por.

1. skrót od: porucznik (czytany jako cały, odmienny wyraz);
2. skrót od: porównaj (czytany jako cały wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = porównaj

 (1.2) = wojsk. porucznik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Monday - od Moon's day - „dzień księżyca”; por. łac. (= porównaj łacińskie) dies lunae (Wikisłownik)

 (1.1) (Mt 16,18; por. Ap 21,14) – odniesienie do cytatów z Biblii (Wikipedia)

 (1.2) kmdr por. (= komandor porucznik) Stanisław Hryniewiecki (Wikipedia)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈruvnaj, AS: poruvnai ̯

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.2) zobacz też: ppor.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cf.

* duński: (1.1) sml., cf., jf.

* esperanto: (1.1) kp.

* estoński: (1.1) vrdl; (1.2) ltn

* francuski: (1.1) cf.

* hiszpański: (1.1) cf., cfr., cónf., cónfr., cp.; (1.2) Tte.

* japoński: (1.1) 参照 (さんしょう, sanshō)

* jidysz: (1.1) פֿ״גל

* niemiecki: (1.1) vgl., cf.

* rosyjski: (1.1) ср.

* słowacki: (1.1) porov.; (1.2) por.

* turecki: (1.1) krş.

źródła.

== por. (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) wojsk. = poručík → porucznik, por.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.2) zobacz też: ppor.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cf.

* duński: (1.1) sml., cf., jf.

* esperanto: (1.1) kp.

* estoński: (1.1) vrdl; (1.2) ltn

* francuski: (1.1) cf.

* hiszpański: (1.1) cf., cfr., cónf., cónfr., cp.; (1.2) Tte.

* japoński: (1.1) 参照 (さんしょう, sanshō)

* jidysz: (1.1) פֿ״גל

* niemiecki: (1.1) vgl., cf.

* rosyjski: (1.1) ср.

* słowacki: (1.1) porov.; (1.2) por.

* turecki: (1.1) krş.

źródła.

== por. (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) wojsk. = poručík → porucznik, por.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pora

1. pewien okres, czas trwania czegoś;
2. stosowny moment, właściwa chwila; termin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pewien okres, czas trwania czegoś

 (1.2) stosowny moment, właściwa chwila na jakąś czynność

 (1.3) reg-pl|Poznań. por

forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.

 (2.1) D. i B. lp. od: por

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O tej porze roku dni przeważnie są słoneczne.

 (1.2) Już pora załatwić stare porachunki.

 (1.2) Pora na dobranoc, bo już księżyc świeci.

 (2.1) Do rosołu warto dodać pora i cebulę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔra, AS: pora

Wiktionary


porąb

dawniej:
1. karb, cios, cięcie;
2. obszar w lesie, z którego wycięto drzewa; poręba, wyręba


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Porąb − wieś w woj. mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Stanisławów
  • Porąb − kolonia w woj. pomorskim, w pow. puckim, w gminie Krokowa

Wikipedia


porąbać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rąbać)

 (1.1) pociąć, przerąbać na kawałki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Edyta chciała napalić w piecu, ale wtedy okazało się, że skończyły się zapasy węgla. Bez namysłu porąbała taboret, na którym stała miednica.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rąbanka ż., Poręba ż., zarąbanie n., przerębla ż., przerębel mrz., porąbanie n., porąb mrz., poręba ż.

 czas. odrąbać, rozrąbać, rąbać ndk.

Wiktionary


porąbanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porąbać.

 (1.2) bycie porąbanym

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porąbać dk.

 rzecz. zarąbanie n., rąbanka ż.

Wiktionary


porąbaniec

nazwisko


SJP.pl


porąbczanin

mieszkaniec Porąbki (wsi w Polsce)


SJP.pl


porąbczanka

mieszkanka Porąbki (wsi w Polsce)


SJP.pl


porąbecki

Porąbka; porąbkowski


SJP.pl


porąbka

1. nazwa wielu wsi w Polsce;
2. część Łodzi;
3. część Nowej Rudy;
4. część Sosnowca


SJP.pl

W Polsce
  • Porąbka – część miasta Łódź
  • Porąbka – część miasta Nowa Ruda
  • Porąbka – dzielnica i część miasta Sosnowiec
  • Porąbka – część wsi Siedliska w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Wojcieszków
  • Porąbka – osada leśna wsi Rojewo w woj. lubuskim, w pow. międzyrzeckim, w gminie Międzyrzecz
  • Porąbka – część wsi Szczepanowice w woj. łódzkim, w pow. piotrkowski, w gminie Gorzkowice
  • Porąbka – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Dobra
  • Porąbka – część wsi Miłkowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Korzenna
  • Porąbka – wieś w woj. małopolskim, w pow. olkuskim, w gminie Trzyciąż
  • Porąbka – część wsi Jaroszówka w woj. małopolskim, w pow. wielickim, w gminie Gdów
  • Porąbka – część wsi Wrocanka w woj. podkarpackim, w pow. jasielskim, w gminie Tarnowiec
  • Porąbka – część wsi Mała w woj. podkarpackim, w pow. ropczycko-sędziszowskim, w gminie Ropczyce
  • Porąbka – część wsi Furmany w woj. podkarpackim, w pow. tarnobrzeskim, w gminie Gorzyce
  • Porąbka – część wsi Nowe Huty w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Tuchomie
  • Porąbka – wieś w woj. śląskim, w pow. bielskim, w gminie Porąbka
  • Porąbka – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. łobeskim, w gminie Resko
  • Porąbka – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój

Wikipedia


porąbkowski

Porąbka; porąbecki


SJP.pl


porać

porać się - męczyć się z czymś, trudzić


SJP.pl

czasownik

 (1.1) stpol. pruć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrat͡ɕ, AS: porać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poranie n.

Wiktionary


porachować

1. dokonać obliczeń: policzyć
2. porachować komuś kości - zbić mocno
3. porachować się:
a) rozliczyć się wzajemnie
b) zemścić się, ukarać za wyrządzoną krzywdę


SJP.pl


porachunek

1. dawniej: obliczenie, rachunek;
2. rewanż za krzywdę, stratę


SJP.pl


porachunki

1. dawniej: obliczenie, rachunek;
2. rewanż za krzywdę, stratę


SJP.pl

  • Porachunki (Outfit) – amerykański dreszczowiec z 1973 roku na podstawie powieści Donalda E. Westlake’a
  • Porachunki (Lock, Stock and Two Smoking Barrels) – brytyjska komedia kryminalna z 1998 roku w reżyserii Guya Ritchiego
  • Porachunki (Scrapbook) – amerykański dramat obyczajowy z 1999 roku w reżyserii Kurta Kuenne'a
  • Porachunki (Underbelly) – australijski serial sensacyjny
  • Porachunki (The Family) – francuski film z 2013 roku w reżyserii Luca Bessona

Wikipedia


porachunkowy

porachunek


SJP.pl

Patrz:

porachunek

poraczkować

spędzić pewien czas na raczkowaniu


SJP.pl


porada

udzielenie komuś rady


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wskazówka, zalecenie komuś czegoś

 (1.2) konsultacja u specjalisty (np. lekarza, prawnika)

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Jakub Porada – polski dziennikarz telewizyjny i radiowy
  • Michał Porada – katolicki duchowny
  • Rajmund Porada – katolicki duchowny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈrada, AS: porada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rada ż., poradzenie n., poradnik m., poradnictwo n., poradnia ż., radzenie n., odradzanie n., odradzenie n.

 czas. poradzić dk., radzić ndk., odradzać ndk., odradzić dk.

 przym. poradniany, poradnikowy, poradniczy, radziecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podpowiedź, rada, wskazówka, wytyczna

 (1.2) konsultacja

Wiktionary


poradlić

przeorać glebę radłem (regionalnie: redłem); poredlić (regionalnie)


SJP.pl


poradlne

podatek poradlny - dawny podatek gruntowy; poradlne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. w dawnej Polsce: podatek od rozmiarów ziemi uprawnej;

Wiktionary

Poradlne, podatek poradlny – w dawnej Polsce danina prawa książęcego zależna od rozmiarów ziemi uprawnej, od XIV wieku łanowe, a od 1629 coraz częściej zastępowana przez podymne.

Stały podatek od dóbr ziemskich wprowadzony przez Kazimierza Wielkiego, w wysokości 12 groszy w dobrach rycerskich oraz 24 groszy w dobrach klasztornych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈradlnɛ, AS: poradlne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poradlny

Wiktionary


poradlny

podatek poradlny - dawny podatek gruntowy; poradlne


SJP.pl


poradnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) instytucja wyspecjalizowana w udzielaniu porad z określonej dziedziny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przebadano go w poradni i stwierdzono, że ma dysleksję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈradʲɲa, AS: poradʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porada, poradnik, poradnictwo, poradzenie

 czas. poradzić się

 przym. poradniany, poradniczy, poradnikowy

Wiktionary


poradniany

poradnia; poradniowy


SJP.pl


poradnictwo

działalność polegająca na udzielaniu porad w jakimś zakresie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zorganizowana działalność związana z udzielaniem porad w jakimś zakresie; działalność poradni;

Wiktionary

Poradnictwo – działanie, którego celem jest tworzenie warunków do podjęcia przez klienta samodzielnej próby rozwiązania swojego problemu.

Działalność poradnicza obejmuje udzielanie wskazówek, przedstawianie różnych opcji wyboru i postępowania. Poradnictwo może być realizowane dyrektywnie, przedstawiając klientowi systemu wsparcia konkretne rozwiązania i wytyczne do wykonania. Inny model opiera się na wspieraniu klienta w samodzielnym decydowaniu oraz poszukiwania rozwiązania jego problemu, gdzie osoba udzielająca poradnictwa ogranicza się do wspierania w poszukiwaniu rozwiązania danego problemu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zapraszamy organizacje pozarządowe do korzystania z bezpłatnego telefonicznego poradnictwa księgowego i prawnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poradnia ż., porada ż.

Wiktionary


poradnik

publikacja zawierająca porady z jakiejś dziedziny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publikacja zawierająca wskazówki lub informacje na temat określonej dziedziny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oprócz prasy i poradników ojciec nie brał książek do ręki, ale odnosił się przyjaźnie do zadrukowanego papieru.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porada ż., poradnia ż.

 czas. poradzić dk.

 przym. poradny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przewodnik, vademecum

Wiktionary


poradniowy

poradnia; poradniany


SJP.pl


poradny

przestarzałe: umiejący sobie dobrze radzić; rozumny; zaradny


SJP.pl


poradowski

nazwisko


SJP.pl

  • Michał Poradowski (1913-2003) – teolog katolicki
  • Stefan Bolesław Poradowski (1902-1967) – polski kompozytor
  • Szymon Poradowski (1909-1983) – działacz polityczny, pedagog

Wikipedia


poradzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poradzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔraˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: poraʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poradzić

 rzecz. porada ż., poradnia ż., radca mos.

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary


poradzić

1. udzielić komuś rady;
2. pokonać trudności, rozwiązać problemy;
3. poradzić się - zasięgnąć czyjejś rady


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. radzić)

 (1.1) udzielić komuś rady, wskazówki

czasownik zwrotny dokonany poradzić sobie (ndk. radzić sobie)

 (2.1) pokonać trudności, rozwiązać problemy

czasownik zwrotny dokonany poradzić się (ndk. radzić się)

 (3.1) zasięgnąć czyjejś rady

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziękuję, żeś mi poradził, ale nie wszystko jest takie proste na ciągu narkotykowym, gdy wszyscy się od ciebie odwracają i nie masz z kim porozmawiać.

 (2.1) Gdyby nie ten wentyl bezpieczeństwa, to nie poradziłbym sobie z ciśnieniem wewnętrznym aparatury.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrad͡ʑit͡ɕ, AS: poraʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poradnik mrz., radna ż., porada ż., poradzenie n., radca mos.

 czas. radzić

 przym. radziecki, radcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) doradzić

Wiktionary


poradziecki

powstały po rozpadzie Związku Radzieckiego, charakterystyczny dla tego okresu; postradziecki, postsowiecki, posowiecki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który pozostał po Związku Radzieckim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prezydent Rosji (…) zadeklarował, że będzie współpracował z każdym, kto zostanie wybrany na prezydenta Ukrainy. Ostrzegł przed zagraniczną ingerencją na Ukrainie i w innych republikach poradzieckich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poradzieckość ż.

 przym. radziecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posowiecki, postsowiecki

Wiktionary


poraj

porać się - męczyć się z czymś, trudzić


SJP.pl

  • poraj – dziko występujący gatunek chrząszcza, objęty ścisłą ochroną w Polsce
W Polsce
  • Poraj – wieś w woj. lubelskim, w pow. hrubieszowskim, w gminie Horodło
  • Poraj – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Wola Krzysztoporska
  • Poraj – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Chorkówka
  • Poraj – osada w woj. pomorskim, w pow. lęborskim, w gminie Wicko
  • Poraj – wieś w woj. śląskim, w pow. myszkowskim, w gminie Poraj
  • Poraj – osada leśna w woj. śląskim, w pow. myszkowskim, w gminie Poraj
  • Poraj – kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Końskie
  • Poraj – część wsi Pętkowice w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Bałtów
  • Poraj – przysiółek wsi Czachorowo w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Gostyń

Wikipedia


porajcować

potocznie: spędzić pewien czas na rozprawianiu o czymś z ożywieniem


SJP.pl


porajczyk

mieszkaniec jednej z miejscowości o nazwie Poraj


SJP.pl


porajmos

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. zagłada Cyganów – Romów, Kełderaszy i Sinti – dokonana przez III Rzeszę podczas II wojny światowej;

Wiktionary

Porajmos (z romskiego „pochłonięcie”, również Samudaripen, Kali Traš) – eksterminacja Romów i Sinti przez III Rzeszę. Miała ona podobnie masowy i bezwzględny charakter, jak planowe mordowanie Żydów, nazwane Holokaustem.

Wikipedia


porajów

wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim


SJP.pl

Porajów (niem. Poritsch) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Bogatynia.

1920-1945 część miasta Żytawa (niem. Zittau), 1959-1972 część osiedla Sieniawka.

Wikipedia


porajski

przymiotnik od: Poraj (nazwa kilku wsi w Polsce)


SJP.pl


porajzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porajzować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porajzować dk.

Wiktionary


porandkować

spędzić pewien czas na randkowaniu


SJP.pl


poranek

1. początek, wczesna pora dnia; ranek, świt
2. impreza kulturalna, rozrywkowa odbywająca się w godzinach przedpołudniowych, np. poranek filmowy, muzyczny itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pora dnia następująca po nocy

 (1.2) przedpołudniowy seans kinowy dla dzieci

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biegnę na autobus prawie każdego poranka.

 (1.2) W dzieciństwie, co niedzielę tato zabierał mnie i brata na poranki do kina „Brylant”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrãnɛk, AS: porãnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ranek m., porannik m., rano n., raniuszek mzw.

 przym. poranny, porankowy, ranny

 przysł. rano

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rano, ranek

Wiktionary


poranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porać ndk.

Wiktionary


poraniona

kobieta ranna


SJP.pl


poraniony

mający rany, pokryty ranami


SJP.pl


porannik

szlafrok, podomka


SJP.pl


poranny

mający miejsce rano, wiążący się z porankiem; ranny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma miejsce o poranku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pojemność dyfuzyjna płuc zmniejsza się w ciągu dnia od godzin porannych do późnych wieczornych.

 (1.1) Resztę dnia spędziłem na pracowitym zapominaniu o porannych klęskach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrãnːɨ, AS: porã•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. raniuszek mzw., rano, ranek, poranek

 przym. ranny

 przysł. rano

Wiktionary


porapować

spędzić pewien czas na rapowaniu


SJP.pl


porastać

czasownik niedokonany

 (1.1) rosnąc, pokrywać coś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrastat͡ɕ, AS: porastać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porost m., porastanie n., porośnięcie n.

 czas. porosnąć dk., rosnąć ndk.

 przym. porostowy

Wiktionary


porastanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porastać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔraˈstãɲɛ, AS: porastãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porastać

 rzecz. porost mrz.

Wiktionary


poratować

czasownik przechodni dokonany (ndk. ratować)

 (1.1) wyciągnąć kogoś z kłopotów, tarapatów, przyjść komuś z pomocą

 (1.2) grzecz. dać komuś jałmużnę

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Panie Kierowniku, poratuje Pan złotówką?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔraˈtɔvat͡ɕ, AS: poratovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. uratować dk., odratować dk., ratować ndk.

 rzecz. poratowanie n., ratownik m., ratowniczka ż., ratunek m., uratowanie n., odratowanie n., poratowanie n.

 przym. ratunkowy

Wiktionary


poratowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poratować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ratunek m., ratowanie n., ratownictwo n., uratowanie n., wyratowanie n., odratowanie n., ratownik m., ratowniczka ż.

 czas. ratować ndk., uratować dk., poratować dk., wyratować dk., odratować dk.

 przym. ratowniczy, ratunkowy

 przysł. ratunkowo, ratowniczo

 wykrz. ratunku

Wiktionary


poraza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. klęska, porażka, pogrom

Wiktionary

Poraza – osada leśna w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Brześć Kujawski.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈraza, AS: poraza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porażka ż.

 czas. porazić dk., razić

Wiktionary


porażenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. całkowita utrata funkcji ruchowej

 (1.2) med. zaburzenie pracy układu nerwowego dające liczne objawy ubytkowe

 (1.3) odczasownikowy od|porazić.

Wiktionary

Porażenie, paraliż (łac. plegia) – stan charakteryzujący się całkowitą niemożnością wykonywania ruchu, na skutek braku dopływu bodźców nerwowych do mięśni.

Wyróżnia się:

  • porażenie wiotkie pochodzenia neurogennego – spowodowane uszkodzeniem obwodowym nerwów (np. pourazowe, poinfekcyjne, nowotworowe), przewodzących impulsację nerwową z ośrodków wyższych do efektora, którym jest mięsień. Neurologiczne objawy porażenia wiotkiego, to: duże obniżenie napięcia mięśniowego, zanik mięśni, drżenie pęczkowe mięśni, zniesienie odruchów w objętej paraliżem kończynie, neurogenny zapis w elektromiogramie.
  • porażenie wiotkie pochodzenia miogennego – związane z uszkodzeniem samego mięśnia lub grupy mięśniowej najczęściej na skutek urazu, niedorozwoju, miopatii.
  • porażenie spastyczne – porażenie kurczowe – spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Objawami paraliżu spastycznego są: wzmożone napięcie mięśniowe, brak zaniku mięśni, brak zmian w badaniu elektromiograficznym, odruchy kloniczne, odruchy patologiczne, zniesienie odruchów powierzchniowych.
  • porażenie przysenne – stan występujący podczas zasypiania lub rzadziej podczas przejścia ze snu do czuwania, objawiający się porażeniem mięśni (katapleksja) przy jednoczesnym zachowaniu pełnej świadomości. Osoba doświadczająca paraliżu przysennego ma wrażenie ogarniającej niemocy, nie jest w stanie wykonać żadnych ruchów, mówić ani otworzyć oczu. Zjawisku temu towarzyszą zazwyczaj bardzo nieprzyjemne doznania psychiczne, takie jak wrażenie ogłuszającego dudnienia lub dzwonienia w uszach, bezwładnego spadania, wykręcania ciała, przygniecenia klatki piersiowej lub kończyn. Prawie zawsze towarzyszy mu przyśpieszony rytm serca oraz uczucie strachu. Podczas paraliżu możliwe jest również występowanie różnego rodzaju halucynacji, zarówno wzrokowych jak i dotykowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Chłopiec zdjął izolację i doznał porażenia prądem elektrycznym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porażanie n.

 czas. razić, porażać ndk., porazić dk.

 przym. porażający

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezwład, paraliż

Wiktionary


poraziński

nazwisko


SJP.pl


porażka

1. przegrana bitwa; klęska;
2. poważne niepowodzenie; przegrana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przegrana bitwa

 (1.2) poważne niepowodzenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwsze derby sezonu zakończyły się porażką 3:0.

 (1.2) To kolejna porażka, bo znowu muszę odwołać mój sobotni wyjazd.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈraʃka, AS: poraška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poraza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. fiasko, pot. klapa, klęska, niepowodzenie, plajta, przegrana, strata

Wiktionary


poraźny

drżączka poraźna - choroba centralnego układu nerwowego, objawiająca się m.in. drżeniem kończyn i pochyleniem sylwetki; choroba Parkinsona


SJP.pl


porcelaine

[czytaj: PORselen] rasa psów gończych pochodząca z Francji


SJP.pl

Porcelaine – rasa psa, należąca do grupy psów gończych, i posokowców, zaklasyfikowana do sekcji psów gończych. Podlega próbom pracy.

Wikipedia


porcelana

ceramiczna masa z mieszaniny kwarcu, kaolinu i skalenia, wypalana w wysokiej temperaturze, zwykle pokrywana szkliwem, stosowana do produkcji delikatnych naczyń stołowych, izolatorów elektrycznych, sprzętu laboratoryjnego; wyroby z tej masy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) materiał ceramiczny służący do wyrobu delikatnych naczyń stołowych lub ozdób;

 (1.2) wyroby z porcelany (1.1) w ogólności

 (1.3) med. materiał stomatologiczny do wypełniania ubytków i wykonywania protez zębów

Wiktionary

Porcelana – rodzaj białej, przeświecającej ceramiki wysokiej jakości, wynaleziona w Chinach w VII wieku. Porcelana jest wytwarzana z mieszanki glinki kaolinowej ze skaleniem i kwarcem poprzez wypalanie uformowanych wyrobów w temperaturze od 920–980 °C (wyroby nieszkliwione, tzw. biskwit) aż do 1280–1460 °C (wyroby szkliwione). Charakteryzuje się niską nasiąkliwością, bardzo dobrymi właściwościami dielektrycznymi, dużą wytrzymałością mechaniczną, wysoką odpornością na działanie czynników chemicznych i nieprzepuszczalnością dla cieczy i gazów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W prezencie ślubnym dostaliśmy serwis obiadowy z porcelany.

 (1.2) Stół był zastawiony porcelaną.

 (1.2) Powinieneś obchodzić się delikatnie z tą porcelaną, gdyż jest bardzo stara i cenna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrt͡sɛˈlãna, AS: porcelãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcelit m., porcelarnia ż., porcelanki nmos., porcelanowiec m., porcelannik m., porcelanówka ż.

:: zdrobn. porcelanka ż.

 przym. porcelanowy, porcelitowy, porcelankowy

Wiktionary


porcelanka

ślimak żyjący w ciepłych wodach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: porcelana

 (1.2) zool. nazwa systematyczna|Cypraeidae|ref=tak., ślimak morski z rodziny porcelanek;

 (1.3) nagrobna fotografia wykonana na porcelanowej płytce

 (1.4) bot. zob. porcelanka Menziesa.

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔrt͡sɛˈlãnka, AS: porcelãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcelana ż., porcelit m., porcelanki nmos.

 przym. porcelanowy

Wiktionary


porcelanki

ślimak żyjący w ciepłych wodach


SJP.pl

Porcelanki (Cypraeidae) (ang. cowrie, cowry) (hindi kauri) (sanskryt koparda) – rodzina ślimaków morskich z rzędu Littorinimorpha. Liczy ponad 250 żyjących gatunków, opisano też ponad 350 gatunków kopalnych. Dawniej wszystkie gatunki z tej rodziny zaliczano do jednego rodzaju Cypraea.

Wikipedia


porcelankowate

rodzina ślimaków morskich; porcelanki


SJP.pl


porcelankowaty

o cechach porcelankowatych (rodzina ślimaków)


SJP.pl


porcelanowość

cecha porcelanowej cery (gładkiej jak porcelana)


SJP.pl


porcelanowy

zrobiony z porcelany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z porcelany

 (1.2) o cerze: gładki, biały, jasny; blady, lecz w atrakcyjny sposób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tymczasem na stołach ostały się jeno porcelanowe talerze i kute z olkuskiego srebra sztućce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrt͡sɛlãˈnɔvɨ, AS: porcelãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcelana ż., porcelanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) alabastrowy

Wiktionary


porcelit

masa ceramiczna w typie fajansu, służąca głównie do wyrobu trwałych naczyń kuchennych; półporcelana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) materiał ceramiczny wytwarzany jak porcelana, lecz zwykle z surowców o gorszej jakości – kaolinu, skalenia, kwarcu;

Wiktionary

Porcelit – rodzaj białej do kremowej, szkliwionej, nieprześwitującej ceramiki, wytwarzany podobnie jak porcelana, lecz najczęściej z surowców (kaolin, skaleń, kwarc) o gorszej jakości. Uformowane wyroby poddaje się wypalaniu w temp. ~1325 °C w celu osiągnięcia zamierzonej nieprzesiąkliwości, wytrzymałości i twardości.

W technice używany jako materiał do produkcji m.in. sanitariatów.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. porcelanka ż., porcelana ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|ceramika|porcelana|porcelit|fajans|majolika|kamionka|glina|cermet|keramzyt|klinkier|terakota.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) porcelit m.

źródła.

== porcelit (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) ceram. porcelit, półporcelana

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcelanka ż., porcelana ż.

Wiktionary


porcięta

potocznie: zniszczone, liche spodnie; portczęta


SJP.pl


porcik

zdrobnienie od: port


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od port

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie port, lecz tylko mały porcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. port m.

 przym. portowy

Wiktionary


porcja

1. ilość płynu, pokarmu, żywności lub leku przeznaczona dla jednej osoby do spożycia jednorazowo lub w określonym czasie;
2. określona ilość czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) określona ilość (płynu, pokarmu, leku) przeznaczona np. do spożycia, użycia

Wiktionary

  • Porcja (księżyc) – księżyc krążący wokół planety Uran
  • Porcja (postać) – bohaterka sztuki Kupiec wenecki Williama Shakespeare'a
  • Porcja (wojsko) – jednostka obrachunkowa żołdu w armii Polski przedrozbiorowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ułatwiało to życie roznoszącym chleb kalifaktorom, bo tak przygotowane porcje nie rozlatywały się na drobne kawałki, a i nikt z więźniów nie mógł mieć pretensji, że dostał mniej skibek od innego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrt͡sʲja, AS: porcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcyjka

 przym. porcjowany, porcjowy

 czas. porcjować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) racja, działka

Wiktionary


porcjami

1. ilość płynu, pokarmu, żywności lub leku przeznaczona dla jednej osoby do spożycia jednorazowo lub w określonym czasie;
2. określona ilość czegoś


SJP.pl


porcjoner

1. łyżka do nabierania lodów; gałkownica;
2. element blachy do podziału wypieków na równe porcje


SJP.pl


porcjować

dzielić coś na porcje


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dzielić coś na porcje

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karma porcjowana jest na poszczególne klatki (lub na klatki w jednym poziomie) za pomocą komputera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrt͡sʲjɔvat͡ɕ, AS: porcʹi ̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcja ż., porcyjka ż., porcjowanie n.

 przym. porcjowany

Wiktionary


porcjowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porcjować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porcjować ndk.

Wiktionary


porcjowany

dzielić coś na porcje


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podzielony na porcje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcja ż.

 czas. porcjować

Wiktionary


porcyjka

zdrobnienie od: porcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: porcja

 (1.2) mała porcja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porcja ż.

 czas. porcjować ndk.

Wiktionary


porcyjny

rzadko: stanowiący jedną porcję, mający wagę jednej porcji; porcjowy


SJP.pl


porcynela

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kresy. porcelana

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Śliczna fajka. Czy pan wie, ile ona kosztuje? Czysta porcynela, zagraniczny kawałek towaru.

Wiktionary


porczyk

nazwisko


SJP.pl


porczyński

nazwisko


SJP.pl


pordenowo

Pordenowo (niem. Pordenau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Lichnowy, na obszarze Wielkich Żuław Malborskich.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

We wsi był przystanek kolei wąskotorowej Pordenowo.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID na listę zabytków wpisany jest dom podcieniowy nr 36, 1811, k. XIX, nr rej.: A-1571 z 13.11.1995.

Wikipedia


pordzewiacz

rodzaj roztocza z rodziny szpecielowatych


SJP.pl


pordzewieć

czasownik dokonany

 (1.1) pokryć się rdzą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rdza ż.

 czas. rdzewieć, zardzewieć dk.

Wiktionary


poreakcyjny

pozostały po reakcji chemicznej


SJP.pl


poręb

obszar w lesie, z którego wycięto drzewa; wyręba


SJP.pl

Części wsi w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Żmudź

  • Poręb – część wsi Lipinki
  • Poręb – część wsi Roztoka

Wikipedia


poręba

obszar w lesie, z którego wycięto drzewa; wyręba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości i ich części w Polsce;

 (1.3) geogr. potok w Polsce, w Gorcach

 (1.4) geogr. strumień w Polsce, na Dolnym Śląsku

 (1.5) geogr. szczyt w Polsce, w Górach Kaczawskich;

Wiktionary

Poręba – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, nad Czarną Przemszą. Pomimo administracyjnej przynależności do województwa śląskiego od 1999 r., kulturowo, historycznie i geograficznie jest częścią Małopolski i dawnej ziemi krakowskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyjeżdżając z Poręby, wpadniemy do ciotki Krystyny.

 (1.2) Urodziłam się w Porębie w 1932 roku.

 (1.3) Posiedzimy z kolonistami nad Porębą.

 (1.5) Wejście na Porębę zajmie wam około godziny.

 (1.5) Na szczycie Poręby stoi radar meteorologiczny IMGW.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poręba ż., porębianin mos., porębianka ż., zarąbanie n., przerębel mrz., przerębla ż.

 czas. porąbać dk.

 przym. porębski

Wiktionary


porębianin

mieszkaniec Poręby (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Poręby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sobotę jaworznianie pokonali porębian 3:0.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poręba ż.

:: fż. porębianka ż.

 przym. porębski

Wiktionary


porębianka

mieszkanka Poręby (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Poręby

Wiktionary

  • Porębianka – potok, dopływ Mszanki
  • Porębianka – potok, dopływ Udorki
  • Porębianka (Kamieniczanka) – potok, dopływ Trzemeśnianki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W niedzielę porębianki powalczą z cieszyniankami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poręba ż.

:: fm. porębianin mos.

 przym. porębski

Wiktionary


porębowy

poręba


SJP.pl

Patrz:

poręba

porębski

przymiotnik od: Poręba


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Porębą, dotyczący Poręby

Wiktionary

Znane postacie noszące nazwisko „Porębski”:

  • Antoni Porębski (1898–1967) – duchowny rzymskokatolicki
  • Baltazar Porębski (zm. 1617) – poseł, wojski krakowski, uczestnik rokoszu sandomierskiego
  • Czesław Porębski (ur. 1945) – profesor, wykładowca akademicki
  • Jerzy Porębski (1939-2021) – polski pieśniarz, animator ruchu szantowego w Polsce
  • Jerzy Porębski (1934–2016) – polski reportażysta
  • Jerzy Porębski (ur. 1956) – polski reżyser
  • Kazimierz Porębski (1872–1933) – wiceadmirał, dowódca Marynarki Wojennej RP
  • Łukasz Porębski (1594–1637) – malarz krakowski, uczeń Tomasza Dolabelli
  • Marian Porębski (1910–2008) – śpiewak operowy, tenor wagnerowski
  • Mieczysław Porębski (ur. 1921) – krytyk, teoretyk i historyk sztuki
  • Olgierd Porebski (1922–1995) – brytyjski szermierz
  • Przemysław Porębski (ur. 1998) – polski piłkarz
  • Stanisław Porębski (ok. 1529–1581) – szlachcic herbu Kornicz, kartograf
  • Stanisław Porębski (1898–1940) – nadkomisarz Policji Państwowej II RP
  • Stanisław Porębski (1884–1960) – polski taternik i działacz turystyczny
  • Tadeusz Porębski (1931–2001) – poseł na Sejm PRL VIII i IX kadencji, wicemarszałek Sejmu
  • Tadeusz Antoni Porębski (1894–1970) – generał brygady Wojska Polskiego
  • Tomasz Porębski (ur. 1980) – polski kierowca rajdowy, mistrz Polski w klasach A6 i R2B
  • Tomasz Porębski (ur. 1992) – polski piłkarz, obrońca, zawodnik Jagiellonii Białystok

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Poręba ż., porębianin mos., porębianka ż.

Wiktionary


porechotać

spędzić pewien czas na rechotaniu


SJP.pl


poręcz

1. część balustrady stosowana m.in. dla bezpieczeństwa;
2. oparcie boczne krzesła, fotela itp.;
3. przyrząd gimnastyczny zbudowany z dwóch równoległych, ustawionych poziomo drążków opartych na słupkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uchwyt biegnący wzdłuż schodów

 (1.2) balustrada balkonu

 (1.3) boczny uchwyt ławki, niekiedy krzesła lub fotela

 (1.4) poręcze sport. przyrząd gimnastyczny z dwóch równoległych żerdzi;

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od poręczyć

Wiktionary

Poręcz – pochwyt przyścienny. Podstawowa funkcja, jaką powinny spełniać poręcze, to ułatwienie poruszania się po schodach, a także ochrona przed upadkiem z wysokości.

Poręcze powinny zapewniać wygodę użytkowania oraz być w solidny sposób zamocowane do balustrady lub ściany.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trzymaj się poręczy, bo na schodach jest ślisko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrɛ̃n͇t͡ʃ, AS: porẽṇč

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poręczność ż., poręczówka ż., poręczenie n., poręczanie n., ręczny m., ręka ż., poręka ż.

 czas. poręczyć dk., poręczać ndk.

 przym. poręczny, ręczny, poręczeniowy, poręczowy

 przysł. poręcznie, ręcznie

Wiktionary


poręczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. poręczyć)

 (1.1) dawać urzędowe potwierdzenie czyjejś wypłacalności

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. poręczyć)

 (2.1) brać na siebie odpowiedzialność za kogoś lub za coś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rączęta nmos., ręka ż., poręka ż., poręcz ż., poręczanie n., poręczyciel mos., poręczycielka ż.

 przym. poręczny

 czas. ręczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwarantować, żyrować

 (2.1) ręczyć

Wiktionary


poręczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poręczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poręka ż., poręcz ż., poręczyciel mos.

 czas. poręczać

Wiktionary


poręczenie

1. pisemne zobowiązanie wobec wierzyciela do wykonania zobowiązania dłużnika, w przypadku gdyby ten go nie wykonał;
2. poręczenie majątkowe - pieniądze, papiery wartościowe itp., złożone jako gwarancja, że oskarżony, pozostający na wolności, stawi się na każde wezwanie sądu i nie będzie utrudniał postępowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poręczyć.

Wiktionary

Umowa poręczenia – umowa cywilnoprawna, przez którą jedna strona – poręczyciel – zobowiązuje się wobec wierzyciela, że wykona zobowiązanie dłużnika, gdyby ten ostatni sam go nie wykonał (art. 876 § 1 k.c.).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rączęta nmos., poręka ż., ręczniczek mrz., poręcz ż., rączka ż., ręka ż., poręczyciel mos., poręczycielka ż.

 przym. poręczny

 przysł. ręcznie

 czas. poręczyć

Wiktionary


poręczeniowy

poręczenie


SJP.pl

Patrz:

poręczenie

poręcznie

przysłówek

 (1.1) w sposób poręczny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poręczny

 rzecz. poręczność ż., poręcz ż.

Wiktionary


poręczniej

stopień wyższy od przysłówka: poręcznie


SJP.pl


poręczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: poręczny


SJP.pl


poręczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest poręczne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poręczny

 przysł. poręcznie

 rzecz. poręcz ż.

Wiktionary


poręczny

1. wygodny w użyciu;
2. dostosowany do kształtu ręki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dostosowany do kształtu ręki i wygodny w użyciu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrɛ̃n͇t͡ʃnɨ, AS: porṇčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rączęta nmos., poręcz ż., poręczenie n., poręczność ż., poręczówka ż., poręczyciel m., poręka ż., ręka ż., ręczny mrz.

 przym. poręczowy, ręczny

 przysł. poręcznie

 czas. poręczać, poręczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wygodny, funkcjonalny

Wiktionary


poręczowanie

Poręczowanie – jeden z elementów wykonywanych podczas zdobywania szczytu taktyką oblężniczą (wyprawową), głównie gór najwyższych. Polega na zabezpieczaniu trudniejszych odcinków prowadzonej drogi przy użyciu lin (głównie 7–9 mm) w celu ułatwienia dalszych transportów żywności, sprzętu itp. Były przypadki używania także lin stalowych.

Wikipedia


poręczyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. poręczać)

 (1.1) dać urzędowe potwierdzenie czyjejś wypłacalności

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. poręczać)

 (2.1) wziąć na siebie odpowiedzialność za kogoś lub za coś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ręczniczek mrz., rączka ż., poręka ż., poręczycielka ż., poręczyciel mos., poręczenie n., poręcz ż.

 przym. poręczny

 przysł. ręcznie

 czas. ręczyć

Wiktionary


poręczyciel

osoba poręczająca za kogoś; żyrant; gwarant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. ktoś, kto poręcza czyjeś wierzytelności

Wiktionary

Umowa poręczenia – umowa cywilnoprawna, przez którą jedna strona – poręczyciel – zobowiązuje się wobec wierzyciela, że wykona zobowiązanie dłużnika, gdyby ten ostatni sam go nie wykonał (art. 876 § 1 k.c.).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. poręczanie n., poręczenie n., poręczycielka ż., poręczycielstwo n., poręka ż.

 czas. ręczyć, poręczać ndk., poręczyć dk.

 przym. poręczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwarant, żyrant

Wiktionary


poręczycielka

kobieta poręczająca za kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. kobieta, która poręcza czyjeś wierzytelności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poręczenie n., poręka ż., poręczycielstwo n.

:: fm. poręczyciel

 czas. poręczać ndk., poręczyć dk.

Wiktionary


poręczycielski

poręczyciel


SJP.pl

Patrz:

poręczyciel

poreda

nazwisko


SJP.pl


poredlić

regionalnie: poradlić - przeorać glebę radłem (regionalnie: redłem)


SJP.pl


poregulować

spędzić pewien czas na regulowaniu


SJP.pl


porejestrować

zarejestrować po kolei, wiele razy


SJP.pl


porek

rodzaj grzybów z rodziny pniarkowatych; białoporek


SJP.pl

Piptoporus P. Karst. (białoporek) – rodzaj grzybów z rodziny pniarkowatych (Fomitopsidaceae).

Wikipedia


poręka

poręczenie lub zapewnienie; rękojmia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poręczenie; zapewnienie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rączęta nmos., poręcz ż., poręczycielka ż., poręczyciel mos., poręczenie n., poręczanie n., ręka ż.

 czas. poręczyć dk., poręczać ndk.

 przym. poręczny

Wiktionary


porękawiczne

dawniej: podarunek darowany przez nabywcę żonie lub innemu członkowi rodziny sprzedającego


SJP.pl


porelaksować

porelaksować się - spędzić pewien czas na relaksowaniu się; poodpoczywać


SJP.pl


porembica

porembica stalnica - gatunek pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych, występujący w Europie Środkowej


SJP.pl

Porembica (Zicrona) – rodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tarczówkowatych.

Pluskwiaki o ciele długości poniżej 10 mm. Ich przedplecze ma gładkie, pozbawione ząbków i kolców krawędzie boczne oraz niewystające poza nasady półpokryw kąty boczne (rogi). Przednia para odnóża ma uda pozbawione zębów.

Wikipedia


poremontować

spędzić pewien czas na remontowaniu


SJP.pl


porenut

bóstwo słowiańskie


SJP.pl

Porenut (łac. Porenutius, Poremicius) – bóg o nieznanych funkcjach wymieniony tylko w dwóch źródłach: Gesta Danorum oraz w Knýtlinga sadze. Jedyną informacją historyczną na temat tego boga jest opis posągu go przedstawiającego, który posiadał cztery twarze na głowie, oraz piątą na piersiach, która była podtrzymywana za brodę prawą ręką, a za czoło lewą ręką.

Wikipedia


poreparować

dawniej: poreperować - naprawić w wielu miejscach lub wiele czegoś


SJP.pl


poreperować

naprawić w wielu miejscach lub wiele czegoś


SJP.pl


porewit

bóstwo słowiańskie


SJP.pl

Porewit lub Borewit (łac. Poreuit, Perevithus, Poreuith, Porevithum, Poreuithũ, Borveit) – bóg o nieznanych funkcjach wymieniony tylko w dwóch źródłach: Gesta Danorum oraz w Knýtlinga sadze. Jedyną informacją historyczną na temat tego boga jest opis posągu go przedstawiającego, który posiadał pięć twarzy i nie posiadał broni.

Wikipedia


porewolucyjny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) następujący po rewolucji; dziejący się po rewolucji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rewolucja ż.

Wiktionary


porfina

barwnik pirolowy o skomplikowanej budowie, część składowa hemoglobiny i bilirubiny


SJP.pl

Porfina – makrocykliczny związek chemiczny stanowiący szkielet porfiryn. Jest heterocyklicznym związkiem aromatycznym. Zbudowana jest z czterech pierścieni pirolowych połączonych grupami metinowymi (=CH−).

Wikipedia


porfir

magmowa skała wylewna lub żyłowa, w której tkwią kryształy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. wulkaniczna lub żyłowa skała magmowa zawierająca prakryształy;

Wiktionary

Porfir (stgr. πορφύρα, „purpura”) – potoczna nazwa stosowana do określania magmowych skał wulkanicznych lub żyłowych, posiadających strukturę porfirową. Wewnętrzna struktura tych skał składa się z kwarcu i skaleni.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. porfirowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|porphyre., etym|wł|porfiro. < etym|gr|πορφύρα.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) porphyry

* esperanto: (1.1) porfiro

* hiszpański: (1.1) pórfido m.

źródła.

== porfir (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) porfir

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrfʲir, AS: porfʹir

Wiktionary

Powiązane:

 przym. porfirowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. porfirowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|porphyre., etym|wł|porfiro. < etym|gr|πορφύρα.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) porphyry

* esperanto: (1.1) porfiro

* hiszpański: (1.1) pórfido m.

źródła.

== porfir (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) porfir

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


porfira

glon morski z typu krasnorostów; szkarłatnica


SJP.pl


porfiria

choroba dziedziczna, charakteryzująca się zaburzeniami neurologicznymi i autonomicznymi


SJP.pl

Porfirie – grupa wrodzonych lub nabytych schorzeń wynikających z zaburzenia działania enzymów w szlaku syntezy hemu, zwanym również szlakiem porfiryn.

Klasyfikuje się je jako porfirie wątrobowe, porfirie erytropoetyczne lub porfirie skórne, w zależności od tego, gdzie występuje nadprodukcja i nadmierna akumulacja porfiryn (lub ich chemicznych prekursorów).

Wikipedia


porfirion

Porfirion - imię męskie pochodzenia greckiego.

Porfirion imieniny obchodzi: 16 lutego, 10 marca.

W literaturze polskiej imię to zostało spopularyzowane przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w powieści Porfirion Osiełek (1929) i w „Teatrzyku Zielona Gęś” (gdzie jedną z głównych postaci był Porfirion Osiełek).

Wikipedia


porfiriusz

imię męskie


SJP.pl

  • Porfiriusz – imię męskie
  • Porfiriusz – wieloryb żyjący w czasach cesarza Justyniana I

Osoby o imieniu Porfiriusz:

  • Porfiriusz (232–305) – filozof grecki
  • Porfiriusz z Gazy (347–420) – biskup Gazy
  • Porfiriusz (IV/V w.) – patriarcha Antiochii
  • Porfiriusz Kulczycki (zm. 1716) duchowny greckokatolicki
  • Porfiriusz Skarbek-Ważyński (1730/1732–1804) – greckokatolicki biskup chełmski
  • Porfiriusz (1804–1885) prawosławny biskup czehryński, historyk, biblista, archeolog, bizantynista
  • Porfiriusz Rubanowicz (1883–1943) – kapłan prawosławny, nowomęczennik
  • Porfiriusz (ur. 1940) – grecki duchowny prawosławny
  • Porfiriusz (ur. 1965) – rosyjski biskup prawosławny
  • Porfiriusz (ur. 1961) – patriarcha Serbii

Wikipedia


porfiriuszek

zdrobnienie od: Porfiriusz (imię męskie)


SJP.pl


porfiriuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Porfiriuszka lub z nim związany


SJP.pl


porfiriuszostwo

Porfiriusz z żoną; Porfiriuszowie


SJP.pl


porfiriuszowie

imię męskie


SJP.pl


porfiriuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Porfiriusza lub z nim związany


SJP.pl


porfiroblast

Porfiroblast – jest to minerał lub agregat mineralny powstały w wyniku blastezy.

Wikipedia


porfirogeneta

przydomek nadawany władcy bizantyjskiemu urodzonemu po wstąpieniu jego ojca na tron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) dziecko, syn urodzony po wstąpieniu swojego ojca na tron (dosł. „urodzony w purpurze”)

Wiktionary

Porfirogeneta (gr. Πορφυρογέννητος, dosłownie zrodzony w purpurze) – tytuł nadawany niektórym synom lub córkom panującego cesarza wschodniorzymskiego (bizantyńskiego). Istniały ściśle określone warunki, który musiały zaistnieć, zanim można było się nim posługiwać. Kluczowe było urodzenie dziecka w Porfirowej Komnacie Wielkiego Pałacu w Konstantynopolu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔrfʲirɔɡɛ̃ˈnɛta, AS: porfʹirogẽneta

Wiktionary


porfirogenetka

tytuł córki cesarza wschodniorzymskiego (bizantyńskiego)


SJP.pl


porfiroid

Porfiroid – ogólne określenie skał metamorficznych o wyraźnej teksturze łupkowatej, które powstały ze skał wylewnych takich jak: ryolity, dacyty, czy trachity.

Podczas przeobrażenia dochodziło do granulacji fenokryształów oraz wyprasowania i ukierunkowania tła skalnego.

Wyróżnia się liczne odmiany w zależności od minerału tworzącego porfiroblasty, np. porfiroidy: kwarcowe, ortoklazowe, lub od minerału dominującego, np. porfiroid promienisty, serycytowy.

Wikipedia


porfirowy

1. porfir;
2. porfira


SJP.pl

Patrz:

porfir;
2. porfira

porfiryk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. med. osoba chorująca na porfirię

Wiktionary


porfiryna

organiczny, aromatyczny związek chemiczny zawierający pierścień porfirynowy


SJP.pl

Wikipedia


porfiryt

skała wulkaniczna używana w kamieniarstwie dekoracyjnym i do budowy dróg


SJP.pl


pori

miasto w Finlandii


SJP.pl

Pori (szw. Björneborg) – miasto położone w południowo-zachodniej Finlandii, u ujścia rzeki Kokemäenjoki do Zatoki Botnickiej. Położone w prowincji Finlandia Zachodnia. Główne miasto regionu Satakunta. Port morski. Miejsce corocznego międzynarodowego festiwalu jazzowego Pori Jazz.

Wikipedia


poriomania

patologiczny popęd do wędrowania; dromomania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. popęd do włóczęgi i podróży, często przy ograniczonej świadomości swoich czynów;

Wiktionary

Poriomania (dromomania) – popęd do włóczęgi i bezustannej podróży. Takie zachowanie może być spowodowane chęcią uniknięcia konfliktów służbowych lub prywatnych.

Wystąpienie poriomanii może być spowodowane zaburzeniami nerwicowymi, depresyjnymi, schizofrenią lub innymi zaburzeniami psychicznymi jak na przykład otępienie. Częste przypadki poriomanii stwierdzono także u dzieci oraz młodzieży w okresie dojrzewania i może to prowadzić do ucieczek z domu bez żadnego szczególnego powodu. Szczególnie znane są przypadki tego zaburzenia u osób cierpiących na chorobę Alzheimera.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) dromomania

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) poriomania

* niemiecki: (1.1) Poriomanie ż.

źródła.

== poriomania (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik niepoliczalny

 (1.1) psych. poriomania

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dromomania

Wiktionary


porniak

1. potocznie: film pornograficzny lub wydawnictwo pornograficzne; pornol, pornos, pornus, pornuch;
2. dawniej: rodzaj wonnej żywicy, używanej do kadzenia


SJP.pl


porno

potocznie:
1. pornografia;
2. pornograficzny;
3. film, magazyn, powieść itp. o charakterze pornograficznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. pornografia

 (1.2) pot. materiał pornograficzny

przymiotnik

 (2.1) pot. pornograficzny

Wiktionary

Pornografia, potocznie porno (od gr. γραφός, graphos „piszący”; πόρνη, porne „nierządnica”; pornográphos „piszący o nierządnicach”) – wizerunek osób lub przedmiotów o cechach jednoznacznie seksualnych utworzony z zamiarem wywołania pobudzenia seksualnego lub podniecenia u osób oglądających. Pokazy emitowane na żywo np. w internecie, również stanowią formę pornografii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔrnɔ, AS: porno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pornografia ż., pornol m., pornograf m., postporno n., pornograficzność ż.

 przym. pornolski, pornograficzny

 przysł. pornograficznie

 temsłow. porno-

Wiktionary


porno-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający ich związek z pornografią

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) pornobiznes • pornokaseta • pornozdjęcie

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. porno m., pornol m., pornografia ż.

 przym. porno

frazeologia.

etymologia.

 skr. od etymn|pol|pornografia.

uwagi.

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) порно-

* słowacki: (1.1) porno-

* włoski: (1.1) porno-

źródła.

== porno- (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

temat słowotwórczy

 (1.1) porno-

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrnɔ, AS: porno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porno m., pornol m., pornografia ż.

 przym. porno

Wiktionary


porno-biznes

wszystkie komercyjne działania związane z produkcją i sprzedażą filmów, magazynów i gadżetów o charakterze pornograficznym; pornobiznes, porno biznes, seksbiznes, seksprzemysł


SJP.pl


porno-dyskietka

dyskietka z materiałami o treści pornograficznej; porno dyskietka, pornodyskietka


SJP.pl


porno-film

film o treści erotycznej; porno film, pornofilm


SJP.pl


porno-shop

[czytaj: porno szop] sklep z artykułami urozmaicającymi życie seksualne; sex-shop, sex shop, seks-shop, porno shop


SJP.pl


pornobiznes

wszystkie komercyjne działania związane z produkcją i sprzedażą filmów, magazynów i gadżetów o charakterze pornograficznym; porno biznes, porno-biznes, seksbiznes, seksprzemysł


SJP.pl


pornodyskietka

dyskietka z materiałami o treści pornograficznej; porno-dyskietka, porno dyskietka


SJP.pl


pornofilm

film o treści erotycznej; porno-film, porno film


SJP.pl


pornograf

amator pornografii


SJP.pl

  • Pornograf – album
  • Pornograf – powieść
  • Pornograf – film

Wikipedia


pornografia

zdjęcia, filmy, pokazy itp. przedstawiające sceny kopulacji ludzi, mające wywoływać podniecenie seksualne u odbiorcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wizerunek osób lub przedmiotów, wywołujący podniecenie seksualne;

Wiktionary

Pornografia, potocznie porno (od gr. γραφός, graphos „piszący”; πόρνη, porne „nierządnica”; pornográphos „piszący o nierządnicach”) – wizerunek osób lub przedmiotów o cechach jednoznacznie seksualnych utworzony z zamiarem wywołania pobudzenia seksualnego lub podniecenia u osób oglądających. Pokazy emitowane na żywo np. w internecie, również stanowią formę pornografii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W internecie bardzo łatwo znaleźć pornografię.

 (1.1) Dzisiejsza kinematografia pełna jest obscenicznych scen, przepełnionych pornografią i wulgaryzmami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrnɔˈɡrafʲja, AS: pornografʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pornol mrz., pornograficzność ż., pornograf m., porno n., pornos m.

 przym. pornograficzny, porno

 przysł. pornograficznie

 temsłow. porno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porno

Wiktionary


pornograficzny

związany z pornografią


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pornografią, dotyczący pornografii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaczęłam pisać, dla zysku, po francusku, opowieści pornograficzne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrnɔɡraˈfʲit͡ʃnɨ, AS: pornografʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pornol mrz., porno n., pornografia ż., pornograf m.

 przysł. pornograficznie

 przym. porno

Wiktionary


pornokaseta

pot. kaseta wideo z filmem, filmami pornograficznymi


SJP.pl


pornokracja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. polit. określenie czasów, w których kobiety rozpustne, kurtyzany wywierały znaczny wpływ na sprawy publiczne;

Wiktionary

Pornokracja (gr. porne ‘prostytutka’ i kratein ‘rządzić’), zwane także saeculum obscurum – neologizm określający sposób sprawowania władzy, w którym duży wpływ na osobę rządzącego mają prostytutki. Historycznie określenie to dotyczy okresu w pierwszej połowie X wieku, który rozpoczął się od pontyfikatu papieża Sergiusza III (od 904), a skończył się wraz ze śmiercią papieża Jana XII (w 964), w którym silny wpływ na papiestwo miała rodzina Teofilaktów, a szczególnie Teodora i jej córka Marozja.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pornokrata ż., pornokratka ż.

 przym. pornokratyczny

Wiktionary


pornol

potocznie: film pornograficzny lub wydawnictwo pornograficzne; pornos, pornus, pornuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. film pornograficzny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rafał, czy ty znowu walisz sobie konia przy pornolu? Znajdź sobie lepiej dziewczynę!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pornografia ż., pornograf m., porno n., postporno n., pornograficzność ż.

 przym. pornolski, pornograficzny, porno

 przysł. pornograficznie

 temsłow. porno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pornos

Wiktionary


pornomagazyn

pot.
1. czasopismo przedstawiające materiały o charakterze pornograficznym;
2. magazyn będący miejscem nagrywania filmów porno


SJP.pl


pornos

potocznie: film pornograficzny lub wydawnictwo pornograficzne; pornus, pornol, pornuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. film pornograficzny

Wiktionary

Pornografia, potocznie porno (od gr. γραφός, graphos „piszący”; πόρνη, porne „nierządnica”; pornográphos „piszący o nierządnicach”) – wizerunek osób lub przedmiotów o cechach jednoznacznie seksualnych utworzony z zamiarem wywołania pobudzenia seksualnego lub podniecenia u osób oglądających. Pokazy emitowane na żywo np. w internecie, również stanowią formę pornografii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) wiele osób zbyt często wypchniętych z łóżka w imię czystości kieruje się ku masturbacji, pornosom lub odlatuje w świat fantazji.

 (1.1) Rafał, czy ty znowu walisz sobie konia przy pornosie? Znajdź sobie lepiej dziewczynę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrnɔs, AS: pornos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pornografia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pornol

Wiktionary


pornosek

zdrobnienie od: pornos


SJP.pl


pornoshop

[czytaj: pornoszop] sklep z artykułami urozmaicającymi życie seksualne; sex-shop, sex shop, seks-shop, porno shop, porno-shop


SJP.pl


pornostrona

potocznie: strona internetowa z materiałami pornograficznymi


SJP.pl


pornozdjęcie

zdjęcie przedstawiające scenę o charakterze pornograficznym


SJP.pl


pornozemsta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozpowszechniane intymnych zdjęć lub filmów bez zgody osoby, którą przedstawiają, zwykle, aby ukarać ją za nieudany związek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ciągu ostatnich kilku lat świat obiegło kilka głośnych przypadków samobójstw młodych kobiet spowodowanych pornozemstą.

Wiktionary


pornuch

potocznie: film pornograficzny lub wydawnictwo pornograficzne; pornos, pornol, pornus


SJP.pl


pornus

potocznie: film pornograficzny lub wydawnictwo pornograficzne; pornos, pornol, pornuch


SJP.pl


poroblaszek

rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych


SJP.pl

Phylloporus Quél. (poroblaszek) – rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae). Należy do niego ponad 70 gatunków. W Polsce występuje jeden gatunek.

Wikipedia


porobnica

porobnica włochatka - gatunek pszczoły z rodziny porobnicowatych; porobnica miodunkowa


SJP.pl


porobnicowate

rodzina pszczół


SJP.pl


porobnicowaty

o cechach porobnicowatych (rodzina pszczół)


SJP.pl


poróbstwo

rozwiązłość seksualna; porubstwo


SJP.pl


porocefaloza

choroba pasożytnicza wywoływana przez wrzęchę z rodzaju Porocephalus; wrzęchowica


SJP.pl


porocyt

komórka zewnętrznej warstwy gąbek, z kanalikiem prowadzącym do jamy ciała


SJP.pl


poród

wydalenie dojrzałego płodu z organizmu matki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. gin. zakończenie ciąży, wydanie dojrzałego płodu z organizmu matki;

Wiktionary

Poród (również rozwiązanie, narodziny) – u samic ssaków łożyskowych oraz torbaczy wydalenie płodu i łożyska z macicy samicy kończące ciążę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mąż Anny koniecznie chciał być obecny przy porodzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrut, AS: porut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ród mrz., porodówka ż., porodzenie n.

 czas. rodzić ndk., porodzić dk.

 przym. porodowy, okołoporodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) urodzenie

Wiktionary


porodówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. med. szpitalny oddział położniczy lub izba porodowa

Wiktionary

  • Porodówka – placówka, w której przyjmuje się poród
  • Porodówka – polski film krótkometrażowy z 2006 roku

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔˈdufka, AS: porodufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poród m., porodzenie n., rodzenie n., urodzenie n.

 czas. rodzić ndk., porodzić dk., urodzić dk.

 przym. porodowy, poporodowy, przedporodowy

Wiktionary


porodowy

przymiotnik

 (1.1) przym. od poród

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔˈdɔvɨ, AS: porodovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poród, porodówka

 czas. porodzić

Wiktionary


porofor

środek porotwórczy; w wyższej temperaturze porofor rozkłada się z wydzieleniem gazu powodującego powstawanie porów w mieszance gumowej lub innym tworzywie, podczas ich przeróbki


SJP.pl

Porofor – substancja służąca do wytwarzania płynnych lub stałych pian. Stosowane są zarówno do wytwarzania spienionych tworzyw sztucznych i gum, jak i produktów spożywczych (np. chleb i ciasta – produkowane z użyciem proszku do pieczenia – lub bita śmietana).

Wikipedia


poroh

próg skalny w łożysku, korycie rzeki, powstały wskutek różnej odporności skał na erozję, utrudniający spływ i powodujący nagły spadek wód; katarakta


SJP.pl

Próg rzeczny (inne spotykane nazwy: poroh, sula, szum, szypot) – stopień skalny położony poprzecznie w korycie rzeki powstały w wyniku różnic w erozji skał, przez które przepływa rzeka. Utworzony jest ze skał o większej odporności na erozję. Rzadziej pochodzenia tektonicznego. Jest rodzajem progu skalnego.

Próg rzeczny w istotny sposób wpływa na bieg wody w rzece, w przypadku wysokich progów tworzy się wodospad, a przy mniejszych – kaskady lub bystrza.

Wikipedia


porolny

rzadko o gruncie: taki, który kiedyś był uprawiany


SJP.pl


poromantyczny

występujący po epoce romantyzmu


SJP.pl


porometr

przyrząd do pomiaru objętości wolnych przestworów w ciałach porowatych


SJP.pl


poroniański

regionalnie: poroniński (przymiotnik od: Poronin)


SJP.pl


poronić

urodzić przedwcześnie niedostatecznie ukształtowany lub martwy płód


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. ronić)

 (1.1) med. urodzić przedwcześnie martwy płód

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poronienie n.

 czas. ronić ndk.

Wiktionary


poroniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mitsłow. złośliwy i wrogi ludziom demon wywodzący się z duszy poronionego dziecka lub spędzonego płodu;

Wiktionary

  • Poroniec – demon w słowiańskich wierzeniach
  • Poroniec – potok, dopływ Białego Dunajca
  • Poroniec – polana na Wierchu Poroniec w Tatrach
  • Poroniec – potoczna nazwa szczytu Wierchporoniec w Tatrach

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wierzenia rosyjskie wskazują na to, że nieochrzczone dziecko może zamienić się w domownika albo kikimorę, w Polsce mówiło się natomiast o porońcach.

Wiktionary


poronienie

urodzić przedwcześnie niedostatecznie ukształtowany lub martwy płód


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fizj. przedwczesne zakończenie ciąży wskutek wydalenia obumarłego zarodka lub płodu;

Wiktionary

Poronienie (łac. abortus) – wydalenie jaja płodowego przed 22. tygodniem ciąży (od 23. tyg. mówi się o porodzie przedwczesnym) wskutek wydalenia obumarłego zarodka lub płodu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po trzecim poronieniu Agata całkowicie straciła nadzieję na donoszenie ciąży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: porõńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poronić dk., ronić ndk.

 przym. poronny, poroniony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) abort

Wiktionary


poronin

wieś podhalańska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim;

Wiktionary

Poronin – wieś podhalańska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Poronin, położona 7 km od Zakopanego. Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 47, będąca częścią zakopianki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poronin leży przy linii kolejowej i szosie Kraków-Zakopane.

 (1.1) Już w początkach XIX w. Poronin był letniskiem, znanym bardziej niż Zakopane.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poroniec m., poroninianin mos., poroninianka ż.

 przym. poroniński

Wiktionary


poroninianin

mieszkaniec Poronina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Poronina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do dyskusji włączyli się poroninianie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poronin mrz.

:: fż. poroninianka ż.

 przym. poroniński

Wiktionary


poroninianka

mieszkanka Poronina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Poronina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jedna z poroninianek zabrała głos.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poronin mrz.

:: fm. poroninianin mos.

 przym. poroniński

Wiktionary


poroniński

przymiotnik od: Poronin; poroniański (regionalnie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Poronina, związany z Poroninem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbyszek pracuje przy poronińskim wyciągu narciarskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poronin mrz., poroninianin mos., poroninianka ż.

Wiktionary


poroniony

urodzić przedwcześnie niedostatecznie ukształtowany lub martwy płód


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. o pomyśle nieprzemyślany, bezsensowny, nieudany, niewydarzony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poronienie n.

Wiktionary


poronność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest poronne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poronny

 przysł. poronnie

Wiktionary


poronny

poronna postać choroby - postać choroby przebiegająca bez wystąpienia niektórych objawów lub z objawami słabszymi niż przeciętne


SJP.pl


poroplast

tworzywo sztuczne o strukturze zawierającej liczne pory, zamknięte lub otwarte; tworzywo porowate


SJP.pl


poróść

porosnąć


SJP.pl


poroskopia

dział daktyloskopii, metoda ustalania tożsamości człowieka na podstawie drobnych porów skóry znajdujących się w obrębie linii papilarnych


SJP.pl


porośl

dawniej: zarośnięte miejsce


SJP.pl

Okolica szlachecka w której znajdują się wsie:

  • Porośl-Głuchy
  • Porośl-Kije
  • Porośl-Wojsławy

a także

  • Porośl-Grzywy – przysiółek

Wikipedia


porośla

samożywna roślina żyjąca na ciele innej rośliny; epifit


SJP.pl


porośle

samożywna roślina żyjąca na ciele innej rośliny; epifit


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. zob. epifit.

Wiktionary

Porośle (biał. Пораслі, Porasli; ros. Поросли, Porosli) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie lidzkim, w sielsowiecie Trzeciakowce.

Wieś z trzech stron otoczona jest przez Dokudowski Rezerwat Biologiczny.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. półporośle n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) epifit

Wiktionary


porosnąć

1. pokryć się warstwą czegoś rosnącego; obrosnąć, zarosnąć;
2. o nasionach, zwłaszcza o zbożu: skiełkować przed wysianiem


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. porastać)

 (1.1) pokryć się czymś rosnącym

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. porastać)

 (2.1) rosnąc, pokryć coś

 (2.2) stać się wyższym, dojrzalszym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porośnięcie n., porost mrz.

 czas. porastać, rosnąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. poróść

 (2.1) wykiełkować; war. poróść

Wiktionary


porośnięty

porosnąć


SJP.pl


porost

1. rodzaj grzyba żyjącego w symbiozie z bakteriami lub sinicami, porastającego korę drzew, kamienie, ubogie gleby;
2. wzmożenie wzrostu (najczęściej o włosach)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. biol. symbiotyczny organizm składający się z grzyba i zielenicy lub cyjanobakterii;

 (1.2) zjawisko rośnięcia, porastania czegoś

Wiktionary

Porost – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Bobolice.

Wieś leży na Pojezierzu Drawskim, nad południowym brzegiem jeziora Chlewo (kąpielisko). Przez miejscowość biegnie droga krajowa nr 25.

Stara osada pomorska, zachowało się wczesnośredniowieczne grodzisko wyżynne.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Porost, po jej zniesieniu w gromadzie Bobolice.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bujne porosty na korze drzew świadczą o czystym powietrzu w okolicy.

 (1.2) Uważam, że żadna maść na porost włosów nie jest naprawdę skuteczna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrɔst, AS: porost

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porastanie n.

 czas. porastać ndk., porosnąć dk., rosnąć ndk.

 przym. porostowy

 przysł. porostowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) porastanie

Wiktionary


porostnica

roślina z klasy wątrobowców


SJP.pl

  • porostnica (Marchantia) – rodzaj wątrobowców z podklasy prostnic
  • porostnica – człon rodzajowy polskich nazw gatunkowych niektórych motyli z rodziny sówkowatych i podrodziny Bryophilinae:
    • porostnica glonówka (Cryphia algae)
    • porostnica oszustka (Cryphia fraudatricula)
    • porostnica podomka (Bryophila domestica)
    • porostnica powrotka (Bryophila raptricula)
    • porostnica rabunka (Bryophila ereptricula)

    Wikipedia


porostnicowate

o cechach porostnicowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


porostnicowaty

o cechach porostnicowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


porostnicowce

rząd mszaków z klasy wątrobowców


SJP.pl

Porostnicowce (Marchantiales) – rząd w obrębie klasy wątrobowców.

Wikipedia


porostnicowiec

przedstawiciel rzędu mszaków z klasy wątrobowców


SJP.pl


porostówka

fałdówka porostówka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl


porosty

1. rodzaj grzyba żyjącego w symbiozie z bakteriami lub sinicami, porastającego korę drzew, kamienie, ubogie gleby;
2. wzmożenie wzrostu (najczęściej o włosach)


SJP.pl

Porosty, grzyby zlichenizowane (łac. Lichenes z gr. λειχήνα, leichena) – tradycyjna nazwa organizmów składających się z grzybów (Fungi) tworzących obligatoryjne symbiozy, głównie z prokariotycznymi cyjanobakteriami (Cyanobacteria) lub eukariotycznymi zielenicami (Chlorophyta). Jako samodzielna jednostka taksonomiczna przestała istnieć w 1981 roku w wyniku zmian wprowadzonych przez Międzynarodowy kodeks nomenklatury botanicznej. Pojęcie to ujmowane jest obecnie w kategoriach ekologicznych (podobnie jak grzyby mykoryzowe), a nie systematycznych. Systematyka i nomenklatura porostów dotyczy ich dominującego komponentu grzybowego. Systematyka porostów stanowi integralną część systemu klasyfikacyjnego grzybów i nazwa mykobionta jest nazwą gatunkową porostu, który tworzy, natomiast komponent autotroficzny (fotobiont) klasyfikowany jest niezależnie.

Wikipedia


porosyjski

stanowiący pozostałość po dawnej Rosji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który pozostał po Rosji, Rosjanach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pamiętam doskonale porosyjski styl koszarowy tych ponurych budynków.

 (1.1) Pierwsze mundury jednostek Schutzmannschaften były mundurami porosyjskimi.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rosyjski

 rzecz. rosyjski mrz.

Wiktionary


poroszenko

  • Petro Poroszenko − ukraiński ekonomista, przedsiębiorca i polityk, minister spraw zagranicznych oraz rozwoju gospodarczego i handlu, prezydent Ukrainy
  • Ołeksij Poroszenko − ukraiński polityk, poseł do Rady Najwyższej

Wikipedia


porosły

1. obrośnięty, pokryty warstwą czegoś rosnącego; obrośnięty, porośnięty;
2. porośnięte nasiona - nasiona, które skiełkowały przed wysianiem, zwłaszcza zboże


SJP.pl

Porosły – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Choroszcz.

Wikipedia


porowacieć

stawać się porowatym


SJP.pl


porowatość

wyrażony w procentach stosunek całkowitej, sumarycznej objętości próżni w skale (lub luźnym osadzie) do całkowitej objętości tej skały


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest porowate, co ma pory

Wiktionary

Porowatość materiału – właściwość ciał stałych określająca wielkość i ilość pustych przestrzeni wewnątrz materiału. Puste przestrzenie są obszarami, w których nie ma materiału stałego, ewentualnie tylko płyn – najczęściej woda lub powietrze. Porowatość określa się liczbowo jako stosunek sumarycznej objętości tych pustych przestrzeni V_{i} (porów) do objętości całego ciała V

p={\frac {\sum \limits _{i}{V_{i}}}{V}}={\frac {V_{p}}{V}}.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. por m.

 przym. porowaty

Wiktionary


porowaty

1. posiadający liczne pory i szczeliny, o nieścisłej, gąbczastej strukturze i szorstkiej powierzchni;
2. o skórze, cerze: mający powiększone, widoczne pory


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posiadający małe otwory (pory) na powierzchni

 (1.2) o ciele stałym mający pory wewnątrz swojej struktury

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sromotnik bezwstydny ma wysokość od 10 do 30 cm, jest walcowaty, górą wąski, porowaty, łamliwy i pusty w środku; wydziela nieprzyjemny, przypominający padlinę zapach.

 (1.1) Do wystroju użyto różnokolorowych marmurów, porowatego trawertynu i betonu o zróżnicowanej fakturze, kawiarnię ozdobiła abstrakcyjna mozaika.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porowatość ż., por m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gąbczasty

Wiktionary


porównać

znaleźć różnice i cechy wspólne dwóch lub więcej rzeczy


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. porównywać)

 (1.1) dokonany od|porównywać.

 (1.2) stpol. ułagodzić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zamówiłem katalogi sprzętu komputerowego i porównałem ceny dwóch firm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈruvnat͡ɕ, AS: poruvnać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porównywarka ż., porównanie n., porównywanie n.

 czas. równać, porównywać ndk.

 przym. porównawczy, porównywalny, nieporównywalny

Wiktionary


porównanie

znaleźć różnice i cechy wspólne dwóch lub więcej rzeczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porównać.

 (1.2) konstrukcja semantyczna i figura retoryczna, w której cechy jednego przedmiotu zestawione są z cechami innego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Skompromitowany przez Gabrysię przed całą żeńską drużyną koszykarską, której uczestniczki – jak się okazało – wszystkie miały okazję słuchać tych samych komplementów i romantycznych porównań do kwiatu jabłoni, mówi jej, że jest prozaiczna jak kalafior.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔruvˈnãɲɛ, AS: poruvnãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porównywanie n., nieporównanie n.

 czas. porównać ndk., porównywać dk.

 przym. porównawczy, porównywalny, nieporównywalny

 przysł. nieporównanie

Wiktionary


porównawczy

przymiotnik

 (1.1) opierający się na porównaniu

 (1.2) służący do porównywania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Profesor Jensen rozpoczął swoją karierę akademicką na Uniwersytecie w Aalborgu, gdzie studiował języki nordyckie, a później wykładał językoznawstwo porównawcze.

 (1.1) Z porównawczego punktu widzenia fakt, że płód ssaka jest zaopatrywany przez krew mieszaną, wydaje się całkiem naturalny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porównanie n., porównywanie n.

 czas. porównać dk., porównywać ndk.

 przym. porównywalny

 przysł. porównawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) komparatywny, komparatystyczny, kontrastywny

Wiktionary


porównywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. porównać)

 (1.1) zestawiać ze sobą rzeczy lub osoby w celu znalezienia ich cech wspólnych lub różnic

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie można porównywać jabłek i bananów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔruvˈnɨvat͡ɕ, AS: poruvnyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porównywarka ż., porównywanie ndk., porównanie dk.

 czas. równać, porównać dk.

 przym. porównawczy, porównywalny, nieporównywalny

Wiktionary


porównywalny

przymiotnik

 (1.1) na tyle podobny do czegoś, że można go z tym porównać, zestawić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] w Argentynie nie działa jak dotąd system zabezpieczenia społecznego porównywalny z tymi, jakie funkcjonują w Europie […]

 (1.1) Niestety ma ona sporo konkurencji, gdyż pojawiły się znacznie tańsze firmy dalekowschodnie, które oferują towar o porównywalnej jakości wykonania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porównywalność ż., porównanie n.

 przysł. porównywalnie

 przym. porównawczy

 czas. porównać, porównywać

Wiktionary


porównywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porównywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔruvnɨˈvãɲɛ, AS: poruvnyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porównywać, porównać

 rzecz. porównanie n.

 przym. porównawczy, nieporównywalny

Wiktionary


porównywarka

serwis internetowy lub program umożliwiający porównywanie produktów, usług i ich cen


SJP.pl


porowski

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Porowski – kanadyjski aktor, model, kucharz i osobowość telewizyjna polskiego pochodzenia
  • Grzegorz Porowski – polski wokalista Rotary oraz Loka (zespół muzyczny)
  • Marceli Porowski – polski samorządowiec, działacz konspiracyjny, trzydziesty pierwszy prezydent Warszawy.
  • Mieczysław Porowski – polski działacz społeczny i polityczny z Mińska, działający na początku XX wieku.
  • Mykoła Porowski – ukraiński polityk, publicysta i pisarz, poseł do Rady Najwyższej I, II i IV kadencji.
  • Sylwester Porowski – polski fizyk, profesor nauk fizycznych, specjalista w zakresie fizyki ciała stałego oraz fizyki wysokich ciśnień, były dyrektor Instytutu Wysokich Ciśnień PAN.

Wikipedia


porowy

1. mający smak, zapach pora;
2. o potrawie: zrobiony z porów


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z porów, zawierający pory

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z porami, odnoszący się do porów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zupkę porową można skropić śmietanką i posypać szczypiorkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. por mzw./mrz.

Wiktionary


porozbierać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) zdjąć ubranie z wielu osób

 (1.2) rozłożyć wiele rzeczy na części

 (1.3) pozbyć się wielu urządzeń lub konstrukcji, usuwając części jedna po drugiej

czasownik zwrotny dokonany porozbierać się (ndk. brak)

 (2.1) o wielu osobach: zdjąć z siebie ubranie

 (2.2) zdjąć z siebie wiele ubrań

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Auta niemieckiego koncernu porozbierano co do śrubki, sprawdzając zalety i wady niemieckich wozów, badając jak i gdzie można udoskonalić niemieckie patenty.

 (1.3) Ludzie pobudowali na rzece nielegalnie mostki, które teraz blokują przepływ. Dlaczego gmina nie każe tych mostków porozbierać?

Wiktionary


porozbiorowy

mający miejsce po rozbiorach lub rozbiorze Polski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. mający miejsce po rozbiorach Polski, pochodzący z tego okresu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) "W ten sposób pogłębiliśmy znajomość historii porozbiorowej, którą oficjalny program gimnazjów austriackich albo pomijał, albo przekręcał" - wspominał po latach w "Niepodległości".

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔzbʲjɔˈrɔvɨ, AS: porozbʹi ̯orovy

Wiktionary


porozbryzgiwany

o cieczach: taki, który rozprysnął się na wszystkie strony


SJP.pl


porozchodzony

taki, który porozchodził się w różne strony


SJP.pl


porozchylać

rozchylić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozczulać

1. rozczulić wiele osób;
2. porozczulać się - spędzić pewien czas na rozczulaniu się


SJP.pl


poroże

rozgałęzione rogi występujące u samców ssaków z rodziny jeleniowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) łow. oba rogi samca jeleniowatych

Wiktionary

Poroże (rosochy, wieniec, tyki) – twardy, kostny twór wyrastający z kości czołowej możdżeni na głowie samców jeleniowatych. Wyjątkiem jest renifer, u którego poroże wyrasta również u samic oraz jelonek błotny, u którego poroże nie występuje. Poroże zrzucane i nakładane jest corocznie. Stanowi ono oręż niezbędny bykowi do obrony i w walce o samice podczas godów. Jest trofeum myśliwskim i cenionym surowcem w zdobnictwie i meblarstwie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. narożnik mrz., rożek mrz., róg mrz., różek mrz.

 przym. rogowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wieniec

Wiktionary


porozgałęziany

taki, który się porozgałęział


SJP.pl


porozgniatać

rozgnieść po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozgryzać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) gryząć, zmiażdżyć zębami i rozciąć na części wiele rzeczy lub jedną w wielu miejscach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaledwie chłopiec spojrzał w głąb łodzi, rzucił się, jak oszalały z radości, na leżącego i nie szukając noża, porozgryzał zębami więzy.

Wiktionary


porozkminiać

spędzić pewien czas na rozkminianiu


SJP.pl


porozkoszować

porozkoszować się - spędzić pewien czas na rozkoszowaniu się


SJP.pl


porozkradanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porozkradać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkradanie n.

 czas. porozkradać dk.

Wiktionary


porozkrawać

rozkroić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozkruszać

rozkruszyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozlepiać

nalepić wiele czegoś w wielu miejscach


SJP.pl


porozliczać

1. rozliczyć wiele osób;
2. porozliczać się - spędzić pewien czas na rozliczaniu się


SJP.pl


porozluźniać

rozluźnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozmawiać

czasownik dokonany

 (1.1) przeprowadzić rozmowę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chciałbym porozmawiać z pana synem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔzˈmavʲjät͡ɕ, AS: porozmavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmawiać

 rzecz. rozmowy nmos., rozmównica ż., rozmowność ż., porozmawianie n., rozmówka ż., rozmowa

 przym. rozmowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogadać

Wiktionary


porozmawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porozmawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porozmawiać dk.

 rzecz. rozmowy nmos., rozmównica ż., rozmowa ż.

 przym. rozmowny

Wiktionary


porozmnażać

rozmnożyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


poróżnić

1. wywołać nieporozumienie między kimś a kimś, doprowadzić do niezgody; skłócić;
2. poróżnić się - pokłócić się, zwaśnić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rzad. poróżniać)

 (1.1) przywieść do niezgody, wywołać między kimś nieporozumienie

czasownik zwrotny dokonany poróżnić się (ndk. brak)

 (2.1) pokłócić się, powaśnić się

Wiktionary

Powiązane:

 czas. różnić, wyróżniać

 przym. różny

 rzecz. wyróżnik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pokłócić, powaśnić, skłócić, zantagonizować; przest. dziś książk. zwaśnić; daw. powadzić

Wiktionary


poróżniony

1. wywołać nieporozumienie między kimś a kimś, doprowadzić do niezgody; skłócić;
2. poróżnić się - pokłócić się, zwaśnić się


SJP.pl


poróżowiały

1. stać się różowym; zróżowieć, zróżowić się, zaróżowić się, zaróżowieć;
2. dostać lekkich rumieńców


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) z odcieniem różu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poróżowieć

 rzecz. poróżowienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaróżowiony

Wiktionary


poróżowieć

1. stać się różowym; zróżowieć, zróżowić się, zaróżowić się, zaróżowieć;
2. dostać lekkich rumieńców


SJP.pl


porozpaczać

spędzić pewien czas na rozpaczaniu


SJP.pl


porozpierdalać

wulgaryzm, zwykle w znaczeniu: porozwalać (coś), poniszczyć


SJP.pl


porozpieszczać

1. rozpieszczać przez pewien czas;
2. rozpieścić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozpościerać

porozpościerać się - rozciągnąć się na dużej przestrzeni; poroztaczać się, porozciągać się


SJP.pl


porozpychać

rozepchnąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozrabiać

spędzić pewien czas na rozrabianiu; popsocić


SJP.pl


porozrastany

taki, który się porozrastał


SJP.pl


porozsiadać

o grupie ludzi: zająć miejsce do siedzenia


SJP.pl


porozstrajać

rozstroić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozstrzeliwać

pozabijać z broni palnej


SJP.pl


porozświecać

1. rozświecić po kolei, wiele razy; pozapalać, pozaświecać;
2. porozświecać się - zacząć intensywnie świecić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozszarpywać

rozszarpać po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozszerzać

rozszerzyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


poroztaczać

poroztaczać się - rozciągnąć się na dużej przestrzeni; porozpościerać się, porozciągać się


SJP.pl


porozumienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uzgodnienie, zgoda

 (1.2) dokument potwierdzający uzgodnione warunki

 (1.3) wzajemne zrozumienie

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) I co, udało wam się osiągnąć porozumienie?

 (1.2) To porozumienie otwiera nową erę w stosunkach między naszymi narodami.

 (1.3) Porozumienie się z nim jest trudne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: porozũmʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porozumieć się, porozumieć się

 przym. porozumiewawczy, porozumieniowy

 przysł. porozumiewawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgoda, uzgodnienie, kompromis, ustępstwo

 (1.2) układ, umowa, uzgodnienie, traktat

 (1.3) zrozumienie

Wiktionary


porozumiewawczy

przymiotnik

 (1.1) mający na celu coś zasugerować

 (1.2) służący porozumieniu się w danej kwestii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tereska przesłała mi porozumiewawczy uśmiech i obie panie odeszły do wdowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porozumienie n.

 czas. porozumieć się dk., porozumiewać się ndk.

 przym. porozumieniowy

 przysł. porozumiewawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wymowny

Wiktionary


porozwalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porozwalać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porozwalać dk.

Wiktionary


porozważać

rozważyć wiele możliwości


SJP.pl


porozwiercać

rozwiercić po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozwieszać

rozwiesić wiele rzeczy


SJP.pl


porozwieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porozwieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porozwieszać dk.

Wiktionary


porozwiewać

o wietrze: wiejąc, porozrzucać coś na wszystkie strony


SJP.pl


porozwodowy

dotyczący życia, okresu po rozwodzie


SJP.pl


porozwodzić

porozwodzić się - spędzić pewien czas na rozwodzeniu się nad czymś


SJP.pl


porozłączać

rozłączyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozłamywać

rozłamać po kolei, wiele razy


SJP.pl


porozłażony

taki, który się porozłaził


SJP.pl


porpezyt

minerał, stop rodzimy złota z palladem


SJP.pl


porsanit

wyrób sanitarny porcelitowy


SJP.pl


porsche

[czytaj: porsze] samochód marki Porsche


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) mot. marka samochodu

Wiktionary

Dr.Ing. h. c. F. Porsche AG (wym. posłuchaj) – niemieckie przedsiębiorstwo produkujące obecnie samochody sportowe oraz luksusowe samochody osobowe, założone w 1931 roku przez Ferdinanda Porsche. Właścicielem spółki jest koncern Volkswagen AG. Siedziba przedsiębiorstwa znajduje się w Stuttgarcie-Zuffenhausen.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Panicz lubił samochody marki Porsche.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrʃɛ, AS: porše

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porsche n.

Wiktionary


porszewice

Porszewice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim, w gminie Pabianice.

Wikipedia


port

1. miejsce postoju i obsługi statków;
2. miasto portowe;
3. złącze umożliwiające podłączenie do komputera innego urządzenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. wyznaczone miejsce, wyposażone w odpowiednią infrastrukturę, umożliwiające załadunek i wyładunek statków wodnych;

 (1.2) port lotniczy: port (1.1) przeznaczony dla samolotów, helikopterów i innych statków powietrznych

 (1.3) pot. miasto z portem (1.1)

 (1.4) inform. miejsce w urządzeniu do podłączenia innych urządzeń;

Wiktionary

  • port lądowy – obszar na styku torów o różnej szerokości
  • port lotniczy – lotnisko pasażerskie wraz z zabudowaniami i urządzeniami
  • port wodny – obszar na styku lądu i wody wyposażony w zespół urządzeń
    • port morski, np. port morski Gdańsk, port morski Gdynia
    • port rzeczny, np. port Gliwice, port Gorzów
    • port jachtowy
    • port wojenny – rodzaj portu wodnego użytkowanego przez wojsko

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Zanim statek wpłynie do portu, musi otrzymać zgodę.

     (1.3) Do jakiego portu płyniecie? Do Gdańska.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: pɔrt, AS: port

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. portowiec mos., przedporcie mrz.

    :: zdrobn. porcik mrz.

     przym. portowy, wewnątrzportowy, wokółportowy, przedportowy, przyportowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) przystań, nadbrzeże

     (1.2) lotnisko

     (1.4) złącze

    Wiktionary


port-au-prince

stolica i główny port Haiti


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Haiti;

Wiktionary


port-of-spain

[czytaj: port-of-spejn] stolica Trynidadu i Tobago; Port of Spain


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Trynidadu i Tobago

Wiktionary


port.

skrót od: portugalski


SJP.pl

skrót

 (1.1) = portugalski

Wiktionary

Język portugalski (port. língua portuguesa, português) – język z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 250 mln osób (jako ojczystym, zaś w ogóle po portugalsku mówi ponad 270 mln osób), zamieszkujących Portugalię oraz byłe kolonie portugalskie: Brazylię, Mozambik, Angolę, Gwineę Bissau, Gwineę Równikową, Wyspy Świętego Tomasza i Książęcą, Republikę Zielonego Przylądka, Timor Wschodni oraz Makau. We wszystkich tych krajach objęty jest statusem języka urzędowego.

Wikipedia


porta

1. dawniej: brama, wrota;
2. żeglarstwo:
a) duże drzwi w kadłubie statku umożliwiające załadunek towarów, paliwa, pasażerów;
b) porta sztormowa - duży otwór w nadburciu umożliwiający spływanie wody z pokładu, zabezpieczony stalową kratą i pokrywą; sztormszpigat


SJP.pl

  • Porta – francuska gmina w regionie Korsyka
  • Porta – francuska gmina w regionie Langwedocja-Roussillon
  • porta – statek wodny
  • Wysoka Porta, Porta Ottomańska – dwór, rząd, również państwo tureckie za panowania sułtanów.
  • Porta – raper hiszpański

Zobacz też:

  • Porta Westfalica

Wikipedia


portable

przymiotnik

 (1.1) inform. o programie: przeznaczony dla przenośnych pamięci masowych, nie wymagający instalowania

Wiktionary

Przenośność (ang. portability) może być związana z:

  • przenośnością oprogramowania między różnymi systemami
  • komputerem przenośnym
  • aplikacją przenośną (niewymagającą instalacji)
  • możliwości przenoszenia numerów telefonicznych przez klienta operatora telekomunikacyjnego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele instalowanych aplikacji ma swoje wersje portable.

Wiktionary


portal

1. ozdobne obramowanie otworu wejściowego jakiejś budowli;
2. wejście, brama mające takie obramienie;
3. część budowli, urządzenia przypominająca bramę; wlot;
4. serwis internetowy udostępniający usługi lub treści o różnej tematyce;
5. przejście do innego wymiaru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. ozdobne obramowanie otworu drzwiowego;

 (1.2) inform. rozbudowany internetowy serwis informacyjny – ogólny lub poświęcony wąskiej tematyce;

 (1.3) sf. fant. ezot. bezpośrednie przejście do innego świata, rzeczywistości, wymiaru lub miejsca

Wiktionary

Portal – ozdobne architektoniczne obramienie drzwi wejściowych (czasami też wewnętrznych) w kościołach, pałacach, ratuszach, bogatszych kamienicach.

Ozdoba ta zróżnicowana była pod względem architektonicznym, w zależności od epoki. W starożytnej Grecji była to opaska, w starożytnym Rzymie natomiast fryz, niekiedy portyk. W czasach romańskich portal stanowiła półkolista archiwolta z kilkoma rzędami łuków cofających się w głąb ściany i zamknięta tympanonem nad wejściem. Łuki były zazwyczaj pełne rzeźbiarskich ozdób. Podparcie łuków formowano w kształcie filarów, kolumn lub pilastrów. W okresie gotyku został zmieniony kształt archiwolty z półkolistego na ostrołukowy. Renesans i barok cechuje powrót do rozwiązań antycznych, często wzbogaconych o rzeźby kariatyd, atlantów, herm. Po połączeniu z balkonem znajdującym się nad wejściem utworzono nową kompozycję dwukondygnacyjną. We wnętrzach elementy dekoracyjne wykonywane były najczęściej w tynku, stiuku lub drewnie (przy połączeniu z boazerią).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtal, AS: portal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. portalik m.

 przym. portalowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) portal internetowy

Wiktionary


portalik

zdrobnienie od: portal


SJP.pl


portalski

nazwisko


SJP.pl


portamento

płynne przechodzenie z jednego dźwięku w dźwięk o innej wysokości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. płynne przejście z jednego dźwięku na inny (w śpiewie, grze na gitarze hawajskiej, puzonie lub instrumentach smyczkowych)

Wiktionary

Portamento (di voce), . przenosząc (głos), skrót używany w partyturach: port. – technika wykonawcza, polegająca na połączeniu odległych dźwięków za pomocą bardzo dyskretnego glissando. Jest to ozdobnik, który właściwie użyty i nienadużywany jest pełnym ekspresji środkiem wykonawczym.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|wł|portamento. (od czasownika portare)

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== portamento (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|pɔːtəˈmɛntəʊ.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. portamento

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtãˈmɛ̃ntɔ, AS: portãmnto

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|wł|portamento. (od czasownika portare)

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== portamento (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|pɔːtəˈmɛntəʊ.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. portamento

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


portaski

żartobliwie: spodnie; portasy


SJP.pl


portasy

żartobliwie: spodnie; portaski


SJP.pl


portato

artykulacja muzyczna polegająca na wyraźnym, lecz nieostrym oddzielaniu kolejnych dźwięków


SJP.pl

Portato – sposób artykulacji dźwięku muzycznego. Pośredni między legato a staccato, polegający na oddzielnym, wyraźnym, lecz nie ostrym wykonywaniu kolejnych dźwięków. Nazwa pochodząca z włoskiego portato (przenoszony) oddaje sposób artykulacji (zwłaszcza na instrumentach klawiszowych) polegający na przenoszeniu palca z klawisza na klawisz. Oznacza się łącznie kropkami (jak staccato) i łukiem (jak legato) nad / pod nutami lub za pomocą wyrazu portato.

Wikipedia


portatyl

1. mały przenośny ołtarzyk, najczęściej z metalu lub kości słoniowej;
2. kwadratowa płytka kamienna z wydrążeniem na relikwie, na której podczas mszy ustawiano kielich, jeśli stół ołtarzowy nie miał kamiennej mensy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. przenośny ołtarzyk tablicowy;

Wiktionary

Portatyl, ołtarzyk tablicowy (łac. altare portatile) – wykonywane od VII wieku małe, przenośne ołtarzyki, głównie metalowe lub z kości słoniowej, używane w czasie podróży.

