[czytaj: krałdfanding] finansowanie przedsięwzięcia przez zbiórkę drobnych wpłat od wielu osób
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) finansowanie społecznościowe;
Wiktionary
Finansowanie społecznościowe (ang. crowdfunding) – forma finansowania różnego rodzaju projektów przez społeczność, która jest lub zostanie wokół tych projektów zorganizowana. Przedsięwzięcie jest w takim przypadku finansowane poprzez dużą liczbę drobnych, jednorazowych wpłat dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem. Upowszechnienie się internetu pozwala na łatwe informowanie o projektach i tworzenie wokół nich społeczności, co przyczyniło się do rozwoju zjawiska crowdfundingu. Określenie to jest zwykle używane w odniesieniu do zbiórek prowadzonych na stworzonych w tym celu platformach internetowych, rzadziej także przy pomocy serwisów społecznościowych lub blogów.
Wikipedia
[czytaj: krałdfandingowy] związany z finansowaniem przedsięwzięcia przez zbiórkę drobnych wpłat od wielu osób
SJP.pl
[czytaj: krałdszejping] modyfikacja nowych produktów i usług na podstawie reakcji konsumentów
SJP.pl
[czytaj: krałdsurs-ing] pozyskiwanie informacji, realizacja zadań przez otwarte uczesnictwo wielu osób
SJP.pl
Crowdsourcing (wym. [ˈkraʊdˌsɔːr.sɪŋ]) – proces, w ramach którego organizacja (firma, instytucja publiczna, organizacja non-profit) przeprowadza outsourcing zadań wykonywanych tradycyjnie przez pracowników do niezidentyfikowanej, zwykle bardzo szerokiej grupy ludzi w formie open call (ang. crowd „tłum”, sourcing „pozyskiwanie, zaopatrywanie się”).
Wikipedia
[czytaj: kroł] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Osoby:
Instytucje:
Wikipedia
[czytaj: krałn] szkło krzemowo-potasowe stosowane w fizyce do wyrobu układów optycznych; kron, kronglas
SJP.pl
Korona (ang. Crown) wcześniej zwana koroną podwójnej róży (ang. Crown of the double rose) – brytyjska jednostka monetarna o wartości 5 szylingów, wprowadzona przez reformę monetarną króla Henryka VIII; w obiegu w latach 1526–1965.
Pierwsze monety były bite ze złota, zaś pierwsze srebrne pojawiły się za rządów Edwarda VI.
Wikipedia
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = polit. hist. Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej;
(1.2) = med. biochem. białko C-reaktywne;
Wiktionary
[czytaj: ce er pe gie lub s-i ar pi dżi] z angielskiego: Computer Role Playing Game, komputerowe gry odgrywania ról, komputerowe gry fabularne; typ gier komputerowych wzorowanych na klasycznych grach typu RPG
SJP.pl
skrót od: Catode Ray Thube, określenie monitorów zawierających lampę kineskopową
SJP.pl
[czytaj: krü] z francuskiego: grunt, teren, na którym wyrosła winorośl; zbiór wina; wino (lokalne)
SJP.pl
[czytaj: kridiTE] przekąska z surowych warzyw pokrajanych w paski, maczanych w zimnym sosie
SJP.pl
[czytaj: kruz] pocisk samosterujący, trudno wykrywalny przez radary
SJP.pl
[czytaj: kruzer]
1. typ motocykla przeznaczony do turystyki;
2. samochód typu Chrysler PT Cruiser
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kranczips] marka chipsów ziemniaczanych
SJP.pl
Crunchips – marka chipsów ziemniaczanych produkowanych od 1993 przez koncern Lorenz Bahlsen Snack-World, która jest dostępna w 80 krajach. Produkowane są w Niemczech, Polsce, Austrii i Rosji.
Gatunki:
Wikipedia
[czytaj: kranczipsy] chipsy marki Crunchips
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liter. dotyczący Akademii della Crusca
Wiktionary
[czytaj: krasz] potocznie: osoba, w której ktoś się zauroczył; krasz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) slang. osoba, w której ktoś się podkochuje
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: kruZO] nazwisko, m.in. Robinson Crusoe - bohater powieści Daniela Defoe
SJP.pl
Crusoe – rodzina energooszczędnych procesorów zgodnych z x86, zaprojektowana przez korporację Transmeta z myślą o urządzeniach przenośnych (laptop, tablet) i urządzeniach wbudowanych (cienkie klienty).
Nazwa została zaczerpnięta z książki Robinson Crusoe.
Wikipedia
[czytaj: krusta] cukrowa obwódka na krawędzi kieliszka, rzadziej innego naczynia
SJP.pl
Crusta – ozdoba szklanki, stosowana głównie przy napojach alkoholowych. Wykonuje się ją zwilżając krawędź szklanki, a następnie dotykając krawędzią wysypanej na deskę czy talerzyk soli (np. margarita), cukru (słodkie koktajle) bądź innej sypkiej substancji.
Wikipedia
Crux – termin łaciński, oznaczający krzyż
Wikipedia
[czytaj: krojf] nazwisko
SJP.pl
[czytaj: kruzado]
1. dawna złota lub srebrna moneta portugalska mająca na rewersie znak krzyża;
2. jednostka monetarna Brazylii w latach 1986-1990 równa 100 centavos
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kruzejr] dawna jednostka monetarna Brazylii, będąca w obiegu w latach 1942-1994; cruzeiro
SJP.pl
[czytaj: kruzejro] dawna jednostka monetarna Brazylii, będąca w obiegu w latach 1942-1994; cruzeir
SJP.pl
Cruzeiro – miasto i gmina w Brazylii, w stanie São Paulo. Znajduje się w mezoregionie Vale do Paraíba Paulista i mikroregionie Guaratinguetá.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. muz. średniowieczny smyczkowy instrument muzyczny bardów walijskich i celtyckich;
Wiktionary
Chrotta, crota, rota, rotta, crwth – strunowy instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych, rodzaj liry o płaskim, podłużnym pudle rezonansowym. Dwa wystające ramiona złączone są u szczytu poprzeczką z kołkami do strun. Liczba strun waha się od 2 do kilkunastu. Są one skracane przez dotykanie paznokciami (technika paznokciowa).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) crwth
* niemiecki: (1.1) Crwth ż.
źródła.
== crwth (język angielski.) ==
thumb|crwth (1.1)
wymowa.
IPA|ˈkruːθ.
audioUS|En-us-crwth.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) hist. muz. crwth
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
skrót od: Centralna Rada Związków Zawodowych - organ zrzeszający związki zawodowe w latach 1949-1980
SJP.pl
symbol cezu, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = chem. chlorobenzalomalononitryl
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== CS (język angielski.) ==
wymowa.
audioAU|En-au-CS.ogg.
znaczenia.
skrótowiec
(1.1) = chem. chlorobenzalmalononitrile → chlorobenzalomalononitryl
(1.2) = counterstrike → kontratak
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
Congregatio Sanctae Catharinae Virginis et Martyris, zakon katarzynek
SJP.pl
symbol
(1.1) = mat. cosecans
Wiktionary
Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) cosec
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
zoblistę|sin|cos|tg|ctg|sec|cosec|csc.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cosec, csc
* francuski: (1.1) coséc, csc
źródła.
== csc (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
symbol
(1.1) mat. symbol funkcji cosecans / kosekans
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: kɔˈsɛkãw̃s, AS: kosekãũ̯s
Wiktionary
(1.1) cosec
Wiktionary
Congregatio Sororum Divini Pastoris a Providentia Divina, zakon pasterek
SJP.pl
[czytaj: czepel] wyspa na Dunaju
SJP.pl
Wikipedia
Congregatio Sororum Sacrae Familiae de Nazareth, zakon nazaretanek
SJP.pl
Congregatio Sancti Michaelis Archangeli, zakon michalitów
SJP.pl
Czechosłowacka Republika Socjalistyczna
SJP.pl
1. Centrala Spółdzielni Spożywców "Społem";
2. Centralne Studium Samolotów;
3. ang. Content Scrambling System, system kodowania zawartości płyt DVD;
4. ang. Cascading Style Sheets, kaskadowe arkusze stylów, język programistyczny
SJP.pl
Congregatio Sororum Sanctae Elisabeth, zakon elżbietanek
SJP.pl
Congregatio Sororum Sancti Felicis a Cantalicio Tertii Ordinis Regularis Sancti Francisci Seraphici, zakon felicjanek
SJP.pl
Congregatio Sororum Sanctae Hedvigis ab Immaculata Virgine Genitrice Mariae, zakon jadwiżanek
SJP.pl
Congregatio Sororum Sancti Michaelis Archangeli, zakon michalitek
SJP.pl
Congregatio Sancti Spiritus sub tutela Immaculati Cordis Beatissimae Virginis Mariae, zakon duchaczy
SJP.pl
Duchacze, Zgromadzenie Ducha Świętego pod opieką Niepokalanego Serca Maryi Panny – zgromadzenie zakonne założone przez Klaudiusza Poullart des Places w 1703 roku.
Wikipedia
Congregatio Sanctissimi Salvatoris, zakon redemptorystów
SJP.pl
wykrzyknik nakazujący zachowanie ciszy; tsss, tss, ts
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) …nakazujący milczenie
Wiktionary
(1.1) cicho sza!, ciii!, pst!, sza!, ts!, tss!
Wiktionary
skrót od: Christlich-Soziale Union - Unia Chrześcijańsko-Społeczna, niemiecka partia polityczna
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = czysta substancja węglowa, tj. przelicznik stosowany w analizie węgla po odjęciu popiołów i wilgoci
Wiktionary
(1.1) Pobrane próby węgla z otworów wiertniczych wykonanych z powierzchni ziemi lub z wyrobisk górniczych poddawane są badaniom pod względem zawartości metanu. Na tej podstawie złoże lub jego część jest zaliczana do niemetanowych, gdy zawartość metanu w węglu nie przekracza 0,1 m³ metanu na megagram czystej substancji węglowej, co zapisuje się w postaci 0,1 m³ CH4/Mg csw.
Wiktionary
ang. Clock Time and Date, sygnał przesyłany przez nadawców stacji radiowych, pozwalający na automatyczną regulację aktualnej godziny i daty w pozwalających na to odbiornikach radiowych
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: cent; ct
SJP.pl
kotangens
SJP.pl
symbol
(1.1) = mat. cotangens
Wiktionary
IPA: kɔˈtãŋɡɛ̃w̃s, AS: kotãŋgẽũ̯s
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) liter. fikcyjny humanoidalny obcy bóg opisywany jako gigant z głową przypominającą ośmiornicę oraz smoczymi skrzydłami i pazurami, wokół którego rozwinął się szalony kult;
Wiktionary
Cthulhu – istota fikcyjna, Wielki Przedwieczny, najbardziej znane bóstwo z kręgu mitów stworzonych przez H.P. Lovecrafta. Zwany jest Bratem lub Kapłanem Przedwiecznych, Al-Khadhulu, Kuthulu, Set-Hulhu lub Chta-lhu.
Cthulhu spoczywa w grobowcu, uśpiony w cyklopowym mieście R’lyeh na dnie Pacyfiku, kiedy jednak planety ułożą się prawidłowo, Cthulhu przybędzie aby zniszczyć świat.
Wikipedia
(1.1) Wielki Przedwieczny
Wiktionary
jedna z popularniejszych linii produktów marki Casio
SJP.pl
[czytaj: cetepe] metoda tworzenia formy drukowej bezpośrednio z pliku; ctp, CtP
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: control (czytany jako cały, odmienny wyraz lub potocznie: ce-te-er-EL); Ctrl
SJP.pl
[czytaj: s-i ti VI lub ce te FAŁ] skrót od:
1. Canada Television;
2. colour television
SJP.pl
symbol miedzi, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kubikulum] kubikulum;
1. grób w katakumbach wczesnochrześcijańskich;
2. pomieszczenie w dawnym domu rzymskim
SJP.pl
Cubiculum (łac. pokój do spoczynku, spania, od cubare – leżeć) – pojęcie używane w architekturze starożytnej dla określenia:
Wikipedia
1. rzadko: przykry, odrażający zapach; smród, odór;
2. powonienie, węch psa; wiatr
SJP.pl
wierzchnie okrycie męskie noszone w Polsce przez górali; czucha; czuha; gunia; guńka
SJP.pl
Czuha, węg. szűr, cuha, gunia (inaczej: czuhania, czucha, czuchunia, cucha, guńka) – męska kurta z wełnianego, samodziałowego sukna, ozdobiona haftem i obszyciami, noszona przez węgierskich, rumuńskich, morawskich, polskich górali, Łemków, Bojków i Hucułów.
Wikipedia
cuchna nawozowa - gatunek muchówki z rodziny kłośnicowatych
SJP.pl
wydzielać ostry, nieprzyjemny zapach
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) brzydko pachnieć, śmierdzieć
Wiktionary
(1.1) Ten chłopak cuchnie, bo się nie myje.
Wiktionary
IPA: ˈt͡suxnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: cuχnõńć
Wiktionary
rzecz. cuchnięcie n.
przym. cuchnący
Wiktionary
(1.1) śmierdzieć, capić
Wiktionary
→ cuchnąć
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od cuchnąć
przymiotnik
(2.1) o bardzo brzydkim zapachu
Wiktionary
(2.1) Ładny kwiat nigdy nie jest cuchnący.
Wiktionary
IPA: t͡suxˈnɔ̃nt͡sɨ, AS: cuχnõncy
Wiktionary
czas. cuchnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cuchnąć.
Wiktionary
czas. cuchnąć
Wiktionary
doprowadzać do przytomności; trzeźwić
SJP.pl
czasownik
(1.1) med. fiz. doprowadzać do częściowego lub pełnego stanu świadomości
(1.2) psych. praw. doprowadzać do częściowego lub pełnego stanu poczytalności
Wiktionary
rzecz. cucenie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. gra erotyczna polegająca na przyzwoleniu mężczyzny na zdradę – partnerka lub partner otrzymuje całkowitą swobodę seksualną, a on sam czerpie satysfakcję z jego lub jej niewierności
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(2.1) seks. mężczyzna przyzwalający na zdradę
Wiktionary
(1.1) Od jakiegoś czasu ja i mąż eksperymentujemy ze swingiem i cuckoldem.
(2.1) Hej cuckoldy, oddajcie swoje laski – jestem mocno napalony.
Wiktionary
(1.1) candaulizm, zdrada kontrolowana
Wiktionary
1. niezwykłe, niecodzienne zjawisko;
2. osoba lub rzecz bardzo piękna, niesamowita;
3. szczęśliwy zbieg okoliczności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. niezwykły akt działania siły nadprzyrodzonej;
(1.2) przen. rzecz niezwykła, niespodziewana, mało prawdopodobna
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Apostołowie chodzili i czynili cuda.
(1.2) To prawdziwy cud! Auto zostało całkowicie zniszczone w wypadku, a on wyszedł z niego bez żadnych ran!
Wiktionary
IPA: t͡sut, AS: cut
Wiktionary
rzecz. cudowność ż., cudak m., cudaczność ż.
przym. cudowny, cudny, cudaczny
przysł. cudownie, cudnie, cudacznie
czas. cudować
Wiktionary
ironicznie: dieta, której stosowanie powoduje bardzo szybkie chudnięcie
SJP.pl
ideał dziewczyny, dziewczyna posiadająca najlepsze cechy; cud-dziewica
SJP.pl
ideał dziewczyny, dziewczyna posiadająca najlepsze cechy; cud-dziewczyna
SJP.pl
ideał kobiety; kobieta posiadająca cechy najlepsze
SJP.pl
potocznie: coś niezwykłego, niesamowitego, rzadko spotykanego; cuda niewidy
SJP.pl
z ironią o rzeczach niezwykłych, nadzwyczajnych ale nierealnych lub nieosiągalnych; cuda na kiju
SJP.pl
fraza rzeczownikowa, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) iron. rzeczy niezwykłe, nadzwyczajne, ale nierealne lub nieosiągalne
Wiktionary
(1.1) Facet, który chce zostać prezydentem, choć nie ma o niczym zielonego pojęcia, oddycha z ulgą, bo najgorsze przeszło. Przed żoną się nie skompromitował. Bał się, że jej cuda-wianki opowiada, jak to w dalekiej ojczyźnie go kochają, bał się, że przesadza, a był za skromny.
Wiktionary
IPA: ˌt͡suda‿ˈvʲjãnʲci, AS: cuda‿vʹi ̯ãnʹḱi
Wiktionary
(1.1) cuda wianki, cuda na kiju, cuda niewidy
Wiktionary
właściwy cudakowi; dziwaczny, cudaczny
SJP.pl
potocznie: ogół cech czegoś, co zwraca na siebie uwagę swoją osobliwością; cudaczność, dziwaczność, pokraczność, osobliwość
SJP.pl
coś dziwnego
SJP.pl
zdrobnienie od: cudak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od cudak
Wiktionary
Beaufortia kweichowensis – gatunek ryby z rodziny przylgowatych (Balitoridae). W języku polskim określany jako cudaczek.
Gatunek opisał naukowo w 1931 roku Ping-Wen Fang. Początkowo autor nadał gatunkowi nazwę Gastromyzon leveretti kweichowensis, przypuszczając, że opisywany przez niego takson to podgatunek pokrewnego gatunku Gastromyzon leveretti (obecnie Beaufortia leveretti). Nazwa naukowa Beaufortia honoruje ichtiologa Lievena Ferdinanda Beauforta, który pomógł kreatorowi rodzaju podczas jego pracy w Zoölogisch Museum w Amsterdamie.
Wikipedia
rzecz. cudak m.
przym. cudaczny
Wiktionary
zdrobnienie od: cudak
SJP.pl
stawać się cudacznym - dziwnym, śmiesznym, ekscentrycznym; dziwaczeć
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: cudacznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: cudaczny
SJP.pl
egzotyczna roślina kwiatowa z rodziny trudziczkowatych; cudacznik indyjski
SJP.pl
Cudacznik (Quisqualis) – rodzaj roślin z rodziny trudziczkowatych (Combretaceae). Obejmuje 17 gatunków występujących w tropikalnej Afryce i Azji.
Wikipedia
potocznie: ogół cech czegoś, co zwraca na siebie uwagę swoją osobliwością; pokraczność, dziwaczność, cudackość, osobliwość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cudaczne
Wiktionary
przym. cudaczny
rzecz. cud mrz., cudowność ż., cudak mos.
Wiktionary
śmieszny, dziwaczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nietypowy i śmieszny jednocześnie
Wiktionary
rzecz. cudowność ż., cud mrz., cudaczek mos., cudaczność ż., cudak mos.
przysł. cudacznie
czas. cudować
Wiktionary
potocznie: zachowywać się jak cudak, robić różne dziwactwa; grymasić, dziwaczyć, wydziwiać
SJP.pl
dziwak, ekscentryk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek postępujący lub wyglądający dziwacznie
Wiktionary
IPA: ˈt͡sudak, AS: cudak
Wiktionary
rzecz. cud m., cudowanie n., wycudowanie n., cudowność ż., cudaczność ż.
:: zdrobn. cudaczek m.
:: fż. cudaczka ż.
czas. cudować ndk., wycudować dk.
przym. cudaczny, cudny, cudowny
przysł. cudacznie, cudnie, cudownie
Wiktionary
w użyciu przysłówka: w sposób niepojęty (np. Cudem uniknął śmierci.); cudownie
SJP.pl
coś wspaniałego, pięknego, nadzwyczajnego; cudo
SJP.pl
Cudków – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Dąbrowa Zielona.
Wieś duchowna Sutków, własność opactwa cystersów w Jędrzejowie położona była w końcu XVI wieku w powiecie radomszczańskim województwa sieradzkiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: cudnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: cudny
SJP.pl
Cudniki – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Krośniewice. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Jankowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
→ cudny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cudne; cecha tych, którzy są cudni
Wiktionary
przym. cudny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica rejonu na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim na północy kraju, położone na skalistych brzegach rzeki Teterew;
Wiktionary
Cudnów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlnia-Letnisko. Ma status sołectwa.
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego, następnie w latach 1975–1998 do województwa radomskiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Boboli w Słupicy.
Wikipedia
przym. cudnowski
Wiktionary
przymiotnik od: Cudnów (wieś w Polsce lub miasto na Ukrainie)
SJP.pl
niezwykle piękny, wzbudzający zachwyt, wspaniały, nadzwyczajny, cudowny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) nadzwyczaj piękny, godny podziwu
Wiktionary
rzecz. cud mrz., cudność ż., cudowność ż., cudak mos.
czas. cudować
Wiktionary
(1.1) czarujący, nadzwyczajny, piękny, przepiękny, śliczny, wspaniały, zadziwiający
Wiktionary
coś wspaniałego, pięknego, nadzwyczajnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. osoba, rzecz lub zjawisko niezwykle piękne lub nadzwyczajne
(1.2) daw. rzecz dziwna, dziwaczna, straszydło, dziwoląg
Wiktionary
(1.1) Spojrzenie jej trafia na prześliczną, szylkretową puderniczkę, leżącą na wystawie. — O jej, co to za cudo!
(1.2) Rzecz trudna do wiary, bajka, cudo, pokusa, omamienie, czary, dziwo, mara… bies tego nie zgadnie, co znaczy?
Wiktionary
(1.1) cudeńko, cacko, pieścidełko, cacuszko
Wiktionary
gatunek ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych
SJP.pl
Cudokaczka (Callonetta leucophrys) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zamieszkuje Amerykę Południową – od Boliwii po południową Brazylię, Urugwaj i północną Argentynę. Jest gatunkiem niemigrującym, choć po sezonie lęgowym rozprasza się na niewielkie odległości, pojawiając się na niższych wysokościach i zbliżając do wybrzeży. Od XX w. jest licznie hodowana w niewoli.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. potwór
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rzad. twór cudowny, niezwykły
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zdolna do czynienia cudów, wywoływania niewytłumaczalnych zjawisk
(1.2) przen. osoba, której działania okazują się bardzo skuteczne
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. cudotwórstwo n.
:: fż. cudotwórczyni ż.
przym. cudotwórczy
Wiktionary
czyniący cuda
SJP.pl
kobieta posiadająca dar czynienia cudów
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: cudotwórczy - czyniący cuda
SJP.pl
Taumaturgia (gr. θαῦμα thaûma – cud i ἔργον érgon – czyn, działanie, moc) – zdolność czynienia cudów, cudotwórstwo. Osoba posiadająca te zdolności nazywana jest taumaturgiem.
W religii chrześcijańskiej moc taumaturgiczną posiadali niektórzy święci, np. święty Bernard z Clairvaux. W ikonografii takie zdolności oznacza gwiazda nad głową świętego, np. na obrazie Francisca Goi Święty Bernard z Clairvaux.
Wikipedia
potocznie: robić coś wymyślnego bez potrzeby
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. robić coś wymyślnego bez specjalnej potrzeby
Wiktionary
(1.1) Mówi: Co ty znowu cudujesz, już te drzwi rozsuwane do dużego pokoju wymyśliłaś… Ja mu tłumaczę: Słuchaj, czy u nas musi być normalnie, jak u wszystkich? Róbmy tak, żeby nam dobrze było. I Wiesiek trochę mięknie.
Wiktionary
rzecz. cud m., cudowność ż., cudak m., cudowanie n., cudaczenie n.
czas. cudaczyć ndk.
przym. cudowny, cudny, cudaczny
przysł. cudownie, cudnie, cudacznie
Wiktionary
(1.1) wymyślać; gw-pl|Górny Śląsk|wynokwiać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cudować.
Wiktionary
czas. cudować
rzecz. cudowność ż., cudak mos.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób cudowny, w sposób nadprzyrodzony, cudem
(1.2) w sposób godny podziwu, zachwycająco, niezwykle
Wiktionary
IPA: t͡suˈdɔvʲɲɛ, AS: cudovʹńe
Wiktionary
rzecz. cudowność ż., cud m., cudak mos.
przym. cudowny
przysł. przecudownie
czas. cudować
Wiktionary
(1.2) wspaniale
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: cudownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: cudowny
SJP.pl
→ cudowny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cudowne, wspaniałe, niezwykłe, piękne itp.
(1.2) cecha rzeczy cudownej, związanej z cudem, powstałej na skutek cudu
Wiktionary
(1.1) Cudowność jest zawsze piękna, wszystko jedno jaka cudowność, nie ma cudowności, która by nie była piękna.
Wiktionary
IPA: t͡suˈdɔvnɔɕt͡ɕ, AS: cudovność
Wiktionary
rzecz. cud mrz., cudak mos., cudactwo n., cudaczność ż., cudowanie n., cudaczenie n.
czas. cudować ndk., cudaczyć ndk.
przym. cudowny, cudny, cudaczny
przysł. cudownie, cudnie, cudacznie
Wiktionary
(1.1) wspaniałość, niezwykłość
(1.2) nadprzyrodzoność, nieziemskość
Wiktionary
1. słynący z cudów, powstały wskutek cudu;
2. bardzo piękny, niezwykły; nadzwyczajny, wspaniały
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fantastyczny, bardzo piękny, zachwycający, godny podziwu
(1.2) związany z cudem
Wiktionary
(1.1) Nauczycielka jest cudowna, ale jej syn – niemiły.
(1.1) W związku ze zbliżającymi się połowinkami w moim liceum rozpoczęłam poszukiwania cudownej sukienki.
Wiktionary
IPA: t͡suˈdɔvnɨ, AS: cudovny
Wiktionary
rzecz. cud mrz., cudowność ż., cudak mos.
przysł. cudownie
czas. cudować
Wiktionary
(1.1) cudny, śliczny, piękny, wspaniały, nadzwyczajny
Wiktionary
rodzaj ptaka z rzędu wróblowych
SJP.pl
rodzaj ptaka z rzędu wróblowych
SJP.pl
Cudowronki, cudowronkowate, ptaki rajskie (Paradisaeidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). Występują na Molukach, Nowej Gwinei i w północno-wschodniej Australii. Zamieszkują lasy tropikalne, nieliczne żyją na otwartej przestrzeni.
Wikipedia
o cechach cudowronkowaty (rodzina ptaków)
SJP.pl
Cudowronki, cudowronkowate, ptaki rajskie (Paradisaeidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). Występują na Molukach, Nowej Gwinei i w północno-wschodniej Australii. Zamieszkują lasy tropikalne, nieliczne żyją na otwartej przestrzeni.
Wikipedia
o cechach cudowronkowaty (rodzina ptaków)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
coś należące do kogoś innego (fraz. harować na cudzym)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cudzić.
Wiktionary
czas. cudzić
Wiktionary
żartobliwie: papieros wzięty od kogoś; cudzy papieros
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. żart. papieros wzięty od innej osoby
Wiktionary
(1.1) Nie palę — odpowiedziałem, […]. — Ale zaraz otworzą kiosk, mogę kupić paczkę — zaoferowałem. Przez chwilę rozważał, czy nie poczekać na cudzesa.
Wiktionary
przym. cudzy
Wiktionary
czasownik
(1.1) stpol. czyścić
Wiktionary
IPA: ˈt͡sud͡ʑit͡ɕ, AS: cuʒ́ić
Wiktionary
rzecz. cudzenie n.
Wiktionary
cudzich brunatny - gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. cudzoziemiec
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈkrajĩn, AS: cuʒokrai ̯ĩn
Wiktionary
tracić cechy narodowe, wynaradawiać się
SJP.pl
dawniej, dziś uznawane za niepoprawne: wszystko to, co obce, cudzoziemskie; cudzoziemszczyzna
SJP.pl
Cudzoziemszczyzna (właśc. Cudzoziemczyzna. Komedia we trzech aktach, wierszem) - trzyaktowa komedia Aleksandra Fredry napisana w 1822. Prapremiera odbyła się w teatrze lwowskim 29 lutego 1824.
Wikipedia
obywatel innego państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba pochodząca z innego kraju
Wiktionary
Cudzoziemiec, obcokrajowiec (łac. peregrinus – osoba pochodząca z innego kraju, ang. foreigner, fr. étranger, niem. Ausländer, ros. иностранец) – osoba nieposiadająca obywatelstwa państwa, w którym przebywa.
Wikipedia
(1.1) Dla braci moich stałem się obcym / i cudzoziemcem dla synów mej matki.
(1.1) Jakiś cudzoziemiec pytał mnie, jak dojść na dworzec.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈʑɛ̃mʲjɛt͡s, AS: cuʒoźẽmʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. cudzoziemszczyzna ż.
:: fż. cudzoziemka ż.
czas. scudzoziemczyć dk., scudzoziemszczać ndk.
przym. cudzoziemski
Wiktionary
(1.1) obcokrajowiec; pot. zagraniczniak; przest. etranżer; starop|foryster.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, dziewczyna z innego kraju
Wiktionary
Cudzoziemka – powieść Marii Kuncewiczowej. Pierwodruk ukazał się w odcinkach w 1935 w „Kurierze Porannym”, oddzielnie wydana w Warszawie w 1936. Przetłumaczona na 14 języków, uważana za jedno z najwybitniejszych osiągnięć literackich psychologizmu okresu międzywojennego. Wielokrotnie wznawiana. W konstrukcji powieści autorka złamała wszelki porządek chronologiczny. Skomponowana jest ze wspomnień, dygresji, retrospekcji głównej bohaterki.
Wikipedia
rzecz. cudzoziemskość ż.
:: fm. cudzoziemiec m.
przym. cudzoziemski
przysł. cudzoziemsko
Wiktionary
pochodzący z obcego państwa, właściwy obcym krajom lub cudzoziemcom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pochodzący z obcego kraju, właściwy obcemu krajowi lub cudzoziemcom
Wiktionary
(1.1) Wygląda, że obecność wojsk cudzoziemskich w Afganistanie nie przyczynia się do pacyfikacji kraju.
Wiktionary
rzecz. cudzoziemiec m., cudzoziemka ż., cudzoziemszczyzna ż., cudzoziemskość ż.
Wiktionary
(1.1) zagraniczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest cudzoziemskie; cecha tych, którzy są cudzoziemscy
Wiktionary
(1.1) Wszystko co w nas najlepsze pochodziło od matki, ale ona szybko nas opuściła nie mogąc podźwignąć ciężaru cudzoziemskości.
Wiktionary
rzecz. cudzoziemiec m., cudzoziemka ż.
przym. cudzoziemski
przysł. cudzoziemsko
Wiktionary
wszystko to, co obce, cudzoziemskie; cudzoziemczyzna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogół spraw, rzeczy cudzoziemskich
Wiktionary
Cudzoziemszczyzna (właśc. Cudzoziemczyzna. Komedia we trzech aktach, wierszem) - trzyaktowa komedia Aleksandra Fredry napisana w 1822. Prapremiera odbyła się w teatrze lwowskim 29 lutego 1824.
Wikipedia
rzecz. cudzoziemiec m., cudzoziemka ż.
przym. cudzoziemski
Wiktionary
żywienie się gotowymi związkami organicznymi pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego przez organizmy niezdolne do przeprowadzania fotosyntezy i chemosyntezy; heterotrofizm, heterotrofia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. odżywianie się organizmu związkami organicznymi wytwarzanymi przez inne organizmy;
Wiktionary
Heterotrofizm, cudzożywność (gr. héteros – inny. różny + gr. trophikós – odżywczy) – jeden z dwóch podstawowych (obok autotrofizmu) sposobów odżywiania się organizmów. Heterotrofy (organizmy cudzożywne) odżywiają się związkami organicznymi.
Ten sposób odżywiania dotyczy:
Wikipedia
przym. cudzożywny
Wiktionary
(1.1) heterotrofizm, heterotrofia
Wiktionary
o organizmach zwierzęcych lub roślinnych: odżywiający się gotowymi związkami organicznymi pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego; heterotroficzny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. odżywiający się związkami organicznymi wytwarzanymi przez inne organizmy;
Wiktionary
rzecz. cudzożywność ż.
Wiktionary
(1.1) heterotroficzny
Wiktionary
stosunek płciowy z cudzą żoną lub mężem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. stosunek płciowy z cudzą żoną lub mężem;
Wiktionary
Cudzołóstwo lub zdrada małżeńska (łac. adulterium) – termin występujący w różnych kulturach, religiach i systemach prawnych, oznaczający akt współżycia płciowego osób, z których przynajmniej jedna jest związana małżeństwem z inną osobą. Niektórzy autorzy mylą niekiedy cudzołóstwo z nierządem, rozumianym jako akt współżycia płciowego osób, z których żadna nie jest związana małżeństwem.
Wikipedia
(1.1) 25 kwietnia 2005 r. w Afganistanie 25-letnia Amina została publicznie ukamienowana za cudzołóstwo.
(1.1) Chrystus uznaje bowiem za cudzołóstwo nie tylko obcowanie cielesne z żoną bliźniego, ale również z osobą rozwiedzioną.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈwustfɔ, AS: cuʒou̯ustfo
Wiktionary
rzecz. cudzołożnik m., cudzołożnica ż., cudzołożenie n.
czas. cudzołożyć ndk.
przym. cudzołożny
Wiktionary
(1.1) zdrada małżeńska; pot. przyprawianie rogów, skok w bok, daw. adulterium
Wiktionary
ten, kto cudzołoży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. dopuszczanie się cudzołóstwa
Wiktionary
rzecz. cudzołóstwo n., cudzołożnik m., cudzołożnica ż.
czas. cudzołożyć
przym. cudzołożny
Wiktionary
kobieta zdradzająca męża z innym mężczyzną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. kobieta dopuszczająca się cudzołóstwa
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔwɔʒʲˈɲit͡sa, AS: cuʒou̯ožʹńica
Wiktionary
rzecz. cudzołóstwo n., cudzołożenie n.
:: fm. cudzołożnik m.
czas. cudzołożyć
przym. cudzołożny
Wiktionary
zdradzający żonę z inna kobietą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. mężczyzna dopuszczający się cudzołóstwa
Wiktionary
(1.1) Nie płaciło się kary za zabicie człowieka w pojedynku sądowym ani za zabicie cudzołożnika, włamywacza lub podpalacza pochwyconego na gorącym uczynku, ani za sztuczne poronienie wywołane przez samą matkę, ani za zgładzenie świętokradcy, który włamał się do świątyni.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈwɔʒʲɲik, AS: cuʒou̯ožʹńik
Wiktionary
rzecz. cudzołóstwo n., cudzołożenie n.
:: fż. cudzołożnica ż.
czas. cudzołożyć
przym. cudzołożny
Wiktionary
uprawiający cudzołóstwo, dopuszczający się zdrady małżeńskiej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. związany z cudzołóstwem, pozamałżeński; mający stosunki płciowe z cudzą żoną/mężem
Wiktionary
(1.1) W dobie renesansu zdradzonego męża symbolizował kogut, a cudzołożną niewiastę symbolizowała kobieta z gestem zwanym figą, zatem jednoznacznym symbolem chuci cielesnej.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈwɔʒnɨ, AS: cuʒou̯ožny
Wiktionary
rzecz. cudzołóstwo n., cudzołożnik m., cudzołożnica ż., cudzołożenie n.
czas. cudzołożyć
Wiktionary
uprawiać seks z osobą będącą w związku małżeńskim lub samemu będąc w takim związku
SJP.pl
czasownik
(1.1) dopuszczać się lub dopuścić się zdrady małżeńskiej; zdradzać lub zdradzić męża, żonę
Wiktionary
(1.1) Nie cudzołóż! — to szóste przykazanie Dekalogu.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sud͡zɔˈwɔʒɨt͡ɕ, AS: cuʒou̯ožyć
Wiktionary
rzecz. cudzołóstwo n., cudzołożnik m., cudzołożnica ż., cudzołożenie n.
przym. cudzołożny
Wiktionary
1. należący do kogoś innego;
2. dawniej: obcy, cudzoziemski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) należący do kogoś innego
(1.2) cudzoziemski
Wiktionary
(1.1) Przez jakiś czas mieszkałem w cudzym mieszkaniu.
(1.1) Mali na ogół walczą o cudze. Biorą ich do armii, raz do jednej, raz do drugiej (…)
(1.2) Cudze chwalicie // Swego nie znacie // Sami nie wiecie // Co posiadacie.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sud͡zɨ, AS: cuʒy
Wiktionary
rzecz. cudzes mzw., cudzesy
Wiktionary
(1.1) obcy
(1.2) obcy, obcoplemienny
Wiktionary
znak interpunkcyjny służący najczęściej do oznaczania cytatów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) każdy z pary znaków interpunkcyjnych służących do oznaczania w tekstach początku i końca cytatu oraz znaczeń niedosłownych;
(1.2) parzysty znak graficzny służący do oznaczania w tekstach początku i końca cytatu oraz znaczeń niedosłownych; para cudzysłowów (1.1)
Wiktionary
Cudzysłów – znak interpunkcyjny, zwykle podwójny (cudzysłowa), służący m.in. do wyodrębniania cytatów, pseudonimów, ironii.
Wikipedia
(1.2) Każdy cytat powinien znaleźć się w cudzysłowie.
Wiktionary
IPA: t͡suˈd͡zɨswuf, AS: cuʒysu̯uf
Wiktionary
przymiotnik od: cudzysłów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szczęśliwy zbieg okoliczności, traf, fart
Wiktionary
(1.1) Miołech cufala. → Poszczęściło mi się.
Wiktionary
1. dawniej: zaprzęg koni ustawionych parami;
2. dawniej: para koni cugowych;
3. potocznie: strumień powietrza w wentylatorze itp.;
4. potocznie: ciąg powietrza, przeciąg, przewiew
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. ciąg (alkoholowy, narkotyczny)
(1.2) reg. pot. ciąg, przepływ powietrza w wentylatorze, piecu
(1.3) przest. zaprzęg kilku koni
(1.4) przest. para koni cugowych
(1.5) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. pociąg
(1.6) daw. gwara. więz. ucieczka
Wiktionary
Cug zaprzęg składający się z sześciu (a niekiedy czterech) koni wyjazdowych, rasowych albo podrasowanych, dobranych w pary albo czwórki typem, wzrostem, maścią, itd.; dawniej wojskowy pluton; szereg (wojska); z niemieckiego Zug 'ciąg; orszak; zaprzęg; pluton; przeciąg'.
Wikipedia
IPA: t͡suk, AS: cuk
Wiktionary
przym. cugowy
rzecz. cugant m., cugowiec mzw., cugowy mzw.
Wiktionary
(1.1) przeciąg, przewiew
Wiktionary
koń używany tylko do czterokonnych lub sześciokonnych zaprzęgów powozu, w cugu; koń cugowy; cugowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zootechn. koń zaprzęgowy
Wiktionary
(1.1) Stajenny wyprowadził dwa kare silne cuganty.
Wiktionary
rzecz. cug m.
Wiktionary
(1.1) cugowy, cugowiec
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) długi pasek rzemienny lub gruby sznur mocowany po obu stronach uzdy, stanowiący część uprzęży używanej do kierowania koniem w zaprzęgu; lejc, wodza
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej) długi pasek rzemienny lub gruby sznur mocowany po obu stronach uzdy, stanowiący część uprzęży używanej do kierowania koniem w zaprzęgu; lejc, wodza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) jeźdz. rzemienne pasy służące do kierowania koniem
Wiktionary
(1.1) Pierwszy i trzeci szwadron polski skrócił cugle. Broń do ataku! (S. Żeromski: Popioły)
(1.1) Runął w śnieg i ledwo utrzymał cugle. Po chwili namacał końcem stopy strzemię i gnał za saniami. (S. Żeromski: Popioły)
Wiktionary
IPA: ˈt͡suɡlɛ, AS: cugle
Wiktionary
(1.1) lejce
Wiktionary
koń używany tylko do czterokonnych lub sześciokonnych zaprzęgów powozu, w cugu; koń cugowy; cugant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. zootechn. koń do zaprzęgu
Wiktionary
(1.1) Stangret wyprowadził dwa silne cugowce.
Wiktionary
rzecz. cug m.
Wiktionary
(1.1) cugowy, cugant
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: cug, np. stajnia cugowa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zootechn. nadający się do zaprzęgu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zootechn. koń zaprzęgowy
Wiktionary
(1.1) W stajni stały trzy konie cugowe.
Wiktionary
rzecz. cug m.
Wiktionary
(1.1) cugant, cugowiec
Wiktionary
produkt spożywczy wytwarzany z trzciny cukrowej lub buraków cukrowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny zbudowany z atomów węgla, wodoru i tlenu;
(1.2) spoż. krystaliczna substancja, najczęściej o białej barwie, otrzymywana z trzciny cukrowej lub z buraków cukrowych, przeznaczona do słodzenia produktów spożywczych;
Wiktionary
Cukier – potoczna nazwa sacharozy, występującej pod nazwami handlowymi m.in. cukier spożywczy, cukier konsumpcyjny. Sacharoza to słodki dwucukier otrzymywany w procesie rafinacji w cukrowni, przede wszystkim z trzciny cukrowej, a w klimacie umiarkowanym z buraka cukrowego.
Wikipedia
(1.1) Zawartość cukrów prostych (glukozy i fruktozy) w wielokwiatowych miodach pszczelich waha się średnio w zakresie 65–75% (…)
(1.2) Cukier składa się niemal w całości z sacharozy.
(1.2) Herbaty nie słodzę, ale do kawy zawsze dodaję łyżeczkę cukru.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sucɛr, AS: cuḱer
Wiktionary
rzecz. cukiernica ż., cukierniczka ż., cukrownia ż., cukierek m., cukrzyk m., cukrzyca ż., cukrzenie n., pocukrzenie n., cukiernictwo n., cukiernik m., cukrówka ż., cukierkowość ż., scukrzanie n., scukrzenie n., Cukrówka ż., cukrowiec m.
czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk., scukrzać ndk., scukrzyć dk.
przym. cukrzany, cukrowy, cukierkowy, cukierniczy, cukrzycowy
przysł. cukrowo, cukierkowo
Wiktionary
(1.1) sacharyd, węglowodan
(1.2) cukier spożywczy, sacharoza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) warmia. cukiernica
Wiktionary
rzecz. cukierniczka ż.
Wiktionary
(1.1) cukiernica
Wiktionary
zdrobnienie od: cukierek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pieszcz. cukierek
(1.2) przen. o kimś ładnym
Wiktionary
Cukiereczek – amerykańska komedia kryminalna z 1999 roku, w reżyserii Darrena Steina.
Wikipedia
(1.1) Stasiu, teraz weź sobie cukiereczka.
(1.2) Krysia, nasz cukiereczek, zaśpiewa piosenkę po włosku.
Wiktionary
rzecz. cukierek mrz.
przym. cukierniczy
Wiktionary
przysmak z cukru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) spoż. drobny wyrób o słodkim smaku, pakowany zwykle w papierki, sporządzany z cukru i dodatków smakowych;
(1.2) rzad. zdrobn. od: cukier
Wiktionary
Cukierek (właściwie cukier kandyzowany) – wyrób cukierniczy wykonany ze stężonego roztworu cukru w wodzie, do którego dodawane są aromaty i barwniki.
Słowa „cukierek” zaczęto używać w XVIII wieku, wówczas to w polszczyźnie zaczęły się rozpowszechniać derywaty od wyrazów oznaczających surowce jadalne, w tym przypadku podstawą był „cukier”.
Wikipedia
(1.1) Wszystkie dzieci bardzo lubią cukierki.
(1.2) Panienka sobie cukierku do herbatki nasypie, będzie lepsza!
Wiktionary
IPA: t͡suˈcɛrɛk, AS: cuḱerek
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukiernia ż., cukierenka ż., cukiernik m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukrówka ż., cukrownia ż.
:: zdrobn. cukiereczek m.
czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk., cukrować ndk., pocukrować dk.
przym. cukierkowy, cukrzycowy, cukrowy, cukierniczy, cukrowniczy
przysł. cukierkowo
Wiktionary
(1.1) pot. lm. cuksy, reg. śl. bómbón, bombon.
Wiktionary
zdrobnienie od: cukiernia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od cukiernia (lokal, gdzie się kupuje, spożywa wyroby cukiernicze, gdzie można się napić kawy, herbaty itp.; rzad. wytwórnia ciastek)
Wiktionary
(1.1) Wstępowali zawsze na kawę do pewnej zacisznej cukierenki.
(1.1) Odwiedzał zaciszne nisze cukierenek.
Wiktionary
rzecz. cukierek mzw./mrz.
Wiktionary
przysmak z cukru
SJP.pl
Cukierek (właściwie cukier kandyzowany) – wyrób cukierniczy wykonany ze stężonego roztworu cukru w wodzie, do którego dodawane są aromaty i barwniki.
Słowa „cukierek” zaczęto używać w XVIII wieku, wówczas to w polszczyźnie zaczęły się rozpowszechniać derywaty od wyrazów oznaczających surowce jadalne, w tym przypadku podstawą był „cukier”.
Wikipedia
kobieta uwielbiająca jeść słodycze
SJP.pl
osoba, która bardzo lubi jeść słodycze
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest cukierkowate; cecha tych, którzy są cukierkowaci
Wiktionary
przym. cukierkowaty
przysł. cukierkowato
Wiktionary
słodki, ckliwy, mdły
SJP.pl
pomieszczenie, w którym wyrabiane są cukierki
SJP.pl
przysłówek
(1.1) ładnie
(1.2) słodko
Wiktionary
rzecz. cukier mrz., cukierek mzw./mrz.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest cukierkowe; cecha tych, którzy są cukierkowi
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukierek m., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukrzenie n., pocukrzenie n., cukrownia ż., cukrownik m., cukrowniczka ż., cukiernia ż., cukierniczka ż., cukiernik ż., cukiernictwo n., cukrówka ż., scukrzenie n.
czas. cukrować ndk., pocukrować dk., scukrzyć dk.
przym. cukierkowy, cukierkowaty, cukrowy, cukierniczy, cukrowniczy, cukrzycowy
przysł. cukierkowo, cukierkowato
Wiktionary
1. przymiotnik od: cukierek;
2. sentymentalny, czułostkowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cukierkiem, dotyczący cukierka
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. czułostkowy i sentymentalny
(2.2) przen. przesłodzony w odbiorze, o banalnej urodzie
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukierek m., cukrownia m., cukrownik m., cukrownictwo n., cukrówka ż., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukierkowość ż., cukrowość ż., cukrzenie n., pocukrzenie n., scukrzanie n., scukrzenie n., cukrowanie n., pocukrowanie n., cukiernica ż., cukierniczka ż.
czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk., scukrzać ndk., scukrzyć dk., cukrować ndk., pocukrować dk.
przym. cukrowy, cukrowniczy, cukrzycowy, cukierniczy
przysł. cukierkowo
Wiktionary
1. wytwórnia ciast i ciastek;
2. lokal z wyrobami cukierniczymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. hand. miejsce, gdzie kupuje się wyroby cukiernicze (ciastka, torty itp.)
(1.2) cuk. miejsce, gdzie wyrabia się wyroby cukiernicze (ciastka, torty itp.)
Wiktionary
Cukiernia – zakład gastronomiczny z obsługą kelnerską lub sklep oferujący w szerokim asortymencie wyroby ciastkarskie i desery, a także koktajle owocowe, napoje gorące i potrawy śniadaniowe.
Cukiernia może być połączona z piekarnią lub lodziarnią.
Wikipedia
(1.1) Mama zabrała synka do cukierni na deser.
Wiktionary
IPA: t͡suˈcɛrʲɲa, AS: cuḱerʹńa
Wiktionary
zob. cukier.
Wiktionary
(1.1) ciastkarnia
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z lokalem, gdzie się kupuje, spożywa wyroby cukiernicze, gdzie można się napić kawy, herbaty itp. lub rzad. wytwórnią ciastek
Wiktionary
(1.1) Śród wykwintu kokociego cukiernianej atmosfery, gdzie nad mdławą białą kawą płyną kłęby z papierosów (…) gdzie się „smęci” nikłe grono literacin mędrkujących, wstanę, gwizdnę, rozszalały, nad pachnących mydłków zgrają.
Wiktionary
naczynie do cukru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) naczynie, w którym podaje się cukier;
Wiktionary
Cukiernica – naczynie służące do przechowywania i podawania cukru. Najczęściej wchodzi w skład serwisu stołowego. Przeciętna cukiernica ma pojemność pomiędzy 100 a 250 ml.
Na początku robiono je głównie ze srebra. Od końca XVIII wieku wykonywane zazwyczaj z ceramiki, porcelany czy fajansu. W XX wieku najczęściej używano szkła i metalu i tworzywa sztucznego. Ozdobne cukiernice wykonane są z metali szlachetnych i ozdobione drogimi kamieniami.
Wikipedia
(1.1) Czy przypadkiem nie przesadzasz z tym słodzeniem? Może od razu wsypiesz do herbaty całą cukiernicę?
Wiktionary
IPA: ˌt͡sucɛrʲˈɲit͡sa, AS: cuḱerʹńica
Wiktionary
rzecz. cukiernik m., cukiernia ż., cukier m., cukierek m., cukrownia ż., cukrownictwo n., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukrzenie n., pocukrzenie n., cukrowanie n., pocukrowanie n., scukrzanie n., scukrzenie n., scukrowanie n., cukrówka ż.
:: zdrobn. cukierniczka ż.
czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk., cukrować ndk., pocukrować dk., scukrzać ndk., scukrzyć dk., scukrować dk.
przym. cukierniczy, cukrowniczy, cukrowy, cukierkowy
przysł. cukierkowo
Wiktionary
(1.1) warmia. cukierdoza
Wiktionary
1. zawód cukiernika;
2. dział przemysłu spożywczego zajmujący się wyrobem słodyczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dział przemysłu, który zajmuje się wyrobem słodyczy
Wiktionary
Cukiernictwo – dział wytwórczości obejmujący wyrób produktów cukierniczych trwałych, pieczywa cukierniczego trwałego, oraz produktów cukierniczych nietrwałych. Przemysł cukierniczy produkuje trwałe wyroby, czyli takie, które nie ulegają istotnym zmianom chemicznym i fizycznym w okresie, co najmniej 1 miesiąca od daty wyprodukowania.
Wikipedia
rzecz. cukier m., cukiernik m., cukiernica ż., cukrownia ż., cukierkowość ż.
przym. cukrowy, cukierniczy
Wiktionary
1. mała cukiernica;
2. kobieta zajmująca się zawodowo wyrobem słodyczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cukiernica
(1.2) zaw. cuk. kobieta cukiernik
Wiktionary
(1.1) Czy możesz podać mi cukierniczkę?
Wiktionary
IPA: ˌt͡sucɛrʲˈɲit͡ʃka, AS: cuḱerʹńička
Wiktionary
rzecz. cukiernik m., cukiernia ż., cukier ż., cukiernica ż., cukierek m., cukrownia ż., cukrownictwo n., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukrzenie n., pocukrzenie n., cukrowanie n., pocukrowanie n., scukrzanie n., scukrzenie n., cukrówka ż., cukierdoza ż., cukierkowość ż.
czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk., cukrować ndk., pocukrować dk., scukrzać ndk., scukrzyć dk.
przym. cukierniczy, cukrowniczy, cukrowy, cukierkowy
przysł. cukierkowo
Wiktionary
(1.1) cukiernica
Wiktionary
dotyczący cukiernika lub cukiernictwa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cukiernictwem, dotyczący cukiernictwa
Wiktionary
(1.1) Podobnie jak nugaty, babka piaskowa jest typowym świątecznym wyrobem cukierniczym.
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukierek m., cukiereczek m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukiernik m., cukiernictwo n., cukrówka ż., cukrownia ż., cukrownik m., cukrzenie n., scukrzanie n., scukrzenie n., pocukrzenie n., cukrowanie n., pocukrowanie n., cukrzyca ż., cukrzyk m., cukierkowość ż., cukroza ż., cukrowiec m.
czas. cukrzyć ndk., cukrować ndk., pocukrować dk., scukrzać ndk., scukrzyć dk., pocukrzyć dk.
przym. cukrowy, cukierkowy, cukrowniczy, cukrzycowy
przysł. cukrowo, cukierniczo, cukierkowo
Wiktionary
specjalista cukierniczy, zajmujący się wyrobem ciast i słodyczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaw. rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem ciast i słodyczy
Wiktionary
Cukiernik (ciastkarz) – osoba, która wykonuje czynności związane z wypiekiem ciast i ciastek.
Absolwenci z przygotowaniem w tym zawodzie są najczęściej zatrudniani w zakładach cukierniczych lub podejmują własną działalność gospodarczą.
Wikipedia
IPA: t͡suˈcɛrʲɲik, AS: cuḱerʹńik
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukiernictwo n., cukrownictwo n., cukrownik m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukierek m., cukrowanie n., cukrzenie n., cukrownia ż., cukierkowość ż.
przym. cukierniczy, cukrowy, cukrzany
czas. cukrować ndk., pocukrować dk., cukrzyć ndk., pocukrzyć dk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
mała dynia, tykwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. odmiana dyni zwyczajnej o podłużnych, zwykle obłych i ciemnozielonych owocach;
(1.2) spoż. jarzyna z owoców cukinii (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Cukinia jest jednym z niewielu warzyw, których kwiaty są również jadalne.
(1.2) Ostra bryndza doskonale komponuje się z bazylią i delikatną cukinią.
Wiktionary
IPA: t͡suˈcĩɲja, AS: cuḱĩńi ̯a
Wiktionary
przym. cukiniowy
Wiktionary
(1.1) kabaczek
(1.2) kabaczek
Wiktionary
→ cukinia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cukinią, dotyczący cukinii
Wiktionary
rzecz. cukinia ż.
Wiktionary
dostarczający cukru, bogaty w cukier
SJP.pl
kobieta odczuwająca nieodpartą potrzebę spożywania produktów zawierających cukier
SJP.pl
osoba odczuwająca nieodpartą potrzebę spożywania produktów zawierających cukier
SJP.pl
uzależnienie od spożywania produktów zawierających cukier
SJP.pl
rodzaj alkoholu wielowodorotlenowego; alkohol cukrowy
SJP.pl
Alkohole cukrowe (alditole, cukrole) – alkohole wielowodorotlenowe (poliole), będące pochodnymi monosacharydów – aldoz lub ketoz, których grupa karbonylowa (>C=O) jest zredukowana do hydroksylowej (>CH−OH). Zawierają po jednej grupie hydroksylowej przy każdym atomie węgla. Ogólny ich wzór to C
nH
n+2(OH)
n lub C
nH
2n+2O
n.
Wikipedia
przyrząd do oznaczania zawartości cukru w roztworach; cukromierz
SJP.pl
miernik stężenia cukru w cieczach; sacharymetr
SJP.pl
Cukromierz – rodzaj areometru. Służy on do mierzenia stężenia cukru w cieczy. Jest to najczęściej szklana lub plastikowa rurka z obciążeniem u dołu. Wewnątrz znajduje się wykalibrowana skala, określająca stężenie cukru. Przyjmuje się, że dana wartość cukru podana na cukromierzu jest równa 100 gramom wody. Pomiar cukromierza jest najdokładniejszy w temperaturze 20 °C. Jednak na wartość wskazań cukromierza wpływa też zawartość innych składników płynu. Są to tzw. niecukry. Ich obecność może podwyższać lub obniżać (np. alkohol) gęstość roztworu. W moszczu do wina mieści się 4% tych substancji.
Wikipedia
chorobowe występowanie glukozy w moczu; glikozuria
SJP.pl
Cukromocz – obecność cukru w moczu.
W zależności od rodzaju cukru w moczu można rozróżnić:
Wikipedia
1. potocznie: słodzić (komuś);
2. depilować pastą cukrową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cukrować.
Wiktionary
czas. cukrować ndk.
przym. cukierniczy, cukierkowy, cukrowy
rzecz. cukiernik mos., cukiernica ż., cukierniczka ż.
Wiktionary
1. wysoka trawa z rodziny wiechlinowatych służąca do produkcji cukru; trzcina cukrowa;
2. zwykle w liczbie mnogiej: związek chemiczny składający się z węgla, wodoru i tlenu; węglowodan, cukier, sacharyd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roślina służąca do produkcji cukru
Wiktionary
Cukrowiec (Saccharum L.) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Obejmuje ok. 37 (35–40) gatunków. W wąskim ujęciu do rodzaju zaliczanych jest 5 lub 6 gatunków, w tym dwa mieszańce. Rośliny te występują na różnych kontynentach w strefie tropikalnej i w ciepłym klimacie umiarkowanym, z centrum zróżnicowania w południowej Azji. W Europie rosną trzy gatunki.
Wikipedia
rzecz. cukier mrz.
przym. cukierniczy
Wiktionary
1. roztwór cukru i drożdży używany do robienia alkoholu w procesie fermentacji; nastaw;
2. gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych;
3. letnia odmiana słodkiej gruszki; owoc tej odmiany;
4. odmiana wczesnej kapusty;
5. gołąbek cukrówka - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Streptopelia roseogrisea|Sundevall|ref=tak., gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych;
(1.2) ornit. ptak z gatunku cukrówek (1.1)
(1.3) pot. spoż. cebula o delikatnym, słodkawym smaku
(1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. ornit. sierpówka, synogarlica
(1.5) gw-pl|Bukowina, Zaolzie. med. cukrzyca
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ekspansja cukrówki dokonała się w bardzo krótkim czasie.
(1.2) Z gałęzi starej akacji zerka na mnie sierpówka, czy tam cukrówka, zwał jak chciał.
Wiktionary
rzecz. cukier mrz., cukiernia ż., cukierek mrz., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukierkowość ż.
przym. cukrowy, cukierkowy, cukierniczy
Wiktionary
(1.3) cebula cukrowa
(1.5) gw-pl|Bukowina|choroba z cukru.
Wiktionary
wytwórnia cukru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fabryka cukru
Wiktionary
Cukrownia – zakład przemysłowy produkujący cukier (sacharozę) z buraków cukrowych lub trzciny cukrowej.
Wikipedia
(1.1) Powodem pożaru w cukrowni było najprawdopodobniej podpalenie.
Wiktionary
IPA: t͡suˈkrɔvʲɲa, AS: cukrovʹńa
Wiktionary
rzecz. cukier m., cukierek m., cukrownictwo n., cukrownik m., cukiernictwo n., cukiernia ż., cukiernik m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukierkowość ż.
przym. cukrowniczy, cukierniczy, cukierkowy, cukrowy
Wiktionary
gatunek rośliny z rodziny werbenowatych; lippia trójlistna
SJP.pl
Lippia słodka, cukrownica (Lippia dulcis Trevir.) – gatunek rośliny z rodzaju lippia z rodziny werbenowatych. Występuje w Meksyku, na Karaibach (Kuba, Hispaniola i Puerto Rico), w Ameryce Środkowej, Kolumbii i Wenezueli. Roślina wykorzystywana spożywczo jako naturalny słodzik, a w medycynie tradycyjnej do leczenia kaszlu i zapalenia oskrzeli.
Wikipedia
dział przemysłu zajmujący się produkcją cukru
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cukrowni, cukrownika lub cukrownictwa
Wiktionary
(1.1) Przemysł cukrowniczy przeszedł bardzo poważny kryzys.
Wiktionary
rzecz. cukierek mzw./mrz., cukierniczka ż., cukiernica ż., cukierkowość ż., cukrownia ż., cukrownictwo n., cukrownik mos.
przym. cukierkowy, cukierniczy, cukrowy
Wiktionary
specjalista w dziedzinie cukrownictwa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: cukier (słodka, biała substancja służąca do słodzenia)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cukru, związany z cukrem
(1.2) zrobiony z cukru
Wiktionary
IPA: t͡suˈkrɔvɨ, AS: cukrovy
Wiktionary
rzecz. cukrzyk mzw./mos., cukierkowość ż., cukier m., cukierek m., cukrownictwo n., cukrownia ż., cukiernictwo n., cukiernik m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukrowanie n.
czas. cukrować ndk.
przym. cukierniczy, cukrowniczy, cukierkowy
Wiktionary
węglowodan złożony z fruktozy i glukozy (disacharyd), sacharoza
SJP.pl
Sacharoza (sanskr. शर्करा śarkarā, dosł. „ziarno piasku”, skąd stgr. σάκχαρον sákcharon „cukier”), C
12H
22O
11 – organiczny związek chemiczny, węglowodan z grupy disacharydów zbudowany z reszt D-fruktozy i D-glukozy. Ma słodki smak. W języku potocznym jest utożsamiana z cukrem. Główny składnik cukru spożywczego. Jest formą transportową cukrów w organizmach roślin.
Wikipedia
1. dawniej: słodycze;
2. grupa związków organicznych zbudowanych z atomów węgla, wodoru i tlenu; węglowodany, sacharydy, cukrowce
SJP.pl
Węglowodany, sacharydy – w ścisłym znaczeniu są to organiczne związki chemiczne składające się z atomów węgla oraz wodoru i tlenu, w takiej proporcji, że na każdy atom węgla przypadają dwa atomy wodoru i jeden tlenu, o ogólnym wzorze sumarycznym: Cn(H2O)n. W szerszym znaczeniu zalicza się do nich ich pochodne otrzymywane w wyniku redukcji lub utleniania ich grup hydroksylowych lub karbonylowych, a także wymianę jednej lub więcej grup hydroksylowych na atom wodoru lub inne grupy organiczne.
Wikipedia
związek cukru z tlenkiem metalu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cukrem
Wiktionary
rzecz. cukier mrz., cukiernik mos.
Wiktionary
gęstnieć wskutek krystalizacji cukru; scukrzać się
SJP.pl
1. dodawać cukru (np. do herbaty);
2. potocznie: cukrzyć komuś - prawić komplementy
SJP.pl
przewlekła choroba, w której niedobór insuliny powoduje nieprawidłową przemianę węglowodanową; moczówka cukrowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba metaboliczna objawiająca się podwyższonym poziomem cukru we krwi;
Wiktionary
Cukrzyca – grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem glukozy we krwi) wynikającą z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta wysp trzustkowych. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.Ze względu na przyczynę i przebieg choroby, można wyróżnić: cukrzycę typu 1, typu 2, cukrzycę ciężarnych i inne, rzadziej występujące typy.
Wikipedia
(1.1) Moja babcia jest chora na cukrzycę.
(1.1) Pies, który cierpi na cukrzycę, pije i siusia przesadnie dużo.
Wiktionary
IPA: t͡suˈkʃɨt͡sa, AS: cukšyca
Wiktionary
rzecz. cukrzyk m., cukrzyczka ż., cukier m., cukierek m., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukierkowość ż.
przym. cukrzycowy, cukierniczy, cukierkowy
Wiktionary
przymiotnik od: cukrzyca
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z cukrzycą; wywołany cukrzycą
Wiktionary
(1.1) Najczęściej przewlekła neuropatia cukrzycowa atakuje nerwy stóp i nóg, nieco rzadziej nerwy dłoni i ramion.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sukʃɨˈt͡sɔvɨ, AS: cukšycovy
Wiktionary
rzecz. cukrzyk mos./mzw., cukierek mrz., cukrzyca
Wiktionary
(1.1) diabetyczny
Wiktionary
kobieta cierpiąca na cukrzycę - przewlekłą chorobę trzustki
SJP.pl
człowiek cierpiący na cukrzycę - przewlekłą chorobę trzustki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. osoba cierpiąca na cukrzycę
(1.2) pot. diabetolog
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Coereba flaveola|ref=tak., mały ptak tropikalny z rodziny cukrzyków;
Wiktionary
Cukrzyk (Coereba flaveola) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej. Jest osiadły. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sukʃɨk, AS: cukšyk
Wiktionary
rzecz. cukrzyca ż., cukierek m., cukrzyki nmos., cukrzenie n., cukiernica ż., cukierniczka ż., cukier mrz., cukierkowość ż.
czas. cukrzyć ndk.
przym. cukrzykowy, cukrzycowy, cukrowy, cukierkowy, cukierniczy
Wiktionary
(1.1) diabetyk
Wiktionary
człowiek cierpiący na cukrzycę - przewlekłą chorobę trzustki
SJP.pl
Cukrzyki (Coerebinae) – podrodzina ptaków z rodziny tanagrowatych (Thraupidae).
Wikipedia
potocznie: cukierek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. cukierki
Wiktionary
IPA: ˈt͡suksɨ, AS: cuksy
Wiktionary
[czytaj: KALbertson] nazwisko
SJP.pl
Culbertson – wieś w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nebraska, w hrabstwie Hitchcock.
Wikipedia
[czytaj: kiLOT] męskie spodnie jedwabne, zapinane pod kolanem, noszone w XVIII wieku
SJP.pl
[czytaj: kultivar] odmiana rośliny uprawnej posiadająca szczególne cechy użytkowe lub estetyczne; kultywar
SJP.pl
lina służąca do umocowania statku do przystani, nabrzeża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mors. żegl. gruba lina do mocowania statków do innych jednostek pływających lub do nabrzeża;
Wiktionary
Lina cumownicza, cuma – lina służąca do cumowania, czyli mocowania jednostki pływającej do nabrzeża, boi, dalby lub innej jednostki oraz do holowania i tym podobnych czynności (np. obracanie jednostki na dalbie). Mocuje się ją na lądzie (nabrzeże, pomost) do polera lub pierścienia cumowniczego, a na jednostce do polera lub (na mniejszych jednostkach) do knagi. Liny podawane na brzeg mogą mieć koniec wolny lub zakończony uchem plecionym.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(1.1) szpring
hiperonimy.
(1.1) lina
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. cumownik m., cumownica ż., cumowniczy m., cumowanie n.
czas. cumować, zacumować, przycumować, odcumować
przym. cumowy, cumowniczy
frazeologia.
etymologia.
etym|śwn|zōm. (cugiel, rzemień, lina statku)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) fast, mooring line, hawser
* białoruski: (1.1) прычал m.
* esperanto: (1.1) ligŝnuro
* hiszpański: (1.1) amarra ż., cabo m.
* niemiecki: (1.1) Schiffstau n.
* nowogrecki: (1.1) κάβος m., καραβόσκοινο n., πρυμάτσα ż.
* włoski: (1.1) cima ż., gomena ż.
źródła.
== cuma (język dalmatyński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. matka chrzestna
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sũma, AS: cũma
Wiktionary
rzecz. cumownik m., cumownica ż., cumowniczy m., cumowanie n.
czas. cumować, zacumować, przycumować, odcumować
przym. cumowy, cumowniczy
Wiktionary
antonimy.
(1.1) szpring
hiperonimy.
(1.1) lina
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. cumownik m., cumownica ż., cumowniczy m., cumowanie n.
czas. cumować, zacumować, przycumować, odcumować
przym. cumowy, cumowniczy
frazeologia.
etymologia.
etym|śwn|zōm. (cugiel, rzemień, lina statku)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) fast, mooring line, hawser
* białoruski: (1.1) прычал m.
* esperanto: (1.1) ligŝnuro
* hiszpański: (1.1) amarra ż., cabo m.
* niemiecki: (1.1) Schiffstau n.
* nowogrecki: (1.1) κάβος m., καραβόσκοινο n., πρυμάτσα ż.
* włoski: (1.1) cima ż., gomena ż.
źródła.
== cuma (język dalmatyński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. matka chrzestna
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: KAMberlend] zimny sos do mięsa, przyrządzony z galaretki porzeczkowej z dodatkiem chrzanu; kumberland
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kumbia] rytmiczna muzyka z Kolumbii; również taniec do tej muzyki
SJP.pl
Cumbia – kolumbijski taniec ludowy, w rytmie 4/4, a także muzyka latynoamerykańska z charakterystycznym rytmem. Typowa cumbia jest elementem folkloru niektórych krajów Ameryki Południowej, jej zmieniona (lekko przyspieszona) wersja – cumbia villera – jest muzyką dyskotekową.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraków. smoczek
Wiktionary
regionalnie: smoczek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kraków. smoczek
(1.2) kraków. rzad. cukierek
Wiktionary
Cumino – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Dzierzążnia.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
zdrobnienie od: cuma
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. umocowywać statek do nabrzeża lub innego statku za pomocą cum;
2. być umocowanym cumami
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) żegl. mocować statek do nabrzeża
(1.2) daw. uczn. pić alkohol, upijać się
czasownik nieprzechodni niedokonany
(2.1) żegl. być przymocowanym do nabrzeża
Wiktionary
(2.1) Przez wiele lat Ad-Dauha była ważnym portem, jednak płytkie wody i rafy koralowe powodowały, że w porcie nie mogły cumować duże jednostki.
Wiktionary
IPA: t͡sũˈmɔvat͡ɕ, AS: cũmovać
Wiktionary
rzecz. cuma ż., cumowanie n., zacumowanie n., przycumowanie n.
czas. przycumować dk., zacumować dk.
przym. cumowy, cumowniczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cumować.
Wiktionary
Cumowanie – unieruchomienie jednostki pływającej (statku wodnego) przy nabrzeżu, kei, pomoście, burcie innej jednostki, boi, pławie, dalbie, beczce cumowniczej itp.
Termin cumowanie odnosi się także do unieruchamiania przy odpowiednich platformach i wieżach statków powietrznych lżejszych od powietrza (balony, sterowce), oraz do statków kosmicznych łączących się z sobą w przestrzeni kosmicznej.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sũmɔˈvãɲɛ, AS: cũmovãńe
Wiktionary
rzecz. cuma ż.
czas. cumować ndk., zacumować dk., przycumować dk., odcumować dk.
przym. cumowy, cumowniczy
Wiktionary
miejsce, gdzie cumują statki
SJP.pl
pal na brzegu, do którego mocuje się cumy
SJP.pl
w żeglarstwie: dotyczący cumy lub cumowania
SJP.pl
pracownik zajmujący się cumowaniem statków
SJP.pl
przymiotnik od: cuma
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gwara. zob. cymper.
Wiktionary
[czytaj: kumulonimbus] chmura kłębiasta burzowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. wypiętrzona, kłębiasta chmura deszczowa niosąca burzę;
Wiktionary
Cumulonimbus (Cb, Charlie bravo), chmura kłębiasta deszczowa – gęsta chmura rozbudowana pionowo na wysokość kilku lub kilkunastu kilometrów, niekiedy w kształcie wieży, o górnej powierzchni gładkiej, zakończonej kopulasto lub kalafiorowato (Cumulonimbus calvus, Cb cal) (calvus z łac. „łysy”), bądź w postaci bardziej rozbudowanej w piętrze wysokim (Cumulonimbus capillatus, Cb cap), przypominająca olbrzymie kowadło lub grzyb (incus – Cb cap inc). Podstawa chmur tego rodzaju znajduje się na wysokości 2–3 km, natomiast górny ich pułap w strefie międzyzwrotnikowej może przekraczać 20 km. Złożone w dolnej części z kropel wody, a w górnej z kryształków lodu (chmura mieszana) – są to chmury najbardziej rozbudowane w kierunku pionowym, dlatego zjawiska fizyczne w nich występujące są bardzo gwałtowne. Chmury tego rodzaju mogą być źródłem gwałtownych opadów deszczu, śniegu lub gradu, którym często towarzyszą wyładowania elektryczne (burze).
Wikipedia
[czytaj: kumulus] biała chmura kłębiasta, typowa dla ciepłej pory roku; kumulus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. oddzielna, biała, gruba chmura kłębiasta, złożona głównie z kropel wody;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: kũˈmulus, AS: kũmulus
Wiktionary
przym. cumulusowy
Wiktionary
[czytaj: kumulusowy] przymiotnik od: cumulus, np. szlak cumulusowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od cumulus
Wiktionary
IPA: ˌkũmuluˈsɔvɨ, AS: kũmulusovy
Wiktionary
rzecz. cumulus
Wiktionary
[czytaj: kunnilingus] seks oralny polegający na pobudzaniu ustami kobiecych narządów płciowych; mineta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. stymulacja kobiecych narządów płciowych językiem i ustami;
Wiktionary
Cunnilingus (łac. cunnilinctio) – metoda seksu oralnego polegająca na stymulowaniu (pieszczeniu) narządów płciowych partnerki, zwłaszcza jej łechtaczki, za pomocą ust oraz języka. Cunnilingus występuje zarówno w kontaktach heteroseksualnych, jak i u kobiet bi- oraz homoseksualnych. Dla znacznej części kobiet oralne pieszczoty łechtaczki są najprostszym sposobem osiągnięcia orgazmu.
Wikipedia
IPA: ˌkũɲiˈlʲĩŋɡus, AS: kũńilʹĩŋgus
Wiktionary
(1.1) wulg. mineta
Wiktionary
[czytaj: kłore] samochód typu Daihatsu Cuore
SJP.pl
1. wyraz naśladujący miarowe uderzenia
2. wyraz oznaczający przycupnięcie, ukrycie się, przyczajenie się
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) przest. iść powoli za kimś ażeby go pochwycić, dybać na kogoś
(1.2) przest. iść ukradkiem w czyjeś ślady, śledzić kogoś
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. kucać
Wiktionary
rzecz. cupanie n., cupnięcie n.
czas. cupnąć dk.
Wiktionary
[czytaj: kupal] bimetal utworzony z warstw aluminium i jednej lub dwóch warstw miedzi nawalcowanych na gorąco; kupal
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cupać.
Wiktionary
czas. cupać ndk., cupnąć dk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: przysiąść, kucnąć; przypaść do ziemi, przyczaić się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. farm. nazwa handlowa środka owadobójczego stanowiący roztwór związku miedzi w płynnych związkach organicznych stosowanego dawniej jako preparat przeciw pasożytom
Wiktionary
(1.1) Zwieziono do składu w Krakowie znaczne ilości cuprexu, proszków przeciwwszowych, mitigalu, świec siarkowych, środków przeciwmuchowych, jak: flit, lepy oraz około 1000 sztuk hydropultów.
Wiktionary
[czytaj: kuprum] z łaciny: miedź (pierwiastek chemiczny)
SJP.pl
Holandia:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: kjurasao] likier pomarańczowy ze skórek gorzkich pomarańczy; curaçao
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. suszona skórka gorzkiej pomarańczy, przyprawa stosowana do produkcji niektórych piw i likierów
(1.2) likier ze skórek curaçao (1.1);
Wiktionary
Zobacz też:
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla okresu działania i twórczości grupy The Cure
Wiktionary
(1.1) Ta piętrowa kompozycja w genialny sposób rozładowuje niesamowite napięcie, kumulowane od pierwszych nut riffu, aż po wprowadzenie iście cure'owskiego, rozpogadzającego końcówkę motywu w szóstej minucie.
Wiktionary
[czytaj: kuria] zespół kolegialnych urzędów duchownych; kuria
SJP.pl
Curia lub kuria – w starożytnym Rzymie najstarsza jednostka podziału obywateli oparta na związkach rodowych.
Wikipedia
kiur; stara, obecnie pozaukładowa jednostka miary radioaktywności
SJP.pl
Znane osoby noszące nazwisko Curie:
Okręty:
Wikipedia
[czytaj: küRI-skłoDOWska albo kiRI-skłoDOWska] Maria Curie-Skłodowska (lepiej: Skłodowska-Curie, 1867-1934) - chemik i fizyk, laureatka Nagrody Nobla w roku 1903 i w roku 1911
SJP.pl
Curie-Skłodowska (ang. Madame Curie) – amerykański film biograficzny z 1943 r. w reżyserii Mervyna LeRoya. Film jest opowieścią o życiu Marii Skłodowskiej-Curie, słynnej uczonej polsko-francuskiej. Scenariusz powstał na podstawie książki Ewy Curie, córki dwukrotnej noblistki.
W Polsce film był dystrybuowany przez Przedsiębiorstwo Państwowe Film Polski
Wikipedia
[czytaj: küriterapia] metoda leczenia, głównie schorzeń nowotworowych
SJP.pl
Brachyterapia, terapia kontaktowa, curieterapia – radioterapeutyczna technika leczenia polegająca na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych, przez umieszczenie źródła promieniowania w guzie lub jego sąsiedztwie. Podstawowym zastosowaniem brachyterapii jest leczenie zmian nowotworowych, ale jest ona wykorzystywana także w terapii innych schorzeń (tocznia, bliznowca).
Wikipedia
przysłówek miejsca
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. z powrotem
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. wstecz, do tyłu
Wiktionary
(1.1) Pódź no sam, curig. → Chodź no tu z powrotem.
(1.2) Curig! (komenda dla konia)
Wiktionary
(1.1) nazod
Wiktionary
[czytaj: kuriozum] osoba, rzecz lub zjawisko zdumiewające swoją niezwykłością lub dziwacznością; kuriozum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzecz lub zjawisko wyjątkowo osobliwe
Wiktionary
(1.1) Tego rodzaju wywłaszczenie stanowi prawdziwe curiosum w dziejach własności.
Wiktionary
(1.1) kuriozum
Wiktionary
[czytaj: kerl] rasa kotów o uszach w kształcie półksiężyca, wywiniętych na zewnątrz
SJP.pl
cURL – program komputerowy oraz sieciowa biblioteka programistyczna (libcurl), napisane w języku C, działające po stronie klienta, z interfejsami dla ponad 30 innych języków. Umożliwia wysyłanie zapytań HTTP, w tym pobieranie z serwerów stron i plików, a także wysyłanie treści formularzy. Ułatwia tworzenie aplikacji korzystających z protokołu HTTP. Biblioteka cURL posiada ogromne możliwości, jej podstawowym zastosowaniem jest tworzenie sprzęgów w złożonych systemach opartych na technologiach Webowych.
Wikipedia
[czytaj: karler lub kerler] osoba uprawiająca curling (sport zimowy na lodzie)
SJP.pl
→ curler [czytaj: karlerka lub kerlerka]
SJP.pl
Curling (wym. angielska: /ˈkɜːlɪŋ/) – zespołowy sport precyzyjny, podobny do pétanque czy bocce. Jest on rozgrywany na prostokątnej tafli lodu. W rywalizacji biorą udział dwie drużyny liczące po 4 zawodników. Do gry używa się kamieni, które są wypuszczane na lodzie w kierunku celu zwanego domem. Liczba przyznanych punktów zależy od liczby kamieni znajdujących się najbliżej środka domu.
Wikipedia
[czytaj: karling lub kerling] sport zimowy rozgrywany na lodzie, w którym drużyny starają się ulokować specjalne kamienie jak najbliżej środka wyrysowanej na podłożu tarczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. dyscyplina sportowa, w której zawodnicy pchają specjalnymi, spłaszczonymi kamieniami po lodzie;
Wiktionary
Curling (wym. angielska: /ˈkɜːlɪŋ/) – zespołowy sport precyzyjny, podobny do pétanque czy bocce. Jest on rozgrywany na prostokątnej tafli lodu. W rywalizacji biorą udział dwie drużyny liczące po 4 zawodników. Do gry używa się kamieni, które są wypuszczane na lodzie w kierunku celu zwanego domem. Liczba przyznanych punktów zależy od liczby kamieni znajdujących się najbliżej środka domu.
Wikipedia
przym. curlingowy
Wiktionary
[czytaj: karlingowy albo kerlingowy] przymiotnik od: curling, np. klub curlingowy
SJP.pl
[czytaj: kurikulum] program nauczania; sylabus
SJP.pl
[czytaj: kari lub kary] kari;
1. przyprawa będąca mieszanką m.in. pieprzu, kolendry, kurkumy, imbiru, chili i gorczycy;
2. potrawa z dodatkiem tej przyprawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. mieszanka przypraw charakterystyczna dla kuchni indyjskiej;
(1.2) kulin. klasa potraw kuchni indyjskiej, rodzaj ragoût z warzyw, ryb lub mięsa w pikantnym sosie
Wiktionary
Curry (wym. kary) a. kari – nazwa sposobu przyrządzenia potraw w kuchni indyjskiej. Curry to warzywa, ser, ryby, mięso lub inne składniki dania głównego w sosie.
Wikipedia
rzeczownik
(1.1) kulin. kiełbasa lub parówka z sosem pomidorowym i curry
Wiktionary
Currywurst – jedno z typowych niemieckich dań zaliczanych do tzw. fast foodów. Jest to zwykle podawana na gorąco grillowana, pieczona lub rzadziej gotowana kiełbasa wieprzowa posypana dużą ilością przyprawy curry i polana specjalnym sosem, którego bazą jest koncentrat pomidorowy. W „najtańszym” wydaniu Currywurst podawane jest ze zwykłym ketchupem. Danie to jest zwykle spożywane z bułką lub frytkami. Currywurst często jedzone są na stojąco, z praktycznych względów podaje się je pokrojone wraz z jednorazowym plastikowym bądź drewnianym widelcem.
Wikipedia
[czytaj: KARtis] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: karwing] jazda ciętymi skrętami na desce alpejskiej; karwing
SJP.pl
[czytaj: kerwi] o kobiecie: krągła i seksowna
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
[czytaj: ker-zon lub ker-zn] nazwisko angielskie, np. George Nathaniel Curzon (1859 - 1925), polityk brytyjski, autor projektu linii demarkacyjnej po wojnie bolszewickiej w 1920 roku, zwanej linią Curzona
SJP.pl
Curzon – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Kraj Loary, w departamencie Wandea.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 405 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 69 osób/km² (wśród 1504 gmin Kraju Loary Curzon plasuje się na 905. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1158.).
Wikipedia
[czytaj: kuskuta] rodzaj wialni używanej do oczyszczania drobnych nasion roślin motylkowych; kuskuta
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kastomizacja] dostosowanie czegoś (np. urządzenia, aplikacji) do własnych potrzeb
SJP.pl
[czytaj: kastomizer] specjalista zajmujący się dopasowywaniem produktu do indywidualnego zamówienia klienta
SJP.pl
[czytaj: kastomizerka] specjalistka zajmująca się dopasowywaniem produktu do indywidualnego zamówienia klienta
SJP.pl
[czytaj: kastomowy] środowiskowo: dopasowany do potrzeb nabywcy, robiony na zamówienie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) neol. slang. hand. wykonany pod klienta, zgodnie z jego upodobaniami, życzeniami
Wiktionary
IPA: ˌkastɔ̃ˈmɔvɨ, AS: kastõmovy
Wiktionary
grupa wysp japońskich w Cieśninie Koreańskiej, miejsce bitwy morskiej w czasie wojny rosyjsko-japońskiej w 1905 r.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Cuszima (grupa wysp japońskich)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący grupy wysp Cuszima, związany z nią
(1.2) dotyczący miasta Cuszima, związany z nim
Wiktionary
[czytaj: katscena] środowiskowo: przerywnik filmowy w grach wideo; cutscenka
SJP.pl
[czytaj: katscenka] środowiskowo: przerywnik filmowy w grach wideo; cutscena
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. więz. więzień skazany po raz pierwszy lub nowoprzybyły
Wiktionary
(1.1) pierwszak
Wiktionary
[czytaj: kusko] miasto w Peru, dawniej stolica państwa Inków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Peru;
Wiktionary
Cuzco lub Cusco (kecz. Qosqo lub Qusqu) – miasto położone w południowej części Peru na wysokości 3326 m n.p.m.
Obecnie stolica regionu Cuzco, liczba mieszkańców w 1990 r. wynosiła 275 tys. Miasto zostało założone przez pierwszego władcę Inków Manco Capaca w XII wieku. W 1533 r. zdobyte przez oddziały Francisco Pizarro. Podczas powstania Manco Inki w 1536 r. miasto zostało spalone. Hiszpanie w tym samym miejscu zbudowali swoje miasto.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Cuzco|Ms=Cuzco.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) Cuzco n.
* łaciński: (1.1) Cuzcum
źródła.
== Cuzco (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. Cuzco
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈkuskɔ, AS: kusko
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) Cuzco n.
* łaciński: (1.1) Cuzcum
źródła.
== Cuzco (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. Cuzco
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: s-i wi] skrót od: Curriculum Vitae - życiorys; c.v.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) urz. biur. życiorys (zawodowy)
Wiktionary
(1.1) Swoje CV proszę przesłać drogą elektroniczną.
Wiktionary
(1.1) curriculum vitae
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = praw. cum voto separato → ze zdaniem odrębnym;
Wiktionary
1. skrót od: ćwiczenie; ćwicz.;
2. skrót od: ćwierć
SJP.pl
skrót
(1.1) = ćwiczenie
Wiktionary
(1.1) Ćw. 10.1 Policz całki iterowane i pokaż, że funkcja ƒ nie jest całkowalna.
Wiktionary
(1.1) zad.
Wiktionary
gwarowo: dwója (ocena niedostateczna lub dopuszczająca)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. najgorsza ocena szkolna
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. eduk. dwója
Wiktionary
IPA: ˈt͡sfaja, AS: cfai ̯a
Wiktionary
(1.1) niedostateczny, pała, daw. dwója obecnie jedynka
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk|cwajka, cwajer.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lwów. dwója (ocena szkolna)
Wiktionary
1. potocznie: mały, krępy pies mający nos jakby rozdwojony
2. żartobliwie o człowieku z końcem nosa przedzielonym bruzdą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Warszawa. żart. przest. buldog
Wiktionary
(1.1) A swojem porządkiem, jeżeli chodzi o zaszczyt na spacerze, to tylko cwajnos. sic.
(1.1) Cwajnos dobry dla ciecia czyli dzwońca, żeby w bramie siedział i powagi swojemu panu dostarczał. Jeżeli pan w tem fachu pracujesz, bierz pan buldoka. sic.
Wiktionary
rzecz. cwajnoska ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
IPA: t͡sfajˈnɔska, AS: cfai ̯noska
Wiktionary
rzecz. cwajnos m.
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziób ptaka domowego
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawna moneta austriacka równa dwudziestu grajcarom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. moneta austriacka (= 20 grajcarów);
Wiktionary
Krajcar, grajcar – moneta srebrna. Bita od XIII wieku początkowo w Tyrolu. Od XVI wieku moneta zdawkowa w krajach habsburskich (równa 1/60 złotego reńskiego, w latach 1857–1892 1/100 reńskiego).
Polska nazwa monety była spolszczeniem niemieckiego określenia tego pieniądza – Kreuzer (dawniej Creutzer), które z kolei nawiązywało do wizerunku krzyża (niem. Kreuz), jaki pojawił się na pierwszych tego typu monetach.
Wikipedia
IPA: t͡sfãnˈt͡sɨɟɛr, AS: cfãncyǵer
Wiktionary
→ cwaniak; cwaniaczy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pejor. umiejący działać sprytnie, przebiegle, wykorzystując każdą okazję, by osiągnąć swój cel
Wiktionary
rzecz. cwaniara ż., cwaniakowanie n., cwaniak mos., cwaniaczka ż., cwaniaczek mos., cwaniactwo n., cwaniackość ż.
przym. cwany
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób typowy dla cwaniaka
Wiktionary
rzecz. cwaniara ż., cwaniakowanie n., cwaniak mos., cwaniactwo n., cwaniackość ż.
