dawny język z grupy języków irańskich zachowany w literaturze i napisach na monetach; pahlawi
SJP.pl
kolczasty krzew z rodziny kaktusowatych, występujący w strefie tropikalnej Ameryki, uprawiany jako roślina ozdobna; pereskia, drzewidło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. żart. pogard. wesz
Wiktionary
Osoby:
Miejscowości:
Wikipedia
(1.1) Peje cię oblazły!
Wiktionary
krótki bicz z rączką upleciony z rzemyków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótki, pleciony bicz z rączką
Wiktionary
Szpicruta (także: palcat, pejcz) – rzemienna plecionka lub pręt pokryty skórą, służący jako pomoc jeździecka do poganiania konia.
Szpicruta przykładana jest na łopatkę lub zad wierzchowca. Nie zalecane jest jej używanie tuż za łydką jeźdźca – na słabiźnie. Szpicrutę powinni stosować jeźdźcy, potrafiący już panować nad koniem za pomocą łydek i dosiadu.
Wikipedia
(1.1) Gdy pies schylał się, żeby zjeść rzucony kawałek mięsa z podłogi, trener lekko uderzał go pejczem.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pejczyk mrz.
Wiktionary
(1.1) war. pejcza
Wiktionary
zdrobnienie od: pejcz
SJP.pl
w językoznawstwie:
1. wyraz nacechowany negatywnie, forma wyrazu nadająca mu taki charakter (np. profesory, Polaki);
2. element gramatyczny nadający wyrazom znaczenie ujemne, np. przyrostek -sko (babsko), -as (urzędas)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określenie (np. cech ludzkich) o charakterze ośmieszającym, wyszydzającym; kojarzącym się z czymś nagannym i powszechnie nieuznanym.
Wiktionary
Pejoratyw (z łac. pēior – gorszy) – wyraz używany, aby wyrazić negatywną ocenę osoby lub czegoś.
Wikipedia
IPA: ˌpɛjɔˈratɨf, AS: pei ̯oratyf
Wiktionary
przym. pejoratywny
Wiktionary
nabieranie przez wyrazy zabarwienia ujemnego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w negatywny sposób
Wiktionary
IPA: ˌpɛjɔraˈtɨvʲɲɛ, AS: pei ̯oratyvʹńe
Wiktionary
rzecz. pejoratywność ż.
przym. pejoratywny
Wiktionary
negatywne nacechowanie jakiegoś wyrazu, ujemność w znaczeniu wyrazu lub jego formy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co pejoratywne; cecha tych, którzy są pejoratywni
Wiktionary
przym. pejoratywny
przysł. pejoratywnie
Wiktionary
1. mający negatywny, obraźliwy wydźwięk lub znaczenie; krytyczny, ujemny;
2. o przyrostkach: nadający wyrazowi ujemny odcień
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający negatywny, ujemny (obraźliwy, zniechęcający) wydźwięk
Wiktionary
(1.1) Określenie dobrego studenta mianem kujona ma wydźwięk pejoratywny.
Wiktionary
IPA: ˌpɛjɔraˈtɨvnɨ, AS: pei ̯oratyvny
Wiktionary
rzecz. pejoratyw ż., pejoratywność ż., pejoratywizacja ż.
przysł. pejoratywnie
Wiktionary
(1.1) negatywny, ujemny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pejoratyzować.
Wiktionary
rzecz. niepejoratyzowanie n.
czas. pejoratyzować ndk.
Wiktionary
substancja odurzająca powodująca halucynacje, otrzymywana z niektórych odmian kaktusów; peyotl
SJP.pl
Jazgrza Williamsa (Lophophora williamsii), pejotl, echinokaktus Williamsa, jeżowiec Williamsa – gatunek sukulenta pędowego z rodziny kaktusowatych. Jest byliną pochodzącą z pustyń i półpustyń Nowego Meksyku oraz Teksasu.
Wikipedia
religia wielu plemion Indian Ameryki Północnej; jest połączeniem elementów tradycyjnych wierzeń indiańskich z wierzeniami chrześcijańskimi
SJP.pl
Wikipedia
jezioro w Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. jezioro na granicy między Estonią i Rosją;
Wiktionary
Pejpus, Jezioro Czudzkie (est. Peipsi järv; ros. Чудское озеро, Czudskoje oziero) – jezioro na granicy między Estonią a Rosją. Wraz z jeziorami Lämmijärv (Tiopłoje ros. Тёплое) oraz Pskowskim tworzy jeden zbiornik o łącznej powierzchni 3543 km². Łącznie ze wspomnianymi stanowi piąte pod względem wielkości jezioro Europy. Jeziora te na znacznym odcinku wyznaczają naturalną granicę państwową pomiędzy Estonią a Rosją.
Wikipedia
przym. pejpuski
Wiktionary
(1.1) Jezioro Czudzkie
Wiktionary
1. długie pasmo włosów na skroni ortodoksyjnego żyda;
2. element damskiej fryzury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żyd. długie pasmo włosów wyrastających ze skroni, noszone przez wyznawców tradycyjnego judaizmu, zwłaszcza przez chasydów;
Wiktionary
Pejsy (hebr. פאות; peot, jid. pejes) – długie pasma włosów wyrastających ze skroni oraz po bokach brody, noszone przez wyznawców tradycyjnego judaizmu.
Większość religijnych Żydów pozostawia dłuższe włosy w okolicach uszu, chasydzi zapuszczają długie, nigdy nie obcinane pejsy.
Zwyczaj noszenia pejsów uzasadniany jest przez werset z Księgi Kapłańskiej (Kpł. 19:27): Nie będziecie obcinać w kółko włosów na głowie. Nie będziesz golił włosów po bokach brody.
Wikipedia
rzecz. pejsik mrz., pejsaty mos.
przym. pejsaty
Wiktionary
mocna wódka śliwkowa, sporządzana zgodnie z żydowskimi przepisami rytualnymi; pejsówka
SJP.pl
Pejsachówka – potoczna nazwa mocnej, wytrawnej wódki żydowskiej sporządzanej najczęściej ze śliwek, z zachowaniem żydowskich przepisów rytualnych. Spożywana przez Żydów w czasie święta Paschy.
Wikipedia
noszący pejsy, długie pasma włosów na skroniach (np. pejsaty mężczyzna)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) pot. mający pejsy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pogard. żyd lub Żyd
Wiktionary
(1.1) Szczerze mówiąc, wyobrażałem sobie pradziadka jako pejsatego faceta w czarnym chałacie.
Wiktionary
rzecz. pejsik mrz., pejs mrz., pejsatość ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: pejs
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od pejs
Wiktionary
(1.1) To nie pejs, lecz tylko mały pejsik.
Wiktionary
rzecz. pejs m., pejsaty mos.
przym. pejsaty
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. podobny do pejsa, przypominający pejs;
2. pogardliwie: mający żydowskie pochodzenie
SJP.pl
mocna wódka śliwkowa, sporządzana zgodnie z żydowskimi przepisami rytualnymi; pejsachówka
SJP.pl
1. długie pasmo włosów na skroni ortodoksyjnego żyda;
2. element damskiej fryzury
SJP.pl
Pejsy (hebr. פאות; peot, jid. pejes) – długie pasma włosów wyrastających ze skroni oraz po bokach brody, noszone przez wyznawców tradycyjnego judaizmu.
Większość religijnych Żydów pozostawia dłuższe włosy w okolicach uszu, chasydzi zapuszczają długie, nigdy nie obcinane pejsy.
Zwyczaj noszenia pejsów uzasadniany jest przez werset z Księgi Kapłańskiej (Kpł. 19:27): Nie będziecie obcinać w kółko włosów na głowie. Nie będziesz golił włosów po bokach brody.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. obraź. chłop, mieszkaniec wsi
(1.2) przest. poddany
(1.3) środ. głupi, nieokrzesany człowiek
Wiktionary
(1.1) Niejeden głodny pejzan by im pozazdrościł. Jak cudnie się pokazują stare! — wskazał na kilka pawi.
Wiktionary
IPA: ˈpɛjzãn, AS: pei ̯zãn
Wiktionary
rzecz. pejzanka ż.
Wiktionary
(1.1) wieśniak, chłop
Wiktionary
1. zupa jarzynowa
2. dawna sukienka o obcisłym staniku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. rodzaj zupy jarzynowej, bardziej wykwintna kartoflanka wzbogacona m.in. o grzyby leśne, kapustę, kalarepę
Wiktionary
rzecz. pejzan mos.
Wiktionary
naturalny krajobraz, często przedstawiany na obrazach lub fotografiach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. obraz, którego tematem jest krajobraz
(1.2) szt. dziedzina plastykaastyki zajmujący się krajobrazem
(1.3) książk. krajobraz przedstawiony w dziele sztuki
(1.4) przen. ogół faktów i procesów tworzących obraz pewnego zjawiska
Wiktionary
Pejzaż (fr. paysage) – malarstwo krajobrazowe, czyli malarstwo przedstawiające krajobraz, widok natury lub otoczenia miejskiego.
W zależności od przedstawionej rzeczywistości wyróżnia się pejzaż topograficzny – odzwierciedlający konkretny motyw i pejzaż fantastyczny – będący wytworem wyobraźni. Można wyróżnić specyficzne typy pejzażu w zależności od obrazowanego motywu:
Wikipedia
(1.1) Józef Chełmoński był znanym twórcą pejzaży.
(1.1) Postanowiliśmy się z nim, tym widokiem, zmierzyć i tak powstał duet pejzaży górczyńskich.
Wiktionary
IPA: ˈpɛjzaʃ, AS: pei ̯zaš
Wiktionary
rzecz. pejzażysta mos., pejzażystka ż.
:: zdrobn. pejzażyk mrz.
przym. pejzażowy
Wiktionary
(1.1) krajobraz, landszaft
(1.3) krajobraz
(1.4) panorama, obraz
Wiktionary
przymiotnik od: pejzaż; charakterystyczny dla pejzażu lub obrazów, fotografii przedstawiających pejzaż (np. motyw pejzażowy), związany z pejzażem (np. malarstwo pejzażowe)
SJP.pl
zdrobnienie od: pejzaż
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielki obraz przedstawiający pejzaż
Wiktionary
(1.1) W przedpokoju wisiały pejzażyki przywiezione przez panią Celinę z pielgrzymki do Ziemi Świętej.
Wiktionary
rzecz. pejzaż mrz., pejzażysta mos., pejzażystka ż.
przym. pejzażowy
Wiktionary
osoba zajmująca się malowaniem lub fotografowaniem naturalnych krajobrazów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) szt. malarz tworzący pejzaże
(1.2) liter. pisarz tworzący opisy przyrody
Wiktionary
IPA: ˌpɛjzaˈʒɨsta, AS: pei ̯zažysta
Wiktionary
rzecz. pejzaż m., pejzażyk m.
:: fż. pejzażystka ż.
przym. pejzażowy
Wiktionary
kobieta zajmująca się malowaniem lub fotografowaniem naturalnych krajobrazów
SJP.pl
pewna ilość przedmiotów związanych razem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zbiór jednorodnych przedmiotów związanych razem lub występujących razem w naturze
(1.2) skłębiona lub splątana rzecz
(1.4) daw. miejsce największej średnicy naczynia
(1.5) mat. zob. pęk prostych.
(1.6) mat. zob. pęk płaszczyzn.
Wiktionary
(1.1) Marcinek szybko skoczył ku kapliczce, wspiął się na płot i ułamał ogromny pęk kwitnących gałęzi.
(1.2) Siądź w łodzi, przy ognisku, na sieci tych pęku…
(1.3) Dyrektor Henio był złośliwy, dowcipny, oczytany a z cicha pęk.
Wiktionary
IPA: pɛ̃ŋk, AS: pẽŋk
Wiktionary
rzecz. pękatość ż., Pękosław m., Pękosława ż.
:: zdrobn. pęczek m.
przym. pękaty
Wiktionary
(1.1) wiązka
(1.2) kłąb
(1.3) pęknięcie, rozpuk
Wiktionary
1. np. o lodzie: przestawać być całością na skutek powstawania rys, szczelin; łamać się, rozpadać się;
2. rozrywać się, rozpadać się na dwie (np. struna) lub wiele (np. balon) części;
3. np. o pociskach: wybuchać;
4. pot. bać się
SJP.pl
czasownik
(1.1) przestawać być całym na skutek powstania rysy, szczeliny lub otworu
(1.2) o czymś naciągniętym, napiętym: rozrywać się, najczęściej na dwie części
(1.3) pot. bać się, odczuwać strach
Wiktionary
(1.1) Na wiosnę, gdy zrobi się dostatecznie ciepło, pąki pękają na drzewach.
(1.3) Nie pękaj! Zrób to!
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ŋkat͡ɕ, AS: pẽŋkać
Wiktionary
rzecz. pękanie n., pęknięcie n.
czas. spękać, pęknąć dk.
przym. pękaty
Wiktionary
stawać się pękatym
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Pękacz (310 m) – wzniesienie pomiędzy miejscowościami Aleksandrowice, Kleszczów i Burów w województwie małopolskim. Pod względem geograficznym znajduje się na Garbie Tenczyńskim (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej) w obrębie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.
Wikipedia
potocznie:
1. autobus komunikacji międzymiastowej; PKS;
2. zarost po obu stronach twarzy sięgający ust; bak, baczek, faworyt, bokobrody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polskie przedsiębiorstwo transportowe
Wiktionary
Geodis Road Network Sp. z o.o. (do 2022 – PEKAES sp. z o.o.) – operator logistyczny z siedzibą w Błoniu. Dawniej przedsiębiorstwo państwowe pn. Przedsiębiorstwo Międzynarodowych Przewozów Samochodowych „Pekaes” w Warszawie, będące przewoźnikiem drogowym towarowym i osobowym, założone w 1958 roku.
Spółka notowana od 2004 roku do 10 stycznia 2017 roku na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Wikipedia
(1.1) Dziadek jeździł autobusem w Pekaesie na trasie Kalisz-Katowice.
Wiktionary
rzecz. pekaes mrz.
przym. pekaesowski
skr. PKS
Wiktionary
(1.1) skr. PKS
Wiktionary
pracownik PKS (Pekaesu, Państwowej Komunikacji Samochodowej); PKS-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: Pekaes, PKS (Państwowa Komunikacja Samochodowa), pekaes; PKS-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pekaesem, odnoszący się do Pekaesu
Wiktionary
(1.1) Autobusy pekaesowskie zatrzymują się na przystanku przed GS-em.
Wiktionary
rzecz. pekaes mrz., Pekaes mrz.
skr. PKS
Wiktionary
(1.1) PKS-owski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące nazwisko Pękala:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
gatunek hikory o jadalnych, leczniczych nasionach, przypominających orzechy włoskie, wykorzystywanych do produkcji oleju; hikora pekan, orzesznik pekan, przeorzech pekan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. pot. drzewo z gatunku orzesznik jadalny
(1.2) spoż. orzech z drzewa pekan (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛkãn, AS: pekãn
Wiktionary
rzecz. pekanowiec m.
przym. pekanowy
Wiktionary
(1.1) pekanowiec, orzesznik jadalny, orzesznik owocowy, orzesznik pekanowy, pikan
(1.2) pikan
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pękać.
Wiktionary
czas. spękać, pękać ndk.
rzecz. pęknięcie n.
Wiktionary
Wikipedia
1. Polska Kasa Opieki; PeKaO;
2. Powszechna Kasa Oszczędności
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od:
1. PKO BP (Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski); PKO-wski;
2. Pekao SA (Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna)
SJP.pl
potocznie: PKP (Polskie Koleje Państwowe)
SJP.pl
rodzina wszystkożernych ssaków z rzędu parzystokopytnych, wyglądem przypominających świnie domowe, zamieszkujących lasy i zarośla Ameryki Południowej i Środkowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zool. amerykański ssak parzystokopytny z wyglądu podobny do dzika;
Wiktionary
Pekari (Tayassu) – rodzaj ssaków z rodziny pekariowatych (Tayassuidae).
Wikipedia
IPA: pɛˈkarʲi, AS: pekarʹi
Wiktionary
o cechach pekariowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
Pekariowate (Tayassuidae) – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu świniokształtnych (Suina) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla), spokrewniona ze świniowatymi.
Wikipedia
o cechach pekariowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) eufem. penis
Wiktionary
zaokrąglenie, grubość, najczęściej znaczna i widoczna w jednym miejscu lub pełność, nadmiar czegoś
SJP.pl
zaokrąglony, gruby, rozszerzający się znacznie w jednym miejscu (np. pękata dynia) lub napełniony czymś po brzegi, wypchany (np. pękaty portfel)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozszerzający się znacznie w jednym miejscu, zwykle pośrodku
(1.2) napełniony lub wypchany mocno czymś
Wiktionary
rzecz. pęk mrz.
czas. pękać ndk.
Wiktionary
(1.1) baniasty, baryłkowaty, beczkowaty, beczułkowaty, bombiasty, brzuchaty
Wiktionary
1. np. o lodzie: przestawać być całością na skutek powstawania rys, szczelin; łamać się, rozpadać się;
2. rozrywać się, rozpadać się na dwie (np. struna) lub wiele (np. balon) części;
3. np. o pociskach: wybuchać;
4. pot. bać się
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
potocznie o Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Chin;
Wiktionary
Pekin (chiń. 北京; pinyin Běijīng; [pèi.tɕíŋ]) – stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz jedno z czterech miast wydzielonych, podlegające bezpośrednio władzom kraju. Od północy, zachodu i południa graniczy z prowincją Hebei, a od wschodu z miastem wydzielonym Tiencin.
Wikipedia
(1.1) Podczas ferii zimowych mieszkaliśmy w najdroższym hotelu w Pekinie.
Wiktionary
IPA: ˈpɛcĩn, AS: peḱĩn
Wiktionary
rzecz. pekińczyk mos./mzw., pekinka ż.
przym. pekiński, podpekiński
Wiktionary
(1.1) przest. Peking
Wiktionary
mieszkaniec Pekinu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Pekinu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) kynol. rasa małych psów o długiej sierści i krótkim pysku;
Wiktionary
Pekińczyk – jedna z ras psów należąca do grupy psów do towarzystwa, zaklasyfikowana do sekcji spanieli japońskich i pekińczyków. Typ jamnikowaty. Nie podlega próbom pracy.
Wikipedia
IPA: pɛˈcĩj̃n͇t͡ʃɨk, AS: peḱĩĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Pekin mrz.
:: fż. pekinka ż.
przym. pekiński
Wiktionary
(2.1) pekin
Wiktionary
1. jedna z najstarszych ras psa domowego; pekiniec;
2. pekińczyk żółty - gatunek małego ptaka z rzędu wróblowych; pekińczyk czerwonodzioby
SJP.pl
Pekińczyki (Leiotrichidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).
Wikipedia
rodzaj tkaniny bawełniano-jedwabnej o lekko pomarszczonej powierzchni
SJP.pl
jedna z najstarszych ras psa domowego; pekińczyk
SJP.pl
mieszkanka Pekinu (stolicy Chin)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Pekinu
Wiktionary
IPA: pɛˈcĩnka, AS: peḱĩnka
Wiktionary
rzecz. Pekin mrz.
:: fm. pekińczyk mos.
przym. pekiński
Wiktionary
przymiotnik od: Pekin (stolica Chin)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Pekinu
Wiktionary
(1.1) Medycyna pekińska, podobnie jak paryska, opierała się na "nauce", tyle że chińskiej.
Wiktionary
IPA: pɛˈcĩj̃sʲci, AS: peḱĩĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Pekin mrz., pekińczyk mos./mzw., pekinka ż.
Wiktionary
skandynawskie imię męskie
SJP.pl
potocznie: ostro zakrapiana impreza; melanż
SJP.pl
sól do peklowania; sól peklowa
SJP.pl
Peklowanie – proces technologiczny, polegający na działaniu mieszanki peklującej na mięso. Efektem tego procesu jest utrwalanie barwy, wytworzenie charakterystycznego smaku i zapachu mięsa oraz przedłużenie trwałości produktu poprzez hamowanie wzrostu bakterii chorobotwórczych i gnilnych.
Wikipedia
utrwalać mięso w roztworze soli z saletrą i przyprawami
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zapeklować)
(1.1) kulin. konserwować mięso w solance z saletrą i przyprawami
Wiktionary
(1.1) Spróbujecie mojego peklowanego mięsa?
Wiktionary
rzecz. peklowanie n., zapeklowanie n., peklowina ż., peklówka ż., peklownia ż.
czas. zapeklować dk.
przym. peklowy, peklowniczy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|bajcować.
Wiktionary
osoba pracująca w zakładach mięsnych, zajmująca się peklowaniem (utrwalaniem mięsa mieszaniną soli kuchennej, saletry, kwasu askorbinowego i przypraw)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|peklować.
Wiktionary
Peklowanie – proces technologiczny, polegający na działaniu mieszanki peklującej na mięso. Efektem tego procesu jest utrwalanie barwy, wytworzenie charakterystycznego smaku i zapachu mięsa oraz przedłużenie trwałości produktu poprzez hamowanie wzrostu bakterii chorobotwórczych i gnilnych.
Wikipedia
rzecz. zapeklowanie n., peklowina ż., peklówka ż., peklownia ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowy, peklowniczy
Wiktionary
mięso peklowane (utrwalone mieszaniną soli kuchennej, saletry, kwasu askorbinowego i przypraw); peklówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. mięso zakonserwowane w roztworze solanki z saletrą
Wiktionary
(1.1) Kucharka zrobiła dobrą peklowinę, chcesz spróbować?
Wiktionary
rzecz. peklowanie n., zapeklowanie n., peklówka ż., peklownia ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowy, peklowniczy
Wiktionary
mięso peklowane (utrwalone mieszaniną soli kuchennej, saletry, kwasu askorbinowego i przypraw); peklowina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. mięso zakonserwowane w roztworze solanki z saletrą
Wiktionary
(1.1) Dam wam trochę peklówki, Nadia przygotowała.
Wiktionary
rzecz. peklowanie n., zapeklowanie n., peklowina ż., peklownia ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowy, peklowniczy
Wiktionary
(1.1) peklowina
Wiktionary
pomieszczenie w zakładach mięsnych, w którym pekluje się (utrwala mieszaniną soli kuchennej, saletry, kwasu askorbinowego i przypraw) mięso
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie, w którym pekluje się mięso
Wiktionary
(1.1) Mięso na wesele trzymamy jeszcze w peklowni.
Wiktionary
rzecz. peklowanie n., zapeklowanie n., peklowina ż., peklówka ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowy, peklowniczy
Wiktionary
związany z peklowaniem (utrwalaniem mięsa mieszaniną soli kuchennej, saletry, kwasu askorbinowego i przypraw), służący do peklowania (np. basen peklowniczy, misa peklownicza)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) używany do peklowania
Wiktionary
(1.1) Sam przygotowujesz solankę peklowniczą dla swojej rzeźni?
Wiktionary
rzecz. peklowina ż., peklowanie n., zapeklowanie n., peklówka ż., peklownia ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowy
Wiktionary
(1.1) peklowy
Wiktionary
naczynie do peklowania mięsa
SJP.pl
sól peklowa - sól do peklowania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) służący do peklowania
Wiktionary
(1.1) Śliczne dzięki, pędzę po sól peklową i … może jednak zjem swojskiej wędzonki.
Wiktionary
rzecz. peklowina ż., peklowanie n., zapeklowanie n., peklówka ż., peklownia ż.
czas. peklować ndk., zapeklować dk.
przym. peklowniczy
Wiktionary
1. np. o lodzie: przestać być całością na skutek powstania rys, szczelin; złamać się, rozpaść się
2. rozerwać się, rozpaść się na dwie (np. struna) lub wiele (np. balon) części
3. np. o pociskach: wybuchnąć
4. pot. (o kimś) zostać złamanym
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. pękać)
(1.1) dokonany od|pękać.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ŋknɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pẽŋknõńć
Wiktionary
czas. pękać, spękać
rzecz. pęknięcie n.
Wiktionary
widoczne miejsce, najczęściej w postaci rysy, szczeliny na płaskiej powierzchni, spowodowane uszkodzeniem mechanicznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pęknąć.
(1.2) przerwanie ciągłości jakiejś powierzchni
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pɛ̃ŋʲcˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pẽŋʹḱńė̃ńće
Wiktionary
rzecz. pękanie n. ndk.
czas. spękać, pękać ndk., pęknąć dk.
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łow. strzelić z lekkiej strzelby
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Pękosław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Pęko- ("pęk, wiązka", ale pękać się – "rozpadać się, przestawać być całym") i -sław ("sława"). Mogło oznaczać "ten, którego sława jest silna i oparta na wielu czynach", albo też "ten, którego sława się rozpada".
Pękosław imieniny obchodzi 19 maja i 4 sierpnia.
Żeński odpowiednik: Pękosława.
Wikipedia
zdrobnienie od: Pękosław (imię męskie)
SJP.pl
Pękosławice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów.
Były wsią klasztoru cystersów wąchockich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Pękosławka lub z nim związany
SJP.pl
Pękosław z żoną; Pękosławowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Pękosława lub z nim związany
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gwara. pąsowy
Wiktionary
rzecz. pąs, pąsowienie, daw. pons, daw. ponsowienie, gwara. ponsówka
przym. ponso, spąsowiały, pąsowy, daw. ponsowy, daw. sponsowiały, gwara. pąksowy
przysł. pąsowo, daw. ponsowo
czas. pąsowieć, spąsowieć, daw. ponsowieć, daw. sponsowieć
Wiktionary
(1.1) pąsowy, daw. ponso, daw. ponsowy, gwara. pąksowy
Wiktionary
Pększyn – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Prusice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Wikipedia
sól lub ester kwasu pektynowego; pektynian
SJP.pl
minerał z grupy krzemianów
SJP.pl
Pektolit (Yuksporyt) – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od gr. pektos = złożony i lithos = kamień, skała.
Wikipedia
ozdobny zegareczek na łańcuszku, noszony w kieszonce na piersi
SJP.pl
→ pektorał
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pektorałem, używany do noszenia pektorału
Wiktionary
(1.1) Kardynałowie i biskupi noszą na sznurach pektoralnych krzyże z relikwiami.
Wiktionary
rzecz. pektorał mrz.
Wiktionary
1. ozdobny krzyż ze szlachetnego metalu, zawierający relikwie;
2. ozdobny napierśnik noszony przez faraonów jako oznaka władzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. krzyż z relikwią noszony przez katolickich duchownych na piersi;
(1.2) hist. napierśnik noszony w starożytności jako oznaka władzy
(1.3) daw. zegarek noszony na piersi w XVII wieku
Wiktionary
Pektorał, napierśnik (z łac. pectus – pierś) – rodzaj biżuterii świeckiej lub religijnej noszonej na piersi, zapinanej od tyłu. Obecnie nazwa często używana dla ozdobnego krzyża noszonego na piersi przez wyższe duchowieństwo (biskupi, arcybiskupi, kardynałowie, papież) – zobacz pektorał (chrześcijaństwo).
Wikipedia
(1.1) Papież otrzymał srebrny pektorał z okazji rocznicy święceń.
(1.2) W starożytnym Izraelu pektorały nosili królowie i arcykapłani.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pektoralik mrz.
przym. pektoralny
Wiktionary
(1.2) napierśnik
Wiktionary
jeden z grupy polisacharydów, występujący w tkankach roślinnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. substancja organiczna mająca właściwości żelujące
Wiktionary
Pektyny (gr. πηκτός pektós = zwarty, cieknący) – mieszanina węglowodanów występująca w ścianach komórkowych wielu roślin. Pektyny są generalnie polisacharydami i oligosacharydami o zmiennym składzie. Są to przede wszystkim poliuronidy składające się z połączonych ze sobą wiązaniami α-1,4-glikozydowymi jednostek kwasu D-galakturonowego, w znacznej części zestryfikowanych grupami metylowymi. Pektyny dla ludzi, pod względem odżywczym, są ciałami balastowymi. Pod względem żywieniowym stanowią jedną z frakcji rozpuszczalnego włókna pokarmowego (błonnika). Wiele mikroorganizmów jest w stanie rozkładać pektynę. Użycie pektyn zostało po raz pierwszy wspomniane w przepisach z I wieku n.e.
Wikipedia
sól lub ester kwasu pektynowego; pektan
SJP.pl
rodzaj dinozaura z rodziny troodonów
SJP.pl
przymiotnik od: pektyna; wchodzący w skład pektyny (jednego z grupy polisacharydów, występującego w tkankach roślinnych), zawierający pektynę (np. związek pektynowy, klej pektynowy)
SJP.pl
związany z pieniędzmi, pieniężny
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = inform. punkt elektryczno-logiczny
Wiktionary
Francja:
Osoby:
Zobacz też:
Wikipedia
jedwabna tkanina
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w gminie Wodzierady;
(1.3) astr. planetoida z głównego pasa asteroid o numerze 1190;
Wiktionary
Pelagia – żeńskie imię pochodzenia greckiego, pochodzące od przymiotnika pelagios, oznaczającego „morski”. Męskim odpowiednikiem tego imienia jest Pelagiusz.
Pelagia imieniny obchodzi: 23 marca, 4 maja, 9 czerwca, 26 czerwca, 11 lipca, 8 października i 21 października.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Pelagia i pochodzę ze wsi pod Starachowicami.
Wiktionary
IPA: pɛˈlaɟja, AS: pelaǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. pelagianizm m., pelagianin m., semipelagianizm m., pelagial m.
:: zdrobn. Pela ż.
:: fm. Pelagiusz m.
przym. Pelagiowy, pelagianistyczny, pelagiczny
Wiktionary
toń wodna oceanów, mórz i dużych jezior, obfitująca w tlen na skutek intensywnego falowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. hydrol. sfera otwartej wody, dzieląca się na część fotyczną (naświetloną) oraz afotyczną (bez światła)
Wiktionary
Pelagial, wody pelagialne, strefa pelagialna, toń wodna (od gr. πέλαγος, pélagos – morze) – wody otwarte oceanów, mórz i wielkich jezior oddzielone od brzegów strefami litoralu i sublitoralu. Obejmuje naświetloną warstwę wody do 200 m od powierzchni (epipelagial) oraz coraz głębsze warstwy: mezopelagial, batypelagial i abisal (abisopelagial). Poniżej strefy abisalnej znajduje się strefa denna (bental) lub głębia rowów oceanicznych (hadal – poniżej 6000 m p.p.m.).
Wikipedia
przym. pelagialny
rzecz. Pelagiusz mos., Pelagia ż.
Wiktionary
zwolennik pelagianizmu (katolickiego zespołu poglądów religijnych głoszonych przez Pelagiusza, nieuznającego przeniesienia grzechu pierworodnego na wszystkich ludzi oraz mówiącego o zbawieniu będącym niezależnym od łaski bożej)
SJP.pl
katolicki zespół poglądów religijnych głoszonych przez Pelagiusza, nieuznający przeniesienia grzechu pierworodnego na wszystkich ludzi oraz mówiący o zbawieniu będącym niezależnym od łaski bożej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) hist. rel. nurt teologii duchowości, którego pierwszym propagatorem był Pelagiusz;
Wiktionary
Pelagianizm – we wczesnym chrześcijaństwie od początku V w. pogląd teologiczny, którego pierwszym propagatorem był Pelagiusz (IV i V w.). Rozwijał się głównie w Italii i Północnej Afryce. W wyniku kontrowersji wewnątrzkościelnej, uznany przez synody katolickie i papieży, a następnie Sobór efeski (431) za niezgodny z doktryną chrześcijańską, czyli herezję.
Wikipedia
rzecz. Pelagiusz m., Pelagia ż.
Wiktionary
utworzony pod wpływem działania morza, morski
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Imię Pelagiusz nosiło dwóch papieży w VI wieku.
Wiktionary
IPA: pɛˈlaɟuʃ, AS: pelaǵuš
Wiktionary
rzecz. pelagianizm m., pelagianin m., semipelagianizm m., pelagial m.
:: fż. Pelagia ż.
przym. Pelagiuszowy, pelagianistyczny, pelagiczny
Wiktionary
zdrobnienie od: Pelagiusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Pelagiuszka lub z nim związany
SJP.pl
Pelagiusz z żoną; Pelagiuszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Pelagiusza lub z nim związany
SJP.pl
choroba przewlekła wynikająca z braku witaminy PP, która objawia się zaburzeniami nerwowymi i psychicznymi; rumień lombardzki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba spowodowana brakiem witaminy PP;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) rumień lombardzki
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|pellagre.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pellagra
* francuski: (1.1) pellagre ż.
* hiszpański: (1.1) pelagra ż.
* nowogrecki: (1.1) πελάγρα ż.
źródła.
== pelagra (język hiszpański.) ==
wymowa.
IPA3|pe.ˈla.ɣɾa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. pelagra
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pe.ˈla.ɣɾa
Wiktionary
(1.1) rumień lombardzki
Wiktionary
osoba cierpiąca na pelagrę (rumień lombardzki)
SJP.pl
drapieżna ryba z rodziny makrelowatych; bonito; sarda
SJP.pl
Pelamida (Sarda sarda) – gatunek ryby z rodziny makrelowatych (Scombridae), czasami błędnie nazywany bonito.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
roślina ozdobna z rodziny bodziszkowatych; muszkatel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Pelargonium|ref=tak., popularna roślina doniczkowa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na parapecie stoi doniczka z pelargonią.
Wiktionary
IPA: ˌpɛlarˈɡɔ̃ɲja, AS: pelargõńi ̯a
Wiktionary
przym. pelargoniowy
Wiktionary
rodzaj antocyjanu, barwnik naturalny wykorzystywany w przemyśle spożywczym do nadawania produktom pomarańczowego zabarwienia
SJP.pl
Pelargonidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów, Występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w pelargoniach, malinach, truskawkach, owocach śliw, żurawiny czy płatkach róż. Duże jej ilości zawiera czerwona fasola. Jak wszystkie antocyjanidyny jest antyutleniaczem. Pelargonidyna stosowana jest jako barwnik spożywczy o oznaczeniu E163d. Alkoholowy roztwór pelargonidyny jest wskaźnikiem pH.
Wikipedia
związek pochodzenia roślinnego zwiększający siłę i zmniejszający częstość skurczów serca uważany za pochodną cyjaniny
SJP.pl
przymiotnik od: pelargonia; charakterystyczny dla pelargonii (np. kwiaty pelargoniowe), związany z pelargoniami (np. drzewko pelargoniowe, odrost pelargoniowy)
SJP.pl
zdrobnienie od: Pelagia (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Pelasi lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pelazgami, dotyczący Pelazgów
Wiktionary
rzecz. Pelazgowie lm m.
Wiktionary
Pelazgowie (gr. Πελασγοί Pelasgoí, w lp. Πελασγός, Pelasgos) – lud zamieszkujący Tesalię przed przybyciem na Peloponez Greków w II tysiącleciu p.n.e.; z czasem w historiografii greckiej pojawiła się tendencja do określania tym mianem również innych autochtonicznych mieszkańców Peloponezu i sąsiednich wysp, jak Karyjczycy i Lelegowie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. futro
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
jedwabna tkanina
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mieszanka różnych rzeczy, chaos, zamęt
(1.2) zob. pele-mele.
przysłówek
(2.1) mieszając coś bezładnie
Wiktionary
(1.1) Ewentualnie pewna kompozycja dwóch czy więcej rodzajów formy, a nie niezaradna mieszanina, pêle-mêle, będące w związku z niezaradnością twórcy wobec otaczających go problemów (…)
(2.1) Za największy błąd uważam, że w dalszym ciągu łączy się pêle-mêle dzieje powszechne z dziejami polskiemi w obrębie tych samych rozdziałów (…) sic.
Wiktionary
rzecz. pele-mele n.
Wiktionary
(1.1) groch z kapustą, gmatwanina, pomieszanie z poplątaniem
(2.1) bez ładu i składu, chaotycznie
Wiktionary
duża ryba planktonożerna; peluga
SJP.pl
Peluga, peled, syrok (Coregonus peled) – gatunek słodkowodnej, planktonożernej ryby łososiowatej z podrodziny siejowatych (Coregoninae).
Wikipedia
określenie miejsca ulokowania danego obiektu względem północy, przez pomiary odpowiednich kątów; namiar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. kąt między pewnym stałym kierunkiem i kierunkiem, w którym obserwowany jest namierzany obiekt
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kiedyż pan nareszcie będzie łaskaw podać mi ten peleng na ostatnią latarnię, czy pan tam zaspał, do licha?!
Wiktionary
rzecz. pelengacja ż., pelengator m., pelengowanie n.
czas. pelengować ndk.
przym. pelengacyjny, pelengowy
Wiktionary
(1.1) namiar
Wiktionary
proces wyznaczania namiarów jakiegoś obiektu w przestrzeni względem północy, przez mierzenie odpowiednich kątów
SJP.pl
związany z pelengacją (procesem wyznaczania namiarów jakiegoś obiektu w przestrzeni względem północy, przez mierzenie odpowiednich kątów), odnoszący się do takiego procesu (np. pomiar pelengacyjny)
SJP.pl
przyrząd nawigacyjny do brania namiarów; namiernik
SJP.pl
określać miejsce ulokowania danego obiektu względem północy, przez pomiary odpowiednich kątów
SJP.pl
przymiotnik od: peleng; związany z pelengiem (określaniem miejsca ulokowania danego obiektu względem północy, przez pomiary odpowiednich kątów), dotyczący pelengu (np. mostek pelengowy)
SJP.pl
1. rodzaj okrycia przeciwdeszczowego bez rękawów;
2. niewielki fragment ozdobnej tkaniny zawieszanej przy kołnierzu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wierzchnie okrycie bez rękawów, zarzucone na ramiona, niekiedy krótsze, tylko do łokci;
(1.2) część ubioru np. płaszcza, sukni, opadająca swobodnie z plecyeców
Wiktionary
Peleryna (fr. pèlerine, od pèlerin - pielgrzym) – wierzchnie okrycie bez rękawów, zarzucone na ramiona i spięte na piersiach albo na ramieniu, noszone od czasów antycznych przez obie płcie. W Polsce nazwa stosowana od XVII wieku.
Wikipedia
(1.1) W sztuczce magik zakrył chłopca peleryną.
Wiktionary
IPA: ˌpɛlɛˈrɨ̃na, AS: pelerỹna
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pelerynka ż.
przym. peleryniasty, pelerynowy
Wiktionary
noszący pelerynę
SJP.pl
niewielka peleryna, najczęściej dla dzieci lub niektórych zwierząt domowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: peleryna
(1.2) krótka narzutka okrywająca górną część plecyeców, ramiona i piersi
(1.3) kośc. szata liturgiczna ministrantów w kształcie pelerynki (1.2);
Wiktionary
Pelerynka, inaczej kołnierz – jest szatą liturgiczną (w formie kołnierza zapinanego pod szyją) nakładaną przez ministranta na komżę, którą nosi podczas mszy świętej. Ministrant otrzymuje pelerynkę dopiero po wstępnym okresie przygotowania do służby w kościele i pogłębieniu swojej wiedzy podczas zbiórek ministrantów, a także po praktyce służby przy ołtarzu.
Wikipedia
(1.1) Kupiłam Michasiowi śliczną pelerynkę.
(1.2) Do tej sukni musisz mieć pelerynkę, inaczej zmarzniesz.
(1.3) W tę niedzielę ministranci nosili pelerynki koloru zielonego.
Wiktionary
IPA: ˌpɛlɛˈrɨ̃nka, AS: pelerỹnka
Wiktionary
rzecz. peleryna
Wiktionary
(1.2) narzutka, zarzutka
(1.3) kołnierzyk
Wiktionary
rodzaj biopaliwa wytwarzanego przy pomocy granulowania; pellet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) granulat opałowy ze sprasowanych pod wysokim ciśnieniem trocin, wiór, zrębków i innych odpadów drzewnych;
Wiktionary
Pellet (pelet) – paliwo stałe w formie granulatu uzyskiwane z biomasy, przeznaczone głównie do spalania w indywidualnych, jak i zbiorowych instalacjach grzewczych, może być spalany w kominkach do tego przeznaczonych.
Pellet produkuje się z odpadów drzewnych, uprawianych w tym celu roślin, oraz odpadów i produktów ubocznych rolnictwa. Pellet drzewny – powstaje ze sprasowania trocin, które powstają podczas prac tartacznych oraz innych działań związanych z obrabianiem produktów drzewnych. Drewno używane przy produkcji pelletu może być zarówno liściaste jak i iglaste – istnieją również bardziej egzotyczne mieszanki pochodzące z drewna palmowego, skorupek kokosów czy nawet kłód i gałęzi. Pelletyzuje się też słomę i trawę łąkową, tworząc pellety trawne.
Wikipedia
(1.1) Odkąd palimy peletem, wyrzucamy znacznie mniej popiołu.
Wiktionary
zwarta grupa zawodników w wyścigu kolarskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. najliczniejsza zwarta grupa kolarzy jadących w wyścigu;
Wiktionary
Peleton (od fr. peloton – kłębek, gromada) – w kolarstwie główna, najliczniejsza grupa kolarzy, najczęściej umiejscowiona pomiędzy wyprzedzającymi ją zawodnikami z ucieczki a zawodnikami niewytrzymującymi tempa grupy zasadniczej.
Jazda w peletonie wymaga mniejszego wysiłku od jazdy w pojedynkę. Związane jest to z oporem powietrza, będącym największym oporem w czasie jazdy. Opór powietrza zależy od kwadratu prędkości, czyli wraz z liniowym wzrostem prędkości opór rośnie kwadratowo, oznacza to np. czterokrotnie większy opór powietrza przy dwukrotnym wzroście prędkości. Jazda w peletonie, w swoistym "tunelu powietrznym", jest preferowana przez zawodników.
Wikipedia
(1.1) Przez cały wyścig kolarze jechali w peletonie.
Wiktionary
IPA: pɛˈlɛtɔ̃n, AS: peletõn
Wiktionary
rzecz. peletonik mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od peleton
Wiktionary
rzecz. peleton m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zob. pelet.
Wiktionary
Pellet (pelet) – paliwo stałe w formie granulatu uzyskiwane z biomasy, przeznaczone głównie do spalania w indywidualnych, jak i zbiorowych instalacjach grzewczych, może być spalany w kominkach do tego przeznaczonych.
Pellet produkuje się z odpadów drzewnych, uprawianych w tym celu roślin, oraz odpadów i produktów ubocznych rolnictwa. Pellet drzewny – powstaje ze sprasowania trocin, które powstają podczas prac tartacznych oraz innych działań związanych z obrabianiem produktów drzewnych. Drewno używane przy produkcji pelletu może być zarówno liściaste jak i iglaste – istnieją również bardziej egzotyczne mieszanki pochodzące z drewna palmowego, skorupek kokosów czy nawet kłód i gałęzi. Pelletyzuje się też słomę i trawę łąkową, tworząc pellety trawne.
Wikipedia
IPA: pɛˈlɛtɨ, AS: pelety
Wiktionary
postać z mitologii greckiej
SJP.pl
Peleus (gr. Πηλεύς Pēleús, łac. Peleus) – w mitologii greckiej król Ftyi w Tesalii, argonauta, ojciec Achillesa.
Uchodził za syna Ajakosa i Endeis. Peleus razem z bratem Telamonem zabił pod wpływem gniewu (w trakcie gry w kości) swojego przyrodniego brata Fokosa syna Pasmanthei, wskutek czego zmuszony był do ucieczki z Eginy. We Ftyi Peleus został oczyszczony ze zbrodni przez Eurytiona i poślubił Antygonę, córkę Eurytiona, którego przypadkowo zabił podczas polowania na dzika kalidońskiego.
Wikipedia
1. rybożerny ptak wodny o charakterystycznym mocnym dziobie ze skórzanym workiem;
2. produkt marki Pelikan;
3. potocznie: obwisła skóra na ramionach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rzędu pełnopłetwych;
(1.2) pot. wieczne pióro marki Pelikan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) przest. stomat. narzędzie, w kształcie zagiętych kleszczy służące do usuwania dolnych zębów przedtrzonowych i trzonowych
rzeczownik, liczba mnoga
(3.1) pelikany pot. obwisła skóry w okolicy ramion
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pelikany rzędem obsiadły nabrzeże.
(2.1) Wśród narzędzi pewnego warszawskiego cyrulika, znajdowały się trzy pelikany.
(2.1) Na gwiazdkę podarowałem ojcu pelikana i eleganckie spinki do koszul.
Wiktionary
IPA: pɛˈlʲikãn, AS: pelʹikãn
Wiktionary
rzecz. pelikanowate nmos., pelikaniątko n., pelikanica ż.
:: zdrobn. pelikanik m.
przym. pelikanowaty, pelikani, pelikanowy
Wiktionary
młode pelikana
SJP.pl
samica pelikana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. samica pelikana
Wiktionary
(1.1) Zobaczyliśmy pelikanicę siedzącą na jajach.
Wiktionary
rzecz. pelikan m., pelikanowate nmos., pelikaniątko n.
:: zdrobn. pelikanik m.
przym. pelikanowaty, pelikani, pelikanowy
Wiktionary
niewielki pelikan
SJP.pl
rodzina ptaków; pelikany
SJP.pl
Pelikany, pelikanowate (Pelecanidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu pelikanowych (Pelecaniformes).
Wikipedia
→ pelikan; pelikani
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Pelecaniformes|Sharpe|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
forma przymiotnika.
(2.1) M., B. i W. n. lp.; M., B. i W. lm nm. od: pelikanowy
Wiktionary
Pelikanowe, pełnopłetwe, wiosłonogie (Pelecaniformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
Wikipedia
(1.1) Wszystkie pelikanowe odżywiają się rybami.
Wiktionary
rzecz. pelikan mzw., pelikany lm nm., pelikanowce lm nm.
przym. pelikanowy
Wiktionary
(1.1) pełnopłetwe, wiosłonogie
Wiktionary
→ pelikan; pelikani
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do pelikana
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z pelikanem, dotyczący pelikana
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla pelikana, mający cechy pelikana
Wiktionary
rzecz. pelikany nmos., pelikan mzw., pelikanica ż., pelikanowe lm nm.
Wiktionary
1. rodzina ptaków; pelikanowate;
2. potocznie: obwisająca skóra ramion; motylki, skrzydełka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Pelecanidae|ref=tak., monotypowa rodzina ptaków z rzędu pelikanowych;
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) M., B. i W. lm. od: pelikan
Wiktionary
Pelikany, pelikanowate (Pelecanidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu pelikanowych (Pelecaniformes).
Wikipedia
(1.1) Pelikany mają połączone błoną pławną palce.
Wiktionary
rzecz. pelikan mzw., pelikanowate lm nm., pelikanowe lm nm., pelikanowce lm nm.
przym. pelikanowy
Wiktionary
(1.1) pelikanowate
Wiktionary
gad ssakokształtny żyjący w okresie permu
SJP.pl
damski, zimowy płaszcz na futrze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odzież. zimowy płaszcz podbity futrem, w szczególności wojskowy
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. peliska ż.
przym. pelisowy
Wiktionary
drobnoziarnista skała osadowa
SJP.pl
Mikryt (pelit) – rodzaj spoiwa węglanowych skał osadowych (np. wapieni), utworzonego przez niewidoczne makroskopowo kryształy węglanów (głównie kalcytu) o rozmiarach rzędu kilku tysięcznych milimetra. Makroskopowo mikryt ma postać jednorodnego wapienia. Nawet pod mikroskopem zwykle nie sposób wyróżnić poszczególnych kryształów i ziarn, widoczne są ciemne agregaty kalcytu. Mikryt zwykle tworzy się w wyniku strącania chemicznego lub biochemicznego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
prasa granulująca zasilana silnikiem elektrycznym; peleciarka
SJP.pl
[czytaj: pelet] rodzaj biopaliwa wytwarzanego przy pomocy granulowania; pelet
SJP.pl
rzeczownik zbiorowy, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gruby, walcowaty granulat wykonany ze sprasowanego, sypkiego materiału, głównie opałowego;
Wiktionary
Pellet (pelet) – paliwo stałe w formie granulatu uzyskiwane z biomasy, przeznaczone głównie do spalania w indywidualnych, jak i zbiorowych instalacjach grzewczych, może być spalany w kominkach do tego przeznaczonych.
Pellet produkuje się z odpadów drzewnych, uprawianych w tym celu roślin, oraz odpadów i produktów ubocznych rolnictwa. Pellet drzewny – powstaje ze sprasowania trocin, które powstają podczas prac tartacznych oraz innych działań związanych z obrabianiem produktów drzewnych. Drewno używane przy produkcji pelletu może być zarówno liściaste jak i iglaste – istnieją również bardziej egzotyczne mieszanki pochodzące z drewna palmowego, skorupek kokosów czy nawet kłód i gałęzi. Pelletyzuje się też słomę i trawę łąkową, tworząc pellety trawne.
Wikipedia
rzecz. pelleciarka ż., pelletyzowanie n.
czas. pelletyzować ndk.
przym. pelletowy
Wiktionary
plazmatyczna osłonka ciała pierwotniaków
SJP.pl
Pellikula – białkowo-lipidowa błona komórkowa otaczająca cytoplazmę protista zwierzęcego, podścielona utworami błoniastymi wzmacniającymi całą konstrukcję komórki.
W zależności od rodzaju organizmu jest ona cienka (np. u ameby), co zwiększa elastyczność i pozwala na zmiany kształtu, lub też gruba (np. u pantofelka), ograniczająca elastyczność. U wyżej uorganizowanych pierwotniaków pellikula jest bardziej pofałdowana i sprężysta. Na jej powierzchni często można wyróżnić fałdki, listki i dołki, tworzące swoistą mozaikę. Błona niektórych organizmów pokryta jest dodatkowo krzepnącą substancją (np. krzemionką), która tworzy skorupkę lub pancerzyk.
Wikipedia
badanie linii papilarnych stóp w celach identyfikacyjnych; podoskopia
SJP.pl
Podoskopia, pelmatoskopia – dział techniki kryminalistycznej, pokrewny do daktyloskopii, zajmujący się badaniem linii papilarnych znajdujących się na stopach.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Pelnik (niem. Pulfnick) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Łukta, miejscowość położona jest w obrębie krainy historycznej Prus Górnych. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
borowina i muł, zawierające znaczną ilość składników mineralnych; mają zastosowanie lecznicze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) naturalny twór geologiczny stosowany jako tworzywo lecznicze; powstaje przy udziale wody i mikroorganizmów
Wiktionary
Peloidy (gr. pelos – „błoto”) – utwory geologiczne, które po rozdrobnieniu i zmieszaniu z wodą są wykorzystywane do celów leczniczych w formie kąpieli lub okładów.
Peloidy są dzielone na naturalne i sztuczne. Peloidami naturalnymi nazywane są te, które używane są w stanie spotykanym w naturze, lub są poddawane przygotowaniu, które nie powoduje istotnych zmian fizyko-chemicznych. Peloidami sztucznymi są te, których przyrządzenie powoduje istotne zmiany chemiczne lub fizyczne w stosunku do stanu naturalnego. Do peloidów naturalnych zaliczane są: borowiny, sapropel (szlamy wodne), fango (muły wulkaniczne), oraz glinki, lessy i kredy (złożone z SiO2, CaCO3 i Al2O3).
Wikipedia
IPA: pɛˈlɔjit, AS: peloi ̯it
Wiktionary
przym. peloidowy
Wiktionary
rodzaj żółwi z rodziny pelomeduzowatych
SJP.pl
rodzina żółwi z podrzędu żółwi bokoszyjnych
SJP.pl
Pelomeduzowate (Pelomedusidae) – rodzina żółwi z podrzędu żółwi bokoszyjnych (Pleurodira). Ich środowiskiem życia są rzeki oraz wody stojące. Podczas okresu suszy zapadają w sen letni.
Wikipedia
o cechach pelomeduzowatych (rodzina żółwi)
SJP.pl
rodzaj plezjozaura z rodziny pliozaurów
SJP.pl
Peloneustes (z gr. "pływak w mule") – rodzaj drapieżnego pliozaura, żyjącego pod koniec jury. Pierwszego odkrycia dokonano w 1889. Szczątki odkryto na terenie Anglii oraz Rosji, co wskazuje na fakt, że zwierzę to występowało szeroko w morzach oblewających obszary Europy.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pałętać
Wiktionary
przymiotnik od: Peloponez (półwysep w Grecji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Peloponezu, związany z Peloponezem, pochodzący z Peloponezu
Wiktionary
(1.1) Ostateczny więc los wojny peloponeskiej rozstrzygnął zarazem losy demokratycznego państwa ateńskiego, przynosząc zarazem ruinę gospodarczą Atenom.
Wiktionary
rzecz. Peloponez mrz.
Wiktionary
1. półwysep w Grecji;
2. kraina historyczna w południowej Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. półwysep w Grecji między Morzem Jońskim a Morzem Egejskim;
(1.2) hist. kraina historyczno-geograficzna na Peloponezie (1.1)
(1.3) adm. region administracyjny Grecji zajmujący południową i wschodnią część Peloponezu (1.1);
Wiktionary
Peloponez (Półwysep Peloponeski, nwgr. Πελοπόννησος, Peloponnisos, w średniowieczu znany jako Morea, gr. Μωρέας lub Μωριάς) – półwysep i kraina historyczna w południowej Grecji o powierzchni 21 549 km², pomiędzy Morzem Jońskim a Egejskim. Stanowi najdalej na południe wysuniętą część Półwyspu Bałkańskiego i kontynentalnej Grecji. Z lądem połączony jest Przesmykiem Korynckim, przeciętym Kanałem Korynckim. Od północy ograniczony Zatoką Koryncką i Patraską. Silnie rozczłonkowana linia brzegowa tworzy liczne mniejsze półwyspy: Argolidzki, Lakoński, Mani, Mesyński i zatoki: Sarońską, Argolidzką, Meseńską, Kiparysyjską.
Wikipedia
(1.1) Uważam, że Peloponez jest najciekawszym greckim półwyspem.
(1.2) W skład Peloponezu wchodzą mniejsze krainy: Achaja, Arkadia, Argolida, Elida, Mesenia i Lakonia.
(1.3) Stolicą Peloponezu jest Tripoli.
Wiktionary
IPA: ˌpɛlɔˈpɔ̃nɛs, AS: pelopõnes
Wiktionary
rzecz. Pelops m., Pelopida m.
przym. peloponeski, Pelopsowy
Wiktionary
(1.1) Półwysep Peloponeski
(1.2) hist. Morea
(1.3) Region Peloponez
Wiktionary
postać z mitologii greckiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mit. postać z mitologii greckiej, syn Tantala złożony przez niego w ofierze bogom;
(1.2) mit. postać z mitologii greckiej, syn Agamemnona
(1.3) hist. król Sparty z dynastii Eurypontydów panujący w III w. p.n.e.
(1.4) sport. nazwa klubu sportowego z Patry
Wiktionary
Pelops – w mitologii greckiej syn Tantala, założyciel dynastii Pelopidów. Jako dziecko zabity przez ojca i podany na uczcie bogów, zjedzony jedynie przez Demeter; wskrzeszony przez Hermesa na polecenie Zeusa. Mąż Hippodamei, zabójca Ojnomaosa.
Wikipedia
IPA: ˈpɛlɔps, AS: pelops
Wiktionary
rzecz. Peloponez m., Pelopida m.
przym. Pelopsowy
Wiktionary
minerał, węglan wapnia zawierający domieszki minerałów ilastych i kalcytu; syderyt ilasty
SJP.pl
1. stara gra polegająca na odbijaniu od muru małej piłki za pomocą wiklinowej rakiety o wydłużonym kształcie, uprawiana do dziś, pochodząca od plemion prekolumbijskiej Mezoameryki i Ameryki Południowej;
2. dawniej poduszeczka do igieł i szpilek często perfumowana
SJP.pl
1. stara gra polegająca na odbijaniu od muru małej piłki za pomocą wiklinowej rakiety o wydłużonym kształcie, uprawiana do dziś, pochodząca od plemion prekolumbijskiej Mezoameryki i Ameryki Południowej;
2. dawniej poduszeczka do igieł i szpilek często perfumowana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. rodzaj tenisa popularnego wśród Basków, rozgrywanego na boisku ze ścianą, o którą odbijana jest piłka;
Wiktionary
Pelota (bask. Pilota, lub Jai-alai) – gra znana w kraju Basków w Hiszpanii. Jest to rodzaj tenisa rozgrywanego na boisku otoczonym ścianami, o które odbijana jest piłka.
W całym regionie niemal każde miasto i każda wioska, nawet najmniejsza, posiadają frontón, czyli boisko, przypominające kort do squasha, na którym zawodnicy rzucają piłką, która jest odbijana o ściany z prędkością nawet do 300 km/h z pomocą specjalnych rakiet z wikliny.
Wikipedia
IPA: pɛˈlɔta, AS: pelota
Wiktionary
maszyna do zgniatania płatków mydlanych w jednolity blok; zgniatarka
SJP.pl
1. działo przeciwlotnicze;
2. wkładka do butów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Cystersi rządzili w Pelplinie blisko 550 lat.
Wiktionary
rzecz. pelplinianin m., pelplinianka ż.
przym. pelpliński
Wiktionary
mieszkaniec Pelplina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Pelplina
Wiktionary
(1.1) A może pelplinianie coś na ten temat wiedzą?
Wiktionary
rzecz. Pelplin mrz.
:: fż. pelplinianka ż.
przym. pelpliński
Wiktionary
mieszkanka Pelplina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Pelplina
Wiktionary
(1.1) Pelplinianki uplasowały się na 30 pozycji.
Wiktionary
rzecz. Pelplin m.
:: fm. pelplinianin mos.
przym. pelpliński
Wiktionary
przymiotnik od: Pelplin
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Pelplina, związany z Pelplinem
Wiktionary
(1.1) W jej wyniku diecezja chełmińska została przemianowana na diecezję pelplińską i zreorganizowana co do struktury.
Wiktionary
rzecz. Pelplin m., pelplinianin m., pelplinianka ż.
Wiktionary
mała drewniana tarcza, łukowato wygięta, używana w starożytnej Grecji i Macedonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. staroż. drewniana, obciągnięta skórą tarcza o nerkowatym kształcie, używana zwłaszcza przez lekkozbrojnych żołnierzy greckich i macedońskich
Wiktionary
rzecz. peltasta mos.
Wiktionary
(1.1) tarcza Amazonek
Wiktionary
w starożytności: lekkozbrojny żołnierz w wojskach Grecji i Macedonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. staroż. lekkozbrojny żołnierz wojsk greckich i hellenistycznych wyposażony w tarczę – peltę oraz oszczepy;
Wiktionary
Peltasta (stgr. πελταστής peltastēs, lm πελτασταί peltastái) – w starożytnej Grecji lekkozbrojny piechur walczący za pomocą krótkiej włóczni (oszczepu) i wyposażony w lekką tarczę.
Peltastów rekrutowano początkowo z plemion trackich, z czasem jednak nazwa ta stała się synonimem charakterystycznej formacji zbrojnej, niezależnie od miejsca pochodzenia żołnierzy. Peltasta zazwyczaj był uzbrojony w kilka-kilkanaście oszczepów o długości ok. 1-1,6 m, przeznaczonych do miotania, lekką tarczę, skórzane nagolennice, krótki miecz i niekiedy hełm tracki. Jego tarcza wykonana z wikliny obciągniętej skórą, miała kształt owalu (średnica ok. 0,6 m) z jednym lub dwoma półksiężycowatymi wycięciami; od jej nazwy (gr. πέλτη, péltē) powstała nazwa tej piechoty.
Wikipedia
rzecz. pelta ż.
Wiktionary
Wikipedia
Pelton – wieś i civil parish w Anglii, w hrabstwie Durham. Leży 11 km na północ od miasta Durham i 386 km na północ od Londynu. W 2011 roku civil parish liczyła 6100 mieszkańców.
Wikipedia
rodzaj dinozaura pancernego z rodziny nodozaurów; zauropelta
SJP.pl
duża ryba planktonożerna; peled
SJP.pl
Peluga, peled, syrok (Coregonus peled) – gatunek słodkowodnej, planktonożernej ryby łososiowatej z podrodziny siejowatych (Coregoninae).
Wikipedia
cienka warstwa satynowanego papieru stosowanego w klaserach i jako przekładka ochronna stron z ilustracjami w książkach
SJP.pl
Pelur (z fr.: płaszcz, okrycie) – odmiana cienkiego papieru o gramaturze 30-40 g/m2.
Pelur cechuje duża przezroczystość, zwłaszcza pelur bezdrzewny i biały (pelur może występować w odmianie barwionej). Papier ten przeznaczony jest do mocnych i trwałych kopii wykonywanych na maszynie do pisania, do ochrony ilustracji i przekładek w książkach oraz w albumach i klaserach jako płaszcz ochronny do zawartych w nim zbiorów.
Wikipedia
przymiotnik od: pelur; będący pelurem (cienką warstwą satynowanego papieru), zrobiony z peluru (np. zakładka pelurowa)
SJP.pl
jednoroczna roślina z rodziny bobowatych (motylkowatych), o czerwonofioletowych kwiatach i pierzastych liściach, uprawiana na paszę i zielony nawóz; groch polny, groch błękitnopurpurowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Pisum sativum|subsp=arvense|ref=nie., jednoroczna roślina uprawna z rodziny bobowatych, odmiana grochu;
(1.2) roln. spoż. strąki lub nasiona peluszki (1.1)
Wiktionary
Groch zwyczajny polny, groch błękitnopurpurowy, peluszka (Pisum sativum subsp. arvense (L.) Asch.) – podgatunek rośliny jednorocznej, strączkowej z rodziny bobowatych. Podgatunek grochu zwyczajnego (przez niektórych systematyków uważany za odrębny gatunek). Inne nazwy polskie: groch błękitnopurpurowy, groch polny, peluszka. Pochodzi z rejonów śródziemnomorskich, z Azji Mniejszej, Zakaukazia.
Wikipedia
(1.1) Innym niebezpiecznym szkodnikiem, również często żerującym na peluszce, jest mszyca grochowa.
(1.2) Kupowana karma dla ptaków może zawierać: peluszkę, słonecznik, pszenicę, itp.
Wiktionary
(1.1) groch zwyczajny polny, groch błękitnopurpurowy
Wiktionary
rodzaj zabiegu umożliwiającego oglądanie narządów znajdujących się w obrębie miednicy
SJP.pl
przedstawiciel rzędu synapsydów (gadów ssakokształtnych)
SJP.pl
przedstawiciel rzędu synapsydów (gadów ssakokształtnych)
SJP.pl
Pelykozaury (Pelycosauria) – parafiletyczna grupa synapsydów (gadów ssakokształtnych), które pojawiły się w późnym karbonie i osiągnęły szczyt rozwoju we wczesnym permie. W zapisie kopalnym znane do środkowego permu.
Tradycyjnie pojmowane pelykozaury obejmowały wszystkie synapsydy nienależące do terapsydów (w tym do ssaków). Jednak terapsydy są potomkami tak definiowanych pelykozaurów, które – nie obejmując terapsydów – stawały się grupą parafiletyczną. Z tego powodu obecnie generalnie nie wyróżnia się tej grupy. Tradycyjnie pojmowane pelykozaury wchodzą w skład dwóch siostrzanych kladów synapsydów: Caseasauria, obejmującego rodziny Caseidae i Eothyrididae, oraz Eupelycosauria, obejmującego nie tylko wszystkie pozostałe pelykozaury (m.in. rodzaje Dimetrodon, Edaphosaurus, Ophiacodon czy Varanops), ale i wszystkie terapsydy (w tym ssaki).
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ciągle
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łatwo, płazem
Wiktionary
Miejscowość na Malcie:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. choroba powodująca powstawanie mocno napiętych pęcherzy podnaskórkowych, często na podłożu rumieniowym;
Wiktionary
Pemfigoid (łac. pemphigoid, pemphigoid bullosus, BP) – autoimmunologiczna choroba skóry. Dermatoza pęcherzowa, występująca częściej w wieku starszym (rzadko u dzieci), cechująca się dużymi, dobrze napiętymi pęcherzami, usadowionymi w obrębie wykwitów rumieniowo- obrzękowych i w skórze pozornie niezmienionej.
Wikipedia
(1.1) Dość często obserwuje się współistnienie pemfigoidu z innymi chorobami, między innymi z łuszczycą.
Wiktionary
prosta mięsna potrawa z ucieranymi orzechami przygotowywana przez koczowniczych myśliwych z Ameryki Północnej; pemmikan
SJP.pl
Pemikan (kri pimîhkân, pemmicane, czyli tłuszcz) – suszone mięso. Nazwą tą określa się zakonserwowane przez suszenie na słońcu chude mięso upolowanych zwierząt (najczęściej bizonów, łosi lub jeleni) lub ryb, pokrojone w cienkie paski lub plastry, następnie rozdrobnione, wymieszane z bizonim łojem i kwaśnymi jagodami lub suszonymi rajskimi jabłkami, po czym umieszczane w zszytych ze skóry jeleni długich, wąskich rurkach lub bochenkach. Skórzany wałek wypełniony pemikanem potrafił osiągać długość 90 cm.
Wikipedia
prosta mięsna potrawa z ucieranymi orzechami przygotowywana przez koczowniczych myśliwych z Ameryki Północnej; pemikan
SJP.pl
przyrząd, najczęściej w postaci strzykawki, służący do dawkowania i wstrzykiwania insuliny; penfil, wstrzykiwacz piórowy
SJP.pl
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: pen klab] międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy; Pen-Club, Pen Club, Penklub
SJP.pl
częściowa zgodność, prawidłowość
SJP.pl
osoba specjalizująca się w zakresie prawa karnego i odpowiedzialna za ich odpowiednią interpretację
SJP.pl
kobieta specjalizująca się w zakresie prawa karnego i odpowiedzialna za ich odpowiednią interpretację
SJP.pl
1. powiększenie zakresu czynów uznawanych za karalne;
2. uznanie czynu za przestępstwo lub wykroczenie
SJP.pl
Penalizacja (od łac. poena - kara) – uznanie przez ustawodawcę określonego czynu za czyn zabroniony (przestępstwo), wykroczenie lub delikt dyscyplinarny. Dla prawa karnego penalizacja czynu jest podstawą odpowiedzialności karnej i zasądzenia przez sąd kary (nullum crimen sine lege, nulla poena sine lege). Przeciwieństwem penalizacji jest depenalizacja.
Wikipedia
czynić karalnym, wpisywać do systemu kar przewidzianych w kodeksie karnym
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. spenalizować)
(1.1) praw. uznawać pewne działanie za przestępstwo i wyznaczać kary dla tych, którzy popełniliby je
Wiktionary
(1.1) Ustawa zaostrzała kary dla przemytników imigrantów, a nawet penalizowała udzielanie im pomocy już w głębi USA.
Wiktionary
rzecz. penalizacja ż., penalizowanie n.
czas. spenalizować dk.
Wiktionary
(1.1) kryminalizować
Wiktionary
niezgodny z tym prawem karnym (np. czyn penalny) lub określający kary (np. kodeks penalny)
SJP.pl
drzewo z rodziny palm uprawiane w Malezji, której owoce są źródłem arekoliny (silnie trującego alkaloidu); pinang, żuwipalma, palma betelowa, areka
SJP.pl
Wikipedia
w mitologii rzymskiej: bóstwa opiekujące się rodziną i ogniskiem domowym
SJP.pl
Penaty (łac. Dii Penates) – w mitologii rzymskiej bóstwa opiekuńcze pochodzenia etruskiego, strzegące ogniska domowego i spiżarni. Czczone razem z larami, przedstawiano je w postaci małych figurek z drewna, gliny, wosku, srebra lub kości słoniowej. Poświęcony był im jeden dzień każdego miesiąca, kiedy to posążki przystrajano kwiatami. W ofierze penatom składano wino, kadzidła, owoce, niekiedy także ofiary z młodych owiec i kóz.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gruby, tłusty
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: pądą] odpowiednik, pojęcie uzupełniające
SJP.pl
Pendant (XVIII w. fr. pendant – zawieszony, łac. pendere – zawiesić) – dzieło sztuki tworzące harmonijną parę z innym dziełem, uzupełniającą się nawzajem pod względem kompozycji i stylu.
Przykładami pendantów w malarstwie są m.in.:
Wikipedia
pas zakładany przez ramię, służący do noszenia broni białej; feldcech, felcech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. pas do mocowania szabli
Wiktionary
Pendent (od fr. pendant – wiszący) – pas noszony przez ramię (skośnie w poprzek tułowia), służący do przenoszenia bocznej broni białej.
Wikipedia
(1.1) Król jegomość stawił w zakład sześć berberyjskich koni; on zaś, ile wiem, sześć francuskich szpad i puginałów, z należącymi do nich przyborami, jak to: pendentami, pasami i tak dalej.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ndɛ̃nt, AS: pẽndẽnt
Wiktionary
część sklepienia w kształcie trójkąta sferycznego; żagielek; wrożnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. narożny element sklepienia o kształcie trójkąta sferycznego
Wiktionary
Pendentyw, żagielek – element narożny w postaci sklepienia o kształcie trójkąta sferycznego.
Umożliwia przejście z planu kwadratu do koła, na którym opiera się kopuła. Pendentyw stosowany był w architekturze bizantyjskiej, rozpowszechnił się na Rusi. Był stosowany w renesansie, początkowo we Włoszech, później w całej Europie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pociąg marki Pendolino
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kolej. pociąg z rodziny szybkich włoskich zespołów trakcyjnych;
Wiktionary
Pendolino (z wł. „wahadełko”) – rodzina włoskich elektrycznych zespołów trakcyjnych dużych prędkości o prędkościach maksymalnych od 200 do 250 km/h, w większości przypadków posiadających wychylne nadwozie. Początkowo produkowane przez Fiat Ferroviaria, a później przez Alstom, który przejął Fiat Ferroviaria.
Wikipedia
IPA: ˌpɛ̃ndɔˈlʲĩnɔ, AS: pẽndolʹĩno
Wiktionary
rzecz. pendolinizacja ż.
Wiktionary
tytuł noszony przez przywódców i ważniejszych urzędników walijskich oraz brytyjskich
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) alternatywna forma zapisu słowa pendrive
Wiktionary
Pamięć USB (pendrive) – urządzenie przenośne zawierające pamięć nieulotną typu flash, zaprojektowane do współpracy z komputerem poprzez port USB i używane do przenoszenia danych między komputerami oraz urządzeniami obsługującymi pamięci USB.
Wikipedia
(1.1) Wit pożyczył ode mnie pendrajw z przeźroczystą obudową.
Wiktionary
potocznie: pendrive; paluch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. inform. pendrive
Wiktionary
(1.1) pendrive, paluch
Wiktionary
[czytaj: pendrajw] przenośne urządzenie do przechowywania danych; pen drive
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. niewielkie urządzenie przenośne podłączane do komputera poprzez port USB, zawierające pamięć trwałą;
Wiktionary
Pamięć USB (pendrive) – urządzenie przenośne zawierające pamięć nieulotną typu flash, zaprojektowane do współpracy z komputerem poprzez port USB i używane do przenoszenia danych między komputerami oraz urządzeniami obsługującymi pamięci USB.
Wikipedia
(1.1) Zapomniałam pendrive'a z moim projektem.
Wiktionary
(1.1) pamięć USB, pendrajw; pot. pendrak
Wiktionary
dawniej: wahadło zegara; perpendykuł
SJP.pl
1. kraina w Azji;
2. stan w Indiach;
3. prowincja w Pakistanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina historyczna w południowej Azji;
(1.2) geogr. stan w północno-zachodnich Indiach;
(1.3) geogr. prowincja w Pakistanie;
Wiktionary
Pendżab (Pandźab, Pięciorzecze) – kraina historyczna w południowej Azji, rozciągająca się wzdłuż granicy indyjsko-pakistańskiej.
Dawniej tworzył jedną całość, obecnie podzielony jest między dwa państwa. Położony w północnej części Indii stan Pendżab zajmuje powierzchnię 50,4 tys. km², i w 2000 roku był zamieszkany przez 24,3 mln mieszkańców. Stolicą indyjskiego Pendżabu jest Czandigarh. Pakistańską prowincję Pendżab o powierzchni 205,3 tys. km² w 1998 roku zamieszkiwało 72,6 mln. Stolicą pakistańskiego Pendżabu jest Lahaur.
Wikipedia
(1.2) Dzięki porównaniu sekwencji genetycznych Romów europejskich z obszerną bazą danych sekwencji Hindusów, naukowcy wskazali Pendżab (…) jako domniemaną ojczyznę europejskich Romów (…)
Wiktionary
rzecz. Pendżabczyk m., pendżabski m., Pendżabka ż.
przym. pendżabski
Wiktionary
(1.1) Pandźab, Pięciorzecze
Wiktionary
mieszkaniec Pendżabu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek pochodzenia indoeuropejskiego, mieszkaniec Pakistanu i terenów indyjskiego stanu Pendżab
Wiktionary
(1.1) Dwie największe grupy etniczne Pakistanu to Pendżabczycy i Pasztuni.
Wiktionary
IPA: pɛ̃n͇ˈd͡ʒapt͡ʃɨk, AS: pẽṇǯapčyk
Wiktionary
rzecz. pendżabski mrz., Pendżab
:: fż. Pendżabka ż.
przym. pendżabski
Wiktionary
mieszkanka Pendżabu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. kobieta pochodzenia indoeuropejskiego, mieszkanka Pakistanu i terenów indyjskiego stanu Pendżab
Wiktionary
rzecz. Pendżab mrz., pendżabski mrz.
:: fm. Pendżabczyk mos.
przym. pendżabski
Wiktionary
odnoszący się do języka pańdżabi (jednego z języków indyjskich) lub Pendżabu (Pańdźabu, stanu indyjskiego lub pakistańskiej prowincji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Pendżabem, wywodzący się z Pendżabu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. indoaryjski język używany przez 28 milionów osób zamieszkujących historyczną krainę Pendżab na pograniczu indyjsko-pakistańskim
Wiktionary
Język pendżabski (ਪੰਜਾਬੀ pańdźabi), język wschodniopendżabski – język z centralnej grupy języków indoaryjskich indoeuropejskiej rodziny językowej, którym posługuje się ponad 28 mln osób, zamieszkujących historyczną krainę Pendżab na pograniczu indyjsko-pakistańskim. W indyjskim stanie Pendżab ma status języka urzędowego, nie jest natomiast urzędowym w pakistańskiej prowincji Pendżab.
Wikipedia
IPA: pɛ̃n͇ˈd͡ʒapsʲci, AS: pẽṇǯapsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Pendżabczyk m., Pendżab m., Pendżabka ż.
Wiktionary
(2.1) wchodniopendżabski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem pendżabskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem pendżabskim
(1.3) spisany, stworzony w języku pendżabskim
Wiktionary
IPA: pɛ̃n͇ˈd͡ʒapskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: pẽṇǯapskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
w medycynie: całkowite lub częściowe usunięcie prącia
SJP.pl
Penektomia – zabieg chirurgiczny, polegający na częściowej lub całkowitej amputacji prącia, najczęściej z powodu nowotworu tego narządu.