Ołtarze tego typu upowszechniły się za czasów króla Franków i cesarza rzymskiego Karola Wielkiego i posiadali je w swoich skarbach praktycznie wszyscy książęta. Używano ich nie tylko w podróżach, ale także na wojnę i na polowania, często wraz z kaplicami przenośnymi. Ołtarz taki zwykle nazywano "kamieniem świętym" i służył w czasie podróży do sprawowania liturgii mszalnej. W późniejszym okresie ołtarz ten zastąpił zestaw miniaturowych sprzętów mszalnych wykorzystywanych przez kapelanów wojskowych lub duchownych przynoszących sakrament chorych tzw. wiatyk. Prawdopodobnie używany także przez pierwszych Piastów w Polsce, w związku ze stosunkowo rzadką siecią kościołów. Od XIII wieku portatylami dysponowali głównie duchowni, a posiadanie ich przez osoby świeckie wymagało specjalnego przywileju.

Wikipedia


portatyw

niewielkie przenośne organy


SJP.pl

Wikipedia


portatywny

przymiotnik

 (1.1) książk. daw. przenośny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Ja rozumiem — powiada Tata — że chcesz suwenir od lubego mieć dzień i noc przy sobie, ale czy nie mogłabyś napisać o coś portatywniejszego?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtaˈtɨvnɨ, AS: portatyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portatyw

Wiktionary


portcygar

przestarzale: papierośnica; portcygarnica; cygarnica


SJP.pl


portcygarnica

przestarzale: papierośnica; portcygar; cygarnica


SJP.pl


portczęta

potocznie, rzadko: zniszczone, liche spodnie; porcięta


SJP.pl


porte-fenêtre

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. wysokie okno (od poziomu podłogi), zabezpieczone od zewnątrz balustradą;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Porte-fenêtre zapewnia dobre doświetlenie wnętrza.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) portfenetr, okno francuskie

Wiktionary


porte-parole

[czytaj: portpaROL] z francuskiego:
1. osoba przemawiająca z czyjegoś upoważnienia, w imieniu innych;
2. w utworach literackich: narrator lub postać wyrażająca osobiste poglądy autora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) liter. w utworach literackich: narrator lub postać, która wyraża punkt widzenia autora;

 (1.2) książk. osoba przemawiająca w imieniu innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oczywiście, miło się dowiedzieć, że Michał Witkowski – lub porte-parole Michała Witkowskiego – rzuca dartami w portret Jelinek, niemniej – skoro zależy Panu głównie na tym, by sprzedać jak najwięcej egzemplarzy, nie boi się Pan, że Polacy nie będą mieli ochoty czytać o, nawet zmyślonych, przygodach kryminalno-erotycznych Michała Witkowskiego?

Wiktionary


porter

1. gatunek mocnego, ciemnego piwa;
2. porcja tego piwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. styl piwa charakteryzujący się ciemną barwą i wysoką zawartością ekstraktu oraz alkoholu;

 (1.2) porcja, butelka porteru (1.1)

Wiktionary

Produkty
  • porter – gatunek ciemnego piwa
Osoby
  • Charles Porter – amerykański polityk, prawnik
  • Cole Porter – amerykański kompozytor i autor piosenek
  • Edwin Porter – amerykański reżyser
  • Eleanor H. Porter – amerykańska pisarka
  • George Porter – brytyjski chemik
  • John Porter – walijski muzyk rockowy
  • Michael Porter – amerykański ekonomista
  • Otto Porter – amerykański koszykarz
  • Quincy Porter – amerykański kompozytor

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Porter angielski jest słabszy od porteru bałtyckiego

 (1.2) Poproszę cztery małe portery.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtɛr, AS: porter

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porterówka ż.

 przym. porterowy

Wiktionary


porterek

mały porter


SJP.pl


porterówka

słodka wódka gatunkowa zaprawiana porterem


SJP.pl


porterowy

dotyczący porteru


SJP.pl


portfel

1. kieszonkowa torebka z przegródkami, służąca do przechowywania pieniędzy i dokumentów; pulares; pugilares;
2. ogół papierów wartościowych i innych aktywów inwestora; portfolio;
3. część pieniędzy przeznaczona w budżecie na określony cel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) najczęściej skórzany przedmiot o spłaszczonym kształcie służący do przechowywania pieniędzy, kart płatniczych, biletów i innych dokumentów (jak np. dowód osobisty, legitymacja)

 (1.2) przen. finanse osobiste

 (1.3) finans. ogół papierów wartościowych i innych aktywów posiadanych przez daną osobę fizyczną lub prawną

 (1.4) inform. program przechowujący klucz prywatny kryptowaluty

Wiktionary

Portfel (przest. pugilares) – rodzaj pojemnika na pieniądze, najczęściej skórzanego, tekstylnego lub z innego podobnego materiału.

Portfele służą przede wszystkim do przechowywania banknotów, mogą posiadać również kieszonkę na monety. Współcześnie portfel wykorzystywany jest także do przechowywania dokumentów tożsamości (dowód osobisty, prawo jazdy) oraz kart płatniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Złodziej ukradł jej portfel i dokumenty.

 (1.2) Gdy zabolą cię zęby, wkrótce zaboli cię też portfel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtfɛl, AS: portfel

Wiktionary

Powiązane:

 przym. portfelowy

 rzecz. zdrobn. portfelik

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) portmonetka, przest. pugilares, pulares, gw-pl|Górny Śląsk|bojtlik, briftasza, potmanyj, portmanyj.

Wiktionary


portfelik

zdrobnienie od: portfel


SJP.pl


portfenetr

okno sięgające do podłogi, zabezpieczone zewnętrzną balustradą lub niską kratą, charakterystyczne dla architektury pałacowej


SJP.pl

Balkon francuski, znany również jako balustrada francuska lub portfenetr (również porte-fenêtre od fr. fr. porte - drzwi, fenêtre - okno) – to element architektoniczny występujący pierwotnie w pałacach z okresu XVII-XIX wieku. Jest to wysokie okno sięgające od podłogi do sufitu, zabezpieczone zewnętrzną balustradą. Różni się od klasycznego balkonu brakiem płyty balkonowej. Cała konstrukcja ogranicza się do okna lub drzwi, a balustrada zapewnia niezbędne bezpieczeństwo. Nie można na niego wyjść, otwierając drzwi na oścież, a często traktowany jest jako element dekoracyjny elewacji. Obecnie wykorzystywany jest jako zamiennik balkonu, szczególnie w wysokich budynkach oraz tam, gdzie z założenia elewacja budynku ma być płaska. Można stosować nie wyżej niż 25 m nad terenem.

Wikipedia


portfolio

1. dość duży zbiór zdjęć z przezroczystymi kieszonkami, koszulkami na fotografie, wycinkami z czasopism itp., dokumentujący pracę modelki, projektanta, fotografa;
2. w ekonomii: zestaw papierów wartościowych danego inwestora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szt. teczka z dokumentacją działalności artystycznej

Wiktionary

  • portfolio – teczka z pracami artysty, w szerszym znaczeniu prezentacja dokonań osoby bądź firmy
  • portfolio – zbiór finansowych i realnych aktywów inwestora
  • Portfolio – album Grace Jones
  • e-portfolio – sposób prezentacji własnej kariery w formie elektronicznej

Zobacz też:

  • Atari Portfolio
  • Tribute Portfolio

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To już druga komercyjna skórka blogowa w moim portfolio.

Wiktionary


portier

osoba pełniąca służbę przy wejściu do jakiejś instytucji, hotelu, urzędu itp.; odźwierny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) urz. osoba pełniąca służbę przy wejściu do budynku (instytucji, hotelu, itp.)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Portier otworzył nam drzwi do hotelu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtʲjɛr, AS: portʹi ̯er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portiernia ż.

:: fż. portierka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. odźwierny, przest. szwajcar, konsjerż

Wiktionary


portiera

gruba, ciężka zasłona uszyta z grubej tkaniny, zazwyczaj nieprzepuszczającej światła; kotara, kurtyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zasłona u drzwi lub okna z grubego, ciężkiego materiału

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: portier

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔrˈtʲjɛra, AS: portʹi ̯era

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portier mos., portierka ż., portiernia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kotara

Wiktionary


portierka

1. kobieta pełniąca służbę przy wejściu do jakiejś instytucji, hotelu, urzędu itp.; odźwierna;
2. potocznie: pomieszczenie przy wejściu do jakiejś instytucji, służące do sprawowania nadzoru nad tym wejściem; portiernia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta stróżująca u wejścia

 (1.2) pot. portiernia

 (1.3) zdrobn. od: portiera

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zostawię klucze u pani portierki.

 (1.2) Klucze niech zostawią w portierce.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. portier mos., portiernia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) portiernia

Wiktionary


portiernia

pomieszczenie lub mały budynek przy wejściu do jakiejś instytucji, służące do sprawowania nadzoru nad tym wejściem; portierka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce pracy portiera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portier mos., portiera ż.

Wiktionary


portierski

dotyczący portiera, związany z portierem - osobą, która nadzoruje wejście do jakiejś instytucji


SJP.pl


portierstwo

nadzorowanie wejścia do jakiejś instytucji, np. szkoły, szpitala, przedsiębiorstwa itp.


SJP.pl


portka

nazwisko


SJP.pl


portki

1. potocznie: spodnie;
2. określenie stosowane w kynologii na oznaczenie dłuższej sierści na tylnych łapach psa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. spodnie, szczególnie zniszczone lub kiepskiej jakości

 (1.2) kynol. wydłużone owłosienie tylnych kończyn u psów;

Wiktionary

  • portki – w kynologii określenie dłuższej sierści u psa
  • portki – w wielu polskich gwarach regionalnych: spodnie, element stroju regionalnego
  • Portki – część miasta Koluszki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ubieraj portki i wyłaź stąd w końcu!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtʲci, AS: portʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pory nmos., zdrobn. porteczki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spodnie, gacie

Wiktionary


portkowy

1. potocznie: służący do wyrobu spodni roboczych;
2. o mięsie: pochodzące z nisko umięśnionego podudzia świni


SJP.pl


portland

[czytaj: portlend]
1. nazwa wielu miast i gmin w USA;
2. miasto w Australii;
3. półwysep w Wielkiej Brytanii;
4. region Jamajki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe miasto stanu Oregon w Stanach Zjednoczonych;

 (1.2) geogr. niewielki półwysep przyrostkowy u południowych wybrzeży Wielkiej Brytanii znany z wydobywanego tam wapienia portlandzkiego;

Wiktionary

Miejscowości w Australii:

  • Portland – miasto w stanie Nowa Południowa Walia
  • Portland – miasto w australijskim stanie Wiktoria

Jamajka:

  • Portland – region Jamajki

Miejscowości w USA:

  • Portland – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Ashley
  • Portland – miasto w stanie Connecticut, w hrabstwie Middlesex
  • Portland – jednostka osadnicza w stanie Kolorado, w hrabstwie Ouray
  • Portland – miasto w stanie Indiana, w hrabstwie Jay
  • Portland – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Cerro Gordo
  • Portland – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
  • Portland – miasto w stanie Michigan, w hrabstwie Ionia
  • Portland – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chautauqua
  • Portland – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Traill
  • Portland – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Multnomah
  • Portland – miasto w stanie Pensylwania, w hrabstwie Northampton
  • Portland – miasto w stanie Tennessee, w hrabstwie Sumner
  • Portland – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie San Patricio
  • Portland – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Dodge
  • Portland – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Monroe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyrastałam w Portlandzie w Oregonie i zakładałam, że spędzę tam resztę życia.

 (1.2) Wynalazcą cementu portlandzkiego był w r. 1824 mularz Aspdin z półwyspu Portland w Dorsetshire (…)

Wiktionary

Powiązane:

 przym. portlandzki

Wiktionary


portlandyt

minerał, wodorotlenek wapnia


SJP.pl


portlandzki

przymiotnik od: Portland


SJP.pl


portman

nazwisko


SJP.pl


portmanyj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. portfel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bojtlik, briftasza, potmanyj.

Wiktionary


portmonetka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała, kieszonkowa, zamykana torebka na bilon

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przechodzień wyjął z portmonetki kilka monet.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. monetyzacja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pularyszka.

Wiktionary


porto

1. mocne, deserowe wino portugalskie; portwein; portwajn
2. dawna opłata za przesyłki pocztowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Portugalii;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Latem w Porto nie ma czym oddychać.

Wiktionary


porto-franco

[czytaj: porto franko]
1. port, w którym nie ma opłat celnych od posiadanych towarów;
2. warunki nadania listu lub przesyłki bez opłacenia kosztów pocztowych przez odbiorcę


SJP.pl


porto-franko

1. warunki nadania przesyłki lub listu bez opłacenia kosztów pocztowych przez adresata;
2. klauzula handlowa, gdzie w części dotyczącej ceny stwierdza się, że koszt dostawy do ustalonego miejsca i ryzyko transportu ponosi sprzedający;
3. port lub wolnocłowa strefa ekonomiczna, gdzie nie są pobierane opłaty celne od przeładowywanych lub składowanych towarów


SJP.pl


porto-novo

miasto w Republice Zielonego Przylądka


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Beninu;

Wiktionary

Porto-Novo – miasto w południowo-wschodnim Beninie, konstytucyjna stolica tego państwa oraz ośrodek administracyjny departamentu Ouémé. Położone jest nad laguną Porto-Novo przy Zatoce Gwinejskiej, około 20 km na północny wschód od Kotonu, największego miasta kraju. W spisie ludności z 11 maja 2013 roku liczyło 264 320 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Porto-Novo|Ms=Porto-Novo.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Porto-Novo

* arabski: (1.1) بورتو نوفو

* baskijski: (1.1) Porto Novo

* czeski: (1.1) Porto Novo

* hiszpański: (1.1) Porto Novo m.

* koreański: (1.1) korpłd|포르토노보., korpłn|뽀르또노보.

* łaciński: (1.1) Portus Novus

* słowacki: (1.1) Porto-Novo n.

* szwedzki: (1.1) Porto-Novo

* ukraiński: (1.1) Порто-Ново

* włoski: (1.1) Porto-Novo ż.

źródła.

== Porto-Novo (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Porto-Novo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


portobello

gatunek pieczarki (nazwa handlowo-gastronomiczna); pieczarka dwuzarodnikowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. określenie dużej pieczarki dwuzarodnikowej

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) pieczarka portobello

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|portobello., prawdopodobnie jako handlowe określenie dojrzałej pieczarki dwuzarodnikowej

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) portobello mushroom

źródła.

== portobello (język angielski.) ==

thumb|portobello (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. portobello

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|portobello., prawdopodobnie jako handlowe określenie dojrzałej pieczarki dwuzarodnikowej

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) portobello mushroom

źródła.

== portobello (język angielski.) ==

thumb|portobello (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. portobello

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


portofino

miejscowość we Włoszech


SJP.pl

Portofino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w mieście metropolitalnym Genua, około 25 km na południowy wschód od centrum Genui. Jedna z najbardziej ekskluzywnych małych miejscowości wypoczynkowych we Włoszech. W miasteczku znajduje się niewielki port jachtowy, a przy nim butiki słynnych domów mody. Duża popularność wśród celebrytów sprawiła, że tutejsze hotele i restauracje należą do najdroższych na Riwierze Włoskiej.

Wikipedia


portolan

rodzaj mapy tworzonej dla żeglarzy, opisującej wybrzeże, wzdłuż którego płynęło się do danego celu


SJP.pl

Portolan, ew. mapa portolanowa (wł. portolano z łac. portus – port) – rodzaj mapy morskiej, używanej w żegludze w okresie 1300–1700.

Wikipedia


portoria

dawniej: porto (dawna opłata za przesyłki pocztowe)


SJP.pl


portorykańczyk

obywatel Portoryko (Puerto Rico); Portorykanin, Puertorykańczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Portoryka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Portoryko n.

:: fż. Portorykanka ż.

 przym. portorykański, antyportorykański

Wiktionary


portorykanin

obywatel Portoryko (Puerto Rico); Portorykańczyk, Puertorykańczyk


SJP.pl


portorykanka

obywatelka Portoryko (Puerto Rico); Puertorykanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Portoryka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Portoryko n.

:: fm. Portorykańczyk mos.

 przym. portorykański

Wiktionary


portorykański

przymiotnik od: Portoryko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Portorykiem (państwem lub wyspą) albo Portorykańczykami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Portoryko n., Portorykańczyk mos., Portorykanka ż.

 przym. proportorykański, antyportorykański

Wiktionary


portoryko

państwo w Ameryce Środkowej, stowarzyszone ze Stanami Zjednoczonymi; Puerto Rico; Porto Rico; Stowarzyszone Wolne Państwo Portoryko; Wspólnota Portoryka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa na Oceanie Atlantyckim w archipelagu Wielkich Antyli

 (1.2) geogr. polit. terytorium nieinkorporowane Stanów Zjednoczonych Ameryki w Ameryce Środkowej ze stolicą w San Juan, położone na wyspie Portoryko (1.1) i kilku sąsiednich;

Wiktionary

Portoryko (hiszp. i ang. Puerto Rico – w j. pol. „bogaty port”), oficjalnie Wspólnota Portoryka, Wolne Stowarzyszone Państwo Portoryko (hiszp. Estado Libre Asociado de Puerto Rico, ang. Commonwealth of Puerto Rico) – terytorium zorganizowane nieinkorporowane Stanów Zjednoczonych o statusie „wspólnoty” (ang. commonwealth), leżące na wyspie o tej samej nazwie i kilku mniejszych w Ameryce Środkowej, na Morzu Karaibskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Średnia roczna temperatura na Portoryko wynosi 26°C.

 (1.2) Portoryko znajduje się pod zwierzchnictwem Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtɔˈrɨkɔ, AS: portoryko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Portorykańczyk m., Portorykanka ż.

 przym. portorykański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Wspólnota Portoryka, Wolne Stowarzyszone Państwo Portoryko

Wiktionary


portos

Wikipedia


portowe

opłata uiszczana przy wejściu statku do portu


SJP.pl

Patrz:

port

portowiec

1. specjalista w zakresie spraw dotyczących portu;
2. pracownik portowy; doker


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w zakresie pracy portu

 (1.2) zaw. pracownik portu

Wiktionary

Portowiec – wrak statku żaglowego pochodzący z XIX w. znaleziony w pobliżu wejścia do Portu Gdańskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. port mrz.

 przym. portowy

Wiktionary


portowy

port


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z portem, dotyczący portu

Wiktionary

Patrz:

port

Przykłady

 (1.1) Jego dziekanem jest tradycyjnie biskup Ostii, miasteczka portowego, które stanowi dziś de facto dzielnicę Rzymu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔrˈtɔvɨ, AS: portovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. port mrz., porcik mrz., portowiec mos., przedporcie n.

 przym. przedportowy, przyportowy

Wiktionary


portreciarstwo

1. wykonywanie portretów;
2. zawód portrecisty


SJP.pl


portreciarz

artysta malujący, rzeźbiący lub fotografujący przedstawienia twarzy lub całej sylwetki człowieka; portrecista


SJP.pl


portreciczek

zdrobnienie od: portrecik


SJP.pl


portrecik

zdrobnienie od: portret


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od portret

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie portret, lecz tylko mały portrecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portret m., portrecista mos., portretowanie n.

 czas. portretować

 przym. portretowy

Wiktionary


portrecista

artysta malujący, rzeźbiący lub fotografujący przedstawienia twarzy lub całej sylwetki człowieka; portreciarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) artysta (malarz, rysownik, fotografik) wykonujący portrety

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtrɛˈt͡ɕista, AS: portrećista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portret m., portrecik m., portreciarstwo n., portreciarz m., portretówka ż., portretowanie n., sportretowanie n.

:: fż. portrecistka ż.

 czas. portretować ndk., sportretować dk.

 przym. portretowy, portreciarski

 przysł. portretowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. środ. portreciarz

Wiktionary


portrecistka

portrecista


SJP.pl

Patrz:

portrecista

portret

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. dzieło plastycznyastyczne przedstawiające konkretną osobę lub grupę osób

 (1.2) przen. charakterystyka postaci (zwłaszcza literackiej)

Wiktionary

Portret, podobizna, konterfekt (fr. portrait, łac. protrahere – wydobyć na światło dzienne, wyjawiać, pokazać, contrafacere – naśladować) – artystyczny wizerunek (malarski, rzeźbiarski, graficzny, rysunkowy) konkretnej osoby lub grupy osób, ukazujący zewnętrzne podobieństwo oraz niekiedy cechy charakteru portretowanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na swojej ostatniej wystawie Jan pokazał portrety mieszkańców afrykańskiej wioski.

 (1.2) Książka zawiera szczegółowy portret przeciętnego pracownika fabryki z początku XX wieku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrtrɛt, AS: portret

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portreciarstwo n., portrecista m., portrecistka ż., portretówka ż., portretowanie n., sportretowanie n.

:: zdrobn. portrecik m.

 czas. portretować ndk., sportretować dk.

 przym. portretowy, portreciarski

 przysł. portretowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podobizna, wizerunek

 (1.2) charakterystyka, opis

Wiktionary


portretomania

1. przesadna skłonność do wykonywania portretów;
2. przesadna skłonność do kolekcjonowania portretów


SJP.pl


portretować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) sporządzać portret (plastyczny lub literacki) osoby lub grupy osób

czasownik zwrotny niedokonany portretować się

 (2.1) pozować do portretu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Malarz portretował zamożne Toskanki w czepcach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtrɛˈtɔvat͡ɕ, AS: portretovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portret m., portrecik m., portreciarstwo n., portrecista m., portrecistka ż., portretowanie n.

 czas. sportretować dk.

 przym. portretowy

Wiktionary


portretowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wykonywanie portretu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtrɛtɔˈvãɲɛ, AS: portretovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portret m., portrecik m., portretówka ż., portrecista m., portrecistka ż., portreciarstwo n., sportretowanie n.

 czas. portretować ndk., sportretować dk.

 przym. portretowy, portreciarski

 przysł. portretowo

Wiktionary


portretowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący portretu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portret m., portrecik m., portrecista m., portrecistka ż., portretowanie n.

 czas. portretować ndk.

Wiktionary


portsmouth

[czytaj: portsmyf]
1. nazwa kilku miast w USA;
2. miasto w Wielkiej Brytanii;
3. miasto portowe na Dominice


SJP.pl

Portsmouth – miasto i dystrykt (unitary authority) na południowym wybrzeżu Anglii w hrabstwie ceremonialnym Hampshire. Portsmouth znajduje się w odległości 103 km na południowy zachód od Londynu oraz 31 km na wschód od miasta Southampton. W 2021 roku miasto liczyło 223 305 mieszkańców.

Wikipedia


portugal

złota moneta wartości 10 lub 5 dukatów, bita w XVI i XVII wieku w północnej i środkowej Europie, na wzór złotych monet portugalskich; portugał


SJP.pl

  • Portugal (port.) – Portugalia

Osoby o nazwisku Portugal:

  • João de Almeida Portugal – portugalski polityk, urzędnik i dyplomata
  • Marcos Portugal – portugalski kompozytor
  • Miguel Ángel Portugal – hiszpański piłkarz i trener piłkarski

Inne:

  • (3933) Portugal – planetoida z pasa głównego asteroid

Wikipedia


portugalczyk

obywatel Portugalii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości portugalskiej, obywatel Portugalii, mieszkaniec Portugalii

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Portugalczycy nie są największą nacją mówiącą po portugalsku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtuˈɡalt͡ʃɨk, AS: portugalčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portugalski m., Portugalia ż.

:: fż. Portugalka ż.

 przym. portugalski

 przysł. po portugalsku

Wiktionary


portugalia

państwo w Europie ze stolicą w Lizbonie; Republika Portugalska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie, w zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stolicą Portugalii jest Lizbona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtuˈɡalʲja, AS: portugalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Portugalczyk m., Portugalka ż., portugalski m.

 przym. portugalski

 przysł. portugalsko, po portugalsku

Wiktionary


portugalka

obywatelka Portugalii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta narodowości portugalskiej

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. portugalski m., Portugalia ż.

:: fm. Portugalczyk m.

 przym. portugalski

 przysł. po portugalsku

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|Portugalczyk.

* arabski: (1.1) برتغالية ż.

* białoruski: (1.1) партугалька ż.

* bułgarski: (1.1) португалка ż.

* chorwacki: (1.1) Portugalka ż.

* czeski: (1.1) Portugalka ż.

* esperanto: (1.1) portugalino

* francuski: (1.1) Portugaise ż.

* hiszpański: (1.1) portuguesa ż.

* litewski: (1.1) portugalė ż.

* łotewski: (1.1) portugāliete ż.

* niemiecki: (1.1) Portugiesin ż.

* nowogrecki: (1.1) Πορτογαλίδα ż.

* rosyjski: (1.1) португалка ż.

* słowacki: (1.1) Portugalka ż., Portugalčanka ż.

* ukraiński: (1.1) португалка ż.

* włoski: (1.1) portoghese ż.

źródła.

== Portugalka (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Portugalka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtuˈɡalka, AS: portugalka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portugalski m., Portugalia ż.

:: fm. Portugalczyk m.

 przym. portugalski

 przysł. po portugalsku

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. portugalski m., Portugalia ż.

:: fm. Portugalczyk m.

 przym. portugalski

 przysł. po portugalsku

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|Portugalczyk.

* arabski: (1.1) برتغالية ż.

* białoruski: (1.1) партугалька ż.

* bułgarski: (1.1) португалка ż.

* chorwacki: (1.1) Portugalka ż.

* czeski: (1.1) Portugalka ż.

* esperanto: (1.1) portugalino

* francuski: (1.1) Portugaise ż.

* hiszpański: (1.1) portuguesa ż.

* litewski: (1.1) portugalė ż.

* łotewski: (1.1) portugāliete ż.

* niemiecki: (1.1) Portugiesin ż.

* nowogrecki: (1.1) Πορτογαλίδα ż.

* rosyjski: (1.1) португалка ż.

* słowacki: (1.1) Portugalka ż., Portugalčanka ż.

* ukraiński: (1.1) португалка ż.

* włoski: (1.1) portoghese ż.

źródła.

== Portugalka (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Portugalka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


portugalski

związany z Portugalią, dotyczący Portugalii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Portugalia, wywodzący się z Portugalii, związany z Portugalią

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Portugalii;

Wiktionary

Język portugalski (port. língua portuguesa, português) – język z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 250 mln osób (jako ojczystym, zaś w ogóle po portugalsku mówi ponad 270 mln osób), zamieszkujących Portugalię oraz byłe kolonie portugalskie: Brazylię, Mozambik, Angolę, Gwineę Bissau, Gwineę Równikową, Wyspy Świętego Tomasza i Książęcą, Republikę Zielonego Przylądka, Timor Wschodni oraz Makau. We wszystkich tych krajach objęty jest statusem języka urzędowego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

 (1.1) antyportugalski

hiperonimy.

 (2.1) romański

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. portugalskość ż., Portugalia ż., Portugalczyk mos., Portugalka ż., portugalszczyzna ż.

 przysł. portugalsko, po portugalsku

frazeologia.

etymologia. etymn|pol|Portugalia|-ski.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Portuguese; (2.1) Portuguese

* arabski: (1.1) برتغالي (burtuḡālī)

* baskijski: (1.1) portugaldar, portuges; (2.1) portugalera, portuges

* białoruski: (1.1) партугальскі; (2.1) партугальская ż.

* bośniacki: (1.1) portugalski

* bułgarski: (1.1) португалски; (2.1) португалски m.

* chorwacki: (1.1) portugalski

* czeski: (1.1) portugalský; (2.1) portugalština ż.

* duński: (1.1) portugisisk

* esperanto: (1.1) portugala

* farerski: (1.1) portugisiskur

* fiński: (1.1) portugalilainen; (2.1) portugali

* francuski: (1.1) portugais; (2.1) portugais m.

* hiszpański: (1.1) portugués; (2.1) portugués m.

* interlingua: (1.1) portugese

* japoński: (2.1) ポルトガル語 (porutogarugo)

* jidysz: (1.1) פּאָרטוגייזיש (portugejzisz)

* koreański: (2.1) 포르투갈어 (po.reu.tu.gal.eo)

* litewski: (1.1) portugališkas; (2.1) portugalų kalba ż.

* lombardzki: (1.1) portughees

* łotewski: (1.1) portugāļu, portugālisks; (2.1) portugāļu valoda ż.

* niderlandzki: (1.1) Portugees; (2.1) Portugees n.

* niemiecki: (1.1) portugiesisch; (2.1) Portugiesisch

* norweski (bokmål): (1.1) portugisisk

* nowogrecki: (1.1) πορτογαλικός

* ormiański: (1.1) պորտուգալական (po'rtugalakan); (2.1) պորտուգալերեն (po'rtugaleren)

* portugalski: (1.1) português; (2.1) português m.

* rosyjski: (1.1) португа́льский; (2.1) португа́льский

* słowacki: (1.1) portugalský; (2.1) portugalčina ż.

* słoweński: (1.1) portugalski; (2.1) portugalščina ż.

* szwedzki: (1.1) portugisisk; (2.1) portugisiska w.

* turecki: (2.1) Portekizce

* ukraiński: (1.1) португальський; (2.1) португальський

* węgierski: (1.1) portugál; (2.1) portugál

* włoski: (1.1) portoghese; (2.1) portoghese m.

źródła.

== portugalski (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) portugalski

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtuˈɡalsʲci, AS: portugalsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portugalskość ż., Portugalia ż., Portugalczyk mos., Portugalka ż., portugalszczyzna ż.

 przysł. portugalsko, po portugalsku

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.1) antyportugalski

hiperonimy.

 (2.1) romański

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. portugalskość ż., Portugalia ż., Portugalczyk mos., Portugalka ż., portugalszczyzna ż.

 przysł. portugalsko, po portugalsku

frazeologia.

etymologia. etymn|pol|Portugalia|-ski.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Portuguese; (2.1) Portuguese

* arabski: (1.1) برتغالي (burtuḡālī)

* baskijski: (1.1) portugaldar, portuges; (2.1) portugalera, portuges

* białoruski: (1.1) партугальскі; (2.1) партугальская ż.

* bośniacki: (1.1) portugalski

* bułgarski: (1.1) португалски; (2.1) португалски m.

* chorwacki: (1.1) portugalski

* czeski: (1.1) portugalský; (2.1) portugalština ż.

* duński: (1.1) portugisisk

* esperanto: (1.1) portugala

* farerski: (1.1) portugisiskur

* fiński: (1.1) portugalilainen; (2.1) portugali

* francuski: (1.1) portugais; (2.1) portugais m.

* hiszpański: (1.1) portugués; (2.1) portugués m.

* interlingua: (1.1) portugese

* japoński: (2.1) ポルトガル語 (porutogarugo)

* jidysz: (1.1) פּאָרטוגייזיש (portugejzisz)

* koreański: (2.1) 포르투갈어 (po.reu.tu.gal.eo)

* litewski: (1.1) portugališkas; (2.1) portugalų kalba ż.

* lombardzki: (1.1) portughees

* łotewski: (1.1) portugāļu, portugālisks; (2.1) portugāļu valoda ż.

* niderlandzki: (1.1) Portugees; (2.1) Portugees n.

* niemiecki: (1.1) portugiesisch; (2.1) Portugiesisch

* norweski (bokmål): (1.1) portugisisk

* nowogrecki: (1.1) πορτογαλικός

* ormiański: (1.1) պորտուգալական (po'rtugalakan); (2.1) պորտուգալերեն (po'rtugaleren)

* portugalski: (1.1) português; (2.1) português m.

* rosyjski: (1.1) португа́льский; (2.1) португа́льский

* słowacki: (1.1) portugalský; (2.1) portugalčina ż.

* słoweński: (1.1) portugalski; (2.1) portugalščina ż.

* szwedzki: (1.1) portugisisk; (2.1) portugisiska w.

* turecki: (2.1) Portekizce

* ukraiński: (1.1) португальський; (2.1) португальський

* węgierski: (1.1) portugál; (2.1) portugál

* włoski: (1.1) portoghese; (2.1) portoghese m.

źródła.

== portugalski (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) portugalski

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


portugalsko

przysłówek

 (1.1) na sposób portugalski, po portugalsku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spiker wymienił portugalsko brzmiący tytuł.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. portugalski

 rzecz. Portugalia ż., portugalski mrz., portugalskość ż.

Wiktionary


portugalsko-polski

dotyczący Portugalii i Polski


SJP.pl


portugalskojęzyczny

1. posługujący się językiem portugalskim;
2. napisany w języku portugalskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem portugalskim


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem portugalskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem portugalskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku portugalskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrtuˈɡalskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: portugalskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


portugalskość

portugalski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) typowo portugalski charakter czegoś, kogoś

Wiktionary

Patrz:

portugalski

Przykłady

 (1.1) O portugalskości wyspy świadczą portugalskie nazwy wiosek.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. portugalski

 przysł. portugalsko

 rzecz. portugalski mrz., portugalszczyzna ż.

Wiktionary


portugalszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. język portugalski

 (1.2) to, co portugalskie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. portugalski

 rzecz. portugalski mrz., portugalskość ż.

Wiktionary


portugał

złota moneta wartości 10 lub 5 dukatów, bita w XVI i XVII wieku w północnej i środkowej Europie, na wzór złotych monet portugalskich; portugal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. numizm. potoczna nazwa złotej monety wielodukatowej, używanej w handlu europejskim w XVI-XVII wieku, bitej na wzór monet portugalskich także w Polsce;

Wiktionary

Portugał (port. portuguez, niem. Portugalöser) – potoczna nazwa złotej monety wielodukatowej, obiegającej w Europie w XVI i XVII wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przecież tam masz… leżące złoto, osobno holenderskie, osobno portugały…

 (1.1) Podczaszy wydobył sakwę spod poły, wysunął z niej dwa świecące, ogromne portugały i położył je przed nim.

Wiktionary


portulaka

roślina warzywna


SJP.pl

Wikipedia


portulakowate

o cechach portulakowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Wikipedia


portulakowaty

o cechach portulakowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


portwajn

mocne, deserowe wino portugalskie; portwein; porto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) enol. wzmacniane wino portugalskie wytwarzane w dolinie rzeki Douro

 (1.2) enol. tanie amerykańskie wino wzmacniane destylatem

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mock nie miał jednak apetytu i nie było to spowodowane portwajnem, który naruszył wczoraj w dużym stopniu równowagę płynów w jego żołądku, lecz obecnością dyrektora kryminalnego Mühlhausa.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porto

Wiktionary


portwein

[czytaj: portwajn] mocne, deserowe wino portugalskie; porto, portwajn


SJP.pl


portyczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: portyk

 (1.2) mały portyk

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W elewacji frontowej pałacu znajduje się portyczek filarowy o odcinkowych arkadach z tarasem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portyk mrz.

 przym. portykowy

Wiktionary


portyk

1. frontowa część budowli przed głównym wejściem, zwykle wysunięta ku przodowi, z rzędem kolumn
2. w starożytnej architekturze greckiej: osobny budynek przed głównym wejściem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. przednia część budowli przed wejściem głównym, z rzędem kolumn;

Wiktionary

Portyk (łac. porticus „kolumnada, kryte przejście”) – część budynku na planie prostokąta z jednym lub kilkoma rzędami kolumn, które wspierają dach, otwarta co najmniej z jednej strony, najczęściej jedno- lub dwukondygnacyjna, czasami zwieńczony frontonem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jezus przechadzał się w świątyni, w portyku Salomona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. portyczek mrz.

 przym. portykowy

Wiktionary


portykowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z portykiem, dotyczący portyku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Perystyl portykowy odrestaurowaliśmy na podstawie rycin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. portyk mrz., portyczek mrz.

Wiktionary


porubstwo

rozwiązłość seksualna; poróbstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. rozwiązłość seksualna

Wiktionary


poruchać

wulgarnie, zwykle o mężczyźnie: spędzić trochę czasu na współżyciu seksualnym; pobzykać, podmuchać, pociupciać, podupczyć


SJP.pl


poruczać

1. powierzać komuś w zaufaniu jakąś sprawę;
2. dawniej: oddawać kogoś pod czyjąś opiekę lub władzę


SJP.pl


poruczenie

1. powierzyć komuś w zaufaniu jakąś sprawę;
2. dawniej: oddać kogoś pod czyjąś opiekę lub władzę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poruczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poruczyć

Wiktionary


poruczniczka

kobieta w stopniu porucznika


SJP.pl


poruczniczyna

lekceważąco: porucznik


SJP.pl


porucznik

1. stopień oficerski;
2. żołnierz w stopniu porucznika;
3. dawniej oficer w chorągwi autoramentu polskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. jeden z oficerskich stopni wojskowych;

 (1.2) wojsk. oficer mający stopień wojskowy porucznika (1.1)

Wiktionary

Porucznik (por.) – oficerski stopień wojskowy występujący w większości armii świata. W Wojsku Polskim zaliczany jest do korpusu oficerów młodszych. Niższym stopniem jest podporucznik, a wyższym kapitan. Polski oficer w stopniu porucznika na naramiennikach nosi trzy gwiazdki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈrut͡ʃʲɲik, AS: poručʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poruczyć

 przym. porucznikowski

Wiktionary


porucznikostwo

porucznik z żoną


SJP.pl


poruczyć

1. powierzyć komuś w zaufaniu jakąś sprawę;
2. dawniej: oddać kogoś pod czyjąś opiekę lub władzę


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. poruczać)

 (1.1) powierzyć, polecić, oddać z zaufaniem komuś swoje sprawy lub cenną rzecz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co usłyszałeś ode mnie, porucz to innym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrut͡ʃɨt͡ɕ, AS: poručyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poruczenie n., porucznik m.

Wiktionary


poruszać

czasownik przechodni niedokonany (dk. poruszyć)

 (1.1) wprawiać coś w ruch

 (1.2) przen. wzruszać

 (1.3) przen. mówić, omawiać

czasownik zwrotny poruszać się

 (2.1) zmieniać miejsce przebywania, przenosić się z jednego miejsca na drugie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Frezując musimy trzymać frezarkę pewnie i poruszać ją zdecydowanie (…).

 (1.1) Porusz anteną, znowu obraz śnieży!

 (1.2) Filmy o holokauście zawsze bardzo mnie poruszały.

 (1.3) Tydzień temu poruszaliśmy tematy związane z polską polityką.

 (2.1) Poruszał się za pomocą wózka inwalidzkiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈruʃat͡ɕ, AS: porušać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poruszony

 rzecz. ruch mrz., poruszanie, poruszenie

 czas. poruszyć dk., ruszać ndk., ruszyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) przemieszczać się

Wiktionary


poruszający

poruszać


SJP.pl

Patrz:

poruszać

poruszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poruszać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poruszanie takich tematów przy dzieciach musiało się źle skończyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔruˈʃãɲɛ, AS: porušãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poruszać ndk., poruszyć dk.

 rzecz. poruszenie n.

 przym. poruszony

Wiktionary


poruszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poruszyć.

 (1.2) książk. stan wzburzenia spowodowany jakimiś wydarzeniami, informacją itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na tym zdjęciu widoczne jest poruszenie.

 (1.2) Wiadomość o ciąży mamy wywołała poruszenie w całej rodzinie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔruˈʃɛ̃ɲɛ, AS: porušńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ruszać, poruszyć dk., poruszać ndk.

 rzecz. nieporuszenie n., poruszanie

 przym. poruszony

 przysł. nieporuszenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) sensacja, emocje

Wiktionary


poruszony

taki, który bardzo się czymś przejął, wzruszył; niespokojny


SJP.pl

przymiotnik odczasownikowy

 (1.1) odczuwający uniesienie emocjonalne

forma czasownika.

 (3.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: poruszyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poruszenie n., poruszanie n.

 czas. poruszać, poruszyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przejęty, wzruszony

Wiktionary


poruszyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. poruszać)

 (1.1) dokonany od|poruszać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skoro jesteśmy przy Sarze, poruszmy jeszcze zabawną sprawę jej urody.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈruʃɨt͡ɕ, AS: porušyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poruszanie n., poruszenie n., ruch mrz.

 czas. poruszać, ruszać

 przym. poruszony

Wiktionary


poruta

1. potocznie: wstyd, kompromitacja;
2. potocznie: nieprzyjemna, przykra sytuacja, w której następiły nieprzewidziane komplikacje; kłopot;
3. w gwarze złodziejskiej:
a) hałas wszczęty wokół jakiejś sprawy;
b) ujawnienie się, wykrycie przestępstwa; wsypa, wpadka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. wstyd, kompromitacja

 (1.2) pot. skandal, awantura

 (1.3) gwara. przestępcza podejrzenie, poszlaki

 (1.4) daw. gwara. więz. wpadnięcie w ręce policji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wtedy to była kompletna poruta, orkiestra była niezgrana, ja nie byłem zgrany z orkiestrą i do tego nie znałem tekstu. (Kazik)

 (1.2) …no i podobno jakaś tabliczka została rozjebana, no i dzisiaj poruta: kto rozjebał tabliczkę? (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈruta, AS: poruta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wstyd, kompromitacja, hańba, pot. obciach

 (1.2) skandal, awantura

Wiktionary


porwać

1. uprowadzić siłą;
2. złapać coś szybko, gwałtownie;
3. porozrywać na drobne części; podrzeć;
4. porwać się - zająć się nagle czymś; zerwać się, ruszyć nagle; rzucić się, napaść


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|porywać.

 (1.2) dokonany od|rwać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔrvat͡ɕ, AS: porvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porwanie n., porywacz m., porywaczka ż.

 przym. porywczy, porywisty

Wiktionary


porwak

1. fragment obcej skały występujący w obrębie skały magmowej; ksenolit
2. blok skalny oderwany od podłoża i przesunięty przez nasuwającą się płaszczowinę


SJP.pl

Porwak – fragment skalny odrębny od skał, wśród których się znajduje, pochodzący z innego kompleksu skalnego.

  • porwak lodowcowy, kra lodowcowa (niekiedy też w tym znaczeniu eratyk) - fragment (do kilku kilometrów wielkości) wyrwany przez lodowiec z podłoża i przeniesiony
  • porwak tektoniczny - fragment przemieszczony do innego otoczenia przez ruchy tektoniczne
  • porwak wulkaniczny, ksenolit - fragment wyrwany przez magmę z otoczenia i przeniesiony wraz z jej ruchem (ewentualnie wtopiony samorzutnie, np. grawitacyjnie)

Wikipedia


porwanie

1. uprowadzić siłą;
2. złapać coś szybko, gwałtownie;
3. porozrywać na drobne części; podrzeć;
4. porwać się - zająć się nagle czymś; zerwać się, ruszyć nagle; rzucić się, napaść


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) działanie podjęte w celu uprowadzenia kogoś lub czegoś; wywiezienie kogoś lub czegoś, a następnie przetrzymywanie (często w ukryciu)

 (1.2) odczasownikowy od|porwać.

Wiktionary

  • Porwanie – przestępstwo
  • Porwanie – amerykański film z 1979 roku, znany też pod alternatywnym tytułem Ashanti
  • Porwanie – amerykański film z 2011 roku
  • Porwanie – duński film z 2012 roku (oryg. Kapringen)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Postawiono mu wiele zarzutów, m.in. porwanie dla okupu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrvãɲɛ, AS: porvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porwać dk., porywać ndk.

 rzecz. porywacz m., porywaczka ż., porywanie n.

 przym. porywczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uprowadzenie

Wiktionary


porwit

nazwisko


SJP.pl


pory

1. pewien okres, czas trwania czegoś;
2. stosowny moment, właściwa chwila; termin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zgrub. od portki

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) plural|por.

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (3.1) D. lp. od pora

Wiktionary

  • por – gatunek rośliny
  • por (łac. porus, otwór) – mikroskopijny otwór, na przykład ujście gruczołu w skórze
  • por – pusta przestrzeń wewnątrz materiału
    • por – pusta przestrzeń w strukturze skały (w tym gleby)
  • Por – alternatywna nazwa rzeki Pór

Skróty:

  • por. – porucznik
  • por. – porównaj
  • POR – Rajd Press-on-Regardless
  • PoR - Prophets of Rage

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. portki nmos., porcięta nmos., porteczki nmos.

Wiktionary


poryblin

rodzaj roślin z gromady widłaków


SJP.pl

Poryblin (Isoëtes L.) – rodzaj roślin należący do monotypowej rodziny poryblinowatych Isoëtaceae z klasy widłaków. Obejmuje 187, 192 lub ok. 250 gatunków. Są to rośliny niemal kosmopolityczne, brak ich tylko na wyspach w zachodniej części Pacyfiku i na Antarktydzie. W Europie występuje 11 gatunków, a do flory Polski należą dwa: poryblin jeziorny I. lacustris i kolczasty I. echinospora. Rośliny te są trudne do rozróżnienia – często dla ich identyfikacji niezbędna jest analiza mikroskopowej budowy zarodników. Poza tym tworzą liczne mieszańce, w tym alloploidy, których przykładem (jako dekaploid) jest poryblin jeziorny.

Wikipedia


poryblinowate

o cechach poryblinowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Porybliny, poryblinowce (Isoetales Prantl) – monotypowy rząd roślin z klasy widłaków różnozarodnikowych, zawierający jedną rodzinę współcześnie występujących roślin – poryblinowate Isoetaceae z jednym rodzajem współczesnym – poryblinem Isoetes. W zależności od ujęcia należy tu od ok. 190 do ok. 250 gatunków. Formy wymarłe zaliczane są do kilku rodzajów klasyfikowanych do poryblinowatych i trzech innych rodzin wymarłych.

Wikipedia


poryblinowaty

o cechach poryblinowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


poryblinowce

rząd roślin z klasy widłaków różnozarodnikowych


SJP.pl

Porybliny, poryblinowce (Isoetales Prantl) – monotypowy rząd roślin z klasy widłaków różnozarodnikowych, zawierający jedną rodzinę współcześnie występujących roślin – poryblinowate Isoetaceae z jednym rodzajem współczesnym – poryblinem Isoetes. W zależności od ujęcia należy tu od ok. 190 do ok. 250 gatunków. Formy wymarłe zaliczane są do kilku rodzajów klasyfikowanych do poryblinowatych i trzech innych rodzin wymarłych.

Wikipedia


poryblinowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy widłaków różnozarodnikowych


SJP.pl


poryć

1. ryjąc porobić bruzdy, otwory w wielu miejscach;
2. spędzić pewien czas ryjąc


SJP.pl


porycki

nazwisko


SJP.pl


poryk

w gwarze łowieckiej: jednorazowy, donośny ryk byka jelenia


SJP.pl

Poryk (ukr. Порик) – wieś na Ukrainie, w obwodzie winnickim, w rejonie chmielnickim, w hromadzie Chmielnik, nad Bohem. W 2022 roku liczyła 843 mieszkańców.

Wikipedia


poryki

w gwarze łowieckiej: jednorazowy, donośny ryk byka jelenia


SJP.pl


porykiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porykiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ryczeć, porykiwać ndk.

 rzecz. ryk mrz.

Wiktionary


porykowiskowy

mający miejsce, następujący po rykowisku


SJP.pl


porymować

spędzić pewien czas na rymowaniu


SJP.pl


porysować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rysować)

 (1.1) dokonany od|rysować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɨˈsɔvat͡ɕ, AS: porysovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rysować

 rzecz. porysowanie n.

Wiktionary


porysowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porysować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɨsɔˈvãɲɛ, AS: porysovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porysować, rysować

Wiktionary


porytyd

jeden z głównych koralowców tworzących dzisiejsze rafy koralowe


SJP.pl


poryw

1. gwałtowny podmuch wiatru, zamieci;
2. nagłe, gwałtowne uczucie, bez zastanowienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nagły, mocny ruch czy uderzenie siły natury

 (1.2) gwałtowne uczucie lub zapał

 (1.3) pot. niespodziewana, krótka sytuacja

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) impuls, przypływ, spazm, wybuch

Wiktionary


porywać

uprowadzać kogoś lub coś wbrew czyjejś woli


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. porwać)

 (1.1) uprowadzać kogoś lub coś wbrew czyjejś woli

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrɨvat͡ɕ, AS: poryvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porwanie n., porywanie n., porywacz mos.

 przym. porywczy, porywisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uprowadzać

Wiktionary


porywacz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który dokonał porwania, uprowadził (porwał) kogoś

 (1.2) człowiek, który uprowadził środek transportu z pasażerami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrɨvat͡ʃ, AS: poryvač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porywanie n., porwanie n., porywczość ż.

:: fż. porywaczka ż.

 czas. porywać ndk., porwać dk.

 przym. porywczy

Wiktionary


porywający

wzbudzający zachwyt, entuzjazm; zachwycający, wspaniały


SJP.pl


porywalizować

rywalizować z kimś przez pewien czas


SJP.pl


porywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔrɨˈvãɲɛ, AS: poryvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porywać

 rzecz. porwanie n., porywacz m.

 przym. porywisty

Wiktionary


porywczość

porywczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha kogoś, kto jest porywczy

Wiktionary

Patrz:

porywczy

Powiązane:

 rzecz. porywacz mos.

 przym. porywczy

Wiktionary


porywczy

łatwo unoszący się gniewem, skłonny do gwałtownych reakcji; popędliwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, którego reakcje lub zachowanie jest gwałtowne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Masz naturę ambitną, porywczą, a ja jestem w stanie dać ci wszystko, co zechcesz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈrɨft͡ʃɨ, AS: poryfčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porywacz m., porywaczka ż., porwanie n., porywczość ż.

 czas. porywać ndk., porwać dk.

 przysł. porywczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwałtowny, impulsywny, popędliwy; gw-pl|Śląsk Cieszyński|strzelóny.

Wiktionary


porywiściej

stopień wyższy od przysłówków: porywiście, porywisto


SJP.pl


porywistość

cecha wiatru, wskazująca na występowanie porywów


SJP.pl


porywistszy

stopień wyższy od przymiotnika: porywisty; bardziej porywisty


SJP.pl


porywisty

1. o wietrze: nasilający się w porywach, raptownie przybierający na sile;
2. odbywający się lub wykonywany w bardzo szybkim tempie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o wietrze silny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Altana padła łupem porywistego wiatru.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porywać ndk., porwać dk.

 rzecz. porywanie n.

Wiktionary


poryzować

powyrzynać ostrym narzędziem motywy zdobnicze; porzeźbić


SJP.pl


porządeczek

zdrobnienie od: porządek


SJP.pl


porządek

1. ład, regularny układ;
2. następowanie czegoś po sobie w ustalonej kolejności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stan, w którym jest czysto, coś jest ułożone według jakiegoś planu

 (1.2) czynność sprzątania, porządkowania

 (1.3) kolejność czegoś

 (1.4) mat. uogólnienie pojęć „mniejszy-większy” na zbiory niekoniecznie złożone z liczb;

 (1.5) archit. wywodzący się z antyku styl konstrukcyjny i kompozycyjny budowli;

Wiktionary

Porządek (gr. táksis, łac. ordo, nowołac. ordinatio) – wieloznaczny termin stosowany jako termin specjalny w logice, matematyce, metafizyce i w filozofii przyrody. Jako termin niespecjalny posiada funkcje wartościujące i ekspresywne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dobrze, że w twoim pokoju jest porządek.

 (1.2) Przed Świętami zawsze robimy porządki w domu.

 (1.3) Wszystkie nazwiska na tej liście są w porządku alfabetycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɔ̃ndɛk, AS: požõndek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządki nmos., porządność ż., podporządkowywanie n., porządkowy mos., uporządkowanie n.

:: zdrobn. porządeczek m.

 czas. uporządkowywać, porządkować ndk., uporządkować dk.

 przym. porządny, porządkowy

 przysł. porządnie, porządkowo, za porządkiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ład, czystość, schludność

 (1.2) porządkowanie, sprzątanie

 (1.3) kolejność, ustawienie

Wiktionary


porządki

sprzątanie domu, mieszkania itp.; robienie porządku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) sprzątanie

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: porządek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cały ranek robiłam porządki w altanie i szopie.

 (1.1) Nie miałeś przypadkiem zrobić porządków na strychu?

Wiktionary

Powiązane:

 czas. uporządkowywać, porządkować ndk., uporządkować dk.

 przym. porządkowy

 rzecz. porządek mrz., porządkowy mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprzątanie

Wiktionary


porządkowa

kobieta wyznaczona do pilnowania porządku; dyżurna


SJP.pl


porządkować

czasownik przechodni niedokonany (dk. uporządkować)

 (1.1) doprowadzać do ładu

 (1.2) układać według określonego planu, np. w określonej kolejności

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Magda porządkowała wczoraj książki według autora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɔ̃ntˈkɔvat͡ɕ, AS: požõntkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządki nmos., porządność ż., porządkowanie n., porządek mrz., porządkowy

 przym. porządkowy, porządny

 czas. uporządkować, uporządkowywać

 przysł. porządnie

Wiktionary


porządkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porządkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɔ̃ntkɔˈvãɲɛ, AS: požõntkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porządkować, uporządkowywać

 przysł. porządnie

 rzecz. podporządkowywanie n., porządność ż.

Wiktionary


porządkowy

osoba wyznaczona do pilnowania porządku; dyżurny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący robienia lub zaprowadzania porządku

 (1.2) znajdujący się w jakimś porządku, kolejności

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba, która zajmuje się zaprowadzaniem porządku

Wiktionary

Porządkowy (marshal) – przeszkolona osoba z obsługi toru, pomaga kierowcom wyjść z samochodu i ewentualnie gasi niewielkie pożary.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Organizatorzy nie zadbali o odpowiednią liczbę służb porządkowych i doszło do tragedii.

 (1.2) Liczba porządkowa.

 (2.1) Pijanego kibica wyprowadziło dwóch porządkowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɔ̃ntˈkɔvɨ, AS: požõntkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządek, porządeczek

:: fż. porządkowa

 czas. porządkować, uporządkowywać

 przym. porządny

 przysł. porządnie

Wiktionary


porządnicka

kobieta mająca zamiłowanie do porządku; pedantka


SJP.pl


porządnicki

człowiek mający zamiłowanie do porządku


SJP.pl


porządnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób porządny, przyzwoity

 (1.2) bardzo, mocno, silnie

 (1.3) dokładnie, należycie, starannie

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Elisabeth Pflüger rozbierała się powoli, układając porządnie na krześle garderobę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɔ̃ndʲɲɛ, AS: požõndʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządek mrz., porządność ż., porządkowanie n., uporządkowanie n., sporządnienie n., porządkowy mos., podporządkowywanie n.

 czas. uporządkowywać, porządkować ndk., uporządkować dk., sporządnieć dk.

 przym. porządny, porządkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) przyzwoicie

 (1.3) akuratnie

Wiktionary


porządniej

stopień wyższy od przysłówka: porządnie


SJP.pl


porządniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: porządny


SJP.pl


porządniś

człowiek mający zamiłowanie do porządku; porządnicki


SJP.pl


porządnisia

kobieta mająca zamiłowanie do porządku; porządnicka


SJP.pl


porządność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest porządne; cecha tych, którzy są porządni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządek m., porządeczek m., porządkowanie n., uporządkowanie n.

 czas. uporządkowywać, porządkować ndk., uporządkować dk.

 przym. porządny, porządkowy

 przysł. porządnie, porządkowo

Wiktionary


porządny

1. schludny, zadbany;
2. uczciwy, sprawiedliwy;
3. silny, trwały, dobrej jakości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dobrze urządzony, wykonany; solidny

 (1.2) uczciwy, dobry, szlachetny, prawy, czysty

 (1.3) mocny, duży, intensywny

 (1.4) lubiący porządek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tym razem kup jakieś porządne radio; poprzednie zepsuło się po miesiącu.

 (1.2) Marzę o porządnej dziewczynie, która nigdy mnie nie zawiedzie.

 (1.3) Spuścili mu porządne manto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɔ̃ndnɨ, AS: požõndny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porządkowy mos., porządek mrz., porządność ż., podporządkowywanie n.

 przym. porządkowy

 przysł. porządnie

 czas. uporządkowywać, porządkować ndk., uporządkować dk.

Wiktionary


porząsio

tylko w wyrażeniu: w porząsiu - potocznie: w porządku, dobrze (w znaczeniu zgody na coś, przyzwolenia)


SJP.pl


porzecze

obszar zalewowy rzeki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) teren położony nad rzeką

Wiktionary

W Polsce

  • Porzecze – część wsi Bobrowniki woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Sieradz
  • Porzecze – część wsi Lipnica Górna w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Lipnica Murowana
  • Porzecze – część wsi Lipnica Murowana w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Lipnica Murowana
  • Porzecze – osada w woj. pomorskim, w pow. sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń
  • Porzecze – część wsi Tłuczewo w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Linia
  • Porzecze – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Miedziana Góra
  • Porzecze – przysiółek wsi Wólka Kłucka w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Mniów
  • Porzecze – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Boleszkowice
  • Porzecze – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Darłowo

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rzeka ż., porzeczka ż.

Wiktionary


porzeczka

1. krzew o jadalnych owocach zebranych w grona; rosnący dziko lub uprawiany w ogrodach;
2. owoc takiego krzewu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Ribes|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny agrestowatych;

 (1.2) spoż. owoc porzeczki (1.1)

 (1.3) tylko w lm. uczn. grono pedagogiczne

Wiktionary

Porzeczka (Ribes L.) – rodzaj krzewów z monotypowej rodziny agrestowatych Grossulariaceae. Należy tu co najmniej 191 gatunków. Występują one na obszarach o klimacie umiarkowanym i subpolarnym na półkuli północnej oraz w strefie międzyzwrotnikowej na obszarach górskich. W Polsce rośnie dziko 6 gatunków. Porzeczki to krzewy rosnące w różnych siedliskach – od mokradeł poprzez lasy różnego typu i tereny skaliste na obszarach o suchym klimacie i w górach. Rzadko rosną też jako epifity.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ogrodzie rosło kilka krzewów porzeczek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɛt͡ʃka, AS: požečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porzecze n.

 przym. porzeczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reg. pozn. kujawy|świętojanka.

 (1.3) winogron

Wiktionary


porzeczkoagrest

krzew będący krzyżówką agrestu i porzeczki czarnej


SJP.pl


porzeczkowiec

1. ciasto z porzeczkami;
2. przeziernik porzeczkowiec - gatunek motyla, szkodnik porzeczek


SJP.pl


porzeczkówka

knieżyca porzeczkówka - gatunek pluskwiaka z rodziny puklicowatych


SJP.pl


porzeczkowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący porzeczek, ich wzrostu, uprawy, zbioru

 (1.2) zrobiony z porzeczek, z dodatkiem porzeczek, mający ich smak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tam to, niżej, obok ścieżki wysadzonej agrestowymi i porzeczkowymi krzewy, których tylko najwyższe czubki wyglądały ku słońcu, tuliły się pomiędzy sobą i gile, i szczygły, mocno cienkimi łapkami obejmując zimne pręty. (S. Żeromski: Wszystko i nic)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɛt͡ʃˈkɔvɨ, AS: požečkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porzeczka ż.

Wiktionary


porzeczniak

napój alkoholowy uzyskiwany przez fermentację miodu pszczelego rozcieńczonego wodą z dodatkiem soku porzeczkowego


SJP.pl


porzekadło

utarte powiedzenie; rodzaj przysłowia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) utarte powiedzenie, powiedzonko

Wiktionary

Porzekadło – krótkie i utrwalone wyrażenie językowe, zawierające myśl ogólną o charakterze wskazówki, ostrzeżenia lub komentarza w odniesieniu do danej sytuacji. Porzekadło jest zaliczane do paremii. Pokrewne znaczeniowo i czasem utożsamiane terminy to m.in. „przysłowie” i „powiedzenie”.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rzec dk.

Wiktionary


porzewnica

Porzewnica – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Mrozy, nad Witówką.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Jeruzalu.

Wikipedia


porzezać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) daw. porżnąć, pozarzynać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rzez mrz., rzeź ż., rzeźnia ż., rzeźnik mos., rzezaniec mos., rzezak mrz./mos., rzezacz mos., rzezactwo n., rzezanie n., obrzezek mrz., obrzezaniec mos., obrzezanie n., obrzezywanie n., porzezanie n., wyrzezanie n., zarzezanie n.

 czas. rzezać ndk., obrzezać dk., obrzezywać ndk., wyrzezać dk., zarzezać dk.

Wiktionary


porzezanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. porżnięcie, pozarzynanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rzez mrz., rzeź ż., rzeźnia ż., rzeźnik mos., rzezaniec mos., rzezak mrz./mos., rzezacz mos., rzezactwo n., rzezanie n., obrzezek mrz., obrzezaniec mos., obrzezanie n., obrzezywanie n., wyrzezanie n., zarzezanie n.

 czas. rzezać ndk., obrzezać dk., obrzezywać ndk., porzezać dk., wyrzezać dk., zarzezać dk.

Wiktionary


porzowo

Porzowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Gzy. Ma status sołectwa.

Wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi zakroczymskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku Porzewo wchodziło w skład klucza czarnostowskiego biskupstwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


porzucać

czasownik przechodni niedokonany (dk. porzucić)

 (1.1) opuszczać kogoś lub coś; zostawiać, odchodzić od kogoś lub czegoś

 (1.2) przestawać coś wykonywać, przestawać zajmować się czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wlokąc ciężary po bruku, zgięci, oglądali się z obawą na boki, porzucali towar pod murem i biegli z powrotem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒut͡sat͡ɕ, AS: požucać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porzucić dk.

 rzecz. porzucanie n., porzucenie

 ims. porzucony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zostawiać, opuszczać, odchodzić

Wiktionary


porzucanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porzucać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porzucać ndk.

 rzecz. porzucenie n.

Wiktionary


porzucek

nazwisko


SJP.pl


porzucenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zrezygnowanie z czegoś

 (1.2) rozstanie się z czymś lub kimś

 (1.3) zaprzestanie robienia czegoś

Wiktionary

Porzucenie – przestępstwo polegające na pozostawieniu własnemu losowi małoletniego poniżej lat 15, albo innej osoby nieporadnej ze względu na swój stan psychiczny lub fizyczny wbrew obowiązkowi troszczenia się o nią.

Porzuceniem jest tylko takie zachowanie, które polega na niezajmowaniu się osobą podopiecznego i zaprzestaniu troszczenia się o nią w okolicznościach wskazujących na to, że nie może ona uzyskać wsparcia ze strony innych osób. Dla bytu przestępstwa nie ma znaczenia, czy wskutek zbiegu okoliczności osoba porzucona tę pomoc jednak otrzymała.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. porzucić dk., porzucać ndk.

 rzecz. porzucanie n.

Wiktionary


porzucić

czasownik przechodni dokonany (ndk. porzucać)

 (1.1) dokonany od|porzucać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chociaż był dobrym uczniem, porzucił szkołę w wieku trzynastu lat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒut͡ɕit͡ɕ, AS: požućić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porzucać

 rzecz. porzucenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. zaniechać.

Wiktionary


porzycki

nazwisko


SJP.pl


porzygać

zwymiotować, zwrócić zjedzony uprzednio pokarm


SJP.pl


porzyganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porzygać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porzygać dk.

Wiktionary


porzygiwać

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) wymiotować przez jakiś okres lub kilkukrotnie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈɟivat͡ɕ, AS: požyǵivać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rzygi nmos., rzygowiny nmos., rzyganie n., rzygnięcie n., rzygacz m., porzygiwanie n.

 czas. rzygać dk., rzygnąć ndk., wyrzygać dk., obrzygać dk., orzygać dk., narzygać dk., zarzygać dk., urzygać dk., zrzygać się dk.

Wiktionary


porzygiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|porzygiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. porzygiwać ndk.

Wiktionary


pos

Holandia:

  • Pos Abao – miejscowość (plaats) w strefie Pos Abao/Cunucu Abao, w regionie Oranjestad-West, w kraju autonomicznym Aruba
  • Pos Abao/Cunucu Abao – strefa (zone) w regionie Oranjestad-West, w kraju autonomicznym Aruba
  • Pos Cabai – osada (buurt) w Willemstadzie, w kraju autonomicznym Curaçao
  • Pos Chiquito – miejscowość (plaats) w regionie Savaneta, w kraju autonomicznym Aruba

Wikipedia


pos.

skrót od: poseł (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = poseł

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po posiedzeniu komisji pos. Byrka udał się do marszałka sejmu Daszyńskiego, któremu przedstawił uchwały komisji budżetowej.

Wiktionary


posacki

nazwisko


SJP.pl


posączyć

spędzić pewien czas na sączeniu czegoś, np. drinka


SJP.pl


posada

1. zajęcie w jakiejś instytucji; stałe zatrudnienie;
2. dawniej: podstawa czegoś, fundament


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce pracy dające stały dochód

 (1.2) rodzaj osady służebnej w dawnej Rusi,

 (1.3) daw. fundament, podstawa

Wiktionary

  • posada – rodzaj osady służebnej w dawnej Rusi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po ukończeniu studiów objął posadę nauczyciela.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsada, AS: posada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. posadka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stanowisko, zajęcie

Wiktionary


posadawiać

usadawiać;
1. umieszczać, sadzać kogoś wygodnie; usadzać;
2. umieszczać, umiejscawiać coś gdzieś;
3. umieszczać kogoś na wysokim stanowisku w firmie


SJP.pl


posadka

zdrobnienie od: posada


SJP.pl


posadowice

Posadowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Bierutów.

Wikipedia


posadowienie

Fundament (posadowienie) – budowlany element konstrukcyjny przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli lub maszyn (w przypadku fundamentu pod maszynę lub urządzenie), wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni, rzadziej z drewna (budowle lekkie). Pod wpływem przekazywanych obciążeń dochodzi do odkształceń gruntu, co z kolei powoduje osiadanie budowli. W związku z tym dobór odpowiedniego rozwiązania fundamentu (sposobu posadowienia budynku) ma zapewnić:

  • minimalne i równomierne osiadanie budowli oraz jej stateczność;
  • właściwą głębokość posadowienia (na warstwie gruntu o odpowiedniej nośności i poniżej głębokości przemarzania gruntu);
  • łatwość wykonania;
  • zabezpieczenie budowli przed zawilgoceniem.

Wikipedia


posadówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Posadówka – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Kobiele Wielkie.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


posadowy

posada


SJP.pl

Patrz:

posada

posady

1. zajęcie w jakiejś instytucji; stałe zatrudnienie;
2. dawniej: podstawa czegoś, fundament


SJP.pl

Posady – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


posądzać

czasownik

 (1.1) zarzucać komuś coś, obwiniać kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nikogo z przemawiających na ekranie podczas tej kampanii nie posądzam bowiem o to, ze smaruje chleb z obu stron margaryną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsɔ̃nd͡zat͡ɕ, AS: posõnʒać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posądzenie n., posądzanie n., neosędzia mos.

 czas. sądzić, posądzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podejrzewać

Wiktionary


posądzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posądzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. sądzić, posądzać ndk.

 rzecz. neosędzia mos.

Wiktionary


posądzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posadzić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posadzić

 rzecz. sad mrz., sadownik mos./mrz.

Wiktionary


posadzić

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) umieścić sadzonki w ziemi

 (1.2) umiejscowić na czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy posadziłeś te krzaki?

 (1.2) Posadźcie swoje zadki na tamtych taboretach!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsad͡ʑit͡ɕ, AS: posaʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sadownik mos./mrz., sadzonka ż., sadzoneczka ż., posadzka ż., sad mrz., posadzenie n.

 czas. sadzić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zasadzić

 (1.2) umiejscowić, umieścić, usadowić

Wiktionary


posadzka

wierzchnia warstwa podłogi, zwykle betonowa lub kamienna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wierzchnia warstwa podłogi;

 (1.2) niepokryta niczym betonowa lub kamienna podłoga

 (1.3) stpol. płyta do wykładania podłogi lub ściany

Wiktionary

Posadzka – zewnętrzna, wierzchnia, ostatnia warstwa podłogi, będąca jej wykończeniem, często o charakterze dekoracyjnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kto wpadł na pomysł, by przy wejściu kłaść śliską posadzkę? Przecież w zimę tu jest lodowisko!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsat͡ska, AS: posacka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. daw. posadzkarstwo n., posadzkarz m., posadzkarka ż., posadzkowanie n.

 przym. posadzkowy, posadzkarski

 czas. daw. posadzkować ndk., stpol. posadzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1,3) gwara. posiadzka

Wiktionary


posadzkarski

przymiotnik od: posadzkarz


SJP.pl


posadzkowy

przymiotnik od: posadzka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z posadzką, dotyczący posadzki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posadzka ż.

Wiktionary


posag

wiano, majątek wnoszony przez pannę młodą do małżeńskiej wspólnoty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. rzeźba przedstawiająca człowieka lub zwierzę

Wiktionary

Posag – kapitał, majątek wnoszony mężowi przez żonę przy zawieraniu małżeństwa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔsɔ̃ŋk, AS: posõŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. posążek m.

 przym. posągowy

 przysł. posągowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) figura, statua

Wiktionary


posągowo

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób majestatyczny, niczym posąg

 (1.2) stojąc mocno jak posąg

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posąg mrz., posągowość ż.

:: zdrobn. posążek mrz.

 przym. posągowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dostojnie, majestatycznie, wspaniale, wyniośle

 (1.2) nieruchomo

Wiktionary


posągowość

posągowy


SJP.pl

Patrz:

posągowy

posanie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. obszar na północ od dolnego biegu Sanu;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkańców Posania stanowili w większości grekokatolicy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Nadsanie

Wiktionary


posawie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina położona w dolinie rzeki Sawy, na obszarze Słowenii, Chorwacji, Bośni i Serbii

Wiktionary

Posawie (boś., chorw., serb., słoweń. Posavina) – kraina geograficzna w Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Serbii i Słowenii. Rozpościera się wzdłuż środkowego i dolnego biegu rzeki Sawa na długości ok. 400 km, zajmując powierzchnię 10 000 km².

Wikipedia

Powiązane:

 przym. posawski, sawski

 rzecz. Sawa mos./ż.

Wiktionary


posawski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Posawiem, położony na Posawiu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Posawie n., Sawa ż.

 przym. sawski

Wiktionary


posażek

zdrobnienie od: posag


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: posąg

 (1.2) mały posąg, rzeźba

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsɔ̃w̃ʒɛk, AS: posõũ̯žek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posąg m.

 przym. posągowy

 przysł. posągowo

Wiktionary


posażniej

stopień wyższy od przysłówka: posażnie


SJP.pl


posażniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: posażny


SJP.pl


posażny

1. o kobiecie niezamężnej: mająca duży posag;
2. dawniej: dotyczący posagu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o kobiecie niezamężnej: mająca duży posag

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący posagu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posag mrz., doposażenie n., doposażanie n., powyposażanie n., uposażenie n., uposażanie n., wyposażenie n., wyposażanie n.

 czas. doposażyć dk., doposażać ndk., powyposażać dk., uposażyć dk., uposażać ndk., wyposażyć dk., wyposażać ndk.

 przym. posagowy

Wiktionary


posca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. hist. rodzaj lemoniady z octu winnego, wody i miodu przyprawionego kolendrą; pospolity, codzienny napój w starożytnym Rzymie

Wiktionary


poscalać

scalić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poschnięty

taki, który zwiądł, usechł; poschły


SJP.pl


poschły

taki, który zwiądł, usechł; poschnięty


SJP.pl


pościć

1. ograniczać ilość spożywanego pokarmu, np. z przyczyn zdrowotnych;
2. zachowywać post z przyczyn religijnych


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przestrzegać postu nakazanego przez religię

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔɕt͡ɕit͡ɕ, AS: pośćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. post m., poszczenie n., postnik mos.

 przym. postny

Wiktionary


pościel

ułożyć pościel, przygotować łóżko do spania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wyposażenie łóżka rozkładane do spania – poduszki, prześcieradło, przykrycie

 (1.2) prześcieradło i powłoczki na pościel (1.1), które można zdejmować i prać

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od pościelić

Wiktionary

Posłanie − przedmioty umożliwiające wypoczynek i sen w łóżku. Termin posłanie używany jest współcześnie naprzemiennie z terminem pościel, choć mianem pościeli oznaczało się zazwyczaj wierzchnie elementy posłania − w tym dawniej pierzyny (rodzaj kołdry).Obecnie rozdzielono nazwy kołdra i pościel, aby łatwiej rozróżniać przedmioty.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od babci Ani mam komplet puchowej pościeli.

 (1.2) W internacie pościel wymienia się raz na dwa tygodnie.

 (2.1) Jacku, pościel sobie łóżko zanim pójdziesz kąpać się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔɕt͡ɕɛl, AS: pośćel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pościelówka ż., ściółka ż., pościelenie n., ścielenie n., pościelówa ż., wyściółczak m.

 czas. pościelić dk., ścielić ndk.

 przym. pościelowy, ściółkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bety

Wiktionary


pościelić

1. ułożyć pościel, przygotować miejsce do spania; posłać;
2. dawniej: rozpostrzeć coś; rozciągnąć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. ścielić)

 (1.1) przygotować pościel do spania

 (1.2) daw. doprowadzić do rozłożenia, położenia czegoś lub kogoś na jakiejś części terenu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wyściółczak m., pościel ż., pościelenie n., pościelisko n., pościelowość ż., pościelówa ż., pościelówka ż.

 przym. pościelony, pościelowy

 czas. ścielić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posłać

 (1.2) położyć, rozciągnąć, rozłożyć, rozpostrzeć

Wiktionary


pościelówa

potocznie: nastrojowy utwór muzyczny, nadający się do spokojnego tańca w parze, tworzący nastrój intymności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) romantyczny, nastrojowy utwór muzyczny, rzekomo dobry w pościeli, w intymnej sytuacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie gram na fortepianie, ani nie potrafię śpiewać, ale lubię słuchać pościelów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pościel ż., pościelówka ż., ściółka ż., pościelenie n., ścielenie n., wyściółczak m.

 czas. pościelić dk., ścielić ndk.

 przym. pościelowy, ściółkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muzyka pościelowa

Wiktionary


pościelowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pościelą, dotyczący pościeli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pościel ż., pościelówka ż., ściółka ż., pościelenie n., ścielenie n., pościelówa ż., wyściółczak m.

 czas. pościelić dk., ścielić ndk.

 przym. ściółkowy

Wiktionary


pościemniać

potocznie: ściemniać (kłamać) przez pewien czas


SJP.pl


pościg

gonienie, ściganie kogoś; pogoń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ściganie kogo lub czego

 (1.2) przen. przesadne staranie się, by coś zdobyć

 (1.3) grupa osób biorąca udział w gonitwie

Wiktionary

Pościg (ang. pursuit) – to natarcie na wycofującego się przeciwnika; ta forma natarcia ma na celu uchwycenie terenu, odcięcie lub pokonanie wycofujących się wojsk przeciwnika. Może on być efektem pomyślnego rozwijania powodzenia, gdy przeciwnik utracił zdolność skutecznego stawiania oporu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pościgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gonitwa, pogoń, ściganie

 (1.2) dążenie, zabieganie, gonitwa, pogoń

 (1.3) pogoń

Wiktionary


pościgać

1. spędzić pewien czas na ściganiu;
2. pościgać się:
a) pościgać jeden drugiego;
b) porywalizować z kimś


SJP.pl


pościk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od post

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie post, lecz tylko mały pościk.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. post m.

Wiktionary


pościółka

gwarowo: posłanie, legowisko; pościel


SJP.pl


poscrollować

[czytaj: poskrolować] spędzić pewien czas na przewijaniu wyświetlanej zawartości na urządzeniu elektronicznym


SJP.pl


posędziować

spędzić pewien czas na sędziowaniu


SJP.pl


posegmentować

podzielić coś na elementy składowe


SJP.pl


posegmentyzować

podzielić coś na segmenty


SJP.pl


posegregowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podzielenie czegoś na grupy według przyjętego kryterium

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. segregacja ż., segregator m., segregacjonizm m., segregacjonista m., segregowanie n.

 czas. posegregować dk., segregować ndk.

 przym. segregacjonistyczny

Wiktionary


posejdon

mit. gr. bóg morza, opiekun żeglarzy i rybaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bóg mórz, trzęsień ziemi, żeglarzy, rybaków i koni, utożsamiany z rzymskim Neptunem;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posejdon uchodził za syna Kronosa i Rei oraz męża Amfitryty.

 (1.1) Atrybutem Posejdona był trójząb, którym wzburzał morze i wstrząsał ziemią.

 (1.1) Posejdonowi podlegały razem z morzem wyspy, nadbrzeża, przystanie.

 (1.1) Posejdonowi poświęcona była bajeczna wyspa Atlantyda, którą władali jego potomkowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsɛjdɔ̃n, AS: posei ̯dõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Posejdonowy

 rzecz. Posydończyk mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Neptun

Wiktionary


posejdonowy

taki jak u Posejdona, charakterystyczny dla Posejdona


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Posejdona

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grecy czcili Posejdonowy ołtarz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Posejdon mos., Posydończyk mos.

Wiktionary


poseksić

potocznie: poseksić się - spędzić pewien czas na uprawianiu seksu; pobzykać się, pociupciać się, podmuchać się


SJP.pl


poselekcjonować

spędzić pewien czas na selekcjonowaniu; powybierać


SJP.pl


poselski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący posłów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opinie o immunitecie poselskim są jasne. Z ostatnich badań CBOS-u wynika, że 57% ankietowanych opowiada się za jego zniesieniem w myśl zasady, że nie ma równych i równiejszych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poselstwo n., poseł m., posłanka ż., Poseł mos./ż.

 czas. posłować ndk.

Wiktionary


poselstwo

misja, posłannictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) misja dyplomatyczna

 (1.2) siedziba misji dyplomatycznej

 (1.3) urząd posła

 (1.4) sprawowanie urzędu posła

 (1.5) misja powierzona posłowi lub grupie posłów

 (1.6) daw. ogół posłów w sejmie

Wiktionary

Poseł – przedstawiciel dyplomatyczny reprezentujący swoje państwo w obcym państwie lub wobec obcego monarchy. We współczesnej praktyce dyplomatycznej bardzo rzadko używany tytuł. Zgodnie z Konwencją wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych, poseł jest szefem misji dyplomatycznej w tzw. drugiej klasie. Poseł jest akredytowany przy głowie państwa przyjmującego, wypełnia takie same funkcje dyplomatyczne, jak szefowie misji w pierwszej klasie (ambasadorzy, nuncjusze apostolscy) i przysługują mu takie same przywileje i immunitety dyplomatyczne. Według zasad precedencji protokołu dyplomatycznego ustępuje jednak pierwszeństwa wszystkim szefom misji w pierwszej klasie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obecność młodego kniazia nadała królewskiemu poselstwu cechę nadzwyczaj uroczystą, wbrew życzeniom Zbigniewa.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poselski

 przysł. poselsko

 rzecz. posłaniec mos., posłanka ż., poseł mos., posyłka ż.

Wiktionary


posępnica

rzadko, gwarowo: melancholia, żal, smutek


SJP.pl


posępnie

przysłówek

 (1.1) smutno, przygnębiająco

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od śmierci babci, dziadek wygląda raczej posępnie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posępnieć ndk.

 przym. posępny

 rzecz. posępność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponuro

Wiktionary


posępniej

stopień wyższy od przysłówka: posępnie


SJP.pl


posępniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: posępny


SJP.pl


posępność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, kto posępny; cecha tego, co posępne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posępnienie n., sposępnienie n.

 czas. posępnieć ndk., sposępnieć dk.

 przym. posępny

 przysł. posępnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponurość

Wiktionary


posępny

1. okazujący swoim wyglądem i zachowaniem przygnębienie i smutek;
2. budzący przykre uczucia lub smutny nastrój


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) okazujący smutek lub przygnębienie

 (1.2) wywołujący przykre uczucia: smutek, przybicie, itp.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posępnieć, zasępić się

 rzecz. posępność ż.

 przysł. posępnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pochmurny, ponury, poważny, przygnębiony, smutny

 (1.2) przygnębiający, grobowy, odpychający, srogi

Wiktionary


poserfować

spędzić pewien czas na serfowaniu; posurfować


SJP.pl


poserwisowy

taki, który był naprawiany w serwisie


SJP.pl


posesja

1. wydzielony teren, nieruchomość;
2. dawniej: dzierżawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teren stanowiący czyjąś własność

 (1.2) daw. dzierżawa

 (1.3) daw. posiadanie czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Proszę nie parkować przed moją posesją.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posesor mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) działka

Wiktionary


posesjonat

dawniej: właściciel posiadłości ziemskiej lub nieruchomości miejskiej


SJP.pl

Posesjonat (z łac. possessio, posiadanie) – w dawnym prawie polskim posiadacz (domyślnie: nieruchomego majątku).

Określenie to dotyczyło szlachciców posiadających dobra ziemskie oraz mieszczan posiadających nieruchomość na terenie miasta. Prawo nadane mieszczanom w Konstytucji 3 maja (w ustawie Prawo o miastach) umożliwiało im także nabycie prawa własności na dobrach ziemskich.

Wikipedia


posesjonatka

posesjonat


SJP.pl

Patrz:

posesjonat

posesor

1. dawniej: posiadacz; właściciel;
2. dzierżawca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. właściciel, posiadacz

 (1.2) daw. dzierżawca

Wiktionary

Dzierżawa (dawniej też: arenda, harenda) – jeden z typów umów prawa cywilnego. Reguluje ją Kodeks cywilny w art. 693-709, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów o najmie (art. 659-692). Dzierżawa należy do umów nazwanych, dwustronnie zobowiązujących, wzajemnych i konsensualnych (tzn. dochodzących do skutku przez zgodne oświadczenie woli stron). Polega na udostępnieniu innej osobie prawa lub rzeczy, natomiast (w odróżnieniu np. od pożyczki) nie przenosi własności. Przedmiotem dzierżawy może być tylko rzecz lub prawo przynoszące pożytki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈsɛsɔr, AS: posesor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posesja, posesjonat, posesywność

 przym. posesorski, posesywny

Wiktionary


posesorka

dawniej: posiadaczka, właścicielka


SJP.pl


posesoryjny

dotyczący posiadania (np. nieruchomości)


SJP.pl


posesyjka

zdrobnienie od: posesja


SJP.pl


posesyjny

następujący, odbywający się po sesji (egzaminacyjnej itp.)


SJP.pl


posesywny

dzierżawczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) jęz. dzierżawczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsɛˈsɨvnɨ, AS: posesyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posesywność, posesor

 przym. posesorski

Wiktionary


posewastopolski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. dotyczący okresu po klęsce Cesarstwa Rosyjskiego w wojnie krymskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wziął też z miejsca czynny udział w życiu politycznym tamtych burzliwych lat wiosny posewastopolskiej i manifestacji patriotycznych.

Wiktionary


poseł

1. deputowany, członek parlamentu bądź jego niższej izby;
2. dyplomata reprezentujący państwo, wysyłany w misji stałej lub specjalnej;
3. pot. osoba wysłana celem załatwienia jakiejś sprawy, oznajmienia czegoś itp.; wysłannik, posłaniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. członek Sejmu lub innego parlamentu;

 (1.2) osoba wysłana dokądś w określonym celu

 (1.3) adm. urz. dyplomata wysłany do innego państwa z oficjalną misją

 (1.4) hist. wojsk. żołnierz wysłany do wojska przeciwnika mający ustalić warunki bitwy lub jej zakończenia

Wiktionary

Poseł (także: posłanka w odniesieniu do kobiet) – osoba będąca członkiem parlamentu.

W Polsce poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jest członkiem niższej izby parlamentu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szybko piął się w górę po nowej drabinie partyjnej, został znanym działaczem lokalnym - i posłem RP. Zamierza być nim do emerytury. - To świetny zawód - przekonuje.

 (1.3) Czy przybył już poseł z Lechistanu?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔsɛw, AS: poseu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poselstwo n., posyłka ż.

:: fż. posłanka ż.

 czas. posłować ndk., posłać dk., posyłać ndk.

 przym. poselski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) posłaniec, wysłannik

 (1.3) emisariusz

Wiktionary


posiać

umieścić nasiona w ziemi


SJP.pl


posiad

1. wspólne spędzanie czasu w większej grupie, zwykle na imprezie związanej z góralską kulturą ludową;
2. dawniej: wizyta, odwiedzenie


SJP.pl


posiadać

książkowo:
1. być właścicielem czegoś;
2. charakteryzować się czymś;
3. mieć jakąś wiedzę, umiejętności;
4. dysponować czymś;
5. być w coś wyposażonym


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. posiąść)

 (1.1) książk. o człowieku: być właścicielem czegoś o dużej wartości

 (1.2) opanować jakąś umiejętność, wiedzę w jakiejś dziedzinie

czasownik nieprzechodni dokonany

 (2.1) dokonany od|siadać., tylko w lm.

czasownik zwrotny dokonany posiadać się

 (3.1) tylko we fraz.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W swoim księgozbiorze posiadam wiele starych książek.

 (1.2) Ona posiada ogromną wiedzę na temat sztuki gotyku.

 (1.2) Nasza firma posiada doświadczenie w przygotowywaniu projektów budowlanych i wykonawczych.

 (2.1) Ptaki odleciały, ale niedaleko posiadały na bliskich drzewach, jakby oczekując, kiedy będę łaskaw się wynieść, ażeby mogły wrócić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕadat͡ɕ, AS: pośadać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadacz m., posiadaczka ż., posiadanie n., posiadłość ż., siad mrz.

 czas. siadać, posiąść dk.

 wykrz. siad

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mieć, dysponować

Wiktionary


posiadacz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto coś ma, posiada

Wiktionary

Pojęcia z zakresu prawa rzeczowego:

  • posiadacz samoistny
  • posiadacz zależny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈɕadat͡ʃ, AS: pośadač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadanie n.

:: fż. posiadaczka ż.

 czas. posiadać ndk., posiąść dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) właściciel, posesor

Wiktionary


posiadaczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która coś ma, posiada

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕaˈdat͡ʃka, AS: pośadačka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadacz m., posiadanie n., posiadłość ż.

 czas. posiadać

Wiktionary


posiadający

książkowo:
1. być właścicielem czegoś;
2. charakteryzować się czymś;
3. mieć jakąś wiedzę, umiejętności;
4. dysponować czymś;
5. być w coś wyposażonym


SJP.pl


posiadanie

o grupie osób: usiąść kolejno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posiadać.

 (1.2) praw. faktyczne władztwo nad rzeczą;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posiadanie jednego kota prowadzi do posiadania następnego.

 (1.2) Posiadanie podlega ochronie prawnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕaˈdãɲɛ, AS: pośadãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadacz mos., posiadaczka ż., posiadłość ż., siad mrz.

 czas. siadać, posiadać ndk.

 wykrz. siad

Wiktionary


posiadówa

potocznie: spotkanie towarzyskie, na którym zwykle pije się dużo alkoholu; popijacha, popijawa, posiadówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. spotkanie towarzyskie, na którym zwykle pije się dużo alkoholu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. posiadówka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popijawa, posiadówka

Wiktionary


posiadówka

potocznie: spotkanie towarzyskie, na którym zwykle pije się dużo alkoholu; popijacha, popijawa, posiadówa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od posiadówa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadówa ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popijawa, posiadówa

Wiktionary


posiadłość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teren i zabudowania należące do kogoś

 (1.2) daw. posiadanie czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posiadłość mojego pradziadka obejmowała dworek i 100 hektarów lasu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕadwɔɕt͡ɕ, AS: pośadu̯ość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiadanie n., posiadaczka ż., posiadłości

 czas. posiadać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieruchomość, posesja, majątek

Wiktionary


posiadłości

książkowo: tereny należące do jakiegoś państwa


SJP.pl


posiąść

1. nabyć jakąś wiedzę lub umiejętności;
2. zdobyć coś wartościowego i dysponować tym;
3. odbyć stosunek seksualny


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) książk. stać się właścicielem czegoś o dużej wartości

 (1.2) książk. opanować jakąś umiejętność, wiedzę w jakiejś dziedzinie

 (1.3) książk. odbyć stosunek seksualny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. siadać, posiadać ndk.

 rzecz. posiądnięcie n., nieposiądnięcie n., posiadacz mos., siad mrz.

 wykrz. siad

Wiktionary


posiec

1. poranić lub zabić, machając energicznie (np. batem, szablą);
2. pokosić; pociąć


SJP.pl


posiedzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posiedzieć.

 (1.2) zebranie jakiegoś gremium

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ojciec opowiadał, że mówił po włosku wyśmienicie. Ale w różnych okolicznościach, po przedłużających się ceremoniach czy przeciągających się posiedzeniach naukowych, akcent jego włoszczyzny twardniał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕɛˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pośeʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiedziciel m., posiedzicielka ż., posiadywanie n.

:: zdrobn. posiedzonko n.

 czas. siedzieć, siadać, posiadywać ndk.

 przym. posiedzeniowy

 wykrz. siad

Wiktionary


posiedzonko

zdrobnienie od: posiedzenie


SJP.pl


posiekać

czasownik

 (1.1) dokonany od|siekać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maryla posiekała cebulę i wrzuciła ją do zupy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕɛkat͡ɕ, AS: pośekać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiekanie n., sieczka ż., siekacz mrz.

 czas. siekać

Wiktionary


posiekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posiekać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕɛˈkãɲɛ, AS: pośekãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posiekać, siekać

 rzecz. sieczka ż., siekacz mrz.