Wiktionary
ogół cech charakterystycznych dla cwaniaka; cwaniaczość, cwaniakowatość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest cwaniackie; cecha tych, którzy są cwaniaccy
Wiktionary
przym. cwaniacki
przysł. cwaniacko
rzecz. cwaniak mos.
Wiktionary
potocznie: umiejętność radzenia sobie, często czyimś kosztem; spryciarstwo, cwaniarstwo, spryt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przebiegłe radzenie sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych
Wiktionary
IPA: t͡sfãˈɲat͡stfɔ, AS: cfãńactfo
Wiktionary
rzecz. cwaniura ż./mos., cwaniakowanie n., cwaniak mos., cwaniaczek mos., cwaniaczka ż., cwaniara ż.
przym. cwany, cwaniacki
przysł. cwanie, cwaniacko
czas. wycwanić się dk.
Wiktionary
(1.1) spryt
Wiktionary
zdrobnienie od: cwaniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od cwaniak
Wiktionary
(1.1) Woody Allen (…) tym razem nie w roli znerwicowanego intelektualisty, lecz jako tytułowy drobny cwaniaczek, z drobnym wyrokiem na sumieniu, który szykuje kolejny skok.
Wiktionary
rzecz. cwaniak m., cwaniara ż., cwaniactwo n., cwaniura m./ż.
:: fż. cwaniaczka ż.
czas. cwaniakować ndk.
przym. cwaniacki
Wiktionary
potocznie: kobieta chytra, przebiegła, radząca sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; spryciara, spryciarka, cwaniara, cwaniarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chytra, przebiegła, cwana kobieta
Wiktionary
rzecz. cwaność ż., cwaniak m., cwaniactwo n., cwaniaczek mos., cwaniakowanie n., cwaniara ż.
przym. cwaniacki, cwany
Wiktionary
ogół cech charakterystycznych dla cwaniaka; cwaniackość, cwaniakowatość
SJP.pl
potocznie: udawać cwaniaka, starać się być sprytnym, przebiegłym; cwaniakować
SJP.pl
potocznie: człowiek chytry, przebiegły, radzący sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; spryciarz, spryciula
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba potrafiąca radzić sobie w każdej sytuacji jak najmniejszym wysiłkiem, a nierzadko kosztem innych
Wiktionary
Cwaniak – amerykański kryminał filmowy z 1987 roku.
Wikipedia
(1.1) Wszystkie handle i szmugle przechodziły przez kartoflarnię, w skutek czego pracujące tu cwaniaki całą giełdę mokotowską trzymały w swojem ręku.
Wiktionary
rzecz. cwaniackość ż., cwaniactwo n., cwaniaczenie n., cwaniakowanie n., cwaniakowatość ż., cwaniarstwo n., cwaniura mos./ż., cwaność ż.
:: zdrobn. cwaniaczek mos.
:: fż. cwaniaczka ż., cwaniara ż., cwaniarka ż., cwaniocha ż., cwaniura ż., cwaniurka ż.
czas. cwaniaczyć ndk., cwaniakować ndk.
przym. cwaniaczy, cwaniakowaty, cwaniacki, cwany
przysł. cwaniacko, cwanie
Wiktionary
(1.1) pot. miglanc, czort, skubaniec, skurkowaniec, skurkowany, spryciarz, szelma, szpenio; gw-pl|Śląsk Cieszyński|beskuryja., gw-pl|Górny Śląsk|buks, beskuryjo.
Wiktionary
potocznie: udawać cwaniaka, starać się być sprytnym, przebiegłym; cwaniaczyć
SJP.pl
czasownik
(1.1) zachowywać się cwanie, sprytnie, przebiegle
Wiktionary
(1.1) Nie cwaniakuj, bo dostaniesz mandat!
Wiktionary
rzecz. cwaniak m., cwaniakowanie n., cwaniaczek mos.
czas. cwaniaczyć
przym. cwany
przysł. cwanie
Wiktionary
(1.1) cwaniaczyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. zachowywanie się w sposób cwaniacki
Wiktionary
rzecz. cwaniactwo n., cwaniarstwo ż., cwaniak m., cwaniaczek m., cwaniaczka ż., cwaniarka ż., cwaniara ż.
czas. cwaniakować
przym. cwany, cwaniacki, cwanie
przysł. cwanie, cwaniacko
Wiktionary
ogół cech charakterystycznych dla cwaniaka; cwaniackość, cwaniaczość
SJP.pl
taki, który udaje cwaniaka, stara się być sprytnym, przebiegłym
SJP.pl
potocznie: kobieta chytra, przebiegła, radząca sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; spryciara, spryciarka, cwaniaczka, cwaniarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pejor. kobieta przebiegła, dobrze się ustawiająca
Wiktionary
(1.1) Żałuję, że ją poznałem, bo to była cwaniara najgorszego gatunku – szła po trupach i nie miała hamulców przed żadnym oszustwem, byleby osiągnąć swój cel.
Wiktionary
IPA: t͡sfãˈɲara, AS: cfãńara
Wiktionary
rzecz. cwaniura ż./mos., cwaniakowanie n., cwaniak, cwaniaczek, cwaniaczka, cwaniactwo
przym. cwany, cwaniacki
przysł. cwanie, cwaniacko
czas. wycwanić się
Wiktionary
(1.1) cwaniaczka, spryciara, krętaczka
Wiktionary
potocznie: kobieta chytra, przebiegła, radząca sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; spryciara, spryciarka, cwaniara, cwaniaczka
SJP.pl
potocznie: umiejętność radzenia sobie, często czyimś kosztem; cwaniactwo, spryciarstwo, spryt
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) w sposób cwany
Wiktionary
rzecz. cwaniactwo n., cwaniak mos., cwaniakowanie n., cwaniara ż.
przym. cwany
czas. cwaniakować
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: cwanie
SJP.pl
regionalnie: cwaniaczka
SJP.pl
potocznie: mężczyzna chytry, przebiegły, osiągający swoje cele kosztem innych ludzi; cwaniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chytry, przebiegły mężczyzna
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) chytra, przebiegła kobieta
Wiktionary
(1.1) Jego kompan, większy cwaniura, węszy w pobliżu sektora mieszkalnego.
Wiktionary
rzecz. cwaniak m., cwaniaczek m., cwaniactwo n., cwaniara ż.
Wiktionary
(1.1) cwaniak, szczwany lis
(2.1) cwaniaczka
Wiktionary
potocznie: umiejętność radzenia sobie, często czyimś kosztem; cwaniactwo, cwaniarstwo spryciarstwo, spryt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cwane; cecha tych, którzy są cwani
Wiktionary
rzecz. cwaniak mos., cwaniaczka ż.
przym. cwany
Wiktionary
(1.1) szczwaność
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: cwany
SJP.pl
chytry, potrafiący sobie radzić
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) umiejący działać sprytnie, przebiegle, wykorzystując każdą okazję, by osiągnąć swój cel
Wiktionary
rzecz. cwaniactwo n., cwaniaczek mos., cwaniaczka ż., cwaniak mos., cwaniara ż., cwaniakowanie n., cwaność ż.
przym. cwaniacki, cwanie
czas. wycwanić się, cwaniakować
przysł. cwanie
Wiktionary
(1.1) chytry, przebiegły, sprytny, kuty na cztery nogi
Wiktionary
najszybszy bieg konia lub innego zwierzęcia; szybki galop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeźdz. najszybszy czterotaktowy chód konia;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Noga prowadząca pracuje w cwale tak samo, jak w galopie.
Wiktionary
rzecz. cwałowanie n.
czas. cwałować ndk.
przym. cwałowy
przysł. cwałem
Wiktionary
bardzo szybko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) jeźdz. o biegu: pełnym galopem
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: cwał
Wiktionary
(1.1) Usłyszeliśmy wierzchowca pędzącego cwałem przez most na Tybrze.
Wiktionary
rzecz. cwał mrz., cwałowanie n.
czas. cwałować ndk.
przym. cwałowy
Wiktionary
1. o zwierzęciu, zwłaszcza o koniu: biec cwałem;
2. jechać cwałem konno lub końmi;
3. o ludziach: szybko biec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jeźdz. o koniach pędzenie cwałem
Wiktionary
rzecz. cwał m.
czas. cwałować ndk.
przym. cwałowy
przysł. cwałem
Wiktionary
1. przymiotnik od: cwał, np. cwałowy bieg konia;
2. w medycynie: tętno cwałowe - tętno mocne, szybkie, będące objawem chorobowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pinezka
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|rajscwek.
Wiktionary
1. w slangu więziennym: mężczyzna zmuszany do odbywania stosunków homoseksualnych;
2. wulgarnie: mężczyzna, do którego czuje się niechęć lub odrazę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wulg. gwara. więz. mężczyzna zmuszany do odbywania oralnych i analnych stosunków homoseksualnych, zwłaszcza w więzieniu
(1.2) wulg. rzad. mężczyzna świadczący usługi seksualne homoseksualistom
(1.3) wulg. pogard. wyzwisko pod adresem mężczyzny
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: cwelić
Wiktionary
Cwel, cwer, poszkodowany – obraźliwe pojęcie używane w gwarze więziennej, degradujące określenie osoby zmuszanej w więzieniach do odbywania stosunków seksualnych z innymi współwięźniami i wykluczoną przez to z kategorii git-ludzi (grypsujących).
Wikipedia
(1.1) Wczoraj wydupczyłem jednego cwela!
(1.2) Mój kumpel jest cwelem na Dworcu Centralnym.
(1.3) Co za cwel z ciebie!
Wiktionary
IPA: t͡sfɛl, AS: cfel
Wiktionary
rzecz. cwelownia ż., przecwelowanie n., cwelowanie n.
:: zdrobn. cwelik m.
czas. cwelić, przecwelić
przym. cwelowaty
Wiktionary
(1.1) gwara. więz. parówa, nygus, beret, śliczny
(1.2) kurwa
(1.3) wulg. chuj, kutas; pot. frajer
Wiktionary
w budownictwie drewnianym: dolna belka ścian wieńcowych lub szkieletowych stanowiąca podstawę ścian, słupów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cwelić.
Wiktionary
czas. cwelić
Wiktionary
w gwarze przestępczej:
1. odbywać stosunek homoseksualny;
2. biec, uciekać;
3. nie odzywać się, nic nie mówić
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) wulg. gwałcić doodbytniczo
Wiktionary
(1.1) Piotrek cweli Jacka.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sfɛlʲit͡ɕ, AS: cfelʹić
Wiktionary
rzecz. cwel m., cwelenie n., cwelowanie n., przecwelowanie n.
czas. przecwelić
Wiktionary
dawna, prosta tkanina używana m.in. w średniowieczu na stroje dla ludu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. włók. materiał z bawełny lub lnu utkany w kostkę lub pasy
(1.2) stpol. podwójnie tkane płótno
Wiktionary
Cwelich, cwilich (z niem. zwilich) – prosta tkanina lniana lub konopna, później bawełniana tkana splotem wielorządkowym w pasy i kostki. Stosowana głównie przez biedniejszą ludność, chociaż była droższa od drelichu.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sfɛlʲix, AS: cfelʹiχ
Wiktionary
(1.2) cwylich; reg. śl. ćwilich.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wulg. odczasownikowy od|cwelować.
Wiktionary
rzecz. przecwelowanie n., cwel m.
czas. przecwelić, cwelować ndk., cwelić ndk.
przym. cwelowaty
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Centrala Wynajmu Filmów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: ćwierćlitrowa butelka wódki (w Polsce wyprowadzone z obiegu) lub jej zawartość; ćwiartka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara. środ. ćwiartka (zwykle wódki)
(1.2) gwara. więz. kara 25 lat pozbawienia wolności
Wiktionary
1. zdrobniale: ćwiartka;
2. pieszczotliwie: ćwiartka (w potocznym znaczeniu 'ćwierć litra wódki'); ćwiartula, ćwiartuchna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: ćwiartka
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲjarˈtɛt͡ʃka, AS: ćfʹi ̯artečka
Wiktionary
rzecz. ćwiartka
przym. ćwiartkowy
Wiktionary
1. jedna z czterech równych części czegoś; ćwierć;
2. połowa z przedniej lub tylnej części zabitego zwierzęcia; ćwierć;
3. w dawnej Polsce: jednostka objętości ciał sypkich równa 1/4 korca, czyli około 30 litrów; ćwierć;
4. potocznie: ćwierć litra wódki;
5. czwarta część arkusza drukarskiego;
6. format książki wielkości czwartej części arkusza; książka takiego formatu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z czterech równych części czegoś
(1.2) miara stanowiąca czwartą część innej miary
(1.3) pot. ćwierć litra wódki
(1.4) połowa przedniej albo tylnej części zabitego zwierzęcia
(1.5) druk. czwarta część arkusza drukarskiego
(1.6) druk. format książki wydanej w wielkości czwartej części arkusza
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Poproszę tę ćwiartkę chleba i dwie parówki.
Wiktionary
rzecz. ćwierć ż., ćwiartowanie n., poćwiartowanie n.
:: zdrobn. ćwiarteczka ż., ćwiartuchna ż.
czas. ćwiartować ndk., poćwiartować dk.
przym. ćwiartkowy
Wiktionary
(1.1) ćwierć, ćwiarteczka, ćwiartuchna
(1.3) ćwiarteczka, ćwiartuchna
(1.4) ćwierćtusza
(1.5) czwórka
(1.6) kwarto, quarto
Wiktionary
dzielić, rozcinać na ćwierci lub inne kawałki; ćwiartować (częściej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ćwiartkować.
Wiktionary
czas. ćwiartkować
Wiktionary
drukarstwo: mający wymiar czwartej części arkusza drukarskiego
SJP.pl
1. dzielić, rozcinać na ćwierci lub inne kawałki; ćwiartkować (rzadziej);
2. dawniej: zadawać cierpienia polegające na krajaniu żywcem
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. poćwiartować)
(1.1) dzielić na ćwierci (cztery równe kawałki) lub na duże części
(1.2) przen. rozdzielać w sposób drastyczny, brutalny, np. zadając śmierć
Wiktionary
(1.1) Zaraz będziemy ćwiartować te jabłka, żeby je podać na deser.
Wiktionary
rzecz. ćwierć ż., ćwiartowanie n., ćwiartka ż.
czas. poćwiartować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dzielenie czegoś na ćwierci lub części innej wielkości
(1.2) krajanie kogoś żywcem
Wiktionary
rzecz. poćwiartowanie n., ćwierć ż., ćwiartka ż.
czas. ćwiartować ndk., poćwiartować dk.
Wiktionary
pieszczotliwie: ćwiartka (w potocznym znaczeniu 'ćwierć litra wódki'); ćwiartula, ćwiarteczka
SJP.pl
pieszczotliwie: ćwiartka (w potocznym znaczeniu 'ćwierć litra wódki'); ćwiartuchna, ćwiarteczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cwibak
Wiktionary
rzecz. cwibak m.
Wiktionary
ciasto biszkoptowe z bakaliami; keks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. rodzaj biszkoptowego placekacka z bakaliami
(1.2) kulin. lwów. keks
(1.3) kulin. gw-pl|Górny Śląsk. sucharek
Wiktionary
Keks – ciasto biszkoptowe lub babka piaskowa z bakaliami, pieczona w prostokątnej formie.
Keksy pieczono już w starożytnym Rzymie, w zachowanych przepisach jako składniki wymieniane są owoce granatowca, orzeszki piniowe i rodzynki, pieczone w cieście jęczmiennym. W średniowieczu dodawano także miód, przyprawy oraz owoce.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sfʲibak, AS: cfʹibak
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. cwibaczek m.
Wiktionary
dawniej: ćwikać
SJP.pl
skrót od: ćwiczenie; ćw.
SJP.pl
służący do ćwiczeń
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) używany do ćwiczenia
(1.2) wykonywany dla nabrania wprawy, polegający na ćwiczeniu
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲiˈt͡ʃɛbnɨ, AS: ćfʹičebny
Wiktionary
rzecz. ćwiczenia nmos., ćwiczenie
czas. ćwiczyć
przym. ćwiczeniowy
Wiktionary
(1.1) treningowy, ćwiczeniowy
(1.2) treningowy
Wiktionary
1. szkolenie wojskowe;
2. zajęcia uniwersyteckie;
3. podręcznik szkolny z zadaniami do przepisania lub uzupełnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) eduk. zajęcia na uczelni wyższej, podczas których studenci analizują, często w sposób praktyczny, zagadnienia z danego przedmiotu
(1.2) eduk. szkolny zeszyt do wykonywania ćwiczeń z gotowymi, drukowanymi zadaniami
(1.3) wojsk. forma praktycznego szkolenia jednostek wojskowych w warunkach zbliżonych do pola walki;
forma rzeczownika|rodzaj=nijaki.
(2.1) lm. od: ćwiczenie
Wiktionary
(1.1) Rano muszę wcześnie wstać, bo mam ćwiczenia z analizy matematycznej.
(1.2) Jaś odrobił pracę domową, ale zapomniał wziąć ćwiczeń.
(1.3) Nasz pułk jedzie na ćwiczenia przeciwlotnicze do Drawska Pomorskiego.
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲiˈt͡ʃɛ̃ɲa, AS: ćfʹičẽńa
Wiktionary
rzecz. ćwiczenie n., ćwiczeniowiec m., ćwiczeniówka ż.
czas. ćwiczyć ndk., wyćwiczyć dk., poćwiczyć dk.
przym. ćwiczeniowy, ćwiczebny
Wiktionary
(1.2) zeszyt ćwiczeń, ćwiczeniówka
(1.3) manewry, poligon
Wiktionary
powtarzać jakąś czynność w celu podniesienia umiejętności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynność powtarzana dla utrwalenia wiedzy lub zdobycia sprawności, nauka
(1.2) zob. ćwiczenia.
Wiktionary
(1.1) Dzięki odpowiednim ćwiczeniom pozbyłem się brzucha w cztery tygodnie.
(1.1) Ćwiczenie polega na sklasyfikowaniu znaczeniowo tej listy rzeczowników.
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲiˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: ćfʹičẽńe
Wiktionary
rzecz. ćwiczeniowiec mos., ćwiczenia nmos.
czas. ćwiczyć ndk., wyćwiczyć dk., poćwiczyć dk.
przym. ćwiczeniowy, ćwiczebny
Wiktionary
(1.1) trening
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba prowadząca ćwiczenia na wyższej uczelni
(1.2) osoba prowadząca ćwiczenia na kursie
Wiktionary
IPA: ˌt͡ɕfʲit͡ʃɛ̃ˈɲɔvʲjɛt͡s, AS: ćfʹičẽńovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. ćwiczenia nmos., ćwiczenie n., ćwiczonko n.
:: fż. ćwiczeniowczyni ż.
przym. ćwiczeniowy
Wiktionary
(1.1) nauczyciel akademicki
(1.2) ćwiczeniodawca
Wiktionary
podręcznik szkolny zawierający ćwiczenia mające np. utrwalić wiadomości ucznia; ćwiczenia
SJP.pl
używany do ćwiczeń, np. drążek ćwiczeniowy
SJP.pl
zdrobnienie od: ćwiczenie
SJP.pl
powtarzać jakąś czynność w celu podniesienia umiejętności
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) eduk. wykonywać określoną czynność w celu poprawienia danej umiejętności
(1.2) sport. wykonywać aktywność fizyczną w celu poprawy kondycji lub rozrywki
(1.3) daw. chłostać
Wiktionary
(1.1) Muzyk cały wieczór ćwiczył nowy chwyt.
(1.2) Dla poprawienia figury postanowiłem ćwiczyć.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ɕfʲit͡ʃɨt͡ɕ, AS: ćfʹičyć
Wiktionary
rzecz. ćwiczenie n., ćwiczenia lm nm.
czas. wyćwiczyć dk., wyćwiczyć się dk.
przym. ćwiczebny
Wiktionary
(1.1) szkolić, szkolić się
(1.2) trenować, szkolić, szkolić się, reg. pozn. ibować się., przest. egzercytować
Wiktionary
1. zdrobnienie od: ćwiek (gwóźdź z szeroką główką);
2. zdrobnienie od: ćwiek (szewska szpilka drewniana)
SJP.pl
w dawnej Polsce: rzemieślnik wyrabiający ćwieki
SJP.pl
żartobliwie: trochę przestarzały
SJP.pl
żartobliwie: przestarzały
SJP.pl
1. gwóźdź z szeroką główką;
2. szewska szpilka drewniana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzem. duży gwóźdź z szeroką główką używany w budownictwie drewnianym
(1.2) rzem. szewska szpilka drewniana służąca do przybijania podeszew
(1.3) metalowy kolec służący do ozdabiania ubrań
Wiktionary
Ćwiek – gwóźdź z szeroką, płaską lub wypukłą główką lub szewska szpilka drewniana do przybijania podeszew.
Współcześnie ćwiekami nazywane są metalowe kolce służące do ozdabiania ubrań. Ćwiekami ozdabiać można: buty, paski, kurtki, spodnie, kaski (może spowodować osłabienie konstrukcji i podczas upadku kask staje się mniej wytrzymały). Noszone są także „pieszczochy”, tj. kawałek skóry wybity ćwiekami, który zapina się przy nadgarstku. Kształty i rozmiary ćwieków są różne – od małych piramidek poprzez średnie stożki do kilkunastocentymetrowych kolców.
Wikipedia
IPA: t͡ɕfʲjɛk, AS: ćfʹi ̯ek
Wiktionary
rzecz. ćwiekowanie n., ćwiekacz m., ćwiekarka ż., ćwiekulec m.
:: zdrobn. ćwieczek m.
czas. ćwiekować ndk.
przym. ćwiekowy
Wiktionary
(1.2) sztyft
Wiktionary
kopyto do mechanicznej produkcji obuwia
SJP.pl
maszyna do wyrabiania szewskich ćwieków, stosowana przy produkcji butów
SJP.pl
dawniej: pismo klinowe; pismo ćwiekowe
SJP.pl
nabijać ćwiekami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nabijanie czegoś ćwiekami
Wiktionary
rzecz. ćwiek m., ćwieczek m., ćwiekacz m., ćwiekarka ż., ćwiekulec m.
czas. ćwiekować
przym. ćwiekowy
Wiktionary
1. drzewo przeznaczone na ćwieki szewskie;
2. gatunek krzewu z rodziny dławiszowatych; kuroślepina, trzmielina pospolita, trzmielina zwyczajna
SJP.pl
ćwiartka;
1. jedna z czterech równych części czegoś;
2. połowa z przedniej lub tylnej części zabitego zwierzęcia;
3. w dawnej Polsce: jednostka objętości ciał sypkich równa jednej czwartej korca, czyli około 30 litrów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna czwarta, 25%
(1.2) gw-pl|Poznań. konew
(1.3) naczynie służące dawniej do mierzenia objętości ciał sypkich (zboża)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Za ćwierć miliona złotych można było wtedy kupić pięć książek.
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲjɛrʲt͡ɕ, AS: ćfʹi ̯erʹć
Wiktionary
rzecz. ćwiartowanie n., poćwiartowanie n.
:: zdrobn. ćwiartka ż.
czas. ćwiartować ndk., poćwiartować dk.
przym. ćwierciowy
Wiktionary
(1.1) skr. ćw.
(1.2) konew
Wiktionary
mający wielkość czwartej części arkusza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) buty z charakterystycznymi ażurowymi perforacjami
Wiktionary
(1.1) Ćwierćbrogsy charakteryzują się tylko ażurowaniem wzdłuż szwów, ale na nosku nie mają wybitego medalionu, często też krawędzie nie są ząbkowane.
Wiktionary
rzecz. brogsy nmos., półbrogsy nmos.
Wiktionary
mający długość czwartej części cala
SJP.pl
moneta o nominale 25 centów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) moneta o nominale ćwierci dolara (25 centów)
Wiktionary
IPA: ˌt͡ɕfʲjɛrʲd͡ʑdɔlaˈrufka, AS: ćfʹi ̯erʹʒ́dolarufka
Wiktionary
przym. ćwierćdolarowy
Wiktionary
(1.1) dwudziestopięciocentówka
Wiktionary
mający wartość ćwierci dolara (dwudziestu pięciu centów); dwudziestopięciocentowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący ćwierć dolara, mający wartość ćwierć dolara
Wiktionary
(1.1) Podczas akcji udało się zebrać 577 zł, 1 euro i monetę ćwierćdolarową.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ɕfʲjɛrʲd͡ʑdɔlaˈrɔvɨ, AS: ćfʹi ̯erʹʒ́dolarovy
Wiktionary
rzecz. ćwierćdolarówka
Wiktionary
(1.1) dwudziestopięciocentowy
Wiktionary
skrót od: ćwierćfinał
SJP.pl
potocznie: ćwierćfalowa antena odbiorcza
SJP.pl
element optyczny zmieniający polaryzację światła; płytka ćwierćfalowa
SJP.pl
Płytka ćwierćfalowa (ćwierćfalówka) – przyrząd optyczny zmieniający polaryzację przechodzącego przez niego światła o określonej dla przyrządu długości fali. Światło o polaryzacji w kierunku osi szybkiej przechodzące przez płytkę wyprzedza światło o kierunku polaryzacji wolnej o ćwierć długości fali (stąd nazwa).
Wikipedia
płytka ćwierćfalowa - płytka zmieniająca polaryzację światła; ćwierćfalówka
SJP.pl
zawodnik, który dotarł do ćwierćfinału konkurencji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. uczestnik ćwierćfinału
Wiktionary
(1.1) Drużyna Brazylii była ćwierćfinalistą w zeszłym roku.
Wiktionary
rzecz. ćwierćfinał mrz.
:: fż. ćwierćfinalistka ż.
przym. ćwierćfinałowy
Wiktionary
zawodniczka, która dotarła do ćwierćfinału konkurencji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta, która doszła do ćwierćfinału w rozgrywkach lub konkursie
Wiktionary
rzecz. ćwierćfinał mrz.
:: fm. ćwierćfinalista mos.
przym. ćwierćfinałowy
Wiktionary
część zawodów sportowych rozgrywanych systemem pucharowym tuż przed półfinałem, złożona z czterech spotkań wyłaniających tyle samo zwycięskich drużyn lub zawodników grających w dalszej rundzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. część rozgrywek eliminacyjnych ośmiu rywali (lub ośmiu drużyn), z których czterech może awansować do półfinału
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲjɛrʲt͡ɕˈfʲĩnaw, AS: ćfʹi ̯erʹćfʹĩnau̯
Wiktionary
rzecz. ćwierćfinalista m., ćwierćfinalistka ż.
przym. ćwierćfinałowy
Wiktionary
związany z ćwierćfinałem, np. rozgrywki ćwierćfinałowe
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. dotyczący ćwierćfinału
Wiktionary
(1.1) Mrągowianki w meczu ćwierćfinałowym wygrały z koszykarkami z Węgorzewa.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ɕfʲjɛrʲt͡ɕfʲĩnaˈwɔvɨ, AS: ćfʹi ̯erʹćfʹĩnau̯ovy
Wiktionary
rzecz. ćwierćfinał m., ćwierćfinalista m., ćwierćfinalistka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) rodzaj kanapki zawierającej kawałek mięsa o wadze ćwierć funta (113,4 gramów)
Wiktionary
(1.1) Zjadłam dziś ćwierćfunciaka z podwójnym serem.
Wiktionary
moneta o nominale równym ćwierć funta
SJP.pl
trwający kwadrans
SJP.pl
pogardliwie: człowiek mało wykształcony, którego nie można zaliczyć do inteligencji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. człowiek słabo wykształcony, ale aspirujący do tego, aby uchodzić za inteligenta
Wiktionary
rzecz.
:: fż. ćwierćinteligentka ż.
Wiktionary
(1.1) półinteligent
Wiktionary
pogardliwie: kobieta mało wykształcona, której nie można zaliczyć do inteligencji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pogard. kobieta słabo wykształcona, ale aspirująca do tego, aby uchodzić za inteligentkę
Wiktionary
rzecz.
:: fm. ćwierćinteligent mos.
Wiktionary
(1.1) półinteligentka
Wiktionary
przestarzale: ćwiartkowy, mogący pomieścić czwartą cześć jakiejś jednostki, odnoszący się do czwartej części czegoś
SJP.pl
1. ważący ćwierć kilograma;
2. przeznaczony na ćwierć kilograma czegoś
SJP.pl
element architektoniczny w postaci ćwiartki kolumny
SJP.pl
mający pojemność jednej czwartej litra
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający ćwierć litra pojemności, zawierający ćwierć litra czegoś
Wiktionary
liczący ćwierć miliona czegoś
SJP.pl
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 250 000 (ćwierć miliona)
Wiktionary
IPA: ˌt͡ɕfʲjɛrʲt͡ɕmʲilʲjɔ̃ˈnɔvɨ, AS: ćfʹi ̯erʹćmʹilʹi ̯õnovy
Wiktionary
(1.1) dwustupięćdziesięciotysięczny
Wiktionary
potocznie: osoba mało inteligentna
SJP.pl
pogardliwie o jakiejś myśli, pomyśle
SJP.pl
w muzycznej notacji znak graficzny wartości rytmicznej dźwięku, równej czwartej części całej nuty, połowie półnuty, 2 ósemkom, 4 szesnastkom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. dźwięk o czasie trwania równym 1/4 całej nuty;
Wiktionary
Ćwierćnuta (♩) – nuta w notacji muzycznej trwająca jedną czwartą całej nuty lub połowę półnuty, dzieląca się na dwie ósemki bądź cztery szesnastki. Ćwierćnuta oznaczana jest jako owalna wypełniona główka zasadniczo z laską z prawej strony skierowaną w górę dla nut położonych poniżej trzeciej linii lub w dół z lewej strony dla nut położonych na trzeciej linii lub wyżej.
Wikipedia
IPA: t͡ɕfʲjɛrʲt͡ɕˈnuta, AS: ćfʹi ̯erʹćnuta
Wiktionary
(1.1) symbol. ♩
Wiktionary
przymiotnik od: ćwierćnuta, np. rytm ćwierćnutowy, pauza ćwierćnutowa
SJP.pl
określenie jakiegoś zdania (tezy, sformułowania) jako odbiegającego w istotnym stopniu od prawdy
SJP.pl
interwał wynikający z podziału oktawy na 24 równe części
SJP.pl
Ćwierćton – odległość między dwoma dźwiękami równa połowie półtonu, czyli 1/24 oktawy.
Stosowany w muzyce antycznej Grecji, obecny także w skalach typowych dla muzyki orientalnej. W klasycznej muzyce europejskiej rzadko spotykany, gdzie praktycznie najmniejszym interwałem jest półton.
Wikipedia
samochód ciężarowy o dopuszczalnej ładowności ćwierć tony
SJP.pl
ważący ćwierć tony
SJP.pl
ćwierć ciała zwierzęcia rzeźnego, zwłaszcza wieprza
SJP.pl
wąska listwa mająca przekrój ćwierci koła, służąca jako zakrycie styku futryny z powierzchnią ściany; listwa przyościeżnicowa
SJP.pl
okres 25 lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. ćwierć wieku, dwadzieścia pięć lat
Wiktionary
(1.1) Najstarsza szkoła tańca we Włocławku i jedna z pierwszych w regionie obchodzi w tym roku ćwierćwiecze istnienia.
Wiktionary
(1.1) dwudziestopięciolecie
Wiktionary
mający ćwierć wieku, trwający ćwierć wieku, dwudziestopięcioletni; ćwierćwiekowy
SJP.pl
mający ćwierć wieku, trwający ćwierć wieku, dwudziestopięcioletni; ćwierćwieczny
SJP.pl
Lucyna Ćwierczakiewiczowa (1829-1901) - autorka książek z zakresu gospodarstwa domowego
SJP.pl
1. odgłos wydawany przez ptaka;
2. środowiskowo: wpis na Twitterze; tweet
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca śpiew ptasi lub świerszcza
Wiktionary
rzecz. ćwierkot mrz., ćwierkanie n.
czas. ćwierkać ndk., ćwirkać ndk.
wykrz. ćwir, ćwirr
Wiktionary
(1.1) ćwir, ćwirr, ćwirk, ćwirku
Wiktionary
1. o świerszczach, ptakach: wydawać krótki, wysoki dźwięk; ćwierkotać;
2. o dzieciach i młodych kobietach: mówić pieszczotliwie; szczebiotać;
3. środowiskowo: zamieszczać wpis na Twitterze; tweetować
SJP.pl
czasownik
(1.1) o ptakach, świerszczach: wydawać krótkie, wysokie dźwięki
(1.2) o dzieciach, dziewczętach: mówić szybko i pieszczotliwie
(1.3) pot. inform. zamieszczać wpisy na mikroblogu
Wiktionary
(1.1) Wysoko w górze, wśród czystego powietrza, głośno ćwierkały skowronki.
Wiktionary
rzecz. ćwierk m., ćwierkanie n., ćwierknięcie n.
czas. ćwierknąć dk.
przym. ćwierkliwy
przysł. ćwierkliwie
wykrz. ćwir, ćwierk, ćwirr, ćwirk, ćwirku
Wiktionary
(1.1) ćwierkotać, świergotać, świergolić, świegotać, szczebiotać, ciurkać
(1.2) szczebiotać, świergotać, świergolić, świegotać
Wiktionary
środowiskowo:
1. serwis społecznościowy Twitter;
2. osoba korzystająca z Twittera
SJP.pl
1. o świerszczach, ptakach: wydawać krótki, wysoki dźwięk; ćwierkotać;
2. o dzieciach i młodych kobietach: mówić pieszczotliwie; szczebiotać;
3. środowiskowo: zamieszczać wpis na Twitterze; tweetować
SJP.pl
1. o świerszczach, ptakach: wydawać krótki, wysoki dźwięk; ćwierkotać;
2. o dzieciach i młodych kobietach: mówić pieszczotliwie; szczebiotać;
3. środowiskowo: zamieszczać wpis na Twitterze; tweetować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) o ptakach, świerszczach: wydawanie krótkich, wysokich dźwięków
(1.2) o dzieciach, dziewczętach: mówienie w sposób szybki i pieszczotliwy
(1.3) pot. inform. zamieszczanie wpisów na mikroblogu
Wiktionary
rzecz. ćwierk m., ćwierknięcie n.
czas. ćwierkać ndk., ćwierknąć dk.
przym. ćwierkliwy
przysł. ćwierkliwie
wykrz. ćwierk
Wiktionary
(1.1) ćwierkotanie, świergotanie, świergolenie, świegotanie, szczebiotanie, ciurkanie
(1.2) szczebiotanie, świergotanie, świergolenie, świegotanie
Wiktionary
ćwierkotliwy;
1. często ćwierkający;
2. podobny do ćwierkania
SJP.pl
odgłos wydawany przez niektóre ptaki; ćwierk, szczebiot
SJP.pl
o świerszczach, ptakach: wydawać krótki, wysoki dźwięk; ćwierkać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) o ptakach śpiewanie
Wiktionary
czas. ćwierkotać
Wiktionary
(1.1) świergotanie, świergolenie, świegotanie, szczebiotanie, ćwierkanie
Wiktionary
ćwierkliwy;
1. często ćwierkający;
2. podobny do ćwierkania
SJP.pl
przestarzale: czwarta część czegoś, ćwiartka
SJP.pl
Ćwiertnia, metrol – staropolska jednostka objętości stosowana zwykle w kontekście ziaren. Była równa średniej objętości 101 kg żyta i 107 kg pszenicy. Jej wielkość ulegała zmianie w zależności od okresu historycznego i położenia geograficznego. Najpopularniejsza jej odmiana, stosowana na terenach podkrakowskich, odpowiadała w przybliżeniu objętości 140 litrów.
Wikipedia
koło zębate wskazówki minutowej
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. kogut specjalnie tuczony; kapłon;
2. dawniej o człowieku przebiegłym, chytrym;
3. dawniej: wytresowany ptak łowczy;
4. stopień w harcerstwie;
5. karciana gra rozpowszechniona w Polsce za czasów Stanisława Augusta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. wyga, osoba przebiegła, z doświadczeniem, szczwana
(1.2) harc. jeden ze stopni harcerskich;
(1.3) daw. karc. hazardowa gra w karty
(1.4) daw. rozdający karty w ćwiku (1.3)
(1.5) przest. ktoś niepłodny, nierozwinięty płciowo
(1.6) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mąż bijący żonę
Wiktionary
Nazwisko
Wikipedia
(1.1) Już po tym jednym ruchu i po tonie mowy poznałam, że to recydywista, stary, szczwany ćwik.
(1.3) […] chyba zagram w ćwika na orzechy […]
Wiktionary
IPA: t͡ɕfʲik, AS: ćfʹik
Wiktionary
przestarzale: chlastać, smagać, uderzać; batożyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ćwikać.
Wiktionary
czas. ćwikać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. nożyce do drutu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wstawka z materiału
Wiktionary
przestarzałe: okulary osadzone na nosie za pomocą sprężynki, bez uchwytów za uszy; binokle, pince-nez
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. okulary trzymające się na nosie za pomocą specjalnie wygiętego sprężynującego elementu łączącego oba szkła
Wiktionary
(1.1) binokle
Wiktionary
śmietka ćwiklanka - gatunek muchówki
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Ćwiklice (niem. Cwiklitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Pszczyna.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ćwiklice. W latach 1973–75 w gminie Goczałkowice-Zdrój. W latach 1975–97 dzielnica Pszczyny. Od 1 stycznia 1998 w gminie Pszczyna.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Ćwiklin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Ćwiklinek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. potocznie: ukraść; buchnąć, capnąć, zwinąć;
2. przestarzale: chlasnąć, smagnąć, uderzyć
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. klinować
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gotowane tarte buraki, zmieszane z chrzanem i octem, podawane jako surówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gotowane lub kiszone buraki ćwikłowe z dodatkiem tartego chrzanu i octu;
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. burak pastewny
Wiktionary
Ćwikła (słow. cvikla) – sałatka warzywna z ugotowanych utartych buraków ćwikłowych. Przyprawiana na ostro tartym chrzanem, cukrem, solą, sokiem z cytryny, kminkiem, niekiedy winnymi jabłkami, czerwonym wytrawnym winem, octem, goździkami i natką pietruszki. Podawana jako dodatek do mięs.
Wikipedia
(1.1) Na tradycyjne wielkanocne śniadanie podaje się ćwikłę i chrzan.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ɕfʲikwa, AS: ćfʹiku̯a
Wiktionary
przym. ćwikłowy, ćwiklany
Wiktionary
burak ćwikłowy - jadalna odmiana buraka, o czerwonym korzeniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. cwelich
Wiktionary
masyw górski w Beskidzie Wyspowym
SJP.pl
Ćwilin (1072 m) – drugi co do wysokości szczyt górski Beskidu Wyspowego. Nazwa góry pochodzi od niemieckiego słowa Zwilling, tzn. bliźniak (sąsiedniej Śnieżnicy), a nadali ją w XIV w. niemieccy osadnicy w Tymbarku i Jurkowie. W literaturze można także spotkać błędną nazwę Ćwiliń.
Wikipedia
przymiotnik od: Ćwilin (szczyt w Beskidzie Wyspowym)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ściskacz (np. w stolarstwie)
Wiktionary
(1.1) Dej mi sam ino ta cwinga, co se te lajsty do kupy ścisna.
Wiktionary
wyraz naśladujący głos wróbla, kanarka, świerszcza itp.
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. krótki, wysoki dźwięk, onomatopeja naśladująca głos małych ptaków
(1.2) dźwięk. onomatopeja imitująca głos świerszcza
Wiktionary
czas. ćwierkać ndk., ćwirkać ndk.
wykrz. ćwierk, ćwirr, ćwirk, ćwirku
Wiktionary
(1.1) ćwirr, ćwirk, ćwirku, ćwierk
Wiktionary
potocznie: wykrzyknik nazywający krótki, wysoki dźwięk wydawany przez małego ptaka; ćwir, ćwir
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca śpiew ptasi lub świerszcza
Wiktionary
rzecz. ćwierkot mrz.
czas. ćwierkać ndk., ćwirkać ndk.
wykrz. ćwir, ćwirr
Wiktionary
(1.1) ćwir, ćwirr, ćwierk, ćwirku
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca śpiew ptasi lub świerszcza
Wiktionary
rzecz. ćwierkot mrz.
czas. ćwierkać ndk., ćwirkać ndk.
wykrz. ćwir, ćwirr
Wiktionary
(1.1) ćwir, ćwirr, ćwierk, ćwirk
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca śpiew ptasi lub świerszcza
Wiktionary
czas. ćwierkać ndk., ćwirkać ndk.
wykrz. ćwir, ćwierk, ćwirk, ćwirku
Wiktionary
(1.1) ćwir, ćwirk, ćwirku, ćwierk
Wiktionary
zwischenruf;
1. okrzyk zakłócający przemówienie;
2. wtrącenie się do rozmowy, wejście komuś w słowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sweter
Wiktionary
(1.1) Kajś żech cwiter stargoł.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Zaolzie. marudzić
Wiktionary
rzecz. ćwiynczek mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. człowiek niskiego wzrostu
(1.2) gw-pl|Zaolzie. maruda
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ćwiek
Wiktionary
czas. ćwiynczeć ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przeżuwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. gw-pl|Śląsk Cieszyński. przeżuwanie pokarmu
Wiktionary
czas. ćwiynkować ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przeżuwać
Wiktionary
rzecz. ćwiynka ż.
Wiktionary
skrót od: Centralny Wojskowy Klub Sportowy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku Cwojdziński:
Wikipedia
człowiek prosty, mało inteligentny; ćmok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. posp. człowiek mało inteligentny, nieobyty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Bukowina. gwóźdź
Wiktionary
IPA: t͡ɕfɔk, AS: ćfok
Wiktionary
(1.1) ćwierćinteligent, abderyta, bęcwał, bałwan, barani łeb, barania głowa, baran, bezmózgowiec, cap, cep, ciężka artyleria, ciemna masa, ciemniak, ciołek, cymbał, debil, dudek, dureń, dzban, głąb, głowa do pozłoty, głup, głupek, głupiec, głupol, głuptak, głuptas, głuptasek, głąb kapuściany, idiota, imbecyl, jełop / jołop / jełopa / jołopa, kapuściana głowa, kapuściany łeb, kiep, kołek, kretyn, kurzy móżdżek, młot, młotek, matołek, matoł, mongoł, muł, niedouk, nieuk, ośla głowa, ośli łeb, osioł dardanelski, osiołek, osioł, półgłówek, półgłupek, półinteligent, pacan, przygłupek, przygłup, ptasi móżdżek, pusta pała, pusty łeb, tłuk, tłumok, tłuczek, tępota, tępak, trep, tuman, wał, wolnomyśliciel, wsiok, zakuta pała, zakuty łeb
Wiktionary
o człowieku, który wyglądem, zachowaniem itp. przypomina ćwoka
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = ciepła woda użytkowa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W budynku zamontowano instalację CWU, w skład której wchodzi kocioł gazowy.
Wiktionary
(1.1) c.w.u.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. podwójnie tkane płótno
Wiktionary
IPA: ˈt͡sfɨlʲix, AS: cfylʹiχ
Wiktionary
(1.1) cwelich
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: kjatjum] kwiatostan z bezokwiatowych kwiatów męskich i żeńskich; cjatjum
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: cybant
SJP.pl
śruba w kształcie litery U zakończona z obu stron gwintem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. zacisk na rury do regulacji przepływu;
Wiktionary
Cybant (z niem. Ziehband) – obejma zaciskowa na rurę, służąca np. do mocowania elementów na masztach i rurach, także jako zacisk ograniczający przepływ płynu przez przewód.
Podstawowe dane techniczne:
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨbãnt, AS: cybãnt
Wiktionary
mający długie nogi
SJP.pl
gatunek rodzynka o wydłużonym kształcie; cybeba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. ciemnobrązowy, wydłużony rodzynek, mający nasiona
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨbɛp, AS: cybep
Wiktionary
gatunek rodzynka o wydłużonym kształcie; cybeba
SJP.pl
przedrostek
(1.1) nauk. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze sterowaniem, kontrolą
(1.2) publ., wojsk. pierwszy człon wyrazów złożonych mających związek znaczeniowy z „cyberprzestrzenią” (Internetem)
Wiktionary
(1.2) cyber- + atak = cyberatak
Wiktionary
rzecz. cyberek m., cyborg m., cyborgizacja ż.
Wiktionary
(1.2) internetowy, wirtualny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zachowanie, którego celem jest wyładowanie gniewu, wyrządzenie szkody w Internecie
Wiktionary
(1.1) Artykuł dotyczy rozważań nad zjawiskiem cyberagresji w kontekście zagrożenia bezpieczeństwa cyfrowego dzieci i młodzieży.
Wiktionary
osoba angażująca się w działalność społeczno-polityczną przez internet
SJP.pl
działalność społeczno-polityczna przez internet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cyberatak
Wiktionary
rzecz. cyberatak m.
Wiktionary
ofensywne działanie w internecie, którego celem mogą być systemy informatyczne, sieci komputerowe lub urządzenia osobiste
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krym. atak dokonywany za pośrednictwem internetu
Wiktionary
Cyberatak – złośliwy incydent związany z ICT wywołany przez próbę zniszczenia, ujawnienia, zmiany, dezaktywacji, kradzieży lub uzyskania nieuprawnionego dostępu do składnika aktywów (jak np. systemów komputerowych, sieci, programów) lub jego nieuprawnionego wykorzystania przez jakiegokolwiek agresora.
Jego celem jest przejęcie kontroli nad stronami internetowymi, zawartością skrzynek pocztowych lub baz danych jakiejś instytucji, grupy itp.; często stanowi akt cyberterroryzmu.
Wikipedia
(1.1) Incydent miał miejsce dzień po tym, jak Iran oskarżył Izrael o akt sabotażu w ośrodku wzbogacania uranu w Natanz, gdzie w niedzielę doszło do cyberataku i awarii w dostawie energii elektrycznej.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨbɛrˈatak, AS: cyberatak
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. cyberataczek mrz.
Wiktionary
osoba rywalizująca w sporcie elektronicznym (e-sporcie); e-sportowiec
SJP.pl
Cyberbezpieczeństwo (ang. cybersecurity) – odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy. Stanowi również zespół zagadnień związanych z zapewnianiem ochrony w obszarze cyberprzestrzeni. Z pojęciem cyberbezpieczeństwa związana jest między innymi ochrona przestrzeni przetwarzania informacji oraz zachodzących interakcji w sieciach teleinformatycznych.
Wikipedia
[czytaj: cyberbuling] znęcanie się nad kimś w internecie; cyberprzemoc, cybermobbing
SJP.pl
wykorzystywanie służbowego komputera do celów prywatnych w godzinach pracy; cyberlenistwo, cyberpróżniactwo, cyberslacking
SJP.pl
[czytaj: cyberkaFE] kawiarnia, w której goście mają do dyspozycji komputery lub terminale podłączone do internetu i mogą korzystać z sieci; kafejka internetowa, kawiarenka internetowa
SJP.pl
cenzura w internecie
SJP.pl
przesadne zamartwianie się o własne zdrowie wywołane znalezionymi w internecie informacjami
SJP.pl
Cyberchondria – nieuzasadnione, wzmożone martwienie się normalnymi objawami spowodowane przeglądaniem wyników wyszukiwania lub piśmiennictwa w Internecie. Termin cyberchondria jest neologizmem pochodzącym od terminów cyber- i hipochondria. Może ona być traktowana jako zaburzenie neurotyczne lub odmiana hipochondrii.
Wikipedia
osoba przesadnie zamartwiająca się o własne zdrowie za sprawą znalezionych w internecie informacji
SJP.pl
obniżenie sprawności umysłowej wskutek nadmiernego korzystania z mediów cyfrowych; demencja cyfrowa
SJP.pl
działania przeciwko niewierzącym i wyznawcom innych religii, prowadzone w internecie przez islamskich fundamentalistów
SJP.pl
islamski fundamentalista działający w internecie przeciwko niewierzącym i wyznawcom innych religii
SJP.pl
Cyberfeminizm – zróżnicowany awangardowy ruch polityczny i artystyczny, inspirowany badaniami nad problematyką tożsamości, techniki i ciała, a zwłaszcza złożonej relacji między kobietami i maszynami. Brak ścisłej definicji terminu wiąże się z faktem, że pierwsze cyberfeministki celowo unikały sztywnej kategoryzacji.
Wikipedia
chorobliwy lęk przed komputerami lub pracowaniem na nich
SJP.pl
grupa cyberprzestępców; cybermafia
SJP.pl
gracz komputerowy
SJP.pl
kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z internetu; internetoholiczka, netoholiczka, siecioholiczka
SJP.pl
osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z internetu; internetoholik, netoholik, siecioholik
SJP.pl
uzależnienie od internetu; netoholizm, siecioholizm, internetoholizm, dataholizm
SJP.pl
przestępstwo z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej; cyberprzestępstwo
SJP.pl
grupa hakerów działająca w imieniu Państwa Islamskiego, salafickiej organizacji terrorystycznej
SJP.pl
kultura związana ze światem komputerów, Internetu itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. kultura wieku informacji, ogół działań związanych ze światem komputerów, Internetu, multimediów itp.;
Wiktionary
Cyberkultura – kultura wieku informacji, ogół działań o charakterze twórczym związanych ze światem komputerów, Internetu, multimediów itp.
Wikipedia
(1.1) Nie ma myślenia o cyberkulturze i praktykowania jej bez odniesień do wcześniej istniejących kształtów rzeczywistości – przede wszystkim natury, ale chyba w równym stopniu kultury. Stąd metaforyczne ujęcie sieci jako kłącza (…).
Wiktionary
wykorzystywanie służbowego komputera do celów prywatnych w godzinach pracy; cyberbumelanctwo, cyberpróżniactwo, cyberslacking
SJP.pl
grupa cyberprzestępców; cybergang
SJP.pl
rzadko: małż używany do monitoringu czystości wody
SJP.pl
[czytaj: cybermobing] znęcanie się nad kimś w internecie; cyberprzemoc, cyberbullying
SJP.pl
Cyberprzemoc (cybermobbing, cyberbullying, agresja elektroniczna, elektroniczna przemoc rówieśnicza) – stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.
Wikipedia
skrót od: cybernetyka, cybernetyczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
rzadko: osoba korzystająca z Internetu, surfująca po Internecie; internauta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) futurystyczny podróżnik po cyberprzestrzeni
Wiktionary
(1.1) Cybernauta, przymocowany do urządzeń sensorycznych, opuszcza więzienie ciała i wkracza w świat doznań cyfrowych.
Wiktionary
rzecz. cybernautyka ż.
:: fż. cybernautka ż.
przym. cybernautyczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) futurystyczna podróżniczka po cyberprzestrzeni
Wiktionary
rzecz.
:: fm. cybernauta m.
Wiktionary
uporczywe nękanie przy pomocy środków komunikacji elektronicznej; cyberstalking
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do cybernetyki, związany z cybernetyką
(1.2) mający związek z informatyką, zwłaszcza z Internetem
Wiktionary
(1.1) Stany Zjednoczone, ale nie tylko, są zaniepokojone dezinformacją względem bezpieczeństwa cybernetycznego.
Wiktionary
rzecz. cybernetyka ż., cybernetyk m., cybernetyczka ż.
przym. biocybernetyczny
Wiktionary
(1.2) internetowy, elektroniczny
Wiktionary
uczony zajmujący się cybernetyką, procesami sterowania oraz związanymi z tym procesami przekazywania i przetwarzania informacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie cybernetyki
Wiktionary
Cybernetyka (gr. κυβερνήτης kybernetes ‘sternik; zarządca’ od κυβερνᾶν kybernán, ‘sterować, kontrolować’) – transdyscyplinarne podejście do systemów sterowania oraz związanego z tym przekazywania informacji (komunikacja) w człowieku i maszynie. Za twórcę cybernetyki uważa się amerykańskiego matematyka pochodzenia żydowskiego Norberta Wienera.
Wikipedia
(1.1) Byliśmy na pogrzebie znanego cybernetyka z Katowic.
Wiktionary
rzecz. cybernetyka ż., neurocybernetyka ż.
przym. cybernetyczny
Wiktionary
nauka o procesach sterowania oraz przekazywania i przekształcania informacji w systemach takich jak maszyna, organizm żywy, społeczeństwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o procesach sterowania oraz przekazywania i przekształcania informacji w systemach;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: cybernetyk
Wiktionary
Cybernetyka (gr. κυβερνήτης kybernetes ‘sternik; zarządca’ od κυβερνᾶν kybernán, ‘sterować, kontrolować’) – transdyscyplinarne podejście do systemów sterowania oraz związanego z tym przekazywania informacji (komunikacja) w człowieku i maszynie. Za twórcę cybernetyki uważa się amerykańskiego matematyka pochodzenia żydowskiego Norberta Wienera.
Wikipedia
(1.1) Za twórcę cybernetyki uważa się matematyka Norberta Wienera.
(1.1) Jej artykuły o cybernetyce drukowaliśmy dziesięć lat temu.
Wiktionary
rzecz. neurocybernetyka ż., cybernetyk m., biocybernetyk mos., biocybernetyka ż.
przym. cybernetyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cybernetyzować.
Wiktionary
czas. cybernetyzować
Wiktionary
oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej
SJP.pl
środowiskowo: system informatyczny umożliwiający m.in. śledzenie miejsca na ekranie monitora, na które patrzy użytkownik
SJP.pl
sztuka łącząca literaturę z wykorzystaniem internetu i animacji; poezja cyfrowa
SJP.pl
wyspecjalizowana jednostka policji zajmująca się przestępczością w Internecie
SJP.pl
poniedziałek następujący po Święcie Dziękczynienia, w którym pojawiają się internetowe promocje i wyprzedaże
SJP.pl
Cyberponiedziałek, cybernetyczny poniedziałek, cyfrowy poniedziałek – pierwszy poniedziałek po amerykańskim Święcie Dziękczynienia, który słynie z licznych wyprzedaży i promocji oferowanych przez sklepy internetowe.
Koncepcja ta narodziła się w Stanach Zjednoczonych, a określenia Cyber Monday po raz pierwszy użyto w roku 2005. W kolejnych latach zwiększoną sprzedaż w sklepach internetowych zaobserwowano także w krajach Ameryki Południowej, Europy Zachodniej oraz w Japonii. Tego dnia w 2006 Amerykanie wydali 610 milionów dolarów, w 2010 było to 1,4 miliarda, a w roku 2013 już ponad 2 miliardy dolarów.
Wikipedia
treści erotyczne i pornograficzne rozpowszechniane w Internecie
SJP.pl
wykorzystywanie służbowego komputera do celów prywatnych w godzinach pracy; cyberlenistwo, cyberbumelanctwo, cyberslacking
SJP.pl
przemoc z użyciem internetu i narzędzi elektronicznych; agresja elektroniczna, cyberbullying, cybermobbing
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. inform. prześladowanie, obrażanie, nękanie, wyśmiewanie kogoś z wykorzystaniem Internetu lub telefonu komórkowego;
Wiktionary
Cyberprzemoc (cybermobbing, cyberbullying, agresja elektroniczna, elektroniczna przemoc rówieśnicza) – stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.
Wikipedia
(1.1) Jesteś ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy? Nie bój się działać. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨbɛrˈpʃɛ̃mɔt͡s, AS: cyberpšẽmoc
Wiktionary
osoba dokonująca przestępstw z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) inform. krym. przestępca łamiący prawo w Internecie
Wiktionary
Cyberbully – telewizyjny film USA, którego premiera odbyła się 17 lipca 2011 roku.
Film opowiada historię 17-letniej Taylor Hillridge (Emily Osment), która dostaje od mamy (Kelly Rowan) w prezencie urodzinowym swój wymarzony komputer. Nastolatka jest podekscytowana niezależnością jaka płynie z posiadania Internetu. Jednak już wkrótce staje się ofiarą cyberprzemocy na jednym z portali społecznościowych. Zaczyna bać się kontaktów ze swoimi szkolnymi znajomymi. Nie potrafiąc się z tym uporać postanawia odebrać sobie życie w związku z czym trafia do szpitala. Jak się później okazuje nie tylko ona boryka się z problemem przemocy w sieci. Gdy matka Taylor dowiaduje się o całym incydencie postanawia stworzyć w szkole system, który ma na celu ochronę młodych osób przed podobnymi doświadczeniami
Wikipedia
(1.1) W dobie pandemii cyberprzestępcy pozostają groźni.
Wiktionary
popełnianie przestępstw z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krym. popełnianie przestępstw przy użyciu systemów komputerowych
(1.2) krym. ogół popełnionych przestępstw przy użyciu systemów komputerowych
Wiktionary
(1.1) Wydział zajmujący się cyberprzestępczością otwarto w latach dziewięćdziesiątych.
Wiktionary
dotyczący przestępstw z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
przestępstwo z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej; cyberincydent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przestępstwo dokonane z wykorzystaniem internetu
Wiktionary
1. wirtualna przestrzeń, w której komunikują się komputery i inne urządzenia cyfrowe, np. telefony komórkowe; cyberspace;
2. potocznie: internet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. rzekoma przestrzeń, w której komunikują się komputery
Wiktionary
Cyberprzestrzeń (również wirtualny świat, ang. cyberspace, hybryda będąca skrótem od cybernetics space „przestrzeń cybernetyczna”) – iluzja świata rzeczywistego stworzona za pomocą metod teleinformatycznych. Ułatwia wymianę, gromadzenie i udostępnianie informacji za pośrednictwem komputerów oraz komunikację między człowiekiem i komputerem.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨbɛrˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ, AS: cyberpšesṭšẽń
Wiktionary
przym. cyberprzestrzenny
Wiktionary
(1.1) internet
Wiktionary
nauka o ludzkim umyśle i zachowaniu w kontekście interakcji człowieka z technologią
SJP.pl
Cyberpsychologia – dział psychologii obejmujący wszystkie zagadnienia psychologiczne związane lub będące pod wpływem pojawiającej się technologii. Cyberpsychologia to nauka o ludzkim umyśle i zachowaniu w kontekście interakcji człowieka z technologią. Główny nurt badań z tego zakresu koncentruje się na wpływie Internetu i cyberprzestrzeni na psychikę jednostek i grup. Najpopularniejsze tematy dotyczą: zarządzania tożsamością online, typów osobowości w cyberprzestrzeni, reakcja przeniesieniowa w stosunku do komputerów, uzależnienie od komputera i Internetu, zachowania regresywnego w cyberprzestrzeni, zmian płci w sieci itd.
Wikipedia
[czytaj: cyberpank] odmiana fantastyki naukowej, skupiająca się na życiu ludzi w otoczeniu zaawansowanej technologii komputerowej i informacyjnej
SJP.pl
Cyberpunk – odmiana fantastyki naukowej, skupiająca się na negatywnych konsekwencjach funkcjonowania ludzi w otoczeniu zaawansowanej technologii komputerowej i informacyjnej.
Słowo „cyberpunk” pojawiło się jako tytuł opowiadania Bruce’a Bethke wydanego w 1983 roku w ramach antologii „Amazing Stories”, jednak jako nazwy na określenie nowego nurtu literackiego po raz pierwszy użył go pisarz i wydawca fantastyki Gardner Dozois.
Wikipedia
przymiotnik od: cyberpunk
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cyberpunka
Wiktionary
(1.1) Cyberpunkowy świat jest wizją, wizją przyszłości, apokaliptyczną, ponurą i przerażającą. W tym świecie rządzonym przez rywalizujące ze sobą korporacje, bohaterem jest zwykle „zbuntowany młody człowiek walczący z systemem lub żyjący na krawędzi marginesu drobny przestępca, uwikłany na skutek zbiegu okoliczności w konflikt z potężną organizacją”.
Wiktionary
rzecz. cyberpunk m.
Wiktionary
randka za pośrednictwem internetu
SJP.pl
reklama w przestrzeni wirtualnej, zwłaszcza w Internecie
SJP.pl
samobójstwo transmitowane przez internet
SJP.pl
wirtualna relacja seksualna oparta na wysyłaniu do siebie pobudzających seksualnie komunikatów; cybersex
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wirtualny stosunek seksualny odbywany za pośrednictwem komputera połączonego z Internetem, podczas którego strony wysyłają do siebie pobudzające seksualnie komunikaty, często jednocześnie masturbując się;
Wiktionary
Cyberseks lub seks komputerowy (ang. cybersex, potocznie cybering) – wirtualny stosunek seksualny, w trakcie którego dwie lub więcej osób łączą się zdalnie poprzez sieć komputerową i wysyłają do siebie pobudzające seksualnie komunikaty. Może, ale nie musi, się to wiązać z masturbacją.
Wikipedia
(1.1) Osobnym wątkiem jest poczucie bycia zdradzanym u partnera, który jest związany z osobą uzależnioną od cyberseksu.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈbɛrsɛks, AS: cyberseks
Wiktionary
(1.1) cyberek
Wiktionary
wirtualna relacja seksualna oparta na wysyłaniu do siebie pobudzających seksualnie komunikatów; cyberseks
SJP.pl
sklep internetowy, w którym transakcje dokonywane są zdalnie, a towar dostarczany jest przez kuriera
SJP.pl
wykorzystywanie służbowego komputera do celów prywatnych w godzinach pracy; cyberlenistwo, cyberpróżniactwo, cyberbumelanctwo
SJP.pl
[czytaj: sajberspejs]
1. wirtualna przestrzeń, w której komunikują się komputery i inne urządzenia cyfrowe, np. telefony komórkowe; cyberprzestrzeń;
2. potocznie: internet
SJP.pl
Cyberprzestrzeń (również wirtualny świat, ang. cyberspace, hybryda będąca skrótem od cybernetics space „przestrzeń cybernetyczna”) – iluzja świata rzeczywistego stworzona za pomocą metod teleinformatycznych. Ułatwia wymianę, gromadzenie i udostępnianie informacji za pośrednictwem komputerów oraz komunikację między człowiekiem i komputerem.
Wikipedia
rywalizacja sportowa w grach komputerowych; e-sport, sport elektroniczny
SJP.pl
ESL (poprzednio jako Electronic Sports League) – międzynarodowa liga gier komputerowych, która powstała w 2000 roku w Niemczech. Rozgrywki ligi ESL organizowane są obecnie w blisko 30 krajach świata – poza Europą także w Chinach, Rosji, Brazylii, Korei Południowej i Stanach Zjednoczonych. Portal internetowy organizacji skupia blisko milion zarejestrowanych użytkowników, którzy każdego dnia rozgrywają pomiędzy sobą prawie 6000 meczów.
Wikipedia
społeczeństwo korzystające z internetu
SJP.pl
[czytaj: cyberstalker lub cyberstoker] osoba uporczywie nękająca inną osobę przy pomocy środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) inform. krym. osoba prześladująca swoją ofiarę poprzez śledzenie jej i utrudnianie życia używając środków komunikacji elektronicznej
Wiktionary
Cyberstalking – neologizm określający zjawisko używania Internetu i innych mediów elektronicznych do nękania.
Zjawisko to jest definiowane jako cyberprzemoc popełniana przez stalkera. Sprawca jako narzędzia używa technologii informacyjnej, w szczególności Internetu, by dręczyć pojedynczą osobę, grupę osób lub całą organizację.
Wikipedia
(1.1) Czy będzie w niej miejsce dla cyberstalkerów, którzy dziś uprzykrzają życie internautom nękając ich uporczywymi mailami?
Wiktionary
[czytaj: cyberstalking lub cyberstoking] uporczywe nękanie przy pomocy środków komunikacji elektronicznej; cybernękanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. krym. prześladowanie osób poprzez śledzenie i utrudnianie życia przy użyciu środków komunikacji elektronicznej
Wiktionary
Cyberstalking – neologizm określający zjawisko używania Internetu i innych mediów elektronicznych do nękania.
Zjawisko to jest definiowane jako cyberprzemoc popełniana przez stalkera. Sprawca jako narzędzia używa technologii informacyjnej, w szczególności Internetu, by dręczyć pojedynczą osobę, grupę osób lub całą organizację.
Wikipedia
(1.1) Należy wspomnieć o cyberstalkingu, równie powszechnej odmianie cyberprzestępczości.
Wiktionary
ogół zagadnień związanych z funkcjonowaniem człowieka w Internecie i mediach cyfrowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. klasa społeczna wykonująca niskopłatną, niewymagającą kwalifikacji pracę związaną z przestrzenią wirtualną
Wiktionary
(1.1) Specustawa dla cybertariatu powinna zatem uwzględniać, że pracownikiem może być także osoba, która w zakresie wykonywania swoich obowiązków zachowuje dużą swobodę i nie jest związana instrukcjami pracodawcy.
Wiktionary
osoba szerząca wiarę chrześcijańską za pośrednictwem internetu
SJP.pl
szerzenie wiary chrześcijańskiej lub rozważania na temat chrześcijaństwa za pośrednictwem internetu
SJP.pl
osoba dokonująca aktu przemocy przy zastosowaniu środków komunikacji elektronicznej; e-terrorysta
SJP.pl
związany z aktami przemocy przy zastosowaniu środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
akt przemocy przy zastosowaniu środków komunikacji elektronicznej, którego celem jest zniszczenie infrastruktury informacyjnej atakowanego kraju; e-terroryzm
SJP.pl
Cyberterroryzm – neologizm opisujący dokonywanie aktów terroru przy pomocy zdobyczy technologii informacyjnej. Ma na celu wyrządzenie szkody z pobudek politycznych lub ideologicznych, zwłaszcza w odniesieniu do infrastruktury o istotnym znaczeniu dla gospodarki lub obronności atakowanego kraju. Polega na celowym zakłóceniu interaktywnego, zorganizowanego obiegu informacji w cyberprzestrzeni. Do tego typu działań można też zaliczyć działania hakerskie i inne działania z wykorzystaniem cyberprzestrzeni mające na celu wywołanie strachu, demonstrację władzy czy szantaż społeczeństwa, organizacji lub rządów. Zdaniem amerykańskich agencji rządowych takich jak FBI czy CIA tego typu działania przestępcze są dziełem m.in. grup terrorystycznych, które dążą do wykrycia potencjalnych luk w systemach bezpieczeństwa.
Wikipedia
wojna przy użyciu środków komunikacji elektronicznej
SJP.pl
Wojna cybernetyczna, cyberwojna (ang. cyberwarfare) – wykorzystanie komputerów, internetu i innych środków przechowywania lub rozprzestrzeniania informacji w celu przeprowadzania ataków na systemy informatyczne przeciwnika.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wydział zajmujący się cyberprzestępczością
Wiktionary
(1.1) Funkcjonariusze cyberwydziału Komendy Stołecznej Policji i Prokuratura Okręgowa Warszawa Praga od jakiegoś czasu prowadzą śledztwo w sprawie wyłudzenia subwencji z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Wiktionary
[czytaj: cyber-zagrożenie] zagrożenie mające związek z korzystaniem ze środków komunikacji elektronicznej, głównie internetu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zagrożenie mające związek z systemami komputerowymi, zwłaszcza korzystaniem z internetu
Wiktionary
Cyberzagrożenie – wszelkie potencjalne okoliczności, zdarzenie lub działanie, które mogą wyrządzić szkodę, spowodować zakłócenia lub w inny sposób niekorzystnie wpłynąć w przypadku sieci i systemów informatycznych, użytkowników takich systemów oraz innych osób.
Wikipedia
(1.1) Jest teraz jasne, że cyberzagrożenia są jednym z najbardziej poważnych ekonomicznie i dotyczących bezpieczeństwa narodowego zagrożeń, z którymi, jako naród, musimy się zmierzyć – powiedział prezydent.
Wiktionary
rodzaj zabawki, robot o złożonych funkcjach przypominający domowe zwierzę lub wirtualna istota o zachowaniach symulujących zwierzęce
SJP.pl
[czytaj: cyber-złodziej] osoba kradnąca pieniądze lub informacje za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zwłaszcza internetu
SJP.pl
żółtobrązowa substancja pochodzenia zwierzęcego, będąca wydzieliną gruczołów cybety (cywety) - drapieżnika z rodziny łasz, stosowana w przemyśle perfumeryjnym w postaci nalewki alkoholowej utrwalającej zapach
SJP.pl
Cywet (Cybet) (Viverra Civetta Extract) – ekstrakt z wysuszonych gruczołów okołoodbytniczych, wydzielających feromony, pochodzących od kilku ssaków z podrodziny wiwerowatych, nazywanych cywetami lub cybetami (np. cyweta afrykańska, Viverra civetta, Viverra zibetha). Zwierzęta zamieszkują obszar Abisynii, Gwinei, Senegalu i Indii. Istnieje możliwość operacyjnego usunięcia tego gruczołu, co uchroniłoby zwierzę przed śmiercią, jednak wysoka cena tego produktu sprawia, że zwierzęta są specjalnie do tego celu hodowane i zabijane. Istnieje jeszcze druga metoda otrzymywania cywetu, ale jest ona niezwykle okrutna i bolesna dla cywet. Zwierzęta hoduje się w bardzo ciasnych klatkach i, aby zwiększyć ilość wydzieliny gruczołowej, nieustannie się je drażni. Cywet wydzielają samce i samice. W ciągu roku można od jednego osobnika uzyskać około 250 g cywetu. Jest to substancja o żółtej barwie i o konsystencji masła. Zwykle otrzymuje się tinkturę przez kilkumiesięczną macerację rozdrobnionego wysuszonego gruczołu zimnym alkoholem etylowym lub na gorąco. Konkret i absolut wytwarza się przez ekstrakcję eterem naftowym i etanolem. Mimo okrutnych metod pozyskiwania tej substancji zapachowej obecnie w niektórych krajach Azji i Afryki nadal jest ona sprzedawana, a powodem ciągłego zainteresowania tym produktem jest brak możliwości zastąpienia go substancjami pochodzenia roślinnego czy syntetycznego.
Wikipedia
ssak zaliczany do rodziny łasz z rzędu drapieżnych, zwierzę wielkości lisa mające szare futro w brązowe cętki; cyweta
SJP.pl
futro ze skór cybet; cywety
SJP.pl
mieszkaniec Cybinki (miasta w Polsce); cybinianin
SJP.pl
mieszkanka Cybinki (miasta w Polsce); cybinianka
SJP.pl
przymiotnik od: Cybinka
SJP.pl
mieszkaniec Cybinki (miasta w Polsce); cybinczanin
SJP.pl
mieszkanka Cybinki (miasta w Polsce); cybinczanka
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Cybinka (niem. Ziebingen, dolnołuż. Zebinki) – miasto w Polsce w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Cybinka. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
IPA: t͡sɨˈbʲĩŋka, AS: cybʹĩŋka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. sztuczny człowiek, futurologiczna forma człowieka, w którego ciele funkcje organiczne są pełnione przez systemy i układy cybernetyczne;
2. potocznie: osoba niepokonana, odporna na ciosy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) organizm, którego procesy życiowe są realizowane lub wspomagane przez urządzenia techniczne;
Wiktionary
Cyborg (od ang. cybernetic organism – organizm cybernetyczny) – organizm, którego procesy życiowe realizowane są lub wspomagane przez urządzenia techniczne.
Wikipedia
(1.1) Taki jest porządek istnienia, że nadchodzącemu pokoleniu przekazuje swoją wiedzę pokolenie mijające, a nie jakieś cyborgi z przyszłości.
(1.1) […] siły Zionu, a więc ludzi uwięzionych we wnętrzu ziemi, gdzie schronili się przed zbuntowanymi maszynami, zdołały powstrzymać inwazję cyborgów sterowanych przez sztuczną inteligencję.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨbɔrk, AS: cybork
Wiktionary
rzecz. cyborgizacja ż.
temsłow. cyber-
Wiktionary
zastępowanie narządów człowieka albo zwierzęcia sterowanymi elektronicznie urządzeniami mechanicznymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kośc. puszka, naczynie do przechowywania hostii oraz komunikantów;
(1.2) hist. niewielkie naczynie;
(1.3) archit. obudowa ołtarza w kształcie baldachimu opartego na czterech kolumnach;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Neoprezbiter podarował rodzinnej parafii cyborium przywiezione z pielgrzymki do Lourdes.
(1.2) Muzeum nabyło w zeszłym roku trzy cyboria z kości słoniowej pochodzące z wykopalisk pod Palmyrą.
(1.3) W jednym z medalionów zdobiących cyborium nad ołtarzem na Lateranie umieszczono obraz Chrystusa karmiącego owce ziarnem.
Wiktionary
(1.1) puszka
Wiktionary
rurka fajki, przez którą przechodzi dym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część fajki, rurka łącząca główkę z ustnikiem, służąca do ciągnięcia dymu
(1.2) daw. gwara. więz. noga
Wiktionary
Cybuch (z tureckiego czubuk) – podłużna, rurkowata część fajki łącząca główkę z ustnikiem.
W zależności od typu fajki cybuch może być łączony z główką, lub stanowić z nią monolit (np. w klasycznych fajkach wrzoścowych).Ustnik może być przymocowany do cybucha (na sztywno lub elastycznie) lub stanowić jego specjalnie ukształtowane zakończenie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
część fajki (cybuch)
SJP.pl
potocznie: pierś kobiety, sutek; cycek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) grub. pierś kobieca, rzadziej zwierzęca
(1.2) daw. włók. rodzaj wzorzystej tkaniny bawełnianej, odmiana perkalu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) reg. człowiek wyzyskujący innych, skąpiec, pieczeniarz
Wiktionary
Cyc (wymowa ˈsaɪk) – projekt z dziedziny sztucznej inteligencji (AI), mający na celu stworzenie kompletnej bazy wiedzy, tak zwanego zdrowego rozsądku. Ma to stanowić podstawę, która umożliwi programom AI, przeprowadzanie rozumowania podobnego do ludzkiego.
Wikipedia
(1.1) Zobacz, jakie ona ma duże cyce!
(1.2) Jakoż kniahini miała na sobie suknię ze spłowiałego cycu, kożuch na wierzchu i jałowicze buty na nogach.
Wiktionary
IPA: t͡sɨt͡s, AS: cyc
Wiktionary
rzecz. cycówa ż., cycnik m., cycowanie n.
:: zdrobn. cycek m., cycuś m.
czas. cycować ndk.
przym. cycowy, cycaty
Wiktionary
(1.1) cycek, pierś, melon
Wiktionary
cycaty; potoczne:
1. o zwierzęciu (np. o krowie) - mający pokaźne wymiona;
2. o człowieku - mogący poszczycić się pokaźnym biustem
SJP.pl
potocznie: kobieta z dużym biustem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. kobieta mająca duży biust
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈt͡satka, AS: cycatka
Wiktionary
rzecz. cycek m.
Wiktionary
cycasty; potoczne:
1. o zwierzęciu (np. o krowie) - mający pokaźne wymiona;
2. o człowieku - mogący poszczycić się pokaźnym biustem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o człowieku: taki, który ma wydatny biust
(1.2) o zwierzęciu: taki, który ma wydatne wymiona
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈt͡satɨ, AS: cycaty
Wiktionary
rzecz. cyc m., cycek m., cycuś m., cyckonosz m.
czas. cycować
Wiktionary
(1.1) biuściasty, piersiasty
Wiktionary
1. potocznie: pierś kobiety, sutek; cyc;
2. sutek samicy zwierzęcia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) posp. kobieca pierś
(1.2) posp. sutek zwierzęcia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) gwara. przestępcza młodociany przestępca
Wiktionary
(1.1) „Pokaż cycki!” – zawołał kloszard za przechodzącą kobietą.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨt͡sɛk, AS: cycek
Wiktionary
rzecz. cyc m., cycor m., cycowanie n., cycatka ż.
:: zdrobn. cycuś m.
czas. cycować ndk.
przym. cycaty, cyckowaty
Wiktionary
(1.1) zob. cyc.
Wiktionary
cicero;
1. stopień pisma o wielkości 12 punktów typograficznych;
2. jednostka długości w układzie wielkości drukarskich wynosząca 12 punktów typograficznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień czcionki odpowiadający dwunastu punktom (4,5108 mm)
(1.2) druk. poligr. miara długości stosowana w poligrafii i drukarstwie, równa jednej czwartej kwadratu;
Wiktionary
Cycero – jednostka długości używana w poligrafii. 1 cycero = 12 punktów typograficznych = 1/4 kwadratu = 4,511278... mm
1 cycero = 12/2660 m ≈ 4,51 mm
Uwaga: powyższe przeliczenie dotyczy systemu Didota, tradycyjnie w Polsce stosowanego systemu oznaczania wielkości punktu typograficznego. Systemy Pica i PostScript przyjmują inne przeliczenia punktu typograficznego (i cycero) na milimetry (zob. art. punkt typograficzny).
Wikipedia
IPA: t͡sɨˈt͡sɛrɔ, AS: cycero
Wiktionary
rzecz. Cyceron mos.
przym. cycerowy, cyceroński
Wiktionary
cicero
Wiktionary
Marcus Tullius Cicero , rzymski mówca, teoretyk mowy, filozof i pisarz; Cicero, Cycero
SJP.pl
Marek Tulliusz Cyceron (łac. Marcus Tullius Cicero), inaczej Marek Tulliusz Cycero (ur. 3 stycznia 106 p.n.e., zm. 7 grudnia 43 p.n.e.) – pisarz, polityk, dowódca wojskowy, filozof, mówca sądowy i kapłan rzymski. Jako polityk i wódz stojący na czele stronnictwa broniącego republiki rzymskiej przeciw Cezarowi, Antoniuszowi i Oktawianowi, poniósł klęskę. Jako mówca i pisarz, podziwiany nawet przez wrogów, już za życia odniósł wielki sukces. Współcześnie uważany za jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej literatury. Podkreślał, że większa jest trwałość dowcipu niż siły, więc chętnie oddałby dwa militarne triumfy za dobrze ułożoną mowę. Zajmując się literackimi i filozoficznymi studiami, miał poczucie, że tworzy dzieła daleko ważniejsze, niż gdy siedział w krześle kurulnym.
Wikipedia
odmiana stylu retorycznego, wzorowana na dziełach Cycerona (I w. p.n.e.) uważanych, zwłaszcza w epoce renesansu, za najdoskonalsze urzeczywistnienie ideału klasycznego oratorstwa
SJP.pl
Cyceronianizm (ang. ciceronianism, fr. cicéronianisme, niem. Ciceronianismus) – odmiana stylu retorycznego wzorowana na dziełach Cycerona uważanych, zwłaszcza w okresie renesansu, za najdoskonalsze urzeczywistnienie klasycznego stylu oratorskiego.
Wikipedia
właściwy Cyceronowi, taki jak u Cycerona; cyceronowski; cyceroński
SJP.pl
właściwy Cyceronowi, taki jak u Cycerona; cyceroniański; cyceroński
SJP.pl
właściwy Cyceronowi, taki jak u Cycerona; cyceroniański; cyceronowski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z rzymskim mówcą i politykiem Cyceronem; taki jak w jego dziełach
Wiktionary
rzecz. Cyceron mos., cycero n.
przym. cyceronowy, cyceroniański, cycerowy
Wiktionary
(1.1) cyceronowy, cyceroniański
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) druk. poligr. związany z cycerem (stopniem wielkości pisma)
Wiktionary
(1.1) Teksty składane w formacie wąskim należy składać petitem lub kolonelem, składane w formacie szerokim wymagają czcionki większej, np. cycerowej.
(1.1) W drukach okolicznościowych, bibliofilskich lub literaturze pięknej dajemy paginę większą, cycerową, a nawet tercjową.
Wiktionary
rzecz. cycero mrz., Cyceron mos.
przym. cyceroński
Wiktionary
ozdobny frędzel na tałesie
SJP.pl
Cicit lub cyces (hebr.: צִיצִית) – element rytualnego stroju żydowskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. biustonosz
Wiktionary
(1.1) bishalter, lajbik
Wiktionary
cycek (częściej);
1.
a) pierś kobiety;
b) kobiecy sutek;
2. sutek zwierzęcia
SJP.pl
gwarowo:
1. ssać, siorbać;
2. lizać;
3. cyckać się - pieścić się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gwara. ssać, siorbać
Wiktionary
(1.1) To widocznie jakieś głupie, bo brudne, jakby maciorę cyckało.
(1.1) Z tamtej pustej głowicy wybiegało śmieszne cmokanie. Jakby krowa wodę cyckała przez ściśnięte, grube mięsiste wargi. Pompa szła.
Wiktionary
rzecz. cyckanie n.
czas. cycować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyckać.
Wiktionary
IPA: t͡sɨt͡sˈkãɲɛ, AS: cyckãńe
Wiktionary
czas. cyckać, cycować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wulg. mężczyzna który najbardziej fascynuje się kobiecymi piersiami
Wiktionary
IPA: t͡sɨt͡sˈkɔ̃mãn, AS: cyckõmãn
Wiktionary
potocznie o biustonoszu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. grub. biustonosz
Wiktionary
przym. cycaty
Wiktionary
[czytaj: cyklokros] rodzaj kolarstwa uprawianego na trudnych trasach terenowych; cyklokros, kolarstwo przełajowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. biustonosz
Wiktionary
rzecz. cyc mos./mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowyfakt.
(1.1) posp. duża kobieca pierś
Wiktionary
rzecz. cycek mos./mrz.
Wiktionary
tkanina bawełniana, drukowana w barwne wzory
SJP.pl
Cyców (przejściowo Wiszniewice) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Cyców. Obok miejscowości przepływa niewielka rzeka Świnka, dopływ Wieprza.
W latach 1867–1954 wieś była siedzibą gminy Wiszniewice. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cyców, od 1973 gminy Cyców.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. wycycować)
(1.1) neol. pot. karmić piersią
Wiktionary
(1.1) Wstaję, szukam, młode gada, woła, protestuje, ale jakimś cudem nikt więcej się nie budzi. Przewijam, cycuję, usypia. Ja próbuję też.
Wiktionary
rzecz. cyc m., cycownik m., cycowanie n., cycek m., cycuszek m., cycnik m., cycuś m., cycowanie n., wycycowanie n., wycyckanie n., cyckanie n.
czas. wycycować dk., cyckać ndk., wycyckać dk.
przym. cycaty, cycowy
Wiktionary
mieszkaniec Cycowa
SJP.pl
mieszkanka Cycowa
SJP.pl
przymiotnik od: Cyców
SJP.pl
przymiotnik od: cyc - tkanina
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cycem, dotyczący cyca
Wiktionary
rzecz. cyc m.
czas. cycować
Wiktionary
potocznie:
1. zgrubienie od: cyc; sut;
2. kobieta mający duży biust
SJP.pl
zdrobnienie od: cyc; cycek, cycuszek, cycuś, cycunio
SJP.pl
zdrobnienie od: cyc; cycek, cycuś, cycuń, cycuszek
SJP.pl
zdrobnienie od: cyc; cycek, cycuszek, cycuń, cycunio
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zdrobn. od cyc
(1.2) łódź. gw-pl|Poznań. coś nadzwyczajnego
Wiktionary
(1.2) Jakie to było pyszne! Mówię ci — cycuś obiadek.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨt͡suɕ, AS: cycuś
Wiktionary
zob. cyc.
Wiktionary
(1.1) cyc, cycek, pierś
(1.2) cudo
Wiktionary
zdrobnienie od: cyc; cycek, cycuś, cycuń, cycunio
SJP.pl
właściwie: Rodrigo Díaz de Vivar, kastylijski rycerz
SJP.pl
Rodrigo (Ruy) Díaz de Vivar (ur. ok. 1043 w Vivar del Cid w prowincji Burgos, zm. 10 lipca 1099 w Walencji), zwany Cydem Walecznym (hiszp. El Cid Campeador), Mój Cyd (Mio Cid) lub po prostu Cyd (El Cid, z arab. سيد sīd – Pan) – hiszpański bohater narodowy czasów rekonkwisty, kastylijski rycerz (hidalgo), zdobywca i późniejszy zarządca miasta Walencja.
Wikipedia
krzew lub drzewko z rodziny różowatych; pigwa
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Cydonią, dotyczący Cydonii
Wiktionary
rzecz. Cydonia ż., Cydończyk m., Cydonka ż.
Wiktionary
napój niskoalkoholowy o słodko-kwaśnym smaku, przefermentowany sok z dojrzałych jabłek; jabłecznik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. niskoalkoholowy napój jabłkowy ze sfermentowanego, niesłodzonego moszczu;
(1.2) hand. butelka, puszka lub szklanka cydru (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Rosnąca popularność cydru sprawiła, że coraz więcej barów zdecydowało się na sprzedaż tego trunku z kija. Jest to alternatywa dla lubianego przez Polaków, zwłaszcza latem, prosecco, również sprzedawanego w ten sposób.
(1.1) Cydr należy podawać schłodzony, najlepiej z lodówki. Można go pić samodzielnie, ale pasuje również do wielu dań w zależności od gatunku.
(1.2) Poproszę dwa cydry w puszce i solone orzeszki.
Wiktionary
IPA: t͡sɨtr̥, AS: cytr̦
Wiktionary
przym. cydrowy
Wiktionary
(1.1) jabłecznik
Wiktionary
potocznie: pić cydr
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. durszlak
Wiktionary
przymiotnik od: Cydzyna (miejscowość na Pomorzu Zachodnim; Cedynia)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cyferblat
Wiktionary
(1.1) To nie cyferblat, lecz tylko mały cyferblacik.
Wiktionary
rzecz. cyferblat m.
Wiktionary
tarcza zegara
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tarcza zegara
(1.2) gw-pl|Lwów, Warszawa. twarz
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈfɛrblat, AS: cyferblat
Wiktionary
rzecz. cyferblacik mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: cyfra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od cyfra
Wiktionary
(1.1) Ktoś jednak zaczął majstrować przy cyferkach, tu coś dodał, tam ujął i pojawiła się, przez nikogo w mieście nie autoryzowana, dziura budżetowa.
Wiktionary
przym. cyferkowy, cyfrowy
rzecz. cyfrówka ż., cyfrzak mrz., cyfryzacja ż., cyfra ż.