Wikipedia
1. rodzaj ptaków z rodziny czubaczy;
2. w przenośni: żona, której wierność małżeńska może służyć za wzór
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. imię mitycznej królowej Itaki, żony Odysa;
Wiktionary
Penelopa (gr. Πηνελόπη Penelope lub Πηνελόπεια Penelopeia) – córka Periboi i Ikariosa, postać w Odysei, żona Odyseusza, matka Telemacha, wzór wiernej żony; przez okres dwudziestu lat oczekiwała powrotu męża (10 lat wojny trojańskiej i 10 lat tułaczki Odyseusza), zwodząc ubiegających się o jej rękę 108 zalotników (przyrzekła wybrać jednego z nich na męża, gdy ukończy tkać szatę dla swojego teścia) przy pomocy podstępu (aby odwlec ukończenie szaty, pruła nocą tkaninę, nad którą pracowała w dzień, por. beczka Danaid).
Wikipedia
(1.1) Po śmierci Odysa Penelopa pośłubiła Telegonosa.
Wiktionary
obszar o zrównanej powierzchni w wyniku denudacji przebiegającej w klimacie wilgotnym; prawierównia
SJP.pl
Wikipedia
proces tworzenia się penepleny (prawierówni, obszaru o zrównanej powierzchni powstającej w wyniku naturalnych procesów niszczących przebiegających w klimacie wilgotnym)
SJP.pl
Wikipedia
1. osoba podkreślająca swoją ważność, wywyższająca swoją pozycję, chwaląca się nią;
2. potocznie o kontrolerze biletów; kanar;
3. osoba stwarzająca zagrożenie, zbir
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. człowiek z marginesu, menel, lump, żul, kloszard
Wiktionary
(1.1) Nachlany jakiś pener tam się został leżeć, czy jak?
(1.1) Znalazł tam na Ratajach, na tym osiedlu po drugiej stronie Warty (…) jakiegoś penera. Takiego gościa, co to łazi po osiedlu, zbiera flaszki i makulaturę po śmietnikach i śpi gdzie popadnie.
Wiktionary
rzecz. penera
przym. penerski
czas. penerzyć
Wiktionary
(1.1) menel, lump, żul, kloszard
Wiktionary
1. przeszukiwanie terenu, najczęściej w celach badawczych;
2. wnikanie w coś, zagłębianie się w czymś;
3. przenikanie czyichś wpływów do jakichś środowisk;
4. wprowadzanie penisa lub innej częsci ciała w głab ciała innej osoby w czasie stosunku seksualnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) docieranie dokądś i przeszukiwanie jakichś miejsc w celach badawczych
(1.2) przedostawanie się obcych wpływów lub idei do jakichś środowisk
(1.3) zagłębianie się, wnikanie w coś
(1.4) seks. waginalny lub analny stosunek seksualny
Wiktionary
Wikipedia
(1.3) Dogłębna penetracja domowej sieci Wi-Fi jest banalnie prosta.
Wiktionary
IPA: ˌpɛ̃nɛˈtrat͡sʲja, AS: pẽnetracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. penetrowanie n., spenetrowanie n., penetrator m., penetrometr
czas. penetrować ndk., spenetrować dk.
przym. penetracyjny
przysł. penetracyjnie
Wiktionary
(1.1) penetrowanie
(1.2) penetrowanie
(1.3) penetrowanie
Wiktionary
związany z penetracją
SJP.pl
wnętrze, część najtajniejsza
SJP.pl
Penetralia – pierwszy studyjny album szwedzkiej grupy muzycznej Hypocrisy. Został wydany w 1992 roku.
Wikipedia
1. wnętrze, głębia czegoś, najczęściej tajna, ukryta, trudno dostępna;
2. część domu lub świątyni greckiej położona w głębi
SJP.pl
ciecz używana do wykrywania pęknięć w materiale metodą penetracyjną; penetrator
SJP.pl
ciecz używana do wykrywania pęknięć w materiale metodą penetracyjną; penetrant
SJP.pl
Penetrator (z łac. penetratio 'przenikanie' od penetrare 'przenikać; wkradać się') – w technologii wojskowej mianem tym określa się roboczą część (rdzeń) pocisku podkalibrowego, którego zadaniem jest wyłącznie przeniesienie energii kinetycznej wystrzału we względnie wysokiej masie i umożliwiający jej skupienie w małym przekroju, w rezultacie umożliwiający przebicie się przez pancerz.
Wikipedia
1. przyrząd do pomiaru konsystencji smarów, asfaltów i ciał bitumicznych, opartego na zasadzie zanurzania specjalnego stożka w badanym materiale;
2. przyrząd do mierzenia przenikliwości promieniowania
SJP.pl
wnikać gdzieś, przenikać coś, przedostawać się przez coś, najczęściej w celach badawczych
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. spenetrować)
(1.1) wnikać w coś, przenikać przez coś
czasownik przechodni niedokonany (dk. spenetrować, wypenetrować)
(2.1) badać dogłębnie
czasownik zwrotny niedokonany penetrować się (dk. spenetrować się, wypenetrować się)
(3.1) być penetrowanym
Wiktionary
(1.1) Wiertło penetrowało skałę.
(2.1) Służby specjalne penetrowały środowisko opozycyjne.
Wiktionary
rzecz. penetracja ż., penetrowanie n.
czas. spenetrować dk., wypenetrować dk.
Wiktionary
(1.1) przedostawać się, przenikać, wnikać, zagłębiać się
(2.1) przeszukiwać, zagłębiać się, zgłębiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) docieranie dokądś i przeszukiwanie jakichś miejsc w celach badawczych
Wiktionary
rzecz. penetracja ż.
czas. penetrować
Wiktionary
(1.1) penetracja
Wiktionary
przyrząd, najczęściej w postaci strzykawki, służący do dawkowania i wstrzykiwania insuliny; pen, wstrzykiwacz piórowy
SJP.pl
węgierska jednostka monetarna w latach 1925-1945
SJP.pl
Pengő (z węg. brzęczący) – dawna waluta na Węgrzech, wprowadzona w 1926 roku w miejsce korony węgierskiej, a zastąpiona w roku 1946 przez forinta, z powodu rekordowej hiperinflacji, wynoszącej w szczytowym okresie około 400% dziennie (co, mając na uwadze postęp geometryczny, dawało astronomiczną liczbę 41,9 biliardów procent miesięcznie).
Wikipedia
[czytaj: pengłin] książka z serii wydawanych przez brytyjskie wydawnictwo Penguin Books
SJP.pl
Penguin (ang. pingwin) – norweski przeciwokrętowy pocisk rakietowy zbudowany przez Kongsberg Defence & Aerospace w wersjach do wystrzeliwania z okrętów nawodnych, samolotów i śmigłowców. Przyjęty do uzbrojenia w wielu krajach, także Stanów Zjednoczonych pod oznaczeniem AGM-119 Penguin. Jest to pierwszy zachodni pocisk przeciwokrętowy naprowadzany pasywnie termicznie (na źródło podczerwieni), w przeciwieństwie do innych konstrukcji tego typu używających do naprowadzania technologii radiolokacyjnej. Penguin jest również pierwszym pociskiem przeciwokrętowym typu wystrzel i zapomnij.
Wikipedia
potocznie: bać się, tchórzyć; cykać się, strachać się, dygać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. tchórz (o bojaźliwym człowieku)
Wiktionary
czas. peniać się
Wiktionary
antybiotyk wytwarzany przez grzyby pleśniowe z grupy pędzlaków, stosowany jako lek przeciwbakteryjny o szerokim spektrum działania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek z grupy penicylin;
Wiktionary
Penicyliny, antybiotyki penicylinowe (ATC J 01 C) – szeroko stosowana grupa bakteriobójczych antybiotyków; najstarsza grupa antybiotyków β-laktamowych, pierwsze antybiotyki na świecie.
Penicylina to antybiotyk β-laktamowy otrzymywany przy użyciu pleśni Penicillium. W swej strukturze chemicznej zawiera pierścień tiazolidynowy sprzężony z pierścieniem beta laktamowym.Przedstawicielami są: penicylina benzylowa, penicylina fenoksymetylowa.
Wikipedia
przym. penicylinowy
Wiktionary
enzym rozkładający penicylinę
SJP.pl
Penicylinazy (EC 3.5.2) – grupa enzymów należących do beta-laktamaz, warunkujących oporność niektórych bakterii na naturalne penicyliny – benzylową oraz fenoksymetylową. Działa poprzez hydrolizę pierścienia beta-laktamowego.
Według klasyfikacji Karen Bush, enzymy tej grupy należą do klasy 2a.
Wikipedia
enzym rozkładający penicylinę
SJP.pl
Penicylinazy (EC 3.5.2) – grupa enzymów należących do beta-laktamaz, warunkujących oporność niektórych bakterii na naturalne penicyliny – benzylową oraz fenoksymetylową. Działa poprzez hydrolizę pierścienia beta-laktamowego.
Według klasyfikacji Karen Bush, enzymy tej grupy należą do klasy 2a.
Wikipedia
przymiotnik od: penicylina; związany z penicyliną, prowadzony przy jednoczesnym zażywaniu penicyliny (np. kuracja penicylinowa)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z penicyliną, dotyczący penicyliny; zawierający penicylinę
Wiktionary
rzecz. penicylina ż., penicylinaza ż.
Wiktionary
antybiotyk wytwarzany przez grzyby pleśniowe z grupy pędzlaków, stosowany jako lek przeciwbakteryjny o szerokim spektrum działania
SJP.pl
Penicyliny, antybiotyki penicylinowe (ATC J 01 C) – szeroko stosowana grupa bakteriobójczych antybiotyków; najstarsza grupa antybiotyków β-laktamowych, pierwsze antybiotyki na świecie.
Penicylina to antybiotyk β-laktamowy otrzymywany przy użyciu pleśni Penicillium. W swej strukturze chemicznej zawiera pierścień tiazolidynowy sprzężony z pierścieniem beta laktamowym.Przedstawicielami są: penicylina benzylowa, penicylina fenoksymetylowa.
Wikipedia
przymiotnik od: Penin
SJP.pl
1. narząd kopulacyjny mężczyzny; prącie; członek męski;
2. narząd kopulacyjny samców wielu zwierząt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) anat. narząd kopulacyjny samców, zarówno u ludzi, jak i u niektórych zwierząt;
Wiktionary
Prącie (łac. penis, pot. członek) – narząd kopulacyjny u samców ssaków, a także wielu gadów oraz niektórych ptaków (kazuary, strusie, kaczki).
Wikipedia
(1.1) Penis mają nie tylko mężczyźni, ale też większość ssaków i struś.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ɲis, AS: pẽńis
Wiktionary
rzecz. mikropenis m.
:: zdrobn. penisek m.
przym. penisowy
Wiktionary
(1.1) prącie, członek, nauk. fallus, eufem. pekator; gw-pl|Poznań. pitok, żenidło; rub. / żart. wacek, gwizdek, siurak, fajfus, sisiorek, siusiak, fujarka; wulg. / nietaktowne: zobacz listę w haśle chuj
Wiktionary
zdrobnienie od: penis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od penis
(1.2) mały penis
Wiktionary
(1.1) Tomku, tylko nie zapomnij umyć peniska.
(1.2) Ale ten Wiktor to ma peniska!
Wiktionary
rzecz. penis m., mikropenis m.
przym. penisowy
Wiktionary
(1.2) mikropenis
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z penisem, dotyczący penisa
Wiktionary
rzecz. penis m., penisek mzw.
Wiktionary
1. dawne określenie na zakład karny, areszt;
2. pokuta, kara za grzechy połączona z żalem i skruchą
SJP.pl
1. urząd penitencjariusza (duchownego upoważnionego przez biskupa do udzielania rozgrzeszenia w wypadkach podlegających wyższemu od siebie ordynariuszowi);
2. trybunał sądowy kurii rzymskiej w sprawach sumienia katolików
SJP.pl
duchowny upoważniony przez biskupa do udzielania rozgrzeszenia w wypadkach podlegających jurysdykcji ordynariusza; penitencjarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. duchowny upoważniony do odpuszczania ciężkich grzechów;
(1.2) książk. osoba osadzona w zakładzie penitencjarnym
Wiktionary
(1.1) Kardynał pełnił też urząd penitencjariusza wielkiego.
(1.2) Paweł to penitencjariusz zakładu karnego w Kościerzynie.
Wiktionary
rzecz. penitencjaryzm mrz., penitencjarysta mos., penitencjarystka ż., penitent mos., penitentka ż., penitencjarz mos.
:: fż. penitencjariuszka ż.
przym. penitencjarny, postpenitencjarny
przysł. penitencjarnie
Wiktionary
(1.1) penitencjarz
(1.2) więzień, osadzony
Wiktionary
1. system penitencjarny: system środków wychowawczych stosowanych w czasie odbywania kary pozbawienia wolności; penitencjaryzm;
2. odnoszący się do kar, więźniów (np. zakład penitencjarny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący kar, więźniów, więziennictwa
Wiktionary
(1.1) Po raz pierwszy twórczość osadzonych została wyeksponowana na wolności, poza murem zakładu penitencjarnego
(1.1) W całej Europie powstaje nowy typ zakładów penitencjarnych – domy poprawy dla nierządnic.
Wiktionary
IPA: ˌpɛ̃ɲitɛ̃nˈt͡sʲjarnɨ, AS: pẽńitẽncʹi ̯arny
Wiktionary
rzecz. penitencjaryzm m., penitencjarysta m., penitent mos./mrz.
Wiktionary
osoba specjalizująca się w dziedzinie więziennictwa i stosowania odpowiedniego systemu kar
SJP.pl
nauka zajmująca się zagadnieniami związanymi z problematyką pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania
SJP.pl
system środków wychowawczych stosowanych w czasie odbywania kary pozbawienia wolności; system penitencjarny
SJP.pl
duchowny upoważniony przez biskupa do udzielania rozgrzeszenia w wypadkach podlegających jurysdykcji ordynariusza; penitencjariusz
SJP.pl
Penitencjariusz, penitencjarz (z języka łacińskiego poenitentiarius = pokutujący) – w Kościele katolickim duchowny upoważniony do udzielania rozgrzeszenia w wypadkach popełnienia najcięższych grzechów, których rozgrzeszenie podlega bezpośrednio papieżowi lub biskupowi.
Wikipedia
dawniej w Kościele katolickim: księga z instrukcjami na temat odbywania pokuty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. księga zawierająca przepisy dotyczące pokuty kościelnej;
Wiktionary
rzecz. penitent mos./mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: penitencja (pokuta lub zakład karny, areszt); odnoszący się do penitencji (np. zakład penitencyjny, prawo penitencyjne)
SJP.pl
osoba wyznająca religię Kościoła katolickiego, przystępująca do spowiedzi świętej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. osoba przystępująca do sakramentu spowiedzi świętej;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) geol. ostra, pionowa forma lodu powstała w wyniku sublimacji lodowca;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Od wewnętrznego przygotowania (dyspozycji) penitenta zależy ważność przyjętego sakramentu.
(2.1) Na ścianie w pokoju podróżnika wisiało zdjęcie pola penitentów w Argentynie.
Wiktionary
IPA: pɛ̃ˈɲitɛ̃nt, AS: pẽńitẽnt
Wiktionary
rzecz. penitencjał mrz., penitencjaria ż., penitencjarnia ż., penitencjaryzm mrz., penitencjarz mos., penitencjarność ż.
:: fż. penitentka ż.
przym. penitencjarny
przysł. penitencjarnie
Wiktionary
kobieta wyznająca religię Kościoła katolickiego, przystępująca do spowiedzi świętej
SJP.pl
odmiana damskiego szlafroka, szczególnie popularnego w okresie między odrodzeniem a oświeceniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. delikatny, zwiewny kobiecy strój domowy nakładany rano lub wieczorem, zwykle na nocną bieliznę, używany od XIX w.;
(1.2) hist. pelerynka zakładana dawniej podczas czesania i pudrowania włosów, używana w XVIII w.
Wiktionary
Peniuar (fr. peignoir) – okrycie kobiece, wywodzące się od podwłośnika. Stworzono je do noszenia w nocy oraz w sypialni. Jest to rodzaj koszuli nocnej. Po raz pierwszy peniuar pojawił się we Francji w XVIII wieku, gdzie imitował – obecny w tamtym czasie – kobiecy styl noszenia sukienek od stóp do głów w ciągu dnia.
Wikipedia
IPA: pɛ̃ˈɲuwar, AS: pẽńuu̯ar
Wiktionary
rzecz. zdrobn. peniuarek
Wiktionary
(1.2) szlafroczek
Wiktionary
niewielki peniuar (damski szlafrok, szczególnie popularny w okresie między odrodzeniem a oświeceniem)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
międzynarodowa organizacja pisarzy powstała w 1922 r., mająca na celu szerzenie idei zbliżenia kulturalnego narodów, obronę pokoju, tolerancji itp.; Pen Club
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
makaron o kształcie skośnie ściętych rurek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. makaron w kształcie ciętych ukośnie rurek;
Wiktionary
Wikipedia
niedawna zdawkowa moneta fińska (100 penni = 1 marka), używana przed wprowadzeniem euro
SJP.pl
Penni – drobna jednostka monetarna w XIX i XX w. w Finlandii i w Estonii (est. penn).
Wikipedia
minerał, najczęściej koloru ciemnozielonego o perłowym lub matowym połysku i bezbarwnej rysie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. Góry Pennińskie
Wiktionary
Góry Pennińskie (Penniny, ang. Pennines) – niskie góry w północnej części Anglii o przebiegu południkowym i całkowitej długości do 400 km, szerokości do 100km. Góry Pennińskie zbudowane są z różnorodnych skał karbońskich, głównie piaskowców i wapieni. Zostały wypiętrzone w orogenezie kaledońskiej.
Wikipedia
(1.1) Góry Pennińskie
Wiktionary
[czytaj: peny] drobna moneta angielska równa 1/100 funta, dawniej dwunasta część szylinga; pens
SJP.pl
specjalista w zakresie penologii (nauki zajmującej się prawem karnym, systemami kar i ich pochodzeniem oraz organizacją więziennictwa)
SJP.pl
nauka zajmująca się prawem karnym, systemami kar i ich pochodzeniem oraz organizacją więziennictwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się ogólnymi zaganieniami dotyczącymi kary
Wiktionary
(1.1) Penologia zalicza się do nauk penalnych.
Wiktionary
przymiotnik od: penologia (nauka zajmująca się prawem karnym, systemami kar i ich pochodzeniem oraz organizacją więziennictwa); odnoszący się do penologii lub osoby zajmującej się penologią
SJP.pl
trwały zabieg chirurgiczny powiększenia prącia, prowadzący jednocześnie do modyfikacji odpowiednich genów
SJP.pl
drobna moneta brytyjska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) drobna moneta używana w Wielkiej Brytanii;
Wiktionary
Pens – moneta zdawkowa używana w Wielkiej Brytanii i jej terytoriach zależnych, pochodząca z wczesnego średniowiecza.
W anglosaskich państwach Anglii wybita po raz pierwszy ok. 765 r. przez króla Heaberhta z Kentu jako naśladownictwo srebrnego denara (novus denarius) karolińskiego; był monetą o wadze najwyżej ok. 1,55 g. Wkrótce potem bicie złotego pensa (gold penny) na wzór arabskiego mancusa zapoczątkował w Mercji król Offa. W XIII wieku niewielką ilość złotych pensów wypuścił też Henryk III (1257), podejmując chybioną próbę wprowadzenia w królestwie monety złotej.
Wikipedia
(1.1) Mam tylko dwa pensy.
Wiktionary
IPA: pɛ̃w̃s, AS: pẽũ̯s
Wiktionary
przym. pensowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. pensowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) penny
* esperanto: (1.1) penco
* hiszpański: (1.1) penique m.
źródła.
== pens (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) myśleć
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
pensetnik dwuoki - gatunek ryby morskiej z rodziny chetonikowatych, hodowany w akwariach morskich; pensetnik pomarańczowopręgi
SJP.pl
miasto w Chinach; Benxi
SJP.pl
Benxi (chiń. 本溪; pinyin Běnxī) – miasto o statusie prefektury miejskiej w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, na południowy wschód od miasta Shenyang. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 083 983. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 1 566 855 mieszkańców. Ośrodek wydobycia węgla kamiennego i rud żelaza oraz hutnictwa żelaza i przemysłu koksowniczego.
Wikipedia
1. stałe wynagrodzenie za odpowiednio określony okres pracy; płaca; zapłata; pobory;
2. dawniej: ogólnokształcąca szkoła prywatna dla dziewcząt, zwykle połączona z internatem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płaca za wykonaną pracę wypłacana w równych odstępach czasu, dotycząca jakiegoś okresu
(1.2) hist. prywatna szkoła żeńska, najczęściej z internatem;
(1.3) hist. ogół uczennic pensji (1.2)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dzisiaj wreszcie przyszła moja pensja.
(1.2) Madzia pamiętała dzień, w którym Linka i Stasia opuściły pensję; zdawało jej się jednak, że pani Latter nawet nie spostrzegła tego wypadku.
(1.3) A kto wie, czy pani Latter nie gniewa się i za to, że ona całowała Zosię Piasecką i mogła zarazić całą pensję jakąś niezdecydowaną chorobą.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃w̃sʲja, AS: pẽũ̯sʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. pensjonara ż., pensjonariusz mos., pensjonariuszka ż., pensjonarka ż., pensjonarz mos., pensjonareczka ż.
:: zdrobn. pensyjka ż.
czas. pensjonować ndk.
przym. pensjonarski
Wiktionary
(1.1) uposażenie, pobory, płaca
Wiktionary
zdrobnienie od: pensjonat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od pensjonat
Wiktionary
(1.1) To nie pensjonat, lecz tylko mały pensjonacik.
Wiktionary
rzecz. pensjonat m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. pensjonarka
Wiktionary
(1.1) Dobrze, że panicz utarł tej rozbrykanej pensjonarze nosa.
Wiktionary
rzecz. pensjonarz mos., pensja ż., pensjonarka ż., pensjonareczka ż.
przym. pensjonarski
Wiktionary
zdrobnienie od: pensjonarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: pensjonarka
Wiktionary
IPA: ˌpɛ̃w̃sʲjɔ̃naˈrɛt͡ʃka, AS: pẽũ̯sʹi ̯õnarečka
Wiktionary
rzecz. pensjonarz mos., pensjonarka ż., pensja ż., pensjonara ż.
przym. pensjonarski
Wiktionary
1. mieszkaniec pensjonatu;
2. stały mieszkaniec domu opieki, który oprócz mieszkania otrzymuje codzienne, zazwyczaj darmowe wyżywienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba mieszkająca w pensjonacie
(1.2) podopieczny zakładu opiekuńczego
(1.3) hist. urzędnik reprezentujący miasto lub prowincję w szesnastowiecznych Niderlandach
Wiktionary
(1.2) Czerwonoarmiści wymordowali w Kupie pensjonariuszy domu starców.
Wiktionary
rzecz. pensja ż., pensjonariuszka ż.
Wiktionary
1. mieszkanka pensjonatu;
2. stała mieszkanka domu opieki, która oprócz mieszkania otrzymuje codzienne, zazwyczaj darmowe wyżywienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka zakładu opiekuńczego
(1.2) turyst. kobieta wynajmująca pokój w pensjonacie, sanatorium
(1.3) zootechn. samica zwierzęcia przebywająca w ośrodku dla zwierząt
Wiktionary
(1.1) Policjantka udzieliła reprymendy dwom pensjonariuszkom naszego domu.
(1.2) Zwłoki pensjonariuszki miejscowego hotelu odnaleziono w środę przy skale.
Wiktionary
rzecz. pensja ż., pensyjka ż.
:: fm. pensjonariusz mos.
Wiktionary
dawniej o uczennicy prywatnej szkoły ogólnokształcącej, przeznaczonej wyłącznie dla dziewcząt (pensji)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. uczennica prywatnej szkoły żeńskiej
(1.2) daw. podopieczna zakładu dobroczynnego
Wiktionary
(1.1) Wszystkie pensjonarki były mniej więcej zakochane w nieznajomym muzyku.
Wiktionary
rzecz. pensja ż., pensyjka ż.
:: fm. pensjonarz mos.
:: zdrobn. pensjonareczka ż.
:: zgrub. pensjonara ż.
czas. pensjonować ndk.
przym. pensjonarski
Wiktionary
(1.2) pensjonariuszka
Wiktionary
1. charakterystyczny dla pensjonarki;
2. młodzieńczy, charakterystyczny dla młodzieży;
3. pretensjonalny, afektowny, naiwny (np. pensjonarskie zachowanie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. związany z pensjonarką, dotyczący pensjonarki
(1.2) daw. związany z pensjonarzem, dotyczący pensjonarza
Wiktionary
(1.1) Galowe mundury urzędników ustąpiły miejsca białym pelerynkom pensjonarskim.
(1.2) Wstąpimy również do jakiego magazynu, bo potrzeba ci zrzucić już ubranie pensjonarskie... Potrzeba ci całej wyprawy... Nieprawda?
Wiktionary
rzecz. pensja ż., pensyjka ż., pensjonarz mos., pensjonarka ż., pensjonara ż., pensjonareczka ż.
czas. pensjonować ndk.
Wiktionary
młodzieńczość, zespół cech charakterystycznych dla młodzieży, a także: pretensjonalność, naiwność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. uczeń prywatnej szkoły męskiej
(1.2) przest. podopieczny zakładu dobroczynnego
Wiktionary
(1.1) Biskup opłacał czesne kilku pensjonarzy.
(1.2) Kąpiele dla pensjonarzy odbywają się raz w tygodniu.
Wiktionary
rzecz. pensja ż., pensyjka ż., pensjonara ż., pensjonareczka ż.
:: fż. pensjonarka ż.
czas. pensjonować ndk.
przym. pensjonarski
Wiktionary
(1.1) pensjonariusz
(1.2) pensjonariusz
Wiktionary
1. dom mieszkalny dla turystów, najczęściej w małych miejscowościach wypoczynkowych i uzdrowiskach;
2. dom opieki, w którym stali mieszkańcy otrzymują prócz mieszkania także codzienne wyżywienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. dom mieszkalny, najczęściej w miejscowościach wypoczynkowych, z pokojami do czasowego wynajęcia, często zapewniający całodzienne wyżywienie;
Wiktionary
Pensjonat – turystyczny obiekt hotelarski posiadający co najmniej 7 pokojów, świadczący dla swoich klientów całodzienne wyżywienie.
W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się 5 kategorii pensjonatów, gdzie najwyższa ma 5 gwiazdek, a najniższa – 1 gwiazdkę.
Wikipedia
(1.1) Droga do tego pensjonatu wiedzie poprzez niebezpieczne tereny.
Wiktionary
IPA: pɛ̃w̃ˈsʲjɔ̃nat, AS: pẽũ̯sʹi ̯õnat
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pensjonacik m.
przym. pensjonatowy
Wiktionary
(1.1) gościniec
Wiktionary
przymiotnik od: pensjonat; mieszczący się w pensjonacie, będący częścią pensjonatu (np. pokój pensjonatowy), charakterystyczny dla pensjonatu (np. budownictwo pensjonatowe) lub w jakiś inny sposób z nim związany
SJP.pl
1. wyznaczać komuś pensję, gażę, rentę lub inną podobną płacę;
2. przenosić kogoś na emeryturę
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) daw. wyznaczać komuś pensję, gażę lub rentę
(1.2) daw. przenosić kogoś na emeryturę
Wiktionary
IPA: ˌpɛ̃w̃sʲjɔ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: pẽũ̯sʹi ̯õnovać
Wiktionary
rzecz. pensjonarz mos., pensjonarka ż., pensja ż., pensyjka ż., pensjonowanie n.
przym. pensyjny, pensjonarski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pensjonować.
Wiktionary
czas. pensjonować ndk.
Wiktionary
roślina uprawna z rodziny babkowatych
SJP.pl
Wikipedia
określona liczba zajęć dydaktycznych lub naukowych, do odbycia których jest zobowiązana każda osoba nauczająca w danej placówce oświatowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zaw. ustalona liczba godzin pracy nauczyciela lub wykładowcy
Wiktionary
(1.1) Jednak i tak osiemnastogodzinne pensum należy do najniższych na świecie.
(1.1) Wprowadzone zostanie pensum dla nauczycieli specjalistów i obligatoryjne zatrudnianie nauczycieli na umowę o pracę.
Wiktionary
rzecz. peso n.
Wiktionary
1. niewielka, skromna pensja, wynagrodzenie za pracę;
2. mała pensja (prywatna szkoła ogólnokształcąca dla dziewcząt)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: pensja
Wiktionary
(1.1) Ze skromnej pensyjki i skromniejszej strawy żywiła jeszcze swego dziesięcioletniego syna.
Wiktionary
rzecz. pensjonarz mos., pensjonarka ż., pensjonariuszka ż., pensja ż.
czas. pensjonować
przym. pensjonarski
Wiktionary
1. związany z pensją (wynagrodzeniem za określony czas pracy);
2. odnoszący się do pensji (prywatnej szkoły ogólnokształcącej dla dziewcząt), związany z pensją (np. internat pensyjny)
SJP.pl
mieszkaniec Pensylwanii (stanu w USA)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Pensylwanii
Wiktionary
(1.1) Tego odważnego Pensylwańczyka nigdy nie uhonorowano w należyty sposób.
Wiktionary
rzecz. Pensylwania ż., pensylwański mrz.
:: fż. Pensylwanka ż.
przym. pensylwański
Wiktionary
stan w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stan w Stanach Zjednoczonych;
Wiktionary
Pensylwania (ang. Pennsylvania, wymowa:/ˌpɛnsɪlˈveɪnjə/) – stan w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, pomiędzy rzeką Delaware a jeziorem Erie. Pensylwania graniczy od północy z kanadyjską prowincją Ontario (poprzez jezioro Erie) oraz ze stanem Nowy Jork, od wschodu w dalszym ciągu z Nowym Jorkiem oraz z New Jersey, od południa z Delaware, Maryland i Zachodnią Wirginią i od zachodu z Ohio.
Wikipedia
(1.1) W roku 1992 Litman imigrowała ze swoją rodziną do Pittsburgha w Pensylwanii.
Wiktionary
IPA: ˌpɛ̃w̃sɨlˈvãɲja, AS: pẽũ̯sylvãńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Pensylwańczyk m., Pensylwanka ż., pensylwański mrz.
przym. pensylwański
Wiktionary
mieszkanka Pensylwanii (stanu w USA)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Pensylwanii
Wiktionary
(1.1) Tę odważną Pensylwankę uhonorowano w należyty sposób.
Wiktionary
rzecz. Pensylwania ż., pensylwański mrz.
:: fm. Pensylwańczyk mos.
przym. pensylwański
Wiktionary
związany z Pensylwanią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pensylwanią, dotyczący Pensylwanii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język pensylwański;
Wiktionary
rzecz. Pensylwańczyk mos., Pensylwanka ż., Pensylwania ż.
Wiktionary
rodzaj dinozaura należącego do infrarzędu ceratopsów
SJP.pl
Pentaceratops – rodzaj dinozaura należącego do grupy ceratopsów.
Nazwa rodzajowa Pentaceratops oznacza „twarz o pięciu rogach”.
Wikipedia
rzeczownik
(1.1) jeden z rodzajów bloków betonowych służących do budowy falochronów narzutowych i w ochronie brzegu morskiego
Wiktionary
Pentacon – przedsiębiorstwo istniejące w NRD, mieszczące się przy Schandauer Straße 76 w Dreźnie.
Kombinat pod nazwą VEB Kamera und Kinowerke Dresden powstał w 1959 z połączenia kilku fabryk produkujących aparaty fotograficzne: Zeiss Ikon, Kamera-Werke, Belca, Altissa i Welta. W 1964 nazwę zmieniono na VEB Pentacon, wykorzystując słowo utworzone w początku lat 50. jako nazwę dla lustrzanek Contax S eksportowanych do krajów, w których nazwa Contax była zastrzeżona. W 1968 po wchłonięciu kolejnych zakładów: Ihagee, Meyer-Optik, Mentor i Certo przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na Kombinat VEB Pentacon Dresden.
Wikipedia
IPA: pɛ̃nˈtakɔ̃n, AS: pẽntakõn
Wiktionary
okres złożony z pięciu jednostek czasu (np. dni, lat)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okres pięciu dni, tygodni itd.;
(1.2) pięć przedmiotów
Wiktionary
Pentada (starogr. Πέντε, pentas = pięć) – okres złożony z pięciu jednostek czasu: np. pięć dni, pięć lat; skala muzyczna złożona z 5 dźwięków w oktawie lub pięć przedmiotów np. w grze planszowej
Wikipedia
(1.1) Najpotężniejsze powroty zimy przypadają w Europie na trzecią pentadę lutego i marca (…)
Wiktionary
pięciobok foremny, jedna z możliwych form pentagonu (pięciokąta) wyrysowanego na podstawie dwóch trójkątów równoramiennych; pentagram
SJP.pl
związek chemiczny z grupy alkoholi, stosowany jako jeden ze składników pentrytu (kruszącego materiału wybuchowego)
SJP.pl
Pentaerytrytol, pentaerytryt, C(CH
2OH)
4 – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi polihydroksylowych. Jest tetraolem zbudowanym ze szkieletu neopentanu podstawionego czterema pierwszorzędowymi grupami hydroksylowymi.
Wikipedia
pięciokąt, pięciobok, płaska figura geometryczna ograniczona pięcioma odcinkami z odpowiednio połączonymi końcami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. pięciokąt
Wiktionary
Pentagon (z ang. „pięciokąt”) – siedziba Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych, stąd też „Pentagonem” jest często określany sam Departament Obrony.
Zbudowany w pierwszych latach II wojny światowej, budynek otwarto 15 stycznia 1943. Jest to największy pod względem kubatury i liczby pomieszczeń budynek biurowy na świecie, niebędący wieżowcem. Stoi w Arlington w stanie Wirginia. Po drugiej stronie rzeki Potomak znajduje się główna dzielnica rządowa Waszyngtonu. W budynku pracuje 23 tysiące pracowników wojskowych i cywilnych oraz 3 tysiące personelu pomocniczego. Budynek ma 5 pięter, a każde piętro ma pięć korytarzy okrążających cały budynek.
Wikipedia
IPA: pɛ̃nˈtaɡɔ̃n, AS: pẽntagõn
Wiktionary
przym. pentagonalny
Wiktionary
(1.1) pięciokąt
Wiktionary
mający pięć kątów; pięciokątny
SJP.pl
przymiotnik od: Pentagon
SJP.pl
1. pięciobok foremny, jedna z możliwych form pentagonu (pięciokąta) wyrysowanego na podstawie dwóch trójkątów równoramiennych; pentaedr;
2. znak o magicznej mocy odstraszającej złe duchy w wierzeniach średniowiecznych pogan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. pięciokąt gwiaździsty;
(1.2) ezot. talizman lub symbol magiczny w kształcie pięciokąta gwiaździstego
Wiktionary
Pentagram, gwiazda pitagorejska (gr. πέντε pięć, γραμμή linia) – figura geometryczna – wielokąt gwiaździsty foremny. W wielu kulturach pentagram uważany jest za symbol magiczny.
Wikipedia
IPA: pɛ̃nˈtaɡrãm, AS: pẽntagrãm
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pentagramik mrz.
przym. pentagramowy
Wiktionary
(1.1) gwiazda pitagorejska
(1.2) pentakl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od pentagram
Wiktionary
rzecz. pentagram m.
Wiktionary
w kształcie pentagramu (pięciokąta, pięcioboku) lub charakterystyczny dla znaku o magicznej mocy odstraszającej złe duchy w wierzeniach średniowiecznych pogan, dzisiaj kojarzonego z szatanem
SJP.pl
zbiór czegoś, najczęściej zasad, przykazań lub zakazów, składający się z pięciu odrębnych części
SJP.pl
cykl pięciu krótkich utworów literackich stworzonych przez jednego autora i odpowiednio powiązanych ze sobą tematycznie; pięcioksiąg
SJP.pl
Pentalogia – cykl pięciu utworów, z których każdy stanowi zamkniętą i integralną całość. Najczęściej poszczególne części pentalogii łączy osoba głównego bohatera.
Przykładem pentalogii jest Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka Jamesa Fenimore'a Coopera:
Wikipedia
wiersz złożony z pięciu powtarzających się układów sylab akcentowanych i nieakcentowanych, tworzący wraz heksametrem (wierszem o sześciu takich układach) inną odrębną w systematyce wierszowej całość nazywaną dystychem elegijnym
SJP.pl
Wikipedia
piąty węglowodór nasycony w szeregu homologicznym alkanów stosowany jako składnik rozpuszczalników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny z grupy alkanów, bezbarwna, palna ciecz, stosowany jako składnik mieszanin rozpuszczalnikowych oraz w termometrach do mierzenia niskich temperatur;
Wiktionary
Pentan, n-pentan – organiczny związek chemiczny z grupy alkanów. Jego izomerami są 2-metylobutan (izopentan) i 2,2-dimetylopropan (neopentan).
Wikipedia
(1.1) Wysokie stężenia pentanu mogą spowodować zgon na skutek porażenia ośrodka oddechowego.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ntãn, AS: pẽntãn
Wiktionary
organizm roślinny lub zwierzęcy mający w jądrach komórek somatycznych pięć zespołów chromosomów
SJP.pl
występowanie w jądrach komórek pięciokrotnie większej liczby chromosomów w porównaniu z organizmem rodzicielskim
SJP.pl
mający w jądrach komórek pięciokrotnie większą liczbę chromosomów w porównaniu z organizmem rodzicielskim, charakterystyczny dla organizmu z takim stanem (np. komórka pentaploidalna)
SJP.pl
rodzaj wysokiego ołtarza składającego się z jednej płyty głównej (nastawy) i czterech skrzydeł bocznych
SJP.pl
Pentaptyk - typ nastawy ołtarzowej, podobnej do tryptyku, lecz składającej się z części środkowej i dwóch par skrzydeł. Sposób umieszczenia i konfiguracja skrzydeł może być rozmaita. Obie pary skrzydeł lub jedna z nich mogą być umieszczone na zawiasach i te ruchome skrzydła mogą być zamykane i otwierane w zależności od potrzeb, np. w związku z liturgią danego dnia, tak by ukazywane obrazy odpowiadały charakterowi nabożeństwa. Najsławniejszym polskim pentaptykiem jest Ołtarz Mariacki autorstwa Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie.
Wikipedia
połączone rządy Prus, Francji, Rosji, Anglii oraz Austrii na początku dziewiętnastego wieku, mające znaczący wpływ na sytuację polityczną Europy
SJP.pl
Pentarchia – koncepcja głosząca, że władza nad Kościołem należy do pięciu patriarchów, którzy pozostają w jedności wiary oraz mają te same prawa na swoich terytoriach.
Wikipedia
typ budowli, najczęściej świątyni, z pięcioma kolumnami umieszczonymi od frontu; pentastylos
SJP.pl
typ budowli, najczęściej świątyni, z pięcioma kolumnami umieszczonymi od frontu; pentastyl
SJP.pl
pięć pierwszych ksiąg Starego Testamentu; Pięcioksiąg; Tora; Księgi Mojżeszowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) rel. zbiór pięciu świętych ksiąg judaizmu składających się na Torę
Wiktionary
Tora (również jid. Tojre, hebr. תורה – wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo) – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg, Pentateuch), najważniejszy tekst objawiony judaizmu. Głównym tematem Tory jest Przymierze pomiędzy Bogiem a narodem Izraela za pośrednictwem Mojżesza zawarte podczas wędrówki z niewoli egipskiej do Ziemi Obiecanej. Opis kształtowania się narodu i kultu za czasów Mojżesza poprzedzony jest znajdującymi się w Księdze Rodzaju opowieściami o prapoczątkach ludzkości (od Stworzenia do Potopu i Wieży Babel) oraz pradziejach Izraela (dzieje Patriarchów: Abrahama, Izaaka oraz Jakuba i jego synów).
Wikipedia
(1.1) Pięcioksiąg, Tora
Wiktionary
związek chemiczny zawierający pięć atomów tlenu w cząsteczce; pięciotlenek
SJP.pl
1. pięciobój rozgrywany w starożytnej Grecji podczas igrzysk olimpijskich;
2. pięciobój nowoczesny, dyscyplina składająca się z jazdy konnej z przeszkodami, szermierki, biegu przełajowego, pływania kraulem oraz strzelectwa
SJP.pl
Pięciobój antyczny, pentatlon (gr. πένταθλον, pentathlon) – dyscyplina sportu w starożytnej Grecji, obejmująca: stadion, skok w dal, rzut dyskiem, rzut oszczepem oraz zapasy; dyscyplina olimpijska od 708 p.n.e.
Wikipedia
1. uczestnik starogreckich igrzysk olimpijskich, biorący udział w pentatlonie (pięcioboju);
2. zawodnik biorący udział w pięcioboju nowoczesnym
SJP.pl
1. zawodniczka biorąca udział w pięcioboju nowoczesnym;
2. hipotetyczna uczestniczka starogreckich igrzysk olimpijskich, mogąca brać udział w pentatlonie (pięcioboju)
SJP.pl
odnoszący się do pentatlonu (pięcioboju ze starogreckich igrzysk olimpijskich lub dzisiejszego pięcioboju nowoczesnego), związany z pentatlonem
SJP.pl
zapisany w pentatonice (archaicznym typie skali muzycznej), wykorzystujący pentatonikę, stanowiący jej część (np. kompozycja pentatoniczna)
SJP.pl
archaiczny typ skali muzycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. każda skala zawierająca pięć dźwięków w oktawie;
Wiktionary
Pentatonika – skala złożona z pięciu stopni, zbudowana w obrębie oktawy. Jest popularna między innymi w polskiej muzyce ludowej. Słowo pentatonika pochodzi z języka greckiego i oznacza właśnie pięć dźwięków. Przykładem pentatoniki mogą być dźwięki pięciu kolejnych, czarnych klawiszy fortepianu.
Wikipedia
przym. pentatoniczny
Wiktionary
(1.1) skala pentatoniczna
Wiktionary
lampa katodowa zbudowana z pięciu elektrod
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. proces powstawania nowych wspólnot zielonoświątkowych
(1.2) rel. proces przekształcania kościołów i związków wyznaniowych w jedną uniwersalną odmianę chrześcijaństwa charyzmatycznego o wymiarze globalnym;
Wiktionary
Pentekostalizacja (od stgr. Πεντηκοστή = Pentekoste – Pięćdziesiątnica) – ogólnoświatowy proces powstawania nowych wspólnot zielonoświątkowych oraz przekształcania wielu innych chrześcijańskich kościołów i związków wyznaniowych w jedną uniwersalną odmianę chrześcijaństwa charyzmatycznego w wymiarze globalnym.
Wikipedia
(1.2) Pastoraliści obserwują proces pentekostalizacji Kościoła rzymskokatolickiego.
Wiktionary
rzecz. pentekostalizm mrz.
przym. pentekostalny
Wiktionary
kierunek w chrześcijaństwie charakteryzujący się uprzywilejowaną rolą Ducha Świętego, zapoczątkowany w 1901 roku w Stanach Zjednoczonych; ruch zielonoświątkowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. nurt chrześcijaństwa wyrosły i zakorzeniony w ewangelikalnym protestantyzmie, charakteryzujący się uprzywilejowaną rolą Ducha Świętego;
Wiktionary
Pentekostalizm (ruch zielonoświątkowy) – nurt chrześcijaństwa wyrosły i zakorzeniony w ewangelikalnym protestantyzmie, charakteryzujący się wyjątkowym naciskiem na znaczenie darów Ducha Świętego, w tym prorokowania, uzdrawiania chorych (np. przez nałożenie rąk i modlitwę), glosolalii, o których wspomniano w rozdziale 12 Pierwszego Listu do Koryntian. Za początkową datę rozwoju ruchu zielonoświątkowego przyjmuje się 1901 r. – w Stanach Zjednoczonych.
Wikipedia
(1.1) Badania naukowe nad pentekostalizmem prowadzą również teologowie katoliccy.
Wiktionary
rzecz. neopentekostalizm mrz., pentekostalizacja ż.
przym. pentekostalny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pentekostalizmem, dotyczący pentekostalizmu
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla wyznawców pentekostalizmu
Wiktionary
rzecz. neopentekostalizm mrz., pentekostalizm mrz., pentekostalizacja ż.
Wiktionary
marmur pentelijski - gatunek marmuru pochodzący z wyspy Paros
SJP.pl
góry w Grecji
SJP.pl
Pentelejkon, (gr. Πεντελικό όρος – Penteliko oros lub Pendeli, st.gr Pentelikon) – góra znajdująca się w Grecji częściowo w granicach północno-wschodniej części Wielkich Aten. Na jej zboczach leży m.in. gmina Πεντέλη – Pendeli od której szczyt wziął swą nazwę (gr.: Pentelikon – "należący do Penteli"). Od starożytności, północna część góry (z Aten niewidoczna) stanowi miejsce działalności kamieniołomu i kopalni marmuru pentelickiego. W V w.p.n.e. przywódca Ateńczyków Perykles sprowadził z niej, do odbudowy miasta, po wojnie z Persją 180 tysięcy ton marmuru.
Wikipedia
alken o pięciu atomach węgla w cząsteczce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. pot. test penetracyjny
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pentester m., pentesterka ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|pentest.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pentest, pen test, pen-test
* francuski: (1.1) pentest m.
źródła.
== pentest (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) inform. pentest, test penetracyjny zabezpieczeń
odmiana.
(1.1) lp. pentest; lm. pentests
przykłady.
Wiktionary
rzecz. pentester m., pentesterka ż.
Wiktionary
tester zabezpieczeń symulujący ataki możliwe do przeprowadzenia przez hakerów
SJP.pl
Test penetracyjny – proces polegający na przeprowadzeniu kontrolowanego ataku na system teleinformatyczny, mający na celu praktyczną ocenę bieżącego stanu bezpieczeństwa tego systemu, w szczególności obecności znanych podatności i odporności na próby przełamania zabezpieczeń. Polega na analizie systemu pod kątem występowania potencjalnych błędów bezpieczeństwa spowodowanych niewłaściwą konfiguracją, lukami w oprogramowaniu lub sprzęcie, słabościami w technicznych lub proceduralnych środkach zabezpieczeń, a nawet niewystarczającą świadomością użytkowników. Analiza ta jest przeprowadzana z perspektywy potencjalnego włamywacza i może zawierać aktywne wykorzystywanie podatności (np. poprzez użycie exploitów). Podstawową cechą odróżniającą test penetracyjny od włamania jest zgoda atakowanej strony na tego rodzaju działania, ponadto osoba przeprowadzająca test (zwana pentesterem) jest zobowiązana do przedstawienia raportu dokumentującego znalezione problemy (często wraz ze sposobami ich usunięcia i rekomendacjami podnoszącymi bezpieczeństwo testowanego systemu). Test penetracyjny ma na celu zbadanie bezpieczeństwa systemu na włamanie oraz skuteczność zabezpieczeń w implementacji rzeczywistej lub możliwie najbardziej zbliżonej do rzeczywistej.
Wikipedia
badanie bezpieczeństwa systemu lub sieci
SJP.pl
postać z mitologii greckiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. jedna z mitycznych Amazonek;
Wiktionary
Pentezylea (także Pentesileja) – w mitologii greckiej jedna z Amazonek.
Uchodziła za córkę Aresa i Otrere oraz za siostrę Hippolity, Antiopy i Melanippy. Piękna królowa Amazonek, przywiodła ich zastęp pod mury Troi, idąc na pomoc jej obrońcom.
Wikipedia
(1.1) Achilles zabił waleczną Pentezyleę.
Wiktionary
[czytaj: penthałs] apartament na ostatnim piętrze budynku, czasem dobudowany na płaskim dachu obiektu, np. wieżowca
SJP.pl
Wikipedia
korekta, poprawka lub częściowa zmiana kompozycji obrazu wykonana przez artystę w czasie malowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. poprawka lub zmiana wykonana przez artystę w czasie malowania obrazu, której ślady są widoczne na ostatecznej wersji;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|wł|pentimento. < etym|wł|pentirsi.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pentimento, pentiment
* hiszpański: (1.1) pentimento m.
* włoski: (1.1) pentimento m.
źródła.
== pentimento (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-pentimento.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) szt. pentimento
odmiana.
(1.1) lp. pentimento; lm. pentimenti
przykłady.
Wiktionary
członek mafii, który zgodził się na współpracę z władzami
SJP.pl
mikroprocesor z serii Intel Pentium
SJP.pl
Intel Pentium – seria opartych na architekturze x86 32- i 64-bitowych mikroprocesorów firmy Intel produkowanych od 1993. Procesory miały premierę na polskim rynku 22 marca 1993. Zastąpiły serię 486.
Po sukcesie Pentium i znacznych sumach pieniędzy wydanych na promocję tego procesora, sama nazwa „Pentium” stała się na tyle znana, że Intel postanowił pozostawić ją dla następnych generacji procesorów x86, pomimo że wiele z nich nie ma prawie nic wspólnego z pierwszym Pentium. Aż do czasów premiery Intel Core 2 (2006) chipy „Pentium” stanowiły główną część produkcji i używane były w komputerach stacjonarnych i przenośnych, procesory Celeron stanowiły „niskobudżetową” część oferty Intela – były tańsze, ale i mniej wydajne, a procesory Xeon były przeznaczone do pracy w serwerach.
Wikipedia
minerał, siarczek żelaza i niklu
SJP.pl
wyraz bez określonego znaczenia, używany w niektórych grach i zabawach dziecięcych przy liczeniu; zwykle w połączeniu z wyrazem 'entliczek'
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) infant. abstrakcyjny wyraz z dziecięcej wyliczanki
Wiktionary
(1.1) Entliczek-pentliczek, czerwony stoliczek, na kogo wypadnie, na tego bęc!
(1.1) Entliczek-pentliczek / czerwony „Płomyczek”, / na kogo wypadnie, na tego bęc! / i do więzienia…
(1.1) Entliczek-pentliczek / Co zrobi Piechniczek…
Wiktionary
IPA: pɛ̃nˈtlʲit͡ʃɛk, AS: pẽntlʹiček
Wiktionary
rzecz. entliczek m.
Wiktionary
związek z grupy barbituranów, stosowany jako środek nasenny i uspokajający
SJP.pl
Pentobarbital – organiczny związek chemiczny z grupy barbituranów, stosowany jako lek nasenny i uspokajający (ATC N05CA). Jest objęty Konwencją o substancjach psychotropowych z 1971 roku (wykaz III). W Polsce jest zaliczona do substancji psychotropowych grupy III-P.
Związek ten używany jest w niektórych stanach USA do wykonywania wyroków kary śmierci. Jest substancją czynną preparatu Morbital stosowanego do eutanazji psów i kotów.
Wikipedia
rodzaj lampy elektronowej o pięciu elektrodach, stosowany jako odbiornik lub urządzenie nadawcze małej lub średniej częstotliwości
SJP.pl
Pentoda – próżniowa lampa elektronowa zawierająca pięć elektrod: anodę, żarzoną katodę i trzy siatki.
Pentody były bardzo wszechstronnymi i popularnymi lampami elektronowymi znajdującymi zastosowanie w szerokiej gamie układów elektronicznych.
Wikipedia
rząd roślin nagonasiennych z klasy miłorzębowych; Pentoxylales
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin nagonasiennych z klasy miłorzębowych
SJP.pl
kruszący materiał wybuchowy otrzymywany po zmieszaniu trotylu i pentrytu, wykorzystywany w okresie II wojny światowej; pentrolit
SJP.pl
pentotal sodu - pochodna kwasu barbiturowego, środek o działaniu uspokajającym i rozluźniającym; serum prawdy
SJP.pl
substancja tworzona przez rośliny w procesie fotosyntezy (monosacharyd), której cząsteczki zawierają pięć atomów węgla
SJP.pl
Pentozy — rodzina organicznych związków chemicznych, cukry proste zawierające pięć atomów węgla w cząsteczce.
Do pentoz należą:
Wikipedia
polisacharyd, który pod wpływem działania wody rozdziela się na pentozę (cukier prosty, którego cząsteczki zawierają pięć atomów węgla)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pentozą, dotyczący pentozy
Wiktionary
rzecz. pentoza ż.
Wiktionary
pomieszczenie na statku służące jako miejsce kompletowania posiłków wynoszonych z kuchni do mesy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. miejsce wydawania posiłków na statku
Wiktionary
Pentra (z ang. pantry – spiżarnia) – wydzielone miejsce na jednostce pływającej służące do kompletowania posiłków. Pentrę wykorzystuje się do przygotowania nakryć oraz samych potraw przyrządzonych w kambuzie przed wyniesieniem do mesy. Jest to również pomieszczenie w którym przechowuje się zastawę stołową.
Wikipedia
IPA: ˈpɛ̃ntra, AS: pẽntra
Wiktionary
kruszący materiał wybuchowy otrzymywany po zmieszaniu trotylu i pentrytu, wykorzystywany w okresie II wojny światowej; pentolit
SJP.pl
materiał wybuchowy kruszący, stosowany podczas II wojny światowej do celów wojskowych; nitropentaerytryt, tetraazotan pentaerytrytu
SJP.pl
Pentryt, PETN (od ang. pentaerythritol tetranitrate) – organiczny związek chemiczny z grupy nitroestrów.
Pentryt jest jednym z najsilniejszych znanych kruszących materiałów wybuchowych. Był stosowany w czasie II wojny światowej, a współcześnie znajduje zastosowanie w produkcji mieszanin wybuchowych:
Wikipedia
alkin o pięciu atomach węgla w cząsteczce
SJP.pl
Pentyn, C5H8 − węglowodór nienasycony, jeden z szeregu homologicznego alkinów.
Właściwości fizyczne:
Właściwości chemiczne:
Wikipedia
przedostatnia sylaba wyrazu, na którą w języku polskim najczęściej pada akcent wyrazowy
SJP.pl
miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto obwodowe w europejskiej części Rosji, nad Surą;
Wiktionary
Penza (ros. Пeнза) – miasto obwodowe w Rosji, nad Surą (dopływ Wołgi). Ma około 520 tys. mieszkańców (2020), zajmuje powierzchnię 290 km². Jest stolicą obwodu penzeńskiego.
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, drzewny, papierniczy, spożywczy oraz rowerowy.
Wikipedia
przym. penzeński
Wiktionary
→ Penza (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Penzą, dotyczący Penzy
Wiktionary
rzecz. Penza ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Kamczackim;
Wiktionary
Penżyna (ros. Пенжина) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Kamczackim; długość 713 km; powierzchnia dorzecza 73 500 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 680 m³/s.
Źródła w Górach Kołymskich; płynie w kierunku południowo-zachodnim, w górnym biegu wąską doliną, w środkowym i dolnym po Nizinie Penżyńskiej; uchodzi estuarium do Zatoki Penżyńskiej (Morze Ochockie). Żeglowna w środkowym i dolnym biegu, wykorzystywana do spławu drewna.
Wikipedia
przym. penżyński
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Penżyną (rzeką na Dalekim Wschodzie Rosji)
Wiktionary
rzecz. Penżyna ż.
Wiktionary
stopa wierszowa w poezji antycznej
SJP.pl
Wikipedia
system przymusowej pracy, stosowany dawniej przez plantatorów w Ameryce Łacińskiej, polegający na odpracowywaniu przez chłopów udzielonych im wcześniej pożyczek
SJP.pl
krzew z rodziny jaskrowatych o dużych, białych, różowych lub czerwonych kwiatach; piwonia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zob. piwonia.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ludmiła w trosce o swoje peonie kupiła cały baniaczek z nawozem kwiatowym.
Wiktionary
IPA: pɛˈɔ̃ɲja, AS: peõńi ̯a
Wiktionary
monotypowa rodzina roślin z rzędu skalnicowców; piwoniowate
SJP.pl
Piwonia (Paeonia L.) – jedyny rodzaj należący do rodziny piwoniowatych (Paeoniaceae). Obejmuje 32–35 gatunków. Pochodzą głównie z obszarów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie. Centrum zróżnicowania stanowią Chiny, gdzie rośnie 15 gatunków, z czego 10 to endemity. Do flory Europy południowej i wschodniej należy 7 gatunków, jedynie dwa gatunki pochodzą z zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Rośliny te występują głównie w miejscach skalistych, na słonecznych zboczach wśród muraw i w zbiorowiskach wysokich bylin, gatunki krzaczaste rosną w formacjach zaroślowych i w widnych, świetlistych lasach w Himalajach i w zachodnich oraz środkowych Chinach, często na skałach wapiennych. Kwiaty zapylane są zwykle przez żywiące się pyłkiem chrząszcze.
Wikipedia
o cechach peoniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
dotyczący POW, Polskiej Organizacji Wojskowej
SJP.pl
członkini Polskiej Organizacji Wojskowej
SJP.pl
członek Polskiej Organizacji Wojskowej
SJP.pl
PO-wiec; potocznie:
1. członek lub zwolennik Platformy Obywatelskiej; platformer, platformers, platformiarz;
2. nauczyciel przysposobienia obronnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. członek PO (Platformy Obywatelskiej)
(1.2) polit. lekcew. zwolennik PO (Platformy Obywatelskiej)
(1.3) eduk. pot. nauczyciel PO (przysposobienia obronnego)
Wiktionary
rzecz. PO-wiec mos.
:: skr. PO n./ż.
przym. peowski, PO-wski
Wiktionary
(1.1) PO-wiec
(1.2) PO-wiec
Wiktionary
działo przeciwpancerne
SJP.pl
skrót od: przeciwpancerny (czytany jako całe, odmienne słowo); ppanc.
SJP.pl
ozdobna roślina jednoroczna lub dwuletnia
SJP.pl
Pępawa (Crepis L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ponad 200 gatunków. Występują one głównie w Eurazji, poza tym w Ameryce Północnej i Afryce, a jako rośliny introdukowane też na innych kontynentach. W Polsce rośnie kilkanaście gatunków, z czego 10 ma status rodzimych. Liczne gatunki są chwastami w uprawach lub uciążliwymi gatunkami inwazyjnymi, niektóre bywają uprawiane jako ozdobne (zwłaszcza pępawa czerwonokwiatowa C. rubra).
Wikipedia
[czytaj: pepko] sieć dyskontów odzieżowo-przemysłowych
SJP.pl
Pepco – europejska sieć detaliczna oferująca odzież i produkty dla domu. Sieć w grudniu 2022 liczyła ponad 2,9 tysiąca sklepów.
Wikipedia
potocznie: pepesza (rodzaj broni)
SJP.pl
członek PPR (Polskiej Partii Robotniczej); PPR-owiec, peperowiec (potocznie)
SJP.pl
przymiotnik od: PPR (Polska Partia Robotnicza); PPR-owski
SJP.pl
Polska Partia Socjalistyczna (PPS)
SJP.pl
członek PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej); PPS-owiec, pepesowiec (potocznie)
SJP.pl
przymiotnik od: PPS (Polska Partia Socjalistyczna); PPS-owski
SJP.pl
potocznie: tenisówka; pepega
SJP.pl
potocznie: tenisówka; pepega
SJP.pl
płócienne obuwie sportowe na gumie; tenisówki
SJP.pl
Tenisówki – rodzaj płytkiego sportowego obuwia tekstylnego, na podeszwie z gumy. W odróżnieniu od pokrewnych im trampek, tenisówki posiadają bardzo niskie cholewki (nie zakrywające kostek) i poza podeszwą wykonane są zazwyczaj z jednorodnego materiału (z reguły nie posiadając gumowanych nosków).
Wikipedia
blizna w centralnym miejscu brzucha pozostająca po pępowinie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. blizna w środkowej części brzucha, która stanowi pozostałość po odpadniętej lub usuniętej pępowinie;
(1.2) zgrubienie w środku gomółki, ślad po przylepiaku
Wiktionary
Pępek (łac. umbilicus) – blizna w środkowym punkcie brzucha będąca pozostałością po odpadniętej pępowinie.
Wikipedia
(1.1) Przestań dłubać w pępku!
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃mpɛk, AS: pẽmpek
Wiktionary
rzecz. pępkowe n., pępowina ż.
:: zdrobn. pępuszek m.
przym. pępkowy, pępowinowy
Wiktionary
gatunek ziołowego likieru miętowego o zielonkawym zabarwieniu otrzymywanym ze specjalnego olejku; pepermint
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. likier miętowy
(1.2) butelka pepermentu (1.1)
Wiktionary
(1.2) Wyjęła z barku peperment i nalała im po kieliszku.
Wiktionary
gatunek ziołowego likieru miętowego o zielonkawym zabarwieniu otrzymywanym ze specjalnego olejku; peperment
SJP.pl
roślina zielna lub krzewinka z rodziny pieprzowatych, o niewielkich, najczęściej lekko zaokrąglonych liściach i kremowych, niepachnących kwiatach, naturalnie rosnąca w krajach tropikalnych i subtropikalnych, często hodowana w domach jako ozdobna roślina doniczkowa; pieprzówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Peperomia||ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pieprzowatych, charakteryzujący się mięsistymi liśćmi;
(1.2) bot. roślina z rodzaju peperomia (1.1)
Wiktionary
Peperomia, pieprzówka (Peperomia) – rodzaj roślin z rodziny pieprzowatych. Liczba gatunków w niektórych ujęciach systematycznych przekracza 1,4 tysiąca. Zasięg rodzaju obejmuje całą strefę międzyzwrotnikową, sięgając też stref umiarkowanych w południowej części Ameryki Południowej, Afryki, w Nowej Zelandii oraz w Japonii na półkuli północnej. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej oraz w południowej Azji, nieliczne gatunki z kolei rosną w Afryce. Rośliny te rosną na dnie wilgotnych lasów deszczowych, jako epifity na drzewach, a także na skałach.
Wikipedia
(1.2) Mógłbyś podlać peperomię w babcinej sypialni?
Wiktionary
(1.1) pieprzówka
(1.2) pieprzówka
Wiktionary
pikantna potrawa z warzyw duszonych z tłuszczem
SJP.pl
pepperoni;
1. odmiana uprawna papryki rocznej koloru czerwonego lub zielonego;
2. włoska kiełbasa wieprzowo-wołowa o ostrym smaku;
3. pizza z dodatkiem kiełbasy peperoni
SJP.pl
Pepperoni, peperoni – kiełbasa pochodzenia włoskiego o ostrym smaku (nazwa wywodzi się od papryki), zbliżona do salami.
Oryginalnie wieprzowo-wołowa z dodatkiem podrobów, suszona na świeżym powietrzu (ewentualnie wędzona w stosunkowo niskiej temperaturze), dojrzewająca przez sześć do dziesięciu miesięcy. Rozpowszechniona w kuchni amerykańskiej.
Wikipedia
potocznie: członek PPR (Polskiej Partii Robotniczej); PPR-owiec, peperowiec
SJP.pl
rzadko: pepeerowski, PPR-owski (przymiotnik od: PPR)
SJP.pl
skała magmowa wulkaniczna
SJP.pl
Pęperzyn – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Więcbork. Wieś położona jest nad jeziorem Pęperzyńskim.
W latach 1954–1968 wieś była siedzibą gromady Pęperzyn, po jej zniesieniu w gromadzie Więcbork. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Wikipedia
potocznie: członek PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej); pepeesowiec, PPS-owiec
SJP.pl
rzadko: pepeesowski, PPS-owski (przymiotnik od: PPS)
SJP.pl
sowiecki pistolet maszynowy kal. 7,62 mm zasilany nabojami z magazynka bębnowego (71 naboi) lub z magazynka łukowego (35 naboi); Pistolet Pulemat Szpagina, PPSz 41
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. pot. radziecki pistolet maszynowy kalibru 7,62 mm;
Wiktionary
PPSz-41 (ros. ППШ-41, Пистолет-пулемёт Шпагина обр. 1941 г.; pol. PPSz wz. 1941; pot. pepesza) – radziecki pistolet maszynowy skonstruowany przez Gieorgija Szpagina i wprowadzony na uzbrojenie Armii Czerwonej w 1941 roku. Podstawowy pistolet maszynowy Armii Czerwonej podczas II wojny światowej, popularnie używany również przez wiele innych armii świata. Do uzbrojenia Ludowego Wojska Polskiego wprowadzony w 1943 roku.
Wikipedia
rzecz. zdrobn. pepeszka ż.
Wiktionary
(1.1) skr. PPSz; zdrobn. pepeszka
Wiktionary
niewielka pepesza (radziecki pistolet maszynowy o niewielkim polu rażenia, wykorzystywany w okresie II wojny światowej)
SJP.pl
lekceważąco: Czech; pepik (Pepik), Pepiczek, knedlik (Knedlik), knedliczek (Knedliczek)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. Czech
Wiktionary
rzecz. pepik m.
:: fż. pepiczka ż.
Wiktionary
(1.1) pepik
Wiktionary
lekceważąco o Czeszce; Pepiczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. lekcew. Czeszka
Wiktionary
(1.1) Jakąś Pepiczkę strażnicy przetrzepali na granicy.
Wiktionary
rzecz. pepiczka ż., pepik mos.
:: fm. Pepik mos.
Wiktionary
(1.1) pepiczka
Wiktionary
lekceważąco: Czech; Pepik, pepiczek (Pepiczek), knedlik (Knedlik), knedliczek (Knedliczek)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) spolszczona forma czeskiego imienia Pepík (Józef)
(1.2) pot. lekcew. Czech
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. Czech
Wiktionary
(1.1) Cześć, jestem Pepik, a to mój brat Honza.
(1.2) Pod hotelem, z autobusu wysiadła cała wycieczka Pepików.
(1.3) Precz, Pepicy, z marmuladóm, Polocy ze szpekym jadóm (hasło plebiscytowe).
Wiktionary
rzecz. pepik m.
:: zdrobn. Pepiczek m.
:: fż. Pepiczka ż.
Wiktionary
(1.1) pepik
Wiktionary
glogierówka, pepinka;
a) odmiana jabłoni odporna na mróz;
b) owoc tej jabłoni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. odmiana jabłoni
Wiktionary
rzecz. pepinka ż.
Wiktionary
1. ośrodek przygotowujący utalentowanych ludzi do przyszłej kariery, a także: środowisko, z którego wywodzą się tacy ludzie;
2. chroniony teren, na którym rosną młode drzewka
SJP.pl
glogierówka, pepina;
a) odmiana jabłoni odporna na mróz;
b) owoc tej jabłoni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. odmiana jabłoni
Wiktionary
rzecz. pepina
Wiktionary
glogierówka, pepinka;
a) odmiana jabłoni odporna na mróz;
b) owoc tej jabłoni
SJP.pl
Psianka melonowa, pepino (Solanum muricatum) – gatunek roślin z rodzaju psianka, należący do rodziny psiankowatych. Jest wiecznie zieloną byliną pochodzącą z Peru, uprawianą obecnie w całej strefie tropikalnej w górach, w strefie subtropikalnej i w szklarniach w cieplejszych regionach z klimatem umiarkowanym. Roślinę uprawia się ze względu na słodkie, jadalne owoce.
Wikipedia
pepitka;
1. deseń na tkaninie w postaci dwukolorowej przekrzywionej kratki; pepito, pepitko;
2. tkanina o takim deseniu; pepito, pepitko;
3. kawałek nieobrobionego złota; samorodek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. wzór na tkaninie przypominający kratę
(1.2) włók. materiał o deseniu w pepitę (1.1)
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) pepitka
(1.2) pepitka
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) deseń
(1.2) tkanina
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pepitka ż.
przym. pepitkowy
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|pépite. < etym|hiszpański|pepita. → pestka
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|pepitka.
źródła.
== pepita (język hiszpański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pestka
odmiana.
(1.1) lp. pepita; lm. pepitas
przykłady.
Wiktionary
IPA: pɛˈpʲita, AS: pepʹita
Wiktionary
rzecz. pepitka ż.
przym. pepitkowy
Wiktionary
(1.1) pepitka
(1.2) pepitka
Wiktionary
pepita;
1. deseń na tkaninie w postaci dwukolorowej przekrzywionej kratki; pepito, pepitko;
2. tkanina o takim deseniu; pepito, pepitko;
3. kawałek nieobrobionego złota; samorodek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. wzór na tkaninie przypominający kratę
(1.2) włók. materiał o deseniu w pepitkę (1.1)
Wiktionary
rzecz. pepita ż.
przym. pepitkowy
Wiktionary
(1.1) pepita
(1.2) pepita
Wiktionary
pepita;
1. deseń na tkaninie w postaci dwukolorowej przekrzywionej kratki; pepito, pepitko;
2. tkanina o takim deseniu; pepito, pepitko;
3. kawałek nieobrobionego złota; samorodek
SJP.pl
mający pepitkę (deseń w postaci drobnej dwukolorowej kratki lub równoległych pasów), zdobiony przez pepitkę (np. tkanina pepitkowa)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z pepitki
Wiktionary
(1.1) Ludmiła przyszła w pepitkowym żakieciku.
Wiktionary
rzecz. pepita ż., pepitka ż.
Wiktionary
(1.1) z pepitki
Wiktionary
pepitka;
1. deseń na tkaninie w postaci dwukolorowej przekrzywionej kratki; pepito, pepitko;
2. tkanina o takim deseniu; pepito, pepitko;
3. kawałek nieobrobionego złota; samorodek
SJP.pl
charakterystyczny dla pępka lub jego okolic (np. sznur pępkowy), związany w jakiś sposób z pępkiem (np. przepuklina pępkowa, pierścień pępkowy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) j świętowanie narodzin potomka
Wiktionary
rzecz. pępek mrz., pępowina ż.
Wiktionary
alkohol pity podczas spotkania towarzyskiego zorganizowanego przez ojca nowo narodzonego dziecka; pępówka, pępkowe
SJP.pl
charakterystyczny dla pępka lub jego okolic (np. sznur pępkowy), związany w jakiś sposób z pępkiem (np. przepuklina pępkowa, pierścień pępkowy)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pępkiem, dotyczący pępka
Wiktionary
rzecz. pępek m., pępowina ż.
Wiktionary
Pęplino (kaszb. Pãplënò, niem. Horst) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka.
Wieś jest siedzibą sołectwa Pęplino. Nieoficjalnymi częściami miejscowości są Kolonia Pęplino Pierwsze i Kolonia Pęplino Trzecie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
długi prostokątny pas materiału spinany klamrą, służący jako okrycie wierzchnie kobiet w starożytnej Grecji; peplum
SJP.pl
Peplos (stgr. πέπλος peplos, łac. peplŭm) – w starożytności klasycznej długa wierzchnia szata kobiet, wykonana z prostokątnego płata wełnianej tkaniny.
W starożytnej Grecji od okresu archaicznego do ok. 480 p.n.e. był to podstawowy ubiór kobiecy wkładany wprost na ciało, który dopiero pod koniec VI wieku p.n.e. zaczęto zastępować modnym wschodnim chitonem.
Wikipedia
długi prostokątny pas materiału spinany klamrą, służący jako okrycie wierzchnie kobiet w starożytnej Grecji; peplos
SJP.pl
Peplum lub kino miecza i sandałów – gatunek filmów mitologiczno-historycznych, cechujący się zgodnie z definicją Marka Hendrykowskiego brakiem „rzetelnej, źródłowej rekonstrukcji określonych zdarzeń i faktów, które na każdym kroku przeplatają się z tym, co legendarne lub mityczne”. Ikonografię kina peplum przez długi czas opierano przeważnie na XIX-wiecznym malarstwie historycznym, w nowszych produkcjach jednak na współczesnych archeologicznych ustaleniach dotyczących antycznej kultury materialnej.
Wikipedia
mieszkaniec Pępowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Pępowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
unaczyniony przewód u ssaków, gadów i ptaków, łączący płód z błonami płodowymi, będący miejscem transportu krwi, tlenu i substancji odżywczych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. przewód łączący płód z błonami płodowymi (u człowieka z łożyskiem), doprowadzający do niego treść bogatą w tlen i substancje odżywcze
(1.2) przen. związek psychiczny ze środowiskiem, z którego się pochodzi
(1.3) techn. pot. przewody we wspólnej osłonie łączące urządzenie z miejscem sterowania lub zasilania
Wiktionary
Pępowina – przewód łączący płód z łożyskiem występujący u ssaków łożyskowych. Znajdujące się w pępowinie naczynia krwionośne (dwie tętnice i żyła pępowinowa) zespalają krążenie zarodka z krążeniem błon śluzowych matki. W pępowinie znajduje się tak zwana galareta Whartona, która nadaje sprężystość i nie pozwala na zawiązanie się pępowiny na szyi bądź kończynie płodu.
Wikipedia
rzecz. pępek m., pępuszek m., pępkowe n.
przym. pępowinowy, pępkowy
Wiktionary
(1.1) sznur pępkowy
Wiktionary
charakterystyczny dla pępowiny (np. cewnik pępowinowy), związany z pępowiną (np. sznur pępowinowy, kikut pępowinowy)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pępowiną, dotyczący pępowiny
Wiktionary
rzecz. pępek mrz., pępowina ż.
Wiktionary
alkohol pity podczas spotkania towarzyskiego zorganizowanego przez ojca nowo narodzonego dziecka; pępkówka, pępkowe
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny grzybówkowatych
SJP.pl
Xeromphalina Kühner & Maire (pępowniczka) – rodzaj grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae).
Wikipedia
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Na stacji w Pępowie czekała na niego pani Grażynka.
Wiktionary
rzecz. pępowianin mos., pępowianka ż.
przym. pępowski
Wiktionary
→ Pępowo
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Pępowa, związany z Pępowem
Wiktionary
Pępowski (Pempowski, Pepowsky, Junosza odmienny) – pomorski herb szlachecki, odmiana herbu Junosza, herb własny rodziny Pępowskich. Herb ten jest nieznany klasycznym herbarzom, ani polskim, ani niemieckim.
Wikipedia
rzecz. Pępowo n., pępowianin mos., pępowianka ż.
Wiktionary
[czytaj: peperoni] peperoni;
1. odmiana uprawna papryki rocznej koloru czerwonego lub zielonego;
2. włoska kiełbasa wieprzowo-wołowa o ostrym smaku;
3. pizza z dodatkiem kiełbasy pepperoni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. kiełbasa o ostrym smaku, odmiana salami, zazwyczaj wołowa lub wieprzowa;
(1.2) kulin. pizza z plasterekasterkami kiełbasy pepperoni (1.1)
(1.3) bot. spoż. kulin. odmiana papryki o ostrym smaku;
Wiktionary
Pepperoni, peperoni – kiełbasa pochodzenia włoskiego o ostrym smaku (nazwa wywodzi się od papryki), zbliżona do salami.
Oryginalnie wieprzowo-wołowa z dodatkiem podrobów, suszona na świeżym powietrzu (ewentualnie wędzona w stosunkowo niskiej temperaturze), dojrzewająca przez sześć do dziesięciu miesięcy. Rozpowszechniona w kuchni amerykańskiej.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kiełbasa pepperoni
(1.2) pizza pepperoni
(1.3) papryka pepperoni
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) kiełbasa
(1.2) pizza
(1.3) papryka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1-3) etym|ang|pepperoni. < etym2|wł|peperone|peperoni.
uwagi.
(1.1-3) Indeks:Polski - Jedzenie
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pepperoni; (1.2) pepperoni; (1.3) peperoncino
źródła.
