacją złożoną z wielu stylów. Główne źródła jego inspiracji to klasycyzm i sztuka japońska. Był popularny w latach 1870–1900.
Wikipedia
1. nadawać treści walory estetyczne;
2. sprawiać, że coś wygląda ładniej; upiększać, upiękniać
SJP.pl
wrażenie, czucie
SJP.pl
Estezjologia – dział biologii zajmujący się anatomią (budową) i fizjologią (czynnościami) narządów zmysłów oraz odbieranych przez nie bodźców.
Wikipedia
przyrząd służący do mierzenia wrażliwości skóry na dotknięcie
SJP.pl
Estezjometr (gr. aísthesis „odczuwanie zmysłami” + metreín „mierzyć”) − przyrząd do badania wrażliwości skóry na bodźce mechaniczne (dotknięcie).
Wikipedia
określenie wykonawcze: gasnąco, zamierająco; estinto
SJP.pl
określenie wykonawcze: gasnąco, zamierająco; estinguendo
SJP.pl
w szermierce: cios szpadą
SJP.pl
obywatel Estonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. człowiek narodowości estońskiej, obywatel Estonii, mieszkaniec Estonii
Wiktionary
Estończycy (est. eestlased) – naród ugrofiński zamieszkujący Estonię, posługujący się językiem estońskim. Estończycy najbliżej spokrewnieni są z Finami. W kulturze silne są też wpływy skandynawskie i niemieckie. Wierzący Estończycy wyznają głównie protestantyzm (luteranizm), zdecydowana większość jest zaś bezwyznaniowa.
Wikipedia
IPA: ɛˈstɔ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: estõĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. estoński m., Estonia ż.
:: fż. Estonka ż.
przym. estoński
przysł. po estońsku
Wiktionary
państwo w Europie ze stolicą w Tallinie; Republika Estońska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie;
Wiktionary
Estonia (est. Eesti), Republika Estońska (est. Eesti Vabariik) – państwo unitarne w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, nad Zatoką Fińską, nad którą leży Tallinn, stolica i największe miasto kraju, i Zatoką Ryską. Powstało po I wojnie światowej. Członek Unii Europejskiej i NATO. Graniczy z Łotwą od południa i z Rosją od wschodu oraz z Finlandią przez Zatokę Fińską. Jedno z najbardziej zinformatyzowanych państw świata.
Wikipedia
(1.1) Estonia jest krajem europejskim.
Wiktionary
IPA: ɛˈstɔ̃ɲja, AS: estõńi ̯a
Wiktionary
przym. estoński
rzecz. Estończyk m., Estonka ż., estoński m.
przysł. po estońsku
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Estońska
Wiktionary
obywatelka Estonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości estońskiej, obywatelka Estonii
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Estonia ż., estoński mrz.
:: fm. Estończyk mos.
przym. estoński
przysł. po estońsku
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|Estończyk.
* arabski: (1.1) إستونية ż. (istūnīyya)
* białoruski: (1.1) эстонка ż.
* bułgarski: (1.1) естонка ż.
* czeski: (1.1) Estonka
* esperanto: (1.1) estonino
* francuski: (1.1) Estonienne ż.
* kataloński: (1.1) estoniana ż.
* litewski: (1.1) estė ż.
* łotewski: (1.1) igauniete ż.
* niemiecki: (1.1) Estin ż.
* nowogrecki: (1.1) Εσθονή ż.
* rosyjski: (1.1) эстонка ż.
* słowacki: (1.1) Estónka ż.
* szwedzki: (1.1) estniska w.
* ukraiński: (1.1) естонка ż.
* włoski: (1.1) estone m. ż.
źródła.
== Estonka (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Estonka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈstɔ̃ŋka, AS: estõŋka
Wiktionary
rzecz. Estonia ż., estoński mrz.
:: fm. Estończyk mos.
przym. estoński
przysł. po estońsku
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Estonia ż., estoński mrz.
:: fm. Estończyk mos.
przym. estoński
przysł. po estońsku
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|Estończyk.
* arabski: (1.1) إستونية ż. (istūnīyya)
* białoruski: (1.1) эстонка ż.
* bułgarski: (1.1) естонка ż.
* czeski: (1.1) Estonka
* esperanto: (1.1) estonino
* francuski: (1.1) Estonienne ż.
* kataloński: (1.1) estoniana ż.
* litewski: (1.1) estė ż.
* łotewski: (1.1) igauniete ż.
* niemiecki: (1.1) Estin ż.
* nowogrecki: (1.1) Εσθονή ż.
* rosyjski: (1.1) эстонка ż.
* słowacki: (1.1) Estónka ż.
* szwedzki: (1.1) estniska w.
* ukraiński: (1.1) естонка ż.
* włoski: (1.1) estone m. ż.
źródła.
== Estonka (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Estonka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: Estonia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Estonii lub Estończyków
(1.2) odnoszący się do języka estońskiego (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Estonii;
Wiktionary
(1.1) Parlament estoński ogromną większością głosów ratyfikował europejską konstytucję.
(2.1) Czy niezbyt przystojny, skrajnie introwertyczny, niemający w Estonii żadnego źródła utrzymania i niemówiący nawet po estońsku bohater ma jakieś szanse na szczęśliwe zakończenie swojej wyprawy?
Wiktionary
IPA: ɛˈstɔ̃j̃sʲci, AS: estõĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Estonia ż., Estończyk mos., Estonka ż.
przysł. po estońsku
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem estońskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem estońskim
(1.3) spisany, stworzony w języku estońskim
Wiktionary
IPA: ɛˈstɔ̃j̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: estõĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
zasada, zgodnie z którą państwo nie może zanegować istnienia faktów lub praw, jeśli uprzednio wyciągnęło z nich korzyści
SJP.pl
1. podwyższenie przystosowane do występów artystycznych;
2. potocznie: działalność rozrywkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podwyższenie do występów rozrywkowych – muzycznych i kabaretowych
(1.2) przen. muzyczny i kabaretowy przemysł rozrywkowy
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) scena muzyczna
(1.2) show biznes
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. estradowiec m.
przym. estradowy
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|franc|estrade. → wzniesienie, estrada < etym|łac|stratum. → posłanie, łoże < etym2|łac|sterno|sternere. → rozpościerać
uwagi.
tłumaczenia.
* kaszubski: (1.1) bina ż.
źródła.
== estrada (język hiszpański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) droga
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈstrada, AS: estrada
Wiktionary
rzecz. estradowiec m.
przym. estradowy
Wiktionary
(1.1) scena muzyczna
(1.2) show biznes
Wiktionary
naturalny hormon płciowy żeński należący do estrogenów, odpowiednik męskiego testosteronu, syntetyzowany głównie w jajnikach, wpływa na powstawanie drugorzędowych cech płciowych oraz reguluje cykl płciowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. jeden z podstawowych estrogenów, naturalny hormon steroidowy, wytwarzany głównie w jajnikach, odpowiedzialny za rozwój i utrzymanie żeńskich cech płciowych oraz cykl miesiączkowy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Estradiol jest sterydem zbudowanym z czterech pierścieni węglowych.
Wiktionary
(1.1) nazwa systematyczna (IUPAC): (1S,3aS,3bR,9bS,11aS)-11a-metylo-1,2,3,3a,3b,4,5,9b,10,11-dekahydrocyklopenta-𝑎-fenantren-1,3-diol; symbol E2; wzór chemiczny: C₁₈H₂₄O₂
Wiktionary
zdrobnienie od: estrada (podwyższenie przystosowane do występów artystycznych)
SJP.pl
żartobliwie lub lekceważąco: estradowy
SJP.pl
artysta występujący na estradzie
SJP.pl
1. związany z estradą;
2. potocznie: rozrywkowy, zabawowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z estradą, dotyczący estrady
Wiktionary
rzecz. estrada ż., estradowiec m.
przysł. estradowo
Wiktionary
draganek;
1. gatunek bylicy, roślina zielna z rodziny astrowatych;
2. przyprawa z ziela tej rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. pot. zob. bylica draganek.
(1.2) spoż. aromatyczna przyprawa z suchego lub świeżego ziela estragonu (1.1)
Wiktionary
Bylica draganek, bylica estragon, estragon zwyczajny (Artemisia dracunculus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje jako gatunek rodzimy w dużej części Azji, w południowo-wschodniej i południowo-zachodniej Europie oraz na rozległych obszarach Ameryki Północnej. Jako gatunek introdukowany rośnie w Europie Środkowej i Zachodniej. Wykorzystywany jest jako przyprawa i w wielu krajach jest uprawiany. Status gatunku we florze Polski: gatunek uprawiany, kenofit i efemerofit.
Wikipedia
IPA: ɛˈstraɡɔ̃n, AS: estragõn
Wiktionary
przym. estragonowy
rzecz. estragonik mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od estragon
Wiktionary
rzecz. estragon m.
Wiktionary
przymiotnik od: estragon
SJP.pl
nazwisko, np. Karol Estreicher młodszy (1906-1984)
SJP.pl
Wikipedia
1. hiszpański region autonomiczny i kraina historyczna;
2. Estremadura Portugalska - kraina historyczna w Portugalii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna ze wspólnot autonomicznych w Hiszpanii ze stolicą w Méridzie;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna i dawna prowincja w zachodniej części Portugalii;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) wspólnota autonomiczna
(1.2) kraina
hiponimy.
holonimy.
(1.1) Hiszpania
(1.2) Portugalia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Estremadurczyk mos., Estremadurka ż., estremadurski m.
przym. estremadurski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Extremadura; (1.2) Estremadura
* baskijski: (1.1) Extremadura; (1.2) Estremadura
* hiszpański: (1.1) Extremadura ż.; (1.2) Estremadura ż.
* łotewski: (1.1) Estremadura ż.
* niemiecki: (1.1) Extremadura ż.; (1.2) Estremadura ż.
* nowogrecki: (1.1) Εξτρεμαδούρα ż.
* portugalski: (1.1) Estremadura ż.; (1.2) Estremadura ż.
* słowacki: (1.1) Estremadura ż.
* węgierski: (1.1) Extremadura; (1.2) Estremadura
źródła.
== Estremadura (język łotewski.) ==
thumb|Estremadura (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. Estremadura
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Estremadurczyk mos., Estremadurka ż., estremadurski m.
przym. estremadurski
Wiktionary
1. mieszkaniec Estremadury;
2. mieszkaniec Estremadury Portugalskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Estremadury
Wiktionary
(1.1) Zamieszkujący te obszary Leończycy, Estremadurczycy, a w szczególności Kastylijczycy, zbliżają się bardzo ku sobie pod względem swych zwyczajów, poczucia solidarności (…) oraz cech charakteru.
Wiktionary
rzecz. Estremadura ż.
:: fż. Estremadurka ż.
przym. estremadurski
Wiktionary
1. mieszkanka Estremadury;
2. mieszkanka Estremadury Portugalskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Estremadury
Wiktionary
rzecz. Estremadura ż.
:: fm. Estremadurczyk mos.
przym. estremadurski
Wiktionary
przymiotnik od: Estremadura
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Estremadurą (krainą w Hiszpanii)
(1.2) związany z Estremadurą (krainą w Portugalii)
Wiktionary
rzecz. Estremadura ż., Estremadurczyk mos., Estremadurka ż.
Wiktionary
spoiwo otrzymywane przez wypalanie kamienia gipsowego
SJP.pl
żeński hormon płciowy o działaniu i strukturze chemicznej podobnej do estradiolu
SJP.pl
Estriol, E3 (łac. estriolum) – organiczny związek chemiczny, pochodna estranu. Jest ludzkim hormonem steroidowym. Wzrost jego syntezy następuje w ciąży. Większość krążącego estriolu w trzecim trymestrze ciąży jest produktem płodu i łożyska. Jego prekursor jest syntetyzowany w gruczołach nadnerczowych płodu, a następnie przekształcany przez wątrobę i łożysko. Po przejściu przez łożysko estriol jest natychmiast metabolizowany, przede wszystkim w wątrobie matki do form związanych glukoroidów i siarczanów estriolu.W wyniku tych przemian estriol wolny (ang. free estriol, fE3; unconjugated estriol, uE3) stanowi tylko 9% estriolu całkowitego.
Wikipedia
steroidowy hormon płciowy wytwarzany przez korę nadnerczy i jajniki lub jądra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fizj. żeński hormon płciowy;
Wiktionary
Estrogeny – grupa hormonów płciowych, do których zalicza się trzy główne postacie estrogenu naturalnie występujące u kobiet estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), a także estrogen wytwarzany tylko w czasie ciąży estetrol (E4).
Estrogeny nazywane są hormonami żeńskimi i najważniejszą rolę odgrywają w organizmie kobiet, ale są też niezbędne dla mężczyzn – ich niedobór w jądrach może powodować bezpłodność.
Wikipedia
(1.1) Wiemy, że ekspozycja na estrogen powoduje tycie, głównie przez hamowanie tarczycy i modulację działania podwzgórza.
Wiktionary
IPA: ɛˈstrɔɡɛ̃n, AS: estrogẽn
Wiktionary
przym. estrogenowy, noestrogenny
Wiktionary
nadmierne wydzielanie się estrogenów w organizmie
SJP.pl
→ estrogen; estrogenny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biochem. dotyczący estrogenu
Wiktionary
rzecz. estrogen m.
Wiktionary
steroidowy hormon płciowy wytwarzany przez korę nadnerczy i jajniki lub jądra
SJP.pl
Estrogeny – grupa hormonów płciowych, do których zalicza się trzy główne postacie estrogenu naturalnie występujące u kobiet estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), a także estrogen wytwarzany tylko w czasie ciąży estetrol (E4).
Estrogeny nazywane są hormonami żeńskimi i najważniejszą rolę odgrywają w organizmie kobiet, ale są też niezbędne dla mężczyzn – ich niedobór w jądrach może powodować bezpłodność.
Wikipedia
żeński hormon płciowy; folikulina
SJP.pl
Estron (łac. estronum) – organiczny związek chemiczny, ketonowo – hydroksylowa pochodna estranu. Jest steroidowym estrogenem o działaniu podobnym do estradiolu.
Jest to pierwszy żeński hormon płciowy, odkryty w 1929 przez późniejszego profesora Politechniki Gdańskiej Adolfa Butenandta. Za prace nad hormonami płciowymi Butenandt został uhonorowany w 1939 Nagrodą Nobla.
Wikipedia
związany z estrem
SJP.pl
faza cyklu płciowego u samic ssaków, w której jest możliwe zapłodnienie jaja; ruja
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny będący pochodną kwasów i alkoholi lub fenoli
SJP.pl
Estry (od niem. Essigäther – octan etylu, Essig – ocet i Äther – eter) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami kondensacji kwasów i alkoholi lub fenoli. Komponentami kwasowymi mogą być zarówno kwasy karboksylowe, jak i kwasy nieorganiczne.
Wikipedia
reakcja otrzymywania estrów z kwasów i alkoholi lub fenoli
SJP.pl
Estryfikacja – reakcja chemiczna, w wyniku której powstają estry. Najczęściej zachodzi ona pomiędzy kwasami (głównie karboksylowymi) i alkoholami (szerzej: związkami zawierającymi grupę hydroksylową), niemniej możliwe i często stosowane są inne metody syntezy estrów np. z bezwodników czy chlorków kwasowych.
Wikipedia
poddawać reakcji otrzymywania estru z alkoholu lub fenolu i kwasu
SJP.pl
lejkowate ujście rzeczne rozszerzające się ku morzu, powstałe wskutek erozyjnego działania fali przypływowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich;
Wiktionary
Estuarium (z łac. aestuarium „droga morska”) – poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich.
Przypływy i odpływy działają erozyjnie, wydzierając w stronę morza akumulowany przez rzekę materiał, i w związku z tym poszerzają ujście rzeki, jednocześnie uniemożliwiając utworzenie się delty z materiału akumulowanego z biegiem rzeki.
Wikipedia
(1.1) Roślinność wodna tego estuarium jest bardzo bogata.
Wiktionary
IPA: ˌɛstuˈwarʲjũm, AS: estuu̯arʹi ̯ũm
Wiktionary
przym. estuariowy
Wiktionary
zdrobnienie od: Estera (imię żeńskie)
SJP.pl
książkowo: duże uznanie, szacunek, poważanie; respekt, mir, rewerencja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szacunek, poważanie
Wiktionary
(1.1) Oboje wielką estymą darzyli mojego dziadka, tytułowali go panem profesorem i często zapraszali na herbatę i domowe ciasto, które piekła ich gosposia.
Wiktionary
(1.1) szacunek, poważanie
Wiktionary
1. określanie przybliżonej wartości; szacowanie, przybliżanie;
2. w statystyce: określanie parametrów całej populacji na podstawie badania jej próby
SJP.pl
Estymacja (łac. aestimatio 'oszacowanie') – dział wnioskowania statystycznego będący zbiorem metod pozwalających na uogólnianie wyników badania próby losowej na nieznaną postać i parametry rozkładu zmiennej losowej całej populacji oraz szacowanie błędów wynikających z tego uogólnienia. Wyrażenie nieznana postać jest kluczem do odróżnienia estymacji od drugiego działu wnioskowania statystycznego, jakim jest weryfikacja hipotez statystycznych, w którym najpierw stawiamy przypuszczenia na temat rozkładu, a następnie sprawdzamy ich poprawność.
Wikipedia
w statystyce: funkcja służąca do oszacowania parametru rozkładu całej populacji na podstawie badania jej części
SJP.pl
Estymator – statystyka służąca do szacowania wartości parametru {\widehat {\theta }} rozkładu cechy w populacji, tj. pewnego rozkładu prawdopodobieństwa pod założeniem, że rozkład ten (opisujący, na przykład pewne doświadczenie) należy do rodziny rozkładów \{\mathbb {P} _{\theta }\colon \theta \in \Theta \} dla pewnego zbioru \Theta .
Wikipedia
1. w matematyce: szacować, określać w przybliżeniu;
2. dawniej: szanować, poważać
SJP.pl
1. stan odrętwienia, spowolnienie funkcji życiowych, odpoczynek letni u zwierząt, będące objawem ich przystosowania się do warunków życia;
2. sposób rozmieszczenia względem siebie liści w pączku
SJP.pl
Estywacja (łac. aestivatio), sen letni – diapauza letnia, występujące u niektórych zwierząt w lecie spowolnienie procesów życiowych o charakterze przystosowawczym, zwiększające tolerancję organizmów wobec niesprzyjających warunków środowiskowych. W stanie estywacji następuje zanik aktywności i obniżenie metabolizmu, ułatwiające zwierzętom przetrwanie okresu niedoboru wody lub pokarmu. Do zwierząt zapadających w sen letni należy większość gatunków pustynnych i stepowych oraz wiele gatunków zasiedlających regiony klimatu tropikalnego.
Wikipedia
skrótowiec
(1.1) = Europejski System Walutowy
Wiktionary
(1.1) Jak dotychczas, większość interwencji walutowych w ESW były to interwencje intramarginalne przy użyciu głównie dolara amerykańskiego.
Wiktionary
IPA: ɛ‿ːz‿ˈvu, AS: •‿ez‿vu
Wiktionary
niewielkie państwo w południowej Afryce ze stolicą w Lobambie; dawniej Suazi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Afryce ze stolicą w Mbabane
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na tereny obecnego Eswatini prawdopodobnie w I tysiącleciu przed naszą erą przybyli Buszmeni.
Wiktionary
(1.1) ofic. Królestwo Eswatini; daw. Suazi
Wiktionary
wzór w kształcie zawiłych, krętych linii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, liczba mnoga
(1.1) zawiłe rysunki
(1.2) kręte linie tworzące wymyślne ornamenty lub bazgroły
Wiktionary
(1.2) Wydaje mi się, że z tym sędziowaniem i obliczaniem odbywa się jakaś wielka mistyfikacja; sędziowie nic nie liczą, po prostu siedzą sobie i rysują na arkuszach papieru zajączki i esy-floresy, a potem podają na chybił trafił jakieś cyfry, które im akurat przychodzą do głowy.
Wiktionary
(1.1) zawijas, wywijas
Wiktionary
jednostka w transporcie wojskowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. jednostka przewozowa
(1.2) daw. część zgrupowania wojskowego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pociąg był zapchany jak ostatni eszelon z Prus Wschodnich.
Wiktionary
IPA: ɛˈʃɛlɔ̃n, AS: ešelõn
Wiktionary
dawniej: ustawiać wojsko w eszelonie (rodzaj szyku bojowego)
SJP.pl
roślina ozdobna z rodziny gruboszowatych; eczeweria
SJP.pl
Eszeweria (Echeveria DC.) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Obejmuje 199 gatunków. Rośliny te występują w południowej części Ameryki Północnej (od Teksasu po Panamę) oraz w zachodniej części Ameryki Południowej (od Wenezueli po północną Argentynę. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w Meksyku. Liczne gatunki i mieszańce uprawiane są jako rośliny ozdobne.
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny makowatych; pozłotka, maczek
SJP.pl
Wikipedia
Esztaol — (hbr: אֶשְׁתָּאוֹל) co znaczy Błaganie, miejscowość występująca w Piśmie Świętym Starego Testamentu, jako graniczna dla plemienia Judy (Joz 15:33) i Dana (Joz 19:41). W Biblii występuje wraz z sąsiednim Sorea. Powiązana z działalnością i miejscem pochówku Samsona. To w tej okolicy obozowali Danici (Sdz 13:25) i stąd wyruszyli na poszukiwania innego miejsca niż to, które przydzielił im Pan (Sdz r. 18). O późniejszych jej losach nie ma już w Biblii wzmianki.
Wikipedia
miasto na Węgrzech
SJP.pl
Ostrzyhom (węg. Esztergom, czyt.: Estergom, niem. Gran, słow. Ostrihom, tur. Estergon, łac. Strigonium) – miasto na Węgrzech, w komitacie Komárom-Esztergom. Leży nad Dunajem. W 2011 roku liczyło 30,86 tys. mieszkańców.
Wikipedia
przymiotnik od: Esztergom (miasto na Węgrzech)
SJP.pl
1. wykrzyknik wyrażający zniechęcenie, lekceważenie itp.;
2. znak pisarski &; etka
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) wykrzyknik wyrażający lekceważenie
Wiktionary
Et (ang. ampersand, niem. Kaufmanns-Und), & – znak pisarski będący daleko przetworzonym symbolem łacińskiego spójnika „et”, polskiego „i” – stąd potoczna polska nazwa tego znaku – „etka”. Norma PN-I-06000 określa ten znak jako „handlowe i” (dosł. z niem.). „Et” jest popularnym znakiem samodzielnym, choć można potraktować go jako nietypową ligaturę.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) ot
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== et (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pragnienie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛt, AS: et
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== et (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pragnienie
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
(1.1) ot
Wiktionary
1. litera grecka;
2. japońska kasta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński (rzad. nijaki)
(1.1) polit. organizacja terrorystyczna walcząca o niepodległość Kraju Basków
Wiktionary
Eta (stgr. ἦτα, pisana Ηη) – siódma litera alfabetu greckiego oznaczająca w języku starogreckim długą „ē” (długie „e”). W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 8.
Wikipedia
(1.1) Poprzednie marsze przeciwko ETA w 1997 roku zmusiły organizację do ogłoszenia zawieszenia broni
(1.1) Od 1968 do 2008 roku w wyniku działań ETA zginęło 825 ludzi: 482 ofiary to wojskowi i policjanci, a 343 to cywile.
Wiktionary
IPA: ˈɛta, AS: eta
Wiktionary
(1.1) war. Eta
Wiktionary
1. umieszczać, ustanawiać, osiedlać;
2. etablować się - umieszczać się, osiedlać się
SJP.pl
zdrobnienie od: etat
SJP.pl
wystawa przed sklepem
SJP.pl
niezwykle starannie wykonany wzorzec jednostki miary, służący jako wzór do sprawdzania podobnych, będących w użyciu wzorców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wzorzec, wzór jednostki miary przeznaczony do zachowania lub odtworzenia jednostki miary;
Wiktionary
Etalon (fr. wzorzec) – termin odnosi się do różnych pojęć:
Wikipedia
IPA: ɛˈtalɔ̃n, AS: etalõn
Wiktionary
pokrywanie cyną
SJP.pl
przezroczysta tkanina o splocie płóciennym z prześwitami
SJP.pl
Wikipedia
związany z etaminą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek hemostatyczny z grupy sulfonianów;
Wiktionary
Etamsylat (łac. etamsylatum) – organiczny związek chemiczny z grupy sulfonianów, lek o działaniu hemostatycznym.
Wikipedia
(1.1) Zapobiegawczo na te siniaki przyjmowałam do trzech tabletek etamsylatu dziennie.
Wiktionary
IPA: ˌɛtãmˈsɨlat, AS: etãmsylat
Wiktionary
(1.1) cyklonamina
nazwy handlowe: Cyclonamide, Cyclonamine, Dicynone
wzór sumaryczny: C10H17NO5S
Wiktionary
węglowodór nasycony o dwóch atomach węgla w cząsteczce, składnik gazu ziemnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny z grupy alkanów, jeden ze składników gazu ziemnego;
Wiktionary
Etan (C2H6) – organiczny związek chemiczny z grupy alkanów. Występuje w przyrodzie jako jeden ze składników gazu ziemnego.
Wikipedia
(1.1) W wyniku katalitycznego odwodornienia etanu otrzymuje się eten.
Wiktionary
IPA: ˈɛtãn, AS: etãn
Wiktionary
przym. etanowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. etanowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
* nazwa systematyczna: etan; wzór sumaryczny: wzór chemiczny|C2H6.
* zoblistę|etan|eten|etyn.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethane
* baskijski: (1.1) etano
* białoruski: (1.1) этан m.
* czeski: (1.1) ethan
* francuski: (1.1) éthane m.
* hiszpański: (1.1) etano m.
* łaciński: (1.1) ethanum n.
* rosyjski: (1.1) этан m.
* słowacki: (1.1) etán m.
* szwedzki: (1.1) etan n./w.
* ukraiński: (1.1) етан m.
* węgierski: (1.1) etán
* włoski: (1.1) etano m.
źródła.
== etan (język staroangielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
czasownik
(1.1) jeść
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
aldehyd octowy, acetaldehyd
SJP.pl
Aldehyd octowy, acetaldehyd, CH
3CHO – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów.
Wikipedia
alkohol etylowy; lotna, bezbarwna ciecz o charakterystycznym zapachu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny z grupy alkoholi o wzorze wzór chemiczny|C2H5OH.;
Wiktionary
Etanol, alkohol etylowy, C
2H
5OH – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) alkohol etylowy, daw. wyskok
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) ciecz
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethanol
* arabski: (1.1) إيثانول
* baskijski: (1.1) etanol
* esperanto: (1.1) etanolo, etitalkoholo
* francuski: (1.1) éthanol
* hiszpański: (1.1) etanol m.