Wiktionary
przymiotnik od: cyferka
SJP.pl
wiecznie zielone drzewko z rodziny psiankowatych; pomidor drzewiasty
SJP.pl
znak służący do zapisywania liczb
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. abstrakcyjny obiekt matematyczny, stanowiący element ciągu, reprezentującego liczbę w danym systemie liczbowym
(1.2) symboliczna reprezentacja cyfry (1.1)
(1.3) pot. znak pisarski symbolizujący cyfrę (1.1) systemu dziesiętnego: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
(1.4) pot. aparat cyfrowy
(1.5) etn. ornament, wzór, deseń
(1.6) daw. monogram, inicjały imienia i nazwiska
(1.8) daw. (dosł. i przen.) zero
Wiktionary
Cyfra – umowny znak pisarski służący do zapisywania liczb.
Już w trzecim tysiącleciu p.n.e. używano w Egipcie hieroglifów do oznaczania jednostek, dziesiątek i tak dalej, aż do 10.000.000. Innych cyfr używano w Babilonii (tzw. babiloński system liczbowy), jeszcze innych w starożytnych Grecji i Rzymie.
Wikipedia
(1.1) Georg Cantor sprytnie wykorzystał rozwinięcie liczby rzeczywistej na nieskończony ciąg cyfr, dowodząc że moc zbioru liczb rzeczywistych jest większa niż naturalnych.
(1.1) System sześćsetkowy ma 600 cyfr. Nie ma potrzeby tworzyć dla każdej osobnego symbolu.
(1.2) Cyfrę 1 od 0 odróżnia w elektronice cyfrowej wyższy poziom napięcia.
(1.2) F jest cyfrą systemu szesnastkowego.
(1.3) F nie jest cyfrą, jest literą.
(1.3) Znaki pisarskie można podzielić na litery, cyfry i znaki przestankowe.
(1.3) Ta cyfra jest trochę zbyt jaskrawa.
(1.3) Nie tylko cyfry służą do zapisu liczb. Także przecinek dziesiętny, czy znaki plusa i minusa.
(1.7) Jeszcze znaczniej zmniejszą się te cyfry, jeżeli się uwzględni zależność współczynnika tarcia od temperatury
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨfra, AS: cyfra
Wiktionary
rzecz. cyfrówka ż., cyfryzacja ż., cyfrak m., cyfrzak m., cyfrowanie n., odcyfrowanie n.
:: zdrobn. cyferka ż.
czas. cyfrować ndk., odcyfrować dk.
przym. cyfrowy, cyferkowy
przysł. cyfrowo
Wiktionary
(1.3) cyfra arabska
Wiktionary
potocznie: cyfrowy aparat fotograficzny; cyfrzak, cyfrówka
SJP.pl
żartobliwie: osoba mająca manię na punkcie cyfr, liczb
SJP.pl
osoba zajmująca się projektowaniem i konstrukcją urządzeń cyfrowych, układów komputerowych
SJP.pl
dział techniki dotyczący konstruowania elementów do układów i urządzeń komputerowych
SJP.pl
ozdabiać haftem (portki góralskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyfrować.
Wiktionary
Cyfrowanie – ozdabianie stroju cyfrą, czyli haftem (np. parzenice na portkach w stroju góralskim) lub tłoczonym wzorem (np. podczas ozdabiania kierpców góralskich), jak również ozdabianie wzorem elementów konstrukcyjnych chaty góralskiej (np. sosrębu) i góralskich siekierek – ciupag.
Wikipedia
czas. cyfrować
rzecz. cyfra ż., cyfrówka ż., cyfryzacja ż.
Wiktionary
potocznie:
1. cyfrowy aparat fotograficzny; cyfrak, cyfrzak;
2. telewizja cyfrowa;
3. element budowy telewizorów cyfrowych;
4. przestarzale: maszyna cyfrowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. fot. cyfrowy aparat fotograficzny, aparat cyfrowy
(1.2) daw. środ. maszyna cyfrowa
Wiktionary
(1.1) Odkąd kupiłam cyfrówkę, robię dziesięć razy więcej zdjęć.
Wiktionary
IPA: t͡sɨfˈrufka, AS: cyfrufka
Wiktionary
rzecz. cyfra ż., cyferka ż., cyfrzak m., cyfryzacja ż., cyfrowanie n., odcyfrowanie n.
czas. cyfrować, odcyfrować
przym. cyfrowy, cyfrowany, cyferkowy
przysł. cyfrowo
Wiktionary
(1.1) slang. cyfrzak m.
Wiktionary
złożony z cyfr i liter
SJP.pl
cecha czegoś, co związane jest z techniką wytwarzania, przesyłania i przetwarzania sygnałów zapisanych w systemie binarnym (zero-jedynkowym)
SJP.pl
1. związany z cyframi;
2. wykorzystujący technikę cyfrową; digitalny, dygitalny;
3. gramofon cyfrowy - przyrząd do odtwarzania dźwięku z płyt kompaktowych; odtwarzacz CD, gramofon laserowy, dyskofon;
4. maszyna cyfrowa - dawna nazwa komputera; maszyna matematyczna, maszyna elektroniczna
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cyframi
(1.2) wykorzystujący technikę cyfrową
Wiktionary
(1.2) Czy pani Renata zajmuje się slawistyką, czy digitalizacją w bibliotece cyfrowej?
Wiktionary
IPA: t͡sɨfˈrɔvɨ, AS: cyfrovy
Wiktionary
przysł. cyfrowo
rzecz. cyfra ż., cyferka ż., cyfrzak m., cyfrówka ż., cyfryzacja ż.
Wiktionary
(1.2) digitalny, dygitalny
Wiktionary
zbyt częste korzystanie z urządzeń elektronicznych
SJP.pl
digitalizacja, dygitalizacja;
1. nadawanie postaci cyfrowej różnego rodzaju danym; digityzacja;
2. upowszechnienie się umiejętności korzystania z techniki cyfrowej w różnych dziedzinach życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. dygitalizacja.
Wiktionary
Cyfryzacja (inaczej digitalizacja) – proces przekształcania informacji analogowej do postaci cyfrowej (tj. czytelny dla komputerów i urządzeń cyfrowych).
Wikipedia
(1.1) Skutecznym rozwiązaniem dla firm przetwarzających duże ilości dokumentów jest ich cyfryzacja. Dokumenty w zdigitalizowanej wersji oznaczają mniej wykonywanych wydruków.
Wiktionary
rzecz. cyfra ż., cyferka ż., cyfrowanie n., cyfrówka ż.
czas. cyfrować ndk.
przym. cyfrowy
przysł. cyfrowo
Wiktionary
nadawać czemuś (muzyce, obrazowi, danym) postać cyfrową; dygitalizować, digitalizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cyfrzak
Wiktionary
rzecz. cyfrzak m.
Wiktionary
potocznie: cyfrowy aparat fotograficzny; cyfrówka, cyfrak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. aparat cyfrowy
Wiktionary
(1.1) Jacku, no pochwal się swoim nowym cyfrzakiem.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨfʒak, AS: cyfžak
Wiktionary
rzecz. cyfrówka ż., cyfra ż., cyferka ż.
:: zdrobn. cyfrzaczek m.
przym. cyfrowy
przysł. cyfrowo
Wiktionary
(1.1) cyfrówka
Wiktionary
zabawka dla dzieci; fryga, bąk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wirująca zabawka
(1.2) gw-pl|Poznań. koza
Wiktionary
Fryga – zabawka dziecięca, rodzaj bąka na sznurku, dawniej nazywana cygą. Od tradycyjnego bąka różni się sposobem wprawiania w ruch obrotowy. Fryga ma rączkę do trzymania do której przymocowany jest element wirujący (bąk). Jest wprawiana w ruch obrotowy za pomocą sznurka nawiniętego na wystający element w kształcie cienkiego i wydłużonego walca.
Wikipedia
(1.1) Nie piszczałem jako świerszcz, nie skakałem jako pchła ani jako cyga, bo takową uciechę insektom zostawuję…
(1.1) (…) podniósł w górę rzucającego się jak cyga i idąc ku drzwiom między ławami, wołał…
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨɡa, AS: cyga
Wiktionary
(1.1) bąk, fryga, krąglica, warchołka, warkotka, wartałka
Wiktionary
owca maści białej, hodowana głównie na podgórzu
SJP.pl
rasa owiec o wszechstronnej użytkowości
SJP.pl
1. przenośnie: osoba prowadząca beztroski lub wędrowny tryb życia;
2. potocznie: kłamca, oszust;
3. członek cyganerii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. osoba narodowości cygańskiej (romskiej);
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) geogr. gajówka w Polsce leżąca w gminie Lubochnia, w województwie łódzkim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Stary Cygan siedział na stołku i grał na akordeonie.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨɡãn, AS: cygãn
Wiktionary
rzecz. cygan m., cygańskość ż., cygańszczyzna ż., Cyganiątko n., Cyganeczka ż., Cyganicha ż., cyganeria ż., cyganienie n., ocyganienie n., cygański m., Cyganówka ż., Cygany nmos., Cyganki nmos.
:: zdrobn. Cyganek mos.
:: fż. Cyganka ż.
czas. cyganić ndk., ocyganić dk., wycyganić dk.
przym. cygański
przysł. cygańsko
Wiktionary
(1.1) Rom; środ. Ciawa
Wiktionary
potocznie: dziewczynka śniada, ciemnowłosa; czarnulka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: cyganka
Wiktionary
Cyganeczka (hiszp. La gitanilla) – nowela Miguela Cervantesa, opublikowana w zbiorku Nowele przykładne w 1613 roku.
Utwór przedstawia życie Cyganów w konwencji utopii, przedstawiając ich jako społeczność żyjącą zgodnie z prawami natury, dumnych, wolnych, dyskretnych i dotrzymujących obietnic. Chociaż autor rysuje również wady bohaterów (np. skłonność do kradzieży), to jednak przedstawione są one dyskretnie, a na plan pierwszy wysuwają się zalety. Z kolei życie ówczesnych Hiszpanów przedstawione jest negatywnie – urzędnicy są przekupni, a wymiar sprawiedliwości – nieskuteczny.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨɡãˈnɛt͡ʃka, AS: cygãnečka
Wiktionary
rzecz. cyganek mos./mrz., Cyganka ż.
Wiktionary
potocznie: śniady, ciemnowłosy chłopiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: cygan
(1.2) pot. ciemnowłosy chłopiec o śniadej karnacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rodzaj kozika
Wiktionary
Cyganek (niem. Tiegenhagen) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański na obszarze Żuław Wiślanych przy drodze wojewódzkiej nr 502. Wieś wchodzi w skład sołectwa Żelichowo.
W miejscowości przez kilka stuleci istniała gmina mennonicka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Na terenie wsi znajduje się przystanek Żuławskiej Kolei Dojazdowej o nazwie Cyganek.
Wikipedia
(1.2) W pierwszej ławce siedział roześmiany cyganek z jasnowłosą dziewczynką.
(2.1) Tępym cygankiem nie naostrzysz kredek.
Wiktionary
rzecz. cygański mrz., Cygan mos., cygan mos., cyganeczka ż., Cyganiątko n., Cyganka ż., cyganka ż., Cyganicha ż., cygańskość ż.
przym. cygański
przysł. cygańsko
Wiktionary
grupa artystów żyjąca według własnych zasad; bohema
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środowisko artystów prowadzących swobodny, ekscentryczny tryb życia
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. cygański mrz., Cygan m., cygan m., Cyganka ż., Cyganeczka ż., cygańskość ż., cyganienie n., ocyganienie n.
czas. cyganić ndk., ocyganić dk.
przym. cygański
Wiktionary
(1.1) bohema
Wiktionary
przymiotnik od: cyganeria
SJP.pl
potocznie:
1. śniade, ciemnowłose dziecko;
2. urwis, złodziejaszek
SJP.pl
potocznie: ciemnowłose dziecko o śniadej cerze
SJP.pl
potocznie: oszukiwać, kłamać
SJP.pl
żartobliwie:
1. śniada, ciemnowłosa kobieta;
2. krętaczka, oszustka
SJP.pl
Cyganicha – dawny zaścianek. Tereny, na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie oszmiańskim, w sielsowiecie Holszany.
Wikipedia
1. przenośnie: osoba prowadząca beztroski lub wędrowny tryb życia;
2. potocznie: kłamca, oszust;
3. członek cyganerii
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. potocznie: kobieta śniada, ciemnowłosa;
2. potocznie: oszustka, kłamczucha
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. kobieta narodowości cygańskiej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(2.1) geogr. toponim, nazwa części Łodzi i kilku miejscowości w Polsce;
(2.2) geogr. toponim, nazwa kilku wzniesień i turni w Polsce
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wywróżyła mi jedna Cyganka, że zostanę kiedyś milionerem.
(2.1) Przed laty Cyganka administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
(2.2) Wchodząc na Cygankę widzieliśmy sokoła.
Wiktionary
rzecz. cygan mos., cyganka ż., , cyganeczka ż., cyganek mos./mrz., Cyganiątko n., Cyganicha ż., cygańskość ż.
:: fm. Cygan mos.
przym. cygański
przysł. cygańsko
Wiktionary
(1.1) Romka, Romni
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
specjalista w dziedzinie cyganologii
SJP.pl
nauka o kulturze, języku i życiu Cyganów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o Cyganach/Romach;
Wiktionary
Romologia (cyganologia), romistyka (cz. Romistika, niem. Tsiganologie, ang. Romani studies) – dział etnologii oraz językoznawstwa zajmujący się badaniem dziejów, kultury i języka Romów (Cyganów).
Wikipedia
rzecz. cygan mzw./mos., cyganolog mos., cyganolożka ż.
przym. cyganologiczny
Wiktionary
(1.1) romistyka
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cyganologią, dotyczący cyganologii
Wiktionary
rzecz. cyganologia ż., cyganolog mos.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
1. należący do Cygana, Cyganów, charakterystyczny dla Cygana, Cyganów;
2. dotyczący cygana (osoby prowadzącej wędrowny tryb życia); dotyczący cyganerii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Cyganów, charakterystyczny dla Cyganów
(1.2) pot. dotyczący cygana, włóczęgi, osoby prowadzącej nieustabilizowany tryb życia
(1.3) pot. dotyczący cygana - człowieka mającego śniadą cerę i ciemne włosy
(1.4) posp. dotyczący cygana – krętacza, kłamcy, oszusta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. jęz. język romski
Wiktionary
(1.1) Publiczność przyjmuje występy cygańskich wirtuozów z entuzjazmem.
(1.2) Goyen nie osiedla się w jednym określonym miejscu, prowadzi tryb życia raczej cygański.
(1.3) Blondynka spojrzała za odchodzącą kelnerką, a potem kolejny raz popatrzyła na striptizera o cygańskiej urodzie, który puścił do niej oko.
(1.4) Takie cygańskie sztuczki już nie działają na ludzi, zajmij się uczciwą pracą, a nie mamieniem ludzi jakąś wyimaginowaną kasą.
Wiktionary
rzecz. cyganek mos./mrz., Cygan m., cygan m., Cyganka ż., cyganka ż., Cyganek m., cygańskość ż., cygańszczyzna ż., Cyganiątko n., Cyganeczka ż., Cyganicha ż., cyganeria ż., cyganienie n., ocyganienie n., Cygów m., Cyga m., Cyganówka ż., Cygany nmos., Cygusy nmos., Cyganki nmos.
czas. cyganić ndk., ocyganić dk., wycyganić dk.
przysł. cygańsko, po cygańsku
Wiktionary
(1.1) romski
(1.2) włóczęgowski
(1.3) śniady, ciemny
(1.4) krętacki, kłamliwy, oszukańczy
(2.1) romski, romani
Wiktionary
przysłówek
(1.1) po cygańsku, na sposób cygański
Wiktionary
rzecz. Cygan mos./mrz., cygan mos., cyganka ż.
przym. cygański
Wiktionary
oszustwo, szachrajstwo; kłamstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogół tego, co cygańskie, związane z kulturą i obyczajowością Cyganów
Wiktionary
(1.1) Nieprzenikalność cygańszczyzny, strzeżona systemem tabuicznych zakazów praktykowanych przez jej przedstawicieli, jak również barierą językową, okazały się skuteczniejsze niż wszelkie pokusy, na jakie wystawiała etnografię polską nie znana jej dziedzina folkloru.
Wiktionary
rzecz. Cygan mrz./mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Bydgoszcz. papieros
Wiktionary
(1.1) Nie pal tyle cygaretów!
Wiktionary
1. cienkie cygaro; minicygaro;
2. dawniej: papieros
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cienkie cygaro;
(1.2) daw. papieros
Wiktionary
Cygaretka – wyrób tytoniowy podobny w budowie do małego cygara ze względu na wykorzystanie na warstwę zewnętrzną kawałka liścia tytoniu. Cygaretki często wyposażone są w ustnik (tekturowy, plastikowy lub z delikatnego drewna – np. brzozowego) albo filtr.
Wikipedia
(1.1) Wolisz cygaretki czy normalne cygara?
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨɡaˈrɛtka, AS: cygaretka
Wiktionary
rzecz. cygaro n., cygarnica ż., cygarniczka ż.
przym. cygarowy
Wiktionary
przestarzałe: paczka cygaretek
SJP.pl
zdrobnienie od: cygaro
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: cygaro
Wiktionary
rzecz. cygaro n.
przym. cygarowy
Wiktionary
1. pudełko na cygara lub papierosy; papierośnica;
2. rurka do palenia papierosów bez ustnika; lufka, fifka, cygarniczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. przenośne, eleganckie opakowanie na cygara lub papierosy
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨɡarʲˈɲit͡sa, AS: cygarʹńica
Wiktionary
rzecz. cygaretka ż.
Wiktionary
rurka do palenia papierosów bez ustnika, może być szklana, metalowa, z tworzywa; prosta lub fantazyjnie wygięta; fifka, lufka
SJP.pl
Lufka, fifka (rzadziej cygarniczka lub dulawka, niegdyś także munsztuczek) – w najprostszym wykonaniu rurka kilkumilimetrowej średnicy i kilku- lub kilkunastocentymetrowej długości; na jednym z końców mocowany jest papieros (zazwyczaj w tym miejscu rurka jest nieco rozszerzona, dzięki czemu można do niej włożyć koniec papierosa), a drugi służy palaczowi za ustnik (bywa w tym miejscu często nieco spłaszczona i zaopatrzona w niewielkie zgrubienie ułatwiające trzymanie lufki w zębach).
Wikipedia
suche, zawinięte w rulon liście tytoniu, przeznaczone do palenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) suche, zawinięte w rulon liście tytoniu, przeznaczone do palenia
Wiktionary
Cygaro (hiszp. puro) – ułożone rurkowato, spreparowane i sklejone zwinięte liście tytoniu używane do palenia. Dzisiejsze określenie „cygaro” (ang. cigar – cygaro, cigarette – papierosy) prawdopodobnie pochodzi z języka Majów od słowa „sik'ar”, określającego właśnie palenie tytoniu.
Wikipedia
(1.1) Z tym wielkim cygarem w ustach wygląda jak mafiozo.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈɡarɔ, AS: cygaro
Wiktionary
rzecz. cygaretka ż., cygarko n.
przym. cygarowy
Wiktionary
tutkarz cygarowiec - chrząszcz, szkodnik drzew i krzewów liściastych; zdobnik
SJP.pl
przymiotnik od: cygaro
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cygarem, dotyczący cygar
Wiktionary
rzecz. cygaro n., cygaretka ż., cygarko n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨɟĩɲˈt͡ɕara, AS: cyǵĩńćara
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zgrub. cygonka
Wiktionary
rzecz. cygoństwo n., cygonka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. cyganka
Wiktionary
rzecz. cygoństwo n., cygona ż.
Wiktionary
(1.1) zgrub. cygona
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszustwo
Wiktionary
rzecz. cygona ż., cygonka ż.
Wiktionary
Cygów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Poświętne. Ma status sołectwa.
Na terenie wsi utworzono dwa sołectwa: Cygów i Jadwiniew.
W okresie Królestwa Polskiego istniała gmina Cygów.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela i św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Poświętnem.
Wikipedia
w gwarze śląskiej: akordeon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środ. muz. akordeon
Wiktionary
Akordeon (fr. accordéon) – instrument muzyczny zaliczany do grupy aerofonów bądź idiofonów dętych (patrz niżej). Jest rodzajem harmonii, opartym na stroikach przelotowych. Prąd powietrza wytworzony przez ręcznie poruszany miech, wprawiając w drganie stroik wywołuje dźwięk. Początkowo działał przy użyciu miechów nożnych, które z czasem zostały zastąpione przez miech ręczny. Instrument ten z prawej strony ma klawiaturę klawiszową (lub guziki w przypadku akordeonu guzikowego), a z lewej guziki (dźwięki basowe, akordy) oraz – choć nie zawsze – manuał melodyczny zwany barytonem.
Wikipedia
1. związek węgla z azotem, bezbarwny, trujący gaz o charakterystycznym zapachu gorzkich migdałów; dicyjan, dwucyjan;
2. kolor jasnoniebieski o szarym odcieniu;
3. barwnik, pigment w kolorze cyjanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. jednowartościowy rodnik złożony z atomów węgla i azotu
(1.2) chem. bezbarwny, silnie trujący gaz o ostrym zapachu migdałowym
(1.3) blady, spłowiały odcień koloru niebieskiego
Wiktionary
Wikipedia
przym. cyjanowy
Wiktionary
(1.2) dwucyjan
(1.3) sinoniebieski, szarobłękitny
Wiktionary
Cyjanamid, H2N−CN lub CN2H2 – organiczny związek chemiczny, amid cyjanu, pochodna cyjanu, (CN)2. Z formalnego punktu widzenia jest to kwas, jednak o tak małej mocy, że jego roztwory wodne wykazują odczyn niemal obojętny.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. roln. herbicyd z grupy triazyn pod postacią białego, krystalicznego proszku
Wiktionary
(1.1) 2-chloro-4-(1-cyjano-1-metyloetyloamino)-6-etyloamino-1,3,5-triazyna; wzór chemiczny: C9H13ClN6; nazwa handlowa: Supelco
Wiktionary
sól kwasu cyjanowodorowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu cyjanowodorowego, substancja trująca;
(1.2) pot. chem. cyjanek potasu;
Wiktionary
Cyjanki – związki chemiczne, sole kwasu cyjanowodorowego, które zawierają anion cyjankowy (CN−
). Związki organiczne zawierające grupę CN nazywane są nitrylami.
Wikipedia
(1.2) Po dziesięciu minutach Bormann kazał otworzyć drzwi, w pokoju pachniało gorzkimi migdałami, czyli cyjankiem.
Wiktionary
przym. cyjankowy
Wiktionary
(1.1) daw. sinek
(1.2) przest. cyjankali
Wiktionary
sól kwasu cyjanowego
SJP.pl
Cyjaniany – grupa związków chemicznych, soli lub estrów kwasu cyjanowego, zawierające ugrupowanie −O−C≡N, w którym atomem wiążącym jest atom tlenu.
Cyjaniany (sole) zawierają jon [OCN]−
, o strukturze [N≡C−O]−
. Są tautomerami izocyjanianów zawierających jon [O=C=N]−
. W normalnych warunkach występują jedynie izocyjaniany, które często nazywa się potocznie cyjanianami.
Wikipedia
sól kwasu cyjanowego
SJP.pl
Cyjaniany – grupa związków chemicznych, soli lub estrów kwasu cyjanowego, zawierające ugrupowanie −O−C≡N, w którym atomem wiążącym jest atom tlenu.
Cyjaniany (sole) zawierają jon [OCN]−
, o strukturze [N≡C−O]−
. Są tautomerami izocyjanianów zawierających jon [O=C=N]−
. W normalnych warunkach występują jedynie izocyjaniany, które często nazywa się potocznie cyjanianami.
Wikipedia
bardzo słaby kwas, silnie trująca ciecz lotna o zapachu gorzkich migdałów, używana do zwalczania szkodników, do dezynfekcji oraz w syntezie organicznej; cyjanowodór, kwas cyjanowodorowy, kwas pruski
SJP.pl
Cyjanki – związki chemiczne, sole kwasu cyjanowodorowego, które zawierają anion cyjankowy (CN−
). Związki organiczne zawierające grupę CN nazywane są nitrylami.
Wikipedia
Cyjanidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów; występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w czerwonych owocach roślin takich jak głóg, bez, euterpa, jagodach czy kwiatach hibiskusa. Może być znaleziona także w jabłkach, śliwkach, czerwonej kapuście i czerwonej cebuli. Największe jej stężenie występuje w skórce. Ma charakterystyczną pomarańczowo-czerwoną barwę, która może zmieniać się wraz z pH: roztwory o pH < 3 przybierają barwę czerwoną, fioletową przy pH = 7–8, a niebieską przy pH > 11. Stosowana jako czerwony barwnik do żywności o numerze E163a.
Wikipedia
barwnik naturalny otrzymywany z róży i dalii
SJP.pl
przymiotnik od: cyjanina
SJP.pl
dysten; minerał, odmiana krzemianu glinu
SJP.pl
Kyanit (cyjanit, dysten) – polimorficzna odmiana krzemianu glinu (Al
2O
3·SiO
2), minerał z grupy krzemianów wyspowych zaliczany do glinokrzemianów.
Nazwa cyjanit pochodzi od gr. kyanos = niebieski; nazwa dysten od gr. dis = dwukrotnie, podwójnie oraz sthenos = siła, moc i nawiązuje do zmiennej twardości tego minerału.
Wikipedia
wyodrębniać metale z rud za pomocą wodnych roztworów cyjanków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyjanizować.
Wiktionary
czas. cyjanizować
Wiktionary
potocznie: cyjanek potasowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chem. pot. przest. cyjanek potasu, silnie trujący
Wiktionary
Cyjanek potasu (pot. cyjanek), KCN – nieorganiczny związek chemiczny z grupy cyjanków, sól potasowa kwasu cyjanowodorowego. Jest silną trucizną.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨjãŋˈkalʲi, AS: cyi ̯ãŋkalʹi
Wiktionary
przymiotnik od: cyjanek
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z cyjankiem, dotyczący cyjanków
Wiktionary
rzecz. cyjanek mrz.
Wiktionary
rodzaj szybko działających klejów
SJP.pl
bakteria występująca w środowisku wodnym lub wilgotnym, wydzielająca trujące dla człowieka substancje przy spożyciu; cyjanofit, sinica
SJP.pl
bakteria występująca w środowisku wodnym lub wilgotnym, wydzielająca trujące dla człowieka substancje przy spożyciu; cyjanofit, sinica
SJP.pl
Sinice, cyjanofity, cyjanobakterie, cyjanoprokariota (Cyanobacteria) – gromada samożywnych bakterii, dawniej uznawanych za rośliny.
Nazwa tradycyjna Cyanophyta (końcówka -phyta – roślina), stosowana w taksonomii dawniejszej, kładzie nacisk na podobieństwa sinic z roślinami – zdolności fotosyntezy tlenowej oraz obecności chlorofilu. Chloroplasty roślinne w istocie powstały z sinic w drodze endosymbiozy.
Wikipedia
bakteria występująca w środowisku wodnym lub wilgotnym, wydzielająca trujące dla człowieka substancje przy spożyciu; cyjanobakteria, sinica
SJP.pl
związek mający przy jednym atomie węgla zarówno grupę nitrylową jak i hydroksylową
SJP.pl
Cyjanohydryny, α-hydroksynitryle – grupa organicznych związków chemicznych, które zawierają dwie grupy funkcyjne: nitrylową i hydroksylową przy tym samym atomie węgla.
Cyjanohydryny są związkami nietrwałymi. Mogą wykazywać aktywność optyczną, jeśli dwa podstawniki znajdujące się przy węglu z grupami nitrylową i hydroksylową nie są identyczne.
Powstają m.in. w wyniku reakcji odwracalnego przyłączenia cyjanowodoru do grupy karbonylowej.
Wikipedia
metaloorganiczny związek chemiczny zaliczany do witamin z grupy B (wit. B12)
SJP.pl
Cyjanokobalamina – organiczny związek chemiczny, jedna z form witaminy B12. Stosowana w leczeniu i profilaktyce niedoboru witaminy B12 (z wyjątkiem przypadków zatrucia cyjankiem potasu). Niedobór witaminy B12 może wystąpić w przypadku niedokrwistości złośliwej, po chirurgicznym usunięciu żołądka, przy difylobotriozie lub w wyniku raka jelita grubego. Cyjanokobalaminę podaje się doustnie, zastrzykiem domięśniowym lub w postaci aerozolu do nosa.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. hist. dawny, prosty przyrząd do określania odcieni barwy nieba
Wiktionary
rodzaj glonów występujących na liściach roślin wodnych, żyjących w symbiozie z sinicami nadającymi im niebieskawy kolor
SJP.pl
żelazowa metoda fotograficzna, obecnie stosowana do powielania rysunków
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyjanować.
Wiktionary
Węgloazotowanie (cyjanowanie) – jeden z procesów obróbki cieplno-chemicznej żelaza polegający na nasyceniu powierzchni przedmiotów stalowych jednocześnie węglem i azotem w temperaturze 500–950 °C. Po zahartowaniu i odpuszczeniu zyskuje się twardą i odporną na ścieranie warstwę powierzchniową. W zależności od rodzaju ośrodka wydzielającego węgiel i azot rozróżnia się procesy węgloazotowania kąpielowego (cyjanowania) lub gazowego (wprowadza się amoniak). Bardziej szczegółowy podział uwzględnia:
Wikipedia
czas. cyjanować
Wiktionary
związek nieorganiczny będący bardzo silną trucizną, mający postać bezbarwnej cieczy o intensywnym zapachu gorzkich migdałów, stosowany jako pestycyd i gaz bojowy; kwas cyjanowodorowy, kwas pruski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek nieorganiczny o wzorze HCN, bezbarwna, silnie trująca, lotna ciecz o zapachu gorzkich migdałów;
Wiktionary
Cyjanowodór, HCN – nieorganiczny związek chemiczny zbudowany z wodoru, węgla i azotu, będący bezbarwną, lotną i silnie trującą cieczą o zapachu gorzkich migdałów (który może być jednak niewyczuwalny dla niektórych osób). Z wodą tworzy słaby kwas cyjanowodorowy (kwas pruski), którego sole noszą nazwę cyjanków. Znalazł zastosowanie w syntezie i analizie chemicznej oraz jako pestycyd. W czasie II wojny światowej był stosowany pod nazwą Cyklon B do zabijania więźniów w niemieckich obozach zagłady. Zalicza się go do ogólnotrujących bojowych środków trujących i jest wpisany do wykazu 3. Konwencji o zakazie broni chemicznej.
Wikipedia
(1.1) Najważniejszą przemysłową metodą produkcji cyjanowodoru jest reakcja pomiędzy metanem i amoniakiem w obecności powietrza w odpowiednich warunkach.
Wiktionary
przym. cyjanowodorowy
Wiktionary
(1.1) cyjanek wodoru, formonitryl
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z cyjanowodorem, dotyczący cyjanowodoru
Wiktionary
rzecz. cyjanowodór mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: cyjan
SJP.pl
sinoniebieskie zabarwienie skóry wywołane niedotlenieniem; sinica
SJP.pl
Sinica, cyjanoza (łac. cyanosis) – objaw charakteryzujący się sinym, niebieskawym zabarwieniem skóry i błon śluzowych ciała z powodu zwiększonej ilości hemoglobiny odtlenowanej we krwi włośniczkowej (>5 g/dl) lub obecnością hemoglobiny patologicznej, najczęściej methemoglobiny (>0,5 g/dl). Wyróżnia się sinicę centralną i obwodową, które można różnicować za pomocą objawu Lewisa. W celu wykluczenia hipoksemii należy wykonać gazometrię lub pulsoksymetrię.
Wikipedia
trójwodny żelazocyjanek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. karc. dziesiątka
Wiktionary
(1.1) kralka
Wiktionary
drapieżnik z rodziny psowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Cuon alpinus|ref=tak., azjatycki drapieżnik przypominający lisa i psa, zmieniający na zimę kolor sierści;
Wiktionary
Cyjon (Cuon) – rodzaj drapieżnych ssaków z rodziny psowatych (Canidae).
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨjɔ̃n, AS: cyi ̯õn
Wiktionary
potocznie: wykrzyknik naśladujący chodzenie zegarka lub odgłosy koników polnych, świerszczy itp.; często w związkach frazeologicznych:
a) No to cyk! - słowa wypowiadane przy podnoszeniu kieliszka, zachęcające do wypicia alkoholu;
b) być na cyku - być w stanie nietrzeźwym
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) imituje jeden z wielu powtarzających się miarowo dźwięków zegarka
(1.2) imituje jeden z wielu charakterystycznych dźwięków wydawanych przez owady, np. świerszcze
Wiktionary
Wikipedia
czas. cykać
Wiktionary
1. np. o zegarze: wydawać cyknięcia; tykać;
2. o owadach takich jak świerszcz, konik polny: wydawać charakterystyczne szmery;
3. potocznie: dawać po trochu, małymi dawkami;
4. pić po trochu;
5. cykać się - bać się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. cyknąć)
(1.1) wydawać ciche, trzeszczące, powtarzające się dźwięki
(1.2) pot. wykonywać fotografię, strzelając spustem migawki
(1.3) pot. wydzielać małymi porcjami
(1.4) pot. pić powoli
czasownik zwrotny niedokonany cykać się
(2.1) slang. bać się
Wiktionary
(1.1) Ćmy kłębiły się wokół lampy, cykały niezmordowanie a monotonnie świerszcze i kumkały rozdzierająco żaby w błotnych odnogach Strugi.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨkat͡ɕ, AS: cykać
Wiktionary
rzecz. cykanie n., cyknięcie n., cykadełko n.
czas. cyknąć dk., obcykać dk.
przym. obcykany
wykrz. cyk, cyk-cyk
Wiktionary
(1.1) tykać
(1.2) pstrykać
(1.4) sączyć
Wiktionary
przedstawiciel rodziny owadów, których samce wydają donośne dźwięki za pomocą odwłokowego narządu dźwiękowego; piewik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Lyristes plebejus|ref=tak., tropikalny owad wydający głośne dźwięki;
Wiktionary
Piewikowate, cykadowate, cykady (Cicadidae) – rodzina pluskwiaków z podrzędu cykadokształtnych. Obejmuje około 2900 gatunków, głównie tropikalnych i subtropikalnych. Larwy mają przednie odnóża grzebne i żyją pod ziemią, żywiąc się sokami wysysanymi z korzeni. Ich rozwój trwa od 2 do 17 lat. Dorosłe samce wydają głośne dźwięki celem przywabienia samic.
Wikipedia
(1.1) Od trzeciej poszły dreszcze po trawach i mietlicach, wśród których zaczęły sykać monotonnie cykady, aż odezwały się suche, metaliczne chrzęsty w wielkich, srebrzystych, po piasku rzucających się ostach, między któremi przebiegały, niby czarne błyskawice, rozdrażnione gorącem jaszczurki. sic.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈkada, AS: cykada
Wiktionary
rzecz. cykadowiec m.
Wiktionary
(1.1) piewik
Wiktionary
rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi
SJP.pl
1. np. o zegarze: wydawać cyknięcia; tykać;
2. o owadach takich jak świerszcz, konik polny: wydawać charakterystyczne szmery;
3. potocznie: dawać po trochu, małymi dawkami;
4. pić po trochu;
5. cykać się - bać się
SJP.pl
1. odgłos wydawany przez chodzący zegar lub inny mechanizm; tykanie;
2. suchy, trzeszczący szmer wydawany przez niektóre owady, np. świerszcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cykać.
Wiktionary
czas. cykać ndk.
Wiktionary
Cycas revoluta, roślina z rodziny sagowcowatych, o sztywnych, kłujących, pierzastych liściach podobnych z kształtu do liści palmy; sagowiec; drzewo sagowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. zob. sagowiec.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨkas, AS: cykas
Wiktionary
(1.1) sagowiec, sago
Wiktionary
rodzina tropikalnych roślin nagozalążkowych
SJP.pl
o cechach cykasowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
kandyzowane skórki owoców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. cuk. oryginalnie, kandyzowana skórka owocu cytronu stosowana jako dodatek cukierniczy do ciast i deserów
(1.2) spoż. cuk. kandyzowana skórka innego owocu: pomarańczy, cytryny, melona, arbuza lub łodygi tataraku
Wiktionary
Cykata – kandyzowane skórki owocowe, najczęściej z cytrusów, wykorzystywane do wyrobów cukierniczych.
Słowo to pochodzi najprawdopodobniej z języka włoskiego, według niektórych źródeł od succada (wł. succo – sok), ale przypuszcza się, że należy je jednak wiązać z włoskim zuccata (wł. zucca – dynia). Początkowo nazwą cykata określano przede wszystkim kandyzowane skórki cytronu, jednego z najstarszych znanych owoców cytrusowych, charakteryzującego się bardzo grubą skórką. Obecnie najczęściej spotykana jest cykata ze skórek pomarańczy lub cytryny, choć przygotowuje się ją również między innymi ze skórek arbuzów, melonów, dyni, a także na przykład liści tataraku.
Wikipedia
przym. cykatowy
Wiktionary
przymiotnik od: cykata
SJP.pl
1. szereg czynności lub zjawisk tworzących zamkniętą całość rozwojową, powtarzającą się okresowo;
2. szereg audycji, utworów literackich, muzycznych itp. powiązanych ze sobą treściowo, tworzących pewną całość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szereg czynności lub zjawisk tworzących zamkniętą całość rozwojową, powtarzającą się okresowo
(1.2) szereg audycji, utworów literackich, muzycznych itp. powiązanych ze sobą treściowo, tworzących pewną całość
(1.3) zespół zjawisk, czynności, będących w związku i stanowiących jednorazową całość
(1.4) mat. zamknięta droga z krawędzi grafu
(1.5) daw. rower
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Starożytne kalendarze bazowały na cyklach księżycowych.
(1.1) W historii Ziemi cykle długich okresów zlodowaceń i znacznie krótszych okresów międzylodowcowych następują dość regularnie po sobie.
(1.2) Na 15 (= piętnastej) stronie zaczyna się cykl ciekawych zdjęć.
Wiktionary
IPA: t͡sɨkl̥, AS: cykl̦
Wiktionary
rzecz. cykloida ż., cykliczność ż.
przym. cykliczny, acykliczny
przysł. cyklicznie
temsłow. cyklo-
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. cykloida ż., cykliczność ż.
przym. cykliczny, acykliczny
przysł. cyklicznie
temsłow. cyklo-
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|κύκλος. → koło
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cycle
* baskijski: (1.1) ziklo
* białoruski: (1.1) цыкл m.; (1.2) цыкл m.; (1.3) цыкл m.
* bułgarski: (1.1) цикъл m.; (1.2) цикъл m.
* duński: (1.1) cyklus w.; (1.2) cyklus w.
* esperanto: (1.1) ciklo; (1.2) ciklo; (1.3) ciklo; (1.4) ciklo; (1.5) ciklo, duciklo, biciklo
* hiszpański: (1.1) ciclo m.
* kaszubski: (1.1) cykl m.
* malajski: (1.1) edaran
* niemiecki: (1.1) Zyklus m.
* rosyjski: (1.1) цикл m.
* ukraiński: (1.1) цикл m.
źródła.
== cykl (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) cykl
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
archipelag na Morzu Egejskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. archipelag znajdujący się w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Grecji;
Wiktionary
Cyklady (gr. Κυκλάδες, Kikládes) – archipelag znajdujący się w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Grecji. W skład archipelagu wchodzi około 220 wysp o łącznej powierzchni 2572 km². Do końca 2010 roku były jedną z prefektur (nomosów) w regionie administracyjnym Wyspy Egejskie Południowe, ze stolicą w Ermupolis na wyspie Síros.
Wikipedia
(1.1) Halsując między wyspami Cyklad łatwo rozszyfrować tajemnicę Odyseusza.
Wiktionary
rzecz. Cykladyjczyk mos., Cykladyjka ż.
przym. cykladzki
Wiktionary
mieszkaniec Cyklad (archipelagu na Morzu Egejskim)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Cyklad
Wiktionary
rzecz. Cyklady nmos.
:: fż. Cykladyjka ż.
przym. cykladzki
Wiktionary
mieszkanka Cyklad (archipelagu na Morzu Egejskim)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Cyklad
Wiktionary
rzecz. Cyklady nmos.
:: fm. Cykladyjczyk mos.
przym. cykladzki
Wiktionary
1. przymiotnik od: Cyklady;
2. kultura cykladzka - kultura epoki brązu, która rozwijała się w III i II tysiącleciu p.n.e. na Cykladach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cykladami, dotyczący Cyklad
Wiktionary
(1.1) Ożywione kontakty morskie z innymi ludami śródziemnomorskimi od najdawniejszych czasów – kultury kreteńskiej i cykladzkiej, a potem mykeńskiej – sprzyjały wzajemnemu przenikaniu się i wzbogacaniu doświadczeń cywilizacyjnych.
Wiktionary
rzecz. Cyklady nmos., Cykladyjczyk mos., Cykladyjka ż.
Wiktionary
chemiczny związek organiczny stosowany w przemyśle spożywczym jako sztuczny środek słodzący, kilkadziesiąt razy słodszy od tradycyjnego cukru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pot. cyklaminian (w znaczeniu środka słodzącego)
Wiktionary
Cyklaminany (cykloheksylosulfaminiany; numer CAS: 100-88-9) – grupa organicznych związków chemicznych – soli i estrów kwasu cyklaminowego (kwasu cykloheksylosulfaminowego). Zazwyczaj jednak nazwa ta odnosi się jedynie do cyklaminianu sodu i cyklaminianu wapnia, które są stosowane jako sztuczne środki słodzące w żywności i oznaczane symbolem E952.
Wikipedia
(1.1) Ten napój gazowany zawiera cyklamat.
Wiktionary
IPA: t͡sɨkˈlãmat, AS: cyklãmat
Wiktionary
(1.1) cyklaminian
Wiktionary
1. fiołek alpejski; gduła, gdula;
2. kolor różowy lub czerwony o odcieniu fioletowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cyclamen|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju cyklamenów (1.1)
(1.3) pot. kolor różowy z odcieniem fioletowym
Wiktionary
Cyklamen (Cyclamen L.) – rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych. Należy do niego 20 gatunków. Występują one w basenie Morza Śródziemnego, zwłaszcza w jego wschodniej części, poza tym w południowo-zachodniej Azji (po północny Iran). Jeden gatunek odkryty został w północno-wschodniej Somalii. W Polsce rośnie dziko jeden gatunek – cyklamen purpurowy C. purpurascens, ale jego status we florze jest niepewny.
Wikipedia
(1.1) Cyklamen ma białe, różowe lub czerwone kwiaty.
Wiktionary
IPA: t͡sɨkˈlãmɛ̃n, AS: cyklãmẽn
Wiktionary
przym. cyklamenowy
Wiktionary
(1.1) lud. świni chleb, świni orzech
Wiktionary
przymiotnik od: cyklamen
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru cyklamenu: różowego o odcieniu fioletowym
Wiktionary
(1.1) Moja najlepsza przyjaciółka podarowała mi szalik koloru cyklamenowego.
Wiktionary
rzecz. cyklamen m.
Wiktionary
trujący glikozyd
SJP.pl
sól sodowa kwasu cyklaminowego stosowana jako substancja słodząca, 30 razy słodsza od sacharozy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny, sól lub ester kwasu cyklaminowego;
(1.2) chem. pot. cyklaminian (1.1) sodu lub wapnia (ewentualnie także potasu) stosowany jako sztuczny środek słodzący
Wiktionary
(1.1) Słodki smak cyklaminianów został odkryty przypadkowo w 1937 roku.
(1.2) Ten napój gazowany zawiera cyklaminian.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklãˈmʲĩɲãn, AS: cyklãmʹĩńãn
Wiktionary
(1.1) cykloheksylosulfaminian, N-cykloheksylosulfaminian
(1.2) cyklamat
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny wireonków
SJP.pl
enzym biorący udział w tworzeniu cząsteczek cyklicznych
SJP.pl
urządzenie służące do automatycznej dializy otrzewnowej (np. w chorobie nerek)
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób cykliczny
Wiktionary
(1.1) Podczas tej fazy gwiazda staje się niestabilna, a jej jasność i wielkość cyklicznie zmieniają się wielokrotnie.
Wiktionary
rzecz. cykl m., cykliczność ż., cykloida ż.
przym. cykliczny, acykliczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś, co przebiega lub powtarza się w regularnych odstępach czasu, zgodnie z określonym cyklem
Wiktionary
Cykl (z gr. kyklos – koło, krąg, obrót, ale w sensie filozoficznym (Arystoteles) raczej periodos) – odstęp czasu, w którym dane zjawiska powtarzają się w tym samym porządku.
Pojęcia cyklu i cykliczności miały znaczenie dla filozofii historii i filozofii natury. W kulturze greckiej występowała idea wiecznego powrotu, filozoficznie najwyraźniej opracowana przez stoików. Cyklicznością, stałym powtarzaniem się zjawisk, wyjaśniała kosmologia starożytna ich naturę. Później poglądy takie głosił przede wszystkim Friedrich Nietzsche.
Wikipedia
(1.1) Cykliczność jest kluczową cechą wielu procesów, które można obserwować w przyrodzie, technologii i społeczeństwie, ponieważ pozwala na przewidywanie kolejnych etapów i lepsze zrozumienie dynamiki systemów.
Wiktionary
rzecz. cykl mrz., cykloida ż.
przym. cykliczny, cyklowy, acykliczny
przysł. cyklicznie
Wiktionary
1. występujący w regularnych odstępach czasu;
2. depresja cykliczna - depresja, podczas której chory doznaje lęków, przeżywa urojenia winy i ma zahamowania czynności ruchowych;
3. poeta cykliczny - autor utworów epickich tworzących cykle tematyczne, piszący w VII-VI wieku p.n.e.; cyklik
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cyklu, należący do cyklu
Wiktionary
(1.1) Bezrobocie cykliczne powstaje w wyniku cyklicznego rozwoju gospodarki, kiedy spadki produkcji występują na przemian ze zwiększeniem produkcji.
Wiktionary
rzecz. cykl m., cykliczność ż., cykloida ż.
przysł. cyklicznie
przym. acykliczny
Wiktionary
autor utworów epickich tworzących cykle tematyczne, piszący w VII-VI wieku p.n.e.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) poeta tworzący cykle tematyczne wzorowane na homerowskich
Wiktionary
w technice: narzędzie do polerowania drewna lub zdzierania z niego wierzchniej warstwy; gładzica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. płytka o ostrych krawędziach do wygładzania drewna;
Wiktionary
Cyklina – ręczne narzędzie stolarskie służące do wygładzania powierzchni drewna. Nazywana również gładzicą. Używane obecnie m.in. do wygładzania niedostępnych dla cykliniarki mechanicznej fragmentów podłóg drewnianych.
Występuje w formie stalowej płytki (prostokątnej lub zaokrąglonej - "łabędzia szyja") o grubości od 0,4 do 1,2 mm. Krawędzie płytki wstępnie oszlifowane pod kątem prostym muszą być zawinięte (zaciągnięte) stalką aby mogły właściwie cyklinować powierzchnię.
Wikipedia
IPA: t͡sɨkˈlʲĩna, AS: cyklʹĩna
Wiktionary
rzecz. cykliniarz m., cykliniarka ż., cyklinowanie n.
czas. cyklinować ndk.
przym. cykliniarski
Wiktionary
przyrząd do polerowania podłóg parkietowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. rodzaj szlifierki, służący do cyklinowania;
Wiktionary
Cykliniarka — rodzaj szlifierki, służący do cyklinowania. Jest to urządzenie elektryczne składające się z silnika elektrycznego, połączonego z bębnem, na którym znajduje się papier ścierny.
Cykliniarka to nazwa potoczna. Prawidłowa nazwa tego narzędzia to szlifierka taśmowa. Występuje w dwóch wersjach:
Wikipedia
(1.1) Cykliniarka jest narzędziem do cyklinowania parkietów.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklʲĩˈɲarka, AS: cyklʹĩńarka
Wiktionary
rzecz. cykliniarz mos., cyklina ż., cyklinowanie n., wycyklinowanie n.
czas. cyklinować ndk., wycyklinować dk.
przym. cykliniarski
Wiktionary
dotyczący cykliniarza, cyklinowania
SJP.pl
ręczne polerowanie drewna cykliną
SJP.pl
osoba, która wygładza powierzchnię drewna za pomocą cykliniarki lub cykliny
SJP.pl
wyrównywać, wygładzać powierzchnię drewna za pomocą cykliny lub cykliniarki
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) techn. oczyszczać i wygładzać parkiet poprzez zdzieranie jego wierzchniej warstwy cyklinarką lub cykliną
Wiktionary
rzecz. cyklina ż., cykliniarka ż., cyklinowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. wygładzanie powierzchni drewna przy pomocy cykliniarki lub cykliny
Wiktionary
Cyklinowanie – szlifowanie parkietu, najczęściej wykonywane maszyną szlifującą, czyli cykliniarką. Ma na celu zdarcie wierzchniej, zniszczonej w wyniku użytkowania warstwy drewna.
Wikipedia
rzecz. cykliniarz m., cykliniarka ż., cyklina ż., wycyklinowanie n.
czas. cyklinować ndk., wycyklinować dk.
przym. cykliniarski
Wiktionary
osoba lubująca się w jeździe na rowerze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. ktoś, kto jeździ na rowerze, uprawia kolarstwo
Wiktionary
Rowerzysta, rzadziej cyklista – osoba przemieszczająca się za pomocą roweru. W XIX w. w Polsce osoby jeżdżące na rowerach nazywano cyklistami, bicyklistami, kołowcami, kołownikami lub kolarzami. Słowo rowerzysta pojawiło się w okresie międzywojennym, pochodzi od słowa rower, a pośrednio od nazwy brytyjskiej firmy „Rover”.
Wikipedia
IPA: t͡sɨkˈlʲista, AS: cyklʹista
Wiktionary
rzecz. cyklistyka ż., cyklistówka ż.
:: fż. cyklistka ż.
przym. cyklistowski
Wiktionary
(1.1) rowerzysta, kolarz
Wiktionary
→ cyklista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: cyklista
Wiktionary
IPA: t͡sɨkˈlʲistka, AS: cyklʹistka
Wiktionary
rzecz. cyklistyka ż., cyklistówka ż.
:: fm. cyklista m.
przym. cyklistowski
Wiktionary
okrągła czapka sportowa z daszkiem
SJP.pl
dawniej: kolarstwo
SJP.pl
Cyklizacja – reakcja chemiczna, w wyniku której związek acykliczny (łańcuchowy) przekształca się w związek cykliczny. Procesowi towarzyszy wytworzenie nowego wiązania chemicznego. Reakcje tego typu zachodzą najłatwiej, jeśli produktami są pierścienie 5-, 6- i 7-członowe. Cyklizacja zwykle dotyczy związków organicznych, a jej produktami mogą być m.in. związki aromatyczne, związki heterocykliczne, cykliczne imidy, laktony, laktamy i wiele innych.
Wikipedia
przemieniać związki organiczne o budowie łańcuchowej (związki acykliczne) w związki o budowie pierścieniowej (związki cykliczne)
SJP.pl
rodzaj reakcji chemicznej
SJP.pl
Cykloaddycja – grupa reakcji chemicznych zaliczanych do tzw. procesów pericyklicznych, tzn. takich, w których utworzenie cząsteczki produktu następuje w konsekwencji kołowego przesunięcia p-elektronów w obrębie umownego lub realnego fragmentu cyklicznego.
Wikipedia
alkan o budowie pierścieniowej (cyklicznej)
SJP.pl
Cykloalkany, cykloparafiny, nafteny, polimetyleny – grupa organicznych związków chemicznych zbudowanych z nasyconego łańcucha węglowodorowego tworzącego pierścień. Mogą zawierać łańcuchy boczne. Należą do grupy węglowodorów alicyklicznych. Ogólny wzór sumaryczny niepodstawionych cykloalkanów to C
nH
2n.
Wikipedia
nienasycony węglowodór posiadający w cząsteczce pierścień węglowy z jednym wiązaniem podwójnym; cykloolefina
SJP.pl
Cykloalkeny – grupa alkenów o zamkniętym pierścieniu węglowym niemającym charakteru aromatycznego.
Cykloalkeny o małych pierścieniach (cyklopropen i cyklobuten) są związkami wysoce nietrwałymi, ulegającymi w temperaturze pokojowej samorzutnej, wybuchowej polimeryzacji rodnikowej. Cykloheksen i wyższe cykloalkeny wykazują typowe własności alkenów.
Wikipedia
węglowodór cykliczny o czterech atomach węgla
SJP.pl
Cyklobutan – organiczny związek chemiczny z grupy cyklicznych węglowodorów. Ma podobne właściwości jak cyklopropan. Ulega addycji z rozpadem łańcucha, wiązania C−C tworzą ostre kąty. Pomimo dużych naprężeń, występuje naturalnie m.in. w postaci kwasu pentacykloanammoksowego u bakterii przeprowadzających proces anammox.
Wikipedia
tor kolarski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. tor do wyścigów w kolarstwie torowym
Wiktionary
(1.1) Kolarze spędzają na cyklodromie kilka godzin dziennie.
Wiktionary
(1.1) welodrom
Wiktionary
stacjonarny rower służący do badania sprawności fizycznej i do ćwiczeń treningowych
SJP.pl
organiczny związek chemiczny używany w chemioterapii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. med. związek organiczny, pochodna iperytu azotowego, lek alkilujący stosowany w leczeniu nowotworów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wskazaniami do stosowania cyklofosfamidu są m.in. ostre białaczki i mięsaki.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklɔfɔˈsfãmʲit, AS: cyklofosfãmʹit
Wiktionary
(1.1) N,N-bis(2-chloroetylo)-2-okso-1,3,2λ5-oksoazafosfinano-2-amina
Wiktionary
choroba psychiczna objawiająca się okresowymi zmianami nastrojów, napadowym występowaniem stanów maniakalnych i depresji; psychoza maniakalno-depresyjna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. choroba psychiczna z występowaniem okresowych stanów maniakalnych i depresji;
Wiktionary
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe, choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), zaburzenie maniakalno-depresyjne, cyklofrenia – grupa zaburzeń nastroju, w przebiegu których występują stany depresyjne i maniakalne lub hipomaniakalne, rozdzielone (lub nie) okresami bez objawów.
Wikipedia
(1.1) Z punktu widzenia genetycznego cyklofrenia jest więc chorobą heterogenną.
Wiktionary
rzecz. cyklofrenik mos., cyklofreniczka ż.
przym. cyklofreniczny
Wiktionary
(1.1) choroba afektywna dwubiegunowa
Wiktionary
dotyczący cyklofrenii
SJP.pl
Cyklogeneza – procesy prowadzące do powstania niżu barycznego. Czynnikami wpływającymi na cyklogenezę mogą być: ukształtowanie powierzchni, wilgotność powietrza i powstawanie kontrastów termicznych pod wpływem adwekcji ciepłego lub chłodnego powietrza z innych obszarów.
Wikipedia
wykres przedstawiający przebieg kolejnych czynności procesu technicznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) wykres, który pokazuje przebieg kolejnych czynności procesu technicznego
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* słowacki: (1.1) cyklogram m.
* ukraiński: (1.1) циклограма ż.
źródła.
== cyklogram (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) ekon. cyklogram
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
węglowodór o budowie cyklicznej (pierścieniowej) o 6 atomach węgla w cząsteczce
SJP.pl
Cykloheksan – organiczny związek chemiczny, nasycony węglowodór alicykliczny zawierający sześć atomów węgla.
Wikipedia
alkohol cykliczny pochodna heksanu
SJP.pl
Cykloheksanol – cykliczny, nasycony alkohol drugorzędowy o wzorze C6H11OH będący pochodną cykloheksanu. Bezbarwna substancja stała lub ciecz. Stosowany głównie jako półprodukt przy produkcji nylonu.
Wikipedia
szósty w szeregu nienasyconych węglowodorów o budowie pierścieniowej zawierających jedno wiązanie podwójne
SJP.pl
Cykloheksen – organiczny związek chemiczny z grupy cykloalkenów. Łatwopalna ciecz nierozpuszczalna w wodzie, rozpuszczalna w większości rozpuszczalników organicznych. Wytwarzany jest przemysłowo przez częściowe uwodornienie benzenu. Powstaje także w wyniku katalizowanej przez kwasy dehydratacji cykloheksanolu:
Wikipedia
człowiek o spotęgowanym usposobieniu cyklotymicznym, czyli takim, które charakteryzuje się zmiennością nastrojów, występowaniem na zmianę okresów depresji i wzmożonej aktywności; cyklotymik
SJP.pl
Cykloida – krzywa, jaką zakreśla punkt leżący na obwodzie koła, które toczy się bez poślizgu po prostej. Cykloidę można narysować za pomocą cykloidografu.
Wikipedia
krzywa płaska, którą zakreśla punkt położony na okręgu toczącym się bez poślizgu po prostej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. krzywa, jaką opisuje tor punktu, leżącego na obwodzie koła, które toczy się bez poślizgu po prostej;
Wiktionary
Cykloida – krzywa, jaką zakreśla punkt leżący na obwodzie koła, które toczy się bez poślizgu po prostej. Cykloidę można narysować za pomocą cykloidografu.
Wikipedia
(1.1) Punkt zakreśla cykloidę.
Wiktionary
IPA: t͡sɨkˈlɔjda, AS: cykloi ̯da
Wiktionary
rzecz. cykl m., cykliczność ż.
przym. cykloidalny, cykliczny
przysł. cyklicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. cykl m., cykliczność ż.
przym. cykloidalny, cykliczny
przysł. cyklicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cycloid
* baskijski: (1.1) zikloide
* białoruski: (1.1) цыклоіда ż.
* czeski: (1.1) cykloida ż.
* hiszpański: (1.1) cicloide ż.
* japoński: (1.1) サイクロイド (saikuroido)
* nowogrecki: (1.1) κυκλοειδής ż.
* rosyjski: (1.1) циклоида ż.
* słowacki: (1.1) cykloida ż.
* ukraiński: (1.1) циклоїда ż.
źródła.
== cykloida (język czeski.) ==
thumb|cykloida (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. cykloida
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przyrząd do kreślenia cykloid - krzywych płaskich zakreślanych przez punkt okręgu toczącego się bez poślizgu po prostej
SJP.pl
przymiotnik od: cykloida
SJP.pl
termoplastyczny produkt reakcji cyklizacji kauczuku; kauczuk cyklizowany
SJP.pl
rodzaj kolarstwa uprawianego na trudnych trasach terenowych; cyclocross, kolarstwo przełajowe
SJP.pl
odmiana języka charakterystyczna dla rowerzystów
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do mierzenia łuku koła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. geom. przyrząd do pomiaru łuku koła
(1.2) mot. przyrząd do rejestracji obrotów koła pojazdu
(1.3) sport. = cykloergometr
Wiktionary
Cyklometr (z greckiego: κύκλος (cyclos) 'cykle' oraz μέτρον (metron) 'mierzyć') – urządzenie wynalezione przez polskiego matematyka i kryptologa Mariana Rejewskiego, służące do wyliczania cyklicznych permutacji szyfrogramów niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
Wikipedia
Cyklomorfoza (gr. kýklos koło, morphē kształt), polimorfizm sezonowy – sezonowa zmienność wielkości i kształtu ciała drobnych organizmów (bezkręgowców oraz glonów planktonowych) w kolejnych pokoleniach w ciągu roku. Powszechna u planktonowych skorupiaków, zwłaszcza wioślarek.
Wikipedia
rower z niewielkim silnikiem spalinowym lub elektrycznym
SJP.pl
rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla niżów barycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. wirujący układ atmosferyczny w ośrodku niskiego ciśnienia;
(1.2) chem. nazwa dwóch trujących środków chemicznych; zob. cyklon A., zob. cyklon B.
(1.3) techn. urządzenie do odpylania gazów metodą wirową;
(1.4) pot. huragan, trąba powietrzna
Wiktionary
Cyklon − rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla niżów barycznych; wirowy układ wiatru w obrębie niżu (przemieszczają się po liniach spiralnych od zewnątrz do środka). Na półkuli północnej kierunek obrotu przeciwny do kierunku ruchu wskazówek zegara, zaś na południowej zgodny z kierunkiem wskazówek zegara (zob. efekt Coriolisa).
Wikipedia
(1.1) Statek wpadł w oko cyklonu.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨklɔ̃n, AS: cyklõn
Wiktionary
przym. cyklonowy, cyklonalny, cykloniczny
Wiktionary
(1.1) niż, układ niżowy
Wiktionary
→ cyklon (wir powietrzny); cykloniczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) meteorol. związany z cyklonem, dotyczący cyklonu
Wiktionary
rzecz. cyklon mrz.
przym. cykloniczny
Wiktionary
(1.1) cykloniczny
Wiktionary
urządzenie mechaniczne do oddzielania ropy naftowej od wody
SJP.pl
→ cyklon (wir powietrzny); cyklonalny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) meteorol. związany z cyklonem, dotyczący cyklonu
Wiktionary
rzecz. cyklon mrz.
przym. cyklonalny, cyklonowy
Wiktionary
materiał wybuchowy kruszący; heksogen
SJP.pl
Heksogen (cyklonit, T4, Hx, RDX – od ang. royal demolition explosive lub research department explosive) – organiczny związek chemiczny, jedna z nitroamin heterocyklicznych, stosowana jako materiał wybuchowy.
Wikipedia
→ cyklon (urządzenie do oczyszczania gazu lub pary)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) techn. związany z cyklonem, dotyczący cyklonu
(1.2) meteorol. związany z cyklonem, dotyczący cyklonu
Wiktionary
rzecz. cyklon mrz.
przym. cykloniczny
Wiktionary
nienasycony węglowodór posiadający w cząsteczce pierścień węglowy z jednym wiązaniem podwójnym; cykloalken
SJP.pl
olbrzym z jednym okiem umieszczonym po środku czoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mitgr. olbrzym z jednym okiem pośrodku czoła;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) biol. mały jednooki skorupiak, będący istotnym składnikiem zooplanktonu;
Wiktionary
Cyklopi (także Kiklopi; gr. Κύκλωπες Kýklōpes, łac. Cyclopes ‘okrągłoocy’) – w mitologii greckiej olbrzymy z jednym okiem pośrodku czoła, zajmujące się pasterstwem i budową ogromnych murów (cyklopowe mury). Pracowali też u Hefajstosa w kuźni i kuli pioruny dla Zeusa.
Wikipedia
(1.1) – W krainie ślepców jednooki jest królem! – obwieścił cyklop.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨklɔp, AS: cyklop
Wiktionary
rzecz. cyklopia ż.
przym. cyklopowy, rzad. cyklopi; przest. cyklopski, cyklopiczny
Wiktionary
(2.1) oczlik
Wiktionary
związek chemiczny posiadający pięć atomów węgla połączonych w pierścień oraz dwa wiązania podwójne
SJP.pl
Cyklopentadien (cyklopenta-1,3-dien) – organiczny związek chemiczny, cykliczny węglowodór nienasycony zawierający w cząsteczce dwa wiązania podwójne (cyklodien).
W temperaturze pokojowej jest cieczą o charakterystycznym zapachu, nie rozpuszcza się w wodzie, ale jest rozpuszczalny w etanolu i eterze dietylowym. Jest otrzymywany ze smoły pogazowej. Stosuje się go jako monomer przy produkcji poliolefin metodą polimeryzacji z otwarciem pierścienia.
Wikipedia
związek chemiczny z grupy cykloalkanów mający pięć atomów węgla w cząsteczce
SJP.pl
Cyklopentan, C5H10 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów cyklicznych. Jest stosowany jako rozpuszczalnik, do produkcji żywic polimerowych i klejów, a także jako porofor przy produkcji pianek poliuretanowych.
Wikipedia
cyklopowy;
1. właściwy cyklopowi, cyklopom;
2. wykonany na miarę cyklopów, gigantyczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. właściwy cyklopowi
Wiktionary
Cyklopi (także Kiklopi; gr. Κύκλωπες Kýklōpes, łac. Cyclopes ‘okrągłoocy’) – w mitologii greckiej olbrzymy z jednym okiem pośrodku czoła, zajmujące się pasterstwem i budową ogromnych murów (cyklopowe mury). Pracowali też u Hefajstosa w kuźni i kuli pioruny dla Zeusa.
Wikipedia
rzecz. cyklop mrz.
przym. cyklopowy
Wiktionary
(1.1) cyklopowy
Wiktionary
cyklopowy;
1. właściwy cyklopowi, cyklopom;
2. wykonany na miarę cyklopów, gigantyczny
SJP.pl
Cyklopia, jednoocze (łac. cyclopia) – wada rozwojowa polegająca na połączeniu dwóch oczodołów zawierających jedną gałkę oczną. Główną przyczyną cyklopii jest holoprozencefalia.
Wikipedia
cyklopi;
1. właściwy cyklopowi, cyklopom;
2. wykonany na miarę cyklopów, gigantyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) właściwy cyklopowi
Wiktionary
rzecz. cyklop m.
przym. cyklopi
Wiktionary
(1.1) cyklopi
Wiktionary
związek chemiczny z grupy cykloalkanów mający trzy atomy węgla w cząsteczce
SJP.pl
Cyklopropan, C
3H
6 – organiczny związek chemiczny, najprostszy cykloalkan. W warunkach normalnych jest to bezbarwny, cięższy od powietrza gaz o słodkawym zapachu. Jest bardzo łatwopalny, w kontakcie z tlenem tworzy silną mieszankę wybuchową.
Wikipedia
rodzina skorupiaków z rzędu widłonogów; oczliki
SJP.pl
1. rodzaj dawnego fotoplastykonu;
2. namalowany na płótnie obraz, nawinięty na walce, które obracając się umożliwiają obejrzenie całej panoramy
SJP.pl
antybiotyk stosowany w leczeniu gruźlicy
SJP.pl
Cykloseryna (łac. cycloserinum) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk stosowany w leczeniu gruźlicy. Hamuje wbudowywanie D-alaniny w strukturę ściany i błony komórkowej w komórkach bakterii. Działa na bakterie Gram-ujemne i Gram-dodatnie oraz na prątki gruźlicy. Działaniem niepożądanym jest oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy – może powodować psychozy, drgawki itp.
Wikipedia
sport rowerowy; kolarstwo
SJP.pl
silny lek o działaniu immunosupresyjnym
SJP.pl
Cyklosporyna, Cyklosporyna A (łac. Ciclosporinum, ATC L04, ATC S01) – występujący w naturze organiczny związek chemiczny, wykorzystywany jako lek o działaniu immunosupresyjnym. Cyklosporyna jest cyklicznym peptydem złożonym z 11 aminokwasów (undekapeptyd).
Wikipedia
konkurencja kolarska, jazda po specjalnie przygotowanym, bardzo skomplikowanym torze; trial rowerowy
SJP.pl
Trial rowerowy – konkurencja sportowa uchodząca za najbardziej widowiskową ze wszystkich konkurencji kolarskich, w której najważniejsza jest pełna kontrola nad rowerem oraz równowaga.
Zawody trialu rowerowego polegają na pokonaniu trasy, na której ustawione są „odcinki”. Odcinki są torami przeszkód o długości około 60 metrów i szerokości minimum metra. Zawodnicy mają za zadanie przejechać dany „odcinek”, nie przekraczając zadanego czasu. Odcinek składa się szeregu numerowanych bramek oznaczonych naklejkami, przez które zawodnik musi przejechać w odpowiedniej kolejności. Podczas przejazdu kontakt z podłożem i przeszkodami, w zależności od federacji która organizuje zawody, mogą mieć jedynie opony, korba, pedały i osłona łańcucha. W przypadku podparcia się nogą lub inną częścią roweru naliczane są punkty karne. Zawody wygrywa zawodnik, który po pokonaniu całej trasy będzie miał na swoim koncie najmniejszą liczbę punktów karnych. W przypadku takiej samej liczby punktów karnych wygrywa ten zawodnik, który posiada większą liczbę przejazdów czystych (bez punktów karnych) lub niżej punktowanych niż jego rywal.
Wikipedia
rodzaj cyklicznego akceleratora cząstek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. najprostsza forma akceleratora cyklicznego naładowanych cząstek elementarnych;
Wiktionary
Cyklotron – najprostsza i pierwsza historycznie forma akceleratora cyklicznego cząstek obdarzonych ładunkiem elektrycznym.
W akceleratorach cyklicznych, także w cyklotronie, przyspieszane cząstki poruszają się po torach zbliżonych do kołowych, przebiegając wielokrotnie przez obszar, w którym są przyspieszane.
Wikipedia
IPA: t͡sɨkˈlɔtrɔ̃n, AS: cyklotrõn
Wiktionary
przym. cyklotronowy
Wiktionary
przymiotnik od: cyklotron
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. związany z cyklotronem, dotyczący cyklotronu
Wiktionary
rzecz. cyklotron mrz.
Wiktionary
osoba podróżująca rowerem w celach turystycznych
SJP.pl
zaburzenie psychiczne, lekka postać psychozy maniakalno-depresyjnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie polegające na utrzymujących się wahaniach nastroju w postaci łagodnych epizodów subdepresji i hipomanii;
Wiktionary
Cyklotymia (z gr. κύκλος „krąg” i θυμός „duch, nastrój, gniew”) – zaburzenie afektywne polegające na utrzymujących się stale wahaniach nastroju i aktywności w postaci łagodnych epizodów subdepresji i hipomanii, które występują zamiennie zwykle bez związku z wydarzeniami życiowymi. Najczęściej nie stanowi przyczyny zgłaszania się do specjalisty, choć subdepresja jest odczuwana jako bardzo przykra. Hipomania jest przez chorego odbierana jako stan znakomitego zdrowia. Otoczenie najczęściej nie dostrzega choroby.
Wikipedia
(1.1) Cyklotymia jest zasadniczo spokrewniona z zaburzeniami dwubiegunowymi, ponieważ również tutaj naprzemiennie występują fazy maniakalne i depresyjne. W cyklotymii jednak fazy te nie mają aż takiej intensywności i nie od razu rzucają się w oczy.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklɔˈtɨ̃mʲja, AS: cyklotỹmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. cyklotymik m.
przym. cyklotymiczny
Wiktionary
dotyczący cyklotymii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) psych. med. związany z cyklotymią
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklɔtɨ̃ˈmʲit͡ʃnɨ, AS: cyklotỹmʹičny
Wiktionary
rzecz. cyklotymia ż., cyklotymik m.
Wiktionary
człowiek o spotęgowanym usposobieniu cyklotymicznym, czyli takim, które charakteryzuje się zmiennością nastrojów, występowaniem na zmianę okresów depresji i wzmożonej aktywności; cykloid
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. osoba cierpiąca na cyklotymię
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨklɔˈtɨ̃mʲik, AS: cyklotỹmʹik
Wiktionary
rzecz. cyklotymia ż.
przym. cyklotymiczny
Wiktionary
przymiotnik od: cykl
SJP.pl
okrężny ruch cytoplazmy wokół centralnej wodniczki pokarmowej, występujący u niektórych cudzożywnych pierwotniaków
SJP.pl
1. np. o zegarze: wydać charakterystyczny odgłos, cyknięcie; tyknąć;
2. o owadach takich jak świerszcz, konik polny: wydać charakterystyczny szmer;
3. potocznie: dać czegoś trochę;
4. rzadkie: napić się trochę
SJP.pl
1. np. o zegarze: wydać charakterystyczny odgłos, cyknięcie; tyknąć;
2. o owadach takich jak świerszcz, konik polny: wydać charakterystyczny szmer;
3. potocznie: dać czegoś trochę;
4. rzadkie: napić się trochę
SJP.pl
potocznie:
1. strach, obawa, lęk;
2. osoba bojąca się czegoś, ostrożna do przesady; tchórz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. strach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. osoba strachliwa, tchórz
Wiktionary
(2.1) Ten cykor bałby się nawet małego psa!
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨkɔr, AS: cykor
Wiktionary
(2.1) bojaźliwiec, strachajło, tchórz, panikarz, trusia, asekurant, ostrożniak, kapitulant, zajęcze serce, człowiek małego ducha; wulg. trzęsidupa
Wiktionary
1. roślina warzywna o jadalnych liściach;
2. substancja o gorzkim smaku, stosowana przy produkcji kawy zbożowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cichorium|L.|ref=tak., rodzaj roślin zielnych z rodziny astrowatych
(1.2) bot. roślina z rodzaju cykoria (1.1)
(1.3) kulin. jarzyna z pędów uprawnych odmian cykorii podróżnik
(1.4) uczn. strach przed sprawdzianem
(1.5) uczn. strachliwa dziewczyna
Wiktionary
Cykoria (Cichorium L.) – rodzaj roślin zielnych, należący do rodziny astrowatych. Liczy 7–8 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w basenie Morza Śródziemnego i w pozostałej części Europy, zachodniej Azji, a poza tym w Etiopii. Cykoria podróżnik C. intybus jest gatunkiem introdukowanym i zdziczałym w Ameryce Północnej i Południowej, w południowej Afryce, wschodniej Azji, Australii i Oceanii. W Polsce rośnie cykoria podróżnik jako zadomowiony antropofit oraz cykoria endywia C. endivia w uprawie.
Wikipedia
IPA: t͡sɨˈkɔrʲja, AS: cykorʹi ̯a
Wiktionary
przym. cykoriowy
Wiktionary
(1.2) lud. szczerbak, twardostoj
Wiktionary
przymiotnik od: cykoria
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cykorią; zawierający cykorię
Wiktionary
rzecz. cykoria ż.
Wiktionary
potocznie: łatwo ulegający strachowi; strachliwy, bojaźliwy
SJP.pl
potocznie: bać się, tchórzyć; cykać się, strachać się, dygać się, peniać
SJP.pl
odgłos zegara; cykotanie; cykanie
SJP.pl
o zegarze: wydawać dźwięki przypominające "cyk"
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cykotać.
Wiktionary
czas. cykotać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. pospolita bylina o białych kwiatach, silnie trująca; szalej (pospolity);
2. trucizna wytwarzana z korzenia rośliny o tej samej nazwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. szalej;
(1.2) toksykol. trucizna otrzymywana z soku korzenia szaleju
Wiktionary
Cykuta – śmiertelna trucizna będąca wyciągiem z różnych roślin, stosowana w starożytności i średniowieczu. Zawierała alkaloidy m.in. z takich gatunków jak szczwół plamisty (Conium maculatum) i szalej jadowity (Cicuta virosa). Zarówno koniina, pochodząca ze szczwołu, jak i cykutoksyna oraz cykutol z szaleju porażają ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym.
Wikipedia
silnie trujący alkaloid z korzennego soku cykuty
SJP.pl
zdrobnienie od: Cecylia
SJP.pl
kraina historyczna w Azji Mniejszej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. historyczna kraina w południowo-wschodniej Azji Mniejszej nad Morzem Śródziemnym;
Wiktionary
Cylicja (arab. قيليقيا Kilikija lub niegdyś الثغور الشامية trb. As-Sghur asz-Szmija trl. āṯ-ṯḡūr āš-šāmīť, fr. Cilicie, gr. Κιλικία, Kilikia, łac. Cilicia, orm. Կիլիկիա, Kilikia tur. Kilikya (Çukurova)) – kraina historyczna na pograniczu Azji Mniejszej i Syropalestyny. W centralnym punkcie równinna i żyzna, jednak otoczona zewsząd górami. Obecnie w całości leży na terytorium Turcji (prowincje: Mersin, Adana, Osmaniye). W czasach rzymskich Cylicja dzieliła się na dwie części: Cilicia Trachea i Cilicia Pedias. Cilicia Trachea (asyryjskie Khillaku, od którego pochodzi nazwa Cylicji) była surowym rejonem górskim uformowanym przez góry Taurus. Od południa graniczy z Morzem Śródziemnym (które odziela ją od Cypru), od zachodu – z górami Taurus, od wschodu zaś – z górami Amanus (oddzielającymi ją od właściwej Syrii).
Wikipedia
rzecz. Cylicyjczyk mos., Cylicyjka ż.
przym. cylicyjski, cylicki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. mieszkaniec Cylicji
Wiktionary
(1.1) Wśród jego pasażerów są bohaterowie późniejszych wydarzeń: Cylicyjczyk Kleon, syryjski mag Eunus, Grecy Achajos i Lesteros.
Wiktionary
rzecz. Cylicja ż.
:: fż. Cylicyjka ż.
przym. cylicyjski, cylicki
Wiktionary
związany z Cylicją, dotyczący Cylicji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cylicją, dotyczący Cylicji
Wiktionary
rzecz. Cylicyjczyk mos., Cylicja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. włosienica
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨlʲiˈt͡sɨjũm, AS: cylʹicyi ̯ũm
Wiktionary
(1.1) stpol. dzinia
Wiktionary
1. rodzaj męskiego kapelusza
2. część maszyny tłokowej
3. przyrząd, naczynie walcowatego kształtu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. techn. każdy walec, zwłaszcza gdy pusty wewnątrz
(1.2) chem. naczynie walcowate służące do pomiaru objętości cieczy;
(1.3) odzież. sztywny, zwykle wysoki kapelusz męski z wąskim rondem i walcowatą główką;
(1.4) techn. część maszyny tłokowej, w której porusza się tłok;
(1.5) techn. magazynek w kolcie
(1.6) inform. grupa ścieżek o tym samym numerze, znajdujących się na wszystkich talerzach dysku twardego
Wiktionary
Wikipedia
IPA: t͡sɨˈlʲĩndɛr, AS: cylʹĩnder
Wiktionary
rzecz. cylindryczność ż.
:: zdrobn. cylinderek m.
przym. cylindrowy, cylindryczny
przysł. cylindrycznie
Wiktionary
mały cylinder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cylindrować.
Wiktionary
rzecz. cylinder m.
czas. cylindrować
przym. cylindryczny
Wiktionary
cylindrowiec koralowy - południowoamerykański wąż o podziemnym trybie życia
SJP.pl
Henningsomyces Kuntze (cylindrowiec) – rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales).
Wikipedia
przymiotnik od: cylinder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest cylindryczne, walcowate
Wiktionary
(1.1) W centralnym punkcie pomieszczenia na owalnym podwyższeniu stał potężny kocioł, powtarzający swoim kształtem cylindryczność twierdzy.
Wiktionary
rzecz. cylinder m.
przym. cylindryczny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma kształt cylindra
(1.2) związany z cylindrem, dotyczący cylindra
Wiktionary
(1.1) Wał na ogół wykonany jest ze stali i w formie cylindrycznej.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨlʲĩnˈdrɨt͡ʃnɨ, AS: cylʹĩndryčny
Wiktionary
rzecz. cylinder m., cylinderek m., cylindrowanie n., cylindryczność ż.
Wiktionary
(1.1) walcowaty
Wiktionary
zdrobnienie od: Cecylia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Republice Komi i obwodzie archangielskim Rosji, lewy dopływ Peczory
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. trafić
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wyraz zastępujący słowa w niektórych piosenkach (typu: rym, cym, cym)
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) jako przyśpiewka zastępuje słowa w niektórych piosenkach
Wiktionary
1. w architekturze: profil w kształcie litery S; sima, esownik
2. zegarek marki CYMA
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) w architekturze: profil w kształcie litery S
Wiktionary
(1.1) sima, esownik
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rodzaj bylin, półkrzewów i krzewów z rodziny babkowatych
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: cymbał (głupiec)
SJP.pl
muzyk grający na cymbałach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) muzyk, który gra na cymbałach
Wiktionary
(1.1) Cymbalista zręcznie przesuwa palcami po cymbałach.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. cymbalistka ż.
przym. cymbałowy
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na cymbałach
Wiktionary
rzecz. cymbały nmos., cymbałki nmos., cymbalenie n., cymbał m.
:: fm. cymbalista m.
czas. cymbalić ndk.
przym. cymbałowy
Wiktionary
potocznie, lekceważąco: człowiek ograniczony, niezaradny życiowo; gamoń, głupiec, tuman
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. głos w organach
(1.2) daw. muz. dzwon zegarowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pogard. głupiec
Wiktionary
Klawesyn (wł. cembalo, clavicembalo, skrót: cemb.; fr. clavecin; ang. harpsichord) – instrument strunowy szarpany, wyposażony w klawiaturę, zaliczany do rodziny cytr. Znany powszechnie w Europie od XV wieku.
Wikipedia
(1.1) Ewenementem, niemającym miejsca w żadnej innej epoce, jest cymbał niestrojony, zwany polskim, którego pojedyncza piszczałka składała się z nogi i włożonych do niej niestrojonych piszczałek, najczęściej sześciu.
(2.1) Nie będę cymbałowi dziesięć razy tłumaczył.
Wiktionary
rzecz. cymbałki lm nm., cymbały lm nm., cymbalista mos., cymbalistka ż.
:: zdrobn. cymbałek mrz.
przym. cymbałowy
Wiktionary
(2.1) głupek, osioł, muł, idiota, kretyn, głąb, niedorozwój, baran, bałwan, błazen, bęcwał, cep, ciołek, kapuściana głowa, matoł, półgłupek, półgłówek, tępak, jełop, tłumok, wariat, dupek, cwel, ciućmok, imbecyl, kiep, dureń, burak, łeb, pierdoła, sierota, debil, fiut, dzban
Wiktionary
potocznie, lekceważąco: człowiek ograniczony, niezaradny życiowo; gamoń, głupiec, tuman
SJP.pl
zdrobnienie od: cymbał
SJP.pl
popularny instrument dziecięcy zawierający luźno umocowane płytki metalowe na drewnianej ramie, w które uderza się pałeczkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. muz. dzwonki używane jako instrument dziecięcy;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: cymbałek
Wiktionary
Dzwonki (orkiestrowe) (wł. campanelli, skrót: cmpl.) – instrument muzyczny z rodziny idiofonów, znany również jako Glockenspiel (z niem. "gra dzwonków").
Dzwonki bywają mylnie nazywane cymbałkami (cymbały to instrument strunowy, a nie idiofon).
Wikipedia
(1.1) Cała klasa grała na cymbałkach.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃mˈbawʲci, AS: cỹmbau̯ʹḱi
Wiktionary
rzecz. cymbał mos./mrz., cymbalistka ż.
Wiktionary
(1.1) dzwonki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) muz. związany z cymbałami, dotyczący cymbałów
Wiktionary
rzecz. cymbały mrz., cymbał mos., cymbalista mos., cymbalistka ż.
Wiktionary
instrument o stalowych strunach różnej długości, w które uderza się drewnianymi pałeczkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) muz. uderzany instrument strunowy;
Wiktionary
Cymbały – strunowy instrument muzyczny z grupy chordofonów, uderzany pałeczkami. Klasyfikacja uwzględnia podgrupę chordofonów prostych lub cytr (dalej – cytr płytowych i rzeczywistych). Należą do instrumentów strunowych uderzanych.
Według Klasyfikacji Hornbostela-Sachsa cymbały oznaczone są numerem 314.122.
Wikipedia
(1.1) Cymbalista zręcznie przesuwa palcami po cymbałach.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃mˈbawɨ, AS: cỹmbau̯y
Wiktionary
rzecz. cymbalista m., cymbalistka ż., cymbał mos.
przym. cymbałowy
Wiktionary
popularna w XX wieku gra szkolna lub podwórkowa polegająca na odbijaniu po blacie monet za pomocą grzebienia lub linijki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) środ. gra szkolna polegająca na przesuwaniu grzebieniem po ławce większej monety tak, aby uderzała w mniejszą, którą należało trafić w bramkę przeciwnika
Wiktionary
Cymbergaj – towarzyska gra zręcznościowa, polegająca na odbijaniu monet na płaskiej powierzchni, przy użyciu linijki bądź grzebienia. Jest znana od wielu lat i posiada różnorakie warianty.
Wikipedia
(1.1) Chłopcy grali w cymbergaja i nawet nie zauważyli, kiedy do klasy wszedł nauczyciel.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃mˈbɛrɡaj, AS: cỹmbergai ̯
Wiktionary
drapieżny ichtiozaur z rodziny szastazaurów
SJP.pl
Cymbospondyl (Cymbospondylus) – drapieżny ichtiozaur z rodziny Shastasauridae.
Żył w okresie środkowego triasu (ok. 220 mln lat temu) w okolicach Ameryki Północnej i obecnej Europy. Długość ciała ok. 6-10 m, masa ok. 1 tony. Jego szczątki znaleziono w Niemczech i w USA (Nevada).
Wikipedia
członek dawnego ludu wywodzącego się z krainy Himmerland na północy Półwyspu Jutlandzkiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. środ. górn. drewniana obudowa ścian kopalnianych
Wiktionary
rzecz. cymbrowocz mos.
czas. cymbrować ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. cembrować
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. środ. górn. wznosić drewniane obudowy ścian kopalnianych
Wiktionary
(1.2)
:: rzecz. cymbra ż., cymbrowocz mos.
Wiktionary
dawny lud wywodzący się z krainy Himmerland na północy Półwyspu Jutlandzkiego
SJP.pl
Cymbrowie (łac. Cimbri) – lud pochodzenia prawdopodobnie germańskiego, wywodzący się z krainy Himmerland na północy Półwyspu Jutlandzkiego. Pochodzenie Cymbrów nie jest jednoznacznie ustalone, ponieważ imiona ich wodzów noszą celtyckie brzmienie: Boiorix, Lugins, Claodicus, Ceasorix.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. środ. górn. górnik wznoszący obudowy ścian kopalnianych
Wiktionary
rzecz. cymbra ż.
czas. cymbrować ndk.
Wiktionary
bardzo rzadki i cenny druk lub rękopis, w bibliotece przechowywany zwykle w specjalnych warunkach i nie udostępniany powszechnie; cimelium
SJP.pl
bezbarwna ciecz o dość miłym zapachu
SJP.pl
p-Cymen – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów aromatycznych, pochodna benzenu. Występuje w olejkach eterycznych.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. słodki pudding (kuchnia żydowska);
2. potocznie: przysmak; coś najlepszego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. wspólna nazwa kilku potraw żydowskich, najczęściej rodzaj deseru z marchewki ze słodkimi dodatkami;
(1.2) przen. coś bardzo smacznego
Wiktionary
Cymes (jid. צימעס, z niem. zum essen – do jedzenia, lub z śr.-g.-niem. zuomüese – przystawka) – złożona z warzyw i owoców potrawa kuchni żydowskiej.