== pepperoni (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-pepperoni.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) kulin. kiełbaska pepperoni
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpɛpɛˈrɔ̃ɲi, AS: peperõńi
Wiktionary
[czytaj: peps-i] napój marki Pepsi; pepsi-cola
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj ciemnego, gazowanego napoju chłodzącego produkowanego przez koncern PepsiCo;
(1.2) porcja (np. butelka, kubek, puszka) pepsi (1.1)
(1.3) młodz. uczn. kawa zbożowa
Wiktionary
Pepsi – marka napojów gazowanych typu cola należąca do PepsiCo. Największym z jej konkurentów jest Coca-Cola.
Wikipedia
(1.1) Wolę pepsi niż herbatę.
(1.2) Kupiłem nam dwie pepsi i trzy hamburgery.
Wiktionary
IPA: ˈpɛpsʲi, AS: pepsʹi
Wiktionary
rzecz. pepsyna ż., pepsi-cola ż.
Wiktionary
(1.1) pepsi-cola
Wiktionary
[czytaj: peps-ikola] napój gazowany z kofeiną produkowany przez Pepsi; pepsi
SJP.pl
Pepsi – marka napojów gazowanych typu cola należąca do PepsiCo. Największym z jej konkurentów jest Coca-Cola.
Wikipedia
lek ułatwiający trawienie
SJP.pl
enzym soku żołądkowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. czynna postać pepsynogenu, enzym trawienny występujący w soku żołądkowym;
Wiktionary
Pepsyna (ATC: A 09 AA 03) – czynna postać pepsynogenu, enzymu wydzielanego przez komórki gruczołowe (komórki główne) żołądka. W procesie trawienia pepsyna rozkłada białka do łańcuchów polipeptydowych.Pepsyna jest składnikiem soku żołądkowego.
Wikipedia
(1.1) W procesie trawienia pepsyna rozkłada białka do łańcuchów polipeptydowych.
Wiktionary
przym. pepsynowy
rzecz. pepsi ż.
Wiktionary
nieaktywna forma pepsyny, która pod wpływem działania kwasu solnego przekształca się w postać aktywną, rozkładającą białka
SJP.pl
Wikipedia
wykorzystujący pepsynę (jeden z enzymów trawiących białka), zawierający pepsynę (np. wino pepsynowe) lub w jakiś inny sposób z nią związany
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z pepsyną, dotyczący pepsyny
Wiktionary
rzecz. pepsyna ż.
Wiktionary
biały proszek stosowany w lecznictwie i przemyśle spożywczym, będący wynikiem procesu działania pepsyny na białka
SJP.pl
Wikipedia
przemiana pokarmów białkowych na peptony, odbywająca się w żołądku
SJP.pl
działać pepsyną na białka w celu uzyskania peptonu (białego proszku wykorzystywanego w lecznictwie i przemyśle spożywczym)
SJP.pl
charakterystyczny dla peptonu (białego proszku stosowanego w lecznictwie i przemyśle spożywczym, będącego wynikiem procesu działania pepsyny na białka), związany z peptonem
SJP.pl
obecność peptonu w moczu
SJP.pl
związek pośredni między białkami a aminokwasami, powstały w wyniku częściowego przetrawienia białek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. produkt rozkładu peptonów
Wiktionary
Peptydy (gr. πεπτίδια, strawne) – organiczne związki chemiczne, amidy powstające przez połączenie dwóch lub więcej cząsteczek aminokwasów wiązaniem peptydowym. Krótkie peptydy o długości do ok. 10 reszt aminokwasowych określa się jako oligopeptydy, łańcuchy dłuższe to polipeptydy lub białka. Granica między polipeptydami a białkami może być wyznaczana na podstawie masy cząsteczkowej i lokowana jest ona wówczas w okolicach 10 kDa (ok. 90 reszt aa) lub według kryterium funkcjonalności – polipeptydem jest wówczas dowolny dłuższy łańcuch aminokwasowy, który może stać się funkcjonalnym białkiem po uzyskaniu odpowiedniej struktury przestrzennej.
Wikipedia
IPA: ˈpɛptɨt, AS: peptyt
Wiktionary
przym. peptydowy
Wiktionary
enzym katalizujący hydrolityczne rozszczepianie wiązań peptydowych
SJP.pl
Proteazy, peptydazy, enzymy proteolityczne (EC 3.4) – podklasa enzymów z klasy hydrolaz katalizujących proteolizę, czyli hydrolizę wiązań peptydowych.
Wikipedia
biopolimer kwasu muraminowego wchodzący w skład ścian komórkowych bakterii
SJP.pl
Peptydoglikan, mureina – składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów. Chemicznie jest to biopolimer kwasu muraminowego i N-acetyloglukozaminy oraz tripeptyd: D-alanina, kwas D-glutaminowy i kwas mezodwuaminopimelinowy.
Wikipedia
przechodzenie świeżo wytrąconego osadu koloidalnego lub żelu w zol
SJP.pl
Peptyzacja – zjawisko przechodzenia osadu koloidalnego lub żelu w koloid, np. zol. Jest to odwrotność koagulacji i zachodzi w sposób odwracalny.
Wikipedia
niewielki pępek, głównie u niemowlaków i małych dzieci lub nowo narodzonych zwierząt
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zwykle w związkach frazeologicznych:
1. mówić komuś per ty, per wy, per pan, per pani - używać formy ty, wy, pan, pani, zwracając się do kogoś;
2. traktować, potraktować kogoś per noga, żartobliwie per nogam - traktować, potraktować kogoś lekceważąco, pogardliwie
SJP.pl
przyimek
(1.1) tylko w związkach frazeologicznych: na
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pɛr, AS: per
Wiktionary
przedrostek
(1.1) chem. przedrostek wskazujący na podstawienie wszystkich atomów wodoru w cząsteczce węglowodoru przez atomy halogenu
Wiktionary
(1.1) Perchlorobenzen i perchloroetan są chloropochodnymi węglowodorów.
Wiktionary
IPA: pɛr, AS: per
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|per.
uwagi.
występuje zawsze przed odpowiednim afiksem oznaczającym dany halogen (chloro-, fluoro-, jodo- lub bromo-).
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) per-
* francuski: (1.1) per-
* rosyjski: (1.1) пер-
źródła.
== per- (język łaciński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przedrostek…
(1.1) oznaczający „przez”
odmiana.
(1.1) nieodm.
przykłady.
(1.1) perduco, pereo, perficio, …
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
regionalnie: ziemniak; pyra (częściej)
SJP.pl
Wikipedia
pochodna boraksu, w którym jedna cząsteczka wody krystalizacyjnej została zastąpiona cząsteczką nadtlenku wodoru
SJP.pl
góralska nazwa stromej ścieżki górskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg-pl|Podhale. stroma górska ścieżka, zwłaszcza taka wydeptana przez kozice, a wykorzystywana przez pasterzy, rzadziej też doświadczonych turystów;
Wiktionary
Perć – ścieżka w górach dla owiec i pasterzy, jak również jest to ścieżka wydeptana przez kozice. Percie są wykorzystywane przez turystów.
Percią nazwane są także znane szlaki w polskich górach: np. Orla Perć w Tatrach, Sokola Perć w Pieninach, Perć Akademików na Babiej Górze albo Jastrzębia Perć w Głuszycy a także Perć Borkowskiego na Luboniu Wielkim w Beskidzie Wyspowym.
Wikipedia
(1.1) A wtenczas z góry, zza turni, z leśnej perci, którędy owce rano chadzają w upłazy, dał się słyszeć ostry, męski Jaśkowy głos.
Wiktionary
parametr służący do opisu populacji lub rozkładu prawdopodobieństwa, kwantyl rzędu i/100 (gdzie i=1,2,...,99); centyl
SJP.pl
Percentyl, centyl – kwantyl rzędu k/100, gdzie k = 1, …, 99. Intuicyjnie mówiąc, percentyl jest wielkością, poniżej której padają wartości zadanego procentu próbek.
Wikipedia
złożony proces poznawczy, który prowadzi do odebrania przez człowieka jakichś zjawisk lub procesów, zachodzący wskutek działania określonych bodźców na narządy zmysłowe; postrzeżenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. odbiór i postrzeganie zjawisk za pomocą zmysłów
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. perceptywność ż.
czas. percypować ndk.
przym. percepcyjny, perceptywny
przysł. percepcyjnie, perceptywnie
Wiktionary
(1.1) postrzeganie, odbieranie
Wiktionary
odnoszący się do percepcji (złożonego procesu poznawczego, prowadzącego do odebrania przez człowieka jakichś zjawisk lub procesów, zachodzącego wskutek działania określonych bodźców na narządy zmysłowe), powiązany z percepcją (np. percepcyjne zdolności człowieka); perceptywny
SJP.pl
rzadko: osoba percypująca wrażenia słuchowe; widz, słuchacz
SJP.pl
elektroniczne urządzenie rozpoznające
SJP.pl
Wikipedia
charakterystyczny dla perceptronu (elektronicznego urządzenia rozpoznającego), powiązany z perceptronem (np. receptor perceptroniczny)
SJP.pl
zdolność do postrzegania, percepcji (odzwierciedlania jakichś zjawisk lub procesów wskutek działania określonych bodźców na narządy zmysłowe)
SJP.pl
odnoszący się do percepcji (złożonego procesu poznawczego, prowadzącego do odebrania przez człowieka jakichś zjawisk lub procesów, zachodzącego wskutek działania określonych bodźców na narządy zmysłowe), powiązany z percepcją (np. perceptywne zdolności człowieka); percepcyjny
SJP.pl
1. gałka pyłku kwiatowego zabrana przez pszczołę do koszyczka
2. pyłek w komórce plastra miodowego
SJP.pl
Percha (wł. Perca) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano.
Liczba mieszkańców gminy wynosi 1539 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,82%, włoski dla 2,54%, a ladyński dla 0,64% mieszkańców (2001).
Wikipedia
[czytaj: perküTĄ] wywołujący szok, zdziwienie, sensację
SJP.pl
Słowo Percy może oznaczać:
Wikipedia
postrzegać, uświadamiać sobie przedmiot, zjawisko spostrzegane; obserwować
SJP.pl
cecha czegoś, czego można doznać dzięki zmysłom
SJP.pl
taki, którego można doznawać dzięki zmysłom
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
określenie wykonawcze: zanikając, zamierająco; perdendosi
SJP.pl
określenie wykonawcze: zanikając, zamierająco; perdendo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj pasiaka, ludowy ornament tkacki robiony metodą wybierania
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɛˈbɔra, AS: perebora
Wiktionary
[czytaj: peREK] nazwisko
SJP.pl
W Biblii:
Osoby noszące nazwisko Perec:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Peregryn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające „ten, który podróżuje”. Wśród patronów – św. Peregryn, męczennik (II wiek); św. Peregryn, biskup Auxerre (+ 304); św. Peregryn Laziosi – patron chorych na raka. Od tego imienia powstała staropolska forma skrócona (zdrobniała, spieszczona) Grzymek, utworzona za pomocą popularnej w imiennictwie polskim (a także ruskim) techniki ucinania nagłosu (: Pielgrzym).
Wikipedia
(1.1) Peregryn był podróżnikiem.
Wiktionary
IPA: pɛˈrɛɡrɨ̃n, AS: peregrỹn
Wiktionary
dłuższa podróż, wędrówka; pielgrzymka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. przest. długa podróż lub wędrówka
(1.2) rel. pielgrzymka do świętego miejsca
(1.3) rel. przenoszenie obiektu kultu w Kościele katolickim w celu odbycia przy jego udziale praktyk religijnych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Byłem tego właściwie pewien, trochę ich już poznałem w swoich peregrynacjach po tym kraju.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɛɡrɨ̃ˈnat͡sʲja, AS: peregrỹnacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. peregrynowanie n., peregrynant m., peregrynantka ż.
czas. peregrynować ndk.
przym. peregrynacyjny
Wiktionary
osoba uczestnicząca w peregrynacji (pielgrzymce, wędrówce, podróży, najczęściej dalekiej)
SJP.pl
odbywać podróże; pielgrzymkować
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
Perejasław (ukr. Переяслав, w l. 1943–2019 Perejasław Chmielnicki – ukr. Переяслав-Хмельницький) – miasto w obwodzie kijowskim, w rejonie boryspolskim na Ukrainie, niedaleko Kijowa, nad rzeką Trubiż (dopływem Dniepru), ok. 27 tys. mieszkańców, liczne zabytki cerkiewne i cytadela. Do 2020 roku stolica rejonu perejesławskiego.
Wikipedia
dotyczący miasta - Perejasław
SJP.pl
regionalna nazwa ziemniaka; pyrka, pera, pyra, kartofel
SJP.pl
Perek – część wsi Kroczyce w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce.
W latach 1975–1998 Perek położony był w województwie częstochowskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. przeniewierca, odstępca, zdrajca
Wiktionary
(1.1) daw. przekińczyk, daw. perekidczyk
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) białystok. peleryna
Wiktionary
utrata prawa do dokonania czynności prawnej wskutek upływu ostatecznego terminu
SJP.pl
stanowczy, ostateczny lub nie do odwołania, zawieszenia (np. peremptoryczny wyrok); peremptoryjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stanowczy, ostateczny, nieodwołalny
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɛ̃mptɔˈrɨt͡ʃnɨ, AS: perẽmptoryčny
Wiktionary
(1.1) peremptoryjny
Wiktionary
stanowczy, ostateczny lub nie do odwołania, zawieszenia (np. peremptoryjny wyrok); peremptoryczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stanowczy, ostateczny, nieodwołalny
Wiktionary
(1.1) Podniesienie zarzutu przedawnienia (tzw. zarzutu peremptoryjnego) w sytuacji zawisłości sporu powoduje, że roszczenie już nie może być skutecznie dochodzone.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɛ̃mptɔˈrɨjnɨ, AS: perẽmptoryi ̯ny
Wiktionary
(1.1) peremptoryczny
Wiktionary
Perepeczko:
Wikipedia
Peres lub Fares − postać biblijna z Księgi Rodzaju, syn Judy i jego synowej Tamar. Jego bratem bliźniakiem był Zerach, a braćmi przyrodnimi Er, Onan i Szela. Od Peresa pochodzi ród Parsytów.
Wymienia go także Nowy Testament w genealogii Jezusa Chrystusa.
Wikipedia
kolczasty krzew z rodziny kaktusowatych, występujący w strefie tropikalnej Ameryki, uprawiany jako roślina ozdobna; peireskia, drzewidło
SJP.pl
Drzewidło (Pereskia Mill.) – rodzaj sukulentów z rodziny kaktusowatych. Gatunkiem typowym jest P. paniculata Vellozo.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Pereszczówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Drelów.
Wieś jest sołectwem w gminie Drelów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 148 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Drelowie.
Wikipedia
perewiaska marmurkowa - nocny ssak z rodziny łasicowatych, zamieszkujący płd.-wsch. Europę i Azję
SJP.pl
Perewiaska (Vormela) – rodzaj ssaków z podrodziny Ictonychinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zdrobnienie od: perełka
SJP.pl
1. niewielka perła;
2. coś wartościowego, pięknego lub ktoś ważny w życiu, ktoś z kim jest się mocno związanym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała perła
(1.2) przen. rzecz wyjątkowo piękna, niezwykła, unikatowa
Wiktionary
IPA: pɛˈrɛwka, AS: pereu̯ka
Wiktionary
rzecz. perłówka ż., perła ż.
przym. perłowy
czas. perlić się
Wiktionary
(1.2) skarb
Wiktionary
1. niewielka perła;
2. coś wartościowego, pięknego lub ktoś ważny w życiu, ktoś z kim jest się mocno związanym
SJP.pl
ozdabiać, otaczać perełkami
SJP.pl
1. szereg białych plamek na sierści albo ciele niektórych zwierząt lub upierzeniu ptaków;
2. oczyszczanie powierzchni metali lub proces nadawania im chropowatości przy użyciu specjalnych niewielkich kulek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|perełkować.
(1.2) archit. ornament architektoniczny złożony z naprzemiennie ułożonych pałeczek i krążków
Wiktionary
czas. perełkować
Wiktionary
(1.2) astragal
Wiktionary
suseł perełkowany - gatunek gryzonia
SJP.pl
przypominający małą perłę, podobny do małej perły
SJP.pl
ozdobne drzewo z rodziny motylkowatych, o parasolowatej koronie i kremowych kwiatach, pochodzące z krajów orientu; szupin
SJP.pl
Perełkowiec (Styphnolobium Schott) – rodzaj roślin należących do rodziny bobowatych, do podrodziny bobowate właściwe. Występują głównie na obszarach tropikalnych.
Wikipedia
1. ozdabiany perełkami (np. obrączka perełkowa, naszyjnik perełkowy); perłowy;
2. o niewielkich rozmiarach, niski lub mały, karłowaty
SJP.pl
[czytaj: perfekt] perfekt; potocznie:
1. perfekcyjny; idealny, znakomity, świetny;
2. perfekcyjnie; idealnie, znakomicie, świetnie
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: perfektum] w językoznawstwie: czas przeszły dokonany; perfektum
SJP.pl
Perfectum (od łac. perficio - dokonać, ukończyć) – czas lub aspekt gramatyczny wyrażający czynność przeszłą i dokonaną, ale pozostającą w związku z teraźniejszością. Np.
Wikipedia
idealność, niekwestionowana sprawność, biegłość w czymś, najwyższa doskonałość w wykonywaniu, robieniu czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) doskonałość, cecha tego, co jest perfekcyjne
(1.2) bot. roln. odmiana marchwi
Wiktionary
(1.1) Jan doszedł do perfekcji.
(1.2) Perfekcja jest późną odmianą marchwi.
Wiktionary
IPA: pɛrˈfɛkt͡sʲja, AS: perfekcʹi ̯a
Wiktionary
czas. perfekcjonować
rzecz. perfekcyjność ż., perfekcjonista, perfekcjonizm
przysł. perfekcyjnie, perfekt
przym. perfekcyjny
Wiktionary
osoba perfekcyjna, chcąca osiągnąć perfekcję, niekwestionowaną doskonałość w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek dążący do doskonałości
(1.2) filoz. zwolennik perfekcjonizmu w etyce
Wiktionary
(1.1) Marek jest w każdym calu perfekcjonistą – zanim się za coś zabierze, najpierw czyta stosy literatury fachowej.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɛkt͡sʲjɔ̇̃ˈɲista, AS: perfekcʹi ̯o̊̃ńista
Wiktionary
rzecz. perfekcja ż., perfekcjonizm m.
:: fż. perfekcjonistka ż.
czas. perfekcjonować ndk.
przym. perfekcyjny
przysł. perfekcyjnie
Wiktionary
(1.1) cyzelator
Wiktionary
kobieta perfekcyjna, chcąca osiągnąć perfekcję, niekwestionowaną doskonałość w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
nacechowany perfekcjonizmem (chęcią osiągnięcia perfekcji, niekwestionowanej doskonałości w jakiejś dziedzinie), uwydatniający perfekcjonizm (np. perfekcjonistyczne zapędy malarza, pisarza)
SJP.pl
1. chęć osiągnięcia perfekcji, niekwestionowanej doskonałości w jakiejś dziedzinie;
2. stanowisko etyczne uznające doskonałość osobistą za najcenniejsze dobro moralne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dążenie do doskonałości
(1.2) filoz. doktryna etyczna, która za najwyższą wartość uznaje doskonałość osobistą
Wiktionary
Perfekcjonizm – postawa człowieka, która stawia dokładność wykonywanych czynności na najwyższym miejscu. Nadmierny perfekcjonizm jest w psychologii czasem nazywany dewiacją, która praktycznie uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Psycholodzy uważają to zjawisko za problem społeczny i często stosują specjalne terapie.
Wikipedia
(1.1) Jan postępuje według perfekcjonizmu.
(1.1) Perfekcjonizm na pierwszym miejscu.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɛkˈt͡sʲjɔ̇̃ɲism̥, AS: perfekcʹi ̯o̊̃ńism̦
Wiktionary
rzecz. perfekcjonista m., perfekcja ż.
czas. perfekcjonować
przym. perfekcjonistyczny
przysł. perfekt
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) przest. dążyć do doskonałości, udoskonalać
czasownik zwrotny perfekcjonować się
(2.1) przest. doskonalić się
Wiktionary
(1.1) To nie bezsensowna pogoń za uciekającym wciąż kapitalizmem, w dodatku po drodze, którą perfekcjonuje on od ponad dwóch stuleci, orientować ma rozwój socjalizmu w Polsce.
(1.1) Od dawna uważam, że najwyższa pora byś perfekcjonowała swój śpiew.
(2.1) Imć Pikel właśnie perfekcjonował się w żałobnej biżuterii.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɛkt͡sʲjɔ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: perfekcʹi ̯õnovać
Wiktionary
rzecz. perfekcja, perfekcjonista, perfekcjonizm, perfekcjonowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|perfekcjonować.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɛkt͡sʲjɔ̃nɔˈvãɲɛ, AS: perfekcʹi ̯õnovãńe
Wiktionary
czas. perfekcjonować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób perfekcyjny
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɛkˈt͡sɨjɲɛ, AS: perfekcyi ̯ńe
Wiktionary
rzecz. perfekcja, perfekcjonista, perfekcyjność
przym. perfekcyjny
przysł. perfekt
Wiktionary
(1.1) perfekt
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: perfekcyjnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: perfekcyjny
SJP.pl
cecha kogoś perfekcyjnego lub czegoś, co zostało wykonane perfekcyjne, idealność, niekwestionowana sprawność, biegłość w czymś, najwyższa doskonałość w wykonaniu albo robieniu czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest perfekcyjne; cecha tych, którzy są perfekcyjni
Wiktionary
rzecz. perfekcja ż., perfekcjonista m., perfekcjonistka ż.
przym. perfekcyjny
przysł. perfekcyjnie
Wiktionary
(1.1) doskonałość
Wiktionary
odznaczający się perfekcją, idealny, dopracowany w każdym szczególe (np. perfekcyjna gra aktorów) lub niekwestionowanie sprawny, biegły w jakiejś dziedzinie, w robieniu czegoś (np. perfekcyjny człowiek)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odznaczający się perfekcją, dopracowany w każdym detalu
Wiktionary
rzecz. perfekcja ż., perfekcyjność ż., perfekcjonista m., perfekcjonistka m.
przysł. perfekcyjnie, perfekt
Wiktionary
(1.1) doskonały
Wiktionary
perfect; potocznie:
1. idealny, znakomity, świetny;
2. idealnie, znakomicie, świetnie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) pot. perfekcyjnie, doskonale
Wiktionary
Perfectum (od łac. perficio - dokonać, ukończyć) – czas lub aspekt gramatyczny wyrażający czynność przeszłą i dokonaną, ale pozostającą w związku z teraźniejszością. Np.
Wikipedia
IPA: ˈpɛrfɛkt, AS: perfekt
Wiktionary
rzecz. perfectum, perfekcjonizm, perfekcja
przym. perfekcyjny
przysł. perfekcyjnie
Wiktionary
(1.1) perfekcyjnie, doskonale, świetnie, biegle
Wiktionary
w językoznawstwie: czas przeszły dokonany; perfectum
SJP.pl
dokonany charakter tematu czasownika, dokonaność czasowników, cecha czasowników dokonanych (perfektów)
SJP.pl
nadający tematowi czasownika charakter dokonany, odnoszący się do czasowników dokonanych (perfektów) lub ich właściwości
SJP.pl
przewrotność, przebiegłość
SJP.pl
Perfidia – zbiór opowiadań o tematyce kryminalnej autorstwa Waldemara Łysiaka (występującego pod pseudonimem Valdemar Baldhead), wydany w 1980 roku przez Krajową Agencję Wydawniczą.Na książkę składają się 3 części:
Jedno z opowiadań, Selekcja, stało się podstawą spektaklu Teatru Telewizji z 1984 roku, pt. Selekcja.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób perfidny
Wiktionary
przym. perfidny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: perfidnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: perfidny
SJP.pl
przewrotny, podstępny, chytry i złośliwy, przebiegły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przewrotny, podstępny, chytry i złośliwy, przebiegły
Wiktionary
IPA: pɛrˈfʲidnɨ, AS: perfʹidny
Wiktionary
rzecz. perfidia
przysł. perfidnie
Wiktionary
(1.1) wyrachowany, zdradliwy, złośliwy, chytry, cwany, frantowski, machiaweliczny, makiaweliczny, obłudny, podstępny, przebiegły, przewrotny, szalbierski
Wiktionary
karta, na której zarejestrowano informację, wykonując szereg odpowiednio rozmieszczonych otworów; karta perforowana
SJP.pl
Wikipedia
1. przebicie, przedziurkowanie, najczęściej wielokrotne, będące zakodowaną informacją na specjalnych kartach lub taśmach;
2. urazowe przebicie lub wewnętrzne pęknięcie ściany któregoś z narządów wewnętrznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szereg dziurek wykonanych w jakimś materiale, spełniający różne funkcje;
(1.2) med. patologiczny otwór w narządzie lub powłoce;
(1.3) czynność wykonywania otworów
Wiktionary
Perforacja − otwory wykonane w jakimś materiale, spełniające różne funkcje, np. ułatwienie przesuwania, odrywania, wpinania w segregator, mocowania itp.
Wikipedia
IPA: ˌpɛrfɔˈrat͡sʲja, AS: perforacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. perforator m., perforatorka ż., perforowanie n.
czas. perforować ndk.
przym. perforacyjny
Wiktionary
(1.1) dziurki
(1.3) dziurkowanie
Wiktionary
maszyna wykonująca perforację (odpowiednie wydziurkowanie, układ otworów) na kartach lub taśmach filmowych w celu zapisania informacji; perforatorka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. dziurkarka.
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) perforator taśmy papierowej
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. perforacja ż., perforowanie n.
czas. perforować
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) перфоратор m.
* hiszpański: (1.1) perforador m.
* interlingua: (1.1) perforator
* nowogrecki: (1.1) περφορατέρ n.
źródła.
== perforator (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perforator, dziurkacz
(1.2) maszyna do wiercenia tuneli
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfɔˈratɔr, AS: perforator
Wiktionary
rzecz. perforacja ż., perforowanie n.
czas. perforować
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. perforacja ż., perforowanie n.
czas. perforować
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) перфоратор m.
* hiszpański: (1.1) perforador m.
* interlingua: (1.1) perforator
* nowogrecki: (1.1) περφορατέρ n.
źródła.
== perforator (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perforator, dziurkacz
(1.2) maszyna do wiercenia tuneli
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
maszyna wykonująca perforację (odpowiednie wydziurkowanie, układ otworów) na kartach lub taśmach filmowych w celu zapisania informacji; perforator
SJP.pl
[czytaj: perFORmens]
1. forma widowiska teatralnego bez ustalonego tekstu dramatycznego, ale tworzona na żywo w obecności widzów;
2. w językoznawstwie: wykonanie, realizacja wypowiedzi językowej; performancja
SJP.pl
Performance, performans (z ang. performance „przedstawienie”, „wykonanie”) – sytuacja artystyczna, której przedmiotem i podmiotem jest obecność artysty w określonym kontekście czasu, przestrzeni i własnych ograniczeń.
Artysta występujący przed publicznością jest zarówno twórcą, jak i materią sztuki. Elementem performansu może być właściwie każdy przedmiot, pojęcie, obiekt lub temat wskazany czy zasugerowany przez artystę w trakcie wystąpienia, a nawet ciało artysty.
Wikipedia
w językoznawstwie: wykonanie, realizacja wypowiedzi językowej; performance
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. rzeczywiste posługiwanie się językiem, w odróżnieniu od znajomości języka;
Wiktionary
rzecz. performowanie n.
czas. performować ndk.
przym. performancyjny
Wiktionary
(1.1) wykonanie
Wiktionary
forma widowiska teatralnego bez ustalonego tekstu dramatycznego, ale tworzona na żywo w obecności widzów; performens, performance
SJP.pl
specjalistka w dziedzinie nauki o performansie
SJP.pl
nauka o performansie
SJP.pl
nauka o performansie
SJP.pl
Performatyka – nauka o performansie. Jako dyscyplina akademicka za przedmiot badań bierze zachowanie. Performatycy, wykorzystując materiał archiwalny, czyli książki, fotografie, nagrania video, ale też np. świadectwa archeologiczne, starają się opisać to co robią ludzie w określonych sytuacjach. Przedmiotem performatyki jest więc nie tylko spektakl-performans, ale także nasze zachowania codzienne, rytualne, zabawowe itd.
Wikipedia
w teorii języka: akt mowy będący jednocześnie działaniem; wypowiedź performatywna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest performatywne; cecha tych, którzy są performatywni
Wiktionary
rzecz. performance m., performer m., performerka ż., performatyw m.
przym. performatywny, performerski, performansowy, performance’owy
przysł. performatywnie, performersko
Wiktionary
1. tworzony na oczach widzów;
2. będący tylko elementem formalnym, a nie realną wypowiedzią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) teatr. taki, który jest tworzony na oczach widzów
(1.2) filoz. będący tylko elementem formalnym, nie będący realną wypowiedzią
Wiktionary
rzecz. performance m., performer m., performerka ż., performatywność ż., performatyw m.
przym. performerski, performansowy, performance’owy
przysł. performatywnie, performersko
Wiktionary
rzadko: forma widowiska teatralnego bez ustalonego tekstu dramatycznego, ale tworzona na żywo w obecności widzów; performans, performance
SJP.pl
aktor grający w performance'ach (widowiskach teatralnych bez ustalonego tekstu dramatycznego, ale tworzonych na żywo w obecności widzów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) szt. artysta performance'u lub jakiejś sztuki parateatralnej
Wiktionary
Performance, performans (z ang. performance „przedstawienie”, „wykonanie”) – sytuacja artystyczna, której przedmiotem i podmiotem jest obecność artysty w określonym kontekście czasu, przestrzeni i własnych ograniczeń.
Artysta występujący przed publicznością jest zarówno twórcą, jak i materią sztuki. Elementem performansu może być właściwie każdy przedmiot, pojęcie, obiekt lub temat wskazany czy zasugerowany przez artystę w trakcie wystąpienia, a nawet ciało artysty.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. performatywność ż.
przym. performatywny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== performer (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-performer.wav. audio|LL-Q1860 (eng)-Arlo Barnes-performer.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) wykonawca
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pɛrˈfɔrmɛr, AS: performer
Wiktionary
rzecz. performatywność ż.
przym. performatywny
Wiktionary
aktorka grająca w performance'ach (widowiskach teatralnych bez ustalonego tekstu dramatycznego, ale tworzonych na żywo w obecności widzów)
SJP.pl
tworzenie na żywo jakiegoś przedstawienia, występu
SJP.pl
przebijać, wycinać, wytłaczać otwory w papierze, taśmach filmowych, płytach, skórze itp.; dziurkować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|perforować.
Wiktionary
Perforowanie (perforować)- czynność introligatorska, polegająca na wycinaniu otworów z arkusza (lub stosu arkuszy) papieru, kartonu, tektury lub innego podobnego podłoża, pożądanego kształtu wyrobu papierniczego lub poligraficznego. Do perforowania używa się wykrojników, pracujących na maszynie sztancującej.
Wikipedia
rzecz. nieperforowanie n., perforacja ż., perforator mrz.
czas. perforować ndk.
Wiktionary
przebijać, wycinać, wytłaczać otwory w papierze, taśmach filmowych, płytach, skórze itp.; dziurkować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Wielkopolska. perfumy
Wiktionary
(1.1) Chcę wypróbować na sobie ten nowy perfum.
Wiktionary
IPA: pərˈfum
Wiktionary
dawniej o perfumach, szczególnie tych drogich lub rzadkich, trudno dostępnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) w lp. daw. lub gwara. perfumy
Wiktionary
(1.1) Wbijałam w łeb, / jak dziecku, / po rusku, po niemiecku: / nie na to jest perfuma, / byś ją pił, pił, pił.
Wiktionary
IPA: pɛrˈfũma, AS: perfũma
Wiktionary
rzecz. perfumy nmos., perfumeria ż., perfumowanie n., perfumiarstwo n., perfumiarz m., fuma ż., fumarium n., wyperfumowanie n.
czas. perfumować ndk., wyperfumować dk.
przym. perfumeryjny
Wiktionary
sklep z perfumami i kosmetykami lub zakład, pomieszczenie, w którym te produkty są produkowane lub przechowywane
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sklep sprzedający perfumy i często również inne kosmetyki
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. perfuma ż., wyperfumowanie n., perfumy lm., perfumowanie n., perfumiarstwo n., perfumiarz m.
przym. perfumeryjny
czas. perfumować, wyperfumować
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|franc|parfumerie.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) perfumery
* baskijski: (1.1) lurrindegi
* czeski: (1.1) voňavkářství n.
* duński: (1.1) parfumeri n.
* francuski: (1.1) parfumerie ż.
* hiszpański: (1.1) perfumería ż.
* interlingua: (1.1) perfumeria
* niemiecki: (1.1) Parfümerie ż.
* portugalski: (1.1) perfumaria ż.
* rosyjski: (1.1) парфюмерия ż.
* słowacki: (1.1) parfuméria ż.
* szwedzki: (1.1) parfymeri n.
źródła.
== perfumeria (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perfumeria
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrfũˈmɛrʲja, AS: perfũmerʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. perfuma ż., wyperfumowanie n., perfumy lm., perfumowanie n., perfumiarstwo n., perfumiarz m.
przym. perfumeryjny
czas. perfumować, wyperfumować
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. perfuma ż., wyperfumowanie n., perfumy lm., perfumowanie n., perfumiarstwo n., perfumiarz m.
przym. perfumeryjny
czas. perfumować, wyperfumować
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|franc|parfumerie.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) perfumery
* baskijski: (1.1) lurrindegi
* czeski: (1.1) voňavkářství n.
* duński: (1.1) parfumeri n.
* francuski: (1.1) parfumerie ż.
* hiszpański: (1.1) perfumería ż.
* interlingua: (1.1) perfumeria
* niemiecki: (1.1) Parfümerie ż.
* portugalski: (1.1) perfumaria ż.
* rosyjski: (1.1) парфюмерия ż.
* słowacki: (1.1) parfuméria ż.
* szwedzki: (1.1) parfymeri n.
źródła.
== perfumeria (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perfumeria
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
odnoszący się do perfum i perfumerii, związany z procesem produkcji perfum (np. przemysł perfumeryjny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z perfumami lub perfumerią
Wiktionary
(1.1) Otóż zapachy naturalne bynajmniej nie wyczerpują programu nowoczesnych laboratoriów perfumeryjnych. Pozostaje bowiem rozległa, przebogata dziedzina chemii syntetycznej, bez której przemysł perfumeryjny nie mógłby nigdy istnieć (…)
Wiktionary
rzecz. perfuma ż., perfumy nmos. lm., perfumowanie n., perfumeria ż., wyperfumowanie n.
czas. perfumować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) perfumy w miniaturowym opakowaniu
Wiktionary
potocznie o procesie produkcji i sprzedaży perfum lum jakimś innym przedsięwzięciu związanym z perfumami
SJP.pl
wytwórca perfum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się tworzeniem kompozycji zapachowych używanych w perfumach czy kosmetykach, kompozytor zapachowy;
Wiktionary
Perfumiarz – twórca kompozycji zapachowych, receptur stosowanych np. przy wytwarzaniu perfum lub perfumowanych kosmetyków.
Nazwiska perfumiarzy rzadko znane są szerszemu gronu. Zwykle promowane są tylko nazwy handlowe zapachów – perfum i wód toaletowych oraz nazwy i znaki towarowe produkujących je firm. Prawa do kompozycji zapachowych i związanych z nimi nazw chroni prawo autorskie, jednak liczne przypadki naruszeń tych praw są trudne do egzekwowania. Powszechne określa się różne rodzaje wód toaletowych mianem woda kolońska, co sugerować może, że jest to Eau de Cologne – kompozycja Johanna Marii Fariny (1685–1766).
Wikipedia
(1.1) – Jedyną osobą zdolną stworzyć kompozycję zapachową jest perfumiarz w branży zwany Nosem – objaśnia pani w białym laboratoryjnym kitlu.
Wiktionary
rzecz. perfumy nmos., perfumeria ż., perfuma ż., perfumiarka ż.
Wiktionary
(1.1) kompozytor zapachowy, kompozytor zapachów, środ. Nos
Wiktionary
perfumować (się): używać perfum, nacierać (się) lub opryskiwać, skrapiać (się) perfumami
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) skrapiać perfumami, aplikować perfumy
czasownik zwrotny niedokonany perfumować się
(2.1) aplikować perfumy na siebie
Wiktionary
rzecz. perfuma ż., perfumy nmos. lm., perfumowanie n., perfumeria ż., wyperfumowanie n., perfumowanie n.
przym. perfumeryjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odprzymiotnikowy od|perfumować.
Wiktionary
czas. perfumować ndk.
rzecz. perfumeria ż., perfumy nmos., wyperfumowanie n., perfuma ż.
przym. perfumeryjny
Wiktionary
kosmetyk w płynie dla kobiet i mężczyzn, zawierający kompozycję odpowiednio dobranych substancji zapachowych - naturalnych bądź sztucznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kosmet. roztwór alkoholowy odpowiednio dobranych substancji zapachowych, stosowany jako kosmetyk
(1.2) środ. kosmet. wyrób perfumeryjny zawierający od 10 do 20% kompozycji zapachowej
Wiktionary
Perfumy (od fr. par fumée „przez dym”) – łączna nazwa kosmetyków, których jedynym zadaniem jest nadawanie różnym obiektom (zwykle ciału człowieka) przyjemnego i długo utrzymującego się zapachu. Z definicji tej wyłączone są wszystkie produkty, których aplikacja wymaga użycia gazów pędnych (m.in. dezodorant).
Wikipedia
(1.1) Cały obszar Wysp Kanaryjskich to strefa wolnocłowa, nie ma więc sensu odkładać zakupów perfum czy alkoholi na ostatnią chwilę przed odlotem.
Wiktionary
IPA: pɛrˈfũmɨ, AS: perfũmy
Wiktionary
rzecz. perfumeria ż., perfumowanie n., perfumiarstwo n., perfumiarz m., fuma ż., fumarium n., wyperfumowanie n., perfuma ż.
czas. perfumować ndk., wyperfumować dk.
przym. perfumeryjny
Wiktionary
(1.1) zapach, pachnidło; daw. dziś gwara. perfuma; stpol. wódka
Wiktionary
wykonywać perfuzję (zabieg, którego celem jest wywołanie sztucznego obiegu krwi lub innego płynu ustrojowego w wyizolowanym narządzie albo tkance)
SJP.pl
zabieg, którego celem jest wywołanie sztucznego obiegu krwi lub innego płynu ustrojowego w wyizolowanym narządzie albo tkance
SJP.pl
Perfuzja – przepływ płynu ustrojowego (najczęściej krwi) przez tkankę lub narząd. Perfuzja krwi przez narząd zwykle określana jest jako procent pojemności minutowej serca i zależy m.in. od:
Wikipedia
osoba, u której wykonano perfuzję (zabieg, którego celem jest wywołanie sztucznego obiegu krwi lub innego płynu ustrojowego w wyizolowanym narządzie albo tkance)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. specjalista medyczny obsługujący płucoserce podczas zabiegu chirurgicznego;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W ciągu dwóch lat współpracy kliniki z lwowskim Uniwersytetem Medycznym, przez krakowską placówkaacówkę przewinęło się już kilkunastu ukraińskich kardiochirurgów, kardiologów, perfuzjonistów i pielęgniarek ze Lwowa, Łucka i Ługańska.
Wiktionary
rzecz. perfuzja ż.
:: fż. perfuzjonistka
Wiktionary
przymiotnik od: Pergamon (miasto starożytne, ruiny tego miasta)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pergamonem, dotyczący Pergamonu
Wiktionary
rzecz. Pergamon mrz., Pergamończyk mos., pergamończyk mos.
przym. pergamoński
Wiktionary
(1.1) pergamoński
Wiktionary
dawny taniec włoski o żywym tempie, rozpowszechniony w Europie w okresie odrodzenia; bergamaska
SJP.pl
cienka, odpowiednio przygotowana skóra, używana dawniej do pisania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) papier nieprzepuszczający wilgoci ani tłuszczu
(1.2) niegarbowana, cienka, odpowiednio przygotowana skóra owcza, cielęca lub ośla, przeznaczona do pisania lub malowania;
(1.3) dokument zapisany na pergaminie (1.2)
Wiktionary
Pergamin – materiał piśmienniczy wyrabiany ze skór zwierzęcych. Jako podłoże do pisania wyparł rozpowszechniony wcześniej papirus stosowany w starożytności i był głównym materiałem pisarskim w Europie i na Bliskim Wschodzie przez cały okres średniowiecza, zanim został skutecznie wyparty przez papier. Używano go również jako materiału pokryciowego do opraw książek; to również potoczna nazwa papieru pergaminowego.
Wikipedia
rzecz. pergaminnictwo n., pergaminacja ż., pergaminnik mos.
przym. pergaminowy
Wiktionary
(1.1) papier pergaminowy
Wiktionary
maszyna do pergaminacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. wytwarzanie pergaminu;
Wiktionary
Pergaminnictwo – rzemiosło zajmujące się wyrabianiem pergaminów ze skór baranich, koźlich lub cielęcych.
Skórę wapniono, oczyszczano powierzchnie lica i mizdry do wysokiego stopnia gładkości i wypolerowania. Skórę oczyszczoną z mizdry i włosów rozciągano na ramach i wcierano w nią kredę, szlifując pumeksem. W XIV-XV w. pergaminnictwo ustępowało miejsca papiernictwu. Odnotowanym w źródłach pergaminnikiem był wrocławianin żydowskiego pochodzenia, Nickel Hanke.
Wikipedia
(1.1) W XIV-XV w. pergaminnictwo ustępuje miejsca papiernictwu.
Wiktionary
rzecz. pergamin mrz., pergaminnik mos.
Wiktionary
rzemieślnik wyrabiający pergamin
SJP.pl
przypominający wyglądem pergamin
SJP.pl
1. państwo hellenistyczne w Azji Mniejszej; Królestwo Pergamońskie;
2. miasto w starożytnej Myzji, stolica Królestwa Pergamońskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w Myzji, w Azji Mniejszej, stolica państwa pergamońskiego;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. pergamończyk mos., pergameńczyk mos.
przym. pergamoński, pergameński
Wiktionary
→ Pergamon
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pergamonem, dotyczący Pergamonu
Wiktionary
rzecz. Pergamon mrz., Pergamończyk mos., pergamończyk mos.
przym. pergameński
Wiktionary
Wikipedia
budowla ogrodowa składająca się z jednego lub dwóch rzędów słupów podtrzymujących poziomą kratę oplecioną pnącymi roślinami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. ogrod. budowla ogrodowa w postaci dwóch rzędów podpór i umieszczonej na nich poziomej ażurowej konstrukcji, po której pną się rośliny;
Wiktionary
Pergola – budowla ogrodowa w postaci zacienionej alei lub element budynku w architekturze. Składa się z dwóch rzędów podpór (słupków) i ułożonej na nich lekkiej kratownicy lub układu belek podtrzymujących rośliny, najczęściej pnące.
Pergolę stosowano w architekturze ogrodowej od czasów średniowiecza. W zależności od poszczególnych epok architektonicznych budowla przybierała różne formy – od lekkiej, niewyszukanej, drewnianej konstrukcji do masywnych, marmurowych kolumn (np. żelbetowa pergola we Wrocławiu w Parku Szczytnickim).
Wikipedia
IPA: pɛrˈɡɔla, AS: pergola
Wiktionary
nazwa techniczna trzydziestoprocentowego roztworu wodnego nadtlenku wodoru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. silnie utleniający, 30-procentowy roztwór wodny nadtlenku wodoru;
Wiktionary
Perhydrol – ok. 30% roztwór nadtlenku wodoru w wodzie. Bezbarwna, bezwonna ciecz o właściwościach żrących wobec tkanek żywych. Na skórze pozostawia martwicze białe plamy.
Perhydrol jest stosowany jako silny środek utleniający w przemyśle chemicznym. Stosuje się go np. powszechnie przy produkcji wielu barwników organicznych, także przy produkcji inicjujących wybuchowych nadtlenków HMTD, TCAP, TetraAP. Używany jest także do oczyszczania kości z resztek tkanek miękkich (np. w celu wypreparowania trofeów myśliwskich), jako półprodukt do otrzymywania wody utlenionej itp. Dawniej używany jako rozjaśniacz do włosów.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) nadtlenek wodoru
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. hydrat m., hydronetka ż., hydra ż., hydraulika ż., hydraulik m.
przym. perhydrolowy
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|perhydrol. < etym|łac|per-. + etym|gr|ὕδωρ. → przez + woda
uwagi.
(1.1) nie mylić z|woda utleniona.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) perhydrol
* niemiecki: (1.1) Perhydrol n.
* słowacki: (1.1) perhydrol m.
* włoski: (1.1) peridrolo m.
źródła.
== perhydrol (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) chem. perhydrol
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pɛrˈxɨdrɔl, AS: perχydrol
Wiktionary
rzecz. hydrat m., hydronetka ż., hydra ż., hydraulika ż., hydraulik m.
przym. perhydrolowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przym. od perhydrol
Wiktionary
IPA: ˌpɛrxɨdrɔˈlɔvɨ, AS: perχydrolovy
Wiktionary
rzecz. perhydrol
Wiktionary
1. nadprzyrodzona istota płci męskiej lub żeńskiej, utworzona z ognia, występująca w perskiej twórczości ludowej;
2. przenośnie: piękna, pełna wdzięku dziewczyna
SJP.pl
Peri – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Korsyka, w departamencie Korsyka Południowa.
Według danych na rok 1999 gminę zamieszkiwały 1140 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 48 osób/km².
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na obszar lub tematykę wokół tego, co określa drugi człon złożenia
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) zaczynające się od|polski.
synonimy.
(1.1) pery-, około-
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
temsłow. pery-
frazeologia.
etymologia. etym|gr|περί. (perí) < etym|praindoeur|*peri.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) peri-
* fiński: (1.1) peri-
* francuski: (1.1) péri-
* hiszpański: (1.1) peri-
* niderlandzki: (1.1) peri-
* nowogrecki: (1.1) περι- (peri-)
* włoski: (1.1) peri-
źródła.
== peri- (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
temat słowotwórczy
(1.1) peri-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
temsłow. pery-
Wiktionary
(1.1) pery-, około-
Wiktionary
w dawnych teatrach greckich: dekoracja w postaci graniastosłupa o podstawie trójkąta
SJP.pl
system obrotowy graniastosłupów, służący do szybkiej zmiany dekoracji, stosowany w teatrach antycznych, później zastąpiony przez kulisy; periakty, telari
SJP.pl
system obrotowy graniastosłupów, służący do szybkiej zmiany dekoracji, stosowany w teatrach antycznych, później zastąpiony przez kulisy; periaktoi, telari
SJP.pl
Periakty – dekoracje w formie graniastosłupa o podstawie trójkąta. Na ścianach bryły umieszczano inne dekoracje. Przez obrót dookoła osi możliwa była szybka zmiana tła rozgrywanego dramatu (komedii, tragedii). Stosowane były w teatrach greckich okresu hellenistycznego.
Wikipedia
punkt orbity okołogwiazdowej ciała niebieskiego położony najbliżej gwiazdy obieganej; peryastron
SJP.pl
krzywa płaska zakreślana przez któryś z punktów obwodu koła ruchomego, toczącego się po kole stałym, znajdującym się wewnątrz koła ruchomego
SJP.pl
autor przewodnika krajoznawczego, zwłaszcza starożytnego, uwzględniającego szczególne pomniki sztuki
SJP.pl
przewodnik krajoznawczy z systematycznym opisem charakterystycznych obiektów danej krainy, szczególnie pomników sztuki
SJP.pl
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego Ziemię, w którym jest ono najbliżej Ziemi; perygeum (częściej)
SJP.pl
Perygeum (gr. περίγειος 'przyziemny' od περί 'około' i γαῖα 'Ziemia') – punkt orbity okołoziemskiej, który znajduje się najbliżej Ziemi. Najczęściej ten termin dotyczy Księżyca, ale może być także zastosowany dla innych ciał krążących po orbicie Ziemi, np. dla sztucznych satelitów.
Punktem najdalszym jest apogeum (gr. ἀπόγαιος 'odziemny').
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji, w północnej Akwitanii, na terenie współczesnego departamentu Dordogne, częściowo także Lotu i Garonny;
Wiktionary
Périgord – kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji, w północnej Akwitanii, na terenie współczesnego departamentu Dordogne, częściowo także Lot i Garonna. Głównymi miastami Périgordu są Périgueux (historyczna stolica krainy) oraz Bergerac.
Wikipedia
przym. perigordzki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Périgordem, dotyczący Périgordu
Wiktionary
rzecz. Périgord mrz.
Wiktionary
punkt na orbicie ciała niebieskiego, w którym jest ono najbliżej Słońca; peryhelium (częściej)
SJP.pl
Peryhelium, perihelium (zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”; dawniej punkt przysłoneczny) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał. Przeciwieństwem peryhelium jest aphelium.
Wikipedia
nakłucie worka osierdziowego
SJP.pl
Perikardiocenteza – zabieg mający na celu ewakuację płynu znajdującego się w worku osierdziowym poprzez jego nakłucie i odbarczenie, a przez to obniżenie ciśnienia osierdziowego. Perikardiocenteza jest zabiegiem ratującym życie pacjentom z tamponadą serca. Jedynym wyjątkiem jest tamponada spowodowana rozwarstwieniem aorty, w której perikardiocenteza jest przeciwwskazana, a konieczna jest pilna interwencja kardiochirurgiczna.
Wikipedia
część neuronu otaczająca jądro komórkowe wraz z jąderkiem; neurocyt
SJP.pl
Perikarion (perycaryon), inaczej ciało komórki nerwowej, soma lub neurocyt – część neuronu otaczająca jądro komórkowe wraz z jąderkiem (rzadziej dwa jądra lub więcej).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. półsyntetyczny słodzik pochodzenia naturalnego uzyskiwany z roślin rodzaju Perilla
Wiktionary
Perilartyna – organiczny związek chemiczny z grupy oksymów. Jest pochodną enancjomeru (S)-(−) monocyklicznego monoterpenoidowego aldehydu. Jest to jedna z najsłodszych substancji naturalnych. W postaci tzw. cukru perila znalazła zastosowanie jako słodzik, którego słodkość ocenia się na około 2000 razy większą od słodkości cukrozy.
Wikipedia
olej pozyskiwany z owoców pachnotki uprawnej (jednorocznej rośliny oleistej z rodziny wargowych), wykorzystywany najczęściej jako smar
SJP.pl
owad z rodziny tarczówkowatych; zbrojec dwuplamy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. med. kilkuletni okres przejściowy poprzedzający menopauzę
Wiktionary
rzecz. menopauza ż.
Wiktionary
otrzewna macicy, zewnętrzna błona surowicza okrywająca dno i trzon macicy
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący noworodka, opieki nad noworodkiem; noworodkowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. dotyczący okresu okołoporodowego, związany z okresem okołoporodowym
Wiktionary
(1.1) W okresie perinatalnym należy szczególną troską otoczyć ciężarną i jej dziecko.
Wiktionary
(1.1) okołoporodowy
Wiktionary
specjalista zajmujący się zagadnieniami związanymi z płodem, fazami jego rozwoju oraz ciążą i poszczególnymi etapami porodu
SJP.pl
Perinatologia (z gr. perí = wokół, łac. nascor = rodzić się, gr. lógos = nauka) – dziedzina medycyny zajmująca się zagadnieniami z zakresu opieki perinatalnej. Obejmuje anatomię, fizjologię i diagnostykę schorzeń kobiety ciężarnej oraz płodu i noworodka.
Wikipedia
nauka zajmująca się zagadnieniami związanymi z płodem, fazami jego rozwoju oraz ciążą i poszczególnymi etapami porodu
SJP.pl
Perinatologia (z gr. perí = wokół, łac. nascor = rodzić się, gr. lógos = nauka) – dziedzina medycyny zajmująca się zagadnieniami z zakresu opieki perinatalnej. Obejmuje anatomię, fizjologię i diagnostykę schorzeń kobiety ciężarnej oraz płodu i noworodka.
Wikipedia
zjawisko w językoznawstwie polegające na przesunięciu się granicy między morfemami (częściami wyrazu) w wyrazie
SJP.pl
Perintegracja (absorpcja morfologiczna) - zjawisko językowe polegające przesunięciu granicy między dwoma morfemami, co skutkuje nowym podziałem na morfemy, który jest odmienny od poprzedniego, uwarunkowanego historycznie.
Wikipedia
odnoszący się do perintegracji (przesunięcia się granicy między częściami wyrazu w tym wyrazie)
SJP.pl
faza cyklu miesiączkowego dojrzałych płciowo kobiet (wydalanie krwi i śluzu z macicy wynikające ze złuszczania się warstwy śluzowej błony); menstruacja, miesiączka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. fizj. okresowe fizjologiczne krwawienie z macicy, zazwyczaj co cztery tygodnie
Wiktionary
Period (alt. nazwa .) – szósty album studyjny amerykańskiej piosenkarki Keshy, wydany 4 lipca 2025 roku, nakładem własnej wytwórni artystki, Kesha Records. Jest to jej pierwszy projekt od czasu jej odejścia z wytwórni RCA i Kemosabe Records. Aby promować album, Kesha wyruszy w trasę koncertową The Tits Out Tour.
Wikipedia
IPA: ˈpɛrʲjɔt, AS: perʹi ̯ot
Wiktionary
rzecz. periodyk m., periodyczność ż., periodyzacja ż., periodyzowanie n.
czas. periodyzować ndk.
przym. periodyczny, periodyzacyjny
przysł. periodycznie
Wiktionary
(1.1) okres, miesiączka; pot. eufem. ciotka, ciota; eufem. przest. kobieca przypadłość; eufem. trudne dni
Wiktionary
Periodogram – rodzaj dyskretnej transformaty Fouriera. Pojęcia periodogramu prawdopodobnie po raz pierwszy użył Arthur Schuster w 1898, opierając się na pracy Power Spectral Density estimation (z ang. „estymacja widmowej gęstości mocy”) Fernanda Schlindweina.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie periodontologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz stomatolog zajmujący się leczeniem chorób przyzębia
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka periodontologii
Wiktionary
IPA: ˌpɛrʲjɔdɔ̃nˈtɔlɔk, AS: perʹi ̯odõntolok
Wiktionary
rzecz. periodontologia ż.
przym. periodontologiczny
przysł. periodontologicznie
Wiktionary
dziedzina stomatologii zajmująca się chorobami przyzębia; parodontologia
SJP.pl
Periodontologia, dawniej: parodontologia, potocznie (ze względu na najczęstsze schorzenie przyzębia paradontozę): paradontologia – nauka o aparacie zawieszeniowym zęba, tj. przyzębiu. Jako dziedzina stomatologii zajmuje się profilaktyką i leczeniem chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) książk. co jakiś czas
Wiktionary
(1.1) I można dodać, że powinna się odbywać periodycznie, załóżmy, że raz na pół roku.
Wiktionary
rzecz. period m., periodyk mrz.
przym. periodyczny
Wiktionary
(1.1) neutr. okresowo, regularnie
Wiktionary
okresowość, regularna powtarzalność
SJP.pl
powtarzający się w określonych odstępach czasu, występujący regularnie co pewien czas (np. periodyczne erupcje wulkaniczne); okresowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) powtarzający się regularnie co pewien czas
Wiktionary
rzecz. period mrz., periodyczność ż., periodyk mrz.
przysł. periodycznie
Wiktionary
(1.1) cykliczny, okresowy
Wiktionary
czasopismo o ciągłej numeracji, pojawiające się w określonych odstępach czasu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) czasopismo o regularnej częstotliwości ukazywania się;
Wiktionary
Periodyk (fr. périodique) – czasopismo o regularnej częstotliwości ukazywania się (np. dziennik, tygodnik, miesięcznik, kwartalnik, rocznik).
Periodyk jest czasopismem o stałej nazwie i numeracji ciągłej.Ze względu na to, że większość czasopism wydawana jest regularnie, periodyk jest potocznie synonimem czasopisma.Innymi synonimami są także magazyn, pismo i żurnal.
Wikipedia
(1.1) Według ukazującego się w Waszyngtonie periodyku prawniczego „Legal Times” prezydentostwo nie podjęli jeszcze ostatecznej decyzji o górnym limicie wysokości datków.
Wiktionary
IPA: pɛrʲˈjɔdɨk, AS: perʹi ̯odyk
Wiktionary
rzecz. period m., periodyczność ż., periodyzacja ż., periodyzowanie n.
czas. periodyzować ndk.
przym. periodyczny, periodyzacyjny
przysł. periodycznie
Wiktionary
(1.1) czasopismo
Wiktionary
charakterystyczny dla periodyku (czasopisma o ciągłej numeracji, pojawiającego się w określonych odstępach czasu), odnoszący się do niego
SJP.pl
podział na okresy, fazy, epoki itp.
SJP.pl
Periodyzacja – umowny podział czasu na ery, epoki, wieki itp., stosowany w geologii historycznej, historii, historii literatury, historii sztuki. Początki i końce jednostek periodyzacji wyznaczają zwykle wydarzenia uważane z jakiegoś powodu za przełomowe. Istnieją różne modele periodyzacji, a i wśród podobnych nie ma zawsze zgody co do konkretnych dat (np. zakończenia średniowiecza).
Wikipedia
osoba, której dokonania zapoczątkowały nowy okres w jakiejś dziedzinie lub ogólnie w podziale czasu
SJP.pl
dzielić na okresy, ery lub tworzyć, rozdzielać fazy, etapy w jakimś procesie lub dłuższym odcinku czasu
SJP.pl
osoba pełniąca służbę wojskową w starożytnej Sparcie, ale pozbawiona wszelkich praw politycznych
SJP.pl
Periojkowie (gr. Περίοικοι, perioikoi – „ci, którzy mieszkają wokół” lp. Περίοικος od περί «wokół» i οἶκος «dom, gospodarstwo») – część ludności Sparty, najprawdopodobniej pochodzenia achajskiego, która poddała się bez oporu Dorom. Periojkowie byli pozbawieni praw politycznych, byli jednak niezależnymi ekonomicznie ludźmi wolnymi. Periojkowie mieli obowiązki wojskowe i uczestniczyli w wyprawach wojennych wraz ze spartańskimi hoplitami. W oficjalnych dokumentach spartiatów oraz periojków określano mianem Lacedemończyków.
Wikipedia
ludność w starożytnej Sparcie pełniąca służbę wojskową, pozbawiona praw politycznych
SJP.pl
Periojkowie (gr. Περίοικοι, perioikoi – „ci, którzy mieszkają wokół” lp. Περίοικος od περί «wokół» i οἶκος «dom, gospodarstwo») – część ludności Sparty, najprawdopodobniej pochodzenia achajskiego, która poddała się bez oporu Dorom. Periojkowie byli pozbawieni praw politycznych, byli jednak niezależnymi ekonomicznie ludźmi wolnymi. Periojkowie mieli obowiązki wojskowe i uczestniczyli w wyprawach wojennych wraz ze spartańskimi hoplitami. W oficjalnych dokumentach spartiatów oraz periojków określano mianem Lacedemończyków.
Wikipedia
łącznotkankowa błona pokrywająca kość; okostna
SJP.pl
w architekturze antycznej: typ dużej świątyni z naosem otoczonym pojedynczą kolumnadą; perypter; peripteros
SJP.pl
bryła otoczona symetrycznymi względem jej środka elementami, będąca podstawową koncepcją architektoniczną budownictwa starożytnej Grecji i Rzymu
SJP.pl
w architekturze antycznej: typ dużej świątyni z naosem otoczonym pojedynczą kolumnadą; perypter; peripter
SJP.pl
Perypter, perypteros (gr. perípteros) – świątynia (czasami inny budynek), którą otacza pojedyncza kolumnada.
W Rzymie budowane czasami tak zwane peripteros sine postico, czyli perypter bez kolumnady z tyłu, co było związane z fasadowym charakterem rzymskich świątyń.
Wikipedia
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego Księżyc, w którym jest ono najbliżej Księżyca; peryselenium (częściej)
SJP.pl
w ikonografii chrześcijańskiej - opaska okrywająca biodra ukrzyżowanego Jezusa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. rel. przepaska biodrowa na wizerunkach ukrzyżowanego Chrystusa;
Wiktionary
Perizonium (z gr. περίζωμα, od περί, peri „wokół” i ζωμα, zoma „opaska, przepaska, pas”) – drapowana opaska bioder ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa; w ikonografii często przyjmująca rozmaite formy.
Wikipedia
regionalna nazwa ziemniaka; pyrka, pera, pyra, kartofel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. ziemniak
(1.2) icht. zob. perka rdzawa.
(1.3) muz. pot. perkusja
Wiktionary
(1.1) (…) dosmażył swoich perek i dopiekł kiełbasy, a wyłożywszy wszystko na misę, postawił na stole.
Wiktionary
IPA: 'perka
Wiktionary
rzecz. pyra ż.
Wiktionary
(1.1) ziemniak, pyrka, pera, pyra, kartofel
Wiktionary
cienkie płótno służące do wyrabiania bielizny i pościeli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. gęsta, lekka i trwała tkanina bawełniana o matowej powierzchni, wykorzystywana głównie do pościeli i odzieży
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) percale
* baskijski: (1.1) perkal
* czeski: (1.1) perkál m.
* esperanto: (1.1) perkalo
* francuski: (1.1) percale m.
* hiszpański: (1.1) percal m.
* niemiecki: (1.1) Perkal m.
* ukraiński: (1.1) перкаль m.
* włoski: (1.1) percalle m.
źródła.
== perkal (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perkal, płótno bawełniane
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) percale
* baskijski: (1.1) perkal
* czeski: (1.1) perkál m.
* esperanto: (1.1) perkalo
* francuski: (1.1) percale m.
* hiszpański: (1.1) percal m.
* niemiecki: (1.1) Perkal m.
* ukraiński: (1.1) перкаль m.
* włoski: (1.1) percalle m.
źródła.
== perkal (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) perkal, płótno bawełniane
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
gatunek perkalu, zwykle drukowanego
SJP.pl
1. wyprodukowany, wykonany z perkaliku (gatunku cienkiego płótna bawełnianego), taki, w którym użyto perkalu (np. materiał perkalikowy);
2. w kolorze jasnopomarańczowym, kremowym
SJP.pl
przewiewna, lśniąca tkanina bawełniana, po przebarwieniu używana na podszewki i pościele
SJP.pl
wyprodukowany, wykonany z perkalu (cienkiego płótna bawełnianego), taki, w którym wykorzystano perkal (np. podszewka perkalowa)
SJP.pl
potocznie: podobny do ziemniaka; zaokrąglony
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
Perklice – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wikipedia
regionalna nazwa ziemniaka; pyrka, pera, pyra, kartofel
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
metoda otrzymywania na zimno wyciągów z ziół lub owoców
SJP.pl
Perkolacja (z łac. percolate — przecedzać, filtrować) – proces przepływu wody przez stałe podłoże, który powoduje wymywanie lub strącanie substancji. W przypadku ekstrakcji, z ciała stałego wymywa się określone związki chemiczne ciągłym lub periodycznie zmienianym strumieniem rozpuszczalnika. Jest to metoda stosowana między innymi w farmacji do otrzymywania wyciągów roślinnych i nalewek. Proces perkolacji pozwala na całkowite wytrawienie surowca, wytworzenie preparatów zagęszczonych oraz pozwala na zmniejszenie objętości używanego rozpuszczalnika. W przypadku strącania przykładem z hydrologii jest przepływ wody w rzece i osadzanie materiału piaszczystego pomiędzy ziarnami żwiru i kamieni w dnie.
Wikipedia
urządzenie do maceracji, czyli rozpuszczania substancji stałych za pomocą cieczy; macerator
SJP.pl
Perkolator jest to urządzenie służące do otrzymywania wyciągu z jakiejś substancji dzięki przepuszczaniu przez nią płynu. Stosowane np. przy obróbce kawy bądź płynnych leków w aptece. Urządzenie o cylindrycznym lub stożkowym kształcie (kształt stożkowaty ułatwia usuwanie wyekstrahowanego surowca).
Wikipedia
wydawać bulgoczący odgłos charakterystyczny dla wrzącej wody lub innej cieczy; parkotać, pyrkotać
SJP.pl
Perkowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Biała Podlaska. Przez miejscowość przepływa Zielawa, rzeka dorzecza Bugu, dopływ Krzny.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Perkowski (forma żeńska: Perkowska; liczba mnoga: Perkowscy) – polskie nazwisko. Nazwa osobowa pochodzi od dobra Perki w ziemi bielskiej (Województwo podlaskie), w ramach którego należało kilka wsi: Perki Bujanki, Perki Bujny Głowczyzna, Perki Franki Spały, Perki Gziki, Perki Karpie Korzenie, Perki Lachy, Perki Nowe, Perki Mazowsze, Perki Wypychy.
Wikipedia
ptak wodny należący do rodzaju perkozów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak śródlądowy zmieniający upierzenie stosownie do pory roku;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛrkɔs, AS: perkos
Wiktionary
rzecz. perkozek m., perkozowe nmos.
Wiktionary
ptak wodny, najmniejszy z krajowych perkozów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Tachybaptus ruficollis|ref=tak., najmniejszy gatunek perkoza występujący w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zobacz, jak ten perkozek śmiesznie się rusza!
Wiktionary
IPA: pɛrˈkɔzɛk, AS: perkozek
Wiktionary
rzecz. perkoz mzw.
Wiktionary
przymiotnik od: perkoz
SJP.pl
samica perkoza
SJP.pl
o cechach perkozowatych (jedynej rodziny ptaków z rzędu perkozów, której przedstawiciele zamieszkują stałe zbiorniki wodne)
SJP.pl
Perkozowe (Podicipediformes) – monotypowy rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
Wikipedia
o cechach perkozowatych (jedynej rodziny ptaków z rzędu perkozów, której przedstawiciele zamieszkują stałe zbiorniki wodne)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Podicipediformes|Fürbringer|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
Wiktionary
Perkozowe (Podicipediformes) – monotypowy rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
Wikipedia
(1.1) Na palcach perkozowych znajdują się płatkowate rozszerzenia.
Wiktionary
rzecz. perkoz mzw., perkozy lm nm.
przym. perkozowaty
Wiktionary
ptak wodny należący do rodzaju perkozów
SJP.pl
Perkozowe (Podicipediformes) – monotypowy rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
Wikipedia
ptak z rzędu żurawiowych, o charakterystycznej torbie u samicy, służącej do transportowania piskląt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. ptak z rodziny perkołysek (nazwa systematyczna|Heliornithidae|ref=tak.), zamieszkujący głównie lasy tropikalne w strefie równikowej;
Wiktionary
(1.1) Perkołyski to rzadkie i tajemnicze ptaki wilgotnych tropikalnych lasów, z wyglądu przypominające perkozy i łyski.
Wiktionary
rzecz. perkołyski nmos.
przym. perkołyskowy
Wiktionary
rodzina ptaków z rzędu żurawiowych, której wszystkie żeńskie gatunki odznaczają się torbą służącą do transportu piskląt
SJP.pl
Perkołyski (Heliornithidae) – rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruiformes). Każdy z trzech gatunków rodziny występuje na innym obszarze: perkołyska afrykańska (Podica senegalensis) – w Afryce, na południe od Sahary, perkołyska indyjska (Heliopais personatus) – w północno-wschodnich Indiach i Azji Południowo-Wschodniej, a perkołyska amerykańska (Heliornis fulica) – w Ameryce Środkowej i Południowej.
Wikipedia
1. jeden z najważniejszych bogów bałtyjskich;
2. jezioro w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
charakterystyczny dla Perkuna (boga burzy, wojny i płodności, indoeuropejskiego odpowiednika słowiańskiego Peruna), związany z nim
SJP.pl
muzyk grający na instrumentach perkusyjnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk grający na perkusji
Wiktionary
Perkusista, potocznie: bębniarz, pałkarz, pałker, garkotłuk – osoba grająca na perkusji.
Wikipedia
(1.1) Dlaczego tylu perkusistów dziś na scenie?
Wiktionary
IPA: ˌpɛrkuˈɕista, AS: perkuśista
Wiktionary
rzecz. perkusja ż.
:: fż. perkusistka ż.
przym. perkusyjny
Wiktionary
(1.1) pot. bębnista; gwara. muz. baniakarz
Wiktionary
kobieta grająca na którymś z instrumentów zaliczanych do grupy instrumentów perkusyjnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na perkusji
Wiktionary
Perkusja (instrumenty perkusyjne, łac. percussio = uderzenie) – w klasyfikacji praktycznej grupa instrumentów, w których dźwięk powstaje przez uderzanie, potrząsanie i pocieranie membrany lub twardego przedmiotu w kształcie płyty, płytki, pręta lub sztabki. Perkusja grupuje w jeden zbiór membranofony i idiofony uderzane (czyli wg systematyki naukowej również potrząsane i skrobane). Komplet instrumentów perkusyjnych obsługiwany przez jednego perkusistę i potocznie nazywany perkusją nazywa się zestawem perkusyjnym.
Wikipedia
rzecz. perkusja ż.
:: fm. perkusista m.
przym. perkusyjny
Wiktionary
1. grupa instrumentów muzycznych, z których dźwięk uzyskiwany jest poprzez uderzanie lub potrząsanie, np. talerze, bęben, ksylofon, trójkąt; instrumenty perkusyjne;
2. zestaw instrumentów perkusyjnych używany przez muzyka;
3. efekty dźwiękowe i brzmieniowe uzyskiwane dzięki instrumentom perkusyjnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. zestaw różnych instrumentów perkusyjnych;
(1.2) muz. dźwięki wydobywające się z perkusji (1.1)
Wiktionary
Perkusja (instrumenty perkusyjne, łac. percussio = uderzenie) – w klasyfikacji praktycznej grupa instrumentów, w których dźwięk powstaje przez uderzanie, potrząsanie i pocieranie membrany lub twardego przedmiotu w kształcie płyty, płytki, pręta lub sztabki. Perkusja grupuje w jeden zbiór membranofony i idiofony uderzane (czyli wg systematyki naukowej również potrząsane i skrobane). Komplet instrumentów perkusyjnych obsługiwany przez jednego perkusistę i potocznie nazywany perkusją nazywa się zestawem perkusyjnym.
Wikipedia
(1.1) Gra na perkusji wymaga dużego zaangażowania niemal każdej części ciała oraz głębokiego skupienia.
Wiktionary
IPA: pɛrˈkusʲja, AS: perkusʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. perkusista mos., perkusistka ż., perkusjada ż.
przym. perkusyjny
przysł. perkusyjnie
Wiktionary
parada, w której uczestniczą muzycy grający na bębnach lub innych instrumentach tego typu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pot. wydarzenie muzyczne (koncert, festiwal, itp.), w którym biorą udział głównie lub wyłącznie perkusiści
Wiktionary
IPA: ˌpɛrkuˈsʲjada, AS: perkusʹi ̯ada
Wiktionary
rzecz. perkusja ż.
Wiktionary
wszelkiego rodzaju elementy perkusyjne, służące do ubarwienia muzyki o dodatkowe brzmienia
SJP.pl
perkusista grający na tzw. perkusonaliach
SJP.pl
charakterystyczny dla grupy instrumentów, z których dźwięk uzyskiwany jest poprzez uderzanie lub potrząsanie (np. instrumenty perkusyjne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. odnoszący się do perkusji
(1.2) muz. o instrumencie: wymagający uderzania do wydobycia dźwięku
Wiktionary
rzecz. perkusja ż., perkusista m., perkusistka ż.
Wiktionary
stopień czcionki równy pięciu punktom typograficznym (1,880 mm)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień pisma odpowiadający pięciu punktom (1,8795 mm)
Wiktionary
Perl – interpretowany, dynamiczny język programowania wysokiego poziomu autorstwa Larry’ego Walla początkowo przeznaczony głównie do pracy z danymi tekstowymi, obecnie używany do wielu innych zastosowań. Wzorowany na takich językach jak C, skryptowe: sed, awk i sh, i inne.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem. Perl(schrift)
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== perl (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) perła
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pɛrl, AS: perl
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem. Perl(schrift)
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== perl (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) perła
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. maszyna w postaci obrotowego bębna pokrytego materiałem ścierającym, używana do obłuskiwania ziarna przy produkcji kaszy;
2. rodzaj grubej kaszy;
3. guz tworzący się głównie ze złuszczonych komórek nabłonka, powstający wskutek zapalenia ucha środkowego
SJP.pl
Wikipedia
podobny do perlaka (guza tworzącego się głównie ze złuszczonych komórek nabłonka, powstającego wskutek zapalenia ucha środkowego), odnoszący się do niego
SJP.pl
rodzaj sitka o drobnych oczkach, które mocuje się na końcu wylewki po to, by napowietrzało strumień wypływającej wody
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Perlejewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Perlejewo. Leży nad rzeczką Pełchówką, lewym dopływem Nurca.
Jest siedzibą gminy Perlejewo należącej do stowarzyszenia Tygiel Doliny Bugu oraz rzymskokatolickiej Parafii Przemienienia Pańskiego należącej do Dekanatu Ciechanowiec w diecezji drohiczyńskiej.
Wikipedia
przymiotnik od: Perlejewo
SJP.pl
perlić się: występować, pojawiać się w postaci kropel w kształcie pereł, pęcherzyków
SJP.pl
udomowiony ptak z rzędu kuraków, o białym, szarym lub niebieskawym upierzeniu w jasne cętki; perliczka, pantarka
SJP.pl
Wikipedia
udomowiony ptak z rzędu kuraków, o białym, szarym lub niebieskawym upierzeniu w jasne cętki; perliczka, pantarka
SJP.pl
Perlice (Numididae) – rodzina ptaków z rzędu grzebiących (Galliformes). Obejmuje gatunki występujące wyłącznie w Afryce. Jeden gatunek – perlica zwyczajna – występuje w Afryce i na Półwyspie Arabskim oraz był introdukowany poza jego naturalnym siedliskiem, m.in. na Karaibach, Madagaskarze, w Australii i Nowej Zelandii.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Perlicki – polskie nazwisko.
Wikipedia
udomowiony ptak z rzędu kuraków, o białym, szarym lub niebieskawym upierzeniu w jasne cętki; perlica, pantarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Numida meleagris|ref=tak., udomowiony naziemny ptak grzebiący z rodziny perlic;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tak to obserwując wszystko, panna zabrnęła między perliczki, których całe stado wykrzykiwało popod krzakami porzeczek.
Wiktionary
IPA: pɛrˈlʲit͡ʃka, AS: perlʹička
Wiktionary
rzecz. perlica ż., perła ż.
czas. perlić, perlić się
przym. perliczkowy, perlicowy, perliczy
Wiktionary
(1.1) perlica, reg-pl|Małopolska|afrykanka., reg-pl|Małopolska|aprykanka.