* kataloński: (1.1) etanol m.
* niemiecki: (1.1) Ethanol n., Äthanol n.
* nowogrecki: (1.1) αιθανόλη ż.
* perski: (1.1) اتانول
* rosyjski: (1.1) этанол m.
* słowacki: (1.1) etanol
* szwedzki: (1.1) etanol w.
* ukraiński: (1.1) етанол m.
* węgierski: (1.1) etanol
* włoski: (1.1) etanolo m.
źródła.
== etanol (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) chem. etanol
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈtãnɔl, AS: etãnol
Wiktionary
(1.1) alkohol etylowy, daw. wyskok
Wiktionary
najprostszy aminoalkohol, ciecz o zapachu amoniaku; ma silne właściwości zasadowe; kolamina
SJP.pl
Etanoloamina, kolamina (z gr. kólla, klej, + amina), aminoetanol – organiczny związek chemiczny z grupy aminoalkoholi. Należy do grupy amin biogennych.
Wikipedia
związany z etanem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z etanem, dotyczący etanu; zawierający etan
Wiktionary
rzecz. etan mrz.
Wiktionary
1. część przebywanej drogi, odległość między dwoma postojami;
2. okres rozwoju; stadium procesu; faza;
3. miejsce postoju;
4. dawniej: transport więźniów lub zesłańców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odcinek czasu wykonania danej czynności, po którym lub przed którym wystąpiła inna część działania
(1.2) część, fragment, odcinek pokonywanej drogi
(1.3) hist. miejsce postoju przemieszczanych więźniów albo zesłańców
(1.4) daw. transport wojska lub aresztantów pod eskortą, także sama ich eskorta
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na jakim etapie remontu jest wasze mieszkanie?
(1.2) Musimy dotrzeć do źródła rzeki Brdy, żeby ukończyć pierwszy etap wyprawy.
(1.2) Więc choć na dworze było nieraz i słotno, i błotno, i zimno, chwile wędrówki od etapu do etapu były dla nas rozkosznym wypoczynkiem.
(1.3) Etap stał zwykle na skraju wsi, był otoczony ostrokołem, dookoła którego chodziły warty. Pośrod podwórza wznosił się duży drewniany budynek piernikowego koloru.
Wiktionary
IPA: ˈɛtap, AS: etap
Wiktionary
przym. etapowy
przysł. etapowo
rzecz. etapowość ż.
Wiktionary
(1.1) faza, okres, stadium, stopień, szczebel
(1.2) kawałek, odcinek
Wiktionary
przestarzałe: przebywać na etapie, to jest w miejscu postoju w czasie podróży
SJP.pl
środowiskowo: wieloetapowy wyścig kolarski
SJP.pl
→ etapowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest etapowe
Wiktionary
rzecz. etap m.
przym. etapowy
przysł. etapowo
Wiktionary
związany z etapem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z etapem, dotyczący etapu
Wiktionary
(1.1) W latach 2004–2008 trwała etapowa modernizacja całej linii.
Wiktionary
rzecz. etap mrz., etapizacja ż., etapowanie n., etapowość ż., etapówka ż.
czas. etapować ndk., etapować się ndk.
przysł. etapowo
Wiktionary
1. stała posada z określoną płacą;
2. ściśle określona liczba żołnierzy i ilość zaopatrzenia w danej jednostce wojskowej;
3. w leśnictwie: etat rębny - ilość drewna przeznaczona do wyrębu w określonym czasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stanowisko pracy ze stałym wynagrodzeniem i w pełnym wymiarze godzin
(1.2) liczba godzin pracy przewidziana jako pełny wymiar dla osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę
(1.3) wojsk. określona liczba żołnierzy i środków materiałowych w jednostce wojskowej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mąż Oli pracuje na etacie, więc nie musi się przejmować opłacaniem składek.
(1.2) W tej firmie etat wynosi 35 godzin tygodniowo.
Wiktionary
IPA: ˈɛtat, AS: etat
Wiktionary
rzecz. etatowiec m.
:: zdrobn. etacik
przym. etatowy
przysł. etatowo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
(1.2) pensum
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etatowiec m.
:: zdrobn. etacik
przym. etatowy
przysł. etatowo
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) day job
* białoruski: (1.1) пасада ż.
źródła.
== etat (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) zestawienie, wykaz (także: wykaz pracowników firmy)
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
potocznie: osoba zatrudniona na etacie
SJP.pl
→ etatowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest etatowe; cecha tych, którzy są etatowi
Wiktionary
rzecz. etat m., etacik m., etatyzacja ż.
przym. etatowy
przysł. etatowo
Wiktionary
związany z etatem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z etatem, dotyczący etatu
(1.2) taki, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, czyli posiadający etat
(1.3) przen. stale występujący w jakiejś roli
Wiktionary
rzecz. etat m., etacik m., etatowiec m., etatówka ż., etatowość ż., etatyzm m., etatysta m., etatystka ż.
przym. etatystyczny
przysł. etatowo, etatystycznie
Wiktionary
zwolennik możliwie najszerszej kontroli państwa nad gospodarką
SJP.pl
związany z etatyzmem, kierunkiem politycznym propagującym szeroki udział przedsiębiorstw państwowych w gospodarce i wpływy administracji państwowej na ekonomię
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z etatyzmem, dotyczący etatyzmu
Wiktionary
rzecz. etatyzm m.
przym. etatowy
Wiktionary
Etatyzacja (etat – fr. état „państwo”) – pojęcie ekonomiczne i socjologiczne określające działanie polegające na ustaleniu liczby zatrudnienia w danej instytucji, wraz z wysokością budżetu przeznaczoną na ich wynagrodzenia.
Wikipedia
prowadzenie przez państwo kapitalistyczne działalności gospodarczej przy pomocy przedsiębiorstw państwowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) polit. doktryna polityczna promująca wizję silnego państwa angażującego się oraz ingerującego w gospodarkę
Wiktionary
Etatyzm (fr. l’État „państwo”) – koncepcja zakładająca podporządkowanie jednostkowych i grupowych interesów społeczeństwa interesowi państwa.
Etatyzm oznacza ingerencję państwa w różne dziedziny życia gospodarczego, społecznego, kulturalnego, w życie samorządów, stowarzyszeń, małych grup i jednostek i przejęcie odpowiedzialności za wiele sfer aktywności społecznej; w znaczeniu gospodarczym etatyzm jest odmianą interwencjonizmu państwowego i oznacza przejmowanie przez państwo funkcji podmiotu gospodarczego: Państwo jest inwestorem, pracodawcą, producentem, nabywcą i sprzedawcą określonych surowców, półproduktów, wyrobów gotowych, usług i technologii, eksporterem i importerem, kredytodawcą lub pożyczkodawcą, organizatorem procesów gospodarczych, zarządcą, dysponentem i właścicielem przedsiębiorstw. Historycznie etatyzm jest przeciwieństwem anarchizmu, dziś jednak rozumiany jest raczej jako alternatywa dla wolnorynkowej gospodarki kapitalistycznej.
Wikipedia
(1.1) XX wiek to rozwój etatyzmu; nie tylko socjalizmu i faszyzmu, ale też socjalliberalnych państw opiekuńczych.
Wiktionary
rzecz. etat m., etacik m., etatowiec m.
przym. etatowy, etatystyczny
Wiktionary
dawniej: kondygnacja (piętro lub parter budynku)
SJP.pl
mały, lekki mebel składający się z kilku otwartych półek, stawiany na podłodze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) otwarta półka na książki, gazety czy bibeloty;
Wiktionary
Etażerka (z franc. étagère, od étage – piętro) – lekki, otwarty mebel stojący na podłodze, składający się z kilku półek, umieszczonych jedna nad drugą. Pojawił się w końcu XVIII wieku we Francji wraz z rozwojem czytelnictwa i nasilającą się modą na kolekcjonowanie drobnych przedmiotów.
W języku polskim rozróżnia się etażerkę i regał. W języku francuskim étagère to etażerka, ale także regał.
Wikipedia
przymiotnik od: etaż (dawniej: kondygnacja)
SJP.pl
przymiotnik od: etaż (dawniej: kondygnacja)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kondygnacyjny (w ramach jednej kondygnacji), centralny (w ramach jednego budynku)
Wiktionary
skrót od: et cetera (i tak dalej)
SJP.pl
skrót w funkcji przysłówka
(1.1) = łac. et cetera → itd., itp., i tak dalej, i temu podobne
Wiktionary
(1.1) W sklepie były owoce, warzywa, słodycze etc.
Wiktionary
IPA: ˈɛt t͡sɛˈtɛra, AS: et cetera
Wiktionary
(1.1) itd., i in. (i inne), itp.
Wiktionary
fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy kwasów fosfonowych, regulator wzrostu roślin
SJP.pl
Etefon (kwas 2-chloroetylofosfonowy), ClCH2CH2PO3H2 – fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy kwasów fosfonowych, regulator wzrostu i rozwoju roślin.
Jest stosowany w rolnictwie do regulacji rozwoju roślin w rozmaitych fazach oraz do przyspieszania dojrzewania owoców i warzyw. W sadownictwie, przy obfitym zawiązywaniu się owoców, do przerzedzania zawiązków w gatunkach ziarnkowych etefon stosowany jest w formie oprysku.
Wikipedia
związek organiczny, najprostszy węglowodór nienasycony; etylen
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny, najprostszy alken, bezbarwny i łatwopalny gaz o słodkawym zapachu, fitohormon;
Wiktionary
Eten, etylen, C2H4 – organiczny związek chemiczny, najprostszy możliwy alken (węglowodór nienasycony).
Wikipedia
(1.1) Eten tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową.
Wiktionary
IPA: ˈɛtɛ̃n, AS: etẽn
Wiktionary
przym. etenowy
Wiktionary
(1.1) etylen
Wiktionary
Eteokles (gr. Ἐτεοκλῆς „prawdziwie wsławiony”) – w mitologii greckiej syn Edypa i Jokasty. Prowadził z bratem, Polinikiem, spór o tron Teb. Wygnał z miasta brata i mianował się królem. Gdy Polinik próbował odzyskać tron zbrojnie w wyprawie siedmiu przeciw Tebom, Eteokles zginął w obronie miasta podczas pojedynku z bratem.
Kreon nakazał uczcić Eteoklesa pogrzebem, zabronił zaś pochowania Polinika jako zdrajcy, zakaz ten złamała siostra poległych Antygona.
Wikipedia
1. przestrzeń, w której rozchodzą się fale radiowe;
2. związek organiczny, pochodna alkoholu lub fenolu, stosowana głównie w lecznictwie i jako rozpuszczalnik;
3. jeden z najstarszych środków znieczulających; oczyszczony eter dietylowy;
4. według wierzeń filozofów starogreckich: substancja wypełniająca wszechświat; pierwotna materia;
5. według poglądów z XIX wieku: hipotetyczna substancja wypełniająca wszechświat, zdolna do przenoszenia światła;
6. poetycko: powietrze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg jasnego światła, uosobienie wyższych rejonów niebieskich; górne powietrze;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Hemera uchodziła za córkę Ereba i Nyks oraz siostrę Etera, Charona i Nemezys.
Wiktionary
IPA: ˈɛtɛr, AS: eter
Wiktionary
rzecz. eter mrz., eteryczność ż., eterowość ż.
przym. eteryczny, eterowy
przysł. eterycznie
Wiktionary
(1.1) Ajter
Wiktionary
rzadko: odwieczny, wieczysty, wiekuisty
SJP.pl
materiał budowlany prasowany z masy cementowej z dodatkiem włókien azbestowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. cementowo-azbestowy materiał budowlany stosowany dawniej na pokrycie dachów oraz do wyrobu rur;
Wiktionary
Eternit (z łac. aeternum – wieczność), azbestocement – azbestowo-cementowy materiał budowlany, opracowany przez austriackiego wynalazcę Ludwiga Hatscheka.
Wikipedia
(1.1) Ze względu na stwierdzoną szkodliwość włókien azbestu odkładających się w płucach, stosowanie eternitu zostało zakazane w większości rozwiniętych państw świata, a istniejące pokrycia eternitowe są usuwane.
Wiktionary
IPA: ɛˈtɛrʲɲit, AS: eterʹńit
Wiktionary
przym. eternitowy
Wiktionary
związany z eternitem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eternitem; wykonany z eternitu
Wiktionary
rzecz. eternit mrz.
Wiktionary
elektroniczny instrument muzyczny skonstruowany w 1920 roku przez Lwa Termena; termenvox, theremin
SJP.pl
Theremin (eterofon, termenvox) – instrument muzyczny z grupy elektrofonów elektronicznych skonstruowany przez rosyjskiego fizyka i wynalazcę Lwa Termena. Dźwięki emitowane przez theremin są ubogie harmonicznie i przypominają w swym brzmieniu wycie, jęk, kobiecy głos, gwizd, piłę, flet, skrzypce lub inne instrumenty.
Wikipedia
nałóg wąchania lub picia eteru w celu osiągnięcia stanu upojenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nałóg wąchania lub picia eteru dietylowego;
Wiktionary
Eteromania (narkomania eteryczna) – uzależnienie od wąchania lub picia eteru dietylowego, zwanego potocznie po prostu „eterem”.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) narkomania eteryczna
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eteroman m., eteromanka ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* portugalski: (1.1) eteromania ż.
* ukraiński: (1.1) ефіроманія ż.
* włoski: (1.1) eteromania ż.
źródła.
== eteromania (język portugalski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. eteromania
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛtɛrɔ̃ˈmãɲja, AS: eterõmãńi ̯a
Wiktionary
rzecz. eteroman m., eteromanka ż.
Wiktionary
(1.1) narkomania eteryczna
Wiktionary
przymiotnik od: eter
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący eteru, związany z eterem
Wiktionary
rzecz. eter m., Eter mos.
Wiktionary
grupa związków organicznych będących pochodnymi alkoholi lub fenoli, wykorzystywanych np. jako rozpuszczalniki, zagęszczacze farb drukarskich, składniki kompozycji zapachowych
SJP.pl
Etery – organiczne związki chemiczne, w których występują wiązania C−O−C, przy czym żaden z atomów węgla nie jest związany z więcej niż jednym atomem tlenu.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób eteryczny
Wiktionary
rzecz. Eter mos., eter m., eteryczność ż.
przym. eteryczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: eterycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: eteryczny
SJP.pl
zwiewność, ulotność
SJP.pl
1. dotyczący eteru - związku organicznego; posiadający cechy tegoż związku organicznego
2. delikatny, subtelny; niematerialny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. związany z eterami, bliski ich właściwościom
(1.2) książk. delikatny, subtelny
(1.3) książk. niematerialny
Wiktionary
IPA: ˌɛtɛˈrɨt͡ʃnɨ, AS: eteryčny
Wiktionary
rzecz. eter m., Eter mos.
przysł. eterycznie
Wiktionary
(1.1) eterowy, lotny
(1.2) delikatny, subtelny
(1.3) niematerialny
Wiktionary
reakcja doprowadzająca do powstania eterów
SJP.pl
Eteryfikacja – reakcja chemiczna, w wyniku której z alkoholu tworzy się eter. Typową reakcją eteryfikacji jest reakcja alkoholu z chlorkiem alkilu, np. w celu otrzymania eteru koronowego.
Eteryfikacja może być także wykorzystana do wprowadzenia grupy ochronnej zabezpieczającej grupę hydroksylową związku wielofunkcyjnego podczas dalszych transformacji związku. Przykładowe eterowe grupy ochronne to grupa benzylowa lub trytylowa.
Wikipedia
gorący suchy wiatr śródziemnomorski wiejący w ciepłej porze roku głównie nad Morzem Egejskim
SJP.pl
Etezje (etezja, wiatry etezyjskie, meltemi) z gr. etos 'rok', etesios 'sezonowy, coroczny' – łagodne, suche wiatry wiejące regularnie każdego roku w porze ciepłej (od maja/czerwca do października) we wschodniej części Morza Śródziemnego - głównie nad Morzem Egejskim. Wieją przeważnie z kierunków północnych lub północno-wschodnich. Etezje w Grecji nazywane są także (μελτέμι meltemi), a w Turcji meltem.
Wikipedia
standard używany przy budowie lokalnych sieci komputerowych
SJP.pl
Ethernet – technika, w której zawarte są standardy wykorzystywane w budowie głównie lokalnych sieci komputerowych. Obejmuje ona specyfikację przewodów oraz przesyłanych nimi sygnałów. Ethernet opisuje również format ramek i protokoły z dwóch najniższych warstw Modelu OSI. Jego pierwotna specyfikacja została podana w standardzie IEEE 802.3.
Wikipedia
[czytaj: etos] zbiór norm moralnych i obyczajowych, kodeks zachowań pewnej zbiorowości; etos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. błędna nazwa etynu
Wiktionary
Etyn, acetylen, C
2H
2 – organiczny związek chemiczny, najprostszy węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów.
Wikipedia
(1.1) Etin jest bezbarwnym i bezwonnym gazem.
Wiktionary
IPA: ˈɛtʲĩn, AS: etʹĩn
Wiktionary
(1.1) acetylen, etyn, narcylen
Wiktionary
ogół zmian w budowie i czynnościach rośliny wyrosłej w ciemnościach; wypłonienie
SJP.pl
Wikipedia
żółty pigment w roślinach uprawianych bez wystarczającego światła; prekursor chlorofilu
SJP.pl
specjalista badający przyczyny zjawisk, procesów, faktów, zwłaszcza przyczyny przestępczości albo przyczyny chorób
SJP.pl
1. zespół przyczyn składających się na powstanie czegoś;
2. nauka badająca przyczyny zjawisk, procesów, faktów, zwłaszcza przyczyny przestępczości i chorób; ajtiologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. przyczyny choroby
(1.2) badanie przyczyny zjawisk, procesów i faktów;
Wiktionary
Etiologia (średniowieczna łac. aetiologia – stwierdzenie przyczyny albo powodu; z gr. aitiología – badanie przyczyn od aitía „przyczyna” i logia „zbiór, kolekta”) – nauka badająca przyczyny zjawisk, procesów i faktów.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. etiologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|étiologie.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) etiology; (1.2) etiology
* bułgarski: (1.1) етиология ż.
* duński: (1.1) ætiologi w.
* hiszpański: (1.1) etiología ż.; (1.2) etiología ż.
* rosyjski: (1.1) этиоло́гия ż.; (1.2) этиоло́гия ż.
* węgierski: (1.1) etiológia
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. etiologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. etiologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|étiologie.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) etiology; (1.2) etiology
* bułgarski: (1.1) етиология ż.
* duński: (1.1) ætiologi w.
* hiszpański: (1.1) etiología ż.; (1.2) etiología ż.
* rosyjski: (1.1) этиоло́гия ż.; (1.2) этиоло́гия ż.
* węgierski: (1.1) etiológia
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dotyczący etiologii, odnoszący się etiologii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z etiologią, dotyczący etiologii
Wiktionary
rzecz. etiologia ż.
Wiktionary
rzadko: obywatel Etiopii; Etiopczyk
SJP.pl
skrót od: etiopski
SJP.pl
obywatel Etiopii; Etiop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Etiopii
Wiktionary
(1.1) Wspominałem, że przed wejściem do świątyni Etiopczycy zzuwają obuwie, aby "strząsnąć pył świata doczesnego".
Wiktionary
IPA: ɛˈtʲjɔpt͡ʃɨk, AS: etʹi ̯opčyk
Wiktionary
rzecz. Etiopia ż.
:: fż. Etiopka ż.
przym. etiopski
Wiktionary
państwo w Afryce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w północno-wschodniej Afryce;
Wiktionary
Etiopia (amh. ኢትዮጵያ, trl. Ityopp’ya), oficjalnie Federalna Demokratyczna Republika Etiopii (amh. የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ, trl. yeʾĪtiyoṗṗya Fēdēralawī Dēmokirasīyawī Rīpebilīk), dawniej Abisynia – państwo położone we wschodniej Afryce. Od południa graniczy z Kenią, na zachodzie z Sudanem i Sudanem Południowym, na wschodzie z Dżibuti i Somalią, a na północnym wschodzie z Erytreą.
Wikipedia
(1.1) Etiopia graniczy od zachodu z Sudanem.
Wiktionary
IPA: ɛˈtʲjɔpʲja, AS: etʹi ̯opʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Etiopka ż., Etiopczyk mos., etiopskość ż.
przym. etiopski
Wiktionary
(1.1) ofic. urz. Federalna Demokratyczna Republika Etiopii; daw. Abisynia
Wiktionary
specjalista w zakresie etiopistyki
SJP.pl
specjalistka w zakresie etiopistyki
SJP.pl
dotyczący etiopistyki
SJP.pl
nauka badająca kulturę, historię i język Etiopii
SJP.pl
Etiopistyka, inaczej abisynistyka – dziedzina orientalistyki zajmująca się badaniem języków, kultur i historii Etiopii, w mniejszym stopniu również Erytrei.
Wikipedia
1. gatunek etiopskiego ptaka z podrodziny kaczek;
2. etiopka jednopręga, etiopka trójpręga - afrykańskie gatunki ryb z gromady promieniopłetwych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Etiopii
Wiktionary
Etiopka (Cyanochen cyanoptera) – gatunek endemicznego dla Etiopii ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae).
Wikipedia
IPA: ɛˈtʲjɔpka, AS: etʹi ̯opka
Wiktionary
rzecz. Etiopia ż.
:: fm. Etiopczyk mos.
przym. etiopski
Wiktionary
związany z Etiopią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Etiopii lub do Etiopczyków
Wiktionary
(1.1) Wielu etiopskich lekkoatletów to specjaliści w biegach długodystansowych.
Wiktionary
IPA: ɛˈtʲjɔpsʲci, AS: etʹi ̯opsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Etiopia ż., Etiopczyk m., Etiopka ż.
Wiktionary
(1.1) przest. abisyński
Wiktionary
1. rodzaj utworu muzycznego, zwykle przeznaczony do celów dydaktycznych;
2. krótki film
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krótki utwór w sztuce, mający na celu doskonalenie stylu literackiego, gry aktorskiej, techniki malarskiej itp.;
(1.2) muz. forma muzyczna, zwykle na instrument solowy;
Wiktionary
Etiuda – krótki utwór w sztuce, mający na celu doskonalenie stylu literackiego, gry aktorskiej, techniki malarskiej itp. W niektórych rodzajach dzieł (np. w utworach muzycznych) etiudą często nazywa się pełnowartościowe dzieło, kiedy etiuda jest utworem ćwiczącym walory techniczne pianisty, jak również dziełem popisowym.
Wikipedia
(1.1) Przygotowałem na egzamin teatralny etiudę, w której odgrywam śniętą rybę.
Wiktionary
IPA: ɛˈtʲjuda, AS: etʹi ̯uda
Wiktionary
potocznie: znak pisarski &; et
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poligr. znak „&”
Wiktionary
Et (ang. ampersand, niem. Kaufmanns-Und), & – znak pisarski będący daleko przetworzonym symbolem łacińskiego spójnika „et”, polskiego „i” – stąd potoczna polska nazwa tego znaku – „etka”. Norma PN-I-06000 określa ten znak jako „handlowe i” (dosł. z niem.). „Et” jest popularnym znakiem samodzielnym, choć można potraktować go jako nietypową ligaturę.
Wikipedia
(1.1) et, ampersand
Wiktionary
masa skalna utworzona z magmy zakrzepłej w głębi Ziemi; zwężający się lejkowato ku dołowi lakkolit
SJP.pl
etnogr.; skrót od:
1. etnografia;
2. etnograficzny; etnograf.
SJP.pl
wulkan we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. czynny wulkan położony na Sycylii, we Włoszech;
Wiktionary
Etna (łac. Aetna; scn. Mungibeddu, Muntagna lub Mongibello) – czynny stratowulkan we Włoszech, na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Najwyższy i największy w Europie stożek wulkaniczny.
Etna zajmuje powierzchnię co najmniej 1250 km². Wulkan zaczął powstawać ok. 500 tys. lat temu. Pierwsze wzmianki o erupcjach pochodzą z ok. 1500 roku p.n.e. Szacuje się, że od tamtego czasu było ponad 200 wybuchów. Aktualna wysokość to ok. 3357 m n.p.m. (aktywność wulkanu powoduje zmiany wysokości ).
Wikipedia
(1.1) Przejechał całą Sycylię, chłonąc wyspę z pociągu i autobusu, od greckich ruin w Dolinie Świątyń nieopodal Agrigento do pokrytej czapą śniegu Etny (…)
Wiktionary
tytuł naczelników okręgów autonomicznych we wschodnich prowincjach imperium rzymskiego
SJP.pl
Etnarcha (gr. ἐθνάρχης – władca ludu) – używany w hellenistycznym kręgu kulturowym tytuł, określający monarchę o niższej pozycji od króla.
Wikipedia
system rządów w cesarstwie rzymskim, polegający na podziale terytorium między etnarchów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) antrop. grupa osób mających wspólnych przodków, własną tożsamość kulturową i swoją ojczyznę;
Wiktionary
Etnia – wspólnota mająca wspólne mity pochodzeniowe, własną tożsamość kulturową, w tym nazwę, oraz związek z ziemią ojczystą. W ujęciu Anthony’ego Smitha etnie przyczyniły się do powstania ideologii etnicznych i nacjonalizmów, a chociaż narody i ruchy etniczne kształtować się zaczęły w społeczeństwie nowoczesnym, to można mówić o ciągłości kulturowej. Koncepcja ta pomija to, że wytwory kultury, w tym symbole narodowe, w nowoczesnych społeczeństwach nabierają nowych znaczeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. etniczny
przysł. etnicznie
temsłow. etno-
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) etnia
* hiszpański: (1.1) etnia ż.
* włoski: (1.1) etnia ż.
źródła.
== etnia (język asturyjski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grupa etniczna
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛtʲɲa, AS: etʹńa
Wiktionary
przym. etniczny
przysł. etnicznie
temsłow. etno-
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. etniczny
przysł. etnicznie
temsłow. etno-
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) etnia
* hiszpański: (1.1) etnia ż.
* włoski: (1.1) etnia ż.
źródła.
== etnia (język asturyjski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grupa etniczna
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób etniczny, dotyczący etniczności
Wiktionary
IPA: ɛtʲˈɲit͡ʃʲɲɛ, AS: etʹńičʹńe
Wiktionary
rzecz. etniczność ż., etnia ż.
przym. etniczny
Wiktionary
→ etniczny
SJP.pl
Etniczność (ang. ethnicity, fr. ethnicité) – termin, pochodzący od gr. ethnos, wywodzącego się z kolei od ethnikos – „barbarzyńca”, „poganin”. Żelazny, opisując genezę pojęcia etniczność, wychodzi od greckiego podziału na polis (państwa-miasta) i ethne (l. poj. ethnos). Społeczeństwa, które znajdowały się poza greckimi polis, rządzone były zdaniem Greków przez tyranów i charakteryzowały się tym, że nie potrafiły wykształcić demokratycznych struktur. Słowo ethnos było używane także przez Aleksandryjskich Żydów w odniesieniu do wszystkich innych ludów niż Izraelici.