Składa się głównie z marchwi, suszonych śliwek i jabłek, ale może występować także w wersji z ziemniakami, innymi warzywami, mięsem oraz różnymi suszonymi owocami. Składniki są duszone lub pieczone; podawana jest na słodko. Jest zwykle zaliczana do grupy potraw deserowych lub serwowanych na ciepło dań owocowo-warzywnych. W tradycyjnej wersji kuchni żydowskiej ma postać leguminy podawanej w ramach uroczystych, świątecznych posiłków. Tradycyjnie wchodzi w skład menu wieczerzy rozpoczynającej szabat.
Wikipedia
rzecz.
:: zdrobn. cymesik m.
przym. cymesowy
przysł. cymesowo
Wiktionary
(1.2) rarytas
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie rostowskim;
Wiktionary
Cymlańsk (ros. Цимлянск) – miasto (od 1961) w Rosji, administracyjne centrum rejonu cymlańskiego w obwodzie rostowskim, 14731 mieszkańców (2021).
Miasto jest położone we wschodniej części obwodu rostowskiego, na zachodnim brzegu Zbiornika Cymlańskiego na rzece Don, 20 km od Wołgodońska i 236 kilometrów od Rostowa.
Wikipedia
rzecz. Cymła ż.
przym. cymlański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cymlańskiem, dotyczący Cymlańska
(1.2) związany z Cymłą, dotyczący Cymły
Wiktionary
rzecz. Cymlańsk mrz., Cymła ż.
Wiktionary
minerał, odmiana chryzoberylu
SJP.pl
Cymofan (cymofanit, kocie oko, chryzoberylowe kocie oko) – przezroczysta lub przeświecająca odmiana chryzoberylu wykazująca efekt kociego oka. Nazwa pochodzi od greckich słów kyma = fala i fainio = pokazuję (faliste refleksy świetlne przy obrocie kamienia).
Nazwa „kocie oko” wskazuje na podobieństwo kamienia do kociego oka.
Wikipedia
młody szlachcic z obrazu "Cymon and Iphigenia" Frederica Leightona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gwara. zabawy zapustne
Wiktionary
[czytaj: kamrik] rasa kota, długowłosa odmiana manksa
SJP.pl
Cymric (inna nazwa: długowłosy Manx) – rasa kota powstała w Kanadzie lub USA. Istnienie długowłosych Manksów nie od razu zostało zaakceptowane.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w obwodzie rostowskim i wołgogradzkim Rosji, prawy dopływ Donu;
Wiktionary
Cymła (ros. Цимла) – rzeka w obwodzie rostowskim i wołgogradzkim Rosji, prawy dopływ Donu. Dolna część przebiegu została zalana w związku z budową Zbiornika Cymlańskiego. Długość rzeki wynosi 186 km (do czasu zbudowania zbiornika – 207 km), z czego 168 km w obwodzie wołgogradzkim, a 18 km w rostowskim. Powierzchnia zlewni 1650 km² (do wybudowania zbiornika 3023 km²). Największy dopływ – rzeka Rossoszka. Ogólny spadek – 120 m.
Wikipedia
rzecz. Cymlańsk ż.
przym. cymlański
Wiktionary
pierwiastek chemiczny o symbolu Sn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. szary metal, pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 50, oznaczany symbolem Sn;
(1.2) pot. naczynia i inne wyroby z cyny (1.1); Gloger.
(1.3) pot. elektron. łatwotopliwy stop cyny (1.1) z ołowiem i antymonem, używany do lutowania niskotemperaturowego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Cienka powłoka cyny na blaszanych puszkach z żywnością zapobiega korozji.
(1.2) Szczęśliwsze były wieki, kiedy na cynie jadano.
(1.3) Przy pomocy cyny łączymy podzespoły elektroniczne do płytki drukowanej.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃na, AS: cỹna
Wiktionary
rzecz. cynownia ż., cynownictwo n., cynownik m., cynkarz m., cynkolit m., ocynownia ż., cynowanie n., pocynowanie n., ocynowanie n.
czas. cynować ndk., pocynować dk., ocynować dk.
przym. cynowy, cynkowaty, cynowniczy, cynkowniczy
przysł. cynowo
Wiktionary
(1.1) symbol. Sn
(1.3) lut, lutowie, stop lutowniczy
Wiktionary
zdrobnienie od: cynadra (nerka zwierzęca)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. cynadra (nerka zwierzęca)
(1.2) kulin. lm. cynaderki potrawy z cynaderek (1.1)
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨ̃naˈdɛrka, AS: cỹnaderka
Wiktionary
rzecz. cynadra ż.
Wiktionary
potrawa z nerek zwierzęcych; cynadry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ˈnadɛs, AS: cỹnades
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
zwierzęca nerka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. zool. nerka zwierzęca
(1.2) kulin. lm. cynadry potrawy z cynader (1.1)
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ˈnadra, AS: cỹnadra
Wiktionary
rzecz. cynaderka
Wiktionary
(bardzo rzadko również w lp) potrawa z nerek zwierzęcych; cynaderki
SJP.pl
suszona kora gałązek cynamonowca, używana jako przyprawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) suszona kora cynamonowca, używana jako przyprawa;
Wiktionary
Cynamon – przyprawa kuchenna otrzymywana z wysuszonej kory cynamonowca.
Występuje w dwóch postaciach: starty na proszek lub w niewielkich kawałkach zwiniętych w rulonik. Cynamon ma kolor rdzawy, a dzięki wysokiej zawartości aldehydu cynamonowego i innych lotnych związków organicznych ma charakterystyczny, słodkawo-korzenny, lekko piekący smak i silny aromat.
Wikipedia
(1.1) Posyp ciastka cynamonem, będą lepiej smakowały.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ˈnãmɔ̃n, AS: cỹnãmõn
Wiktionary
rzecz. cynamonowiec m., cynamonka ż.
przym. cynamonowy
Wiktionary
1. bułeczka z cynamonem;
2. nalewka cynamonowa;
3. gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych
SJP.pl
1. bułeczka z cynamonem;
2. nalewka cynamonowa;
3. gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych
SJP.pl
Cynamonka (Spatula cyanoptera) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae).
Wikipedia
wiecznie zielone drzewo lub wysoki krzew z rodziny wawrzynowatych, występujące na tropikalnych obszarach Azji i Australii, cenione dla drewna i kory, z której otrzymuje się przyprawę kuchenną cynamon, oraz olejku cynamonowego i kamforowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cinnamomum|Scheffer|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny wawrzynowatych;
(1.2) kulin. ciasto z cynamonem
Wiktionary
Cynamonowiec (Cinnamomum Scheffer) – rodzaj roślin z rodziny wawrzynowatych. Obejmuje ok. 250 gatunków, które pierwotnie występowały tylko we wschodniej i południowo-wschodniej Azji. Obecnie są uprawiane i jako dziczejące spotykane w całej strefie klimatu subtropikalnego.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨ̃nãmɔ̃ˈnɔvʲjɛt͡s, AS: cỹnãmõnovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. cynamon m.
przym. cynamonowy
Wiktionary
przymiotnik od: cynamon
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) farm. kulin. dotyczący cynamonu, związany z cynamonem, zrobiony z cynamonu, zawierający cynamon, otrzymywany z cynamonu
(1.2) mający kolor rdzawobrązowy, taki jak kolor cynamonu
Wiktionary
(1.1) Dobre są także herbaty smakowe, np. z owoców leśnych, poziomkowa, z dzikiej róży, aroniowa, cynamonowa, miętowa, pokrzywowa, z żeń-szeniem.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨ̃nãmɔ̃ˈnɔvɨ, AS: cỹnãmõnovy
Wiktionary
rzecz. cynamon mrz., cynamonowiec mrz.
Wiktionary
rodzaj tańca lub zabawy w średniowiecznej Polsce; cenar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. cenar.
Wiktionary
Cynar (czyt. czi'nar) – aperitif pochodzenia włoskiego o zawartości alkoholu 16%. Nazwa napoju pochodzi od łacińskiego określenia Cynara Scolymus, co znaczy karczoch. Alkohol jest produkowany od początku lat 50. XX w. W jego skład wchodzą ekstrakty z roślin i alkoholu oraz sok z karczocha.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨ̃nar, AS: cỹnar
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. związek czynny występujący w karczochach
Wiktionary
związek cynawy, związek chem. cyny
SJP.pl
związek chemiczny z grupy alkaloidów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. rodzaj tkaniny jedwabnej
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃nˈdalʲĩn, AS: cỹndalʹĩn
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. nacięcie
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃nɛk, AS: cỹnek
Wiktionary
związek organiczny; eukaliptol
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, bezbarwna ciecz o zapachu kamfory, występująca w olejku eterycznym z eukaliptusa, piołunu, bądź rozmarynu;
Wiktionary
Cyneol, eukaliptol – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, bezbarwna ciecz o zapachu kamfory, występująca w olejku eterycznym otrzymywanym z eukaliptusa, piołunu, bądź rozmarynu. Wykorzystywany głównie jako składnik kompozycji zapachowych oraz środków pielęgnacyjnych.
Wikipedia
(1.1) eukaliptol
Wiktionary
kwitnąca roślina doniczkowa, jednoroczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. mieszaniec roślin z rodziny astrowatych;
Wiktionary
(1.1) Wezmę jeszcze dwie torebki nasion cynerarii.
Wiktionary
(1.1) popielnik
Wiktionary
w psychologii: poczucie swego ciała, ogół uczuć organicznych doznawanych w danej chwili; cenestezja
SJP.pl
cienka, miękka blaszka imitująca złoto, używana głównie do pakowania artykułów spożywczych; staniol; pozłotka; pozłotko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cienki, cynowy arkusz
Wiktionary
(1.1) Szeleściły na wietrze wielkie arkusze cynfolii, […] zdobywane nie wiadomo skąd przez przekupniów.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃nˈfɔlʲja, AS: cỹnfolʹi ̯a
Wiktionary
przym. cynfoliowy
Wiktionary
(1.1) staniol, pozłotka
Wiktionary
choroba wywołana niedoborem witaminy C, objawiająca się m.in. owrzodzeniem dziąseł i błony śluzowej oraz wypadaniem zębów; gnilec, szkorbut
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. med. szkorbut, odmiana awitaminozy o ciężkich objawach fizycznych i psychicznych, występująca w sowieckich łagrach na Syberii
Wiktionary
Szkorbut (łac. scorbutus), gnilec, cynga, dzięgna – choroba wielonarządowa, wywołana niedoborem kwasu askorbinowego (witaminy C) w pożywieniu.
Główne objawy dotyczą tkanki łącznej, ponieważ kwas askorbinowy jest koenzymem hydroksylazy prolinowej i lizynowej, które katalizują powstanie poprzecznych wiązań kowalencyjnych między cząstkami tropokolagenu. Brak kwasu askorbinowego oznacza brak aktywności tych enzymów, a co za tym idzie, brak dojrzewania kolagenu.
Wikipedia
(1.1) Już po kilku miesiącach pobytu w obozie cynga dawała się we znaki większości więźniów, a z biegiem czasu stan ich zdrowia pogarszał się z tygodnia na tydzień.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃ŋɡa, AS: cỹŋga
Wiktionary
(1.1) szkorbut, gnilec
Wiktionary
1. metalowy języczek w ręcznej broni palnej;
2. ryba z rodziny okoniokształtnych, o ciele wydłużonym, wrzecionowatym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) język spustu w broni palnej
(1.2) środ. w lm. cyngle: okulary
(1.3) lwów. szkolna ocena niedostateczna
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) icht. długa ryba z rodzaju nazwa systematyczna|Zingel|ref=tak., z rodziny okoniowatych;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) przen. zabójca w mafii, w tajnej organizacji
Wiktionary
Spust – element mechanizmu spustowego broni palnej, służący do zwalniania tego mechanizmu przez strzelca w celu oddania strzału. Najczęściej ma formę języka, rzadziej szyny spustowej lub przycisku.
Broń posiada najczęściej jeden spust, rzadziej dwa, do ognia pojedynczego i seriami, lub odpalające naboje w różnych lufach broni dwulufowej np. dubeltówce.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨ̃ŋʲɟɛl, AS: cỹŋʹǵel
Wiktionary
(1.1) spust, język spustowy
(2.1) czop
(3.1) człowiek od mokrej roboty, egzekutor
Wiktionary
1. metalowy języczek w ręcznej broni palnej;
2. ryba z rodziny okoniokształtnych, o ciele wydłużonym, wrzecionowatym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨ̃ŋɡvajˈsufka, AS: cỹŋgvai ̯sufka
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
roślina z rodziny astrowatych o szorstkich liściach, pochodząca z Ameryki Płn. i Meksyku; cynka; jakobinka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Zinnia|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny astrowatych;
(1.2) bot. ogrod. roślina z rodzaju cynii (1.1), m.in. uprawiana dla ozdobnych kwiatów
(1.3) pot. kwiat cynii (1.2)
Wiktionary
Cynia, jakobinka (Zinnia L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Należą do niego 23 gatunki. Rośliny te występują w Ameryce Północnej i Południowej od południowej części Stanów Zjednoczonych po Argentynę. Występują w siedliskach nasłonecznionych i suchych.
Różne gatunki w wielu odmianach o intensywnie zabarwionych, pełnych i wielobarwnych kwiatach są uprawiane jako ozdobne. Nazwa rodzajowa upamiętnia Johanna Gottfrieda Zinna (1727–1759), niemieckiego lekarza i botanika.
Wikipedia
(1.2) Gdy letnie dni stają się krótkie, a wieczory i ranki chłodne, na rabatach rozkwitają cynie. Wyróżniają się nasyconymi barwami i wytworną posturą. Kochają je motyle i pszczoły.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃ɲja, AS: cỹńi ̯a
Wiktionary
(1.2-3) jakobinka
Wiktionary
sól kwasu cynowego
SJP.pl
sól kwasu cynowego
SJP.pl
związany ze szkołą cyników, cynicyzmem lub cynizmem
SJP.pl
zespół poglądów głoszonych przez grecką grupę cyników
SJP.pl
Filozofia cynicka – zespół poglądów właściwych grupie filozofów antycznej Grecji, powstały w V wieku p.n.e., a gasnący dopiero pod koniec starożytności. Trudno rozstrzygnąć, czy filozofia cyników była sposobem życia, czy właściwą szkołą filozoficzną (do ostatniego poglądu przychyla się Diogenes z Synopy zwany także Psem Mądrości).
Wikipedia
stawać się cynikiem; cynicznieć
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób cyniczny
Wiktionary
rzecz. cynizm m., cynik m.
przym. cyniczny
Wiktionary
stawać się cynicznym; cyniczeć
SJP.pl
stawać się cynicznym; cyniczeć
SJP.pl
postawa życiowa charakteryzująca się nieuznawaniem obowiązujących zasad etycznych i lekceważącym odnoszeniu się do ogólnie szanowanych pojęć, praw, osób; cynizm, złośliwość, zgryźliwość
SJP.pl
1. o postawie, sposobie myślenia - nie wierzący w uczciwość i szczerość innych ludzi, zarzucający innym złe intencje i wolę;
2. postępujący niezgodnie z zasadami społecznymi, nieuczciwie, bez skrupułów;
3. związany z cynizmem - kierunkiem filozoficznym
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) lekceważąco odnoszący się do ogólnie uznawanych autorytetów i zasad etycznych
przymiotnik relacyjny
(2.1) filoz. związany z cynizmem filozoficznym
Wiktionary
(1.1) Jego cyniczne zagranie twardziela może zniszczyć jego wizerunek lub doprowadzić go do reelekcji.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: cỹńičny
Wiktionary
rzecz. cynik m., cynizm m.
przysł. cynicznie
Wiktionary
(2.1) cynicki
Wiktionary
1. człowiek cyniczny;
2. filoz. wyznawca cynizmu, kierunku filozoficznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. przedstawiciel szkoły filozoficznej Antystenesa
(1.2) pejor. człowiek lekceważący autorytety i przyjęte zasady
Wiktionary
Cynizm – postawa etyczna, charakteryzująca się nieuznawaniem i podważaniem wartości i norm obowiązujących w danym środowisku.
Cynizm wiąże się z negatywnym poglądem na naturę ludzką. Zgodnie z tym uznaje, że jednostki dążą do realizacji swoich interesów i wątpią w autentyczność altruistycznych motywów działań. Według cyników nie istnieją „wyższe wartości”, „wzniosłe cele” czy ideały. Są one jedynie słowami, za pomocą których jednostki oszukują same siebie lub które służą jednym do manipulacji drugimi. Tym samym podając je w wątpliwość, obnaża się ludzkie zakłamanie.
Wikipedia
(1.2) Myślę o niej często, wspominając człowieka niezbyt szczęśliwego, który na złość samemu sobie przez wiele lat budował swoją reputację cynika i zimnego drania – nadaremno.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃ɲik, AS: cỹńik
Wiktionary
rzecz. cynizm m.
:: fż. cyniczka ż.
przym. cynicki, cyniczny
przysł. cynicko, cynicznie
Wiktionary
przymiotnik od: cynia
SJP.pl
1. postawa życiowa charakteryzująca się nieuznawaniem obowiązujących zasad etycznych i lekceważącym odnoszeniu się do ogólnie szanowanych pojęć, praw, osób; cyniczność, złośliwość, zgryźliwość;
2. w filozofii: zespół poglądów greckiej szkoły filozoficznej Antystenesa, który głosił, że dobro polega na ograniczaniu potrzeb materialnych, a życie zgodne z naturą jest najwyższą cnotą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyzywające i lekceważące odnoszenie się do wartości moralnych, nieliczenie się z uczuciami i odczuciami innych
(1.2) filoz. zespół poglądów greckiej szkoły filozoficznej Antystenesa;
Wiktionary
Cynizm – postawa etyczna, charakteryzująca się nieuznawaniem i podważaniem wartości i norm obowiązujących w danym środowisku.
Cynizm wiąże się z negatywnym poglądem na naturę ludzką. Zgodnie z tym uznaje, że jednostki dążą do realizacji swoich interesów i wątpią w autentyczność altruistycznych motywów działań. Według cyników nie istnieją „wyższe wartości”, „wzniosłe cele” czy ideały. Są one jedynie słowami, za pomocą których jednostki oszukują same siebie lub które służą jednym do manipulacji drugimi. Tym samym podając je w wątpliwość, obnaża się ludzkie zakłamanie.
Wikipedia
(1.1) (…) odpychał nieprzezwyciężonym pociągiem do szyderstwa, bezwzględnym zaufaniem w samym sobie i pewnym, aż w cynizm wpadającym lekceważeniem wszystkiego i wszystkich na świecie.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨ̃ɲism̥, AS: cỹńism̦
Wiktionary
rzecz. cyniczność ż., cynik m., cyniczka ż.
przym. cyniczny, cynicki
przysł. cynicznie
Wiktionary
(1.1) cyniczność
Wiktionary
1. pierwiastek chemiczny o symbolu Zn, metal o liczbie atomowej 30, stosowany m.in. jako składnik stopów, mikroelement będący składnikiem enzymów i hormonów;
2. pospolicie: poufna informacja, wskazówka; w gwarze więziennej: tajnie przekazana wiadomość;
3. dawny instrument dęty drewniany o kształcie prostego lub zakrzywionego rogu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Zn i liczbie atomowej 30;
(1.2) pot. informacja, zazwyczaj poufna
(1.3) muz. daw. dęty instrument drewniany;
Wiktionary
Cynk (Zn, łac. zincum) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy z grupy cynkowców w układzie okresowym (grupa 12).
Odkryto 30 izotopów cynku z przedziału mas 54–83, z czego trwałe są izotopy 64Zn, 66Zn, 67Zn, 68Zn i 70Zn.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma cynk?
(1.2) Dostałem cynk, że jutro przejedzie tędy transport z pieniędzmi do banku.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ŋk, AS: cỹŋk
Wiktionary
(1.1)
:: rzecz. cynkowiec m., cynkowanie n.
:: czas. cynkować ndk., ocynkować dk.
:: przym. cynkowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Zn
(1.2) sygnał
(1.3) kornet
Wiktionary
roślina z rodziny astrowatych o szorstkich liściach, pochodząca z Ameryki Płn. i Meksyku; cynia; jakobinka
SJP.pl
obrabiarka do wykonywania stalowych wczepów; wczepiarka
SJP.pl
środowiskowo: osoba, która donosi na innych; donosiciel
SJP.pl
minerał, tlenek cynku
SJP.pl
Cynkit – minerał z gromady tlenków. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa nawiązuje do składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest cynk. (W. Haidinger, 1845 r.).
Wikipedia
1. technika graficzna druku płaskiego;
2. technika przygotowywania klisz do druku wypukłego;
3. chemigrafia; cynkotypia
SJP.pl
Wikipedia
mieszanina siarczku cynku z siarczanem baru, używana jako biała farba; biel Griffitha
SJP.pl
obfitujący w cynk; dostarczający cynku; zawierający cynk
SJP.pl
technika druku wypukłego, która łączy w sobie technikę akwaforty i litografii, czasami także elementy fotografii
SJP.pl
rysunek utrwalony na płycie cynkowej
SJP.pl
1. technika graficzna druku płaskiego;
2. technika przygotowywania klisz do druku wypukłego;
3. chemigrafia; cynkografia
SJP.pl
pokrywać przedmioty metalowe warstwą cynku; ocynkowywać
SJP.pl
rzadko: osoba zatrudniona przy cynkowaniu blachy; ocynkowywacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) met. pokrywanie powierzchni warstwą cynku
Wiktionary
Cynkowanie – ogół operacji mający na celu pokrycie powierzchni przedmiotów stalowych cienką, silnie przylegającą powłoką cynku w celu ochrony przed korozją powodowaną działaniem powietrza i wody. Cynkowanie jest stosowane powszechnie w wielu gałęziach gospodarki, m.in. w przemyśle samochodowym, budowlanym, lotniczym.
Wikipedia
rzecz. cynk m., cynkowiec m., cynkownia ż., cynkarz m., cynkarka ż.
czas. cynkować ndk.
przym. cynkowy
Wiktionary
pierwiastki z 12 (II B) grupy układu okresowego: cynk, kadm, rtęć, ununbium
SJP.pl
Cynkowce – pierwiastki chemiczne należące do 12 (daw. IIB lub II pobocznej) grupy układu okresowego. Do cynkowców należą następujące metale: cynk (Zn), kadm (Cd), rtęć (Hg) i kopernik (Cn). Na powłoce walencyjnej cynkowców znajdują się dwa elektrony walencyjne.
Wikipedia
pierwiastek należący do dwunastej grupy układu okresowego pierwiastków; kadmowiec
SJP.pl
1. pomocnik złodzieja kieszonkowego stojący na obserwacji;
2. potocznie: urządzenie alarmowe;
3. krótka kurtka skórzana
SJP.pl
huta wytapiająca cynk
SJP.pl
przymiotnik od: cynk
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cynku
Wiktionary
rzecz. cynk m., cynkarz m., cynkowanie n.
czas. cynkować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara więzienna wytatuowana kropka nad lewym okiem, znak rozpoznawczy gitów
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ŋˈkfajis, AS: cỹŋkfai ̯is
Wiktionary
Lucius Cornelius Cinna (130-84 p.n.e.) - rzymski wódz i polityk
SJP.pl
Cornelii Cinna – gałąź rzymskiego rodu patrycjuszowskiego Korneliuszy (por. Korneliusz).
Wikipedia
siarczek rtęciowy używany jako farba koloru czerwonego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeden z odcieni koloru czerwonego;
(1.2) miner. minerał stosowany jako czerwony barwnik w malarstwie;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na dalszym planie, w głębi, wznosiło się kilku stopniami podium zasiane suknem o soczystej barwie cynobru.
(1.2) W Indiach mężatki barwią sobie przedziałek cynobrem.
Wiktionary
IPA: t͡sɨ̃ˈnɔbɛr, AS: cỹnober
Wiktionary
rzecz. cynobrówka ż., cynobrowienie n.
czas. cynobrowieć ndk.
przym. cynobrowy
Wiktionary
roślina ozdobna z rodziny kosaćcowatych; montbrecja, krokosmia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. krokosomia
Wiktionary
rzecz. cynober m., cynobrowienie n.
czas. cynobrowieć ndk.
przym. cynobrowy
Wiktionary
(1.1) krokosomia, montbrecja, tritonia
Wiktionary
przymiotnik od: cynober
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor czerwony o brunatnym odcieniu, taki jak kolor cynobru
(1.2) miner. dotyczący cynobru, związany z cynobrem
Wiktionary
Cynober (chińska czerwień, vermilion) – odcień koloru czerwonego wpadający nieznacznie w kolor pomarańczowy. Pigment o tym odcieniu pozyskiwano z cynobru, minerału z zawartością siarczku rtęci, stąd nazwa. Jest to (w przybliżeniu) kolor dojrzałego pomidora.
Wikipedia
(1.1) W moim Budapeszcie zawsze jest koniec października, przygrzewa jesienne słońce i płyną pod nogami suche strumienie żółtych, cynobrowych, brunatnych liści.
(1.1) Mienią się złote korony, wzrok Madonny ogarnia całe wnętrze, jest łagodny i słodki. Cynobrowe, pełne, kobiece usta.
Wiktionary
rzecz. cynober m., cynobrowiec m., cynobrowość ż., cynobrówka ż., cynobrowienie n.
czas. cynobrowieć ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mit. fantastyczna istota o ludzkim ciele i psiej głowie;
Wiktionary
Cynocefal lub Psiogłowy (gr. κῠνοκέφᾰλοι) – termin oznaczający „psią-głowę”, stosowany do określenia mitologicznych stworzeń o korpusie człowieka i głowie psa.
Wikipedia
(1.1) psiogłowiec, psiogłowy
Wiktionary
cynodon palczasty - gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych; trawa bermudzka
SJP.pl
Wikipedia
gad ssakokształtny, wymarły częściowo pod koniec triasu, a całkowicie w połowie jury, prawdopodobnie praprzodek ssaków
SJP.pl
ssakokształtny, wymarły gad drapieżny
SJP.pl
pokrywać przedmioty cyną w celu zabezpieczenia ich przed korozją; pobielać
SJP.pl
czasownik
(1.1) pokrywać cyną
Wiktionary
rzecz. cyna ż., cynowanie n., ocynownia ż.
przym. cynowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) met. pokrywanie powierzchni przedmiotów cyną
Wiktionary
Cynowanie (bielenie) – pokrywanie powierzchni metalowych (gł. stopów żelaza lub miedzi) ochronną powłoką cyny.
Metody cynowania:
Wikipedia
rzecz. ocynownia ż., cyna ż., cynownia ż.
czas. cynować ndk.
przym. cynowy
Wiktionary
1. urządzenie do cynowania;
2. huta, w której wytapia się lub przetapia cynę
SJP.pl
biały o cynowym odcieniu
SJP.pl
1. → cyna;
2. dżuma cynowa - wada wyrobów cynowych skutkująca pojawianiem się łatwo wykruszających się wybrzuszeń na ich powierzchni; zaraza cynowa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cyną, dotyczący cyny
(1.2) zrobiony z cyny
Wiktionary
rzecz. cyna ż., ocynownia ż., cynowanie n., ocynowanie n.
czas. cynować ndk., ocynować dk.
Wiktionary
Cyntia – imię żeńskie pochodzenia greckiego, oznaczające "kobieta z góry Kynthos". Na tej górze według mitologii narodzić się miała wraz ze swoim bratem Apollinem bogini Artemida.
Cyntia imieniny obchodzi 30 stycznia.
Znane osoby o imieniu Cyntia:
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Cyntia – imię żeńskie pochodzenia greckiego, oznaczające "kobieta z góry Kynthos". Na tej górze według mitologii narodzić się miała wraz ze swoim bratem Apollinem bogini Artemida.
Cyntia imieniny obchodzi 30 stycznia.
Znane osoby o imieniu Cyntia:
Wikipedia
minerał z grupy łyszczyków, glinokrzemian potasu, litu i żelaza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. zielona, brunatna lub czarna mika potasowa;
Wiktionary
Cynwaldyt minerał skałotwórczy z grupy łyszczyków.
Glinokrzemian potasu zawierający lit i żelazo. Występuje w skałach Dolnego Śląska. Posiada szklisty połysk, w barwach od ciemnozielonej po czarną. Wykorzystywany jest na materiały elektroizolacyjne.
Wikipedia
IPA: t͡sɨ̃nˈvaldɨt, AS: cỹnvaldyt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: Cyprian
Wiktionary
(1.1) Wczoraj byłem z Cypkiem na jabłkach u sąsiada.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨpɛk, AS: cypek
Wiktionary
rzecz. Cyprian mos.
Wiktionary
1. wysunięta w morze, jezioro lub rzekę wąska część lądu;
2. wysunięta wąska część czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. ląd mocno wysunięty w morze lub inny zbiornik wodny
(1.2) geogr. wybiegnięcia terytorium państwa w głąb innych państw sąsiednich
(1.3) przen. coś wystającego
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨpɛl, AS: cypel
Wiktionary
(1.1) przylądek
(1.2) worek
(1.3) występ, koniuszek
Wiktionary
zdrobnienie od: cypel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) liter. imię|polski|m., postać z serii powieści Václava Čtvrtka o rozbójniku Rumcajsie; synek tytułowego bohatera
Wiktionary
przym. Cypiskowy
rzecz. Cyprian mos.
Wiktionary
w kształcie cypla
SJP.pl
1. wyspa na Morzu Śródziemnym;
2. państwo w Azji ze stolicą w Nikozji; Republika Cypryjska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. duża wyspa położona we wschodniej części Morza Śródziemnego;
(1.2) geogr. europejskie państwo na wyspie Cypr (1.1), ze stolicą w Nikozji;
(1.3) geogr. polit. zob. Cypr Północny.
Wiktionary
Cypr, Republika Cypryjska (gr. Κύπρος Kýpros, tur. Kıbrıs) – państwo położone na wyspie Cypr leżącej we wschodniej części Morza Śródziemnego. Poprzez wody terytorialne graniczy z oddaloną o 70 km na północ Turcją. Jest członkiem Unii Europejskiej, ma wprowadzoną walutę euro. Największymi miastami kraju są: Limassol oraz Nikozja (stolica).
Wikipedia
(1.1) Na Cyprze położone są dwa państwa: Republika Cypryjska i Turecka Republika Cypru Północnego.
(1.2) Pierwszego maja 2004 roku Cypr stał się członkiem UE.
Wiktionary
IPA: t͡sɨpr̥, AS: cypr̦
Wiktionary
rzecz. Cypryjka ż., Cypryjczyk m., Cyprian mos.
przym. cypryjski, antycypryjski, procypryjski
Wiktionary
(1.2) ofic. Republika Cypryjska
(1.3) ofic. Turecka Republika Cypru Północnego
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. cyprys
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨprɛʃ, AS: cypreš
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Cyprian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Imię to zostało utworzone od nazwy wyspy Cypr przyrostkiem -ianus i oznaczające „pochodzący z Cypru, Cypryjczyk” (przyrostek -ianus często używano do tworzenia nazw osobowych wyzwoleńców). W Polsce imię to notowane jest od 1193 roku, w formie łac. Cyprianus, a także (Cypryjan) i – wschodniosłowiańskiej – Kupryjan, ze zdrobnieniem Cyprek (?).
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨprʲjãn, AS: cyprʹi ̯ãn
Wiktionary
rzecz. Cypr m., Cypryjczyk m., Cypryjka ż.
:: zdrobn. Cyprianek mos., Cypek mos., Cypisek mos.
przym. cypryjski
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Cyprianek, Cypek, Cypisek
Wiktionary
Cyprian z małżonką; Cyprianowie
SJP.pl
Cyprian z małżonką; Cyprianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cypriana lub z nim związany
SJP.pl
cyprina islandzka - głębinowy małż atlantycki, najbardziej długowieczne zwierzę niekolonijne, mogące żyć nawet kilkaset lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. farm. chemioterapeutyk z grupy fluorochinolonów, pochodna kwasu nalidyksowego;
Wiktionary
Cyprofloksacyna, ciprofloksacyna – organiczny związek chemiczny, chemioterapeutyk z grupy chinolonów II generacji (fluorochinolonów), o działaniu bakteriobójczym, wykazujący swoje działanie poprzez hamowanie bakteryjnej topoizomerazy DNA i gyrazy DNA. Jest najsilniej działającym lekiem wśród fluorochinolonów. Wydalana głównie w postaci niezmienionej z moczem i częściowo z kałem, osiągając w nich duże stężenia.
Wikipedia
(1.1) Na zapalenie płuc pacjentowi zapisano ciprofloksacynę pięćset miligramów, dwa razy dziennie.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨprɔflɔksaˈt͡sɨ̃na, AS: cyprofloksacỹna
Wiktionary
(1.1) ciprofloksacyna, nazwy handlowe: Cifran, Ciloxan, Ciphin, Ciprinol, Ciprobay, Ciprofloxacin Kabi, Cipronex, Cipropol, Ciproxin, Ciprum, Cyprofloksacyna, Proxacin
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. chorobliwy lęk przed chorobami wenerycznymi i aktywnością seksualną
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨprɨdɔˈfɔbʲja, AS: cyprydofobʹi ̯a
Wiktionary
obywatel Cypru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Cypru (Republiki Cypryjskiej)
(1.2) mieszkaniec Cypru
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈprɨjt͡ʃɨk, AS: cypryi ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Cypr mrz.
:: fż. Cypryjka ż.
przym. cypryjski
Wiktionary
obywatelka Cypru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) obywatelka Cypru (Republiki Cypryjskiej)
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈprɨjka, AS: cypryi ̯ka
Wiktionary
rzecz. Cypr mrz., Cypryjczyk mos., Cyprian mos.
przym. cypryjski
Wiktionary
związany z Cyprem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Cypr
(1.2) odnoszący się do wyspy Cypr
Wiktionary
(1.1) Na fladze cypryjskiej widnieje zarys wyspy.
(1.2) Muszę ci powiedzieć, że cypryjski klimat mi nie służy.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈprɨjsʲci, AS: cypryi ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Cypr m., Cypryjczyk m., Cypryjka ż., Cyprian mos.
Wiktionary
drzewo iglaste o wysmukłej, stożkowatej koronie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Cupressus|L.|ref=tak., wysmukłe drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych;
(1.2) więz. choroba weneryczna
Wiktionary
Cyprys (Cupressus L.) – rodzaj drzew i krzewów iglastych z rodziny cyprysowatych. Obejmuje ok. 17–19 gatunków, występujących w Ameryce Środkowej, w Azji od południowo-zachodnich Chin, poprzez rejon Himalajów po południowo-zachodnią Azję i północną Afrykę. Często rosną w suchym i gorącym klimacie. Wiele gatunków to rośliny ozdobne. Pochodzący z Azji południowo-zachodniej cyprys wiecznie zielony jest popularnie sadzony jako ozdobny w całym obszarze śródziemnomorskim.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨprɨs, AS: cyprys
Wiktionary
rzecz. cypryśnik m., cyprysowate nmos., cyprysowiec m., cyprysowce nmos.
:: zdrobn. cyprysik m.
przym. cyprysowy, cypryśnikowy, cyprysowaty
Wiktionary
(1.2) bukiet, kwiat, kwiatek, pączek róży, róża
Wiktionary
1. zdrobnienie od: cyprys;
2. zimozielone drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych, o łuskowatych igłach i drobnych szyszkach, występujące w Ameryce Północnej i wschodniej Azji; w Polsce często sadzone w parkach jako drzewo ozdobne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) syst. dendr. nazwa systematyczna|Chamaecyparis|Spach|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych lub krzewiastych z rodziny cyprysowatych, o łuskowatych liściach;
(1.2) bot. drzewo lub krzew z rodzaju cyprysików (1.1)
(1.3) zdrobn. od: cyprys
(1.4) mały lub młody cyprys
Wiktionary
Cyprysik (Chamaecyparis) – rodzaj roślin należący do rodziny cyprysowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczanych jest tu od 5 do 8 gatunków. Zasięg geograficzny tych roślin obejmuje Amerykę Północną oraz wschodnią Azję (Japonię i Tajwan). W naturze rosną zwykle w wilgotnym klimacie z deszczowym latem.
Wikipedia
(1.1) W czystej postaci cyprysiki i żywotniki od właściwego jałowca wyróżniają łuskowate liście. Jednakże kiełkując z nasion posiadają igiełki.
Wiktionary
rzecz. cypryśnik m., cyprysowate nmos., cyprysowiec m., cyprysowce nmos., cyprys mrz.
przym. cyprysikowy, cyprysowy, cypryśnikowy, cyprysowaty
Wiktionary
santolina cyprysikowata - zimozielony półkrzew pochodzący z Ameryki Południowej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z cyprysika
(1.2) wykonany z drewna lub innej części cyprysika
(1.3) będący częścią cyprysika
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨprɨɕiˈkɔvɨ, AS: cypryśikovy
Wiktionary
rzecz. cyprysik
Wiktionary
wysokie, długowieczne drzewo iglaste z rodziny cypryśnikowatych
SJP.pl
Cypryśnik (Taxodium Rich.) – rodzaj drzew iglastych z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje dwa gatunki występujące w południowo-wschodniej części USA oraz w Meksyku i Gwatemali. Zasiedlają siedliska podmokłe i wilgotne, przy czym rosnąc w miejscach z wysokim poziomem wody zwykle wytwarzają pneumatofory. Do tego rodzaju należy tzw. drzewo z Tule o największym obwodzie wśród współczesnych drzew na Ziemi.
Wikipedia
rodzina drzew iglastych strefy subtropikalnej, reliktowe formy z okresu trzeciorzędu
SJP.pl
Wikipedia
o cechach cypryśnikowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rodzina roślin iglastych, o liściach w postaci łusek lub igieł ułożonych okółkowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Cupressaceae|Bartlett|ref=tak., rodzina żywicznych drzew i krzewów nagonasiennych;
forma przymiotnika.
(2.1) M., B. i W. n. lp.; M., B. i W. lm nm. od: cyprysowaty
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Liście cyprysowatych są zwykle zimozielone.
Wiktionary
rzecz. cyprys mrz., cyprysik mrz., cyprysowce lm nm., cypryśnik mrz.
przym. cyprysowaty
Wiktionary
o cechach cyprysowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. przypominający cyprys
Wiktionary
rzecz. cyprys, cyprysik, cyprysowate
Wiktionary
przymiotnik od: cyprys
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z cyprysa
(1.2) wykonany z drewna lub innej części cyprysa
(1.3) będący częścią cyprysa
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨprɨˈsɔvɨ, AS: cyprysovy
Wiktionary
rzecz. cyprysik mrz., cyprys
Wiktionary
Cyprzanów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie, na lewym, północnym brzegu Psiny.
Wikipedia
cyprzyk czteroklapowy - drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych; żywiczlin; sandarak
SJP.pl
Cyprzyk czteroklapowy (Tetraclinis articulata) – gatunek wieczniezielonych i jednopiennych krzewów i niewielkich drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj cyprzyk (Tetraclinis). Występuje licznie w Maroku, Algierii i Tunezji na wysokościach od 500 do 1800 m n.p.m. Ma poza tym posiada reliktowe stanowiska na Malcie i w południowej Hiszpanii w okolicy Kartageny. Rzadko uprawiany jest w kolekcjach ogrodów botanicznych i arboretów.
Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny szorstkolistnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. ozdobny koronkowy haft, cera
Wiktionary
Cyra, Kira – żeński odpowiednik męskiego imienia Cyrus. Patronką tego imienia jest św. Cyra z V wieku.
Cyra, Kira imieniny obchodzi oraz jako wspomnienie św. Cyry 3 sierpnia.
Wikipedia
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. cucić, ożywiać
Wiktionary
czas. docyrać
rzecz. cyranie n.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. zdrobnienie od: cyranka;
2. gatunek wodnych ptaków z rodziny kaczek, żyjących na wodach w strefie zimnej i umiarkowanej Europy i Azji; w Polsce ptak przelotny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anas crecca|ref=tak., gatunek średniego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych;
(1.2) ornit. ptak z gatunku cyraneczek (1.1)
(1.3) zdrobn. od: cyranka
Wiktionary
Cyraneczka zwyczajna, cyraneczka (Anas crecca) – gatunek wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Przeloty w marcu–kwietniu oraz sierpniu–październiku.
Wikipedia
(1.3) Cyraneczki odleciały we wrześniu.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrãˈnɛt͡ʃka, AS: cyrãnečka
Wiktionary
rzecz. cyranka ż.
przym. cyrankowy, cyraneczkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyrać.
Wiktionary
czas. cyrać ndk.
Wiktionary
ptak wodny z rodziny kaczek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anas querquedula|ref=tak., wodny ptak eurazjatycki;
Wiktionary
Cyranka zwyczajna (Spatula querquedula) – gatunek wędrownego ptaka wodnego średniej wielkości, z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Mimo wielkiego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków.
Wikipedia
(1.1) Nadleciały stadkiem cyranki, krążyły kilkakroć z wyciągniętymi szyjami, przerywając ciszę melodyjnym, dzwoniącym świstem skrzydeł, zataczały w powietrzu elipsy coraz mniejsze – wreszcie zapadły w trzciny, z łoskotem rozbijając wodę piersiami.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈrãnka, AS: cyrãnka
Wiktionary
rzecz. cyraneczka ż.
Wiktionary
(1.1) trajkotka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: kyrke] Kirke, Circe;
1. w mitologii greckiej: córka Heliosa, czarodziejka z wyspy Ajaja;
2. przenośnie: czarodziejka, uwodzicielka, femme fatale
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
starożytne miasto w północnej Libii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto położone w północnej Libii, w prowincji Cyrenajka; współcześnie stanowisko archeologiczne;
Wiktionary
Cyrena (gr. Κυρήνη Kyrēnē) – starożytne miasto położone w północnej Libii, w prowincji Cyrenajka, ok. 16 km od Morza Śródziemnego na płaskowyżu o wysokości 550 m n.p.m. Niedaleko miasta znajdował się port Apollonia, początkowo również samodzielne miasto, od końca VII wieku p.n.e. traktowane jako port Cyreny. Apollonię z Cyreną łączyła tzw. droga królewska, zbudowana przez legionistów rzymskich ok. 100 n.e., w miejscu której dziś biegnie nowoczesna droga asfaltowa.
Wikipedia
rzecz. Cyrenajka ż., cyrenejczyk m., cyrenejka ż., Cyrenajczyk m., Kyrene ż., Cyrene ż.
przym. cyrenejski, cyrenajski
Wiktionary
wyznawca, zwolennik cyrenaizmu
SJP.pl
doktryna greckiej szkoły filozoficznej, głosząca względność wszelkiej wiedzy
SJP.pl
Cyrenaicy – szkoła filozoficzna w Starożytnej Grecji założona przez Arystypa z Cyreny.
Cyrenaicy uważali, że sprawy praktyczne są ważniejsze od teoretycznych. Wiedza jest dostarczana tylko przez zmysły. Poznajemy własne stany a nie rzeczy, które je wywołują. Przyjemność jest jedynym dobrem, bo o nią zabiegamy, a przykrość jest złem. Przyjemność jest stanem przelotnym, chwilowym, trwającym tylko, póki działa bodziec. Ta częściowa przyjemność jest celem życia, szczęście tylko zespołem częściowych przyjemności. Należy chwytać każdą jaka się nadarza. Przyjemność jest natury cielesnej, jest stanem pozytywnym (hedonizm).
Wikipedia
mieszkaniec Cyrenajki (krainy w Libii)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Cyrenajki
Wiktionary
rzecz. Kyrene ż., Cyrenajka ż., Cyrena ż., cyrenaizm mrz., cyrenaik mos., cyrenejczyk mos., cyrenejka ż.
przym. cyrenajski, cyrenejski
Wiktionary
kraina historyczna w północno-wschodniej Libii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego;
Wiktionary
Cyrenajka (Barka, Barqah) – kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jej nazwa pochodziła od założonego przez Greków w 631 roku p.n.e. miasta Cyrena (gr. Kyrēnē), które do III w. n.e. było stolicą prowincji. Później jej najważniejszym miastem i portem, a jednocześnie stolicą było Bengazi. Synonimem nazwy Cyrenajka było określenie Pentapolis – od pięciu najważniejszych miast regionu: Cyreny (obecnie obok współczesnej wsi Shahat) z portem Apollonia (obecnie Marsa Susa), Teucheira (obecnie Tocra), Euesperides lub Bernice (obecnie obok Bengazi), Balagrae (obecnie Al-Bajda), Ptolemaida (obecnie Tolmeita) i Barce (obecnie Al-Mardż).
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨrɛ̃ˈnajka, AS: cyrẽnai ̯ka
Wiktionary
rzecz. Cyrenajczyk mos., Kyrene ż., Cyrena ż.
przym. cyrenajski
Wiktionary
→ Cyrenajka (kraina historyczna)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cyrenajką, dotyczący Cyrenajki
Wiktionary
rzecz. Kyrene ż., Cyrenajka ż., Cyrenajczyk mos., Cyrena ż., cyrenaizm mrz., cyrenaik mos., cyrenejczyk mos., cyrenejka ż.
przym. cyrenejski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. planetoida o numerze 133 z pasa głównego asteroid;
Wiktionary
Labiobarbus – rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Wikipedia
rzecz. Kyrene ż., Cyrena ż.
Wiktionary
Szymon Cyrenejczyk, Szymon z Cyreny: przypadkowy przechodzień, którego żołnierze rzymscy zmusili do pomocy Jezusowi w niesieniu krzyża
SJP.pl
→ Cyrena (starożytne miasto na terenie dzisiejszej Libii)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cyreną, dotyczący Cyreny
Wiktionary
rzecz. Cyrenajczyk mos., Cyrena ż., cyrenejczyk m., cyrenejka ż., Kyrene ż.
przym. cyrenajski
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Cyriak – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa kyriakós od rzeczownika kýrios oznaczającego "pan", "władca". Istnieje kilku świętych o tym imieniu.
Odpowiednikiem żeńskim jest Cyriaka.
Odpowiedniki w innych językach:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Cyriaka – żeński odpowiednik imienia Cyriak. Wśród patronek tego imienia – św. Cyriaka, zm. w 307 roku w Nikomedii.
Cyriaka imieniny obchodzi: 20 marca, 19 maja, 15 lipca i 21 sierpnia.
Wikipedia
firma produkująca mikroprocesory
SJP.pl
Cyrix – nazwa firmy założonej w 1988 roku produkującej mikroprocesory. 11 listopada 1997 roku została przeprowadzona fuzja z National Semiconductor, a w 1999 roku firmę wykupiła VIA. Firma rozpoczynała od produkcji uznawanych za najszybsze na świecie koprocesorów matematycznych dla procesorów z serii 80286 i 80386. Po wprowadzeniu przez firmę Intel serii Pentium, firma Cyrix zaprojektowała swój własny model procesora nazwany 5x86. Procesor przeważał wydajnością nad produktami Intela i AMD, było to jednak w czasach w których procesory były wykorzystywane głównie do obliczeń stałoprzecinkowych. Kolejnym produktem był model 6x86, który produkowany był we współpracy z IBM i SGS Thompson, jednakże wykonane były w technologii 0,65 μm, podczas gdy Intel już stosował technologię 0,50 μm. Dopiero 6x86L został wytworzony w technologii 0,35 μm, co umożliwiło wykorzystanie niższego napięcia.
Wikipedia
1. namiot lub budynek z areną, na której odbywają się występy prestidigitatorów, klaunów, akrobatów, tresowanych zwierząt itp.;
2. widowisko cyrkowe;
3. potocznie o śmiesznej, absurdalnej sytuacji;
4. (geol.) cyrk lodowcowy - kar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miejsce, w którym pokazuje się występy akrobatyczne;
(1.2) hist. w starożytnym Rzymie: budynek, w którym znajdował się hipodrom, na którym odbywały się wyścigi kwadryg;
(1.3) przen. pot. dziwne, śmieszne lub uciążliwe zdarzenie, które zwraca na siebie uwagę
(1.4) geol. zob. cyrk lodowcowy.
(1.5) geol. zob. cyrk dolinny.
(1.6) stpol. splot włosów
(1.7) daw. gw-pl|Warszawa. areszt policyjny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dziennikarz przeprowadził wywiad z dyrektorem cyrku.
Wiktionary
IPA: t͡sɨrk, AS: cyrk
Wiktionary
rzecz. cyrkowiec m., cyrkówka ż., cyrkóweczka ż., cyrkiel m., cyrklowanie n., wycyrklowanie n.
czas. cyrklować ndk.
przym. cyrkowy
Wiktionary
(1.3) heca
(1.7) warszawa|cyrkiel.
Wiktionary
skrót od: cyrkowy
SJP.pl
1. przyrząd kreślarski i pomiarowy;
2. dolny brzeg sukienki, płaszcza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów na niebie południowym;
Wiktionary
Cyrkiel (łac. circulus) – przyrząd kreślarski służący do kreślenia okręgów i odmierzania odcinków. Stosuje się go do rysowania na papierze, brystolu czy kalce technicznej, a także do trasowania na półwyrobach. Do wyposażenia tzw. cyrkli uniwersalnych, czyli używanych do kreślenia rysunków, należały:
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨrʲcɛl, AS: cyrʹḱel
Wiktionary
(1.1) skr. Cir
Wiktionary
potocznie:
1. odmierzać określoną ilość czegoś; obliczać, kalkulować;
2. starać się przybyć gdzieś o określonej porze;
3. środowiskowo: wyrównywać dolny brzeg ubrania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyrklować.
Wiktionary
rzecz. cyrkówka ż., cyrkiel m., wycyrklowanie n., cyrk mrz., cyrkulacja ż.
czas. cyrklować ndk., wycyrklować dk.
Wiktionary
przymiotnik od: cyrkiel
SJP.pl
1. pierwiastek chemiczny o symbolu Zr
2. minerał, krzemian cyrkonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Zr i liczbie atomowej 40;
(1.2) miner. pospolity minerał z gromady krzemianów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma cyrkon?
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨrkɔ̃n, AS: cyrkõn
Wiktionary
rzecz. cyrkonówka ż., cyrkonia ż.
przym. cyrkonowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Zr
Wiktionary
syntetyczny kamień ozdobny stosowany w jubilerstwie jako imitacja diamentu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jubil. syntetyczny kamień ozdobny;
Wiktionary
Cyrkonia – bezbarwny syntetyczny kamień ozdobny nieposiadający swojego wzorca w przyrodzie. Jest to stabilizowana, regularna modyfikacja dwutlenku cyrkonu.
Wikipedia
(1.1) Przez długi czas cyrkonia uchodziła za najlepszą imitację diamentu.
Wiktionary
rzecz. cyrkon mrz., cyrkonówka ż.
przym. cyrkonowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektr. żarówka z żarnikiem z cyrkonu
Wiktionary
rzecz. cyrkon mrz., cyrkonia ż.
przym. cyrkonowy
Wiktionary
przymiotnik od: cyrkon
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cyrkonu (pierwiastka)
(1.2) dotyczący cyrkonu (minerału)
Wiktionary
rzecz. cyrkonówka ż., cyrkon m., cyrkonia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cyrkówka
Wiktionary
rzecz. cyrkówka ż., cyrk mrz.
przym. cyrkowy
Wiktionary
człowiek występujący w cyrku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) artysta występujący w cyrku
Wiktionary
(1.1) Gdy światła zgasły, na arenę wybiegło kilku cyrkowców.
Wiktionary
IPA: t͡sɨrˈkɔvʲjɛt͡s, AS: cyrkovʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. cyrk m., cyrkowanie n.
:: fż. cyrkówka
czas. cyrkować ndk.
przym. cyrkowy
Wiktionary
(1.1) artysta cyrkowy
Wiktionary
artystka cyrkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) artystka występująca w cyrku
Wiktionary
IPA: t͡sɨrˈkufka, AS: cyrkufka
Wiktionary
rzecz. cyrk m., cyrkowiec m., cyrkóweczka ż., cyrkiel m., cyrklowanie n., cyrkowanie n.
czas. cyrkować ndk., cyrklować ndk.
przym. cyrkowy
Wiktionary
1. cecha czegoś, co wymaga dużej sprawności fizycznej; karkołomność;
2. śmieszność, karykaturalność sytuacji
SJP.pl
związany z cyrkiem (zwykle o miejscu występów artystów)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cyrkiem, dotyczący cyrku
Wiktionary
(1.1) Uruchomieniu towarzyszyły happeningi, popisy cyrkowe, szczudlarze i artyści na scenie m.in. koncert zespołu cygańskiego.
Wiktionary
IPA: t͡sɨrˈkɔvɨ, AS: cyrkovy
Wiktionary
rzecz. cyrk m., cyrkowiec m., cyrkówka ż., cyrkóweczka ż.
czas. cyrkować
Wiktionary
obieg, przepływ, krążenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obieg zamknięty
Wiktionary
Cyrkulacja (krążenie) – operator wprowadzony początkowo w dynamice płynów następnie uogólniony na wszystkie pola wektorowe, dla danego pola definiuje wielkość skalarną. Cyrkulacja oznaczana jest zwyczajowo przez \mathbf {\Gamma } .
Wikipedia
(1.1) Kolejne rozdziały poświęcone są falom i niestabilnościom hydrodynamicznym ogólnej cyrkulacji atmosfery oraz elementom technik numerycznych (…)
Wiktionary
rzecz. cyrklowanie n., cyrkularz mrz., cyrkulowanie n., wycyrklowanie n.
Wiktionary
przymiotnik od: cyrkulacja
SJP.pl
rodzaj obrotowej piły elektrycznej
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) idea wykorzystywania czegoś wielokrotnie w obiegu zamkniętym
Wiktionary
1. mający kształt lub przekrój koła;
2. odbywający się w obiegu zamkniętym;
3. związany z cyrkułem - terytorium; cyrkułowy;
4. dawniej: związany z cyrkularzem - pismem urzędowym
SJP.pl
1. ogłoszenie z informacjami na temat jakiejś konferencji, skierowane do określonej społeczności;
2. dawniej: pismo urzędowe z określonymi instrukcjami i wskazówkami, wydawane przez organ administracyjny podległym mu jednostkom; kurenda, okólnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. pismo okólne, okólnik
Wiktionary
Kurenda, okólnik, cyrkularz, pismo okólne – rodzaj urzędowego pisma obiegowego, które wysyłane jest do wszystkich zainteresowanych stron. Zawiera ogólne wskazówki bądź zalecenia wydawane odgórnie do podległych mu organów państwowych.
Wikipedia
IPA: t͡sɨrˈkulaʃ, AS: cyrkulaš
Wiktionary
rzecz. cyrkuł m., cyrkulacja ż.
Wiktionary
urządzenie zapewniające stały ruch powietrza w pomieszczeniu
SJP.pl
Cyrkulator – urządzenie stosowane w technice mikrofalowej, zazwyczaj trójwrotnik. Charakteryzuje się macierzą rozproszenia (w przypadku idealnym):
S={\begin{vmatrix}0&0&1\\1&0&0\\0&1&0\end{vmatrix}}
Wikipedia
1. być w obiegu;
2. krążyć, obiegać;
3. potocznie: poruszać się po określonym obszarze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) krążenie czegoś w jakimś obiegu
Wiktionary
rzecz. cyrkulacja ż.
czas. cyrkulować
przym. cyrkulacyjny
Wiktionary
(1.1) krążenie
Wiktionary
1. przestarzałe, żartobliwie: obwód w pasie osoby tęgiej;
2. dawniej: objętość, obwód
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zob. okołorostek.
Wiktionary
Okołorostek (cyrkumfiks z łac. cirkumfixus od circum „dookoła” i fixus „umocowany”) – w językoznawstwie jest to każda cząstka wyrazu (jego morfem), o ile otacza rdzeń (podstawę słowotwórczą), a jego składniki nie występują samodzielnie. Cyrkumfiks należy do zrostków. Cyrkumfiks ma znaczenie tylko jako całość.
Wikipedia
IPA: t͡sɨrˈkũw̃fʲiks, AS: cyrkũũ̯fʹiks
Wiktionary
1. w językach starożytnych: akcent padający na samogłoski długie;
2. znak graficzny w postaci wężyka lub daszka, oznaczający ten akcent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. w niektórych językach: akcent długiej samogłoski o intonacji opadającej od tonu wyższego do niższego;
(1.2) jęz. znak diakrytyczny pierwotnie używany w celu zaznaczania cyrkumfleksu (1.1)
Wiktionary
Akcent przeciągły (cyrkumfleks, łac. circumflexus, gr. περισπωμένος / perispomenos), często nazywany daszkiem, to znak diakrytyczny używany w językach: esperanto, francuskim, greckim, rumuńskim, słowackim, portugalskim, kaszubskim i innych. Jest też używany w statystyce, gdzie na ogół oznacza wynik estymacji.
Wikipedia
(1.1) Literackie formy z cyrkumfleksem pochodzą zapewne z dialektu żmudzkiego, który ma odmienny system akcentuacyjny.
Wiktionary
(1.2) pot. daszek
Wiktionary
związany z cyrkumfleksem
SJP.pl
dawniej: omówienie
SJP.pl
dawniej: zdarzenie, okoliczność
SJP.pl
zewnętrzne umocnienia (przede wszystkim w postaci wału) służące oblegającym twierdzę jako ochrona przed ewentualną odsieczą (od łac. "circumvallo" - otaczam wkoło wałem)
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: otaczający coś murami, biegnący wzdłuż murów otaczających coś
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. otaczający coś murami
(1.2) daw. przebiegający wzdłuż murów otaczających coś
Wiktionary
1. komisariat policji w zaborze rosyjskim;
2. jednostka podziału terytorialnego (dzielnica, okręg);
3. zarząd dzielnicy, okręgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) adm. przest. jednostka podziału terytorialnego kraju lub miasta
(1.2) daw. komisariat policji, zwłaszcza w byłym zaborze rosyjskim
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) — Zmuszę pana do pojedynku!
— Co to zmuszę?… Ciupasem mnie pan sprowadzisz, czy co?… A jakbyś mi pan coś podobnego powiedział po trzeźwemu, tobym poszedł do cyrkułu i daliby panu pojedynek…
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨrkuw, AS: cyrkuu̯
Wiktionary
rzecz. cyrkularz m.
Wiktionary
(1.1) okręg, dzielnica
Wiktionary
przymiotnik od: cyrkuł
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stpol. kościelny
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨrkfnɨ, AS: cyrkfny
Wiktionary
regionalnie: polana górska powstała po wykarczowaniu lasu
SJP.pl
Cyrla (też cerla, cyrhla) – polana górska powstała po kontrolowanym wypaleniu (cyrhleniu) lasu
Wikipedia
1. dawniej: własnoręcznie podpisany dokument, zwłaszcza zobowiązanie;
2. w baśniach i podaniach: pakt zawarty z diabłem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. praw. średniowieczny, odręcznie sporządzony dokument związany z działalnością prywatno-prawną;
(1.2) kośc. praw. dekret papieski, którego obieg, w przeciwieństwie do encykliki, ogranicza się tylko do kurii rzymskiej
(1.3) kośc. mit. liter. rzekomy pakt z diabłem, w którym ktoś zrzeka się prawa do duszy po śmierci w zamian za doczesne korzyści
(1.4) przen. umowa skrajnie niekorzystna dla jednej ze stron
Wiktionary
Cyrograf – zapożyczona z gr. nazwa dokumentu rękopiśmiennego (τό χειρόγραφον, cheirógraphon od χειρ – „ręka” i γράφειν – „pisać”) używana głównie w średniowieczu (łac. chirographum). Określało się tym mianem przeważnie dokumenty związane z działalnością prawno-prywatną jak umowy, kwity, zobowiązania czy rewersy (skrypty dłużne).
Wikipedia
(1.2) Cyrograf papieski, czyli dokument, w którym Jan Paweł II powierza nadzwyczajne pełnomocnictwa Sekretarzowi Stanu odnośnie Państwa Miasta Watykańskiego (…), wywołał zaskoczenie w samym Watykanie oraz duże poruszenie i liczne, nieraz mylne, interpretacje w prasie światowej.
Wiktionary
dawniej: fryzjer wykonujący także zabiegi felczerskie; balbierz, balwierz, barbierz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. fryzjer wykonujący również proste zabiegi medyczne;
Wiktionary
Cyrulik, balwierz, chirurg, felczer (łac. barbarius) – osoba, która dawniej zajmowała się zawodowo między innymi goleniem, kąpaniem, rwaniem zębów, nastawianiem złamań, puszczaniem krwi, a także nieskomplikowanymi operacjami i leczeniem lekkich chorób. Bardziej skomplikowanymi chorobami zajmowali się wykształceni na uniwersytetach medycy, natomiast balwierze wykorzystywali wiedzę ludową i doświadczenie.
Wikipedia
(1.1) Wśród narzędzi pewnego warszawskiego cyrulika znajdowały się trzy pelikany.
(1.1) Cyrulik ogolił mnie w okamgnieniu.
Wiktionary
(1.1) balwierz
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Cyrus – imię męskie pochodzenia perskiego od słowa khuru, „tron, stolica”, z gr. kύρος (kyros), „moc, władza, panowanie, autorytet” lub hebr. kôresh, hhâras, „słońce”. Jest sześciu świętych o tym imieniu, m.in. św. Cyrus, męczennik aleksandryjski z IV wieku n.e.
Wikipedia
(1.1) Dali więc pieniędzy kamieniarzom i cieślom oraz żywności, napoju i oliwy Sydończykom i Tyryjczykom, by sprowadzili drzewo cedrowe z Libanu morzem do Jafy na mocy pozwolenia, udzielonego im przez Cyrusa, króla perskiego.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨrus, AS: cyrus
Wiktionary
Cyrus z małżonką; Cyrusowie
SJP.pl
Cyrus z małżonką; Cyrusostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cyrusa lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Cyryl – imię męskie pochodzące z języka greckiego. Wywodzi się ze słowa κύριος znaczącego „pan”, „władca”. W Polsce używane było rzadko, częściej natomiast na Rusi Czerwonej.
Rosyjskim odpowiednikiem tego imienia jest Kiriłł (ros. Кирилл).
Cyryl imieniny obchodzi: 9 lutego, 14 lutego, 18 marca, 29 marca, 27 czerwca, 30 czerwca, 7 lipca i 8 sierpnia.
Żeński odpowiednik: Cyryla.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Cyryl i pracuję w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk jako slawista.
(1.1) 14 lutego, 18 marca i 27 czerwca przypadają imieniny Cyryla.
(1.1) Panie Cyrylu, proszę nas jutro odwiedzić.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨrɨl, AS: cyryl
Wiktionary
rzecz. Cyrylowa ż., Cyrylka ż., cyrylica ż., cyrylskość ż., cyrylickość ż., cyryliczność ż.
:: zdrobn. Cyrylek mos., Cyrek mos.
:: fż. Cyryla ż.
przym. cyrylijski, cyrylski, cyrylicki, cyryliczny
:: przest. gwara. Cyrylowy, Cyrylkowy
przysł. cyrylsko, cyrylicko
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Cyrylek, Cyrek
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Cyryla – imię żeńskie pochodzenia greckiego; żeński odpowiednik imienia Cyryl. Wywodzi się ze słowa kyrios znaczącego „pan”, „władca”, a na gruncie greckim oznaczało osobę, która należy do Boga.
Imię jest imieniem używanym rzadko w XXI wieku. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL wykazano 375 kobiet o imieniu Cyryla nadanym jako imię pierwsze oraz 190 kobiety noszące imię Cyryla jako imię drugie. Dla porównania, Annę, najczęściej nadawaną jako imię pierwsze, nosi 1 072 616 osób.
Wikipedia
starosłowiański alfabet utworzony przez jednego z uczniów św. Cyryla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. alfabet używany do zapisu niektórych języków słowiańskich;
Wiktionary
Cyrylica – pismo alfabetyczne służące do zapisu języków wschodniosłowiańskich, większości południowosłowiańskich i innych. Nazwa nawiązuje do „apostoła Słowian“ – św. Cyryla, który wspólnie ze św. Metodym, prowadząc misję wielkomorawską wśród Słowian, zapisał i wprowadził do liturgii język słowiański. Do zapisu tego języka zostały stworzone dwa alfabety – najpierw głagolica, z której zostały później zapożyczone niektóre litery cyrylicy, a potem cyrylica.
Wikipedia
(1.1) W archiwum było sporo dokumentów na temat naszej miejscowości, niestety większość pisana cyrylicą.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrɨˈlʲit͡sa, AS: cyrylʹica
Wiktionary
rzecz. Cyryl
przym. cyrylicki, cyrylijski
Wiktionary
związany z cyrylicą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. napisany cyrylicą, związany z cyrylicą
Wiktionary
rzecz. Cyryl m., cyrylica ż.
przym. cyryliczny, cyrylijski
Wiktionary
dawniej: cyrylicki - związany z cyrylicą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Cyrylem
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrɨˈlʲijsʲci, AS: cyrylʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. cyrylica ż., Cyryl mos.
przym. cyrylicki
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cyryli lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. cyrylo-metodiański.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrɨlɔ‿mɛtɔˈdɛjsʲci, AS: cyrylo‿metodei ̯sʹḱi
Wiktionary
(1.1) cyrylo-metodiański, cyrylo-metodyjski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Cyrylem i Metodym, dotyczący Cyryla i Metodego
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrɨlɔ‿mɛtɔˈdʲjä̃j̃sʲci, AS: cyrylo‿metodʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. cyrylo-metodianizm mrz.
Wiktionary
(1.1) cyrylo-metodejski, cyrylo-metodyjski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) zob. cyrylo-metodiański.
Wiktionary
(1.1) Taras Szewczenko usiłował wciągnąć Polaków do Bractwa Cyrylo-Metodyjskiego w Kijowie.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨrɨlɔ‿mɛtɔˈdɨjsʲci, AS: cyrylo‿metodyi ̯sʹḱi
Wiktionary
(1.1) cyrylo-metodiański, cyrylo-metodejski
Wiktionary
Cyryl z małżonką; Cyrylowie
SJP.pl
Cyryl z małżonką; Cyrylostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cyryla lub z nim związany
SJP.pl
wykrzyknik zastępujący słowa przy śpiewaniu melodii, naśladujący brzmienie instrumentów, zwłaszcza perkusyjnych lub będący przyśpiewką w piosenkach ludowych; zwykle w wyrażeniu "cym, cyrym, cym"
SJP.pl
położony na południe od Alp; cisalpejski, cisalpiński, cysalpiński
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) położony na południe od Alp
Wiktionary
(1.1) Zwyczaje w cysalpejskich prowincjach zakonu nieznacznie odbiegały od tych zza Alp.
Wiktionary
położony na południe od Alp; cisalpiński, cisalpejski, cysalpejski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) położony na południe od Alp
Wiktionary
(1.1) Zwyczaje w cysalpińskich prowincjach zakonu znacznie odbiegały od tych zza Alp.
Wiktionary
(1.1) przedalpejski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) daw. ssać
Wiktionary
typ krzywej płaskiej tworzonej na podstawie dwóch innych krzywych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geom. typ krzywej płaskiej;
Wiktionary
Cysoida – typ krzywej płaskiej.
Tworzona jest na podstawie dwóch innych krzywych. Jeśli mają one w układzie współrzędnych biegunowych równania
Wikipedia
(1.1) cissoida
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Austro-Węgry
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. cesarz
Wiktionary
1. chorobowy, woreczkowaty guz wypełniony płynem, rzadziej - galaretowatą substancją; torbiel;
2. otoczka wytwarzana przez niektóre organizmy (np. pierwotniaki), umożliwiająca im przetrwanie w niesprzyjających życiu warunkach środowiska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. patologiczna przestrzeń w ciele wypełniona płynem, stanowiąca miękki guz w kształcie błoniastego woreczka
(1.2) mikrobiol. przetrwalnik dla niektórych pierwotniaków i prokariotów;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨsta, AS: cysta
Wiktionary
rzecz. cystyda ż., cystyna ż., cysteina ż.
przym. cystowy
Wiktionary
(1.1) torbiel
Wiktionary
aminokwas endogenny zawierający grupę tiolową
SJP.pl
Cysteina (skrót: Cys lub C) – organiczny związek chemiczny z grupy endogennych aminokwasów kodowanych, wchodzi w skład wielu białek. Wraz z homocysteiną i metioniną tworzy grupę aminokwasów siarkowych (cysteina jest najprostszym z nich).
Wikipedia
przymiotnik od: cysteina
SJP.pl
w medycynie: wycięcie pęcherza moczowego
SJP.pl
członkini zakonu żeńskiego reguły cystersów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica z zakonu cysterskiego
Wiktionary
(1.1) W kilkanaście lat po fundacji w Trzebnicy powstają nowe klasztory cysterek na ziemiach polskich.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. cysters m.
przym. cysterski
Wiktionary
żeński katolicki zakon monastyczny oparty na regule św. Benedykta
SJP.pl
Zakon Cysterski (łac. Ordo Cisterciensis, skrót OCist. lub OCSO (Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) dla trapistów) – katolicki zakon monastyczny reformowany, posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 przez św. Roberta z Molesme, pierwszego opata z Cîteaux we Francji (łac. Cistercium; obecnie Saint-Nicolas-lès-Cîteaux). Pierwsze klasztory powstały w La Ferté (1113), Pontigny (1114), Clairvaux (1115) i Morimond (1115). Do Polski cystersi przybyli w połowie XII w.
Wikipedia
1. duży zbiornik do przechowywania lub przewozu cieczy albo gazów;
2. pojazd z takim zbiornikiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. zamknięty zbiornik do magazynowania wody
(1.2) duży pojemnik do magazynowania wody
(1.3) mot. pojazd do przewożenia płynów
Wiktionary
Cysterna (z łac. cisterna, od cista paka; gr. kistê, kosz) – zbiornik do gromadzenia i przechowywania cieczy, zwykle wody. Najczęściej cysterny służyły do gromadzenia deszczówki. Ich wielkość i pojemność zależała od potrzeb mieszkańców (od kilkunastu litrów do tysięcy metrów sześciennych – rezerwuary).
Wikipedia
(1.3) W Kalifornii zapaliła się cysterna samochodowa, wskutek czego powstał wielokilometrowy korek.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈstɛrna, AS: cysterna
Wiktionary
przym. cysternowy
Wiktionary
(1.3) beczkowóz
Wiktionary
statek wyposażony w cysterny, używany do przewozu ładunków płynnych; tankowiec, zbiornikowiec
SJP.pl
przymiotnik od: cysterna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cysterną, dotyczący cysterny
Wiktionary
rzecz. cysterna ż.
Wiktionary
członek zakonu cysterskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Roberta z Molesme;
Wiktionary
Zakon Cysterski (łac. Ordo Cisterciensis, skrót OCist. lub OCSO (Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) dla trapistów) – katolicki zakon monastyczny reformowany, posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 przez św. Roberta z Molesme, pierwszego opata z Cîteaux we Francji (łac. Cistercium; obecnie Saint-Nicolas-lès-Cîteaux). Pierwsze klasztory powstały w La Ferté (1113), Pontigny (1114), Clairvaux (1115) i Morimond (1115). Do Polski cystersi przybyli w połowie XII w.
Wikipedia
(1.1) Inkunabuły te odnaleziono w opactwie cystersów pod Maceratą.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. cysterka ż.
przym. cysterski
Wiktionary
zakon założony w XI wieku w Citeaux we Francji; zakon cysterski
SJP.pl
Zakon Cysterski (łac. Ordo Cisterciensis, skrót OCist. lub OCSO (Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) dla trapistów) – katolicki zakon monastyczny reformowany, posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 przez św. Roberta z Molesme, pierwszego opata z Cîteaux we Francji (łac. Cistercium; obecnie Saint-Nicolas-lès-Cîteaux). Pierwsze klasztory powstały w La Ferté (1113), Pontigny (1114), Clairvaux (1115) i Morimond (1115). Do Polski cystersi przybyli w połowie XII w.
Wikipedia
→ cysters
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cystersami, dotyczący cystersów
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do cystersów, będący ich własnością
Wiktionary
(2.1) W dobrach cysterskich nie brakowało wielkich zagonów.
Wiktionary
rzecz. cysters m., cysterka ż.
przym. pocysterski
Wiktionary
choroba pasożytnicza zwierząt i człowieka wywołana przez pęcherzykowatą larwalną postać niektórych tasiemców, zwaną wągrem; cystycerkoza; wągrzyca
SJP.pl
Wągrzyca, cysticerkoza (łac. cysticercosis) – pasożytnicza choroba odzwierzęca przewodu pokarmowego, wywoływana przez larwę tasiemca uzbrojonego (Taenia solium) – onkosferę, która w organizmie człowieka przekształca się wągra (cysticerkus, łac. cysticercus).
Wikipedia
pęcherzykowata postać larwalna niektórych gatunków tasiemca wywołująca niebezpieczną chorobę - wągrzycę; wągier; wągr
SJP.pl
Cysticerkus, bąblowiec prosty, finna, wągier – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców. Powstaje z onkosfery. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego znajduje się płyn i, osadzony na wewnętrznej ścianie, wpuklony zawiązek główki tasiemca. Cysticerkus jest larwą ocystowaną, ale bez wyodrębnionego cerkomeru. Jego skoleks jest wciągnięty w rejon szyjki. Jama pierwotna otaczająca rejon szyjki tworzy duży pęcherz wypełniony płynem. Ten typ larwy wykazuje dużą różnorodność budowy. W odpowiednich warunkach główka wynicowuje się i rozwija się strobila.
Wikipedia
chirurgiczne połączenie między żołądkiem a torbielą jakiegoś narządu organizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. operacyjne połączenie między żołądkiem a torbielą jakiegoś narządu organizmu
Wiktionary
radiologiczne badanie pęcherza moczowego
SJP.pl
Cystografia - badanie radiologiczne pęcherza moczowego wypełnionego środkiem cieniującym. Cystografię zstępującą wykonuje się na zakończenie urografii, a wstępującą (cystouretrografia mikcyjna) po wypełnieniu pęcherza środkiem cieniującym przez cewnik.
Wikipedia
dotyczący cystografii
SJP.pl
kopalny szkarłupień; pęcherzowiec
SJP.pl
gromada wymarłych szkarłupni; pęcherzowce
SJP.pl
Wikipedia
wyrostek celulozowy na ścianie komórki roślinnej
SJP.pl
Cystolity – kryształy węglanu wapnia będące wytworami ściany komórkowej występujące w komórkach niektórych roślin. Znajdują się one po wewnętrznej stronie błony komórkowej i tworzą różnych kształtów wyrostki.
Składają się one z celulozy inkrustowanej dużymi ilościami węglanu wapnia. Czasami cystolity wypełniają większą część komórki. Komórki zawierające cystolity zwykle różnią się kształtem i rozmiarem od innych, sąsiednich komórek tej samej tkanki (na ogół są większe). Czasami cystolity mogą w komórkach samoistnie zanikać.
Wikipedia
wziernik służący do przeprowadzenia badania zwanego cystoskopią, polegającego na wprowadzeniu wziernika przez cewkę moczową do pęcherza moczowego
SJP.pl
Cystoskop – wziernik, który służy do przeprowadzenia badania zwanego cystoskopią, polegającego na bezpośrednim wprowadzeniu wziernika przez cewkę moczową do pęcherza moczowego.
Cystoskop jest metalową rurą zaopatrzoną w światłowodowy układ optyczny, który umożliwia wzrokową ocenę śluzówki pęcherza moczowego. Dodatkowo zaopatrzony jest w oprzyrządowanie umożliwiające pobieranie materiałów do badań, przepłukanie pęcherza lub odessanie jego zawartości.
Wikipedia
badanie diagnostyczne stosowane w urologii polegające na wprowadzeniu cystoskopu poprzez cewkę moczową do pęcherza moczowego
SJP.pl
Cystoskopia (gr. kystis - pęcherz, woreczek i skopeín - oglądać) - badanie diagnostyczne stosowane w urologii, czasem połączone z działaniem terapeutycznym, które polega na wprowadzeniu przyrządu zwanego cystoskopem (wziernikiem) poprzez cewkę moczową do pęcherza moczowego.
Wikipedia
cewnikowanie pęcherza moczowego przez skórę
SJP.pl
Cystostomia – rodzaj urostomii. Jest to przetoka przez powłoki brzuszne do pęcherza moczowego ponad spojeniem łonowym. Dren zakładany jest operacyjnie i mocowany jest słabym szyciem tak, aby mógł być usunięty bezoperacyjnie lekkim szarpnięciem.
Wikipedia
w medycynie: przecięcie ścianki pęcherza moczowego
SJP.pl
krzaczkowaty glon z rzędu morszczynowców, brunatnica występująca w ciepłych morzach
SJP.pl
choroba pasożytnicza zwierząt i człowieka wywołana przez pęcherzykowatą larwalną postać niektórych tasiemców, zwaną wągrem; cysticerkoza; wągrzyca
SJP.pl
choroba pasożytnicza zwierząt i człowieka wywołana przez pęcherzykowatą larwalną postać niektórych tasiemców, zwaną wągrem; cysticerkoza; wągrzyca
SJP.pl
komórka niewytwarzająca zarodników, występująca u grzybów podstawczaków; rozwierka
SJP.pl
Cystyda, rozwierka (łac. cystidium) – płonna komórka, która wraz z elementami rozrodczymi – podstawkami (basidium) – tworzy hymenium grzybów. Cystydy rozdzielają podstawki od siebie i stąd pochodzi ich polska nazwa – rozwierki. Czasami cystydy występują pod hymenium (w warstwie subhymenium). Zazwyczaj cystydy są większe od podstawek i wystają ponad hymenium. Ich rola nie jest dokładnie znana, przypuszcza się, że mają za zadanie mechanicznie oddzielać podstawki od siebie, by nie dochodziło do ich zlepiania się, mogą pomagać w utrzymaniu wilgotności, działając jak pułapki powietrzne, mogą pełnić funkcje obronne przed drapieżnikami, takimi jak skoczogonki. Przypuszcza się także, że intensywny metabolizm cystyd może prowadzić do nagrzania otoczenia, co pomaga wyzwolić się zarodnikom.
Wikipedia
białko proste, składnik albuminy
SJP.pl
Cystyna – aminokwas powstały w wyniku połączenia dwóch cząsteczek cysteiny poprzez mostek dwusiarczkowy (jest to więc dimer).
Cystyna uczestniczy w tworzeniu mostków dwusiarczkowych w białkach. Wraz z wiązaniami wodorowymi, siłami van der Waalsa stabilizuje trzeciorzędową strukturę białka.
Cystyna ulega katabolizmowi wraz z cysteiną. Przekształcanie cystyny do cysteiny katalizuje reduktaza cystynowa.
Wikipedia
przymiotnik od: cystyna
SJP.pl
wrodzone zaburzenie przemiany materii polegające na gromadzeniu się cystyny w lizosomach
SJP.pl
Cystynoza (ang. cystinosis) – rzadka, uwarunkowana genetycznie choroba metaboliczna zaliczana do lizosomalnych chorób spichrzeniowych, w której przebiegu w lizosomach gromadzi się aminokwas cystyna. Dziedziczenie choroby jest autosomalne recesywne. Cystynoza związana jest z mutacjami genu kodującego białko enzymu cystynozyny. Częstość schorzenia szacuje się na 1:100 000-1:200 000 urodzeń.
Wikipedia
występowanie w moczu wzmożonej ilości cystyny
SJP.pl
Cystynuria (ang. i łac. Cystinuria) – wrodzona, genetycznie uwarunkowana choroba metaboliczna o dziedziczeniu autosomalnym recesywnym, która charakteryzuje się wydalaniem zwiększonej ilości cystyny (a także określonych innych aminokwasów) z moczem oraz upośledzeniem absorpcji z przewodu pokarmowego.
Wikipedia
wykrzyknik nakazujący zachowanie ciszy
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) używany jako wezwanie do zachowania ciszy
Wiktionary
(1.1) Kielich stłucz! Niech z Twych ócz żal się napije! Nie mów: cyt! To nie wstyd - Sawa nie żyje!
Wiktionary
(1.1) cisza, cicho, sza
Wiktionary
zdrobniale: cytat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cytat
Wiktionary
(1.1) To nie cytat, lecz tylko mały cytacik.
Wiktionary
rzecz. cytat m., zacytowanie n., cytacja ż., cytowanie n.
czas. zacytować, cytować
Wiktionary
dawniej:
a) cytat (dosłowne przytoczenie w tekście czyichś słów);
b) pozew, wezwanie do stawienia się przed władzą, zwłaszcza sądową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. dosłowne przytoczenie w mowie lub tekście cudzych słów
(1.2) przest. pozew, wezwanie do stawienia się przed władzą sądową lub administracyjną
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈtat͡sʲja, AS: cytacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. cytat m., cytacik m., cytata ż., cytowanie n., zacytowanie n.
czas. cytować ndk., zacytować dk.
przym. cytacyjny, cytatowy
Wiktionary
(1.1) cytat, cytata
Wiktionary
samodzielna obronna twierdza służąca głównie do obrony miasta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. w starszych fortyfikacjach: samodzielna twierdza dominująca nad miastem lub prowincją;
Wiktionary
Cytadela (wł. cittadella) – samodzielna, dominująca nad miastem lub prowincją twierdza. Na terytorium własnym zadaniem cytadeli była ochrona mieszkańców w przypadku najazdu wroga. Na terytoriach podbitych cytadele budowano w celu utrzymania w posłuszeństwie mieszkańców (taką rolę miała np. cytadela Aleksandrowska w Warszawie).
Wikipedia
(1.1) Żołnierze perscy schronili się w dwóch nadmorskich cytadelach, zaopatrywanych drogą morską.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨtaˈdɛla, AS: cytadela
Wiktionary
przymiotnik od: cytadela
SJP.pl
dawny instrument strunowy szarpany, o gruszkowatym korpusie i długiej szyjce
SJP.pl
Cytara – dawny, strunowy, szarpany, instrument muzyczny z płaskim korpusem o gruszkowatym zarysie, długą szyjką z podstrunnicą i metalowymi progami, oraz kilkoma zdwojonymi, drucianymi strunami, które zarywa się palcami. Znana od późnego średniowiecza; najbardziej popularna w okresie renesansu i wczesnego baroku; wyparta przez gitarę. Używana głównie do akompaniowania śpiewowi, również do gry solowej.
Wikipedia
osoba grająca na cytrze; cytrzysta
SJP.pl
dosłowne przytoczenie w tekście czyichś słów; cytata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przytoczona wypowiedź, fragment innego tekstu;
Wiktionary
Cytat, cytata (łac. citatio, niem. Zitat) – dosłowne przytoczenie cudzych słów. Cytat w literaturze jest formą ekspresji artystycznej. Może mieć charakter jawny, w postaci wyraźnie wyróżnionego tekstu, lub niejawny, stanowiąc rodzaj aluzji.
Wikipedia
(1.1) Skąd on zna tyle fajnych cytatów?
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨtat, AS: cytat
Wiktionary
rzecz. cytacja ż., cytata ż., cytowanie n., zacytowanie n.
:: zdrobn. cytacik m.
czas. cytować ndk., zacytować dk.
przym. cytatowy, cytacyjny
Wiktionary
dosłowne przytoczenie w tekście czyichś słów; cytat
SJP.pl
specjalista w dziedzinie cytatologii
SJP.pl
żartobliwe określenie sposobu komponowania wypowiedzi, w której autor nadużywa cytatów
SJP.pl
nadmierne używanie cytatów
SJP.pl
przymiotnik od: cytat
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cytatem, dotyczący cytatu
Wiktionary
rzecz. cytat mrz., cytata ż., cytacja ż., cytowanie n., zacytowanie n.
czas. cytować ndk., zacytować dk.
Wiktionary
enzym powstający podczas kiełkowania ziaren jęczmienia w słodowni, rozpuszczający hemicelulozę błon komórkowych
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z komórką zwierzęcą lub roślinną
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨtɔ, AS: cyto
Wiktionary
dotyczący działu anatomii zajmującego się badaniem rozmieszczenia przestrzennego różnych komórek w większych strukturach
SJP.pl
1. dział anatomii zajmujący się badaniem rozmieszczenia przestrzennego różnych komórek w większych strukturach;
2. struktura komórek jakiejś części organizmu; cytoarchitektura
SJP.pl
Cytoarchitektonika (ang. cytoarchitectonics, z gr. κύτος = komórka + αρχιτεκτονική = architektura) – nauka zajmująca się organizacją komórek organizmu. Odnosi się przede wszystkim do budowy ośrodkowego układu nerwowego: mózgowia i rdzenia kręgowego. Komplementarna dziedzina badań nad układem włókien mielinowych to mieloarchitektonika (ang. myeloarchitectonics, z gr. μυελός = szpik + αρχιτεκτονική). Pola mieloarchitektoniczne w pewnym stopniu pokrywają się z cytoarchitektonicznymi.
Wikipedia
struktura komórek jakiejś części organizmu; cytoarchitektonika
SJP.pl
autoradiografia wykorzystywana do badań nad strukturą i funkcjonowaniem komórki
SJP.pl
jądro komórkowe
SJP.pl
Cytochemia – dział biochemii, który się zajmuje składem chemicznym komórki oraz procesami chemicznymi zachodzącymi w komórce. Pozwala na zlokalizowanie związków chemicznych w komórce z wykorzystaniem technik takich jak mikrospalanie, mikrospektrofotometria, autoradiografia, kriomikroskopia elektronowa, mikroanaliza rentgenograficzna i immunohistochemia.
Wikipedia
specjalistka w dziedzinie cytochemii
SJP.pl
dotyczący cytochemii
SJP.pl
specjalista w dziedzinie cytochemii
SJP.pl
białkowa struktura odpowiedzialna za transport elektronów i uzyskiwanie energii w wyniku redukcji tlenu, występująca u wszystkich organizmów aerobowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) biol. białko uczestniczące w transporcie elektronów w procesie fosforylacji oksydacyjnej;
Wiktionary
Cytochromy – grupa białek uczestniczących w transporcie elektronów w procesie fosforylacji oksydacyjnej. W mikrosomach cytochrom P450 uczestniczy w procesie metabolizmu ksenobiotyków.
W cytochromach funkcję grupy prostetycznej pełni hem lub jego analogi.
Wikipedia
przymiotnik od: cytochrom
SJP.pl
metoda diagnostyczna polegająca na mikroskopowych badaniu komórek złuszczonych z błon śluzowych lub pobranych z jam ciała
SJP.pl
biolog zajmujący się procesami fizjologicznym zachodzącymi na poziomie komórek
SJP.pl
nauka zajmująca się procesami fizjologicznym zachodzącymi na poziomie komórki
SJP.pl
Fizjologia komórek, cytofizjologia, nauka zajmująca się procesami fizjologicznym zachodzącymi na poziomie komórki.Fizjologia komórek mięśniowych i nerwowych: pobudliwość i przewodnictwo synaptyczne.