Wiktionary


posiew

przenoszenie na pożywki określonych drobnoustrojów w celach naukowych lub diagnostycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. med. rodzaj badania mikrobiologicznego;

 (1.2) biol. med. substancja poddawana badaniu mikrobiologicznemu

 (1.3) roln. wysianie nasion

 (1.4) roln. wysiane ziarna

 (1.5) książk. propagowanie idei

 (1.6) książk. rezultat, owoce propagowania idei

Wiktionary

Posiew, badanie mikrobiologiczne – podstawowa metoda diagnostyki mikrobiologicznej polegająca na przeniesieniu pobranego materiału biologicznego (od pacjenta, ze środowiska z przedmiotu) na odpowiednie podłoże hodowlane umożliwiające wzrost drobnoustrojów w taki sposób, aby ostatecznie uzyskać pojedyncze, odizolowane kolonie bakterii lub grzybów. Posiew jest podstawą do identyfikacji drobnoustrojów, określenia ich ilości w wyjściowej zawiesinie oraz lekooporności (antybiogram, mykogram).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pobieranie krwi na posiew musi odbywać się zawsze z nowego nakłucia, nigdy zaś ze stale założonych cewników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiewanie n., siemię n., siewca mos., siewnik mrz.

 czas. posiać dk., posiewać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) obsiew, siew, wysiew, zasiew

 (1.4) zasiew

Wiktionary


posiewać

rzadko:
1. rzucać nasiona roślin w ziemię dla otrzymania plonów;
2. wywoływać coś negatywnego;
3. potocznie: gubić coś;
4. w biologii: umieszczać bakterie na pożywce w celu przeprowadzenia badań naukowych;
5. posiewać się - zostać posianym; zasiewać się


SJP.pl


posiewnica

duży ptak wodny z rodziny kaczkowatych, rzędu blaszkodziobych, o upierzeniu szarobrązowym, występujący w północno-wschodniej Eurazji, Grenlandii i Islandii, w Polsce sporadycznie (na przelotach); gęś zbożowa, zbożówka


SJP.pl

Gęś zbożowa, posiewnica (Anser fabalis) – gatunek dużego wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zamieszkuje tundrę, lasotundrę i tajgę Eurazji. Zimuje plamowo w pasie od zachodniej Europy po Japonię. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia


posikać

1. oddając mocz, zmoczyć coś;
2. wypuszczając z czegoś (np. z węża gumowego, sikawki) strumień wody lub jakiegoś płynu, oblać kogoś lub coś


SJP.pl


posilanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posilać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiłek m., posilenie n., posiłki nmos.

 czas. posilać ndk., posilić dk.

 przym. posiłkowy

Wiktionary


posilniej

stopień wyższy od przysłówka: posilnie


SJP.pl


posilniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: posilny


SJP.pl


posilny

dodający sił; pożywny


SJP.pl


posin-tang

zupa z psiego mięsa - tradycyjne danie kuchni koreańskiej


SJP.pl


posiniaczony

przymiotnik

 (1.1) pokryty siniakami (zwykle po upadku albo pobiciu)

Wiktionary


posiniaczyć

czasownik przechodni

 (1.1) uderzyć, pobić kogoś do wystąpienia siniaków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. siniak m., posiniaczenie n.

 przym. siny

Wiktionary


posinić

rzadko: uczynić sinym, pomalować na sino; zasinić


SJP.pl


posiorbać

spędzić pewien czas na siorbaniu


SJP.pl


positif

nazwa jednego z manuałów w organach


SJP.pl

Positif – francuskie czasopismo o tematyce filmowej założone w Lyonie w 1952 roku przez Bernarda Chardère’a. Jest to drugi najstarszy filmowy periodyk francuskojęzyczny po „Cahiers du cinéma”.

W 1954 roku siedzibę redakcji miesięcznika przeniesiono do Paryża. Przez lata zespół redakcyjny zachował swoją autonomię i jest jedynym niezależnym finansowo czasopismem kinowym we Francji. Martin Scorsese stwierdził, że „Positif” to najlepsze kinowe czasopismo na świecie.

Wikipedia


posiłek

książkowo:
1. pożywienie jedzone dla zaspokojenia głodu, posilenia się;
2. jedzenie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. coś do zjedzenia, pożywienia się

 (1.2) czynność jedzenia czegoś

 (1.3) zob. posiłki.

Wiktionary

Posiłek – zestaw potraw lub produktów żywnościowych spożywanych stosownie do określonej pory dnia.

Główne posiłki w Polsce to: śniadanie, obiad, podwieczorek i kolacja. W innych strefach kulturowych może to być np. lunch, brunch lub iftar. Uroczystą formą posiłku jest przyjęcie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia.

 (1.1) Wydawaniem posiłków rządziła klika najsilniejszych pacjentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕiwɛk, AS: pośiu̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posilanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) strawa

Wiktionary


posiłki

grupa ludzi (zwykle wojska) przysłana dla pomocy komuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) wojsk. wsparcie

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: posiłek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posiłki przysłano za późno, armia dawno już została pokonana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕiwʲci, AS: pośiu̯ʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posilanie n.

Wiktionary


posiłkować

czasownik

 (1.1) stpol. zasilać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕiwˈkɔvat͡ɕ, AS: pośiu̯kovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posiłkowanie n.

Wiktionary


posiłkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posiłkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posiłkować ndk.

Wiktionary


posiłkowy

posiłek


SJP.pl

Patrz:

posiłek

posiłować

posiłować się - spędzić pewien czas na siłowaniu się


SJP.pl


poskajpować

porozmawiać za pośrednictwem Skype'a (komunikatora internetowego)


SJP.pl


poskakiwać

wykonywać podskoki co pewien czas


SJP.pl


poskanować

zeskanować wiele czegoś, jedno po drugim


SJP.pl


poskąpiać

rzadko: skąpić;
1. nie dawać komuś czego lub dać za mało;
2. obdarzać czymś w ograniczonym stopniu;
3. żałować czegoś sobie


SJP.pl


poskąpienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) udzielenie nikłego wsparcia

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poskąpić dk., poskąpić się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. pożydzenie

Wiktionary


poskarp

rodzaj ryb z rzędu flądrokształtnych o spłaszczonym, asymetrycznym ciele


SJP.pl


poskazywać

skazać wiele osób


SJP.pl


poskocz

poskocz krasny - pająk z rodziny poskoczowatych, prowadzący podziemny tryb życia


SJP.pl

Poskocz (Eresus) – rodzaj pająków z rodziny poskoczowatych. Obejmuje 21 opisanych gatunków. Zamieszkują krainę palearktyczną.

Wikipedia


poskoczek

ryba akwariowa z rzędu okoniokształtnych, która większą część życia spędza na lądzie, zagrzebana w mule; za pomocą płetw piersiowych potrafi wspinać się po pochyłych konarach drzew; skoczek mułowy


SJP.pl


poskoczkowate

rodzina ryb z rzędu okoniokształtnych; poskoczki mułowe, skoczki mułowe


SJP.pl


poskoczkowaty

o cechach poskoczkowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


poskoczowate

rodzina pająków


SJP.pl

Poskoczowate (Eresidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae. Obejmuje 9 rodzajów i ponad 100 opisanych gatunków. Większość z nich występuje w Afryce, ale niektóre spotykane są w Europie, Azji i Ameryce Południowej.

Wikipedia


poskoczowaty

o cechach poskoczowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


poskok

stały odstęp (mierzony liczbą żłobków lub wycinków komutatora) między bokami tej samej zwojnicy w uzwojeniu maszyny elektrycznej


SJP.pl


poskradać

poskradać się - spędzić pewien czas na skradaniu się


SJP.pl


poskramiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. poskromić)

 (1.1) czynić uległym, łagodnym, pohamowanym

 (1.2) ograniczać lub wytłumiać nadmierne odczucia albo uczucia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poskramiacz mos., poskramianie n., poskromiciel mos., poskromienie n.

 czas. poskromić dk.

 przysł. poskramiająco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kiełzać, kiełznać, okiełznywać, tresować, ujarzmiać

 (1.2) kiełzać, kiełznać, okiełznywać, opanowywać, powściągać, ujarzmiać

Wiktionary


poskramiacz

1. treser dzikich zwierząt; poskromiciel, pogromca;
2. w fantastyce: osoba potrafiąca zabić lub unieszkodliwić potężne, magiczne stworzenie;
3. osoba lub rzecz powściągająca czyjeś działania, uczucia itp. uważane za szkodliwe


SJP.pl


poskramiaczka

1. zwyciężczyni, pogromczyni;
2. kobieta tresująca dzikie zwierzęta; treserka


SJP.pl


poskramianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poskramiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poskromienie n.

 czas. poskramiać ndk., poskromić dk.

Wiktionary


poskręcanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poskręcać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poskręcać dk.

Wiktionary


poskrom

urządzenie w lecznicy weterynaryjnej do unieruchamiania zwierzęcia w czasie zabiegu


SJP.pl

Poskrom – urządzenie zbudowane z materiału o dużej wytrzymałości, dawniej z drewna, a współcześnie z kształtowników metalowych, zwykle wyposażone w uchwyty i pasy umożliwiające skrępowanie oraz unieruchomienie dużego zwierzęcia w celu wykonania zabiegu weterynaryjnego lub operacji.

Wikipedia


poskromić

1. uczynić uległym dzikie zwierzę;
2. zmusić kogoś do posłuszeństwa;
3. powstrzymać, powściągnąć czyjeś pragnienia, dążenia itp. uważane za szkodliwe; pohamować, okiełznać, ujarzmić


SJP.pl


poskromiciel

dawniej: treser dzikich zwierząt; poskramiacz, pogromca


SJP.pl


poskromicielka

kobieta poskramiająca dzikie zwierzęta


SJP.pl


poskromienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uczynienie posłusznym dzikiego zwierzęcia

 (1.2) przymuszenie osoby do posłuszeństwa

 (1.3) powściągnięcie uczuć lub dążeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Margrabiowie brandenburscy dla poskromienia buty polskiej zamordowali w niem skrytobójczo króla polskiego Przemysława, który od nich odzyskał Pomorze dla Polski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poskramianie n.

 czas. poskramiać ndk., poskromić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okiełznanie, ujarzmienie

Wiktionary


poskrzypka

niewielki chrząszcz z rodziny stonkowatych


SJP.pl


poskupiać

zgromadzić jedno po drugim, w wielu miejscach


SJP.pl


poskupywać

skupić wiele rzeczy, od wielu osób


SJP.pl


poskuwać

skuć po kolei, wiele razy


SJP.pl


poslaczyć

środowiskowo: spędzić pewien czas na uprawianiu sportu polegającego na chodzeniu po taśmie napiętej pomiędzy dwoma punktami, głównie drzewami


SJP.pl


poślad

odpad z młócki zbożowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zgrub. pośladek

Wiktionary


pośladek

jedna z dwóch silnie umięśnionych części ciała między plecami a udami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. jeden z dwóch umięśnionych obszarów z tyłu ciała między kręgosłupem a udami;

 (1.2) zdrobn. od: poślad

Wiktionary

Pośladek – parzysta, topograficzna część ciała człowieka. Okolicę pośladkową (łac. regio glutaea) stanowią przede wszystkim mięśnie, głównie mięsień pośladkowy wielki (poza tym mięsień pośladkowy średni i mięsień pośladkowy mały).

Pośladek ograniczony jest od góry w części przyśrodkowej grzebieniem biodrowym (łac. crista iliaca), a następnie linią łączącą szczyt kości krzyżowej i kolec biodrowy górny przedni. Z boku widoczną linię graniczną stanowi boczna krawędź brzuśca mięśnia wielkiego, a na dole bruzda pośladkowa (łac. sulcus glutealis). W części przyśrodkowej granicą jest karb odbytu (łac. crena ani). Od góry pośladek graniczy z okolicą lędźwiową (łac. regio lumbalis) (tylko w najwyższym punkcie) i okolicą biodrową (łac. regio coxae), na boku z okolicą krętarzową (łac. regio trocheantica). Od dołu graniczy on z okolicą udową tylną (łac. regio femoralis posterior), a w najniższym (bocznym) punkcie z okolicą udową boczną (łac. regio femoralis lateralis). Między prawym a lewym pośladkiem znajduje się u góry okolica krzyżowa (łac. regio sacralis) a pod nią okolica odbytowa (łac. regio analis).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co chwilę gibon jakiś lub magot, z ohydnie gołym, czerwonym pośladkiem, wyciągał przez kratę rękę kosmatą […] (J. Żuławski: Stara Ziemia)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕladɛk, AS: pośladek

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 przym. pośladkowy, pośledni

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. półdupek; dla lm.: pupa, tyłek, rzyć, siedzenie, zad, zadek; wulg. dupa

Wiktionary


pośladkowy

pośladek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) anat. dotyczący pośladków

Wiktionary

Patrz:

pośladek

Przykłady

 (1.1) (…) w maksymalnym zgięciu biodra mięsień pośladkowy średni traci swoją mechaniczną przewagę, a grupa tylna mięśni uda zaczyna dominować w prostowaniu stawu biodrowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośladek m.

Wiktionary


pośledni

gorszy, mniej ceniony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) gorszy od innych

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ostatni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W montowaniu i rozwijaniu akcji powieściowej zadawalał się Żeromski chwytami natury nieraz dość pośledniej, jakby żywcem przyjętymi z wzorów literatury popularnej.

 (1.1) Gnostycy twierdzili, że świat został stworzony przez bóstwo poślednie, mniejszej rangi, istotę nieudolną, i co więcej – okrutną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕlɛdʲɲi, AS: pośledʹńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośladek m.

Wiktionary


pośledniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pośledni


SJP.pl


poślinić

oślinić, obślinić;
1. pokryć z wierzchu śliną;
2. poślinić się -
a) pobrudzić się własną śliną;
b) pobrudzić się wzajemnie swoimi ślinami;
c) potocznie: zbyt otwarcie okazać ochotę na coś; naślinić się


SJP.pl


poślizg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ruch posuwisty po śliskiej powierzchni

 (1.2) zdolność ślizgania się

 (1.3) pot. trwanie w wykonywaniu czego ponad zaplanowany czas

Wiktionary

Poślizg – w technice termin odnosi się do odchylenia prędkości przemieszczających elementów mechanicznych lub płynów w wyniku przenoszenia obciążeń stycznych.

W budowie maszyn zjawisko występujące, gdy dwie stykające się powierzchnie poruszają się względem siebie. Poślizg może być pożądany (np. w sprzęgłach poślizgowych, hamulcach ciernych) lub szkodliwy (np. w przekładniach pasowych). Szczególnym przypadkiem poślizgu jest poślizg toczonego koła.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ślizgawka ż., ślizganie n., poślizgnięcie n., poślizgnięcie się n., śliskość ż.

 czas. ślizgać się, poślizgać się dk., poślizgiwać się ndk., poślizgnąć się dk.

 przym. poślizgowy

 przysł. poślizgiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) śliskość

 (1.3) opóźnienie

Wiktionary


poślizgnąć

zachwiać się lub stracić równowagę, idąc po czymś śliskim


SJP.pl


poślizgowate

rodzina owadów z rzędu pluskwiaków


SJP.pl

Poślizgowate (Hydrometridae) – rodzina pluskwiaków różnoskrzydłych z infrarzędu półwodnych i nadrodziny Hydrometroidea.

Wikipedia


poślizgowaty

o cechach poślizgowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


pośliźnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) utracenie równowagi na śliskiej powierzchni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) By uniknąć pośliźnięcia, idź po wysypanym żużlu!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pośliznąć się dk.

Wiktionary


poślubiać

czasownik niedokonany (dk. poślubić)

 (1.1) brać z kimś ślub, żenić się lub wychodzić za mąż

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anora, młoda prostytutka z Brooklynu, dostaje szansę na historię o Kopciuszku, kiedy poznaje syna oligarchy i pod wpływem impulsu poślubia go.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ślub m., ślubny m., ślubna ż., ślubowanie n., zaślubiny nmos. lm., poślubienie n., poślubianie n.

 przym. ślubny

 czas. poślubić dk., ślubować ndk.

Wiktionary


poślubianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poślubiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poślubić, poślubiać ndk.

 rzecz. poślubienie n.

Wiktionary


poślubić

czasownik przechodni dokonany (ndk. poślubiać)

 (1.1) wziąć z kimś ślub, ożenić się lub wyjść za mąż

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕlubʲit͡ɕ, AS: poślubʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ślub m., ślubny m., ślubna ż., ślubowanie n., zaślubiny nmos. lm., poślubienie n., poślubianie n.

 przym. ślubny

 czas. poślubiać ndk., ślubować ndk.

Wiktionary


poślubienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wziąć z kimś ślub

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poślubienie Emilki to moje wielkie marzenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕluˈbʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: poślubʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ślub m., ślubny m., ślubna ż., poślubianie ndk.

 czas. poślubić dk., poślubiać ndk.

 przym. poślubny, ślubny

Wiktionary


poślubnik

rodzaj krzewów i roślin zielnych z rodziny ślazowatych; ketmia, hibiskus, proświrnik


SJP.pl


poślubny

przymiotnik

 (1.1) następujący po ślubie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A teraz przyjeżdża na pomoc jej narzeczonemu, aby przygotować im gniazdko na życie poślubne.

 (1.1) Z ustawy (…) mogło nie tylko potomstwo poślubne ale i przedślubne stać się prawem potomstwem (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poślubienie n., ślubna ż., ślubny mos.

 przym. ślubny

Wiktionary


posmacz

posmacz indyjski - gatunek drzewa z rodziny nanerczowatych; mango indyjskie, mangusodrzew


SJP.pl


posmaczek

zdrobnienie od: posmak


SJP.pl


posmagać

pouderzać batem, biczem, rzemieniem itp.; zesmagać, osmagać, wysmagać


SJP.pl


posmak

1. utrzymujący się dłużej w ustach nieprzyjemny smak po danej potrawie, napoju;
2. zabarwienie lub charakter czegoś, odczuwane wrażenie, np. posmak skandalu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mało intensywny smak czegoś

 (1.2) wrażenie dziwności smaku pokarmu lub napoju

 (1.3) charakter czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Generalna zasada mówi, że im dłużej palone są ziarna, tym kawa staje się mocniejsza i ma coraz bardziej gorzkawy posmak.

 (1.2) Ten tort ma posmak wędliny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. smak mrz.

:: zdrobn. posmaczek mrz.

 czas. posmakować ndk.

 przysł. smakowicie, smakowo

Wiktionary


posmakować

1. skosztować;
2. spróbować czegoś i stwierdzić że sprawia przyjemność


SJP.pl


posmarować

czasownik

 (1.1) dk. smarować - pokrywać czymś powierzchnię

 (1.2) dk. smarować - przekupić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posmarowała bułkę dżemem.

 (1.1) Chleb posmarowany czekoladą jest zapewne kaloryczny, ale o poranku stawia na nogi.

 (1.2) Trzeba jeszcze tylko posmarować opozycji. (Trzeba jeszcze tylko przekupić opozycję)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsmaˈrɔvat͡ɕ, AS: posmarovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. obsmarowanie n., posmarowanie n., smarowanie n., wysmarowanie n., smarowidło n.

 czas. smarować

Wiktionary


posmarowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posmarować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsmarɔˈvãɲɛ, AS: posmarovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posmarować dk., smarować ndk., wysmarować dk.

 rzecz. smar m., smarowidło n.

Wiktionary


posmażyć

spędzić pewien czas na smażeniu


SJP.pl


posmętniały

stać się smutnym, melancholijnym


SJP.pl


posmętnieć

stać się smutnym, melancholijnym


SJP.pl


pośmieciuszka

niewielki ptak osiadły z rodziny skowronków, o szaroziemistym upierzeniu, z charakterystycznym, szczeciniastym czubkiem na głowie, występujący w Eurazji oraz w północnej Afryce (w Polsce objęty ochroną); dzierlatka; śmieciuszka


SJP.pl

Dzierlatka (zwyczajna), śmieciuszka, pośmieciuszka (Galerida cristata) – gatunek małego ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae).

Wikipedia


pośmierdywać

powydzielać nieprzyjemny zapach


SJP.pl


pośmierdywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pośmierdywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niepośmierdywanie n.

 czas. pośmierdywać ndk.

Wiktionary


pośmierdzieć

śmierdzieć przez pewien czas


SJP.pl


pośmiertnie

przysłówek

 (1.1) po śmierci

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 2013 roku Aleksandrze Śląskiej przyznana została pośmiertnie Nagroda Heroiny Polskiego Kina.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pośmiertny

Wiktionary


pośmiertny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) zrobiony po czyjejś śmierci; zachodzący po śmierci

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Generał Eugeniusz Kuszko w imieniu naczelnego dowódcy WP odczytał rozkaz o odznaczeniu pośmiertnym czołowych bohaterów powstania w getcie.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pośmiertnie

Wiktionary


pośmieszkować

potocznie: spędzić pewien czas na naśmiewaniu się z kogoś lub czegoś


SJP.pl


pośmiewisko

1. osoba lub rzecz będąca obiektem kpin i wyśmiewania się;
2. wyśmiewanie się, kpiny, szyderstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) drwiny i szyderstwa z kogoś

 (1.2) obiekt kpin i szyderstw

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przywdziałem wór jako szatę / i pośmiewiskiem stałem się dla tamtych.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pośmiewać ndk.

 przym. śmieszny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drwienie, kpienie, wyśmianie, wyśmiewanie

Wiktionary


posmoleński

odnoszący się do czasów po tragedii w Smoleńsku


SJP.pl


posmyk

nazwisko


SJP.pl

  • Posmyk – dzielnica Lublińca
  • Posmyk – osada w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Perzów

Wikipedia


posmyrać

potocznie: spędzić pewien czas na delikatnym dotykaniu wrażliwych miejsc na czyimś ciele; połaskotać, pogilgotać, pogilgać


SJP.pl


posnąć

1. zasnąć;
2. pozdychać (np. o rybach)


SJP.pl


posnaniana

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) druk. księg. wydawnictwa związane z Poznaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Liczne posnaniana udostępnia książnica przy ul. Święty Marcin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań ż., poznaniak mos., poznanianka ż., Poznański mos., Poznańska ż.

 przym. poznański

Wiktionary


posnapować

środowiskowo: korzystać przez pewien czas z aplikacji mobilnej Snapchat


SJP.pl


posner

nazwisko


SJP.pl

Posner – niemieckie nazwisko od miejscowości Posen.

Wikipedia


pośniadać

przestarzale: zjeść śniadanie


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) daw. zjeść śniadanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pośniadaj lepiej po raz ostatni, jak człowiek; zaraz ci wyjmę jadło z pieca.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. śniadać ndk.

Wiktionary


pośniadaniowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który występuje bądź zostaje po śniadaniu

Wiktionary


pośniedziały

pokryć się śniedzią; ośniedzieć


SJP.pl


pośniedzieć

pokryć się śniedzią; ośniedzieć


SJP.pl


pośnieżek

mały owad drapieżny z rodziny pośnieżkowatych


SJP.pl


pośnieżkowate

o cechach pośnieżkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl

Pośnieżkowate (Boreidae) – rodzina małych owadów z rzędu wojsiłek (Mecoptera) obejmująca 23 gatunki o zasięgu holarktycznym.

Są to ciemno ubarwione owady o długości 2–7 mm, głowie wydłużonej w kształcie ryjka, dużych oczach i szeroko rozstawionych przyoczkach. Samice pośnieżek są większe od samców.Żyją w leśnych mchach i nimi się żywią. Nazwa rodziny nawiązuje do ich zimowej aktywności – owady te są aktywne przez cały rok, latem mniej, natomiast zimą, zwłaszcza podczas odwilży, spotyka się je skaczące po śniegu.

Wikipedia


pośnieżkowaty

o cechach pośnieżkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


pośnik

nazwisko


SJP.pl


posnuć

posnuć się - pochodzić bez wyraźnego celu


SJP.pl


posny

dawniej, dziś gwarowo: postny; pośny


SJP.pl


posoba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poznań. - zob. posowa.

Wiktionary


posobnik

rezystor załączany szeregowo z odbiornikiem energii elektrycznej; stosowany głównie do rozszerzania zakresu pomiarowego woltomierza; rezystor szeregowy


SJP.pl

Posobnik (opornik dodatkowy) – przetwornik napięcia na prąd. Jest to bardzo dokładny rezystor. Włączony szeregowo z miernikiem, którego wskazania są funkcją prądu, służy do rozszerzenia napięciowego zakresu pomiarowego takiego miernika.

Wikipedia


posobny

występujący w szeregu


SJP.pl


posoborowy

mający miejsce po zakończeniu soboru; dotyczący okresu po soborze


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kośc. odnoszący się do Kościoła katolickiego i sytuacji w nim po soborze watykańskim II

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sobór mrz., soborność ż.

 przym. soborowy

Wiktionary


posoch

dawniej:
1. laska z zakrzywioną rękojeścią, zwłaszcza biskupia; pastorał;
2. berło dawnych książąt ruskich, mające kształt długiej laski z krzyżykiem


SJP.pl


posocjalistyczny

powstały po upadku socjalizmu, charakterystyczny dla tego okresu


SJP.pl


posocznica

ostre zakażenie organizmu wywołane obecnością drobnoustrojów we krwi; sepsis, sepsa, endotoksemia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. ciężka choroba bakteryjna z obecnością bakterii i ich toksyn we krwi,

Wiktionary

Sepsa, posocznica, endotoksemia (łac. sepsis) – specyficzna reakcja organizmu na zakażenie. Sepsa nie jest samodzielną jednostką chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zagrażającą życiu dysfunkcję narządową spowodowaną zaburzoną regulacją odpowiedzi ustroju na zakażenie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. posoka ż.

 przym. posoczniczy

Wiktionary


posocznicowaty

mający niektóre właściwości posocznicy


SJP.pl


posoczniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z posocznicą, dotyczący posocznicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posocznica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) septyczny

Wiktionary


posoczyć

o rannym zwierzęciu, rzadziej człowieku: brodzić krwią, krwawić


SJP.pl


posoka

krew rannej, grubej zwierzyny; jucha; farba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. krew w posocznicy

 (1.2) łow. krew rannego zwierzęcia

 (1.3) przest. krew

Wiktionary

  • Posoka − wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Stare Miasto
  • Posoka − wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Przykona
  • Posoka − krew rannego zwierzęcia
  • Posoka – płyn wypełniający miejsce zgorzeli w ciele człowieka

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. posocznica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jucha, farba, barwa

Wiktionary


posokowaty

o zapaleniu, wysięku, wycieku: taki, przy którym gromadzi się w ranach posoka


SJP.pl


posokowiec

pies myśliwski z grupy psów gończych, który dzięki doskonałemu zmysłowi węchu, wyczulonemu na zapach krwi zwierzęcej zwanej posoką, potrafi tropić postrzeloną zwierzynę i doprowadzić do niej myśliwego


SJP.pl

Posokowiec – wyspecjalizowany pies myśliwski z grupy psów gończych, który dzięki zmysłowi węchu, wyczulonemu na zapach krwi zwierzęcej zwanej posoką, potrafi tropić postrzeloną zwierzynę i doprowadzić do niej myśliwego (ma nie dopuścić do ucieczki ranionego np. dzika czy jelenia).

Wikipedia


posolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posolić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: posolńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posolić, solić, przesalać

 przym. solny, solankowy

 rzecz. solanka ż., sól ż.

Wiktionary


posolić

dodać sól do danej potrawy


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) dodać soli do potrawy, najczęściej posypując

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posól trochę zupę, bo ma słaby smak.

 (1.1) I prawdziwek został uroczyście pokrojony na plasterekasterki, podsmażony na złoto na maśle i lekko posolony zgodnie ze wszystkimi zasadami sztuki kulinarnej. Smakował naprawdę królewsko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsɔlʲit͡ɕ, AS: posolʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. solanka ż., sól ż., solniczka ż., posolenie

 czas. przesalać, ndk. solić

 przym. solny, solankowy

 przysł. słono

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osolić

Wiktionary


posortownik

w recyklingu: urządzenie, na które podawane są odrzuty z turboseparatorów


SJP.pl


posowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. i gw-pl|poznań. sufit

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drugiego dnia wlazł na poddasze i zrobiwszy wprzód dziurę w posowie, chciał się przekonać, co się w izbie dziać będzie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posoba

Wiktionary


posowiecki

powstały, pozostały po rozpadzie Związku Sowieckiego, wchodzący w skład byłego Związku Sowieckiego; posowiecki, poradziecki, postradziecki, postsowiecki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) polit. hist. następujący po epoce sowieckiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po II wojnie światowej rozpoczęła się sowiecka okupacja Estonii, na tereny tego kraju przywieziono wtedy wielu Rosjan, Ukraińców i Białorusinów którzy, w większości, pozostali tam do dziś. (…) Podobny problem z posowiecką mniejszością rosyjską występuje także na Łotwie oraz Litwie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsɔˈvʲjɛt͡sʲci, AS: posovʹi ̯ecʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postradziecki, poradziecki, postsowiecki

Wiktionary


posp.

skrót od: pospolity, pospolicie (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = pospolity

Wiktionary


pospać

spędzić pewien czas śpiąc; zażyć trochę snu;
2. pospać się - o pewnej liczbie ludzi lub zwierząt: zapaść w sen, pogrążyć się we śnie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany

 (1.1) spać przez pewien czas, zażyć trochę snu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pośpij jeszcze, dziś sobota.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔspat͡ɕ, AS: pospać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pospanie n., śpiący mos.

 czas. spać

 ims. śpiący

 przym. śpiący

Wiktionary


pospacerować

spędzić pewien czas na spacerowaniu; poprzechadzać się


SJP.pl


pospalać

1. spalić po kolei, wiele razy; popalić;
2. przemienić po kolei części zjedzonego pokarmu na energię i ciepło


SJP.pl


pospalinowy

wywołany przez spaliny


SJP.pl


pospamować

spędzić pewien czas na spamowaniu


SJP.pl


pospanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pospać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pospać dk.

Wiktionary


pospekulować

spędzić pewien czas na spekulowaniu


SJP.pl


pospełniać

spełnić wiele czegoś


SJP.pl


pospiech

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spieszenie się, robienie czegoś szybko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyszliśmy w pośpiechu, by nie spóźnić się na pociąg.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔɕpʲjɛx, AS: pośpʹi ̯eχ

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pospieszny

 przysł. pospiesznie

 czas. pośpieszyć (się)/pospieszyć (się), pośpieszać/pospieszać

 rzecz. pośpieszenie/pospieszenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. kwapienie

Wiktionary


pospierać

1. sprać z czegoś wiele plam;
2. pospierać się:
a) pokłócić się z kimś;
b) zniknąć lub wyblaknąć na skutek prania;
c) spędzić pewien czas na kłóceniu się


SJP.pl


pospieszać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) udawać się dokądś z pośpiechem

 (1.2) zabierać się do czegoś bezzwłocznie

 (1.3) kazać komuś robić coś szybciej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ujrzał ją na peronie i pośpieszył w jej kierunku.

 (1.2) Kiedy zobaczył szefa pośpieszył z wyjaśnieniem, dlaczego nie był na wczorajszym szkoleniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕpʲjɛʃat͡ɕ, AS: pośpʹi ̯ešać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośpiech

 czas. śpieszyć, dk. pośpieszyć (pospieszyć), pospieszać

 przym. pośpieszny (pospieszny)

 przysł. pośpiesznie (pospiesznie)

Wiktionary


pospieszająco

w sposób nakłaniający do pośpiechu; pośpieszająco, ponaglająco, przynaglająco


SJP.pl


pospieszalski

nazwisko


SJP.pl

Pospieszalski (forma żeńska: Pospieszalska, liczba mnoga: Pospieszalscy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


pospieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pośpieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pospieszny m.

 czas. pośpieszać, śpieszyć

 przym. pospieszny

Wiktionary


pospieszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pośpieszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕpʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ, AS: pośpʹi ̯ešńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośpiech

 czas. pośpieszyć, śpieszyć

Wiktionary


pospieszniak

potocznie o pospiesznym autobusie, tramwaju lub pociągu; pośpieszniak


SJP.pl


pospiesznie

przysłówek

 (1.1) w pośpiechu, z pośpiechem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pośpiesznie załatałem mu spodnie topornym ściegiem.

 (1.1) Zapłaciłam rachunek i wyszłyśmy pośpiesznie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośpiech mrz.

 czas. pośpieszyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naprędce, prędko, prędziutko, szybko, szybciutko, śpiesznie / spiesznie, jak mucha w ukropie, na chybcika, war. pospiesznie

Wiktionary


pospieszniej

stopień wyższy od przysłówka: pospiesznie


SJP.pl


pośpieszniejszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: pośpieszny; bardziej pośpieszny


SJP.pl


pospieszność

wykonywanie czegoś w pośpiechu; pośpieszność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pospieszne

Wiktionary

Czynnik Lorentza – wyrażenie pojawiające się często we wzorach przy transformacji wielkości między układami odniesienia w szczególnej teorii względności.

Czynnik ten jest równy:

\gamma \equiv {\frac {dt}{d\tau }}={\frac {1}{\sqrt {1-\beta ^{2}}}},

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pospieszny

 przysł. pospiesznie

 rzecz. pospieszny mrz.

Wiktionary


pospieszny

pośpieszny;
1. dziejący się lub wykonywany w pośpiechu; żwawy, szybki;
2. poruszający się lub działający szybciej od innych;
3. podejmowany zbyt szybko lub nieprzemyślany; gorączkowy, pochopny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. pospieszny.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. śpieszyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pospieszny

Wiktionary


pospieszyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. pośpieszać)

 (1.1) zob. pośpieszać.

czasownik zwrotny dokonany pośpieszyć się (ndk. brak)

 (2.1) zrobić coś szybciej

 (2.2) żart. iron. zrobić coś przedwcześnie, nietrafnie przewidując rozwój sytuacji

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Pośpiesz się z tym sprzątaniem, bo zaraz przychodzą goście.

 (2.2) Obawiam się, że pośpieszyłeś się z oblewaniem tego awansu, podobno na to stanowisko mają przyjąć kogoś zupełnie nowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕpʲjɛʃɨt͡ɕ, AS: pośpʹi ̯ešyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośpiech, pośpieszenie

 czas. pośpieszać, pospieszać, pospieszyć, śpieszyć

 przym. pośpieszny (pospieszny)

 przysł. pośpiesznie (pospiesznie)

Wiktionary


pośpiew

1. melodyjne dźwięki wydawane przez ptaki; zaśpiew;
2. śpiewna intonacja w mowie; zaśpiew;
3. cichy, przerywany śpiew; pośpiewywanie


SJP.pl


pośpiewać

śpiewać przez pewien czas


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) śpiewać przez jakiś czas

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) daw. nadążać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy ognisku pośpiewaliśmy sobie pieśni harcerskich i szant.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. śpiewać ndk.

Wiktionary


pospijać

spić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pospolicie

przysłówek

 (1.1) powszechnie, ogólnie

 (1.2) zwyczajnie, zwykle

 (1.3) rzad. prostacko, gminnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słowa tego używa się pospolicie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pospolitość ż., pospolitak m., niepospolitość ż.

 czas. pospolicieć ndk.

 przym. pospolity

Wiktionary


pospolicieć

stawać się pospolitym, zwyczajnym; powszednieć


SJP.pl


pospoliciej

stopień wyższy od przysłówka: pospolicie


SJP.pl


pospolitacki

pospolitak


SJP.pl

Patrz:

pospolitak

pospolitak

1. żołnierz pospolitego ruszenia w dawnym wojsku polskim;
2. dawniej:
a) osoba prosta, nieokrzesana; prostak;
b) osoba z pospólstwa, gminu; plebejusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. żołnierz pospolitego ruszenia w dawnym wojsku polskim

 (1.2) przest. człowiek prosty, nieokrzesany; dawniej również człowiek z pospólstwa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pospolity

 przysł. pospolicie

Wiktionary


pospolitość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pospolite

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pospolity

 przysł. pospolicie

Wiktionary


pospolitszy

stopień wyższy od przymiotnika: pospolity; bardziej pospolity


SJP.pl


pospolity

1. często się zdarzający, powszechnie występujący;
2. dostępny dla wszystkich, bez cech ekskluzywności;
3. prostacki, chamski, wulgarny;
4. dawniej: wchodzący w skład ogółu lub służący wszystkim; publiczny, wspólny;
5. część nazw systematycznych wielu roślin i zwierząt, np. krwawnik pospolity, foka pospolita;
6. rzeczownik pospolity - rzeczownik, który nie jest imieniem własnym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wszędzie lub powszechnie spotykany, często się zdarzający, powszechnie znany

 (1.2) jeden z wielu, zwyczajny

 (1.3) cechujący się odrobiną wulgarności, ordynarności

 (1.4) książk. będący częścią ogółu, stanowiący ogół

 (1.6) gw-pl|Warmia. wspólny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednym z najpospolitszych ptaków w Polsce jest wróbel zwyczajny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔspɔˈlʲitɨ, AS: pospolʹity

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pospolitacki, pospolitowanie

 czas. pospolicieć, przest. pospolicić, stpol. pospolito

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-4) przest. pospólny

 (1.1-2) powszechny, powszedni, zwykły, zwyczajny, normalny

 (1.2) przeciętny, szablonowy, tuzinkowy, banalny, prosty, potoczny, utarty, oklepany, konwencjonalny, płaski

 (1.3) trywialny, prostacki, ordynarny, wulgarny, niewybredny, niewykwintny

Wiktionary


pospólność

1. pospólny;
2. dawniej: społeczność, gmin


SJP.pl


pospólny

przestarzałe: należący do ogółu, przeznaczony dla wszystkich; wspólny, powszechny


SJP.pl


pospólstwo

1. ubogie mieszczaństwo; plebs;
2. dawniej: pogardliwie o tłumie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ludzie prości, biedni, bez przywilejów

 (1.2) pogard. ludzie ciemni, zachowujący się ordynarnie

Wiktionary

Pospólstwo – warstwa społeczna zamieszkująca miasta w okresie średniowiecza, średniozamożni rzemieślnicy, drobni kupcy i kramarze. Pospólstwo posiadało prawo miejskie, jednak patrycjat nie dopuszczał go do piastowania urzędów w mieście. Pospólstwo walczyło o wpływy w radach miejskich i w XV–XVI wieku w niektórych miastach uzyskało reprezentacje.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pospolity

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gmin, plebs, lud

 (1.2) hołota, motłoch, tłuszcza

Wiktionary


pospornica

krzew z rodziny pospornicowatych, mający skórzaste liście i kwiaty oraz zapach pomarańczy


SJP.pl

Pospornica, skorzec (Pittosporum) – rodzaj roślin z rodziny pospornicowatych. Obejmuje 226 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje środkową i południową Afrykę, wyspy na Oceanie Indyjskim (Madagaskar, Seszele, Maskareny), południową i wschodnią Azję, Australię, Nową Zelandię i wyspy na Pacyfiku. Jeden izolowany gatunek P. coriaceum rośnie na Maderze i jednym stanowisku na Teneryfie. Niektóre gatunki rozprzestrzenione zostały poza naturalnym zasięgiem. Pospornica falista P. undulatum jest bardzo problematycznym gatunkiem inwazyjnym w Ameryce Środkowej, na Azorach, w południowej Afryce, Australii, Nowej Zelandii i na Hawajach. Rośliny te zasiedlają lasy różnych typów, często rosną na terenach skalistych i na wybrzeżach. Ich zwykle wonne kwiaty zapylane są przez owady.

Wikipedia


pospornicowate

o cechach pospornicowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Wikipedia


pospornicowaty

o cechach pospornicowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


pospołem

dawniej: wspólnie, razem, wespół; pospołu


SJP.pl


pospółka

materiał sypki lub kawałkowy niesortowany (np. węgiel, kruszywo budowlane)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. geol. sypkie lub kawałkowe, niesortowane kruszywo kopalne lub rzeczne (np. materiał budowlany, węgiel itp.);

 (1.2) daw. spoż. cienka słonina poprzerastana mięsem

 (1.3) daw. hist. wspólnota

Wiktionary

Pospółka – materiał sypki lub kawałkowy niesortowany (np. węgiel, kruszywo budowlane). Pospółka to jednocześnie grunt rodzimy mineralny zbliżony do piasku i żwiru.

Materiał ten określony jest normą PN-B-02480:1986 i charakteryzuje się zawartością sumy frakcji żwirowej i kamienistej pomiędzy 10 a 50%( 50 % ≥ fk+fż > 10 % ). W przypadku występowania frakcji iłowej w ilości ponad 2% (fi > 2 %), określa się taki materiał jako pospółkę gliniastą. Uziarnienie graniczne pospółki od 0,075 mm do 63 mm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na skalę lokalnych potrzeb eksploatowane są występujące tu pokłady piasku, żwiru i pospółki, a także granitu.

 (1.3) Spoistość patriarchalnego ustroju umacniały nadto rolnicze pospółki siabrowskie o udziałowym sposobie gospodarowania przez członków związanych pokrewieństwem zarówno naturalnym, jak i sztucznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈspuwka, AS: pospuu̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. spółka ż., spóła ż.

 przym. pospólny, wspólny

 przysł. społem, pospołu

Wiktionary


pospołu

dawniej: wspólnie, razem, wespół; pospołem


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przest. razem, wspólnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rzymianie nigdy nie zaliczali Greków do barbarzyńców, lecz uważali siebie pospołu z Grekami za przeciwieństwo barbarzyńców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pospółka ż., zespół mrz.

 przym. pospolity

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) razem, wspólnie, wespół, wraz, społem

Wiktionary


posprowadzać

sprowadzić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pospryskiwać

spryskać po kolei, wiele razy


SJP.pl


posprzątać

uporządkować, wyczyścić


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|sprzątać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyjeżdżała do jego domu na przedmieściu raz w miesiącu, żeby posprzątać, uprać i ugotować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈspʃɔ̃ntat͡ɕ, AS: pospšõntać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posprzątanie n.

Wiktionary


posprzątanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posprzątać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posprzątać dk.

Wiktionary


posprzeczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posprzeczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posprzeczać dk.

Wiktionary


posprzedaż

świadczenie wsparcia po sprzedaży czegoś, np. samochodu


SJP.pl


posprzedażowy

związany z usługą świadczoną po sprzedaży czegoś


SJP.pl


pospychać

pchając, zrzucić wiele osób lub rzeczy


SJP.pl


posrać

posrać się - wulgarnie:
1. wypróżnić się mimowolnie; zesrać się;
2. zepsuć się; schrzanić się, skopać się


SJP.pl


posrany

wulgarnie:
1. taki, który się posrał (ubrudził się kałem);
2. nienormalny, odbiegający od normy; pojebany, porąbany, popieprzony


SJP.pl


posrebrzać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pokrywać coś warstwą srebra

 (1.2) sprawiać, że coś nabiera srebrnego koloru lub połysku

czasownik zwrotny niedokonany posrebrzać się

 (2.1) zostawać pokrytym warstwą srebra

 (2.2) nabierać srebrnego koloru lub połysku

 (2.3) przen. siwieć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsrɛbʒat͡ɕ, AS: posrebžać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posrebrzyć dk.

 rzecz. posrebrzenie n., posrebrzanie n., srebro n.

 przym. srebrzysty

Wiktionary


posrebrzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posrebrzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsrɛˈbʒãɲɛ, AS: posrebžãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posrebrzać

Wiktionary


pośredni

przymiotnik

 (1.1) nie odnoszący się do czegoś wprost; nie dotyczący czegoś bezpośrednio

 (1.2) znajdujący się między dwoma stanami lub dwiema wartościami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Między aktem wiary a aktem niewiary istnieje stan pośredni: nie-niewiary.

 (1.2) Tradycyjnie rozróżniano lodowce typu górskiego (alpejskiego) i wielkie lądolody oraz zwykle także różne typy pośrednie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕrɛdʲɲi, AS: pośredʹńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośrednik m., pośredniczka ż., pośrednictwo n., pośredniak m., pośredniczenie n., pośredniość ż.

 przysł. pośrednio, pośrodku, bezpośrednio

 czas. pośredniczyć ndk.

 przym. średni

Wiktionary


pośredniak

potocznie: biuro pośrednictwa pracy


SJP.pl

Urząd pracy – instytucja zajmująca się badaniem i analizowaniem rynku pracy, udzielaniem informacji osobom bezrobotnym oraz zajmująca się pośrednictwem zawodowym dla osób poszukujących pracy.

Wikipedia


pośrednictwo

1. działalność polegająca na kojarzeniu kontrahentów w transakcjach handlowych;
2. działalność osoby trzeciej mająca na celu doprowadzenie do porozumienia się lub załatwienia jakichś spraw między stronami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) działalność strony trzeciej, która ma na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakiejś sprawy dotyczącej obu stron

Wiktionary

Pośrednictwo – umowa, często odpłatna, w której jedna strona zobowiązuje się wobec drugiej doprowadzić do sposobności zawarcia umowy lub pośredniczyć przy zawarciu takiej umowy. Obecnie najpopularniejszą formą pośrednictwa są agencje zatrudnienia, pośrednictwa finansowego oraz agencje pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pośredniczenie n., zapośredniczenie n., pośredniak m., pośrednik m.

 czas. pośredniczyć ndk., zapośredniczyć dk.

 przym. pośredni, średni

 przysł. pośrednio

Wiktionary


pośredniczący

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. (w neurologii, o neuronie) przekazujący impulsy nerwowe pomiędzy neuronami czuciowymi, a ruchowymi

forma czasownika.

 (2.1) ims. przym. czynny od: pośredniczyć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pośredniczyć ndk.

 rzecz. pośredniczenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kojarzeniowy

Wiktionary


pośredniczka

1. kobieta załatwiająca jakieś sprawy pomiędzy dwoma stronami;
2. kobieta pośrednicząca w nawiązywaniu kontaktów w transakcjach handlowych lub na rynku pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: pośrednik

Wiktionary

Pośredniczka (ang. The Mediator) – seria książek dla nastolatek autorstwa amerykańskiej pisarki Meg Cabot. Seria składa się z ośmiu tomów. Pierwsze cztery tomy Cabot opublikowała pierwotnie w wydawnictwie Simon and Schuster, pod pseudonimem Jenny Carroll. Pozostałe tomy wydane zostały przez wydawnictwo HarperCollins Christian Publishing pod prawdziwym nazwiskiem autorki. W Polsce seria opublikowało wydawnictwo Amber, ale tylko tomy od pierwszego do szóstego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕrɛdʲˈɲit͡ʃka, AS: pośredʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośrednik

 czas. pośredniczyć

 przym. pośredni

Wiktionary


pośredniczyć

czasownik

 (1.1) dążyć do porozumienia stron, działać jako rozjemca

 (1.2) ekon. załatwiać transakcje handlowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośredniak mrz., pośrednictwo n., pośredniczenie n., pośredniczka ż., pośrednik mos.

 przym. pośredni, pośredniczący

 przysł. pośrednio

 przyim. pośród

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mediować, interweniować

Wiktionary


pośrednik

1. osoba załatwiająca jakieś sprawy pomiędzy dwoma stronami;
2. osoba pośrednicząca w nawiązywaniu kontaktów w transakcjach handlowych lub na rynku pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba pośrednicząca, załatwiająca sprawy między jakimiś osobami

Wiktionary

  • Pośrednik HTTP – serwer komputerowy
  • Pośrednik pracy – zawód
  • Pośrednik finansowy – zawód
  • Pośrednik ubezpieczeniowy – zawód
  • Pośrednik w obrocie nieruchomościami – zawód
  • Pośrednik – film z 2018 roku

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pośrednictwo n., pośredniak m., pośredniość ż., zapośredniczenie n., pośredniczenie n.

:: fż. pośredniczka ż.

 czas. pośredniczyć ndk.

 przym. pośredni, pośredniczy, średni

 przysł. pośrednio

Wiktionary


pośrednio

przysłówek

 (1.1) w sposób pośredni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pośrednik m., pośredniak m., pośrednictwo n., zapośredniczenie n., zapośredniczanie n., pośredniczenie n., pośredniość ż.

 czas. pośredniczyć ndk., zapośredniczyć dk.

 przym. pośredni

 przysł. pośrodku

Wiktionary


pośredniogłowiec

typ człowieka o kształcie głowy pośrednim pomiędzy formą długogłową a krótkogłową


SJP.pl


pośredniość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pośrednie; cecha tych, którzy są pośredni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pośredni

 przysł. pośrednio

 rzecz. pośrednik mos.

Wiktionary


pośród

rzadziej, książkowo: wśród, śród, wpośród;
1. przyimek komunikujący, że ktoś lub coś jest otoczone jakimiś osobami, przedmiotami (np. Wśród drzew stał on.); pomiędzy;
2. spójnik komunikujący, że ktoś lub coś, o czym mowa, należy do określonego zbioru (np. Wśród tłumu była Ewa.); pomiędzy;
3. spójnik komunikujący, że to, o czym mowa, dotyczy danej grupy czy całości (np. Wśród nas cieszy się zaufaniem.);
4. przyimek komunikujący o zjawiskach towarzyszących danemu zdarzeniu; podczas


SJP.pl

przyimek

 (1.1) zob. wśród.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔɕrut, AS: pośrut

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pośredniczyć

Wiktionary


pośrodkowy

nerw pośrodkowy - nerw w ręce


SJP.pl


pośrodku

książkowo: w środkowym punkcie czegoś; w środku, na środku


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) na środku, w środkowym punkcie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pośrodku izby dymiło palenisko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕrɔtku, AS: pośrotku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. środek, daw. pośrodek

 przym. pośredni

 przysł. pośrednio

Wiktionary


posrywać

wulgarnie: posrywać się - wypróżniać się mimowolnie; zesrywać się


SJP.pl


pośrześć

czasownik

 (1.1) stpol. spotkać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔɕʃɛɕt͡ɕ, AS: pośšeść

Wiktionary


possa

lekki, wesoły utwór sceniczny; farsa, krotochwila


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teatr. daw. lekki utwór sceniczny o błahej treści

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) farsa, krotochwila

Wiktionary


possać

ssać przez jakiś czas


SJP.pl


posset

[czytaj: posit]
1. dawniej: napój z mleka, podgrzanego i zakwaszonego np. winem;
2. deser na bazie śmietanki kremówki z dodatkiem cukru i soku z owoców cytrusowych


SJP.pl


possibile

określenie wykonawcze: możliwie; występuje razem z innymi określeniami tempa i charakteru utworu, np. pianissimo possibile


SJP.pl


post

1. praktyka pokutna polegająca na powstrzymywaniu się od spożywania pewnych potraw, najczęściej mięsa;
2. okres, w którym wierni poszczą; dzień bezmięsny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. dobrowolna rezygnacja ze spożywania niektórych lub wszystkich pokarmów i z rozrywek;

 (1.2) czas obowiązywania postu (1.1)

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) inform. wiadomość w grupie dyskusyjnej, blogu lub na forum internetowym

Wiktionary

Post – dobrowolne całkowite powstrzymanie się od jedzenia lub od spożywania pewnych rodzajów pokarmów (np. mięsa) przez określony czas. Pości się przede wszystkim z przyczyn religijnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trapiłem siebie postem, / a spotkały mnie za to zniewagi.

 (1.1) Podczas ramadanu muzułmanów obowiązuje post.

 (1.2) Okres adwentu nie jest czasem postu.

 (2.1) Twój post ma bardzo dużo błędów ortograficznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔst, AS: post

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. postnik m., poszczenie n., postnica ż., postność ż., wyposzczenie n.

 czas. pościć ndk., wypościć dk.

 przym. postny

 (2.1)

 rzecz. poczta ż., poster m., postowanie n., repostowanie n.

 czas. postować ndk., repostować ndk.

 przym. postowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) wypowiedź, wiadomość

Wiktionary


post-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający występowanie po czymś lub bycie późniejszą formą czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) postmodernizm, postnicejski, postsynchronizacja, postdatować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔst, AS: post

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) po-

Wiktionary


post-doc

[czytaj: postdok] środowiskowo: staż podoktorski; postdoc, postdok


SJP.pl


post-grunge

[czytaj: post grandż] wersja stylu muzycznego grunge, która pojawiła się w latach 90. XX wieku, charakteryzująca się łagodniejszym brzmieniem niż typowy grunge


SJP.pl


post.

skrót od:
1. posterunkowy;
2. postanowienie


SJP.pl

skrót

 (1.1) = posterunkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) St. sierż. Wiktor Szmorłowski i post. Katarzyna Krawczyk musieli dostać się do wnętrza pojazdu, ponieważ kobieta nie reagowała na sygnały.

Wiktionary


postaborcyjny

występujący po zabiegu przerwania ciąży; poaborcyjny


SJP.pl


postać

1. osoba, osobistość;
2. bohater utworu literackiego; kreacja;
3. figura, sylwetka, wygląd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zewnętrzna forma, kształt czegoś

 (1.2) określenie istoty, wyglądu, sylwetki

 (1.3) bohater utworu literackiego, filmu

 (1.4) mat. sposób zapisu jakiegoś wyrażenia, funkcji lub liczby, spełniający zadane warunki

czasownik nieprzechodni dokonany

 (2.1) stojąc być gdzieś przez pewien czas

 (2.2) o budowlach: przetrwać jakiś czas

 (2.3) o roślinach: nie zwiędnąć przez jakiś czas

Wiktionary

Postać literacka (porte parole, bohater literacki) – postać fikcyjna ukazana w świecie przedstawionym dzieła literackiego. Może być tożsama z podmiotem mówiącym dzieła (liryka, narratorzy pamiętników itp.), ale najczęściej jest od niego różna (epika, dramat). Jest uwidoczniana w tekście przez opis – cech wyglądu i charakteru oraz działań, a także może wyrażać w tekście swoje myśli i odczucia. Natomiast jej sposób zaistnienia w świecie przedstawionym jest uzależniony od motywacji i charakterystyki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Diament to węgiel w postaci krystalicznej.

 (1.2) Wciąż noszę w pamięci młodą postać mojej matki.

 (1.3) Bohater powieści to postać nieszczęśliwa.

 (2.1) Postałem trochę w tej kolejce, ale zrezygnowałem zanim doszedłem do kasy.

 (2.1) Kolega musiał postać pięć godzin, żeby kupić bilety na koncert.

 (2.2) Ta rudera postoi może jeszcze z dziesięć lat.

 (2.3) Wstaw kwiaty do świeżej wody, a postoją jeszcze kilka dni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔstat͡ɕ, AS: postać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postój mrz., postanie n.

 czas. postawić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kształt, stan, szata zewnętrzna

 (1.2) sylwetka, człowiek, osoba

 (1.3) bohater literacki, kreacja

 (2.1) odstać, wyczekać, wystać

Wiktionary


postaidsowy

[czytaj: postejtsowy lub postejcsowy] taki, w którym zwalczono AIDS


SJP.pl


postanawiać

czasownik

 (1.1) decydować, planować coś, podejmować konkretny plan, postanowienie; zdecydować się na coś (zadecydować o czymś)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Postanowił zmienić swoje nastawienie do sąsiadów.

 (1.1) Postanowił przemeblować pokój.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstãˈnavʲjät͡ɕ, AS: postãnavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postanowienie n., stanowczość ż., postanawianie n.

 czas. postanowić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) planować, chcieć zmienić, decydować się

Wiktionary


postanawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postanawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postanawiać

 rzecz. postanowienie n.

Wiktionary


postanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postać.

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. przysz. od: postać

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Moja noga nigdy tam nie postanie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postawić, postać dk.

 rzecz. postać ż., postój mrz.

Wiktionary


postanisławowski

odnoszący się do czasów po Stanisławie Auguście Poniatowskim


SJP.pl


postanowić

czasownik przechodni dokonany (ndk. postanawiać)

 (1.1) dokonany od|postanawiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstãˈnɔvʲit͡ɕ, AS: postãnovʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postanowienie n.

 przym. stanowczy

 czas. postanawiać

Wiktionary


postanowienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) coś, co zostało postanowione; decyzja, konkretny zamiar

 (1.2) praw. orzeczenie proceduralne wydawane przez sądy lub organy administracji, które nie rozstrzyga sprawy co do istoty;

Wiktionary

Postanowienie – w obecnym systemie prawnym Rzeczypospolitej Polskiej orzeczenie sądowe wydawane przez sąd, Trybunał Stanu, Trybunał Konstytucyjny lub akt prokuratora, innego organu postępowania przygotowawczego, komornika bądź akt administracyjny podjęty przez organ administracji publicznej w sprawach dotyczących poszczególnych kwestii wynikających w toku konkretnego postępowania (postępowanie administracyjne, cywilne, karne) oraz Prezydenta RP, Marszałka Sejmu RP i Marszałka Senatu RP.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kiedy w decyzji administracyjnej zostanie zrobiona literówka, to organ wydaje postanowienie o sprostowaniu oczywistego błędu pisarskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstãnɔˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: postãnovʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postanawianie n.

 czas. stanowić, postanowić dk., postanawiać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rezolucja, uchwała, zamiar, plan

Wiktionary


postapiać

stopić po kolei, wiele razy


SJP.pl


postąpić

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. postępować)

 (1.1) dokonany od|postępować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp mrz., postępek mrz., postępowanie n., postępowość ż.

 czas. postępować

 przym. postępowy

Wiktionary


postapo

[czytaj: post-apo] fantastyka postapokaliptyczna; postapokalipsa


SJP.pl

Fantastyka postapokaliptyczna (postapokalipsa, postapo) – podgatunek fantastyki naukowej traktujący o wydarzeniach bezpośrednio po kataklizmie, apokalipsie. Ze względu na niewielkie różnice, związane głównie z odstępem czasowym od katastrofy, co rzutuje na przenikanie się wątków, gatunek jest ściśle – a w niektórych utworach nierozerwalnie – powiązany z fantastyką apokaliptyczną.

Wikipedia


postapokalipsa

[czytaj: post-apokalipsa] fantastyka postapokaliptyczna; postapo


SJP.pl

Fantastyka postapokaliptyczna (postapokalipsa, postapo) – podgatunek fantastyki naukowej traktujący o wydarzeniach bezpośrednio po kataklizmie, apokalipsie. Ze względu na niewielkie różnice, związane głównie z odstępem czasowym od katastrofy, co rzutuje na przenikanie się wątków, gatunek jest ściśle – a w niektórych utworach nierozerwalnie – powiązany z fantastyką apokaliptyczną.

Wikipedia


postapokaliptyczny

[czytaj: post-apokaliptyczny] dotyczący wydarzeń bezpośrednio po kataklizmie, apokalipsie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który nastąpił po apokalipsie, wydarzeniu katastroficznym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postapokalipsa ż.

Wiktionary


postapokaliptyka

gatunek literacki, filmowy, komiksowy itp. ukazujący świat po globalnym kataklizmie


SJP.pl


postartować

wystartować kilka razy w zawodach


SJP.pl


postarzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. postarzyć)

 (1.1) nadawać starszego wyglądu

 (1.2) dodawać komuś wieku

czasownik zwrotny niedokonany postarzać się (dk. postarzyć się)

 (2.1) nadawać sobie starszego wyglądu

 (2.2) dodawać sobie wieku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta zmiana fryzury postarza Monikę o kilka lat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postarzanie n., staroć mrz./ż.

 czas. postarzeć

 przysł. staro

Wiktionary


postarzały

postarzeć (się) -
1. stać się starym lub starszym;
2. stracić nieco jędrność, sprawność, sprężystość;
3. stracić nieco wartość użytkową; podstarzeć się;
4. stać się nieco nieaktualnym; podstarzeć się


SJP.pl


postarzeć

postarzeć (się) -
1. stać się starym lub starszym;
2. stracić nieco jędrność, sprawność, sprężystość;
3. stracić nieco wartość użytkową; podstarzeć się;
4. stać się nieco nieaktualnym; podstarzeć się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) stać się starym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstaʒɛt͡ɕ, AS: postažeć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postarzać ndk.

 przym. postarzały

 rzecz. postarzenie n.

Wiktionary


postarzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postarzeć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstaˈʒɛ̃ɲɛ, AS: postažńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postarzeć

 rzecz. staroć ż./mrz.

Wiktionary


postarzyć

1. nadać wygląd kogoś lub czegoś starszego;
2. dodać komuś dni, miesięcy, lat;
3. postarzyć się -
a) sprawić, że się wygląda starzej;
b) dodać sobie dni, miesięcy, lat


SJP.pl


postaw

dawna jednostka miary tkanin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. jednostka miary sukna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. lm. zob. postawa.

forma czasownika.

 (3.1) 2. os. lp. rozk. zob. postawić.

Wiktionary

Postaw – staropolska jednostka miary tkanin, głównie sukna.

W różnych regionach postaw miała różną wielkość – długość wahała się od 27 do 62 łokci. W XIX wieku – nawet od 12 do 64 łokci, średnio 32. Szerokość postawu zależała od techniki lub organizacji produkcji danego materiału (w danym regionie), a także od jego przeznaczenia i jakości (im wyższa jakość materiału, tym większe były rozmiary postawu). Bela sukna często liczyła 10–12 postawów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔstaf, AS: postaf

Wiktionary


postawa

1. układ, budowa ciała;
2. poglądy człowieka na pewne zjawiska, zdarzenia lub inne osoby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czyjaś budowa ciała

 (1.2) każda pozycja ciała

 (1.3) odruchowo przyjmowana pozycja stojąca;

 (1.4) typowy dla danego człowieka stosunek do czegoś;

 (1.5) sposób zachowania

Wiktionary

Postawa – uwewnętrzniona przez jednostkę, wyuczona skłonność (akt woli przejawiający się w czynach) do reagowania w społecznie określony sposób, szczególnie przez podejmowanie określonych działań w odpowiedzi na oczekiwania społeczne.

Źródłem postaw jest przyjęty światopogląd, rozumiany jako zbiór subiektywnych doświadczeń intelektualnych oraz emocjonalnych, określających relację osoby do rzeczywistości. Postawa ma bezpośrednie odniesienie do władz intelektualnych (świadomość czynu) oraz woli (dobrowolność).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co ja tu państwu mogę najlepszego powiedzieć, pokazać, objawić? Nieuczony, niepiękny, niedomyty, postawy mizernej.

 (1.2) Prawidłowa postawa strzelecka charakteryzuje się takim ułożeniem ciała i broni, aby nie występowało zbędne napinanie mięśni.

 (1.3) We wrześniu w ramach profilaktyki badaniami postawy ciała objęci zostali uczniowie klas szóstych.

 (1.4) Postawa wobec leczenia odgrywa ważną rolę w przebiegu choroby psychicznej.

 (1.5) Gracze tak ŁKS, jak i Widzewa swoją mizerną postawą rozczarowali sponsorów i kibiców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstava, AS: postava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postawność ż.

 czas. stawiać, postawić dk.

 przym. postawny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postura, sylwetka

 (1.2) poza

 (1.4) nastawienie, podejście

Wiktionary


postawangarda

ogół tendencji w sztuce występujących po okresie awangardy


SJP.pl


postawić

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) stawiając, umieścić coś lub kogoś na czymś

 (1.2) podnieść do góry, przywrócić lub nadać komuś lub czemuś postawę stojącą

 (2.2) zachować się zuchwale względem kogoś

 (2.3) zrobić coś na pokaz, w sposób dostojny, okazały; popisać się

 (2.4) pot. postawić (1.3) sobie dom

 (2.5) daw. stanąć, ustawić się

 (2.6) daw. stać się kimś, znaleźć sobie miejsce w jakimś środowisku, wśród kogoś

 (2.7) daw. stawić się, zgłosić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dżentelmen czekał cierpliwie przy wejściu do trezoru, aż pracownica banku powoli wyciągnie z jednej ze skrzynek pudełko i postawi ostrożnie na stole. Otworzył je dopiero, gdy był już zupełnie sam.

 (1.3) Postawili przekaźnik radiowy na ziemi Marka.

 (1.5) Zatrzymywano go kilkakrotnie, ale nigdy nie postawiono mu konkretnych zarzutów.

 (1.6) Chcę postawić na jedenastkę.

 (1.7) Czy mogę postawić ci piwo?

 (1.18) Marynarze postawili żagle i odpłynęli.

 (1.19) Mój syn postawił swe pierwsze kroki w (wieku) roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstavʲit͡ɕ, AS: postavʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dorastanie n., dostanie n., dostawanie n., dostawianie n., dostawienie n., nadostawanie n., nadstawianie n., nadstawienie n., nastanie n., nastawanie n., nastawianie n., nastawienie n., naustawianie n., obstanie n., obstawanie n., obstawianie n., obstawienie n., odstanie n., odstawanie n., odstawianie n., odstawienie n., ostanie n., ostawanie n., ostawianie n., ostawienie n., podostawanie n., podostawianie n., podstanie n., podstawianie n., podstawienie n., ponastawianie n., poobstawianie n., popostawianie n., popowstawanie n., popozostawianie n., poprzedstawianie n., poprzestawanie n., poprzestawianie n., poprzystawianie n., porozstawianie n., postanie n., postawianie n., poustawianie n., powstanie n., powstawanie n., powstawianie n., powydostawanie n., powystawianie n., pozastawianie n., pozestawianie n., pozostanie n., pozostawanie n., pozostawianie n., pozostawienie n., przeciwstawianie n., przeciwstawienie n., przedostanie n., przedostawanie n., przedstawianie n., przedstawienie n., przestanie n., przestawanie n., przestawianie n., przestawienie n., przystanie n., przystawanie n., przystawianie n., przystawienie n., przyzostanie n., rozstanie n., rozstawanie n., rozstawianie n., rozstawienie n., stanie n., stawanie n., stawianie n., stawienie n., ustanie n., ustawanie n., ustawianie n., ustawienie n., wstanie n., wstawanie n., wstawianie n., wstawienie n., wydostanie n., wydostawanie n., wystanie n., wystawanie n., wystawianie n., wystawienie n., zaprzestanie n., zaprzestawanie n., zastanie n., zastawanie n., zastawianie n., zastawienie n., zestawianie n., zestawienie n., zostanie n., zostawanie n., zostawianie n., zostawienie n.

 czas. dorastać ndk., dostać dk., dostawać ndk., dostawiać ndk., dostawić dk., nadostawać dk., nadstawiać ndk., nadstawić dk., nastać dk., nastawać ndk., nastawiać ndk., nastawić dk., naustawiać dk., obstać dk., obstawać ndk., obstawiać ndk., obstawić dk., odstać dk., odstawać ndk., odstawiać ndk., odstawić dk., ostać dk., ostawać ndk., ostawiać ndk., ostawić dk., podostawać dk., podostawiać dk., podstać dk., podstawiać ndk., podstawić dk., ponastawiać dk., poobstawiać dk., popostawiać dk., popowstawać dk., popozostawiać dk., poprzedstawiać dk., poprzestawać dk., poprzestawiać dk., poprzystawiać dk., porozstawiać dk., postać dk., postawiać dk./ndk., poustawiać dk., powstać dk., powstawać dk., powstawiać dk., powydostawać dk., powystawiać dk., pozastawiać dk., pozestawiać dk., pozostać dk., pozostawać ndk., pozostawiać dk./ndk., pozostawić dk., przeciwstawiać ndk., przeciwstawić dk., przedostać dk., przedostawać ndk., przedstawiać ndk., przedstawić dk., przestać dk./ndk., przestawać ndk., przestawiać ndk., przestawić dk., przystać dk., przystawać ndk., przystawiać ndk., przystawić dk., przyzostać dk., rozstać dk., rozstawać ndk., rozstawiać ndk., rozstawić dk., stać ndk., stawać ndk., stawiać ndk., stawić dk./ndk., ustać dk., ustawać ndk., ustawiać ndk., ustawić dk., wstać dk., wstawać ndk., wstawiać ndk., wstawić dk., wydostać dk., wydostawać ndk., wystać dk., wystawać ndk., wystawiać ndk., wystawić dk., zaprzestać dk., zaprzestawać ndk., zastać dk., zastawać ndk., zastawiać ndk., zastawić dk., zestawiać ndk., zestawić dk., zostać dk., zostawać ndk., zostawiać ndk., zostawić dk.

Wiktionary


postawienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postawić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: postavʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postawić dk., stawiać ndk., zastawiać ndk., zastawić dk.

 rzecz. stawianie, zastawienie, zastawianie

Wiktionary


postawniej

rzadki stopień wyższy od przysłówka: postawnie


SJP.pl


postawniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: postawny


SJP.pl


postawny

wysoki i o kształtnej sylwetce, dobrze zbudowany; przystojny, dorodny, rosły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muskularny i wysoki, budzący respekt posturą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) U wejścia właściciel dyskoteki stawia postawnych facetów, żeby pilnowali.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postawa ż., postawność ż.

 przysł. postawnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na schwał, mężny, okazały, rosły, słusznej postury, dobrze zbudowany

Wiktionary


postawotwórczość

cecha czegoś wpływającego na tworzenie się sposobów zachowania i myślenia


SJP.pl


postawotwórczy

wpływający na tworzenie się sposobów zachowania i myślenia


SJP.pl


postbiblijny

przymiotnik

 (1.1) związany z okresem po powstaniu Biblii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Świadectwa te pochodzą z czasów postbiblijnych.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. biblijny

Wiktionary


postbiotyczny

postbiotyk


SJP.pl

Patrz:

postbiotyk

postbiotyk

preparat zawierający nieżywe mikroorganizmy lub substancje przez nie produkowane, mające pozytywny wpływ na zdrowie konsumenta


SJP.pl

Postbiotyk – związki uwalniane ze składników żywności lub składników mikroorganizmów, które podawane w odpowiednich ilościach promują zdrowie i dobre samopoczucie gospodarza; metabolity szczepów probiotycznych.

Postbiotyki stymulują mikrobiom jelitowy i zawierają cząsteczki sygnałowe, które wykazują działanie przeciwzapalne i immunomodulujące, przeciwhipertensyjne, antyproliferacyjne, przeciwutleniające i przeciwhipercholesterolemiczne.

Wikipedia


postbolszewicki

mający bolszewicki rodowód


SJP.pl


postbrexitowy

przymiotnik

 (1.1) polit. taki, który ma miejsce po opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bez dokładnego dopracowania wszystkich procedur i załatania wszelkich luk informacyjnych i prawnych miasta portowe w Wielkiej Brytanii czeka postbrexitowy chaos, który wzmocni jeszcze problemy gospodarcze wynikające z epidemii koronawirusa, z jakimi boryka się kraj.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pobrexitowy

Wiktionary


postcovidowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany okresem po pandemii koronawirusa, dotyczący okresu po pandemii koronawirusa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jaki będzie postcovidowy rynek pracy?.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. covidowy

Wiktionary


postdemokratyczny

postdemokracja


SJP.pl

Patrz:

postdemokracja

postdoc

[czytaj: postdok] środowiskowo: staż podoktorski; post-doc, postdok


SJP.pl


postdok

środowiskowo: staż podoktorski; postdoc, post-doc


SJP.pl


postdyscyplinarność

wzajemne przenikanie się kierunków badań i modeli teoretycznych w obrębie humanistyki


SJP.pl


postdyscyplinarny

związany z wzajemnym przenikaniem się kierunków badań i modeli teoretycznych w obrębie humanistyki


SJP.pl


postek

nazwisko


SJP.pl


postękalice

Postękalice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Bełchatów. Według stanu z 28 lipca 2011 roku wieś zamieszkiwało 441 osób.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


postenketta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. obozowa: linia posterunków straży, która otaczała obóz lub miejsce pracy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postenkieta

Wiktionary


postenkieta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. obozowa: linia posterunków straży, która otaczała obóz lub miejsce pracy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstɛ̃ŋʲˈcɛta, AS: postẽŋʹḱeta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postenketta

Wiktionary


postęp

1. zmiany zmierzające do polepszenia stanu; rozwój;
2. osiągnięcie kolejnego stopnia w rozwoju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rozwój, osiągnięcie kolejnego etapu

Wiktionary

Postęp – rozwój, udoskonalenie, przejście od niższego do wyższego etapu. Pojęcie postępu pochodzi z filozofii. Wiara w postęp była jedną z podstawowych zasad światopoglądu encyklopedystów francuskich, myślicieli oświecenia oraz XIX-wiecznych pozytywistów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli przez całe stulecia zmaganie człowieka z przyrodą oznaczało postęp cywilizacji, to współcześnie potrzebny jest ogromny wysiłek dla ratowania zniekształconego środowiska cywilizowanego człowieka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔstɛ̃mp, AS: postẽmp

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postępek m., postępy nmos., postępowość ż., postępowiec m., postępowanie n., postępactwo n., postępak mos.

 czas. postępować ndk., postąpić dk.

 przym. postępowy

 przysł. postępowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) progres, progresja

Wiktionary


postępactwo

ironicznie: postępowość


SJP.pl


postępak

ironicznie: postępowiec


SJP.pl


postępek

zachowanie się, postąpienie w jakiś sposób; czyn; uczynek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pejor. czyn pociągający za sobą negatywne konsekwencje

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten postępek zaważył na jego dalszych losach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstɛ̃mpɛk, AS: postmpek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp m., postępy nmos., postępowość ż., postępowiec m., postępowanie n., postąpienie n.

 czas. postępować ndk., postąpić dk.

 przym. postępowy

 przysł. postępowo

Wiktionary


postępówa

potocznie, ironicznie: kobieta postępowa


SJP.pl


postepować

potańczyć, uderzając rytmicznie podkutymi obcasami i czubkami butów o podłogę


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. postąpić)

 (1.1) działać, czynić coś; wykonywać postępowanie

 (1.2) dokonywać postępu

 (1.3) zachowywać się

 (1.4) obchodzić się z kimś w jakiś sposób

 (1.5) pójść w jakimś kierunek, albo za kimś

 (1.6) jeźdz. pojeździć stępem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas instalacji oprogramowania postępowałem zgodnie z instrukcjami pojawiającymi się na ekranie.

 (1.2) Jego choroba postępuje. Jest coraz gorzej.

 (1.3) Postąpię jak mi poradzi lekarz.

 (1.4) Proszę ostrożnie postępować ze skondensowanym roztworem chlorowodoru — jego opary są niebezpieczne.

 (1.6) Postępujcie trochę, żeby konie się rozgrzały, a potem zaczynamy skoki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstɛ̃mˈpɔvat͡ɕ, AS: postẽmpovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp m., postępek m., postępy nmos., postępowość ż., postępowiec m., postępowanie n., postąpienie

 czas. postąpić dk.

 przym. postępowy

 przysł. postępowo

Wiktionary


postępowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) określony prawem uporządkowany ciąg czynności urzędowych organu wykonującego zadania publiczne (sądu, administracji, prawodawcy)

 (1.2) odczasownikowy od|postępować.

Wiktionary

  • postępowanie administracyjne (procedura administracyjna)
  • postępowanie apelacyjne
  • postępowanie beatyfikacyjne
  • postępowanie cywilne (procedura cywilna, proces cywilny)
  • postępowanie dowodowe
  • postępowanie dwuinstancyjne
  • postępowanie dyscyplinarne
  • postępowanie egzekucyjne
  • postępowanie kanonizacyjne
  • postępowanie karne (procedura karna, proces karny)
  • postępowanie karno-skarbowe
  • postępowanie kasacyjne
    • skarga kasacyjna (polskie postępowanie administracyjnosądowe)
    • skarga kasacyjna (polskie postępowanie cywilne)

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Sąd przyjął w postępowaniu za dowód testament zmarłego.

     (1.1) Burmistrz wszczął postępowanie administracyjne w zakresie ustalenia warunków zabudowy.

     (1.2) Jego postępowanie jest karygodne.

     (1.2) Postępowanie dyrektora wobec mnie było niesprawiedliwe. Nie powinien dawać mi nagany za krytykę przełożonego.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˌpɔstɛ̃mpɔˈvãɲɛ, AS: postẽmpovãńe

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. postęp m., postępek m., postępy nmos., postępowość ż., postępowiec m., postąpienie n.

     czas. postępować ndk., postąpić dk.

     przym. postępowy

     przysł. postępowo

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) procedura, proces

    Wiktionary


postępowicz

potocznie: osoba mające progresywne poglądy, zwolennik postępu; postępowiec, progresista, progresywista


SJP.pl


postępowiec

potocznie: osoba mające progresywne poglądy, zwolennik postępu; postępowicz, progresista, progresywista


SJP.pl


postępowo

przysłówek

 (1.1) w sposób postępowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp m., postępowanie n., postępek m., postępowość ż.

 czas. postępować

 przym. postępowy

Wiktionary


postępowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co postępowe; cecha tych, którzy są postępowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp m., postępek m., postępy nmos., postępowiec m., postępowanie n., postąpienie n.

 czas. postępować ndk., postąpić dk.

 przym. postępowy

 przysł. postępowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) progresizm, progresywizm, progresywność

Wiktionary


postępowszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: postępowy; bardziej postępowy


SJP.pl


postępowy

1. o kimś: opowiadający się za nowoczesnymi sposobami myślenia i działania, będący zwolennikiem postępu;
2. o czymś: związany z dążeniem do rozwoju, wyrażający postęp;
3. rzadko: stopniowo wzrastający, nasilający się;
4. w fizyce: ruch postępowy - ruch ciała, podczas którego wszystkie jego punkty przemieszczają się w ten sam sposób;
5. paraliż postępowy - porażenie układu nerwowego występujące w zaawansowanej kile; porażenie postępujące


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wyrażający postęp; też: będący zwolennikiem postępu

 (1.2) postępujący, narastający

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstɛ̃mˈpɔvɨ, AS: postẽmpovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postęp m., postępek m., postępy nmos., postępowość ż., postępowiec m., postępowanie n., postąpienie n.

 czas. postępować ndk., postąpić dk.

 przysł. postępowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awangardowy, innowacyjny, modernistyczny, nowoczesny, prekursorski, progresywny

Wiktionary


postępy

1. zmiany zmierzające do polepszenia stanu; rozwój;
2. osiągnięcie kolejnego stopnia w rozwoju


SJP.pl


poster

plakat reklamowy posiadający walory artystyczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) plakat, afisz, zwłaszcza reklamowy lub muzyczny

Wiktionary

Plakat naukowy (żargonowo poster) – forma prezentacji naukowej, dla odróżnienia od plakatu reklamowego, zachowuje w kręgach naukowych żargonową nazwę wywodzącą się z języka angielskiego – poster. Forma prezentacji graficznej powstała w II połowie XX w. Spopularyzowała się na dużych konferencjach naukowych. Obecnie jedna z popularniejszych form prezentowania wyników badań w trakcie konferencji naukowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔstɛr, AS: poster

Wiktionary

Powiązane:

 przym. posterowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plakat, afisz

Wiktionary


posterczeć

sterczeć przez pewien czas


SJP.pl


posterować

spędzić pewien czas na sterowaniu


SJP.pl


posterowy

poster


SJP.pl

Patrz:

poster

posterunek

1. żołnierz lub grupa żołnierzy pełniący wartę;
2. miejsce, stanowisko, w którym żołnierz pełni wartę;
3. siedziba jednostki policji, żandarmerii itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miejsce pełnienia straży lub służby

 (1.2) siedziba policji lub żandarmerii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kapral zabronił im opuszczania posterunku.

 (1.2) Milicja zabrała Zbycha na posterunek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstɛˈrũnɛk, AS: posterũnek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. posterunkowy

 rzecz. posterunkowy mos.

Wiktionary


posterunkowa

posterunek


SJP.pl

Patrz:

posterunek

posterunkowy

posterunek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) policjant mający najniższy rangą stopień w policji

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) najniższy stopień w policji

przymiotnik relacyjny

 (3.1) rzad. związany z posterunkiem

Wiktionary

Posterunkowy (post.) – najniższy stopień w polskiej Policji. Odpowiednik szeregowego w Wojsku Polskim i strażaka w Państwowej Straży Pożarnej. Wyższy stopień to starszy posterunkowy.

Stopień posterunkowego nadawany jest rozkazem personalnym z dniem przyjęcia policjanta do służby. Na stopień ten mianuje komendant wojewódzki Policji. Nie można mówić o odmiennych obowiązkach funkcjonariuszy Policji zależnych od stopnia. Można bowiem mieć niższy stopień zaś ważniejszą funkcję.

Wikipedia

Patrz:

posterunek

Przykłady

 (1.1) Posterunkowe stłukli Jaśka, tak że kilka tygodni nie mógł z chałupy wychodzić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posterunek mrz.

Wiktionary


posteryzacja

zanik przestrzeni kolorów w grafice komputerowej


SJP.pl

Posteryzacja – zjawisko występowania niewystarczającej liczby kolorów dostępnych w obrazie grafiki komputerowej, które uniemożliwia zachowanie ciągłości tonalnej. W efekcie może to prowadzić do zjawiska bandingu, czyli utraty płynnych przejść tonalnych i powstania fałszywych konturów.

Wikipedia


postfaszysta

członek lub sympatyk ugrupowań nawiązujących programowo do idei faszyzmu


SJP.pl


postfaszystka

postfaszysta


SJP.pl

Patrz:

postfaszysta

postfaszyzm

ruchy i ugrupowania polityczne nawiązujące programowo do faszyzmu


SJP.pl


postfeminizm

Postfeminizm (przedstawiany również jako post-feminizm) – termin używany do opisania reakcji na sprzeczności w feminizmie, zwłaszcza feminizmie drugiej i trzeciej fali. Termin postfeminizm jest czasem mylony z kolejnymi feminizmami, takimi jak feminizm czwartej fali i „kolorowy feminizm” (ang. women of color feminism) (np. haki, 1996; Spivak, 1999).

Wikipedia


postfeudalny

następujący po okresie dominowania feudalizmu; pofeudalny


SJP.pl


postfiks

rodzaj afiksu występujący po rdzeniu wyrazowym, mogący być sufiksem słowotwórczym lub końcówką fleksyjną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) afiks występujący po wyrazie;

Wiktionary

Postfiks (łac. post „po” i fixus „umocowany”) – rodzaj afiksu występujący po rdzeniu wyrazowym. Postfiksy mogą być sufiksami słowotwórczymi lub końcówkami fleksyjnymi. Np. w formie pracownikom po rdzeniu prac- wyróżniamy postfiksy -ow-, -nik- oraz -om, z których dwa pierwsze to sufiksy słowotwórcze, a ostatni to końcówka fleksyjna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W języku polskim postfiksem jest wyraz „się”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔstfʲiks, AS: postfʹiks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. afiksacja ż., fiksacja ż., fiksat m., fiksum n., fiks mrz.

Wiktionary


postfiksowy

postfiks


SJP.pl

Patrz:

postfiks

postfordyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. system organizacji wytwarzania dóbr polegający na produkowaniu wyrobów w krótkich seriach przeznaczanych dla konkretnych odbiorców;

Wiktionary

Postfordyzm – w historii ekonomii, system produkcji, konsumpcji i innych zjawisk społeczno-ekonomicznych, który cechował się elastyczną specjalizacją, w której łatwo jest uzyskać zróżnicowanie produktu po tym, jak okazało się, że w społeczeństwach zamożnych seryjna produkcja nie jest ani wystarczająca ani satysfakcjonująca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈstfɔrdɨsm̥, AS: postfordysm̦

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) elastyczna specjalizacja

Wiktionary


postglacjalny

następujący po okresie lodowcowym, właściwy temu okresowi; polodowcowy, poglacjalny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) istniejący/dziejący się po nastaniu epoki lodowcowej lub pochodzący z tego okresu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzdɡlaˈt͡sʲjalnɨ, AS: pozdglacʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postglacjał

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polodowcowy

Wiktionary


postglacjał

okres następujący po zlodowaceniu; okres polodowcowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) okres, który nastąpił po epoce lodowcowej, okres polodowcowy

Wiktionary

Postglacjał - okres po zlodowaceniu. Termin ten używany jest głównie w odniesieniu do ostatniego zlodowacenia. Niektóre słowniki specjalistyczne synonimizują go z holocenem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈzdɡlat͡sʲjaw, AS: pozdglacʹi ̯au̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. postglacjalny

Wiktionary


postglosator

włoski uczony w dziedzinie prawa, zajmujący się dostosowaniem zasad prawa rzymskiego do potrzeb współczesnej praktyki, działający w XIII wieku


SJP.pl


posthipisowski

powstały po wygaśnięciu ruchów hipisowskich


SJP.pl


postimpresjonista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. artysta czerpiący z dokonań impresjonizmu, który jednak wypracował indywidualne style w malarstwie końca XIX wieku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postimpresjonistyczność ż.

 przym. postimpresjonistyczny

Wiktionary


postimpresjonistka

postimpresjonista


SJP.pl

Patrz:

postimpresjonista

postimpresjonistyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co postimpresjonistyczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postimpresjonizm m., postimpresjonista m., postimpresjonistka ż.

 przym. postimpresjonistyczny

 przysł. postimpresjonistycznie

Wiktionary


postimpresjonistyczny

postimpresjonizm


SJP.pl

Patrz:

postimpresjonizm

postimpresjonizm

Postimpresjonizm (tzn. sztuka po impresjonizmie) – terminem tym określa się różne zjawiska w sztuce francuskiej na przełomie XIX i XX wieku, wywodzące się z impresjonizmu, ale w dużej mierze odrzucające go. Ramy czasowe określa się też bardziej precyzyjnie jako czas od ostatniej wystawy impresjonistów w 1886 roku do pierwszej wystawy fowistów w 1905 roku.

Wikipedia


postindustrialność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest postindustrialne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. postindustrialny, industrialny

 przysł. postindustrialnie

Wiktionary


postindustrialny

dotyczący wydarzeń po erze przemysłowej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do epoki/czasów/społeczeństwa następującego po epoce przemysłowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstʲĩnduˈstrʲjalnɨ, AS: postʹĩndustrʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. industrialny

 rzecz. postindustrialność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poprzemysłowy

Wiktionary


posting

[czytaj: połsting] w informatyce: wysyłanie wiadomości na grupie dyskusyjnej lub forum; wysyłanie postów


SJP.pl


postiw

skrót od: Powiatowy Ośrodek Sportu, Turystyki i Wypoczynku


SJP.pl


postjugosławiański

powstały, pozostały po rozpadzie Jugosławii; pojugosławiański


SJP.pl


postkapitalizm

Wikipedia


postklerykalizm

nurt w Kościele dążący do pomniejszenia dotychczasowej pozycji kleru


SJP.pl


postklerykalny

postklerykalizm


SJP.pl

Patrz:

postklerykalizm

postklerykał

osoba wyrażająca przekonanie o konieczności pomniejszenia dotychczasowej pozycji kleru w Kościele


SJP.pl


postkoitalny

dotyczący czasu po stosunku seksualnym


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) po stosunku seksualnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczególnym przykładem tej autentycznej kobiecej jouissance jest w powieści Madame Riccoboni słynny list postkoitalny, wyznanie miłości tuż po akcie, złożone sobie jednocześnie przez obydwoje kochanków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstkɔjiˈtalnɨ, AS: postkoi ̯italny

Wiktionary


postkolonializm

Post-kolonializm (także studia post-kolonialne, teoria post-kolonialna, postkolonializm) to dyscyplina naukowa opierająca się na intelektualnym dyskursie, który służy do analizowania i wyjaśniania zarówno kulturowych pozostałości kolonializmu i imperializmu, jak i badania konsekwencji kontrolowania kraju i zasiedlania go w celu ekonomicznej eksploatacji ludności tubylczej i jej ziemi. Wywodzące się ze szkoły postmodernistycznej studia post-kolonialne analizują politykę wiedzy (jej wytwarzanie, kontrolę i dystrybucję) poprzez badanie funkcjonalnych relacji między społeczną i polityczną władzą, która podtrzymuje kolonializm i neo-kolonializm. Zadają w ten sposób pytanie, jak imperialny reżim wytwarza obraz (społeczny, polityczny, kulturowy) kolonizatora i kolonizowanego.

Wikipedia


postkolonialność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest postkolonialne; cecha tych, którzy są postkolonialni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postkolonializm m.

 przym. postkolonialny, kolonialny

Wiktionary


postkolonialny

występujący po okresie kolonialnym


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z postkolonializmem, dotyczący postkolonializmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postkolonializm m., kolonializm m., kolonia ż., kolonista m., postkolonialność ż.

 przym. kolonialny, kolonizacyjny, kolonialistyczny

Wiktionary


postkomuch

pogardliwie: postkomunista


SJP.pl


postkomuna

1. postkomunizm;
2. zbiorowo o postkomunistach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. postkomunizm.

 (1.2) pot. ogół postkomunistów lub ugrupowań postkomunistycznych

Wiktionary

Postkomunizm – okres transformacji politycznej i gospodarczej w byłych państwach komunistycznych po upadku bloku wschodniego, w których nowe rządy dążyły do demokratyzacji, stworzenia społeczeństwa obywatelskiego i odbudowy wolnego rynku (zob. Jesień Ludów, rozpad ZSRR, transformacja systemowa w Polsce).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Trzeba tylko dać sobie szansę - wykorzenić raz na zawsze postkomunę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postkomunizm m.

 przym. postkomunistyczny

Wiktionary


postkomunistka

postkomunista


SJP.pl

Patrz:

postkomunista

postkomunistyczny

postkomunizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. dotyczący postkomunizmu, okresu po upadku komunizmu w danym państwie

Wiktionary

Patrz:

postkomunizm

Przykłady

 (1.1) Z perspektywy kategoryzacji trzeba więc podkreślić, że mentalność postkomunistyczna wpływa na większy segment społeczeństwa, niż „tylko" na sferę gospodarki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postkomunizm m., postkomuna ż., postkomunista m., postkomunistka ż.

 przysł. postkomunistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pokomunistyczny

Wiktionary


postkomunizm

1. ideologia będąca zmodyfikowaną formą komunizmu;
2. okres po upadku komunizmu w byłych państwach komunistycznych; postkomuna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. okres po upadku komunizmu w państwach bloku komunistycznego;

 (1.2) polit. ideologia stanowiąca zmodyfikowaną formę komunizmu

Wiktionary

Postkomunizm – okres transformacji politycznej i gospodarczej w byłych państwach komunistycznych po upadku bloku wschodniego, w których nowe rządy dążyły do demokratyzacji, stworzenia społeczeństwa obywatelskiego i odbudowy wolnego rynku (zob. Jesień Ludów, rozpad ZSRR, transformacja systemowa w Polsce).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Postkomunizm w tym rozumieniu jest hybrydą, w której są równi i równiejsi, skomplikowane, często sprzeczne, szybko zmieniające się przepisy służą poszczególnym grupom interesów, a klientelizm, nepotyzm, konformizm i korupcja są na porządku dziennym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postkomuna ż., postkomunista m., postkomunistka ż.

 przym. postkomunistyczny

 przysł. postkomunistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postkomuna

Wiktionary


postkubistka

postkubista


SJP.pl

Patrz:

postkubista

postkubistyczny

postkubizm


SJP.pl

Patrz:

postkubizm

postludium

Postludium – utwór odgrywany po zakończeniu nabożeństwa, zwykle organowy i improwizowany.

W suicie fortepianowej Ludus tonalis Paula Hindemitha z 1942, zawierającej 12 fug i 11 interludiów ostatnia część została nazwana postludium.

Wikipedia


postmodernista

postmodernizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba związana z postmodernizmem, działająca w nurcie postmodernizmu; współtwórca postmodernizmu

Wiktionary

Patrz:

postmodernizm

Przykłady

 (1.1) Baudrillard woli, aby nie nazywać go postmodernistą, to jednak przynajmniej w części nim jest .