Wikipedia
związany z przynależnością do danego narodu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z przynależnością do grupy narodowej
Wiktionary
(1.1) Ziemię Majów zamieszkują także inne ciekawe grupy etniczne, jak choćby Garifuni — mieszańcy Murzynów i Indian (od Murzynów wzięli wygląd i temperament, a od Indian zapożyczyli język).
Wiktionary
IPA: ɛtʲˈɲit͡ʃnɨ, AS: etʹńičny
Wiktionary
przysł. etnicznie
rzecz. etniczność ż., etnia ż.
Wiktionary
(1.1) wernakularny
Wiktionary
1. gatunek muzyczny nawiązujący do tradycyjnej muzyki etnicznej;
2. potocznie: etniczny, np. festiwal etno, styl etno
SJP.pl
World music (z ang. „muzyka świata”) – szerokie pojęcie obejmujące swym zakresem głównie muzykę ludową, bądź muzykę nią inspirowaną, ale również muzykę zbliżoną stylistycznie do popularnej muzyki rozrywkowej, niezależnie od miejsca jej tworzenia.
Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z ludem, narodem, społeczeństwem lub grupą społeczną
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) etnobotanika • etnocentryzm • etnogeneza • etnografia • etnohistoria • etnolingwistyka • etnologia • etnomedycyna • etnometodologia • etnomuzykologia • etnonim • etnopsychiatria • etnopsychologia
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etnia ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἔθνος. → naród, rasa
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) етно-
* czeski: (1.1) etno-
* duński: (1.1) etno-
* hiszpański: (1.1) etno-
* norweski (bokmål): (1.1) etno-
* norweski (nynorsk): (1.1) etno-
* rosyjski: (1.1) этно-
* słowacki: (1.1) etno-
* słoweński: (1.1) etno-
* włoski: (1.1) etno-
źródła.
== etno- (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|et.no.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) etno-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛtnɔ, AS: etno
Wiktionary
rzecz. etnia ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etnia ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἔθνος. → naród, rasa
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) етно-
* czeski: (1.1) etno-
* duński: (1.1) etno-
* hiszpański: (1.1) etno-
* norweski (bokmål): (1.1) etno-
* norweski (nynorsk): (1.1) etno-
* rosyjski: (1.1) этно-
* słowacki: (1.1) etno-
* słoweński: (1.1) etno-
* włoski: (1.1) etno-
źródła.
== etno- (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|et.no.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) etno-
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
(1.1) etnocentrismo • etnografía
synonimy.
Wiktionary
dyscyplina naukowa wykorzystująca studia nad żyjącymi społecznościami do rekonstrukcji starożytnych kultur; archeoetnografia, etnografia archeologiczna
SJP.pl
Wikipedia
specjalistka badająca związki między roślinami i kulturą społeczności
SJP.pl
nauka, której przedmiotem badań i poznania są związki między roślinami i kulturą społeczności
SJP.pl
nauka, której przedmiotem badań i poznania są związki między roślinami i kulturą społeczności
SJP.pl
Wikipedia
postawa wyrażająca się w przekonaniu, że kultura własnej grupy społecznej, jako wyższa od innych, jest dla pozostałych kultur punktem odniesienia i kryterium wartościowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przekonanie o wyższości jednej grupy etnicznej i jej kultury nad innymi i związana z tym pogarda wobec innych kultur i ich tradycji;
Wiktionary
Etnocentryzm – postawa ujawniająca się przy zetknięciu z innymi kulturami, polegająca na uznawaniu własnego narodu lub grupy etnicznej za szczególnie wartościową oraz na wywyższaniu własnej kultury, którą traktuje się jako miernik w ocenianiu innych grup, co prowadzi często do postaw niechęci, a nawet wrogości.
Wikipedia
(1.1) Przywiązanie do tradycji, kultywowanie obyczajów, swoisty etnocentryzm mają oczywiście głęboką motywację historyczną.
Wiktionary
IPA: ˌɛtnɔˈt͡sɛ̃ntrɨsm̥, AS: etnocẽntrysm̦
Wiktionary
proces wyodrębniania się, różnicowania i kształtowania grup etnicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. proces kształtowania się grup etnicznych;
Wiktionary
Etnogeneza – proces kształtowania się etnosu grup etnicznych, a według niektórych badaczy także samej grupy etnicznej. Badaniem etnogenezy zajmuje się historia, etnologia, archeologia, antropologia kulturowa, socjologia i językoznawstwo. Termin wywodzi się od neologizmu ethnogenesis użytego pierwszy raz w połowie XIX wieku przez Henry`ego Timroda. Następnie pojęcie przejął świat XX-wiecznych antropologów - akademików.
Wikipedia
(1.1) W ich etnogenezie pewien udział mogli również mieć Trakowie i wiele innych nacji.
Wiktionary
rzecz. etnogenia ż.
Wiktionary
nauka o tworzeniu się narodów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. etn. nauka o powstawaniu narodów
Wiktionary
rzecz. etnogeneza ż.
Wiktionary
nauka o pochodzeniu ludów
SJP.pl
skrót od: etnografia, etnograficzny; etn.
SJP.pl
specjalista nauki o powstawaniu, rozwoju i zróżnicowaniu kultur różnych ludów; ludoznawca, kulturoznawca, kulturolog
SJP.pl
Etnografia – dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne bądź też jedną z nich.
Wikipedia
skrót od: etnograficzny; etn.
SJP.pl
1. nauka zajmująca się badaniem powstawania, rozwoju i zróżnicowania kultur różnych ludów; ludoznawstwo, kulturoznawstwo, kulturologia;
2. kierunek studiów zajmujący się tą nauką;
3. wydział wyższej uczelni, w którym wykłada się taki kierunek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o kulturze ludowej danej społeczności;
Wiktionary
Etnografia – dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne bądź też jedną z nich.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) etnografia muzyczna
synonimy.
(1.1) skr. etn., etnogr.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etnograf mos.
przym. etnograficzny
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|etno-|-grafia. < etym|gr|ἔθνος|γράφω.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethnography
* baskijski: (1.1) etnografia
* czeski: (1.1) etnografie ż.
* duński: (1.1) etnografi w.
* esperanto: (1.1) etnografio
* hiszpański: (1.1) etnografía ż.
* jidysz: (1.1) עטנאָגראַפֿיע ż. (etnografye)
* norweski (bokmål): (1.1) etnografi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) etnografi m.
* nowogrecki: (1.1) εθνογραφία ż.
* słowacki: (1.1) etnografia ż.
* szwedzki: (1.1) etnografi w.
* turecki: (1.1) etnografya
* węgierski: (1.1) etnográfia, néprajz
* włoski: (1.1) etnografia ż.
źródła.
== etnografia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) etnografia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. etnograf mos.
przym. etnograficzny
Wiktionary
(1.1) skr. etn., etnogr.
Wiktionary
dotyczący nauki o powstawaniu, rozwoju i zróżnicowaniu kultur różnych ludów; ludoznawczy, kulturoznawczy, kulturologiczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z etnografią
Wiktionary
(1.1) Dzisiaj nasza klasa idzie na wycieczkę do muzeum etnograficznego.
Wiktionary
rzecz. etnografia ż., etnograf mos.
Wiktionary
specjalistka w dziedzinie nauki o powstawaniu, rozwoju i zróżnicowaniu kultur różnych ludów; ludoznawczyni, kulturoznawczyni, kobieta kulturolog
SJP.pl
odmiana językowa charakterystyczna dla danej grupy etnicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) etn. jęz. język, dialekt lub gwara używana przez wyodrębnioną grupę etniczną;
Wiktionary
Etnolekt – odmiana językowa (lekt) właściwa dla jakiejś wyodrębnionej grupy etnicznej, postrzegana jako wyznacznik jej tożsamości. W ścisłej klasyfikacji lingwistycznej etnolekt może odpowiadać takim jednostkom, jak: gwara (poddialekt), dialekt, zespół dialektów, język czy też kompleks językowy. Etnolekt można rozumieć jako zbiór bardzo zbliżonych do siebie idiolektów (odmian indywidualnych).
Wikipedia
(1.1) Przez niektórych językoznawców za etnolekt może zostać uznany śląski.
Wiktionary
osoba zajmująca się etnolingwistyką, badaniem związków między językiem a kulturą
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany z etnolingwistyką, dotyczący etnolingwistyki
Wiktionary
rzecz. etnolingwistyka ż., etnolingwista mos., etnolingwistka ż.
Wiktionary
dział lingwistyki badający związki między językiem a kulturą
SJP.pl
Etnolingwistyka – dziedzina badań lingwistycznych, której przedmiotem są wzajemne związki między językami, myśleniem, zachowaniem się człowieka i rzeczywistością, to znaczy między formalną strukturą języka panującą powszechnie a resztą kultury społeczności posługującej się danym językiem.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie etnologii
SJP.pl
Wikipedia
1. nauka o człowieku w jego środowisku kulturowym; nauka pokrewna antropologii kulturowej;
2. kierunek studiów na wyższej uczelni obejmujący studia w tym zakresie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) antrop. nauka zajmująca się klasyfikacją i opisem ludów oraz kultur
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etnos mrz., etnolog mos., etnolożka ż.
przym. etnologiczny
przysł. etnologicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethnology
* bułgarski: (1.1) етнология ż.
* węgierski: (1.1) etnológia
źródła.
== etnologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) etnologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. etnos mrz., etnolog mos., etnolożka ż.
przym. etnologiczny
przysł. etnologicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etnos mrz., etnolog mos., etnolożka ż.
przym. etnologiczny
przysł. etnologicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethnology
* bułgarski: (1.1) етнология ż.
* węgierski: (1.1) etnológia
źródła.
== etnologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) etnologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z etnologią, dotyczący etnologii
Wiktionary
(1.1) Instytut sorabistyki zajmuje się językami górno- i dolnołużyckim i ich wariantami, literaturą i kulturą Łużyczan, jak też kulturalno-historycznymi i etnologicznymi kwestiami.
Wiktionary
rzecz. etnologia ż., etnolog mos., etnolożka ż.
Wiktionary
socjolog badający codzienne interakcje, w trakcie których ludzie interpretują wzajemne zachowania oraz konstruują poczucie sensu i realności porządku społecznego
SJP.pl
nauka badająca potoczne metody, za pomocą których ludzie wytwarzają przeświadczenie o istnieniu porządku społecznego
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie etnomuzykologii
SJP.pl
dział muzykologii, badający muzykę ludu jako grupy etnicznej; etnografia muzyczna, folklorystyka muzyczna
SJP.pl
Etnografia muzyczna (etnomuzykologia) – dziedzina nauki zajmująca się badaniami nad muzyką tradycyjną, oraz muzyką cywilizacji pozaeuropejskich. Głównymi zadaniami etnomuzykologii są badania struktury muzycznej utworów oraz kontekstów, w których utwory są wykonywane. Etnomuzykologia jest dziedziną pośrednią pomiędzy muzykologią a etnologią.
Wikipedia
nazwa własna narodu, plemienia lub grupy etnicznej, np. Polak, Kaszub, Łemko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. nazwa ludu, rodu, klanu, plemięemienia, szczepu, narodu;
Wiktionary
Etnonim (gr. Έθνος, etnos „lud, naród” i ὄνυμα „nazwa”) – nazwa danego narodu, plemienia, grupy etnicznej, np. Francuzi, Japończycy, Nawahowie.
Wyróżnia się dwa rodzaje etnonimów:
Wikipedia
IPA: ɛtˈnɔ̃ɲĩm, AS: etnõńĩm
Wiktionary
rzecz. etnonimia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o nazwach plemięemion i narodów
Wiktionary
IPA: ˌɛtnɔ̃ˈɲĩmʲja, AS: etnõńĩmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. etnonim m.
Wiktionary
dział medycyny zajmujący się leczeniem chorób umysłowych w związku z przynależnością chorego do danej grupy etnicznej
SJP.pl
specjalista w zakresie etnopsychologii
SJP.pl
nauka zajmująca się psychologiczną charakterystyką ludów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psychologia ludów, poddyscyplina antropologii kulturowej;
Wiktionary
Etnopsychologia – inaczej psychologia ludów, poddyscyplina antropologii kulturowej. Etnopsychologia została zapoczątkowana przez Wilhelma Wundta.
Zajmuje się psychologiczną charakterystyką zbiorowości ludzkich. Bada wybrane wytwory z życia psychicznego, przejawiające się: w: mowie, religii, prawie, sztuce, polityce, a także poszukuje i analizuje skutki oddziaływania na siebie kultur różnych ludów lub narodów.
Wikipedia
1. grupa ludzi o wspólnym pochodzeniu i kulturze odczuwająca więź grupową; grupa etniczna;
2. zespół cech kultury danej grupy etnicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) antrop. socjol. grupa etniczna;
(1.2) zespół cech charakteryzujących grupę etniczną
Wiktionary
Grupa etniczna – grupa ludzi, identyfikujących się ze sobą w oparciu o wspólne doświadczenia społeczne, kulturowe, narodowe oraz historyczne. Przynależność do grupy etnicznej najczęściej wiąże się jednym lub kilkoma wspólnymi elementami: dziedzictwem kulturowym, językiem, strukturą społeczną, wierzeniami, rytuałami, kuchnią, ubiorem czy wyglądem zewnętrznym.
Wikipedia
(1.1) Na terenie płaskowyżu rozwijały się etnosy mocno spokrewnione ze sobą.
Wiktionary
rzecz. etnologia ż.
Wiktionary
specjalista w zakresie etnosocjologii
SJP.pl
Etnosocjologia – poddyscyplina antropologii kulturowej. Wykorzystuje metodę badań porównawczych, analizuje różne zjawiska, a także instytucje społeczne i organizacje społeczno-kulturowe związane z procesami etnicznymi. Analizuje także procesy zmiany społeczeństwa zachodzące w obrębie grup etnicznych.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z etnosocjologią, dotyczący etnosocjologii
Wiktionary
rzecz. etnosocjologia ż., etnosocjolog mos. / ż.
Wiktionary
nauka o zwyczajach i obyczajach ludów
SJP.pl
Wikipedia
reakcja wprowadzania grupy etoksylowej do związku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|etoksylować.
Wiktionary
czas. etoksylować
przym. etoksylowany
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) chem. poddany procesowi etoksylowania
Wiktionary
(1.1) Etoksylowane alkohole tłuszczowe mogą stanowić cenny kompozyt praktycznie każdej chemii użytkowej. Wiele związków wywodzących się z tej grupy zalicza się do doskonałych surfaktantów, emulgatorów oraz środków dyspergujących.
Wiktionary
rzecz. etoksylan m., etoksylowanie n., etoksylacja ż.
czas. etoksylować ndk.
przym. etoksylanowy
Wiktionary
(1.1) oksyetylenowany
Wiktionary
grupa etoksylowa - grupa zawierająca atom tlenu przyłączony do etylu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Etolii
Wiktionary
rzecz. Etolczyk mos., Etolia ż., Etolka ż.
przym. etolski
Wiktionary
kobiecy szal lub pelerynka z futra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj szala lub krótkiej pelerynki, zwykle z miękkiego futra; narzutka futrzana na ramiona noszona do sukien wieczorowych
Wiktionary
(1.1) Niecały rok temu można było podziwiać jej ciało okryte tylko futrzaną etolą na niezwykle zmysłowych zdjęciach w niemieckim „Sternie”.
Wiktionary
IPA: ɛˈtɔla, AS: etola
Wiktionary
przym. etolowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Etolii
Wiktionary
rzecz. Etol mos., Etolia ż., Etolka ż.
przym. etolski
Wiktionary
kraina historyczna w środkowej Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina w starożytnej Grecji
Wiktionary
Etolia – górzysta kraina w starożytnej Grecji, od południa ograniczona Zatoką Patraską i Koryncką, zamieszkana przez Etolów. Największe znaczenie miała w III wieku p.n.e., w czasach istnienia Związku Etolskiego.
Obecnie terytorium Etolii wraz z historyczną Akarnanią wchodzi w skład jednostki administracyjnej Etolia-Akarnania w regionie Grecja Zachodnia.
Wikipedia
(1.1) Etolia odegrała istotną rolę w trzecim wieku p.n.e..
Wiktionary
IPA: ɛˈtɔlʲja, AS: etolʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Etolczyk m., Etol mos., Etolka ż.
przym. etolski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Etolii
Wiktionary
rzecz. Etolia ż.
:: fm. Etol mos., Etolczyk mos.
przym. etolski
Wiktionary
specjalista w dziedzinie etologii
SJP.pl
Etologia (gr. ήθος – obyczaj) – dział zoologii badający zachowania zwierząt, zarówno dziedziczone, jak i nabyte, ich aspekt przystosowawczy, społeczny, rozwój osobniczy, orientację przestrzenną.
Twórcą nowoczesnej etologii jest Konrad Lorenz. Porównując zachowania (np. drapanie się) różnych gatunków, stwierdził on, że mogą one pomóc w poznaniu ewolucji, a na podstawie badań kaczek doszedł do wniosku, że zachowania zależą w prosty sposób od genów.
Wikipedia
1. nauka zajmująca się badaniem zachowań i obyczajów ludzi, powiązanych z ich funkcjonowaniem w społeczeństwie;
2. nauka o zachowaniu się zwierząt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o zachowaniu się zwierząt;
(1.2) filoz. nauka badająca powstawanie charakteru i sposobu zachowania się człowieka
Wiktionary
Etologia (gr. ήθος – obyczaj) – dział zoologii badający zachowania zwierząt, zarówno dziedziczone, jak i nabyte, ich aspekt przystosowawczy, społeczny, rozwój osobniczy, orientację przestrzenną.
Twórcą nowoczesnej etologii jest Konrad Lorenz. Porównując zachowania (np. drapanie się) różnych gatunków, stwierdził on, że mogą one pomóc w poznaniu ewolucji, a na podstawie badań kaczek doszedł do wniosku, że zachowania zależą w prosty sposób od genów.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) nauka
hiponimy.
holonimy.
(1.1) zoologia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etolog m.
przym. etologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethology
* arabski: (1.1) إيثولوجيا, علم السلوك الحيواني
* baskijski: (1.1) etologia
* białoruski: (1.1) эталогія ż.
* bułgarski: (1.1) етология ż.
* czeski: (1.1) etologie
* estoński: (1.1) etoloogia
* francuski: (1.1) éthologie
* hiszpański: (1.1) etología ż.; (1.2) etología ż.
* ido: (1.1) etologio
* kataloński: (1.1) etologia
* niemiecki: (1.1) Ethologie ż.
* nowogrecki: (1.1) ηθολογία ż.; (1.2) ηθολογία ż.
* rosyjski: (1.1) этология ż.
* słowacki: (1.1) etológia ż.
* turecki: (1.1) etoloji
* turkmeński: (1.1) etologiýa
* ukraiński: (1.1) етологія ż.
* węgierski: (1.1) etológia
źródła.
== etologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) zool. etologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛtɔˈlɔɟja, AS: etoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. etolog m.
przym. etologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) nauka
hiponimy.
holonimy.
(1.1) zoologia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. etolog m.
przym. etologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ethology
* arabski: (1.1) إيثولوجيا, علم السلوك الحيواني
* baskijski: (1.1) etologia
* białoruski: (1.1) эталогія ż.
* bułgarski: (1.1) етология ż.
* czeski: (1.1) etologie
* estoński: (1.1) etoloogia
* francuski: (1.1) éthologie
* hiszpański: (1.1) etología ż.; (1.2) etología ż.
* ido: (1.1) etologio
* kataloński: (1.1) etologia
* niemiecki: (1.1) Ethologie ż.
* nowogrecki: (1.1) ηθολογία ż.; (1.2) ηθολογία ż.
* rosyjski: (1.1) этология ż.
* słowacki: (1.1) etológia ż.
* turecki: (1.1) etoloji
* turkmeński: (1.1) etologiýa
* ukraiński: (1.1) етологія ż.
* węgierski: (1.1) etológia
źródła.
== etologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) zool. etologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
→ etologia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z etologią, dotyczący etologii
(1.2) filoz. związany z etologią, dotyczący etologii
Wiktionary
IPA: ˌɛtɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: etoloǵičny
Wiktionary
rzecz. etologia ż., etolog m.
Wiktionary
przymiotnik od: Etolia (kraina starożytnej Grecji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Etolią, dotyczący Etolii
Wiktionary
(1.1) Artefakty z inskrypcjami w dialekcie etolskim trafiają się niezwykle rzadko.
Wiktionary
rzecz. Etol mos., Etolczyk mos., Etolia ż., Etolka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. półsyntetyczna pochodna podofilotoksyny o działaniu cytostatycznym;
Wiktionary
Etopozyd (łac. Etoposidum) – półsyntetyczna pochodna podofilotoksyny o działaniu cytostatycznym. Należy do leków fazowo-specyficznych (działa w interfazie). Jego mechanizm działania nie jest do końca poznany. Wiadomo, że działanie etopozydu opiera się na następujących mechanizmach: zrywanie jednoniciowego i dwuniciowego DNA, hamowanie topoizomerazy II, tworzenie wolnych rodników oraz hamowanie wbudowywania tymidyny do DNA.
Wikipedia
(1.1) Raka drobnokomórkowego można leczyć etopozydem.
Wiktionary
IPA: ˌɛtɔˈpɔzɨt, AS: etopozyt
Wiktionary
zbiór norm moralnych i obyczajowych, kodeks zachowań pewnej zbiorowości; ethos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zespół norm, wartości, kryteria charakteryzujące określone środowisko, grupę ludzi;
Wiktionary
Etos (z gr. εθος zwyczaj lub ηθος usposobienie) – realizowany i obowiązujący w grupie społecznej, społeczności czy kategorii społecznej zbiór idealnych wzorów kulturowych (ideałów), jasno określonych. Dzięki zaangażowaniu w realizację tych wzorów zachowań uwidaczniają się wartości danej grupy oraz kształtuje się obraz wyidealizowanego stylu życia.
Wikipedia
(1.1) W okresie powojennym, wielu powstańców starało się dotrzeć do młodzieży, aby przekazać jej etos Powstania, by zrozumiała o co walczyliśmy (…)
Wiktionary
IPA: ˈɛtɔs, AS: etos
Wiktionary
etosowiec; pejoratywnie:
1. członek opozycji antykomunistycznej w latach 70. i 80., odwołujący się wówczas do etosu "Solidarności", a dziś robiący karierę wbrew temu etosowi;
2. człowiek wierzący w jakiś etos
SJP.pl
etosiarz; pejoratywnie:
1. członek opozycji antykomunistycznej w latach 70. i 80., odwołujący się wówczas do etosu "Solidarności", a dziś robiący karierę wbrew temu etosowi;
2. człowiek wierzący w jakiś etos
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki
(1.1) = praw. Europejski Trybunał Praw Człowieka;
Wiktionary
(1.1) ETPC nakazał Polsce zapewnić migrantom na granicy żywność, ubrania, opiekę medyczną.
Wiktionary
IPA: ˌɛ‿tɛ‿pɛ‿ˈt͡sɛ, AS: e‿te‿pe‿ce
Wiktionary
skrót od: etruski; etrus.
SJP.pl
przestarzale, żartobliwie: cudzoziemiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. żart. cudzoziemiec
Wiktionary
(1.1) W naszym przedsiębiorstwie zatrudniamy chętnie etranżerów.
(1.1) Ale co im powiedzieć? — Może pan powiedzieć, że musi pan przyjąć jakiegoś etranżera.
(1.1) Uspokojony dyrektor policji pożegnał się z podwładnymi, ponieważ jak wyjaśnił, ma ważnego etranżera, i przekazał prowadzenie dalszych obrad swemu zastępcy.
Wiktionary
(1.1) cudzoziemiec
Wiktionary
owoc cytrusowy przypominający cytrynę, symbol radości, szczególnie podczas obchodów żydowskiego święta Sukkot
SJP.pl
Cytron, cedrat (Citrus medica L.) – gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych (Rutaceae Juss.). Prawdopodobnie pochodzi z podnóża Himalajów (północno-wschodnie Indie, północna Mjanma). Rozprzestrzeniony już w starożytności do Chin i Europy (tu dotarł jako pierwszy z owoców cytrusowych ok. 300 r. p.n.e.). Jest prawdopodobnie jednym z trzech gatunków rodzicielskich (obok pomarańczy olbrzymiej i mandarynki) większości form uprawnych cytrusów.
Wikipedia
1. starożytna kraina znajdująca się w środkowej Italii, obejmująca obszar dzisiejszej Toskanii;
2. królestwo utworzone z Wielkiego Księstwa Toskanii przez Napoleona I
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) staroż. geogr. starożytna kraina w środkowej Italii nad Morzem Tyrreńskim, zasiedlona przez Etrusków w I tys. p.n.e., podbita przez Rzymian w III w. p.n.e.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Niewielka Republika Lukki, dotykająca morza nadbrzeżem Viareggia, licząca około 120000 mieszkańców, rządzonych przez szlachtę i kler, była mocno niezadowolona z wcielenia jej ostatnim traktatem do Królestwa Etrurii.
Wiktionary
IPA: ɛˈtrurʲja, AS: etrurʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Etrusk m., Etruska ż., etruski mrz.
przym. etruski, etruryjski
Wiktionary
skrót od: etruski; etr.
SJP.pl
członek starożytnego ludu, mieszkającego w Etrurii, krainie w środkowej Italii; Tyrren
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. etn. przedstawiciel starożytnego ludu zamieszkującego Etrurię w środkowej Italii, wykształconego między XI a IX wiekiem p.n.e.
Wiktionary
(1.1) Wśród Etrusków kobiety cieszyły się większą swobodą od Greczynek czy Rzymianek, czego przykładem może być to, że mogły brać udział w ucztach u boku mężów.
Wiktionary
IPA: ˈɛtrusk, AS: etrusk
Wiktionary
rzecz. Etruria ż., etruski mrz.
:: fż. Etruska ż.
przym. etruski
Wiktionary
przymiotnik od: Etruria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. etn. przedstawicielka starożytnego ludu zamieszkującego Etrurię w środkowej Italii, wykształconego między XI a IX wiekiem p.n.e.
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Etrusk
Wiktionary
(1.1) Etruski cieszyły się większą swobodą od kobiet w Grecji czy Rzymie, czego przykładem jest prawo uczestniczenia w ucztach u boku mężów.