Wikipedia
przymiotnik od: cytofizjologia
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z cytogenetyką
Wiktionary
osoba zajmująca się cytogenetyką
SJP.pl
nauka zajmująca się zagadnieniami genetycznymi zachodzącymi na poziomie komórki
SJP.pl
Cytogenetyka – dział genetyki zajmujący się badaniem chromosomów. Cytogenetyka koncentruje się zarówno na kształcie jak i liczbie chromosomów, jak również na ich dziedziczeniu. W ostatnich latach rozwinęła się cytogenetyka molekularna, umożliwiająca badanie materiału genetycznego w stadium interfazy, bez uformowanych chromosomów.
Wikipedia
w biologii: tworzenie się nowych komórek
SJP.pl
związany ze zmianami w komórkach kobiecych dróg rodnych w trakcie cyklu hormonalnego, pozwalający określić fazę tego cyklu, np. badanie cytohormonalne, wymaz cytohormonalny
SJP.pl
substancja hormonopodobna wytwarzana głównie przez komórki układu odpornościowego i oddziałująca na aktywność biologiczną sąsiadujących z nią komórek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. białko związane z procesem zapalnym
Wiktionary
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cytokinezą, dotyczący cytokinezy
Wiktionary
rzecz. cytokineza ż.
Wiktionary
końcowa faza podziału komórki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podział cytoplazmy w czasie podziału komórki
Wiktionary
Cytokineza – podział cytoplazmy w procesie podziału komórki, zachodzący po kariokinezie (podziale jądra komórkowego), zwykle pod koniec anafazy lub na początku telofazy.
W komórkach zwierzęcych cytokineza wygląda następująco: w płaszczyźnie równikowej dzielącej się komórki tworzy się pierścień kurczliwy (zbudowany z cząsteczek białek – miozyny i aktyny). W wyniku zaciskania się tego pierścienia powstaje bruzda podziałowa. Pod nią zlokalizowane są pęcherzyki siateczki wewnątrzplazmatycznej, które łączą się i pomagają rozdzielić cytoplazmę oraz odtworzyć błonę komórkową. Ostatecznie prowadzi to do rozdzielenia cytoplazmy pomiędzy dwie komórki potomne.
Wikipedia
przym. cytokinetyczny
Wiktionary
hormon roślinny syntetyzowany i występujący w młodych pędach i korzeniu, aktywujący niektóre enzymy, białka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hormon wzrostu roślin
Wiktionary
Cytokininy, CK – grupa regulatorów wzrostu i rozwoju roślin, wśród których znajdują się hormony roślinne oraz substancje o działaniu podobnym do hormonów roślinnych jednak nie występujące naturalnie w roślinach. Pierwszy związek zaliczany do cytokinin, kinetyna, został wyizolowany przez Folkego Skooga w latach 50. XX wieku. Cytokininami są m.in.:
Wikipedia
przymiotnik od: cytokinina
SJP.pl
1. specjalista w dziedzinie cytologii;
2. osoba wykonująca diagnostyczne badanie mikroskopowe komórek pobranych ze śluzówki pochwy, dróg oddechowych itp.
SJP.pl
Cytologia (gr. kytos ‘komórka’, logos ‘nauka’), biologia komórki – dział biologii badający komórki, m.in. ich budowę (morfologię) oraz działanie (fizjologię). Jej dziedzinami są: cytofizjologia, cytopatologia, cytogenetyka i cytochemia. Cytologię można podzielić na cytologię zwierzęcą oraz roślinną.
Wikipedia
1. nauka zajmująca się budową, funkcjami, rozwojem i podziałem komórek organizmów;
2. w diagnostyce medycznej: mikroskopowe badanie komórek pobranych z błon śluzowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. nauka o komórce;
(1.2) pot. med. mikroskopowe badanie komórek pochwowej części szyjki macicy, pobranych drogą wymazu i opracowanej jako utrwalony rozmaz na szkiełku laboratoryjnym
Wiktionary
Cytologia (gr. kytos ‘komórka’, logos ‘nauka’), biologia komórki – dział biologii badający komórki, m.in. ich budowę (morfologię) oraz działanie (fizjologię). Jej dziedzinami są: cytofizjologia, cytopatologia, cytogenetyka i cytochemia. Cytologię można podzielić na cytologię zwierzęcą oraz roślinną.
Wikipedia
(1.1) Zostało nam jeszcze zaliczenie kolokwium z cytologii.
(1.2) W tym roku muszę zrobić cytologię.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨtɔˈlɔɟja, AS: cytoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. cytolog m.
przym. cytologiczny
przysł. cytologicznie
Wiktionary
(1.1) biologia komórki
(1.2) badanie cytologiczne
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z cytologią, dotyczący cytologii
(1.2) med. związany z cytologią (badaniem pobranych komórek)
Wiktionary
rzecz. cytologia ż.
Wiktionary
autobus przystosowany do badań cytologicznych i mammograficznych
SJP.pl
wirusowa choroba zakaźna
SJP.pl
Cytomegalia (Cytomegalic inclusion body disease CIBD) – ogólnoustrojowa choroba, głównie wieku niemowlęcego, wywołana przez wirusa z rodziny Herpesviridae, betaherpeswirusa typu 5 (HCMV, ludzki cytomegalowirus, HHV-5), zaliczanego do cytomegalowirusów.
Wikipedia
herpeswirus atakujący gruczoły ślinowe
SJP.pl
Wikipedia
błoniasta, sieciowa struktura w ramach cytoplazmy komórkowej
SJP.pl
technika pomiarowa używana do analizy właściwości komórek
SJP.pl
specjalista w dziedzinie cytomorfologii
SJP.pl
jedna z dziedzin mających zastosowanie w diagnostyce laboratoryjnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. oocyt pozbawiony jądra
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cytoplast
* włoski: (1.1) citoplasto m.
źródła.
== cytoplast (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) biol. cytoplast
odmiana.
(1.1) lp. cytoplast; lm. cytoplasts
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cytoplast
* włoski: (1.1) citoplasto m.
źródła.
== cytoplast (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik policzalny
(1.1) biol. cytoplast
odmiana.
(1.1) lp. cytoplast; lm. cytoplasts
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
część zawartości komórki nie obejmująca jądra, zawiera zarówno składniki stałe, jak i formę bezpostaciową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. półpłynne wnętrze komórki, z wyłączeniem jądra komórkowego (jeśli komórka je zawiera), a obejmujące także: cytozol, organella, pęcherzyki i cytoszkielet;
Wiktionary
Cytoplazma – część protoplazmy komórki eukariotycznej pozostająca poza jądrem komórkowym, a w przypadku, z definicji nie posiadających jądra, komórek prokariotycznych – cała protoplazma.
Dzieli się ją na:
Wikipedia
przym. cytoplazmatyczny
Wiktionary
→ cytoplazma; cytoplazmowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z cytoplazmą
Wiktionary
rzecz. cytoplazma ż.
Wiktionary
u protistów: otwór, przez który są wydalane niestrawione resztki pokarmu; nibyodbyt
SJP.pl
Cytopyge – komórkowy otwór wydalniczy (odbytowy) występujący u większości orzęsków, przez który na drodze egzocytozy wydalane są niestrawione części pokarmu. Jest jednym z dwóch obszarów błony komórkowej orzęska, na którym nie występują rzęski. Tylko w jego obrębie opróżniane są wodniczki.
Konieczność występowania cytopyge u orzęsków wynika z bardzo złożonej budowy ich pellikuli, uniemożliwiającej tworzenie się i opróżnianie wodniczek w dowolnym miejscu.
Wikipedia
Cytoredukcja – leczenie ukierunkowane na zmniejszenie liczby komórek nowotworu i jego masy, za pomocą operacji lub radioterapii, stosowane między innymi w raku jajnika.
Pojęcie cytoredukcji zwykle używane jest w odniesieniu do leczenia paliatywnego lub objawowego, gdy zaawansowanie kliniczne choroby uniemożliwia doszczętne usunięcie guza. Zmniejszenie masy guza (przez usunięcie wszystkich widocznych ognisk) ma wówczas przedłużyć przeżycie lub zmniejszyć objawy, na przykład ucisk na naczynia krwionośne lub nerwy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. zob. cytozol.
Wiktionary
(1.1) Cząsteczki te zebrane w macierzy są niezdolne do wymiany z pulą owych molekuł w cytosolu.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|cytozol.
źródła.
== cytosol (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) cytozol
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) cytoplasmic matrix, groundplasm
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. zob. cytozolowy.
Wiktionary
(1.1) Ta bariera może być przezwyciężona w wyniku kolejnego działania mitochondrialnej i cytosolowej dehydrogenazy jabłczanowej.
Wiktionary
taki, który powoduje wstrzymanie procesów podziału komórek i ich namnażania
SJP.pl
lek hamujący podział komórek, używany głównie w leczeniu chorób nowotworowych; antymitotyk, lek antymitotyczny, lek cytostatyczny, lek onkostatyczny
SJP.pl
Leki cytostatyczne, cytostatyki, leki przeciwnowotworowe, leki cytotoksyczne – grupa substancji naturalnych i syntetycznych używanych w chemioterapii nowotworów, działająca toksycznie na komórki nowotworowe charakteryzujące się szybkimi podziałami. Leki te uszkadzają jednak także inne szybko dzielące się, zdrowe komórki (szpik kostny, błony śluzowe, komórki włosów), stąd częste są działania niepożądane takie jak: anemia, nudności i wymioty, łysienie. Cytostatyki mają wąski indeks terapeutyczny.
Wikipedia
jama gębowa u orzęsek (pierwotniaki)
SJP.pl
Cytostom – jeden z dwóch obszarów błony komórkowej orzęska, na którym nie występują rzęski. Tylko w jego obrębie tworzą się wodniczki pokarmowe i tylko w jego obrębie zachodzi endocytoza. Konieczność występowania cytostomów u orzęsków wynika z bardzo złożonej budowy ich pellikuli, uniemożliwiającej tworzenie się i opróżnianie wodniczek (patrz też: cytopyge) w dowolnym miejscu.
Cytostom posiadają również niektóre wiciowce.
Wikipedia
zespół włóknistych struktur białkowych w komórce eukariotycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. system białkowych struktur komórki nadający jej kształt, zapewniający organizację jej cytoplazmy oraz uczestniczący w jej ruchu;
Wiktionary
Cytoszkielet – sieć włóknistych struktur białkowych w komórce eukariotycznej, dzięki którym organella i substancje nie pływają swobodnie w cytozolu, ale zajmują pewne przypisane sobie miejsca.
Cytoszkielet tworzą włókienka (filamenty) aktynowe, czyli mikrofilamenty, mikrotubule zbudowane z innego białka, a mianowicie tubuliny oraz filamenty pośrednie.
Szkielet komórki jest elastyczny – potrafi się szybko przebudowywać zgodnie z potrzebami komórki.
Wikipedia
(1.1) Zaburzenia w strukturze i funkcji cytoszkieletu mogą być powodem zmian kształtu krwinek.
Wiktionary
przym. cytoszkieletowy
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z cytoszkieletem
Wiktionary
(1.1) Ten zrąb cytoszkieletowy nie jest strukturą statyczną, ale uczestniczy również w funkcji dynamicznej komórki, tj. w transporcie aksonowym i we wzroście neurytu.
Wiktionary
rzecz. cytoszkielet m.
Wiktionary
dział taksonomii grupujący organizmy na podstawie badań cytologicznych
SJP.pl
toksyczność względem komórek w danym organizmie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cytotoksyczne
Wiktionary
Wikipedia
przym. cytotoksyczny
przysł. cytotoksycznie
Wiktionary
toksyczny względem komórek w danym organizmie
SJP.pl
toksyna działająca na określone kategorie komórek organizmu
SJP.pl
Cytotoksyny (gr. kytos ‘komórka’) – toksyny działające na określone komórki organizmu.
W zależności od narządu lub tkanki, wobec których są toksyczne, wyróżnia się m.in.:
Wikipedia
dokładnie przytaczać w swojej wypowiedzi lub tekście słowa innej wypowiedzi lub fragmentu tekstu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zacytować)
(1.1) dokładnie przytaczać w swojej wypowiedzi lub tekście słowa innej wypowiedzi lub fragmentu tekstu
Wiktionary
(1.1) Maritain cytuje gdzieś Boccaccia, który w komentarzu do Dantego powiedział: "Poezja jest teologią".
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈtɔvat͡ɕ, AS: cytovać
Wiktionary
rzecz. cytat m., cytacik m., cytacja ż., cytata ż., cytowanie n., zacytowanie n.
czas. zacytować dk.
przym. cytacyjny, cytatowy
Wiktionary
(1.1) przytaczać, przywoływać, podawać, powoływać się (na)
Wiktionary
zbadana statystycznie liczba cytowań jakiegoś tekstu (tekstów)
SJP.pl
dający się cytować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cytować.
Wiktionary
Cytowanie piśmiennictwa – przytaczanie w tekście cudzych wywodów, powoływanie się na fakty naukowe, informacje zawarte w innych publikacjach. W naukach humanistycznych cytowanie bywa czasem określane mianem „powołania”.Cytowanie polega na:
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨtɔˈvãɲɛ, AS: cytovãńe
Wiktionary
rzecz. zacytowanie n., cytat m., cytacik m., cytacja ż., cytata ż.
czas. cytować ndk., zacytować dk.
przym. cytatowy, cytacyjny
Wiktionary
liczba komórek w jednym mikrolitrze badanej laboratoryjnie próbki płynu, pobranej z wnętrza ciała
SJP.pl
płynna faza cytoplazmy (bez organelli i cytoszkieletu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. płynna część cytoplazmy wypełniająca przestrzenie między elementami cytoszkieletu a organellami;
Wiktionary
Cytozol, cytoplazma podstawowa, matriks cytoplazmy, płyn wewnątrzkomórkowy – płynny składnik cytoplazmy, w którym znajdują się organelle. W tym układzie koloidalnym znajdują się składniki odżywcze, jony, białka, enzymy oraz produkty odpadowe metabolizmu, z których część jest rozpuszczona w wodzie.
Wikipedia
(1.1) Jednym ze sposobów transdukcji, czyli przetwarzania sygnału […] i przesyłania go dalej, jest mechanizm doprowadzający do zmian stężenia jonów wapnia w cytozolu.
Wiktionary
przym. cytozolowy
Wiktionary
→ cytozol
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z cytozolem
Wiktionary
(1.1) Bardziej skomplikowany proces zachodzi w przypadku wiązania hormonu przez receptor cytozolowy, np. w przypadku hormonów steroidowych.
Wiktionary
rzecz. cytozol m.
Wiktionary
azotowa zasada organiczna wchodząca w skład kwasów nukleinowych
SJP.pl
Cytozyna (skróty: Cyt, C) – organiczny związek chemiczny z grupy pirymidyn, jedna z pięciu zasad azotowych, wchodzących w skład podstawowych nukleotydów kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W dwuniciowych kwasach nukleinowych cytozyna tworzy parę komplementarną z guaniną za pomocą trzech wiązań wodorowych:
Wikipedia
przymiotnik od: cytozyna
SJP.pl
instrument muzyczny o płaskim pudle rezonansowym, na którym rozpięte są struny strojone w dwojaki sposób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. instrument strunowy o płaskim pudle;
Wiktionary
Cytra (z gr. kitara, z lac. Cithara) – instrument muzyczny z grupy chordofonów szarpanych. Współczesna odmiana cytry pochodzi z terenów Niemiec i Austrii. Jej nazwa wskazuje na pokrewieństwo ze starogrecką kitarą, podobnie jak nazwa gitara.
Wikipedia
(1.1) Grajmy Panu na harfie, grajmy Panu na cytrze, chwalmy śpiewem i tańcem cuda te fantastyczne.
(1.1) […] sam siebie nie poznaję, ale zbrzydły mi uczty, zbrzydło wino, śpiewanie, cytry i wieńce, zbrzydł dwór cezara i nagie ciała […]
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨtra, AS: cytra
Wiktionary
rzecz. cytrzysta m., cytrzystka ż.
Wiktionary
bezbarwna ciecz o zapachu cytryny otrzymywana z olejku cytrynowego i lemongrasowego
SJP.pl
Wikipedia
mieszaniec pomarańczy słodkiej z pomarańczą trójlistkową
SJP.pl
Cytranga – mieszaniec roślin z rodzaju cytrus.
Stosowana jako podkładka nie zapobiega suchej zgniliźnie korzeni ani chorobie Citrus exocortis.
Wikipedia
minerał; cytryn
SJP.pl
kadź garbarska, zaopatrzona w mieszadło skrzydłowe, napędzane mechanicznie, używana do moczenia skór
SJP.pl
1. gatunek drzewa o wiecznie zielonych liściach;
2. owoc tego drzewa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Citrus medica|ref=tak., gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych;
Wiktionary
Cytron, cedrat (Citrus medica L.) – gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych (Rutaceae Juss.). Prawdopodobnie pochodzi z podnóża Himalajów (północno-wschodnie Indie, północna Mjanma). Rozprzestrzeniony już w starożytności do Chin i Europy (tu dotarł jako pierwszy z owoców cytrusowych ok. 300 r. p.n.e.). Jest prawdopodobnie jednym z trzech gatunków rodzicielskich (obok pomarańczy olbrzymiej i mandarynki) większości form uprawnych cytrusów.
Wikipedia
(1.1) Piłem z kolegą sok z cytronu.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨtrɔ̃n, AS: cytrõn
Wiktionary
przym. cytronowy
Wiktionary
(1.1) cedrat
Wiktionary
cytrynada, cytroneta;
1. chłodzący napój z soku cytrynowego, cukru i wody, najczęściej gazowany i aromatyzowany;
2. niegazowany napój cytrynowy, sprzedawany w okresie Polski Ludowej w woreczkach foliowych
SJP.pl
Cytronada – niegazowany napój cytrynowy, produkowany i sprzedawany w Polsce w latach 80. XX wieku w foliowych woreczkach, które należało przebić słomką (często sprzedawaną w komplecie z woreczkiem).
Wikipedia
roślina z rodziny traw, uprawiana głównie w Afryce i na terenach krajów euroazjatyckich ze względu na zawartość olejków eterycznych; palczatka
SJP.pl
Cytronelal (rodinal) – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów terpenowych, monoterpenoid będący głównym składnikiem mieszaniny terpenoidów nadającej olejkowi cytronelowemu specyficzny cytrynowy zapach.
Cytronelal jest głównym składnikiem olejków destylowanych z roślin z rodziny Cymbopogon oraz gatunków Corymbia citriodora i Leptospermum petersonii oraz Melissa officinalis.
Wikipedia
Cytronelol – organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych alkoholi alifatycznych zaliczany do monoterpenów, o intensywnym, przyjemnym zapachu, bardzo trudno krystalizuje.
Posiada jedno centrum chiralności i dlatego występuje w formie dwóch enancjomerów. Intensywny zapach posiada tylko jeden z enancjomerów (z konfiguracją absolutną S (+)). Forma lewoskrętna nazywa się rodinolem. Przy małych stężeniach jego zapach kojarzy się z różami i melisą, a przy większych – bardziej przypomina intensywny zapach cytrusowy.
Wikipedia
przymiotnik od: cytronela
SJP.pl
cytrynada, cytronada;
1. chłodzący napój z soku cytrynowego, cukru i wody, najczęściej gazowany i aromatyzowany;
2. niegazowany napój cytrynowy, sprzedawany w okresie Polski Ludowej w woreczkach foliowych
SJP.pl
Cytroneta – cytrynowy napój gazowany, sprzedawany od lat 70. do początku lat 90. XX wieku w szklanych butelkach 0,33 litra, a także w foliowych woreczkach (niegazowana).
Wikipedia
związany z cytronem
SJP.pl
aminokwas biorący udział w cyklu mocznikowym
SJP.pl
Cytrulina – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów, pochodna ornityny. Po raz pierwszy wyizolowano ją z arbuza. Bierze udział w cyklu mocznikowym, w którym powstaje z ornityny i karbamoilofosforanu w mitochondrium (reakcja katalizowana przez transkarbamoilazę ornitynową), a następnie jest wydzielana do cytozolu i przekształcana do kwasu argininobursztynowego z udziałem syntetazy argininobursztynowej.
Wikipedia
1. egzotyczne drzewo lub krzew o soczystych owocach;
2. owoc drzewa lub krzewu, uprawianego w ciepłym klimacie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Citrus|L.|ref=tak., tropikalne drzewo lub krzew o soczystych owocach;
(1.2) spoż. owoc cytrusa (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Do cytrusów zaliczamy m.in.: pomarańcze, mandarynki, cytryny i grapefruity.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨtrus, AS: cytrus
Wiktionary
rzecz. cytrusowość ż.
:: zdrobn. cytrusik m.
przym. cytrusowy, cytrynowy
Wiktionary
(1.1) roślina cytrusowa, drzewo cytrusowe, krzew cytrusowy
(1.2) owoc cytrusowy
Wiktionary
cytrusowy smak lub posmak, zwykle piwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cytrusowy smak
Wiktionary
(1.1) Na drugim planie intensywny wpływ liści limonki kaffir, która wnosi charakterystyczną cytrusowość.
Wiktionary
rzecz. cytrus mrz.
przym. cytrusowy
Wiktionary
związany z cytrusem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cytrusem
Wiktionary
(1.1) Zjadłbym chętnie tamten krem o cytrusowym smaku, który ciotka przyrządzała.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨtruˈsɔvɨ, AS: cytrusovy
Wiktionary
rzecz. cytrus mrz./mzw.
Wiktionary
minerał przezroczysty o barwie żółtej, odmiana kwarcu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. odmiana kwarcu o żółtej barwie z cytrynowym odcieniem, kamień szlachetny
Wiktionary
Cytryn (kwarc żółty) – odmiana kwarcu. Należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od: starofrancuskiego słowa citrin – żółty; gr. kitros = cytryna; łac. citrus = drzewo cytrusowe. Inne nazwy (niedopuszczalne w handlu) to: topaz czeski, topaz złoty, topaz fałszywy, topaz Madeira.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨtrɨ̃n, AS: cytrỹn
Wiktionary
rzecz. cytrynowiec mzw./mrz., cytryna ż., cytrynka ż., cytrynek m., cytrynian m., cytrynówka ż.
przym. cytrynowy
przysł. cytrynowo
Wiktionary
(1.1) kwarc żółty
Wiktionary
1. roślina z rodziny rutowatych, niewysokie drzewo lub krzew o wiecznie zielonych liściach, białych kwiatach i żółtych owocach; cytrynowiec, drzewo cytrynowe;
2. owoc rośliny o tej samej nazwie, mięsisty, o soczystym, kwaśnym miąższu i żółtej skórce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. kwaśny owoc o żółtej skórce
(1.2) dendr. roślina z rodzaju nazwa systematyczna|Citrus|ref=tak., drzewo rodzące kwaśne owoce;
(1.3) środ. mot. citroën
(1.4) uczn. dziewczyna
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Moja babcia pija wyłącznie herbatę z cytryną.
(1.2) W oranżerii natknęliśmy się na rozłożyste cytryny, rosnące w ozdobnych donicach.
(1.3) Jacek jeździ starą cytryną do pracy.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈtrɨ̃na, AS: cytrỹna
Wiktionary
rzecz. cytrynówka ż., cytrynek m., cytrynian m., cytryn m.
:: zdrobn. cytrynka ż.
przym. cytrynowy
Wiktionary
(1.1) stpol. limonija
Wiktionary
cytronada, cytroneta;
1. chłodzący napój z soku cytrynowego, cukru i wody, najczęściej gazowany i aromatyzowany;
2. niegazowany napój cytrynowy, sprzedawany w okresie Polski Ludowej w woreczkach foliowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. cytryna
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈtrɨ̃nat, AS: cytrỹnat
Wiktionary
o cechach cytryńcowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, liczba mnoga
(1.1) bot. rodzina roślin okrytonasiennych;
Wiktionary
Cytryńcowate (Schisandraceae Blume) – rodzina należąca do jednej z najstarszych linii rozwojowych roślin okrytonasiennych – rzędu Austrobaileyales. Obejmuje trzy rodzaje z 92 gatunkami, ewentualnie dwa z 50 gatunkami w ujęciu wyodrębniającym rodzaj badian Illicium w osobną rodzinę Illiciaceae (takie ujęcie było np. opcjonalne w systemie APG II z 2003). Rodzina ma dysjunktywny zasięg obejmujący południowo-wschodnią część Stanów Zjednoczonych, Meksyk i Antyle oraz wschodnią i południowo-wschodnią Azję (od rosyjskiego Dalekiego Wschodu po Sri Lankę i Celebes). Jej przedstawiciele występowali jednak na pozostałym obszarze Azji i Europy jeszcze w trzeciorzędzie.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨtrɨ̃j̃nt͡sɔˈvatɛ, AS: cytrỹĩ ̯ncovate
Wiktionary
rzecz. cytrynowiec mzw./mrz.
Wiktionary
o cechach cytryńcowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
pospolity w Polsce motyl dzienny z rodziny bielinków; listkowiec cytrynek
SJP.pl
sól kwasu cytrynowego otrzymana przez działanie na niego odpowiednim wodorotlenkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól lub ester kwasu cytrynowego;
Wiktionary
Cytryniany – organiczne związki chemiczne, sole i estry kwasu cytrynowego.
Cytryniany odgrywają znaczną rolę w organizmach żywych. Powstają one w trakcie cyklu Krebsa, w wyniku kondensacji aldolowej estrów kwasu szczawiowego i octowego z acetylo-CoA katalizowanej przez enzym syntazę cytrynianową. W dalszych etapach cyklu cytrynian ulega izomeryzacji do mniej trwałego termodynamicznie izocytrynianu przy udziale enzymu akonitazy:
Wikipedia
rzecz. cytrynowiec mzw./mrz., cytrynówka ż., cytrynka ż., cytryn mrz., cytryna ż.
przym. cytrynowy
Wiktionary
mrozoodporne pnącza z Ameryki Północnej i Azji Wschodniej o wonnych kwiatach i jagodowych owocach
SJP.pl
Cytryniec (Schisandra Michx.) – rodzaj roślin z rodziny cytryńcowatych (Schisandraceae). Do rodzaju należy 26 gatunków występujących głównie w Azji wschodniej i południowo-wschodniej (zwłaszcza w Chinach i Japonii). Tylko jeden gatunek – Schisandra glabra rośnie poza Azją – w południowo-wschodniej części Ameryki Północnej. Rośliny te rosną w zaroślach i lasach, zwykle nad strumieniami.
Wikipedia
mała cytryna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: cytryna
(1.2) więz. miotacz gazu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Poproszę dwie bezy i herbatę z cytrynką.
Wiktionary
rzecz. cytrynowiec mzw./mrz., cytryna ż., cytrynówka ż., cytrynek mzw., cytrynian mrz., cytrynóweczka ż., cytryn mrz.
przym. cytrynowy
Wiktionary
(1.2) cebula, cybula, cytryna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cytrynówka
Wiktionary
rzecz. cytrynówka ż., cytrynka ż.
Wiktionary
roślina z rodziny rutowatych, niewysokie drzewo lub krzew o wiecznie zielonych liściach, białych kwiatach i żółtych owocach; cytryna, drzewo cytrynowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. ciasto z warstwą biszkoptu, budyniu i kremem cytrynowym
(1.2) bot. pot. drzewo cytrynowe
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zob. tarcznik cytrynowiec.
Wiktionary
rzecz. cytryna m., cytrus m., cytrynka ż., cytrusik m., cytrynówka ż., cytryniarz m., cytrynek m., cytrynian m., cytryn m., cytryniec m., cytryńcowate nmos., Cytrynowo n., cytrynada ż.
przym. cytrynowy, cytrusowy, cytrynianowy, cytryńcowaty
przysł. cytrynowo, cytrusowo
Wiktionary
1. nalewka na skórkach cytrynowych;
2. roślina z rodziny rutowatych; miłonia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Limonia|L.|ref=Limonia (Rutaceae)., roślina z rodziny rutowatych
(1.2) spoż. nalewka na cytrynach
Wiktionary
Cytrynówka – rodzaj likieru smakowego o smaku i zapachu cytryny. Napój pozyskiwany z mieszkanki skórki cytrynowej, syropu cukrowego, wody i alkoholu o stężeniu minimum 40% przyrządzonej w odpowiednich proporcjach.
Wikipedia
rzecz. cytryna ż., cytrynka ż., cytrynek mzw., cytrynian mrz., cytryn mrz.
:: zdrobn. cytrynóweczka ż.
przym. cytrynowy
Wiktionary
pomarańczowy o odcieniu cytrynowym
SJP.pl
żółty o odcieniu cytrynowym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) żółty o odcieniu cytrynowym
Wiktionary
(1.1) Cytrynowożółtą barwę sos zawdzięcza użyciu dużej ilości skórki cytrynowej.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨtrɨ̃nɔvɔˈʒuwtɨ, AS: cytrỹnovožuu̯ty
Wiktionary
złoty o odcieniu cytrynowym
SJP.pl
1. dotyczący cytryny (drzewa lub krzewu) np. gaj cytrynowy;
2. zrobiony z owoców cytryny, mający smak cytryn, zapach cytryn;
3. mający kolor dojrzałych owoców cytryny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cytryną, dotyczący cytryny
(1.2) taki, który jest wykonany z dodatkiem cytryny
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki, który ma kolor owocu cytryny
(2.2) przypominający cytrynę w smaku lub zapachu
Wiktionary
(1.1) Kwas cytrynowy występuje w niewielkich ilościach w większości organizmów żywych, gdyż spełnia ważną rolę w metabolizmie węglowodanów..
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨtrɨ̃ˈnɔvɨ, AS: cytrỹnovy
Wiktionary
rzecz. cytrynowiec mzw./mrz., cytryna ż., cytrynka ż., cytrynówka ż., cytrynian mrz., cytrus mrz., cytryn mrz.
przym. cytrusowy
przysł. cytrynowo
Wiktionary
(2.1) jaskrawożółty
Wiktionary
muzyk grający na cytrze
SJP.pl
kobieta grająca na cytrze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na cytrze
Wiktionary
rzecz. cytra ż.
Wiktionary
roślina stepowa z rodziny astrowatych; rupnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. szarozielony krzew azjatycki;
(1.2) lek z wysuszonego kwiatostanu cytwaru (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɨtfar, AS: cytfar
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, jasnożółty proszek o silnych własnościach toksycznych, występujący we wszystkich częściach złotokapu zwyczajnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, alkaloid występujący we wszystkich częściach złotokapu zwyczajnego;
Wiktionary
Cytyzyna – organiczny związek chemiczny, alkaloid chinolizydynowy o silnych własnościach toksycznych. Występujące we wszystkich częściach złotokapu zwyczajnego (Laburnum anagyroides).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cewa, cewka, rurka
(1.2) przest. szpulka
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gwara. przysypiać, trwać w półśnie, najczęściej na skutek upojenia alkoholowego lub zmęczenia.
Wiktionary
(1.1) Miałeś się bawić, a nie cywać.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨvat͡ɕ, AS: cyvać
Wiktionary
(1.1) przysypiać
Wiktionary
substancja pochodzenia zwierzęcego, będąca wydzieliną gruczołów cywety; cybet
SJP.pl
Cywet (Cybet) (Viverra Civetta Extract) – ekstrakt z wysuszonych gruczołów okołoodbytniczych, wydzielających feromony, pochodzących od kilku ssaków z podrodziny wiwerowatych, nazywanych cywetami lub cybetami (np. cyweta afrykańska, Viverra civetta, Viverra zibetha). Zwierzęta zamieszkują obszar Abisynii, Gwinei, Senegalu i Indii. Istnieje możliwość operacyjnego usunięcia tego gruczołu, co uchroniłoby zwierzę przed śmiercią, jednak wysoka cena tego produktu sprawia, że zwierzęta są specjalnie do tego celu hodowane i zabijane. Istnieje jeszcze druga metoda otrzymywania cywetu, ale jest ona niezwykle okrutna i bolesna dla cywet. Zwierzęta hoduje się w bardzo ciasnych klatkach i, aby zwiększyć ilość wydzieliny gruczołowej, nieustannie się je drażni. Cywet wydzielają samce i samice. W ciągu roku można od jednego osobnika uzyskać około 250 g cywetu. Jest to substancja o żółtej barwie i o konsystencji masła. Zwykle otrzymuje się tinkturę przez kilkumiesięczną macerację rozdrobnionego wysuszonego gruczołu zimnym alkoholem etylowym lub na gorąco. Konkret i absolut wytwarza się przez ekstrakcję eterem naftowym i etanolem. Mimo okrutnych metod pozyskiwania tej substancji zapachowej obecnie w niektórych krajach Azji i Afryki nadal jest ona sprzedawana, a powodem ciągłego zainteresowania tym produktem jest brak możliwości zastąpienia go substancjami pochodzenia roślinnego czy syntetycznego.
Wikipedia
ssak zaliczany do rodziny łasz z rzędu drapieżnych, zwierzę wielkości lisa mające szare futro w brązowe cętki; cybeta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Civettictis|Pocock|ref=tak., rodzaj drapieżnego ssaka z rodziny wiwerowatych;
(1.2) pot. łaskun palmowy
Wiktionary
Cyweta (Civettictis) – rodzaj ssaków z podrodziny wiwer (Viverrinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae).
Wikipedia
(1.1) Cyweta wyglądem przypomina połączenie kota i łasicy.
Wiktionary
1. osoba nienależąca do sił zbrojnych (również policji); osoba cywilna;
2. potocznie: życie pozawojskowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. ktoś niebędący w czynnej służbie wojskowej;
Wiktionary
Cywil, osoba cywilna (łac. civilis, obywatelski) – określenie osoby niebędącej w czynnej służbie wojskowej, przeciwieństwo żołnierza.
W mowie potocznej termin ten jest również używany w szerszym znaczeniu i odnosi się do osób niebędących członkami innych formacji mundurowych zorganizowanych na wzór wojskowy, powołanych do ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego.
Wikipedia
(1.1) Służyłem w wojsku i nie boję się żadnego cywila.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɨvʲil, AS: cyvʹil
Wiktionary
czas. cywilizować, ucywilnić dk.
przym. cywilny, cywilizatorski
przysł. cywilnie
rzecz. cywilista mos.
Wiktionary
(1.1) niewojskowy
Wiktionary
potocznie: cywile w odróżnieniu od żołnierzy
SJP.pl
specjalista w zakresie cywilistyki - nauki dotyczącej prawa cywilnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. specjalista prawniczy, znawca prawa cywilnego
Wiktionary
rzecz. cywil m.
:: fż. cywilistka ż.
przym. cywilny
Wiktionary
związany z cywilistyką lub cywilistą (np. umowa cywilistyczna, studia cywilistyczne)
SJP.pl
nauka dotycząca prawa cywilnego
SJP.pl
1. stan rozwoju społeczeństwa, zwłaszcza jego kultury materialnej;
2. ogół dóbr materialnych i kulturowych jakiegoś społeczeństwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, któremu właściwy jest określony dorobek w postaci kultury materialnej i nagromadzenie instytucji społecznych uwarunkowane stopniem opanowania środowiska naturalnego;
(1.2) ogół dóbr materialnych i umiejętności osiągnięty przez społeczeństwo w określonej epoce
Wiktionary
Cywilizacja – poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej, stopniem opanowania środowiska naturalnego i nagromadzeniem instytucji społecznych. Stanowi ona najwyższy poziom organizacji społeczeństw, z którymi jednostki identyfikują się. W skład cywilizacji wchodzą mniejsze jednostki, np.: narody, wspólnoty pierwotne czy inne zbiorowości.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɨvʲilʲiˈzat͡sʲja, AS: cyvʹilʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. cywilizowanie n., ucywilizowanie n., cywilizator m., protocywilizacja ż.
czas. cywilizować ndk., ucywilizować dk.
przym. cywilizacyjny, cywilizatorski
Wiktionary
przymiotnik od: cywilizacja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z cywilizacją
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨvʲilʲizaˈt͡sɨjnɨ, AS: cyvʹilʹizacyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. cywilizacja ż., cywilizowanie n., ucywilizowanie n.
czas. cywilizować ndk., ucywilizować dk.
przysł. cywilizacyjnie
przym. cywilizatorski
Wiktionary
osoba, która szerzy cywilizację, cywilizuje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) ktoś, kto szerzy cywilizację
Wiktionary
rzecz. cywilizacja ż., cywilizowanie n.
czas. cywilizować ndk.
przym. cywilizatorski
Wiktionary
kobieta, która szerzy cywilizację, cywilizuje
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cywilizatorami, cywilizowaniem, zaprowadzaniem cywilizacji
Wiktionary
rzecz. cywilizowanie n., cywilizacja ż., cywil m., cywilizator m., cywilizatorstwo n.
czas. cywilizować ndk., ucywilizować dk.
przym. cywilizacyjny, cywilny, cywilizowany
przysł. cywilizacyjnie, cywilnie
Wiktionary
1. krzewić, wprowadzać cywilizację;
2. cywilizować się - stawać się cywilizowanym
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) szerzyć cywilizację
Wiktionary
rzecz. cywilizowanie n., cywilizacja ż., cywil m., cywilizator m., cywilizatorstwo n.
przym. cywilizacyjny, cywilny, cywilizowany, cywilizatorski
przysł. cywilizacyjnie, cywilnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szerzenie cywilizacji
Wiktionary
rzecz. cywilizator m., cywilizacja ż.
czas. cywilizować
przym. cywilizowany, cywilizacyjny, cywilizatorski
Wiktionary
1. krzewić, wprowadzać cywilizację;
2. cywilizować się - stawać się cywilizowanym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) korzystający ze zdobyczy cywilizacji
Wiktionary
czas. cywilizować ndk.
przym. cywilizatorski
rzecz. cywilizowanie n.
Wiktionary
(1.1) kulturalny, oświecony, postępowy
Wiktionary
potocznie: funkcjonariusz policji lub innych służb specjalnych nienoszący munduru
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób cywilny lub w kontekście życia cywilnego, w przeciwieństwie do spraw związanych z wojskiem, służbami mundurowymi czy sytuacjami wojennymi
Wiktionary
(1.1) Po zakończeniu służby wojskowej, Jan postanowił pracować cywilnie jako nauczyciel w szkole podstawowej.
Wiktionary
rzecz. cywil mos., cywilność ż.
przym. cywilny, cywilizatorski
czas. cywilizować
Wiktionary
dotyczący prawa cywilnego, oparty na prawie cywilnym
SJP.pl
dawniej: władza cywilna
SJP.pl
1. nie odnoszący się do wojska, nie będący wojskowym, niewojskowy (np. ludność cywilna);
2. związany ze stroną prawną stosunków osobistych, rodzinnych i majątkowych obywateli (np. sprawa cywilna, ślub cywilny);
3. przestarzałe: obywatelski, osobisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nie należący do wojska
(1.2) praw. taki, który odnosi się do strony prawnej relacji osobistych, majątkowych oraz rodzinnych między obywatelami
Wiktionary
(1.2) Standardowa formuła podziękowania współmałżonkowi wypowiadana przez jubilatów nawiązywała literalnie do tej, którą wygłaszano w czasie ślubu cywilnego.
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈvʲilnɨ, AS: cyvʹilny
Wiktionary
rzecz. cywil m., cywilistyka ż., cywilista m., cywilistka ż.
czas. cywilizować
przym. cywilistyczny, cywilizatorski
przysł. cywilnie
Wiktionary
(1.2) cywilnoprawny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szlachecki urzędnik ziemski w dawnej Polsce i na Litwie; ciwun
SJP.pl
położony na południe od Alp; cisalpejski, cyzalpiński
SJP.pl
położony na południe od Alp; cisalpiński, cyzalpejski
SJP.pl
związek chemiczny stosowany jako lek zwiększający motorykę przewodu pokarmowego; cisaprid
SJP.pl
Wikipedia
człowiek rzeźbiący w metalu; cyzeler
SJP.pl
kobieta rzeźbiąca w metalu
SJP.pl
1. sztuka wykańczania, obrabiania przedmiotów kutych w metalu lub metalowych odlewów odpowiednimi narzędziami; grawerstwo, cyzelerstwo;
2. przenośnie: drobiazgowe, dokładne wykańczanie lub poprawianie czegoś; cyzelatura, wygładzanie
SJP.pl
zajęcie cyzelatora; wynik pracy cyzelatora
SJP.pl
człowiek rzeźbiący w metalu; cyzelator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykańczający metalowe rzeżby i przedmioty rzemiosła artystycznego
Wiktionary
rzecz. cyzelerka ż., cyzelowanie n., cyzelunek mrz.
czas. cyzelować ndk.
Wiktionary
kobieta zajmująca się cyzelowaniem, rzeźbiąca w metalu
SJP.pl
1. dział fabryki zajmujący się cyzelowaniem;
2. warsztat cyzelatora
SJP.pl
sztuka wykańczania, obrabiania przedmiotów kutych w metalu lub metalowych odlewów odpowiednimi narzędziami; grawerstwo, cyzelatorstwo
SJP.pl
1. obrabiać, wygładzać metalowe przedmioty rzemiosła artystycznego
2. przenośnie: drobiazgowo, pedantycznie coś wykańczać
SJP.pl
czasownik
(1.1) rzem. szt. wykańczać, wygładzać przedmioty rzemiosła artystycznego i rzeźby odlewane w metalu
(1.2) przen. bardzo starannie, z pieczołowitą dokładnością, coś wykańczać, opracowywać
Wiktionary
(1.2) Autorka wykorzystała tu swe dawne teksty, ale cyzelowała, modyfikowała, rozszerzała (np. obszernym fragmentem o Klątwie).
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɨzɛˈlɔvat͡ɕ, AS: cyzelovać
Wiktionary
rzecz. cyzelatorstwo n., cyzelator m., cyzelatorka ż., cyzelerstwo n., cyzeler m., cyzelerka ż., cyzelernia ż., cyzelunek m., cyzelatura ż., cyzelowanie n.
przym. cyzelerski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cyzelować.
Wiktionary
Cyzelowanie – rodzaj artystycznej obróbki plastycznej metalowych rzeźb i wyrobów rzemiosła artystycznego, wykutych, odlanych, tłoczonych lub wyoblanych.
Metoda ta ma zastosowanie do:
Wikipedia
rzecz. cyzelatorstwo n., cyzelator m., cyzelatorka ż., cyzelerstwo n., cyzeler m., cyzelerka ż., cyzelernia ż., cyzelunek m., cyzelatura ż.
czas. cyzelować ndk.
przym. cyzelerski
Wiktionary
zajęcie cyzelatora
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wierszowany kalendarz kościelny, używany od XII wieku; cizjojanus; cisiojanus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. średniowieczny wierszowany kalendarz o charakterze mnemotechnicznym;
Wiktionary
Cyzjojan (łac. Cisiojanus) – średniowieczny wierszowany kalendarz o charakterze mnemotechnicznym.
Cyzjojany zbudowane były w ten sposób, że każdy miesiąc opisywały dwa wersy. W każdym dwuwersie poszczególne sylaby informowały o świętach stałych oraz o dniach, w których wspominało się świętego. Wersy liczyły tyle sylab, ile dni posiadał dany miesiąc. Aby zachować przyjęty układ, słowa skracano do jednej sylaby lub incipitu.
Wikipedia
(1.1) Pierwsze cyzjojany powstały w XIII wieku w Niemczech […]
Wiktionary
IPA: t͡sɨˈzʲjɔ̇jãn, AS: cyzʹi ̯ȯi ̯ãn
Wiktionary
(1.1) cisiojanus
Wiktionary
1. połączenie liter oznaczające spółgłoskę "cz";
2. spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa, bezdźwięczna, twarda, zwarto-szczelinowa
SJP.pl
dwuznak
(1.1) jęz. dwuznak polski oznaczający fonem IPA2|t͡ʃ.;
Wiktionary
Cz (Cz, cz) – dwuznak składający się z liter C i Z. W pisowni polskiej najczęściej oznacza dźwięk spółgłoski zwarto-szczelinowej zadziąsłowej bezdźwięcznej oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [t͡ʂ].
Wikipedia
skrót, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = geogr. Częstochowa
Wiktionary
skrót od: część
SJP.pl
skrót
(1.1) = część
Wiktionary
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
Wikipedia
(1.1) „Dziady cz. II” to dramat opisujący pogański obrzęd wywoływania dusz umarłych.
Wiktionary
południowoamerykański taniec towarzyski; cha-cha
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. południowoamerykański szybki taniec rozpowszechniony obecnie na całym świecie;
(1.2) muz. muzyka do cza-czy (1.1)
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃa‿t͡ʃa, AS: ča‿ča
Wiktionary
dawniej: pasterz owiec lub wołów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. pasterz owiec lub wołów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. zootechn. duży baran lub wół
Wiktionary
Czaban, caban (tur. çoban, rum. cioban, rus. чабан) – nazwa pasterza owiec lub wołów w Rumunii, Mołdawii, na Węgrzech oraz w części Ukrainy, a także u ludów Kaukazu i Azji Środkowej.
Wikipedia
(2.1)
:: rzecz.
::: zdrobn. czabanek mzw.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. zdrobn. od: czaban
Wiktionary
(1.1) Pasterz broni swoich czabanków od wilków i w ogóle wszelkich drapieżców.
Wiktionary
rzecz. czaban mzw., czabanka ż.
Wiktionary
(1.1) czaban
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie husiatyńskim obwodu tarnopolskiego;
Wiktionary
Czabarówka – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim należącym do obwodu tarnopolskiego.
Znajduje się tu przystanek kolejowy Czabarówka, położony na linii dawnej Galicyjskiej Kolei Transwersalnej.
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie kopyczynieckim województwa tarnopolskiego. W lutym 1940 NKWD zesłało na Syberię 24 polskie rodziny (72 osoby). Aresztowało także kierownika szkoły Franciszka Hołubowicza. W 1941 Ukraińska Policja Pomocnicza wywiozła do getta tutejszych Żydów, mordując kilku z nich. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 22 Polaków.
Wikipedia
przym. czabarówecki
Wiktionary
1. roślina zielna z rodziny jasnotowatych;
2. cząber ogrodowy - gatunek cząbru o aromatycznych liściach;
3. przyprawa z tej rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Satureja|ref=tak., rodzaj aromatycznych roślin rocznych i wieloletnich o bladoliliowych lub białawych kwiatach i lancetowatych liściach; używanych jako przyprawa i do wyrobu leków;
(1.2) kulin. przyprawa z cząbru ogrodowego
(1.3) stpol. zob. comber. (mięso z części grzbietowej)
(1.4) reg. zob. babski comber.
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Cząber bez wątpienia jest jedną z bardziej przydatnych w kuchni przypraw.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɔ̃mbɛr, AS: čõmber
Wiktionary
(1.4) przym. cząbrowy
Wiktionary
(1.1) ośli pieprz (oksytański/prowansalski: pèbre d'aï; francuski: poivre d'âne)
Wiktionary
wieloletnia roślina z rodziny jasnotowatych, stosowana w przemyśle kosmetycznym, ziołolecznictwie i jako przyprawa; macierzanka piaskowa, tymianek wąskolistny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cząber
Wiktionary
Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jasnotowatych. Inne nazwy: cząberek, tymianek wąskolistny, dzięcielnica. Występuje w Europie i na Syberii. W Polsce jest pospolity na całym niżu.
Wikipedia
dawniej: cząber (roślina zielna)
SJP.pl
dawniej: Czadca - miasto na Słowacji
SJP.pl
Czadca (dawniej: Czaca; słow. Čadca, do 1927 także: Čaca; niem. Tschadsa; węg. Csaca, Csáca) – miasto powiatowe w północnej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Kysuce.
Wikipedia
pospolicie:
1. czaszka;
2. głowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od czaszka
Wiktionary
Czacha – skała we wsi Trzebniów, w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa. Znajduje się w lesie po zachodniej stronie drogi z Trzebniowa do Ludwinowa. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Częstochowskiej.
Czacha znajduje się w lesie na stoku wzniesienia Góra. Można do niej dojść odchodzącym od tej drogi czerwonym Szlakiem Orlich Gniazd i szlakiem rowerowym (Siedlecka Droga). Na pierwszym obniżeniu za wzniesieniem odchodzi od niego w lewo polna, piaszczysta droga. W odległości około 250 m od jej początku po jej lewej stronie znajduje się niewidoczny z drogi Biały Murek, a około 100 m wyżej Mechata i Czacha.
Wikipedia
(1.1) Miała na sobie sweter w czachy.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃaxa, AS: čaχa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka mongolskiej grupy etnicznej, posługującej się dialektem czacharskim i zamieszkującej Mongolię Wewnętrzną
Wiktionary
rzecz.
:: fm. Czachar mos.
przym. czacharski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. koszula płócienna, zwłaszcza noszona przez kobiety
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃaxlʲik, AS: čaχlʹik
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Czachor (forma żeńska: Czachor, Czachorowa; liczba mnoga: Czachorowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 1779 osób o tym nazwisku.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Czachórski:
Wikipedia
Wikipedia
Miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Czachów
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Czachowski:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czat
Wiktionary
rzecz. czat m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. gruziński napój alkoholowy z wytłoków winogronowych;
2. w potocznym wyrażeniu: ktoś kuma (skumał) czaczę - ktoś rozumie (zrozumiał), o co chodzi
SJP.pl
Czacza (gruz. ჭაჭა) – gruziński alkohol produkowany z wytłoków winogronowych.
Czacza stanowi odpowiednik włoskiej grappy. Napój zawiera 40–50% alkoholu (czasami do 60%).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Czaczów (j. łemkowski Чачів) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łabowa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Wikipedia
1. tlenek węgla;
2. woń spalenizny; swąd;
3. potocznie: uczucie radości, euforii lub ekscytacji; również określenie doskonałej rozrywki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w środkowej Afryce ze stolicą w Ndżamenie;
(1.2) geogr. zanikające jezioro w Afryce na pograniczu Nigerii, Nigeru, Kamerunu i Czadu (1.1);
Wiktionary
Czad (fr. Tchad, arab. تشاد), oficjalnie Republika Czadu (fr. République du Tchad, arab. جمهوريّة تشاد, trb. Jumhuriyat Tashad) – państwo śródlądowe w środkowej Afryce. Graniczy od północy z Libią, od wschodu z Sudanem, od południa z Republiką Środkowoafrykańską, od południowego zachodu z Kamerunem i Nigerią, a od zachodu z Nigrem.
Wikipedia
(1.1) W Czadzie mówi się po arabsku, francusku i w wielu różnych językach lokalnych.
Wiktionary
IPA: t͡ʃat, AS: čat
Wiktionary
rzecz. Czadyjczyk mos., Czadyjka ż.
przym. czadyjski, antyczadyjski, proczadyjski
Wiktionary
(1.1) ofic. urz. Republika Czadu
Wiktionary
miasto na Słowacji
SJP.pl
Czadca (dawniej: Czaca; słow. Čadca, do 1927 także: Čaca; niem. Tschadsa; węg. Csaca, Csáca) – miasto powiatowe w północnej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Kysuce.
Wikipedia
→ Czadca
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czadcą, dotyczący Czadcy
Wiktionary
rzecz. Czadca ż.
Wiktionary
1. potocznie: pełen siły i dynamiki, zwłaszcza w odniesieniu do muzyki rockowej; ekscytujący, odjazdowy, czadowy;
2. w slangu młodzieżowym: świetny, wspaniały, znakomity; czadowy, odjazdowy, zarąbisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) młodz. wspaniały
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
(1.1) pot. Znowu ma na sobie tę czaderską kieckę.
Wiktionary
rzecz. czad mrz.
przym. czadowy
przysł. czadersko, czadowo
Wiktionary
(1.1) bombastyczny, bombiasty, cool, coolerski, czadowy, ekstra, odjazdowy, odlotowy, super, świetny, wyjechany, wystrzałowy, zarąbisty
Wiktionary
przysłówek
(1.1) młodz. wspaniale
Wiktionary
(1.1) pot. Sabina wygląda dzisiaj czadersko.
Wiktionary
rzecz. czad mrz.
przym. czaderski, czadowy
przysł. czadowo
Wiktionary
(1.1) bombiasto, byczo, coolersko, czadowo, ekstra, zarąbiście
Wiktionary
wylot pieca hutniczego z urządzeniem do chwytania gazów
SJP.pl
urządzenie do wytwarzania gazu z węgla, drzewa, koksu lub torfu przez niezupełne spalanie; gazogenerator; gazownica
SJP.pl
przymiotnik od: czadnica
SJP.pl
ubranie muzułmanek osłaniające całą postać; czadra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zasłaniający prawie całe ciało poza twarzą, tradycyjny strój noszony przez kobiety głównie w Iranie, którego noszenie jest jedną z form przestrzegania hidżabu;
Wiktionary
Czador (pers. چادر) – zewnętrzny strój, noszony przez kobiety; jest to jedna z form przestrzegania hidżabu, czyli muzułmańskich zasad ubierania się, wywiedzionych z Koranu. Jest to tradycyjny strój noszony przez kobiety w Iranie.
Wikipedia
(1.1) Kiedy kobieta założy czador, tylko jej twarz jest widoczna, w niektórych przypadkach tylko oczy, a czasem również przed oczami wisi przezroczysty kawałek płótna.
(1.1) Dwie starsze kobiety przyszły ubrane w czador, jedna dziewczyna nosiła burkę, a reszta miała tylko tradycyjną chustę na głowie, tzw. hidżab.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃadɔr, AS: čador
Wiktionary
1. potocznie: emocje, podniecenie, zwłaszcza podczas koncertu rockowego; czad;
2. w gwarze uczniowskiej:
a) odpytywanie na lekcji;
b) nieporządek, nieład, bałagan
SJP.pl
potocznie: grać głośno, porywająco, z zapałem na jakimś instrumencie, jakąś muzykę; dawać czadu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czadować.
Wiktionary
czas. czadować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) pot. muz. z mocnym brzmieniem
(1.2) młodz. wspaniale
Wiktionary
(1.2) pot. Na imprezie nie było czadowo i szybko się zmyłem.
Wiktionary
rzecz. czad mrz.
przym. czaderski, czadowy
przysł. czadersko
Wiktionary
(1.2) bombiasto, cool, coolersko, czadersko, odjazdowo, odlotowo, wystrzałowo, zarąbiście
Wiktionary
1. związany z czadem, trującym gazem lub gryzącym dymem;
2. potocznie: pełen siły i dynamiki, zwłaszcza w odniesieniu do muzyki rockowej; ekscytujący, odjazdowy, czaderski;
3. w slangu młodzieżowym: świetny, wspaniały, znakomity; czaderski, odjazdowy, zarąbisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z czadem, odnoszący się do czadu
(1.2) młodz. muz. rytmiczny
(1.3) młodz. wspaniały
Wiktionary
(1.2) pot. O piętnastej puszczali czadową muzę.
(1.3) pot. Wojtek ma teraz czadowy pokój.
Wiktionary
rzecz. czad mrz.
przym. czaderski
przysł. czadersko, czadowo
Wiktionary
(1.3) cool, coolerski, czaderski, ekstra, odjazdowy, odlotowy, super, świetny, wyjechany, wystrzałowy, zarąbisty
Wiktionary
ubranie muzułmanek osłaniające całą postać; czador
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. ubranie kobiet muzułmańskich okrywające całą figurę, z otworami na oczy lub twarz
Wiktionary
(1.1) war. czador
Wiktionary
w gwarze młodzieżowej: słowo zachęcające do głośnego, szybkiego grania (w odniesieniu do zespołów muzycznych) lub w ogóle do zrobienia czegoś w najwyższym stopniu, aby dostarczyć słuchaczom, widzom możliwie największych doznań; często w zwrocie "dać czadu"
SJP.pl
obywatel Czadu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Czadu
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈdɨjt͡ʃɨk, AS: čadyi ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Czad mrz.
:: fż. Czadyjka ż.
przym. czadyjski
Wiktionary
obywatelka Czadu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Czadu
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈdɨjka, AS: čadyi ̯ka
Wiktionary
rzecz. Czad mrz.
:: fm. Czadyjczyk mos.
przym. czadyjski
Wiktionary
związany z Czadem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Czad
Wiktionary
(1.1) Francuscy spadochroniarze już w zeszłym roku powstrzymali ofensywę partyzantów na Ndżamenę, także teraz francuskie śmigłowce wspierały czadyjską armię w walkach z rebeliantami.
(1.1) Z godnością i wytrwałością będziemy kontynuować dotychczasową pracę niosąc pomoc czadyjskiej społeczności.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈdɨjsʲci, AS: čadyi ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Czadyjka ż., Czadyjczyk m., Czad m.
Wiktionary
1. potocznie: chwalić kogoś bezpodstawnie, przypochlebiać się komuś; kadzić;
2. wytwarzać czad;
3. środowiskowo: śmierdzieć;
4. środowiskowo: narkotyzować się;
5. środowiskowo: głośno i energicznie grać na instrumencie; dawać czadu;
6. potocznie: wydalać gazy powstające w jelitach na skutek trawienia
SJP.pl
ulegać działaniu czadu
SJP.pl
przymiotnik od: Czad (państwo w Afryce); czadyjski
SJP.pl
gatunek grzyba z rodziny szczecinkowcowatych; chaga, huba brzozowa, błyskoporek podkorowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Czagatajem, dotyczący Czagataja (syna Czyngis-Chana)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czagatajski;
Wiktionary
rzecz. Czagataj mos.
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny dzierzbików
SJP.pl
regionalne określenie zarośli rosnących na podmokłych gruntach
SJP.pl
Chahar – dawna chińska prowincja, istniejąca w latach 1928–1952.
Po rewolucji Xinhai i proklamowaniu w Chinach republiki pozostałe pod władzą rządu w Pekinie tereny mongolskie (tzw. Mongolia Wewnętrzna) podzielono w 1914 roku na trzy specjalne regiony administracyjne: Rehe, Chahar i Suiyuan.
Wikipedia
podmokły grunt porośnięty krzakami i niskopiennymi drzewami
SJP.pl
Czahary (ukr. Чагарі) – wieś na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim.
Do 2020 w rejonie husiatyńskim.
Wikipedia
1. slangowo: sprawdzać kogoś lub coś; obczajać;
2. czaić się:
a) ukrywać się z zamiarem napaści;
b) o czymś niebezpiecznym: zbliżać się niepostrzeżenie, ukrywać się gdzieś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczaić)
(1.1) slang. przen. rozumieć, co się mówi
czasownik zwrotny niedokonany czaić się
(2.1) czekać / oczekiwać na kogoś w ukryciu
(2.2) slang. przen. wahać się
Wiktionary
(1.1) Ty nic nie czaisz? – robal mu wlazł do kapsuły!
(2.1) Nasza dola czaić się, cierpieć i czekać.
Wiktionary
rzecz. czajenie n.
Wiktionary
(1.1) rozumieć, pojmować, ogarniać, slang. kumać, kapować, jarzyć, kminić, kleić, czaić bazę
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czaik wiosenny, czaik jesienny - gatunki pająka z rodziny kwadratnikowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
bardzo mocna herbata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. lub środ. herbata
(1.2) gwara. więz. bardzo mocna herbata pita w celu odurzenia, często z dodatkiem tytoniu lub lekarstw
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: czaić
Wiktionary
Herbata – napar przyrządzany z liści i pąków grupy roślin, nazywanych tą samą nazwą, należących do rodzaju kamelia (Camellia). Rośliny te są do siebie podobne, traktowane jako odrębne gatunki lub odmiany jednego gatunku – herbaty chińskiej (Camellia sinensis). Dawniej zaliczano je do rodzaju Thea, różnią się od innych kamelii zawartością substancji swoistych i kilkoma drobnymi cechami morfologicznymi.
Wikipedia
IPA: t͡ʃaj, AS: čai ̯
Wiktionary
rzecz. czajnik m., czajniczek m.
Wiktionary
(1.2) czajura
Wiktionary
nazwisko polskie
SJP.pl
Rzeki:
Osoby o nazwisku Czaja:
Wikipedia
niepostrzeżenie, w ukryciu, z zamiarem napaści
SJP.pl
herbaciarnia, knajpka urządzona we wschodnim stylu
SJP.pl
przymiotnik od: czajka (ptak z rodziny siewkowatych)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do czajki
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący czajki, związany z czajką
Wiktionary
rzecz. czajka ż.
czas. czajkować ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czaić.
Wiktionary
czas. czaić
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Czajewszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Jeleniewo.
Wieś Czajewszczyzna istniała w 1791 roku.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Na północ od wsi znajduje się Jezioro Kopane, na południowym zachodzie jeziora Jegłówek, Szurpiły.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 655.
Wikipedia
1. ptak wodny z rodziny siewek;
2. dawna, bardzo zwrotna łódź kozacka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Vanellus vanellus|ref=tak., europejski i azjatycki ptak wędrowny z charakterystycznym czubkiem na głowie;
(1.2) hist. żegl. łódź kozacka;
(1.3) hist. mot. radziecka limuzyna marki GAZ-13 Czajka lub GAZ-14 Czajka
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nad głowami płynących ulatywały miliony ptactwa wodnego, pelikanów, dzikich gęsi, żurawi, kaczek i czajek, kulonów i rybitew; w oczeretach przybrzeżnych słychać było taki gwar, takie kotłowanie się wody i szum skrzydeł, że rzekłbyś, iż odbywają się tam sejmy lub wojny ptasie.
(1.2) Jakoż w promieniu oka widać było kilkanaście bajdaków, dombaz, czyli tumbasów, i wąskich czarnych czółen kozackich obszytych sitowiem, a zwanych pospolicie czajkami.
(1.3) W filmie Boba Misiorowskiego Rosjanie jeżdżą błyszczącymi od chromu czajkami.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃajka, AS: čai ̯ka
Wiktionary
(1.1) przym. czajczy
(1.1) czas. czajkować ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) rzad. wydawać głos właściwy czajce
Wiktionary
rzecz. czajka ż.
przym. czajczy
Wiktionary
Czajkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Gostyń.
Wieś Czaykowo położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej. Czajkowo należało do okręgu gostyńskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Podrzyce, którego właścicielem była wówczas (1846) Wąsierska. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 164 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 19 dymów (domostw).
Wikipedia
→ Czajków
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
zdrobnienie od: czajnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: czajnik
(1.2) mały czajnik, np. do zaparzania herbaty
Wiktionary
Czajnik, imbryk – naczynie kuchenne służące zazwyczaj do gotowania wody.
Wikipedia
(1.1) Basieńko, postaw jeszcze jeden czajniczek wody na kawusię.
(1.2) Wsypałam zieloną herbatę do czajniczka i zalałam wrzątkiem.
Wiktionary
IPA: t͡ʃajˈɲit͡ʃɛk, AS: čai ̯ńiček
Wiktionary
rzecz. czajnik m., czaj m.
przym. czajnikowy, czajniczkowy
Wiktionary
zakryte naczynie z lejkowatym zakończeniem, służące do gotowania wody na herbatę; imbryk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. zamknięte od góry naczynie z dziobkiem służące do podgrzewania wody;
(1.2) gw-pl|Kraków. przen. głowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. przen. karciany gracz, zbyt długo zastanawiający się
Wiktionary
Czajnik, imbryk – naczynie kuchenne służące zazwyczaj do gotowania wody.
Wikipedia
(1.1) Woda w czajniku już się gotuje!
(1.2) Chyba masz coś nie tak z czajnikiem!
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃajɲik, AS: čai ̯ńik
Wiktionary
rzecz. czajniczek mrz., czaj mrz.
przym. czajnikowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Poznań|herbatnik.
(1.2) sagan, imbryk
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czajnikiem, dotyczący czajnika
Wiktionary
rzecz. czajnik m., czajniczek mrz.
Wiktionary
Czajowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Wikipedia
świątynia buddyjska w kształcie wydłużonej sali, przedzielonej rzędami kolumn
SJP.pl
ułańska czapka
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny czubaczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. afrykańska potrawa ze strączkami i warzywami
Wiktionary
Czakalaka północna (Ortalis vetula) – gatunek dużego ptaka z rodziny czubaczy (Cracidae), występujący w Ameryce Północnej – od skrajnego południa USA po Kostarykę. Nie jest zagrożony.
Wikipedia
czekan;
1. przyrząd alpinistyczny
2. dawna broń używana do rozbijania zbroi przeciwnika
3. czeski lub węgierski ludowy instrument muzyczny, rodzaj fletu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dawna pisownia słowa: czekan
Wiktionary
Czakan (tadż. чакан), czakanduzi (tadż. чакандӯзӣ) – tradycyjna sztuka haftu polegająca na wyszywaniu kolorowymi nićmi ozdób, kwiatów i symboli na bawełnianych lub jedwabnych tkaninach, szeroko rozpowszechniona wśród kobiet i dziewcząt w Tadżykistanie.
Wikipedia
ułańska czapka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wojskowa czapka, wysoka i bardzo sztywna, używana od końca XVIII wieku;
Wiktionary
Czako (z węg. csákó) – rodzaj wysokiej, sztywnej czapki wojskowej używanej od końca XVIII do początków XX wieku. Współcześnie w niektórych państwach wykorzystywane jeszcze w oddziałach reprezentacyjnych.
Wikipedia
(1.1) Cała gwardia zazdrościła im tego, jako też grenadierek: czak z czasów Pawła I.
Wiktionary
w filozofii indyjskiej: jedno z centrów energetycznych mające wpływ na zdrowie fizyczne, mentalne, emocjonalne lub duchowe człowieka; czakram; ćakra
SJP.pl
Ćakra, czakra, czakram (sanskryt: ćakra „koło”, „okrąg”) – jeden z wielu ośrodków psychiczno-energetycznych w ciele, ważnych w okultystycznych praktykach fizjologicznych niektórych odmian hinduizmu i buddyzmu. Czakry wykorzystywane są w różnych starożytnych praktykach medytacyjnych, określanych zbiorczo jako tantra. Są to miejsca, gdzie krzyżuje się wiele kanałów energetycznych (nadi) i gromadzi się energia prana. Ośrodek ten odbiera, magazynuje i promieniuje energię o wibracji właściwej dla swojej funkcji (zob. ćakry główne), która konieczna jest do życia istot (w szczególności ludzi). Rozwijanie ćakr prowadzi do rozwoju wewnętrznego i duchowego wyzwolenia.
Wikipedia
w filozofii indyjskiej: jedno z centrów energetycznych mające wpływ na zdrowie fizyczne, mentalne, emocjonalne lub duchowe człowieka; czakra; ćakra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeden z rodzajów broni miotanej pochodzący z Indii
(1.2) indyjska moneta
(1.3) (w filozofii indyjskiej) jedno z centrów energetycznych w ciele człowieka, mające wpływ na jego zdrowie fizyczne, umysłowe, emocjonalne lub duchowe
(1.4) (w filozofii i mistyce hinduskiej) jedno z centrów energetycznych umiejscowionych w skorupie ziemskiej
Wiktionary
Ćakra, czakra, czakram (sanskryt: ćakra „koło”, „okrąg”) – jeden z wielu ośrodków psychiczno-energetycznych w ciele, ważnych w okultystycznych praktykach fizjologicznych niektórych odmian hinduizmu i buddyzmu. Czakry wykorzystywane są w różnych starożytnych praktykach medytacyjnych, określanych zbiorczo jako tantra. Są to miejsca, gdzie krzyżuje się wiele kanałów energetycznych (nadi) i gromadzi się energia prana. Ośrodek ten odbiera, magazynuje i promieniuje energię o wibracji właściwej dla swojej funkcji (zob. ćakry główne), która konieczna jest do życia istot (w szczególności ludzi). Rozwijanie ćakr prowadzi do rozwoju wewnętrznego i duchowego wyzwolenia.
Wikipedia
(1.3) czakra, ćakra
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czamalalami, dotyczący Czamalalów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czamalalski;
Wiktionary
rzecz. Czamalalowie lm m.
Wiktionary
Czamaninek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.
Wikipedia
szlachecki ubiór męski; czamarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kraw. męskie ubranie wierzchnie
(1.2) hist. kraw. podszyte futrem wierzchnie ubranie purpuratów polskich w XVI w.
Wiktionary
Czamara (pers. dżamera, czamera, niem. Tschamare z arab. samur - kożuch) – męskie okrycie wierzchnie pochodzenia węgierskiego, noszone od XVI wieku.
Sięgająca do bioder lub połowy ud w kroju zbliżonym do kontusza, podbijana futrem, z długimi, prostymi, wąskimi rękawami, wykładanym, wąskim, wysokim kołnierzem, ozdobnymi guzikami i szamerunkami.
Wikipedia
(1.1) Przygnał do nas w czarnej czamarze i futrzanej czapie na głowie.
Wiktionary
rzecz. czamarka ż.
Wiktionary
szlachecki ubiór męski; czamara
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gwara. uczn. głowa
Wiktionary
zdrobnienie od: czambuł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czambuł
Wiktionary
rzecz. czambuł m.
Wiktionary
dawniej:
1. zbrojny oddział tatarski;
2. najazd tatarski; dziś żywe w wyrażeniu: w czambuł - ogólnie, w całości, bez wyjątku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. wydzielony zbrojny oddział tatarski, działający samodzielnie na obcym terytorium, niszczycielski zagon jazdy tatarskiej;
(1.2) hist. niespodziewana, krótkotrwała wyprawa wojenna Tatarów
Wiktionary
Czambuł (tur. czapuł – zagon) – specjalnie wydzielony oddział Tatarów, którego zadaniem było – w oderwaniu od sił głównych – dokonywanie zagonu w głębi terytorium nieprzyjaciela celem zdezorganizowania zaplecza i odwrócenia uwagi od działań własnych sił głównych, a także zagarnięcia zdobyczy, przede wszystkim jasyru.
Wikipedia
(1.1) Kiedyśmy (…) tędy jechali, to już była pustynia, a potem jeszcze ze dwadzieścia razy przeszły tędy czambuły…
Wiktionary
rzecz. czambulik mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka ludu zamieszkującego obszar historycznego państwa Czampy, leżącej na obszarze dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu
Wiktionary
rzecz. Czampa ż.
:: fm. Czam mos.
przym. czamski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. tkanina jedwabna
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃãmlɛt, AS: čãmlet
Wiktionary
(1.1) czemlet
Wiktionary
naród zamieszkujący Czampę
SJP.pl
Czamowie (wiet. người Chăm) – naród zamieszkujący Czampę (państwo historyczne istniejące od II do XIX wieku na terenie obecnego Wietnamu), obecnie mniejszość etniczna zamieszkująca w Wietnamie (133 tys.), Kambodży (317 tys.), Malezji (10 tys.) i Tajlandii (4 tys.). Kilka tysięcy Czamów jest także rozproszone po świecie, głównie w USA i Francji. Posługują się językiem czamskim, należącym do grupy malajsko-polinezyjskiej.
Wikipedia
historyczne państwo istniejące na terenie obecnego Wietnamu Środkowego od II do XIX wieku
SJP.pl
Czampa, wiet. Chăm Pa – ogólna nazwa państwa lub raczej powiązanych ze sobą państw ludu Czamów, istniejących na obszarze dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu, od przełęczy Ngang (zwanej również Bramą Annamu) po skraj delty Mekongu, między II a XVII w. n.e.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czamami, dotyczący Czamów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czamski;
Wiktionary
rzecz. Czam mos., Czamijka ż.
Wiktionary
zaimek pytajny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czemu, dlaczego
Wiktionary
(1.1) (gwara.) Czamu pasymy kozy na beszongu?
Wiktionary
chińska odmiana buddyzmu, w Japonii znana jako zen; chan
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Zhanjiang
SJP.pl
Zhanjiang (chiń. 湛江; pinyin Zhànjiāng) – miasto o statusie prefektury miejskiej w południowych Chinach, w prowincji Guangdong, port przeładunkowy nad Morzem Południowochińskim. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 729 140. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 6 571 367 mieszkańców. W mieście znajduje się baza marynarki wojennej i stacja łączności satelitarnej. Ośrodek przemysłu chemicznego, spożywczego, stoczniowego, maszynowego, samochodowego, włókienniczego i elektronicznego; w Zhanjiang hoduje się perłopławy. Siedziba rzymskokatolickiej diecezji Beihai.
Wikipedia
rodzaj świątyni spotykany na Jawie i Bali; tjandi, candi
SJP.pl
Czandi (candi) – rodzaj bogato zdobionej rzeźbami świątyni hinduistycznej lub buddyjskiej na Jawie i Bali.
Wikipedia
miasto w Chinach; Zhangjiakou
SJP.pl
Zhangjiakou, dawniej Kałgan (chiń. 张家口; pinyin Zhāngjiākǒu; mong. ᠬᠠᠭᠠᠯᠭᠠᠨ) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, w prowincji Hebei, na północny zachód od Pekinu. W 2010 liczba mieszkańców miasta wynosiła 857 555. Prefektura miejska w 1999 liczyła 4 436 907 mieszkańców.
Wikipedia
[czytaj: CZANKczoł] miasto w Chinach; Changzhou
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Changchun
SJP.pl
Changchun (chiń. upr. 长春; chiń. trad. 長春; pinyin Chángchūn; dosł. „Długa Wiosna”) – miasto w północno-wschodnich Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Jilin. W 2010 roku liczba mieszkańców strefy zurbanizowanej wynosiła 2 813 245, zaś cały zespół miejski w 1999 roku liczył 7 025 921 mieszkańców.
Wikipedia
zwolennik Czang Kaj-szeka (Chiang Kai-sheka), polityka chińskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. drugi, młodszy wiek lopingu (późnego permu), trwający 253,8 – 251 milionów lat temu;
Wiktionary
Czangsing (chiń. 长兴; pinyin Chángxìng)
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃãŋksʲĩŋk, AS: čãŋksʹĩŋk
Wiktionary
miasto w Chinach; Changsha
SJP.pl
Changsha (chiń. upr. 长沙; chiń. trad. 長沙; pinyin Chángshā) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Hunan, port nad rzeką Xiang Jiang (uchodzi do jeziora Dongting Hu).
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) wieś w Polsce;
Wiktionary
Czaniec – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Porąbka, nad rzeką Sołą, u podnóży Beskidu Andrychowskiego (wschodnia część Beskidu Małego). Założona w średniowieczu w Księstwie Oświęcimskim wieś z czasem straciła swą samodzielność stając się częścią majątku ziemskiego i folwarku.
Wikipedia
drążek metalowy u munsztuka końskiego
SJP.pl
woda mineralna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. góra w Beskidzie Śląskim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Przez Czartorię szmuglowano bydło i nierogaciznę.
(1.1) W 1913 roku na szczycie Czantorii zamarzł pasterz.
Wiktionary
rzecz. czantoria ż.
Wiktionary
państwo w starożytnych Chinach; Zhao
SJP.pl
1. duża czapka
2. pospolicie: kara śmierci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: czapka
(1.2) warmia. człowiek wybitnie niezdarny, ciamajda
(1.3) gwara. przestępcza głowa, czaszka
(1.4) gwara. przestępcza kara śmierci, wyrok śmierci
(1.5) gwara. konspiracyjno-partyzancka rozstrzelanie
(1.6) roln. słomiane przykrycie tradycyjnego ula
(1.7) geol. warstwa mineralna bądź gazowa w górnej części jakiegoś złoża
(1.8) geogr. zob. czapa lodowa.
(1.9) bud. zob. czapa kominowa.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃapa, AS: čapa
Wiktionary
rzecz. czapka ż., czapeczka ż., czapkowanie n., czapkarstwo n., czapnictwo n., czapkarz m., czapnik m., czapica ż.
czas. czapkować ndk.
przym. czapkowy
Wiktionary
(1.2) ciapa, ciamajda, niezdara
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. cząpnąć)
(1.1) gw-pl|Poznań. kucać
Wiktionary
aspekt dokonany cząpnąć
rzecz. cząpanie n.
Wiktionary
nazwisko rosyjskie, np. Wasilij Iwanowicz Czapajew (1887 - 1919) rosyjski i radziecki bohater wojskowy, symboliczna postać wielu dowcipów rosyjskich
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, nad rzeką Czapajewką dopływem Wołgi;
Wiktionary
Czapajewsk (ros. Чапаевск, do 1918 Iwaszczenkowo, ros. Иващенково, w latach 1918–1929 Trock, ros. Троцк) – miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, nad rzeką Czapajewką, dopływem Wołgi.
Powstało wokół zakładów produkujących materiały wybuchowe. Prawa miejskie otrzymało w 1919.
Wikipedia
(1.1) hist. Trock (1919-1929)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cząpać.
Wiktionary
czas. cząpać ndk.
Wiktionary
rodzaj indyjskiego chleba pszennego; chapati, ćapati, ciapata
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) kulin. zob. ćapati.
Wiktionary
Ćapati, czapati lub chapati (marathi: पोळी (poli), चपाती (ćapati), hindi: चपाती, urdu: چپاتی, wymowa IPA: cəpa:t̪i) – okrągłe cienkie placuszki z przaśnego ciasta z mąki pszennej; podstawa kuchni w południowej Azji, zwłaszcza w Indiach i Pakistanie oraz wschodniej Afryce. Wykonane są z mąki pszennej, wody i soli. Ćapati piecze się na gorącym kamieniu lub na wypukłym metalowym naczyniu tava. Na koniec trzyma się przez chwilę nad wolnym ogniem, aż na powierzchni placuszka utworzą się rumiane bąble. Placki smaruje się sklarowanym masłem ghee. Ćapati używa się jako sztućców, nabierając nimi jedzoną potrawę.
Wikipedia
(1.1) Czapati są jednymi z najpopularniejszych chlebków indyjskich. Spożywane są do wszystkiego i wszędzie.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: czapka
SJP.pl
1. mała czapka
2. szczytowa warstwa komórek miękiszowych korzenia ułatwiająca jego wciskanie się w głąb podłoża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czapka
(1.2) mała czapka
(1.3) bot. szczytowa warstwa komórek miękiszowych korzenia rośliny, dzięki której korzeń łatwiej wciska się w podłoże
(1.4) biol. rodzaj modyfikacji RNA;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jeszcze tylko założymy czapeczkę i możemy iść na spacerek.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈpɛt͡ʃka, AS: čapečka
Wiktionary
rzecz. czapka ż., czapa ż.
czas. czapkować ndk.
Wiktionary
przypominający kształtem małą czapkę
SJP.pl
1. → czapeczka;
2. petrel czapeczkowy - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych;
3. lutung czapeczkowy - gatunek ssaka naczelnego z rodziny koczkodanowatych
SJP.pl
rodzaj nakrycia głowy bez ronda, często z daszkiem
SJP.pl
Czapek, Čapek:
Wikipedia
gatunek ptaka z rodziny czaplowatych
SJP.pl
2 cieki w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny mirtowatych
SJP.pl
Czapetka (Syzygium Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. Należy do niego 400–500 do ponad tysiąca gatunków roślin pochodzących z tropikalnych i subtropikalnych obszarów Afryki, Azji Południowo-Wschodniej i Australii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. męskie nakrycie głowy
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈpʲit͡sa, AS: čapʹica
Wiktionary
rzecz. czapa, czapka
czas. czapkować
Wiktionary
rozcapierzony; szeroko rozpostarty
SJP.pl
czapierzyć się - sterczeć, rozpościerać się na różne strony
SJP.pl
Czapiewice (kaszub. Czôpiewice, niem. Czapiewitz, dawniej Reinwasser, Czystepole) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Brusy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
We wsi funkcjonuje sześcioklasowa szkoła podstawowa.
Według danych z 2011 roku miejscowość zamieszkiwało 259 osób.
W obszar wsi wchodzą:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Czapiewski – kaszubski herb szlachecki.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj nakrycia głowy bez ronda, często z daszkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj nakrycia głowy wykonanego przeważnie z miękkiego materiału, czasem ze sztywnymi wstawkami takimi jak denko lub daszek;
Wiktionary
Czapka – nakrycie głowy, wykonane przeważnie z miękkiego materiału (niekiedy z twardymi wstawkami jak denko lub daszek), którego głównym zadaniem jest ochrona głowy przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi: zimnem, gorącem, deszczem, śniegiem, wiatrem, promieniami słonecznymi itp.
Wikipedia
(1.1) Kiedy mówisz komuś „dzień dobry”, powinieneś zdjąć czapkę.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃapka, AS: čapka
Wiktionary
rzecz. czapnictwo n., czapnik m., czapica ż., czapkarstwo n., czapkarz m., czapkowany m., czapkowanie n.
:: zdrobn. czapeczka ż.
:: zgrub. czapa ż.
czas. czapkować ndk.
przym. czapkowy, czapniczy, czapkarski
Wiktionary
(1.1) reg. boba
Wiktionary
kobieta wyrabiająca czapki
SJP.pl
przymiotnik od: czapkarz
SJP.pl
wyrób czapek; czapnictwo
SJP.pl
Czapnictwo, czapkarstwo – dziedzina rzemiosła, przemysłu zajmująca się wyrobem czapek.
Wikipedia
rzemieślnik wyrabiający czapki; czapnik
SJP.pl
dawniej: nadmiernie skwapliwe czapkowanie, uniżona czołobitność
SJP.pl
zdejmować przed kim czapkę, kłaniać się w uniżony sposób
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) zdejmować przed kimś czapkę, kłaniać się w sposób czołobitny
Wiktionary
rzecz. czapka ż., czapeczka ż., czapa ż., czapkowanie n., czapnik m., czapnictwo n., czapica ż., Czapka ż., czapkarstwo n., czapkarz m., czapkowany m.
przym. czapkowy, czapniczy, czapkarski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kłanianie się komuś w sposób uniżony
Wiktionary
rzecz. czapa ż., czapka ż.
czas. czapkować
Wiktionary
związany z czapką
SJP.pl
ptak wodny i błotny z rodziny czaplowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Ardeidae|Leach|ref=tak., duży ptak brodzący;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Chórem ozwały się różowe czaple, błękitne żurawie i białe łabędzie na wodach, pawie i bengali w lasach, a do wtóru im rozlegały się dźwięki strun, nawiązanych na muszlę perłową, i słowa ludzkiej pieśni.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃapla, AS: čapla
Wiktionary
rzecz. czaplowate lm nm.
przym. czapli
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Czaplak – trzecia co do wielkości wyspa na jeziorze Jeziorak (po Wielkiej Żuławie i Bukowcu), prawnie chroniona jako użytek ekologiczny. Położona jest w północnej części jeziora, w pobliżu wsi Matyty, na terenie gminy Zalewo.
Wikipedia
ptak wodny i błotny z rodziny czaplowatych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ czapla; czaplowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czaplą, dotyczący czapli
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do czapli
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(3.1) D., C., Ms. lp. i D. lm. od: czapla
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃaplʲi, AS: čaplʹi
Wiktionary
rzecz. czapla ż., czaplowate nmos., czapelka ż., Czapelka ż., Czaplinek m.
przym. czaplowaty
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
mieszkaniec Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinianin
SJP.pl
mieszkanka Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinianka
SJP.pl
przymiotnik od: Czaplinek
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czaplinek (dawniej Tempelbork, niem. Tempelburg) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czaplinek. Położone między jeziorami Drawsko i Czaplino.
Wikipedia
IPA: t͡ʃaˈplʲĩnɛk, AS: čaplʹĩnek
Wiktionary
rzecz. czaplinczanin m., czaplinczanka ż.
przym. czaplinecki, czapli
Wiktionary
mieszkaniec Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinczanin
SJP.pl
mieszkanka Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinczanka
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzina ptaków brodzących
SJP.pl
Czaplowate (Ardeidae) – rodzina ptaków z rzędu pelikanowych (Pelecaniformes). Do 2008 roku czaplowate umieszczane były w rzędzie bocianowych, lecz badania genetyczne zasugerowały, że rodzina ta jest bliżej spokrewniona z pelikanowymi.
Wikipedia
o cechach czaplowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
czasownik dokonany (ndk. cząpać)
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpać.
Wiktionary
czas. cząpać
Wiktionary
wyrób czapek; czapkarstwo
SJP.pl
Czapnictwo, czapkarstwo – dziedzina rzemiosła, przemysłu zajmująca się wyrobem czapek.
Wikipedia
rzemieślniczka wyrabiająca czapki
SJP.pl
przymiotnik od: czapnik
SJP.pl
rzemieślnik wyrabiający czapki; czapkarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik, który wyrabia czapki
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. czapa ż., czapka ż.
czas. czapkować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czaprak
Wiktionary
rzecz. czaprak m.
Wiktionary
ozdobne przykrycie konia; czołdar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeźdz. rodzaj kapy zakładanej na konia pod siodło, chroniącej grzbiet zwierzęcia, krótszej od kropierza, czasem ozdobnej;
(1.2) hipol. kynol. derka lub okrycie zakładane koniowi lub psu, które zabezpieczają przed chłodem
(1.3) techn. wyprawiona skóra zwierząt, od której odcięto łapy i inne odstające części
Wiktionary
Czaprak (osm. çaprak) – okrycie na konia wykonane z różnych materiałów, przeznaczone pod siodło lub na kulbakę.
Najczęściej jest to filcowa, sukienna, niekiedy futrzana podkładka pod siodło, chroniąca grzbiet konia przed otarciami, a siodło przed końskim potem; nazywana też potnikiem. Dawniej określano tak również ozdobną tkaninę nakładaną pod siodło lub na wierzch, pokrywającą całe zwierzę lub jego zad.
Wikipedia
(1.1) Przed królem jechali rycerze na koniach odzianych w zdobne czapraki.
(1.2) Nasza klaczka dostanie nowy czaprak.
(1.2) Babciny jamnik okryty wełnianym czaprakiem siedział na kolanach.
(1.3) Handlarz wyłożył na ladę trzy czapraki.
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. czapraczek m.
przym. czaprakowy
Wiktionary
(1.3) krupon
Wiktionary
1. szakal czaprakowy - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych;
2. tapir czaprakowy - gatunek ssaka z rodziny tapirowatych; tapir malajski, tapir czaprakowaty;
3. kirysek czaprakowy - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny kiryskowatych; kirysek brodaty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od czaprak
Wiktionary
rzecz. czaprak mrz.
Wiktionary
ochraniacz na nogi jeźdźca; sztylpa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Czapski – polski herb hrabiowski, odmiana herbu Leliwa, nadany w zaborze pruskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) jeźdz. długie, najczęściej skórzane ochraniacze do jazdy konnej;
Wiktionary
Czapsy – rodzaj długich, najczęściej wykonanych ze skóry ochraniaczy na nogi jeźdźca.