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstmɔdɛrʲˈɲista, AS: postmoderʹńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postmodernizm m.

:: fż. postmodernistka ż.

 przym. postmodernistyczny

 przysł. postmodernistycznie

Wiktionary


postmodernistka

postmodernista


SJP.pl

Patrz:

postmodernista

postmodernistyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest postmodernistyczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postmodernizm m., postmodernista m., postmodernistka ż.

 przym. postmodernistyczny

 przysł. postmodernistycznie

Wiktionary


postmodernistyczny

postmodernizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z postmodernizmem, dotyczący postmodernizmu

Wiktionary

Patrz:

postmodernizm

Przykłady

 (1.1) Przedmiotem rozprawy jest dyskurs filozofii postmodernistycznej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postmodernistyczność ż., postmodernizm mrz., postmodernista mos.

Wiktionary


postmodernizm

1. nurt w sztuce odrzucający XX-wieczny modernizm i awangardę, nawiązujący do technik i stylów historycznych; transawangarda; neoekspresjonizm;
2. w filozofii: prąd myślowy odwołujący się do poczucia końca wielkich narracji i historii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. filoz. hist. XX-wieczny ruch artystyczny, kulturowy i filozoficzny odrzucający modernistyczny sposób myślenia;

Wiktionary

  • postmodernizm (filozofia)
  • postmodernizm (architektura)
  • postmodernizm (muzyka)
  • postmodernizm (literatura)
  • postmodernizm (sztuka)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Postmodernizm to kierunek artystyczny, który stawia pod znakiem zapytania podstawowe zasady i idee modernizmu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstmɔˈdɛrʲɲism̥, AS: postmoderʹńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postmodernistyczność ż., postmodernista m., postmodernistka ż.

 przym. postmodernistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponowoczesność

Wiktionary


postnatalny

dotyczący okresu po urodzeniu się dziecka; poporodowy, pourodzeniowy


SJP.pl


postnicejski

przymiotnik

 (1.1) hist. rel. dotyczący okresu po soborze nicejskim

 (1.2) polit. dotyczący okresu po zawarciu traktatu nicejskiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Nicea ż., nicejczyk mos., nicejka ż.

 przym. nicejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponicejski

Wiktionary


postnik

dawniej: postne danie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. osoba, która przestrzega postu

Wiktionary

Postnik (bułg. Постник) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Kyrdżali, w gminie Momcziłgrad. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 grudnia 2018 roku miejscowość liczyła 214 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔstʲɲik, AS: postʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszczenie n., post

 czas. pościć

 przym. postny

Wiktionary


postnowoczesność

ponowoczesność;
1. okres w dziejach, który nastąpił po nowoczesności;
2. prąd filozoficzny powstały w drugiej połowie XX wieku; postmodernizm


SJP.pl


postnowoczesny

postnowoczesność; ponowoczesny, postmodernistyczny


SJP.pl


postny

1. związany z postem - nakazem religijnym;
2. niezawierający mięsa ani tłuszczów zwierzęcych;
3. charakteryzujący się ograniczeniem elementów określonego rodzaju


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z postem

 (1.2) niezawierający mięsa

 (1.3) przen. smutny

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jedzenie było postne, mniej lub bardziej obfite, ale nie mogło zabraknąć takich potraw, jak kutia czy kompot z suszonych owoców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. post m., poszczenie n., postnik mos.

 czas. pościć ndk.

Wiktionary


postój

1. przerwa w podróży, zatrzymanie się na pewien czas;
2. miejsce, gdzie stale zatrzymują się określone pojazdy; przystanek; stacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przerwa podczas jazdy, podróży

 (1.2) wyznaczone miejsce, gdzie mogą zatrzymywać się pojazdy

 (1.3) praw. unieruchomienie pojazdu nie wynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, które trwa ponad jedną minutę;

forma czasownika.

 (2.1) rozk. 2. os. lp. od: postać

Wiktionary

Postój pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę.

Postój na drodze dla pieszych jest możliwy kołami jednego boku lub przednią osią pojazdu o masie do 2,5 tony pod warunkiem, że:

  • na danym odcinku drogi nie ma zakazu postoju
  • nie utrudnia ruchu pieszym
  • pojazd umieszczony przednią osią na drodze dla pieszych nie utrudnia ruchu na jezdni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy kierowca powinien robić dłuższy postój co cztery godziny.

 (1.2) Czekam na postoju taksówek już kwadrans i nie ma żadnej.

 (1.3) Całkowity zakaz zatrzymywania i postoju obowiązuje na mostach i wiaduktach.

 (2.1) Ty sobie tu postój, a my tymczasem pójdziemy do sklepu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔstuj, AS: postui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postojówka ż., postojowe n., postanie n., stanie n., postać ż., stojanka ż., stójka ż.

 czas. stać ndk., postać dk.

 przym. postojowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przerwa

 (1.2) przystanek, stacja

 (1.3) postój pojazdu

Wiktionary


postojak

postojak wiesiołkowiec - gatunek motyla z rodziny zawisakowatych


SJP.pl


postojna

1. jaskinia krasowa w Słowenii;
2. miasto w Słowenii


SJP.pl

  • Postojna (jaskinia)
  • Postojna (miasto)
  • Gmina Postojna
  • Port lotniczy Postojna
  • Postojna – stacja kolejowa w Postojnej

Wikipedia


postojniański

przymiotnik od: Postojna, miasto lub jaskinia krasowa w Słowenii


SJP.pl


postojówka

potocznie: światło postojowe


SJP.pl


postokrągłostołowy

dotyczący rzeczywistości społeczno-politycznej w Polsce po obradach okrągłego stołu w 1989 r.


SJP.pl


postolice

Postolice (niem. Poselwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Wądroże Wielkie.

Wikipedia


postolin

W Polsce
  • Postolin – wieś w pow. milickim, w gminie Milicz
  • Postolin – wieś w pow. sztumskim, w gminie Sztum
  • Postolin – osada w powiecie sztumskim, w gminie Sztum.
  • Postolin – gromada w powiecie milickim
  • Postolin – gromada w powiecie sztumskim
  • Postolin – przystanek kolejowy

Wikipedia


postolski

nazwisko


SJP.pl


postomino

wieś w Polsce


SJP.pl

Postomino (niem. Pustamin) – wieś w północnej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Postomino przy drodze wojewódzkiej nr 203.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Postomino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


postomiński

przymiotnik od: Postomino


SJP.pl


postosować

spędzić pewien czas na stosowaniu


SJP.pl


postować

potocznie: pisać posty w internecie


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) neol. zamieszczać post w Internecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cierpieli bez netu, dopalaczy i innych rzeczy, i trudno było im wytrzymać, nie mogli już brać, pić, tłitować, postować i robić tego, co się stało sensem ich życia.

 (1.1) Zamiast postować zdjęcia zasranych bobasów, lepiej zastanówcie się czy warto się rozmnażać. Serio.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postowanie n., post m.

Wiktionary


postowy

post (wpis w internecie)


SJP.pl


postoł

but noszony przez wieśniaków nadbużańskich; łapeć z kory, łyka lub skóry, wiązany sznurkiem


SJP.pl


postołowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Postołowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Hajnówka
  • Postołowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. gdańskim, w gminie Trąbki Wielkie

2 miejscowości na Białorusi:

  • Postołowo – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie bereskim, w sielsowiecie Malecz
  • Postołowo – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie prużańskim, w sielsowiecie Mokre

Wikipedia


postpamięć

pamięć potomków generacji, która doznała ciężkich przeżyć; pamięć drugiego pokolenia


SJP.pl

Postpamięć – termin odnoszący się do tej formy pamięci, która nie powstała w wyniku własnego doświadczenia, a została zaczerpnięta od poprzednich pokoleń.

Wikipedia


postpamięciowy

związany z pamięcią potomków generacji, która doznała ciężkich przeżyć


SJP.pl


postpandemiczny

występujący po pandemii


SJP.pl


postpeerelowski

taki, który nastąpił (miał miejsce) po upadku PRL-u


SJP.pl


postponować

okazywać brak szacunku, lekceważyć; pomiatać, pogardzać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) okazywać brak szacunku, traktować z góry, wzgardliwie, z lekceważeniem, mieć za nic

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstpɔ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: postpõnovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postponowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekceważyć

Wiktionary


postponowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postponować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postponować ndk.

Wiktionary


postponowany

okazywać brak szacunku, lekceważyć; pomiatać, pogardzać


SJP.pl


postpozycja

Przyimek (łac. praepositio) – nieodmienna i niesamodzielna część mowy, która łączy się z innymi wyrazami i nadaje im inny sens.

Na przykład rzeczownik stół tworzy z przyimkami wiele zestawień: na stole, o stole, za stołem, obok stołu, po stole, pod stołem, zza stołu, koło stołu, przy stole, ponad stołem, od stołu, ku stołowi itp.

Wikipedia


postpozycyjny

dotyczący postpozycji


SJP.pl


postprawda

1. interpretacja świata oparta na myśleniu życzeniowym i skrajnych emocjach;
2. w polityce: sytuacja, gdzie manipulacja opinią publiczną jest bardziej istotna niż fakty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. polit. sytuacja, zjawisko społeczne, w którym fakty są mniej istotne w kształtowaniu opinii publicznej niż odwołania do emocji i osobistych przekonań;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. prawda ż., prawdziwość ż.

 przym. prawdziwy

 przysł. prawdziwie

 formsłow. prawdo-

 wykrz. prawda

Wiktionary


postprodukcja

w filmoznawstwie: czynności po zakończeniu zdjęć, mające na celu przygotowanie kopii ekranowej filmu kinowego lub wersji emisyjnej programu telewizyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) film. etap produkcji filmu między filmowaniem, a premierą, w którym przetwarza się surowy materiał filmowy dodając efekty komputerowe, ścieżkę dźwiękową, napisy itp.

Wiktionary

Postprodukcja – końcowy etap prac nad realizacją utworu audiowizualnego (np. filmu, programu telewizyjnego), następujący po etapie produkcji, a poprzedzający etap dystrybucji. Jest to zazwyczaj najdłuższy etap prac nad filmem. Głównymi pracami wykonywanymi w okresie postprodukcji są: montaż obrazu, praca nad efektami specjalnymi, korekcja barwna, tworzenie muzyki oraz udźwiękowienie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jednakże wygląd postaci był wielokrotnie zmieniany, nawet po zakończeniu zdjęć i na etapie postprodukcji - niektórzy z twórców rozważali uczynienie z niej kobiety.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. produkcyjny

Wiktionary


postprodukcyjny

postprodukcja


SJP.pl

Patrz:

postprodukcja

postpunk

całość awangardowych zjawisk kulturowych i artystycznych powszechnych pod koniex XX wieku, odwołujących się do punku


SJP.pl

Post-punk – styl w obrębie muzyki rockowej, wywodzący się z muzyki punk, będący skutkiem poszukiwań artystycznych zespołów z tego kręgu; efektem tego stało się wyjście poza dość wąskie ramy gatunku.

Zespoły punkowe (w szczególności brytyjskie) wczesnego okresu, takie jak Sex Pistols, Ramones czy The Damned, zakładały dużą prostotę, wręcz prymitywność wykonywanej muzyki. Z czasem formuła taka zaczęła się jednak wyczerpywać, niektóre zespoły rozpoczęły wzbogacanie stylistyki punk o elementy zaczerpnięte z krautrocka, dubu, reggae, funku, muzyki eksperymentalnej, etnicznej i innych gatunków muzycznych. Czerpano również z muzyki zespołów protopunkowych i amerykańskich pionierów punk rocka, takich jak Television czy Suicide.

Wikipedia


postpunkowy

postpunk


SJP.pl

Patrz:

postpunk

postrach

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stan ogarniającego strachu, wzbudzanego przez kontakt z czymś lub kimś nieprzyjemnym lub niosącym zagrożenie

 (1.2) obiekt lub zjawisko budzące strach

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postrachać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) groza

 (1.2) straszak, widmo

Wiktionary


postradać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) stracić pewną niematerialną własność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od tego dnia rozpoczęła się ich działalność podziemna, za którą w każdej chwili mogli postradać życie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stracić, utracić, zagubić

Wiktionary


postradziecki

powstały po rozpadzie Związku Radzieckiego, charakterystyczny dla tego okresu; poradziecki, postsowiecki, posowiecki


SJP.pl


postrajkować

spędzić pewien czas na strajkowaniu


SJP.pl


postraszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postraszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstraˈʃɛ̃ɲɛ, AS: postrašńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postraszyć

 rzecz. strach mrz./mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nastraszenie, pogrożenie

Wiktionary


postrealistka

postrealista


SJP.pl

Patrz:

postrealista

postreamować

[czytaj: postrimować] spędzić jakiś czas na streamowaniu


SJP.pl


postresować

spędzić pewien czas na stresowaniu


SJP.pl


postrobić

czasownik

 (1.1) stpol. umocnić

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstrɔbʲit͡ɕ, AS: postrobʹić

Wiktionary


postromantyczny

występujący po epoce romantyzmu, nawiązujący do romantyzmu


SJP.pl


postroneczek

zdrobnienie od: postronek


SJP.pl


postronek

mocny, grubo skręcony sznur; powróz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mocny, grubo skręcony sznur

 (1.2) daw. środ. polit. szubienica

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstrɔ̃nɛk, AS: postrõnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postronkowe n.

 przym. postronkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powróz

Wiktionary


postronność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest postronne; cecha tych, którzy są postronni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. postronny

 przysł. postronnie

Wiktionary


postronny

1. nienależący do jakiegoś grona, obcy dla danego środowiska;
2. niezaangażowany w coś, niezwiązany z którąś ze stron; zewnętrzny;
3. poboczny, znajdujący się obok, sąsiadujący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niezależny od jakiejś grupy osób i niezaangażowany w jej sprawy; także. niebiorący w czymś bezpośredniego udziału

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak mógł twierdzić, że on, osoba postronna, lepiej od niej wie, jak było naprawdę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstrɔ̃nːɨ, AS: postrõ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. strona ż., postronność ż.

Wiktionary


postrosyjski

przymiotnik

 (1.1) rzad. taki, który należał kiedyś do Rosji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Postrosyjski kapitał nie płynie na GPW

Wiktionary


postrugać

spędzić pewien czas na struganiu


SJP.pl


postrzał

1. postrzelenie kogoś lub czegoś
2. rana od postrzelenia
3. silny ból w okolicy lędźwiowej; heksenszus, lumbago


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) trafienie kogoś kulą lub strzałą

 (1.2) rana od kuli lub od strzały

 (1.3) lumbago

Wiktionary

  • rana postrzałowa
  • lumbago – nagły, silny ból pleców

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. strzelnica ż., strzelec mos., postrzelenie n., strzał m., strzelanie n., strzelanina ż.

 rzecz. postrzelić dk., strzelić dk.

 przym. postrzałowy, strzelecki, strzelnicowy

 czas. strzelić, postrzelić, strzelać

Wiktionary


postrzałek

w łowiectwie: zwierzę zranione przez postrzelenie


SJP.pl


postrzałka

w łowiectwie: zwierzę zranione przez postrzelenie


SJP.pl

Postrzałka (Pedetes) – rodzaj ssaków z rodziny postrzałkowatych (Pedetidae).

Wikipedia


postrzałki

w łowiectwie: zwierzę zranione przez postrzelenie


SJP.pl

Postrzałkowate, postrzałki (Pedetidae) – rodzina ssaków z infrarzędu wiewiórolotkowych (Anomaluromorphi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Wikipedia


postrzałowy

postrzał


SJP.pl

Patrz:

postrzał

postrzegać

czasownik

 (1.1) widzieć coś w dany sposób, mieć na jakiś temat określone zdanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zastanawiałeś się kiedyś jak Niemcy postrzegają Europę?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsṭʃɛɡat͡ɕ, AS: posṭšegać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postrzeganie n., spostrzeżenie n., postrzeżenie n.

 czas. spostrzec

 przym. postrzeżeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) widzieć, uważać

Wiktionary


postrzegalny

mogący zostać postrzeżonym za pomocą zmysłów


SJP.pl


postrzeganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postrzegać.

Wiktionary

Postrzeganie, spostrzeganie, percepcja – odbieranie bodźców wzrokowych, słuchowych, czy czuciowych, które poddawane są obróbce i syntezie w poszczególnych częściach mózgu. Jest pierwszym etapem przetwarzania informacji, które odbierane są przez narządy zmysłów. Proces postrzegania rozpoczyna akt spostrzegania.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. postrzegać ndk.

 rzecz. spostrzeżenie n., postrzeżenie n.

 przym. postrzeżeniowy

Wiktionary


postrzeleniec

potocznie: człowiek postrzelony; narwaniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. człowiek nieobliczalny, porywczy, zbyt spontaniczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsṭʃɛˈlɛ̃ɲɛt͡s, AS: posṭšelńec

Wiktionary

Powiązane:

 przym. postrzelony, strzelnicowy

 rzecz. strzelanie n., strzelec mos., strzelnica ż., strzelanina ż.

 czas. postrzelić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) narwaniec, wariat, pędziwiatr

Wiktionary


postrzelić

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) zranić, strzelając z broni palnej

czasownik zwrotny dokonany postrzelić się (ndk. brak)

 (2.1) zranić siebie samego pociskiem z broni palnej

 (2.2) o dwóch lub więcej osobach: zranić siebie nawzajem strzałem z broni palnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. strzelnica ż., strzelec mos., postrzał m., postrzeleniec m., strzał mrz., strzelanie n., strzelanina ż.

 przym. postrzelony, strzelecki, strzelnicowy

 czas. strzelać

Wiktionary


postrzelony

potocznie: postępujący w sposób niezrównoważony, porywczy; niepoczytalny, zbzikowany


SJP.pl


postrzeżenie

złożony proces poznawczy, który prowadzi do odebrania przez człowieka jakichś zjawisk lub procesów, zachodzący wskutek działania określonych bodźców na narządy zmysłowe; percepcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uświadomienie sobie wrażenia wywołanego działaniem bodźca zewnętrznego na zmysły

Wiktionary

Postrzeżenie – bezpośrednie odbicie przedmiotów, zjawisk realnego świata, które oddziałuje na nasze narządy zmysłowe. Podstawę do postrzeżenia stanowi obiektywne i niezależne od świadomości i postrzegania ludzkiego, istnienie przedmiotów. W przeciwieństwie do wrażenia, które odzwierciedla poszczególne własności, jakości przedmiotu. Rolą postrzeżenia jest odbijanie przedmiotu jego cech i przymiotów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. spostrzeżenie n., postrzeganie n.

 czas. postrzec dk., postrzegać ndk.

 przym. postrzeżeniowy

Wiktionary


postrzeżeniowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący postrzeżenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. spostrzeżenie n., postrzeganie n., postrzeżenie n.

 czas. postrzec dk., postrzegać ndk.

Wiktionary


postrzygacz

1. mężczyzna strzygący owce;
2. rzemieślnik postrzygający sukno;
3. dawniej: mężczyzna strzygący włosy podczas postrzyżyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) robotnik strzygący owce

Wiktionary


postrzygaczka

kobieta zatrudniona przy strzyżeniu owiec


SJP.pl


postrzygalnia

1. dział fabryki włókienniczej, gdzie odbywa się strzyżenie tkanin (usuwanie meszku);
2. dawniej: warsztat, w którym strzyżono sukno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. miejsce postrzygania

Wiktionary

Postrzygalnia – urządzenie do wykańczania sukna, używane od późnego średniowiecza. Z tego urządzenia musieli korzystać wszyscy producenci sukna. Miasto, które posiadało postrzygalnie, czerpało duże zyski. Na budowę postrzygalni musiał zgodzić się król, nadając miastu odpowiedni przywilej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔsṭʃɨˈɡalʲɲa, AS: posṭšygalʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postrzyganie

 czas. postrzygać

Wiktionary


postrzyżynowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z postrzyżynami, dotyczący postrzyżyn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postrzyżyny nmos.

 czas. strzyc

Wiktionary


postrzyżyny

dawny obrządek strzyżenia włosów chłopcu w ramach inicjacji; podstrzyżyny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rel. obrzęd starosłowiański uznania chłopca za mężczyznę poprzez przycięcie jego włosów i nadanie nowego imienia;

Wiktionary

Postrzyżyny – w kulturze dawnych Słowian obrzęd polegający na rytualnym obcięciu włosów dziecku płci męskiej, zazwyczaj kończącemu 7 lat, połączony z nadaniem imienia. Rytuału postrzyżyn dokonywał ojciec lub osoba obca, wchodząca w ten sposób w sztuczne pokrewieństwo z dzieckiem. Od obcięcia włosów syn stawał się pełnoprawnym członkiem rodziny i przechodził spod opieki matki pod zwierzchnictwo ojca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do postrzyżyn przystępowali zwykle siedmioletni chłopcy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsṭʃɨˈʒɨ̃nɨ, AS: posṭšyžny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. strzyc/ostrzyc

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) por. barmicwa, bierzmowanie

Wiktionary


postscript

język opisu strony drukowanego dokumentu, pozwalający na otrzymanie druku wysokiej jakości; PostScript


SJP.pl

PostScript – uniwersalny język opisu strony opracowany przez firmę Adobe Systems, będący obecnie standardem w zastosowaniach poligraficznych.

Jest to równocześnie kompletny język programowania, oparty na architekturze stosu oraz notacji postfixowej – odwrotnej notacji polskiej (RPN). Pozwala on więc nie tylko opisać precyzyjnie wygląd strony, ale także wykonywać złożone operacje na dostarczonych danych (np. wykonywanie separacji kolorów czy też wyliczenie zbioru Mandelbrota).

Wikipedia


postscriptum

[czytaj: post-skriptum] dopisek do listu, artykułu itp., umieszczany na końcu po podpisie autora (skrót: PS, rzadziej P.S.)


SJP.pl

Postscriptum, PS (łac. post scriptum, P.S.) – dopisek do listu, artykułu itp., umieszczony na końcu, po podpisie autora.

Oznaczany jest skrótowcem „PS”, przy którym w języku polskim (w przeciwieństwie do języka łacińskiego) nie stawia się kropek. Zwyczajowo po dopisku umieszcza się inicjał imienia lub nazwiska.Przy wielokrotnym użyciu postscriptum powtarza się początkową literę „P”. I tak drugi dopisek to PPS (post postscriptum), trzeci to PPPS, itd.

Wikipedia


postsekularyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. dziedzina filozofii, która zajmuje się badaniem relacji między religią a nowoczesną filozofią, kulturą i społeczeństwem;

Wiktionary

Postsekularyzm – dziedzina zajmująca się badaniem relacji między religią a nowoczesną filozofią, kulturą i społeczeństwem.

Myśl postsekularna jest multidyscyplinarna, znajduje się na pograniczu wielu dziedzin takich jak filozofia, kulturoznawstwo, politologia, religioznawstwo, socjologia, teologia czy nawet teoria literatury.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. postsekularny

Wiktionary


postsokratyczny

odnoszący się do czasów po Sokratesie


SJP.pl


postsolidarnościowiec

polityk wywodzący się z "Solidarności"


SJP.pl


postsolidarnościowy

wywodzący się ze związku zawodowego "Solidarność"


SJP.pl


postsowiecki

powstały, pozostały po rozpadzie Związku Sowieckiego, wchodzący w skład byłego Związku Sowieckiego; posowiecki, poradziecki, postradziecki, posowiecki


SJP.pl


poststalinowski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący okresu po upadku stalinizmu

 (1.2) właściwy ideologii będącej modyfikacją stalinizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Komunizm leninowski, stalinowski i poststalinowski zawsze składał hołd Marksowi i Engelsowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔststalʲĩˈnɔfsʲci, AS: poststalʹĩnofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poststalinizm m.

Wiktionary


poststrukturalizm

Wikipedia


postsync

[czytaj: połstsynk] synchronizacja dźwięku z obrazem w przypadku, gdy dźwięk nie został nagrany na planie zdjęciowym; postsynchronizacja


SJP.pl


postsynchron

podłożenie dźwięku pod uprzednio nakręcony obraz filmowy


SJP.pl


postsynchronizacja

synchronizacja dźwięku z obrazem w przypadku, gdy dźwięk nie został nagrany na planie zdjęciowym; postsync


SJP.pl

Postsynchronizacja – technika polegająca na dogrywaniu ścieżki dźwiękowej (dialogów, efektów dźwiękowych, muzyki) do nagranego uprzednio materiału filmowego. Stosowana wtedy, gdy z przyczyn technicznych nie jest możliwe jednoczesne nagranie materiału filmowego i dźwięku, np. w sytuacji gdy przeszkadza szum wiatru czy odgłos samochodów. Szczególnym rodzajem postsynchronizacji jest dubbing.

Wikipedia


postsynchronizacyjny

dotyczący postsynchronizacji


SJP.pl


postteatralny

charakteryzujący się odejściem od formy przedstawienia teatralnego


SJP.pl


posttest

pomiar wyników eksperymentu realizowany po poddaniu osoby określonemu bodźcowi eksperymentalnemu


SJP.pl


posttotalitarny

taki, który nastąpił po upadku ustroju totalitarnego


SJP.pl


postudniówkowy

następujący po studniówce


SJP.pl


postukać

popukać;
1. stukać wiele razy lub przez pewien czas;
2. postukać się -
a) stuknąć się w coś wiele razy;
b) potocznie: odbyć stosunek płciowy kilkakrotnie


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) ukończyć stukanie

Wiktionary


postulać

1. stulić po kolei, wiele razy; potulić;
2. o wielu: stulić coś; potulić;
3. postulać się - o wielu kwiatach: zbliżyć do siebie płatki


SJP.pl


postulacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od postulat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie postulat, lecz tylko mały postulacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postulat m.

Wiktionary


postulant

kandydat do zakonu w okresie postulatu, przed rozpoczęciem nowicjatu, mogący opuścić zakon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. kandydat do zakonu, odbywający w nim okres próbny

Wiktionary

Postulat (łac. postulare – żądać, wymagać) – pierwszy okres życia we wspólnocie zakonnej, poprzedzający nowicjat. Postulat może trwać od kilku tygodni do 2 lat. Służy postulantom do poznania zakonu i wciągnięcia się do życia zakonnego. W związku z tym, że postulant lub postulantka nie składają żadnych przyrzeczeń, mogą w każdej chwili przerwać postulat i opuścić wspólnotę bez żadnych konsekwencji. Bezpośrednio po postulacie rozpoczyna się nowicjat.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. postulat mrz.

:: fż. postulantka ż.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|postulans.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) postulant

źródła.

== postulant (język angielski.) ==

wymowa.

 bryt. IPA|ˈpɒstjʊlənt.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-postulant.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) rel. postulat (w zakonie)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈstulãnt, AS: postulãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postulat mrz.

:: fż. postulantka ż.

Wiktionary


postulantka

postulant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kandydatka do zakonu, odbywająca w nim okres próbny

Wiktionary

Postulat (łac. postulare – żądać, wymagać) – pierwszy okres życia we wspólnocie zakonnej, poprzedzający nowicjat. Postulat może trwać od kilku tygodni do 2 lat. Służy postulantom do poznania zakonu i wciągnięcia się do życia zakonnego. W związku z tym, że postulant lub postulantka nie składają żadnych przyrzeczeń, mogą w każdej chwili przerwać postulat i opuścić wspólnotę bez żadnych konsekwencji. Bezpośrednio po postulacie rozpoczyna się nowicjat.

Wikipedia

Patrz:

postulant

Wymowa:

IPA: ˌpɔstuˈlãntka, AS: postulãntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postulat mrz.

:: fm. postulant mos.

Wiktionary


postulat

1. żądanie wysunięte przez jakąś grupę ludzi; dezyderat
2. w filozofii: teza, która nie wymaga dowodu, przyjmowana jako aksjomat;
3. okres życia w zakonie przed złożeniem przyrzeczeń, poprzedzający nowicjat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ofic. żądanie, wniosek, propozycja, życzenie

 (1.2) log. mat. teza, która nie wymaga udowodnienia i stanowi podstawę w dalszym wnioskowaniu;

 (1.3) rel. poprzedzający nowicjat okres próbny w zakonach służący do poznania zakonu i wciągnięcia się do życia zakonnego;

 (1.4) wypowiedź, która wyraża jakąś normę postępowania, zapewniając zachowanie określonych wartości etycznych

Wiktionary

  • postulat – inna nazwa aksjomatu w matematyce
  • postulat – okres wstępnej formacji w zakonie
  • postulat – wniosek składany do władzy wykonawczej przez przedstawicieli władzy ustawodawczej w Szwajcarii
  • Postulat – złoty gulden biskupstwa utrechckiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈstulat, AS: postulat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postulowanie n., postulant mos., postulantka ż.

:: zdrobn. postulacik mrz.

 czas. postulować

 przym. postulatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dezyderat

 (1.2) aksjomat

Wiktionary


postulator

duchowny postulujący uznanie kogoś za błogosławionego lub świętego w procesie beatyfikacyjnym lub kanonizacyjnym


SJP.pl

Postulator – osoba odpowiedzialna za przygotowanie i prowadzenie procesu beatyfikacyjnego Sługi Bożego. Według prawa kanonicznego,postulatora ustanawia właściwy biskup diecezjalny, jednocześnie udzielając koniecznego pełnomocnictwa.

Głównym zadaniem postulatora jest zebranie informacji o życiu Sługi Bożego i opinii o jego świętości.

Wikipedia


postulatorka

postulator


SJP.pl

Patrz:

postulator

postulatywizm

postawa polegająca na formułowaniu wniosków, postulatów


SJP.pl


postulować

domagać się czegoś, proponować coś, wysuwać coś jako postulat


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) proponować lub domagać się czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Istotne zmiany, jakie widzimy w tym zakresie, lub jakie są postulowane, wywodzą się często z bardzo słusznych przesłanek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔstuˈlɔvat͡ɕ, AS: postulovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postulat m., postulowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgłaszać, żądać, stypulować

Wiktionary


postulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|postulować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postulować ndk.

 rzecz. postulat mrz.

Wiktionary


postumencik

zdrobnienie od: postument


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od postument

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie postument, lecz tylko mały postumencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postument m.

Wiktionary


postument

podstawa rzeźby lub pomnika; cokół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) podstawa pod niewielkie elementy architektoniczne, dekoracyjne lub użytkowe;

Wiktionary

Postument – piedestał, podstawa, element małej formy architektonicznej, służący do umieszczenia na nim innego (właściwego) elementu dekoracyjnego. Postument często mylony jest z cokołem, który ma szersze znaczenie pojęciowe.

W porządkach architektonicznych architektury klasycznej jego proporcje były ściśle określone, składał się z własnego cokołu, korpusu i gzymsu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈstũmɛ̃nt, AS: postũmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. postumencik mrz.

Wiktionary


postura

wygląd zewnętrzny, kształt, sylwetka człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. wygląd zewnętrzny

 (1.2) daw. przyjęta poza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na klatce stał mężczyzna o raczej rachitycznej posturze i palił.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) figura, postawa, prezencja, sylwetka

Wiktionary


posturalny

związany z posturą (sylwetką) człowieka


SJP.pl


posturka

zdrobnienie od: postura


SJP.pl


postwarzać

stworzyć po kolei, wiele razy; potworzyć


SJP.pl


postyczniowy

wynikły z powstania styczniowego


SJP.pl


postylla

zbiór kazań tłumaczących fragmenty z Biblii


SJP.pl

Postylla – komentarz do Pisma Św. o charakterze egzegezy, a od połowy XIV wieku także termin oznaczający zbiór kazań w przystępny sposób komentujący fragmenty Biblii. Postylle szczególnie rozpowszechnione były w czasach reformacji. Pisali je zarówno autorzy protestanccy (np. Marcin Luter – Postylla Domowa, Mikołaj Rej – Postylla, Postylla Toruńska), jak i rzymskokatoliccy (np. Jakub Wujek – Postylla katoliczna, Postylla mniejsza).

Wikipedia


postymulować

spędzić pewien czas na stymulowaniu


SJP.pl


postzimnowojenny

taki, który nastąpił po okresie zimnej wojny; pozimnowojenny


SJP.pl


posucha

1. długotrwały brak deszczu i utrzymujące się przez dłuższy czas upały; susza
2. przenośnie: brak kogoś lub czegoś; zastój


SJP.pl


posucice

Posucice (cz. Posutice, Posnice, niem. Poßnitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice.

Wikipedia


posunąć

1. przenieść coś do przodu przez sunięcie
2. przenośnie: spotęgować jakieś uczucie, stan psychiczny
3. posunąć się:
a) przejść, przejechać jakąś drogę
b) przenośnie: ośmielić się coś zrobić
c) zrobić miejsce


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. posuwać)

 (1.1) dokonany od|posuwać.

czasownik zwrotny dokonany posunąć się (ndk. posuwać się)

 (2.1) dokonany od|posuwać się.

 (2.2) wykonać działanie skutkujące postępem jakiegoś procesu

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Pokazać wam, jak daleko się posunę?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posunięcie n., posuw mrz., posuwadło n., posuwanie n., posuwanko n., posuwka ż., suw mrz.

 czas. posuwać, sunąć

Wiktionary


posunięcie

1. w niektórych grach: ruch figurą, pionkiem itp. zgodny z regułami gry
2. czyn; krok (taktyczny lub dyplomatyczny)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posunąć.

 (1.2) czyn, zachowanie, akt

 (1.3) szach. ruch bierką, pionem, figurą w szachach, warcabach i innych grach planszowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Japonia potraktowała embargo na dostawę ropy jako bardzo wrogie posunięcie Stanów Zjednoczonych.

 (1.3) Dobry szachista nie liczy dziesięciu posunięć do przodu, wystarczy, że przewiduje o jedno posunięcie więcej niż przeciwnik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsũˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: posũńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posunąć dk.

 rzecz. posuwadło n., posuwanie n., posuwanko n., posuwka ż., posuw mrz., suw mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) ruch

Wiktionary


posurfować

[czytaj: poserfować] spędzić pewien czas na surfowaniu; poserfować


SJP.pl


posusz

obumarłe drzewo w lesie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) leśn. martwe lub obumierające drzewa stojące;

Wiktionary

Posusz – martwe lub obumierające drzewa stojące.

Wikipedia


posuszyć

1. wysuszyć wiele czegoś; wysuszyć coś jedno po drugim
2. spędzić pewien czas na suszeniu czegoś


SJP.pl


posuw

w technice: przesuwanie się części maszyny, urządzenia w pewnym określonym kierunku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. masz. w maszynach, urządzeniach technicznych itp.: przesuwanie się poszczególnych części danej maszyny lub urządzenia mechanicznego w pewnym określonym kierunku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Strugarka (…) wyposażona jest w posuw mechaniczny realizowany za pomocą napędu łańcuchowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posuwanie n., posunięcie n., posuwanko n., posuwadło n., posuwka ż.

 czas. posuwać ndk., posunąć dk.

 przym. posuwisty

Wiktionary


posuwać

1. sunąc, przenosić coś do przodu
2. przenośnie: potęgować jakieś uczucie, stan psychiczny
3. posuwać się:
a) przechodzić, przejeżdżać jakąś drogę
b) przenośnie: ośmielać się coś robić
c) robić miejsce


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. posunąć)

 (1.1) przemieszczać coś do przodu sunąc to

 (1.2) znacznie zwiększać nasilenie jakiegoś stanu lub czynu

 (1.3) daw. awansować, przenosić kogoś na wyższy status, poziom

 (1.4) wulg. odbywać stosunek seksualny jako osobnik aktywny

 (1.5) środ. szybko jechać lub iść posuwistym krokiem

czasownik zwrotny niedokonany posuwać się (dk. posunąć się)

 (2.1) zmieniać wolno swoje położenie

 (2.2) odsuwać się, aby zrobić miejsce komu

 (2.3) osiągać wyższy poziom

 (2.4) stawać się śmiałym, by coś zrobić

 (2.5) ulegać starości w stopniu zauważalnym

 (2.6) wulg. uprawiać aktywnie seks ze sobą nawzajem

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Za powstańcze zasługi włościanin ten został posunięty na stopień oficera.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posuw mrz., posuwanko n., posuwistość ż., posuwadło n., posuwanie n., posuwka ż., suw mrz.

 czas. sunąć, posunąć dk.

 przym. posuwisty

 przysł. posuwiście

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popychać, przemieszczać, przesuwać

 (1.2) potęgować, rozwijać

 (1.4) bzykać, chędożyć, dymać, pieprzyć, pierdolić, ruchać

 (2.1) przeciskać się, przemieszczać się, przesuwać się

 (2.2) przesuwać się

 (2.3) rozwijać się

 (2.4) ośmielać się

 (2.5) starzeć się

 (2.6) bzykać się, chędożyć się, pieprzyć się, pierdolić się, ruchać się

Wiktionary


posuwadło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. wulg. puszczalska kobieta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsuˈvadwɔ, AS: posuvadu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posuwać ndk., posunąć dk.

 rzecz. posuw mrz., posuwanie ndk., posunięcie dk., posuwka, posuwanko

Wiktionary


posuwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posuwać.

 (1.2) wulg. o mężczyźnie uprawianie seksu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsuˈvãɲɛ, AS: posuvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posuwać ndk., posunąć dk.

 rzecz. posunięcie n., posuwadło n., posuwanko n., posuwka ż., posuw mrz., suw mrz.

 przym. posuwisty

 przysł. posuwiście

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przesuwanie

Wiktionary


posuwanko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. wulg. stosunek płciowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsuˈvãŋkɔ, AS: posuvãŋko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posuwanie n., posunięcie n., posuwadło n., posuwka ż., posuw mrz.

 czas. posuwać ndk., posunąć dk.

Wiktionary


posuwiściej

stopień wyższy od przysłówków: posuwisto, posuwiście


SJP.pl


posuwisty

1. o chodzie, tańcu: polegający na płynnym posuwaniu się dużymi krokami
2. w technice: posuwający się; również służący do posuwania czegoś; posuwowy


SJP.pl


posuwka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. stosunek płciowy

Wiktionary

Posuwki, nóżki odwłokowe – mięsiste, nieczłonowane wyrostki lokomocyjne na odwłoku gąsienicowatych larw motyli, niektórych błonkówek (rośliniarek i owadziarek) oraz pewnych linii ewolucyjnych muchówek.

Wyrostki te występują w liczbie od 2 do 8 par, przy czym u gąsienic motyli jest ich najwyżej 5 par. U larw motyli typowo występują na segmentach odwłoka od trzeciego do szóstego oraz na dziesiątym. Układ ten może być jednak inny, np. u miernikowcowatych posuwki występują tylko na segmencie szóstym i dziesiątym. Posuwki motyli mogą być również zredukowane, a u gatunków minujących całkiem zanikłe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈsufka, AS: posufka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posuwać ndk., posunąć dk.

 rzecz. posuw mrz., posuwanie ndk., posunięcie dk., posuwadło, posuwanko

Wiktionary


posułt

duży młot używany w górnictwie do rozbijania brył soli


SJP.pl

Posułt – drewniany młot górniczy. Wykorzystywany przez wielickich górników do wbijania klinów w celu oderwania od ściany (calizny) bloku solnego.

Współcześnie posułt jest elementem herbu Wieliczki oraz logo Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka i Kopalni soli „Wieliczka”.

Wikipedia


poswarek

dawniej: kłótnia, sprzeczka, spór; poswarka


SJP.pl


poswarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. sprzeczka, kłótnia, spór

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Często przychodziło między nimi do różnych poswarek, a nawet czasami poszturchali się nawzajem.

Wiktionary


poswawolić

pobawić się beztrosko, radośnie; popsocić, pofiglować, powygłupiać się


SJP.pl


poświadczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. poświadczyć)

 (1.1) potwierdzać prawdziwość, tożsamość, wiarygodność kogoś albo czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W dokumencie wówczas wydanym nakazywał król aby posesorzy na nadchodzącym sejmie przedstawili listy i przywileje poświadczające, że królewszczyzny trzymane są zgodnie z prawem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕfʲjaṭt͡ʃat͡ɕ, AS: pośfʹi ̯aṭčać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poświadczanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potwierdzać, zaświadczać

Wiktionary


poświadczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poświadczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poświadczać ndk.

Wiktionary


poświadczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) potwierdzenie prawdziwości, wiarygodności, tożsamości

 (1.2) dokument poświadczający coś

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poświadczyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) potwierdzenie, zaświadczenie

Wiktionary


poświadczyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. poświadczać)

 (1.1) potwierdzić prawdziwość, tożsamość, wiarygodność kogoś albo czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poświadczenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potwierdzić, zaświadczyć

Wiktionary


poświata

blade, słabe światło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) słabe, emanujące skądś światło

 (1.2) daw. oświecenie, pouczenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Próbka polonu emanuje niebieską poświatą – jest to efekt wzbudzenia otaczającego ją powietrza.

 (1.1) Jej sylwetka była słabo widoczna w poświecie księżyca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poświat mrz., poświecenie n.

 czas. poświecić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łuna, poblask, żar

Wiktionary


poświąteczny

przymiotnik

 (1.1) przypadający na okres tuż po święcie, następujący po święcie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Utrudnienia potrwają kilka tygodni. - Roboty teoretycznie można było przełożyć na okres poświąteczny, tylko jaki sens miałaby ta decyzja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕfʲjɔ̃nˈtɛt͡ʃnɨ, AS: pośfʹi ̯õntečny

Wiktionary


poświatowski

nazwisko


SJP.pl


poświęcać

czasownik przechodni

 (1.1) książk. oddawać coś w ofierze; wyrzekać się czegoś dla czyjegoś dobra

 (1.2) oddawać czemuś uwagę, kierować uwagę na coś, wyrażać zainteresowanie

 (1.3) rel. dokonywać poświęcenia; pokropić coś wodą święconą

czasownik zwrotny poświęcać się

 (2.1) rezygnować z czegoś dla czyjegoś dobra, dla jakiejś sprawy, dla kogoś

 (2.2) zajmować się czymś, zwłaszcza zawodowo, oddawać swój czas jakiemuś celowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem w stanie poświęcić wiele dla twojego szczęścia.

 (1.2) Poświęcono tej sprawie dużo uwagi, jednak jej przyczyny pozostają niewyjaśnione.

 (1.2) Ostatnie rozdziały książki są poświęcone tematyce filozoficznej.

 (1.3) Ksiądz poświęcił nowo wybudowaną kaplicę.

 (2.1) Nie chcę ciągle poświęcać się dla młodszego brata.

 (2.2) Po studiach medycznych postanowił poświęcić się pracy naukowej.

 (2.2) Maria poświęciła się wychowywaniu dzieci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕfʲjɛ̃nt͡sat͡ɕ, AS: pośfʹi ̯ncać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. świątynia ż., poświęcanie, poświęcenie n.

 czas. święcić, poświęcić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dedykować

 (2.1) służyć

 (2.2) zajmować się

Wiktionary


poświęcanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poświęcać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕfʲjɛ̃nˈt͡sãɲɛ, AS: pośfʹi ̯ẽncãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poświęcać ndk., poświęcić dk.

 rzecz. poświęcenie n.

Wiktionary


poświęcenie

pełen bohaterstwa czyn; ofiara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. pełen bohaterstwa czyn; ofiara

 (1.2) książk. oddawanie czegoś w ofierze; wyrzeczenie się czegoś dla czyjegoś dobra

 (1.3) skierowanie na coś uwagi, wyrażenie zainteresowania czymś

 (1.4) rel. dokonanie obrzędu święcenia poprzez pokropienie czegoś wodą święconą i wypowiedzenie odpowiednich formuł religijnych

 (1.5) szach. celowe posunięcie, którego konsekwencją jest utrata bierki w celu uzyskania innych korzyści, np. inicjatywy, forsownego wariantu wiodącego do mata itd.

Wiktionary

  • Poświęcenie (film 1999)
  • Poświęcenie (film 2019)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla miłości była skłonna do największych poświęceń.

 (1.2) Nikt nie musiał go namawiać do poświęcenia życia za Ojczyznę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔɕfʲjɛ̃nˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: pośfʹi ̯ẽncńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. świątek mzw./mrz., święcenie n., poświęcanie n., poświętnik m., święconka ż.

 czas. poświęcać ndk., poświęcić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddanie, wyrzeczenie, ofiara

 (1.5) ofiara

Wiktionary


poświecić

czasownik przechodni dokonany (ndk. poświęcać)

 (1.1) dokonany od|poświęcać.

czasownik zwrotny dokonany poświęcić się (ndk. poświęcać się)

 (2.1) dokonany od|poświęcać się.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tren pojawił się w literaturze polskiej za sprawą Jana Kochanowskiego, który poświęcił im cały cykl.

 (1.1) Poświęcił swoje życie nauce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕfʲjɛ̇̃ɲt͡ɕit͡ɕ, AS: pośfʹi ̯ė̃ńćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poświęcenie n., poświęcanie n., świątynia ż., świątek mrz./mzw.

 czas. poświęcać

 przym. świąteczny

Wiktionary


poświęcieński

przymiotnik od: Poświętne


SJP.pl


poświęcony

przymiotnik

 (1.1) daw. pełen poświęcenia, samozaparcia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1)  — Jak się pani podoba — odparł lodowatym tonem pan Zgierski, ale czarne oczki jeszcze głębiej przysłonił rzęsami. — Pan Solski — dodał — o jednym nie powinien wątpić: że ma we mnie poświęconego człowieka, który, choć nieznany, będzie czuwał nad jego interesami i doniesie o każdej intrydze.

 (1.1) Nie mogłem się pogodzić z myślą, aby ten, którego miałem za przyjaciela, za towarzysza, za poświęconego patriotę, był tak okropnie nikczemnym, tak podłym zdrajcą.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddany

Wiktionary


poświegotać

poświergotać;
1. o ptakach: powydawać krótkie, wysokie dźwięku; poćwierkać, poświergolić;
2. przenośnie o dzieciach albo młodych kobietach: pomówić wesoło, radośnie, piskliwie, pieszczotliwie; poszczebiotać, potrajlować, pokwilić


SJP.pl


poświergotać

poświegotać;
1. o ptakach: powydawać krótkie, wysokie dźwięku; poćwierkać, poświergolić;
2. przenośnie o dzieciach albo młodych kobietach: pomówić wesoło, radośnie, piskliwie, pieszczotliwie; poszczebiotać, potrajlować, pokwilić


SJP.pl


poświerka

ptak zamieszkujący obszary półkuli północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Calcarius lapponicus|ref=tak., ptak z rodziny trznadlowatych, gnieżdżący się na dalekiej północy Europy i Syberii;

Wiktionary

Poświerka (zwyczajna), poświerka szponiasta (Calcarius lapponicus) – gatunek małego wędrownego ptaka z rodziny poświerek (Calcariidae), wcześniej zaliczany do trznadlowatych (Emberizidae). Występuje w Eurazji i Ameryce Północnej, w sezonie lęgowym w strefie tundry. W Polsce nieliczny ptak przelotny i zimujący. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈɕfʲjɛrka, AS: pośfʹi ̯erka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poświerka szponiasta, poświerka zwyczajna

Wiktionary


poświęta

potocznie: okres następujący bezpośrednio po świętach


SJP.pl


poświętne

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Poświętne – część miasta Glinojeck
  • Poświętne – część miasta Wrocław, w delegaturzer Wrocław-Psie Pole
  • Poświętne – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. bolesławieckim, w gminie Osiecznica
  • Poświętne – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w Poświętne
  • Poświętne – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Inowłódz
  • Poświętne – wieś w woj. mazowieckim, w pow. makowskim, w gminie Sypniewo
  • Poświętne – osada w woj. mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk
  • Poświętne – część wsi Biała w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Stara Biała
  • Poświętne – część wsi Obryte w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Obryte
  • Poświętne – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Pionki
  • Poświętne – część wsi Jeżewo w woj. mazowieckim, w pow. sierpeckim, w gminie Zawidz
  • Poświętne – część wsi Jabłonna Lacka w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Jabłonna Lacka
  • Poświętne – część wsi Grębków w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Grębków
  • Poświętne – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wołomińskim, w Poświętne
  • Poświętne – część wsi Długosiodło w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Długosiodło
  • Poświętne – wieś w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Poświętne
  • Poświętne – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Suchowola
  • Poświętne – przysiółek wsi Zakrzewko w woj. wielkopolskim, w pow. nowotomyskim, w gminie Zbąszyń
  • Poświętne – część wsi Otorowo w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Szamotuły

Wikipedia


poświętnik

czarny chrząszcz o czarnym, połyskującym ciele, żywiący się nawozem; skarabeusz


SJP.pl


poświętnikowate

rodzina chrząszczy o około 19 tysiącach gatunków (w Polsce około 200), żyjących prawie na całej kuli ziemskiej (zwłaszcza w strefie tropikalnej); żukowate


SJP.pl

Poświętnikowate, żukowate (Scarabaeidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych. Największa rodzina nadrodziny żukokształtnych.

Wikipedia


poświętnikowaty

o cechach poświętnikowatych (żukowatych); żukowaty


SJP.pl


poświętno

Poświętno (pol. hist. Poświątne, Małe Popówko) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt.

Wikipedia


poświętny

przymiotnik

 (1.1) daw. pokropiony wodą święconą

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poświęcony

Wiktionary


poświętować

spędzić pewien czas na świętowaniu


SJP.pl


poswingować

spędzić pewien czas na swingowaniu


SJP.pl


poświnić

potocznie: pobrudzić, poplamić; pofajdać, zapaskudzić


SJP.pl


poświntuszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spędzenie czasu na świntuszeniu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poświntuszyć dk.

 rzecz. świntuch mos., świnia ż.

 przym. świński

Wiktionary


poświntuszyć

świntuszyć przez jakiś czas; poświńtuszyć


SJP.pl


poświrować

spędzić pewien czas na świrowaniu


SJP.pl


poświst

1. krótki świst lub echo świstu;
2. głos podobny do świstu wydawany przez niektóre ptaki


SJP.pl

Poświst – krótki świst lub echo świstu.

Także:

  • poświst – głos słonki
  • poświst – odgłos przesunięcia palca wzdłuż struny gitarowej

Inne znaczenia:

  • s/y Poświst – jacht
  • poświst – demon słowiański
  • Poświst (Ossoria) – herb szlachecki
  • Kazimierz Piech, pseudonim "Poświst" – partyzant

Zobacz też: świst, gwizd

Wikipedia


poświstak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. lekkoduch

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈɕfʲistak, AS: pośfʹistak

Wiktionary


poświt

poetycko: światło, blask, poświata


SJP.pl


posybilistyczny

posybilizm


SJP.pl

Patrz:

posybilizm

posybilizm

1. kierunek w ruchu robotniczym na przełomie XIX i XX w. zakładający dążenie do tego, co w danych warunkach jest możliwe do osiągnięcia;
2. posybilizm geograficzny - pogląd filozoficzno-naukowy zakładający równowagę i wzajemną zależność między człowiekiem a środowiskiem przyrodniczym


SJP.pl


posyczeć

syczeć przez pewien czas


SJP.pl


posydończyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. mężczyzna lub chłopiec z greckiego ludu zamieszkującego starożytną grecką kolonię w Italii w miejscu współczesnego miasta Paestum

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mowę grecką Posydończycy zatracili po tylu wiekach mieszania się z Tyrreńczykami, z Latynami i innymi cudzoziemcami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posydonia ż., Posejdon m., Posejdonia ż., Posejdończyk m.

 przym. posydoński, posejdoński, Posejdonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Posejdończyk

Wiktionary


posydonia

rodzaj roślin z monotypowej rodziny posydoniowatych, obejmujący 9 gatunków


SJP.pl

Posydonia (Posidonia K.D. Koenig) – jedyny rodzaj roślin w obrębie monotypowej rodziny posydoniowatych (Posidoniaceae) z rzędu żabieńcowców (Alismatales). Do rodzaju należy 9 gatunków. Jeden z nich – P. oceanica występuje w Morzu Śródziemnym, a pozostałe na wybrzeżu Hongkongu oraz wzdłuż południowych i zachodnich wybrzeży Australii. Rośliny te zaliczane są do tzw. traw morskich. Poszczególne osobniki rozrastając się klonalnie osiągają wielkie rozmiary (do tego rodzaju należy największa roślina na Ziemi z gatunku P. australis, rozciągająca się na długości 180 km).

Wikipedia


posydoniowate

o cechach posydoniowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


posydoniowaty

o cechach posydoniowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


posylwestrowy

mający miejsce po sylwestrze, pozostały po sylwestrze itp.


SJP.pl


posymulować

spędzić pewien czas na symulowaniu


SJP.pl


posynodalny

występujący po synodzie


SJP.pl


posyp

1. pokryć coś czymś sypkim; osypać;
2. nasypać, sypnąć czegoś;
3. posypać się:
a) o czymś sypkim, drobnym: pospadać, rozsypać się;
b) przenośnie: pojawić się w dużej ilości;
c) nie udać się


SJP.pl

Wikipedia


posypać

1. pokryć coś czymś sypkim; osypać;
2. nasypać, sypnąć czegoś;
3. posypać się:
a) o czymś sypkim, drobnym: pospadać, rozsypać się;
b) przenośnie: pojawić się w dużej ilości;
c) nie udać się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. posypywać)

 (1.1) dokonany od|posypywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈsɨpat͡ɕ, AS: posypać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posypywać

 rzecz. posypanie n., posypka ż.

Wiktionary


posypanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posypać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posypać dk.

 rzecz. posypka ż.

Wiktionary


posypka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) to, czym się coś posypuje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sypanie n., posypanie n., posypywanie n.

 czas. posypywać ndk., posypać dk.

Wiktionary


posypowy

posyp


SJP.pl

Patrz:

posyp

posypywać

1. pokrywać coś czymś sypkim; osypywać
2. nasypywać, sypać czymś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rzucając nakładać na coś warstwę czegoś sypkiego, miałkiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do ugotowanego pęczaku dodajemy ugotowaną soczewicę oraz pieczarki z cebulą. Wszystko mieszamy i posypujemy natką pietruszki albo kiełkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔsɨˈpɨvat͡ɕ, AS: posypyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posypywanie n., posypka ż.

 czas. sypać, posypać

Wiktionary


posypywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posypywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posypywać ndk.

 rzecz. posypka ż.

Wiktionary


posysać

1. ssać od czasu do czasu;
2. młodzieżowo: być kiepskim, nie nadawać się


SJP.pl


posyłać

czasownik przechodni niedokonany (dk. posłać)

 (1.1) polecać komuś udanie się gdzieś dla załatwienia czegoś

 (1.2) przekazywać za pośrednictwem

 (1.3) kierować coś dokądś szybkim ruchem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłaniec mos., posłanie n., posyłanie n., posyłka ż., poseł mos., posłanka ż., wysłannik mos.

 czas. posłać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyprawiać, wysyłać

 (1.2) przekazywać, słać, wysyłać

 (1.3) kopać, rzucać, strzelać

Wiktionary


posyłka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. przesyłka, paczka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poselstwo n., poseł mos., posłaniec mos., posłanka ż.

 czas. posyłać

Wiktionary


poszalały

taki, który poszalał (stracił panowanie nad sobą)


SJP.pl


poszamać

potocznie: zjeść dużo i łapczywie; wsunąć, wtranżolić, spałaszować, wpałaszować, wszamać


SJP.pl


poszanować

1. przestarzale: uszanować;
2. dawniej: utrzymać w porządku


SJP.pl


poszanowanie

szacunek; także: nienaruszanie czegoś przez szacunek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szacunek skierowany do kogoś lub czegoś; poważanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam poszanowanie u moich uczniów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃãnɔˈvãɲɛ, AS: pošãnovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szacunek

 czas. szanować, poszanować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) respekt, poważanie

Wiktionary


poszantażować

szantażować przez pewien czas


SJP.pl


poszarpać

podrzeć, rozerwać coś w wielu miejscach


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. poszarpywać)

 (1.1) uszkodzić przez rozdzieranie w wielu miejscach

 (1.2) szarpać kilka razy

czasownik zwrotny dokonany poszarpać się (ndk. poszarpywać się)

 (2.1) ulec rozdarciu w wielu miejscach

 (2.2) pot. stoczyć bójkę między sobą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Heniek poszarpał swoją koszulę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszarpanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) pobić się

Wiktionary


poszarzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszarzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszarzać ndk.

Wiktionary


poszarzony

pokryty czymś szarym, pomalowany na szaro


SJP.pl


poszarżować

spędzić pewien czas na szarżowaniu


SJP.pl


poszatkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszatkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszatkować dk.

Wiktionary


poszczególność

poszczególny


SJP.pl

Patrz:

poszczególny

poszczególny

przymiotnik

 (1.1) postrzegany indywidualnie (a nie jako członek swojej grupy)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poszczególni żołnierze wcale nie musieli czuć nienawiści do wroga, jednak musieli wykonywać rozkazy.

 (1.1) W czasie rajdu zawodnicy zaliczają poszczególne próby czasowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szczegół mrz.

 przym. szczególny

 przysł. szczególnie

Wiktionary


poszczegółowie

poszczegółowy; poszczegółowo


SJP.pl


poszczegółowo

poszczegółowy


SJP.pl

Patrz:

poszczegółowy

poszczegółowy

dawniej: poszczególny


SJP.pl


poszczęk

dawniej: szczękanie, poszczękiwanie; szczęk


SJP.pl


poszczekiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszczekiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieposzczekiwanie n.

 czas. poszczekiwać ndk.

Wiktionary


poszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pościć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pościć ndk.

 rzecz. post m., postnik m.

 przym. postny

Wiktionary


poszczepić

zaszczepić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poszczepienny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z okresem po zaszczepieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łagodny niepożądany odczyn poszczepienny nie ma szczególnego nasilenia i związany jest z miejscowym obrzękiem kończyny, silnym miejscowym zaczerwienieniem i gorączką.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. szczepienny, szczepionkowy

 rzecz. szczep mrz., szczepionka ż.

Wiktionary


poszczerzyć

szczerzyć przez pewien czas


SJP.pl


poszczotkować

spędzić pewien czas na szczotkowaniu


SJP.pl


poszczuplać

czynić szczupłym lub szczuplejszym; wyszczuplać, wysmuklać


SJP.pl


poszczuplały

czynić szczupłym lub szczuplejszym; wyszczuplać, wysmuklać


SJP.pl


poszczuplić

uczynić szczupłym lub szczuplejszym; wyszczuplić, wysmuklić


SJP.pl


poszedł

1. udać się gdzieś
2. skierować się w jakąś stronę, idąc
3. rozpocząć naukę gdzieś lub na jakimś etapie
4. potocznie:
a) udać się
b) zostać wykorzystanym na coś
c) zgodzić się na coś
d) zepsuć się
e) zostać sprzedanym


SJP.pl


poszerszeniały

taki, który poszerszeniał


SJP.pl


poszerzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. poszerzyć)

 (1.1) robić coś szerszym, obszerniejszym

 (1.2) przen. zwiększać zakres czegoś, uzupełniać o coś lub kogoś

czasownik zwrotny niedokonany poszerzać się (dk. poszerzyć się)

 (2.1) robić się szerszym samemu

 (2.2) rozprzestrzeniać się

 (2.3) uzupełniać swój skład

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Posiadanie własnego terytorium poszerza i potwierdza osobowość, usuwa potrzebę czujności, wyzwala poczucie niezagrożenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʃɛʒat͡ɕ, AS: pošežać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szerokość ż., poszerzanie n., poszerzenie n.

 czas. szerzyć ndk.

 przym. szeroki

 przysł. szeroko

Wiktionary


poszerzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszerzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃɛˈʒãɲɛ, AS: pošežãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszerzać ndk., poszerzyć dk.

 rzecz. poszerzenie

Wiktionary


poszerzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszerzyć.

Wiktionary

Amplifikacja lub powiększenie (stgr. αὔξησις, łac. amplificatio), niekiedy wyolbrzymienie, poszerzenie lub rozszerzenie – środek stylistyczny poszerzający ilościowo lub jakościowo wypowiedź w celu powiększenia lub pomniejszenia faktów, osób lub pojęć. Teorią amplifikacji zajmuje się retoryka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃɛˈʒɛ̃ɲɛ, AS: pošežńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszerzać ndk., poszerzyć dk.

 rzecz. poszerzanie

Wiktionary


poszerzyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. poszerzać)

 (1.1) dokonany od|poszerzać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszerzanie n., poszerzenie n., szerokość ż.

 czas. szerzyć

Wiktionary


poszeszupie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim;

Wiktionary

Poszeszupie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Rutka-Tartak.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. poszeszupski

Wiktionary


poszetka

ozdobna chusteczka noszona w górnej kieszonce marynarki (brustaszy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chustka wkładana do górnej kieszeni marynarki (brustaszy);

Wiktionary

Poszetka (fr. pochette) – ozdobna chusteczka wkładana do górnej kieszonki w marynarce (brustaszy), zwykle o wymiarach 35×35cm.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈʃɛtka, AS: pošetka

Wiktionary


poszetować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) kulin. podgrzewać bez doprowadzania do wrzenia, tak by białko mięsa lub jajek nie ścięło się do końca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ja najpierw przygotowuję sos, a dopiero pod koniec gotowania poszetuję w nim piersi kurczaka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszetowanie n.

Wiktionary


poszeweczka

zdrobnienie od: poszewka; jasiek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: poszewka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃɛˈvɛt͡ʃka, AS: poševečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszwa, poszewka

 przym. poszewkowy

Wiktionary


poszewka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. wymienialne pokrycie na pościel

Wiktionary

Poszewka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Miedzna, nad rzeką Miedzanką. Ma status sołectwa.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą gromady Poszewka, po jej likwidacji w gromadzie Miedzna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Miedznie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. poszeweczka ż., poszwa ż.

 przym. poszewkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powłoczka

Wiktionary


poszkalować

spędzić pewien czas na szkalowaniu


SJP.pl


poszkapić

1. źle załatwić, pokpić (sprawę);
2. poszkapić się - pomylić się, zrobić głupstwo


SJP.pl


poszkapiony

taki, który się poszkapił (pomylił się)


SJP.pl


poszkicować

spędzić pewien czas na szkicowaniu


SJP.pl


poszklić

rzadko: powstawiać szyby; wyszklić


SJP.pl


poszkodowany

człowiek poszkodowany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która ucierpiała w wyniku wypadku lub innego nieszczęśliwego zdarzenia

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy bierny od: poszkodować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poszkodowany w wypadku otrzymał wysokie odszkodowanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃkɔdɔˈvãnɨ, AS: poškodovãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszkodowanie n., szkoda ż.

:: fż. poszkodowana ż.

 czas. szkoda, poszkodować dk.

 wykrz. szkoda

 przysł. szkoda

Wiktionary


poszkolić

spędzić pewien czas na szkoleniu kogoś


SJP.pl


poszlachecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. wcześniej będący własnością szlachty lub w jej władaniu

 (1.2) hist. powstały wskutek zaniku szlachty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szlachta ż., szlacheckość ż.

 przym. szlachecki

Wiktionary


poszlagować

czasownik

 (1.1) gw-pl|Kresy, Galicja. poobrażać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Oto frajla (panna) — mówi jeden z tych ulicznych rycerzy, — poszlagowała ludzi, a teraz myśli, że będziemy z nią kunirować…
 — Feca jedna! — dodaje drugi, szarpiąc odzież Kaśki
.

Wiktionary


poszlaka

1. fakt, przemawiający za interpretacją jakiejś sytuacji w określony sposób;
2. niebezpośredni dowód winy, okoliczność przemawiająca na niekorzyść oskarżonego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fakt nieudowodniony, który jednak przemawia za określoną interpretacją czegoś

 (1.2) niebezpośredni dowód na uwikłanie, winę, itp.

Wiktionary

Poszlaka (ang. Get a Clue) – amerykański film należący do kategorii Disney Channel Original Movies.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po obu stronach szeregu domów stały garaże, więc do ogrodów można się było dostać tylko przez domy. To jeszcze nie był dowód, ale silna poszlaka.

 (1.1) Tak też uważał Sąd Apelacyjny, do którego odwołał się mecenas Paschalski. Uznano, że poszlaki były wątłe i niepewne, zwłaszcza podobieństwo papieru i sznurka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʃlaka, AS: pošlaka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poszlakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przesłanka, ślad, objaw, oznaka, przejaw, symptom

Wiktionary


poszlakować

dawniej:
1. obwinić, posądzić;
2. dojść do czegoś po śladach, znakach; odkryć, wykryć


SJP.pl


poszlakowość

cecha czegoś opartego na poszlakach


SJP.pl


poszlakowy

oparty na poszlakach, bez dowodów


SJP.pl


poszlifować

spędzić pewien czas na szlifowaniu


SJP.pl


poszlochać

spędzić pewien czas na szlochaniu


SJP.pl


poszpachlować

spędzić pewien czas na szpachlowaniu


SJP.pl


poszpanowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszpanować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszpanować dk.

Wiktionary


poszpiegować

spędzić pewien czas na szpiegowaniu


SJP.pl


poszpitalny

1. następujący po okresie pobytu w szpitalu;
2. pozostały po dawnym szpitalu


SJP.pl


poszprechać

potocznie: mówić przez jakiś czas po niemiecku; poszwargolić, poszwargotać


SJP.pl


posztopować

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zatrzymać

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zacerować, pocerować

Wiktionary


poszukać

czasownik przechodni dokonany (ndk. poszukiwać)

 (1.1) dokonany od|poszukiwać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Akurat wygasał kontrakt i Waits musiał poszukać innego mecenasa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʃukat͡ɕ, AS: pošukać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwacz mos., poszukiwany mos., poszukiwana ż.

 czas. szukać

 przym. poszukiwany

Wiktionary


poszukanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszukać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃuˈkãɲɛ, AS: pošukãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwacz mos., poszukiwany mos.

 czas. szukać

 przym. poszukiwany

Wiktionary


poszukiwać

1. prowadzić działania w celu odnaleźienia lub pozyskać kogoś lub czegoś;
2. prowadzić badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. starać się zdobyć jakieś informacje


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. poszukać)

 (1.1) starać się znaleźć coś ukrytego lub zgubionego

 (1.2) starać się coś osiągnąć, zdobyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (2.1) prowadzić badania w celu poznania czegoś, odkrycia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słyszałam, że policja poszukiwała kiedyś ojca Marcina.

 (1.2) Wybrałem odosobnienie, by poszukiwać sensu życia.

 (2.1) Naukowcy od wielu lat poszukują bozonu Higgsa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃuˈcivat͡ɕ, AS: pošuḱivać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poszukiwany

 rzecz. poszukiwana ż., poszukiwany mos., poszukiwania nmos., poszukiwanie n., poszukiwacz m., poszukiwaczka ż.

 czas. szukać

Wiktionary

Synonimy:

 (1) szukać

Wiktionary


poszukiwacz

1. osoba prowadząca działania w celu odnalezienia lub pozyskania kogoś lub czegoś;
2. naukowiec prowadzący badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. osoba starająca się zdobyć jakieś informacje;
4. osoba prowadząca burzliwe życie, awanturnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która czegoś poszukuje

Wiktionary

Gothic II – fabularna gra akcji, kontynuacja gry Gothic stworzona przez studio Piranha Bytes w 2002 roku. Gra została wydana przez JoWooD Entertainment, a polskim dystrybutorem gry została firma CD Projekt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zagraniczni poszukiwacze żon wolą dziewczyny mające wyższe wykształcenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃuˈcivat͡ʃ, AS: pošuḱivač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwanie n., poszukanie n., szukanie n., poszukiwany mos., poszukiwana ż., poszukiwania lm nm., przeszukiwanie n., przeszukanie n., szukacz mos./mrz., szukaczka ż.

:: fż. poszukiwaczka ż.

 czas. poszukiwać ndk., poszukać dk., szukać ndk., przeszukać dk., przeszukiwać ndk.

 przym. poszukiwawczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) eksplorator; gw-pl|Górny Śląsk|sznupok.

Wiktionary


poszukiwaczka

1. kobieta prowadząca działania w celu odnalezienia lub pozyskania kogoś lub czegoś;
2. kobieta - naukowiec prowadząca badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. kobieta starająca się zdobyć jakieś informacje;
4. kobieta prowadząca burzliwe życie, awanturnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: poszukiwacz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃuciˈvat͡ʃka, AS: pošuḱivačka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szukać, poszukiwać ndk.

 rzecz. poszukiwanie n., poszukiwacz m., poszukiwania nmos., poszukiwany mos.

 przym. poszukiwany

Wiktionary


poszukiwana

1. prowadzić działania w celu odnaleźienia lub pozyskać kogoś lub czegoś;
2. prowadzić badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. starać się zdobyć jakieś informacje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, której szuka policja

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. lp. od: poszukiwany

forma czasownika.

 (3.1) forma żeńska ims. przymiotnikowego biernego od: poszukiwać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie zdołano ująć poszukiwanej, która zapewne czmychnęła na drugą stronę Alp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwania lm nm., poszukiwanie n.

:: fm. poszukiwany mos.

 czas. szukać, poszukać dk., poszukiwać ndk.

 przym. poszukujący, poszukiwany

 ims. poszukujący

Wiktionary


poszukiwania

1. prowadzić działania w celu odnaleźienia lub pozyskać kogoś lub czegoś;
2. prowadzić badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. starać się zdobyć jakieś informacje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) działania prowadzące do odnalezienia osób lub rzeczy

 (1.2) działania prowadzące do odkrycia lub wynalezienia

 (1.3) szt. nowatorskie działania artystyczne

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: poszukiwanie

Wiktionary

Poszukiwania (oryg. The Search) – amerykański film wojenny z 1948 roku w reżyserii Freda Zinnemanna. W rolach głównych wystąpili Montgomery Clift, Ivan Jandl, Jarmila Novotná i Aline MacMahon.

Zdjęcia do filmu zostały nakręcone w niemieckich miastach zniszczonych przez wojnę: Ingolstadt, Norymberga i Würzburg.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W godzinach wieczornych przerwano poszukiwania na terenie cegielni.

 (1.2) Przedsiębiorstwo nie zaprzestało poszukiwań złóż w Afryce.

 (1.3) Inspirację do swych artystycznych poszukiwań czerpał przede wszystkim z Biblii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwana ż., poszukiwany mos., poszukiwacz mos., poszukiwaczka ż., poszukiwanie n.

 czas. poszukiwać ndk.

 przym. poszukiwany

Wiktionary


poszukiwanie

1. prowadzić działania w celu odnaleźienia lub pozyskać kogoś lub czegoś;
2. prowadzić badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. starać się zdobyć jakieś informacje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poszukiwać.

Wiktionary

Krucjata – cykl książek Jerry’ego Aherna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdej nocy włóczęga błąkał się ulicami w poszukiwaniu schronienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʃuciˈvãɲɛ, AS: pošuḱivãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poszukiwać, szukać

 rzecz. poszukiwana ż., poszukiwany mos., poszukiwania nmos., szukanie n., poszukiwacz mos., poszukiwaczka ż.

 przym. poszukiwany

Wiktionary


poszukiwany

człowiek poszukiwany (zwykle przez policję)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, której poszukuje policja

przymiotnik

 (2.1) cieszący się dużym popytem

 (2.2) mający dobrą opinię

forma czasownika.

 (3.1) ims. przymiotnikowy bierny od: poszukiwać

Wiktionary

Poszukiwany (ang. Most Wanted) – amerykański thriller z 1997 roku napisany przez Keenena Ivory'ego Wayansa oraz wyreżyserowany przez Davida Hogana. Wyprodukowany przez New Line Cinema.

Premiera filmu miała miejsce 10 października 1997 roku w Stanach Zjednoczonych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Udało nam się ująć poszukiwanego w hoteliku w Nowym Targu.

 (2.1) Banany w czasach PRL-u należały do poszukiwanych towarów.

 (2.2) Jeździł z grupami do Ziemi Świętej, będąc poszukiwanym przewodnikiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszukiwana ż., poszukiwaczka ż., poszukiwacz mos., poszukanie n., poszukiwania lm nm., poszukiwanie n.

 czas. szukać, poszukać dk., poszukiwać ndk.

 przym. poszukujący

 ims. poszukujący

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) wzięty

Wiktionary


poszukujący

1. prowadzić działania w celu odnaleźienia lub pozyskać kogoś lub czegoś;
2. prowadzić badania w celu odkrycia lub odnalezienia czegoś nieznanego lub ukrytego;
3. starać się zdobyć jakieś informacje


SJP.pl

Patrz:

poszukiwać

poszum

przytłumiony, jednostajny szum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. stały, cichy szum

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zaszumić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szelest

Wiktionary


poszur

podwodna część budowli wodnej, piętrzącej lub upustowej, położona poniżej progu wodnego, chroniąca dno cieku wodnego przed rozmywaniem


SJP.pl

Poszur – część budowli hydrotechnicznej, obejmujące konstrukcję stanowiącą ubezpieczenie dna cieku na pewnym określonym odcinku, poniżej wypadu danej budowli. Poszur stosuje się w celu zabezpieczenia dna cieku przed rozmyciem i erozją denną. Jest także elementem budowli, który uczestniczy w rozpraszaniu energii wody – można tu wyróżnić strefę pasywną, dla której wymagane jest umocnienie ciężkie poszuru i strefę tłumienia, dla której wystarczające może być umocnienie lekkie poszuru. Poszur może zostać wykonany jako płaszczyzna o orientacji poziomej (powierzchnia płaska), bądź zostać ukształtowana w odpowiednio dobrany sposób, tak aby stanowił tzw. wybój przygotowany. Poszur stosowany jest więc w tych budowlach, w których występują urządzenia upustowe; dotyczy to przede wszystkim budowli piętrzących, analogiczne umocnienie dna występuje w niektórych innych budowlach, np. w progu, będącym rodzajem budowli regulacyjnej.

Wikipedia


poszuwaksować

dawniej: natrzeć buty szuwaksem (czarną pastą); naszuwaksować, wyszuwaksować, naszwarcować, wyszwarcować, poszwarcować


SJP.pl


poszwa

duża poszewka, np. na poduszkę czy kołdrę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. element pościeli, którym powleka się pierzynę, kołdrę lub poduszkę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔʃfa, AS: pošfa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pochwa ż.

:: zdrobn. poszewka ż., poszeweczka ż.

 czas. poszyć dk.

 przym. poszewkowy

Wiktionary


poszwargolić

potocznie: mówić przez jakiś czas po niemiecku; poszprechać, poszwargotać


SJP.pl


poszwargotać

1. mówić przez jakiś czas w niezrozumiałym języku;
2. mówić przez jakiś czas po niemiecku; poszwargolić, poszprechać


SJP.pl


poszwowy

poszwa


SJP.pl

Patrz:

poszwa

poszyć

1. szyć przez jakiś czas;
2. uszyć wiele rzeczy;
3. pokryć, wykonać wierzchnią warstwę czegoś;
4. założyć szwy w wielu miejscach; pozszywać;
5. środowiskowo: pokryć dach słomą;
6. pokryć materiałem szkielet konstrukcyjny pojazdu;
7. o roślinach: rosnąc, pokryć jakąś powierzchnię


SJP.pl


poszycie

1. szyć przez jakiś czas;
2. uszyć wiele rzeczy;
3. pokryć, wykonać wierzchnią warstwę czegoś;
4. założyć szwy w wielu miejscach; pozszywać;
5. środowiskowo: pokryć dach słomą;
6. pokryć materiałem szkielet konstrukcyjny pojazdu;
7. o roślinach: rosnąc, pokryć jakąś powierzchnię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. zewnętrzna okładzina rozpięta na szkieletowej konstrukcji, np. statku, samolotu, dachu, namiotu itp.;

Wiktionary

  • poszycie statku wodnego
  • poszycie statku powietrznego

Podobne

  • Podszyt (podszycie) – warstwa ekosystemu leśnego

Wikipedia

Powiązane:

 przym. poszyty

 czas. szyć

Wiktionary


poszydełkować

1. spędzić pewien czas na wytwarzaniu ubrania przy pomocy szydełka; poszydłować;
2. środowiskowo: poprawić wygląd dredów przy pomocy szydełka fryzjerskiego


SJP.pl


poszydłować

spędzić pewien czas na wytwarzaniu ubrania przy pomocy szydełka; poszydełkować


SJP.pl


poszyjki

rzeczownik, liczba mnoga

 (1.1) śrpol. bicie w kark i szyję

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Plwali i poszyjki ciężkiemi bili jego naśliczniejsze oblicze. → Pluli i mocnymi ciosami w kark bili go (jego najśliczniejsze oblicze).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʃɨjci, AS: pošyi ̯ḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. środ. karczycho

Wiktionary


poszyt

dawniej: zszyte i oprawione w okładkę arkusze papieru


SJP.pl

Poszyt (libell, libellus, volumen, wolumen) - grupa składek, bifoliów lub kart, zszyta i oprawna zazwyczaj w półsztywny karton, stanowiąca najczęściej jednostkę inwentarzową lub jej część.

Wikipedia


poszyty

przymiotnik

 (1.1) pszcz. zasklepiony, zamknięty w komórkach plasterastra woskowym wieczkiem (plaster miodu)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poszycie n.

 czas. poszyć

Wiktionary


posł.

skrót od: posłowie (używany w opisach bibliograficznych książek)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = posłowie

Wiktionary


posłać

ułożyć pościel, przygotować łóżko do spania


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|posyłać. (np. paczkę)

 (1.2) dokonany od|słać. (łóżko)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔswat͡ɕ, AS: posu̯ać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłaniec m., wysłannik mos., poseł mos., posłanka ż., posłanko n.

 czas. posyłać, słać

Wiktionary


posłaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: posłanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłanka ż.

Wiktionary


posłanie

1. miejsce do spania z rozesłaną pościelą;
2. nauka płynąca z dzieła sztuki;
3. uroczyste pismo, skierowane do kogoś przez wybitną osobistość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|posłać. (pościelić)

 (1.2) odczasownikowy od|posłać. (wysyłać)

 (1.3) miejsce do spania z przygotowaną pościelą

 (1.4) nauka, przekaz ideowy zawarty w dziele sztuki

 (1.5) uroczysty tekst zawierający podniosły przekaz

Wiktionary

Posłanie − przedmioty umożliwiające wypoczynek i sen w łóżku. Termin posłanie używany jest współcześnie naprzemiennie z terminem pościel, choć mianem pościeli oznaczało się zazwyczaj wierzchnie elementy posłania − w tym dawniej pierzyny (rodzaj kołdry).Obecnie rozdzielono nazwy kołdra i pościel, aby łatwiej rozróżniać przedmioty.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. posłanko n., wysłannik mos., posłaniec mos.

 czas. posyłać, słać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pościelenie, rozesłanie, wyścielenie

 (1.2) wysyłanie, posyłka

 (1.4) przesłanie

 (1.5) przesłanie

Wiktionary


posłaniec

1. człowiek posłany w celu załatwienia jakiegoś polecenia, dostarczenia czegoś;
2. człowiek zawodowo zajmujący się dostarczaniem przesyłek; goniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. albo podn. osoba posłana przez kogoś w celu przekazania wiadomości albo wykonania jakiejś misji

 (1.2) urz. pracownik, który ma powierzony obowiązek doręczania dokumentów i przesyłek

Wiktionary

  • kurier
  • Posłaniec (film 1971)
  • Posłaniec Niedzielny – polskie czasopismo religijne wydawane w latach 1905–1939

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hermes był posłańcem bogów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈswãɲɛt͡s, AS: posu̯ãńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poseł m., posłanka ż., poselstwo n., posłannictwo n., posyłka ż., posyłanie n., posłanie n.

 czas. posyłać ndk., posłać dk.

 przym. poselski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wysłannik, poseł

 (1.2) kurier; przest. umyślny

Wiktionary


posłanka

1. członkini parlamentu;
2. przedstawicielka dyplomatyczna państwa wysłana w jakiejś misji;
3. kobieta wysłana w celu załatwienia jakiejś sprawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. członkini izby niższej parlamentu

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. i B., W. lm. od: posłanko

Wiktionary

Poseł (także: posłanka w odniesieniu do kobiet) – osoba będąca członkiem parlamentu.

W Polsce poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jest członkiem niższej izby parlamentu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈswãnka, AS: posu̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłaniec mos., posłaneczka ż., poseł, poselstwo, posyłka

 przym. poselski

 czas. posłować, posłać, posyłać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posełka

Wiktionary


posłanko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: posłanie

 (1.2) małe posłanie

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: posłanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłanie n.

 czas. posłać dk.

 przym. posłaniowy

Wiktionary


posłannictwo

misja, ważne zadanie podejmowane dla dobra innych


SJP.pl

Posłannictwo – starokatolickie pismo (organ) wydawane przez Polski Narodowy Kościół Katolicki, który od 1951 roku nosi nazwę: Kościół Polskokatolicki, w którym prezentowane były artykuły, reportaże i wiadomości z życia tegoż Kościoła.

Wikipedia


posłanniczka

dawniej: kobieta posłana w celu załatwienia jakiegoś polecenia, dostarczenia czegoś, przekazania informacji; wysłanniczka


SJP.pl


posłannik

dawniej: człowiek posłany w celu załatwienia jakiegoś polecenia, dostarczenia czegoś, przekazania informacji; posłaniec, wysłannik


SJP.pl


posłodzić

czasownik

 (1.1) dodać cukru do pożywienia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. słodzenie n., słodzik mrz.

 przym. słodziaśny

 czas. słodzić

Wiktionary


posłoneczny

wynikający z działania słońca


SJP.pl


posłonek

krzew, krzewinka lub roślina zielna z rodziny posłonkowatych


SJP.pl

Wikipedia


posłonkowate

o cechach posłonkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Wikipedia


posłonkowaty

o cechach posłonkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


posłować

1. być posłem w parlamencie;
2. zostać wysłanym w celu załatwienia jakiejś sprawy


SJP.pl


posłowie

uwagi wydawcy lub autora umieszczane na końcu książki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uwagi od wydawcy lub autora umieszczane na końcu książki;

forma rzeczownika.

 (2.1) M. i W. lm. od: poseł

Wiktionary

Posłowie – krótki tekst zamieszczany czasami na końcu większego dzieła literackiego, niezależnie od jego charakteru (zarówno literatura piękna, jak i faktu, popularnonaukowa, naukowa itd.), umieszczony przez autora, redaktora lub wydawcę, wyjaśniający zagadnienia niezwiązane bezpośrednio z treścią książki, ale nawiązujące do jej treści lub okoliczności powstania dzieła. Posłowie jest tekstem celowo umieszczonym na końcu, aby nie wpłynął on na czytelnika poznającego treść książki po raz pierwszy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Motywy wydania swojej książki, autor zawarł w posłowiu.

 (2.1) W spotkaniu przedwyborczym wzięli udział dwaj posłowie i trzy posłanki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈswɔvʲjɛ, AS: posu̯ovʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. słowo n., przysłowie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. posł.

Wiktionary


posłuch

podporządkowanie się dyscyplinie, subordynacja, karność, uległość, posłuszeństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poddawanie się czyimś wymaganiom

 (1.2) uznawanie czyjego autorytetu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłuchanie n., posłuszeństwo n.

 czas. posłuchać

 przym. posłuchalny

 przysł. posłusznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posłuszeństwo

 (1.2) podległość

Wiktionary


posłuchać

czasownik przechodni dokonany (ndk. słuchać)

 (1.1) słuchać czegoś przez pewien czas

 (1.2) poddać się czyjejś decyzji; wypełnić czyjeś polecenie

czasownik zwrotny dokonany posłuchać się (ndk. słuchać się)

 (2.1) poddać się czyjejś decyzji; wypełnić czyjeś polecenie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. słuchanka ż., posłuch mrz., posłuchalność ż., posłuchanie n.

 czas. słuchać ndk.

 przym. posłuchalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) posłuchać się

 (2.1) posłuchać

Wiktionary


posłuchaj

zwrot używany w celu podkreślenia tego, co chce się powiedzieć; słuchaj


SJP.pl


posłuchanie

dawniej:
1. audiencja;
2. uznawanie czyjegoś autorytetu; posłuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odebranie dźwięku za pośrednictwem narządu słuchu

 (1.2) przyjęcie kogoś (zwykle niższego stopniem) w celu wysłuchania jego próśb, życzeń itp.

 (1.3) wykonanie prośby lub rozkazu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zanim został wynaleziony gramofon, jedyną możliwością posłuchania muzyki było chodzenie na koncerty.

 (1.2) Obaj inżynierowie wyjechali nazajutrz na noc do Kairu, gdzie mieli odwiedzić rezydenta angielskiego i być na posłuchaniu u wicekróla.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłuch mrz.

 czas. posłuchać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) audiencja

Wiktionary


posługa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. wykonanie jakiejś czynności w służbie dla kogoś, okazanie pomocy, obsłużenie kogoś

 (1.2) daw. osoba usłużna, pomocna komuś dla jakiegoś dzieła

 (1.3) daw. zrobienie czegoś wartościowego dla sprawy, dla idei

 (1.4) kośc. w Kościele urząd powierzany wiernemu świeckiemu dla wypełnienia określonych zadań, przede wszystkim podczas liturgii lub w związku z nią;

Wiktionary

Posługa (łac. ministerium; dawniej święcenia niższe, w tradycji wschodniej chirotesja, gr. χειροθεσία) – w chrześcijaństwie jest to urząd powierzany przez biskupa (rzadziej też przez prezbitera) wiernemu, który ma pełnić określone zadania w Kościele (w liturgii i poza nią).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeznaczali ją do najgorszych posług, ale się nie poddawała.

 (1.2) Wnuczka stała się jej niezbędną posługą, robiła sprawunki i przynosiła węgiel.

 (1.3) Siedząc w młodości nad książkami, oddał posługę swoim obecnym pacjentom.

 (1.4) Klerycy przyjęli posługę akolitatu z rąk prowincjała.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. posługiwać ndk., posłużyć dk.

 rzecz. posługiwanie n., posługacz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pomoc

 (1.3) przysługa

Wiktionary


posługacz

dawniej: osoba wykonująca ciężkie prace pomocnicze; posługujący


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, którego zadaniem jest wykonywanie cięższych prace pomocniczych, np. w szpitalu lub pensjonacie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posługa ż., posługiwacz m., posługiwaczka ż., posługiwanie n., posłużenie n.

:: fż. posługaczka

 czas. posługiwać ndk., posłużyć dk.

 przym. posłużny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posługiwacz

Wiktionary


posługaczka

dawniej: kobieta wykonująca ciężkie prace pomocnicze; posługująca


SJP.pl


posługiwać

czasownik

 (1.1) wykonywać za kogoś pracę

czasownik zwrotny

 (2.1) książk. używać czegoś przy wykonywaniu jakiejś czynności lub do osiągania jakiegoś celu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) [...] Sługa to człowiek, który chce posługiwać swojemu Panu i uznaje to za zaszczyt, bez względu na trudności zewnętrzne i wewnętrzne, których doznaje. [...]

 (2.1) „Kobieta doskonale opanowała milczenie, może dlatego, że tym właśnie językiem posługuje się precyzyjnie od wieków.”

 (2.1) Członkowie tego zespołu posługują się różnymi pseudonimami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔswuˈɟivat͡ɕ, AS: posu̯uǵivać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posługa ż., posługiwanie n., służka ż./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) służyć, usługiwać

 (2.1) stosować, używać

Wiktionary


posługiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wyręczanie kogoś w pracach, zwłaszcza domowych

 (1.2) sprawowanie posługi duszpasterskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔswuɟiˈvãɲɛ, AS: posu̯uǵivãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posługa ż., służąca ż., posługacz mos.

 czas. posługiwać ndk.

Wiktionary


posługowo

Posługowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 187 mieszkańców. Jest piętnastą co do wielkości miejscowością gminy Janowiec Wielkopolski.

Wikipedia


posługująca

dawniej: kobieta wykonująca ciężkie prace pomocnicze; posługaczka


SJP.pl


posługujący

dawniej: osoba wykonująca ciężkie prace pomocnicze; posługacz


SJP.pl


posłupiały

taki, który posłupiał; osłupiały


SJP.pl


posłuszeństwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) postawa zgody na wykonywanie cudzych poleceń, rozkazów

Wiktionary

Posłuszeństwo – w ludzkim zachowaniu, forma społecznego wpływu, w której osoba podporządkowuje się wyraźnym wskazówkom czy poleceniom od osoby obdarzonej władzą czy autorytetem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. posłuch m., posłuszność ż.

 przym. posłuszny

 przysł. posłusznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posłuch; przest. powolność

Wiktionary


posłusznica

dawniej: kobieta wykonująca prace pomocnicze w klasztorze prawosławnym


SJP.pl


posłusznie

przysłówek

 (1.1) w sposób posłuszny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłuszeństwo n., posłuszność ż., posłuch m.

 przym. posłuszny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ulegle

Wiktionary


posłuszniej

stopień wyższy od przysłówka: posłusznie


SJP.pl


posłuszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: posłuszny


SJP.pl


posłusznik

dawniej: osoba wykonująca prace pomocnicze w klasztorze prawosławnym


SJP.pl

Posłusznik (nowicjusz) – osoba przygotowująca się do życia monastycznego. Przebywa on w monasterze razem z innymi braćmi, ale nie jest jeszcze mnichem.

Okres nowicjatu (cs. posłuszanije) trwa trzy lata. Po tym czasie posłusznik (odpowiednik żeński: posłusznica) podejmuje decyzję w sprawie dalszego życia monastycznego.