Wiktionary
IPA: ɛˈtruska, AS: etruska
Wiktionary
rzecz. Etruria ż.
:: fm. Etrusk m.
przym. etruski
Wiktionary
przymiotnik od: Etruria
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Etrurii lub Etrusków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język Etrusków;
Wiktionary
(1.1) Do arcydzieł sztuki etruskiej należą sarkofagi z Caere przedstawiające małżonków.
(2.1) Etruski był językiem nieindoeuropejskim, o tajemniczym pochodzeniu.
Wiktionary
IPA: ɛˈtrusʲci, AS: etrusʹḱi
Wiktionary
rzecz. Etruria ż., Etrusk m., Etruska ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługiwał się językiem etruskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługiwali się językiem etruskim
(1.3) spisany, stworzony w języku etruskim
Wiktionary
IPA: ɛˈtruskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: etruskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
specjalista w dziedzinie etruskologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się kulturą, historią i językiem Etrusków;
Wiktionary
Etruskologia – historyczna nauka interdyscyplinarna, dział filologii klasycznej, której przedmiotem zainteresowań i badań jest starożytna cywilizacja Etrusków, wchłonięta przez Rzym w czasach republiki.
Za prekursora etruskologii można uznać szkockiego historyka, Thomasa Dempstera, który z polecenia Wielkiego Księcia Toskanii Kosmy II napisał dzieło pt. De Etruria Regali Libri Septem.
Wikipedia
IPA: ˌɛtruskɔˈlɔɟja, AS: etruskoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. etruskolog m., etruskolożka ż.
przym. etruskologiczny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) archeol. związany z etruskologią, dotyczący etruskologii
Wiktionary
rzecz. etruskologia ż., etruskolog mos.
Wiktionary
starożytny lud mieszkający w Etrurii, krainie w środkowej Italii; Tyrrenowie
SJP.pl
Wikipedia
minerał, uwodniony krzemian wapnia
SJP.pl
Ettringit – bardzo rzadki minerał, będący uwodnionym siarczanem wapnia i glinu.
Nazwa pochodzi od jego typowej lokalizacji – Ettringen w Niemczech.
Wikipedia
futerał, puzderko do przechowywania drobiazgów, pokrowiec na okulary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hand. książk. futerał, pudełko lub kasetka do przechowania ważnych lub delikatnych przedmiotów;
Wiktionary
Etui (fr. étui, wym. etṻi) – niewielki usztywniony pojemnik chroniący różne przedmioty użytkowe i wartościowe.
Może mieć postać jednoczęściowego rozkładanego pudełka, zamykanego pokrowca (futerału) albo prostej pochewki (otwartej lub z klapką zamykającą). Bywa wykonane z rozmaitych materiałów: metalu, skóry, tworzyw sztucznych, tkaniny, a nawet kartonu czy folii. Istotną cechą jest wykonanie z materiału dostatecznie sztywnego lub z wypełnieniem usztywniającym, często z odpowiednimi przegródkami bądź miękką wykładziną wewnętrzną. W tej postaci służy do przechowywania przedmiotów drobnych, łatwych do zgubienia względnie posiadających szczególną wartość.
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny astrowatych
SJP.pl
jednostka geofizyczna
SJP.pl
Eötvös, etwesz (E) – do 5 czerwca 1970 jednostka zmiany siły ciężkości między różnymi warstwami geologicznymi lub w różnych geograficznych miejscach używana była w geofizyce i pochodzi od nazwiska węgierskiego geofizyka Loránda Eötvösa.
1 E = 10-9 gal/cm = 10-9 s-2
Wikipedia
kobieta zajmująca się etyką
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób zgodny z etyką
Wiktionary
(1.1) Kopciuszka uważa się za kobietę etycznie doskonałą.
Wiktionary
rzecz. etyczność ż., etyk mos., etyka ż.
przym. etyczny
Wiktionary
(1.1) moralnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: etycznie
SJP.pl
postępowanie zgodnie z przyjętymi zasadami moralnymi, bycie etycznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co etyczne
Wiktionary
rzecz. etyka ż., etyk mos.
przym. etyczny
przysł. etycznie
Wiktionary
przymiotnik od: etyka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z etyką, dotyczący etyki
(1.2) zgodny z zasadami etyki
Wiktionary
(1.1) Nadeszły czasy wyboru – wyboru wszystkiego: religii, ustroju, języka, obyczaju, wzorców osobowych, wartości estetycznych i etycznych.
(1.2) Dla wielu weganizm to wybór etyczny i kwestia szacunku do zwierząt jako czujących stworzeń.
Wiktionary
IPA: ɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: etyčny
Wiktionary
rzecz. etyka ż., etyk m., etyczność ż.
przysł. etycznie
przym. bezetyczny
Wiktionary
(1.2) moralny
Wiktionary
autor rozpraw o etyce, pisarz poruszający zagadnienia etyki; wykładowca etyki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eduk. filoz. specjalista w zakresie etyki
(1.2) rzad. autor tekstów o etyce lub dotyczących etyki
Wiktionary
Etyka (z stgr. ἦθος, ēthos – stałe miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj) – dział filozofii dotyczący powinności moralnej: moralnego dobra lub zła. Etyka wyznacza jej szczegółową treść, czyli słuszności, a także szuka ostatecznych wyjaśnień norm, genezy zła i sposobów jego przezwyciężenia.
Etykę odróżnia się od moralności i innych badających ją dyscyplin jak psychologia moralności, socjologia moralności, etologia czy teologia moralna.
Wikipedia
(1.1) Wykładu nie będzie, bo etyk się rozchorował.
Wiktionary
rzecz. etyka ż., etyczność ż.
przym. etyczny
przysł. etycznie
Wiktionary
1. moralność; ogół ocen i norm moralnych przyjętych w danej epoce i zbiorowości społecznej
2. nauka o moralności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. dział filozofii zajmujący się badaniem moralności i tworzeniem systemów myślowych, z których można wyprowadzać zasady moralne;
(1.2) kult. ogół zasad i norm postępowania przyjętych w danej epoce i środowisku
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: etyk
Wiktionary
Etyka (z stgr. ἦθος, ēthos – stałe miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj) – dział filozofii dotyczący powinności moralnej: moralnego dobra lub zła. Etyka wyznacza jej szczegółową treść, czyli słuszności, a także szuka ostatecznych wyjaśnień norm, genezy zła i sposobów jego przezwyciężenia.
Etykę odróżnia się od moralności i innych badających ją dyscyplin jak psychologia moralności, socjologia moralności, etologia czy teologia moralna.
Wikipedia
IPA: ˈɛtɨka, AS: etyka
Wiktionary
rzecz. etyk m., etyczka ż., etyczność ż.
przym. etyczny
przysł. etycznie
Wiktionary
(1.2) moralność
Wiktionary
urządzenie do nanoszenia etykiet
SJP.pl
Etykieciarka – urządzenie mechaniczne służące do nanoszenia etykiet na wyrób. Etykieciarki zaopatrzone są w zespoły: napędowy, detekcji etykiet, detekcji opakowania, pozycjonowania produktu. Najczęściej stosowane do oklejania wyrobów są etykiety samoprzylepne drukowane na papierze lub folii, sztancowane i po oddzieleniu zbędnego ażuru pozostające na silikonowym papierze podkładowym. Etykiety bez kleju wymagają oddzielnych aplikatorów kleju, natomiast etykiety z klejem bez podkładu (typu liner less) ze względu na trudności techniczne w ich podawaniu nie znalazły szerszego zastosowania.
Wikipedia
1. obowiązujący sposób zachowania się w jakimś środowisku; formy towarzyskie, konwenans;
2. nalepka na towarze lub opakowaniu z informacjami o nim;
3. tabliczka z nazwą i opisem eksponatu;
4. ogólna, powierzchowna opinia o kimś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zbiór norm i zasad panujących w określonej grupie społecznej lub środowisku;
(1.2) nalepka na produkcie zawierająca jego nazwę, zawartość, cenę itp.
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Na każdym towarze w sklepie wymagana jest etykieta.
Wiktionary
IPA: ˌɛtɨˈcɛta, AS: etyḱeta
Wiktionary
rzecz. etykietowanie n.
:: zdrobn. etykietka ż.
czas. etykietować
przym. etykietalny
przysł. etykietalnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: etykietalnie
SJP.pl
zgodny z etykietą, ceremonialny, oficjalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: etykieta
(1.2) mała etykieta, nalepka
(1.3) opinia o kimś, często powierzchowna
Wiktionary
IPA: ˌɛtɨˈcɛtka, AS: etyḱetka
Wiktionary
rzecz. etykieta ż., etykietowanie n.
czas. etykietować ndk.
przym. etykietowy
Wiktionary
(1.3) łatka
Wiktionary
1. oceniać kogoś powierzchownie, klasyfikować według uproszczonych schematów;
2. umieszczać etykietę na towarze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|etykietować.
Wiktionary
Stygmatyzacja, naznaczanie – proces nadawania określeń dotyczących zachowania jednostkom, grupom społecznym lub kategoriom społecznym, w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami.
Wikipedia
czas. etykietować ndk.
rzecz. etykieta ż., etykietka ż.
Wiktionary
rodnik alkilowy wywodzący się od węglowodoru etanu
SJP.pl
Grupa alkilowa, potocznie alkil – fragment organicznego związku chemicznego, jednowartościowa grupa utworzona formalnie przez oderwanie jednego atomu wodoru od cząsteczki alkanu. Oznacza się ją często literą R (symbol „R”, od ang. residue, nie jest jednak dla niej zarezerwowany i może symbolizować dowolną grupę funkcyjną), a jej wzór ogólny to CnH2n+1.
Wikipedia
1. związek organiczny, najprostszy węglowodór nienasycony; eten;
2. dwuwartościowa grupa organiczna wywodząca się z etanu; grupa etylenowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. zob. eten.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Etylen jest hormonem roślinnym, stymulującym opadanie liści, dojrzewanie owoców, starzenie się roślin.
Wiktionary
IPA: ɛˈtɨlɛ̃n, AS: etylẽn
Wiktionary
rzecz. etylenizacja ż.
przym. etylenowy
Wiktionary
(1.1) eten
Wiktionary
przyspieszenie procesu dojrzewania owoców lub warzyw przez oddziaływanie na nie gazowym etylenem
SJP.pl
zasada organiczna, lotna ciecz o zapachu amoniaku; stosowana jako przyspieszacz wulkanizacji kauczuku
SJP.pl
Etylenodiamina, skr. en – organiczny związek chemiczny z grupy amin. W warunkach normalnych jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu podobnym do amoniaku. Jest umiarkowanie mocną zasadą aminową. Szeroko stosowana w przemyśle chemicznym jako składnik wielu syntez chemicznych. Roczna produkcja światowa w roku 1998 wyniosła ok. 500 tys. ton.
Wikipedia
związany z etylenem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. dotyczący etylenu
Wiktionary
rzecz. etylen mrz.
Wiktionary
rodzaj benzyny o wyższej liczbie oktanowej uzyskanej poprzez zmieszanie jej z płynem etylowym
SJP.pl
Etylina – nazwa handlowa benzyny silnikowej, sprzedawanej przez Centralę Produktów Naftowych, w której jako środek przeciwstukowy stosowany był tetraetyloołów, PbEt4. Z czasem zaniechano używania etyliny w pojazdach lądowych i w maszynach, na rzecz benzyny bezołowiowej, czyli takiej, w której liczbę oktanową podnoszą związki niezawierające ołowiu, np. eter tert-butylowo-metylowy (ang. MTBE).
Wikipedia
wprowadzać rodnik etylowy do cząsteczki związku organicznego na miejsce atomu; etylować
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, bezbarwna ciecz wykorzystywana w syntezie chemicznej i przy produkcji leków
SJP.pl
Etyloamina, etanoamina, CH
3CH
2NH
2 – organiczny związek chemiczny z grupy amin. Poniżej temperatury wrzenia (16,6 °C) jest bezbarwną cieczą o słonym smaku i zapachu przypominającym amoniak lub ryby. Dobrze miesza się z wodą, etanolem i eterem dietylowym. Jest wykorzystywana w syntezie chemicznej, w przetwórstwie ropy naftowej, przy produkcji leków, pestycydów, surfaktantów, inhibitorów korozji czy barwników.
Wikipedia
pochodna benzenu posiadająca grupę etylową przyłączoną do pierścienia aromatycznego
SJP.pl
Etylobenzen – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów aromatycznych, pochodna benzenu. Otrzymywany w procesie alkilacji benzenu etenem w obecności katalizatora (np. chlorku glinu). Jest stosowany jako półprodukt do syntezy styrenu, polistyrenu, kauczuków syntetycznych oraz jako rozpuszczalnik.
Wikipedia
metaloorganiczny związek litu i etylu
SJP.pl
wprowadzać rodnik etylowy do cząsteczki związku organicznego na miejsce atomu; etylizować
SJP.pl
organiczny związek chemiczny o zapachu przypominającym wanilię, stosowany w przemyśle spożywczym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. substancja aromatyczna dodawana do żywności, silniejsza od waniliny
Wiktionary
IPA: ˌɛtɨlɔvãɲiˈlʲĩna, AS: etylovãńilʹĩna
Wiktionary
związany z etylem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z etylem, dotyczący etylu; zawierający etyl
Wiktionary
rzecz. etyl mrz.
Wiktionary
skrót od: etymologia, etymologiczny
SJP.pl
skrót
(1.1) = etymologia, etymologiczny
Wiktionary
Etymologia – dział językoznawstwa badający pochodzenie wyrazów, zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu.
Ponadto terminem „etymologia” określa się również pochodzenie danego wyrazu. W tym sensie używane jest też określenie „źródłosłów”.
Wikipedia
rzecz. etymologia ż.
przym. etymologiczny
Wiktionary
specjalista w dziedzinie etymologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) jęz. naukowiec badający pochodzenie wyrazów
Wiktionary
(1.1) Tajemnicy pochodzenia tej nazwy nie rozgryźli jeszcze etymologowie.
Wiktionary
rzecz. etymologia ż., etymon mrz., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
:: fż. etymolożka ż.
czas. etymologizować ndk., zetymologizować dk.
przym. etymologiczny
przysł. etymologicznie
Wiktionary
1. dział językoznawstwa badający pochodzenie i pierwotne znaczenie wyrazów
2. źródłosłów, pochodzenie wyrazu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka zajmująca się pochodzeniem wyrazów;
(1.2) jęz. pochodzenie danego wyrazu; informacja o tym pochodzeniu
Wiktionary
Etymologia – dział językoznawstwa badający pochodzenie wyrazów, zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu.
Ponadto terminem „etymologia” określa się również pochodzenie danego wyrazu. W tym sensie używane jest też określenie „źródłosłów”.
Wikipedia
(1.1) Etymologia, będąca działem językoznawstwa historycznego, zaczęła się rozwijać w sposób naukowy w XIX wieku.
(1.2) Jaka jest etymologia wyrazu „komputer”?
(1.2) W wielu hasłach Wikisłownika, obok znaczenia i przykładów użycia danego słowa, znaleźć można także jego etymologię.
Wiktionary
IPA: ˌɛtɨ̃mɔˈlɔɟja, AS: etỹmoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. etymolog mos., etymolożka ż., etymon mrz., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
czas. etymologizować ndk., zetymologizować dk.
przym. etymologiczny
przysł. etymologicznie
skr. etym.
Wiktionary
(1.1) skr. etym.
(1.2) źródłosłów
Wiktionary
przysłówek
(1.1) jęz. w myśl zasad etymologii, zgodnie z etymologią
Wiktionary
(1.1) Etymologicznie nazwa Medziugorie oznacza miejscowość położoną między górami.
Wiktionary
rzecz. etymologia ż., etymolog mos., etymolożka ż., etymon mrz., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
czas. etymologizować ndk., zetymologizować dk.
przym. etymologiczny
Wiktionary
1. związany z pochodzeniem wyrazu;
2. związany z etymologią lub etymologiem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany lub odnoszący się do etymologii
Wiktionary
(1.1) Jeżeli jakiś wyraz sprawia nam kłopoty gramatyczne, etymologiczne, ortograficzne, stylistyczne, frazeologiczne, wystarczy sięgnąć po Miodka.
Wiktionary
rzecz. etymologia ż., etymolog mos., etymolożka ż., etymon mrz., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
czas. etymologizować ndk., zetymologizować dk.
przysł. etymologicznie
skr. etym.
Wiktionary
badać pochodzenie wyrazów
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zetymologizować)
(1.1) jęz. dochodzić źródła danego wyrazu
Wiktionary
rzecz. etymologia ż., etymolog m., etymolożka ż., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
czas. zetymologizować dk.
przym. etymologiczny
przysł. etymologicznie
Wiktionary
→ etymolog
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta naukowiec badająca pochodzenie wyrazów
Wiktionary
(1.1) Na ten temat wypowiedziała się znana polska etymolożka.
Wiktionary
rzecz. etymologia ż., etymon mrz., etymologizowanie n., zetymologizowanie n.
:: fm. etymolog mos.
czas. etymologizować ndk., zetymologizować dk.
przym. etymologiczny
przysł. etymologicznie
Wiktionary
(1.1) etymolog
Wiktionary
wyraz lub rdzeń uważany za podstawę etymologiczną danego wyrazu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. podstawa etymologiczna wyrazu lub związku wyrazowego
Wiktionary
(1.1) Przeprowadziłam analizę podanych wyrazów i ustaliłam ich etymony.
Wiktionary
IPA: ɛˈtɨ̃mɔ̃n, AS: etỹmõn
Wiktionary
rzecz. etymolożka ż., etymolog m., etymologia ż.
przym. etymologiczny
przysł. etymologicznie
Wiktionary
(1.1) źródłosłów
Wiktionary
najprostszy węglowodór nienasycony należący do szeregu homologicznego alkinów, bezbarwny gaz o słabym, eterycznym zapachu, wykorzystywany m.in. w spawalnictwie; acetylen (nazwa zwyczajowa)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. najprostszy węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów, bezbarwny gaz;
Wiktionary
Etyn, acetylen, C
2H
2 – organiczny związek chemiczny, najprostszy węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów.
Wikipedia
(1.1) Nieprzyjemny zapach etynu pochodzi od zawartych w nim zanieczyszczeń.
Wiktionary
IPA: ˈɛtɨ̃n, AS: etỹn
Wiktionary
(1.1) acetylen, etin, narcylen
Wiktionary
symbol europu, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
Wikipedia
hipoteza euancjum - jedna z hipotez wyjaśniających pochodzenie kwiatu roślin okrytozalążkowych
SJP.pl
takson obejmujący wszystkie prokarionty niebędące archeanami; bakterie właściwe
SJP.pl
wyspa na Morzu Egejskim stanowiąca terytorium Grecji; Eubeja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. zob. Eubeja.
Wiktionary
Eubea (gr. Εύβοια – nowogr. Ewia; dawna, włoska nazwa Negroponte pojawia się jeszcze czasami w pracach historycznych) – przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego, druga co do wielkości wyspa Grecji po Krecie.
Wikipedia
(1.1) Polscy strażacy na Eubei gaszą pożary.
Wiktionary
rzecz. Eubejczyk mos., Eubejka ż.
Wiktionary
wyspa na Morzu Egejskim stanowiąca terytorium Grecji; Eubea
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego;
Wiktionary
Eubea (gr. Εύβοια – nowogr. Ewia; dawna, włoska nazwa Negroponte pojawia się jeszcze czasami w pracach historycznych) – przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego, druga co do wielkości wyspa Grecji po Krecie.
Wikipedia
(1.1) Polscy strażacy na Eubei gaszą pożary.
Wiktionary
rzecz. Eubejczyk mos., Eubejka ż.
przym. eubejski
Wiktionary
(1.1) Ewia, war. Eubea, hist. Negroponte
Wiktionary
mieszkaniec Eubei (wyspy na Morzu Egejskim)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Eubei
Wiktionary
rzecz. Eubea ż., Eubeja ż.
:: fż. Eubejka ż.
przym. eubejski
Wiktionary
mieszkanka Eubei (wyspy na Morzu Egejskim)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Eubei
Wiktionary
rzecz. Eubea ż., Eubeja ż.
:: fm. Eubejczyk mos.
przym. eubejski
Wiktionary
przymiotnik od: Eubea (Eubeja), wyspa grecka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eubeą, dotyczący Eubei
Wiktionary
rzecz. Eubeja ż., Eubejczyk mos., Eubejka ż.
Wiktionary
nauka zajmująca się racjonalnym stylem życia ułatwiającym rekonwalescencję
SJP.pl
rodzaj jaszczurek z rzędu łuskonośnych
SJP.pl
preparat leczniczy rozszerzający naczynia wieńcowe serca i nieznacznie obniżający ciśnienie tętnicze krwi, stosowany w chorobie wieńcowej i w nadciśnieniu tętniczym
SJP.pl
mieszanina wazeliny, alkoholu etylowego i cholesterolu, stosowana do wyrobu maści i kremów
SJP.pl
Euceryna (łac. Eucerinum, euceryna bezwodna – Eucerinum anhydricum, euceryna apteczna, maść eucerynowa – Unguentum Eucerini) – preparat galenowy do użytku zewnętrznego, sporządzany według przepisu farmakopealnego. W Polsce pierwsza monografia szczegółowa tej maści pojawiła się w Farmakopei Polskiej suplemecie FP IX (2013). Obecnie (2024) znajduje się w Farmakopei Polskiej XIII. Klasyfikowana jest jako bezwodne, farmaceutyczne podłoże maściowe o właściwościach absorpcyjnych i lipofilowych. Liczba wodna euceryny jest wysoka; dla farmakopealnych preparatów nie może być mniejsza niż 300. Stosowana w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w recepturze aptecznej jako podstawa maści bezwodnych, maści emulsyjnych oraz kremów. Może być użyta także samodzielnie per se, jako natłuszczająca maść obojętna o działaniu ochronnym.
Wikipedia
w literaturze starożytnej: retoryczny wiersz dziękczynny
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Euchariusz, Eucheriusz (Eucharius) – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „przyjazny”. Patronem imienia jest św. Euchariusz, który był pierwszym biskupem Trewiru pod koniec III wieku.
Forma oboczna: Euchary
Euchariusz imieniny obchodzi:
Wikipedia
członek zakonu Ojców od Najświętszego Sakramentu
SJP.pl
1. sakrament chrześcijański;
2. hostia spożywana w czasie aktu przyjęcia tego sakramentu;
3. msza w kościele katolickim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. jeden z sakramentów w chrześcijaństwie;
(1.2) rel. postacie eucharystyczne, konsekrowana hostia i wino;
(1.3) rel. porządek celebracji liturgicznej w chrześcijaństwie, inaczej msza;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Najświętsza Eucharystia dopełnia wtajemniczenie chrześcijańskie.
(1.2) Pogłębiając wiarę w rzeczywistą obecność Chrystusa w Eucharystii, Kościół uświadomił sobie sens milczącej adoracji Chrystusa obecnego pod postaciami eucharystycznymi.
(1.3) Tylko kapłani ważnie wyświęceni mogą przewodniczyć Eucharystii i konsekrować chleb i wino, aby stały się Ciałem i Krwią Pana.
Wiktionary
IPA: ɛw.xa.rɨˈsti.a
Wiktionary
przym. eucharystyczny
Wiktionary
(1.1) komunia
(1.2) komunia, hostia, ciało Pańskie, krew Pańska, Boże Ciało, Najświętszy Sakrament
(1.3) komunia, msza, celebracja eucharystyczna, zgromadzenie eucharystyczne, celebra, koncelebra, koncelebrowanie
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Służebnic Jezusa w Eucharystii
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. odnoszący się do eucharystii, związany z eucharystią
Wiktionary
(1.1) O. Witosław wziął udział w kongresie eucharystycznym w Wiedniu.
(1.1) Panie z sodalicji mariańskiej poszły na adorację eucharystyczną.
Wiktionary
IPA: ˌɛwxarɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: eu̯χarystyčny
Wiktionary
rzecz. eucharystia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.
Wiktionary
Euchariusz, Eucheriusz (Eucharius) – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „przyjazny”. Patronem imienia jest św. Euchariusz, który był pierwszym biskupem Trewiru pod koniec III wieku.
Forma oboczna: Euchary
Euchariusz imieniny obchodzi:
Wikipedia
(1.1) Liturgia wspomina św. Eucheriusza, biskupa Lyonu, 16 listopada.
Wiktionary
prawosławna księga liturgiczna dla kapłanów i diakonów
SJP.pl
Euchologion (gr. euche „modlitwa”, lego „zbieram”) – prawosławna księga liturgiczna przeznaczona dla kapłanów i diakonów, zawierająca porządek liturgii, sakramentów i poświęceń (wielki euchologion) lub tylko sakramentów i poświęceń (mały euchologion); odpowiednik Rytuału Rzymskiego.
Wikipedia
luźno zespiralizowana chromosomowa chromatyna
SJP.pl
Euchromatyna – rozluźniona forma chromatyny. Może ulegać całkowitej dekondensacji, gdyż luźny jej stan jest jednym z warunków koniecznych do procesu transkrypcji. Najważniejszym składnikiem euchromatyny jest DNA. Euchromatyna zawiera głównie geny aktywne transkrypcyjnie. W wyniku kondensacji euchromatyny dochodzi do powstania chromatyny zwartej (heterochromatyny), która w okresach wzmożonej aktywności transkrypcyjnej może ponownie przekształcać się (dekondensować) w chromatynę luźną.
Wikipedia
[czytaj: eukrasja] w medycynie starożytnych Greków: właściwy, normalny skład cieczy (soków) w ustroju
SJP.pl
w starożytnej etyce: pełnia osobistego szczęścia, poczucie spełnienia wynikające z godnego życia; eudemonia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. w starożytnej Grecji: stan zadowolenia i satysfakcji z życia, rozumiany różnie przez różnych filozofów;
Wiktionary
Eudajmonia (gr. εὐδαιμονία) – termin filozoficzny stosowany powszechnie w filozofii życia starożytnej Grecji. Eudajmonia, która w najprostszy sposób może być rozumiana jako szczęście, nie miała nigdy ściśle określonej definicji i rozmaici greccy filozofowie, w zależności od szkoły filozoficznej, do której należeli, rozumieli ten termin w różny sposób. W najbardziej ogólnym sensie jest to stan pełnego, racjonalnie uzasadnionego zadowolenia i satysfakcji z własnego życia, inaczej, spełnione życie, którego osiągnięcie było podstawowym celem każdego rozsądnego człowieka.