Często spotykana część stroju kowbojów w westernach to typ westernowy. Osłaniają łydki, kolana i uda. Sięgają od stopy do pachwiny.
Półczapsy, Half Chaps (ang.) – zob. sztylpy.
Wikipedia
(1.1) Wszyscy jeźdźcy, niezależnie od płci i wieku, paradowali w bryczesach, czapsach […] i toczkach.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. nadzwyczajne zjawisko przypisywane działaniu sił nadprzyrodzonych; środek magiczny wywołujący takie zjawisko;
2. wdzięk, urok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) magiczne zaklęcie
(1.2) przen. urok
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: czara
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wiedźma powiedziała, że o północy czarny kur zapieje i czar straci moc.
Wiktionary
IPA: t͡ʃar, AS: čar
Wiktionary
rzecz. czarownictwo n., czary nmos., czarownik m., czarownica ż., czarowanie n., czarodziejka ż., czaruś mos.
czas. czarować ndk., zaczarować dk., wyczarować dk.
przym. czarujący, czarowny
przysł. czarująco, czarownie
Wiktionary
(1.2) urok, wdzięk, powab
Wiktionary
1. roślina o cudownych właściwościach, służąca do wykonywania czarów;
2. regionalnie: roślina zielna z rodziny astrowatych, o nerkowatych liściach i rurkowatych kwiatach w koszyczkach zebranych w wiechy; lepiężnik
SJP.pl
półkoliste lub stożkowate płytkie naczynie, zwykle bez uchwytów, używane dawniej do picia wina, miodu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, w obwodzie irkuckim, czytyjskim i Jakucji; lewy dopływ Olokmy;
Wiktionary
Czara (ros. Чара) – rzeka w Rosji, w Kraju Zabajkalskim, obwodzie irkuckim i Jakucji; lewy (i najdłuższy) dopływ Olokmy. Długość 851 km; powierzchnia dorzecza 87 600 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 900 m³/s.
Źródła w Górach Stanowych, w pasmie Kodar; w górnym biegu liczne progi; w środkowym biegu płynie w dolinie rozdzielającej Wyżynę Patomską od Płaskowyżu Olokmo-Czarskiego; w dolnym biegu płynie w kierunku północno-wschodnim równolegle do Leny.
Wikipedia
→ czart; czartowski (czortowski), czorci, czortowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czartem, dotyczący czarta
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do czarta, będący jego własnością
Wiktionary
rzecz. czart m., czort m.
przym. czartowski
Wiktionary
(1.1) czartowski
Wiktionary
zdrobnienie od: czart
SJP.pl
roślina łąkowa z rodziny szczeciowatych
SJP.pl
Wikipedia
roślina łąkowa o pełzających kłączach
SJP.pl
Czarcikęsik (Succisella Beck) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Obejmuje 5 gatunków występujących w Europie środkowej i południowej od Półwyspu Iberyjskiego po Kaukaz. Do polskiej flory należy jeden gatunek – czarcikęsik Kluka S. inflexa.
Wikipedia
zasłona na twarz dla muzułmańskich kobiet, kwef
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tradycyjna zasłona muzułmanek okrywająca głowę wraz z twarzą, jedynie z otworami na oczy
Wiktionary
Czador (pers. چادر) – zewnętrzny strój, noszony przez kobiety; jest to jedna z form przestrzegania hidżabu, czyli muzułmańskich zasad ubierania się, wywiedzionych z Koranu. Jest to tradycyjny strój noszony przez kobiety w Iranie.
Wikipedia
(1.1) jaszmak, kwef, nikab
Wiktionary
ludowy taniec węgierski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) choreogr. lud. taniec węgierski;
(1.2) muz. muzyka do czardasza (1.1)
Wiktionary
Czardasz (od węg. csárda – karczma wiejska) – taniec pochodzenia węgierskiego.
Pochodzi z Siedmiogrodu, w metrum dwudzielnym, w metrum 2/4, składający się z dwóch części: wolnej lassan i szybkiej friss. Metrum jest parzyste 2/4. Czardasza cechują przyspieszenia, zmiany dynamiczne, rytmy punktowane, synkopy.
Wikipedia
przym. czardaszowy
Wiktionary
związany z czardaszem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący czardasza
Wiktionary
(1.1) Węgierskie, czardaszowe rytmy składały się na wspaniałą oprawę muzyczną.
Wiktionary
rzecz. czardasz m.
Wiktionary
pobierać należności za wykonanie zlecenia
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) neol. obciążać opłatą, pobierać należności
(1.2) neol. ładować (akumulator, baterię itp.)
Wiktionary
rzecz. czardżowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) neol. obciążanie opłatą, pobieranie należności
(1.2) neol. ładowanie (akumulatora, baterii itp.)
Wiktionary
czas. czardżować ndk.
Wiktionary
zdrobnienie od: czarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: czarka
Wiktionary
Wikipedia
IPA: t͡ʃaˈrɛt͡ʃka, AS: čarečka
Wiktionary
grzyb z klasy workowców; kustrzebka
SJP.pl
niewielkie naczynie w kształcie miseczki lub kubeczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Cezary
Wiktionary
Cezary – łacińskie imię męskie o nieustalonej do końca etymologii. Jedną z koncepcji jest pochodzenie tego imienia od rzeczownika caesaries – „długie włosy, czupryna”, być może też od słowa caedere (ciąć, wycinać), co miało oznaczać: wycięty z łona matki (stąd pojęcie „cesarskie cięcie”). Jego żeńskie odpowiedniki to Cezaryna i Cezaria.
Wikipedia
rzecz. Cezary mos., Czaruś mos.
Wiktionary
niewielkie naczynie w kształcie miseczki lub kubeczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. osada leśna w Polsce, w województwie śląskim, w gminie Koziegłowy
(1.2) geogr. struga, lewy dopływ Omulwi;
(1.3) geogr. struga, lewy dopływ Warty
(1.4) geogr. struga, prawy dopływ Warty
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) D. i B. lp. od: Czarek
Wiktionary
1 miejscowość w Polsce:
3 cieki w Polsce:
Wikipedia
zdrobnienie od: Cezar, Cezary, Cezariusz (imiona męskie); Czaruś
SJP.pl
Wikipedia
1. o kwiatach: w kształcie czarki;
2. o cechach czarkowatych (rodzina grzybów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Sarcoscyphaceae|ref=tak., rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców;
Wiktionary
Czarkowate (Sarcoscyphaceae Le Gal ex Eckblad) – rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców (Pezizales).
Wikipedia
(1.1) Do rodziny czarkowatych należą gatunki spotykane zarówno w klimacie tropikalnym jak i umiarkowanym.
Wiktionary
rzecz. czarka ż.
przym. czarkowaty
Wiktionary
1. o kwiatach: w kształcie czarki;
2. o cechach czarkowatych (rodzina grzybów)
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Czarlin (kaszub. Czarlëno) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew.
Wieś leży przy węźle dróg krajowych nr 22 i nr 91 oraz magistrali węglowej Śląsk-Porty. W pobliżu wsi znajduje się węzeł Swarożyn, łączący autostradę A1 (E75) z drogą krajową nr 22.
Wikipedia
filiżanki kawy bez mleka, bez śmietanki
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czerniawy, czarniawy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzad. zob. czarniawy.
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnavɨ, AS: čarnavy
Wiktionary
rzecz. czarnuch mzw./mos., czarniawa ż., czarnuszka ż., czerń ż., czernidło n., czarnidło ż., czarny m.
czas. czernieć ndk., czarnieć ndk.
przym. czarny, czarniutki, czarniusieńki, czernawy
przysł. czarniawo, czarnawo, czarno
Wiktionary
(1.1) czarniawy, rzad. czernawy
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnca – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnca. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
filiżanki kawy bez mleka, bez śmietanki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czarne (dawniej Hamersztyn, niem. Hammerstein) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czarne.
Według danych z 1 stycznia 2018 Czarne liczyło 5983 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃarnɛ, AS: čarne
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
osoby noszące nazwisko Czarnecki:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. daw. nazwa systematyczna|Arichanna melanaria., przylepek moczarek, ćma o żółtawych, czarno nakrapianych skrzydłach
Wiktionary
Czarnek – szczyt o wysokości 868 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Kamiennych, w paśmie Gór Suchych.
Góra położona jest w środkowej, najwyższej części masywu Gór Suchych, na zachód od Waligóry i na południowy wschód od Sokołowska. Znajduje się w bocznym grzbieciku odchodzącym ku południowi od Suchawy. Góra stożkowata i skalista. Zbocza strome i pocięte małymi, lecz głębokimi dolinkami.
Wikipedia
rzecz. czarny mos./mrz., czerń ż., czernina ż., czernica ż., czernienie n., poczernienie n.
czas. czernić ndk., poczernić dk.
przym. czarny, czarnawy
przysł. czarno, czarnawo
Wiktionary
(1.1) przylepek moczarek
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
drapieżna ryba z rodziny dorszowatych, występująca w wodach Atlantyku i Morza Północnego, charakteryzująca się czarnym zabarwieniem jamy gębowej i wysuniętą dolną szczęką
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Pollachius virens|ref=tak., europejska i kanadyjska ryba atlantycka;
(1.2) środ. przestępcze chleb
Wiktionary
Czarniak (Pollachius virens) – gatunek drapieżnej ryby z rodziny dorszowatych (Gadidae), blisko spokrewniony z rdzawcem. Ryba o dużym znaczeniu gospodarczym, tuż za dorszem atlantyckim i plamiakiem. Swoją nazwę zawdzięcza czarnej barwie wnętrza jamy gębowej.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃarʲɲak, AS: čarʹńak
Wiktionary
rzecz. czerń ż., czerniak m., czarny mos./mrz.
czas. czernić ndk., poczernić dk.
przym. czarny, czarniakowy, czerniakowy
przysł. czarno
Wiktionary
mieszkaniec Czarnej, Czarnego
SJP.pl
mieszkanka Czarnej, Czarnego
SJP.pl
1. przymiotnik od: Czarna, Czarne
2. przymiotnik od: Czarna Białostocka; czarnobiałostocki
SJP.pl
brązowy o odcieniu czarniawym
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czerniawy, czarnawy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kolor zbliżony do czarnego, prawie czarny, ciemny
Wiktionary
IPA: t͡ʃarʲˈɲavɨ, AS: čarʹńavy
Wiktionary
rzecz. czarniawa ż., czarnuszka ż., czerń ż., czernidło n., czarnidło ż., czarny mos./mrz.
przym. czarny, czarniutki, czarniusieńki
przysł. czarniawo, czarnawo, czarno
czas. czernieć ndk., czarnieć ndk.
temsłow. czarno-
Wiktionary
(1.1) rzad. czarnawy
Wiktionary
Czarnica (kaszub. Czôrnice, niem. Scharnitz) – osada w Polsce położona na Pojezierzu Bytowskim, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Miastko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Miastko.
Wikipedia
substancja do nadawania czemuś czarnego koloru; czernidło
SJP.pl
zmieniać kolor na czarny
SJP.pl
→ Czarnca
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czarno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czarny; bardziej czarny
SJP.pl
Czarniewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zupa na bazie zwierzęcej krwi (przeważnie kaczej lub gęsiej); czernina, czarna polewka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gw-pl|Poznań. zob. czernina.
Wiktionary
Czernina, czarnina, czarna polewka – polska zupa o charakterze polewki, której podstawowymi składnikami jest zaprawiany octem rosół oraz krew zwierzęca (z drobiu lub królika, rzadziej prosięcia).
W jadłospisie staropolskim była to zawiesista zupa przyrządzana na wywarze drobiowym (z kości i podrobów kaczki albo gęsi) i dodatkiem ich świeżej krwi, podprawiona mąką i zakwaszana (utrwalona) octem, zaprawiana (na słodko bądź ostro) pikantnymi przyprawami korzennymi (cynamonem, goździkami, pieprzem) oraz suszonymi śliwkami i jabłkami. Podawano ją z krajanymi podrobami, gruszkami, gotowanymi łazankami albo kluseczkami.
Wikipedia
(1.1) czernina, juszka, czarna polewka
Wiktionary
zdrobnienie od: czarny; czarniuśki, czarniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: czarniuśki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czarny
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarʲɲüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: čarʹńüśė̃ńḱi
Wiktionary
rzecz. czarnulka ż.
przym. czarnawy, czarniawy
Wiktionary
zdrobnienie od: czarny; czarniuchny, czarniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: czarniutki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czarny
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarʲɲuˈtɛ̃ɲci, AS: čarʹńutẽńḱi
Wiktionary
zdrobnienie od: czarny; czarniuchny, czarniuśki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: czarny
Wiktionary
IPA: t͡ʃarʲˈɲutʲci, AS: čarʹńutʹḱi
Wiktionary
rzecz. czarnulka ż., czarny mos./mrz.
przym. czarnawy, czarniawy, czarny
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. gmina wiejska w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czarnków (d. również Czarnków nad Notecią; niem. Czarnikau, w latach 1939–1945 Scharnikau) – miasto w zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego oraz gminy wiejskiej Czarnków. Miasto położone jest nad rzeką Noteć, na skraju Puszczy Noteckiej. Czarnków położony jest na wzgórzach morenowych, dlatego teren wokół niego bywa nazywany Szwajcarią Czarnkowską. Znajduje się tu jedna z niewielu na nizinach skocznia narciarska (obecnie nieczynna). Miasto nie posiada połączeń kolejowych.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃarn̥kuf, AS: čarn̦kuf
Wiktionary
przym. czarnkowski
Wiktionary
mieszkaniec Czarnkowa
SJP.pl
mieszkanka Czarnkowa
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Czarnków
Wikipedia
przymiotnik od: Czarnków
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) przysł. odprzym. od: czarny (barwa)
(1.2) przysł. odprzym. od: czarny (kontrast dla tła)
(1.3) przysł. odprzym. od: czarny (mrok)
(1.4) przysł. odprzym. od: czarny (pesymizm)
Wiktionary
Czarno – debiutancki album Macieja Balcara wydany w 1998 nakładem wytwórni Pomaton EMI.
Wikipedia
(1.1) Osoby będące w żałobie, ubierają się na czarno.
(1.2) Na plantacjaantacji było aż czarno od owoców aronii.
(1.3) Nadciągnęła chmura burzowa i za oknem zrobiło się czarno.
(1.4) Nie uczysz się. Czarno widzę twoją przyszłość!
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃarnɔ, AS: čarno
Wiktionary
zob. czarny.
zob. czarno-.
Wiktionary
(1.2) ciemno
(1.3) mroczno, mrocznie, ciemno
(1.4) pesymistycznie
Wiktionary
w części czarny, w części biały; biało-czarny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czarny i biały
(1.2) fot. film. w kolorach: białym, czarnym i różnych odcieniach szarości; taki, który oddaje tylko te barwy
(1.3) przen. nazbyt uproszczony, niewidzący cech pośrednich, oddający tylko skrajności
Wiktionary
(1.1) Kupiłam sobie czarno-białą sukienkę w ukośne pasy.
(1.1) Panda to takie puchate, czarno-białe zwierzę.
(1.2) Wciąż mamy w domu działający czarno-biały telewizor.
(1.2) Jacek para się czarno-białą fotografią artystyczną.
(1.3) Dla moich dziadków wszystko jest czarno-białe.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔ‿ˈbʲjawɨ, AS: čarno‿bʹi ̯au̯y
Wiktionary
przym. czarnobielski
Wiktionary
(1.1) biało-czarny
(1.2) monochromatyczny
(1.3) zerojedynkowy
Wiktionary
w części czarny, w części brązowy; brązowo-czarny
SJP.pl
w części czarny, w części czerwony; czerwono-czarny
SJP.pl
w części czarny, w części granatowy; granatowo-czarny
SJP.pl
złożony z trzech kolorów: czarnego, rdzawego i białawego
SJP.pl
w części czarny, w części zielony; zielono-czarny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czarny i zielony
Wiktionary
(1.1) Czy mieszanka herbaty czarnej i zielonej jest czarno-zielona?
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔ‿ʑɛˈlɔ̃nɨ, AS: čarno‿źelõny
Wiktionary
w części czarny, w części żółty; żółto-czarny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czarny i żółty
Wiktionary
(1.1) Odwłoki niektórych owadów są pokryte czarno-żółtymi pasami.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔ‿ˈʒuwtɨ, AS: čarno‿žuu̯ty
Wiktionary
przymiotnik od: Czarna Białostocka; czarniański
SJP.pl
brązowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kolor brązowy o odcieniu czarnym
Wiktionary
(1.1) Czarnobrązowa kora odcisnęła się na ich skórze.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔbrɔ̃w̃ˈzɔvɨ, AS: čarnobrõũ̯zovy
Wiktionary
przym. brązowo-czarny
Wiktionary
kobieta mająca czarne lub ciemne brwi
SJP.pl
mający czarne lub ciemne brwi
SJP.pl
1. mający czarną brodę;
2. mniszka czarnobroda - rodzaj ptaka z rodziny astryldowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny zarost na brodzie
(1.2) taki, który ma czarny podbródek, brodę
Wiktionary
Czarnobrody (ang. Blackbeard, właśc. Edward Teach lub Thatch, także Thack, Thatche i Theach) (ur. około 1680, zm. 22 listopada/2 grudnia 1718) – angielski pirat, w latach 1717–1718 grasujący na wschodnim wybrzeżu Ameryki Brytyjskiej i Morzu Karaibskim, jeden z najgroźniejszych piratów swojego okresu.
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈbrɔdɨ, AS: čarnobrody
Wiktionary
brunatny o odcieniu czarnym
SJP.pl
mający czarne brwi, np. albatros czarnobrwisty
SJP.pl
1. wiewiórczak czarnobrzuchy - gatunek gryzonia;
2. oceannik czarnobrzuchy, sroczek czarnobrzuchy, błyszczak czarnobrzuchy - gatunki ptaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający ciemną spodnią stronę tułowia
Wiktionary
(1.1) Na płocie usiadł czarnobrzuchy ptaszek.
Wiktionary
miasto na Ukrainie, w którym w 1986 roku doszło do wybuchu w elektrowni jądrowej; Czernobyl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie w obwodzie kijowskim, rejonie iwankowskim;
(1.2) przen. publ. katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu (1.1) w 1986 r.
Wiktionary
Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, Czornobyl; ros. Чернобыль, Czernobyl) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie wyszogrodzkim, u ujścia Uży do Prypeci.
Miasto kojarzące się głównie z katastrofą jądrową, która wydarzyła się w oddalonej o 18 kilometrów elektrowni jądrowej, która z wsią współdzieli nazwę – samej jednak elektrowni de facto znacznie bliżej do założonego w 1970 miasta Prypeć (ok. 4 km) niż do Czarnobyla. Przed tym zdarzeniem było zamieszkane przez około 13,5 tysięcy ludzi, po katastrofie wszyscy zostali ewakuowani.
Wikipedia
(1.1) W Czarnobylu doszło do największej katastrofy nuklearnej w historii.
(1.2) W opublikowanym w dziesiątą rocznicę wybuchu raporcie jedynymi ofiarami Czarnobyla są ratownicy, którzy gasili pożar w pierwszej fazie katastrofy i zostali napromieniowani niezwykle wysokimi dawkami.
Wiktionary
rzecz. czarnobylit mrz.
przym. czarnobylski, poczarnobylski
Wiktionary
(1.1) hist. war. Czernobyl
Wiktionary
mieszkaniec Czarnobyla
SJP.pl
mieszkanka Czarnobyla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) silnie radioaktywna substancja krystaliczna sztucznego pochodzenia, składająca się głównie z krzemianu cyrkonu z domieszką uranu, odkryta w korium po katastrofie w Czarnobylu;
Wiktionary
Czarnobylit – silnie radioaktywna substancja krystaliczna pochodzenia technogenicznego, składająca się głównie z krzemianu cyrkonu z domieszką uranu (do 10%). Został odkryty w podziemiach reaktora nr 4 po katastrofie w Czarnobylu.
Wikipedia
(1.1) Wewnątrz bloku czwartego znajduje się między innymi wysoce radioaktywny czarnobylit. Ta nieznana wcześniej substancja, nazwana tak od Czarnobyla, powstała głównie z resztek stopionego reaktora oraz paliwa jądrowego
Wiktionary
rzecz. Czarnobyl mrz.
przym. czarnobylski, poczarnobylski
Wiktionary
przymiotnik od: Czarnobyl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czarnobylem, dotyczący Czarnobyla
Wiktionary
rzecz. Czarnobyl mrz., czarnobylit mrz.
przym. poczarnobylski
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnochowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnocice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Bytoń.
Wikipedia
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnocinek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Strzegowo.
W Czarnocinku urodził się Stanisław Ignacy Łaguna.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Niedzborzu.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnocinek, po jej zniesieniu w gromadzie Niedzbórz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
mieszkaniec Czarnocina
SJP.pl
mieszkanka Czarnocina
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
mający czarne czoło; część nazwy wielu gatunków ptaków
SJP.pl
1. sylfik czarnoczuby, kaczka czarnoczuba, bilbil czarnoczuby, sikora czarnoczuba - gatunki ptaków;
2. uistiti czarnoczuba, langur czarnoczuby - gatunki małp
SJP.pl
wykonany z czarnego dębu, drewna dębu bardzo długo przebywającego w wodzie lub pod ziemią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płaskie, drukowane publikacje dla osób niedowidzących (w odróżnieniu od tych drukowanych wypukle, np. w alfabecie Braille'a)
(1.2) filatel. czarne odbitki kolorowych znaczków pocztowych lub całostek wykonane dla próby, jako nowodruk, wtórnodruk albo odbitka ze skasowanej formy;
Wiktionary
Czarnodruk – w filatelistyce ogólne określenie dla prób, nowodruków, wtórnodruków albo odbitek z form skasowanych znaczków lub całostek.
Wykonane są one na zlecenie poczty lub innych instytucji w celach reklamowych, propagandowych lub pamiątkowych. Często tak są określane czarno-białe reprodukcje. Określenie czarnodruk wywodzi się od koloru czarnego, który jako jedyny jest używany do produkcji.
Wikipedia
czarnodudek większy - gatunek ptaka z rodziny sierpodudków
SJP.pl
przymiotnik od: Czarny Dunajec
SJP.pl
gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych; gilak blady
SJP.pl
Czarnodziobek (Rhodospiza obsoleta) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występuje w południowo-zachodniej (głównie Bliski Wschód) i środkowej Azji (aż po Chiny). Nie jest zagrożony wyginięciem.
Wikipedia
mający czarny dziób; część nazwy wielu gatunków ptaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny dziób
Wiktionary
styl czerwonofigurowy - sposób malowania naczyń w starożytnej Grecji, polegający wypalaniu namalowanych postaci i przedmiotów, przez co nabierały one czarnego koloru, a reszta naczynia - czerwonego; technika czarnofigurowa, malarstwo czarnofigurowe
SJP.pl
fioletowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fioletowy o odcieniu czarnym
Wiktionary
mający czarne pióra pod dziobem; część nazwy wielu gatunków ptaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający czarne gardło
Wiktionary
(1.1) Jak nazywacie te czarnogardłe ptaki?
Wiktionary
potocznie: związany z czarną giełdą - nielegalnym rynkiem walut
SJP.pl
dotyczący transakcji na czarnej giełdzie
SJP.pl
potocznie: człowiek zajmujący się transakcjami na czarnej giełdzie
SJP.pl
państwo w Europie; Republika Czarnogóry (w okresie od 4 lutego 2003 do 3 czerwca 2006 republika związkowa stanowiąca część federacji państwa Serbia i Czarnogóra)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Podgoricy;
(1.2) geogr. szczyt w Polsce, w Górach Kruczych
Wiktionary
Czarnogóra (czarnog. Crna Gora / Црна Гора, IPA [t͡sr̩̂:na: ɡɔ̌ra]) – państwo unitarne w Europie Południowej powstałe po rozpadzie Serbii i Czarnogóry. Wcześniej republika związkowa Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii (1945–1992), Federalnej Republiki Jugosławii (1992–2003) oraz Serbii i Czarnogóry (2003–2006). Leży na pobrzeżu Morza Adriatyckiego i graniczy z Serbią, Kosowem, Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną oraz Albanią. Stolicą i największym miastem jest Podgorica.
Wikipedia
(1.1) Czarnogóra jest niepodległym państwem od 3 czerwca 2006 r.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡura, AS: čarnogura
Wiktionary
rzecz. czarnogórski mrz., Czarnogórzec mos., Czarnogórzanin mos., Czarnogórzanka ż.
przym. czarnogórski
Wiktionary
(1.1) oficjalna nazwa Republika Czarnogóry
Wiktionary
obywatelka Czarnogóry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. Czarnogórzanka.
Wiktionary
(1.1) Nie mniejszą uwagę zwracały na siebie liczne typy południowych Słowian. Slawonka z dzieckiem, Dalmatka, Hercogowiniec, Istryjka, Czarnogórka itd. są to obrazy, które wywierały na każdym widzu głębokie wrażenie, zarówno starannem wykończeniem najmniejszych szczegółów, jak i nader sympatyczną i żywą charakterystyką przedstawianych typów sic..
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡurka, AS: čarnogurka
Wiktionary
rzecz. Czarnogórzec
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Czarnogóry lub Czarnogórców, charakterystyczny dla Czarnogóry lub Czarnogórców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w Czarnogórze;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡursʲci, AS: čarnogursʹḱi
Wiktionary
rzecz. Czarnogóra ż., Czarnogórzanin m., Czarnogórzec m., Czarnogórzanka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czarnogórskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czarnogórskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czarnogórskim
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡurskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: čarnogurskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzadko: obywatel Czarnogóry; Czarnogórzec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Czarnogóry
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔɡuˈʒãɲĩn, AS: čarnogužãńĩn
Wiktionary
rzecz. Czarnogóra ż., Czarnogórzec mos.
:: fż. Czarnogórzanka ż.
przym. czarnogórski
Wiktionary
(1.1) Czarnogórzec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Czarnogóry
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔɡuˈʒãŋka, AS: čarnogužãŋka
Wiktionary
rzecz. Czarnogóra ż., Czarnogórzec mos.
:: fm. Czarnogórzanin mos.
przym. czarnogórski
Wiktionary
obywatel Czarnogóry; Czarnogórzanin (rzadko)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości czarnogórskiej, obywatel Czarnogóry, mieszkaniec Czarnogóry
Wiktionary
(1.1) Do Słowian zalicza się Polaków, Czechów, Słowaków, Serbołużyczan, Białorusinów, Rosjan, Ukraińców, Łemków, Bośniaków, Bułgarów, Chorwatów, Czarnogórców, Macedończyków, Serbów i Słoweńców.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡuʒɛt͡s, AS: čarnogužec
Wiktionary
rzecz. Czarnogórzanin m., Czarnogóra ż.
:: fż. Czarnogórka ż.
przym. czarnogórski
Wiktionary
(1.1) Czarnogórzanin
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnogoździce (niem. Zwornogoschütz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Krośnice.
Wikipedia
granatowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
1. bączek czarnogrzbiety, krogulec czarnogrzbiety, ziarnojadek czarnogrzbiety - gatunki ptaków;
2. tukotuko czarnogrzbiety - gatunek gryzonia z rodziny tukotukowatych
SJP.pl
mający czarną grzywę
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zool. mający czarną grzywę, z czarną grzywą
Wiktionary
bóstwo słowiańskie
SJP.pl
Wikipedia
1. gatunek sikory;
2. rasa owiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. pot. zob. czarnogłówka zwyczajna.;
(1.2) zool. roln. zob. owca czarnogłówka.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Czarnogłówkę z wyglądu bardzo trudno odróżnić od szarytki.
Wiktionary
rzecz. czarnogłów m., Czarnogłów m., Czarnogłowy nmos.
przym. czarnogłowy
Wiktionary
mający czarną głowę
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarną głowę
Wiktionary
Czarnogłowy (niem. Zarnglaff) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Przybiernów.
W 1759 roku rozpoczęto we wsi eksploatację kredowych złóż wapienia.
W 1902 spółka Pommersche Kalksteinwerke GmbH uruchomiła tu kopalnię i przetwórnię kamienia wapiennego, która w krótkim czasie stała się największym ówczesnym producentem surowca w całym Cesarstwie. W 1911 do jego transportu dobudowano linię Gryfickiej Kolei Wąskotorowej Czarnogłowy – Rokita, która na tym odcinku otrzymała splot 3-szynowy 1000/1435 mm oraz przystanek Czarnogłowy Wieś.
Wikipedia
(1.1) Są też przypuszczenia, że starożytni czarnogłowi Sumerowie są krewniakami Kaukazczyków.
(1.1) Cisi, przygięci do ziemi, czarnogłowi i w czarnych okryciach, nie patrząc na boki, przeszli boso i znikli w lesie opodal.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈɡwɔvɨ, AS: čarnogu̯ovy
Wiktionary
rzecz. czarnogłówka ż., czarnogłów m., Czarnogłów m., Czarnogłowy nmos.
Wiktionary
(1.1) czarnołbisty
Wiktionary
pasmo górskie na Ukrainie
SJP.pl
Czarnohora (522.25; ukr. Чорногора – Czornohora) – pasmo górskie na terenie zachodniej Ukrainy.
Najwyższa część Beskidów Połonińskich i jednocześnie Zewnętrznych Karpat Wschodnich. Od strony północno-zachodniej sąsiaduje z pasmami Gorganów i Świdowca, od północno-wschodniej z Połoninami Hryniawskimi, zaś od południa z Karpatami Marmaroskimi (na terenie Rumunii).
Wikipedia
rodzaj skały metamorficznej lub magmowej, złożonej głównie z kwarcu; enderbit
SJP.pl
Czarnokity (charnockity) – skały magmowe, których nazwa pochodzi od nagrobka (był użyty jako materiał do jego budowy) Joba Charnocka w Kalkucie.
Współwystępują najczęściej z anortozytem lub norytem. Niezależnie od genezy są skałami szarawymi, średnio lub gruboziarnistymi odznaczające się bezładną bądź tylko częściowo kierunkową (gnejsową) teksturą.
Wikipedia
związany z magią, czarami; czarodziejski
SJP.pl
1. magia, czary;
2. sztuka rzucania zaklęć i czarów; czarodziejstwo, czarownictwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praktyki magiczne
(1.2) skutki magii
Wiktionary
Czarnoksięstwo – działanie polegające na świadomym posługiwaniu się magią (domyślnie czarną magią) zdefiniowane przez Jakuba I w traktacie Daemonologie jako „powodowanie zjawisk nadnaturalnych nie za pozwoleniem Boga (cuda) lecz przy pomocy diabelskiej”. Ten sam traktat dokonuje podziału „czarnoksięstwa” na: witch-craft (czarostwo/czarownictwo) i necromancy (nekromancję) za pomocą skutków tych działań: zmian materialnych (czarostwo) bądź pozyskiwanie wiedzy (nekromancja).
Wikipedia
(1.1) Hrabina parała się czarnoksięstwem, aż ją diabli porwali.
Wiktionary
rzecz. czarnoksiężniczka ż., czarnoksiężnica ż., czarnoksiężnik mos.
przym. czarnoksięski
Wiktionary
(1.1) czary, gusła, magia, czarna magia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. osoba zajmująca się czarami i zjawiskami nadprzyrodzonymi
(1.2) daw. rzad. kobieta zajmująca się czarami w formie badań naukowych i okultystycznych, z użyciem „czarnych ksiąg” tj. grymuarów
Wiktionary
(1.1) Jako motyl płocha, powiewna, Odleciała od ściany dziewica; Może jakaś zaklęta królewna? Królewna – lub czarnoksiężnica?
Wiktionary
rzecz. czarnoksięstwo n.
:: fm. czarnoksiężnik
przym. czarnoksięski, czarnoksiężniczy
Wiktionary
(1.1-2) czarownica, czarodziejka, magini, pejor. wiedźma, daw. czarnaksiężnica
Wiktionary
człowiek zajmujący się magią, czarami; czarodziej; mag
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się czarami i zjawiskami nadprzyrodzonymi
(1.2) daw. osoba zajmująca się czarami w formie badań naukowych i okultystycznych, z użyciem „czarnych ksiąg” tj. grymuarów
(1.3) daw. osoba uczona, bardzo zręczna
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) […] mniemana owa mądrość zaklinania i odklinania nieba i ziemi, czyli czarodziejska, na rodzinnéj powstała ziemi i tylko ją w obce ubrano kształty, czyli po obcemu ubrano w szatę nauki, że tego, który ją transcendentalnie czyli naukowo (t.j. przy pomocy ksiąg) wykształcał i praktykował, czarnoksiężnikiem – tego zaś, który sposobem dostępnym wykonywał ją (z przymiotów przyrodzenia moc nadprzyrodzoną wyciskać umiejąc) czarodziejem mianowano.
Wiktionary
rzecz. czarnoksięstwo n.
:: fż. daw. czarnoksiężnica, czarnaksiężnica
przym. czarnoksięski, czarnoksiężniczy
Wiktionary
(1.1) czarodziej, czarownik, mag; śrpol. czarodziejca, nigromantyk, czarnyksiężnik
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w województwie mazowieckim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) My dziś piszący nie możemy tego o sobie powiedzieć, prędzej by bowiem spytał nas Jan z Czarnolasu: „Coście zrobili ze spuścizną?“
(1.1) W Czarnolesie możemy zwiedzić muzeum związane z Janem Kochanowskim.
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnɔlas, AS: čarnolas
Wiktionary
przym. czarnoleski
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czarnolasu, związany z Czarnolasem
Wiktionary
rzecz. Czarnolas m.
Wiktionary
mający czarną lub ciemną twarz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) o czarnym licu
Wiktionary
związany z Morzem Czarnym
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Morza Czarnego, związany z Morzem Czarnym
Wiktionary
(1.1) Flota czarnomorska była wyposażona w broń jądrową.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔ̃ˈmɔrsʲci, AS: čarnõmorsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Morze Czarne n.
Wiktionary
(1.1) daw. pontyjski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
niebieski o odcieniu czarnym
SJP.pl
mający czarne nogi
SJP.pl
1. nieświszczuk czarnoogonowy, mulak czarnoogonowy - gatunki ssaków;
2. pirania czarnoogonowa - gatunek ryby
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czarny ogon
Wiktionary
mający oczy koloru czarnego
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czarne oczy
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈːci, AS: čarn•oḱi
Wiktionary
(1.1) ciemnooki
Wiktionary
drobnołuszczak czarnoostrzowy - gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych
SJP.pl
związany z pierwszym piątkiem po Święcie Dziękczynienia, rozpoczynającym bożonarodzeniowy sezon wyprzedaży
SJP.pl
mający czarny pień
SJP.pl
sikora czarnopierśna - azjatycki gatunek sikory
SJP.pl
1. mający czarne pióra, np. czarnopióry kruk;
2. ibis czarnopióry - gatunek dużego ptaka z rodziny ibisowatych, zamieszkującego Australię, Nową Gwineę, Małe Wyspy Sundajskie i Moluki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarne pióra, pierze
Wiktionary
(1.1) Urwał nagle, upadł plecyecami na burtę, usiadł, pochylił głowę. Z piersi sterczała mu czarnopióra strzała.
(1.1) Czarnopióry duży ptak kręcił się na drążku, wyraźnie zdenerwowany jej obecnością.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈpʲjurɨ, AS: čarnopʹi ̯ury
Wiktionary
skoczek czarnoplamek - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych
SJP.pl
skoczek czarnoplamek - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych
SJP.pl
1. kiryśnik czarnoplamy - gatunek ryby z rodziny kiryskowatych;
2. dołczan czarnoplamy - gatunek owada z rodziny szarańczowatych;
3. brzeszczotek czarnoplamy - gatunek ryby z rodziny brzeszczotkowatych;
4. teju czarnoplamy - gatunek jaszczurki;
5. brodacz czarnoplamy - gatunek ptaka z rodziny tukanowatych
SJP.pl
w szachach: poruszający się po czarnych polach, np. goniec czarnopolowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) szach. poruszający się po czarnych polach
Wiktionary
1. dujker czarnopręgi - gatunek ssaka parzystokopytnego;
2. bystrzyk czarnopręgi - gatunek ryby;
3. petrel czarnopręgi - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych
SJP.pl
związany z czarnym prochem, np. broń czarnoprochowa
SJP.pl
purpurowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
żarłacz czarnopłetwy - gatunek dużego rekina z rodziny żarłaczowatych
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający czarne płetwy
Wiktionary
(1.1) Z mostu widzieliśmy jakieś czarnopłetwe ryby.
Wiktionary
1. czepiak czarnoręki - gatunek małpy szerokonosej z rodziny czepiakowatych; geofroja;
2. gibbon czarnoręki - gatunek ssaka naczelnego z rodziny gibbonowatych
SJP.pl
1. mający czarne rogi;
2. zadrzechnia czarnoroga - gatunek pszczoły samotnicy
SJP.pl
piaśnica czarnoruda - gatunek błonkówki z rodziny nękowatych
SJP.pl
związany z czarnym rynkiem - systemem nielegalnej sprzedaży towarów
SJP.pl
astryld czarnorzytny - gatunek ptaka z rodziny astryldowatych
SJP.pl
1. czarny kolor; czerń;
2. całkowita ciemność; egipskie ciemności;
3. ciemne zabarwienie skóry człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarne
Wiktionary
rzecz. czerń ż., czarny mos./mrz.
przym. czarny
przysł. czarno
Wiktionary
członek lub zwolennik Czarnej Sotni - skrajnie konserwatywnego, nacjonalistycznego i antysemickiego ruchu w Rosji w początkach XX wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. członek czarnej sotni, reakcyjnego ruchu politycznego w Rosji z początku XX wieku
(1.2) polit. pejor. osoba o skrajnie prawicowych lub nacjonalistycznych poglądach
Wiktionary
(1.1) Któż w kółku bakińskich koleżków mógłby się był przyznawać do patriotyzmu rosyjskiego, mocarstwowego, przedwojennego, carskiego? Byłby to czarnoseciniec, chuligan, karierowicz, drab, zbir.
Wiktionary
rzecz. czarna sotnia ż., czarnoseciństwo n.
przym. czarnosecinny
Wiktionary
wyrażający poglądy lub stosujący metody Czarnej Sotni, skrajnie konserwatywnego, nacjonalistycznego i antysemickiego ruchu w Rosji w początkach XX w.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. pejor. skrajnie reakcyjny, prawicowy, nacjonalistyczny
Wiktionary
rzecz. czarna sotnia ż., czarnoseciniec m.
Wiktionary
siny o czarnym odcieniu
SJP.pl
koczkodan czarnosiwy - gatunek małpy
SJP.pl
Murzynka
SJP.pl
mający czarną skórę
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający ciemny kolor skóry
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) mężczyzna o ciemnym kolorze skóry, przedstawiciel czarnej rasy człowieka
Wiktionary
Czarna odmiana człowieka (negroidzi) – jedna z odmian wydzielanych w podziałach antropologicznych gatunku ludzkiego. Po raz pierwszy podziału na odmiany, w którym kryterium był kolor skóry, dokonał Georges Cuvier w roku 1812. Podział na trzy odmiany, nazywane także rasami głównymi, nie pozwala na przydzielenie kategorii wielu formom ludzkim takim jak Buszmeni, Polinezyjczycy, Aborygeni Australii, Ajnosi, Drawidzi.
Wikipedia
(1.1) Gdy zapytałam o największą atrakcję turystyczną, czarnoskóry kolega odpowiedział bez wahania: Wodospady Wiktorii.
(2.1) Bardziej narażeni na rasizm są czarnoskórzy w Polsce (…).
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈskurɨ, AS: čarnoskury
Wiktionary
(1.1) ciemnoskóry
Wiktionary
1. mający czarne skrzydła;
2. głuptak czarnoskrzydły - gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny głuptaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarne skrzydła
Wiktionary
(1.1) Na świecie występują barwne odmiany pawi, na przykład biała, czarnoskrzydła i pstrokata.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈskʃɨdwɨ, AS: čarnoskšydu̯y
Wiktionary
białorzytka czarnosterna - gatunek ptaka z rodziny muchołówkowatych
SJP.pl
1. drzewiak czarnostopy, skalniak czarnostopy - gatunki kangura;
2. koczkodan czarnostopy - gatunek ssaka z rodziny makakowatych
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnostów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Karniewo.
Wieś duchowna Czarnostowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie makowskim ziemi różańskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku Czarnostaw wchodził w skład klucza czarnostowskiego biskupstwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
czarnostrząb rdzawy - gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych
SJP.pl
szary o odcieniu czarnym
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnoszyce (kaszub. Czôrnoszëcé, niem. Bergelau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów.
Wieś kaszubska, stanowi sołectwo gminy Człuchów w którego skład wchodzi również miejscowość Czarnoszki.
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
1. nur czarnoszyi - duży, wędrowny ptak wodny z rodziny i rzędu nurów;
2. kobra czarnoszyja - gatunek węża z rodziny zdradnicowatych; kobra plująca
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Czarnota (niem. Schwarze Lehne) - szczyt o wysokości 526 m n.p.m. będący północnym zakończeniem grzbietu Gór Wałbrzyskich ciągnącego się od Borowej przez Dłużynę i Lisi Kamień. Od południa płytkie siodło oddziela górę od Ptasiej Kopy.
Wikipedia
rodzaj ptaków z podrodziny szpaków
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrodziny szpaków
SJP.pl
Czarnotki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Zaniemyśl.
Wikipedia
1. dydelf czarnouchy - gatunek torbacza;
2. skrzacik czarnouchy - gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
Wikipedia
mający czarne wąsy
SJP.pl
Czarnowąsy (dodatkowa nazwa w j. niem. Czarnowanz) – jednostka urbanistyczna w ramach Dzielnicy I Borki, Brzezie, Czarnowąsy, Świerkle w Opolu. Położona w północnej części miasta, między Borkami a Wróblinem.
Miejscowość wraz z obrębem ewidencyjnym wsi włączono do Opola 1 stycznia 2017 roku. Przed włączeniem miejscowość była wsią w gminie Dobrzeń Wielki, w powiecie opolskim, w województwie opolskim.
Wikipedia
Czarnówek – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Szczuczyn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Niedźwiadnej.
Wikipedia
pesymista, widzący świat w czarnych barwach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek widzący wszystko w ciemnych barwach, spodziewający się, że wszystko przybierze jak najgorszy obrót
Wiktionary
rzecz. czarnowidztwo n.
przym. czarnowidzący
Wiktionary
(1.1) pesymista
Wiktionary
taki, który patrzy na wszystko pesymistycznie
SJP.pl
widzenie świata w czarnych barwach; pesymizm, ponuractwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pesymizm, postrzeganie przyszłości / przyszłego zdarzenia w ciemnych barwach, wyobrażanie sobie najgorszego scenariusza
Wiktionary
(1.1) Przypisuje mi się czasem profetyczne umiejętności, oskarżając równocześnie o czarnowidztwo. Przed trzydziestu paru laty nie byłem jednak czarnowidzem, przeciwnie, zakładałem - pisząc wtedy książki - pewien optymizm.
Wiktionary
rzecz. czarnowidz m.
przym. czarnowidzący
Wiktionary
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czarną Wsią, dotyczący Czarnej Wsi
Wiktionary
rzecz. Czarna Wieś ż.
Wiktionary
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. osada leśna w województwie mazowieckim
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czarnej Wody (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czarnej Wody (miasta w Polsce)
SJP.pl
podgatunek wrony siwej; wrona czarna, wroniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Corvus corone corone|Linnaeus|ref=tak., ptak z rodziny krukowatych, cały czarny z zielonkawym połyskiem;
Wiktionary
Czarnowron, wrona czarna, wroniec (Corvus corone corone) – podgatunek wrony siwej, średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae), częściowo osiadły.
Wikipedia
(1.1) Czarnowron zamieszkuje wilgotne środowisko Europy Zachodniej i Południowej.
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnɔvrɔ̃n, AS: čarnovrõn
Wiktionary
(1.1) war. wrona czarna, wroniec
Wiktionary
→ Czarnowo
SJP.pl
Czarnowski (Wika-Czarnowski, Sas odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Sas.
Wikipedia
mający czarne włosy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający czarne włosy
Wiktionary
1. zielony o odcieniu czarnym;
2. kałużnica czarnozielona - chrząszcz z rodziny kałużnicowatych, chroniony w Polsce
SJP.pl
najżyźniejsza gleba zawierająca dużo próchnicy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. bardzo żyzna gleba wykształcona na lessach;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Czarnoziemy są silnie próchnicznymi glebami, wytworzonymi na lessach przy udziale roślinności stepowej.
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnɔʑɛ̃m, AS: čarnoźẽm
Wiktionary
przym. czarnoziemny, czarnoziemy
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czarnoziemami, dotyczący czarnoziemów; bogaty w czarnoziemy
Wiktionary
rzecz. czarnoziem mrz.
przym. czarnoziemy
Wiktionary
(1.1) rzad. czarnoziemy
Wiktionary
grupa bardzo żyznych gleb, zawierających dużo próchnicy nadającej im czarnego zabarwienia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. czarnoziemny
Wiktionary
Czarnoziemy – bardzo żyzne gleby o głębokim, czarnym poziomie próchnicznym, powstałe pod roślinnością stepową ze skał bogatych w węglan wapnia. Są one charakterystyczne dla strefy półsuchej klimatu umiarkowanego ciepłego.
Wikipedia
rzecz. czarnoziem mrz.
przym. czarnoziemny
Wiktionary
1. żółty o czarnym odcieniu;
2. ślepak czarnożółty - gatunek owada z rodziny bąkowatych
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Czarnożyły – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Czarnożyły.
Wieś położona przy drodze krajowej nr 45 z Sieradza do Wielunia.
Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Wydrzyn. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnożyły, następnie gminy gminy Czarnożyły. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
kot czarnołapy - największy dziki przedstawiciel afrykańskich kotów
SJP.pl
1. krogulec czarnołbisty, dzierzbik czarnołbisty, raniuszek czarnołbisty - gatunki ptaków;
2. sajmiri czarnołbista - gatunek małpy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny łeb
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarnɔˈwbʲistɨ, AS: čarnou̯bʹisty
Wiktionary
(1.1) czarnogłowy
Wiktionary
1. mężczyzna o śniadej cerze lub ciemnych włosach;
2. pogardliwie: Murzyn; bambo, morus, bambus, asfalt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. mężczyzna o śniadej cerze lub czarnych włosach
(1.2) pogard. czarnoskóry mężczyzna
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ent. chrząszcz z nadrodziny czarnuchowatych (nazwa systematyczna|Tenebrionoidea|ref=tak.);
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. czerń ż., czernidło n., czernina ż., czernienie n., poczernienie n., czarność ż., czarnuszka ż., czarnusznik m., czarnuchowate nmos., czarnuchy nmos., czarnulek m., czarnulka ż., czernidlak m., czerniak m.
:: fż. czarnucha ż.
:: zdrobn. czarnuszek m.
czas. czernić ndk., poczernić dk.
przym. czarny, czarnawy, czerniawy, czarnuszkowy, czarnuchowaty
przysł. czarno, czarnawo
Wiktionary
(1.2) pogard. asfalt, bambus, negatyw, smoluch
Wiktionary
1. kobieta czarnowłosa; czarnula, czarnulka, czarnuszka;
2. pogardliwie: Murzynka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta o śniadej cerze lub ciemnych włosach
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: czarnuch
Wiktionary
Czarnucha – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
rzecz. czerń ż.
:: fm. czarnuch mos.
przym. czarny
przysł. czarnuchowaty, czarno
Wiktionary
(1.1) czarnula
Wiktionary
rodzina chrząszczy obejmująca kilkanaście tysięcy gatunków, larwy niektórych gatunków są szkodnikami roślin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Tenebrionidae|Latreille|ref=tak., rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W ubarwieniu czarnuchowatych dominuje czerń.
Wiktionary
rzecz. czarnuch mos./mzw., czerń ż., czernidło n., czernina ż., czernienie n., poczernienie n., czarność ż., czarnuszka ż., czarnusznik m., czarnuchy nmos., czarnulek m., czarnulka ż., czernidlak mzw./mrz., czerniak mzw./mrz., czarnucha ż., czarnuszek m.
czas. czernić ndk., poczernić dk.
przym. czarny, czarnawy, czerniawy, czarnuszkowy, czarnuchowaty
przysł. czarno, czarnawo
Wiktionary
o cechach czarnuchowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
potocznie: kobieta o ciemnej cerze lub czarnych włosach
SJP.pl
zdrobnienie od: czarnula
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. murzynka
(1.2) pieszcz. brunetka
(1.3) pieszcz. kobieta o ciemnej cerze
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnulka, AS: čarnulka
Wiktionary
rzecz. czarnuchowate nmos., czarnula ż., czarnuszka ż., czarny m., czarnuch m., czarnucha ż., czarność ż., czerń ż., czernidło n., czernienie n., poczernianie n., oczernienie n., oczernianie n.
czas. czernić, poczernić, oczernić, oczernić
przym. czarny, czarniutki, czarniusieńki, czarnuchowaty
przysł. czarno
temsłow. czarno-
Wiktionary
(1.1) czekoladka, czarnuszka
Wiktionary
1. pieszczotliwie o czarnowłosej kobiecie;
2. roślina o czarnych, aromatycznych nasionach, używanych jako przyprawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Nigella|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych;
(1.2) kulin. aromatyczne, czarne nasiona czarnuszki (1.1) siewnej używane jako przyprawa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Liczne gatunki czarnuszki występują dziko na terenach śródziemnomorskich.
(1.2) Ziarenka czarnuszki wspaniale wzbogacają smak pieczywa.
Wiktionary
IPA: t͡ʃarˈnuʃka, AS: čarnuška
Wiktionary
rzecz. czarność ż., czarnulka ż., czerń ż., czarny mos./mrz.
czas. czernić ndk., poczernić dk.
przym. czarny, czarnawy, czarniawy
przysł. czarno
Wiktionary
(1.2) pot. czarny kminek
Wiktionary
1. ciemny;
2. mroczny, nie oświetlony;
3. mający ciemną skórę, włosy;
4. brudny;
5. nieżyczliwy, złośliwy;
6. smutny, trudny do zniesienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eufem. pogard. czarnoskóry, Murzyn
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do autobusu wsiadł jakiś Czarny.
(1.1) Starsza pani z oburzeniem czytała plakat z hasłem: „Za dużo Czarnych w polityce!”
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃarnɨ, AS: čarny
Wiktionary
rzecz. czarny mos./mrz.
przym. czarny
Wiktionary
(1.1) Murzyn, pogard. czarnuch
Wiktionary
człowiek zajmujący się magią, czarami; czarnoksiężnik; mag; magik; czarownik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) w bajkach: człowiek posiadający moc czarowania, czynienia czarów
Wiktionary
Czarodziej, mag – w mitach, okultyzmie, legendach i literaturze fantasy, osoba praktykująca magię. Żeński odpowiednik tego słowa to czarodziejka.
W przeciwieństwie do, parających się czarną magią, czarnoksiężników czy czarownic, czarodzieje nieśli zwykle ludziom pomoc używając białej magii.
Wikipedia
(1.1) Cały nakład nowej powieści o nastoletnim czarodzieju sprzedał się w dwa tygodnie po premierze.
Wiktionary
rzecz. czarodziejstwo n.
:: fż. czarodziejka ż.
przym. czarodziejski
przysł. czarodziejsko, czarownie
Wiktionary
(1.1) czarownik
Wiktionary
kobieta zajmująca się czarami; czarownica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fant. kobieta potrafiąca czarować, rzucać czary
(1.2) przen. kobieta piękna, oczarowująca, uwodzicielska
Wiktionary
Czarodziej, mag – w mitach, okultyzmie, legendach i literaturze fantasy, osoba praktykująca magię. Żeński odpowiednik tego słowa to czarodziejka.
W przeciwieństwie do, parających się czarną magią, czarnoksiężników czy czarownic, czarodzieje nieśli zwykle ludziom pomoc używając białej magii.
Wikipedia
rzecz. czarodziejskość ż., czarodziejstwo n.
:: fm. czarodziej ż.
przym. czarodziejski, czarujący
przysł. czarodziejsko, czarownie
czas. zaczarować, oczarować, oczarowywać
Wiktionary
(1.1) czarowniczka
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z czarowaniem lub czarodziejem
Wiktionary
(1.1) Zobaczyła stożkowatą czapkę w gwiazdki i czarodziejską różdżkę.
Wiktionary
rzecz. czarodziej m., czarodziejka ż., czarodziejstwo n., czarodziejskość ż.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarodziejskie
Wiktionary
rzecz. czarodziejstwo n., czarodziej m., czarodziejka ż.
przym. czarodziejski
przysł. czarodziejsko
Wiktionary
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarownictwo, czarostwo
SJP.pl
minerał z grupy krzemianów
SJP.pl
Czaroit (charoit) – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich i występuje tylko w jednym miejscu na świecie. Jest minerałem o zagadkowej strukturze między krzemianami warstwowymi a wstęgowymi i bardzo zmiennym składzie chemicznym. Jego skład chemiczny nie jest do końca znany. Co jakiś czas odnajduje się w nim inne pierwiastki mające mniejsze lub większe znaczenie w jego strukturze. Podawany w literaturze wzór chemiczny czaroitu nie jest wzorem w 100% dokładnym.
Wikipedia
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarodziejstwo, czarownictwo
SJP.pl
Czarostwo – (lub czary) to praktyka magicznych umiejętności i zdolności. Czarostwo to szeroki termin, który różni się kulturowo i społecznie, a zatem może być trudny do precyzyjnego zdefiniowania, dlatego międzykulturowe założenia dotyczące znaczenia lub rozumienia tego terminu należy stosować bardzo ostrożnie.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaczarować)
(1.1) czynić czary
czasownik przechodni niedokonany (opcjonalnie dk. oczarować)
(2.1) wprowadzać w podziw
(2.2) pot. wprowadzać w błąd (w tym: prawić nieszczere komplementy)
czasownik zwrotny niedokonany czarować się
(3.1) pot. zwodzić siebie samego
(3.2) pot. zwodzić się nawzajem
Wiktionary
rzecz. czar mrz., czary nmos., czarownictwo n., czarownica ż., czarownik mos., czaruś mos., czarowanie n.
czas. oczarować, oczarowywać, odczarowywać, odczarować, rozczarować, rozczarowywać, wyczarować, wyczarowywać, zaczarowywać, zaczarować
przym. czarowny, czarujący
przysł. czarująco, czarownie
Wiktionary
(1.1) zaczarowywać, zaklinać
(2.1) oczarowywać, olśniewać, urzekać
(2.2) oszukiwać, pieprzyć, pierdolić, zmyślać, zwodzić
(3.1) łudzić się, oszukiwać się, zwodzić się
(3.2) łudzić się, oszukiwać się, zwodzić się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czarować.
Wiktionary
czas. czarować
przym. czarujący
rzecz. czar mrz., czarownik mos., czary nmos., czarodziejka ż.
przysł. czarownie
Wiktionary
kobieta zajmująca się czarami; czarodziejka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) w wierzeniach ludowych: kobieta umiejąca czarować, rzucać czary, zaklęcia
(1.2) pot. przen. kobieta stara, brzydka, złośliwa
Wiktionary
Czarownica – osoba, zwł. kobieta, zajmująca się czarną magią, kojarzona z siłami nieczystymi – często z szatanem. W folklorze pojawiają się także dobre czarownice, które zajmują się białą magią.
W późnym średniowieczu, jak i wczesnej nowożytności elity intelektualne Europy zachodniej (teologowie, prawnicy) opracowały zbiorczą koncepcję czarów, która zakładała, że czarownice czerpią swoją moc dzięki zawarciu paktu z szatanem, co umożliwia im szkodzenie innym ludziom. Czarownice miały uczestniczyć także w sabatach, gdzie miały oddawać się między innymi kopulacji z demonami oraz kanibalizmowi.
Wikipedia
(1.1) Rzuciwszy urok czarownica rechocząc odleciała na miotle.
(1.1) Najkrótsza noc w roku to tradycyjne święto czarownic.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃarɔvʲˈɲit͡sa, AS: čarovʹńica
Wiktionary
rzecz. czarownictwo n., czarowstwo n., czarowniczość ż., czar mrz., czary lm nm., czarodziejka ż.
:: fm. czarownik mos.
czas. czarować ndk., oczarować dk., zaczarować dk.
przym. czarowniczy
przysł. czarowniczo
Wiktionary
(1.1) wiedźma, Baba-Jaga, baba-jaga, jędza; reg. śl. heksa.
(1.2) brzydula
Wiktionary
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarodziejstwo, czarostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zajmowanie się czarami;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. czary nmos., czar m., czarownik m., czarownica ż., czarostwo n.
przym. czarujący
czas. czarować ndk., zaczarować dk.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób czarowny, pełen czaru
Wiktionary
rzecz. czar m., czarodziej m., czarowanie n., czarodziejka ż.
czas. czarować ndk.
przym. czarowny, czarujący
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czarownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czarowny
SJP.pl
1. człowiek zajmujący się magią, czarami;
2. w wierzeniach lub baśniach: mężczyzna posiadający czarodziejską moc
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna zajmujący się czarami
(1.2) człowiek leczący przy pomocy czarów
Wiktionary
Czarownik – w społeczeństwach plemiennych osoba zajmująca się najczęściej przepowiadaniem i leczeniem za pomocą tajemnych, specjalnych formułek uznawanych za magiczne zaklęcia oraz za pomocą wyspecjalizowanych rytuałów. Jest pośrednikiem pomiędzy żyjącymi a światem zmarłych. W kulturach afrykańskich pełni rolę wyroczni, do którego zwraca się np. po uzyskanie informacji na temat np. wyniku wojen, wielkości plonów czy płci nienarodzonego dziecka.
Wikipedia
(1.2) Podobno dość niedawno linczowano na Haiti czarowników oskarżonych o rozprzestrzenianie cholery.
Wiktionary
rzecz. czar mrz., czarowanie n.
:: fż. czarownica ż.
czas. czarować ndk., oczarować dk., wyczarować dk., zaczarować dk.
przym. czarowny
Wiktionary
(1.1) czarnoksiężnik, czarodziej, mag
(1.2) szaman
Wiktionary
potocznie: mężczyzna zalotny, odznaczający się kokieterią; kokiet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarowne
Wiktionary
przym. czarowny, czarujący
Wiktionary
taki, który zachwyca swoim pięknem, wdziękiem; przeuroczy, prześliczny, przepiękny, przecudny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający moc nadprzyrodzoną
(1.2) książk. urzekający pięknem
Wiktionary
(1.1) Dlatego też jest to ze wszystkich skarbów najczarowniejszy skarb — i nie potrzeba go szukać daleko za górami, za lasami... Bije tuż — tuż... Posłuchajcie i pamiętajcie o niem.
(1.1) Czarowny widok — czarowne wieczory! — / Ciebie zachwycał zgiełk ludzi i tęcza, / W jaką się ludzkie wiązały kolory / Nad błękitnawem morzem w pół obręczą.
Wiktionary
rzecz. czar mrz., czary nmos., czarownik mos., czarowność ż.
czas. czarować ndk.
przysł. czarownie
przym. czarujący
Wiktionary
(1.1) czarodziejski, magiczny, zaczarowany
(1.2) czarodziejski, magiczny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
bazar, handlowa dzielnica muzułmańska; suk
SJP.pl
diabeł, szatan, bies; czort
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) przest. zły duch, diabeł;
Wiktionary
Czart, zwany także jako czort (cz. czert, rus. czort, ros. чёрт) – w wierzeniach Słowian demon zła, znany głównie u plemion ruskich, zastąpił starosłowiańskiego biesa. W gwarze ludowej nazywany kusym, a w wierzeniach chrześcijańskich diabłem.
Wikipedia
(1.1) Czarty zamieniły ich w kamienie.
Wiktionary
IPA: t͡ʃart, AS: čart
Wiktionary
rzecz. czort m.
przym. czarci, czartowski
Wiktionary
(1.1) diabeł, szatan, bies; gw-pl|Górny Śląsk|korfanty.
Wiktionary
dawniej: budynek dla kwarantannowej straży
SJP.pl
Wikipedia
roślina wiesiołkowata półkuli północnej
SJP.pl
Wikipedia
umowa między armatorem a frachtującym o wynajęcie statku lub samolotu na określony czas; charter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rejs wynajętym statkiem lub samolotem
Wiktionary
Czarter (z ang. charter) – umowa, na podstawie której odbywa się przewóz ładunków bądź osób w żegludze, transporcie kolejowym lub lotnictwie, cechująca się nieregularnością lub wręcz jednorazowością, na określoną trasę lub czas. Także wynajęcie statku, jachtu, samolotu z załogą lub bez na określony czas w celu samodzielnej organizacji transportu, podróży.
Wikipedia
wynajmować statek lub samolot na określony kurs lub czas; charterować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wynajmowanie samolotów, statków lub jachtów
Wiktionary
rzecz. wyczarterowanie n., czarter m.
czas. czarterować ndk., wyczarterować dk.
przym. czarterowy
Wiktionary
→ czarter; charterowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z czarterem
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃartɛˈrɔvɨ, AS: čarterovy
Wiktionary
rzecz. czarter m., czarterowanie n.
czas. czarterować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mors. zestandaryzowana umowa o morski przewóz ładunku wynajętym w całości lub częściowo statkiem na jedną lub kilka podróży
Wiktionary
(1.1) Do czarterpartii mogą być dołączane kartki zawierające klauzulę ustalone już po zawarciu umowy czarteru, niekiedy są one dopisywane nawet odręcznie.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃartɛrˈpartʲja, AS: čarterpartʹi ̯a
Wiktionary
Wikipedia
ludowa nazwa trującego grzyba o czerwonym kapeluszu, blaszkowatym hymenoforze i trzonie bez wyraźnego pierścienia
SJP.pl
1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. ulica Poznania
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. wzgórze w Lęborku
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czartoryja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim, nad rzeką Styr;
Wiktionary
Czartorysk (ukr. Чарторийськ, Czartoryjśk) – wieś na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie kamieńskim, nad rzeką Styr. W 2001 roku liczyła ok. 1,8 tys. mieszkańców.
Do 2020 w rejonie maniewickim.
Do 2021 roku miejscowość nosiła nazwę Stary Czartorysk (ukr. Старий Чорторийськ, Staryj Czortoryjśk).
Wikipedia
przym. czartoryski
rzecz. Czartoryski mos./mrz., Czartoryska ż.
Wiktionary
przymiotnik od: Czartoria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) polski herb szlachecki;
Wiktionary
Wikipedia
przym. czartoryski
rzecz. Czartorysk mrz.
Wiktionary
Czartowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Schartowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Równiny Niemodlińskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 122 osoby.
Wikipedia
Wikipedia
Wikipedia
zwolennik czartyzmu
SJP.pl
pierwszy masowy ruch polityczny robotników angielskich, żądający demokratycznych reform politycznych; chartyzm
SJP.pl
Czartyzm (ang. chartism, od charter – karta) – masowy i radykalny ruch polityczny w latach 1836-49 w Wielkiej Brytanii, który zmierzał do wprowadzenia demokratycznych zmian w systemie wyborczym oraz poprawy sytuacji finansowej robotników.
Wikipedia
niezwykle piękny; uroczy, urzekający
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: czarować
przymiotnik
(2.1) uroczy, pełen wdzięku, urzekający, ujmujący
Wiktionary
(2.1) Ona jast tak czarującą kobietą.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃaruˈjɔ̃nt͡sɨ, AS: čarui ̯õncy
Wiktionary
rzecz. czarownictwo n., czar m., czary nmos., czarowność ż., czarowanie n., zaczarowanie n., odczarowywanie n., odczarowanie n., czarodziejka ż.
czas. czarować ndk., zaczarować dk., odczarowywać ndk., odczarować dk.
przym. czarowny
przysł. czarująco, czarownie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego;
Wiktionary
Czaruków (ukr. Чаруків) – wieś w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego, założona w 1444 r. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Czaruków w powiecie łuckim województwa wołyńskiego. Wieś liczy 1163 mieszkańców.
Wikipedia
przym. czarukowski
Wiktionary
młody, przystojny mężczyzna starający się wszystkim przypodobać swoim obyciem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Cezary
Wiktionary
(1.1) Tak to dni Czarusia upływały w ramionach ojca i matki, na ich kolanach, pod ich rozkochanemi oczyma.
(1.1) Tak jak obiecałam, kupię Czarusiowi nowy tapczanik.
Wiktionary
rzecz. Czarek mos., Cezary mos.
Wiktionary
(1.1) Czarek
Wiktionary
charakterystyczny dla czarusia
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. zachowujący się jak czaruś
Wiktionary
(1.1) Wciąż tylko się rozglądasz za tym czarusiowatym blondynem z 4 d.
Wiktionary
rzecz. czaruś mos.
Wiktionary
materialistyczny prąd w filozofii starohinduskiej; ćarwaka
SJP.pl
magiczne obrzędy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) magiczne obrzędy
Wiktionary
Magia, czary – ogół wierzeń i praktyk opartych na przekonaniu o istnieniu sił nadprzyrodzonych, które można opanować za pomocą odpowiednich zaklęć i określonych czynności.
Osoba zajmująca się magią (mag, czarownik, szaman) stosuje różnorakie gesty, wypowiada zaklęcia (inkantacje) i wykonuje czynności o cechach rytuału mające dać mu władzę nad siłami nadprzyrodzonymi, i które w jego przekonaniu umożliwiają mu kształtowanie rzeczywistości.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃarɨ, AS: čary
Wiktionary
rzecz. czar m., czarownictwo n., czarownik m., czarowniś m., czarownica ż., czarowanie n., czarodziejka ż.
czas. czarować ndk.
przym. czarowny, czarujący
Wiktionary
(1.1) magia, urok; stpol. gusła
Wiktionary
1. ironiczne bądź żartobliwe określenie czegoś niejasnego lub skomplikowanego; abrakadabra;
2. dawniej, potocznie: zaklęcie magiczne; hokus-pokus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu;
Wiktionary
Czarysz (ros. Чарыш) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu. Przepływa po terytorium Kraju Ałtajskiego i Republiki Ałtaju.
Długość 547 km, powierzchnia dorzecza 22,2 tys. km². Brzegi rzeki porośnięte lasem mieszanym: głównie brzoza i sosna, rzadziej jodła syberyjska i świerk.
Główne dopływy: Kumir, Korgon, Sientielek, Inia, Biełaja, Łoktiewka, Maralicha.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o brwiach: gęste, wyraziste
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈʒastɨ, AS: čažasty
Wiktionary
1. w filozofii i fizyce: wielkość pozwalająca określić kolejność zdarzeń i porównywać odstępy między nimi;
2. w teorii względności: jeden z wymiarów czasoprzestrzeni;
3. wyodrębniony okres;
4. określony moment; chwila;
5. odpowiednia pora; termin;
6. w grach zespołowych: przerwa w grze na żądanie trenera; time-out;
7. kategoria i forma gramatyczna czasownika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wymiar używany do określania kolejności zdarzeń;
(1.2) chwila, moment, pora
(1.3) gram. sposób odmiany czasownika, polegający na rozróżnianiu chwili wykonania czynności względem momentu wypowiedzi
Wiktionary
Czas – wielkość fizyczna określająca kolejność zdarzeń oraz odstępy między zdarzeniami zachodzącymi w tym samym miejscu. Pojęcie to jest również przedmiotem rozważań filozoficznych; może być rozumiana jako:
Wikipedia
(1.1) Czas jest nazywany „czwartym wymiarem”.
(1.1) W samotnym biegu uzyskała czas 13,22, dający awans.
(1.2) Myślę, że już czas iść.
(1.3) W języku polskim są trzy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły.
Wiktionary
IPA: t͡ʃas, AS: čas
Wiktionary
rzecz. czasownik mrz., czasowość ż., czasówka ż.
przym. czasowy, ponadczasowy, czasownikowy, odczasownikowy
przysł. czasem, czasami, czasowo, podczas
przyim. podczas
Wiktionary
(1.2) chwila, moment, pora
Wiktionary
skrót od: czasownik
SJP.pl
co pewien czas; czasem
SJP.pl
przysłówek czasu
(1.1) zob. czasem.
forma rzeczownika.
(2.1) N. lm. od: czas
Wiktionary
(.1) Widywałem się z nią czasami, zanim przeprowadziła się do Poznania.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈsãmʲi, AS: časãmʹi
Wiktionary
rzecz. czas m., czasownik mos./mrz.
przysł. czas, czasem
przyim. podczas
Wiktionary
(1.1) niekiedy; gw-pl|Śląsk Cieszyński|ponikiedy.
Wiktionary
1. co pewien czas; czasami;
2. przypadkiem, może
SJP.pl
przysłówek czasu
(1.1) niekiedy, co pewien czas
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: czas
Wiktionary
(1.1) Czasem chodzimy razem do kina.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃasɛ̃m, AS: časẽm
Wiktionary
rzecz. czas m., czasownik mos./mrz.
przysł. czasami
przyim. podczas
Wiktionary
(1.1) czasami, okazjonalnie, momentami, od czasu do czasu; reg. śl. ponikiedy.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wymagający poświęcenia dużo czasu
Wiktionary
(1.1) Ta praca jest bardzo czasochłonna.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃasɔˈxwɔ̃nːɨ, AS: časoχu̯õ•ny
Wiktionary
rzecz. czasochłonność ż.
Wiktionary
1. miernik czasu trwania jakiegoś zjawiska;
2. dawniej, dziś potocznie: zegarek, zegar, chronometr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. techn. przyrząd, który odmierza upływ czasu
Wiktionary
(1.1) Na wystawie zaprezentowano nowożytne czasomierze z Japonii i Chin.
Wiktionary
dział piśmiennictwa poświęcony czasopismom
SJP.pl
1. pismo okresowe wydawane w stałych terminach;
2. egzemplarz takiego pisma
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) druk ukazujący się najczęściej w określonych terminach, pod niezmienionym tytułem, zwykle posiadający numerację ciągłą;
Wiktionary
Czasopismo – wydawnictwo ciągłe, periodyczne, publikowane pod niezmienionym tytułem, posiadające numerację ciągłą, zawierające ustaloną szatę graficzną, a także niezbyt często zmieniający się format i objętość, zawierające materiały od wielu autorów i określoną tematykę, aczkolwiek mogące różnić się wersjami językowymi – może występować w wielu mutacjach regionalnych. Potocznie za czasopisma uważa się publikacje od tygodnika wzwyż, te wydawane częściej nazywane są gazetami.
Wikipedia
(1.1) Czasopismami o regularnej częstotliwości są np. dziennik, tygodnik, miesięcznik i kwartalnik.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃasɔˈpʲismɔ, AS: časopʹismo
Wiktionary
rzecz. czasopiśmiennictwo n.
przym. czasopiśmienny, czasopiśmienniczy
Wiktionary
(1.1) gazeta, periodyk, przegląd, magazyn, rewia
Wiktionary
zbiór wszystkich zdarzeń elementarnych wszechświata, wraz ze strukturą umożliwiającą przyporządkowanie każdemu z nich współrzędnych przestrzennych i współrzędnej czasu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. matematyczny model opisujący czas i przestrzeń zgodnie z postulatami teorii względności;
Wiktionary
Czasoprzestrzeń – matematyczny model ujmujący wspólnie przestrzeń fizyczną i czas jako jedno nierozłączne pojęcie, co jest opisywane w czterowymiarowej strukturze matematycznej.
Wikipedia
(1.1) Grawitacja jest konsekwencją krzywizny czasoprzestrzeni.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃasɔˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ, AS: časopšesṭšẽń
Wiktionary
przym. czasoprzestrzenny
Wiktionary
cecha czegoś istniejącego lub przebiegającego w określonej przestrzeni oraz w jakimś czasie
SJP.pl
istniejący, przebiegający lub przedstawiający coś w określonej przestrzeni oraz w jakimś czasie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od czasoprzestrzeń
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃasɔpʃɛˈsṭʃɛ̃nːɨ, AS: časopšesṭšẽ•ny
Wiktionary
rzecz. czasoprzestrzeń
Wiktionary
coś, co umożliwia przyjemne spędzenie czasu, np. urządzenie, zabawa itp.
SJP.pl
dawniej:
1. koniugować; czasownikować;
2. zwlekać
SJP.pl
dawniej: koniugacja (odmiana czasownika); czasownikowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. gram. koniugacja
Wiktionary
(1.1) koniugacja
Wiktionary
kolarski etap jazdy na czas
SJP.pl
część mowy odpowiadająca na pytania: co robi? co się z nim dzieje?; wyraz należący do tej części mowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. część mowy opisująca czynności lub stany;
(1.2) daw. rzad. kronika, latopis
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) stpol. wróżbiarz
Wiktionary
Czasownik – część mowy nazywająca procesy (czynności, stany). W zdaniu tworzy orzeczenie. Czasowniki są nazwami czynności, jakie wykonują w danym czasie istoty żywe, narzędzia lub maszyny, oraz nazwami stanów, w jakich te istoty albo przedmioty się znajdują.
Wikipedia
(1.1) Orzeczenie w zdaniu najczęściej jest wyrażone osobową formą czasownika.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈsɔvʲɲik, AS: časovʹńik
Wiktionary
rzecz. czas m., czasówka ż., czasowość ż., ponadczasowość ż.
przym. czasownikowy, czasowy, bezczasowy, odczasownikowy, ponadczasowy
przysł. czasem, czasami, czasowo, ponadczasowo
Wiktionary
dawniej: koniugować; czasować
SJP.pl
dawniej: koniugować; czasować
SJP.pl
związany z czasownikiem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czasownikiem, dotyczący czasownika
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃasɔvʲɲiˈkɔvɨ, AS: časovʹńikovy
Wiktionary
rzecz. czasownik m., czas m.
przym. odczasownikowy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przez jakiś czas
Wiktionary
(1.1) Ta funkcja czasowo jest niedostępna.
Wiktionary
rzecz. czas m., czasownik mos./mrz.
przym. czasowy
Wiktionary
czasowy i przestrzenny; przestrzenno-czasowy
SJP.pl
1. chwilowość, przemijalność;
2. rozciągłość w czasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czasowe; cecha tych, którzy są czasowi
Wiktionary
przym. czasowy
przysł. czasowo
rzecz. czas mrz., czasownik mos./mrz.
Wiktionary
1. trwający przez pewien czas; chwilowy, przemijający;
2. odnoszący się do czasu, ciągu chwil, np. ramy czasowe
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający przez krótki czas
(1.2) dotyczący czasu
Wiktionary
(1.2) Kto lata często samolotem, musi być przyzwyczajony do różnicy czasowej między strefami.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈsɔvɨ, AS: časovy
Wiktionary
rzecz. czas m., czasowość ż., czasownik mos./mrz.
przysł. czasowo, czasami, czasem
Wiktionary
(1.1) chwilowy, krótkotrwały, okresowy, przejściowy, sezonowy, tymczasowy
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Czastary – wieś w Polsce, w Kaliskiem, na ziemi wieluńskiej, w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, siedziba gminy Czastary.
Wieś królewska w starostwie wieluńskim w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: cząstka;
2. molekuła, drobina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. fiz. indywiduum chemiczne, złożone z więcej niż jednego atomu;
Wiktionary
Cząsteczka, molekuła – neutralna elektrycznie grupa dwóch lub więcej atomów utrzymywanych razem kowalencyjnym wiązaniem chemicznym.
Cząsteczki różnią się od innych cząstek chemicznych (np. jonów) brakiem ładunku elektrycznego – jednak w fizyce kwantowej, chemii organicznej i biochemii pojęcie cząsteczka jest zwyczajowo używane do określania jonów wieloatomowych.
Wikipedia
(1.1) Na cząsteczkę wody składa się jeden atom tlenu i dwa wodoru.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɔ̃w̃ˈstɛt͡ʃka, AS: čõũ̯stečka
Wiktionary
rzecz. cząstka ż.
przym. cząstkowy
Wiktionary
(1.1) molekuła
Wiktionary
związany z cząsteczką
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od część
(1.2) fiz. fragment materii niewidoczny dla oka;
(1.3) kawałek obranego cytrusa
Wiktionary
Cząstka – niewielki fragment materii, w znaczeniu potocznym zwykle ma kształt podobny do sfery. W naukach przyrodniczych słowo cząstka zazwyczaj dotyczy obiektów o rozmiarze podobnym lub mniejszym niż rozmiar atomu (w tej skali nie ma sensu mówić o kształcie, ponieważ zachowanie materii podlega wtedy także efektom kwantowym – zobacz fizyka cząstek elementarnych). W fizyce oraz chemii słowa cząstka i cząsteczka mają różne znaczenia – cząsteczka jest grupą atomów połączonych wiązaniami chemicznymi, natomiast cząstka jest pojęciem ogólniejszym i zawierającym w sobie cząsteczkę.
Wikipedia
(1.1) Każdy z nas uniósł za góry, za rzeki cząstkę ojczyzny w sercu w świat daleki.
(1.2) Jak płomień gazowy, który dla oczu naszych trwa, mimo że składają się nań coraz inne cząstki węgla z tlenem się łączące!
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɔ̃w̃stka, AS: čõũ̯stka
Wiktionary
rzecz. część ż., cząsteczka ż.
przym. cząstkowy, cząsteczkowy, częściowy
przysł. cząstkowo, cząsteczkowo, częściowo
Wiktionary
(1.1) fragment, element, część
Wiktionary
Wikipedia
wynik podzielenia czegoś na części, odłączenia czegoś od całości; parcjalność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cząstkowe
Wiktionary
przym. cząstkowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) fragmentaryczny, niecałkowity
(1.2) daw. szczegółowy
(1.3) daw. niehurtowy
(1.4) daw. dzielnicowy
Wiktionary
(1.1) Za odmówienie „Aniele Boży” można uzyskać odpust cząstkowy.
Wiktionary
rzecz. cząstka ż., cząsteczka ż., cząstkowość ż.
Wiktionary
(1.1) częściowy, fragmentaryczny, niekompletny
Wiktionary
ludowa piosenka rosyjska, białoruska lub ukraińska o tematyce humorystycznej
SJP.pl
Czastuszka (przyśpiewka, krótka piosenka) – gatunek rosyjskiego folkloru, powstały w 1870 roku. Termin „czastuszka” został wprowadzony przez pisarza G.I. Uspienskiego w felietonie „Nowe pieśni narodowe” (1889 r.), uwzględniającym charakterystykę narodowych wierszyków. Źródła czastuszki – przyśpiewki do zabawy i tańca, „zbiorowe” pieśni w korowodzie, rymowanki dla dzieci, ślubne rymowane wierszyki i miejskie pieśni. Dla czastuszki charakterystyczna jest aktualność tematyki, zwięzłość, niespodziewane metafory i rytm, śpiewno-recytatywny typ melodii, improwizacja na podstawie stałych form muzykalnych.
Wikipedia
1. w filozofii i fizyce: wielkość pozwalająca określić kolejność zdarzeń i porównywać odstępy między nimi;
2. w teorii względności: jeden z wymiarów czasoprzestrzeni;
3. wyodrębniony okres;
4. określony moment; chwila;
5. odpowiednia pora; termin;
6. w grach zespołowych: przerwa w grze na żądanie trenera; time-out;
7. kategoria i forma gramatyczna czasownika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) okres dziejów, który wyodrębniono z uwagi na pewne swoiste cechy
Wiktionary
Czasy – wiersz Cypriana Kamila Norwida napisany w 1849.
Wikipedia
(1.1) czas, epoka, okres
Wiktionary
1. kielich;
2. misa o półkolistym kształcie;
3. część sklepienia kopulastego;
4. część nośna spadochronu;
5. w matematyce: część kuli odcięta płaszczyzną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sklepienie o półkolistym kształcie
(1.2) pojemnik, misa o półkolistym kształcie
(1.3) część spadochronu spowalniająca upadek
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pod tą złotą czaszą mieści się muzeum tekstów religijnych.
(1.2) Wampir powoli sączył krew ze srebrnej czaszy.
(1.3) Znów śniło mu się, że czasza się nie otworzyła.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃaʃa, AS: čaša
Wiktionary
rzecz. czaszka, czasznica
przym. czaszkowy
Wiktionary
(1.1) klosz, kopuła
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. część szkieletu chroniąca mózg, znajdująca się w głowie;
(1.2) pot. sklepienie głowy
Wiktionary
Czaszka (łac. cranium) – struktura kostna lub chrzęstna, która służy jako szkielet głowy kręgowców. Stanowi naturalną osłonę mózgu i innych narządów znajdujących się w głowie.
Wikipedia
(1.1) W tej części muzeum umieszczona jest ekspozycja wilczych czaszek.
(1.1) Mózg to znajdująca się w czaszce część ośrodkowego układu nerwowego.
(1.1) Czaszka chroni mózg przed urazami.
(1.1) Dingo krzyżuje się z psem domowym, dając płodne potomstwo, różni się jednak budową czaszki.
(1.2) Tradycja wyznaczyła kobietom tylko sposób zasłaniania głowy i całego ciała – przykrywania ogolonych czaszek (…) peruką, chustą czy turbanem, a także noszenie długich rękawów, grubych pończoch i zapinanie się po samą szyję.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃaʃka, AS: čaška
Wiktionary
rzecz. czasza ż.
przym. czaszkowy
Wiktionary
(1.2) pot. czacha, czania
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) slang. myśleć (skupiać się na czymś w myślach)
(1.2) slang. myśleć (mieć zdanie na jakiś temat)
Wiktionary
(1.1) Wybaczcie tę pożal się Boże psychoanalizę, ale czasem warto pamiętać, że facet zupełnie inaczej czaszkuje […].
Wiktionary
związany z czaszką
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z czaszką, dotyczący czaszki
Wiktionary
rzecz. czaszka ż., czasza ż., czaszkowce nmos.
Wiktionary
rodzaj grzybów z rodziny purchawkowatych
SJP.pl
Calvatia Fr. (czasznica) – rodzaj grzybów należący do rodziny purchawkowatych (Lycoperdaceae).
Wikipedia
o cechach czaszniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czaszniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
jadalny ślimak przodoskrzelny; czareczka
SJP.pl
Czaszołka, czareczka (Patella) – jeden z rodzajów w rodzinie Patellidae, grupujący niewielkie i średniej wielkości ślimaki morskie o charakterystycznych czareczkowatych muszlach, występujące głównie w strefie pływów.
Wikipedia
Czaszyn (ukr. Чашин) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Zagórz. Leży nad rzeką Osława, na granicy turystycznej Pogórza Bukowskiego i Bieszczadów Zachodnich, która przebiega wzdłuż rzeki Osława. Większa część miejscowości leżąca na prawym brzegu Osławy wchodzi w skład Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Wikipedia
rozmowa prowadzona za pośrednictwem internetu; chat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. internetowa rozmowa w formie pisemnych komunikatów
(1.2) spoż. psychoaktywna używka z liści czuwaliczki jadalnej
Wiktionary
Czat (również chat, z ang. chat [tʃæt] – pogawędka) – rodzaj rozmowy między dwoma lub wieloma użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu lub innej sieci komputerowej, polegającej na naprzemiennym przesyłaniu wiadomości tekstowych.
Wikipedia
(1.1)
rzecz. czatownik mos., czacik mrz.
czas. czatować ndk.
przym. czatowy
Wiktionary
(1.1) chat
(1.2) khat
Wiktionary
1. oddział żołnierzy ubezpieczający wojsko w czasie postoju;
2. żołnierze dokonujący zwiadu, śledzący kogoś lub coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. gromada
(1.2) wojsk. żołnierze ubezpieczający lub dokonujący zwiadu, oddział z nich złożony
(1.3) wojsk. oddział główny ubezpieczający podczas postoju
Wiktionary
Czata – element ubezpieczania wojsk podczas postoju, zazwyczaj w sile od plutonu do kompanii. Rozróżnia się czaty samodzielne, wysyłane bezpośrednio z ubezpieczanego pododdziału lub oddział, i czaty główne znajdujące się w drugim rzucie oddziału czat
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃata, AS: čata
Wiktionary
program, z którym można się komunikować przez czat (chat); chatbot
SJP.pl
strona internetowa do rozmów w formie pisemnych komunikatów; czatownia
SJP.pl
miasto w Bangladeszu; Cittagong
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czatkałem, dotyczący Czatkału (rzeki w Kirgistanie i Uzbekistanie)
Wiktionary
rzecz. Czatkał mrz.
Wiktionary
Wikipedia
pikantny lub łagodny sos stosowany jako dodatek do potraw, popularny głównie w Indiach; chutney, chutnej, ćatni
SJP.pl
Chutney, czatni, hindi चटनी ćatni – gęsty sos używany w kuchni indyjskiej. Sporządzany z owoców i warzyw, z rodzynkami, czosnkiem, cebulą, musztardą, octem itp. Używany do potraw mięsnych i wegetariańskich. W smaku może się wahać od bardzo pikantnego do łagodnego, także słodkiego. W Europie Zachodniej dostępny w formie gotowej, sprzedawany w słoiczkach. W Indiach sporządzany na bieżąco, często z sezonowych składników. W południowych Indiach podawany wraz z sambarem jako dodatek do dosy.
Wikipedia
kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
poświęcanie zbyt dużej ilości czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
Czatolin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Łyszkowice.
Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Czatolin był miejscem pierwszego zrzutu alianckiego nad okupowanym krajem w nocy z 7/8 listopada 1941.
Wikipedia
1. rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; chatować;
2. stać na czatach, pilnować;
3. śledzić z ukrycia; czaić się
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pilnować, śledzić kogoś z ukrycia
(1.2) porozumiewać się z kimś za pośrednictwem Internetu w czasie rzeczywistym przy pomocy klawiatury komputera
Wiktionary
(1.1) Myśliwi zaczaili się w krzakach i czatowali z załadowanymi dubeltówkami na grupkę dzików, zaganianą w ich kierunku przez naganiaczy.
(1.1) Czatowaliśmy na Kubę pod jego szkołą po ostatnim dzwonku, by wręczyć mu prezent i złożyć życzenia urodzinowe, jednak okazało się, że zachorował i nie przyszedł tego dnia na zajęcia.
(1.2) Czatuję od tygodnia z tym chłopakiem, którego poznałam na imprezie u Ani.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈtɔvat͡ɕ, AS: čatovać
Wiktionary
(1.1) rzecz. czatowanie n., czata ż., czatownik m.
(1.2) rzecz. czatowanie n., czat m., czatownik m.
przym. czatowy
Wiktionary
(1.1) czyhać
(1.2) chatować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czatować.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃatɔˈvãɲɛ, AS: čatovãńe
Wiktionary
czas. czatować
Wiktionary
uczestnik czatu; chatowicz, czatownik, chatownik
SJP.pl
uczestniczka czatu; czatowniczka, chatowiczka, chatowniczka
SJP.pl
1. w myślistwie: zamaskowane stanowisko myśliwskie; strażnica, punkt obserwacyjny;
2. strona internetowa do rozmów w formie pisemnych komunikatów; czateria
SJP.pl
1. kobieta dokonująca zwiadu lub stojąca na czatach; wartowniczka, zwiadowczyni;
2. uczestniczka czatu; chatowniczka, czatowiczka, chatowiczka
SJP.pl
1. osoba dokonująca zwiadu lub stojąca na czatach; wartownik, zwiadowca;
2. uczestnik czatu; chatownik, czatowicz, chatowicz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wartownik, zwiadowca
(1.2) osoba na komunikatorze internetowym, czacie; rozmówca
Wiktionary
Czatownik z Wody (ang. Watcher in the Water) – stworzenie ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.
Żył w jeziorze położonym u stóp wejścia do Khazad-dûm, które powstało po zatamowaniu Sirannonu. Mógł być jednym ze stworzeń z pradawnych czasów, które przetrwały do końca Trzeciej Ery. Zmusił Drużynę Pierścienia do przejścia przez Khazad-dûm, blokując Zachodnią Bramę. Ori w Księdze Mazarbul zanotował, że Óin został wciągnięty do wody przez Czatownika.
Wikipedia
(1.1) Gdy komtur toruński [w nocy 7 września, wziąwszy załogę Nieszawy,] wtargnął do obozu Brochockiego, napotkał on aż trzy łańcuchy czat. Żołnierze krzyżaccy uprzątnęli pierwsze posterunki, ale w drugim łańcuchu czatownik zdążył krzykiem wzniecić alarm.
(1.1) I że przed świtem, jak czatownik tuszył [daw.; przypuszczał] / I jak niemieckie wyznawały brańce [brańcowi; jeńcowi], / Chce miasto ubiec i szturmować szańce.
Wiktionary
przymiotnik od: czat (rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; chat), np. czatowe dialogi; chatowy
SJP.pl
1. rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; chatować;
2. stać na czatach, pilnować;
3. śledzić z ukrycia; czaić się
SJP.pl
czatowanie, pilnowanie
SJP.pl
masyw stołowy na Ukrainie (Góry Krymskie)
SJP.pl
Czatyr-Dah (ukr. Чатир-Даг, ros. Чатыр-Даг, krymskotat. Çatır Dağ) – masyw górski na Półwyspie Krymskim. W języku Tatarów Krymskich çatır oznacza namiot, dağ górę. Czatyrdah składa się z dwóch płaskowyży.
Wikipedia
[czytaj: czał-czał] - rasa psów o długiej, gęstej sierści koloru czarnego, rudego albo płowego; pies tej rasy; chow-chow
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, uchodzi do Zatoki Czauńskiej Morza Wschodniosyberyjskiego;
Wiktionary
Czaun (ros. Чаун) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym; długość 278 km.
Powstaje z połączenia kilku mniejszych rzek mających źródła w górach Ilirnejski Kriaż, płynie w kierunku północnym przez zabagnioną nizinę dzieląc się na liczne ramiona i meandrując; uchodzi do Zatoki Czauńskiej Morza Wschodniosyberyjskiego.
Zasilanie śniegowo-deszczowe; zamarza do dna od września do czerwca.
Wikipedia
przym. czauński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czaunem, dotyczący Czaunu
Wiktionary
rzecz. Czaun mrz.
Wiktionary
dawniej: turecki goniec
SJP.pl
Czausz (Chaush, Chaush', Čauši) (tur. Czawusz) – urzędnik dworski w Imperium Osmańskim, posłaniec, goniec, często byli oficerowie, którym powierzano zadanie kontroli pałacu.
Wikipedia
ryba, łosoś pacyficzny
SJP.pl
Czawycza (Oncorhynchus tshawytscha) – gatunek morskiej ryby z rodziny łososiowatych (Salmonidae). Największy przedstawiciel rodzaju Oncorhynchus.
W Rosji nazywana carycą łososiowatych, w Ameryce Północnej nazywana king salmon – łosoś królewski.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czchów – miasto w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czchów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. tarnowskiego. 1 stycznia 2000 Czchów odzyskał utracone w 1928 prawa miejskie. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto miało 2276 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: t͡ʃxuf, AS: čχuf
Wiktionary
przym. czchowski
Wiktionary
mieszkaniec Czchowa
SJP.pl
mieszkanka Czchowa
SJP.pl
przymiotnik od: Czchów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czchowa, związany z Czchowem
Wiktionary
rzecz. Czchów m., czchowianin m., czchowianka ż.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Czcibora, Ścibora, Cibora – staropolskie imię żeńskie. Męskie odpowiedniki: Czścibor, Ścibor, Czcibor, Cibor, Czesbor. Znaczenie imienia: „walcząca o cześć”, „obrończyni czci”.
Czcibora imieniny obchodzi 9 września i 14 listopada.
Wikipedia
Czcibor z małżonką; Czciborowie
SJP.pl
Czcibor z małżonką; Czciborostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czcibora lub związany z nim
SJP.pl
oddawać cześć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) oddawać cześć
(1.2) obchodzić jakieś święto
Wiktionary
(1.1) Jest on bardzo popularnym miejscem kultu Matki Bożej Jaworzyńskiej, szczególnie czczonej wśród górali Skalnego Podhala, a także turystów i taterników.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲt͡ɕit͡ɕ, AS: čʹćić
Wiktionary
rzecz. cześć ż., czciciel m., czcicielka ż., czczenie n.
czas. uczcić dk.
wykrz. cześć
przym. czestny
Wiktionary
(1.1) oddawać cześć
(1.2) kultywować
Wiktionary
osoba oddająca cześć; wielbiciel; wyznawca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który oddaje cześć komuś lub czemuś
Wiktionary
(1.1) Pradawni Aztekowie byli czcicielami słońca.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃʲt͡ɕit͡ɕɛl, AS: čʹćićel
Wiktionary
rzecz. czczenie n., uczczenie n.
:: fż. czcicielka ż.
czas. czcić ndk., uczcić dk.
ims. czczony
wykrz. cześć
przym. czestny
Wiktionary
(1.1) admirator, miłośnik, wielbiciel
Wiktionary
wielbibielka w sensie przesadnym lub w starożytności kobieta, która czciła (wielbiła) jakieś bóstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta oddająca cześć i uwielbienie
(1.2) przen. wielbicielka kogoś lub czegoś
Wiktionary
(1.1) Czcicielki świętej Rity noszą jej sztandary w odpustowych procesjach.
(1.2) Rockowi idole pozdrawiają swoje czcicielki z hotelowego tarasu.
Wiktionary
rzecz. cześć ż., czciciel mos., czczenie n.
czas. czcić ndk., uczcić dk.
wykrz. cześć
przym. czestny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czcigodnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czcigodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czcigodne; cecha tych, którzy są czcigodni
Wiktionary
przym. czcigodny
przysł. czcigodnie
Wiktionary
podniośle: zasługujący na szacunek, budzący respekt
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który zasługuje na wielki szacunek
Wiktionary
(1.1) Biedy i ciemnoty u nas pełno, a ci ludzie biedni i ciemni są jednocześnie najczcigodniejszym materiałem.
Wiktionary
rzecz. czcigodność ż.
Wiktionary
(1.1) dostojny, świetny, prześwietny, szacowny, szanowny, znakomity, znamienity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czcionka
Wiktionary
rzecz. czcionka ż.
Wiktionary
1. w poligrafii: podstawowy materiał zecerski w kształcie prostopadłościanu, którego jedna ze ścian ma odlew dający w druku znak litery, cyfry lub ornamentu;
2. w poligrafii: kształt i wielkość liter w druku;
3. czcionka komputerowa - zestaw znaków pisarskich dla danego urządzenia lub programu; font
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. odlew z lustrzanym odbiciem znaku
(1.2) druk. wygląd liter w druku
(1.3) pot. inform. krój pisma użyty w tekście komputerowym
Wiktionary
Czcionka (staropolskie nazwy: krotło, cćonka, trzcionka) – rodzaj nośnika pojedynczych znaków pisma drukarskiego (liter, cyfr, ornamentów, znaków), podstawowy materiał zecerski używany w technice druku wypukłego. Współcześnie czcionka drukarska została wyparta przez czcionkę komputerową, która jest obrazem pojedynczego znaku (glifu) zakodowanym w postaci bitmapowej lub wektorowej.
Wikipedia
(1.3) Aby taki znak wpisać z klawiatury, trzeba wybrać odpowiednią czcionkę.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃʲt͡ɕɔ̃nka, AS: čʹćõnka
Wiktionary
rzecz. czcioneczka ż.
Wiktionary
(1.3) font
Wiktionary
tworzenie wzorów czcionek
SJP.pl
związany z czcionką
SJP.pl
w poligrafii: pudło z przegródkami na czcionki
SJP.pl
dawne imię męskie
SJP.pl
Czcirad – imię męskie utworzone na wzór imion pochodzenia słowiańskiego, nienotowane w czasach staropolskich.
Czcirad imieniny obchodzi 29 marca.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Czcisław, Cisław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Czci- („cześć”, ale też „honor, dobre imię, cnota, zaszczyt”) i -sław („sława”). Imię to mogło oznaczać „ten, który sławi dobre imię” lub in. Tu może też należy Czasław i Czesław; por. Czesbor.
Czcisław imieniny obchodzi 16 lutego i 19 lutego.
Wikipedia
Czcisław z małżonką; Czcisławowie
SJP.pl
Czcisław z małżonką; Czcisławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czcisława lub związany z nim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) otaczanie kultem, czcią religijną
(1.2) obdarzanie szacunkiem
(1.3) oddawanie hołdu, pielęgnowanie pamięci o kimś lub o czymś
(1.4) świętowanie
Wiktionary
(1.1) W Japonii miejscowa religia shinto tradycyjnie opierała się na czczeniu Natury i dusz zmarłych przodków.
Wiktionary
rzecz. uczczenie n., cześć ż., czciciel mos., czcicielka ż.
czas. czcić ndk., uczcić dk.
przym. czestny
wykrz. cześć
Wiktionary
(1.1) adorowanie, chwalenie, wielbienie
(1.2) szanowanie, poważanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) gwara kociewska Tczew
Wiktionary
(1.1) Mirek mieszkał za Czczewam. → Mirek mieszkał za Tczewem.
Wiktionary
IPA: t͡ʃːɛf, AS: •čef
Wiktionary
1. uczucie głodu;
2. przestarzałe: pustka
SJP.pl
1. pusty, głodny;
2. nic nieznaczący, bezcelowy, płonny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) głodny, pusty
(1.2) przen. pusty, próżny, nic nie znaczący, bezcelowy
Wiktionary
(1.1) Jelito czcze zawdzięcza swą nazwę faktowi, że w martwym ciele jest zwykle czcze, czyli puste.
(1.2) Ograniczamy się na ogół w wyrażaniu miłości do czczych deklaracji, wierząc naiwnie, że słowa zastąpią czyny.
Wiktionary
IPA: t͡ʃːɨ, AS: •čy
Wiktionary
przysł. czczo
Wiktionary
[czytaj: ce-zet-DE] skrót od:
1. Centrum Zdrowia Dziecka;
2. Centralny Zarząd Dróg
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Centrum Zdrowia Dziecka
Wiktionary
IPA: t͡sɛ‿zɛd‿ˈːɛ, AS: ce‿ze•‿de
Wiktionary
chińska jednostka długości odpowiadająca 32 cm; czi, chi
SJP.pl
rodzaj ryb z rodziny karpiowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Federacji Rosyjskiej, w obwodzie czelabińskim;
(1.2) geogr. jezioro w obwodzie czelabińskim;
Wiktionary
Czebarkul (ros. Чебаркуль) – miasto o znaczeniu obwodowym w Rosji, w obwodzie czelabińskim, u podnóży Gór Ilmeńskich (Ural Południowy), na wschodnim brzegu jeziora Czebarkul, siedziba administracyjna rejonu czebarkulskiego. W 2010 roku liczyło ok. 43 tys. mieszkańców. Ośrodek przemysłu urządzeń dźwigowych i transportowych oraz metalurgicznego. W pobliżu miasta znajduje się kurort klimatyczny Kisieczag.
Wikipedia
→ Czeboksary (stolica Czuwaszji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeboksarami, dotyczący Czeboksar
Wiktionary
rzecz. Czeboksary nmos.
Wiktionary
stolica Czuwaszji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, położone na prawym brzegu Wołgi, stolica Republiki Czuwaskiej;
Wiktionary
Czeboksary (ros. Чебоксары, czuw. Шупашкар) – miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Czuwaskiej. Położone na prawym brzegu Wołgi, na trasie pomiędzy Kazaniem a Niżnym Nowogrodem, 768 km na wschód od Moskwy. Liczba mieszkańców miasta wynosi 497 618 (2020).
Wikipedia
rzecz. czeboksarczyk mos., czeboksarka ż.
przym. czeboksarski
Wiktionary
odpowiednik koncernu w Korei Płd.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) forma koncernu w Korei Południowej często zarządzanych przez rodzinne klany
Wiktionary
Czebol, chaebŏl (kor. 재벌 tɕɛːbʌl „związek finansowy”) – południowokoreańska forma konglomeratów, koncernów.
Powstały w latach 70. z małych firm prywatnych.
Wikipedia
pieróg z niekwaszonego ciasta, nadziewany mielonym lub drobno krojonym mięsem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. rodzaj dużego pieroga z niekwaszonego ciasta pszennego nadziewanego zwykle mięsem lub serem i smażonego; specjalność tradycyjnej kuchni środkowowschodniej, tureckiej, ukraińskiej i rosyjskiej;
Wiktionary
Czeburek (krym. çüberek, tur. çiğ börek, mong. хуушуур, azerb. ət qutabı, kirg. чийки бөрөк) — pieróg z przaśnego ciasta (z mąki, wody i soli) z mięsnym nadzieniem. Tradycyjna potrawa wielu tureckich i mongolskich ludów. Danie jest także popularne wśród ludów kaukaskich. Spożywa się je bez użycia sztućców.
Wikipedia
nazwisko, np. Pafnutij Czebyszew (Czebyszow) (1821-94), rosyjski matematyk i mechanik
SJP.pl
1. członek narodowości zachodniosłowańskiej zamieszkującej głównie Czechy;
2. obywatel Czech;
3. legendarny założyciel państwa czeskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. osoba narodowości czeskiej, obywatel Czech (Republiki Czeskiej), mieszkaniec Czech;
(1.2) etn. mieszkaniec Czech (krainy historycznej)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) mitsłow. legendarny założyciel państwa czeskiego;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) środ. kolej. lokomotywa serii EP05
Wiktionary
Czech (cz. Praotec Čech, łac. Bohemus) – protoplasta Czechów według kroniki Kosmasa, a także postać z legendy o Lechu, Czechu i Rusie.
Wikipedia
(1.1) Karel jest Czechem i mieszka w Pradze.
(2.1) Według legendy Czech był bratem Lecha i Rusa.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛx, AS: čeχ
Wiktionary
rzecz. Czechy nmos., czeszki nmos., czechizm mrz., czeski mrz., czeszczyzna ż., czechizacja ż., czechizowanie n.
:: fż. Czeszka ż.
czas. czechizować ndk., sczechizować dk.
przym. czeski
przysł. czesko
Wiktionary
(1.1) pot. lekcew. pepik / Pepik, pepiczek / Pepiczek
(3.1) Czesio
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
dawniej: płaszcz, okrycie; czecheł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. biała koszula, zwłaszcza kobieca
(1.2) daw. prześcieradło; całun
Wiktionary
(1.1-3) war. czechło
Wiktionary
1. znawca języka, kultury, literatury i historii Czech
2. nauczyciel lub student filologii czeskiej
SJP.pl
poddawanie wpływom czeskim, nadawanie czemuś cech typowo czeskich
SJP.pl
Wikipedia
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na języku czeskim albo z niego przejęte; bohemizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zob. bohemizm.
Wiktionary
Czechizm, czeszyzm, bohemizm (od Bohemia – łacińskiej nazwy Czech) – element językowy zapożyczony z języka czeskiego i funkcjonujący stale w obrębie innego języka. Słowo „czechizm” może też oznaczać doraźne wprowadzenie elementów języka czeskiego do tekstu, np. w celach artystycznych lub stylizacyjnych.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛxʲism̥, AS: čeχʹism̦
Wiktionary
rzecz. Czechy nmos., Czech mos., Czeszka ż., czechizacja ż., czechizowanie n., czeszczyzna ż., czeskość ż., czeski mrz., czeszka ż.
przym. czeski
czas. sczechizować dk., czechizować ndk.
Wiktionary
(1.1) bohemizm
Wiktionary
poddawać wpływom czeskim, rozszerzać wpływy czeskie; czeszczyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. sczechizować)
(1.1) narzucać język i kulturę czeską
czasownik zwrotny niedokonany czechizować się (dk. sczechizować się)
(2.1) ulegać wpływowi kultury czeskiej
Wiktionary
(1.1) Przybyli z głębi kraju edukatorzy czechizowali autochtonów.
(2.1) Ludność ta powoli czechizuje się i należy wzmocnić działalność uświadamiającą.
Wiktionary
czas. sczechizować dk.
rzecz. Czeszka ż., czeskość ż., czechizm mrz., Czech mos., Czechy lm nm., czechizowanie n.
przysł. czesko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czechizować.
Wiktionary
rzecz. zczechizowanie n., czechizm mrz., Czech mos., Czeszka ż.
czas. sczechizować, czechizować ndk., zczechizować dk.
Wiktionary
długa szata noszona przez mężczyzn w krajach Bliskiego Wschodu; czekman
SJP.pl
Czechman, czekman (tur. czekman - długa szata) – wierzchni ubiór z rękawami pochodzenia wschodniego, noszony przez mężczyzn w XVIII wieku, krojem zbliżony do kontusza i podobnie jak on noszony na żupan.
Najczęściej szyty z sukna lub aksamitu, z podszewką z tej samej tkaniny co żupan.
W odróżnieniu od kontusza, czechman zapinano pod szyję, zaś jego rękawy nałożone były na ręce, a nie odrzucane do tyłu.
Wikipedia
państwo europejskie istniejące w latach 1990-92 (w latach 1918-90 Czechosłowacja) teraz jako dwa osobne kraje: Czechy i Słowacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1938–1939 w Europie Środkowej
(1.2) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1990–1992 w Europie Środkowej
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvat͡sʲja, AS: čeχosu̯ovacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Czecho-Słowak mos., Czecho-Słowaczka ż.
przym. czecho-słowacki, czesko-słowacki
Wiktionary
(1.1) Republika Czecho-Słowacka, druga Republika Czecho-Słowacka, druga republika
(1.2) Czechosłowacka Republika Federacyjna / Czecho-słowacka Republika Federacyjna, Czeska i Słowacka Republika Federacyjna
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czecho-Słowacji, związany z Czecho-Słowacją
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvat͡sʲci, AS: čeχosu̯ovacʹḱi
Wiktionary
rzecz. Czecho-Słowacja ż., Czecho-Słowak m., Czecho-Słowaczka ż., czeski mrz., słowacki mrz.
przym. czesko-słowacki
przysł. czecho-słowacko
Wiktionary
(1.1) czechosłowacki
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
państwo europejskie istniejące w latach 1918-90 (w latach 1990-92 Czecho-Słowacja)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992, w Europie Środkowej;
Wiktionary
Czechosłowacja (cz. Československo, słow. Česko-Slovensko lub Československo) – historyczne państwo w Europie Środkowej, istniejące w latach 1918–1939 i 1945–1992. Jego stolicą była Praga.
Wikipedia
(1.1) W 1988 roku Polska graniczyła z NRD, Czechosłowacją i ZSRR.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvat͡sʲja, AS: čeχosu̯ovacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. Czechosłowak mos., Czechosłowaczka ż., czechosłowakizm mrz.
przym. czechosłowacki
Wiktionary
przymiotnik od: Czechosłowacja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czechosłowacji, związany z Czechosłowacją
Wiktionary
(1.1) Czechosłowacka flota morska istniała naprawdę.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvat͡sʲci, AS: čeχosu̯ovacʹḱi
Wiktionary
rzecz. Czechosłowacja ż., Czechosłowak m., Czechosłowaczka ż., czechosłowackość ż., czechosłowakizm m.
przysł. czechosłowacko
Wiktionary
(1.1) czecho-słowacki
Wiktionary
obywatelka byłej Czechosłowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. obywatelka Czechosłowacji, mieszkanka Czechosłowacji
Wiktionary
(1.1) Jeszcze dziś zdarzają się takie Słowaczki, które w głębi ducha czują się Czechosłowaczkami.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvat͡ʃka, AS: čeχosu̯ovačka
Wiktionary
rzecz. Czechosłowacja ż., czechosłowakizm mrz.
:: fm. Czechosłowak mos.
przym. czechosłowacki
Wiktionary
obywatel byłej Czechosłowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. obywatel Czechosłowacji, mieszkaniec Czechosłowacji
Wiktionary
(1.1) Jindřich ma ojca Czecha i matkę Słowaczkę, a zatem jest pół Czechem, pół Słowakiem oraz stuprocentowym Czechosłowakiem.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔˈswɔvak, AS: čeχosu̯ovak
Wiktionary
rzecz. Czechosłowacja ż., czechosłowakizm mrz.
:: fż. Czechosłowaczka ż.
przym. czechosłowacki
Wiktionary
koncepcja uznająca istnienie jednego narodu czechosłowackiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. koncepcja uznająca istnienie jednego narodu czechosłowackiego powstała w XIX w. głoszona przez niektórych polityków słowackich w obawie przed postępującą madziaryzacją; w okresie międzywojennym oficjalna ideologia Czechosłowacji, krytykowana przez wielu Słowaków;
Wiktionary
Czechosłowakizm (cz. čechoslovakismus, słow. čechoslovakizmus) – idea uznająca istnienie jednego narodu obejmującego Czechów, Morawian i Słowaków.
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃɛxɔswɔˈvacism̥, AS: čeχosu̯ovaḱism̦
Wiktionary
rzecz. Czechosłowak mos., Czechosłowaczka ż., Czechosłowacja ż.
przym. czechosłowacki
Wiktionary
1. Anton P. Czechow (1860-1904), rosyjski nowelista i dramatopisarz, z wykształcenia lekarz;
2. Michaił A. Czechow (1891-1953), rosyjski aktor, reżyser, pedagog
SJP.pl
Czechow (ros. Чехов) – miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, 60 km na południe od Moskwy. Centrum administracyjne rejonu czechowskiego. W 2021 roku liczyło 71,0 tys. mieszkańców. W mieście znajduje się antybalistyczny radar wczesnego ostrzegania, wchodzący w skład moskiewskiego systemu obrony antybalistycznej oraz stacja kolejowa na linii Moskwa – Tuła.
Wikipedia
1. dzielnica Gliwic;
2. osiedle w Warszawie;
3. dawna wieś na Śląsku Cieszyńskim
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
fraza rzeczownikowa, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim;
Wiktionary
Czechowice-Dziedzice (niem. Czechowitz-Dzieditz, Czechowitz-Dziedzitz; do 21 listopada 1958 Czechowice) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bielskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czechowice-Dziedzice; miasto leży historycznie na Śląsku Cieszyńskim w aglomeracji bielskiej.
Wikipedia
(1.1) Lidia ukończyła liceum w Czechowicach-Dziedzicach w 2000 roku.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛxɔˈvʲit͡sɛ d͡ʑɛ̇ˈd͡ʑit͡sɛ, AS: čeχovʹice ʒ́ėʒ́ice
Wiktionary
przym. czechowicko-dziedzicki
Wiktionary
przymiotnik od: Czechowice-Dziedzice
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechowicami, dotyczący Czechowic
Wiktionary
rzecz. Czechowice nmos.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechowicami-Dziedzicami, dotyczący Czechowic-Dziedzic
Wiktionary
rzecz. Czechowice-Dziedzice lm nm.
Wiktionary
(1.1) czechowicki
Wiktionary
nazwisko, np. Józef Czechowicz (1903-39), poeta
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czechowic-Dziedzic (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czechowic-Dziedzic (miasta w Polsce)
SJP.pl
1. wieś w Polsce;
2. rzeka w Polsce, dopływ Bystrzycy
SJP.pl
Nieistniejące miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny selerowatych
SJP.pl
Czechrzyca, trybulka (Scandix L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Obejmuje 12 gatunków. Rośliny te występują w Makaronezji, południowej i środkowej Europie, południowo-zachodniej i środkowej Azji oraz w północnej Afryce. Do flory Polski należy jeden gatunek – czechrzyca grzebieniowa S. pecten-veneris.
Wikipedia
1. państwo w Europie ze stolicą w Pradze; Czeska Republika;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie Środkowej ze stolicą w Pradze;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna w Czechach (1.1);
(1.3) geogr. toponim odpowiadający kilku miejscowościom w Polsce;
Wiktionary
Czechy, Republika Czeska (cz. Česko, Česká republika [ˈt͡ʃɛska: ˈrɛpublɪka] ( odsłuchaj)) – unitarne państwo śródlądowe w Europie Środkowej, istniejące od 1 stycznia 1993, po podziale Czechosłowacji na Czechy i Słowację. Od północy graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Państwo składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i Śląska Czeskiego. Na powierzchni 78 866 km² żyje ponad 10,5 mln osób, z czego 94% to Czesi. Państwo czeskie dzieli się na czternaście krajów. Czechy są republiką parlamentarną, demokratycznym państwem prawa o liberalnym systemie rządów, opartym na swobodnej rywalizacji partii i ruchów politycznych. Głową państwa jest prezydent. Naczelnym organem władzy ustawodawczej jest parlament z Izbą Poselską i Senatem, władzy wykonawczej rząd z czternastoma ministerstwami, a władzy sądowniczej Sąd Konstytucyjny i Sąd Najwyższy. Czechy są członkiem wielu organizacji międzynarodowych, m.in. ONZ, Unii Europejskiej, NATO, strefy Schengen, Rady Europy, OECD i Grupy Wyszehradzkiej.
Wikipedia
(1.1) Czechy graniczą z Polską, Niemcami, Austrią i Słowacją.
(1.1) Najdłuższą rzeką Czech jest Łaba.
(1.2) W skład Czechosłowacji weszły: Czechy, Morawy, Śląsk Opawski, Słowacja, Ukraina Zakarpacka (…)
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛxɨ, AS: čeχy
Wiktionary
czas. sczechizować, czechizować ndk.
rzecz. czeski mrz., czechizm mrz., Czech mos., Czeszka ż., czeskość ż., czeszka ż., czeszczyzna ż.
przym. czeski
przysł. czesko
Wiktionary
(1.1) urz. Republika Czeska; daw. Czechia; hist. Czeska Republika Socjalistyczna, hist. CRS
(1.2) Bohemia; daw. Czechia
Wiktionary
dawniej: płaszcz, okrycie; czecheł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. czecheł.
Wiktionary
prowincja w Chinach; Zhejiang
SJP.pl
Zhejiang (wymowa; chiń. upr. 浙江; chiń. trad. 浙江; pinyin Zhèjiāng; Wade-Giles Che-chiang) – prowincja na wschodnim wybrzeżu ChRL. Jej nazwę można przetłumaczyć jako „Kręta Rzeka”, a wywodzi się ona od starej nazwy rzeki Qiantang Jiang przepływającej przez stolicę prowincji – Hangzhou.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rejonowe osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim nad Sawranką;
Wiktionary
Czeczelnik (ukr. Чечельник, Czeczelnyk) – stolica rejonu, osiedle typu miejskiego nad Sawranką, na Ukrainie, w obwodzie winnickim.
Wikipedia
przym. czeczelnicki
Wiktionary
obywatel Czeczenii; Czeczeniec
SJP.pl
republika w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. republika na Kaukazie wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej;
Wiktionary
Czeczenia (czecz. Нохчийчоь/Noxçiyçö, ros. Чечня, Czecznia), Republika Czeczeńska (czecz. Нохчийн Республика / Noxçiyn Respublika; ros. Чеченская Республика, Czeczenskaja Riespublika) – republika autonomiczna ze stolicą w mieście Grozny, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej. Jest położona na Kaukazie Północnym, graniczy z rosyjskimi Dagestanem na wschodzie, Inguszetią na zachodzie, Krajem Stawropolskim na północy oraz Gruzją na południu.
Wikipedia
(1.1) 2 kwietnia 2003 roku Czeczenia stała się częścią Federacji Rosyjskiej.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈt͡ʃɛ̃ɲja, AS: čečẽńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Czeczen m., Czeczenka ż., czeczeński mrz.
przym. czeczeński
Wiktionary
(1.1) Iczkeria; ofic. Republika Czeczeńska
Wiktionary
obywatel Czeczenii; Czeczen
SJP.pl
obywatelka Czeczenii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini narodu Czeczenów
Wiktionary
rzecz. Czeczenia ż.
:: fm. Czeczen mos.
przym. czeczeński
Wiktionary
dotyczący Czeczenii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czeczenii, Czeczenów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czeczeński;
Wiktionary
(1.1) Zamach terrorystyczny w Biesłanie z września 2004 roku, choć wstrząsnął Rosją i Kaukazem, nie był wydarzeniem przełomowym, jeśli chodzi o konflikt czeczeński i sytuację w regionie północnokaukaskim.
Wiktionary
rzecz. Czeczenia ż., Czeczeniec m., Czeczen mos., Czeczenka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czeczeńskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czeczeńskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czeczeńskim
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈt͡ʃɛ̃j̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: čečẽĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
czeczotka;
1. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot;
2. mebel wykonany z czeczoty - drewna; czeczot;
3. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem
SJP.pl
Zobacz też:
Wikipedia
czeczotka;
1. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot;
2. mebel wykonany z czeczoty - drewna; czeczot;
3. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. drewno pochodzące głównie z brzozy lub topoli o splątanym układzie włókien, stosowane jako okleina albo materiał do wyrobu niewielkich przedmiotów ozdobnych
(1.2) przedmiot wykonany z użyciem czeczoty (1.1)
Wiktionary
Obrzęk, obrzęk pnia – wada drewna z grupy wad kształtu. Zniekształcenie w postaci narośli, zgrubień, wybrzuszeń, w przeciwieństwie do raka składające się z drewna zdrowego, jednak często o odmiennej, zawiłej budowie.
Ze względu na swój wygląd i charakter obrzęk często traktowany jest jak rak.
Wikipedia
(1.1) Dekoracyjnie splecione słoje, jasne i ciemne oczka, plamkaamki oraz żyłki charakterystyczne dla czeczoty powstają m.in. w wyniku choroby pnia drzewa.
(1.1) Oni z Panterą założyli w izbie warsztat stolarski i obrabiali brzozową czeczotę na skrzynki, które Pantera fabrykował bardzo kunsztownie zimą.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈt͡ʃɔta, AS: čečota
Wiktionary
rzecz. czeczotka, czeczotowatość
przym. czeczotowy, czeczotkowy
Wiktionary
(1.1) czeczotka, drewno kędzierzawe
Wiktionary
1. gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych;
2. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot, czeczota;
3. mebel wykonany z czeczotki - drewna; czeczot, czeczota;
4. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem; czeczota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Carduelis flammea|ref=tak., mały, brązowoszary ptak wędrowny z czerwoną plamaamą na głowie i czarnym podgardlem;
(1.2) rodzaj drewna, zob. czeczota.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛˈt͡ʃɔtka, AS: čečotka
Wiktionary
przym. czeczotkowy
rzecz. czeczota ż.
Wiktionary
(1.2) czeczota
Wiktionary
przymiotnik od: czeczotka
SJP.pl
splątany układ włókien, występujący w drewnie gatunków liściastych w odziomku
SJP.pl
1. ozdobna szabla tatarska
2. ryba słodkowodna z rodziny jesiotrowatych; sterlet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Acipenser ruthenus|ref=tak., gatunek słodkowodnej, wędrownej ryby z rodziny jesiotrowatych;
(1.2) rodzaj szabli pochodzenia tatarskiego lub kirgiskiego, popularnej w Rzeczypospolitej w XVII wieku;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) sterlet
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na zachodniej Ukrainie, lewy dopływ Łomnicy;
Wiktionary
Czeczwa (ukr. Чечва) – rzeka na Ukrainie, przepływająca przez rejon rożniatowski i kałuski obwodu iwanofrankiwskiego. Lewy dopływ Łomnicy w dorzeczu Dniestru.
Wikipedia
twardy żółty ser podpuszczkowy; cheddar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. dziecko (córka lub syn)
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃ndɔ, AS: čẽndo
Wiktionary
(1.1) dziecię
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał odkryty w 2009 roku na Kaukazie
Wiktionary
zaimek pytajny (np. Co nowego widziałeś? Czego chciał?) lub względny (np. Zrobili wszytko, co mogli. Czego byłoby trzeba, to móc pójść na spacer.)
SJP.pl
zaimek pytajny
(1.1) pot. dlaczego?, po co?
zaimek względny
(2.1) pot. dlaczego, po co
wykrzyknik
(3.1) grub. słucham?
forma zaimka.
(4.1) D. lp. od: co
Wiktionary
(1.1) Czegoś wrócił tak późno do domu?
(2.1) Nie wiem, czego on tak postąpił.
Wiktionary
zaimek nieokreślony zastępujący nazwę dowolnego przedmiotu lub faktu
SJP.pl
wzmocniony zaimek pytajny "co", wprowadzający pytanie uzupełnienia lub pytanie retoryczne
SJP.pl
zaimek pytajny
(1.1) dlaczego (w znaczeniu: „zaimek pytający, używany w zdaniach, w których pytający pyta o przyczynę lub cel jakiejś czynności”)
Wiktionary
(1.1) czegoż, dlaczego, dlaczegoż, dlaczegóż
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto rejonowe w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, nad rzeką Taśminą;
Wiktionary
Czehryń (ukr. Чигирин, Czyhyryn) – miasto w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, w rejonie czerkaskim nad Tiasmynem.
Wikipedia
przym. czehryński
Wiktionary
(1.1) hist. war. Czeryn, Czyryn, Czyhiryn
Wiktionary
Indianin Ameryki Północnej zamieszkujący dawniej obszar Wielkich Równin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;;
Wiktionary
(1.1) Liczba Czejenów i Sutajów była w 1780 roku szacowana na 3500 osób.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Czejenka ż.
przym. czejeński
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej; Czejenowie
SJP.pl
Szejeni, Szejenowie, Czejenowie (ang. Cheyenne, nazwa własna: Tsis tsis'tas /tsɪtsɪtʃas/ – „ludzie”) – plemię Indian północnoamerykańskich. Współcześnie wszyscy mówią po angielsku, ok. 1,7 tys. posługuje się również własnym językiem szejeńskim z rodziny algonkiańskiej.
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej zamieszkująca dawniej obszar Wielkich Równin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini indiańskiego plemięemienia Czejenów
Wiktionary
rzecz.
:: fm. Czejen mos.
przym. czejeński
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej; Czejeni
SJP.pl
Szejeni, Szejenowie, Czejenowie (ang. Cheyenne, nazwa własna: Tsis tsis'tas /tsɪtsɪtʃas/ – „ludzie”) – plemię Indian północnoamerykańskich. Współcześnie wszyscy mówią po angielsku, ok. 1,7 tys. posługuje się również własnym językiem szejeńskim z rodziny algonkiańskiej.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czejenami, dotyczący Czejenów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czejeński;
Wiktionary
rzecz. Czejen mos., Czejenka ż.
Wiktionary
(1.1) szejeński
(2.1) szejeński
Wiktionary
rodzaj przekazu pieniężnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bank. dokument będący dla banku zleceniem wypłacenia okazicielowi oznaczonej na nim kwoty z rachunku wystawcy;
Wiktionary
Czek – dokument wystawiony w ściśle przewidzianej przez prawo czekowe formie, zawierający polecenie jego wystawcy, skierowane do banku, wypłacenia oznaczonej kwoty pieniężnej okazicielowi czeku lub wymienionej osobie, ze środków, jakimi w tym banku dysponuje wystawca. Polecenie wypłacenia środków pieniężnych musi być bezwarunkowe.
Wikipedia
(1.1) Za ostatni remont mieszkania zapłaciłem wykonawcy czekiem.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛk, AS: ček
Wiktionary
przym. czekowy
Wiktionary
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
Wikipedia
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaczekać, poczekać)
(1.1) zatrzymywać się, pozostawać w jakimś miejscu, aż coś się wydarzy
(1.2) przerywać wykonywanie jakiejś czynności
(1.3) w grze w karty: nie podbijać stawki, ale nie zrezygnować z gry
(1.4) o rzeczach, które są gotowe do użycia
Wiktionary
(1.1) Jerzy czekał, aż przyjdzie Stefan.
(1.1) Od dwóch lat wciąż czekam, aż ją przyślą.
(1.2) Czekaj! Te grzyby są trujące!
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛkat͡ɕ, AS: čekać
Wiktionary
rzecz. oczekiwanie n., czekanie n., wyczekiwanie n., poczekalnia ż., odczekanie n., wyczekanie n.
czas. zaczekać dk., poczekać dk., wyczekiwać ndk., odczekać dk., oczekiwać ndk., doczekać dk.
przysł. na poczekaniu
Wiktionary
(1.1) oczekiwać, wyczekiwać, wyglądać
(1.3) pasować
Wiktionary
potocznie: przystawka, darmowa przekąska podawana w restauracji przed głównym daniem
SJP.pl
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
Wikipedia
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Czekalski (forma żeńska: Czekalska; liczba mnoga: Czekalscy) – polskie nazwisko. Najwięcej osób noszących to nazwisko zamieszkuje w Łodzi, Ostrowie Wielkopolskim, Pabianicach, Łęczycy i w Poznaniu. Liczne przypadki występowania tego nazwiska w USA (zwłaszcza stan Pensylwania), a także w brazylijskiej Paranie.
Wikipedia
czakan;
1. przyrząd alpinistyczny
2. dawna broń używana do rozbijania zbroi przeciwnika
3. czeski lub węgierski ludowy instrument muzyczny, rodzaj fletu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. hist. broń drzewcowa w kształcie osadzonego na drzewcu niewielkiego toporka z młotkiem;
(1.2) sport. rodzaj laski zakończonej głowicą i kolcem, używanej w alpinizmie do rąbania stopni w śniegu i lodzie;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nadto miewali husarze obuchy czyli czekany do rozbijania zbroi.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛkãn, AS: čekãn
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. czekanik mrz.
Wiktionary
(1.1) obuszek, obuch
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czekać.
(1.2) pozostawanie w jakimś miejscu, aż coś się wydarzy
Wiktionary
(1.1) Znudziło mi się czekanie na ich telefon, więc sam do nich zadzwoniłem.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈkãɲɛ, AS: čekãńe
Wiktionary
czas. czekać ndk., wyczekiwać ndk., poczekać dk., zaczekać dk., oczekiwać ndk., naczekać się dk.
rzecz. wyczekanie n., odczekanie n., wyczekiwanie, oczekiwanie, poczekalnia
Wiktionary
zdrobnienie od: czekan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czekan
Wiktionary
rzecz. czekan m.
Wiktionary
muzyk grający na czekanie
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
narzędzie rybackie, gęsta sieć do połowu drobnych ryb na mieliznach
SJP.pl
w ZSRR: funkcjonariusz Wszechzwiązkowej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (tzw. CzeKa)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. funkcjonariusz radzieckiej CzK
Wiktionary
Czekista (ros. Чекист / Cziekist) – rosyjsko-francuski dramat psychologiczny z 1992 roku w reżyserii Aleksandra Rogożkina. Scenariusz powstał na motywach powieści Władimira Zazubrina pt. Drzazga.
Wikipedia
(1.1) Wzdłuż kolejki oczekującej na rewizję przechadzał się czekista w skórzanej kurtce z groźnie przewieszonymi na krzyż dwoma pistoletami.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈcista, AS: čeḱista
Wiktionary
rzecz. Czeka n., CzeKa n., czekistówka ż.
:: fż. czekistka ż.
przym. czekistowski
skr. CzK n.
Wiktionary
w ZSRR: funkcjonariuszka Wszechzwiązkowej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (tzw. CzeKa)
SJP.pl
→ czekista
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czekistami, dotyczący czekistów
Wiktionary
rzecz. czekista mos., Czeka n., CzeKa n., czekistówka ż.
:: fż. czekistka ż.
skr. CzK n.
Wiktionary
długa szata noszona przez mężczyzn w krajach Bliskiego Wschodu; czechman
SJP.pl
Czechman, czekman (tur. czekman - długa szata) – wierzchni ubiór z rękawami pochodzenia wschodniego, noszony przez mężczyzn w XVIII wieku, krojem zbliżony do kontusza i podobnie jak on noszony na żupan.
Najczęściej szyty z sukna lub aksamitu, z podszewką z tej samej tkaniny co żupan.
W odróżnieniu od kontusza, czechman zapinano pod szyję, zaś jego rękawy nałożone były na ręce, a nie odrzucane do tyłu.
Wikipedia
kobieta uwielbiająca czekoladę; czekoladoholiczka
SJP.pl
osoba uwielbiająca czekoladę; czekoladoholik
SJP.pl
1. wyrób cukierniczy z masy kakaowej, zwykle w tabliczkach
2. napój sporządzany z czekolady rozpuszczonej w mleku lub wodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. cuk. półprodukt cukierniczy sporządzany z kakao, cukru i tłuszczu;
(1.2) spoż. cuk. tabliczka czekolady (1.1)
(1.3) spoż. kulin. słodki, gęsty i gorący napój z kakao i śmietanki;
(1.4) kolor taki jak typowej czekolady (1.1)
Wiktionary
Czekolada – wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe) lub innego tłuszczu roślinnego, środka słodzącego i innych dodatków, a w przypadku czekolady mlecznej także z mleka. Według dyrektywy 2000/36/WE czekoladę definiuje się jako wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej. W celu uzyskania miazgi kakaowej i tłuszczu kakaowego, ziarna kakaowca poddaje się fermentacji, suszy i rozciera. Kolejnym etapem produkcji jest konszowanie.
Wikipedia
(1.1) Na niedzielny deser mama zrobiła sernik wiedeński z czekoladą i rodzynkami.
(1.2) Krzyś jest strasznym łakomczuchem, zjada całą czekoladę na raz.
(1.3) Po powrocie z sanek rozgrzaliśmy się kubkiem czekolady.
(1.4) Ten kolor na tapicerce to bardziej czekolada niż mahoń.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛkɔˈlada, AS: čekolada
Wiktionary
rzecz. czekoladnik m., czekoladniczka ż., czekoladziarka ż., czekoladnictwo m., czekoladowiec m., czekoladziarnia ż., czekoladownia ż.
:: zdrobn. czekoladka
czas. poczekoladować
przym. czekoladowy
przysł. czekoladowo
Wiktionary
(1.1) czekolada twarda; gw-pl|Górny Śląsk|szekulada.
(1.2) tabliczka czekolady; gw-pl|Górny Śląsk|szekulada.
(1.3) czekolada pitna, czekolada na gorąco
(1.4) ciepły brąz
Wiktionary
lokal gastronomiczny oferujący desery i napoje na bazie czekolady
SJP.pl
mała tabliczka czekolady lub czekoladowy cukierek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czekolada
(1.2) spoż. wyrób cukierniczy z nadziewanej czekolady i dodatków, w małych porcjach, często w wyrafinowanej formie
(1.3) pot. dziewczyna o ciemnej, brązowej cerze
Wiktionary
(1.1) Jacusiu, czy chcesz troszeczkę czekoladki albo serniczka?
(1.2) Na stole stała bombonierka z czekoladkami.
(1.3) Na Madagaskarze Marek zakochał się w sympatycznej czekoladce.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛkɔˈlatka, AS: čekolatka
Wiktionary
rzecz. czokolada ż., czekolada ż., czekoladnik m., czekoladniczka ż., czekoladnictwo m., czekoladowiec m., czekoladziarka ż., czekoladziarnia ż., czekoladownia ż.
czas. poczekoladować
przym. czekoladowy
przysł. czekoladowo
Wiktionary
mała tabliczka czekolady lub czekoladowy cukierek
SJP.pl
kobieta uwielbiająca czekoladę; czekoholiczka
SJP.pl
osoba uwielbiająca czekoladę; czekoholik
SJP.pl
zbyt częste jedzenie czekolady i innych wyrobów czekoladowych
SJP.pl
Czekolada – wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe) lub innego tłuszczu roślinnego, środka słodzącego i innych dodatków, a w przypadku czekolady mlecznej także z mleka. Według dyrektywy 2000/36/WE czekoladę definiuje się jako wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej. W celu uzyskania miazgi kakaowej i tłuszczu kakaowego, ziarna kakaowca poddaje się fermentacji, suszy i rozciera. Kolejnym etapem produkcji jest konszowanie.
Wikipedia
podobny do czekolady
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) spoż. przypominający wyglądem i smakiem czekoladę
(1.2) przen. o marnej czekoladzie
Wiktionary
(1.1) W Szwecji można kupić wiele słodyczy z czekoladopodobną masą.
(1.2) Fuj, to nie czekolada, to wyrób czekoladopodobny!
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛkɔladɔpɔˈdɔbnɨ, AS: čekoladopodobny
Wiktionary
pokrywać polewą czekoladową
SJP.pl
pokryty polewą czekoladową
SJP.pl
1. gatunek ryby z rodziny guramiowatych; gurami czekoladowe;
2. rodzaj ciasta czekoladowego
SJP.pl
dział fabryki wytwarzający czekoladę; czekoladziarnia
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) kulin. cuk. na sposób odpowiedni czekoladzie
(1.2) z użyciem czekoladowej barwy, z obecnością czekoladowego koloru
Wiktionary
(1.1) Smakuje czekoladowo, choć nie ma tu ani kawałka czekolady, zastępuje ją za to uczciwa porcja kakao.
Wiktionary
rzecz. czokolada ż., czekolada ż., czekoladka ż., czekoladnik mos., czekoladniczka ż., czekoladownia ż., czekoladziarnia ż.
przym. czekoladowy
Wiktionary
brązowy o odcieniu czekoladowym
SJP.pl
o człowieku: taki, który ma skórę koloru czekolady
SJP.pl
1. o smaku czekoladowym;
2. zrobiony z czekolady
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. dotyczący czekolady, zawierający czekoladę, zrobiony z czekolady, przyrządzony z czekoladą
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor brązowy, taki jak kolor czekolady
Wiktionary
(1.1) Uwielbiam smak lodów czekoladowych.
(2.1) Eli jest do twarzy w czekoladowych ciuchach.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛkɔlaˈdɔvɨ, AS: čekoladovy
Wiktionary
rzecz. czokolada ż., czekolada ż., czekoladka ż., czekoladnik mos., czekoladniczka ż., czekoladownia ż., czekoladziarnia ż.
przysł. czekoladowo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żart. osoba, która bardzo lubi czekoladę
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛkɔladɔˈʒɛrt͡sa, AS: čekoladožerca
Wiktionary
urządzenie produkujące czekoladę
SJP.pl
dział fabryczny wytwarzający czekoladę
SJP.pl
związany z czekiem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czekiem, dotyczący czeku
Wiktionary
rzecz. czek m.
Wiktionary
uczeń guru; ćela
SJP.pl
miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej na południowym Uralu, stolica obwodu czelabińskiego;
Wiktionary
Czelabińsk (ros. Челябинск) – miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, na Uralu, nad rzeką Miass.
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛˈlabʲĩj̃sk, AS: čelabʹĩĩ ̯sk
Wiktionary
rzecz. czelabińszczanin mos., czelabińszczanka ż., czelabińczyk mos., czelabinka ż.
przym. czelabiński
Wiktionary
przymiotnik od: Czelabińsk
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czelabińska, związany z Czelabińskiem
Wiktionary
(1.1) Znaczenie operacji czelabińskiej polegało na tym, że biali utracili bardzo ważny węzeł kolejowy i ostatnią rokadę kolejową, a ponadto rozgromione zostały ich odwody strategiczne.
Wiktionary
rzecz. Czelabińsk m.
Wiktionary
dawniej, żartobliwie: gromadka domowników, szczególnie dzieci
SJP.pl
w dawnych dworach, zamkach: pomieszczenie dla służby, zwykle przy kuchni
SJP.pl
Czeladna (cz. Čeladná, niem. Czeladna) – gmina w Czechach, w powiecie Frydek-Mistek, w kraju morawsko-śląskim.
Wikipedia
zajęcie czeladnika; okres bycia czeladnikiem
SJP.pl
Czeladnik (również towarzysz) – jeden ze stopni kwalifikacji zawodowych, stwierdzający opanowanie przez ucznia, młodocianego pracownika zatrudnionego w celu nauki zawodu, umiejętności praktycznych oraz teoretycznych w zawodzie rzemieślniczym oraz potwierdzający je dowodem kwalifikacji zawodowych w formie zdanego egzaminu czeladniczego.
Wikipedia
rzemieślnik zdobywający praktykę pod kierunkiem majstra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik po zakończonym etapie nauki i zweryfikowaniu kwalifikacji zawodowych przez specjalną komisję, pracujący pod nadzorem majstra
Wiktionary
Czeladnik (również towarzysz) – jeden ze stopni kwalifikacji zawodowych, stwierdzający opanowanie przez ucznia, młodocianego pracownika zatrudnionego w celu nauki zawodu, umiejętności praktycznych oraz teoretycznych w zawodzie rzemieślniczym oraz potwierdzający je dowodem kwalifikacji zawodowych w formie zdanego egzaminu czeladniczego.
Wikipedia
(1.1) Po dwumiesięcznym stażu wreszcie otrzymałem dyplom czeladnika.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈladʲɲik, AS: čeladʹńik
Wiktionary
rzecz. czeladź ż., czeladnica ż., czeladka ż.
przym. czeladniczy, czeladny, czeladni
Wiktionary
związany z czeladzią (np. izba czeladna)
SJP.pl
dawna służba u arystokracji używana do posług w domu, jako straż w zamku itp., a także towarzysząca swoim panom w wyprawach wojennych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛlat͡ɕ, AS: čelać
Wiktionary
mieszkaniec Czeladzi
SJP.pl
mieszkanka Czeladzi
SJP.pl
przymiotnik od: Czeladź
SJP.pl
Czelatyce – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Rokietnica.
Wieś szlachecka, własność Stanisława Derszniaka, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego. W latach 1975–1998 wieś należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
perkusyjny instrument klawiszowy należący do grupy idiofonów, przypominający fisharmonię; celesta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. idiofon przypominający kształtem fisharmonię, w którym dźwięk pochodzi z płytek uderzanych przez młoteczki uruchamiane przez klawisze;
Wiktionary
Czelesta (wł. celesta = rajski; skrót: Cel.) – klawiszowy instrument muzyczny z grupy instrumentów perkusyjnych wynaleziony pod koniec XIX w., przypominający kształtem fisharmonię. Dźwięk powstaje w nim w wyniku uderzania uruchamianych przy pomocy klawiszy młoteczków w metalowe płytki połączone z rezonatorem skrzynkowym, które wydają dźwięk zbliżony do dzwonków. Instrument ma zazwyczaj 49-65 klawiszy oraz skalę obejmującą trzy, cztery lub pięć oktaw.
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛˈlɛsta, AS: čelesta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czeladź
Wiktionary
(1.1) chasa, hasa
Wiktionary
muzyk grający na wiolonczeli; wiolonczelista
SJP.pl
kobieta grająca na wiolonczeli; wiolonczelistka
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czelny
SJP.pl
nadmierna śmiałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. bycie nadmiernie zuchwałym, odważyć się na coś wbrew przyjętym konwenansom
Wiktionary
(1.1) Po tym, co zrobił, ma jeszcze czelność uważać siebie za naszego przyjaciela.
Wiktionary
przym. czelny
rzecz. czółko n., czoło n., czołówka ż.
Wiktionary
(1.1) bezczelność, tupet, zuchwałość, rzad. śmiałość
Wiktionary
śmiały, arogancki, zuchwały
SJP.pl
wielki otwór, głęboka jama; głębia, przepaść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. przepaść, głębia, jama
(1.2) stpol. paszcza
(1.3) stpol. szczęka
Wiktionary
Czeluść – krakowski kolektyw muzyczny, założony w 2015 roku przez Filipa „JUTRØ” Fabiańskiego i Jana „Kosę” Kosińskiego,współpracujący z producentami i DJ-ami, tworzący muzykę witch house.
JUTRØ i Kosa od 2017 roku organizują w Krakowie Czeluść Festival. W latach 2018–2022 roku w Radiowej Trójce, w poniedziałkowe i czwartkowe wieczory, nadawana była audycja „Wieczór rezydentów” prowadzona rotacyjnie przez kolektyw Czeluść, Jurka Przeździeckiego, Kubę Sojkę i Rrrkrt z projektu Brutaż. DJ-e analizowali w niej twórczość producentów i raperów powiązanych z nową falą hip-hopu, trapem, muzyką bassową i klubową. W 2023 z kolektywu wystąpił „Kosa”.
Wikipedia
(1.1) Patrzył jak jego plecak stacza się w czeluść.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛluɕt͡ɕ, AS: čeluść
Wiktionary
rzecz. Czeluścin mrz.
przym. czeluściński
Wiktionary
(1.1) otchłań
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Czerniejewo;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyński, w gminie Pępowo;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Chciała wysiąść w Czeluścinie, ale przespała przystanek.
Wiktionary
rzecz. czeluścinianin mos., czeluścinianka ż., czeluść ż.
przym. czeluściński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czeluścina, związany z Czeluścinem
Wiktionary
(1.1) Ślub wzięli w czeluścińskim kościele.
Wiktionary
rzecz. Czeluścin mrz., czeluścinianin mos., czeluścinianka ż., czeluść ż.
Wiktionary
przymiotnik od: czeluść
SJP.pl
Czeluśnica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Tarnowiec.
Czeluśnica jest jedną z największych wsi w gminie Tarnowiec.
Wieś lokowana była prawdopodobnie na prawie niemieckim i od połowy XV w. należała do opactwa benedyktynów tynieckich w powiecie bieckim województwa krakowskiego. Mówi o tym dokument z 1456 r. w którym Kazimierz Jagiellończyk potwierdził oddanie wioski opactwu tynieckiemu i wszystkie nadane wcześniej przywileje. Wieś została przejęta przez skarb państwa austriackiego w roku 1798. Później stała się własnością Aleksandra Gorajskiego herbu Korczak, właściciela Moderówki, Gąsówki, Warzyc i Bierówki, a następnie jego syna Władysława i wnuka Kazimierza. Ostatecznie w roku 1895 majątek został rozparcelowany.
Wikipedia
przymiotnik od: czeluść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) białystok. samogon
Wiktionary
przymiotnik od: Czemierniki
SJP.pl
mieszkaniec Czemiernik (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czemiernik (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
Czemierniki – miasto w Polsce, położone na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, siedziba gminy Czemierniki. Na terenie Czemiernik utworzono dwa sołectwa Czemierniki I i Czemierniki II.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1509 roku, położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim w województwie lubelskim. Zostały pozbawione praw miejskich 13 stycznia 1870 i włączone do gminy Czemierniki w powiecie lubartowskim. W latach 1867–1954 siedziba wiejskiej gminy Czemierniki, 1954–1972 gromady Czemierniki (od 1956 w powiecie radzyńskim), a od 1973 reaktywowanej gminy Czemierniki. W latach 1975–1998 należały administracyjnie do województwa bialskopodlaskiego. 1 stycznia 2024 odzyskały status miasta.
Wikipedia
zaimek pytajny
(1.1) slang. czemu (mocniej podszyte zdziwieniem)
Wiktionary
(1.1) „Ej, nie jesteś już moim duo Fortnite!” – czemó??
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃mɔ, AS: čẽmo
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czempiń (pol. hist. Piechnino) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie kościańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czempiń.
Czempiń uzyskał lokację miejską przed 1399 rokiem. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.Przez gminę przebiegają ważne szlaki komunikacyjne między innymi linia kolejowa łącząca Poznań z Wrocławiem i droga krajowa nr 5 z Gdańska przez Poznań, Wrocław do Pragi. Na terenie Czempinia ma swoją siedzibę jedyna tego rodzaju w Polsce stacja badawcza Polskiego Związku Łowieckiego. Jego działalność opiera się na hodowli i leczeniu ptaków drapieżnych. Prowadzone są tutaj również zakrojone na szeroką skalę badania nad zwierzyną. Związek ten zajmuje się również organizacją szkoleń dla myśliwych.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛ̃mpʲĩɲ, AS: čẽmpʹĩń
Wiktionary
przym. czempiński
Wiktionary
mieszkaniec Czempinia
SJP.pl
mieszkanka Czempinia
SJP.pl
przymiotnik od: Czempiń
SJP.pl
mistrz sportowy; champion; szampion
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. aktualny mistrz jakiejś dyscypliny
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę wielokrotnie nagradzane na pokazach, konkursach, wystawach
Wiktionary
Mistrz – tytuł przyznawany osobie, która osiągnęła najwyższy stopień wiedzy lub umiejętności w danej dziedzinie; ciesząca się swoistym autorytetem i będąca wzorem do naśladowania (nauczyciel, guru) dzięki czemu posiada pozycję/stanowisko, które wyróżnia ją spośród ogółu.
Odpowiednikiem żeńskiego tytułu jest mistrzyni, rzadziej miss.
Wikipedia
czas. czempionat m.
:: fż. czempionka ż.
Wiktionary
mistrzostwo w jakiejś dyscyplinie sportu; championat
SJP.pl
championka;
1. mistrzyni w jakiejś dyscyplinie sportu
2. zwierzę (samica), które zostało zwycięzcą zawodów lub konkursu
SJP.pl
zaimek pytajny (np. Co nowego widziałeś? Czego chciał?) lub względny (np. Zrobili wszytko, co mogli. Czego byłoby trzeba, to móc pójść na spacer.)
SJP.pl
zaimek pytajny
(1.1) dlaczego, po co
zaimek względny
(2.1) dlaczego, po co
forma zaimka.
(3.1) C. lp. od: co
Wiktionary
(1.1) Czemu kupiłeś taki drogi samochód?
(2.1) Nikt nie wie, czemu ona ścięła włosy.
(3.1) Czemu się przyglądasz?
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃mu, AS: čẽmu
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|czamu.
Wiktionary
zaimek nieokreślony zastępujący nazwę dowolnego przedmiotu lub faktu
SJP.pl
wzmocniony zaimek pytajny "co", wprowadzający pytanie uzupełnienia lub pytanie retoryczne
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Zhengzhou; miasto w Chinach
SJP.pl
Zhengzhou (chiń. upr. 郑州; chiń. trad. 鄭州; pinyin Zhèngzhōu; wym. [tʂɤ̂ŋtʂóu̯]) – stolica prowincji Henan, leżąca nad Huang He. W mieście znajduje się największa na świecie fabryka iPhone’ów, obsługująca firmę Apple.
Wikipedia
miasto w Chinach; Chengdu
SJP.pl
Wikipedia
część rośliny łatwo przyczepiająca się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w europejskiej części Rosji, przepływa przez terytorium Udmurcji i obwodu kirowskiego; główny lewy dopływ Wiatki;
Wiktionary
Czepca (ros. Чепца, udm Чупчи́) — rzeka w europejskiej części Rosji. Przepływa przez terytorium Udmurcji i obwodu kirowskiego; główny lewy dopływ Wiatki o długości 501 km, z dorzeczem o powierzchni 20 400 км².
Swój bieg rozpoczyna na Wyżynie Wierchniekamskiej na północy Udmurcji, a do Wiatki uchodzi w pobliżu miasta Kirowo-Czepieck w obwodzie kirowskim. Nad jej brzegami położone są (kolejno od źródeł do ujścia): wieś Debiosy, posiółek Baleziny oraz miasta Głazow i Kirowo-Czepieck.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: czepek
2. tkanka powierzchniowa, pokrywająca koniec korzenia; czepiec
SJP.pl
1. nieprzemakalne nakrycie głowy stosowane na basenie;
2. dawne kobiece nakrycie głowy noszone przez mężatki i wdowy;
3. część stroju ludowego;
4. biała czapeczka, noszona np. przez pielęgniarki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. nakrycie głowy;
(1.2) zaw. nakrycie głowy spinające lub chroniące włosy przy pracy lub w kąpieli
(1.3) sport. gumowe lub płócienne nakrycie głowy pływaka;
(1.4) anat. med. część błon płodowych okrywająca głowę noworodka;
(1.5) bot. element sporofitu szeregu mchów i wątrobowców;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wrzaskliwe, wygadane przekupki w spódnicach sztywnych od krochmalu i wysokich bieluśkich czepkach.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛpɛk, AS: čepek
Wiktionary
rzecz. oczepiny lm nm., czepiec mrz.
:: zdrobn. czepeczek mrz.
czas. czepić ndk.
przym. czepny
Wiktionary
wyspa na Dunaju; Csepel
SJP.pl
Czepel (węg. Csepel) – największa na Węgrzech wyspa rzeczna na Dunaju. Długość wyspy wynosi 48 km, szerokość – 6–8 km, zaś powierzchnia – 257 km². Wyspa Czepel leży na Wielkiej Nizinie Węgierskiej, rozciągając się od Budapesztu prawie po Dunaújváros. Główny nurt Dunaju (Nagy-Duna) otacza wyspę od zachodu, wschodnia odnoga nazywa się Ráckevei-Duna (także Soroksári-Duna, Kis-Duna). Administracyjnie wyspa należy do komitatu Pest – z wyjątkiem północnego krańca, który stanowi XXI dzielnicę Budapesztu. Poza tą dzielnicą na Czeplu leżą miasta Szigetszentmiklós, Szigethalom, Tököl i Ráckeve oraz kilka wsi. Liczba ludności wynosi około 165 tysięcy. Budapeszteńska część wyspy stanowi ok. 10% jej powierzchni, ale jej ludność stanowi prawie połowę całkowitej liczby.
Wikipedia
1. potocznie: nagabywać;
2. czepiać się:
a) chwytać się, zahaczać się;
b) dopatrywać się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. czepić)
(1.1) pot. prowizorycznie mocować
(1.2) pot. zatrzymywać kogoś lub coś bez istotnego powodu
czasownik zwrotny niedokonany czepiać się (dk. czepić się)
(2.1) pot. ujmować coś, by się tego trzymać
(2.2) pot. wynajdywać złe strony czegoś, niedobre intencje kogoś
(2.3) pot. czynić starania, by coś ocalić
Wiktionary
rzecz. czepianie n., zaczep mrz.
przym. czepialski, czepny
Wiktionary
(1.1) przyczepiać, przymocowywać, przypinać, zawieszać
(1.2) nagabywać, zaczepiać
(2.1) chwytać się, lgnąć, przytrzymywać się, zahaczać się
(2.2) atakować, dopieprzać się, dopierdalać się, krytykować, przychrzaniać się, przyczepiać się, przypieprzać się, przypierdalać się, przypierdzielać się, przypinać się, tykać się, szukać dziury w całym
Wiktionary
małpa szerokonosa, zamieszkująca Amerykę Południową
SJP.pl
Czepiak (Ateles) – rodzaj nadrzewnych ssaków naczelnych z podrodziny czepiaków (Atelinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).
Wikipedia
rodzina nadrzewnych ssaków naczelnych
SJP.pl
Czepiakowate (Atelidae) – rodzina nadrzewnych ssaków naczelnych z infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) obejmująca czepiaki i wyjce – największe i najgłośniejsze małpy Nowego Świata, dawniej włączane do rodziny płaksowatych.
Wikipedia
o cechach czepiakowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
kobieta, która lubi bezpodstawnie krytykować innych, doszukuje się złych cech, intencji
SJP.pl
potocznie: taki, który bezpodstawnie krytykuje innych, doszukuje się w kimś lub w czymś złych cech, stron
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który często czepia się
Wiktionary
rzecz. czepianie n.
czas. czepiać ndk.
przym. czepliwy
Wiktionary
potocznie: przyczepianie się do kogoś, występowanie z nieuzasadnionymi pretensjami, zwykle w nieistotnych sprawach; małostkowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. częste krytykowanie rzeczy drobnych i błahych, zwracanie uwagi na najmniejsze szczegóły
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈpʲjalstfɔ, AS: čepʹi ̯alstfo
Wiktionary
rzecz. czepianie się
czas. czepiać się
Wiktionary
(1.1) czepianie się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czepiać.
Wiktionary
czas. czepiać ndk.
rzecz. zaczep mrz.
przym. czepialski, czepny
Wiktionary
czepić się:
1. chwycić się, zahaczyć się;
2. dopatrzeć się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
SJP.pl
1. dawniej kobiece nakrycie głowy; czepek
2. część żołądka u zwierząt przeżuwających
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. etn. rodzaj kobiecego nakrycia głowy;
(1.2) anat. zool. jeden z żołądków przeżuwaczy;
(1.3) anat. zob. czepiec ścięgnisty.
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) W czasie oczepin ścinano warkocz i zakładano pannie młodej czepiec.
(1.2) Krowy mają cztery żołądki zwane kolejno żwaczem, czepcem, księgami i trawieńcem.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛpʲjɛt͡s, AS: čepʹi ̯ec
Wiktionary
rzecz. oczepiny nmos.
:: zdrobn. czepek m., czepeczek m.
przym. czepcowy, czepny
Wiktionary
(1.1) czepek
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Czepiel (czes. Čepel niem. Tippelstein lub Tüpelstein, 901 m n.p.m.) – szczyt w Karkonoszach w obrębie Lasockiego Grzbietu.
Położony pomiędzy Kopiną na północy a Mravenečníkiem na południu. Przez Czepiel przechodzi dział wód pomiędzy zlewiskami Bałtyku i Morza Północnego. Wschodnie stoki leżą w dorzeczu Bobru a zachodnie Úpy. Zbudowany ze skał metamorficznych wschodniej osłony granitu karkonoskiego – głównie zieleńców. Wierzchołek i górne stoki są porośnięte lasami, niższe części pokrywają łąki.
Wikipedia
1. rączka pługa;
2. czepiga rudawa - ptak zamieszkujący w Afryce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uchwyt do prowadzenia pługa konnego przez oracza
(1.2) średniej wielkości ptak zamieszkujący środkową i południową Afrykę;
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈpʲiɡa, AS: čepʹiga
Wiktionary
rzecz. czepigi nmos.
Wiktionary
rączki od pługa konnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Coliiformes|Murie|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
(1.2) syst. ornit. nazwa systematyczna|Coliidae|Swainson|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu czepig (1.1)
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) M., B. i W. lm. od: czepiga
Wiktionary
Czepigi – rząd (Coliiformes) i rodzina (Coliidae) ptaków z podgromady Neornithes.
Wikipedia
rzecz. czepiga ż.
Wiktionary
Czepino (do 1945 roku niem. Wintersfelde) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino przy historycznym trakcie komunikacyjnym w kierunku Szczecina, w paśmie zabudowy wytworzonym przez miejscowości Czepino, Daleszewo, Radziszewo.
Wikipedia
dawny obrzęd weselny znany u większości ludów słowiańskich, podczas którego panna młoda symbolicznie przechodziła ze stanu panieńskiego w zamężny; oczepiny
SJP.pl
bylina z rodziny ślazowatych; urena
SJP.pl
→ czepliwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czepliwe
Wiktionary
przym. czepliwy, czepny
Wiktionary
1. umożliwiający przyczepianie się; czepny;
2. potocznie: skłonny do zaczepek, niesłusznego krytykowania; napastliwy, zaczepliwy;
3. potocznie: łatwy do zapamiętania, wpadający w ucho; chwytliwy
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpnąć.
Wiktionary
1. umożliwiający przyczepianie się (np. organy czepne wytwarzane przez niektóre rośliny pnące)
2. czepiający się; lepki, przylegający (np. czepna witka maliny)
SJP.pl
1. umożliwiający przyczepianie się (np. organy czepne wytwarzane przez niektóre rośliny pnące)
2. czepiający się; lepki, przylegający (np. czepna witka maliny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dostosowany do czepiania się
(1.2) chwytliwy, czepliwy
Wiktionary
rzecz. czepek mrz., czepiec mrz., czepianie n., czepliwość ż.
czas. czepić ndk., czepiać ndk., przyczepić dk., przyczepiać ndk.
przym. czepliwy, przyczepny
Wiktionary
cierniste pnącze z rodziny marzanowatych; gambir
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w północno-zachodnich Chinach;
Wiktionary
dawny rodzaj werandy w domach budowlanych na Wschodzie, zwłaszcza w Turcji
SJP.pl
drzewo owocowe - mieszaniec wiśni i czereśni
SJP.pl
żartobliwie lub lekceważąco: gromada, grupa ludzi; zgraja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. zgraja, grupa
Wiktionary
(1.1) Koronami drzew czmychnęła czereda małp.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈrɛda, AS: čereda
Wiktionary
rzecz. zdrobn. czeredka ż.
Wiktionary
(1.1) gromada
Wiktionary
zdrobnienie od: czereda; gromadka
SJP.pl
drzewo lub krzew z rodziny różowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Padus., rodzaj rośliny z rodziny różowatych o białych, silnie pachnących kwiatach i ciemnoczerwonych lub czarnych owocach;
(1.2) spoż. owoc czeremchy (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) (…) drzewa jaśniały świeżą zielonością, biała czeremcha rozlewała zapach i zwieszała tak nisko swe cienkie gałązki, aż zanurzały się w wodzie przejrzystej.
(1.1) U nóg Joanny leżał pęk czeremchy, która teraz właśnie rozkwitała na świecie, a której garść sporą syn ślusarza narwał zapewne w czyimś ogrodzie i milcząc tu na podłodze położył.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈrɛ̃mxa, AS: čerẽmχa
Wiktionary
przym. czeremchowy
Wiktionary
(1.1) lud. kocierba
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie irkuckim;
Wiktionary
Czeremchowo (ros. Черемхово) – miasto w Rosji w obwodzie irkuckim w zagłębiu węglowym.
Znajdują się tu kopalnie węgla, przemysł maszynowy, spożywczy, lekki.
Jedno z miejsc do których byli zsyłani polscy działacze socjalistyczni z partii „Proletariat”. Tu byli zatrudniani między innymi w kopalni węgla i złota „Komorowski i Sobieszczański” (Kомпании Русскo-Азиатическия Уголья копий и Золотые принска „Коморовский и Собесщанский”, Черемхово).
Wikipedia
przym. czeremchowski
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeremchowem, dotyczący Czeremchowa
Wiktionary
rzecz. Czeremchowo n.
Wiktionary
związany z czeremchą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czeremchą, dotyczący czeremchy
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrɛ̃mˈxɔvɨ, AS: čerẽmχovy
Wiktionary
rzecz. czeremcha ż.
Wiktionary
przymiotnik od: Czeremcha
SJP.pl
członek ludu zamieszkującego Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Maryjczyk
SJP.pl
lud zamieszkujący Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Maryjczycy
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Czeremisów, właściwy Czeremisom
SJP.pl
dotyczący Czeremisów, właściwy Czeremisom
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Czeremisami (Maryjczykami), dotyczący Czeremisów (Maryjczyków)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czeremiski;
Wiktionary
rzecz. Czeremis mos.. Czeremiska ż.
Wiktionary
(1.1) maryjski
(2.1) maryjski
Wiktionary
rzeka na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na zachodniej Ukrainie, w Karpatach Wschodnich, prawy dopływ Prutu;
Wiktionary
Czeremosz (ukr. Черемош, rum. Ceremuș) – rzeka na zachodniej Ukrainie, w Karpatach Wschodnich, prawy dopływ Prutu o długości 80 km (167 km z Czarnym Czeremoszem) i powierzchni dorzecza 2560 km². Nazwa rzeki często pojawia się w kulturze ludowej, w szczególności w odniesieniu do tradycji huculskiej.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. czosnek niedźwiedzi
(1.2) spoż. jarzyna z czosnku niedźwiedziego
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Zapobiegliwe gospodynie solą czeremszę i przechowują w beczułkach na zimę.
Wiktionary
(1.1-2) czosnek niedźwiedzi, babczy czosnek, zajęczy czosnek, babny czosnek, psi czosnek
Wiktionary
namiotnik czeremszaczek - motyl z rodziny namiotnikowatych
SJP.pl
1. kwiat lub owoc czeremchy;
2. lasek czeremchowy
SJP.pl
Czeremszyna – polski zespół folkowy, inspirujący się folklorem słowiańskim, głównie podlaskim. Powstał w listopadzie 1993 roku z inicjatywy Barbary Kuzub-Samosiuk, w Czeremsze, na Podlasiu.
Od początku istnienia zespołu na jego repertuar składają się przede wszystkim pieśni ludowe pogranicza polsko-białorusko-ukraińskiego wykonywane w gwarze z Podlasia zaaranżowane na głos i różne instrumenty m.in. akordeon, bałałajkę basową, cymbały, fujarę słowacką, mandolinę, skrzypce, sopiłki i instrumenty perkusyjne. Płyta zespołu z 2003 roku pt. „Hulaj póki czas” została laureatem konkursu „Wirtualne Gęśle” 2003.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Padus avium|Mill.|ref=tak., gatunek drzewa lub dużego krzewu z rodziny różowatych
(1.2) bot. drzewo lub krzew z gatunku czeremuch (1.1)
Wiktionary
(1.1) Czeremucha jest typowym megafanerofitem.
(1.2) Położyła się pod czeremuchą, by przeczekać gorąc południa.
Wiktionary
(1.1) czeremcha, czeremcha zwyczajna, czeremcha pospolita, śliwa kocierpka, trzemcha, smrodynia
(1.2) czeremcha
Wiktionary
1. skorupa po stłuczonym naczyniu;
2. głowa, czaszka;
3. nieszkliwiony wyrób garncarski lub ceramiczny;
4. odłamek pocisku, bomby, granatu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. czaszka
(1.2) anat. głowa
(1.3) przen. liche naczynia garncarskie
(1.4) techn. w technologii ceramicznej: wytrzymały mechanicznie produkt wypiekania uformowanej masy ceramicznej
(1.5) wojsk. odłamek bomby, granatu lub pocisku
(1.6) przen. szczątki, ruiny
(1.7) gw-pl|Bukowina. dachówka
Wiktionary
Czerep – skorupa ceramiczna, stanowiąca właściwą ściankę przedmiotu; wypalona, lecz nieszkliwiona bez angoby i dekoracji.
Wypalenie wyrobu pozbawia masę ceramiczną wody, zmienia jej właściwości fizyczne i chemiczne. Czerep jest twardy, porowaty, kruchy, dźwięczy przy uderzeniu, zachowuje na stałe kształt nadany przed wypaleniem.
Goły czerep będący gotowym produktem charakterystyczny jest dla naczyń ceramicznych ludów pierwotnych (np. ceramika siwa) oraz niektórych kultur wiejskich Polski (np. ceramika iłżecka).
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛrɛp, AS: čerep
Wiktionary
(1.7) czerepica
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: dachówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej części Rosji, w obwodzie wołogodzkim;
Wiktionary
Czerepowiec (ros. Черепове́ц) – miasto w północnej części Rosji, w obwodzie wołogodzkim, port przy Wołżańsko-Bałtyckiej Drodze Wodnej, nad Zbiornikiem Rybińskim.
Centrum administracyjne rejonu czerepowieckiego.
Wikipedia
przym. czerepowiecki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerepowcem, dotyczący Czerepowca
Wiktionary
rzecz. Czerepowiec mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: czereśnia
SJP.pl
drzewo owocowe z rodziny różowatych (Cerasus avium, Prunus avium), pokrewne wiśni, powszechnie uprawiane dla owoców deserowych i na przetwory
2. owoc tego drzewa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogrod. bot. drzewo z rodziny różowatych;
(1.2) spoż. owoc czereśni (1.1); kuliste pestkowce koloru czerwonego, żółtego lub czarnego
(1.3) techn. drewno uzyskane z czereśni (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ojciec posadził czereśnię na wzgórzu.
(1.1) Pełne mam oczy i usta pieśni, płonę na słońcu, jak kwiat czereśni, po tej skończonej mojej piosence weź mnie na ręce!
(1.2) Wszyscy jedliśmy czereśnie prosto z drzewa.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈrɛɕɲa, AS: čereśńa
Wiktionary
rzecz. czereśniówka ż., czereśniak m., Czereśnica ż.
:: zdrobn. czeresienka ż.
przym. czereśniowy
Wiktionary
(1.1-3) reg. lub daw. trześnia
Wiktionary
wsiór, wsiur, wiochman, wiochmen, wieśniak, wsiok; pogardliwie:
1. człowiek pochodzący ze wsi lub mieszkający na wsi;
2. człowiek prymitywny, nieumiejący się odpowiednio zachować w towarzystwie
SJP.pl
nalewka z czereśni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. napój alkoholowy przygotowany poprzez zalanie spirytusem owoców czereśni
Wiktionary
rzecz. czeresienka ż., czereśnia ż., czereśniak m., Czereśnica ż.
przym. czereśniowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z czereśnią (drzewem)
(1.2) związany z czereśnią (owocem)
Wiktionary
(1.1) [...] powracając z perskiej wyprawy przeciwko Mitrydatesowi, przywiózł sadzonki drzew czereśniowych.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrɛɕˈɲɔvɨ, AS: čereśńovy
Wiktionary
rzecz. czereśnia ż., czereśniówka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potoczna nazwa WCzK, czyli organizacji poprzedzającej NKWD i KGB w Rosji sowieckiej; czrezwyczajka
SJP.pl
Wikipedia
1. → Czerkasy;
2. obwód czerkaski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerkasami, dotyczący Czerkasów
Wiktionary
Czerkaski (bułg. Черкаски) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Montana, w gminie Wyrszec. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 września 2023 roku miejscowość liczyła 182 mieszkańców.
Wikipedia
rzecz. Czerkasy ż., Czerkaszczyzna ż.
Wiktionary
1. miasto na Ukrainie;
2. wieś na Ukrainie;
3. wieś na Białorusi;
4. część miasta Łaszczów w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie:
Wiktionary
Czerkasy (ukr. Черкаси) – miasto w centralnej części Ukrainy, stolica obwodu czerkaskiego. Leży nad Dnieprem oraz nad brzegiem Krzemieńczuckiego Zbiornika Wodnego utworzonego przez spiętrzenie wód Dniepru.
Wikipedia
przym. czerkaski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
koń czerkieski północnego Kaukazu
SJP.pl
lud kaukaski zamieszkujący Karaczajo-Czerkiesję
SJP.pl
Czerkiesi (kab.-cz. адыгэ, ros. черке́сы) – grupa etniczna z północno-zachodniego Kaukazu (Czerkiesja), obecnie zamieszkująca głównie północno-wschodnią Turcję oraz Republikę Karaczajo-Czerkieską w Federacji Rosyjskiej, gdzie stanowią ok. 10% ludności, a także kilka wiosek w Republice Adygei.
Wikipedia
stolica Karaczajo-Czerkiesji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, nad Kubaniem, stolica Karaczajo-Czerkiesji;
Wiktionary
Czerkiesk (ros. Черкесск) – stolica Karaczajo-Czerkiesji, w Rosji, nad Kubaniem. Miasto założone w 1804 roku jako Batałpaszyńska stanica kozacka. 123,1 tys. mieszkańców (2020).
Wikipedia
rzecz. czerkieszczanin mos., czerkieszczanka ż.
przym. czerkieski
Wiktionary
1. długie okrycie wierzchnie górali czerkieskich oraz armii radzieckiej;
2. futrzana czapka
SJP.pl
dotyczący Czerkiesów (ludu kaukaskiego), właściwy Czerkiesom
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerkieskiem, dotyczący Czerkieska
(1.2) związany z Czerkiesją albo Czerkiesami
Wiktionary
rzecz. Czerkiesk mrz., Czerkiesja ż., Czerkies mos., Czerkieska ż.
Wiktionary
Czerlejno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Kostrzyn.
Wieś duchowna Czerlenino, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
trująca bylina z rodziny obrazkowatych; kalla
SJP.pl
Wikipedia
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. toponim, nazwa szeregu miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Magnat urodził się w Czerminie zaraz po powstaniu listopadowym.
Wiktionary
rzecz. czerminianin mos., czerminianka ż., Czerminek mrz., Czermiński mos., Czermińska ż.
przym. czermiński
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Czermina
Wiktionary
(1.1) Czerminianom ponownie udało się pokonać drużynę z Marszewa.
Wiktionary
rzecz. Czermin mrz., Czerminek mrz.
:: fż. czerminianka ż.
przym. czermiński
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Czermina
Wiktionary
(1.1) W ubiegłym roku zwyciężyła drużyna czerminianek.
Wiktionary
rzecz. Czermin mrz., Czerminek mrz.
:: fm. czerminianin mos.
przym. czermiński
Wiktionary
związany z Czerminem, dotyczący Czermina
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czermina, związany z Czerminem
Wiktionary
Czermiński – polskie nazwisko.
Wikipedia
(1.1) Konserwatora zatrudnił czermiński proboszcz.
Wiktionary
rzecz. Czermin mrz., czerminianin mos., czerminianka ż., Czerminek mrz., Czermiński mos., Czermińska ż.
Wiktionary
Zobacz też: Čermná
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik od: Czermna
SJP.pl
Wikipedia
1. czarny kolor; czarność;
2. czarne ubranie, czarna tkanina;
3. ciemność;
4. w chemii: czarny barwnik;
5. pogardliwie; tłuszcza, motłoch, hałastra;
6. czerń rzepakowa - choroba roślin powodująca niedokształcenie ziarna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czarny kolor
(1.2) czarny barwnik, pigment lub farba
(1.3) czarny strój, zwłaszcza żałobny
(1.4) przen. głęboka ciemność
(1.5) biol. nazwa kilku chorób grzybowych roślin
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Malarze impresjonistyczni stronili od czerni.
(1.2) Czerń żelazowa występuje w stanie naturalnym, jak również otrzymywana jest na drodze syntetycznej.
(1.3) Po śmierci męża, Janina przez długi czas chodziła w czerni.
(1.4) Niestrudzony wędrowiec wyruszył w czerń nocy.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrʲɲ, AS: čerʹń
Wiktionary
rzecz. czarny mos./mrz., czarnucha ż., czernidło n., Czarny m., Czarna ż., czarnuch m., czarnulka ż., czarnuszek m., czernina ż., czernienie n., poczernienie n., oczernienie n., oczernianie n., czarniak mzw., czarnuszka ż., czerniak mrz., czarność ż., czarnek m.
czas. czernieć ndk., poczernieć dk., oczerniać ndk., oczernić dk.
przym. czarny, czarnawy, czarniawy, czarniutki
przysł. czarno, czarniutko, czarnawo
Wiktionary
(1.4) ciemność
Wiktionary
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim;
Wiktionary
Czernelica – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim. W 2001 roku liczyło 1884 mieszkańców.
Wikipedia
przym. czernelicki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w obwodzie królewieckim w Rosji;
Wiktionary
Wikipedia
przym. czerniachowski
Wiktionary
(1.1) hist. Wystruć
Wiktionary
kultura czerniachowska - kultura archeologiczna epoki żelaza
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerniachowskiem, dotyczący Czerniachowska
(1.2) związany z Czerniachowem, dotyczący Czerniachowa
Wiktionary
rzecz. Czerniachowsk mrz., Czerniachowski mos., Czerniachów mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czerniak
Wiktionary
rzecz. czerniak m.
Wiktionary
choroba młodych zwierząt, głównie cieląt, objawiająca się czarnymi plamami w wątrobie, śledzionie, oponach mózgowych powstałymi przez nagromadzenie się komórek barwnikowych; melanoza
SJP.pl
nowotwór złośliwy skóry; melanoma
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. złośliwy nowotwór tkanki barwnikowej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Lepiej idź z tą zmianą do dermatologa – to może być czerniak.
Wiktionary
rzecz. czerń ż., czarniak m., czarnuszka ż., czarny m., czernienie n., zaczernianie n., zaczernienie n., czernidło n.
:: zdrobn. czerniaczek m.
czas. czernieć ndk., zaczerniać ndk., zaczernić dk.
przym. czarny, czarniawy
przysł. czarno
Wiktionary
(1.1) czerniak złośliwy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nowotwór złośliwy skóry; melanoma
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. część miasta Warszawa;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Goszczanów;
Wiktionary
Czerniaków – dawna wieś, współcześnie część dzielnicy Mokotów i obszar MSI w Warszawie, leżący między skarpą warszawską a korytem Wisły.
Od północy graniczy z Ujazdowem, od południa z Sadybą. Główną arterią Czerniakowa jest ul. Czerniakowska. Na przedwojennych mapach lokalizowany był w okolicach placu Bernardyńskiego (gdzie znajdował się historyczny środek wsi Czerniaków), z czasem jednak przyjęło się określać tym mianem także tereny na wschód od ulicy Czerniakowskiej – obszar przyporządkowywany do tej pory Siekierkom – uwzględniono to w podziale MSI – niemniej północna część włączona została do rejonu MSI Ujazdów i częściowo Solec (północny fragment Cypla Czerniakowskiego).
Wikipedia
(1.1) Pisarz urodził się na Czerniakowie w latach międzywojennych.
Wiktionary
rzecz. czerniakowianin mos., czerniakowianka ż.
przym. czerniakowski
Wiktionary
przymiotnik od: Czerniaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie horodeńskim obwodu iwanofrankiwskiego;
Wiktionary
Wikipedia
przym. czerniatyński
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie mościskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary
Wikipedia
przym. czerniawski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czarniawy, czarnawy
SJP.pl
czynić jakąś powierzchnię czarną
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) czynić czarnym, nadawać czarną barwę
Wiktionary
rzecz. czarnuch mzw./mos., czarniak mzw., czarnulka ż., czarnuszka ż.
przym. czarny
Wiktionary
1. gatunek kaczki z rodziny grążyc
2. czarna jagoda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Aythya fuligula|ref=tak., kaczka czernica, eurazjatycki ptak wodny zamieszkujący otwarte zbiorniki wodne o gęsto zarośniętych brzegach;
(1.2) ornit. zob. czernica obrożna.
(1.3) bot. zob. czarna jagoda.
(1.4) kraków. jeżyna
Wiktionary
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛrʲˈɲit͡sa, AS: čerʹńica
Wiktionary
rzecz. czarnek mzw., czernina ż.
Wiktionary
1. gatunek kaczki z rodziny grążyc
2. czarna jagoda
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. wieś na Ukrainie
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czernichów
SJP.pl
1. przymiotnik od: Czernica;
2. przymiotnik od: Czernice-Borowe; czernicko-borowski
SJP.pl
przymiotnik od: Czernice-Borowe; czernicko-borowski
SJP.pl
północnoamerykańska kaczka, sporadycznie zalatująca do Polski
SJP.pl
Czerniczka, czernica obrożna, czernica amerykańska (Aythya collaris) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae) zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Wikipedia
grzyb kapeluszowy z rodziny bedłkowatych
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
SJP.pl
Coprinellus P. Karst. (czernidłaczek) – rodzaj grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae).
Wikipedia
grzyb z rodziny pieczarkowatych, którego dojrzała grzybnia rozpływa się w czarną maź
SJP.pl
Coprinus Pers. (czernidłak) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).
Wikipedia
1. substancja do nadawania czemuś czarnego koloru; czarnidło;
2. zawiesina materiałów ogniotrwałych i pyłu grafitowego w wodzie;
3. dawniej: atrament, tusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) barwnik nadający barwę czarną
(1.2) przest. zaprawa do czarnienia
Wiktionary
przym. czernidłowy, czarnawy, czarniawy, czarny
rzecz. czarnulka ż., czarny mos./mrz., czernidłak m.
Wiktionary
(1.2) szuwaks
Wiktionary
dawniej: zakonnik obrządku wschodniego
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. poczernieć lub sczernieć)
(1.1) stawać się czarnym
(1.2) wyróżniać się czarnym lub ciemnym kolorem na jaśniejszym tle
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zdradliwie i jadowicie szerzyła się ta zaraza zmierzchu wokoło, szła od rzeczy do rzeczy, a czego dotknęła, to wnet butwiało, czerniało, rozpadało się w próchno.
(1.2) Na środku cmentarza czerniała połać gołej ziemi.
Wiktionary
rzecz. czarny mos./mrz., czerń ż.
przym. czarny, czarnawy, czarniawy
Wiktionary
(1.1) czernić się
(1.2) czernić się
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
Czerniechów (ukr. Чернихів) – wieś na Ukrainie, w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego, w hromadzie Tarnopol.
Do 2020 roku część rejonu zborowskiego, od 2020 – tarnopolskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Czerniecki (Cierniecki) – polski herb szlachecki z nobilitacji.
Wikipedia
krobnik czerniejaczek - gatunek motyla żerującego na drzewach owocowych; Eupista nigricella
SJP.pl
wydrążka czerniejeczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych
SJP.pl
mieszkaniec Czerniejewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerniejewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czerniejewo (niem. Schwarzenau) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czerniejewo.
Czerniejewo uzyskało lokację miejską przed 1390 rokiem.
W latach 1954–1972 miasto nie należało, ale było siedzibą władz gromady Czerniejewo. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego. Miasto znajduje się na skraju Szlaku Piastowskiego i na Szlaku Pałaców i Dworów Powiatu Gnieźnieńskiego.
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃɛrʲɲɛ̇ˈjɛvɔ, AS: čerʹńėi ̯evo
Wiktionary
przymiotnik od: Czerniejowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie tyśmienickim obwodu iwanofrankiwskiego, położona nad Bystrzycą Nadwórniańską;
Wiktionary
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czernić.
(1.2) odczasownikowy od|czernieć.
Wiktionary
rzecz. czarnulka ż., czarny mos./mrz.
przym. czarny
Wiktionary
nazwisko, np. Konstantin Czernienko (1911-1985), polityk radziecki, sekretarz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
SJP.pl
przymiotnik od: Czerna
SJP.pl
1. wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim;
2. wieś w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerniewice
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto obwodowe w północnej części Ukrainy, położone nad Desną;
Wiktionary
Czernihów (ukr. Чернігів) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, nad Desną. Stolica obwodu czernihowskiego.
Wikipedia
rzecz. czernihowianin mos., czernihowianka ż., Czernihowszczyzna ż.
przym. czernihowski
Wiktionary
1. → Czernihów;
2. obwód czernihowski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czernihowem, dotyczący Czernihowa
Wiktionary
rzecz. Czernihów mrz., Czernihowszczyzna ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina obejmująca okolice Czernihowa, dawne księstwo czernihowskie;
Wiktionary
(1.1) Do tego, że zaledwie w trzy miesiące Rosja opanowała ziemie litewskie na wschód od Dźwiny i Dniepru oraz całą Siewierszczyznę i Czernihowszczyznę, przyczyniły się słabe, w większości drewniane umocnienia miast oraz słabe garnizony.
Wiktionary
rzecz. czernihowianin mos., czernihowianka ż., Czernihów mrz.
przym. czernihowski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
miejscowość w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim
SJP.pl
Czernikowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Czernikowo, której jest siedzibą.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czernikowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 3038 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Czernikowo.
Czernikowo położone jest na ziemi dobrzyńskiej.
Wikipedia
przymiotnik od: Czernikowo, Czerników, Czerników Karski, Czerników Opatowski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary
Czernilawa (ukr. Чернилява) – wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego. Wieś liczy około 1745 mieszkańców.
W II Rzeczypospolitej do 1934 samodzielna gmina jednostkowa. Następnie należała do zbiorowej wiejskiej gminy Nahaczów w powiecie jaworowskim w woj. lwowskim.
9 maja 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 21 Polaków. Po wojnie wieś weszła w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.
Wikipedia
przym. czernilawski
Wiktionary
zupa na bazie zwierzęcej krwi (przeważnie kaczej lub gęsiej); czarnina, czarna polewka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gęsta, zakwaszana zupa na wywarze z mięsa z dodatkiem krwi zwierzęcej; i w Encyklopedii staropolskiej
Wiktionary
Czernina, czarnina, czarna polewka – polska zupa o charakterze polewki, której podstawowymi składnikami jest zaprawiany octem rosół oraz krew zwierzęca (z drobiu lub królika, rzadziej prosięcia).
W jadłospisie staropolskim była to zawiesista zupa przyrządzana na wywarze drobiowym (z kości i podrobów kaczki albo gęsi) i dodatkiem ich świeżej krwi, podprawiona mąką i zakwaszana (utrwalona) octem, zaprawiana (na słodko bądź ostro) pikantnymi przyprawami korzennymi (cynamonem, goździkami, pieprzem) oraz suszonymi śliwkami i jabłkami. Podawano ją z krajanymi podrobami, gruszkami, gotowanymi łazankami albo kluseczkami.
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛrʲˈɲĩna, AS: čerʹńĩna
Wiktionary
rzecz. czarny mos./mrz., czernica ż.
przym. czarny
przysł. czarno
Wiktionary
(1.1) czarna polewka, juszka, kresy|jusznik., reg. pozn. czarnina., gwara. czarna zupa, czarny żur, szwarc
Wiktionary
miasto na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie;
Wiktionary
Czerniowce (ukr. Чернівці, rum. Cernăuți, ros. Черновцы, jid. טשערנאָוויץ, orm. Չերնովեց, niem. Czernowitz/Tschernowitz) – miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy w Bukowinie północnej nad Prutem. Siedziba obwodu czerniowieckiego.
Wikipedia
(1.1) Czerniowce to miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy w Bukowinie północnej nad Prutem.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrʲˈɲɔft͡sɛ, AS: čerʹńofce
Wiktionary
przym. czerniowiecki
Wiktionary
1. → Czerniowce;
2. obwód czerniowiecki - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerniowcami, dotyczący Czerniowców
Wiktionary
rzecz. Czerniowce nmos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto na Ukrainie, w którym w 1986 roku doszło do wybuchu w elektrowni jądrowej; Czarnobyl
SJP.pl
Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, Czornobyl; ros. Чернобыль, Czernobyl) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie wyszogrodzkim, u ujścia Uży do Prypeci.
Miasto kojarzące się głównie z katastrofą jądrową, która wydarzyła się w oddalonej o 18 kilometrów elektrowni jądrowej, która z wsią współdzieli nazwę – samej jednak elektrowni de facto znacznie bliżej do założonego w 1970 miasta Prypeć (ok. 4 km) niż do Czarnobyla. Przed tym zdarzeniem było zamieszkane przez około 13,5 tysięcy ludzi, po katastrofie wszyscy zostali ewakuowani.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko, np.
1. Karel (Carl) Czerny (1791 - 1857), austriacki pianista, kompozytor i pedagog;
2. Halina Czerny-Stefańska (1922 - 2001), polska pianistka, chopinistka, pedagog
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
północnoamerykański Indianin, członek plemienia Czerokezów; Czirokez
SJP.pl
północnoamerykański Indianin, członek plemienia Czerokezów; Czirokez
SJP.pl
Czirokezi, Czerokezi (nazwa własna Tsalagi, ang. Cherokee) – plemię Indian Ameryki Północnej, pierwotnie wywodzące się od Irokezów i zamieszkujące podgórskie, zachodnie obszary Karoliny Południowej i Północnej, północną Georgię i wschodnie Tennessee. Później większość jego członków została przymusowo przesiedlona na tereny płaskowyżu Ozark. Byli jednym z plemion wliczanych w skład grupy Pięciu Cywilizowanych Plemion. Posługują się językiem czirokeskim.
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej z grupy Irokezów; Czirokezka
SJP.pl
siatka na kiju do wyciągania ryb z akwarium itp.
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) nabierać wodę lub inny płyn jakimś naczyniem
(1.2) przen. korzystać z czegoś
Wiktionary
(1.1) Wodę do picia czerpano z licznych studni i źródeł kopanych na terasie dolnej.
(1.2) Ten mały kraj czerpie zyski niemal wyłącznie z eksportu drewna.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛrpat͡ɕ, AS: čerpać
Wiktionary
rzecz. czerpnia ż., czerpalnia ż., czerpak m., czerpaczek m., czerpacz m., czerparka ż., czerpatka ż., czerpanie n., zaczerpnięcie n.
czas. zaczerpnąć dk., wyczerpać dk., wyczerpywać ndk.
przym. czerpalny, czerpalniczy, czerpakowy
Wiktionary
zdrobnienie od: czerpak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czerpak
Wiktionary
rzecz. czerpak m., czerpanie n., czerpnia ż.
czas. czerpać
Wiktionary
1. maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; bagier, bagrownica, czerparka, draga, pogłębiarka, szlamownik;
2. łyżka wazowa; czerpak
SJP.pl
Czerpadło – rodzaj przenośnika cieczy, stosowany m.in. w pogłębiarkach. Czerpadła były stosowane już w starożytności.
Czerpadła dzielą się na czerpadła pojemnikowe i śrubowe (zwane również śrubą Archimedesa).
Wikipedia
1. naczynie z trzonkiem lub uchem, służące do czerpania cieczy lub ciał sypkich;
2. robocza część koparki, służąca do nabierania i przenoszenia materiałów sypkich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie do czerpania płynów lub materiałów sypkich, zwykle w formie naczynia z trzonkiem lub uchwytem
(1.2) część robocza maszyny lub urządzenia, która służy do czerpania, zagarniania
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pasterze górscy ornamentowali czerpaki, które nie tylko służyły do picia żętycy, ale i odmierzały ilość mleka.
(1.2) Maszyna podjeżdżała, opuszczała czerpak i „bagrowała” ziemię.
Wiktionary
rzecz. czerpnia ż., czerparka ż., czerpaczka ż., czerpacz m., czerp m., czerpanie n.
:: zdrobn. czerpaczek m.
czas. czerpać ndk.
przym. czerpakowy
Wiktionary
związany z czerpakiem
SJP.pl
związany z czerpaniem (papieru)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czerpać.
Wiktionary
(1.1) Stacja benzynowa to swego rodzaju miejsce czerpania energii dla pojazdów.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrˈpãɲɛ, AS: čerpãńe
Wiktionary
rzecz. zaczerpnięcie n., czerpnia ż., czerpalnia ż., czerpak m., czerpaczek m., czerpacz m., czerparka ż., czerpatka ż.
czas. czerpać ndk., zaczerpnąć dk.
przym. czerpalny, czerpalniczy, czerpakowy
Wiktionary
1. maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; czerpaczka, bagier, bagrownica, draga, szlamownik, pogłębiarka;
2. maszyna do urabiania i czerpania sypkich materiałów skalnych; zgłębiarka
SJP.pl
roślina z rodziny czerpatkowatych, kwitnąca pod woda i zapylana za pomocą wody
SJP.pl
Wikipedia
rodzina roślin kwiatowych dwuliściennych
SJP.pl
o cechach czerpatkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
1. czerpnia powietrza - obudowany otwór do pobierania powietrza atmosferycznego w celach wentylacyjnych lub technologicznych;
2. czerpnia wody - kryte ujęcie wody na brzegu rzeki lub zbiornika; ujęcie wody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. miejsce czerpania czegoś
Wiktionary
rzecz. czerpak m., czerpaczek m., czerpadło n., czerpacz m., czerparka ż., czerpalnia ż., czerpatka ż., czerpanie n., zaczerpnięcie n., wyczerpywanie n., wyczerpanie n.
czas. czerpać ndk., zaczerpnąć dk., wyczerpywać ndk., wyczerpać dk.
przym. czerpakowy, czerpalny, czerpalniczy
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. wieś na Ukrainie;
4. wieś na Białorusi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czersk – miasto w południowej części województwa pomorskiego, w powiecie chojnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czersk. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. bydgoskiego.
Czersk uzyskał lokację miejską w 1382, zdegradowany w 1772. Miasto królewskie położone było w II połowie XVI wieku w powiecie tucholskim województwa pomorskiego. Prawa miejskie od 1 lipca 1926.
Wikipedia
IPA: t͡ʃɛrsk, AS: čersk
Wiktionary
przym. czerski
rzecz. fm. Czerski m., fż. Czerska ż.
Wiktionary
przymiotnik od: Czersk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w Rosji, w Jakucji, ośrodek administracyjny ułusu niżniekołymskiego;
Wiktionary
Czerski (ros. Черский, Czerskij) – osiedle typu miejskiego w Rosji, w Jakucji, siedziba administracyjna ułusu niżniekołymskiego.
Leży na prawym brzegu Kołymy, około 80 km powyżej jej ujścia; około 1500 km na północny wschód od Jakucka; 7 tys. mieszkańców (2005). Ośrodek regionu hodowli reniferów; przemysł spożywczy; elektrownia cieplna; port rzeczny. Administracyjnie w skład osiedla Czerski wchodzi także osiedle Zielony Przylądek.
Wikipedia
przym. czerski
rzecz. Czersk mrz.
Wiktionary
o pieczywie: stawać się czerstwym; zsychać się
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: czerstwo
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czerstwy
SJP.pl
suchość; twardość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czerstwe; cecha tych, którzy są czerstwi
Wiktionary
przym. czerstwy
przysł. czerstwo
Wiktionary
1. zdrowy, krzepki;
2. o chlebie: nieświeży, stary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o chlebie nieświeży, suchy
(1.2) o chlebie daw. gw-pl|Poznań. świeży
(1.3) o człowieku krzepki, zdrowy, gw-pl|Poznań. zdrowy, żwawy, młody
Wiktionary
(1.3) Nie bardzo już młoda, ale czerstwa i żwawa, trochę, zanadto otyła, jednak zgrabna […]
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛrstfɨ, AS: čerstfy
Wiktionary
rzecz. czerstwość ż.
przysł. czerstwo
Wiktionary
mieszkaniec Czerska
SJP.pl
mieszkanka Czerska
SJP.pl
osadowa skała krzemionkowa, np. jaspis, agat, chalcedon czy krzemień
SJP.pl
Wikipedia
dawny sposób zbiorowego polowania na dziki z nagonką
SJP.pl
wyręb, wypalanie i karczowanie terenów zalesionych
SJP.pl
Czerteż – słowo pochodzenia wołosko-rusińskiego związane z archaiczną gospodarką w Karpatach – wyrębem, wypalaniem i karczowaniem terenów zalesionych pod przyszłe osadnictwo (zobacz cyrhlenie).
Alternatywna etymologia – „najstarsze rosyjskie mapy stworzone w XVI wieku na podstawie opisów dróg” (por. ros. чертёж) – nie może być stosowana do toponimów, bo są starsze.
Wikipedia
beznoga larwa robakowatego kształtu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) larwa niektórych gatunków muchówek i błonkówek;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pszcz. stadia rozwojowe pszczoły miodnej od jajeczka do wygryzającej się larwy
(2.2) zbiorowisko owadów we wczesnych fazach rozwojowych
Wiktionary
Czerw – typ larwy apodialnej (beznogiej) błonkówek i muchówek, bez wyraźnej puszki głowowej.
W pszczelarstwie jest to nazwa wszystkich stadiów rozwojowych pszczoły miodnej przed wygryzieniem z komórki.
Czerw to również potoczna nazwa poczwarki owada barwnikowego czerwca polskiego (Porphyrophora polonica).
Wikipedia
(1.1) Larwy muszki owocowej mają postać czerwia.
(2.1) W miarę wygryzania się czerwiu pszczoły zalewają miodem opróżnione plasterastry.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrf, AS: čerf
Wiktionary
czas. czerwieć, czerwić ndk.
przym. czerwcowy, czerwony
rzecz. czerwone n., czerwony mos., czerwończyk mzw., czerwienica ż.
temsłow. czerwono-
Wiktionary
(1.1) larwa
Wiktionary
1. dni wolne od pracy w okresie Bożego Ciała;
2. wycieczka za miasto w czerwcu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) turyst. przest. wycieczka za miasto w czerwcu
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrfˈt͡sufka, AS: čerfcufka
Wiktionary
rzecz. czerwiec m.
przym. czerwcowy
Wiktionary
związany z czerwcem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) od: czerwiec
Wiktionary
(1.1) Kto to widział, żeby w czerwcowy wieczór trzeba było chodzić w kurtce.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrfˈt͡sɔvɨ, AS: čerfcovy
Wiktionary
rzecz. czerwiec ż., czerwcówka ż., czerw m., zaczerwienienie n.
Wiktionary
chrząszcz z rodziny żukowatych; guniak czerwczyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
o matkach pszczół: składać jaja do komórek plastra
SJP.pl
trociniarka czerwica: motyl nocny z rodziny trociniarek, szkodnik drzew liściastych; drzewojad
SJP.pl
1. szósty miesiąc roku kalendarzowego
2. roślina zielna z rodziny goździkowatych
SJP.pl
czasownik
(1.1) pszcz. o matce pszczelej: składać jaja
Wiktionary
Czerwiec – szósty miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 30 dni.
Wikipedia
rzecz. czerwienie n., czerw m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w województwie śląskim, powiecie raciborskim, gminie Rudnik;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W Czerwięcicach znajduje się pałac z 1892 roku.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvʲjɛ̇̃ɲˈt͡ɕit͡sɛ, AS: červʹi ̯ė̃ńćice
Wiktionary
przym. czerwięcicki
Wiktionary
1. czerwony kolor;
2. barwnik, farba koloru czerwonego;
3. tkanina, przędza, ubranie w kolorze czerwonym;
4. potocznie: kier - kolor w kartach;
5. potocznie: czerwona kartka w piłce nożnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kolor czerwony
(1.2) czerwony barwnik, farba
(1.3) karta (do gry) koloru kier
(1.4) czerwone ubranie
(1.5) karc. kier (kolor w kartach)
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: czerwienić
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ta pomadka podkreśli czerwień pani ust.
(1.2) Anna zmieszała czerwień z błękitem.
(1.4) Przy barze pojawiła się kobieta w czerwieni.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛrvʲjɛ̇̃ɲ, AS: červʹi ̯ė̃ń
Wiktionary
rzecz. czerwieniec m., czerwonka ż., czerwienienie n., czerwony n./mos.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., sczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwony, czerwonawy
przysł. czerwonawo
temsłow. czerwono-
Wiktionary
(1.3) kier
(1.5) kier
Wiktionary
Czerwieńczyce (niem. Rothwaltersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.
Wikipedia
gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pielęgnicowatych
SJP.pl
Akara czerwona, czerwieniak dwuplamy, czerwieniak (Rubricatochromis bimaculatus) – gatunek słodkowodnej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae). Bywa hodowana w akwariach domowych.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) pokrywać coś czerwoną farbą lub farbować barwnikiem
czasownik zwrotny niedokonany czerwienić się
(2.1) stawać się czerwonym, nabierać czerwonego koloru
(2.2) oblewać się rumieńcem na twarzy, np. ze wstydu lub złości
(2.3) wyróżniać się czerwoną barwą
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrˈvʲjɛ̇̃ɲit͡ɕ, AS: červʹi ̯ė̃ńić
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwony mos., czerwień ż., czerwonka ż., czerwone n., czerwoność ż., czerwienienie n., zaczerwienienie n.
czas. poczerwienieć
przym. czerwony, czerwonawy
przysł. czerwono, czerwonawo
temsłow. czerwono-
Wiktionary
(2.1) czerwienieć
(2.2) pąsowieć, rumienić się
Wiktionary
nadmierne stężenie erytrocytów we krwi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. grupa chorób o różnej etiologii związanych z nadmierną ilością lub masą krwinek czerwonych
(1.2) icht. pot. ryba z gatunku nazwa systematyczna|Limanda aspera., limanda żółtopłetwa
(1.3) bot. nazwa systematyczna|Alkanna|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych
(1.4) bot. roślina z rodzaju czerwienica (1.3)
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. czerwony mos., czerwonak mzw., zaczerwienienie n., czerw mzw., czerwień ż., czerwieniec m., czerwonka ż., czerwienienie n., czerwone n., czerwoność ż., czerwieniak m., czerwończyk m., czerwończyki nmos., Czerwienica ż., czerwiennik m.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., sczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwony, czerwonawy, czerwoniutki
przysł. czerwonawo, czerwono
temsłow. czerwono-
Wiktionary
(1.1) nadkrwistość
(1.3) alkanna
(1.4) alkanna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pszcz. składanie jaj przez matkę pszczelą
forma rzeczownika.
(2.1) M. B. W. lm. rzeczownika czerwień
Wiktionary
(1.1) czas. czerwieć
Wiktionary
dawniej: moneta, złoty dukat
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) stawać się bardziej czerwonym
(1.2) zaczerwieniać się na twarzy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Azalie, hortensje i irysy kwitną wiosną, a chryzantemy jesienią, wtedy także czerwienieją klony.
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwony mos., czerwonka ż., czerwone n., czerwienienie n., czerwień ż., zaczerwienienie n., czerwoność ż.
czas. poczerwienieć dk., sczerwienieć dk.
temsłow. czerwono-
przym. czerwony
Wiktionary
(1.1) czerwienić się, kraśnieć, krwawić się, zaczerwieniać się
(1.2) pąsowieć, rumienić się
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czerwono
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czerwienić.
Wiktionary
czas. czerwienić, czerwienieć
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwień ż., czerwone n., czerwony mos., zaczerwienienie n.
przym. czerwony
temsłow. czerwono-
Wiktionary
zdrobnienie od: czerwony; czerwoniutki
SJP.pl
przymiotnik od: czerwień (kolor w kartach); kierowy
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czerwieńsk (Czerwieńsk Odrzański, niem. Rothenburg an der Oder) – miasto położone na Wysoczyźnie Czerwieńskiej, w powiecie zielonogórskim, w województwie lubuskim, siedziba gminy Czerwieńsk.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Czerwieńsk liczył 3988 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛrvʲjɛ̇̃j̃sk, AS: červʹi ̯ė̃ĩ ̯sk
Wiktionary
przym. czerwieński
Wiktionary
przymiotnik od: Czerwieńsk
SJP.pl
mieszkaniec Czerwieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerwieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czerwony; bardziej czerwony
SJP.pl
1. południowoamerykański krzew przypominający tarninę, w którego liściach znajduje się kokaina; krasnodrzew pospolity, krzew kokainowy, krasnosok;
2. zdrobnienie od: czerw
SJP.pl
rodzina roślin dwuliściennych występujących w Ameryce; krasnosokowate
SJP.pl
Czerwikowate (Ciidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.
Wikipedia
o cechach czerwikowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Czerwin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Czerwin.
Wikipedia
1. Czerwińsk nad Wisłą - miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwin, Czerwińsk nad Wisłą
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czerwińska nad Wisłą (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerwińska nad Wisłą (miasta w Polsce)
SJP.pl
zabijający czerwie
SJP.pl
przednia część ciała tasiemca; skoleks, główka
SJP.pl
Skoleks (z łac. scolex poprzez gr. skōlēks – robak, czerw, inaczej: czerwioch), główka – przednia część ciała tasiemców właściwych (Eucestoda) uzbrojona w narządy czepne charakterystyczne dla poszczególnych rzędów – różnego rodzaju bruzdy (botria i botrydia), przyssawki, kolce i haki, wspomagające przywarcie do ściany jelita żywiciela. Służy do utrzymywania pasożyta w ciele żywiciela.
Wikipedia
niszczący czerwie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Czerwionka (śl. Czyrwjůnka) – dzielnica Czerwionki-Leszczyn, dawna samodzielna miejscowość.
Według danych z września 2012 r. liczy ona 8281 mieszkańców.
W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gminy Czerwionka. W 1954 utworzono gromadę Czerwionka ale zanim zaczęła funkcjonować, przekształcono ją na osiedle.
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Czerwionka-Leszczyny (śl. Czyrwjůnka-Leszczyny; do 31 grudnia 1991 Leszczyny) – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Czerwionka-Leszczyny.
27 maja 1975 r. do miasta Leszczyny (prawa miejskie 1962) włączono miasto Czerwionka (prawa miejskie 1962), zachowując tym samym nazwę i ciągłość prawną miasta Leszczyny, a równocześnie likwidując miasto Czerwionka. 1 stycznia 1992 r. nazwę miasta Leszczyny zmieniono na Czerwionka-Leszczyny. Z formalnoprawnego punktu widzenia Czerwionka-Leszczyny nie jest więc miastem powstałym przez połączenie miast Czerwionki i Leszczyny, lecz kontynuacją miasta Leszczyny (do którego włączono Czerwionkę), a zmiana nazwy w 1992 r. na Czerwionka-Leszczyny jest zaledwie uwypukleniem dwoistego charakteru tego miasta a posteriori (obie części są podobnej wielkości).
Wikipedia
(1.1) Babcia Józia urodziła się w Rybniku, ale teraz mieszka w Czerwionce-Leszczynach.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvʲjɔ̃ŋka‿lɛʃˈt͡ʃɨ̃nɨ, AS: červʹi ̯õŋka‿leščỹny
Wiktionary
mający postać czerwia
SJP.pl
związany z czerwiem
SJP.pl
pasożytnicza choroba wywołana przez robaki; robaczyca; helmintoza
SJP.pl
Helmintoza (robaczyca) – choroba wywołana przez helminty, które dzielą się na płazińce i nicienie. Do płazińców należą m.in. tasiemiec nieuzbrojony i bruzdogłowiec szeroki, natomiast do nicieni glista ludzka i włosień kręty. Helmintozy są uważane za zaniedbane choroby tropikalne.
Wikipedia
wada drewna polegająca na uszkodzeniu tkanki drzewnej przez pasożytujące owady
SJP.pl
o drewnie: zniszczony przez żerujące czerwie lub larwy
SJP.pl
potocznie: kier; czerwień
SJP.pl
potocznie: kobieta o poglądach, zapatrywaniach lewicowych; socjalistka, komunistka
SJP.pl
3 cieki wodne w Polsce:
Góra:
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwonak
SJP.pl
duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; flaming
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Phoenicopterus ruber|ref=tak., flaming karmazynowy
Wiktionary
Wikipedia
przym. czerwony
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwonka ż., czerwony mos., czerwień ż.
Wiktionary
(1.1) flaming, flaming amerykański, flaming karaibski, czerwonak różowy
Wiktionary
duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; flaming
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu flamingowych; flamingi, flamingowate, czerwonaki
SJP.pl
Flamingi, czerwonaki, czerwonakowate (Phoenicopteridae) – rodzina ptaków z monotypowego rzędu flamingowych (Phoenicopteriformes).
Wikipedia
brązowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) brązowy o czerwonawym odcieniu
Wiktionary
brunatny o odcieniu czerwonawym, mahoniowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) brunatny o czerwonawym odcieniu
Wiktionary
1. lila o czerwonawym odcieniu; czerwonawoliliowy;
2. czerwonawoliliowo
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) lila o czerwonawym odcieniu
Wiktionary
liliowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) liliowy o czerwonawym odcieniu
Wiktionary
purpurowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) purpurowy o czerwonawym odcieniu
Wiktionary
zielony o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zielony o odcieniu czerwonawym
Wiktionary
złoty o odcieniu czerwonawym
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) złoty o odcieniu czerwonawym
Wiktionary
zbliżony do czerwonego, nie do końca czerwony, prawie czerwony; czerwonkawy (rzadziej)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) w kolorze podobnym do czerwonego, o zabarwieniu bliskim czewieni lub częściowo czerwonym
Wiktionary
(1.1) Pomarańczowe lub nawet czerwonawe refleksy oznaczają, że pod wpływem światła produkt uległ utlenieniu i nie powinien być spożywany.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃ˈnavɨ, AS: červõnavy
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwony mos., zaczerwienienie n., czerwone n., czerwień ż., czerwoność ż.
czas. czerwienić
przym. czerwony
przysł. czerwonawo, czerwono
temsłow. czerwono-
Wiktionary
rodzaj motyli z rodziny modraszkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. motyl z podrodziny nazwa systematyczna|Lycaeninae|ref=tak., czerwończyków;
Wiktionary
rzecz. czerwony mos., czerwienica ż., czerwonak mzw., zaczerwienienie n., czerw mzw., czerwień ż., czerwieniec m., czerwonka ż., czerwienienie n., czerwone n., czerwoność ż., czerwieniak m., czerwończyki nmos.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., sczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwony, czerwonawy, czerwoniutki
przysł. czerwonawo, czerwono
temsłow. czerwono-
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. czerwone światło sygnalizacyjne
forma przymiotnika.
(2.1) n. lp., nmos. od: czerwony
forma rzeczownika.
(3.1) M., B. i W. lm. od: czerwona
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nie przechodź na czerwonym!
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwony m., czerwona ż., czerwień ż., czerw m., czerwieniec m., czerwonka ż., czerwienienie n.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., zczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwony, czerwonawy
przysł. czerwono
temsłow. czerwono-
Wiktionary
1. mający kolor krwi;
2. komunistyczny, lewicowy
SJP.pl
Czerwoni – radykalni działacze demokratyczni w Królestwie Polskim przed wybuchem i w okresie powstania styczniowego (1863–1864). Ich poglądy polityczne były przeciwstawne „białym”. Wywodzili się z organizatorów manifestacji patriotycznych z 1861 roku.
Wikipedia
1. w latach 60. XX wieku w Polsce: banknot stuzłotowy;
2. w latach międzywojennych: gazeta publikująca sensacyjne artykuły;
3. potocznie:
a) autobus miejski (malowany w okresie PRL na czerwono);
b) budynek o nieotynkowanych ścianach z czerwonej cegły;
4. dawniej: czerwonak (flaming)
SJP.pl
Czerwoniak (dawniej Rubro monte, niem. Roten Berg, Roter Berg lub Rotheberg, po 1945 r. również Czerwona Góra) – położona na granicy Kotliny Kłodzkiej i Rowu Górnej Nysy, w pobliżu wsi Stary Wielisław, Gorzanów i Krosnowice, góra ze szczytem na wysokości 399 m n.p.m., stanowiąca wyraźnie oddzielony, samodzielny masyw o charakterystycznym kształcie.
Wikipedia
1. złota trzyrublowa moneta, używana w Rosji w XVIII-XIX wieku;
2. banknot dziesięciorublowy, używany w ZSRR w latach 1922-47;
3. dawna złota moneta obiegowa o charakterze międzynarodowym, bita w Europie od XIII wieku;
4. środowiskowo: kara dziesięciu lat robót w sowieckich łagrach
SJP.pl
Czerwoniec (ros. червонец) – nazwa kategorii monet w Rosji i ZSRR, wywodząca się od polskiego czerwonego złotego.
Do XVIII wieku nazywano tak w Rosji wszystkie zagraniczne złote monety. Czerwońcami powszechnie nazywano bite od 1712 do 1797 monety złote o wadze zbliżonej do dukata. W 1923 wybito okolicznościowe monety złote o wadze 8,6 g na awersie których pojawiło się słowo "czerwoniec". Była także kolejna emisja takich monet w 1924 roku (z datą "1925"), jednak nie wiadomo, czy znalazły się one w obiegu. Emisję tych monet jako kolekcjonerskich kontynuowano w latach 1975–1982.
Wikipedia
zdrobnienie od: czerwony; czerwieniutki
SJP.pl
bakteryjna choroba zakaźna, charakteryzująca się krwistą biegunką; dyzenteria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostra choroba zakaźna, której objawem jest krwawa biegunka
Wiktionary
Dyzenteria, czerwonka (gr. δυσεντερία, dysentería) – ostra choroba zakaźna jelit, w szczególności jelita grubego, której objawem jest uporczywa biegunka i obecność krwi oraz śluzu w stolcu. Nieleczona prowadzi do śmierci.
Wikipedia
(1.1) Czerwonka to powodująca krwawienia infekcja jelita.
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwień ż., czerwonak mrz., Czerwonka ż., czerwoność ż., czerwone n., czerwony mos.
czas. czerwienić, czerwienieć
przym. czerwienny, czerwonkowy, czerwony
przysł. czerwono
przedr. czerwono-
Wiktionary
(1.1) dyzenteria
Wiktionary
zbliżony do czerwonego, nie do końca czerwony, prawie czerwony; czerwonawy (częściej)
SJP.pl
związany z czerwonką
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) z użyciem czerwonej barwy, z obecnością czerwieni
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., zaczerwienienie n., czerwień ż., czerwoność ż., czerwone n., czerwony mos., czerwonka ż.
czas. czerwienić ndk.
przym. czerwonawy, czerwony
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwony odcień barwy określonej przez drugi człon złożenia
(1.2) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwoną barwę jednej lub wielu części wielobarwnej całości
(1.3) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwoną barwę tego, co nazywa drugi, rzeczownikowy człon złożenia
(1.4) pierwszy człon rzeczowników złożonych wskazujący na czerwony kolor tego, co nazywa drugi człon złożenia
Wiktionary
(1.1) czerwonobrązowy • czerwonoróżowy • czerwonofioletowy
(1.2) czerwono-biały • czerwono-niebieski • czerwono-żółty
(1.3) czerwonoskóry • czerwonooki • czerwononogi
(1.4) czerwonoziem • czerwononóżka • czerwonokrzew
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwony mos., czerw mzw., czerwień ż., czerwieniec m., czerwonka ż., czerwone n., czerwienienie n., zaczerwienienie n., sczerwienienie n., poczerwienienie n.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., sczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwony, czerwonawy
przysł. czerwonawo
Wiktionary
w części czerwony, w części biały; biało-czerwony
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i biały
Wiktionary
(1.1) Czerwono-białe witryny wszystkich sklepów drażnią singli w walentynki.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔ‿ˈbʲjawɨ, AS: červõno‿bʹi ̯au̯y
Wiktionary
(1.1) biało-czerwony
Wiktionary
w części czerwony, w części brązowy
SJP.pl
w części czerwony, w części brunatny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czerwony i brunatny
Wiktionary
(1.1) Do tej sukienki będą pasować czerwono-brunatne dodatki.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔ‿brũˈnatnɨ, AS: červõno‿brũnatny
Wiktionary
w części czerwony, w części czarny; czarno-czerwony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czerwony i czarny
Wiktionary
(1.1) czarno-czerwony
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i niebieski
Wiktionary
(1.1) Widok czerwono-niebieskiego plecaczekecaczka z lichutkiego materiału przypominającego ortalion z koszmarnie pstrokatymi naszywkami na chwilę odebrał mnie i żonie mowę.
Wiktionary
(1.1) niebiesko-czerwony
Wiktionary
w części czerwony, w części zielony; zielono-czerwony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czerwony i zielony
Wiktionary
(1.1) Mam wrażenie, że wszystkie czerwono-zielone jabłka są kwaśne.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔ‿ʑɛˈlɔ̃nɨ, AS: červõno‿źelõny
Wiktionary
(1.1) zielono-czerwony
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i żółty
Wiktionary
(1.1) Miał na sobie bluzkę w czerwono-żółte pasy i ciemne szorty.
(1.1) O poranku pętlę autobusową przy ul. Woronicza opuściło kilkanaście czerwono-żółtych solarisów.
Wiktionary
(1.1) żółto-czerwony
Wiktionary
w części czerwony, w części złoty; złoto-czerwony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) czerwony i złoty
Wiktionary
(1.1) Miała słabość do czerwono-złotych tkanin.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔ‿ˈzwɔtɨ, AS: červõno‿zu̯oty
Wiktionary
(1.1) złoto-czerwony
Wiktionary
żołnierz Armii Czerwonej (wojsk lądowych Sił Zbrojnych ZSRR); krasnoarmiejec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz Armii Czerwonej
Wiktionary
rzecz. Armia Czerwona ż., czerwonoarmista mos.
przym. czerwonoarmijny
Wiktionary
(1.1) krasnoarmiejec, czerwonoarmista
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. wojsk. związany z Armią Czerwoną, dotyczący Armii Czerwonej
Wiktionary
rzecz. Armia Czerwona ż., czerwonoarmista mos., czerwonoarmiejec mos.
Wiktionary
żołnierz Armii Czerwonej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz Armii Czerwonej
Wiktionary
Czerwonoarmista (ros. Красноармеец, trans. Krasnoarmiejec) – bazowy stopień wojskowy i podstawowe stanowisko personelu wojskowego Armii Czerwonej w latach 1918–1946. W tym czasie używane również jako synonim słowa „żołnierz”, które wyszło z oficjalnego użycia po rewolucji październikowej jako kontrrewolucyjne.
Wikipedia
rzecz. Armia Czerwona ż., czerwonoarmiejec mos.
:: fż. czerwonoarmistka ż.
przym. czerwonoarmijny
Wiktionary
(1.1) czerwonoarmiejec, krasnoarmiejec
Wiktionary
brązowy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor brązowy o odcieniu czerwonym
Wiktionary
(1.1) Gdzieś kupiła te czerwonobrązowe pantofle, psiapsiółko?
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔbrɔ̃w̃ˈzɔvɨ, AS: červõnobrõũ̯zovy
Wiktionary
dzięcioł czerwonobrody - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
brunatny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kolor brunatny o odcieniu czerwonym
Wiktionary
(1.1) Czerwonobrunatnej papryki nie kupuj, chyba jest z Chin. Lepsza jest ta czerwona z Peru.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔbrũˈnatnɨ, AS: červõnobrũnatny
Wiktionary
przym. brunatnoczerwony
Wiktionary
1. tamaryna czerwonobrzucha, koczkodan czerwonobrzuchy - gatunki małp;
2. żółw czerwonobrzuchy - gatunek gada;
3. owocożer czerwonobrzuchy, trogon czerwonobrzuchy - gatunki ptaków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwony brzuch
Wiktionary
zbudowany z czerwonej cegły
SJP.pl
czarny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
kormoran czerwonoczelny, nierozłączka czerwonoczelna - gatunki ptaków
SJP.pl
dzięcioł czerwonoczuby - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
1. mający czerwony dziób;
2. wikłacz czerwonodzioby - gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych;
3. pilik czerwonodzioby - gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwony dziób
Wiktionary
(1.1) (…) „bocian” w języku jakiegoś domorosłego ornitologa znaczy tyle, co „ptak przelotny, czerwonodzioby, żabożerny” (…)
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈd͡ʑɔbɨ, AS: červõnoʒ́oby
Wiktionary
(1.1) krasnonodzioby
Wiktionary
styl czerwonofigurowy – sposób malowania naczyń w starożytnej Grecji, polegający na malowaniu czerwonych sylwetek na czarnym tle; technika czerwonofigurowa, malarstwo czerwonofigurowe
SJP.pl
fioletowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
oskomik czerwonogardły - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
granatowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
miejsowość położona na Podolu, w zachodniej Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. Szeptycki, miasto na Ukrainie (polski egzonim w latach 1951-2024);
Wiktionary
Szeptycki (ukr. Шептицький, Szeptyćkyj), Krystynopol – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, stolica rejonu szeptyckiego, 9 km na południe od miasta Sokal, 15 km na wschód od granicy z Polską, u ujścia Sołokii do Bugu.
Wikipedia
przym. czerwonogrodzki
Wiktionary
(1.1) Szeptycki, Krystynopol
Wiktionary
dotyczący Czerwonogrodu (miasta na Ukrainie)
SJP.pl
siodłówka czerwonogrzbieta - gatunek muchówki z rodziny lwinkowatych
SJP.pl
związany z Czerwoną Gwardią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z komunistyczną Czerwoną Gwardią, dotyczący Czerwonej Gwardii
Wiktionary
rzecz. Czerwona Gwardia ż., czerwonogwardzista mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek Czerwonej Gwardii
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔɡvarʲˈd͡ʑista, AS: červõnogvarʹʒ́ista
Wiktionary
przym. czerwonogwardyjski
Wiktionary
1. mający czerwona głowę;
2. osnuja czerwonogłowa - gatunek błonkówki z rodziny osnujowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwoną głowę
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈɡwɔvɨ, AS: červõnogu̯ovy
Wiktionary
kasztanowy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
związany z czerwonymi krwinkami, np. układ czerwonokrwinkowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. mający kolor czerwony o odcieniu koloru krwi; intensywnie czerwony
Wiktionary
(1.1) Dziewczynka trzymała kilka czerwonokrwistych liści.
Wiktionary
(1.1) czerwony
Wiktionary
południowoafrykański krzew z rodziny bobowatych, osiągający wysokość dwóch metrów; rooibos
SJP.pl
Aspalat prosty, czerwonokrzew (Aspalathus linearis (Burman f.) R. Dahlgren) – gatunek krzewu należący do rodziny bobowatych. W stanie dzikim występuje w Afryce południowej.
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwony Krzyż
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerwonym Krzyżem, dotyczący Czerwonego Krzyża
Wiktionary
(1.1) - Bardzo duży wkład w jej przygotowanie włożyła także czerwonokrzyska młodzież, która kwestowała przed świętami na ulicach Słupska.
Wiktionary
rzecz. Czerwony Krzyż m.
Wiktionary
1. mający czerwone lica;
2. żółw czerwonolicy - podgatunek żółwia błotnego; żółw czerwonouchy;
3. gil czerwonolicy, warzęcha czerwonolica - gatunki ptaków
SJP.pl
lila o czerwonym odcieniu
SJP.pl
liliowy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
mający kolor czerwonych malin
SJP.pl
związany z Morzem Czerwonym
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Morzem Czerwonym, dotyczący Morza Czerwonego
Wiktionary
rzecz. Morze Czerwone n.
Wiktionary
niebieski o odcieniu czerwonym
SJP.pl
mający czerwone nogi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone nogi
Wiktionary
mający czerwony nos
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czerwony nos
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔ̃ˈnɔsɨ, AS: červõnõnosy
Wiktionary
zwierzę mające czerwone nogi
SJP.pl
1. myszowór czerwonoogonowy - gatunek torbacza;
2. sum czerwonoogonowy - gatunek ryby;
3. boa czerwonoogonowy - gatunek węża
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czerwony ogon
Wiktionary
mający czerwone oczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone oczy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone pióra
Wiktionary
(1.1) Kardynał wirgiński to taki czerwonopióry ptaszek, nieco większy od naszego wróbla.
(1.1) A najpiękniejsza czerwonopióra strzała • Głęboko się w serce wsała, • głęboko się w serce wbiła • I piła… piła… piła… sic.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈpʲjurɨ, AS: červõnopʹi ̯ury
Wiktionary
rzecz. czerwonopiór m.
Wiktionary
(1.1) krasnopióry, czerwono upierzony
Wiktionary
gnilik czerwonoplamy - gatunek chrząszcza z rodziny gnilikowatych
SJP.pl
pomarańczowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor pomarańczowy o odcieniu czerwonym
Wiktionary
(1.1) Z wolna czerwonopomarańczowy krąg słońca chował się za horyzontem.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔpɔ̃marãj̃n͇ˈt͡ʃɔvɨ, AS: červõnopõmarãĩ ̯ṇčovy
Wiktionary
przym. pomarańczowoczerwony
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Prądnikiem Czerwonym, dotyczący Czerwonego Prądnika
Wiktionary
rzecz. Czerwony Prądnik m.
Wiktionary
purpurowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) purpurowy z czerwonym odcieniem
Wiktionary
(1.1) Podoba ci się ta czerwonopurpurowa chustka?
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔpurpuˈrɔvɨ, AS: červõnopurpurovy
Wiktionary
różowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
rudy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
→ czerwony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czerwone
Wiktionary
rzecz. czerwończyk mzw., czerwienica ż., czerwień ż., czerwonka ż., zaczerwienienie n., czerwony mos.
czas. czerwienić, czerwienieć, zaczerwienić
przym. czerwony, czerwonawy
przysł. czerwono
Wiktionary
siny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
książkowo: Indianka
SJP.pl
sposób garbowania skór preparatami roślinnymi
SJP.pl
Czerwonoskórnictwo – gałąź garbarstwa, zajmująca się garbowaniem skór miękkich: wołowych, krowich, cielęcych, baranich i końskich na różne kolory.
Wykorzystywano garbniki roślinne (kora dębowa lub inne garbniki nadające czerwony odcień skórze), w zależności od koloru, jaki chciano uzyskać. Skóra po wyprawie czerwonoskórniczej przeznaczona była na obuwie z cholewami, wyroby siodlarskie i dodatki.
Wikipedia
specjalista w garbowaniu skór preparatami roślinnymi
SJP.pl
mający czerwoną skórę
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający czerwonawy kolor skóry
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) książk. Indianin
Wiktionary
(2.1) Od czasu do czasu zapuszczałem wzrok w głąb kraju, ciekawy, czy nie ujrzę gdzie czerwonoskórych, których liczne pokolenia żyły jeszcze niedawno koło jeziora, a jedne z nich zostawiło w nazwie Huron wieczną po sobie pamiątkę; ale znikły nawet ich ślady.
Wiktionary
rzecz. czerwonoskórnictwo n.
:: fż. czerwonoskóra ż.
Wiktionary
(2.1) Indianin; pogard. indianiec
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone skrzydła
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈskʃɨdwɨ, AS: červõnoskšydu̯y
Wiktionary
faeton czerwonosterny - gatunek ptaka z rodziny faetonów
SJP.pl
1. pademelon czerwonoszyi - gatunek kangura;
2. dzięcioł czerwonoszyi - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwoną szyję
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈʃɨji, AS: červõnošyi ̯i
Wiktionary
1. żółw czerwonouchy - podgatunek żółwia błotnego; żółw czerwonolicy;
2. koczkodan czerwonouchy - gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych
SJP.pl
1. mający rude włosy; rudowłosy, ryżowłosy;
2. mający włosy zafarbowane na czerwono
SJP.pl
rodzaj mało urodzajnej gleby występującej w strefie okołorównikowej
SJP.pl
Czerwonoziemy (żółtoziemy, lateryty) – gleby powstałe na laterycie występujące przede wszystkim w okołorównikowych strefach klimatycznych, w klimacie gorącym i wilgotnym. Czerwony kolor zawdzięczają dużej domieszce związków żelaza. Są to gleby o minimalnej zawartości próchnicy (ok. 1%), gdyż mimo że rozkład organizmów żywych jest szybki z powodu wysokiej temperatury, to spora ilość opadów wymywa tworzącą się warstwę próchniczą. W związku z tym, gleby tego typu są mało przydatne do upraw rolnych. Duże opady atmosferyczne powodują, że w glebach tych obserwujemy intensywne przemywanie, w wyniku którego dochodzi do dekoncentracji wodorotlenków glinu i żelaza w górnych poziomach. Z nich powstają minerały wtórne, które nadają glebie barwę zależną od stopnia ich uwodnienia.
Wikipedia
nieco żółty o czerwonym odcieniu
SJP.pl
żółty o odcieniu czerwonym
SJP.pl
złocisty o czerwonym odcieniu; czerwonozłoty
SJP.pl
złoty o czerwonym odcieniu; czerwonozłocisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) złoty z czerwonym odcieniem
Wiktionary
(1.1) Czerwonozłotych guzików nie odcinaj! Tylko czerwonopomarańczowe.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛrvɔ̃nɔˈzwɔtɨ, AS: červõnozu̯oty
Wiktionary
(1.1) miedziany
Wiktionary
1. mający kolor krwi;
2. komunistyczny, lewicowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kolor pierwszego pasma tęczy, taki jak kolor świeżej krwi, truskawki itp.; mający kolor podstawowy;
(1.2) pot. pogard. polit. komunistyczny, lewicowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. pogard. polit. komunista, socjalista
Wiktionary
Barwa czerwona (czerwień) – jedna z addytywnych barw podstawowych. Na kole barw dopełnia barwę cyjanową.
Niegdyś była uważana za jedną z barw podstawowych w metodzie subtraktywnej i stosowana w poligrafii jako jedna z podstawowych barw farb drukowych, obecnie w tej metodzie jest barwą czystą składającą się z żółtego i magenty. W palecie RGB używanej w telewizorach i monitorach komputerowych czerwony jest jednym z trzech kanałów (oznaczonym literą R).
Wikipedia
(1.1) W sklepie widziałem paprykę zieloną, czerwoną i żółtą.
(1.2) Ja jeszcze raz do tego wrócę, bo to czerwona propaganda jest, więc do wątku pasuje. To nieprawda, że kapitaliści doprowadzili do takiej sytuacji, tylko CWANI SOCJALIŚCI, którzy celowo podawali się za kapitalistów.
(2.1) Uważam, że wszystkich czerwonych trzeba powsadzać do kryminału.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛrˈvɔ̃nɨ, AS: červõny
Wiktionary
rzecz. czerwonak mzw., zaczerwienienie n., czerw mzw., czerwień ż., czerwieniec m., czerwonka ż., czerwienienie n., czerwone n., czerwoność ż., czerwieniak m., czerwończyk m., czerwończyki nmos., Czerwienica ż., czerwienica ż., czerwiennik m.
czas. czerwienić ndk., czerwienieć ndk., zaczerwienić dk., sczerwienieć dk., poczerwienieć dk.
przym. czerwonawy, czerwoniutki
przysł. czerwonawo, czerwono
temsłow. czerwono-
Wiktionary
(2.1) bolszewik, lewak
Wiktionary
choroba drzew będąca rezultatem toczenia drewna przez pasożyty, czerwie
SJP.pl
1. niewielkie drzewo z rodziny flaszowcowatych, o dużych jadalnych owocach; flaszowiec peruwiański;
2. owoc tego drzewa
SJP.pl
Flaszowiec peruwiański, cherymoja, czerymoja (Annona cherimola) – gatunek drzewa z rodziny flaszowcowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej.
Wikipedia
zdrobnienie od: Czesława (imię żeńskie)
SJP.pl
skrót od: czeski
SJP.pl
skrót
(1.1) = czeski
Wiktionary
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
Wikipedia
układać włosy, formować fryzurę za pomocą grzebienia lub szczotki do włosów
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) fryz. układać, wygładzać (włosy, sierść itp.) za pomocą grzebienia lub szczotki
(1.2) fryz. robić komuś fryzurę poprzez ondulowanie, układanie, tapirowanie, lakierowanie itp.
(1.3) włók. oddzielać włókno lnu lub konopi od paździerzy przy użyciu szczotki
(1.4) pot. kontrolować, sprawdzać, wprowadzać porządki
(1.5) pot. przeszukiwać
(1.6) pot. zdobywać rynek
(1.7) pot. pić, zwykle alkohol
czasownik nieprzechodni niedokonany
(2.1) pot. o alkoholu i narkotykach: działać zgodnie z przeznaczeniem, powodować stan odurzenia
czasownik zwrotny niedokonany czesać się
(3.1) układać sobie włosy przy pomocy grzebienia lub szczotki
(3.2) poddawać swoje włosy zabiegom, najczęściej w salonie fryzjerskim
(3.3) pot. nosić jakąś fryzurę
Wiktionary
(1.2) Kryśka zawsze świetnie wygląda. Nie wiesz, kto ją czesze?
(1.5) Nurkowie od dwóch godzin czesali rzekę w poszukiwaniu ciała.
(3.1) Czesz się, Jerzy, jak należy! (J. Brzechwa: Grzebień i szczotka)
(3.2) Kryśka zawsze świetnie wygląda. Nie wiesz, u kogo ona się czesze?
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛsat͡ɕ, AS: česać
Wiktionary
rzecz. czesadło n., czesacz m., czesaczka ż., uczesanie n., czesanie n., podczesywanie n., poczesanie n., przeczesywanie n., przeczesanie n., rozczesywanie n., rozczesanie n., wyczesywanie n., wyczesanie n., sczesywanie n., sczesanie n., czesanka ż.
czas. uczesać dk., poczesywać ndk., poczesać dk., przeczesywać ndk., przeczesać dk., rozczesywać ndk., rozczesać dk., wyczesywać ndk., wyczesać dk., sczesywać ndk., sczesać dk.
przym. czesankowy
Wiktionary
(1.2) fryzować
(1.3) sczesywać, wyczesywać
(1.5) przeczesywać
(2.1) kopać
(3.1) fryzować się
Wiktionary
robotnik zatrudniony przy czesaniu lnu, konopi, wełny lub bawełny; robotnik obsługujący czesarkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. narzędzie służące do czesania
Wiktionary
rzecz. czesać ndk.
czas. czesać
Wiktionary
wałek opatrzony szczotkami, stanowiący część składową maszyny do czesania (gręplarki, czesarki)
SJP.pl
część zakładu przemysłowego, w której odbywa się czesanie włókien roślinnych
SJP.pl
związany z czesaniem lnu, konopi itp.
SJP.pl
układać włosy, formować fryzurę za pomocą grzebienia lub szczotki do włosów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czesać.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛˈsãɲɛ, AS: česãńe
Wiktionary
czas. czesać, przeczesywać
rzecz. zaczeska ż., uczesanie n.
Wiktionary
taśma czesankowa i taśma będąca produktem końcowym czesalni, stanowiąca materiał wyjściowy w przędzalnictwie czesankowym wełny (i w pokrewnych systemach), uzyskiwana zazwyczaj w procesie czesania.
SJP.pl
związany z czesanką
SJP.pl
maszyna służąca do czesania surowców włókienniczych
SJP.pl
1. szacunek, chwała, uznanie, poważanie, kult;
2. dobre imię, godność, honor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fragment jakiejś całości
(1.2) mech. urządzenie elektryczne lub mechaniczne, działające w określony sposób, przeznaczone do pracy wewnątrz innego urządzenia lub we współpracy z nim
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Panie dyrektorze, część dzieci nie przyszła dziś do szkoły!
(1.2) Niestety, nie mamy części do pana samochodu.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛ̃w̃ɕt͡ɕ, AS: čẽũ̯ść
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. cząstka ż.
przym. częściowy
przysł. częściowo
Wiktionary
(1.1) fragment, element, cząstka
(1.2) składnik, komponent
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: często
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w jakiejś części, nie w całości
(1.2) daw. w częściach, kawałkach
Wiktionary
(1.1) Za rebeliantami opowiedzieli się wodzowie Onejdów, Tuskarorów i częściowo Seneków.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛ̃w̃ɕˈt͡ɕɔvɔ, AS: čẽũ̯śćovo
Wiktionary
rzecz. częściowość ż., cząstka ż., część
przym. częściowy
Wiktionary
(1.1) po części, w części
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest częściowe; cecha tych, którzy są częściowi
Wiktionary
przym. częściowy
przysł. częściowo
Wiktionary
dotyczący części czegoś, obejmujący część czegoś; niezupełny, niecałkowity
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się tylko do części czegoś, obejmujący część czegoś
Wiktionary
(1.1) To, że w Norwegii jest bardzo zimno, to tylko częściowa prawda.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛ̃w̃ɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: čẽũ̯śćovy
Wiktionary
rzecz. część ż., cząstka ż., częściowość ż.
przysł. częściowo
Wiktionary
(1.1) cząstkowy, niecałkowity, niepełny, niezupełny
Wiktionary
zdrobnienie od: Czesława (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Czesława
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: Czesio
(2.2) D. B. lp. od: Czesiu
(2.3) D. B. lp. od: Cześ
Wiktionary
(1.1) Mam na imię Czesia i będę waszą przewodniczką.
Wiktionary
rzecz. Cześka ż., Czesiek mos., Czesio mos., Czesław mos., Czesława ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Cześka
Wiktionary
zdrobnienie od: Czesław (imię męskie); Czesio
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|m. Czesław
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Cześka
Wiktionary
(1.1) Mówiłem już panu Cześkowi o cieknącym kaloryferze.
Wiktionary
rzecz. Czesław mos., Czesława ż., Czesia ż., Czesio mos., Czesiu mos., Cześka ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Czesio, Czesiu
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesi lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Czesław (imię męskie); Czesiek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. pieszcz. od Czesław
Wiktionary
Włatcy móch – polski komediowy serial animowany dla dorosłych emitowany w latach 2006–2011 na antenie TV4 i na platformie Polsat Box Go. Serial stworzyło wrocławskie studio RMG (później pod nazwą Xantus).
Głównymi bohaterami serialu są czterej uczniowie klasy II B Szkoły Podstawowej im. Batalionu „Zośka” – Czesio, Maślana, Anusiak i Konieczko. Akcja serialu dzieje się głównie we Wrocławiu, wybrane sceny rozegrały się w: Warszawie, Królewcu, Suwałkach oraz Jałcie. Tytuły poszczególnych odcinków serialu celowo zawierają wiele błędów ortograficznych, podobnie jak sam tytuł produkcji (np. odc. 86.: Ódópieni). Dialogi bohaterów zawierają liczne wulgaryzmy (jednak do emisji trafiały również ocenzurowane wersje odcinków – z usuniętymi wulgaryzmami i wymazanymi bardziej drastycznymi scenami). Tytuł serialu nawiązuje do tytułu powieści Władca much angielskiego pisarza Williama Goldinga.
Wikipedia
(1.1) Masz rację, Czesiu, nie zadawaj się z dziewczynami, bo one tylko lecą na kasę! – Wszystkie? – spytałem zdziwiony. – Większość! — Ale numer! – roześmiałem się.
Wiktionary
rzecz. Czesiek mos., Czesław m., Czesława ż., Czesia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gwara. zdrobn. od: Czesław
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: Czesio
Wiktionary
(1.1) Michał i pan Czesiu przyjadą dopiero wieczorem.
Wiktionary
rzecz. Czesław m., Czesiek mos.
Wiktionary
(1.1) Czesio
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Czesława
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: Czesiek
Wiktionary
(1.1) Wczoraj spotkałam Cześkę na mieście.
Wiktionary
rzecz. Czesiek mos., Czesław mos., Czesława ż., Czesia ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Czesia
Wiktionary
dotyczący Czechów, związany z Czechami
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechami (Republiką Czeską), charakterystyczny dla Czech lub Czechów
(1.2) związany z Czechami (krainą historyczną), charakterystyczny dla Czech lub Czechów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Republiki Czeskiej;
Wiktionary
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
Wikipedia
(1.1) Wypiłem z kolegami oryginalne czeskie piwo.
(2.1) Uczę się czeskiego od kilku lat.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛsʲci, AS: česʹḱi
Wiktionary
rzecz. Czechy nmos., Czech mos., Czeszka ż., czeszczyzna ż., czechizm mrz., czeskość ż., czeszki nmos., czeszka ż.
przym. antyczeski, proczeski, czecho-słowacki
przysł. czesko
Wiktionary
(2.1) czeszczyzna
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób czeski, po czesku
Wiktionary
(1.1) W spisie znalazły się czesko brzmiące nazwiska.
Wiktionary
rzecz. czeski mrz., Czech mos., Czechy lm nm., Czeszka ż., czeskość ż., czeszka ż., czeszczyzna ż.
czas. czechizować ndk., sczechizować dk.
przym. czeski
Wiktionary
w części czeski, w części morawski; dotyczący Czech i Moraw
SJP.pl
przymiotnik od: Czeskie Budziejowice
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeskimi Budziejowicami, dotyczący z Czeskich Budziejowic
Wiktionary
rzecz. Czeskie Budziejowice nmos.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czeskiego Cieszyna, związany z Czeskim Cieszynem
Wiktionary
(1.1) Pociąg zatrzymał się na czeskocieszyńskim dworcu.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem czeskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czeskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czeskim
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: českoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
język czeskomorawski - wariant języka słowiańskiego, w którym zostały napisane urywki głagolickie, kijowskie i praskie
SJP.pl
zespół cech charakterystycznych dla Czech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czeskie; czeski charakter czegoś
Wiktionary
(1.1) Co, według ciebie, decyduje o czeskości tego piwa?
Wiktionary
czas. sczechizować, czechizować ndk.
rzecz. czeski mrz., czechizm mrz., Czech mos., Czechy lm nm., Czeszka ż., czeszka ż., czeszczyzna ż.
przym. czeski
przysł. czesko
Wiktionary
Czesiek z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cześka lub z nim związany
SJP.pl
1. opłata pobierana za naukę w prywatnych i społecznych szkołach podstawowych, średnich i wyższych;
2. opłata za określony typ studiów (zaoczne, wieczorowe) w uczelniach państwowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) opłata za naukę
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. cześć ż.
wykrz. cześć
przym. czestny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czereśnia
Wiktionary
(1.1) Idymy na chaby do Ynsta na cześnie
Wiktionary
w dawnej Polsce: urzędnik dworski usługujący królowi w czasie uczt przy stole (podający kielich z winem), mający pod opieką piwnicę panującego; później urząd tylko tytularny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. urzędnik dworski służący królowi przy stole
(1.2) (w okresie późniejszym) urząd tylko tytularny
Wiktionary
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
Wikipedia
dawniej: żona cześnika
SJP.pl
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
Wikipedia
dawniej: córka cześnika
SJP.pl
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
Wikipedia
ser podobny do czedara; chester
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. dostojnik, urzędnik
Wiktionary
(1.1) war. cześnik
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) daw. dający zaszczyt, honor; pełen cnót
Wiktionary
(1.1) – Ja was nie ciągnę – podjął prędkim głosem. – Ja czestny człowiek i co postawiłem, zapłacę, niech wam idzie na zdrowie. Nie usłuchacie rady, wasza wola! Ale mnie was serdecznie żal.
Wiktionary
rzecz. cześć ż., czczenie n., czciciel m., czcicielka ż., uczczenie n., uczta ż., czestne n., czesne n., uczciwość ż.
czas. czcić ndk., uczcić dk., poczcić dk.
przym. uczciwy, poczciwy
wykrz. cześć
Wiktionary
(1.1) zaszczytny, poczesny, honorowy, cnotliwy, prawy
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) zob. częsty.
Wiktionary
(1.1) Jurek często spóźnia się do pracy.
(1.1) Często sugeruję się reklamami mailowymi przy zakupach.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃w̃stɔ, AS: čẽũ̯sto
Wiktionary
rzecz. częstość ż.
przym. częsty
Wiktionary
(1.1) do stopnia najwyższego zwykle, zawsze, zazwyczaj, przeważnie
Wiktionary
fraza przysłówkowa sposobu
(1.1) pot. żart. bardzo często
Wiktionary
(1.1) Często-gęsto u niej nocował.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔ‿ˈɡɛ̃w̃stɔ, AS: čẽũ̯sto‿gẽũ̯sto
Wiktionary
dawne imię męskie
SJP.pl
Częstobor, Częsbor – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Częs(to)- („często”) i -bor („walka”). Mogło oznaczać „tego, który często walczy”.
Częstobor imieniny obchodzi 30 marca.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) stpol. imię|polski|m.
Wiktionary
Częstoch (łac. Chestoch) – postać występująca w podaniach jako rycerz i założyciel Częstochowy.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛ̃w̃stɔx, AS: čẽũ̯stoχ
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej części Polski;
(1.2) rel. sanktuarium zlokalizowane w Częstochowie (1.1)
Wiktionary
Częstochowa – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu częstochowskiego. Położona nad Wartą, na styku Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej. Pomimo administracyjnej przynależności do województwa śląskiego, pod względem historycznym i kulturowym stanowi część Małopolski.
Wikipedia
(1.1) Ostatnio będąc w podróży, zwiedziłem Częstochowę.
(1.2) Każdego roku w sierpniu pielgrzymuję do Częstochowy.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔˈxɔva, AS: čẽũ̯stoχova
Wiktionary
rzecz. Częstochowskie n., częstochowianin mos., częstochowianka ż.
przym. częstochowski, podczęstochowski
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Czynstochowa.
(1.2) Jasna Góra
Wiktionary
potocznie o częstochowianinie (mieszkańcu Częstochowy)
SJP.pl
mieszkaniec Częstochowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Częstochowy
Wiktionary
(1.1) Mateusz Pospieszalski jest częstochowianinem.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔxɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: čẽũ̯stoχovʹi ̯ä̃ńĩn
Wiktionary
rzecz. Częstochowa ż.
:: fż. częstochowianka ż.
przym. częstochowski
Wiktionary
(1.1) pot. medalikarz
Wiktionary
mieszkanka Częstochowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Częstochowy
Wiktionary
KS Częstochowianka Częstochowa – polska kobieca drużyna siatkarska z Częstochowy. Siedziba klubu znajduje się przy ul. Rejtana 7c. Oprócz drużyny seniorek klub prowadzi także grupy młodzieżowe. Prezesem klubu jest Alina Zagozda-Dobrzańska. W latach 2019–2023 drużyna występowała w I lidze.
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔxɔˈvʲjãnka, AS: čẽũ̯stoχovʹi ̯ãnka
Wiktionary
rzecz. Częstochowa ż., Częstochowskie n.
:: fm. częstochowianin mos.
przym. częstochowski
Wiktionary
→ Częstochowa (miasto); → Częstochowskie (region)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Częstochową, dotyczący Częstochowy
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Częstochowy
Wiktionary
(1.1) (…) ciężkie działa z Krakowa, a między nimi taką kolubrynę, której nie tylko częstochowskie, ale żadne w świecie mury oprzeć się nie mogły (…)
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔˈxɔfsʲci, AS: čẽũ̯stoχofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Częstochowa ż., Częstochowskie n., częstochowianin m., częstochowianka ż.
przym. podczęstochowski
Wiktionary
→ Częstochowa (miasto); → Częstochowskie (region)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. region w południowej Polsce
Wiktionary
(1.1) Częstochowskie jutro przyłączy się do protestu.
(1.1) W Częstochowskiem rozpoczęto elektroniczny nabór do gimnazjów.
Wiktionary
rzecz. Częstochowa ż., częstochowianin m., częstochowianka ż.
przym. częstochowski, podczęstochowski
Wiktionary
(1.1) powiat częstochowski
Wiktionary
Częstocice (do 1945 r. niem. Günthersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Wiązów.
Wikipedia
staropolskie imię męskie
SJP.pl
ogrodzenie z drewnianych, ostro zakończonych pali, wbitych jeden przy drugim
SJP.pl
Palisada, częstokół – element dawnego budownictwa obronnego w postaci ogrodzenia składającego się z drewnianych, zazwyczaj ostro zakończonych pali, wbitych jeden przy drugim, prosto lub ukośnie w ziemię spełniający rolę struktury zaporowej, defensywnej.
Wikipedia
często, wiele razy
SJP.pl
przysłówek
(1.1) często, niejednokrotnie
Wiktionary
(1.1) (…) chcąc utrzymać się na pograniczu legalności musiał częstokroć stawiać ograniczenia charakterystycznej niepokorności swych wyznawców.
Wiktionary
przysł. częstokrotnie
Wiktionary
(1.1) częstokrotnie, niejednokrotnie, nieraz, nie raz, nie dwa
Wiktionary
przestarzałe: powtarzający się często, częsty
SJP.pl
dawne imię męskie
SJP.pl
Częstomir – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Często- („często”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „tego, który zapewnia pokój”.
Częstomir imieniny obchodzi 10 maja.
Wikipedia
częste oddawanie moczu, poprzedzane parciem; objaw chorób pęcherza moczowego, niekiedy występujący też na tle nerwowym; urorrhoea
SJP.pl
Częstomocz (pollakisuria) – objaw chorobowy, polegający na częstym oddawaniu moczu, zwykle małymi porcjami.
Może być jednym z objawów zakażeń układu moczowego (np. rzęsistkowicy), łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. W przypadkach raka gruczołu krokowego często występuje częstomocz całodobowy z większym nasileniem w godzinach nocnych.Częstomocz może wystąpić również w przypadku chorób pęcherza moczowego przebiegających z jego zapaleniem lub zmniejszeniem objętości, na przykład wskutek ucisku z zewnątrz, wskutek rozwijającej się ciąży lub guzów w obrębie miednicy mniejszej.
Wikipedia
częstotliwość;
1. częste występowanie jakiejś czynności, jakiegoś zjawiska;
2. w fizyce: liczba czynności lub zjawisk powtarzających się okresowo w jednostce czasu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest częste
(1.2) stat. stosunek liczby obserwacji mających określoną właściwość do liczebności całej próby;
(1.3) fiz. częstotliwość pomnożona przez 2π
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Liczba osób zaangażowanych w sadomasochistyczne praktyki nie może być mała, lecz rzeczywista częstość występowania jest trudna do określenia.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃w̃stɔɕt͡ɕ, AS: čẽũ̯stość
Wiktionary
przym. częsty
przysł. często
Wiktionary
(1.1) częstotliwość
(1.3) pulsacja, częstość kątowa, częstość kołowa
Wiktionary
miernik częstotliwości drgań; częstotliwościomierz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrząd wykorzystywany do mierzenia częstości;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do pomiarów częstotliwości akustycznych stosuje się obecnie różne odmiany elektronicznych częstościomierzy analogowych oraz cyfrowych.
Wiktionary
w medycynie: znaczne przyśpieszenie pracy serca; tachykardia, tachikardia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. znaczne przyśpieszenie czynności rytmu serca
Wiktionary
Tachykardia, częstoskurcz (łac. tachycardia) – przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę.
Tachykardię można podzielić na tachykardię zatokową, częstoskurcz nadkomorowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz komorowy, tachykardię węzłową i zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej.
Wikipedia
(1.1) Po joggingu wystąpił u mnie taki częstoskurcz, że myślałem, że zemdleję.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛ̃w̃ˈstɔskurt͡ʃ, AS: čẽũ̯stoskurč
Wiktionary
(1.1) tachykardia, pot. kołatanie serca, palpitacja
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: częstotliwie
SJP.pl
1. częste występowanie jakiejś czynności, jakiegoś zjawiska; częstość;
2. w fizyce: liczba czynności lub zjawisk powtarzających się okresowo w jednostce czasu; częstość
3. długość fal elektromagnetycznych wyzyskiwanych w telekomunikacji oraz radiokomunikacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. liczba cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu;
Wiktionary
Częstotliwość, częstość – wielkość fizyczna określająca liczbę cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu. W układzie SI jednostką częstotliwości jest herc [Hz]. Częstotliwość 1 herca odpowiada występowaniu jednego zdarzenia (cyklu) w ciągu 1 sekundy. Najczęściej rozważa się częstotliwość w ruchu obrotowym, częstotliwość drgań, napięcia, fali.
Wikipedia
(1.1) Częstotliwość jest ściśle związana z okresem.
(1.1) Te procesory mają porównywalne częstotliwości zegarów, ale całkiem inną prędkość.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃɛ̃w̃stɔˈtlʲivɔɕt͡ɕ, AS: čẽũ̯stotlʹivość
Wiktionary
przym. częstotliwościowy, częsty
Wiktionary
miernik częstotliwości drgań; częstościomierz
SJP.pl
Wikipedia
związany z częstotliwością
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: częstotliwy; bardziej częstotliwy
SJP.pl
następujący często; wielokrotny
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. poczęstować)
(1.1) dzielić się czymś z kimś przez grzeczność, gościnność; podejmować poczęstunkiem
(1.2) iron. robić komuś coś złego
(1.3) pot. opowiadać historyjki, plotkaotki, mniej istotne wieści
czasownik zwrotny niedokonany częstować się (dk. poczęstować się)
(2.1) korzystać z poczęstunku
(2.2) częstować (1.1) siebie wzajemnie
(2.3) iron. robić sobie nawzajem przykrości
(2.4) pot. wzajemnie przekazywać sobie mało istotne treści, np. plotkaotki
Wiktionary
rzecz. częstowanie n.
czas. rozczęstować
Wiktionary
(1.1) dawać, raczyć, ugaszczać
(1.3) sprzedawać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dzielenie się czymś z kimś przez grzeczność, gościnność
(1.2) iron. czynienie komuś czegoś złego
(1.3) pot. opowiadanie historyjek, plotkaotek, przekazywanie mniej istotnych wiadomości
Wiktionary
czas. częstować ndk.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Częstowoj – staropolskie imię męskie, złożone z członów Często- („często”) i -woj („wojownik”). Oznacza ono „tego, który będzie często wojował”.
Częstowoj imieniny obchodzi 2 maja i 30 sierpnia.
Żeński odpowiednik: Częstowojna
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Częstowoja lub z nim związany
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: częsty
SJP.pl
bywający; zdarzający się; powtarzający się wiele razy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odbywający się lub zdarzający się wiele razy, z krótkimi przerwami pomiędzy kolejnymi wydarzeniami
Wiktionary
(1.1) Sąsiad jest u nas częstym gościem.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛ̃w̃stɨ, AS: čẽũ̯sty
Wiktionary
rzecz. częstość ż., częstotliwość ż.
przysł. często
Wiktionary
tkanina jedwabna
SJP.pl
związany z czesuczą
SJP.pl
poddawać wpływom czeskim, rozszerzać wpływy czeskie; czechizować
SJP.pl
1. język czeski;
2. to, co jest charakterystyczne dla Czech lub stamtąd pochodzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. język czeski
(1.2) to, co jest charakterystyczne dla Czech lub stamtąd pochodzi
Wiktionary
(1.1) Na to odmienne rozwarstwienie polszczyzny i czeszczyzny wpłynęła inna historia obu języków.
Wiktionary
rzecz. Czechy nmos., Czech m., Czeszka ż., czeszka ż., czechizm mrz., czeski m., czeskość ż.
przym. czeski
przysł. czesko
Wiktionary
(1.1) czeski
Wiktionary
Wikipedia
potocznie: rodzaj płóciennego buta sportowego na gumowej podeszwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej narodowości czeskiej, obywatelka Czech, mieszkanka Czech
Wiktionary
(1.1) Sympatyczna Czeszka wytłumaczyła nam, jak dojść do przejścia granicznego.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛʃka, AS: češka
Wiktionary
rzecz. Czechy nmos., czeski mrz., czeszka ż., czechizm mrz., czechizacja ż., czechizowanie n., czeszczyzna ż.
:: fm. Czech mos.
przym. czeski
czas. czechizować, sczechizować
przysł. czesko
Wiktionary
Czeszów (niem. Deutsch Hammer) – wieś w Polsce w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Zawonia. Leży na Równinie Czeszowskiej, na prawym brzegu rzeki Sąsiecznicy.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Czasław, Czesław – staropolskie imię męskie.
Pierwotnie Czasław (oboczność Cze-//Cza występuje w zapiskach małopolskich i wielkopolskich) składającego się z członu Cza- (ps. *čajati : čati – „spodziewać się, oczekiwać”, jak w Czabor) i -sław („sława”). Mogło oznaczać „tego, który oczekuje sławy”. Niezależnie od powyższego człon Cza-, Cze- mógł być używany w wyniku skrócenia członu Czści- (ps. *čьstiti „okazywać cześć, poważanie, szacunek”, čьstь „cześć”, a także „honor, cnota, zaszczyt, dobre imię”, *čisti, čtǫ „odgadywać, wróżyć, otaczać czcią, poważać”). Byłby to wówczas jeden z wariantów imienia Czcisław, skracanego jednak zwykle na Cisław.
Wikipedia
(1.1) Czesław od lat był wielką szychą w ministerstwie.
(1.1) Długo klęczał przed sarkofagiem błogosławionego Czesława u wrocławskich dominikanów.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛswaf, AS: česu̯af
Wiktionary
rzecz. Czesławowa ż., Czesławówna ż.
:: fż. Czesława ż.
:: zdrobn. Czesławek mos., Czesiek mos., Czesio mos.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Czesław
Wiktionary
Czasława, Czesława – staropolskie imię żeńskie, w czasach staropolskich notowane wyłącznie w formie Czasława. Składa się z członu Cza- („spodziewać się, oczekiwać”) i -sława („sława”). Mogło oznaczać „tę, która oczekuje sławy”. Inną hipotezą pochodzenia tego imienia jest powstanie członu Cza- w wyniku skrócenia członu Czści-. Byłby to wówczas wariant nienotowanego imienia Czcisława. Jej męskie odpowiedniki to Czasław i Czesław.
Wikipedia
(1.1) Czesława to żeńska forma imienia Czesław.
Wiktionary
IPA: t͡ʃɛsˈwava, AS: česu̯ava
Wiktionary
rzecz. Czesław m.
:: zdrobn. Czesia, Cześka
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesławy lub z nią związany
SJP.pl
Czesław z małżonką; Czesławowie
SJP.pl
Czesław z małżonką; Czesławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesława (Czesławy) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
dawny, serbski oddział wojska złożony ze stu ludzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wojsk. mniej więcej stuosobowy bałkański oddział;
Wiktionary
Czeta (bułg., serb. i mac. чета) – w okresie panowania osmańskiego oddział uzbrojonych powstańców na Bałkanach, liczący zwykle około stu ludzi. Czety były podstawową powstańczą jednostką wojskową w czasie powstania kwietniowego 1876. W latach międzywojennych nazywano tak oddziały partyzanckie w Macedonii i Bułgarii. Od słowa czeta wywodzi się też określenie Czetnicy.
W Macedonii termin ten oznacza kompanię wojska.
Wikipedia
IPA: ˈt͡ʃɛta, AS: četa
Wiktionary
rzecz. czetnik
Wiktionary
odnoszący się do czetnika, należący do czetnika
SJP.pl
w czasie II wojny światowej: uczestnik monarchistycznej partyzantki jugosłowiańskiej, uznającej zwierzchnictwo rządu emigracyjnego w Londynie
SJP.pl
1/100 ngultruma, bhutańskiej jednostki monetarnej
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim;
Wiktionary
Czetwertnia (ukr. Четвертня) – miejscowość na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie kamieńskim.
Wikipedia
przym. czetwertyński
Wiktionary
(1.1) hist. war. Czetwiertnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. choina
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gałązki drzew iglastych
Wiktionary
rzecz. czetyniok mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. opadłe igliwie
Wiktionary
rzecz. czetyna ż.
Wiktionary
język urzędowy Malawi; chewa
SJP.pl
[czytaj: cieWAPcici] danie kuchni bałkańskiej w postaci podłużnego kotleta z mielonego mięsa; cevapcici, ćevapčići
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. bałkańskie kotleciki z mięsa mielonego;
Wiktionary
Ćevapčići (serb. ћевапчићи) — rozpowszechnione na Bałkanach danie mięsne, sporządzane w wielu lokalnych odmianach. W Albanii znane jest pod nazwą qofte, w Bośni i Chorwacji jako ćevapi, w Bułgarii jako кебапчета, a w Rumunii jako mititei lub mici. Jest pochodną tureckiego kebabu.
Wikipedia
IPA: ˌt͡ʃɛvapˈt͡ʃʲit͡ʃʲi, AS: čevapčʹičʹi
Wiktionary
dawniej: ginąć, niknąć, marnieć
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. sczeznąć)
(1.1) książk. ulegać marnowaniu, odchodzeniu, zamieraniu, znikaniu
Wiktionary
rzecz. czeznięcie n., czeźnięcie n.
czas. sczeznąć dk.
Wiktionary
(1.1) ginąć, umierać, zanikać, znikać
Wiktionary
miasto w Korei Północnej
SJP.pl
Ch’ŏngjin (kor. 청진, Ch’ŏngjin-si) – miasto w Korei Północnej, stolica prowincji Hamgyŏng Północny. Od roku 1960 do 1967 oraz od 1977 do 1985, Ch’ŏngjin było administrowane niezależnie od prowincji Hamgyŏng Północny na prawach miasta administrowanego przez rząd (kor. Chikhalsi). Do 1960 roku, a także od 1967 do 1977 i po 1985 roku, miasto było częścią prowincji Hamgyŏng Północny.
Wikipedia
miasto w Korei Południowej
SJP.pl
Cheongju (kor. 청주시) – miasto będące stolicą prowincji Chungcheong Północny w Korei Południowej. Siedziba rzymskokatolickiej diecezji Cheongju.
Wikipedia
chińska jednostka długości odpowiadająca 32 cm; cze; chi
SJP.pl
rodzaj roślinożernego dinozaura z rodziny stegozaurów
SJP.pl
Czialingozaur – rodzaj wymarłych dinozaurów ptasiomiednicznych z rodziny stegozaurów zamieszkujących tereny dzisiejszych Chin w epoce jury późnej. Czialingozaur jest pierwszym opisanym stegozaurem z Chin.
Wikipedia
język z rodziny bantu używany w południowo-środkowej Afryce, język urzędowy Malawi; chichewa
SJP.pl
główny mechanik na statku; chief
SJP.pl
dotyczący Chicago (miasto w Stanach Zjednoczonych); chicagowski, chicagoski
SJP.pl
wiewiórka czikari - gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych; sosnowiórka szara
SJP.pl
czikosz;
1. pasterz koni na stepach węgierskich;
2. lekceważąco: mieszkaniec bałkańskich rejonów pasterskich
SJP.pl
czikos;
1. pasterz koni na stepach węgierskich;
2. lekceważąco: mieszkaniec bałkańskich rejonów pasterskich
SJP.pl
tropikalna choroba wirusowa przenoszona przez komary, objawiająca się gorączką i bólem mięśni; chikungunya
SJP.pl
Chikungunya (wymawiane: „czikungunia”), czikungunia – tropikalna choroba wirusowa, występująca głównie w południowej Azji i wschodniej Afryce, podobna do dengi, przenoszona przez komary.
W 2006 wystąpiły masowe zachorowania na wyspach Oceanu Indyjskiego (Reunion, Majotta, Seszele, Mauritius, Komory, Madagaskar, Malediwy) oraz w zachodnich, nadbrzeżnych rejonach Indii i w Malezji.
Wikipedia
czilautować się - potocznie: relaksować się, odpoczywać; chilloutować się
SJP.pl
chili, chilli, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc czili - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców czili - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem czili - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
młodzieżowo: czilować się - odpoczywać, relaksować się; chillować się
SJP.pl
rodzaj kwefu noszonego przez kobiety muzułmańskie, zrobionego z siatki włosianej
SJP.pl
wojna wyzwoleńcza w Afryce, zwłaszcza taka, której celem jest ustanowienie władzy Murzynów
SJP.pl
rodzaj złącza elektronicznego; cinch, chinch
SJP.pl
gryzoń z rodziny szynszylowatych o srebrzystoszarej sierści, podobny do wiewiórki, żyjący gromadnie w Ameryce Południowej, ceniony ze względu na futro; szynszyla
SJP.pl
układ scalony wyprodukowany w jednym krysztale krzemu; chip
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. zob. chip.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Lutowanie czipów jest bardzo trudne.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲip, AS: čʹip
Wiktionary
rzecz. chips / czips m.
przym. czipowy
Wiktionary
(1.1) kość, kostka
Wiktionary
zakładać lub wszczepiać chipy, oznaczać coś, zwłaszcza zwierzęta, za pomocą specjalnych układów scalonych; chipować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczipować)
(1.1) techn. wet. wyposażać w czip
Wiktionary
(1.1) Weterynarz pojechał czipować psy do sąsiedniej wsi.
Wiktionary
rzecz. czip mrz., czipowanie n., chip mrz.
przym. czipowy, chipowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. wet. zaopatrywanie w czip
Wiktionary
(1.1) Rozpoczęto już w Polsce czipowanie psów na koszt gmin.
Wiktionary
rzecz. czip mrz., chip mrz.
czas. czipować ndk., zaczipować dk.
przym. chipowy, czipowy
Wiktionary
potocznie: karta wyposażona w czip; chipówka
SJP.pl
związany z czipem (chipem); chipowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektron. związany z czipem, dotyczący czipu, wyposażony w czip
Wiktionary
(1.1) Odkąd zmienili karty magnetyczne na czipowe, pani Leokadia nie potrafiła korzystać z aparatu, zresztą z kartami magnetycznymi też nie dawała sobie rady.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲiˈpɔvɨ, AS: čʹipovy
Wiktionary
rzecz. chip m., czip m., chipowanie ndk., czipowanie ndk., zachipowanie dk., zaczipowanie dk.
czas. chipować ndk., czipować ndk., zachipować dk., zaczipować dk.
przym. chipowy
Wiktionary
(1.1) chipowy
Wiktionary
cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; chips
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska;
Wiktionary
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
Wikipedia
(1.1) Chłopaki, mamy piwo, czipsy i fajki, możemy zaczynać imprezę.
Wiktionary
rzecz. chip mrz., czip mrz.
Wiktionary
(1.1) chips
Wiktionary
zdrobnienie od: chips; chipsik
SJP.pl
kobieta uwielbiająca jeść czipsy; chipsoholiczka
SJP.pl
osoba uwielbiająca jeść czipsy; chipsoholik
SJP.pl
częste jedzenie czipsów traktowane jako objaw choroby; chipsoholizm
SJP.pl
cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; chips
SJP.pl
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
Wikipedia
[czytaj: czirlider] mężczyzna wykonujący w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleader
SJP.pl
kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleaderka, pomponiarka
SJP.pl
zagrzewanie drużyny sportowej do walki przez cheerleaderki; cheerleading
SJP.pl
dotyczący Czirokezów, charakterystyczny dla Czirokezów; czerokeski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czirokezami, dotyczący Czirokezów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czirokeski;
Wiktionary
rzecz. Czirokez mos., Czirokezka ż.
Wiktionary