Wikipedia


posłuszność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co posłuszne; cecha tych, którzy są posłuszni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłuszeństwo n., posłusznik m., posłusznica ż.

 przym. posłuszny

 przysł. posłusznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uległość

Wiktionary


posłuszny

przymiotnik

 (1.1) spełniający bez protestu polecenia

 (1.2) poddający się działaniom lub woli innej osoby

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) I wtedy Gierek, człowiek układny, z natury posłuszny, po raz pierwszy stanowczo powiedział "nie" centrali warszawskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈswuʃnɨ, AS: posu̯ušny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. posłuszeństwo n., posłuszność ż.

 przysł. posłusznie

Wiktionary


pot

1. wydzielina gruczołu potowego,
2. książkowe określenie trudu, wysiłku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. wydzielina gruczołów potowych;

Wiktionary

Pot – wydzielina gruczołów potowych. Składa się głównie z wody (~ 98%), soli (NaCl) (0,6–0,8%), tłuszczów, mocznika, kwasu moczowego, amoniaku, kwasu mlekowego, węglowodanów, związków mineralnych (zawierających np. potas, wapń, magnez, żelazo).Jego skład zależy przede wszystkim od tego, czy jest to pot wydzielany „przerywanie” (tj. fizjologicznie bez zwiększonej regulacji ciepłoty ciała; wydzielanie periodyczne – jedne gruczoły wydzielają, podczas gdy inne pozostają nieaktywne), czy wydzielany „stale” (tzn. w okresie zwiększonej aktywności fizycznej lub zwiększonego stresu). Stężenie związków w pocie wzrasta przy wydzielaniu periodycznym, z powodu zwrotnego wchłaniania wody w kanalikach wyprowadzających. Zależy również od spożywanych pokarmów, warunków klimatycznych, czynników hormonalnych oraz współistniejących schorzeń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ten upał pot lał się ze mnie strumieniami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔt, AS: pot

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potnieć, pocić się ndk., spocić się dk., wypocić dk.

 rzecz. pocenie n., potówka ż., wypocenie n., spocenie n., potliwość ż., pocik mrz.

 przym. potny, potowy, napotny, przeciwpotowy, potliwy

 przysł. potowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. znój

Wiktionary


pot.

skrót od: potoczny, potocznie (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót w funkcji rzeczownika

 (1.1) = geogr. potok

skrót w funkcji przymiotnika

 (2.1) = jęz. potoczny

skrót w funkcji przysłówka

 (3.1) = jęz. potocznie

Wiktionary

Styl potoczny (język potoczny, rejestr potoczny) – styl funkcjonalny języka znany całej społeczności jego użytkowników i najczęściej przez nich używany. Pod względem swoich cech może być przeciwstawiany różnym stylom językowym: specjalistycznemu, publicystycznemu lub artystycznemu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po 5 min. asfalt kończy się, a droga łukiem w prawo obniża się do pot. Lipnik.

Wiktionary


potaczek

nazwisko


SJP.pl


potąd

1. do danego miejsca; dotąd;
2. przestarzałe: do danej chwili, do dziś; dopóty


SJP.pl


potagować

oznaczyć tagami


SJP.pl


potajemnie

przysłówek

 (1.1) ukrywając coś przed kimś, bez wiedzy innych, w tajemnicy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtaˈjɛ̃mʲɲɛ, AS: potai ̯mʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. tajemnica ż., tajność ż.

 przym. potajemny, tajemniczy

 przysł. tajemniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ukradkiem

Wiktionary


potajemniej

stopień wyższy od przysłówka: potajemnie


SJP.pl


potajemność

cecha czegoś utrzymywanego w tajemnicy; poufność, tajność, ukradkowość


SJP.pl


potajemny

przymiotnik

 (1.1) trzymany bądź wykonywany w tajemnicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] była na tropie potajemnych, więc tym samym zakazanych stosunków najmłodszej siostry z panem Albinem […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtaˈjɛ̃mnɨ, AS: potai ̯mny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. potajemnie, tajemniczo

 rzecz. tajemnica ż., tajność ż.

 przym. tajemniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skryty, ukradkowy, sekretny

Wiktionary


potakiewicz

osoba, która stale przyznaje komuś rację, niemająca własnego zdania; przytakiwacz, przytakiewicz, potakiwacz


SJP.pl


potakiewiczka

potakiewicz


SJP.pl

Patrz:

potakiewicz

potakiwać

czasownik niedokonany

 (1.1) zgadzać się gestem albo słowem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. tak n., potakiwacz mos., potakiwanie n., przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.

 czas. przytaknąć

 przysł. tak

 partyk. tak

 wykrz. tak

Wiktionary


potakiwacz

osoba, która stale przyznaje komuś rację, niemająca własnego zdania; przytakiwacz, przytakiewicz, potakiewicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. lekcew. o kimś, kto nie wychyla się z własnym zdaniem i wszystkim potakuje

Wiktionary

Kiwon (także: kiwaczek, potakiwacz) – chińskie figurki wykonane zwykle z porcelany lub gliny z ruchomą głową (a często także i z innymi ruchomymi częściami ciała umieszczonymi na mechanizmach sprężynowych), które po wprawieniu w ruch mają zdolność długookresowego kiwania się, sprawiającego wrażenie aprobującego potakiwania głową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie bądź takim potakiwaczem, postaw się czasem.

 (1.1) Nawet jeśli pomysł szefa jest głupi, to grono potakiwaczy uzna go za rewelacyjny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtaˈcivat͡ʃ, AS: potaḱivač

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potakiwać, przytaknąć

 przysł. tak

 partyk. tak

 rzecz. przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potakiewicz, konformista, oportunista

Wiktionary


potakiwaczka

potakiwacz; konformistka, oportunistka, klakierka


SJP.pl


potakiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od| potakiwać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtaciˈvãɲɛ, AS: potaḱivãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. przytaknąć, potakiwać ndk.

 przysł. tak

 partyk. tak

 rzecz. przytakiwacz mos., przytakiwaczka ż.

Wiktionary


potakówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Potakówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Tarnowiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowcu, w dekanacie Jasło Wschód, diecezji rzeszowskiej.

Wikipedia


potakowski

nazwisko


SJP.pl


potalkować

posypać coś białym pudrem (talkiem); natalkować


SJP.pl


potamolog

specjalista w zakresie potamologii


SJP.pl


potamologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. geogr. hydrol. nauka o rzekach, strumieniach i potokach;

Wiktionary

Potamologia (z gr. пοταμός, potamós – rzeka), hydrologia rzek – dział geografii, konkretniej hydrologii, badający rzeki. Dzieli się na następujące nauki:

  • hydrografia rzek
  • teoria odpływu
  • teoria procesów korytowych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔtãmɔˈlɔɟja, AS: potãmoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potamolog m.

 przym. potamologiczny

Wiktionary


potamoplankton

plankton rzeczny składający się z organizmów roślinnych i drobnych organizmów zwierzęcych, głównie z gromady wrotków i okrzemek


SJP.pl

Potamoplankton (z gr. potamós=rzeka+ planktós= błąkający się) – plankton wód bieżących, plankton rzeczny.

Jest on uboższy od planktonu jeziornego. Przeważają w nim drobne organizmy, takie jak bakterie, okrzemki czy wrotki. Potamoplankton jest nietrwałym zgrupowaniem, może jednak pełnić dużą rolę w sieci troficznej całego ekosystemu rzecznego. Wielkość potamoplanktonu jest wprost proporcjonalna do długości rzeki i odwrotnie proporcjonalna do szybkości prądu.

Wikipedia


potańc

żartobliwie: potańcówka - zabawa taneczna


SJP.pl


potańcówa

zgrubienie od: potańcówka


SJP.pl


potańcować

spędzić pewien czas na tańcowaniu; potańczyć


SJP.pl


potańcowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potańcować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potańcować dk.

Wiktionary


potańcówka

potocznie: zebranie towarzyskie z tańcami; wieczorek taneczny, tańce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zebranie towarzyskie z tańcami, wieczorek taneczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 16 kwietnia odbyła się pożegnalna potańcówka dla pilotów, na którą zaproszono dziewczęta z pobliskiej jednostki łączności.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potańczyć dk.

 rzecz. potańc mrz., taniec mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|muzyka.

Wiktionary


potańcowywać

przestarzale: spędzać pewien czas na tańczeniu


SJP.pl


potaniać

obniżać cenę lub koszt czegoś


SJP.pl


potaniały

stać się tańszym


SJP.pl


potanić

obniżyć cenę lub koszt czegoś


SJP.pl


potanieć

stać się tańszym


SJP.pl


potapiński

nazwisko


SJP.pl


potapowicz

nazwisko


SJP.pl


potarcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przesunięcie po powierzchni z naciskiem

 (1.2) zetknięcie się z powierzchnią w czasie ruchu

 (1.3) rozdrobnienie na tarce

 (1.4) porozcinanie za pomocą piły na mniejsze fragmenty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dżin reagował na potarcie lampy ręką.

 (1.2) Dała się słyszeć klątwa, potarcie zapałki i w pracowni zabłysło żółte światło.

 (1.3) Mogę cię prosić o potarcie kilku jabłek do surówki?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pocieranie n., potarka ż.

 czas. pocierać ndk., pocierać się ndk., potrzeć dk., potrzeć się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przetarcie

 (1.2) otarcie się

 (1.3) starcie, utarcie

Wiktionary


potargać

1. zburzyć, zwichrzyć komuś włosy na głowie; poczochrać, zmierzwić;
2. splątać coś, skołtunić;
3. podrzeć, porozrywać, wymiętosić, sponiewierać;
4. zakłócić ład, zaburzyć spójność, wprowadzić nieporządek;
5. ponieść coś ciężkiego, ciągnąc lub dźwigając z trudem;
6. targać, szarpać przez jakiś czas;
7. potargać się:
a) zostać poplątanym; skołtunionym;
b) zwichrzyć sobie włosy, zburzyć fryzurę; poczochrać;
c) zburzyć sobie włosy nawzajem


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. targać)

 (1.1) uczynić coś splątanym, zwichrzonym

 (1.2) spowodować rozpad na części, nadwyrężenie albo zniszczenie czegoś poprzez rwanie lub szarpanie

 (1.3) ponieść z trudem coś ciężkiego

 (1.4) targać przez pewien czas

czasownik zwrotny dokonany potargać się (ndk. targać się)

 (2.1) zostać potarganym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potarganie n., potarganiec mos., wytarganie n., starganie n.

 przym. potargany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poczochrać, pokudłać, rozczochrać, rozmierzwić, roztargać, rozwichrzyć

Wiktionary


potarganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potargać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potargać dk.

 rzecz. starganie n., wytarganie n.

Wiktionary


potarganiec

potocznie: człowiek o rozczochranych, potarganych włosach; rozczochraniec


SJP.pl


potarka

siarkowana część pudełka, o którą pociera się zapałkę, lont itp. przy zapalaniu; draska, pocierka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pokryty warstwą fosforową bok pudełka zapałek, o który pociera się zapałką, żeby ją zapalić

Wiktionary

Zapałka – służący do rozpalania ognia, specjalnie w tym celu przygotowany patyczek z drewna (rzadziej – pasków tektury), dodatkowo nasączony w całości lub części substancją ułatwiającą spalanie i na jednym końcu pokryty masą ulegającą zapłonowi wskutek tarcia; końcówka taka nazywana jest główką (lub łebkiem) zapałki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zapalaj, pocierając łebkiem o potarkę, zawsze w kierunku od siebie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzeć dk., pocierać ndk.

 rzecz. potarcie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) draska

Wiktionary


potarmosić

potocznie: poszarpać kogoś lub siebie nawzajem


SJP.pl


potarzyca

3 miejscowości w Polsce
  • Potarzyca – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Krobia
  • Potarzyca – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jarocin
  • Potarzyca – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jarocin

Wikipedia


potas

pierwiastek chemiczny o symbolu K


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu K i liczbie atomowej 19;

Wiktionary

Potas (K, łac. kalium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali alkalicznych o liczbie atomowej 19.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma potas?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtas, AS: potas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potasowiec mrz., potaż

 przym. potasowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. K

Wiktionary


potasowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) karc. odczasownikowy od|potasować.

 (1.2) chem. odczasownikowy od|potasować.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. tas m.

 czas. potasować dk., tasować ndk.

 (1.2)

 rzecz. potas m.

 czas. potasować ndk.

Wiktionary


potasowce

grupa pierwiastków chemicznych z 1 grupy układu okresowego oprócz oprócz litu i sodu (potas, rubid, cez, frans), lekkie, miękkie, białe lub srebrzystobiałe metale, bardzo aktywne chemicznie, w przyrodzie występujące w związkach


SJP.pl

Litowce (metale alkaliczne, potasowce) – grupa pierwiastków 1 (daw. IA lub I głównej) grupy układu okresowego (bez wodoru) o silnych własnościach metalicznych, tworzących z wodą silnie zasadowe (alkaliczne) wodorotlenki. Do metali alkalicznych zalicza się lit, sód, potas, rubid, cez i frans.

Wszystkie litowce mają jeden elektron walencyjny znajdujący się na zewnętrznym orbitalu s. Łatwo ulegają jonizacji do kationów M+
.

Wikipedia


potasowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek należący do pierwszej grupy głównej układu okresowego pierwiastków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potas mrz.

 przym. potasowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) litowiec, metal alkaliczny

Wiktionary


potasowy

przymiotnik od: potas


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący potasu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potas m., potasowiec mrz.

Wiktionary


potasz

węglan potasu, bezbarwna substancja krystaliczna używana m.in. przy wyrobie szkła, mydła i farb; potaż


SJP.pl

Na Ukrainie
  • Potasz – wieś w obwodzie czerkaskim, w rejonie humańskim, w hromadzie Mańkiwka
  • Potasz – wieś w obwodzie czerkaskim, w rejonie zwinogródzkim
  • Potasz – stacja kolejowa w miejscowości Potasz, w obwodzie czerkaskim

Wikipedia


potasznik

nazwisko


SJP.pl


potaszniki

nazwisko


SJP.pl

Potaszniki – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Górzno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Górznie.

Wikipedia


potaż

węglan potasu, bezbarwna substancja krystaliczna używana m.in. przy wyrobie szkła, mydła i farb; potasz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. węglan potasu, (K2CO3);

 (1.2) gw-pl|Bukowina. soda oczyszczona

Wiktionary

Potaż (regionalna, historyczna, rzadsza pisownia: potasz) – zanieczyszczona postać węglanu potasu K2CO3, rozpuszczalna w wodzie część popiołu pochodzącego ze spalania węgla drzewnego, zawierająca również zmienne ilości innych związków potasu.
Nazwa potaż bywa używana na określenie dowolnego minerału zawierającego potas, zwłaszcza w krajach anglojęzycznych (ang. potash).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z potażu uzyskiwano potas, stąd nazwa tego pierwiastka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtaʃ, AS: potaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potas

 przym. potażowy

Wiktionary


potażarnia

dawniej: wytwórnia potażu otrzymywanego z popiołu drzewnego


SJP.pl

Potaż (regionalna, historyczna, rzadsza pisownia: potasz) – zanieczyszczona postać węglanu potasu K2CO3, rozpuszczalna w wodzie część popiołu pochodzącego ze spalania węgla drzewnego, zawierająca również zmienne ilości innych związków potasu.
Nazwa potaż bywa używana na określenie dowolnego minerału zawierającego potas, zwłaszcza w krajach anglojęzycznych (ang. potash).

Wikipedia


potebnia

nazwisko


SJP.pl


potęga

1. siła i skuteczność oddziaływania na coś;
2. coś potężnego;
3. wynik pomnożenia danej liczby przez siebie wskazaną liczbę razy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przeważająca siła i skuteczność

 (1.2) coś potężnego

 (1.3) mat. wynik potęgowania;

Wiktionary

Potęgowanie – typ funkcji dwóch zmiennych, różnie definiowanych w różnych kontekstach; w najprostszych przypadkach – kiedy drugim argumentem tej funkcji jest liczba naturalna – potęgowanie to wielokrotne mnożenie elementu przez siebie. Podstawowe pojęcia związane z tą operacją to:

  • podstawa potęgi – potęgowany element;
  • wykładnik – drugi argument, w najprostszym przypadku równy liczbie czynników w mnożeniu;
  • potęga elementu – wynik potęgowania;
  • kwadrat – druga potęga;
  • sześcian – trzecia potęga.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ich potęga militarna zmiażdżyła opór przeciwnika.

 (1.2) W tym kamiennym grobowcu drzemią złowrogie siły zdolne obalać potęgi tego świata.

 (1.3) Drugą potęgę nazywamy kwadratem, a trzecią sześcianem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɛ̃ŋɡa, AS: potŋga

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potęgować

 rzecz. potęgowanie

 przym. potężny

 przysł. potężnie

Wiktionary


potęgować

1. w matematyce: podnosić do potęgi, mnożyć liczbę przez samą siebie;
2. wzmagać coś, zwiększać intensywność lub wyrazistość; nasilać, intensyfikować;
3. potęgować się - nabierać intensywności; narastać, wzmagać się


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wzmacniać, wzmagać

 (1.2) mat. podnosić do potęgi;

czasownik zwrotny potęgować się

 (2.1) nabierać intensywności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cały krajobraz, o barwach żółtych i białych, miał charakter strasznej martwoty, którą potęgowały gorąco i cisza.

 (2.1) Wraz z wiekiem potęguje się nieruchomość stawów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɛ̃ŋˈɡɔvat͡ɕ, AS: potẽŋgovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potęga ż., potęgowanie n.

 czas. spotęgować dk.

 przysł. potężnie

Wiktionary


potęgowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mat. działanie dwuargumentowe x^y\;, które dla y\; będącego liczbą naturalną, jest równoważne pomnożeniu y\; liczb (elementów) x\; przez siebie;

Wiktionary

Potęgowanie – typ funkcji dwóch zmiennych, różnie definiowanych w różnych kontekstach; w najprostszych przypadkach – kiedy drugim argumentem tej funkcji jest liczba naturalna – potęgowanie to wielokrotne mnożenie elementu przez siebie. Podstawowe pojęcia związane z tą operacją to:

  • podstawa potęgi – potęgowany element;
  • wykładnik – drugi argument, w najprostszym przypadku równy liczbie czynników w mnożeniu;
  • potęga elementu – wynik potęgowania;
  • kwadrat – druga potęga;
  • sześcian – trzecia potęga.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potęgowanie jest działaniem niełącznym, nieprzemiennym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɛ̃ŋɡɔˈvãɲɛ, AS: potẽŋgovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potęga ż.

 czas. potęgować

 przysł. potężnie

Wiktionary


potęgowo

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

  • Potęgowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Potęgowo
  • Potęgowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Linia
  • Potęgowo – gmina wiejska w województwie pomorskim, w powiecie słupskim
  • Potęgowo – dawna gromada
  • Potęgowo – stacja kolejowa w Potęgowie, w województwie pomorskim

Wikipedia


potęgowski

przymiotnik od: Potęgowo


SJP.pl


potęgująco

w sposób czyniący coś bardziej intensywnym, odczuwalnym lub wyrazistszym; podniecająco, podsycająco


SJP.pl


potek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ojciec chrzestny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potka ż.

Wiktionary


potelepać

1. potrząść;
2. potelepać się - spędzić pewien czas na telepaniu się


SJP.pl


potem

w chwili następującej po czymś, o czym była mowa; po jakimś czasie, później, następnie


SJP.pl

przysłówek czasu

 (1.1) później, w chwili następnej

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) N. lp. od pot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszelkie karcenie na razie nie wydaje się radosne, ale smutne, potem jednak przynosi tym, którzy go doświadczyli, błogi plon sprawiedliwości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtɛ̃m, AS: potẽm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) później, po, następnie, wówczas, wtedy, dalej, od tego miejsca

Wiktionary


potemkin

nazwisko


SJP.pl


potemkowski

nazwisko


SJP.pl


potempa

nazwisko


SJP.pl


potencja

1. siła umożliwiająca działanie, zdolność do działania, zwłaszcza do odbycia stosunku płciowego;
2. w filozofii Arystotelesa: to, co możliwe, możliwość zaistnienia lub przemiany;
3. dawniej: potęga, siła, mocarstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdolność do uczynienia czegoś

 (1.2) filoz. to, co jest potencjalnie możliwe

 (1.3) seks. możność odbycia stosunku płciowego przez mężczyznę

 (1.4) fizj. płodność mężczyzny

 (1.5) daw. moc, potęga

 (1.6) przest. przen. mocarstwo, potężny kraj

 (1.7) przest. przen. siła wojsk mocarstwa

 (1.8) przest. przen. osoba sprawująca władzę, władca

Wiktionary

  • Potencja seksualna – potocznie: zdolność mężczyzny do osiągnięcia erekcji
  • Potencja (filozofia) – w filozofii Arystotelesa i scholastycznej przeciwieństwo energii
  • Potencja (homeopatia) – określenie rozcieńczenia leku homeopatycznego

Wikipedia

Powiązane:

 przym. potencjalny

 przysł. potencjalnie

 rzecz. potencjalizacja ż., potencjalność ż., potencjał mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kreatywność

 (1.3) męskość

Wiktionary


potencjalizacja

  • potencjalizacja – termin z dziedziny farmakologii
  • potencjalizacja – inaczej: potencjowanie; etap wytwarzania preparatów homeopatycznych

Wikipedia


potencjalizm

w językoznawstwie: wyraz możliwy do skonstruowania z punktu widzenia systemu leksykalnego i derywacyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. słowo, którego istnienie nie jest znane leksykografii, ale z punktu widzenia systemu leksykalnego i derywacyjnego jest możliwe do skonstruowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potencjalność ż.

 przym. potencjalny

 przysł. potencjalnie

Wiktionary


potencjalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób potencjalny, mogąc wystąpić lub pojawić się w określonych warunkach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród duńskich norek wykryto szczególną mutację koronawirusa, co potencjalnie może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego na całym świecie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potencjał mrz., potencjalizm mrz., potencjalność ż., potencja ż.

 przym. potencjalny

Wiktionary


potencjalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potencjalne

Wiktionary

Potencja (gr. dýnamis, δύναμις; łac. potentia − zdolność, możność) - w filozofii Arystotelesa, obok pojęcia aktu (łac. actus), składnik każdego bytu. Każdy byt składa się z możności i aktu. Możność jest elementem biernym, aktualizowanym (konkretyzowanym) przez akt. Analiza potencji i aktu zawarta jest w Księdze Θ Metafizyki

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. potencjalizm m., potencja ż.

 przym. potencjalny

 przysł. potencjalnie

Wiktionary


potencjalny

1. mogący zdarzyć się w odpowiednich warunkach, jest możliwy, przewidywany; przypuszczalny, teoretyczny, hipotetyczny, potencjonalny;
2. energia potencjalna - energia układu mechanicznego, która zależy od wzajemnego rozmieszczenia części układu oraz od ich położenia w zewnętrznym polu sił


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) możliwy do zrealizowania, osiągnięcia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mogę być potencjalnym dawcą organów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɛ̃nˈt͡sʲjalnɨ, AS: potẽncʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potencjalizm mrz., potencja, potencjał, potencjalność

 przysł. potencjalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możliwy, ewentualny, niewykluczony, prawdopodobny

Wiktionary


potencjał

1. tkwiący w kimś lub czymś zasób możliwości, zdolności;
2. ogół elementów, środków ekonomicznych, pozostających do wykorzystania w jakimś celu;
3. w fizyce: wielkość charakteryzująca stan pola elektrycznego, magnetycznego lub grawitacyjnego w danym punkcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tkwiący w kimś lub czymś zasób możliwości

 (1.2) fiz. miara energii potrzebnej do przeniesienia jednostkowego ładunku (np. ładunku elektrycznego lub masy) z nieskończoności do danego punktu

Wiktionary

Potencjał (łac. potentia ‘zdolność, możność’) – pole skalarne określające pewne pole wektorowe.

W wypadku pola sił, które jest polem wektorowym, potencjał nazywa się energią potencjalną. Dla wielu sił rozpatrywanych w fizyce da się wprowadzić pojęcie energii potencjalnej, np. dla pola sił grawitacyjnych, elektrostatycznych czy sił sprężystych. Potencjału nie ma jednak np. pole magnetyczne. Istotnym warunkiem możliwości znalezienia potencjału jest brak wirowości pola wektorowego (rysunek obok). Matematycznie oznacza to, że rotacja (wirowość) pola zeruje się w każdym punkcie (dokładniej omówiono to niżej).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈtɛ̃nt͡sʲjaw, AS: potncʹi ̯au̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potencjalny

 rzecz. potencja ż.

 przysł. potencjalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możliwości, zdolność

Wiktionary


potencjometr

dzielnik napięcia elektrycznego, służący do utrzymania płynności napięcia w obwodzie elektrycznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. opornik z możliwością zmiany (poprzez zmianę położenia styku na ścieżce oporowej) rezystancji przez użytkownika;

Wiktionary

Potencjometr, rezystor nastawny – występujący w postaci pojedynczego elementu, regulowany dzielnik napięcia. Potencjometr posiada trzy wyprowadzenia, odpowiadające wyprowadzeniom dzielnika napięcia. Dwa z nich połączone są ścieżką o stałym oporze. Trzeci połączony jest ze ślizgaczem, którego położenie na ścieżce można regulować. Ścieżkę oporową wykonuje się z węgla, cermetu, tworzyw sztucznych lub zwojów drutu oporowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uszkodziłam w gramofonie potencjometr i płyt mogę słuchać tylko bardzo głośno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɛ̃nˈt͡sʲjɔ̃mɛtr̥, AS: potẽncʹi ̯õmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potencjometria ż.

 przym. potencjometryczny

 przysł. potencjometrycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. regulator, gałka, pokrętło; reg. śl. karpyntel.

Wiktionary


potencjometria

dział elektrochemii zajmujący się pomiarami siły elektromotorycznej ogniw elektrycznych i potencjałów elektrod


SJP.pl

Potencjometria – zespół pomiarowych metod elektrochemicznych, polegających na wyznaczaniu wartości potencjału elektrody wskaźnikowej (roboczej) względem elektrody porównawczej (odniesienia) w funkcji logarytmu stężenia jonów elektroaktywnych. Pomiary są wykonywane w warunkach bezprądowych (w stanie równowagi), dzięki czemu może być stosowane równanie Nernsta:

E=E^{0}+{\frac {RT}{zF}}\ln {\frac {a_{\mbox{ox}}}{a_{\mbox{red}}}}

Wikipedia


potencjonalnie

potencjonalny


SJP.pl

Patrz:

potencjonalny

potencjonalny

rzadko: mogący zdarzyć się w odpowiednich warunkach, jest możliwy, przewidywany; przypuszczalny, teoretyczny, hipotetyczny, potencjalny


SJP.pl


potentat

1. książkowo: osoba na wysokim stanowisku, mająca duży wpływ na coś lub wyłączność na produkcję czegoś;
2. dawniej: możny, majętny pan, posiadacz ziemski; magnat, arystokrata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekon. osoba lub instytucja o wysokiej pozycji i znaczeniu

 (1.2) daw. możny pan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Fabryczkę kupił austriacki potentat stalowy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) magnat

 (1.2) możnowładca, oligarcha, magnat

Wiktionary


potentatka

potentat


SJP.pl

Patrz:

potentat

potenza

[czytaj: potenca] miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w Apeninie Lukańskim, stolica regionu Basilicata i prowincji Potenza (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w regionie Basilicata

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potenza jest brzydkim miastem. Ciekawe, że we Włoszech miasta średniej wielkości są albo bardzo piękne, albo bardzo brzydkie, jak gdyby natura włoskiej urody uznawała tylko ekstrema.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) staroż. Potencja

Wiktionary


potępa

nazwisko


SJP.pl

Potępa (niem. Potempa) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Krupski Młyn.

Wikipedia


potępiać

czasownik

 (1.1) nie pochwalać, ganić kogoś, uznawać kogoś winnym

 (1.2) rel. skazywać na potępienie, skazywać na piekło

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Społeczność międzynarodowa potępia wszelkie formy interwencji z wyjątkiem działań podjętych pod auspicjami ONZ przeciwko państwu ustawicznie łamiącemu prawo międzynarodowe i naruszającemu zasady pokojowego współistnienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɛ̃mpʲjät͡ɕ, AS: potmpʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potępienie n., potępianie n.

 czas. potępić

 przym. potępieńczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odrzucać

 (1.2) skazywać

Wiktionary


potępiacz

dawniej: ten, co ocenia negatywnie, gani, piętnuje; krytykant, potępiciel


SJP.pl


potępianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potępiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potępiać ndk.

Wiktionary


potępić

czasownik przechodni dokonany (ndk. potępiać)

 (1.1) dokonany od|potępiać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Litwini wznosili groźne okrzyki i wymachiwali transparentami z napisem: "Papieżu! Przywróć nam Dziady!" Chodziło, jak wyjaśniła dziewczyna, o pradawny pogański obrzęd wywoływania duchów, potępiony przez głowę katolickiego kościoła i ścigany przez Święte Oficjum.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɛ̃mpʲit͡ɕ, AS: potmpʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potępiać

 rzecz. potępienie n.

 przym. potępieńczy

Wiktionary


potępiciel

dawniej: ten, co ocenia negatywnie, gani, piętnuje; krytykant, potępiacz


SJP.pl


potępieńczy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. przywodzący na myśl skazanych na wieczne cierpienie w piekle

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podobno służba po jego śmierci słyszała potępieńcze wycie dobiegające z pałacowych piwnic i z pustelni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potępienie n., potępieniec m.

 czas. potępiać ndk., potępić dk.

 przysł. potępieńczo

Wiktionary


potępienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potępić.

 (1.2) wyrok potępiający, wyrażenie silnej dezaprobaty, ostra krytyka

 (1.3) rel. w chrześcijaństwie: utrata zbawienia

Wiktionary

Potępienie – według religii chrześcijańskich okres pośmiertny, antagonistyczny do zbawienia. Potępienie jest uważane za wieczną karę dla tych, którzy złamią przykazania nadane przez Boga i zejdą na drogę zła. Lecz gdy w chwili śmierci osoba umierająca będzie żałować za swoje grzechy, zostanie zbawiona, ale żal musi być szczery.

Większość religii chrześcijańskich poprzez potępienie rozumie zesłanie duszy ludzkiej do piekła, gdzie ma przebywać na wieki cierpiąc ogromne męki.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. potępić dk., potępiać ndk.

 rzecz. potępieniec m.

 przym. potępieńczy

Wiktionary


potępieniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. grzesznik skazany na wieczne potępienie

Wiktionary

Potępieniec (tytuł oryginalny The Informer) – amerykański film fabularny (dramat) z 1935 roku w reżyserii Johna Forda.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zauważyła na moim palcu złotą obrączkę, unikalną wśród nas potępieńców.

 (1.1) Cierpiałem jak potępieniec w siódmym kręgu piekła. Cierpiałem i nie rozumiałem, dlaczego tak bardzo cierpię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potępienie n.

 przym. potępieńczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potępiony

Wiktionary


potępiona

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dusza kobiety cierpiąca w piekle, skazana na wieczne potępienie

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. M. lub W. lp. od potępiony

Wiktionary


potępiony

skazany na potępienie; grzeszny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) skazany na piekło

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) potępieniec, człowiek cierpiący w piekle, skazany na wieczne potępienie

 (2.2) daw. skazaniec

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Jakby za danym hasłem potępieni / Zaczęli z tajnych wychodzić kryjówek.

 (2.1) O, bodaj został wyklęty, / Kto staje pośród biesiady, / Jak potępionego mara, / I do spólnego puchara / Własnych łez przylewa jady!

 (2.2) [...] królowi została tylko władza ułaskawiania potępionych.

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1-2) potępiona ż.

Wiktionary


poterna

rodzaj podziemnego przejścia w dawnych twierdzach i fortach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. podziemny chodnik komunikacyjny w twierdzy

Wiktionary

Poterna (potajnik) – podziemne przejście umożliwiające komunikację wewnątrz twierdzy bądź fortu pomiędzy poszczególnymi stanowiskami bojowymi na wałach lub w rowach fortecznych, schronami, koszarami itp. bez narażenia się na bezpośredni ostrzał.

Wikipedia


potestować

spędzić pewien czas na testowaniu


SJP.pl


potężnie

przysłówek

 (1.1) w sposób potężny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na pokładzie zagranicznego statku, w mocnej klatce, spoczywał ów zwierz nieznany. Wyglądał groźnie i pięknie. Miał ogromną, płową grzywę, a ryk jego brzmiał potężnie jak grzmot.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potęga ż., potęgowanie n.

 czas. potężnieć ndk., potęgować ndk.

 przym. potężny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mocno, silnie

Wiktionary


potężniej

stopień wyższy od przysłówka: potężnie


SJP.pl


potężniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: potężny


SJP.pl


potężny

1. okazały pod względem rozmiarów; ogromny, masywny;
2. mający dużą przewagę nad innymi;
3. świadczący o dużej sile fizycznej;
4. bardzo intensywny, silnie działający;
5. bardzo donośny, głośny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o wielkiej mocy

 (1.2) znacznych rozmiarów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tamtych czasach Persja była potężnym państwem.

 (1.1) To potężna siła, która może zniszczyć Europę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɛ̃w̃ʒnɨ, AS: potũ̯žny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potęga ż.

 przysł. potężnie

 czas. potężnieć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mocarny, możny, silny

 (1.2) bardzo duży, gigantyczny, masywny, ogromny, wielki

Wiktionary


poti

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. portowe miasto w Gruzji, w regionie Megrelia-Górna Swanetia;

Wiktionary

Poti (gruz. ფოთი, dawniej gr. Fasis) – miasto w Gruzji, w regionie Megrelia-Górna Swanetia.

Położone jest nad Morzem Czarnym, przy ujściu rzeki Rioni, na Nizinie Kolchidzkiej. Obok Batumi, port w Poti jest najważniejszym portem morskim Gruzji.

Na wschód od miasta znajduje się Kolchidzki Park Narodowy.

W Poti znajduje się siedziba gruzińskiej Straży Przybrzeżnej.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, spożywczy oraz stoczniowy.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. potijski

Wiktionary


potijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Poti, dotyczący Poti

Wiktionary

Przykłady

 (1.1)  Podstawowym dla potijskich umów było „Tymczasowe porozumienie o ustanowieniu między Niemcami i Gruzją preliminaryjnych stosunków wzajemnych", oznaczające uznanie de facto republiki przez Berlin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poti n.

Wiktionary


potiomkin

nazwisko


SJP.pl

  • „Potiomkin” – rosyjski pancernik, jeden z symboli rewolucji 1905 roku w Rosji;
  • „Potiomkin” – rosyjski, radziecki, a następnie niemiecki statek;
  • Pancernik Potiomkin – radziecki film niemy z 1925 w reżyserii Siergieja Eisensteina.
  • Potiomkinowska wioska - określenie pochodzące od Grigorija Potiomkina

Wikipedia


potiomkinowski

sztuczny, propagandowy, maskujący rzeczywistą sytuację


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z Grigorijem Potiomkinem

Wiktionary


potir

w liturgii prawosławnej: naczynie w kształcie kielicha do udzielania komunii


SJP.pl


potka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. matka chrzestna

 (1.2) stpol. potyczka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. potek mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|matka chrzestna.

 (1.2) zobtłum|potyczka.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtka, AS: potka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potek mos.

Wiktionary


potkać

1. spędzić jakiś czas na tkaniu;
2. tkając, utkać kolejno jedną rzecz po drugiej;
3. wetknąć gdzieś wiele czegoś; powtykać


SJP.pl


potkański

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Potkański – polski urzędnik staropolski
  • Antoni Potkański – polski urzędnik staropolski
  • Józef Potkański – polski urzędnik staropolski
  • Karol Potkański – polski historyk i etnograf

Wikipedia


potkowski

nazwisko


SJP.pl


potlacz

ceremonia niektórych plemion indiańskich w Ameryce Północnej, w której uczestnicy niszczyli lub oddawali swoje mienie, by podnieść lub zachować swój status społeczny


SJP.pl

Wikipedia


potliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potliwe; cecha tych, którzy są potliwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pot m., pocenie n.

 czas. pocić się

 przym. potliwy, potowy

Wiktionary


potliwy

skłonny do nadmiernego pocenia się


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający skłonność do nadmiernego pocenia się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nadmiernie potliwe w lecie stopy traktujemy podczas kąpieli szczoteczką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potliwość ż., pot m., pocenie n.

 czas. pocić się, spocić się

Wiktionary


potmanyj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. portfel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajtlik, bojtlik, briftasza.

Wiktionary


potnica

choroba skóry


SJP.pl


potnicowy

potnica


SJP.pl

Patrz:

potnica

potnieć

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spotnieć)

 (1.1) fizj. wydzielać pot, pokrywać się potem

 (1.2) fiz. pokrywać się parą na powierzchni, skroploną na skutek różnicy temperatur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pot mrz., potnienie n.

 czas. pocić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pocić się

 (1.2) pocić się, zaparowywać

Wiktionary


potnik

podkład pod siodło zakładany w celu ochrony skóry konia przed odparzeniami


SJP.pl


potny

przymiotnik od: pot


SJP.pl


potocki

przymiotnik od: Potok Górny, Potok Wielki


SJP.pl

Wikipedia


potocyzacja

o języku - stawanie się coraz bardziej potocznym; upotocznianie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nasilenie potoczności, sankcjonowanie form potocznych w języku oficjalnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W mediach w ostatnich latach następuje potocyzacja języka.

 (1.1) Właśnie tę nieprawdopodobnie postępującą potocyzację języka w prasie, w radiu, w telewizji wykazują liczne prace habilitacyjne i doktorskie. (J. Miodek)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɔt͡sɨˈzat͡sʲja, AS: potocyzacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potoczność, upotocznianie, upotocznienie

 przym. potoczny

 przysł. potocznie

 czas. upotoczniać ndk., upotocznić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upotocznianie, upotocznienie

Wiktionary


potocyzm

wyraz lub wyrażenie potoczne, używane tylko w swobodnej rozmowie; kolokwializm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. słowo potoczne

Wiktionary

Kolokwializm (z łac. colloquium „rozmowa” od colloqui „rozmawiać”, col- „współ-” i loqui „mówić”), potocyzm – wyraz, wyrażenie lub forma składni – stosowane wyłącznie w języku potocznym, zwykle w mowie, w życiu codziennym, a jednocześnie w sytuacji, gdy nie ma wymogu dbałości o zgodność przekazu z wyższymi rejestrami języka (językiem starannym czy wyspecjalizowanym).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. potoczność ż.

 przym. potoczny

 przysł. potocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolokwializm

Wiktionary


potoczek

zdrobnienie od: potok


SJP.pl

W Polsce
  • Potoczek – część wsi Rościszów w woj. dolnośląskim, w pow. dzierżoniowskim gminie Pieszyce
  • Potoczek – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Jerzmanowa
  • Potoczek – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Międzylesie
  • Potoczek – wieś w woj. lubelskim, w pow. janowskim, w gminie Potok Wielki
  • Potoczek – wieś w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Adamów
  • Potoczek – część wsi Czułów w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Liszki
  • Potoczek – przysiółek wsi Łapsze Niżne w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne
  • Potoczek – część wsi Stryszów w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Stryszków
  • Potoczek – osada leśna w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kępice
  • Potoczek – część wsi Wilkowice w woj. śląskim, w pow. bielskim, w gminie Wilkowice
  • Potoczek – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Tarłów

Wikipedia


potocznie

przysłówek

 (1.1) jęz. w sposób codzienny, powszechny, nieformalny, swobodny

 (1.2) książk. w sposób codzienny, popularny, obiegowy, niefachowy

Wiktionary

Styl potoczny (język potoczny, rejestr potoczny) – styl funkcjonalny języka znany całej społeczności jego użytkowników i najczęściej przez nich używany. Pod względem swoich cech może być przeciwstawiany różnym stylom językowym: specjalistycznemu, publicystycznemu lub artystycznemu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bezpieczniki instalacji elektrycznej w mieszkaniu potocznie nazywa się korkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɔt͡ʃʲɲɛ, AS: potočʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potoczny

 rzecz. potocyzacja ż., potoczność ż., potocyzm mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prosto, pospolicie, gwarowo, w sposób codzienny, powszechny / nieformalny / swobodny, skrót pot.

Wiktionary


potoczniej

stopień wyższy od przysłówka: potocznie


SJP.pl


potoczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: potoczny


SJP.pl


potoczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potoczne

Wiktionary

Styl potoczny (język potoczny, rejestr potoczny) – styl funkcjonalny języka znany całej społeczności jego użytkowników i najczęściej przez nich używany. Pod względem swoich cech może być przeciwstawiany różnym stylom językowym: specjalistycznemu, publicystycznemu lub artystycznemu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. potok m., potoczek m., potoczystość ż., potoczenie n., potocyzacja ż., potocyzm mrz.

 czas. potoczyć dk.

 przym. potoczny, potoczysty

 przysł. potocznie, potoczyście

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolokwialność, kolokwializm

Wiktionary


potoczny

używany powszechnie, na co dzień


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) jęz. liter. taki, którego używa się na co dzień, w zwykłej rozmowie;

 (1.2) książk. zwykły, codzienny, pospolity, powszechny, popularny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej język jest wykwintny, zdania mają zapach minionej epoki, przesiane wyrazami już dziś zapomnianymi w potocznym języku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɔt͡ʃnɨ, AS: potočny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potocyzm mrz., potoczność, potocyzacja, upotocznianie, upotocznienie

 czas. upotoczniać ndk., upotocznić dk.

 przysł. potocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1) skr. pot.

 (1.1) kolokwialny, nieliteracki, nieoficjalny, nieformalny, swobodny

 (1.2) obiegowy

Wiktionary


potoczyściej

stopień wyższy od przysłówków: potoczysto, potoczyście


SJP.pl


potoczystość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. cecha tego, co potoczyste

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potok m., potoczność ż.

 przym. potoczysty

 przysł. potoczyście

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płynność

Wiktionary


potoczysty

1. o stylu mowy lub tekstu: gładki, barwny, płynny;
2. o rzece, nurcie itp.: płynący szybko


SJP.pl


potoczyzna

wieś w Polsce


SJP.pl

Potoczyzna – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Mońki.

Wieś królewska w starostwie knyszyńskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Brata Alberta Chmielowskiego w Mońkach.

Wikipedia


potok

niewielki ciek wodny o wartkim nurcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. hydrol. ciek wodny o wartkim nurcie, płynący skalnym lub kamienistym korytem o dużym spadku;

 (1.2) duża ilość szybko płynącej cieczy

 (1.3) duża ilość czegoś w ruchu

 (1.4) inform. sposób połączenia procesów, tak że wyjście jednego jest wejściem drugiego;

 (1.5) daw. środ. więz. wóz jadący na jarmark

 (1.6) techn. metoda pracy zespołowej, zachowywanie ścisłej kolejności i rytmu zadań

Wiktionary

Potok (ritral, rhitral) – niewielki ciek o wartkim nurcie, płynący w terenie o znacznych deniwelacjach. Należy do wód płynących w korycie, które zwykle wyerodowało w skałach. W Polsce potokami nazywa się przeważnie cieki płynące na terenach gór i wyżyn. Na terenach nizinnych i pojeziernych w odniesieniu do niewielkich cieków stosuje się raczej termin strumień.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aszszur przybył z gór, od północy, przyszedł z miriadami swoich sił zbrojnych, mnóstwo ich obsadziło potoki, a konnica ich okryła wzgórza.

 (1.4) Jeżeli w potoku nie ma tyle informacji, ile chce odczytać proces-odbiorca, to jest on wstrzymywany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtɔk, AS: potok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potokowość ż., potoczystość ż.

:: zdrobn. potoczek mrz.

 przym. potokowy, potoczysty

 przysł. potokowo, potoczyście

Wiktionary


potoka

Potoka (biał. Патока) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Michałowo.

Wieś jest siedzibą sołectwa Potoka w skład którego wchodzą: Potoka, Hoźna i Krukowszczyzna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wikipedia


potoknąć

regionalizm mazowiecki: opłukać, przepłukać


SJP.pl


potokowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący potoku, związany z potokiem

 (1.2) ciągły, szeregowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) 30 sierpnia 1972 w FSM rozpoczęto systemem potokowym montaż i produkcję tego typu samochodu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potok mrz.

Wiktionary


potomac

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Stanach Zjednoczonych przepływająca przez Waszyngton;

Wiktionary

  • Potomac – plemię indiańskie
  • Potomak – rzeka w USA
  • Armia Potomaku – główna armia Unii podczas wojny secesyjnej
  • (1345) Potomac – jedna z planetoid

Miejscowości w USA:

  • Potomac – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Vermilion
  • Potomac – jednostka osadnicza w stanie Maryland, w hrabstwie Montgomery

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siedzieliśmy nad Potomakiem, wspominając dawne dzieje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Potomak mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Potomak

Wiktionary


potomacki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Potomakiem, dotyczący Potomaku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kompania Potomacka — jak nazwano to przedsięwzięcie — miała ujednolicić cło, handel i walutę.

 (1.1) Skręcamy w lewo, czas jakiś jedziemy wzdłuż kanału, który wymija potomackie porohy, potem dajemy nura pod most, paręset metrów straszliwej gruntowej drogi i otośmy na miejscu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Potomak mrz.

Wiktionary


potomak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w USA przepływająca przez Waszyngton;

Wiktionary

Potomak (ang. Potomac River) – rzeka we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Długość 665 km, powierzchnia dorzecza 38 tys. km². Uchodzi do zatoki Chesapeake.

Nad rzeką leży Dystrykt Kolumbii i miasto Waszyngton. Przepływa też przez stany Wirginia i Wirginia Zachodnia. Chociaż Potomak oddziela stany Maryland i Wirginia, to granica między nimi leży nie pośrodku rzeki, ale na zachodnim jej brzegu. W ten sposób na tym odcinku Potomak leży całkowicie w obrębie stanu Maryland.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy w Potomaku występują raki?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Potomac mrz.

 przym. potomacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Potomac

Wiktionary


potomek

dziecko w stosunku do swoich rodziców, następca w linii prostej w stosunku do swojego przodka; zstępny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. dziecko (w stosunku do rodziców), także dalszy następca (wnuk, prawnuk)

Wiktionary

Zstępny – każdy kolejny potomek tej samej osoby: dziecko, wnuk, prawnuk, praprawnuk itd. Stosunek faktyczny pomiędzy czyimś zstępnym a daną osobą polega na tym, że ten pierwszy pochodzi od tej drugiej. Osoby te są spokrewnione ze sobą w linii prostej. Wspólni zstępni to zstępni tej samej pary, pochodzący z tego samego związku kobiety i mężczyzny (nie tylko z małżeństwa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Król martwił się brakiem męskiego potomka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɔ̃mɛk, AS: potõmek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potomstwo n., potomność ż.

:: fż. potomkini ż.

 przym. potomny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żart. ablegierek, praw. zstępny, descendent

Wiktionary


potometr

urządzenie do pomiaru transpiracji - służy do pomiaru objętości wody jaką roślina może odparować w danym czasie badawczym


SJP.pl


potomkini

żeński potomek


SJP.pl


potomni

1. w biologii: pochodzący z organizmu macierzystego, powstały z niego
2. przestarzałe: taki, który nastąpił lub w przyszłości nastąpi po kimś lub po czymś


SJP.pl


potomność

przyszłe pokolenia; potomni, potomkowie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest potomne; cecha tych, którzy są potomni

 (1.2) ogół potomków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potomek m., potomstwo n.

 przym. potomny

 przysł. potomnie

Wiktionary


potomny

1. w biologii: pochodzący z organizmu macierzystego, powstały z niego
2. przestarzałe: taki, który nastąpił lub w przyszłości nastąpi po kimś lub po czymś


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który jest potomkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potomek m., potomność ż., potomstwo n.

Wiktionary


potomstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. dzieci w stosunku do rodziców

 (1.2) książk. młode osobniki u zwierząt

Wiktionary

Potomstwo - są to organizmy, które posiadają część materiału genetycznego swoich rodziców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Czy zebra i osioł lub zebra i koń mogą się sparować i uzyskać potomstwo?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɔ̃mstfɔ, AS: potõmstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potomek ż., potomność ż.

 przym. potomny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) progenitura, przychówek, dzieci, przest. dziatki

 (1.2) młode

Wiktionary


potop

powódź obejmująca bardzo wielki obszar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. wielka powódź opisana w Starym Testamencie (Rdz 6–8), jako kara zesłana przez Boga;

 (1.2) hydrol. powódź powstała na rozległych terenach

 (1.3) przen. duże ilości czegoś

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: potopić

Wiktionary

Potop – występująca w wielu dawno powstałych wierzeniach wielka powódź zesłana przez Boga lub bogów i obejmująca całą Ziemię. Najbardziej znana w Europie opowieść o potopie pochodzi z Biblii. Istnieje wiele podań o potopie znajdujących się w tradycji ludów ze wszystkich stale zamieszkanych kontynentów. Opowieści te niejednokrotnie różnią się od siebie w opisie kataklizmu, ale mają i elementy wspólne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Noe miał sześćset lat, gdy nastał potop na ziemi.

 (1.2) Nad ranem kilka wsi ogarnął potop.

 (1.3) Usypiam pod skrzydłami ciszy i ciemnoty; / Wtém budzą mię rażące meteoru błyski, / Niebo, ziemię i góry oblał potop złoty!

 (1.3) Mieliśmy nad ranem w łazience istny potop!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtɔp, AS: potop

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potopienie n.

 czas. potopić dk., potopić się dk.

 przym. potopowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2-3) powódź

 (1.3) morze, powódź, zalew

Wiktionary


potorfie

wykop powstały na obszarze torfowiska w wyniku niewłaściwej eksploatacji torfu


SJP.pl

Potorfie – wyrobisko powstałe w wyniku wydobywania torfu wraz ze zdegradowaną przy tym glebą. Rekultywacja potorfia polega na przekształceniu go w zbiornik wodny lub łąkę.

Wikipedia


potorocze

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) reg. pogard. ofiara losu, życiowy niedojda; istota niewydarzona, zaniedbana, godna politowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zośka wykrzywia się jak potorocze.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieudacznik, niemota, niedorajda, popapraniec

Wiktionary


potorturować

spędzić pewien czas na torturowaniu


SJP.pl


potoślin

rodzaj drzew z rodziny rutowatych


SJP.pl


potowarzyszyć

towarzyszyć komuś przez jakiś czas; poasystować


SJP.pl


potówka

zwykle w liczbie mnogiej - zmiana skórna powstająca na skutek przegrzania lub nadmiernego pocenia się, zwłaszcza u dzieci


SJP.pl

Potówki (łac. miliaria) – schorzenie gruczołów potowych powstające pod wpływem dużej wilgotności i wysokiej temperatury otoczenia. Wyróżnia się potówki zwykłe (miliaria crystallina), które są wykwitami pęcherzykowymi bez cech zapalenia i czerwone (miliaria rubra), będące grudkami z cechami zapalnymi.

Wikipedia


potowy

przymiotnik od: pot, np. gruczoł potowy, wełna potowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fizj. dotyczący potu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pot m., potówka ż., potliwość ż., pocenie n.

 czas. pocić się ndk., spocić się dk.

 przym. napotny

 przysł. napotnie

Wiktionary


potołówek

Potołówek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Bytoń

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie włocławskim.

Wikipedia


potpourri

wiązanka instrumentalna z różnych melodii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kompozycja zapachowa z suchych i aromatycznych kwiatów, nasion, liści umieszczana w specjalnym ażurowym pojemniczku

 (1.2) muz. wiązanka znanych melodii, kompozycja muzyczna z fragmentów popularnych utworów

Wiktionary

Wikipedia


potrąbić

spędzić pewien czas na trąbieniu


SJP.pl


potrącalność

możliwość odliczania pewnych kwot od jakichś należności


SJP.pl


potrącalny

dający się odliczyć od jakiejś należności


SJP.pl


potrącanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potrącać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrącenie n.

 czas. potrącać ndk., potrącić dk.

Wiktionary


potrącenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) finans. część odjęta od należności

 (1.2) dotknięcie lub lekkie uderzenie zwykle przez nieostrożność

 (1.3) mot. krym. uderzenie kogoś lub czegoś w czasie jazdy

Wiktionary

Potrącenie (łac. compensatio; kompensacja, kompensata) – w prawie cywilnym umorzenie dwóch przeciwstawnych sobie wierzytelności poprzez złożenie oświadczenia woli przez jednego wierzyciela drugiemu wierzycielowi lub w drodze dwustronnej umowy.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. potrącić dk.

 rzecz. trącenie n., potrącanie n.

Wiktionary


potracić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|potrącać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nietrzeźwa działdowianka potrąciła policjanta na służbie

Wiktionary

Powiązane:

 czas. trącać

 rzecz. potrącanie n., potrącenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztuchnonć.

Wiktionary


potrądzikowy

występujący po trądziku


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. powstały w miejsce trądziku

 (1.2) med. kosmet. przeznaczony do stosowania po ustąpieniu trądziku

Wiktionary


potrafić

1. zdołać (być w stanie) zrobić coś, dokonać czegoś; umieć;
2. posunąć się (posuwać się) do pewnych granic w swoim postępowaniu


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany

 (1.1) umieć coś zrobić, wiedzieć, jak coś zrobić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie potrafił nawet naprawić cieknącego kranu.

 (1.1) Ty po prostu nie potrafisz kłamać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtrafʲit͡ɕ, AS: potrafʹić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umieć

Wiktionary


potrajać

1. powiększać, powtarzać coś trzykrotnie;
2. potrajać się - ulegać trzykrotnemu zwiększeniu


SJP.pl


potrajanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zwiększanie czegoś trzykrotnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trzeci mos./mrz., trzy n., potrojenie n., trojenie n., trójca ż., trójka ż., trójeczka ż., trojka ż., trójniak m., Trójnia ż.

 czas. potrajać ndk., potroić dk., troić ndk.

 przym. potrójny, trzeci

 przysł. potrójnie, w trójnasób

 licz. trzy

 formsłow. trój-

 temsłow. trzecio-

Wiktionary


potraktować

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|traktować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Carski urzędnik potraktował nas okropnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtrakˈtɔvat͡ɕ, AS: potraktovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. traktować dk.

 rzecz. potraktowanie n.

Wiktionary


potraktowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potraktować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. traktowanie n.

 czas. potraktować dk., traktować ndk.

Wiktionary


potransformacyjny

taki, który przeszedł transformację, mający miejsce po transformacji, pozostały po transformacji itp.


SJP.pl


potrapić

potrapić się - spędzić pewien czas, odczuwając niepokój; pomartwić się, pognębić się


SJP.pl


potraw

otawa; trawa odrastająca po skoszeniu, drugi lub kolejny pokos danego roku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) trawa wyrastająca powtórnie po skoszeniu

 (1.2) pokos trawy powtórnie wyrosłej

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: potrawa

Wiktionary

Potraw, otawa – odrost trawy na łące po wcześniejszym skoszeniu lub też ostatni (zwykle drugi) pokos siana pozyskiwany na początku jesieni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zbiór siana i potrawów, lubo w tym roku nie największy, jednak (…) żyzny dla koni i bydła pokarm przyniesie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trawa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) otawa, obojętka

Wiktionary


potrawa

danie;
1. odpowiednio przyrządzone pożywienie, stanowiące samodzielny składnik posiłków;
2. jedna z części obiadu, kolacji itp. podawana kolejno na stół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) posiłek stworzony z jadalnych składników

Wiktionary

Potrawa – jedzenie (żywność, pokarm) przyrządzone w określony sposób, gotowe do spożycia i stanowiące zwykle składnik posiłku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tej restauracji serwuje się potrawy dla wegetarian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtrava, AS: potrava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. strawa ż.

:: zdrobn. potrawka ż.

 czas. trawić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) danie, posiłek, jedzenie

Wiktionary


potrawka

gotowane mięso, podawane we własnym sosie, przyprawionym i zabielonym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: potrawa

 (1.2) kulin. pokrojone i ugotowane w sosie mięso

Wiktionary

Potrawka – danie z mięsa ugotowanego w niewielkiej ilości wody z dodatkiem warzyw i podanego w tym wywarze, czasem podprawionym zasmażką i śmietaną lub żółtkiem z odrobiną soku z cytryny. Znacznie rzadziej terminu „potrawka” używa się na określenie samego sosu powstałego podczas gotowania mięsa z warzywami. Dania potrawkowe to: potrawka z królika, z kurczaka, potrawka cielęca i kura w potrawce.

Zbliżonymi daniami są gulasz, ragoût, jjigae czy brytyjski stew.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Może weźmiemy tę potrawkę z kurczaka z surówkami?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trawa ż., potrawa ż.

Wiktionary


potrawkowy

potrawka


SJP.pl

Patrz:

potrawka

potrębywać

grać od czasu do czasu na trąbie; lekko, niegłośno trąbić


SJP.pl


potreningówka

środowiskowo: suplement diety brany po wysiłku fizycznym w celu przyspieszenia regeneracji organizmu


SJP.pl


potreningowy

odbywający się po treningu


SJP.pl


potroić

1. powiększyć, powtórzyć coś trzykrotnie;
2. potroić się - ulec trzykrotnemu zwiększeniu


SJP.pl


potrójność

bycie potrójnym lub cecha charakterystyczna tego, co potrójne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potrójne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potrójny

 przysł. potrójnie

 licz. trzy

 rzecz. trzy n.

Wiktionary


potrójny

przymiotnik

 (1.1) składający się z trzech jednakowych lub podobnych części

 (1.2) powtórzony trzy razy

 (1.3) większy trzy razy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtrujnɨ, AS: potrui ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trzeci mos./mrz., trzy n., trojak mrz., trójka ż., potrojenie n., potrajanie n., trójeczka ż., trojenie n., potrójność ż., trojaczki nmos.

 czas. potroić dk., potrajać ndk.

 przym. trzeci

 licz. trzy, troje

 przysł. potrójnie

 temsłow. trój-, trzecio-

Wiktionary


potrollować

[czytaj: potrolować] spędzić pewien czas na prowokowaniu, podpuszczaniu i denerwowaniu kogoś w internecie


SJP.pl


potrostek

rodzaj roślin z rodziny storczykowatych


SJP.pl

Potrostek alpejski (Chamorchis alpina (L.) Rich) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj potrostek (Chamorchis). Występuje w północnej Europie, w Karpatach i Alpach. W Polsce rośnie tylko w Tatrzańskim Parku Narodowym i ma status gatunku zagrożonego.

Wikipedia


potruć

otruć wiele osób lub zwierząt


SJP.pl


potrwonić

spędzić pewien czas na trwonieniu czegoś


SJP.pl


potrydencki

dotyczący okresu po soborze trydenckim (odbywającego się w latach 1545-1563), czyli okresu kontrreformacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kościoła katolickiego i sytuacji w nim po soborze trydenckim

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Trydent mrz.

 przym. trydencki

Wiktionary


potrykus

nazwisko


SJP.pl


potrzanowo

Potrzanowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.

Wikipedia


potrząsać

czasownik przechodni niedokonany (dk. potrząsnąć)

 (1.1) wstrząsać czymś wiele razy, poruszać gwałtownie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anna potrząsnęła głową i roześmiała się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrząsanie n.

 czas. potrząsnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trząść; gw-pl|Górny Śląsk|szelontać.

Wiktionary


potrząsalny

1. taki, którym można potrząsać;
2. rynna potrząsalna - urządzenie do transportu urobku; przenośnik wstrząsowy


SJP.pl


potrzask

1. pułapka do chwytania zwierząt w postaci automatycznie zatrzaskujących się szczęk; paść;
2. w przenośni: sytuacja lub miejsce bez wyjścia; pułapka, matnia, zasadzka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) łow. rodzaj pułapki kłusowniczej na zwierzęta w formie ostrych i silnych szczęk zatrzaskujących się po nadepnięciu;

 (1.2) wojsk. być okrążonym przez nieprzyjaciela

 (1.3) książk. przen. być w sytuacji bez wyjścia

 (1.4) daw. gwara. więz. więzienie

Wiktionary

Potrzask, samotrzask – przenośna, samozatrzaskująca się pułapka kłusownicza lub traperska służąca do chwytania zwierząt.

Do najczęściej używanych należą:

  • kosze zatrzaskujące się,
  • różnego rodzaju pułapki skrzynkowe,
  • żelaza chwytne.

Używanie w Polsce potrzasków, sideł (wnyków) jest zabronione.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Niech stół ich stanie się dla nich pułapką, / potrzaskiem – ich biesiada ofiarna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔṭʃask, AS: poṭšask

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrzaskanie n., trzask mrz.

 czas. trzaskać ndk., potrzaskać dk.

 przym. potrzaskowy, trzaśnięty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) samotrzask

 (1.3) matnia, pułapka, sak

 (1.4) młyn, mykwa

Wiktionary


potrzaskanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potrzaskać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzaskać dk.

 rzecz. potrzask mrz.

Wiktionary


potrząsnąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. potrząsać)

 (1.1) dokonany od|potrząsać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy puszka pęcznieje, należy złapać ją i w sekundzie, zanim zacznie parzyć, potrząsnąć mieszając zawartość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈṭʃɔ̃w̃snɔ̃ɲt͡ɕ, AS: poṭšõũ̯snõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrząśnięcie n.

 czas. potrząsać ndk., potrząść dk., trząść ndk.

Wiktionary


potrzeba

1. stan przeżywany przez człowieka, odznaczający się niespełnieniem określonych warunków; subiektywne odczuwanie braku
2. trudna sytuacja materialna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uczucie konieczności wykonania lub zrobienia czegoś

 (1.2) cel jakiegoś działania

 (1.3) stpol. bitwa

 (1.4) stpol. wojna

czasownik

 (2.1) tylko jako orzecznik wymagać czegoś, potrzebować czegoś

partykuła

 (3.1) = trzeba

Wiktionary

Potrzeba psychiczna, motyw – stan osoby doznającej poczucia niespełnienia (napięcie motywacyjne), czyli frustracji potrzeb, działając jako czynnik skłaniający jednostkę do podejmowania aktywności, które mogą tę potrzebę zaspokoić. Inaczej jest to odczuwalny brak czegoś, który powoduje, że podejmuje się działania zmierzające do likwidacji tego braku.

Pojęcie potrzeba jest wyrażeniem mylnie używanym zamiennie z pojęciami popęd bądź instynkt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czuję potrzebę redagowania Wikisłownika.

 (1.2) Nie ma potrzeby tego robić.

 (2.1) Nie potrzeba nam tego robić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈṭʃɛba, AS: poṭšeba

Wiktionary

Powiązane:

 (1-2) czas. potrzebować; przym. potrzebny

 (3.1) partykuła trzeba

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) imperatyw

 (3.1) trzeba

Wiktionary


potrzebizna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. potrzeba

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔṭʃɛˈbʲizna, AS: poṭšebʹizna

Wiktionary


potrzebizno

czasownik niewłaściwy

 (1.1) stpol. …tworzący wyrażenia wskazujące na jakąś konieczność lub wymaganie; trzeba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ktorykole chce zbawion być, przede wszym potrzebizno jest, aby dzierżał krześcijańską wierę.

Wiktionary


potrzebnicka

żartobliwie: kobieta będąca w potrzebie, mająca wiele potrzeb; potrzebowska


SJP.pl


potrzebnicki

człowiek będący w potrzebie, mający wiele potrzeb; potrzebowski


SJP.pl


potrzebniej

stopień wyższy od przysłówka: potrzebnie


SJP.pl


potrzebniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: potrzebny


SJP.pl


potrzebność

rzadko: konieczność istnienia czegoś; przydatność, bycie potrzebnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potrzebne; cecha tych, którzy są potrzebni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potrzebny

Wiktionary


potrzebny

brakujący, pożądany, niezbędny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, bez którego trudno jest się obyć, niezbędny lub przydatny

 (1.2) stpol. taki, który jest w potrzebie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Klimatyzację włączam tylko wtedy, gdy jest potrzebna.

 (1.1) Żeby rozwiązać to zadanie, potrzebna jest znajomość rachunku całkowego.

 (1.1) Czy słowniki papierowe są jeszcze potrzebne?

 (1.1) Potrzebny mi ktoś, komu mogę zaufać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈṭʃɛbnɨ, AS: poṭšebny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrzeba ż., potrzebność ż.

 czas. potrzebować, trzeba

 partyk. trzeba

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konieczny, niezbędny, nieodzowny, niezastąpiony

Wiktionary


potrzebować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) mieć potrzebę/pragnienie posiadania/zrobienia czegoś; pragnąć kogoś w jakimś celu

 (1.2) stpol. żądać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potrzebuję cię, aby ukończyć tę pracę.

 (1.1) W miarę, jak go ktoś potrzebował, w miarę gdy trzeba było coś załatwić, brali go do roboty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔṭʃɛˈbɔvat͡ɕ, AS: poṭšebovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potrzebowanie n., potrzeba ż., potrzebujący mos.

 przym. potrzebny

 partyk. trzeba

 czas. trzeba

Wiktionary


potrzebowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potrzebować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔṭʃɛbɔˈvãɲɛ, AS: poṭšebovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzebować, trzeba

 partyk. trzeba

Wiktionary


potrzebowo

2 miejscowości w Polsce

  • Potrzebowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Wijewo
  • Potrzebowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Bojanowo

Wikipedia


potrzebowska

żartobliwie: kobieta będąca w potrzebie, mająca wiele potrzeb; potrzebnicka


SJP.pl


potrzebowski

człowiek będący w potrzebie, mający wiele potrzeb; potrzebnicki


SJP.pl

  • osoby noszące nazwisko Potrzebowski:
    • Edmund Potrzebowski – polski lekkoatleta średniodystansowiec i trener lekkoatletyczny
    • Jerzy Potrzebowski – polski malarz
    • Stanisław Potrzebowski – polski historyk, założyciel i naczelnik związku wyznaniowego Rodzima Wiara

Wikipedia


potrzebująca

kobieta będąca w potrzebie


SJP.pl


potrzebujący

człowiek będący w potrzebie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek potrzebujący pomocy, będący w potrzebie, żyjący w niedostatku

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzebować

Wiktionary


potrzeby

1. stan przeżywany przez człowieka, odznaczający się niespełnieniem określonych warunków; subiektywne odczuwanie braku
2. trudna sytuacja materialna


SJP.pl

Potrzeba psychiczna, motyw – stan osoby doznającej poczucia niespełnienia (napięcie motywacyjne), czyli frustracji potrzeb, działając jako czynnik skłaniający jednostkę do podejmowania aktywności, które mogą tę potrzebę zaspokoić. Inaczej jest to odczuwalny brak czegoś, który powoduje, że podejmuje się działania zmierzające do likwidacji tego braku.

Pojęcie potrzeba jest wyrażeniem mylnie używanym zamiennie z pojęciami popęd bądź instynkt.

Wikipedia


potrzeć

naciskając pociągnąć czymś po czymś, powodując tarcie


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|pocierać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zmieszał się i potarł dłonią kark.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potracie n., pocieranie n., tarcie n., potarcie n., potarka ż.

 czas. wycierać, pocierać ndk.

Wiktionary


potrzepanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potrzepać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzepać dk.

 rzecz. trzepacz mos./mrz.

Wiktionary


potrzepywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potrzepywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potrzepywać ndk.

 rzecz. trzepacz mos./mrz.

Wiktionary


potrzeszcz

ptak z rodziny łuszczaków, chroniony w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Emberiza calandra|ref=tak., mały ptak z rodziny trznadlowatych o niepozornym szarym upierzeniu;

Wiktionary

Potrzeszcz (Emberiza calandra) – gatunek małego ptaka z rodziny trznadli (Emberizidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔṭʃɛʃt͡ʃ, AS: poṭšešč

Wiktionary


potrzeszczeć

trzeszczeć przez pewien czas


SJP.pl


potrzos

ptak z rodziny łuszczaków, w Polsce chroniony; wróbel trzcinowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Emberiza schoeniclus|ref=tak., ptak z rodziny trznadlowatych;

Wiktionary

Potrzos (zwyczajny) (Schoeniclus schoeniclus) – gatunek małego ptaka z rodziny trznadli (Emberizidae), zamieszkujący Europę i większą część środkowej i północnej Azji. W Polsce liczny ptak lęgowy niżu, lokalnie bardzo liczny. Gatunek wędrowny (przeloty III–IV i IX–XI), choć dość często zimuje, zwłaszcza na zachodzie Polski. Populacje południowoeuropejskie raczej osiadłe.

Wikipedia


potrzymowo

Potrzymowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Niechanowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


potter

popularne nazwisko angielskie, m.in.: Beatrix Potter, ilustratorka i pisarka książek dla dzieci


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Potter – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Yates
  • Potter – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Cheyenne
  • Potter – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Calumet

Gminy w USA:

  • Potter (ang. Potter Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Polk
  • Potter (ang. Potter Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Yates
  • Potter (ang. Potter Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Barnes
  • Potter (ang. Potter Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Beaver
  • Potter (ang. Potter Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Centre

Wikipedia


potteromaniak

[czytaj: poteroMAniak] miłośnik serii powieści, filmów i gier komputerowych o Harrym Potterze


SJP.pl


pottier

nazwisko


SJP.pl


potulić

postulać;
1. stulić po kolei, wiele razy;
2. o wielu: stulić coś


SJP.pl


potulice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Potulice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią
  • Potulice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Wągrowiec
  • Potulice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Lipka

Wikipedia


potulicki

przymiotnik od: Potulice


SJP.pl

  • Potuliccy herbu Grzymała – polski ród arystokratyczny

Wikipedia


potulin

Potulin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Zobacz też: Potuliniec

Wikipedia


potulnie

przysłówek

 (1.1) łagodnie, grzecznie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potulny

 czas. potulnieć ndk., spotulnieć dk.

 rzecz. potulność ż.

Wiktionary


potulniej

stopień wyższy od przysłówka: potulnie


SJP.pl


potulniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: potulny


SJP.pl


potulniś

potocznie: osoba potulna, łagodna, zgodna; grzeczniś, grzeczniak


SJP.pl


potulność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potulne; cecha tych, którzy są potulni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potulniś m., potulnienie n., spotulnienie n.

 czas. potulnieć ndk., spotulnieć dk.

 przym. potulny

 przysł. potulnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uległość, miękkość, pokora, spolegliwość, uniżoność, ustępliwość

Wiktionary


potulny

grzeczny, ułożony, dostosowujący się do innych i ich wymagań


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) łagodny, ustępliwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stara nauczycielka wyszukiwała potulne ofiary wśród swoich uczniów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potulność ż.

 przysł. potulnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uległy

Wiktionary


potulski

nazwisko


SJP.pl


potupać

spędzić pewien czas na tupaniu


SJP.pl


potupajka

młodzieżowo: dyskoteka


SJP.pl


potuptać

potocznie: podreptać


SJP.pl


potupywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potupywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potupanie n., potupajka ż.

 czas. potupywać ndk., potupać dk.

Wiktionary


poturczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poturczyć.

 (1.2) hist. uczynienie kogoś Turkiem, zmuszenie do przyjęcia islamu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) To nie poturczenie Czajkowskiego wywołało jego niechęć do Koscioła rzymskiego, lecz przekonanie o destrukcyjnej roli tego Koscioła w dziejach Rzeczypospolitej ułatwiło poturczenie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. turecki mrz., Turek m., Turczynka ż., turas m., tureckość ż., sturczenie n., turkizacja ż., poturczeniec m.

 czas. poturczyć, turczyć

 przym. turecki

Wiktionary


poturczeniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. człowiek, który przeszedł na wiarę mahometańską, człowiek sturczony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poturczenie n., Turcja ż., Turek mos.

 czas. turczyć ndk.

Wiktionary


poturczony

taki, który stał się Turkiem, przyjął wiarę mahometańską


SJP.pl


poturczyć

1. skłonić kogoś do przyjęcia islamu (zrobić go Turkiem); sturczyć wielu; sturczyć;
2. poturczyć się - stać się Turkiem, przyjąć wiarę mahometańską; sturczyć się, sturczeć


SJP.pl


poturkotać

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) turkocząc, udać się w jakieś miejsce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obok dwóch kolejarzy ciągnęło za zakończony rozdwojonym uchwytem dyszel małej platformaatformy, z którą poturkotali do wagonu pocztowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. turkot m.

 czas. doturkotać dk., odturkotać dk., rozturkotać dk., turkotać ndk., zaturkotać dk.

 przym. turkotliwy

Wiktionary


poturzyn

Poturzyn – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Telatyn. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 852 Józefówka - Nowosiółki - Witków.

Wieś tenuty poturzyńskiej w XVIII wieku. Do 1954 istniała gmina Poturzyn. W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie zamojskim.

Wikipedia


potuszować

pomalować tuszem; utuszować


SJP.pl


potwal

największy z wielorybów należący do podrzędu waleni zębowców; kaszalot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Physeter macrocephalus|Linnaeus|ref=tak., duży morski ssak z rodziny kaszalotowatych;

Wiktionary

Kaszalot spermacetowy, kaszalot, potwal (Physeter macrocephalus) – gatunek ssaka morskiego z rodziny kaszalotowatych (Physeteridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jest rzeczą ogólnie wiadomą, że zabity potwal nie tonie.

 (1.1) Morze wyrzuciło na brzeg dużego potwala.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaszalot, kaszalot spermacetowy

Wiktionary


potwarca

oszczerca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba rzucająca oszczerstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potwarca ubliża sobie samemu / i znienawidzą go sąsiedzi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwarz ż.

:: fż. potwarczyni ż.

 czas. potwarzać ndk., potwarzyć ndk.

 przym. potwarczy

 przysł. potwarczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszczerca

Wiktionary


potwarczo

potwarczy


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) w sposób potwarczy

Wiktionary

Patrz:

potwarczy

Powiązane:

 rzecz. potwarca mos., potwarczyni ż., potwarz ż.

 czas. potwarzać ndk., potwarzyć ndk.

 przym. potwarczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszczerczo

Wiktionary


potwarczy

będący potwarzą, pomówieniem, zniesławieniem; oszczerczy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. stanowiący potwarz lub zawierający potwarze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opublikował potwarczy artykuł, myśląc, że ujdzie mu to na sucho.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwarca mos., potwarczyni ż., potwarz ż.

 czas. potwarzać ndk., potwarzyć ndk.

 przysł. potwarczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszczerczy

Wiktionary


potwarczyni

potwarca; oszczerczyni, insynuatorka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. kobieta rzucająca oszczerstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwarz ż.

:: fm. potwarca mos.

 czas. potwarzać ndk., potwarzyć ndk.

 przym. potwarczy

 przysł. potwarczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszczerczyni

Wiktionary


potwarliwy

dawniej: oszczerczy; potwarczy


SJP.pl


potwarz

oszczerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) oszczerstwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwarczyni ż., potwarca mos., twarz ż.

 przym. potwarczy, potwarliwy, twarzowy

 przysł. potwarczo

Wiktionary


potwarzać

dawniej: spotwarzać, szkalować, obmawiać


SJP.pl


potwarzyć

dawniej: spotwarzyć, oszkalować, obmówić


SJP.pl


potwierdzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. potwierdzić)

 (1.1) niedokonany od|potwierdzić.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To wyjątek, który potwierdza regułę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtfʲjɛrd͡zat͡ɕ, AS: potfʹi ̯erʒać

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt dokonany potwierdzić

 rzecz. potwierdzanie n., potwierdzenie n., potwierdzalność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świadczyć, poświadczać, konfirmować

Wiktionary


potwierdzający

uznający, aprobujący coś; pozytywny, afirmatywny


SJP.pl


potwierdzalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potwierdzalne, możliwe do potwierdzenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwierdzanie n., potwierdzenie n.

 czas. potwierdzać ndk., potwierdzić dk.

 przym. potwierdzalny

 przysł. potwierdzalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) weryfikowalność

Wiktionary


potwierdzalny

dający się potwierdzić


SJP.pl


potwierdzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potwierdzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtfʲjɛrˈd͡zãɲɛ, AS: potfʹi ̯erʒãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. potwierdzać ndk., potwierdzić dk.

 rzecz. potwierdzenie n., potwierdzalność ż.

 przym. potwierdzalny

 przysł. potwierdzalnie

Wiktionary


potwierdzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potwierdzić.

 (1.2) pismo, wypowiedź lub podpis, które coś potwierdzają

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔtfʲjɛrˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: potfʹi ̯erʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwierdzanie n., potwierdzalność ż.

 czas. potwierdzać ndk., potwierdzić dk.

 przym. potwierdzalny, potwierdzeniowy

 przysł. potwierdzalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zgoda, afirmacja, legitymacja

Wiktionary


potwierdzeniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z potwierdzeniem, dotyczący potwierdzenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwierdzenie n.

Wiktionary


potwierdzić

czasownik przechodni dokonany (ndk. potwierdzać)

 (1.1) stwierdzić prawdziwość (autentyczność, istnienie) czegoś, dać potwierdzenie

 (1.2) przytaknąć komuś; zgodzić się z kimś, przyznając mu rację

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtfʲjɛrʲd͡ʑit͡ɕ, AS: potfʹi ̯erʹʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwierdzenie n., potwierdzanie n., potwierdzalność ż.

 czas. potwierdzać ndk.

 przym. potwierdzalny

 przysł. potwierdzalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poświadczyć

Wiktionary


potwór

1. istota brzydka, o kształtach odmiennych od powszechnie spotykanych w naturze, odrażająca; monstrum; straszydło;
2. człowiek pozbawiony ludzkich uczuć; okrutnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) straszny stwór

 (1.2) przen. dręczyciel

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: potwora

Wiktionary

Potwór, monstrum, bestia (łac. zły omen, cud) – określenie szerokiej grupy fikcyjnych stworzeń występujących w mitologii, legendach, wierzeniach ludowych oraz literaturze grozy. Stworzenia takie zwykle cechują się przerażającym wyglądem, a także agresywnym zachowaniem, często utożsamianym z wcieleniem zła.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mamusiu! Potwór do mnie przyszedł!

 (1.2) Zawsze wiedziałem, że on jest potworem dla swoich bliskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔtfur, AS: potfur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potworność ż., potworniak m., potwora ż., Potworów mrz.

:: zdrobn. potworek m.

 czas. potwornieć ndk., spotwornieć dk.

 przym. potworny, potworowaty, potworowski

 przysł. potwornie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maszkara, stwór, bestia, monstrum, pokraka; żart. paskuda

 (1.2) zwierzę

Wiktionary


potwora

1. istota brzydka, o kształtach odmiennych od powszechnie spotykanych w naturze, odrażająca; monstrum; straszydło;
2. człowiek pozbawiony ludzkich uczuć; okrutnik


SJP.pl

Potwora (Stauropus) – rodzaj motyli z rodziny garbatkowatych.

Motyle o krępym ciele. W ich ubarwieniu dominuje kolor brązowoszary, szary lub oliwkowy. Głowa jest zaopatrzona w łyse oczy złożone, uwstecznioną ssawkę i krótkie głaszczki, natomiast pozbawiona jest przyoczek. Czułki nie przekraczają połowy długości przedniego skrzydła, u samca są obustronnie grzebykowane, zaś u samicy cienkie i ząbkowane. Owłosienie głowy, tułowia i odwłoka jest gęste i wełniste, najobfitsze na spodniej stronie. Skrzydła przedniej pary są długie, duże i mają ukośnie ściętą krawędź zewnętrzną. Tylne skrzydła są małe i okrągłe. Tylne odnóża mają jedną parę ostróg na goleniach. Długi i równomiernie ku tyłowi zwężony odwłok wieńczą kępki popielatych włosków.

Wikipedia


potworek

zdrobnienie od: potwór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od potwór

 (1.2) pot. żart. niewielki stwór o zadziwiającym wyglądzie

 (1.3) pot. iron. coś budzącego dezaprobatę ze względu na formę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale się mój potworek umorusał!

 (1.2) Gra polegała na trafianiu do potworków wystawiających pyszczki z otworów.

 (1.3) Doskonałymi przykładami potworków językowych są najróżniejsze feminatywy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwór mzw./mrz., potworność ż., potworniak mrz., potwora ż., Potworów mrz.

 czas. potwornieć ndk., spotwornieć dk.

 przym. potworny, potworowaty, potworowski

 przysł. potwornie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) koszmarek

Wiktionary


potworkowatość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co potworkowate, nienormalne, dziwaczne lub odrażające

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwór m., potworek m., potwora ż., potworność ż., potworniak m., potworniactwo n., potwornienie n., spotwornienie n.

 czas. potwornieć ndk.

 przym. potworkowaty, potworowaty, potworny

 przysł. potwornie

Wiktionary


potworkowaty

mający nienormalny, dziwaczny kształt


SJP.pl


potworniak

nowotwór przeważnie w postaci torbieli, zbudowany z bezładnie ułożonych tkanek i fragmentów narządów; teratoma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. nowotwór zawierający elementy tkanek z różnych narządów;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. potworkowatość ż., potwór m., potworek m., potworność ż.

 przym. potworny

 przysł. potwornie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) teratoma

Wiktionary


potwornie

przysłówek

 (1.1) w sposób budzący przerażenie

 (1.2) w sposób wywołujący odrazę

 (1.3) niezwykle intensywnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potworniak mrz., potworek mzw., potworność ż., potwór mzw., potworkowatość ż.

 przym. potworkowaty, potworny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszmarnie, okrutnie, przerażająco, strasznie

 (1.2) koszmarnie, odrażająco, okropnie, paskudnie, wstrętnie

 (1.3) bardzo, horrendalnie, mocno, nienormalnie, ogromnie, strasznie, straszliwie, znacznie

Wiktionary


potworniej

stopień wyższy od przysłówka: potwornie


SJP.pl


potworniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: potworny


SJP.pl


potworność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha bycia potwornym

 (1.2) rzecz odrażająca, przerażające zjawisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potworek mzw., potworniak mrz., potwór mzw., potworkowatość ż.

 przym. potworny

 przysł. potwornie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ohyda, okropność

Wiktionary


potworny

przymiotnik

 (1.1) taki, który budzi przerażenie, strach

 (1.2) bardzo brzydki

 (1.3) o negatywnym zjawisku: występujący w dużym nasileniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potem trzeci szereg — bud zielonych, czerwonych i żółtych, gdzie przy wejściu jaśniały potworne malowidła, a na dachu ukazywali się jaskrawo odziani pajace, albo olbrzymie lalki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potwór m., potworek m., potwora ż., potworność ż., potworniak m., Potworowski m., Potworów m., potworkowatość ż.

 czas. potwornieć ndk., spotwornieć dk.

 przym. potworowaty

 przysł. potwornie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) odrażający, okropny

Wiktionary


potworów

1. istota brzydka, o kształtach odmiennych od powszechnie spotykanych w naturze, odrażająca; monstrum; straszydło;
2. człowiek pozbawiony ludzkich uczuć; okrutnik


SJP.pl

W Polsce
  • Potworów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Bardo
  • Potworów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Potworów
  • Potworów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Dobra
  • Potworów – dawna gromada

Wikipedia


potworowaty

przypominający potwora, podobny do potwora


SJP.pl


potworowski

przymiotnik od: Potworów


SJP.pl


potworzysko

zgrubienie od: potwór


SJP.pl


poty

1. wydzielina gruczołu potowego,
2. książkowe określenie trudu, wysiłku


SJP.pl

spójnik

 (1.1) książk. w wyrażeniu póty… aż… komunikuje, że część zdania przed „aż” jest ograniczona od strony przyszłości przez zdarzenie opisane po „aż”

 (1.2) książk. w wyrażeniu póty… póki (dopóki) komunikuje, że część zdania przed „póki” („dopóki”) jest ograniczona przez zakończenie czynności opisanej po „póki” („dopóki”)

Wiktionary

Pot – wydzielina gruczołów potowych. Składa się głównie z wody (~ 98%), soli (NaCl) (0,6–0,8%), tłuszczów, mocznika, kwasu moczowego, amoniaku, kwasu mlekowego, węglowodanów, związków mineralnych (zawierających np. potas, wapń, magnez, żelazo).Jego skład zależy przede wszystkim od tego, czy jest to pot wydzielany „przerywanie” (tj. fizjologicznie bez zwiększonej regulacji ciepłoty ciała; wydzielanie periodyczne – jedne gruczoły wydzielają, podczas gdy inne pozostają nieaktywne), czy wydzielany „stale” (tzn. w okresie zwiększonej aktywności fizycznej lub zwiększonego stresu). Stężenie związków w pocie wzrasta przy wydzielaniu periodycznym, z powodu zwrotnego wchłaniania wody w kanalikach wyprowadzających. Zależy również od spożywanych pokarmów, warunków klimatycznych, czynników hormonalnych oraz współistniejących schorzeń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyruszyli wtedy na Azmeję i póty jej słońce białe promieniomiotami bombardowali i drażnili, aż zażegli w nim pożogę jądrową.

 (1.2) Póty pracował, póki mu na to zdrowie pozwalało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈputɨ, AS: puty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) do tego czasu, dopóty, dotąd

 (1.2) do tego czasu, dopóty, dotąd

Wiktionary


potyczka

1. zbrojne starcie małych oddziałów wojskowych;
2. sprzeczka, spór, kłótnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielkie starcie, walka drobnych oddziałów zbrojnych

 (1.2) spór, sprzeczka, utarczka

Wiktionary

  • potyczka – walka z udziałem małych oddziałów, zwykle o małym znaczeniu operacyjnym (w odróżnieniu od bitwy),
  • Potyczka − gra planszowa,
  • potyczka – tryb rozgrywki w grach komputerowych.
  • Potyczka – batalistyczny obraz olejny namalowany przez polskiego malarza Józefa Męcinę-Krzesza w 1881

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈtɨt͡ʃka, AS: potyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potknięcie n.

 czas. potykać się ndk., potknąć się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) starcie, pojedynek

 (1.2) utarczka

Wiktionary


potykać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) stpol. raczyć (kogoś czymś)

czasownik zwrotny niedokonany potykać się (dk. potknąć się)

 (2.1) zaczepiać o coś nogą i tracić równowagę lub przewracać się

 (2.2) przen. popełniać błąd, postępować niesłusznie

 (2.3) daw. walczyć, pojedynkować się

Wiktionary

Przykłady

 (2.3) (…) wydało się przed ludźmi dopiero po przyjeździe Krzyżaka Rotgiera, z którym Zbyszko, pozwawszy go na sąd Boży, potykał się wobec całego mazowieckiego dworu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈtɨkat͡ɕ, AS: potykać

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1-2) rzecz. potykanie n., potknięcie n.

 (2.3) rzecz. potyczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) pomylić się

Wiktionary


potykacz

dwustronna tablica reklamowa w formie stojaka ustawiana na chodnikach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stojak reklamowy w kształcie litery A

 (1.2) drut umieszczony tuż nad ziemią

Wiktionary


potykanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|potykać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zetknąć, wytykać, wytknąć, stykać, potykać ndk.

 rzecz. tknięcie n., przetykacz mrz., zestyk mrz.

Wiktionary


potylica

tylna, dolna część czaszki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. kość potyliczna, kość czaszki, w której znajduje się otwór łączący jamę mózgoczaszki z kanałem kręgowym kręgosłupa;

Wiktionary

Potylica (łac. occiput) – tylna część głowy różnych zwierząt.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔtɨˈlʲit͡sa, AS: potylʹica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. potyliczny, potylicowy

Wiktionary


potyliczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. dotyczący potylicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potylica ż.

Wiktionary


potym

przysłówek czasu

 (1.1) przest. potem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potym wszędy rozlicżne kwiecia rozsadzono, • Wszytko równiucżko rostąc pięknie przystroiono. • Nuż ony Rozmaryny, ony Maierany, • Drugie ieszcze wonnyejsze co ich tu nie znamy. sic.

Wiktionary


potyński

nazwisko


SJP.pl


potyrać

potocznie:
1. popracować ciężko, z trudem;
2. zmęczyć ciężką pracą; przetyrać


SJP.pl


potyrała

potocznie:
1. popracować ciężko, z trudem;
2. zmęczyć ciężką pracą; przetyrać


SJP.pl


potłuc

1. zniszczyć coś kruchego na skutek uderzenia tym o twardą powierzchnię; rozbić na kawałki;
2. spowodować obrażenia ciała przez bicie, upadek, itp.


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. tłuc)

 (1.1) rozbić na kawałek albo uszkodzić w licznych miejscach

 (1.2) wyrządzić obrażenia swojego ciała w wyniku upadku lub uderzenia o coś

 (1.3) pot. pobić kogoś

czasownik zwrotny dokonany potłuc się (ndk. tłuc się)

 (2.1) rozlecieć się na kawałki

 (2.2) ulec obrażeniom wskutek upadku lub uderzenia o coś

 (2.3) pobić się nawzajem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. potłuczenie n., tłuczenie n., tłuczeń mrz., stłuczka ż.

 czas. tłuc

Wiktionary


potłuczenie

1. zniszczyć coś kruchego na skutek uderzenia tym o twardą powierzchnię; rozbić na kawałki;
2. spowodować obrażenia ciała przez bicie, upadek, itp.


SJP.pl


potłuczony

1. zniszczyć coś kruchego na skutek uderzenia tym o twardą powierzchnię; rozbić na kawałki;
2. spowodować obrażenia ciała przez bicie, upadek, itp.


SJP.pl


potłuściały

stać się tłustym lub tłustszym; otłuścieć, stłuścieć


SJP.pl


potłuścieć

stać się tłustym lub tłustszym; otłuścieć, stłuścieć


SJP.pl


poubijać

ubić wiele czegoś


SJP.pl


poubliżać

spędzić pewien czas na ubliżaniu


SJP.pl


poubolewać

spędzić pewien czas na ubolewaniu


SJP.pl


pouciskać

ucisnąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouczać

czasownik

 (1.1) dawać komuś pouczenie, informować kogoś jak należy się zachowywać (jak postępować)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeszcze ciekawszy jest zbiór pouczających sentencji egipskiego mędrca Amenemope, pochodzący z XVI w. p.n.e.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈwut͡ʃat͡ɕ, AS: poučać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pouczenie n., pouczanie n.

 czas. pouczyć, nauczać

 przym. pouczający

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upominać

Wiktionary


pouczający

przymiotnik

 (1.1) mogący być wzorem; taki, który kształtuje zachowania

 (1.2) pejor. chcący na siłę być wzorem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pouczanie n., pouczenie n.

 czas. pouczać ndk., pouczyć dk.

 przysł. pouczająco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) budujący, dydaktyczny, informatywny, instruktywny, kształcący, umoralniający

 (1.2) moralizatorski, upominający

Wiktionary


pouczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pouczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pouczać ndk., pouczyć dk.

 przym. pouczający

Wiktionary


pouczestniczyć

spędzić pewien czas na uczestniczeniu w czymś


SJP.pl


poudarowy

powstały wskutek udaru


SJP.pl


pouderzać

uderzyć po kolei, wiele razy; spędzić pewien czas na uderzaniu


SJP.pl


poudostępniać

udostępnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poudowadniać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) wielokrotnie wykazać prawdziwość czegoś lub wykazać prawdziwość wielu rzeczy, za każdym razem przedstawiając na nią dowody

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dlaczego Marek tyle pracuje? […] Może czuje, że jak jeszcze trochę poudowadnia swoją przydatność, to mu dadzą awans.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. udowadniać ndk., udowodnić dk.