Wikipedia
(1.1) Szczęście w tym ujęciu było jedyną rzeczą, która sama przez się posiada wartość. Jest ono stanem ducha wynikającym z jakichś działań, lub im towarzyszącym, chociaż Arystoteles raczej uważa, że eudajmonią jest sama akcja, zgodna z cnotą, bo tylko realizacja cnót może być szczęściem lub przynosić szczęście.
Wiktionary
rzecz. eudajmonizm m., eudajmonista m., eudajmonistka ż.
Wiktionary
człowiek dążący do szczęścia osobistego, uważający je za życiowy cel; eudemonista
SJP.pl
pogląd etyczny, widzący w dążeniu do szczęścia osobistego najwyższe dobro; eudemonizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. stanowisko etyczne głoszące, że szczęście jest najwyższą wartością i celem życia człowieka
Wiktionary
Eudajmonizm (z gr. εὐδαίμων eudaimon – "szczęśliwy", dosł. "mający dobrego ducha") – stanowisko etyczne głoszące, że szczęście (eudaimonia) jest najwyższą wartością i celem życia ludzkiego. Eudajmonizm występuje prawie wyłącznie w teoriach etycznych hellenizmu oraz w buddyjskim opisie motywu i celu działania istot żywych. Eudajmonista rozumie szczęście inaczej, niż zazwyczaj rozumie się je współcześnie: nie jako subiektywne zadowolenie, ale jako pewien stan zachodzący na skutek właściwego postępowania, np. apatheię, ataraksję czy eutymię.
Wikipedia
rzecz. eudemonizm m., eudajmonia ż.
Wiktionary
(1.1) eudemonizm
Wiktionary
nauka o celu i szczęściu człowieka
SJP.pl
w starożytnej etyce: pełnia osobistego szczęścia, poczucie spełnienia wynikające z godnego życia; eudajmonia
SJP.pl
człowiek dążący do szczęścia osobistego, uważający je za życiowy cel; eudajmonista
SJP.pl
pogląd etyczny, widzący w dążeniu do szczęścia osobistego najwyższe dobro; eudajmonizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. eudajmonizm.
Wiktionary
rzecz. eudajmonizm m.
Wiktionary
w koncepcji filozoficznej Schopenhauera: umiejętność szczęścia, sztuka bycia szczęśliwym
SJP.pl
minerał, krzemian sodu, wapnia, żelaza i cyrkonu
SJP.pl
Eudialit – minerał zaliczany do gromady krzemianów. Jest krzemianem pierścieniowym. Nazwa minerału pochodzi od złożenia dwóch greckich słów eu = dobrze i dialitos = rozkładalny, co nawiązuje do łatwości rozpuszczenia tego minerału w kwasach. Potocznie eudialit nazywa się krwią północy.
Wikipedia
rodzaj zauropsyda z rzędu pterozaurów
SJP.pl
Eudimorfodon (Eudimorphodon) – pterozaur z rodziny Campylognathoididae
Żył w okresie późnego triasu (noryk), ok. 216-203 mln lat temu, na terenach obecnej Europy. Długość ciała ok. 70-100 cm, wysokość ok. 20 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 1-1,2 m, masa ok. 2 kg. Jego szczątki znaleziono we Włoszech, w okolicach miasta Bergamo.Jego nazwa oznacza "zęby naprawdę dwóch rodzajów", ponieważ posiadał 2 rodzaje zębów – cienkie i szpiczaste z przodu szczęki oraz szerokie z tyłu szczęki. Żywił się rybami.
Wikipedia
aparat do zbierania i pomiaru objętości gazów
SJP.pl
Eudiometr – urządzenie służące do pomiaru różnicy objętości mieszaniny gazów powstających na skutek rozmaitych procesów chemicznych np. spalania, absorpcji itp.
Może mieć postać cylindra miarowego odwróconego do góry dnem znajdującego się na górze podczas gdy dolna część urządzenia jest zanurzona w wodzie albo w rtęci. Czasami stosuje się też w tym celu biurety odwrócone kranikiem do góry. Płyn znajdujący się w eudiometrze jest z niego wypychany aby zrównoważyć różnicę ciśnień na skutek zwiększania się objętości gazu w całym układzie pomiarowym, co pozwala na pomiar jego objętości.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Eudokia, Eudocja, Flavia Eudocia (439–474?) – starsza córka cesarza Walentyniana III, żona Palladiusza, syna cesarza Petroniusza Maksymusa, a także Huneryka, syna króla Wandalów Genzeryka. Jej młodszą siostrą była Placydia, żona cesarza Olibriusza.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny goryczkowatych
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Eudoksjusz, Eudoksy – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "sława".
Żeński odpowiednik: Eudoksja.
Eudoksjusz imieniny obchodzi 2 listopada.
Wikipedia
starożytnej Grecji:
1. tytuł przyznawany osobie obcego pochodzenia, która zasłużyła się dla polis; dobroczyńca;
2. osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
skrót od: eufemizm
SJP.pl
przedstawiciel rzędu eufazji (Euphasia), niewielki morski skorupiak
SJP.pl
rząd morskich pancerzowców; szczętki
SJP.pl
Szczętki (l. poj.: szczętka), eufauzje, eufazje (Euphausiacea), popularnie zwane krylem – rząd morskich pancerzowców liczący 86 gatunków. W odróżnieniu od innych skorupiaków szczętki mają skrzela zewnętrzne.
Szczętki występują we wszystkich oceanach świata, gdzie stanowią kluczowe, dolne ogniwo w łańcuchu pokarmowym. Odżywiają się fitoplanktonem oraz w mniejszym stopniu zooplanktonem, same zaś są zjadane przez wiele gatunków większych zwierząt, dla których kryl jest najważniejszym elementem diety, np. fiszbinowców, mant, rekinów wielorybich, krabojadów oraz innych płetwonogich, a także kilku gatunków ptaków morskich. Szacuje się, że w Oceanie Południowym organizmy z gatunku kryla antarktycznego (Euphausia superba) mają biomasę 500 milionów ton – dwa razy więcej niż ogólna biomasa ludzi. Połowa tego zjadana jest corocznie przez wieloryby, płetwonogie, pingwiny, kałamarnice i ryby. W poszukiwaniu pokarmu wiele gatunków szczętek odbywa pionową migrację, stanowiąc w nocy pokarm dla drapieżników żerujących przy powierzchni wody, a w dzień – w głębinach.
Wikipedia
skrót od: eufemistyczny
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pani Eufemio, proszę nas kiedyś odwiedzić.
Wiktionary
IPA: ɛwˈfɛ̃mʲja, AS: eu̯fẽmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Eufemiusz mos.
:: zdrobn. Ofka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Eufemiusz mos.
:: zdrobn. Ofka ż.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etymn|łac|Euphemia. < etymn|gr|Εὐφημία. (Euphēmía) < etymn|gr|εὖ|φημί. → dobro + mówić
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Euphemia
* francuski: (1.1) Eufémie ż.
* hiszpański: (1.1) Eufemia ż.
* łaciński: (1.1) Euphemia ż.
* niemiecki: (1.1) Euphemia ż.
* nowogrecki: (1.1) Ευφημία ż.
* portugalski: (1.1) Eufêmia ż.
* rosyjski: (1.1) Евфимия ż.
* starogrecki: (1.1) Εὐφημία ż.
* włoski: (1.1) Eufemia ż.
źródła.
== Eufemia (język hiszpański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|hiszpański|ż.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Eufemian z małżonką; Eufemianowie
SJP.pl
Eufemian z małżonką; Eufemianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufemiana lub z nim związany
SJP.pl
niewyrażający wprost, niedosłowny, zwykle w celu zmniejszenia drastyczności lub dosadności; eufemistyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. eufemistyczny.
Wiktionary
rzecz. eufemizm ż., eufemizacja ż., eufemizowanie n.
czas. eufemizować ndk.
przym. eufemistyczny
przysł. eufemistycznie, eufemicznie
Wiktionary
Eufeminów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny.
Powstała w roku 1830, założona przez Jana Sucheckiego herbu Poraj, nazwa wsi powstała od imienia jego żony Eufemii z Chwalibogów herbu Strzemię. Wieś została wydzielona z majątku Bedoń. W zachowanym w Archiwum Państwowym w Łodzi akcie notarialnym (notariusz Janicki w Zgierzu 181/1830) można przeczytać: Jan Suchecki, mając na celu powiększenie dochodów dóbr wsi Bedonia, założył kolonię w tychże dobrach Bedoń Eufeminów zwaną...
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufemii lub z nią związany
SJP.pl
niewyrażający wprost, niedosłowny, zwykle w celu zmniejszenia drastyczności lub dosadności; eufemiczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) unikający użycia drażliwych słów poprzez zastąpienie ich wyrażeniami delikatniejszymi lub wymijającymi
Wiktionary
rzecz. eufemizm ż., eufemizacja ż., eufemizowanie n.
czas. eufemizować ndk.
przym. eufemiczny
przysł. eufemistycznie, eufemicznie
Wiktionary
(1.1) eufemiczny
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eufemiusz, Eufemian – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pomyślnie wróżący”, „przychylny”.
Spotykane jeszcze w XIX wieku. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, nie wykazano mężczyzn o imieniu Eufemiusz/Eufemian nadanym jako imię pierwsze.
Eufemian, Eufemiusz imieniny obchodzi 20 marca i 16 września.
Żeński odpowiednik: Eufemia.
Wikipedia
rzecz. Eufemia ż.
Wiktionary
złagodzenie wypowiedzi przez zastąpienie wyrażeń drażliwych, nieprzyzwoitych lub drastycznych bardziej oględnymi, delikatniejszymi
SJP.pl
złagodzenie;
1. wyraz, wyrażenie lub zwrot używany zamiast innego, którego chce się uniknąć ze względów obyczajowych, politycznych, religijnych itp., np. "zasnąć na wieki" zamiast "umrzeć"; określenie peryfrastyczne;
2. w filmoznawstwie: przedstawienie scen drastycznych za pomocą łagodniejszych obrazów filmowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. oględne, delikatne słowo lub ostrożne bądź aluzyjne wyrażenie zastępujące inne, zbyt drastyczne, dosadne lub nieprzyzwoite;
Wiktionary
Eufemizm (z gr. ευφημισμός euphēmismós, od eu „dobrze”, phemi „mówić”), także meliorativum (melioratyw) – słowo lub połączenie wyrazowe zastępujące określenia, które nie mogą lub nie powinny być używane ze względu na: tabu kulturowe, religijne, zabobon, cenzurę, autocenzurę (polityczną lub obyczajową), normy towarzyskie, pruderię, współczucie (empatię), poprawność polityczną, delikatność, uprzejmość czy dobre wychowanie mówiącego/piszącego. Eufemizm powinien mieć przynajmniej jedną cechę wspólną ze słowem, które zamienia. Powinien także wywoływać pozytywne lub neutralne skojarzenia, co jest niejednokrotnie jedynym kryterium odróżniającym go od dysfemizmu i wulgaryzmu.
Wikipedia
(1.1) O seksie mówi się najczęściej nie wprost, używając eufemizmów.
Wiktionary
IPA: ɛwˈfɛ̃mʲism̥, AS: eu̯fẽmʹism̦
Wiktionary
rzecz. eufemizacja ż., eufemizowanie n.
czas. eufemizować ndk.
przym. eufemistyczny, eufemiczny
przysł. eufemistycznie, eufemicznie
Wiktionary
używać eufemizmu dla określenia czegoś
SJP.pl
pochodna alkaloidu teofiliny; lek stosowany w schorzeniach naczyń wieńcowych serca oraz środek moczopędny
SJP.pl
1. unikanie połączeń fonetycznych odczuwanych jako trudne przez wstawianie w nie nowych głosek, ułatwiających wymowę; harmonijne brzmienie głosek w wyrazie
2. dział poetyki zawierający teoretyczną wiedzę o harmonijnym doborze głosek; eufonologia
SJP.pl
Eufonia (stgr. εὐφωνία euphonia „piękne brzmienie”) – nazwa zbiorcza dla wszystkich typów organizacji naddanej tekstu w jego warstwie brzmieniowej, które w jakimś okresie uważane są za estetycznie dodatnie. Eufonia to przyjemny brzmieniowo ton wypowiedzi, harmonijny dobór dźwięków.Można osiągnąć ten efekt np. poprzez eliminowanie z wiersza głosek syczących lub szumiących, opieranie się na głoskach sonornych i samogłoskach, a także o unikanie hiatusu.Przeciwieństwem eufonii jest kakofonia.
Wikipedia
cecha czegoś związanego z eufonią
SJP.pl
dotyczący eufonii
SJP.pl
aerofon ustnikowy, barytonowa odmiana tuby
SJP.pl
Eufonium (gr. εὖ eû „dobrze” i φωνή phōnḗ „dźwięk” – „o miłym dźwięku”) – instrument dęty blaszany o niskim dźwięku, inaczej tuba barytonowa, baryton, zaliczany do rodziny buglehornów, podobnie jak skrzydłówka, sakshorn tenorowy i tuba.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie eufonologii
SJP.pl
dział poetyki zawierający teoretyczną wiedzę o harmonijnym doborze głosek; eufonia
SJP.pl
Eufonologia – nauka o brzmieniowym ukształtowaniu tekstu literackiego, nazywana również fonetyką poetycką, fonostylistyką lub fonoestetyką. Niekiedy używa się też nazwy eufonia, które jest dwuznaczne, ponieważ oznacza również przedmiot badania tej nauki. W kręgu zainteresowania eufonologii znajdują się różne odmiany instrumentacji głoskowej i wpływ stosowania fonetycznych środków stylistycznych na znaczenie utworu.
Wikipedia
roślina zielna lub drzewiasta z rodziny wilczomleczowatych, zawierająca w pędach sok mleczny, uprawiana w celach ozdobnych; wilczomlecz, ostromlecz
SJP.pl
Wilczomlecz (Euphorbia L.) – rodzaj roślin z rodziny wilczomleczowatych, liczący około 2000 gatunków. Jest to jeden z najbardziej zróżnicowanych rodzajów w obrębie okrytonasiennych, zarówno jeśli idzie o liczbę gatunków, jak i różnorodność budowy roślin. Rośliny te rozpowszechnione są na całym świecie, w bardzo różnorodnych siedliskach, ale najbardziej zróżnicowane są na suchych obszarach w strefie międzyzwrotnikowej, zwłaszcza w Afryce. W Europie występuje dziko 105 gatunków, w Polsce ponad 20.
Wikipedia
1. stan zadowolenia, uniesienia i radosnego podniecenia;
2. chorobliwy stan nieuzasadnionej wesołości, pozornie dobrego samopoczucia i nienaturalnego podniecenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan dużego zadowolenia, błogostan, stan radosnego podniecenia
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wejście wokalisty na scenę wywołało euforię wśród widzów koncertu.
Wiktionary
IPA: ɛwˈfɔrʲja, AS: eu̯forʹi ̯a
Wiktionary
przym. euforyczny
Wiktionary
(1.1) entuzjazm, uniesienie, zachwyt
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: euforycznie
SJP.pl
1. cecha czegoś, co jest charakterystyczne dla euforii;
2. cecha czegoś wyrażającego euforię;
3. cecha kogoś skłonnego do euforii
SJP.pl
wywołany euforią, świadczący o euforii, odnoszący się do euforii - stanu zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; entuzjastyczny, ekstatyczny, frenetyczny, owacyjny
SJP.pl
człowiek łatwo popadający w euforię, radosne podniecenie, stany uniesienia i wesołości
SJP.pl
doprowadzać do euforii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eufratem, dotyczący Eufratu
Wiktionary
(1.1) W 1867 roku problem szybkiego połączenia z Indiami pojawił się w związku z powstaniem sipajów. Powstał wówczas projekt tzw. kolei eufrackiej przewidujący budowę linii między Aleksandrettą nad Morzem Śródziemnym a Basrą.
(1.1) Ojciec zagłębiał się w rozmyślaniach, a ja przypatrywałam się topolom eufrackim rosnącym w rejonie Himsu.
(1.1) Zdaniem historyków religii eufrackich, główną formą rytuału pogrzebowego była lamentacja religijna, której wzorem były gorzkie żale śpiewane nad Tamuzem, bogiem rolnictwa.
Wiktionary
rzecz. Eufrat mrz.
przym. eufratowy
Wiktionary
(1.1) eufratowy
Wiktionary
rzeka w Turcji, Syrii i Iraku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Azji, przepływa przez Turcję, Syrię i Irak;
Wiktionary
Eufrat (stgr. Εὐφράτης Eufrates; także Firat, arab. الفرات, Nahr al-Furat, kurd. Ferat) – obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii. Nazwa „Eufrat” ma korzenie w języku akadyjskim, w którym określano ją mianem Purattu, w perskiej wersji Ufrattu, co oznaczało „dobro”, a z kolei z perskiej formy pochodzi nazwa grecka Euphrates.
Wikipedia
(1.1) W dorzeczu Eufratu i Tygrysu rozwijały się starożytne cywilizacje.
Wiktionary
IPA: ˈɛwfrat, AS: eu̯frat
Wiktionary
przym. eufracki, eufratowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eufratem, dotyczący Eufratu
Wiktionary
(1.1) Miasto Nippur leży w południowej Chaldei, nie tak znowu daleko od Ur, z którego wyszedł niegdyś Abraham. Leży na południe od Babilonu, nad rzeką, a właściwie kanałem eufratowym Chebar.
Wiktionary
rzecz. Eufrat mrz.
przym. eufracki
Wiktionary
(1.1) eufracki
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
w mitologii greckiej: jedna z charyt, duch natury z orszaku Afrodyty, uosabiający bujność przyrody, wcielenie piękna i miłosnego powabu
SJP.pl
Greckie Charyty (gr. Χάριτες Chárites, l.poj. Χάρις Cháris), rzymskie Gracje (łac. Gratiae, l.poj. Gratia) – boginie wdzięku, piękna i radości. Lubiły zabawy, muzykę i taniec, opiekowały się szczególnie piękną młodzieżą. Uważano je także za patronki sztuk pięknych i rękodzieła.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) mit. jedna z mitologicznych Charyt;
Wiktionary
Eufrozyna – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa euphrosýne oznaczającego radość. Eufrosyne była jedną z mitologicznych Gracji, bogiń wdzięku i radości.
Występowanie potwierdzone w Polsce od 1220 r., spotykane do XIX wieku. Imię rzadkie, w styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 141 kobiet o imieniu Eufrozyna nadanym jako imię pierwsze.
Wikipedia
IPA: ˌɛwfrɔˈzɨ̃na, AS: eu̯frozỹna
Wiktionary
(1.2) Eufrosyne
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufrozyny lub z nią związany
SJP.pl
styl w literaturze angielskiej wczesnego baroku, charakteryzujący się bogactwem efektów retorycznych, przesadną wytwornością
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = ekon. polit. Euroazjatycka Unia Gospodarcza;
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
niskie drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych; drzewo goździkowe, goździkowiec, jambłusznik goździkowy, eugenka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 45;
Wiktionary
Eugenia – imię pochodzenia greckiego, żeńska forma męskiego imienia Eugeniusz.
Eugenia imieniny obchodzi: 7 lutego, 6 marca, 10 marca, 6 września, 13 września, 16 września i 25 grudnia (jako wspomnienie męczennicy św. Eugenii Rzymskiej).
Wikipedia
(1.1) Eugenia kupiła dwie puszki karmy dla kotów.
Wiktionary
IPA: ɛwˈɡɛ̃ɲja, AS: eu̯gẽńi ̯a
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Genia ż., Genka ż.
:: fm. Eugeniusz mos.
przym. Eugenin
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Genia, Genka
Wiktionary
specjalistka w dziedzinie eugeniki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka eugeniki
Wiktionary
IPA: ˌɛwɡɛ̃ˈɲit͡ʃka, AS: eu̯gẽńička
Wiktionary
rzecz. eugenika
:: forma męska eugenik
przym. eugeniczny
Wiktionary
→ eugenika
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z eugeniką, dotyczący eugeniki
(1.2) biol. rzad. związany z dziedzicznością, dotyczący dziedziczności
Wiktionary
(1.1) Zwolennicy eutanazji opierają się na argumentach utylitarnych, eugenicznych czy terapeutycznych i na zasadzie podporządkowania jednostki społeczeństwu.
Wiktionary
IPA: ˌɛwɡɛ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: eu̯gẽńičny
Wiktionary
rzecz. eugenika ż., eugenik mos., eugeniczka ż.
Wiktionary
osoba popierająca teorię głoszącą doskonalenie ludzi i zwierząt poprzez zmiany genetyczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik eugeniki
Wiktionary
IPA: ɛwˈɡɛ̃ɲik, AS: eu̯gẽńik
Wiktionary
rzecz. eugenika ż.
:: fż. eugeniczka ż.
przym. eugeniczny
Wiktionary
teoria głosząca doskonalenie ludzi i zwierząt poprzez selektywne rozmnażanie i zaniechanie reprodukcji osobników mniej wartościowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. system poglądów dotyczących możliwości selektywnego rozmnażania zwierząt lub ludzi w celu ulepszenia gatunków w oparciu o cechy dziedziczone;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) D., B. lp. od: eugenik
Wiktionary
Eugenika (stgr. εὐγενής, eugenes „dobrze urodzony”) – pojęcie wprowadzone w 1869 przez Francisa Galtona, kuzyna Karola Darwina, które dotyczyło selektywnego rozmnażania zwierząt, aby ulepszać gatunki z pokolenia na pokolenie, szczególnie jeśli chodzi o cechy dziedziczone. W ciągu następnych lat Galton poprawił swoją definicję, aby uwzględnić specyfikę eugeniki pozytywnej, zachęcającej do częstszego reprodukowania się najlepszych osobników oraz eugeniki negatywnej, zniechęcającej do reprodukcji osobników mniej wartościowych.
Wikipedia
(1.1) W zakres eugeniki wchodzą m.in. poradnictwo genetyczne i świadome rodzicielstwo.
Wiktionary
IPA: ɛwˈɡɛ̃ɲika, AS: eu̯gẽńika
Wiktionary
rzecz. eugenik m., eugeniczka ż.
przym. eugeniczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) pseudonauka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eugenik m., eugeniczka ż.
przym. eugeniczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|franc|eugénique.
uwagi.
Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eugenics
* baskijski: (1.1) eugenesia
* białoruski: (1.1) еўгеніка ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) еўґеніка ż.
* bułgarski: (1.1) евгеника ż.
* duński: (1.1) eugenik w., arvehygiejne w.
* galicyjski: (1.1) euxenesia ż.
* hiszpański: (1.1) eugenesia ż.
* ido: (1.1) eugeniko
* niemiecki: (1.1) Eugenik ż.
* nowogrecki: (1.1) ευγονική ż.
* rosyjski: (1.1) евгеника ż.
* słowacki: (1.1) eugenika ż.
* ukraiński: (1.1) євгеніка ż.
źródła.
== eugenika (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. eugenika
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eugenii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eugeniusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „zacny“ lub „szlachetnie urodzony”. Jego żeńskim odpowiednikiem jest Eugenia.
W populacji Polaków imię to zajmowało w 2017 r. 70. miejsce (82 921 nadań).
Eugeniusz imieniny obchodzi 4 stycznia, 4 marca, 2 czerwca, 8 lipca, 13 lipca, 18 lipca, 29 lipca, 6 września, 13 listopada, 13 grudnia, 20 grudnia i 30 grudnia.
Wikipedia
(1.1) Generał Eugeniusz Kuszko w imieniu naczelnego dowódcy WP odczytał rozkaz o odznaczeniu pośmiertnym czołowych bohaterów powstania w getcie.
Wiktionary
IPA: ɛwˈɡɛ̃ɲuʃ, AS: eu̯gẽńuš
Wiktionary
rzecz. Eugeniuszowa ż., Gienia ż.
:: fż. Eugenia ż.
:: zdrobn. Gienek m., Gienio m.
Wiktionary
Eugeniusz z małżonką; Eugeniuszowie
SJP.pl
Eugeniusz z małżonką; Eugeniuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eugeniusza lub z nim związany
SJP.pl
czystość rasy
SJP.pl
niskie drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych; drzewo goździkowe, goździkowiec, jambłusznik goździkowy, eugenia
SJP.pl
bezbarwny związek organiczny, oleista ciecz będąca głównym składnikiem olejku goździkowego; stosowany w stomatologii jako środek odkażający
SJP.pl
Eugenol – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. Jest para-allilową pochodną gwajakolu. Utleniając eugenol można otrzymać wanilinę, co jest jedną z podstawowych metod jej otrzymywania w przemyśle.
Jest związkiem zapachowym, będącym podstawowym składnikiem olejku z goździków (72–90%). Występuje też w cynamonie. Jest to bezbarwna, oleista ciecz o przyjemnym ostrym zapachu kojarzącym się z goździkami. Ma także właściwości antyseptyczne (odkażające) i znieczulające, dzięki czemu jest wykorzystywany w dentystyce do odkażania kanałów zębowych oraz w mieszaninie z tlenkiem cynku jako cement dentystyczny. Jest także stosowany jako plastyfikator niektórych tworzyw sztucznych.
Wikipedia
słodkowodny pierwotniak; klejnotka
SJP.pl
Euglena, klejnotka (Euglena Ehr. 1830) – rodzaj jednokomórkowych euglenin z rodziny Euglenaceae. Gatunkiem typowym jest euglena zielona (E. viridis). W dawnych systemach taksonomicznych uwzględniających jedynie podział na rośliny i zwierzęta wraz z innymi przedstawicielami tej grupy umieszczana w obu tych królestwach jako glon lub pierwotniak.
Wikipedia
takson glonów zaliczany do wiciowców; klejnotki
SJP.pl
rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów
SJP.pl
Euhelop (Euhelopus) – rodzaj zauropoda z rodziny Euhelopodidae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Azji. Został opisany w 1929 roku przez Carla Wimana na podstawie skamieniałości odkrytych w chińskiej prowincji Szantung pod nazwą Helopus zdanskyi jako pierwszy dinozaur z Chin. Nazwa Helopus – oznaczająca „bagienna stopa” – jest jednak zajęta przez rodzaj ptaka, dlatego zauropod został w 1956 roku przemianowany przez Alfreda Romera na Euhelopus. Izolowane zęby przypisywane do przedstawicieli tego rodzaju odnaleziono również w formacji Yixian w prowincji Liaoning. Euhelopus był zauropodem średnich rozmiarów – osiągał około 10,5 m długości przy masie 3800 kg. Miał bardzo długą szyję, mierzącą około 4,5 m długości, a ważącą wraz z głową około 210 kg. Analizy biomechaniczne dowodzą, że Euhelopus żerował z szyją wyprostowaną ku górze, posturą przypominając nieco żyrafę, mimo iż taka pozycja szyi pochłaniała więcej wydatków energii.
Wikipedia
rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów
SJP.pl
Euhelopy (łac. Euhelopodidae) – rodzina zauropodów z grupy Titanosauriformes.