Wiktionary
należący do perlicy (udomowionego ptaka z rzędu kuraków, o białym, szarym lub niebieskawym upierzeniu w jasne cętki), charakterystyczny dla perlicy (np. perlicze jajo)
SJP.pl
1. samiec perlicy, afrykańskiego ptaka;
2. młotek ręczny, obustronny, o gładkich obuchach, stosowany w kopalniach i kamieniołomach; pyrlik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. młot górniczy
(1.2) samiec perliczki
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛrlʲik, AS: perlʹik
Wiktionary
Perlin – gmina w Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Nordwestmecklenburg, wchodzi w skład urzędu Lützow-Lübstorf.
Wikipedia
o maści konia: jasnogniady o beżowym odcieniu
SJP.pl
Perlino (kaszb. Perlëno lub też Përlëno, niem. Perlin) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino. Wieś jest siedzibą sołectwa Perlino w którego skład wchodzą również Perlinko i Perlino-Wybudowa.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: perliście
SJP.pl
złożenie z wielu kropel, występowanie w postaci kropel w kształcie pereł, pęcherzyków
SJP.pl
1. składający się z wielu kropel, występujący w kroplach w kształcie pereł, pęcherzyków; kroplisty;
2. o śmiechu lub innych odgłosach: składający się z krótkich, szybko następujących po sobie dźwięków (np. perliste chichotanie)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z wielu kropli
(1.2) składający się z krótkich, następujących szybko po sobie dźwięków
Wiktionary
(1.2) To głos Moniki N.: właśnie skończyliśmy, i jej śmiech, perlisty.
Wiktionary
IPA: pɛrˈlʲistɨ, AS: perlʹisty
Wiktionary
rzecz. perłówka ż., perła ż., perlistość ż.
przysł. perliście
przym. perłowy
czas. perlić się
Wiktionary
(1.1) kroplisty
(1.2) srebrzysty
Wiktionary
1. skała szklista pochodzenia wulkanicznego
2. składnik strukturalny stopów żelaza, mieszanina żelaza i cementytu o dużej zawartości węgla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. minerał, wieloskładnikowa skała pochodzenia wulkanicznego, zawierająca kilka procent wody;
(1.2) bud. ogrod. materiał z perlitu (1.1) poddanego wysokiej temperaturze w postaci porowatych granulek stosowanych w budownictwie i ohrodnictwie
(1.3) hutn. mikroskopije, płytkowe skupiska ferrytu i cementytu powstałe w stali przez rozpad eutektoidalny austenitu;
Wiktionary
Wikipedia
przym. perlitowy
czas. perlić się
Wiktionary
odnoszący się do perlitu (skały szklistej pochodzenia wulkanicznego lub składnika strukturalnego stopów żelaza), właściwy perlitowi (np. przemiana perlityczna)
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
poliamidowe włókno syntetyczne albo cienkie pończochy z tego włókna, których nazwa pochodzi od PRL-u, analogicznie do DDR-owskiego dederonu
SJP.pl
Polikaprolaktam, poliamid-6, PA-6 – organiczny związek chemiczny z grupy poliamidów.
Wikipedia
poliamidowe włókno syntetyczne albo cienkie pończochy z tego włókna, których nazwa pochodzi od PRL-u, analogicznie do DDR-owskiego dederonu
SJP.pl
dawniej: przeglądanie, przepatrywanie, kontrola czegoś, zwłaszcza cudzej korespondencji
SJP.pl
osoba perlustrująca, dokonująca perlustracji, przeglądająca, kontrolująca coś, zwłaszcza cudze korespondencje
SJP.pl
dokonywać perlustracji (przeglądania, przepatrywania, kontroli czegoś, zwłaszcza cudzej korespondencji)
SJP.pl
okres ery paleozoicznej ok. 280 - ok. 230 mln lat temu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Federacji Rosyjskiej na Uralu, stolica Kraju Permskiego;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna w północnej Rosji przeduralskiej, między Peczorą, Wyczegdą i Kamą a Uralem;
Wiktionary
Perm – termin o dwojakim znaczeniu:
Wikipedia
IPA: pɛrm, AS: perm
Wiktionary
rzecz. perm m.
przym. permski
Wiktionary
(1.1) hist. Mołotow (1940-1957)
(1.2) hist. Wielki Perm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. społ. przedłużający się okres niestabilności i braku bezpieczeństwa, będący w szczególności rezultatem serii katastrofalnych wydarzeń
Wiktionary
rzecz. kryzys mrz.
Wiktionary
(1.1) kryzys permanentny
Wiktionary
gałąź projektowania ekologicznego, inżynierii ekologicznej i projektowania środowiska, tworząca zrównoważoną architekturę siedzib ludzkich i samoregulujące się systemy rolnicze na wzór ekosystemów naturalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ochrśrod. ekol. idea inspirowania się naturą i korzystanie z zasad w niej funkcjonujących – projektowania ekologicznego, które tworzy zrównoważoną architekturę i samoregulujące się systemy rolnictwa na wzór ekosystemów naturalnych itp.;
Wiktionary
Permakultura – gałąź projektowania ekologicznego, inżynierii ekologicznej i projektowania środowiska, tworząca zrównoważoną architekturę siedzib ludzkich i samoregulujące się systemy rolnicze na wzór ekosystemów naturalnych.
Główne zasady etyczne permakultury to:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) permaculture
* baskijski: (1.1) permakultura
* bułgarski: (1.1) пермакултура ż.
* czeski: (1.1) permakultura ż.
* esperanto: (1.1) permakulturo
* estoński: (1.1) permakultuur
* fiński: (1.1) permakulttuuri
* francuski: (1.1) permaculture ż.
* niemiecki: (1.1) Permakultur ż.
* nowogrecki: (1.1) μόνιμη καλλιέργεια ż.
* portugalski: (1.1) permacultura ż.
* rosyjski: (1.1) пермакультура ż.
* rumuński: (1.1) permacultură ż.
* słowacki: (1.1) permakultúra ż.
* szwedzki: (1.1) permakultur w.
* ukraiński: (1.1) пермакультура ż.
* włoski: (1.1) permacultura ż.
źródła.
== permakultura (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) ochrśrod. ekol. permakultura
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) permaculture
* baskijski: (1.1) permakultura
* bułgarski: (1.1) пермакултура ż.
* czeski: (1.1) permakultura ż.
* esperanto: (1.1) permakulturo
* estoński: (1.1) permakultuur
* fiński: (1.1) permakulttuuri
* francuski: (1.1) permaculture ż.
* niemiecki: (1.1) Permakultur ż.
* nowogrecki: (1.1) μόνιμη καλλιέργεια ż.
* portugalski: (1.1) permacultura ż.
* rosyjski: (1.1) пермакультура ż.
* rumuński: (1.1) permacultură ż.
* słowacki: (1.1) permakultúra ż.
* szwedzki: (1.1) permakultur w.
* ukraiński: (1.1) пермакультура ż.
* włoski: (1.1) permacultura ż.
źródła.
== permakultura (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) ochrśrod. ekol. permakultura
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
stałe, niezmienne hiperłącze; permlink
SJP.pl
Odnośnik bezpośredni (ang. permalink) – specjalnie skonstruowany, niezmienny adres URL odnoszący się do konkretnego zasobu.
Wikipedia
stop żelaza z niklem, silnie magnesujący się; permaloj
SJP.pl
stop żelaza z niklem, silnie magnesujący się; permalloy
SJP.pl
Permaloj (z ang. permalloy) – stop składający się zwykle z ok. 80% niklu i 20% żelaza, wynaleziony w 1914 r. przez Gustav Elmena z Bell Telephone Laboratories Jego właściwości magnetyczne (tzw. „miękkość magnetyczna”) wykorzystywane są do budowy rdzeni transformatorów. Charakteryzuje się dużą podatnością magnetyczną tj. łatwo się na- i rozmagnesowuje.
Wikipedia
przestarzałe: ciągłe, nieprzerwane istnienie, trwanie czegoś; stałość, trwałość, ustawiczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha osób, rzeczy i zjawisk niezmiennych w czasie
Wiktionary
rzecz. permanentność ż.
przym. permanentny
przysł. permanentnie
Wiktionary
(1.1) permanentność
Wiktionary
1. rodzaj funkcji matematycznej;
2. potocznie: makijaż permanentny
SJP.pl
Permanent – funkcja przyporządkowująca każdej macierzy kwadratowej stopnia n o współczynnikach z pierścienia przemiennego R pewien element tego pierścienia. Podobnie jak wyznacznik permanent jest wielomianem stopnia n z n^{2} zmiennymi, w którym każdy składnik ma n czynników, z których każde dwa są z różnych kolumn i z różnych wierszy macierzy.
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) bez przerwy, wciąż
Wiktionary
(1.1) Natalis permanentnie mi dokucza.
Wiktionary
rzecz. permanentność ż., permanencja ż.
przym. permanentny
Wiktionary
(1.1) wciąż, zawcięcie
Wiktionary
nieprzerwaność, ciągłość, ustawiczność; bezustanność, trwałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha osób, rzeczy i zjawisk niezmiennych w czasie
Wiktionary
rzecz. permanencja ż.
przym. permanentny
przysł. permanentnie
Wiktionary
(1.1) trwałość, ciągłość, permanencja
Wiktionary
stały, trwający nieprzerwanie, cały czas się powtarzający (np. permanentny deszcz, permanentne zachowania); ustawiczny, trwały, ciągły, stały
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który trwa nieprzerwanie, bez przerwy, trwały
Wiktionary
(1.1) W Klubie Urody jest możliwość wykonania makijażu permanentnego, który wyraża dążenie do doskonałości, oszczędza czas, a co najważniejsze, daje widoczny długotrwały efekt.
(1.1) Pogłębieniem i unowocześnieniem teorii dochodu względnego jest hipoteza dochodu stałego (permanentnego).
Wiktionary
IPA: ˌpɛrmãˈnɛ̃ntnɨ, AS: permãnẽntny
Wiktionary
rzecz. permanentność ż., permanencja ż.
przysł. permanentnie
Wiktionary
(1.1) trwały, ustawiczny, ciągły
Wiktionary
zaburzenie odżywiania w postaci uzależnienia od diet
SJP.pl
kobieta uzależniona od diet
SJP.pl
osoba uzależniona od diet
SJP.pl
synchroniczny silnik elektryczny, w którym podstawowy strumień magnetyczny wytwarzają magnesy trwałe
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do wyznaczania krzywych magnesowania i pętli histerezy materiałów ferromagnetycznych
SJP.pl
roztwór przenikający przez membranę filtracyjną, zawierający rozpuszczalnik wraz z cząstkami, które nie zostały zatrzymane na filtrze
SJP.pl
stop zawierający 50% żelaza i 50% kobaltu, mało plastyczny; stosowany jako materiał magnetycznie miękki
SJP.pl
Permendur – stop żelaza z kobaltem i niewielkimi dodatkami wanadu (do 2%), tantalu i niobu.
Permendur charakteryzuje się bardzo wysoką indukcją nasycenia – do 2,43 T. Jest to obecnie najwyższa znana wartość indukcji nasycenia dla materiałów magnetycznie miękkich.
Wikipedia
syntetyczny organiczny związek chemiczny używany w rolnictwie do ochrony roślin uprawnych przed szkodnikami
SJP.pl
Permetryna – syntetyczny organiczny związek chemiczny zaliczany do insektycydów trzeciej generacji. Używana w rolnictwie do ochrony roślin uprawnych przed szkodnikami. Należy do grupy syntetycznych pyretroidów. Silnie trująca dla owadów, działa w sposób kontaktowy i żołądkowy. Jest wysoce toksyczna dla organizmów wodnych i kotów. Dla ludzi i innych organizmów wyższych (z wyjątkiem wcześniej wspomnianych kotów), m.in. psów, jest stosunkowo nieszkodliwa.
Wikipedia
stop żelaza, niklu i kobaltu, niekiedy z dodatkiem molibdenu, stosowany jako materiał magnetycznie miękki
SJP.pl
Perminwar – stop niklu, żelaza i kobaltu będący ferromagnetycznym materiałem magnetycznie miękkim. Charakteryzuje się dużą przenikalnością magnetyczną, która jest stała w szerokim zakresie pola magnetycznego, oraz charakterystyczną, bardzo wąską pętlą histerezy, po uprzednim wyżarzaniu poniżej temperatury Curie i wobec przyłożonego zewnętrznego pola magnetycznego. Został opracowany w 1921 roku przez Gustava Waldemara Elmena.
Wikipedia
dawniej o pozwoleniu, przyzwoleniu, zezwoleniu, szczególnie na zaprzestanie pełnienia jakichś obowiązków
SJP.pl
zwolennik permisywizmu, tendencji do zbytniej tolerancji dla odbiegających od normy zachowań społecznych
SJP.pl
tendencja do zbytniej tolerancji dla odbiegających od normy zachowań społecznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) postawa bezgranicznej tolerancji wobec zachowań odbiegających od określonej normy społecznej;
Wiktionary
Permisywizm – termin etyczny oznaczający tendencję do bezgranicznej, zbytniej tolerancji wobec zachowań innych osób. Permisywizm zakłada, że zakazy obyczajowe są niepotrzebne lub szkodliwe, a działania jednostek nie powinny być oceniane pod kątem obyczajności czy norm społecznych.
Wikipedia
(1.1) Permisywizm zakłada bezużyteczność, a nawet szkodliwość zakazów obyczajowych.
Wiktionary
rzecz. permisywność ż.
przym. permisywny
przysł. permisywnie
Wiktionary
zezwalający, przyzwalający
SJP.pl
stałe, niezmienne hiperłącze; permalink
SJP.pl
okres przejściowy między karbonem a permem, w którym zanotowano nagłe zmniejszenie się liczebności drzewiastych paproci i widłaków
SJP.pl
charakterystyczny dla permu (ostatniego okresu ery paleozoicznej), odnoszący się do permu (np. flora permska, utwory permskie)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący permu, występujący, powstały w permie
(1.2) geogr. związany z Permem
Wiktionary
(1.2) – W permskim łagrze na północy Rosji, gdzie siedziałem, więźniowie płacili łapówki, żeby dostać pracę – wspomina były biznesmen (…)
Wiktionary
IPA: ˈpɛrm̥sʲci, AS: perm̦sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Perm m., perm m.
Wiktionary
ustawienie elementów danego zbioru skończonego w określony sposób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. każda ustalona kolejność elementów jakiegoś zbioru
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. permutowanie n.
czas. permutować ndk.
przym. permutacyjny
przysł. permutacyjnie
Wiktionary
odnoszący się do permutacji (ustawienia elementów danego skończonego zbioru jakichś liczb lub niewiadomych w określony sposób)
SJP.pl
ustawiać elementy danego zbioru skończonego w określony sposób
SJP.pl
otrzymywany sztucznie glinokrzemian sodu stosowany przeważnie do zmiękczania twardej wody dzięki zdolnościom wymiany katonów sodowych na inne
SJP.pl
Permutyt – wymieniacz jonowy, sztuczny zeolit otrzymywany przez stapianie glinokrzemianów, krzemianów alkalicznych i związków glinu. Permutyt jest odporny na wysoką temperaturę, ma dobrą wytrzymałość mechaniczną i jest stosowany do zmiękczania wody (wymiany jonów wapniowych wody na jony sodowe z permutytu).
Wikipedia
wyprodukowany, otrzymany z permutytu (glinokrzemianu sodu stosowanego przeważnie do zmiękczania twardej wody), charakterystyczny dla permutytu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Pernambuco (wymowa [pɛʁnɐ̃ˈbuku]) – jeden z 26 stanów Brazylii, położony w Regionie Północno-Wschodnim, na najdalej wysuniętym na wschód krańcu Ameryki Południowej. Od zachodu graniczy ze stanem Piauí, od południa ze stanami Bahia i Alagoas, od północy ze stanami Paraíba i Ceará, wschodnią granicą jest Ocean Atlantycki. Stan rozciąga się wąskim pasem o szerokości ok. 150 km od wybrzeża po wzgórza północnej części Wyżyny Brazylijskiej. Posiada liczne plaże o łącznej dł. 187 km.
Wikipedia
szczególny rodzaj samoutleniania (autooksydacji), w którym lipidy ulegają utlenianiu w szeregu reakcji przy udziale wolnych rodników
SJP.pl
enzym pełniący ważną rolę w procesie fagocytozy
SJP.pl
Peroksydazy (EC 1.11.-.-) – grupa enzymów należących do klasy oksydoreduktaz katalizujących utlenianie nadtlenkiem wodoru różnych substratów.
Kofaktorem peroksydaz jest protohem luźno związany z apoenzymem.
Peroksydazy odgrywają ważną rolę w procesie fagocytozy.
Wikipedia
kulista organella otoczona pojedynczą błoną, występująca w większości komórek eukariotycznych
SJP.pl
Peroksysom (łac. peroxysomum, dawniej mikrociałko, mikrociało) – organellum komórki eukariotycznej o średnicy 0,2–1,8 μm, otoczone jedną błoną, o kształcie owalnym bądź sferycznym. W komórce roślinnej peroksysomy znajdują się w bezpośrednim kontakcie z chloroplastami i mitochondriami i stykają się z powierzchniami ich błon.
Wikipedia
pas podwyższenia przy torach na dworcu kolejowym umożliwiający podróżnym wsiadanie do pociągu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kolej. wydzielona część stacji kolejowej, przeznaczona dla pasażerów, umożliwiająca im wsiadanie do pociągu i wysiadanie z niego
Wiktionary
Peron – budowla kolejowa umieszczona wzdłuż torów, umożliwiająca wsiadanie i wysiadanie z pociągów.
Wikipedia
(1.1) Pociąg odjeżdża z toru przy peronie pierwszym.
(1.1) Podane perony odjazdów pociągów mogą ulec zmianie z przyczyn niezależnych od przewoźnika.
Wiktionary
IPA: ˈpɛrɔ̃n, AS: perõn
Wiktionary
rzecz. peronowy m.
:: zdrobn. peronik m.
przym. peronowy, wokółperonowy, przyperonowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Lwów. usta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od peron
Wiktionary
rzecz. peron m.
Wiktionary
zwolennik peronizmu (ruchu społeczno-politycznego w Argentynie, stworzonego w połowie lat czterdziestych ubiegłego stulecia)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik peronizmu
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɔ̃ˈɲista, AS: perõńista
Wiktionary
rzecz. peronizm m.
:: fż. peronistka ż.
przym. peronistyczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. zwolenniczka peronizmu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. peronizm m.
:: fm. peronista m.
przym. peronistyczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* słowacki: (1.1) peronistka ż.
źródła.
== peronistka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. peronistka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɔ̃ˈɲistka, AS: perõńistka
Wiktionary
rzecz. peronizm m.
:: fm. peronista m.
przym. peronistyczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. peronizm m.
:: fm. peronista m.
przym. peronistyczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* słowacki: (1.1) peronistka ż.
źródła.
== peronistka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. peronistka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
charakterystyczny, typowy dla Juana Perona (założyciela peronizmu, ruchu społeczno-politycznego, stworzonego w połowie lat czterdziestych ubiegłego stulecia) i jego ideologii
SJP.pl
charakterystyczny dla peronizmu (ruchu społeczno-politycznego w Argentynie, stworzonego w połowie lat czterdziestych ubiegłego stulecia), odnoszący się do peronizmu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od peronizm
Wiktionary
(1.1) Wywodząca się z dawnego ruchu peronistycznego liberalna Partia Sprawiedliwości dąży do przeprowadzenia zmian w konstytucji kraju.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɔ̃ɲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: perõńistyčny
Wiktionary
rzecz. peronizm, peronista, peronistka
Wiktionary
ruch społeczno-polityczny w Argentynie, stworzony w połowie lat czterdziestych ubiegłego stulecia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. system polityczny zbudowany przez Juana Peróna w Argentynie, w połowie XX wieku, dążący do zbudowania ustroju pośredniego między amerykańskim kapitalizmem a radzieckim komunizmem;
Wiktionary
Peronizm – populistyczny ruch społeczno-polityczny w Argentynie.
Wikipedia
IPA: pɛˈrɔ̃ɲism̥, AS: perõńism̦
Wiktionary
rzecz. peronista m., peronistka ż.
przym. peronistyczny, peronistowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) więz. korytarz pomiędzy celami
Wiktionary
rzecz. peron mrz.
przym. peronkowy
Wiktionary
potocznie o bilecie wydawanym na niektórych stacjach kolejowych, uprawniającym właściciela do wejścia na peron
SJP.pl
Bilet peronowy, pot. peronówka – dokument uprawniający posiadacza do przebywania na peronie dworcowym, niedający jednak prawa do podróży koleją.
Celem istnienia biletów peronowych jest uzyskanie przez zarządcę infrastruktury kolejowej środków na utrzymanie obiektów dworcowych oraz zapobieganie korzystaniu z dworcowych obiektów przez bezdomnych.
Wikipedia
będący częścią peronu (np. chodnik peronowy, zegar peronowy), charakterystyczny dla peronu lub w jakiś inny sposób związany z peronem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący peronu, znajdujący się na peronie
Wiktionary
(1.1) Przystanął przed peronowym automatem i zaczął przyglądać się kolorowym paczkom papierosów. Pomyślał, że chętnie zapaliłby sobie camela albo marlboro, ale szkoda mu było niemieckiej waluty. Jedna paczka kosztowała aż cztery marki.
Wiktionary
rzecz. peron m.
przym. przyperonowy
Wiktionary
1. pouczanie, reprymenda
2. uroczysta mowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przydługa i nudna mowa moralizatorska
(1.2) liter. daw. uroczyste przemówienie
Wiktionary
(1.1) Perora dyry nie miała końca.
Wiktionary
czas. perorować
Wiktionary
(1.1) tyrada, oracja
(1.2) oracja
Wiktionary
dawniej: głośny, donośny
SJP.pl
wygłaszać perorę; przemawiać; rozwodzić się nad czymś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wygłaszać długą i nudną, często napuszoną mowę
Wiktionary
IPA: ˌpɛrɔˈrɔvat͡ɕ, AS: perorovać
Wiktionary
rzecz. perora ż., peroracja ż., perorowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|perorować.
Wiktionary
czas. perorować ndk.
Wiktionary
gatunek szałwii hodowany jako roślina doniczkowa
SJP.pl
Perowskia (Perovskia Karelin, właśc. Salvia subg. Perovskia (Kar.) J.B.Walker, B.T.Drew & J.G. González) – tradycyjnie wyróżniany rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych, współcześnie podrodzaj w obrębie rodzaju szałwia Salvia. Obejmuje 7–8 gatunków. Rośliny te występują w środkowo-zachodniej Azji – od północno-wschodniego Iranu po północno-zachodnie Indie i Tybet, na północy po Kazachstan. Rosną w suchych formacjach trawiastych.
Wikipedia
minerał, tlenek wapnia i tytanu zawierający często domieszki cezu, niobu lub toru
SJP.pl
Perowskit – minerał z grupy perowskitów, zbudowany z tytanianu(IV) wapnia, CaTiO3. Został odkryty w roku 1839 przez Gustava Rosego w górach Ural i nazwany na cześć mineraloga rosyjskiego, Lwa Pierowskiego.
Wikipedia
przestarzale pionowy, prostopadły
SJP.pl
dawniej:
1. wahadło zegara; penduł;
2. linia pionowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. wahadło zegara
(1.2) daw. zegar wahadłowy
(1.3) daw. pionowa linia, pion
Wiktionary
IPA: ˌpɛrpɛ̃nˈdɨkuw, AS: perpẽndykuu̯
Wiktionary
rzecz. Perpetua ż., Perpetuus m., Perpet m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Wiktionary
Perpetua – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od przymiotnika łac. perpetuus oznaczającego „nieprzerwany, ciągły”. W Polsce imię to jest notowane co najmniej od 1621 roku, jednakże poza kręgami zakonnymi nie występuje.
Wikipedia
rzecz. perpendykuł m.
:: fm. Perpetuus m., Perpet m.
przym. Perpetuowy
Wiktionary
dźwignik hydrauliczny umożliwiający stopniowe podnoszenie dużych ciężarów na znaczną wysokość
SJP.pl
Perpetuum – gra komputerowa typu MMOG osadzona w świecie science-fiction, wydana przez Avatar Creations. Światowa premiera miała miejsce 25 listopada 2010 roku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowej Francji na wybrzeżu Morza Śródziemnego, ośrodek administracyjny departamentu Pireneje Wschodnie;
Wiktionary
Perpignan (wymowa, kat. Perpinyà, oksyt. Perpinhan, hiszp. Perpiñán) – miasto i gmina w południowej Francji (Oksytania), na wybrzeżu Morza Śródziemnego, ośrodek administracyjny departamentu Pireneje Wschodnie, główne miasto historycznej krainy Roussillon, dawna stolica Królestwa Majorki.
Wikipedia
przym. perpiniański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Perpignan, dotyczący Perpignan
Wiktionary
rzecz. Perpignan n.
Wiktionary
[czytaj: peRO, w odmianie: Perraulta - czytaj: peROta itd.] nazwisko, m.in. Charles Perrault (1628-1703) - pisarz francuski
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Kanada:
Stany Zjednoczone:
Wikipedia
potocznie:
1. kot perski;
2. dywan perski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. mieszkaniec Persji (dzisiejszego Iranu)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W 1387 r. zbuntowali się isfahańczycy w Persji południowej. I tym razem barbarzyński wódz stłumił rebelię zaś każdemu ze swoich wojowników kazał wrócić z głową jednego Persa.
Wiktionary
IPA: pɛrs, AS: pers
Wiktionary
rzecz. Persja ż., pers m., persjarnia ż.
:: fż. Persjanka ż., Persyjka ż.
przym. perski, persjarski
Wiktionary
skrót od: perski
SJP.pl
Język perski, nowoperski (pers. فارسی fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu.
Wikipedia
rodzaj owadów z rodziny zadomkowatych; Ectobius
SJP.pl
lek silnie i długotrwale rozszerzający naczynie wieńcowe; stosowany w chorobie wieńcowej, w dusznicy bolesnej i zawale mięśnia sercowego
SJP.pl
mit. gr. bogini kiełkującego ziarna, córka Zeusa i Demeter; Kora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini grecka, małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych;
(1.2) mitgr. postać mitologiczna, córka Minyasa
Wiktionary
Persefona, także Kora (gr. Περσεφόνη Persephónē, gr. Κόρη Kórē; łac. Proserpina – dziewczyna) – w mitologii greckiej małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych. Córka Demeter i Zeusa. W mitologii rzymskiej utożsamiono ją z Prozerpiną.
Wikipedia
(1.1) Plutos występuje w orszaku Demeter i Persefony pod postacią młodzieńca lub dziecka niosącego róg obfitości.
Wiktionary
przym. Persefonowy
Wiktionary
(1.1) Kora
Wiktionary
sierpniowy deszcz meteorów, którego radiant leży na granicy gwiazdozbiorów Perseusza i Kasjopei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) astr. rój meteorów obserwowany rokrocznie 10 sierpnia w gwiazdozbiorze Perseusza;
Wiktionary
Perseidy (PER) – jeden z najbardziej regularnych rojów meteorów, którego orbita przecina się każdego roku z ziemską w dniach 17 lipca – 24 sierpnia. Maksimum roju obserwuje się pomiędzy 12 i 13 sierpnia. Rój związany jest z kometą 109P/Swift-Tuttle. Podczas okresu występowania roju radiant przemieszcza się przez gwiazdozbiory Kasjopei, Perseusza i Żyrafy (w maksimum aktywności znajduje się w pobliżu gwiazdy η Persei). Jego przeciętna aktywność w ostatnich latach wynosi około 100 ZHR.
Wikipedia
(1.1) Perseidy są jednym z najregularniej pojawiających się i najlepiej znanych rojów.
Wiktionary
rzecz. perseida ż., Perseusz mos./mzw.
przym. Perseuszowy
Wiktionary
(1.1) symbol. PER; pot. łzy świętego Wawrzyńca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. prześladowanie, ściganie
Wiktionary
jeden z dwóch najważniejszych ośrodków miejskich starożytnej Persji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. staroż. miasto w starożytnej Persji, założone przez Dariusza I w 518 p.n.e.;
Wiktionary
Persepolis (staroperski: Pārsa, pers. تخت جمشید – Tacht-e Dżamszid) – miasto w starożytnej Persji, założone przez Dariusza I w 518 p.n.e., lecz znacznie rozbudowane przez Kserksesa I i kolejnych władców z dynastii Achemenidów. Stąd przyjmuje się, że znane archeologom Persepolis jest dziełem nie Dariusza, lecz Kserksesa. Ruiny miasta znajdują się ok. 70 km na północ od Sziraz w Iranie.
Wikipedia
(1.1) Poznał król naukę magów chaldejskich i niniwskich, astrologów z Abydos, Sais i Memfis, tajemnice wróżów, mistagogów i epoptów asyryjskich i wróżbitów-jasnowidzów z Baktrii i Persepolis i przekonał się, że ich wiedza jest li tylko ludzką wiedzą.
Wiktionary
łac. Perseus; gwiazdozbiór nieba północnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. heros argolidzki i pogromca Meduzy, syn Zeusa i Danae oraz mąż Andromedy, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Perseusza (2.1);
(1.2) mitgr. syn Nestora
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny latem, jesienią i zimą;
Wiktionary
Perseusz (także Perseus; gr. Περσεύς Perseús, łac. Perseus) – w mitologii greckiej heros, syn królewny Danae i Zeusa, mąż Andromedy. Przodek Amfitriona, Alkmeny, Heraklesa, Eurysteusza. Pogromca Meduzy, tytana Atlasa, króla Serifos Polidektesa i nieświadomie własnego dziadka Akrizjosa. Założyciel Myken i Tirynsu. Po śmierci przeniesiony na sklepienie niebieskie jako gwiazdozbiór.
Wikipedia
(1.1, 2.1) Mityczny Perseusz jest identyfikowany z gwiazdozbiorem Perseusza.
(1.1) Perseusz zdobył głowę Meduzy, pokonał potwora morskiego i uwolnił Andromedę.
(2.1) Perseusz widnieje na niebie niedaleko konstelacji, które są z nim mitologicznie powiązane.
(2.1) Najjaśniejszą gwiazdą w Perseuszu jest Mirfak.
Wiktionary
IPA: pɛrˈsɛwuʃ, AS: perseu̯uš
Wiktionary
rzecz. Perseidy nmos., perseida ż.
przym. Perseuszowy
Wiktionary
(2.1) skr. Per
Wiktionary
1. jęz. przedłużanie się czasu trwania ruchu artykulacyjnego głoski ponad zwykłą jego normę czasową
2. psych. zjawisko uporczywego powracania do świadomości pewnych wyobrażeń
3. med. chorobliwe powtarzanie tych samych słów lub czynności
SJP.pl
Wikipedia
1. przedłużanie się czasu trwania ruchu artykulacyjnego głoski ponad zwykłą jego normę czasową;
2. nieprzerwana powtarzalność w czymś, najczęściej w ludzkich wyobrażeniach, myślach
SJP.pl
dotyczący perseweracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. tendencja do trwania i powtarzania danego zachowania przez jednostkę, po zaprzestaniu działania bodźca wywołującego to zachowanie;
Wiktionary
Perseweratywność (PE) — jedna z czasowych charakterystyk zachowania (obok żwawości), tendencja do trwania i powtarzania danego zachowania przez jednostkę, po zaprzestaniu działania bodźca wywołującego to zachowanie. Wprowadzona przez Jana Strelaua w regulacyjnej teorii temperamentu.
Wikipedia
(1.1) Przetrawianie dawnych urazów, nawet sprzed lat, jest oznaką skrajnej perseweratywności.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsɛvɛraˈtɨvnɔɕt͡ɕ, AS: perseveratyvność
Wiktionary
trwać uporczywie przy jakimś przekonaniu, wyobrażeniu, nieprzerwanie rozmyślać w taki sam sposób
SJP.pl
[czytaj: perszing]
1. pocisk typu Pershing; perszing;
2. czołg marki Pershing;
3. przenośnie o kimś lub o czymś bardzo szybkim; perszing
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wojsk. rodzaj rakietowego pocisku średniego zasięgu
(1.2) wojsk. model amerykańskiego czołgu ciężkiego z okresu drugiej wojny światowej i wojny w Korei
Wiktionary
Osoby:
Militaria:
Wikipedia
IPA: ˈpɛrʃʲĩŋk, AS: peršʹĩŋk
Wiktionary
(1.1,3) perszing
Wiktionary
produkt marki Persil
SJP.pl
Persil – nazwa handlowa pierwszego na świecie proszku do prania. Rozpoczęcie jego produkcji oraz zastrzeżenie nazwy przez firmę Henkel miało miejsce w 1907 r. Najważniejszymi składnikami Persilu były nadboran sodu (jako źródło aktywnego tlenu do wybielania) i krzemian sodu. Od początków niemieckich nazw anionów (odpowiednio perborat i silikat) tych związków powstała nazwa produktu.
Wikipedia
drzewo lub krzew o soczystych owocach, rosnące w strefie podzwrotnikowej; owoc tego drzewa; hurma; persymona
SJP.pl
państwo w Azji, od 1935 r.: Iran
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. dawna nazwa Iranu;
Wiktionary
Iran (pers. ايران trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, pers. جمهوری اسلامی ايران Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a Zatoką Perską i Zatoką Omańską na południu.
Wikipedia
(1.1) Iran był wcześniej znany pod nazwą Persja.
Wiktionary
IPA: ˈpɛrsʲja, AS: persʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. persjarstwo n., persjarnia ż., persjarz mos., Pers m., pers m., Persyjka ż., Persjanka ż., perski m.
przym. perski, persjarski
Wiktionary
mieszkanka Persji; Persyjka
SJP.pl
warsztat lub manufaktura produkujące w XVIII w. jedwabne, wzorzyste tkaniny, głównie pasy i tkaniny kontuszowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. odzież. warsztat, manufaktura wytwarzająca pasy kontuszowe, makaty i tkaniny lite
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. persjarstwo n., Persja ż., Pers m., Persyjka ż., Persjanka ż., pers m., persjarz m., perski m.
przym. perski, persjarski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z persjarstwem, dotyczący persjarstwa
Wiktionary
rzecz. persjarstwo n., persjarnia ż., Persja ż., Pers m., Persyjka ż., Persjanka ż., pers m., persjarz m., perski m.
przym. perski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. odzież. rodzaj rzemiosła zajmującego się wytwarzaniem pasów kontuszowych, makat i tkanin litych
Wiktionary
rzecz. persjarnia ż., Persja ż., Pers m., Persyjka ż., Persjanka ż., pers m., persjarz m., perski m.
przym. perski, persjarski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik zajmujący się persjarstwem, czyli wytwarzaniem pasów kontuszowych, makat i tkanin litych
Wiktionary
rzecz. persjarnia ż., persjarstwo n., Persja ż., Pers m., Persyjka ż., Persjanka ż., pers m., persjarstwo m., perski m.
przym. perski, persjarski
Wiktionary
przymiotnik od: Persja (kraina historyczna w Azji lub dawna nazwa Iranu)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Persji, pochodzący z Persji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Iranu, Afganistanu i Tadżykistanu;
Wiktionary
Język perski, nowoperski (pers. فارسی fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu.
Wikipedia
(1.1) Poseł rozmawiał z szachem perskim.
Wiktionary
IPA: ˈpɛrsʲci, AS: persʹḱi
Wiktionary
rzecz. persjarstwo n., persjarnia ż., persjarz mos., Persja ż., Pers m., pers m., Persyjka ż., Persjanka ż.
przym. persjarski
Wiktionary
(1.1) irański, daw. adziamski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) posługujący się językiem perskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem perskim
(1.3) spisany, stworzony w języku perskim
Wiktionary
IPA: ˌpɛrskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: perskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
osoba o dużym znaczeniu, ogólnie szanowana i ceniona; osobistość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. lub podn. osoba
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Bal w ambasadzie zaszczyciło wiele znakomitych person.
Wiktionary
IPA: pɛrˈsɔ̃na, AS: persõna
Wiktionary
przym. personalny
rzecz. personalny mos., personalizacja ż., personifikacja, personel
Wiktionary
dawniej, dziś tylko gwarowo: personel, zespół pracowników w jakiejś instytucji lub innym obiekcie; personał
SJP.pl
podstawowe dane przypisywane jednej osobie, zwykle imię i nazwisko, data urodzenia i adres; generalia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) dane osobowe, fakty z życiorysu
Wiktionary
(1.1) Trzecim sprawcą był Duńczyk, którego personalia są znane policji.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsɔ̃ˈnalʲja, AS: persõnalʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) dane osobowe
Wiktionary
osoba myśląca zgodnie z założeniami personalizmu (koncepcji filozoficznych zestawiających problematykę osobowości ludzkiej z bytem natury duchowej lub kierunku psychologicznego mówiącego o ścisłym powiązaniu różnych funkcji psychicznych wraz z osobowością)
SJP.pl
kobieta myśląca zgodnie z założeniami personalizmu (koncepcji filozoficznych zestawiających problematykę osobowości ludzkiej z bytem natury duchowej lub kierunku psychologicznego mówiącego o ścisłym powiązaniu różnych funkcji psychicznych wraz z osobowością)
SJP.pl
odnoszący się do personalizmu (koncepcji filozoficznych zestawiających problematykę osobowości ludzkiej z bytem natury duchowej lub kierunku psychologicznego mówiącego o ścisłym powiązaniu różnych funkcji psychicznych wraz z osobowością), związany z osobami myślącymi zgodnie z założeniami personalizmu
SJP.pl
1. dostosowanie czegoś (np. urządzenia, usługi, oferty) do potrzeb indywidualnego użytkownika, np. personalizacja informacji;
2. trwałe naniesienie danych osobowych na dokument, np. personalizacja paszportu;
3. nadawanie czemuś charakteru osobistego, nastawionego na poszanowanie drugiej osoby, np. personalizacja życia w rodzinie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dostosowywanie przedmiotu do czyichś upodobań
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌpɛrsɔ̃nalʲiˈzat͡sʲja, AS: persõnalʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. persona ż., personifikacja ż., personalizm m., personel m., personalizowanie n., personalny mos.
czas. personalizować ndk.
przym. personalny
Wiktionary
(1.1) indywidualizacja
Wiktionary
1. zespół koncepcji filozoficznych zestawiających problematykę osobowości ludzkiej z bytem natury duchowej;
2. kierunek psychologiczny mówiący o ścisłym powiązaniu różnych funkcji psychicznych wraz z osobowością
SJP.pl
Personalizm – stanowisko filozoficzne podkreślające centralną rolę osoby (łac. persona), której przypisuje się takie cechy jak:
Stanowisko to można odnaleźć w różnych kierunkach filozoficznych od czasów starożytnych. Od XIX wieku powstawały kierunki, które przyjęły taką nazwę na swoje oznaczenie.
Wikipedia
personalizować się - być reprezentowanym lub uosabianym przez kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dostosowywanie czegoś do indywidualnych potrzeb albo gustów
Wiktionary
rzecz. spersonalizowanie n., personalizacja ż., personalizm m., personalny mos.
czas. personalizować ndk., spersonalizować dk.
przym. personalny, personalistyczny
Wiktionary
(1.1) indywidualizowanie
Wiktionary
osobowy, osobisty, odnoszący się konkretnej osoby lub grupy jakichś osób (np. dane personalne, akta personalne)
SJP.pl
potocznie: kierownik biura personalnego; personalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest personalne
Wiktionary
przym. personalny
przysł. personalnie
rzecz. personalny mos.
Wiktionary
osobowy, osobisty, odnoszący się konkretnej osoby lub grupy jakichś osób (np. dane personalne, akta personalne)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do osoby lub osób, związany z osobą lub osobami
(1.2) odnoszący się do spraw kadrowych i pracowniczych, związany ze sprawami kadrowymi i pracowniczymi
przymiotnik jakościowy
(2.1) osobisty, własny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) adm. kierownik działu kadr
Wiktionary
(1.2) Córka Rysia pracuje teraz w wydziale personalnym.
(2.1) Danusia ma od kilku miesięcy personalnego trenera.
(3.1) Spotkałam personalnego na schodach przed działem kadr.
Wiktionary
rzecz. personalność ż., personalizowanie n., personalizacja ż., persona ż., personalna ż.
przysł. personalnie
Wiktionary
mężczyzna o dużym znaczeniu, ogólnie szanowany i ceniony, ważny dla społeczności lub sławny, powszechnie znany; persona
SJP.pl
dawniej, dziś tylko gwarowo: personel, zespół pracowników w jakiejś instytucji lub innym obiekcie; personal
SJP.pl
zespół pracowników jakiejś instytucji, najczęściej publicznej, których celem jest wykonywanie ściśle określonych zadań nienależących do kierownika tej instytucji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zespół pracowników jakiejś instytucji, najczęściej publicznej, których celem jest wykonywanie ściśle określonych zadań nienależących do kierownika tej instytucji
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Trzeba oddać ukłon, chapeau bas, przed naszymi dziewczętami, ale przede wszystkim przed personelem lekarskim, który w tych szalenie trudnych warunkach wykonywał najcięższe operacje.
Wiktionary
IPA: pɛrˈsɔ̃nɛl, AS: persõnel
Wiktionary
rzecz. persona ż., personalizacja ż., personelik mrz.
Wiktionary
(1.1) obsada, kadra, pracownicy, załoga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od personel
Wiktionary
rzecz. personel m.
Wiktionary
uosobienie;
1. w literaturze: przenośnia polegająca na przedstawieniu w postaci ludzkiej przedmiotów, zjawisk natury, roślin i zwierząt oraz pojęć abstrakcyjnych, np. przedstawienie śmierci w postaci żniwiarza;
2. książkowo: osoba, istota uosabiająca coś; ucieleśnienie, wcielenie;
3. rzadko: antropomorfizacja; porównaj: antropomorfizacja (uczłowieczenie), animizacja (ożywienie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. rodzaj metafory; przedstawianie rzeczy, zwierząt, zjawisk lub pojęć abstrakcyjnych jako postaci ludzkich;
(1.2) postać uosabiająca coś
Wiktionary
Personifikacja (z łac. persona – osoba i facere – robić) lub uosobienie – figura retoryczna i środek stylistyczny polegające na metaforycznym przedstawianiu zwierząt i roślin, przedmiotów nieożywionych, zjawisk lub idei jako osób ludzkich – szczególnie często personifikuje się pojęcia abstrakcyjne, zwłaszcza jako wygłaszające przemowy.
Wikipedia
(1.1) Śmierć ze Świata Dysku to postać będąca personifikacją naturalnego zjawiska.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsɔ̃ɲifʲiˈkat͡sʲja, AS: persõńifʹikacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. persona ż., personifikowanie n., personalizacja ż.
czas. personifikować
przym. personifikacyjny
Wiktionary
(1.1) uosobienie; zobacz też: uwagi
Wiktionary
nadawać przedmiotom, zwierzętom, zjawiskom lub innym pojęciom postać ludzką lub cechy charakterystyczne dla ludzi (zwłaszcza w literaturze); uosabiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|personifikować.
Wiktionary
rzecz. personifikacja ż.
czas. personifikować ndk.
Wiktionary
(1.1) uosabianie
Wiktionary
mieszkaniec Persji
SJP.pl
Persowie – starożytny lud pochodzenia irańskiego, współcześnie zaś naród zamieszkujący głównie obszar Iranu (dawniej znanego jako Persja).
Wikipedia
urządzenie pozwalające przemienić ukośne zdjęcie fotograficzne w plan danej miejscowości, którego działanie opiera się na zmianie perspektywy w obraz złożony z figur płaskich
SJP.pl
1. trójwymiarowość przedmiotów przedstawionych na płaszczyźnie zgodnie z prawami widzenia;
2. rozległy widok jakiegoś krajobrazu; panorama;
3. metoda odwzorcowania figury geometrycznej na płaszczyźnie za pomocą prostych rzutujących o wspólnym wierzchołku;
4. odległość w czasie potrzebna do właściwego ocenienia jakichś zjawisk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. metoda odwzorcowania figury geometrycznej na płaszczyźnie za pomocą prostych rzutujących o wspólnym wierzchołku
(1.2) wrażenie trzeciego wymiaru w płaskim obrazie
(1.3) przen. odległość w czasie potrzebna do właściwego ocenienia jakichś zjawisk
(1.4) perspektywy widoki na przyszłość, wizje świetlanej przyszłości
(1.5) inform. widok bazodanowy
(1.6) daleki widok
(1.7) przen. sposób interpretacji czegoś, punkt widzenia
(1.8) przen. dalsze plany
Wiktionary
Perspektywa – określenie stosowane w architekturze, malarstwie, fotografii i innych sztukach wizualnych oznaczające sposób oddania trójwymiarowych obiektów i przestrzeni na płaszczyźnie. Istnieje kilka rodzajów perspektywy: linearna (zbieżna, geometryczna), barwna (malarska), kulisowa, powietrzna, odwrócona, perspektywa krzywoliniowa (poprawna).
Wikipedia
(1.5) Każda zmiana dokonana w określających perspektywę tabelach będzie także uwzględniona w perspektywie.
(1.7) Klęska grunwaldzka z perspektywy śląskiego poety to szok taki, jak gdyby indiański wódz, powiedzmy jakiś Winnetou, pokonał całą armię amerykańską i ciągnął na Waszyngton.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrspɛkˈtɨva, AS: perspektyva
Wiktionary
przym. perspektywiczny
przysł. perspektywicznie
Wiktionary
(1.1) panorama
(1.5) widok
(1.6) przest. prospekt
(1.7) punkt widzenia, ujęcie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób perspektywiczny
Wiktionary
(1.1) Trzeba patrzeć i myśleć perspektywicznie - gdyż sterty odpadów są coraz większe.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrspɛktɨˈvʲit͡ʃʲɲɛ, AS: perspektyvʹičʹńe
Wiktionary
przym. perspektywiczny
rzecz. perspektywa ż., perspektywiczność ż.
Wiktionary
cecha czegoś, co odnosi się do perspektywy, odległości w czasie lub przedstawia przedmioty w perspektywie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest perspektywiczne; cecha tych, którzy są perspektywiczni
Wiktionary
przym. perspektywiczny
przysł. perspektywicznie
Wiktionary
odnoszący się do perspektywy, odległości w czasie, przyszłości (np. perspektywiczne plany, zadania) lub oparty na zasadach perspektywy (np. szkice perspektywiczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dobrze zapowiadający się, dobrze rokujący
(1.2) dotyczący przyszłości, dalszego rozwoju
(1.3) szt. ukazujący coś w perspektywie, w trójwymiarze na płaszczyźnie, oparty na zasadach perspektywy
Wiktionary
(1.1) Raport nie obejmuje pozostałych, perspektywicznych rejonów Polski np. Dolnego Śląska czy Wielkopolski.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrspɛktɨˈvʲit͡ʃnɨ, AS: perspektyvʹičny
Wiktionary
rzecz. perspektywa, perspektywiczność
przysł. perspektywicznie
Wiktionary
osoba rozumująca zgodnie z zasadami perspektywizmu (koncepcji filozoficznej zapoczątkowanej przez Ortegę y Gasseta, głoszącej zależność wiary i myśli człowieka od jego osobistych przeżyć, doświadczeń oraz uwarunkowań społecznych)
SJP.pl
koncepcja filozoficzna zapoczątkowana przez Ortegę y Gasseta, głosząca zależność wiary i myśli człowieka od jego osobistych przeżyć, doświadczeń oraz uwarunkowań społecznych
SJP.pl
Wikipedia
1. trójwymiarowość przedmiotów przedstawionych na płaszczyźnie zgodnie z prawami widzenia;
2. rozległy widok jakiegoś krajobrazu; panorama;
3. metoda odwzorcowania figury geometrycznej na płaszczyźnie za pomocą prostych rzutujących o wspólnym wierzchołku;
4. odległość w czasie potrzebna do właściwego ocenienia jakichś zjawisk
SJP.pl
Perspektywy – miesięcznik edukacyjny dla młodzieży wydawany od 1998 w Warszawie.
Od 2000 „Perspektywy” i dziennik „Rzeczpospolita” publikują „Ranking szkół wyższych”.
Wikipedia
wymiana gazowa zachodząca przez pory skórne, połączona z wydalaniem szkodliwych lub niepotrzebnych dla organizmu substancji
SJP.pl
Perspiracja – w fizjologii termin określający wymianę gazową organizmu. Określa oddychanie przez pory w skórze.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
w geologii: przekształcenie, zmiana struktury skały osadowej
SJP.pl
wyjaśniać coś komuś, najczęściej przekonywając, zachęcając kogoś do czegoś, dowodzić coś komuś
SJP.pl
czasownik
(1.1) tłumaczyć, wyjaśniać, dowodzić coś komuś; przekonywać o czymś, udowodnić coś; korzystać z perswazji
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsfaˈdɔvat͡ɕ, AS: persfadovać
Wiktionary
rzecz. perswazja ż., perswadowanie n.
przym. perswazyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|perswadować.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsfadɔˈvãɲɛ, AS: persfadovãńe
Wiktionary
czas. perswadować ndk.
Wiktionary
dowodzenie, wyjaśnianie czegoś komuś, najczęściej przy jednoczesnym przekonywaniu, zachęcaniu kogoś do czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nakłanianie, tłumaczenie, przekonywanie kogoś do czegoś
Wiktionary
Perswazja (łac. persuasio) – sztuka przekonywania kogoś do własnych racji. Różni się od manipulacji tym, że przekonanie danej osoby do czegoś nie zaszkodzi jej w późniejszym czasie, przy czym metody postępowania, jakie stosowane są w trakcie perswazji, są stosowane też w trakcie manipulacji. Perswazja opisywana jest również często jako jedna z metod retoryki, bądź jedynie jako nawiązanie do „tradycji retorycznej”. Odwołuje się do intelektu, emocji i woli.
Wikipedia
IPA: pɛrsˈfazʲja, AS: persfazʹi ̯a
Wiktionary
czas. perswadować ndk.
przym. perswazyjny
Wiktionary
odnoszący się do perswazji, mający dowieść czegoś, wyjaśnić coś komuś, najczęściej przy jednoczesnym zachęceniu kogoś do czegoś (np. mowa perswazyjna, marketing perswazyjny)
SJP.pl
szyderstwo ukryte pozorami uprzejmości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. złośliwość ukryta pod pozorem uprzejmości
Wiktionary
Persyflaż (fr. persiflage – przemówienie ironiczne i kpiące) – utwór literacki lub inna wypowiedź o charakterze żartobliwym i ironicznym, ukrywająca szyderstwo pod pozorami wyszukanej uprzejmości lub udawanej powagi. Szczególną cechą persyflażu jest ironiczne nawiązanie do cudzego stylu.
Wikipedia
(1.1) sarkazm, drwina, szyderstwo
Wiktionary
a) mający cechy persyflażu, czyli kpiny, szyderstwa ukrytego pod pozorami uprzejmości;
b) w literaturze: parodiujący manierę stylistyczną innego autora
SJP.pl
uprawiać persyflaż (szyderstwo), szydzić ukrywając się za pozorami dobrych manier i uprzejmości
SJP.pl
mieszkanka Persji; Persjanka
SJP.pl
hurma, szaron, kaki;
1. rodzaj drzew o soczystych, pomarańczowych lub czerwonych owocach, rosnących w strefie międzyzwrotnikowej; heban, hebanowiec;
2. owoc tego drzewa; persymon
SJP.pl
hurma, szaron, kaki;
1. rodzaj drzew o soczystych, pomarańczowych lub czerwonych owocach, rosnących w strefie międzyzwrotnikowej; heban, hebanowiec;
2. owoc tego drzewa; persymon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Diospyros|L.|ref=tak., rodzaj tropikalnych roślin drzewiastych z rodziny hebankowatych;
(1.2) bot. pot. roślina z rodzaju persymona (1.1)
(1.3) spoż. czerwonopomarańczowy, jadalny owoc persymony (1.2)
Wiktionary
Hurma, hebanek, hebanowiec, kaki, sharon, szaron, szarona, persymona (Diospyros L.) – rodzaj roślin drzewiastych z rodziny hebankowatych. Obejmuje ok. 740 gatunków. Występują one w strefie międzyzwrotnikowej, głównie w Azji (zwłaszcza w południowych Chinach) i na obu kontynentach amerykańskich o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Niektóre gatunki sięgają stref umiarkowanych rosnąc w Argentynie i Chile, południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w rejonie Kaukazu i w Azji Wschodniej. Występują w różnych siedliskach i formacjach, zwykle w lasach i na terenach skalistych, w klimacie wilgotnym lub okresowo suchym, zwykle na terenach nizinnych lub na średnich wysokościach.
Wikipedia
(1.3) Miąższ persymony jest lekko twardawy.
Wiktionary
IPA: ˌpɛrsɨ̃ˈmɔ̃na, AS: persỹmõna
Wiktionary
(1.1) hurma, hebanek, kaki
(1.2) kaki, sharon, jabłko orientu, hurma
(1.3) kaki, sharon, jabłko orientu, hurma
Wiktionary
drążek służący artystom cyrkowym do wykonywania skomplikowanych ewolucji zbiorowych
SJP.pl
język turecki, którego znamiona pojawiają się także w dialektach na terenie Iranu i innych krajów Bliskiego Wschodu
SJP.pl
koń roboczy rasy francuskiej, pociągowy, maści siwej lub karej; koń perszeroński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. rodzaj konia pociągowego;
Wiktionary
Perszeron – rasa zimnokrwistych koni, wywodząca się z regionu Le Perche w Normandii we Francji. Powstała w wyniku wieloletniego krzyżowania się lokalnych ras koni z innymi rasami.
Wikipedia
(1.1) Stukot kopyt perszeronów na kocich łbach słychać było w nocnej ciszy na kilometr.
(1.1) Do najczęstszych umaszczeń perszeronów zalicza się siwe, jabłkowite i kare.
Wiktionary
koń perszeroński: koń roboczy rasy francuskiej, pociągowy, maści siwej lub karej; perszeron
SJP.pl
pershing;
1. rodzaj pocisku rakietowego średniego zasięgu;
2. przenośnie o kimś lub o czymś bardzo szybkim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wojsk. rodzaj rakietowego pocisku średniego zasięgu
(1.2) gwara. stud. krajowe wino owocowe niskiej jakości
Wiktionary
IPA: ˈpɛrʃʲĩŋk, AS: peršʹĩŋk
Wiktionary
(1.1-2) pershing
Wiktionary
rozciągnięta pod reją lina, na której opierają stopy marynarze pracujący przy żaglach; chodnica
SJP.pl
Perta – w przypadku ożaglowania rejowego, lina podwieszona na "szelkach" (krótkich odcinkach liny) ok. 60–80 cm pod reją, na której stoją marynarze opierający się o reję, np. podczas sprzątania (zwijania) żagla rejowego.
Wikipedia
[czytaj: pert] miasto w Australii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. duże miasto w Australii, stolica stanu Australia Zachodnia;
Wiktionary
Perth (wym. [ˈpɜrθ]) – miasto w Australii będące stolicą stanu Australia Zachodnia. Położone jest przy ujściu rzeki Łabędziej do Oceanu Indyjskiego, u podnóża gór Darling. Jest czwartym miastem Australii pod względem populacji, zamieszkuje je ponad 2,3 mln mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Pracując w mennicy w Perth, zarabiałem po kilkanaście tysięcy dolarów.
Wiktionary
twardy materiał papierowy, laminat (kompozyt) elektroizolacyjny
SJP.pl
Pertinaks, Publiusz Helwiusz Pertynaks (Publius Helvius Pertinax; ur. 1 sierpnia 126, zm. 28 marca 193) – cesarz rzymski od 1 stycznia 193 do swojej śmierci. Syn Helviusa Successusa (wyzwoleńca z Ligurii, handlarza drewnem).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
prowadzenie rozmów; rokowania; układanie się
SJP.pl
osoba pertraktująca, prowadząca pertraktacje, rokowania, rozmowy w jakiejś sprawie
SJP.pl
kobieta pertraktująca, prowadząca pertraktacje, rokowania, rozmowy w jakiejś sprawie
SJP.pl
prowadzić pertraktacje, rokowania, rozmowy w jakiejś sprawie, negocjować, układać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pertraktować.
Wiktionary
rzecz. pertraktacje nmos., pertraktant m., pertraktantka ż.
czas. pertraktować ndk.
Wiktionary
(1.1) negocjowanie
Wiktionary
1. naruszenie ustalonego porządku, przekroczenie panujących gdzieś norm, zasad;
2. zakłócenia stanu lub ruchu orbitalnego ciała jakiegoś układu planetarnego przez siły, których źródło znajduje się poza tym układem
SJP.pl
Perturbacja – zakłócenie zgodnego z prawami Keplera ruchu ciał niebieskich, spowodowane głównie obecnością innych ciał, ale także oporem ośrodka oraz spłaszczeniem ciała centralnego.
Mechanika nieba wprowadza do równania ruchu masy poruszającej się w potencjale grawitacyjnym dodatkowy wyraz zawierający pochodną funkcji perturbacyjnej. Funkcja ta uwzględnia oddziaływania grawitacyjne od trzeciej masy.
Wikipedia
odnoszący się do perturbacji (zakłóceń stanu lub ruchu orbitalnego ciała jakiegoś układu planetarnego przez siły, których źródło znajduje się poza tym układem)
SJP.pl
1. naruszać ustalony porządek, przekraczać panujące gdzieś normy, zasady;
2. o ciałach niebieskich: zakłócać stan lub ruch orbitalny innego ciała jakiegoś układu planetarnego przez oddziaływanie siłami z tym ciałem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
niejednorodny wewnętrznie kryształ skalenia sodowo-potasowego
SJP.pl
Pertyty i antypertyty – zrosty mineralne skalenia potasowago (mikroklinu rzadziej ortoklazu) K[AlSi3O8] i sodowego (albitu) Na[AlSi3O8] określanych razem mianem skaleni alkalicznych, o identycznej strukturze. Całkowita ich mieszalność jest możliwa tylko w wyższych temperaturach. Obniżenie temperatury powoduje odmieszanie przeważnej części obu minerałów i powstanie osobnika składającego się z dwóch faz krystalicznych. W przypadku gdy przeważa K-skaleń mówimy o pertycie, natomiast jeśli więcej jest Na-skalenia mówimy o antypertycie.
Wikipedia
państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Limie; Republika Peru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Limie;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości i gmin w USA
Wiktionary
Peru (hiszp. Perú), oficjalnie Republika Peru (hiszp. República del Perú) – państwo w zachodniej części Ameryki Południowej, nad Oceanem Spokojnym. Leży na półkuli południowej, rozciąga się od równika w kierunku zwrotnika Koziorożca. Graniczy z Ekwadorem na północnym zachodzie, Kolumbią na północnym wschodzie, Brazylią na wschodzie, Boliwią na południowym wschodzie, Chile na południu oraz Pacyfikiem na zachodzie.
Wikipedia
(1.1) Nieznane wcześniej indiańskie plemię zostało odnalezione w Brazylii niedaleko granicy z Peru.
Wiktionary
IPA: ˈpɛru, AS: peru
Wiktionary
rzecz. Peruwiańczyk m., Peruwianka ż.
przym. peruwiański
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Peru
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
niewielka peruka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: peruka
(1.2) mała peruka, doczepiany kawałek peruki
Wiktionary
rzecz. peruka ż., perukarz m., perukarstwo n., półperuka ż., perukowiec m.
przym. perukowy, peruczkowy, perukarski
Wiktionary
charakterystyczny dla peruczek (niewielkich peruk), związany w jakiś sposób z peruczkami (np. sklep peruczkowy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w środkowych Włoszech, stolica Umbrii;
Wiktionary
Perugia, starożytna Peruzja – stolica Umbrii, rejonu administracyjnego środkowych Włoch. Miasto leży między Jeziorem Trazymeńskim a Tybrem, liczy około 150 000 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) W Perugii znajduje się grobowiec papieża Benedykta XI.
Wiktionary
rzecz. Perugino m.
przym. perugiański, perugijski
Wiktionary
(1.1) stpol. Peruż, hist. staroż. Peruzja
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Perugią, dotyczący Perugii
Wiktionary
(1.1) Wyszedłszy stamtąd można odetchnąć, pójść na skraj perugiańskiego wzgórza i spojrzeć na rozpostartą szeroko dolinę. W dali, pośród tej doliny, jest Asyż.
(1.1) Innocenty został błogosławionym, ale nie został świętym. Anonimowy kronikarz perugiański sławi go jako intelektualistę i oratora.
(1.1) W okresie świetności republika perugiańska dominowała nad Umbrią i terytorium jej broniło sto dwadzieścia zamków.
(1.1) Długość perugiańskich ręcznych puszek można określić na 22-24 cm, nie wiemy jednak jednoznacznie, czy przekaz źródłowy odnosi się do długości całej broni, czy tylko do metalowej lufy (…).
Wiktionary
rzecz. Perugia ż.
przym. perugijski
Wiktionary
(1.1) perugijski, staroż. peruzyński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Perugią, dotyczący Perugii
Wiktionary
(1.1) Wszystkie te ułamkowe (…) wiadomości wskazują na duży ciąg młodzieży polskiej do stolicy Umbrii. Jeszcze bardziej wyrazistym i niezbitym dowodem popularności i nasilenia tych przyjazdów i studiów datujących się od początku XVII wieku było pojawienie się w 1623 r. w Uniwersytecie Perugijskim nacji polskiej (…)
Wiktionary
rzecz. Perugia ż.
przym. perugiański
Wiktionary
(1.1) perugiański
Wiktionary
Pietro Perugino, właśc. Pietro di Cristoforo Vannucci (ur. ok. 1450 w Città della Pieve k. Perugii, zm. w lutym lub w marcu 1523 w Fontignano) – włoski malarz i rysownik okresu renesansu, przedstawiciel szkoły umbryjskiej.
Był uczniem Andrea del Verrocchio. Przypuszcza się, że wcześniej pobierał nauki u Piera della Francesca. Prowadził działalność pedagogiczną; jego uczniami byli m.in. Rafael Santi i Pinturicchio. Przyjaźnił się z Leonardem da Vinci, dla którego twórczości żywił wielki podziw.
Wikipedia
1. sztuczne lub naturalne włosy przymocowane do specjalnej siatki, układane w kształcie fryzury, nakładane na własne włosy lub zastępujące je;
2. narośl kostna spotykana zamiast poroża na głowie kozła lub byka jelenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cudze lub sztuczne włosy przystosowane do zakładania na głowę;
Wiktionary
Peruka (fr. perruque) – nakrycie głowy wykonane z naturalnych bądź sztucznych włosów umocowanych na siatce i ułożonych na kształt fryzury. Współcześnie peruki noszone są zazwyczaj w celu ukrycia braku owłosienia głowy bądź jako ozdoba.
Wikipedia
(1.1) Wicher zerwał jej z głowy perukę.
Wiktionary
IPA: pɛˈruka, AS: peruka
Wiktionary
rzecz. perukarstwo n., perukarz m., półperuka ż., perukowiec m.
:: zdrobn. peruczka ż.
przym. perukarski, perukowy, peruczkowy
Wiktionary
kobieta układająca sztuczne lub naturalne włosy na siatce i nadająca im kształt fryzury
SJP.pl
zakład produkcyjny, warsztat, w którym perukarz lub perukarka wyrabia peruki
SJP.pl
odnoszący się do perukarstwa (zawodu, rzemiosła osoby zajmującej się wyrobem peruk), związany z perukarstwem (np. warsztat perukarski)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z perukarstwem lub perukarzem
Wiktionary
rzecz. perukarstwo n., perukarz mos., perukarka ż., peruka ż., peruczka ż.
Wiktionary
rzemiosło perukarza lub perukarki, ogół czynności potrzebnych do wyprodukowania peruki
SJP.pl
osoba układająca sztuczne lub naturalne włosy na siatce i nadająca im kształt fryzury
SJP.pl
Peruka (fr. perruque) – nakrycie głowy wykonane z naturalnych bądź sztucznych włosów umocowanych na siatce i ułożonych na kształt fryzury. Współcześnie peruki noszone są zazwyczaj w celu ukrycia braku owłosienia głowy bądź jako ozdoba.
Wikipedia
niski krzew z rodziny nanerczowatych, charakteryzujący się różowym meszkiem pokrywającym szypułki kwiatowe w okresie owocowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. ozdobny krzew lub niskie drzewo z rodziny nanerczowatych o kwiatostanach przypominających perukę;
Wiktionary
Perukowiec (Cotinus Mill.) – rodzaj roślin należący do rodziny nanerczowatych. Należą do niego w zależności od ujęcia i klasyfikacji wewnątrzrodzajowej: 3, 5 lub 7 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje środkową i południową część USA i północno-wschodnią część Meksyku, południową Europę na wschód od Francji oraz rozległe obszary w Azji od Turcji i Syrii, poprzez Kazachstan na północy i Iran, Pakistan, Nepal na południu, po południowe Chiny na wschodzie. Rosną zwykle na terenach skalistych.
Wikipedia
IPA: ˌpɛruˈkɔvʲjɛt͡s, AS: perukovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. peruka ż., peruczka ż., perukarnia ż.
Wiktionary
charakterystyczny dla peruk, związany w jakiś sposób z perukami (np. przemysł perukowy)
SJP.pl
bóstwo słowiańskie, bóg błyskawic, piorunów oraz grzmotów
SJP.pl
Perun (właśc. Pierun; także Piorun, Pieron) – słowiańskie bóstwo gromowładne oraz jedno z czołowych w panteonie słowiańskim. „Perun” to zaproponowane przez niektórych badaczy tematu imię wynikłe z nazwy gromu perunъ powiązanej z leksemem pьrati, 'bić, uderzać' jako oznaczające jedno z naczelnych bóstw słowiańskich. Uosobienie gromowładcy, boga grzmotów i piorunów. Według zamysłu badaczy ma ono porządkować poszczególne ślady wierzeniowe, jakie pozostawił po sobie kult słowiańskich, plemiennych bóstw gromowładnych. Są to między innymi: w tradycji staropolskiej imię Piorun lub Grom, w polskich porzekadłach ludowych także Pierun, w tradycji staroruskiej Перун (czyt. Pierun). W kulturze masowej imię Perun używane jest najczęściej w odniesieniu do naczelnego bóstwa gromowładnego Słowian wschodnich.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. święto ku czci Peruna
Wiktionary
charakterystyczny dla Peruna (głównego boga religii słowiańskich, gromowładcy i boga wojen), powiązany w jakiś sposób z tą postacią
SJP.pl
skrót od: peruwiański
SJP.pl
obywatel Peru; Peruwianin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Peru
Wiktionary
(1.1) Czy Peruwiańczycy w Peru mówią po peruwiańsku? Nie, mówią po hiszpańsku.
Wiktionary
IPA: ˌpɛruˈvʲjä̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: peruvʹi ̯ä̃ĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Peru n.
:: fż. Peruwianka ż.
przym. peruwiański
Wiktionary
obywatel Peru; Peruwiańczyk
SJP.pl
obywatelka Peru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Peru
Wiktionary
(1.1) Czy Peruwianki w Peru mówią po peruwiańsku? Nie, mówią po hiszpańsku.
Wiktionary
IPA: ˌpɛruˈvʲjãŋka, AS: peruvʹi ̯ãŋka
Wiktionary
rzecz. Peru n.
:: fm. Peruwiańczyk m.
przym. peruwiański
Wiktionary
przymiotnik od: Peru
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Peru
Wiktionary
(1.1) - Nic - odparł kelner i wyjaśnił, że restauracja jest co prawda własnością peruwiańską, ale dania są międzynarodowe.
(1.1) Rynek peruwiański odnotował w zeszłym miesiącu 20-proc. spadek.
Wiktionary
IPA: ˌpɛruˈvʲjä̃j̃sʲci, AS: peruvʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Peru n., Peruwiańczyk m., Peruwianka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. Perugia
Wiktionary
Perugia, starożytna Peruzja – stolica Umbrii, rejonu administracyjnego środkowych Włoch. Miasto leży między Jeziorem Trazymeńskim a Tybrem, liczy około 150 000 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Peruzja była jednym z dwunastu miast ligi etruskiej.
Wiktionary
przym. peruzyński
Wiktionary
(1.1) Perugia
Wiktionary
potocznie: osoba perwersyjna, wyuzdana; zbok, zboczeniec, dewiat, dewiant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. slang. zbereźnik lub zboczeniec
Wiktionary
rzecz. perwersja ż.
przym. perwersyjny
przysł. perwersyjnie
Wiktionary
1. odchylenia reakcji psychicznych w zakresie popędów, najczęściej w odniesieniu do sfery seksualnej;
2. chęć zaszokowania, zespół cech naruszający ogólnie przyjęte wzorce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. skłonność do zaspokajania popędów w sposób odbiegający od normy
(1.2) zachowania wbrew przyjętym obyczajom, mające za zadanie szokować
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. perwers mos., perwersyjność
przym. perwersyjny
przysł. perwersyjnie
Wiktionary
(1.1) dewiacja, spaczenie, wynaturzenie, zboczenie
(1.2) przewrotność
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: perwersyjnie
SJP.pl
umiejętność zaszokowania kogoś w jakiejś dziedzinie, najczęściej przy zastosowaniu czegoś, co odbiega od ogólnie przyjętych norm, wzorców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co perwersyjne; cecha tych, którzy są perwersyjni
Wiktionary
rzecz. perwersja ż.
przym. perwersyjny
przysł. perwersyjnie
Wiktionary
(1.1) dewiacyjność; pot. zboczoność
Wiktionary
1. związany z perwersją (odchyleniem reakcji psychicznych w zakresie popędów, najczęściej w odniesieniu do sfery seksualnej);
2. szokujący, wynaturzony, taki, którego cechuje przewrotność, odchylenie od ogólnie przyjętych norm, wzorców
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) właściwy perwersji, charakteryzujący się odchyleniem reakcji psychicznych w sferze seksualnej
Wiktionary
rzecz. perwersja ż., perwersyjność ż., perwers m.
przysł. perwersyjnie
Wiktionary
(1.1) rozwiązły, dewiacyjny; pot. zboczony
Wiktionary
handlowa nazwa amfetaminy
SJP.pl
Metamfetamina (N-metyloamfetamina (rac)-N-metylo-1-fenylopropylo-2-amina) – organiczny związek chemiczny, N-metylowa pochodna amfetaminy, stymulant oparty na szkielecie β-fenyloetyloaminy, prawoskrętny stereoizomer lewometamfetaminy. Jest stosowana jako środek odurzający, a także jako lek przeznaczony do leczenia ADHD i otyłości (w USA pod nazwą handlową Desoxyn).
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na obszar lub tematykę wokół tego, co określa drugi człon złożenia
Wiktionary
temsłow. peri-
Wiktionary
(1.1) peri-, około-
Wiktionary
punkt orbity okołogwiazdowej ciała niebieskiego położony najbliżej gwiazdy obieganej; periastron
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
cienka warstwa ochronna otaczająca zarodek oraz częściowo rozwinięty organizm w organizmie matki, najczęściej u ssaków
SJP.pl
typ blastuli (zarodka we wczesnym stadium rozwojowym) powstającej u niektórych gatunków owadów
SJP.pl
część merystemu wierzchołkowego, mająca własne komórki inicjalne i dająca początek określonym częściom organu roślinnego; histogen
SJP.pl
Peryblem – środkowa warstwa komórek w merystemie wierzchołkowym korzenia. Warstwa ta przekształca się w korę pierwotną, a u jednoliściennych także w ryzodermę. Peryblem jest jednym z histogenów, czyli warstw dających początek tkankom roślinnym. Teoria histogenów została sformułowana przez Johannesa von Hansteina w XIX.
Wikipedia
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego dany obiekt, w którym jest ono najbliżej tego obiektu
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
w chrześcijaństwie: perychoreza trynitarna - współprzenikanie się Trójcy Świętej przy zachowaniu jedności Bożej natury
SJP.pl
warstwa komórek miękiszowych pokrywająca łodygę lub korzenie rośliny, oddzielająca łyko od endodermy; okolnica
SJP.pl
Okolnica (perycykl, perykambium) – warstwa komórek parenchymatycznych na obwodzie walca osiowego w korzeniu i łodydze, które wykazują zdolność przekształcania się w komórki merystematyczne.
Wikipedia
wtórna tkanka okrywająca powierzchnię łodyg i korzeni roślin wieloletnich; korkowica
SJP.pl
Wikipedia
minerał, szlachetna odmiana oliwinu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał, krzemian magnezu i żelaza;
Wiktionary
Perydot (oliwin właściwy) – szlachetna odmiana oliwinów, krzemian magnezu i żelaza. Nazywany także chryzolitem, choć można się spotkać z użyciem nazwy chryzolit dla kamieni żółtozielonych. Chociaż oliwin jest dość często spotykanym minerałem, perydot jest rzadki.
Perydot znaleziono w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.
Wikipedia
IPA: pɛˈrɨdɔt, AS: perydot
Wiktionary
(1.1) chryzolit
Wiktionary
magmowa skała głębinowa czarna lub zielonkawa, składająca się głównie z oliwinu
SJP.pl
Perydotyty – ultrazasadowe (melanokratyczne) skały głębinowe. Zawierają mniej niż 45% krzemionki, składają się głównie z mineralnego oliwinu (40–100%), w mniejszym stopniu z piroksenów (0–60%) i innych minerałów.
Dotychczas uzyskiwane dane eksperymentalne, geofizyczne i petrologiczne wskazują, że skały te są głównym materiałem budującym płaszcz Ziemi.
Wikipedia
dawniej: krużganek
SJP.pl
1. (zwykle w liczbie mnogiej) zewnętrzna, oddalona od centrum część czegoś; obrzeże, kraniec;
2. dawniej:
a) obwód koła lub innej płaszczyzny zamkniętej linią krzywą;
b) powierzchnia;
c) żartobliwie: tusza człowieka otyłego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. obwód koła
(1.2) daw. powierzchnia
(1.3) daw. żart. tusza osoby otyłej
Wiktionary
rzecz. peryferie lm nm.
Wiktionary
(1.1) daw. peryferium
(1.2) daw. peryferium
Wiktionary
w informatyce: urządzenie niewchodzące w skład jednostki centralnej komputera, bezpośrednio przez nią sterowane, np. skaner, drukarka; urządzenie peryferyjne
SJP.pl
1. tereny miejskie położone daleko od centrum; krańce miasta, suburbium;
2. zewnętrzna, oddalona od centrum część czegoś; obrzeże, kraniec;
3. przenośnie: coś mało ważnego, drugoplanowego; błahostka;
4. w informatyce: urządzenia niewchodzące w skład jednostki centralnej komputera, bezpośrednio przez nią sterowane, np. skaner, drukarka; urządzenia peryferyjne, peryferiale
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) urb. dzielnice zewnętrzne do centrum miasta
(1.2) zewnętrzna część czegoś znajdująca się z dala od centrum
(1.3) coś uważanego za mniej ważne
(1.4) techn. urządzenia peryferyjne
Wiktionary
(1.1) Uważne spojrzenie na dzisiejszy plan Poznania utwierdza wszystkich w przekonaniu, że miasto jest bogato zazielenione, zwłaszcza na peryferiach, gdzie rozciągają się parki leśne w otoczeniu pól uprawnych, strumieni, stawów, jezior naturalnych i jezior spiętrzonych.