Wiktionary


poudrażniać

udrożnić po kolei, wiele razy; poudrożniać


SJP.pl


poudrożniać

udrożnić po kolei, wiele razy; poudrażniać


SJP.pl


pouduszać

udusić wiele osób lub wiele czegoś


SJP.pl


poudzielać

1. udzielić wiele czegoś;
2. poudzielać się - udzielać się przez pewien czas


SJP.pl


pouf.

skrót od: poufały, poufale


SJP.pl


poufale

przysłówek

 (1.1) w sposób poufały

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poufalec mos., poufałość ż.

 przym. poufały, spoufalony

 czas. poufalić

Wiktionary


poufalec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. człowiek spoufalony z kimś, posiadający czyjeś zaufanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poufałość ż., poufalenie n., spoufalenie n., spoufalanie n.

 czas. poufalić ndk., spoufalić dk., spoufalać ndk.

 przym. poufały, spoufalony

 przysł. poufale

Wiktionary


poufalej

stopień wyższy od przysłówka: poufale


SJP.pl


poufalić

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) rzad. czynić kogoś poufałym, ośmielać kogoś do poufałości względem siebie

czasownik zwrotny niedokonany poufalić się (dk. brak)

 (2.1) stawać się poufałym, pozwalać sobie na poufałość względem kogoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poufałość ż., poufalec mos., poufalenie n., spoufalenie n., spoufalanie n.

 czas. spoufalić dk., spoufalać ndk.

 przym. poufały, spoufalony

 przysł. poufale

Wiktionary


poufalszy

stopień wyższy od przymiotnika: poufały


SJP.pl


poufałość

zażyłość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bardzo bliskie stosunki między ludźmi

 (1.2) poufałe słowo, gest

Wiktionary

Zażyłość (także: poufałość, komitywa, bliskość, intymność, konfidencjalność) – zwykle pozytywne relacje międzyludzkie, charakteryzujące się ciepłym i życzliwym wzajemnym odnoszeniem się do siebie, zaufaniem i skłonnością do wzajemnych zwierzeń. W warstwie językowej typowe jest używanie języka potocznego, zdrobnień, wyrażeń pieszczotliwych, czasem także wulgaryzmów i slangu. Przy dużej zażyłości dochodzi także do przekroczenia bariery fizycznej, a wtedy emocje mogą być wyrażane przez obejmowanie, poklepywanie, przytulanie, chwytanie za ręce i ramiona, głaskanie, całowanie itp. Zażyłość powstaje między osobami, które się dobrze znają, a zwłaszcza członkami rodziny lub członkami grupy pozostającej w częstych kontaktach towarzyskich, np. w grupie przyjaciół, dobrych znajomych lub bliskich sąsiadów, prawie zawsze towarzyszy odwzajemnionej miłości.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. poufalec mos., poufalenie n., spoufalenie n., spoufalanie n.

 czas. poufalić ndk., spoufalić dk., spoufalać ndk.

 przym. poufały, spoufalony

 przysł. poufale

Wiktionary


poufały

1. zbyt bezpośredni, zbyt śmiały;
2. będący wyrazem zażyłości, komitywy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który jest wyrazem zażyłości, bliskich stosunków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poufałość ż., poufalec mos., poufalenie n., spoufalenie n., spoufalanie n.

 czas. poufalić ndk., spoufalić dk., spoufalać ndk.

 przym. spoufalony

 przysł. poufale

Wiktionary


poufnie

przysłówek

 (1.1) w sposób poufny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poufny

 rzecz. poufność ż.

Wiktionary


poufniej

stopień wyższy od przysłówka: poufnie


SJP.pl


poufniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: poufny


SJP.pl


poufność

1. wyraz zażyłości;
2. dyskrecja, udostępnianie czegoś tylko niewielu osobom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co poufne; cecha tych, którzy są poufni

Wiktionary

Poufność (ang. confidentiality) – funkcja bezpieczeństwa wskazująca obszar, w którym dane nie powinny być udostępniane lub ujawniane nieuprawnionym osobom, procesom lub innym podmiotom.

W bezpieczeństwie teleinformatycznym poufność realizowana jest zwykle przy pomocy szyfrowania oraz kontroli dostępu. W praktyce funkcji poufności towarzyszy niemal zawsze funkcja integralności.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. poufny

 przysł. poufnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tajność, konfidencjonalność

Wiktionary


poufny

tajny, powierzony w sekrecie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) tajny, powierzony w sekrecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bardzo mi przykro, ale to jest poufna informacja, więc nie mogę nic powiedzieć na ten temat.

 (1.1) Jednocześnie na poufnej naradzie z szefami partii królewskiej ambasador żąda od króla, aby odłączył się ze swym obozem od konfederacji sejmowej i zawiązał konfederację odrębną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈwufnɨ, AS: poufny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poufność ż.

 przysł. poufnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konfidencjonalny, niejawny, potajemny, prywatny, sekretny, tajny, ukryty

Wiktionary


pouganiać

pouganiać się - spędzić pewien czas na uganianiu się


SJP.pl


pouginać

ugiąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pougniatać

ugnieść po kolei, wiele razy


SJP.pl


poujadać

1. ujeść po kolei, wiele razy;
2. o psie: spędzić pewien czas na głośnym i zajadłym szczekaniu;
3. potocznie: spędzić pewien czas na kłóceniu się;
4. potocznie: spędzić pewien czas na złośliwym, napastliwym krytykowaniu


SJP.pl


poujawniać

ujawnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poukraiński

przymiotnik

 (1.1) taki, który pozostał po Ukrainie, Ukraińcach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Władze starały się zagospodarować tereny poukraińskie przez osadnictwo polskie. Zamierzano na gospodarstwach poukraińskich osiedlić około 10 tys. rodzin.

Wiktionary


poukładać

1. poskładać porządnie po kolei; uporządkować
2. rzad. skomponować wiele czegoś; potworzyć
3. poukładać się:
a) o wielu: ułożyć się, położyć się
b) wejść w układy z wieloma osobami


SJP.pl


poulepszać

ulepszyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


poulewać

ulać po kolei, wiele razy


SJP.pl


poumartwiać

spędzić pewien czas na umartwianiu się


SJP.pl


poumożliwiać

umożliwić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pound

[czytaj: pałnd] funt;
1. jednostka wagi, używana powszechnie w Europie (także w Polsce) do XIX wieku, w różnym czasie i na różnych obszarach równa wadze od 350 do 560 gramów, obecnie używana w krajach anglosaskich, o wadze 453 gramów (skrót: lb.);
2. jednostka monetarna niektórych państw, m.in. Wielkiej Brytanii i Egiptu


SJP.pl

  • Pound, Ezra, poeta i eseista
  • Pound, Roscoe (1870-1964), amerykański badacz prawa, twórca socjologicznej jurysprudencji
  • angielska nazwa funta

Miejscowości w USA:

  • Pound – miejscowość w stanie Wirginia, w hrabstwie Wise
  • Pound – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Marinette
  • Pound – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Marinette

Wikipedia


pounieważniać

unieważnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poupalać

upalić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poupominać

upomnieć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouprawiać

spędzić pewien czas na uprawianiu


SJP.pl


poupychać

upchnąć po kolei, wiele razy; naupychać


SJP.pl


pourastać

o wielu: kolejno urosnąć


SJP.pl


pourazowy

powstały wskutek urazu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. powstały wskutek urazu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obrażenia spowodowały u niego szok pourazowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔwuraˈzɔvɨ, AS: pourazovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. uraza ż., uraz

Wiktionary


pourodzeniowy

dotyczący okresu po urodzeniu się dziecka; poporodowy, postnatalny


SJP.pl


pourozmaicać

urozmaicić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pourpoint

[czytaj: purpłę] obcisły kaftan męski do bioder, noszony w XV i XVI wieku


SJP.pl


pouruchamiać

uruchomić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pousiadać

posiadać, nasiadać;
1. pozajmować miejsca siedzące;
2. o ptakach lub owadach: zatrzymać się gdzieś, zaprzestając lotu


SJP.pl


pouśmiercać

uśmiercić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poussin

[czytaj: puSĘ] nazwisko


SJP.pl


poustanawiać

ustanowić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pousypywać

usypać po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouszczelniać

uszczelnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouszczuplać

uszczuplić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouszkadzać

uszkodzić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poutine

[czytaj: putin] kanadyjskie danie z frytek i sosu pieczeniowego


SJP.pl

Poutine – kanadyjska przekąska z prowincji Quebec. Składa się z frytek, charakterystycznego rodzaju sera (ang. cheese curds, powstaje m.in. przy wytwarzaniu sera typu cheddar) i sosu pieczeniowego. Spożywana jest głównie w prowincji, choć coraz częściej spotyka się ją za granicą.

Wikipedia


poutrudniać

spędzić pewien czas na stwarzaniu komuś przeszkód


SJP.pl


poutrwalać

utrwalić po kolei, wiele razy


SJP.pl


poutyskiwać

spędzić pewien czas na uskarżaniu się, użalaniu się


SJP.pl


pouwalniać

uwolnić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pouwijać

potocznie: pouwijać się - pokończyć szybko jakieś czynności, prace


SJP.pl


poużalać

poużalać się -
1. użalać się przez pewien czas;
2. litować się przez pewien czas


SJP.pl


poużerać

potocznie: poużerać się - spędzić pewien czas na użeraniu się z czymś lub z kimś


SJP.pl


pouzupełniać

uzupełnić po kolei, wiele razy


SJP.pl

czasownik

 (1.1) uzupełniając uczynić obiekt kompletnym w wielu aspektach

 (1.2) uzupełniając uczynić wiele obiektów kompletnymi

czasownik zwrotny pouzupełniać się

 (2.1) uzupełniając się uczynić się kompletnym lub kompletnymi w wielu aspektach

Wiktionary


poużytkować

spędzić pewien czas na użytkowaniu czegoś


SJP.pl


poużytkowy

1. o substancjach, materiałach i urządzeniach: nienadający się do dalszej eksploatacji i zakwalifikowany do odpadów;
2. dotyczący gospodarowania substancjami, materiałami i urządzeniami po okresie ich użytkowania


SJP.pl


poverello

z włoskiego: biedaczyna; tak sam siebie nazwał św. Franciszek w "Testamencie" z 1226 roku


SJP.pl


pow

Polska Organizacja Wojskowa, tajna organizacja wojskowa powstała z inicjatywy Józefa Piłsudskiego X 1914 w Warszawie


SJP.pl

skrótowiec, rodzaj żeński

 (1.1) = hist. Polska Organizacja Wojskowa

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. peowiak m.

 przym. peowiacki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== POW (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = wojsk. prisoner of war → jeniec wojenny

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ɔ‿ˈvu, AS: pe‿o‿vu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. peowiak m.

 przym. peowiacki

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. peowiak m.

 przym. peowiacki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== POW (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = wojsk. prisoner of war → jeniec wojenny

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pow.

skrót od: powierzchnia (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = powiat

 (1.2) = powierzchnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu było najczęstszą przyczyną wypadków drogowych na terenie pow. mławskiego w roku 2019.

 (1.2) Kupię dom o pow. do 100 m kw.

Wiktionary


powab

1. ogół cech sprawiających miłe wrażenie; urok, czar, nadobność;
2. dawniej:
a) dodatkowa robocizna pańszczyźniana w Polsce przedrozbiorowej; powaba;
b) pociąg, skłonność do czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogół cech wywołujący miłe wrażenie

Wiktionary

  • Powab – cechy wywołujących miłe wrażenie: urok, czar, wdzięk, pociągające właściwości
    zobacz: Gracja
  • Powab, C (charm) – jedna z liczb kwantowych charakteryzująca hadrony
    zobacz: Kwark powabny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przyszedłem do jej sadu i ujrzałem cały powab tych japońskich drzewek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvap, AS: povap

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powabność ż., powabnica ż., powabnia ż.

 czas. wabić ndk., zwabić dk.

 przym. powabny

 przysł. powabnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czar, urok, wdzięk

Wiktionary


powaba

dawniej: dodatkowa robocizna pańszczyźniana w Polsce przedrozbiorowej; powab


SJP.pl

Powaba – zwana także gwałtami, tłokami – dodatkowa forma pańszczyzny w dawnej Polsce; dodatkowa robocizna chłopów poddanych od XV wieku do pierwszej połowy XIX wieku.

Nie była wliczana do zasadniczego wymiaru pańszczyzny. Chłop świadczył ją na wezwanie dworu, zazwyczaj w wymiarze od 5 do 10 dni w roku na wiosnę – powaba wiosenna i na zimę – powaba zimowa.

Wikipedia


powabnia

zapach i barwne części kwiatów wabiące owady


SJP.pl


powabnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. powabnica piaskowa.

 (1.2) przest. ta, która powabia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powab m., powabność ż., powaba ż., powabianie n., powabienie n., powabiciel m.

:: zdrobn. powabniczka ż.

:: fm. powabnik m.

 czas. powabiać ndk., powabić dk.

 przym. powabny

 przysł. powabnie

Wiktionary


powabniej

stopień wyższy od przysłówka: powabnie


SJP.pl


powabniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: powabny


SJP.pl


powabność

ponętność, urokliwość, seksowność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powabne; cecha tych, którzy są powabni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powab m., powabnia ż., powabnica ż.

 przym. powabny

 przysł. powabnie

 czas. zwabić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponętność

Wiktionary


powabny

czarujący, pociągający, ponętny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) czarujący, pociągający, ponętny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marynarze, zwabiani przez powabne dziewczęta, pojeni byli w spelunkach mieszankami preparowanymi z samogonu i soku tytoniowego, a następnie ograbiani przez rzezimieszków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvabnɨ, AS: povabny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powabność ż., powabnica ż., powabnia ż., powab mrz.

 czas. zwabić dk., wabić ndk.

 przysł. powabnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kuszący, nadobny, nęcący, pociągający, ponętny, ujmujący, uroczy, urodziwy, seksowny, sexy

Wiktionary


powąchać

wciągnąć nosem zapach czegoś; rozpoznać zapach węchem


SJP.pl


powadzić

pokłócić się z kimś lub skłócić kogoś


SJP.pl


powaga

1. opanowany, zrównoważony sposób bycia;
2. dostojny, poważny wygląd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zrównoważony, opanowany sposób bycia, nieuleganie emocjom

 (1.2) znaczenie, ważność jakichś spraw lub wydarzeń

 (1.3) autorytet, poważanie, prestiż

 (1.4) osoba ciesząca się poważaniem, uznaniem, autorytetem

partykuła

 (2.1) pot. …potwierdzająca, że coś jest zgodne z prawdą, z rzeczywistością

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) – Widziałeś UFO?! – Powaga, tak jak ciebie teraz widzę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvaɡa, AS: povaga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poważność ż., poważanie n., poważnienie n., spoważnienie n.

 czas. wyważyć, poważać ndk., poważnieć ndk., spoważnieć dk., poważnić dk.

 przym. poważny, spoważniały

 przysł. poważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) poważnie, naprawdę

Wiktionary


powakacje

potocznie: okres następujący bezpośrednio po wakacjach


SJP.pl


powakacyjny

mający miejsce po wakacjach


SJP.pl


powalać

czasownik

 (1.1) przewracać kogoś lub coś na ziemię

 (1.2) przen. pot. być świetnym, imponującym lub rozbrajającym; zob. powalać z nóg.

 (1.3) przest. zabrudzić czymś coś lub kogoś, umazać czymś, poplamić

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Moglibyście piękną salopę waszą powalać w tej brudnej, ubogiej izdebce… tu nie miejsce dla was…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvalat͡ɕ, AS: povalać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powalić

 rzecz. powalenie n., powalanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozbrajać

Wiktionary


powalający

powalać


SJP.pl

Patrz:

powalać

powalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powalać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powalić, powalać ndk.

Wiktionary


powalczyć

czasownik

 (1.1) wziąć udział w zawodach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Świetne informacje dla Huberta Hurkacza. W środę polski tenisista powalczy o półfinał Australian Open z rozstawionym z numerem trzy Daniiłem Miedwiediewem, jednak już teraz może być pewny jednej rzeczy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. walka ż.

Wiktionary


powaletować

potocznie: spędzić pewien czas na mieszkaniu bez meldunku w domu akademickim


SJP.pl


powalić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|powalać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powalanie n., powalenie n.

 czas. powalać ndk.

Wiktionary


powalice

2 miejscowości w Polsce:

  • Powalice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Ińsko
  • Powalice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Sławoborze

Wikipedia


powalnik

sklepienie nad sceną teatralną


SJP.pl


powarkiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powarkiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niepowarkiwanie n.

 czas. powarkiwać ndk.

Wiktionary


powaski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rzeką Wagiem, dotyczący rzeki Wag

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poważe n., Wag m.

 przym. waski, dolnowaski

Wiktionary


powaśnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) przest. dziś książk. pokłócić, poróżnić kogoś z kimś

czasownik zwrotny dokonany powaśnić się (ndk. brak)

 (2.1) pokłócić się z kimś, znaleźć się w stanie waśni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. waśń ż., waśnienie n., zwaśnienie n.

 czas. waśnić ndk., zwaśnić dk.

 przym. waśniwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pokłócić, poróżnić, skłócić, zantagonizować; przest. dziś książk. zwaśnić; daw. powadzić

Wiktionary


powątkować

1. w informatyce:
a) powiązać wiadomości w wątki - grupy dyskusyjne; zwątkować;
b) utworzyć wątki - części wykonywane współbieżnie w obrębie jednego procesu; zwątkować;
2. środowiskowo:
a) popisać na forum internetowym w ramach jednego wątku - grupy dyskusyjnej;
b) popisać z kimś naprzemienne na blogu lub forum krótkie historie dziejące się w wybranym świecie przedstawionym


SJP.pl


powątpiewać

nie dowierzać czemuś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) mieć drobne wątpliwości, nie dowierzać czemuś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie spytałam, w czyją żelazną konsekwencję powątpiewa, moją czy polityków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔ̃ntˈpʲjɛvat͡ɕ, AS: povõntpʹi ̯evać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wątpić, zwątpić

 rzecz. wątpliwość ż., wątpienie, powątpiewanie

 przym. wątpliwy

Wiktionary


powątpiewający

krytycznie ustosunkowujący się do czegoś, nie dowierzający; sceptyczny


SJP.pl


powątpiewalny

rzadko: budzący podejrzenia co do prawdziwości; wątpliwy


SJP.pl


powątpiewanie

1. wątpliwość, niedowierzanie;
2. słowa wyrażające niedowierzanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powątpiewać.

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 czas. powątpiewać ndk.

 rzecz. wątpliwość ż.

Wiktionary


poważać

mieć wielkie uznanie dla kogoś


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. brak)

 (1.1) darzyć szacunkiem, uznaniem

czasownik zwrotny niedokonany poważać się (dk. poważyć się)

 (2.1) wzajemnie darzyć się szacunkiem, uznaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W odrodzonej Polsce był poważanym senatorem i działaczem społecznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvaʒat͡ɕ, AS: považać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poważność ż., powaga ż., poważanie n., poważnienie n., spoważnienie n.

 czas. wyważyć, poważnieć ndk., spoważnieć dk., poważnić dk.

 przym. poważny, spoważniały

 przysł. poważnie

 partyk. powaga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szanować

 (1.1) szanować się

Wiktionary


poważanie

mieć wielkie uznanie dla kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) poszanowanie, szacunek, uznanie, którym darzy się kogoś lub coś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvaˈʒãɲɛ, AS: považãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powaga ż., poważność ż.

 czas. poważać ndk.

 przym. poważny

 przysł. poważnie

 partyk. powaga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) respekt, szacunek, poszanowanie

Wiktionary


powązka

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kawałek płótna do cedzenia mleka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔ̃w̃ska, AS: povõũ̯ska

Wiktionary


powązki

1. część Warszawy;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Powązki – część miasta Warszawa, w dzielnicach Wola i Żoliborz
  • Powązki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. warszawski zachodnim, w gminie Leszno
  • Powązki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Mszczonów

Wikipedia


powązkowski

przymiotnik od: Powązki


SJP.pl


poważnie

przysłówek

 (1.1) w sposób poważny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żądam od Kościoła, by zaczął nas traktować na poważnie, by spojrzał nam w oczy, jak czynił z każdym człowiekiem Pan Jezus.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvaʒʲɲɛ, AS: považʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poważność ż., powaga ż., poważanie n., poważnienie n., spoważnienie n.

 czas. poważać ndk., poważnieć ndk., spoważnieć dk., poważnić dk.

 przym. poważny, spoważniały

 partyk. powaga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na serio; gw-pl|Śląsk Cieszyński|słósznie.

Wiktionary


poważniej

stopień wyższy od przysłówka: poważnie


SJP.pl


poważniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: poważny


SJP.pl


poważność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co poważne; cecha tych, którzy są poważni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upoważnienie n., powaga ż., poważanie n., poważnienie n., spoważnienie n.

 czas. wyważyć, poważać ndk., poważnieć ndk., spoważnieć dk., poważnić dk.

 przym. poważny, spoważniały

 przysł. poważnie

 partyk. powaga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powaga

Wiktionary


poważny

1. pełen powagi; dostojny, majestatyczny;
2. świadczący o czyjejś powadze;
3. mający autorytet, uznanie; wybitny, szanowany;
4. mający duże znaczenie; istotny, znaczny, ważny;
5. groźny dla życia, obarczony ryzykiem; niebezpieczny, ciężki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o człowieku, sytuacji, opinii itp.: charakteryzujący się powagą

 (1.2) odpowiedzialny, godny zaufania

 (1.3) mający uznanie u innych osób

 (1.4) budzący obawy, groźny dla życia; także. skomplikowany, obarczony dużym ryzykiem

 (1.5) mający zasadnicze znaczenie

 (1.6) o literaturze, filmie poruszający trudny temat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anastazja jest zbyt poważna jak na swój młody wiek.

 (1.1) Sprawa jest poważna, bo dotyczy ponad pięciuset pracowników, klientów firm oraz mieszkańców.

 (1.2) Tomasz jest poważnym kandydatem na to stanowisko.

 (1.4) Nadwaga może wywoływać poważne konsekwencje zdrowotne.

 (1.5) Czeka mnie bardzo poważna rozmowa z moją żoną o przyszłości naszych dzieci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvaʒnɨ, AS: považny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powaga ż., poważanie n., poważność ż.

 czas. wyważyć, poważać ndk., poważnieć

 przysł. poważnie

 partyk. powaga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) godny, na serio, patetyczny, podniosły, stateczny, stosowny

 (1.2) autorytatywny, miarodajny, wiarygodny

 (1.3) poważany, szanowany

 (1.4) ciężki, groźny, krytyczny, niebezpieczny

 (1.5) doniosły, istotny, kluczowy, newralgiczny, nie byle jaki, niebagatelny, ważny, ważki, węzłowy, zasadniczy, żywotny

Wiktionary


poważyć

1. zważyć wiele osób, zwierząt, rzeczy jedno po drugim;
2. poważyć się - odważyć się, ośmielić się


SJP.pl


pował

1. zwalone drzewo w lesie lub cały stos powalonych drzew;
2. wywrócenie się drzew w lesie


SJP.pl


powała

drewniany strop; pułap; sufit


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drewniany sufit

Wiktionary

  • Powała – herb szlachecki
  • powała – w budownictwie warstwa desek, ułożona na belkach stropowych

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powałka ż.

Wiktionary


powałczyn

Powałczyn (dawniej Powalczin, w latach 1938–1945 Schönhöhe) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Świętajno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


powałka

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. wewnętrzny daszek w ulu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powała ż.

Wiktionary


powchłaniać

wchłonąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powcierać

spędzić pewien czas na wcieraniu


SJP.pl


powędzić

spędzić pewien czas na wędzeniu


SJP.pl


powegetować

żyć przez pewien czas w biedzie, niedostatku; pogłodować, pobiedować


SJP.pl


powęgierski

przymiotnik

 (1.1) taki, który pozostał po Węgrzech, Węgrach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Układ ten przydzielał poaustriackie bądź też powęgierskie terytoria wymienionym czterem państwom sukcesyjnym, ale także wyznaczał pewien obszar osobny pod nazwą Galicja Wschodnia.

Wiktionary


powell

[czytaj: pałel] nazwisko


SJP.pl

Geografia

  • Powell – jezioro w USA
  • Powell Island – wyspa w archipelagu Orkadów Południowych

Miejscowości w USA:

  • Powell – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie DeKalb
  • Powell – miasto w stanie Ohio, w hrabstwie Delaware
  • Powell – miejscowość w stanie Teksas, w hrabstwie Navarro
  • Powell – miasto w stanie Wyoming, w hrabstwie Park

Wikipedia


powellit

minerał, molibdenian wapnia


SJP.pl

Powellit – minerał z gromady molibdenianów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, spotykany w niektórych rejonach ziemi.

Nazwa pochodzi od nazwiska amerykańskiego geologa Johna Wesleya Powella (1834-1902).

Wikipedia


power

[czytaj: pałer] potocznie: energia, siła, witalność


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Power – jednostka osadnicza w stanie Montana, w hrabstwie Teton

Hrabstwa w USA:

  • hrabstwo Power (ang. Power County) – w stanie Idaho

W muzyce:

  • Power – singel Helloween z albumu The Time of the Oath
  • Power – singel Fields of the Nephilim
  • Power – singel Shauna Bakera
  • Power – singel B.A.P
  • Power – singel Kanye Westa
  • Power – singel Little Mix
  • Power – singel Exo
  • Power – singel Ellie Goulding
  • Power – singel Dilji
  • Power – album studyjny zespołu Kansas

Wikipedia


powerbank

[czytaj: pałerbank] przenośne urządzenie do przechowywania energii i ładowania telefonów komórkowych, tabletów itp.; bank energii, power bank


SJP.pl

Powerbank (inaczej: bank energii, mobilna ładowarka, zewnętrzna bateria) – przenośne urządzenie do ładowania urządzeń mobilnych za pomocą portu USB lub bezprzewodowo. Są wyposażone w baterie litowo-jonowe lub litowo-polimerowe, które można wielokrotnie ładować. Posiadają one bardzo dobre parametry magazynowania energii i trwałości ogniw.

Wikipedia


powerbook

[czytaj: pałerbuk] linia laptopów firmy Apple, produkowanych w latach 1991-2006


SJP.pl


powerek

gwarowo: drąg do noszenia wiader na ramionach; nosidło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. rzad. drąg tragarski

 (1.2) gwara. drążek do noszenia wiader na ramionach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W małych drzwiach wybitych w bocznej ścianie domostwa ukazywała się czasem służba w barwie książęcej – i z wiadrami lub cebrami na powerkach biegła po wodę do studzien.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɛrɛk, AS: poverek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) nosidła, gwara. powyrek, gwara. powyrko, gwara. powyrka, gwara. siudy, gwara. sządy

Wiktionary


powerkiting

[czytaj: pałerkajting] wykonywanie skoków i ewolucji przy wykorzystaniu siły nośnej latawca


SJP.pl


powerpoint

komercyjny program komputerowy do tworzenia, wyświetlania prezentacji


SJP.pl


powers

  • Powers – nazwa irlandzkiej whiskey
  • Powers – amerykańsko-kanadyjski superbohaterski serial dramatyczny

W USA:

  • Powers – wieś w stanie Michigan, w hrabstwie Menominee
  • Powers – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Coos
  • Powers (ang. Powers Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Cass
  • Powers (ang. Powers Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Mountrail

Wikipedia


powersalski

będący następstwem ustaleń konferencji w Wersalu w 1919 roku


SJP.pl


poweselały

stać się wesołym lub weselszym


SJP.pl


poweseleć

stać się wesołym lub weselszym


SJP.pl


poweselny

następujący po weselu


SJP.pl


powęski

nazwisko


SJP.pl


powetować

wynagrodzić sobie poniesione krzywdy, straty


SJP.pl


powęźlony

mający zgrubienia, odciski na kształt węzłów


SJP.pl


powginać

wgiąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powgrywać

wgrać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powiać

1. o powietrzu: poruszyć się; zawiać, zadąć;
2. o powietrzu: wiać przez jakiś okres czasu;
3. o chłodzie, zapachu itp.: rozprzestrzenić się;
4. książkowo, przenośnie o jakimś zjawisku, nastroju, uczuciu: dać się odczuć, np. "Powiało grozą.";
5. bardzo rzadko: poruszyć się pod wpływem ruchów powietrza, np. "Chorągiew powiała na wietrze.";
6. bardzo rzadko: machnąć, potrząsnąć, poruszyć czymś, np. "Powiać ręką, ogonem."


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. powiewać)

 (1.1) dokonany od|powiewać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvʲjät͡ɕ, AS: povʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wiać, powiewać ndk.

 rzecz. powiew m., powiewność ż., powiewanie n., powianie n., wiew mrz.

 przym. powiewny

 przysł. powiewnie

Wiktionary


powiacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od powiat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polska powinna pójść za tym przykładem i nie dzielić swojego terytorium na maleńkie powiaciki.

 (1.1) Od początku wiadomo, że powiatów w Polsce jest za wiele, a szczególnie tych małych, zabiedzonych, rolniczych powiacików.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiat m.

Wiktionary


powiadać

mówić, oznajmiać coś, informować o czymś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. powiedzieć)

 (1.1) liter. mówić; mówiąc informować, oznajmiać; opowiadać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opowiadać, powiedzieć, spowiadać

 rzecz. powiedzenie n., powiadanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prawić

Wiktionary


powiadaczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przypowiastka, przysłowie

Wiktionary


powiadamiać

dawać komuś o czymś znać, przekazywać wiadomości


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. powiadomić)

 (1.1) dawać komuś o czymś znać, przekazywać wiadomości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiadamianie n., powiadomienie n.

 czas. powiadomić dk.

Wiktionary


powiadamianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dawanie komuś znać o czymś, przekazywanie wiadomości, przekazywanie do informacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiadomienie n., wiadomość ż., zawiadomienie n., zawiadamianie n.

 czas. powiadomić dk., powiadamiać ndk., wiadomo, zawiadomić dk., zawiadamiać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) informowanie, zawiadamianie

Wiktionary


powiadanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiadać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiedzieć, powiadać ndk.

Wiktionary


powiadomić

dać komuś o czymś znać, przekazać wiadomości


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. powiadamiać)

 (1.1) dokonany od|powiadamiać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Gdybyś dowiedział się czegoś, co ma znaczenie dla sprawy, oczywiście mnie powiadomisz – usiłował zobowiązać mnie do współpracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjaˈdɔ̃mʲit͡ɕ, AS: povʹi ̯adõmʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiadamiać

 rzecz. powiadomienie n., powiadamianie n.

Wiktionary


powiadomienie

dać komuś o czymś znać, przekazać wiadomości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) danie komuś znać o czymś, przekazanie wiadomości, przekazanie do informacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiadamianie n., wiadomość ż., zawiadomienie n., zawiadamianie n.

 czas. powiadomić dk., powiadamiać ndk., wiadomo, zawiadomić dk., zawiadamiać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poinformowanie, zawiadomienie

Wiktionary


powianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiewać, powiać ndk.

 rzecz. powiew mrz., powiewanie n., powiewność ż., wiew mrz.

Wiktionary


powiastka

krótkie opowiadanie o treści moralistycznej; opowiastka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krótkie opowiadanie, historyjka, nowelka (zwykle zawierająca morał)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieść ż.

 czas. powieść

Wiktionary


powiat

jednostka administracyjna samorządu terytorialnego w Rzeczpospolitej Polskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) adm. jednostka podziału administracyjnego w Polsce, wchodząca w skład województwa;

Wiktionary

  • powiat – jednostka administracyjna Austrii
  • powiat – jednostka administracyjna Czech
  • powiat – jednostka administracyjna Niemiec
  • powiat – jednostka administracyjna Polski
    • lista powiatów w Polsce
  • powiat – jednostka administracyjna Słowacji
  • powiat – jednostka administracyjna Węgier

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten powiat jest bardzo duży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvʲjat, AS: povʹi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powiatowy, wewnątrzpowiatowy

 rzecz. powiacik mrz.

Wiktionary


powiatowy

związany z powiatem, dotyczący powiatu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z powiatem, dotyczący powiatu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiatowy urząd pracy organizuje zajęcia aktywizacyjne dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjaˈtɔvɨ, AS: povʹi ̯atovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiat m.

Wiktionary


powiązać

czasownik przechodni dokonany (ndk. wiązać)

 (1.1) połączyć jedno z drugim za pomocą węzła

 (1.2) połączyć wiele elementów, faktów w całość

 (1.3) związać pętami poszczególne jednostki

 (1.4) wprowadzić więź

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiązanie n., wiązanie n., wiązar m., wiązalnia ż., wiązacz m., wiązaczka ż.

 czas. wiązać ndk.

 przym. powiązany, niepowiązany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) połączyć, spiąć, złączyć, związać

 (1.2) połączyć, skojarzyć, zespolić, złączyć

 (1.3) połączyć, przymocować, skrępować, spętać, spiąć, spleść

Wiktionary


powiązanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiązać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiązać dk., wiązać ndk.

 przym. powiązany, niepowiązany

Wiktionary


powiązany

przymiotnik

 (1.1) mający związek z czymś; zależny od czegoś

 (1.2) mający związek z kimś; będący w kontakcie z kimś; zależny od kogoś

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od powiązać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Celem spółki było inwestowanie w nieruchomości i inna powiązana z tym działalność.

 (1.1) Wszystkie akty przemocy są ze sobą powiązane.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiązanie n., wiązanie n.

 czas. powiązać dk.

 przym. niepowiązany, wiążący

Wiktionary


powić

urodzić dziecko


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) książk. przest. wydać potomka na świat

 (1.2) daw. okręcić czym

czasownik zwrotny dokonany powić się

 (2.1) książk. przest. zostać wydanym na świat

 (2.2) daw. posunąć się wijąc się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powicie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) narodzić, urodzić

 (1.2) owinąć, spowić

 (2.1) narodzić się, urodzić się

Wiktionary


powichrowski

nazwisko


SJP.pl


powicie

dawniej: to, w co spowijano niemowlę; powijaki


SJP.pl

Powicie (biał. Павіцце, Pawiccie) – wieś (do 2011 roku była agromiasteczkiem) na Białorusi, w rejonie kobryńskim obwodu brzeskiego. Miejscowość wchodzi w skład sielsowietu Powicie.

Wikipedia


powidlak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. szeroki, emaliowany ganek z grubym dnem i pokrywą przeznaczony do smażenia powideł

 (1.2) cuk. ciasto w formie placekacka przekładane powidłami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powidła nmos., powidełka nmos., powidło n.

 przym. powidłowy

Wiktionary


powidlnik

powidlnik indyjski - gatunek tropikalnego drzewa z rodziny bobowatych; tamarynd indyjski, tamaryndowiec indyjski


SJP.pl


powidok

wrażenie wzrokowe trwające jakiś czas po zakończeniu działania bodźca zewnętrznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kontrast następczy, wrażenie wzrokowe utrzymujące się po ustaniu bodźca (np. po patrzeniu na słońce)

Wiktionary

Kontrast następczy (również powidok, obraz następczy) – zjawisko optyczne polegające na tym, że po wpatrywaniu się w jakiś kształt, a następnie odwróceniu wzroku, w oczach pojawia się na chwilę ten sam, zamazany kształt w barwie dopełniającej, np. czerwone zachodzące słońce pozostawi w oczach swój okrąg w barwie zielono-niebieskiej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. widok mrz.

Wiktionary


powidz

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Powidz – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Powidz
  • Powidz – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów
  • Powidz – dawna gromada
  • Powidz – stacja kolei wąskotorowej w Powidzu

Wikipedia


powidzki

przymiotnik od: Powidz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Powidza, związany z Powidzem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Powidz m., powidzanin m., powidzanka ż.

Wiktionary


powidła

gęsta masa z owoców, zwłaszcza śliwek, długo smażonych z dodatkiem cukru; powidło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) spoż. przetwór robiony głównie ze smażonych owoców, głównie śliwek z dodatkiem cukru;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: powidło

Wiktionary

Powidła – przetwór owocowy zwykle wykonywany ze śliwek. Tradycyjnie na powidła używa się węgierek prażonych w kotłach przez wiele dni aż do uzyskania koloru od bordowego do brązowego. Prażenie powoduje odparowanie wody, co zwiększa gęstość, poprawia smak powideł oraz przedłuża okres przechowywania. Obecnie częściej produkuje się je z pulp owocowych, gdzie także przez obróbkę termiczną zagęszcza się produkt.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲidwa, AS: povʹidu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powidlak mrz., powidło n.

:: zdrobn. powidełka nmos.

 przym. powidłowy

Wiktionary


powidło

gęsta masa z owoców, zwłaszcza śliwek, długo smażonych z dodatkiem cukru; powidła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. lub gwara. powidła

Wiktionary

Powidła – przetwór owocowy zwykle wykonywany ze śliwek. Tradycyjnie na powidła używa się węgierek prażonych w kotłach przez wiele dni aż do uzyskania koloru od bordowego do brązowego. Prażenie powoduje odparowanie wody, co zwiększa gęstość, poprawia smak powideł oraz przedłuża okres przechowywania. Obecnie częściej produkuje się je z pulp owocowych, gdzie także przez obróbkę termiczną zagęszcza się produkt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tu i ówdzie robią powidło ze śliwek, którego używają do chleba.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powidlak m., powidła nmos., powidełka nmos.

 przym. powidłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powidła

Wiktionary


powidłowy

powidła, powidło


SJP.pl

Patrz:

powidła, powidło

powieczerzać

dawniej, dziś gwarowo: zjeść wieczerzę (kolację); powieczerzować


SJP.pl


powieczerzować

żartobliwie: zjeść wieczerzę (kolację); powieczerzać


SJP.pl


powieczka

zdrobnienie od: powieka


SJP.pl


powiedać

czasownik

 (1.1) daw. powiadać

 (1.2) daw. reg-pl|Kresy. kłócić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A tu jak raz przychodzi mój koleżka niejaki Pikulski Antoni, któren zawsze był bezrobotny i powieda, że posadę dostał.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. spowiadać

Wiktionary


powiedzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiedzieć.

 (1.2) przysłowie, maksyma, popularne zdanie

Wiktionary

Aforyzm (łac. aphorismus, gr. aphorismós), złota myśl, sentencja, maksyma, gnoma, apoftegmat – zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedzenie mu tego nie było dobrym pomysłem.

 (1.2) Powiedzenie leśników mówi, że starych drzew się nie przesadza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: povʹi ̯eʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiedzieć dk., powiadać ndk.

 rzecz. zdrobn. powiedzonko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) powiedzonko, proverbium

Wiktionary


powiedzieć

czasownik przechodni dokonany (ndk. powiadać)

 (1.1) wyrazić coś słowami, oznajmić

 (1.2) wyrazić w jakikolwiek sposób komunikatywny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiedziałem ci, że to nie ma sensu.

 (1.2) Co chcesz przez to powiedzieć?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛ̇d͡ʑɛ̇t͡ɕ, AS: povʹi ̯ėʒ́ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiedzonko n., powiedzenie n., opowieść ż., opowiastka ż., podpowiedź ż., przepowiednia ż., spowiedź ż., wypowiedź ż., zapowiedź ż., dopowiedzenie n., dopowiadanie n., naopowiadanie n., odpowiedzenie n., odpowiadanie n., opowiedzenie n., opowiadanie n., podpowiedzenie n., podpowiadanie n., ponaopowiadanie n., poopowiadanie n., porozpowiadanie n., powiadanie n., powypowiadanie n., pozapowiadanie n., przepowiedzenie n., przepowiadanie n., rozpowiedzenie n., rozpowiadanie n., spowiadanie n., wypowiedzenie n., wypowiadanie n., wyspowiadanie n., zapowiedzenie n., zapowiadanie n.

 czas. dopowiedzieć dk., dopowiadać ndk., naopowiadać dk., odpowiedzieć dk., odpowiadać ndk., opowiedzieć dk., opowiadać ndk., podpowiedzieć dk., podpowiadać ndk., ponaopowiadać dk., poopowiadać dk., porozpowiadać dk., powiadać ndk., powypowiadać dk., pozapowiadać dk., przepowiedzieć dk., przepowiadać ndk., rozpowiedzieć dk., rozpowiadać ndk., spowiadać ndk., wypowiedzieć dk., wypowiadać ndk., wyspowiadać dk., zapowiedzieć dk., zapowiadać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oświadczyć, orzec, oznajmić, rzec, stwierdzić, skonstatować, wyrazić przekonanie, przedstawić, sformułować, reg. śl. pedzieć.

 (1.2) reg. śl. prawić.

Wiktionary


powiedzmy

1. dajmy na to, na przykład, przykładowo (np. "Zadzwonię, powiedzmy o dziewiątej.");
2. umówmy się (np. "Jego intencje nie zawsze, powiedzmy, są czyste.")


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) rozk. 1. os. lm. od powiedzieć

wykrzyknik

 (2.1) wyrażenie względnej aprobaty lub zgody z rozmówcą

partykuła

 (3.1) wyrażenie wprowadzające do wypowiedzi jakieś założenie

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Czy jeśli zrobię porządek w pokoju, to będę mógł iść na dwór? // Powiedzmy…

 (3.1) Powiedzmy, że masz rację… W takim razie kto zjadł ten tort?

Wiktionary


powiedzonko

krótkie powiedzenie o treści najczęściej aforystycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: powiedzenie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiedzenie n.

 czas. powiedzieć dk.

Wiktionary


powieka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. kosmet. kawałek skóry zakrywający oko;

Wiktionary

Powieka (łac. palpebra) – występujący u kręgowców ruchomy, umięśniony fałd skórny okrywający i chroniący oko.

Do powieki górnej przyczepia się ścięgno mięśnia dźwigacza powieki górnej, który odpowiada za jej ruchy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na bal sylwestrowy Agata pomalowała powieki na fioletowo.

 (1.1) Ciążą mi powieki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛka, AS: povʹi ̯eka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powiekowy

Wiktionary


powiększać

czasownik przechodni niedokonany (dk. powiększyć)

 (1.1) powodować, że coś staje się większe pod względem rozmiarów, ilości

 (1.2) powodować, że obraz czegoś staje się większy pod względem rozmiarów

czasownik zwrotny niedokonany powiększać się (dk. powiększyć się)

 (2.1) stawać się większym pod względem rozmiarów, ilości, intensyfikować się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛ̃ŋkʃat͡ɕ, AS: povʹi ̯ŋkšać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiększanie n., powiększenie n., powiększalnik m., większość ż.

 czas. zwiększać ndk., powiększyć dk.

 przym. powiększalnikowy, wielgachny, wielki

Wiktionary


powiększalnik

urządzenie do wykonywania odbitek fotograficznych


SJP.pl

Powiększalnik – przyrząd optyczny służący do rzutowania obrazu (zazwyczaj negatywowego) na materiał światłoczuły (najczęściej papier fotograficzny) w celu otrzymania odbitki. Najczęściej służy do rzutowania obrazów w powiększonej skali (i regulowanym stopniu), aczkolwiek może służyć również do rzutowania obrazów pomniejszonych oraz jako samo źródło światła do naświetlania stykowego (1:1).

Wikipedia


powiększalnikowy

przymiotnik od: powiększalnik


SJP.pl


powiększalność

cecha czegoś dającego się powiększać; skalowalność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powiększalne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powiększalny

Wiktionary


powiększalny

dający się powiększać; skalowalny


SJP.pl


powiększanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiększać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛ̃ŋˈkʃãɲɛ, AS: povʹi ̯ẽŋkšãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiększenie n., powiększalnik m.

 czas. powiększać ndk., powiększyć dk.

 przym. powiększalnikowy

Wiktionary


powiększenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powiększyć.

 (1.2) fot. opt. odczasownikowy od|powiększyć.

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛ̃ŋˈkʃɛ̃ɲɛ, AS: povʹi ̯ẽŋkšńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powiększyć, powiększać, zwiększać

 przym. wielki

 rzecz. powiększanie n.

Wiktionary


powiększyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. powiększać)

 (1.1) zob. powiększać.

czasownik zwrotny dokonany powiększyć się (ndk. powiększać się)

 (2.1) zob. powiększać się.

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Wysoki Sądzie, na swoją obronę mam tylko to, że rodzina się powiększyła, a mieszkanie wręcz przeciwnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛ̃ŋkʃɨt͡ɕ, AS: povʹi ̯ŋkšyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiększanie n., powiększenie n., powiększalnik m., większość ż.

 czas. powiększać ndk.

 przym. powiększalnikowy, wielgachny, wielki

Wiktionary


powielać

1. wykonywać kopie tekstów lub rysunków w wielu egzemplarzach;
2. powtarzać lub wykonywać coś zgodnie z jakimiś wzorcami


SJP.pl


powielacz

techn. urządzenie do powielania maszynopisów, rękopisów, rysunków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poligr. dawne proste urządzenie drukarskie do wykonywania wielokrotnych kopii;

 (1.2) techn. urządzenie które zwielokrotnia coś

Wiktionary

Powielacz – urządzenie do kopiowania dokumentów, używane od XIX wieku do końca lat osiemdziesiątych XX wieku. Obecnie wyparte już niemal całkowicie przez wygodniejsze urządzenia wykorzystujące skanery i drukarki laserowe, bądź przez kserokopiarki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛlat͡ʃ, AS: povʹi ̯elač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powielanie n., powielenie n., powielarka ż., powielarnia ż., powielator m., powielatorka ż.

 czas. powielać ndk., powielić dk.

 przym. powielaczowy

 przysł. wielce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powielarka

Wiktionary


powielaczowy

powielacz


SJP.pl

Patrz:

powielacz

powielanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. mechaniczne i najczęściej masowe tworzenie odbitek, kopii itp.

 (1.2) przen. kopiowanie, powtarzanie czegoś według jakiegoś wzorca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛˈlãɲɛ, AS: povʹi ̯elãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powielenie n., powielacz m., powielarka ż., powielarnia ż., powielator m., powielatorka ż.

 czas. powielać ndk., powielić dk.

 przym. powielaczowy

 przysł. wielce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odbijanie

Wiktionary


powielarnia

pomieszczenie z urządzeniami do powielania


SJP.pl


powielekroć

wiele razy, wielokrotnie; wielekroć, wielokroć, po wielekroć, po wielokroć, powielokroć


SJP.pl


powielić

1. wykonać kopie tekstów lub rysunków w wielu egzemplarzach;
2. powtórzyć lub wykonać coś zgodnie z jakimiś wzorcami


SJP.pl


powielin

Powielin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Winnica. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


powielokroć

wiele razy, wielokrotnie; wielekroć, wielokroć, po wielekroć, po wielokroć, powielekroć


SJP.pl


powielokrotny

dawniej: wielokrotny, wielorazowy


SJP.pl


powiercić

1. spędzić pewien czas na wierceniu;
2. powiercić się - spędzić pewien czas na wierceniu się


SJP.pl


powiernica

1. kobieta zaufana, przyjaciółka;
2. w prawie: kobieta upoważniona przez kogoś do reprezentowania jego interesów


SJP.pl


powiernictwo

1. powierzenie majątku lub prowadzenia spraw osobie lub instytucji;
2. nadzór sprawowany prze jakieś państwo nad pewnym terytorium, ustanowiony poprzez umowy międzynarodowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przekazanie nadzoru nad czymś innej osobie lub instytucji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiernik mos.

 czas. powierzyć

Wiktionary


powierniczka

1. osoba zaufana, przyjaciółka;
2. kobieta upoważniona przez kogoś do reprezentowania jej interesów


SJP.pl


powierniczy

1. taki, który został powierzony komuś w zarządzanie;
2. terytorium powiernicze - niesuwerenne terytorium zarządzane przez obce państwo lub międzynarodową organizację na mocy umów;
3. fundusz powierniczy - fundusz zbiorowego inwestowania, instytucja finansowa zarządzająca majątkiem wielu osób poprzez lokowanie go w ustalone rodzaje aktywów; fundusz inwestycyjny


SJP.pl


powiernik

1. osoba zaufana, przyjaciel;
2. w prawie: osoba upoważniona przez kogoś do reprezentowania jej interesów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek zaufany, któremu ktoś się zwierza ze swoich spraw osobistych czy tajemnic

 (1.2) osoba upoważniona przez kogoś do reprezentowania go w sprawach prawnych, sądowych, urzędowych itd.

Wiktionary

  • Powiernik (bankowość)
  • Frodo Baggins – Powiernik Pierścienia

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛrʲɲik, AS: povʹi ̯erʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiernictwo n., powierzanie n., powierzenie n.

:: fż. powiernica ż., powierniczka ż.

 czas. powierzać ndk., powierzyć dk.

 przym. powierniczy, powierny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zausznik

Wiktionary


powierzać

1. zlecać komuś wykonanie czegoś;
2. zlecać komuś objęcie jakiejś funkcji, władzy, jakiegoś stanowiska; nominować, desygnować, obwoływać, powoływać;
3. oddawać kogoś lub coś pod czyjąś opiekę; zawierzać, przekazywać;
4. wyznawać komuś jakąś tajemnicę, licząc na dyskrecję; zdradzać sekret, przekazywać tajemnicę


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. powierzyć)

 (1.1) zlecać komu sprawowanie określonej funkcji lub zrobienie czegoś

 (1.2) poddawać czyjejś opiece

 (1.3) wyznawać komuś coś w zaufaniu

czasownik zwrotny niedokonany powierzać się (dk. powierzyć się)

 (2.1) podn. poddawać się komuś lub czemuś z ufnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pewnego dnia podczas przesłuchania aktorów poznaje urodziwego młodzieńca, któremu powierza jedną z głównych ról.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powierzanie n., powierzenie n., powiernik mos.

 czas. powierzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zlecać

 (1.2) poddawać, zawierzać

 (1.3) wyznawać

 (2.1) ofiarować się, zdawać się

Wiktionary


powierzchnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zewnętrzna strona

 (1.2) określony obszar, o ograniczonych rozmiarach

 (1.3) wierzchnia warstwa masy jakiejkolwiek substancji, cieczy

 (1.4) geom. dwuwymiarowy odpowiednik krzywej

 (1.5) pot. miara wielkości zbioru na płaszczyźnie, pole powierzchni

 (1.6) daw. powierzchowność, wygląd zewnętrzny

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. M. lp. od: powierzchni

Wiktionary

Powierzchnia – zbiór punktów (miejsce geometryczne) o tej własności, iż można wokół każdego jej punktu zbudować (niewielką) sferę, która w przecięciu z tym zbiorem daje jedynie obiekty jednowymiarowe (krzywe). Jest to trójwymiarowy odpowiednik pojęcia krzywej. Powierzchnia jest także potocznym określeniem pola powierzchni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Górna powierzchnia dachu jest falista.

 (1.2) Jaka jest powierzchnia tego mieszkania?

 (1.3) Korek pływa na powierzchni wody.

 (1.4) Sfera to powierzchnia kuli.

 (1.5) Powierzchnia kwadratu o boku a wyraża się wzorem .

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛʃxʲɲa, AS: povʹi ̯ešχʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powierzchowność ż.

 przym. powierzchniowy, powierzchowny, powierzchni, podpowierzchniowy

 przysł. powierzchniowo, powierzchownie, podpowierzchniowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pole powierzchni

 (1.6) powierzchowność

Wiktionary


powierzchniowy

przymiotnik

 (1.1) pojawiający się/występujący na powierzchni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyniki badań naukowych dowodzą, że fermy przemysłowe mają niszczący wpływ na środowisko i zasoby naturalne (wody powierzchniowe i podziemne), ekonomię lokalną obszarów wiejskich i jakość życia ich mieszkańców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powierzchnia ż., powierzchowność ż.

 przym. powierzchowny, podpowierzchniowy

Wiktionary


powierzchownie

przysłówek

 (1.1) w sposób powierzchowny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W rezultacie duchowość tekstów mszalnych jest zaznaczona w cyklu dość powierzchownie, zaledwie formalnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛʃˈxɔvʲɲɛ, AS: povʹi ̯ešχovʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powierzchowny

 rzecz. powierzchnia ż., powierzchowność ż.

Wiktionary


powierzchowniej

stopień wyższy od przysłówka: powierzchownie


SJP.pl


powierzchowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: powierzchowny


SJP.pl


powierzchowność

1. zewnętrzny wygląd czegoś;
2. pobieżne, płytkie traktowanie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powierzchowne; cecha tych, którzy są powierzchowni

 (1.2) wygląd zewnętrzny człowieka

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Prawda, że my obydwa tylko z teorji znamy kobiety, przecież ja zacząłem nie ufać tym wszystkim powierzchownościom, któremi ta panienka potrafi obudzać i utrzymać pasją. sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powierzchnia ż.

 przym. powierzchowny, powierzchniowy

 przysł. powierzchownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pobieżność, zdawkowość, niedokładność

 (1.2) aparycja, prezencja, wygląd

Wiktionary


powierzchowny

1. mało dokładny, niegruntowny; pobieżny;
2. znajdujący się na powierzchni lub tuż pod powierzchnią;
3. mało wnikliwy, poprzestający na obserwacjach zewnętrznych, traktujący wszystko lekko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który opiera się na płytkiej, pobieżnej obserwacji, który nie wnika w istotę rzeczy

 (1.2) o uszkodzeniu: który znajduje się na powierzchni

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. powierzchownie

 przym. powierzchniowy

 rzecz. powierzchowność ż., powierzchnia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pobieżny, płaski, płytki

Wiktionary


powierzgać

pofikać, pobrykać; potocznie:
1. pomachać gwałtownie nogami;
2. o zwierzęciu: spędzić pewien czas na wyrzucaniu do tyłu obu tylnych nóg podczas biegu


SJP.pl


powierzyć

1. zlecić komuś wykonanie czegoś;
2. zlecić komuś objęcie jakiejś funkcji, władzy, jakiegoś stanowiska; nominować, desygnować, obwołać, powołać;
3. oddać kogoś lub coś pod czyjąś opiekę; zawierzyć, przekazać;
4. wyznać komuś jakąś tajemnicę, licząc na dyskrecję; zdradzić sekret, przekazać tajemnicę


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. powierzać)

 (1.1) dokonany od|powierzać.

czasownik zwrotny dokonany powierzyć się (ndk. powierzać się)

 (2.1) dokonany od|powierzać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiernik m., powiernica ż., powierniczka ż., powierzyciel m., powierzycielka ż., powiernictwo n., powierzanie n., powierzenie n.

 czas. powierzać ndk.

 przym. powierniczy, powierny

Wiktionary


powieść

dłuższy utwór epicki pisany prozą, o wielowątkowej fabule


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. długi utwór narracyjny opisujący rozbudowany ciąg zdarzeń; zwykle udostępniany w formie książki;

 (1.2) stpol. przypowieść

 (1.3) stpol. przysłowie

czasownik

 (2.1) poprowadzić (kogoś)

 (2.2) przemieścić, przesunąć (coś)

Wiktionary

Powieść – gatunek literatury pięknej, utwór narracyjny, opisujący zwykle rozbudowany ciąg zdarzeń.

Podstawowymi elementami powieści są: wielowątkowa fabuła, obejmująca historie licznych bohaterów i środowisk społecznych, a także świat przedstawiony zgodny z wiedzą autora. Powieść jest najczęściej pisana prozą, a styl narracji jest zależny od autora tekstu. Często spotykanymi formami wypowiedzi w powieściach są m.in. dialogi i mowa zależna, a najpowszechniejszymi sposobami narracji są trzecioosobowa lub pierwszoosobowa. Ważną cechą powieści jest swobodna oraz elastyczna kompozycja, która nie narzuca formy podstawowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cały nakład nowej powieści o nastoletnim czarodzieju sprzedał się w dwa tygodnie po premierze.

 (2.1) Powiodłabym cię i wprowadziła / w dom matki mej, która mię wychowała; / napoiłabym cię winem korzennym, / moszczem z granatów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvʲjɛ̇ɕt͡ɕ, AS: povʹi ̯ėść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiastka ż.

:: zgrub. powieścidło n.

 przym. powieściowy

 przysł. powieściowo

Wiktionary


powieścić

przepowiedzieć, zapowiedzieć, wyprorokować


SJP.pl


powieścidło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. pogard. płytka powieść, bez wartości artystycznej

 (1.2) zgrub. żart. wielotomowa czy obszerna powieść

 (1.3) zgrub. pieszcz. ulubiona powieść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieściopisarstwo n., powieść ż., powieściowość ż.

 przym. powieściowy

 czas. powieść

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kicz literacki

Wiktionary


powieściopisarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. kobieta, która pisze powieści

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z fryzury powieściopisarki żartowano w noworocznej szopce telewizyjnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛ̇ɕt͡ɕɔpʲiˈsarka, AS: povʹi ̯ėśćopʹisarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieściopisarstwo n.

:: fm. powieściopisarz mos.

 przym. powieściopisarski

Wiktionary


powieściopisarski

dotyczący powieściopisarza, powieściopisarstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pisaniem powieści, dotyczący pisania powieści

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego talent powieściopisarski odkryto dopiero na emigracji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieściopisarstwo n., powieściopisarz mos., powieściopisarka ż.

Wiktionary


powieściopisarstwo

1. sztuka pisania powieści;
2. ogół powieści danego pisarza, danej epoki itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pisanie powieści

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zakład prowadzi badania nad powieściopisarstwem powojennych literatów związanych z przemysłowym Śląskiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieścidło n., powieściopisarz mos., powieściopisarka ż.

 przym. powieściopisarski

Wiktionary


powieściopisarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. autor powieści

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na egzaminie ustnym musiałem wymienić pięciu powieściopisarzy epoki pozytywizmu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛ̇ɕt͡ɕɔˈpʲisaʃ, AS: povʹi ̯ėśćopʹisaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieściopisarstwo n.

:: fż. powieściopisarka ż.

 przym. powieściopisarski

Wiktionary


powieściowo

przysłówek

 (1.1) tak jak w powieści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieść ż., powieściowość ż.

 przym. powieściowy

 czas. powieść

Wiktionary


powieściowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powieściowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieść ż., powieścidło n.

 przym. powieściowy

 przysł. powieściowo

Wiktionary


powieściowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z powieścią, dotyczący powieści, występujący w powieści

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla powieści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieść ż., powieścidło n., powieściowość ż.

 czas. opowiadać ndk., opowiedzieć dk., powieść dk.

 przysł. powieściowo

Wiktionary


powiesić

stracić poprzez powieszenie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. wieszać)

 (1.1) umieścić coś zawieszając

 (1.2) uśmiercić kogoś wieszając na stryczek

czasownik zwrotny dokonany powiesić się (ndk. wieszać się)

 (2.1) zadać sobie śmierć wieszając się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wieszak w przedpokoju stoi po to, abyś mógł powiesić sobie płaszcz i kapelusz.

 (1.2) W Polsce nie wykonuje się już kary śmierci, a ostatni raz kat powiesił skazanego w 1988 roku.

 (2.1) Sąsiad Tomka powiesił się w ubiegłym roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛ̇ɕit͡ɕ, AS: povʹi ̯ėśić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powieszony m., powieszona ż., zawieszka ż., wieszak m., wisielec m., powieszenie n.

 czas. wieszać ndk., zawiesić dk., zawieszać ndk., wisieć ndk., zwisać ndk., odwieszać ndk., odwiesić dk., zwieszać ndk., zwiesić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) rzucić się na sznur

Wiktionary


powiestka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Białystok, Wilno, Warszawa. wezwanie urzędowe

Wiktionary


powieszać

stracić wiele osób przez powieszenie


SJP.pl


powieszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jeden ze sposobów wykonywania kary śmierci;

 (1.2) odczasownikowy od|powiesić.

Wiktionary

Powieszenie (łac. suspensio) – kara śmierci wykonywana poprzez uśmiercenie skazańca pętlą zawiązaną na jego szyi, która zaciska się pod jego własnym ciężarem, podczas zwisania z wysokości. Jedna z najstarszych metod egzekucji, wykonywana najczęściej na szubienicy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kara śmierci przez powieszenie polega na założeniu skazanemu na szyję specjalnej pętli zaciskającej się pod ciężarem ciała.

 (1.2) Czy mogę cię prosić o powieszenie płaszcza?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ, AS: povʹi ̯ešńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wisielec m., wieszak mrz.

 czas. wieszać, powiesić dk.

 przym. wisielczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przen. szubienica, przen. stryczek

Wiktionary


powieszli

dawniej: czasownik "powiedzieć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li" (= czy); czy powiesz


SJP.pl


powieszona

stracić poprzez powieszenie


SJP.pl


powieszony

stracić poprzez powieszenie


SJP.pl


powietrze

1. mieszanina gazów tworząca atmosferę;
2. dawniej: zaraza, epidemia; morowe powietrze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mieszanina gazów, z której składa się atmosfera Ziemi;

 (1.2) w związkach z przyimkami miejsce ponad ziemią

 (1.3) przest. zaraza, zobacz. morowe powietrze

Wiktionary

Powietrze (łac. aer) – mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską. Pojęcie jest stosowane przede wszystkim w odniesieniu do tej części powłoki gazowej, której chemiczny skład jest wyrównany wskutek cyrkulacji gazów w troposferze (zob. homosfera, warstwa o grubości do 100 km), bywa jednak odnoszone również do wszystkich sfer ziemskiej atmosfery, o różnym składzie chemicznym i właściwościach fizycznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Otwórz okno i wpuść trochę świeżego powietrza.

 (1.1) Powietrze składa się głównie z azotu.

 (1.2) Helikopter uniósł się w powietrze.

 (1.3) Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas, Panie. (modlitwa)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛṭʃɛ, AS: povʹi ̯eṭše

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zapowietrzać ndk., odpowietrzać ndk.

 przym. powietrzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) atmosfera

Wiktionary


powietrznodesantowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. związany z desantem z powietrza, dotyczący desantu z powietrza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aktualnie jednostka stacjonuje w garnizonie Bielsko-Biała i wchodzi w skład 6. Brygady Powietrznodesantowej im. gen. Stanisława Sosabowskiego.

Wiktionary


powietrzność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powietrzne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powietrzny

Wiktionary


powietrznoszczelność

powietrznoszczelny


SJP.pl

Patrz:

powietrznoszczelny

powietrzny

przymiotnik

 (1.1) związany z powietrzem, dotyczący powietrza

 (1.2) taki, który odbywa się w powietrzu, na pewnej wysokości

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛṭʃnɨ, AS: povʹi ̯eṭšny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powietrze n., powietrznik m., powietrzność ż.

Wiktionary


powietrzyć

spędzić pewien czas na wietrzeniu czegoś, np. pokoju


SJP.pl


powiew

wiew, podmuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) łagodny ruch powietrza;

 (1.2) przen. objaw zmian w (na ogół pozytywnym) kierunku

Wiktionary

Powiew - bardzo słaby wiatr. Jego prędkość nie przekracza 2 m/s, powoduje on zmarszczki na wodzie, jest on słabo odczuwalny, dymy z kominów lekko się przechylają pod jego podmuchem. Na morzu powoduje maksymalnie 10 cm fale. Jest on traktowany jako pierwszy stopień w skali Beauforta.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na twarzy poczułem lekki powiew wiatru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvʲjɛf, AS: povʹi ̯ef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiewność ż., powiewanie n., powianie n., wiew mrz.

 czas. powiewać ndk., powiać dk.

 przym. powiewny

 przysł. powiewnie

Wiktionary


powiewać

1. o powietrzu: poruszać się; zawiewać;
2. o chłodzie, zapachu itp.: rozprzestrzeniać się;
3. książkowo, przenośnie o jakimś zjawisku, nastroju, uczuciu: dawać się odczuć;
4. poruszać się pod wpływem ruchów powietrza, np. "Chorągiew powiewała na wietrze.";
5. machać, potrząsać, poruszać czymś, np. "Powiewać ręką, ogonem."


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. powiać)

 (1.1) poruszać się na wietrze, falować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na maszcie powiewały biało-czerwono-niebieskie flagi Francji i Czech.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲjɛvat͡ɕ, AS: povʹi ̯evać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiew m., powiewność ż., powiewanie n., powianie n., wiew mrz.

 czas. wiać, powiać dk.

 przym. powiewny

 przysł. powiewnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łopotać, trzepotać

Wiktionary


powiewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stan łagodnego ruchu powietrza

 (1.2) poruszanie się przedmiotu pod wpływem wiatru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wianie n., powiew m., powiewność ż., powianie n., wiew mrz.

 czas. powiewać ndk., powiać dk.

 przym. powiewny

 przysł. powiewnie

Wiktionary


powiewniej

stopień wyższy od przysłówka: powiewnie


SJP.pl


powiewniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: powiewny


SJP.pl


powiewność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powiewne, lekkie i delikatne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powiew m., powiewanie n., powianie n.

 czas. powiewać ndk., powiać dk.

 przym. powiewny

 przysł. powiewnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zwiewność

Wiktionary


powiewny

poruszający się w powietrzu za lada powiewem


SJP.pl


powięź

1. mocna, elastyczna błona zbudowana z tkanki łącznej, otaczająca poszczególne mięśnie szkieletowe, grupy mięśni oraz całą mięśniówkę ciała; rozcięgno
2. przestarzale: więź, pęto, wiązka


SJP.pl

Powięź (łac. fascia) – błona zbudowana z tkanki łącznej włóknistej zbitej, której zadaniem jest zewnętrzna osłona poszczególnych mięśni, grup mięśniowych i całej warstwy. Powięzi utrzymują w jedności całe ciało tworząc sieć otulającą i napinającą poszczególne jego elementy. Powięzi to wszystkie włókna kolagenowe tkanki łącznej, szczególnie torebki stawowe czy torebki organów, rozcięgna (podeszwowe), przegrody grup mięśniowych, ścięgna i więzadła.

Wikipedia


powięzie

1. mocna, elastyczna błona zbudowana z tkanki łącznej, otaczająca poszczególne mięśnie szkieletowe, grupy mięśni oraz całą mięśniówkę ciała; rozcięgno
2. przestarzale: więź, pęto, wiązka


SJP.pl


powięziowy

powięź


SJP.pl

Patrz:

powięź

powigilijny

mający miejsce po Wigilii, pozostały po Wigilii itp.


SJP.pl


powijać

dawniej:
1. owijać, zawijać, otulać;
2. wywijać, machać


SJP.pl


powijaczek

zdrobnienie od: powijak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od powijak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powijak m.

Wiktionary


powijak

dawniej: wąski pas płótna używany do owijania niemowląt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. pas płócienny do owijania niemowlęcia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powijacz m.

:: zdrobn. powijaczek m.

 czas. powijać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pielucha, powicie; reg. śl. facz.

Wiktionary


powijaki

dawniej: wąski pas płótna używany do owijania niemowląt


SJP.pl


powikłania

Powikłanie – schorzenie, które powstaje wskutek innej choroby lub operacji.

Przykładem może być grupa powikłań pooperacyjnych, których przyczyną objawów klinicznych jest przebyta operacja. W tym przypadku powikłania mogą mieć charakter miejscowy (m.in. krwawienie z rany, zakażenie, ropnie, przetoki wewnętrzne lub zewnętrzne) lub ogólny (m.in. zawał serca, niewydolność krążenia, zakażenia układów i narządów, niewydolność oddechowa). Dzielą się one na wczesne (do 30 dni po operacji) i późne (powyżej 30 dni do kilkunastu lat). Do grupy powikłań pooperacyjnych należy m.in. zespół poresekcyjny, który występuje po chirurgicznym leczeniu żołądka. Charakteryzują go takie objawy jak: ból brzucha, zawroty głowy, omdlenia, wymioty i biegunka.

Wikipedia


powikłanie

zawile, niejasno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. schorzenie stanowiące następstwo jakiejś innej choroby, operacji lub sytuacji wymagającej interwencji medycznej

 (1.2) skomplikowany splot określonych rzeczy, spraw

Wiktionary

Powikłanie – schorzenie, które powstaje wskutek innej choroby lub operacji.

Przykładem może być grupa powikłań pooperacyjnych, których przyczyną objawów klinicznych jest przebyta operacja. W tym przypadku powikłania mogą mieć charakter miejscowy (m.in. krwawienie z rany, zakażenie, ropnie, przetoki wewnętrzne lub zewnętrzne) lub ogólny (m.in. zawał serca, niewydolność krążenia, zakażenia układów i narządów, niewydolność oddechowa). Dzielą się one na wczesne (do 30 dni po operacji) i późne (powyżej 30 dni do kilkunastu lat). Do grupy powikłań pooperacyjnych należy m.in. zespół poresekcyjny, który występuje po chirurgicznym leczeniu żołądka. Charakteryzują go takie objawy jak: ból brzucha, zawroty głowy, omdlenia, wymioty i biegunka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Częstość występowania cukrzycy ciężarnych rośnie na całym świecie i jest to najczęściej spotykane powikłanie ciąży.

 (1.1) Powikłania przeszczepu kostnego nieunaczynionego są podobne do opisywanych w przypadku dekompresji kości.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powikłać dk.

 przym. powikłany

Wiktionary


powikłany

zawiły, niejasny, pogmatwany


SJP.pl


powinąć

w wyrażeniu: powinęła się komuś noga - coś komuś nie wyszło


SJP.pl


powindować

1. znacznie zwiększyć ilość, jakość lub wartość czegoś;
2. zwiększyć się pod względem ilości, jakości lub wartości;
3. zostać umieszczonym wyżej niż poprzednio;
4. znaleźć się wyżej w rankingu lub jakiejś hierarchii


SJP.pl


powinien

czasownik modalny występujący w zdaniach wyłącznie w użyciu orzeczeniowym i tylko w połączeniu z bezokolicznikiem;
1. jest pożądane, żeby ktoś coś zrobił, wykonał, np.: Powinien zapłacić czynsz.;
2. jest spodziewane, że coś się wydarzy, np. Niedługo powinno się rozjaśnić.;
3. jest wskazane, żeby ktoś lub coś spełniało określone warunki, np.: Uczeń powinien być grzeczny.


SJP.pl

czasownik modalny, ułomny, nieprzechodni

 (1.1) wyrażający coś, co warto, żeby podmiot zrobił

 (1.2) musieć

 (1.3) wyrażający coś, czego mówiący spodziewa się po podmiocie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli chcesz zdążyć na pociąg, to powinieneś już wyjść.

 (1.1) Powinien ci to jutro powiedzieć.

 (1.1) Powinien ci to teraz powiedzieć.

 (1.1) Powinien ci to wczoraj powiedzieć.

 (1.1) Powinien był ci to wczoraj powiedzieć.

 (1.2) Każdy powinien płacić podatki.

 (1.3) Jutro nie powinno padać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲĩɲɛ̃n, AS: povʹĩńẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powinność

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warto, żeby…; musieć; należy

 (1.2) musieć, należy

 (1.3) być

Wiktionary


powinno

czasownik modalny

 (1.1) zob. powinien.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Między nami mówiąc, powinno się udać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲĩnːɔ, AS: povʹĩ•no

Wiktionary


powinność

1. świadomy obowiązek wynikający z pełnionej funkcji lub z poczucia odpowiedzialności moralnej; konieczność, obowiązek;
2. w dawniej Polsce: zobowiązania ekonomiczne poddanych wobec rządzących; danina, opłata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obowiązek wynikający z pełnionej funkcji lub z nakazu moralnego

Wiktionary

Powinność – nakaz, obowiązek, konieczność natury moralnej. Występuje także jak: powinność obywatelska, powinność obrony ojczyzny (samoobrona powszechna), powinność moralna, powinność zawodowa.

Etyka, jako filozoficzno-normatywna teoria ma za przedmiot "powinność moralną" ludzkiego działania. Karpiński pisze: "Etyka jest to dział filozofii zajmujący się problemami moralności […] Określa istotę powinności moralnej człowieka i ostatecznie faktu moralnego działania".

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈvʲĩnːɔɕt͡ɕ, AS: povʹĩ•ność

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powinien

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obowiązek

Wiktionary


powinnościowy

powinność


SJP.pl

Patrz:

powinność

powinowactwo

1. stosunek rodzinny między małżonkiem a krewnym współmałżonka;
2. przenośnie: zgodność, wspólność pewnych cech dwu albo więcej osób, przedmiotów itp.; prawie jednakowy wygląd, podobieństwo, bliskość, zbieżność;
3. w chemii: skłonność jednych pierwiastków do wchodzenia w reakcje z innymi pierwiastkami; tendencja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. stosunek rodzinny, który zachodzi między jednym z małżonków a krewnymi drugiego małżonka

 (1.2) pot. podobieństwo

 (1.3) fiz. chem. zdolność pierwiastków do wchodzenia ze sobą w reakcje

Wiktionary

powinowactwo, afiniczność (łac. affinis „powinowaty”)

  • powinowactwo w prawie
  • powinowactwo w geometrii
    • powinowactwo osiowe
  • powinowactwo chemiczne
  • powinowactwo elektronowe
  • powinowactwo procesorów
  • Powinowactwo – polski horror z 1984 roku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Między dziewierzem a bratową zachodzi stosunek powinowactwa.

 (1.3) Powinowactwo elektronowe to wielkość charakteryzująca zdolność atomu do przyłączania elektronu i tworzenia anionu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲĩnɔˈvat͡stfɔ, AS: povʹĩnovactfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powinowaty m., powinowata ż.

 czas. spowinowacać ndk., spowinowacić dk.

 przym. powinowaty

Wiktionary


powinowata

kobieta będąca w stosunku rodzinnym z krewnymi współmałżonka, ale niepowiązana z nimi więzami krwi


SJP.pl


powinowaty

taki, który jest w stosunku powinowactwa, czyli jest krewnym współmałżonka; spowinowacony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący w stosunku rodzinnym łączącym z krewnymi

Wiktionary

Powinowactwo (łac. affinitas) – stosunek prawnorodzinny łączący jednego małżonka z krewnymi drugiego. Jest wyłącznie więzią prawną, w odróżnieniu od pokrewieństwa, które jest więzią biologiczno-prawną.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powinowactwo n., powinowata ż.

 przysł. powinowato

 czas. spowinowacać ndk., spowinowacić dk.

Wiktionary


powinszować

1. złożyć komuś okolicznościowe życzenia; pożyczyć;
2. złożyć komuś gratulacje; pogratulować


SJP.pl


powinszowania

1. złożyć komuś okolicznościowe życzenia; pożyczyć;
2. złożyć komuś gratulacje; pogratulować


SJP.pl


powinszowanie

1. złożyć komuś okolicznościowe życzenia; pożyczyć;
2. złożyć komuś gratulacje; pogratulować


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powinszować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powinszować dk.

Wiktionary


powinszowanko

zdrobnienie od: powinszowanie


SJP.pl


powiosenny

przymiotnik

 (1.1) taki, który występuje bądź zostaje po wiośnie

Wiktionary


powisieć

wisieć przez pewien czas


SJP.pl


powiślacki

dotyczący powiślaka, właściwy powiślakowi


SJP.pl


powiślak

mieszkaniec Powiśla (dzielnicy Warszawy)


SJP.pl


powiślanka

mieszkanka Powiśla (dzielnicy Warszawy)


SJP.pl


powiślański

przymiotnik od: Powiśle, dzielnica Warszawy


SJP.pl


powiśle

nisko położony teren wiejski lub miejski, który stanowi pobrzeże Wisły


SJP.pl

Regiony:

  • Powiśle (Dolne Powiśle) – region geograficzno-etnograficzny leżący na wschód od dolnej Wisły, w województwach pomorskim i warmińsko-mazurskim
  • Powiśle Lubelskie – region kulturowy w powiecie opolskim województwa lubelskiego
  • Powiśle Maciejowickie – region kulturowy w powiecie garwolińskim województwa mazowieckiego
  • Powiśle Dąbrowskie – region kulturowy w okolicach Dąbrowy Tarnowskiej w województwie małopolskim
  • Powiśle Sandomierskie – region kulturowy w okolicach Sandomierza w województwie świętokrzyskim

Wikipedia


powitać

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|witać.

czasownik zwrotny dokonany powitać się

 (2.1) dokonany od|witać się.

wykrzyknik

 (3.1) wyraz używany w formie lekkiego lub żartobliwego powitania kogo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powitanie n., witacz mrz., witaczka ż.

 przym. powitalny

 przysł. powitalnie

 wykrz. witaj, witam

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przywitać

 (3.1) witaj, witajcie

Wiktionary


powitalny

wyrażający powitanie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący powitania, składający się na powitanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powitanie n., witanie n., witacz mrz., witaczka ż.

 czas. powitać dk., witać ndk.

 przysł. powitalnie

 wykrz. powitać, witam

Wiktionary


powitanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) forma zwrotu grzecznościowego lub gest wykonywany podczas witania się z inną osobą;

 (1.2) ceremonia związana z witaniem gości

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powitanie wyszło bardzo niezręcznie, gdyż zapomniałam imienia gościa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvʲiˈtãɲɛ, AS: povʹitãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. witać ndk., powitać (się) dk.

 przym. powitalny

 przysł. powitalnie

Wiktionary


powitaniowy

powitanie


SJP.pl

Patrz:

powitanie

powizytacyjny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z odbytą wizytacją, dotyczący odbytej wizytacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sprawozdaniu powizytacyjnym nie wspomniano o sprawie ani jednym słowem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wizytacja ż.

 przym. wizytacyjny, wizytatorski

Wiktionary


powkurwiać

wulgarnie: spędzić pewien czas na wkurwianiu


SJP.pl


powkurzać

wkurzyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powkuwać

1. wkuć po kolei, wiele razy;
2. spędzić pewien czas na wkuwaniu


SJP.pl


powlec

1. wlokąc pociągnąć coś; poprowadzić kogoś lub coś;
2. pokryć coś warstwą czegoś;
3. naciągnąć bieliznę pościelową na poduszki, kołdry, koce;
4. powlec się - ciężko, z trudem udać się gdzieś; pójść gdzieś wlokąc się; zasnuć się, pokryć się czymś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. powlekać lub wlec)

 (1.1) dokonany od|powlekać.

 (1.2) dokonany od|wlec.

czasownik zwrotny dokonany powlec się (ndk. powlekać się lub wlec się)

 (2.1) dokonany od|powlekać się.

 (2.2) dokonany od|wlec się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powlekanie n., powłoka ż.

Wiktionary


powleczenie

1. wlokąc pociągnąć coś; poprowadzić kogoś lub coś;
2. pokryć coś warstwą czegoś;
3. naciągnąć bieliznę pościelową na poduszki, kołdry, koce;
4. powlec się - ciężko, z trudem udać się gdzieś; pójść gdzieś wlokąc się; zasnuć się, pokryć się czymś


SJP.pl


powleczka

poszewka na poduszkę lub pierzynę


SJP.pl

Vuilleminia Maire (powleczka) – rodzaj grzybów z rzędu powłocznikowców (Corticiales).

Wikipedia


powlekać

czasownik przechodni niedokonany (dk. powlec)

 (1.1) nakładać powłokę

 (1.2) nakładać poszwy, poszewki na pościel

czasownik zwrotny niedokonany powlekać się (dk. powlec się)

 (2.1) okrywać się czym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powleczenie n., powlekanie n., powłoka ż.

:: zdrobn. powłoczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pociągać, pokrywać, wykładać, zaciągać

 (1.2) oblekać, powłóczyć

 (2.1) pokrywać się, zachodzić, zaciągać się, zasnuwać się

Wiktionary


powlekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powlekać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powlekać ndk., powlec dk.

 rzecz. powleczenie n., powleczka ż.

Wiktionary


powlepiać

wlepić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powlewać

wlać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powmawiać

wmówić wiele różnych rzeczy


SJP.pl


pownerwiać

spędzić pewien czas na wnerwianiu


SJP.pl


powód

strona pokrzywdzona w postępowaniu cywilnym; osoba dochodząca roszczeń przed sądem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) coś, co uzasadnia podjęcie jakiegoś działania lub zmianę stanu emocjonalnego

 (1.2) jeźdz. rzemień lub sznur przymocowany do tręzli, służący do prowadzenia konia

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) praw. ten, kto wnosi sprawę cywilną, kto oczekuje skutków prawnych;

Wiktionary

Powód (rodzaj żeński powódka; łac. actor) – jedna ze stron w postępowaniu cywilnym (w Polsce przed 1 lipca 2015 r. także w postępowaniu karnym jako powód cywilny) z powództwem w poszukiwaniu ochrony prawnej.

Powodem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekarz zapewniał, że nie ma powodu do niepokoju.

 (1.1) Zagrożenie powodzią jest powodem budowania wałów wzdłuż rzeki.

 (1.1) Powodem zawalenia się budynku były wady konstrukcyjne.

 (2.1) Ponieważ powód przedstawił zaświadczenie lekarskie, rozprawa została przełożona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvut, AS: povut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powództwo n., powodowanie n., spowodowanie n.

:: fż. powódka ż.

 czas. powodować ndk., spowodować dk.

 przym. powodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przyczyna, pobudka

 (1.2) wodza

 (2.1) pozywający

Wiktionary


powódka

kobieta wnosząca sprawę do sądu


SJP.pl

Powód (rodzaj żeński powódka; łac. actor) – jedna ze stron w postępowaniu cywilnym (w Polsce przed 1 lipca 2015 r. także w postępowaniu karnym jako powód cywilny) z powództwem w poszukiwaniu ochrony prawnej.

Powodem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej.

Wikipedia


powodować

czasownik niedokonany

 (1.1) być powodem czegoś, przyczyną

 (1.2) przest. kierować kimś

czasownik zwrotny niedokonany powodować się

 (2.1) książk. kierować się czymś w podejmowaniu decyzji, w swoim postępowaniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pijany kierowca często powodował wypadki.

 (1.2) Dowódcą rzadko powoduje dbałość o swoich podwładnych.

 (2.1) Kupując dom, powodował się dawnymi sentymentami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔˈdɔvat͡ɕ, AS: povodovać

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt dokonany spowodować

 rzecz. powodowanie n., powód m.

 przym. powodowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawiać, wywoływać, rodzić, prowokować, wzniecać

 (1.1) wpływać

Wiktionary


powodowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powodować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔdɔˈvãɲɛ, AS: povodovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powodować

 rzecz. powód mos./mrz.

Wiktionary


powodowo

wieś w Polsce


SJP.pl

  • Powodowo – wieś w Polsce, w woj. wielkopolskim, w pow. wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn
    • Powodowo – nieczynny przystanek kolejowy w Powodowie
  • Powodowo – wieś w Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Rychliki

Wikipedia


powódź

przejściowe zjawisko hydrologiczne polegające na wezbraniu wód rzecznych lub morskich w ciekach wodnych, zbiornikach lub na morzu powodujące po przekroczeniu przez wodę stanu brzegowego zatopienie znacznych obszarów lądu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) meteorol. hydrol. zalanie wodą pewnego obszaru;

 (1.2) przen. potok (np. słów), mnogość

Wiktionary

Powódź – przejściowe zjawisko hydrologiczne polegające na wezbraniu wód rzecznych lub morskich w ciekach, zbiornikach lub na morzu powodujące po przekroczeniu przez wodę stanu brzegowego zatopienie znacznych obszarów lądu – dolin rzecznych, terenów nadbrzeżnych lub depresyjnych, doprowadzające do wymiernych strat społecznych i materialnych. Jest jedną z najbardziej groźnych i niszczycielskich w skutkach klęsk żywiołowych. Walka z nią jest stale aktualnym problemem ogólnoświatowym. Poważny wpływ na występowanie powodzi mają istniejący układ rzek oraz występująca w poszczególnych okresach roku sytuacja hydrologiczno-meteorologiczna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tego lata powódź nawiedziła południowe tereny Polski.

 (1.2) Po wykładzie został zalany powodzią pytań.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvut͡ɕ, AS: povuć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powodzianin m., powodzianka ż., powodziowość ż.

 przym. powodziowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potop

 (1.2) mnogość, potok

Wiktionary


powodzenia

wykrzyknik

 (1.1) wyraża życzenie udanej pracy, szczęścia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś masz test z matematyki? W takim razie powodzenia!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔˈd͡zɛ̃ɲa, AS: povoʒńa

Wiktionary


powodzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powodzić.

 (1.2) sukces

 (1.3) atrakcyjność w oczach innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Polska reprezentacja od lat z powodzeniem uczestniczy w mistrzostwach świata w siatkówce.

 (1.2) Uczę się gruzińskiego bez powodzenia od roku.

 (1.2) Jego/jej największą aspiracją jest mieć powodzenie w życiu.

 (1.3) Franek miał powodzenie u kobiet.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: povoʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powodzić się, powodzić

Wiktionary


powodzianin

ofiara powodzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto został poszkodowany podczas powodzi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powódź

:: fż. powodzianka

 przym. powodziowy

Wiktionary


powodzianka

kobieta dotknięta klęską powodzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która została poszkodowana podczas powodzi

Wiktionary

Powodzianka – pomnik autorstwa wrocławskiego rzeźbiarza Stanisława Wysockiego upamiętnia wysiłek wrocławian w walce z powodzią tysiąclecia w lipcu 1997. Przedstawia kobietę dźwigającą książki. Został odsłonięty w pierwszą rocznicę powodzi.

Pomnik oddaje hołd wszystkim bezimiennym wolontariuszom, którzy przez wiele dziesiątków godzin zabezpieczali miasto, jego zabytki i dorobek przed katastrofalną falą powodziową – tak jak osoby ratujące przed zalaniem zasoby biblioteczne Uniwersytetu Wrocławskiego, zagrożone płynącą tuż obok rzeką. Wysiłek ten okazał się skuteczny – mimo niemałych szkód materialnych najcenniejsze zasoby miasta nie zostały stracone.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powódź ż.

:: fm. powodzianin mos.

 przym. powodziowy

Wiktionary


powodzić

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) daw. poprowadzić jakieś zwierzę za wodze

czasownik zwrotny niedokonany powodzić się (dk. powieść się)

 (2.1) w formie bezosobowej: być w dobrej sytuacji materialnej, finansowej; być zamożnym, cieszyć się pomyślnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) I swoie konie lub woły powodzić maią. sic.

 (2.1) Jankowi nieźle się powodzi, ostatnio kupił nową willę z basenem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔd͡ʑit͡ɕ, AS: povoʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powodzenie n.

 czas. wodzić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wodzić

Wiktionary


powodzik

rzadkie zdrobnienie od: powód


SJP.pl


powodziówka

potocznie: pomoc finansowa dla powodzian


SJP.pl


powodziowy

przymiotnik

 (1.1) związany z powodzią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Około godziny 13:00 przewidywane jest nadejście fali powodziowej na rzece Odrze. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔˈd͡ʑɔvɨ, AS: povoʒ́ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powodzianka ż., powódź ż., powodzianin mos.

Wiktionary


powodzonka

potocznie: powodzenia (życzenie odniesienia sukcesu)


SJP.pl


powództwo

wniesienie do sądu wniosku o przeprowadzenie postępowania w jakiejś sprawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. wniosek wniesiony do sądu o rozpoczęcie postępowania w jakiejś sprawie; wniesienie sprawy do sądu

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powód mos., pozew mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pozew

Wiktionary


powój

gatunek rośliny pnącej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Convolvulus|ref=tak., liczący około 250 gatunków rodzaj roślin z rodziny powojowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju powój (1.1)

Wiktionary

Powój (Convolvulus L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny powojowatych. Obejmuje ok. 200–250 gatunków. Występuje w strefach umiarkowanych i podzwrotnikowych, głównie w Eurazji. W Europie rosną 23 gatunki (w tym jeden gatunek dziko rosnący w Polsce – powój polny C. arvensis), w Turcji 32, w Pakistanie 21, w Chinach 8. Nieliczne gatunki rosną na obu kontynentach amerykańskich, w Afryce Północnej i Południowej, Australii i na Nowej Zelandii. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne (zwłaszcza C. sabatius i C. tricolor), niektóre gatunki są ciężkimi do zwalczenia chwastami upraw.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔvuj, AS: povui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powojowate lm. nmos.

 przym. powojowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. kielisznik, wilec

Wiktionary


powojenny

przymiotnik

 (1.1) taki, który dzieje się po wojnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powojnie n.

 czas. wojować

 przym. wojowniczy

Wiktionary


powojnik

roślina pnąca z rodziny jaskrowatych, o drewniejących łodygach i dużych, barwnych kwiatach, dorastająca do 8 metrów długości; klematis, clematis


SJP.pl

Powojnik (Clematis L.) – rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Obejmuje ok. 500 gatunków. Występują na całym świecie w strefie klimatu umiarkowanego i ciepłego. Nieliczne gatunki rosną także w klimacie okołobiegunowym i w strefie międzyzwrotnikowej (przedstawicieli rodzaju brak tylko w Ameryce Południowej). Największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w Azji wschodniej. Tylko w Chinach rośnie co najmniej 147 gatunków, z czego 93 to endemity. Rośliny te zajmują zróżnicowane siedliska – od lasów deszczowych po półpustynie.

Wikipedia


powojowate

o cechach powojowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Powojowate (Convolvulaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu psiankowców obejmująca ponad 1880 gatunków w 59 rodzajach. Powojowate spotykane są na wszystkich kontynentach z wyjątkiem obszarów okołobiegunowych. Największe zróżnicowanie osiągają na obszarach tropikalnych i subtropikalnych. W strefie umiarkowanej i na suchszych obszarach strefy międzyzwrotnikowej są to na ogół nisko rosnące byliny i krzewy, w tropikach to głównie zielne pnącza i drewniejące liany, w tym sięgające ponad 35 m wysokości. Charakterystyczne dla rodziny są zwykle efektowne kwiaty o koronie promienistej, zrosłopłatkowej z ciemniejszym paskiem pośrodku płatków.

Wikipedia


powojowaty

o cechach powojowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. mający cechy powoju

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powój, powojowate

Wiktionary


powojowiec

zawisak powojowiec - motyl z rodziny zawisakowatych


SJP.pl


powojskowy

pozostały po stacjonowaniu wojska, np. tereny powojskowe


SJP.pl


powoli

1. flegmatycznie, wolno;
2. stopniowo


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) wolno, z małą prędkością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najpierw powoli, jak żółw ociężale, ruszyła maszyna po szynach ospale.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔlʲi, AS: povolʹi

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. wolno

:: zdrobn. powolutku, powoluteńku

 rzecz. powolniak mzw./mos., powolność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pomału, wolno (nieco szybciej), powolutku (żart.); gw-pl|Górny Śląsk|poleku.