Żyły we wczesnej kredzie i być może także w późnej kredzie (między cenomanem a santonem, przy założeniu, że do tej rodziny należał rodzaj Erketu) na obecnych terenach wschodniej Azji. Ich szczątki znajdowano na terenie Chin, a być może także Mongolii, Laosu i Tajlandii.
Wikipedia
Euhemer z Messeny lub Akragas (stgr. Εὐήμερος Euhémeros, IV/III p.n.e.) – filozof i podróżnik grecki. Autor zachowanego we fragmentach opisu podróży Ἱερὰ ἀναγραφή Hiera anagraphe (Święte Pismo), w którym mówi o swoich podróżach po Oceanie Indyjskim na fikcyjną wyspę Panchai, gdzie istniało idealne państwo Panchajów (zob. utopia).
Wikipedia
Euhemeryzm – teoria, zgodnie z którą wyobrażenia bogów powstały w wyniku deifikacji wybitnych ludzi z przeszłości, np. władców, herosów.
Termin wywodzi się od Euhemera z Messany, autora poematu opisującego podróż po Oceanie Indyjskim, w trakcie której miał odkryć grobowce Zeusa i jego braci. W nowożytności odnowicielem tego poglądu był angielski religioznawca Herbert Spencer.
Wikipedia
minerał, selenek miedzi i srebra
SJP.pl
bezbarwna ciecz o zapachu kamfory występująca w olejku z eukaliptusa
SJP.pl
Cyneol, eukaliptol – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, bezbarwna ciecz o zapachu kamfory, występująca w olejku eterycznym otrzymywanym z eukaliptusa, piołunu, bądź rozmarynu. Wykorzystywany głównie jako składnik kompozycji zapachowych oraz środków pielęgnacyjnych.
Wikipedia
1. Eucalyptus, drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, o wiecznie zielonych, skórzastych liściach oraz najczęściej białych kwiatach;
2. farm. olejek eteryczny otrzymywany z liści drzewa o tej samej nazwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Eucalyptus|L'Hér.|ref=tak., drzewo lub krzew o wiecznie zielonych liściach rosnące w Australii;
Wiktionary
Eukaliptus (Eucalyptus L'Hér.) – rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny mirtowatych. Należy do niego ponad 700 gatunków. Występują one naturalnie w Australii, Nowej Gwinei, południowo-wschodniej Indonezji i na Filipinach. Jako rośliny introdukowane rozpowszechniły się w strefie międzyzwrotnikowej i na obszarach pod wpływem ciepłego klimatu umiarkowanego, liczne gatunki po introdukcji okazały się inwazyjne. Skamieniałości odkryte w Argentynie dowodzą, że w eocenie przedstawiciele rodzaju występowali również w Ameryce Południowej.
Wikipedia
(1.1) Szerokie doliny leżące między łagodnymi pagórkami porośnięte były skrubem, to jest krzaczastą, kłującą gęstwiną wiecznie zielonych skarłowaciałych akacji i eukaliptusów.
Wiktionary
przym. eukaliptusowy
Wiktionary
przymiotnik od: eukaliptus
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eukaliptusem, dotyczący eukaliptusa
(1.2) wykonany z drewna lub innej części eukaliptusa
(1.3) będący częścią eukaliptusa
Wiktionary
(1.2) Komary nie znoszą zapachu olejku kamforowego, goździkowego, eukaliptusowego, anyżowego i kwiatu dzikiego bzu.
Wiktionary
IPA: ˌɛwkalʲiptuˈsɔvɨ, AS: eu̯kalʹiptusovy
Wiktionary
rzecz. eukaliptus m.
Wiktionary
organizm żywy zbudowany z komórek eukariotycznych tj. posiadających jądra komórkowe; jądrowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) biol. organizm zbudowany z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami
(1.2) biol. syst. organizm należący do królestwa eukariontów
Wiktionary
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
Wikipedia
rzecz. eukarionty lm. nmos.
przym. eukariotyczny
Wiktionary
(1.1) jądrowiec
(1.2) jądrowiec
Wiktionary
organizm żywy zbudowany z komórek eukariotycznych tj. posiadających jądra komórkowe; jądrowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. biol. nazwa systematyczna|Eucaryota|Whittaker|ref=tak., domena obejmująca organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami;
Wiktionary
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
Wikipedia
(1.1) Do eukariontów zalicza się wszystkie organizmy komórkowe, z wyjątkiem bakterii i archeowców, a więc prokariontów.
Wiktionary
rzecz. eukariont mzw.
przym. eukariotyczny
Wiktionary
domena obejmująca organizmy żywe zbudowane z komórek mających jądra komórkowe; organizmy jądrowe (eukariotyczne), jądrowce, jądrowe, eukarionty, karionty, karioty
SJP.pl
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
Wikipedia
o komórce: posiadająca jądro komórkowe z chromosomami, błoną jądrową i mitochondriami; o organizmie: zbudowany z takich komórek
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. posiadający w komórce jądro z chromosomami
(1.2) biol. należący do eukariontów
Wiktionary
(1.1) Komórki eukariotyczne są z zasady znacznie większe od prokariotycznych.
Wiktionary
rzecz. eukariont mzw., eukarionty lm. nmos.
Wiktionary
gra karciana
SJP.pl
Juker (Euker, ang. Euchre) – gra karciana dla 4 osób grających w parach podobna do Ecarté. Polega na braniu lew. Wymyślili ją przybywający do Stanów niemieccy emigranci. Prawdopodobnie gra jest matką jokera z 2 powodów: podobna wymowa i drugi ważniejszy – wcześniej jokerem była biała karta zastępcza, z czasem pojawiał się na niej obrazek.
Wikipedia
minerał, berylokrzemian glinu
SJP.pl
Euklaz – rzadki i szlachetny minerał klasy krzemianów wyspowych.
Euklaz został po raz pierwszy zgłoszony z okręgu Orenburg na rosyjskim Uralu, gdzie występuje z innymi materiałami szlachetnymi i złotem w żwirach strumieniowych. Jego typową lokalizacją jest Ouro Preto w stanie Minas Gerais w Brazylii.
Wikipedia
(IV/III w. p.n.e.) matematyk grecki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) grecki matematyk;
Wiktionary
Euklides z Aleksandrii (stgr. Εὐκλείδης, Eukleides, ur. ok. 365 p.n.e., zm. ok. 270 p.n.e.) – grecki matematyk przez większość życia działający w Aleksandrii, autor Elementów (stgr. Στοιχεῖα, Stoicheia), jednego z najsłynniejszych dzieł matematycznych w historii.
Wikipedia
(1.1) W jednym pierścieniu Euklidesa może istnieć wiele różnych norm.
Wiktionary
IPA: ɛwˈklʲidɛs, AS: eu̯klʹides
Wiktionary
przym. euklidesowy, Euklidesowy, nieeuklidesowy
Wiktionary
odnoszący się do Euklidesa, np. geometria euklidesowa
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Euklidesa, będący jego własnością
Wiktionary
rzecz. Euklides m.
przym. euklidesowy
Wiktionary
rodzaj dinozaura z podrzędu zauropodomorfów
SJP.pl
Euknenezaur (Eucnemesaurus) – dinozaur z grupy zauropodomorfów.
Dinozaur ten został nazwany ze względu na budowę kości piszczelowej – Eucnemesaurus znaczy "jaszczur z prawdziwą kością piszczelową" (gr. eu – "dobry, prawdziwy" + gr. kneme – "kość piszczelowa, kończyna dolna" + gr. sauros – "jaszczurka"). Odnaleziony materiał to kręgi, część kości łonowej, kość udowa i dwa piszczele.
Wikipedia
drzewo pochodzące z Chin; wyciąg z kory i gałązek ma właściwości lecznicze
SJP.pl
Eukomia wiązowata, eukomia wiązolistna, eukomia chińska (Eucommia ulmoides Oliver) – gatunek drzewa lub wysokiego krzewu z monotypowej rodziny eukomiowatych (Eucommiaceae) i jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju eukomia. Gatunek jest od dawna uprawiany w wielu miejscach na rozległym obszarze Chin (zwłaszcza w zachodnich częściach Hubei i Syczuanu). Ponieważ łatwo dziczeje trudno stwierdzić czy gdziekolwiek rośnie na stanowiskach pierwotnych, prawdopodobnie wszystkie współczesne stanowiska są wtórne. Ślady kopalne gatunku zachowane w węglu brunatnym pochodzącym sprzed 10–35 milionów lat, świadczą o dawnym szerokim rozprzestrzenieniu tych roślin (znajdowane są w Europie, Ameryce Północnej, Afryce i zachodniej Azji).
Wikipedia
rodzina drzew i krzewów okrytonasiennych
SJP.pl
Eukomia wiązowata, eukomia wiązolistna, eukomia chińska (Eucommia ulmoides Oliver) – gatunek drzewa lub wysokiego krzewu z monotypowej rodziny eukomiowatych (Eucommiaceae) i jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju eukomia. Gatunek jest od dawna uprawiany w wielu miejscach na rozległym obszarze Chin (zwłaszcza w zachodnich częściach Hubei i Syczuanu). Ponieważ łatwo dziczeje trudno stwierdzić czy gdziekolwiek rośnie na stanowiskach pierwotnych, prawdopodobnie wszystkie współczesne stanowiska są wtórne. Ślady kopalne gatunku zachowane w węglu brunatnym pochodzącym sprzed 10–35 milionów lat, świadczą o dawnym szerokim rozprzestrzenieniu tych roślin (znajdowane są w Europie, Ameryce Północnej, Afryce i zachodniej Azji).
Wikipedia
o cechach eukomiowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych z klasy dereniowych; Eucommiales
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z klasy dereniowych
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny szparagowatych; warkocznica
SJP.pl
Warkocznica, eukomis (Eucomis L'Hér) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 12 gatunków. Rośliny te rosną w stanie dzikim w południowej Afryce. Niektóre gatunki, także w Europie Środkowej, uprawiane są jako rośliny ozdobne.
Wikipedia
rodzaj meteorytu pochodzącego z wierzchniej warstwy planetoid
SJP.pl
Wikipedia
minerał, tlenek ziem rzadkich
SJP.pl
Euksenit – minerał z gromady tlenków. Nazwa pochodzi z języka greckiego i znaczy "przyjazny dla obcych", gdyż w jego strukturze może występować zamiennie wiele różnych pierwiastków chemicznych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. rzeka w Iranie, obecnie nazywana Karun
Wiktionary
Karun, starożytne Eulajos – rzeka w południowo-zachodnim Iranie długość około 860–890 km. Największa rzeka Iranu. Źródła w górach Zagros. Tworzy dwie odnogi, jedna uchodzi do Szatt al-Arab i z nią wpada do Zatoki Perskiej, druga wpada do niej płynąc dalej.
Wikipedia
(1.1) Usiedli nad Eulajosem i zaczęli podziwiać zachód słońca.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Eulalia – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się ze złożenia słów εὐ („dobrze”) i λαλεῖν („mówić”), oznaczającego „dobrze mówiąca” lub „elokwentna”.
Imię rzadkie w Polsce. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1230 kobiet o imieniu Eulalia nadanym jako imię pierwsze
Eulalia imieniny obchodzi 12 lutego i 10 grudnia.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eulalii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Eulaliusz (zm. w 423 w Kampanii) – antypapież w okresie od 27 grudnia 418 do 3 kwietnia 419.
Wikipedia
Eulaliusz z małżonką; Eulaliuszowie
SJP.pl
Eulaliusz z małżonką; Eulaliuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eulaliusza lub z nim związany
SJP.pl
rodzaj skoku w łyżwiarstwie figurowym wykonywany z wyskoku tyłem i z lądowaniem na lewej nodze
SJP.pl
Wikipedia
chleb błogosławiony, opłatek
SJP.pl
Eulogia (gr. „dobre słowo” od εὐ- „dobry” + λόγος „słowo”) – błogosławieństwo we wczesnym chrześcijaństwie. Wierni w pierwszych wiekach po Chrystusie przynosili do świątyni chleby i przed mszą kładli je na ołtarzu. Część z przyniesionych chlebów biskup - zgodnie z wiarą Kościoła - mocą Jezusa przemieniał w Ciało Pańskie, a pozostałą część błogosławił po mszy. To była eulogia – chleb błogosławiony. Spożywali go ci, którzy nie przystąpili do komunii. Pozostałe pobłogosławione chleby wierni obecni na mszy zanosili do domów tym, którzy nie mogli przyjść do świątyni.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Eulogiusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Wśród patronów – św. Eulogiusz, diakon Tarragony, spalony na stosie w 259, św. Eulogiusz, biskup Edessy (zm. w 383), św. Eulogiusz z Kordoby, męczennik, ścięty w 859, a także św. Eulogiusz Aleksandryjski, patriarcha Aleksandrii zm. w 608.
Eulogiusz imieniny obchodzi 13 lutego, 11 marca, 25 czerwca.
Żeński odpowiednik: Eulogia.
Wikipedia
każda z trzech bogiń zemsty, które prześladowały zdrajców, wiarołomców i przestępców; Eumenida, Erynia, erynia
SJP.pl
Erynie (także Eumenidy; gr. Ἐρινύες Erinýes, gr. Εὐμενίδες Eumenídes, „życzliwe”, łac. Furiae, Dirae) – w mitologii greckiej boginie i uosobienia zemsty (kary, gniewu) za wszelką nieprawość oraz wyrzutów sumienia.
Wikipedia
Eumolpos – w mitologii greckiej syn Posejdona i Chione (w innej wersji potomek Hermesa i Aglaulus). Był ponoć znakomitym muzykiem i śpiewakiem. Grał na aulosie i lirze. Miał zapoczątkować misteria eleuzyńskie.
Chione ze strachu przed ojcem wrzuciła go do morza. Uratował go Posejdon, który oddał go na wychowanie swej córce Bentesikyme, w Etiopii. Gdy dorósł mąż Bentesikyme dał mu za żonę jedną ze swych córek. Eumolpos usiłował zgwałcić jedną z jej sióstr i został wygnany. Wraz ze swym synem Ismarosem udał się wówczas do Tracji, do króla Tegyriosa. Ten dał mu za żonę swą córkę, Eumpolos wziął jednak udział w spisku przeciw królowi, a gdy sprawa się wydała uciekł do Eleusis. W Eleusis został życzliwie przyjęty. Według niektórych tradycji uchodzi za twórcę misteriów eleuzyńskich. Po śmierci Ismarosa pogodził się z Tegyriosem i został po jego śmierci jego następcą. Za jego panowania wybuchła wojna pomiędzy Atenami a Eleusis. Eumolpos wyruszył na pomoc przyjaciołom. Poniósł jednak klęskę i zginął w bitwie. Posejdon pomścił śmierć syna. Na jego prośbę Zeus raził wodza ateńskiego, Erechteusa, piorunem.
Wikipedia
Eunice – przekształcenie imienia żeńskiego Eunika.
Eunice – fikcyjna postać powieści Quo Vadis Henryka Sienkiewicza. Zakochana w Petroniuszu, była jego niewolnicą. Gdy chciał on oddać ją w prezencie Markowi Winicjuszowi, ubłagała by zostawił ją sobie. Razem z nim popełniła samobójstwo, ponieważ miał on zostać stracony przez Nerona. Zrobili to podczas hucznej, pożegnalnej kolacji w domu Petroniusza.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eunika – imię żeńskie pochodzenia greckiego, składające się ze słów eu „dobrze” i níke „zwycięstwo”. Imię rozsławił Henryk Sienkiewicz, który nadał je w powieści Quo vadis Eunice, ukochanej Petroniusza.
Imię występuje również w Biblii. Nosiła je matka Tymoteusza, wzmiankowana w 2. Liście do Tymoteusza (2 Tm 1, 5).
Wikipedia
IPA: ɛwʲˈɲika, AS: eu̯ʹńika
Wiktionary
1. metoda zarządzania, w której informacje o działaniach firmy są dostępne dla wszystkich zainteresowanych stron, w szczególności dla pracowników; jawność, transparentność;
2. dostojka eunomia - gatunek motyla z rodziny rusałkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Babka Eunomia zwiedziła Rzym.
Wiktionary
mężczyzna pozbawiony jąder; kastrat; rzezaniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna z wyciętymi jądrami;
(1.2) daw. sługa dworski, pokojowiec
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) I przyszły służące Estery i jej eunuchowie, i opowiedzieli jej o tym.
Wiktionary
IPA: ˈɛwnux, AS: eu̯nuχ
Wiktionary
rzecz. eunuchoid m., eunuchoidyzm m.
przym. eunuszy
Wiktionary
(1.1) kastrat, rzezaniec, trzebieniec
Wiktionary
mężczyzna dotknięty eunuchoidyzmem, czyli niedoczynnością hormonalną jąder, która zaistniała po okresie pokwitania; impotent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. psych. osobnik mający cechy eunucha
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eunuch m., eunuchoidyzm m.
przym. eunuszy
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|eunuch. + etym|gr|εἶδος. → kształt, wygląd
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eunuchoid
źródła.
== eunuchoid (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) med. psych. eunuchoid
odmiana.
(1) lp. eunuchoid; lm. eunuchoids
przykłady.
Wiktionary
rzecz. eunuch m., eunuchoidyzm m.
przym. eunuszy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eunuch m., eunuchoidyzm m.
przym. eunuszy
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|eunuch. + etym|gr|εἶδος. → kształt, wygląd
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eunuchoid
źródła.
== eunuchoid (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) med. psych. eunuchoid
odmiana.
(1) lp. eunuchoid; lm. eunuchoids
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
niedoczynność jąder skutkująca niedorozwojem fizycznych i psychicznych cech męskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. psych. zaburzenie hormonalne spowodowane niedoczynnością jąder;
Wiktionary
Eunuchoidyzm – zaburzenie hormonalne występujące u osobników męskich, rozwijające się wskutek trwającej dłuższy czas niedoczynności hormonalnej jąder. Może być wrodzone (na przykład wskutek wrodzonego braku jąder – anorchii), bądź nabyte – wskutek kastracji, przebytego zapalenia jąder (na przykład z powodu świnki) lub skrętu jądra.
Wikipedia
rzecz. eunuchoid m., eunuch mos.
Wiktionary
potocznie: brak zdecydowania i wyrazistości; bezpłciowość, nijakość
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eunuchem, dotyczący eunucha
Wiktionary
rzecz. eunuch m., eunuchoid mos.
Wiktionary
rodzaj dinozaura z rodziny ankylozaurów; stereocefal, skolozaur
SJP.pl
Euoplocefal (Euoplocephalus) – rodzaj wymarłych gadów z rodziny ankylozaurów .
Dinozaur zamieszkujący tereny dzisiejszej Ameryki Północnej, USA (Montana) i Kanady (Alberta).
Obejmuje 1 znany nam gatunek i 1 prawdopodobny:
Wikipedia
rodzaj niewielkiego gada z podgromady diapsydów
SJP.pl
Euparkeria – rodzaj niewielkiego archozauromorfa z grupy Archosauriformes. Żył we wczesnym triasie, około 248 milionów lat temu. Jego szczątki odkryto tylko na jednym stanowisku w regionie Karoo. Znane są skamieniałości zaledwie kilku osobników. Nazwa Euparkeria nawiązuje do nazwiska W. K. Parkera.
Euparkeria była drapieżnikiem. Prawdopodobnie polowała na drobne bezkręgowce, jak owady.
Wikipedia
miasto na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Krymie, port nad Morzem Czarnym;
Wiktionary
Eupatoria (ukr. Євпаторія – Jewpatorija, krymskotat. Kezlev (Gezlev), ros. Евпатория – Jewpatorija, gr. Ευπατορία, Κερκινίτις, Κερκινίτιδα – Efpatoria, Kerkinitis, Kerkinitida, dawniej po polsku Kozłów, orm. Եվպատորիա – Jewpatoria) – miasto ukraińskie na Krymie, od 2014 okupowane przez Rosję, port nad Morzem Czarnym. Około 107 tys. mieszkańców (2014).
Wikipedia
przym. eupatoryjski
Wiktionary
(1.1) hist. Kozłów
Wiktionary
→ Eupatoria (miasto na Ukrainie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eupatorią, dotyczący Eupatorii
Wiktionary
rzecz. Eupatoria ż.
Wiktionary
członek rodu arystokratycznego w starożytnych Atenach
SJP.pl
członek rodu arystokratycznego w starożytnych Atenach
SJP.pl
Eupatrydzi (gr. εὐπατρίδαι, eupatridai w l.p. εὐπατρίδης, eupatrídēs „z dobrego ojca” od εὖ, eu „dobry”, πατήρ, pater „ojciec” i -ίδης, -ides przyrostek oznaczający bycie synem) – ateńska arystokracja rodowa, szlachta, warstwa wielkich posiadaczy ziemskich.
Wikipedia
powierzchniowe wody otwarte mórz, oceanów i jezior; epipelagial
SJP.pl
Świetlik (Euphrasia L.) – rodzaj roślin z rodziny zarazowatych. Obejmuje ok. 210–350 gatunków. Duża różnica w liczbie gatunków wynika stąd, że w obrębie rodzaju wyróżniane są (lub nie) liczne mikrogatunki. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony strefach umiarkowanych, zwłaszcza półkuli północnej, poza tym na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej. W Polsce występuje 12 gatunków.
Wikipedia
euro (skrót stosowany przede wszystkim przy podawaniu kursu tej waluty)
SJP.pl
Belgia:
Zobacz też:
Wikipedia
skrót od: europejski
SJP.pl
potocznie: euro
SJP.pl
potocznie: euro
SJP.pl
[czytaj: ojrazjer lub jurejzjer] rasa psów o bujnym owłosieniu i wyglądzie szpica, pochodząca z Niemiec
SJP.pl
Eurasier – rasa psów, należąca do grupy szpiców i psów pierwotnych, zaklasyfikowana do sekcji szpiców azjatyckich i ras pokrewnych. Typ lisowaty. Nie podlega próbom pracy.
Wikipedia
ang. European Atomic Energy Community, Europejska Wspólnota Energii Atomowej, międzynarodowa organizacja zajmująca się wieloma sprawami dotyczącymi wykorzystywania energii atomowej
SJP.pl
Europejska Wspólnota Energii Atomowej (EAEC, także Euratom) – jedna z trzech Wspólnot Europejskich, powstała na mocy traktatów rzymskich 25 marca 1957 r. (Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej). Decyzja o powstaniu Euratomu zapadła podczas obrad konferencji mesyńskiej w 1955 roku.
Wikipedia
kontynent obejmujący Europę i Azję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. największy kontynent na Ziemi, podzielony umownie na Europę i Azję;
Wiktionary
Eurazja (nienormatywna forma: Euroazja) – zbiorcze określenie na obszary Europy i Azji, obejmujące powierzchnię około 55 mln km², zamieszkane przez 4,918 mld ludzi, co stanowi 70,65% ludności świata (z czego 60,25% zamieszkuje Azję). Kontynent eurazjatycki dzieli się umownie na Europę i Azję, określane tradycyjnie mianem kontynentów (Europa, tak samo jak Półwysep Indyjski, jest raczej subkontynentem Eurazji). Termin Eurazja wprowadzono w XIX wieku w celu podkreślenia ścisłego połączenia Azji z Europą.
Wikipedia
(1.1) Eurazja, spośród wszystkich lądów Ziemi, wyróżnia się dużymi kontrastami ukształtowania.
Wiktionary
IPA: ɛwˈrazʲja, AS: eu̯razʹi ̯a
Wiktionary
przym. eurazjatycki
Wiktionary
skrót od: eurazjatycki
SJP.pl
związany z Eurazją, dotyczący Eurazji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany Eurazją, dotyczący Eurazji, pochodzący z Eurazji
Wiktionary
(1.1) Park Narodowy jest usytuowany na Wielkiej Nizinie Węgierskiej, będącej najbardziej na zachód wysuniętym krańcem stepu eurazjatyckiego, zwanego tutaj pusztą.
(1.1) Wskazywano na Indie jako istotny filar nowego systemu bezpieczeństwa eurazjatyckiego.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrazʲjaˈtɨt͡sʲci, AS: eu̯razʹi ̯atycʹḱi
Wiktionary
rzecz. Eurazja ż.
Wiktionary
ruch polityczny powstały na początku lat 20. XX wieku w środowisku białej emigracji, zakładający, że cywilizacja rosyjska nie stanowi europejskiej części cywilizacji zachodniej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) polit. jedna z ważniejszych szkół w tradycji rosyjskiej geopolityki;
Wiktionary
Eurazjatyzm (ros. евразийство, jewrazijstwo) – ruch polityczny powstały na początku XX wieku w środowisku rosyjskiej „białej emigracji“. Współcześnie do takich poglądów nawiązuje Aleksandr Dugin.
Wikipedia
rzecz. eurazjanizm m.
przym. eurazjański
Wiktionary
(1.1) eurazjanizm
Wiktionary
heureka, okrzyk radości po dokonaniu jakiegoś odkrycia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości i gmin oraz jednego hrabstwa w USA, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii
(1.2) astr. planetoida o numerze 5261, jeden z trojańczyków Marsa;
Wiktionary
Wikipedia
przenośnie: odkrycie, coś odkrywczego; heureka
SJP.pl
umiejętność dokonywania wynalazków; wynalazczość
SJP.pl
w mitologii greckiej: jedna z trzech gorgon; Euryale
SJP.pl
Euriale (Euryale, gr. Εὐρυάλη Euryálē, łac. Euryale) – w mitologii greckiej jedna z trzech gorgon.
Wikipedia
gatunek dolnojurajskiego ichtiozaura o mocno wydłużonej górnej szczęce
SJP.pl
Eurinozaur (Eurhinosaurus longirostris) – ichtiozaur z rodziny Leptonectidae; jego nazwa znaczy "jaszczur z ładnym nosem".
Żył w okresie wczesnej jury na terenach obecnej Europy. Długość ciała ok. 2 m. Jego szczątki znaleziono w Niemczech.
Posiadał nieproporcjonalnie długi pysk w stosunku do rozmiarów ciała. Kształtem przypominał miecz, podobnie jak u ryby-piły.
Wikipedia
waluta szesnastu krajów Unii Europejskiej (Austrii, Belgii, Cypru, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Luksemburga, Malty, Niemiec, Portugalii, Słowenii, Włoch, Słowacji), a także Andory, Czarnogóry, Kosowa, Monako, San Marino i Watykanu (1 euro = 100 eurocentów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. nazwa mistrzostw Europy w niektórych dyscyplinach sportowych
Wiktionary
Euro (znak: €, kod ISO 4217: EUR; bułg. евро, trb. ewro; gr. ευρώ; łot. eiro; lit. euras; malt. ewro; słoweń. evro; węg. euró) – nazwa waluty wprowadzonej w większości państw Unii Europejskiej, a także innych, w miejsce walut krajowych. W formie gotówkowej walutę euro wprowadzono do obiegu dnia 1 stycznia 2002 roku.
Wikipedia
(1.1) Podczas Euro 2012 mieliśmy nadzieję, że Polska wyjdzie z grupy.
Wiktionary
IPA: ˈɛwrɔ, AS: eu̯ro
Wiktionary
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z Europą, Europejczykami lub Unią Europejską
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) Euroazja • eurobiurokrata • eurocentryk • eurocentryzm • EuroCity • euroczek • eurodeputowany • eurodeputowana • eurodolar • euroentuzjasta • euroentuzjazm • eurokarta • eurokonto • eurokorpus • eurokrata • Euroland • EuroNight • europarlament • europarlamentarzysta • europarlamentarzystka • europocentryk • europocentryzm • europoseł • eurorakieta • eurorealista • eurorealistka • euroregion • eurorynek • eurosceptycyzm • eurosceptyk • eurosierota • eurowaluta • Eurowizja • eurowybory • eurozłącze
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Europejczyk mos., Europa ż., euro n., europ mrz.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|Europa.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Euro-
* esperanto: (1.1) eŭrop-, daw. eŭro-
* francuski: (1.1) euro-
* hiszpański: (1.1) euro-
* rosyjski: (1.1) евро-
* słowacki: (1.1) euro-
* szwedzki: (1.1) euro-
* włoski: (1.1) euro-
źródła.
== euro- (język francuski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) euro-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛwrɔ, AS: eu̯ro
Wiktionary
rzecz. Europejczyk mos., Europa ż., euro n., europ mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eufem. etn. białoskóry Amerykanin pochodzenia europejskiego
Wiktionary
IPA: ˈɛwrɔãmɛrɨˈkãɲĩn, AS: eu̯roãmerykãńĩn
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Euroamerykanka ż.
przym. euroamerykański
Wiktionary
dotyczący Europy i Ameryki Północnej, związany ze społeczeństwem zachodnim i jego wartościami; euro-amerykański, euroatlantycki
SJP.pl
dotyczący Europy i Ameryki Północnej, związany ze społeczeństwem zachodnim i jego wartościami; euroamerykański
SJP.pl
dotyczący Europy i Azji, np. szczyt euroazjatycki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Europy i Azji, dziejący się w Europie i Azji
Wiktionary
Euro Bank SA (zapis stylizowany eurobank, d. Bank Społem SA) – utworzony w 1990 roku jako Bank Społem SA bank komercyjny oferujący usługi finansowe wyłącznie osobom fizycznym, specjalizujący się w kredytach konsumpcyjnych i hipotecznych oraz kartach kredytowych. Istniał w latach 1990–2019. Nigdy nie oferował i nie świadczył usług osobom prawnym. Zakończył działalność 1 października 2019 roku, kiedy to w wyniku fuzji prawnej jego następcą prawnym stał się Bank Millennium SA.
Wikipedia
ośrodek badań opinii publicznej
SJP.pl
Wikipedia
pogardliwie: biedniejsze państwa należące do Unii Europejskiej
SJP.pl
potocznie: biskup o poglądach proeuropejskich
SJP.pl
eurokracja;
1. system zarządzania, w którym decyzje podejmowane są przez urzędników Unii Europejskiej;
2. wysocy urzędnicy Unii Europejskiej, przestrzegający z nadmiernym formalizmem obowiązujących w niej reguł urzędowych i przedkładający interesy tej organizacji nad interesy poszczególnych państw
SJP.pl
urzędnik Unii Europejskiej, pracujący w Brukseli, słabo zorientowany w rzeczywistych problemach mieszkańców Europy; eurokrata
SJP.pl
interes europejski, biznes europejski
SJP.pl
Eurobusiness – polska gra planszowa wzorowana na Monopoly, produkowana od 1983 przez firmę Labo (obecnie Labo Market Sp. z o.o.).
Wikipedia
[czytaj: euroBANdżi] trampolina ze specjalnym stelażem linowym do wykonywania akrobacji w powietrzu
SJP.pl
[czytaj: ełrobiznes] ekonomiczna gra planszowa
SJP.pl
Eurobusiness – polska gra planszowa wzorowana na Monopoly, produkowana od 1983 przez firmę Labo (obecnie Labo Market Sp. z o.o.).
Wikipedia
moneta Unii Europejskiej równa 1/100 euro
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. monet. moneta zdawkowa o wartości jednej setnej (1/100) euro
(1.2) ekon. jedna setna eurodolara
Wiktionary
Cent (z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu państw świata. Jej nazwa wywodzi się od części setnej. Bywa oznaczany symbolem ¢.
Jako monetę centa po raz pierwszy wybito w stanie Massachusetts w 1787 r. Poza systemem monetarnym Stanów Zjednoczonych cent jako 1/100 lokalnego dolara występuje, bądź występował, między innymi w (na):
Wikipedia
(1.1) Daj mi dziesięć eurocentów, brakuje mi na piwo.
Wiktionary
IPA: ɛwˈrɔt͡sɛ̃nt, AS: eu̯rocẽnt
Wiktionary
rzecz. cent m.
Wiktionary
(1.1) cent
Wiktionary
Europejczyk oceniający kultury innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; europocentryk
SJP.pl
rodzaj etnocentryzmu, postawa niektórych Europejczyków polegająca na ocenianiu innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; europocentryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. socjol. ocenianie innych kultur wyłącznie z punktu widzenia Europejczyków
Wiktionary
Eurocentryzm (też: Europocentryzm) – praktyka i postawa cechujące świadome lub nieświadome stawianie europejskich (i generalnie zachodnich) rozwiązań, problemów, kultury czy wartości wyżej niż te z innych kręgów kulturowych. Eurocentryzm jest odmianą etnocentryzmu, wyjątkowo wpływową z powodu jej forsowania na podstawie bieżącej i minionej siły politycznej.
Wikipedia
(1.1) Europejczycy z ich eurocentryzmem najchętniej ulokowaliby wszystkie agencje NATO w Europie.
Wiktionary
rzecz. eurocentryk mos.
przym. eurocentryczny
Wiktionary
(1.1) europocentryzm
Wiktionary
[czytaj: euro-s-ity] typ połączeń kolejowych o wysokim standardzie realizowanych pomiędzy miastami polskimi a miastami innych krajów europejskich
SJP.pl
EuroCity (skrót EC) – międzynarodowa kategoria pociągów utworzona 31 maja 1987 r. przez zarządy kolejowe państw EWG oraz Szwajcarii i Austrii.
Pociągi EC są następcami Trans-Europ-Express (TEE), który kursował między 1957 i 1987 r. Podstawową różnicą między TEE i EC jest to, że TEE miał tylko pierwszą klasę, a EC ma też drugą.
Wikipedia
czek na okaziciela, akceptowany jako środek płatniczy w wielu punktach handlowych i usługowych Europy
SJP.pl
związany z euroczekiem
SJP.pl
[czytaj: ełrodens] gatunek elektronicznej muzyki klubowej popularny w latach 90. XX wieku, będący podgatunkiem muzyki dance
SJP.pl
Eurodance – gatunek elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) popularny w latach 90. XX wieku, będący podgatunkiem muzyki dance.
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. deputowana do Parlamentu Europejskiego
Wiktionary
(1.1) Naszej eurodeputowanej brakowało w czasie głosowania.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. eurodeputowany m.
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; europarlamentarzysta, europoseł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. poseł do Parlamentu Europejskiego;
Wiktionary
Poseł do Parlamentu Europejskiego (ang. Member of the European Parliament, skr. MEP) – członek Parlamentu Europejskiego, wybierany na pięcioletnią kadencję. W Polsce w stosunku do członków PE używa się potocznie określenia „europarlamentarzysta”, „eurodeputowany” lub „europoseł”.
Wikipedia
(1.1) Mandat eurodeputowanego trwa pięć lat.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔdɛputɔˈvãnɨ, AS: eu̯rodeputovãny
Wiktionary
rzecz. eurodeputowana ż.
Wiktionary
(1.1) europarlamentarzysta, europoseł
Wiktionary
amerykańska waluta znajdująca się w formie depozytu w bankach europejskich, gwarantowana przez te banki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ekon. dolar amerykański w formie znajdującego się poza Stanami Zjednoczonymi depozytu bankowego lub pożyczki udzielonej innemu państwu;
Wiktionary
Eurodolar – dolar amerykański przechowywany jako depozyt bankowy poza Stanami Zjednoczonymi.
Wikipedia
IPA: ˌɛwrɔˈdɔlar, AS: eu̯rodolar
Wiktionary
rzecz. dolar m.
przym. eurodolarowy
Wiktionary
związany z eurodolarem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od eurodolar
Wiktionary
(1.1) Doszło do tego, że państwa EWG zaczęto nazywać strefą eurodolarową.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔdɔlaˈrɔvɨ, AS: eu̯rodolarovy
Wiktionary
rzecz. eurodolar
Wiktionary
osoba będąca zwolennikiem integracji w ramach Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) neol. gorący zwolennik integracji z Unią Europejską.
Wiktionary
(1.1) Mają nauczyciela euroentuzjastę, ciągle przynosi do szkoły jakieś broszurki.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔɛ̃ntuˈzʲjasta, AS: eu̯roẽntuzʹi ̯asta
Wiktionary
rzecz. euroentuzjazm m.
:: fż. euroentuzjastka ż.
przym. euroentuzjastyczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: euroentuzjasta
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔɛ̃ntuˈzʲjastka, AS: eu̯roẽntuzʹi ̯astka
Wiktionary
zob. euroentuzjasta.
Wiktionary
nastawiony entuzjastycznie wobec integracji w ramach Unii Europejskiej
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pełen entuzjazmu w stosunku do Unii Europejskiej
Wiktionary
(1.1) Nie można powiedzieć, że nastroju wśród stoczniowców były euroentuzjastyczne.
Wiktionary
rzecz. euroentuzjasta mos., euroentuzjastka ż., euroentuzjazm mrz.
Wiktionary
1. entuzjazm wobec Unii Europejskiej;
2. entuzjazm wobec integracji w ramach Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) postawa pełna zapału wobec integracji z Unią Europejską
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W Europie oficjalnie panuje euroentuzjazm.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔɛ̃nˈtuzʲjasm̥, AS: eu̯roẽntuzʹi ̯asm̦
Wiktionary
rzecz. euroentuzjasta m., euroentuzjastka
przym. euroentuzjastyczny
Wiktionary
rolnik europejski objęty systemem Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej
SJP.pl
osoba przejawiająca silną niechęć do Unii Europejskiej
SJP.pl
silna niechęć do Unii Europejskiej
SJP.pl
fundusz w ramach budżetu Unii Europejskiej, wydzielony do realizacji jednego z jej programów
SJP.pl
nieformalna struktura decyzyjna w Unii Europejskiej, składająca się z przedstawicieli krajów strefy euro
SJP.pl
Eurogrupa (ang. Eurogroup, Euro Group, znana także jako Euro-X-council) – utworzony w 1997 roku nieformalny element struktury decyzyjnej w Unii Gospodarczej i Walutowej. W jej skład wchodzą ministrowie finansów z państw strefy euro. Przyjęty wraz z traktatem lizbońskim Protokół w sprawie Eurogrupy dokonuje jej instytucjonalizacji.
Wikipedia
proces przyłączania do Unii Europejskiej lub zacieśnianie z nią współpracy
SJP.pl
inwestycja współfinansowane z funduszy Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. wprowadzenie euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej;
Wiktionary
Euroizacja – przyjęcie euro przez państwo niebędące członkiem Unii Gospodarczej i Walutowej. Jednostronna euroizacja oznacza de facto zgodę na rezygnację z wpływu na politykę monetarną, gdyż nie wiąże się z wprowadzeniem przedstawicieli tego państwa do organów funkcjonujących w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Europejski Bank Centralny stoi na stanowisku, że wejście do strefy euro powinno być zwieńczeniem procesu konwergencji.
Wikipedia
IPA: ˌɛwrɔjiˈzat͡sʲja, AS: eu̯roi ̯izacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. euroizowanie n.
czas. euroizować ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) ekon. wprowadzać euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔjiˈzɔvat͡ɕ, AS: eu̯roi ̯izovać
Wiktionary
rzecz. euroizowanie n., euroizacja, euro
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|euroizować.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔjizɔˈvãɲɛ, AS: eu̯roi ̯izovãńe
Wiktionary
czas. euroizować
rzecz. euroizacja, euro
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Europą i Japonią
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. jen japoński w formie znajdującego się poza Japonią depozytu bankowego lub pożyczki udzielonej innemu państwu
Wiktionary
IPA: ɛwˈrɔjɛ̃n, AS: eu̯roi ̯ẽn
Wiktionary
przym. eurojenowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przym. od eurojen
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔjɛ̃ˈnɔvɨ, AS: eu̯roi ̯ẽnovy
Wiktionary
rzecz. eurojen
Wiktionary
kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
międzynarodowa karta płatnicza
SJP.pl
potocznie: kibic mistrzostw Europy w piłce nożnej
SJP.pl
kompromis osiągnięty w jakiejś kwestii przez przywódców krajów Unii Europejskiej
SJP.pl
zwolennik eurokomunizmu, zwłaszcza członek jednej z partii komunistycznych działających na zachodzie Europy
SJP.pl
powstały w latach siedemdziesiątych XX wieku w Europie Zachodniej nurt komunizmu, alternatywny wobec wersji komunizmu krajów bloku radzieckiego
SJP.pl
Eurokomunizm – nurt ideowo-programowy przyjęty w połowie lat 70. XX w. przez część Partii Komunistycznych Europy Zachodniej (z Hiszpanii, Grecji, Włoch, Belgii, Wielkiej Brytanii, w mniejszym stopniu Francji), a także przez partie spoza starego kontynentu, m.in. z Japonii i Meksyku. Samo pojęcie stworzył w 1967 włoski dziennikarz F. Barbieri na określenie strategii politycznej stosowanej przez Włoską Partię Komunistyczną. W 1975 r. partie francuskie i włoskie wydały tzw. Manifest eurokomunizmu. Jego założenia zostały przedstawione w pracy przywódcy KPH Santiago Carrillo Eurocomunismo y estado (Eurokomunizm a państwo) (1977). Głównymi teoretykami eurokomunizmu byli także Enrico Berlinguer i Georges Marchais, w Polsce zaś prof. Adam Schaff. W 1980 eurokomunizm został uznany na XV zjeździe Włoskiej Partii Komunistycznej za koncepcję strategiczną tej partii. Nurt ten reprezentowała w Polsce Polska Partia Komunistyczna.
Wikipedia
Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy (Wspólnoty Europejskiej) (TKE, Konstytucja dla Europy) – umowa międzynarodowa podpisana przez państwa członkowskie Unii Europejskiej 29 października 2004 w Rzymie. W związku z brakiem ratyfikacji przez wszystkie strony umowa nie weszła w życie.
Wikipedia
Wikipedia
pogardliwie: Unia Europejska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. polit. pogard. Unia Europejska
Wiktionary
(1.1) (…) rozpocznie kampanię propagandową rządu komunistycznego, mającą zamienić Polskę w kraj podbity, rządzony przez tę samą formację, co wtedy w 1945 r., ale tym razem w imię brukselskiej doktryny socjaldemokratyczno-liberalnej. Doktryny zakładającej likwidację państw narodowych i zamianę naszego kontynentu w gigantyczny eurokołchoz.
Wiktionary
przym. eurokołchozowy
Wiktionary
(1.1) Unia Europejska
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) neol. polit. pogard. związany z eurokołchozem, Unią Europejską
Wiktionary
(1.1) Protesty rolników, podżeganie do wojny, zielony, czyli w istocie czerwony ład eurokołchozowy, to, co na nas jedzie. Ten Sejm się do tego nie odnosi
Wiktionary
rzecz. eurokołchoz
Wiktionary
(1.1) pot. unijny
Wiktionary
eurobiurokracja;
1. system zarządzania, w którym decyzje podejmowane są przez urzędników Unii Europejskiej;
2. wysocy urzędnicy Unii Europejskiej, przestrzegający z nadmiernym formalizmem obowiązujących w niej reguł urzędowych i przedkładający interesy tej organizacji nad interesy poszczególnych państw
SJP.pl
urzędnik Unii Europejskiej, pracujący w Brukseli, słabo zorientowany w rzeczywistych problemach mieszkańców Europy; eurobiurokrata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. żart. wysoko postawiony urzędnik Unii Europejskiej, cechujący się nadmiernym biurokratyzmem
Wiktionary
(1.1) Hiszpanie i Włosi ostro zaprotestowali, kiedy unijne biuro rekrutacji personelu chciało dla oszczędności zorganizować egzaminy pisemne i ustne na eurokratów z nowych państw członkowskich wyłącznie po angielsku, francusku i niemiecku.
Wiktionary
rzecz. eurokracja ż.
:: fż. eurokratka ż.
przym. eurokratyczny
przysł. eurokratycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eurokracja ż.
:: fż. eurokratka ż.
przym. eurokratyczny
przysł. eurokratycznie
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|eurocrat. < etym|gr|κράτος. (krácia)
uwagi.
(1.1) zob. biurokrata.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eurocrat
* baskijski: (1.1) eurokrata
* duński: (1.1) eurokrat w.
* esperanto: (1.1) eŭropokrato
* francuski: (1.1) eurocrate m.
* hiszpański: (1.1) eurócrata m.
* nowogrecki: (1.1) ευρωκράτης m.
* włoski: (1.1) eurocrate m.
źródła.
== eurokrata (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) eurokrata
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. krytyczny wobec integracji Unii Europejskiej i powiększenia jej o nowe państwa;
2. krytyczny wobec wejścia swojego kraju do Unii Europejskiej
SJP.pl
potocznie: ksiądz o poglądach proeuropejskich
SJP.pl
sposób wyposażenia kuchni upowszechniony w wielu krajach zachodniej Europy na przełomie lat 80. i 90.
SJP.pl
grupa krajów członkowskich Unii Europejskiej, posługujących się wspólną walutą euro; Euroland
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określenie krajów europejskich posługujących się wspólną walutą euro
Wiktionary
Strefa euro, potocznie euroland (ang. euro area, EA; potocznie: eurozone, EZ) – grupa państw, których wspólną walutą jest euro. Do strefy euro należy 20 państw członkowskich Unii Europejskiej.
Wikipedia
(1.1) Szefowie państw i rządów Eurolandu zebrali się w niedzielę tuż po godz. 17.00 w Paryżu, by naradzić się nad drogami wyjścia z kryzysu finansowego i bankowego. (z Internetu)
(1.1) Polska oddala się od Eurolandu. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ɛwˈrɔlãnt, AS: eu̯rolãnt
Wiktionary
(1.1) obszar euro, strefa euro
Wiktionary
liga europejska
SJP.pl
EuroLiga (ang. EuroLeague) – międzynarodowe, klubowe rozgrywki koszykarskie, przeznaczone dla najlepszych oraz najbogatszych męskich drużyn Europy i zachodniej Azji (tj. zajmujących najwyższe miejsca w czołowych ligach krajowych), organizowane i zarządzane przez Euroleague Basketball Company, a wcześniej przez FIBA Europa.
Wikipedia
pełnomocnictwo do pełnienia urzędu europosła
SJP.pl
środowiskowo: supermarket lub hipermarket występujący w wielu krajach europejskich
SJP.pl
wiążący przesadne nadzieje z wejściem do Unii Europejskiej
SJP.pl
1. obligacja denominowana w walucie krajowej, która jest przedmiotem obrotu finansowego w innych krajach;
2. obligacja emitowana w euro przez Europejski Bank Centralny
SJP.pl
Euroobligacja (ang. Eurobond) – średnio- lub długoterminowy dłużny papier wartościowy na okaziciela, w którym – podobnie jak w przypadku klasycznej obligacji – emitent zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia (tj. do zapłaty posiadaczowi euroobligacji należności głównej wraz z odsetkami w określonych odstępach czasu aż do upływu terminu jej wykupu). Charakterystyczną cechą euroobligacji jest to, że jest ona nominowana w walucie innej niż waluta państwa, na terenie którego jest ona plasowana. Najczęściej euroobligacje są nominowane w euro i USD.
Wikipedia
pierwiastek chemiczny, metal o symbolu Eu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu "Eu" i liczbie atomowej 63;
Wiktionary
Europ (Eu, łac. europium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec, srebrzystobiały metal. Nazwa pochodzi od nazwy kontynentu – Europy. W technice jądrowej uważany za truciznę reaktorową, z uwagi na duży przekrój czynny na pochłanianie neutronów.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma europ?
Wiktionary
IPA: ˈɛwrɔp, AS: eu̯rop
Wiktionary
rzecz. Europa ż., Europejczyk mos., Europejka ż., europejskość ż., europeizacja ż., europeistyka ż., euro n.
czas. europeizować dk.
przym. europejski, europowy
przysł. europejsko
temsłow. eur-, euro-, europo-
Wiktionary
(1.1) symbol. Eu
Wiktionary
skrót od: europejski, europejskość (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) = europejski
Wiktionary
[czytaj: ełropa] środowiskowo: szklane opakowanie o pojemności 0,5 litra, w kształcie butelek, przystosowane do przechowywania napojów, głównie piwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. królewna tyryjska i królowa kreteńska, córka Agenora i kochanka Zeusa oraz matka Minosa, Radamantysa i Sarpedona;
(1.2) geogr. część świata położona na półkuli północnej, stanowiąca razem z Azją kontynent zwany Eurazją;
(1.3) astr. jeden z księżyców Jowisza;
(1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 52;
(1.5) geogr. wyspa na południu Afryki;
Wiktionary
Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Jest uznawana za kontynent albo za część świata tworzącą wraz z Azją kontynent Eurazję.
Wikipedia
(1.1) Zeus pod postacią byka uprowadził Europę na Kretę.
(1.2) Nie wszystkie państwa w Europie należą do Unii Europejskiej.
(1.4) Europa porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
(1.5) Czy wiesz, że Europa to wyspa Afryki?
Wiktionary
IPA: ɛwˈrɔpa, AS: eu̯ropa
Wiktionary
rzecz. Europejczyk m., Europejka ż., europejskość ż., europeizacja ż., europeistyka ż., euro n., europ m., europeista mos., europeistka ż.
czas. europeizować
przym. europejski, nieeuropejski, wewnątrzeuropejski
przysł. europejsko
temsłow. eur-, euro-, europo-
Wiktionary
(1.1) rzad. Europe
(1.2) peryfr. Stary Kontynent; gw-pl|Górny Śląsk|Ojropa.
Wiktionary
potocznie: uniwersalny typ palety (drewnianej platformy na towary), pasujący do każdego wózka widłowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) paleta o wymiarach 80 cm na 120 cm i wysokości 14,4 cm
Wiktionary
Paleta – podniesiona platforma, przeznaczona do przenoszenia i składowania towarów. Palety są zazwyczaj zrobione z drewna i mają standardowe wymiary: 1000 × 1200 mm (ISO) oraz 800 × 1200 mm (CEN).
Wikipedia
IPA: ˌɛwrɔpaˈlɛta, AS: eu̯ropaleta
Wiktionary
wybierany w wyborach bezpośrednich Parlament Unii Europejskiej, mający siedziby w Brukseli i Sztrasburgu
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Parlamentu Europejskiego, charakterystyczny dla Parlamentu Europejskiego
Wiktionary
(1.1) I już po bólu. Jedna piąta obywateli Rzeczypospolitej wybrała narodową kadrę europarlamentarną.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔparlãmɛ̃nˈtarnɨ, AS: eu̯roparlãmẽntarny
Wiktionary
rzecz. Parlament Europejski
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; eurodeputowany, europoseł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) poseł do Parlamentu Europejskiego;
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔparlãmɛ̃ntaˈʒɨsta, AS: eu̯roparlãmẽntažysta
Wiktionary
rzecz. europarlament m.
:: fż. europarlamentarzystka ż.
Wiktionary
(1.1) eurodeputowany, europoseł
Wiktionary
Wikipedia
rasa europeidalna - jeden z fenotypów człowieka jako gatunku biologicznego; rasa kaukazoidalna, rasa biała
SJP.pl
specjalista w dziedzinie europeistyki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) neol. specjalista w dziedzinie europeistyki
Wiktionary
Europeistyka – obszar badań naukowych zajmujących się Europą jako złożonym zjawiskiem społeczno-kulturowym oraz kierunek studiów w szkołach wyższych.
Wikipedia
(1.1) Do europeistów należą również czołowi biurokraci, posiadający ogromną władzę nad politykami.
Wiktionary
rzecz. europeistyka ż., Europa ż.
:: fż. europeistka ż.
przym. europejski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. specjalistka w dziedzinie europeistyki
Wiktionary
(1.1) Studenci europeistyki zaprosili na spotkanie tę wybitną europeistkę.
Wiktionary
rzecz. europeistyka ż., Europa ż.
:: fm. europeista m.
przym. europejski
Wiktionary
1. nauka zajmująca się badaniem kultury, prawa i gospodarki europejskiej oraz europejskich stosunków międzynarodowych;
2. wydział lub kierunek w szkole wyższej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. dyscyplina humanistyczna zajmująca się całokształtem zagadnień związanych z Unią Europejską
(1.2) pot. studia obejmujące europeistykę (1.1) na wyższej uczelni
Wiktionary
Europeistyka – obszar badań naukowych zajmujących się Europą jako złożonym zjawiskiem społeczno-kulturowym oraz kierunek studiów w szkołach wyższych.
Wikipedia
(1.2) Honorata ukończyła europeistykę w Katowicach.
Wiktionary
rzecz. europeista m., europeistka ż., Europa ż., europ mrz.
przym. europejski
Wiktionary
1. wprowadzanie lub przyswajanie sobie cywilizacji europejskiej;
2. globalizacja ograniczona do Europy lub krajów Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czynienie czegoś europejskim, nadawanie cech europejskich;
(1.2) zyskiwanie cech europejskich
Wiktionary
Europeizacja – wielopłaszczyznowy rozwijający się w czasie proces polegający na złożonej interakcyjności zmiennych, skutkujący zróżnicowanymi, współzależnymi, a nawet sprzecznymi efektami, występujący w wielu dziedzinach życia i odmiennie interpretowany w ujęciu poszczególnych dziedzin i dyscyplin naukowych.
Wikipedia
(1.1) Miejscowa ludność uległa europeizacji w XIX wieku.