Wiktionary
rzecz. peryferia ż., peryferyjność ż.
przym. peryferyczny, peryferyjny
przysł. peryferycznie, peryferyjnie
Wiktionary
(1.1) przedmieście
(1.3) margines
Wiktionary
dawniej: okręg, koło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. okręg
(1.2) daw. przestrzeń
Wiktionary
rzadko: peryferyjność;
1. oddalenie od centrum miasta;
2. przenośnie: mniejsze znaczenie, mała istotność czegoś; drugoplanowość, drugorzędność, marginalność
SJP.pl
peryferyjny;
1. znajdujący się poza centrum miasta;
2. mniej istotny, uboczny, drugoplanowy; marginalny, drugorzędny
SJP.pl
peryferyczność;
1. oddalenie od centrum miasta;
2. przenośnie: mniejsze znaczenie, mała istotność czegoś; drugoplanowość, drugorzędność, marginalność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co peryferyjne, oddalone
(1.2) przen. cecha tego, co peryferyjne, drugoplanowe
Wiktionary
rzecz. peryferie nmos., peryferyczność ż.
przym. peryferyjny, peryferyczny
przysł. peryferyjnie, peryferycznie
Wiktionary
(1.1) peryferyczność
(1.2) peryferyczność, drugoplanowość, drugorzędność, poboczność, uboczność, marginalność
Wiktionary
peryferyczny;
1. znajdujący się poza centrum miasta;
2. mniej istotny, uboczny, drugoplanowy; marginalny, drugorzędny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) położony na peryferiach, dalej od centrum, na uboczu
(1.2) o mniejszym znaczeniu; drugiej kategorii
(1.3) inform. podłączony do komputera z zewnątrz
Wiktionary
rzecz. peryferie, peryferyjność ż.
przysł. peryferyjnie
Wiktionary
(1.1-3) war. peryferyczny
(1.1) oddalony
(1.2) drugoplanowy, drugorzędny, marginalny, poboczny, uboczny
Wiktionary
zmniejszenie się znaczenia czegoś w jakiejś dziedzinie, stanie się drugoplanowym, mniej ważnym, odgrywającym mniej ważną rolę
SJP.pl
zespół drobnych organizmów (np. bakterie, pierwotniaki, glony) zamieszkujących różnorodne podłoża w wodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. zespół drobnych organizmów roślinnych i zwierzęcych przytwierdzonych do podłoża czasowo lub na stałe
Wiktionary
Peryfiton – zespoły drobnych organizmów (bezkręgowce, glony, grzyby) zamieszkujących różnorakie podłoża znajdujące się w wodzie, ale niebędące dnem. Peryfiton bywa zaliczany do szeroko rozumianego bentosu.
Do podłoży tych zalicza się: elementy hydrotechniczne (zanurzone części mostów, zapór, itp.), różne śmieci (plastikowe worki, butelki, opony), konary drzew znajdujące się w wodzie, muszle itp., przede wszystkim zaś pędy makrofitów. Zespoły poroślowe (=peryfiton) mogą porastać zarówno części biotyczne (żywe) jak i abiotyczne (martwe) środowiska. Niektóre jednak organizmy preferują ściśle określone podłoże, np. złotowiciowiec Chrysopyxis przystosowany jest do zasiedlania glonów nitkowatych.
Wikipedia
określający jakiś wyraz, pojęcie przez peryfrazę (omówienie, zabieg stylistyczny polegający na zastąpieniu konkretnej nazwy czegoś przez charakterystykę, opis lub metaforę), odnoszący się do peryfrazy (np. wyrażenie peryfrastyczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. liter. określający coś za pomocą peryfrazy
Wiktionary
rzecz. peryfraza ż.
czas. peryfrazować ndk.
przysł. peryfrastycznie
Wiktionary
(1.1) omowny, wielosłowny
Wiktionary
zabieg stylistyczny polegający na zastąpieniu konkretnej nazwy czegoś przez charakterystykę, opis lub metaforę; omówienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. zastąpienie nazwy jakiegoś zjawiska przez bardziej lub mniej rozbudowane jego opisanie
Wiktionary
Peryfraza (z gr. peri „wokół” i phrásis „mowa; wyrażenie, zwrot”; inaczej: omówienie, wyrażenie omowne) – figura stylistyczna, która polega na zastąpieniu określenia powszechnego wielowyrazowym opisem, charakteryzującym typowe cechy danego przedmiotu, czynności, osoby itp. Może być stosowana w celu urozmaicenia stylistycznego, wyeliminowania powtórzeń tego samego określenia lub osłabieniu jego wymowy. Może też służyć celowemu ukryciu bezpośredniego znaczenia za określeniem aluzyjnym.
Wikipedia
IPA: ˌpɛrɨˈfraza, AS: peryfraza
Wiktionary
czas. peryfrazować
przym. peryfrastyczny
Wiktionary
(1.1) omówienie
Wiktionary
stosować peryfrazę (omówienie, zabieg stylistyczny polegający na zastąpieniu konkretnej nazwy czegoś przez charakterystykę, opis lub metaforę)
SJP.pl
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego Ziemię, w którym jest ono najbliżej Ziemi; perigeum (rzadziej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) astr. punkt orbity okołoziemskiej, który znajduje się najbliżej Ziemi
Wiktionary
Perygeum (gr. περίγειος 'przyziemny' od περί 'około' i γαῖα 'Ziemia') – punkt orbity okołoziemskiej, który znajduje się najbliżej Ziemi. Najczęściej ten termin dotyczy Księżyca, ale może być także zastosowany dla innych ciał krążących po orbicie Ziemi, np. dla sztucznych satelitów.
Punktem najdalszym jest apogeum (gr. ἀπόγαιος 'odziemny').
Wikipedia
odnoszący się do peryglacjału, związany z peryglacjałem (strefą graniczącą z obszarami lodowcowymi występującymi w zimnym klimacie polarnym)
SJP.pl
strefa granicząca z obszarami lodowcowymi występującymi w zimnym klimacie polarnym
SJP.pl
Strefa peryglacjalna – obszar charakteryzujący się bardzo niską temperaturą powietrza i małymi opadami, czego skutkiem jest obecność wieloletniej zmarzliny. Występuje m.in. na przedpolach lądolodu, przede wszystkim w północnych regionach Ameryki Północnej oraz Azji.
Wikipedia
rodzaj grafu podobnego do tabeli, podzielonego na odpowiednio rozmieszczone komórki i wiersze
SJP.pl
punkt na orbicie ciała niebieskiego, w którym jest ono najbliżej Słońca; perihelium (rzadziej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) astr. punkt orbity okołosłonecznej planetaanety, planeta karłowataanety karłowatej, planetoidaanetoidy lub komety położony najbliżej Słońca;
Wiktionary
Peryhelium, perihelium (zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”; dawniej punkt przysłoneczny) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał. Przeciwieństwem peryhelium jest aphelium.
Wikipedia
IPA: ˌpɛrɨˈxɛlʲjũm, AS: peryχelʹi ̯ũm
Wiktionary
(1.1) perihelium, punkt przysłoneczny
Wiktionary
cienka warstwa komórek miękiszowych w korzeniach, będąca miejscem rozgałęziania się tych korzeni na mniejsze boczne
SJP.pl
Okolnica (perycykl, perykambium) – warstwa komórek parenchymatycznych na obwodzie walca osiowego w korzeniu i łodydze, które wykazują zdolność przekształcania się w komórki merystematyczne.
Wikipedia
część owocu powstała ze ścianek zalążni słupka kwiatowego lub z płonnych elementów kwiatu; owocnia
SJP.pl
Owocnia (perykarp) – część owocu, powstająca ze ściany zalążni (tj. z jednego lub wielu owocolistków). Jeżeli owocnia powstaje z zalążni dolnej jest nazywana ścianą owocu. Owocnia otacza nasiona do czasu osiągnięcia przez nie dojrzałości, a w przypadku owoców beznasiennych (partenokarpicznych) buduje cały owoc.
Wikipedia
tlenek magnezu, przezroczysty lub półprzezroczysty minerał o szklistym połysku występujący w skałach metamorficznych
SJP.pl
Peryklaz – minerał z gromady tlenków.Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa pochodzi z języka greckiego i znaczy „odłupywać”, „odłamywać”; stanowi aluzję do charakterystycznej łupliwości minerału.
Wikipedia
charakterystyczny dla czasów Peryklesa (jednego z największych ateńskich polityków, doskonałego mówcy, uważanego za ojca demokracji) lub związany w jakiś sposób z Peryklesem
SJP.pl
Perykles (ok. 500-429 p.n.e.), syn Ksantipposa, ateński mąż stanu
SJP.pl
Perykles (gr. Περικλῆς Perikles: otoczony chwałą, ur. ok. 495 p.n.e., zm. 429 p.n.e.) – ateński polityk, mąż stanu, retor oraz reformator demokracji ateńskiej.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Peryklesa lub z nim związany
SJP.pl
najczęściej w odniesieniu do roślin lub ich komórek: wielowarstwowy, składający się, zbudowany z wielu warstw (np. tkanka peryklinalna)
SJP.pl
fragment księgi biblijnej przeznaczony do odczytywania w liturgii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bibl. określony fragment tekstu biblijnego odczytywanego podczas liturgii lub badanego przez biblistę;
(1.2) liter. w poezji antycznej fragment utworu wydzielony zgodnie z zasadmi składni i rytmiki
Wiktionary
Perykopa (koine περικοπή, odcięcie, odcinek) – w retoryce to szereg wersetów zaczerpniętych z tekstu, tworzących spójną jedność lub wątek myślowy, nadających się do publicznego odczytania.
Wikipedia
(1.1) Przedmiotem niniejszego opracowania jest kontrowersja o szabat w świetle Janowej perykopy o uzdrowieniu chromego przy sadzawce Betesda.
Wiktionary
ciecz wypełniająca przestrzenie w uchu wewnętrznym oddzielone ściankami błędnika błoniastego i kostnego; przychłonka
SJP.pl
Przychłonka, perylimfa (łac. perilympha) – płyn wypełniający przestrzeń przychłonkową znajdującą się między ścianą wewnętrzną błędnika kostnego, a ścianą błędnika błoniastego. Składem przypomina płyn mózgowo-rdzeniowy, zawiera dużą ilość jonów sodu oraz małą ilość jonów potasu.
Wikipedia
odnoszący się do perylimfy (przychłonki, cieczy wypełniającej przestrzenie w uchu wewnętrznym oddzielone ściankami błędnika błoniastego i kostnego)
SJP.pl
przyrząd do badania pola widzenia oka; polomierz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. obwód zewnętrzny
(1.2) med. przyrząd do badania pola widzenia oka
(1.3) wojsk. pole widzenia żołnierzy od punktu obserwacji do najdalej wysuniętego punktu na horyzoncie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tłumiki są to zwykle przewody konstruowane w ten sposób, by perymetr ich był możliwie największy.
(1.3) Na południowym perymetrze, w przeciwległym krańcu lotniska, ustawiła się linia żołnierzy strzelających do dużej grupy nieprzyjaciół wychodzących z burzy na południowym zachodzie.
Wiktionary
IPA: pɛˈrɨ̃mɛtr̥, AS: perỹmetr̦
Wiktionary
rzecz. perymetria ż.
przym. perymetryczny
Wiktionary
(1.2) polomierz
Wiktionary
badanie pola widzenia oka
SJP.pl
Badanie pola widzenia, zwane także perymetrią (w przypadku rzutowania siatkówki na powierzchnię kulistą) lub kampimetrią (w przypadku rzutowania na powierzchnię płaską) – badanie pozwalające na dokładne określenie ubytków w polu widzenia. Może być również przeprowadzone poprzez proste metody niewymagające użycia specjalistycznego sprzętu jak np. test Amslera. Badanie pozwala ocenić, jaki zakres przestrzeni osoba badana obejmuje wzrokiem.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. środek będący prolekiem, stosowany w terapii nadciśnienia tętniczego i chorób serca; należy do grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny
Wiktionary
Peryndopryl – organiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny, stosowany przede wszystkim w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca.
Podlega metabolizmowi do związków biologicznie czynnych. Jego czynny metabolit to peryndoprylat.
Wikipedia
(1.1) Czy podczas stosowania peryndoprylu często obserwuje się kaszel?
Wiktionary
rzecz. peryndoprylat mrz.
Wiktionary
(1.1) nazwy handlowe: Prestarium, Erbugen, Perindanor, Perindopril Teva, Prenessa, Vidotin; wzór sumaryczny: C19H32N2O5
Wiktionary
odnoszący się do perypatetyki, perypatetyzmu (poglądów filozoficznych Arystotelesa) lub jego zwolenników (np. myśli perypatetyckie); perypatetyczny
SJP.pl
odnoszący się do perypatetyki, perypatetyzmu (poglądów filozoficznych Arystotelesa) lub jego zwolenników (np. myśli perypatetyczne); perypatetycki
SJP.pl
1. zwolennik arystotelizmu (poglądów filozoficznych zapoczątkowanych przez Arystotelesa i rozwijanych przez jego uczniów); arystotelik;
2. człowiek, któremu chodzenie poprawia jakość i wydajność procesów myślowych
SJP.pl
Arystotelizm – grupa doktryn filozoficznych związanych z twórczością Arystotelesa. Oprócz jego własnych poglądów termin ten może oznaczać:
Wikipedia
poglądy filozoficzne, nauki Arystotelesa lub mające źródło w arystotelesowskiej myśli
SJP.pl
ogół poglądów filozoficznych zapoczątkowanych przez Arystotelesa i rozwijanych przez jego uczniów, zwolenników (perypatetyków); arystotelizm
SJP.pl
Arystotelizm – grupa doktryn filozoficznych związanych z twórczością Arystotelesa. Oprócz jego własnych poglądów termin ten może oznaczać:
Wikipedia
1. w utworze literackim: przełom w życiu bohatera, stanowiący punkt zwrotny w akcji utworu;
2. kłopotliwa sytuacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdarzenie zmieniające sytuację
(1.2) liter. zmiana w losach bohaterów utworu
Wiktionary
Perypetia (z gr. peripéteia "nagła zmiana") – zdarzenie wikłające lub zdecydowanie zmieniające kierunek akcji dramatycznej lub epickiej, stawiające bohatera utworu wobec nowych okoliczności i wpływające na jego losy. Występowała już w tragedii greckiej.
Wikipedia
(1.2) Podyskutujmy chwilę o perypetiach Stasia i Nel w ziemi Mahdiego.
Wiktionary
przygody, przejścia, najczęściej skomplikowane, trudne, takie, które pojawiły się gdzieś nieoczekiwanie, nagle; losy
SJP.pl
Perypetia (z gr. peripéteia "nagła zmiana") – zdarzenie wikłające lub zdecydowanie zmieniające kierunek akcji dramatycznej lub epickiej, stawiające bohatera utworu wobec nowych okoliczności i wpływające na jego losy. Występowała już w tragedii greckiej.
Wikipedia
substancja wytwarzana w zarodniach niektórych paprotników poprzez rozkład tapetum (tkani wyściełającej te zarodniki), pełniąca rolę odżywczą, transportową oraz budulcową pyłków
SJP.pl
w architekturze antycznej: typ dużej świątyni z naosem otoczonym pojedynczą kolumnadą; peripter; peripteros
SJP.pl
Perypter, perypteros (gr. perípteros) – świątynia (czasami inny budynek), którą otacza pojedyncza kolumnada.
W Rzymie budowane czasami tak zwane peripteros sine postico, czyli perypter bez kolumnady z tyłu, co było związane z fasadowym charakterem rzymskich świątyń.
Wikipedia
tkanka okrywająca powierzchnię niektórych gatunków z rodzaju jamochłonów, zbudowana z chityny, niekiedy wzmocniona węglanem wapnia
SJP.pl
Peryderma, perysark – pseudochitynowa osłonka tworząca szkielet zewnętrzny, osłaniająca pień, a czasem również korzeń (hydroryzę) kolonii stułbiopławów (Hydrozoa) lub scyfopolipy krążkopławów z rzędu koronowców (Coronatae).
Wikipedia
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego Księżyc, w którym jest ono najbliżej Księżyca; periselenium (rzadziej)
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
1. prosty przyrząd optyczny używany najczęściej w czołgach i łodziach podwodnych do obserwacji terenów znajdujących się poza polem widzenia, wykorzystujący układ dwu lub więcej lusterek;
2. obiektyw fotograficzny z dwóch soczewek skupiających, ustawionych symetrycznie względem przesłony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie zbudowane z co najmniej dwóch luster, umożliwiające obserwowanie otoczenia zza zasłony;
(1.2) rodzaj obiektywu fotograficznego;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zanurzony okręt podwodny dzięki peryskopowi może obserwować to, co dzieje się na powierzchni wody.
Wiktionary
IPA: pɛˈrɨskɔp, AS: peryskop
Wiktionary
przym. peryskopowy
przysł. peryskopowo
Wiktionary
charakterystyczny dla peryskopu, taki, jak w peryskopie (np. peryskopowy układ luster), odnoszący się do peryskopu (np. obraz peryskopowy, głębokość peryskopowa)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) opt. dotyczący peryskopu
Wiktionary
rzecz. peryskop mrz.
Wiktionary
spichrzowa tkanka odżywcza występująca w nasionach niektórych roślin okrytonasiennych; obielmo
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do perystaltyki (automatycznych, rytmicznych skurczów pasm mięśni gładkich przewodu pokarmowego, wywołujących przemieszczanie się pożywania do poszczególnych części układu pokarmowego)
SJP.pl
ruchy robaczkowe, automatyczne, rytmiczne skurcze pasm mięśni gładkich przewodu pokarmowego, wywołujące przemieszczanie się pożywania do poszczególnych części układu pokarmowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. ruchy przełyku, żołądka, jelit i moczowodów wywołujące przesuwanie się zawartości tego narządu;
Wiktionary
Perystaltyka – aktywność motoryczna w przewodzie pokarmowym, która powoduje przesuwanie pokarmu z przełyku aż do jego końcowego odcinka, czyli odbytnicy. Potocznie mianem perystaltyki określa się czasem wyłącznie ruchy perystaltyczne w jelicie.
Wikipedia
IPA: ˌpɛrɨˈstaltɨka, AS: perystaltyka
Wiktionary
przym. perystaltyczny
Wiktionary
(1.1) ruchy perystaltyczne, ruchy robaczkowe, ruchy propulsywne, fala perystaltyczna
Wiktionary
rząd lub kilka rzędów kolumn, najczęściej zdobionych, pełniących prócz funkcji dekoracyjnych także funkcję konstrukcyjną; kolumnada
SJP.pl
Perystaza (peristaza, kolumnada) – rząd (lub kilka rzędów) kolumn połączonych ze sobą belkowaniem lub łukami arkadowymi.
Kolumnada może pełnić funkcję konstrukcyjną lub dekoracyjną, najczęściej jednak stanowi wyodrębniony, mocno zaakcentowany element w obrębie budowli lub też budowlę wolno stojącą.
Wikipedia
płytkie wgłębienie powierzchni ciała niektórych orzęsków, otoczone czułymi, cienkimi rzęskami wywołującymi ruchy wody z pokarmem w kierunku nibyust; perystomium
SJP.pl
Wikipedia
płytkie wgłębienie powierzchni ciała niektórych orzęsków, otoczone czułymi, cienkimi rzęskami wywołującymi ruchy wody z pokarmem w kierunku nibyust; perystom
SJP.pl
ogród w starożytnych domach greckich i rzymskich, w starożytnej świątyni egipskiej również dziedziniec, otoczony portykiem kolumnowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. ogrod. staroż. dziedziniec lub ogród wewnętrzny otoczony kolumnadą;
(1.2) archit. ogrod. staroż. kolumnada otaczająca dziedziniec lub ogród
Wiktionary
Perystyl (gr. peristyles - otoczony kolumnami) – wewnętrzny dziedziniec lub ogród w starożytnych świątyniach egipskich lub pałacach, willach itp., otoczony portykiem kolumnowym. W zamożnych domach greckich lub rzymskich (łac. peristilium) był to najczęściej ogród położony pośrodku domu i otoczony kolumnadą.
Wikipedia
(1.1) Dobudówka składała się z perystylu i sali zebrań dla gminy.
Wiktionary
charakterystyczny dla perystylu (ogrodu w starożytnych domach greckich i rzymskich lub dziedzińca otoczonego portykiem kolumnowym), odnoszący się do perystylu (np. dom perystylowy, plac perystylowy)
SJP.pl
owocnik grzybów z grupy otoczniaków i niektórych porostów; otocznia
SJP.pl
Perytecjum lub otocznia (łac. perythecium), w l.mn. perytecja – rodzaj owocnika u grzybów, zazwyczaj o kulistym, gruszkowatym lub butelkowatym kształcie, z otworem na szczycie. Otwór ten nosi nazwę ostioli. Perytecja występują głównie u workowców. Spotykane są w różnego rodzaju typach plech, najczęściej jednak w plechach skorupiastych. Znajdują się na górnej powierzchni plechy i wyglądają jak drobne brodaweczki lub punkciki.
Wikipedia
prowadzący do otrzymania perytektyku (jednego z punktów w dwuskładnikowym układzie równowagi faz w stopach i odlewach), odnoszący się do perytektyku (np. przemiana, reakcja perytektyczna)
SJP.pl
punkt w dwuskładnikowym układzie równowagi faz w stopach i odlewach, w którym faza ciekła, najuboższa w składnik wysokotopliwy, reaguje z fazą stałą, najbogatszą w składnik wysokotopliwy, wskutek czego powstaje nowa faza stała, o składzie pośrednim
SJP.pl
Perytektyka (perytektyk) – składnik strukturalny stopów, faza powstająca w wyniku przemiany fazowej, która w układzie dwuskładnikowym zachodzi z udziałem fazy ciekłej (L) i dwóch faz stałych. W warunkach izobarycznych ten trójfazowy układ jest zerozmienny (reguła faz). Drugi rodzaj kryształów (perytektyka) powstaje w wyniku fazowej przemiany kryształów pierwszego rodzaju, zwykle na ich powierzchni. Przemiana perytektyczna kończy się, gdy układ odzyskuje jeden stopień swobody – zanika jedna z faz (ciecz lub pierwszy rodzaj kryształów) albo obie fazy wyjściowe (w punkcie perytektycznym).
Wikipedia
struktura jednofazowa powstająca w wyniku przemiany (reakcji) perytektycznej
SJP.pl
Perytektyka (perytektyk) – składnik strukturalny stopów, faza powstająca w wyniku przemiany fazowej, która w układzie dwuskładnikowym zachodzi z udziałem fazy ciekłej (L) i dwóch faz stałych. W warunkach izobarycznych ten trójfazowy układ jest zerozmienny (reguła faz). Drugi rodzaj kryształów (perytektyka) powstaje w wyniku fazowej przemiany kryształów pierwszego rodzaju, zwykle na ich powierzchni. Przemiana perytektyczna kończy się, gdy układ odzyskuje jeden stopień swobody – zanika jedna z faz (ciecz lub pierwszy rodzaj kryształów) albo obie fazy wyjściowe (w punkcie perytektycznym).
Wikipedia
związany ze stanem zapalnym, zbierający się w tkankach i jamach ciała objętych procesem zapalnym (np. wysięk, płyn perytonealny)
SJP.pl
proces niekontrolowanego powiększania się miast; eksurbanizacja, rurbanizacja
SJP.pl
roślina z rodziny traw, trudny do wytępienia chwast
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Elymus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju perzów (1.1)
(1.3) stpol. dym
Wiktionary
Perz (Elymus) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje ponad 170 gatunków. Rośliny te występują na rozległych obszarach strefy umiarkowanej półkuli północnej, z centrum zróżnicowania w Azji (w Chinach występuje 88 gatunków, z czego 62 tylko tam). Nieliczne gatunki rosną na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej (Ameryka Środkowa i północno-zachodnia część Ameryki Południowej, Wyżyna Abisyńska w Afryce) oraz w klimacie umiarkowanym Ameryki Południowej. Jako introdukowani przedstawiciele rodzaju obecni są w Afryce Południowej i Australii. W Polsce występują cztery gatunki rodzime z tego rodzaju i dwa przejściowo zawlekane (efemerofity).
Wikipedia
IPA: pɛʃ, AS: peš
Wiktionary
przym. perzowy
Wiktionary
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński|pyrnica.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
roślina z rodziny traw, trudny do wytępienia chwast
SJP.pl
Perzów (niem. Perschau) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim, siedziba gminy Perzów.
Częścią miejscowości jest Nieprosin.
W miejscowości jest przystanek kolejowy Perzów.
W latach 1954–1973 wieś była siedzibą gromady Perzów, po reformie gminy Perzów.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Wikipedia
dawniej: kosmaty, puszysty
SJP.pl
rozległy teren porośnięty chwastami, niewykorzystany, najczęściej już niszczejący, nienadający się do zagospodarowania
SJP.pl
przymiotnik od: Perzów (miejscowość)
SJP.pl
perzyć się - dawniej: rumienić się, zapalać gniewem, irytować się; zaperzać się
SJP.pl
Perzyce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Zduny.
We wczesnym okresie Królestwa Polskiego wieś nosiła nazwę Pierzyce. Nazwisko Pierzycki wywodzi się z tej miejscowości.
Wikipedia
żarzący się popiół, zgliszcza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. coś właśnie niszczone albo już zniszczone przez pożar
Wiktionary
(1.1) zarzewie, zgliszcze
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. kulisty, srebrzystoszary twór ceniony w jubilerstwie, wytwarzany przez wiele gatunków mięczaków, zwłaszcza perłopławów;
2. potocznie o czymś cennym, niepospolitym, wyróżniającym się;
3. piwo marki Perła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. wytwór płaszcza niektórych mięczaków, szczególnie perłopławów;
(1.2) jubil. kamień szlachetny pochodzenia organicznego z pereł (1.1)
(1.3) zob. perły. → naszyjnik
(1.4) przen. coś wybitnego, wyróżniającego się, rzadko spotykanego (także o osobie)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Perła znajduje się wewnątrz muszli.
(1.2) We framugach i na kamiennych stołach leżały drogie kamienie wszystkich barw: rubiny, topazy, szmaragdy, szafiry, diamenty, wreszcie perły wielkości orzechów, a nawet ptasich jaj.
Wiktionary
IPA: ˈpɛrwa, AS: peru̯a
Wiktionary
rzecz. perliczka ż., perłowość ż., perlistość ż., perlator m., perlenie n., perłówka ż.
:: zdrobn. perełka ż.
czas. perlić się ndk.
przym. perłowy, perlisty, perliczkowy
przysł. perłowo, perliście
Wiktionary
mięczak należący do gromady małżów; niektóre gatunki wytwarzają cenne odmiany pereł
SJP.pl
Perłopław – przedstawiciel rodziny perłopławowatych, jej rodzajów (Pteria i Pinctada) lub konkretnego gatunku małża, np.:
Niektóre gatunki perłopławów wytwarzają masę perłową i perły (zwykle jedną), wykorzystywane do produkcji ozdób.
Wikipedia
rodzina małży z podgromady nitkoskrzelnych
SJP.pl
o cechach perłopławowatych (rodzina małży)
SJP.pl
mięczak należący do gromady małżów; niektóre gatunki wytwarzają cenne odmiany pereł
SJP.pl
gatunek niewielkiego małża słodkowodnego, uznawanego za bioindykatora (organizm wrażliwy na zanieczyszczenia środowiska)
SJP.pl
rodzina słodkowodnych małży
SJP.pl
Perłoródkowate (Margaritiferidae) – rodzina słodkowodnych małży z rzędu Unionoida, obejmująca kilkanaście gatunków o grubościennych, ciężkich muszlach owalnego lub nerkowatego kształtu, pokrytych ciemnobrązowym lub czarnym periostrakum. Wytwarzają wartościowe perły.
Wikipedia
mogący rodzić, wytwarzać perły (np. mięczak perłorodny), zdolny do uformowania pereł
SJP.pl
synogarlica perłoszyja - gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych
SJP.pl
1. motyl z rodziny południc, o czerwonych lub pomarańczowych skrzydłach;
2. skała szklista pochodzenia wulkanicznego; perlit;
3. masa perłowa
SJP.pl
1. kasza wyprodukowana z obłuszczonego i pokruszonego ziarna jęczmienia; kasza perłowa;
2. wysoka roślina z rodziny traw, o dwukwiatowych kłosach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. rodzaj kaszy wyrabianej z ziarna jęczmienia zwyczajnego, poddanego łamaniu na duże cząstki i polerowaniu
(1.2) kulin. potrawa z kaszy perłowej
(1.3) bot. nazwa systematyczna|Melica|L.|ref=tak., bylina z rodziny wiechlinowatych
Wiktionary
Perłówka (Melica L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Liczy 90 gatunków. Rośliny te występują na obu półkulach w strefach klimatu umiarkowanego i podzwrotnikowego. W Polsce rośnie 5 gatunków. Rośliny te występują w różnych siedliskach, włącznie z lasami. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne.
Wikipedia
(1.1) Jako gatunek kaszy, także i popularna perłówka zawiera w swoim składzie gluten.
(1.3) Kwiaty perłówki po dojrzeniu stają się żółtawe lub perłowe.
Wiktionary
rzecz. perła ż., perełka ż., perlenie n.
czas. perlić ndk., perlić się ndk.
przym. perłowy, perlisty
przysł. perłowo, perliście
Wiktionary
(1.1) war. kasza perłowa, kasza jęczmienna mazurska
Wiktionary
jasnoszary z odcieniem różowym, najczęściej o srebrzystym połysku charakterystycznym dla pereł
SJP.pl
będący koloru szarego z odcieniem perłowym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) koloru jasnoszarego z odcieniem srebrzystym
Wiktionary
lśniący lub mieniący się jak perła, kolorem przypominający barwę pereł lub ich charakterystyczny połysk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. pokryty kolorem srebrzystobiałym (np. perłowy pigment);
2. ozdabiany perełkami (np. naszyjnik perłowy); perełkowy;
3. w kształcie perły, kuleczkowaty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z perłami, dotyczący pereł
(1.2) taki, który ma połysk, jak perła
Wiktionary
Gatunki o tym epitecie gatunkowym:
Wikipedia
(1.1) Ale choćby mój szef posadził mnie wówczas za biurkiem z hebanu inkrustowanego masą perłową – i tak bym uciekł.
Wiktionary
IPA: pɛrˈwɔvɨ, AS: peru̯ovy
Wiktionary
rzecz. perłówka ż., perła ż., perełka ż., perlistość ż., perłowość ż.
przym. perlisty
przysł. perłowo, perliście
czas. perlić się
Wiktionary
niewielkie płaskie brodawki, wyrostki na rogach sarny lub wieńcach, porożu jelenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) naszyjnik z pereł
forma rzeczownika.
(2.1) plural|perła.
Wiktionary
Perły (niem. Perlswalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. Przejście graniczne Perły-Kryłowo to planowane polsko-rosyjskie drogowe przejście graniczne dla małego ruchu graniczego.
Wikipedia
(1.1) Na rocznicę ślubu dostałam od męża piękne perły.
Wiktionary
IPA: ˈpɛrwɨ, AS: peru̯y
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = podmiot ekonomii społecznej
Wiktionary
bydgoska firma produkująca tramwaje, pociągi i autobusy szynowe; Pesa
SJP.pl
Pojazdy Szynowe Pesa Bydgoszcz – polskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Bydgoszczy produkujące i remontujące pojazdy szynowe: lokomotywy, zespoły trakcyjne, wagony i tramwaje.
Zakłady zostały uruchomione w 1851 jako Ostbahn-Werkstatt-Bromberg (z niem. Zakłady Naprawcze Kolei Wschodniej Bydgoszcz) i przez cały XIX i XX wiek zajmowały się wyłącznie naprawami taboru kolejowego. Po II wojnie światowej funkcjonowały jako Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego (ZNTK) w Bydgoszczy. W 2001 przedsiębiorstwo przyjęło obecną nazwę i rozpoczęło produkcję pojazdów szynowych – najpierw kolejowych, a w 2005 również tramwajów. Z czasem produkcja stała się podstawową działalnością Pesy.
Wikipedia
judaistyczne święto obchodzone w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca; Pascha
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. żydowskie święto obchodzone w pierwszy wieczór po pierwszej wiosennej pełni Księżyca na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej; w Izraelu trwa 7 dni, a w diasporze – 8 dni;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Gdy byłam mała, opowiadano mi, że prorok odwiedza w Pesach wszystkie domy i otacza je swoją opieką.
Wiktionary
IPA: ˈpɛsax, AS: pesaχ
Wiktionary
(1.1) Pascha
Wiktionary
określenie wykonawcze: ciężko, ociężale
SJP.pl
krążek maciczny, rodzaj środka antykoncepcyjnego w postaci pierścienia; pessarium
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche;
Wiktionary
Pesaro (łac. Pisaurum) – miasto i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro i Urbino - leży przy ujściu rzeki Foglia do Morza Adriatyckiego. Według danych na 30 listopada 2024 r. gminę zamieszkiwało 95 342 osób, 752,09 os./km².
Wikipedia
(1.1) Nieszczęsny sprawozdawca, pochwycony w Pesaro, został dostarczony do Rzymu, gdzie po ekskomunice i pozbawieniu godności duchownych odrąbano mu dłoń, wydarto język i wreszcie powieszono na Moście Anioła z przypiętym napisem „fałszywy gazeciarz”.
Wiktionary
[czytaj: peskatarianizm] forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie ryb i owoców morza; pescatarianizm, pesketarianizm, pescetarianizm
SJP.pl
Peskatarianizm (rzadziej pescatarianizm, pesketarianizm lub pescetarianizm; z hiszp. pescado = „złowiona ryba” / z wł. pesce = „ryba”) – dieta będąca odmianą semiwegetarianizmu. Polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego i białego, a pozostawieniu ryb.
Nazywana również pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem.
Wikipedia
[czytaj: pesketarianizm] forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie ryb i owoców morza; pescatarianizm, pesketarianizm, peskatarianizm
SJP.pl
Peskatarianizm (rzadziej pescatarianizm, pesketarianizm lub pescetarianizm; z hiszp. pescado = „złowiona ryba” / z wł. pesce = „ryba”) – dieta będąca odmianą semiwegetarianizmu. Polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego i białego, a pozostawieniu ryb.
Nazywana również pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dieta polegająca na niejedzeniu mięsa czerwonego i drobiu, a akceptowaniu ryb i owoców morza;
Wiktionary
Peskatarianizm (rzadziej pescatarianizm, pesketarianizm lub pescetarianizm; z hiszp. pescado = „złowiona ryba” / z wł. pesce = „ryba”) – dieta będąca odmianą semiwegetarianizmu. Polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego i białego, a pozostawieniu ryb.
Nazywana również pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem.
Wikipedia
(1.1) Pescowegetarianizm to odmiana diety wegetariańskiej, w której dopuszcza się spożywanie ryb i owoców morza.
Wiktionary
rzecz. pescowegetarianin mos., pescowegetarianka ż.
przym. pescowegetariański
Wiktionary
(1.1) ichtiwegetarianizm
Wiktionary
numer identyfikacyjny obywatela w systemie PESEL; PESEL
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności;
(1.2) pot. numer danej osoby w systemie PESEL (1.1)
(1.3) pot. przen. wiek danej osoby
Wiktionary
(1.1) W każdym dowodzie osobistym wpisany jest numer PESEL jego właściciela.
(1.2) Czy możesz mi podać swój PESEL?
(1.3) Z PESEL-em nie wygrasz, już widać u ciebie pierwsze zmarszczki.
Wiktionary
IPA: ˈpɛsɛl, AS: pesel
Wiktionary
żartobliwie: uważanie, że jest się na coś za starym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. objawy podeszłego wieku
(1.2) żart. poczucie, że jest się na coś za starym
Wiktionary
niedawna jednostka monetarna Hiszpanii i Andory (1 peseta = 100 centymów), zastąpiona w 2002 r. przez euro
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. rodzaj szczypczyków o sprężystych ramionach służących do chwytania lub usuwania czegoś
Wiktionary
Peseta – dawna waluta hiszpańska, która została zastąpiona przez euro w 2002 r. Dzieliła się na 100 centimos. Obowiązywała również (wraz z frankiem francuskim) w Andorze.
Wikipedia
(1.1) Do wyjęcia zworki z dysku potrzebna jest pęseta.
Wiktionary
zdrobn. pęsetka ż.
Wiktionary
(1.1) pinceta, pincetka, pęsetka
Wiktionary
pincetka, niewielka pęseta
SJP.pl
drobna moneta ghańska, jedna setna cedi
SJP.pl
Wikipedia
osoba niejedząca mięsa z wyjątkiem ryb i owoców morza
SJP.pl
forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie ryb i owoców morza; pescatarianizm, pesketarianizm, pescetarianizm
SJP.pl
Peskatarianizm (rzadziej pescatarianizm, pesketarianizm lub pescetarianizm; z hiszp. pescado = „złowiona ryba” / z wł. pesce = „ryba”) – dieta będąca odmianą semiwegetarianizmu. Polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego i białego, a pozostawieniu ryb.
Nazywana również pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem.
Wikipedia
kobieta niejedząca mięsa z wyjątkiem ryb i owoców morza
SJP.pl
forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie ryb i owoców morza; pescatarianizm, pescetarianizm, peskatarianizm
SJP.pl
Peskatarianizm (rzadziej pescatarianizm, pesketarianizm lub pescetarianizm; z hiszp. pescado = „złowiona ryba” / z wł. pesce = „ryba”) – dieta będąca odmianą semiwegetarianizmu. Polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego i białego, a pozostawieniu ryb.
Nazywana również pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem.
Wikipedia
jednostka monetarna w niektórych krajach Ameryki Południowej oraz w Meksyku i na Kubie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) monet. waluta niektórych krajów, głównie południowoamerykańskich;
Wiktionary
Peso (z łac. pensum – „odważone”, hiszp. peso – „ciężar”, „sztuka”) – jednostka monetarna, współczesna lub historyczna, wielu krajów.
Wikipedia
(1.1) Za to sombrero dałem 25 peso.
Wiktionary
IPA: ˈpɛsɔ, AS: peso
Wiktionary
rzecz. pensum n.
przym. pesowy
Wiktionary
krążek maciczny, rodzaj środka antykoncepcyjnego w postaci pierścienia; pesarium
SJP.pl
Pessarium – mały krążek o kształcie podobnym do pierścienia, wykonany z tworzywa sztucznego, najczęściej silikonu medycznego, który jest wkładany do pochwy lub odbytnicy i utrzymywany na miejscu przez mięśnie miednicy.
Wikipedia
część Budapesztu; Peszt
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko polskie
SJP.pl
Johann Heinrich Pestalozzi (ur. 12 stycznia 1746 w Zurychu, zm. 17 lutego 1827 w Brugg) – szwajcarski pedagog i pisarz zwany ojcem szkoły ludowej, twórca pierwszej teorii nauczania początkowego.
Wikipedia
[czytaj: pestalocjanizm] rewolucyjna, osiemnastowieczna metoda nauczania, oparta na tłumaczeniu pojęć poprzez stopniowe przechodzenie od rzeczy znanych do nowych
SJP.pl
rodzaj mięsistego, niepękającego owocu z pojedynczą, ale dużą pestką w środku; pestkowiec
SJP.pl
mała pestka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: pestka
Wiktionary
IPA: pɛˈstɛt͡ʃka, AS: pestečka
Wiktionary
rzecz. pestka ż.
przym. pestkowy
Wiktionary
1. wewnętrzna część niektórych owoców, najczęściej otoczona twardą łupiną lub rzadszym miąższem oraz zawierająca zarodek lub bielmo;
2. potocznie o błahostce, drobiazgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. wewnętrzna część owocu typu pestkowca, zbudowana z twardego endokarpu obrastającego prawdziwe nasiono
(1.2) spoż. każde nasiono, zwykle niejadalne, w owocu przeznaczonym do konsumpcji
(1.3) przen. coś błahego lub łatwego do wykonania
(1.4) środ. wojsk. przestęp. sport. strzelectwo nabój
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛstka, AS: pestka
Wiktionary
rzecz. pestczak m., pestkowiec m., pestkówka ż., pestkowanie n., wypestkowanie n., pestkownica ż.
:: zdrobn. pesteczka ż.
czas. pestkować ndk., wypestkować dk.
przym. pestkowy
Wiktionary
(1.3) drobnostka, drobiazg
Wiktionary
ptak leśny z rodzaju łuszczaków charakteryzujący się pomarańczowym upierzeniem głowy i masywnym, szaroniebieskim lub kremowym dziobem; grubodziób, grabołusk
SJP.pl
wyjmować pestki z owoców; drylować, drelować, wydrylowywać, wypestkowywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pestkować.
Wiktionary
rzecz. niepestkowanie n., pestka ż., pestkówka ż.
czas. pestkować ndk.
Wiktionary
rodzaj mięsistego, niepękającego owocu z pojedynczą, ale dużą pestką w środku; pestczak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy
(1.1) owoc zawierający pestkę otoczoną miąższem i skórką
Wiktionary
Pestkowiec (ang. drupe, stone fruit) – rodzaj owocu miąższowego (mięsistego). Podczas tworzenia się pestkowców zewnętrzna część owocni (egzokarp) tworzy skórkę, środkowa część (mezokarp) mięśnieje, a wewnętrzna część (endokarp) twardnieje i drewnieje. Twarda, wewnętrzna część owocni nazywana jest pestką i różni ten typ owocu od jagody, która jest zmięśniała w całości.
Wikipedia
rzecz. pestka ż.
przym. pestkowy
Wiktionary
rodzaj domowej nalewki, najczęściej wiśniowej z dodatkiem lekko skruszonych pestek wiśni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. nalewka na pestkach
Wiktionary
(1.1) Nalewając mu pestkówki, strąciła cukierniczkę.
Wiktionary
rzecz. pestka ż., pestkowanie n.
przym. pestkowy
Wiktionary
zawierający pestkę lub pestki (np. owoc pestkowy), charakterystyczny dla pestek (np. otoczka pestkowa) lub w jakiś inny sposób związany z pestkami
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zrobiony z pestek, zawierający pestki
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z pestkami, odnoszący się do pestek
Wiktionary
rzecz. pestka ż., pesteczka ż., pestkowiec m., pestczak m., pestkówka ż.
przym. bezpestkowy
Wiktionary
włoski sos z bazylii i ziół, używany do spaghetti
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. sos z utartych orzechów i świeżych jarzyn z oliwą, w klasycznej wersji z orzeszków piniowych i bazylii;
Wiktionary
Pesto alla genovese – zielony sos pochodzący z Genui (Liguria) we Włoszech, którego głównym składnikiem jest bazylia.
Tradycyjnie wytwarzany w marmurowych moździerzach z oliwy, bazylii, parmezanu lub innego drobno startego twardego sera, orzeszków piniowych, czosnku i soli. W przeciwieństwie do odmiany standardowej (pesto alla genovese), czerwone pesto sycylijskie (pesto alla siciliana) zawiera suszone na słońcu pomidory.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) kuchnia włoska, raw food
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|wł|pesto. < etym|wł|pestare. → ucierać, kruszyć
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pesto
* duński: (1.1) pesto w.
* francuski: (1.1) pesto m.
* norweski (bokmål): (1.1) pesto m.
* norweski (nynorsk): (1.1) pesto m.
* szwedzki: (1.1) pesto w.
* włoski: (1.1) pesto m.
źródła.
== pesto (język angielski.) ==
thumb|pesto (1.1)
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-pesto.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) kulin. pesto
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈpɛstɔ, AS: pesto
Wiktionary
chemiczna substancja stosowana do zwalczania szkodników, chorób roślin uprawnych i chwastów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. roln. substancja syntetyczna lub naturalna stosowana do zwalczania organizmów szkodliwych lub niepożądanych, używana głównie do ochrony roślin uprawnych, lasów, zbiorników wodnych;
Wiktionary
Pestycydy (łac. pestis – zaraza, pomór; caedo – zabijam) – syntetyczne lub naturalne substancje używane do zwalczania organizmów szkodliwych, lub niepożądanych, stosowane głównie do ochrony roślin uprawnych, lasów, zbiorników wodnych, ale także zwierząt, ludzi, produktów żywnościowych, oraz do niszczenia żywych organizmów, uznanych za szkodliwe, w budynkach inwentarskich, mieszkalnych, szpitalnych i magazynach.
Wikipedia
IPA: pɛˈstɨt͡sɨt, AS: pestycyt
Wiktionary
przym. pestycydowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pestycydami, dotyczący pestycydów
Wiktionary
rzecz. pestycyd mrz.
Wiktionary
człowiek skłonny do dostrzegania tylko ujemnych stron życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek dostrzegający tylko ujemne strony życia, negatywnie oceniający rzeczywistość i przewidujący same najgorsze rzeczy
Wiktionary
Pesymizm (fr. pessimisme, łac. pessimus – najgorszy) – postawa wyrażająca się w skłonności do dostrzegania tylko ujemnych stron życia, negatywnej oceny rzeczywistości oraz przyszłości. Przeciwieństwem pesymizmu jest optymizm.
Wikipedia
IPA: ˌpɛsɨ̃ˈmʲista, AS: pesỹmʹista
Wiktionary
rzecz. pesymizm m.
:: fż. pesymistka ż.
przym. pesymistyczny
przysł. pesymistycznie
Wiktionary
(1.1) czarnowidz
Wiktionary
kobieta pesymistyczna, skłonna do dostrzegania tylko ujemnych stron życia, przewidująca same niepowodzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta dostrzegająca tylko ujemne strony życia, negatywnie oceniająca rzeczywistość i przewidująca same najgorsze rzeczy
Wiktionary
IPA: ˌpɛsɨ̃ˈmʲistka, AS: pesỹmʹistka
Wiktionary
rzecz. pesymizm m.
:: fm. pesymista m.
przym. pesymistyczny
przysł. pesymistycznie
Wiktionary
(1.1) defetystka
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób pesymistyczny
Wiktionary
IPA: ˌpɛsɨ̃mʲiˈstɨt͡ʃʲɲɛ, AS: pesỹmʹistyčʹńe
Wiktionary
przym. pesymistyczny
rzecz. pesymizm m., pesymista m., pesymistka ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: pesymistycznie
SJP.pl
właściwy pesymiście, nacechowany pesymizmem, skłonny do dostrzegania tylko ujemnych stron życia, przewidujący same niepowodzenia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pełen pesymizmu, właściwy pesymiście; dostrzegający tylko negatywne strony czegoś, przewidujący jedynie niepowodzenia i nieszczęścia
Wiktionary
IPA: ˌpɛsɨ̃mʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: pesỹmʹistyčny
Wiktionary
rzecz. pesymista m., pesymistka ż., pesymizm m.
przysł. pesymistycznie
Wiktionary
1. skłonność do dostrzegania jedynie złych stron wszystkich zjawisk, połączona z przekonaniem o niepomyślnym rozwoju jakichś wydarzeń;
2. pogląd filozoficzny, według którego na świecie jest więcej cierpienia, zła, smutku i nieszczęścia niż radości i szczęścia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tendencja do zakładania, że wydarzenia potoczą się najgorszym z możliwych scenariuszy;
(1.2) filoz. pogląd filozoficzny charakteryzujący się brakiem wiary w postęp i lepsze jutro
Wiktionary
Pesymizm (fr. pessimisme, łac. pessimus – najgorszy) – postawa wyrażająca się w skłonności do dostrzegania tylko ujemnych stron życia, negatywnej oceny rzeczywistości oraz przyszłości. Przeciwieństwem pesymizmu jest optymizm.
Wikipedia
(1.1) Z powodu wrodzonego pesymizmu Rozalia nie kupiła nigdy losu na żadną loterię.
Wiktionary
IPA: pɛˈsɨ̃mʲism̥, AS: pesỹmʹism̦
Wiktionary
rzecz. pesymista mos., pesymistka ż., pesymizacja ż.
przym. pesymistyczny
przysł. pesymistycznie
Wiktionary
(1.1) czarnowidztwo, defetyzm
Wiktionary
w sposób wprawiający w zakłopotanie, pozbawiający pewności siebie; onieśmielająco, zawstydzająco, tremująco
SJP.pl
miasto w Pakistanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnym Pakistanie;
Wiktionary
Peszawar (ang. Peshawar, urdu پشاور, Paśawar) – miasto w północnym Pakistanie liczące około 1 439 205 mieszkańców (2014). Stolica prowincji Chajber Pasztunchwa (d. Północno-Zachodniej Prowincji Pogranicznej).
Będąc miastem starożytnym, od wieków Peszawar był centrum handlu i kwitnącym ośrodkiem buddyjskim pomiędzy subkontynentem indyjskim, Afganistanem i Azją Centralną. Przemysł tekstylny, obuwniczy i garncarski.
Wikipedia
przym. peszawarski
Wiktionary
mieszkaniec Peszawaru (miasta w Pakistanie)
SJP.pl
mieszkanka Peszawaru (miasta w Pakistanie)
SJP.pl
dotyczący Peszawaru, miasta w Pakistanie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Peszawarem, dotyczący Peszawaru
Wiktionary
(1.1) Na odmowę emira peszawarski gubernator odpowiedział grubiańskim pismem, w którym domagał się przyjęcia posła angielskiego. Jednakże emir trwał w postanowieniu nieprzepuszczenia misji angielskiej przez granicę.
Wiktionary
rzecz. Peszawar mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: pech
SJP.pl
Wikipedia
plastikowa karbowana rura elektroinstalacyjna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. karbowana rura elektroinstalacyjna chroniąca kable przed zniszczeniem
Wiktionary
"Peszel" – tworzywowa karbowana rura elektroinstalacyjna (systemu Peschla) na kable teletechniczne: elektryczne, telefoniczne, światłowody lub rury sanitarne (wodociągowe, centralnego ogrzewania, kanalizacyjne, itp.). Karby w rurze umożliwiają łatwiejsze tworzenie łuków i jednocześnie pozytywnie wpływają na trwałość mechaniczną osłony.
Wikipedia
metoda interpretacyjna polegająca na nadawaniu słowom specjalnych znaczeń, stosowana najczęściej do interpretacji Nowego Testamentu i innych tekstów religijnych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. polit. kurdyjski bojownik walczący w partyzantce i powstaniach o niepodległość Kurdystanu;
Wiktionary
kurdyjski bojownik walczący o niepodległość Kurdystanu
SJP.pl
wschodnia część Budapesztu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. wschodnia, głównie mieszkalna, część Budapesztu, stanowiąca około 2/3 terytorium całego miasta;
Wiktionary
Peszt (węg. Pest, słow. Pešť, serb. Pešta / Пешта) – wschodnia, głównie mieszkalna, część Budapesztu, stanowiąca około 2/3 terytorium całego miasta.
Peszt znajduje się na lewym brzegu Dunaju, który wyznacza granicę między nim a Budą. W mowie potocznej węgierskie określenie Pest odnosi się do całej stolicy kraju. Po Peszcie kursują cztery linie budapeszteńskiego metra:
Wikipedia
IPA: pɛʃt, AS: pešt
Wiktionary
przym. peszteński
Wiktionary
potoczny przymiotnik od: Peszt (część Budapesztu); peszteński
SJP.pl
mieszkaniec Pesztu (części Budapesztu)
SJP.pl
mieszkanka Pesztu (części Budapesztu)
SJP.pl
przymiotnik od: Peszt (część Budapesztu); pesztański (potocznie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pesztem, dotyczący Pesztu
Wiktionary
rzecz. Peszt mrz.
Wiktionary
1. pozbawiać kogoś pewności siebie, wprawiać kogoś w zakłopotanie;
2. peszyć się: łatwo tracić pewność siebie, mieszać się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. speszyć)
(1.1) wprawiać w zakłopotanie
czasownik zwrotny niedokonany peszyć się (dk. speszyć się)
(2.1) wpadać w zakłopotanie; czuć się niepewnie
Wiktionary
(1.1) onieśmielać, zawstydzać
(2.1) deprymować się, detonować się, konfundować się, konsternować się, mieszać się, płoszyć się, tremować się
Wiktionary
pospolicie: papieros lub jego niedopałek; kiep
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = chem. politereftalan etylenu;
(1.2) pot. opakowanie, butelka wykonana z PET (1.1) jako surowiec wtórny
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Kompostownia miejska prowadzi recykling PP, PET i PCV.
Wiktionary
1. sznur, rzemień krępujący ręce, czasem nogi więźnia, skazańca;
2. to, co krępuje, ogranicza działanie, postępowanie, myślenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) książk. sznur, łańcuch lub coś innego, czym krępuje się ręce lub nogi więźnia
(1.2) książk. coś, co ogranicza czyjeś działanie lub myślenie
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od pęto
forma czasownika.
(3.1) 3. os. lp. czasu ter. trybu oznajm. od pętać
Wiktionary
Pęta – stosowane w stosunku do koni, lub bydła. Konstrukcja ta ma na celu zmniejszenie możliwości ruchu, lub zupełne unieruchomienie zwierzęcia. Większość z nich zakładana jest na nogi. Wyróżniamy między innymi pęta australijskie, które zakładane są koniom powyżej nadgarstków, pozwalając na swobodny ruch w stępie, ale utrudniają przejście do innych chodów. Obecnie wykorzystywane są głównie na wsiach oraz w trakcie leczenia zwierzęcia.
Wikipedia
(1.1) Po długim i daremnym wysiłku wyzwolenia się z żelaznych pęt westchnął frajter: — Jesteśmy z sobą złączeni na wieki wieków.
Wiktionary
rzecz. pęto n., pętak m.
czas. pętać ndk.
Wiktionary
(1.2) dyby, kajdany, okowy
Wiktionary
w informatyce: jednostka pojemności pamięci równa 1024 terabajtom (skrót: PB)
SJP.pl
Petabajt (skrót PB), pebibajt (skrót PiB) – jednostki używane w informatyce głównie do określania największych posiadanych przestrzeni dyskowych, zasobów plików milionów użytkowników określonego serwisu internetowego lub baz danych gromadzących informacje z zasobów całego Internetu.
Wikipedia
jednostka miary radioaktywności równa biliardowi bekerelów
SJP.pl
1. krępować pętami przednie nogi zwierzęcia, np. konia;
2. ograniczać swobodę ruchów, krępować;
3. pętać się:
a) wiązać własną osobę;
b) wiązać się nawzajem;
c) potocznie: włóczyć się, wałęsać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od pętak
Wiktionary
rzecz. pętak m.
Wiktionary
potocznie o małej dziewczynce lub lekceważąco o kobiecie niepoważnej, niesolidnej albo irytującej innych swoim zachowaniem
SJP.pl
lekceważąco: mężczyzna niepoważny, niesolidny
SJP.pl
jednostka mocy obliczeniowej komputera równa biliardowi flopów; petaflops
SJP.pl
FLOPS (od ang. floating point operations per second, operacje zmiennoprzecinkowe na sekundę) – jednostka mocy obliczeniowej komputerów, używana szczególnie w zastosowaniach naukowych. Jest bardziej uniwersalna od wcześniej używanej jednostki MIPS, oznaczającej liczbę rozkazów procesora wykonanych na sekundę.
FLOPS nie jest jednostką SI, ale można go interpretować jako jednostkę o wymiarze 1/s.
Wikipedia
jednostka mocy obliczeniowej komputera równa biliardowi flopsów; petaflop
SJP.pl
[czytaj: peTĘ albo peTEN] nazwisko, m.in. Philippe Pétain (1856-1951) - marszałek Francji
SJP.pl
osoba irytująca innych nie mogąc znaleźć sobie miejsca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. o dziecku, zwłaszcza o dorastającym chłopcu
(1.2) lekcew. o kimś niepoważnym, niesolidnym lub o kimś, z kim nie trzeba się liczyć
(1.4) daw. gwara. więz. nowicjusz w rzemiośle złodziejskim
Wiktionary
rzecz. pęta ż., pętaczyna ż., pętanie n.
:: zdrobn. pętaczek m.
:: fż. pętaczka ż.
przym. pętacki
czas. pętać ndk.
Wiktionary
(1.1) pejor. chłystek, gnojek, gówniarz, pętaczyna
(1.3) powstaniec
(1.4) powstaniec
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Petalią, dotyczący Petalii
Wiktionary
minerał, uwodniony glinokrzemian litu tworzący jednoskośne, blaszkowate kryształy bezbarwne i różowe
SJP.pl
Petalit (także: kastor, kastoryt) – rzadki minerał z grupy krzemianów.
Nazwa pochodzi do gr. petalon = liść (folia, blaszka), nawiązując do charakterystycznej, doskonałej łupliwosci tego minerału; nazwa Kastor nawiązuje do imienia jednego z dwóch braci bliźniaków (łac. Kastor) z mitologii grecko-rzymskiej; drugi z braci to Pollux (-pollucyt); oba minerały zwykle współwystępują ze sobą.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pętać.
Wiktionary
rzecz. pęto n., pętak mos., pętca ż.
czas. pętać ndk.
Wiktionary
gra towarzyska z elementami zręcznościowymi, rozgrywana za pomocą metalowych bul na płaskim, nietrawiastym terenie; pétanque, petanque, bule
SJP.pl
Pétanque (wym. [pe.tɑ̃ːk]) (petanka, gra w bule, gra w kule) – tradycyjna francuska gra towarzyska z elementami zręcznościowymi.
Popularna w szczególności w południowej Francji (Prowansja), ale uprawiana także w innych regionach Francji i w innych krajach europejskich (Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, Niemcy, Szwecja) i na świecie (Tunezja, Maroko, Wietnam, Tajlandia, Madagaskar, Kanada, Senegal). Rozgrywana jest jako sport nieolimpijski w ramach World Games.
Wikipedia
[czytaj: peTĄK] gra towarzyska z elementami zręcznościowymi, rozgrywana za pomocą metalowych bul na płaskim, nietrawiastym terenie; petanque, petanka, bule
SJP.pl
Pétanque (wym. [pe.tɑ̃ːk]) (petanka, gra w bule, gra w kule) – tradycyjna francuska gra towarzyska z elementami zręcznościowymi.
Popularna w szczególności w południowej Francji (Prowansja), ale uprawiana także w innych regionach Francji i w innych krajach europejskich (Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, Niemcy, Szwecja) i na świecie (Tunezja, Maroko, Wietnam, Tajlandia, Madagaskar, Kanada, Senegal). Rozgrywana jest jako sport nieolimpijski w ramach World Games.
Wikipedia
1. środowiskowo o petardzie;
2. potocznie o szybkim biegu lub osobie, która szybko biegnie, śpieszy się
SJP.pl
1. niewielki ładunek wybuchowy dający efekty świetlne lub akustyczne;
2. dawny ładunek do wysadzania bram lub naruszania konstrukcji mostów;
3. niewielki pocisk imitujący granaty lub bomby;
4. potocznie: coś wspaniałego, imponującego, wyjątkowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nieduży ładunek wybuchowy dający efekty świetlne i/lub akustyczne
(1.2) wojsk. ładunek wybuchowy imitujący granaty, bomby lub pociski artyleryjskie stosowany podczas ćwiczeń wojskowych
(1.3) hist. ładunek wybuchowy używany dawniej do wysadzania bram lub mostów
Wiktionary
Petarda (fr. pétard, pétarade; prowans. petarrada od petar „pierdzieć”) – amunicja imitująca wybuch innego urządzenia pirotechnicznego (granatu, bomby itp.), mająca (przynajmniej w zamyśle) nie czynić szkód, a jedynie efekty świetlne i dźwiękowe. Użyta nieprawidłowo lub niedbale wykonana może doprowadzić do kalectwa (urwania palców, oparzenia, oślepienia), choć nie powinna zabić.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) raca fajerwerkowa
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Petarde. < etym|franc|pétard.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) firecracker, bryt. banger; (1.3) petard
* górnołużycki: (1.1) petarda ż.; (1.2) petarda ż.; (1.3) petarda ż.
* niemiecki: (1.1) Feuerwerkskörper m., Petarde ż.; (1.2) Petarde ż.; (1.3) Petarde ż.
* pendżabski: (1.1) ਚਕਚੂੰਧਰ
źródła.
== petarda (język górnołużycki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) petarda
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) raca fajerwerkowa
Wiktionary
zdrobnienie od: petarda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektr. ilość energii elektrycznej równa pracy wykonywanej przez prąd o mocy 1 petawata w ciągu jednej godziny; bilion kilowatogodzin
Wiktionary
Kilowatogodzina (kWh) – jednostka pracy, energii oraz ciepła; ilość energii zużywana przez godzinę urządzeniem o mocy kilowata (1000 watów). To jednostka wielokrotna jednostki energii – watosekundy (czyli dżula) w układzie SI:
Wikipedia
IPA: ˌpɛtavatɔɡɔˈd͡ʑĩna, AS: petavatogoʒ́ĩna
Wiktionary
(1.1) skrót PWh
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. rzemień przytrzymujący ptaka łownego
Wiktionary
(1.1) Sokolnik spuścił ptaka z pętcy.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ntt͡sa, AS: pẽntca
Wiktionary
rzecz. pęto n., pętanie n.
czas. pętać ndk.
Wiktionary
(1.1) dłużec, pęca, pęciny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
dawniej, dziś tylko regionalnie: pęto (wiązadło nakładane na przednie nogi zwierzęcia dla ograniczenia swobody ruchu)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. niewielkie uszko z nitki, sznurka, tasiemki tworzone do różnych celów, najczęściej do zapinania odzieży na guzik lub mocowania, zawieszania czegoś;
2. element ściegu tkackiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od pętla
(1.2) mała pętla – z nitki lub sznurka
Wiktionary
rzecz. pętlica ż., pętla ż.
Wiktionary
składający się z pętelek, najczęściej w odniesieniu do elementów ściegu tkackiego (np. slot pętelkowy, tkanina pętelkowa), związany z pętelkami
SJP.pl
osoba ubiegająca się o coś w jakimś urzędzie lub zajęta w jakiejś mierze sprawami sądu, sądownictwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek ubiegający się o coś, składający swoją prośbę, podanie w urzędzie, sądzie itp.
Wiktionary
IPA: ˈpɛtɛ̃nt, AS: petẽnt
Wiktionary
rzecz.
:: fż. petentka
Wiktionary
(1.1) reg. śl. pytok.
Wiktionary
kobieta ubiegająca się o coś w jakimś urzędzie lub zajęta w jakiejś mierze sprawami sądu, sądownictwa
SJP.pl
[czytaj: piter]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
Piotr "Peter" Paweł Wiwczarek (ur. 22 października 1965 w Olsztynie), niegdyś znany również jako Behemoth – polski wokalista, gitarzysta i producent muzyczny. Absolwent Wydziału Biologii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie. Współzałożyciel, główny kompozytor, autor tekstów i lider deathmetalowej grupy muzycznej Vader. W 2004 roku Wiwczarek założył heavymetalową grupę Panzer X. Jako producent muzyczny współpracował z grupą Decapitated. Gościnnie wziął udział w nagraniu albumów takich grup jak: Kingdom of the Lie, Slashing Death, Sweet Noise, Ceti czy Para Wino Band.
Wikipedia
rasa kota, odmiana kota syjamskiego wyhodowana w Rosji
SJP.pl
Wikipedia
gatunek malagi sprowadzonej do Europy przez Pedro Jiméneza i rozpowszechnionej w szesnastowiecznej Polsce
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnej Rosji, w rejonie pietrodworeckim Petersburga, położone nad Zatoką Fińską;
Wiktionary
Peterhof (ros. Петергоф), w latach 1944–1997 Pietrodworiec (ros. Петродворец) – miasto w północnej Rosji, w rejonie pietrodworeckim Petersburga, nad Zatoką Fińską.
W mieście znajdują się dawny carski zespół pałacowo-parkowy i stacja kolejowa Nowy Peterhof.
Wikipedia
przym. peterhofski
Wiktionary
(1.1) hist. Pietrodworec
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Rosji; Sankt Petersburg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską;
Wiktionary
Petersburg, Sankt Petersburg (ros. Санкт-Петербург, Sankt-Pietierburg); dawniej: Piotrogród (ros. Петроград, Pietrograd), Leningrad (ros. Ленинград) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską. W latach 1712–1918 stolica Imperium Rosyjskiego. Powierzchnia 1439 km², liczba ludności 5 384 342.
Wikipedia
(1.1) Nie wiadomo z daleka, kto nadchodzi z głębi literackich czeluści. Poeta z Petersburga? Prozaik z Wiednia? Scenarzysta z Birmy? Bajkopisarka z Seulu? Maleńki liryk z Japonii? Tym razem jest to dramaturg z Botswany. – ((…)) – mówi.
Wiktionary
IPA: pɛˈtɛrzburk, AS: peterzburk
Wiktionary
rzecz. petersburżanin mos., petersburżanka ż.
przym. petersburski
Wiktionary
(1.1) Sankt Petersburg, hist. Piotrogród, Leningrad
Wiktionary
przymiotnik od: Petersburg (1. miasto w Rosji; Sankt Petersburg;
2. nazwa wielu miejscowości w USA)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Petersburga, związany z Petersburgiem, odnoszący się do Petersburga, pochodzący z Petersburga
Wiktionary
rzecz. Petersburg mrz., petersburżanin mos., petersburżanka ż.
Wiktionary
mieszkaniec Petersburga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Petersburga; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Petersburg mrz.
:: fż. petersburżanka ż.
przym. petersburski
Wiktionary
(1.1) hist. leningradczyk; piotrogrodzianin
Wiktionary
mieszkanka Petersburga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Petersburga; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Petersburg mrz.
:: fm. petersburżanin mos.
przym. petersburski
Wiktionary
(1.1) hist. leningradka; piotrogrodzianka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Niemieckie i skandynawskie nazwisko patronimiczne, syn Petera.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Nazwisko patronimiczne, syn Petera.Ludzie:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. potocznie: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK);
2. obiekt obsługiwany przez PTTK
SJP.pl
członek PTTK (Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego); PTTK-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: PTTK (Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze); PTTK-owski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. gw-pl|Warszawa. pieniądze
Wiktionary
(1.1) pot. kapusta, kasa, forsa, siano, szmal, forsa
Wiktionary
pochodna piperydyny, narkotyczny środek przeciwbólowy i przeciwkaszlowy o działaniu zbliżonym do działania morfiny; petydyna
SJP.pl
Petydyna, meperydyna, dolantyna – organiczny związek chemiczny, syntetyczny lek przeciwbólowy o działaniu narkotycznym (odurzającym), opioid, pochodna 4-fenylopiperydyny, agonista głównie receptorów opioidowych μ. W lecznictwie stosowany jest w postaci chlorowodorku.
Została zsyntetyzowana w 1939 roku i była początkowo używana jako lek atropinopodobny, o działaniu rozkurczowym. Dopiero później wykazano, że wywiera też ośrodkowe działanie przeciwbólowe i wywołuje uzależnienie.
Wikipedia
rozmiar czcionki o wielkości 8 punktów typograficznych (3,009 mm)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień czcionki odpowiadający ośmiu punktom (3,0072 mm)
Wiktionary
Belgia:
Wikipedia
(1.1) Brylant jest za mały, lepiej napiszmy to petitem, albo nawet większym pismem.
Wiktionary
IPA: ˈpɛtʲit, AS: petʹit
Wiktionary
przym. petitowy
Wiktionary
rodzaj kruchego herbatnika wypiekanego ze zboża, mleka i miodu
SJP.pl
paczka petitków (herbatników)
SJP.pl
odnoszący się do petitu, złożony z czcionki wielki ośmiu punktów typograficznych (np. tekst petitowy, litera petitowa)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. zwykle pierwsza część wniosku pisanego w sprawie;
Wiktionary
Petitum – zwykle pierwsza część wniosku pisanego w sprawie. W petitum wnioskodawca zwięźle podaje treść swego żądania, opisuje czego domaga się w piśmie. W następnej części pisma może wystąpić uzasadnienie wnoszonego żądania. Petitum jest pierwszą częścią pozwów sądowych, apelacji lub innych podobnych pism, zwłaszcza prawniczych.
Wikipedia
niewielkie pęto (kawałek, wianek, krążek kiełbasy, rzadziej: wiązadło nakładane na przednie nogi zwierzęcia dla ograniczenia swobody ruchu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: pęto
(1.2) małe pęto
Wiktionary
(1.1) Celnik wyjął z walizki pętko kiełbasy i butelczynę wina.
Wiktionary
rzecz. pęto n., pętla ż.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Pętkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska.
Wieś duchowna, własność biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
1. kawałek sznura lub innego podobnego materiału, związany w pierścień, używany do różnych celów, najczęściej jako pułapka zastawiana przez kłusowników lub żeglarski węzeł ratowniczy;
2. fragment toru ruchu czegoś, o kształcie zbliżonym do okręgu;
3. figura akrobacji samolotu lub szybowca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) związany na powrót sznur lub drut
(1.2) inform. blok kodu wykonywany wielokrotnie
(1.3) mot. końcowa stacja komunikacji autobusowej lub tramwajowej, na której pojazd zawraca
(1.4) droga, którą wykonano po zamkniętej trasie;
(1.5) mat. zamknięta figura geometryczna
(1.6) mat. w teorii grafów: krawędź łącząca wierzchołek z nim samym;
(1.7) mat. w topologii: droga, której początek i koniec pokrywają się
(1.8) lotn. figura akrobacji lotniczej, wykonywana w płaszczyźnie pionowej w postaci zamkniętej krzywej;
(1.9) techn. element kolejki górskiej w kształcie pionowo postawionego okręgu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Przez moją pomyłkę pętla w jednej z funkcji wykonywała się o jeden raz za dużo i program nadpisywał nieodpowiednie miejsce w pamięci.
(1.3) Tramwaj, z powodu awarii, stał na pętli ponad dwie godziny.
(1.3) Taksówkarze znów upodobali sobie nieczynną pętlę autobusową na skraju lasu.
(1.5) Przy odpowiedniej zmianie indeksacji krzywych sieci jej quasi-grupa współrzędnych jest pętlą.
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ntla, AS: pẽntla
Wiktionary
rzecz. zapętlanie n., zapętlenie n., pętlica ż., pętlenie n.
:: zdrobn. pętelka ż.
czas. pętlić ndk., zapętlać ndk., zapętlić dk.
Wiktionary
(1.2) powtórzenie
(1.5) lupa
Wiktionary
pętlak czteropaskowy - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
kłusownik zastawiający pętle w celu ułowienia zwierzyny
SJP.pl
1. dawniej o pętli, najczęściej tej zrobionej ze sznura lub innego podobnego materiału, używanej przez kłusowników;
2. zapięcie lub rodzaj naszycia w postaci pętelki, ozdabiający dawne stroje polskie; szamerowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zob. pętla.
(1.2) daw. kraw. element dawnego stroju polskiego w formie pętli
(1.3) sport. figura łyżwiarska
Wiktionary
Pętla (pętlica) – element infrastruktury służący do zmiany kierunku ruchu pojazdu, w postaci odcinka trasy (toru, jezdni), zakrzywionego w planie o 180°.
Pętle występują przede wszystkim w sieciach tramwajowych, w przypadku jeśli stosowane są wagony jednokierunkowe, a na trasie stosowane są dwa tory jazdy. Pojazdy dwustronne dwukierunkowe na szlakach jednotorowych w celu zmiany kierunku ruchu nie wymagają dodatkowych elementów infrastruktury. Przystanek końcowy znajduje się przy samej pętli lub na odcinku szlaku bezpośrednio przed pętlą. Analogicznych urządzeń w postaci placów lub zawracającej jezdni używa się dla autobusów i trolejbusów. Rzadziej spotyka się pętle na liniach metra, np. niektóre linie w Oslo, w Paryżu i w Nowym Jorku, a wyjątkowo na szlakach pełnej kolei, np. S-Bahn w Stuttgarcie czy pętla nawrotna na dużej obwodnicy kolejowej Krakowa.
Wikipedia
rzecz. pętelka ż., pętla ż., pętlarz mos.
Wiktionary
podobny do pętlicy (pętli lub rodzaju ozdoby na dawnych strojach polskich), mający elementy pętlicy
SJP.pl
charakterystyczny dla pętlicy, pętli (np. pętlicowy typ linii papilarnych), związany z pętlicą (np. uchwyt pętlicowy, reaktor pętlicowy)
SJP.pl
niewielka pętlica (szamerowanie, zapięcie lub rodzaj naszycia w postaci pętelki, ozdabiający dawne stroje polskie)
SJP.pl
zgrubienie od: pętla
SJP.pl
w kształcie pętli, okręgu, przypominający okrąg (np. hak pętlowy) lub w jakiś inny sposób związany z pętlą (np. węzeł pętlowy, przekaźnik pętlowy)
SJP.pl
członek dawnego, nieoficjalnego ugrupowania zapoczątkowanego przez atamana ukraińskiego Semena Petlurę, na koncie którego znajduje się kilka masowych pogromów na Żydach
SJP.pl
1. wiązadło nakładane na przednie nogi zwierzęcia dla ograniczenia swobody ruchu;
2. pęto kiełbasy - krążek kiełbasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wiązadło z powroza, łańcucha, rzemienia nakładane na przednie nogi zwierząt w celu ograniczenia swobody ich ruchów;
(1.2) kawałek kiełbasy zakończony sznurkiem lub metalowym klipsem
Wiktionary
IPA: ˈpɛ̃ntɔ, AS: pẽnto
Wiktionary
rzecz. pętca ż., pętanie n., pętla ż., pęta lm nm.
:: zdrobn. pętko mrz.
czas. pętać ndk., rozpętać dk., spętać dk.
Wiktionary
potocznie:
1. zanieczyszczać jakiś teren petami, pozostawiać gdzieś pety, niedopałki papierosów lub ogólniej: palić papierosy;
2. gasić papierosa
SJP.pl
chroniony w Polsce gatunek płaza z rodziny ropuszek, którego samiec owija nitki skrzeku na swych tylnych nogach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto Nabatejczyków w południowo-zachodniej Jordanii, współcześnie ruiny słynne z wykutych w litej skale gmachów;
(1.2) geogr. miasto w comarce Pla de Mallorca na Majorce;
(1.3) imię|polski|ż., odpowiednik polskiego imienia Piotra
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Petroniusz m., Peronela ż., Petronia ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== Petra (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|czeski|ż. Piotra
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Petroniusz m., Peronela ż., Petronia ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Petroniusz m., Peronela ż., Petronia ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== Petra (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|czeski|ż. Piotra
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: petrarka] Francesco Petrarca (1304 - 1374), włoski pisarz i poeta, prekursor renesansu; Petrarka
SJP.pl
Francesco Petrarca (ur. 20 lipca 1304 w Arezzo, zm. 19 lipca 1374 w Arquà) – jeden z pierwszych poetów pochodzący z Italii. Pisał zarówno po włosku (nazywanym wówczas volgare – językiem pospolitym), jak i po łacinie. Był tercjarzem franciszkańskim.
Wikipedia
Francesco Petrarca (1304 - 1374), włoski pisarz i poeta, prekursor renesansu; Petrarca
SJP.pl
Francesco Petrarca (ur. 20 lipca 1304 w Arezzo, zm. 19 lipca 1374 w Arquà) – jeden z pierwszych poetów pochodzący z Italii. Pisał zarówno po włosku (nazywanym wówczas volgare – językiem pospolitym), jak i po łacinie. Był tercjarzem franciszkańskim.