Wiktionary


powolniak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) ktoś posądzany o to, że wszystko wykonuje powoli

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) choreogr. etn. taniec ludowy z rejonu Kurpi

Wiktionary

Powolniak – polski taniec ludowy należący do tańców regionalnych kurpiowskich.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Ten najlepiej tańczy powolniaka, kto podczas tańca potrafi utrzymać na głowie szklankę z wodą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wolność ż., powolność ż., spowalnianie n., spowolnienie n., zwalnianie n., zwolnienie n.

 czas. wolno, spowaniać ndk., spowolnić dk., zwalniać ndk., zwolnić dk.

 przym. wolny, wolniutki, wolniuteńki, powolny, powolniutki, powolusieński

 przysł. powoli, powolnie, wolno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) guzdrała, grzebała, guzdrała, lelum polelum, maruder, ślamazara, grzebuła, maruda

Wiktionary


powolnie

przysłówek

 (1.1) w sposób powolny, wolno

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jaskra jest schorzeniem podstępnym, przebiegającym powolnie, ale w sposób absolutnie nieodwracalny.

 (1.1) - Dziękuję pani za ratunek - poszukałem jej dłoni, lecz ona powolnie, ale stanowczo cofnęła rękę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powolniak mzw./mos., powolność ż.

 przym. powolny

 przysł. powoli, powolutko, powoluteńko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ociężale, leniwie

Wiktionary


powolniej

stopień wyższy od przysłówka: powolnie


SJP.pl


powolniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: powolny


SJP.pl


powolność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha bycia powolnym; właściwość rozwijania się nieśpiesznie

Wiktionary

Powolność – powieść Milana Kundery, po raz pierwszy opublikowana w 1993 roku (pierwsze polskie wydanie: 1995). Została napisana w języku francuskim. W tym utworze Kundera łączy wiele elementów fabuły, postaci i tematów na około 150 stronach. Narrator (którego można utożsamić z autorem) przedstawia swój punkt widzenia na nowoczesność, technologię, pamięć i zmysłowość.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W powolności Eli można było przyuważyć pierwiastek poczucia humoru.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powolniutki, powolny

 przysł. powoli, powolnie, powolutku

 rzecz. powolniak mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ociężałość, ospałość

Wiktionary


powolny

1. przebiegający, wykonywany wolno, stopniowo;
2. o człowieku: poruszający się bardzo wolno; ociężały, opieszały;
3. przestarzale: posłuszny, uległy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odbywający się, wykonywany lub przebiegający powoli

 (1.2) ociężały w ruchach, mało ruchliwy, denerwująco wolny

 (1.3) przest. uległy, posłuszny, dający sobą kierować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za ogrodem rozległ się powolny turkot bryczki po bitej drodze i - ciężki stęp koni.

 (1.3) Za służbą idąc nie mogę być rozkazom jego mości pana powolny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔlnɨ, AS: povolny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powolniak mzw./mos., powolność ż.

 przysł. wolno, powolnie, wolniutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wolny

 (1.2) rozlazły, ociężały, niemrawy

 (1.3) posłuszny, uległy

Wiktionary


powolusieńko

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powoluśku, powolusiu, powolusieńku, powoluteńku, powoluteńko


SJP.pl


powolusieńku

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powoluśku, powolusiu, powoluteńku, powolusieńko, powoluteńko


SJP.pl


powolusiu

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powoluśku, powolusieńku, powoluteńku, powolusieńko, powoluteńko


SJP.pl


powoluśku

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powolusiu, powolusieńku, powoluteńku, powolusieńko, powoluteńko


SJP.pl


powoluteńko

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powoluśku, powolusiu, powolusieńku, powoluteńku, powolusieńko


SJP.pl


powoluteńku

zdrobnienie od: powoli; powolutku, powoluśku, powolusiu, powolusieńku, powolusieńko, powoluteńko


SJP.pl


powolutku

zdrobnienie od: powoli; powolusiu, powoluśku, powolusieńku, powoluteńku, powolusieńko, powoluteńko


SJP.pl


powonienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) węch, zmysł pozwalający czuć zapachy

Wiktionary

Węch, powonienie – jeden z dwóch – obok smaku – zmysłów chemicznych. Działanie węchu polega na wykrywaniu zapachów (ich detekcji) i rozpoznawaniu bodźców, jakimi są cząsteczki określonych związków chemicznych lub ich mieszaniny (odoranty).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: povõńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. woń ż., wonność ż.

 przym. wonny

 czas. wonieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węch

Wiktionary


powóz

czterokołowy pojazd ciągnięty przez konie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) czterokołowy pojazd ciągnięty przez konie

Wiktionary

  • powóz (pojazd) – dwu- lub czterokołowy pojazd konny.
  • powóz (posługa komunikacyjna) – świadczenie wynikające ze średniowiecznego prawa książęcego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpɔvus, AS: povus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wóz m., powozownia ż.

:: zdrobn. powozik m.

 czas. powozić dk./ndk.

 przym. powozowy

Wiktionary


powożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powozić.

Wiktionary

Powożenie – jedna z najstarszych konkurencji jeździeckich, obecnie jest jedną z 7 dyscyplin wspieranych przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI). W dyscyplinie tej powożący siedzi w pojeździe zaprzęgowym i kieruje koniem, parą lub czwórką koni.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. powozić

 przym. wózkowy

 rzecz. wózkowy mos.

Wiktionary


powozić

czasownik

 (1.1) kierować zaprzęgiem

 (1.2) wozić kogoś lub coś jakiś czas

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chłopczyk w słonecznie żółtej tunice powoził, machając do tłumu zieloną gałązką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔʑit͡ɕ, AS: povoźić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powoźnik mos., powóz m., woźnica m., powożenie n., powozownia ż.

Wiktionary


powozik

zdrobnienie od: powóz


SJP.pl


powoźnictwo

produkcja powozów


SJP.pl


powoźnik

dawniej:
1. woźnica;
2. wytwórca powozów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. wytwórca powozów

 (1.2) daw. woźnica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powoźnictwo n., powóz mrz.

 czas. powozić ndk.

Wiktionary


powozownia

budynek, w którym przechowywane są powozy; wozownia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. budynek przeznaczony do przechowywania pojazdów zaprzęgowych;

Wiktionary

Wozownia – budynek wykorzystywany na przechowywanie powozów, karet, konnych wozów strażackich, artyleryjskich oraz innych pojazdów wraz z ich wyposażeniem.

Dawniej znajdowały się w zespołach pałacowych, na zamku, kamienicy, w karczmie, w zajeździe, w willi, na dworach szlacheckich – tam, gdzie była ich potrzeba przechowywania lub gdzie mieszkał właściciel pojazdu. Drewniane o prostej konstrukcji lub ceglane o często bogatych zdobieniach. Zdarzało się, że łączono ze stajnią lub innymi budynkami folwarcznymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W łańcuckiej powozowni widzieliśmy piękną kolebkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powóz m.

 czas. powozić dk./ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wozownia

Wiktionary


powołać

czasownik przechodni dokonany (ndk. powoływać)

 (1.1) dokonany od|powoływać.

czasownik zwrotny dokonany powołać się (ndk. powoływać się)

 (2.1) dokonany od|powoływać się.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. powołanie n.

 czas. powoływać

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum aspekt|powoływać.

* dolnołużycki: (1.1) pówołaś

* górnołużycki: (1.1) powołać

źródła.

== powołać (język górnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) dokonany od|powołować.; polskie powołać

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɔwat͡ɕ, AS: povou̯ać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powołanie n.

 czas. powoływać

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. powołanie n.

 czas. powoływać

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum aspekt|powoływać.

* dolnołużycki: (1.1) pówołaś

* górnołużycki: (1.1) powołać

źródła.

== powołać (język górnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) dokonany od|powołować.; polskie powołać

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


powołanie

1. zdolność i zamiłowanie do robienia czegoś pożytecznego;
2. przeświadczenie o tym, że wybrany zawód, droga życiowa są dla niej najwłaściwsze;
3. wezwanie do służby wojskowej; karta powołania;
4. powołanie kapłańskie, zakonne - przyjęcie święceń kapłańskich, wstąpienie do zakonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powołać.

 (1.2) zamiłowanie, uwielbienie czegoś

Wiktionary

Powołanie – potocznie: posiadanie określonego daru do wykonywania danej czynności przez większą część życia. Czynność tę wykonuje się bardziej z pobudek altruistycznych niż finansowych, choć te drugie mogą mieć również znaczenie.Można również mieć powołanie do pracy, którą się wykonuje.

Słowo „powołanie” nabiera dodatkowego znaczenia w religii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ona ma powołanie do zawodu księgowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɔˈwãɲɛ, AS: povou̯ãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powołać dk., powoływać ndk.

 przym. powołaniowy

Wiktionary


powołaniówka

środowiskowo: rekolekcje, podczas których wierni poznają zasady funkcjonowania określonego zgromadzenia i są zachęcani do wstąpienia do zakonu; rekolekcje powołaniowe


SJP.pl


powołaniowy

powołanie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do powołania, związany z powołaniem

Wiktionary

Patrz:

powołanie

Przykłady

 (1.1) Klerycy pojechali na kongres powołaniowy do Katowic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powołanie n.

Wiktionary


powołowczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. danina w postaci wołu lub równowartości pieniężnej składana na rzecz pana od gospodarstwa chłopskiego

 (1.2) daw. przen. pieniądze za sprzedane bydło

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Bierze kozły, barany i co się nawinie: bierze bydło rogate, bierze karmne świnie (…) Na targu nieznajomym towaru odbywa; ceni na poły darmo, a wziąwszy iściznę, mknie precz, przelichmaniwszy swą powołowczyznę.

Wiktionary


powołowe

we wczesnym średniowieczu danina prawa książęcego


SJP.pl

Powołowe – danina pobierana na ziemiach polskich przez władcę od chłopów w naturze. Był to główny podatek składany przez ludność wsi. Na wysokość powołowego wpływ miała ilość sprzężaju przypadającego na gospodarstwo. A ponieważ siłą pociągową były wówczas głównie woły – stąd nazwa daniny. Od XIII w. zamiast powołowego było pobierane poradlne.

Wikipedia


powoływać

czasownik przechodni niedokonany (dk. powołać)

 (1.1) wyznaczać do roli, stanowiska

 (1.2) przyczyniać się do powstania, początku czego

 (1.3) wzywać do służby

czasownik zwrotny niedokonany powoływać się (dk. powołać się)

 (2.1) wskazywać na autorytety lub zdarzenia celem przekonania do własnej wypowiedzi

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Tak bardzo lubiliście powoływać się na ten akt prawny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powoływanie n., powołanie n.

 czas. powołać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) desygnować, mianować, nominować

 (1.2) organizować, ustanawiać, tworzyć, zakładać

 (1.3) mobilizować

 (2.1) odwoływać się

Wiktionary


powołżański

przymiotnik od: Powołże


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Powołżem, dotyczący Powołża

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Powołże n.

Wiktionary


powołże

obszar wzdłuż Wołgi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna we wschodniej części Rosji europejskiej, rozciągająca się po obu stronach Wołgi w jej środkowym i dolnym biegu;

Wiktionary

Powołże (ros. Поволжье) – kraina historyczna we wschodniej części Rosji europejskiej.

Powołże rozciąga się po obu stronach Wołgi w jej środkowym i dolnym biegu. Dzieli się na część prawobrzeżną – Wyżynę Nadwołżańską oraz lewobrzeżną – Zawołże, składające się z wyżynnego Wysokiego Zawołża i nizinnego Niskiego Zawołża.

Powołże częściowo pokrywa się z krainą Idel-Ural. Administracyjnie należy do Nadwołżańskiego Okręgu Federalnego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Wołga ż.

 przym. powołżański

Wiktionary


powpatrywać

powpatrywać się - spędzić pewien czas na wpatrywaniu się


SJP.pl


powpędzać

wpędzić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powpisywać

wpisać wiele czegoś


SJP.pl


powpychać

nawpychać;
1. wepchnąć po kolei, wiele razy;
2. powpychać się - o wielu: wejść dokądś siłą


SJP.pl


powpłacać

wpłacić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powrabiać

wrobić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powracać

czasownik niedokonany (dk. powrócić)

 (1.1) książk. wracać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy powracaliśmy z seminarium, Adam złamał nogę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvrat͡sat͡ɕ, AS: povracać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrót mrz., powracanie n.

 czas. wracać

 przym. powrotny

Wiktionary


powracanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powracać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powracać ndk.

 rzecz. powrót mrz.

 przym. powrotny

Wiktionary


powrastany

taki, który powrastał


SJP.pl


powręczać

wręczyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powrócić

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. powracać)

 (1.1) dokonany od|powracać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvrut͡ɕit͡ɕ, AS: povrućić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrót mrz.

 przym. powrotny

Wiktionary


powrocik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od powrot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrot m.

Wiktionary


powrósło

pasmo słomy rozdzielone na dwie części i skręcone kłosami, służące zwykle do przewiązywania snopków zboża; przewiąsło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. rodzaj powrozu z wiązki źdźbeł zżętego zboża albo słomy, także kory wiklinowej itp., służący do związania snopów zboża lub innych luźnych, podłużnych elementów

Wiktionary

Powrósło (przewiąsło) – wiązka skręconych źdźbeł trawy lub zboża (wraz z kłosami, ewentualnie słomy), służący do związania snopów zboża lub luźnych, podłużnych przedmiotów (np. polana drewna, chrust). Do przewiązywania chrustu powrósło wyrabiano z kory, najczęściej wikliny.

Powrósła ze słomy żytniej wyrabiano przez skręcenie wiązki źdźbeł, z niższych roślin takich jak pszenica, pasmo słomy rozdzielano na dwie części i skręcono kłosami, otrzymując dłuższe niż pojedyncze powrósło.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powrósła z pszenicy skręcano kłosami, a wiązkę źdźbeł rozdzielano na dwie części.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvruswɔ, AS: povrusu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrósełko n., powróz mrz., powrózek mrz.

Wiktionary


powrót

przybycie do miejsca, w którym się już kiedyś było


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ponowne przybycie do tego samego miejsca

 (1.2) ponowne osiągnięcie tego samego stanu, sytuacji

 (1.3) wznowienie wykonywania czegoś po przerwie

 (1.4) droga powrotna

Wiktionary

  • powrót (orosienie) – proces fizykochemiczny
  • Powrót – polski komiks z serii Tajemnica złotej maczety autorstwa Jerzego Wróblewskiego
  • Powrót – album zespołu Hołd, wyd. 2009
  • Powrót – album Krzysztofa Kiljańskiego, wyd. 2013
  • Powrót – polski film z 1947 roku, reż. Bořivoj Zeman
  • Powrót – amerykański film z 1948 roku, reż. Mervyn LeRoy
  • Powrót – polski film psychologiczny z 1960 roku, reż. Jerzy Passendorfer
  • Powrót – polski film obyczajowy z 1976 roku, reż. Filip Bajon
  • Powrót – rosyjski film fabularny z 2003 roku, reż. Andriej Zwiagincew
  • Powrót – polski film fabularny, krótkometrażowy z 2013 roku, reż. Ewa Bukowska
  • Powrót – australijski film fabularny z 2015 roku, reż. Simon Stone
  • Powrót (inny tytuł: Chajtarma) – krymsko-tatarski film z 2013 roku, reż. Achtem Sejtablajew
  • Powrót (Återkomsten) – powieść kryminalna autorstwa szwedzkiego pisarza Håkana Nessera
  • Powrót (Restoration) – powieść brytyjskiej pisarki Rose Tremain

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stęsknieni czekaliśmy na jej powrót do domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔvrut, AS: povrut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrotnik m., powracanie n., powrócenie n.

 czas. powracać ndk., powrócić dk.

 przym. powrotny

 przysł. powrotnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) powrócenie

Wiktionary


powrotne

taki, który jest przeznaczony na powrót


SJP.pl


powrotnik

1. dawniej: osoba, która powraca skądś;
2. według wierzeń ludowych: upiór, nieboszczyk powracający na ziemię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto powrócił lub powraca

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) mit. etn. upiór powracający z zaświatów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) wojsk. element broni palnej zapewniający po strzale powrót mechanizmu do pozycji wyjściowej;

Wiktionary

Powrotnik – zespół oporopowrotnika służący do spowodowania powrotu broni do położenia wyjściowego i utrzymania go w tym położeniu przy różnych kątach podniesienia lufy.

Powrotnik uczestniczy również w hamowaniu odrzutu gromadząc energię, która po zakończeniu odrzutu wykorzystywana jest do przesunięcia zespołu odrzutowego w położenie wyjściowe. Biorąc pod uwagę rodzaj czynnika roboczego gromadzącego energię wyróżnia się powrotniki sprężynowe i pneumatyczne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powracanie n., powrócenie n., powrót m., wracanie n., wrócenie n., zwracanie n., zwrócenie n., zwrotnik m., zwrot m., zwrotka ż., zwrotnica ż., zwrotnicowy m.

:: (1.1) fż. powrotniczka ż.

 czas. powracać ndk., powrócić dk., wracać ndk., wrócić dk., zwracać ndk., zwrócić dk.

 przym. powrotny, wrotny, powrotowy, zwrotowy, zwrotnikowy, podzwrotnikowy, zwrotny, powrotnikowy, zwrotnicowy, bezpowrotny

 przysł. powrotnie, zwrotnie, bezpowrotnie

Wiktionary


powrotny

taki, który jest przeznaczony na powrót


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący powrotu, związany z powrotem

 (1.2) taki, któremu towarzyszą nawroty czegoś, związany z powrotem do poprzedniego stanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy kupiłeś bilet powrotny?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrót m., powracanie n., powrócenie n.

 czas. powracać ndk., powrócić dk.

Wiktionary


powrotowy

powrót


SJP.pl

Patrz:

powrót

powróz

mocny, grubo skręcony sznur; postronek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gruby, mocny sznur z plecionyecionego włókna

 (1.2) daw. środ. polit. szubienica

Wiktionary

Lina – elastyczne cięgno mogące przenosić głównie siły rozciągające. W niektórych przypadkach przenosi również siły poprzeczne (np. jako prowadnica w górniczych wyciągach szybowych).

Elementami liny są skręcone (zawite) śrubowo druty (włókna) lub żyły ze skręconych uprzednio drutów (włókien), albo liniska ze skręconych uprzednio żył. Przeważnie wewnątrz znajduje się rdzeń. Lina może być też splatana lub zszywana, z linisk lub żył.Lina połączona swoimi końcami (np. poprzez splecenie) tworzy linę bez końca mającą zastosowanie np. w transporcie linowym.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powrósło n., powrózek mrz., powroźnik mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postronek

Wiktionary


powrozek

zdrobnienie od: powróz; powrózek, powrozik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cienki powróz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powrósło n., powróz mrz.

Wiktionary


powrozik

zdrobnienie od: powróz; powrozek, powrózek


SJP.pl


powrózka

zdrobnienie od: powróz; powrozek, powrozik


SJP.pl


powrózkowaty

przypominający powrózek, podobny do powrózka


SJP.pl


powroźnictwo

wyrób sznurów i lin włókiennych


SJP.pl

Powroźnictwo – rzemiosło wykonywane przez powroźnika, polegające na produkcji lin i powrozów poprzez splatanie lub skręcanie kilku oddzielnych sznurów; najczęściej z pasów skóry lub włókien konopi, sizalu, manili, juty i innych.

Wikipedia


powroźniczka

powroźnik


SJP.pl

Patrz:

powroźnik

powroźniczy

dotyczący powroźnictwa albo powrozu


SJP.pl


powroźnik

rzemieślnik wyrabiający powrozy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wytwarzający liny i powrozy

Wiktionary

Powroźnik (j. łemkowski Поворозник) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Muszyna.

Leży pomiędzy Krynicą-Zdrojem a Muszyną. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powróz mrz., powroźnictwo n.

Wiktionary


powściągać

1. wstrzymywać bieg konia poprzez ściągnięcie cugli;
2. powstrzymywać, hamować kogoś przed czymś, nie dopuszczać do czegoś;
3. powściągać się - hamować się, nie pozwalać sobie na coś


SJP.pl


powściągliwiej

stopień wyższy od przysłówka: powściągliwie


SJP.pl


powściągliwość

powstrzymywanie się od jakiegoś działania lub okazywania uczuć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) umiejętność panowania nad sobą

 (1.2) stonowanie, umiarkowanie

Wiktionary

  • powściągliwość – umiejętność panowania nad sobą, zob. samokontrola i umiarkowanie
  • Powściągliwość – karta tarota

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chyba po raz pierwszy Anglicy wyzbyli się snobistycznej powściągliwości i oto pokazywali Londyn nowoczesny, pogodny, barwny, hej, niemalże parysko roześmiany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔfʲɕt͡ɕɔ̃ŋɡˈlʲivɔɕt͡ɕ, AS: pofʹśćõŋglʹivość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powściągliwy

 przysł. powściągliwie

 czas. powściągnąć dk., powściągać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ascetyzm, wstrzemięźliwość, samokontrola, stoickość

 (1.2) rezerwa, spokój, umiar

Wiktionary


powściągliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: powściągliwy


SJP.pl


powściągliwy

panujący nad swoimi emocjami i zachowaniami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) potrafiący zachować opanowanie, mający umiar

 (1.2) świadczący o powściągliwości, dokonany z rozwagą

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powściągać, powściągnąć

 rzecz. powściągliwość

 przysł. powściągliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dyplomatyczny, oględny, opanowany, ostrożny, rozważny, wstrzemięźliwy, wyważony

 (1.2) dyplomatyczny, ostrożny, skromny, stonowany, umiarkowany, wyważony

Wiktionary


powściągnąć

1. wstrzymać bieg konia poprzez ściągnięcie lejcy;
2. powstrzymać, pohamować kogoś od czegoś, nie dopuścić do czegoś;
3. powściągnąć się - pohamować się, nie pozwolić sobie na coś


SJP.pl


powściekać

powściekać się - spędzić pewien czas na wściekaniu się


SJP.pl


powsiadać

o grupie ludzi: zająć miejsce w środku lokomocji


SJP.pl


powsiewać

wsiać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powsin

osiedle w Warszawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. osiedle w Warszawie, znajdujące się w administracyjnych granicach dzielnicy Wilanów około 4 km na południe od właściwego Wilanowa;

Wiktionary

Powsin – obszar Miejskiego Systemu Informacji i osiedle w dzielnicy Wilanów w Warszawie.

Wikipedia


powsinoga

potocznie: kobieta lubiąca się włóczyć; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym); łazęga, włóczęga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński lub męskozwierzęcy

 (1.1) ktoś, kto nie lubi przebywać w domu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wieśniaczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) latawiec, łapikura, biegus

Wiktionary


powsiński

przymiotnik od: Powsin


SJP.pl


powspinać

powspinać się - spędzić pewien czas na wspinaniu się


SJP.pl


powspółczuć

współczuć komuś przez pewien czas


SJP.pl


powspółpracować

spędzić pewien czas na współpracy z kimś


SJP.pl


powstać

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. powstawać)

 (1.1) dokonany od|powstawać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔfstat͡ɕ, AS: pofstać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstanie n., powstaniec m., powstawanie n.

 czas. powstawać, postawić

 przym. powstańczy, powstały

Wiktionary


powstańczy

przymiotnik

 (1.1) związany z powstaniem, dotyczący powstania

 (1.2) związany z powstańcami, dotyczący powstańców

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstanie n., powstawanie n., powstaniec mos.

 czas. powstać dk., powstawać ndk.

 przym. powstaniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powstaniowy, insurekcyjny

Wiktionary


powstańczyni

uczestniczka powstania; powstanka


SJP.pl


powstanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zbrojne wystąpienie ludności państwa, miasta lub pewnego obszaru, skierowane przeciw dotychczasowej władzy, najczęściej okupacyjnej;

 (1.2) odczasownikowy od|powstać.

Wiktionary

Powstanie, rebelia (dawniej insurekcja) – zbrojne wystąpienie dużej grupy ludności państwa, miasta lub pewnego obszaru, toczone w celu uzyskania lub obronienia wolności, z reguły skierowane przeciw władzy zaborczej lub okupacyjnej.

Powstania często dążyły do uzyskania niepodległości państwa, autonomii obszaru lub przyłączenia obszaru do innego państwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najbardziej interesują go dzieła poświęcone polskim powstaniom.

 (1.1) Według niemieckiego raportu w powstaniu w getcie warszawskim ginęła cywilna ludność getta.

 (1.2) Powstanie wszechświata to bardzo interesujące zagadnienie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfstãɲɛ, AS: pofstãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstaniec m., powstawanie n.

 czas. postawić, powstawać ndk., powstać dk.

 przym. powstaniowy, powstańczy, powstały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) insurekcja, rebelia

Wiktionary


powstaniec

uczestnik powstania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczestnik powstania zbrojnego, insurekcji

 (1.2) daw. gwara więz. chłopiec-żebrak

 (1.3) daw. gwara więz. nowicjusz w rzemiośle złodziejskim

Wiktionary

Powstanie, rebelia (dawniej insurekcja) – zbrojne wystąpienie dużej grupy ludności państwa, miasta lub pewnego obszaru, toczone w celu uzyskania lub obronienia wolności, z reguły skierowane przeciw władzy zaborczej lub okupacyjnej.

Powstania często dążyły do uzyskania niepodległości państwa, autonomii obszaru lub przyłączenia obszaru do innego państwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomnik „Mały powstaniec” to symbol udziału dzieci i młodzieży walczących w powstaniu warszawskim.

 (1.1) Był powstańcem styczniowym i w ramach represji odebrano mu majątek i zesłano na Syberię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfstãɲɛt͡s, AS: pofstãńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstanie n., powstawanie n.

 czas. powstawać ndk., powstać dk.

 przym. powstańczy, powstaniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) insurgent

 (1.2) pętak

 (1.3) pętak

Wiktionary


powstanka

uczestniczka powstania; powstańczyni


SJP.pl


powstawać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. powstać)

 (1.1) zaczynać istnieć, być utworzonym, rozpoczętym

 (1.2) wzniecać powstanie, rozpoczynać walkę zbrojną

 (1.3) wstawać, podnosić się, stawać na nogi

 (1.4) wynikać z czegoś, być konsekwencją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już dziś jest pełna jachtów, a przecież żeglarstwo w Japonii dopiero powstaje.

 (1.2) Potem znów trach - osiemnasty rok - Niemcy rozbite, Polska powstaje!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfstavat͡ɕ, AS: pofstavać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powstać, postawić

 rzecz. powstanie n., powstawanie n., powstaniec m.

 przym. powstańczy, powstały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tworzyć się, formować się

 (1.4) wynikać, pojawiać się

Wiktionary


powstawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powstawać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔfstaˈvãɲɛ, AS: pofstavãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postawić, powstawać ndk., powstać dk.

 rzecz. powstanie n., powstaniec m.

 przym. powstańczy

Wiktionary


powstały

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który zaczął istnieć

 (1.2) taki, który zmienił pozycję na stojącą

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lm. rodz. nmos. czasu przesz. trybu oznajm. od powstać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bardzo ciekawym przykładem miasta powstałego na podłożu przypuszczalnej osady targowej jest, leżący nad Prosną, Bolesławiec.

 (1.2) Nie wierzyła w opowieści o powstałych z grobu, na wpół zgniłych nieboszczykach, przychodzących nie wiadomo dlaczego o dwunastej w nocy, żeby straszyć śpiących.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstanie n.

 czas. powstać dk., powstawać ndk.

Wiktionary


powstrząsać

wstrząsnąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powstrzymać

czasownik przechodni dokonany (ndk. powstrzymywać)

 (1.1) dokonany od|powstrzymywać.

czasownik zwrotny dokonany powstrzymać się (ndk. powstrzymywać się)

 (2.1) dokonany od|powstrzymywać się.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powstrzymywać, trzymać

 rzecz. powstrzymanie n., powstrzymywanie n.

Wiktionary


powstrzymanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powstrzymać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔfsṭʃɨ̃ˈmãɲɛ, AS: pofsṭšỹmãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powstrzymać, powstrzymywać, trzymać

 rzecz. powstrzymywanie n.

Wiktionary


powstrzymujący

powstrzymywać


SJP.pl

Patrz:

powstrzymywać

powstrzymywać

czasownik niedokonany (dk. powstrzymać)

 (1.1) zatrzymywać coś lub kogoś w miejscu

 (1.2) pohamowywać kogoś lub coś zapobiegając czemuś

 (1.3) przerywać jakieś działanie

czasownik zwrotny niedokonany powstrzymywać się (dk. powstrzymać się)

 (2.1) rezygnować ze zrobienia czegoś, nie pozwalać sobie na coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Często bywa tak, że jakiś drobiazg może stać się tą kroplą, która przepełnia czarę i powstrzymywane przez kogoś uczucia dają swój wyraz w sposób wybuchowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔfsṭʃɨ̃ˈmɨvat͡ɕ, AS: pofsṭšỹmyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powstrzymanie, powstrzymywanie

 czas. powstrzymać, trzymać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zatrzymywać, wstrzymywać, hamować, blokować

 (1.2) zapobiegać, tłumić, dusić, dławić

 (1.3) wstrzymywać

 (2.1) pohamowywać się

Wiktionary


powstrzymywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powstrzymywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔfsṭʃɨ̃mɨˈvãɲɛ, AS: pofsṭšỹmyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powstrzymać, powstrzymywać, trzymać

 rzecz. powstrzymanie n.

Wiktionary


powsuwać

wsunąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powszechniak

potocznie: szkoła podstawowa


SJP.pl


powszechnianka

miniarka powszechnianka - gatunek muchówki z rodziny miniarkowatych


SJP.pl


powszechnie

przysłówek

 (1.1) w sposób powszechny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] wdychany przez użytkowników e-papierosów aerozol nie jest, jak się powszechnie uważa, całkowicie neutralny dla zdrowia – może zawierać szkodliwe, rakotwórcze związki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfʃɛxʲɲɛ, AS: pofšeχʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powszechność ż., powszechniak m., powszechnik m., powszechnia ż., powszechnienie n.

 czas. powszechnieć

 przym. powszechny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) generalnie

Wiktionary


powszechniej

stopień wyższy od przysłówka: powszechnie


SJP.pl


powszechniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: powszechny


SJP.pl


powszechnik

"uniwersale", to, do czego odnosi się dana nazwa ogólna lub dane pojęcie ogólne


SJP.pl

Powszechnik (łac. universale, l.mn. universalia) – w metafizyce to, co jest (realnie lub w jakimś możliwym świecie) posiadane przez wiele różnych jednostkowych rzeczy. Uniwersalia podzielić można na rodzaje/gatunki (np. ssak, człowiek), cechy (np. czerwony, krótki) i relacje (np. znajdowanie się obok, bycie dłuższym).

Wikipedia


powszechność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powszechne

Wiktionary

  • powszechność wyborów
  • Kościół powszechny

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. powszechniak m., powszechnik m., powszechnia ż., powszechnienie n.

 czas. powszechnieć

 przym. powszechny

 przysł. powszechnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uniwersalność

Wiktionary


powszechny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący większości osób, spraw; publiczny, ogólny

 (1.2) ogólnie stosowany, często używany; codzienny

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W powszechnym użyciu były krosna, a przędzalnictwo i tkactwo osiągnęły taki poziom, że gobeliny i ubiory, jakie oglądali hiszpańscy przybysze, przewyższały wszystko, co można było wówczas zobaczyć w Europie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfʃɛxnɨ, AS: pofšeχny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powszechność ż., powszechniak m., powszechnik m., powszechnia ż., powszechnienie n.

 czas. powszechnieć

 przysł. powszechnie

Wiktionary


powszedni

przymiotnik

 (1.1) codzienny, pospolity, zwykły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. (modlitwa Ojcze Nasz)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈfʃɛdʲɲi, AS: pofšedʹńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powszedniość ż.

 przysł. powszednio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) codzienny, pospolity, zwykły

Wiktionary


powszednieć

stawać się zwykłym, codziennym; pospolicieć


SJP.pl


powszedniość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powszednie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. powszedni

 przysł. powszednie

Wiktionary


powszelatek

rodzaj motyla dziennego z rodziny powszelatkowatych


SJP.pl


powszelatkowate

rodzina motyli dziennych; warcabnikowate, karłątkowate


SJP.pl

Powszelatkowate, warcabnikowate, karłątkowate (Hesperiidae) – rodzina owadów z rzędu motyli.

Wikipedia


powszelatkowaty

o cechach powszelatkowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


powszywać

wszyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powt.

skrót od: powtórka


SJP.pl


powtajemniczać

wtajemniczyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powtarzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. powtórzyć)

 (1.1) mówić lub robić coś kolejny raz; wykonywać czynność, którą już ktoś zrobił

 (1.2) dziać się, zdarzać się po raz kolejny

 (1.3) ponownie przyswajać jakiś materiał, wiedzę; uczyć się do sprawdzianu, testu, egzaminu

 (1.4) mówić to samo, co przed chwilą się usłyszało

czasownik zwrotny powtarzać się

 (2.1) mówić lub robić po raz kolejny to samo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Możesz powtórzyć? Nie zrozumiałam co powiedziałeś.

 (1.1) Ile razy mam ci powtarzać, żebyś mył ręce przed jedzeniem?

 (1.4) Kochanie, po prostu powtarzaj po mnie: "Moja żona jest wspaniała!"

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈftaʒat͡ɕ, AS: poftažać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtórzenie n., powtarzanie n., powtórka ż., powtarzalność ż.

 czas. powtórzyć dk.

 przym. powtarzalny, powtórzeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) repetować, ponawiać

Wiktionary


powtarzacz

Sygnalizator powtarzający, pot. powtarzacz – kolejowe urządzenie sygnalizacyjne informujące o tym, jaki sygnał jest wyświetlany przez następny semafor.

Powtarzacze stosuje się tam, gdzie sam sygnał semafora mógłby być niewidoczny z wymaganej odległości – na szlaku najczęściej z powodu łuku przed semaforem, na stacji natomiast głównie ze względu na zasłonięcie semafora przez wiatę peronową (na przykład na stacjach Kraków Główny i Piła Główna), lub z powodu długiego łuku przed semaforem wyjazdowym (np. na stacjach Zaklików i Rzeczyca). Jeden semafor może mieć od jednego do trzech powtarzaczy. Powtarzacze są umieszczane po tej samej stronie toru co właściwy semafor. Sygnalizatorów powtarzających nie stosuje się na szlakach wyposażonych w SBL.

Wikipedia


powtarzaczka

powtarzacz


SJP.pl

Patrz:

powtarzacz

powtarzalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powtarzalne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtórka ż., powtarzanie n., powtórzenie n.

 czas. powtarzać ndk., powtórzyć dk.

 przym. powtarzalny, powtórny, powtórkowy

 przysł. powtórnie, powtarzalnie

Wiktionary


powtarzalny

mogący być powtórzonym; powtarzający się


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który się powtarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtarzalność ż., powtórka ż., powtarzanie n., powtórzenie n.

 czas. powtarzać ndk., powtórzyć dk.

 przym. powtórny, powtórkowy

 przysł. powtórnie, powtarzalnie

Wiktionary


powtarzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ponowne wykonywanie czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtórzenie n., powtórka ż., powtarzalność n.

 czas. powtarzać ndk., powtórzyć dk.

 przym. powtórny, powtórkowy, powtarzalny, powtórzeniowy

 przysł. powtórnie, powtarzalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponawianie, dublowanie

Wiktionary


powtórka

1. ponowne pokazanie lub wykonanie czegoś;
2. przypomnienie sobie materiału już przerobionego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ponowne wykonanie lub wydarzenie się czegoś

 (1.2) pot. eduk. przypomnienie sobie materiału edukacyjnego już przerobionego

Wiktionary

Powtórka – zbiór dzieł Stanisława Lema. Po raz pierwszy wydany nakładem wydawnictwa „Iskry” w roku 1979 w ramach serii „Fantastyka-Przygoda”.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. powtórkowy, powtarzalny, powtórzeniowy

 rzecz. powtarzalność ż., powtarzanie n., powtórzenie n.

 czas. powtarzać, powtórzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nawrót, powtórzenie

Wiktionary


powtórnie

przysłówek sposobu

 (1.1) ponownie, znowu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wtórnik mrz., wtórność ż., powtarzalność ż., powtarzanie n., powtórzenie n.

 czas. powtórzyć

 przym. powtórny, wtórny, powtarzalny, wtóry

 przysł. wtórnie

 licz. wtóry

Wiktionary


powtórny

przymiotnik

 (1.1) będący lub zrobiony po raz drugi

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. powtórnie

 rzecz. wtórnik mrz., powtórzenie n., powtarzanie n., powtarzalność ż.

 przym. powtarzalny, wtóry

 czas. powtórzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponowny, powtórzony

Wiktionary


powtórzenie

zrobić lub powiedzieć coś ponownie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wykonanie czegoś powtórnie

 (1.2) program telewizyjny, audycja radiowa lub film emitowane po raz drugi

 (1.3) powtarzający się fragment tekstu, wypowiedzi

 (1.4) liter. figura retoryczna, zabieg stylistyczny polegający na dwu- lub wielokrotnym użyciu tego samego elementu językowego (wyrazu, grupy wyrazów, wersów lub strof) w celu nadania wypowiedzi mocniejszego zabarwienia emocjonalnego, podkreślenia znaczenia jakiegoś motywu, uzyskania rytmizacji

 (1.5) ponowne przejrzenie materiału do nauki

 (1.6) wypowiedzenie tego samego tekstu, który się właśnie usłyszało

Wiktionary

Powtórzenie (łac. repetitio) – figura retoryczna, zabieg stylistyczny polegający na wielokrotnym użyciu tego samego elementu językowego (wyrazu, zespołu wyrazów, wersów lub zwrotek) celem uzyskania rytmizacji, podkreślenia znaczenia, zwiększenia ekspresji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sąd nakazał powtórzenie wyborów w części gminy Olsztyn.

 (1.2) W wakacje w telewizji są same powtórzenia.

 (1.3) Przmówienie trwało 10 minut, ale tylko dlatego, że było w nim mnóstwo powtórzeń.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtarzanie n., powtarzalność ż., powtórka ż.

 czas. powtarzać ndk., powtórzyć dk.

 przym. powtórny, powtórkowy, powtarzalny, powtórzeniowy

 przysł. powtórnie, powtarzalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) powtórka

 (1.3) powtórka, reduplikacja

 (1.4) repetycja

Wiktionary


powtórzeniowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest powtórzeniem czegoś lub umożliwia powtórzenie czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtórka ż., powtórzenie n., powtarzanie n.

 czas. powtarzać ndk., powtórzyć dk.

Wiktionary


powtórzyć

zrobić lub powiedzieć coś ponownie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. powtarzać)

 (1.1) dokonany od|powtarzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈftuʒɨt͡ɕ, AS: poftužyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powtórzenie n., powtarzanie n., powtarzalność ż., powtórka ż.

 czas. powtarzać ndk.

 przym. powtórny, powtórkowy, powtarzalny, powtórzeniowy

 przysł. powtórnie, powtarzalnie

Wiktionary


powtłaczać

wtłoczyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powybieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powybierać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powybierać dk.

Wiktionary


powybijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powybijać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powybijać dk.

Wiktionary


powyborczy

dotyczący okresu po wyborach, odbywający się po wyborach


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dziejący się, odbywający się po wyborach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy umiarkowani politycy Prawa i Sprawiedliwości, którzy odpowiadali za kampanię prezydencką Jarosława Kaczyńskiego, zobaczyli powyborczy wywiad swojego szefa dla „Gazety Polskiej”, byli załamani. (Onet.pl)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔvɨˈbɔrt͡ʃɨ, AS: povyborčy

Wiktionary


powybuchowy

odnoszący się do okresu po wybuchu, mający miejsce po wybuchu


SJP.pl


powyć

1. wyć przez pewien czas;
2. potocznie: płakać przez pewien czas; poryczeć


SJP.pl


powychwytywać

wychwycić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powycinać

1. tnąc porobić cięcia lub otwory;
2. wykroić lub pousuwać jakieś elementy


SJP.pl


powyciosywać

wyciosać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powyciszać

wyciszyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powydalać

wydalić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powydurniać

powydurniać się - spędzić pewien czas na wydurnianiu się


SJP.pl


powyglądać

spędzić pewien czas na wyglądaniu (spoglądaniu zza czegoś)


SJP.pl


powykonawczy

sporządzony po wykonaniu, wyprodukowaniu czegoś


SJP.pl


powykręcanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powykręcać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powykręcać dk.

Wiktionary


powykupować

wykupić wiele czegoś kolejno, jedno po drugim; powykupywać


SJP.pl


powykładanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powykładać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powykładać dk.

Wiktionary


powylęgany

taki, który się powylęgał


SJP.pl


powylegiwać

1. pospłaszczać coś przez długie leżenie na czymś;
2. powylegiwać się - spędzić pewien czas na wylegiwaniu się


SJP.pl


powylepiać

wylepić po kolei, wiele razy


SJP.pl


powylewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powylewać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lać, olać, powylewać dk.

Wiktionary


powymachiwać

spędzić pewien czas na wymachiwaniu


SJP.pl


powyorywać

porobić wgłębienia


SJP.pl


powypieprzać

wulgarnie: wypieprzyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powypinanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powypinać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powypinać dk.

Wiktionary


powypoczywać

spędzić pewien czas na wypoczywaniu


SJP.pl


powypominać

wypomnieć wiele razy


SJP.pl


powyrażać

1. wyrazić po kolei, wiele razy;
2. powyrażać się - wyrazić się jeden po drugim


SJP.pl


powyrysowywać

wyrysować po kolei, wiele razy


SJP.pl


powyrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powyrywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powyrywać dk.

Wiktionary


powyrzynać

1. tnąc porobić cięcia lub otwory;
2. wykroić lub pousuwać jakieś elementy;
3. potocznie: pozbawić życia wiele osób lub zwierząt


SJP.pl


powysiadać

o grupie osób: opuścić miejsce zajmowane w środku lokomocji


SJP.pl


powysiewać

wysiać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powysilać

powysilać się - wysilać się przez pewien czas


SJP.pl


powyśledzać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) rzad. znaleźć wiele kogoś lub czegoś albo uzyskać informacje o wielu ludziach, zwierzętach, zjawiskach itp., uważnie i potajemnie obserwując

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O! raczéj pchnij się tam w odległe światy, / Tam ujrzysz słońca, przemierzysz ich jazdę, / Tam nocnych tajni powyśledzasz czaty, / Tam promyk światła każdą wyda gwiazdę!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wyśledzać ndk., wyśledzić dk.

Wiktionary


powyśmiewać

spędzić pewien czas na wyśmiewaniu; ponaśmiewać się, ponabijać się


SJP.pl


powystawowy

pozostały po wystawie, następujący po wystawie


SJP.pl


powyszczerbiać

1. wyszczerbić w wielu miejscach lub wiele czegoś;
2. powyszczerbiać się - wyszczerbić się w wielu miejscach lub wielokrotnie


SJP.pl


powyszywać

spędzić pewien czas na wyszywaniu


SJP.pl


powytłukać

potocznie: powytłukać się - zabić się wzajemnie w czasie walki; wytłuc się, powytłukiwać się


SJP.pl


powytłukiwać

1. wytłuc, wybić po kolei, wiele razy;
2. powytłukiwać się - zabić się wzajemnie w czasie walki; wytłuc się, powytłukać się


SJP.pl


powywalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powywalać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powywalać dk.

Wiktionary


powywieszać

wieszając, poumieszczać wiele czegoś na zewnątrz


SJP.pl


powywieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|powywieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. powywieszać dk.

Wiktionary


powywijać

wywinąć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powywłóczyć

dawniej: powywlekać


SJP.pl


powyżej

przyimek

 (1.1) znajdujący się wyżej czegoś, umieszczony nad czymś

 (1.2) więcej niż określona wartość liczbowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zadziwiający przypadek braku kompetencji miał miejsce w Hiszpanii, gdzie budowniczowie 47-piętrowego drapacza chmur zapomnieli zaprojektować windy działające powyżej dolnych 20 pięter.

 (1.2) Dieta z wystarczającą zawartością witaminy D i wapnia zmniejsza ryzyko złamań osteoporotycznych u osób w wieku powyżej 60 lat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈvɨʒɛj, AS: povyžei ̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ponad

Wiktionary


powyższe

to, o czym dopiero co mówiono lub pisano


SJP.pl


powyższy

przymiotnik

 (1.1) podn. dopiero co wskazany; wcześniej przytoczony

 (1.2) znajdujący się wyżej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednak dzieci przychodzące do przedszkola często różnią się pod względem dojrzałości przedszkolnej, co wynika z systemu wychowawczego w rodzinie. Dlatego też do realizacji powyższych wymagań i kształtowania umiejętności konieczna jest ścisła współpraca pomiędzy środowiskiem rodzinnym i przedszkolnym.

Wiktionary


powyzywać

wyzwać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powyłamywać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) wyłamać wiele czegoś lub wyłamać coś w wielu miejscach

czasownik zwrotny dokonany powyłamywać się (ndk. brak)

 (2.1) wyłamać się bądź powypadać, wyłamawszy się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod koniec kwietnia wandale powyłamywali barierki chroniące wchodzących na schody ludzi przed upadkiem z wysokiej skarpy.

Wiktionary


powyławiać

spędzić pewien czas na wyławianiu; wyłowić dużo czegoś


SJP.pl


powziąć

zdecydować o czymś


SJP.pl


powzorować

powzorować się - brać kogoś, coś za wzór przez pewien czas


SJP.pl


powzywać

wezwać po kolei, wiele razy


SJP.pl


powłączać

włączyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


powłóczyć

1. wyrównać pole uprawne włóką;
2. potocznie: poprowadzić kogoś w wiele miejsc; pociągać;
3. powłóczyć się - potocznie: spędzić pewien czas na włóczeniu się; powałęsać się


SJP.pl


powłóczystość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co powłóczyste

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. powłóczenie n.

 czas. powłóczyć się

 przym. powłóczysty

 przysł. powłóczyście, powłóczysto

Wiktionary


powłóczysty

1. taki długi, że ciągnie się po ziemi;
2. o ruchach: powolny, miękki, posuwisty


SJP.pl


powłoka

1. to, co okrywa, powleka jakiś przedmiot, np. powłoka balonu;
2. warstwa tkanek między powierzchnią ciała a narządami wewnętrznymi, np. powłoka brzuszna;
3. powłoka elektronowa - przynależne do atomu elektrony krążące dokoła jądra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) to, co okrywa, powleka jakiś przedmiot

 (1.2) anat. warstwa tkanek między powierzchnią ciała a narządami wewnętrznymi

Wiktionary

  • powłoka konstrukcyjna (łupina) – w mechanice konstrukcji,
  • powłoka – warstwa naturalnie lub sztucznie wytworzona na powierzchni materiału,
  • powłoka galwaniczna – powłoka wykonana z metalu lub stopu, nałożona na inny metal lub stop,
  • powłoka liniowa – w algebrze liniowej, dziale matematyki,
  • powłoka elektronowa – w chemii i fizyce,
  • powłoka systemowa – w informatyce,
  • Powłoka – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie werenowskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈvwɔka, AS: povu̯oka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. powłoczka

 czas. powlekać, powlec

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osłonka, skórka, warstewka

Wiktionary


powłokotwórczy

sprzyjający powstawaniu powłoki na powierzchni emalii, lakierów lub innych rodzajów farb; błonkotwórczy


SJP.pl


poz.

skrót od pozycja, pozycje


SJP.pl

skrót

 (1.1) = poznański

 (1.2) = pozycja

Wiktionary


poza

1. postawa, układ postaci, ułożenie ciała;
2. sztuczne zachowanie, przesada w zachowaniu, maniera, nienaturalność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) postawa, stan ciała w danej chwili

 (1.2) przen. stanowisko lub zachowanie w danej sytuacji, zwykle mające na celu demonstracyjne okazanie niechęci lub niezadowolenia

przyimek

 (2.1) oznaczający, że coś nie znajduje się w jakimś pomieszczeniu, na zewnątrz

 (2.2) zob. oprócz.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czemu przy jedzeniu zawsze przyjmujesz takie dziwne pozy?

 (1.2) Premiera zaskoczyła butna poza lidera opozycji.

 (2.1) Dziś zjem obiad poza domem.

 (2.2) Wszystkie dzieci odrobiły pracę domową, poza Markiem i Dorotą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔza, AS: poza

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. pozycja ż., pozycjonowanie n., wypozycjonowanie n., pozer m., pozerka ż.

 czas. pozować ndk., upozować dk., pozycjonować ndk., wypozycjonować dk.

 przym. pozerski, pozycyjny

 przysł. pozersko, pozycyjnie

 (2.1-2)

 formsłow. poza-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postawa, sylwetka, wygląd

 (1.2) postawa, zachowanie

 (2.1) na zewnątrz

 (2.2) oprócz, prócz daw. krom

Wiktionary


pozaabstrakcyjny

wykraczający poza granice abstrakcji, daleki od abstrakcji, także: abstrakcyjnego myślenia, pojęć odległych od rzeczywistości (np. byt pozaabstrakcyjny)


SJP.pl


pozaafrykański

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do obszarów poza Afryką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Badania porównawcze DNA sugerują, że wszystkie pozaafrykańskie populacje człowieka to potomkowie jednej grupy, która opuściła Czarny Ląd.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. afrykański

Wiktionary


pozaakademicki

nieobjęty działaniami akademii (szczególnie w znaczeniu uczelni wyższej), lecz związany z nią w jakiś sposób, nieprowadzony przez żaden z organów akademickich (np. oddział pozaakademicki)


SJP.pl


pozaartystyczny

taki, do którego nie stosują się jakiekolwiek kryteria artystyczne, inny, odmienny od pojęć związanych ze sztuką, tworzeniem


SJP.pl


pozaatmosferyczny

wykraczający poza atmosferę lub związany w jakiś sposób z przestrzenią znajdującą się nad górną powłoką atmosfery (np. czynnik pozaatmosferyczny)


SJP.pl


pozaawangardowy

malarstwo pozaawangardowe - ekspresjonistyczne malarstwo w latach 70. i 80. XX wieku, odrzucające eksperymentatorskie postawy w sztuce i korzystające z tradycji kulturowej; transawangarda


SJP.pl


pozabankowy

odbywający się poza systemem bankowym, niedotyczący systemu bankowego


SJP.pl


pozabawiać

spędzić pewien czas na zabawianiu


SJP.pl


pozabijać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) zabić wielu ludzi lub wiele zwierząt

 (1.2) zabić (np. deskami i gwoździami) wiele otworów

czasownik zwrotny dokonany pozabijać się (ndk. brak)

 (2.1) pot. o grupie osób: zabić siebie nawzajem

 (2.2) pot. o grupie osób: zginąć lub odebrać sobie życie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas domowej awantury groził domownikom, że ich pozabija.

 (1.2) Okna ktoś pozabijał deskami i musiał zapalić zapałkę.

 (2.1) Najlepiej byłoby dla nas, gdyby pozabijali się wzajemnie.

 (2.2) O ile drogowcy nie wezmą się natychmiast do roboty, kolarze pozabijają się zanim dojadą do mety.

Wiktionary

Powiązane:

 ims. zabity

 rzecz. zabity mos., zabójczyni ż.

Wiktionary


pozabilansowo

pozabilansowy


SJP.pl

Patrz:

pozabilansowy

pozabilansowy

odnotowany poza bilansem, nieumieszczony w zestawieniu pasywów i aktywów


SJP.pl


pozabiurowy

odbywający się poza zajęciami biurowymi, niewchodzący w zakres zajęć biurowych; ekstrabiurowy


SJP.pl


pozabiznesowy

dotyczący spraw niezwiązanych z biznesem


SJP.pl


pożąć

spędzić pewien czas na żęciu (ścinaniu zboża lub trawy), a także: naścinać większych ilości zbóż lub trawy, niekoniecznie w większym przedziale czasu


SJP.pl


pozachwalać

spędzić pewien czas na zachwalaniu


SJP.pl


pozaciekany

taki, który pozaciekał


SJP.pl


pozacieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozacierać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozacierać dk.

Wiktionary


pozaczasowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pozaczasowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozaczasowy

Wiktionary


pozaczaszkowy

znajdujący się poza czaszką


SJP.pl


pożądać

1. bardzo czegoś pragnąć
2. czuć fizyczny pociąg w stosunku do kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) bardzo silnie czegoś pragnąć, chcieć

 (1.2) czuć silny pociąg fizyczny do kogoś; czuć pożądanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kobieta miała zachwyt w twarzy, musiała tej ozdoby od dawna pożądać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɔ̃ndat͡ɕ, AS: požõndać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożądliwość ż., pożądanie

 przym. pożądliwy, pożądany

 ims. pożądany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pragnąć

Wiktionary


pożądanie

1. bardzo czegoś pragnąć
2. czuć fizyczny pociąg w stosunku do kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pociąg fizyczny; pragnienie obcowania seksualnego z kimś

Wiktionary

Pożądanie – silne pragnienie czegoś lub fizyczny pociąg do kogoś (np. pożądać snu, spokoju, osoby).

Pożądanie jest emocją związaną z działaniem układu dopaminergicznego (zob. mezolimbiczny szlak dopaminergiczny). Najbardziej wnikliwe naukowe badania neurochemii tej emocji dotyczyły narkomanii i związanych z nią zaburzeń wydzielania dopaminy (zob. też układ nagrody). Podobne do głodu narkotycznego objawy pożądania występują również w przypadkach innych uzależnień, np. od hazardu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɔ̃nˈdãɲɛ, AS: požõndãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żądanie n., pożądliwość ż., pożądaność ż.

 czas. pożądać ndk.

 przym. pożądliwy, pożądany

 przysł. pożądliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żądza, chuć

Wiktionary


pożądaność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pożądane; cecha tych, którzy są pożądani

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pożądany

 przysł. pożądanie

 rzecz. pożądanie n.

Wiktionary


pożądańszy

przestarzały stopień wyższy od przymiotnika: pożądany; bardziej pożądany


SJP.pl


pożądany

oficjalnie: mile widziany, odpowiadający wymaganiom


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika pożądać

przymiotnik

 (2.1) taki, jakiego ktoś oczekuje

 (2.2) taki, którego komuś sprawia przyjemność

 (2.3) taki, do którego ktoś odczuwa pociąg seksualny

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Zbyt liczna rodzina nie należy do rzeczy pożądanych.

 (2.2) Przywitawszy więc z należytym uszanowaniem pożądanego gościa, podałem na kolej zdrowie jaśnie wielmożnego wuja (…).

 (2.3) Anielka była spokojna, tylko za każdym błyskiem wydawała mi się bardziej pożądana.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożądanie n., pożądaność ż.

 czas. pożądać ndk.

 przym. pożądliwy

 przysł. pożądliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) oczekiwany, stpol. żaducy

Wiktionary


pożądawczy

dotyczący pożądania, odnoszący się do pożądania


SJP.pl


pożądlić

o samicach niektórych błonkówek: użądlić wiele razy, parokrotnie zaatakować przy użyciu żądła


SJP.pl


pożądliwiej

stopień wyższy od przysłówka: pożądliwie


SJP.pl


pożądliwość

ogół cech wyrażających pożądanie, silne pragnienie kogoś lub czegoś, a dawniej także: zachłanność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pożądliwe; cecha tych, którzy są pożądliwi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Świat zaś przemija, a z nim jego pożądliwość; kto zaś wypełnia wolę Bożą, ten trwa na wieki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożądanie n.

 czas. pożądać

 przym. pożądliwy

 przysł. pożądliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chuć, rozwiązłość; przest. chutliwość

Wiktionary


pożądliwy

będący wyrazem pożądania, silnego pragnienia czegoś lub pociągu fizycznego do kogoś (np. pożądliwy uśmiech), a dawniej także: zachłanny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący wyrazem pożądania

 (1.2) pejor. pełen pożądania czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożądanie n., pożądliwość ż., żądanie n.

 czas. pożądać ndk.

 przysł. pożądliwie

 przym. pożądany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) chciwy, zachłanny

Wiktionary


pozadyplomatyczny

przymiotnik od: poza dyplomacją


SJP.pl


pozadzieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozadzierać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozadzierać dk.

Wiktionary


pozadźwiękowy

przymiotnik od: poza dźwiękiem


SJP.pl


pozaestetyczny

1. niewchodzący w zakres estetyki jako nauki;
2. niepodlegający kryteriom estetycznym


SJP.pl


pozaetyczny

niewchodzący w zakres etyki, niebiorący pod uwagę zasad etyki


SJP.pl


pozaeuropejski

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do obszarów lub państw poza Europą, leżący poza Europą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podział na starożytność, średniowiecze i nowożytność znajduje zastosowanie przede wszystkim w historii Europy, choć jest wykorzystywany także w badaniach nad krajami pozaeuropejskimi, szczególnie w opracowaniach syntetycznych.

 (1.1) Cesarz zamierza odwiedzić szereg krajów pozaeuropejskich.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. europejski

Wiktionary


pozafinansowy

niezwiązany z finansami lub wynagrodzeniem


SJP.pl


pozafioletowy

przestarzałe: nadfioletowy, ultrafioletowy


SJP.pl


pozafiskalny

niezwiązany ze skarbem państwa; nieskarbowy, niepodatkowy


SJP.pl


pozagabarytowy

środowiskowo: mający nietypowe wymiary, nietypowy rozmiar; pozawymiarowy


SJP.pl


pozagalaktyczny

taki, który znajduje się poza galaktyką; ekstragalaktyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) astr. pochodzący z / położony poza galaktyką lub w innej galaktyce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozagalaktyczność

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekstragalaktyczny

Wiktionary


pozagałkowo

pozagałkowy


SJP.pl

Patrz:

pozagałkowy

pozagiełdowy

będący, odbywający się poza giełdą, niedotyczący giełdy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) finans. odbywający się bez pośrednictwa giełdy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Eksperci OECD postulują rozszerzanie możliwości pozagiełdowego obrotu akcjami firm, co ułatwi szybszą koncentrację własności i pojawienie się nowych inwestorów.

Wiktionary


pozagimnazjalny

taki, który nie dotyczy gimnazjum, ma miejsce poza gimnazjum


SJP.pl


pozagraniczny

taki, który znajduje się poza granicami państwa


SJP.pl


pozagważdżać

zagwoździć wiele czegoś; pozagwożdżać, pozatykać


SJP.pl


pozagwożdżać

zagwoździć wiele czegoś; pozagważdżać, pozatykać


SJP.pl


pozajączkować

potocznie: pozajączkować się - pomieszać się, pomylić się, pogmatwać się; pokiełbasić się, pokręcić się


SJP.pl


pozajelitowy

przymiotnik

 (1.1) med. taki, który pomija jelita, zachodzi poza nimi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) parenteralny

Wiktionary


pozajęzykowy

przymiotnik

 (1.1) jęz. taki, który nie dotyczy języka, istnieje poza nim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W mediach pojawiają się formy perswazyjne, które przekształcają się w manipulację, zniekształcającą obraz prawdy o rzeczywistości pozajęzykowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzajɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ, AS: pozai ̯ẽũ̯zykovy

Wiktionary


pozajutrze

dawniej: pojutrze (następnego dnia po dniu jutrzejszym)


SJP.pl


pozakańczać

zakończyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozakartkowy

taki, który jest sprzedawany poza systemem reglamentacji


SJP.pl


pozaklinać

spędzić pewien czas na zaklinaniu


SJP.pl


pozakodeksowy

dotyczący spraw nieobjętych przez kodeks


SJP.pl


pozakomórkowy

znajdujący się poza obrębem komórki


SJP.pl


pozakoniunkturalny

niezależny od koniunktury; nonkonformistyczny


SJP.pl


pozakonkursowy

przymiotnik

 (1.1) odbywający się poza konkursem

Wiktionary


pozakonny

przymiotnik

 (1.1) taki, który kiedyś należał do zakonników lub zakonnic

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za rzeką zobaczyliśmy zabudowania pozakonne i kilka starych drzew.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zakon m., zakonnik m., zakonnica ż., zakonność ż.

 przym. zakonny

Wiktionary


pozakonstytucyjny

dotyczący spraw nieobjętych przez konstytucję


SJP.pl


pozakostny

umiejscowiony poza kością


SJP.pl


pozakredytowy

niezwiązany z kredytem i jego spłatą


SJP.pl


pozaksięgowy

taki, który nie jest wpisany do księgi rachunkowej, nie istnieje w dokumentacji księgowej


SJP.pl


pozakupowy

dziejący się po zakupie


SJP.pl


pozakwitać

zakwitnąć w większej liczbie, w wielu miejscach


SJP.pl


pozalecać

1. zalecić po kolei, wiele razy;
2. pozalecać się - spędzić jakiś czas na zalecaniu się


SJP.pl


pozalegać

zalec po kolei, w wielu miejscach


SJP.pl


pozalęgany

taki, który pozalęgał


SJP.pl


pozalekarski

niedotyczący lekarzy, wykraczający poza obowiązki lekarzy


SJP.pl


pozalepiać

zalepić wiele czegoś lub zalepić coś w wielu miejscach


SJP.pl


pożalić

pożalić się: poskarżyć się, wypowiedzieć swój żal, smutek, szukając pocieszenia, a dawniej także: ulitować się nad kimś lub nad czymś, pożałować


SJP.pl


pozaliniowy

leżący, znajdujący się poza linią


SJP.pl


pozaliteracki

inny niż literacki, niewchodzący w zakres literatury


SJP.pl


pozamaciczny

przymiotnik

 (1.1) med. dziejący się/mający miejsce poza macicą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzãmaˈt͡ɕit͡ʃnɨ, AS: pozãmaćičny

Wiktionary


pozamartwiać

pozamartwiać się - spędzić pewien czas na zamartwianiu się


SJP.pl


pozamarzać

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) na skutek mrozu stwardnieć w dużej ilości lub w wielu miejscach

 (1.2) o wielu ludziach lub zwierzętach: umrzeć z powodu wychłodzenia organizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W bruzdach woda pozamarzała, ale kiedy się po nich stąpało, nogi grzęzły w lodowatej mazi.

 (1.2) Na palcach wylicza kolegów, którzy pozamarzali zeszłej zimy, większość z nich była pod wpływem alkoholu.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zamarzać ndk., zamarznąć ndk.

 przym. pozamarzany, zamarznięty

Wiktionary


pozamaterialny

1. będący poza sferą dóbr materialnych;
2. będący poza materią; duchowy


SJP.pl


pozamałżeński

przymiotnik

 (1.1) odbywający się poza związkiem małżeńskim danej osoby, także. będący rezultatem takiego działania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Główną składową Przejścia była przemiana wzorca płodności (spadek liczby dzieci, szczególnie drugiej i następnych kolejności, opóźnienie momentu posiadania dzieci i wzrost przeciętnego wieku macierzyństwa oraz przesunięcie dominanty wieku rodzenia dzieci ku starszym rocznikom, zwiększenie częstości występowania intencjonalnej bezdzietności) oraz przekształcenia w procesie tworzenia i rozpadu rodzin (malejąca skłonność do zawierania małżeństw i pojawianie się nowego typu związków, takich jak kohabitacja, radykalny wzrost odsetka urodzeń pozamałżeńskich, rosnąca częstość rozwodów).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzãmawˈʒɛ̃j̃sʲci, AS: pozãmau̯žĩ ̯sʹḱi

Wiktionary


pozamęczać

zamęczyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozamiatanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozamiatać.

Wiktionary


pozamiejski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) znajdujący się poza miastem, wywodzący się spoza miasta

Wiktionary


pozamienianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozamieniać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozamieniać dk.

Wiktionary


pozamieszczać

zamieścić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozamieszkiwać

o wielu: zacząć gdzieś mieszkać kolejno, jeden po drugim


SJP.pl


pozamykać

czasownik dokonany

 (1.1) zamknąć wiele otwartych rzeczy

 (1.2) zamknąć, zagrodzić wiele przejść, ulic

 (1.3) zamknąć wiele osób (np. w więzieniu)

 (1.4) przerwać działalność wielu placówkaacówek

 (1.5) wyłączyć dopływ z wielu źródeł (jak gaz, woda, itp.)

 (1.6) inform. zakończyć pracę wielu programów

czasownik zwrotny

 (2.1) pozamykać się → zamknąć się na wiele zamków

 (2.2) pozamykać sięo wielu osobach: zamknąć się gdzieś

 (2.3) pozamykać sięo wielu rzeczach: stać się zamkniętymi, zatrzaśniętymi, złożonymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pozamykaj wszystkie okna i jedziemy do cioci na grilla.

 (1.3) Szeryf ogłosił, że pozamyka wszystkich bandytów na Dzikim Zachodzie.

 (1.4) W roku 1939 okupanci natychmiast pozamykali polskie szkoły wyższe, w tym także Uniwersytet Poznański.

 (1.6) Przed wyjściem pozamykał wszystkie programy i wyłączył komputer.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzãˈmɨkat͡ɕ, AS: pozãmykać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozamykanie n., zamek mrz.

Wiktionary


pozamykanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozamykać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozamykać dk.

 rzecz. zamek mrz.

Wiktionary


pozanaczyniowo

pozanaczyniowy


SJP.pl

Patrz:

pozanaczyniowy

pozanatowski

przymiotnik

 (1.1) odbywający się, dokonywany poza NATO

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzãnaˈtɔfsʲci, AS: pozãnatofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 skr. NATO

Wiktionary


pozaniżać

zaniżyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozaodsetkowy

nieobejmujący odsetek, dotyczący innych form opłat lub zysków


SJP.pl


pozaoficjalny

niemający oficjalnego charakteru


SJP.pl


pozaorywać

orząc, poprzewracać warstwy ziemi na drugą stronę


SJP.pl


pozapalny

będący następstwem zapalenia


SJP.pl


pozaparlamentarny

istniejący, działający poza parlamentem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) polit. dziejący się, działający poza parlamentem

Wiktionary


pozapierać

1. poopierać coś o coś i silnie nacisnąć;
2. pozapierać się -
a) poodpychać się od jakiegoś punktu oparcia;
b) wielokrotnie nie przyznać się do czegoś


SJP.pl


pozapierdalać

wulgarnie: spędzić pewien czas na zapierdalaniu


SJP.pl


pozapinanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozapinać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozapinać dk.

Wiktionary


pozaplanowy

wykraczający poza plan; nadplanowy


SJP.pl


pozapolityczny

niezwiązany z polityką


SJP.pl


pozapominanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozapominać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozapominać dk.

Wiktionary


pozaprawnie

pozaprawny


SJP.pl

Patrz:

pozaprawny

pozaprogramowy

taki, który nie został ujęty w programie, odbywający się poza programem; nadobowiązkowy, fakultatywny, pozaplanowy


SJP.pl


pozaprzyrodniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekol. pochodzący spoza przyrody, istniejący poza nią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdający formułuje problemy wynikające z eksploatowania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych; potrafi przewidzieć przyrodnicze i pozaprzyrodnicze przyczyny i skutki zakłóceń równowagi ekologicznej.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. przyrodniczy

 rzecz. przyroda ż.

Wiktionary


pożar

niekontrolowane, samoczynne rozprzestrzenianie się ognia, stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niekontrolowane rozprzestrzenianie się ognia;

 (1.2) gwałtowne uczucie miłości

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pięć osób zginęło we wczorajszym pożarze w Łodzi.

 (1.1) Polacy gaszą pożary na południu Turcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔʒar, AS: požar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożarnictwo n., pożarnik mos., pożarowość ż.

:: zdrobn. pożarek mrz.

 czas. żarzyć ndk., żec ndk.

 przym. pożarny, pożarowy, pożarniczy, przeciwpożarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogień

 (1.2) ogień

Wiktionary


pozaracjonalny

niedający się racjonalnie uzasadnić


SJP.pl


pozarażać

1. zarazić wiele osób lub zwierząt; zarazić jednego po drugim;
2. wywołać u wielu osób poglądy, zainteresowania itp. podobne do własnych


SJP.pl


pozaredakcyjny

niedotyczący redakcji, znajdujący się poza obrębem redakcji itp.


SJP.pl


pożarek

niewielki, niegroźny pożar


SJP.pl


pożarnictwo

działalność związana z gaszeniem pożarów i zabezpieczeniami przeciwpożarowymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) działalność związana z zabezpieczaniem się przed pożarami

Wiktionary

Pożarnictwo – ogół działań mających na celu zapobiegania pożarom i bezpośrednią walkę z nimi.

Najstarsze ślady takiej działalności sięgają roku 2000 p.n.e. Spotykamy je zapisane na egipskich papirusach. Dzisiaj pojęcie pożarnictwo ma jednak dużo szersze znaczenie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W swojej kolekcji posiadam wiele eksponatów związanych z pożarnictwem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒarʲˈɲit͡stfɔ, AS: požarʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożar m.

 przym. pożarniczy, pożarny

Wiktionary


pożarniczka

pożarnik


SJP.pl

Patrz:

pożarnik

pożarniczy

używany do gaszenia pożaru (głównie przez straż pożarną), np. sprzęt pożarniczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) używany przez straż pożarną, używany przy gaszeniu pożarów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒarʲˈɲit͡ʃɨ, AS: požarʹńičy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożar m., pożarzysko n., pożarnictwo n., pożarnik m., pożarowość ż., pożarność ż.

 przym. pożarny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwpożarowy

Wiktionary


pożarnik

1. przestarzale: strażak;
2. dawniej: podpalacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. strażak

 (1.2) daw. podpalacz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożar m.

 przym. pożarniczy, pożarny

Wiktionary


pożarny

dawniej: związany z pożarem, odnoszący się w jakiś sposób do pożaru lub pożarnictwa, dziś tylko w wyrażeniu: straż pożarna (organizacja państwowa, komunalna lub społeczna, powołana do wykonywania zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. związany z pożarem lub pożarnictwem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożar m., pożarek m., pożarnictwo n., pożarnik m., pożarowość ż.

 czas. żarzyć, żec

 przym. pożarowy, pożarniczy

Wiktionary


pozaroboczy

nieobejmujący czasu pracy; wolny, nieroboczy


SJP.pl


pozarolniczy

niemający związku z rolnictwem


SJP.pl


pożarowo

dotyczący pożaru (np. ryzyko pożarowe, czujnik pożarowy)


SJP.pl

Pożarowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Wronki.

Wikipedia


pożarowość

rzadko: ogół właściwości jakiegoś przedmiotu lub otoczenia, sprzyjających powstawaniu pożarów i ich rozprzestrzenianiu się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pożarowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pożarowy, pożarniczy, pożarny

 rzecz. pożar mrz.

Wiktionary


pożarowy

dotyczący pożaru (np. ryzyko pożarowe, czujnik pożarowy)


SJP.pl


pozarozumowy

nieoparty na rozumie, irracjonalny, intuicyjny


SJP.pl


pożarski

kotlet pożarski - kotlet z mięsa drobiowego lub mieszanego kurzego i cielęcego


SJP.pl

  • Osoby
    • Dmitrij Pożarski – kniaź i bojar rosyjski
    • Nikołaj Pożarski – radziecki dowódca wojskowy
    • Robert Pożarski – polski muzyk i śpiewak
  • Inne
    • Kotlet pożarski – rodzaj kotleta mielonego
    • Kniaź Pożarskij – pociąg pancerny

Wikipedia


pożartować

żartować przez chwilę, przeznaczyć pewien czas na żarty, także w znaczeniu postępowania będącego oznaką lekceważenia kogoś lub czegoś


SJP.pl


pożaryski

nazwisko


SJP.pl


pozarywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozarywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozarywać dk.

Wiktionary


pozarządówka

potocznie: organizacja pozarządowa


SJP.pl


pozarządowy

przymiotnik

 (1.1) działający poza rządem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyjęto założenie, że sektor niezależny - organizacje pozarządowe (NGO = Non-Governmental Organization) będzie prowadził w Brazylii niezależną konferencję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzaʒɔ̃nˈdɔvɨ, AS: pozažõndovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) społeczny

Wiktionary


pożarzyce

Pożarzyce (niem. Poseritz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski.

Wikipedia


pozarzyn

Pozarzyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Wyszogród.

Wieś szlachecka Pożarzyno położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi wyszogrodzkiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


pozarzynanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozarzynać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. przerżnąć, przerzynać, dorżnąć, pozarzynać dk.

 rzecz. dorżnięcie n., wyrzynarka ż.

Wiktionary


pożarzysko

miejsce po ognisku lub pożarze; pogorzelisko, zgliszcze, popielisko, spalenisko


SJP.pl

Pożarzysko – wieś w Polsce położona na wzniesieniu należącym do Przedgórza Sudeckiego w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Żarów.

Wikipedia


pozasądownie

bez udziału sądu


SJP.pl


pozasądowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odbywający się bez udziału sądu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Możliwość żądania świadczenia od wybranego przez siebie dłużnika przysługuje wierzycielowi zarówno w toku postępowania pozasądowego jak i sądowego, nie wyłączając etapu egzekucji.

Wiktionary


pozasejmowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) istniejący, mający miejsce lub pracujący poza Sejmem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyglądając się pozasejmowej aktywności posłów można dostrzec kilka prawidłowości.

Wiktionary


pozasiadać

o grupie osób: usiąść kolejno, jeden po drugim


SJP.pl


pozasklepiać

spowodować zabliźnienie wielu ran


SJP.pl


pozastanawiać

pozastanawiać się - spędzić pewien czas na zastanawianiu się


SJP.pl


pozastygany

taki, który pozastygał


SJP.pl


pozasychany

taki, który pozasychał


SJP.pl


pozasystemowy

odbywający się poza jakimś systemem, niedotyczący jakiegoś systemu


SJP.pl


pozaszczytowy

dotyczący czasu poza szczytem


SJP.pl


pozaszkolnie

pozaszkolny


SJP.pl

Patrz:

pozaszkolny

pozaszkolny

przymiotnik

 (1.1) odbywający się poza szkołą

 (1.2) odbywający się nie w ramach nauki szkolnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szkoła ż.

 przym. szkolny

 czas. przeszkalać, przeszkolić

Wiktionary


pozasłoneczny

znajdujący się poza Układem Słonecznym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) astr. znajdujący się poza Układem Słonecznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trzynaście lat temu prof. Aleksander Wolszczan znalazł pierwszy pozasłoneczny układ planetarny.

Wiktionary


pozasłowny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) psych. wyrażony innymi środkami niż słowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. słownikarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niewerbalny

Wiktionary


pozateatralny

1. odbywający się poza teatrem, wykraczający poza działania teatru;
2. niezwiązany z teatrem - formą działalności artystycznej


SJP.pl


pozaukładowy

znajdujący się poza układem, np. jednostka pozaukładowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który funkcjonuje poza standardowym układem jednostek, miar

 (1.2) taki, który istnieje na zewnątrz określonego układu

Wiktionary


pozaustawowo

pozaustawowy


SJP.pl

Patrz:

pozaustawowy

pozawczora

przysłówek

 (1.1) kresy. zob. pozawczoraj.

Wiktionary


pozawczoraj

dawniej: przedwczoraj, onegdaj


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) daw. dziś kresy. przedwczoraj

rzeczownik

 (2.1) daw. dzień przedwczorajszy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzafˈt͡ʃɔraj, AS: pozafčorai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozawczorajszy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) reg. pozawczorzu

Wiktionary


pozawerbalny

wyrażony za pomocą innych środków niż słowo


SJP.pl


pozawieszać

zawiesić wiele czegoś


SJP.pl


pozawieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozawieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozawieszać dk.

Wiktionary


pozawiewać

o wietrze: wiejąc, pokryć czymś wiele czegoś lub coś w wielu miejscach


SJP.pl


pozawirtualny

istniejący poza rzeczywistością wirtualną


SJP.pl


pozawymiarowy

środowiskowo: mający nietypowe wymiary, nietypowy rozmiar; pozagabarytowy


SJP.pl


pozawyżać

zawyżyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozazawodowy

niezwiązany z zawodem


SJP.pl


pozazdaniowy

niewchodzący w zakres zdania


SJP.pl


pozazdrościć

poczuć zazdrość


SJP.pl


pozaziemski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący spoza Ziemi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Naukowcy wciąż nie wiedzą, czy istnieją pozaziemskie cywilizacje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ziemianin mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kosmiczny

Wiktionary


pozazmysłowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pozazmysłowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozazmysłowy

 przysł. pozazmysłowo

Wiktionary


pozazmysłowy

niedający się poznać zmysłami; nadzmysłowy, ponadzmysłowy


SJP.pl


pożałować

1. okazać komuś współczucie, ulitować się nad kimś
2. poczuć żal za czymś lub za kimś
3. poskąpić komuś czegoś


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. poskarżyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żal mrz.

 wykrz. żal

 czas. żałować

Wiktionary


pozbadnąć

regionalnie:
1. dopaść, dorwać się do czegoś;
2. pojąć, zrozumieć;
3. stracić do kogoś szacunek


SJP.pl


pozbawiać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) zabierać, odbierać coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozmowa z profesorem pozbawiła Adama pewności siebie.

 (1.1) Krach na giełdzie pozbawił go wszystkich oszczędności.

 (1.1) Z rynku wycofano zabawki pozbawione atestów.

 (1.1) Pustynia to obszar pozbawiony roślinności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzbavʲjät͡ɕ, AS: pozbavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozbawienie dk., pozbawianie ndk.

 czas. pozbawić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odbierać

Wiktionary


pozbawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozbawiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzbaˈvʲjä̃ɲɛ, AS: pozbavʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozbawienie dk.

 czas. pozbawić dk., pozbawiać ndk.

Wiktionary


pozbawić

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozbawiać)

 (1.1) sprawić, że ktoś lub coś nie posiada danej rzeczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzbavʲit͡ɕ, AS: pozbavʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozbawienie dk., pozbawianie ndk.

 czas. pozbawiać

Wiktionary


pozbawienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sprawienie, że ktoś lub coś nie posiada danej rzeczy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nowotarżanin aresztowany za stalking, groźby i pozbawienie wolności kobiety

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzbaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: pozbavʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozbawianie n.

 czas. pozbawić dk., pozbawiać ndk.

Wiktionary


pozbierać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) zgromadzić znaczne ilości czegoś, zbierając z wielu miejsc, jedno po drugim

 (1.2) usunąć skądś pewne przedmioty

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zbierać ndk.

 rzecz. zbieractwo n.

Wiktionary


pozbierany

potocznie o człowieku: uporządkowany, zorganizowany


SJP.pl


pozbyć

pozbyć się - uwolnić się od czegoś; wyzbyć się czegoś, opuścić to, oddać itp.


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozbywać)

 (1.1) (daw.) dokonany od|pozbywać.

czasownik zwrotny dokonany pozbyć się (ndk. pozbywać się)

 (2.1) dokonany od|pozbywać się.

Wiktionary


pozbycie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. odczasownikowy od|pozbyć.; zob. pozbycie się.

Wiktionary


pozbywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pozbyć)

 (1.1) daw. uwalniać się od czego lub kogo (współcześnie stosowane w formie zwrotnej)

 (1.2) daw. być pozbawionym

czasownik zwrotny pozbywać się (dk. pozbyć się)

 (2.1) odsuwać od siebie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozbywanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pozbywać się

 (2.1) gubić, rozstawać się, usuwać, uwalniać się, wyzwalać się, wyzbywać się, daw. pozbywać

Wiktionary


pozbywalność

pozbywalny


SJP.pl

Patrz:

pozbywalny

pozbywalny

taki, którego można się pozbyć


SJP.pl


pozdować

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. spodziewać

Wiktionary


pozdrawiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pozdrowić)

 (1.1) witać

 (1.2) przesyłać wyrazy szacunku, życzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Muszę również wspomnieć, że nasz pluton składał się jeszcze z pokoju 101, którego skład na łamach tej strony pozdrawiam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzdravʲjät͡ɕ, AS: pozdravʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozdrowienie n., pozdrawianie n.

Wiktionary


pozdrawiam

forma grzecznościowa używana na zakończenie listu lub w celu uhonorowania czyjejś obecności


SJP.pl


pozdrawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozdrawiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzdraˈvʲjä̃ɲɛ, AS: pozdravʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozdrawiać

 rzecz. pozdrowienie n.

Wiktionary


pozdro

młodzieżowo: pozdrowienia, pozdrawiam


SJP.pl


pozdrowić

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozdrawiać)

 (1.1) dokonany od|pozdrawiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzdrɔvʲit͡ɕ, AS: pozdrovʹić

Wiktionary

Powiązane:

 wykrz. zdrówko

 rzecz. pozdrowienie n.

Wiktionary


pozdrowienia

formułka lub gest podczas powitania lub żegnania kogoś


SJP.pl


pozdrowienie

formułka lub gest podczas powitania lub żegnania kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) słowa, gesty wymawiane na powitanie lub pożegnanie

 (1.2) odczasownikowy od|pozdrowić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzdrɔˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: pozdrovʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozdrawianie n.

 czas. pozdrawiać ndk., pozdrowić dk.

 przym. pozdrowieniowy

Wiktionary


pozdrowionka

zdrobnienie od: pozdrowienia


SJP.pl


pozdrowionko

potoczne zdrobnienie od: pozdrowienie


SJP.pl


pozdrzyć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zajrzeć

Wiktionary


pożdżenice

Pożdżenice – wieś położona w gminie Zelów, w powiecie bełchatowskim, w województwie łódzkim, w Polsce.

Wikipedia


pozdzieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozdzierać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozdzierać dk.

Wiktionary


poździyrgać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. sfastrygować

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niestarannie zeszyć

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pomarszczyć

Wiktionary


pożebrać

utrzymywać się z jałmużny przez jakiś czas, prosić o jałmużnę, a także: usilnie, pokornie prosić o coś, błagać


SJP.pl


pożeglować

spędzić pewien czas na żeglowaniu, żeglując oddalić się do jakiegoś miejsca, popłynąć gdzieś


SJP.pl


pożegnać

pożegnać (się): wykonać gest pożegnania, rozstając się z kimś ukłonić się, podać rękę lub wypowiedzieć formułę grzecznościową


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. żegnać)

 (1.1) dokonany od|żegnać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak co roku jeleniogórzanie zebrali się na Placu Ratuszowym, by pożegnać stary rok, tym razem pożegnali również województwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɛɡnat͡ɕ, AS: požegnać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. żegnać

 przym. pożegnalny

 wykrz. żegnam

Wiktionary


pożegnalny

wypowiadany, odprawiany, dawany w chwili pożegnania (np. list pożegnalny, spotkanie pożegnalne) lub w jakiś inny sposób związany z tą chwilą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący chwili pożegnania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Paktofonikę zamknęliśmy w 2003 roku, kiedy to w Spodku zagraliśmy pożegnalny koncert i definitywnie rozwiązaliśmy zespół - wspomina Rahim

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożegnanie n.

 czas. żegnać, pożegnać dk.

Wiktionary


pożegnani

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. błogosławieństwo

Wiktionary


pożegnanie

gest pożegnalny lub formuła grzecznościowa wypowiadana w chwili rozstania, a niekiedy także: sama chwila rozstania, rozstanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pożegnać.

Wiktionary

  • Pożegnanie – wiersz Andrzeja Kotuli
  • Pożegnanie – niemiecki film z 1930 roku w reżyserii Roberta Siodmaka
  • Pożegnanie – film produkcji polsko-niemieckiej z 2000 roku w reżyserii Jana Schüttego
  • Pożegnanie – film telewizyjny z 2010
  • Pożegnanie – brytyjsko-francuski dramat filmowy z 2015 roku w reżyserii Andrew Steggalla

Wikipedia

Powiązane:

 czas. żegnać

 przym. pożegnalny

 wykrz. żegnam

Wiktionary


pożegnaniowy

pożegnanie


SJP.pl

Patrz:

pożegnanie

pożenić

1. zeswatać, doprowadzić do małżeństwa wielu mężczyzn;
2. pożenić się: o wielu mężczyznach: ożenić się, zawrzeć związek małżeński, pobrać się


SJP.pl


pozer

człowiek pozujący na kogoś, chcący wydawać się innym niż jest; efekciarz, kabotyn, komediant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pejor. ktoś nieudolnie charakteryzujący się na coś lub kogoś; imitator wzbudzający zażenowanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten pozer udający gangstera nic ci nie zrobi, nigdy nikogo nie obrabował.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔzɛr, AS: pozer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozerstwo n., poza ż., pozowanie n.

:: fż. pozerka ż.

 czas. pozować

 przym. pozerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) aktor, imitator, zgrywus, efekciarz, komediant

Wiktionary


pożerać

1. o zwierzętach, także z pogardą lub żartobliwie o ludziach: zjadać coś łapczywie, żreć, a o niektórych przedmiotach: pochłaniać olbrzymie ilości czegoś;
2. pożerać się: o zwierzętach: pożerać wzajemnie jedno drugie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pot. o zwierzętach drapieżnych: zjadać coś

 (1.2) pot. o ludziach: jeść łapczywie

 (1.3) pot. zużywać dużą ilość czegoś, pochłaniać

 (1.4) przen. być pochłanianym przez coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lwy często pożerają antylopy.

 (1.2) Pożerał ogromne ilości bigosu.

 (1.3) Jego pomysły pożerały dużo pieniędzy.

 (1.4) Bo gorliwość o dom Twój mnie pożera / i spadły na mnie obelgi uwłaczających Tobie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɛrat͡ɕ, AS: požerać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożeranie n., pożeracz mos./mzw., żer n.

 czas. pożreć dk.

Wiktionary


pożeracz

1. zwierzę jedzące coś w dużych ilościach;
2. coś, co pochłania olbrzymie zasoby czegoś;
3. pożeracz czarny - gatunek morskiej ryby głębinowej; okoń głębinowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto pożera

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) coś, co pożera

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Telewizja jest okropnym pożeraczem czasu.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożerać ndk., pożreć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) pochłaniacz

Wiktionary


pożeraczka

żartobliwie:
1. kobieta jedząca dużo i łapczywie;
2. pożeraczka książek - kobieta czytająca dużo książek; bibliomanka;
3. pożeraczka męskich serc - uwodzicielka


SJP.pl


pożeranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pożerać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożerać ndk.

Wiktionary


pozerka

pejoratywnie:
1. kobieta udająca kogoś innego, niż jest w rzeczywistości;
2. udawanie kogoś innego, niż się jest w rzeczywistości


SJP.pl


pożerować

o zwierzętach: spędzić pewien czas na żerowaniu, zdobyć trochę pożywienia, a o ludziach: powykorzystywać kogoś lub sytuację, w jakiej ktoś się znalazł


SJP.pl


pozerstwo

udawanie kogoś innego niż się jest w rzeczywistości; sztuczność w sposobie bycia


SJP.pl


pozestalać

zestalić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozestrzelać

zestrzelić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozew

pismo procesowe wszczynające procew cywilny zawierające skonkretyzowane żądanie określonego zachowania wysunięte przez składającego - powoda przeciwko określonej osobie - pozwanemu (Wikipedia)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. pismo procesowe wszczynające proces cywilny, zawierające żądanie oraz uzasadnienie przytaczające okoliczności faktyczne na poparcie powództwa;

Wiktionary

Pozew – pismo procesowe wszczynające proces cywilny, zawierające powództwo (skonkretyzowane żądanie określonego zachowania wysunięte przez składającego – powoda przeciwko określonej osobie – pozwanemu) oraz uzasadnienie przytaczające okoliczności faktyczne na poparcie powództwa. Pozew nie musi zawierać podstawy prawnej przyszłego rozstrzygnięcia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sąd odrzucił pozew bez rozprawy, ponieważ uznał, że droga sądowa jest niedopuszczalna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔzɛf, AS: pozef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwanie dk., pozywanie ndk., pozwany m., pozwana ż., powództwo n., pozewne n.

 czas. nazywać, pozywać ndk., pozwać dk.

Wiktionary


pozezdrski

przymiotnik od: Pozezdrze (wieś); pozezdyrski


SJP.pl


pozezdrzański

Pozezdrze


SJP.pl

Patrz:

Pozezdrze

pozezdrze

1. wieś w Polsce;
2. jezioro w Polsce


SJP.pl

Pozezdrze (niem. Possessern, w latach 1938–1945 Großgarten) – wieś w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze. Pozezdrze z przysiółkiem Zofiówka położone jest przy drodze krajowej numer 63 (Perły – Sławatycze – Domaczewo) i jest siedzibą gminy Pozezdrze.

W pobliżu wsi jest jezioro Pozezdrze.

Wikipedia


pozezdyrski

przymiotnik od: Pozezdrze (wieś); pozezdrski


SJP.pl


poźgać

pokaleczyć lub pozabijać, uderzając, godząc w kogoś czymś ostrym, kłującym, pokłuć; podźgać; pożgać


SJP.pl


pozgadywać

spędzić pewien czas na zgadywaniu


SJP.pl


pozgrywać

zgrać po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozgrzewać

zgrzać (połączyć termicznie) wiele czegoś


SJP.pl


pozielenieć

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. zielenieć)

 (1.1) nabrać zielonej barwy

 (1.2) o produktach spożywczych: zepsuć się, nabierając zielonkawego odcienia

 (1.3) o ludziach: bardzo zblednąć, aż do zielonkawego odcienia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pozieleniał bruk na placu wokół fontanny i piski zabytkowy ratusz.

 (1.3) Wszyscy pozielenieją z zazdrości na sam zapach tych placekacków!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʑɛˈlɛ̃ɲɛ̇t͡ɕ, AS: poźelńėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zielone nmos./n., ziele n., zielsko n., zioło n., zieleń ż., zieleniec mrz., zielonka ż., zielenica ż., zielenina ż., zielenizna ż., zieleniatka ż., zieleniak m., zieloność ż., zielnik ż., Zieleniec m., Zielona ż., Zielone, Zielonki nmos., Zieloni nmos., zielarz mos., zielarka ż., zieleniarstwo n., zielnictwo n., zielenienie n., zazielenienie n., zzielenienie n.

 czas. zielenić ndk., zazielenić dk., zielenieć ndk., zazielenieć dk., zzielenieć dk.

 przym. zielony, zielonawy, zielonkawy, zielenisty, zielny, zieloniutki, zieloniuchny, zieleniutki, zieleniuchny

 przysł. zielono, zielonkawo, zieleniście

 temsłow. zielono-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zzielenieć

 (1.2) zzielenieć

 (1.3) zzielenieć

Wiktionary


poziewnik

roślina o białych kwiatach, rosnąca w przydrożnych zaroślach


SJP.pl

Poziewnik (Galeopsis L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 10 gatunków. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej Eurazji – w niemal całej Europie, bez jej południowych i północnych krańców, oraz w środkowej, północnej i wschodniej Azji po Japonię na wschodzie i Himalaje na południu. Centrum zróżnicowania stanowi Europa, w której rośnie 9 gatunków. W Polsce występują cztery gatunki rodzime: poziewnik dwudzielny G. bifida, miękkowłosy G. pubescens, pstry G. speciosa i szorstki G. tetrahit, dwa są introdukowane i zadomowione (poziewnik wąskolistny G. angustifolia i polny G. ladanum), a jeden przejściowo dziczejący (poziewnik piaskowy G. segetum), aczkolwiek ostatni bywa też uznawany za lokalnie już zadomowionego.