Wiktionary
rzecz. europeizowanie n., europ mrz., Europa ż.
czas. europeizować ndk., zeuropeizować dk.
przym. europejski
Wiktionary
1. zespół cech świadczących o przynależności do kultury europejskiej; europejskość;
2. wyraz, zwrot lub konstrukcja gramatyczna występująca w kilku językach europejskich
SJP.pl
1. nadawać czemuś cechy typowe dla cywilizacji europejskiej;
2. europeizować się - przyswajać cywilizację europejską
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zeuropeizować)
(1.1) czynić coś europejskim
czasownik zwrotny niedokonany europeizować się (dk. zeuropeizować się)
(2.1) zyskiwać cechy europejskie
Wiktionary
(1.1) Misjonarze mimowolnie europeizowali całe szczepy.
Wiktionary
rzecz. Europejczyk mos., Europa ż., europ mrz., europeizacja ż., europeizowanie n.
przym. europejski
czas. zeuropeizować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie czegoś europejskim, nadawanie cech europejskich
(1.2) zyskiwanie cech europejskich
Wiktionary
(1.1) Autochtoni zbyt łatwo ulegali europeizowaniu.
Wiktionary
rzecz. europeizacja ż.
czas. europeizować ndk., zeuropeizować dk.
Wiktionary
przenośnie: osoba związana z kulturą europejską
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Europy
Wiktionary
Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Jest uznawana za kontynent albo za część świata tworzącą wraz z Azją kontynent Eurazję.
Wikipedia
(1.1) Krzysztof Kolumb był pierwszym Europejczykiem, który dotarł do wybrzeży Ameryki.
(1.1) Można mieć zastrzeżenia wobec Europejczyka, który nicuje na piśmie kulturę kraju podporządkowanego i eksploatowanego przez jego rodaków.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔˈpɛjt͡ʃɨk, AS: eu̯ropei ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Europa ż., euro n., europ mrz.
:: fż. Europejka ż.
czas. europeizować ndk., zeuropeizować dk.
przym. europejski
przysł. europejsko
temsłow. eur-, euro-, europo-
Wiktionary
przenośnie: kobieta związana z kulturą europejską, będąca pod jej silnym wpływem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Europy
Wiktionary
(1.1) Kłótnia zaczęła się od pytania: „Czy czujesz się Polką czy Europejką?”
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔˈpɛjka, AS: eu̯ropei ̯ka
Wiktionary
rzecz. Europa ż.
:: fm. Europejczyk
przym. europejski
Wiktionary
przymiotnik od: Europa (kontynent)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Europy
Wiktionary
(1.1) Aby zwiedzić cały Manhattan, potrzeba co najmniej dwóch tygodni – zważywszy, że zajmuje on prawie 60 kilometrów kwadratowych powierzchni, czyli więcej, niż niektóre małe europejskie państewka.
(1.1) Czy zamierzasz głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego?
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔˈpɛjsʲci, AS: eu̯ropei ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Europejczyk mos., Europejka ż., Europa ż., europeizacja ż., europeistyka ż., euro n., europ mrz., europeista mos., europeistka ż., europejskość ż.
przysł. europejsko
czas. europeizować ndk.
przym. pozaeuropejski, nieeuropejski
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób europejski, po europejsku
Wiktionary
(1.1) W tym afrykańskim mieście odnaleźliśmy europejsko wyglądającą dzielnicę.
Wiktionary
rzecz. euro n., Europejczyk mos., europ mrz., Europa ż., europejskość ż.
przym. europejski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest europejskie; cecha tych, którzy są europejscy
Wiktionary
przym. europejski
przysł. europejsko
rzecz. Europa ż., euro n., europ mrz.
Wiktionary
wszystko to, co jest charakterystyczne dla Europy, dla kultury i cywilizacji europejskiej
SJP.pl
człowiek należący do białej odmiany
SJP.pl
Europejczyk oceniający kultury innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; eurocentryk
SJP.pl
rodzaj etnocentryzmu, postawa niektórych Europejczyków polegająca na ocenianiu innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; eurocentryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. socjol. ocenianie innych kultur wyłącznie z punktu widzenia Europejczyków
Wiktionary
Eurocentryzm (też: Europocentryzm) – praktyka i postawa cechujące świadome lub nieświadome stawianie europejskich (i generalnie zachodnich) rozwiązań, problemów, kultury czy wartości wyżej niż te z innych kręgów kulturowych. Eurocentryzm jest odmianą etnocentryzmu, wyjątkowo wpływową z powodu jej forsowania na podstawie bieżącej i minionej siły politycznej.
Wikipedia
(1.1) Europejczycy z ich europocentryzmem najchętniej ulokowaliby wszystkie agencje NATO w Europie.
Wiktionary
rzecz. europocentryk mos.
przym. europocentryczny
Wiktionary
(1.1) eurocentryzm
Wiktionary
agencja Unii Europejskiej pełniąca funkcje policyjne i koordynująca działania policyjne krajów członkowskich; europolicja
SJP.pl
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Europejski Urząd Policji, agencja policyjna z siedzibą w Hadze;
Wiktionary
Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania, czyli Europol (ang. European Union Agency for Law Enforcement Cooperation, dawniej Europejskie Biuro Policji) – policyjna agencja Unii Europejskiej z siedzibą w Hadze.
Wikipedia
(1.1) […] według Europolu w latach 2007-2010, na 1890 wydarzeń zakwalifikowanych jako „akty terrorystyczne” jedynie 6 przypisywanych jest islamskim radykałom.
Wiktionary
IPA: ɛwˈrɔpɔl, AS: eu̯ropol
Wiktionary
agencja Unii Europejskiej pełniąca funkcje policyjne i koordynująca działania policyjne krajów członkowskich; Europol
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z europosłem, europosłanką, dotyczący europosłów
Wiktionary
rzecz. europoseł mos., europosłanka ż.
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; eurodeputowany, europarlamentarzysta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. publ. poseł do Parlamentu Europejskiego;
Wiktionary
Poseł do Parlamentu Europejskiego (ang. Member of the European Parliament, skr. MEP) – członek Parlamentu Europejskiego, wybierany na pięcioletnią kadencję. W Polsce w stosunku do członków PE używa się potocznie określenia „europarlamentarzysta”, „eurodeputowany” lub „europoseł”.
Wikipedia
(1.1) Zebrani zadawali wiele pytań, na każde kandydat na europosła wyczerpująco odpowiadał.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔˈpɔsɛw, AS: eu̯roposeu̯
Wiktionary
rzecz.
:: fż. europosłanka ż.
przym. europoselski
Wiktionary
(1.1) eurodeputowany, europarlamentarzysta
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. publ. posłanka do Parlamentu Europejskiego;
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔpɔˈswãnka, AS: eu̯roposu̯ãnka
Wiktionary
rzecz.
:: fm. europoseł m.
przym. europoselski
Wiktionary
(1.1) eurodeputowana, europarlamentarzystka
Wiktionary
→ europ
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący europu
Wiktionary
rzecz. europ m.
Wiktionary
1. chętny do większej integracji Unii Europejskiej i powiększenia jej o nowe państwa;
2. przychylny wobec wejścia swojego kraju do Unii Europejskiej
SJP.pl
realista w zakresie integracji z Unią Europejską
SJP.pl
wydzielona jednostka na terytorium dwóch lub więcej państw Unii Europejskiej, będąca obszarem współpracy tych państw
SJP.pl
Euroregion – jednostka na obszarze dwóch lub więcej państw, forma współpracy pomiędzy regionami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw kandydujących oraz regionami ich sąsiadów. W tworzeniu euroregionu uczestniczą przedstawiciele lokalnych i regionalnych władz samorządowych, a niekiedy także inni posłowie społeczni i ekonomiczni regionów przygranicznych.
Wikipedia
sieć zagranicznych filii banków, działająca na terenie całej Europy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie wiatru południowo-wschodniego, utożsamiany z rzymskim Wulturnusem;
Wiktionary
Euros (gr. Εὖρος Euros ‘ten, który pali’, łac. Eurus ‘wiatr południowo-wschodni’, Vulturnus ‘wiatr południowo-wschodni’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru południowo-wschodniego.
Wikipedia
IPA: ˈɛwrɔs, AS: eu̯ros
Wiktionary
przym. Eurosowy
Wiktionary
(1.1) Wulturnus, Eurus
Wiktionary
niechęć do Unii Europejskiej, poszerzania jej o nowe kraje i zwiększania kompetencji jej władz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) publ. negatywne nastawienie do integracji z Unią Europejską;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Strach przed Europą bez Boga jest cechą szczególną polskiego eurosceptycyzmu.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔst͡sɛpˈtɨt͡sɨsm̥, AS: eu̯rosceptycysm̦
Wiktionary
rzecz. eurosceptyk m., eurosceptyczka ż.
przym. eurosceptyczny
przysł. eurosceptycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta przeciwna integracji z Unią Europejską
Wiktionary
(1.1) Dyrektorka naszej szkoły ogłosiła się eurosceptyczką.
Wiktionary
rzecz. eurosceptycyzm m.
:: fm. eurosceptyk m.
przym. eurosceptyczny
Wiktionary
niechętny wobec Unii Europejskiej, poszerzania jej o nowe kraje i zwiększania kompetencji jej władz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny Unii Europejskiej
Wiktionary
rzecz. eurosceptyk m., eurosceptyczka ż., eurosceptycyzm n.
Wiktionary
osoba niechętna Unii Europejskiej, poszerzaniu jej o nowe kraje i zwiększaniu kompetencji jej władz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba przeciwna integracji z Unią Europejską
Wiktionary
(1.1) Wójt wyzwał proboszcza od eurosceptyków.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔˈst͡sɛptɨk, AS: eu̯rosceptyk
Wiktionary
rzecz. eurosceptycyzm m.
:: fż. eurosceptyczka ż.
przym. eurosceptyczny
Wiktionary
stan dziecka, którego rodzice wyjechali za granicę, zwykle w celu podjęcia pracy zarobkowej
SJP.pl
Wikipedia
dziecko, którego rodzice wyjechali za granicę, zwykle w celu podjęcia pracy zarobkowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) publ. dziecko, którego jedno lub oboje rodziców wyjechało za granicę w celach zarobkowych
Wiktionary
(1.1) Psychologowie są zgodni – eurosieroty częściej mają problemy z nauką, popadają w uzależnienia, są agresywne.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔɕɛˈrɔta, AS: eu̯rośerota
Wiktionary
rzecz. eurosieroctwo
Wiktionary
skrzynka pocztowa odpowiadająca normom Unii Europejskiej
SJP.pl
sondaż dotyczący wyborów partii politycznych do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
francuski kanał telewizyjny, jeden z najpopularniejszych kanałów sportowych
SJP.pl
Eurosport – spółka zależna od Warner Bros. Discovery. W Europie Eurosport wystartował 5 lutego 1989 roku. Działa kilka stacji telewizyjnych z naciskiem na sport. W 1999 uruchomił w Internecie portal informacyjny, który od samego początku należy do najchętniej odwiedzanych przez Internautów w Europie. W 2000 roku uruchomiony został ogólnoświatowy kanał informacyjny Eurosport News, natomiast 10 stycznia 2005 roku wystartował Eurosport 2, który poszerzył ofertę programową. W maju 2008 roku uruchomiono kanał o wysokiej rozdzielczości Eurosport HD.
Wikipedia
kolej dużych prędkości pomiędzy Londynem, Paryżem i Brukselą
SJP.pl
Eurostar – przewoźnik kolejowy obsługujący połączenia dużych prędkości pomiędzy Wielką Brytanią, Francją, Belgią i Holandią.
Eurostar obsługuje głównie połączenia St Pancras International – Bruksela Midi/Zuid i St Pancras International – Paryż Gare du Nord (stacje pośrednie dla wybranych połączeń: Lille-Europe, Ashford International, Calais-Fréthun, Ebbsfleet International).
Wikipedia
urząd statystyczny Unii Europejskiej, z siedzibą w Luksemburgu
SJP.pl
Europejski Urząd Statystyczny (ang. European Statistical Office), Eurostat – urząd Komisji Europejskiej z siedzibą w Luksemburgu, powstał w 1972 roku.
Eurostat zastąpił wcześniejsze Statistical Office of the European Community (SOEC), które funkcjonowało od 1959 r. Wcześniej funkcje statystyczne pełniły: Statistical Division (lata 1954-1959), a od 1952 do 1954 European Community of Steel and Coal Statistical services.
Wikipedia
kolejowy tunel pod kanałem La Manche łączący Calais we Francji z Folkestone w Wielkiej Brytanii
SJP.pl
Eurotunel (fr. Tunnel sous la Manche, ang. Channel Tunnel, także Eurotunnel) – tunel kolejowy pod Cieśniną Kaletańską – najwęższą częścią kanału La Manche. Długi na ok. 50 km. Łączy Calais we Francji z Folkestone w Wielkiej Brytanii. Został wybudowany i jest obsługiwany przez brytyjsko-francuskie, prywatne konsorcjum Eurotunnel plc. Koszt budowy wyniósł (w cenach z 1985) 4,65 miliarda £. Oddany do użytku w 1994 r.
Wikipedia
waluta, w której utrzymywane są depozyty i udzielane kredyty poza krajem jej pochodzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. waluta danego kraju w formie znajdującego się poza tym krajem depozytu bankowego lub pożyczki
Wiktionary
(1.1) Każda wymienialna waluta może funkcjonować w formie eurowaluty.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔvaˈluta, AS: eu̯rovaluta
Wiktionary
przym. eurowalutowy
Wiktionary
związany z eurowalutą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od eurowaluta
Wiktionary
(1.1) [...] rynek eurowalutowy obejmuje eurodolary, eurojeny, oraz inne waluty, które są deponowane poza własnym krajowym rynkiem.
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔvaluˈtɔvɨ, AS: eu̯rovalutovy
Wiktionary
rzecz. eurowaluta
Wiktionary
potocznie: osoba, która wzięła kredyt w euro
SJP.pl
organizacja wymieniająca programy telewizyjne krajów należących do Europejskiej Unii Radiofonii
SJP.pl
Konkurs Piosenki Eurowizji (ang. Eurovision Song Contest, w skrócie ESC, fr. Concours Eurovision de la chanson, potocznie Eurowizja) – telewizyjne widowisko muzyczne organizowane od 1956, składające się z prezentacji „na żywo” utworów wykonywanych przez przedstawicieli publicznych stacji telewizyjnych zrzeszonych w Europejskiej Unii Nadawców (EBU) oraz następującego po nim głosowania, które jest zwieńczone wręczeniem pamiątkowej statuetki wykonawcy zwycięskiej piosenki i występem laureata.
Wikipedia
przymiotnik od: Eurowizja
SJP.pl
wulgarnie: kompromitująca porażka polskiego zespołu w rozgrywkach międzynarodowych
SJP.pl
osoba uprawniona do udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
związany z wyborami do instytucji Unii Europejskiej
SJP.pl
wybory do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) wybory do Parlamentu Europejskiego
Wiktionary
Wybory do Parlamentu Europejskiego – akt wyboru, w drodze głosowania, przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej swych przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego (posłów).
Pod względem osób uprawnionych do głosowania są drugimi (po wyborach do parlamentu Indii) największymi demokratycznymi wyborami na świecie.
Wikipedia
(1.1) Czy wziąłeś udział w eurowyborach w 2009 roku?
Wiktionary
IPA: ˌɛwrɔvɨˈbɔrɨ, AS: eu̯rovybory
Wiktionary
miejsca, w których obowiązuje waluta euro
SJP.pl
złącze służące do przesyłania sygnału analogowego w zestawach audio-video; scart
SJP.pl
SCART (fr. Syndicat des Constructeurs d'Appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs), potocznie eurozłącze – złącze służące do łączenia elementów zestawów AV (audio-video) oraz przesyłania sygnału analogowego.
W złącze tego typu wyposażonych jest wiele urządzeń AV: odbiorniki telewizyjne, odtwarzacze DVD, magnetowidy, tunery satelitarne, dekodery telewizji cyfrowej, konsole do gier itp. Do złącza doprowadzane są sygnały composite (RGB lub YPbPr), audio (mono lub stereo) oraz S-Video. Dzięki możliwości oddzielnego sterowania wzmacniaczy chrominancji pozwala uzyskać wysokiej jakości obraz.Standard opublikowany w 1988 roku (IEC 933-1 oraz EN 50049-1:1989).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Wulturnus.
Wiktionary
Eurus (także Wulturnus, łac. Eurus, Vulturnus, gr. Εὖρος Eúros) – w mitologii rzymskiej bóg i uosobienie wiatru wschodniego (lub południowo-wschodniego albo północno-wschodniego) i wschodniej strony świata.
Uosabiał silny, burzliwy wiatr. Był utożsamiany z greckim Eurosem.
Wikipedia
przym. Eurusowy
Wiktionary
(1.1) Wulturnus, Euros
Wiktionary
przedrostek
(1.1) ekol. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na szeroki zakres tolerancji na dany czynnik
Wiktionary
(1.1) eury- + termiczny = eurytermiczny
(1.1) eury- + -biont = eurybiont
Wiktionary
w mitologii greckiej: jedna z trzech gorgon; Euriale
SJP.pl
Euriale (Euryale, gr. Εὐρυάλη Euryálē, łac. Euryale) – w mitologii greckiej jedna z trzech gorgon.
Wikipedia
organizm o szerokiej tolerancji wobec czynników środowiska, np. wróbel domowy; eurytop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ekol. gatunek o szerokim zakresie tolerancji w stosunku do czynników środowiskowych;
Wiktionary
Eurybiont, eurytop (gr.: eurýs – szeroki) – organizm cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiskowych. Eurybionty mogą żyć w bardzo zróżnicowanych warunkach, osiedlając się na znacznych obszarach Ziemi. Przykładem może być wróbel domowy, trzcina pospolita i orlica, które spotyka się niemalże na całym świecie. W takim wypadku jest do czynienia z zasięgiem globalnym bądź kosmopolitycznym.
Wikipedia
(1.1) eurytop
Wiktionary
zjawisko dostosowywania się organizmu do życia w różnych warunkach
SJP.pl
w mitologii greckiej: żona Orfeusza
SJP.pl
Wikipedia
organizm o dużym zakresie tolerancji na rodzaj przyjmowanego pokarmu; zwierzę wielożerne, polifag
SJP.pl
Polifagizm (gr. πολύ – wiele, φαΐ – jedzenie), wielożerność – brak specjalizacji pokarmowej, wykorzystywanie jako pokarmu różnych gatunków organizmów. Polifagi (łac. polyphaga, pleophaga), nazywane też organizmami wielożernymi, nie wykazują wybiórczości pokarmowej. Przykładami polifagów są człowiek i dzik.
Organizmy o dużym zakresie tolerancji w odniesieniu do pobieranych pokarmów nazywane są euryfagami (euryphaga).
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do rodzaju spożywanego pożywienia
Wiktionary
organizm zdolny do życia w różnych warunkach świetlnych
SJP.pl
zjawisko dobrego znoszenia dużych różnic w sile oświetlenia swojego otoczenia przez organizm
SJP.pl
organizm wytrzymujący duże wahania zasolenia wody
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do różnych wielkości zasolenia
Wiktionary
dobrze znoszący duże wahania wilgotności; euryhydryczny
SJP.pl
dobrze znoszący duże wahania wilgotności; euryhigryczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do wahań wilgotności
Wiktionary
(ok. 485-406 p.n.e.), grecki tragediopisarz
SJP.pl
Eurypides (gr. Εὐριπίδης Euripídēs, ur. około 480 p.n.e., zm. 406 p.n.e.) – jeden z najwybitniejszych dramaturgów starożytnej Grecji.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eurypidesa lub z nim związany
SJP.pl
organizm znoszący duże wahania temperatury otoczenia
SJP.pl
wytrzymałość na zmiany temperatury w rozległej skali
SJP.pl
zdolny do życia w różnych warunkach cieplnych, o szerokiej tolerancji ekologicznej na temperaturę
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do zmian temperatury
Wiktionary
zjawisko dobrego znoszenia dużych wahań temperatury otoczenia przez organizm
SJP.pl
Eurythmics – brytyjski duet muzyczny, założony w 1980 przez Annie Lennox i Davida Stewarta, tworzący muzykę synthpopową, a w późniejszym okresie swojej działalności także pop-rockową. Duet zdobył światową sławę dzięki singlowi „Sweet Dreams (Are Made of This)” w 1983. Do największych przebojów grupy zalicza się także „Love Is a Stranger”, „Who’s That Girl?”, „Here Comes the Rain Again”, „There Must Be an Angel” i „The Miracle of Love”.
Wikipedia
1. zgodność ruchów tanecznych z rytmem muzycznym
2. dział poetyki, zajmujący się harmonicznym układem rytmu w poezji i prozie
SJP.pl
Eurytmia (gr. – dosł. "dobre poruszanie się") − opracowana przez Rudolfa Steinera w roku 1911, inspirowana antropozofią sztuka poruszania się przy muzyce i odpowiednich tekstach (przypomina formą taniec). Stanowi przedmiot w szkołach waldorfskich. Istnieje eurytmia artystyczna, wykonywana scenicznie, eurytmia pedagogiczna jako przedmiot nauczania w szkołach waldorfskich, eurytmia lecznicza i terapeutyczna.Studia eurytmii trwają 4 lata. Eurytmię leczniczą można studiować po zakończeniu 4-letnich studiów.
Wikipedia
organizm o szerokiej tolerancji wobec czynników środowiska, np. wróbel domowy; eurybiont
SJP.pl
Eurybiont, eurytop (gr.: eurýs – szeroki) – organizm cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiskowych. Eurybionty mogą żyć w bardzo zróżnicowanych warunkach, osiedlając się na znacznych obszarach Ziemi. Przykładem może być wróbel domowy, trzcina pospolita i orlica, które spotyka się niemalże na całym świecie. W takim wypadku jest do czynienia z zasięgiem globalnym bądź kosmopolitycznym.
Wikipedia
przystosowanie się organizmów do znacznych wahań czynników środowiskowych
SJP.pl
gatunek eurytopowy - gatunek cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiska; eurytop, eurybiont
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) ekol. charakteryzujący się szerokim zakresem tolerancji, mogący żyć i rozwijać się w środowisku o zróżnicowanych warunkach i dużych wahaniach czynników zewnętrznych
Wiktionary
rzecz. eurytop m.
przysł. eurytopowo
Wiktionary
język Basków
SJP.pl
Język baskijski (nazwy własne, zależnie od dialektu: euskara, euskera, eskuara, üskara) – język Basków, zamieszkujących kilka prowincji i departamentów na pograniczu Hiszpanii i Francji. Posługuje się nim dzisiaj ponad milion osób, z których ok. 90% mieszka w Hiszpanii.
Wikipedia
rodzaj dinozaura z rodziny plateozaurów
SJP.pl
Euskelozaur (Euskelosaurus browni) – należy do rodziny plateozaurów (Plateosauridae). Prozauropod pokrewny plateozaurowi.
Gatunek E. browni został po raz pierwszy opisany przez Thomasa Henry’ego Huxleya w 1866 roku. Jego nazwa znaczy: jaszczur o dobrych nogach. Młodsze synonimy: Gigantoscelus, Orinosaurus.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eustachia – imię pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imion Eustachy i Eustachiusz.
Eustachia obchodzi imieniny 4 lutego, 20 lutego, 29 marca, 16 lipca, 8 września, 20 września, 3 października, 12 października, 10 grudnia.
Znane osoby noszące imię Eustachia:
Wikipedia
(1.1) W którym roku pani Eustachia poślubiła pana Spirydiona?
Wiktionary
rzecz. Eustachiusz mos., Eustachy mos.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Eustachia ż., Eustachy mos.
Wiktionary
Eustachiusz z małżonką; Eustachiuszowie
SJP.pl
Eustachiusz z małżonką; Eustachiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eustachiusza lub z nim związany
SJP.pl
Eustachy z małżonką; Eustachowie
SJP.pl
Eustachy z małżonką; Eustachostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eustachego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eustachy – imię męskie pochodzenia greckiego, którego znaczenie można objaśnić jako „kwitnący”, „płodny”. Imię to nosił męczennik Eustachy Rzymski, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Jego oboczną formą jest imię Eustachiusz, żeńską formą imienia Eustachia.
Eustachy imieniny obchodzi: 4 lutego, 20 lutego, 8 września, 20 września, 3 października, 12 października, 20 listopada, 28 listopada i 10 grudnia.
Wikipedia
(1.1) Miał na imię Eustachy i pochodził z Neapolu.
Wiktionary
IPA: ɛwˈstaxɨ, AS: eu̯staχy
Wiktionary
rzecz. Eustachia ż., Eustachiusz mos.
Wiktionary
eustatyczny ruch mórz - ruchy mas wody na całej kuli ziemskiej zwiększające lub zmniejszające ogólny poziom oceanu światowego, wynikające z czynników globalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eustazy, Eustazjusz – imię męskie pochodzenia greckiego, którego pierwszym członem jest eu- ("dobrze"), a drugim – stás(is) ("staranie, trwanie, wytrwałość").
Żeńskim odpowiednikiem jest Eustazja.
Eustazy, Eustazjusz imieniny obchodzi 16 lipca i 29 marca.
Wikipedia
IPA: ɛwˈstazɨ, AS: eu̯stazy
Wiktionary
rodzaj kopalnych ryb z gromady mięśniopłetwych z okresu dewonu; eusthenopteron
SJP.pl
Eustenopteron (łac. Eusthenopteron) – rodzaj kopalnych ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii).
Żyły w okresie dewonu (ok. 385 mln lat temu) w jeziorach i rzekach. Stanowią jedno z ogniw pośrednich w ewolucji kręgowców od ryb do płazów. Były spokrewnione z rodzajem Hyneria. Badania paleontologiczne zespołu Grzegorza Niedźwiedzkiego w Górach Świętokrzyskich dowiodły, że Eusthenopteron był boczną gałęzią ewolucyjną, gdyż odkryto tropy bardziej zaawansowanego ewolucyjnie zwierzęcia, żyjącego 18–20 mln lat wcześniej.
Wikipedia
[czytaj: eustenopteron] rodzaj kopalnych ryb z gromady mięśniopłetwych z okresu dewonu; eustenopteron
SJP.pl
Eustenopteron (łac. Eusthenopteron) – rodzaj kopalnych ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii).
Żyły w okresie dewonu (ok. 385 mln lat temu) w jeziorach i rzekach. Stanowią jedno z ogniw pośrednich w ewolucji kręgowców od ryb do płazów. Były spokrewnione z rodzajem Hyneria. Badania paleontologiczne zespołu Grzegorza Niedźwiedzkiego w Górach Świętokrzyskich dowiodły, że Eusthenopteron był boczną gałęzią ewolucyjną, gdyż odkryto tropy bardziej zaawansowanego ewolucyjnie zwierzęcia, żyjącego 18–20 mln lat wcześniej.
Wikipedia
rodzaj roślin zielnych z rodziny goryczkowatych
SJP.pl
Wikipedia