Wikipedia
taki jak u Petrarki, właściwy Petrarce, nawiązujący do twórczości Petrarki itp.
SJP.pl
ptak morski z rzędu rurkonosych; fulmar
SJP.pl
Ptaki:
Jest to również nazwa innych ptaków z tej rodziny:
Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny burzykowatych
SJP.pl
petrelek mody - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu rurkonosych; burzykowate
SJP.pl
Burzykowate, petrelowate (Procellariidae) – rodzina ptaków z rzędu rurkonosych (Procellariiformes).
Wikipedia
rzeczownik
(1.1) wspierana przez wenezuelski rząd kryptowaluta stworzona do rozliczeń za sprzedaż surowców
Wiktionary
IPA: ˈpɛtrɔ, AS: petro
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kamieniem, skałą
(1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z ropą naftową
Wiktionary
(1.1) petro- + fizyka = petrofizyka
(1.2) petro- + dolar = petrodolar
Wiktionary
Orlen Petrobaltic SA (wcześniej Lotos Petrobaltic) – polskie przedsiębiorstwo górnicze zajmujące się poszukiwaniem i eksploatacją złóż ropy naftowej i gazu ziemnego oraz kompleksową obsługą logistyczną offshore, obsługą badań morza oraz zarządzaniem flotą. Należało do Grupy Lotos SA. 1 sierpnia 2022 r. Lotos Petrobaltic S.A. wszedł w skład Grupy Orlen.
Wikipedia
dziedzina technologii chemicznej obejmująca produkcję, badanie oraz przeróbkę surowców chemicznych otrzymanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do petrochemii (dziedziny technologii chemicznej obejmującej produkcję, badanie oraz przeróbkę surowców chemicznych otrzymanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego), związany z nią (np. przemysł petrochemiczny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) techn. chem. dotyczący produkcji i przerobu surowców otrzymywanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego
Wiktionary
IPA: ˌpɛtrɔxɛ̃ˈmʲit͡ʃnɨ, AS: petroχẽmʹičny
Wiktionary
rzecz. petrochemia ż., petrochemik m.
Wiktionary
osoba specjalizująca się w zakresie petrochemii (dziedziny technologii chemicznej obejmującej produkcję, badanie oraz przeróbkę surowców chemicznych otrzymanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego)
SJP.pl
ogół surowców chemicznych otrzymanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego oraz ich przeróbek
SJP.pl
dolar uzyskany z eksportu ropy naftowej
SJP.pl
Petrodolary – dochody państw członkowskich OPEC z tytułu eksportu ropy naftowej, rozliczane w dolarach amerykańskich.
Termin ten po raz pierwszy został użyty przez amerykańskiego ekonomistę Ibrahima Oweissa w 1973 r.
Wikipedia
związany z petrogenezą (działem petrologii zajmującym się ustalaniem czynników skałotwórczych i badaniem procesów metamorficznych skał)
SJP.pl
dział petrologii (petrografii, litologii, nauki o skałach) zajmujący się ustalaniem czynników skałotwórczych i badaniem procesów metamorficznych skał
SJP.pl
malowidło naskalne pochodzące z czasów prehistorycznych, dzisiaj będące źródłem wiedzy o obyczajach i życiu ludzi z minionych okresów
SJP.pl
Petroglify – wyryte w skale rysunki, na ogół prehistoryczne dzieła ludzi z ery neolitycznej. Są one ważną formą przedliterackich symboli, używanych od około 10. tysiąclecia p.n.e. do czasów współczesnych, mających różnorodne formy zależnie od czasu i miejsca powstania. Słowo petroglif pochodzi z greki, w której πέτρος (petros) oznacza skała, a γλύφειν (glyphein) to wyryć (ich złożenie zostało zaadaptowane pierwotnie w języku francuskim, jako pétroglyphe).
Wikipedia
specjalista z zakresu petrografii (nauki o skałach, zajmującej się badaniem ich genezy i właściwości); petrolog, litolog
SJP.pl
Petrografia (od gr. πέτρα petra „skała” i γράφω graphō „pisać”) – nauka o skałach, zajmująca się składem i właściwościami fizycznymi i chemicznymi skał. Uważana za fizjografię skał.
Przez niektórych autorów utożsamiana jest z petrologią, na ogół jednak postrzegana jest jako pojęcie węższe od petrologii.
Największy wkład w rozwój petrografii jako dyscypliny naukowej mieli: niemiecki uczony Hermann Karl Rosenbusch oraz angielski geolog Henry Clifton Sorby.
Wikipedia
nauka o skałach, obejmująca petrogenezę (dział o powstawaniu skał) oraz zajmująca się badaniem ich właściwości; petrologia, litologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. nauka o składzie i właściwościach skał;
Wiktionary
Petrografia (od gr. πέτρα petra „skała” i γράφω graphō „pisać”) – nauka o skałach, zajmująca się składem i właściwościami fizycznymi i chemicznymi skał. Uważana za fizjografię skał.
Przez niektórych autorów utożsamiana jest z petrologią, na ogół jednak postrzegana jest jako pojęcie węższe od petrologii.
Największy wkład w rozwój petrografii jako dyscypliny naukowej mieli: niemiecki uczony Hermann Karl Rosenbusch oraz angielski geolog Henry Clifton Sorby.
Wikipedia
(1.1) Studiował petrografię i mineralogię.
Wiktionary
IPA: ˌpɛtrɔˈɡrafʲja, AS: petrografʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. petrograf m.
przym. petrograficzny
przysł. petrograficznie
Wiktionary
(1.1) petrologia, litologia
Wiktionary
przymiotnik od: petrografia, np. prowincja petrograficzna - część ziemi, gdzie występują bliźniaczo podobne do siebie skały magmowe
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geol. związany z petrografią, dotyczący petrografii
Wiktionary
rzecz. petrografia ż., petrograf
przysł. petrograficznie
Wiktionary
ogólna nazwa przypisywana zwierzęciu, którego środowiskiem życia są szczeliny i pęknięcia skalne lub jaskinie
SJP.pl
środowiskowo o benzynie lub jakimkolwiek innym płynie o zapachu lub w kolorze benzyny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nafta
Wiktionary
Petrol Group – słoweńskie przedsiębiorstwo przemysłowe działające w branży energetycznej i paliwowej.
Spółka powstała w 1947 roku w Jugosławii, jako część zrzeszenia Jugopetrol, w 1947 roku filie działające w poszczególnych republikach stały się samodzielnymi spółkami. W Ludowej Republice Słowenii funkcjonowała jako Jugopetrol Lublana.
Wikipedia
rzecz. petryolka ż.
Wiktionary
oleista ciecz, jeden z produktów dodatkowych otrzymywanych podczas produkcji benzyny lub olejów napędowych
SJP.pl
specjalista z zakresu petrologii (nauki o skałach, zajmującej się badaniem ich genezy i właściwości); petrograf, litolog
SJP.pl
nauka o skałach, obejmująca petrogenezę (dział o powstawaniu skał) oraz zajmująca się badaniem ich właściwości; petrografia, litologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. nauka o składzie, powstawaniu i rozmieszczeniu skał w skorupie ziemskiej
Wiktionary
Petrologia (od gr. petros „skała” i logos „nauka”) – nauka o skałach. Bada ona właściwości fizyczne i chemiczne skał (także tych pochodzących z kosmosu), opisuje ich budowę, powstawanie, przeobrażanie się i występowanie w płaszczu Ziemi oraz jej skorupie. Zajmuje się problemami geologii dynamicznej, zwłaszcza tektoniki, sedymentologii i wulkanologii, geologii regionalnej i geofizyki, jest powiązana z meteorytyką, geochemią i mineralogią.Odgrywa ważną rolę w poszukiwaniu złóż i surowców skalnych.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) petrografia, litologia
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) geologia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. petrolog m.
przym. petrologiczny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|Πέτρος. (pétros)
uwagi.
(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) petrology
* baskijski: (1.1) petrologia
* białoruski: (1.1) петралогія ż.
* duński: (1.1) petrologi w.
* hiszpański: (1.1) petrología ż.
* nowogrecki: (1.1) πετρολογία ż.
* rosyjski: (1.1) петрология ż.
* ukraiński: (1.1) петрологія ż.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌpɛtrɔˈlɔɟja, AS: petroloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. petrolog m.
przym. petrologiczny
Wiktionary
(1.1) petrografia, litologia
Wiktionary
odnoszący się do petrologii (petrografii, litologii, nauki o skałach, zajmującej się badaniem ich właściwości oraz genezą); litologiczny
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Petronela – imię żeńskie, pierwotnie będące formą zdrobniałą imienia Petronia.
W przeszłości występowało także w formach Petronella i Petrunela.
Petronela imieniny obchodzi 1 maja i 31 maja.
Znane osoby noszące imię Petronela:
Wikipedia
(1.1) Wiecznie naburmuszona Petronela łypała na niego krzywym okiem.
Wiktionary
rzecz. Petroniusz mos., Petronia
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Petroneli lub z nią związany
SJP.pl
regionalnie o biedronce lub ogólniej o jakimś owadzie przypominającym z wyglądu biedronkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. przest. biedronka
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Petronelów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Buczek.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Petronia – żeński odpowiednik imienia Petroniusz
Petronia imieniny obchodzi: 31 maja i 4 października.
Wikipedia
(1.1) Na głowie Petronii lśnił diadem z rubinami.
Wiktionary
rzecz. Petroniusz m., Petra ż., Petronela ż.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Petronii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Petroniusz i jestem tegorocznym absolwentem KUL-u.
Wiktionary
rzecz. Petronia ż., Petronela ż., Petra ż.
przym. Petroniuszowy
Wiktionary
zdrobnienie od: Petroniusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Petroniuszka lub z nim związany
SJP.pl
Petroniusz z żoną; Petroniuszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Petroniusza lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Petroniusza
Wiktionary
(1.1) Pod Petroniuszowym pledem zrobiło jej się ciepło.
Wiktionary
rzecz. Petroniusz mos.
Wiktionary
miasto w Kazachstanie; Pietropawłowsk
SJP.pl
Pietropawłowsk (kaz. Петропавл, Petropawł; ros. Петропавловск, Pietropawłowsk) – najbardziej wysunięta na północ stolica obwodu w Kazachstanie, położona w 40 km na południe od granicy z Rosją, w 428 km na północ od Astany. Na początku 2021 roku Pietropawłowsk zamieszkiwało 219 822 osoby. Miasto zajmuje powierzchnię 224,91 km². Jest jedyną większą miejscowością leżącą przy trasie M51.
Wikipedia
rafineria paliwowa, zakład przemysłowy, w którym przerabia się ropę naftową na paliwa, najczęściej na benzynę
SJP.pl
odnoszący się do petrorafinerii (zakładu przemysłowego, w którym przerabia się ropę naftową na paliwa), związany z takim zakładem (np. przemysł petrorafineryjny)
SJP.pl
instrument, przyrząd do badania struktur skał oraz pozwalający na określenie budowy sieci krystalicznych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Petroszanami, dotyczący Petroszan
Wiktionary
rzecz. Petroszany nmos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rumunii, w historycznym Siedmiogrodzie;
Wiktionary
Petroszany (rum. Petroșani, niem. Petroschen, węg. Petrozsény) – miasto w południowo-zachodniej Rumunii, w okręgu Hunedoara, w Karpatach Południowych, w dolinie Jiu. Historycznie położone jest w Siedmiogrodzie. W 2011 roku liczyło ok. 36,5 tys. mieszkańców.
Wikipedia
przym. petroszański
Wiktionary
Wikipedia
stolica Karelii; Pietrozawodsk
SJP.pl
Pietrozawodsk, Petrozawodzk (ros. Петрозаводск, karel. Petroskoi lub Zavod, fiń. Petroskoi, w latach wojny kontynuacyjnej 1941–1944 – Äänislinna, jeszcze w XVI w. znane jak Onegaborg) – miasto w europejskiej części Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Karelii. Port nad jeziorem Onega. Ludność: 281,0 tys. mieszkańców (2020).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
utrzymywanie i utrwalanie określonej instytucji lub stanu faktycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. proces przemiany materii organicznej lub osadów w kamień, skałę
(1.2) bud. wzmacnianie i uszczelnianie niestabilnego gruntu pod budowlę przez wstrzykiwanie utwardzacza
(1.3) przen. utrwalenie się czegoś (np. zasad, prawa, struktury społecznej) w formie odpornej na zmiany
(1.4) archit. hist. przemiana starożytnych budowli z drewnianych w kamienne z zachowaniem dokładnej formy elementów, które wcześniej były wykonywane z drewna
(1.5) liter. mit. przemienianie postaci w kamień występujące w mitach, legendach, literaturze fantastycznej
Wiktionary
Petryfikacja (łac. petros - skała, facio – robić, czynić)
Wikipedia
rzecz. petyfikowanie n., spetryfikowanie n.
czas. petryfikować ndk., spetryfikować dk.
przym. petryfikacyjny
Wiktionary
związany z petryfikacją
SJP.pl
utrwalać w pewnej formie; ustalać; konserwować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|petryfikować.
Wiktionary
czas. petryfikować ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. tradycyjny ukraiński ludowy motyw zdobniczy w formie ptaków i kwiatów malowany na przedmiotach użytkowych
Wiktionary
Petrykiwka (ukr. Петриківка; ros. Петриковка, Pietrikowka) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie dniepropetrowskim, siedziba władz rejonu petrykiwskiego.
Petrykiwka słynie z ludowej sztuki zdobnictwa dekoracyjnymi malowidłami o motywach kwiatowych i zwierzęcych (ukr. петриківський розпис, petrykiwśkyj rozpys). W 2013 roku sztuka malarstwa dekoracyjnego z Petrykiwki została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
piętnastowieczna broń palna z zamkiem kołowym, początkowo stosowana przez jazdę, później przez myśliwych
SJP.pl
Petrynał (ekspoeta, koza) – pojęcie odnoszące się do dwóch różnych typów ręcznej broni palnej: lekkiej średniowiecznej rusznicy lub nowożytnego pierwowzoru pistoletu.
Wikipedia
Petrynów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Żelechlinek.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nafta
Wiktionary
rzecz. petryolka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. lampa naftowa
Wiktionary
rzecz. petryol mrz., petrol mrz.
Wiktionary
Petryłów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Sawin.
Petrilow był wsią starostwa chełmskiego w 1570 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wikipedia
[czytaj: pets-iter] osoba odpłatnie opiekująca się zwierzętami domowymi
SJP.pl
[czytaj: pets-iterka] kobieta odpłatnie opiekująca się zwierzętami domowymi
SJP.pl
odpłatne opiekowanie się zwierzętami domowymi
SJP.pl
pieszczoty erotyczne wywołujące orgazm bez stosunku płciowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. seks. technika seksualna polegająca na wzajemnych pieszczotach okolic narządów płciowych bez stosunku płciowego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Uprawiamy tylko petting, gdyż on bardzo boi się ciąży i twierdzi, że przerwanie pierwszej ciąży grozi bezpłodnością.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.
Wiktionary
(1.1) Petula, Cyganka, która tu była, przepowiedziała, że spotkam kogoś, kto widzi przyszłość.
Wiktionary
roślina ozdobna z rodziny psiankowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Petunia|ref=tak., południowoamerykańska roślina ozdobna o barwnych i wonnych kwiatach;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|nłac|petunia., etym|franc|pétunie., od daw. etym|franc|petun. (tytoń), z etym|port|petum., z dialektu indian brazylijskich
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) petunia
* francuski: (1.1) pétunia m.
* hiszpański: (1.1) petunia ż.
* ukraiński: (1.1) пету́нія ż.
źródła.
== petunia (język angielski.) ==
wymowa.
amer. IPA|pəˈtunjə.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-petunia.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) bot. petunia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pɛˈtũɲja, AS: petũńi ̯a
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|nłac|petunia., etym|franc|pétunie., od daw. etym|franc|petun. (tytoń), z etym|port|petum., z dialektu indian brazylijskich
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) petunia
* francuski: (1.1) pétunia m.
* hiszpański: (1.1) petunia ż.
* ukraiński: (1.1) пету́нія ż.
źródła.
== petunia (język angielski.) ==
wymowa.
amer. IPA|pəˈtunjə.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-petunia.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) bot. petunia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
oficjalne pismo z prośbą, najczęściej większej liczby osób, skierowane do osób na wyższym stanowisku; podanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) adm. polit. pismo zawierające zbiorową prośbę, kierowane najczęściej do organów władzy;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: pɛˈtɨt͡sʲja, AS: petycʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) adres, apel, memoriał, manifest
Wiktionary
osoba pisząca lub składająca petycję, prosząca o coś kogoś na wyższym stanowisku poprzez petycję, podanie
SJP.pl
związany z petycją
SJP.pl
pochodna piperydyny, narkotyczny środek przeciwbólowy i przeciwkaszlowy o działaniu zbliżonym do działania morfiny; petidyna
SJP.pl
Petydyna, meperydyna, dolantyna – organiczny związek chemiczny, syntetyczny lek przeciwbólowy o działaniu narkotycznym (odurzającym), opioid, pochodna 4-fenylopiperydyny, agonista głównie receptorów opioidowych μ. W lecznictwie stosowany jest w postaci chlorowodorku.
Została zsyntetyzowana w 1939 roku i była początkowo używana jako lek atropinopodobny, o działaniu rozkurczowym. Dopiero później wykazano, że wywiera też ośrodkowe działanie przeciwbólowe i wywołuje uzależnienie.
Wikipedia
charakterystyczny dla petyhorca (żołnierza średniozbrojnej jazdy litewskiej, często używanej do oskrzydlania przełamanego przez husarię frontu przeciwnika), odnoszący się do niego (np. oddział petyhorski)
SJP.pl
żołnierz średniozbrojnej jazdy litewskiej, często używanej do oskrzydlania przełamanego przez husarię frontu przeciwnika
SJP.pl
tkanina przypominająca tiul
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
związany z prawami do posiadanej nieruchomości, odnoszący się do takich własności (np. proces petytoryjny)
SJP.pl
Petzl – francuskie przedsiębiorstwo zlokalizowane w Crolles, produkujące sprzęt wspinaczkowy, speleologiczny, turystyczny oraz sprzęt specjalistyczny stosowany w pracach na wysokości. Zostało założone w 1973 roku przez Fernanda Petzla. W Polsce znane jako producent m.in. lin, karabinków, czołówek, uprzęży, płaniet czy Reverso.
Wikipedia
[czytaj: peŻO, w odmianie: peugeota - czytaj: peŻOta itd.] samochód marki Peugeot
SJP.pl
Peugeot (wymowa: pøˈʒo) – francuski producent samochodów osobowych i dostawczych, a także rowerów, motocykli i skuterów z siedzibą w Sochaux działający od 1810 roku. Wchodzi w skład międzynarodowego koncernu Stellantis.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym;
Wiktionary
Pewek (ros. Певек) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym, ośrodek administracyjny rejonu czaunski.
Leży na wschodnim brzegu Zatoki Czauńskiej Morza Wschodniosyberyjskiego, około 580 km na północny zachód od Anadyru; współrzędne geograficzne 69°42′N 170°19′E; 4,5 tys. mieszkańców (2017); ośrodek regionu wydobycia rud cyny; przemysł materiałów budowlanych i maszynowy; elektrownia cieplna; port morski na Północnej Drodze Morskiej; lotnisko.
Wikipedia
potocznie o sklepie sieci Pewex (Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego, sieci działającej niegdyś w Polsce, oferującej trudno dostępne towary, głównie za dolary); pewex
SJP.pl
Wikipedia
związany z Peweksem (PEWEX-em); PEWEX-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z peweksem, dotyczący peweksu
Wiktionary
(1.1) Słuchając uważnie Bieleckiego, z wewnętrznej kieszeni kurtki wydobył paczkę peweksowskich marlboro w kartonowym opakowaniu.
Wiktionary
rzecz. peweks mrz., peweksowskość ż., PEWEX mrz., Pewex mrz., pewex mrz.
przym. PEWEX-owski
Wiktionary
(1.1) PEWEX-owski
Wiktionary
Przedsiębiorstwo Eksportu Wewnętrznego, sieć działająca w okresie PRL-u obejmująca sklepy oferujące towary trudno dostępne (zagraniczne, przeznaczone na eksport), głównie za dolary; PEWEX
SJP.pl
Wikipedia
→ PEWEX (Peweks); peweksowski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z PEWEX-em, dotyczący PEWEX-u
Wiktionary
rzecz. peweks mrz., peweksowskość ż., PEWEX mrz., Pewex mrz., pewex mrz.
przym. peweksowski
Wiktionary
(1.1) peweksowski
Wiktionary
jakiś, któryś z możliwych lub rozpatrywanych, jeden z wielu, bliżej nieokreślony, niejaki
SJP.pl
zaimek
(1.1) określający rzecz znaną mówiącemu, lecz nieujawnianą czy nieokreślaną dokładnie w danej wypowiedzi; niejaki, jakiś
przymiotnik
(2.1) całkowicie przekonany o słuszności
Wiktionary
(1.1) Dawno, dawno temu, w pewnym kraju za siedmioma górami.
(2.1) Jestem pewien, że nie wspominał o tej sprawie.
Wiktionary
IPA: ˈpɛvʲjɛ̃n, AS: pevʹi ̯ẽn
Wiktionary
rzecz. niepewność, pewność
przym. pewny
przysł. pewnie
partyk. pewnie, zapewnie
wykrz. pewnie
Wiktionary
(1.1) niejaki, jakiś
(2.1) przekonany, przeświadczony
Wiktionary
mężczyzna pewny, taki, na którym warto polegać, na którego można liczyć w jakiejś sprawie; pewniak
SJP.pl
pewniacha; potocznie:
1. kobieta, na której można polegać, na którą można liczyć w jakiejś sprawie;
2. zawodniczka, która jest gwarantowanym zwycięzcą
SJP.pl
osoba pewna, taka, na której warto polegać, na którą można liczyć w jakiejś sprawie; pewniacha
SJP.pl
Pewniak – pierwszy oficjalny album poznańskiego rapera Palucha. Został wydany 11 kwietnia, 2009 roku nakładem wytwórni Fonografika. Gościnnie pojawiają się Peja, Kajman, Kaczor, Onar czy Północny Toruń Projekt i wielu innych.
W 2014 roku nakładem oficyny B.O.R. Records ukazało się wznowienie nagrań.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) zdecydowanie, bez wahania, z pewnością siebie
(1.2) bez obaw, bez ryzyka
partykuła
(2.1) pot. komunikuje duże prawdopodobieństwo
wykrzyknik
(3.1) pot. potwierdzenie
Wiktionary
(1.1) Pewnie prowadził samochód po wyboistej drodze.
(1.2) Ta kładka wygląda na starą, ale możesz po niej pewnie przejść na drugą stronę.
(2.1) Pewnie i tak się spóźni.
(3.1) Przyjechałeś z rodziną? – A pewnie, że tak!
(3.1) Idziesz na piwo? – Pewnie!
Wiktionary
IPA: ˈpɛvʲɲɛ, AS: pevʹńe
Wiktionary
rzecz. pewność ż., pewnik m., pewniak m.
przym. pewny, pewien, pewny siebie
partyk. zapewne, zapewnie
zaim. pewien
Wiktionary
(1.1) pot. na pewniaka
(2.1) prawdopodobnie, zapewne, pot. na pewno, reg. śl. isto.
(3.1) tak, oczywiście, pot. pewno, pot. no pewnie, pot. a jak, pot. a jakże, pot. jak najbardziej
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: pewnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: pewny
SJP.pl
1. fakt, prawda oczywista, coś, co nie budzi żadnych wątpliwości, jest całkowicie pewne, udowodnione;
2. twierdzenie uważane za oczywiste, niepodważalne; aksjomat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) coś co jest całkowicie udowodnione
(1.2) mat. log. twierdzenie uważane za niepodważalne
Wiktionary
Aksjomat, postulat, pewnik (gr. ἀξίωμα axíōma, godność, pewność, oczywistość) – jedno z podstawowych pojęć logiki matematycznej. Od czasów Euklidesa uznawano, że aksjomaty to zdania przyjmowane za prawdziwe, których nie dowodzi się w obrębie danej teorii matematycznej.
Wikipedia
(1.1) Pewnikiem jest to, że czosnek pomaga w infekcjach wirusowych dróg oddechowych.
Wiktionary
IPA: ˈpɛvʲɲik, AS: pevʹńik
Wiktionary
przysł. pewnie
wykrz. pewnie
partyk. pewnie
czas. zapewniać
rzecz. pewność ż.
przym. pewny
Wiktionary
(1.2) aksjomat
Wiktionary
1. fakt, prawda oczywista, coś, co nie budzi żadnych wątpliwości, jest całkowicie pewne, udowodnione;
2. twierdzenie uważane za oczywiste, niepodważalne; aksjomat
SJP.pl
zdrobnienie od: pewny; pewniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: pewny; pewniuteńki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: pewny
Wiktionary
(1.1) Becikowe od państwa jest pewniutkie - jak 10 pensja po 9 miesiącach.
Wiktionary
IPA: pɛvʲˈɲutʲci, AS: pevʹńutʹḱi
Wiktionary
prawdopodobnie, pewnie
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) pewnie, prawdopodobnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) całkowite przekonanie o czymś
(1.2) swoboda w wykonywaniu czegoś
(1.3) prawdziwość
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛvnɔɕt͡ɕ, AS: pevność
Wiktionary
rzecz. pewnik m., pewniak m.
czas. upewnić, upewniać, zapewniać
przym. pewny, pewien
przysł. pewnie
wykrz. pewnie
partyk. pewnie, zapewnie
zaim. pewien
Wiktionary
(1.1) ufność, wiara, zaufanie
(1.2) swoboda, zdecydowanie
Wiktionary
1. niechybny;
2. godny zaufania;
3. niewątpliwy;
4. niezawodny;
5. całkowicie przekonany o czymś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nie ulegający wątpliwości; taki, który niewątpliwie nastąpi
(1.2) gwarantujący bezpieczeństwo, bezpieczny
(1.3) godny zaufania, sprawdzony
(1.4) gwarantujący trwałość i stałość, zdecydowany, stanowczy, niezachwiany
(1.5) o człowieku: całkowicie przekonany o czymś, mający silne przeświadczenie
Wiktionary
(1.1) Porażka naszych wrogów jest pewna!
(1.2) Ta kryjówka jest pewna.
(1.3) Ta wiadomość pochodzi z pewnego źródła.
Wiktionary
IPA: ˈpɛvnɨ, AS: pevny
Wiktionary
rzecz. pewność ż., pewnik m., pewniak m.
przym. pewien
przysł. pewnie
partyk. pewnie, zapewnie
wykrz. pewnie
zaim. pewien
Wiktionary
(1.1) niewątpliwy, gwarantowany, niechybny, murowany
(1.3) wiarygodny, niezawodny, wypróbowany
(1.5) pewien
Wiktionary
pracownik PWN-u (Państwowego Wydawnictwa Naukowego); PWN-owiec
SJP.pl
dotyczący wydawnictwa PWN; PWN-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący wydawnictwa PWN
Wiktionary
(1.1) W słowniku pewuenowskim nie znalazłem tego słowa.
Wiktionary
skr. PWN
przym. PWN-owski
Wiktionary
(1.1) PWN-owski
Wiktionary
substancja odurzająca powodująca halucynacje, otrzymywana z niektórych odmian kaktusów; pejotl
SJP.pl
Jazgrza Williamsa (Lophophora williamsii), pejotl, echinokaktus Williamsa, jeżowiec Williamsa – gatunek sukulenta pędowego z rodziny kaktusowatych. Jest byliną pochodzącą z pustyń i półpustyń Nowego Meksyku oraz Teksasu.
Wikipedia
wąż morski z rodziny zdradnicowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
członkini organizacji Pomoc Żołnierzowi
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego, nazwa własna
(1.1) = hist. polit. Polska Zjednoczona Partia Robotnicza;
Wiktionary
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR) – hegemoniczna partia komunistyczna utworzona 15 grudnia 1948, poprzez połączenie Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej, po przeprowadzeniu czystek w ich szeregach. Określana również jako realno-socjalistyczna, sprawująca rządy w PRL w latach 1948–1989. Istniała do 29 stycznia 1990.
Wikipedia
(1.1) Należąc do Pezetpeeru, czerpała z tego korzyści.
Wiktionary
skr. PZPR
Wiktionary
(1.1) skr. PZPR
Wiktionary
lekceważące, ironiczne określenie na Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą oraz jej członków i zwolenników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. hist. lekcew. iron. o strukturach, członkach, zwolennikach PZPR (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej)
Wiktionary
rzecz. pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.
:: skr. PZPR ż./mrz.
przym. pezetpeerowski, pezetperowski, PZPR-owski
Wiktionary
członek PZPR-u (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); PZPR-owiec, pezetperowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. hist. członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR)
Wiktionary
rzecz. pezetpeeria ż., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.
:: skr. PZPR ż./mrz.
przym. pezetpeerowski, pezetperowski, PZPR-owski
Wiktionary
(1.1) pezetperowiec, PZPR-owiec
Wiktionary
związany z PZPR, dotyczący PZPR; PZPR-owski (np. pezetpeerowski towarzysz, aparat pezetpeerowski)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. polit. związany z PZPR (Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą), dotyczący PZPR, charakterystyczny dla PZPR
Wiktionary
(1.1) Starania zostały zakończone 11 maja 1991 roku, gdy patron pezetpeerowski został zniesiony.
Wiktionary
rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.
:: skr. PZPR ż./mrz.
przym. pezetperowski, PZPR-owski
Wiktionary
(1.1) war. pezetperowski, PZPR-owski
Wiktionary
członek PZPR-u (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); PZPR-owiec, pezetpeerowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. hist. członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR)
Wiktionary
rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., PZPR-owiec mos.
:: skr. PZPR ż./mrz.
przym. pezetpeerowski, pezetperowski, PZPR-owski
Wiktionary
(1.1) pezetpeerowiec, PZPR-owiec
Wiktionary
rzadko: pezetpeerowski, PZPR-owski (przymiotnik od: PZPR)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. polit. związany z PZPR (Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą), dotyczący PZPR, charakterystyczny dla PZPR
Wiktionary
rzecz. pezetpeeria ż., pezetpeerowiec mos., pezetperowiec mos., PZPR-owiec mos.
:: skr. PZPR ż./mrz.
przym. pezetpeerowski, PZPR-owski
Wiktionary
(1.1) pezetpeerowski, PZPR-owski
Wiktionary
Pęzino (niem. Pansin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Stargard.
Wieś położona jest nad Krąpielą i Pęzinką.
W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Pęzino.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od peżot
Wiktionary
rzecz. peżot m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. samochód marki Peugeot
Wiktionary
(1.1) Wracając z roboty widziałem, jak pekaes stuknął się z jakimś peżotem.
Wiktionary
IPA: ˈpɛʒɔt, AS: pežot
Wiktionary
rzecz. peżocik mrz.
Wiktionary
(1.1) peugeot
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Pełczanka – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Cegłów.
Wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Jana Chrzciciela i Andrzeja Apostoła w Cegłowie.
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;
Wiktionary
Pełczyce (niem. Bernstein) – miasto w woj. zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pełczyce.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 2681 mieszkańców.
Ośrodek usługowy dla rolnictwa i turystyki; letnisko. Prawa miejskie od 1290 roku, obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946.
Wikipedia
(1.1) Pełczyce są średniowiecznym miastem.
(1.1) W Pełczycach znajduje się Rynek Bursztynowy.
Wiktionary
IPA: pɛwˈt͡ʃɨt͡sɛ, AS: peu̯čyce
Wiktionary
przym. pełczycki
rzecz. pełczyczanin/pełczyczanka
Wiktionary
przymiotnik od: Pełczyce
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) od Pełczyce
Wiktionary
IPA: pɛwˈt͡ʃɨt͡sʲci, AS: peu̯čycʹḱi
Wiktionary
rzecz. Pełczyce
Wiktionary
mieszkaniec Pełczyc (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Pełczyc (miasta w Polsce)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) cały, napełniony do końca
(1.2) pot. obfitujący w coś, posiadający tego dużą liczbę
(1.3) zaokrąglony
Wiktionary
(1.1) Kufel jest już pełen piwa.
(1.2) Ten most jest pełen dziur.
Wiktionary
IPA: ˈpɛwɛ̃n, AS: peu̯ẽn
Wiktionary
rzecz. pełnia ż., pełnik m., napełnianie n., napełnienie n.
czas. napełniać ndk., napełnić dk.
przym. pełny
przysł. pełno
Wiktionary
(1.1) pełny
Wiktionary
palić się, świecić nierówno (np. o ogniu świeczki)
SJP.pl
czasownik
(1.1) o płomieniu, ogniu itp.: palić się słabo i nierówno, niepewnie
Wiktionary
(1.1) Na ulicach, w koszach z żelaznych prętów, płonął koks. Początkowo pełgał błękitnawymi płomykami, aby później zamienić się w czerwoną masę.
(1.1) Na oknie pełgał ogarek świeczki, oświetlając niemiłosiernie zagraconą kuchnię.
Wiktionary
IPA: ˈpɛwɡat͡ɕ, AS: peu̯gać
Wiktionary
rzecz. pełganie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pełgać.
Wiktionary
czas. pełgać ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) daw. zdrobn. poufała forma męskiego imienia Świętopełk
(1.2) daw. zdrobn. poufała forma męskiego imienia Przedpełk
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈpɛwka, AS: peu̯ka
Wiktionary
rzecz. Świętopełk m., Przedpełk m.
przym. Pełkowy
Wiktionary
1. jedna z czterech faz Księżyca, podczas której jest on widoczny z Ziemi jako świecąca tarcza;
2. maksimum, największy stopień natężenia czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. faza księżyca, w której księżyc jest oświetlony przez słońce w taki sposób, że z ziemi widać wyłącznie jego jasną część
(1.2) punkt kulminacyjny, szczyt czegoś, najwyższy stan
Wiktionary
Pełnia – faza księżyca, podczas której Księżyc znajduje się w opozycji do Słońca, tzn. kiedy Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce. Dokładniej, pełnia występuje wtedy, gdy długości ekliptyczne Słońca i Księżyca różnią się o 180 stopni.
Wikipedia
(1.1) Nie mogę spać podczas pełni.
(1.2) Widać było, że panna młoda jest w pełni szczęścia.
Wiktionary
IPA: ˈpɛwʲɲa, AS: peu̯ʹńa
Wiktionary
rzecz. wypełnianie n., wypełnienie n., wypełniacz m.
czas. wypełniać ndk., wypełnić dk.
przym. pełny, pełen
przysł. pełno
Wiktionary
wypełniać obowiązki, sprawować funkcję, wypełniać, spełniać coś, odbywać
SJP.pl
czasownik
(1.1) książk. sprawować jakąś funkcję, wypełniać jakieś obowiązki
Wiktionary
(1.1) Przez pięć lat pełniłem funkcję skarbnika.
Wiktionary
IPA: ˈpɛwʲɲit͡ɕ, AS: peu̯ʹńić
Wiktionary
rzecz. pełnienie n.
czas. spełnić, wypełnić
przysł. pełno
Wiktionary
(1.1) piastować, sprawować
Wiktionary
1. stawać się pełnym; wypełniać się;
2. stawać się bardziej okrągłym; zaokrąglać się;
3. pomyślnie się rozwijać; kwitnąć, rozkwitać
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: pełno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: pełny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pełnić.
Wiktionary
(1.1) Odmowa wykonania polecenia przełożonego o odsunięciu lub niedopuszczeniu do pełnienia służby pociąga za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną, wyjątkami są tu przypadki podyktowane charakterem służby lub względami bezpieczeństwa.
Wiktionary
IPA: pɛwʲˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: peu̯ʹńė̃ńe
Wiktionary
czas. pełnić
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych, obejmujący kilkadziesiąt gatunków o dłoniastych liściach i okazałych, kulistych kwiatach
SJP.pl
Pełnik (Trollius L.) – rodzaj roślin należący do rodziny jaskrowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków występujących w Europie i w Azji na obszarach o klimacie umiarkowanym i okołobiegunowym, z 3 gatunkami występującymi w Ameryce Północnej. We florze Polski i Europy tylko dwa gatunki (lub jeden w zależności od ujęcia systematycznego) – pełnik europejski (T. europaeus) i pełnik alpejski (T. altissimus).
Wikipedia
zdrobnienie o intensywnym odcieniu od przymiotnika: pełny; pełniuśki, pełniusieńki, pełniutki, pełniuteńki
SJP.pl
zdrobnienie o intensywnym odcieniu od przymiotnika: pełny; pełniuśki, pełniuteńki, pełniutki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: pełny
Wiktionary
IPA: ˌpɛwʲɲüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: peu̯ʹńüśė̃ńḱi
Wiktionary
zdrobnienie o intensywnym odcieniu od przymiotnika: pełny; pełniusieńki, pełniuteńki, pełniutki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: pełny
Wiktionary
IPA: pɛwʲˈɲüɕci, AS: peu̯ʹńüśḱi
Wiktionary
przym. pełniutki
Wiktionary
(1.1) pełniutki
Wiktionary
zdrobnienie o intensywnym odcieniu od przymiotnika: pełny; pełniutki, pełniuśki, pełniusieńki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: pełny
Wiktionary
(1.1) Wielcy muzycy, wielka muzyka i rewelacyjna publiczność, pełniuteńka sala ze znawstwem reagowała na poszczególne partie solowe.
Wiktionary
IPA: ˌpɛwʲɲuˈtɛ̃ɲci, AS: peu̯ʹńutẽńḱi
Wiktionary
rzecz. pełność
przym. pełniutki, pełny
przysł. pełno
Wiktionary
zdrobnienie o intensywnym odcieniu od przymiotnika: pełny; pełniuteńki, pełniuśki, pełniusieńki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: pełny
Wiktionary
(1.1) Pełniutki rynek ludzi oklaskiwał w sobotę do późnych godzin wieczornych artystów występujących w wielkim estradowym show Magicznego Lata z Radiem w Nowym Sączu.
Wiktionary
IPA: pɛwʲˈɲutʲci, AS: peu̯ʹńutʹḱi
Wiktionary
rzecz. pełność
przym. pełniuśki, pełniuteńki, pełny
przysł. pełno
Wiktionary
(1.1) pełniuśki
Wiktionary
przysłówek
(1.1) tak, że nic się więcej nie zmieści
(1.2) pod dostatkiem
(1.3) stopień wyższy lub najwyższy pełniej, najpełniej w większym zakresie czy stopniu, bez uchybień
Wiktionary
rzecz. pełnia ż., pełność ż.
czas. dopełnić, napełnić, pełnić, wypełnić
przym. pełen, pełniuteńki, pełniutki, pełny
przysł. pełniuteńko, pełniutko
Wiktionary
(1.1) po brzegi
(1.2) mnóstwo, wiele
(1.3) całościowo, kompletnie, wszechstronnie
Wiktionary
obejmujący maksymalną możliwą do przyjęcia dawkę czegoś, najczęściej leku lub substancji
SJP.pl
gotowy do pełnienia wszelkich obowiązków w dowolnym czasie i miejscu (np. pracownik pełnodyspozycyjny) lub taki, którym można dowolnie dysponować
SJP.pl
możliwy do wyświetlenia na całej powierzchni ekranu (np. tryb pełnoekranowy, przegląd pełnoekranowy)
SJP.pl
obejmujący pełny etat, określony przez godziny, jakie trzeba spędzić przy jakimś stanowisku wykonując powierzone czynności
SJP.pl
występowanie w językach wschodniosłowiańskich grup dźwiękowych: -oro, -olo-, -ere-, -ele- między spółgłoskami; także: same te grupy dźwiękowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zjawisko językowe występowania w językach wschodniosłowiańskich grup „-oro-”, „-olo-”, „-ere-” i „-ele-”, którym w innych językach słowiańskich odpowiadają grupy z jedną samogłoską;
Wiktionary
Pełnogłos (ros. полногласие, ukr. повноголосся, biał. поўнагалоссе, łac. pleophonia) – zjawisko typowe dla języków wschodniosłowiańskich (rosyjskiego, ukraińskiego, białoruskiego), polegające na występowaniu pomiędzy spółgłoskami grup typu -oro-, -olo-, -ere-, którym w innych językach słowiańskich odpowiadają grupy z jedną tylko samogłoską.
Wikipedia
(1.1) Odłam wschodni, złożony z przodków językowych plemięemion wielkoruskich, ukraińskich i białoruskich wprowadził w tych połączeniach tzw. pełnogłos […]
Wiktionary
rzecz. pełnogłosowość ż.
przym. pełnogłosowy
Wiktionary
(1.1) pleofonia
Wiktionary
w językoznawstwie: samogłoska
SJP.pl
przymiotnik od: pełnogłoska; charakterystyczny dla pełnogłoski (w językoznawstwie: samogłoski), związany z nią (np. pełnogłoskowy system języka)
SJP.pl
pokrywający dzienną potrzebną dawkę kalorii, bogaty w kalorie (np. posiłek pełnokaloryczny)
SJP.pl
aparat pełnoklatkowy - aparat pozwalający na większą elastyczność w uzyskiwaniu głębi ostrości
SJP.pl
mający pełną gamę kolorów
SJP.pl
odznaczający się pełnym komfortem, dużą wygodą, wieloma udogodnieniami
SJP.pl
1. o koniu: czysty rasowo;
2. pełen wyrazu, temperamentu, żywy (np. pełnokrwiste postaci dramatu)
SJP.pl
dobrze wykwalifikowany, mający wiele przydatnych, odpowiednich umiejętności
SJP.pl
określenie dopisywane do nazw gatunkowych wielu roślin ozdobnych, charakteryzujące często nietypowe wielkością lub kolorem kwiaty takich roślin (np. złotlin japoński pełnokwiatowy)
SJP.pl
dawniej: pełnoletność, dorosłość, dojrzałość
SJP.pl
taki, który osiągnął pełnoletniość (według Kodeksu Cywilnego "pełnoletnim jest ten, kto ukończył lat osiemnaście" oraz "przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletniość")
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wiek, w którym według prawa nabywa się pełnię praw obywatelskich oraz ponosi odpowiedzialność za swoje czyny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) ktoś pełnoletni (1.1)
Wiktionary
Pełnoletniość (pełnoletność) – określony przepisami prawa cywilnego status prawny osoby fizycznej, uzyskiwany zwykle po osiągnięciu określonego wieku (osoba bez takiego statusu nazywana jest niepełnoletnim, a potocznie nieletni). Osiągnięcie pełnoletniości wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej zdolności do czynności prawnych oraz możności bycia podmiotem praw i obowiązków.
Wikipedia
(1.1) Każdy pełnoletni polski obywatel może głosować w wyborach do parlamentu.
Wiktionary
rzecz. pełnoletniość ż.
:: fż. pełnoletnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pełnoletnia
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: pełnoletni
Wiktionary
rzecz. pełnoletniość ż.
:: fm. pełnoletni m.
przym. pełnoletni
Wiktionary
wiek, w którym uzyskuje się pełnię praw oraz ponosi całkowitą odpowiedzialność za własne czyny (według Kodeksu Cywilnego "pełnoletnim jest ten, kto ukończył lat osiemnaście" oraz "przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletniość"); pełnoletność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. regulowany przepisami status prawny osoby, uzyskiwany zwykle po osiągnięciu określonego wieku;
(1.2) pot. posiadanie wieku 18 lat
Wiktionary
Pełnoletniość (pełnoletność) – określony przepisami prawa cywilnego status prawny osoby fizycznej, uzyskiwany zwykle po osiągnięciu określonego wieku (osoba bez takiego statusu nazywana jest niepełnoletnim, a potocznie nieletni). Osiągnięcie pełnoletniości wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej zdolności do czynności prawnych oraz możności bycia podmiotem praw i obowiązków.
Wikipedia
(1.1) Osiągnięcie pełnoletniości wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej zdolności do czynności prawnych oraz możności bycia podmiotem pewnych praw i obowiązków.
Wiktionary
przym. pełnoletni
rzecz. pełnoletni mos., pełnoletnia ż.
Wiktionary
(1.2) war. pełnoletność
(1.2) war. pełnoletność; dorosłość
Wiktionary
wiek, w którym uzyskuje się pełnię praw oraz ponosi całkowitą odpowiedzialność za własne czyny (według Kodeksu Cywilnego "pełnoletnim jest ten, kto ukończył lat osiemnaście" oraz "przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność"); pełnoletniość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. pełnoletniość.
Wiktionary
Pełnoletniość (pełnoletność) – określony przepisami prawa cywilnego status prawny osoby fizycznej, uzyskiwany zwykle po osiągnięciu określonego wieku (osoba bez takiego statusu nazywana jest niepełnoletnim, a potocznie nieletni). Osiągnięcie pełnoletniości wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej zdolności do czynności prawnych oraz możności bycia podmiotem praw i obowiązków.
Wikipedia
przym. pełnoletni
rzecz. pełnoletni mos., pełnoletnia ż.
Wiktionary
film trwający dłużej niż 55 minut; film pełnometrażowy, film długometrażowy, pełnometrażówka, długometrażowiec
SJP.pl
film trwający dłużej niż 55 minut; film pełnometrażowy, film długometrażowy, długometrażowiec, pełnometrażowiec
SJP.pl
film pełnometrażowy - film trwający dłużej niż 55 minut; film długometrażowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) o filmie przekraczający 55 minut projekcji
Wiktionary
(1.1) Tym samym „Zakazane piosenki” stały się pierwszym polskim filmem pełnometrażowym nakręconym po II wojnie światowej w kraju.
Wiktionary
(1.1) długometrażowy
Wiktionary
pozwolenie, upoważnienie do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu, także wypowiadanie się publicznie w takiej formie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. prawo do działania w czyimś imieniu, wydane przez tę osobę
(1.2) praw. dokument potwierdzający czyjeś prawo do działania w imieniu kogoś innego
Wiktionary
Pełnomocnictwo, pot. upoważnienie – w doktrynie prawa terminem pełnomocnictwo określa się zarówno:
Wikipedia
(1.1) Gdy pełnomocnik był ustanowiony przez kilka osób do wspólnego interesu, każda z nich odpowiedzialna jest solidarnie względem niego za wszelkie skutki pełnomocnictwa.
(1.2) (1.1) Pełnomocnictwo jest pisemnym dowodem na to, że pełnomocnik ma pozwolenie na działanie i podejmowanie decyzji w twoim imieniu w ramach określonych przez to pełnomocnictwo.
Wiktionary
IPA: ˌpɛwnɔ̃mɔt͡sʲˈɲit͡stfɔ, AS: peu̯nõmocʹńictfo
Wiktionary
rzecz. pełnomocnik m., pełnomocniczka ż., pełnomocność ż.
przym. pełnomocny
czas. upełnomocniać
Wiktionary
(1.1) plenipotencja
Wiktionary
kobieta upoważniona do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu, także do wypowiadania się publicznie w takiej formie; plenipotentka
SJP.pl
osoba upoważniona do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu, także do wypowiadania się publicznie w takiej formie; plenipotent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. osoba mająca pełnomocnictwo do wykonywania czynności prawnych w czyimś imieniu
Wiktionary
Pełnomocnictwo, pot. upoważnienie – w doktrynie prawa terminem pełnomocnictwo określa się zarówno:
Wikipedia
(1.1) Pełnomocnik właścicieli kilkukrotnie próbował zająć jej mieszkanie, a proponowane przez niego sposoby ugody nigdy nie doczekały się realizacji.
(1.1) Pełnomocnictwo jest pisemnym dowodem na to, że pełnomocnik ma pozwolenie na działanie i podejmowanie decyzji w twoim imieniu w ramach określonych przez to pełnomocnictwo.
Wiktionary
rzecz. pełnomocnictwo n., pełnomocność ż.
przym. pełnomocny
czas. upełnomocniać
Wiktionary
(1.1) osoba upoważniona, plenipotent, przedstawiciel, powiernik
Wiktionary
upoważniony do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu (np. poseł pełnomocny)
SJP.pl
związany z żeglugą na pełnym morzu oraz zadaniami podejmowanymi w trakcie takiej żeglugi (np. kurs pełnomorski)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pełnym morzem, dotyczący pełnego morza
Wiktionary
(1.1) Stocznia Gdańska w ciągu swojej działalności zbudowała ponad 1000 w pełni wyposażonych statków pełnomorskich, m.in.: kontenerowców, statków pasażerskich i żaglowców.
Wiktionary
wykazujący zespół charakterystycznych objawów danej choroby
SJP.pl
będący idealnym odwzorowaniem czegoś z rzeczywistości (np. rzeźba pełnoplastyczna)
SJP.pl
duży statek transportowy, rozbudowana postać pokładowca o dużej wyporności i ładowności
SJP.pl
uprawnienie do czegoś w znacznym stopniu, możliwość korzystania z wielu praw, przywilejów
SJP.pl
uprawniony do czegoś w znacznym stopniu, mający możliwość korzystania z wielu praw, przywilejów
SJP.pl
połączony z wieloma dziedzinami życia lub nauki, łączący w sobie różne zagadnienia lub specjalizacje (np. szpitalny oddział pełnoprofilowy)
SJP.pl
płacony w pełnym wymiarze, nieobjęty jakimikolwiek upustami płatniczymi lub ulgami
SJP.pl
rząd ptaków, gniazdowników, doskonale pływających i nurkujących (należą tu między innymi: fregaty, pelikany, kormorany); rudłonogie, wiosłonogie, pelikanowe
SJP.pl
Pelikanowe, pełnopłetwe, wiosłonogie (Pelecaniformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
Wikipedia
o cechach pełnopłetwych (rząd ptaków)
SJP.pl
rodzaj fregaty trzymasztowej z dodatkowym żaglem na ostatnim tylnym maszcie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie rejowe
Wiktionary
Fregata, pełnorejowiec (ang. full-rigged ship) – typ ożaglowania, a także sam statek żaglowy charakteryzujący się takim typem ożaglowania. Fregata posiada przynajmniej trzy maszty (a czasami cztery lub nawet pięć), wszystkie niosące ożaglowanie rejowe. Na ostatnim maszcie, poza żaglami rejowymi, może znajdować się też żagiel gaflowy. Pełnorejowce należą do największych żaglowców świata, a nosić mogą do ośmiu pięter żagli rejowych.
Wikipedia
(1.1) Na nawietrznej powoli płynął pełnorejowiec.
Wiktionary
IPA: ˌpɛwnɔrɛˈjɔvʲjɛt͡s, AS: peu̯norei ̯ovʹi ̯ec
Wiktionary
(1.1) fregata
Wiktionary
fregata pełnorejowa: pełnorejowiec (rodzaj fregaty trzymasztowej z dodatkowym żaglem na ostatnim tylnym maszcie)
SJP.pl
o zwierzętach: mający rogi wypełnione substancją kostną
SJP.pl
o zwierzętach: mający rogi wypełnione substancją kostną
SJP.pl
Pełnorogie – w zoologii, określenie obejmujące przeżuwacze o rogach pełnych, utworzonych z substancji kostnej – przeciwstawiane przeżuwaczom pustorogim, nazywanym też pustorożcami. Zbliżonym terminem pełnorożce określane są jeleniowate.
W przeciwieństwie do nazw pustorogie (która jest nazwą rodziny Bovidae) oraz pełnorożce (synonim jeleniowatych), terminy pełnorogie i pełnorogi nie są nazwami taksonów.
Wikipedia
taki, w którego posiadaniu znajduje się duża powierzchnia gruntów użytkowych, najczęściej ziemi uprawnej
SJP.pl
rodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych; jeleniowate, cerwidy
SJP.pl
Jeleniowate, pełnorożce (Cervidae) – rodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla). Należą do niej zwierzęta o kostnym, pełnym porożu (w przeciwieństwie do rogów) ulegającym u większości gatunków corocznej zmianie. Przykładowi przedstawiciele to: renifer tundrowy, mulak białoogonowy, mundżak indyjski, jeleń szlachetny, sarna europejska, łoś euroazjatycki, daniel zwyczajny, czy jeleń wschodni.
Wikipedia
przedstawiciel rodziny ssaków z rzędu parzystokopytnych
SJP.pl
odnoszący się do całkowitego rozkładu cząsteczki chemicznej, rozkładający lub rozkładany całkowicie
SJP.pl
1. idealność czegoś, osiągnięcie maksymalnego zakresu, natężenia czegoś, stan, w którym niczego nie brakuje;
2. cecha czegoś, co w środku nie jest puste, przeciwieństwo pustości;
3. pulchność, zaokrąglenie;
4. objedzenie, uczucie sytości
SJP.pl
1. obejmujący pełną skalę, pełny wymiar czegoś;
2. wojna pełnoskalowa - typ wojny, w której wykorzystuje się różne rodzaje sił zbrojnych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) obejmujący pełną skalę, pełny wymiar czegoś
Wiktionary
(1.1) Pełnoskalowa wojna w Ukrainie rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku nad ranem wraz z wkroczeniem wojsk rosyjskich na teren Ukrainy jednocześnie na czterech liniach frontu: od północy, północnego wschodu, od wschodu ze strony okupowanego Donbasu oraz od południa.
Wiktionary
(1.1) pełnowymiarowy
Wiktionary
dotyczący pełnego składu czegoś, np. sądu
SJP.pl
zajmujący całość spektaklu, wypełniający cały spektakl, będący główną częścią jakiegoś spektaklu (np. program pełnospektaklowy)
SJP.pl
1. pełna sprawność fizyczna lub psychiczna;
2. cecha czegoś działającego prawidłowo
SJP.pl
1. o człowieku: całkowicie sprawny fizycznie i umysłowo;
2. o maszynie, urządzeniu, programie: działający prawidłowo, bez zakłóceń
SJP.pl
odpowiadający wszystkim określonym normom, spełniający wszystkie odpowiednio uszczegółowione wymagania
SJP.pl
mający pełne zasolenie, taki, u którego stężenie soli jest wyjątkowo wysokie (np. morze pełnosłone)
SJP.pl
obejmujący całość jakiegoś tekstu w danej publikacji, ogłoszeniu lub notatce, odnoszący się do wszystkich informacji zapisanych w takiej formie
SJP.pl
lejkowniczek pełnotrzonowy - gatunek grzybów z rodziny pieprznikowatych
SJP.pl
zawierający niezmniejszoną ilość tłuszczu w stosunku do produktów wyjściowych (np. ser pełnotłusty); pełnotłuszczowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. mający niezredukowaną ilość tłuszczu
Wiktionary
zawierający niezmniejszoną ilość tłuszczu w stosunku do produktów wyjściowych (np. ser pełnotłuszczowy); pełnotłusty
SJP.pl
1. najczęściej o produktach spożywczych lub składnikach tych produktów: zawierający wiele potrzebnych składników odżywczych (np. mleko pełnowartościowe);
2. o ludziach: odpowiadający wysokim wymaganiom (np. pracownik pełnowartościowy); wartościowy
SJP.pl
taki, w którym występuje podwyższony poziom wody, odznaczający się większym niż zwykle poziomem wód (np. okres pełnowodny - okres podwyższonego poziomu wód w zbiornikach wodnych)
SJP.pl
1. mający wymiary właściwe danym wymaganiom (np. pełnowymiarowy stadion sportowy);
2. wyrazisty, żywy (np. spektakl pełnowymiarowy)
SJP.pl
pracujący na pełnym etacie
SJP.pl
taki, w skład którego wchodzą niełuskane ziarna zbóż (np. chleb pełnoziarnisty)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) spoż. zawierający niełuskane ziarna zbóż
Wiktionary
(1.1) Magda ma hopla na punkcie zdrowej żywności, kupuje tylko pieczywo pełnoziarniste.
Wiktionary
IPA: ˌpɛwnɔʑarʲˈɲistɨ, AS: peu̯noźarʹńisty
Wiktionary
w językoznawstwie: samodzielny znaczeniowo
SJP.pl
1. napełniony, wypełniony po brzegi;
2. kompletny, bez braków; taki, któremu niczego nie brakuje;
3. zawierający wiele czegoś, nasycony czymś;
4. niczym nie ograniczony; całkowity, zupełny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wypełniony w największym możliwym stopniu
(1.2) zawierający obfitość rzeczy, dóbr (dobra) lub mnóstwo ludzi
(1.3) o największej możliwej wartości lub natężeniu
(1.4) taki, w którym nic nie brakuje
(1.5) niezawierający pustych przestrzeni
(1.6) o kwiatach: taki, w którym pręciki i słupek przekształciły się w płatki korony;
(1.7) przest. pulchny, okrągły
(1.8) przeniknięty, owładnięty jakąś emocją, myślą itp.
(1.9) geom. o kącie mającym 360°
Wiktionary
(1.1) Zakręć kran! Wanna jest już pełna.
(1.2) O tej porze roku hotele są pełne turystów.
(1.3) Z powodu usterki silniki nie mogą pracować z pełną mocą.
(1.4) Pełna lista ochotników jest wywieszona na tablicy ogłoszeń.
(1.5) Wykończenia wykonano z pełnej cegły.
(1.6) Nowa odporna na szkodniki odmiana róży o pełnych kwiatach podbija rynek!
(1.7) Naturalnie, w reklamach szminek pojawiają się głównie kobiety o pełnych wargach.
(1.8) Jestem pełny podziwu dla twojej odwagi.
Wiktionary
IPA: ˈpɛwnɨ, AS: peu̯ny
Wiktionary
rzecz. pełnia ż., pełność ż., wypełniacz m.
czas. wypełniać, przepełniać, dopełniać, napełniać, uzupełniać
przym. przepełniony, wypełniony, zapełniony, pełen, pełniuteńki, pełniutki
przysł. pełno
Wiktionary
(1.1-4,1.8) pełen
(1.4) kompletny
(1.5) lity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na zachodniej Ukrainie, wypływająca ze Lwowa i uchodząca do Bugu z jego lewej strony;
Wiktionary
Pełtew (ukr. Полтва, Połtwa) – rzeka na Ukrainie, w całości położona na terenie obwodu lwowskiego, lewy dopływ Bugu.
Rzeka o długości ok. 70 km, której źródła znajdują się na wysokości ok. 350 m n.p.m. we Lwowie w dzielnicy Żelazna Woda. Pełtew przepływa przez południową część Roztocza i uchodzi do Bugu w okolicach miasta Busk, na wysokości około 220 m n.p.m. Najważniejszym miastem, przez które przepływa, jest Lwów.
Wikipedia
pełznąć;
1. poruszać się powoli, przylegając spodem ciała do ziemi;
2. postępować w sposób uległy, poniżając własną godność; płaszczyć się przed kimś;
3. przenośnie o mgle, dymie, płomieniu, świetle itp.: unosić się nisko, przesuwać się powoli;
4. o roślinach: piąć się po powierzchni czegoś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) o zwierzętach posuwać się powoli, przylegając spodem do podłoża
(1.2) o ludziach poruszać się wolno, dotykając nieomal brzuchem podłoża lub na czworaka
(1.3) o roślinach rozrastać się po podłożu
(1.4) o żywiołach przesuwać się wolno, unosząc się nisko
(1.5) przen. pejor. zachowywać się w sposób szczególnie uległy
Wiktionary
rzecz. pełzak mrz., pełzanie n., pełznięcie n., wypełznięcie n.
czas. pełznąć ndk., wypełzać ndk., wypełznąć dk.
Wiktionary
(1.1-4) pełznąć
(1.1) posuwać się, przesuwać się
(1.2) czołgać się, posuwać się, przesuwać się
(1.3) piąć się
(1.4) dryfować, przesuwać się
(1.5) czołgać się, płaszczyć się
Wiktionary
1. niewielki owadożerny ptak leśny z rzędu wróblowatych o charakterystycznym sztywnym ogonie pełniącym rolę podpory podczas wspinania się po pniach drzew;
2. jedno z metalowych okuć z brzegu żagla, łączących tenże żagiel z masztem;
3. potocznie o pochlebcy
SJP.pl
Pełzacz (żeglarstwo) – okucie mocujące żagiel do masztu. Zaczepione jest do przedniego liku żagla, a następnie nasuwane na szynę przytwierdzona do masztu. Pełzacze stosowane są na żaglowcach z ożaglowaniem gaflowym i bermudzkim.
Wikipedia
rodzina niewielkich ptaków z rzędu wróblowatych, której gatunki wyróżniają się sztywnym ogonem pomocnym podczas wspinania się po pniach drzew
SJP.pl
Pełzacze, pełzaczowate (Certhiidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).
Wikipedia
o cechach pełzaczowatych (rodzina niewielkich ptaków z rzędu wróblowatych)
SJP.pl
pełznąć;
1. poruszać się powoli, przylegając spodem ciała do ziemi;
2. postępować w sposób uległy, poniżając własną godność; płaszczyć się przed kimś;
3. przenośnie o mgle, dymie, płomieniu, świetle itp.: unosić się nisko, przesuwać się powoli;
4. o roślinach: piąć się po powierzchni czegoś
SJP.pl
gatunek z podgromady korzenionóżek, należący do najprostszego rzędu pierwotniaków o zmiennym kształcie ciała; ameba
SJP.pl
Ameba, pełzak (z greckiego amoibe 'przemiana') – nazwa jednokomórkowych organizmów (w tradycyjnym ujęciu – pierwotniaków) o zmiennym kształcie ciała, poruszających się ruchem pełzakowatym za pomocą nibynóżek. Pojęcie różnie definiowane, w zależności od okresu historycznego i zakresu stosowania, dotyczące pewnej formy życiowej, bądź taksonu. Może być inaczej ujmowane w języku ogólnym niż specjalistycznym (biologicznym).
Wikipedia
przypominający z wyglądu pełzaka (amebę, jednego z najprostszych pierwotniaków z podgromady korzenionóżek), charakterystyczny dla pełzaka (np. ruch pełzakowaty)
SJP.pl
protist zdolny do wytwarzania nibynóżek będących organami ruchu i zdobywania pożywienia
SJP.pl
choroba pasożytnicza, o przebiegu przewlekłym, wywoływana przez amebę; amebiaza; ameboza; entameboza; czerwonka pełzakowa
SJP.pl
Wikipedia
protist zdolny do wytwarzania nibynóżek będących organami ruchu i zdobywania pożywienia
SJP.pl
czerwonka pełzakowa, choroba pasożytnicza, o przebiegu przewlekłym, wywoływana przez amebę; amebiaza; ameboza; entameboza; pełzakowica
SJP.pl
powolny proces odkształcania się niektórych materiałów pod wpływem długotrwałego obciążenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pełzać.
(1.2) techn. geol. powolne zwiększanie się odkształceń materiału poddanego długotrwałemu obciążeniu;
Wiktionary
Pełzanie – powolna zmiana kształtu ciała (odkształcenie) wskutek działania stałych, długotrwałych obciążeń, mniejszych od granicy sprężystości materiału. Pełzanie przebiega znacznie szybciej w wysokich temperaturach, np. w przypadku rurociągów, w których znajduje się gorący czynnik pod ciśnieniem, czy elementów turbin gazowych obciążonych statycznie, ale pracujących w wysokich temperaturach.
Wikipedia
IPA: pɛwˈzãɲɛ, AS: peu̯zãńe
Wiktionary
czas. pełznąć ndk., pełzać ndk.
Wiktionary
urządzenie badawcze używane do określania odporności niektórych materiałów na odkształcenia pod wpływem obciążeń
SJP.pl
glon z typu zielenic; kaulerpa
SJP.pl
1. poruszać się powoli, przylegając spodem ciała do ziemi; pełzać;
2. postępować w sposób uległy, poniżając własną godność; płaszczyć się przed kimś; pełzać;
3. przenośnie o mgle, dymie, płomieniu, świetle itp.: unosić się nisko, przesuwać się powoli; pełzać;
4. o roślinach: piąć się po powierzchni czegoś; pełzać;
5. o kolorach: tracić intensywność; blaknąć, płowieć
SJP.pl
czasownik
(1.1) wolno posuwać się w przód ocierając tułowiem o grunt
Wiktionary
IPA: ˈpɛwznɔ̃ɲt͡ɕ, AS: peu̯znõńć
Wiktionary
rzecz. pełzanie n., pełzacz m., pełzakowica ż., pełzak m., pełzaczowate nmos.
czas. pełzać, dopełznąć, odpełznąć, wpełznąć, wpełzać
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca dźwięk aerozolu
Wiktionary
Wikipedia
wykrzyknik wyrażający wstręt, obrzydzenie, niesmak; fuu, fu, pfu, fe, fuj, pfuj, ble, fee
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
wykrzyknik oznajmujący pogardę wobec czegoś lub kogoś
SJP.pl
wyraz naśladujący gwizdanie
SJP.pl
największy na świecie koncern farmaceutyczny
SJP.pl
Pfizer Inc. (ang. /'faɪzəɹ/) – koncern farmaceutyczny z siedzibą w USA w Nowym Jorku. Założony w 1849 roku przez Amerykanów niemieckiego pochodzenia, Charlesa Pfizera i Charlesa Erhardta jako Charles Pfizer and Company. W 2006 roku osiągnął sprzedaż na poziomie 48,4 mld dolarów amerykańskich i zysk 19 mld dolarów, przy wydatkach na badania 7,6 mld dolarów i zatrudnieniu ponad 100 tysięcy osób.
Wikipedia
Pforzheim – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, siedziba regionu Nordschwarzwald oraz powiatu Enz, do którego miasto jednak nie należy. Leży na północ od Schwarzwaldu pomiędzy Karlsruhe i Stuttgartem. Liczy 127 849 mieszkańców (31 grudnia 2022).
Wikipedia
[czytaj: PEfron] skrót od: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Wiktionary
IPA: pfrɔ̃n, AS: pfrõn
Wiktionary
1. wykrzyknik wyrażający wstręt, obrzydzenie, niesmak; fuu, fu, pfe, fe, fuj, pfuj, ble, fee;
2. wyraz naśladujący dźwięk słyszany przy splunięciu; tfu;
3. wyraz używany w sytuacji, gdy ktoś się przejęzyczył, pomylił itp.; tfu
SJP.pl
wykrzyknik wyrażający wstręt, obrzydzenie, niesmak; fuu, fu, pfe, fe, fuj, pfu, ble, fee
SJP.pl
skrót od: Politechnika Gdańska
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Politechnika Gdańska;
Wiktionary
Wikipedia
skrót od: Polska Grupa Energetyczna; spółka działająca głównie w branży energii elektrycznej
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = Polska Grupa Energetyczna
Wiktionary
(1.1) Ten dyrektor pracuje w PGE.
Wiktionary
skrót od: Polska Giełda Maszyn
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = adm. przedsiębiorstwo gospodarki mieszkaniowej
Wiktionary
skrót od: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego
(1.1) = Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo;
Wiktionary
(1.1) Muszę zapłacić rachunki za usługi PGNiG.
Wiktionary
[czytaj: pe-gie-PE]
1. skrót angielskiego: Pretty Good Privacy - jedno z najpopularniejszych narzędzi do szyfrowania poczty elektronicznej;
2. system pojedynczego głosu przechodniego - jeden z systemów liczenia głosów (tzw. quasi-proporcjonalny)
SJP.pl
[czytaj: pe-gie-ER]
1. skrót od: Państwowe Gospodarstwa Rolne - instytucja grupująca wielkie państwowe przedsiębiorstwa rolne, funkcjonująca w latach 1949-1991;
2. jedno z takich gospodarstw; pegeer
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = hist. roln. państwowe gospodarstwo rolne;
Wiktionary
(1.1) Te czterdzieści lat w PGR-ze było dla niego istną drogą cierniową.
Wiktionary
IPA: pɛ‿ɟɛ‿ˈːr, AS: pe‿ǵ•‿er
Wiktionary
rzecz. pegeeryzacja ż., PGR-owiec mos., pegeerowiec mos., pegeer mrz., pegeerowskość ż.
przym. PGR-owski, pegeerowski, popegeerowski, postpegeerowski
przysł. PGR-owsko, pegeerowsko
Wiktionary
(1.1) PPGR
Wiktionary
pracownik PGR-u (Państwowego Gospodarstwa Rolnego); pegeerowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. roln. rolnik zrzeszony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym
Wiktionary
(1.1) Tym autobusem jeździli PGR-owcy i pracownice mleczarni.
Wiktionary
przym. PGR-owski
przysł. PGR-owsko
skr. PGR
Wiktionary
(1.1) pegeerowiec
Wiktionary
→ PGR
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący PGR-u, związany z PGR-em
Wiktionary
przysł. PGR-owsko
skr. PGR
rzecz. PGR-owiec mos.
Wiktionary
(1.1) pegeerowski
Wiktionary
przysłówek
(1.1) rzad. na sposób PGR-owski, tak jak w PGR-ze
Wiktionary
przym. PGR-owski
skr. PGR
rzecz. PGR-owiec mos.
Wiktionary
(1.1) pegeerowsko
Wiktionary
wykładnik jonów wodorowych, wielkość opisująca kwasowość lub zasadowość substancji
SJP.pl
Ph ph – dwuznak występujący w języku angielskim, irlandzkim, łacińskim, francuskim i niemieckim. Oznacza on głoskę [f]. W irlandzkim, dwuznak ph jest także zastępowany literą ṗ.
Wikipedia
[czytaj: fablet] urządzenie elektroniczne o przekątnej pomiędzy pięcioma i siedmioma calami, łączące funkcje smartfona i tabletu; fablet, mikrotablet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) elektron. inform. urządzenie mobilne pośrednie między telefonem i tabletem, mające cechy obydwu tych rozwiązań
Wiktionary
Fablet (ang. phablet, połączenie słów: phone i tablet) – grupa urządzeń mobilnych wyposażonych w ekran dotykowy o przekątnej do 7 cali. Fablet jest urządzeniem łączącym cechy smartfona i małego tabletu. Jest większy niż smartfon, ale nie na tyle duży, by być uznawany za tablet lub minitablet. Rozmiary przekątnej ekranu takich urządzeń zaczynają się na pięciu calach, ale są mniejsze niż siedem cali.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) phablet
źródła.
== phablet (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektron. inform. phablet
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) phablet
źródła.
== phablet (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektron. inform. phablet
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
jedna z siedmiu gwiazd w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, tworzących sylwetkę Wielkiego Wozu; Phecda; Phekida; Phacd; Phekda; Phekha
SJP.pl
samochód typu Volkswagen Phaeton
SJP.pl
Faeton (phaeton) – typ nadwozia samochodowego z otwartym dachem i z dwoma siedzeniami lub większą liczbą siedzeń w innych odmianach.
W motoryzacji na początku XX wieku termin ten zastąpił dotychczasowe określenie baquet. W Europie w latach 30. XX wieku był synonimem amerykańskich nazw convertible sedan i convertible phaéton. Dla pojazdów czteromiejscowych z dwoma rzędami siedzeń stosowano określenie double phaeton. Początkowo nadwozia takie były bez drzwiczek, później z drzwiczkami dla tylnego rzędu, a następnie także przedniego rzędu siedzeń. Istniały też nadwozia sześcioosobowe z trzema rzędami siedzeń (z przedłużoną ramą podwozia) – triple phaeton. Nadwozie double phaeton było najpopularniejszym typem nadwozia w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku, później wyparte przez również otwarte nadwozie torpedo. Rozróżnienie między nimi nie jest jednak konsekwentnie stosowane i nazwę phaeton spotyka się także dla późniejszych otwartych nadwozi.
Wikipedia
Phare (ang. Poland and Hungary: Assistance for Restructuring their Economies) – program Komisji Europejskiej powstały w roku 1989 w celu udzielania materialnej pomocy państwom kandydującym do Wspólnot Europejskich. Do roku 2000 z Phare korzystało już 17 państw europejskich. Po roku 2000 kraje Bałkanów Zachodnich wyłączono do odrębnego programu CARDS. Zarówno Phare jak i CARDS zaniechane zostały w 2007 r. na rzecz nowego programu Instrument Pomocy Przedakcesyjnej.
Wikipedia
[czytaj: farming] niebezpieczniejsza forma phishingu polegająca na przekierowywaniu użytkownika na fałszywą stronę internetową, nawet po wpisaniu poprawnego adresu strony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) inform. przekierowywanie użytkownika na stronę internetową oszusta np. przez manipulację DNS lub użycie trojana;
Wiktionary
Pharming – polega na modyfikacji zawartości adresu www w celu przekierowania użytkownika na fałszywą stronę, mimo wpisania prawidłowego adresu strony.
Ma to na celu przejęcie wpisywanych przez użytkownika do zaufanych witryn haseł, numerów kart kredytowych i innych poufnych danych.
Wikipedia
Miejscowości w USA:
Wikipedia
[czytaj: felpsomania] potocznie: fascynacja Michaelem Phelpsem, amerykańskim pływakiem
SJP.pl
[czytaj: pheńjanin] mieszkaniec Phenianu; pheniańczyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) przest. geogr. Pjongjang
Wiktionary
Pjongjang (dawny polski egzonim: Phenian, kor. 평양, P'yǒngyang, hancha: 平壤) – stolica i największe miasto Korei Północnej, położone w zachodniej części kraju, na nizinie nadmorskiej, na wysokości około 85 m n.p.m., nad rzeką Taedong-gang, około 50 km od jej ujścia do Morza Żółtego, główny ośrodek gospodarczy i naukowo-kulturowy kraju.
Wikipedia
(1.1) Władzom w Phenianie również zależało na szybkim załatwieniu sprawy.
Wiktionary
rzecz. pheniańczyk mos., phenianka ż.
przym. pheniański
Wiktionary
(1.1) Pjongjang
Wiktionary
[czytaj: pheńjańczyk] mieszkaniec Phenianu; phenianin
SJP.pl
[czytaj: pheńjanin] mieszkaniec Phenianu; pheniańczyk
SJP.pl
[czytaj: pheńjanka] mieszkanka Phenianu
SJP.pl
→ Phenian [czytaj: pheńjański]
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. odnoszący się do Phenianu, związany z Phenianem
Wiktionary
(1.1) Przed dekadą pheniański sąd go uniewinnił.
Wiktionary
rzecz. Phenian mrz., pheniańczyk mos., phenianka ż.
Wiktionary
1. wykrzyknik wyrażający pogardę, czasem też zaskoczenie, zdziwienie; phu, phy;
2. [czytaj: fi] jedna z liter alfabetu greckiego; fi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) nazwa dwudziestej pierwszej litery alfabetu greckiego, φ;
wykrzyknik
(2.1) wyrażenie lekceważenia i rozczarowania
Wiktionary
Phi (fi, stgr. φῖ, nw.gr. φι, pisana Φφ lub ϕ) – dwudziesta pierwsza litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 500.
Dawniej w języku polskim (tj. od XIII do I połowy XVI w.) phi używano do oddania samogłoski nosowej (samogłosek nosowych), ze względu na brak odpowiedniego znaku w alfabecie łacińskim:
Wikipedia
(2.1) Phi! To ma być apartament? To jakaś zatęchła nora!
Wiktionary
IPA: fʲi, AS: fʹi
Wiktionary
(1.1) fi
(2.1) phii
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca dźwięk wydmuchiwanego przez wydęte wargi powietrza jako oznaka lekceważenia
Wiktionary
(1.1) phi
Wiktionary
[czytaj: fil] obce imię męskie
SJP.pl
imię
SJP.pl
Philip – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Dakota Południowa, siedziba administracyjna hrabstwa Haakon.
Wikipedia
[czytaj: fiLIP]
1. nazwisko, m.in. Gérard Philipe (1922-1959) - francuski aktor filmowy i teatralny;
2. obce imię męskie
SJP.pl
[czytaj: filip] niemieckie imię męskie
SJP.pl
[czytaj: fiLIP] francuskie imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. Filip
Wiktionary
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
IPA: fi.lip
Wiktionary
[czytaj: filips] produkt marki Philips
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) produkt marki Philips
Wiktionary
Koninklijke Philips N.V., szerzej znany jako Philips – holenderski producent elektroniki użytkowej. W obrębie koncernu działają spółki: Philips Consumer Lifestyle, Philips Lighting, Philips Healthcare. Philips jest posiadaczem ponad 64 tys. patentów – tylko w 2013 przedsiębiorstwo złożyło do Europejskiego Urzędu Patentowego 1,8 tys. wniosków, będąc trzecim pod względem wielkości wnioskodawcą.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. główne miasto na wyspie Sint Maarten oraz stolica holenderskiej części tej wyspy;
Wiktionary
Philipsburg – główne miasto na wyspie Sint Maarten; stolica terytorium Sint Maarten, czyli autonomicznej części Holandii. Według danych szacunkowych na rok 2010 liczy 1670 mieszkańców. Miasto to leży na holenderskiej części wyspy na wąskim piaszczystym przesmyku pomiędzy zatoką Groot Baai i Great Salt Pond;
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
[czytaj: fiszing] wyłudzanie od internauty informacji umożliwiających nielegalny dostęp do poufnych i prywatnych informacji przez podszywanie się pod kogoś innego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. typ oszustwa w którym przestępca podszywa się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia poufnych informacji, np. haseł;
Wiktionary
Phishing – metoda oszustwa, w której przestępca podszywa się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia poufnych informacji (np. danych logowania, danych osobowych, danych karty kredytowej), zainfekowania komputera szkodliwym oprogramowaniem czy też nakłonienia ofiary do określonych działań. Jest to rodzaj ataku opartego na inżynierii społecznej.
Wikipedia
[czytaj: fiszingowy] dotyczący wyłudzania od internauty informacji i danych dostępowych
SJP.pl
[czytaj: flegmone] ropne, szerzące się zapalenie tkanek miękkich, zwłaszcza tkanki łącznej; flegmona, ropowica
SJP.pl
skrót od: podharcmistrz
SJP.pl
Podharcmistrz (podharcmistrzyni) – drugi (z trzech) stopień instruktorski w harcerstwie. Oznaczany zieloną podkładką pod krzyżem harcerskim oraz zieloną lilijką noszoną na lewym rękawie munduru harcerskiego. Często zapisywany w skrócie jako phm. przed imieniem i nazwiskiem.
Wikipedia
skrót
(1.1) = harc. podharcmistrz lub podharcmistrzyni (stopień instruktorski)
Wiktionary
[czytaj: pnompeńczyk] mieszkaniec Phnom Penh (stolicy Kambodży)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Phnom Penh
Wiktionary
IPA: fnɔ̃mˈpɛ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: fnõmpẽĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Phnom Penh n.
:: fż. phnompenka ż.
przym. phnompeński
Wiktionary
[czytaj: pnompenka] mieszkanka Phnom Penh (stolicy Kambodży); phnompeńka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Phnom Penh
Wiktionary
IPA: fnɔ̃mˈpɛ̃nka, AS: fnõmpẽnka
Wiktionary
rzecz. Phnom Penh n.
:: fm. phnompeńczyk mos.
przym. phnompeński
Wiktionary
[czytaj: pnompeński] przymiotnik od: Phnom Penh (stolica Kambodży)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Phnom Penh
Wiktionary
IPA: fnɔ̃mˈpɛ̃j̃sʲci, AS: fnõmpẽĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Phnom Penh n., phnompeńczyk mos., phnompenka ż.
Wiktionary
wietnamski rosół wołowy z makaronem ryżowym i ziołowymi dodatkami
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fobos] satelita Marsa; Fobos
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: febe] satelita Saturna; Febe
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: finiks] miasto w USA
SJP.pl
Phoenix (o’odham: Ski:kigk; yavapai: Wathinka lub Wakatehe; nawaho: Hoozdoh; mohave: Hachpa 'Anya Nyava) – stolica i jednocześnie największe miasto amerykańskiego stanu Arizona, piąte pod względem populacji miasto w Stanach Zjednoczonych, za sprawą populacji liczącej 1 644 409 mieszkańców (2022). Stanowi centrum obszaru metropolitalnego Phoenix (znanego jako Dolina Słońca), dziesiątego ze względu na wielkość w Stanach Zjednoczonych, zamieszkiwanego przez ponad 5 mln osób (2022). Ponadto Phoenix jest siedzibą hrabstwa Maricopa, a zarazem jednym z największych miast w skali kraju z uwzględnieniem kryterium zajmowanej powierzchni.
Wikipedia
[czytaj: fotoszop] program do tworzenia i obróbki grafiki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) fot. inform. popularny profesjonalny program graficzny firmy Adobe
Wiktionary
Adobe Photoshop – program graficzny przeznaczony do tworzenia i obróbki grafiki rastrowej, będący sztandarowym produktem firmy Adobe.
Program jest dostępny na platformy Windows i macOS. Projekty programu zapisywane są w dedykowanym formacie plików PSD.
Wikipedia
(1.1) Przy użyciu Photoshopa można zmienić m.in. kontrast i kolorystykę zdjęcia, czy też usunąć z niego niepożądane obiekty.
(1.1) Nieumiejętne wykorzystanie możliwości Photoshopa kończy się często fatalnie wyglądającym fotomontażem.
Wiktionary
rzecz. fotoszopowanie n., sfotoszopowanie n., wyfotoszopowanie n., photoshopowanie n., sphotoshopowanie n., wyphotoshopowanie n.
czas. fotoszopować ndk., sfotoszopować dk., wyfotoszopować dk., photoshopować ndk., sphotoshopować dk., wyphotoshopować dk.
Wiktionary
[czytaj: fotoszopować] obrabiać zdjęcie lub film w programie graficznym; fotoszopować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. fot. inform. korygować zdjęcie w programie graficznym, żeby wyglądało korzystniej
Wiktionary
rzecz. Photoshop mzw., fotoszopowanie n., sfotoszopowanie n., wyfotoszopowanie n., photoshopowanie n., sphotoshopowanie n., wyphotoshopowanie n.
czas. fotoszopować ndk., sfotoszopować dk., wyfotoszopować dk., sphotoshopować dk., wyphotoshopować dk.
Wiktionary
(1.1) war. fotoszopować
Wiktionary
skrót od: Personal Home Page, w informatyce: skryptowy język programowania, wykonywany głównie po stronie serwera
SJP.pl
PHP – interpretowany, skryptowy język programowania zaprojektowany do generowania stron internetowych i budowania aplikacji webowych w czasie rzeczywistym.
PHP jest najczęściej stosowany do tworzenia skryptów po stronie serwera WWW, ale może być on również używany do przetwarzania danych z poziomu wiersza poleceń, a nawet do pisania programów pracujących w trybie graficznym (np. za pomocą biblioteki GTK+, używając rozszerzenia PHP-GTK). Implementacja PHP wraz z serwerem WWW Apache oraz serwerem baz danych MySQL określana jest jako platforma AMP (w środowisku Linux – LAMP, w Windows – WAMP).
Wikipedia
[czytaj: friker] osoba łamiąca zabezpieczenia sieci telefonicznych, najczęściej w celu uzyskania darmowych połączeń
SJP.pl
wykrzyknik oznaczający pogardę, lekceważenie; phi, phy
SJP.pl
[czytaj: faber] osoba ignorująca swojego rozmówcę poprzez nieustanne korzystanie z telefonu, tabletu itp.
SJP.pl
[czytaj: fabing] ignorowanie osoby, z którą się przebywa poprzez nieustanne korzystanie z telefonu, tabletu itp.
SJP.pl
Phubbing – określenie zachowania polegającego na ignorowaniu bezpośrednich interakcji społecznych na rzecz korzystania ze smartfona. Jest to powszechne zachowanie w dzisiejszej erze cyfrowej. Choć często wiąże się ją z koncepcją strachu przed pominięciem czegoś (FOMO), bieżące badania naukowe przedstawiają sprzeczne dowody dotyczące siły i spójności tego związku. W maju 2012 roku, w ramach eksperymentu lingwistycznego przeprowadzonego przez Macquarie Dictionary, agencja reklamowa McCann zaprosiła grupę leksykografów, autorów i poetów do stworzenia neologizmu opisującego to zachowanie. Słowo „phubbing”, będące połączeniem słów phone (telefon) i snubbing (ignorowanie), zostało po raz pierwszy użyte przez Adriana Millsa, dyrektora ds. obsługi klienta w grupie McCann. Termin ten pojawił się w mediach na całym świecie i został spopularyzowany przez kampanię Stop Phubbing stworzoną przez McCann.
Wikipedia
miasto w Tajlandii
SJP.pl
Wikipedia
wykrzyknik wyrażający lekceważenie, dezaprobatę itp.; phi, phu
SJP.pl
skrót od: Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego
SJP.pl
1. nazwa litery greckiej
2. liczba wyrażająca stosunek długości obwodu koła do długości jego średnicy; ludolfina
3. odgłos pisklęcia
4. wykrzyknik oznaczający zaskoczenie, podziw
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego
(1.1) = polit. Państwo Islamskie
Wiktionary
π (czyt. pi), ludolfina, stała Archimedesa – stosunek obwodu koła (czyli długości okręgu) do długości jego średnicy; stosunek ten jest niezależny od wielkości koła, bowiem wszystkie koła są do siebie podobne. Liczba π nazywana jest czasami stałą Archimedesa w uznaniu zasług Archimedesa z Syrakuz, który jako pierwszy badał własności i znaczenie w matematyce tej liczby; określenie ludolfina pochodzi od Ludolpha van Ceulena, który zyskał sławę, przedstawiając tę liczbę z dokładnością do 35 miejsc po przecinku. Grecy nie używali symbolu π – wprowadził go dopiero William Jones, a spopularyzował Leonhard Euler.
Wikipedia
(1.1) Chrześcijanie uciekają przed PI.
Wiktionary
IPA: pɛ‿ˈi, AS: pe‿i
Wiktionary
(1.1) ISIS, Daesh
Wiktionary
moneta birmańska, 1/100 kiata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pia Górska to polska malarka.
Wiktionary
rzecz. Pio mos., piuska ż.
:: fm. Pius m.
Wiktionary
1. wydawać dźwięki charakterystyczne dla koguta;
2. żartobliwie: głosić pochwały; chwalić, sławić, opiewać;
3. potocznie:
a) zachwycać się czymś, bardzo się cieszyć;
b) mówić cienkim, ostrym głosem
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zapiać)
(1.1) ornit. o kogucie wydawać charakterystyczny koguci głos
(1.2) przen. mówić cienkim, ostrym głosem
(1.3) przen. żart. bardzo się cieszyć, zachwycać się czymś
(1.4) daw. (obecnie żart. także. iron.) o ludziach i dowolnych ptakach: śpiewać
Wiktionary
(1.1) Od rana słychać było, jak koguty pieją w kurniku.
(1.3) Na widok panny młodej druhny piały z zachwytu.
(1.4) Rozochocone kury piały, przyzywając koguta.
(1.4) Chór piał niemiłosiernie, wyprowadzając wszystkich z równowagi.
Wiktionary
IPA: pʲjät͡ɕ, AS: pʹi ̯äć
Wiktionary
rzecz. pienie n., pieśń ż., piosenka ż., pianie n., zapianie n., piewca mos., śpiewak mos./mzw., śpiewaczka ż.
czas. zapiać dk.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Piacenzą, dotyczący Piacenzy
Wiktionary
(1.1) Antypapieża doprowadzono w papieskim ornacie przed zgromadzenie, tam - po ogłoszeniu wyroku - zerwano z niego szaty, posadzono na osła twarzą do ogona i tak, ku uciesze gawiedzi, prowadzono po mieście, po czym umieszczono go w którymś z klasztorów rzymskich. Przybyłej specjalnie tam delegacji z niegdyś mu podległej diecezji piacenckiej oddał zachowane relikwie św. Justyny, które niegdyś dla swojej diecezji uzyskał.
(1.1) Kelner (…) przez dwa miesiące pracuje w knajpie, potem przez dziesięć miesięcy pływa na statkach. (…) Teraz serwuje nam wspaniałą piacencką pizzę.
(1.1) Pracował on w szpitalu piacenckim po dawnemu z największym poświęceniem i już tam dżuma wygasała, gdy sam na nią zapadł.
(1.1) Według tegoż dziennika [Perseveranza - przyp.] przyszło do bitwy w Gagliano między huzarami piacenckimi, gwardią narodową i innymi obywatelami, wskutek czego ministerstwo nakazało rozwiązanie tego pułku uwsp..
Wiktionary
rzecz. Piacenza ż.
przym. piacentyński
Wiktionary
(1.1) piacentyński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Piacenzą, dotyczący Piacenzy
Wiktionary
(1.1) Biskup piacentyński, brat Nasz Jan Chrzciciel, założył w swej diecezji pierwsze kolegium kapłanów, którzy by włoską młodzież na kapłanów dla amerykańskich Włochów sposobili. sic. uwsp.
(1.1) Znamienny przykład trwałości dawnych longobardzkich podziałów terytorialnych przynosi dokument piacentyński z 879 r. (…)
Wiktionary
rzecz. Piacenza ż.
przym. piacencki
Wiktionary
(1.1) piacencki
Wiktionary
[czytaj: pjaczenca] miasto we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we Włoszech, w regionie Emilia-Romania;
(1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w północnej części kraju, w regionie Emilia-Romania;
Wiktionary
Piacenza (wym. [pja'ʧɛnʦa]) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania (Emilia-Romagna), w prowincji Piacenza.
Według danych na rok 2023 gminę Piacenza zamieszkiwało 102 548 osób, 869 os./km². Powierzchnia gminy wynosi 118 km². Miasto znajduje się przy głównym szlaku kolejowym ze stacją Piacenza i autostradzie z Mediolanu na południe Włoch.
Wikipedia
(1.1) Gałąź tej dynastii panującej w Hiszpanii nie może zapomnieć, że Parma wraz z Piacenzą i Guastallą, mimo że leży we Włoszech, wchodziły przecież w skład korony hiszpańskiej.
(1.1) W antycznej Piacenzy został zabity w 476 roku n.e. Orest, który rok wcześniej przejął zbrojnie władzę od cesarza Juliana Neposa i ustanowił cesarzem swego nieletniego syna Romulusa Augustusa.
Wiktionary
rzecz. placentyńczyk mos.
przym. piacencki, piacentyński, placentyński
Wiktionary
(1.1) daw. Placencja
Wiktionary
[czytaj: piaCZEwole] określenie wykonawcze: z wdziękiem, z upodobaniem, miło, przyjemnie
SJP.pl
piasek, ziarenka skalne, najczęściej koloru bladożółtego oraz grunt, teren pokryty takimi ziarenkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zgrub. piasek
Wiktionary
Piasek – skała osadowa, luźna, złożona z niezwiązanych spoiwem ziaren mineralnych, przede wszystkim kwarcu. Wielkość ziaren waha się zależnie od przyjętej klasyfikacji od 0,05 lub 0,063 do 2 mm, gęstość ziaren piasku kwarcowego wynosi około 2,62 g/cm³.
Wikipedia
IPA: pʲjax, AS: pʹi ̯aχ
Wiktionary
rzecz. piasek mrz., piaseczek m., piaskowanie n., piaskarz mos.
czas. piaskować ndk.
przym. piaskowy
Wiktionary
potocznie o pięści, najczęściej dużej lub powstałej po bardzo mocnym zaciśnięciu dłoni
SJP.pl
piasek, ziarenka skalne, najczęściej koloru bladożółtego oraz grunt, teren pokryty takimi ziarenkami
SJP.pl
Wikipedia
Piączyn – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Staroźreby.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą gromady Piączyn, po jej likwidacji w gromadzie Góra. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
specjalny chód konia będący elementem konkursów ujeżdżenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeźdz. rodzaj chodu, w którym koń kłusuje w miejscu, w dużym zebraniu, wysoko unosząc przednie kończyny;
Wiktionary
Piaff – chód konia stosowany w wyższych konkursach ujeżdżeniowych klasy Grand Prix, a także w jeździectwie klasycznym. Koń wykonujący piaff kłusuje w miejscu w dużym zebraniu, wysoko unosząc przednie kończyny. W piaffie, inaczej niż w pozostałych odmianach kłusa, nie ma momentu "zawieszenia". Pierwsza para nóg (po skosie) dotyka ziemi, zanim druga para zacznie się unosić.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Jean Piaget (ur. 9 sierpnia 1896 w Neuchâtel, zm. 16 września 1980 w Genewie) – szwajcarski psycholog, biolog i epistemolog.
Wikipedia
przylądek w Azji
SJP.pl
lekka, pęcherzykowata masa powstająca na powierzchni niektórych płynów, np. piwa, bądź na skutek mieszania, ubijania, nagrzewania, fermentacji itp. różnych substancji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Niemczech na Pomorzu Przednim;
(1.2) geogr. cieśnina, położona w Niemczech, oddzielająca wyspę Uznam od stałego lądu;
Wiktionary
Wikipedia
określenie wykonawcze: miękko, przyjemnie
SJP.pl
określenie wykonawcze: płaczliwie, zawodząco, żałośnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|piać.
(1.2) głos wydawany przez koguta
Wiktionary
(1.2) Rano obudziło mnie energiczne pianie koguta.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjä̃ɲɛ, AS: pʹi ̯ä̃ńe
Wiktionary
czas. piać
rzecz. zapianie n., śpiewak mzw./mos.
Wiktionary
zdrobnienie od: pianino
SJP.pl
instrument klawiszowy, który jest odmianą fortepianu z pionowo ułożonymi strunami i tak samo ułożonym mechanizmem młoteczkowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. klawiszowy instrument muzyczny ze strunami w środku ustawionymi pionowo;
Wiktionary
Pianino – strunowy młoteczkowy (klawiszowy) instrument muzyczny ze strunami ustawionymi pionowo. Ma wiele cech wspólnych z fortepianem.
Wikipedia
(1.1) W filharmonii gram na fortepianie, ale w domu mogę ćwiczyć tylko na pianinie.
Wiktionary
IPA: pʲjä̃ˈɲĩnɔ, AS: pʹi ̯ä̃ńĩno
Wiktionary
rzecz. pianista mos., pianistka ż.
Wiktionary
określenie wykonawcze: bardzo cicho
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. bardzo cichy, bardzo delikatny
przysłówek
(2.1) muz. bardzo cicho, bardzo delikatnie
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
fortissimo
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|włoski.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== pianissimo (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) muz. pianissimo
przysłówek
(2.1) muz. pianissimo
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
fortissimo
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|włoski.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== pianissimo (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) muz. pianissimo
przysłówek
(2.1) muz. pianissimo
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
osoba grająca na pianinie lub fortepianie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która gra na pianinie lub fortepianie
Wiktionary
Pianista – muzyk grający na fortepianie. Pianiści wykonują szeroki repertuar w różnych stylach, w tym muzykę poważną, jazz, blues oraz różnego rodzaju style muzyki rozrywkowej, w tym muzykę rockową. Umiejętność gry na fortepianie sprzyja opanowaniu gry na innych instrumentach klawiszowych, takich jak syntezator, klawesyn, czelesta, czy organy.
Wikipedia
(1.1) Nie każdy pianista potrafi zagrać najtrudniejsze utwory Griega.
Wiktionary
IPA: pʲjä̃ˈɲista, AS: pʹi ̯ä̃ńista
Wiktionary
rzecz. pianino n., pianola ż.
:: fż. pianistka ż.
przym. piano, pianistyczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) instrumentalista
hiponimy.
(1.1) fortepianista, taper
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pianino n., pianola ż.
:: fż. pianistka ż.
przym. piano, pianistyczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|wł|pianista.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) pianist
* czeski: (1.1) pianista m.
* duński: (1.1) pianist w.
* francuski: (1.1) pianiste
* hiszpański: (1.1) pianista m./ż.
* jidysz: (1.1) פּיאַניסט m. (pjanist)
* kazachski: (1.1) күйсандықшы
* litewski: (1.1) pianistas m.
* niemiecki: (1.1) Pianist m.
* norweski (bokmål): (1.1) pianist m.
* nowogrecki: (1.1) πιανίστας m.
* portugalski: (1.1) pianista
* rosyjski: (1.1) пианист m.
* serbski: (1.1) пијаниста m.
* słowacki: (1.1) klavirista m., pianista m.
* szwedzki: (1.1) pianist w.
* węgierski: (1.1) zongorista
* włoski: (1.1) pianista m.
źródła.
== pianista (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) pianista
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) piano-jotzaile
Wiktionary
kobieta grająca na pianinie lub fortepianie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na pianinie, fortepianie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Palce pianistki uderzały zawsze odpowiedni klawisz – nie pamiętała, by kiedykolwiek się pomyliła.
Wiktionary
IPA: pʲjä̃ˈɲistka, AS: pʹi ̯ä̃ńistka
Wiktionary
rzecz.
:: fm. pianista mos.
zob. pianino.
Wiktionary
powiązany ze sztuką gry na pianinie lub dotyczący osób, które umieją grać na pianinie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) muz. związany z pianistyką, dotyczący pianistyki
Wiktionary
(1.1) Historia konkursu dowiodła, że jego laureaci mają praktyczną gwarancję zaprezentowania się na międzynarodowej scenie pianistycznej i prawo do występów w największych salach koncertowych oraz nagrań autorskich płyt w renomowanych wytwórniach płytowych.
Wiktionary
rzecz. pianista mos., pianistka ż., pianistyka ż.
Wiktionary
(1.1) fortepianowy
Wiktionary
ogół osób potrafiących grać na pianinie lub sztuka gry na tym instrumencie, najczęściej dla publiczności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. sztuka gry na fortepianie
(1.2) muz. utwory na fortepian także. ich tworzenie i wykonywanie
(1.3) muz. ogół muzyków grający na fortepianie
Wiktionary
(1.1) Cały czas kształciła się też w pianistyce, dając swój pierwszy koncert w Paryżu w 1925.
Wiktionary
rzecz. pianista mos., pianistka ż.
przym. pianistyczny
Wiktionary
1. nieprzezroczysta, lekka masa oraz słodka potrawa deserowa o konsystencji piany, przygotowana z ubitej śmietany, jaj, cukru oraz różnych dodatków;
2. potoczna nazwa skafandra nurkowego zrobionego z neoprenu;
3. minerał o białym zabarwieniu, uznawany za uwodniony krzemian magnezu i otrzymywany w wyniku przeobrażania serpentynu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: piana
(1.2) niewielka piana, np. na kawie, piwie lub mleku
(1.3) kulin. słodki, spieniony deser, np. z produktów mlecznych i jajek
(1.4) kulin. marshmallow
(1.5) kosmet. spieniony kosmetyk
(1.6) pęcherzyki powietrza gęsto zatopione w przezroczystym materiale
(1.7) sport. pot. kombinezon izolujący ciało przed zimnem i wodą;
(1.8) spienione tworzywo sztuczne
(1.9) miner. zob. pianka morska.
Wiktionary
Wikipedia
(1.3) Nie wiedziałem, że piankę można zrobić, dodając bitą śmietanę do galaretki.
(1.5) Umieścić uchwyt z aplikatorem pianki w otworze na szczycie nakrywki, tak aby aplikator pianki był niewidoczny.
(1.7) Dalej, zakładaj piankę, bierz akwalung i nurkuj.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjãnka, AS: pʹi ̯ãnka
Wiktionary
rzecz. piana ż., pienienie n., spienienie n., spienianie n., zapienienie n., pienistość ż., spieniacz mrz.
czas. pienić ndk., spienić dk., spieniać ndk., zapienić dk.
przym. piankowy, pianowy, pienisty, piankowaty
Wiktionary
(1.3) pianka deserowa, deser piankowy
Wiktionary
uszczelniać pianką montażową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|piankować.
Wiktionary
rzecz. niepiankowanie n.
czas. piankować ndk.
Wiktionary
przypominający pianę, mający konsystencję podobną do piany (np. piankowata masa) lub w jakiś inny sposób związany z czymś charakterystycznym dla piany
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przypominający piankę, wyglądający jak pianka
Wiktionary
(1.1) W ich cytoplazmie (nazywanej z tego względu piankowatą) odnaleźć można skupienia lipidów w formie kropli.
Wiktionary
rzecz. piana ż., pianka ż.
przym. piankowy
czas. pienić się, spienić się
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wyglądający jak pianka, przygotowany w postaci pianki (np. krem piankowy), zrobiony z pianki (minerału, uwodnionego krzemianu magnezu), wykorzystujący taki minerał (np. fajka piankowa) lub w jakiś inny sposób związany z pianką
SJP.pl
1. dawniej: pianino;
2. fragment utworu muzycznego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) muz. określenie wykonawcze: cicho, delikatnie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) muz. fragment utworu muzycznego wykonany cicho
forma czasownika.
(3.1) forma bezosobowa czasu przeszłego od: piać
forma rzeczownika.
(4.1) W. lp. od: piana
Wiktionary
Piano (kors. Pianu) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Korsyka, w departamencie Haute-Corse.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 54 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 16 osób/km².
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) mezzo piano • piano nobile
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
(1-2) rzecz. pianista mos., pianistka ż.
(1-2) przym. pianowy
frazeologia.
etymologia. etym|włoski|piano.
uwagi.
tłumaczenia.
(3.1) zobtłum|piać.
(4.1) zobtłum|piana.
* angielski: (1.1) piano
* bułgarski: (1.1) пиано (piano)
* francuski: (1.1) piano
* hiszpański: (1.1) piano
* jidysz: (1.1) פּיאַנאָ (pjano)
* włoski: (1.1) piano
źródła.
== piano (język albański.) ==
wymowa.
IPA|piˈanɔ.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianino
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjãnɔ, AS: pʹi ̯ãno
Wiktionary
(1-2) rzecz. pianista mos., pianistka ż.
(1-2) przym. pianowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
(1-2) rzecz. pianista mos., pianistka ż.
(1-2) przym. pianowy
frazeologia.
etymologia. etym|włoski|piano.
uwagi.
tłumaczenia.
(3.1) zobtłum|piać.
(4.1) zobtłum|piana.
* angielski: (1.1) piano
* bułgarski: (1.1) пиано (piano)
* francuski: (1.1) piano
* hiszpański: (1.1) piano
* jidysz: (1.1) פּיאַנאָ (pjano)
* włoski: (1.1) piano
źródła.
== piano (język albański.) ==
wymowa.
IPA|piˈanɔ.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianino
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
konstrukcyjny i termoizolacyjny materiał otrzymywany z mieszanki cementu, gipsu, magnezji, wapna, wody oraz emulsji pianotwórczej, najczęściej zmieszanej dodatkowo z piaskiem lub drobnym żwirem
SJP.pl
Beton komórkowy (ABK) – materiał budowlany, rodzaj lekkiego betonu otrzymywanego poprzez wprowadzenie gazu, zwykle powietrza pod odpowiednim ciśnieniem do plastycznej mieszanki cementowej, w wyniku czego powstają w nim jednorodne pory, zwane komórkami.
Wikipedia
odnoszący się pianobetonu (konstrukcyjnego i termoizolacyjnego materiału otrzymywanego z mieszanki cementu, gipsu, magnezji, wapna, wody oraz emulsji pianotwórczej, najczęściej zmieszanej dodatkowo z piaskiem lub drobnym żwirem)
SJP.pl
muzyczne określenie wykonawcze, nakazujące zagranie jakiegoś fragmentu utworu na przemian piano (cicho, łagodnie) i forte (głośno, mocno)
SJP.pl
beton komórkowy stosowany do wyrobu płyt i bloków ściennych; pianogazosylikat
SJP.pl
beton komórkowy stosowany do wyrobu płyt i bloków ściennych; pianogazosilikat
SJP.pl
rodzaj pianobetonu (konstrukcyjnego i termoizolacyjnego materiału otrzymywanego z mieszanki cementu, gipsu, magnezji, wapna, wody oraz emulsji pianotwórczej, najczęściej zmieszanej dodatkowo z piaskiem lub drobnym żwirem), najczęściej wykorzystywanego w tapicerstwie
SJP.pl
przyrząd umocowany przy fortepianie notujący na papierze zapis nutowy granej muzyki; melograf
SJP.pl
stosowany w tapicerstwie rodzaj gumy otrzymywanej z naturalnego lub syntetycznego kauczuku
SJP.pl
pianino mechaniczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianino z wbudowanym mechanizmem sterującym wydawaniem dźwięków na podstawie zakodowanego zapisu;
Wiktionary
Pianola (wł. piano – cicho) – mechaniczny instrument muzyczny z końca XIX wieku. Odtwarzał utwory nagrane na perforowanej taśmie papierowej z wycięciami odpowiadającymi wysokości i czasowi trwania dźwięków, która przesuwała się nad cylindrem z otworami, połączonymi rurkami z mechanizmem fortepianu. Wpadający strumień powietrza wprawiał młoteczek w ruch (młoteczek uderzał w strunę). Był on utrzymywany przy konkretnej strunie do czasu, gdy wycięcie się skończyło i taśma przesuwając się zakryła otwór, czyli przerwała strumień powietrza.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. pianista mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi. zobacz też: Indeks:Polski - Instrumenty muzyczne
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) player piano, pianola
* baskijski: (1.1) pianola
źródła.
== pianola (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) muz. pianola
(1.2) karc. w brydżu: łatwa ręka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: pʲjãˈnɔla, AS: pʹi ̯ãnola
Wiktionary
rzecz. pianista mos.
Wiktionary
niewielka pianola (rodzaj mechanicznego pianina z napędem nożnym lub elektrycznym, odtwarzającego utwory zapisane na specjalnej taśmie)
SJP.pl
pianobeton magnezowy
SJP.pl
rodzaj piankowego tworzywa o chropowatej powierzchni, wykorzystywanego w budownictwie i zdobnictwie; pianoplastyk
SJP.pl
rodzaj piankowego tworzywa o chropowatej powierzchni, wykorzystywanego w budownictwie i zdobnictwie; pianoplastik
SJP.pl
[czytaj: pianos-ilikat] odmiana pianobetonu z dodatkiem wapna, najczęściej stosowana jako materiał termoizolacyjny w budownictwie; pianosylikat
SJP.pl
odmiana pianobetonu z dodatkiem wapna, najczęściej stosowana jako materiał termoizolacyjny w budownictwie; pianosilikat
SJP.pl
szkło o strukturze porowatej, stosowane jako izolacja cieplna i akustyczna; szkło piankowe
SJP.pl
taki, który ułatwia lub stabilizuje pienienie się czegoś, wytwarza pianę (np. substancja pianotwórcza), przyspiesza dyspersję gazów w cieczach
SJP.pl
Pianowo (dawniej Pijanowo) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan.
Wikipedia
1. zawierający pianę, wykorzystujący pianę (np. gaśnica pianowa) lub w inny sposób związany z pianą albo czymś podobnym do piany;
2. przymiotnik od: piano (sposób wykonania utworu muzycznego lub fragment wykonany tym sposobem)
SJP.pl
[czytaj: pi-AR] public relations, pijar;
1. zachowania, poglądy szerokich kręgów społecznych wobec działalności danej organizacji, firmy itp.;
2. osoby, działania itp., mające na celu wzbudzenie wśród klientów, pracowników zainteresowania firmą
SJP.pl
rzadko, potocznie: wypuścić gazy trawienne; pierdnąć, pruknąć, pryknąć, puścić bąka
SJP.pl
kamieniste usypisko w żlebie lub u podnóża stoku górskiego, powstałe na skutek gromadzenia się materiałów zwietrzelinowych, często mające postać stożka; także żwir, głazy, kamienie tworzące usypisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. osypisko skalne;
Wiktionary
Piarg – rodzaj rumowiska skalnego. Jest to nagromadzenie ostrokrawędzistych okruchów skalnych, które odpadły od stromego zbocza górskiego, głównie w wyniku procesów wietrzenia fizycznego. Najczęściej piargi występują u podnóża stoku, ale spotyka się je także w mniej stromych odcinkach żlebów nawet w górnych częściach ściany. Piargi często występują w postaci stożka piargowego u wylotów żlebu. Słowo piarg pochodzi z gwary podhalańskiej. W taternictwie używa się określenia ruchomy piarg, oznaczającego taki piarg, który podczas chodzenia po nim obsuwa się pod stopami.
Wikipedia
przym. piargowy
Wiktionary
przymiotnik od: piarg
SJP.pl
[czytaj: pi-arowiec] człowiek związany z public relations, pośredniczący w kontaktach, np. polityka - media, podejmujący działania mające na celu wpływanie na opinię odbiorców; PR-owiec
SJP.pl
[czytaj: pi-arówka] potocznie: kobieta zajmująca się public relations, podejmująca działania mające na celu wpływanie na opinię odbiorców
SJP.pl
teren pokryty piargami
SJP.pl
pełen piargów, zasypany piargami
SJP.pl
[czytaj: PJAsa] skrót od: Polish Institute of Arts and Sciences of America - Polski Instytut Nauk i Sztuk w Ameryce
SJP.pl
Piasa - legendarne stworzenie, przedstawione w malowidle naskalnym przez Indian, na klifie przy brzegach Missisipi. Pierwotne miejsce malunku leżało w hrabstwie Jersey w stanie Illinois, niedaleko obecnego Elsah. Oryginalne malowidło już nie istnieje, jednakże bazując na XIX-wiecznych rycinach i litografiach zrekonstruowano je w Alton w stanie Illinois, na południowy zachód od pierwotnego położenia.
Wikipedia
twarde, łykowate włókno otrzymywane z pochew liściowych (rzadziej z samych liści) wielu gatunków palm, używane do wyrobu sznurów, mat, wyrobów powroźniczych szczotek, mioteł, pędzli itp.
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Piaski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Piaskami, dotyczący Piasków
Wiktionary
Piasecki (żeńska forma Piasecka; liczba mnoga: Piaseccy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 19247 osób.
Wikipedia
rzecz. Piaski nmos.
Wiktionary
zdrobnienie od: piasek
SJP.pl
mieszkaniec Piaseczna
SJP.pl
mieszkanka Piaseczna
SJP.pl
1. urządzenie do sypania piasku pod koła pojazdu szynowego, mające na celu zapobiec ślizganiu się;
2. choroba bakteryjna koni i wielbłądów, rzadziej bydła i świń; botriomykoza, botriokokoza;
3. dawny zbiorniczek na piasek do zasypywania świeżo napisanego atramentem tekstu; piaseczniczka;
4. pompa wodna lub powietrzna do oczyszczania przedmiotów za pomocą silnego strumienia piasku;
5. gatunek wieloszczeta; piaskówka, nalepian, piasecznik, arenikola
SJP.pl
Wikipedia
dawny zbiorniczek na piasek do zasypywania świeżo napisanego atramentem tekstu; piasecznica
SJP.pl
1. urządzenie wykorzystywane w papierniach, oczyszczające masę celulozową i wyroby papiernicze z zanieczyszczeń w postaci drobnych okruchów skalnych;
2. gatunek wieloszczeta; piaskówka, piasecznica, nalepian, arenikola
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce (województwo lubelskie);
3. wieś w Polsce (województwo pomorskie)
SJP.pl
Piaseczno – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, siedziba powiatu piaseczyńskiego i gminy miejsko-wiejskiej Piaseczno, w sąsiedztwie warszawskiej dzielnicy Ursynów, w odległości około 17 km na południe od centrum Warszawy. Lokalizacja ta wpływa korzystnie na szybki rozwój budownictwa, uruchomienie siedzib wielu zagranicznych przedsiębiorstw (w 2010 r. uznane za najbardziej atrakcyjne miasto dla biznesu według magazynu Forbes), szybki przyrost liczby mieszkańców, itd. Miasto wchodzi w skład aglomeracji warszawskiej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Piaseczny:
Wikipedia
żartobliwie: Piaseczno (miasto w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Piaseczno
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Piaseczna, związany z Piasecznem
Wiktionary
rzecz. Piaseczno n., piasecznianin m., piasecznianka ż.
Wiktionary
1. szarawożółte ziarenka skalne pokrywające plaże, pustynie, wydmy itp.
2. (zwykle w lm: piaski) teren, ziemia piaszczysta
3. miałka, sypka substancja, przypominająca piasek występujący w naturze; np.: piasek cukrowy, piasek stalowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) luźna skała osadowa złożona z ziaren i okruchów skalnych o rozmiarze od 0,0625 do 2 mm, głównie kwarcu;
(1.2) przen. teren pokryty piaskiem (1.1)
(1.3) przen. substancja podobna do piasku (1.1)
Wiktionary
Piasek – skała osadowa, luźna, złożona z niezwiązanych spoiwem ziaren mineralnych, przede wszystkim kwarcu. Wielkość ziaren waha się zależnie od przyjętej klasyfikacji od 0,05 lub 0,063 do 2 mm, gęstość ziaren piasku kwarcowego wynosi około 2,62 g/cm³.
Wikipedia
(1.1) Dzieci bawiły się w piasku.
(1.2) Słabe gleby bielicowe powstają na piaskach.
(1.3) Jeśli masz piasek w nerkach, to idź koniecznie do lekarza.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjasɛk, AS: pʹi ̯asek
Wiktionary
rzecz. piaskarka ż., piaskowiec m., piaskownica ż., piaskowanie n.
:: zdrobn. piaseczek m.
:: zgrub. piach m., piaszczysko n.
przym. piaskowy, piaszczysty, piaskowcowy
czas. piaskować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, uchodzi do Morza Karskiego;
Wiktionary
Piasina (ros. Пясина) – rzeka w Kraju Krasnojarskim w Rosji. Jej długość wynosi 818 km, powierzchnia zlewni 182 tys. km². Wypływa z jeziora Piasino. Uchodzi do Zatoki Piasińskiej - części Morza Karskiego.
Jest trzecią największą rzeką w Kraju Krasnojarskim (po Jeniseju i Chatandze) oraz 18. w Rosji.
Rzeka jest żeglowna na odcinku 700 km od ujścia do wsi Kresty, przy ujściu Dudypty. Jednak okres w którym żegluga jest możliwa wynosi jedynie dwa miesiące rocznie.
Wikipedia
przym. piasiński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Piasiną, dotyczący Piasiny
Wiktionary
rzecz. Piasina ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: piaskarka
Wiktionary
rzecz. piaskarka ż.
Wiktionary
samochód ciężarowy wyposażony w automatyczne urządzenie do rozsypywania piasku na drogach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. samochód techniczny wyposażony w urządzenie do rozsypywania piasku i soli na jezdniach
(1.2) żegl. barka służąca do wydobywania piasku z dna zbiornika wodnego
(1.3) techn. urządzenie do piaskowania
(1.4) zool. zob. piaskarka hiszpańska.
(1.5) zool. zob. piaskarka algierska.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈskarka, AS: pʹi ̯askarka
Wiktionary
rzecz. piasek m., piaskowiec m., piaskownica ż., piaskowanie n., wypiaskowanie n., piaskareczka ż., piaskarz m., piaskownia n.
czas. piaskować ndk., wypiaskować dk.
przym. piaskowy, piaskowcowy
Wiktionary
samochód ciężarowy wyposażony w automatyczne urządzenie do rozsypywania piasku i soli na drogach; piaskosolarka
SJP.pl
wyodrębniony teren, w którym wydobywa się, oczyszcza, a czasami także przetwarza piasek; piaskownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odkrywkowa kopalnia piasku
Wiktionary
Piaskownia, piaskarnia, kopalnia piasku – miejsce odkrywkowego wydobycia i przetwórstwa piasku lub pospółki.
Po zakończeniu eksploatacji wyrobiska piaskowni mogą zostać zalane wodą, powstają wtedy sztuczne akweny, zwane na Śląsku i w Małopolsce bagrami.
Wikipedia
przystosowany do prac przy udziale piasku, przygotowany do wydobywania lub przeróbki piasku (np. zakład piaskarski) lub w jakikolwiek inny sposób związany z eksploatacją piasku
SJP.pl
1. robotnik wydobywający piasek z dna rzeki
2. robotnik zatrudniony w zbiorniku i na moście piaskowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) robotnik zatrudniony przy wydobywaniu piasku
(1.2) robotnik zatrudniony przy piaskowaniu, oczyszczaniu przedmiotów piaskiem
Wiktionary
rzecz. piasek m., piach m., piaseczek m., piaskarka ż., piaskownica ż., piaskówka ż., piaszczystość ż., piaskowanie n., wypiaskowanie n., zapiaszczanie n., zapiaszczenie n., piaskowiec m., piaskarstwo n., piasecznica ż., piasecznik m.
czas. piaskować ndk., wypiaskować dk., zapiaszczać ndk., zapiaszczyć dk.
przym. piaskowy, piaskarski, piaszczysty, piaskowcowy
Wiktionary
1. szarawożółte ziarenka skalne pokrywające plaże, pustynie, wydmy itp.
2. (zwykle w lm: piaski) teren, ziemia piaszczysta
3. miałka, sypka substancja, przypominająca piasek występujący w naturze; np.: piasek cukrowy, piasek stalowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) ziemie piaszczyste, zazwyczaj rozległe
forma rzeczownika.
(2.1) plural|piasek.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Potem zaczęły się zaznaczać smukłe pnie i rozciągnięte pod niemi piaski płaskoci.
Wiktionary
rzecz. piasek mrz.
przym. piaszczysty
Wiktionary
beton z dodatkiem piasku zamiast kruszywa
SJP.pl
piaskogrzeb przylądkowy - gatunek afrykańskiego gryzonia
SJP.pl
Piaskogrzeb (Georychus) – rodzaj ssaka z rodziny kretoszczurowatych (Bathyergidae).
Wikipedia
1. gatunek piaskolubny - gatunek przystosowany do życia w środowisku piaszczystym;
2. tukotuko piaskolubny - gatunek gryzonia
SJP.pl
samochód ciężarowy wyposażony w automatyczne urządzenie do rozsypywania piasku i soli na drogach; piaskarkosolarka
SJP.pl
1. oczyszczać powierzchnię przedmiotów lub nadawać im chropowatość poprzez ścieranie strumieniem piasku wyrzucanego pod dużym ciśnieniem;
2. pokrywać coś warstwą piasku
SJP.pl
czasownik
(1.1) techn. oczyszczać powierzchnię czegoś strumieniem drobnego piasku
Wiktionary
(1.1) Cały dzień piaskowałem stalową konstrukcję przed malowaniem.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈskɔvat͡ɕ, AS: pʹi ̯askovać
Wiktionary
rzecz. piaskarz mos., piasek m., piaskarka ż., piaskowanie n., piaskowiec m., piaskownica ż.; zdrobn. piaseczek m.; zgrub. piach m.
przym. piaskowy, piaszczysty, piaskowcowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|piaskować.
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. piasek m., piaskarka ż., piach mrz., piaskowiec mzw./mrz.
czas. piaskować ndk.
przym. piaskowy, piaszczysty
Wiktionary
1. przypominający barwą lub budową piasek;
2. zawierający pewną ilość piasku
SJP.pl
zawierający piaskowiec (pospolitą w przyrodzie skałę osadową), wykonany z piaskowca (np. płyta piaskowcowa) lub w jakiś inny sposób związany z piaskowcem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) zbudowany z piaskowca, zawierający piaskowiec
Wiktionary
rzecz. piaskarz mos., piaskowiec mrz., piasek m., piaskownica ż., piaskarka ż., piaskowanie n.
czas. piaskować
przym. piaskowy
Wiktionary
mieszkaniec Piasków (miasta w Polsce); piaszczanin
SJP.pl
mieszkanka Piasków (miasta w Polsce); piaszczanka
SJP.pl
Wikipedia
1. pospolita w przyrodzie skała osadowa złożona z ziaren kwarcu, skaleni, czasami także innych minerałów połączonych ze sobą spoiwem, najczęściej krzemionkowym;
2. jadalny grzyb z rodziny borowikowatych;
3. roślina z rodziny goździkowatych o niewielkich białych kwiatach;
4. ptak z rzędu mewek siewek, zasiedlający azjatyckie i północnoamerykańskie tundry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. zwięzła skała osadowa powstała przez scementowanie ziaren piasku spoiwem;
(1.2) bot. nazwa systematyczna|Arenaria|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny goździkowatych;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. nazwa systematyczna|Calidris alba|ref=tak., ptak wędrowny;
(2.2) mikol. rodzaj grzybów z rodziny nazwa systematyczna|Gyroporaceae|ref=tak.;
Wiktionary
Piaskowiec – drobnoziarnista skała osadowa. Występuje jako jedna z najczęstszych skał tego typu. Tworzy zwykle warstwy wodonośne. W warstwach piaskowców występują złoża ropy oraz gazu ziemnego.
Wikipedia
(1.1) Piaskowce często wykorzystywane są w budownictwie jako materiał zdobniczy.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈskɔvʲjɛt͡s, AS: pʹi ̯askovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. piaskarz mos., piasek mrz., piaskownica ż., piaskarka ż., piaskowanie n., wypiaskowanie n., piaseczek m.
czas. piaskować ndk., wypiaskować dk.
przym. piaskowcowy, piaskowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zandol.
Wiktionary
1. gatunek wieloszczeta; nalepian, piasecznica, piasecznik, arenikola;
2. gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych
SJP.pl
Wikipedia
wyodrębniony teren, w którym wydobywa się, oczyszcza, a czasami także przetwarza piasek; piaskarnia
SJP.pl
Piaskownia, piaskarnia, kopalnia piasku – miejsce odkrywkowego wydobycia i przetwórstwa piasku lub pospółki.
Po zakończeniu eksploatacji wyrobiska piaskowni mogą zostać zalane wodą, powstają wtedy sztuczne akweny, zwane na Śląsku i w Małopolsce bagrami.
Wikipedia
1. niewielki teren pokryty piaskiem, przeznaczony do zabaw dla dzieci;
2. bylina z rodziny traw, o zielonkawych liściach pokrytych meszkiem, najczęściej spotykana na wydmach;
3. rodzaj pompy wykorzystującej powietrze lub wodę do pompowania niewielkich okruchów skalnych i wyrzucania ich na zewnątrz pod dużym ciśnieniem; piasecznica, piaszczarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydzielone miejsce pokryte lub wypełnione piaskiem, przeznaczone do zabaw dla dzieci;
(1.2) bot. nazwa systematyczna|Ammophila|Host|ref=Ammophila (Poaceae)., roślina z rodziny wiechlinowatych;
(1.3) inform. środowisko testowe w programowaniu komputerowym;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W piaskownicy bawiło się pięcioro dzieci, budując wspólnie zamek z piasku.
(1.2) Piaskownica jest rośliną o długich, wąskich i ostrych liściach, rosnącą w kępach na nadmorskich wydmach.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjaskɔvʲˈɲit͡sa, AS: pʹi ̯askovʹńica
Wiktionary
rzecz. piaskarz mos., piasek m., piaskarka ż., piaskowiec m.
przym. piaskowy, piaskowcowy
czas. piaskować
Wiktionary
1. poszerzenie kanału ściekowego, zatrzymujące przepływ różnego rodzaju zawiesin, takich jak piasek czy popiół;
2. górniczy wagon transportujący piasek
SJP.pl
Piaskownik – urządzenie służące do oddzielania żwiru, kamyków i piasku ze ścieków. Najczęściej stosowane jest w pierwszej fazie oczyszczania ścieków (oczyszczanie mechaniczne), zazwyczaj po systemie krat. Podstawowymi typami są:
Wikipedia
pokryty kolorem piasku o szarym zabarwieniu, w szarym kolorze ze znamionami żółcieni
SJP.pl
pokryty żółcienią o odcieniu charakterystycznym dla piasku, przypominający kolorem piasek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Piaskowski:
Wikipedia
1. szarobeżowy, w kolorze piasku;
2. zawierający piasek (np. gleba piaskowa, zegar piaskowy), zrobiony, wykonany z piasku (np. babka piaskowa) lub w jakikolwiek inny sposób związany z piaskiem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zbudowany, stworzony z piasku
(1.2) związany z piaskiem, dotyczący piasku
(1.3) mający kolor piasku
Wiktionary
Piaskowy – część wsi Chmielów w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bodzechów.
W latach 1975–1998 Piaskowy administracyjnie należało do województwa kieleckiego.
Wikipedia
(1.1) Gołąbek wymiotny występuje w dwóch zupełnie różnych biotopach, częściowo na suchym piaskowym podłożu w lasach sosnowych, a częściowo na wilgotnym podłożu pod świerkami.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈskɔvɨ, AS: pʹi ̯askovy
Wiktionary
rzecz. piaskarz mos., piasek m., piaseczek m., piach m., piaszczysko n., piaskarka ż., piaskowiec m., piaskownica ż., piaskowanie n.
czas. piaskować ndk.
przym. piaszczysty, piaskowcowy
Wiktionary
jadalny małż morski; małgiew
SJP.pl
piaśnica czarnoruda - gatunek błonkówki z rodziny nękowatych
SJP.pl
Piaśnica (kaszb. Piôsznica, niem. Piasnitz) – rzeka w Polsce północnej (Pobrzeże) na Kaszubach, przepływa przez obszar dwóch powiatów województwa pomorskiego: wejherowskiego i puckiego.
Wikipedia
kandydat do tronu polskiego albo król polski z pochodzenia Polak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. imię legendarnego założyciela dynastii piastowskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) hist. monarcha wywodzący się z dynastii piastowskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(3.1) polit. hist. polskie ugrupowanie polityczne o charakterze ludowym działające w latach 1914–1931;
(3.2) polit. współczesne polskie ugrupowanie polityczne o charakterze chadeckim i ludowym założone w roku 2006;
Wiktionary
Piast Chościskowic (łac. Past Ckosisconis, Pazt filius Chosisconisu), także Piast Kołodziej, Piast Oracz – legendarny protoplasta dynastii Piastów; ojciec Siemowita, mąż Rzepichy.
Wikipedia
(1.1) Nieznajomi postrzygli syna Piasta i nadali mu imię Siemowit.
(2.1) Na śląskim stolcu zasiadł kolejny Piast.
Wiktionary
IPA: pjast
Wiktionary
rzecz. piast mos., piastowiec mos.
przym. piastowski, Piastowy, piastowy
Wiktionary
część koła lub tarczy (np. sprzęgła) stykająca się z wałem lub osią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. część koła, w którą mocuje się oś;
Wiktionary
Piasta – część koła napędowego, przekładniowego lub innego elementu montowanego na wale lub osi i bezpośrednio go lub ją obejmująca. W piaście instaluje się łożyska (kulkowe lub maszynowe), jeśli połączenie jest ruchowe, lub staje się ona częścią połączenia (wpustowego, wielowypustowego, klinowego, wciskowego).
Najczęściej spotyka się piasty kół (w tym rowerowych) i piasty tłoków.
Wikipedia
IPA: ˈpʲjasta, AS: pʹi ̯asta
Wiktionary
przym. piastowy
Wiktionary
zdrobnienie od: piąstka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: piąstka
Wiktionary
IPA: pʲjɔ̃w̃ˈstɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯õũ̯stečka
Wiktionary
rzecz. piąstka ż.
Wiktionary
niewielka pięść, najczęściej dziecka lub w przenośni o bardzo małej, drobnej twarzy, buzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: pięść
(1.2) mała pięść dziecka
Wiktionary
rzecz. pięść ż., piąsteczka ż., pięściarz m., pięściarka ż., pięściarstwo n., pięściak m., piąstkowanie n.
czas. piąstkować ndk.
przym. pięściarski, pięściowy
Wiktionary
(1.1) piąsteczka
Wiktionary
wybijać (wybić), odbijać (odbić) piłkę pięścią lub pięściami
SJP.pl
Piastoszyn (niem. Petztin) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Kęsowo, przy trasie kolejowej Tuchola – Chojnice (Linia kolejowa nr 208).
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 546 mieszkańców. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Kęsowo.
We wsi jest przystanek kolejowy Piastoszyn.
Wikipedia
kandydat do tronu polskiego albo król polski z pochodzenia Polak
SJP.pl
Piastów – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim. Miasto należy do aglomeracji warszawskiej.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 22 932 mieszkańców, będąc 22. najludniejszym miastem w województwie.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni
(1.1) podn. opiekować się dzieckiem, troszczyć się o nie
(1.2) podn. chronić, dbać o coś
Wiktionary
(1.1) I po co to kwiecie rośnie, i dla kogo - / Żeby je wróg deptał swą przeklętą nogą? / I po co ta Wisła srebrne toczy fale - / Żeby w niej swe konie pławili Moskale! / Na co się te nasze dziewki wychowały - / Żeby dziś moskiewskie dzieci piastowały! / Oj, bracia Mazury! Krzywda nam się dzieje, / Ojcowską chudobę rozkradli złodzieje.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈstɔvat͡ɕ, AS: pʹi ̯astovać
Wiktionary
rzecz. piastun m., piastunka ż., piestunka ż., piastowanie n.
Wiktionary
(1.1-2) troszczyć się, dbać, opiekować się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|piastować.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjastɔˈvãɲɛ, AS: pʹi ̯astovãńe
Wiktionary
rzecz. piastun m., piastunka ż., piestunka ż.
czas. piastować
Wiktionary
mieszkaniec Piastowa
SJP.pl
mieszkanka Piastowa
SJP.pl
Wikipedia
członek Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast"
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. hist. członek lub sympatyk Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”
(1.2) potomek Piasta
Wiktionary
rzecz. Piast m.
przym. piastowski, Piastowy, piastowy
Wiktionary
Wikipedia
1. przymiotnik od: Piast (założyciel lub członek dynastii polskiej); piastowy (książkowo)
2. przymiotnik od: Piastów (miasto w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Piastem lub dynastią Piastów, dotyczący Piasta lub dynastii Piastów
(1.2) związany z Piastowem
Wiktionary
(1.1) Jego okazały sarkofag znajduje się w kaplicy piastowskiej.
(1.1) Orzeł występował na monetach i pieczęciach książąt piastowskich.
Wiktionary
rzecz. piastowiec mos., Piast m., piasta ż.
przym. Piastowy, piastowy, wczesnopiastowski
Wiktionary
1. (książkowo) przymiotnik od: Piast (założyciel lub członek dynastii polskiej); piastowski
2. przymiotnik od: piasta
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Piasta
Wiktionary
(1.1) Piastowy syn nie został kołodziejem.
Wiktionary
rzecz. piastowiec mos., Piast m., piasta ż.
przym. piastowski
Wiktionary
drobna moneta będąca w obiegu w Egipcie, Libanie, Sudanie i Syrii
SJP.pl
Piastr, piaster, piastra (wł. piastra „cienka metalowa blaszka” od gr. émplastron „tynk”) – moneta używana w kilku krajach Bliskiego Wschodu, współcześnie tamtejsza jednostka monetarna, spotykana tam także pod nazwami gurusz, kurusz, kirsz. Piastrami nazywano też hiszpańskie dolary. Była to także nazwa waluty Indochin Francuskich i grubych monet bitych na Dalekim Wschodzie.
Wikipedia
1. dawniej: mężczyzna opiekujący się dziećmi
2. urzędnik dworski wychowujący synów królewskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. książk. opiekun
(1.2) hist. wczesnopiastowski wysoki urzędnik dworski wychowujący synów królewskich lub książęcych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) łow. niedźwiadek będący pod opieką matki
(2.2) łow. wilk samiec opiekujący się szczeniętami w czasie, gdy rodzice idą na żer
Wiktionary
rzecz. piastowanie n.
:: fż. piastunka ż.
czas. piastować ndk.
Wiktionary
dawniej: kobieta opiekująca się dziećmi; niańka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. kobieta opiekująca się dziećmi
Wiktionary
(1.1) Pod czujnym okiem piastunki malcy bawili się bezpiecznie.
Wiktionary
IPA: pʲjaˈstũnka, AS: pʹi ̯astũnka
Wiktionary
rzecz. piestunka ż., piastowanie n.
:: fm. piastun m.
czas. piastować ndk.
Wiktionary
(1.1) niańka, niania; daw. piestunka
Wiktionary
Piasutno (dawniej Piassutten, w latach 1938–1945 Seenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Świętajno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
nowotwór łagodny (rodzaj oponiaka) rozwijający się w oponach mózgowych
SJP.pl
mieszkaniec Piasków (miasta w Polsce); piaskowianin
SJP.pl
mieszkanka Piasków (miasta w Polsce); piaskowianka
SJP.pl
Piaszczanka (biał. Пясчанка; ros. Песчанка) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Druja.
Wikipedia
rodzaj pompy wykorzystującej powietrze lub wodę do pompowania niewielkich okruchów skalnych i wyrzucania ich na zewnątrz pod dużym ciśnieniem; piasecznica, piaskownica
SJP.pl
Piaszczarka – urządzenie służące do oczyszczania przedmiotów strumieniem piasku.
Wykorzystywana przy odnawianiu elewacji, czyszczeniu belek, matowieniu szkła, grawerowaniu marmuru i elementów dekoracyjnych w betonie lub drewnie. Efekt piaskowania jest podobny do szlifowania, jednak czyszczona powierzchnia jest zazwyczaj o wiele gładsza i nie ma problemów z czyszczeniem trudno dostępnych rogów lub zakrzywień.
Wikipedia
Piaszczyce – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gomunice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
bardzo płaski, rozległy stożek napływowy powstały w wyniku działalności wód polodowcowych, zbudowany ze żwirów i piasków; zandr; sandr
SJP.pl
stworzony z piasku, zawierający piasek, pokryty piaskiem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) usypany z piasku, pełen piasku
Wiktionary
(1.1) Mijali drewniane domy z ogromnymi werandami (służące przed wojną jako podwarszawskie letniska), piaszczyste pagórki, pokryte pokrzywionymi sosnami, ścieżki wydeptane w najróżniejszych kierunkach.
Wiktionary
IPA: pʲjaʃˈt͡ʃɨstɨ, AS: pʹi ̯aščysty
Wiktionary
rzecz. piasek m., piaskowanie n., piaski mos., piaskarz mos.
przysł. piaszczyście
czas. piaskować ndk.
przym. piaskowy
Wiktionary
2 miejscowości:
4 jeziora w Polsce:
Wikipedia
brytyjski granatnik, który w latach 1943-1945 stanowił podstawowe uzbrojenie przeciwpancerne alianckich oddziałów piechoty; Projector Infantry Anti-Tank
SJP.pl
godzina piąta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 5 nad ranem lub po południu
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: piąty
Wiktionary
licz. pięć
przym. piąty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od piątak
Wiktionary
rzecz. piątak m.
Wiktionary
1. potocznie o monecie mającej wartość pięciu jednostek monetarnych, najczęściej w odniesieniu do pięciozłotówki; piątal;
2. tropikalna, często hodowana w mieszkaniach roślina z rodziny marzannowatych, o charakterystycznych kwiatach zebranych w pęczki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pięć złotych lub inna moneta o nominale pięć
(1.2) rodzaj miodu pitnego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. uczeń piątej klasy
Wiktionary
Piątak – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Suchowola.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Administracyjnie wsie Piątak i Tablewo tworzą sołectwo Piątak-Tablewo.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Hołodolinie.
Wikipedia
(1.1) To za mało. Daj mi jeszcze piątaka i będzie ok!
Wiktionary
rzecz. pięciornik m., piątka ż., piona ż.
:: zdrobn. piątaczek m.
licz. pięć
wykrz. piona
przym. piąty
Wiktionary
(1.1) piątka, pięciozłotówka
Wiktionary
potocznie o monecie mającej wartość pięciu jednostek monetarnych, najczęściej w odniesieniu do pięciozłotówki; piątak
SJP.pl
mieszkaniec Piątka
SJP.pl
mieszkanka Piątka
SJP.pl
zdrobnienie od: piątka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zdrobn. od: piątek
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: piąteczka
Wiktionary
rzecz. pięciornik mrz., piątka ż., piąteczka ż., piona ż., Piętaszek mos./ż.
przym. piątkowy
licz. pięć, piąty
wykrz. piona
Wiktionary
zdrobnienie od: piątka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: piątka
Wiktionary
IPA: pʲjɔ̃nˈtɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯õntečka
Wiktionary
przym. piąty
rzecz. piątka ż., piąteczek mrz.
Wiktionary
piąty dzień tygodnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce
Wiktionary
Piątek (skrót pt. lub piąt.) – dzień tygodnia między czwartkiem a sobotą.
Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia.
W tradycji biblijnej – chrześcijańskiej i żydowskiej, gdzie za pierwszy dzień tygodnia uznawana jest niedziela, piątek jest dniem szóstym.
Wikipedia
rzecz. piątek m.
przym. piąty
licz. pięć, pięcioro
Wiktionary
pięterko
SJP.pl
miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowej Rosji, w Kraju Stawropolskim, na Przedkaukaziu;
Wiktionary
Piatigorsk (ros. Пятигорск) – miasto w południowej Rosji, w Kraju Stawropolskim, na Kaukazie Północnym. Stolica Północnokaukaskiego Okręgu Federalnego. Położone na zboczu góry Maszuk, nad rzeką Podkumok (dopływ Kumy), na wysokości ok. 600 metrów nad poziomem morza.
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, spożywczy, lekki oraz chemiczny.
Wikipedia
przym. piatigorski
Wiktionary
przymiotnik od: Piatigorsk (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Piatigorskiem, dotyczący Piatigorska
Wiktionary
rzecz. Piatigorsk mrz.
Wiktionary
1. cyfra oznaczająca liczbę pięć;
2. pięć osób;
3. coś co jest przeznaczone dla pięciu osób;
4. karta do gry lub cokolwiek oznaczone cyfrą pięć;
5. pięć oczek na kostce domina, pięć punktów na kostce do gry, pięć poprawnych skreśleń w totolotka;
6. ocena bardzo dobra, wysoka ocena szkolna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa cyfry 5
(1.2) ocena w polskich szkołach, niegdyś najwyższa, obecnie druga po najwyższej
(1.3) to, co ma numer 5, jest oznaczone liczbą 5, np. dom, autobus, bieg (w skrzyni biegów)
(1.4) coś, czego jest 5, całość składająca się z 5 elementów, jednostek itp.
(1.5) środ. kolej. lokomotywa serii EP05
(1.6) slang. pot. gest przybijania piątki
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mała Małgosia bardzo ładnie narysowała piątkę.
(1.2) Klasówka z chemii okazała się być bardzo trudna, tylko dwóm uczniom udało się dostać piątki, a aż dziesięciu otrzymało z niej jedynki.
(1.3) Miałem jechać piętnastką, a przez pomyłkę wsiadłem do piątki.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjɔ̃ntka, AS: pʹi ̯õntka
Wiktionary
rzecz. piątkowicz m., piątkowiczka ż.
:: zdrobn. piąteczka ż.
przym. piątkowy, piąty
licz. pięcioro, pięć
wykrz. piona
Wiktionary
(1.2) bardzo dobry, ocena bardzo dobra, bdb, bdb.
Wiktionary
potocznie: uczeń o bardzo dobrych ocenach; piątkowicz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
potocznie: fascynacja Krzysztofem Piątkiem, polskim piłkarzem
SJP.pl
Piątkowice (niem. Rothhaus)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice.
W latach 1954–1961 wieś była siedzibą gromady Piątkowice, po jej zniesieniu w gromadzie Jasienica Dolna.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
potocznie: uczeń o bardzo dobrych ocenach; piątkarz
SJP.pl
Piątkowiec – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie mieleckim, w gminie Wadowice Górne.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 984.
Wikipedia
wieś sołecka w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim
SJP.pl
Piątkowisko – wieś sołecka w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim, w gminie Pabianice.
Prywatna wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szadkowskim województwa sieradzkiego, własność krakowskiej kapituły katedralnej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
osoby o nazwisku Piątkowski:
Wikipedia
1. charakterystyczny dla piątku, związany z piątym dniem tygodnia (np. nabożeństwa piątkowe);
2. bazujący na pięciu częściach (np. matematyczny układ piątkowy), charakterystyczny dla piątki, powiązany z tą liczbą;
3. zdolny do uzyskania piątki, oceny bardzo dobrej (np. uczeń piątkowy)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) właściwy piątkowi; dziejący się w piątek
(1.2) dotyczący piątki (jako liczby)
(1.3) dotyczący piątki (jako oceny w szkole)
Wiktionary
(1.3) Jedyną możliwością były studia medyczne, ale musiałem mieć doskonałe wyniki na egzaminach wstępnych, bo w szkole nie byłem uczniem piątkowym - nie wydawało mi się, aby to było takie ważne.
Wiktionary
IPA: pʲjɔ̃ntˈkɔvɨ, AS: pʹi ̯õntkovy
Wiktionary
rzecz. pięcioraczek m., piąteczek mrz., pięciornik mrz., piona ż., piątek m., piątka ż., pięć
przym. piąty
licz. pięć
wykrz. piona
Wiktionary
1. gmina wiejska w Polsce;
2. część Legnicy
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Piątnica, Piątnica Poduchowna, Piątnica Włościańska
SJP.pl
uczeń piątej klasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eduk. uczeń piątej klasy
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɔ̃ntɔklaˈɕista, AS: pʹi ̯õntoklaśista
Wiktionary
rzecz.
:: fż. piątoklasistka ż.
przym. pięcioklasowy
Wiktionary
uczennica piątej klasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. uczennica piątej klasy
Wiktionary
rzecz.
:: fm. piątoklasista m.
przym. pięcioklasowy
Wiktionary
zawodnik grający w piątej lidze
SJP.pl
należący do piątej ligi, rozgrywany przez tę ligę
SJP.pl
piętro
SJP.pl
pieszczotliwie: piątek; piąteczek
SJP.pl
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 5
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 5
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po czwartym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) piąta: godzina piąta
Wiktionary
(1.1) Za zajęcie piątego miejsca nie przyznawany jest żaden medal.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjɔ̃ntɨ, AS: pʹi ̯õnty
Wiktionary
rzecz. pięć n., pięcioraczek m., piąteczek mrz., piona ż., Piątek mrz., piątka ż., piąteczka ż., piątek m., piąta ż., piątak m.
przym. piątkowy
licz. pięć, pięcioro
wykrz. piona
przedr. pięcio-
Wiktionary
(1.1) 5.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w północno-wschodnich Włoszech;
Wiktionary
Piawa (wł. Piave, łac. Plavis) – rzeka w północno-wschodnich Włoszech. Jej długość to 220 km.
Źródło w Alpach przy granicy z Austrią, płynie w kierunku południowo-wschodnim i kończy swój bieg w Zatoce Weneckiej Morza Adriatyckiego.
Wikipedia
[czytaj: piacca] plac, rynek, targ
SJP.pl
Wikipedia
oszustwo; blaga
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) spożywać płyny
(1.2) o obuwiu lub ubraniu: uwierać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(2.1) pić (1.1) alkohol, również nałogowo
Wiktionary
(1.1) Wczoraj piliśmy bardzo dobrą herbatę.
(1.1) To co pijemy?
(1.2) Buty mnie piją i nie mogę chodzić.
(2.1) Wujek Zdzisław ostatnio dużo pije.
Wiktionary
IPA: pʲit͡ɕ, AS: pʹić
Wiktionary
czas. pijać, wypić dk., przepić dk., zapić dk., rozpić dk., podpić dk., odpić dk., nadpić dk., spić dk., wypijać ndk., upić dk., upijać ndk., popić dk., popijać, napić się, dopić
rzecz. pitnik mrz., piwosz mos., pijus mos., pijawa ż., pijany mos., pijaczka ż., picie, pijalnia, pijak, pijaczek, pijanica, pijaństwo
przym. pijany, niedopity, pijacki, pitny
Wiktionary
(1.1) chlać; gw-pl|Górny Śląsk|duldać.
(1.2) uwierać
(2.1) chlać
Wiktionary
dawniej:
1. dzienna racja żywności dla żołnierza;
2. bezpłatny dowóz żywności dla wojska;
3. wulgarnie: srom; picza, pinda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zaburzenie psychiczne polegające na spożywaniu substancji niejadalnych;
(1.2) przest. pasza (pożywienie przeznaczone dla zwierząt gospodarskich)
(1.3) przest. prowiant dla wojska (żywność, zapasy żywności)
(1.4) wulg. gwara. zob. picza.
Wiktionary
Pica (wym. /ˈpʲika/, z łac. pica „sroka”) – zaburzenie psychiczne polegające na spożywaniu substancji niejadalnych.
Wikipedia
IPA: ˈpʲika, AS: pʹika
Wiktionary
rzecz. picownik mos.
przym. picny
czas. picować ndk.
Wiktionary
[czytaj: pikadijo albo pikadilio] potrawa hiszpańska z mielonego mięsa i warzyw
SJP.pl
Picadillo – danie charakterystyczne dla kuchni meksykańskiej, kubańskiej i hiszpańskiej. Znane ponadto w całej Ameryce Łacińskiej i na Filipinach (w tym ostatnim kraju nazywane giniling).
Przyrządzane jest z mielonego mięsa (wołowiny), warzyw i owoców: pomidorów, papryki, cebuli, ziemniaków i bananów, z dodatkiem przypraw: czosnku, pieprzu, majeranku, goździków, cynamonu, tymianku i rodzynek. Przed podaniem danie można posypać płatkami migdałów. Podaje się je z tortillami, ryżem lub pieczywem. Może być nadzieniem naleśników lub tacos. Dobór przypraw i składników jest bardzo różny i zależy od regionu przyrządzania.
Wikipedia
samochód typu Kia Picanto
SJP.pl
[czytaj: pikareska] romans awanturniczy, należący do literatury ludowo-mieszczańskiej, w którym przedstawienie losów przedsiębiorczego i przebiegłego włóczęgi-oszusta służy ukazaniu satyrycznego obrazu epoki; pikareska, powieść łotrzykowska
SJP.pl
Powieść łotrzykowska, powieść pikarejska, szelmowska (hiszp. novela picaresca) – romans awanturniczy przedstawiający losy przebiegłego i pomysłowego włóczęgi-oszusta, ukazujący zarazem satyryczny obraz epoki.
Za pierwowzór powieści łotrzykowskiej uważa się anonimową hiszpańską powieść pt. Łazik z Tormesu.
Wikipedia
[czytaj: pikaro] postać łotra, włóczęgi, pojawiająca się w picarescach (hiszpańskich romansach awanturniczych, należących do literatury ludowo-mieszczańskiej)
SJP.pl
[czytaj: pikasso] nazwisko, m.in. Pablo Picasso (właściwie Picasso Ruiz Blasco; 1881-1973) - hiszpański malarz, grafik i rzeźbiarz
SJP.pl
Pablo Ruiz Picasso (ur. 25 października 1881 w Maladze, zm. 8 kwietnia 1973 w Mougins) – hiszpański malarz, rzeźbiarz, rysownik, grafik, ceramik oraz poeta, uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku. Wraz z Georges'em Braquem twórca nurtu malarstwa zwanego kubizmem.
Wikipedia
[czytaj: pikassowski] charakterystyczny dla sztuki Picassa, taki, jak w obrazach Picassa (np. styl picassowski), często w odniesieniu do nieregularności, nietypowości w kształcie czegoś
SJP.pl
[czytaj: piKAR, w odmianie: Piccarda - czytaj: piKARda itd.] nazwisko, m.in. Auguste Piccard (1884-1962) - szwajcarski badacz stratosfery i głębin morskich
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: pikolo]
1. rodzaj niewielkiego fletu poprzecznego, o bardzo szerokim zakresie wysokich dźwięków; pikolo, pikulina;
2. szampan bezalkoholowy marki Piccolo
SJP.pl
[czytaj: pikolo]
1. rodzaj niewielkiego fletu poprzecznego, o bardzo szerokim zakresie wysokich dźwięków; pikolo, pikulina;
2. szampan bezalkoholowy marki Piccolo
SJP.pl
Piccolo – z (wł.) – mały, może oznaczać również
Wikipedia
potocznie: kłamca, oszust
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|pichcić.
Wiktionary
IPA: pʲixˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: pʹiχcẽńe
Wiktionary
czas. pichcić
Wiktionary
potocznie: przygotowywać potrawy, gotować; kucharzyć, kuchcić, pitrasić, kucharzować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot. przygotowywać potrawy
czasownik zwrotny pichcić się
(2.1) gw-pl|Kresy. guzdrać się
Wiktionary
(1.1) W tygodniu wymyślam potrawy, a na weekend przyjeżdżam do domu i pichcę.
Wiktionary
IPA: ˈpʲixʲt͡ɕit͡ɕ, AS: pʹiχʹćić
Wiktionary
rzecz. pichcenie n.
Wiktionary
(1.1) gotować, przyrządzać, pitrasić
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Pichorowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Udanin.
W latach 1954–1959 wieś była siedzibą gromady Pichorowice, po jej zniesieniu w gromadzie Ujazd Górny.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Wikipedia
olejek pichtowy - leczniczy olejek eteryczny otrzymywany z młodych pędów sosny syberyjskiej lub jodły
SJP.pl
to, co nadaje się do picia, ogólnie o jakimś napoju, płynie, najczęściej pozwalającym na ugaszenie pragnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spożywanie płynów
(1.2) pot. nadużywanie alkoholu
(1.3) pot. napój
Wiktionary
(1.1) Picie wody z kranu jest niezdrowe.
(1.2) Picie zrujnowało jego życie.
(1.3) Masz jakieś picie?
Wiktionary
IPA: ˈpʲit͡ɕɛ, AS: pʹiće
Wiktionary
rzecz. pitnik mrz., pijalnia ż., pijawka ż., pijak m., pijaczka ż., pijus m., piwo n., pijanie n., wypijanie n., wypicie n., upijanie n., upicie n., spijanie n., spicie n., opijanie n., opicie n., dopijanie n., dopicie n., pijawa ż., popijawa ż., pijaczek m., piwosz mos.
czas. pić ndk., pijać ndk., wypijać ndk., wypić dk., upijać ndk., upić dk., spijać ndk., spić dk., opijać ndk., opić dk., dopijać ndk., dopić dk.
przym. pitny, pijacki, piwny, pijany
przysł. pijacko
Wiktionary
(1.1) wypijanie
(1.3) napój
Wiktionary
środowiskowo: okres w życiu, kiedy ktoś nadużywa alkoholu
SJP.pl
samochód półciężarowy z platformą bagażową w miejscu tylnych siedzeń; pickup, pikap
SJP.pl
[czytaj: piker] rodzaj specjalistycznej wędki do połowu z gruntu, z koszyczkiem zanętowym lub sprężyną
SJP.pl
Feeder – metoda stosowana w wędkarstwie. Polega na zastosowaniu koszyczka zanętowego i drgającej szczytówki. Zamiast drgającej szczytówki można zastosować specjalne bombki, które zawiesza się na żyłkę pomiędzy przelotkami wędziska. Po pociągnięciu przynęty przez rybę bombka unosi się lub opada. Można też stosować elektroniczny sygnalizator brań. Żyłkę wkłada się w specjalne miejsce, podczas brania sygnalizator wydaje dźwięk oraz świeci, niektóre posiadają kilkadziesiąt różnych tonów, a inne pamięć ostatniego brania. Sygnalizatorów tych używa się jednak zasadniczo przy połowie większych ryb karpiowatych, np. karpi. Dobrym sposobem na zapobiegnięciu splątywania się zestawu jest zastosowanie tzw. rurki antysplątaniowej. Wędkowanie feederowe wymaga odpowiedniego przygotowania i sprzętu.
Wikipedia
[czytaj: pikelbol] dyscyplina sportowa wywodząca się z gier rakietowych, łącząca elementy tenisa, ping ponga i badmintona
SJP.pl
samochód półciężarowy z platformą bagażową w miejscu tylnych siedzeń; pick-up, pikap
SJP.pl
Pick-up (ang. tu: zabrać, podwieźć), pikap – typ nadwozia dostawczego lub terenowego samochodu osobowego, charakteryzujący się skrzynią ładunkową znajdującą się zaraz za kabiną pasażerską.
Kabina może być:
Wikipedia
[czytaj: pikłik] bohater powieści Karola Dickensa
SJP.pl
[czytaj: piknik] samochód typu Toyota Picnic
SJP.pl
w gwarze uczniowskiej: zimno, mróz
SJP.pl
potocznie:
1. kłamać, mówić nieprawdę; bujać, blagować, bajerować;
2. starannie czyścić; pucować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. upiększanie, mycie, ozdabianie
(1.2) pot. kłamanie, wypowiadanie się niezgodnie z prawdą
(1.3) hist. wojsk. zaopatrywanie wojska w żywność i paszę drogą rekwizycji
Wiktionary
(1.1) Przed zbliżającą się rocznicą pomnik poddany był picowaniu na wysoki połysk.
(1.2) Gość co do remontu odwalił w try miga takie picowanie, że z początku niemal mu uwierzyłem.
(1.3) Przez ten czas, gdy się umawiać miano, wojska z obu stron poza sobą swobodnie na picowanie, to jest po żywność wyjeżdżać miały.
Wiktionary
czas. picować ndk., odpicować dk.
rzecz. picownik mos.
Wiktionary
[czytaj: piktorial] fotografia lub seria fotografii, na których model lub modelka są nadzy lub prawie nadzy; piktorial
SJP.pl
lekceważąco: zwrot wyrażający niedowierzanie w to, o czym jest mowa, zwykle w wyrażeniu: picu-picu, mój dziedzicu; picu, picu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Abchazji, położone nad Morzem Czarnym, przy ujściu rzeki Bzyp;
Wiktionary
Picunda (abch. Пиҵунда, gruz.: ბიჭვინთა, Biczwinta, ros. Пицунда) – miasto w Abchazji w rejonie Gagra. Położone jest nad Morzem Czarnym, przy ujściu rzeki Bzyp, na wyraźnie wychodzącym w morze cyplu.
Wikipedia
potocznie, lekceważąco:
1. osoba zmyślająca, opowiadająca niestworzone, ubarwione historie;
2. osoba, która przesadnie dba o swój wygląd; picuś-glancuś, modniś, strojniś;
3. dawniej: mężczyzna zadający się z kobietami lekkich obyczajów; dziwkarz
SJP.pl
potocznie, żartobliwie lub ironicznie o osobie, która przesadnie dba o swój wygląd
SJP.pl
picz, pinda; wulgarnie:
1. srom;
2. wyzwisko stosowane do kobiety
SJP.pl
picz, pinda; wulgarnie:
1. srom;
2. wyzwisko stosowane do kobiety
SJP.pl
wulgarnie o żeńskim narządzie płciowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. żeński narząd rozrodczy
(1.2) wulg. pogard. kobieta
Wiktionary
(1.1) Tak została Pizdolona • Z czaru swego wybawiona, • I znów stała się prawiczką • Z malusieńką, ciasną piczką. • Głuptas dostał zaś w podziękę • Pół królestwa i jej rękę.
(1.2) „Ładne piczki tu przychodzą!” – krzyknął jakiś chłopak.
Wiktionary
IPA: ˈpʲit͡ʃka, AS: pʹička
Wiktionary
rzecz. picza ż., pizda ż.
przym. pizdowaty
Wiktionary
(1.1) zob. cipa.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. wypiek z ciasta drożdżowego, zwykle o łódkowatym kształcie z różnymi dodatkami, np. mięsnymi i warzywnymi; tradycyjne danie kuchni tureckiej
Wiktionary
IPA: ˈpi.ðe
Wiktionary
(1.1) turecka pizza
Wiktionary
[czytaj: pidżin] język międzynarodowy o uproszczonej morfologii i składni, używany jako język handlowy; pidżin, pidżyn
SJP.pl
Pidgin (dawniej Gaim) – wieloplatformowy komunikator internetowy, obsługujący szereg protokołów transmisyjnych. Pidgin jest wolnym oprogramowaniem, dostępnym na warunkach GNU GPL.
Pidgin został stworzony przez Marka Spencera dla systemów uniksowych, jednak obecnie jest dostępny także dla systemów Windows, MacOS, SkyOS i Qt Extended (dla urządzeń PDA).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. najwyższy szczyt Cejlonu;
Wiktionary
Pidurutalagala (inaczej Mount Pedro) – najwyższy szczyt Sri Lanki o wysokości bezwzględnej 2524 m n.p.m., położony około 90 km na wschód od stolicy kraju – Sri Dźajawardanapura Kotte, tuż za miastem Nuwara Eliya. Współrzędne geograficzne góry: 7° 00' N; 80° 47' E. Najbliższy szczyt o większej wysokości znajduje się 539 km na północny zachód od Pidurutalagali i jest to Anai Mudi w Ghatach Zachodnich.
Wikipedia
przestarzale: kurtka, marynarka
SJP.pl
strój przeznaczony do spania lub odpoczynku, składający się z luźnych spodni i bluzy albo spodenek i koszulki; piżama; pyjama (rzadko)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. piżama.
Wiktionary
Piżama (pidżama) – ubiór nocny, nakładany do snu, składający się z dwóch części: bluzy (często rozpinanej) i spodni. Piżama ma zwykle luźny, swobodny krój. Piżamy są na ogół wykonywane z bawełny, często z bawełnianego trykotu lub flaneli. Materiałem na bardziej eleganckie piżamy bywa też satyna, także jedwabna.
Wikipedia
(1.1) Muszę kupić nową pidżamę.
Wiktionary
IPA: pʲiˈd͡ʒãma, AS: pʹiǯãma
Wiktionary
rzecz. piżama ż., piżamka ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: pidżama; piżamka
SJP.pl
związany w jakiś sposób z pidżamą (np. komplet pidżamowy, zestaw pidżamowy), odnoszący się do pidżamy; piżamowy
SJP.pl
język międzynarodowy o uproszczonej morfologii i składni, używany jako język handlowy; pidgin; pidżyn
SJP.pl
Języki pidżynowe (pidgin, pidżyn) – języki pomocnicze o uproszczonej budowie strukturalnej, a także o ograniczonym słownictwie, powstałe na bazie dwóch (lub więcej) języków. Nazwa „pidżyn”, według jednej z propozycji, pochodzi od chińskiej wymowy angielskiego słowa business („biznes”).
Wikipedia
związany z pidżinem (pidginem, pidżynem, językiem międzynarodowym o uproszczonej morfologii i składni, używanym jako język handlowy); pidżynowy
SJP.pl
język międzynarodowy o uproszczonej morfologii i składni, używany jako język handlowy; pidgin; pidżin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zob. język pidżynowy.
Wiktionary
Języki pidżynowe (pidgin, pidżyn) – języki pomocnicze o uproszczonej budowie strukturalnej, a także o ograniczonym słownictwie, powstałe na bazie dwóch (lub więcej) języków. Nazwa „pidżyn”, według jednej z propozycji, pochodzi od chińskiej wymowy angielskiego słowa business („biznes”).
Wikipedia
związany z pidżinem (pidginem, pidżinem, językiem międzynarodowym o uproszczonej morfologii i składni, używanym jako język handlowy); pidżinowy
SJP.pl
[czytaj: paj] amerykańskie okrągłe ciasto z nadzieniem owocowym albo mięsnym
SJP.pl
Anglia:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
skrót w funkcji przymiotnika
(1.1) = jęz. praindoeuropejski
Wiktionary
IPA: ˌprajĩndɔɛwrɔˈpɛjsʲci, AS: prai ̯ĩndoeu̯ropei ̯sʹḱi
Wiktionary
rzadkie zaburzenie rozwojowe związane z dysfunkcją melanocytów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zaburzenie rozwojowe związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem melanocytów;
Wiktionary
Piebaldyzm (ang. piebaldism) – rzadkie zaburzenie rozwojowe, związane z dysfunkcją melanocytów. Typowymi objawami są biały kosmyk włosów nad czołem i plamy o małej zawartości barwnika – melaniny - na skórze czoła, brwi, podbródka, klatki piersiowej, brzucha lub kończyn. Granice plam są hiperpigmentowane (mocno zabarwione). Niekiedy stwierdza się różnobarwność tęczówki.
Wikipedia
IPA: pʲjɛˈbaldɨsm̥, AS: pʹi ̯ebaldysm̦
Wiktionary
1. poddawać produkt żywnościowy działaniu ognia (wysokiej temperatury w piekarniku);
2. parzyć, palić, doskwierać;
3. wywoływać piekący ból; palić
SJP.pl
liczebnik główny (porządkowy: piąty • zbiorowy: pięcioro)
(1.1) mat. liczba 5
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) mat. cyfra 5
(2.2) pot. jedna z ocen w czterostopniowej i sześciostopniowej szkolnej skali ocen, ocena bardzo dobra
forma rzeczownika.
(3.1) rzad. D. lm. od: pięcie (się)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W teleturnieju udział brało pięciu panów i pięć pań.
(1.1) Już jest za pięć dwunasta.
(2.1) Pięćdziesiąt jest zapisywane jako pięć-zero.
(2.2) Dostałem dziś w szkole pięć ze sprawdzianu z matmy.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯ė̃ńć
Wiktionary
rzecz. piątka ż., piątek mrz., pięciornik mrz., piątak mos./mrz., piona ż., piąteczek mrz., piątunio m., pięcioraczek m.
przym. piąty, piątkowy
licz. pięcioro
przedr. pięcio-
wykrz. piona
Wiktionary
(1.1) zapis arabski: 5, zapis rzymski: V
Wiktionary
[czytaj: pieńdziesiąt] liczebnik oznaczający liczbę 50
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) 50
Wiktionary
(1.1) Pięćdziesiąt lat to pół wieku.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲˈd͡ʑɛ̇ɕɔ̃nt, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśõnt
Wiktionary
rzecz. pięćdziesiątka ż., Pięćdziesiątnica ż.
przym. pięćdziesiąty
licz. pięćdziesięcioro
Wiktionary
banknot o wartości pięćdziesięciu złotych lub rzadziej o innej jednostce płatniczej, której wartość oznaczona jest liczbą 50
SJP.pl
1. grupa pięćdziesięciu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 50;
3. pięćdziesiąt lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liczba 50
(1.2) grupa 50 osób lub rzeczy
(1.3) osiągnięcie wieku 50 lat
(1.4) coś, co oznaczone jest liczbą 50
(1.5) pot. prędkość pięćdziesięciu kilometrów na godzinę
(1.6) pot. banknot o nominale pięćdziesięciu (złotych, euro, dolarów itd.); kwota tej wysokości
(1.7) pot. kobieta w wieku 50 lat
(1.8) pot. coś o objętości 50 ml
Wiktionary
(1.2) Na rajd ruszyła pięćdziesiątka uczestników.
(1.3) Niewielu ludzi po pięćdziesiątce wygląda młodo.
(1.5) W terenie zabudowanym nie wolno jechać szybciej niż pięćdziesiątką.
(1.6) Dałem jej pięćdziesiątkę, a ona mi wydała tylko dychę.
(1.8) I wchodziłem do gospody „Pod Mocnym Aniołem”, i w celu uporządkowania doznań wypijałem cztery pięćdziesiątki.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ˈɕɔ̃ntka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśõntka
Wiktionary
rzecz. Pięćdziesiątnica ż.
przym. pięćdziesiąty
licz. pięćdziesiąt, pięćdziesięcioro
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą pięćdziesiąt, dotyczący liczby pięćdziesiąt
Wiktionary
dzień w kalendarzu żydowskim, mający upamiętnić zstąpienie Boga na górę Synaj po pięćdziesięciu dniach od wyjścia Izraelitów z Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. bibl. w judaizmie: święto obchodzone 6 dnia miesiąca siwan, upamiętniające nadanie Tory
(1.2) kult. rel. w chrześcijaństwie: święto obchodzone pięćdziesiąt dni po Wielkanocy, w którym wspomina się zstąpienie Ducha Świętego na Maryję i Apostołów
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu.
(1.2) W Cieszyńskim na Pięćdziesiątnicę częstują jajecznicą.
Wiktionary
rzecz. pięćdziesiątnica ż., pięćdziesiątka ż.
przym. pięćdziesiąty
licz. pięćdziesiąt, pięćdziesięcioro
Wiktionary
(1.1) Szawuot, Święto Tygodni, pot. Zielone Świątki
(1.2) Zesłanie Ducha Świętego, pot. Zielone Świątki
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 50
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od pięćdziesiąt
Wiktionary
(1.1) Z okazji pięćdziesiątych urodzin złożyliśmy jubilatce najserdeczniejsze życzenia.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ˈɕɔ̃ntɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśõnty
Wiktionary
rzecz. pięćdziesiątka ż., pięćdziesiątak m., Pięćdziesiątnica ż.
licz. pięćdziesiąt, pięćdziesięcioro
Wiktionary
moneta o nominale pięćdziesięciu centów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta o nominale pięćdziesięciu centów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡sɛ̃nˈtufka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćocẽntufka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciocentowy
Wiktionary
(1.1) półdolarówka
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący pięćdziesiąt centów, mający wartość pięćdziesięciu centów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡sɛ̃nˈtɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćocẽntovy
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciocentówka
Wiktionary
(1.1) półdolarowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt cztery lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięcioczterolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćočterolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięcioczteroletni
rzecz. pięćdziesięcioczterolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt cztery lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięcioczterolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćočterolatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięcioczteroletni
rzecz. pięćdziesięcioczterolatek m.
Wiktionary
1. trwający pięćdziesiąt cztery lata; przypadający za pięćdziesiąt cztery lata;
2. będący w wieku pięćdziesięciu czterech lat, mający pięćdziesiąt cztery lata
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt cztery lata
(1.2) trwający pięćdziesiąt cztery lata
Wiktionary
(1.1) Millet, dziś pięćdziesięcioczteroletnia, jest cenionym francuskim krytykiem sztuki, redaktorką magazynu „Art Press” (założony trzydzieści lat temu ma trzydzieści tysięcy nakładu), kuratorką wystaw, jak i autorką ośmiu książek o sztuce współczesnej.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃtɛrɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćočteroletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięcioczterolatek m., pięćdziesięcioczterolatka ż.
Wiktionary
1. trwający pięćdziesiąt dwa lata i pół roku; przypadający za pięćdziesiąt dwa lata i pół roku;
2. będący w wieku pięćdziesięciu dwóch lat i pół roku, mający pięćdziesiąt dwa lata i pół roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt dwa lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciodwulatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćodvulatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciodwuletni
rzecz. pięćdziesięciodwulatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt dwa lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciodwulatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćodvulatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciodwuletni
rzecz. pięćdziesięciodwulatek m.
Wiktionary
mający pięćdziesiąt dwa lata, trwający pięćdziesiąt dwa lata itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt dwa lata
(1.2) trwający pięćdziesiąt dwa lata
Wiktionary
(1.1) Ten sam sędzia skazał na trzy miesiące więzienia pięćdziesięciodwuletniego Kuan Cinga.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔdvuˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćodvuletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciodwulatek m., pięćdziesięciodwulatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt dziewięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciodziewięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciodziewięcioletni
rzecz. pięćdziesięciodziewięciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciodziewięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćolatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciodziewięcioletni
rzecz. pięćdziesięciodziewięciolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt dziewięć lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇d͡ʑɛvʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯʒ́evʹi ̯ė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciodziewięciolatek m., pięćdziesięciodziewięciolatka ż.
Wiktionary
1. mający wartość pięćdziesięciu funtów;
2. ważący pięćdziesiąt funtów
SJP.pl
trwający pięćdziesiąt godzin
SJP.pl
moneta o nominale pięćdziesięciu groszy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta, której wartość wynosi pięćdziesiąt groszy
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔɡrɔˈʃufka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćogrošufka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciogroszowy
Wiktionary
mający wartość pięćdziesięciu groszy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość pięćdziesięciu groszy, kosztujący pięćdziesiąt groszy
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔɡrɔˈʃɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćogrošovy
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciogroszówka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt jeden lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciojednolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciojednoletni
rzecz. pięćdziesięciojednolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt jeden lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciojednolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednolatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciojednoletni
rzecz. pięćdziesięciojednolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt jeden lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt jeden lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛdnɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯi ̯ednoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciojednolatek m., pięćdziesięciojednolatka ż.
Wiktionary
mający pięćdziesiąt kilka lat, trwający pięćdziesiąt kilka lat itp.; pięćdziesięciokilkuletni
SJP.pl
mający pięćdziesiąt kilka lat, trwający pięćdziesiąt kilka lat itp.; pięćdziesięciokilkoletni
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający pięćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
(1.1) Miła, zadbana, kulturalna pięćdziesięciokilkuletnia kobieta przekształciła się w ciągu dosłownie kilku dni w niechlujną starą wiedźmę.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇cilkuˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯḱilkuletʹńi
Wiktionary
(1.1) pięćdziesięcioparoletni
Wiktionary
1. ważący 50 kilogramów;
2. przeznaczony na 50 kilogramów czegoś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość/liczący/wynoszący 50 koron
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔkɔrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćokorõnovy
Wiktionary
powtarzający się pięćdziesiąt razy
SJP.pl
mężczyzna mający pięćdziesiąt lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba w wieku 50-59 lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca 50-59 lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięcioletni
rzecz. pięćdziesięciolecie n., pięćdziesięciolatka ż.
Wiktionary
kobieta mająca pięćdziesiąt lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćolatka
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciolecie n.
:: fm. pięćdziesięciolatek m.
przym. pięćdziesięcioletni
Wiktionary
mężczyzna mający pięćdziesiąt lat
SJP.pl
1. okres pięćdziesięciu lat;
2. pięćdziesiąta rocznica czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres pięćdziesięciu lat
(1.2) pięćdziesiąta rocznica
Wiktionary
(1.2) Wczoraj obchodziłem jubileusz pięćdziesięciolecia moich urodzin.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛt͡ɕɛ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoleće
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciolatek m., pięćdziesięciolatka ż., pięćdziesięcioośmiolatek mos./mzw.
przym. pięćdziesięcioletni
Wiktionary
(1.1) półwiecze
(1.2) półwiecze
Wiktionary
mający pięćdziesiąt lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt lat
Wiktionary
(1.1) W progu stanęła pięćdziesięcioletnia, kompletnie pozbawiona entuzjazmu kobieta.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciolatek m., pięćdziesięciolatka ż., pięćdziesięciolecie n.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający pięćdziesiąt minut
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt osiem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięcioośmiolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯olatek
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciolecie n.
:: fż. pięćdziesięcioośmiolatka ż.
przym. pięćdziesięcioośmioletni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt osiem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięcioośmiolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯olatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięcioośmioletni
rzecz. pięćdziesięcioośmiolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt osiem lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt osiem lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔːɕmʲjɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńć•ośmʹi ̯oletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięcioośmiolatek m., pięćdziesięcioośmiolatka ż.
Wiktionary
1. składający się z pięćdziesięciu osób;
2. przeznaczony dla pięćdziesięciu osób
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający pięćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
(1.1) Ten pięćdziesięcioparoletni artysta studiował w Wenecji na wydziale grafiki i rysownictwa.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔparɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoparoletʹńi
Wiktionary
(1.1) pięćdziesięciokilkuletni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) numizm. moneta o nominale pięćdziesięciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsufka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćopẽũ̯sufka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciopensowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący pięćdziesiąt pensów, mający wartość pięćdziesięciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćopẽũ̯sovy
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciopensówka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt pięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciopięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciopięcioletni
rzecz. pięćdziesięciopięciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt pięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciopięciolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćolatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciopięcioletni
rzecz. pięćdziesięciopięciolatek m.
Wiktionary
1. okres pięćdziesięciu pięciu lat;
2. pięćdziesiąta piąta rocznica czegoś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt pięć lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt pięć lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćopʹi ̯ė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciopięciolatek m., pięćdziesięciopięciolatka ż.
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 50, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
SJP.pl
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 50
Wiktionary
(1.1) W tym roku stypendia otrzymało pięćdziesięcioro uczniów.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔrɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoro
Wiktionary
rzecz. pięćdziesiątka ż., Pięćdziesiątnica ż.
przym. pięćdziesiąty
licz. pięćdziesiąt
Wiktionary
mający pięćdziesiąt siedem lat i pół roku, trwający pięćdziesiąt siedem lat i pół roku itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt siedem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciosiedmiolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯olatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciosiedmioletni
rzecz. pięćdziesięciosiedmiolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt siedem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciosiedmiolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯olatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciosiedmioletni
rzecz. pięćdziesięciosiedmiolatek m.
Wiktionary
1. trwający pięćdziesiąt siedem lat; przypadający za pięćdziesiąt siedem lat;
2. będący w wieku pięćdziesięciu siedmiu lat, mający pięćdziesiąt siedem lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt siedem lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt siedem lat
Wiktionary
(1.1) Pan Zdzisław, pięćdziesięciosiedmioletni mieszkaniec Trójmiasta, był w podobnej sytuacji.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇ɕɛdmʲjɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćȯśedmʹi ̯oletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciosiedmiolatek m., pięćdziesięciosiedmiolatka ż.
Wiktionary
1. mający pięćdziesiąt stopni (w jakiejś skali);
2. mający pięćdziesiąt stopni, etapów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciosześciolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćošeśćolatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciosześcioletni
rzecz. pięćdziesięciosześciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciosześciolatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćošeśćolatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciosześcioletni
rzecz. pięćdziesięciosześciolatek m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt sześć lat
(1.2) trwający pięćdziesiąt sześć lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔʃɛɕt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćošeśćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciosześciolatek m., pięćdziesięciosześciolatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający pięćdziesiąt trzy lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięćdziesięciotrzylatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoṭšylatek
Wiktionary
przym. pięćdziesięciotrzyletni
rzecz. pięćdziesięciotrzylatka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca pięćdziesiąt trzy lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięćdziesięciotrzylatek
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoṭšylatka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciotrzyletni
rzecz. pięćdziesięciotrzylatek m.
Wiktionary
mający pięćdziesiąt trzy lata, trwający pięćdziesiąt trzy lata itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćdziesiąt trzy lata
(1.2) trwający pięćdziesiąt trzy lata
Wiktionary
(1.1) Szesnastoletnia Maria obaliła średniowieczny porządek pięćdziesięciotrzyletniego króla.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔṭʃɨˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćoṭšyletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciotrzylatek m., pięćdziesięciotrzylatka ż.
Wiktionary
banknot o nominale pięćdziesięciu złotych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta lub banknot którego wartość wynosi pięćdziesiąt złotych
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲd͡ʑɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲt͡ɕɔzwɔˈtufka, AS: pʹi ̯ė̃ńʒ́ėśė̃ńćozu̯otufka
Wiktionary
przym. pięćdziesięciozłotowy
Wiktionary
mający wartość pięćdziesięciu złotych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość pięćdziesięciu złotych
(1.2) wynoszący pięćdziesiąt złotych
Wiktionary
(1.1) Na banknocie pięćdziesięciozłotowym widnieje twarz króla Kazimierza Wielkiego.
Wiktionary
rzecz. pięćdziesięciozłotówka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Piechanin (pol. hist. Piechinino) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Czempiń.
Wikipedia
Piechcin (niem. Hansdorf bei Pakosch) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Barcin, na północno-wschodnim skraju Pojezierza Gnieźnieńskiego, 44 km od Bydgoszczy, 16 km od Inowrocławia, 9 km od Barcina i 4 km od Pakości (droga wojewódzka nr 251), w obrębie regionu historyczno-etnograficznego zwanego Pałukami. Wieś jest siedzibą sołectwa Piechcin, w którego skład wchodzi również Aleksandrowo. Przez Piechcin przebiega trasa linii kolejowej (Inowrocław-Pakość-Barcin-Żnin), była na niej stacja, a obecnie bocznica Piechcin.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: żołnierz piechoty; piechociniec, piechociński, piechotny, piechur
SJP.pl
Piechocice (niem. Piechotzütz, 1936–1945 Pechwalde) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Korfantów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
środowiskowo: żołnierz piechoty; piechociarz, piechociński, piechotny, piechur
SJP.pl
środowiskowo: żołnierz piechoty; piechociarz, piechociniec, piechotny, piechur
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Piechocki:
Wikipedia
oddział wojskowy składający się z piechurów, których zadaniem jest podjęcie walki w najbliższej styczności z wrogiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. rodzaj wojsk walczących pieszo i w bliskim kontakcie z nieprzyjacielem;
(1.2) tylko w formach piechotą, na piechotę, tożsamymi z przysłówkiem pieszo
(1.3) daw. gwara. więz. drób
Wiktionary
Piechota (daw. infanteria) – rodzaj wojsk prowadzący walkę pieszo (dawniej również przemieszczający się pieszo). Podstawowy składnik sił zbrojnych od starożytności po współczesność.
Wikipedia
(1.1) Piechota jest niezbędna do walk w mieście.
(1.2) Nie czekaliśmy na autobus, poszliśmy piechotą (= na piechotę).
(1.2) A pan Słowik słodko ćwierka: Wybacz, moje złoto,
Ale wieczór taki piękny, że szedłem piechotą!
Wiktionary
IPA: pʲjɛˈxɔta, AS: pʹi ̯eχota
Wiktionary
rzecz. pieszy m.
przym. pieszy, piechotny
przysł. pieszo
Wiktionary
(1.1) daw. infanteria
(1.2) pieszo
Wiktionary
piechotek leśny, piechotek błotny - gatunki owada z rodziny świerszczowatych
SJP.pl
piechotek leśny, piechotek błotny - gatunki owada z rodziny świerszczowatych
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: pieszy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
Piechowice (niem. Petersdorf) – miasto w Polsce, na Śląsku, w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim.
W latach 1945–1954 siedziba wiejskiej gminy Piechowice. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Piechowice
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Piechowicami, dotyczący Piechowic
Wiktionary
rzecz. Piechowice nmos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Piechowicz:
Wikipedia
mieszkaniec Piechowic (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Piechowic (miasta w Polsce)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Piechowski:
Wikipedia
dziś tylko w wyrażeniach: piechtą, na piechtę, piechty - poruszając się jedynie na własnych nogach; na piechotę, piechotą, pieszo
SJP.pl
piechotny, pieszy;
1. potocznie: osoba idąca na własnych nogach; turysta, podróżnik, wędrownik, wędrowiec;
2. żołnierz piechoty; piechociarz, piechociński, piechociniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba chodząca pieszo
(1.2) wojsk. żołnierz piechoty
Wiktionary
Piechota (daw. infanteria) – rodzaj wojsk prowadzący walkę pieszo (dawniej również przemieszczający się pieszo). Podstawowy składnik sił zbrojnych od starożytności po współczesność.
Wikipedia
(1.1) 19 września o godz. 19 na Rynku Głównym w Krakowie rozpocznie się kolejny marszon. Tym razem piechurzy będą musieli przejść około 100 km […].
(1.2) Bruzdami szarych ziemniaczysk wracały gęsiego drużyny piechurów. Karabiny nieśli niedbale na ramionach jak kosy.
(1.2) Celny ogień z daleka na pewno zepchnął część piechurów w głąb okopów: tych mniej odważnych, trzeźwiej myślących, rannych czy oszołomionych zbyt bliskimi wybuchami.
Wiktionary
przym. pieszy
rzecz. pieszy mos.
Wiktionary
piechotny, pieszy;
1. potocznie: osoba idąca na własnych nogach; turysta, podróżnik, wędrownik, wędrowiec;
2. żołnierz piechoty; piechociarz, piechociński, piechociniec
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie o utworze pięcioaktowym (złożonym z pięciu aktów) przeznaczonym do odegrania na scenie
SJP.pl
o utworze scenicznym: mający pięć aktów
SJP.pl
składający się z pięciu arkuszy, wydrukowany na pięciu arkuszach itp.
SJP.pl
mający powierzchnię pięciu arów
SJP.pl
złożony z pięciu atomów
SJP.pl
mający pięć barw; pięciokolorowy
SJP.pl
1. o mechanizmie napędowym: mający pięć biegów;
2. o pojeździe: wyposażony w mechanizm napędowy o pięciu biegach
SJP.pl
mający pięć biegunów
SJP.pl
1. zawierający pięć bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości pięciu bitów
SJP.pl
dotyczący pięcioboku, mający pięć boków, ograniczony pięcioma płaszczyznami itp.
SJP.pl
sportowiec trenujący pięciobój (dyscyplinę sportową złożoną z pięciu konkurencji, obecnie obejmującą jazdę konną z przeszkodami, szermierkę na szpady, strzelanie z pistoletu, bieg przełajowy oraz pływanie kraulem)
SJP.pl
kobieta trenująca pięciobój (dyscyplinę sportową złożoną z pięciu konkurencji, obecnie obejmującą jazdę konną z przeszkodami, szermierkę na szpady, strzelanie z pistoletu, bieg przełajowy oraz pływanie kraulem)
SJP.pl
dyscyplina sportowa złożona z pięciu konkurencji; pentatlon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. dyscyplina sportowa, która składa się z pięciu części;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Otrzymałem medal w pięcioboju.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔbuj, AS: pʹi ̯ė̃ńćobui ̯
Wiktionary
rzecz. pięcioboista m., pięcioboistka ż.
przym. pięciobojowy
Wiktionary
(1.1) pięciobój nowoczesny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pięciobojem, dotyczący pięcioboju
Wiktionary
rzecz. pięciobój m.
Wiktionary
figura płaska ograniczona pięcioma odcinkami o wspólnych wierzchołkach, a w przypadku pięcioboku foremnego także o równych długościach
SJP.pl
Pięciokąt (pięciobok) – wielokąt o pięciu bokach. Każdy pięciokąt ma pięć przekątnych. Szczególnym przypadkiem pięciokąta jest pięciokąt foremny.
Wikipedia
charakteryzujący się strzeleniem pięciu bramek
SJP.pl
mający długość pięciu cali
SJP.pl
moneta o nominale pięciu centów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta o nominale pięciu centów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡sɛ̃nˈtufka, AS: pʹi ̯ė̃ńćocẽntufka
Wiktionary
przym. pięciocentowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący pięć centów, mający wartość pięciu centów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡sɛ̃nˈtɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćocẽntovy
Wiktionary
rzecz. pięciocentówka
Wiktionary
mający długość pięciu centymetrów, wynoszący pięć centymetrów
SJP.pl
dawniej: deska o grubości pięciu ćwierci cala
SJP.pl
składający się z pięciu cyfr
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu cyfr, mający pięć cyfr
Wiktionary
(1.1) Trzydzieści lat temu numery były pięciocyfrowe, potem dodali jeszcze trójkę i szóstkę.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡sɨfˈrɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćocyfrovy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) techn. mający pięć cylindrów
Wiktionary
składający się z pięciu części
SJP.pl
złożony z pięciu członów (np. pociąg pięcioczłonowy, tiazol pięcioczłonowy), mający pięć części razem tworzących całość
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący pięć członów, składający się z pięciu członów
Wiktionary
(1.1) Podstawiając cztery miejsca koordynacyjne w tym jonie tworzy trzy pierścienie pięcioczłonowe.
(1.1) Na przykład gracz ze skomplikowanym cztero- czy pięcioczłonowym nazwiskiem stawał się Silvą.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔt͡ʃwɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoču̯õnovy
Wiktionary
składający się z pięciu dań
SJP.pl
potocznie o czymś, co odbywa się wciągu pięciu dni, obejmuje pięć dni następujących po sobie
SJP.pl
mający pięć dni, trwający pięć itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający pięć dni
(1.2) będący w wieku pięciu dni
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈdʲɲɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćodʹńovy
Wiktionary
moneta lub banknot o nominale pięciu dolarów
SJP.pl
mający wartość pięciu dolarów
SJP.pl
mający pięć dróg
SJP.pl
mający pięcioro drzwi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający pięcioro drzwi
Wiktionary
(1.1) Nowe auto produkowane jest w dwóch wersjach nadwozia: trzydrzwiowej i bardziej pojemnej pięciodrzwiowej.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈḍʒvʲjɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoḍžvʹi ̯ovy
Wiktionary
złożony z pięciu części, dzielący się na pięć części
SJP.pl
akord składający się z pięciu różnych dźwięków
SJP.pl
Pięciodźwięk – akord złożony z pięciu dźwięków. Bazuje na trójdźwięku z dodanymi kolejnymi dwiema tercjami. Odległością między pierwszym a piątym dźwiękiem jest interwał nony, dlatego nazywany jest też akordem nonowym.
Wikipedia
zawierający pięć elementów, dzielący się na pięć elementów, złożony z pięciu członów, części tworzących razem całość
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu elementów
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w pięciu etapach, fazach
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔɛtaˈpɔvɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoetapovo
Wiktionary
przym. pięcioetapowy
Wiktionary
(1.1) pięciofazowo, pięciostopniowo
Wiktionary
składający się z pięciu etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu etapów
Wiktionary
(1.1) Radosław Romanik (Hoop-CCC-Polsat) zajął czwarte miejsce w końcowej klasyfikacji pięcioetapowego wyścigu kolarskiego Trofeo Joaquim Agostinho w Portugalii.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔɛtaˈpɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoetapovy
Wiktionary
przysł. pięcioetapowo
Wiktionary
(1.1) pięciostopniowy, pięciofazowy
Wiktionary
mający wartość 5 euro
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w pięciu fazach, etapach
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔfaˈzɔvɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńćofazovo
Wiktionary
przym. pięciofazowy
Wiktionary
(1.1) pięcioetapowo, pięciostopniowo
Wiktionary
1. składający się z pięciu faz, etapów;
2. działający w układzie odpowiednich pięciu prądów przemiennych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu faz, etapów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔfaˈzɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćofazovy
Wiktionary
przysł. pięciofazowo
Wiktionary
(1.1) pięciostopniowy, pięcioetapowy
Wiktionary
mający wartość pięciu franków
SJP.pl
mający pięć funkcji
SJP.pl
moneta o nominale pięciu funtów, warta pięć funtów
SJP.pl
1. mający wartość pięciu funtów;
2. ważący pięć funtów
SJP.pl
trwający pięć godzin
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający pięć godzin
(1.2) będący w wieku pięciu godzin
Wiktionary
(1.1) W trakcie pięciogodzinnej dyskusji poinformowano, że dzisiaj do cukrowni przyjedzie ekspert, który zbada możliwość uruchomienia w Ostrowach produkcji biopaliw.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔɡɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćogoʒ́ĩ•ny
Wiktionary
1. ważący 5 gramów;
2. przeznaczony na 5 gramów czegoś
SJP.pl
moneta o wartości pięciu groszy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta, której wartość wynosi pięć groszy
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔɡrɔˈʃufka, AS: pʹi ̯ė̃ńćogrošufka
Wiktionary
przym. pięciogroszowy
Wiktionary
mający wartość pięciu groszy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość pięciu groszy, kosztujący pięć groszy
Wiktionary
(1.1) Na prośbę Holendrów wiceprezydent Leszna, Jan Wojciechowski, podarował monetę pięciogroszową, która została wtopiona w jeden z dzwonów.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔɡrɔˈʃɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćogrošovy
Wiktionary
rzecz. pięciogroszówka ż.
Wiktionary
składający się z pięciu głosów
SJP.pl
mający pięć głów
SJP.pl
a) będący wielkości pięciu hektarów;
b) posiadający pięć hektarów ziemi (np. rolnik pięciohektarowy)
SJP.pl
wykorzystujący pięć igieł
SJP.pl
trwający pięć i pół godziny
SJP.pl
mający pięć lat i pół roku
SJP.pl
liczący pięć i pół miliona czegoś
SJP.pl
składający się z pięciu izb
SJP.pl
mający w składzie pięć jajek
SJP.pl
1. posługujący się pięcioma językami;
2. napisany w pięciu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się pięcioma językami
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się pięcioma językami
(1.2) napisany w pięciu językach
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̇jɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćȯi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od pięciokąt
Wiktionary
(1.1) To nie pięciokąt, lecz tylko mały pięciokącik.
Wiktionary
rzecz. pięciokąt m.
Wiktionary
mający pięć kanałów
SJP.pl
ważący pięć karatów
SJP.pl
mający pięć kartek
SJP.pl
figura płaska ograniczona pięcioma odcinkami o wspólnych wierzchołkach, a w przypadku pięcioboku foremnego także o równych długościach; pięciobok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielokąt mający pięć boków;
Wiktionary
Pięciokąt (pięciobok) – wielokąt o pięciu bokach. Każdy pięciokąt ma pięć przekątnych. Szczególnym przypadkiem pięciokąta jest pięciokąt foremny.
Wikipedia
(1.1) Suma kątów pięciokąta wynosi 540 (pięćset czterdzieści) stopni.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔkɔ̃nt, AS: pʹi ̯ė̃ńćokõnt
Wiktionary
przym. pięciokątny
rzecz. pięciokącik mrz.
Wiktionary
(1.1) pięciobok; daw. pentagon
Wiktionary
mający pięć kątów; pentagonalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma pięć kątów
Wiktionary
rzecz. pięciokąt m.
Wiktionary
(1.1) pentagonalny
Wiktionary
mający pięć kieszeni
SJP.pl
1. ważący 5 kilogramów;
2. przeznaczony na 5 kilogramów czegoś
SJP.pl
mający długość pięciu kilometrów, wynoszący pięć kilometrów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma wielkość (długość) pięciu kilometrów
Wiktionary
potocznie: pięciokilogramowy
SJP.pl
o liściach, owocach, torebkach nasiennych: podzielony na pięć części
SJP.pl
ktoś, kto ukończył pięć klas
SJP.pl
potocznie: szkoła mająca pięć klas
SJP.pl
obejmujący pięć klas, mający pięć klas
SJP.pl
mający pięć kolorów; pięciobarwny
SJP.pl
mający pięć kolumn
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który składa się z pięciu kolumn
Wiktionary
składający się z pięciu komórek
SJP.pl
mający pięć komór
SJP.pl
złożony z pięciu komponentów, elementów, składników
SJP.pl
mający pięć kondygnacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma pięć kondygnacji
Wiktionary
1. o pojeździe: zaprzężony w pięć koni;
2. o silniku: mający moc pięciu koni mechanicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta o nominale 5 koron
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔkɔrɔ̃ˈnufka, AS: pʹi ̯ė̃ńćokorõnufka
Wiktionary
przym. pięciokoronowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający wartość/liczący/wynoszący 5 koron
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔkɔrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćokorõnovy
Wiktionary
rzecz. pięciokoronówka
Wiktionary
mający pięć kół
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma pięć kół
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔkɔˈwɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćokou̯ovy
Wiktionary
oktawa pięciokreślna - jedna z oktaw (dźwięki oznaczane małymi literami z piątką arabską w górnym indeksie)
SJP.pl
pięć razy; pięćkroć, pięciokrotnie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) przest. dziś książk. pięć razy
Wiktionary
rzecz. pięciokrotność ż.
przym. pięciokrotny
przysł. pięciokrotnie
Wiktionary
(1.1) pięciokrotnie
Wiktionary
szubarga pięciokropka - gatunek stonki
SJP.pl
przysłówek
(1.1) pięć razy
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈkrɔtʲɲɛ, AS: pʹi ̯ė̃ńćokrotʹńe
Wiktionary
rzecz. pięciokrotność ż.
przym. pięciokrotny
przysł. pięciokroć
Wiktionary
(1.1) przest. pięciokroć
Wiktionary
powtarzalność dotycząca pięciu następujących zaraz po sobie zdarzeń, fragmentów lub cykli
SJP.pl
powtarzający się pięć razy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się pięć razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś pięć razy
(1.3) pięć razy większy bądź mniejszy od czegoś
Wiktionary
(1.3) Kupił sobie w antykwariacie Wióry, za - jak podkreślał - pięciokrotną cenę.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈkrɔtnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćokrotny
Wiktionary
rzecz. pięciokrotność ż.
przysł. pięciokrotnie, pięciokroć
Wiktionary
cykl pięciu utworów literackich stworzonych przez jednego autora i odpowiednio powiązanych ze sobą tematycznie; pentalogia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) rel. zbiór pięciu świętych ksiąg judaizmu składających się na Torę
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ten niemiecki biblista zajął się badaniem Pięcioksięgu, w którym wyodrębnił cztery warstwy redakcyjne: jahwistyczną, elohistyczną, deuteronomiczną i kapłańską.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔ̇cɕɔ̃ŋk, AS: pʹi ̯ė̃ńćȯḱśõŋk
Wiktionary
rzecz. pięcioksiąg mrz.
Wiktionary
(1.1) Pentateuch, Tora
Wiktionary
zwierzę mające pięć lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopiec mający pięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca pięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od pięciolatka
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńćolatek
Wiktionary
przym. pięcioletni
rzecz. pięciolatka ż., pięciolecie n.
Wiktionary
1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca pięć lat
2. okres objęty planowaniem gospodarczym, obejmujący (przynajmniej teoretycznie) pięć lat; pięciolecie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczynka mająca pięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca pięć lat
(1.3) pięcioletni okres objęty planem gospodarczym;
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od pięciolatek
Wiktionary
Pięciolatka, pięcioletni plan rozwoju gospodarki narodowej (ros. пятилетка, пятилетний план развития народного хозяйства) – nazwa planów gospodarczych ZSRR począwszy od roku 1928.
Pierwsza pięciolatka (1928–1932) miała na celu zlikwidowanie własności prywatnej (kładąc kres polityce NEP-u) oraz rozwój przemysłu ciężkiego i rolniczego. O ile – według władz radzieckich – powiódł się plan rozwoju przemysłu ciężkiego, to skutkiem kolektywizacji była klęska głodu.
Wikipedia
(1.3) Rozwój gospodarczy ZSRR planowaćanowany był w kolejnych pięciolatkach.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlatka, AS: pʹi ̯ė̃ńćolatka
Wiktionary
rzecz. pięciolecie n.
:: fm. pięciolatek m.
przym. pięcioletni
Wiktionary
1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca pięć lat
2. okres objęty planowaniem gospodarczym, obejmujący (przynajmniej teoretycznie) pięć lat; pięciolecie
SJP.pl
1. okres pięciu lat;
2. okres objęty planowaniem gospodarczym, obejmujący (przynajmniej teoretycznie) pięć lat; pięciolatka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres pięciu lat
(1.2) piąta rocznica czegoś
Wiktionary
(1.1) W minionym pięcioleciu byłem tylko raz na wakacjach.
(1.2) Firma wujka Franka obchodzi właśnie pięciolecie istnienia.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛt͡ɕɛ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoleće
Wiktionary
rzecz. pięciolatek m., pięciolatka ż.
przym. pięcioletni
Wiktionary
(1.1) pięciolatka
Wiktionary
1. trwający pięć lat; przypadający za pięć lat;
2. będący w wieku pięciu lat, mający pięć lat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięć lat
(1.2) trwający pięć lat
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńćoletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięciolecie n., pięciolatek m., pięciolatka ż.
Wiktionary
układ pięciu równoległych linii stanowiący podstawę zapisu nutowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. element graficzny składający się z pięciu równoległych linii, który służy do zapisu muzyki;
Wiktionary
Pięciolinia – podstawowy element pisma nutowego dla zapisu dźwięków we współczesnej notacji muzycznej. Składa się z pięciu poziomych, równoległych linii oraz pól pomiędzy tymi liniami.
Pięciolinia umożliwia wygodne, całkowicie graficzne przedstawianie wysokości dźwięków (zarówno pojedynczo, jak i w akordach) z uwzględnieniem czasu ich trwania. Wysokość dźwięku określa się poprzez umieszczenie nuty na odpowiedniej linii lub polu. Odległość pomiędzy linią i najbliższym jej polem odpowiada jednemu stopniowi w szeregu diatonicznym. Dźwięki w skali chromatycznej, czyli podwyższone lub obniżone, osiąga się poprzez dostawienie do nuty dodatkowego znaku chromatycznego. W razie konieczności dopisuje się do pięciolinii kolejne linie – linie dodane. W ten sposób np. dodanie trzech linii (z dołu i z góry) pozwala na zapisanie trzech oktaw.
Wikipedia
(1.1) Młodemu kompozytorowi natchnienia starczyło ledwie na klucz wiolinowy i trzy pierwsze takty na pięciolinii.
Wiktionary
złożony z pięciu linijek; pięciowersowy, pięciowierszowy
SJP.pl
mający wartość pięciu lirów
SJP.pl
złożony z pięciu listków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający pięć listków
Wiktionary
mający pięć liści
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posiadający pięć liści
Wiktionary
złożony z pięciu liter
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z pięciu liter
Wiktionary
(1.1) Moje imię jest pięcioliterowe.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔlʲitɛˈrɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćolʹiterovy
Wiktionary
a) mający pojemność pięciu litrów;
b) zawierający pięć litrów czegoś
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pojemność pięciu litrów, zawierający pięć litrów czegoś
Wiktionary
mający pięć luf
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. mający pięć luf
Wiktionary
pięciomandatowy okręg wyborczy - okręg, w którym do objęcia jest pięć mandatów poselskich
SJP.pl
statek pięciomasztowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek mający pięć masztów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̃maˈʃtɔvʲjɛt͡s, AS: pʹi ̯ė̃ńćõmaštovʹi ̯ec
Wiktionary
przym. pięciomasztowy
Wiktionary
mający pięć masztów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o żaglowcu: mający pięć masztów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̃maˈʃtɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćõmaštovy
Wiktionary
rzecz. pięciomasztowiec
Wiktionary
mający długość pięciu metrów, wynoszący pięć metrów
SJP.pl
dzielący się na pięć jednostek rytmicznych
SJP.pl
mający pięć miejsc
SJP.pl
mający pięć miesięcy, trwający pięć miesięcy itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający pięć miesięcy
(1.2) będący w wieku pięciu miesięcy
Wiktionary
(1.1) Po pięciomiesięcznej przerwie, zespół wrócił na scenę z nowym albumem.
(1.1) Pięciomiesięczna podróż po Azji była niezapomnianym doświadczeniem.
(1.1) Lekarz zalecił pięciomiesięczną kurację antybiotykową.
(1.2) Kiedy odwiedziliśmy znajomych, ich pięciomiesięczny kotek biegał po całym domu.
(1.2) Nasza pięciomiesięczna córka lubi bawić się pluszowymi zabawkami.
(1.2) W parku spotkaliśmy mamę z pięciomiesięcznym dzieckiem w wózku.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔ̃mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćõmʹi ̯ėśẽṇčny
Wiktionary
mający długość pięciu milimetrów (połowy centymetra), wynoszący pięć milimetrów (pół centymetra); półcentymetrowy
SJP.pl
liczący pięć milionów czegoś
SJP.pl
mający długość pięciu mil, wynoszący pięć mil
SJP.pl
potocznie o przerwie trwającej pięć minut lub potrawie, najczęściej w proszku, przyrządzanej w około pięć minut
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. eduk. przerwa pięciominutowa
(1.2) pot. kulin. potrawa przygotowywana w pięć minut
Wiktionary
przym. pięciominutowy
Wiktionary
trwający pięć minut
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający pięć minut
Wiktionary
rzecz. pięciominutówka ż.
Wiktionary
a) będący wielkości pięciu mórg (morgów);
b) posiadający pięć mórg (morgów) ziemi, np. rolnik pięciomorgowy
SJP.pl
obejmujący pięć mor (okresów potrzebnych do wymówienia sylaby krótkiej, będących podstawowym elementem w metryce antycznej), trwający pięć mor (np. stopa pięciomorowa)
SJP.pl
o kościele: mający pięć naw
SJP.pl
mający pięć nitek
SJP.pl
mający pięć nóg; pięcionożny
SJP.pl
mający pięć nóg; pięcionogi
SJP.pl
składający się z pięciu odcinków
SJP.pl
mający rozpiętość pięciu oktaw
SJP.pl
mający pięć osi
SJP.pl
złożony z pięciu osób; mogący pomieścić pięć osób
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla pięciu osób, mogący pomieścić pięć osób
(1.2) złożony z pięciu osób, wykonywany przez pięć osób
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔːsɔˈbɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńć•osobovy
Wiktionary
mający pięć ostrzy
SJP.pl
mający pięć otworów
SJP.pl
pięć, najczęściej identycznych produktów, przedmiotów sprzedawanych jako całość w jednym opakowaniu, zestawie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. zestaw złożony z pięciu elementów
Wiktionary
(1.1) W tym pięciopaku trzy sztuki były wyraźnie mniejsze.
Wiktionary
ćwiczenie na fortepian, pianino, organy lub inny instrument klawiszowy, prowadzone przy użyciu wszystkich pięciu palców u obu dłoni
SJP.pl
1. zwykle w odniesieniu do ludzkich dłoni, stóp: mający pięć palców;
2. wykonywany pięcioma palcami
SJP.pl
zwykle o zwierzęciu (jego odnóżach, kończynach) lub przedmiocie: mający pięć palców
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest wyposażony w pięć palców
(1.2) taki, który ma miejsce na pięć palców
(1.3) taki, który przypomina kształtem dłoń z pięcioma palcami lub ma pięć wyrostków
Wiktionary
(1.1) Słonie mają pięciopalczaste nogi.
(1.2) Moje dzieci zdecydowanie wolą pięciopalczaste rękawice od tych z jednym palcem.
(1.3) Ten kwiatek doniczkowy u babci, z pięciopalczastymi liśćmi, to pewnie marihuana wnuczka.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpalˈt͡ʃastɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćopalčasty
Wiktionary
rzecz. pięciopalcówka ż.
przym. pięciopalcy
Wiktionary
(1.1) pięciopalcy
Wiktionary
mający pięć palników
SJP.pl
czapka z daszkiem uszyta z pięciu kawałków tkaniny
SJP.pl
składający się z pięciu partii
SJP.pl
składający się z pięciu pasm
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma pięć pasm
Wiktionary
rzecz. pięciopasmówka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) numizm. moneta o nominale pięciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsufka, AS: pʹi ̯ė̃ńćopẽũ̯sufka
Wiktionary
przym. pięciopensowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący pięć pensów, mający wartość pięciu pensów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɛ̃w̃ˈsɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćopẽũ̯sovy
Wiktionary
rzecz. pięciopensówka
Wiktionary
o drzewie: rozgałęziony w pięć pni
SJP.pl
mający pięć pięter
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i pięciu wyższych kondygnacji
Wiktionary
rzecz. pięciopiętrowiec m.
Wiktionary
(1.1) sześciokondygnacyjny
Wiktionary
piórolotek pięciopiór - gatunek motyla z rodziny piórolotkowatych
SJP.pl
kraśnik pięcioplamek - gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych
SJP.pl
złożony z pięciu pokojów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) z pięcioma pokojami
Wiktionary
(1.1) Przed ślubem Harrison zakupił kawałek ziemi i zbudował dla swej przyszłej żony pięciopokojową, drewnianą chatę.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɔkɔˈjɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćopokoi ̯ovy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu pokoleń
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpɔkɔlɛ̃ˈɲɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćopokolẽńovy
Wiktionary
mający pięć pokładów
SJP.pl
mający pięć pól
SJP.pl
mający pięć poziomów
SJP.pl
mający pięć połaci dachowych
SJP.pl
1. o kwiecie: mający pięć pręcików;
2. o roślinie: mający kwiaty o pięciu pręcikach
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający pięć pręcików
Wiktionary
stanowiący pięć procent czegoś
SJP.pl
o czymś mającym kształt gwiazdy: mający pięć promieni; pięcioramienny
SJP.pl
mający pięć promili
SJP.pl
mający pięć przęseł
SJP.pl
(o wyborach, prawie wyborczym) charakteryzujący się pięcioma zasadami: tajnością, bezpośredniością, równością, powszechnością i proporcjonalnością
SJP.pl
składający się z pięciu punktów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozmieszczony na pięciu płaszczyznach
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔpwaʃt͡ʃɨzˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćopu̯aščyznovy
Wiktionary
mający pięć płatków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o kwiecie: mający pięć płatków, składający się z pięciu płatków
Wiktionary
(1.1) Kwiaty lejkowate, dwuwargowe, o pięciopłatkowej koronie przypominają egzotyczne storczyki.
Wiktionary
składający się z pięciu płyt
SJP.pl
dziewczynka wśród pięcioraczków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) jedno z pięciu dzieci urodzonych podczas jednego porodu
Wiktionary
rzecz. piąty mrz./ż., pięć n., piątka ż., piątek m., pięciornik m., piątak m., piona ż., piąteczek mrz.
przym. piątkowy, piąty
licz. piąty, pięcioro, pięć
przedr. pięcio-
wykrz. piona
Wiktionary
dziewczynka wśród pięcioraczków
SJP.pl
pięcioro dzieci urodzonych podczas jednego porodu
SJP.pl
Pięcioraczki (ang. Quintuplets) – amerykański serial komediowy nadawany przez stację FOX od 16 czerwca 2004 roku do 12 stycznia 2005 roku. W Polsce nadawany jest na kanale Comedy Central Polska od 10 lipca 2010 roku, a dzień później od 11 lipca 2010 roku w Comedy Central Family.
Wikipedia
występujący w pięciu rodzajach, gatunkach, odmianach itp.
SJP.pl
liczebnik wieloraki
(1.1) dotyczący pięciu typów, rodzajów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈraci, AS: pʹi ̯ė̃ńćoraḱi
Wiktionary
przysł. pięciorako
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przysł. od przymiotnika → pięcioraki
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔˈrakɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńćorako
Wiktionary
przym. pięcioraki
licz. pięcioraki
Wiktionary
mający pięć ramion, odnóg itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający pięć ramion, odnóg, promieni itp.
Wiktionary
mający pięć rdzeni, np. pięciordzeniowy procesor
SJP.pl
zielna roślina z rodziny różowatych, w Polsce chwast
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Potentilla|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny różowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju pięciornik (1.1)
Wiktionary
Pięciornik (Potentilla L.) – rodzaj roślin należących do rodziny różowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczanych jest tu od 10 do ponad 1350 gatunków, przy czym najczęściej ok. 450. Rośliny te są szeroko rozprzestrzenione na świecie z wyjątkiem strefy tropikalnej, gdzie występują tylko na obszarach górskich. Liczne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, niektóre wykorzystywane są także jako rośliny lecznicze.
Wikipedia
rzecz. pięć n., piątka ż., piątek m., piątak m., piona ż., piąteczek mrz., pięcioraczek m.
przym. piątkowy, pięciornikowy
licz. pięć, pięcioro
temsłow. pięcio-
wykrz. piona
Wiktionary
(1.2) reg-pl|Kraków|gęsie wianki.
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 5, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
SJP.pl
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 5
Wiktionary
Pięcioro (ang. Five) – amerykański film fantastycznonaukowy z 1951 roku w reżyserii Archa Obolera. Jeden z wczesnych reprezentantów nurtu kina postapokaliptycznego.
Wikipedia
(1.1) Na wycieczkę wybrało się pięcioro uczniów.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲˈt͡ɕɔrɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńćoro
Wiktionary
rzecz. pięć n., Piątek mrz., pięcioraczek m., pięciornik mrz., piątka ż., piona ż.
przym. piąty
licz. pięć
wykrz. piona
Wiktionary
składający się z pięciu rodzin
SJP.pl
moneta o wartości pięciu rubli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) numizm. moneta wartości pięciu rubli
Wiktionary
(1.1) Nie myślałem się tłumaczyć, a on nie pytał, za co właściwie wdowa obdarowała mnie pięciorublówkami.
Wiktionary
(1.1) daw. świnka
Wiktionary
mający wartość pięciu rubli
SJP.pl
trwający pięć rund
SJP.pl
1. najmniej ważny na tle innych;
2. mający bardzo małą jakość lub wartość na tle innych; czwartorzędny
SJP.pl
mający pięć rzędów
SJP.pl
składający się z pięciu rzemieni
SJP.pl
mający pięć sal
SJP.pl
graniastosłup bez jednej podstawy lub nietypowa bryła przestrzenna o pięciu ścianach, z których dwie przybierają postać trapezów, jedna kwadratu, a pozostałe trójkątów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o pięciu ścianach
Wiktionary
mający pięć ścian
SJP.pl
mający pięć ścieżek
SJP.pl
mający pięć sekcji
SJP.pl
trwający pięć sekund
SJP.pl
składający się z pięciu sesji
SJP.pl
spotkanie siatkarskie składające się z pięciu setów
SJP.pl
składający się z pięciu setów; trwający pięć setów
SJP.pl
o serialu: mający pięć sezonów
SJP.pl
mający pięć silników
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest wyposażony w pięć silników
Wiktionary
związany z pięcioma skibami, np. pług pięcioskibowy
SJP.pl
mający pięć skrzydeł
SJP.pl
mający pięć smaków
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w pięciu etapach, fazach
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔstɔpʲˈɲɔvɔ, AS: pʹi ̯ė̃ńćostopʹńovo
Wiktionary
rzecz. pięciostopniowość
przym. pięciostopniowy
Wiktionary
(1.1) pięcioetapowo, pięciofazowo
Wiktionary
1. mający pięć stopni (w jakiejś skali);
2. mający pięć stopni, etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z pięciu stopni, schodków
(1.2) składający się z pięciu stopni, etapów
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔstɔpʲˈɲɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćostopʹńovy
Wiktionary
rzecz. pięciostopniowość
przysł. pięciostopniowo
Wiktionary
(1.2) pięcioetapowy, pięciofazowy
Wiktionary
wiersz pięciostopowy
SJP.pl
1. wiersz pięciostopowy - wiersz składający się z pięciu stóp; pięciostopowiec;
2. rzadko: mający długość pięciu stóp
SJP.pl
związany z pięcioma strefami
SJP.pl
składający się z pięciu strof; pięciozwrotkowy
SJP.pl
mający pięć stron
SJP.pl
mający pięć strun; pięciostrunowy
SJP.pl
mający pięć strun; pięciostrunny
SJP.pl
o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie pięć nabojów
SJP.pl
mający pięć świec
SJP.pl
złożony z pięciu sylab (zgłosek); pięciozgłoskowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący pięć sylab, składający się z pięciu sylab
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔsɨlaˈbɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćosylabovy
Wiktionary
drukowany w formacie pięciu szpalt
SJP.pl
składający się z pięciu taktów
SJP.pl
trwały związek chemiczny, którego pojedynczą cząsteczkę tworzą atomy jakiegoś pierwiastka połączone z pięcioma atomami tlenu
SJP.pl
składający się z pięciu tomów, zawarty w pięciu tomach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z pięciu tomów, zawarty w pięciu tomach, wydany w pięciu tomach
Wiktionary
(1.1) Obecnie wydawana jest pięciotomowa "Historia filozofii starożytnej" Giovaniego Reale'a.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔtɔ̃ˈmɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćotõmovy
Wiktionary
1. złożony z pięciu tonów muzycznych;
2.
a) ważący pięć ton;
b) mieszczący pięć ton czegoś;
c) mogący unieść pięć ton
SJP.pl
mający pięć torów
SJP.pl
trwający pięć tygodni
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający pięć tygodni
(1.2) będący w wieku pięciu tygodni
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćotygodʹńovy
Wiktionary
1. statek o nośności pięciu tysięcy ton;
2. szczyt górski o wysokości ponad pięciu tysięcy metrów nad poziomem morza
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) będący ostatnim elementem zbioru wielkości pięciu tysięcy
(1.2) będący jedną z pięciu tysięcy części, na które można coś podzielić
(1.3) złożony z pięciu tysięcy jednostek
Wiktionary
(1.1) To jest moja pięciotysięczna edycja w polskim Wikisłowniku.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔtɨˈɕɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćotyśẽṇčny
Wiktionary
rzecz. pięciotysięcznik m.
Wiktionary
o cząsteczce: mający pięć atomów wapnia
SJP.pl
składający się z pięciu warstw
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący pięć warstw, składający się z pięciu warstw
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔvarˈstfɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćovarstfovy
Wiktionary
o pierwiastku: zawierający atomy tworzące pięć wiązań chemicznych z innymi atomami
SJP.pl
mający moc pięciu watów
SJP.pl
mający mięć atomów węgla w cząsteczce
SJP.pl
składający się z pięciu wersów; pięciowierszowy, pięciolinijkowy
SJP.pl
rzadko: pięciowiekowy (mający pięć wieków, trwający pięć wieków)
SJP.pl
mający pięć wieków, trwający pięć wieków; pięciowieczny (rzadko)
SJP.pl
utwór lub fragment utworu składający się z pięciu jednostek wierszowych
SJP.pl
składający się z pięciu wierszy
SJP.pl
w chemii: zawierający 5 cząsteczek wody
SJP.pl
mający pięć wymiarów
SJP.pl
składający się z pięciu wyrazów
SJP.pl
składający się z pięciu żagli
SJP.pl
obejmujący pięć zakresów, działający w pięciu zakresach
SJP.pl
składający się z pięciu zaworów
SJP.pl
składający się z pięciu zdań
SJP.pl
mający pięć zębów
SJP.pl
mający pięć zębów
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z pięciu zgłosek
SJP.pl
Pięciozgłoskowiec – forma wierszowa złożona z pięciu sylab.
Występuje najczęściej jako samodzielny wers, niekiedy jednowyrazowy, w wierszach izosylabicznych, przeplatanych lub różnowersowych. Bywa również osobnym członem w sylabikach dwudzielnych.
Wikipedia
złożony z pięciu zgłosek (sylab); pięciosylabowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest pięcioznaczne; cecha tych, którzy są pięcioznaczni
Wiktionary
przym. pięcioznaczny
przysł. pięcioznacznie
Wiktionary
mający pięć zwrotek; pięciostrofowy
SJP.pl
o kablu: mający pięć żył
SJP.pl
moneta o nominale pięciu złotych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) numizm. moneta o wartości pięciu złotych
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕɔzwɔˈtufka, AS: pʹi ̯ė̃ńćozu̯otufka
Wiktionary
przym. pięciozłotowy
Wiktionary
(1.1) piątka, pot. piątak
Wiktionary
mający wartość pięciu złotych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość pięciu złotych
(1.2) wynoszący pięć złotych
Wiktionary
(1.1) Staruszek wyjął z portfela monetę pięciozłotową.
Wiktionary
rzecz. pięciozłotówka ż.
Wiktionary
mający pięć łóżek
SJP.pl
mający wartość pięciuset złotych; pięćsetzłotowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wartość pięciuset złotych
(1.2) wynoszący pięćset złotych
Wiktionary
(1.1) Babka trzyma stare banknoty pięciusetzłotowe.
(1.2) Sprawcą zdarzenia był kierowca transportera, który został ukarany pięciusetzłotowym mandatem.
(1.2) Wśród ukaranych nawet pięciusetzłotowymi mandatami przeważali młodzi mężczyźni.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕusɛdzwɔˈtɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćusedzu̯otovy
Wiktionary
gmina wiejska
SJP.pl
Wikipedia
Pieckowo (dawniej: niem. Pötschendorf) – wieś mazurska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel.
Pieckowo położone jest przy drodze wojewódzkiej nr 594, 3 km od Świętej Lipki, po 10 km od Reszla i Kętrzyna. Do Olsztyna jest 75 km, do Warszawy 240 km.
Wikipedia
→ Piecki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Pieckami, dotyczący Piecek
Wiktionary
rzecz. Piecki nmos., piecczanin m., piecczanka ż.
Wiktionary
pięć razy; pięciokroć, pięciokrotnie
SJP.pl
urządzenie łączące funkcje pieca i kuchenki
SJP.pl
Piecowice (niem. Dörndorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Długołęka.
Wikipedia
pomieszczenie, najczęściej będące częścią huty lub fabryki, w którym znajduje się piec wykorzystywany do przeprowadzania procesów produkcji
SJP.pl
tyczący się pieca
SJP.pl
[czytaj: piencet] liczebnik oznaczający liczbę 500
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) liczba 500
Wiktionary
(1.1) Pięćset lat to połowa millenium.
Wiktionary
IPA: ˈpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕsɛt, AS: pʹi ̯ė̃ńćset
Wiktionary
rzecz. pięćsetka ż.
przym. pięćsetny
Wiktionary
1. grupa pięciuset osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 500
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 500 (pięćset)
(1.2) coś, co oznaczone jest liczbą 500
(1.3) całość składająca się z pięciuset części, elementów lub jednostek
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲt͡ɕˈsɛtka, AS: pʹi ̯ė̃ńćsetka
Wiktionary
przym. pięćsetny
licz. pięćset
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający wartość/liczący/wynoszący 500 koron
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕsɛtkɔrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćsetkorõnovy
Wiktionary
1. okres pięciuset lat;
2. pięćsetna rocznica czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres pięciuset lat
(1.2) pięćsetna rocznica
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕsɛtˈlɛt͡ɕɛ, AS: pʹi ̯ė̃ńćsetleće
Wiktionary
przym. pięćsetletni
Wiktionary
mający pięćset lat, trwający pięćset lat itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający pięćset lat
(1.2) trwający pięćset lat
Wiktionary
(1.2) Najczęściej mówi się o okresie pięćsetletnim, niektórzy jednak wymieniają odstęp tysiąca czterystu sześćdziesięciu i jednego roku.
Wiktionary
IPA: ˌpʲjɛ̇̃ɲt͡ɕsɛtˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯ė̃ńćsetletʹńi
Wiktionary
rzecz. pięćsetlecie n.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający wartość pięciuset marek
(1.2) wynoszący pięćset marek
Wiktionary
(1.1) Wsunął mu do ręki banknot pięćsetmarkowy i wsiadł do dostawczaka.
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 500
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od pięćset
Wiktionary
(1.1) Linię mety przekroczył pięćsetny zawodnik.
Wiktionary
IPA: pʲjɛ̇̃ɲt͡ɕˈsɛtnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńćsetny
Wiktionary
rzecz. pięćsetka ż.
licz. pięćset
Wiktionary
1. składający się z pięciuset osób;
2. przeznaczony dla pięciuset osób
SJP.pl
statek o nośności pięciuset tysięcy ton
SJP.pl
banknot o nominale pięciuset złotych
SJP.pl
mający wartość pięciuset złotych; pięciusetzłotowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający wartość pięciuset złotych
(1.2) wynoszący pięćset złotych
Wiktionary
(1.2) Składkę pięćsetzłotową wpłaciliśmy w styczniu.
Wiktionary
potocznie o osobie lubiącej wygodę, próżniaczy tryb życia, lenistwo, błogość; leniuch, wygodniś
SJP.pl
Piecuch – jezioro na północny zachód od Mrągowa (gmina Mrągowo, powiat mrągowski, województwo warmińsko-mazurskie) o powierzchni 8 ha; długości 400 m i szerokości 230 m.
Maksymalna głębokość to 3,9 m. Linia brzegowa rozwinięta. Wysokie brzegi otoczone polami, łąkami i lasem. Łączy się z Średnim Jeziorem i jeziorem Juno. Potocznie nazwane jest Jeziorem Czerwonym.
Jego brzegi są strome i wysokie. W swoich zasobach flory wodnej ma głównie liny i szczupaki.
Wikipedia
potocznie:
1. pędzić życie piecucha, spędzać czas na leniuchowaniu; próżnować, leniuchować; próżniaczyć;
2. chronić się przed zimnem, przebywać w dobrze ogrzanym pomieszczeniu; wygrzewać się, grzać się
SJP.pl
1. niewielki europejski ptak z rodziny pokrzewek, o zielonkawym upierzeniu, w Polsce objęty całkowitą ochroną gatunkową;
2. zdrobniale o piecuchu (leniuchu, osobie lubiącej wygodę, lenistwo)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pieszcz. piecuch
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Phylloscopus trochilus|ref=tak., oliwkowozielony, mały ptak eurazjatycki o melancholijnym śpiewie;
Wiktionary
Piecuszek (Phylloscopus trochilus) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny świstunek (Phylloscopidae), wcześniej zaliczany do pokrzewek (Sylviidae).
Wikipedia
(1.1) Nasz synek raczej nie pojedzie na ten biwak, okropny z niego piecuszek.
Wiktionary
IPA: pʲjɛˈt͡suʃɛk, AS: pʹi ̯ecušek
Wiktionary
rzecz. piec m., piecuch m.
czas. piec ndk.
Wiktionary
(1.1) delikacik, leniuszek
Wiktionary
niewielki piec, najczęściej w odniesieniu do domowego pieca kuchennego przeznaczonego do gotowania i pieczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od piec
(1.2) mały piec
(1.3) część pieca kuchennego służąca do pieczenia
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.2) piecyk gazowy / piecyk kąpielowy / piecyk naftowy
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. piec m., piecuch m., pieczenie n., przypieczenie n., przypiekanie n., upieczenie n., wypiekanie n., wypieczenie n., pieczyste n., pieczywo n., pieczywko n., piecowy m., wypiek m., wypieki nmos., podpiekanie n., podpieczenie n., piekarz m., piekarnia ż., piekarnik m., piekarenka ż., piekarniczek m., piekarczyk m., piekarnictwo n., zapiecek m.
czas. piec ndk., przypiec dk., przypiekać ndk., upiec dk., wypiec dk., wypiekać ndk., podpiekać ndk., podpiec dk.
przym. piecowy, piekarski, piekarniczy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum zdrobn|piec.
* kaszubski: (1.1) piecyk m., piécëk m., piécuszk m.; (1.2) piecyk m., piécëk m., piécuszk m.
źródła.
== piecyk (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) piecyk
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. piec m., piecuch m., pieczenie n., przypieczenie n., przypiekanie n., upieczenie n., wypiekanie n., wypieczenie n., pieczyste n., pieczywo n., pieczywko n., piecowy m., wypiek m., wypieki nmos., podpiekanie n., podpieczenie n., piekarz m., piekarnia ż., piekarnik m., piekarenka ż., piekarniczek m., piekarczyk m., piekarnictwo n., zapiecek m.
czas. piec ndk., przypiec dk., przypiekać ndk., upiec dk., wypiec dk., wypiekać ndk., podpiekać ndk., podpiec dk.
przym. piecowy, piekarski, piekarniczy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. piec m., piecuch m., pieczenie n., przypieczenie n., przypiekanie n., upieczenie n., wypiekanie n., wypieczenie n., pieczyste n., pieczywo n., pieczywko n., piecowy m., wypiek m., wypieki nmos., podpiekanie n., podpieczenie n., piekarz m., piekarnia ż., piekarnik m., piekarenka ż., piekarniczek m., piekarczyk m., piekarnictwo n., zapiecek m.
czas. piec ndk., przypiec dk., przypiekać ndk., upiec dk., wypiec dk., wypiekać ndk., podpiekać ndk., podpiec dk.
przym. piecowy, piekarski, piekarniczy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum zdrobn|piec.
* kaszubski: (1.1) piecyk m., piécëk m., piécuszk m.; (1.2) piecyk m., piécëk m., piécuszk m.
źródła.
== piecyk (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) piecyk
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) war. piécëk, piécuszk
Wiktionary
ochrona kogoś lub czegoś, wstawiennictwo, troskliwość, dbanie, dbałość o kogoś albo o coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. obejmowanie opieką
Wiktionary
(1.1) Organy pozbawione pieczy organmistrza niszczeją.
Wiktionary
przym. bezpieczny
Wiktionary
(1.1) opieka, dbanie, dbałość, nadzór, staranie, troskliwość
Wiktionary
1. wydrążenie w skale z wylotem na zewnątrz; jaskinia, grota;
2. rodzaj kilkuosobowego grobu;
3. ekspresywnie: pieczarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) naturalne zagłębienie w skale;
Wiktionary
Pieczara – podobnie jak grota niefachowe określenie jaskini. Nazwa ta wzięta z języka starosłowiańskiego notowana jest w Polsce od drugiej połowy XVI w. i uważana za rutenizm. W języku starosłowiańskim słowo pektь- oznaczało ‘piec’, ‘ognisko domowe’. Po II wojnie światowej, w ramach porządkowania nazewnictwa postanowiono stosować jedynie słowo jaskinia, zaś słowo pieczara uznano za synonim jaskini.
Wikipedia
(1.1) Weszliśmy po omacku do ciemnej pieczary.
Wiktionary
IPA: pʲjɛˈt͡ʃara, AS: pʹi ̯ečara
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. pieczarka ż.
przym. pieczarowy, pieczarkowy
Wiktionary
(1.1) jaskinia, grota
Wiktionary
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
SJP.pl
Leucoagaricus Locq. ex Singer (pieczareczka) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).
Wikipedia
jadalny grzyb z rodziny bedłkowatych, o białym lub brązowym kapeluszu, rosnący dziko na polach i łąkach lub uprawiany (w pieczarkarniach)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. rodzaj grzybów jadalnych, nazwa systematyczna|Agaricus|L.|ref=tak.;
(1.2) kulin. jadalny owocnik pieczarki (1.1), surowiec kulinarny
(1.3) zdrobn. od: pieczara
Wiktionary
Agaricus L. (pieczarka) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae). Uprawiany i sprzedawany w sklepach jest jeden z jej gatunków – pieczarka dwuzarodnikowa.
Wikipedia
(1.1) Na pastwisku sąsiada jest wysyp pieczarek.
(1.2) Dzisiaj zrobię pizzę z pieczarkami.
Wiktionary
IPA: pʲjɛˈt͡ʃarka, AS: pʹi ̯ečarka
Wiktionary
(1.1-2)
rzecz. pieczarkarnia ż., pieczarkarz m., pieczarkowa ż., pieczarkowate nmos., pieczareczka ż., pieczarkowce nmos., pieczarniaki nmos.
przym. pieczarkowy, pieczarkowaty
(1.3)
rzecz. pieczara ż.
Wiktionary
(1.2) gwara. piekara, piekarka
Wiktionary
kobieta trudniąca się pieczarkarstwem (hodowlą pieczarek w pieczarkarniach, pomieszczeniach przeznaczonych do tej hodowli, utrzymujących stałą temperaturę i wilgotność)
SJP.pl
pomieszczenie, w którym hoduje się pieczarki, utrzymujące stałą temperaturę i wilgotność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce w którym uprawia się pieczarki
Wiktionary
rzecz. pieczarkowce nmos., pieczarniaki nmos.
Wiktionary