Wikipedia


poziewnikolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. mający liście jak poziewnik

Wiktionary


pozimek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. i gwara. wiosna, początek wiosny

Wiktionary


pozimnowojenny

taki, który nastąpił po okresie zimnej wojny; postzimnowojenny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który dzieje się po zimnej wojnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Napisał książkę o pozimnowojennych relacjach amerykańsko-rosyjskich.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. zimnowojenny

Wiktionary


pozimowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który występuje bądź zostaje po zimie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Elblągu trwa pozimowe oczyszczanie ulic i chodników z piasku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zima ż.

 przym. zimowy

 przysł. zimą, zimowo

Wiktionary


poziom

1. położenie płaszczyzny prostopadłej w stosunku do pionu;
2. stopień czegoś, faza rozwoju;
3. kondygnacja, piętro;


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) położenie, układ czegoś względem jakiejś płaszczyzny

 (1.2) stan zaawansowania czegoś, faza rozwoju

 (1.3) stopień wykształcenia osoby, stan czyjejś kultury, wiedzy

 (1.4) wartość jakiejś mierzalnej wielkości

 (1.5) kondygnacja budynku

 (1.6) etap gry komputerowej

Wiktionary

Poziom (płaszczyzna pozioma) – płaszczyzna prostopadła do kierunku działania siły ciężkości na powierzchni ciała niebieskiego lub w jej pobliżu.

W geofizyce rozróżnia się poziom jako płaszczyznę, a powierzchnia prostopadłą do kierunku pola grawitacyjnego Ziemi nazywa się geoidą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Człowiek na poziomie nigdy nie da odczuć prostaczkowi swojej przewagi intelektualnej.

 (1.4) Według ekonomistów złoty może do końca tygodnia zejść poniżej poziomu 3,86 za euro.

 (1.6) Gracz musi doprowadzić bohatera do końca poziomu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔʑɔ̃m, AS: poźõm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziomica ż., poziomnica ż., poziomowanie n., wypoziomowanie n.

 czas. poziomować ndk., wypoziomować dk.

 przym. poziomy

 przysł. poziomo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stopień

 (1.5) kondygnacja, piętro

 (1.6) etap

Wiktionary


poziomczak

plusknia poziomczak - gatunek pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych


SJP.pl


poziomeczka

zdrobnienie od: poziomka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: poziomka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʑɔ̃ˈmɛt͡ʃka, AS: poźõmečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziomka

 przym. poziomkowy

Wiktionary


poziomica

1. linia na mapie łącząca punkty o jednakowej wysokości względem przyjętego poziomu odniesienia; izohipsa, warstwica
2. przyrząd wyznaczający poziome położenie płaszczyzn; poziomnica, libella, waserwaga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. przyrząd do wyznaczania poziomu lub pionu;

 (1.2) kartogr. linia na mapie łącząca punkty znajdujące się na tym samym poziomie;

Wiktionary

Poziomica (również poziomnica, waserwaga) utożsamiana czasem niezbyt precyzyjnie z libellą – przyrząd pomiarowy z wbudowanymi jedną lub wieloma (wtedy pod różnymi kątami) libellami rurkowymi, wykorzystujący siłę grawitacji ziemskiej do wyznaczania (z niewielką dokładnością) poziomości lub pionowości płaszczyzn w budownictwie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔʑɔ̃ˈmʲit͡sa, AS: poźõmʹica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziom m., poziomowanie n., wypoziomowanie n., poziomość ż., poziomnica ż.

 czas. poziomować ndk., wypoziomować dk.

 przym. poziomy, poziomowy

 przysł. poziomo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) libella, łata; gw-pl|Górny Śląsk|waserwoga, waserwaśka., reg. pozn. waserwaga, mądre drzewo.

 (1.2) warstwica, izohipsa

Wiktionary


poziomka

roślina z rodziny różowatych występująca w kilku gatunkach o jadalnych, czerwonych owocach; owoc tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Fragaria|ref=tak., roślina o jadalnych, czerwonych owocach podobnych do truskawek, tylko mniejszych, rosnąca dziko, przeważnie w lasach, także uprawiana w ogrodach;

 (1.2) spoż. kulin. owoc poziomki (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wiem, pamiętam, ty lubiłeś poziomki. / Pełną garścią wybierałeś z koszyka. / W tamtym lesie, gdzie gałęzie się plączą, / gdzie się drzewo z drugim drzewem dotyka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʑɔ̃mka, AS: poźõmka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziomkówka ż.

:: zdrobn. poziomeczka ż.

 przym. poziomkowy, poziomkówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lud. czerwona jagoda, podziemka

 (1.2) reg-pl|Poznań|czerwone jagody.

Wiktionary


poziomkowiec

Chruścina jagodna, chróścina jagodna, poziomkowiec, poziomkowe drzewo, drzewo truskawkowe (Arbutus unedo L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Rośnie w regionie śródziemnomorskim, w zachodniej Europie i Azji.

Wikipedia


poziomkówka

krasopani poziomkówka - gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych


SJP.pl


poziomkowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący poziomek (krzaków i owoców)

 (1.2) przyrządzony z poziomek, z dodatkiem poziomek

 (1.3) mający kolor dojrzałego owocu poziomki, czerwony

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʑɔ̃mˈkɔvɨ, AS: poźõmkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziomka ż., poziomeczka ż.

Wiktionary


poziomnica

przyrząd wyznaczający poziome położenie płaszczyzn; poziomica, libella, waserwaga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. poziomica.

Wiktionary

Poziomica (również poziomnica, waserwaga) utożsamiana czasem niezbyt precyzyjnie z libellą – przyrząd pomiarowy z wbudowanymi jedną lub wieloma (wtedy pod różnymi kątami) libellami rurkowymi, wykorzystujący siłę grawitacji ziemskiej do wyznaczania (z niewielką dokładnością) poziomości lub pionowości płaszczyzn w budownictwie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpɔʑɔ̃mʲˈɲit͡sa, AS: poźõmʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziomica ż., poziom mrz.

 przysł. poziomo

Wiktionary


poziomo

przysłówek sposobu

 (1.1) równolegle do podłoża

 (1.2) przen. bez polotu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Napisy zostały umieszczone poziomo na tle błękitnego nieba.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziom mrz., poziomica ż., poziomnica ż., poziomomierz mrz., poziomość ż., poziomowanie n., poziomowskaz mrz., wypoziomowanie n.

 czas. poziomować ndk., wypoziomować dk.

 przym. poziomy, poziomowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. horyzontalnie

 (1.2) pospolicie

Wiktionary


poziomopis

miernik poziomu z urządzeniem do samoczynnego zapisu poziomu w funkcji częstotliwości; hipsograf


SJP.pl


poziomość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co poziome

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poziomy

 rzecz. poziomica ż.

 przysł. poziomo

Wiktionary


poziomować

ustawiać coś poziomo, wyznaczać poziom czegoś


SJP.pl


poziomowskaz

Poziomowskaz – urządzenie pomiarowe przeznaczone do ciągłego pomiaru lub monitorowania poziomu cieczy lub materiałów sypkich. Spotykanych jest kilkadziesiąt typów rozwiązań poziomowskazów wykorzystujących wiele zjawisk fizycznych jako zasadę działania. Najpopularniejsze metody pomiaru lub sygnalizacji poziomu to:

  • Hydrostatyczna - pomiar ciśnienia hydrostatycznego słupa cieczy
  • Radarowa - pomiar czasu przelotu fali elektromagnetycznej
  • Ultradźwiękowa - pomiar czasu przelotu fali ultradźwiękowej
  • Izotopowa - pomiar pochłaniania promieniowania jonizującego
  • Pojemnościowa - pomiar pojemności elektrycznej
  • Przewodnościowa - pomiar impedancji elektrycznej
  • Magnetostrykcyjna - efekt Halla
  • Sondująca - serwomechanizmy nadążne lub pomiar długości taśmy pomiarowej
  • Wibracyjna - pomiar tłumienia częstotliwości drgań widełek sondujących
  • Wirnikowa - tłumienie ruchu łopatek wirnika
  • Optyczna - odczyt wzrokowy, poziomowskazy szklane
  • Pływakowa - wypór elementu pływającego (pływaka) aktywującego dźwignię mechaniczną lub styk elektryczny
  • Nurnikowa - pomiar siły wyporu nurnika

Wikipedia


poziomy

1. równoległy do podstawy;
2. przestarzale: przeciętny, pospolity, przyziemny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) prostopadły do kierunku siły grawitacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdyby podłoga była pozioma, to śrubokręt nie wtoczyłby się pod szafę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʑɔ̃mɨ, AS: poźõmy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poziom mrz., poziomica ż., poziomość ż.

 czas. poziomować ndk., wypoziomować dk.

 przysł. poziomo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) horyzontalny

Wiktionary


pozjednoczeniowy

występujący po zjednoczeniu, wywołany przez zjednoczenie


SJP.pl


pozlepiać

zlepić wiele rzeczy lub zlepić coś w wielu miejscach


SJP.pl


pozliczać

wykonać sumowanie


SJP.pl


pozmagać

pozmagać się - powalczyć z jakimiś przeciwnościami


SJP.pl


pozmarzać

1. zmarznąć jeden po drugim;
2. pozamieniać się w lód


SJP.pl


pozn.

skrót od: poznański


SJP.pl

skrót

 (1.1) = poznański

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań mrz.

 przysł. poznańsko

 przym. poznański

Wiktionary


poznać

1. zdobyć wiadomości o czymś;
2. doświadczyć czegoś, przekonać się o czymś;
3. rozpoznać kogoś, coś po indywidualnych cechach;
4. zawrzeć znajomość z kimś; przedstawić kogoś komuś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. poznawać)

 (1.1) zdobyć wiedzę o czymś zwłaszcza poprzez bezpośrednie doświadczenie

 (1.2) nawiązać znajomość z kimś

 (1.3) rozpoznać kogoś lub coś

 (1.4) domyślić się czegoś, przejrzeć kogoś

 (1.5) zapoznać kogoś z kimś

czasownik zwrotny dokonany poznać się (ndk. poznawać się)

 (2.1) zawrzeć znajomość

 (2.2) dojść do dogłębnej wzajemnej znajomości

 (2.3) właściwie kogoś lub coś ocenić

 (2.4) rozpoznać się wzajemnie

Wiktionary

Przykłady

 (2.3) — Co mnie jednak dziwi najmocniej, — prawiła — to okoliczność, że na podobnych lalkach nie poznają się mężczyźni. Dla żadnej kobiety, począwszy od Wąsowskiej, kończąc na mojej pokojówce, nie jest to sekret, że w Ewelinie nie zbudził się jeszcze ani rozum, ani serce; wszystko w niej śpi…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔznat͡ɕ, AS: poznać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. znać, rozpoznawać, zaznajomić

 rzecz. poznanie n., znajomość ż., znawstwo n., zapoznanie n.

 przysł. poznawczo

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznaka

1. dawniej: znak, objaw, oznaka;
2. w związku frazeologicznym: zmienić się nie do poznaki - zmienić się całkowicie, zmienić się tak, że trudno coś czy kogoś poznać


SJP.pl


poznań

1. zdobyć wiadomości o czymś;
2. doświadczyć czegoś, przekonać się o czymś;
3. rozpoznać kogoś, coś po indywidualnych cechach;
4. zawrzeć znajomość z kimś; przedstawić kogoś komuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Polsce, stolica Wielkopolski;

Wiktionary

Poznań (niem. Posen, łac. Posnania) – miasto na prawach powiatu w zachodniej Polsce, położone na Pojezierzu Wielkopolskim, nad rzeką Wartą, u ujścia Cybiny. Historyczna stolica Wielkopolski, od 1999 r. siedziba władz województwa wielkopolskiego i powiatu poznańskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dwa lata temu przeprowadziłem się z Warszawy do Poznania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔznãɲ, AS: poznãń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznanianin mos., Poznaniak mos., Poznański mos., poznaniak m., poznanianin mos., poznanianka ż., poznańczyk mos., Poznańskie n., poznańskość ż., posnaniana nmos.

 przym. poznański, podpoznański

 skr. pozn.

 przysł. poznańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peryfr. gród Przemysła

Wiktionary


poznańczyk

potocznie o poznanianinie (mieszkańcu Poznania); poznaniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. mieszkaniec Poznania

Wiktionary

Pociąg Pancerny „Poznańczyk” (Nr 11 od 1918 do 1921, Nr 9 od 1921 do 1939, Nr 12 w 1939) – polski pociąg pancerny z okresu powstania wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej, a po ponownej mobilizacji, II wojny światowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈznãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: poznãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznanianin mos., Poznaniak mos., poznanianin m., poznanianka ż., poznaniak m., poznaniaczka ż., Poznań m., poznańskość ż.

 przym. poznański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poznanianin; pot. poznaniak, pyra

Wiktionary


poznaniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od poznaniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poznaniak m.

Wiktionary


poznaniak

potocznie o poznanianinie (mieszkańcu Poznania); poznańczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mieszkaniec Poznańskiego

Wiktionary

  • Poznaniak – mieszkaniec Poznańskiego
  • poznaniak – mieszkaniec Poznania
  • Poznaniak Poznań – szkółka piłkarska
  • Wojciech Poznaniak – dr hab., prof. nadzw. psychologii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pɔˈznãɲak, AS: poznãńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań m., Poznańskie n., poznanianin m., poznanianka ż., poznańczyk m., poznaniak m., Poznanianin m., Poznanianka ż., poznańskość ż.

 przym. poznański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Poznanianin

Wiktionary


poznanianin

mieszkaniec Poznania; potocznie: poznaniak, poznańczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Poznańskiego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔznãˈɲä̃ɲĩn, AS: poznãńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań m., Poznańskie n., poznanianin m., poznanianka ż., poznańczyk mos., poznaniak mos., Poznaniak m., poznańskość ż.

:: fż. Poznanianka ż.

 przym. poznański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Poznaniak

Wiktionary


poznanianka

mieszkanka Poznania; poznanka (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Poznania

 (1.2) kobieta pochodząca z Poznania, urodzona w Poznaniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔznãˈɲãnka, AS: poznãńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań m., Poznaniak m., poznaniak m., Poznanianin m., Poznanianka m., poznańczyk m., Poznańskie n., posnaniana nmos., poznańskość ż.

:: fm. poznanianin m.

 przym. poznański, podpoznański

Wiktionary


poznanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poznać.

Wiktionary

Poznanie – termin filozoficzny oznaczający odkrywanie (przedmiotu czy zagadnienia). Poznanie najczęściej dotyczy bytu, zjawiska lub konkretnych zagadnień filozoficznych. Teoria poznania jako zagadnienie filozoficzne jest dziś rozwijana przez teologów i filozofów w ramach działu filozofii o nazwie epistemologia.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. poznać

 rzecz. znawstwo n., zapoznanie n.

 przysł. poznawczo

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznanka

potocznie o mieszkance Poznania; poznanianka


SJP.pl


poznański

przymiotnik od: Poznań, Poznańskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Poznaniem, dotyczący Poznania

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla Poznania lub poznaniaków, mający cechy lub właściwości przypisywane Poznaniowi lub poznaniakom

Wiktionary

  • poznański – kultywar, odmiana mieszańcowa, ogórka konserwowego, grubobrodawkowego

osoby o nazwisku Poznański:

  • Alfred Poznański (1883-1934) – francuski komediopisarz
  • Chaim Lajb Poznański (1879–1940) – nauczyciel żydowski i działacz oświatowy oraz polityczny i społeczny w Łodzi
  • Edward Poznański (1901–1974) – filozof nauki, matematyk, znawca operacjonizmu
  • Grzegorz Marek Poznański (ur. 1971) – polski dyplomata
  • Henryk Poznański (1916–1944) – kapral pochodzenia żydowskiego, uczestnik powstania w getcie w 1943 i powstania warszawskiego w 1944 roku
  • Izrael Poznański (1833–1900) – przedsiębiorca łódzki pochodzenia żydowskiego
  • Ignacy (Izaak) Poznański (1852-1908) – przemysłowiec, najstarszy syn Izraela Poznańskiego
  • Jan Poznański (-1940) – nauczyciel, poseł na Sejm II RP, burmistrz Kamionki Strumiłowej
  • Jan Poznański (1918-1943) – oficer, cichociemny
  • Józef Poznański (właśc. Izaak Topfer, ur. 1920) – kapitan Wojska Polskiego, oficer polityczny, pracownik polskiego wywiadu wojskowego
  • Karol Poznański (1859-1928) – doktor chemii
  • Karol Poznański (ur. 1931) – pedagog, historyk wychowania
  • Kazimierz Z. Poznański (ur. 1947) – polski i amerykański ekonomista
  • Kazimierz Poznański (ur. 1962) – polski polityk, poseł
  • Marek Poznański (ur. 1984) – polski archeolog i polityk
  • Maurycy Poznański (1868–1937) – przemysłowiec łódzki pochodzenia żydowskiego, działacz społeczny
  • Mieczysław Poznański (1923-2006) – operator polskich filmów animowanych, współzałożyciel Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej
  • Samuel Poznański (1864–1921) – polski rabin postępowy, doktor filozofii, orientalista, historyk, publicysta
  • Stanisław Poznański (1909-1996) – polski malarz, grafik
  • Zenon Poznański (ur. 1942) – generał brygady Wojska Polskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kornel przywiózł poznańskie smakołyki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈznãj̃sʲci, AS: poznãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznanianin mos., Poznaniak mos., poznańskość ż., poznaniak m., poznanianka ż., poznanianin m., poznańczyk m., Poznań m., Poznańskie n., posnaniana nmos.

 przym. podpoznański

 przysł. poznańsko

 skr. pozn.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. pozn.

 (2.1) skr. pozn.

Wiktionary


poznańskie

przymiotnik od: Poznań, Poznańskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) województwo poznańskie, region poznański

Wiktionary

Poznańskie – region etnograficzny w zachodniej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu środkowej i dolnej Warty; zachodnia część Wielkopolski właściwej, na wschodzie granicząca z Kaliskiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasi rozbili w Poznańskiem sto czołgów, siedemdziesiąt samolotów strącono.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈznãj̃sʲcɛ, AS: poznãĩ ̯sʹḱe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poznanianin mos., poznaniak mos., poznańskość ż., poznanianka ż., Poznań mrz., Poznanianin mos., Poznanianka ż., Poznaniak mos., Poznańczyk mos., Poznański mos., Poznańska ż.

 przym. poznański

Wiktionary


poznańsko

przysłówek sposobu

 (1.1) na sposób poznański, po poznańsku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaszlochała na widok poznańsko wyglądających dachów kamieniczek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań mrz.

 przym. poznański

 skr. pozn.

Wiktionary


poznańskość

poznański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół cech charakterystycznych dla Poznania i poznaniaków

Wiktionary

Patrz:

poznański

Wymowa:

IPA: pɔˈznãj̃skɔɕt͡ɕ, AS: poznãĩ ̯skość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Poznań, Poznaniak, poznaniak, Poznanianin, poznanianin, Poznanianka, poznanianka, poznańczyk, Poznańskie

 przym. poznański, podpoznański

Wiktionary


poznawać

czasownik niedokonany

 (1.1) dowiadywać się w wyniku doświadczenia lub obserwacji

 (1.2) przekonywać się o czymś lub doświadczać czegoś

 (1.3) nauczyć się czegoś

 (1.4) domyślać się lub zauważać coś

 (1.5) rozpoznawać coś po konkretnych cechach lub właściwościach

 (1.6) rozpoczynać z kimś znajomość

 (1.7) umożliwiać komuś znajomość z kimś drugim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W lipcu adepci taternictwa poznawali rozmaite warianty wejść na Świnicę.

 (1.2) Poznawali, czym są jej humory, spędzając z nią odrobinę czasu każdego dnia.

 (1.3) Poznawałem grę na akordeonie, gdy miałem osiem lat.

 (1.4) Poznawał jej pragnienia, bo uwidoczniały się one na jej obolałej twarzy.

 (1.5) Poznawała go zawsze po tym jego charakterystycznym stąpaniu.

 (1.6) Morderca poznawał swoje ofiary przypadkowo.

 (1.7) Będę poznawał cię z nimi jeden po drugim, gdy tylko zaczną przychodzić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. uznawać, znać, rozpoznawać, zaznajomić

 rzecz. znajomość ż., poznawanie n., znawstwo n., zapoznanie n.

 przysł. poznawczo

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznawalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) możliwość zrozumienia, poznania czegoś lub kogoś

Wiktionary


poznawalny

dający się poznać


SJP.pl


poznawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|poznawać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poznawać ndk.

 rzecz. znawstwo n.

 przysł. poznawczo

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznawczo

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób poznawczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poznanie n., poznawanie n.

 czas. poznać dk., poznawać ndk.

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznawczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co poznawcze

Wiktionary

Powiązane:

 przym. poznawczy

Wiktionary


poznawczy

związany ze zdobywaniem wiadomości o czymś


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący poznania, zdobywania wiedzy o czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Geografia poznawcza próbuje odpowiedzieć na pytania typu: Dlaczego Kopenhaga jest postrzegana jako centrum, skoro miasto jest fizycznie i geograficznie położone na peryferiach?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poznanie n., poznawanie n., poznawczość ż. dysonans poznawczy (n)

 czas. poznać dk., poznawać ndk.

 przysł. poznawczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kognitywny

Wiktionary


późnawy

potocznie: dosyć późny


SJP.pl


poźniak

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. dziecko urodzone po terminie prawidłowego rozwiązania ciąży

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) łow. młody cietrzew

Wiktionary

Poźniak – nazwisko rozpowszechnione w Polsce i na Białorusi (według polskiej transkrypcji z języka białoruskiego: Pazniak lub Paźniak, z języka rosyjskiego: Pozniak).

Także herb szlachecki.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. spóźnianie n., spóźnienie n., spóźnialski m., spóźnialska ż., późność ż., opóźnianie n., opóźnienie n.

 czas. spóźniać ndk., spóźnić dk., spaźniać ndk., opóźniać ndk., opóźnić dk.

 przym. późny

 przysł. późno

Wiktionary


późnić

o zegarku: spóźniać się


SJP.pl


poźniczek

nazwisko


SJP.pl


później

stopień wyższy od przysłówka: późno


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) stopień wyższy od późno

 (1.2) potem, następnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Często robimy lub mówimy rzeczy, których później żałujemy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʑɲɛ̇j, AS: puźńėi ̯

Wiktionary


późniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: późny


SJP.pl


poznikać

poniknąć; o wielu osobach, rzeczach:
1. stać się niewidocznym, przestać istnieć;
2. podziać się nie wiadomo gdzie


SJP.pl


poźnikiewicz

nazwisko


SJP.pl


pożniwny

taki, który następuje zaraz po żniwach, stanowi następstwo żniw (np. okres pożniwny) lub pozostaje po żniwach (np. uprawy pożniwne); pożniwowy


SJP.pl


pożniwowy

taki, który następuje zaraz po żniwach, stanowi następstwo żniw (np. okres pożniwowy) lub pozostaje po żniwach (np. uprawy pożniwowe); pożniwny


SJP.pl


późno

przysłówek

 (1.1) pod koniec jakiegoś czasu lub okresu

 (1.2) po upływie czasu dłuższego niż zwykle lub niż oczekiwano

 (1.3) wieczorem lub w nocy

 (1.4) będąc w stosunkowo zaawansowanym wieku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zabrałeś się do tego zbyt późno. Już nie zdążysz oddać tego na czas.

 (1.2) Napiszę później.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʑnɔ, AS: puźno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. późniak mzw./mos., późność ż., spóźnienie n., opóźnienie n.

 czas. opóźnić dk., opóźniać ndk.

 przym. późny, opóźniony

 temsłow. późno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) nocą

Wiktionary


późno-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na późną, końcową fazę okresu nazwanego drugim członem złożenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cennym zabytkiem kościoła jest późnorenesansowy ołtarz wykonany z marmuru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʑnɔ, AS: puźno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. późność ż., spóźnienie n., opóźnienie n.

 czas. późnić się

 przym. późny, opóźniony

 przysł. późno

Wiktionary


późnoantyczny

należący do okresu późnego antyku, pochodzący z okresu późnego antyku


SJP.pl


późnogotycki

należący do okresu późnego gotyku, pochodzący z okresu późnego gotyku (od XV do początku XVI wieku)


SJP.pl


późnoklasycystyczny

odnoszący się do późnego klasycyzmu


SJP.pl


późnoletni

związany z późnym latem


SJP.pl


późnomezozoiczny

przymiotnik

 (1.1) geol. paleont. związany z późnym mezozoikiem, występujący w późnym mezozoiku lub pochodzący z tego okresu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Geologia badanego obszaru charakteryzuje się występowaniem późnomezozoicznych skał wulkanicznych.

 (1.1) Z tej głębokości, pod naciskiem warstw nadległych, dyslokacjami późnomezozoicznymi lub trzeciorzędowymi sól przedziera się w wielu miejscach ku górze w postaci wielkich pni lub słupów o mocno skomplikowanej budowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuʑnɔ̃mɛzɔzɔˈjit͡ʃnɨ, AS: puźnõmezozoi ̯ičny

Wiktionary


późnopopołudniowy

dotyczący późnego popołudnia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z późnym popołudniem, charakterystyczny dla późnego popołudnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pan Oliwier potwierdził nasz późnopopołudniowy wypad do Katowic.

 (1.1) Imprezy późnopopołudniowe cieszą się największą popularnością.

Wiktionary


późnorenesansowy

należący do okresu późnego renesansu, pochodzący z okresu późnego renesansu


SJP.pl


późnoromantyczny

odnoszący się do późnego romantyzmu


SJP.pl


późnorozwojowiec

osoba, której talent ujawnia się później niż u innych


SJP.pl


późność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co późne; cecha tych, którzy są późni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. późny

 przysł. późno

 temsłow. późno-

 rzecz. późniak mzw./mos.

Wiktionary


późnośredniowieczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący z późnego średniowiecza, związany z późnym średniowieczem, dotyczący późnego średniowiecza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na fresku w pałacu papieskim widniała późnośredniowieczna mapa świata.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. średniowieczny

Wiktionary


późnostarożytny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący z późnej starożytności, związany z późną starożytnością, dotyczący późnej starożytności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przede wszystkim zaś późnostarożytne pojęcie filozofa wytworzyło się pod wpływem cyników. "Prawdziwy filozof" miał ich rysy; był ubogi, a szczęśliwy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. starożytny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) późnoantyczny

Wiktionary


późnosłowiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. pochodzący z końcowego okresu osadnictwa słowiańskiego

Wiktionary

Powiązane:

 przym. słowiański, pansłowiański

Wiktionary


późny

1. o porach dnia, roku, życia: końcowy
2. tyle co: spóźniony
3. będący kimś lub czymś w przyszłości
4. występujący potem
5. o roślinach: powoli rosnący, dojrzewający; późno siany, sadzony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący w końcowej fazie, w jednym z ostatnich stadiów

 (1.2) następujący po relatywnie dłuższym czasie niż to zwykle bywa

 (1.3) przeszły, ale najmniej oddalony od teraźniejszości

 (1.4) o kwiatach, warzywach, owocach późno dojrzewający, kwitnący

 (1.5) o roślinach późno siany, sadzony

 (1.6) zrealizowany przez osobę lub osoby w zaawansowanym wieku

 (1.7) (tylko w stopniu wyższym: późniejszy) będący w przyszłości innym, niż poprzednio; przyszły

 (1.8) (tylko w stopniu wyższym: późniejszy) następujący po czymś, co miało miejsce wcześniej; dalszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Była późna noc, a on jeszcze ciągle siedział przy komputerze.

 (1.2) Często podczas grupowych wycieczek jada się późny obiad, nazywany obiadokolacją, czyli obiad jedzony w porze kolacji.

 (1.6) Późne macierzyństwo to dzisiaj codzienność. Ciągle się słyszy w telewizji, że kobiety po sześćdziesiątce rodzą zdrowe dzieci.

 (1.8) Palcowanie, napisane w nutach, jest najczęściej elementem późniejszym, dopisanym przez redaktora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpuʑnɨ, AS: puźny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. późniak mzw./mos., późność ż., spóźnienie n., opóźnienie n.

 czas. późnić się

 przym. opóźniony

 przysł. późno

 temsłow. późno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.7) przyszły, in spe

Wiktionary


pozoblykać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. poubierać

Wiktionary


pozobuwać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. poubierać buty

Wiktionary


pozodbywać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nakarmić wszystkie zwierzęta

Wiktionary


pożoga

1. wielki ogień, wielki pożar;
2. przenośnie: dramatyczne wydarzenia, zwykle działania wojenne, niosące wielkie zniszczenia i cierpienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. wielki ogień szerzący się na znacznej przestrzeni, wielki pożar

Wiktionary

  • Pożoga – potok, dopływ rzeki Skawa
  • Pożoga – powieść Zofii Kossak
  • Pożoga – powieść Orsona Scotta Carda i Aarona Johnstona
  • Władysław Pożoga

Wikipedia

Powiązane:

 czas. żec

Wiktionary


pozór

zewnętrzny, mylący wygląd czegoś, powierzchowne, łudzące wrażenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, co jest widoczne na zewnątrz, nierzadko udane

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. uwaga

 (1.3) stpol. wygląd

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kaśka wydaje się być radosna, ale to tylko pozory. Śmierć przyjaciela bardzo ją przybiła.

 (1.2) Dej se pozór. → Uważaj.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔzur, AS: pozur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozornik mzw., pozorność ż., pozoracja ż., pozoranctwo n., pozorant m., pozorantka ż., pozorowanie n., upozorowanie n.

 czas. pozorować ndk., upozorować dk.

 przym. pozorny, pozoracyjny

 przysł. pozornie, pozoracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symulacja, udawanie, płaszczyk, pretekst, mina

Wiktionary


pozoracja

stwarzanie złudzenia, pozorów czegoś


SJP.pl


pozoracyjny

dotyczący pozoracji


SJP.pl


pozorancki

pozorant


SJP.pl

Patrz:

pozorant

pozorant

człowiek, który udaje, symuluje; symulant, udawacz, pozer


SJP.pl


pozorantka

pozorant


SJP.pl

Patrz:

pozorant

pozornie

przysłówek

 (1.1) sprawiając wrażenie prawdziwego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozornik mzw., pozoranctwo n., pozorant mos., pozorantka ż., pozorowanie n., pozór mrz., upozorowanie n.

 czas. pozorować ndk., upozorować dk.

 przym. pozorancki, pozorny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na pierwszy rzut oka, na pozór, niby, niczym, podobno, ponoć, rzekomo, widać, z pozoru

Wiktionary


pozorniej

stopień wyższy od przysłówka: pozornie


SJP.pl


pozornik

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. nazwa systematyczna|Trachys|Fabricius|ref=tak., chrząszcz z rodziny bogatkowatych

Wiktionary

Pozornik (Trachys) – rodzaj chrząszczy z rodziny bogatkowatych i podrodziny Agrilinae. Obejmuje około 640 opisanych gatunków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spod liścia wygramolił się błyszczący pozornik i zaczął czyścić swe czułki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozór mrz., pozorność ż., pozorowanie n.

 czas. pozorować ndk., upozorować dk., zapozorować dk.

 przym. pozorny

 przysł. pozornie

Wiktionary


pozorność

cecha czegoś sprawiającego wrażenie prawdziwego; złudność, iluzoryczność, ułudność


SJP.pl


pozorny

niebędący tym, czym się wydaje


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) nieprawdziwy, ale sprawiający wrażenie prawdziwego

 (1.2) stpol. okazały

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ostrożny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako specjalista w zakresie pozornych przeżyć idol zachęca innych do utożsamienia się z życiem pozornym i płytkim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzɔrnɨ, AS: pozorny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozornik mzw., pozór m., pozorność ż., pozoracja ż., pozoranctwo n., pozorant m., pozorantka ż., pozorowanie n., upozorowanie n.

 czas. pozorować ndk., upozorować dk.

 przym. pozoracyjny

 przysł. pozornie, pozoracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fałszywy, iluzoryczny, nierealny, nierzeczywisty, rzekomy, sztuczny, trefny, złudny

Wiktionary


pozorować

tworzyć pozory czegoś


SJP.pl


pozorowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozorować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozornik mzw., upozorowanie n., pozór m., pozorność ż., pozoracja ż., pozoranctwo n., pozorant m., pozorantka ż.

 czas. pozorować ndk., upozorować dk.

 przym. pozorny, pozoracyjny

 przysł. pozornie, pozoracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) markowanie, fingowanie

Wiktionary


pozorowany

tworzyć pozory czegoś


SJP.pl


pozorski

nazwisko


SJP.pl


pozory

zewnętrzny, mylący wygląd czegoś, powierzchowne, łudzące wrażenie


SJP.pl


pozostać

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pozostawać)

 (1.1) dokonany od|pozostawać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzɔstat͡ɕ, AS: pozostać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostanie n., pozostałość

 przym. pozostały

 czas. postawić

Wiktionary


pozostanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozostać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postawić, pozostać dk.

 przym. pozostały

 rzecz. pozostałość ż.

Wiktionary


pozostawać

o wielu osobach: zostać w jakimś miejscu


SJP.pl

czasownik (dk. pozostać)

 (1.1) zostać w jakimś miejscu, nie ruszać się skądś

 (1.2) być dalej takim samym, bez zmian; nie zmieniać się

 (1.3) być częścią czegoś; pozostałością, resztą po czymś lub kimś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔˈstavat͡ɕ, AS: pozostavać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostawanie n., pozostałość

 czas. zostawać, postawić

 przym. pozostały

Wiktionary


pozostawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozostawać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔstaˈvãɲɛ, AS: pozostavãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostałość

 czas. postawić, pozostawać ndk.

 przym. pozostały

Wiktionary


pozostawiać

zostawić wiele czegoś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) zostawiać tak jak jest; nie zmieniać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po godzinie prowadzimy bezapelacyjnie, pozostawiając konkurentów poza rufą.

 (1.1) Gdziekolwiek ów człowiek szedł, pozostawiał podwójne ślady stóp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔˈstavʲjät͡ɕ, AS: pozostavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostawianie n., pozostawienie

 czas. pozostawić, zostawiać, postawić

Wiktionary


pozostawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozostawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. postawić, pozostawić, pozostawiać ndk.

 rzecz. pozostawienie n.

Wiktionary


pozostawić

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozostawiać)

 (1.1) zob. pozostawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostawianie n., pozostawienie n.

 czas. postawić, pozostawiać ndk.

Wiktionary


pozostałość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, co zostało w danym miejscu po czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomimo dysponowania najnowocześniejszymi przyrządami, przez dłuższy czas nie mogli znaleźć pozostałości po wraku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔˈstawɔɕt͡ɕ, AS: pozostau̯ość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostawanie n., pozostanie n., pozostałek m., pozostałka ż.

 czas. pozostawać ndk., pozostać dk.

 przym. pozostały, pozostałościowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) resztka

Wiktionary


pozostały

forma czasownika.

 (1.1) ims. od pozostać; taki, który pozostał

przymiotnik relacyjny

 (2.1) taki, który nie należy do grupy; stanowiący resztę

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Ten mały egoista sam zjadł wszystkie ciastka nie myśląc o pozostałych dzieciach.

 (2.1) Okolicę dworca oświetlała wieczorem tylko jedna latarnia, wszystkie pozostałe były zepsute.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔˈstawɨ, AS: pozostau̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozostałość ż., pozostałek m., pozostałka ż., pozostanie n., pozostawanie n.

 czas. pozostać dk., pozostawać ndk.

 przym. pozostałościowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) inny

Wiktionary


pozotwierać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pootwierać

Wiktionary


pozować

1. słuzyć jako model malarzowi, fotografowi, rzeźbiarzowi itp.;
2. udawać kogoś, coś, zachowywać się sztucznie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przyjmować nieruchomą pozycję do zdjęcia lub obrazu

 (1.2) udawać kogoś, kim się nie jest

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzɔvat͡ɕ, AS: pozovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozowanie n., pozer m., pozerka ż., pozerstwo n., poza ż.

 czas. upozować dk.

 przym. pozerski, pozowany

Wiktionary


pozowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɔˈvãɲɛ, AS: pozovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozować

 rzecz. pozer mos.

Wiktionary


pozowany

zdjęcie pozowane, fotografia pozowana - zdjęcie, fotografia, do których ktoś przybrał odpowiednią pozę


SJP.pl


pozowice

Wikipedia


pożółciały

taki, który pożółciał


SJP.pl


pożółknąć

nabrać żółtego koloru; zżółknąć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) nabrać żółtego koloru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkie ściany wyklejono dużymi kserograficznymi powiększeniami kartek ze starej encyklopedii Larousse'a. Większość już pożółkła, ale znakomicie komponuje się z czarnym jak smoła sufitem i drewnianym rusztowaniem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pożółkły, żółciuchny, żółtawy, żółty

 czas. żółknąć

 temsłow. żółto-

 rzecz. żółty n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zżółknąć; daw. pożółcieć

Wiktionary


pożółknięty

rzadko: taki, który nabrał żółtego koloru; zżółkły, pożółkły, zżółknięty


SJP.pl


pożółkły

taki, który nabrał żółtego koloru; zżółkły, zżółknięty


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który nabrał żółtego koloru

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lm. rodz. nmos. czasu przesz. trybu oznajm. od pożółknąć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znany był z tego, że pali nieustannie, jego nieduża, ciemna głowa zawsze była spowita chmurką dymu, palce miał pożółkłe od nikotyny, cerę bladą, głos często zachrypnięty.

 (1.1) Niełatwo odczytać pożółkły rękopis, zwłaszcza w tych miejscach, gdzie autor pośpiesznie kreślił zdania.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożółknąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zżółkły, zżółknięty

Wiktionary


pożołnierski

stanowiący pozostałość po żołnierzach, szczególnie po ośrodkach wojskowych (np. strzelnica pożołnierska) lub działaniach zbrojnych


SJP.pl


pozrastany

1. taki, który się pozrastał;
2. łysostopek pozrastany - gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl


pozraszać

zrosić po kolei, wiele razy


SJP.pl


pożreć

1. o zwierzętach, także z pogardą lub żartobliwie o ludziach: zjeść coś łapczywie, a o niektórych przedmiotach: pochłonąć olbrzymie ilości czegoś;
2. pożreć się: o zwierzętach: pożreć wzajemnie jedno drugie, a o ludziach: pokłócić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. pożerać)

 (1.1) dokonany od|pożerać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożarcie n., żarcie n., pożeracz mzw./mos.

 czas. pożerać ndk.

Wiktionary


pozrobiać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zrobić kilka rzeczy

Wiktionary


pozsiadać

o grupie osób: zejść z konia, motoru lub innego pojazdu


SJP.pl


pożuć

1. żując, rozdrobnić; zżuć, przeżuć;
2. żuć przez pewien czas


SJP.pl


pozumierać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. o wielu ludziach poumierać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ci starzi pozumiyrali, a młodzi tego nie pamiyntajóm. → Starzy poumierali, a młodzi nie pamiętają.

Wiktionary


pozużywać

zużyć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozwać

1. wezwać kogoś do stawienia się na procesie w charakterze oskarżonego lub świadka;
2. wnieść do sądu skargę przeciwko komuś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozywać)

 (1.1) zob. pozywać.

czasownik przechodni dokonany

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zaprosić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uznała, że zaniżyli jej wyniki z matury i pozwała komisję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔzvat͡ɕ, AS: pozvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwany m., pozew mrz., pozwanie n., pozywanie n.

 czas. pozywać ndk., przypozwać dk., przypozywać ndk., dopozwać dk.

Wiktionary


pozwalać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pozwolić)

 (1.1) zgadzać się, aby ktoś mógł coś zrobić

 (1.2) umożliwiać, sprawiać, że coś staje się możliwe, wykonalne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mama nie pozwala mi wracać tak późno.

 (1.2) Ten kurs pozwala nabrać biegłości w obsłudze komputera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzvalat͡ɕ, AS: pozvalać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwolenie n., pozwalanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zezwalać, przyzwalać

Wiktionary


pozwalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozwalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzvaˈlãɲɛ, AS: pozvalãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozwalać ndk., pozwolić dk.

 rzecz. pozwolenie n.

Wiktionary


pozwalnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozwalniać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozwalniać dk.

 temsłow. wolno-

 przym. wolny

Wiktionary


pozwana

1. wezwać kogoś do stawienia się na procesie w charakterze oskarżonego lub świadka;
2. wnieść do sądu skargę przeciwko komuś


SJP.pl


pozwanie

1. wezwać kogoś do stawienia się na procesie w charakterze oskarżonego lub świadka;
2. wnieść do sądu skargę przeciwko komuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozywanie n., pozew m., pozwany m., pozewne n.

 czas. pozwać dk., pozywać ndk.

Wiktionary


pozwany

1. wezwać kogoś do stawienia się na procesie w charakterze oskarżonego lub świadka;
2. wnieść do sądu skargę przeciwko komuś


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: pozwać

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) praw. osoba, przeciw której wniesiono pozew lub wytoczono powództwo

Wiktionary

Pozwany (łac. reus) — strona bierna procesu cywilnego, przeciwko której skierowane zostało powództwo.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Pozwany zeznał, że powódka umyślnie go sprowokowała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzvãnɨ, AS: pozvãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozew mrz.

:: fż. pozwana ż.

 czas. pozwać dk., pozywać ndk.

Wiktionary


pozwierzać

pozwierzać się - poopowiadać komuś swoje tajemnice


SJP.pl


pozwieszać

poopuszczać ku dołowi


SJP.pl


pozwiewać

1. zwiać po kolei, wiele razy;
2. potocznie: szybko uciekać przez pewien czas


SJP.pl


pozwolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgoda na coś lub uprawnienie dotyczące jakiejś czynności lub rzeczy

Wiktionary

Pozwolenie w sensie prawnym zwane niekiedy również zezwoleniem to możliwość indywidualnego uchylenia generalnego zakazu podejmowania danej działalności. Uznaje się bowiem, że pewne działalności nie mogą być, z różnych względów, powszechnie dostępne dla wszystkich podmiotów, wymagają one reglamentowania przez państwo (np. pozwolenie na budowę, pozwolenie na broń).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Otrzymałem pozwolenie na broń.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzvɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: pozvolńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozwalać ndk., zezwalać ndk.

 rzecz. pozwalanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zezwolenie

Wiktionary


pozwolić

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozwalać)

 (1.1) zob. pozwalać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - Nie możemy pozwolić na dalszą sowietyzację - oświadczyła któregoś dnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzvɔlʲit͡ɕ, AS: pozvolʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwalanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|niechać.

Wiktionary


pożyć

1. przeżyć pewien czas, pokonując trudności; pociągnąć, poegzystować;
2. spędzić pewien czas, żyjąc w określony sposób;
3. potocznie: funkcjonować przez pewien czas


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany

 (1.1) pobyć przy życiu, pozostać przy nim przez pewien czas

 (1.2) przeżyć z kimś, pobyć gdzieś, spędzić jakiś okres życia w pewien sposób

 (1.3) pot. przeżyć życie szczęśliwie, dostatnio, wykorzystać je ciesząc się jego urokami

 (2.2) daw. spożyć coś, zjeść, posilić się

 (2.3) daw. użyć czegoś, skorzystać z czegoś; doznać czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Choć liczbą znacznie go przemagali, hetman w jednej bitwie ich pożył i od granic precz przepędził.

 (2.1) Ubogi w radę, chociaż strojny w złoto, / Pożywszy drugich, i sam siebie pożył.

 (2.2) Skoro pożył już co mu w kuchni dano, tylko nisko skłonił się i bez słowa ich opuścił.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożywanie n.

 czas. pożywić dk.

 przym. pożywny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) złamać, zniszczyć

 (2.2) skonsumować

Wiktionary


pożycie

1. przeżyć pewien czas, pokonując trudności; pociągnąć, poegzystować;
2. spędzić pewien czas, żyjąc w określony sposób;
3. potocznie: funkcjonować przez pewien czas


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wspólne życie z kimś

 (1.2) obcowanie cielesne dwojga ludzi

 (1.3) przest. rodzaj, tryb życia

Wiktionary

Pożycie – wspólnota osób mająca wymiar cielesny, emocjonalny i gospodarczy o charakterze trwałym.

Cielesność pożycia wyraża się w zachowaniach seksualnych, emocjonalność w szczególnym, silnym i pozytywnym zaangażowaniu emocjonalnym do osoby pozostającej we wspólnocie, a gospodarczość we wspólnym dysponowaniu majątkiem partnerów (np. prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego).

W znaczeniu węższym pożycie odnosi się jedynie do sfery cielesnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W bliższym pożyciu z ludźmi, których szanował i lubił, był on zawsze pełen prostoty, swobody i naturalności.

 (1.2) Nie wyobrażała sobie pożycia dwojga ludzi, gdy już nic ich nie łączy.

 (1.3) Z dobrze wychowanego, towarzyskiemu pożyciu oddanego człowieka przemienił się w rozpustnika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨt͡ɕɛ, AS: požyće

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mieszkanie

 (1.2) seks, współżycie

Wiktionary


pozycja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) konkretne ułożenie ludzkiego ciała

 (1.2) położenie kogoś lub czegoś w przestrzeni określane za pomocą współrzędnych lub odległości od innych obiektów

 (1.3) o urządzeniu: odpowiednie ustawienie działania, tryb działania

 (1.4) miejsce w jakimś spisie

 (1.5) sport. miejsce zawodnika

 (1.6) ranga kogoś w stosunku do innych osób w grupie

 (1.7) pot. film, książka

 (1.8) ekon. stanowisko kupującego/sprzedającego wobec przewidywanego przez niego przyszłego kursu instrumentu pochodnego wyrażone przez kupno bądź sprzedaż nieposiadanych kontraktów terminowych

 (1.9) w warcabach i szach. ułożenie bierek na szachownicy w danym momencie gry

Wiktionary

Pozycja – termin może odnosić się do jednego z następujących pojęć:

  • pozycja anatomiczna
  • pozycja geograficzna
  • pozycja seksualna
  • pozycja społeczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siedzenie w pozycji wyprostowanej pozwala nam swobodniej oddychać.

 (1.2) Radar pokazuje pozycję samolotu względem lotniska.

 (1.3) To urządzenie musi pracować w pozycji poziomej lub pod kątem maksymalnie 5° (= pięć stopni) do poziomu.

 (1.3) Przed włączeniem urządzenia należy sprawdzić, czy włącznik jest w pozycji „0” (= zero).

 (1.4) Twoje nazwisko jest na pierwszej pozycji.

 (1.4) Niektóre pozycje w tym wykazie są błędne.

 (1.5) Ten piłkarz gra na pozycji obrońcy.

 (1.5) Jeden z zawodników grający na pozycji skrzydłowego ma ponad 210 cm (= centymetrów) wzrostu.

 (1.6) Umacniamy na rynku naszą pozycję lidera.

 (1.6) Tomek zastąpi Krzysztofa na pozycji kierownika naszej firmy.

 (1.7) Internetowy katalog naszej biblioteki zawiera ponad 10 000 pozycji.

 (1.8) Inwestor przeczuwając spadki na jutrzejszej sesji zajął krótką pozycję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzɨt͡sʲja, AS: pozycʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozycjonowanie n., opozycja ż.

 czas. pozycjonować ndk.

 przym. pozycyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poza, postawa

 (1.2) usytuowanie, umiejscowienie, położenie, ustawienie

 (1.6) ranga, znaczenie, status

Wiktionary


pozycjonalny

dobra pozycjonalne - produkty lub usługi, których wartość jest oceniana w stosunku do innych


SJP.pl


pozycjoner

1. urządzenie do ułożenia kogoś lub czegoś we właściwej pozycji;
2. nadajnik w pojeździe monitorujący jego pozycję


SJP.pl

Ustawnik pozycyjny (pozycjoner) – urządzenie sterujące stosowane w siłowniku (pneumatycznym, elektrycznym, hydraulicznym).

Wikipedia


pozycjonerka

pozycjoner


SJP.pl

Patrz:

pozycjoner

pozycjonerski

pozycjoner


SJP.pl

Patrz:

pozycjoner

pozycjonować

1. w informatyce: poprawiać pozycję strony internetowej w wynikach wyszukiwania;
2. w informatyce: rozmieszczać elementy graficzne na stronie internetowej;
3. określać miejsce, w którym znajduje się jakiś obiekt;
4. ustawiać w określonej pozycji;
5. ustalać pozycję firmy lub towaru na rynku w stosunku do konkurencji


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) środ. inform. poprawiać pozycję strony internetowej na listach wyników wyszukiwarek internetowych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opozycja ż., pozycjonowanie n., wypozycjonowanie n., pozycja ż.

 czas. wypozycjonować dk.

 przym. pozycyjny

Wiktionary


pozycjonowanie

pozycjonowanie produktu - działania mające na celu wytworzenie u konsumentów pożądanego przez przedsiębiorstwo wizerunku produktu; plasowanie produktu


SJP.pl

  • pozycjonowanie w marketingu
  • pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych

Wikipedia


pozycyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pozycyjne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozycyjny

Wiktionary


pozycyjny

przymiotnik od: pozycja


SJP.pl


pożyczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pożyczyć)

 (1.1) dawać coś komuś na pewien czas

 (1.2) brać coś od kogoś na pewien czas za jego zgodą

 (1.3) eufem. ukraść coś komuś, często bez jego wiedzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciągle muszę pożyczać ci temperówkę!

 (1.2) Nie mam, sam właśnie pożyczyłem temperówkę od kolegi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨt͡ʃat͡ɕ, AS: požyčać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożyczka ż., pożyczanie n., pożyczenie n.

 czas. pożyczyć dk., wypożyczać ndk., wypożyczyć dk.

 przym. pożyczkowy

Wiktionary


pożyczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pożyczać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Denerwuje mnie to twoje ciągłe pożyczanie pieniędzy od znajomych. Czy nie możesz lepiej gospodarować tym, co masz?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈt͡ʃãɲɛ, AS: požyčãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożyczka ż.

 czas. pożyczać, pożyczyć

 przym. pożyczkowy

Wiktionary


pożyczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pożyczyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: požyčńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożyczyć, pożyczać

 rzecz. pożyczka ż.

Wiktionary


pożyczka

1. danie komuś albo wzięcie od kogoś pieniędzy lub jakichś rzeczy na pewien czas, z zastrzeżeniem zwrotu w określonym terminie;
2. to, co zostało pożyczone;
3. pasmo włosów zaczesane z boku głowy na łysinę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) danie albo wzięcie na pewien czas pieniędzy lub innych dóbr pod warunkiem ich zwrotu w określonym terminie; także. to, co zostało pożyczone;

 (1.2) pot. żart. pasmo włosów zaczesane z jednego z boków na część głowy objętej łysiną

 (1.3) jęz. wyraz, związek wyrazowy lub struktura składniowa przejęte z innego języka lub wzorowane na nim

Wiktionary

Pożyczka – potocznie operacja polegająca na udzieleniu przez osobę fizyczną lub instytucję określonej kwoty środków pieniężnych lub określonych przedmiotów do dyspozycji pożyczkobiorcy, na czas oznaczony lub nieoznaczony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bank udzielił mi pożyczki przy bardzo wysokich odsetkach.

 (1.1) Marian wziął tysiąc złotych pożyczki na nowy telefon.

 (1.1) Zenek w dwa dni przepuścił całą pożyczkę, z której miał opłacić remont dachu.

 (1.2) Mały wąsik pod kulfoniastym nosem poruszył się na boki, a ręka poprawiła błyskawicznie monokl i wygładziła siwiejące baki. Szczupaczyńska dostrzegła, że łysinę zasłaniała pożyczka, finezyjna wprawdzie, lecz dalece niewystarczająca.

 (1.3) Słowo „szwagier” to pożyczka z niemieckiego (od słowa „Schwager”).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨt͡ʃka, AS: požyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożyczanie n., pożyczenie n., zapożyczenie n.

 czas. pożyczyć dk., pożyczać ndk., wypożyczyć dk., wypożyczać ndk., zapożyczyć dk., zapożyczać ndk.

 przym. pożyczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zaczeska

 (1.3) zapożyczenie

Wiktionary


pożyczkobiorczyni

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. kobieta biorąca pożyczkę

 (1.2) praw. bank. kobieta, która wzięła pożyczkę; kobieta, której udzielono pożyczki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. pożyczkobiorca m.

Wiktionary


pożyczkodawczyni

pożyczkodawca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. kobieta udzielająca pożyczki

Wiktionary

Patrz:

pożyczkodawca

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. pożyczkodawca m.

Wiktionary


pożyczkomat

automat umożliwiający wzięcie małej pożyczki na podstawie dowodu osobistego; gotówkomat


SJP.pl


pożyczkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pożyczką, dotyczący pożyczki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zapożyczenie n., pożyczanie n., pożyczka ż.

 czas. pożyczać, pożyczyć

Wiktionary


pożyczyć

1. dać coś komuś na określony czas, zobowiązując go do zwrotu; pozwolić komuś na używanie czegoś;
2. wziąć coś od kogoś, deklarując zwrot w określonym terminie; zaciągnąć pożyczkę;
3. złożyć życzenia


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. pożyczać)

 (1.1) dać coś komuś na pewien czas

 (1.2) wziąć coś od kogoś na pewien czas za jego zgodą

 (1.3) eufem. ukraść

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (2.1) rzad. złożyć życzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ale teraz, zwracając pożyczone książki, spotykałem się z niezwykłą życzliwością.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨt͡ʃɨt͡ɕ, AS: požyčyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożyczka ż., pożyczanie n., pożyczenie n.

 czas. pożyczać ndk., wypożyczać ndk., wypożyczyć dk.

 przym. pożyczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|pojczoć.

Wiktionary


pożydzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. udzielenie nikłego wsparcia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zżydzenie n., żyd mos., Żyd mos., żydowszczyzna ż., żydzenie n.

 czas. pożydzić dk., żydzić ndk., żydzieć ndk., zażydzić dk., zżydzieć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poskąpienie

Wiktionary


pożydzić

potocznie: poskąpić, pożałować czegoś


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. żydzić)

 (1.1) pot. udzielić słabego wsparcia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożydzenie n., zażydzenie n., zażydzanie n., zżydzenie n., żyd mos., Żyd mos., żydowszczyzna ż., żydzenie n.

 czas. zażydzać, żydzić ndk., żydzieć ndk., zażydzić dk., zżydzieć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poskąpić

Wiktionary


pozyskać

czasownik przechodni dokonany (ndk. pozyskiwać)

 (1.1) dokonany od|pozyskiwać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dniami i nocami głowiła się, jak odwrócić nieszczęście i pokierować sprawą w ten sposób, by pozyskać dla Jakuba prawo pierworództwa.

 (1.1) Możesz radzić się, konsultować lub pozyskać informacje i wyjaśnienia, które ułatwią Ci twórcze rozwiązanie problemu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈzɨskat͡ɕ, AS: pozyskać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozyskanie n., zysk

 czas. pozyskiwać

Wiktionary


pozyskanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozyskać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozyskiwać, pozyskać dk.

Wiktionary


pozyskaniowy

związany z pozyskaniem


SJP.pl


pozyskiwać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pozyskać)

 (1.1) przekonywać do siebie

 (1.2) stawać się posiadaczem czego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie wytwarzać aminokwasów egzogennych, dlatego ważne jest, abyśmy pozyskiwali je poprzez dietę lub suplementy diety takie jak odżywka białkowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozyskanie n., pozyskiwanie n.

 czas. pozyskać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zjednywać, werbować

 (1.2) zdobywać, uzyskiwać

Wiktionary


pozyskiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozyskiwać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój wujek i ciocia uważają, że pozyskiwanie wełny z owiec to prymitywne barbarzyństwo; dlatego noszą wyłącznie ubrania z bawełny.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozyskiwać ndk.

Wiktionary


pozystor

rezystor półprzewodnikowy, którego rezystencja wzrasta wraz ze wzrostem temperatury


SJP.pl

Pozystor – rodzaj termistora, który zwiększa swą rezystancję (oporność) pod wpływem wzrostu temperatury; termistor typu PTC (Positive Temperature Coefficient).

Wikipedia


pozystorowy

pozystor


SJP.pl

Patrz:

pozystor

pożytecznie

przysłówek

 (1.1) w sposób pożyteczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzieci mogły w ten sposób przyjemnie i pożytecznie spędzić pierwszy dzień wiosny zwany też dniem wagarowicza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈtɛt͡ʃʲɲɛ, AS: požytečʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pożyteczny

 rzecz. pożytek m., pożyteczność ż.

Wiktionary


pożyteczniej

stopień wyższy od przysłówka: pożytecznie


SJP.pl


pożyteczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pożyteczny


SJP.pl


pożyteczny

przymiotnik

 (1.1) przynoszący pożytek lub przydatny do czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈtɛt͡ʃnɨ, AS: požytečny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożytek m., pożyteczność ż.

 czas. pożytkować ndk.; spożytkować dk.

 przysł. pożytecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) użyteczny, przydatny, potrzebny

Wiktionary


pożytek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) korzyść

 (1.2) pszcz. nektar, pyłek lub spadź zbierane przez pszczoły

Wiktionary

  • wszelka korzyść
  • pożytki według prawa cywilnego
  • beneficjum w średniowieczu
  • pożytek pszczeli – przedmiot lub obszar pracy pszczoły-zbieraczki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Internet to duży pożytek dla ludzkości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨtɛk, AS: požytek

Wiktionary

Powiązane:

 czas. spożytkować dk.

 przym. pożyteczny, pożytkowy

 przysł. pożytecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korzyść, zysk, profit; gw-pl|Śląsk Cieszyński|osóg.

Wiktionary


pożytkowy

pożytek


SJP.pl

Patrz:

pożytek

pozyton

krótko trwająca cząstka elementarna, elektron o ładunku elektrycznym dodatnim; antyelektron; pozytron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. cząstka elementarna będąca antycząstką elektronu;

Wiktionary

Pozyton, antyelektron (nazywany też pozytronem wskutek kalkowania ang. nazwy positron) – elementarna cząstka antymaterii oznaczana symbolem e+, będąca antycząstką elektronu. Należy do grupy leptonów.

Jej ładunek elektryczny jest równy +1 (jednostce ładunku elementarnego), masa jest równa masie elektronu. Spin pozytonu jest połówkowy.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) antyelektron

Wiktionary


pozytonium

Pozytonium (pozyt, pozytronium, symbol Ps) – quasi-stabilny atom egzotyczny złożony z elektronu e⁻ i jego antycząstki – pozytonu e+. Orbity obu cząstek i dostępne poziomy energetyczne są podobne jak dla atomu wodoru (czyli elektronu i protonu).

Wikipedia


pozytonowy

pozyton; pozytronowy


SJP.pl


pozytron

krótko trwająca cząstka elementarna, elektron o ładunku elektrycznym dodatnim; antyelektron; pozyton


SJP.pl

Pozyton, antyelektron (nazywany też pozytronem wskutek kalkowania ang. nazwy positron) – elementarna cząstka antymaterii oznaczana symbolem e+, będąca antycząstką elektronu. Należy do grupy leptonów.

Jej ładunek elektryczny jest równy +1 (jednostce ładunku elementarnego), masa jest równa masie elektronu. Spin pozytonu jest połówkowy.

Wikipedia


pozytronowy

pozytron; pozytonowy


SJP.pl


pozytura

przestarzałe: postawa, poza


SJP.pl


pozytyw

1. dodatnia strona czegoś;
2. odbitka fotograficzna otrzymywana z negatywu;
3. dawny rodzaj małych organów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. otrzymywany z negatywu obraz fotograficzny, na którym rozkład ciemnych i jasnych miejsc oraz barw jest taki jak fotografowanego obiektu

 (1.2) poligr. w rotograwiurze i offsecie: nie odwrócona kopia obrazu służąca do dalszej reprodukcji

 (1.3) poligr. w autotypii: kopia uzyskana na płycie metalowej przez naświetlanie negatywu

Wiktionary

Pozytyw – odwrotność negatywu. W filmie, pozytywowa kopia pokazowa filmu na błonie fotograficznej do wyświetlania w kinie.

W fotografii, pozytyw jest obrazem fotograficznym odwzorowującym prawidłowo (zgodnie z rzeczywistością) obraz istniejący w naturze, a mówiąc dokładniej: odzwierciedla wprost proporcjonalnie różnice pomiędzy jasnością i barwą poszczególnych miejsc w fotografowanym obrazie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pozytywność ż., pozytywka ż.

 przym. pozytywny, pozytywowy, pozytywkowy

 przysł. pozytywnie

Wiktionary


pozytywista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) artysta tworzący dzieła oparte na filozofii pozytywizmu

 (1.2) zwolennik pozytywizmu

Wiktionary

Pozytywizm – kierunek w filozofii i literaturze zainicjowany przez Augusta Comte'a w drugiej połowie XIX wieku (Kurs filozofii pozytywnej). Został rozwinięty przez J.S. Milla oraz H. Spencera. Był kontynuowany w XIX w. jako empiriokrytycyzm (II fala) i w XX w. jako pozytywizm logiczny (III fala). Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedyną pewną wiedzą jest wiedza naukowa. Ta może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej weryfikacji teorii za pomocą empirycznej metody naukowej. Pozytywizm podkreśla znaczenie wiedzy empirycznej i naukowości, a wzorem są w nim nauki przyrodnicze. Odrzuca przez to teologię oraz klasyczną metafizykę jako nieuprawnione spekulacje (ale nie zawsze ontologię jako ogólną naukę o bytach). Elementami pozytywizmu jest/są naturalizm, często też fizykalizm i ateizm, rzadziej materializm. Pozytywizm przeważnie odrzuca istniejące religie jako zabobony oparte na fikcjach, choć sam Comte proponował zastąpienie ich przez humanistyczną religię ludzkości. Prekursorem pozytywizmu był brytyjski empirysta i sceptyk David Hume.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Romantycy za źródło odrodzenia uważali uczucie, a pozytywiści rozum i wiedzę.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozytywistyczny

 rzecz. pozytywizm mrz., pozytywność ż.

Wiktionary


pozytywistka

pozytywista


SJP.pl

Patrz:

pozytywista

pozytywistyczny

pozytywizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pozytywizmem, właściwy pozytywizmowi

Wiktionary

Patrz:

pozytywizm

Powiązane:

 rzecz. pozytywizm m., pozytywista m., pozytywistka ż., pozytywność ż.

Wiktionary


pozytywizm

nurt literacki występujący w okresie od powstania styczniowego do lat dziewiećdziesiątych XIX w , głoszący wiarę w postęp, zdobycze nauki, postulujący kulturalną i gospodarczą odbudowę państwa przez pracę u podstaw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. kierunek filozoficzny powstały we Francji w XIX wieku, rozumiejący naukę jako badanie faktów, a odrzucający wszelką metafizykę z myślenia naukowego

 (1.2) liter. socjol. prąd umysłowy, literacki i społeczny w Polsce w latach 1863–1890, krytykujący romantyzm, propagujący zdobycze nauki i kult pracy

Wiktionary

Pozytywizm – kierunek w filozofii i literaturze zainicjowany przez Augusta Comte'a w drugiej połowie XIX wieku (Kurs filozofii pozytywnej). Został rozwinięty przez J.S. Milla oraz H. Spencera. Był kontynuowany w XIX w. jako empiriokrytycyzm (II fala) i w XX w. jako pozytywizm logiczny (III fala). Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedyną pewną wiedzą jest wiedza naukowa. Ta może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej weryfikacji teorii za pomocą empirycznej metody naukowej. Pozytywizm podkreśla znaczenie wiedzy empirycznej i naukowości, a wzorem są w nim nauki przyrodnicze. Odrzuca przez to teologię oraz klasyczną metafizykę jako nieuprawnione spekulacje (ale nie zawsze ontologię jako ogólną naukę o bytach). Elementami pozytywizmu jest/są naturalizm, często też fizykalizm i ateizm, rzadziej materializm. Pozytywizm przeważnie odrzuca istniejące religie jako zabobony oparte na fikcjach, choć sam Comte proponował zastąpienie ich przez humanistyczną religię ludzkości. Prekursorem pozytywizmu był brytyjski empirysta i sceptyk David Hume.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pozytywność ż., pozytywista mos., pozytywistka

 przym. pozytywistyczny, pozytywny

Wiktionary


pozytywka

urządzenie mechaniczne grające po nakręceniu jakąś melodię, umieszczane w zegarach, puzderkach, zabawkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. pudełko lub skrzynka z nakręcanym, mechanicznym instrumentem muzycznym odtwarzającym dźwięki dzięki wypustkom na obrotowym elemencie szarpiącym o zęby metalowego grzebienia;

Wiktionary

Pozytywka – mechaniczny instrument muzyczny, z grupy idiofonów wydający dźwięki wskutek zaczepiania metalowymi wypustkami umieszczonymi na obrotowym wałku o zęby odpowiednio nastrojonego metalowego grzebienia. Wałek, który mógł być wymienny, wprowadzano w ruch głównie za pomocą sprężynowego mechanizmu napędowego. Układ wypustek definiuje melodię.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pozytyw m., pozytywność ż.

 przym. pozytywkowy, pozytywowy, pozytywny

 przysł. pozytywnie

Wiktionary


pozytywkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pozytywką, dotyczący pozytywki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozytyw mrz., pozytywka ż.

Wiktionary


pozytywniak

środowiskowo: człowiek zasługujący na pozytywną opinię; człowiek pozytywny


SJP.pl


pozytywnie

przysłówek

 (1.1) w sposób pozytywny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozytywka ż., pozytyw m., pozytywność ż.

 przym. pozytywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dobrze

Wiktionary


pozytywniej

stopień wyższy od przysłówka: pozytywnie


SJP.pl


pozytywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pozytywny


SJP.pl


pozytywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pozytywne; cecha tych, którzy są pozytywni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozytywka ż., pozytyw m., pozytywista ż., pozytywistka ż., pozytywistyczność ż., pozytywizm m.

 przym. pozytywny, pozytywistyczny

 przysł. pozytywnie, pozytywistycznie

Wiktionary


pozytywny

przymiotnik

 (1.1) przynoszący korzyści

 (1.2) przychylnie nastawiony

 (1.3) kierujący się wartościami budzącymi szacunek; o wysokich walorach

 (1.4) z potwierdzoną obecnością w badaniu

Wiktionary

Pozytywny – utwór zespołu IRA pochodzący z szóstej płyty Ogrody. Piosenka została zamieszczona na dziewiątym miejscu na krążku, trwa 4 minuty i 36 sekund i należy do jednego z dłuższych utworów znajdujących się na płycie.

Tekst utworu opowiada o przezwyciężeniu strachu. Autorem tekstu, jak i kompozytorem utworu jest gitarzysta Piotr Łukaszewski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kraje Ameryki Środkowej zdały sobie sprawę, że program rozwoju zielonej turystyki w Świecie Majów przyniesie pozytywne skutki i korzyści.

 (1.2) Na podstawie pozytywnej opinii KSUS gen. bryg. T. Kasprzycki 29.04.1935 r. zatwierdził aparat centralny typu PZO-Lev dla artylerii przeciwlotniczej (załącznik 4).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔzɨˈtɨvnɨ, AS: pozytyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozytywka ż., pozytywność ż., pozytyw m., pozytywizm m.

 przysł. pozytywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dobry, konstruktywny, korzystny, owocny

 (1.2) aprobujący, optymistyczny, przychylny

 (1.3) chwalebny, godny pochwały, godny polecenia, przykładny, wartościowy, wzorowy

 (1.4) dodatni

Wiktionary


pozytywowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pozytywem, dotyczący pozytywu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozytyw m., pozytywka ż.

Wiktionary


pozywać

czasownik niedokonany

 (1.1) wzywać kogoś do stawienia się na procesie jako oskarżony lub świadek

 (1.2) wnosić przeciwko komuś skargę do sądu

 (1.3) daw. wołać, przyzywać, wzywać

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Asia wbiła wzrok w podłogę i usłyszała tym razem już wyraźnie: Twój ojciec i twój wujek tego nie darują, pozywamy, kurde!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwany m., pozew m., pozwanie n., pozywanie n.

 czas. nazywać, pozwać dk.

Wiktionary


pozywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozwanie n., pozew m., pozwany m., pozewne n.

 czas. pozywać ndk., pozwać dk.

Wiktionary


pożywiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. pożywić)

 (1.1) dawać jeść komuś

czasownik zwrotny niedokonany pożywiać się (dk. pożywić się)

 (2.1) jeść coś

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Na dworcu zaś nie chciałem się pożywiać, gdyż są to miejsca, w które – z różnych powodów – wkracza często policja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨvʲjät͡ɕ, AS: požyvʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożywienie n., pożywianie n., pożywność ż.

 czas. pożywić, spożywać ndk., spożyć dk.

 przym. pożywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) karmić, posilać

 (2.1) spożywać, jeść, posilać się

Wiktionary


pożywianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pożywiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożywiać, pożywić

 rzecz. pożywność ż.

Wiktionary


pożywić

czasownik przechodni dokonany (ndk. pożywiać)

 (1.1) dokonany od|pożywiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożywianie n., pożywienie n., pożywność ż., żywność ż.

 czas. pożyć, pożywiać ndk.

 przym. pożywny

Wiktionary


pożywienie

to, czym się żywią organizmy żywe; pokarm, żywność, jedzenie, jadło, strawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jedzenie, pokarm, strawa

Wiktionary

Pokarm – pożywka dostarczająca substancji chemicznych ważnych dla zachowania zdrowia i rozwoju organizmu. Są to tzw. składniki odżywcze spełniające wiele funkcji w organizmie:

  • dostarczają budulca do tworzenia, odbudowy lub utrzymania tkanek;
  • pomagają regulować procesy zachodzące w ciele;
  • służą jako „paliwo” dostarczające energii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szkliwo to wysoce zmineralizowana substancja chroniąca nasze zęby. Działa jak bariera ochronna. Może ulec degradacji pod wpływem kwasów obecnych w pożywieniach i napojach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔʒɨˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: požyvʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożywić się, żywić, pożywiać, pożywić

 rzecz. pożywka ż., spożywanie n., żywność ż., pożywność ż.

 przym. pożywny

Wiktionary


pożywka

  • pożywka hodowlana
    • pożywka LB – do mikrobiologicznej hodowli bakterii
    • pożywka YPD (YEPD) – do mikrobiologicznej hodowli drożdży
    • pożywka MS (Murashige & Skoog) – zestaw minerałów i witamin do hodowli roślinnych

Wikipedia


pożywniej

stopień wyższy od przysłówka: pożywnie


SJP.pl


pożywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pożywny


SJP.pl


pożywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pożywne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pożywienie n., pożywianie n., żywienie n.

 czas. pożywiać ndk., pożywić dk.

 przym. pożywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sytność

Wiktionary


pożywny

wzmacniający, posilny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posilny, wzmacniający, sycący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Soczewica jest bardzo pożywna i jak podają źródła (…) strawniejsza od mięsa, dlatego w krajach chrześcijańskich często była jadana w dni postne.

 (1.1) Zjedli pożywne śniadanie. Kawa i przekąski miały ich wzmocnić w ciągu dnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈʒɨvnɨ, AS: požyvny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pożyć, spożywać ndk., pożywiać ndk., spożyć dk., pożywić dk.

 rzecz. pożywienie n., żywienie n., żywność ż., pożywność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sycący, posilny, odżywczy, treściwy

Wiktionary


pozzuwać

zzuć po kolei, wiele razy


SJP.pl


pozłacać

czasownik niedokonany

 (1.1) pokrywać warstwą złota lub malować na złoty kolor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie patrzyłem na cenę i kupiłem miedziane kubki z misami, wszystko pozłacane i rzeźbione.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. złocić, pozłocić dk.

 rzecz. złoto n., pozłacanie n., złoty mzw., złocień mrz., pozłotnik mos.

 przysł. złoto

 przym. złoty, pozłacany, złotówkowy

 wykrz. złociutka

Wiktionary


pozłacanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pozłacać.

Wiktionary

Złocenie (pozłacanie) – pokrywanie powierzchni przedmiotu cienką warstwą złota. W przypadku podłoży metalicznych złocenie jest procesem elektrolitycznym lub chemicznym.

Chemiczne osadzanie złota zachodzi poprzez reakcje wymiany, na drodze kontaktowej, na drodze katalitycznej. Wykonuje się także złocenie tamponowe (technika selektywnego pokrycia).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pozłota ż., pozłotka ż., pozłotek m., pozłotko n., pozłocistość ż., pozłotnictwo n., pozłotnik m., złoto n., złoty mzw., złocień mrz.

 czas. pozłacać ndk., pozłocić dk.

 przym. pozłocisty, złoty, złotówkowy

 przysł. pozłocisto, złoto

 wykrz. złociutka

Wiktionary


pozłacany

przymiotnik

 (1.1) taki, który został pokryty warstwą złota

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: pozłacać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nad obu orszakami: tym, którego wozy i konie stały jak w ziemię wryte, i tym, który, w barwistych strojach, jak łan ściętych kwiatów na pozłacanej ziemi leżał, świeciło w górze, jasne, ale łagodne słońce i z woniami ambry, sandału, cynamonu, piżma, aloesu, przeciągały obłoki kadzidłowego dymu.

 (1.1) Moja siostra nosi pozłacany naszyjnik.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pozłacać ndk., pozłocić dk.

Wiktionary


pożłobić

porobić wgłębienia w jakiejś powierzchni, przesuwając się po niej lub spadając bezpośrednio na nią


SJP.pl


pozłocistość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pozłociste

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pozłocisty

 rzecz. pozłacanie n.

Wiktionary


pozłocisty

poetycko: złoty, złocisty, pozłacany


SJP.pl


pożłopać

spędzić pewien czas na żłopaniu, głośnym, bardzo niechlujnym piciu, popić większych ilości czegoś, napić się


SJP.pl


pozłota

1. warstewka złota, którą powleka się inny materiał;
2. pozorna świetność;
3. dawniej:
a) pozłacanie, pozłocenie;
b) w kulinariach: żółte oczka tłuszczu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) warstwa żółtego tłuszczu (np. w rosole)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pozłacanie n., pozłotnik mos.

Wiktionary


pozłotka

1. cienka folia pokryta warstewką metalu w kolorze złota lub srebra, używana głównie do pakowania artykułów spożywczych; pazłotko, pozłotko, sreberko, cynfolia, staniol;
2. rodzaj roślin z rodziny makowatych; eszolcja, maczek


SJP.pl

  • pozłotka (Eschscholzia) – rodzaj roślin z rodziny makowatych
  • pozłotka (Callicera) – rodzaj muchówek z rodziny bzygowatych

Wikipedia


pozłotko

cienka folia pokryta warstewką metalu w kolorze złota lub srebra, używana głównie do pakowania artykułów spożywczych; pozłotka, pazłotko, sreberko, cynfolia, staniol


SJP.pl


pozłotnictwo

Pozłotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się pokrywaniem podłoża metalami, zwykle szlachetnymi.

Do pozłotnictwa nie zalicza się technik stosowanych w jubilerstwie i metaloplastyce, np. złocenia ogniowego, galwanicznego czy platerowania. Również stosowane współcześnie złote farby w sprayu i w płynie nie zaliczają się do klasycznego pozłotnictwa.

Wikipedia


pozłotniczka

pozłotnik


SJP.pl

Patrz:

pozłotnik

pozłotnik

rzemieślnik zajmujący się pozłacaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik pokrywający przedmioty metalami szlachetnymi

Wiktionary

Pozłotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się pokrywaniem podłoża metalami, zwykle szlachetnymi.

Do pozłotnictwa nie zalicza się technik stosowanych w jubilerstwie i metaloplastyce, np. złocenia ogniowego, galwanicznego czy platerowania. Również stosowane współcześnie złote farby w sprayu i w płynie nie zaliczają się do klasycznego pozłotnictwa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pozłacanie n., pozłotnictwo n., pozłota ż., złoto n., złotnik mos.

 czas. pozłacać ndk., pozłocić dk.

Wiktionary


pół

połowa


SJP.pl

liczebnik ułamkowy

 (1.1) jedna z dwóch równych części całości

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: poła

Wiktionary

Ułamek – wyrażenie arytmetyczne lub algebraiczne postaci {\tfrac {a}{b}}, gdzie a i b są dowolnymi wyrażeniami tego typu. Wielkość a jest znana jako licznik, b jako mianownik, a oddzielająca je linia jako kreska ułamkowa. Wartością ułamka jest iloraz licznika przez mianownik, dlatego wartość ta istnieje tylko dla mianowników różnych od zera – dzielenie {\tfrac {a}{0}} nie jest określone.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potrzebuję pół szklanki cukru.

 (1.1) Rozmowa trwała ponad pół godziny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puw, AS: puu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. poła ż., połowinki nmos., połowa ż., połówka ż., połóweczka ż., połowica ż.

 przym. połówkowy

 przysł. wpół

 licz. półtora, półtorej

 temsłow. pół-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) połowa, połówka; daw. połowica

Wiktionary


pół-

temat słowotwórczy

 (1.1) …pierwszy człon wyrazów złożonych wnoszący znaczenie niecałkowitości lub połowiczności tego, co wyraża drugi człon złożenia

Wiktionary

Powiązane:

 licz. pół

 zaim. pół

Wiktionary


pół-amerykanin

osoba, której matka albo ojciec jest Amerykaninem


SJP.pl


pół-beduin

osoba, której matka albo ojciec jest Beduinem


SJP.pl


pół-cygan

osoba, której matka albo ojciec jest Cyganem


SJP.pl


pół-eskimos

osoba, której matka albo ojciec jest Eskimosem


SJP.pl


pół-francuz

osoba, której matka albo ojciec jest Francuzem


SJP.pl


pół-francuzka

kobieta, której matka albo ojciec jest Francuzem


SJP.pl


pół-meksykanin

osoba, której matka albo ojciec jest Meksykaninem


SJP.pl


pół-mulat

osoba, której matka albo ojciec jest Mulatem


SJP.pl


pół-murzyn

osoba, której matka albo ojciec jest Murzynem


SJP.pl


pół-niemiec

osoba, której matka albo ojciec jest Niemcem


SJP.pl


pół-polak

osoba, której matka albo ojciec jest Polakiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. człowiek, którego polskość budzi wątpliwości; połowiczny Polak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) On mówi z takim śmiesznym akcentem, uważam go za pół-Polaka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: puw‿ˈpɔlak, AS: puu̯‿polak

Wiktionary

Powiązane:

 fż. pół-Polka

 rzecz. Polak mos., pół Polak, pół Polka

Wiktionary


pół-polka

kobieta, której matka albo ojciec jest Polakiem


SJP.pl


pół-rosjanin

osoba, której matka albo ojciec jest Rosjaninem


SJP.pl


pół-słowianin

osoba, której matka albo ojciec jest Słowianinem


SJP.pl


pół-żyd

osoba, której matka albo ojciec jest Żydem


SJP.pl


poł.

skrót od: połowa


SJP.pl

skrót

 (1.1) = połowa

Wiktionary


poła

dolna część jednej połowy ubioru rozpinającego się z przodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w północno-zachodniej Rosji europejskiej, w obwodach twerskim i nowogrodzkim, uchodzi do jeziora Ilmen

Wiktionary

Phowa, phoła (tyb. འཕོ་བ་གྲོང་འཇུག, Wylie: ’pho ba grong ’jug, ZWPY: Powa Chongjug), Joga Przeniesienia Świadomości – jedna z praktyk buddyzmu Diamentowej Drogi. Przynależy do zbioru Sześciu Jog Naropy. Ma pozwolić praktykującemu po śmierci odrodzić się w Czystej Krainie Buddy Nieograniczonego Światła, gdzie zapewniane są wszystkie warunki do dalszego rozwoju. Znakiem powodzenia jest niewielki fizyczny otwór na czubku głowy, często też kropelka krwi, powstała w wyniku praktyki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje rzeka|D=Poły|N=Połą.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) rzeka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) Пола ż.

źródła.

== Poła (język wilamowski.) ==

ortografie.

 Pöła • Pȫła

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) Polak (obywatel Polski)

 (1.2) etn. Polak

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) rzeka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) Пола ż.

źródła.

== Poła (język wilamowski.) ==

ortografie.

 Pöła • Pȫła

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) Polak (obywatel Polski)

 (1.2) etn. Polak

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


połabianin

mieszkaniec Połabia


SJP.pl


połabianka

mieszkanka Połabia


SJP.pl


połabie

teren pomiędzy rzekami Łabą i Odrą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna położona pomiędzy rzekami Łabą i Soławą na zachodzie, Odrą na wschodzie, Morzem Bałtyckim na północy i Rudawami na południu;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Połabianin mos., Połabianka ż., połabszczyzna ż., Łaba ż., połabski mrz.

 przym. połabski

Wiktionary


połabski

przymiotnik od: Połabie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Połabiem i Połabianami, dotyczący Połabia

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język połabski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Łaba ż., Połabie n., Połabian mos., Połabianka ż.

 przym. nadłabski, łabski

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) skr. połab.

Wiktionary


połabskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem połabskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem połabskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku połabskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈwapskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: pou̯apskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


połabszczyzna

Wikipedia


połać

część jakiegoś obszaru, jakiejś przestrzeni; szmat, płat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. duża część jakiegoś obszaru lub jakiejś przestrzeni

 (1.2) bud. archit. część dachu stanowiąca jedną płaszczyznę

Wiktionary

Integralne części wsi w Polsce

Wg TERYT jest ich 9
  • Połać – część wsi Zaburze w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Radecznica
  • Połać – część wsi Mniszków w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Mniszków
  • Połać – część wsi Podlipie w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Bolesław
  • Połać – część wsi Wola Żelichowska w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Gręboszów
  • Połać – część wsi Borek w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Gniewoszów
  • Połać – część wsi Piątkowa w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Błażowa
  • Połać – część wsi Koliszowy w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Ruda Maleniecka
  • Połać – część wsi Lubienia w woj. świętokrzyskim, w pow. starachowickim, w gminie Brody
  • Połać – część wsi Czarzyzna w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowski, w gminie Łubnice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znaczne połacie lasu zaatakowały korniki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpɔwat͡ɕ, AS: pou̯ać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. połaciówka ż., połeć m.

 przym. połaciowy

Wiktionary


półacetal

organiczny związek chemiczny powstający w wyniku działania alkoholi na aldehydy lub ketony; hemiacetal


SJP.pl

Wikipedia


półacetalowy

dotyczący atomu węgla w konfiguracjach stereoizomerycznych, przy którym znajdują się grupy hydroksylowe i alkoksylowe; hemiacetalowy


SJP.pl


połachotać

regionalnie: połaskotać


SJP.pl


połacica

połacica leszczynówka - gatunek motyla z rodziny sówkowatych


SJP.pl


połaciowy

połać


SJP.pl

Patrz:

połać

połączać

dawniej:
1. łączyć, zespalać, jednoczyć;
2. połączać się - łączyć się; być łączonym


SJP.pl


połączalność

połączalny


SJP.pl

Patrz:

połączalny

połączalny

dający się połączyć


SJP.pl


połączenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|połączyć.

 (1.2) zestawienie przedmiotów, pojęć lub zjawisk w pewną całość

 (1.3) techn. fragment konstrukcji, w którym poszczególne części zespolone są ze sobą mechanicznie

 (1.4) łączność pomiędzy jakimiś miejscami utrzymywana za pomocą publicznych środków lokomocji

 (1.5) elektr. zestawienie przewodników elektrycznych, które umożliwia przepływ prądu

 (1.6) ekon. zespolenie przedsiębiorstw w jedno

 (1.7) możliwość rozmowy telefonicznej lub sama rozmowa

Wiktionary

Połączenia mechaniczne

  • połączenie cierne
  • połączenie gwintowe
  • połączenie klejone
  • połączenie klinowe
  • połączenie kołkowe
  • połączenie lutowane
  • połączenie nitowe
  • połączenie ruchowe
  • połączenie spawane
  • połączenie spoczynkowe
  • połączenie sprężyste
  • połączenie sworzniowe
  • połączenie wciskowe
  • połączenie wielowypustowe
  • połączenie wpustowe
  • połączenie zgrzewane

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Połączenie terapii i pigułek antydepresyjnych może wyleczyć do jednej trzeciej tych, którzy wmawiają sobie, że są chorzy.

 (1.4) Z naszych szacunków wynika, że lotniczym połączeniem między Warszawą a Zieloną Górą może być zainteresowanych co najwyżej 10 tys. osób rocznie.

 (1.7) Nie pozwolono mi korzystać z telefonu komórkowego, nie pozwolono mi odebrać tego telefonu, który dzwonił non stop. Jak się później okazało, było to 55 nieodebranych połączeń ze strony mamy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔwɔ̃n͇ˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pou̯õṇčńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. złączanie n., łącze n., łączność ż., łącznik m., łączówka ż., złącze n., łączenie n., złączenie n.

 czas. przyłączyć, łączyć ndk., połączyć dk., złączyć dk.

 przym. połączeniowy, łącznikowy, połączony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.6) fuzja

Wiktionary


połącznik

Połącznik (ang. two-position switching device) – łącznik elektryczny przeznaczony do załączania lub wyłączania torów prądowych w jednym jednobiegunowym lub wielobiegunowym obwodzie.

Wikipedia


połączony

forma czasownika.

 (1.1) ims. przym. bierny od połączyć

przymiotnik

 (2.1) będący na łączach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. połączenie n.

 czas. połączyć dk.

 przym. połączeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) scalony, zespolony, złączony

Wiktionary


połączyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. łączyć)

 (1.1) dokonać połączenia kilku elementów, przymocować je do siebie, zespolić lub zjednoczyć

czasownik zwrotny dokonany połączyć się (ndk. łączyć się)

 (2.1) dokonać wzajemnego połączenia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɔˈwɔ̃n͇t͡ʃɨt͡ɕ, AS: pou̯õṇčyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. łączność, łącze, złącze, łącznik, łączniczka, połączenie, łączenie, przyłącze, złączka

 czas. łączyć, dołączać, przełączać, przyłączać, włączać, wyłączać, złączyć, przyłączyć

 przysł. łącznie

 przym. połączony, łącznikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) zjednoczyć się

Wiktionary


poładować

spędzić pewien czas na ładowaniu


SJP.pl


połąga

miasto na Litwie


SJP.pl

Połąga (lit. Palanga wymowa, żmudz. Palonga, łot. Palanga, niem. Polangen) – miasto w zachodniej części Litwy, nad Morzem Bałtyckim. Największy i najbardziej znany litewski kurort.

Wikipedia


połajanka

łajanie; wymyślanie komuś; obelżywy zwrot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obraza, obelga, obraźliwy zwrot, uwaga

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy muszę pokutować za cudze grzechy i słuchać tych połajanek?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔwaˈjãnka, AS: pou̯ai ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. połajanie n., łajanie n.

 czas. łajać ndk., połajać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bura, reprymenda; przest. admonicja, paternoster; eufem. pot. opeer; pot. ochrzan, opieprz, wygawor; wulg. opierdol

Wiktionary


połajdaczyć

połajdaczyć się - spędzić pewien czas na łajdaczeniu się


SJP.pl


połajewko

Połajewko – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Połajewo.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie pilskim.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 178.

Wikipedia


połajewo

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Połajewo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Połajewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Połajewo
  • Połajewo – dawna gromada w pow. czarnkowskim
  • Połajewo – dawna gromada w pow. radziejowskim
  • Połajewo – dawna towarowa stacja kolejowa w Połajewku, w województwie wielkopolskim

Wikipedia


połajewski

przymiotnik od: Połajewo


SJP.pl


półakord

niepełny akord, współbrzmienie dwóch dźwięków o różnej wysokości i nazwie, najczęściej w obrębie jednej gamy, stanowiące przejściówkę pomiędzy pełnymi akordami


SJP.pl


półakt

rzeźba lub obraz przedstawiający połowę nagiej postaci ludzkiej


SJP.pl


połamaniec

potocznie: człowiek kaleki, wykrzywiony chorobą; człowiek o połamanych kończynach


SJP.pl


półanalfabeta

osoba czytająca, ale nie umiejąca pisać


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek dorosły, który słabo czyta i pisze

 (1.2) osoba, która umie czytać, ale nie potrafi pisać

 (1.3) pogard. nieuk, ignorant

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Osoby, które czerpią wiedzę o świecie wyłącznie z telewizji, mimo woli stają się półanalfabetami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpuwãnalfaˈbɛta, AS: puu̯ãnalfabeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. półanalfabetyzm m.

:: fż. półanalfabetka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) niepiśmienny, niegramotny

 (1.3) ciemniak, laik, niekumaty, nieczytaty i niepisaty, profan

Wiktionary


półanalfabetka

kobieta czytająca, ale nie umiejąca pisać


SJP.pl


połańczanin

mieszkaniec Połańca (miasta w Polsce)


SJP.pl


połańczanka

mieszkanka Połańca (miasta w Polsce)


SJP.pl


połaniec

miasto w Polsce


SJP.pl

Wikipedia


połaniecki

przymiotnik od: Połaniec


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Połaniec

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na miejsce łowiska wybrali okolice Turska, nieopodal połanieckiej elektrowni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɔwãˈɲɛt͡sʲci, AS: pou̯ãńecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Połaniec

Wiktionary


połapać

1. połapać się - potocznie: zrozumieć;
2. spędzić czas na łapaniu czegoś


SJP.pl


połapin

Połapin – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Kiwity.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


połapkowate

o cechach połapkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Wikipedia


połapkowaty

o cechach połapkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl