odsztafirować

odsztafirować się - potocznie: ubrać się, umalować i uczesać z przesadną elegancją; wysztafirować się, odpicować się, wypicować się


SJP.pl


odsztafirowany

potocznie: ubrany, umalowany i uczesany z przesadną elegancją; wysztafirowany, odpicowany, wypicowany


SJP.pl


odsztyftowywać

potocznie: odsztyftowywać się - ubierać się modnie, elegancko


SJP.pl


odszukać

czasownik przechodni dokonany (ndk. odszukiwać)

 (1.1) po dłuższym szukaniu znaleźć kogoś lub coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odszukał książkę i przeczytał wszystkim jej tytuł.

 (1.1) Odszukała go i wspólnie wrócili do domu.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szukać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poszukać, poszukiwać

Wiktionary


odszukanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odszukać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szukać

Wiktionary


odszukiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odszukiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szukać

Wiktionary


odszumiać

usuwać szum ze zdjęć lub plików dźwiękowych


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. odszumić)

 (1.1) fot. techn. usuwać szum ze zdjęć, plików dźwiękowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak skutecznie odszumiać zdjęcia? (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔṭˈʃũmʲjät͡ɕ, AS: oṭšũmʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt dokonany odszumić

 rzecz. odszumianie n., odszumienie n., odszumiacz m.

 czas. zaszumić

Wiktionary


odszumianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fot. techn. odczasownikowy od|odszumiać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Specjalizowane programy do odszumiania dają nieco lepsze efekty, szczególnie jeżeli chodzi o szum powodujący przebarwienia. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔṭʃũˈmʲjä̃ɲɛ, AS: oṭšũmʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zaszumić, odszumiać ndk., odszumić dk.

 rzecz. odszumiacz m., odszumienie n.

Wiktionary


odszumić

usunąć szum ze zdjęć lub plików dźwiękowych


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odszumiać)

 (1.1) dokonany od|odszumiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔṭˈʃũmʲit͡ɕ, AS: oṭšũmʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odszumianie n., odszumienie n.

 czas. odszumiać, zaszumić

Wiktionary


odszumienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odszumić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odszumić, odszumiać, zaszumić

 rzecz. odszumianie n.

Wiktionary


odszumiony

usunąć szum ze zdjęć lub plików dźwiękowych


SJP.pl


odszumować

usunąć z powierzchni gotujących się płynów lub potraw szumowiny


SJP.pl


odszupasować

w czasie zaborów: odesłać winowajcę pod strażą do miejsca, w którym będzie sądzony


SJP.pl


odszyć

wykończyć część ubioru plisą lub innym kawałkiem materiału


SJP.pl


odszycie

plisa lub inny kawałek materiału użyty do wykończenia ubioru


SJP.pl


odszydełkować

1. potocznie: wytworzyć ubranie przy pomocy szydełka; uszydełkować, uszydłować, wyszydełkować, wyszydłować;
2. środowiskowo: oddzielić dredy od włosów przy pomocy szydełka fryzjerskiego


SJP.pl


odszydełkowywać

środowiskowo: oddzielać dredy od włosów przy pomocy szydełka fryzjerskiego


SJP.pl


odszyfrowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odszyfrować)

 (1.1) czynić informację zapisaną za pomocą szyfru możliwą do odczytania

 (1.2) odczytywać niewyraźny lub trudny do zrozumienia tekst

 (1.3) poznawać wyrażone nie wprost znaczenie utworu lub komunikatu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pojawia się więc w tym miejscu problem, jak bezpiecznie przekazać hasło służące do odszyfrowywania danych drugiej stronie.

 (1.2) Z kieszeni wyciągnął pomięte kartki i zaczął odszyfrowywać swoje notatki, co biorąc pod uwagę lekko plątać sięączący się język, nie było zadaniem najłatwiejszym.

 (1.3) Jakieś sensy, odszyfrowywane z piosenek i strzępów pokątnie tłumaczonych wierszy Ginsberga.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odszyfrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) deszyfrować, decyfrować, odcyfrowywać, rozszyfrowywać

 (1.3) dekodować, deszyfrować, odcyfrowywać

Wiktionary


odszyty

wykończyć część ubioru plisą lub innym kawałkiem materiału


SJP.pl


odszywać

wykańczać część ubioru plisą lub innym kawałkiem materiału


SJP.pl


odsłaniać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odsłonić)

 (1.1) powodować, że coś staje się widoczne

 (1.2) sprawiać, że coś wychodzi na jaw

 (1.3) usuwać to, co zasłania

 (1.4) wojsk. pozbawiać zabezpieczenia

czasownik zwrotny niedokonany odsłaniać się (dk. odsłonić się)

 (2.1) pozbawiać się zakrycia

 (2.2) dawać się poznać

 (2.3) przemieszczać się, aby ukazać to, co było zasłonięte

 (2.4) wojsk. pozbawiać się ochrony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odsłanianie n., odsłona ż., odsłonięcie n.

 czas. odsłonić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) eksponować, obnażać, odkrywać, pokazywać, ukazywać

 (1.2) pokazywać, ujawniać, ukazywać, wyznawać

 (1.3) przesuwać, usuwać, zrzucać

 (2.1) odkrywać się, pokazywać się, ukazywać się

 (2.2) ujawniać się

 (2.3) odsuwać się

Wiktionary


odsłanianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odsłaniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔtswãˈɲä̃ɲɛ, AS: otsu̯ãńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odsłonięcie n.

 czas. odsłaniać ndk., odsłonić dk.

Wiktionary


odsłoneczny

przymiotnik

 (1.1) znajdujący się po przeciwnej stronie niż słońce, poddany mniejszej insolacji

 (1.2) mający pochodzenie słoneczne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zjawisko to zachodzi również w odsłonecznej części ziemskiej magnetosfery, powodując ruch plazmaazmy w kierunku jonosfery i zjawisko zorzy polarnej.

Wiktionary


odsłonić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odsłaniać)

 (1.1) dokonany od|odsłaniać.

czasownik zwrotny dokonany odsłonić się (ndk. odsłaniać się)

 (2.1) dokonany od|odsłaniać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odsłanianie n., odsłona ż., odsłonięcie n.

 czas. odsłaniać ndk.

Wiktionary


odsłonięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynność powodująca, że coś co było uktyte lub zasłonięte, staje się widoczne

 (1.2) geol. miejsce ukazywania się utworów geologicznych na powierzchni terenu

Wiktionary

  • czynność polegająca na udostępnieniu danego obiektu, podczas gdy wcześniej nie był dostępny (np. odsłonięcie warstwy lakieru, odsłonięcie tablicy pamiątkowej)
  • miejsce, gdzie skała (ciało, warstwa geologiczna) jest dostępna z powierzchni ziemi. Naturalne odsłonięcie nazywamy wychodnią, natomiast sztuczne – odkrywką, szurfem, wkopem, wcinką itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W odsłonięciu widoczne są żwiry rzeczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔtswɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: otsu̯õńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odsłonić dk., odsłaniać ndk.

 rzecz. odsłona ż., odsłanianie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) odkrywka ż.

Wiktionary


odsłowiańszczać

pozbawiać cech słowiańskich


SJP.pl


odsłownik

w językoznawstwie: rzeczownik odczasownikowy; rzeczownik odsłowny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. rzeczownik, który jest utworzony od czasownika

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odsłowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzeczownik odczasownikowy, rzeczownik odsłowny, gerundium

Wiktionary


odsłuch

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. pojedyncza kolumna lub zestaw takich kolumn umieszczanych nisko na scenie przed wykonawcami w celu podniesienia ich wzajemnej słyszalności

Wiktionary

Monitor odsłuchowy, monitor sceniczny (potoczna nazwa odsłuch) – rodzaj kolumn głośnikowych stosowanych na scenie podczas koncertów. Monitory są ustawiane w kierunku muzyków umożliwiając im lepszą kontrolę występu poprzez słyszenie nie tylko własnego wokalu bądź instrumentu, lecz także pozostałych członków zespołu, by móc zgrać się z nimi harmonicznie i rytmicznie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔtswux, AS: otsu̯uχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. słuch m.

 czas. słuchać ndk., osłuchiwać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) monitor, głośnik kontrolny

Wiktionary


odsłuchanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odsłuchać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieodsłuchanie n.

 czas. odsłuchać dk.

Wiktionary


odsłuchiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odsłuchiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieodsłuchiwanie n.

 czas. odsłuchiwać ndk.

Wiktionary


odsłuchowy

przymiotnik od: odsłuch


SJP.pl


odtąd

od tego momentu, od tego miejsca


SJP.pl

zaimek

 (1.1) od tej chwili, od teraz

 (1.2) od tego miejsca

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Czytaj odtąd do końca strony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔtːɔ̃nt, AS: o•tõnt

Wiktionary


odtądże

zaimek przysłowny "odtąd" wzmocniony partykułą "-że"


SJP.pl


odtajać

1. uspokoić się po silnym wzburzeniu, zdenerwowaniu;
2. o lodzie, mrozie, zamarzniętych ciałach: stopnieć, rozmrozić się, ogrzać się


SJP.pl


odtajały

1. uspokoić się po silnym wzburzeniu, zdenerwowaniu;
2. o lodzie, mrozie, zamarzniętych ciałach: stopnieć, rozmrozić się, ogrzać się


SJP.pl


odtajnić

1. udostępnić do publicznej wiadomości coś wcześniej tajnego; ujawnić;
2. odtajnić się - ujawnić się


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. odtajniać)

 (1.1) uczynić jawnym

czasownik zwrotny dokonany odtajnić się (ndk. odtajniać się)

 (2.1) wyjaśnić się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔtˈːajɲit͡ɕ, AS: o•tai ̯ńić

Wiktionary

Powiązane:

 przym. tajny

 rzecz. tajemnica ż., odtajnienie n., tajność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ujawnić

Wiktionary


odtajnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtajnić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odtajnić

Wiktionary


odtamtąd

1. rzadko: od tamtego czasu;
2. dawniej: stamtąd


SJP.pl


odtańcować

zatańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańczyć


SJP.pl


odtańcowywać

potocznie: tańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańczać


SJP.pl


odtańczać

tańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańcowywać


SJP.pl


odtańczyć

zatańczyć jakiś taniec od początku do końca; odtańcować


SJP.pl


odtarasować

odblokować przejście lub przejazd w danym miejscu, usuwając przeszkody


SJP.pl


odtarasowywać

odblokowywać przejście lub przejazd w danym miejscu, usuwając przeszkody


SJP.pl


odtarowywać

1. odejmować ciężar opakowania od wagi ogólnej;
2. rzadko: wyważać opakowanie


SJP.pl


odtaszczać

potocznie: dźwigając coś, odnosić to gdzieś


SJP.pl


odteatralizować

pozbawić cech teatralnych


SJP.pl


odteatralizowywać

rzadko: pozbawiać czegoś charakteru teatralnego


SJP.pl


odtelefonowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtelefonować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odtelefonować dk.

Wiktionary


odtentegować

żartobliwie:
1. wykonać jakąś czynność wyrażaną czasownikiem z prefiksem od-, np. odśnieżyć, odmoczyć;
2. odtentegować się - zostawić kogoś w spokoju; odczepić się


SJP.pl


odtentegowany

żartobliwie:
1. wykonać jakąś czynność wyrażaną czasownikiem z prefiksem od-, np. odśnieżyć, odmoczyć;
2. odtentegować się - zostawić kogoś w spokoju; odczepić się


SJP.pl


odtentegowywać

żartobliwie: czasownik używany zastępczo na określenie czynności wyrażanej czasownikiem z prefiksem od-, np. odczepiać, odkręcać itd.


SJP.pl


odterenowy

pochodzący od jakiegoś terenu, np. nazwa odterenowa


SJP.pl


odtęskniać

dawniej: przestawać tęsknić


SJP.pl


odtęsknić

odtęsknić się - przestać odczuwać tęsknotę


SJP.pl


odtleniać

1. usuwać tlenu ze związku chemicznego; redukować;
2. odtleniać się - być odtlenianym w procesie redukcji


SJP.pl


odtleniający

1. usuwać tlenu ze związku chemicznego; redukować;
2. odtleniać się - być odtlenianym w procesie redukcji


SJP.pl

Patrz:

odtleniać

odtlenić

1. usunąć tlenu ze związku chemicznego; zredukować;
2. odtlenić się - być odtlenionym w procesie redukcji


SJP.pl


odtoksycznić

usunąć skądś toksyny


SJP.pl


odtrąbiać

1. trąbieniem dawać sygnał ukończenia czegoś; otrąbiać;
2. odpowiadać na coś trąbieniem;
3. grać jakiś utwór w całości na trąbce;
4. ogłaszać coś uroczyście; otrąbiać, obtrąbiać


SJP.pl


odtrąbić

1. trąbieniem dać sygnał ukończenia czegoś; otrąbić;
2. odpowiedzieć na coś trąbieniem;
3. zagrać jakiś utwór na trąbce;
4. ogłosić coś uroczyście; otrąbić, obtrąbić


SJP.pl


odtrącić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odtrącać)

 (1.1) dokonany od|odtrącać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔtˈːrɔ̃ɲt͡ɕit͡ɕ, AS: o•trõńćić

Wiktionary


odtraczać

rzadko: odwiązywać coś, co zostało wcześniej przymocowane za pomocą troków (sznurka, wstążki lub tasiemki); rozwiązywać, odsupływać, rozsupływać


SJP.pl


odtroczyć

rzadko: odwiązać coś, co zostało wcześniej przymocowane za pomocą troków (sznurka, wstążki lub tasiemki); rozwiązać, odsupłać, rozsupłać


SJP.pl


odtruć

usunąć z czyjegoś organizmu substancje trujące


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odtruwać)

 (1.1) zob. odtruwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trujak mzw., odtruwacz mrz., odtruwanie n., odtrucie n., odtrutka ż.

 czas. wytruwać, odtruwać ndk.

Wiktionary


odtrutka

antidotum; antydotum;
1. substancja likwidująca lub zmniejszająca działanie trucizny na organizm; antydot;
2. w przenośni: środek mogący zaradzić czemuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. środek likwidujący lub zmniejszający działanie trucizny;

Wiktionary

Odtrutka, antidotum – substancja mająca zdolność neutralizacji lub zmniejszenia toksyczności trucizny. Jej działanie najczęściej polega na tworzeniu z trucizną niewchłanialnego lub mniej toksycznego związku chemicznego. Wyróżnia się odtrutki swoiste (skierowane przeciw konkretnej truciźnie) i nieswoiste (ogólne, na przykład mleko lub węgiel aktywny przy zatruciach doustnych).

W dawnej medycynie uważano, że może istnieć uniwersalna odtrutka. Zdolność taką przypisywano teriakowi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pokładowej apteczce są zarówno zwykłe aspiryny, jak i silne leki nasercowe, przeciwastmatyczne, cukrzycowe, a nawet odtrutki narkotyczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔtˈːrutka, AS: o•trutka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trujak mzw., odtrucie n., odtruwanie n., trucizna ż.

 czas. odtruwać ndk., odtruć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antidotum

Wiktionary


odtruwacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. coś zobojętniającego działanie trucizn w organizmie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wątroba jest niezwykle ważnym narządem w organizmie człowieka. [...] Tak naprawdę to największy odtruwacz naszego organizmu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtrutka ż.

 czas. odtruć dk., odtruwać ndk.

Wiktionary


odtruwający

odtruwać


SJP.pl

Patrz:

odtruwać

odtruwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtruwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odtruć, odtruwać ndk.

 rzecz. trujak mzw., odtrutka ż., odtrucie n.

Wiktionary


odtrzaskiwać

rzadko: trzaskając, odrywać, odłamywać


SJP.pl


odtwarzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odtworzyć)

 (1.1) ponownie tworzyć

 (1.2) wykonywać naśladując

 (1.3) tworzyć na podstawie teorii i pamięci

 (1.4) prezentować nagranie

czasownik zwrotny niedokonany odtwarzać się (dk. odtworzyć się)

 (2.1) ponownie wykształcać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Które organizmy potrafią odtwarzać swoje tkanki?

 (1.2) To, jak Marcin Kowalczyk odtwarza głównego bohatera w tym filmie, jest godne najwyższych laurów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔtˈːfaʒat͡ɕ, AS: o•tfažać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtworzenie n., odtwarzanie n., odtwarzacz m., odtwórca m., odtwórczyni ż., odtwarzalność ż.

 czas. odtworzyć dk.

 przym. odtwórczy, odtwarzalny

 przysł. odtwórczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odnawiać, odradzać, przywracać, regenerować, rekonstruować, wznawiać

 (1.2) grać, odgrywać, przedstawiać, wykonywać

 (1.3) opisywać, portretować, oddawać

 (1.4) puszczać

Wiktionary


odtwarzacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie odtwarzające dźwięk lub obraz i dźwięk

 (1.2) inform. program komputerowy umożliwiający odtwarzanie dźwięku lub obrazu i dźwięku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez przypadek usiadłam na odtwarzaczu Ilony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtwarzanie n., odtworzenie n.

 czas. odtworzyć, odtwarzać ndk.

Wiktionary


odtwarzalność

możliwość odtworzenia czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha pozwalająca coś odtworzyć

Wiktionary

  • Odtwarzalność (badania naukowe)
  • Odtwarzalność (teoria sterowania)

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. odtwarzanie n., odtworzenie n.

 czas. odtwarzać, odtworzyć

Wiktionary


odtwarzalny

dający się odtworzyć


SJP.pl


odtwarzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtwarzać.

Wiktionary

Odtwarzanie – proces, polegający na wydobywaniu informacji z pamięci. W potocznym języku zwykle jest używany zamiennie z terminem przypominanie. W psychologii poznawczej przypominanie ma jednak znaczenie szersze i prócz odtwarzania dotyczy także procesów rozpoznawania i identyfikacji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔtːfaˈʒãɲɛ, AS: o•tfažãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtworzenie n., odtwórca m., odtwórczyni ż., odtwarzacz m., odtwarzalność ż.

 czas. odtworzyć dk., odtwarzać dk.

 przym. odtwórczy, odtwarzalny

 przysł. odtwórczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rekonstruowanie

Wiktionary


odtwórczy

1. mający związek z odtwarzaniem czegoś, odtwarzający coś;
2. oparty na naśladowaniu czegoś;
3. lek odtwórczy - odpowiednik leku oryginalnego o takiej samej substancji czynnej i identycznym działaniu; generyk, zamiennik


SJP.pl


odtwórczyni

wykonawczyni utworu muzycznego, aktorka kreująca jakąś postać


SJP.pl


odtworzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtworzyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔtːfɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: o•tfožńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtwarzanie n., odtwórca m., odtwórczyni ż., odtwarzacz m., odtwarzalność ż.

 czas. odtworzyć dk., odtwarzać dk.

 przym. odtwórczy, odtwarzalny

 przysł. odtwórczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zrekonstruowanie

Wiktionary


odtworzeniowy

odtworzenie


SJP.pl

Patrz:

odtworzenie

odtworzyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. odtwarzać)

 (1.1) dokonany od|odtwarzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔtˈːfɔʒɨt͡ɕ, AS: o•tfožyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtwarzanie n., odtworzenie n., , odtwórca m., odtwórczyni ż., odtwarzacz m., odtwarzalność ż.

 czas. odtwarzać dk.

 przym. odtwórczy, odtwarzalny

 przysł. odtwórczo

Wiktionary


odtykanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odtykać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odtykać ndk.

Wiktionary


odtylcówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) broń palna nabijana od strony nasady lufy;

Wiktionary

Broń odtylcowa – broń palna ładowana od wlotu lufy (od tyłu broni). Jej istotnym elementem jest zamek, który łączony jest z lufą mechanizmem ryglowym pozwalając na otwieranie i zamykanie jej przewodu.

Żargonowo myśliwska broń palna ładowana odtylcowo nazywana jest odtylcówką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) John, uniesiony przez konia, ściskając go silnie kolanami, usiłował otworzyć odtylcówkę i wsunąć w lufę ładunek nowy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odtylcowy

 przysł. odtylcowo

Wiktionary


odtylcowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o broni palnej: nabijany od strony nasady lufy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już w roku 1866 pod Sadową pruscy grenadierzy wystrzelali z nowocześniejszych karabinów odtylcowych Dreyse piechurów austriackich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtylcówka ż.

 przysł. odtylcowo

Wiktionary


odtynkowywać

tynkować na nowo


SJP.pl


odtłaczać

1. wypychać coś na zewnątrz, wykorzystując siłę ciśnienia; wytłaczać;
2. zmniejszać panujący tłok, ścisk;
3. odtłaczać się - stawać się mniej ciasnym


SJP.pl


odtłoczyć

1. wypchnąć coś na zewnątrz, wykorzystując siłę ciśnienia; wytłoczyć;
2. zmniejszyć panujący tłok, ścisk;
3. odtłoczyć się - stać się mniej ciasnym


SJP.pl


odtłuc

oddzielić coś od czegoś w wyniku uderzenia


SJP.pl


odtłuścić

usunąć tłuszcz


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|odtłuszczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odtłuszczanie n., odtłuszczenie n., tłuszcz m.

 czas. odtłuszczać ndk.

 przym. tłusty

Wiktionary


odtłuszczarka

Odtłuszczarka – urządzenie używane w procesach galwanicznych w celu przygotowania galwanizowanej powierzchni. Celem odtłuszczania jest usunięcie z powierzchni przygotowywanego detalu zanieczyszczeń organicznych, które mają negatywny wpływ na proces nakładania metali.

Wikipedia


oduczyć

sprawić, by ktoś utracił nabyte zdolności lub przyzwyczajenia


SJP.pl


odumrzeć

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. odumierać)

 (1.1) daw. umrzeć, zakończyć życie

czasownik przechodni dokonany (ndk. odumierać)

 (2.1) książk. umierając, opuścić kogoś bliskiego

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W piątej klasie byłam zaledwie, gdy mię ojciec odumarł!

Wiktionary


odurzać

1. powodować utratę przytomności, niewrażliwość na ból; zamraczać;
2. wywoływać u kogoś stan podniecenia lub otępienia;
3. odurzać się:
a) powodować u siebie utratę przytomności, niewrażliwość na ból;
b) wywoływać u siebie stan podniecenia lub otępienia


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) doprowadzać do częściowego lub pełnego stanu nieświadomości lub niepoczytalności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odurzenie n.

 czas. odurzyć dk.

 przym. odurzony

Wiktionary


odurzający

taki, który odurza, ogranicza świadomość; otępiający, zamraczający


SJP.pl


odurzenie

1. spowodować utratę przytomności, niewrażliwość na ból; zamroczyć;
2. wywołać u kogoś stan podniecenia lub otępienia;
3. odurzyć się:
a) spowodować u siebie utratę przytomności, niewrażliwość na ból;
b) wywołać u siebie stan podniecenia lub otępienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zamroczenie świadomości wywołane środkami odurzającymi

 (1.2) podniecenie wywołane jakąś sytuacją, zjawiskiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) w art. 18 § 2 k.k. używa się terminu „odurzenie", natomiast w art. 22 ustawy przeciwalkoholowej — „stan nietrzeźwości".

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odurzanie n.

 czas. odurzać ndk., odurzyć dk.

 przym. odurzający

 przysł. odurzająco

Wiktionary


odurzyć

1. spowodować utratę przytomności, niewrażliwość na ból; zamroczyć;
2. wywołać u kogoś stan podniecenia lub otępienia;
3. odurzyć się:
a) spowodować u siebie utratę przytomności, niewrażliwość na ból;
b) wywołać u siebie stan podniecenia lub otępienia


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odurzać)

 (1.1) dokonany od|odurzać.

czasownik zwrotny dokonany odurzyć się (ndk. odurzać się)

 (2.1) dokonany od|odurzać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odurzenie n., odurzanie n.

 czas. odurzać ndk.

Wiktionary


odwach

w dawnej terminologii wojskowej:
1. pomieszczenie dla żołnierzy pełniących wartę główną w garnizonie; także areszt w tym pomieszczeniu;
2. żołnierze pełniący wartę; straż garnizonowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. główna siedziba warty garnizonu

 (1.2) areszt wojskowy

Wiktionary

Kordegarda (fr. corps de garde), odwach (niem. Hauptwache – straż główna), wartownia – budynek, w którym stacjonowały wszelkiego rodzaju oddziały wojskowe oraz warty garnizonowe i policyjne, wraz z całym zapleczem. W skład zaplecza wchodziło zazwyczaj biuro komendanta, areszt i szereg izb, w których oddziały odpoczywały lub czekały na swoją kolej do odbycia warty. Przechowywano w nich również broń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odwach zbudowano z rozmachem: był to wysoki, ceglany budynek.

 (1.2) Po dwóch dniach służby trafiłem na odwach: pięć dni aresztu, sam nie wiem za co.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔdvax, AS: odvaχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wacha ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ancel, areszt, więzienie

Wiktionary


odwadniać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odwodnić)

 (1.1) odprowadzać nadmiar wody

 (1.2) fizj. zmniejszać ilość wody w organizmie

 (1.3) chem. usunąć wodę ze związku chemicznego

czasownik zwrotny niedokonany odwadniać się (dk. odwodnić się)

 (2.1) pozbywać się niezbędnej wody

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Strumień odwadnia północną część bagien leśnych.

 (1.2) Niestety te leki będą pana odwadniać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwodnienie n., odwadnianie n., bezwodzie n., woda ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odwodnić

 (2.1) odwodnić się

Wiktionary


odwadniający

1. taki, który odprowadza wodę;
2. taki, który powoduje odwodnienie organizmu, substancji


SJP.pl


odwadniarka

wirówka do odwadniania, usuwania wody z materiałów poddawanych przeróbce


SJP.pl


odwaga

śmiała i zdecydowana postawa w obliczu niebezpieczeństwa; męstwo; dzielność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdolność zrobienia czegoś, podjęcia ryzyka, mimo silnych obaw lub strachu czy niebezpieczeństwa

Wiktionary

Męstwo – cnota moralna, która polega na umiejętności podjęcia dobrej decyzji mimo niesprzyjających uwarunkowań, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Cnota męstwa czyni zdolnym do stawienia czoła próbom i narażenia się na nieprzyjemne konsekwencje, w imię wyższych wartości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żołnierz został odznaczony za odwagę na polu bitwy.

 (1.1) Tym bardziej się też zdziwił, że ktoś może mieć tę odwagę, by stać na ulicy i śpiewać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvaɡa, AS: odvaga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odważniak m., odważanie n., odważenie n.

 czas. wyważyć, odważać się dk., odważyć się dk.

 przym. odważny

 przysł. odważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dzielność, śmiałość, bohaterstwo, przest. kuraż; gw-pl|Śląsk Cieszyński|opowoga.

Wiktionary


odwagi

śmiała i zdecydowana postawa w obliczu niebezpieczeństwa; męstwo; dzielność


SJP.pl


odwalać

czasownik

 (1.1) pot. robić coś niechętnie, od niechcenia

 (1.2) pot. robić coś niedokładnie

 (1.3) komuś – zaczynać zachowywać się dziwnie

 (1.4) uczn. odpisywać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwalić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odbębniać

 (1.4) ściągać, odpisywać

Wiktionary


odwalczyć

indywidualnie: walcząc o coś, odzyskać


SJP.pl


odwalić

1. odrzucić na bok coś ciężkiego;
2. zrobić coś byle jak, niestarannie, nie wkładając w to wysiłku;
3. zrobić dobrze coś trudnego;
4. skopiować od kogoś; ściągnąć; przepisać;
5. nieudolnie naśladować;
6. odwalić się - odczepić się, zostawić w spokoju; odchrzanić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odwalać)

 (1.1) dokonany od|odwalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvalʲit͡ɕ, AS: odvalʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwalać

Wiktionary


odwaniać

usuwać lub osłabiać nieprzyjemne zapachy w pomieszczeniach zamkniętych lub niepożądaną woń produktów spożywczych


SJP.pl


odwaniacz

dezodoryzator;
1. substancja eliminująca lub osłabiająca nieprzyjemne zapachy
2. urządzenie przemysłowe do odwaniania produktów


SJP.pl


odwapnienie

patologiczny spadek zawartości soli wapnia w kościach


SJP.pl


odwar

świeżo przyrządzony wyciąg wodny z roślinnych surowców leczniczych; wywar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. wyciąg wodny z kłączy, korzeni, kory lub ziela, wymagających dłuższego gotowania;

Wiktionary

Patrz także: dekokcja (w browarnictwie)

Odwar – łac. decoctum – w ziołolecznictwie jest to rodzaj leku ziołowego – jeden z rodzajów wyciągów wodnych, zazwyczaj przygotowywany w domu, bezpośrednio przed spożyciem. Otrzymuje się go w ten sposób, że odmierzoną ilość ziół zalewa się letnią wodą i gotuje przez 5-30 minut (w zależności od konsystencji surowca) pod przykryciem. Nie wolno do tego celu używać garnków aluminiowych. Po przestygnięciu odcedza się uzyskany płyn. Spożywać należy wkrótce po przygotowaniu, jeszcze ciepły i niesłodzony. Nie można go przechowywać dłużej. Ten sposób przygotowywania stosuje się zazwyczaj do otrzymywania lekarstw ziołowych z kłączy, korzeni, kory i ziela, zawierających dużo garbników i zdrewniałych, które trudno puszczają soki i wymagają dłuższego gotowania. Nie należy w ten sposób przygotowywać lekarstwa z ziół zawierających olejki eteryczne. W tym przypadku wykonuje się napar.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pijał odwar z zebranych przez szeptuchę ziół.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. war m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. dekokt

Wiktionary


odwarowy

odwar


SJP.pl

Patrz:

odwar

odwarzać

dawniej:
1. trzymać mleko przez dłuższy czas w stanie wrzenia, tak aby odparowała część płynu i powstał twaróg;
2. odwarzać się - o mleku: być przez dłuższy czas w stanie wrzenia, tak aby przekształcić się w twaróg


SJP.pl


odwarzyć

dawniej: utrzymać mleko przez dłuższy czas w stanie wrzenia, tak aby odparowała część płynu i powstał twaróg


SJP.pl


odważać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odważyć)

 (1.1) ważąc coś, odmierzać odpowiednią ilość tego

czasownik zwrotny niedokonany odważać się (dk. odważyć się)

 (2.1) decydować się na coś niebezpiecznego, niełatwego

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wyważyć

 rzecz. odważnik mrz., odważniak mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmierzać, wydzielać

 (2.1) ośmielać się, ryzykować

Wiktionary


odważalnia

dział zakładu przemysłowego, gdzie odważa się surowce


SJP.pl


odważka

odmierzona, określona ilość substancji chemicznej, służąca do sporządzania roztworów o pożądanym stężeniu


SJP.pl


odważniaczka

odważniak; chojraczka


SJP.pl


odważniak

osoba popisująca się swoją odwagą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba okazująca śmiałość, często przesadną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mimo tych ostrzeżeń paru odważniaków zaczęło powoli podchodzić do miejsca, gdzie był lej po wybuchu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwaga ż., odważanie n., odważenie n.

 czas. wyważyć, odważać ndk., odważyć dk.

 przym. odważny

 przysł. odważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chojrak, kozak

Wiktionary


odważnie

przysłówek

 (1.1) w sposób odważny, z odwagą, śmiałością

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvaʒʲɲɛ, AS: odvažʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwaga ż., odważniak m., odważanie n., odważenie n.

 czas. odważać się dk., odważyć się dk.

 przym. odważny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śmiało, mężnie, dzielnie

Wiktionary


odważniej

stopień wyższy od przysłówka: odważnie


SJP.pl


odważniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: odważny


SJP.pl


odważnik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przedmiot służący do pomiaru masy innych przedmiotów na wadze szalkowej;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do kontroli wagi odważników użytkowych istnieją odważniki specjalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvaʒʲɲik, AS: odvažʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Waga ż., odważenie n., odważanie n., wagowy mos., waga ż.

 czas. wyważyć, odważyć dk., odważać ndk.

 przym. wagowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciężarek

Wiktionary


odważny

odznaczający się odwagą; dzielny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma odwagę

 (1.2) taki, który jest wynikiem działania odwagi, świadczy o czyjejś odwadze

Wiktionary

Odważny (ang. The Brave) – amerykański dramat z 1997 roku w reżyserii Johnny’ego Deppa, grającego w nim główną rolę, na podstawie powieści Gregory'ego MacDonalda. Film walczył o Złotą Palmę na festiwalu w Cannes, gdzie przegrał ze Smakiem wiśni Abbasa Kiarostamiego. W Polsce Odważnego wyświetlano w czasie festiwalu Camerimage.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Był bardzo odważny, gdy widział jakąś bójkę, wpadał natychmiast w sam środek.

 (1.2) Znany jest odważny eksperyment Piotra Curie, który wystawił rękę na działanie radu w ciągu kilku godzin.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvaʒnɨ, AS: odvažny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwaga ż., odważniak m., odważanie n., odważenie n.

 czas. wyważyć, odważać się dk., odważyć się dk.

 przysł. odważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) nieustraszony, nieulękły, śmiały, mężny, dzielny; przest. mołojecki; stpol. chrobry, przeważny; pot. chojracki

Wiktionary


odważyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. odważać)

 (1.1) dokonany od|odważać.

czasownik zwrotny dokonany odważyć się (ndk. odważać się)

 (2.1) dokonany od|odważać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odważniak mos., odważenie n., waga ż., odważnik mrz., wagowy mos.

 czas. wyważyć

 przym. wagowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|opowożyć sie.

Wiktionary


odwał

1. ziemia na brzegu wykopu;
2. odkład gruntu;
3. pryzmy ziemi wzdłuż wykopu


SJP.pl


odwdzięczyć

odpłacić, odwzajemnić


SJP.pl


odwecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od odwet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwet m.

Wiktionary


odwet

zemsta, riposta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odwzajemnienie za zło

Wiktionary

  • Odwet – zemsta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie zawaham się wziąć odwetu za moich towarzyszy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odwetowy

 rzecz. odwecik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zemsta, odpłata, rewanż

Wiktionary


odwetowiec

uczestnik akcji odwetowej, osoba dążąca do odwetu


SJP.pl


odwetyzm

dążenie do odwetu, głównie w polityce; rewanżyzm


SJP.pl


odwiać

1. odrzucić za pomocą strumienia powietrza;
2. o wietrze: oddalić coś lub odsunąć; zwiać


SJP.pl


odwiatr

1. specyficzna woń wydzielana przez zwierzynę i pozostawiona na śladach, umożliwiająca psu jej tropienie;
2. substancja neutralizująca zapach człowieka, używana do smarowania sideł, pułapek itp.; witerunek


SJP.pl


odwiatrowy

znajdujący się po przeciwnej stronie niż ta, z której wieje wiatr; odwietrzny; zawietrzny


SJP.pl


odwidzieć

odwidzieć się - potocznie: przestać się podobać


SJP.pl


odwieczerz

(rodzaj męski) odwieczerze; dawniej, dziś gwarowo:
1. pora popołudniowa;
2. rzadko: posiłek wieczorny


SJP.pl


odwieczerze

(rodzaj żeński) odwieczerze; dawniej, dziś gwarowo:
1. pora popołudniowa;
2. rzadko: posiłek wieczorny


SJP.pl


odwieczniejszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: odwieczny


SJP.pl


odwieczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest odwieczne; cecha tych, którzy są odwieczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odwieczny

 przysł. odwiecznie

Wiktionary


odwieczny

1. istniejący od wieków; prastary; pradawny;
2. niedzisiejszy, niemodny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) istniejący, trwający od wieków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teraz szli w jak najlepszej zgodzie ze swymi odwiecznymi wrogami, dzielili się z nimi betelem, powszechnie tu uznawanym za symbol pokoju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvʲjɛt͡ʃnɨ, AS: odvʹi ̯ečny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. odwiecznie

 rzecz. odwieczność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niepamiętny, dawny, stary jak świat

Wiktionary


odwiedzać

czasownik

 (1.1) składać wizytę, pójść na spotkanie z kimś

 (1.2) pójść, udać się, wybrać się dokądś

czasownik zwrotny

 (2.1) składać wizyty sobie nawzajem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odwiedziłem dziś babcię w szpitalu.

 (1.2) Odwiedzimy naszą ulubioną kawiarnię?

 (1.2) Często odwiedzam portale o tematyce politycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvʲjɛd͡zat͡ɕ, AS: odvʹi ̯eʒać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwiedziny nmos., odwiedzanie n. ndk., odwiedzenie n. dk.

 czas. zwiedzić, odwiedzić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wizytować, spotykać

Wiktionary


odwiedzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwiedzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwiedzać ndk.

 rzecz. odwiedziny nmos.

Wiktionary


odwiedzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwiedzić.

 (1.2) odczasownikowy od|odwieść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdvʲjɛˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: odvʹi ̯eʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) czas. odwiedzić dk., odwiedzać ndk.

 (1.1) rzecz. odwiedzanie n., odwiedziny nmos. lm.

 (1.2) czas. odwodzić ndk., odwieść dk.

 (1.2) rzecz. odwodzenie n.

Wiktionary


odwiedzić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odwiedzać)

 (1.1) przybyć do kogoś

 (1.2) przybyć gdzieś

 (1.3) inform. otworzyć witrynę internetową

czasownik zwrotny dokonany odwiedzić się (ndk. odwiedzać się)

 (2.1) odwiedzić (1.1) jeden drugiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój chciwy kuzyn odmówił poczęstowania mnie piwem, gdy go odwiedziłem.

 (1.2) Zanim zaczniemy odchudzać psa, warto odwiedzić weterynarza i zrobić pupilowi okresowe badania, aby mieć pewność, że z jego zdrowiem i ogólną kondycją wszystko w porządku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvʲjɛ̇d͡ʑit͡ɕ, AS: odvʹi ̯ėʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zwiedzić, odwiedzać

 rzecz. odwiedziny nmos., odwiedzenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. nawszczywić., reg. śl. naszczywić.

Wiktionary


odwiedzinowy

odwiedziny


SJP.pl

Patrz:

odwiedziny

odwiedziny

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) wizyta u chorego w szpitalu

 (1.2) czyjeś przybycie do kogoś, aby zobaczyć się z nim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odwiedziny w szpitalu psychiatrycznym są dla zdrowego traumą na całe życie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdvʲjɛ̇ˈd͡ʑĩnɨ, AS: odvʹi ̯ėʒ́ĩny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwiedzanie n., odwiedzenie n.

 czas. odwiedzać ndk., odwiedzić dk., zwiedzać ndk., zwiedzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wizyta, gościna, gw-pl|Górny Śląsk|wysiady.

Wiktionary


odwierać

dawniej: otwierać


SJP.pl


odwiert

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) górn. wykonanie otworu w ziemi przy pomocy wprawianego w ruch obrotowy narzędzia

 (1.2) górn. wąski, głęboki otwór wywiercony w ziemi

Wiktionary

Odwiert – otwór wiertniczy, wykonany w górotworze dla celów badawczych, poszukiwawczych, dokumentacyjnych lub eksploatacyjnych, w którym zakończono prace wiertnicze oraz uzbrojono w głowicę pozwalającą na eksploatację kopaliny.

Rozróżnia się odwierty pionowe, kierunkowe i poziome. Odwierty kierunkowe mogą być od początku, celowo wiercone pod kątem do powierzchni ziemi, albo mogą się samoczynnie odchylać od pionu w wyniku oddziaływania przewiercanych skał.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Policjanci przybyli na miejsce odwiertu znaleźli samochód ciężarowy marki Kamaz z naczepą przystosowaną do przewozu paliw.

 (1.2) Docierające do nas informacje mówią o dziesiątkach podpalonych przez uciekających popleczników Husajna odwiertach i rafineriach ropy naftowej.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wywiercić, wiercić, odwiercać ndk., odwiercić dk.

 rzecz. rozwiertak mrz., wiertło n., wiertarka ż., wiercenie n., wiertareczka ż.

Wiktionary


odwiertowy

odwiert


SJP.pl

Patrz:

odwiert

odwieść

1. oddalić, odciągnąć coś;
2. namówić do zaniechania czegoś;
3. odsunąć część ciała od korpusu; odchylić;
4. odciągnąć kurek broni palnej


SJP.pl


odwiesić

powiesić coś uprzednio zdjętego na poprzednim miejscu


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|odwieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwieszanie n., wieszanie n., wieszak m.

 czas. powiesić, odwieszać ndk., wieszać ndk.

Wiktionary


odwieszać

wieszać coś uprzednio zdjętego na poprzednim miejscu


SJP.pl


odwieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieodwieszanie n.

 czas. odwiesić, wieszać, odwieszać ndk.

Wiktionary


odwietrznik

w okręcie podwodnym: urządzenie umożliwiające wyjście powietrza z balastów


SJP.pl


odwietrzyć

usunąć zapach człowieka z rąk oraz przedmiotów używanych podczas polowania


SJP.pl


odwiewać

o wietrze: wiejąc z jednej strony, odrzucać lub odsuwać coś


SJP.pl


odwieźć

przetransportować coś lub kogoś w dane miejsce


SJP.pl


odwijać

odsłaniać kogoś lub coś zawiniętego


SJP.pl


odwilgacać

rzadko: pozbawiać wilgoci; odwilgocać, osuszać


SJP.pl


odwilgocać

rzadko: pozbawiać wilgoci; odwilgacać, osuszać


SJP.pl


odwilż

okres ocieplenia przychodzący po okresie zamarzania, połączony z topnieniem śniegu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) meteorol. ocieplenie w zimie połączone z topnieniem śniegu

 (1.2) przen. polit. złagodzenie represyjnej polityki władz

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. rozk. od odwilżyć

Wiktionary

Odwilż – okres ocieplenia przychodzący po okresie zamarzania. Skala czasowa odwilży zależy od rozważanych procesów klimatycznych i może trwać od kilku dni do tysięcy lat.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W trzeciej dekadzie grudnia następuje tzw. odwilż bożonarodzeniowa.

 (1.1) Innym mechanizmem powodziowym związanym z odwilżą jest akumulacja i blokada lodu na rzekach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔdvʲilʃ, AS: odvʹilš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwilżacz mrz., odwilżanie n., nawilżanie n., nawilżenie n., wilgoć ż., wilgotność ż., zwilżanie n., zwilżenie n.

 czas. odwilżać ndk., odwilżyć dk., nawilżać ndk., nawilżyć dk., zwilżać ndk., zwilżyć dk.

 przym. odwilżowy, wilgotny

 przysł. odwilżowo, wilgotno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pultaka, zmięk.

Wiktionary


odwilżacz

urządzenie do usuwania wilgoci


SJP.pl


odwinąć

odsłonić kogoś lub coś zawiniętego


SJP.pl


odwiosłować

wiosłując, oddalić się skądś


SJP.pl


odwirowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwirować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieodwirowanie n.

 czas. odwirować dk.

Wiktionary


odwirowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwirowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwirowywać ndk.

Wiktionary


odwirusować

1. środowiskowo: usunąć z komputera wirusy;
2. dawniej: pozbawić wirusów


SJP.pl


odwirusowywać

1. środowiskowo: usuwać z komputera wirusy;
2. dawniej: pozbawiać wirusów


SJP.pl


odwitać

odwzajemnić powitanie


SJP.pl


odwlec

1. opóźnić coś;
2. odsunąć coś lub kogoś wlokąc


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odwlekać, odwłóczyć)

 (1.1) przesunąć w czasie wykonanie czegoś

czasownik zwrotny dokonany odwlec się (ndk. odwlekać się, odwłóczyć się)

 (2.1) zostać odwleczonym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kuba musiał odwlec spotkanie na następny tydzień.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwleczenie n.

 czas. odwlekać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opóźnić, przełożyć

Wiktionary


odwlekać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odwlec)

 (1.1) odsuwać coś dalej (w inne miejsce), wlokąc

 (1.2) odsuwać coś w czasie, powodować opóźnienie czegoś

czasownik zwrotny niedokonany odwlekać się (dk. odwlec się)

 (2.1) odsuwać się w czasie, ulegać opóźnieniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwlekanie n., odwleczenie n.

 czas. odwlec dk., wlec ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odciągać, odsuwać

 (1.2) opóźniać, przeciągać, przewlekać

 (2.1) opóźniać się, przeciągać się, przewlekać się

Wiktionary


odwlekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwlekać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nieodwlekanie n.

 czas. odwlekać ndk.

Wiktionary


odwód

rezerwowy oddział przeznaczony do walki w późniejszej fazie bitwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. oddziały wydzielone jako rezerwa z podstawowego składu wojsk

 (1.2) przest. odwiedzenie, odciągnięcie czegoś, np. kurka u broni

 (1.3) przest. odwrót, cofanie się

 (1.4) daw. praw. odpieranie zarzutów, posądzeń w rozprawie sądowej

Wiktionary

Odwód – wydzielone siły i środki pozostające w dyspozycji dowódcy niezaangażowane początkowo w walce. Odwód tworzy się i zachowuje na wypadek konieczności wykonywania działań nieprzewidzianych, które mogą wyniknąć dopiero w toku działań bojowych bądź w celu użycia go w momencie działań rozstrzygających. Jest elementem ugrupowania bojowego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔdvut, AS: odvut

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odwodowy

Wiktionary


odwodnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fizj. niezdrowy stan organizmu powstały jako rezultat utraty wody przez organizm

 (1.2) odprowadzenie nadmiaru wody z jakiegoś terenu lub obiektu

Wiktionary

  • odwodnienie w budownictwie
  • odwodnienie w medycynie
    • odwodnienie hipertoniczne
    • odwodnienie hipotoniczne
    • odwodnienie izotoniczne

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wodowanie n., bezwodzie n., odwadnianie n., woda ż.

 czas. odwodnić dk., odwadniać ndk.

 przym. wodny

Wiktionary


odwodnieniowy

odwodnienie


SJP.pl

Patrz:

odwodnienie

odwodorniać

usuwać atomy wodoru z cząsteczki związku chemicznego


SJP.pl


odwodornianie

usuwanie atomów wodoru z cząsteczki związku chemicznego; dehydrogenacja; dehydrogenizacja


SJP.pl

Odwodornienie (dehydrogenacja) – reakcja chemiczna polegająca na odszczepianiu od cząsteczek atomów wodoru. Jest reakcją odwrotną do uwodorniania.

Reakcje odwodornienia dzieli się zazwyczaj według rodzaju wiązań w cząsteczce, od których wodór jest odszczepiany.

  • węgiel – węgiel
  • węgiel – tlen
  • węgiel – azot

Wikipedia


odwodornić

usunąć atomy wodoru z cząsteczki związku chemicznego


SJP.pl


odwodornienie

reakcja chemiczna polegająca na usunięciu atomów wodoru z cząsteczek związku chemicznego; dehydrogenacja, dehydrogenizacja


SJP.pl

Odwodornienie (dehydrogenacja) – reakcja chemiczna polegająca na odszczepianiu od cząsteczek atomów wodoru. Jest reakcją odwrotną do uwodorniania.

Reakcje odwodornienia dzieli się zazwyczaj według rodzaju wiązań w cząsteczce, od których wodór jest odszczepiany.

  • węgiel – węgiel
  • węgiel – tlen
  • węgiel – azot

Wikipedia


odwodowy

odwód


SJP.pl

Patrz:

odwód

odwodzić

1. oddalać, odciągać coś;
2. namawiać do zaniechania czegoś;
3. odsuwać część ciała od korpusu; odchylać;
4. odciągać kurek broni palnej


SJP.pl


odwodziciel

w anatomii: mięsień odciągający kończynę od osi ciała; abduktor


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. mięsień odciągający kończynę od ciała;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. odwodzenie n.

 czas. odwodzić ndk., odwieść dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) abduktor

Wiktionary


odwój

bardzo silny wir wodny


SJP.pl

Odwój – miejsce na rzece lub innym cieku wodnym, w którym następuje lokalna cyrkulacja nurtu.

Jest ono spowodowane spadkiem koryta rzeki za przeszkodami naturalnymi bądź sztucznymi takimi jak jazy, czy zapory.

Wikipedia


odwojować

wojując, odzyskać


SJP.pl


odwojowywać

wojując, odzyskiwać


SJP.pl


odwonić

usunąć lub osłabić nieprzyjemne zapachy w pomieszczeniach zamkniętych lub niepożądaną woń produktów spożywczych


SJP.pl


odwóz

potocznie: odwożenie, odwiezienie; odwózka


SJP.pl


odwozić

1. wioząc odstawiać, odprowadzać kogoś na jakieś miejsce;
2. zwracać coś lub przywozić kogoś z powrotem


SJP.pl


odwózka

potocznie: odwożenie, odwiezienie; odwóz


SJP.pl


odwozowy

odwóz


SJP.pl

Patrz:

odwóz

odwołać

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|odwoływać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvɔwat͡ɕ, AS: odvou̯ać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwołanie dk. n., odwoływanie ndk. n., odwoływalność ż., odwołalność ż.

 czas. odwoływać ndk.

 przym. odwoławczy, odwołalny

Wiktionary


odwołalny

dający się odwołać


SJP.pl


odwołanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zwrócenie się osoby nieakceptującej decyzji jakichś władz do wyższej instancji o ponowne rozpatrzenie sprawy i zmianę lub uchylenie wydanej decyzji

 (1.2) pismo zawierające prośbę o ponowne rozpatrzenie sprawy

 (1.3) odniesienie do czegoś

 (1.4) usunięcie ze stanowiska

 (1.5) odczasownikowy od|odwołać.

Wiktionary

  • odwołanie – określenie prawne używane w postępowaniu administracyjnym
  • pot. odwołanie – jakikolwiek (zwyczajny lub nadzwyczajny) środek zaskarżenia (w tym odwoławczy):
    • w postępowaniu administracyjnym → odwołanie lub zażalenie
    • w postępowaniach sądowych → apelacja lub zażalenie, dawniej także kasacja
    • w postępowaniach sądowych nadzwyczajnych → skarga kasacyjna, skarga o wznowienie postępowania
    • skarga do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą
    • skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Od decyzji służy prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie w terminie czternastu dni za moim pośrednictwem.

     (1.4) Od odwołania nie ma odwołania.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˌɔdvɔˈwãɲɛ, AS: odvou̯ãńe

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. odwoływanie n.

     czas. odwołać dk., odwoływać ndk.

     przym. odwoławczy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.4) dymisja, zwolnienie; pot. odstawka

    Wiktionary


odwoływać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odwołać)

 (1.1) oznajmiać, że coś się nie odbędzie (np. zebranie, przedstawienie)

 (1.2) uznawać coś za nieobowiązujące lub nieaktualne (np. decyzję, testament, zeznanie)

 (1.3) usuwać kogoś ze stanowiska (np. dyrektora, ambasadora)

czasownik zwrotny niedokonany odwoływać się

 (2.1) powoływać się na coś (np. na uprawnienia, uprzednie decyzje), opierać się na czymś (np. na faktach, przykładach)

 (2.2) zwracać się do instancji rozstrzygającej (np. do sądu) o uchylenie jakiejś decyzji, apelować (np. do zdrowego rozsądku, uczuć) w celu osiągnięcia korzyści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwołanie n., odwoływanie n.

 czas. odwołać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wstrzymywać, zawieszać

 (1.2) anulować, unieważniać, cofać, uchylać

 (1.3) dymisjonować, zwalniać, odprawiać

 (2.1) powoływać się, opierać się, nawiązywać, bazować

 (2.2) zwracać się, apelować, upraszać

Wiktionary


odwoływalny

możliwy do odwołania


SJP.pl


odwoływanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwoływać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwołanie n.

 czas. odwołać dk., odwoływać ndk.

 przym. odwoławczy

Wiktionary


odwracać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odwrócić)

 (1.1) przekręcać, obracać na drugą stronę

 (1.2) zmieniać kierunek czegoś na przeciwny

 (1.3) przen. zapobiegać negatywnym zdarzeniom

czasownik zwrotny niedokonany odwracać się (dk. odwrócić się)

 (2.1) zwracać się w drugą stronę

 (2.2) przen. porzucać kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przeglądała album, powoli odwracając kartki.

 (2.1) Nie odwracaj się, gdy do ciebie mówię!

 (2.2) Kiedy stracił majątek, nawet starzy przyjaciele zaczęli się od niego odwracać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvrat͡sat͡ɕ, AS: odvracać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zwrot mrz., odwracalność ż., odwrót m., odwrotność ż., odwrocie n., odwracanie n., odwrócenie n.

 czas. wracać ndk., odwrócić dk.

 przym. odwrotny, odwrotowy, odwracalny

 przysł. odwrotnie

Wiktionary


odwracalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest odwracalne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odwracalny

 przysł. odwracalnie

 czas. odwracać

 rzecz. odwrót mrz.

Wiktionary


odwracalny

przymiotnik

 (1.1) taki, który daje się odwrócić, zdolny do powrotu do stanu pierwotnego

 (1.2) taki, który może się swobodnie obracać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwracalność ż., odwrót mrz.

 czas. odwracać ndk., odwrócić dk.

Wiktionary


odwracanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwracać.

Wiktionary

Supinacja (łac. supinatio) inaczej odwracanie, rotacja zewnętrzna − obrót dystalnej części kończyny na zewnątrz w stosunku do jej długiej osi, tj. od skrętoległego do równoległego położenia kości promieniowej i łokciowej względem siebie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔdvraˈt͡sãɲɛ, AS: odvracãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwracać

 rzecz. odwrót m.

Wiktionary


odwrażliwiać

czynić mniej wrażliwym, mniej podatnym na coś


SJP.pl


odwrażliwić

uczynić mniej wrażliwym, mniej podatnym na coś


SJP.pl


odwrócenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwrócić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwracać

 rzecz. odwrót m.

Wiktionary


odwrócić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odwracać)

 (1.1) dokonany od|odwracać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Często nadawano też imiona magiczne, aby odwrócić od dziecka śmierć lub inne grożące nieszczęścia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvrut͡ɕit͡ɕ, AS: odvrućić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwracać

 rzecz. odwrotność ż., zwrot mrz., odwrót m.

 przym. odwrotny, odwracalny

Wiktionary


odwrót

1. cofanie się wojska;
2. odstąpienie od dotychczasowych poglądów, zwyczajów;
3. dawniej: przeciwna strona przedmiotu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. wycofanie się wojska

 (1.2) wyjście z trwania w czymś

 (1.3) daw. druga strona

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jestem z chłopakiem. Zaręczona. Czuję się tak, jakby już klamka zapadła. Jakby nie było odwrotu. Bo on ma wszystko ustalone: że ja mam skończyć szkołę, potem zaraz za niego wyjść i zajść w ciążę… to są jego plany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwrotność ż., odwracalność ż., odwracanie n., odwrócenie n.

 czas. odwracać ndk., odwrócić dk.

 przym. odwrotny, odwracalny, odwrócony

 przysł. odwrotnie, odwracalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cofnięcie, cofnięcie się, ewakuacja, wycofanie, wycofanie się, zwrot; przest. rejterada

 (1.2) odejście, odstawienie, odstąpienie

 (1.3) rewers

Wiktionary


odwrotka

  • odwrotka – konwencja brydżowa
  • odwrotka – rodzaj orki
  • odwrotka – w numizmatyce polskiej, potoczne określenie odnoszące się bicia monety w taki sposób, że górna część rysunku rewersu styka się z dolna częścią rysunku awersu.

Wikipedia


odwrotnie

przysłówek

 (1.1) w inny sposób, inaczej niż należy, na odwrót

 (1.2) przeciwnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Raz chodziły plotkaotki, że Polacy będą wywożeni do Niemiec, a górale zostaną. Kiedy indziej odwrotnie. Że górali będą wywozić, a Polacy zostaną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvrɔtʲɲɛ, AS: odvrotʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwrót m., odwrotność ż.

 czas. odwracać ndk.

 przym. odwrotny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmiennie

 (1.2) przeciwnie

Wiktionary


odwrotnik

krocznik odwrotnik - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


odwrotność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. całkowite przeciwieństwo czegoś

 (1.2) mat. liczba, która pomnożona przez daną niezerową liczbę daje jeden;

Wiktionary

Liczba odwrotna do danej liczby x – taka liczba y, że xy=1. Wśród liczb rzeczywistych i szerzej zespolonych jest on określany przez funkcję f(x)={\tfrac {1}{x}} (zaliczaną do homografii).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔdˈvrɔtnɔɕt͡ɕ, AS: odvrotność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwrót m.

 przym. odwrotny

 przysł. odwrotnie

 czas. odwracać ndk., odwrócić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwieństwo

 (1.2) liczba odwrotna

Wiktionary


odwrotny

przymiotnik

 (1.1) mający cechy przeciwne w stosunku do cech danej rzeczy

 (1.2) stanowiący drugą stronę czegoś

 (1.3) odbywający się w przeciwnym kierunku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈvrɔtnɨ, AS: odvrotny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwrót m., odwrotność ż.

 czas. odwrócić dk., odwracać ndk.

 przysł. odwrotnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antagonistyczny, antynomiczny, antytetyczny, kontradyktoryczny, kontradyktoryjny, niekompatybilny, nieprzystawalny, niezgodny, opozycyjny, przeciwny, przeciwstawny, rozbieżny, sprzeczny

 (1.2) drugi, przeciwny, przeciwstawny, przeciwległy

 (1.3) przeciwny

Wiktionary


odwszalnia

miejsce, gdzie się dokonuje odwszenia


SJP.pl


odwyk

potocznie: leczenie, kuracja odwykowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) proces zdrowienia osoby uzależnionej

 (1.2) przen. odzwyczajanie się od kogoś lub czegoś

Wiktionary

Leczenie odwykowe – określenie terapii uzależnień, a zwłaszcza alkoholizmu. Jednym z typów takiego leczenia jest tzw. model Minnesota. Ponadto stosuje się psychoterapię poznawczo-behawioralną, terapię krótkoterminową BSFT oraz farmakoterapię. Leczenie uzależnień ma skuteczność do ok. 30%.

W Polsce ośrodki zajmujące się leczeniem odwykowym istnieją od początków dwudziestego wieku.

Wikipedia


odwykać

wyzbywać się wcześniejszych nawyków; odzwyczajać się


SJP.pl


odwyknąć

wyzbyć się wcześniejszych nawyków; odzwyczaić się


SJP.pl


odwykowiec

potocznie: nałogowiec poddany leczeniu odwykowemu


SJP.pl


odwykły

taki, który odzwyczaił się od czegoś; odzwyczajony


SJP.pl


odwyrtka

potocznie: druga strona czegoś; zwykle w wyrażeniu: na odwyrtkę - na odwrót, inaczej niż normalnie


SJP.pl


odwzajemnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odwzajemniać)

 (1.1) odpowiedzieć tym samym na działanie, zachowanie lub emocje skierowane wobec siebie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej w swojej pracy lubię uśmiech na twarzy ludzi, którym przynoszę wiadomości, czasami dobre, a czasami złe — mówi pan Józef. — Staram się zawsze uśmiech odwzajemnić, zagadnąć ich miłym słowem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwzajemnienie n.

 przym. wzajemny

Wiktionary


odwzajemnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odwzajemnić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwzajemnić dk., odwzajemniać ndk.

 rzecz. odwzajemnianie n.

Wiktionary


odwzorować

1. utworzyć coś według ustalonego wzorca;
2. stworzyć model lub projekcję czegoś; odzwierciedlić;
3. w matematyce: przypisać elementowi pewnego zbioru element innego zbioru


SJP.pl


odwzorowanie

1. utworzyć coś według ustalonego wzorca;
2. stworzyć model lub projekcję czegoś; odzwierciedlić;
3. w matematyce: przypisać elementowi pewnego zbioru element innego zbioru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odtworzenie zgodnie ze wzorem

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odwzorować dk.

Wiktionary


odwzorowywać

1. tworzyć coś według ustalonego wzorca;
2. tworzyć model lub projekcję czegoś; odzwierciedlać;
3. w matematyce: przypisywać elementowi pewnego zbioru element innego zbioru


SJP.pl


odwłóczyć

przestarzale: odłożyć, odkładać coś na później


SJP.pl


odwłok

u niektórych zwierząt (skorupiaki, owady itp.) największa, tylna część ciała, często w paski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. tylny odcinek ciała stawonogów

Wiktionary

Odwłok (abdomen, urosoma) – trzecia, tylna część ciała stawonoga, połączona z tułowiem lub głowotułowiem. Odwłok pokryty jest oskórkiem, ale znacznie delikatniejszym niż okrywy głowy czy głowotułowia. Na odwłoku mogą występować odnóża kroczne; u form bardziej wyspecjalizowanych są one często przekształcone w kądziołki przędne (pająki) czy najrozmaitsze narządy kopulacyjne.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔdvwɔk, AS: odvu̯ok

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odwłokowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) abdomen

Wiktionary


odwłoka

dawniej: opóźnienie, zwłoka; w przestarzałych wyrażeniach:
a) pójść w odwłokę - odwlec się (np. Sprawa ta poszła w odwłokę.);
b) puścić (puszczać) w odwłokę - spowodować (powodować), aby sprawa się odwlekła (np. Wojna poszła w odwłokę.);
c) bez odwłoki - nie zwlekając (np. Ruszyli w pogoń bez odwłoki.)


SJP.pl


odwłokowy

przymiotnik

 (1.1) zool. związany z odwłokiem, dotyczący odwłoka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odwłok mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. abdominalny

Wiktionary


odymać

wypełniać policzki wydychanym powietrzem; wywijać wargi, usta - wyrażać niezadowolenie


SJP.pl


odymić

1. przesycić dymem; okadzić, okopcić
2. zabić szkodniki trującymi substancjami występującymi w dymie powstałym ze spalenia odpowiedniej substancji
3. wytworzyć ochronną warstwę mgieł, dymów nad uprawami
4. odurzyć pszczoły dymem


SJP.pl


odyn

bóg nordycki


SJP.pl

Odyn (Odin) – najwyższy z bogów nordyckich z dynastii Azów, bóg wojny i wojowników, ale także "wyjętych spod prawa", bóg szaman, bóstwo mądrości, władzy, poezji i magii. Centralna postać w mitologii nordyckiej. Mąż bogini Frigg i ojciec Thora. Całą trójkę bogów czczono w świątyni w Uppsali. Wraz z Freją przewodził poległym wojownikom w Walhalli. W mitologii germańskiej znany również jako Wodan lub Wotan. Współcześnie czczony przez neopogańskie Ásatrú.

Wikipedia


odyńczyk

1. gatunek ryby z rodziny wargaczowatych;
2. dawne zdrobnienie od: odyniec


SJP.pl

Odyńczyk (Lachnolaimus maximus) – gatunek ryby z rodziny wargaczowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju Lachnolaimus. Poławiana na niewielką skalę.

Wikipedia


odyniec

samiec dzika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) łow. stary samiec samotnie żyjący, najczęściej w odniesieniu do dzika, rzadziej do żubra

Wiktionary

  • dzik
  • Odyniec (herb szlachecki)
  • nazwisko
    • Antoni Edward Odyniec
    • Cyprian Odyniec
    • Wacław Odyniec
    • Wincenty Odyniec
  • imiona wywodzone od odyńca
    • Ebrulf
    • Erwin

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyczailiśmy w zaroślach sporego odyńca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈdɨ̃ɲɛt͡s, AS: odńec

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pojedynek

Wiktionary


odynofagia

ból odczuwany podczas przełykania


SJP.pl

Odynofagia (z greckiego odyno – ból; phagein – jeść) – w medycynie objaw chorobowy polegający na bolesnym połykaniu. Może towarzyszyć dysfagii lub występować niezależnie od niej.

Wikipedia


odyńść

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. odejść

Wiktionary


odys

główny bohater "Odysei", król Itaki, słynny żołnierz i podróżnik, uczestnik wojny trojańskiej; Odyseusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. imię mitycznego króla Itaki, głównej postaci Odysei Homera;

 (1.2) imię|polski|m.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na nieszczęście Odysa załoga otworzyła wór, kiedy Itakę było już widać na horyzoncie i statki zostały zwiane z kursu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Odyseusz mos., Odyseja ż., odyseja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Odyseusz, Ulisses

Wiktionary


odysej

główny bohater "Odysei", król Itaki, słynny żołnierz i podróżnik, uczestnik wojny trojańskiej; Odys, Odyseusz


SJP.pl


odyseja

długa, obfitująca w przeróżne przygody wędrówka, tułaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) liter. starożytny epos grecki przypisywany Homerowi;

 (1.2) imię|polski|ż.

Wiktionary

Odyseja (gr. Ὀδύσσεια Odysseia) – epos grecki, przypisywany Homerowi, oparty na antycznej ustnej tradycji epickiej i spisany przypuszczalnie w VIII wieku p.n.e.

Odyseja była przez Homera śpiewana wierszem, tzw. heksametrem. Składa się z 24 ksiąg (pieśni), nie jest to jednak podział oryginalny, został wprowadzony w epoce hellenistycznej przez gramatyków aleksandryjskich. Pierwsze cztery pieśni (notabene uważane za osobny, słabszy utwór, dołączony przez Homera do oryginalnej epopei) są poświęcone wędrówce Telemacha, syna Odyseusza, któremu z kolei poświęcone są dalsze pieśni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Typowymi epopejami narodowymi są: „Iliada”, „Odyseja”, „Pieśń o Rolandzie”, „Pieśń o Nibelungach” czy nasz rodzimy Mickiewiczowski „Pan Tadeusz”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdɨˈsɛja, AS: odysei ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Odyseusz m., Odys m., odyseja ż.

Wiktionary


odyseusz

główny bohater "Odysei", król Itaki, słynny żołnierz i podróżnik, uczestnik wojny trojańskiej; Odys


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. imię mitycznego króla Itaki, głównej postaci Odysei Homera;

 (1.2) imię|polski|m.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Itaka była ojczyzną Odyseusza i Penelopy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdɨˈsɛwuʃ, AS: odyse

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Odyseja ż., Odys mos., odyseja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Odys, Ulisses

Wiktionary


odżąć

1. oddzielić zboże np. od miedzy;
2. dawniej: odpłacić, odrobić coś żęciem


SJP.pl


odżałować

[czytaj: od-żałować]
1. przestać odczuwać żal z jakiegoś powodu;
2. zdecydować się na coś mimo związanej z tym straty


SJP.pl


odżałowywać

1. przestawać odczuwać żal z jakiegoś powodu;
2. decydować się na coś mimo wydatku


SJP.pl


odzbroić

dawniej:
1. pozbawić zbroi;
2. rozbroić


SJP.pl


odżeglowywać

żeglując, oddalać się do jakiegoś miejsca


SJP.pl


odżegnać

1. dawniej: odgonić od siebie złe moce przez wykonanie znaku krzyża lub użycie zaklęcia;
2. przestarzałe: zapobiec czemuś, ustrzec się przed czymś;
3. odżegnać się - wyprzeć się związków z kimś lub czymś, zrezygnować z czegoś


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. odżegnywać)

 (1.1) daw. w wierzeniach ludowych: znakiem krzyża lub jakimś zaklęciem odwrócić działanie złego; oddalić, odegnać diabła, uroki, złe duchy itp.

 (1.2) przest. zażegnać coś, zapobiec czemuś

czasownik zwrotny dokonany odżegnać się (ndk. odżegnywać się)

 (2.1) stanowczo, zdecydowanie wyrzec się kogoś lub czegoś; wyprzeć się jakichś związków z kimś lub czymś

 (2.2) przest. uwolnić się od kogoś lub czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Precz potem odżegnano duchy czarne, uroki i złe wszelkie od niego.

 (1.2) Sejm 1607 roku miał być wyjątkowo ważny (…) Odżegnać miał zwłaszcza rokosz, który na kształt czarnej, pioruny niosącej chmury ciążył nad krajem.

 (2.1) Odżegnał się od jedzenia, mówiąc, że jest po kolacji.

 (2.2) Piękna, że odżegnać się od niej nie można.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odżegnanie n., odżegnywanie n.

 czas. żegnać, odżegnywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) opędzić się

Wiktionary


odżegnywać

1. dawniej: odganiać od siebie złe moce przez wykonanie znaku krzyża lub użycie zaklęcia;
2. przestarzałe: zapobiegać czemuś, zażegnywać coś;
3. odżegnywać się - wypierać się związków z kimś lub czymś, rezygnować z czegoś


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. odżegnać)

 (1.1) niedokonany od|odżegnać.

czasownik zwrotny niedokonany odżegnywać się (dk. odżegnać się)

 (2.1) niedokonany od|odżegnać się.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czemu się starzec dopóki tchu miota? Hej, odżegnywa on zmory żywota, co wspomnieniami grzechów duszę mącą.

 (2.1) O niczym nie chciała wiedzieć, odżegnywała się od wszystkiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odżegnywanie n.

 czas. odżegnać, żegnać

Wiktionary


odżegnywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odżegnywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. żegnać, odżegnać, odżegnywać ndk.

Wiktionary


odżelaziać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odżelazić)

 (1.1) usuwać z wody nadmiar związków żelaza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Następnie woda przepływa do zamkniętych filtrów, gdzie jest odżelaziana przez złoża filtracyjne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odżelaziacz m.

 czas. odżelazić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odżeleźniać

Wiktionary


odzew

[czytaj: od-zew]
1. odpowiedź na czyjeś wezwanie;
2. odzywka, hasło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odpowiedź na czyjeś wezwanie

 (1.2) reakcja na coś

 (1.3) wojsk. ustalona odpowiedź na hasło, służąca do weryfikacji tożsamości

 (1.4) daw. praw. odwołanie się do sądu

 (1.5) daw. muz. refren

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odezw mrz., odezwa ż., odzywka ż.

 czas. odezwać się dk., odzywać się ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddźwięk, replika, respons, riposta; daw. odezw

 (1.3) daw. odezw

 (1.4) współcz. apelacja

 (1.5) współcz. refren

Wiktionary


odzewowy

odzew [czytaj: od-zewowy]


SJP.pl


odziać

1. założyć ubranie; ubrać w coś;
2. sprawić, zakupić ubranie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odziewać)

 (1.1) dokonany od|odziewać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzieżówka ż., odziewanie n., odzienie n., odzież ż.

 przym. odziany, odzieżowy

Wiktionary


odziany

1. założyć ubranie; ubrać w coś;
2. sprawić, zakupić ubranie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. ubrany

 (1.2) stpol., łow. kudłaty (o zwierzęciu)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potem trzeci szereg — bud zielonych, czerwonych i żółtych, gdzie przy wejściu jaśniały potworne malowidła, a na dachu ukazywali się jaskrawo odziani pajace, albo olbrzymie lalki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈd͡ʑãnɨ, AS: oʒ́ãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzienie, odzież

 czas. odziać, odziać się

Wiktionary


odziarniać

[czytaj: od-ziarniać] oddzielać nasiona lnu, konopi lub bawełny od łodyg przeznaczonych na włókno


SJP.pl


odziarniarka

[czytaj: od-ziarniarka] maszyna do odziarniania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie odziarniające bawełnę i len

Wiktionary

Odziarniarka – maszyna stosowana we wstępnym procesie przerobu słomy lnianej, służąca do oddzielania torebek nasiennych od słomy. Proces ten nazywa się odziarnianiem i przygotowuje słomę do procesu roszenia.

Odziarniarka to również maszyna stosowana we wstępnym procesie przetwarzania bawełny, służąca do oddzielenia nasion od włókna.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. odziarniać ndk., odziarnić dk.

Wiktionary


odziarnić

[czytaj: od-ziarnić] oddzielić nasiona lnu, konopi lub bawełny od łodyg przeznaczonych na włókno


SJP.pl


odziczać

odziczać się - dawniej: dziczeć


SJP.pl


odziębiać

[czytaj: od-ziębić] dawniej: odmrażać


SJP.pl


odzięblizna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uszkodzenie ciała wywołane działaniem zimna, odmrożenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niejeden w czasie zimy odmrozi sobie ręce i nogi (…). Na tę odziębliznę najprościejsze, najlepsze i najtańsze jest następujące lekarstwo: (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zaziębienie, ziąb

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmrożenie

Wiktionary


odziedziczalność

Odziedziczalność, wskaźnik odziedziczalności (h^{2}, ang. heritability) – miara statystyczna, która opisuje proporcję wariancji fenotypowej współzmiennej z wariancją genetyczną w stosunku do ogólnej zmienności w próbie. Wyraża odpowiedź na pytanie: jaka część całej zaobserwowanej zmienności fenotypu była wyjaśniana (w sensie statystycznym) przez zaobserwowaną zmienność genetyczną?

Wikipedia


odziedziczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odziedziczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dziedziczenie n., wydziedziczenie n., dziedzic m., dziedziczka ż., dziedzictwo n., dziedziczność ż., Dziedzic m.

 czas. odziedziczyć dk., wydziedziczyć dk., dziedziczyć ndk.

 przym. dziedziczny, dziedzicowy

 przysł. dziedzicznie

Wiktionary


odziedziczyć

1. otrzymać coś w spadku
2. przejąć dobra duchowe, kulturalne itp. zostawione jako spuścizna przez przeszłe pokolenia
3. przejąć cechy genetyczne rodziców, przodków


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. dziedziczyć)

 (1.1) dokonany od|dziedziczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odziedziczenie n., dziedziczenie n., wydziedziczenie n., dziedziczność ż.

 czas. wydziedziczyć, dziedziczyć ndk.

 przym. dziedziczny

Wiktionary


odziemek

przestarzałe: dolna, niemająca gałęzi część pnia drzewa, odznaczająca się zwykle najlepszą jakością drewna; odziomek


SJP.pl


odzienie

przestarzale: to, w co się człowiek odziewa; okrycie, odzież, ubranie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. to, w co człowiek ubiera się; ubranie, odzież

 (1.2) stpol. zbroja

Wiktionary

Odzież, ubranie, strój – sposób na okrycie ludzkiego ciała. Noszenie odzieży jest przeważnie zarezerwowane dla ludzi i jest cechą wszystkich ludzkich społeczeństw. Ilość i rodzaj noszonej odzieży zależy od płci, typu ciała, sytuacji społecznej i geograficznej. Odzież produkowana jest z różnych materiałów naturalnych jak jedwab, len, agawa, bawełna, wełna, skóra lub syntetycznych akryl, jedwab sztuczny, bistor i inne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego odzienie stało się lśniąco białe tak, jak żaden folusznik na ziemi wybielić nie zdoła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈd͡ʑɛ̇̃ɲɛ, AS: oʒ́ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzianie n., odziewadło n., odziewanie n., odziewek mrz., odzieżówka ż., odzieniec mos., odzież ż.

 czas. odziać dk., odziewać ndk.

 przym. odziany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) garderoba, odzież, przyodziewek, ubiór, ubranie

Wiktionary


odzieniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. ktoś uzbrojony

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈd͡ʑɛ̇̃ɲɛt͡s, AS: oʒ́ė̃ńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzienie n.

Wiktionary


odzier

zewnętrzna, nierozwijalna warstwa oprzędu jedwabnika usuwana podczas przerobu kokonów


SJP.pl


odzierek

zwykle w l.mn.: odzierki - odpadki powstające przy mizdrowaniu skór w garbarni


SJP.pl


odzież

okrycie ciała; to, co się wkłada na siebie; ubranie; ubiór; strój; garderoba; konfekcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ubranie, okrycie, tkanina służąca do ochrony przed zimnem, wilgocią oraz okrywająca intymne miejsca

Wiktionary

Odzież, ubranie, strój – sposób na okrycie ludzkiego ciała. Noszenie odzieży jest przeważnie zarezerwowane dla ludzi i jest cechą wszystkich ludzkich społeczeństw. Ilość i rodzaj noszonej odzieży zależy od płci, typu ciała, sytuacji społecznej i geograficznej. Odzież produkowana jest z różnych materiałów naturalnych jak jedwab, len, agawa, bawełna, wełna, skóra lub syntetycznych akryl, jedwab sztuczny, bistor i inne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bezdomny znalazł na śmietniku czyjąś starą odzież, ale ciągle będącą w dobrym stanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔd͡ʑɛʃ, AS: oʒ́eš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzieżowy m., odzieżowiec m., odzieżówka ż., przyodziewek m., odzienie n., odziewanie n., odzianie n., przyodzianie n., przyodziewanie n.

 czas. odziewać, odziać, przyodziać, przyodziewać

 przym. odzieżowy, odziany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ubranie, okrycie, garderoba; przest. przyodziewek, przyodzienie, odzienie

Wiktionary


odzieżowiec

fachowiec w dziedzinie produkcji odzieży; pracownik przemysłu odzieżowego


SJP.pl


odzieżówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. eduk. zawodowa szkoła odzieżowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzież nmos. lm., odzianie n., odziewanie n., odzienie n., wdziewanie n., wdzianie n., wdzianko n.

 czas. odziewać ndk., odziać dk., wdziewać ndk., wdziać dk.

 przym. odzieżowy, odzieżówkowy

 przysł. odzieżowo

Wiktionary


odzieżownictwo

przemysł odzieżowy


SJP.pl


odzieżowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z odzieżą, dotyczący odzieży

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włókno lniane stanowi doskonały, ekologiczny surowiec dla przemysłu włókienniczego (tkaniny odzieżowe, obiciowe, domowego użytku – obrusy, serwety itp.).

 (1.1) Zaczęli odwiedzać firmę klienci, realizując kupony przydziałowe na bieliznę, galanterię odzieżową, tkaniny wełniane ubraniowe i obuwie (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔd͡ʑɛˈʒɔvɨ, AS: oʒ́ežovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzież ż., odzieżówka ż., przyodziewek m., odziewek m.

 czas. odziać, odziewać, przyodziać, przyodziewać

Wiktionary


odziomek

dolna, niemająca gałęzi część pnia drzewa, odznaczająca się zwykle najlepszą jakością drewna


SJP.pl

Odziomek – dolna, zazwyczaj najgrubsza część pnia, najczęściej bez gałęzi, zawierająca zwykle drewno o najlepszej jakości technicznej.

Oprócz typowych wad drewna w dolnej części odziomka występuje zgrubienie odziomkowe oraz napływy korzeniowe.

Wikipedia


odziomkowy

1. przymiotnik od: odziomek
2. w botanice: wyrastający wprost z kłącza, z korzenia lub z pełzających po ziemi rozłogów


SJP.pl


odzipnąć

[czytaj: od-zipnąć] potocznie: odpocząć po wysiłku; odetchnąć, odsapnąć, wytchnąć, zipnąć


SJP.pl


odzipować

[czytaj: od-zipować] w informatyce: rozpakować skompresowany plik komputerowy


SJP.pl


odzmysławiać

pozbawiać cech odbieranych zmysłami


SJP.pl


odzmysłowić

pozbawić cech odbieranych zmysłami


SJP.pl


odznaczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odznaczyć)

 (1.1) wyodrębniać coś

 (1.2) nadawać odznaczenie

 (1.3) pot. usuwać, cofać zaznaczenie

czasownik zwrotny niedokonany odznaczać się (dk. odznaczyć się)

 (2.1) zasłynąć czymś

 (2.2) zostawiać na czymś ślad

 (2.3) odznaczać (1.1-2) samego siebie

 (2.4) odznaczać (1.1-2) siebie nawzajem

czasownik zwrotny niedokonany odznaczać się (dk. brak)

 (3.1) wyróżniać się czymś

 (3.2) być wyraźnie widocznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Premier odznaczał wielu ludzi.

 (2.3) To skandal! Prezydent sam się odznacza medalami!

 (2.4) Afrykańscy przywódcy lubią odznaczać się orderami.

 (3.1) Na twarzy tej kobiety wyraźnie odznaczają się jej duże oczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈznat͡ʃat͡ɕ, AS: odznačać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odznaka ż., odznaczenie n., odznaczanie n.

 czas. znaczyć ndk.

 przym. odznaczeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaznaczać, wyodrębniać

 (1.3) pot. odhaczać, odfajkowywać

 (2.1) zasłynąć

 (3.1) wyróżniać się

 (3.2) wyróżniać się

Wiktionary


odznaczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odznaczać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdznaˈt͡ʃãɲɛ, AS: odznačãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odznaczać

 rzecz. odznaczenie n., odznaka ż.

Wiktionary


odznaczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) honorowe wyróżnienie w formie emblematu: odznaki, medalu, krzyża lub gwiazdy, przyznawane komuś za wybitny czyn lub osiągnięcia – przez władze, dowództwo wojskowe lub instytucję;

 (1.2) odczasownikowy od|odznaczyć.

Wiktionary

Odznaczenie – honorowe wyróżnienie o określonym znaku nadawane za szczególne zasługi lub wybitne osiągnięcia w różnych dziedzinach pracy zawodowej lub społecznej, za akty odwagi i poświęcenia, w celu upamiętnienia wydarzeń, udziału w wojnie itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z wojny dziadek wrócił do domu w dziurawych butach, ale z całą serią odznaczeń.

 (1.2) Po uroczystym apelu odbyło się odznaczenie wyróżniających się żołnierzy i podoficerów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdznaˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: odznačńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. znak m., odznaka ż., odznaczanie n.

 czas. odznaczać ndk., odznaczyć dk., znaczyć ndk.

 przym. odznaczeniowy

Wiktionary


odznaka

[czytaj: od-znaka]
1. medal, order, odznaczenie;
2. znaczek przynależności organizacyjnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) znak przynależności do czegoś, np. organizacji, noszony na ubraniu

 (1.2) znak wyróżniający kogoś zasłużonego, nagrodzonego, noszony na ubraniu

Wiktionary

Odznaka – graficzny symbol lub znak symbolizujący przynależność do jakiejś grupy, posiadanie specjalnej umiejętności lub specjalnego wyróżnienia (jako odznaczenie). Występuje w formie metalowego znaczka, wstążki, naszywki, medalu bądź innych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔdˈznaka, AS: odznaka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. znak m., znaczek m., oznaka ż., odznaczanie n., odznaczenie n., oznaczenie n.

 czas. oznaczać ndk., odznaczać ndk., znaczyć ndk., oznaczyć dk., odznaczyć dk., zaznaczyć dk.

 przym. znaczny, znaczący

Wiktionary


odzobaczyć

[czytaj: od-zobaczyć] żartobliwie: zapomnieć, usunąć z pamięci jakiś widok


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) żart. przestać widzieć, żałując, że się w ogóle zobaczyło, chcieć to zapomnieć; wyrażone w kategorii życzeniowej, niemożliwej do spełnienia

Wiktionary


odzowny

dawniej: związany z odgłosem, oddźwiękiem, rozbrzmiewaniem


SJP.pl


odżużlać

usuwać żużel; żużlować


SJP.pl


odżużlacz

[czytaj: od-żużlacz]
1. element układu wlewowego, zapobiegający przedostawaniu się zanieczyszczeń niemetalicznych wraz z ciekłym metalem;
2. część urządzenia do mechanicznego odpopielania kotłów składająca się z kruszarki do rozdrabniania brył żużla


SJP.pl


odżużlić

usunąć żużel, oczyścić z żużlu; odżużlować


SJP.pl


odżużlować

usunąć żużel, oczyścić z żużlu; odżużlić


SJP.pl


odżużlowywać

[czytaj: od-żużlowywać] oczyszczać z żużlu, usuwać żużel


SJP.pl


odzwierciedlać

odbijać, ukazywać obraz czegoś jak w zwierciadle; wyrażać, przedstawiać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. odzwierciedlić)

 (1.1) przen. przedstawiać obraz, oddawać zestaw cech

 (1.2) dawać zwierciadlany obraz, lustrzane odbicie

czasownik zwrotny niedokonany odzwierciedlać się (dk. odzwierciedlić się)

 (2.1) być wyrażanym w czymś

 (2.2) ukazywać się jak w zwierciadle

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muzyka sama w sobie jest kulturową formą ekspresji, która odzwierciedla czas i tradycje.

 (1.1) Pragnę, aby moje życie osobiste odzwierciedlało całe moje wewnętrzne piękno.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzwierciedlanie n., odzwierciedlenie n., zwierciadło n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odtwarzać, przedstawiać

 (1.2) odbijać

 (2.1) malować się, odbijać się, ujawniać się, wyrażać się

 (2.2) odbijać się

Wiktionary


odzwierciedlenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dokładne przedstawienie, wyrażenie czegoś; wierny obraz

 (1.2) obraz odbity w tafli czegoś

Wiktionary

Odzwierciedlanie – technika komunikacji (stosowana m.in. w psychoterapii czy mediacjach rodzinnych) polegająca na bezpośrednim opisywaniu odbieranych treści – „odzwierciedlanie” słów i zachowań drugiej osoby, np. „widzę, że jesteś zdenerwowany”, „mówiąc to masz łzy w oczach”, „powiedziałaś, że nie lubisz matki twojego męża”.

Odzwierciedlenie daje rozmówcy poczucie, że jest słuchany i rozumiany przez terapeutę. Pomaga w nawiązaniu dobrej relacji i kontaktu terapeutycznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jest odzwierciedleniem naszej epoki, ostatnim niewinnym w czasach, kiedy Ameryka utraciła swą niewinność.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odzwierciedlać, odzwierciedlić dk.

 rzecz. zwierciadło n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) odbicie

Wiktionary


odzwierciedlić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odzwierciedlać)

 (1.1) dokonany od|odzwierciedlać.

czasownik zwrotny dokonany odzwierciedlić się (ndk. odzwierciedlać się)

 (2.1) dokonany od|odzwierciedlać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzwierciedlanie n., odzwierciedlenie n., zwierciadło n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1) war. odzwierciadlić

 (2) war. odzwierciadlić się

Wiktionary


odźwierna

kobieta pilnująca drzwi; dozorczyni


SJP.pl

Odźwierna (biał. Адзверна; ros. Одверна) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie mostowskim, w sielsowiecie Gudziewicze.

W dwudziestoleciu międzywojennym wieś (oraz folwark o tej samej nazwie) leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Gudziewicze.

Wikipedia


odźwiernia

dawniej, dziś gwarowo: portiernia


SJP.pl


odźwiernik

pojęcie anatomiczne: zwieracz oddzielający żołądek od dwunastnicy


SJP.pl

Wikipedia


odźwiernikowy

odźwiernik


SJP.pl

Patrz:

odźwiernik

odźwierny

człowiek pilnujący drzwi, bramy; stróż; portier; dozorca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba pełniąca służbę przy wejściu, drzwiach, bramie

Wiktionary

Klucznik – dawniej osoba posiadająca pod swoim zarządem klucze do czegoś (na przykład zamku, folwarku, fabryki), mająca nadzór nad czymś, a także w dawnej Polsce urzędnik zarządzający tak zwanym kluczem majątków ziemskich.

Klucznik jest również nazywany odźwiernym, a w klasztorach bratem furtianem lub siostrą furtianką. Współcześnie nazywany jest najczęściej portierem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. odźwiernia ż., odźwiernik mos.

:: fż. odźwierna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) portier, szwajcar, klucznik

Wiktionary


odzwierzęcy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący od zwierząt, spowodowany przez zwierzęta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Salmonellozy u ludzi są chorobą odzwierzęcą, a głównym rezerwuarem zakażeń jest drób, jaja, w mniejszym stopniu bydło rzeźne.

Wiktionary


odzwyczaić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odzwyczajać)

 (1.1) dokonany od|odzwyczajać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzwyczajanie n., odzwyczajenie n., zwyczaj m.

 przysł. zwyczajowo

Wiktionary


odżyć

powrócić do życia, zacząć żyć na nowo, rozpocząć nowe życie


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. odżywać)

 (1.1) dokonany od|odżywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔḍʒɨt͡ɕ, AS: oḍžyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odżywanie n., życie n.

 przym. żywy

 czas. żyć

 przysł. życiowo

Wiktionary


odzysk

[czytaj: od-zysk]
1. odzyskanie czegoś, zwykle jakichś materiałów nadających się do powtórnego wykorzystania;
2. to, co odzyskano z czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przywracanie lub przywrócenie tego, co utracono

 (1.2) pozyskiwanie lub pozyskanie surowców wtórnych

 (1.3) środ. to, co odzyskano

Wiktionary

Odzysk – wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania. Pojęcie odzysku jest zatem szersze od pojęcia recyklingu, obejmuje np. także spalanie odpadów w spalarniach odpadów komunalnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla odzysku posiadłości musieliśmy opłacić sowicie kilku prawników.

 (1.2) Odzysk metali kolorowych z tego cacuszka jak najbardziej się opłaca.

 (1.3) Worki z odzyskiem zapakowałem na przyczepę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzyskanie n., odzyskiwanie n., odzysknica ż.

 czas. odzyskać dk., odzyskiwać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) odzyskanie, odzyskiwanie

 (1.2) recykling / recycling, recyklizacja

Wiktionary


odzyskać

czasownik przechodni dokonany (ndk. odzyskiwać)

 (1.1) sprawić, że ma się coś ponownie na własność

 (1.2) sprawić, że ponownie się z kimś tworzy bliską relację

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czasem jednak to jedyne wyjście, jeśli chcesz odzyskać swoje pieniądze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈzɨskat͡ɕ, AS: odzyskać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzyskanie n., odzyskiwanie n., odzysk mrz.

 czas. zyskać

Wiktionary


odzyskanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odzyskać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego głównym celem było odzyskanie majątku utraconego w wyniku nacjonalizacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdzɨˈskãɲɛ, AS: odzyskãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzyskiwanie n., odzysk m.

 czas. odzyskać dk., odzyskiwać ndk.

Wiktionary


odzyskiwać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) ponownie wchodzić w posiadanie jakiejś rzeczy

 (1.2) mieć z powrotem wartość, którą się straciło; wrócić do dawnego stanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odzyskałem swój aparat fotograficzny, który zgubiłem na wycieczce. Ktoś znalazł go i dał ogłoszenie w gazecie.

 (1.2) Ojciec powoli odzyskuje zdrowie po operacji. Dzisiaj nawet poszedł na spacer.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdzɨˈsʲcivat͡ɕ, AS: odzysʹḱivać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzyskiwanie n., odzyskanie, odzysk

 czas. zyskiwać

Wiktionary


odzyskiwalność

możliwość odzyskania czegoś


SJP.pl


odzyskiwalny

dający się odzyskać


SJP.pl


odzyskiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odzyskiwać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Firma specjalizuje się w odzyskiwaniu majątków utraconych w wyniku nacjonalizacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔdzɨsʲciˈvãɲɛ, AS: odzysʹḱivãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odzyskanie n., odzysk m.

 czas. odzyskiwać ndk., odzyskać dk.

Wiktionary


odzysknica

[czytaj: od-zysknica] urządzenie do odzyskiwania części ciepła unoszonego przez gorące gazy z pieców hutniczych


SJP.pl


odzyskowy

odzysk


SJP.pl

Patrz:

odzysk

odzywać

czasownik

 (1.1) odzyskiwać siły (fizyczne, psychiczne), dawną sprawność; wracać do życia

 (1.2) przen. odnawiać się, zjawiać się ponownie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔḍˈʒɨvat͡ɕ, AS: oḍžyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odżywanie n., życie

 przym. żywy

 czas. żyć

 przysł. życiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odradzać się, ożyć

Wiktionary


odżywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odżywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔḍʒɨˈvãɲɛ, AS: oḍžyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odżywać ndk., odżyć dk.

 rzecz. odżycie n.

Wiktionary


odżywczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest odżywcze

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odżywczy

 przysł. odżywczo

Wiktionary


odżywczy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który służy do odżywiania; pożywny

 (1.2) taki, który wzmacnia skórę, włosy, paznokcie, itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Walory smakowe rzodkwi japońskiej zbliżone są do rzodkiewki, jednak jej wartość odżywcza jest wyższa.

 (1.1) Krew transportuje substancje odżywcze do komórek.

 (1.2) Olejek ten jest znany ze swoich właściwości odżywczych i regenerujących.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔḍˈʒɨft͡ʃɨ, AS: oḍžyfčy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odżywiać ndk., odżywić dk.

 rzecz. odżywianie n., odżywienie n., odżywka ż., odżywczość ż.

 przysł. odżywczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pożywny, posilny

Wiktionary


odżywiać

[czytaj: od-żywiać]
1. dostarczać organizmowi żywemu substancji niezbędnych do rozwoju i wzrostu; karmić, żywić
2. odżywiać się - przyjmować pokarmy; żywić się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) dawać komuś jeść

 (1.2) dostarczać organizmowi lub jego części substancji niezbędnych do wzrostu, zdrowia i dobrego funkcjonowania

czasownik zwrotny niedokonany odżywiać się

 (2.1) jeść, spożywać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odżywczy

 rzecz. żywienie n., odżywianie n., odżywienie n., odżywka ż., żywność ż.

Wiktionary


odżywianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odżywiać.

Wiktionary

Odżywianie – proces życiowy polegający na pozyskiwaniu przez organizm ze środowiska pokarmu (a dokładniej zawartych w nim składników odżywczych). W zależności od formy, w jakiej uzyskiwane są składniki budulcowe, elektrony oraz energia wyróżnia się różne strategie metaboliczne (przede wszystkim: samożywność lub cudzożywność).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔḍʒɨˈvʲjä̃ɲɛ, AS: oḍžyvʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odżywiać ndk., odżywić dk.

 rzecz. żywienie n., odżywienie n., odżywka ż.

 przym. odżywczy

 przysł. odżywczo

Wiktionary


odżywić

czasownik przechodni dokonany (ndk. odżywiać)

 (1.1) dokonany od|odżywiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔḍˈʒɨvʲit͡ɕ, AS: oḍžyvʹić

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odżywczy

 rzecz. żywienie n., odżywianie n., odżywienie n., odżywka ż., żywność ż.

Wiktionary


odżywienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odżywić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔḍʒɨˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: oḍžyvʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odżywić dk., odżywiać ndk.

 rzecz. żywienie n., odżywianie n., odżywka ż.

 przym. odżywczy

 przysł. odżywczo

Wiktionary


odzywka

[czytaj: od-zywka]
1. nieuprzejma wypowiedź;
2. w grach karcianych: odezwanie się przy licytacji informujące o kolorze i zamierzonej wysokości gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. produkt zawierający składniki odżywcze w skomasowanej ilości, najczęściej w postaci syropu, pasty, mączki lub granulatu

 (1.2) kosmet. środek kosmetyczny (krem, maseczka, żel lub pianka) o działaniu regenerującym, wzmacniającym lub pielęgnującym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie wytwarzać aminokwasów egzogennych, dlatego ważne jest, abyśmy pozyskiwali je poprzez dietę lub suplementy diety takie jak odżywka białkowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔḍˈʒɨfka, AS: oḍžyfka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. odżywczy

 czas. odżywiać ndk., odżywić dk.

 rzecz. odżywianie n., odżywienie n.

Wiktionary


odżywkowy

odżywka


SJP.pl

Patrz:

odżywka

odżywny

[czytaj: od-żywny] dawniej: odżywczy


SJP.pl


odżyłować

czasownik

 (1.1) kulin. usunąć z mięsa skórę, tłuszcz i ścięgna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żyła ż., żyłka ż.

 czas. żyłować

 przym. żyłowy

Wiktionary


odżyły

1. taki, który powrócił do życia, rozpoczął nowe życie; odrodzony;
2. dawniej:
a) taki, który stracił siły żywotne, zestarzał się; przeżyty;
b) taki, który stracił swoje znaczenie za życia; przeżyty


SJP.pl


odłączać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odłączyć)

 (1.1) oddzielać element, który wcześniej był połączony z innym

 (1.2) wykluczyć kogoś z grupy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłącznik mrz.

 czas. odłączyć

Wiktionary


odłączalny

dający się odłączyć


SJP.pl


odłącznik

urządzenie do rozłączania obwodu elektrycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektr. łącznik tworzący widoczną przerwę między stykami

Wiktionary

Odłącznik – odcinacz spełniający wymagania stawiane łącznikowi izolacyjnemu. Jest łącznikiem elektrycznym, który ma stworzyć w obwodzie elektrycznym bezpieczną przerwę izolacyjną. Czynności manewrowe (zamykanie/otwieranie) wykonywane są raczej sporadycznie najczęściej w stanie bezprądowym lub przy prądach o niewielkiej wartości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie wolno otwierać odłącznika, gdy w obwodzie płynie prąd.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔdˈwɔ̃n͇t͡ʃʲɲik, AS: odu̯õṇčʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłączanie n., odłączenie n.

 czas. odłączać ndk., odłączyć dk.

Wiktionary


odłączyć

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|odłączać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłączanie n., odłączenie n., odłącznik mrz.

 czas. odłączać ndk.

Wiktionary


odładować

wypakować część przedmiotów przewożonych środkami transportu; wyładować


SJP.pl


odłam

1. coś, co zostało odłamane od czegoś;
2. ugrupowanie ludzi powstałe wskutek podziału większej grupy albo wskutek oddzielenia się od większej grupy;
3. powierzchnia przełupanego minerału stanowiąca cechę charakterystyczną tego minerału


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) duża część odłamana od całości

 (1.2) ugrupowanie ludzi powstałe wskutek podziału większej grupy albo wskutek oddzielenia się od większej grupy

 (1.3) dział jakiejś całości

 (1.4) powierzchnia przełupanego minerału stanowiąca cechę charakterystyczną tego minerału

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszędzie leżały odłamy skalne, wśród których grasowały góralki.

 (1.1) Słowo wanta w gwarze podhalańskiej oraz tatrologii oznacza wielki odłam skalny.

 (1.2) Alkantaryni byli odłamem franciszkanów.

 (1.3) W swym traktacie nie zapomniał o żadnym odłamie mistycyzmu, wspomniał nawet o mistycyzmie mnichów palestyńskich.

 (1.4) Rumowisko karpackiego piaskowca jest tu bardzo zbite, twarde i śliskie w odłamie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłamek m., odłamanie n., odłamywanie n.

 czas. odłamać dk., odłamywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) część

 (1.2) frakcja, stronnictwo

 (1.3) nurt

Wiktionary


odłamać

czasownik przechodni dokonany (ndk. odłamywać)

 (1.1) oddzielić część od całości poprzez łamanie

czasownik zwrotny dokonany odłamać się (ndk. odłamywać się)

 (2.1) ulec odłamaniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłam mrz., odłamek mrz.

Wiktionary


odłamek

1. niewielki, odkruszony kawałeczek czegoś; okruszyna, okruch;
2. kawałek pocisku oderwany odeń podczas eksplozji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mała część odłamana od całości

 (1.2) wojsk. część pocisku oderwana w czasie wybuchu

Wiktionary

Odłamek – kawałek skorupy pocisku, granatu, bomby i tym podobnych powstały w wyniku rozerwania się skorupy pod wpływem wybuchu zawartego w niej materiału wybuchowego. Niewłaściwie nazywany szrapnelem.

Odłamek ma pewną energię kinetyczną (masę i prędkość), którą może razić cel. Podczas wybuchu pocisku powstają zwykle odłamki posiadające masę i energię wystarczającą do porażenia danego rodzaju celu – nazywane są odłamkami skutecznymi. Przyjmuje się, że odłamek o energii większej od 100 dżuli jest odłamkiem skutecznym przy zwalczaniu siły żywej; odłamki skuteczne przy zwalczaniu celów powietrznych powinny mieć energię rzędu 1000–2000 dżuli. Oprócz energii kinetycznej ważną charakterystyką odłamka jest jego masa, od której w dużym stopniu zależy promień skutecznego rażenia. Na przykład dla wymienionych odłamków skuteczna ich masa powinna wynosić około 4–15 gramów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. odłam mrz., odłamanie n., odłamywanie n.

 czas. odłamać dk., odłamywać ndk.

 przym. odłamkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okruch, okruszek, ułamek, urywek

Wiktionary


odłamywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. odłamać)

 (1.1) oddzielać część od całości poprzez łamanie

czasownik zwrotny niedokonany odłamywać się (dk. odłamać się)

 (2.1) ulegać odłamywaniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odłamywanie n., odłam mrz., odłamek mrz.

Wiktionary


odłazić

1. odpadać, odklejać się, odstawać;
2. oddalać się wolno


SJP.pl


odłóg

ziemia nieuprawiana przez dłuższy czas, porośnięta chwastami; ugór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. nieuprawiany grunt orny

Wiktionary

Odłóg – grunty porolne pozostawione bez ingerencji człowieka przez wiele lat, które początkowo zarastają roślinnością segetalną, a następnie ruderalną oraz ekspansywnymi gatunkami krzewów i drzew, jak jeżyna, wierzba, brzoza, olcha. W glebach odłogowanych zachodzą następujące procesy:

  • sukcesja wtórna,
  • zmiany właściwości fizycznych,
  • przesuszenie gleby,
  • degradacja próchnicy,
  • wymywanie azotu,
  • erozja,
  • nagromadzanie się diaspor chwastów, patogenów chorób i szkodników.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Władze miasta na stuhektarowym odłogu wybudują domy mieszkalne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Odłogi lm nm., odłogowanie n.

 czas. odłogować ndk.

 przym. odłogi, odłogowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ugór

Wiktionary


odłogi

ziemia nieuprawiana przez dłuższy czas, porośnięta chwastami; ugór


SJP.pl


odłogiem

ziemia nieuprawiana przez dłuższy czas, porośnięta chwastami; ugór


SJP.pl


odłów

1. łapanie żywcem zwierzyny łownej, ryb lub ptaków; odławianie;
2. odłowiona zwierzyna, ryby, ptaki


SJP.pl


odłówka

stałe lub przenośne urządzenie w postaci basenu, skrzyni albo odpowiednio rozpiętej tkaniny sieciowej, służące do odłowu ryb w czasie spuszczania wody ze stawu; samołówka


SJP.pl


odłownia

zespół ogrodzeń i klatek, między które wpędza się zwierzynę w celu jej odłowu; łownia


SJP.pl


odłowowy

odłów


SJP.pl

Patrz:

odłów

odłożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|odłożyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. odkładać ndk., odłożyć dk.

 rzecz. odkładanie n., odkład mrz.

Wiktionary


odłożyć

1. położyć gdzieś coś, co przestało być potrzebne;
2. przenieść coś na późniejszy termin;
3. oszczędzić pieniądze;
4. zostawić coś do późniejszego wykorzystania;
5. zgromadzić w organizmie substancje odżywcze


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. odkładać)

 (1.1) położyć na bok lub na miejsce coś, co przestało być potrzebne

 (1.2) telekom. odłożyć słuchawkę przerwać rozmowę telefoniczną

 (1.3) przenieść na późniejszy termin

 (1.4) oszczędzić pieniądze lub inne zasoby na określony cel

 (1.5) geom. wyznaczyć na prostej odcinek równy danemu

 (1.6) geom. zbudować przy prostej kąt równy danemu

czasownik zwrotny dokonany odłożyć się (ndk. odkładać się)

 (2.1) o mule, tłuszczu, osadzie: zgromadzić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odłożyłem twoją książkę na półkę.

 (1.2) Kiedy zaczął na mnie krzyczeć, odłożyłam słuchawkę.

 (1.3) Prezydent odłożył wizytę z powodu choroby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odkładanie n., odłożenie n., odkład m.

 czas. odkładać ndk., kłaść ndk., nałożyć dk.

Wiktionary


odługowywać

usuwać tłuszcze ługiem sodowym z dodatkiem soli


SJP.pl


odłup

1. oderwać, oddzielić coś przez łupanie
2. odłupać się - ulec odłupaniu


SJP.pl


odłupać

1. oderwać, oddzielić coś przez łupanie
2. odłupać się - ulec odłupaniu


SJP.pl


odłupanie

1. oderwać, oddzielić coś przez łupanie
2. odłupać się - ulec odłupaniu


SJP.pl


odłupek

to, co zostało odłupane; odłup


SJP.pl

Odłupek – fragment surowiaka oddzielony na skutek intencjonalnego uderzenia. Powstaje poprzez uderzenie tłuczkiem w odpowiednio dobraną płaszczyznę surowiaka, zwaną piętą lub podstawą uderzeń. Z chwilą oddzielenia odłupka od surowiaka surowiak staje się jego rdzeniem, a powierzchnia surowiaka, powstała na skutek odłupania odłupka, to tzw. powierzchnia negatywowa.

Wikipedia


odłupkowy

odłupek


SJP.pl

Patrz:

odłupek

odłupywać

1. odrywać, oddzielać coś przez łupanie
2. odłupywać się - ulegać odłupaniu


SJP.pl


odłuszczać

pozbawiać ryby, nasiona, rzadziej owoce, łuski, zewnętrznej okrywy ciała lub ziarna


SJP.pl


odłuszczacz

przyrząd o usuwania łusek z ryb, składający się z uchwytu i frezu napędzanego motorkiem elektrycznym


SJP.pl


odłużać

dawniej: obciążać, obarczać długami, zaciągać dług na coś; obdłużać


SJP.pl


odłykać

czasownik niedokonany

 (1.1) fizj. przesuwać treść pokarmową z żołądka, przełyku do jamy gębowej

Wiktionary


oe

symbol ersteda, jednostki natężenia pola magnetycznego w układzie CGS


SJP.pl

Oe występuje między innymi w łacinie i odpowiada współcześnie wymowie /e/ lub /ö/, w łacinie klasycznej zbliżone do niemieckiego eu, a w archaicznej /oj/. W łacińskich tekstach bywa też zastępowane ligaturą Œ. W języku niemieckim zastępuje ö przy braku odpowiednich czcionek, zaś w norweskim - ø. W języku niderlandzkim podwójna samogłoska oe jest w wymowie zbliżona do polskiego u.

Wikipedia


oecd

z ang. Organisation for Economic Co-operation and Development (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)


SJP.pl


oecus

reprezentacyjne pomieszczenie w starożytnym domu rzymskim


SJP.pl


oeil-de-boeuf

[czytaj: ejdBEF] z francuskiego: wole oko; element architektoniczny w postaci małego, okrągłego lub owalnego okna w ozdobnym obramowaniu, zwykle na wyższym piętrze budynku


SJP.pl


oem

skrót od: Original Manufacturer Equipment - przedsiębiorstwo sprzedające pod własną marką produkty wytworzone przez inne firmy


SJP.pl


oenerowiec

członek ONR-u (Obozu Narodowo-Radykalnego) lub jednej z organizacji powstałych po jego delegalizacji - ONR-u "Falangi" lub ONR-u "A.B.C."; ONR-owiec


SJP.pl


oenerowski

przymiotnik od: ONR (Obóz Narodowo-Radykalny); ONR-owski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ONR-em, dotyczący ONR-u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oenerowiec mos., ONR-owiec mos., oenerówka ż.

 przym. ONR-owski

 skr. ONR

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ONR-owski

Wiktionary


oeno

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. pacyficzny bezludny atol należący do brytyjskiej kolonii Pitcairn;

Wiktionary

Oeno – bezludny atol na Oceanie Spokojnym, należący do brytyjskiej kolonii Pitcairn. Położony 143 km na północny zachód od wyspy Pitcairn. Średnica atolu to około 4 km. Całkowita powierzchnia to 12 km², z czego zdecydowaną większość zajmuje laguna. W obrębie atolu znajdują się dwie większe i trzy mniejsze wysepki. Ich całkowita powierzchnia lądowa to tylko 0,69 km² (69 ha). Maksymalna wysokość bezwzględna 5 m n.p.m. Atol służy mieszkańcom Pitcairn jako miejsce wypoczynku.

Wikipedia


oenzetowiec

pracownik ONZ; ONZ-owiec


SJP.pl


oenzetowski

przymiotnik od: ONZ (Organizacja Narodów Zjednoczonych); ONZ-owski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ONZ-em, dotyczący ONZ-u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ONZ mrz. / ż., ONZ-owiec m.

 przym. ONZ-owski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ONZ-owski

Wiktionary


oere

drobna moneta w Szwecji, Norwegii i Danii; 1/100 korony; öre


SJP.pl

Skandynawskie monety zdawkowe:

  • Øre – 1/100 korony duńskiej i korony norweskiej
  • Öre – 1/100 korony szwedzkiej

Wikipedia


oersted

[czytaj: ERsted] nazwisko


SJP.pl

Ersted (symbol: Oe) – jednostka natężenia pola magnetycznego w układzie CGS.

Wikipedia


oes

środowiskowo: odcinek specjalisty - fragment trasy wyścigu, na którym zawodnicy walczą o uzyskanie jak najszybszego czasu przejazdu; OS


SJP.pl

Odcinek specjalny (OS, oes, ang. SS - special stage) – fragment trasy rajdu samochodowego poprowadzony po zamkniętych dla ruchu drogach (najczęściej publicznych), na którym załoga nie podlegając przepisom ruchu drogowego walczy o uzyskanie jak najszybszego czasu przejazdu. Czas uzyskany na trasie odcinka specjalnego jest jedynym (obok nałożonych kar czasowych) czasem wliczanym do klasyfikacji załóg rywalizujących w rajdzie. Czas na odcinku specjalnym liczony jest z dokładnością do 0,1 sekundy.

Wikipedia


oesowy

oes; OS-owy


SJP.pl


ofe

[czytaj: Ofe] skrót od: Otwarty Fundusz Emerytalny


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = otwarty fundusz emerytalny;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔfɛ, AS: ofe

Wiktionary


ofelia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. księżyc Urana;

Wiktionary

Ofelia – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa ophelos oznaczającego „pomoc”. Pierwszy raz użył go Jacopo Sannazaro w wierszu Arcadia, a spopularyzował William Szekspir w dramacie Hamlet. Jako Ophelia zdobyło pewną popularność w kulturze brytyjskiej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) mieć na imię / nazywać się Ofelia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr.

uwagi.

 

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Ophelia; (1.2) Ophelia

* francuski: (1.1) Ophélie

* hiszpański: (1.1) Ofelia ż.

* kataloński: (1.1) Ofèlia

* niemiecki: (1.1) Ophelia

* nowogrecki: (1.1) Οφηλία

* słowacki: (1.1) Ofélia ż.; (1.2) Ofélia ż.

* słoweński: (1.1) Ofelija

* szwedzki: (1.1) Ofelia

* węgierski: (1.1) Ofélia; (1.2) Ophelia

* włoski: (1.1) Ofelia ż.

źródła.

== Ofelia (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|o.ˈfe.lja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|hiszpański|ż.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈfɛlʲja, AS: ofelʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr.

uwagi.

 

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Ophelia; (1.2) Ophelia

* francuski: (1.1) Ophélie

* hiszpański: (1.1) Ofelia ż.

* kataloński: (1.1) Ofèlia

* niemiecki: (1.1) Ophelia

* nowogrecki: (1.1) Οφηλία

* słowacki: (1.1) Ofélia ż.; (1.2) Ofélia ż.

* słoweński: (1.1) Ofelija

* szwedzki: (1.1) Ofelia

* węgierski: (1.1) Ofélia; (1.2) Ophelia

* włoski: (1.1) Ofelia ż.

źródła.

== Ofelia (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|o.ˈfe.lja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|hiszpański|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ofensor

przestarzale: piłkarz grający w ofensywnie; napastnik


SJP.pl


ofensywa

1. natarcie, zaczepne działanie wojenne;
2. zorganizowany atak na przeciwnika w sportowych grach zespołowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masowe pojawienie się czegoś

 (1.2) wojsk. atak dużych sił wojska na wielkim obszarze lub na całym froncie

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ofensywa plotkarskich czasopism.

 (1.2) W styczniu 1945 roku ofensywa Armii Czerwonej gigantycznie rozpoczęła się na całym froncie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfɛ̃w̃ˈsɨva, AS: ofẽũ̯syva

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ofensywny

 przysł. ofensywnie

 rzecz. ofensywność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) szturm, szarża, wypad, działania zaczepne, agresja, inwazja, interwencja, atak, najazd, napad, napaść, uderzenie, natarcie, nawała

Wiktionary


ofensywniej

stopień wyższy od przysłówka: ofensywnie


SJP.pl


ofensywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ofensywny


SJP.pl


ofensywność

ofensywny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ofensywne; cecha tych, którzy są ofensywni

Wiktionary

Patrz:

ofensywny

Powiązane:

 rzecz. ofensywa ż.

 przym. ofensywny

 przysł. ofensywnie

Wiktionary


ofensywny

1. w wojskowości, sporcie: dotyczący zorganizowanego natarcia;
2. obraźliwy, napastliwy;
3. śmiały w działaniu; bojowy, wojowniczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wojsk. sport. wyrażający ofensywę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofensywa ż., ofensywność ż.

 przysł. ofensywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) atakujący, bojowy, zaczepny

Wiktionary


oferent

osoba przedstawiająca ofertę, propozycję handlową; proponujący zawarcie umowy handlowej, zawarcie transakcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. osoba lub instytucja składająca ofertę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z warunkami przetargu to właśnie oferenci mieli złożyć propozycję stawki czynszu, która była głównym kryterium oceny oferty w ogłoszonym przetargu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oferta ż., ofertówka ż., oferowanie n., ofertowanie n., zaoferowanie n.

:: fż. oferentka ż.

 czas. oferować ndk., ofertować ndk., zaoferować dk.

 przym. ofertowy

 przysł. ofertowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofertodawca

Wiktionary


oferentka

oferent


SJP.pl

Patrz:

oferent

oferma

osoba niezdarna, często popełniająca błędy; niedołęga; niezdara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (1.1) pot. osoba niezaradna lub niezdarna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ofermowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bawół, ciamajda, ciamcia, ciapa, ciapciak, cielę, cielęcina, cielak, cielątko, ciemięga, ciepłe kluski / ciepłe kluchy, cipa, cztery litery, dupa, dupa wołowa, dziumdzia, ecie-pecie, faja, fajtłapa, fujara, gamajda, gamoń, gapa, impotent, kaleka, kapcan, lebiega, lewus, łajza, łamaga, mumia, niedołęga, niedojda, niedorajda, niemota, niemrawiec, nieudacznik, niezdara, niezgraba, niezgrabiasz, niezguła, noga, śpiąca królewna, ofiara, ofiara losu, paralityk, patafian, pierdoła, pipa, platfus, popapraniec, safanduła, sierota, trąba jerychońska, trąba

Wiktionary


ofermowaty

potocznie: ślamazarny, niezdarny, nieudolny; ciamajdowaty, ciapowaty, ciapciowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pogard. typowy dla ofermy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oferma mos./ż., ofermowatość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciamajdowaty, fajtłapowaty, niedołężny, nieudolny, niezaradny, niezdarny, ślamazarny

Wiktionary


oferować

przedkładać ofertę, proponować jakiś produkt, usługę lub pomoc


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) proponować coś, składać ofertę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rio de Janeiro, wielki teatr pod gołym niebem oferuje co rok spektakl wyjątkowy: karnawał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfɛˈrɔvat͡ɕ, AS: oferovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oferent, oferta ż., oferowanie n., zaoferowanie n.

 czas. zaoferować dk.

Wiktionary


oferowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oferować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfɛrɔˈvãɲɛ, AS: oferovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. oferować

 rzecz. oferent, oferta ż.

Wiktionary


oferta

jeden ze sposobów zawarcia umowy, polegający na złożeniu przez oferenta oświadczenia woli drugiej stronie, zwanej tradycyjnie oblatem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. to, co się komuś oferuje

 (1.2) praw. propozycja zawarcia umowy o pewnej ściśle sprecyzowanej treści

 (1.3) towary lub usługi proponowane klientom

Wiktionary

Oferta – jeden ze sposobów zawarcia umowy, polegający na złożeniu przez oferenta oświadczenia woli drugiej stronie, zwanej tradycyjnie oblatem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Biuro podróży przygotowało w tym sezonie specjalną ofertę wakacyjną dla studentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈfɛrta, AS: oferta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oferent m., oferentka ż., ofertówka ż., oferowanie n., zaoferowanie n., ofertowanie n.

 czas. oferować ndk., zaoferować dk., ofertować ndk.

 przym. ofertowy

 przysł. ofertowo

Wiktionary


ofertobiorca

osoba lub firma przyjmująca jakąś ofertę


SJP.pl


ofertodawca

osoba lub firma wystawiająca jakąś ofertę


SJP.pl


ofertorium

offertorium;
1. część mszy świętej następująca po credo; ofiarowanie;
2. śpiew liturgiczny wykonywany podczas ofiarowania


SJP.pl


ofertoryjny

przymiotnik od: ofertorium


SJP.pl


ofertować

składać oferty w postępowaniach przetargowych


SJP.pl


ofertowy

oferta


SJP.pl

Patrz:

oferta

off

środowiskowo:
1. niekomercyjna działalność artystyczna; underground;
2. teatr nowatorski i zrywający z tradycją, niezależny od oficjalnych instytucji


SJP.pl


off-broadway

[czytaj: of brodłej]
1. ruch amerykańskich teatrów z początku lat pięćdziesiątych XX wieku, sprzeciwiający się komercjalizmowi teatrów na nowojorskim Broadwayu;
2. profesjonalny teatr nowojorski, który nie może być zdefiniowany jako teatr broadwayowski


SJP.pl

Off-Broadway – profesjonalny teatr nowojorski o wielkości widowni mniejszej niż 500 miejsc, przez co zgodnie z zasadami klasyfikacyjnymi nie może być zdefiniowany jako teatr broadwayowski. Produkcja off-broadwayowska jest sztuką teatralną, musicalem lub rewią.

Wikipedia


off-broadwayowski

off-Broadway [czytaj: of brodłejowski]


SJP.pl


off-line

[czytaj: ofLAJN] offline, off line;
1. dostępny lub odbywający się bez połączenia z internetem;
2. bez połączenia z internetem


SJP.pl


off-off-broadway

off-off-Broadway (ang. dosł. poza off-Broadwayem) – nazwa używana na określenie grupy niewielkich, niezależnych teatrów nowojorskich, mniejszych niż broadwayowskie i off-broadwayowskie oraz na określenie wystawianych w nich produkcji obejmujących przede wszystkim sztuki, musicale oraz performance art. Sceny i produkcje off-off-Broadwayu mają głównie charakter eksperymentalny i awangardowy.

Wikipedia


off-road

[czytaj: ofrołd] jazda pojazdem terenowym po nieutwardzonych trasach; offroad, off road


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. mot. sport motorowy polegający na przemierzaniu terenów specjalnym samochodem, ciężarówką, motocyklem lub innym pojazdem, jeżdżąc po nieutwardzonych drogach;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) środ. mot. pojazd przystosowany do off-roadu (1.1)

przymiotnik relacyjny

 (3.1) sport. mot. środ. związany z off-roadem (1.1), dotyczący off-roadu (1.1)

przysłówek sposobu

 (4.1) sport. mot. środ. w sposób odpowiedni dla off-roadu (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tuż po starcie elity off-roadu, czyli klasy No Limit, doszło do groźnie wyglądającej wywrotki. Jeden z samochodów podskoczył na nierówności, a potem przekoziołkował.

 (2.1) Audi prezentuje swojego elektrycznego off-roada z dronami zamiast świateł.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. off-roadowiec mos./mrz.

 przym. off-roadowy

 przysł. off-roadowo

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) off-roadowiec

 (3.1) off-roadowy

 (4.1) off-roadowo

Wiktionary


off-roader

[czytaj: ofrołder] osoba uprawiająca sportowo jazdę samochodem terenowym po nieutwardzonych trasach; terenowiec, off-roadowiec, offroadowiec, off-roadowiec, offroader


SJP.pl


off-roadowiec

[czytaj: ofrołdowiec] osoba uprawiająca sportowo jazdę samochodem terenowym po nieutwardzonych trasach; terenowiec, off roadowiec, offroadowiec, offroader, off-roader


SJP.pl


off-roadowy

[czytaj: ofrołdowy] związany z jazdą pojazdem terenowym po nieutwardzonych trasach; offroadowy, off roadowy


SJP.pl


off-topic

fraza przymiotnikowa jakościowa

 (1.1) będący dygresją poza tematem dyskusji;

Wiktionary


offbeat

specjalna rytmika jazzowa


SJP.pl


offenbach

nazwisko


SJP.pl

Niemcy:

  • Offenbach – powiat w kraju związkowym Hesja
  • Offenbach am Main – miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Hesja
  • Offenbach an der Queich – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Südliche Weinstraße
  • Offenbach an der Queich – gmina związkowa w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Südliche Weinstraße
  • Offenbach – dzielnica gminy Offenbach-Hundheim w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Kusel
  • Offenbach – dzielnica gminy Mittenaar w kraju związkowym Hesja, w powiecie Lahn-Dill
  • Offenbach – były powiat w latach 1832–1938

Wikipedia


offenbachowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Offenbacha lub z nim związany


SJP.pl


offertorium

ofertorium;
1. część mszy świętej następująca po credo; ofiarowanie;
2. śpiew liturgiczny wykonywany podczas ofiarowania


SJP.pl

Offertorium (inaczej Ofiarowanie) – część mszy świętej. W nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego następuje po Credo (wyznaniu wiary). W nowym rycie mszy świętej (po roku 1969) zostaje zastąpione Przygotowaniem darów.

W mszy trydenckiej offertorium rozpoczyna się wezwaniem Dominus vobiscum, wezwaniem Oremus i antyfoną offertorium. Antyfona ta należy do proprium missae i jej treść jest zmienna. Jest odmawiana głośno przez kapłana, dodatkowo może być śpiewana przez chór. Po antyfonie następuje ofiarowanie chleba i wina, które zostaną przeistoczone podczas Kanonu. Dokonuje się to przez modlitwę Suscipe sancte Pater... (Przyjmij, święty Ojcze...). Kapłan prosi też Ducha Świętego, by pobłogosławił tę ofiarę (Veni Sanctificator...Przyjdź, Poświęcicielu...). Po tych modlitwach następuje Lavabo, czyli obmycie rąk. W mszy uroczystej dokonuje się też okadzenia. Offertorium kończy się modlitwą zwaną sekretą, odmawianą po cichu (stąd jej nazwa).

Wikipedia


office

  • Microsoft Office – pakiet biurowy firmy Microsoft
  • Corel WordPerfect Office – pakiet biurowy firmy Corel
  • OpenOffice.org – pakiet oprogramowania biurowego Open Source
  • Oracle Open Office – pakiet biurowy firmy Oracle – teraz już zastępuje OpenOffice
  • LibreOffice – pakiet wolnego oprogramowania biurowego
  • NeoOffice – wersja pakietu biurowego OpenOffice.org dla systemu operacyjnego Mac OS X
  • GNOME Office – zestaw aplikacji biurowych dla środowiska GNOME
  • KOffice – zestaw aplikacji biurowych dla środowiska KDE
  • The Office – amerykański serial telewizyjny

Wikipedia


officium

[czytaj: oficjum] z łaciny: oficjum


SJP.pl

Officium – album muzyczny nagrany w 1994 r. przez norweskiego saksofonistę Jana Garbarka oraz kwartet wokalny The Hilliard Ensemble (nr kat.: EMC New Series 1525 445 369-2).

Wikipedia


offlajn

[czytaj: ofLAJN] potocznie: tryb pracy poza siecią, bez połączenia z internetem; off-line, off line, offline


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. inform. tryb pracy bez użycia sieci internetowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz syn nawet nocą nie przechodzi do offlajnu.

Wiktionary


offline

[czytaj: ofLAJN] off-line, off line;
1. dostępny lub odbywający się bez połączenia z internetem;
2. bez połączenia z internetem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. inform. tryb pracy bez użycia sieci internetowej

przymiotnik relacyjny

 (2.1) inform. niezwiązany z siecią internetową, odbywający się poza siecią internetową

przysłówek

 (3.1) inform. poza Internetem

Wiktionary

Offline (ang. off-line – poza linią) – brak dostępu do Internetu lub innej sieci komputerowej.

Może oznaczać również sposób korzystania z materiałów i innych zasobów sieciowych pobranych w trybie online, a następnie przeglądanych w formie offline.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. offlinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) offlinowy

Wiktionary


offlinowy

[czytaj: oflajnowy] będący poza siecią, bez połączenia z internetem lub głównym urządzeniem; off line, off-line, offline


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) inform. dostępny lub odbywający się poza Internetem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Może dla kogoś tylko relacje offlinowe mają wartość.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. offline mrz.

 przym. offline

 przysł. offline

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) offline, off line, off-line

Wiktionary


offowiec

[czytaj: ofowiec] artysta współtworzący niekomercyjny i nieoficjalny nurt w sztuce; undergroundowiec


SJP.pl


offowy

[czytaj: ofowy] niekomercyjny, undergroundowy


SJP.pl


offroad

[czytaj: ofrołd] off-road, off road;
1. związany z jazdą pojazdem terenowym po nieutwardzonych trasach; off-roadowy, offroadowy, off roadowy;
2. poruszając się pojazdem terenowym po nieutwardzonych trasach; off-roadowo, offroadowo, off roadowo


SJP.pl


offroader

[czytaj: ofrołder] osoba uprawiająca sportowo jazdę samochodem terenowym po nieutwardzonych trasach; terenowiec, off-roadowiec, offroadowiec, off-roadowiec, off-roader


SJP.pl


offroadowiec

[czytaj: ofrołdowiec] osoba uprawiająca sportowo jazdę samochodem terenowym po nieutwardzonych trasach; terenowiec, off-roadowiec, off roadowiec, offroader, off-roader


SJP.pl


offroadowy

[czytaj: ofrołdowy] związany z jazdą pojazdem terenowym po nieutwardzonych trasach; off-roadowy, off roadowy


SJP.pl


offsecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od offset

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. offset m.

Wiktionary


offset

[czytaj: ofset]
1. technika druku płaskiego polegająca na przenoszeniu obrazu z płaskiej formy drukowej na papier za pomocą cylindra obciągniętego gumą;
2. maszyna drukująca offsetem - techniką;
3. ogół specjalnych zobowiązań zagranicznej firmy, która wygrała przetarg w jakimś kraju;
4. w informatyce: informacja o pozycji danych w pliku lub w pamięci operacyjnej, względem wybranego punktu odniesienia;
5. różnica pomiędzy wysokością podeszwy pod piętą a wysokością podeszwy pod palcami w bucie sportowym; drop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) druk. technika druku płaskiego;

 (1.2) druk. maszyna drukarska pracująca w technice offsetu (1.1)

Wiktionary

  • offset (poligrafia) – jedna z technik druku
  • offset (sejsmika) – w sejsmice odległość między punktem wzbudzenia a punktem odbioru
  • offset (handel zagraniczny) – system kompensacji wydatków ponoszonych przez kraj dokonujący za granicą zakupów uzbrojenia i sprzętu wojskowego
  • offset (informatyka) – struktura adresowa w informatyce teoretycznej
  • offset (procesory Intela) – składnik (obok segmentu) adresu w pamięci komputerowej w architekturze opartej na procesorach Intela pracujących w trybie rzeczywistym
  • Offset (raper)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamówiliśmy 100 000 ulotek wykonanych w offsecie.

 (1.2) Wydrukujemy to na offsecie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔfsɛt, AS: ofset

Wiktionary

Powiązane:

 przym. offsetowy

 rzecz. offsecik mrz.

Wiktionary


offsetobiorca

beneficjent umowy offsetowej; przedsiębiorca wykonujący zobowiązanie offsetowe wynikające z umowy offsetowej


SJP.pl


offsetodawca

strona umowy offsetowej, która udziela praw biorcy umowy offsetowej i która nakłada nań obowiązki wynikające z tej umowy


SJP.pl


offsetowy

offset


SJP.pl

Patrz:

offset

offshore

[czytaj: ofszor] zarejestrowany w raju podatkowym i funkcjonujący poza jego granicami, np. spółka, firma, przedsiębiorstwo offshore


SJP.pl

Offshoring – przeniesienie wybranych procesów przedsiębiorstwa za granicę.

Wikipedia


offshoring

[czytaj: ofszoring] przeniesienie części działalności przedsiębiorstwa do innego państwa, mające na celu redukcję kosztów


SJP.pl

Offshoring – przeniesienie wybranych procesów przedsiębiorstwa za granicę.

Wikipedia


offshoringowy

offshoring [czytaj: ofszoringowy]


SJP.pl


offshorowy

offshore [czytaj: ofszorowy]


SJP.pl


offside

[czytaj: ofsajd] w niektórych grach sportowych (m.in. piłce nożnej, hokeju, rugby): przekroczenie przepisów, niedozwolona pozycja zawodnika, do którego kierowane jest podanie; spalony, ofsajd


SJP.pl

  • spalony (futbol amerykański)
  • spalony (hokej na lodzie)
  • spalony (piłka nożna)
  • spalony (skok w dal)
  • spalony (rugby league)
  • spalony (rugby union)
  • spalony (lacrosse)
  • Spalony (film)

Wikipedia


offtop

[czytaj: oftop] środowiskowo: pisanie nie na temat, odbieganie od tematu; off


SJP.pl


offtopować

[czytaj: oftopować] potocznie: pisać nie na temat, odbiegać od tematu


SJP.pl


offtopowy

[czytaj: oftopowy] potocznie: nie na temat, odbiegający od tematu


SJP.pl


ofi

skrótowiec

 (1.1) = otwarty fundusz inwestycyjny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔfʲi, AS: ofʹi

Wiktionary


ofiakodont

przedstawiciel rodziny strunowców z rzędu pelykozaurów


SJP.pl


ofiakodonty

rodzina strunowców z rzędu pelykozaurów


SJP.pl

Ofiakodonty (Ophiacodontidae, Ophiacodontia) – grupa pelykozaurów obejmująca najwcześniejsze znane synapsydy.

Tradycyjnie monotypowy podrząd Ophiacodontia obejmował rodzinę Ophiacodontidae, ale obecnie nie jest wyróżniany, a Ophiacodontidae są uważane za klad.

Wikipedia


ofiara

1. osoba lub zwierzę, które doznały przemocy lub straciły życie;
2. osoba niezaradna, niezdara;
3. coś, co się ofiarowuje na jakiś cel;
4. składana bogu, bóstwom lub innym mocom żywa istota lub przedmiot, w celu przebłagania lub ochrony przed jakimś niebezpieczeństwem;
5. wyrzeczenie się czegoś cennego w imię jakichś wyższych wartości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba, która ucierpiała wskutek wypadku

 (1.2) osoba lub zwierzę, która została napadnięta, zaatakowana przez kogoś

 (1.3) poświęcenie czegoś dla kogoś lub czegoś, wyrzeczenie się czegoś

 (1.4) datek, podarowanie jakiejś kwoty (najczęściej na cele dobroczynne)

 (1.5) rel. dar składany bogom lub duchom przez grupę ludzi

 (1.6) pot. przen. człowiek, który nie umie sobie radzić, jest niezdarny

 (1.7) szach. zob. poświęcenie.

Wiktionary

  • ofiara – osoba
  • ofiara – forma kultu religijnego
  • Ofiara – powieść Henryka Sienkiewicza, zniszczona przez autora
  • Ofiara (Victim) – film z 1961 roku
  • Ofiara – komiks z serii Thorgal
  • Ofiara – opowiadanie autorstwa Philipa K. Dicka
  • Ofiara (Sacrifice) – powieść Johna Eversona z 2009 roku
  • ofiara – jedna ze stron antagonistycznego oddziaływania międzygatunkowego zwanego drapieżnictwem (zob. model drapieżnik-ofiara)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Bandyta zaatakował ofiarę u wejścia na peron.

 (1.3) Bóg jeden wie, ile ofiar musiała ponieść, by wykształcić syna.

 (1.5) Podczas rytuału kapłani złożyli w ofierze mnóstwo gadów, a konkretnie trzydzieści dwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈfʲjara, AS: ofʹi ̯ara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofiarnik mos., ofiarowanie n., ofiarowywanie n., ofiarność ż.

 czas. ofiarować dk., ofiarowywać ndk.

 przym. ofiarny, ofiarniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) jałmużna

 (1.6) niedołęga, niezdara, oferma

 (1.7) poświęcenie

Wiktionary


ofiarnica

1. kapłanka składająca ofiary;
2. kobieta poświęcająca się za kogoś lub za coś


SJP.pl


ofiarnictwo

1. poświęcanie się w ważnej sprawie;
2. składanie ofiary Bogu lub bogom


SJP.pl


ofiarniczy

ofiarnik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze składaniem ofiar, dotyczący składania ofiar

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do ofiarnika

Wiktionary

Patrz:

ofiarnik

Przykłady

 (1.1) Wykład dotyczył ofiarniczego charakteru eucharystii.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ofiarować ndk.

 rzecz. ofiara ż., ofiarnik mos.

 przym. ofiarny

Wiktionary


ofiarniej

stopień wyższy od przysłówka: ofiarnie


SJP.pl


ofiarniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ofiarny


SJP.pl


ofiarnik

1. kapłan składający ofiary;
2. osoba poświęcająca się za kogoś lub za coś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. składający ofiarę, poświęcający się

 (1.2) rel. kapłan składający ofiarę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofiara ż., ofiarowywanie n., ofiarowanie n., ofiarność ż.

 czas. ofiarowywać ndk., ofiarować dk.

 przym. ofiarniczy, ofiarny

 przysł. ofiarnie

Wiktionary


ofiarność

ofiarny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha osób, rzeczy i zjawisk ofiarnych

Wiktionary

Patrz:

ofiarny

Przykłady

 (1.1) Oddanie jej było całkowite, świeciła przykładem ofiarności, stałości i uporu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofiarnik mos., ofiara ż.

 przym. ofiarny

Wiktionary


ofiarny

1. dotyczący ofiary sakralnej;
2. gotowy do poświęceń


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) gotowy do poświęceń, oddany

 (1.2) rel. związany ze składaniem ofiar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) …Legiony to żołnierska buta, • Legiony to ofiarny stos. (My)

 (1.2) Diokles (…) bił czołem w marmur, a modlitwa płynęła mu tak z głębin duszy, jak dym ofiarny płynie z kadzielnicy. (H. Sienkiewicz: Diokles – baśń ateńska)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈfʲjarnɨ, AS: ofʹi ̯arny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofiara ż., ofiarowanie n., ofiarowywanie n., ofiarność ż., ofiarnik mos.

 czas. ofiarować

 przysł. ofiarnie

 przym. ofiarniczy

Wiktionary


ofiarobiorca

odbiorca określonej ofiary


SJP.pl


ofiarodawca

osoba, która przekazuje coś bezpłatnie na jakiś cel; donator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która składa ofiarę lub dar na jakiś cel

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲjarɔˈdaft͡sa, AS: ofʹi ̯arodafca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofiarodawczyni ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) darczyńca, dawca

Wiktionary


ofiarodawczyni

kobieta składająca ofiarę na jakiś cel


SJP.pl


ofiarodawstwo

rzadko: przekazywanie czegoś w darze, bezinteresownie; dobroczynność, filantropia, charytatywność


SJP.pl


ofiaromat

automat do wpłacania datków w świątyni przy użyciu płatności elektronicznych; tacomat


SJP.pl


ofiarować

1. złożyć ofiarę sakralną;
2. poświęcić coś w ważnej sprawie;
3. dać coś komuś; sprezentować;
4. deklarować pomoc lub przychylność;
5. ofiarować się -
a) deklarować pomoc, chęć zrobienia czegoś;
b) złożyć siebie w ofierze; poświęcić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. ofiarowywać)

 (1.1) dać bezinteresownie

 (1.2) poświęcić coś lub kogoś ważkiej sprawie

 (1.3) złożyć ofiarę

czasownik zwrotny dokonany ofiarować się (ndk. ofiarowywać się)

 (2.1) okazać gotowość wykonania czegoś

 (2.2) złożyć siebie w ofierze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako przyjacielską prowokację ofiarował mi wówczas Jarema w Bagdadzie piękną kasetę z farbami.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ofiarowywać ndk.

 rzecz. ofiara, ofiarnik, ofiarność, ofiarodawca, ofiarodawczyni, ofiarowanie/ofiarowywanie

 ims. ofiarowujący (się)

 przym. ofiarny

 przysł. ofiarnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddać, podarować, przekazać, przeznaczyć, sprezentować, wspomóc

Wiktionary


ofiarowanie

1. złożyć ofiarę sakralną;
2. poświęcić coś w ważnej sprawie;
3. dać coś komuś; sprezentować;
4. deklarować pomoc lub przychylność;
5. ofiarować się -
a) deklarować pomoc, chęć zrobienia czegoś;
b) złożyć siebie w ofierze; poświęcić się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ofiarować.

Wiktionary

Ofiarowanie (tytuł oryginalny: Offret/Sacrificatio, 1986) – ostatni film rosyjskiego reżysera Andrieja Tarkowskiego, który zmarł wkrótce po jego ukończeniu, traktowany jak testament duchowy twórcy. Zrealizowany w Szwecji, zgłoszony jako szwedzki kandydat do Oscara.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲjarɔˈvãɲɛ, AS: ofʹi ̯arovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ofiarować dk., ofiarowywać ndk.

 rzecz. ofiarnik mos., ofiarowywanie, ofiara

 przym. ofiarny

 przysł. ofiarnie

Wiktionary


ofiarowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ofiarowywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲjarɔvɨˈvãɲɛ, AS: ofʹi ̯arovyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ofiarowywać ndk., ofiarować dk.

 rzecz. ofiarnik mos., ofiarowanie, ofiara

 przym. ofiarny

 przysł. ofiarnie

Wiktionary


ofiarski

nazwisko


SJP.pl


oficer

osoba zajmująca pozycję od podporucznika wzwyż w siłach zbrojnych i innych organizacjach o strukturze wojskowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. adm. osoba zajmująca odpowiednią pozycję w hierarchii jakiejś służby mundurowej; w Polsce: posiadająca stopień od podporucznika wzwyż;

Wiktionary

Oficer – osoba zajmująca odpowiednią pozycję w hierarchii jakiejś służby.

  • oficer w wojsku
    • oficer dyplomowany – tytuł oficera wojskowego
    • oficer dyżurny – doraźna funkcja
    • oficer polityczny – stanowisko
  • oficer policji
  • oficer straży pożarnej
  • oficer żeglugi
    • oficer wachtowy – stanowisko oficerskie
    • starszy oficer – stanowisko oficerskie

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Oficerowie do rana bawili się w kantynie.

     (1.1) Mój wujek był marynarzem i oficerem Floty.

     (1.1) Nie matura, lecz chęć szczera, zrobi z ciebie oficera.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ɔˈfʲit͡sɛr, AS: ofʹicer

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. oficerka ż., oficerki lm. nmos., oficerstwo n., oficerzyna m.

    :: zdrobn. oficerek m.

     przym. oficerski

    Wiktionary


oficerek

wzgardliwie, rzadziej zdrobniale, o niskim rangą oficerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekcew. oficer niższego stopnia

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) obuw. rodzaj buta ze sztywna cholewą, na płaskim obcasie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do naszego sklepu przy kantynie przybiegali oficerkowie na przerwie podczas wykładów.

 (2.1) Chyba pójdę na zbiórkę w oficerkach, bo mamy wieczorem apel przy pomniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficerki nmos., oficer mos., oficerstwo n., oficerka ż.

 przym. oficerski

Wiktionary


oficerka

wzgardliwie, rzadziej zdrobniale, o niskim rangą oficerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. żona oficera

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tego dnia oficerkom pozwolono wejść do kantyny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficer mos., oficerek mos./mrz., oficerstwo n., oficerzyna mos.

 przym. oficerski

Wiktionary


oficerki

wzgardliwie, rzadziej zdrobniale, o niskim rangą oficerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. obuw. wojskowe buty oficerskie

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) plural|oficerka.

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (3.1) plural|oficerek.

Wiktionary

Oficerki – potoczne określenie skórzanych butów o wysokich sztywnych cholewach, niskim obcasie i zazwyczaj płaskiej podeszwie. Termin utożsamiany głównie z butami jeździeckimi lub wojskowymi (oficerskimi).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do kościoła pójdę w oficerkach po ojcu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficer mos., oficerek mos./mrz., oficerka ż., oficerstwo n., oficerzyna mos.

 przym. oficerski

Wiktionary


oficerski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący oficera

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲiˈt͡sɛrsʲci, AS: ofʹicersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficer mos., oficerek mos./mrz.

Wiktionary


oficerstwo

1. stanowisko, stopień oficera;
2. ogół oficerów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niechętnie o oficerach

 (1.2) przest. stopień wojskowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kantynie króluje oficerstwo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficerki nmos., oficer mos., oficerek mos., oficerzyna mos., oficerka ż.

 przym. oficerski

Wiktionary


oficerzyna

pogardliwie lub lekceważąco o oficerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekcew. oficer

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy barze stał jakiś oficerzyna ze spuszczoną po pijacku głową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficerki nmos., oficer mos., oficerstwo n., oficerka ż.

 przym. oficerski

Wiktionary


oficj.

skrót od: oficjalny, oficjalnie (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


oficjalista

1. dawniej: osoba zatrudniona przy zarządzaniu majątkiem ziemskim;
2. dawniej: urzędnik sądowy


SJP.pl

Wikipedia


oficjalistka

kobieta sztywno trzymająca się reguł, przepisów; formalistka


SJP.pl


oficjalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób oficjalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W pałacyku mieściła się, jak głoszono oficjalnie, szkoła oficerów SS, a właściwie było tu kierownictwo specjalnej jednostki SS, chroniącej pobliską kwaterę Hitlera w Gierłoży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲiˈt͡sʲjalʲɲɛ, AS: ofʹicʹi ̯alʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficjalność ż., oficjałka ż.

 przym. oficjalny

Wiktionary


oficjalnieć

stawać się oficjalnym


SJP.pl


oficjalniej

stopień wyższy od przysłówka: oficjalnie


SJP.pl


oficjalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: oficjalny


SJP.pl


oficjalny

1. zatwierdzony przez urząd, instytucję itp., odpowiadający ustalonym formom;
2. reprezentujący urząd;
3. odznaczający się brakiem bezpośredniości, sztywny w obejściu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zatwierdzony przez jakiś organ władzy i obowiązujący

 (1.2) reprezentujący określoną instytucję, organ władzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Telewizja podała oficjalny komunikat o wzroście cen paliwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲiˈt͡sʲjalnɨ, AS: ofʹicʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficjał mos., oficjałka ż., oficjalność ż.

 przysł. oficjalnie

Wiktionary


oficjant

duchowny odprawiający nabożeństwo, prowadzący procesję; celebrans


SJP.pl


oficjał

1. duchowny stojący na czele sądu duchownego, mianowany przez biskupa;
2. dawniej: urzędnik w zaborze austriackim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. praw. duchowny zarządzający sądem biskupim

 (1.2) książk. urzędnik w zaborze austriackim

 (1.3) przest. przedstawiciel władz

 (1.4) staroż. sługa urzędnika municypalnego w antycznym Rzymie

 (1.5) staroż. wysoki urzędnik cesarski w antycznym Rzymie

Wiktionary

Wikariusz sądowy, oficjał (od łac. officialis, urzędowy) – w Kościele rzymskokatolickim mianowany przez biskupa diecezjalnego duchowny sprawujący, w jego imieniu i zastępstwie, jurysdykcję biskupią w zakresie sądownictwa kościelnego w diecezji. W realizacji tego zadania pomagają mu inni sędziowie mianowani przez biskupa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ksiądz Zdzisław został oficjałem sądu metropolitalnego w Katowicach.

 (1.2) Wuj panienki otrzymał posadę oficjała pocztowego w Wadowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oficjalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) oficjel

Wiktionary


oficjałka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. oficjalna uroczystość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔfʲiˈt͡sʲjawka, AS: ofʹicʹi ̯au̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oficjalny

 przysł. oficjalnie

Wiktionary


oficjel

przedstawiciel władzy, urzędnik; VIP


SJP.pl


oficjum

1. urząd kościelny wraz z obowiązkami;
2. spełnienie czynności liturgicznej;
3. kongregacja papieska do spraw wiary i obyczajów;
4. odmawianie brewiarza;
5. średniowieczne widowiska o tematyce religijnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. rel. urząd kościelny

 (1.2) rel. obowiązkowa modlitwa liturgiczna odmawiana przez duchownych i osoby konsekrowane

 (1.3) hist. średniowieczne widowisko religijne

Wiktionary

Oficjum – forma dramatyczna uprawiana w średniowieczu. Była ona wykonywana jako część obrzędu liturgicznego, ale nie należała do kanonicznych składników nabożeństwa. Wyróżniane były dwie formy oficjum:

  • oficjum dialogowe, gdzie dominował dialog między chórem a osobami dramatu,
  • oficjum dramatyczne, gdzie oprócz słowa ważną rolę grały gesty i dekoracje.

Odmawianie brewiarza przez duchownego Kościoła katolickiego nosi także nazwę oficjum.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Po odmówieniu oficjum mnisi wrócili do pracy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) brewiarz, Liturgia godzin

Wiktionary


oficyna

1. wydawnictwo;
2. dawniej: warsztat drukarski lub przedsiębiorstwo drukarsko-wydawnicze;
3. osobny budynek przy pałacu albo skrzydło pałacowe, gdzie zazwyczaj mieściły się pomieszczenia dla służby, oficjalistów, niekiedy pokoje gościnne;
4. boczne skrzydło kamienicy miejskiej lub budynek znajdujący się za frontem kamienicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. boczne skrzydło kamienicy lub pałacu

 (1.2) bud. tylny budynek na wewnętrznym podwórzu kamienicy

 (1.3) hist. bud. budynek w sąsiedztwie dworu lub pałacu mający przeznaczenie gospodarcze

 (1.4) druk. wydawnictwo

 (1.5) hist. drukarnia w XV-XVIII wieku

 (1.6) daw. wytwórnia

Wiktionary

Oficyna (łac. officina, warsztat) – określenie obiektu budowlanego w sąsiedztwie pałacu lub dworu pełniącego w stosunku do niego funkcję służebną lub (w zabudowie miejskiej) oznaczające skrzydło kamienicy, ewentualnie budynek usytuowany z tyłu kamienicy w głębi działki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Toalety w oficynie znajdowały się na półpiętrach.

 (1.3) Hrabia kazał wznieść nową oficynę, która sąsiadowała z zabudowaniami stajennymi.

 (1.4) Rabin publikował swe prace w jednej z lubelskich oficyn.

 (1.5) Bardzo szybko w Cieszynie powstawały oficyny luterańskie.

 (1.6) Przybysze z Niderlandów znajdywali zatrudnienie w oficynach metalurgicznych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. oficynka ż.

 przym. oficynowy

Wiktionary


oficynka

budynek stojący obok głównej posiadłości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. oficyna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oficyna ż.

Wiktionary


oficynowy

oficyna


SJP.pl

Patrz:

oficyna

ofidiofobia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. chorobliwy, nieuzasadniony lęk przed wężami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odwiedzającym cierpiącym na ofidiofobię odradzamy zwiedzanie pawilonu z wężami.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) fobia

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὄφις|φόβος. → wąż + strach

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ophidiophobia, ophiophobia

* hiszpański: (1.1) ofidiofobia ż.

* włoski: (1.1) ofidiofobia ż.

źródła.

== ofidiofobia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. ofidiofobia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ofiklejda

instrument muzyczny dęty blaszany, poprzednik tuby basowej


SJP.pl

Ofiklejda – dawny dęty blaszany instrument muzyczny.

Rozwój ofiklejdy związany jest bezpośrednio z próbą udoskonalenia serpentu. Wprowadzono w nim kilka klap dla dźwięków chromatycznych, a samemu instrumentowi nadano wygodniejszy kształt. Jako pierwszy od dawnej formy serpentu odstąpił w 1789 r. włoski muzyk o imieniu Reibo, osiadły w Lille, wprowadzając zagięcie rury typu fagotowego. Dodał on kilka klap i zmienił sposób wiercenia otworów. Ten tzw. ophibaryton (lub rosyjski fagot) nie był w stanie zastąpić oryginalnego serpentu, lecz stanowił pierwszy krok w kierunku stworzenia nowego instrumentu. W Londynie ok. 1800 r. Francuz Aleksander Firchot i Anglik Jan Astor, wynaleźli instrument podobny do ofiklejdy, a nazywany przez nich: „angielskim rogiem basowym”. Posiadał on kanał o średnicy równej średnicy serpentu, kształt przejął od fagotu i wyposażony został w szeroką czarę głosową oraz system klapowy. Ustnik z kociołkowatym kielichem umieszczony został w esowatej rurce zadęciowej. Pomimo pewnych niedoskonałości, w orkiestrach dętych wykorzystywany był do ok. 1830 r. A. Firchot niejednokrotnie udoskonalał ten instrument dając swym coraz lepszym instrumentom różne nazwy: bassecor, basse-trompette i sprzedając swój patent innym wynalazcom.Około 1820 r. W. Streitwolf stworzył Chromatisches Basshorn, który posiadał dwa otwory zamykane i dziesięć klap otwieranych, co umożliwiało jednakowo łatwą grę we wszystkich tonacjach.

Wikipedia


ofiodon

duża ryba z rodziny terpugowatych, występująca w północno-wshodnim Pacyfiku


SJP.pl

Ofiodon (Ophiodon elongatus) – gatunek ryby z rodziny terpugowatych.

Wikipedia


ofiolatria

oddawanie czci wężom; kult węży


SJP.pl


ofiolit

zespół skał stanowiący fragment oceanicznej skorupy ziemskiej i górnego płaszcza Ziemi; kompleks ofiolitowy


SJP.pl

Ofiolit jest to zespół powstałych pod powierzchnią oceanów, skał magmowych (obojętnych lub zasadowych), często w różnym stopniu przeobrażonych.

Najniżej występują głębinowe, ultrazasadowe perydotyt i dunit (najczęściej zserpentynizowane), następnie gabro i bazalty (najpierw w formie dajek, następnie bazaltów poduszkowych), przykryte oceanicznymi osadami. Pełna sekwencja ofiolitowa występuje na Cyprze w masywie Trodos, w Polsce największym kompleksem ofiolitowym jest Masyw Ślęży.

Wikipedia


ofiolitowy

przymiotnik od: ofiolit


SJP.pl


ofiolog

zoolog badający węże


SJP.pl


ofiologia

dział zoologii, nauka o wężach


SJP.pl

Ofiologia (od gr. ophis = "wąż" i logos = "nauka") - w zoologii, dział herpetologii i reptiliologii zajmujący się wężami, ich badaniami naukowymi, w tym historią naturalną i etologią tych zwierząt.

Osoba, która bada węże to ofiolog. Wielu profesjonalnych ofiologów znalazło pracę w ogrodach zoologicznych, a ofiolodzy amatorzy trzymają węże jako zwierzęta domowe.

Wikipedia


ofiologiczny

dotyczący ofiologii


SJP.pl


ofir

biblijne miejsce, gdzie król Salomon wydobywał złoto


SJP.pl

Ofir (hebr. ‏אוֹפִיר‎) – miasto lub obszar o nieznanej lokalizacji, wymieniane w Starym Testamencie w 1 Księdze Królewskiej jako miejsce, gdzie król Salomon wydobywał złoto. Salomon panował w Izraelu w latach prawdopodobnie 970–931 p.n.e.; był w dobrych stosunkach z Hiramem I, królem Tyru, fenickiego miasta nad Morzem Śródziemnym w dzisiejszym Libanie. Udało mu się przekonać Fenicjanina do udzielenia pomocy w budowie portu morskiego Esjon-Geber w okolicach Zatoki Akaba i floty, która następnie pożeglowała do Ofiru, skąd sprowadzono znaczne ilości złota. W Biblii wymieniane jest jeszcze drugie miejsce o nazwie Tarszisz, skąd co trzy lata statki Hirama przywoziły Salomonowi złoto, srebro, kość słoniową, małpy i pawie oraz – jednorazowo – znaczny ładunek drewna sandałowego (1 Krl 10, 22).

Wikipedia


ofita

członek ugrupowania chrześcijańskiego, czczącego Węża, który skusił Ewę


SJP.pl


ofitka

ofita


SJP.pl

Patrz:

ofita

ofka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Eufemia

 (1.2) imię|polski|ż.

Wiktionary

Eufemia – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Złożone jest z elementów εὐ- („dobry”) i φήμη („wróżba”), i oznacza „dobrze wróżąca”, „pomyślnie wróżąca”, „przychylna”. W Polsce imię to zanotowano w XIII wieku. Nosiły je m.in. księżniczki piastowskie. Imię zdrabniano jako Ofka.

Eufemia imieniny obchodzi 19 stycznia, 20 marca, 3 września, 13 września, 16 września i 25 grudnia.

Męski odpowiednik: Eufemiusz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wysłałem Ofce zdjęcie z lamparcicą.

 (1.2) Mam na imię Ofka i pracuję w Cieszynie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Eufemia ż.

Wiktionary


ofladrowywać

oznaczać teren polowania


SJP.pl


oflag

(skrót od "Offizierslager für kriegsgefangene Offiziere") niemiecki obóz jeniecki, będący miejscem przetrzymywania oficerów wziętych do niewoli podczas działań wojennych lub okupacyjnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara. obozowa: obóz jeniecki dla oficerów;

Wiktionary

Oflag (skrót od niem. Offizierslager für kriegsgefangene Offiziere) – niemiecki obóz jeniecki, w którym trzymani byli oficerowie wzięci do niewoli w czasie II wojny światowej.

W czasie II wojny światowej Niemcy utworzyli około 130 oflagów (ich liczba ulegała zmianie w różnym okresie).

Pierwsze oficerskie obozy jenieckie założone zostały w 1939 r. w trakcie i tuż po zakończeniu działań wojennych na terytorium Polski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔflak, AS: oflak

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oflagowy

Wiktionary


oflankować

natrzeć na nieprzyjaciela z boku, otoczyć wojsko nieprzyjaciela; oskrzydlić, wziąć we dwa ognie


SJP.pl


oflis

wąska, obła powierzchnia na bokach tarcicy; oblina


SJP.pl


ófnol

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rzem. gwóźdź kowalski

Wiktionary


ofoliować

powlec, pokryć folią; zafoliować


SJP.pl


ofoliowywać

pokrywać folią; zafoliowywać


SJP.pl


ofrankować

uiścić opłatę za przesyłkę listową lub bagażową


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. frankować lub ofrankowywać)

 (1.1) umieścić na przesyłce pocztowej znaczek oznaczający, że została ona opłacona z góry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Raz kartę korespondencyjną przez omyłkę ofrankował 15 groszowym znaczkiem to potem trzy podania do poczty wnosił, aby mu 5 groszy zwrócono.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frank mos./mrz., frank mrz., frankista mos., frankowanie n., frankowicz mos., frankowiczka ż., frankownica ż., ofrankowanie n., ofrankowywanie n.

 czas. frankować ndk., ofrankowywać ndk.

 przym. frankowy

 skr. fr.

Wiktionary


ofrankowywać

uiszczać opłatę za przesyłkę listową lub bagażową


SJP.pl


ofsajd

w niektórych grach sportowych (m.in. piłka nożna, hokej, rugby): przekroczenie przepisów, niedozwolona pozycja zawodnika, do którego kierowane jest podanie; spalony, offside


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. zob. spalony.

Wiktionary

Spalony, ofsajd (ang. offside) – zasada gry opisana w artykule 11. przepisów gry w piłkę nożną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sędzia odgwizdał ofsajd.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ofsajdowy

Wiktionary


ofsajdowy

ofsajd


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) sport. związany z ofsajdem

Wiktionary

Patrz:

ofsajd

Przykłady

 (1.1) Inna sprawa, że grająca w linii obrona Garbarni bardzo często (i skutecznie) stosowała pułapki ofsajdowe, ale – jak widać – to wiązało się ze sporym ryzykiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofsajd

Wiktionary


oftalmia

zapalenie spojówek lub gałek ocznych


SJP.pl


oftalmiczny

oftalmika


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z oftalmiką, dotyczący oftalmiki

Wiktionary

Patrz:

oftalmika

Przykłady

 (1.1) Na odgłos strzałów wybiegły ze szpitala pielęgniarki z kierowniczką na czele oraz część personelu z sąsiedniego instytutu oftalmicznego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oftalmika ż.

Wiktionary


oftalmika

dział medycyny klinicznej oraz nauka o budowie i czynnościach narządu wzroku, leczeniu jego wad i chorób, itp.; oftalmologia; okulistyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. okulistyka kliniczna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oftalmiczny

Wiktionary


oftalmo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z okiem lub gałką oczną

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) oftalmodynamometria • oftalmologia • oftalmolog • oftalmometria • oftalmoskopia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὀφθαλμός. → oko

uwagi.

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) офталмо-

* francuski: (1.1) ophtalmo-

* rosyjski: (1.1) офтальмо-

* włoski: (1.1) oftalmo-

źródła.

== oftalmo- (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

temat słowotwórczy

 (1.1) oftalmo-

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔfˈtalmɔ, AS: oftalmo

Wiktionary


oftalmolog

specjalista w zakresie oftalmologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. okulista

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. okulistka

Wiktionary

Okulistyka (łac. oculus – oko), oftalmologia (gr. ophthalmos – oko) – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób oczu. W Polsce konsultantem krajowym okulistyki od 1 czerwca 2017 jest prof. dr hab. n. med. Marek Rękas.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oftalmolog to po prostu okulista.

 (2.1) Małgorzata chce zostać oftalmologiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔftalˈmɔlɔk, AS: oftalmolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oftalmologia ż.

:: fż. oftalmolożka ż.

 przym. oftalmologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okulista

 (2.1) okulistka

Wiktionary


oftalmologia

dział medycyny klinicznej oraz nauka o budowie i czynnościach narządu wzroku, leczeniu jego wad i chorób, itp.; oftalmika; okulistyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. okulistyka.

Wiktionary

Okulistyka (łac. oculus – oko), oftalmologia (gr. ophthalmos – oko) – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób oczu. W Polsce konsultantem krajowym okulistyki od 1 czerwca 2017 jest prof. dr hab. n. med. Marek Rękas.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) okulistyka

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) medycyna

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oftalmolog m.

 przym. oftalmologiczny

frazeologia.

etymologia. etymn|pol|oftalmo-|-logia.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) афтальмалогія ż.

* bośniacki: (1.1) oftalmologija ż.

* bułgarski: (1.1) офталмология ż.

* chorwacki: (1.1) oftalmologija ż.

* hiszpański: (1.1) oftalmología ż.

* litewski: (1.1) oftalmologija ż.

* niemiecki: (1.1) Ophthalmologie ż.

* rosyjski: (1.1) офтальмология ż.

* ukraiński: (1.1) офтальмологія ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔftalmɔˈlɔɟja, AS: oftalmoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oftalmolog m.

 przym. oftalmologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okulistyka

Wiktionary


oftalmologiczny

oftalmologia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. okulistyczny

Wiktionary

Patrz:

oftalmologia

Powiązane:

 rzecz. oftalmologia ż., oftalmolog mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okulistyczny

Wiktionary


oftalmolożka

oftalmolog


SJP.pl

Patrz:

oftalmolog

oftalmometr

przyrząd do mierzenia krzywizn powierzchni optycznych oka w oparciu o odbite od nich obrazy


SJP.pl

Keratometr, oftalmometr – przyrząd diagnostyczny służący do pomiaru krzywizny przedniej powierzchni rogówki, a w szczególności do mierzenia stopnia i osi astygmatyzmu.

Wikipedia


oftalmometria

nieinwazyjne badanie diagnostyczne umożliwiające pomiar rogówki oka; keratometria


SJP.pl


oftalmoplegia

objaw chorobowy wynikający z porażenia nerwu okoruchowego, polegający na zniesieniu czynności mięśni gałki ocznej


SJP.pl


oftalmoskop

przyrząd optyczny służący do badania dna oka; wziernik oczny


SJP.pl

Oftalmoskop (wziernik oczny) – przyrząd medyczny, wziernik służący do badania dna oka.

Wikipedia


oftalmoskopia

badanie wnętrza oka za pomocą wziernika ocznego - oftalmoskopu, wykonywane w celu rozpoznania zmian chorobowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. badanie dna oka, przeprowadzane za pomocą oftalmoskopu;

Wiktionary

Oftalmoskopia (wziernikowanie dna oka, fundoskopia) – badanie dna oka, przeprowadzane za pomocą oftalmoskopu. Dokonywane w celu zdiagnozowania różnych zaburzeń ogólnoustrojowych (np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca). Oprócz tego oftalmoskopia umożliwia rozpoznanie nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu siatkówki, błony naczyniowej i nerwu wzrokowego.Wyróżnia się oftalmoskopię: bezpośrednią i pośrednią.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. oftalmoskop m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wziernikowanie dna oka, fundoskopia

Wiktionary


oftalmoskopowy

oftalmoskopia


SJP.pl

Patrz:

oftalmoskopia

ofukać

okrzyczeć


SJP.pl


ofukanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ofukać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ofuknięcie n., ofukiwanie n.

 czas. ofukać dk., ofuknąć dk., ofukiwać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofuknięcie

Wiktionary


ofuknąć

odezwać się do kogoś gniewnie; krzyknąć na kogoś ostro; oburknąć


SJP.pl


ogacać

przestarzałe: ocieplać, uszczelniać budynek przez obłożenie ścian mchem, słomą, ziemią


SJP.pl


ogacić

przestarzałe: ocieplić, uszczelnić budynek przez obłożenie ścian mchem, słomą, ziemią


SJP.pl


ogadać

dawniej: obgadać;
1. obmówić, oczernić, oszkalować;
2. omówić coś, wymienić się poglądami na jakiś temat


SJP.pl


ogaden

rejon historyczno-geograficzny w Etiopii


SJP.pl

Ogaden – region historyczno-geograficzny we wschodniej Etiopii, wchodzący obecnie w skład prowincji Somali.

Obejmujący 400 000 km² Ogaden zamieszkują w przeważającej większości wyznający islam Somalijczycy, którzy dążą do połączenia regionu z Somalią.

Wikipedia


ogadeński

Ogaden (rejon historyczno-geograficzny w Etiopii)


SJP.pl


ogak

gatunek ryby morskiej z rodziny dorszowatych; dorsz grenlandzki


SJP.pl

Ogak, dorsz grenlandzki (Gadus ogac) – ryba morska z rodziny dorszowatych (Gadidae) poławiana w ilościach przemysłowych. Występuje na głębokościach do 200 m p.p.m. w Oceanie Arktycznym i w północnym Atlantyku. Kształt ciała bardzo podobny do dorsza atlantyckiego i pacyficznego, z którymi jest blisko spokrewniony. Różni się od nich brakiem cętkowania.

Wikipedia


ogam

staroceltycki system pisowni


SJP.pl

Pismo ogamiczne – pismo alfabetyczne używane do zapisu języków celtyckich. W językach celtyckich i po angielsku pismo nazywa się ogham.

Wynalezienie tego pisma przypisywano Ogmie.

Pismo ogamiczne ma postać kresek, umieszczonych prostopadle lub skośnie na jednej osi. Ogamy podzielone były na cztery grupy zwane aicme, zawierające po pięć znaków każda. Trzy pierwsze aicme zawierały spółgłoski, a ostatnia aicme zawierała wszystkie samogłoski. Inskrypcje na grobach, stelach i kamieniach pisane były pionowo (oś pisma położona pionowo, z prostopadłymi kreskami) i czytane z dołu do góry. Natomiast pismo ogamiczne w manuskryptach zapisywano tak, że oś pisma była położona poziomo – wtedy czytano znaki od prawej do lewej.

Wikipedia


ogamiczny

pismo ogamiczne - alfabetyczne pismo składające się z kółek i kresek, stosowane w Irlandii, Szkocji i Walii do VII wieku


SJP.pl


oganeson

pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 118 (symbol Og)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Og i liczbie atomowej 118;

Wiktionary

Oganeson (Og, łac. oganesson) – niewystępujący naturalnie na Ziemi pierwiastek chemiczny z grupy transaktynowców o liczbie atomowej 118. Został otrzymany po raz pierwszy w 2002 w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych (JINR) w Dubnej przez zespół rosyjskich i amerykańskich naukowców. Odkrycie zostało zatwierdzone przez IUPAC i IUPAP w 2015, a w 2016 nowemu pierwiastkowi nadano nazwę oganesson. Nazwa ta honoruje rosyjskiego fizyka jądrowego, Jurija Oganiesiana, który odegrał wiodącą rolę w odkryciu najcięższych pierwiastków układu okresowego i był kierownikiem zespołu, który dokonał syntezy oganesonu. Był to drugi (po seaborgu) przypadek nazwania pierwiastka na cześć osoby żyjącej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oganeson nie występuje naturalnie i jest bardzo nietrwały.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Og, przest. ununoctium, przest. symbol. Uuo

Wiktionary


oganiać

oganiać się;
1. odpędzać owady od siebie;
2. przenośnie: odpędzać, unikać natrętów


SJP.pl


oganka

dawniej:
1. przedmiot do odpędzania much, komarów itp.;
2. wachlarz;
3. kropidło


SJP.pl


ogar

myśliwski pies gończy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. gończy pies myśliwski

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) gw-pl|Poznań. łobuz

 (2.2) gw-pl|Bukowina. pracoholik

 (2.3) slang. ktoś kto ogarnia (jest opanowany, potrafi sprostać danej sytuacji)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) opalenizna

Wiktionary

  • Ogar – samochód produkcji FSO
  • Romet Ogar – motorower produkowany w Polsce
  • ogar polski – rasa psa
  • PWS-35 Ogar – samolot szkolno-akrobacyjny
  • SZD-45 Ogar – polski motoszybowiec
  • Ogar – wieś w Serbii, w Wojwodinie, w okręgu sremskim, w gminie Pećinci

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogary poszły w las.

 (1.1) Ogary biegły z trudem i kaleczyły się, zapadając w śniegu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡar, AS: ogar

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. ogarczyca ż.

::: zdrobn. ogarek mrz.

 (2.3)

:: czas. ogarniać ndk., ogarnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) łogar

Wiktionary


ogarek

mały, niedopalony do końca kawałek świecy, papierosa, knota itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niewielka, dopalająca się resztka czegoś (świecy, papierosa, pochodni)

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zdrobn. ogar

Wiktionary

  • Ogarek – dopalająca się resztka świecy lub pochodni

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Ogarek – polski wojskowy i działacz niepodległościowy
  • Halina Ogarek-Czoj – polska koreanistka, tłumaczka i wykładowczyni

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod krzyżem tlił się ogarek zapalony przez starowinkę.

 (2.1) Poszczuli żebraka ogarkami, nikczemni!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡarɛk, AS: ogarek

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1) rzecz. ogar mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedopałek

Wiktionary


ogarnąć

1. otoczyć ramionami; ująć w ramiona, objąć;
2. otoczyć zewsząd; zawładnąć, osaczyć;
3. objąć zasięgiem; rozprzestrzenić się, rozszerzyć się;
4. o uczuciach, wrażeniach: najść, opanować, przeniknąć;
5. pojąć coś; zdać sobie sprawę, zrozumieć;
6. potocznie: niezbyt dokładnie posprzątać; uprzątnąć, uładzić;
7. ogarnąć się - potocznie: doprowadzić się do porządku


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. ogarniać)

 (1.1) zob. ogarniać.

czasownik zwrotny dokonany ogarnąć się (ndk. ogarniać się)

 (2.1) zob. ogarniać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po kolacji ogarnęło mnie zmęczenie.

 (1.1) Przed wyjściem z domu ogarnęłam kuchnię.

 (2.1) Jak ty wyglądasz? Ogarnij się, bo zaraz przychodzą goście.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡarnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: ogarnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogarniać ndk.

 rzecz. ogarnięcie n., ogarnianie n., nieogarnianie n., nieogarnięcie n.

Wiktionary


ogarniać

1. otaczać ramionami; ujmować w ramiona, obejmować;
2. otaczać zewsząd; okrążać, osaczać;
3. obejmować zasięgiem; rozprzestrzeniać się, rozszerzać się;
4. o uczuciach, wrażeniach: nachodzić, opanowywać, przenikać;
5. pojmować coś; zdawać sobie sprawę, rozumieć;
6. potocznie: niezbyt dokładnie sprzątać; uprzątać, ładzić;
7. ogarniać się - potocznie: doprowadzać się do porządku


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ogarnąć)

 (1.1) książk. otaczać

 (1.2) książk. o uczuciu, emocji, wrażeniu: zawładnąć kimś, stać się silnie odczuwanym

 (1.3) pot. rozumieć, pojmować

 (1.4) pot. dawać sobie radę, potrafić

 (1.5) o wojnie, pożarze, buncie: rozprzestrzeniać się w kolejne miejsca

 (1.6) pot. niezbyt dokładnie porządkować, sprzątać

czasownik zwrotny niedokonany ogarniać się (dk. ogarnąć się)

 (2.1) panować nad sobą, doprowadzać się do ładu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Okolicę zaczynała ogarniać ciemność.

 (1.2) Po kolacji zawsze ogarnia mnie zmęczenie.

 (1.3) Nie ogarniam tych całek.

 (2.1) Zawsze, gdy do ciebie przyjdę, dopiero się ogarniasz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡarʲɲät͡ɕ, AS: ogarʹńäć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogarnąć dk.

 rzecz. ogarnięcie n., ogarnianie n., nieogarnianie n., nieogarnięcie n.

 (1.3) rzecz. ogar, nieogar

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) jarzyć, czaić, kumać

Wiktionary


ogarnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogarniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡarʲˈɲä̃ɲɛ, AS: ogarʹńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogarniać, ogarnąć

Wiktionary


ogarnięcie

1. otoczyć ramionami; ująć w ramiona, objąć;
2. otoczyć zewsząd; zawładnąć, osaczyć;
3. objąć zasięgiem; rozprzestrzenić się, rozszerzyć się;
4. o uczuciach, wrażeniach: najść, opanować, przeniknąć;
5. pojąć coś; zdać sobie sprawę, zrozumieć;
6. potocznie: niezbyt dokładnie posprzątać; uprzątnąć, uładzić;
7. ogarnąć się - potocznie: doprowadzić się do porządku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogarnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogarnąć, ogarniać

Wiktionary


ogarnienie

figura stylistyczna, w której zastępuje się nazwę przedmiotu nazwą jego części (np. "dach" zamiast "dom"), pojęcie ogólne pojęciem o węższym zakresie (np. "wiersze" zamiast "poezja"), lub odwrotnie (np. "czworonóg" zamiast "pies"); synekdocha


SJP.pl

Wikipedia


ogartowo

Ogartowo (do 1945 r. niem. Jagertow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój.

Pierwotna nazwa wsi to Gawerow, podają to dokumenty pisane z przełomu XV i XVI w. W XVI w. wieś była lennem rodu Von Manteuffel. W 1925 r. jako właściciel figuruje Karol Birkenfeld.

Wikipedia


ogbomosho

miasto w Nigerii


SJP.pl

Ogbomosho – miasto w południowo-zachodniej Nigerii w stanie Oyo.

Zostało założone w połowie XVII wieku. W marcu 2005 r., oszacowano ludność na około 1,2 miliona mieszkańców. Większość ludzi to członkowie grupy etnicznej Joruba.

Ważne produkty rolnicze w regionie to: ignam, maniok, kukurydza i tytoń.

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, skórzano-obuwniczy oraz gumowy.

Wikipedia


ogdoada

(mitologia egipska) grupa ośmiorga bóstw z Hermopolis


SJP.pl

Ogdoada (gr. ογδοάς ogdoás - "ósemka", egip. hemenu) – w mitologii egipskiej grupa ośmiu bóstw czczonych w Hermopolis i ściśle związanych z tamtejszą koncepcją kosmogoniczną. Według tej koncepcji w pierwotnym praoceanie istniało właśnie osiem bóstw stanowiących Ogdoadę. Prabóstwa te, występujące pod postaciami węży (bóstwa żeńskie) i żab (bóstwa męskie) lub małp, podzielone były na cztery pary:

  • Nun i Naunet – prawody;
  • Kuk i Kauket – ciemność;
  • Huh i Hauhet – nieskończoność;
  • Tenemu i Tenemut (później, przypuszczalnie od Epoki Późnej, zastąpieni przez Amona i Amaunet) – niewidzialność.

Wikipedia


ogi

japoński wachlarz składany, symbol szczęścia; sensu; suehiro


SJP.pl

W Japonii istnieje wiele rodzajów wachlarzy, mających niekiedy zastosowania artystyczne, ceremonialne, czy nawet bojowe.

Wikipedia


ogibać

czasownik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zginać

Wiktionary


ogień

1. płomienie i ciepło towarzyszące paleniu się ciał;
2. palenie się, płomień;
3. pożar;
4. ognisko, zapalony stos drewna;
5. blask, odblask, łuna;
6. strzały z broni palnej; kanonada; strzelanina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) płomienie i żar powstające podczas procesu gwałtownego utleniania;

 (1.2) wojsk. strzelanie z broni palnej

 (1.3) przen. głębokie zaangażowanie w coś, przeżywanie czegoś

 (1.4) pot. materiał służący do zapalania, zwykle zapałki lub zapalniczka

Wiktionary

Ogień – suma obserwowalnych zjawisk towarzyszących fizyczno-chemicznemu procesowi spalania, a przede wszystkim:

  • emisja promieniowania widzialnego – światła w postaci charakterystycznych rozbłysków dynamicznie przemieszczających się pod wpływem ruchów rozgrzanego powietrza, zwanych płomieniami;
  • emisja promieniowania elektromagnetycznego dowolnej częstotliwości – ciepła;
  • emisja akustyczna – dźwięki towarzyszące spalaniu: trzaski, syk itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogień strawił miasto.

 (1.2) Pluton został przygwożdżony do ziemi ogniem cekaemu.

 (1.3) W grze aktorów czuło się ogień emocji i pasję.

 (1.4) Masz ogień?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɟɛ̇̃ɲ, AS: oǵė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ognisko n., ognik m., ognienie n., zaognienie n., ognistość ż., ogniowość ż.

:: zdrobn. ogienek m., ogieniek m.

 czas. ognić ndk., zaognić dk.

 przym. ogniowy, ognisty

 przysł. ogniście, ogniowo

 wykrz. ognia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płomień, żar, gw-pl|Śląsk Cieszyński|uogiyń.

 (1.2) ostrzał, kanonada

 (1.3) pasja, żar

Wiktionary


ogienek

niewielki ogień; ogieniek, płomyk, ognik


SJP.pl


ogieniek

niewielki ogień; ogienek, płomyk, ognik


SJP.pl


ogier

samiec konia lub wielbłąda zdolny do rozpłodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zootechn. niekastrowany samiec konia i innych koniowatych;

 (1.2) zootechn. niekastrowany samiec wielbłąda

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przen. pot. mężczyzna o dużej sprawności i potrzebach seksualnych

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogiery są większe od klaczy.

 (2.1) Mój stary to niezły ogier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɟɛr, AS: oǵer

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. ogr

 (2.1) kozak, buhaj, wulg. obraź. jebak, wulg. obraź. ruchacz

Wiktionary


ogierek

1. zdrobnienie od: ogier;
2. samiec konia w wieku od 12 do 36 miesięcy


SJP.pl

Ogierek – samiec konia w wieku od 12 do 36 miesięcy, młodszy od ogiera. Żeńskim odpowiednikiem ogierka jest klaczka.

Ten okres dojrzewania konia charakteryzuje się m.in. zamianą cęgów mlecznych na stałe.

W dzikich stadach ogierki odrzucane są przez przywódcę stada gdy dorastają i stają się ogierami.

Wikipedia


ogiernicze

 (1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała;

Wiktionary

Ogiernicze (dodatkowa nazwa w j. niem. Legelsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 160 osób.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ogierniczanin mos., ogierniczanka ż.

 przym. ogiernicki

Wiktionary


ogigiel

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) poznań. zwykle w lm. ogigle - badyle, łodygi, gałęzie bez liści

 (1.2) poznań. przen. chudzielec

Wiktionary


ogiński

nazwisko


SJP.pl

Ogińscy herbu Brama – wymarły, polski ród książęcy pochodzenia rusińskiego, należący do warstwy magnackiej.

Ogińscy wzięli swoje nazwisko od miejscowości Oginty niegdyś w powiecie żyżmorskim, a następnie kowieńskim, a wywodzący się od książąt na Kozielsku, będących odnogą według jednych smoleńskiej zaś według innych – czernihowskiej gałęzi dynastii Rurykowiczów.

Wikipedia


ogipsowywać

obkładać gipsem


SJP.pl


ogląd

obejrzenie czegoś; widzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obejrzenie czegoś w celu zrozumienia sprawdzanej rzeczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oglądalność ż., oglądanie n., oględziny nmos.

 czas. oglądać ndk., oglądnąć dk.

 przym. oględny

 przysł. oględnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) monitoring, obejrzenie, obserwacja

Wiktionary


oglądać

czasownik przechodni niedokonany (dk. obejrzeć lub reg. oglądnąć)

 (1.1) przypatrywać się komuś lub czemuś

czasownik zwrotny niedokonany oglądać się (dk. obejrzeć się lub reg. oglądnąć się)

 (2.1) przypatrywać się samemu sobie

 (2.2) przypatrywać się sobie wzajemnie

 (2.3) spoglądać za siebie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Romek wczoraj oglądał jakieś rzeźby w muzeum.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔɡˈlɔ̃ndat͡ɕ, AS: oglõndać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oglądactwo n., oglądanie n., przegląd m., przeglądarka ż., ogląd mrz.

 czas. przeglądać ndk., zaglądać ndk., spoglądać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obserwować, patrzeć

Wiktionary


oglądactwo

dewiacja seksualna charakteryzująca się skłonnością do oglądania osób uprawiających seks; podglądactwo, wojeryzm, voyeuryzm, skopofilia, skoptofilia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) psych. seks. zaburzenie seksualne charakteryzujące się skłonnością do oglądania innych ludzi podczas zachowań seksualnych;

Wiktionary

Oglądactwo, voyeuryzm, voyeryzm, voyeurism, wojeryzm, skopofilia, skoptofilia – zaburzenie zachowania z grupy zaburzeń preferencji seksualnych charakteryzujące się skłonnością do oglądania innych ludzi podczas zachowań seksualnych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. oglądanie n.

 czas. oglądać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wojeryzm, voyeuryzm, voyeryzm, skopofilia, skoptofilia

Wiktionary


oglądacz

1. ten, kto coś ogląda;
2. człowiek zawodowo badający mięso przeznaczone do spożycia


SJP.pl


oglądaczka

oglądacz


SJP.pl

Patrz:

oglądacz

oglądalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. intensywność oglądania programów telewizyjnych;

Wiktionary

Oglądalność – procent grupy docelowej oglądający dany program telewizyjny, stację telewizyjną, reklamę itp. Wyniki badań telemetrycznych są źródłem informacji dla stacji telewizyjnych, dzięki którym nadawcy wiedzą, jak konstruować ramówki, by cieszyły się popularnością wśród widzów. Natomiast domy mediowe posługują się wynikami jako narzędziem do planowania kampanii reklamowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dobranocki z Uszatkiem miały ogromną oglądalność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡlɔ̃nˈdalnɔɕt͡ɕ, AS: oglõndalność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oglądanie n., ogląd mrz.

Wiktionary


oglądalny

dający się oglądać


SJP.pl


oglądanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oglądać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mojego męża nie interesuje nic poza oglądaniem telewizji.

 (1.1) Dziś umówiliśmy się na oglądanie nowego mieszkania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡlɔ̃nˈdãɲɛ, AS: oglõndãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. oglądać ndk.

 rzecz. oglądactwo n., oglądacz, oglądalność, ogląd, oględziny

Wiktionary


oglądnąć

potocznie, regionalnie: obejrzeć


SJP.pl


oglądowy

ogląd


SJP.pl

Patrz:

ogląd

oględnie

przysłówek

 (1.1) w sposób oględny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oględny

 rzecz. ogląd mrz., oględziny nmos.

Wiktionary


oględniej

stopień wyższy od przysłówka: oględnie


SJP.pl


oględniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: oględny


SJP.pl


oględność

oględny


SJP.pl

Patrz:

oględny

oględny

delikatny i powściągliwy w zachowaniu, unikający ostrych sformułowań


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. ostrożny w osądzaniu czegoś lub kogoś, starający się nie wysnuwać zbyt pochopnych wniosków

 (1.2) daw. zważający na coś lub kogoś

 (1.3) daw. mogący być oglądanym, widzianym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego skromność i uprzejmość, żywy, a zarazem oględny sposób wypowiadania sądów, przydawały mu wiele uroku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oględność ż., ogląd mrz., oględziny nmos.

 przysł. oględnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) współcz. oglądalny, widzialny

Wiktionary


oględów

Oględów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów.

Oględów liczy 402 mieszkańców i ok. 150 domów.

Do 1954 roku istniała gmina Oględów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia


oględziny

1. obejrzenie miejsca, osoby lub rzeczy przez upoważnioną do tego osobę, komisję; wizja, lustracja;
2. w medycynie i prawie: obdukcja;
a) badanie lekarskie wykonywane w celu ustalenia doznanych uszkodzeń ciała;
b) zewnętrzne badanie zwłok w celu ustalenia przyczyny śmierci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) praw. urz. oglądanie czegoś lub kogoś przez upoważnioną osobę, komisję

 (1.2) med. praw. obdukcja

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡlɛ̃ɲˈd͡ʑĩnɨ, AS: oglẽńʒ́ĩny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogląd m., oglądanie n.

 przym. oględny

 przysł. oględnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lustracja, przegląd

Wiktionary


oglejenie

odtlenienie substancji glebowych w wyniku nasycenia wodą i wyparcia powietrza


SJP.pl

Oglejenie, proces glejowy – proces będący wynikiem reakcji redoks w glebie przejawiający się barwnymi zmianami materiału glebowego. Jego efektem jest oglejenie (zjawisko glejowe), które jest cechą morfologiczną gleby obserwowaną podczas opisu odkrywki glebowej. Objawia się ono występowaniem barw glejowych: sinoniebieskich, często w towarzystwie rdzawych wytrąceń.

Po raz pierwszy oglejenie było opisane wraz z interpretacją w 1905 r. przez rosyjskiego gleboznawcę G. M. Wysockiego.

Wikipedia


ogma

bóg celtycki; Ogmios


SJP.pl

Ogma (Ogme, Ogmios) – w mitologii irlandzkiej bóg uczonych, nauczania, pisma i elokwencji. Był synem Danu i Dagdy i należał do ludu Tuatha Dé Danann. Wynalazł pismo ogamiczne, stosowane we wczesnym języku irlandzkim.

Został zabity w drugiej bitwie pod Mag Tuireadh po tym, jak zabrał miecz Balora.

Wikipedia


ogmios

bóg celtycki; Ogma


SJP.pl

Ogma (Ogme, Ogmios) – w mitologii irlandzkiej bóg uczonych, nauczania, pisma i elokwencji. Był synem Danu i Dagdy i należał do ludu Tuatha Dé Danann. Wynalazł pismo ogamiczne, stosowane we wczesnym języku irlandzkim.

Został zabity w drugiej bitwie pod Mag Tuireadh po tym, jak zabrał miecz Balora.

Wikipedia


ogn.

skrót od: ogniomistrz


SJP.pl

skrót

 (1.1) = ogniomistrz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mł. ogn. Adam Niesłony w pojedynkę ewakuował z płonącego mieszkania w Opolu troje dzieci i ich rodziców, a także starszą kobietę mieszkającą w sąsiedztwie.

Wiktionary


ognać

1. odpędzić od czegoś, kogoś (zwłaszcza muchy, komary itp.); odgonić, ogonić;
2. dawniej: obiec, oblecieć, objeździć coś dookoła;
3. ognać się - odpędzić od siebie (zwłaszcza muchy, komary itp.); opędzić się, ogonić się


SJP.pl


ognia

1. płomienie i ciepło towarzyszące paleniu się ciał;
2. palenie się, płomień;
3. pożar;
4. ognisko, zapalony stos drewna;
5. blask, odblask, łuna;
6. strzały z broni palnej; kanonada; strzelanina


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) wojsk. komenda do oddania pojedynczego strzału lub salwy

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp., zob. ogień.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogień mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pal

Wiktionary


ogniatać

dawniej: gnieść na około, uwierać


SJP.pl


ognić

zgnić z wierzchu, dookoła


SJP.pl


ognica

1. rodzaj ryb morskich z rodziny skorpenowatych; skrzydlica;
2. kobieta demon związana z żywiołem ognia, występująca w wierzeniach słowiańskich;
3. dawniej:
a) baśniowa bogini ognia;
b) świetlik świętojański


SJP.pl

  • ognica – drapieżna ryba morska z rodziny skorpenowatych
W Polsce
  • Ognica – część miasta Świnoujście
  • Ognica – kolonia wsi Krzymów w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Chojna
  • Ognica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Widuchowa
  • Ognica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Dobrzany

Wikipedia


ognicha

ludowa nazwa gorczycy polnej


SJP.pl

  • ognicha – ludowa nazwa zdziczałej formy gorczycy polnej
  • Ognicha – demon słowiański

Wikipedia


ognicho

ludowa nazwa gorczycy polnej


SJP.pl


ognichowy

ognicho, ognicha


SJP.pl

Patrz:

ognicho, ognicha

ogniczek

1. gatunek ptaka z rodziny mysikrólików;
2. ogniczek większy - gatunek chrząszcza z rodziny ogniczkowatych


SJP.pl

Ogniczek (Corthylio calendula) – gatunek małego ptaka z rodziny mysikrólików (Regulidae), wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych. Zamieszkuje Amerykę Północną, nie jest zagrożony.

Systematyka
Wyróżniono trzy podgatunki C. calendula:
  • C. calendula grinnelli – Alaska, południowo-zachodnia Kanada i północno-zachodnie USA;
  • C. calendula calendula – środkowa i wschodnia Kanada, południowo-zachodnie, zachodnio-środkowe i wschodnie USA;
  • C. calendula obscurus – wyspa Guadalupe (Meksyk). Podgatunek uznany za wymarły, po raz ostatni stwierdzono go w 1953 roku.

Wikipedia


ogniczkowate

o cechach ogniczkowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl

Ogniczkowate (Pyrochroidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.

Przedstawicieli tej niezbyt licznej rodziny charakteryzuje szkarłatne lub żółtoczerwone ubarwienie ostrzegawcze. Głowa duża wysunięta w przód, przewężona za oczami, przedplecza znacznie węższe niż pokrywy i zaokrąglone. Długie 11-członowe czułki są grzebieniaste lub piłkowane. Pospolitym gatunkiem środkowoeuropejskim jest ogniczek większy (Pyrochroa coccinea).

Wikipedia


ogniczkowaty

o cechach ogniczkowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


ognieżdżanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ognieżdżać.

Wiktionary


ognieżdżenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ognieździć.

Wiktionary


ognik

niewielki ogień; ogieniek, płomyk, ogienek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) drobny ogień

Wiktionary

  • Ognik (Pyracantha) – rodzaj z rodziny różowatych.
  • Ognik – istota demoniczna

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ogień mrz.

Wiktionary


ogniki

niewielki ogień; ogieniek, płomyk, ogienek


SJP.pl


ogniomierz

dawniej: przyrząd do mierzenia wysokich temperatur; pyrometr, żaromierz


SJP.pl


ogniomistrz

stopień podoficerski w artylerii odpowiadający stopniowi sierżanta w innych rodzajach wojsk lądowych; podoficer mający ten stopień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stopień podoficerski w artylerii; też: podoficer mający ten stopień

 (1.2) czwarty stopień podoficerski w Państwowej Straży Pożarnej

Wiktionary

Ogniomistrz (ogn.) – stopień podoficerski w Wojsku Polskim i Państwowej Straży Pożarnej.

W Państwowej Straży Pożarnej niższym stopniem jest młodszy ogniomistrz, a wyższym starszy ogniomistrz.

5 sierpnia 1919 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził tytulaturę stopni podoficerskich i żołnierskich w artylerii. Stopień ogniomistrza w artylerii był odpowiednikiem stopnia sierżanta w piechocie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔɟˈɲɔ̃mʲisṭʃ, AS: oǵńõmʹisṭš

Wiktionary


ogniomistrzyni

ogniomistrz


SJP.pl

Patrz:

ogniomistrz

ogniomur

ściana budynku wystająca ponad dach, ograniczająca rozprzestrzenianie się pożaru; ściana ogniowa


SJP.pl


ognioodporność

Odporność ogniowa, ognioodporność (niepoprawnie: ogniotrwałość) – zdolność elementu budynku do spełnienia określonych wymagań podczas pożaru. Miarą odporności ogniowej jest, wyrażony w minutach, czas od rozpoczęcia pożaru do osiągnięcia przez element budynku jednego z trzech kryteriów granicznych:

  • nośności ogniowej (R) – element przestaje spełniać swoją funkcję nośną, wskutek zniszczenia mechanicznego, utraty stateczności, przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub odkształceń
  • szczelności ogniowej (E) – element przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą wskutek pojawienia się na powierzchni nienagrzewanej płomieni, powstania pęknięć lub szczelin o wymiarach przekraczających wartości graniczne, przez które przenikają płomienie lub gazy, albo element odpada od konstrukcji
  • izolacyjności ogniowej (I) – element przestaje spełniać funkcję oddzielania wskutek przekroczenia temperatury granicznej na powierzchni nienagrzewanej.

Wikipedia


ognioodporny

odporny na działanie wysokich temperatur; ogniotrwały, żaroodporny, przeciwogniowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niewrażliwy, niepodatny na działanie ognia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogniotrwały

Wiktionary


ogniotrwałość

właściwość materiałów polegająca na ich odporności na działanie wysokiej temperatury i ognia


SJP.pl


ogniotrwały

odporny na działanie wysokich temperatur; ognioodporny, żaroodporny, przeciwogniowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. ognioodporny.

Wiktionary


ogniotrysk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tryśnięcie ognia lub fajerwerków

Wiktionary


ogniówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. składka ubezpieczeniowa od skutków ognia

 (1.2) górn. dzień roboczy strażaka górniczego

Wiktionary


ogniowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ogniowe; cecha tych, którzy są ogniowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ogniowy

 przysł. ogniowo

 rzecz. ogień mrz.

Wiktionary


ogniowy

1. dotyczący ognia, pożaru, palenia się;
2. chroniący przed ogniem; przeciwpożarowy;
3. związany ze strzelaniem, walką zbrojną


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do ognia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogień mrz., ogniowość ż.

Wiktionary


ognipiór

choroba skórna, łojotok owłosionej skóry głowy


SJP.pl


ogniściej

stopień wyższy od przysłówków: ognisto, ogniście


SJP.pl


ognisko

1. płonący stos drewna lub chrustu;
2. spotkanie towarzyskie przy takim stosie;
3. forma zajęć kulturalnych lub oświatowych;
4. instytucja prowadząca takie zajęcia lub miejsce ich prowadzenia;
5. w optyce: punkt przecięcia się promieni światła przechodzących przez soczewkę lub odbitych od zwierciadła, padających na nie równolegle do osi optycznej;
6. miejsce będące źródłem lub punktem nasilenia jakiegoś zjawiska;
7. dawniej: miejsce rozpalania ognia; palenisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ułożony, płonący stos drewna

 (1.2) pot. zabawa, impreza przy ognisku (1.1)

 (1.3) opt. punkt na zewnątrz soczewki lub zwierciadła, w którym skupiają się przechodzące przez nią promienie;

 (1.4) geom. punkt krzywej stożkowej, określający ją przez odpowiedni stosunek odległości jej punktów od kierownicy i tego punktu

 (1.5) przest. miejsce, na którym rozpala się ogień; także: ogień palący się w tym miejscu

 (1.6) miejsce, w którym coś się zaczyna lub z którego się rozprzestrzenia

Wiktionary

Ognisko – płonący stos, najczęściej z drewna lub innej substancji łatwopalnej. Używane do ogrzewania, oświetlania i przygotowywania posiłków, może także pełnić rolę miejsca spotkań towarzyskich i spalania odpadów (głównie pochodzenia roślinnego).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lasach nie wolno palić ognisk.

 (1.2) We wtorek urządzamy ognisko klasowe.

 (1.3) Jeśli położyć papier w ognisku soczewki, to po pewnym czasie promienie słońca mogą go zapalić.

 (1.4) Ogniskiem okręgu jest jego środek.

 (1.6) Uzasadniona jest retroaktywna kwalifikowalność kosztów poniesionych przez Łotwę ze skutkiem od dnia notyfikacji ognisk choroby oraz przez Litwę i Białoruś ze skutkiem od dnia rozpoczęcia działań nadzorczych (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔɟˈɲiskɔ, AS: oǵńisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogień m., ogniskowa ż., ogniskowanie n., zogniskowanie n.

 czas. ogniskować, zogniskować

 przym. ogniskowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.6) zarzewie

Wiktionary


ogniskowa

odległość pomiędzy płaszczyzną główną układu optycznego a jego płaszczyzną ogniskową (dla soczewek cienkich - pomiędzy środkiem soczewki a jej ogniskiem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. fot. odległość ogniska układu optycznego od soczewki lub zwierciadła;

forma przymiotnika.

 (2.1) M. i W. ż. lp. od: ogniskowy

Wiktionary

Ogniskowa, odległość ogniskowa – odległość między ogniskiem układu optycznego a punktem głównym układu optycznego, na przykład odległość środka soczewki cienkiej od punktu, w którym skupione zostaną promienie świetlne, które przed przejściem przez soczewkę biegły równolegle do jej osi. Ogniskową można określić zarówno dla soczewek i ich układów, jak i dla zwierciadeł.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy obiektyw o ogniskowej krótszej niż przekątna klatki jest obiektywem szerokokątnym. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɟɲiˈskɔva, AS: oǵńiskova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ognisko n.

 przym. ogniskowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odległość ogniskowa

Wiktionary


ogniskować

1. w optyce: skupiać w jednym punkcie promienie światła;
2. skupiać wokół jakiejś sprawy lub osoby; koncentrować, gromadzić;
3. ogniskować się - skupiać się, koncentrować się


SJP.pl


ogniskowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogniskować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ognisko n.

Wiktionary


ogniskowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ogniskiem, dotyczący ogniska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ognisko n., ogniskowa ż.

Wiktionary


ognistobrzuchy

świergotka ognistobrzucha, afrykanka ognistobrzucha - gatunki ptaków


SJP.pl


ognistoczerwony

intensywnie czerwony; krwawoczerwony, krwistoczerwony


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru intensywnie czerwonego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy zaś przybiera kolor ognistoczerwony, wówczas istnieje podejrzenie, że organizmowi brakuje witaminy B12.

Wiktionary


ognistoczuby

kakadu ognistoczuba - gatunek ptaka z rodziny kakaduowatych


SJP.pl


ognistopióry

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma ogniste pióra, pierze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɟɲistɔˈpʲjurɨ, AS: oǵńistopʹi ̯ury

Wiktionary


ognistopomarańczowy

pomarańczowy o ognistym odcieniu


SJP.pl


ognistopurpurowy

purpurowy o czerwonym, ognistym odcieniu


SJP.pl


ognistopłynny

mający postać rozżarzonej cieczy


SJP.pl


ognistorudy

intensywnie rudy; płomiennorudy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru intensywnie rudego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W roku 1867 w Paryżu poznano tajemniczy barwnik ze Wschodu, który nadawał włosom ognistorudą barwę.

Wiktionary


ognistoryży

intensywnie ryży (rudy)


SJP.pl


ognistość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ogniste; cecha tych, którzy są ogniści

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ognisty

 przysł. ogniście

 rzecz. ogień mrz.

Wiktionary


ognistoskrzydły

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma skrzydła w ognistych barwach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɟɲistɔˈskʃɨdwɨ, AS: oǵńistoskšydu̯y

Wiktionary


ognistowłosy

mający ogniste, rude włosy; rudowłosy


SJP.pl


ognistożółty

żółty o ognistym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) żółty w ognistym odcieniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɟɲistɔˈʒuwtɨ, AS: oǵńistožuu̯ty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żótłopomarańczowy, pomarańczowożótły

Wiktionary


ognistozłoty

złoty o czerwonym, ognistym odcieniu


SJP.pl


ognistszy

stopień wyższy od przymiotnika: ognisty


SJP.pl


ognisty

1. pełen ognia, żaru; płomienisty, rozpalony, gorejący;
2. pełen energii, namiętności; gorliwy, żarliwy, płomienny;
3. mający kolor ognia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pałający ogniem

 (1.2) koloru czerwonego o intensywnym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Według Egipcjan, gdy Syriusz wschodzi jasny i biały, i jest dobrze widoczny, wówczas Nil przybierze znacznie i będzie urodzaj, natomiast gdy wschodzi ognisty i czerwonawy - będzie wojna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogień mrz., ognistość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gorejący, płonący

Wiktionary


ogniwać

dawniej: psuć się, gnić z wierzchu, dookoła


SJP.pl


ogniwkowy

ogniwko


SJP.pl

Patrz:

ogniwko

ogniwo

1. składowa część łańcucha, element, jedno z kółek;
2. składowa część jakiejś organizacji;
3. źródło prądu elektrycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kółko w łańcuchu

 (1.2) książk. coś materialnego lub niematerialnego, co jednoczy

 (1.3) techn. źródło prądu elektrycznego działającego na zasadzie reakcji chemicznej, cieplnej lub promieniowania elektromagnetycznego

 (1.4) część danej organizacji

Wiktionary

  • ogniwo – człon automatyki
  • ogniwo (geologia) – jednostka litostratygraficzna
  • ogniwo Peltiera
  • ogniwo słoneczne
  • ogniwo galwaniczne (ogniwo chemiczne):
    • ogniwo Leclanchégo
    • ogniwo Volty
    • ogniwo Daniella
    • ogniwo Westona
    • ogniwo srebrowo-cynkowe
    • ogniwo stężeniowe

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: ɔɟˈɲivɔ, AS: oǵńivo

    Wiktionary


ogniwowy

ogniwo


SJP.pl

Patrz:

ogniwo

ogniły

zgnić z wierzchu, dookoła


SJP.pl


ognoić

czasownik

 (1.1) pokryć gnojem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gnójka ż., gnojankowate nmos., gnojanka ż., Gnojnik mrz., gnój m., ognojenie n., gnojnik mrz., gnojówka ż., gnojowica ż.

 czas. gnoić, zgnoić

 przym. gnojowy, gnojny

Wiktionary


ognojenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ognoić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ognoić

Wiktionary


ogolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogolić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogolić, obnażać, zgolić

 przysł. goło

 rzecz. golarnia ż., zgolenie n., golenie n., golarka ż.

Wiktionary


ogolić

1. usunąć zarost, włosy poprzez golenie; zgolić;
2. ogolić się - usunąć zarost, włosy ze swojego ciała poprzez golenie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) usunąć zarost, włosy

 (1.2) pot. okraść, zwłaszcza ze wszystkiego, co się dało

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed uroczystością musisz ogolić brodę.

 (1.2) Złodzieje obrobili mi mieszkanie, ogolili mnie do czysta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡɔlʲit͡ɕ, AS: ogolʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. golarnia ż., zgolenie n., goły nmos., golenie n., golarz mos., golarka ż., golasek mos., ogolenie n.

 czas. zgolić, golić

 przym. goły

 przysł. goło

Wiktionary


ogólniaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od ogólniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogólniak m.

Wiktionary


ogólniak

potocznie: średnia szkoła ogólnokształcąca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. liceum ogólnokształcące

Wiktionary

Ogólniak (cz. Gympl) – czeski film komediowy z 2007 r. w reżyserii Tomáša Vorela, na podstawie powieści Tomáša Houški – Graffiti rules.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marta jest po ogólniaku, więc na pewno myśli o jakichś studiach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡulʲɲak, AS: ogulʹńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół m., ogólność ż., ogólnik m., ogólnikowość ż., uogólnianie n., uogólnienie n.

:: zdrobn. ogólniaczek m.

 czas. uogólniać ndk., uogólnić dk.

 przym. ogólny, ogólnikowy

 przysł. ogólnie, ogólnikowo

Wiktionary


ogólnie

przysłówek

 (1.1) powszechnie, w sposób przyjęty przez ogół określonych ludzi lub grupy

 (1.2) w sposób pozbawiony wnikania w szczegóły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczeń złamał ogólnie przyjęte zasady zachowania się na terenie szkoły.

 (1.2) Ogólnie czuje się nieźle, tylko jeszcze czasami boli go blizna po operacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡulʲɲɛ, AS: ogulʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół m., ogólność ż., ogólnik m., ogólnikowość ż., ogólniak m., uogólnianie n., uogólnienie n.

 czas. uogólniać ndk., uogólnić dk.

 przym. ogólny, ogólnikowy

 przysł. ogólnikowo, ogółem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) generalnie

Wiktionary


ogólniej

stopień wyższy od przysłówka: ogólnie


SJP.pl


ogólniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ogólny


SJP.pl


ogólnik

zdanie wyrażające banalną, znaną wszystkim treść


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) banalna prawda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół mrz., ogólniak mrz., ogólność ż.

 przysł. ogólnie

 przym. ogólny

 czas. uogólnić

Wiktionary


ogólnikowy

ogólnik


SJP.pl

Patrz:

ogólnik

ogólnoafrykański

dotyczący całej Afryki


SJP.pl


ogólnoamerykański

dotyczący całej Ameryki


SJP.pl


ogólnoaustriacki

przymiotnik

 (1.1) dotyczący całej Austrii, obejmujący całą Austrię

Wiktionary


ogólnobiologiczny

dotyczący biologii ogólnej, zajmujący się biologią ogólną, np. podejście ogólnobiologiczne


SJP.pl


ogólnochiński

dotyczący całych Chin


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całych Chin, obejmujący całe Chiny, obowiązujący w całych Chinach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Pekinie istnieje nawet parlament dwuizbowy – parlament, który nazywa się Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych.

Wiktionary


ogólnocywilizacyjny

dotyczący całej cywilizacji


SJP.pl


ogólnodostępność

ogólnodostępny


SJP.pl

Patrz:

ogólnodostępny

ogólnodostępny

dostępny dla wszystkich


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dostępny dla wszystkich

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) publiczny

Wiktionary


ogólnoetniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całego etnosu

Wiktionary


ogólnoeuropejski

dotyczący całej Europy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący całej Europy, obejmujący całą Europę

Wiktionary


ogólnogeograficzny

1. dotyczący geografii ogólnej, zajmujący się geografią ogólną, np. charakter ogólnogeograficzny;
2. mapa ogólnogeograficzna - mapa zawierająca wszystkie główne obiekty powierzchni Ziemi wraz z jej ukształtowaniem, przedstawione z jednakowym względnym stopniem szczegółowości


SJP.pl


ogólnogospodarczy

dotyczący całej gospodarki


SJP.pl


ogólnogrecki

dotyczący całej Grecji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całej Grecji, obejmujący całą Grecję, obowiązujący w całej Grecji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W latach 1931–1935 startował we wszystkich ogólnogreckich zawodach pływackich.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) panhelleński

Wiktionary


ogólnoindyjski

dotyczący całych Indii


SJP.pl


ogólnoitalski

dotyczący całej Italii


SJP.pl


ogólnojęzykoznawczy

dotyczący zagadnień językoznawstwa ogólnego


SJP.pl


ogólnokościelny

książkowo: dotyczący całego Kościoła, należący do całego Kościoła


SJP.pl


ogólnokrajowy

dotyczący całego kraju


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całego kraju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ogólnokrajowym referendum zwyciężyli konserwatyści.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡulnɔkraˈjɔvɨ, AS: ogulnokrai ̯ovy

Wiktionary


ogólnokształcący

dający wykształcenie ogólne


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) eduk. kształcący w zakresie wiedzy ogólnej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem absolwentem Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Wiktionary


ogólnoliteracki

język ogólnoliteracki - język warstw wykształconych używany w całym kraju


SJP.pl


ogólnoludowy

dotyczący całego ludu


SJP.pl


ogólnoludzki

dotyczący wszystkich ludzi


SJP.pl


ogólnoludzkość

ogólnoludzki


SJP.pl

Patrz:

ogólnoludzki

ogólnomiejski

dotyczący całego miasta


SJP.pl


ogólnonarodowy

dotyczący całego narodu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całego narodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Centrolewica domaga się ogólnonarodowej debaty w sprawie proponowanych zmian w konstytucji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡulnɔ̃narɔˈdɔvɨ, AS: ogulnõnarodovy

Wiktionary


ogólnoniemiecki

dotyczący całych Niemiec


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący całych Niemiec, obejmujący całe Niemcy

Wiktionary


ogólnookrętowy

obejmujący ogół zagadnień związanych z okrętem


SJP.pl


ogólnopaństwowy

dotyczący całego państwa


SJP.pl


ogólnopolityczny

obejmujący ogół zagadnień politycznych


SJP.pl


ogólnopolski

dotyczący całej Polski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całej Polski, obejmujący całą Polskę, obowiązujący w całej Polsce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ich przełożeni zainterweniowali dopiero wtedy, gdy sprawę nagłośniła ogólnopolska gazeta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡulnɔˈpɔlsʲci, AS: ogulnopolsʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. wszechpolski

Wiktionary


ogólnopolskość

ogólnopolski


SJP.pl

Patrz:

ogólnopolski

ogólnorosyjski

dotyczący całej Rosji


SJP.pl


ogólnorozwojówka

potocznie: trening ogólnorozwojowy


SJP.pl


ogólnorozwojowy

skupiający się na ogólnym rozwoju organizmu


SJP.pl


ogólność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co ogólne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół m., ogólnik m., ogólnikowość ż., ogólniak m., uogólnianie n., uogólnienie n.

 czas. uogólniać ndk., uogólnić dk.

 przym. ogólny, ogólnikowy

 przysł. ogólnie, w ogólności, ogólnikowo

Wiktionary


ogólnospołeczny

dotyczący całego społeczeństwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z całym społeczeństwem

 (1.2) związany z ogólnymi zagadnieniami społecznymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Różne mogą być stany ogólnospołecznego zidiocenia.

 (1.2) Wydawał tygodnik o profilu ogólnospołecznym, udostępniany bezpłatnie na dworcach i przystankach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. społeczność

 przym. społeczny

 przysł. społecznie, społem

Wiktionary


ogólnospławny

kanalizacja ogólnospławna - kanalizacja, do której spływają wszystkie ścieki z terenu objętego jej zasięgiem


SJP.pl


ogólnoświatowy

dotyczący całego świata


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący całego świata

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 23 kwietnia jest ogólnoświatowym dniem książki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡulnɔɕfʲjaˈtɔvɨ, AS: ogulnośfʹi ̯atovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) globalny

Wiktionary


ogólnosłowacki

przymiotnik

 (1.1) dotyczący całej Słowacji, obejmujący całą Słowację

Wiktionary


ogólnosłowiański

obejmujący całą Słowiańszczyznę, dotyczący wszystkich Słowian


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który dotyczy wszystkich Słowian, obejmuje całą Słowiańszczyznę, występuje we wszystkich krajach, językach słowiańskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miał też nadzieję, że uda się zorganizować prace nad słownictwem wszystkich języków słowiańskich, które prowadziłyby do zbliżenia językowego Słowian, a nawet powstania ogólnosłowiańskiego języka literackiego.

 (1.1) Josef Dobrovský w swych wypowiedziach na temat „Słownika języka polskiego” [Samuela Lindego] wykazywał nierealność pomysłu opracowania języka ogólnosłowiańskiego.

 (1.1) Poznanie prasłowiańskich podstaw rozwoju kultury polskiej jest oczywiście nie do osiągnięcia w ramach badań ograniczonych do samych tylko rzeczy polskich, ale wymaga koniecznie traktowania porównawczego na tle ogólnosłowiańskim.

 (1.1) Jeśli o zmianę Fabiānus na Pabian idzie, odzwierciedla się w niej niewątpliwie ogólnosłowiańska wczesnohistoryczna dążność do zastępowania obcego f przez p, o czym jako o rzeczy tylko możliwej wspomina zresztą dr F.

Wiktionary


ogólnotechniczny

obejmujący ogół zagadnień technicznych


SJP.pl


ogólnoteoretyczny

obejmujący ogół zagadnień teoretycznych


SJP.pl


ogólnoustrojowy

dotyczący całego organizmu, np. zaburzenia ogólnoustrojowe


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z całym ustrojem, dotyczący całego ustroju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy wstrząs może doprowadzić do zgonu.

 (1.1) Leki te mają działanie ogólnoustrojowe.

Wiktionary


ogólnoużytkowy

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony do ogólnego użytku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grzebień pojedynczy posiada wiele ras kur, głównie kury ogólnoużytkowe i śpiewające.

Wiktionary


ogólnozakładowy

dotyczący całego zakładu pracy


SJP.pl


ogólnozawodowy

dotyczący wszystkich zawodów, obejmujący wszystkie zawody


SJP.pl


ogólnozwiązkowy

przymiotnik

 (1.1) obejmujący cały związek

Wiktionary


ogólny

1. dotyczący ogółu; powszechny, publiczny;
2. obejmujący całość czegoś, niemający charakteru szczegółowego;
3. powstały z części składowych, łączny, zbiorowy, wspólny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zbierający w całość

 (1.2) nieuwzględniający szczegółów

 (1.3) powszechny, często występujący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogólna teoria względności obejmuje nie tylko zakres szczególnej teorii względności, ale uwzględnia także grawitację.

 (1.1) Zgromadzenie Ogólne to jeden z sześciu organów głównych ONZ.

 (1.2) To było bardzo ogólne wprowadzenie do tematu.

 (1.2) Zostały ustalone ogólne warunki sprzedaży.

 (1.3) Panuje wśród nich ogólna zawiść i nieufność.

 (1.3) Odpowiedział mu ogólny śmiech.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡulnɨ, AS: ogulny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół m., ogólność ż., ogólnik m., ogólnikowość ż., ogólniak m., uogólnianie n., uogólnienie n.

 czas. uogólniać ndk., uogólnić dk.

 przym. ogólnikowy

 przysł. ogólnie, ogólnikowo, ogółem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) całościowy, generalny, wszechstronny, uniwersalny

 (1.2) ramowy

 (1.3) powszechny

Wiktionary


ogon

1. u zwierząt kręgowych: tylna część ciała, złożona zwykle z coraz drobniejszych kręgów;
2. tylna, zwężona część ciała wielu bezkręgowców;
3. futro, skóra z takiej części ciała; kitka, kita;
4. końcowa część przedmiotu, urządzenia, stroju itp., będąca jego przedłużeniem;
5. potocznie: zwierzę hodowane w gospodarstwie rolnym;
6. rząd ludzi stojących jeden za drugim i czekających na coś; kolejka, ogonek;
7. potocznie: osoba (osoby) chodząca za kimś, śledząca kogoś;
8. środowiskowo: epizodyczna, drugorzędna rola sceniczna, niepozwalająca zaprezentować aktorowi swoich umiejętności;
9. koński ogon - uczesanie kobiece, w którym długie włosy ujęte są wysoko i związane z tyłu przy samej głowie;
10. ogon komety - świetlista smuga utworzona z rozrzedzonych gazów i pyłu, ciagnąca się od jądra komety w stronę przeciwną niż Słońce; warkocz komety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. anat. część ciała niektórych zwierząt, składająca się z włosów, piór lub kręgów, także futro z tej części ciała;

 (1.2) końcowa część jakiegoś przedmiotu

 (1.3) pot. długa kolejka

 (1.4) środ. teatr. film. rola drugoplanowa, epizodyczna

 (1.5) pot. samochód, osoba lub grupa osób itp. śledzący kogoś

 (1.6) astr. gazowy strumień za kometą

 (1.7) eufem. penis

 (1.8) daw. gwara. więz. dewizka

Wiktionary

anatomia
  • ogon – część ciała niektórych kręgowców
    • ogon u człowieka
  • ogon – upierzenie tylnej części ciała ptaków
inne
  • ogon – tylna część statku powietrznego np. samolotu, helikoptera
  • ogon – końcowa część obiektów latających np. komet
  • Ogon – polskie nazwisko noszone m.in. przez jeden z rodów szlacheckich; por. ród Ogonów h. Ogon (Ogończyk)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten pies wesoło merda ogonem.

 (1.2) Ogon samolotu. Ogon komety.

 (1.3) Do sklepu od rana oczekuje długi ogon klientów.

 (1.4) Ogonów nikt grać nie lubi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡɔ̃n, AS: ogõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogonówka ż., ogończa ż.

:: zdrobn. ogonek m., ogoneczek m.

 przym. ogonowy, ogoniasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odwłok, kita

 (1.2) tył

 (1.6) warkocz

 (1.7) kuśka, korzeń, kita

Wiktionary


ogonatka

wolno żyjąca larwa przywr, zaopatrzona w umięśniony, ruchliwy ogonek umożliwiający poruszanie się w wodzie; cerkaria


SJP.pl

Wikipedia


ogończa

ryba z rodziny płaszczek, występująca ciepłych i gorących strefach mórz


SJP.pl

Ogończa pastynak, ogończa, pastynak (Dasyatis pastinaca) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny ogończowatych (Dasyatidae).

Wikipedia


ogończowate

rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych


SJP.pl

Ogończowate, ogończe (Dasyatidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu orleniokształtnych (Myliobatiformes), obejmująca ponad 70 gatunków, w tym jadowite. Niektóre są niebezpieczne dla człowieka. Mają niewielkie znaczenie gospodarcze.

Wikipedia


ogończowaty

o cechach ogończowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


ogończyk

motyl z rodziny modraszków


SJP.pl

Herby szlacheckie
  • Ogończyk – polski herb szlachecki.
Polskie rodziny szlacheckie
  • Chodeccy herbu Ogończyk
  • Kościeleccy herbu Ogończyk
  • Paproccy herbu Ogończyk
  • Siewierscy herbu Ogończyk
  • Szwykowscy herbu Ogończyk
  • Żelscy herbu Ogończyk

Wikipedia


ogoneczek

zdrobnienie od: ogonek


SJP.pl


ogonek

1. zdrobnienie od: ogon
2. potocznie: rodzaj krótkiej łodyżki;
3. ukośny znaczek dopisywany u spodu niektórych liter;
4. rząd ludzi; kolejka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: ogon

 (1.2) mały ogon u zwierzęcia

 (1.3) kształt podobny do zakręconego ogona, zawijas

 (1.4) jęz. znak diakrytyczny w postaci ogonka (1.2) umieszczany pod literą

 (1.5) kolejka, np. do kasy

 (1.6) pot. szypułka owocu lub liścia

Wiktionary

Ogonek ( ˛ ) – znak diakrytyczny używany dla oznaczenia:

  • obecnie długich głosek w języku litewskim (ą, ę, į, ų)
  • głosek nosowych w językach:
    • polskim (ą, ę, sporadycznie ǫ)
    • Indian Nawaho i Apaczów (ą, ąą, ę, ęę, į, įį, ǫ, ǫǫ),
    • Indian Chiricahua i Mescalero (ą, ąą, ę, ęę, į, įį, ų, ųų),
    • Tutchone (z rodziny języków atapaskańskich).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten piesek ma śmieszny ogonek!

 (1.4) Dwie samogłoski w języku polskim mają ogonki: „ą” oraz „ę”.

 (1.5) Ludzie stojący zimą przed sklepem w ogonku przeklinali na czym świat stoi.

 (1.6) O dojrzałości arbuzów zapewnić się można, jeżeli wąs przy ogonku usechł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡɔ̃nɛk, AS: ogõnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogon m., ogonówka ż., ogończa ż.

:: zdrobn. ogoneczek m.

 przym. ogonkowy, ogonowy, ogoniasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogoneczek, chwościk

 (1.2) omyk, chwościk

 (1.5) kolejka

 (1.6) szypułka

Wiktionary


ogoniarz

1. aktor grający drugorzędne role;
2. złodziej kradnący na jarmarkach;
3. w gwarze żołnierskiej: strzelec ogonowy


SJP.pl


ogoniasty

1. mający długi ogon (zakończenie ciała);
2. mający przedłużenie przypominające kształtem ogon zwierzęcia;
3. płazy ogoniaste - rząd płazów mających wydłużone ciało, krótkie nogi i charakterystyczny spłaszczony lub walcowaty ogon


SJP.pl


ogoniatka

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Wikipedia


ogoniatki

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Ogoniatki (Paradoxornithidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


ogonić

1. odpędzić, odgonić coś (np. muchy) od kogoś (np. od dziecka) albo od czegoś (np. od ciasta); ognać, opędzić;
2. ogonić się - odpędzić, odgonić coś (np. komary) od siebie; ognać się, opędzić się


SJP.pl


ogonica

przedstawiciel gromady ogonic żyjący w toni wodnej na niewielkich głębokościach


SJP.pl


ogonice

gromada małych zwierząt morskich z podtypu osłonic, z typu strunowców


SJP.pl

Ogonice (Appendicularia) – gromada małych zwierząt morskich zaliczanych do osłonic.

Znanych jest około 60 gatunków. Występują we wszystkich morzach do głębokości 200 m.

Wikipedia


ogonkowicz

potocznie, żartobliwie: ten, kto stoi w ogonku, w kolejce


SJP.pl


ogonokleszcz

smaglec ogonokleszcz - gatunek ważki


SJP.pl


ogonopiór

ogonopiór uszaty - gatunek ssaka z rodziny ogonopiórowatych; ogonopiór uszasty


SJP.pl


ogonopiórowate

o cechach ogonopiórowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Ogonopiórowate (Ptilocercidae) – monotypowa rodzina ssaków łożyskowych z rzędu wiewióreczników (Scandentia), czasem traktowana jako podrodzina tupajowatych.

Wikipedia


ogonopiórowaty

o cechach ogonopiórowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


ogonoskrzelce

podgromada drobnych mięczaków morskich z gromady bezpłytkowców; tarczkonogi, tarczkonogie


SJP.pl

Tarczonogie, tarczkonogi, ogonoskrzelce (Caudofoveata) – drobne, robakowate mięczaki morskie, pierwotnie pozbawione muszli. Mają wapienne łuski na powierzchni ciała, tarkę, rurkowate serce z przedsionkiem i komorą. Są rozdzielnopłciowe. Długość ciała od 2 do 140 mm. Występują w mule morskim, pospolicie, czasami licznie.

Wraz z bruzdobrzuchami tworzą klad bezpłytkowców (Aplacophora).

Wikipedia


ogonowice

W Polsce
  • Ogonowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. legnickim, w gminie Legnickie Pole
  • Ogonowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Opoczno
  • Ogonowice – gromada

Wikipedia


ogonówka

1. rodzaj wędliny;
2. tropikalny owocożerny gołąb


SJP.pl


ogonowo

Ogonowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Glinojeck. Leży nad Wkrą dopływem Narwi.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


ogonowski

nazwisko


SJP.pl


ogonowy

1. dotyczący ogona, związany z ogonem;
2. kość ogonowa - kość będąca zakończeniem kręgosłupa u człowieka, powstała przez zrośnięcie się ostatnich, szczątkowych kręgów;
3. kręgi ogonowe - kręgi, z których składa się kość ogonowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z ogonem, dotyczący ogona

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na obiad zjemy zupę ogonową z wczoraj.

 (1.1) Na końcówkach piór ogonowych kolcosterników wyspowych znajdują się kolce o długości 1-2,50 mm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogon mrz., ogonek mrz., ogoneczek mrz., ogonowe n., ogonówka ż., ogończa ż.

 przym. ogoniasty, nadogonowy

Wiktionary


ogór

zgrubienie od: ogórek; ogóras


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zgrub. od ogórek

 (1.2) uczn. nos

 (1.3) wulg. przen. eufem. penis

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W moim ogrodzie rosną wielkie ogóry, a nie małe ogóreczki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡur, AS: ogur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogórki nmos., ogórek mrz., ogórkowa ż., ogórecznik mrz., ogóras mrz., ogóreczek mrz.

 przym. ogórkowy

 przysł. ogórkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogórek

 (1.2) kartofel

Wiktionary


ogóras

potoczne zgrubienie od: ogórek; ogór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zgrub. od ogórek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Weź sobie babcinego ogórasa, Karolku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogór mrz., ogóreczek mrz., ogórecznik mrz., ogórek mrz., ogórkowa ż., ogórczak m., ogórkowiec m., ogórecznikowate nmos.

 przym. ogórkowy, ogórecznikowaty, ogórkowaty

 przysł. ogórkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogór

Wiktionary


ogórczany

przestarzale: ogórkowy


SJP.pl


ogóreczek

zdrobnienie od: ogórek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: ogórek

 (1.2) mały ogórek

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kup te ogóreczki w słoiku; będą do dekoracji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡuˈrɛt͡ʃɛk, AS: ogureček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogórek mrz., ogórkowa ż., ogórecznik mrz., ogór mrz., ogóras mrz.

 przym. ogórkowy

 przysł. ogórkowo

Wiktionary


ogórecznik

lecznicza roślina zielna


SJP.pl

Wikipedia


ogórecznikowate

rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 2000 gatunków roślin zielnych (rzadziej drzew i krzewów) ze strefy umiarkowanej i zwrotnikowej; szorstkolistne


SJP.pl

Ogórecznikowate, szorstkolistne (Boraginaceae Juss.) – rodzina roślin zielnych i krzewów z rzędu ogórecznikowców (Boraginales). Należy do niej w zależności od ujęcia od blisko 1800 gatunków z 94 rodzajów do ponad 2500 gatunków z 135 rodzajów. Występują one głównie w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale obecne są na wszystkich kontynentach od Arktyki po wyspy Subantarktyki.

Wikipedia


ogórecznikowaty

o cechach ogórecznikowatych (rodzina roślin); szorstkolistny


SJP.pl


ogórek

1. roślina warzywna z rodziny dyniowatych o długiej, płożącej się łodydze i szorstkich liściach, z mięsistymi owocami w wydłużonym kształcie, pokrytymi zieloną skórką;
2. owoc tej rośliny
3. gra w karty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roln. ogrod. nazwa systematyczna|Cucumis|L.|ref=tak., rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych;

 (1.2) spoż. kulin. nazwa systematyczna|Cucumis sativus|L.|ref=tak., owoc ogórka siewnego

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) mot. pot. stary autobus marki San o obłym kształcie

 (2.2) uczn. penis

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siew ogórków można wykonać bezpośrednio do gruntu w połowie maja.

 (1.2) Ogórki znajdują zastosowanie w dietach odchudzających, ponieważ pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu.

 (2.1) W moich czasach szkolnych dojeżdżałem pięć kilometrów ogórkiem do podstawówki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡurɛk, AS: ogurek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogórkowa ż., ogórecznik m.

:: zgrub. ogór m., ogóras m., ogórzysko n.

:: zdrobn. ogóreczek m.

 przym. ogórkowy

 przysł. ogórkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) korniszon

Wiktionary


ogórki

1. roślina warzywna z rodziny dyniowatych o długiej, płożącej się łodydze i szorstkich liściach, z mięsistymi owocami w wydłużonym kształcie, pokrytymi zieloną skórką;
2. owoc tej rośliny
3. gra w karty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. sezon ogórkowy

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|ogórek.

Wiktionary

Ogórki (dodatkowa nazwa w j. litewskim Agurkiai) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Puńsk.

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś Ogórki liczyła 15 domów i 82 mieszkańców (46 kobiet i 36 mężczyzn). Wszyscy mieszkańcy miejscowości zadeklarowali wówczas wyznanie rzymskokatolickie. Jednocześnie większość mieszkańców wsi podała narodowość litewską (81 osób), pozostała jedna osoba zgłosiła narodowość polską.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Mama kupiła w sklepie ogórki. Zamierza zrobić z nich zupę ogórkową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogór mrz., ogórek mrz.

Wiktionary


ogórkiewicz

nazwisko


SJP.pl


ogórkopodobny

mający niektóre właściwości ogórka, przypominający ogórek


SJP.pl


ogórkowa

potocznie: zupa ogórkowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kulin. zupa z kiszonych ogórków, z ziemniakami, zabielana śmietaną;

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: ogórkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś na obiad znowu była odgrzewana ogórkowa, ale na drugie danie mama dała sznycle.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡurˈkɔva, AS: ogurkova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogórek m., ogóreczek m., ogór m., ogóras m.

 przym. ogórkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupa ogórkowa

Wiktionary


ogórkowaty

przypominający kształtem ogórek, podobny do ogórka


SJP.pl


ogórkowonny

mięsichówka ogórkowonna - gatunek grzybów z rodziny twardzioszkowatych


SJP.pl


ogórkowy

przymiotnik od: ogórek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ogórkiem, dotyczący ogórka, sporządzony z ogórka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wolisz zupę ogórkową czy żur?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogórek m., ogórkowa ż., ogórecznik m., ogór m., ogóras m., ogórzysko n., ogóreczek m., Ogórek mos./ż.

 przysł. ogórkowo

Wiktionary


ogorzałek

1. objęta całkowitą ochroną gatunkową kaczka o popielatoszarym lub białym upierzeniu, zamieszkująca euroazjatyckie i północnoamerykańskie bagna i zbiorniki wodne;
2. drzewo z rodziny serecznikowatych, którego drewna używano dawniej do budowy tratw, dziś jachtów; balsa


SJP.pl


ogorzałka

1. objęta całkowitą ochroną gatunkową kaczka o popielatoszarym lub białym upierzeniu, zamieszkująca euroazjatyckie i północnoamerykańskie bagna i zbiorniki wodne;
2. drzewo z rodziny serecznikowatych, którego drewna używano dawniej do budowy tratw, dziś jachtów; balsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Aythya marila|ref=tak., gatunek kaczki z grupy grążyc;

Wiktionary

  • Ogorzałka (Aythya marila) – ptak z rodziny kaczkowatych
  • Ogorzałka – monotypowy rodzaj roślin, z jednym gatunkiem ogorzałką wełnistą (Ochroma logopus), znaną jako drzewo balsa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔɡɔˈʒawka, AS: ogožau̯ka

Wiktionary


ogorzałość

śniadość, ciemność skóry spowodowana działaniem promieni słonecznych; opalenizna


SJP.pl


ogorzały

mocno, trwale opalony


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. o skórze człowieka: taki, który przybrał ciemniejszy kolor na skutek działania promieni słonecznych

 (1.2) książk. taki, którego skóra przybrała ciemniejszy kolor na skutek działania promieni słonecznych

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lm. nmos. trybu oznajm. od ogorzeć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestraszył się. Jego ogorzałą twarz oblekła bladość.

 (1.2) Towarzyszył mu kolorowo odziany, ogorzały mężczyzna z krótką, czarną brodą, którego Geralt wcześniej nie zauważył.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogorzelec mos., ogorzałość ż.

 czas. gorzeć, ogorzeć dk.

Wiktionary


ogorzeć

nabrać śniadej cery wskutek częstego przebywania na słońcu


SJP.pl


ogorzelczyn

  • Ogorzelczyn – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Tuliszków
  • Ogorzelczyn – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Tuliszków

Wikipedia


ogorzelec

W Polsce
  • Ogorzelec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra
  • Ogorzelec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Grębocice
  • Ogorzelec – stacja kolejowa
  • Ludwika Ogorzelec – polska artystka rzeźbiarz

Wikipedia


ogorzelina

przestarzale: ogorzałość


SJP.pl


ogorzelizna

ogorzałość


SJP.pl


ogół

zespół przedmiotów, zjawisk tworzących pewną całość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pewna całość; zbiór zjawisk, przedmiotów

 (1.2) wszyscy mieszkańcy (regionu, kraju)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przeprowadzone badania wykazały, że ponad 10% ogółu pracowników firmy jest narażonych na szkodliwe działanie hałasu.

 (1.2) Wyniki wyborów prezydenckich zostały udostępnione ogółowi społeczeństwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡuw, AS: oguu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogólność ż., ogólnik m., ogólnikowość ż., ogólniak m., uogólnianie n., uogólnienie n.

 czas. uogólniać ndk., uogólnić dk.

 przym. ogólny, ogólnikowy

 przysł. ogólnie, ogólnikowo, ogółem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) suma, całość

 (1.2) społeczność, ludność, społeczeństwo

Wiktionary


ogółem

w całości; w sumie; razem


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) uwzględniając całość, wszystkie elementy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogół mrz.

 przym. ogólny

 przysł. ogólnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) razem, w całości, w sumie

Wiktionary


ogołotniak

zimowek ogołotniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


ogp.

skrót od: ogólnopolski


SJP.pl


ogr

olbrzymi stwór z legend i baśni ludowych, agresywny i mało inteligentny humanoid


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) legendarne stworzenie;

Wiktionary

Ogr – legendarne stworzenie z mitów Europy Północnej. Ogry to rasa człekokształtnych stworzeń, gwałtownych i okrutnych potworów jedzących ludzkie mięso.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogry robią sobie rękawiczki z ludzkiej skóry i breloczki z wątroby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔkr̥, AS: okr̦

Wiktionary


ogr.

skrót od: ograniczony, ogrodniczy, ogrodnictwo (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


ograbek

1. zbieranie grabiami; zgrabianie, ograbianie;
2. resztki skoszonego zboża, siana


SJP.pl


ograbiać

1. przemocą, bezprawnie zabierać cudzą własność; rabować, łupić;
2. zgarniać coś grabiami wokół czegoś


SJP.pl


ograbić

1. przemocą, bezprawnie zabrać cudzą własność; obrabować, złupić;
2. zgarnąć coś grabiami wokół czegoś


SJP.pl


ograbki

1. zbieranie grabiami; zgrabianie, ograbianie;
2. resztki skoszonego zboża, siana


SJP.pl


ograć

1. pokonać kogoś w grze; pozbawić kogoś pieniędzy przez pokonanie go w grze;
2. wyrobić jakiś instrument muzyczny przez częste granie na nim;
3. sprawić, że coś, np. sztuka teatralna, stanie się nieciekawe z powodu częstego powtarzania


SJP.pl


ogradzać

1. robić dookoła czegoś ogrodzenie; otaczać płotem;
2. stanowić ogrodzenie; otaczać, okalać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ogrodzić)

 (1.1) otaczać ogrodzeniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogród m., ogródek m., ogrodnik m., ogrodniczka ż., ogradzanie n., ogrodzenie n.

 czas. ogrodzić dk.

 przym. ogrodzeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) otaczać, okalać, opasywać

Wiktionary


ograniczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. ograniczyć)

 (1.1) ujmować w pewną limitowaną przestrzeń; wyznaczać obszar czegoś; otaczać czymś, co oddziela od reszty

 (1.2) być przestrzennym oddzieleniem, otaczać, stanowić barierę

 (1.3) zmniejszać coś, redukować dostępność czegoś, uszczuplać coś

 (1.4) stanowić niematerialną barierę, przeszkodę, trudność nie do pokonania

czasownik zwrotny niedokonany ograniczać się (dk. ograniczyć się)

 (2.1) mieć określony, nie za duży zakres działania czy tematyki, którą się zajmuje; sprowadzać się do czegoś

 (2.2) poprzestawać na czymś, działać w jakimś zakresie tylko do pewnego stopnia, w limitowanym zakresie

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) System plików MSDOS ograniczał długość nazwy pliku do ośmiu liter.

 (1.4) Rządy na całym świecie próbują za pomocą restrykcyjnych przepisów i represyjnych metod ograniczać wolność słowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrãˈɲit͡ʃat͡ɕ, AS: ogrãńičać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granica ż., ograniczanie ndk., ograniczenie dk., ogranicznik m., ograniczoność ż.

 czas. graniczyć, ograniczyć dk.

 przym. ograniczony, graniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) limitować, reglamentować, regulować

 (1.4) blokować, hamować, powstrzymywać, przeszkadzać, szachować, utrudniać, ciemiężyć, dławić, dusić, dyskryminować, kneblować, krępować, nakładać kaganiec, pętać, przykręcać kurek, tłamsić, tyranizować, uciskać, ukrócić

 (2.1) specjalizować się

 (2.2) kończyć się, sprowadzać się

Wiktionary


ograniczający

ograniczać


SJP.pl

Patrz:

ograniczać

ograniczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ograniczać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrãɲiˈt͡ʃãɲɛ, AS: ogrãńičãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ograniczenie n., granica ż.

 czas. graniczyć, ograniczać ndk., ograniczyć dk.

 przym. ograniczony, graniczny

Wiktionary


ograniczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) norma, przepis, zarządzenie krępujące czyjąś swobodę działania

 (1.2) brak szerszych horyzontów myślowych, brak inteligencji

 (1.3) ograniczony charakter czegoś

 (1.4) mat. liczba od której wszystkie liczby z danego zbioru są niemniejsze (ograniczenie dolne) lub niewiększe (ograniczenie górne)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrãɲiˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: ogrãńičńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ograniczanie n., granica ż.

 czas. graniczyć, ograniczać ndk., ograniczyć dk.

 przym. ograniczony, graniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) limit

 (1.2) tępota, głupota

Wiktionary


ogranicznik

1. coś co ogranicza, hamuje;
2. urządzenie ograniczające działanie jakiegoś mechanizmu


SJP.pl

Ogranicznik to obiekt (urządzenie mechaniczne, układ elektroniczny, program komputerowy itp.) automatycznie ograniczający zakres dopuszczalnych wartości pewnej wielkości fizycznej.

  • Ogranicznik amplitudy
  • Ogranicznik (programowanie)

Wikipedia


ograniczony

1. o czymś: mający niewielki zasięg;
2. o kimś: mający ciasne horyzonty myślowe; tępy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma jasno określone granice, mieszczący się w określonym zakresie (najczęściej niewielkim)

 (1.2) o człowieku, jego umyśle: taki, który ma wąskie horyzonty myślowe lub jest mało inteligentny, ma ciasny umysł

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy bierny od: ograniczyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Frutarianizm to bardzo ograniczona dieta składająca się głównie z owoców, orzechów, nasion i niektórych warzyw.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrãɲiˈt͡ʃɔ̃nɨ, AS: ogrãńičõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ograniczenie n., ograniczanie n., ograniczoność ż., ogranicznik m.

 czas. ograniczyć dk., ograniczać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) tępy

Wiktionary


ograniczyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. ograniczać)

 (1.1) dokonany od|ograniczać.

czasownik zwrotny dokonany ograniczyć się (ndk. ograniczać się)

 (2.1) dokonany od|ograniczać się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrãˈɲit͡ʃɨt͡ɕ, AS: ogrãńičyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ograniczoność ż., ogranicznik m., ograniczenie n., ograniczanie n., granica ż.

 czas. graniczyć, ograniczać ndk.

 przym. ograniczony, graniczny

Wiktionary


ograny

1. pokonać kogoś w grze; pozbawić kogoś pieniędzy przez pokonanie go w grze;
2. wyrobić jakiś instrument muzyczny przez częste granie na nim;
3. sprawić, że coś, np. sztuka teatralna, stanie się nieciekawe z powodu częstego powtarzania


SJP.pl


ograszka

wieś w Polsce


SJP.pl

Ograszka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Czernikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

W okresie okupacji niemieckiej 1939–1945 miejscowość nosiła nazwę Graßhof.

Od nazwy miejscowości utworzono nazwę przystanku kolejowego Ograszka położonego w pobliskiej wsi Makowiska.

Wikipedia


ogród

1. teren zasadzony roślinami (kwiatowy, botaniczny) lub warzywami (warzywny);
2. ogród zoologiczny; zoo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogrod. miejsce, gdzie uprawia się rośliny – np. kwiaty, drzewa, krzewy – w celach konsumpcyjnych lub estetycznych;

 (1.2) daw. ogrodzone miejsce

Wiktionary

Ogród – pojęcie z zakresu ogrodnictwa oznaczające miejsce przeznaczone do uprawy roślin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce oprócz ogrodów botanicznych istnieją i działają: arboreta, ogrody roślin leczniczych, ogrody leśne i specjalistyczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡrut, AS: ogrut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodnik mos., ogrodniczka ż., ogrodnictwo n., ogrodowizna ż., ogrodzenie n., ogrodowiec mzw., ogrodnica ż., ogrodniczki nmos., grodzenie n., ogradzanie n., zagradzanie n., zagrodzenie n., zagroda ż., zagrodnik m.

:: zdrobn. ogródek mrz., ogródeczek mrz.

 czas. grodzić ndk., ogrodzić dk., ogradzać ndk., zagrodzić dk., zagradzać ndk.

 przym. ogrodniczy, ogrodowy, przyogrodowy, wokółogrodowy, zagrodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sad, działka; gw-pl|Górny Śląsk|zegroda, zogrod.

Wiktionary


ogródeczek

zdrobnienie od: ogródek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: ogródek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ogródeczku rośnie bobek przy ogóreczku.

 (1.1) Koło mego ogródeczka rozkwitała jabłoneczka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogród mrz., ogródek mrz.

 czas. ogrodzić

Wiktionary


ogródek

mały ogród


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: ogród

 (1.2) mały ogród

 (1.3) wydzielony teren gastronomiczny na zewnątrz lokalu

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: ogródka

Wiktionary

2 miejscowości w Polsce:

  • Ogródek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Grębków
  • Ogródek – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. piskim, w gminie Orzysz

Zobacz też: ogród

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Chciało się Zosi jagódek, / kupić ich za co nie miała, / Jaś ich miał pełen ogródek, / ale go prosić nie śmiała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡrudɛk, AS: ogrudek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodowy mos., ogród m., ogródeczek m., ogrodnictwo n., ogrodnik m., ogrodniczek m., ogrodniczka ż., ogrodniczki nmos., ogrodzenie n., ogródka ż., ogrodzenie n., ogradzanie n., grodzenie n.

 czas. ogrodzić dk., ogradzać ndk., grodzić ndk.

 przym. ogródkowy, ogrodowy, ogrodniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogródeczek

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|zogrodek, zogrodka.

Wiktionary


ogródka

dawniej: niejasne, omowne wyrażenie myśli


SJP.pl


ogródkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ogródkiem, dotyczący ogródka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogródek m.

Wiktionary


ogrodnica

Ogrodnica (niem. Schönau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Śląska.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Wikipedia


ogrodnictwo

1. dział rolnictwa obejmujący uprawę i hodowlę roślin ozdobnych, sadownictwo i warzywnictwo;
2. wydział wyższej uczelni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. uprawa drzew owocowych, roślin ozdobnych i warzyw

 (1.2) dział rolnictwa zajmujący się takimi uprawami

 (1.3) pot. dział uczelni rolniczej zajmujący się takimi uprawami

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrɔdʲˈɲit͡stfɔ, AS: ogrodʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogrodowy mos., ogrodnik mos., ogród m., ogródek mrz., ogrodniczka ż., ogrodowizna ż.

 przym. ogrodniczy, ogrodowy

 czas. ogrodzić

Wiktionary


ogrodniczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od ogrodnik

 (1.2) chłopiec pracujący w ogrodzie

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od ogrodniczka

 (2.2) D. lm. od ogrodniczki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grządki pielił ogrodniczek w słomianym kapeluszu.

 (1.1) W kredensie stała porcelanowa figurka ogrodniczka pchającego taczkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodowy mos., ogród mrz., ogródek mrz., ogrodnictwo n., ogradzanie n., ogrodzenie n., ogrodnik mos., ogrodniczka ż., ogrodniczki nmos.

 czas. ogrodzić dk., grodzić ndk., ogradzać ndk.

 przym. ogrodniczy, ogrodzeniowy, ogrodowy

Wiktionary


ogrodniczka

kobieta zajmująca się zakładaniem i uprawą ogrodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, dziewczyna pracująca w ogrodzie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogrodniczka pielęgnuje kwiaty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrɔdʲˈɲit͡ʃka, AS: ogrodʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogród mrz., ogródek mrz., ogrodnictwo n., ogradzanie n., ogrodzenie n.

:: fm. ogrodnik mos., ogrodniczek mos.

 czas. ogrodzić dk., grodzić ndk., ogradzać ndk.

 przym. ogrodniczy, ogrodzeniowy, ogrodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zegrodniczka.

Wiktionary


ogrodniczki

spodnie na szelkach mające napierśnik na wzór fartucha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. kraw. rodzaj spodni z charakterystycznym karczkiem z przodu i szalkami;

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (2.1) M. i W. plural|ogrodniczek.

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (3.1) M., B., i W. plural|ogrodniczka.

Wiktionary

  • ogrodniczki – spodnie z charakterystycznym karczkiem z przodu oraz zintegrowanymi szelkami
W Polsce
  • Ogrodniczki – wieś w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Juchnowiec Kościelny
  • Ogrodniczki – wieś w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Supraśl
  • Ogrodniczki – część wsi Stoczki w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Turośń Kościelna
  • Ogrodniczki – gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kinga przyszła w ogrodniczkach i adidasach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogródek mrz., ogród mrz., ogrodowizna ż., ogrodnik mos., ogrodniczka ż.

 przym. ogrodniczy

 czas. ogrodzić

Wiktionary


ogrodniczo-handlowy

ogrodniczy i handlowy


SJP.pl


ogrodniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ogrod. związany z ogrodnictwem, dotyczący ogrodnictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogrodowy mos., ogród mrz., ogrodnictwo n., ogrodnik mos., ogrodniczysko n., ogrodniczka ż., ogrodniczki lm nm., ogródek mrz.

 przym. ogrodowy

Wiktionary


ogrodnik

osoba zajmująca się zakładaniem i uprawą ogrodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ogrod. osoba zajmująca się ogrodem

Wiktionary

  • Ogrodnik – osoba uprawiająca warzywa, drzewa owocowe i rośliny ozdobne
  • Ogrodnik – film z 1912
  • Ogrodnik – film z 1998
  • Ogrodnik – film bollywoodzki z 2003

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potem sprowadził ogrodnika, a następnie: kowala, ślusarza, stolarza i kołodzieja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡrɔdʲɲik, AS: ogrodʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogród m., ogródek mrz., ogrodnictwo n., ogrodniczki, ogradzanie n. , ogrodzenie n.

:: fż. ogrodniczka

 przym. ogrodniczy, ogrodowy

 czas. ogradzać ndk., ogrodzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Poznań|ogrodowy.

Wiktionary


ogrodno

Ogrodno (niem. Kavelsberg) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój. W 2011 roku liczba mieszkańców we wsi Ogrodno 195.

Na obszarze sołectwa Ogrodno, okolicy osady Zdroje swoje źródła ma rzeka Drawa.

Wikipedia


ogrodolecznictwo

terapia polegająca na pracy w ogrodzie i przebywaniu wśród roślin; hortiterapia


SJP.pl

Wikipedia


ogrodowczyk

nazwisko


SJP.pl


ogrodowiak

krocznik ogrodowiak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


ogrodowicz

nazwisko


SJP.pl


ogrodowizna

przestarzałe: ogół jadalnych roślin ogrodowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jadalna roślina ogrodowa

 (1.2) zbiorowo: warzywa ogrodowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Inne zaś ogrodowizny poczynają siać jak tylko zimowa zejdzie skorupa (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodowy mos., ogród m., ogrodnictwo n., ogrodnik m., ogrodniczka ż., ogrodniczki nmos.

 przym. ogrodowy

Wiktionary


ogrodówka

miniarka ogrodówka - gatunek muchówki z rodziny miniarkowatych


SJP.pl


ogrodownictwo

dawniej: ogrodnictwo


SJP.pl


ogrodowski

nazwisko


SJP.pl


ogrodowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący ogrodu, należący do ogrodu, znajdujący się, spotykany w ogrodzie

 (1.2) uprawiany, hodowany w ogrodzie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ważnym akcentem wnętrza ogrodowego jest soliter o czerwonej barwie liści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogród m., ogródek mrz., ogrodnictwo n., ogrodnik mos., ogrodniczka ż., ogrodowizna ż.

 przym. ogrodniczy, przyogrodowy

Wiktionary


ogrodzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogrodzić.

 (1.2) przeszkoda ogradzająca jakiś teren, np. w postaci płotu, parkanu, muru

 (1.3) pot. przestrzeń, która została ogrodzona

Wiktionary

Ogrodzenie – otoczenie działki lub terenu za pomocą urządzenia ochronnego (płotu, muru, żywopłotu itp.) mające na celu ochronę przed dostępem osób trzecich lub zwierząt niemających prawa wstępu.

Definicja "ogrodzenia" nie występuje w obecnym polskim stanie prawnym. Zgodnie z art. 3 ust. 9 ustawy Prawo budowlane pojęcie "ogrodzenie" wchodzi w zakres pojęcia "urządzenie budowlane".

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔɡrɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: ogroʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrodniczek mos., ogradzanie n., grodzenie n., ogród m., ogródek mrz., ogrodnik m., ogrodniczka ż.

 czas. ogradzać ndk., ogrodzić dk., grodzić ndk.

 przym. ogrodzeniowy

Wiktionary


ogrodzeniowy

ogrodzenie, np. słupki ogrodzeniowe


SJP.pl


ogrodzić

czasownik przechodni dokonany (ndk. ogradzać)

 (1.1) otoczyć ogrodzeniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój sąsiad postanowił ogrodzić swój dom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogród m., ogródek m., ogródeczek m., ogrodnictwo n., ogrodnik m., ogrodniczek m., ogrodniczka ż., ogrodniczki nmos., ogrodzenie n., ogradzanie n.

 czas. ogradzać ndk.

 przym. ogrodzeniowy

Wiktionary


ogrodzieńczanin

mieszkaniec Ogrodzieńca (miasta w Polsce); ogrodzienianin


SJP.pl


ogrodzieńczanka

mieszkanka Ogrodzieńca (miasta w Polsce); ogrodzienianka


SJP.pl


ogrodzienianin

mieszkaniec Ogrodzieńca (miasta w Polsce); ogrodzieńczanin


SJP.pl


ogrodzienianka

mieszkanka Ogrodzieńca (miasta w Polsce); ogrodzieńczanka


SJP.pl


ogrodzieniec

miasto w Polsce


SJP.pl

Ogrodzieniec – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ogrodzieniec.

Według danych z 31 grudnia 2010 roku miasto miało 4401 mieszkańców.

Wikipedia


ogrodzieniecki

przymiotnik od: Ogrodzieniec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ogrodzieńcem, dotyczący Ogrodzieńca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ogrodzieniec mrz.

Wiktionary


ogrójcowy

Ogrójec


SJP.pl

Patrz:

Ogrójec

ogrojec

ogrójec;
1. ogród na Górze Oliwnej w Jerozolimie, gdzie przebywał Jezus z apostołami przed swoim pojmaniem; Ogrójec, Getsemani;
2. książkowo: piękny park, rajski ogród


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. rel. gaj oliwkowy na stoku Góry Oliwnej w Jerozolimie, miejsce agonii Chrystusa;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ogrójcu Jezus krwią się pocił.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrojec mrz.

Wiktionary


ogrom

1. duży stopień nasilenia czegoś;
2. wielka ilość czegoś lub duże rozmiary czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bardzo duża ilość czegoś

 (1.2) bardzo duże rozmiary czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogrom jego wiedzy mnie przytłoczył.

 (1.1) W tym ogrodzie jest ogrom drzew.

 (1.2) Ogrom tego miasta sprawia, że łatwo się tam zgubić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡrɔ̃m, AS: ogrõm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromada ż.

 przym. ogromny, ogromniasty

 przysł. ogromnie

Wiktionary


ogromić

dawniej:
1. ogłuszyć grzmotem;
2. przestraszyć, napełnić trwogą


SJP.pl


ogromniasty

potocznie: ogromny; wielki; olbrzymi


SJP.pl


ogromnie

przysłówek

 (1.1) bardzo, mocno, w wysokim stopniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogromnie cię lubię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡrɔ̃mʲɲɛ, AS: ogrõmʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrom m.

 przym. ogromny, ogromniasty

Wiktionary


ogromniej

stopień wyższy od przysłówka: ogromnie


SJP.pl


ogromniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ogromny


SJP.pl


ogromność

przestarzale: ogrom, olbrzymia wielkość


SJP.pl


ogromny

olbrzymi;
1. mający bardzo wielkie rozmiary; gigantyczny, kolosalny;
2. dość duży pod względem liczby, wartości, ilości; wielki;
3. o uczuciach, zjawiskach itp.: występujący w dużym, natężeniu, zakresie; wielki, silny, intensywny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający bardzo duży rozmiar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Himalaje są ogromne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡrɔ̃mnɨ, AS: ogrõmny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrom m., ogromnienie n.

 czas. ogromnieć

 rzecz. ogromniasty

 przysł. ogromnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olbrzymi, kolosalny, gigantyczny

Wiktionary


ogryczak

nazwisko


SJP.pl


ogryzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogryzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogryzać ndk.

 rzecz. ogryzek mrz.

Wiktionary


ogryźć

ogołocić z otoczki (np. mięsa) za pomocą zębów


SJP.pl


ogryzek

niedojedzony kawałek czegoś; pozostałość po zjedzonym owocu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogryziony, niedojedzony kawałek czegoś (np. jabłka)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zjadłam jabłko i wyrzuciłam ogryzek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡrɨzɛk, AS: ogryzek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogryzanie n., ogryzienie n., niedogryz m., gryzak m., gryzienie n., ugryzienie n.

:: zdrobn. ogryzeczek m.

 czas. ogryzać ndk., ogryźć dk., gryźć ndk., ugryźć dk.

 przym. ogryzkowy

Wiktionary


ogrzać

podwyższyć temperaturę, ocieplić, nagrzać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dokonany od|ogrzewać.

czasownik zwrotny dokonany ogrzać się (ndk. ogrzewać się)

 (2.1) stać się cieplejszym, dostarczyć sobie ciepła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posiedzę chwilę, gdzieś znajdę ciepły kąt, ogrzeję dłonie i zaraz pójdę stąd.

 (2.1) Chłodno mi, w zatoce dłoni pozwól ogrzać się / rzucił mnie tu sztorm / pozwól, że w twym porcie moja licha łódź / znajdzie przystań swą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔɡʒat͡ɕ, AS: ogžać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grzewczy, ogrzewczy

 rzecz. ogrzewanie n., ogrzanie n., grzałka ż.

 czas. grzać ndk.

Wiktionary


ogrzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogrzać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten piecyk pozwala na ogrzanie 40 m².

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡʒãɲɛ, AS: ogžãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogrzać dk., ogrzewać ndk.

 rzecz. grzałka ż., ogrzewacz, ogrzewanie

 przym. ogrzewczy

Wiktionary


ogrzewać

podwyższać temperaturę czegoś, czynić coś ciepłym; ocieplać; nagrzewać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) zwiększać temperaturę czegoś, dostarczać czemuś ciepła, czynić coś cieplejszym

czasownik zwrotny niedokonany ogrzewać się

 (2.1) stawać się cieplejszym, dostarczać sobie ciepła skądś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡʒɛvat͡ɕ, AS: ogževać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrzewanie n., ogrzanie n., grzałka ż.

 przym. grzewczy, ogrzewczy

Wiktionary


ogrzewacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, co ogrzewa;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielki piec wytwarza oprócz surówki wielkie ilości żużla, a poza tym gazy, które, jako palne, chwytamy, opalając nimi ogrzewacze powietrza.

 (1.1) Tak pomyślał Retlich i przyłożył do brzucha elektryczny ogrzewacz, bo znowu nagle chwyciły go boleści.

 (1.1) Francuzki fizyk Mou•cha•et IPA2|mu.ʃa.ɛ. zbudował w r. 1869 małą maszynę parową, której jedynym ogrzewaczem było słońce.

 (1.1) Ze wstępnych ustaleń strażaków wynika, że zabójczy czad wydobywał się z przepływowego ogrzewacza wody, który zainstalowany był w łazience.

 (1.1) W okresie jesienno-zimowym często włączamy gazowe ogrzewacze powietrza, ale i one — źle użytkowane — mogą stać się przyczyną tragedii.

 (1.1) Na mroźną zimę przyda się jednorazowy ogrzewacz do rąk (torebka z proszkiem, który w kontakcie z powietrzem wytwarza ciepło).

 (1.1) Butla gazowa umieszczona jest wewnątrz obudowy ogrzewacza, dzięki czemu nie zajmuje miejsca i nie szpeci pomieszczenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡʒɛvat͡ʃ, AS: ogževač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrzanie n., ogrzewanie n., grzałka ż.

 przym. ogrzewczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogrzewnica; gw-pl|Mazowsze. ogrzewac; gw-pl|Przemyśl. ogrzéwać

Wiktionary


ogrzewająco

ocieplająco;
1. w sposób podwyższający temperaturę czegoś;
2. w sposób zwiększający wrażenie ciepła


SJP.pl


ogrzewalnia

pomieszczenie, w którym się coś ogrzewa


SJP.pl


ogrzewalnictwo

ogół zagadnień związanych z ogrzewaniem pomieszczeń; ogrzewnictwo


SJP.pl


ogrzewanie

podwyższać temperaturę czegoś, czynić coś ciepłym; ocieplać; nagrzewać


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynność dostarczania ciepła

 (1.2) urządzenie lub instalacja, która zapewnia ciepło

Wiktionary

Ogrzewanie – dostarczanie energii termicznej do ciała, pomieszczenia, w celu podniesienia lub utrzymania jego temperatury.

Artykuł ten omawia ogrzewanie w kontekście wszelkiego rodzaju pomieszczeń, budowli i budynków, gdyż takie jest najczęstsze stosowanie tego wyrażenia. Ogrzewanie może dotyczyć również:

  • samochodu (patrz też niżej: grzejniki nadmuchowe)
  • tafli boiska (patrz też niżej: ogrzewanie podłogowe)
  • i innych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogrzewanie tylu pomieszczeń piecykami elektrycznymi jest nieekonomiczne.

 (1.2) Nie możemy się wprowadzić do nowego domu, bo nie mamy jeszcze ogrzewania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡʒɛˈvãɲɛ, AS: ogževãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrzewacz m., ogrzanie n., grzanie n., grzałka ż.

 czas. ogrzewać ndk., ogrzać dk., grzać ndk.

 przym. grzewczy, ogrzewczy

Wiktionary


ogrzewczy

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony do ogrzewania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogrzanie n., ogrzewacz mrz., ogrzewanie n., ogrzewnica ż., ogrzewnictwo n.

 czas. ogrzać dk., ogrzewać ndk.

 przym. ogrzewniczy, grzewczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogrzewający, ogrzewniczy

Wiktionary


ogrzewnictwo

1. dział techniki dotyczący ogrzewania;
2. urządzenia i czynności związane z ogrzewaniem pomieszczeń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. dział techniki zajmujący się ogrzewaniem

 (1.2) techn. zespół urządzeń przeznaczonych do ogrzewania pomieszczeń i ogół czynności z tym związanych

Wiktionary

Ogrzewanie – dostarczanie energii termicznej do ciała, pomieszczenia, w celu podniesienia lub utrzymania jego temperatury.

Artykuł ten omawia ogrzewanie w kontekście wszelkiego rodzaju pomieszczeń, budowli i budynków, gdyż takie jest najczęstsze stosowanie tego wyrażenia. Ogrzewanie może dotyczyć również:

  • samochodu (patrz też niżej: grzejniki nadmuchowe)
  • tafli boiska (patrz też niżej: ogrzewanie podłogowe)
  • i innych.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. ogrzewczy

Wiktionary


ogrzewnik

fachowiec zajmujący się instalacją i konserwacją urządzeń centralnego ogrzewania; specjalista w zakresie ogrzewnictwa


SJP.pl


ogrzy

ogr


SJP.pl

Patrz:

ogr

ogrzyca

samica ogra


SJP.pl


ogumiać

zakładać na koła pojazdu gumowe opony


SJP.pl


ogumić

zaopatrzyć koła pojazdu w opony z gumy


SJP.pl


ogumienie

zaopatrzyć koła pojazdu w opony z gumy


SJP.pl

  • Ogumienie pneumatyczne
  • Ogumienie pełne

Wikipedia


ogumiony

zaopatrzyć koła pojazdu w opony z gumy


SJP.pl


ogumować

pokryć gumą


SJP.pl


ogumowany

pokryć gumą


SJP.pl


ogurek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. śrpol. ogórek

Wiktionary


oguzyjski

przymiotnik od: Oguzowie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący plemięemienia Oguzów, związany z plemięemieniem Oguzów

 (1.2) o języku: należący grupy języków oguzyjskich;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡuˈzɨjsʲci, AS: oguzyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oguz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) południowoturecki

Wiktionary


ogłada

umiejętność odpowiedniego zachowania się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdolność właściwego zachowania się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔɡˈwada, AS: ogu̯ada

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) maniery, dobre maniery, kultura

Wiktionary


ogłapiać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. obejmować

Wiktionary


ogłaszać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) podawać do wiadomości

 (1.2) publikować

 (1.3) przest. nadawać komuś godność, tytuł

czasownik zwrotny niedokonany ogłaszać się

 (2.1) podawać do wiadomości informacje o sobie

 (2.2) nadawać sobie godność, tytuł

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sąd Najwyższy różne dziwne rzeczy już ogłaszał.

 (1.3) Niniejszym ogłaszam was mężem i żoną.

 (1.3) W 1541 roku irlandzki parlament ogłosił Henryka VIII królem Irlandii.

 (2.1) Ogłaszam się w lokalnym dzienniku.

 (2.2) Ogłaszam się królem tego królestwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔɡˈwaʃat͡ɕ, AS: ogu̯ašać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłoszenie n., ogłaszanie n.

 czas. ogłosić dk.

 przym. ogłoszeniowy, głośnikowy, głośny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obwieszczać, powiadamiać, informować

Wiktionary


ogłaszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogłaszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogłaszać

 rzecz. ogłoszenie n.

 przym. ogłoszeniowy, głośnikowy

Wiktionary


ogławiać

1. odcinać koronę drzewa; odgławiać;
2. odcinać kwiat lub koniec głównego pędu rośliny; odgławiać;
3. odcinać liście wraz z nasadą u roślin okopowych


SJP.pl


ogłodek

rodzaj chrząszczy z rodziny kornikowatych, kornik żerujący pod korą drzew liściastych


SJP.pl


ogłodzić

dawniej: narazić kogoś na głód, zmorzyć głodem


SJP.pl


ogłosić

czasownik przechodni dokonany (ndk. ogłaszać)

 (1.1) dokonany od|ogłaszać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy pokazowo ogłosiłem tutaj odejście ktoś w urzędzie gminy podjął decyzję o równie pokazowej wycince dorodnych drzew na sąsiedniej ulicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡwɔɕit͡ɕ, AS: ogu̯ośić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłoszenie n.

 czas. ogłaszać

 przym. ogłoszeniowy, głośnikowy, głośny

Wiktionary


ogłoszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogłosić.

 (1.2) pisemny komunikat umieszczony w miejscu publicznym lub wiadomość rozpowszechniona przez środki masowego przekazu

Wiktionary

Ogłoszenie – krótka forma wypowiedzi, w której autor ogłasza coś odbiorcy. W ogłoszeniu treść powinna być maksymalnie streszczona, przy czym zawarte powinny być wszelkie niezbędne informacje.

W ogłoszeniu muszą się znaleźć takie informacje jak:

  • kto ogłasza?
  • co ogłasza?
  • jak można się z osobą dającą ogłoszenie skontaktować?
  • w jakich godzinach można się skontaktować z osobą dającą ogłoszenie?

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jutro nastąpi ogłoszenie wyroku.

 (1.2) Kilka lat pracowałem w Szwecji. Do pracy przyszedłem "z ogłoszenia".

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡwɔˈʃɛ̃ɲɛ, AS: ogu̯ošńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłaszanie n.

 czas. ogłosić dk., ogłaszać ndk.

 przym. ogłoszeniowy, głośnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) publikacja

 (1.2) anons, inserat

Wiktionary


ogłoszeniodawca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) podmiot zlecający rozpowszechnianie ogłoszenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. ogłoszeniodawczyni ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reklamodawca

Wiktionary


ogłoszeniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ogłoszeniem, dotyczący ogłoszenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłoszenie n., ogłaszanie n., głoszenie n., głos m.

 czas. ogłaszać ndk., ogłosić dk., głosić ndk.

 przym. głosowy, głośnikowy

Wiktionary


ogłowić

1. odciąć koronę drzewa; odgłowić;
2. odciąć kwiat lub koniec głównego pędu rośliny; odgłowić;
3. odciąć liście wraz z nasadą u roślin okopowych


SJP.pl


ogłowie

część rzędu jeździeckiego lub uprzęży nakładana na głowę zwierzęcia, pozwalająca na kierowanie nim; uzda, uździenica, tranzelka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jeźdz. element uprzęży zakładany na głowę konia;

Wiktionary

Ogłowie (inaczej: uzda, uździenica, dawniej: tręzla, tranzla, trenzla, trędzla, tręzelka, tranzelka) – główna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży. Jest to, mówiąc ogólnie, uprząż rzemienna na głowę konia (rzadziej osła lub muła) z wędzidłem wkładanym do pyska zwierzęcia (lub bez – ogłowia bezwędzidłowe, np. hackamore, bosal). Głównym zadaniem ogłowia jest utrzymanie kiełzna (lub paska naciskającego na nos w wypadku ogłowi bezwędzidłowych) we właściwym miejscu w pysku konia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈɡwɔvʲjɛ, AS: ogu̯ovʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. głowa ż., ogławianie n., ogłowienie n.

 czas. ogławiać, ogłowić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uzda, tranzelka

Wiktionary


ogłuchnąć

stracić słuch


SJP.pl


ogłuchły

taki, który ogłuchł (stracił słuch)


SJP.pl


ogłupiacz

potocznie:
1. coś powodującego osłabienie intelektu, np. telewizor;
2. lek lub narkotyk osłabiający sprawne funkcjonowanie umysłu


SJP.pl


ogłupianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogłupiać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Reklamy powodują ogłupianie dzieci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡwuˈpʲjä̃ɲɛ, AS: ogu̯upʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. głupieć, ogłupiać ndk., ogłupić dk., ogłupieć dk.

 przym. ogłupiały, głupi

 rzecz. głupek m., wygłup mos./mrz.

Wiktionary


ogłupić

czasownik przechodni dokonany (ndk. ogłupiać)

 (1.1) dokonany od|ogłupiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔɡˈwupʲit͡ɕ, AS: ogu̯upʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłupianie n., wygłup mos./mrz.

 przym. głupi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zbamoncić.

Wiktionary


ogłuszać

1. pozbawiać słuchu, powodować głuchotę;
2. przytłaczać hałasem, uniemożliwiać słyszenie innych dźwięków;
3. oszałamiać, pozbawiać przytomności;
4. ogłuszać się - wprowadzać się w stan zamroczenia; oszałamiać się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ogłuszyć)

 (1.1) czynić głuchym; upośledzać słuch

 (1.2) uderzając, pozbawiać przytomności

 (1.3) przen. wywierać duże wrażenie

czasownik zwrotny niedokonany ogłuszać się (dk. ogłuszyć się)

 (2.1) pozbawiać siebie zdolności słyszenia

 (2.2) uderzeniem pozbawiać się przytomności

 (2.3) być ogłuszanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ogłuszenie n., głuchy mos., ogłuszanie n., głuchota ż.

 przym. głuchy

 czas. ogłuszyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) głuszyć, oszałamiać, oszołamiać, zamraczać

 (1.3) oszałamiać, oszołamiać

Wiktionary


ogłuszacz

urządzenie do ogłuszania, np. paralizator, taser


SJP.pl


ogłuszający

taki, który przytłacza hałasem, masą dźwięków


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) brzmiący bardzo głośno

Wiktionary


ogłuszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ogłuszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔɡwuˈʃɛ̃ɲɛ, AS: ogu̯ušńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ogłuszyć dk., ogłuszać ndk.

 rzecz. ogłuszanie n.

Wiktionary


ogłuszyć

1. pozbawić słuchu, spowodować głuchotę;
2. przytłoczyć hałasem, uniemożliwić słyszenie innych dźwięków;
3. oszołomić, pozbawić przytomności;
4. ogłuszyć się - wprowadzić się w stan zamroczenia; oszołomić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. ogłuszać)

 (1.1) uczynić głuchym; upośledzić słuch

 (1.2) uderzeniem pozbawić przytomności

 (1.3) przen. wywrzeć duże wrażenie

czasownik zwrotny dokonany ogłuszyć się (ndk. ogłuszać się)

 (2.1) pozbawić siebie zdolności słyszenia

 (2.2) uderzeniem pozbawić się przytomności

 (2.3) zostać ogłuszonym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈɡwuʃɨt͡ɕ, AS: ogu̯ušyć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. głuchy

 przysł. głucho

 rzecz. głusza ż., głuchość ż., głuchota ż., głuchy mos., ogłuszenie n.

 czas. ogłuszać ndk.

Wiktionary


oh

wyraz wyrażający zachwyt, radość, zdziwienie, przestrach; och


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) = rzad. och

Wiktionary

Oh – wspólny singel Ciary i Ludacrisa, pochodzący z debiutanckiego albumu wokalistki, Goodies.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔx, AS: oχ

Wiktionary


ohajtać

ochajtać, ochajtnąć, ohajtnąć;
1. regionalnie: doprowadzić coś z grubsza do ładu; ogarnąć;
2. potocznie: ohajtać się - ożenić się, zawrzeć związek małżeński


SJP.pl


ohajtnąć

ochajtać, ohajtać, ochajtnąć;
1. regionalnie: doprowadzić coś z grubsza do ładu; ogarnąć;
2. potocznie: ohajtnąć się - ożenić się, zawrzeć związek małżeński


SJP.pl


ohamowywać

rzadko: wstrzymywać, opanowywać, zahamowywać


SJP.pl


ohap

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. szkoła organizowana przez Ochotnicze Hufce Pracy umożliwiająca zdobycie podstawowego wykształcenia i zawodu;

 (1.2) pot. wakacyjny obóz zarobkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pewnie nie masz nawet zawodówki, tylko jesteś po ohapie, że piszesz takie rzeczy. (z Internetu)

 (1.2) Sam kiedyś miałem przyjemność pracowania na ohapie we Wrocku w rozlewni wina. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔxap, AS: oχap

Wiktionary


ohapowiec

członek OHP (Ochotniczych Hufców Pracy)


SJP.pl


ohar

ptak z rzędu blaszkodziobych, o czarno-biało-rudym upierzeniu, zakładający gniazda w norach; kaczka norowa, podgorzelec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Tadorna tadorna|ref=tak., wędrowny, eurazjatycki ptak wodny;

Wiktionary

Ohar, podgorzelec, kaczka norowa (Tadorna tadorna) – gatunek średniego, przeważnie wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔxar, AS: oχar

Wiktionary


ohasłować

zabezpieczyć hasłem; zahasłować


SJP.pl


ohel

rodzaj grobowca na cmentarzach żydowskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) etn. rel. nagrobna kaplica żydowska nad grobem cadyka

Wiktionary

Ohel (hebr. אֹהֶל namiot) – niewielki żydowski grobowiec murowany lub drewniany, najczęściej kształtu prostopadłościanu, zwykle z drzwiami, a czasem również okienkami, o dachu półkolistym lub dwuspadowym. Pierwotnie ohele ograniczały się do wspartego na czterech filarach daszku ustawionego nad nagrobkiem. Ohele wznosi się nad grobami wybitnych rabinów lub cadyków oraz ich męskich potomków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Abraham Mojżesz Kalisz pochowany jest w ohelu na cmentarzu żydowskim.

Wiktionary


ohio

[czytaj: ohajo]
1. stan w USA;
2. rzeka w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan w środkowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych ze stolicą w Columbus;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości, gmin i hrabstw w Stanach Zjednoczonych

rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński, nazwa własna

 (2.1) geogr. rzeka w USA przepływająca przez Ohio (1.1);

Wiktionary

Ohio (wymowa: /oʊˈhaɪ.oʊ/) – stan w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, nad jeziorem Erie. Ohio pod względem powierzchni jest stosunkowo małe, ale z populacją ponad 11,6 miliona mieszkańców znajduje się w dziesiątce najgęściej zaludnionych stanów USA. Z Ohio pochodziło siedmiu prezydentów USA, dzięki czemu stan zyskał sobie przydomek „matki współczesnych prezydentów”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Ohio znajduje się wiele zakładów przemysłu lotniczego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈxajɔ, AS: oχai ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ohioski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stan Ohio

 (2.1) rzeka Ohio

Wiktionary


ohioski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. lub rzad. związany z Ohio, dotyczący Ohio

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kuryer Ohioski sic.– tytuł gazety środowisk polonijnych w Ohio wydawanej w Toledo, w latach 1901-1909.

 (1.1) Podnoszę kapelusz wysoko przed delegacją nowojorską, michigańską, ohioską, z dalekiego Massachusetts i Connecticut. Chłopcy aż się patrzy, a małżonki ich wszystkie stateczne i ładne, a niektóre nawet niezwykle piękne.

 (1.1) Ohioski adwokat oświadczył, że przyjmuje podane mu warunki, żąda tylko potwierdzenia przez ambasadę amerykańską pobytu Anny Urmini w Paryżu, poczem (= po czym) natychmiast wyjedzie do Europy.

 (1.1) Dopiero były prezes Związku W. L. Petrykowski przyjechał do Cleveland we wrześniu 1923 r. i zreorganizował na nowo okręg ohioski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ohio n./m./ż.

Wiktionary


ohm

jednostka oporności elektrycznej; om


SJP.pl

Jednostki miary
  • błędna (zapożyczona z języka niemieckiego) pisownia nazwy om, jednostki miary rezystancji
  • aam – dawna niemiecka i holenderska jednostka miary objętości
Geografia
  • Ohm – rzeka w Niemczech, dopływ Lahn
  • Homberg (Ohm) – miasto w Niemczech

Wikipedia


oho

wykrzyknik wyrażający podziw lub też stwierdzenie negatywnego faktu


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wzmacniający wypowiedź, wyrażający zachwyt, zdziwienie, zaskoczenie, uznanie itp.

 (1.2) …akcentujący, podkreślający dostrzeżenie, stwierdzenie, uświadomienie sobie jakiegoś faktu, z reguły negatywnie ocenianego

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oho ho!, ho, ho!

Wiktionary


ohoho

wykrzyknienie wyrażające podziw i zaskoczenie mówiącego; oho ho


SJP.pl


ohp

Ochotnicze Hufce Pracy, organizacja działająca od 1958, zajmująca się organizacją nauki zawodu i pracy dla młodzieży


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Ochotnicze Hufce Pracy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ‿xa‿ˈpɛ, AS: o‿χa‿pe

Wiktionary


ohrza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. lewy dopływ Łaby, przepływa przez Bawarię (Niemcy) oraz Czechy;

Wiktionary

Ohrza (cz. Ohře, niem. Eger, celt. Agara) – rzeka w Niemczech (Bawaria) i Czechach (kraj karlowarski, kraj ustecki), długości 304,6 km oraz powierzchni zlewni 5 613,7 km², lewy dopływ Łaby.

Źródła na górze Schneeberg w Smreczanach w Bawarii.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Poohrze n.

Wiktionary


ohyda

coś obrzydliwego, nieestetycznego, budzącego obrzydzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. coś ohydnego, brzydkiego, wzbudzającego wstręt, obrzydzenie

 (1.2) książk. cecha czegoś ohydnego, brzydkiego, wzbudzającego wstręt

 (1.3) daw. wstyd, sromota, niesława

 (1.4) daw. człowiek ohydny, zakała, wyrodek, wyrzutek

 (1.5) gwara. coś ogromnego, kolos (o człowieku lub koniu)

 (1.6) gwara. tłum, hurma, gromada

Wiktionary

Ohyda – drugi album zespołu Lady Pank, wydany w 1984 roku nakładem wydawnictwa Savitor.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przecież brukselka to ohyda! Jak można to w ogóle jeść?

 (1.3) Sowizdrzał, powiedzą, przed dworem ohyda!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈxɨda, AS: oχyda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ohydztwo n., daw. ohydność, daw. ochydność, daw. ohydliwość n., daw. ochydliwość n., daw. ohydnica ż., daw. ohydzanie n., daw. ohydzenie n.

 przym. ohydnie, ohydny, daw. ochydny, daw. ohydliwy, daw. ohisny

 przysł. ohydnie, daw. ochydnie, daw. ohydliwie, daw. ochydliwie, daw. ohydno

 czas. daw. ohydzić, stpol. ohidzić, daw. ochydzić, daw. ohydzać, daw. ochydzać, daw. ohydzieć, daw. ochydnąć, daw. ohydzić się, daw. ohydzać się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-6) daw. ochyda, gwara. hydota, stpol. hyd, stpol. hydanie

Wiktionary


ohydnie

przysłówek

 (1.1) w sposób ohydny; wstrętnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ocaleli leżeli tłocznie we wszystkich salkach i korytarzach lazaretu, gnijąc żywcem i cuchnąc ohydnie, a doktor Koleśników dokonał amputacji dziesiątków rąk, nóg i nosów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈxɨdʲɲɛ, AS: oχydʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ohydny

 rzecz. ohyda ż., ohydność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrzydliwie, potwornie, wstrętnie

Wiktionary


ohydniej

stopień wyższy od przysłówka: ohydnie


SJP.pl


ohydniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ohydny


SJP.pl


ohydność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ohydne; cecha tych, którzy są ohydni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ohydny

 przysł. ohydnie

 rzecz. ohyda ż.

Wiktionary


ohydny

obrzydliwy, budzący wstręt


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) obrzydliwy, budzący wstręt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Byłem już spokojny, jak po zażyciu jakiegoś ohydnego lekarstwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈxɨdnɨ, AS: oχydny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ohyda ż., ohydztwo n., ohydność ż.

 czas. zohydzić dk.

 przysł. ohydnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrzydliwy, wstrętny, odrażający, paskudny, szkaradny, potworny, parszywy, odpychający

Wiktionary


ohydztwo

coś lub ktoś budzący odrazę


SJP.pl


oidium

1. komórka o charakterze zarodnika, powstająca przez podział strzępek niektórych grzybów pasożytniczych (mączniaków);
2. choroba roślin (m.in. winorośli, pomidorów) wywołana przez grzyba - mączniaka prawdziwego


SJP.pl

  • Oidium – rodzaj grzybów
  • oidium – rodzaj zarodników u grzybów

Wikipedia


oidp

skrót od: o ile dobrze pamiętam; AFAIR (afair)


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = o ile dobrze pamiętam

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) OIDP jestem tam zbanowany na trzy miesiące.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ‿i‿dɛ‿ˈpɛ, AS: o‿i‿de‿pe

Wiktionary


oinochoe

w starożytnej Grecji: naczynie ceramiczne lub metalowe o formie zbliżonej do dzbana, służące do czerpania i rozlewania wina; ojnoche


SJP.pl

Wikipedia


oiom

[czytaj: ojom] potocznie: oddział intensywnej opieki medycznej


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = med. oddział intensywnej opieki medycznej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po wypadku leżałem na OIOM-ie trzy dni pod respiratorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔjɔ̃m, AS: oi ̯õm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) OIT

Wiktionary


oireachtas

Wikipedia


oirt

skrót od: Organisation Internationale de Radiodiffusion et Télévision - Międzynarodowa Organizacja Radia i Telewizji


SJP.pl


oise

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Belgii i północnej Francji, prawy dopływ Sekwany;

 (1.2) geogr. geogr. departament w północnej Francji;

Wiktionary

  • Oise – departament we Francji
  • Oise – rzeka w Belgii i Francji

Wikipedia


oit

skrót od:
1. Ośrodek Informacji Technicznej;
2. Ośrodek Informacji Turystycznej;
3. oddział intensywnej terapii; OIOM


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) med. oddział intensywnej terapii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ‿i‿ˈtɛ, AS: o‿i‿te

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) OIOM

Wiktionary


oj

potocznie:
1. wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku;
2. wykrzyknik wyrażający ostrzeżenie, pogróżkę lub reprymendę; ejże


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający spontaniczną reakcję, zaskoczenie

 (1.2) …wyrażający napomnienie, reprymendę albo pogróżkę

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) oj dana, dana

synonimy.

 (1.1) ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku

 (1.2) ejże, hola

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

 oj tam, oj tam • komu praca kłopotem, oj! oj! będzie wołał potem

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) wyrażenie przestrachu: yikes, yipe, yipes, ow, ah, ooh, podkreślenie emocji: oh, dear, wyrażenie pomyłki: whoops, oops, reakcja na ból: ouch, ow, wyrażenie współczucia: oh, oh, dear, dear me; (1.2) ooh, now

* białoruski: (1.1) вой

* hiszpański: (1.1) ay; (1.2) ay

* niemiecki: (1.1) ah, ach, oh, oje; (1.2) na

* rosyjski: (1.1) ой; (1.2) эй

źródła.

== oj (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dyszel

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔj, AS: oi ̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku

 (1.2) ejże, hola

Wiktionary


ojć

wykrzyknik oznaczający zaskoczenie czymś negatywnym; ajć, ups


SJP.pl


ojcaszek

ekspresywnie: ojciec; ojczulo, ojcuś, ojczulek, ojczunio, ojczuś, ojczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. o ojcu

 (1.2) pieszcz. lub żart. o zakonniku mającym święcenia kapłańskie, przede wszystkim starszym wiekiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chodzi! chodzi! synulku!… pójdziemy na wesele twojego ojcaszka!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojciec mos., ojczulek mos., ojcowizna ż., ojcostwo n., ojczym mos., ojcowanie n.

 czas. ojcować ndk.

 przym. ojcowski, ojcowy, ojczyźniany

 skr. o.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ojczulek, tatulek, tatusiek

Wiktionary


ojce

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. rodzice

 (1.2) przest. przodkowie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojciec mos., ojczyc mos., ojczyzna ż.

:: zdrobn. ojczyk mos.

Wiktionary


ojcewo

Ojcewo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Troszyn.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Kleczkowie.

Wikipedia


ojciec

1. mężczyzna, który ma własne dziecko lub dzieci; rodzic; tata;
2. w niektórych zakonach: tytuł używany w stosunku do zakonnika po święceniach;
3. ten, kto coś stworzył, wynalazł, zainicjował; autor, wynalazca, prekursor;
4. poufale o własnym mężu albo o starszym mężczyźnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rel. w chrześcijaństwie: pierwsza osoba Trójcy Świętej

Wiktionary

Ojciec – mężczyzna, który znajduje się w relacji pokrewieństwa z dzieckiem. Pokrewieństwo to może być oparte na tym, że uczestniczy on w wychowaniu dziecka albo że je począł; jest to jedna z podstawowych relacji w rodzinie. Antropologia uznaje ojcostwo społeczne (pater) i ojcostwo genetyczne (genitor).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojciec mos., ojcowizna ż., ojcostwo n., ojczym mos., ojczyzna ż., Ojców m., ojcowanie n.

:: zdrobn. ojczulek m.

 czas. ojcować ndk.

 przym. ojcowski, ojcowy, ojczyźniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bóg Ojciec, Bóg

Wiktionary


ojcobójca

zabójca własnego ojca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. zabójca własnego ojca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojcobójca na ławie oskarżonych. Pobił ojca na śmierć, bo wpadł w furię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojcobójstwo n.

:: fż. ojcobójczyni ż.

 przym. ojcobójczy

Wiktionary


ojcobójczy

związany z zabiciem własnego ojca


SJP.pl


ojcobójczyni

zabójczyni własnego ojca


SJP.pl


ojcobójstwo

zabójstwo własnego ojca


SJP.pl

Ojcobójstwo – czyn przestępny skutkujący śmiercią ojca sprawcy.

W prawie rzymskim ojcobójstwo było zagrożone poena cullei. Karę tę przejęły regulacje prawa miejskiego miast średniowiecznej Europy.

Obecnie w polskim prawie karnym ojcobójstwo nie jest odrębnym typem czynu zabronionego.

Wikipedia


ojcojebca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wulg. mężczyzna penertujący analnie własnego ojca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten ojcojebca gwałci swojego ojca!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔjt͡sɔˈjɛpt͡sa, AS: oi ̯coi ̯epca

Wiktionary


ojcostwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bycie ojcem

Wiktionary

Ojciec – mężczyzna, który znajduje się w relacji pokrewieństwa z dzieckiem. Pokrewieństwo to może być oparte na tym, że uczestniczy on w wychowaniu dziecka albo że je począł; jest to jedna z podstawowych relacji w rodzinie. Antropologia uznaje ojcostwo społeczne (pater) i ojcostwo genetyczne (genitor).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡sɔstfɔ, AS: oi ̯costfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojciec mos., ojciec m., ojczym m., ojcowizna ż., ojczyzna ż., ojczulek mos., ojcaszek mos.

 czas. ojcować ndk.

 przym. ojcowski

Wiktionary


ojców

1. mężczyzna, który ma własne dziecko lub dzieci; rodzic; tata;
2. w niektórych zakonach: tytuł używany w stosunku do zakonnika po święceniach;
3. ten, kto coś stworzył, wynalazł, zainicjował; autor, wynalazca, prekursor;
4. poufale o własnym mężu albo o starszym mężczyźnie


SJP.pl

Ojców – wieś w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skała, na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w Dolinie Prądnika, na Szlaku Orlich Gniazd.

W Królestwie Polskim istniała gmina Ojców. W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ojców, po jej zniesieniu w gromadzie Skała. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krakowskim.

Wikipedia


ojcować

potocznie:
1. troszczyć się o kogoś jak ojciec lub mu go zastępować;
2. patronować czemuś


SJP.pl


ojcowianin

mieszkaniec Ojcowa


SJP.pl


ojcowianka

mieszkanka Ojcowa


SJP.pl


ojcowie

1. mężczyzna, który ma własne dziecko lub dzieci; rodzic; tata;
2. w niektórych zakonach: tytuł używany w stosunku do zakonnika po święceniach;
3. ten, kto coś stworzył, wynalazł, zainicjował; autor, wynalazca, prekursor;
4. poufale o własnym mężu albo o starszym mężczyźnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) podn. przodkowie

 (1.2) przest. rodzice

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|ojciec.

Wiktionary

  • nazwa relacji w rodzinie → ojciec, ojczym
  • Ojcowie założyciele
  • Ojcowie Kościoła
  • Ojcowie apostolscy
  • ojcowie integracji europejskiej
  • Nasi ojcowie pracują – wiersze Stefana Themersona
  • Ojcowie i dzieci – powieść Iwana Turgieniewa
  • Ojcowie – serial telewizyjny
  • Ojców – miejscowość

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na tej ziemi żyli i umierali nasi ojcowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡sɔvʲjɛ, AS: oi ̯covʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) ojciec mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dziadowie, przodkowie, antenaci

Wiktionary


ojcowizna

otrzymywany w spadku majątek, najczęściej ojca, przekazywany najstarszemu synowi lub całej jego rodzinie; patrymonium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ziemia, majątek odziedziczone po ojcu lub należące do jednej rodziny od wielu lat

Wiktionary

Ojcowizna (do 1921 Komisarzówka) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Brańszczyk. Ma status sołectwa. Leży przy drodze krajowej nr 8.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Brańszczyku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z biedy musiał ojcowiznę sprzedać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojciec mos., ojciec m., ojczyzna ż., ojcostwo n., ojczulek mos., ojcaszek mos.

 przym. ojcowski, ojczyźniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. ojczyzna

Wiktionary


ojcowski

dotyczący ojca, charakterystyczny dla ojca


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący ojca

 (1.2) geogr. związany z Ojcowem, dotyczący Ojcowa

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do ojca

przymiotnik jakościowy

 (3.1) właściwy ojcu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡sɔfsʲci, AS: oi ̯cofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojciec mos., ojciec m., ojczulek m., ojcostwo n., ojcowizna ż., ojczyzna ż., Ojców m., ojcaszek mos.

 przym. ojcowy, ojczyźniany

 przysł. po ojcowsku

Wiktionary


ojcowskość

ojcowski


SJP.pl

Patrz:

ojcowski

ojcowy

należący do ojca


SJP.pl


ojcuś

ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojczulo, ojczulek, ojczunio, ojczuś, ojczyk


SJP.pl


ojczenasz

potocznie: modlitwa zaczynająca się od słów "Ojcze nasz"; Modlitwa Pańska, ojczenaszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. modlitwa chrześcijan zaczynająca się od słów „Ojcze nasz”

Wiktionary

Dźwig okrężny, paternoster, winda paciorkowa – dźwig, który pracuje jak przenośnik kubełkowy: składa się z szeregu otwartych kabin (zwykle dwuosobowych) połączonych w łańcuch, poruszających się z niewielką prędkością (0,30 – 0,45 m/s) w zamkniętej pętli w ruchu ciągłym (bez zatrzymywania się), gdy jedna strona porusza się w kierunku do góry, to druga – do dołu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jako pokutę odmówiłem pięć ojczenaszów i pięć zdrowasiek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡ʃɛ̃naʃ, AS: oi ̯čnaš

Wiktionary


ojczenaszek

potocznie: modlitwa zaczynająca się od słów "Ojcze nasz"; Modlitwa Pańska, ojczenasz


SJP.pl


ojczulek

1. ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojcuś, ojczulo, ojczunio, ojczuś, ojczyk;
2. pieszczotliwie: starszy mężczyzna;
3. pobłażliwie lub lekceważąco o księdzu rzymsko-katolickim; księżulo, księżulko, księżulek, księżunio


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pieszcz. o ojcu

 (1.2) pieszcz. lub żart. o zakonniku mającym święcenia kapłańskie, przede wszystkim starszym wiekiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Latem mój ojczulek siadywał na werandzie.

 (1.2) Stary jak świat ojczulek swoim dobrotliwym spojrzeniem skruszył niejedno serce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojciec mos., ojciec mos., ojcowizna ż., ojcostwo n., ojczym m., ojcowanie n., ojcaszek mos.

 czas. ojcować ndk.

 przym. ojcowski, ojcowy, ojczyźniany

 skr. o.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tatulek, tatusiek

Wiktionary


ojczulo

ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojcuś, ojczulek, ojczunio, ojczuś, ojczyk


SJP.pl


ojczunio

ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojcuś, ojczulek, ojczulo, ojczuś, ojczyk


SJP.pl


ojczuś

ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojczulo, ojczulek, ojczunio, ojcuś, ojczyk


SJP.pl


ojczyc

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. rzeczywisty i prawny syn swego ojca, dziedzic rodowego gniazda

 (1.2) stpol. rodak, rodowity syn swej ziemi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Braci doma jakoś zastałem obu (…), a gdym się oznajmił, że tej ziemi ojczycem jestem i u cesarzam sługiwał, wzięto mnie do stołu poczestnie i ugaszczano.

 (1.2) (…) Jednemu przybłędzie niepoczciwemu, który się tu zwlókł nie wiedzieć skąd, ojczycem tutejszym nie będąc, musiał czoło stawić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔjt͡ʃɨt͡s, AS: oi ̯čyc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ojczycz, ojcowic, oćcic

 (1.2) syn ojczyzny; familiant, krajan, swojak, współrodak, ziomek

Wiktionary


ojczyk

ekspresywnie: ojciec; ojcaszek, ojcuś, ojczulek, ojczunio, ojczuś, ojczulo


SJP.pl


ojczym

mąż matki w stosunku do dzieci z jej poprzedniego małżeństwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. mąż matki, który nie jest ojcem biologicznym

Wiktionary

Przybrana rodzina – niespokrewniona rodzina powstająca w wyniku powtórnego małżeństwa przez owdowiałego lub rozwiedzionego rodzica. Składa się ona z jednego rodzica, jego rodzonych dzieci, nowego małżonka oraz ewentualnie dzieci własnych tego nowego małżonka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po śmierci ojca, moja matka ponownie wyszła za mąż. Mój ojczym jest dla mnie bardzo miły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔjt͡ʃɨ̃m, AS: oi ̯čỹm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojciec m., ojcostwo n., ojczulek mos., ojcaszek mos., Ojciec mos.

 przym. ojczyźniany

Wiktionary


ojczymostwo

bycie dla kogoś ojczymem


SJP.pl


ojczymowski

ojczym


SJP.pl

Patrz:

ojczym

ojczysko

zgrubienie od: ojciec; pieszczotliwie lub żartobliwie o ojcu


SJP.pl


ojczysty

przymiotnik

 (1.1) dotyczący ojczyzny, charakteryzujący ojczyznę, wywodzący się z ojczyzny

 (1.2) daw. dotyczący ojca, charakteryzujący ojca, wywodzący się od ojca, spokrewniony przez ojca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡ʃɨstɨ, AS: oi ̯čysty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojczyzna

 przym. ojczyźniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krajowy, narodowy

 (1.2) ojcowski

Wiktionary


ojczyzna

1. kraj, w którym ktoś się urodził i który jest krajem jego rodaków;
2. miejsce, z którym ktoś jest głęboko związany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraj, w którym ktoś się urodził;

 (1.2) daw. miejsce urodzenia

 (1.3) przest. ojcowizna

 (1.4) przest. reg. genitalia męskie

Wiktionary

Ojczyzna – termin o dwojakim znaczeniu, odnoszącym się do przestrzeni istotnej dla pojedynczego człowieka (jednostki) bądź zbiorowości (narodu), wyznaczone zwłaszcza miejscem urodzenia tych osób, ich zamieszkiwaniem przez istotną część życia, czy miejscem pochodzenia ich przodków bądź rodziny. Na podstawie teorii Stanisława Ossowskiego wyróżnia się ojczyznę prywatną i ojczyznę ideologiczną. Pierwszą z nich jest przestrzeń wyznaczona miejscem urodzenia czy zamieszkiwania pojedynczego człowieka, druga – wspólnym terytorium narodowym. W myśl tych założeń ludzie należący do jednego narodu mogą mieć różne ojczyzny prywatne, wspólna jest dla nich natomiast ojczyzna ideologiczna. Członkowie danego narodu mogą mieć jednak różne koncepcje ojczyzny ideologicznej oraz w różnoraki sposób artykułować swą przynależność do danej wspólnoty narodowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po wielu latach emigracji powrócił do ojczyzny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔjˈt͡ʃɨzna, AS: oi ̯čyzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojczyźniak mos., Ojciec mos., praojczyzna ż., ojcowizna ż., ojciec, ojcostwo, ojce

 przym. ojczysty, ojczyźniany, ojcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) macierz

 (1.2) przest. oćczyzna

Wiktionary


ojczyźniak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. środ. polit. narodowiec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojczyzna

 przym. ojczyźniany

Wiktionary


ojczyźniany

przymiotnik

 (1.1) związany z ojczyzną, dotyczący ojczyzny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wojna. Traktowali ją po trosze jak zabawę, trochę jak święty ojczyźniany obowiązek, czasem jak okrutne jarzmo, które zbyt wcześnie spętało ich młode życie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔjt͡ʃɨʑˈɲãnɨ, AS: oi ̯čyźńãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojczyźniak mos., Ojciec mos., ojciec m., ojczyzna ż., ojcowizna ż., ojczym m., ojczulek m., ojcaszek mos.

 czas. ojcować ndk.

 przym. ojczysty, ojczyznowy, ojcowy, ojcowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. ojczyznowy

Wiktionary


ojebać

wulgarnie:
1. oszukać;
2. okraść;
3. zjeść łapczywie;
4. ostrzyc na łyso


SJP.pl


ojebywać

wulgarnie:
1. karcić, ganić kogoś; opierdalać, opieprzać, opierniczać, ochrzaniać, opierdzielać;
2. okradać; opierdalać, opierdzielać;
3. oszukiwać


SJP.pl


ojedwabiać

rzadko: owijać, omotywać jedwabiem


SJP.pl


ojej

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojeju, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający zniecierpliwienie, przestrach, podziw, często wzmacniający wypowiedź

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojej! Jak ty wyszczuplałaś!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈjɛ̇j, AS: oi ̯ėi ̯

Wiktionary


ojeja

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; ojeju, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl


ojejciu

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, ojeju, jejku, jejciu


SJP.pl


ojejej

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojeju, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający zniecierpliwienie, przestrach, podziw, często wzmacniający wypowiedź

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku

Wiktionary


ojejku

wykrzyknik wyrażający zdziwienie, zakłopotanie, przestrach


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający zdziwienie, przestrach, zakłopotanie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, joj, jej, jejciu, jejku

Wiktionary


ojeju

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl


ojejuniu

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, ojeju, jejusiu, jejuniu, ojejusiu


SJP.pl


ojejusiu

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, ojeju, jejusiu, ojejuniu, jejuniu


SJP.pl


ojek

ciężki, skórzany but z cholewką sięgającą do połowy łydek, noszony przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych; ojka


SJP.pl


ojerzyce

Ojerzyce (niem. Oggerschütz) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Szczaniec.

W XV wieku dobra ziemskie leżące w rejonie dzisiejszej wsi Ojerzyce były przedmiotem zainteresowania różnych rodów, m.in. von Walderode, von Schlichting i von Stentzsch. Jednak Evę Marię von Kalckreuth z Wolimirzyc, zamężną od 1668 roku z Casparem Sigismundem von Knobelsdorffem – starostą świebodzińskim i właścicielem Myszęcina uznaje się za pierwszą pewną właścicielkę wsi. W 1675 roku zmarł Caspar i prawdopodobnie rok przed śmiercią przeprowadził się do Ojerzyc. Natomiast w 1677 roku wdowa wyszła za mąż za Ernsta Ferdynanda von Maxen i w Ojerzycach mieszkała do swojej śmierci w 1694 roku. Spadkobiercy Evy Marii sprzedali majątek na początku XVIII wieku, w 1706 roku Samuelowi von Kalckreuthowi. W niedługim czasie właścicielami ojerzyckiego majątku stali się członkowie rodziny von Briesen, którzy władali również dobrami w Jeziorach. Około 1790 roku właścicielem dóbr ojerzyckich był Hanns Heinrich von Briesen. Na terenie wsi znajdowały się w tym czasie m.in. 2 folwarki, kościół katolicki z plebanią, 2 młyny wiatrowe, a w 47 gospodarstwach mieszkało 270 osób.

Wikipedia


ojgen

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Eugeniusz

Wiktionary


ojka

ciężki, skórzany but z cholewką sięgającą do połowy łydek, noszony przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych; ojka


SJP.pl


ojki

ciężki, skórzany but z cholewką sięgającą do połowy łydek, noszony przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych; ojka


SJP.pl


ojkofob

osoba odczuwająca niechęć, nienawiść do własnego narodu


SJP.pl


ojkofobia

niechęć, nienawiść do własnego narodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. psych. odrzucanie rodzimej kultury i apologia obcych systemów wartości;

Wiktionary

Ojkofobia, także oikofobia (gr. οἶκος + φόβος „strach przed domem, rodziną”) – termin wprowadzony przez konserwatywnego intelektualistę Rogera Scrutona oznaczający odrzucenie (od rezerwy do nienawiści) rodzimej kultury i apologię innych systemów wartości. Scruton używał terminu „ojkofobia” jako przeciwieństwa ksenofobii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jako skrajną formę ojkofobii uważa się nienawiść do rodziny.

Wiktionary


ojkofobiczny

ojkofobia


SJP.pl

Patrz:

ojkofobia

ojkofobka

ojkofob


SJP.pl

Patrz:

ojkofob

ojkonim

w toponomastyce: nazwa obiektu zamieszkałego przez ludzi, np. wieś, miasto, osiedle, osada, przysiółek, kolonia


SJP.pl

Ojkonim (grec. oikos - dom, mieszkanie, gospodarstwo), nazwy miejscowe – nazwy wszelkich osad ludzkich: miast, wsi, przysiółków. Niekiedy przez ten termin rozumie się nazwy geograficzne w ogóle. Klasyfikacja nazw miejscowych może się opierać na różnych kryteriach.

Wikipedia


ojkonimia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. dział onomastyki obejmujący badanie nazw osad

Wiktionary

Ojkonim (grec. oikos - dom, mieszkanie, gospodarstwo), nazwy miejscowe – nazwy wszelkich osad ludzkich: miast, wsi, przysiółków. Niekiedy przez ten termin rozumie się nazwy geograficzne w ogóle. Klasyfikacja nazw miejscowych może się opierać na różnych kryteriach.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ojkonim mrz.

Wiktionary


ojla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. guz, siniak

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. sowa

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. przen. sekutnica

Wiktionary


ojmiakon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. wieś w rosyjskiej Jakucji, w ułusie ojmiakońskim nad Indygirką;

Wiktionary

Ojmiakon (ros. Оймякон, jakuc. Өймөкөөн) – wieś (ros. село, trb. sieło) w rosyjskiej Jakucji (wschodnia Syberia), w ułusie ojmiakońskim nad Indygirką. Miejscowość liczy 521 mieszkańców (2001). Ojmiakon jest najzimniejszą stale zamieszkałą wioską na świecie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Ojmiakonu|Ms=Ojmiakonie.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) wieś

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. ojmiakoński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Oymyakon

* bułgarski: (1.1) Оймякон

* czeski: (1.1) Ojmjakon

* francuski: (1.1) Oïmiakon

* niemiecki: (1.1) Oimjakon

* rosyjski: (1.1) Оймякон

* słowacki: (1.1) Ojmiakon m.

* słoweński: (1.1) Ojmjakon

* ukraiński: (1.1) Оймякон

źródła.

== Ojmiakon (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna

 (1.1) geogr. Ojmiakon

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ojmiakoński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) wieś

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. ojmiakoński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Oymyakon

* bułgarski: (1.1) Оймякон

* czeski: (1.1) Ojmjakon

* francuski: (1.1) Oïmiakon

* niemiecki: (1.1) Oimjakon

* rosyjski: (1.1) Оймякон

* słowacki: (1.1) Ojmiakon m.

* słoweński: (1.1) Ojmjakon

* ukraiński: (1.1) Оймякон

źródła.

== Ojmiakon (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna

 (1.1) geogr. Ojmiakon

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ojmiakoński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ojmiakonem, dotyczący Ojmiakonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojmiakon mrz.

Wiktionary


ojnoche

w starożytnej Grecji: naczynie ceramiczne lub metalowe o formie zbliżonej do dzbana, służące do czerpania i rozlewania wina; oinochoe


SJP.pl


ojnolog

specjalista w dziedzinie nauki o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; enolog, winoznawca


SJP.pl


ojnologia

nauka o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; enologia, winoznawstwo


SJP.pl

Enologia (z gr. oínos = wino + lógos = nauka) – dział nauki zajmujący się kwestiami związanymi z produkcją wina; inaczej ojnologia lub winoznawstwo.

Dziedzinami pokrewnymi dla enologii są sommelierstwo, kiperstwo, winogrodnictwo czy ampelografia. W odróżnieniu od winogrodnictwa, skupiającego się na zagadnieniach uprawy winorośli, enologia zajmuje się zagadnieniami związanymi m.in. z:

  • przetwórstwem owoców winorośli;
  • sposobami określania składu poszczególnych gatunków wina;
  • procesami produkcji wina;
  • sposobami przechowywania wina;
  • zasadami degustacji.

Wikipedia


ojnologiczny

związany z nauką o produkcji, pielęgnacji i rodzajach wina; enologiczny, winoznawczy


SJP.pl


ojnomancja

wróżenie ze strużki rozlewanego wina


SJP.pl


ojoj

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojeju, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający spontaniczną reakcję, zaskoczenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku

Wiktionary


ojojoj

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojeju, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający spontaniczną reakcję, zaskoczenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oj, ojoj, ojej, ojejej, ojejku, joj, jej, jejciu, jejku

Wiktionary


ojra

wykrzyknik będący przyśpiewką w tańcu


SJP.pl


ojracki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ojratami, dotyczący Ojratów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język ojracki;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ojrat mos.. Ojratka ż.

Wiktionary


ojratka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. przedstawicielka najbardziej na zachód wysuniętej grupy Mongołów;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ojracki mrz.

:: fm. Ojrat mos.

 przym. ojracki

Wiktionary


ojropa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Europa

Wiktionary


ojrzanów

W Polsce
  • Ojrzanów – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Ujazd
  • Ojrzanów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Ojrzanów – gromada
Zobacz też
Ojrzanowo, Ojrzanów-Towarzystwo

Wikipedia


ojrzeń

2 miejscowości w Polsce:

  • Ojrzeń – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Gidle
  • Ojrzeń – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Ojrzeń
  • Ojrzeń – dawna gromada

Wikipedia


ojrzeński

przymiotnik od: Ojrzeń


SJP.pl


ojrzyński

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Ojrzyński
  • Grzegorz Ojrzyński
  • Leszek Ojrzyński
  • Mateusz Ojrzyński

Wikipedia


ojstrach

nazwisko


SJP.pl


ojsławice

Ojsławice (dawniej Wojsławice) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

We wsi znajdują się dwie kapliczki: figurowa z wizerunkiem Matki Boskiej (w małym parku) i domkowa pod wezwaniem św. Antoniego (na łuku przy drodze), a także sklep.

Wikipedia


ok

1. pętla sieci
2. kropla tłuszczu na powierzchni zupy
3. coś, co przypomina kształtem gałkę oczną
4. w żeglarstwie: pętla na końcu liny
5. oczko - gra karciana; także 21 punktów zdobytych w tej grze


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. w porządku, dobry

przysłówek

 (2.1) pot. w porządku, dobrze

wykrzyknik

 (3.1) pot. oznaczający zgodę

Wiktionary

OK (również okay, l. mn. OKs lub okays) – wyrażenie pochodzące z języka angielskiego oznaczające „w porządku”, „dobrze”.

Zwrot jest pochodzenia amerykańskiego, ale jego etymologia nie jest dokładnie znana. Pierwszy raz w druku ukazała się w The Boston Morning Post 23 marca 1839 roku jako skrót błędnej, ale powszechnej formy all correct. W późnych latach 30. XIX wieku wśród młodszych i lepiej wykształconych Amerykanów pojawiła się praktyka celowego wprowadzania błędów lub skrótów w pisowni niektórych wyrażeń i słów, co przyczyniło się do powstania młodzieżowego slangu. W wyniku tych praktyk powstały takie skróty jak „OK” (wywodzący się z „oll korrect” zamiast „all correct”), „OW” („oll wright” zamiast „all right”) oraz „KY” („know yuse” zamiast „no use”). Tezę tę potwierdza amerykański etymolog i leksykograf Allen Walker Read.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Facet jest OK, może trochę nerwowy.

 (2.1) Wszystko poszło OK.

 (3.1) OK, już jadę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ‿ˈkɛj, AS: o‿kei ̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (2.1) (3.1) okej, okay

Wiktionary


ok.

skrót od: około (czytany jako cały wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = około

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta książka ma ok. 100 (= stu) stron.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔwɔ, AS: okou̯o

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) około

Wiktionary


oka

narząd wzroku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, prawy i zarazem najdłuższy dopływ Wołgi;

Wiktionary

Geografia

Austria

Węgierska nazwa miejscowości:

  • Oggau am Neusiedler See

Kanada

  • Oka – miejscowość

Rosja

  • Oka – rzeka, lewy dopływ Angary
  • Oka – rzeka, dopływ Omu
  • Oka – rzeka, prawy dopływ Wołgi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moskwa wpływa do Oki w mieście Kołomna.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ocki

Wiktionary


okablowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okablować.

 (1.2) system kabli w budynku lub urządzeniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkablɔˈvãɲɛ, AS: okablovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabel m., kabelek m., kablowanie n., okablowywanie n.

 czas. kablować, okablować, okablowywać, zakablować, podkablować

 przym. kablowy

Wiktionary


okablowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. zakładanie, instalowanie kabli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okablowanie n., kablowanie n., kabel m., kabelek m.

 czas. okablowywać ndk., okablować dk., kablować ndk.

 przym. kablowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kablowanie

Wiktionary


okadzać

obkadzać;
1. otaczać wonnym dymem;
2. odymiać rośliny w celu zniszczenia szkodników


SJP.pl


okadzić

obkadzić;
1. otoczyć wonnym dymem;
2. odymić rośliny w celu zniszczenia szkodników


SJP.pl


okalać

1. znajdować się, rozciągać się dookoła czegoś;
2. tworzyć obwódkę, otok wokół jakiegoś przedmiotu


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. okolić)

 (1.1) rozciągać się dookoła czegoś

 (1.2) tworzyć obwódkę wokół czegoś; obramować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Średniowieczne mury obronne okalają jeszcze do tej pory centra niektórych miast europejskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkalat͡ɕ, AS: okalać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okalanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) otaczać

 (1.2) obramować

Wiktionary


okalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okalać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okalać ndk.

Wiktionary


okaleczać

1. czynić kogoś kaleką;
2. powodować czyjś uraz fizyczny lub psychiczny; kaleczyć, ranić;
3. w przenośni: poważnie uszkadzać jakiś przedmiot, roślinę itp.; niszczyć;
4. okaleczać się - okaleczać samego siebie; ranić się, kaleczyć się, doprowadzać się do kalectwa


SJP.pl


okaleczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okaleczać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W grupach plemiennych zmiana statusu społecznego, wieku czy roli bardzo często była zaznaczana przez okaleczanie ciała, skaryfikację, poddawanie się próbom fizycznej wytrzymałości (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okaleczenie n., kaleczenie n., kaleka ż., kalectwo n.

 czas. okaleczać ndk., okaleczyć dk., kaleczyć ndk.

 przym. kaleki

Wiktionary


okaleczały

1. czynić kogoś kaleką;
2. powodować czyjś uraz fizyczny lub psychiczny; kaleczyć, ranić;
3. w przenośni: poważnie uszkadzać jakiś przedmiot, roślinę itp.; niszczyć;
4. okaleczać się - okaleczać samego siebie; ranić się, kaleczyć się, doprowadzać się do kalectwa


SJP.pl


okaleczeć

książkowo: stać się kaleką, zostać okaleczonym


SJP.pl


okaleczenie

1. uczynić kogoś kaleką;
2. spowodować czyjś uraz fizyczny lub psychiczny; skaleczyć, zranić;
3. w przenośni: poważnie uszkodzić jakiś przedmiot, roślinę itp.; zniszczyć;
4. okaleczyć się - okaleczyć samego siebie; zranić się, skaleczyć się, doprowadzić się do kalectwa


SJP.pl


okaleczyć

1. uczynić kogoś kaleką;
2. spowodować czyjś uraz fizyczny lub psychiczny; skaleczyć, zranić;
3. w przenośni: poważnie uszkodzić jakiś przedmiot, roślinę itp.; zniszczyć;
4. okaleczyć się - okaleczyć samego siebie; zranić się, skaleczyć się, doprowadzić się do kalectwa


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okaleczać)

 (1.1) dokonany od|okaleczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okaleczanie n., okaleczenie n.

 czas. okaleczać ndk.

Wiktionary


okalewo

Okalewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Skrwilno.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 563.

Wikipedia


okalice

Okalice (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Òkalëce) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Cewice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


okamgnienie

bardzo krótki odcinek czasu; moment, mgnienie oka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bardzo krótki czas, jak mrugnięcie okiem, chwila

Wiktionary

Okamgnienie – książka Stanisława Lema po raz pierwszy wydana w 2000 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego.

Na dzieło składa się zbiór nie publikowanych nigdzie wcześniej esejów, dotyczących rozległych zagadnień filozoficzno–naukowych: od genezy życia na Ziemi i możliwości jego istnienia we Wszechświecie, poprzez zagadnienia ewolucji i inżynierii genetycznej – aż po przyszły bieg dziejów ludzkości i jego ostateczny finał. Utwór nawiązuje do wcześniejszego dzieła Lema Summa technologiae (1964).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔkãmʲɟˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: okãmʹǵńė̃ńe

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwara. oczymgnienie

Wiktionary


okantować

czasownik

 (1.1) pot. przen. oszukać, wrobić kogoś

 (1.2) dodać lub wzmocnić kanty

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkãnˈtɔvat͡ɕ, AS: okãntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kant m., kantowanie n.

 czas. kantować

 przym. kanciasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. wpuścić w kanał, wpuścić w maliny, zrobić w konia, wyprowadzić w pole, nabić w butelkę, zrobić w balona, zrobić w bambuko, zrobić w bambusa, zrobić w jajo, wystawić do wiatru, wystawić tyłem do wiatru; posp. wykręcić wała; wulg. zrobić w chuja; eufem. zrobić w człona

Wiktionary


okantowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okantować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kantowanie n., kant mrz., kanciarz m.

Wiktionary


okap

1. dolna część dachu wystająca poza ściany budynku;
2. daszek umieszczany nad kuchenką w celu odprowadzania dymu i zapachów do przewodu wentylacyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. dolna krawędź dachu, która wystaje poza obrys budynku;

 (1.2) sport. pionowa ściana wspinaczkowa z wystającym poziomym fragmentem;

 (1.3) zob. okap kuchenny.

Wiktionary

  • okap – dolna krawędź dachu, która wystaje poza płaszczyznę elewacji
  • okap – formacja skalna
  • okap – elektryczny wyciąg lub pochłaniacz kuchenny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔkap, AS: okap

Wiktionary


okapać

1. potocznie: ochlapać, opryskać kroplami czegoś;
2. okapać się - potocznie: ochlapać, opryskać kroplami czegoś samego siebie


SJP.pl


okapi

zwierzę z rodziny żyraf, zamieszkujące lasy dorzecza Konga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub żeński

 (1.1) zool. brunatny ssak kopytny lasów tropikalnych o pręgowanych nogach;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈkapʲi, AS: okapʹi

Wiktionary


okapnica

1. pozioma, lekko pochylona rynna biegnąca wokół dachu, odprowadzająca wodę z dachu do rynny spustowej; obdasznica;
2. daszek umieszczony nad oknem, zabezpieczający je przed opadami atmosferycznymi


SJP.pl


okapnik

osłona chroniąca ścianę przed deszczem; okapnica (rzadko)


SJP.pl

Okapnik - odgięta krawędź blachy okapowej lub okiennej wystająca poza lico ściany, zapobiegająca ściekaniu wody po ścianie. Okapnik ma kształt najczęściej litery L i zakończony jest łzawnikiem.

Wikipedia


okapowy

okap


SJP.pl

Patrz:

okap

okapturzać

zakapturzać;
1. nakładać komuś kaptur;
2. przykrywać kapturem lub czymś podobnym do kaptura


SJP.pl


okapywać

1. potocznie: ochlapywać, opryskiwać kroplami czegoś;
2. o płynie: kapać, spływać kroplami;
3. okapywać się - potocznie: ochlapywać, opryskiwać kroplami czegoś samego siebie


SJP.pl


okara

rodzaj dwukołowej taczki


SJP.pl

Okara (pendżabski/urdu: اوکاڑا‬) – miasto we wschodnim Pakistanie, w prowincji Pendżab. W 2010 roku liczyło ono 235 tys. mieszkańców.

W mieście rozwinął się przemysł bawełniany, odzieżowy, metalowy oraz cukrowniczy.

Wikipedia


okartowo

Okartowo (niem. Eckersberg) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz.

Wieś leży nad brzegiem jeziora Śniardwy i jeziora Tyrkło, przy drodze krajowej nr 16, 6 km na zachód od Orzysza.

Wikipedia


okaryna

odmiana glinianego fletu naczyniowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. rodzaj fletu naczyniowego o jajowatym korpusie;

Wiktionary

Okaryna – ludowy instrument muzyczny z grupy aerofonów wargowych, rodzaj fletu naczyniowego o wrzecionowatym korpusie. Nazwa pochodzi od włoskiego słowa occarina, oznaczającego gąskę. W Stanach Zjednoczonych często nazywa się okarynę ze względu na kształt sweet potato – słodkim ziemniakiem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔkaˈrɨ̃na, AS: okarna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zozulka

Wiktionary


okaszać

kosić kosą ręczną w miejscach, gdzie nie można tego zrobić mechanicznie, np. wokół krzewów, drzew


SJP.pl


okawango

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w południowo-zachodniej Afryce;

Wiktionary

  • Okawango – rzeka w Afryce, dawniej zwana Kubango
  • bagna Okawango (delta Okawango) – bagna w Botswanie
  • Okawango – region administracyjny w Namibii
  • (1701) Okavango – planetoida

Wikipedia


okay

[czytaj: okej] okej, OK, oki; potocznie:
1. partykuła oznaczająca akceptację, zgodę na coś;
2. dobry, porządny;
3. dobrze, porządnie, w porządku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. w porządku, dobry

przysłówek

 (2.1) pot. w porządku, dobrze

wykrzyknik

 (3.1) pot. oznaczający zgodę

Wiktionary

  • Okay – miasto w USA
  • okay – gest uniesienia kciuka
  • Okay– singel japońskiego piosenkarza Kōshiego Inaby

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Facetka jest okay, może trochę nadopiekuńcza.

 (2.1) Wszystko poszło okay.

 (3.1) Okay, już dojeżdżam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɛj, AS: okei ̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (2.1) (3.1) okej, OK

Wiktionary


okayama

[czytaj: okajama] miasto w Japonii


SJP.pl

Okayama (jap. 岡山市 Okayama-shi) – miasto w Japonii, ośrodek administracyjny prefektury Okayama, w południowo-zachodniej części wyspy Honsiu.

Wikipedia


okaz

1. reprezentant jakiegoś typu, gatunku; pojedyncza sztuka;
2. wzór, przykład, ideał, wcielenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) egzemplarz mający charakterystyczne cechy swego gatunku, rodzaju itp.;

 (1.2) próbka, egzemplarz przedmiotu lub wyrobu, często w jakimś zbiorze

 (1.3) wzór, ideał

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. okazanie n., okazywanie n., okaziciel m., okazicielka ż.

 czas. okazywać ndk., okazać dk.

 przym. okazowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* jidysz: (1.1) עקזעמפּלאַר m. (ekzemplar)

źródła.

== okaz (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zdarzać się

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkas, AS: okas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazanie n., okazywanie n., okaziciel m., okazicielka ż.

 czas. okazywać ndk., okazać dk.

 przym. okazowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. okazanie n., okazywanie n., okaziciel m., okazicielka ż.

 czas. okazywać ndk., okazać dk.

 przym. okazowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* jidysz: (1.1) עקזעמפּלאַר m. (ekzemplar)

źródła.

== okaz (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zdarzać się

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


okazać

1. pokazać coś, np. legitymację;
2. objawić coś, wyrazić, np. uczucia;
3. okazać się - stać się wiadomym


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okazywać)

 (1.1) dokonany od|okazywać.

czasownik zwrotny dokonany okazać się (ndk. okazywać się)

 (2.1) stać się jawnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mógłbyś okazać trochę wdzięczności.

 (2.1) Zainteresował się dziewczyną, przybliżył się, i wtedy się okazało, że ona jest niewidoma.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkazat͡ɕ, AS: okazać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okaz mrz., okaziciel mos., okazanie n.

 czas. okazywać ndk.

Wiktionary


okazale

przysłówek

 (1.1) w sposób charakteryzujący się imponującym rozmiarem, zasięgiem lub imponującą wielkością

 (1.2) z przepychem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trzeba przyznać, że z sumiastym siwym wąsem, wyprostowany i postawny, wyglądał okazale.

 (1.2) "Żył okazale, ale zawsze z rachubą" - oceniali współcześni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazałość ż.

 przym. okazały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) z rozmachem, pokaźnie, imponująco, majestatycznie

 (1.2) wspaniale, efektownie, bizantyjsko, bizantyńsko, królewsko, majestatycznie, przepysznie, reprezentacyjnie, wystawnie, z pompą, z zadęciem

Wiktionary


okazalej

stopień wyższy od przysłówka: okazale


SJP.pl


okazalszy

stopień wyższy od przymiotnika: okazały


SJP.pl


okazanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okazać.

Wiktionary

Okazanie – czynność procesowa mająca na celu rozpoznanie osoby, rzeczy, miejsca czy zwłok, na podstawie śladów pamięciowych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okazywanie n., okaz mrz.

 czas. okazać dk., okazywać ndk.

Wiktionary


okazałość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest okazałe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okazały

 przysł. okazale

Wiktionary


okazały

1. mający imponujące rozmiary; potężny, pokaźny;
2. odznaczający się przepychem; wspaniały, wystawny, świetny, bogaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający imponujące rozmiary

 (1.2) odznaczający się przepychem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazałość ż.

 przysł. okazale

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niemały, pokaźny, spory; przest. tęgi

 (1.2) wspaniały, bizantyjski, bizantyński, królewski, majestatyczny, przepyszny, reprezentacyjny, wystawny

Wiktionary


okaziciel

człowiek okazujący, przedstawiający jakiś dokument, dowód


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek okazujący, przedstawiający jakiś dokument, dowód

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkaˈʑit͡ɕɛl, AS: okaźićel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okaz mrz.

 czas. okazywać ndk., okazać dk.

Wiktionary


okazicielka

kobieta okazująca, przedstawiająca jakiś dokument, dowód


SJP.pl


okazicielski

okaziciel


SJP.pl

Patrz:

okaziciel

okazja

wyjątkowa sytuacja sprzyjająca czemuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sytuacja sprzyjająca komuś lub czemuś

 (1.2) niecodzienne, uroczyste wydarzenie

 (1.3) pot. nieoczekiwana możliwość transportu

 (1.4) stpol. bitwa

Wiktionary

Okazja – polski serial komediowy zrealizowany w latach 2005–2006, emitowany od 23 października 2005 do 21 kwietnia 2006. Liczy 20 odcinków, chociaż początkowo planowano zrealizować ich 29. Trzy pilotowe odcinki pod tytułem Sublokatorzy powstały w 2004 na zlecenie Polsatu, który po ich emisji nie zdecydował się na realizację dalszej części serialu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj nadarzyła się okazja do spotkania i porozmawiania.

 (1.1) Tak niska cena to wyjątkowa okazja.

 (1.2) W sobotę spotykamy się z dawnymi koleżankami i kolegami z okazji trzydziestej rocznicy matury.

 (1.3) Nie martw się. Przyjadę okazją.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkazʲja, AS: okazʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazyjność ż., okazjonalność ż., okazjonalizm m., okazjonalista m.

:: fż. okazyjka ż.

 przym. okazyjny, okazjonalny

 przysł. okazyjnie, okazjonalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możliwość, ewentualność, sposobność, szansa

 (1.3) autostop

 (1.4) potrzeba wojenna

Wiktionary


okazjonalista

zwolennik okazjonalizmu - doktryny filozoficzno-teologicznej, według której wzajemne oddziaływanie materii i ducha jest niemożliwe


SJP.pl


okazjonalistka

zwolenniczka okazjonalizmu - doktryny filozoficzno-teologicznej, według której wzajemne oddziaływanie materii i ducha jest niemożliwe


SJP.pl


okazjonalizm

1. pogląd filozoficzny, według którego świat materialny i duchowy, w tym wrażenia zmysłowe, przebiegają według równoległych, ale nietożsamych planów boskich;
2. w językoznawstwie: wyraz, którego znaczenie zależy od konkretnej sytuacji, np. tutaj, dziś


SJP.pl

Okazjonalizm – pogląd filozoficzny sformułowany przez Arnolda Geulincxa i Nicolasa Malebranche’a, starający się przezwyciężyć trudności wynikające z założenia Kartezjusza, że świat duchowy i świat materialny są na tyle od siebie jakościowo różne, że nie mogą na siebie oddziaływać bezpośrednio.

Wikipedia


okazjonalnie

przysłówek

 (1.1) rzadko się zdarzając

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widuję się z Tereską okazjonalnie, od wielkiego dzwonu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazyjność ż., okazja ż., okazjonalność ż.

 przym. okazjonalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzadko

Wiktionary


okazjonalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co okazjonalne

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okazja ż., okazyjka ż., okazjonalizm m., okazjonalista m., okazyjność ż.

 przym. okazjonalny, okazyjny

 przysł. okazjonalnie, okazyjnie

Wiktionary


okazjonalny

1. odnoszący się do szczególnej sytuacji; okolicznościowy;
2. przestarzale: wynikły z okazji; przypadkowy, okazyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący danej okazji

 (1.2) rzadko występujący

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazyjność ż., okazja ż., okazjonalizm mrz., okazjonalność ż.

 przysł. okazjonalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okolicznościowy, sytuacyjny

 (1.2) incydentalny, przelotny, przygodny, przypadkowy, rzadki, sporadyczny

Wiktionary


okazowy

wzorcowy, modelowy; pokazowy


SJP.pl


okazyjka

zdrobnienie od: okazja


SJP.pl


okazyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób okazyjny, korzystając z okazji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazyjność ż., okazjonalność ż., okazja ż.

 przym. okazyjny

Wiktionary


okazyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. cecha tego, co okazyjne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazja ż., okazyjka ż., okazjonalność ż., okazjonalizm m., okazjonalista m.

 przym. okazyjny, okazjonalny

 przysł. okazyjnie, okazjonalnie

Wiktionary


okazyjny

wynikły z okazji; przypadkowy; przygodny


SJP.pl


okazywać

czasownik niedokonany (dk. okazać)

 (1.1) pokazywać, przedstawiać coś; dać coś komuś zobaczyć

 (1.2) dawać objawy czegoś

czasownik zwrotny niedokonany okazywać się

 (2.1) dawać się poznać jako ktoś lub coś; odnosić określony rezultat

 (2.2) stawać się oczywistym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Musisz okazywać dowód osobisty za każdym razem przechodząc przez tę bramkę.

 (1.2) Okazuje uczucia w specyficzny sposób.

 (2.1) Okazał się strasznym korybantem.

 (2.2) Za każdym razem, gdy z nim rozmawiałem, okazywało się, że on kłamał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkaˈzɨvat͡ɕ, AS: okazyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okazywanie n., okaziciel m., okaz m., okazanie n.

 czas. okazać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) uzewnętrzniać

Wiktionary


okazywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okazywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkazɨˈvãɲɛ, AS: okazyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okazywać

 rzecz. okaz mrz., okazanie n.

Wiktionary


okcydent

kraje zachodnie; Zachód, Okcydent


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kult. Zachód, ogólne określenie krajów zachodnich

Wiktionary

Świat zachodni, cywilizacja zachodnia, okcydent, potocznie Zachód– określenie różnych narodów i państw (cywilizacji) w regionach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i większości Australazji; przy czym istnieją pewne wątpliwości co do tego, czy państwa w Europie Wschodniej (w tym Polska, a także Rosja) i Ameryce Łacińskiej również zaliczają się do tej kategorii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔkˈt͡sɨdɛ̃nt, AS: okcydẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okcydentalizacja ż., okcydentalizm m., okcydentalista m., okcydentalistka ż.

 przym. okcydentalny, okcydentalistyczny

Wiktionary


okcydentalista

1. człowiek (zwłaszcza mieszkaniec Europy Wschodniej) zainteresowany kulturą zachodu, ulegający jej wzorom;
2. przedstawiciel okcydentalizmu, kierunku w rosyjskiej myśli społecznej pierwszej połowy XIX wieku


SJP.pl


okcydentalistka

okcydentalista


SJP.pl

Patrz:

okcydentalista

okcydentalistyczny

okcydentalizm


SJP.pl

Patrz:

okcydentalizm

okcydentalizacja

przejmowanie wzorców kulturowych, ekonomicznych i politycznych z Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych; westernizacja


SJP.pl

Okcydentalizacja – przyjmowanie wzorców kultury krajów cywilizacji zachodniej (Okcydent) i powszechna ich akceptacja. Obecnie najczęściej spotykanym przypadkiem okcydentalizacji jest amerykanizacja.

Synonimem okcydentalizacji jest anglicyzm „westernizacja”.

Według Samuela Huntingtona westernizacja jest jednym z co najmniej trzech sposobów reakcji niezachodnich społeczeństw na wpływ Zachodu obok odrzucenia i reformizmu.

Wikipedia


okcydentalizm

1. skłonność do czerpania ze wzorów cywilizacji zachodniej, charakterystyczna zwłaszcza dla społeczeństw Europy Wschodniej;
2. liberalny ruch społeczno-polityczny w Rosji XIX w. opowiadający się za przeprowadzenie w Rosji reform w celu zbliżenia jej do cywilizacji zachodnioeuropejskiej


SJP.pl

Okcydentalizm (z łac. occidentalis – zachodni) lub zapadniczestwo, zapadnictwo (z ros. zapad – запад – zachód) – ruch społeczno-polityczny w Rosji funkcjonujący w latach 1830–1860, opowiadający się za przeprowadzeniem w Rosji reform upodabniających ustrój i społeczeństwo rosyjskie do cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Od lat 60. XIX w. zwolenników poglądów dotąd definiowanych jako okcydentalistyczne w Rosji określa się jako liberałów.

Wikipedia


okcydentalny

zachodni


SJP.pl


okcytański

język okcytański - język romański występujący na południu Francji; język oksytański, język prowansalski


SJP.pl

Język oksytański (occitan / lenga d'òc, okcytański), w Polsce częściej nazywany językiem prowansalskim – język należący do grupy romańskiej języków indoeuropejskich. Język oksytański jest blisko spokrewniony z językiem katalońskim, z którym tworzy diasystem oksytanoromański.

Wikipedia


okczyn

Okczyn – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Kodeń. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 816.

Wieś duchowna, położona w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wikipedia


oke

[czytaj: oke] skrót od: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) adm. eduk. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna;

Wiktionary


okeanida

w mitologii greckiej: nimfa morska; oceanida


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitgr. nimfa morska, każda z córek Okeanosa i Tetydy;

Wiktionary

Okeanidy, oceanidy (stgr. Ὠκεανίδες Ōkeanídes, lp Ὠκεανίς Ōkeanís; łac. Oceanides, lp Oceanid) – w mitologii greckiej nimfy rzeczne.

Uchodziły za córki tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy. Było ich 3 tysiące. Każda z nich była patronką jakiejś rzeki, jeziora lub stawu.

Okeanidami były m.in.:

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Artystka przedstawiła nagie okeanidy na wystających z kipieli skałach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ocean m., Ocean mos., Okeanos mos., oceanida ż.

 przym. oceaniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oceanida

Wiktionary


okeanos

1. jeden z Tytanów w mitologii greckiej, władca wód;
2. mityczna rzeka opływająca wszechświat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bóg i uosobienie wielkiej rzeki (wielkiego morza, oceanu) otaczającej świat, najstarszy z tytanów;

Wiktionary

Okeanos (stgr. Ὠκεανός Ōkeanós, łac. Oceanus) – w mitologii greckiej największy z tytanów, personifikacja tzw. morza zewnętrznego.

Uchodził za najstarszego syna Uranosa i Gai. Był mężem i bratem tytanidy Tetydy, z którą miał niezwykłą liczbę potomstwa – rzek wpadających do morza: ok. 3000 córek okeanid (wśród nich Urania i Eurynome) i tyluż synów oraz Metydę (Metis) – boginię mądrości. Wskutek tego uważany był za stwórcę (ojca) wszystkich rzek, m.in. takich jak Skamander, Meander, Granikos, Simois oraz Nil.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okeanos uchodził za syna Uranosa i Gai, męża tytanidy Tetydy oraz ojca okeanid i większości bóstw rzecznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɛˈãnɔs, AS: okeãnos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okeanida ż., oceanida ż., Ocean mos., ocean mrz., oceaniczność ż., oceanowość ż., oceanarium n., oceanit mrz., Oceania ż., oceanizacja ż.

 przym. Okeanosowy, oceaniczny, oceanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. Ocean

Wiktionary


okęcie

1. dzielnica Warszawy;
2. pot. Port Lotniczy im. Fryderyka Chopina


SJP.pl

  • Okęcie – osiedle w Warszawie leżące na terenie dzielnicy Włochy
  • Port Lotniczy Warszawa-Okęcie, od roku 2010 pod nazwą Lotnisko Chopina – port lotniczy w Warszawie położony w dzielnicy Włochy (Osiedle Okęcie)
  • Okęcie Warszawa – piłkarski klub sportowy w Warszawie, położony w dzielnicy Włochy (Osiedle Okęcie)
  • Warszawa Okęcie – stacja kolejowa w Warszawie, w dzielnicy Ursynów
  • Okęcie Lotnisko (także: Okęcie I) – osiedle mieszkaniowe w Warszawie
  • Okęcie II – planowane i w niewielkim stopniu zrealizowane osiedle mieszkaniowe w Warszawie
  • gmina Okęcie – dawna gmina wiejska, istniejąca w latach 1939–1951
  • dworzec autobusowy „Okęcie” w Sanoku

Wikipedia


okęcki

przymiotnik od: Okęcie


SJP.pl


okej

okay, okey, OK, oki; potocznie:
1. partykuła oznaczająca akceptację, zgodę na coś;
2. dobry, porządny;
3. dobrze, porządnie, w porządku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. w porządku, dobry

przysłówek

 (2.1) pot. w porządku, dobrze

wykrzyknik

 (3.1) pot. oznaczający zgodę

Wiktionary

OK (również okay, l. mn. OKs lub okays) – wyrażenie pochodzące z języka angielskiego oznaczające „w porządku”, „dobrze”.

Zwrot jest pochodzenia amerykańskiego, ale jego etymologia nie jest dokładnie znana. Pierwszy raz w druku ukazała się w The Boston Morning Post 23 marca 1839 roku jako skrót błędnej, ale powszechnej formy all correct. W późnych latach 30. XIX wieku wśród młodszych i lepiej wykształconych Amerykanów pojawiła się praktyka celowego wprowadzania błędów lub skrótów w pisowni niektórych wyrażeń i słów, co przyczyniło się do powstania młodzieżowego slangu. W wyniku tych praktyk powstały takie skróty jak „OK” (wywodzący się z „oll korrect” zamiast „all correct”), „OW” („oll wright” zamiast „all right”) oraz „KY” („know yuse” zamiast „no use”). Tezę tę potwierdza amerykański etymolog i leksykograf Allen Walker Read.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Facetka jest okej, może trochę nadopiekuńcza.

 (2.1) Wszystko poszło okej.

 (3.1) Okej, już dojeżdżamy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (2.1) (3.1) okay, OK, ok

Wiktionary


okejka

potocznie: zaakceptowanie czegoś, lajk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. potwierdzenie czegoś, akceptacja

 (1.2) pot. lajk

Wiktionary

Olsztyńska Korporacja – spółka realizująca przewozy pasażerskie na regularnych liniach w Olsztynie i okolicach. Firma obsługuje trzy linie miejskie oraz dwie podmiejskie. Do realizacji zadań wykorzystywane są mikrobusy popularnie zwane przez mieszkańców OKejkami (należy zwrócić uwagę, iż nazwa taka może również być nadawana busikom innych firm w regionie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ja to zbieram, przedstawiam do akceptacji Krzyśkowi Bąkowi i on wszystko zatwierdza, wydaje końcową okejkę.

Wiktionary


okenit

minerał odkryty w XIX wieku przez Lorenza Okena na Grenlandii


SJP.pl


okey

[czytaj: okej] okej, okay, oki, OK; potocznie:
1. partykuła oznaczająca akceptację, zgodę na coś;
2. dobry, porządny;
3. dobrze, porządnie, w porządku


SJP.pl


okhamizm

kierunek filozoficzny w scholastyce XIV wieku, będący kontynuacją poglądów Wilhelma Ockhama; ockhamizm


SJP.pl

Ockhamiści – ruch w ramach filozofii średniowiecznej, obejmujący zwolenników i kontynuatorów myśli Williama Ockhama. Ruch rozpoczął Ockham i Uniwersytet Oksfordzki w XIV wieku. Ockhamiści zostali potępieni przez Kościół katolicki jako głoszący niebezpieczne dla jego nauk tezy. Wielu z ockhamistów było zmuszonych do wyrzeczenia się swych nauk, m.in. Mikołaj z Autrécourt i Jan z Mirecourt, choć część, jak Mikołaj z Oresme lub Albert Saksończyk doszło do wysokich godności kościelnych, zajmując się więcej naukami specjalnymi, niż kwestiami nauk Kościoła.

Wikipedia


oki

[czytaj: okej] okej, okay, OK; potocznie:
1. partykuła oznaczająca akceptację, zgodę na coś;
2. dobry, porządny;
3. dobrze, porządnie, w porządku


SJP.pl

  • Oki – archipelag należący do Japonii
  • Oki – gra komputerowa
  • Oki – gitarzysta, były członek fińskiego zespołu rockowego HIM
  • Oki – polski raper
  • Oki Electric Industry – japońska firma z branży elektronicznej
  • OKI – Organizacja Konferencji Islamskiej, międzynarodowa organizacja polityczno-religijna

inne:

  • OKi1 – pruski osobowy parowóz

Wikipedia


okieneczko

zdrobnienie od: okienko


SJP.pl


okienko

zdrobnienie od: okno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od okno

 (1.2) miejsce, stoisko w urzędach lub biurach, przy którym są obsługiwani klienci

 (1.3) pot. wolna jednostka zajęciowa w trakcie dnia

 (1.4) otwór adresowy w kopercie

 (1.5) wydawka w kuchni lub miejsce zwrotu naczyń

 (1.6) bot. otwór na szczycie kanalika w osłonce zalążka;

 (1.7) anat. okienko okrągłe – struktura anatomiczna w obrębie ucha;

 (1.8) anat. okienko owalne – struktura anatomiczna w obrębie ucha;

 (1.9) anat. okienko aortalne – przestrzeń pomiędzy dolnym zarysem aorty a górnym zarysem tętnicy płucnej lewej

 (1.10) med. okienko serologiczne – przedział czasu od chwili zakażenia do możliwości wykrycia tego zakażenia przez laboratorium za pomocą oznaczania obecności przeciwciał;

 (1.11) środ. telew. czas przeznaczony dla określonej audycji

Wiktionary

  • małe okno lub otwór w budowli lub okręcie (zobacz: dymnik, lukarna, went, bulaj)
w anatomii
  • okienko okrągłe – struktura anatomiczna w obrębie ucha
  • okienko owalne – struktura anatomiczna w obrębie ucha
  • okienko aortalne – przestrzeń pomiędzy dolnym zarysem aorty a górnym zarysem tętnicy płucnej lewej

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Znów musiałem stać godzinę na poczcie, bo tylko jedno okienko było otwarte.

 (1.3) W poniedziałek mam okienko po fizyce, potem mam jeszcze dwie godziny matematyki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈcɛ̃nkɔ, AS: oḱnko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okiennica ż., okno n.

:: zdrobn. okieneczko n.

 przym. okienkowy, okienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wolna godzina

 (1.6) mikropyle, okienko mikropylarne

 (1.7) okienko okrągłe, okienko ślimaka

 (1.8) okienko owalne, okienko przedsionka

 (1.9) okienko aortalne

 (1.10) okienko serologiczne

Wiktionary


okienkowy

przymiotnik od: okienko


SJP.pl


okiennica

ruchoma, drewniana zasłona umocowywana na zawiasach przy oknie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozchylane na boki zamknięcie okna w postaci skrzydła, służące do zabezpieczania lub zacieniania okna od zewnątrz;

Wiktionary

Okiennica – montowane na zewnątrz lub od wewnątrz zabezpieczenie okna. Okiennice mają kształt jedno-, dwu- lub wieloskrzydłowych (dwu- lub wieloczęściowych) drzwiczek pełnych, z żaluzją lub z otworami, otwieranych na ścianę.

Najczęściej wykonywane są z drewna, stali, aluminium lub PCW. Żaluzja w skrzydle okiennicy najczęściej ma zamontowane lamele na stałe, lecz istnieją rozwiązania z lamelami odchylanymi (ruchomymi). Przykładem takich okiennic są shutters, montowane wewnątrz pomieszczeń w oknach, drzwiach, przejściach a nawet w szafach. Shutter składa się z jednego lub więcej paneli. Każdy panel zbudowany jest ze sztywnej ramy i umieszczonych w niej poziomo ruchomych lamel. Shuttersy mogą być składane na zawiasach lub przesuwane po prowadnicach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okiennice mają kształt jedno-, dwu- lub wieloskrzydłowych (dwu- lub wieloczęściowych) drzwiczek pełnych, z żaluzją lub z otworami, otwieranych na ścianę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔcɛ̇̃ɲˈːit͡sa, AS: oḱė̃•ńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okno n., okienko n.

 przym. okienny, okiennicowy

Wiktionary


okiennice

ruchoma, drewniana zasłona umocowywana na zawiasach przy oknie


SJP.pl


okienniczka

zdrobnienie od: okiennica


SJP.pl


okienny

przymiotnik od: okno


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od okno

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zobaczył przed sobą wąską krawędź parapetu okiennego, a pod nią kilka żeberek kaloryfera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈcɛ̃nːɨ, AS: oḱ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okno n., okienko n., okiennica ż.

Wiktionary


okiełzać

okiełznać;
1. w jeździectwie: założyć wędzidło koniowi lub innemu zwierzęciu jucznemu;
2. przenośnie: zmusić kogoś do posłuszeństwa, ukrócić zachowania, nawyki uznawane za szkodliwe; pohamować, poskromić, powściągnąć


SJP.pl


okiełznać

okiełzać;
1. w jeździectwie: założyć wędzidło koniowi lub innemu zwierzęciu jucznemu;
2. przenośnie: zmusić kogoś do posłuszeństwa, ukrócić zachowania, nawyki uznawane za szkodliwe; pohamować, poskromić, powściągnąć


SJP.pl


okiełznanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okiełznać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okiełznać dk.

 przym. nieokiełznany

 rzecz. kiełzno n.

Wiktionary


okiełznywać

okiełzywać;
1. w jeździectwie: zakładać wędzidło koniowi lub innemu zwierzęciu jucznemu;
2. przenośnie: zmuszać kogoś do posłuszeństwa, ukrócać zachowania, nawyki uznawane za szkodliwe; hamować, poskramiać, powściągać


SJP.pl


okiełznywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okiełznywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okiełznywać ndk.

 przym. nieokiełznany

 rzecz. kiełzno n.

Wiktionary


okiełzywać

okiełznywać;
1. w jeździectwie: zakładać wędzidło koniowi lub innemu zwierzęciu jucznemu;
2. przenośnie: zmuszać kogoś do posłuszeństwa, ukrócać zachowania, nawyki uznawane za szkodliwe; hamować, poskramiać, powściągać


SJP.pl


okinawa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. największa wyspa archipelagu Riukiu na Oceanie Spokojnym;

Wiktionary

  • Okinawa (miasto)
  • Okinawa (wyspa)
  • Okinawa (wyspy) – archipelag
  • Prefektura Okinawa

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okinawski mrz., Okinawczyk mos., Okinawka ż.

 przym. okinawski

Wiktionary


okinawczyk

mieszkaniec Okinawy (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Okinawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Określanie więc diety Okinawczyków jako low-fat byłoby więc jaskrawym umniejszeniem jej cech charakterystycznych. Jest ona (lub była) dietą very-low-fat. I najwyraźniej nie zaszkodziła ona Japończykom z tej wyspy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Okinawa ż.

:: fż. Okinawka ż.

 przym. okinawski

Wiktionary


okinawka

mieszkanka Okinawy (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Okinawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Okinawa ż.

:: fm. Okinawczyk mos.

 przym. okinawski

Wiktionary


okinawski

Okinawa (wyspa japońska)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Okinawą, dotyczący Okinawy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język okinawski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Okinawka ż., Okinawczyk mos., Okinawa ż.

Wiktionary


okir

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) daw. chem. wodorotlenek żelaza, z którego wyrabiano ochrę

Wiktionary

Ocquier (wa. Okir) – dzielnica (section) gminy Clavier w Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Liège, w okręgu Huy. 1 stycznia 2020 roku liczyła 711 mieszkańców. Do 31 grudnia 1976 r. samodzielna gmina.

Wikipedia


okiść

śnieg na gałęziach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. śnieg przymarznięty do gałęzi, zwisający w kształcie kiści;

Wiktionary

Okiść – zjawisko związane z opadem śniegu osiadającym na gałęziach drzew i krzewów; gruba warstwa ciężkiego (mokrego) śniegu powodująca często łamanie gałęzi, a nawet całych drzew (zwłaszcza o szerokich konarach). Połamane w ten sposób drzewo w leśnictwie zwane jest śniegołomem, a gdy dojdzie do wywrócenia się całego drzewa mamy do czynienia ze śniegowałem. Okiść może spowodować duże szkody zwłaszcza w niepielęgnowanych młodnikach oraz w górach w jednogatunkowych drzewostanach obcego (nizinnego) pochodzenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwszego maja spadł śnieg i biało-zielony kasztan na dziedzińcu zdumiewał ciężką, skrzącą w słońcu okiścią.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kiścień mrz., kiść ż.

Wiktionary


okitować

uszczelnić kitem


SJP.pl


okitowywać

uszczelniać kitem


SJP.pl


okiwać

potocznie:
1. w piłce nożnej: minąć przeciwnika, prowadząc piłkę, zwłaszcza dzięki sprytnemu zagraniu; przedryblować;
2. wprowadzić w błąd, oszukać; wykiwać


SJP.pl


oklahoma

stan w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan w Stanach Zjednoczonych Ameryki leżący w środku południowej części kraju;

Wiktionary

Oklahoma (wymowa:/ˌoʊkləˈhoʊmə/) – stan w Stanach Zjednoczonych leżący w środku południowej części kraju. Graniczy od północy ze stanami Kansas i Kolorado, od wschodu ze stanami Missouri i Arkansas, od południa z Teksasem, od zachodu z Nowym Meksykiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morgan Elizabeth Woolard jest modelką i królową piękności z Oklahomy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔklaˈxɔ̃ma, AS: oklaχõma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oklahomczyk mos., Oklahomka ż.

 przym. oklahomski

Wiktionary


oklahomczyk

mieszkaniec Oklahoma City, miasta w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Oklahomy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stan z przyjemnością słuchał brzdąkania Oklahomczyków na gitarach (…)

 (1.1) Jest u Steinbecka miejsce, w którym nędzarz, powracający z Zachodu, z tego raju, do którego dążą ludzie z miejsc zasypywanych pyłem, nędzarz, któremu dzieci pomarły w tym „raju" z głodu, rozczarowuje Oklahomczyków opowiadaniem o wyzysku, który ich czeka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oklahoma ż.

:: fż. Oklahomka ż.

 przym. oklahomski

Wiktionary


oklahomka

mieszkanka Oklahoma City (miasta w USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Oklahomy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oklahoma ż.

:: fm. Oklahomczyk mos.

 przym. oklahomski

Wiktionary



oklapnąć

1. opaść, zwiesić się;
2. stać się osowiałym, apatycznym


SJP.pl

czasownik nieprzechodni

 (1.1) opuścić się ku dołowi

 (1.2) przen. stać się apatycznym lub zrezygnowanym

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zwisnąć, zwiesić się, opuścić się, opaść

 (1.2) zobojętnieć, zniechęcić się

Wiktionary


oklapnięty

taki, który oklapnął; oklapły


SJP.pl


oklapły

1. opaść, zwiesić się;
2. stać się osowiałym, apatycznym


SJP.pl


oklask

dawniej: klaskanie w dłonie jako wyraz zadowolenia, uznania; oklaski


SJP.pl


oklaski

1. dźwięki wydawane za pomocą rąk przez człowieka podczas klaskania;
2. klaskanie w dłonie jako wyraz zadowolenia, uznania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) brawa, aplauz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oklask m., oklaskiwanie n.

 czas. oklaskiwać

Wiktionary


oklaskiwać

klaskać w dłonie dla wyrażenia uznania


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. oklaskać)

 (1.1) klaskać w dłonie dla wyrażenia uznania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co wieczór widzowie oklaskują aktorów tego przedstawienia na stojąco.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔklaˈsʲcivat͡ɕ, AS: oklasʹḱivać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oklaski nmos., klaskanie n., oklaskiwanie n., klaka ż., klakier m., poklask m.

 czas. klaskać, wyklaskać, wyklaskiwać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bić brawo, klaskać, nagradzać brawami

Wiktionary


oklaskiwacz

potocznie: ten, kto klaszcze, oklaskuje; klaskacz


SJP.pl


oklaskiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oklaskiwać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔklasʲciˈvãɲɛ, AS: oklasʹḱivãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oklaski nmos.

 czas. oklaskiwać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) klaskanie

Wiktionary


okleić

pokryć coś przyklejoną warstwą czegoś


SJP.pl


okleina

cienkie płaty drewna lub innego materiału służące do oklejania wyrobów stolarskich


SJP.pl

Okleina – cienki arkusz forniru, najczęściej o grubości od 0,5 do 1 mm, przeważnie ze stycznego przekroju drewna, przeznaczony do oklejania (fornirowania) wyrobów stolarskich, zwłaszcza mebli.

Wikipedia


okleiniarka

maszyna do oklejania obrzeży płyt meblowych arkuszami z forniru lub tworzywa sztucznego


SJP.pl


okleiniarnia

zakład przemysłu drzewnego produkujący okleiny i obłogi


SJP.pl


okleiniarz

pracownik zatrudniony przy produkcji oklein


SJP.pl


okleinować

nakładać okleinę na drewno; fornirować


SJP.pl


okleinowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okleinować.

Wiktionary

Okleina – cienki arkusz forniru, najczęściej o grubości od 0,5 do 1 mm, przeważnie ze stycznego przekroju drewna, przeznaczony do oklejania (fornirowania) wyrobów stolarskich, zwłaszcza mebli.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. nieokleinowanie n.

 czas. okleinować ndk.

Wiktionary


oklejać

pokrywać coś przyklejoną warstwą czegoś


SJP.pl


oklejak

nazwisko


SJP.pl


oklejanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oklejać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oklejenie n., okleina ż., oklejarka ż., okleiniarnia ż., okleiniarz ż., okleinówka ż., oklejanka ż.

 czas. oklejać ndk., okleić dk.

 przym. okleinowy

Wiktionary


oklejanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. pisanka powstająca przez oklejanie powłoki jajka różnymi materiałami

Wiktionary

Oklejanka – charakterystyczny dla rejonu Puszczy Białej typ jajka wielkanocnego zdobionego rdzeniem sitowia i kolorowymi nitkami.

Ten typ wielkanocnego jaja znany jest również na terenie zachodniego Podlasia, jednak oklejanki Kurpiów Białych mają swoje specyficzne wzory oraz niekiedy materiały (koraliki, cekiny, złoty papier).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wystawie w muzeum etnograficznym widzieliśmy: drapanki, oklejanki i kraszanki.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okleić dk., oklejać ndk.

 rzecz. oklejanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naklejanka

Wiktionary


oklejarka

przyrząd do oklejania lepką taśmą brzegów arkuszy papieru, pudełek, pakunków itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przyrząd ułatwiający klejenie lub oklejanie przedmiotów za pomocą taśmy samoprzylepnej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔklɛˈjarka, AS: oklei ̯arka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okleiniarz m., okleiniarnia ż., okleina ż., okleinówka ż., oklejenie n., oklejanie n.

 czas. oklejać ndk., okleić dk.

 przym. okleinowy

Wiktionary


oklejarz

robotnik zatrudniony przy oklejaniu wyrobów stolarskich okleiną


SJP.pl


oklejka

materiał, np. papier, tkanina, skóra, do oklejania okładek książek, notesów itp.


SJP.pl


oklep

bez kulbaki, bez siodła; na oklep


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) bez kulbaki, bez siodła

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: oklepać

Wiktionary

Oklep – popularna nazwa jazdy konnej bez użycia siodła.

Jazda na oklep jest trudniejsza niż jazda w siodle, dlatego potrzebne jest najpierw solidne opanowanie podstaw jazdy w siodle. Jazda konna na oklep może być wartościowym ćwiczeniem dosiadu: wymaga bowiem dobrej równowagi i odpowiedniego ułożenia nóg jeźdźca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔklɛp, AS: oklep

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oklepany

Wiktionary


oklepać

1. uderzając płasko, obić coś po wierzchu lub ze wszystkich stron;
2. oklepać się:
a) oklepać samego siebie;
b) oklepać siebie nawzajem;
c) potocznie: stać się oklepanym, zbyt znanym, nudnawym


SJP.pl


oklepanka

frazes, banał, slogan


SJP.pl


oklepany

1. uderzając płasko, obić coś po wierzchu lub ze wszystkich stron;
2. oklepać się:
a) oklepać samego siebie;
b) oklepać siebie nawzajem;
c) potocznie: stać się oklepanym, zbyt znanym, nudnawym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) za bardzo znany z powodu wielokrotnego powtarzania

forma czasownika.

 (2.1) ims. od oklepać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oklepanie n., oklepywanie n.

 czas. oklepać dk., oklepywać ndk.

 przysł. oklep

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banalny, frazesowy, nieciekawy, odgrzewany, ograny, spowszedniały, stereotypowy, truistyczny, trywialny, wyświechtany, wytarty, zgrany

Wiktionary


oklepywać

1. uderzając płasko, obijać coś po wierzchu lub ze wszystkich stron;
2. oklepywać się:
a) oklepywać samego siebie;
b) oklepywać siebie nawzajem;
c) potocznie: stawać się oklepanym, zbyt znanym, nudnawym


SJP.pl


oklinowywać

unieruchamiać coś za pomocą klina; zaklinowywać


SJP.pl


okludować

1. o kryształach strącanego osadu: zatrzymywać substancje obce;
2. o substancjach stałych: pochłaniać gazy;
3. o frontach atmosferycznych: ulegać zwarciu, łączyć się


SJP.pl


okluzja

w meteorologii: zjawisko polegające na tym, że front zimny, szybciej się poruszający, dogania front ciepły


SJP.pl

  • okluzja w chemii – zamykanie jonów lub cząsteczek we wnętrzu kryształów lub pochłanianie gazów przez metale
  • okluzja w meteorologii – skrócona nazwa frontu zokludowanego
  • okluzja w medycynie – zamknięcie światła naczynia krwionośnego lub zmniejszenie reakcji odruchowej zależnej od zachodzenia na siebie stref wyładowania; jest miarą ośrodkowego zachodzenia na siebie dróg dośrodkowych i wygasania impulsacji nerwowej w ośrodku
  • okluzja w grafice komputerowej – zakrywanie obiektów znajdujących się dalej od kamery (obserwatora) poprzez obiekty znajdujące się bliżej

Wikipedia


okluzjoner

sterowane automatycznie urządzenie, stosowane przy okresowym wstrzymaniu przepływu krwi w naczyniach kończyn


SJP.pl


okluzyjny

przymiotnik od: okluzja


SJP.pl


okniński

nazwisko


SJP.pl

  • Jan Okniński – polski matematyk
  • Mirosław Okniński − polski trener i zawodnik mieszanych sztuk walki (MMA)
  • Ryszard Okniński – polski malarz
  • Zygmunt Okniński – polski historyk

Wikipedia


oknisko

zgrubienie od: okno


SJP.pl


okno

1. otwór w ścianie lub dachu budynku pozwalający m.in. na wentylację pomieszczenia, zobaczenie tego, co jest na zewnątrz;
2. szyba oprawiona w ramę znajdująca się w takim otworze;
3. przenośnie: luka, otwór w czymś pozwalające na zajrzenie do wnętrza tego czegoś;
4. w informatyce: część ekranu monitora wyróżniona przez ramkę;
5. w górnictwie: otwór wentylacyjny w ścianie pomiędzy wyrobiskami;
6. w ogrodnictwie: oszklona rama będąca górną częścią inspektu;
7. w łowiectwie: otwór nory zwierząt leśnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie

 (1.2) geogr. osada w Polsce;

 (1.3) daw. geogr. wieś w Polsce

Wiktionary

Okno – element, konstrukcja zamykająca otwór w ścianie lub w dachu, służący do oświetlenia lub przewietrzania pomieszczeń.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔknɔ, AS: okno

Wiktionary


oknówka

gatunek jaskółki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Delichon urbica|ref=tak., pospolity w Polsce gatunek jaskółki;

Wiktionary

Oknówka zwyczajna, oknówka, jaskółka oknówka (Delichon urbicum) – niewielki gatunek ptaka wędrownego z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae). Rozmnaża się w Europie, zachodniej i środkowej Azji oraz północnej Afryce, a zimuje w Afryce Subsaharyjskiej oraz południowej i południowo-zachodniej Azji. Żywi się owadami, które złapie w locie. Migruje na obszary, gdzie insekty latające występują obficie. Głowę i wyższe partie ciała ma czarne z niebieskim połyskiem, biały kuper i dolne partie ciała. Występuje zarówno na otwartych terenach, jak i w pobliżu siedzib ludzkich. Z wyglądu jest podobny do dwóch innych gatunków z rodzaju Delichon, które są endemiczne dla wschodniej i południowej Azji. Posiada dwa powszechnie uznawane podgatunki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔkˈnufka, AS: oknufka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jaskółka oknówka

Wiktionary


oknowy

okno; okienny


SJP.pl


oko

narząd wzroku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. narząd wzroku;

 (1.2) kulin. krążek tłuszczu na powierzchni płynu

 (1.3) otwór pomiędzy węzłami (splotami) sieci

 (1.4) w grze go, niezajęty punkt lub punkty otoczone przez kamienie tego samego koloru;

 (1.5) żegl. służba obserwacyjna na statku albo jachcie

 (1.6) żegl. marynarz lub żeglarz pełniący służbę obserwacyjną na oku (1.5)

 (1.7) żegl. otwór w pętli zawiązanej lub zaplecionej na końcu liny np. cumy

 (1.8) meteorol. centrum cyklonu tropikalnego

 (1.9) stpol. punkt, jednostka

 (1.10) gw-pl|Bukowina. litr

Wiktionary

Oko – receptorowy narząd zmysłu wzroku. Najprostsze oko ma tylko zdolność wykrywania pewnego zakresu promieniowania elektromagnetycznego; bardziej skomplikowane jest w stanie dostarczyć informacji o kierunku padania światła, jego intensywności oraz kształtach obiektów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nigdy nie zapomnę tych świdrujących oczu.

 (1.2) Zupę pokrywały odrażające oka tłuszczu.

 (1.3) Ta sieć ma za duże oka, każda ryba z niej ucieknie.

 (1.4) Są nadal żywe, ponieważ mają dwoje oczu.

 (1.5) Całą wachtę stałem na oku.

 (1.6) Kapitan wyznaczył mnie na oko.

 (1.7) Załóż oko cumy na poler.

 (1.8) Statek wpadł w oko cyklonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkɔ, AS: oko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oczniak m., ocznica ż., ocznik m., oczkownica ż., oczkowanie n., oczynka ż.

:: zdrobn. oczko n.

:: zgrub. oczysko n.

 czas. zoczyć dk., oczkować ndk.

 przym. oczny, naoczny, oczkowy

 przysł. zaocznie, naocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ślepie, gała; lm. oczęta, lm. stpol. oczynki

 (1.2) plama

 (1.7) pętla

Wiktionary


okocenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okocić.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kotny

Wiktionary


okocić

okocić się - wydać potomstwo; wykocić się, urodzić (o samicy niektórych zwierząt)


SJP.pl


okocim

1. wieś w Polsce, w województwie małopolskim;
2. marka piwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie małopolskim;

Wiktionary

Okocim – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Brzesko.

Do 1954 roku istniała gmina Okocim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. okocimski

Wiktionary


okocimianin

mieszkaniec Okocimia


SJP.pl


okocimianka

mieszkanka Okocimia


SJP.pl


okocimski

przymiotnik od: Okocim (wieś)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Okocimia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Okocim m.

Wiktionary


okocony

o niektórych zwierzętach, zwłaszcza samicy kota: taki, który urodził młode


SJP.pl


okolcować

zaopatrzyć w kolce


SJP.pl


okolcz

roślina z rodziny traw (Cortaderia selloana), występująca w Brazylii i Argentynie; gynerium, trawa pampasowa, kortaderia


SJP.pl

Kortaderia, trawa pampasowa, okolcz (Cortaderia Stapf) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych. Obejmuje od ok. 20 gatunków (w wąskim ujęciu po wyodrębnieniu rodzaju Austroderia) do ok. 24, 25 lub nawet 27 gatunków.

Wikipedia


okolczykować

oznaczyć kolczykiem, np. bydło; zakolczykować


SJP.pl


okole

1. przestarzale to, co okala, otoczenie;
2. łąka w zakrętach wijącej się rzeki


SJP.pl


W Polsce
  • Okole – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Koronowo
  • Okole – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Starogard Gdański
  • Okole – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Ińsko
  • Okole – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo
  • Okole – dzielnica miasta Bydgoszcz

Wikipedia


okolehao

ciemny, hawajski alkohol, wytwarzany przez destylację przefermentowanego zacieru z ryżu, melasy i soku rośliny taro


SJP.pl


okoleniec

Okoleniec – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Kłodawa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


okolić

utworzyć obwódkę, obrzeżenie


SJP.pl


okolica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obszar wokół czegoś

 (1.2) obszar, który stanowi jakiś zbiór, całość

 (1.3) mieszkańcy określonego obszaru

Wiktionary

  • okolica – obszar rozciągający się dookoła jakiegoś miejsca
  • Okolica – część wsi Siedliszowice w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Żabno
  • Okolica – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Republice Serbskiej, w gminie Prnjavor
  • Okolica Lepie – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie werenowskim, w sielsowiecie Konwaliszki
  • Okolica – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie korelickim, w sielsowiecie Maluszyce
  • Okolica (rejon brasławski) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Achremowce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Adam czuje kłucie w okolicy serca.

 (1.2) Mieszkam w niebezpiecznej okolicy.

 (1.3) Cała okolica protestowała przeciwko decyzji burmistrza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔˈlʲit͡sa, AS: okolʹica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okolicznik m., okoliczność ż., bezokolicznik m.

 przym. okoliczny, okolicznikowy, bezokolicznikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rejon, pobliże

 (1.2) region, rejon, strony

Wiktionary


okolicznik

część zdania określająca orzeczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gram. część zdania określająca czasownik;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. ktoś z okolicy

Wiktionary

Okolicznik – część zdania, która pełni funkcję określającą orzeczenie. Uzupełnia czasownik o dodatkowe elementy. Pozostaje on ze swoim członem nadrzędnym w związku przynależności.

Czasami trudno wskazać, czy określona część zdania jest okolicznikiem czy dopełnieniem. Z pomocą przychodzi wtedy reguła, która mówi, że dopełnienie pozostaje ze swoim członem nadrzędnym w związku rządu (okolicznik pozostaje w związku przynależności)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zdaniu „Czytał książkę z wielkim zainteresowaniem”, wyrażenie „z wielkim zainteresowaniem” pełni funkcję okolicznika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔˈlʲit͡ʃʲɲik, AS: okolʹičʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. bezokolicznik mrz., okolica ż., okoliczność ż.

 przym. okolicznikowy, okolicznościowy, okoliczny

Wiktionary


okoliczność

1. wydarzenie, fakt towarzyszący jakiejś sytuacji lub zdarzeniu;
2. sposobność, okazja;
3. w prawie: okoliczność łagodząca, obciążająca -fakt ujawniony w toku procesu sądowego, wpływający na orzeczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, co towarzyszy czemuś; kontekst sytuacji, zdarzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poznaliśmy się w nietypowych okolicznościach.

 (1.1) Okoliczności zmusiły ją do załatwienia potrzeby fizjologicznej pod krzakiem.

 (1.1) Nimfomania połączona z poszukiwaniem nowych partnerów i podejmowaniem współżycia w każdej, nawet niesprzyjającej temu okoliczności, bywa wyrazem zakłócenia kontroli impulsów.

 (1.1) Reakcja niektórych minerałów, pieniących się w zetknięciu z kwasami, zdawała się mu przypominać fermentację roślin śluzowych; tę ostatnią uważał za początek życia, które dla braku przyjaznych okoliczności nie mogło bardziej się rozwinąć.

 (1.1) Tyle lat była powolną, a teraz, kiedy mamy ciężką okoliczność, stanęła okoniem.

 (1.1) A jeśli przy okoliczności wyśpiewa, co wie? Za każdą cenę trzeba go wydobyć z więzienia – gorączkował się w obawie o sprzysiężenie.

 (1.1) Wskazanie zasad ładu korporacyjnego, które nie były przez emitenta stosowane, wraz ze wskazaniem jakie były okoliczności i przyczyny niezastosowania danej zasady oraz w jaki sposób spółka zamierza usunąć ewentualne skutki niezastosowania danej zasady lub jakie kroki zamierza podjąć, by zmniejszyć ryzyko niezastosowania danej zasady w przyszłości.

 (1.1) — Podjęliśmy już stosowne do okoliczności działania, mające na celu ukaranie sprawców zdarzenia. — zapewniała policja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔˈlʲit͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: okolʹičność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okolica ż., okolicznik m.

 przym. okolicznościowy

 przysł. okolicznościowo

Wiktionary


okoliczności

zespół faktów i wydarzeń towarzyszących jakiemuś zajściu lub sytuacji; warunki


SJP.pl


okolicznościowy

związany z jakimś szczególnym wydarzeniem, wynikający z określonej sytuacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pewnymi okolicznościami

 (1.2) upamiętniający jakieś wydarzenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Poczta wydała okolicznościowy znaczek z przywieszką.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okoliczność ż.

 przysł. okolicznościowo

 rzecz. okolicznik mrz., okoliczność ż.

Wiktionary


okoliczny

1. znajdujący się w okolicy;
2. należący do danej okolicy; miejscowy; tutejszy;
3. znajdujący się dookoła czegoś, okalający coś


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) znajdujący się w okolicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy pani Zembik korzysta z tych okolicznych siłowni na wolnym powietrzu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okolica ż., okolicznik mrz.

Wiktionary


okolnica

1. warstwa komórek miękiszowych pokrywająca łodygę lub korzenie rośliny, oddzielająca łyko od endodermy; perycykl;
2. dawny układ wsi w formie placu obudowanego wokół domostwami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urb. wieś, osada zbudowana na planie okręgu;

 (1.2) bot. syst. nazwa systematyczna|Cyclanthu|Poit. ex A.Rich.., rodzaj roślin naziemnopączkowych z rodziny okolnicowatych;

 (1.3) bot. roślina z rodzaju okolnica (1.2)

 (1.4) bot. warstwa roślinnych komórek parenchymatycznych na obwodzie walca osiowego w korzeniu i łodydze;

Wiktionary

  • okolnica – typ słowiański wsi
  • okolnica – warstwa komórek w korzeniu
  • okolnica – roślina z rodziny okolnicowatych

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) okólnica

 (1.4) perycykl, perykambium

Wiktionary


okólnik

1. pismo urzędowe z określonymi instrukcjami i wskazówkami, wydawane przez organ administracyjny podległym mu jednostkom; kurenda, cyrkularz;
2. ogrodzona część na podwórzu lub pastwisku przeznaczona dla zwierząt hodowlanych


SJP.pl

  • okólnik – ogrodzona część podwórza bądź pastwiska, przeznaczona dla bydła, owiec lub koni
  • okólnik (kurenda) – rodzaj pisma urzędowego
  • ulica Okólnik w Warszawie
  • Okólnik (Białoruś)

Wikipedia


okólnikowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z okólnikiem, dotyczący okólnika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okólnik m.

Wiktionary


okólny

1. biegnący wkoło; okrężny;
2. dawniej: okoliczny, sąsiedni


SJP.pl


okolski

nazwisko


SJP.pl


okomżyć

okomżyć się - potocznie:
1. stać się duchownym;
2. nałożyć komżę


SJP.pl


okoń

drapieżna ryba słodkowodna, ceniona w wędkarstwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Perca fluviatilis|Linnaeus|ref=tak., słodkowodna ryba drapieżna;

Wiktionary

Okoń pospolity, okoń (Perca fluviatilis) – gatunek drapieżnej ryby z rodziny okoniowatych (Percidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nad jej przejrzystą, ruchomą głębią tańczyło mnóstwo błękitnych łątek, pod słońce widzieć się dawały prawie u samej powierzchni wodnej okonie z czerwonemi pręgami na stalowej łusce i białe, srebrne, tańczące płotki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkɔ̃ɲ, AS: okõń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okoniowate lm nm., okuń mzw.

:: zdrobn. okonek mzw., okoniek mzw.

 przym. okoniowaty, okoniokształtny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. okuń

Wiktionary


okończanin

mieszkaniec Okonka (miasta w Polsce); okonecczanin


SJP.pl


okończanka

mieszkanka Okonka (miasta w Polsce); okonecczanka


SJP.pl


okończyk

okończyk karzełek - ryba słodkowodna z rodziny bassowatych


SJP.pl


okonecczanin

mieszkaniec Okonka (miasta w Polsce); okończanin


SJP.pl


okonecczanka

mieszkanka Okonka (miasta w Polsce); okończanka


SJP.pl


okonecki

przymiotnik od: Okonek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Okonkiem, dotyczący Okonka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Okonek mrz.

Wiktionary


okonek

mały okoń (ryba drapieżna); okoniek


SJP.pl

Okonek (niem. Ratzebuhr in Pommern) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, położone na Pojezierzu Południowopomorskim, nad rzeką Czarną. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Okonek. Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto liczyło 3983 mieszkańców.

Wikipedia


okoniek

mały okoń (ryba drapieżna); okonek


SJP.pl


okoniewski

nazwisko


SJP.pl


okonin

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Okonin – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Ciechocin
  • Okonin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. grudziądzkim, w gminie Gruta
  • Okonin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Brzuze
  • Okonin – wieś w woj. podkarpackim, w pow. ropczycko-sędziszowskim, w gminie Ropczyce

Wikipedia


okoniny

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

  • Okoniny – wieś borowiacka w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Śliwice na obszarze Borów Tucholskich nad jeziorem Okonińskim
  • Okoniny – osada leśna kociewska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Kaliska
Podobne nazwy
  • Okoniny Nadjeziorne

Wikipedia


okoniokształtne

rząd ryb słodkowodnych należący do gromady promieniopłetwych


SJP.pl

Okoniokształtne (Perciformes) – najliczniejszy rząd ryb promieniopłetwych obejmujący co najmniej 150, a według niektórych źródeł nawet 180 rodzin. Gatunki zaliczane do okoniokształtnych są bardzo zróżnicowane pod względem budowy ciała, zajmowanego siedliska i prowadzonego trybu życia. Występują niemal we wszystkich zbiornikach wodnych na Ziemi. Większość stanowią gatunki morskie. Są najmłodszą filogenetycznie grupą ryb.

Wikipedia


okoniokształtny

o cechach okoniokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) icht. taki, który ma kształt okonia, przypominający kształtem okonia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Węgorzyca to gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny węgorzycowatych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔ̃ɲɔˈkʃtawtnɨ, AS: okõńokštau̯tny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okoń mzw., okoniowate nmos.

Wiktionary


okoniopstrąg

bass wielkogębowy; ryba z rzędu okoniokształtnych


SJP.pl

Bass wielkogębowy (Micropterus salmoides), niewłaściwie nazywany okoniopstrągiem (inna nazwa występująca w literaturze to okoniopstrąg amerykański) – gatunek słodkowodnej, drapieżnej ryby okoniokształtnej z rodziny bassowatych (Centrarchidae). Poławiany przez wędkarzy.

Wikipedia


okoniopstrągowate

o cechach okoniopstrągowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


okoniopstrągowaty

o cechach okoniopstrągowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


okoniowate

rodzina ryb z rzędu okoniokształtnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Percidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina ryb okoniokształtnych;

Wiktionary

Okoniowate (Percidae) – rodzina ryb okoniokształtnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Płetwy brzuszne u okoniowatych są osadzone pod piersiowymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okoń mzw., okonek mzw., okoniek mzw., okoniowce lm nm., okoniokształtne lm nm.

 przym. okoniowaty, okoniokształtny

Wiktionary


okoniowaty

o cechach okoniowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


okoniowce

podrząd ryb okoniokształtnych


SJP.pl

Okoniowce (Percoidei) – podrząd ryb okoniokształtnych (Perciformes) obejmujący ryby o budowie najbliższej jego typowi nomenklatorycznemu. Okoniowce stanowią najliczniejszą grupę okoniokształtnych, bardzo zróżnicowaną pod względem morfologicznym i biologicznym.

Wikipedia


okoniowy

okoń


SJP.pl

Patrz:

okoń

okonit

kompozycja woskowa złożona z pozostałości destylacyjnej surowego ozokerytu i kauczuku


SJP.pl


okoński

nazwisko


SJP.pl

  • Jan Okoński (ur. 1953) – polski polityk
  • Jan Chrzciciel Okoński (ur. 1807, zm. 1889) – polski aktor, dyrektor teatralny i dramtaturg.
  • Konrad Okoński (ur. 1987) – autor komiksów internetowych
  • Michał Okoński (ur. 1971) – polski dziennikarz
  • Mirosław Okoński (ur. 1958) – lewonożny piłkarz polski
  • Paweł Okoński (ur. 1961) – polski aktor
  • Wiesław Okoński (ur. 1950) – polski polityk
  • Witold Okoński (1904-1979) – polski dyplomata
  • Zbigniew Okoński (ur. 1949) – polski ekonomista, menedżer, polityk

Wikipedia


okop

rodzaj fortyfikacji w postaci rowu z nasypem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. odkryty, ogniowy obiekt fortyfikacyjny, zwykle mający postać wykopu ziemnego;

 (1.2) przen. pozycja lub sposób myślenia zawzięcie bronione

forma czasownika.

 (2.1) 2 os. lp. rozk. od: okopać

Wiktionary

Okop – polowa fortyfikacja ziemna, obronna lub oblężnicza, w postaci wykopu o głębokości chroniącej przed ostrzałem nieprzyjaciela na wprost, redukująca przy okazji skutki ostrzału od góry i bombardowań, usytuowana na froncie walk, służąca głównie do prowadzenia ognia z broni osobistej i zespołowej oraz obserwacji przedpola. Czasami własne okopy (punktowe) może mieć również sprzęt ciężki operujący (np. czołgi) bezpośrednio na froncie, aczkolwiek na współczesnym teatrze walk, charakteryzującym się mobilnością sprzętu, stosowane jest to coraz rzadziej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spieszeni żołnierze rozpoczęli budowę okopów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkɔp, AS: okop

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopanie n., okopywanie n., okopanie n., kopacz mos./mzw., kopaczka ż., koparka ż.

 czas. kopać ndk., okopywać ndk., okopać dk.

 przym. okopowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rów

Wiktionary


okopać

obkopać;
1. kopiąc, spulchnić ziemię wokół jakiejś rośliny;
2. otoczyć jakiś obiekt umocnieniami ziemnymi;
3. wykopać dookoła czegoś rów;
4. nasypać wokół czegoś ziemi lub piasku;
5. kopiąc, spowodować ból;
6. kopiąc jakąś powierzchnię, pobrudzić ją lub zniszczyć;
7. okopać się - usypać okopy wokoło siebie


SJP.pl


okopanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okopać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okop m., okopowe nmos., okopywanie n., kopacz mzw./mos.

 czas. okopać dk., okopywać ndk.

 przym. okopowy

Wiktionary


okopcać

pokrywać coś brudem pochodzącym z dymu lub podobnych substancji


SJP.pl


okopcować

czasownik

 (1.1) roln. ogrod. ochronić rośliny przed przemarzaniem poprzez usypanie kopców

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młode rośliny zimują dość dobrze, starsze należy okryć jedliną i okopcować kompostem lub korą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiec m., kopczyk m.

Wiktionary


okopcowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okopcować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiec mrz.

Wiktionary


okopczykować

okryć ziemią łodygi roślin


SJP.pl


okopowe

1. związany z okopem, fortyfikacją ziemną;
2. rośliny okopowe - rośliny uprawiane dla jadalnych korzeni lub bulw


SJP.pl


okopowizna

ogół roślin okopowych


SJP.pl


okopowizny

ogół roślin okopowych


SJP.pl


okopowy

1. związany z okopem, fortyfikacją ziemną;
2. rośliny okopowe - rośliny uprawiane dla jadalnych korzeni lub bulw


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z okopem, dotyczący okopu

 (1.2) związany z uprawą roślin dla bulw lub korzeni wymagających okopywania, dotyczący takiej uprawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziad wrócił z wojny z nerwicą okopową i bez lewej nogi.

 (1.1) W rejonie ulicy Okopowej zebrało się kilkuset ludzi.

 (1.2) Do roślin okopowych należą: ziemniak, burak, rzepa i marchew.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koparkowy mos., okop m., kopalnia ż., wykop m., kop m., podkop m., kopanie n., kopnięcie n., okopywanie n., okopanie n., kopniak m., wykopywanie n., wykopanie n., skopanie n., koparka ż., kopacz m., kopaczka ż., obkopywanie n., obkopanie n., wykopki nmos., podkopywanie n., podkopanie n., ukopanie n., dokopanie n., zakopywanie n., zakopanie n., Zakopane n., zakopiańczyk m., zakopianka ż., kopalina ż.

 czas. kopać ndk., kopnąć dk., wykopywać ndk., wykopać dk., okopywać ndk., okopać dk., obkopywać ndk., obkopać dk., skopać dk., podkopywać ndk., podkopać dk., ukopać dk., dokopać dk., zakopywać ndk., zakopać dk.

 przym. kopaczy, koparkowy, podkopowy, kopalniany, kopalny, zakopiański, kopny, kopalny, przyokopowy

Wiktionary


okopywać

obkopywać;
1. kopiąc, spulchniać ziemię wokół jakiejś rośliny;
2. otaczać jakiś obiekt umocnieniami ziemnymi;
3. wykopywać dookoła czegoś rów;
4. nasypywać wokół czegoś ziemi lub piasku;
5. kopiąc, powodować ból;
6. kopiąc jakąś powierzchnię, brudzić ją lub niszczyć;
7. okopywać się - usypywać okopy wokoło siebie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. okopać)

 (1.1) obsypywać uprawianą roślinę skopaną wokół ziemią

 (1.2) otaczać umocnieniami ziemnymi, np. wałem

czasownik zwrotny niedokonany okopywać się (dk. okopać się)

 (2.1) otaczać się okopami, np. wałem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopacz mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) obwarowywać

 (2.1) obwarowywać się

Wiktionary


okorek

skrajna deska z kloca, z jednej strony płaska, z drugiej półokrągła; okrajka; oblader; opół


SJP.pl


okorować

usunąć korę okrywającą pień i gałęzie drzewa


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okorowywać)

 (1.1) pozbawić kory

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kora ż., korek m., okorowanie n., okorowywanie n.

 czas. okorowywać ndk.

 przym. korowy

Wiktionary


okorowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okorować.

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 czas. okorowywać, okorować dk.

Wiktionary


okorowywać

usuwać korę okrywającą pień i gałęzie drzewa; korować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. okorować)

 (1.1) pozbawiać kory

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilku maluchów młóciło w piłkę, dwóch chłopców robiło płot, inni okorowywali maszt.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kora ż., korek m., okorowanie n., okorowywanie n.

 czas. okorować dk.

 przym. korowy

Wiktionary


okorowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okorowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okorować, okorowywać ndk.

Wiktionary


okoruchowy

związany z ruchem oka


SJP.pl


okosić

skosić dookoła


SJP.pl


okostna

mocna, włóknista błona silnie unaczyniona i unerwiona, zbudowana z tkanki łącznej zbitej, pokrywająca powierzchnię kości; periosteum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. błona otaczająca i ochraniająca kości;

Wiktionary

Okostna (łac. periosteum) – błona pokrywająca od zewnątrz większą część kości (oprócz powierzchni stawowych), silnie unaczyniona i unerwiona. Składa się z włóknistej warstwy zewnętrznej i wewnętrznej warstwy rozrodczej, zawierającej komórki kościotwórcze. Funkcją okostnej jest ochrona i odżywianie kości, a także wytwarzanie tkanki kostnej w okresie rozwoju (przyrost kości na grubość) i regeneracja ubytków, np. po złamaniu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔstna, AS: okostna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż.

 przym. okostnowy

Wiktionary


okostnowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z okostną, dotyczący okostnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okostna ż.

Wiktionary


okowa

okowy; dawniej:
1. kajdany, łańcuchy; więzy, dyby;
2. niewola, brak swobody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kajdany, łańcuchy, pęta

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okować, okuć

Wiktionary


okowiciany

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. związany z okowitą, dotyczący okowity

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okowita ż., okowitka ż., okowiciarz mos.

Wiktionary


okowiciarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. producent lub handlarz okowitą

 (1.2) przest. upijający się okowitą

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pod oknem siedział jakiś okowiciarz, łypiąc na niego spode łba.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okowita ż., okowitka ż.

 przym. okowiciany

Wiktionary


okowiel

ryba z rzędu dorszokształtnych, odżywiająca się małymi skorupiakami, krewetkami, robakami i drobnymi rybami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Trisopterus esmarkii|Nilsson|ref=tak., ryba morska z rodziny dorszowatych;

Wiktionary

Okowiel (Trisopterus esmarkii) – gatunek morskiej ryby dorszokształtnej z rodziny dorszowatych (Gadidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Występujące w strefie borealnej okowiele żywią się zooplanktonem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔ.vjɛl

Wiktionary


okowita

dawniej:
1. wódka;
2. spirytus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. spoż. mocna wódka

 (1.2) przest. nieoczyszczony spirytus

Wiktionary

Okowita (od łac. aqua vitae – woda życia) lub gorzałka – staropolskie określenie wysokoprocentowego napoju alkoholowego, mocnej wódki produkowanej ze zbóż i ziemniaków.

Aqua vitae wytwarzano w Europie już w XIII wieku jako spirytus będący produktem destylacji wina. Początkowo produkowana wyłącznie w celach leczniczych, z czasem stała się zwykłym napojem alkoholowym. Spolszczonym mianem okowity określano u nas tę wódkę, która dotarła do Polski w XVI wieku z Niemiec lub Włoch, pierwotnie zresztą będąc trunkiem dostępnym głównie dla zamożnych mieszczan.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Karczmarz nalał mu jeszcze okowity i czekał, aż zacznie gadać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okowiciarz mos.

:: zdrobn. okowitka ż.

 przym. okowiciany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wódeczka, wódka, gorzałka, gorzoła

Wiktionary


okowitka

przestarzałe zdrobnienie od: okowita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: okowita

 (1.2) pieszcz. okowita

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Naleję ci jeszcze okowitki, chcesz?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okowiciarz mos., okowita ż.

 przym. okowiciany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wódeczka

Wiktionary


okowy

okowy; dawniej:
1. kajdany, łańcuchy; więzy, dyby;
2. niewola, brak swobody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) poet. łańcuchy, kajdany, pęta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Źle jest żyć w okowach konieczności, żadna jednak konieczność nie zmusza nas do życia (Seneka, za Epikurem)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔvɨ, AS: okovy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. skuć

Wiktionary


okół

1. dawniej okólnik; podwórko, zagroda; ogrodzona część przeznaczona dla bydła;
2. dawniej: okolica, to co otacza, obwód, okrąg


SJP.pl

W Polsce
  • Okół – część miasta Opole
  • Okół – wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Grajewo
  • Okół – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Bałtów
  • Okół – gromada
  • Okół – istniejąca w średniowieczu osada położona na terenie południowej części dzisiejszego Starego Miasta w Krakowie

Wikipedia


okółek

koliste ustawienie na jednym poziomie zespołu gałęzi, liści lub części kwiatu


SJP.pl

  • Okółek – wieś w woj. podlaskim, w pow. sejneńskim, w gminie Giby
  • okółek – sposób ułożenia organów roślinnych.

Wikipedia


okółkowaty

przypominający budową okółek


SJP.pl


okółkóweczka

piśmica okółkóweczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych


SJP.pl


okółkowy

1. mający kształt okółka;
2. liście okółkowe - liście wyrastające po kilka z jednego węzła, tworzące okółek


SJP.pl


około

w przybliżeniu


SJP.pl

przyimek

 (1.1) … wskazujący przybliżenie liczby, miary, czasu

 (1.2) daw. … określający miejsce dookoła przedmiotu

partykuła

 (2.1) … wskazująca przybliżenie liczby, miary, czasu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wrócił około północy.

 (1.1) Mężczyzna lat około trzydziestu.

 (1.1) Kąpał się zwykle około czterdziestu minut.

 (2.1) Po około czterdziestu minutach ciasto można wyjąć z piekarnika.

 (2.1) Potrafił pracować nad około dwudziestoma zagadnieniami naraz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔwɔ, AS: okou̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kolarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1, 2.1) koło, w przybliżeniu, mniej więcej, plus minus, rzędu, z grubsza, na oko; żart. pi razy drzwi, pi razy oko; książk. grosso modo, circa; przest. przybliżenie; reg. śl. kole.

 (1.2) dookoła, wokół; reg. śl. kole.

Wiktionary


około-

przedrostek

 (1.1) określa cechę czegoś, co znajduje się lub ma miejsce dookoła przedmiotu określanego przez przymiotnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Panuje tam klimat okołobiegunowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkɔwɔ, AS: okou̯o

Wiktionary


okołobiegunowy

znajdujący się, występujący w pobliżu bieguna


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. właściwy okolicom bieguna

 (1.2) geogr. położony w pobliżu bieguna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Można je spotkać prawie wszędzie: od arktycznych obszarów okołobiegunowych, poprzez strefę umiarkowaną, do gorących i wilgotnych tropików, w których osiągnęły ogromną różnorodność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔwɔbʲjɛɡũˈnɔvɨ, AS: okou̯obʹi ̯egũnovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) biegunowy, podbiegunowy, polarny

Wiktionary


okołobudżetowy

w ekonomii: dotyczący budżetu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z budżetem, dotyczący budżetu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sejm uchwalił w piątek tzw. ustawę okołobudżetową, która przewiduje m.in. zamrożenie płac w budżetówce, dofinansowanie staży lekarskich środkami z Funduszu Pracy i podwyżkę akcyzy na wyroby tytoniowe.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. budżetowy

Wiktionary


okołodobowy

przymiotnik

 (1.1) trwający mniej więcej 24 godzin

Wiktionary


okołodźwiękowy

mający prędkość bliską prędkości dźwięku, np. przepływ okołodźwiękowy; transsoniczny


SJP.pl


okołoemerytalny

zbliżony do wieku emerytalnego


SJP.pl


okołogardzielowy

znajdujący się, występujący w pobliżu gardła zwierząt


SJP.pl


okołogwiazdowy

znajdujący się lub krążący dookoła gwiazdy


SJP.pl


okołokonkordatowy

związany z konkordatem, dotyczący konkordatu


SJP.pl


okołokrytyczny

związany z okresem krytycznym


SJP.pl


okołoksiężycowy

znajdujący się lub krążący dookoła Księżyca


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) znajdujący się, odbywający się, występujący dookoła księżyca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wejście lądownika na orbitę okołoksiężycową nastąpiło 15 listopada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔwɔcɕɛ̃w̃ʒɨˈt͡sɔvɨ, AS: okou̯oḱśẽũ̯žycovy

Wiktionary


okołomarsjański

znajdujący się lub krążący dookoła Marsa


SJP.pl


okołomiesiączkowy

związany z czasem obejmującym miesiączkę, przebiegający w niedługiej odległości czasowej od miesiączki


SJP.pl


okołoporodowy

związany z okresem porodu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma miejsce w okresie porodu oraz bezpośrednio przed nim lub po nim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (Pestycydy) mogą być przyczyną groźnych powikłań okołoporodowych - sugerują badania przeprowadzone przez amerykańskich lekarzy w dziesięciu hrabstwach Kalifornii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔwɔpɔrɔˈdɔvɨ, AS: okou̯oporodovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. okołoporodowo

 rzecz. poród mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) perinatalny

Wiktionary


okołopołudniowy

dziejący się około południa


SJP.pl


okołoprzełykowy

znajdujący się, występujący w pobliżu przełyku


SJP.pl


okołorostek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. element słowotwórczy otaczający leksem, np. morfem otaczający rdzeń;

Wiktionary

Okołorostek (cyrkumfiks z łac. cirkumfixus od circum „dookoła” i fixus „umocowany”) – w językoznawstwie jest to każda cząstka wyrazu (jego morfem), o ile otacza rdzeń (podstawę słowotwórczą), a jego składniki nie występują samodzielnie. Cyrkumfiks należy do zrostków. Cyrkumfiks ma znaczenie tylko jako całość.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔkɔwɔˈrɔstɛk, AS: okou̯orostek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyrkumfiks

Wiktionary


okołorównikowy

znajdujący się, występujący w pobliżu równika


SJP.pl


okołośrodkowy

płacik okołośrodkowy - struktura anatomiczna mózgu


SJP.pl


okołostatutowy

związany ze statutem, dotyczący statutu


SJP.pl


okołostawowy

w anatomii: znajdujący się, występujący w pobliżu stawu


SJP.pl


okołoświąteczny

związany z czasem obejmującym święto, przebiegający w niedługiej odległości czasowej od święta


SJP.pl


okołosłoneczny

znajdujący się lub krążący dookoła Słońca


SJP.pl


okołotowicz

nazwisko


SJP.pl


okołów

1. dawniej okólnik; podwórko, zagroda; ogrodzona część przeznaczona dla bydła;
2. dawniej: okolica, to co otacza, obwód, okrąg


SJP.pl


okołowice

1. wieś w województwie łódzkim;
2. wieś w województwie śląskim


SJP.pl

W Polsce
  • Okołowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. pabianickim, w gminie Pabianice
  • Okołowice – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Koniecpol
  • Okołowice – gromada

Wikipedia


okołozakładowy

związany z zakładem (przedsiębiorstwem), dotyczący zakładu (przedsiębiorstwa)


SJP.pl


okołoziemski

znajdujący się lub krążący dookoła Ziemi


SJP.pl


okołozwrotnikowy

znajdujący się, występujący w pobliżu zwrotnika


SJP.pl


okpić

oszukać kogoś, wywieść w pole, zrobić w balona


SJP.pl


okpienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okpić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkpʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: okpʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary


okra

jeden z gatunków ketmii, wieloletnia roślina warzywna, uprawiana w krajach tropikalnych dla jadalnych owoców i włókna; ketmia jadalna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Abelmoschus moschatus|Medik.|ref=tak., roślina jednoroczna o wyprostowanych pędach o wysokości jednego metra i żółtych kwiatach, stosowana jako roślina ozdobna, warzywo i zioło;

 (1.2) spoż. niedojrzały owoc okry (1.1) używany jako jarzyna

 (1.3) kulin. danie z okry (1.2)

Wiktionary

  • okra – nazwy owocu piżmiana jadalnego
  • Okra – struga, dopływ Krępieli
  • Okra – jezioro w gminie Drawsko Pomorskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na parapecie pięknie rozkwitła nam okra zasadzona w doniczce.

 (1.2) Na greckim targowisku kupiliśmy kilogram okry.

 (1.3) Dzisiaj na obiad przyrządzimy okrę w pomidorach.

 (1.3) Kiedy jest okazja do świętowania, jak zdanie egzaminu czy ukończenie eseju, schodzą, żeby zjeść musakę, okrę, taramosalatę, łatę jagnięcą czy ośmiornicę przy drewnianych, lakierowanych stołach, które wyglądają, jakby przyniesiono je tu prosto ze starego żaglowca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkra, AS: okra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. róża chińska; bot. ketmia piżmowa, ketmia jadalna, piżmian właściwy

 (1.2-3) bamia, bamies

Wiktionary


okraczać

potocznie:
1. przechodzić okrakiem przez coś lub nad czymś;
2. siadać na czymś lub kimś, spuszczając po obu stronach nogi; obejmować nogami


SJP.pl


okraczny

siad okraczny - taki siad, w którym nogi siedzącego znajdują się po obu stronnach danego przedmiotu


SJP.pl


okraczyć

potocznie:
1. przejść okrakiem przez coś lub nad czymś;
2. usiąść na czymś lub kimś, spuszczając po obu stronach nogi; objąć nogami


SJP.pl


okradać

czasownik niedokonany

 (1.1) przywłaszczać sobie czyjąś własność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kradzież ż., okradziony m., okradziona ż., okradanie n.

 czas. wkraść się, kraść, okraść dk.

 przym. okradziony, okradany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawłaszczać, przywłaszczać

Wiktionary


okradanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przywłaszczanie czyichś dóbr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Inspektor miał się zająć okradaniem staruszek w parku pod pałacem.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wkraść się, okradać ndk., okraść dk.

 rzecz. kradzieżność ż.

Wiktionary


okrąg

1. linia ograniczająca płaszczyznę o formie kolistej; okręg, krąg, obwód;
2. przedmiot o kulistym kształcie; krąg, okręg;
3. przedmioty, osoby itp. ustawione w koło, okręg, krąg;
4. płaszczyzna ograniczona linią kolistą; koło, kółko, krąg, obwód;
5. w matematyce: krzywa płaska będąca zbiorem wszystkich punktów płaszczyzny znajdujących się w tej samej odległości od ustalonego punktu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. krzywa na płaszczyźnie wyznaczona przez wszystkie punkty leżące w jednakowej odległości od danego punktu (środka okręgu);

 (1.2) kształt utworzony na podobieństwo okręgu (1.1)

Wiktionary

Okrąg – zbiór wszystkich punktów płaszczyzny euklidesowej odległych od danego punktu o daną odległość. Ten ustalony punkt nazywa się środkiem, a zadaną odległość – promieniem. Zwykle przyjmuje się dodatkowo że promień musi być dodatni

Okrąg jest szczególnym przypadkiem elipsy o równych półosiach, jest to także 1-wymiarowa hipersfera.

Okrąg jest brzegiem pewnego koła.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stosunek długości okręgu do jego średnicy określa liczba π.

 (1.2) Archeolog stał w środku okręgu kamieni, postawionych przez pradawną cywilizację.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkrɔ̃ŋk, AS: okrõŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąglak m., okrążenie n., okrążanie n., okręgówka ż., Okrąglak mrz.

 czas. zaokrąglać, okrążać ndk., okrążyć dk.

 przym. okrągły, okrężny, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrąglutki, okrągluśki, okręgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) koło

Wiktionary


okrąglaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od okrąglak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąglak m.

Wiktionary


okrąglak

1. okorowany pień drzewa;
2. okrągła budowla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jezioro w Polsce, w gminie Pobiedziska

Wiktionary

  • Okrąglak – dom towarowy w Poznaniu
  • okrąglak – rodzaj kłody drewnianej
  • Hala Okrąglak – hala widowiskowo-sportowa w Opolu
  • Hala Urania w Olsztynie – hala widowiskowo-sportowa w Olsztynie
  • Okrąglak – kościół w Gdańsku na Przymorzu
  • Okrąglak – hala targowa na placu Nowym w Krakowie
  • Okrąglak – pawilon handlowo-usługowy w Warszawie

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okrąg m., okrążenie n., okrążanie n., okręgówka ż., okrągły m., okrąglak m., Okręglica ż., zaokrąglanie n., zaokrąglenie n.

 czas. okrążać ndk., okrążyć dk., zaokrąglać ndk., zaokrąglić dk.

 przym. okrągły, okrężny, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrąglutki, okrągluśki, okręgowy, krągły

 przysł. okrągło, na okrągło, okrężnie, okrąglutko

Wiktionary


okrąglej

stopień wyższy od przysłówka: okrągło


SJP.pl


okrąglejszy

stopień wyższy od przymiotnika: okrągły


SJP.pl


okrąglik

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce i ich integralne części
  • Okrąglik – część wsi Zaczarnie, w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Lisia Góra
  • Okrąglik – wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Białobrzegi
  • Okrąglik – część miasta Wojkowice, w woj. śląskim, w pow. będzińskim, w gminie miasto Wojkowice
  • Okrąglik – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Janów
  • Okrąglik – wieś w woj. śląskim, w pow. lublinieckim, w gminie Woźniki

Wikipedia


okrąglusi

1. zdrobnienie od: okrągły;
2. pulchny


SJP.pl


okrąglusieńki

1. zdrobnienie od: okrągły;
2. pulchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: okrągły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɔ̃ŋɡluˈɕɛ̇̃ɲci, AS: okrõŋgluśė̃ńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrągłość ż., okrąglak mrz., Okrąglak mrz., okrąg

 przym. okrągluchny, okrąglusi, okrągluteńki, okrąglutki, okrągluśki, okrągłość, okrągły

Wiktionary


okrągluśki

zdrobnienie od: okrągły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: okrągły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɔ̃ŋɡˈluɕci, AS: okrõŋgluśḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrągłość ż., okrąglak mrz., Okrąglak mrz., okrąg

 przym. okrągluchny, okrąglusi, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrąglutki, okrągłość, okrągły

Wiktionary


okrągluteńki

zdrobnienie od: okrągły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: okrągły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɔ̃ŋɡluˈtɛ̃ɲci, AS: okrõŋglutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrągłość ż., okrąglak mrz., Okrąglak mrz., okrąg

 przym. okrągluchny, okrąglusi, okrąglusieńki, okrąglutki, okrągluśki, okrągłość, okrągły

Wiktionary


okrąglutki

zdrobnienie od: okrągły


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: okrągły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tradycyjny pączek powinien być okrąglutki, miękki, z aromatyczną konfiturą różaną, z polewą cukrową posypany kandyzowaną skórką pomarańczową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɔ̃ŋɡˈlutʲci, AS: okrõŋglutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrągłość ż., okrąglak mrz., Okrąglak mrz., okrąg

 przym. okrągły, okrągluchny, okrąglusi, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrągluśki, okrągłość

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okrągluśki

Wiktionary


okrągławy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) prawie okrągły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɔ̃ŋɡˈwavɨ, AS: okrõŋgu̯avy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrągły, okręgowy

Wiktionary


okrągłodenny

mający okrągłe dno


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma okrągłe dno

Wiktionary


okrągłogłowy

w okresie rewolucji angielskiej (poł. XVII w.) członek głównego stronnictwa antykrólewskiego (nazwa od sposobu strzyżenia włosów)


SJP.pl


okrągłolicy

mający okrągłą, pulchną twarz; pucułowaty, pucołowaty, pyzaty, krągłolicy


SJP.pl


okrągłolistny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) posiadający okrągłe liście

Wiktionary


okrągłość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest okrągłe; cecha tych, którzy są okrągli

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrągły, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrąglutki, okrągluśki

 przysł. okrągło

Wiktionary


okrągłosercowaty

okrągły i przypominający kształtem serce


SJP.pl


okrągłostołowiec

uczestnik Okrągłego Stołu


SJP.pl


okrągły

1. mający kształt koła, kuli, podobny kształtem do koła, kuli; krągły, zaokrąglony;
2. pulchny, pełny; krągły, zaokrąglony;
3. o ruchach: zgrabny, zręczny;
4. o słowach, zdaniach: grzeczny, układny; krągły;
5. potocznie o pieniądzach, czasie: cały, pełny, równy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kształt okręgu, owalu, elipsy, kuli lub zbliżony do nich

 (1.2) o ciele posiadający krągłości

 (1.3) o wypowiedzi grzeczny, układny, zgrabnie sformułowany, często jednak powierzchowny

 (1.4) pot. o odcinku czasu, o określonej ilości pieniędzy cały, równy, pełny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Walec ma okrągłą podstawę.

 (1.2) Winnie miała jeszcze inne uroki - młodość, okrągłe kształty, świeżą cerę…

 (1.4) Zupełnie zapomniałem, że w ten weekend moja mama ma okrągłe urodziny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɔ̃ŋɡwɨ, AS: okrõŋgu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąg m., okrągłość ż., krągłość ż., okrążanie n., okrążenie n., zaokrąglanie n., zaokrąglenie n., krąg m., Okrąglak mrz., okrąglak mrz.

 czas. okrążać ndk., okrążyć dk., zaokrąglać ndk., zaokrąglić dk., krążyć ndk.

 przym. krągły, okrągławy

:: zdrobn. okrąglutki, okrągluchny, okrąglusi, okrąglusieńki, okrągluteńki, okrągluśki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krągły

 (1.2) pulchny

 (1.3) zgrabny

 (1.4) cały

Wiktionary


okraj

regionalnie o brzegu, krawędzi, skraju czegoś


SJP.pl

Okraj (niem. Grenzbauden Pass, Schlesische Grenzbaude, 1046 m n.p.m.) – przełęcz w południowo-zachodniej Polsce, we wschodniej części Karkonoszy, pomiędzy Kowarskim Grzbietem a Lasockim Grzbietem. Łączą się tu polska droga wojewódzka nr 368 i czeska droga nr 252.

Wikipedia


okrajek

1. okrawek;
2. dawniej: kawałek, skrajek


SJP.pl

Wikipedia


okrajka

skrajna deska z kloca, z jednej strony płaska, z drugiej półokrągła; okorek; oblader; opół


SJP.pl


okrajkowy

okrajek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. odnoszący się do okrajka, mający związek z okrajkiem

Wiktionary

Patrz:

okrajek

Powiązane:

 rzecz. okrajek mrz.

Wiktionary


okrajszów

Okrajszów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Radomsko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia


okrakiem

1. w pozycji z rozstawionymi nogami; w rozkroku;
2. bez jednoznacznej decyzji i wyraźnego stanowiska w spornych kwestiach


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) obejmując coś rozstawionymi nogami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mężczyzna siedzi okrakiem na koniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkracɛ̃m, AS: okraḱẽm

Wiktionary


okrapiać

pokrywać kroplami płynu; kropić, skrapiać


SJP.pl


okrasa

tłuszcz dodawany do potraw; omasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zaprawa dodawana do potraw

 (1.2) książk. rzecz stanowiąca upiększenie

 (1.3) daw. piękno

 (1.4) gw-pl|Mazury. słonina

Wiktionary

Osoby o nazwisku Okrasa:

  • Tadeusz Okrasa – filozof.
  • Iwona Okrasa – piłkarka.
  • Paweł Okrasa – samorządowiec.
  • Karol Okrasa – kucharz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trwały i łatwy w przechowaniu smalec spożywano z chlebem, a skwarki służyły jako okrasa, zwłaszcza w suchych produktach zbożowych.

 (1.2) Żarty kapelana stanowiły okrasę każdego spotkania sodalicji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrasa, AS: okrasa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okraszanie n., okraszenie n., kraszanka ż.

 czas. krasić, okrasić dk., okraszać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) omasta

 (1.2) ozdoba

Wiktionary


okraść

zabrać cudzą własność


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okradać)

 (1.1) przywłaszczyć sobie czyjąś własność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Złodziej okradł dom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkraɕt͡ɕ, AS: okraść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kradzież ż., okradziony m., okradziona ż., okradanie n.

 czas. rozkraść, wkraść się, okradać ndk., kraść ndk.

 przym. okradziony, okradany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrobić, obłupić, obskubać

Wiktionary


okrasić

1. zaprawić jedzenie omastą;
2. ozdobić, uświetnić


SJP.pl


okrasin

2 miejscowości w Polsce:

  • Okrasin – wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Radziłów
  • Okrasin – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap

Wikipedia


okraska

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Okraska:

  • Paweł Okraska – aktor.
  • Remigiusz Okraska – socjolog.
  • Magdalena Okraska – etnografka.

Wikipedia


okraszać

1. zaprawiać jedzenie omastą;
2. ozdabiać, uświetniać


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. okrasić)

 (1.1) ozdabiać, wzbogacać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Hannibal Lecter to manipulujący psychopata, który okrasza swoją dzikość wyrafinowaniem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okraszanie n., kraszanka ż., okrasa ż.

 czas. krasić

Wiktionary


okraszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okraszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okraszenie n., okrasa ż., kraszanka ż.

 czas. okraszać ndk., okrasić dk.

Wiktionary


okraszewski

nazwisko


SJP.pl


okratek

rodzaj grzybów z rodziny sromotnikowatych


SJP.pl

Clathrus P. Micheli ex L. (okratek) – rodzaj grzybów z rodziny sromotnikowatych (Phallaceae).

Wikipedia


okratowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okratować.

 (1.2) krata, która zabezpiecza jakiś otwór, np. okno

Wiktionary


okratowywać

wstawiać kraty w jakiś otwór, zabezpieczać kratami; kratować


SJP.pl


okrawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrawać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrawać ndk.

Wiktionary


okrawek

odkrojona część; skrawek


SJP.pl


okrążać

czasownik przechodni niedokonany (dk. okrążyć)

 (1.1) obchodzić, objeżdżać itd. coś kręgiem lub łukiem

 (1.2) rozstawiać się dookoła kogoś (czegoś), szczelnie odcinając go (to) od świata

 (1.3) zataczać kręgi wokół kogoś albo czegoś

 (1.4) okalać, stanowić koliste obramowanie czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąg mrz., okrąglak mrz., okrążanie n., Okrąglak mrz.

 przym. okrągły, okręgowy, okrężny

 czas. okrążyć dk.

Wiktionary


okrążanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrążać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrążać ndk.

 rzecz. okrąg mrz., okrąglak mrz., Okrąglak mrz.

 przym. okrągły, okręgowy, okrężny

Wiktionary


okrążel

okrążel pogońcowiec - gatunek błonkówki z rodziny nastecznikowatych


SJP.pl


okrążenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) droga, trasa, którą ktoś przebył dookoła czegoś

 (1.2) na wojnie: miejsce, które okrążono; sytuacja okrążonych żołnierzy

Wiktionary

Okrążenie – działanie różnych rodzajów wojsk i sił zbrojnych podejmowane w celu izolacji określonego zgrupowania wojsk przeciwnika od bazy zaopatrzenia i pozostałych sił. Okrążenie uzyskuje się w wyniku natarcia na wybranych kierunkach, w głąb ugrupowania przeciwnika, wyjścia na jego skrzydła i tyły, odcinając mu przy tym drogi odwrotu i ograniczając swobodę manewru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ruszyliśmy na jeszcze jedno okrążenie po skwerku.

 (1.2) Pozorując okrążenie, spychniemy wycofujące się oddziały wroga w kierunku rzeczywistych kotłów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąg mrz., okrąglak mzw./mrz.

 czas. krążyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) runda

 (1.2) oblężenie, otoczenie, osaczenie

Wiktionary


okrążyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. okrążać)

 (1.1) zatoczyć krąg wokół czegoś lub kogoś

 (1.2) pojechać naokoło; przemieścić się okrężną trasą

 (1.3) pojawić się gromadnie wokół czego lub kogo

 (1.4) stanowić lub wykonać obramowanie, ogrodzenie

 (1.5) wojsk. zgromadzić wojsko wokół danego miejsca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrążenie n., okrąg mrz., okrąglak mzw./mrz.

 czas. okrążać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ominąć

 (1.3) oblec, obstąpić, osaczyć, otoczyć

 (1.4) oblec, obramować, ogrodzić, otoczyć, owinąć

Wiktionary


okręcanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okręcać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okręcić, okręcać ndk.

Wiktionary


okręcić

1. owinąć, opleść coś czymś;
2. obrócić coś wkoło


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okręcać)

 (1.1) dokonany od|okręcać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okręcanie n., okręcenie n., kręcenie n.

 czas. kręcić ndk., skręcić dk.

Wiktionary


okręcik

model okrętu, dziecinna zabawka przedstawiająca okręt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od okręt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie okręt, a tylko mały okręcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okręt m.

 przym. okrętowy

Wiktionary


okręcina

mały, lichy okręt


SJP.pl


okręg

1. linia ograniczająca płaszczyznę o formie kolistej; okrąg, krąg, obwód;
2. przedmiot o kulistym kształcie; krąg, okrąg;
3. przedmioty, osoby itp. ustawione w koło, okrąg, krąg;
4. książkowo: obszar, w którym panują sprzyjające warunki geograficzne do rozwoju pewnej dziedziny gospodarki; region, rejon;
5. urzędowo: część kraju stanowiąca jednostkę sądową, wojskową, administracyjną itp.; region, rejon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) adm. jednostka administracyjna w niektórych krajach, zwykle odpowiadająca polskiemu powiatowi; obszar geograficzny o takiej wielkości

Wiktionary

  • okręg – jednostka podziału administracyjnego w wielu państwach, np.:
    • okręg (niem. Bezirk) – jednostka podziału administracyjnego na obszarze NRD w latach 1952–1990
    • rejencja (niem. Regierungsbezirk) – okręg administracyjny w Niemczech
    • okręg (niem. Bezirk) – jednostka administracyjna w Bawarii
    • okręg (niem. Bezirk) – dawna jednostka administracyjna w Szwajcarii
    • Comarca – jednostka podziału administracyjnego w krajach hiszpańskojęzycznych

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Władze okręgu postanowiły wydać jeszcze więcej pieniędzy na walkę z bezrobociem.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈɔkrɛ̃ŋk, AS: okrẽŋk

    Wiktionary

    Powiązane:

     przym. okręgowy, wewnątrzokręgowy

    Wiktionary


okręglica

Miejscowości i ich części w Polsce

Według TERYT jest ich 14, w tym 4 podstawowe
  • Okręglica – część miasta Kalisz
  • Okręglica – część wsi Las Stocki w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Końskowola
  • Okręglica – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Sieradz
  • Okręglica – część wsi Przyszowa w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Łukowica
  • Okręglica – część wsi Zbydniów w woj. podkarpackim, w pow. stalowowolskim, w gminie Zaleszany
  • Okręglica – część wsi Krajno-Parcele w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Górno
  • Okręglica – kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łagów
  • Okręglica – część wsi Brzeziny w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Morawica
  • Okręglica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Sadowie
  • Okręglica – część wsi Pętkowice w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowiecki m, w gminie Bałtów
  • Okręglica – część wsi Kwaszyn w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Działoszyce
  • Okręglica – przysiółek wsi Wolica w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Działoszyce
  • Okręglica – część wsi Linów-Kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Zawichost
  • Okręglica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Kawęczyn

Wikipedia


okręglik

wieś w Polsce


SJP.pl

Okręglik (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Òkrãglëk, niem. Okrenglik) – kolonia kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Brusy na wschodnim krańcu Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Wieś wchodzi w skład sołectwa 'Męcikał'.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


okręgowiec

polityk odpowiedzialny za określony okręg


SJP.pl


okręgówka

potocznie: liga okręgowa


SJP.pl


okręgowy

związany z danym okręgiem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który obejmuje zasięgiem okręg terytorialny

 (1.2) związany z okręgiem, dotyczący okręgu (od okręg)

 (1.3) związany z okręgiem, dotyczący okręgu (od okrąg)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąg m., okręg m., okręgówka ż., krąg m., krągłość ż., okrążanie n., okrążenie n., Okrąglak mrz., okrąglak mrz.

 czas. okrążać ndk., okrążyć dk.

 przym. okrągły, okrągławy, okręgówkowy, krągły

 przysł. okrągło, okrągławo, krągło

Wiktionary


okres

1. pewien przedział czasu
2. owulacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przedział czasu, czas trwania czegoś

 (1.2) fiz. czas, po którym jakieś zjawisko się powtarza; czas trwania jakiegoś zjawiska, po którym się ono powtórzy;

 (1.3) mat. dla funkcji okresowej: najmniejsza liczba dodatnia, która dodana lub odjęta od argumentu funkcji, da w wyniku tę samą funkcję;

 (1.4) pot. fizj. u kobiety: część cyklu menstruacyjnego, która wiąże się z krwawieniem

 (1.5) geol. część podziału historii Ziemi, podzielona na epoki;

Wiktionary

  • okres – czas trwania jednego cyklu w fizyce,
  • okres – jednostka czasowa w geologii,
  • okres układu okresowego pierwiastków,
  • okres połowicznego rozpadu,
  • w matematyce:
    • funkcja okresowa,
    • punkt okresowy,
    • ułamek dziesiętny okresowy,
  • okres – potoczne określenie menstruacji,
  • okres – element formy muzycznej,
  • okres – jednostka administracyjna Czech i Słowacji, często tłumaczona jako okręg lub powiat. Zobacz: powiat (Czechy) i powiat (Słowacja).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie wzmożonego pylenia topoli alergicy mają dużo problemów.

 (1.2) Okres obiegu Ziemi wokół Słońca wynosi 365 (= trzysta sześćdziesiąt pięć) dni.

 (1.3) Okres funkcji sinus wynosi 2π (= dwa pi).

 (1.4) Stary Testament zabrania seksu z kobietą, która ma okres, gdyż jest ona nieczysta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkrɛs, AS: okres

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. okresik m.

 przym. okresowy

 przysł. okresowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) menstruacja, miesiączka

Wiktionary


okresami

1. pewien przedział czasu
2. owulacja


SJP.pl


okresik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od okres

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okres m.

Wiktionary


określać

czasownik przechodni niedokonany (dk. określić)

 (1.1) definiować, ustalać cechy czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczeń określa skład chemiczny roztworu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɛɕlat͡ɕ, AS: określać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kreślarnia ż., określnik m., określoność ż., określenie n., określanie n.

 czas. określić dk.

 przym. określony, określny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) definiować, oznaczać, wyznaczać, ustalać

Wiktionary


określanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|określać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɛɕˈlãɲɛ, AS: określãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. określać

 rzecz. określenie n., kreślarnia ż.

Wiktionary


określenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wyrażenie charakteryzujące lub nazywające przedmiot bądź osobę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɛɕˈlɛ̃ɲɛ, AS: określńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. określać ndk., określić dk., dookreślać ndk., dookreślić dk.

 rzecz. określnik n., określanie n., dookreślanie n., dookreślenie n., kreślarnia ż.

 ims. określony

 przym. określony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) scharakteryzowanie, sprecyzowanie

Wiktionary


określić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|określać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Również w świecie ludzkim określone zachowania wywołują konkretne efekty.

 (1.1) Badacze porównują przecież ze sobą geograficznie odległe kultury, różne języki czy anatomię organizmów, by określić stopień pokrewieństwa i na tej podstawie stworzyć hierarchię ich dawności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɛɕlʲit͡ɕ, AS: określʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. określnik m., określenie n., kreślarnia ż.

 czas. określać ndk.

 przym. określony

Wiktionary


określnik

wyrażenie lub słowo nazywające lub opisujące coś lub kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. słowo lub wyrażenie określające

Wiktionary

Powiązane:

 czas. określać, określić

 rzecz. określenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) epitet, określenie

Wiktionary


określoność

cecha czegoś, co daje się określić, zdefiniować, obliczyć


SJP.pl

  • określoność – w językoznawstwie, właściwość grupy rzeczownikowej pozwalająca odróżnić informacje znane i specyficzne od nieznanych,
  • określoność formy – w algebrze, właściwość formy kwadratowej.

Wikipedia


określony

1. sprecyzowany, wiadomy, pewny;
2. w języku propagandy: eufemizm dotyczący przeciwnika politycznego, pozwalający nie wymieniać go z nazwy, np. określone kręgi społeczne


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: określić

przymiotnik

 (2.1) zdefiniowany, pewien, sprecyzowany

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Myślę o tym tylko w jeden określony sposób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ, AS: określõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. określenie n., określoność ż.

 czas. określać ndk., określić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) jasny, pewny, wyraźny

Wiktionary


okresowo

przysłówek

 (1.1) w sposób okresowy, powtarzając się co jakiś czas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okres m., okresowość ż.

 przym. okresowy

Wiktionary


okresowość

1. cecha czegoś występującego co pewien czas; cykliczność;
2. cecha czegoś trwającego przez pewien czas; czasowość;
3. cecha czegoś związanego z określonym okresem;
4. prawo okresowości - prawo mówiące, że właściwości pierwiastków chemicznych są funkcją okresową liczby atomowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co okresowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okres m.

 przym. okresowy

 przysł. okresowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) periodyczność

Wiktionary


okresowy

1. powtarzający się; cykliczny;
2. trwający pewien czas;
3. okresowy układ pierwiastków - lista wszystkich pierwiastków chemicznych ułożona według ich właściwości fizykochemicznych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) cyklicznie powtarzający się

 (1.2) trwający lub mający trwać tylko przez pewien czas, chwilowy

 (1.3) dotyczący danego okresu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Okresowe susze ekonomicznie wycieńczają nasz region.

 (1.2) Rozamunda dostała okresową wizę pobytową oraz zezwolenie na podjęcie pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkrɛˈsɔvɨ, AS: okresovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okres mrz., okresowość ż.

 przysł. okresowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cykliczny, periodyczny

 (1.2) chwilowy, czasowy, przejściowy

Wiktionary


okręt

1. jednostka pływająca marynarki wojennej
2. pot. statek morski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. wojsk. jednostka pływająca pod banderą wojenną, należąca do marynarki wojennej państwa;

 (1.2) pot. duży statek morski

Wiktionary

Okręt, okręt wojenny – jednostka pływająca nosząca banderę marynarki wojennej danego państwa, tj. jego sił zbrojnych – zazwyczaj posiadająca uzbrojenie i przeznaczona do wykonywania zadań bojowych. Termin ten stosuje się także do jednostek szkolnych, transportowych i pomocniczych, jeśli tylko należą do marynarki wojennej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okręt musi być dowodzony przez oficera marynarki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkrɛ̃nt, AS: okrẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrętnictwo n., okrętnik m., okrętówka ż., okrętowanie n., zaokrętowanie n.

:: zdrobn. okręcik m.

 czas. okrętować ndk., zaokrętować dk.

 przym. okrętowy, okrętniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okręt wojenny

Wiktionary


okręt-baza

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mar. jednostka pływająca transportująca i umożliwiająca startowanie samolotów i helikopterów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaledwie cztery lata później japoński okręt-baza wodnosamolotów przeprowadził pierwszy w historii nalot z morza, a w 1916 r., podczas bitwy jutlandzkiej, lotnictwo pokładowe po raz pierwszy wzięło udział w działaniach floty.

Wiktionary


okrętka

1. rodzaj ściegu, którym wykańcza się brzegi tkaniny;
2. rodzaj zabezpieczenia przed skręcaniem się liny lub łańcucha


SJP.pl


okrętkować

obszyć okrętką


SJP.pl


okrętkowy

okrętka (rodzaj ściegu)


SJP.pl


okrętnica

krzew lub drzewo rosnące w tropikalnej Ameryce, dostarczające żywic używanych do celów leczniczych i technicznych; kluzja


SJP.pl


okrętnicowate

1. rodzina roślin z rzędu malpigiowców; dziurawcowate;
2. rodzina roślin z rzędu malpigiowców; kluzjowate


SJP.pl

Wikipedia


okrętnicowaty

o cechach okrętnicowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


okrętny

1. potocznie: okrężny - wyrażający coś nie wprost;
2. dawniej:
a) związany z ruchem obrotowy;
b) szybki i zwinny; obrotny;
c) okrętowy


SJP.pl


okrętowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrętować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okręt m., zaokrętowanie n., okrętnik m.

 czas. okrętować ndk., zaokrętować dk.

 przym. okrętowy

Wiktionary


okrętowiec

potocznie: specjalista w dziedzinie budowy okrętów


SJP.pl


okrętownictwo

dział przemysłu zajmujący się projektowaniem, budowaniem i konserwacją okrętów


SJP.pl

Okrętownictwo – gałąź przemysłu i dziedzina nauki zajmująca się projektowaniem, budową i remontami jednostek pływających. Jako nauka zawiera przedmioty studiów mechanicznych oraz inne, związane ze specyfiką zawodu, np. technologię budowy, teorię okrętu, napędy okrętowe, konstrukcję i projektowanie okrętu, a także elementy nawigacji, budowy portów, handlu morskiego.

Wikipedia


okrętowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący okrętu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okręt m., okręcik m., okrętnictwo n., okrętowanie n., zaokrętowanie n.

Wiktionary


okrężne

odbywający się lub leżący wokół czegoś, np. ruch okrężny


SJP.pl

Okrężne – komedia Józefa Korzeniowskiego w dwóch aktach opublikowana w 1847.

Wikipedia


okrężnica

1. najdłuższa i największa część jelita grubego;
2. duża sieć służąca do połowu ławic ryb morskich;
3. przewód w piecu hutniczym, doprowadzający gorące powietrze;
4. okrężnica bagienna - roślina wodna z rodziny pierwiosnkowatych, uprawiana w celach ozdobnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. najdłuższa część jelita grubego

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Hottonia|L.|ref=tak., rodzaj roślin wodnych z rodziny pierwiosnkowatych

 (1.3) ryb. sieć przeznaczona do połowu ryb ławicowych

 (1.4) hutn. rura doprowadzająca gorące powietrze w dużych piecach hutniczych

Wiktionary

  • okrężnica – część jelita grubego
  • okrężnica – rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych
  • okrężnica – sieć rybacka do połowu morskich ryb ławicowych
  • okrężnica – zwyczajowa nazwa bakterii – pałeczki okrężnicy
  • okrężnica – przewód doprowadzający gorące powietrze do pieca hutniczego
  • Okrężnica – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie zwoleńskim, w gminie Przyłęk

Wikipedia

Powiązane:

 przym. okrężny

Wiktionary


okrężnie

przysłówek

 (1.1) w okrężny sposób

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrężny

 rzecz. okrąglak mzw./mrz.

Wiktionary


okrężniej

stopień wyższy od przysłówka: okrężnie


SJP.pl


okrężność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest okrężne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrężny

 przysł. okrężnie

Wiktionary


okrężny

odbywający się lub leżący wokół czegoś, np. ruch okrężny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który swoim położeniem okrąża coś

 (1.2) okrążający coś poprzez ruch, przemieszczenie

 (1.3) dążący do celu nie wprost

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Jechaliśmy do Olsztyna okrężną trasą przez Pasym i Purdę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrąg mrz., okrąglak mzw./mrz., okrężnica ż., okrążanie n., okrążenie n.

 czas. okrążać ndk., okrążyć dk.

 przysł. okrężnie

Wiktionary


okroić

1. krojąc naokoło, zmniejszyć coś;
2. przenośnie: zmniejszyć, uszczuplić o pewną część, np. okroić program


SJP.pl


okrój

1. dawniej: wzór, model;
2. przyrząd do wyznaczania skomplikowanych konturów powierzchni lub krawędzi stosowany dawniej w robotach kamieniarskich


SJP.pl


okrojnik

przyrząd służący do okrawania blachy, tektury itp.


SJP.pl


okrom

jeden z gatunków ketmii, wieloletnia roślina warzywna, uprawiana w krajach tropikalnych dla jadalnych owoców i włókna; ketmia jadalna


SJP.pl


okropić

pokropić;
1. pokryć kroplami płynu;
2. o deszczu: popadać drobnymi kroplami


SJP.pl


okropieństwo

potocznie: okropność;
1. cecha tego, co jest okropne;
2. rzeczy, zjawiska, czyny okropne, budzące grozę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) coś okropnego

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. okropnie

 przym. okropny

Wiktionary


okropnie

przysłówek sposobu

 (1.1) źle, strasznie, przerażająco

 (1.2) pot. niezmiernie, bardzo, ogromnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okropność ż., okropieństwo n.

 przym. okropny, przeokropny

 przysł. przeokropnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) strasznie

 (1.2) strasznie

Wiktionary


okropniej

stopień wyższy od przysłówka: okropnie


SJP.pl


okropniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: okropny


SJP.pl


okropność

1. cecha tego, co jest okropne;
2. rzeczy, zjawiska, czyny okropne, budzące grozę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co okropne; cecha tych, którzy są okropni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okropny

 przysł. okropnie

Wiktionary


okropny

1. budzący grozę;
2. o czymś złym: bardzo intensywny, np. okropna trema;
3. przykry, zły


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) wywołujący strach, odrzucający

 (1.2) pot. intensywny, olbrzymi (często w negatywnym kontekście)

 (1.3) pot. o czymś złym, brzydkim, mającym negatywne cechy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy żołnierze weszli do wioski, ich oczom ukazał się okropny widok: mnóstwo ciał i całe morze krwi.

 (1.2) Słuchaj, nie wpadnę na imprezę, bo mam okropny ból głowy.

 (1.3) Co za okropny obraz.

 (1.3) Daj mi coś na uspokojenie, ta okropna sąsiadka znów mi podniosła ciśnienie swoim narzekaniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɔpnɨ, AS: okropny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okropnowspaniały, gwara. okropnisty, gwara. okroperny, gwara. okropeczny, gwara. okropiczty, gwara. okropisty

 rzecz. okropność ż., okropieństwo n., okropnik m., okropnica ż., przest. okrop m., gwara. okropa ż.

 przysł. okropnie, gwara. okropnisto, gwara. okropecznie, gwara. okropicznie, gwara. okropernie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wstrętny, straszny, gwara. okropnisty, gwara. okroperny, gwara. okropeczny, gwara. okropiczty, gwara. okropisty

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński|pieróński.

Wiktionary


okruch

1. niewielki, odkruszony kawałeczek czegoś; okruszyna, odłamek;
2. potocznie: coś niewielkiego lub mała dawka czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały, odkruszony kawałek czegoś

 (1.2) przen. (o zjawiskach, stanach, uczuciach, informacji) bardzo mała ilość czegoś, pozostałość po czymś

 (1.3) przen. (o utworach artystycznych) niewielka część, pozostałość czyjejś twórczości

Wiktionary

Okruch – w geologii oznacza ostrokrawędzisty (najczęściej) fragment minerału lub skały.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawierały w swej głębi krynicznej komary, muchy, mole, skrzydełka ważek, nogi pajączków, mrówki, maleńkie nie widziane chrząszczyki, ćmy, szczątki kory i gałązek, kwiatuszki, okruchy szyszek, igły przedziwnych sosen, jakich już nie posiada ta ziemia nigdzie na całym swoim obszarze, kępki mchu, krople wody, ziarenka piaskowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkrux, AS: okruχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kruszenie n., kruszywo n.

:: zdrobn. okruszek m.

 czas. kruszyć ndk., skruszyć dk.

 przym. okruchowy, okruszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odłamek, kruszyna, drobina, krztyna; przest. złomek

 (1.2) odrobina

 (1.3) fragment

Wiktionary


okruchowiec

skała osadowa składająca się z okruchów różnych skał lub kości zwierząt; brekcja, druzgot


SJP.pl

Brekcja (wł. breccia ‘przełom, wyłom’), in. druzgot, okruchowiec – zlityfikowana skała okruchowa składająca się z ostrokrawędzistych fragmentów innych skał i minerałów (bloków i gruzu) scementowanych ze sobą przy pomocy spoiwa krzemionkowego, wapiennego, żelazistego, ilastego lub innego.

Wikipedia


okruchowy

przymiotnik od: okruch


SJP.pl


okrucieństwo

bycie okrutnym, skłonność do znęcania się nad kimś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) skłonność do zadawania cierpień ludziom i zwierzętom;

Wiktionary

Okrucieństwo – skłonność do zadawania, bez powodu albo dla własnej przyjemności, cierpień ludziom i zwierzętom (znęcanie się) lub lekceważenia ich cierpień i nieszczęść. Jednym z przejawów okrucieństwa są tortury.

Okrucieństwo jest rozpatrywane zarówno w kategoriach psychologicznych, jak i prawnych. 8. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych zakazuje stosowania kar okrutnych bądź wymyślnych. Również Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi w Artykule 40: Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔkruˈt͡ɕɛ̇̃j̃stfɔ, AS: okrućė̃ĩ ̯stfo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrutny

 przysł. okrutnie

 rzecz. okrutność ż., okrutnik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) znęcanie się

Wiktionary


okruszek

zdrobnienie od: okruch; malutki, niewielki okruch; okruszynka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zdrobn. od okruch

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kruszon mrz., okruch m., kruszenie n., kruszonka ż.

 czas. kruszyć ndk.

Wiktionary


okruszyna

niewielki, odkruszony kawałeczek czegoś; okruch, odłamek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od okruch

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na marmurowych schodkach biegnących ku wodzie stoi pomarańczowy sadhu sypiąc na wodę okruszyny chlebowego placekacka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kruszyna ż., okruch mrz.

Wiktionary


okruszynka

zdrobnienie od: okruszyna; malutka, niewielka okruszyna


SJP.pl


okruteczny

gwarowo: okrutny


SJP.pl


okrutnica

okrutnik


SJP.pl

Patrz:

okrutnik

okrutnie

przysłówek

 (1.1) odprzym. okrutny

 (1.2) przest. mocno, bardzo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kot znalazł półżywego szczura i okrutnie się nim bawi.

 (1.2) Okrutnie ciekawią mnie dzieje Słowian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrutʲɲɛ, AS: okrutʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrucieństwo, okrutność

 przym. okrutny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieludzko, bezlitośnie, srogo, nieubłaganie

 (1.2) mocno, bardzo

Wiktionary


okrutniej

stopień wyższy od przysłówka: okrutnie


SJP.pl


okrutniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: okrutny; bardziej okrutny


SJP.pl


okrutnik

osoba okrutna, bezwzględna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mężczyzna okrutny, dręczyciel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrucieństwo n., okrutność ż.

 przym. okrutny

Wiktionary


okrutność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest okrutne; cecha tych, którzy są okrutni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrucieństwo n., okrutnik m.

 przym. okrutny

 przysł. okrutnie

Wiktionary


okrutny

1. sprawiający ból, cierpienie;
2. przestarzale: wielki, ogromny, np. okrutna ciekawość


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) nie znający litości, nieludzki, charakteryzujący się okrucieństwem

 (1.2) przest. mocny, wielki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kot znalazł półżywego szczura i w okrutny sposób się nim bawił.

 (1.2) Zżera mnie okrutna ciekawość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrutnɨ, AS: okrutny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrucieństwo n., okrutność ż., okrutnik m., okrutnica ż.

 przysł. okrutnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antyhumanitarny, barbarzyński, bestialski, bezduszny, bezlitosny, bez serca, brutalny, herodowy, katowski, krwawy, krwiożerczy, niehumanitarny, nielitościwy, nieludzki, niemiłosierny, odhumanizowany, sadystyczny, wynaturzony, zdziczały, zezwierzęciały, zezwierzęcony, zwyrodniały, żądny krwi

 (1.2) mocny, wielki

Wiktionary


okrwawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrwawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrwawiać ndk.

Wiktionary


okryć

nakryć z wierzchu lub ze wszystkich stron


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. okrywać)

 (1.1) dokonany od|okrywać.

czasownik zwrotny dokonany okryć się (ndk. okrywać się)

 (2.1) dokonany od|okrywać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrywa ż.

 czas. okrywać

Wiktionary


okrycie

nakryć z wierzchu lub ze wszystkich stron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przedmiot służący do okrywania

 (1.2) ubranie wierzchnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdzie jest okrycie do samochodu?

 (1.2) Płaszcz jest najlepszym okryciem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɨt͡ɕɛ, AS: okryće

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) przykrycie, nakrycie

Wiktionary


okryjbida

przestarzale, żartobliwie: zużyte, liche okrycie; okryjbieda


SJP.pl


okryjbieda

przestarzale, żartobliwie: zużyte, liche okrycie; okryjbida


SJP.pl


okrytonasienne

grupa roślin naczyniowych; okrytozalążkowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. gromada roślin naczyniowych

Wiktionary

Okrytonasienne, okrytozalążkowe (Magnoliopsida, Magnoliophyta; syn. Angiospermae) – grupa (klad) roślin naczyniowych pochodzących od wspólnego przodka żyjącego prawdopodobnie w okresie karbonu (350–275 mln lat temu) i stanowiących siostrzaną linię rozwojową w stosunku do nagonasiennych. Okrytonasienne charakteryzują się zredukowanym gametofitem oraz brakiem rodni i plemni. Sporofity są stadium dominującym. Organem służącym do rozmnażania generatywnego jest kwiat, często obupłciowy, w którym gamety wytwarzane są w słupku i pręcikach. Słupki powstają ze zrośniętych owocolistków, które osłaniają zalążki i rozwijające się nasiona (stąd nazwa grupy). Pręciki zbudowane są z nitki i główki. W główce występują najczęściej dwa pylniki. W pylnikach powstają mikrospory, z których następnie rozwijają się ziarna pyłku, które wytwarzają tzw. jądra plemnikowe (nieruchome plemniki).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɨtɔnaˈɕɛ̃nːɛ, AS: okrytonaś•ne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrytonasienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okrytozalążkowe

Wiktionary


okrytonasienny

o cechach okrytonasiennych (grupa roślin naczyniowych)


SJP.pl


okrytozalążkowe

grupa roślin naczyniowych; okrytonasienne


SJP.pl

Okrytonasienne, okrytozalążkowe (Magnoliopsida, Magnoliophyta; syn. Angiospermae) – grupa (klad) roślin naczyniowych pochodzących od wspólnego przodka żyjącego prawdopodobnie w okresie karbonu (350–275 mln lat temu) i stanowiących siostrzaną linię rozwojową w stosunku do nagonasiennych. Okrytonasienne charakteryzują się zredukowanym gametofitem oraz brakiem rodni i plemni. Sporofity są stadium dominującym. Organem służącym do rozmnażania generatywnego jest kwiat, często obupłciowy, w którym gamety wytwarzane są w słupku i pręcikach. Słupki powstają ze zrośniętych owocolistków, które osłaniają zalążki i rozwijające się nasiona (stąd nazwa grupy). Pręciki zbudowane są z nitki i główki. W główce występują najczęściej dwa pylniki. W pylnikach powstają mikrospory, z których następnie rozwijają się ziarna pyłku, które wytwarzają tzw. jądra plemnikowe (nieruchome plemniki).

Wikipedia


okrytozalążkowiec

roślina naczyniowa charakteryzująca się zredukowanym gametofitem oraz brakiem rodni i plemni; roślina okrytozalążkowa


SJP.pl


okrytozalążkowy

o cechach okrytozalążkowych (grupa roślin naczyniowych)


SJP.pl


okrywa

1. to, co coś okrywa;
2. sierść zwierzęcia;
3. okrywa kwiatowa - skupienie podsadek, przysadek, czasami także podkwiatków, które okrywają niektóre rodzaje kwiatostanów u roślin; okwiat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) element okrywający

 (1.2) łow. zootechn. owłosienie u zwierząt

forma czasownika.

 (2.1) 3 os. lp. ter. od: okrywać

Wiktionary

Okrywa (łac. involucrum, perianthium, ang. involucre, perianth) – skupienie podsadek, przysadek, czasami także podkwiatków, które okrywają niektóre rodzaje kwiatostanów u roślin. Często występują w rodzinie astrowatych (Asteraceae) okrywając koszyczek, poza tym także np. w rodzinach szczeciowatych (Dipsacaceae) i selerowatych (Apiaceae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po przekwitnięciu kwiatów okrywa kwiatostanu przekształca się zwykle w okrywę owocostanu.

 (2.1) Kir zwykle okrywa trumnę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrywanie n.

 czas. okryć dk., okrywać ndk.

Wiktionary


okrywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. okryć)

 (1.1) kładąc coś na czymś, osłaniać jego powierzchnię

 (1.2) znajdować się na powierzchni czego

 (1.3) sprawiać, że ktoś staje się przedmiotem określonych postaw

czasownik zwrotny niedokonany okrywać się (dk. okryć się)

 (2.1) kłaść coś na siebie lub wokół siebie celem osłony

 (2.2) być okrywanym

 (2.3) przyczyniać się do oceny siebie przez innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak prawdziwy krab, bronisz swej wrażliwości i wewnętrznej łagodności skorupą, która cię okrywa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkrɨvat͡ɕ, AS: okryvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrywa ż., okrywanie n.

 czas. okryć dk.

Wiktionary


okrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrywać

 rzecz. okrywa ż.

Wiktionary


okrywowy

służący do okrywania


SJP.pl


okrzeja

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w gminie Krzywda;

 (1.2) geogr. jezioro w województwie zachodniopomorskim, w gminie Węgorzyno;

Wiktionary

Okrzeja – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Krzywda. Przez miejscowość przepływa Okrzejka, dopływ Wisły.

Administracyjnie wieś jest podzielona na dwa sołectwa Okrzeja I i Okrzeja II. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1587 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okrzeja ż., Okrzejka ż.

 przym. okrzejski

Wiktionary


okrzejski

nazwisko


SJP.pl


okrzemka

glon jednokomórkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jednokomórkowy glon z typu chryzofitów;

Wiktionary

Okrzemki (Bacillariophyceae, Bacillariophyta, Diatomophyceae) – klasa lub gromada jednokomórkowych glonów. Dział fykologii zajmujący się okrzemkami to diatomologia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ściana komórkowa okrzemek składa się z dwóch połówek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkʃɛ̃mka, AS: okšmka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. okrzemkowy

Wiktionary


okrzemki

gromada mikroskopijnych glonów jednokomórkowych, obejmująca około 10 tysięcy gatunków; diatomeae


SJP.pl

Okrzemki (Bacillariophyceae, Bacillariophyta, Diatomophyceae) – klasa lub gromada jednokomórkowych glonów. Dział fykologii zajmujący się okrzemkami to diatomologia.

Wikipedia


okrzepnąć

umocnić się, stać się silniejszym, odporniejszym


SJP.pl


okrzepły

umocnić się, stać się silniejszym, odporniejszym


SJP.pl


okrzesać

czasownik

 (1.1) stpol. przyciąć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkʃɛsat͡ɕ, AS: okšesać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okrzesanie n.

Wiktionary


okrzesanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrzesać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrzesać dk.

Wiktionary


okrzesywaczka

narzędzie do okrzesywania drewna


SJP.pl


okrzesywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okrzesywać.

Wiktionary

Okrzesywanie – usuwanie za pomocą siekiery lub piły konarów, gałęzi i sęków na stojącym lub ściętym drzewie.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. okrzesywać ndk.

Wiktionary


okrzeszyce

Okrzeszyce – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Wikipedia


okrzos

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. młodzieńczyk, który już brodacieje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkʃɔs, AS: okšos

Wiktionary


okrzosek

1. drobna część drzewa, kamienia tip., która odpadła przy okrzesywaniu;
2. kamienne narzędzie do okrzesywania;
3. przedmiot powstały przez okrzesywanie


SJP.pl


okrzyczany

znany z rozgłosu, często chwalony przesadnie lub niezasłużenie; osławiony, głośny


SJP.pl


okrzyk

1. głośne krzyknięcie, zawołanie;
2. dawniej: zawołanie wspólne dla jakiejś grupy osób, służące do rozpoznawania się, zwoływania się; hasło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) głośny dźwięk wydany przez człowieka, wyrażający silne emocje lub mające zwrócić uwagę innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nagle usłyszeliśmy przeraźliwy okrzyk, okazało się, że mama zobaczyła mysz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkʃɨk, AS: okšyk

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okrzykiwać ndk., okrzyknąć dk.

 rzecz. krzyk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wykrzyknienie

Wiktionary


okrzyki

1. głośne krzyknięcie, zawołanie;
2. dawniej: zawołanie wspólne dla jakiejś grupy osób, służące do rozpoznawania się, zwoływania się; hasło


SJP.pl


okrzyn

roślina z rodziny baldaszkowatych


SJP.pl

Okrzyn (Laserpitium L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 9 gatunków. Rośliny te występują w Europie, sięgając na wschodzie do zachodniej Rosji. Obecne są poza tym w Maroku. Do flory Polski należy tylko okrzyn szerokolistny L. latifolium. Z Bieszczadów błędnie podawany był także okrzyn karpacki L. krapffii. Zaliczane tu inne gatunki przeniesione zostały do rodzajów Laser (okrzyn jeleni) i Silphiodaucus (okrzyn łąkowy zwany też pruskim).

Wikipedia


oks

skrótowiec, rodzaj męski

 (1.1) = sport. Opatowski Klub Sportowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od najmłodszych lat trenuję w OKS.

 (1.1) Od najmłodszych lat trenuję w OKS-ie.

Wiktionary


oksa

wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim


SJP.pl

Oksa (daw. Oksza) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Oksa.

Oksa uzyskała lokację miejską w 1554 roku, zdegradowana w 1869 roku. Do 1954 roku siedziba gminy Węgleszyn. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Oksa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Od założenia do 1679 r. było jednym z centrów kalwinizmu w Małopolsce.

Wikipedia


oksalit

minerał, szczawian żelazawy, spotykany głównie w węglu brunatnym


SJP.pl


oksalon

nietopliwe żaroodporne włókno wytrzymujące temperaturę rzędu 600-700°C, stosowane w hutnictwie przy filtracji gorących gazów


SJP.pl


oksaluria

obecność zbyt dużej ilości szczawianu wapnia w moczu


SJP.pl


oksana

Ksenia – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „gościnna” (Ξενία, dosł. „życzliwa dla obcych”), popularne zwłaszcza w krajach prawosławnych: rosyjskie Ксения (Ksienija), Аксиния (Aksinija), ukraińskie Ксенія (Ksenija), Ксеня (Ksenia) oraz pochodne Оксана (Oksana), białoruskie Ксенія (Ksenìâ), czeskie Xenie, słowackie Xeni.

Wikipedia


oksański

Oksa


SJP.pl

Patrz:

Oksa

oksazepam

lek o działaniu przeciwlękowym, będący czynnym metabolitem diazepamu i chlordiazepoksydu; oxazepam


SJP.pl

Wikipedia


okseft

1. dawna miara objętości cieczy od 200 do 400 litrów;
2. wielka beczka


SJP.pl

Okseft – dawna miara objętości cieczy, często stosowana w winiarstwie i piwowarstwie; inaczej „wielka beczka”. Okseft pruski równy był 206 litrom; miara ta w innych krajach, zależnie od czasu, odpowiadała pojemności od około 200 do ponad 600 litrów.

Wikipedia


okser

przeszkoda w jeździectwie; oxer


SJP.pl

Okser (także oxer) – w jeździeckich skokach przez przeszkody przeszkoda przenośna złożona, składająca się z dwóch stacjonat o zasadniczo tej samej wysokości (pierwsza powinna być o kilka centymetrów niższa, aby przeszkoda była widoczna dla konia), pokonywana jednym skokiem (jednoczłonowa). Wysokość przeszkody oraz jej szerokość zależą od klasy konkursu.

Wikipedia


oksford

tkanina bawełniana o charakterystycznym splocie skośnym, zwanym splotem oksfordzkim; oxford


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowej Anglii, stolica hrabstwa Oxfordshire;

 (1.2) geogr. adm. dystrykt w południowej Anglii, w hrabstwie Oxfordshire;

 (1.3) uniwersytet w Oksfordzie (1.1);

Wiktionary

Oksford (ang. Oxford) – miasto w południowej Anglii nad rzeką Tamizą, stolica hrabstwa Oxfordshire, w dystrykcie Oksford. Znane jest przede wszystkim jako siedziba Uniwersytetu Oksfordzkiego (University of Oxford), najstarszego anglojęzycznego uniwersytetu świata. Oksford od XIX w. nazywany jest „miastem rozmarzonych wież” (ang. city of dreaming spires).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Budynek egzaminacyjny uniwersytetu w Oksfordzie zamieniono w szpital wojskowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔksfɔrt, AS: oksfort

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksfordczyk m., oksfordka ż.

 przym. oksfordzki

Wiktionary


oksfordczyk

1. mieszkaniec Oksfordu, miasta w Anglii;
2. absolwent uniwersytetu w Oksfordzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Oksfordu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oksford mrz.

:: fż. oksfordka ż.

 przym. oksfordzki

Wiktionary


oksfordka

1. mieszkanka Oksfordu (miasta w Anglii);
2. absolwentka uniwersytetu w Oksfordzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Oksfordu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oksford mrz.

:: fm. oksfordczyk mos.

 przym. oksfordzki

Wiktionary


oksfordzki

Oksford; oxfordzki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Oksfordem, dotyczący Oksfordu, pochodzący z Oksfordu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oksford mrz., oksfordczyk mos., oksfordka ż.

Wiktionary


oksiran

1. organiczny związek chemiczny zawierający w swojej cząsteczce pierścień złożony z atomu tlenu i dwóch atomów węgla; epoksyd, epitlenek;
2. najprostszy możliwy epitlenek; tlenek etylenu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. zob. tlenek etylenu.

Wiktionary

Tlenek etylenu, oksiran – organiczny związek chemiczny z grupy cyklicznych eterów, najprostszy możliwy epoksyd.

W warunkach standardowych jest gazem o zapachu eterowym. W warunkach normalnych jest bezbarwną cieczą. Pod ciśnieniem atmosferycznym wrze w temperaturze 10,7 °C. Będąc związkiem polarnym, dobrze rozpuszcza się w wodzie. Wykazuje działanie narkotyczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oksiran jest związkiem polarnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈksʲirãn, AS: oksʹirãn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tlenek etylenu

Wiktionary


oksiranowy

oksiran


SJP.pl

Patrz:

oksiran

oksoboran

sól kwasu borowego


SJP.pl


oksokwas

kwas karboksylowy, którego cząsteczki zawierają grupę aldehydową (aldehydokwas), ketonową (ketonokwas) lub obie te grupy


SJP.pl


okson

techniczna nazwa nadtlenku sodu; oksylit


SJP.pl


oksoniowy

jon oksoniowy - jon zawierający atom tlenu o ładunku dodatnim, np. jon hydroniowy


SJP.pl


oksozon

alotropowa odmiana tlenu; tetratlen, czerwony tlen


SJP.pl


oksy

wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowe, liczba mnoga

 (1.1) pot. okulary

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okulary

Wiktionary


oksy-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tlenem

 (1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kwasem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) oksy- + hemoglobina = oksyhemoglobina

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tleno-

Wiktionary


oksybiont

organizm, najczęściej drobnoustrój, mogący żyć i rozwijać się jedynie w obecności tlenu atmosferycznego; aerob, aerobiont, tlenowiec


SJP.pl


oksybioza

aerobioza; życie w środowisku zawierającym tlen


SJP.pl

Aerobioza, oksybioza (gr. aḗr ‘powietrze’, bíos ‘życie’) – procesy życiowe zachodzące w środowisku zawierającym tlen.

W aerobiozie żyje większość organizmów (tlenowce), u których tlen atmosferyczny jest zużywany w przemianach chemicznych stanowiących podstawowe źródło energii.

Przykładem procesu aerobowego jest tlenowy rozkład kwasu pirogronowego.

Wikipedia


oksybrazja

odmiana peelingu dla bardzo wrażliwej cery


SJP.pl


oksydacja

proces łączenia się pierwiastków lub związków chemicznych z tlenem; utlenianie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. łączenie się pierwiastków lub związków chemicznych z tlenem

Wiktionary

Utlenianie, oksydacja – reakcja chemiczna, w której atom przechodzi z niższego stopnia utlenienia na wyższy, co jest równoważne z oddaniem elektronów.

Nazwa ta ma charakter umowny, gdyż każdej reakcji utleniania musi towarzyszyć reakcja redukcji. Łącznie taki proces nazywa się reakcją redoks (redukcja + oksydacja).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szczególnie miedź i żelazo wpływają proutleniająco, przyspieszając reakcje oksydacji w olejach i tłuszczach.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. oksydować ndk.

 przym. oksydacyjny

Wiktionary


oksydacyjny

związany z oksydacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z oksydacją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zazwyczaj uszkodzenie oksydacyjne prowadzi do szybkiej utraty aktywności biologicznej białka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksydacja ż.

 czas. oksydować ndk.

Wiktionary


oksydan

systematyczna nazwa wody jako związku chemicznego; tlenek wodoru


SJP.pl

Woda (tlenek wodoru; nazwa systematyczna IUPAC: oksydan) – związek chemiczny o wzorze H2O, występujący w warunkach standardowych w stanie ciekłym. W stanie gazowym wodę określa się mianem pary wodnej, a w stałym stanie skupienia – lodem. Słowo „woda” jako nazwa związku chemicznego może odnosić się do każdego stanu skupienia.

Wikipedia


oksydant

związek chemiczny oddający łatwo tlen i powodujący utlenianie innych substancji; utleniacz, środek utleniający


SJP.pl


oksydaza

enzym katalizujący reakcje, w których dochodzi do zmiany stopnia utlenienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. enzym katalizujący przenoszenie atomu wodoru na tlen, tworząc wodę lub nadtlenek wodoru;

Wiktionary

Oksydazy – enzymy katalizujące przenoszenie wodoru na tlen w wyniku czego powstaje woda lub nadtlenek wodoru.

Wyróżnia się:

  • oksydazy pierwszego zespołu – produktem jest woda (np. oksydaza cytochromowa posiada grupę prostetyczną w postaci dwóch grup hemowych)
  • oksydazy drugiego zespołu – produktem jest nadtlenek wodoru (np. oksydaza ksantynowa – zawiera koenzym w formie FAD lub FMN)
  • katalaza – posiada grupę prostetyczną w postaci czterech grup hemowych, może być enzymem antyoksydacyjnym
  • oksydaza monoaminowa (MAO)
  • oksydaza diaminowa (DAO)

Wikipedia


oksydazy

enzym katalizujący reakcje, w których dochodzi do zmiany stopnia utlenienia


SJP.pl

Oksydazy – enzymy katalizujące przenoszenie wodoru na tlen w wyniku czego powstaje woda lub nadtlenek wodoru.

Wyróżnia się:

  • oksydazy pierwszego zespołu – produktem jest woda (np. oksydaza cytochromowa posiada grupę prostetyczną w postaci dwóch grup hemowych)
  • oksydazy drugiego zespołu – produktem jest nadtlenek wodoru (np. oksydaza ksantynowa – zawiera koenzym w formie FAD lub FMN)
  • katalaza – posiada grupę prostetyczną w postaci czterech grup hemowych, może być enzymem antyoksydacyjnym
  • oksydaza monoaminowa (MAO)
  • oksydaza diaminowa (DAO)

Wikipedia


oksydoreduktaza

enzym biorący udział w reakcjach utleniania i redukcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. enzym katalizujący reakcje redoks;

Wiktionary

Oksydoreduktazy (EC 1) – klasa enzymów katalizujących reakcje utleniania i redukcji (reakcje redoks).

Oksydoreduktazy przenoszą elektrony i atomy wodoru pomiędzy cząsteczkami reduktora (donora wodoru) i utleniacza (akceptora wodoru), np.

DH2 + A ⇌ D + AH2
gdzie D – donor wodoru; A – akceptor wodoru

Wikipedia


oksydować

1. utleniać powierzchnię metali;
2. wytwarzać na powierzchni przedmiotów metalowych powłoki tlenowe


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pokrywać powierzchnię metali warstwą tlenków tych metali, w celach ochronnych lub dekoracyjnych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksydacja ż.

 przym. oksydacyjny

Wiktionary


oksydowanie

1. utleniać powierzchnię metali;
2. wytwarzać na powierzchni przedmiotów metalowych powłoki tlenowe


SJP.pl

Oksydowanie – proces pokrywania powierzchni metali cienką warstwą ich tlenków (przeciw korozji i dla ozdoby). Oksydowanie można przeprowadzać metodą chemiczną (np. zanurzanie przedmiotów stalowych we wrzącym stężonym roztworze wodorotlenku sodu i azotanu srebra) lub metodą elektrolityczną (w procesie anodowego utleniania).

Wikipedia


oksydowany

przymiotnik

 (1.1) poddany procesowi oksydacji

Wiktionary


oksyetylen-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tlenkiem etylenu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) oksyetylen- + -ować = oksyetylenować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etoksy-

Wiktionary


oksyetylenować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) chem. przeprowadzić proces oksyetylenowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyetylen m., oksyetylenowanie n.

 przym. oksyetylenowany

Wiktionary


oksyetylenowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) chem. proces przyłączenia tlenku etylenu do związków organicznych prowadzone w obecności katalizatorów;

Wiktionary

Oksyetylenowanie – reakcja chemiczna polegająca na przyłączeniu etylu i tlenu, zwykle przy pomocy tlenku etylenu, do alkoholi i fenoli w celu uzyskania surfaktantów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przez oksyetylenowanie tlenkiem etylenu można modyfikować oba ugrupowania, przy czym im więcej wprowadzi się tlenku etylenu, tym większy uzyska się udział części hydrofilowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyetylen m.

 czas. oksyetylenować ndk.

 przym. oksyetylenowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etoksylowanie

Wiktionary


oksyetylenowany

przymiotnik

 (1.1) chem. poddany procesowi oksyetylenowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rola oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych w szamponach do włosów i płynach do mycia naczyń.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyetylen m., oksyetylenowanie n.

 czas. oksyetylenować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etoksylowany

Wiktionary


oksygenaza

Oksygenazy – enzymy katalizujące proces wbudowania tlenu w cząsteczkę.

Wyróżnia się oksygenazy właściwe, tj.:

  • dioksygenazy-włączają dwa atomy tlenu do substratu;
    • dioksygenazy wymagające udziału NAD(P)H, katalizujące reakcje hydroksylacji substratu;
    • dioksygenazy niewymagające udziału NAD(P)H, katalizujące rozerwanie pierścienia;

    Wikipedia


oksygenazy

Oksygenazy – enzymy katalizujące proces wbudowania tlenu w cząsteczkę.

Wyróżnia się oksygenazy właściwe, tj.:

  • dioksygenazy-włączają dwa atomy tlenu do substratu;
    • dioksygenazy wymagające udziału NAD(P)H, katalizujące reakcje hydroksylacji substratu;
    • dioksygenazy niewymagające udziału NAD(P)H, katalizujące rozerwanie pierścienia;

    Wikipedia


oksyhemoglobina

Oksyhemoglobina (oksy- + hemoglobina – gr. haíma ‘krew’ i globina, HbO2) – postać hemoglobiny, w której związane są cztery cząsteczki tlenu. Połączenie nie polega na utlenianiu hemoglobiny, przez co określane jest jako utlenowanie. Jest połączeniem nietrwałym i odwracalnym. Powstaje przy podwyższonym ciśnieniu parcjalnym tlenu występującym w płucach, jest transportowana do tkanek przez krew, gdzie oddaje tlen mioglobinie i zamienia się w hemoglobinę. Ma lekko kwaśny odczyn. W jednym gramie oksyhemoglobiny w prawidłowych fizjologicznie warunkach wiązane jest 1,34 cm³ tlenu.

Wikipedia


oksykodon

organiczny związek chemiczny (pochodna kodeiny) używany jako środek przeciwbólowy


SJP.pl

Oksykodon (łac. oxycodonum) – organiczny związek chemiczny, pochodna kodeiny, silny opioidowy lek przeciwbólowy zsyntetyzowany po raz pierwszy w 1916 roku w Niemczech z tebainy. W medycynie stosuje się go głównie w postaci chlorowodorku.

Wikipedia


oksylikwit

materiał wybuchowy będący mieszaniną ciekłego tlenu z substancją palną


SJP.pl

Oksylikwit, nazwa zwyczajowa ciekłe powietrze – mieszanina wybuchowa ciekłego tlenu z substancją palną (sadza, torf, węgiel drzewny, mączka drzewna) sporządzana bezpośrednio przed użyciem.

Własności wybuchowe mieszanki są zależne od użytej substancji palnej i zawartości tlenu, mogą być miotające, a nawet silnie kruszące. Oksylikwity szybko tracą owe własności z powodu dużej lotności ciekłego tlenu (temp. wrzenia = – 183 °C). Naboje oksylikwitowe, składające się z substancji palnej zawiniętej w papier, zanurza się przed użyciem w termosie z ciekłym tlenem. Przygotowany ładunek należało szybko założyć i zdetonować, bo ich żywotność nie przekraczała 20 min.

Wikipedia


oksylit

techniczna nazwa nadtlenku sodu; okson


SJP.pl


oksym

związek organiczny, produkt reakcji kondensacji hydroksyloaminy z aldehydami lub ketonami


SJP.pl

Oksymy – klasa organicznych związków chemicznych zawierających ugrupowanie R1
R2
C=NOH
, powstałych formalnie poprzez kondensację hydroksyloaminy z ketonem (nazywanych ketoksymami) lub z aldehydem (aldoksymy). W przypadku aldoksymów jednym z podstawników grupy oksymowej jest atom wodoru, ketoksymy podstawione są dwiema grupami organylowymi.

Wikipedia


oksymetr

przyrząd do automatycznego odczytywania procentowej zawartości tlenu w pobranej próbce krwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. przyrząd służący do badania procentowej zawartości tlenu w próbce krwi

Wiktionary

Pulsoksymetr – urządzenie elektroniczne służące do nieinwazyjnego pomiaru tętna i saturacji (wysycenia krwi tlenem), a w niektórych urządzeniach także innych parametrów, wykorzystujące pomiar pochłaniania światła przez tkanki. Technika jest zwana pulsoksymetrią.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈksɨ̃mɛtr̥, AS: oksmetr̦

Wiktionary


oksymetria

badanie procentowej zawartości tlenu we krwi


SJP.pl


oksymetryczny

oksymetr


SJP.pl

Patrz:

oksymetr

oksymoron

w językoznawstwie: przenośne zestawienie pojęć o przeciwstawnym, wykluczającym się wzajemnie znaczeniu, np. spieszyć się powoli, sucha woda; antylogia, epitet sprzeczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. figura retoryczna polegająca na celowym zestawieniu dwóch pojęć sprzecznych;

Wiktionary

Oksymoron (z gr. ὀξύμωρος, czyt. oksýmōros, od oksýs „ostry” i mōros „tępy”), antylogia, epitet sprzeczny – figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiersz był pełen oksymoronów.

 (1.1) Przykładami oksymoronów są np. „głośna cisza”, „sucha woda”, „krwista zieleń” itp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔksɨ̃ˈmɔrɔ̃n, AS: oksỹmorõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksymoroniczność ż.

 przym. oksymoroniczny

 przysł. oksymoronicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antylogia, epitet sprzeczny

Wiktionary


oksymoroniczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co oksymoroniczne; wewnętrzna sprzeczność, przeciwstawność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksymoron mrz.

 przym. oksymoroniczny

 przysł. oksymoronicznie

Wiktionary


oksymoroniczny

przeciwstawny sam sobie, np. czarny śnieg, sucha woda


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przeciwstawny sam sobie, wewnętrznie sprzeczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksymoron mrz., oksymoroniczność ż.

 przysł. oksymoronicznie

Wiktionary


oksytańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. mieszkaniec Oksytanii, osoba narodowości oksytańskiej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkający w Bordeaux Oksytańczycy jedzą żaby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksytański mrz., Oksytania ż.

 przym. oksytański

Wiktionary


oksytania

1. region administracyjny w południowej Francji;
2. region w Europie Południowej, w którym używa się języka oksytańskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna obejmująca obszary, gdzie używano języka oksytańskiego;

 (1.2) geogr. adm. region administracyjny w południowej Francji, jego stolicą jest Tuluza;

Wiktionary

  • Oksytania – kraina historyczna we Francji
  • Oksytania – region administracyjny we Francji

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. oksytański mrz., Oksytańczyk mos.

 przym. oksytański

Wiktionary


oksytański

1. Oksytania;
2. język oksytański - język romański występujący na południu Francji; język okcytański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Oksytanii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język romański używany na południu Francji;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔksɨˈtãj̃sʲci, AS: oksytãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oksytańczyk mos., Oksytania ż.

Wiktionary


oksytańskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem oksytańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem oksytańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku oksytańskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔksɨˈtãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: oksytãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


oksyterracyna

Wikipedia


oksytetracyklina

antybiotyk hamujący rozwój bakterii Gram-dodatnich, riketsji i niektórych wirusów


SJP.pl

Wikipedia


oksytocyna

hormon syntetyzowany w podwzgórzu, uwalniany okresowo, magazynowany w tylnym płacie przysadki mózgowej, fizjologiczny bodziec rozpoczęcia porodu, powodujący skurcze mięśnia macicy podczas porodu i regulujący odruch wypływu mleka z gruczołu sutkowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. med. hormon powodujący skurcze mięśni gładkich, będący fizjologicznym bodźcem do rozpoczęcia porodu;

Wiktionary

Oksytocyna – organiczny związek chemiczny, makrocykliczny hormon peptydowy złożony z 9 aminokwasów (nonapeptyd) spiętych mostkiem dwusiarczkowym. Dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jest okresowo uwalnianym neuroprzekaźnikiem.

Wytwarzana jest w jądrze przykomorowym i nadwzrokowym podwzgórza i neuronami przekazywana jest do tylnego płata przysadki, gdzie następnie jest magazynowana. Oksytocyna powoduje skurcze mięśni macicy, co ma znaczenie podczas akcji porodowej (wcześniej występuje blok progesteronowy).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔksɨtɔˈt͡sɨ̃na, AS: oksytocna

Wiktionary


oksyton

1. wyraz mający akcent na ostatniej sylabie;
2. akcent padający na ostatnią sylabę wyrazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fonet. akcent na ostatniej sylabie wyrazu;

 (1.2) fonet. wyraz mający akcent na ostatniej sylabie

Wiktionary

Oksyton, oksytonon (gr. oksýtonos – dosł. ’przenikliwy, wysoki dźwięk’) – wyraz lub zestrój akcentowy akcentowany na ostatniej sylabie (oksytonicznie). W polszczyźnie oksytonami są wyrazy jednosylabowe (np. dom) oraz wielosylabowe zestroje akcentowe złożone z oksytonów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. oksytonon mrz., oksytoniczność ż., oksytoneza ż.

 przym. oksytoniczny

 przysł. oksytonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oksytonon, akcent oksytoniczny

 (1.2) oksytonon

Wiktionary


oksytoneza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fonet. akcentowanie wyrazu na ostatniej sylabie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyton mrz., oksytonon mrz., oksytoniczność ż.

 przym. oksytoniczny

 przysł. oksytonicznie

Wiktionary


oksytonicznie

przysłówek

 (1.1) od: oksytoniczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyton mrz., oksytonon mrz., oksytoniczność ż., oksytoneza ż.

 przym. oksytoniczny

Wiktionary


oksytoniczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fonet. cecha tego, co oksytoniczne; padanie akcentu na ostatnią sylabę wyrazu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyton mrz., oksytonon mrz., oksytoneza ż.

 przym. oksytoniczny

 przysł. oksytonicznie

Wiktionary


oksytoniczny

dotyczący oksytonu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fonet. charakteryzujący się akcentowaniem wyrazów na ostatniej sylabie, mający akcent na ostatniej sylabie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyton mrz., oksytonon mrz., oksytoniczność ż., oksytoneza ż.

 przysł. oksytonicznie

Wiktionary


oksytonon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fonet. zob. oksyton.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oksyton mrz., oksytoniczność ż., oksytoneza ż.

 przym. oksytoniczny

 przysł. oksytonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oksyton

Wiktionary


oksywiak

mieszkaniec Oksywia (dzielnica Gdyni)


SJP.pl


oksywianka

mieszkanka Oksywia (dzielnicy Gdyni)


SJP.pl


oksywie

dzielnica Gdyni


SJP.pl

Oksywie (kaszb. Òksëwié, niem. Oxhöft) – nadmorska dzielnica Gdyni granicząca z następującymi dzielnicami tegoż miasta: Babie Doły (od północy), Obłuże (od zachodu) oraz Śródmieście (od południa), a także z Morzem Bałtyckim od wschodu. Granica przebiega od północy ul. Zieloną do skrzyżowania z ul. płk. Dąbka, następnie ul. płk. Dąbka do ul. Benisławskiego, od zachodu ul. Benisławskiego do ul. Śmidowicza, od południa ul. Śmidowicza do brzegu morza, od wschodu brzegiem morza.

Wikipedia


oksywski

przymiotnik od: Oksywie (dzielnica Gdyni)


SJP.pl


oksza

dawniej: siekiera, topór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. siekiera

 (1.2) topór

Wiktionary

  • Oksza – rodzaj broni białej
  • Oksza – herb szlachecki
  • Oksza – wieś w Polsce położona w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gm. Witnica

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔkʃa, AS: okša

Wiktionary


okszów

Okszów (dawn. Okrzów) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Chełm.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Okszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wikipedia


oktaedr

bryła geometryczna ograniczona ośmioma równobocznymi trójkątami; ośmiościan foremny


SJP.pl

Ośmiościan foremny a. oktaedr (z gr.) – wielościan foremny o 8 ścianach w kształcie przystających trójkątów równobocznych. Ma 12 krawędzi, 6 wierzchołków i 3 przekątne.Ośmiościan foremny jest także antygraniastosłupem.Ośmiościan foremny ma cztery pary ścian do siebie równoległych.

Wikipedia


oktaedryt

syderyt bogaty w nikiel o strukturze ośmiościanów


SJP.pl

Oktaedryty − według klasyfikacji meteorytów grupa meteorytów żelaznych. Posiadają dwa minerały podstawowe: kamacyt i taenit. W oktaedrytach jest większa zawartość taenitu niż w heksaedrytach. Po przecięciu meteorytu należącego do tej grupy widoczne są figury Widmanstättena.

Wikipedia


oktagon

wielokąt płaski o ośmiu bokach; ośmiobok, ośmiokąt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. zob. ośmiokąt, ośmiobok.

Wiktionary

Ośmiokąt, ośmiobok, oktagon – wielokąt o ośmiu bokach.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) ośmiokąt

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) figura geometryczna

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oktagonik m.

 przym. oktagonalny, oktagonowy

 przysł. oktagonalnie

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὀκτάγωνος. < etym|gr|ὀκτώ|γωνία. → osiem + kąt

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|ośmiokąt.

* niemiecki: (1.1) Oktagon n., Oktogon n.

źródła.

== oktagon (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) mat. ośmiokąt, oktagon

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktagonik m.

 przym. oktagonalny, oktagonowy

 przysł. oktagonalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ośmiokąt

Wiktionary


oktagonalny

mający osiem kątów; ośmiokątny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma osiem kątów; mający kształt oktagonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktagon mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ośmiokątny

Wiktionary


oktagonowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z oktagonem, dotyczący oktagonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktagon m.

Wiktionary


oktagram

ośmiokąt gwiaździsty foremny


SJP.pl


oktalny

w informatyce: ósemkowy


SJP.pl


oktan

ósmy węglowodór nasycony w szeregu homologicznym alkanów, występujący w benzynie i ropie naftowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek organiczny z grupy alkanów, jeden ze składników benzyny;

Wiktionary

Oktan, C
8
H
18
– organiczny związek chemiczny z grupy alkanów. Jest składnikiem benzyny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozgałęzionym izomerem oktanu jest izooktan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔktãn, AS: oktãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oktanowy

 rzecz. Oktawia ż.

Wiktionary


oktanol

alkohol o 8 atomach węgla w cząsteczce


SJP.pl

Oktanol – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi, zawierający 8 atomów węgla. W normalnych warunkach jest on cieczą o nieprzyjemnym zapachu. Nie rozpuszcza się w wodzie, podobnie jak inne alkohole cięższe od butanolu (o większej liczbie atomów węgla).

Wikipedia


oktanowy

przymiotnik od: oktan


SJP.pl


oktans

Oktant (łac. Octans, dop. Octantis, skrót Oct) – niewielki gwiazdozbiór zawierający południowy biegun niebieski. Jest to 50. co do wielkości gwiazdozbiór na niebie. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem: około 35. W Polsce niewidoczny.

Wikipedia


oktant

1. astronomiczny przyrząd do pomiaru kątów;
2. ósma część koła;
3. część przestrzeni ograniczona trzema płaszczyznami prostokątnego układu współrzędnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

Oktant – dawny przyrząd nawigacyjny do mierzenia wysokości ciał niebieskich nad horyzontem, a także kątów poziomych i pionowych między obiektami, o budowie zbliżonej do sekstantu, ale z kątomierzem (limbusem) stanowiącym wycinek jednej ósmej koła.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔktãnt, AS: oktãnt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Oct

Wiktionary


oktaw

format książki powstały przez podzielenie arkusza na 8 kartek; ósemka, oktawa


SJP.pl


oktawa

1. okres ośmiu dni; także ósmy dzień tego okresu
2. w muzyce: odległość między dwoma dźwiękami wynosząca 12 półtonów
3. lit. ośmiowersowa strofa o określonych rymach
4. w poligrafii: ósemkowy format książki; ósemka
5. rodzaj kolubryny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przedział czasu równy ośmiu dniom; również ostatni dzień tego okresu

 (1.2) muz. ósmy stopień skali (gamy) muzycznej

 (1.3) muz. interwał między pierwszym a ósmym dźwiękiem w skali diatonicznej

 (1.4) muz. dwa dźwięki jednoimienne oddalone o oktawę (1.3)

 (1.5) liter. strofa składająca się z ośmiu wierszy

 (1.6) hist. wojsk. rodzaj działa używanego w XV-XVII wieku, odmiana kolubryny

Wiktionary

  • oktawa – termin w muzyce i akustyce
    • oktawa (interwał) – interwał w muzyce
    • oktawa (akustyka) – oktawa w akustyce
    • materiał dźwiękowy – podział materiału dźwiękowego na oktawy
  • oktawa (literatura) – strofa złożona z ośmiu wersów
  • oktawa (religia) – okres ośmiu kolejnych dni w religii
  • wysoka oktawa – zasłona pomocnicza przed cięciem na głowę w szermierce
  • oktawa kolubryna – w Polsce znana jako półfalkon lub sokolik, kaliber do 70 mm
  • Octava – oktet wokalny
  • oktawy Cayleya – pojęcie w matematyce, inaczej liczba Cayleya

Wikipedia

Przykłady

 (1.5) Spotkanie z Tassem i Marinim było dla Słowackiego wydarzeniem nierównie ważniejszym niż spotkania z kobietami i nawet bodaj z Mickiewiczem. W każdym razie ślady spotkania z mistrzami oktawy widać u Słowackiego na każdej stronicy, gdy inne spotkania – będąc przedmiotem dociekań jego biografów – nie zostawiły tak widocznych i ważnych wspomnień.

 (1.6) Za lekkimi pułkami wtoczyła się na koniec z trudem i artyleria wurclowska, prowadząc cztery hakownice, dwie oktawy srodze donośne i sześć zdobycznych organków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔkˈtava, AS: oktava

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oktawalny, oktawowy

 rzecz. Oktawia ż., oktawista m.

Wiktionary


oktawia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Oktawia – żeński odpowiednik łac. męskiego imienia Oktawiusz, pochodzącego od rzymskiego rodu Octavia (Oktawiusze). Patronem tego imienia jest m.in. św. Oktawiusz, wspominany razem ze świętymi Salwatorem i Adwentorem.

Oktawia imieniny obchodzi:

  • 20 listopada, jako wspomnienie św. Oktawiusza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Oktawia i jestem fryzjerką z Sieradza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktawa ż., oktet m., oktan m., oktant m., oktanol m.

:: fm. Oktawiusz m.

 temsłow. okto-

Wiktionary


oktawian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Oktawian – imię męskie pochodzenia łacińskiego oznaczające "członek rzymskiego rodu Oktawiuszów" (ród Octavia). W Polsce imię to pojawiło się dopiero w XIX w..

Żeńskim odpowiednikiem jest Oktawia.

Oktawian imieniny obchodzi 23 marca, 6 sierpnia, 2 września.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najlepszy przyjaciel dziadka miał na imię Oktawian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔkˈtavʲjãn, AS: oktavʹi ̯ãn

Wiktionary


oktawianek

zdrobnienie od: Oktawian (imię męskie)


SJP.pl


oktawianostwo

Oktawian z małżonką; Oktawianowie


SJP.pl


oktawianowie

Oktawian z małżonką; Oktawianostwo


SJP.pl


oktawianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Oktawiana lub z nim związany


SJP.pl


oktawista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) śpiewak o głosie niższym od basu, basso profundo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktawa ż.

Wiktionary


oktawiusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Oktawiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, bezpośrednio pochodzące od nazwy rzymskiego rodu Oktawiuszów, dosłownie oznaczające "ósmy z kolei". Patronem tego imienia jest św. Oktawiusz, wspominany razem ze świętymi: Salwatorem i Adwentorem. Żeńskim odpowiednikiem jest Oktawia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔkˈtavʲjuʃ, AS: oktavʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Oktawia ż.

Wiktionary


oktawiuszek

zdrobnienie od: Oktawiusz (imię męskie)


SJP.pl


oktawiuszostwo

Oktawiusz z małżonką; Oktawiuszowie


SJP.pl


oktawiuszowie

Oktawiusz z małżonką; Oktawiuszostwo


SJP.pl


oktawiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Oktawiusza lub z nim związany


SJP.pl


oktawka

1. w muzyce: mały flet; pikulina;
2. instrument smyczkowy używany dawniej przez górali


SJP.pl

Oktawka – staropolski, ludowy instrument muzyczny z rodziny skrzypiec. Również nazwa innych instrumentów w wysokim stroju (np. szpinetu).

Wikipedia


oktawowy

przymiotnik od: oktawa - w znaczeniu muzycznym (np. przenośnik oktawowy, analiza oktawowa)


SJP.pl


oktecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od oktet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktet m.

Wiktionary


okten

alken o ośmiu atomach węgla w cząsteczce


SJP.pl


oktet

1. w informatyce: jednostka miary informacji składająca się z 8 bitów
2. w muzyce: ośmioosobowy zespół; także utwór na taki zespół
3. w fizyce: zespół ośmiu elektronów


SJP.pl

Oktet (od łac. octo – osiem) – dwuznaczny termin muzyczny:

  1. zespół muzyczny ośmiu osób;
  2. utwór muzyczny dla takiego zespołu, np. na osiem instrumentów solowych, rzadziej głosów.

Pod nazwą oktet, stosowaną od XIX w. muzyce instrumentalnej na wzór pojęcia trio, kwartet itp., występują utwory na różne składy i w różnych stylach. W 2 połowie XVIII w. w muzyce plenerowej popularnością cieszyły się oktety na instrumenty dęte, tzw. Harmoniemusik (harmonia) na podwójną obsadę obojów, klarnetów, fagotów i rogów. Na takie zespoły powstawały divertimenta i serenady, m.in. Feldparthien B-dur, Es-dur, B-dur Haydna (Hob.II-41,42,43), Serenada Es-dur KV 375 i Serenada c-moll (Nacht Musique) KV 388 Mozarta i „Parthia dans un Concert...” Es-dur Beethovena, w 1830 wydana pod używanym do dzisiaj tytułem „Grand Octuor”. Na klasyczną obsadę „harmonii” przeznaczony jest neoklasyczny Octuor Igora Strawinskiego.

Wikipedia


oktetowy

oktet


SJP.pl

Patrz:

oktet

oktiabrskij

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w Baszkortostanie, położone u podnóża Gór Ilmeńskich;

Wiktionary

Oktiabrskij (ros. Октябрьский, Oktiabr´skij) – miasto w Rosji, w Baszkortostanie, u podnóża Gór Ilmeńskich, nad rzeką Ik.

Liczba mieszkańców w 2020 roku wynosiła 114 100 osób.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. Oktiabrski

Wiktionary


oktobas

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. instrument smyczkowy przypominający ogromny kontrabas i grający od niego o oktawę niżej;

Wiktionary

Oktobas – muzyczny instrument strunowy z grupy smyczkowych, którego konstruktorem był Jean-Baptiste Vuillaume.

Wikipedia


oktober

dawniej: październik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. październik

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. oktobrowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|październik.

źródła.

== oktober (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) październik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔkˈtɔbɛr, AS: oktober

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oktobrowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. oktobrowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|październik.

źródła.

== oktober (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) październik

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) winski, winowc

Wiktionary


oktobrowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. październikowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oktober m.

Wiktionary


oktoda

ośmioelektrodowa lampa elektronowa


SJP.pl

Oktoda – lampa próżniowa zawierająca zgodnie z nazwą osiem elektrod – anodę, katodę oraz sześć siatek. Siatka pierwsza i czwarta jest siatką sterującą, siatka druga jest siatką specjalną, siatki trzecia i piąta to siatki ekranujące (ich znaczenie jest identyczne jak siatki drugiej w tetrodzie) a siatka szósta to siatka hamująca.

Wikipedia


oktogen

organiczny związek chemiczny, jeden z najsilniejszych materiałów wybuchowych


SJP.pl

Oktogen, HMX (1,3,5,7-tetranitro-1,3,5,7-tetraazacyklooktan) – organiczny związek chemiczny, jedna z nitroamin heterocyklicznych. Jest prawie najsilniejszym ze wszystkich znanych obecnie kruszących materiałów wybuchowych.

Właściwości:

  • Prędkość detonacji 9100 m/s przy gęstości 1,89 g/cm³
  • Maksymalna gęstość 1,96 g/cm³

Wikipedia


oktogon

budowla wzniesiona na planie ośmioboku


SJP.pl

  • oktogon (ośmioboczna budowla)
  • Oktogon (plac w Budapeszcie)
  • Oktogon (stacja metra w Budapeszcie)

Wikipedia


oktogonalny

dawniej: ośmiokątny


SJP.pl


oktonar

wiersz antyczny (łaciński) złożony z ośmiu pełnych stóp


SJP.pl


oktonion

rozszerzenie kwaternionów stanowiące niełączną algebrę


SJP.pl


oktostych

strofa ośmiowierszowa lub utwór poetycki składający się z ośmiu wierszy


SJP.pl

Oktostych (gr. októs – osiem) – rodzaj wiersza zbudowanego z czterech dwuwersowych strof lub utwór poetycki złożony z ośmiu wersów, zestawionych zazwyczaj w dystychy, najczęściej rymowany aabbccdd.

W polskiej poezji oktostychów użyli po raz pierwszy Kasper Twardowski w Pochodni miłości bożej oraz Piotr Kochanowski w swoim przekładzie Orlanda szalonego Ludovica Ariosta. Jarosław Iwaszkiewicz opublikował pod nazwą Oktostychy swój cykl ośmiowersowych utworów lirycznych. Kontynuowali tę tradycję niektórzy poeci z kręgu Skamandra, między innymi Jerzy Liebert. Szczególną formą oktostychu jest oktawa. Popularna jest też strofa z podwójnym rymem krzyżowym ababcdcd:

Young Harry was a lusty drover,
And who so stout of limb as he?
His cheeks were red as ruddy clover,
His voice was like the voice of three.
Auld Goody Blake was old and poor,
Ill fed she was, and thinly clad;
And any man who pass'd her door,
Might see how poor a hut she had.

Wikipedia


oktoza

cukier prosty zawierający osiem atomów węgla w cząsteczce


SJP.pl


oktozy

cukier prosty zawierający osiem atomów węgla w cząsteczce


SJP.pl


oktrojować

narzucić władczym aktem monarchy konstytucję


SJP.pl


oktyliard

liczba wynosząca 10^51


SJP.pl

Wikipedia


oktylion

liczba równa jedynce z 48 zerami (we Francji, USA i krajach dawnego ZSRR - liczba równa jedynce z 27 zerami)


SJP.pl

Oktylion – liczba 1048, czyli jedynka i 48 zer w zapisie dziesiętnym.

W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) oktylion oznacza 1027, czyli kwadryliard w pozostałych krajach.

W układzie SI mnożników 1048 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary

Wikipedia


oktyn

alkin o ośmiu atomach węgla w cząsteczce


SJP.pl

Oktyn, C8H14 – organiczny związek chemiczny, węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów (zawiera jedno wiązanie potrójne). W warunkach normalnych jest bezbarwną cieczą. Ulega reakcjom typowym dla alkinów (np. spalanie i addycja z chlorowcami).

Wikipedia


okuć

przybić do czegoś metalowe umocnienia; obić coś metalem


SJP.pl


okucie

przybić do czegoś metalowe umocnienia; obić coś metalem


SJP.pl

Okucie – metalowe, często ozdobne umocnienie drewnianych przedmiotów: drzwi, okien, skrzyń, szaf itp.

  • okucie (budownictwo)
  • okucie (żeglarstwo)
  • okucie (falerystyka)

Wikipedia


okudlicowate

rodzina małych owadów z rzędu sieciarek


SJP.pl

Okudlicowate (Sisyridae) – nieliczna w gatunki rodzina małych owadów z rzędu sieciarek (Neuroptera). Obejmuje około 50 współcześnie żyjących gatunków rozprzestrzenionych po całym świecie, związanych ze środowiskiem wodnym. Jest taksonem siostrzanym dla bielotkowatych (Coniopterygidae). Typem nomenklatorycznym rodziny jest rodzaj Sisyra.

Wikipedia


okudlicowaty

o cechach okudlicowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


okudżawa

Bułat Szałwowicz Okudżawa (1924-97), rosyjski poeta, prozaik, kompozytor i dramaturg pochodzenia gruzińskiego


SJP.pl

Bułat Szałwowicz Okudżawa (ros. Булат Шалвович Окуджава, gruz. ბულატ ოკუჯავა; ur. 9 maja 1924 w Moskwie, zm. 12 czerwca 1997 w Clamart) – radziecki bard, poeta, prozaik, dramaturg tworzący w języku rosyjskim, kompozytor ballad, pieśni lirycznych i satyrycznych.

Wikipedia


okukać

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) etn. o kukułce kukając w obecności człowieka, wpłynąć na jego los, pozytywnie lub nie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chłopak ledwo "zipał", ale zipał; aż w czwartym roku okukała kukułka na wiosnę chorobę, więc się poprawił i w jakim takim zdrowiu doszedł do dziesiątego roku życia. (H. Sieniewicz: Janko Muzykant)

 (1.1) Okukała mnie kukułka i miałam akurat w kieszeni sto złotych! Najlepsza wróżba na kolejny rok. (z Internetu)

 (1.1) Na wiosnę musimy mieć przysłowiowy grosz w portfelu, aby kukułka nas nie „okukała” i nie pozbawiła nas szansy do wzbogacenia się. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkukat͡ɕ, AS: okukać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okukanie n., kuku n.

 czas. kukać ndk.

 wykrz. kuku

Wiktionary


okukanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okukać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈkãɲɛ, AS: okukãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okukać, kukać

 rzecz. kuku

 wykrz. kuku

Wiktionary


okulant

młody, zdrewniały pęd szczepiony na podkładce


SJP.pl


okular

jedna z podstawowych części budowy wielu urządzeń optycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) opt. rodzaj soczewki optycznej – w układzie optycznym ta, która znajduje się przy oku patrzącego;

Wiktionary

Okular – jedna z podstawowych części budowy wielu urządzeń optycznych. Jest to element optyczny znajdujący się najbliżej oka obserwatora, służący do obserwacji obrazu tworzonego przez obiektyw danego urządzenia. Okular występuje w postaci pojedynczej soczewki lub układu optycznego. Każdy okular służy do obserwacji tylko jednym okiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trzeba wymienić okular w mikroskopie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkular, AS: okular

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oculus mrz., okulary nmos., okularki nmos., okularzyska nmos., okularnik m., okularnica ż.

 przym. okularowy

Wiktionary


okularczyk

nazwisko


SJP.pl


okularki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. zdrobn. od: okulary

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈlarʲci, AS: okularʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okulary nmos., okularzyska nmos., okularnik m., okularnica ż., okular m.

 przym. okularowy

Wiktionary


okularnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. żart. albo lekcew. fż. od: okularnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ja też jestem okularnicą, chociaż czasami utajoną. Mam na myśli oczywiście soczewki kontaktowe. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkularʲˈɲit͡sa, AS: okularʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okularniczek m., okular m., okulary nmos., okularki nmos., okularzyska nmos.

:: fm. okularnik m.

 przym. okularowy

Wiktionary


okularnik

potocznie: człowiek noszący okulary


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. ktoś, kto nosi okulary

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. nazwa systematyczna|Naja naja|ref=tak., duży jadowity wąż mający brązowe lub piaskowe ubarwienie i rysunek okularów na kapturze szyjnym;

Wiktionary

  • Okularnik indyjski – gatunek jadowitego węża
  • Okularnik – western komediowy z 1992 roku, znany też pod tytułem Cztery oczy
  • Mercedes-Benz W210 – Mercedes klasy E z lat 1995-2003, popularnie nazywany okularnikiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Między nami po ulicy, pojedynczo i grupkami, snują się okularnicy ze skryptami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈlarʲɲik, AS: okularʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okular m., okulary nmos., okularki nmos., okularzyska nmos.

:: zdrobn. okularniczek m.

:: fż. okularnica ż.

 przym. okularowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) kobra indyjska

Wiktionary


okularowy

dotyczący okularów lub okularu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący okularów, związany z okularami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okularnik mzw./mos., okularnica ż., okularki nmos., okular mrz., okulary lm nm.

Wiktionary


okulary

przyrząd optyczny znoszący lub zmniejszający skutki wrodzonej lub nabytej wady wzroku takiej jak nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm (niezborność), czy starczowzroczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przedmiot służący do korekty wzroku lub ochrony oczu;

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|okular.

Wiktionary

  • okulary korekcyjne – okulary korygujące wady wzroku.
    • Okulary dwuogniskowe
    • Okulary progresywne
  • okulary ochronne – okulary, które za zadanie mają chronić oczy pracowników przed urazami mechanicznymi lub świetlnymi.
  • okulary przeciwsłoneczne – okulary chroniące przez zbyt dużym natężeniem światła.
  • okulary polaryzacyjne – okulary z filtrem polaryzacyjnym, przez który przedostaje się jedynie światło o polaryzacji zgodnej z kierunkiem polaryzacji filtru, dzięki czemu m.in. nie są widoczne niepotrzebne odbicia od powierzchni niemetalicznych.
  • okulary trójwymiarowe
  • Okulary śniegowe
  • okulary wielootworkowe - okulary bezsoczewkowe
  • okulary do pływania – sprzęt pływacki służący do ochrony oczu podczas pływania i nurkowania
  • Okulary – nowela Edgara Allana Poe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tomek lepiej widzi dzięki okularom.

 (1.1) Okulary miał z tej dużej sieci, która ma salon w każdym mieście.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈlarɨ, AS: okulary

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okular mrz., okularnik mos./mzw., okularnica ż.

:: zdrobn. okularki nmos.

:: zgrub. okularzyska nmos.

 przym. okularowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. binokle, żart. patrzałki, pot. gogle; reg. pozn. patrzydła, bryle.; gw-pl|Górny Śląsk|bryle, brele.; lwów|cwikier.

Wiktionary


okularysta

specjalista tworzący protezy gałki ocznej


SJP.pl


okularzysko

zgrubienie od: okular


SJP.pl


okulawiały

stać się kulawym - utykającym na nogę; okuleć, ochromieć


SJP.pl


okulawić

skulawić;
1. spowodować, że ktoś lub coś zacznie utykać na nogę;
2. potocznie: wykonać pracę nieumiejętnie lub niedokładnie; sfuszerować, spartaczyć;
3. okulawić się - stać się kulawym; okuleć, okulawieć


SJP.pl


okulawieć

stać się kulawym - utykającym na nogę; okuleć, ochromieć


SJP.pl


okulały

stać się kulawym - utykającym na nogę; okulawieć


SJP.pl


okulbaczenie

nałożyć koniowi kulbakę, siodło wojskowego typu; osiodłać


SJP.pl


okulbaczyć

nałożyć koniowi kulbakę, siodło wojskowego typu; osiodłać


SJP.pl


okuleć

stać się kulawym - utykającym na nogę; okulawieć


SJP.pl


okulewicz

nazwisko


SJP.pl


okulice

2 miejscowości w Polsce:

  • Okulice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Sobótka
  • Okulice – wieś w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Rzezawa

Wikipedia


okulicki

nazwisko


SJP.pl


okulicz

nazwisko


SJP.pl

  • Gilbert Okulicz-Kozaryn (1954–), inżynier i działacz państwowy, prezydent Łomży
  • Jarosław Okulicz-Kozaryn (1888–1955), pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego
  • Jerzy Okulicz-Kozaryn (1931–2012), archeolog i prehistoryk
  • Kazimierz Okulicz (1890–1981), dziennikarz, polityk, poseł na Sejm RP, minister sprawiedliwości
  • Łucja Okulicz-Kozaryn (1933-1999), polska badaczka, archeolog
  • Marian Okulicz-Kozaryn (1897–1955), rotmistrz Wojska Polskiego
  • Stanisław Okulicz, starosta, sędzia
  • Wacław Okulicz-Kozaryn (1884–1974), zapaśnik, olimpijczyk

Wikipedia


okulista

lekarz od oczu; oftalmolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób oczu

Wiktionary

Okulistyka (łac. oculus – oko), oftalmologia (gr. ophthalmos – oko) – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób oczu. W Polsce konsultantem krajowym okulistyki od 1 czerwca 2017 jest prof. dr hab. n. med. Marek Rękas.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jutro idę do okulisty, bo ostatnio coraz słabiej widzę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈlʲista, AS: okulʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okulistyka ż.

:: fż. okulistka

 przym. okulistyczny

 przysł. okulistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oftalmolog

Wiktionary


okulistka

lekarka specjalizująca się w okulistyce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: okulista

Wiktionary

Okulistyka (łac. oculus – oko), oftalmologia (gr. ophthalmos – oko) – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób oczu. W Polsce konsultantem krajowym okulistyki od 1 czerwca 2017 jest prof. dr hab. n. med. Marek Rękas.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muszę iść do okulistki, bo coraz słabiej widzę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈlʲistka, AS: okulʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okulista m., okulistyka ż.

 przym. okulistyczny

 przysł. okulistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oftalmolog

Wiktionary


okulistyczny

związany z okulistyką lub okulistą (np. gabinet okulistyczny, badanie okulistyczne)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z okulistyką, dotyczący okulistyki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trzeba czekać rok na przyjęcie na oddział okulistyczny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okulistyka ż., okulista m., okulistka ż., oculus m.

 przysł. okulistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oftalmologiczny

Wiktionary


okulistyka

dział medycyny klinicznej oraz nauka o budowie i czynnościach narządu wzroku, leczeniu jego wad i chorób, itp.; oftalmika; oftalmologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dział medycyny zajmujący się okiem;

Wiktionary

Okulistyka (łac. oculus – oko), oftalmologia (gr. ophthalmos – oko) – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób oczu. W Polsce konsultantem krajowym okulistyki od 1 czerwca 2017 jest prof. dr hab. n. med. Marek Rękas.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najgorzej na szóstym roku szło jej z okulistyką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okulista mos., okulistka ż.

 przym. okulistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oftalmologia

Wiktionary


okulizacja

przeszczepianie oczka (pączka liściowego) ze szlachetnych odmian drzew i krzewów na pęd dziczka; oczkowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. przeszczepienie pączka liściowego ze szlachetnych odmian drzew lub krzewów na pęd dziczka

Wiktionary

Okulizacja, oczkowanie – metoda wegetatywnego rozmnażania drzew, krzewów owocowych i ozdobnych polegająca na przeszczepieniu tylko samego oczka (pąka liściowego) lub oczka z niewielkim fragmentem pędu z odmiany szlachetnej na pęd podkładki. W szkółkarstwie jest najczęściej stosowanym rodzajem szczepienia, gdyż jest szybka, wygodna, wymaga najmniejszego wkładu pracy i wykonywana jest w lecie, a więc w okresie mniejszego nasilenia prac szkółkarskich.

Wikipedia


okulizak

nóż ogrodniczy o ostrzu nieco zakrzywionym i ukośnie ściętym końcu, służący do okulizacji; okulizator


SJP.pl


okulizator

nóż ogrodniczy o ostrzu nieco zakrzywionym i ukośnie ściętym końcu, służący do okulizacji; okulizak


SJP.pl


okulizować

dokonywać okulizacji; oczkować


SJP.pl


okulograf

narzędzie do rejestrowania ruchów gałki ocznej


SJP.pl


okulografia

rejestrowanie ruchów gałki ocznej; eyetracking


SJP.pl

Okulografia (ang. eye tracking, śledzenie ruchów gałek ocznych) – technika stosowana od ponad 100 lat w takich dziedzinach, jak psychologia, medycyna, ergonomia, interakcja człowiek-komputer czy marketing w celu śledzenia punktu skupienia wzroku, ruchów gałki ocznej oraz rozmiaru źrenicy osoby badanej.

Wikipedia


okulski

nazwisko


SJP.pl

Okulski (forma żeńska Okulska; liczba mnoga Okulscy) – polskie nazwisko. Nosi je około 786 osób. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka na terenie Moniek, Warszawy i Rzeszowa.

Wikipedia


okultacja

w astronomii: zjawisko polegające na zasłonieniu gwiazd przez ciała Układu Słonecznego


SJP.pl

Okultacja (łac. occultatio, zakrycie) – zjawisko astronomiczne, widome przejście pobliskiego ciała niebieskiego przed innym ciałem niebieskim. W wyniku okultacji ciało znajdujące się dalej od obserwatora staje się na pewien czas niewidoczne dla niego.

Wikipedia


okultacyjny

związany z okultacją


SJP.pl


okultysta

człowiek praktykujący okultyzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zwolennik okultyzmu

Wiktionary

Okultyzm (łac. occulere – „skrywać”) – zespół poglądów i wierzeń o istnieniu niepoddających się naukowym obserwacjom istot, mocy i możliwości ukrytych we wszechświecie i człowieku, wierzenia o wychodzących poza poznanie zdolnościach ludzkich i ich podporządkowaniu, związane z tymi wierzeniami magiczne rytuały, praktyki medytacyjne, a także synonim ezoteryki. Termin okultyzm ma często znaczenie pejoratywne.

Okultyzm to dziedzina pseudonaukowa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okultyzm m.

:: fż. okultystka

 przym. okultystyczny

 przysł. okultystycznie

Wiktionary


okultystka

kobieta praktykująca okultyzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwolenniczka okultyzmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poprosił, żebym przyszedł za kilka dni i poznał jednego z jego młodych znajomych znajdującego się pod negatywnym wpływem pewnej okultystki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okultyzm m.

:: fm. okultysta

 przym. okultystyczny

 przysł. okultystycznie

Wiktionary


okultystyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest okultystyczne; cecha tych, którzy są okultystyczni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okultyzm m.

 przym. okultystyczny

 przysł. okultystycznie

Wiktionary


okultystyczny

związany z okultyzmem lub okultystą (np. praktyki okultystyczne, satanizm okultystyczny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący okultyzmu, właściwy okultyzmowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okultyzm m., okultysta m., okultystka ż., okultystyczność ż.

 przysł. okultystycznie

Wiktionary


okultyzm

wiara w nadprzyrodzone siły i magię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) doktryna ezoteryczna zakładająca istnienie w przyrodzie i człowieku sił tajemnych, które można pobudzić poprzez stosowanie odpowiednich praktyk;

Wiktionary

Okultyzm (łac. occulere – „skrywać”) – zespół poglądów i wierzeń o istnieniu niepoddających się naukowym obserwacjom istot, mocy i możliwości ukrytych we wszechświecie i człowieku, wierzenia o wychodzących poza poznanie zdolnościach ludzkich i ich podporządkowaniu, związane z tymi wierzeniami magiczne rytuały, praktyki medytacyjne, a także synonim ezoteryki. Termin okultyzm ma często znaczenie pejoratywne.

Okultyzm to dziedzina pseudonaukowa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. okultysta m., okultystka ż., okultystyczność ż.

 przym. okultystyczny

 przysł. okultystycznie

Wiktionary


okume

okumé, okoumé, okoume, gabun;
1. gatunek afrykańskiego drzewa z rodziny osoczynowatych;
2. lekkie drewno pozyskiwane z drzewa okume


SJP.pl


okuń

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) daw. icht. nazwa systematyczna|Perca fluviatilis|Linnaeus|ref=tak., okoń

 (1.2) daw. kulin. potrawa z okunia (1.1)

Wiktionary

Okuń (Ocunye, Okonie, Okunie) – polski herb szlachecki o niepewnym wizerunku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ojciec Kapelan jadł tymczasem piwo z miodem, a nam zwykłe roznoszono potrawy: okuń, szczupak po żydowsku, łamańce z makiem, gruszki, kasza perłowa z makowém mlékiem i różne inne przysmaki, kolejno następowały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okoń mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okoń, okoń pospolity

Wiktionary


okuniew

wieś w Polsce


SJP.pl

Okuniew – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Halinów. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1538 roku, zdegradowany w 1870 roku. W 1580 roku Okuniew położony był w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego.

Wikipedia


okuniewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Okuniewski – polski ekonomista, polityk
  • Juliusz Okuniewski – radziecki wojskowy

Wikipedia


okunin

Nazwa miejscowości lub stacji

Wikipedia


okuninka

wieś w Polsce


SJP.pl

Okuninka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Włodawa. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 403 mieszkańców.

Wikipedia


okunino

Okunino (kaszub. Òkònino) – wieś w Polsce położona na północno-zachodnim krańcu Pojezierza Bytowskiego, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Miastko. Wieś stanowi sołectwo gminy Miastko łącznie z Kowalewicami.

W pobliżu wsi znajduje się Jezioro Okunińskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


okup

wymuszona zapłata za uzyskanie czegoś, odzyskanie kogoś; wykup


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pieniądze dawane porywaczom w zamian za uwolnienie zakładników

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: okupić

Wiktionary

Miejscowości w Polsce:

  • Okup Mały
  • Okup Wielki

Inne pojęcia:

  • Okup – dobra materialne przekazane w zamian za odkupienie przedmiotu lub osoby trzymanej bezprawnie.

Filmy:

  • Okup − film z 1996 roku w reżyserii Rona Howarda
  • Okup − brytyjski film sensacyjny w reżyserii Caspara Wrede'a
  • Okup − amerykański film dramatyczny w reżyserii Aleksa Segala
  • Okup – serial telewizyjny w koprodukcji amerykańskiej stacji CBS, kanadyjskiej stacji Global, francuskiej stacji TF1 oraz niemieckiej stacji RTL

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. okupić

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ransom

* baskijski: (1.1) bahisari

* duński: (1.1) løsesum n., løsepenge lm.

* esperanto: (1.1) elaĉeta mono

* francuski: (1.1) rançon ż.

* hiszpański: (1.1) rescate m.

* islandzki: (1.1) lausnargjald n.

* kataloński: (1.1) rescat m.

* niemiecki: (1.1) Lösegeld n.

* nowogrecki: (1.1) λύτρα lm. n.

* rosyjski: (1.1) выкуп m.

źródła.

== okup (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zajmować

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔkup, AS: okup

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okupić

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. okupić

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ransom

* baskijski: (1.1) bahisari

* duński: (1.1) løsesum n., løsepenge lm.

* esperanto: (1.1) elaĉeta mono

* francuski: (1.1) rançon ż.

* hiszpański: (1.1) rescate m.

* islandzki: (1.1) lausnargjald n.

* kataloński: (1.1) rescat m.

* niemiecki: (1.1) Lösegeld n.

* nowogrecki: (1.1) λύτρα lm. n.

* rosyjski: (1.1) выкуп m.

źródła.

== okup (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zajmować

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


okupacja

1. czasowe zajęcie obcego terytorium przy użyciu siły zbrojnej;
2. zajęcie i niedopuszczenie jakiejś instytucji, fabryki itp., w celu wywarcie na kimś presji i zmuszenia do ustępstw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. polit. przejęcie władzy nad obcym terytorium

 (1.2) tymczasowe zajęcie czegoś dla osiągnięcia zamierzonego celu

 (1.3) czas trwania okupacji (1.1)

Wiktionary

Okupacja wojenna (łac. occupatio bellica) – czasowe zajęcie przez siły zbrojne państwa prowadzącego wojnę całości lub części terytorium państwa nieprzyjacielskiego i tymczasowe wprowadzenie tam swojej władzy.

Zasady okupacji wojennej rozstrzyga w prawie międzynarodowym Konwencja haska IV (1907) (Dział III O władzy wojennej na terytorium państwa nieprzyjacielskiego, art. 42 – 56). Zgodnie z art. 43 początkiem okupacji jest faktyczne przejście władzy z rąk rządu legalnego do rąk okupanta. Wg art. 42 terytorium uważa się za okupowane, jeżeli faktycznie znajduje się pod władzą armii nieprzyjacielskiej.  Okupacja rozciąga się jedynie na te terytoria, gdzie władza ta jest ustanowiona i gdzie może być wykonywaną. Okupant nie nabywa suwerenności nad zajętym terytorium (traktowany jest jako przejściowy administrator – art. 55) i powinien przestrzegać obowiązującego prawa (art. 43). W szczególności zakazane jest zmuszanie miejscowej ludności do przysięgania na wierność (art. 45) czy zmuszanie jej do uczestniczenia w działaniach wojennych przeciwko własnej ojczyźnie (art. 53), wprowadzanie odpowiedzialności zbiorowej (art. 50), konfiskata własności prywatnej (art. 46), rabunek (art. 47), zabór, profanacja bądź niszczenie dóbr kultury (art. 56). Uzupełnieniem jest Konwencja genewska o ochronie osób cywilnych podczas wojny z 1949 zabraniająca zwłaszcza brania zakładników (art. 3), przesiedleń i deportacji ludności (art. 49) bądź wcielania do służby w siłach zbrojnych okupanta (art. 51). Roboty przymusowe są dopuszczalne w takim zakresie, w jakim są normalnie konieczne dla zapewnienia wyżywienia, mieszkania, ubrania, transportu i zdrowia i które nie pozostają w bezpośrednim związku z prowadzeniem działań wojennych (art. 40). Poważne naruszenia tych zakazów stanowią zbrodnie wojenne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zachodni Brzeg Jordanu znalazł się pod okupacją Izraela po wojnie sześciodniowej.

 (1.2) W proteście, pielęgniarki z Łodzi prowadzą okupację gabinetu premiera.

 (1.3) Mój dziadek podczas okupacji działał w partyzantce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈpat͡sʲja, AS: okupacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okupant m., okupantka ż.

 czas. okupować, okupywać

 przym. okupacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabór, zawładnięcie, zajęcie, niewola

Wiktionary


okupacyjny

1. okupacja;
2. strajk okupacyjny - strajk, w czasie którego pracownicy okupują zakład pracy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z okupacją lub okupantem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej zaczął się strajk okupacyjny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkupaˈt͡sɨjnɨ, AS: okupacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okupacja ż., okupant m., okupowanie n.

 czas. okupować

 przym. okupancki

Wiktionary


okupancki

okupant


SJP.pl

Patrz:

okupant

okupant

państwo zajmujące teren nieswojego państwa i obsadzające ten teren swoimi żołnierzami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) podmiot zajmujący zbrojnie terytorium innego państwa

Wiktionary

Okupacja wojenna (łac. occupatio bellica) – czasowe zajęcie przez siły zbrojne państwa prowadzącego wojnę całości lub części terytorium państwa nieprzyjacielskiego i tymczasowe wprowadzenie tam swojej władzy.

Zasady okupacji wojennej rozstrzyga w prawie międzynarodowym Konwencja haska IV (1907) (Dział III O władzy wojennej na terytorium państwa nieprzyjacielskiego, art. 42 – 56). Zgodnie z art. 43 początkiem okupacji jest faktyczne przejście władzy z rąk rządu legalnego do rąk okupanta. Wg art. 42 terytorium uważa się za okupowane, jeżeli faktycznie znajduje się pod władzą armii nieprzyjacielskiej.  Okupacja rozciąga się jedynie na te terytoria, gdzie władza ta jest ustanowiona i gdzie może być wykonywaną. Okupant nie nabywa suwerenności nad zajętym terytorium (traktowany jest jako przejściowy administrator – art. 55) i powinien przestrzegać obowiązującego prawa (art. 43). W szczególności zakazane jest zmuszanie miejscowej ludności do przysięgania na wierność (art. 45) czy zmuszanie jej do uczestniczenia w działaniach wojennych przeciwko własnej ojczyźnie (art. 53), wprowadzanie odpowiedzialności zbiorowej (art. 50), konfiskata własności prywatnej (art. 46), rabunek (art. 47), zabór, profanacja bądź niszczenie dóbr kultury (art. 56). Uzupełnieniem jest Konwencja genewska o ochronie osób cywilnych podczas wojny z 1949 zabraniająca zwłaszcza brania zakładników (art. 3), przesiedleń i deportacji ludności (art. 49) bądź wcielania do służby w siłach zbrojnych okupanta (art. 51). Roboty przymusowe są dopuszczalne w takim zakresie, w jakim są normalnie konieczne dla zapewnienia wyżywienia, mieszkania, ubrania, transportu i zdrowia i które nie pozostają w bezpośrednim związku z prowadzeniem działań wojennych (art. 40). Poważne naruszenia tych zakazów stanowią zbrodnie wojenne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pierwszej kolejności niemiecki okupant rozstrzelał na miejscowym kirkucie Żydów. Pozostałych wywiózł do obozu zagłady w Bełżcu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkupãnt, AS: okupãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okupacja ż., okupowanie n.

:: fż. okupantka ż.

 czas. okupować ndk.

 przym. okupacyjny

 przysł. okupacyjnie

Wiktionary


okupantka

okupant


SJP.pl

Patrz:

okupant

okupić

1. przypłacić coś kosztem, zazwyczaj bardzo wysokim;
2. wynagrodzić coś, np. popełnioną krzywdę; odkupić;
3. okupić się - uwolnić się od czegoś przez złożenie okupu; wykupić się


SJP.pl


okupiny

rzeczownik

 (1.1) gwara. zwyczaj targowania się młodzieńców i kupowania dziewcząt w tłusty wtorek

Wiktionary


okupnik

nazwisko


SJP.pl


okupować

zajmować miejsce na wyłączność mimo czyjegoś sprzeciwu


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) zbrojnie zajmować terytorium innego państwa

 (1.2) długo zajmować jakieś miejsce w jakimś celu

 (1.3) pot. długo czegoś używać

 (1.4) daw. poświęcać coś w zamian, opłacać coś

 (1.5) daw. wynagradzać, odkupywać

czasownik zwrotny niedokonany okupować się

 (2.1) daw. okupywać się, wykupywać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ich radosny wrzask płoszył gromady wron, które okupowały dekle śmietników, i nakładał się na dwa zgrzytliwe odgłosy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkuˈpɔvat͡ɕ, AS: okupovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okupacja ż., okupowanie n., okupant m.

 przym. okupacyjny

Wiktionary


okupowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okupować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okupować ndk.

 przym. okupacyjny

 rzecz. okupant mos.

Wiktionary


okupski

nazwisko


SJP.pl


okurek

końcówka spalonego papierosa; pet, niedopałek


SJP.pl


okurowo

Okurowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Okurowo, po jej zniesieniu w gromadzie Lachowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Lachowie.

Wikipedia


okurowski

nazwisko


SJP.pl


okurz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pszcz. podkurzacz pszczelarski

Wiktionary


okurzyć

obkurzyć; dawniej:
1. pokryć coś kurzem, pyłem itp.;
2. obkurzyć się - pokryć się kurzem, pyłem itp.


SJP.pl


okutać

okryć starannie; owinąć, otulić


SJP.pl


okuwać

przymocowywać metalowe umocnienia (np. zawiasy do drzwi); obijać metalem


SJP.pl


okuwacz

robotnik przybijający okucia do wyrobów drewnianych


SJP.pl


okuwka

metalowe umocnienie czegoś


SJP.pl

Zbrojownik, okuwka (Peristedion cataphractum) – słabo poznany gatunek morskiej ryby skorpenokształtnej z rodziny Peristediidae. Został opisany przez Linneusza w Systema Naturae w 1758 pod nazwą Trigla cataphracta. Wcześniej zaliczany był do rodziny kurkowatych (Triglidae). Nie ma większego znaczenia gospodarczego.

Wikipedia


okwefiać

przywdziewać kwef


SJP.pl


okwefić

przywdziać kwef


SJP.pl


okwiat

część kwiatu osłaniająca jego kielich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. część kwiatu złożona z kielicha i korony osłaniająca pręciki i słupek lub słupki;

Wiktionary

Okwiat, okrywa kwiatowa (ang. perianth, łac. perigonium, perianthium) – część kwiatu stanowiąca ochronę dla rozwijających się pręcików i słupków. U roślin owadopylnych okwiat pełni także funkcję powabni dzięki zapachowi i kolorom, dla zapylających je owadów, ptaków, ssaków i innych zwierząt.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔkfʲjat, AS: okfʹi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kwietniowy

 przysł. kwiecisto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okrywa kwiatowa

Wiktionary


okwitnąć

czasownik dokonany (ndk. okwitać)

 (1.1) dokonany od|okwitać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miejsce żonkili i narcyzów zajęły aksamitki, margerytki i jakieś wysokie, sztywne łodygi o kielichowatych, purpurowych kwiatach. Bez okwitł – teraz jaśmin przeciskał białe pąki przez oka siatki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkfʲitnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: okfʹitnõńć

Wiktionary


okwitnięty

taki, który okwitł (stracił kwiaty); okwitły


SJP.pl


okwity

przymiotnik

 (1.1) stpol. obfity

Wiktionary


okwitły

taki, który okwitł (stracił kwiaty); okwitnięty


SJP.pl


okła

nazwisko


SJP.pl


okład

1. kompres
2. naddatek czegoś, zbyt duża ilość (np. przebyć 20 mil z okładem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. opatrunek

 (1.2) med. zabieg wodoleczniczy z nakładaniem substancji na skórę

 (1.3) dodatkowa warstwa

 (1.4) daw. oprawa księgi

 (1.5) daw. obciążenie, podatek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niech siostra zdejmie mu już ten okład z czoła.

 (1.2) Lekarz zalecił mu okłady borowinowe.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okładać ndk.

 rzecz. okładanie n., okładka ż., okładnica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompres

 (1.3) obłożenie

Wiktionary


okładać

czasownik

 (1.1) kłaść coś na coś, np. na ścianę, raz przy razie

 (1.2) uderzać, bić

 (1.3) łow. zataczać koła i wracać w to samo miejsce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marek okładał drzewka słomą.

 (1.2) Nie przestawała okładać go pięściami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okładka ż., okładanie n., okład mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bić, grzmocić, lać, uderzać, walić

Wiktionary


okładanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okładać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okładać ndk.

 rzecz. okładka ż., okład mrz.

Wiktionary


okładeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: okładka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okładka ż.

Wiktionary


okładka

1. jeden z dwóch zewnętrznych kart książki lub broszury, między którymi znajdują się strony zawierające tekst;
2. oprawa książki;
3. materiał pokrywający coś; okładzina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wierzchnia, trwała część książki lub zeszytu

 (1.2) daw. opaska do włosów

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈkwatka, AS: oku̯atka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okładzina ż., okładanie n., obłożenie n., okładeczka ż., okład mrz.

 czas. okładać ndk., obłożyć dk.

 przym. okładkowy

Wiktionary


okładkowy

okładka


SJP.pl

Patrz:

okładka

okładnica

część pługa odkładająca skiby podcinane przez lemiesz; odkładnica, odkładnia


SJP.pl


okładniczka

morski małż z rzędu Veneroida


SJP.pl

Wikipedia


okładowy

okład


SJP.pl

Patrz:

okład

okładzina

płyty, którymi obkłada się ściany lub inne części budowli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. wierzchnia warstwa ściany lub innej powierzchni nakładana dla zabezpieczenia jej lub ozdoby

 (1.2) część okładki sąsiadująca z pierwszą albo ostatnią stroną książki

 (1.3) górn. materiały umiejscawiane za obudową wyrobiska, zabezpieczające jego ściany lub strop

Wiktionary

  • Okładzina – w budownictwie zewnętrzna warstwa elewacji, oblicówka, zobacz też licowanie
    • Siding – okładzina z desek lub podłużnych paneli
  • Okładzina – element rakietki do tenisa stołowego
  • Okładzina cierna klocków hamulcowych
    • Okładzina hamulcowa roweru

Wikipedia

Powiązane:

 przym. okładzinowy

 rzecz. okładka ż.

Wiktionary


okłamać

czasownik przechodni dokonany (ndk. okłamywać)

 (1.1) dokonany od|okłamywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈkwãmat͡ɕ, AS: oku̯ãmać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okłamywać, kłamać

 rzecz. okłamanie n.

Wiktionary


okłamanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okłamać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. okłamywać, kłamać, okłamać dk.

Wiktionary


okłamywać

czasownik

 (1.1) mówić komuś kłamstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieprawość uosobiona w systemie komunistycznym, przez parędziesiąt lat okłamywała nie tylko świat, z którym walczył ten ustrój. Ta nieprawość okłamywała samą siebie i synów swojego systemu.

 (1.1) Czy przypadkiem nie okłamywali „człowieka prostego" w latach 80. ci, którzy łudzili go bliską perspektywą takiego życia jak w RFN czy Szwecji, jeśli tylko obali się „komunę"?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔkwãˈmɨvat͡ɕ, AS: oku̯ãmyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kłam m., kłamstwo n., kłamca m., okłamywanie n., okłamanie n.

 czas. kłamać ndk., okłamać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. kłamać.

Wiktionary


okłamywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|okłamywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kłamać, okłamywać ndk.

 rzecz. kłamca mos.

Wiktionary


okłębić

o pszczołach: otoczyć zbitym kłębem królową pszczół, powodując jej uduszenie


SJP.pl


okłot

snop słomy ułożony ze zboża lekko omłóconego


SJP.pl


ol

skrótowiec, rodzaj nijaki

 (1.1) = anat. oko lewe

Wiktionary

Ol – wymarły rodzaj owadów z rzędu karaczanów, jedyny z monotypowej rodziny Olidae. Obejmuje tylko jeden opisany gatunek, Ol xiai. Żył w kredzie na terenie obecnej Azji. Wyróżniał się tle wszystkich karaczanów licznymi cechami, w tym dwugrzebieniastymi czułkami i obecnością dobrze widocznej tarczki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. por|OP.

tłumaczenia.

źródła.

== OL (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = bibliot. Open Library → Otwarta Biblioteka

odmiana.

 (1.1) lp. OL; lm. OLs

przykłady.

Wiktionary


ola

1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Aleksandra (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia żeńskiego Aleksandra

Wiktionary

  • Ola – zdrobnienie imienia Aleksandra
  • Ola – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Yell
  • Ola – jednostka osadnicza w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Brule
  • Ola (ang. Ola Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Brule

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mąż Oli pracuje na etacie, więc nie musi się przejmować opłacaniem składek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔla, AS: ola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksandra ż., Olka ż., Oleczka ż., Oleńka ż., Olcia ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Aleksandra ż., Olka ż., Oleczka ż., Oleńka ż., Olcia ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|Ola.}}

źródła.

== Ola (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


olaboga

1. potocznie: wykrzyknienie mające wyrażać strach, zdziwienie lub zniecierpliwienie
2. na olaboga - byle jak, naprędce, w pośpiechu


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) daw. …wyrażający zaskoczenie

 (1.2) daw. …wyrażający strach

 (1.3) daw. …wyrażający bezradność

 (1.4) daw. …wyrażający niechęć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Olaboga! aż trzy ruble?… – krzyknął chłop. - Ady ja tego przez cały tydzień nie zarobię

 (1.2) I sam nie wiesz, jak się to stało, ale wrzeszczysz na całe gardło: "Olaboga! ratujcie!…"

 (1.3) Ale wnet bezradność swoją uczuwał i jak stał, tak wylatywał z izby, a wsparłszy się czołem o węgieł chaty szlochał z gwałtownym niepohamowanym żalem, drżąc cały i powtarzając tylko: Tatusiu! tatusiu! Olaboga rety! Tatusiu!

 (1.4) Olaboga! Niby to dla niego nowalia ładna dziewczyna… miewa on ich takich samych mendlami po folwarkach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlaˈbɔɡa, AS: olaboga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) o rety

 (1.4) e tam, nieważne, mniejsza o to

Wiktionary


olać

potocznie: zbagatelizować, zlekceważyć coś lub kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. olewać)

 (1.1) posp. zlekceważyć kogoś, zbagatelizować coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Olej to, szkoda twoich nerwów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lanie n., lejek mrz., dolanie n., dolewanie n., dolewka ż., nadlanie n., nadlewanie n., nadlew mrz., nadlewek mrz., nadlewka ż., nalanie n., nalewanie n., nalewka ż., oblanie n., oblewanie n., odlanie n., odlewanie n., odlew mrz., odlewacz mos., odlewarka ż., odlewnia ż., odlewnictwo n., odlewnik mos., olanie n., olewanie n., olewka ż., podlanie n., podlewanie n., podolewanie n., polanie n., polewanie n., ponalewanie n., pooblewanie n., popodlewanie n., popolewanie n., porozlewanie n., powlewanie n., powylewanie n., pozalewanie n., pozlewanie n., przelanie n., przelewanie n., przelew mrz., przelewki nmos., przylanie n., przylewanie n., rozlanie n., rozlewanie n., rozlew mrz., rozlewacz mos., rozlewaczka ż., rozlewarka ż., rozlewisko n., rozlewnia ż., rozlewność ż., ulewa ż., ulanie n., ulewanie n., wlanie n., wlewanie n., wlew mrz., wlewek mrz., wlewka ż., wlewnica ż., wlewnik mrz., wylanie n., wylewanie n., wylew mrz., wylewisko n., wylewka ż., wylewność ż., zalanie n., zalewanie n., zalew mrz., Zalew mrz., zalewa ż., zalewacz mos., zalewajka ż., zalewianin mos., zalewianka ż., zalewisko n., zalewka ż., zalewnia ż., zlanie n., zlewanie n., zlew mrz., zlewa ż., zlewek mrz., zlewisko n., zlewka ż., zlewki nmos., zlewnia ż., zlewniarka ż., zlewniarz mos., zlewnica ż., zlewność ż.

 czas. lać ndk., dolać dk., dolewać ndk., nadlać dk., nadlewać ndk., nalać dk., nalewać ndk., oblać dk., oblewać ndk., odlać dk., odlewać ndk., olewać ndk., podlać dk., podlewać ndk., podolewać dk., polać dk., polewać ndk., ponalewać dk., pooblewać dk., popodlewać dk., popolewać dk., porozlewać dk., powlewać dk., powylewać dk., pozalewać dk., pozlewać dk., przelać dk., przelewać ndk., przylać dk., przylewać ndk., rozlać dk., rozlewać ndk., ulać dk., ulewać ndk., wlać dk., wlewać ndk., wylać dk., wylewać ndk., zalać dk., zalewać ndk., zlać dk., zlewać ndk.

 przym. lany, lejący się, odlewniczy, odlewny, odlewowy, przelewowy, rozlewczy, rozlewny, ulewny, wlewny, wlewowy, wylewny, zalewny, zalewowy, zlewkowy, zlewny, zlewowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zbagatelizować, zignorować, zlekceważyć; wulg. osrać, oszczać; mieć głęboko gdzieś, mieć w dużym poważaniu, mieć w głębokim poważaniu, mieć w nosie, mieć gdzieś, mieć głęboko gdzieś, mieć w dużym poważaniu, mieć w głębokim poważaniu, mieć w nosie, nie przejąć się czymś, potraktować jak powietrze, potraktować per noga, potraktować per nogam, potraktować przez nogę

Wiktionary


olaf

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Olaf – imię męskie pochodzenia skandynawskiego. Pierwotna forma brzmiała Aslaf. Wywodzi się od słów As (bóg – zobacz Asowie) i laf (słowo, które przeszło w ang. love), czyli „umiłowany przez bogów”. Inna wersja etymologii głosi, że imię ma znaczenie „syn starego człowieka”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał na imię Olaf i pracował w urzędzie marszałkowskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlaf, AS: olaf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Olafek mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Olafek

Wiktionary


olafek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Olaf

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Załóżcie Olafkowi skafanderek, bo pada.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olaf mos.

Wiktionary


olak

nazwisko


SJP.pl


olandia

wyspa na Morzu Bałtyckim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. szwedzka wyspa na Morzu Bałtyckim;

Wiktionary

Olandia (szw. Öland) – wyspa należąca do Szwecji na Morzu Bałtyckim, położona przybrzeżnie przy południowo-wschodnim krańcu tego kraju i oddzielona od stałego lądu Cieśniną Kalmarską. Jest drugą co do wielkości (po Gotlandii) wyspą Szwecji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jest wysoce prawdopodobne, że żelazo smalandzkie wędrowało za ozdoby na Olandię i Gotlandię, zaś zboże skańskie za bydło do Vastergótland i Halland.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlãndʲja, AS: olãndʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. olandzki

Wiktionary


olandzki

Olandia (wyspa należąca do Szwecji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olandią, dotyczący Olandii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak wykazuje bliższa analiza, brakteat skański z Ravlunda i olandzki z Holmetorp wybite są tą samą matrycą; skańskie okazy z Va wyszły najprawdopodobniej z tego samego warsztatu co okazy olandzkie z Tiusby i Lundeby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olandia ż.

Wiktionary


olas

nazwisko


SJP.pl


olbierzowice

Olbierzowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Klimontów.

Wieś leżąca w powiecie sandomierskim województwa sandomierskiego wchodziła w XVII wieku w skład kompleksu klimontowsko-ossolińskiego dóbr Zbigniewa Ossolińskiego.

Siedziba parafii pod wezwaniem św. Wawrzyńca.

Wikipedia


olbiński

nazwisko


SJP.pl


olbora

w dawnej Polsce - dziesięcina w naturze albo opłata na rzecz króla za prawo eksploatowania kopalni kruszcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. górn. sąd górniczy

Wiktionary

Wikipedia


olborski

nazwisko


SJP.pl


olbrachcice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 5
  • Olbrachcice – wieś w woj. lubuskim, w pow. wschowskim, w gminie Wschowa
  • Olbrachcice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Pokrzywnica
  • Olbrachcice – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Biała
  • Olbrachcice – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Dąbrowa Zielona
  • Olbrachcice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Wodzisław

Wikipedia


olbracht

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) stpol. imię|polski|m.

Wiktionary

  • Jan I Olbracht
  • Albert (imię)
  • Olbracht (imię)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na prośbę królowej Bony, zwłoki Olbrachta zostały ekshumowane i złożone w krypcie wawelskiej w roku 1548, podczas uroczystości pogrzebowych Zygmunta I.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Albrecht mos., Olbrachtowice nmos., Olbrachtowo n., Olbrachtów mrz., Olbrachtówko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Albrecht, Olbrycht

Wiktionary


olbrachtówko

Olbrachtówko – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz, na Pojezierzu Iławskim.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Olbrachtówko, po jej zniesieniu w gromadzie Różnowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Zobacz też
Olbrachtowo

Wikipedia


olbrachtowo

Olbrachtowo (niem. Albrechtau) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz, na Pojezierzu Iławskim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

12 listopada 1946 roku nadano miejscowości polską nazwę Olbrachtowo.

Wikipedia


olbromski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Olbromski – polski prawnik, działacz niepodległościowy i instruktor harcerski,
  • Antoni Olbromski – polski prawnik, wojskowy, działacz społeczny i niepodległościowy

Wikipedia


olbrot

substancja należąca do wosków zwierzęcych, otrzymywana z tłuszczu kaszalota


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. zool. półpłynna substancja występująca w głowie kaszalota

Wiktionary

Spermacet, olbrot (łac. cetaceum) – półpłynna substancja występująca w głowie kaszalota, w zbiorniku nad prawym przewodem nosowym. Składa się głównie z estrów palmityny i alkoholu cetylowego.

Swą półpłynną konsystencję spermacet zachowuje tylko wewnątrz żywego zwierzęcia (w temperaturze jego ciała), natomiast po zetknięciu z powietrzem zastyga. Z dużego kaszalota można uzyskać do dwóch ton tej substancji. Ze spermacetu produkowano świece, maści, kremy, leki, kredki, a nawet atrament. Olej spermacetowy (olej olbrotowy) był w XIX wieku i na początku XX wieku najlepszym smarem maszynowym. Z czasem został zastąpiony olejami roślinnymi i syntetycznymi. Obecnie stosowany jest w przemyśle farmaceutycznym.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. olbrotowiec mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spermacet

Wiktionary


olbrychski

nazwisko


SJP.pl


olbrycht

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) stpol. imię|polski|m.

Wiktionary

Osoby o imieniu Olbrycht
  • Olbrycht Karmanowski, literat w XVII wieku
  • Olbrycht Sosnowski, miecznik w XVII wieku
  • Olbrycht Strumieński, pisarz w XVI wieku
Osoby o nazwisku Olbrycht
  • Bruno Olbrycht (1895–1951), generał
  • Jan Olbrycht (1886–1968), lekarz
  • Jan Olbrycht (1952–), polityk
  • Maciej Olbrycht (1979–2006), reżyser
  • Marek Jerzy Olbrycht (1952–), generał
  • Marek Jan Olbrycht (1965–), historyk
  • Tadeusz Olbrycht (1891–1963), zootechnik

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔlbrɨxt, AS: olbryχt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Olbracht

Wiktionary


olbryś

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Marek Olbryś – polska samorządowiec, menedżer i urzędnik
  • Wojciech Olbryś – polski policjant

Wikipedia


olbrzym

człowiek charakteryzujący się wielkim wzrostem i siłą; wielkolud, kolos, gigant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek o wyjątkowo dużym wzroście i sile

 (1.2) mit. istota fantastyczna, zwykle mająca postać ludzką, ogromnego wzrostu i o niezwykłej sile;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zwierzę o bardzo dużych rozmiarach

 (2.2) rzecz o bardzo dużych rozmiarach

 (2.3) astr. stadium ewolucji gwiazdy następujące po okresie gwiazdy ciągu głównego; ma średnicę 10-100 razy większą od Słońca i jasność absolutną 100-1000 razy większą od niego;

Wiktionary

  • olbrzym – istota baśniowa lub mityczna nadzwyczaj wielkiego wzrostu
  • olbrzym – gwiazda o dużym promieniu i jasności
  • Olbrzym – amerykański film z 1956 roku w reżyserii George’a Stevensa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A gdy powstanie olbrzym Goliath, / by złamać młodość mą – / Błagają ciebie Syjon, Moria: / ku wspomożeniu zstąp!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlbʒɨ̃m, AS: olbžỹm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nadolbrzym m., podolbrzym m., olbrzymienie n., wyolbrzymianie n., wyolbrzymienie n., olbrzymkowce nmos., olbrzymkowate nmos.

:: zdrobn. olbrzymek m.

:: fż. olbrzymka ż.

 czas. olbrzymieć ndk., wyolbrzymiać ndk., wyolbrzymić dk.

 przym. olbrzymi, olbrzymkowaty

 przysł. olbrzymio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drągal, dryblas, gigant, kolos, nieułomek, wielkolud

 (1.2) gigant, kolos, wielkolud

Wiktionary


olbrzymi

bardzo duży


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wielkich rozmiarów

 (1.2) wielki pod względem ilości, wartości

 (1.3) bardzo intensywny (zjawiska, uczucia)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Olbrzymi, stary dąb trafiony przez piorun spłonął wczorajszej nocy.

 (1.2) Mój dziadek kolekcjonuje od dziecka znaczki. Jego olbrzymi zbiór zawiera znaczki z prawie wszystkich krajów świata.

 (1.3) Olbrzymia wichura zabiła kilka osób, które zostały przygniecione przez budynki.

 (1.3) Odkąd poznał Anię, miotają nim naprawdę olbrzymie uczucia z nią związane.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈbʒɨ̃mʲi, AS: olbžmʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olbrzym m., olbrzymka ż., olbrzymienie n., zolbrzymienie n., wyolbrzymienie n., wyolbrzymianie n., stpol./gwara. obrzym m., stpol. obr m., daw. olbrzymiość ż., daw. olbrzymstwo n.; zdrobn. olbrzymek m.

:: zgrub. daw. olbrzymisko m., daw. olbrzymica ż.

 przym. daw. olbrzymowy, daw. olbrzymowaty, daw. olbrzymski

 przysł. olbrzymio, daw. olbrzymowato

 czas. olbrzymieć, zolbrzymieć, wyolbrzymiać/wyolbrzymić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) ogromny, bardzo duży, wielki, kolosalny, gigantyczny, daw. olbrzymowy

Wiktionary


olbrzymiej

bardzo duży


SJP.pl


olbrzymio

przysłówek

 (1.1) na sposób olbrzymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bo jeśli w dziedzinie kultury duchowej piętrzą się one olbrzymio, to przeciwnie w dziale kultury materjalnej zbiory są wręcz słabe, niedokładne, dorywczo i niejednolicie zestawione.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olbrzym mos./mzw., olbrzymiość ż.

 przym. olbrzymi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kolosalnie, niepomiernie, niezmiernie, ogromnie

Wiktionary


olbrzymiooki

mający olbrzymie oczy


SJP.pl


olbrzymiość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest olbrzymie; cecha tych, którzy są olbrzymi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. olbrzymi

 przysł. olbrzymio

Wiktionary


olbrzymka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta o dużym wzroście

 (1.2) rzecz o dużych rozmiarach

 (1.3) ogrod. drzewo owocowe wydające duże owoce

 (1.4) ogrod. duży owoc z drzewa owocowego

Wiktionary

Olbrzymka (Cyathea) – rodzaj paproci z rodziny olbrzymkowatych. Liczba zaliczanych tu gatunków zależy od ujęcia rodzaju, które jest bardzo zmienne u różnych autorów. Nierzadko uznaje się, że jest to jedyny rodzaj w obrębie olbrzymkowatych i zalicza się tu wszystkie należące do niej gatunki tj. ok. 650. W systemie Smitha i in. z 2006 był to jeden z 5 rodzajów, a w systemie PPG I z 2016 – jeden z trzech rodzajów z ok. 265 gatunkami. Stale odkrywane są też nowe gatunki, np. tylko z Peru w 2017 opisano ich 11. Są to paprocie drzewiaste rozpowszechnione na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej z centrum zróżnicowania w tropikach amerykańskich i na wyspach Oceanu Spokojnego, mniej licznie reprezentowane w Afryce (14 gatunków). Na półkuli południowej sięgają wysp subantarktycznych, ale na półkuli północnej brak ich w strefie klimatu umiarkowanego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Serbki pokonały Austriaczki, chociaż wśród nich same olbrzymki.

 (1.3) Tę wiśnię olbrzymkę posadził dziadek Franek ze dwadzieścia lat temu.

 (1.4) Nazrywajcie sobie przed wyjazdem olbrzymek z tej śliwy na końcu ogrodu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olbrzymek mos.

:: fm. olbrzym mos.

 czas. olbrzymieć ndk., wyolbrzymiać ndk., wyolbrzymić dk.

 przym. olbrzymi

 przysł. olbrzymio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gigantka

Wiktionary


olcha

drzewo lub krzew z rodziny brzozowatych, rosnące w miejscach podmokłych, występujące w licznych gatunkach; olsza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Alnus|Mill.|ref=tak., drzewo z rodziny brzozowatych, rosnące na terenach podmokłych;

 (1.2) techn. olchowe drewno

Wiktionary

Olsza, olcha (Alnus Mill.) – rodzaj drzew i krzewów z rodziny brzozowatych (Betulaceae A. Gray). Według różnych źródeł zalicza się do niego od 25 do 41–44 gatunków. Występują one naturalnie w strefie umiarkowanej i borealnej półkuli północnej, na wschodzie ich zasięg występowania dociera do indyjskiego stanu Asam, Azji Południowo-Wschodniej i Japonii, gdzie rośnie 10 gatunków. Najdalej na południe sięga A. acuminata, rosnąca w Ameryce Południowej w kolumbijskich Andach. W Europie rośnie 5 gatunków, z czego w Polsce trzy: olsza czarna A. glutinosa, olsza szara A. incana i olsza zielona A. alnobetula (poza tym status gatunku nadawany jest introdukowanej i zadomowionej olszy pomarszczonej A. rugosa, w innych ujęciach mającej status podgatunku olszy szarej A. incana subsp. rugosa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeważają w nich różne odcienie zieleni z szarobrunatnymi pniami olch.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlxa, AS: olχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsza ż., ols mrz., olsza ż., olszyna ż., olszynka ż., olszówka ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olsza

 (1.2) olsza, olszyna

Wiktionary


olchawa

nazwisko


SJP.pl

Olchawa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Nowy Wiśnicz. znajduje się w dolinie potoku Polanka na Pogórzu Wiśnickim.

W 1595 roku wieś położona w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością kasztelana małogoskiego Sebastiana Lubomirskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Wikipedia


olchowicz

nazwisko


SJP.pl


olchowiec

bucz olchowiec - gatunek owada błonkoskrzydłego z rodziny trzpiennikowatych


SJP.pl

W Polsce
  • Olchowiec – wieś w woj. lubelskim, w pow. biłgorajskim, w gminie Obsza
  • Olchowiec – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Wierzbica
  • Olchowiec – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Żółkiewka
  • Olchowiec – wieś w woj. podkarpackim, w pow. bieszczadzkim, w gminie Czarna
  • Olchowiec – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dukla
  • Olchowiec – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie
  • Olchowiec – dawna gmina
  • Olchowiec – gromada w powiecie chełmskim
  • Olchowiec – gromada w powiecie krasnostawskim
Na Ukrainie

Wikipedia


olchówka

w Polsce
  • Olchówka – wieś w woj. lubelskim, w pow. parczewskim, w gminie Sosnowica
  • Olchówka – część wsi Librantowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Chełmiec
  • Olchówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narewka
  • Olchówka – dawna gromada

Wikipedia


olchowy

przymiotnik od: olcha, drzewo z rodziny brzozowatych; olszowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z olchy

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części olchy

 (1.3) będący częścią olchy

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Na brzegu leżała jedna gałąź olchowa, niebo zdawało się chłodne i mętne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈxɔvɨ, AS: olχovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsza ż., ols mrz., oles mrz., olcha ż., olsza ż., olszyna ż.

 przym. olszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) olszowy

Wiktionary


olcia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia żeńskiego Aleksandra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksandra ż., Ola ż., Oleczka ż., Oleńka ż.

Wiktionary


olczak

nazwisko


SJP.pl

Olczak (forma żeńska: Olczak/Olczakowa; liczba mnoga: Olczakowie) – nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka na Mazowszu i Ziemi Łódzkiej.

Nazwisko pochodzi od zdrobnienia imienia pochodzenia greckiego Aleksander.

Wikipedia


olczyk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Arkadiusz Olczyk – duchowny katolicki
  • Ed Olczyk – amerykański hokeista
  • Karolina Olczyk – polska siatkarka
  • Krystyna Olczyk – polska biochemik
  • Marek Olczyk – polski siatkarz i trener siatkówki
  • Stanisław Olczyk – polski hokeista, olimpijczyk
  • Zbigniew Olczyk – polski inżynier

Wikipedia


oldboj

oldboy;
1. sportowiec, który oficjalnie zakończył karierę zawodniczą, ale startuje wciąż w specjalnych turniejach pokazowych lub organizowanych dla byłych zawodników;
2. starszy mężczyzna, zwłaszcza taki, który zajmuje się czymś, co kiedyś trenował


SJP.pl

Oldboj, oldboy (z ang. old boy, dosł. „stary chłopak”) – zawodnik, który zakończył profesjonalną karierę sportową, ale uczestniczy w rozgrywkach organizowanych dla emerytowanych sportowców, zawodach pokazowych, charytatywnych itp.

Wikipedia


oldboy

[czytaj: oldboj] oldboj;
1. sportowiec, który oficjalnie zakończył karierę zawodniczą, ale startuje wciąż w specjalnych turniejach pokazowych lub organizowanych dla byłych zawodników;
2. starszy mężczyzna, zwłaszcza taki, który zajmuje się czymś, co kiedyś trenował


SJP.pl

Oldboy – koreański thriller z roku 2003 w reżyserii Park Chana-wooka. Oparty na japońskiej mandze pod tym samym tytułem. Film stanowi drugą część „trylogii zemsty” rozpoczętej filmem Pan Zemsta (2002), a zakończonej Panią Zemstą. Dwa lata po wejściu do kin, powstał bollywoodzki remake tego filmu pod tytułem „Zinda”. Kolejna, tym razem amerykańska wersja, została wydana w 2013 roku, pod nazwą Oldboy. Zemsta jest cierpliwa.

Wikipedia


oldenburczyk

mieszkaniec Oldenburga (miasta w Niemczech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Oldenburga (krainy w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oldenburg mrz., oldenburka ż., oldenburczyk mos., oldenburg mzw.

:: fż. Oldenburka ż.

 przym. oldenburski

Wiktionary


oldenburg

rasa konia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w północno-zachodnich Niemczech, ze stolicą w Oldenburgu (1.2);

 (1.2) geogr. miasto w północno-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia;

Wiktionary

Oldenburg (Oldb), a także „Oldenburg in Oldenburg“ (dolnoniem. Ollnborg, wschodniofryzyjski Ooldenbuurich) – miasto w północno-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia, nad rzeką Hunte i Kanałem Nadbrzeżnym. Liczy około 170 tys. mieszkańców. Pełni funkcję ważnego portu śródlądowego, węzła kolejowego i drogowego. Jest również ważnym ośrodkiem naukowym, mieści się tutaj założony w 1973 roku Uniwersytet.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Oldenburczyk m., Oldenburka ż., oldenburczyk m., oldenburka ż., oldenburg mzw.

 przym. oldenburski

Wiktionary


oldenburgowie

dynastia


SJP.pl

Oldenburgowie – dynastia pochodzenia niemieckiego, panująca w Oldenburgu, księstwach Holsztynu (niem. Holstein), Wielkiej Brytanii oraz krajach skandynawskich Danii, Norwegii i Szwecji. Boczne linie panowały także w Rosji (dynastia Romanowów) oraz w Grecji. Przedstawicielem tej dynastii był także Filip Mountbatten.

Wikipedia


oldenburka

mieszkanka Oldenburga (miasta w Niemczech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Oldenburga (krainy w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oldenburg mrz., oldenburka ż., oldenburczyk mos., oldenburg mzw.

:: fm. Oldenburczyk mos.

 przym. oldenburski

Wiktionary


oldenburski

przymiotnik od: Oldenburg (kraina lub miasto w Niemczech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Oldenburgiem (miastem w Niemczech)

 (1.2) związany z Oldenburgiem (krainą w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oldenburczyk mos., oldenburczyk mos., Oldenburg mrz., oldenburka ż., Oldenburka ż.

Wiktionary


oldham

Oldham – miasto w północno-zachodniej Anglii, w hrabstwie Wielki Manchester, położone na północno-wschodnim skraju konurbacji Manchesteru. Ośrodek administracyjny dystryktu metropolitalnego o tej samej nazwie. W 2021 roku miasto liczyło 110 720 mieszkańców. Miasto zamieszkane jest przez liczącą około 26 tysięcy ludzi mniejszość azjatycką, zwłaszcza z Bangladeszu, Pakistanu i Indii. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z XI wieku. W mieście ważną rolę odgrywa przemysł tekstylny. Oldham położone jest około 5 kilometrów od autostrady krajowej M62. Obecnie w mieście funkcjonują dwie stacje kolejowe. Miasto jest połączone z siecią tramwajową Metrolink, obsługującą transport publiczny w konurbacji Manchesteru.

Wikipedia


oldrzyszowice

Oldrzyszowice (niem. Hilbersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Lewin Brzeski.

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1283 roku jako Hildebrandi villa, w 1402 wzminakowana jako Hildbrandsdorf.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Oldrzyszowice, po jej zniesieniu w gromadzie Skorogoszcz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


oldschool

[czytaj: oldskul] oldskul;
1. to, co przestarzałe, niemodne;
2. moda na ubiór nawiązujący do czasów sprzed 20-30 lat


SJP.pl


oldschoolowy

oldschool [czytaj: oldskulowy]; oldskulowy


SJP.pl


oldskul

oldschool;
1. to, co przestarzałe, niemodne;
2. moda na ubiór nawiązujący do czasów sprzed 20-30 lat


SJP.pl


oldskulowiec

osoba gustująca w rzeczach używanych lub niemodnych


SJP.pl


oldskulowy

odnoszący się do dawnej mody lub zwyczajów; klasyczny, tradycyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do dawnej mody, klasyczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szanuję oldskulowych raperów, bo mieli coś do powiedzenia.

 (1.1) Jego podejście do pracy jest trochę oldskulowe, ale skuteczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔltskuˈlɔvɨ, AS: oltskulovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oldskul m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) staromodny, staroszkolny

Wiktionary


oldsmobil

[czytaj: oltsmobil] samochód marki Oldsmobile; oldsmobile


SJP.pl


oldsmobile

[czytaj: oltsmobil] samochód marki Oldsmobile; oldsmobil


SJP.pl

Oldsmobile – amerykański producent samochodów osobowych, z siedzibą w Lansing, działający w latach 1897–2004. Należał do amerykańskiego koncernu General Motors.

Wikipedia


oldtimer

[czytaj: oldtajmer] stary, zabytkowy samochód


SJP.pl

Pojazd zabytkowy – wedle ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd, który na podstawie specjalnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków ruchomych lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także pojazd wpisany do inwentarza muzealiów, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Wikipedia


ole

wykrzyknik zachęcający do walki, wyrażający zachwyt, uznanie itp.


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …zachęcający do walki, wyrażający zachwyt, uznanie itp.

Wiktionary

Ole – wieś w Estonii, w prowincji Hiuma, w gminie Emmaste.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛ, AS: ole

Wiktionary


oleander

krzew lub niewielkie drzewko z rodziny toinowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Nerium|ref=tak., krzew lub niskie drzewo o lancetowatych, skórzastych, wiecznie zielonych liściach oraz dużych, białych, różowych lub czerwonych kwiatach zebranych w baldachogrona;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oleandry rosną w krajach śródziemnomorskich, w Japonii oraz na Półwyspie Indyjskim. W Polsce hodowane są jako krzewy ozdobne, jednak nadają się wyłącznie do uprawy doniczkowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛˈãndɛr, AS: oleãnder

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oleandrowy

Wiktionary


oleandomycyna

antybiotyk o szerokim zakresie działania; stosowany głównie w leczeniu zapalenia płuc, opłucnej oraz w czyraczności


SJP.pl


oleandrowiec

zmrocznik oleandrowiec - motyl z rodziny zawisakowatych


SJP.pl


oleandrowy

oleander


SJP.pl

Patrz:

oleander

oleandryna

glikozyd występujący w liściach oleandra, stosowany w zielarstwie, w większych dawkach trujący


SJP.pl


olearczyk

nazwisko


SJP.pl


oleaster

roślina z rodziny toinowatych, duży krzew lub drzewko rosnące w Europie i Azji; dzikie drzewo oliwne


SJP.pl


oleat

natłuszczony papier z wykresami części jakiegoś rysunku


SJP.pl


olecczanin

mieszkaniec Olecka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Olecka

 (1.2) osoba pochodząca z Olecka, urodzona w Olecku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛt͡sˈt͡ʃãɲĩn, AS: olecčãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olecko n.

:: fż. olecczanka ż.

 przym. olecki

Wiktionary


olecczanka

mieszkanka Olecka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Olecka

 (1.2) kobieta pochodząca z Olecka, urodzona w Olecku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛt͡sˈt͡ʃãnka, AS: olecčãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olecko n.

:: fm. olecczanin m.

 przym. olecki

Wiktionary


olech

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Arkariusz Olech – polski astronom
  • Artur Olech – polski bokser, olimpijczyk
  • Beata Chmielowska-Olech – polska dziennikarka
  • Halina Olech – polska artystka ceramiczka, wykładowczyni na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
  • Jarosław Olech – polski trójboista
  • Jerzy Olech – polski duchowny luterański
  • Joanna Olech – polska graficzka
  • Robert Olech – polski lektor, aktor oraz montażysta
  • Zbigniew Olech – polski bokser

Wikipedia


olechnowicz

nazwisko


SJP.pl

Olechnowicz – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ok. 1500 osób.

Osoby noszące to nazwisko:

  • Antoni Olechnowicz (ur. 13 czerwca 1905 w Marguciszkach, zm. 8 lutego 1951 w Warszawie) – oficer służby stałej Wojska Polskiego.
  • Bogdan Olechnowicz (ur. 23 maja 1967 w Olsztynie) – pastor Chrześcijańskiej Wspólnoty "Górna Izba" w Gorzowie Wielkopolskim.
  • Bogusława Olechnowicz-Dzierżak (ur. 22 listopada 1962 w Słupsku) – polska judoczka, uczestniczka Igrzysk Olimpijskich w Seulu i Barcelonie, mistrzyni Polski i Europy w judo.
  • Hanna Olechnowicz (ur. 15 grudnia 1918 w Warszawie) – polska psycholog.
  • Paweł Olechnowicz (ur. 1952 w Puszczy Obalskiej na Wileńszczyźnie) – polski menedżer, w latach 2002–2016 prezes zarządu Grupy Lotos.
  • Tadeusz Olechnowicz (1936–2016) – kapitan żeglugi wielkiej, komendant "Daru Pomorza" i "Daru Młodzieży"
  • Władysław Olechnowicz (ur. 27 maja 1848 w Olszance, zm. 3 września 1918 w Czerwonym Dworze) – polski lekarz psychiatra, antropolog.

Wikipedia


olechowski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Olechowski (ur. 1947) – polityk i ekonomista
  • Jan Olechowski (1917-1956) – poeta i dziennikarz
  • Józef Olechowski (1735-1806) – biskup krakowski
  • Kazimierz Olechowski (ur. 1961) – skrzypek i pedagog
  • Tadeusz Olechowski (1926-2001) – polityk, minister spraw zagranicznych

Wikipedia


olecki

przymiotnik od: Olecko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przym. od: Olecko

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛt͡sʲci, AS: olecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olecko n., olecczanin m., olecczanka ż.

Wiktionary


olecko

przymiotnik od: Olecko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Olecko (do 20 XII 1928 Margrabowa, niem. Marggrabowa lub Oletzko; w latach 1928–1945 Treuburg) – miasto w północno-wschodniej części Polski w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie oleckim, nad rzeką Legą (dawniej Oleg) i Jeziorem Oleckim Wielkim na Mazurach. Siedziba gminy Olecko. Od 2002 roku miasto jest siedzibą powiatu oleckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszechnica Mazurska ma siedzibę w Olecku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛt͡skɔ, AS: olecko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olecczanin m., olecczanka ż.

 przym. olecki

Wiktionary


oleczek

1. zdrobnienie od: Aleksander;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Aleksander

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Oleczka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idę dziś z Oleczkiem do kina.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksander mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Alek, Oluś

Wiktionary


oleczka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia żeńskiego Aleksandra

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Oleczek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksandra ż., Olka ż., Ola ż., Oleńka ż., Olcia ż.

Wiktionary


oled-owy

OLED; oledowy


SJP.pl


olęder

olender;
1. osadnik z Fryzji, Nadrenii lub Niderlandów lokowany w Prusach Książęcych i Królewskich od wieku XVI;
2. w XVII-XVIII wieku: każdy osadnik lokowany na obszarze północno-zachodniej Polski na warunkach długoterminowej lub wieczystej dzierżawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w XVI-XVII wieku: osadnik z Fryzji lub Niderlandów osiedlający się na terenie Prus;

 (1.2) hist. do poł. XIX w.: osadnik różnej narodowości, także polskiej, osiedlający się w Prusach

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Tylko w niektórych przypadkach olędrzy zobowiązani byli też do robocizny, zresztą w ograniczonym wymiarze.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. olęderski

Wiktionary


olęderka

olęder


SJP.pl

Patrz:

olęder

olęderski

olęder; olenderski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z olędrami, dotyczący olędrów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Osadnicy olęderscy byli ludźmi wolnymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olęder mos.

Wiktionary


oledowy

OLED; OLED-owy


SJP.pl


oledzki

nazwisko


SJP.pl


olefina

nienasycony węglowodór alifatyczny; alken


SJP.pl

Wikipedia


oleg

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Oleg – rosyjskie imię męskie pochodzenia skandynawskiego (staronordyjskiego). Występuje ono także w innych językach wschodniosłowiańskich, a wywodzi się tam ze staroruskiego Ольгъ, zapożyczonego z kolei ze staronordyjskiego Helgi (por. staronorweskie heill „cieszący się pomyślnością, szczęśliwy”, niem. heilig „święty”).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oleg zostawił u mnie swoje rzeczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlɛk, AS: olek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olga ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Olga ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) Алег m.

* chorwacki: (1.1) Oleg m.

* rosyjski: (1.1) Олег m.

* słowacki: (1.1) Oleg m.

źródła.

== Oleg (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|chorwacki|m. Oleg

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


oleić

smarować olejem; naolejać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. naoleić)

 (1.1) pokrywać coś olejem w celu upiększenia, zmniejszenia siły tarcia lub ochrony przed zniszczeniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zakłada się ogólnie, że przy intensywnym szyciu (…) należy czyścić i oleić maszynę przynajmniej raz w tygodniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej mrz., oleina ż., olejarka ż., olejarnia ż., oleistość ż., olejowanie n., oliwa ż., olejarz mos., olejek mrz.

 czas. olejować ndk.

 przym. olejny, oleisty, olejowy

 przysł. olejno

Wiktionary


oleica

chrząszcz, którego larwy żyją w gniazdach (także ulach) pszczół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. nazwa systematyczna|Meloe|ref=tak., rodzaj chrząszcza z rodziny oleicowatych;

 (1.2) ent. chrząszcz z rodzaju oleic (1.1)

Wiktionary

Wikipedia


oleice

chrząszcz, którego larwy żyją w gniazdach (także ulach) pszczół


SJP.pl


oleicowate

rodzina owadów z rzędu chrząszczy; majkowate


SJP.pl

Oleicowate, majkowate (Meloidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.

Wikipedia


oleicowaty

o cechach oleicowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


oleina

żółta, gęsta ciecz, składnik naturalnych olejów


SJP.pl


oleinian

ester kwasu oleinowego


SJP.pl


oleinowy

oleina, np. kwas oleinowy - kwas tłuszczowy o osiemnastu atomach węgla w cząsteczce, posiadający wiązanie podwójne między dziewiątym a dziesiątym atomem węgla


SJP.pl


oleistość

1. cecha czegoś zawierającego dużo oleju;
2. cecha czegoś mającego konsystencję oleju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest oleiste

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛˈjistɔɕt͡ɕ, AS: olei ̯istość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., olejek m., oleina ż., olejarstwo n., olejarnia ż., olejarz m., olejarka ż., olejowanie n.

 czas. olejować, oleić

 przym. oleisty, oleinowy

 przysł. oleiście

Wiktionary


oleisty

1. zawierający olej, dostarczający oleju;
2. mający konsystencję oleju


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zawierający olej, mający konsystencję oleju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odrazą napawa ją befsztyk krwisty, przepada natomiast za oleistą, mdłą chałwą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛˈjistɨ, AS: olei ̯isty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., olejek m., oleina ż., olejarka ż., olejarnia ż., oleistość ż., olejowanie n.

 przym. olejowy, olejny

 przysł. oleiście, olejno

 czas. oleić

Wiktionary


olej

1. ciekła substancja tłuszczowa;
2. płynny produkt destylacji ropy naftowej, smoły węglowej;
3. obraz olejny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. płynny tłuszcz otrzymywany z nasion lub owoców niektórych roślin lub tkanek zwierząt, używany np. w przemyśle spożywczym i jako paliwo

 (1.2) techn. produkt rafinacji ropy naftowej, przerobu smoły węglowej lub węgla kamiennego służący jako paliwo lub smar

 (1.3) szt. obraz namalowany farbami olejnymi

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. rozk. od: olać

 (2.2) 2. os. rozk. od: oleić

Wiktionary

Oleje – szerokie pojęcie odnoszące się zwykle do substancji ciekłych lub łatwo topniejących ciał stałych, nierozpuszczalnych w wodzie a rozpuszczalnych w rozpuszczalnikach organicznych, śliskich, o dużej lepkości. Mają zróżnicowane pochodzenie i właściwości chemiczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś na obiad miały być frytki, ale zapomniałem kupić olej. Musimy zadowolić się kanapkami.

 (1.2) Pojadę do warsztatu samochodowego, żeby zmienić olej.

 (1.3) Na ścianie wisiał interesujący olej.

 (2.1) Olej to, szkoda twoich nerwów.

 (2.2) Ja przykręcę śrubki, a ty olej po kolei każde ogniwo łańcucha.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlɛj, AS: olei ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oleina ż., olejarka ż., olejarnia ż., oleistość ż., olejowanie n., oliwa ż., olejarz m.

:: zdrobn. olejek m.

 czas. oleić ndk., olejować ndk.

 przym. olejny, oleisty, olejowy

 przysł. olejno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) olej mineralny

 (1.3) obraz olejny

Wiktionary


olejarczyk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Eugeniusz Olejarczyk – polski gitarzysta, wokalista, kompozytor oraz autor tekstów
  • Joanna Olejarczyk – polska pisarka i tłumaczka języka angielskiego
  • Tomasz Olejarczyk – polski aktor, reżyser, scenarzysta

Wikipedia


olejarka

1. urządzenie do smarowania maszyn olejem; oliwiarka, olejniczka;
2. olejarka abisyńska - gatunek jednorocznej rośliny z rodziny astrowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. naczynie z dozownikiem do oliwienia mechanizmów

 (1.2) bot. zob. olejarka abisyńska.

 (1.3) daw. kobieta, która sprzedaje olej

Wiktionary

  • olejarka – roślina z rodziny astrowatych
  • olejarka – narzędzie do smarowania mechanizmów

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przynieś olejarkę, trzeba naoliwić zawiasy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej mrz., olejek mrz., oleistość ż.

 przym. oleisty

 czas. oleić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oliwiarka; gw-pl|Górny Śląsk|yjlkana.

Wiktionary


olejarnia

zakład tłoczący olej z nasion roślin oleistych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zakład tłoczący olej

Wiktionary

  • Olejarnia – turnia na Bobrowcu w Tatrach
  • Olejarnia – turnia w Dolinie Małej Łąki w Tatrach
  • olejarnia – zakład, w którym wytłacza się z nasion olej rośliny

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. olejek mrz., olej mrz., oleistość ż.

 przym. oleisty, olejowy

 czas. oleić

Wiktionary


olejarski

olejarstwo, olejarz


SJP.pl

Patrz:

olejarstwo, olejarz

olejarstwo

rzemiosło zajmujące się produkcją roślinnych olejów jadalnych i przemysłowych; olejnictwo


SJP.pl

Olejarstwo – działalność związana z uzyskiwaniem i przerobem olejów roślinnych, jak też olejów i tłuszczów zwierzęcych.

Produkcja olejów odbywa się w olejarniach. Osoba zajmująca się tym to olejarz.

Główną metodą otrzymywania olejów jest tłoczenie.

Wikipedia


olejarz

1. pracownik zakładu wytwarzającego oleje roślinne;
2. nieprzemakalne ubranie używane przez marynarzy; olejówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się wyciskaniem oleju

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Artur Olejarz – polski lekkoatleta
  • Beata Olejarz – polska działaczka wędkarska
  • Ewa Olejarz – polska poetka, dramaturg i prozaiczka

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. olej mrz., oleistość ż.

 czas. oleić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olejownik

Wiktionary


oleje

potocznie: zbagatelizować, zlekceważyć coś lub kogoś


SJP.pl

Oleje – szerokie pojęcie odnoszące się zwykle do substancji ciekłych lub łatwo topniejących ciał stałych, nierozpuszczalnych w wodzie a rozpuszczalnych w rozpuszczalnikach organicznych, śliskich, o dużej lepkości. Mają zróżnicowane pochodzenie i właściwości chemiczne.

Wikipedia


olejek

1. mieszanina substancji ciekłych zawarta w niektórych roślinach, nadająca im charakterystyczny, silny zapach;
2. potocznie: produkt do pielęgnacji ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. kosmet. gęsty, tłusty płyn o intensywnym zapachu, będących wyciągem roślinnym i używany w celach kosmetycznych, leczniczych lub w aromaterapii, masażu

 (1.2) cuk. spoż. gęsty, płyn o przyjemnym zapachu używany jako dodatek do ciast i deserów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lecznicze, antybakteryjne właściwości olejku z drzewa herbacianego odkryli już dawno aborygeni zamieszkujący tereny północno-wschodniej Australii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛjɛk, AS: olei ̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., oleina ż., olejarka ż., olejarnia ż., oleistość ż., olejowanie n.

 przym. olejkowy, olejny, oleisty, olejowy

 przysł. olejno

 czas. oleić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) olejek do ciasta, aromat spożywczy

Wiktionary


olejkarski

związany z produkcją olejków


SJP.pl


olejkarstwo

produkcja olejków


SJP.pl


olejkarz

dawniej: wędrowny sprzedawca ziół, olejków itp.


SJP.pl


olejkodajny

dostarczający olejków


SJP.pl


olejkowy

olejek


SJP.pl

Patrz:

olejek

olejnica

Olejnica – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

We wsi znajdowała się drewniana wieża widokowa o wysokości 19,5 metra. Umożliwiała oglądanie panoramy jezior przemęckich. Z uwagi na stan techniczny została rozebrana w 2018.

Ok. 1 km na zachód od wsi utworzono w 1959 rezerwat przyrody Torfowisko nad Jeziorem Świętym o powierzchni 7,59 ha.

Wikipedia


olejnictwo

rzemiosło zajmujące się produkcją roślinnych olejów jadalnych i przemysłowych; olejarstwo


SJP.pl


olejniczak

nazwisko


SJP.pl

Olejniczak (forma żeńska: Olejniczak/Olejniczakowa/Olejniczakówna, liczba mnoga: Olejniczakowie) – polskie nazwisko.

Wikipedia


olejniczka

urządzenie do smarowania maszyn olejem; olejarka, oliwiarka


SJP.pl


olejnik

nazwisko


SJP.pl

  • olejnik – zawód historyczny, nazwa rzemieślnika wytwarzającego olej roślinny
  • Andrzej Olejnik (ur. 1970) – aktor teatralny i filmowy
  • Małgorzata Olejnik (ur. 1966) – posłanka na Sejm RP
  • Monika Olejnik (ur. 1956) – dziennikarka radiowa, telewizyjna i prasowa
  • Robert Olejnik (ur. 1986) – austriacki piłkarz
  • Tadeusz Olejnik (ur. 1935) – historyk, regionalista
  • Tomasz Olejnik (ur. 1965) – wokalista i autor tekstów, członek rockowej grupy Proletaryat

Wikipedia


olejny

1. wykonany przy użyciu farby olejnej;
2. wykorzystujący farbę olejną, np. olejna technika


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z farbami sporządzanymi na olejach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj na zajęciach będziemy tworzyć szkice olejne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛjnɨ, AS: olei ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., olejek m., olejniczka ż., olejowanie n.

 przym. olejowy, oleisty

 przysł. olejno, olejnie

 czas. oleić

Wiktionary


olejodajny

moringa olejodajna - drzewo tropikalne, z którego liści robi się napar podobny do herbaty; drzewo chrzanowe


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który daje olej (z którego pozyskuje się olej)

Wiktionary


olejoodporny

odporny na działanie oleju


SJP.pl


olejować

1. nasycać materiał olejem w celach konserwacyjnych;
2. nakładać olej na włosy w celach pielęgnacyjnych


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pokrywać olejem

Wiktionary


olejowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bud. impregnowanie podłóg olejami w celu ich konserwacji

 (1.2) kosmet. nakładanie oleju/olejów, najczęściej na włosy, w celach pielęgnacyjnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Olejowanie to zbawienny zabieg dla osób ze zniszczonymi, suchymi, niesfornymi włosami i rozdwojonymi końcówkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛjɔˈvãɲɛ, AS: olei ̯ovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., olejek m., oleistość ż.

 czas. olejować, oleić

 przym. oleisty, olejny

Wiktionary


olejowiec

1. olejowiec gwinejski - gatunek palmy uprawianej dla owoców; palma olejowa;
2. ciasto z owocami przygotowywane na oleju


SJP.pl

Olejowiec, olejnik, masłopalma (Elaeis) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych. Do rodzaju należą dwa gatunki – olejowiec gwinejski E. guineensis, pochodzący z Afryki Zachodniej, Środkowej i Wschodniej, oraz olejowiec czarnojądrowy E. oleifera z Ameryki Centralnej i północnej części Ameryki Południowej. Oba gatunki są uprawiane (rosnąc obok siebie mogą się krzyżować) i zwłaszcza olejowiec gwinejski jest szeroko rozprzestrzeniony w strefie międzyzwrotnikowej, w wielu obszarach rośnie też tam jako gatunek zdziczały. W naturze rośliny te rosną na obrzeżach wilgotnych lasów, w miejscach zabagnionych na sawannach, czasem także w namorzynach, a na suchszych obszarach występują wzdłuż rzek i strumieni.

Wikipedia


olejówka

nieprzemakalne ubranie używane przez marynarzy; olejarz


SJP.pl

Olejówka (Protoxerus) – rodzaj ssaków z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Wikipedia


olejowosk

ekologiczny preparat do uszlachetniania powierzchni drewnianych


SJP.pl


olejowy

przymiotnik od: olej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do oleju

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spójrz na wskaźnik olejowy, czy nie pokazuje deficytu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛˈjɔvɨ, AS: olei ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olej m., olejek m., olejarnia ż., olejniczka ż.

 czas. oleić ndk.

 przym. oleisty, olejny

 przysł. olejno, olejnie

Wiktionary


olek

zdrobnienie od: Aleksander, Olimpiusz (imiona męskie); Oleś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Aleksander

Wiktionary

  • Olek – zdrobnienie od imienia Aleksander

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Idę dziś z Olkiem do kina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlɛk, AS: olek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksander mos., Olka ż., Olo mos., Olczak ż./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Alek, Oluś

Wiktionary


olekma

rzeka w Azji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. zob. Olokma.

Wiktionary

Olokma, też: Olekma (ros. Олёкма) – rzeka w Rosji, w obwodzie czytyjskim, amurskim i Jakucji; prawy dopływ Leny. Długość 1436 km; powierzchnia dorzecza 210 tys. km²; średni roczny przepływ przy ujściu 1950 m³/s.

Źródła w górach Olokmiński Stanowik; w górnym biegu płynie szeroką doliną w kierunku północno-wschodnim; następnie w kierunku północnym między Górami Stanowymi a Pasmem Stanowym; w dolnym biegu między Płaskowyżem Olokmo-Czarskim a Górami Ałdańskimi; uchodzi do Leny 10 km poniżej Olokminska; żeglowna w dolnym biegu.

Wikipedia


oleksa

nazwisko


SJP.pl


oleksak

nazwisko


SJP.pl


oleksiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jamie Oleksiak – kanadyjsko-amerykański hokeista
  • Michał Oleksiak – polski żołnierz podziemia
  • Stanisław Oleksiak – polski żołnierz podziemia
  • Tomasz Oleksiak – polski sportowiec

Wikipedia


oleksicki

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Oleksicki (1950–2020) – polski historyk i konserwator zabytków
  • Marek Oleksicki (ur. 1979) – polski rysownik, twórca komiksów, ilustrator

Wikipedia


oleksiewicz

nazwisko


SJP.pl


oleksik

nazwisko


SJP.pl


oleksiński

nazwisko


SJP.pl


oleksiuk

nazwisko


SJP.pl


oleksowicz

nazwisko


SJP.pl


oleksy

nazwisko


SJP.pl

  • forma imienia Aleksy notowana w średniowieczu na obszarze kresów południowo-wschodnich (Ruś Czerwona)

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Oleksy (ur. 1946, zm. 2015) – polski polityk
  • Marcin Oleksy (ur. 1987) – polski amp futbolista
  • Tomasz Oleksy (ur. 1976) – polski wspinacz
  • Wacław Oleksy (ur. 1955) – polski urzędnik konsularny

Wikipedia


olempin

Olempin dawniej też Olimpin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Markuszów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Markuszów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 124 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa w Markuszowie.

Wikipedia


olena

obce imię żeńskie


SJP.pl

Helena – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od stgr. Ἑλένη oznaczającego „blask Księżyca”. W Polsce po raz pierwszy imię to odnotowano w 1272.

Helena imieniny obchodzi: 2 marca, 23 kwietnia, 22 maja, 31 lipca, 13 sierpnia i 18 sierpnia.

Wikipedia


olender

olęder;
1. osadnik z Fryzji, Nadrenii lub Niderlandów lokowany w Prusach Książęcych i Królewskich od wieku XVI;
2. w XVII-XVIII wieku: każdy osadnik lokowany na obszarze północno-zachodniej Polski na warunkach długoterminowej lub wieczystej dzierżawy


SJP.pl

  • Olender (taniec) − polski taniec ludowy, należący do grupy regionalnych tańców kurpiowskich
  • Olender (nazwisko) − polskie nazwisko
  • Wiesław Olender − radny gminy Zgierz, Honrowy Obywatel Miasta Zgierza

Wikipedia


olenderek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Heronim Olenderek – polski profesor nauk leśnych
  • Maciej Olenderek – polski siatkarz
  • Piotr Olenderek – polski trener siatkarski

Wikipedia


olenderski

olender; olęderski


SJP.pl


olenek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. drugi, młodszy wiek wczesnego triasu, trwający 249,7 – 245,9 milionów lat temu;

Wiktionary

Olenek (ang. Olenekian)

  • w sensie geochronologicznym: drugi wiek wczesnego triasu, trwający według przyjmowanego do 2012 roku przez Międzynarodową Komisję Stratygrafii podziału triasu około 3,6 miliona lat (od ok. 249,5 do ok. 245,9 mln lat temu); w roku 2012 Komisja poprawiła datowanie na od 251,2 do 247,2 mln lat temu. Olenek jest młodszy od indu a starszy od anizyku.
  • w sensie chronostratygraficznym: drugie piętro dolnego triasu w eratemie mezozoicznym. Olenek jest wyższy od indu a niższy od anizyku. Stratotyp oleneku nie został jeszcze zatwierdzony. Dolną granicę wyznacza pierwsze wystąpienie konodonta Neospathodus waageni Sweet, 1970.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈlɛ̃nɛk, AS: olnek

Wiktionary


oleniocki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Oleniokiem, dotyczący Olenioku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleniok mrz.

Wiktionary


oleniok

rzeka w Azji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Kraju Krasnojarskim i Jakucji, uchodząca do Morza Łaptiewów;

Wiktionary

Oleniok – rzeka w Rosji, w Kraju Krasnojarskim i Jakucji.

Swoje źródła ma w północnej części Wyżyny Środkowosyberyjskiej. Ma długość 2292 km. Uchodzi do Morza Łaptiewów.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. oleniocki

Wiktionary


oleńka

zdrobnienie od: Aleksandra (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia żeńskiego Aleksandra

Wiktionary

  • Oleńka – zdrobnienie od imienia Aleksandra
  • Oleńka – fikcyjna postać z powieści Potop
  • Oleńka – pluton żeński batalionu Zośka
  • IC Oleńka – pociąg pospieszny PKP Intercity

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wieczorem, po siekierezadzie na zrębie i po siekierezadzie w szopie, gdzie porąbałem resztę kloców, stałem przy piecu w izdebce Babci Oleńki i przetapiałem na patelni smalec ten, co go wczoraj zakupiłem w sklepie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksandra ż., Olka ż., Ola ż., Oleczka ż., Olcia ż.

Wiktionary


olenówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Olenówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Dorohusk. Od strony północnej wsi przebiega droga krajowa nr 12.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wikipedia


oleński

nazwisko


SJP.pl


oleodruk

obraz wykonany techniką oleograficzną, naśladujący obrazy olejne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) druk. przest. druk wielobarwny techniką oleografii albo chromolitografii naśladujący obraz olejny odtworzony na papierze lub płótnie;

 (1.2) poligr. kolorowa odbitka litograficzna jako reprodukcja obrazu (ilustracji)

 (1.3) iron. obraz pozbawiony wartości artystycznej

Wiktionary

Oleodruk – reprodukcja naśladująca obraz olejny, uzyskana na płótnie, papierze lub innym materiale w technice oleografii lub chromolitografii.

Oleodruki szczególnie popularne były w XIX wieku, gdy często odznaczały się niewielką wartością artystyczną. Stąd określenie „oleodruk” w mowie potocznej ma często negatywne zabarwienie i kojarzone jest z kiczem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nad łóżkiem dwa duże obrazy: serce Pana Jezusa i serce Matki Boskiej, oleodruki błyszczące, ramy szerokie, złote – nad drzwiami portret Franciszka Józefa I-go; małomieszczańskość w każdym calu.

 (1.3) A na ścianach co ja mam takiego? (…) Oleodruki, dość drogie wprawdzie i w bardzo błyszczących ramach, ale które wobec dzieł sztuki, wobec prawdziwego artyzmu, czymże są? – po prostu: śmieciem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oleodrukowy

Wiktionary


oleodrukowy

przymiotnik od: oleodruk (np. obrazy oleodrukowe, ilustracja oleodrukowa)


SJP.pl


oleografia

technika wyrabiania oleodruków


SJP.pl

Oleografia - technika druku wielobarwnego, pozwalająca otrzymywać odbitki przypominające obraz olejny (tzw. oleodruki).

Wikipedia


oleomargaryna

tłuszcz jadalny otrzymywany przez wyciskanie w prasie tłuszczu zwierzęcego


SJP.pl


olepić

oblepić (częściej);
1. przykleić dużo czegoś w jakimś miejscu;
2. lepiąc się lub mażąc, przywrzeć do czegoś lub kogoś;
3. zasmarować coś ze wszystkich stron gęstą substancją;
4. szczelnie pokryć czymś jakąś powierzchnię lub miejsce;
5. zwykle o ubraniu: szczelnie przylgnąć do ciała;
6. olepić się:
a) zwykle o ubraniach: szczelnie przylgnąć do ciała;
b) pokryć się czymś lepkim, kleistym


SJP.pl


oles

inna nazwa typu siedliskowego lasu znanego powszechnie jako ols lub olszyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. leśn. zob. ols.

Wiktionary

Ols, oles, bagienny las olszowy lub olchowy – las z dominacją olszy czarnej porastający bagienne siedliska, o okresowo wysokim poziomie wody stojącej i różnej żyzności. Ma zwykle charakterystyczną kępową strukturę runa – na kępach wokół szyi korzeniowej olszy rosną gatunki borowe, w dolinkach przynajmniej okresowo wypełnianych wodą – rośliny bagienne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ols m., olsza ż., olszyna ż., olszynka ż., olszówka ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ols

Wiktionary


olesiak

nazwisko


SJP.pl


olesiejuk

nazwisko


SJP.pl


olesieński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Olesna, związany z Olesnem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chodziliśmy z Martą po olesieńskich lasach, szukając prawdziwków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olesno n., Oleśniak mos., oleśnianin mos., oleśnianka ż.

 przym. oleski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oleski

Wiktionary


olesin

W Polsce
  • Olesin – część miasta Warszawa, w dzielnicy Białołęka
  • Olesin – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Gorzków
  • Olesin – część wsi Sułoszyn w woj. lubelskim, w pow. lubartowski, w gminie Firlej
  • Olesin – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Kurów
  • Olesin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Dębe Wielkie
  • Olesin – część wsi Rusiec w woj. mazowieckim, w pow. pruszkowskim, w gminie Nadarzyn
  • Olesin – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Kazimierz Biskupi
  • Olesin – przysiółek w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Wronki
  • Olesin – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Władysławów

Wikipedia


olesiński

nazwisko


SJP.pl


oleski

przymiotnik od: Olesno; oleśniański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Olesna, związany z Olesnem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiat oleski sąsiaduje z powiatem kluczborskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olesno n., Oleśniak mos., oleśnianin mos., oleśnianka ż.

 przym. olesieński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olesieński

Wiktionary


oleśkiewicz

nazwisko


SJP.pl


oleśniak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. członek historycznej grupy etnicznej zamieszkującej Olesno i okolice

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ziemię oleską na Górnym Śląsku zamieszkiwali Oleśniacy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olesno n., oleśnianin mos., oleśnianka ż.

 przym. olesieński, oleski

Wiktionary


oleśnianin

mieszkaniec Olesna


SJP.pl


oleśnianka

mieszkanka Olesna


SJP.pl


oleśniański

przymiotnik od: Olesno; oleski


SJP.pl


oleśnica

1. nazwa dwóch miast w Polsce;
2. dopływ Warty;
3. dopływ Widawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. toponim dla kilku miejscowości w Polsce

 (1.2) geogr. toponim dla trzech rzek w Polsce

Wiktionary

Oleśnica (niem. Oels, cz. Olešnice) – miasto w Polsce w województwie dolnośląskim, w aglomeracji wrocławskiej, siedziba powiatu oleśnickiego, położone na lewym brzegu rzeki Oleśnicy (dopływ Widawy). Pod względem geograficznym Oleśnica leży na Nizinie Śląskiej na wysokości 152 m n.p.m., na Dolnym Śląsku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛɕˈɲit͡sa, AS: oleśńica

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. oleśniczanin, oleśniczanka

:: przym. oleśnicki, podoleśnicki

Wiktionary


oleśnicki

Oleśnica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) od Oleśnica

Wiktionary

Patrz:

Oleśnica

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛɕˈɲit͡sʲci, AS: oleśńicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleśnica ż., oleśniczanin m., oleśniczanka ż.

Wiktionary


oleśniczanin

mieszkaniec Oleśnicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Oleśnicy

 (1.2) osoba pochodząca z Oleśnicy, urodzona w Oleśnicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Remis po pierwszej połowie jest korzystnym rezultatem dla oleśniczan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛɕɲiˈt͡ʃãɲĩn, AS: oleśńičãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleśnica ż.

:: fż. oleśniczanka ż.

 przym. oleśnicki

Wiktionary


oleśniczanka

mieszkanka Oleśnicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Oleśnicy

 (1.2) kobieta pochodząca z Oleśnicy, urodzona w Oleśnicy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlɛɕɲiˈt͡ʃãnka, AS: oleśńičãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleśnica ż.

:: fm. oleśniczanin m.

 przym. oleśnicki

Wiktionary


oleśnik

roślina z rodziny baldaszkowatych


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Oleśnik – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Bełchatów
  • Oleśnik – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Błędów
  • oleśnik – rodzaj roślin

Wikipedia


olesno

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie opolskim;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim;

Wiktionary

Olesno (niem. Rosenberg, śl. Òleszno, Uoleszno, Růżano Gůra) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie oleskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Olesno. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi oleskiej, na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej, będącej częścią Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Przepływa przez nie rzeka Stobrawa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zatrzymaliśmy się w Oleśnie nad Stobrawą.

 (1.2) Pomogli nam strażacy z Olesna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleśniak mos., oleśnianin mos., oleśnianka ż.

 przym. olesieński, oleski

Wiktionary


olestra

syntetyczny tłuszcz niewchłaniany przez organizm


SJP.pl


olesza

nazwisko


SJP.pl

Ukraina

  • Olesza (obwód iwanofrankiwski)
  • Olesza (obwód tarnopolski)

Zobacz też

  • Olesza (gmina)

Wikipedia


oleszczak

nazwisko


SJP.pl


oleszczuk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kacper Oleszczuk − polski lekkoatleta
  • Stefan Oleszczuk − polski polityk i samorządowiec
  • Włodzimierz Oleszczuk − polski działacz komunistyczny i milicjant

Wikipedia


oleszczyk

nazwisko


SJP.pl


oleszek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bogdan Oleszek – polski samorządowiec i działacz związkowy
  • Zdzisław Oleszek – polski koszykarz, trener oraz działacz sportowy

Wikipedia


oleszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Darek Oleszkiewicz – polski kontrabasista jazzowy
  • Igor Oleszkiewicz – polski koszykarz
  • Józef Oleszkiewicz – polski i litewski malarz
  • Krzysztof Oleszkiewicz – polski matematyk

Wikipedia


oleszkowo

Oleszkowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Czarna Białostocka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 149 osób, wśród których 144 było wyznania rzymskokatolickiego, a 5 mojżeszowego. Wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. We wsi było 29 budynków mieszkalnych.

Wikipedia


oleszno

W Polsce
  • Oleszno – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Wielgie
  • Oleszno – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Krasocin
  • Oleszno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Gołańcz
  • Oleszno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gm. Drawsko Pomorskie
  • Oleszno – dawna gmina w województwie kieleckim
  • Oleszno – dawna gmina w województwie warszawskim
  • Oleszno – dawna gromada

Wikipedia


oleszyce

miasto w Polsce


SJP.pl

Oleszyce – miasto w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, położone na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, nad rzeczką Przerwą, dopływem Lubaczówki.

Oleszyce leżą w historycznej ziemi bełskiej. Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1576 roku położone było w XVI wieku w województwie bełskim.

Wikipedia


oleszycki

przymiotnik od: Oleszyce


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Oleszycami, dotyczący Oleszyc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleszyce nmos.

Wiktionary


oleszyczanin

mieszkaniec Oleszyc (miasta w Polsce)


SJP.pl


oleszyczanka

mieszkanka Oleszyc (miasta w Polsce)


SJP.pl


oleum

roztwór tlenku siarki VI w bezwodnym kwasie siarkowym


SJP.pl

Oleum (kwas siarkowy dymiący) – zwyczajowa nazwa roztworu tlenku siarki(VI) (SO3) w bezwodnym kwasie siarkowym.

Oleum uzyskuje się zwykle w trakcie produkcji kwasu siarkowego. Nasycając stopniowo 95% kwas siarkowy gazowym SO3 uzyskuje się najpierw 100% kwas siarkowy, a przy dalszym jego nasycaniu tworzy się oleum. W zależności od stężenia SO3 występują w nim jony różnych kwasów polisiarkowych. Przy stosunku H2O:SO3 = 1:2 produkt określany jest jako kwas pirosiarkowy (inaczej kwas disiarkowy(VI) lub kwas dwusiarkowy, H2S2O7). Substancja ta jest silnie żrąca. Z wodą daje kwas siarkowy:

H2S2O7 + H2O → 2H2SO4

Wikipedia


olewać

potocznie: bagatelizować, lekceważyć coś lub kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. olać)

 (1.1) posp. nie przejmować się czymś lub kimś, wykazując lekceważenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włodek jakby olewał wszystkich wtedy, mimo że każdy mu kibicował.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wylewka ż., olanie n., olewanie n., olewka ż.

 czas. oblewać, olać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ignorować, lekceważyć, kłaść laskę, mieć gdzieś, mieć w dupie

Wiktionary


olewacki

potocznie: lekceważący, ignorancki; olewczy


SJP.pl


olewactwo

potocznie: postawa lekceważąca; olewka, tumiwisizm


SJP.pl


olewacz

potocznie: osoba, która wszystko (wszystkich) lekceważy


SJP.pl


olewaczka

potocznie: kobieta, która wszystko (wszystkich) lekceważy


SJP.pl


olewająco

olewać


SJP.pl

Patrz:

olewać

olewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|olewać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olanie n., olewka ż.

 czas. lać, olewać ndk., olać dk.

Wiktionary


olewczy

potocznie: lekceważący, ignorancki; olewacki


SJP.pl


olewicz

nazwisko


SJP.pl


olewiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Olewiński – polski gitarzysta
  • Marek Olewiński – polski polityk
  • Piotr Olewiński – polski instruktor harcerski
  • Stanisław Olewiński – ujednoznacznienie
  • Władysław Olewiński – polski lekarz, chemik

Wikipedia


olewka

potocznie: lekceważenie, ignorowanie; olewanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. ignorowanie, lekceważenie czegoś; obojętny, lekceważący stosunek do czegoś

Wiktionary

Olewka – czwarty album studyjny polskiego rapera i producent muzycznego Yaro. Wydawnictwo ukazało się 25 marca 2000 roku nakładem wytwórni muzycznej EMI Music Poland. Nagrania były promowane utworem „Olewka” do którego został zrealizowany także teledysk.

Album uzyskał nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyka w kategorii „najlepszy album rap/hip-hop”.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. olewanie n., olanie n., olewactwo n.

 czas. olać dk., olewać ndk.

 przym. olewczy

 przysł. olewczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olanie, olewactwo

Wiktionary


olewnictwo

potocznie: bagatelizowanie, lekceważenie; olewanie


SJP.pl


olewniczak

nazwisko


SJP.pl


olewski

nazwisko


SJP.pl


olfaktometr

1. przyrząd do porównywania intensywności zapachu różnych olejków eterycznych;
2. przyrząd do badania narządu węchu pod względem czułości na zapachy


SJP.pl

Olfaktometr – przyrząd służący do badania czułości narządu węchu (np. otolaryngologia, entomologia), bądź też przyrząd do ilościowych porównań intensywności zapachów różnych olejków eterycznych lub ocen zapachu poszczególnych składników wonnych mieszanin. Olfaktometry są też stosowane w czasie pomiarów stężenia zapachowego zanieczyszczeń (stężenia odorantów) w gazach emitowanych do powietrza lub w zanieczyszczonym powietrzu (patrz – Olfaktometria w inżynierii środowiska).

Wikipedia


olfaktometria

badanie czułości narządu węchu


SJP.pl

Olfaktometria (łac. olfactus; dawniej Odorymetria – węch, gr. métro – miara) – rodzaj technik pomiarów, w których węch albo jest obiektem badań, albo pełni funkcję przyrządu pomiarowego, stosowanego w czasie badań zapachu.

  • Badania węchu człowieka wchodzą w zakres otolaryngologii (zajmującej się chorobami narządu węchu) oraz neurologii i psychiatrii (zajmujących się chorobami centralnego układu nerwowego). Wspomagają proces diagnostyczny w przypadku chorób związanych z zaburzeniami węchu (np. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane). W czasie badań są przeprowadzane rozmaite testy psychofizyczne, umożliwiające na przykład określanie indywidualnych węchowych „progów”, czyli najmniejszych wartości stężenia różnych związków chemicznych w powietrzu, przy których pacjent jest w stanie wyczuć zapach (percepcja) lub rozpoznać odebrane wrażenie (dyskryminacja, identyfikacja). Poza testami psychofizycznymi w medycynie są stosowane techniki badań elektrofizjologicznych, polegających na pomiarach potencjałów elektrycznych, powstających na powierzchni nabłonka węchowego w czasie percepcji zapachu albo w obszarach kory mózgowej, które są odpowiedzialne za przetwarzanie odebranych węchowych bodźców (badania elektroolfaktograficzne).
  • Badania węchu zwierząt ułatwiają zrozumienie mechanizmów ewolucji oraz powstawania struktur ekosystemów – dawnych i współczesnych. Zwierzętom współczesnym węch dostarcza podstawowych informacji o otoczeniu i decyduje o ich zachowaniach. Wyniki badań reakcji zwierząt na określone rodzaje związków chemicznych (np. substancji semiochemicznych) pozwalają opracowywać zasady ochrony cennych ekosystemów naturalnych lub przekształconych przez człowieka (np. agrocenozy).
  • Badania cech zapachu związków chemicznych i ich mieszanin są prowadzone w celu wyjaśnienia problemów percepcji wrażeń węchowych, w tym zależności zapachu od struktury cząsteczek i od stężenia różnych związków w powietrzu (psychofizyka węchu). Największe znaczenie praktyczne ma olfaktometria traktowana jako element sensorycznej analizy żywności i wielu artykułów przemysłowych (towaroznawstwo).
  • Techniki olfaktometrii środowiskowej (olfaktometria inżynierska) są podstawowymi instrumentami prawnej ochrony przed odorami (uciążliwymi zapachami).

Wikipedia


olfaktoryczny

przymiotnik

 (1.1) rzad. lub spec. odczuwalny węchem, związany z węchem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uwierzcie mi, pierwsze (złudne) wrażenie stanowi najciekawszy element tej kompozycji, a cała reszta ma niewiele wspólnego z olfaktorycznymi uniesieniami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olfaktometr m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węchowy

Wiktionary


olga

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Olga – imię żeńskie, wschodniosłowiański odpowiednik imienia Helga, pochodzenia skandynawskiego, które wywodzi się od starogermańskiego hails (por. niem. heil, heilig – zdrowy, szczęśliwy). Na Rusi Kijowskiej stanowi ślad obecności wikińskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Olga powiedziała, że na oazie było nawet znośnie, chociaż nudno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlɡa, AS: olga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oleg m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Oleg m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Olga

* czeski: (1.1) Olga

* fiński: (1.1) Aila, Aili

* francuski: (1.1) Olga ż.

* rosyjski: (1.1) Ольга ż.

* słowacki: (1.1) Oľga ż.

* szwedzki: (1.1) Olga

* węgierski: (1.1) Olga

* włoski: (1.1) Olga ż.

źródła.

== Olga (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Olga

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


olganów

Olganów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój.

Był wsią biskupstwa krakowskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W Królestwie Polskim istniała gmina Olganów. Następnie, do 1954 siedziba gminy Radzanów. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Olganów. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Wikipedia


olganowo

Olganowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Choceń.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie włocławskim. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 243 mieszkańców. Jest dziesiątą co do wielkości miejscowością gminy Choceń.

Wikipedia


olgierd

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Olgierd – imię
  • Olgierd – wielki książę litewski

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wujek Olgierd na siłę chce być prawdziwym Ślązakiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlʲɟɛrt, AS: olʹǵert

Wiktionary


olgierdek

zdrobnienie od: Olgierd (imię męskie)


SJP.pl


olgierdostwo

Olgierd z małżonką; Olgierdowie


SJP.pl


olgierdowie

Olgierd z małżonką; Olgierdostwo


SJP.pl


olgierdowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Olgierda lub z nim związany


SJP.pl


olgierdzik

zdrobnienie od: Olgierd (imię męskie)


SJP.pl


oliban

żywica używana jako kadzidło lub jako dodatek do trociczek i świec; olibanum


SJP.pl


olibanowy

oliban


SJP.pl

Patrz:

oliban

olibanum

żywica używana jako kadzidło lub jako dodatek do trociczek i świec; oliban


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. żywica drzew rodzaju kadzidla (nazwa systematyczna|Boswellia|ref=tak.) rosnących na półpustyniach i obrzeżach pustyń północno-wschodniej Afryki oraz na Półwyspie Indyjskim;

Wiktionary

Wikipedia


olicki

Olita (miasto na Litwie)


SJP.pl


olicować

pokryć ścianę okładziną z płyt lub cegieł


SJP.pl


olicowanie

pokryć ścianę okładziną z płyt lub cegieł


SJP.pl


olifant

krótki róg sygnałowy wykonany z kości słoniowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. hist. dawny instrument muzyczny z grupy aerofonów ustnikowych, średniowieczny róg myśliwski i wojenny, wykonany ze zdobionego ciosu słonia, którego używanie było przywilejem stanu rycerskiego;

Wiktionary

  • olifant – fikcyjne zwierzę zamieszkujące Śródziemie
  • Olifant – czołg południowoafrykańskich sił zbrojnych
  • olifant – instrument muzyczny

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. elefant m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) olifant

źródła.

== olifant (język afrykanerski.) ==

thumb|olifant (1.1)

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-olifant.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. słoń

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲifãnt, AS: olʹifãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. elefant m.

Wiktionary


oligarcha

przedstawiciel oligarchii; możnowładca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. polit. członek oligarchii

 (1.2) polit. często pejor. bardzo zamożny człowiek mający wpływ na politykę

Wiktionary

Oligarchia (gr. ὀλιγαρχία „panowanie nielicznych”, od wyrazów ὀλίγος oligos „nieliczny” + ἀρχή arche „władza”) – forma rządów, polegająca na sprawowaniu władzy przez niewielką grupę ludzi. Najczęściej ludzie ci wywodzili się z arystokracji lub bogatych rodzin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) RWE sprzedał spółkę Dea rosyjskiemu oligarsze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligarchia ż., oligarchizacja ż.

 przym. oligarchiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) prominent, VIP, magnat, rekin; pot. gruba ryba, szyszka; przest. wielmoża, pan

Wiktionary


oligarchia

rządy arystokracji lub najbogatszych; państwo o takich rządach; grupa osób sprawująca takie rządy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. system rządów, polegający na sprawowaniu władzy w państwie przez wąską grupę uprzywilejowanych obywateli;

 (1.2) polit. niewielka grupa uprzywilejowanych ludzi sprawująca władzę lub mająca na nią duży wpływ

Wiktionary

Oligarchia (gr. ὀλιγαρχία „panowanie nielicznych”, od wyrazów ὀλίγος oligos „nieliczny” + ἀρχή arche „władza”) – forma rządów, polegająca na sprawowaniu władzy przez niewielką grupę ludzi. Najczęściej ludzie ci wywodzili się z arystokracji lub bogatych rodzin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O ile w przypadku dyktatury władza przynależy do jednej osoby, o tyle w oligarchii jest ona przywłaszczona przez wąską grupę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiˈɡarxʲja, AS: olʹigarχʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligarcha mos., oligarchizacja ż., oligarchiczność ż.

 przym. oligarchiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możnowładztwo

 (1.2) establishment, kamaryla, możni tego świata, wielcy tego świata

Wiktionary


oligarchiczny

związany z oligarchią, oligarchami, rządzony przez oligarchię (np. państwo oligarchiczne, system oligarchiczny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z oligarchią, oligarchami; dotyczący oligarchii, oligarchów; rządzony przez oligarchię, oligarchów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligarchia ż., oligarcha m., oligarchizacja ż.

Wiktionary


oligarchizacja

proces rozrostu oligarchii, przejmowanie władzy przez oligarchię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. stopniowy proces przejmowania władzy w państwie przez niewielką grupę osób z warstw uprzywilejowanych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligarchia ż., oligarcha mos.

 przym. oligarchiczny

Wiktionary


oligo

potocznie: woda pochodząca ze studni sięgających warstw skalnych oligocenu; oligocenka


SJP.pl


oligo-

przedrostek

 (1.1) ekol. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na wąski, lecz względnie niski zakres tolerancji na dany czynnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) oligo- + termiczny = oligotermiczny

 (1.1) oligo- + -biont = oligobiont

Wiktionary


oligobiont

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ekol. gatunek o wąskim, lecz względnie niskim zakresie tolerancji w stosunku do czynników środowiskowych

Wiktionary


oligocen

epoka starszego trzeciorzędu trwająca od 34 do 23 miliona lat temu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. najmłodsza epoka paleogenu

Wiktionary

Oligocen (ang. Oligocene)

  • w sensie geochronologicznym: najmłodsza epoka paleogenu, trwająca około 11 milionów lat (od 33,9 do 23,03 mln lat temu). Oligocen jest młodszy od eocenu a starszy od miocenu. Dzieli się na dwa wieki: rupel i szat.
  • w sensie chronostratygraficznym: najwyższy oddział paleogenu, wyższy od eocenu a niższy od miocenu. Oligocen dzieli się na dwa piętra: rupel i szat.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) epoka

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) paleogen

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oligocenka ż.

 przym. oligoceński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Oligocene

* baskijski: (1.1) Oligozeno

* białoruski: (1.1) алігацэн m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) олігоцэн m.

* bułgarski: (1.1) олигоцен m.

* hiszpański: (1.1) Oligoceno m.

* kataloński: (1.1) Oligocè m.

* niemiecki: (1.1) Oligozän n.

* rosyjski: (1.1) олигоцен m.

* słowacki: (1.1) oligocén m.

* ukraiński: (1.1) олігоцен m.

* włoski: (1.1) oligocene m.

źródła.

== oligocen (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) oligoceński

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiˈɡɔt͡sɛ̃n, AS: olʹigocẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligocenka ż.

 przym. oligoceński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) epoka

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) paleogen

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oligocenka ż.

 przym. oligoceński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Oligocene

* baskijski: (1.1) Oligozeno

* białoruski: (1.1) алігацэн m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) олігоцэн m.

* bułgarski: (1.1) олигоцен m.

* hiszpański: (1.1) Oligoceno m.

* kataloński: (1.1) Oligocè m.

* niemiecki: (1.1) Oligozän n.

* rosyjski: (1.1) олигоцен m.

* słowacki: (1.1) oligocén m.

* ukraiński: (1.1) олігоцен m.

* włoski: (1.1) oligocene m.

źródła.

== oligocen (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) oligoceński

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


oligocenka

potocznie: woda pochodząca ze studni sięgających warstw skalnych oligocenu; oligo


SJP.pl


oligoceński

przymiotnik od: oligocen (np. woda oligoceńska, studnia oligoceńska)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geol. dotyczący oligocenu, związany z oligocenem, występujący lub powstały w oligocenie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligocen m.

Wiktionary


oligocukier

cukier, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligoza, oligosacharyd, cukier złożony


SJP.pl


oligofag

zwierzę żywiące się tylko niewieloma rodzajami pokarmu roślinnego lub zwierzęcego pochodzącego od gatunków pokrewnych


SJP.pl

Oligofagizm – forma znacznej specjalizacji pokarmowej organizmów, często spotykana zwłaszcza u owadów, polegająca na spożywaniu jako pokarmu organizmów z wąskiego zakresu gatunków, np. z jednej tylko rodziny roślin.

Organizmy o takiej specjalizacji pokarmowej nazywane są oligofagami (łac. oligophaga) lub skąpożywnymi.

Przykładem oligofaga jest stonka ziemniaczana, żerująca jedynie na niektórych gatunkach z rodziny psiankowatych.

Wikipedia


oligofren

osoba dotknięta niedorozwojem intelektualnym, ociężała umysłowo


SJP.pl


oligofrenia

med. debilizm; ociężałość umysłowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. upośledzenie umysłowe, niepełnosprawność intelektualna;

Wiktionary

Niepełnosprawność intelektualna (obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego) – zaburzenie rozwojowe polegające na znacznym obniżeniu ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego, któremu towarzyszy deficyt w zakresie zachowań adaptacyjnych (w szczególności niezależności i odpowiedzialności).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiɡɔˈfrɛ̃ɲja, AS: olʹigofrńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligofren m., oligofrenik m.

 przym. oligofreniczny

Wiktionary


oligofreniczka

oligofrenik


SJP.pl

Patrz:

oligofrenik

oligofreniczny

dotyczący oligofrenii


SJP.pl


oligofrenik

osoba z oligofrenią


SJP.pl


oligofrenopedagog

pedagog specjalny, zajmujący się dziećmi dzieci o obniżonej sprawności intelektualnej


SJP.pl


oligofrenopedagogika

dział pedagogiki specjalnej zajmujący się problematyką wychowania i kształcenia dzieci o obniżonej sprawności umysłowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pedag. dział zajmujący się problematyką wychowania i kształcenia dzieci o obniżonym stanie sprawności umysłu;

Wiktionary

Pedagogika osób z niepełnosprawnością intelektualną (pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie, oligofrenopedagogika, gr. oligos – pomniejszenie, phren – umysł; pomniejszona, obniżona sprawność umysłowa) – dział pedagogiki specjalnej zajmujący się wychowaniem i nauczaniem osób z niepełnosprawnością intelektualną. Podmiotem nauczania jest uczeń niepełnosprawny intelektualnie, przedmiotem – proces jego rewalidacji obejmujący wszechstronny rozwój i przystosowanie do życia w społeczeństwie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲiɡɔˈfrɛ̃nɔˌpɛdaˈɡɔɟika, AS: olʹigofrnopedagoǵika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligofrenopedagog mos.

 przym. oligofrenopedagogiczny

 przysł. oligofrenopedagogicznie

Wiktionary


oligofrenoterapia

leczenie i wychowanie dzieci upośledzonych umysłowo


SJP.pl


oligofruktoza

naturalny słodzik, rozpuszczalny błonnik pokarmowy


SJP.pl


oligohalinowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekol. cechujący się tolerancją w stosunku do małych wielkości zasolenia

Wiktionary


oligohydryczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekol. cechujący się tolerancją w stosunku do niskich wilgotności

Wiktionary


oligoklaz

minerał z grupy plagioklazów, składnik skał magmowych i metamorficznych


SJP.pl

Oligoklaz – minerał z grupy krzemianów, zaliczany do plagioklazów.

Nazwa pochodzi od gr. oligos = mały (niewiele) oraz klao = łamię (klan = łamać; klais = łupliwy), nawiązując do niezbyt wyraźnie uwidaczniającej się łupliwości tego minerału.

Wikipedia


oligokratyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest oligokratyczne; cecha tych, którzy są oligokratyczni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligokracja ż.

 przym. oligokratyczny

 przysł. oligokratycznie

Wiktionary


oligomer

substancja o średniej masie cząsteczkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny utworzony z niewielkiej liczby powtarzających się merów;

Wiktionary

Oligomery – związki chemiczne utworzone z niewielkiej liczby powtarzających się fragmentów (z greckiego ολιγος lub oligos – kilka) zwanych merami. Mają właściwości pośrednie między związkami niskocząsteczkowymi, a wielkocząsteczkowymi.

Pierwotnie termin ten oznaczał związki zbudowane z 3–6 merów i został wprowadzony w chemii cukrów roku 1930.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele oligomerów cyklicznych powstaje w określonych warunkach spontanicznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiˈɡɔ̃mɛr, AS: olʹigõmer

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|oligo-|mer.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oligomer

* węgierski: (1.1) oligomer

* włoski: (1.1) oligomero m.

źródła.

== oligomer (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|əˈlɪ.ɡə.mər., enPR|ə-ʹlĭ-gə-mər.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. oligomer

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


oligomeryzacja

1. proces przemiany monomerów w oligomer;
2. proces zmniejszania się liczby powtarzających się w organizmie narządów


SJP.pl


oligonit

minerał, syderyt manganowy; manganoplessyt


SJP.pl


oligonukleotyd

fragment kwasów nukleinowych o długości od kilkunastu do kilkudziesięciu nukleotydów


SJP.pl

Oligonukleotydy – krótkie cząsteczki DNA lub RNA, które mają szeroki zakres zastosowania, między innymi w farmacji, genetyce czy kryminalistyce. Są one powszechnie wytwarzane w laboratorium przez syntezę chemiczną na podłożu stałym i mogą być otrzymywane jako cząsteczki jednoniciowe o dowolnie określonej sekwencji, co sprawia, że są niezbędne do syntezy sztucznych genów, reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR), sekwencjonowania DNA, klonowania molekularnego i sond molekularnych. W przyrodzie oligonukleotydy zazwyczaj występują jako małe cząsteczki RNA, które biorą udział w regulacji ekspresji genu poprzez mechanizm interferencji RNA (miRNA i siRNA) lub w innych procesach regulacyjnych (np. piRNA lub scRNA), lub są produktami przejściowymi degradacji większych cząsteczek kwasu nukleinowego.

Wikipedia


oligopeptyd

peptyd złożony z dwudziestu do stu aminokwasów


SJP.pl

Oligopeptydy – krótkie peptydy, zbudowane z dwóch do kilkunastu reszt aminokwasowych połączonych wiązaniami peptydowymi (górny limit wielkości oligopetydów nie jest precyzyjnie określony). Mogą być izolowane ze źródeł naturalnych. Do naturalnych oligopeptydów należą m.in. glutation, niektóre antybiotyki oraz wazopresyna (tzw. adiuretyna) i oksytocyna.

Wikipedia


oligopol

forma organizacji rynku, na którym działa kilka niezależnych, silnych przedsiębiorstw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. forma monopolizacji rynku, polegająca na opanowaniu określonej gałęzi gospodarki przez kilka niezależnych od siebie przedsiębiorstw;

Wiktionary

Oligopol – forma struktury rynkowej zaliczająca się do konkurencji niedoskonałej i ze względu na siłę rynkową znajdująca się między konkurencją monopolistyczną i monopolem. Rynek można nazwać oligopolistycznym, gdy tworzy go lub dominuje na nim kilku producentów, wytwarzających produkt jednorodny (np. cukier) lub zróżnicowany (np. samochody).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiˈɡɔpɔl, AS: olʹigopol

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligopolista m.

 przym. oligopolistyczny

Wiktionary


oligopolista

przedsiębiorstwo działające w ramach oligopolu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba fizyczna lub prawna, która działa w ramach oligopolu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiɡɔpɔˈlʲista, AS: olʹigopolʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligopol m.

 przym. oligopolistyczny

Wiktionary


oligopolistyczny

przymiotnik od: oligopol (np. rynek oligopolistyczny, charakter oligopolistyczny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od oligopol

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z modelem „oligopolistycznym” branżą multimediów rządziłoby zaledwie kilku wszechstronnych i w dużej mierze samowystarczalnych potentatów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiɡɔpɔlʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: olʹigopolʹistyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligopol m., oligopolista m.

Wiktionary


oligopolizacja

1. wprowadzanie formy organizacji rynku, na którym działa kilka niezależnych, silnych przedsiębiorstw;
2. opanowanie rynku przez kilka niezależnych, silnych przedsiębiorstw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma organizacji rynku, na którym działa kilka przedsiębiorstw

 (1.2) panowanie nad rynkiem przez kilka niezależnych i silnych przedsiębiorstw

Wiktionary


oligopolowy

oligopol


SJP.pl

Patrz:

oligopol

oligopson

sytuacja na rynku, w której nie ma dużej konkurencji po stronie popytu na dane dobro lub usługę


SJP.pl

Oligopson – sytuacja na rynku, w której nie ma dużej konkurencji po stronie popytu na dane dobro lub usługę. Wynika to z faktu, że istnieje niewielu kupujących chcących je nabyć.

Przeciwną sytuacją jest oligopol – na rynku istnieje tylko kilku sprzedawców i wielu kupujących.

Wikipedia


oligosacharyd

sacharyd, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligoza, oligocukier, cukier złożony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny majacy w swoim składzie kilka merów polisacharydów

Wiktionary

Wikipedia


oligosacharydowy

oligosacharyd


SJP.pl

Patrz:

oligosacharyd

oligospermia

Oligospermia – zbyt niska liczba (mniej niż 20 mln./ml) plemników w nasieniu. Wyróżnia się oligospermię:

  • ekstremalną – pojedyncze plemniki w ejakulacie
  • bardzo ciężką
  • ciężką
  • lekką.

Wikipedia


oligoterm

organizm zimnolubny, rozwijający się w niskiej temperaturze, ulegającej jedynie niewielkim wahaniom


SJP.pl


oligotermiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekol. cechujący się tolerancją w stosunku do niskich temperatury

Wiktionary


oligotopowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) ekol. cechujący się małą tolerancją w stosunku do czynników środowiska i występujący jedynie w warunkach o niewielkich ilościach danych czynników

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oligotop

Wiktionary


oligotrof

roślina skąpożywna, występująca w środowisku ubogim w substancje odżywcze, np. borówka


SJP.pl


oligotrofia

oligotrofizm, oligotroficzność;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe


SJP.pl

Oligotrofizm – stan ubogiej zawartości substancji pokarmowych w środowisku.

Wiąże się z niską produkcją pierwotną. W typologii zbiorników wodnych wyróżniane są jeziora oligotroficzne. Oligotroficzne ekosystemy leśne są stosunkowo częste w regionach tropikalnych.

Wikipedia


oligotroficzność

oligotrofizm, oligotrofia;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe


SJP.pl


oligotroficzny

zawierający mało składników odżywczych


SJP.pl


oligotrofizm

oligotrofia, oligotroficzność;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe


SJP.pl

Oligotrofizm – stan ubogiej zawartości substancji pokarmowych w środowisku.

Wiąże się z niską produkcją pierwotną. W typologii zbiorników wodnych wyróżniane są jeziora oligotroficzne. Oligotroficzne ekosystemy leśne są stosunkowo częste w regionach tropikalnych.

Wikipedia


oligowolemia

obniżenie objętości krążącej krwi w organizmie, spowodowane krwotokiem lub ubytkiem osocza


SJP.pl

Oligowolemia - obniżenie wolemii, a więc objętości krążącej krwi w organizmie, spowodowane utratą krwi, osocza lub przemieszczeniem się płynów w obrębie tzw. przestrzeni płynowych (np. zatrzymanie ich w obrębie jelit w przypadku niedrożności jelit).

Wikipedia


oligoza

sacharyd, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligosacharyd, oligocukier, cukier złożony


SJP.pl


oligozaur

rodzaj roślinożernego dinozaura z grupy iguanodonów; mochlodon, rabdodon, onychozaur, ornitomer


SJP.pl


oligozoospermia

zbyt niska liczba plemników w nasieniu (poniżej 15 mln/1 ml ejakulatu)


SJP.pl

Oligozoospermia – obniżona liczba plemników w nasieniu.Zgodnie z obowiązującymi od 2010 roku wartościami referencyjnymi wyznaczanymi przez WHO przy diagnozowaniu oligozoospermii należy wziąć pod uwagę dwie wartości:

  • liczbę plemników na mililitr nasienia (prawidłowa wartość ≥ 15 mln/ml) – wyznacza się ją wykonując badanie ogólne nasienia, zliczając plemniki widoczne w określonej liczbie pól specjalnej kamery do zliczania obiektów pod mikroskopem. Ponieważ w kamerze mieści się ściśle określona objętość nasienia to przy użyciu określonych współczynników można określić liczbę plemników w mililitrze nasienia
  • liczbę plemników w całym ejakulacie (prawidłowa wartość ≥ 39 mln) – uzyskuje się ją mnożąc liczbę plemników na mililitr, przez objętość nasienia (w mililitrach)

Wikipedia


oliguria

zmniejszenie wydzielania moczu, głównie wskutek niewydolności nerek; skąpomocz


SJP.pl

Skąpomocz (łac. oliguria) – zmniejszenie ilości moczu dobowego poniżej 400–500 ml u dorosłych (przy wzroście 170 cm i wadze 70 kg). Odpowiednio u niemowląt poniżej 1 ml/kg/h oraz u większych dzieci 0,5 ml/kg/h. Spadek ilości moczu poniżej 100 ml/dobę określa się mianem bezmoczu (anuria).

Wikipedia


olik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. prezerwatywa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˘uːliːk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. prezerwatywa.

Wiktionary


olim

grupa Żydów przybywająca do Izraela w celu osiedlenia się


SJP.pl


olimp

1. przenośnie o grupie czołowych poetów, artystów, pisarzy
2. jedna z odmian sałaty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. masyw górski Grecji z najwyższym szczytem Mitikas;

 (1.2) mitgr. legendarna siedziba głównych bogów greckich

Wiktionary

Olimp (gr. Όλυμπος, ΄Olimbos; wymawiane z akcentem na pierwszą sylabę) – rozległy masyw górski, najwyższy w Grecji, położony między północną a środkową częścią kraju, oddzielający historyczną Macedonię od Tesalii.

Jego najwyższy szczyt Mitikas wznosi się na wysokość 2917,727 m n.p.m. Inne szczyty to Skolio (2911 m n.p.m.), Stefani (2909 m n.p.m.), Skala (2866 m n.p.m.), Touba (2785 m n.p.m.). Masyw znajduje się między dolinami rzek Pinios i Aliakmon, nad Zatoką Termajską. Na zachodzie i południowym zachodzie kończy się pionowymi ścianami o wysokości do 500 metrów. Z północnych urwisk najwyższa jest ściana Skolio, licząca 400 metrów. Deniwelacja między centrum Litochoro a głównym szczytem Olimpu wynosi 2620 metrów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Olimp to najwyższa góra w Grecji.

 (1.2) Bogowie greccy mieli swą siedzibę na górze Olimp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlʲĩmp, AS: olʹĩmp

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olimpia ż., Olimpiusz m., olimp m., olimpiada ż., olimpizm m., olimpijczyk m., olimpijka ż., olimpijskość ż.

 przym. olimpijski

 przysł. olimpijsko

Wiktionary


olimpia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. współczesne i starożytne miasto w Grecji na Półwyspie Peloponeskim;

 (1.2) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Olimpia (nowogr. Αρχαία Ολυμπία, Archea Olimbia) – miejscowość w Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Grecja Zachodnia, w jednostce regionalnej Elida. Siedziba gminy Olimpia. W 2011 roku liczyła 835 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mam na imię Olimpia i jestem pielęgniarką stomatologiczną z Katowic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲĩmpʲja, AS: olʹĩmpʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olimpiada ż., olimpijczyk m., olimpijka ż., olimpijskość ż., Olimp m., Olympia ż., olimp mrz.

 przym. olimpijski, olimpiadowy, Olimpiowy

Wiktionary


olimpiada

1. starogreckie igrzyska sportowe; igrzyska olimpijskie;
2. zawody sportowe organizowane co 4 lata od 1896 roku na wzór starożytnych; igrzyska olimpijskie;
3. czteroletni okres między starogreckimi igrzyskami, będący również jednostką czasu;
4. konkurs wiedzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. w starożytnej Grecji: odstęp czasu między dwoma następującymi po sobie igrzyskami, trwający zazwyczaj cztery lata;

 (1.2) sport. igrzyska olimpijskie

 (1.3) zawody, rozgrywki, konkursy o wysokiej randze lub dużym znaczeniu

Wiktionary

  • olimpiada – okres 4 lat w kalendarzu starogreckim, stosowany w starożytności na oznaczenie okresów pomiędzy igrzyskami, oraz współcześnie przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski jako rachuba stosowana do obliczenia kolejnych letnich igrzysk olimpijskich
  • Igrzyska olimpijskie – duże międzynarodowe wydarzenia sportowe organizowane zwykle co cztery lata:
    • letnie igrzyska olimpijskie
    • zimowe igrzyska olimpijskie

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Po trwającej cztery lata olimpiadzie przychodził wreszcie czas wyczekiwanych igrzysk.

     (1.2) Nasza drużyna pojechała na olimpiadę do Rio.

     (1.3) Zuzia jest dobra w szachach, była już na dwóch olimpiadach – w Krakowie i Katowicach.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˌɔlʲĩmˈpʲjada, AS: olʹĩmpʹi ̯ada

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. Olimpia ż., olimpijczyk m., olimpijka ż., olimp m., olimpizm m., olimpijskość ż., Olimp mrz.

     przym. olimpijski

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) igrzyska olimpijskie

    Wiktionary


olimpijczyk

1. sportowiec biorący udział w olimpiadzie
2. uczestnik konkursu z danej dziedziny wiedzy, zwłaszcza laureat takiego konkursu
3. w mitologii greckiej: każdy z 12 głównych bogów mieszkających na Olimpie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. zawodnik biorący udział w igrzyskach olimpijskich

 (1.2) pot. uczeń biorący udział w olimpiadzie przedmiotowej

 (1.3) mitgr. każdy z dwunastu głównych bogów mieszkających, biesiadujących i obradujących na Olimpie

Wiktionary

Igrzyska olimpijskie – najstarsza i zarazem największa międzynarodowa impreza sportowa organizowana co 4 lata (zarówno letnie, jak i zimowe, ale w odstępie 2 lat od siebie) w różnych krajach, pod hasłem szlachetnego współzawodnictwa i braterstwa wszystkich narodów Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W letnich Igrzyskach Olimpijskich w Montrealu w 1976 r. polska ekipa liczyła 207 olimpijczyków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲĩmˈpʲijt͡ʃɨk, AS: olʹĩmpʹii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olimpiada ż.

:: fż. olimpijka ż.

 przym. olimpijski

Wiktionary


olimpijka

1. zawodniczka biorąca udział w olimpiadzie
2. uczestniczka konkursu z danej dziedziny wiedzy, zwłaszcza laureatka takiego konkursu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. zawodniczka biorąca udział w igrzyskach olimpijskich

 (1.2) pot. uczennica biorąca udział w olimpiadzie przedmiotowej

 (1.3) wojskowa i harcerska letnia bluza mundurowa ze szlufkami

 (1.4) żegl. jednoosobowa łódź regatowa o omasztowaniu typu ket

Wiktionary

Olimpijka – potoczna nazwa planowanej w latach 70. XX wieku autostrady Berlin – Moskwa. Jednym z powodów podjęcia decyzji o budowie były zbliżające się igrzyska olimpijskie w Moskwie w roku 1980. Zapadła decyzja, że w Polsce przed igrzyskami zostanie oddany jedynie odcinek od Wrześni do Warszawy. Od lat 70. wokół Poznania istniał już zmodernizowany dwujezdniowy odcinek drogi E8 (m.in. Berlin – Moskwa) o długości ok. 66 km kończący się we Wrześni, co zdecydowało o wyborze punktu początkowego autostrady.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲĩmˈpʲijka, AS: olʹĩmpʹii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olimpiada ż.

:: fm. olimpijczyk m.

 przym. olimpijski

Wiktionary


olimpijski

1. związany z olimpiadą (np. znicz olimpijski, konkurencje olimpijskie);
2. taki jak u bogów, mieszkańców Olimpu (np. olimpijski spokój);
3. przymiotnik od: Olimp (masyw górski w Grecji);
4. olimpijski spokój - spokój niezmącony, niewzruszony, niezachwiany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który dotyczy Olimpu, geograficznego lub mitycznego

 (1.2) związany z olimpiadą (starożytną lub nowożytną), taki, który dotyczy olimpiady albo taki jak na olimpiadzie

 (1.3) przen. taki, jak bogów z Olimpu – majestatyczny, natchniony, boski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miał Apollo serdecznego przyjaciela w młodym Hiakintosie, którego uczył strzelać z łuku i grać na cytrze. Tymczasem Zefir, bożek łagodnego wiatru, tak pokochał pięknego młodzieńca, że nie mógł znieść, iż ów porzuca jego towarzystwo dla olimpijskiego boga.

 (1.2) Hymn olimpijski zabrzmiał po raz pierwszy już na igrzyskach olimpijskich w Atenach w 1896 roku.

 (1.3) Śliczne córki nauczyciela śpiewały do wtóru ojcowskim skrzypkom. Starszej, Pelagii, przelotnej sympatii (bo czołową adresatką „tęsknot” gimnazjalistów była panna Olimpia Drwęska, o iście olimpijskiej urodzie), wpisał 19-letni Janek w imionnik dwa wiersze „Bądź silną i mężną”, „Bądź Polką”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲĩmˈpʲijsʲci, AS: olʹĩmpʹii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olimp mrz., Olimp, Olimpia, olimpiada, olimpijczyk, olimpijka, paraolimpiada, paraolimpijczyk

 przym. paraolimpijski, olimpiadowy

 przysł. olimpijsko, olimpiadowo

Wiktionary


olimpijskość

olimpijski


SJP.pl

Patrz:

olimpijski

olimpiusz

imię męskie


SJP.pl

Olimpiusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza "mieszkaniec Olimpu" lub "mieszkaniec miasta Olimpia". Istnieje czterech świętych o tym imieniu.

Olimpiusz imieniny obchodzi 12 czerwca i 23 lipca.

Żeński odpowiednik: Olimpia

Wikipedia


olimpiuszostwo

Olimpiusz z małżonką; Olimpiuszowie


SJP.pl


olimpiuszowie

Olimpiusz z małżonką; Olimpiuszostwo


SJP.pl


olimpiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Olimpiusza lub z nim związany


SJP.pl


olimpizm

ruch propagujący sport olimpijski, olimpijską ideę szlachetnej rywalizacji


SJP.pl

Olimpizm – termin odnoszący się do filozofii igrzysk olimpijskich i nawiązujący do odtworzenia starogreckiego obyczaju rozgrywania zawodów sportowych w Olimpii.

Olimpizm można pojmować jako ideologię lub zarys systemu wartości, który przybiera formę olimpijskiego ideału. Odmienne znaczenie przysługuje olimpizmowi interpretowanemu jako doktryna zrealizowana poprzez ruch społeczny. Bardzo często olimpizm określa się również jako ogół wydarzeń związanych wyłącznie ze stroną czysto sportową, a więc z igrzyskami olimpijskimi, czyli bezpośrednimi spotkaniami „olimpijczyków”. Najszerszym ujęciem jest jednak jego postrzeganie jako całość faktów sięgających do wszelkiego sportu, a nawet powszechnej kultury fizycznej. W innych definicjach olimpizm rozpatruje się także między innymi jako produkt europejski.

Wikipedia


olingo

drapieżny ssak z rodziny szopowatych, występujący w Ameryce Środkowej i Południowej


SJP.pl

Olingo (Bassaricyon) – rodzaj drapieżnych ssaków z rodziny szopowatych (Procyonidae).

Wikipedia


olinkiewicz

nazwisko


SJP.pl


olinowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) system lin na jachcie lub innym statku żaglowym, część takielunku;

Wiktionary

Olinowanie – system lin na jachcie lub innym statku żaglowym. Stanowi obok omasztowania i ożaglowania część takielunku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Suchy dom, łagodny głos oceanu, szum wiatru w olinowaniu i to kołysanie, które śpiewem swoim niesie nas na wschód.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lina ż.

 przym. linowy

Wiktionary


olisadebe

Wikipedia


oliszki

2 miejscowości w Polsce:

  • Oliszki – wieś w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Choroszcz
  • Oliszki – wieś w woj. podlaskim, w pow. monieckim, w gminie Mońki

Wikipedia


olita

miasto na Litwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Litwie nad Niemnem;

Wiktionary

Olita (lit. Alytus) – szóste co do wielkości (70 tys. mieszkańców w 2005) miasto Litwy, położone nad Niemnem, siedziba okręgu olickiego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. olicki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) Аліта ż., Алітус m.

* bułgarski: (1.1) Алитус m.

* litewski: (1.1) Alytus m.

* łotewski: (1.1) Alīta ż.

* rosyjski: (1.1) Олита ż., Алитус m.

* ukraiński: (1.1) Алітус m.

źródła.

== Olita (język łotewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|łotewski|ż.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲita, AS: olʹita

Wiktionary

Powiązane:

 przym. olicki

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. olicki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) Аліта ż., Алітус m.

* bułgarski: (1.1) Алитус m.

* litewski: (1.1) Alytus m.

* łotewski: (1.1) Alīta ż.

* rosyjski: (1.1) Олита ż., Алитус m.

* ukraiński: (1.1) Алітус m.

źródła.

== Olita (język łotewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|łotewski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


oliver

[czytaj: Oliwer] obce imię męskie


SJP.pl

  • Oliver – imię męskie
Miejscowości w USA
  • Oliver – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Screven
  • Oliver – jednostka osadnicza w stanie Pensylwania, w hrabstwie Fayette
  • Oliver – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Douglas

Wikipedia


olivetti

marka handlowa


SJP.pl

Olivetti – włoski producent komputerów, drukarek oraz innych urządzeń biurowych. W Polsce dystrybutorem sprzętu marki Olivetti jest Digital Solutions Dystrybucja Polska sp. z o.o. (automatyka biurowa) oraz firma Printcom Sp. z o.o. (drukarki specjalistyczne).

Wikipedia


olivia

obce imię żeńskie


SJP.pl

  • Olivia – amerykańska piosenkarka
  • Olivia – album ww. piosenkarki
  • Olivia Trappeniers – flamandzka piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów
  • OLIVIA – japońska piosenkarka
  • Hala Olivia – hala sportowa w Gdańsku
  • Olivia – czasopismo dla kobiet
  • Olivia – serial animowany
  • Olivia – powieść autorstwa Rosie Rushton
  • Olivia MFSK – rodzaj radiowej emisji cyfrowej
  • Oliwia – imię żeńskie

Wikipedia


olivier

  • Olivier – imię męskie pochodzenia normandzkiego
  • Olivier, Olivier – film fabularny, reż. Agnieszka Holland, 1992 Francja

Osoby o nazwisku Olivier:

  • Ferdinand von Olivier – niemiecki malarz i grafik
  • Laurence Olivier – angielski aktor i reżyser teatralny
  • George Borg Olivier – maltański premier

Wikipedia


oliwa

1. przezroczysty tłuszcz uzyskiwany z owoców oliwki, wykorzystywany głównie w celach spożywczych;
2. rzadziej: jakiś tłuszcz, olej;
3. olej mineralny wykorzystywany do oliwienia mechanizmów takich jak silniki;
4. gwara miejska: pijak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. ciekły tłuszcz wytłaczany z oliwek;

 (1.2) techn. olej mineralny, którym oliwi się urządzenia mechaniczne

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) przen. slang. więz. młodz. osoba pijąca alkohol w dużych ilościach

Wiktionary

  • oliwa – olej z oliwek
W Gdańsku
  • Oliwa – dzielnica
  • Oliwa – okręg historyczny
  • Obręb Leśny Oliwa – obręb leśny
  • Gdańsk Oliwa – stacja kolejowa
  • Dekanat Gdańsk-Oliwa – dekanat katolicki archidiecezji gdańskiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oliwa z oliwek jest podobno zdrowsza niż olej słonecznikowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲiva, AS: olʹiva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwienie n., naoliwienie n., oliwiarka ż., oliwnik m.

:: zdrobn. oliwka ż.

 czas. oleić, oliwić ndk., naoliwić dk.

 przym. oliwny, oliwkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) pijak, chlor

Wiktionary


oliweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: oliwka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwkowate nmos., oliwka ż.

Wiktionary


oliwer

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Oliwer, Oliwier – imię męskie pochodzenia normandzkiego. Wywodzi się od zniekształconego słowa Alfihar oznaczającego „armia elfów”. Z czasem wymowa imienia została zmieniona i zaczęto je wiązać z łacińskim oliva oznaczającym „drzewo oliwne”. W średniowieczu przybierało ono w Polsce formy Oliwir, Olwir, Olwer. Imię błędnie uznawane za męski odpowiednik Oliwii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲivɛr, AS: olʹiver

Wiktionary


oliweta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) paciorek kształtu oliwki

Wiktionary


oliwetanin

członek włoskiej kongregacji zakonu św. Benedykta, założonej w 1319 roku


SJP.pl


oliwety

korale, paciorki w kształcie oliwek


SJP.pl


oliwia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Oliwia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, etymologicznie powiązane z pospolitym wyrazem oliva, „drzewo oliwne, owoc oliwki, oliwka”. Znane było w starożytności. Istnieją dwie patronki tego imienia w Kościele katolickim, jednak właściwe brzmienie ich imienia nie jest pewne – w przypadku jednego z nich Oliwia występuje przemiennie z Oliwą, w innym – z Libią (Libą) na skutek późnołacińskiej wymowy Olibia. Niektóre źródła wskazują, że jest to imię pochodzenia literackiego, wymyślone przez Williama Szekspira na potrzeby komedii Wieczór Trzech Króli, lub co chcecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś widziałam Oliwię w sklepie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲivʲja, AS: olʹivʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Oliwiusz m.

:: zdrobn. Oliwka ż., Oliwcia ż., Liwia ż.

 przym. Oliwiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Oliwka, Oliwcia

Wiktionary


oliwiareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: oliwiarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwiarka ż.

Wiktionary


oliwiarka

urządzenie do smarowania maszyn olejem; olejarka, olejniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. zbiornik z oliwą służący do oliwienia

Wiktionary

Oliwiarka (olejarka) – narzędzie przeznaczone do smarowania mechanizmów przy pomocy oleju.

W najprostszej formie jest to niewielki metalowy zbiorniczek z aplikatorem w kształcie cienkiej rurki; denko zbiorniczka jest sprężystą membraną. Naciskanie denka powoduje wytłaczanie ze zbiorniczka przez rurkę kropel oleju. Większe oliwiarki mają we wnętrzu uruchamiany zewnętrzną dźwignią tłoczek, który umożliwia wypychanie ze zbiorniczka nieco większych ilości oleju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przynieś oliwiarkę, trzeba naoliwić zawiasy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwiareczka ż., oliwa ż., oliwienie n., naoliwienie n.

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk.

 przym. oliwny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olejarka; gw-pl|Górny Śląsk|yjlkana.

Wiktionary


oliwiarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. producent oliwy lub jej handlarz

 (1.2) przen. pejor. pijak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako ziarno sezamowe dla urobienia oliwy, tak wygniata się wszystko w młyńskiem kole stworzenia, skoro w nie wpadłeś za sprawą oliwiarza (…) sic.

Wiktionary


oliwić

smarować oliwą, np. zawiasy; naoliwiać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) smarować coś oliwą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwkowate nmos., oliwka ż., oliwiarka ż., oliwa ż., oliwienie n., naoliwianie n., naoliwienie n.

 przym. oliwkowy, oliwny

Wiktionary


oliwienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oliwić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲiˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: olʹivʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk., naoliwiać ndk.

 rzecz. oliwa ż./mzw., naoliwianie, naoliwienie

Wiktionary


oliwier

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Oliwer, Oliwier – imię męskie pochodzenia normandzkiego. Wywodzi się od zniekształconego słowa Alfihar oznaczającego „armia elfów”. Z czasem wymowa imienia została zmieniona i zaczęto je wiązać z łacińskim oliva oznaczającym „drzewo oliwne”. W średniowieczu przybierało ono w Polsce formy Oliwir, Olwir, Olwer. Imię błędnie uznawane za męski odpowiednik Oliwii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazywał się Oliwier i przyjechał na pomarańczowej motorynce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲivjɛr, AS: olʹivi ̯er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oliwierek m.

Wiktionary


oliwierek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Oliwier

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oliwierku, pomóż cioci wnieść sprawunki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oliwier mos.

Wiktionary


oliwin

minerał używany do produkcji tworzyw ogniotrwałych


SJP.pl

  • minerał należący do grupy oliwinów
  • oliwin właściwy

Wikipedia


oliwinit

głębinowa skała magmowa złożona głównie z oliwinu, zawierająca domieszki chromitu, piroksenu i magnetytu; dunit


SJP.pl


oliwinowy

przymiotnik od 'oliwin'


SJP.pl


oliwka

1. drzewo o drobnych, jadalnych owocach zawierających oliwę, rosnące w ciepłych krajach; też: owoc tego drzewa;
2. kosmetyczny olejek roślinny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Olea|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny oliwkowatych, wykorzystywane również jako rośliny uprawne;

 (1.2) spoż. owoc oliwki (1.1)

 (1.3) specjalna końcówka rurek stosowana w sprzęcie laboratoryjnym;

 (1.4) kolor oliwkowy;

 (1.5) element stetoskopu z tworzywa sztucznego na końcach metalowych przewodów zespołu liry, wkładany do ucha badającego

 (1.6) zdrobn. od oliwa

 (1.7) kosmet. rodzaj kosmetycznego olejku roślinnego, zwykle używanego do pielęgnacji dzieci oraz do masażu;

Wiktionary

  • oliwka – kosmetyk
  • oliwka (Olea) – rodzaj roślin z rodziny oliwkowatych
  • oliwka – owoc oliwki (Olea)
  • oliwka – ślimak morski
  • oliwka część rdzeniomózgowia
  • oliwka laboratoryjna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za hotelem rosły oliwki.

 (1.2) Ta sałatka bardzo dobrze smakuje z oliwkami.

 (1.3) Oliwki umożliwiają łączenie elementów aparatury laboratoryjnej.

 (1.7) Nie zapomnij kupić oliwki dla niemowląt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲifka, AS: olʹifka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwkowate nmos., oliwa ż., oliweczka ż., oliwienie n.

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk., naoliwić się dk., naoliwiać ndk.

 przym. oliwkowy, oliwny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drzewo oliwkowe, drzewo oliwne, oliwnik

Wiktionary


oliwkowate

rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 600 gatunków drzew, krzewów lub pnączy ze strefy gorącej i umiarkowanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Oleaceae|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu jasnotowców;

Wiktionary

Oliwkowate (Oleaceae Hoffmanns. & Link) – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Należy do niej około 615 gatunków drzew, krzewów i lian zebranych w 24 rodzaje. Zasięg geograficzny rodziny obejmuje wszystkie kontynenty z wyjątkiem Oceanii, obszarów polarnych i znajdujących się pod wpływem klimatu kontynentalnego w północnej Azji i Ameryce Północnej oraz wielkich pustyń. Występują zarówno w strefie klimatu umiarkowanego, jak i zwrotnikowego, przy czym obszar największego zróżnicowania stanowi Azja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do rodziny oliwkowatych należą oliwka i jaśmin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwa ż., oliwka ż., oliweczka ż., oliwienie n., oliwnik mrz.

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk., naoliwić się dk., naoliwiać ndk.

 przym. oliwkowy, oliwny

Wiktionary


oliwkowaty

o cechach oliwkowatych, rodziny roślin


SJP.pl


oliwkowobeżowy

beżowy o oliwkowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) beżowy o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowobrązowy

brązowy o odcieniu oliwkowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) brązowy o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowobrunatny

brunatny o odcieniu oliwkowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) brunatny o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowoczarny

czarny o oliwkowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) czarny o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowoszary

szary o odcieniu oliwkowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szary o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowozielonawy

nieco zielony o oliwkowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zielonawy o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowozielony

zielony o odcieniu oliwkowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zielony o odcieniu oliwkowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mają znacznie ciemniejszą, oliwkowozieloną barwę, zapach lekko kwaśny, żywiczny i korzenny, lekko gorzkawy smak.

 (1.1) Nieco ekstrawagancki, oliwkowozielony gabinet pełen regałów z książkami; sprzęt muzyczny w salonie, a obok dwa gustowne stojaki na CD.

Wiktionary


oliwkowożółty

żółty o odcieniu oliwkowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) żółty o oliwkowym odcieniu

Wiktionary


oliwkowy

1. przymiotnik od: oliwka;
2. mający kolor taki, jak kolor oliwek; zielonkawy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor dojrzałego owocu zielonej, marynowanej oliwki;

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z oliwką, dotyczący drzewa lub owocu oliwki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niewysoki brunet o ciemnym, gęstym zaroście, cera oliwkowa, nos klasycznie żydowski, wargi pełne, w oczach sentyment pasterza trzód z ziemi Kanaan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʲifˈkɔvɨ, AS: olʹifkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwa ż./m., oliwka ż., oliwienie n., naoliwienie n.

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk.

 przym. oliwny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żółtawozielony

Wiktionary


oliwnik

krzew lub drzewo z rodziny oliwnikowatych


SJP.pl

  • Oliwnik – gatunek ptaka z rodziny trzaskaczy.
  • Oliwnik – rodzaj drzew i krzewów z rodziny oliwnikowatych.

Wikipedia


oliwnikowate

o cechach oliwnikowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Oliwnikowate, rokitnikowate (Elaeagnaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu różowców (w przeszłości różnie sytuowana w systemie roślin okrytonasiennych). Należą tu trzy rodzaje z różną liczbą gatunków wedle różnych źródeł – niektóre podają ich ok. 45, podczas gdy w Azji Wschodniej, gdzie występuje największe zróżnicowanie przedstawicieli, wyróżnia się ich ok. 90. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej półkuli północnej, sięgając także tropików w południowo-wschodniej Azji i w północno-wschodniej Australii. Na ich korzeniach tworzą się brodawki, w których żyją bakterie promieniowce z rodzaju Frankia, mające zdolność asymilowania wolnego (atmosferycznego) azotu. Pozwala to oliwnikowatym zasiedlać siedliska bardzo ubogie, często kamieniste lub piaszczyste.

Wikipedia


oliwnikowaty

o cechach oliwnikowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


oliwnikowce

dawny rząd roślin z klasy dwuliściennych; Elaeagnales


SJP.pl


oliwnikowiec

przedstawiciel dawnego rzędu roślin z klasy dwuliściennych


SJP.pl


oliwny

1. związany z oliwą, pochodzący od oliwy;
2. związany z oliwką, dotyczący oliwki;
3. mający kolor owoców oliwki; oliwkowy;
4. zrobiony z drewna oliwki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący oliwki

 (1.2) dotyczący oliwy

 (1.3) mający kolor owoców oliwki

 (1.4) rzad. zrobiony z drewna oliwki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wtedy wrócili do Jerozolimy z góry, zwanej Oliwną, która leży blisko Jerozolimy, w odległości drogi szabatowej.

 (1.1) Oni są dwoma drzewami oliwnymi i dwoma świecznikami, / co stoją przed Panem ziemi.

 (1.2) W Kafarnaum wydobyto szereg fragmentów lampek oliwnych.

 (1.3) W auli zawieszono oliwne kotary.

 (1.4) Przywiózł z Ziemi Świętej szopki i różańce z drewna oliwnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oliwkowate nmos., oliwiarka ż., oliwa ż., oliwka ż., naoliwianie n., naoliwienie n., oliwienie n.

 czas. oliwić ndk., naoliwić dk.

 przym. oliwkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) oliwkowy

Wiktionary


oliwski

związany z Oliwą


SJP.pl


olka

zdrobnienie od: Aleksandra (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia żeńskiego Aleksandra

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Olek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Aleksandra ż., Aleksander m., Ola ż., Oleczka ż., Oleńka ż., Olek m.

Wiktionary


olkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Daniela Olkiewicz – polska działaczka harcerska
  • Henryk Olkiewicz – polski działacz społeczny
  • Monika Olkiewicz – polska lekkoatletka
  • Robert Olkiewicz – polski fizyk

Wikipedia


olkowice

Olkowice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Promna.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie radomskim.

Wieś jest sołectwem w gminie Promna.

Wikipedia


olkowicz

nazwisko


SJP.pl


olkowie

Olek z małżonką


SJP.pl


olkowo

Wikipedia


olkowski

nazwisko


SJP.pl


olkuski

przymiotnik od: Olkusz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Olkusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bolesław Anc, naczelnik wojenny powiatu olkuskiego, schwytany z bronią na polu walki i przetrzymywany z bratankiem w więzieniu (…)

 (1.1) Chciałbym natomiast zgłosić drobną poprawkę dotyczącą niektórych gmin planowaćanowanego powiatu olkuskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈkusʲci, AS: olkusʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olkusz m., olkuszanin mos., olkuszanka ż.

Wiktionary


olkuśnik

nazwisko


SJP.pl


olkusz

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie małopolskim, pomiędzy Krakowem a Katowicami;

Wiktionary

Olkusz – miasto w województwie małopolskim, siedziba powiatu olkuskiego i gminy Olkusz. Jest położony w historycznym regionie małopolskiej ziemi krakowskiej na zachodniej granicy Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej oraz południowo-wschodnich rubieżach Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej, nad rzeką Babą, przy drodze krajowej nr 94 i przy drogach wojewódzkich: nr 783 i nr 791.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś o północy zakończyła się osiemnastogodzinna akcja „Pomiar”, przeprowadzana przez Referat Ruchu Drogowego KPP w Olkuszu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olkuszanin m., olkuszanka ż.

 przym. olkuski

Wiktionary


olkuszanin

mieszkaniec Olkusza


SJP.pl


olkuszanka

mieszkanka Olkusza


SJP.pl


olmaryj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafa

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. skrzynia

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. szafka kuchenna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|almaryja, almaryjo, odmaryj, olmaryja, olmaryjo.

Wiktionary


olmaryja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafa

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. skrzynia

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. szafka kuchenna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|almaryja, almaryjo, odmaryj, olmaryj, olmaryjo.

Wiktionary


olmaryjo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafa

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. skrzynia

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. szafka kuchenna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|almaryja, almaryjo, odmaryj, olmaryj, olmaryja.

Wiktionary


olmecki

dotyczący Olmeków, plemion dawnych Indian środkowoamerykańskich


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Olmekami, dotyczący Olmeków, ich kultury, sztuki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Totonakowie należą do bezpośrednich spadkobierców kultury olmeckiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈmɛt͡sʲci, AS: olmecʹḱi

Wiktionary


olmekowie

dawne plemię żyjące na terenach Meksyku


SJP.pl

Olmekowie – umowna nazwa plemion zamieszkujących Mezoamerykę od momentu przejścia z koczowniczego na osiadły tryb życia (ok. 2000 r. p.n.e.). Plemiona te osiadły na nadbrzeżach rzek i jezior, od Zatoki Meksykańskiej aż do górzystych terenów w głębi lądu, i wykształciły kulturę o wielu wspólnych cechach (zob. kultura Olmeków, wierzenia Olmeków). Nie wiemy jakim językiem mówił lud określany jako Olmekowie i jak oni sami siebie nazywali.

Wikipedia


olmert

  • Olmert – nazwisko
  • osoby noszące nazwisko Olmert:
    • Aliza Olmert – izraelska artystka, pisarka, autorka sztuk teatralnych, fotografka i działaczka społeczna
    • Ehud Olmert – polityk izraelski, premier Izraela

Wikipedia


olo

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. zdrobniała forma imienia Aleksander

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj ja i Olo byliśmy na rybach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olek m., Oluś m., Alek m., Aleksander m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Olek m., Oluś m., Alek m.

Wiktionary


olodzenie

oblodzić;
1. pokryć coś warstwą lodu;
2. olodzić się - pokryć się lodem


SJP.pl


olodzić

oblodzić;
1. pokryć coś warstwą lodu;
2. olodzić się - pokryć się lodem


SJP.pl


olodzony

oblodzić;
1. pokryć coś warstwą lodu;
2. olodzić się - pokryć się lodem


SJP.pl


ologeneza

koncepcja ewolucyjna, zgodnie z którą nowe gatunki mogą pojawiać się jednocześnie w różnych punktach kuli ziemskiej


SJP.pl


olokiemski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olokmą, dotyczący Olokmy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olokma ż.

Wiktionary


olokma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w obwodzie czytyjskim, amurskim i Jakucji; prawy dopływ Leny;

Wiktionary

Olokma, też: Olekma (ros. Олёкма) – rzeka w Rosji, w obwodzie czytyjskim, amurskim i Jakucji; prawy dopływ Leny. Długość 1436 km; powierzchnia dorzecza 210 tys. km²; średni roczny przepływ przy ujściu 1950 m³/s.

Źródła w górach Olokmiński Stanowik; w górnym biegu płynie szeroką doliną w kierunku północno-wschodnim; następnie w kierunku północnym między Górami Stanowymi a Pasmem Stanowym; w dolnym biegu między Płaskowyżem Olokmo-Czarskim a Górami Ałdańskimi; uchodzi do Leny 10 km poniżej Olokminska; żeglowna w dolnym biegu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. olokiemski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Olekma

Wiktionary


oloroso

złociste, półsłodkie wino jerez


SJP.pl


olrajd

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gwara. kelnerska: Amerykanin polskiego pochodzenia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlrajt, AS: olrai ̯t

Wiktionary


ols

bagienny las liściasty z przewagą olszy czarnej w drzewostanie, czasem z brzozą omszoną, jesionem lub świerkiem; olszyna; oles


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. leśn. typ bagiennych lasów liściastych zbudowanych z olszy czarnej, wierzby szarej, brzozy, kruszyny z domieszką świerka;

Wiktionary

Ols, oles, bagienny las olszowy lub olchowy – las z dominacją olszy czarnej porastający bagienne siedliska, o okresowo wysokim poziomie wody stojącej i różnej żyzności. Ma zwykle charakterystyczną kępową strukturę runa – na kępach wokół szyi korzeniowej olszy rosną gatunki borowe, w dolinkach przynajmniej okresowo wypełnianych wodą – rośliny bagienne.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) oles, bagienny las olszowy

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) las

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Olsza ż., oles m., olsza ż., olszyna ż., olszynka ż., olszówka ż., olcha ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy, olsowy

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|olsza.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) alder carr

źródła.

== ols (język łatgalski.) ==

thumb|ols (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) spoż. piwo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsza ż., oles m., olsza ż., olszyna ż., olszynka ż., olszówka ż., olcha ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy, olsowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oles, bagienny las olszowy

Wiktionary


olsen

nazwisko


SJP.pl

  • Bliźniaczki Olsen (Mary-Kate i Ashley Olsen)
  • Egon Olsen – szef Gangu Olsena
  • Olsen Brothers – duński zespół muzyczny
  • Ole Olsen – duński żużlowiec
  • Olsen – członek zespołu WNB

Wikipedia


olsnąć

olśnąć; dawniej:
1. utracić wzrok, oślepnąć;
2. zabłysnąć, zalśnić


SJP.pl


olśniak

rodzaj ptaków z podrodziny bażantów


SJP.pl


olśnić

1. wywrzeć duże wrażenie; zachwycić;
2. natchnąć, wskazać właściwy tok myślenia;
3. porazić silnym blaskiem


SJP.pl


olśnienie

1. nagły impuls myśli pozwalający na poznanie, uświadomienie sobie czegoś;
2. zachwyt wywołany czymś pięknym


SJP.pl

  • Olśnienie – doznanie w fotometrii i technice świetlnej;
  • Iluminacja – doznanie w psychologii;
  • Olśnienie – album muzyczny Janusza Grudzińskiego;
  • Olśnienie – polski film fabularny z 1976 w reżyserii Jana Budkiewicza
  • Olśnienie – powieść s-f z 1982 Adama Hollanka

Wikipedia


olśniewać

1. wywierać duże wrażenie; zachwycać;
2. dawać natchnienie, wskazać właściwy tok myślenia;
3. razić silnym blaskiem


SJP.pl


olśniewający

nadzwyczajny, niespotykany, zachwycający


SJP.pl


olson

nazwisko


SJP.pl

Norm Olson Enterprises – założony przez Norma Olsona były amerykański zespół i konstruktor wyścigowy, funkcjonujący w latach 40. Tuż po II wojnie światowej wystawiał napędzane silnikami Offenhauser samochody w mistrzostwach AAA. W latach 1947–1950 samochody konstrukcji Olsona rywalizowały w wyścigu Indianapolis 500.

Wikipedia


olsowy

ols


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z olsem, dotyczący olsu

Wiktionary

Patrz:

ols

Powiązane:

 rzecz. ols m., Olsza ż.

Wiktionary


olsternik

dawniej: rzemieślnik wyrabiający futerały na broń


SJP.pl


olstra

futerał przytroczony do siodła


SJP.pl

Olstro (od niem. Holster, lm olstra) – skórzany futerał na pistolet kawaleryjski troczony do przedniej części siodła.

Wikipedia


olstro

futerał przytroczony do siodła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. wojsk. sztywny skórzany futerał na pistolet kawalerzysty;

Wiktionary

Olstro (od niem. Holster, lm olstra) – skórzany futerał na pistolet kawaleryjski troczony do przedniej części siodła.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔlstrɔ, AS: olstro

Wiktionary


olsza

drzewo lub krzew z rodziny brzozowatych, rosnące w miejscach podmokłych, występujące w licznych gatunkach; olcha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. dawna wieś, obecnie jedna z dzielnic Krakowa, w północno-wschodniej części miasta, część dzielnicy administracyjnej Grzegórzki i Prądnik Czerwony;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce

Wiktionary

Olsza, olcha (Alnus Mill.) – rodzaj drzew i krzewów z rodziny brzozowatych (Betulaceae A. Gray). Według różnych źródeł zalicza się do niego od 25 do 41–44 gatunków. Występują one naturalnie w strefie umiarkowanej i borealnej półkuli północnej, na wschodzie ich zasięg występowania dociera do indyjskiego stanu Asam, Azji Południowo-Wschodniej i Japonii, gdzie rośnie 10 gatunków. Najdalej na południe sięga A. acuminata, rosnąca w Ameryce Południowej w kolumbijskich Andach. W Europie rośnie 5 gatunków, z czego w Polsce trzy: olsza czarna A. glutinosa, olsza szara A. incana i olsza zielona A. alnobetula (poza tym status gatunku nadawany jest introdukowanej i zadomowionej olszy pomarszczonej A. rugosa, w innych ujęciach mającej status podgatunku olszy szarej A. incana subsp. rugosa).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. olsza ż., olszyna ż., ols m., olcha ż., olszówka ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy, olsowy, olszówkowy, olszański

Wiktionary


olszak

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Olszak – część miasta Poznań
  • Olszak – osada leśna w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Wąpielsk
  • Olszak – część wsi Wólka Gruszczyńska w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Wilga
  • Olszak – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Pułtusk
  • Olszak – przysiółek wsi Karłowice w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Popielów
  • Olszak – przysiółek wsi Tulice w woj. pomorskim, w pow. sztumskim, w gminie Stary Targ
  • Olszak – część wsi Osetno w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nowomiejskim, w gminie Biskupiec
  • Olszak – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Babiak
  • Olszak – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Pobiedziska
  • Olszak – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Świeszyno

Wikipedia


olszakowski

nazwisko


SJP.pl


olszamowice

Olszamowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Fałków.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie piotrkowskim.

W 2011 wieś liczyła 275 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Fałkowie.

We wsi jest stacja kolejowa Olszamowice.

Wikipedia


olszanecki

przymiotnik od: Olszanka


SJP.pl


olszanica

W Polsce
  • Olszanica – dzielnica Krakowa
  • Olszanica – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Zagrodno
  • Olszanica – wieś w woj. podkarpackim, w pow. leskim, w gminie Olszanica
  • Olszanica – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Wyszki
  • Olszanica – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Sadlinki
  • Olszanica – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie iwacewickim
  • Olszanica – wieś w rejonie biłohirskim, w obwodzie chmielnickim na Ukrainie
  • Olszanica – dawna wieś w rejonie jaworowskim obwodzie lwowskim na Ukrainie,
  • Olszanica – wieś w rejonie tyśmienickim, w obwodzie iwanofrankowskim na Ukrainie
  • Olszanica – wieś w rejonie rokytniańskim obwodzie kijowskim na Ukrainie,
  • Olszanica – wieś w rejonie złoczowskim, w obwodzie lwowskim na Ukrainie

Wikipedia


olszanicki

przymiotnik od: Olszanica


SJP.pl


olszanka

1. nazwa wielu wsi i ich części w Polsce;
2. nazwa wielu wsi na Ukrainie; 2. nazwa kilku wsi na Białorusi; 4. nazwa kilku wsi w Rosji; 5. nazwa wielu cieków wodnych w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
Miejscowości podstawowe
  • Olszanka – wieś w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Turobin
  • Olszanka – wieś w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Kraśniczyn
  • Olszanka – wieś w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Łopiennik Górny
  • Olszanka – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Krzczonów
  • Olszanka – wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie
  • Olszanka – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Olszanka
  • Olszanka – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Wyszków
  • Olszanka – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, w gminie Puszcza Mariańska
  • Olszanka – wieś w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Olszanka
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Nowinka
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Zabłudów
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Sejny
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Suchowola
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Przerośl
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Rutka-Tartak
  • Olszanka – wieś w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Szypliszki
  • Olszanka – wieś w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Przywidz

Wikipedia


olszanowo

Olszanowo (kaszub. Òlszónowò, niem. Elsenow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Rzeczenica. Wieś jest siedzibą sołectwa Olszanowo, w którego skład wchodzą również miejscowości Garsk i Grodzisko. Na południe od miejscowości znajdują się jeziora Olszanowskie i Olszanowskie Małe.

Wikipedia


olszanowski

nazwisko


SJP.pl


olszański

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olszą, dotyczący Olszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsza ż.

Wiktionary


olszewice

3 miejscowości w Polsce:

  • Olszewice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Inowrocław
  • Olszewice – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Sławno
  • Olszewice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Kałuszyn

Wikipedia


olszewiec

3 miejscowości w Polsce:

  • Olszewiec – osada w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dąbie
  • Olszewiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Czernice Borowe
  • Olszewiec – osada w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Miastko

Wikipedia


olszewik

potocznie: zwolennik Jana Olszewskiego


SJP.pl


olszewko

W Polsce
  • Olszewko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada
  • Olszewko – kolonia w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Sierakowice
  • Olszewko – osada w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Główczyce
  • Olszewko – część wsi Olszewo w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Nidzica
Zobacz też
  • Olszewo

Wikipedia


olszewnica

W Polsce
  • Olszewnica – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Borki
  • Olszewnica – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Kąkolewnica
  • Olszewnica – osada leśna w woj. mazowieckim, w pow. legionowskim, w gminie Wieliszew
  • Olszewnica – część wsi Dąbrówka w woj. mazowieckim, w pow. makowskim, w gminie Rzewnie

Wikipedia


olszewnik

Olszewnik (niem. Elsau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Leży nad północnym brzegiem jeziora Ławki.

Wikipedia


olszewo

W Polsce
  • Olszewo – wieś w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Jeżów
  • Olszewo – część wsi Olszewo-Cechny w woj. mazowieckim, w pow. ostrowskim, w gminie Andrzejewo
  • Olszewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Żuromin
  • Olszewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Boćki
  • Olszewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Brańsk
  • Olszewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Śniadowo
  • Olszewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gminie Perlejewo
  • Olszewo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Lidzbark
  • Olszewo – osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Rybno
  • Olszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Prostki
  • Olszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Stare Juchy
  • Olszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mikołajki
  • Olszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Nidzica
  • Olszewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. oleckim, w gminie Olecko
  • Olszewo – część wsi Sompolinek w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Sompolno
  • Olszewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kościańskim, w gminie Śmigiel
  • Olszewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Środa Wielkopolska

Wikipedia


olszewoborecki

przymiotnik od: Olszewo-Borki; olszewsko-borecki, olszewski


SJP.pl


olszewski

przymiotnik od: Olszew, Olszewo


SJP.pl

Olszewski (forma żeńska: Olszewska, liczba mnoga Olszewscy) – polskie nazwisko, którym posługuje się blisko 48 tysięcy osób.

Wikipedia


olszowa

przymiotnik od: olsza, drzewo z rodziny brzozowatych; olchowy


SJP.pl

W Polsce
  • Olszowa – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Ujazd
  • Olszowa – część wsi Łyskornia w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Biała
  • Olszowa – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Zakliczyn
  • Olszowa – wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Wyśmierzyce
  • Olszowa – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Jastrzębia
  • Olszowa – część wsi Cisek w woj. opolskim, w pow. kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Cisek
  • Olszowa – wieś w woj. opolskim, w pow. strzeleckim, w gminie Ujazd
  • Olszowa – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Kępno

Wikipedia


olszówecki

przymiotnik od: Olszówka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Olszówki, związany z Olszówką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olszówka ż., olszówczanin m., olszówczanka ż.

Wiktionary


olszowiec

nazwa wielu wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Olszowiec – część wsi Jugów w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Nowa Ruda
  • Olszowiec – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Bychawa
  • Olszowiec – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Markuszów
  • Olszowiec – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Sławno
  • Olszowiec – przysiółek wsi Kodrąb w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Kodrąb
  • Olszowiec – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Lubochnia
  • Olszowiec – przysiółek wsi Wola Gałecka w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Rusinów
  • Olszowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Brochów
  • Olszowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Iłów
  • Olszowiec – część wsi Pysznica w woj. podkarpackie, w pow. stalowowolskim, w gminie Pysznica
  • Olszowiec – osada wsi Zegartowice w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Imielno
  • Olszowiec – część wsi Wola Łagowska w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łagów
  • Olszowiec – dawna gromada

Wikipedia


olszówka

trujący grzyb z rodziny krowiakowatych


SJP.pl

W Polsce
  • Olszówka – część miasta Pajęczno
  • Olszówka – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Twardogóra
  • Olszówka – kolonia w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Golub-Dobrzyń
  • Olszówka – przysiółek wsi Dobrzejewice w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Obrowo
  • Olszówka – część wsi Polubicze Dworskie w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Wisznice
  • Olszówka – część wsi Babin w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Bełżyce
  • Olszówka – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Mszana Dolna
  • Olszówka – część wsi Bukowina Tatrzańska w woj. małopolskim, w pow.e tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska
  • Olszówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Mszczonów
  • Olszówka – osada w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja
  • Olszówka – przysiółek wsi Gąsiorki w woj. pomorskim, w pow. tczewskim, w gminie Morzeszczyn
  • Olszówka – część wsi Borowianka w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Kłobuck
  • Olszówka – część wsi Pewel Wielka w woj. śląskim, w pow. żywieckim, w gminie Jeleśnia
  • Olszówka – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łopuszno
  • Olszówka – część wsi Podszkodzie w woj. świętokrzyskim w pow. ostrowieckim w gminie Bodzechów
  • Olszówka – przysiółek wsi Hajdaszek w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Kije
  • Olszówka – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Młynary
  • Olszówka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Olszówka
  • Olszówka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Przykona
  • Olszówka – dzielnica Bielska-Białej
  • Olszówka – potok w Beskidzie Śląskim i na Pogórzu Śląskim, dopływ Białej
  • Olszówka – potok, dopływ Dulówki
  • Olszówka – potok, dopływ Kwisy
  • Olszówka – potok, dopływ Raby
  • Olszówka – rzeka, dopływ Pilicy
  • Olszówka – gromada w powiecie kolskim
  • Olszówka – gromada w powiecie limanowskim
  • gmina Olszówka – gmina wiejska w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim

Wikipedia


olszownica

Olszownica – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Baćkowice.

Była wsią biskupstwa włocławskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Wikipedia


olszowski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Olszowski (1621–1677) – biskup
  • Antoni Olszowski – stolnik ostrzeszowski i piotrkowski
  • Grzegorz Olszowski (ur. 1967) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy katowicki
  • Jan Olszowski (ur. 1947) – polityk
  • Roman Olszowski (1890–1957) – rzeźbiarz
  • Stefan Olszowski (1931–2023) – działacz PZPR
  • Walerian Olszowski (1587-1650) - kasztelan spicymierski
  • Wojciech Olszowski (1916–1972) – prezbiter

Wikipedia


olszowy

przymiotnik od: olsza, drzewo z rodziny brzozowatych; olchowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z olchy

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części olchy

 (1.3) będący częścią olchy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈʃɔvɨ, AS: olšovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsza ż., ols mrz., oles mrz., olsza ż., olcha ż., olszyna ż.

 przym. olchowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) olchowy

Wiktionary


olsztyn

nazwa dwóch miast w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe miasto i stolica województwa warmińsko-mazurskiego;

 (1.2) geogr. wieś w województwie śląskim w powiecie częstochowskim, w gminie Olsztyn (1.3)

 (1.3) geogr. gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim.

 (1.4) geogr. była wieś, obecnie osiedle w Bełchatowie

Wiktionary

Olsztyn (niem. Allenstein, łac. Allenstenium, Holstin) – miasto na prawach powiatu, stolica województwa warmińsko-mazurskiego, siedziba władz ziemskiego powiatu olsztyńskiego, kurii archidiecezji warmińskiej i greckokatolickiej eparchii olsztyńsko-gdańskiej. Główny ośrodek gospodarczy, edukacyjny i kulturowy, siedziba władz i instytucji regionu, a także węzeł kolejowy i drogowy. Miasto centralne aglomeracji olsztyńskiej. Największe miasto na Warmii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1-4) Kolega pozdrawiał nas z Olsztyna.

 (1.1-2) W Olsztynie znajduje się piękny zamek. Musisz tam pojechać!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔlʃtɨ̃n, AS: olštỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olsztynianin m., olsztyniak m., olsztynianka ż.

 przym. olsztyński, podolsztyński

Wiktionary


olsztynczanin

mieszkaniec Olsztynka


SJP.pl


olsztynczanka

mieszkanka Olsztynka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Olsztynka

 (1.2) kobieta pochodząca z Olsztynka, urodzona w Olsztynku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbąszynczanka z olsztynczanką pojechały do szczecinczanki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʃtɨ̃n͇ˈt͡ʃãnka, AS: olštỹṇčãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztynek mrz.

:: fm. olsztynczanin mos.

 przym. olsztynecki

Wiktionary


olsztynecki

przymiotnik od: Olsztynek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olsztynkiem, dotyczący Olsztynka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztynek mrz., olsztynczanin mos., olsztynczanka ż.

Wiktionary


olsztynek

miasto w Polsce


SJP.pl

Olsztynek (do 1945 niem. Hohenstein, prus. Amellingi) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Olsztynek. Położone jest w północnej Polsce, 28 km na południe od Olsztyna. Olsztynek leży na Mazurach, na obszarze dawnej ziemi Sasinów, w historycznych Prusach Górnych.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Olsztynek liczył 7165 mieszkańców.

Wikipedia


olsztyniak

potocznie o olsztynianinie, mieszkańcu Olsztyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mieszkaniec Olsztyna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztyn m., olsztynianin m., olsztynianka ż.

 przym. olsztyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) olsztynianin

Wiktionary


olsztynianin

mieszkaniec Olsztyna; olsztyniak (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Olsztyna

 (1.2) osoba pochodząca z Olsztyna, urodzona w Olsztynie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʃtɨ̃ˈɲä̃ɲĩn, AS: olštỹńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztyn m., olsztyniak m.

:: fż. olsztynianka ż.

 przym. olsztyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pot. olsztyniak

Wiktionary


olsztynianka

mieszkanka Olsztyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Olsztyna

 (1.2) kobieta pochodząca z Olsztyna, urodzona w Olsztynie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbąszynianka z olsztynianką odwiedziły szczeciniankę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔlʃtɨ̃ˈɲãnka, AS: olštỹńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztyn m., olsztyniak mos.

:: fm. olsztynianin m.

 przym. olsztyński

Wiktionary


olsztyński

przymiotnik od: Olsztyn, Olsztyńskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olsztynem, dotyczący Olsztyna

 (1.2) związany z Olsztyńskiem, dotyczący Olsztyńskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkaliśmy w miasteczku, którego ulice zaludniały się tylko wczesnym rankiem, gdy tłum mężczyzn i kobiet pośpiesznie zmierzał na stację do olsztyńskiego pociągu, i po południu, kiedy wszyscy równie szybkim krokiem wracali z pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔlˈʃtɨ̃j̃sʲci, AS: olštĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olsztyn m., Olsztyńskie n., olsztynianin m., olsztynianka ż., olsztyniak mos.

Wiktionary


olsztyńskie

przymiotnik od: Olsztyn, Olsztyńskie


SJP.pl


olszyna

1. las lub zarośla olchowe;
2. drewno lub gałęzie olchowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) leśn. las olchowy (olszowy) porastający żyzne, bagienne siedliska, o wysokim poziomie wody stojącej;

 (1.2) drewno olchowe

 (1.3) gałęzie olchowe

Wiktionary

Olszyna (niem. Langenöls) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, powiecie lubańskim, siedziba gminy Olszyna. Prawa miejskie otrzymała w 2005 r. Ośrodek przemysłu meblarskiego i drzewnego, fabryka materiałów izolacyjnych. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, przy granicy z Górnymi Łużycami.

Według danych GUS z 1 stycznia 2022 r. miasto miało 4322 mieszkańców (606. miejsce w kraju).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔlˈʃɨ̃na, AS: olšna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olcha ż.

:: zdrobn. olszynka ż.

 przym. olchowy, olszowy, olszynowy

Wiktionary


olszynianin

mieszkaniec Olszyny (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


olszynianka

mieszkanka Olszyny (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


olszyniec

W Polsce
  • Olszyniec – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Koronowo
  • Olszyniec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wałbrzyskim, w gminie Walim
  • Olszyniec – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Żary
  • Olszyniec – dawna stacja kolejowa w Olszyńcu
  • Olszyniec – dawny przystanek kolejowy

Wikipedia


olszynka

1. zarośla lub lasek olszowy;
2. młoda olcha


SJP.pl

W Polsce
  • Olszynka – część miasta Gdańsk
  • Olszynka – część miasta Wałcz
  • Olszynka – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Bądkowo
  • Olszynka – część wsi Żarki w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim, w gminie Libiąż
  • Olszynka – osada leśna w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Wilga
  • Olszynka – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Lubrza
  • Olszynka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przemyskim, w gminie Orły
  • Olszynka – część wsi Olsza w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Dąbrowa Białostocka
  • Olszynka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Korycin
  • Olszynka – osada wsi Jakubów w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Imielno
  • Olszynka – kolonia wsi Wygoda w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Imielno
  • Olszynka – część wsi Sąpy w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Młynary
  • Olszynka – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Korsze

Wikipedia


olszynowiec

bucz olszynowiec - gatunek błonkówki z rodziny trzpiennikowatych; bucz olchowiec


SJP.pl


olszynowy

związany z olszyną, lasem olchowym, zaroślami olchy; olchowy, olszowy


SJP.pl


olszyński

przymiotnik od: Olszyna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olszyną, dotyczący Olszyny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olszyna ż.

Wiktionary


oltenia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina historyczno-geograficzna w południowej Rumunii;

Wiktionary

Oltenia (t. Mała Wołoszczyzna; rum. Oltenia) – kraina historyczna w Rumunii stanowiąca zachodnią część Wołoszczyzny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od kilku lat wakacje spędzamy w Oltenii.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|rum|Oltenia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Oltenia

* włoski: (1.1) Oltenia ż.

źródła.

== Oltenia (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|oʊlˈtɛniə.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Oltenia

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


olunin

Olunin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Iłów. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


oluś

zdrobnienie od: Aleksander, Oleg (imiona męskie)


SJP.pl


olympia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w USA, w stanie Waszyngton;

 (1.2) astr. planetoida o numerze 582, z pasa głównego asteroid;

Wiktionary

Olympia – miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Waszyngton i ośrodek administracyjny hrabstwa Thurston, położone nad ujściem rzeki Deschutes do zatoki Budd Inlet (odnoga Puget Sound), u nasady półwyspu Olympic. W 2019 roku zamieszkane było przez 52 882 osób, główny ośrodek zespołu miejskiego liczącego 252 264 mieszkańców (2010).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈlʲĩmpʲja, AS: olʹĩmpʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Olimpia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) 1906 SO

Wiktionary


olympus

producent aparatów fotograficznych i kamer


SJP.pl

Olympus (jap. オリンパス株式会社 Orinpasu Kabushiki-gaisha) – japońskie przedsiębiorstwo produkujące aparaty fotograficzne, rejestratory dźwięku, sprzęt medyczny oraz urządzenia przemysłowe. Zostało założone w 1919 roku jako TAKACHIHO SEISAKUSHO. Nazwa Olympus po raz pierwszy pojawiła się 2 lata później jako nazwa produktów. W 1936 Olympus wypuścił na rynek swój pierwszy aparat Semi-Olympus 1 wraz z pierwszym obiektywem Zuiko. Od 1997 roku przedsiębiorstwo jest obecne na rynku polskim i węgierskim.

Wikipedia


olza

rzeka płynąca przez Czechy i Polskę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Czechach i Polsce;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce w województwie śląskim;

Wiktionary

  • Olza – rzeka
  • Olza – stacja kolejowa w miejscowości Olza
  • Olza – statek
  • Olza – struga
  • Olza – wieś w woj. śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Gorzyce
  • Olza – dawna gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Harcerze cały ranek kąpali się w Olzie.

 (1.1) Głównymi rzekami Śląska Cieszyńskiego są: Olza, Wisła, Ostrawica, Odra i Biała.

 (1.1) Karlik siedział nad Olzą i łowił pstrągi.

 (1.2) W herbie Olzy widnieje rybak z wędką w żółtej łódce.

 (1.2) Odra wraz z Olzą silnie ucierpiały w czasie tzw. powodzi tysiąclecia.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. olzianin, Zaolzie

 (1.1) przym. olziański, nadolziański, zaolziański

Wiktionary


olziański

przymiotnik od: Olza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Olzą, dotyczący Olzy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. olzianin, Olza ż.

Wiktionary


om

jednostka oporności elektrycznej; ohm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Irtysza;

Wiktionary

  • om – jednostka rezystancji [Ω]
  • Om – rzeka w Rosji
  • om – święta zgłoska, hinduska sylaba ॐ
  • Om (ॐ) – album zespołu Soulfly, nazwą nawiązujący do tradycji hinduskiej
  • Om – album Johna Coltrane'a
  • Om – singel Andrzeja Smolika i Miki Urbaniak

Wikipedia

Powiązane:

 przym. omski

 rzecz. Omsk mrz.

Wiktionary


oma

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. babcia

Wiktionary

Oma – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Wisconsin, w hrabstwie Iron.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|starka.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. omka ż., omeczka ż.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Oma.

uwagi. pisownia w ortografii Steuera ůma

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|babcia.

źródła.

== oma (język dani zachodni.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) fizj. mocz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. omka ż., omeczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|starka.

Wiktionary


omacać

tyle co: obmacać


SJP.pl


omacek

dawniej: niemożność widzenia czegokolwiek, ciemność; dziś tylko w wyrażeniach: po omacku, omackiem (przestarzałe) -
a) nie widząc, kierując się dotykiem;
b) kierując się intuicją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. niemożność widzenia czegokolwiek; dziś tylko we frazeologii

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mrok, ciemność

Wiktionary


omackiem

przestarzale: po omacku;
1. nic nie widząc, kierując się dotykiem, np. Po omacku znalazł na szafce klucze.;
2. kierując się intuicją, bez dostatecznej znajomości danej dziedziny, np. Informacji na ten temat szukał po omacku, nikt nie chciał mu pomóc.


SJP.pl


omacnica

motyl nocny z rodziny omacnicowatych, np. omacnica spichrzanka - mól żerujący na suchych produktach zbożowych


SJP.pl

Omacnica – demon słowiański, nocnica, ćma, straszydło nocne, nienasytka nocna. Domowy duch żeński.

Były to stare kobiety. Chodziły nocą po omacku. Przestrzegano chłopaków, żeby nie jedli w ciemnościach, bowiem mogą połknąć tę zjawę, a wtedy byliby nienasyceni, staliby się żarłokami.

Wikipedia


omacnice

motyl nocny z rodziny omacnicowatych, np. omacnica spichrzanka - mól żerujący na suchych produktach zbożowych


SJP.pl


omacnicowate

rodzina motyli obejmująca ponad 10 tysięcy gatunków ciem


SJP.pl

Omacnicowate (Pyralidae) – rodzina owadów z rzędu motyli i nadrodziny Pyraloidea. Obejmuje ponad 5900 opisanych gatunków.

Wikipedia


omacnicowaty

o cechach omacnicowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


omączać

pokrywać, przysypywać mąką; mączyć


SJP.pl


omączanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omączać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. omączać ndk.

 rzecz. mącznik mzw., mącznica ż., mąka ż.

 przym. mączny

Wiktionary


omączyć

pokryć, przysypać mąką


SJP.pl


omaha

miasto w USA


SJP.pl

Omaha – największe miasto stanu Nebraska w Stanach Zjednoczonych, położone na jego wschodnim skraju, na zachodnim brzegu rzeki Missouri, siedziba administracyjna hrabstwa Douglas. Zgodnie z danymi z roku 2020, Omaha licząc 486 051 mieszkańców, jest 39. co do wielkości miastem w USA. Licząc z przedmieściami, jest 58. obszarem metropolitalnym w USA (2020), z liczbą ludności szacowaną na 967 604.

Wikipedia


omal

tyle co: prawie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) wskazanie, iż do jakiegoś wydarzenia było bardzo blisko

partykuła

 (2.1) wyrażenie przybliżenia

Wiktionary

Omal (wa. Oûmål) – dzielnica (section) gminy Geer w Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Liège, w okręgu Waremme. 1 stycznia 2020 roku liczyła 581 mieszkańców. Do 31 grudnia 1976 r. samodzielna gmina.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas pracy z piłą omal nie doszło do amputacji palca.

 (2.1) Po usłyszeniu tej nowiny Anka nie mogła ukryć zaskoczenia, graniczącego omal z lękiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃mal, AS: õmal

Wiktionary

Powiązane:

 partyk. nieomal

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) o mało, o mało co, o mały figiel, o mały włos, o włos, omalże

 (2.1) nieomal, niemal

Wiktionary


omalowywać

malować ze wszystkich stron; obmalowywać


SJP.pl


omalże

partykuła znacząca tyle, co: prawie, nieomal


SJP.pl


omam

wrażenie zmysłowe pojawiające się w świadomości jako objaw chorobowy; halucynacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. złudne wrażenie wzrokowe lub słuchowe

Wiktionary

Halucynacje (omamy) (łac.: (h)al(l)ucinatio = majaczenie lub (h)al(l)ucinari = bredzić, majaczyć, śnić) – spostrzeżenia zmysłowe pojawiające się bez wystąpienia zewnętrznego bodźca i niebędące zarazem zniekształceniem istniejących bodźców zewnętrznych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. omamianie n., omamienie n., omamik mrz.

 czas. omamiać ndk., omamić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) halucynacja, majaczenie, majak, mara, przywidzenie, widzenie, wizja, zwid

Wiktionary


omamić

zwieść fałszywymi pozorami, oszukać, wprowadzić w błąd; zmamić


SJP.pl


omamienie

zwieść fałszywymi pozorami, oszukać, wprowadzić w błąd; zmamić


SJP.pl


omamik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od omam

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie omam, lecz tylko mały omamik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omam m.

Wiktionary


omamowy

omam


SJP.pl

Patrz:

omam

oman

bylina, rzadziej krzew, z rodziny astrowatych; inula


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Azji, na Półwyspie Arabskim, ze stolicą w Maskacie;

 (1.2) geogr. polit. hist. zob. Oman Traktatowy.

Wiktionary

Oman (arab. ‏عُمان‎, trb. Uman), Sułtanat Omanu (arab. ‏سلطنة عُمان‎, trb. Saltanat Uman) – państwo w Azji, leżące na Półwyspie Arabskim, nad Morzem Arabskim i Zatoką Omańską. Graniczy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Arabią Saudyjską i Jemenem. Stolica mieści się w mieście Maskat. Oman należy do Ligi Państw Arabskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃mãn, AS: õmãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Omańczyk m., Omanka ż.

 przym. omański, antyomański, proomański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Sułtanat Omanu

Wiktionary


omańczyk

obywatel Omanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Omanu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: õmãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oman m.

:: fż. Omanka ż.

 przym. omański

Wiktionary


omanić

dawniej: omamić - zwieść, wprowadzić w błąd, oszukać; zmanić


SJP.pl


omanka

obywatelka Omanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Omanu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Oman m.

:: fm. Omańczyk

 przym. omański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) عمانية ż.

* francuski: (1.1) Omanaise ż.

* hiszpański: (1.1) omaní ż.

* kataloński: (1.1) omanita ż.

* nowogrecki: (1.1) Ομανή ż.

* słoweński: (1.1) Omanka ż.

* włoski: (1.1) omanita ż.

źródła.

== Omanka (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Omanka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmãŋka, AS: õmãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oman m.

:: fm. Omańczyk

 przym. omański

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Oman m.

:: fm. Omańczyk

 przym. omański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) عمانية ż.

* francuski: (1.1) Omanaise ż.

* hiszpański: (1.1) omaní ż.

* kataloński: (1.1) omanita ż.

* nowogrecki: (1.1) Ομανή ż.

* słoweński: (1.1) Omanka ż.

* włoski: (1.1) omanita ż.

źródła.

== Omanka (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Omanka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


omański

przymiotnik od: Oman


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Oman

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmãj̃sʲci, AS: õmãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Oman mrz., Omańczyk mos., Omanka ż.

Wiktionary


omar

dawna nazwa rdzy - rodzaju grzybów z rodziny rdzowatych, występujących w postaci pleśni na liściach rozmaitych roślin, źdźbłach traw, niekiedy na korze drzew; obejmuje ponad 2000 gatunków grzybów pasożytniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Omar może odnosić się do:

  • Omar – jednostka osadnicza w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Logan
  • Omar – imię męskie
  • Omar – palestyński film dramatyczny z 2013 roku, reż. Hany Abu-Assad
  • Omar – preparat farmakologiczny, będący postacią omeprazolu (inhibitor pompy protonowej), używanego głównie w terapii choroby wrzodowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Będę jutro z Omarem oglądać mecz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃mar, AS: õmar

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Umar, Omer

Wiktionary


omarlica

chrząszcz o szerokim, nieco spłaszczonym, na ogół czarno ubarwionym ciele, żywiący się zwykle padliną, gnijącymi liśćmi, grzybami, odchodami zwierząt


SJP.pl


omarlice

chrząszcz o szerokim, nieco spłaszczonym, na ogół czarno ubarwionym ciele, żywiący się zwykle padliną, gnijącymi liśćmi, grzybami, odchodami zwierząt


SJP.pl


omarlicowate

rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych; omarlice


SJP.pl

Omarlicowate (Silphidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny Staphylinoidea. Takson kosmopolityczny, ale głównie holarktyczny. Obejmuje 183 gatunki. Większość to padlinożercy. Częste jest też drapieżnictwo, w tym wyspecjalizowane. Gatunki roślinożerne są nieliczne. Przedstawiciele jednej podrodziny wykazują zachowania społeczne i troskę o potomstwo u obojga rodziców.

Wikipedia


omarlicowaty

o cechach omarlicowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


omarliniec

omarliniec włochaty - gatunek rośliny z rodziny omarlicowatych


SJP.pl


omartwieć

stać się otępiałym psychicznie, zniechęconym do wszystkiego


SJP.pl


omarzać

przestarzale: obmarzać (pokrywać się powłoką lodu, szronu)


SJP.pl


omarznięty

[czytaj: omar-znięty] taki, który omarzł (obmarzł; pokrył się powłoką lodu, szronu); omarzły, omarźnięty


SJP.pl


omarzły

[czytaj: omar-zły] taki, który omarzł (obmarzł; pokrył się powłoką lodu, szronu); omarznięty, omarźnięty


SJP.pl


omaścić

zaprawić jedzenie omastą; okrasić


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. omaszczać)

 (1.1) reg. zaprawić potrawę tłuszczem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omasta ż.

Wiktionary


omasta

regionalnie: tłuszcz dodawany do potraw; okrasa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraków. okrasa

 (1.2) przest. okraszenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dała nam kaszy z omastą i kwaśnego mleka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omaszczanie n., omaszczenie n.

 czas. omaścić dk., omaszczać ndk.

 przym. omastny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okrasa

Wiktionary


omasztowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żegl. ogół stałych i ruchomych drzewc na jachcie lub żaglowcu;

Wiktionary

Omasztowanie – część osprzętu żaglowego służąca do podnoszenia, rozpinania i ustawiania żagli. Przez całe wieki drzewca były wykonywane z drewna. Obecnie produkowane są ze stopów metali lekkich (głównie glinu), oraz (rzadziej) materiałów kompozytowych, takich jak laminaty i włókna węglowe, oferujące dużą wytrzymałość przy jednoczesnej redukcji masy. Początkowo przekrój masztu był okrągły, obecnie stosuje się przekroje obłe, przypominające symetryczne profile lotnicze, które zapewniają większą sprawność układu maszt-żagiel. Z tego powodu w żeglarstwie regatowym używa się także masztów obrotowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃maʃtɔˈvãɲɛ, AS: õmaštovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. maszt mrz.

Wiktionary


omatidium

podstawowy element budowy oka złożonego; fasetka


SJP.pl

Omatidium (łac. ommatidium), fasetka – podstawowy element budowy oka złożonego. Ma kształt wydłużonego stożka. Zbudowane jest z przejrzystej rogówki pochodzenia oskórkowego, aparatu dioptrycznego, aparatu receptorycznego i izolacji pigmentowej.

Wikipedia


omatnik

omatnik jasny, omatnik kulisty, omatnik łąkowy - gatunki pająka z rodziny omatnikowatych


SJP.pl


omatnikowate

rodzina pająków


SJP.pl

Omatnikowate (Theridiidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothela obejmująca ponad 2350 gatunków podzielonych na ok. 120 rodzajów. W Polsce występuje ponad 60 gatunków, głównie z rodzajów: Achaearanea, Dipoena, Steatoda, Theridion.

Najbardziej znane gatunki:

  • czarna wdowa
  • czerwona wdowa
  • karakurt
  • Steatoda grossa
  • wdowa
  • zyzuś tłuścioch
  • zawijak żółtawy

Wikipedia


omatnikowaty

o cechach omatnikowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


omawiać

wypowiadać sądy na jakiś temat; rozpatrywać zagadnienie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wypowiadać się szczegółowo na jakiś temat

 (1.2) rozpatrywać daną sprawę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmavʲjät͡ɕ, AS: õmavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omówienie n.

 czas. mówić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) konsultować

Wiktionary


omawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omówienie n.

Wiktionary


ombre

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) tonowa koloryzacja włosów polegająca na farbowaniu końcówek włosów na inny odcień

przymiotnik

 (2.1) o końcówkach włosów: rozjaśnione o ton lub kilka tonów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ombre sprawdzało się najlepiej na ciemnych włosach.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ombre hair

Wiktionary


ombrochoria

rozsiewanie diaspor roślin przez wodę deszczową; deszczosiewność


SJP.pl

Ombrochoria, deszczosiewność – jeden ze sposobów rozprzestrzeniania diaspor, polegający na rozprzestrzenianiu ich za sprawą wody deszczowej. Deszczosiewność, wraz z nautochorią i bytisochorią jest jedną z form hydrochorii, czyli wodosiewności.

Wikipedia


ombrofil

roślina dobrze znosząca klimat o obfitych, długotrwałych opadach atmosferycznych


SJP.pl


ombrofilny

występujący w klimacie o obfitych, długotrwałych opadach


SJP.pl


ombrofob

roślina nieznosząca wody (nawet krótkotrwałych deszczów), rosnąca w klimacie suchym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina preferująca klimat suchy

Wiktionary


ombrograf

deszczomierz mierzący ilość, czas trwania oraz natężenie opadów; pluwiograf


SJP.pl

Pluwiograf – urządzenie do automatycznego ciągłego pomiaru opadów, rejestrujące ich ilość, czas trwania i natężenie. Wyróżnia się pluwiografy: pływakowy, w którym w naczyniu znajduje się pływak, wskazujący stan napełnienia oraz wywrotkowy.

Wikipedia


ombrometr

przyrząd służący do pomiaru ilości opadów atmosferycznych; deszczomierz, pluwiometr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. metrol. aparat do pomiaru opadów deszczowych

Wiktionary

Deszczomierz (ombrometr, pluwiometr) – przyrząd do pomiaru ilości opadów atmosferycznych.

Najpowszechniej używane deszczomierze Hellmanna są naczyniami o ostrych krawędziach, znanej powierzchni górnego otworu (np. w Polsce stosuje się deszczomierze o powierzchni recepcyjnej/zbierającej = 200 cm²), umieszczanymi na wysokości 1 m nad gruntem w przypadku gdy przyrząd jest ustawiony do wysokości 500 m n.p.m. i 1,5 m na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Zebraną w naczyniu wodę opadową zlewa się do menzurki wyskalowanej odpowiednio do powierzchni recepcyjnej i mierzy jej objętość, przynajmniej raz na dobę. Do automatycznych pomiarów ciągłych służą pluwiografy rejestrujące ilość, czas trwania i natężenie opadów na pasku umieszczonym na bębnie zegarowym; do zdalnego przekazywania wyników służą telepluwiografy. Obecnie wprowadzane deszczomierze automatyczne dokonują pomiaru wysokości opadu (przykładowo co 0,1 mm) i zapisują tę informację w pamięci elektronicznej, a następnie przekazują je do centrów zbierania danych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za zaoszczędzone pieniądze zakupiono nowy ombrometr do szkolnego ogródka meteorologicznego.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) deszczomierz, pluwiometr

Wiktionary


ombudsman

[czytaj: ombudzmen] pełnomocnik, mandatariusz ludności; rzecznik praw obywatelskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. adm. niezależny urzędnik powoływany przez parlament, do którego obywatele mogą odwoływać się w sprawach naruszania praw i wolności po wyczerpaniu innych możliwości prawnych;

 (1.2) rzad. adm. urzędnik na niższym szczeblu lub w instytucji powołany do rzecznictwa członków jakiejś grupy społecznej

Wiktionary

Ombudsman (szw. „rzecznik”) – niezależny urzędnik, powiązany z parlamentem, do którego można odwoływać się w sprawach naruszania praw i wolności jednostki po wyczerpaniu samodzielnych możliwości prawnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Charakterystycznymi dla Riksdagu instytucjami kontroli parlamentarnej są: instytucja ombudsmana oraz tzw. parlamentarnych kontrolerów rachunków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. ombudsmanka ż.

 przym. ombudsmański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzecznik obywatelski

Wiktionary


ombudsmanka

ombudsman [czytaj: ombudzmenka]


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. adm. kobieta ombudsman

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. ombudsman m.

 przym. ombudsmański

Wiktionary


ombudsmański

ombudsman


SJP.pl

Patrz:

ombudsman

omdlały

1. taki, który tymczasowo stracił przytomność;
2. taki, który osłabł z wysiłku;
3. będący oznaką wzruszenia lub fizycznej słabości; słaby


SJP.pl


omdleć

stracić przytomność, zemdleć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. omdlewać)

 (1.1) med. stracić przytomność nagle i na krótko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Omdlał w kościele z powodu upału.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omdlenie n.

 czas. mdleć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zemdleć

Wiktionary


omdlenie

stan chwilowej utraty sił i przytomności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omdleć.

 (1.2) med. chwilowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem dopływu krwi do mózgu na skutek wyczerpania, wykrwawienia, bólu, niedoboru tlenu itp.;

 (1.3) posp. chwilowe opadnięcie z sił

Wiktionary

Omdlenie (łac. syncope) – krótkotrwała utrata przytomności wywołana przejściowym globalnym zmniejszeniem perfuzji mózgowej. Charakteryzuje się szybkim rozwojem objawów aż do zupełnej utraty przytomności, krótkim czasem trwania oraz samoistnym i pełnym odzyskaniem przytomności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W przypadku omdlenia nie wolno cucić przez uderzenia w twarz oraz wlewać do ust zimnej wody.

 (1.3) Tańczyłyśmy polkę aż do omdlenia nóg.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmdlɛ̃ɲɛ, AS: õmdlńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omdlewanie n., mdlenie n., mdłość ż.

 czas. mdleć ndk., omdleć dk., omdlewać ndk.

 przym. mdły

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zemdlenie, utrata świadomości

 (1.3) osłabienie, słabość, niemoc

Wiktionary


omdlewający

będący oznaką słabości fizycznej lub silnego wzruszenia; omdlały


SJP.pl


omdurman

miasto w Sudanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Sudanie położone na lewym brzegu Nilu Białego, naprzeciw stolicy państwa, Chartumu;

Wiktionary

Omdurman (arab. Umm Durmān أم درمان) – największe miasto w Sudanie (ponad 1,2 mln mieszkańców w 1993, 2,8 mln 1 stycznia 2005). Położone na lewym brzegu Nilu Białego, naprzeciw stolicy państwa, Chartumu. Połączone z Chartumem i Chartumem Północnym mostami, stanowi wraz z nimi przemysłowe, handlowe i kulturalne centrum państwa.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. omdurmański

Wiktionary


omdurmański

Omdurman (największe miasto w Sudanie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Omdurmanem, dotyczący Omdurmanu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W wyścigach omdurmańskich nie brały udziału konie, lecz dzieci, wielbłądy i strusie.

 (1.1) Wczoraj omdurmańska rozgłośnia podała do wiadomości, że w Sudanie utworzono nowy rząd.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Omdurman mrz.

Wiktionary


omeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. oma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oma ż., omka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|omka.

Wiktionary


omega

1. jedna z liter greckiego alfabetu;
2. trzyosobowy, jednomasztowy jacht mieczowy;
3. zegarek marki Omega;
4. samochód typu Opel Omega;
5. samochód typu Lotus Omega


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. dwudziesta czwarta litera alfabetu greckiego, ω;

 (1.2) hist. jęz. litera wczesnej cyrylicy wzorowana na omedze (1.1), ѡ;

 (1.3) żegl. typ żaglówki;

 (1.4) zegarek luksusowej marki Omega

 (1.5) fiz. cząstka elementarna należąca do hiperonów, zbudowana z trzech kwarków dziwnych sss;

Wiktionary

Omega (st.gr. ὦ μέγα, nw.gr. ωμέγα, pisana Ωω) – dwudziesta czwarta, ostatnia litera współczesnego alfabetu greckiego. W dawnym greckim systemie liczbowym oznaczała liczbę 800. Stosowano ją również w antycznej greckiej notacji muzycznej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmɛɡa, AS: õmega

Wiktionary


omegatron

spektrometr mas działający na zasadzie miniaturowego cyklotronu; stosowany do celów analitycznych


SJP.pl

Omegatron – rodzaj spektrometru mas, w którym do oddzielenia jonów o określonej masie wykorzystuje się rezonans cyklotronowy jonów poruszających się w cyklotronie. Jony poruszają się w polu magnetycznym, a są przyspieszane prostopadłym do niego zmiennym polem elektrycznym o dużej częstotliwości zmian. Jeśli częstotliwość ta jest odpowiednio dobrana do masy jonu, to jony poruszają się po spirali i trafiają w kolektor. Jony o innych masach nie trafiają w miejsce przyspieszenia w odpowiednich momentach i nie są przyspieszane, przez co ich tory zamykają się z daleka od kolektora.

Wikipedia


omen

znak, wróżba, zapowiedź czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdarzenie lub zjawisko interpretowane jako zapowiedź przyszłych zdarzeń, dobrych lub złych;

Wiktionary

  • Omen – znak, zapowiedź nadchodzących zdarzeń

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃mɛ̃n, AS: õmẽn

Wiktionary


omeprazol

organiczny związek chemiczny, lek zmniejszający wydzielanie do żołądka jonów wodorowych


SJP.pl

Omeprazol – organiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów pompy protonowej, zmniejszający wydzielanie do światła żołądka jonów wodorowych. Jest stosowany głównie w terapii choroby wrzodowej.

Wikipedia


omerta

środowiskowo: umowa między grupami przestępczymi związana z odmową współpracy z organami ścigania; zmowa milczenia


SJP.pl

Omertà [omerˈta] – zmowa milczenia, nieformalne prawo sycylijskie zabraniające członkowi mafii informowania o jej przestępstwach osób z tym przestępstwem niezwiązanych, w szczególności przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości – sędziów, prokuratorów i policji. Z tego powodu przestępstwa mafijne były tak trudne do rozwiązania. Złamanie omerty groziło egzekucją poprzez zastrzelenie zdrajcy.

Wikipedia


omet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w północnej Polsce i w obwodzie królewieckim Rosji, prawy dopływ Łyny;

Wiktionary

  • Omet – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Żyronda
  • Omet (ros. Стоговка) – rzeka, dopływ Łyny

Wikipedia


ometkować

przyczepić metkę do jakiegoś towaru


SJP.pl


ometkowywać

metkować;
1. przyczepiać metki do sprzedawanych produktów;
2. potocznie: wyrażać powierzchowną opinię o kimś


SJP.pl


omfacyt

minerał z grupy piroksenów


SJP.pl

Omfacyt – minerał z gromady krzemianów łańcuchowych, zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem rzadkim.

Nazwa pochodzi od słowa omphax, greckiego określenia niedojrzałych winogron, nawiązując do charakterystycznej, zielonej barwy tego minerału. Jako minerał jest stałym roztworem jadeitu (25%-75%), augitu (25%-75%) i egirynu (0%-25%).

Wikipedia


omfalea

okrytonasienna roślina z klasy Magnoliopsida


SJP.pl


omfalos

1. półokrągły kamień w świątyni Apollina w Delfach;
2. wypukłość na tarczy lub na dnie greckiej czary


SJP.pl

Omfalos (gr. omphalós „pępek”) – starożytny artefakt w kształcie półokrągłego kamienia, który przez starożytnych Greków uważany był za pępek świata. Kamień znajdował się w świątyni Apolla w Delfach. Był on również uważany za wyrocznię, dzięki której ludzie kontaktowali się z bogami. Obecnie eksponowany przez Muzeum Archeologiczne w Delfach.

Wikipedia


omg

skrót od: Oh My God - o mój Boże; omg


SJP.pl


omglić

okryć coś mgłą, utworzyć wokół czegoś lekką zasłonę podobną do mgły


SJP.pl


omgła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) to co powoduje mgłę lub zadymienie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 
Zachód jest z róż i złota, czar wieje w przestworze,
I miasto dziś wieczorem tak szumi jak morze.
W kwietniowy ogród wiodą uchylone wrota:
Na lekkich drzewach omgła lśni zielono złota
.

Wiktionary


omi

skrót od: Congregatio Missionariorum Oblatorum Beatae Mariae Virginis Immaculatae - Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej


SJP.pl

Omi (jap. 麻績村 Omi-mura) – wieś w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Nagano. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 2 593 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 75,4 os./km².

Wikipedia


omiataczka

omiatacz; zamiataczka


SJP.pl


omiatanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omiatać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. omiatać ndk.

Wiktionary


omiczny

omika


SJP.pl

Patrz:

omika

omięcin

2 miejscowości w Polsce:

  • Omięcin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. szydłowieckim, w gminie Szydłowiec
  • Omięcin – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Stargard

Wikipedia


omieg

rodzaj roślin nasiennych z rodziny astrowatych


SJP.pl

Omieg (Doronicum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 29 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Eurazję i północno-zachodnią Afrykę. W polskiej florze dwa gatunki występują jako rodzime (omieg górski D. austriacum i omieg kozłowiec D. clusii). Rosną w lasach, na górskich łąkach i piargach.

Wikipedia


omięk

gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych


SJP.pl

Omięk (Lagria) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych i podrodziny omiękowatych.

Wikipedia


omiękać

dawniej: stawać się miękkim, tracić twardość; mięknąć


SJP.pl


omielać

rzadko: mieląc, zdzierać łuskę z ziarna


SJP.pl


omielić

rzadko: mieląc, zedrzeć łuskę z ziarna; omleć


SJP.pl


omierzać

mierzyć ze wszystkich stron; obmierzać


SJP.pl


omierznąć

[czytaj: omier-znąć] stać się odpychająco brzydkim, omierzłym; obmierznąć


SJP.pl


omierznięty

[czytaj: omier-znięty] taki, który omierzł (stał się odpychająco brzydki), taki, który budzi wstręt; obmierzły, omierzły


SJP.pl


omierzyć

zmierzyć ze wszystkich stron; obmierzyć


SJP.pl


omierzły

[czytaj: omier-zły] taki, który omierzł (stał się odpychająco brzydki), taki, który budzi wstręt; obmierzły, omierznięty


SJP.pl


omieść

1. zamiatając usunąć jakieś zanieczyszczenia;
2. oświetlić coś przez krótką chwilę


SJP.pl


omięsna

w anatomii: cienka błona pokrywająca mięśnie


SJP.pl

Omięsna – rodzaj błony zbudowanej z wiotkiej tkanki łącznej odchodzącej od wewnętrznej powierzchni namięsnej. Otacza i oddziela od siebie poszczególne pęczki włókien mięśniowych w brzuścu mięśnia poprzecznie prążkowanego (szkieletowego). Przez omięsną przechodzą naczynia krwionośne i nerwy czuciowe.

Wikipedia


omieszkać

1. nie omieszkać - zadbać o zrobienie czegoś, skorzystać z okazji;
2. w prawie: nie stawić się gdzieś;
3. dawniej:
a) zaniedbać, zaniechać, opuścić coś;
b) zamieszkać


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) współcz. tylko w stałym połączeniu → nie omieszkać

 (1.2) daw. zaprzepaścić okazję, opuścić coś, zaniedbać, nie dopilnować

 (1.3) daw. spóźnić się, zamarudzić, nie zdążyć

 (1.4) daw. praw. nie stawić się na rozprawę

 (1.5) daw. zamieszkać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie omieszkam powiedzieć mamie, że stłukłeś szybę.

 (1.2) Omieszkałeś lata, nie masz chleba; omieszkałeś targu, niczego nie dostaniesz.

 (1.3) Płakać będą na ostatnim sądzie, iż już do zbawienia omieszkali.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmʲjɛʃkat͡ɕ, AS: õmʹi ̯eškać

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-4)

 rzecz. omieszka ż., omieszkanie n., omieszkałość ż.

 czas. omieszkiwać ndk.

 (1.5)

 rzecz. mieszkanie n.

 czas. omieszkiwać ndk., mieszkać dk., pomieszkiwać ndk., zamieszkać dk., zamieszkiwać ndk.

 przym. omieszkały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zaniedbać, zaniechać

Wiktionary


omieszkanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omieszkać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. omieszkać dk.

Wiktionary


omieszkiwać

rzadko:
1. nie omieszkiwać - nie zaniedbywać sposobności zrobienia czegoś;
2. w prawie: nie stawiać się gdzieś, np. omieszkiwać stawiennictwa;
3. dawniej:
a) zaniedbywać, zaniechiwać, opuszczać coś;
b) zamieszkiwać


SJP.pl


omijać

1. przechodzić lub przejeżdżać obok kogoś lub czegoś;
2. unikać kogoś lub czegoś;
3. omijać się - unikać się wzajemnie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) okrążyć coś, żeby do tego nie podejść, nie zbliżać się; przejść obok czegoś nie zatrzymując się

 (1.2) nie być czyimś udziałem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szedłem przed siebie omijając kałuże.

 (1.2) Wyszedłem z tego pokoju o jedenastej i, jak się później okazało, ominęła mnie poważna awantura.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmʲijät͡ɕ, AS: õmʹii ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pomijać, minąć, wymijać, przemijać

 rzecz. omijanie n., pomijanie n., ominięcie n.

Wiktionary


omijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omijać.

Wiktionary

Omijanie – według prawa o ruchu drogowym przejeżdżanie (przechodzenie) obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody.

Ustawa nakazuje, by przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszyć prędkość; omijanie pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia w lewo może odbywać się tylko z jego prawej strony. W przypadku omijania pojazdu przewożącego zorganizowaną grupę dzieci lub młodzieży oraz pojazdu przystosowanego do przewozu osób niepełnosprawnych, jest się obowiązanym w czasie wsiadania lub wysiadania dzieci, młodzieży lub niepełnosprawnych zachować szczególną ostrożność i w razie potrzeby zatrzymać się.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mʲiˈjä̃ɲɛ, AS: õmʹii ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. omijać

 rzecz. ominięcie n.

Wiktionary


omika

dziedzina nauki, która zajmuje się badaniem i analizą masową danych molekularnych, takich jak geny, białka, czy metabolity


SJP.pl


omikron

1. piętnasta litera alfabetu greckiego;
2. wariant koronawirusa wykryty pod koniec 2021 roku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nazwa piętnastej litery alfabetu greckiego, ο;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) mikrobiol. jedna z mutacji koronawirusa SARS-CoV-2

Wiktionary

Omikron (st.gr. ὂ μικρόν, nw.gr. όμικρον, pisana Οο) – piętnasta litera alfabetu greckiego oznaczająca samogłoskę „o krótkie”. W greckim systemie liczbowym oznaczała liczbę 70.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὂ μικρόν.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) omicron

* arabski: (1.1) أوميكرون

* baskijski: (1.1) omikron

* białoruski: (1.1) амікрон m.

* francuski: (1.1) omicron

* hiszpański: (1.1) ómicron ż.

* niemiecki: (1.1) Omikron n.

* nowogrecki: (1.1) όμικρον n.

* portugalski: (1.1) ómicron

* rosyjski: (1.1) амикрон m.

* słowacki: (1.1) omikron m.

* ukraiński: (1.1) омікрон m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmʲikrɔ̃n, AS: õmʹikrõn

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὂ μικρόν.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) omicron

* arabski: (1.1) أوميكرون

* baskijski: (1.1) omikron

* białoruski: (1.1) амікрон m.

* francuski: (1.1) omicron

* hiszpański: (1.1) ómicron ż.

* niemiecki: (1.1) Omikron n.

* nowogrecki: (1.1) όμικρον n.

* portugalski: (1.1) ómicron

* rosyjski: (1.1) амикрон m.

* słowacki: (1.1) omikron m.

* ukraiński: (1.1) омікрон m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


omikronowy

omikron


SJP.pl

Patrz:

omikron

ominąć

1. minąć coś, wyminąć, poruszać się bez zatrzymywania przy czymś, przy kimś;
2. nie stać się czyimś udziałem;
3. pominąć, nie uwzględnić kogoś lub czegoś;
4. pozwolić czemuś upłynąć, nie skorzystać z czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|omijać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) "Jestem bramą" - powiedział Pan Jezus. Przez bramy się przechodzi. Przez Jezusa trzeba przejść, nie można Go ominąć, nie zauważyć, nie zatrzymać się i iść dalej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmʲĩnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: õmʹĩnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. minięcie n., ominięcie n.

 czas. pominąć

Wiktionary


ominowywać

pokrywać minami; zaminowywać


SJP.pl


omiotek

nazwisko


SJP.pl


omka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. oma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omeczka ż., oma ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|omeczka.

Wiktionary


omkły

ąkły, onkły; młodzieżowo:
1. trudny w opisie, bezkształtny;
2. mało bystry, niepojętny, ciężko myślący;
3. nudny, nudnawy


SJP.pl


omlecik

zdrobnienie od: omlet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od omlet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie omlet, lecz tylko mały omlecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omlet m.

Wiktionary


omlet

smażony placek zrobiony z jajek oraz mąki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. kulin. potrawa przyrządzona z ubitych jajek z dodatkiem mleka i mąki, smażona, przypominająca gruby naleśnik; podawana samodzielnie lub z nadzieniem, na słodko lub pikantnie;

Wiktionary

Omlet – potrawa w formie placka, przyrządzana ze smażonych jaj.

Omlety trafiły do polskiej kuchni za sprawą Marii Sobieskiej, która rozpowszechniła je w czasie swoich licznych podróży po kraju.

Istnieje wiele odmian omletów, wśród których wyróżnić można m.in.:

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój chłopak robi na śniadanie świetne omlety z pomidorami i serem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃mlɛt, AS: õmlet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. omlecik m.

 przym. omletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jajecznik

Wiktionary


omletowy

omlet


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący omletu

Wiktionary

Patrz:

omlet

Powiązane:

 rzecz. omlet mrz.

Wiktionary


ommatofor

jeden z dwóch czułków u ślimaków płucodysznych z rzędu trzonkoocznych


SJP.pl


omnibus

duży, kryty pojazd konny, używany dawniej jako środek transportu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. dawny wieloosobowy pojazd;

 (1.2) daw. łazienka ogólna dla wielu osób

 (1.3) film. zbiór nowel filmowych powiązanych tematycznie lub narracyjnie przygotowywanych wspólnie przez różnych reżyserów

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) człowiek wszystkowiedzący, specjalista z każdej dziedziny wiedzy (również ironicznie)

Wiktionary

  • omnibus – zamek na wawelu
  • Omnibus – serial telewizyjny
  • omnibus – gra karciana
  • Omnibus – kompleks skoczni narciarskich we francuskiej miejscowości Les Rousses
  • omnibus – człowiek wszystkowiedzący, specjalista z każdej dziedziny wiedzy (również ironicznie)
  • Omnibus – polskie wydawnictwo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔ̃mʲˈɲibus, AS: õmʹńibus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. omnibuska ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) film omnibusowy

 (2.1) chodząca encyklopedia, człowiek renesansu, encyklopedysta, erudyta, polihistor, polimat; żart. uczony w piśmie

Wiktionary


omnichannel

[czytaj: omniczanel] sprzedaż z wykorzystaniem wielu kanałów dystrybucji; sprzedaż wielokanałowa


SJP.pl


omniczytelnik

środowiskowo: osoba, która w ciągu roku poprzedzającego badanie czytelnictwa przeczytała jedną książkę, czytała czasopismo lub gazetę i przeglądała wiadomości w internecie, a w ciągu miesiąca przeczytała tekst o objętości powyżej trzech stron maszynopisu


SJP.pl


omnipotencja

wszechmoc, wszechwładza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wszechmoc, wszechwładza

Wiktionary

  • omnipotencja – w filozofii, cecha istoty wszechmocnej.
  • paradoks omnipotencji w filozofii religii
  • omnipotencja – w biologii, zdolność komórek do zmiany swego przeznaczenia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Omnipotencja urzędników naraża firmę na dodatkowe koszty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mʲɲipɔˈtɛ̃nt͡sʲja, AS: õmʹńipotncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. omnipotentny

 przysł. omnipotentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszechmoc, wszechwładza

Wiktionary


omnipotencyjny

związany z omnipotencją


SJP.pl


omnipotentnie

przysłówek

 (1.1) z wszechmocą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mʲɲipɔˈtɛ̃ntʲɲɛ, AS: õmʹńipotntʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omnipotencja

 przym. omnipotentny, omnipotencyjny

Wiktionary


omnipotentny

wszechpotężny, wszechmocny, wszechwładny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wszechmocny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mʲɲipɔˈtɛ̃ntnɨ, AS: õmʹńipotntny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omnipotencja ż.

 przym. omnipotencyjny

 przysł. omnipotentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszechmocny, wszechpotężny, wszechwładny

Wiktionary


omniseksualizm

seksualny lub emocjonalny pociąg do osób niezależnie od ich płci lub tożsamości płciowej; omniseksualność, panseksualizm, panseksualność


SJP.pl

Panseksualność, omniseksualność — seksualny, romantyczny lub emocjonalny pociąg do osób niezależnie od ich płci lub tożsamości płciowej. Osoby panseksualne mogą określać siebie jako osoby „ślepe na płeć” (ang. gender-blind), zapewniając, że kwestie płci kulturowej i płci nie są czynnikami wpływającymi na ich romantyczny lub seksualny pociąg do innych.

Wikipedia


omniseksualność

seksualny lub emocjonalny pociąg do osób niezależnie od ich płci lub tożsamości płciowej; omniseksualizm, panseksualizm, panseksualność


SJP.pl

Panseksualność, omniseksualność — seksualny, romantyczny lub emocjonalny pociąg do osób niezależnie od ich płci lub tożsamości płciowej. Osoby panseksualne mogą określać siebie jako osoby „ślepe na płeć” (ang. gender-blind), zapewniając, że kwestie płci kulturowej i płci nie są czynnikami wpływającymi na ich romantyczny lub seksualny pociąg do innych.

Wikipedia


omniszać

dawniej: czynić mnichem, przyjmować do zakonu


SJP.pl


omnium

wielobój w kolarstwie torowym, składający się z sześciu konkurencji


SJP.pl


omniworyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) socjol. preferowanie zróżnicowania – smaków, gustów i zwyczajów kulinarnych, a także szeroka wiedza o jedzeniu, rozpatrywane jako zjawisko w pewnej grupie społecznej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mʲɲivɔˈrɨt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: õmʹńivoryčność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. omniworyczny

 przysł. omniworycznie

Wiktionary


omnopon

lek zawierający zespół alkaloidów opium; środek narkotyczny o działaniu przeciwbólowym, przeciwskurczowym i uspokajającym; pantopon


SJP.pl


omnoponiusz

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gwara. narkomanów omnopon

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃mnɔˈpɔ̃ɲuʃ, AS: õmnopõńuš

Wiktionary


omo

proszek do prania marki Omo


SJP.pl

  • Omo – rzeka w Etiopii
  • Park Narodowy Omo – park narodowy w dolinie rzeki Omo, miejsce znalezisk szczątków hominidów
  • Omo – rezerwat biosfery w Nigerii
  • Omo – detergent

Wikipedia


omocznia

silnie unaczyniona błona płodowa gadów, ptaków i ssaków, powstająca między owodnią a kosmówką i pełniąca rolę oddechową; allantois


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. jedna z błon płodowych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zadaniem omoczni jest gromadzenie zbędnych produktów przemiany materii zarodka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmɔt͡ʃʲɲa, AS: õmočʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. omoczniowy

Wiktionary


omodlić

uczynić przedmiotem modlitwy; obmodlić


SJP.pl

czasownik

 (1.1) modlić się w jakiejś intencji

Wiktionary


omok

kamień tworzący się na dnie panwi w czasie warzenia soli; używa się go jako soli bydlęcej


SJP.pl


omometr

jednostka oporu elektrycznego właściwego (rezystywności)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miar. fiz. elektr. jednostka oporu właściwego (rezystywności) w układzie SI, oznaczana symbolem Ω·m

Wiktionary

Rezystywność (opór elektryczny właściwy) – wielkość charakteryzująca materiały pod względem przewodnictwa elektrycznego. Rezystywność jest zazwyczaj oznaczana jako \rho (mała grecka litera rho).Jednostką rezystywności w układzie SI jest om⋅metr (Ω·m), inaczej omometr.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W strefie aeracji suche piaski osiągają oporności z reguły przekraczające wartość 1000 omometrów.

Wiktionary


omomierz

przyrząd do pomiaru oporu elektrycznego; omometr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektron. przyrząd służący do pomiaru oporu elektrycznego;

Wiktionary

Omomierz – przyrząd służący do pomiaru rezystancji. Do pomiaru rezystancji wykorzystuje się zależności występujące w prawie Ohma, czyli przez pomiar lub ustawienie natężenia prądu płynącego przez badany element i napięcia na badanym elemencie.

Omomierz jest jedną z podstawowych funkcji każdego miernika uniwersalnego.

Klasyczne układy omomierzy można podzielić na szeregowe i równoległe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dopuszczalne jest przyłączanie przewodów linii strzałowej do zapalarki elektrycznej na stanowisku odpalania, po uprzednim skontrolowaniu oporności obwodu strzałowego omomierzem strzałowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmɔmʲjɛʒ, AS: õmomʹi ̯ež

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. om m.

Wiktionary


omomiłek

pospolity chrząszcz drapieżny


SJP.pl

Cantharis – rodzaj chrząszczy z rodziny omomiłkowatych i podrodziny Cantharinae.

Wikipedia


omomiłki

pospolity chrząszcz drapieżny


SJP.pl


omotać

owinąć


SJP.pl


omotka

w żeglarstwie: cienka linka roślinna zwinięta z dwu lub trzech sznurków, używana do związywania ze sobą lin, sporządzania opasek oraz do obwiązywania żagla na bomie lub gaflu; marlinka, juzing


SJP.pl

Omotka – oplot z nici służący w wędkarstwie jako wzmocnienie klejnotek i wędzisk bambusowych w pobliżu kolanek lub jako umocowanie przelotki na wędzisku lub spławiku.

Wikipedia


omowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. pomówienie, oszczerstwo, potwarz

forma przymiotnika.

 (2.1) M. i W. ż. lp. od omowy

Wiktionary


omówić

1. wymienić się poglądami na dany temat; przedyskutować;
2. opisać, scharakteryzować jakieś zagadnienie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. omawiać)

 (1.1) dokonany od|omawiać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcielibyśmy jeszcze dziś omówić termin dostawy okrętów i wracać z dobrą nowiną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmuvʲit͡ɕ, AS: õmuvʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mówić, mółwić

 rzecz. omówienie n.

Wiktionary


omówienie

1. wymienić się poglądami na dany temat; przedyskutować;
2. opisać, scharakteryzować jakieś zagadnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szczegółowy opis jakiegoś zagadnienia; szczegółowe wypowiadanie się na jakiś temat

Wiktionary

Peryfraza (z gr. peri „wokół” i phrásis „mowa; wyrażenie, zwrot”; inaczej: omówienie, wyrażenie omowne) – figura stylistyczna, która polega na zastąpieniu określenia powszechnego wielowyrazowym opisem, charakteryzującym typowe cechy danego przedmiotu, czynności, osoby itp. Może być stosowana w celu urozmaicenia stylistycznego, wyeliminowania powtórzeń tego samego określenia lub osłabieniu jego wymowy. Może też służyć celowemu ukryciu bezpośredniego znaczenia za określeniem aluzyjnym.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. omawianie n., mówienie n.

 czas. mółwić, omówić dk., omawiać ndk.

Wiktionary


omowność

cecha czegoś wyrażonego nie wprost; aluzyjność, opisowość


SJP.pl


omowny

wyrażony nie wprost; opisowy, aluzyjny


SJP.pl


omowy

om


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. spełniający pierwsze prawo Ohma, taki w którym natężenie płynącego prądu jest wprost proporcjonalne do przyłożonego napięcia;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) M., B. i W. lm. od omowa

Wiktionary

Patrz:

om

Przykłady

 (1.1) W naszym instytucie opracowuje się kontakty omowe dla różnych półprzewodników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmɔvɨ, AS: õmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. om

Wiktionary


omozaur

rodzaj dinozaura z infrarzędu stegozaurów; dacentrur


SJP.pl


omołoj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji, uchodzi do Morza Łaptiewów;

Wiktionary

Omołoj – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji. Długość 593 km; powierzchnia dorzecza 38 900 km².

Powstaje w Górach Wierchojańskich (w paśmie Sijetindienskij chriebiet), płynie w kierunku północnym w szerokiej dolinie pomiędzy pasmem Sijetindienskij chriebiet, a pasmem Kułar, następnie krętym biegiem przez Nizinę Jańsko-Indygirską; uchodzi estuarium do zatoki Buor-Chaja Morza Łaptiewów. W dolnym biegu liczne niewielkie jeziora, w tym słynne jezioro Chajyr.

Wikipedia


omołon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie magadańskim, Czukockim Okręgu Autonomicznym i Jakucji; prawy i zarazem najdłuższy dopływ Kołymy;

Wiktionary

Omołon (ros. Омолон) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie magadańskim, Czukockim Okręgu Autonomicznym i Jakucji; prawy i zarazem najdłuższy dopływ Kołymy. Długość 1114 km, powierzchnia dorzecza 113 600 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 700 m³/s.

Wikipedia


omrzel

chrząszcz, szkodnik kiełków roślin


SJP.pl

Omrzel (Opatrum) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych.

Chrząszcze o krótkim i szerokim, owalnym w zarysie ciele, u gatunków środkowoeuropejskim osiągającym od 7 do 10 mm długości. Ubarwienie mają brunatnoczarne do czarnego, często z szarobrunatnym nalotem. Wyglądem przywodzą na myśl przedstawicieli modzelatkowatych. Głowa jest szeroka, poprzeczna, o trójkątnie wciętym nadustku i głęboko wciętych, lecz niepodzielonych oczach. Krótkie, w części wierzchołkowej stopniowo się rozszerzające czułki nie przekraczają połowy długości przedplecza. Poprzeczne, znacznie szersze od głowy przedplecze ma wykrojoną krawędź przednią i dwufalistą, nieprzylegającą ściśle do pokryw krawędź tylną. Mniej więcej tak szerokie jak przedplecze pokrywy mają nieregularne rzędu uformowane przez podłużne żebra i okrągłe wzgórki. Tylne skrzydła są tylko nieco skrócone i pozwalają na lot. Odnóża przednie są grzebne, o goleniach ząbkowanych i u szczytu rozszerzonych.

Wikipedia


omsk

miasto w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, przy ujściu Omu do Irtysza;

Wiktionary

Omsk (ros. Омск) – miasto w azjatyckiej części Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, przy ujściu rzeki Om do Irtysza. Stolica obwodu omskiego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Omska|Ms=Omsku.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Om m., omszczanin mos., omszczanka ż.

 przym. omski

frazeologia.

etymologia.

 etym|ros|Омск. (Omsk) < etym|ros|Омь. (Om’) → rzeka Om

 Miasto ma swój początek w założonej w 1716 roku twierdzy Omskij ostrog (etymn|ros|Омский острог.), która w 1782 roku stała się miastem Omskiem. Nazwa pochodzi od rzeki Om, wywodzonej z etym|tatar|ом. (om) → cichy, spokojny.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Omsk

* białoruski: (1.1) Омск

* bułgarski: (1.1) Омск

* czeski: (1.1) Omsk m.

* duński: (1.1) Omsk

* estoński: (1.1) Omsk

* francuski: (1.1) Omsk

* hiszpański: (1.1) Omsk

* litewski: (1.1) Omskas

* łotewski: (1.1) Omska

* macedoński: (1.1) Омск

* niderlandzki: (1.1) Omsk

* niemiecki: (1.1) Omsk

* nowogrecki: (1.1) Ομσκ

* portugalski: (1.1) Omsk

* rosyjski: (1.1) Омск m.

* słowacki: (1.1) Omsk m.

* szwedzki: (1.1) Omsk

* ukraiński: (1.1) Омськ

* włoski: (1.1) Omsk

źródła.

== Omsk (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Omsk

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Om m., omszczanin mos., omszczanka ż.

 przym. omski

Wiktionary


omski

Omsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Omska albo pochodzący z Omska, związany z Omskiem

Wiktionary

Patrz:

Omsk

Przykłady

 (1.1) Omską katorgę opisał jeden z bohaterów powieści Dostojewskiego, „T-wski", czyli wspomniany Szymon Tokarzewski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Omsk m., Om m.

Wiktionary


omsknąć

omsknąć się - ześlizgnąć się; obsunąć się


SJP.pl


omszały

pokryty mchem, puchem, pleśnią; omszony


SJP.pl


omszczanin

mieszkaniec Omska


SJP.pl


omszczanka

mieszkanka Omska


SJP.pl


omszeć

pokryć się, obrosnąć mchem, pleśnią, puchem


SJP.pl


omszony

pokryty meszkiem, pleśnią; omszały


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pokryty mchem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Owoce brzoskwini są duże, miewają do siedmiu centymetrów średnicy, mięsiste i soczyste o skórce żółtej lub różowej omszonej, z dużą pestką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmʃɔ̃nɨ, AS: õmšõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mech mrz., mszak mrz., meszek mrz., mchy nmos.

 czas. mechacić ndk., zmechacić dk.

 przym. mszysty, mchowy, meszkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mszysty

Wiktionary


omszyć

pokryć mchem, puchem, pleśnią


SJP.pl


omtur

OM TUR; Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego


SJP.pl


omtur-owiec

członek OMTUR-u (OM TUR-u, Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego); OM TUR-owiec, omturowiec


SJP.pl


omtur-owski

OMTUR; omturowski


SJP.pl


omturowiec

członek OM TUR-u (OMTUR-u, Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego); omturowiec, OMTUR-owiec


SJP.pl


omturowski

dotyczący OM TUR-u; OM TUR-owski


SJP.pl


omul

ryba z rodziny łososiowatych (Salmonidae), występująca w morzach arktycznych


SJP.pl

Omul (Coregonus autumnalis) – gatunek ryby z rodziny łososiowatych.

Wikipedia


omulew

1. osada w Polsce;
2. jezioro w Polsce;
3. rzeka w Polsce


SJP.pl

Omulew – rzeka, prawy dopływ Narwi o długości 127,2 km.

Rzeka płynie przez Równinę Mazurską i Równinę Kurpiowską, w województwie warmińsko-mazurskim i mazowieckim. Wypływa ze źródeł poniżej Jeziora Koniuszyńskiego (w Lasach Napiwodzkich) jako struga Koniuszanka, płynie przez jezioro Omulew, Puszczę Kurpiowską, kompleks bagien Szeroka Biel. Przepływa przez miejscowości: Kot, Wielbark, Brodowe Łąki, Czarnotrzew, Przystań, Ostrołęka, gdzie w południowej części miasta uchodzi do Narwi.

Wikipedia


omulewski

Omulew


SJP.pl

Patrz:

Omulew

omulik

omulik zmienny - małż z rodziny racicznicowatych; racicznica


SJP.pl


omulno

Omulno – część wsi Lubno w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Wałcz.

W latach 1975–1998 Omulno administracyjnie należało do województwa pilskiego.

W okolicach Omulna wypływa struga Kłębowianka, dopływ Dobrzycy.

Wikipedia


omurzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|omurzyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. omurzyć

Wiktionary


omurzyć

czasownik

 (1.1) poznań. pobrudzić czymś sypkim np. piaskiem, kurzem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omurzenie n.

Wiktionary


omułek

jadalny małż morski; mul


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. przybrzeżny małż mórz europejskich i Oceanu Atlantyckiego;

Wiktionary

Omułek jadalny (Mytilus edulis) – gatunek kosmopolitycznego małża z rodziny omułkowatych (Mytilidae), szeroko rozprzestrzeniony w morzach półkuli północnej z wyjątkiem strefy arktycznej. W Bałtyku omułek jadalny jest jedynym przedstawicielem małży nitkoskrzelnych (Pteriomorphia). Występuje tam w postaci skarlałej. Nie jest zaliczany do fauny Polski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈmuwɛk, AS: õmuu̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muł m.

Wiktionary


omyć

inaczej: obmyć


SJP.pl


omyk

ogon zająca; kosmyk; osmyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) łow. ogon zająca

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osmyk

Wiktionary


omylić

1. być powodem czyjegoś błędnego zdania;
2. omylić się:
a) popełnić pomyłkę; pomylić się;
b) źle kogoś, coś ocenić; pomylić się, zawieść się


SJP.pl


omylniejszy

dawny stopień wyższy od przymiotnika: omylny; bardziej omylny


SJP.pl


omylność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest omylne; cecha tych, którzy są omylni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. omylny

 przysł. omylnie

Wiktionary


omylny

1. popełniający błędy;
2. wprowadzający w błąd; błędny


SJP.pl


omywać

1. myć z wierzchu;
2. otaczać wodą ze wszystkich stron; opływać


SJP.pl


omyłka

pomyłka, błąd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sprawa niezamierzona a niewłaściwa

Wiktionary

  • Omyłka – pomyłka, błąd, lapsus
    • Oczywista omyłka – termin w prawie procesowym
  • Omyłka – nowela Bolesława Prusa

Wikipedia

Powiązane:

 przym. omyłkowy

 przysł. omyłkowo

 rzecz. myłka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) błąd, pomyłka

Wiktionary


omyłkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest omyłkowe; cecha tych, którzy są omyłkowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. omyłkowy

 przysł. omyłkowie

Wiktionary


omyłkowy

omyłka


SJP.pl

Patrz:

omyłka

omżyn

ozdobna roślina zielna; budleja


SJP.pl

Budleja Davida, omżyn (Buddleja davidii) – krzew parkowy z rodziny trędownikowatych, nazywany także motylim krzewem, ponieważ słodkim zapachem kwiatów wabi motyle wielu gatunków. Pochodzi z Chin i Japonii. Jest szeroko rozpowszechniony w uprawie.

Wikipedia


omłacać

oddzielać nasiona od kłosów lub strąków; wymłacać, wymłócać


SJP.pl


omłócić

oddzielić nasiona od kłosów lub strąków


SJP.pl


omłot

oddzielanie nasion od słomy, młócenie


SJP.pl


on

zaimek osobowy


SJP.pl

zaimek

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. on

Wiktionary

Belgia:

  • On – dzielnica Marche-en-Famenne

Osoby:

  • Aviv Shir-On – izraelski dyplomata
  • Aviva Bar-On – czechosłowacka śpiewaczka
  • Dan Bar-On – izraelski psycholog
  • Roni Bar-On – izraelski polityk

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ón ni ma do taki roboty. → On się do takiej pracy nie nadaje.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|on.

źródła.

== ón (język boloński.) ==

wymowa.

znaczenia.

liczebnik główny

 (1.1) jeden, 1

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|on.

źródła.

== ón (język boloński.) ==

wymowa.

znaczenia.

liczebnik główny

 (1.1) jeden, 1

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


on-line

[czytaj: onLAJN] online, on line;
1. dostępny lub odbywający się za pośrednictwem internetu;
2. za pośrednictwem internetu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. inform. tryb pracy przy użyciu sieci internetowej

przymiotnik relacyjny

 (2.1) inform. związany z siecią internetową, dotyczący sieci internetowej, przekazywany za pomocą sieci internetowej

przysłówek

 (3.1) inform. za pomocą Internetu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas pandemii życie przeniosło się do on-line’u i to naprawdę w wielu jego aspektach.

 (2.1) Z uroczystości przeprowadzono transmisję on-line.

 (3.1) Fragmenty powieści udostępnione on-line pochodzą z wydania przedwojennego.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) onlinowy

Wiktionary


ona

zaimek osobowy, rodzaj żeński

 (1.1) trzecia osoba liczby pojedynczej, rodzaj żeński

zaimek wskazujący

 (2.1) przest. ta, owa

Wiktionary

Geografia
  • Ona – rzeka w Rosji
  • Ona − jednostka osadnicza w stanie Floryda, w hrabstwie Hardee
Muzyka
  • Ona − singel zespołu Ira z albumu 1993 rok
Filmy
  • Ona − amerykański film przygodowy z 1935 roku, w reżyserii Lansinga C. Holdena i Irvinga Pichela
  • Ona − brytyjski film przygodowy z 1965 roku, w reżyserii Roberta Daya
  • Ona − amerykański melodramat z 2013 roku, w reżyserii Spike’a Jonza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ona jest chora. Chodźmy ją odwiedzić. Kupimy jej czekoladę.

 (1.1) Spójrz na tę dziewczynę, jaka ona jest piękna!

 (1.1) Widziałem tam ją, a nie ciebie.

 (1.1) Czy ty się z nią spotykasz? — Tak!

 (1.1) Byłem dzisiaj u niej.

 (2.1) Król zaś po ukończonym nabożeństwie […] jechał do grodu i tam onę niebieską konfederację wraz z tyszowiecką roborował.

 (2.1) Owóż, widocznie to mówił, aby oną pannę skaptować […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃na, AS: õna

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. ony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) góry|uóna.

Wiktionary


ónaczyć

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. robić (o jakiejkolwiek czynności)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pieter cosikej tam ónaczy w piwnicy.

Wiktionary


onager

1. średniowieczna machina wojenna do miotania pocisków
2. podgatunek kułana z rodziny koniowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. rodzaj starożytnej i średniowiecznej katapulty;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. nazwa systematyczna|Equus onager|ref=tak., zagrożony wyginięciem dziki azjatycki ssak kopytny;

Wiktionary

  • onager – rodzaj machiny wojennej
  • onager – zwierzę z rodziny koniowatych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈnaɡɛr, AS: õnager

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) osioł azjatycki, kułan

Wiktionary


onak

nazwisko


SJP.pl


ónaki

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. stosunkowo dobry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tyn obrozek, coś namalowoł, je ónaki.

Wiktionary


onam

zaimek

 (1.1) stpol. śrpol. tam

Wiktionary

Onam (malajalam ഓണം) – święto o charakterze dożynkowym, obchodzone w indyjskim stanie Kerala.

Wikipedia


onan

postać biblijna, od imienia której pochodzi słowo onanizm


SJP.pl

Onan (hebr. אוֹנָן) – postać biblijna, drugi syn Judy i córki Kananejczyka noszącego imię Szua. Miał on starszego brata Era, oraz młodszych Szelę, Peresa i Zeracha. Występuje w 38. rozdziale Księgi Rodzaju jako ten, który po śmierci swego brata Era nie chciał mimo polecenia ojca dopełnić prawa lewiratu. Wiedział bowiem, że potomstwo przez niego spłodzone nie będzie uznane za jego własne, lecz za potomstwo zmarłego brata. Dlatego też unikał zapłodnienia ilekroć współżył z żoną brata, Tamar. Oryginalny hebrajski tekst biblijny, a za nim Wulgata podają, że Onan: (...) tracił z siebie nasienie na ziemię, aby nie wzbudził potomstwa bratu swemu. Biblia Tysiąclecia szczegół o wydalaniu przez Onana nasienia na ziemię zamieszcza w przypisach, a w tekście głównym podaje tylko, że unikał zapłodnienia. Ten sposób postępowania Onana nie podobał się Bogu, więc zgładził Onana.

Wikipedia


onania

podrażnianie własnych narządów płciowych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; onanizm, masturbacja, samogwałt, ipsacja


SJP.pl

Onania albo Haniebny czyn autopolucji i jego wszystkie przerażające konsekwencje dla obu płci, z duchowymi i medycznymi poradami dla tych, którzy już się skrzywdzili tym wstrętnym zwyczajem (ang. Onania, or the heinous sin of self-pollution, and all its frightful consequences in both sexes considered, with spiritual and physical advice to those who have already injured themesleves by this abominable practice) – anonimowy pamflet opublikowany w Londynie w 1710 r., opisujący szczegółowo masturbację u obu płci.

Wikipedia


onanista

osoba zaspokajająca się seksualnie bez udziału partnera; masturbant, masturbator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) seks. mężczyzna lub chłopak, który się onanizuje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃nãˈɲista, AS: õnãńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Onan m., onanizm m., onanizowanie n., onanizator m.

:: fż. onanistka ż.

 czas. onanizować ndk.

 przym. onanistyczny

 przysł. onanistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. koniobijca

Wiktionary


onanistka

kobieta zaspokajająca się seksualnie bez udziału partnera; masturbantka, masturbatorka


SJP.pl


onanistyczny

onanizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z onanizmem, dotyczący onanizmu

Wiktionary

Patrz:

onanizm

Powiązane:

 rzecz. onanizm mrz., onanista m., onanistka ż., onania ż., onanizowanie n., Onan m.

 czas. onanizować się, onanizować ndk.

 przysł. onanistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) masturbacyjny

Wiktionary


onanizm

podrażnianie własnych narządów płciowych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; masturbacja, samogwałt, ipsacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) seks. zachowanie seksualne polegające na erotycznym pobudzaniu własnych organów płciowych;

Wiktionary

Masturbacja – pobudzanie własnych narządów płciowych w celu wywołania u siebie pobudzenia seksualnego. Może, lecz nie musi, prowadzić do osiągnięcia orgazmu. Termin obejmuje stymulację za pomocą dłoni, przedmiotów codziennego użytku, a także za pomocą akcesoriów, takich jak wibratory czy sztuczne pochwy. Masturbacja odbywa się bez udziału partnera lub przy jego wyłącznie biernym udziale. Istnieje pojęcie wzajemnej masturbacji, które dotyczy sytuacji z aktywnym udziałem partnera.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Onanizm jest potępiany w kulturze judaistycznej.

 (1.1) Jeszcze w XVIII stuleciu filozof francuski Denis Diderot pisał, że onanizm jest pożyteczny dla młodych mężczyzn.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈnãɲism̥, AS: õnãńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onanista m., onanistka ż., onania ż., onanizowanie n., Onan m.

 czas. onanizować ndk.

 przym. onanistyczny

 przysł. onanistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onania, masturbacja, ipsacja, autoerotyzm; wulg. (tylko o mężczyznach) walenie konia; wulg. samojebstwo; przest. samogwałt, samieństwo

Wiktionary


onanizować

1. podrażniać narządy płciowe partnera; masturbować;
2. onanizować się - podrażniać własne narządy płciowe w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych; masturbować się


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. brak)

 (1.1) seks. zaspokajać popęd płciowy przez pobudzanie narządów płciowych

czasownik zwrotny niedokonany onanizować się (dk. brak)

 (2.1) seks. zaspokajać popęd płciowy przez pobudzanie własnych narządów płciowych

 (2.2) seks. zaspokajać popęd płciowy przez wzajemne pobudzanie narządów płciowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obudził się w nocy: duchowny leżał na nim i onanizował go.

 (2.2) Kilku odeszło w gąszcz żywopłotu – tam gdzie grzebie się na odludziu samobójców i wisielców – onanizowali się wzajemnie. Wytrysk następował momentalnie – młoda sperma wysokim łukiem opadała na zapadłe, trawami zarosłe, zapomniane groby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃nãɲiˈzɔvat͡ɕ, AS: õnãńizovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onanizowanie n., onanizm m., onania ż., onanista m., onanistka ż., Onan m.

 przym. onanistyczny

 przysł. onanistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) masturbować się; o mężczyźnie: pot. trzepać się, zaspokajać się; eufem. środ. bawić się małym, bawić się ptaszkiem, obierać ogóra, jechać na ręcznym, męczyć węża, polerować berło, strugać pachoła, szarpać się, trzepać kapucyna, marszczyć freda; wulg. walić konia, brandzlować się, walić gruchę

Wiktionary


onanizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|onanizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. onanizować ndk.

 rzecz. onanizm mrz., onanista mos.

 przym. onanistyczny

Wiktionary


onboarding

proces wprowadzania nowych pracowników do firmy


SJP.pl

Onboarding – proces wprowadzania nowych pracowników do organizacji.

Onboarding zapewnia nowym pracownikom zdobycie niezbędnej wiedzy, umiejętności i zachowań, aby stali się produktywnymi członkami organizacji.

Wikipedia


oncilla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Leopardus tigrinus|Schreber|ref=tak., gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej i Ameryce Środkowej;

 (1.2) zool. kot z gatunku oncilla (1.1)

Wiktionary

Zoologia

  • Ocelot tygrysi, kot tygrysi, oncilla (Leopardus tigrinus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych.

Technika

  • Dozor B – ukraiński lekki transporter opancerzony, produkowany również w Polsce pod nazwą Oncilla.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W suchych rejonach Brazylii oncilla odżywia się jaszczurkami.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kot tygrysi, ocelot, ocelot tygrysi

 (1.2) kot tygrysi, ocelot, ocelot tygrysi

Wiktionary


ondrasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Ondrasz i jestem lekarzem weterynarii.

 (1.1) (…) na św. Jana, gdy utopce swej mocy nie mają, musicie pójść za zjawą Ondrasza.

 (1.1) Opowieść o Ondraszu znam z dzieciństwa.

 (1.1) Andrzejowie, Jędrzejowie i Ondraszowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 30 listopada.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ondraszowa ż., Ondraszówna ż., Ondraszostwo lm m.

:: zdrobn. Ondraszek mos.

 przym. Ondraszowy, Ondraszkowy

 zob. Andrzej, Jędrzej.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Andrzej, Jędrzej; zdrobn. Ondraszek

Wiktionary


ondraszek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobnienie od Ondrasz

Wiktionary

Ondraszek, Ondra albo Ondráš z Janovic(właściwie: cz. Ondřej Fuciman, pol. Andrzej Fuciman, w literaturze często błędnie jako Andrzej Szebesta; ur. 1680 w Janowicach koło Frydka, ochrzczony 13 listopada 1680; zm. 1 kwietnia 1715 w Świadnowie) – postać autentyczna, legendarny beskidnik (zbójnik) z gór Beskidu Morawsko-Śląskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zabójca Ondraszka trafił na cieszyński zamek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ondrasz mos.

 przym. Ondraszkowy, Ondraszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Ondrasz

Wiktionary


ondraszkowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Ondraszka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Hela nazbierała grzybów w Ondraszkowym zagajniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ondraszek m., Ondrasz m.

 przym. Ondraszowy

Wiktionary


ondraszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Ondrasza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Honorata nazbierała maślaków w Ondraszowym zagajniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ondraszek mos., Ondrasz mos.

 przym. Ondraszkowy

Wiktionary


ondula

1. jedwabna przędza wątkowa;
2. rodzaj wełnianej tkaniny


SJP.pl


ondulacja

1. zabieg kosmetyczny polegający na układaniu włosów w loki lub fale;
2. fryzura powstała po takim zabiegu;
3. przestarzale: łagodne wzniesienie i obniżenie osi fałdów skorupy ziemskiej; undulacja


SJP.pl


ondulacyjny

ondulacja


SJP.pl

Patrz:

ondulacja

ondulować

1. układać włosy w loki lub fale; robić ondulację;
2. fałdować podłoże na skutek przesuwania się polegającego na łagodnym unoszeniu się i opadaniu; undulować


SJP.pl


ondyna

boginka wodna występująca w mitologii litewskiej, rusałka; undyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lud. rusałka zwabiająca młodych mężczyzn w głębiny zbiorników wodnych;

Wiktionary

  • Ondyny – mitologiczne boginki zamieszkujące jeziora i rzeki
  • Ondyna (Undine) – opera E.T.A. Hoffmanna
  • Ondyna (Ondine, ou La naïade) – balet z 1843 Jules’a Perrota (choreografia) i Cesarego Pugniego (muzyka)
  • Ondyna – balet z 1958 Hansa Wernera Henze (choreografia) i Fredericka Ashtona (muzyka)
  • Ondyna – sztuka teatralna Jeana Giraudoux

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) undina, undyna

Wiktionary


one

zaimek osobowy

 (1.1) 3 os. lm. rodzaju niemęskoosobowego

zaimek wskazujący

 (2.1) przest. te, owe

Wiktionary

Belgia:

  • Ône – walońska nazwa gminy Olne

Inne:

  • One – cypryjski zespół muzyczny
  • One – album studyjny amerykańskiego wokalisty i multiinstrumentalisty Neala Morse’a
  • One – album studyjny piosenkarki Nataszy Urbańskiej
  • One – album zespołu Vivat
  • One – singel U2
  • One – singel Metalliki
  • One – singel Bee Gees
  • One – singel Creed
  • One – singel Simple Plan
  • One – singel Faith Hill
  • One – singel szwedzkiej grupy muzycznej Swedish House Mafia
  • One – sztuka teatralna autorstwa Pam Gems
  • One – kanał niemieckiej telewizji publicznej ARD, należący do pakietu kanałów cyfrowych ARD Digital
  • One! – amerykański film grozy
  • One – japoński mangaka, znany głównie z komiksu internetowego One-Punch Man

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spójrz na te drzewa, jakie one są stare!

 (1.1) W obozie kobiecym istniały dwie prowizoryczne umywalnie. Każda z nich mogła pomieścić około czterdziestu osób. Były one jednak z reguły zamknięte dla więźniarek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃nɛ, AS: õne

Wiktionary


one-liner

[czytaj: łan lajner] jednozdaniowa wypowiedź trafnie podsumowująca jakąś sytuację


SJP.pl


one-step

[czytaj: łanstep] step;
1. amerykański taniec towarzyski w stylu ragtime'u, w takcie parzystym 2/4 lub 4/8, z charakterystycznym rytmem ósemkowym, powstały około 1900 roku;
2. muzyka grana do tego tańca


SJP.pl


onega

jezioro w Rosji; Oniega


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto rejonowe w północnej Rosji, w obwodzie archangielskim, położone u ujścia Onegi (1.3) do Zatoki Oneskiej;

 (1.2) geogr. jezioro w północno-zachodniej Rosji;

 (1.3) geogr. rzeka na północy europejskiej części Rosji;

Wiktionary

Geografia Rosji:

  • Onega – jezioro w Rosji
  • Onega – miasto w Rosji
  • Onega – rzeka w Rosji
  • Onega – czasami spotykana nazwa dla Zatoki Oneskiej w Rosji
  • Onega – czasami spotykana nazwa dla Półwyspu Oneskiego w Rosji

Wikipedia

Powiązane:

 przym. oneski

Wiktionary


onegdaj

dawniej:
1. przedwczoraj; zawczoraj;
2. kiedyś, dawniej


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przest. przedwczoraj, wcześniej niż wczoraj

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podobnież dzisiejsi politycy co kwartał zmieniają wiarę: onegdaj wierzyli w Bismarcka, wczoraj w Gambettę, a dziś w Beaconsfielda (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈnɛɡdaj, AS: õnegdai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. onegdajszy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przedwczoraj; kresy|pozawczoraj.

 (1.2) dawniej, kiedyś, niegdyś, drzewiej, ongi, ongiś

Wiktionary


onegdajszy

przestarzałe: przedwczorajszy, pozawczorajszy


SJP.pl


onejromancja

wróżenie na podstawie interpretacji marzeń sennych; oniromancja


SJP.pl

Onejromancja – sztuka przewidywania przyszłości na podstawie interpretacji snów, w tym także wywoływanych przez rytuały i praktyki magiczne specjalnie w celu jasnowidzenia.

Onejromancja jest praktykowana od najdawniejszych czasów, wzmianki o niej odnaleźć można w zabytkach piśmiennictwa starożytnego. Także Biblia wspomina o snach proroczych (np. Rdz 41. 16-36).

Niezmiennie popularnością cieszą się senniki, zawierające interpretacje symboliki marzeń sennych.

Wikipedia


onejromanta

osoba wróżąca na podstawie interpretacji marzeń sennych; oniromanta


SJP.pl


onejromantka

onejromanta


SJP.pl

Patrz:

onejromanta

onerwie

pochewka pęczków włókien nerwowych


SJP.pl


oneski

tyczący się Onegi, jeziora, rzeki i miasta w Rosji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Onegą, dotyczący Onegi (jeziora, miasta albo rzeki)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Onega ż.

Wiktionary


onet

polski portal internetowy założony w 1996 roku


SJP.pl

  • Onet.pl – polskojęzyczny portal internetowy
  • Onet.tv – telewizja internetowa działająca w ramach serwisu Onet.pl o profilu informacyjno-edukacyjno-rozrywkowym
  • Onet Komunikator
  • Onet-le-Château – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Midi-Pireneje, w departamencie Aveyron

Wikipedia


onętek

roślina z rodziny złożonych, hodowana jako roślina ozdobna w parkach i ogrodach; kosmea, ponętka, warszawianka, kosmos


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. gatunek rośliny z rodziny astrowatych;

Wiktionary

Kosmos pierzasty, kosmos podwójnie pierzasty, onętek (Cosmos bipinnatus Cav.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Pochodzi ze środkowego i północnego Meksyku, ale został szeroko rozprzestrzeniony na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej i w strefach umiarkowanych. Uprawiany jest jako roślina ozdobna, występuje w bardzo licznych odmianach.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kosmos

Wiktionary


onetowy

Onet


SJP.pl

Patrz:

Onet

onezjusz

imię męskie


SJP.pl


ongi

przestarzale: kiedyś, swego czasu; ongiś


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przest. kiedyś, dawniej, niegdyś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃ŋʲɟi, AS: õŋʹǵi

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. ongiś

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onegdaj, drzewiej, ongiś

Wiktionary


ongiś

przestarzale: kiedyś, swego czasu; ongi


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przest. kiedyś, dawniej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ongiś stał tu piękny dworek.

 (1.1) Przy cieśninie, przy której rzeka Odora wypływa na morze Balticum, było ongiś sławne miasto Vinneta, które dawało wspaniały port ludom okolicznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃ŋʲɟiɕ, AS: õŋʹǵiś

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. ongi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dawniej, kiedyś, niegdyś, onegdaj, ongi

Wiktionary


ongisiejszy

dawniej: niegdysiejszy, dawniejszy


SJP.pl


ongon

drewniane wyobrażenie bóstw opiekuńczych wyznawców szamanizmu


SJP.pl


oni

zaimek osobowy

 (1.1) trzecia osoba liczby mnogiej rodzaju męskoosobowego

zaimek wskazujący

 (2.1) przest. ci, owi

Wiktionary

Oni (jap. ) – złe duchy, demony, diabły występujące w religii shintō i japońskim folklorze, utożsamiane z chorobami, klęskami i nieszczęściem. Stanowią jeden z rodzajów yōkai – nadprzyrodzonych istot.

Są z pozoru podobne do ludzi, lecz mają troje oczu, szerokie usta, rogi oraz szpony na dłoniach i stopach. Potrafią fruwać i spadają z nieba, aby porwać duszę złego człowieka, który właśnie umiera. Mogą mieć różny charakter: bywają łagodne, złośliwe lub gwałtowne. Zwykle przedstawiane jako półnagie postacie o dzikim wyglądzie, odziane w skóry.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jackowscy znów się spóźnili, jacy oni są niepunktualni!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃ɲi, AS: õńi

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. ony

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 zaim. ony

frazeologia.

etymologia.

uwagi. zoblistę|ja|ty|on|ona|ono|my|wy|oni|one.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) ata

* angielski: (1.1) they

* arabski: (1.1) هم

* baskijski: (1.1) haiek

* białoruski: (1.1) яны

* bułgarski: (1.1) те

* chiński standardowy: (1.1) 他们 (tāmen)

* chorwacki: (1.1) oni

* czeski: (1.1) oni

* czuwaski: (1.1) вӗсем

* dolnołużycki: (1.1) du. wónej lm. wóni

* duński: (1.1) de / De

* esperanto: (1.1) ili

* estoński: (1.1) nemad, nad

* fiński: (1.1) oni

* francuski: (1.1) ils

* gocki: (1.1) 𐌴𐌹𐍃 m., 𐌾𐌰 n.

* górnołużycki: (1.1) du. wonaj lm. woni

* gruziński: (1.1) ისინი (isini)

* hiszpański: (1.1) ellos

* islandzki: (1.1) þeir m., þau n.

* japoński: (1.1) furi|彼|かれ|ら., あのfuri|人|ひと|たち.

* jidysz: (1.1) זיי (zej)

* kaszubski: (1.1) òni / ni

* kazachski: (1.1) олар

* łaciński: (1.1) ii

* niderlandzki: (1.1) zij

* niemiecki: (1.1) sie

* norweski (bokmål): (1.1) de

* nowogrecki: (1.1) αυτοί

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|oni. ,. PJM|oni 2., oni dwaj: PJM|oni dwaj, wy dwaj. ,. PJM|oni dwaj.}}

* rosyjski: (1.1) они

* slovio: (1.1) oni (они)

* słowacki: (1.1) oni

* suahili: (1.1) wao

* szwedzki: (1.1) de

* tahitański: (1.1) rāua

* tatarski: (1.1) alar

* ukraiński: (1.1) вони

* węgierski: (1.1) ők

* włoski: (1.1) loro

źródła.

== oni (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

zaimek osobowy

 (1.1) oni

odmiana.

 (1.1) oni, njih / ih, njima / im, njih / ih, njima, njima

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


onichimowski

nazwisko


SJP.pl


oniega

jezioro w Rosji; Onega


SJP.pl


oniegin

Oniegin (ang. Onegin) – brytyjsko – amerykański melodramat z 1999 roku w reżyserii Marthy Fiennes będący adaptacją poematu dygresyjnego Eugeniusz Oniegin autorstwa Aleksandra Puszkina.

Wikipedia


oniemiały

stać się niemym (zwykle na jakiś czas), nie móc wydobyć głosu w wyniku nagłego, silnego przeżycia, stresu itp.; zaniemówić


SJP.pl


oniemieć

stać się niemym (zwykle na jakiś czas), nie móc wydobyć głosu w wyniku nagłego, silnego przeżycia, stresu itp.; zaniemówić


SJP.pl


onieśmielać

czynić kogoś nieśmiałym, zażenowanym


SJP.pl


onieśmielający

powodujący nieśmiałość, zawstydzający


SJP.pl


onieśmielony

taki, który odczuł wstyd; zażenowany, zakłopotany, zawstydzony


SJP.pl


onigiri

japońska kanapka ryżowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. tradycyjne danie japońskie w formie ryżowych bryłek z wytrawnym nadzieniem i dodatkami;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje-potrawa.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) danie, przekąska

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) kuchnia japońska

meronimy.

 (1.1) ryż, sezam, nori, nadzienie

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|onigiri. < etym|jap|お握り.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) onigiri

* francuski: (1.1) onigiri m.

* japoński: (1.1) お握り

* niemiecki: (1.1) Onigiri n.

* nowogrecki: (1.1) ονιγκίρι n.

* rosyjski: (1.1) онигири

* ukraiński: (1.1) оніґірі

* włoski: (1.1) onigiri

źródła.

== onigiri (język angielski.) ==

thumb|onigiris (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. onigiri

odmiana.

 (1.1) lp. onigiri; lm. onigiris lub onigiri

przykłady.

Wiktionary


onim

w językoznawstwie: nazwa własna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. nazwa własna

Wiktionary


onimiczny

onim


SJP.pl

Patrz:

onim

oniomania

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. zob. zakupoholizm.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) kupnoholizm, szopoholizm, shopoholizm, szopoholizm

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|ὤνιος|μανία. (ṓnios + manía) → na sprzedaż + szaleństwo

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|zakupoholizm.

źródła.

== oniomania (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oniomania.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) psych. zakupoholizm, oniomania

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃ɲɔ̃ˈmãɲja, AS: õńõmãńi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kupnoholizm, szopoholizm, shopoholizm, szopoholizm

Wiktionary


oniromancja

wróżenie na podstawie interpretacji marzeń sennych; onejromancja


SJP.pl


oniromanta

osoba wróżąca na podstawie interpretacji marzeń sennych; onejromanta


SJP.pl


onirycznie

przysłówek

 (1.1) książk. w sposób oniryczny, sennie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gwar bawiących się dzieci brzmiał z perspektywy czwartego piętra dość onirycznie i spokojnie, nie przeszkadzając w niczym.

 (1.1) Owe akordy przesuwają się w miarowym, zwolnionym onirycznie ruchu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oniryczność ż., oniryzm mrz.

 przym. oniryczny

Wiktionary


oniryczność

cecha czegoś związanego ze snem, powstałego na kształt marzenia sennego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest oniryczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oniryzm m.

 przym. oniryczny

 przysł. onirycznie

Wiktionary


oniryczny

związany ze snem, odnoszący się do niego; powstały na kształt marzenia sennego


SJP.pl


oniryzm

przedstawianie rzeczywistości w formie wzorowanej na marzeniu sennym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. liter. przedstawianie rzeczywistości na wzór snu

Wiktionary

Oniryzm (grec. oneiros „marzenie senne”) – konwencja literacka, polegająca na ukazaniu rzeczywistości na kształt snu, marzenia sennego, czasem koszmaru. Zwykle dzieło ma wtedy charakter irracjonalny, absurdalny, sprzeczny z zasadami prawdopodobieństwa. Zacierają się związki przyczynowo-skutkowe i logiczne następstwa wydarzeń.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oniryzm w sztuce XX w. jest związany m.in. z psychologią Freuda, w której silnie podkreślana jest rola podświadomości, ujawniającej się w marzeniach sennych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oniryczność ż.

 przym. oniryczny

 przysł. onirycznie

Wiktionary


oniszczuk

nazwisko


SJP.pl

  • Kamil Oniszczuk
  • Zbigniew Oniszczuk
  • Krystyna Oniszczuk-Awiżeń

Wikipedia


onko-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z nowotworem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃ŋkɔ, AS: õŋko

Wiktionary


onkocelebryta

celebryta cierpiący na raka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) znana osoba chorująca na nowotwór i wykorzystująca media do pokazywania życia z tą chorobą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. onkocelebrytka ż.

Wiktionary


onkoczepek

środowiskowo: urządzenie przeciwdziałające utracie włosów, zakładane na głowę chorym na raka pacjentom


SJP.pl


onkogen

gen mogący mieć wpływ na powstawanie nowotworu


SJP.pl

Onkogeny – sekwencje DNA zdolne do indukowania karcynogenezy (procesu nowotworowego). Powstają z protoonkogenów, normalnie biorących udział w regulacji podziałów komórkowych (np. w transdukcji sygnałów, jako czynniki transkrypcyjne). Mutacja zachodząca w protoonkogenie przekształca go w onkogen. Produkt onkogenu pozostaje stale w aktywnej formie, prowadząc do niekontrolowanej proliferacji. Proces przekształcenia protoonkogenu w onkogen nazywamy onkogenezą. Komórka, w której dochodzi do niekontrolowanego wzrostu ulega transformacji nowotworowej.

Wikipedia


onkogenetyczny

onkogeneza


SJP.pl

Patrz:

onkogeneza

onkogeneza

w medycynie:
1. proces powstawania komórek nowotworowych;
2. badanie przyczyn i mechanizmów powstawania tych komórek


SJP.pl

Onkogeneza – proces prowadzący do powstania nowotworu, zwykle zachodzący w DNA jako mutacja molekularna.

Zmiany występują na wielu poziomach:

  • mutacji pojedynczych genów
  • mutacji chromosomalnych (amplifikacje, delecje i translokacje)
  • zmiany ekspresji genów, na przykład w wyniku metylacji
  • w wyniku włączenia do genomu genów wirusa onkogennego.

Wikipedia


onkogenność

zdolność do wywoływania nowotworów; kancerogenność, karcinogenność, karcynogenność, rakotwórczość


SJP.pl

Onkogenność – zdolność do wywoływania nowotworów na drodze onkogenezy. Onkogenne mogą być wirusy (zwane wirusami onkogennymi np. EBV), geny, które nazywane są wówczas onkogenami. Substancje i inne czynniki natury nieożywionej mają również zdolność wywoływania nowotworów, mówi się jednak w ich wypadku raczej o działaniu karcynogennym, gdyż ich działanie rozwija się w procesie karcynogenezy.

Wikipedia


onkogenny

wywołujący zmiany nowotworowe; rakotwórczy, kancerogenny, karcinogenny, karcynogenny


SJP.pl


onkolog

specjalista w zakresie onkologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób nowotworowych

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka onkologii

Wiktionary

Onkologia (z gr. όγκος = gruda, masa, nadęcie + λόγος = nauka) – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami nowotworowymi, ich rozpoznawaniem oraz leczeniem.

Problematyka tej interdyscyplinarnej dziedziny medycyny dotyczy promocji zdrowia, poprawy jakości życia pacjentów onkologicznych oraz wsparcia duchowego i emocjonalnego w chorobie nowotworowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli wyczułaś jakiś guz na piersi, koniecznie musisz iść z wizytą do onkologa.

 (2.1) Szwagierka jest onkologiem dziecięcym w Centrum Zdrowia Dziecka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ŋˈkɔlɔk, AS: õŋkolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onkologia ż.

 przym. onkologiczny

 przysł. onkologicznie

Wiktionary


onkologia

dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami nowotworowymi i ich leczeniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dział medycyny zajmujący się nowotworami

 (1.2) med. skrócenie od|oddział onkologiczny. (kliniki, szpitala itp.)

Wiktionary

Onkologia (z gr. όγκος = gruda, masa, nadęcie + λόγος = nauka) – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami nowotworowymi, ich rozpoznawaniem oraz leczeniem.

Problematyka tej interdyscyplinarnej dziedziny medycyny dotyczy promocji zdrowia, poprawy jakości życia pacjentów onkologicznych oraz wsparcia duchowego i emocjonalnego w chorobie nowotworowej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) medycyna

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. onkolog m.

 przym. onkologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oncology

* baskijski: (1.1) onkologia

* białoruski: (1.1) анкалогія ż.

* bośniacki: (1.1) onkologija ż.

* bułgarski: (1.1) онкология ż.

* czeski: (1.1) onkologie

* duński: (1.1) onkologi w.

* francuski: (1.1) oncologie ż.

* hindi: (1.1) अर्बुदविज्ञान m. (arbudavijñāna)

* hiszpański: (1.1) oncología ż.

* litewski: (1.1) onkologija ż.

* łotewski: (1.1) onkoloģija ż.

* niemiecki: (1.1) Onkologie ż.; (1.2) Onkologie ż.

* nowogrecki: (1.1) ογκολογία ż.

* rosyjski: (1.1) онкология ż.

* rumuński: (1.1) oncologie ż.

* słoweński: (1.1) onkologija ż.

* ukraiński: (1.1) онкологія ż.

* węgierski: (1.1) onkológia; (1.2) onkológia

* wietnamski: (1.1) ung thư học

źródła.

== onkologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. onkologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃ŋkɔˈlɔɟja, AS: õŋkoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onkolog m.

 przym. onkologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) medycyna

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. onkolog m.

 przym. onkologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oncology

* baskijski: (1.1) onkologia

* białoruski: (1.1) анкалогія ż.

* bośniacki: (1.1) onkologija ż.

* bułgarski: (1.1) онкология ż.

* czeski: (1.1) onkologie

* duński: (1.1) onkologi w.

* francuski: (1.1) oncologie ż.

* hindi: (1.1) अर्बुदविज्ञान m. (arbudavijñāna)

* hiszpański: (1.1) oncología ż.

* litewski: (1.1) onkologija ż.

* łotewski: (1.1) onkoloģija ż.

* niemiecki: (1.1) Onkologie ż.; (1.2) Onkologie ż.

* nowogrecki: (1.1) ογκολογία ż.

* rosyjski: (1.1) онкология ż.

* rumuński: (1.1) oncologie ż.

* słoweński: (1.1) onkologija ż.

* ukraiński: (1.1) онкологія ż.

* węgierski: (1.1) onkológia; (1.2) onkológia

* wietnamski: (1.1) ung thư học

źródła.

== onkologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. onkologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


onkologiczny

onkologia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z onkologią, dotyczący onkologii

Wiktionary

Patrz:

onkologia

Przykłady

 (1.1) Miał ziarnicę złośliwą – chorobę z pogranicza nowotworów, ale leczoną za pomocą chemioterapii na oddziałach onkologicznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃ŋkɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: õŋkoloǵičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onkologia ż., onkolog m.

 przysł. onkologicznie

Wiktionary


onkologopeda

specjalista w zakresie rehabilitacji mowy u pacjentów, którzy zmagają się z chorobami nowotworowymi w obrębie głowy, szyi oraz mózgu


SJP.pl


onkologopedia

dział logopedii zajmujący się rehabilitacją mowy u pacjentów, którzy zmagają się z chorobami nowotworowymi w obrębie głowy, szyi oraz mózgu


SJP.pl


onkolożka

onkolog


SJP.pl

Patrz:

onkolog

onkomama

potocznie: matka dziecka zmagającego się z nowotworem


SJP.pl


onkopolisa

ubezpieczenie na wypadek choroby nowotworowej


SJP.pl


onkopłodność

ogół zabiegów medycznych, mających zapewnić możliwości posiadania dzieci osobom chorującym na nowotwory oraz mających się poddać leczeniu onkologicznemu


SJP.pl


onkos

wysoka peruka aktorów w starożytnej Grecji


SJP.pl

Onkos – wysoka peruka używana w teatrze greckim. Miała na celu wywołanie wrażenia wyższej osoby niż była w rzeczywistości. Podkreślała cechy danej osoby jak wiek lub jej charakter.

Wikipedia


onkosfera

pierwsza, rozwijająca się w jaju postać tasiemców właściwych


SJP.pl

Onkosfera – pierwsze stadium larwalne tasiemców. Z onkosfery powstają różne postaci larwy:

  • cysticerkus (wągier)
  • strobilicerkus
  • cysticerkoid
  • tetratyridium
  • cenurus
  • echinokok (bąblowiec)

Wikipedia


onkostatyczny

hamujący rozwój nowotworów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. powstrzymujący rozwój nowotworu

Wiktionary


onkotyczny

ciśnienie onkotyczne - osmotyczne ciśnienie prowadzące do przenikania wody z przestrzeni międzykomórkowej do krwi, wywoływane przez białka osocza krwi


SJP.pl


onkły

omkły, ąkły; młodzieżowo:
1. trudny w opisie, bezkształtny;
2. mało bystry, niepojętny, ciężko myślący;
3. nudny, nudnawy


SJP.pl


onlajn

potocznie: tryb pracy, w którym występuje połączenie z internetem; online, on line, on-line


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. inform. tryb pracy przy użyciu sieci internetowej

Wiktionary


onlajnizacja

zmienianie dotychczasowego funkcjonowania czegoś na onlajnowy


SJP.pl


onlajnizować

zmieniać sposób funkcjonowania czegoś na online


SJP.pl


onlajnowy

dostępny lub odbywający się przez internet; onlinowy, online, on-line, on line


SJP.pl


online

[czytaj: onLAJN] on-line, on line;
1. dostępny lub odbywający się za pośrednictwem internetu;
2. za pośrednictwem internetu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. inform. tryb pracy przy użyciu sieci internetowej

przymiotnik relacyjny

 (2.1) inform. związany z siecią internetową, dotyczący sieci internetowej, przekazywany za pomocą sieci internetowej

przysłówek

 (3.1) inform. za pomocą Internetu

Wiktionary

Online (ang. online, pierwotnie on-line – podłączony do sieci) – stan, w którym obiekt np. (osoba, smartfon, komputer, serwer) jest połączony z internetem.

Przeciwieństwem trybu online jest tryb offline.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas pandemii życie przeniosło się do online’u i to naprawdę w wielu jego aspektach.

 (2.1) Z uroczystości przeprowadzono transmisję online.

 (3.1) Fragmenty powieści udostępnione online pochodzą z wydania przedwojennego.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. onlinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) onlinowy

Wiktionary


onlinowy

[czytaj: onlajnowy] dostępny lub odbywający się przez internet; onlajnowy, online, on-line, on line


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) inform. związany z siecią internetową, dotyczący sieci internetowej, przekazywany za pomocą sieci internetowej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. online mrz.

 przym. online

 przysł. online

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) online, on line, on-line

Wiktionary


onnagata

w japońskim teatrze kabuki: role żeńskie wykonywane przez mężczyzn


SJP.pl

Onnagata (jap. 女形 onna-gata, oyama) – rola kobieca grana przez mężczyznę w teatrze kabuki. Początki onnagata sięgają 1629 roku, gdy w Japonii został wprowadzony zakaz występowania kobiet w teatrze. Obowiązywał on do 1977 roku. W tym okresie role kobiece w teatrze odgrywali mężczyźni.

Wikipedia


ono

zaimek osobowy


SJP.pl

zaimek osobowy

 (1.1) trzecia osoba liczby pojedynczej, rodzaj nijaki

zaimek wskazujący

 (2.1) stpol. oto

 (2.2) przest. to, owo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (3.1) wojsk. rodzaj japońskiej siekiery bojowej

Wiktionary

Geografia

Belgia:

  • Ôno – walońska nazwa miejscowości Onoz

Fidżi:

  • Ono – wyspa

Japonia:

  • Ono – miasto (miasteczko, machi) w prefekturze Fukushima
  • Ono – miasto w prefekturze Hyōgo
  • Ōno – miasto w prefekturze Fukui
  • Ōno – miasto (miasteczko, chō) w prefekturze Gifu
  • Ōno – dawne miasto (miasteczko, chō) w prefekturze Hiroszima, 3 listopada włączone do miasta Hatsukaichi
  • Ōno – dawne miasto (miasteczko, chō) na Hokkaido, 1 lutego 2006 utworzyło wraz z miasteczkiem Kamiiso nowe miasto Hokuto
  • Ōno – dawna wieś (gmina wiejska, mura) w prefekturze Ibaraki, 1 września 1995 włączone do miasta Kashima
  • Ōno – dawna wieś (gmina wiejska, mura) w prefekturze Iwate, 1 kwietnia 2005 wraz z miasteczkiem Taneichi utworzyło nowe miasteczko Hirono
  • Ōno – dawne miasto (miasteczko, machi) w prefekturze Ōita, 31 marca 2005 włączone do nowo utworzonego miasta Bungo-ōno
  • Ōno – rzeka w prefekturze Ōita

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spójrz na to dziecko, jakie ono jest grzeczne!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃nɔ, AS: õno

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. ony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) to

Wiktionary


onoklea

onoklea wrażliwa - gatunek ozdobnej paproci


SJP.pl

Wikipedia


onomancja

wróżenie na podstawie numerologicznego znaczenia liter wchodzących w skład imienia danej osoby


SJP.pl


onomasta

znawca nazw geograficznych i osobowych


SJP.pl


onomastyczny

dotyczący nauki o nazwach własnych


SJP.pl


onomastyk

dział językoznawstawa, nauka o nazwach geograficznych i osobowych; nazewnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) językoznawca zajmujący się onomastyką; onomasta

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. liter. utwór poświęcony jakiejś osobie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wybitny onomastyk opublikował pod tym tytułem swą benedyktyńską zaiste pracę, która ma zresztą po części charakter popularnonaukowy, tj. zrozumiały dla niespecjalistów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onomastyka ż., onomasta mos.

 przym. onomastyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onomasta

Wiktionary


onomastyka

dział językoznawstawa, nauka o nazwach geograficznych i osobowych; nazewnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. dział językoznawstwa zajmujący się badaniem nazw własnych (osobowych i geograficznych);

Wiktionary

Onomastyka – dział językoznawstwa zajmujący się nazwami (imionami) własnymi. Nauka ta bada sposób tworzenia nazw własnych oraz ich rozwój historyczny. Nazwy własne (zwane też onimami) cechują się tym, że odnoszą się do konkretnych przedmiotów, a nie do ich klasy (por. gr. όνομα, ónōma – „imię”). Onomastyka zajmuje się m.in. nazwami miejscowości, imionami i nazwiskami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃nɔ̃ˈmastɨka, AS: õnõmastyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onomasta m., onomastyk m.

 przym. onomastyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nazewnictwo

Wiktionary


onomastykon

słownik zawierający zbiór i objaśnienia nazw własnych


SJP.pl


onomatoid

nazwa abstrakcyjna, rzeczownik odnoszący się do cech, stosunków lub stanów


SJP.pl

Nazwa pozorna (nazwa bezprzedmiotowa, nazwa pusta, nazwa nieoznaczająca, nibynazwa, onomatoid) – nazwa, która nie ma desygnatów, czyli nie jest znakiem żadnego istniejącego przedmiotu. Przykłady: „wysokogórska łódź podwodna”, „ojciec Sherlocka Holmesa”, „obecny król Polski”, „kwadratowe koło”, „złota góra”.

Wikipedia


onomatomania

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. zaburzenie psychiczne, objawiające się jako trudna lub niemożliwa do powstrzymania potrzeba zapamiętywania imion, nazwisk, dat, itp.

Wiktionary


onomatopeiczny

dźwiękonaśladowczy


SJP.pl


onomatopeja

dźwiękonaśladownictwo, dźwiękonaśladowczość;
1. wyraz lub zespół wyrazów naśladujących dźwięki i odgłosy;
2. odtwarzanie środkami językowymi dźwięków i odgłosów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. wyraz dźwiękonaśladowczy;

Wiktionary

Onomatopeja (gr. ὀνοματοποιία onomatopoiía – „tworzenie nazw”), wyraz dźwiękonaśladowczy – figura retoryczna, używana w poezji jako środek stylistyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów (istniejących w mowie lub neologizmów albo glosolalii), aby naśladowały one swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy ten poeta często stosował onomatopeje w swojej poezji?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃nɔ̃matɔˈpɛja, AS: õnõmatopei ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onomatopeizacja ż.

 przym. onomatopeiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dźwiękonaśladownictwo, dźwiękonaśladowczość

Wiktionary


onomazjolog

specjalista w dziedzinie onomazjologii


SJP.pl


onon

rzeka w Azji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka we wschodniej Mongolii i Rosji, po połączeniu z Ingodą tworzy Szyłkę;

Wiktionary

Onon (mong. Онон гол, ros. Онон) – rzeka we wschodniej Mongolii, a następnie w Rosji, po połączeniu na terenie Rosji z rzeką Ingodą tworzy rzekę Szyłkę, prawy dopływ Amuru.

Długość: 818 km (w tym 298 km w Mongolii), powierzchnia zlewni: około 94 010 km². Średnia szerokość rzeki wynosi 100 m, głębokość do 3,5 m. Największymi dopływami są rzeki Borzya, Unda, Khurakh-Gol, Kyra, Ilya, Aga i Agutsa.

Wikipedia


onoterapeuta

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. terapeuta prowadzący onoterapię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do obowiązków onoterapeuty należy również opieka nad osłem.

 (1.1) Otrzymany certyfikat stanowi dokument wpisania Państwa na listę licencjonowanych onoterapeutów akredytowanych przez Polski Związek Zooterapeutów i Przewodników Zwierząt Pracujących.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. onoterapeutka ż.

 przym. onoterapeutyczny

Wiktionary


onoterapeutyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z onoterapią, dotyczący onoterapii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wykład dotyczył różnych rodzajów oddziaływań onoterapeutycznych oraz możliwości ich wykorzystania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onoterapeuta mos.

Wiktionary


onoterapia

forma terapii z udziałem osła, rzadziej muła lub osłomuła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. forma rehabilitacji z wykorzystaniem osła domowego, muła lub oślika;

Wiktionary

Onoterapia – odmiana hipoterapii lub samodzielna dyscyplina z dziedziny zooterapii. Zwierzęciem, które wykorzystuje się w onoterapii jest osioł (Equus asinus asinus), jedno z najwcześniej udomowionych zwierząt jucznych, używanych czasami jako zwierzę pociągowe lub wierzchowe. W onoterapii sporadycznie wykorzystuje się też muły i ośliki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wozimy córkę na onoterapię do pobliskiej stadniny.

 (1.1) Karol prowadzi zajęcia onoterapii w piątki i soboty.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) terapia

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|gr|ὄνος|θεραπεία. (ónos + therapeíā) → osioł + staranie

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) onotherapy

* francuski: (1.1) asinothérapie ż.

* włoski: (1.1) onoterapia ż.

źródła.

== onoterapia (język włoski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. onoterapia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


onowodkowate

monotypowa rodzina jednoliściennych roślin z rzędu żabieńcowatych, do której należy ponad 40 gatunków hydrofitów


SJP.pl

Wikipedia


onowodkowaty

o cechach onowodkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


onp

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = mat. inform. odwrotna notacja polska;

 (1.2) = mat. metrol. ocena niepewności pomiaru

Wiktionary


onr

1. Obóz Narodowo-Radykalny, radykalne ugrupowanie polityczne;
2. ONR "Falanga" - polska organizacja faszystowska działająca w latach 1934-39; Falanga; Ruch Narodowo-Radykalny


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. Obóz Narodowo-Radykalny;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oenerowiec mos., ONR-owiec mos., oenerówka ż.

 przym. oenerowski, ONR-owski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== ONR (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = outside the normal range → poza zakresem normalnym

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ‿ɛ̃n‿ˈɛr, AS: o‿ẽn‿er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oenerowiec mos., ONR-owiec mos., oenerówka ż.

 przym. oenerowski, ONR-owski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oenerowiec mos., ONR-owiec mos., oenerówka ż.

 przym. oenerowski, ONR-owski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== ONR (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = outside the normal range → poza zakresem normalnym

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


onr-falanga

polska przedwojenna organizacja polityczna o profilu narodowo-radykalnym, zbliżonym do faszystowskiego; Obóz Narodowo Radykalny Falanga


SJP.pl


onr-owiec

członek ONR-u (Obozu Narodowo-Radykalnego) lub jednej z organizacji powstałych po jego delegalizacji - ONR-u "Falangi" lub ONR-u "A.B.C."; oenerowiec


SJP.pl


onr-owski

ONR (Obóz Narodowo-Radykalny); oenerowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ONR-em, dotyczący ONR-u

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W czasie ONR-owskiego szaleństwa młodzieży akademickiej, wprowadzenia numerus clausus dla Żydów i wymuszania na nich, by stali w czasie wykładów, doktor wysłał swego syna na Akademię Medyczną w Pradze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oenerowiec mos., ONR-owiec mos.

 przym. oenerowski

 skr. ONR

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oenerowski

Wiktionary


ontario

1. jezioro na granicy Stanów Zjednoczonych i Kanady;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych;
3. prowincja w Kanadzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich;

 (1.2) geogr. jezioro w Ameryce Północnej, na granicy Stanów Zjednoczonych i Kanady;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na mało zasiedlonych obszarach, jak w północnym Ontario czy Québec, te jednostki administracyjne nazywane są Districts a nie Counties.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃nˈtarʲjɔ, AS: õntarʹi ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ontaryjski

Wiktionary


ontaryjski

Ontario


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jeziorem lub prowincją Ontario

Wiktionary

Patrz:

Ontario

Przykłady

 (1.1) W roku 1917 decyzją podjętą na szczeblu federalnym uznano, że ontaryjskie prawo z 1912 roku, regulujące nauczanie w języku francuskim w tej prowincji, jest zgodne z konstytucją.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ontario n.

Wiktionary


ontoelektronika

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. dział ontologii nakierowany na analizę rzeczywistości elektronicznej (wirtualnej), potraktowanej jako sfera bytu

Wiktionary


ontogenetyczny

ontogeneza


SJP.pl

Patrz:

ontogeneza

ontogeneza

osobniczy rozwój organizmu od poczęcia do śmierci


SJP.pl

Ontogeneza, rozwój osobniczy (gr. óntos – byt, będące, istniejące, génesis – pochodzenie) – przemiany anatomiczne i fizjologiczne osobnika od powstania w wyniku rozmnażania do śmierci.

W zależności od tego czy organizm rozmnaża się płciowo czy bezpłciowo początek ontogenezy wyznacza zapłodnienie albo oddzielenie się od organizmu macierzystego.

Wikipedia


ontogenia

nauka o rozwoju osobniczym organizmów


SJP.pl


ontogeniczny

ontogenia


SJP.pl

Patrz:

ontogenia

ontolog

specjalista w zakresie ontologii


SJP.pl


ontologia

1. jeden z działów filozofii, nauka o bycie; metafizyka;
2. sposób istnienia kogoś lub czegoś;
3. system pojęć i ich wzajemnych relacji, będący reprezentacją danego zasobu wiedzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. dziedzina wiedzy, która stara się odpowiadać na pytania o strukturę rzeczywistości i problematykę związaną z pojęciem bytu;

 (1.2) inform. formalna reprezentacja pewnej dziedziny wiedzy, na którą składa się zapis zbioru konceptów i relacji między nimi;

Wiktionary

Ontologia – dział filozofii dotyczący bytu; zajmuje się strukturą rzeczywistości oraz pojęciami istoty, istnienia, jego sposobów, przedmiotu i jego własności, przyczynowości, czasu, przestrzeni oraz możliwości i konieczności; w analizie ostatnich dwóch pojęć korzysta z logik modalnych. Ontologię czasem utożsamia się z metafizyką, jednak niektórzy rozdzielają te dyscypliny; przykładowo robi to tradycja fenomenologiczna.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) metafizyka

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) filozofia

meronimy.

pokrewne.

 przym. ontologiczny

 przysł. ontologicznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ontology; (1.2) ontology

* arabski: (1.1) أنتولوجيا, علم الوجود

* baskijski: (1.1) ontologia

* białoruski: (1.1) анталогія ż.; (1.2) анталогія ż.

* bułgarski: (1.1) онтология ż.

* czeski: (1.1) ontologie ż.

* francuski: (1.1) ontologie ż.; (1.2) ontologie ż.

* hiszpański: (1.1) ontología

* japoński: (1.1) furi|存在論|そんざいろん.

* łaciński: (1.1) ontologia

* łotewski: (1.1) ontoloģija ż.

* niemiecki: (1.1) Ontologie ż.; (1.2) Ontologie ż.

* nowogrecki: (1.1) οντολογία

* perski: (1.1) هستی‌شناسی

* portugalski: (1.1) ontologia

* rosyjski: (1.1) онтоло́гия ż.

* ukraiński: (1.1) онтологія ż.

* włoski: (1.1) ontologia

źródła.

== ontologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filoz. ontologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃ntɔˈlɔɟja, AS: õntoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ontologiczny

 przysł. ontologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) metafizyka

Wiktionary


ontologiczny

przymiotnik od: ontologia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od ontologia

Wiktionary

Ontologia – dział filozofii dotyczący bytu; zajmuje się strukturą rzeczywistości oraz pojęciami istoty, istnienia, jego sposobów, przedmiotu i jego własności, przyczynowości, czasu, przestrzeni oraz możliwości i konieczności; w analizie ostatnich dwóch pojęć korzysta z logik modalnych. Ontologię czasem utożsamia się z metafizyką, jednak niektórzy rozdzielają te dyscypliny; przykładowo robi to tradycja fenomenologiczna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃ntɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: õntoloǵičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ontologia ż.

Wiktionary


ontologizm

koncepcja filozoficzna, według której ludzkie poznanie bytu realizuje się w intuicyjnie odczuwanym Bogu


SJP.pl

1) termin utworzony przez V. Giobertiego na określenie nauki, według której normą ludzkiego sądzenia o bycie i niebycie jest Bóg osiągalny dla myśli ludzkiej bezpośrednio w nim samym;

2) wszelka nauka filozoficzna uznająca możliwość intuicyjnego poznania Boga, w szczególności teoria widzenia w Bogu głoszona przez N. de Malebranche'a.

Wikipedia


ontyczny

odnoszący się do istnienia, do bytu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) filoz. dotyczący samego bytu, istoty, tożsamości czegoś

Wiktionary

Ontologia – dział filozofii dotyczący bytu; zajmuje się strukturą rzeczywistości oraz pojęciami istoty, istnienia, jego sposobów, przedmiotu i jego własności, przyczynowości, czasu, przestrzeni oraz możliwości i konieczności; w analizie ostatnich dwóch pojęć korzysta z logik modalnych. Ontologię czasem utożsamia się z metafizyką, jednak niektórzy rozdzielają te dyscypliny; przykładowo robi to tradycja fenomenologiczna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dlatego należy oddzielić słowo od słowa reklamowego i wypowiedź słowną od wypowiedzi reklamowej, uznając tę ostatnią za artefakt, fenomen, zdarzenie o wartości ontycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃nˈtɨt͡ʃnɨ, AS: õntyčny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) egzystencyjny

Wiktionary


onuca

1. kawałek materiału do owijania stopy, zastępujący skarpetkę;
2. pogardliwie: osoba wykonująca działania propagandowe na rzecz Rosji; ruska onuca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odzież. pas tkaniny do owijania stopy stosowany zamiast skarpety;

 (1.2) przen. pogard. ktoś szerzący propagandę na rzecz Rosji, sprzyjający jej, działający w jej interesie

Wiktionary

Onuca (gwar. łonyca) – kwadratowy (około 40 × 40 centymetrów) lub prostokątny (około 40 × 80 centymetrów) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jaskier bez zachęty zerwał się i pomknął przez krzaki, powiewając onucami.

 (1.1) Gdy dolegały zmęczone stopy, siadał nad pierwszym spotkanym strumieniem, ściągał chodaki, onuce, z rozkoszą zanurzając nogi w bystry, rzeźwiący nurt.

 (1.2) O proszę – nawet Grisza, typowa onuca kacapska, rozumie różnicę między chowaniem się za cywilami a walką w mieście, w którym są cywile.

 (1.2) (…) zagłosowali przeciwko projektowi o pomocy uchodźcom z Ukrainy (…). Oficjalny profil partii na Twitterze narzeka, że pewnie z tego powodu znowu zostaną nazwani onucami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈnut͡sa, AS: õnuca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onucówka ż.

:: zdrobn. onucka ż.

 czas. onucować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ruska onuca

Wiktionary


onuce

1. kawałek materiału do owijania stopy, zastępujący skarpetkę;
2. pogardliwie: osoba wykonująca działania propagandowe na rzecz Rosji; ruska onuca


SJP.pl

Onuca (gwar. łonyca) – kwadratowy (około 40 × 40 centymetrów) lub prostokątny (około 40 × 80 centymetrów) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.

Wikipedia


onucka

zdrobnienie od: onuca


SJP.pl


onucki

zdrobnienie od: onuca


SJP.pl


onucować

czasownik

 (1.1) pot. polit. szerzyć rosyjską propagandę, wypowiadać się zgodnie z rosyjską linią propagandową

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chyba że Pan tak celowo onucuje i judzi na sąsiada w interesie sowietów, lub z głupoty.

 (1.1) Dawaj jeszcze coś o Wołyniu, Janusz. Jak już onucować, to na całego.

 (1.1) Niech pan już tak nie onucuje. Chce pan naprawdę opuścić ten blog w obronie Stalina i Putina?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onuca ż., onucowanie n.

Wiktionary


onucówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. żołnierska zupa grzybowa z makaronem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔ̃nuˈt͡sufka, AS: õnucufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onuca ż.

Wiktionary


onufry

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Onufry (gr. onophorbós - pasterz osłów) – imię męskie pochodzenia greckiego.

Onufry imieniny obchodzi: 23 stycznia, 10 i 12 czerwca.

Sławni o tym imieniu
  • Święty Onufry – pustelnik
  • Onufry Jacewicz (1800–1836) – generał, dowódca powstania w powiecie telszewskim w 1831, w czasie powstania listopadowego
  • Onufry Kopczyński – gramatyk, pijar
  • Onufry Małachowski – hrabia, senator
  • Onofre Marimón – były argentyński kierowca Formuły 1
  • Onufry Oborski – szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego od 1785, poseł na Sejm Czteroletni
  • Jan Onufry Zagłoba – postać z Trylogii Henryka Sienkiewicza
  • Onufry (Orest Wołodymyrowycz Berezowski, ur. 1944) – biskup Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego
  • Onufry (zm. 1147) – biskup czernihowski
  • Onufry (Jarosław Jarosławowycz Chawruk, ur. 1966) – biskup Kościoła Prawosławnego Ukrainy
  • Onufry (Antoni Maksimowicz Gagaluk, 1889-1938) – święty prawosławny, arcybiskup kurski i obojański
  • Onufry (Onufry Argitis lub Onufry z Neokastry) – albański ikonograf i malarz pejzaży oraz portretów
  • Onufry (Ołeh Łehki, ur. 1970) – biskup Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wuj Onufry miał ślusarnię na Mikołowskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ̃ˈnufrɨ, AS: õnufry

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Onufriusz

Wiktionary


ony

zaimek wskazujący

 (1.1) przest. ten

 (1.2) stpol. te

zaimek osobowy

 (2.1) stpol. one

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tedy mi jeden z onych starców rzekł: Nie płacz. Oto zwyciężył Lew, który jest z pokolenia Judy. sic.

 (2.1) Kiedy przyjdziesz między wrony, musisz krakać jako ony. sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔ̃nɨ, AS: õny

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. on, ona, ono, oni

 rzecz. ono n.

Wiktionary


onychin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. miner. onyks

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To była prosta formuła: idź gdzie płynie rzeka Bdelion i gdzie rodzi się kamień onychin. Onychin znaczy onyks. Z onyksu zbudowany jest tron Najwyższego i obramienie trybunału Sądu.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) onyks

Wiktionary


onychofag

osoba chorobliwie obgryzająca paznokcie


SJP.pl


onychofagia

obgryzanie paznokci, będące nawykiem psychonerwicowym


SJP.pl

Obgryzanie paznokci (onychofagia) – szkodliwy nawyk polegający na notorycznym gryzieniu paznokci podczas stresu, głodu lub nudy. Nawyk obejmuje najczęściej równomiernie wszystkie palce, bez faworyzacji jakiegoś z nich. Efektem obgryzania jest skrócenie płytki paznokciowej (Micronychia), analogiczne jak w twardzinie czy zespole Klippla-Trénaunaya.

Według statystyk, notoryczne obgryzanie paznokci dotyczy od 28–33% dzieci w wieku 7–10 lat i 45% nastolatków.

Wikipedia


onycholiza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. schorzenie polegające na odwarstwianiu płytki paznokcia od jego łożyska;

Wiktionary

Wikipedia


onychomancja

wróżenie z paznokci


SJP.pl

Onychomancja, onymancja (gr. onychos – „paznokieć”) – metoda wróżenia ze znaków na paznokciach, niekiedy traktowana jako specjalizacja chiromancji.

Według jednej z metod wróżenia przy użyciu onychomancji, białe znaki oznaczają szczęście, niebieskie nieszczęście, znaki na paznokciu kciuka dotyczą honoru, a palca wskazującego – pieniędzy. W innym jej wariancie używano paznokci młodego chłopca, które smarowano olejem i sadzą, a następnie obserwowano sposób, w jaki odbijają one światło słoneczne – nie należało wówczas brać pod uwagę wypukłości i skaz na paznokciach, ponieważ te kwestie należą już do chiromancji.

Wikipedia


onychozaur

rodzaj roślinożernego dinozaura z grupy iguanodonów; mochlodon, oligozaur, rabdodon, ornitomer


SJP.pl


onyks

minerał, odmiana agatu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jubil. miner. kamień półszlachetny, odmiana chalcedonu o równoległym ułożeniu warstewek, na przemian białej i czarnej lub ciemnobrunatnej;

Wiktionary

Onyks – minerał, odmiana chalcedonu o równoległym ułożeniu warstw, na przemian białej i czarnej. Nazwa pochodzi z greckiego όνυξ i oznacza pazur (paznokieć, racica): nawiązuje do twardości, wyglądu i ostrych krawędzi tego minerału. Biało-czarny onyks jest często nazywany zwyczajnym, arabskim lub czarnym.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. onyksowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. onychin

Wiktionary


onyksowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z onyksem; wykonany z onyksu, zawierający onyks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. onyks mrz.

Wiktionary


onyszczuk

nazwisko


SJP.pl

  • Antin Onyszczuk
  • Wołodymyr Onyszczuk

Wikipedia


onyszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Janusz Onyszkiewicz (ur. 1937) – polityk, matematyk, alpinista.
  • Joanna Onyszkiewicz (ur. 1950) – żona Janusza, wnuczka Józefa Piłsudskiego
  • Mieczysław Onyszkiewicz (1844-1917) – poseł do Sejmu Krajowego Galicji
  • Myrosław Onyszkewycz (1911-1950) – przywódca UPA
  • Stepan Onyszkewycz (1861-1945) – ukraiński poseł do Rady Państwa Austrii
  • Wojciech Onyszkiewicz (ur. 1948) – harcerz, historyk, opozycjonista w PRL
  • Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz (ur. 1944) – fizyk, polityk.

Wikipedia


onyszko

nazwisko


SJP.pl


onz

Organizacja Narodów Zjednoczonych, uniwersalna organizacja międzynarodowa działająca od roku 1945


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński

 (1.1) = polit. Organizacja Narodów Zjednoczonych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Większość krajów świata należy do ONZ.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔ‿ɛ̃n‿ˈzɛt, AS: o‿ẽn‿zet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ONZ-owiec m.

 przym. oenzetowski, ONZ-owski

Wiktionary


onz-owiec

pracownik ONZ; oenzetowiec


SJP.pl


onz-owski

ONZ (Organizacja Narodów Zjednoczonych); oenzetowski


SJP.pl


onże

wzmocniony zaimek wskazujący "on"


SJP.pl


oo

wykrzyknik oznaczający zdziwienie lub rozczarowanie; o, ooo


SJP.pl

  • dwuznak używany m.in. w języku angielskim
  • symboliczne oznaczenie konia czystej krwi arabskiej

Wikipedia


oo-

przedrostek

 (1.1) biol. pierwszy człon wyrazów złożonych, który wskazuje na ich związek znaczeniowy z jajem, komórką jajową

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) oocyt • oogeneza • oologia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|gr|ᾠο-. < etym|gr|ᾠόν.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oo-

* fiński: (1.1) oo-

* włoski: (1.1) oo-

źródła.

== oo- (język angielski.) ==

wymowa.

 amer. IPA|oʊ.ə-.

 bryt. IPA|əʊ.ə-.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-.wav. audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-2.wav.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) biol. oo-

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia. etym|gr|ᾠο-. < etym|gr|ᾠόν.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oo-

* fiński: (1.1) oo-

* włoski: (1.1) oo-

źródła.

== oo- (język angielski.) ==

wymowa.

 amer. IPA|oʊ.ə-.

 bryt. IPA|əʊ.ə-.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-.wav. audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-2.wav.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) biol. oo-

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|gr|ᾠο-. < etym|gr|ᾠόν.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oo-

* fiński: (1.1) oo-

* włoski: (1.1) oo-

źródła.

== oo- (język angielski.) ==

wymowa.

 amer. IPA|oʊ.ə-.

 bryt. IPA|əʊ.ə-.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-.wav. audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-oo-2.wav.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) biol. oo-

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


oo.

skrót od: ojcowie (zakonnicy), czytany jako cały, odmienny wyraz


SJP.pl

skrót

 (1.1) = kośc. ojcowie (zakonni)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielebni oo. dominikanie wezwali naszych ojców do kurii biskupiej, a nawet do nuncjatury apostolskiej, uważając wspomniany cud za bajeczkę (…)

Wiktionary


oocysta

zygota ziarniaków otoczona grubą błoną


SJP.pl

Wikipedia


oocyt

komórka jajowa; owocyt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. żeńska komórka płciowa powstająca z oogonium, z której na drodze oogenezy powstaje komórka jajowa;

Wiktionary

Oocyt, owocyt – komórka dająca początek komórce jajowej oraz towarzyszącym jej ciałkom kierunkowym, jedno ze stadiów oogenezy.

Oocyt I rzędu powstaje z oogonium w wyniku zapoczątkowanego podziału mejotycznego, który nie przekracza stadium profazy I.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wprowadzano nawet jądra z komórek jednego gatunku do oocytów drugiego, ale bez powodzenia.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owocyt

Wiktionary


oogamia

proces zapłodnienia z udziałem dużej komórki jajowej i bardzo małych plemników


SJP.pl

Oogamia – sposób rozmnażania płciowego będący jednym z rodzajów gametangiogamii. Polega na tym, że dwa gametangia (plemnia i rodnia) łączą się z sobą za pomocą specjalnego mostka kopulacyjnego zwanego włostkiem. Przez mostek ten z plemni do lęgni przepływa protoplast wraz z jądrami. Powstaje dwujądrowa oospora. Ten typ rozmnażania występuje np. u grzybów należących do klasy lęgniowców (Oomycota).

Wikipedia


oogamiczny

oogamia


SJP.pl

Patrz:

oogamia

oogeneza

proces tworzenia się komórek jajowych u człowieka i zwierząt, zachodzący w części korowej jajnika; owogeneza


SJP.pl

Oogeneza, owogeneza – zachodzący w jajnikach proces powstawania i dojrzewania komórek jajowych.

Jego pierwszym etapem jest wytworzenie z nabłonka płciowego oogoniów, które aktywnie dzielą się mitotycznie tworząc w końcu diploidalne oocyty I rzędu gromadzące żółtko (materiał zapasowy). Te dzielą się natomiast mejotycznie (niesymetrycznie) na haploidalne oocyty II rzędu oraz ciałka kierunkowe (polocyty). Oocyty II ulegają następnie kolejnemu niesymetrycznemu podziałowi mejotycznemu, odcinając kolejne ciałka kierunkowe oraz tworząc ootydę, która ostatecznie różnicuje się w komórkę jajową.

Wikipedia


oogonium

1. pierwsze niedojrzałe stadium komórki jajowej z początkowego etapu oogenezy, powstałe przez podział mitotyczny
2. żeński narząd płciowy niektórych glonów i grzybów; lęgnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) biol. zool. komórka dzieląca się mitotycznie, aby stworzyć oocyty; niedojrzała, żeńska komórka rozrodcza

 (1.2) bot. jednokomórkowe żeńskie gametangium u glonów i grzybów

Wiktionary

  • lęgnia (oogonium) – jednokomórkowe gametangium u glonów i grzybów
  • oogonium – żeńska, niedojrzała komórka rozrodcza

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.2) lęgnia, askogon

antonimy.

 (1.2) plemnia

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.2) oogonium

* łaciński: (1.1) oogonium n.; (1.2) oogonium n.

źródła.

== oogonium (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. lęgnia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔːˈɡɔ̃ɲũm, AS: ogõńũm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) lęgnia, askogon

Wiktionary


ooid

kuliste ziarno mineralne o średnicy poniżej 2 mm


SJP.pl

Wikipedia


oolit

1. skała osadowa składająca się z ooidów; ikrowiec
2. ruchliwa wydłużona forma zygoty u hemosporidiów, która wnika do jelita komara i przekształca się w oocystę


SJP.pl


oolitowy

związany z oolitem


SJP.pl


oolog

ornitolog badający ptasie jaja; owolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w zakresie oologii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈːlɔk, AS: •olok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oologia

 przym. oologiczny

Wiktionary


oologia

dział ornitologii zajmujący się badaniem jaj ptaków, ich budową, rozmiarami, ubarwieniem, zmiennością; owologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. dział ornitologii zajmujący się jajami, w szczególności ptasimi – ich budową, ubarwieniem, wielkością, kształtem i zmiennością;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) owologia

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) ornitologia

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. oolog m.

 przym. oologiczny

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|ὠο-|-λογία. < etym|gr|ᾠόν|λόγος. (ōión + logos) → jajo + słowo, przemowa

uwagi.

 (1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oology, oölogy

* białoruski: (1.1) аалогія ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) аалёгія ż.

* duński: (1.1) oologi w.

* estoński: (1.1) munateadus, oologia

* fiński: (1.1) oologia

* francuski: (1.1) oologie ż.

* hiszpański: (1.1) oología ż.

* ido: (1.1) oologio

* islandzki: (1.1) eggjafræði

* japoński: (1.1) 鳥卵学

* kataloński: (1.1) oologia ż.

* niderlandzki: (1.1) oölogie

* niemiecki: (1.1) Oologie ż.

* norweski (bokmål): (1.1) oologi m.

* portugalski: (1.1) oologia ż., ovologia ż.

* rosyjski: (1.1) оология ż.

* rumuński: (1.1) oologie

* słowacki: (1.1) oológia ż.

* szwedzki: (1.1) oologi w.

* ukraiński: (1.1) оологія ż.

źródła.

== oologia (język kataloński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) owologia, oologia

odmiana.

 (1.1) lp. oologia; lm. oologies

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔːˈlɔɟja, AS: oloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oolog m.

 przym. oologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owologia

Wiktionary


oologiczny

oologia


SJP.pl

Patrz:

oologia

oolong

[czytaj: ulong] chińska herbata półfermentowana o dużej zawartości taniny i niewielkiej ilości kofeiny; ulung


SJP.pl

Oolong (ulung, zwana też herbatą niebieskozieloną, szmaragdową, turkusową, wulung, bohea, bohe, bou; chiń. upr. 乌龙; chiń. trad. 烏龍; pinyin wūlóng) – rodzaj półoksydowanej herbaty z Chin (prowincje Fujian i Guangdong) oraz północnej i północno-wschodniej części Tajwanu. Znane są też ulungi z Indii, Nepalu, Wietnamu i innych krajów.

Wikipedia


ooo

wykrzyknik oznaczający zdziwienie lub rozczarowanie; o, oo


SJP.pl


ooplazma

znajdująca się w komórce jajowej zwierząt cytoplazma budująca błonę właściwą jaja


SJP.pl


oosfera

komórka jajowa tworząca się w lęgni niektórych glonów i grzybów


SJP.pl

Wikipedia


ooskop

przyrząd prześwietlający jaja ptactwa domowego dla zbadania ich świeżości lub kontroli rozwoju zarodka w czasie inkubacji; owoskop


SJP.pl

Owoskop (ooskop) (łac. ovum „jajo” + gr. skopeín „patrzeć”) – przyrząd służący do prześwietlania ptasich jak i innych jaj, aby sprawdzić ich świeżość lub rozwój zarodka.

Wikipedia


oospora

zygota powstała w procesie zapłodnienia (oogamii) u glonów i grzybów


SJP.pl

Oospora [gr. oón ‘jajo’ + spóros ‘nasienie] – otoczona grubą ścianą komórkową zygota. Powstaje w wyniku oogamii, ma diploidalną liczbę chromosomów i pełni funkcję przetrwalnika, który po okresie spoczynku lub po przetrwaniu niekorzystnych warunków życiowych może kiełkować.

Wikipedia


ooteka

kapsuła otaczająca grupę jaj, budowana z zestalonej wydzieliny gruczołów samic modliszek i karaczanów


SJP.pl

Ooteka (łac. ootheca, l. mn. oothecae, z gr. oo- – jajo i theca – osłona), kapsułka jajowa – zewnętrzna warstwa osłaniająca pakiet jajowy karaczanów i modliszek, określanych wspólną nazwą jajokapsułowców (Oothecaria). Substancja tworząca ootekę jest wydzieliną gruczołów dodatkowych. W kontakcie z powietrzem twardnieje.


Wikipedia


ootyp

część jajowodu u pasożytniczych robaków płaskich, w której następuje ostateczne formowanie się jaja


SJP.pl

Ootyp – część jajowodu uchodząca wspólnym ujściem wraz z gruczołami żółtkowymi. Występuje u pasożytniczych płazińców (głównie tasiemców i przywr).

Wikipedia


op

środowiskowo: op-art, opart (kierunek w sztuce abstrakcyjnej wykorzystujący odpowiednie układy kolorów i form geometrycznych jako zjawiska optyczne dające wrażenie ruchu i wymiarowości)


SJP.pl

skrótowiec, rodzaj nijaki

 (1.1) = anat. oko prawe

Wiktionary

Indonezja:

  • Op – wieś

Luksemburg:

  • Op Kneiff – lieu-dit w gminie Troisvierges, w kantonie Clervaux

Inne:

  • op. – skrót opus

Zobacz też:

  • OP

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. por|OL.

tłumaczenia.

źródła.

== OP (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = inform. original poster → autor tematu na forum

 (1.2) = grykomp. overpowered → zbyt silny (np. o postaci)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


op-art

kierunek w sztuce abstrakcyjnej wykorzystujący odpowiednie układy kolorów i form geometrycznych jako zjawiska optyczne dające wrażenie ruchu i wymiarowości; opart, op (środowiskowo)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. kierunek w plastykaastyce i sztuce użytkowej opierający się na oddziaływanie na oko odbiorcy, nie zaś na jego intelekt czy emocje;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) wizualizm

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) abstrakcjonizm

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. op-artowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|op art. < skr. od optical art → sztuka optyczna

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) op art

* estoński: (1.1) opkunst

* niemiecki: (1.1) Op-Art ż.

* nowogrecki: (1.1) Οπ Αρτ ż.

* słowacki: (1.1) op-art m.

źródła.

== op-art (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) szt. op-art

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. op-artowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wizualizm

Wiktionary


op-artowski

odnoszący się do op-artu (opartu); opartowski, opartowy


SJP.pl


op-ed

tekst przedstawiający opinię autora niezwiązanego z redakcją, publikowany przez gazetę lub czasopismo


SJP.pl


op.

skrót od: opus


SJP.pl

skrót

 (1.1) muz. opus

 (1.2) geogr. opolski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teraz słyszymy „Missa Solemnis D-dur op. 123” Ludwiga van Beethovena.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔpus, AS: opus

Wiktionary


op.cit.

skrót od: opere citato (z łaciny: w dziele cytowanym); op. cit., o.c.


SJP.pl

Op. cit., dz. cyt. (łac. opus citatum = „dzieło cytowane” lub opere citato = „z cytowanego dzieła”) – skrót używany w przypisach lub cytatach dla odesłania czytelnika do wcześniej cytowanej pozycji.

Chcąc odnaleźć źródło oznaczone jako op. cit., należy prześledzić wcześniejsze przypisy w bibliografii i odszukać odpowiedniego autora. Tam właśnie powinny znajdować się dane cytowanej pozycji.

Wikipedia


opa

potocznie: wykrzyknik zachęcający do wykonania skoku, podskoków lub opisujący ich wykonywanie; hopsasa, hopla, hopsa, hop, hops


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dziadek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|ołpa, oupa, oupik, upa, staraszek, starek, staroszek, starzik, starziyk, starzyk.

Wiktionary


opaciać

potocznie: zbrudzić z wielu stron czymś mokrym, mazistym; opaćkać


SJP.pl


opacionka

wieś w Polsce


SJP.pl

Opacionka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Brzostek.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

We wsi znajduje się mała, zabytkowa kapliczka, którą (według miejscowych podań) postawili konfederaci barscy, uciekający przed wojskami rosyjskimi. W miejscowości zachował się także budynek dworski z XIX wieku, który po licznych remontach utracił wartość zabytkową.

Wikipedia


opaćkać

potocznie: pobrudzić kogoś lub coś


SJP.pl


opacki

1. związany z opatem, opactwem;
2. przymiotnik od: Opacz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z opatem lub opactwem

 (1.2) odnoszący się do Opaczy, związany z Opaczą

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla opata lub opactwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zbudował także kościół w siedzibie opackiej w Pogódkach koło Starogardu Gdańskiego oraz rezydencję opacką w Pelplinie.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. opat m., opactwo n.

 (1.2)

 rzecz. Opacz ż.

Wiktionary


opactwo

klasztor i dobra klasztorne pod zarządem opata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. klasztor katolicki pod zarządem opata;

Wiktionary

Opactwo (od łac. abbatia) to:

  • mieszkanie opata wraz z kapitularzem i kaplicą
  • klasztor katolicki, na którego czele stoi opat, wraz z należącymi do niego posiadłościami ziemskimi.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wycieczce szkolnej zwiedziliśmy opactwo w Wąchocku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpat͡stfɔ, AS: opactfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatka ż., opat m., opatówka ż., archiopactwo n.

 przym. opacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. abbacja, abbacyja

Wiktionary


opacz

Opacz – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Konstancin-Jeziorna.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Wikipedia


opaczek

gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pierzastowąsowatych, hodowany w akwariach


SJP.pl

Giętkoząb czarnobrzuchy, opaczek (Synodontis nigriventris) – gatunek słodkowodnej ryby pierzastowąsowatej. Hodowana w akwariach.

Wikipedia


opacznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób odwrotny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. opaczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na opak, przeciwnie

Wiktionary


opaczniej

stopień wyższy od przysłówka: opacznie


SJP.pl


opaczność

rozumienie, robienie na opak, odwrotnie niż trzeba; nieprzychylność; przeciwność


SJP.pl


opaczny

postępujący, robiący coś lub rozumiany na opak, niewłaściwie, odwrotnie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) robiony lub rozumiany na opak, odwrotnie, inaczej niż trzeba

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. opacznie

Wiktionary


opad

1. opadanie, opadnięcie;
2. zjawisko atmosferyczne;
3. opadanie krwinek czerwonych;
4. rodzaj ćwiczenia gimnastycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) czynność lub zjawisko opadania, opadnięcia czegoś

 (1.2) coś, co opadło

 (1.3) meteorol. spadająca na ziemię woda w postaci ciekłej lub stałej;

 (1.4) med. fizj. oddzielanie się krwinek od osocza we krwi oraz badanie przeprowadzone by zaobserwować to zjawisko

 (1.5) sport. ćwiczenie gimnastyczne, polegające na skłonieniu tułowia z pozycji stojąc w przód, w tył lub w bok

Wiktionary

  • opad atmosferyczny
  • opad nawalny → deszcz nawalny
  • opad promieniotwórczy
  • opad krwi (Odczyn Biernackiego, OB, ESR)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɔpat, AS: opat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opadnięcie n., opadówka ż., spad m., spadek m., upadek m., pad m., wypad m., padanie n.

 czas. opadać, opaść, spadać, spaść, paść, padać, wypaść, wypadać, upaść, upadać

 przym. opadowy

 wykrz. wypad

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opadanie

 (1.2) spad

 (1.4) odczyn Biernackiego, opad Biernackiego, OB, BR, ESR

Wiktionary


opadać

1. zwisając okrywać coś; zwisać;
2. osuwać się z góry na dół;
3. spadać odrywając się od czegoś; odpadać;
4. klęsnąć, tęchnąć;
5. o poziomie wody, terenu: obniżać się, zniżać się;
6. tracić na sile, stawać się mniej intensywnym; słabnąć;
7. o uczuciach, stanach psychicznych: opanowywać, przenikać, ogarniać kogoś;
8. zostać pozbawionym czegoś, stracić coś, np. opadać z sił, z ciała;
9. dawniej: napadać na kogoś, osaczać, otaczać


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) tracić wysokość, osuwać się z góry na dół, obniżać się

 (1.2) przekrzywiać się w dół

 (1.3) usiąść wygodnie

 (1.4) o terenie, drodze: prowadzić w dół

 (1.5) o emocjach, burzy: powoli zanikać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesienią liście opadają z drzew.

 (1.3) Opadł na fotel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpadat͡ɕ, AS: opadać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opadnięcie n., opadanie, opad

 przym. opadowy

 czas. opaść

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spadać, schodzić, spływać

 (1.2) zwieszać się

 (1.5) ustępować, zmniejszać się

Wiktionary


opadanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opadać.

Wiktionary

Zniżanie – faza lotu statku powietrznego charakteryzująca się zmniejszaniem odległości pomiędzy statkiem powietrznym a ziemią w czasie.

Podczas zniżania załoga przygotowuje się do lądowania, zaś personel pokładowy przygotowuje do niego pasażerów. Załoga stosuje procedurę dolotu na lotnisko docelowe z jednoczesną konfiguracją płatowca (np. ustawienia klap do lądowania, włączenie świateł lądowania, omówienie sposobu lądowania i sprawdzenie check-listy).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈdãɲɛ, AS: opadãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opadać, opaść

 rzecz. opadnięcie n.

Wiktionary


opadnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opaść.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opadanie n., opad m.

 przym. opadowy

 czas. opaść dk., opadać ndk.

Wiktionary


opadnięty

1. obniżyć się; spaść;
2. stać się mniej intensywnym;
3. napaść na kogoś, otoczyć grupą


SJP.pl


opadonośny

przynoszący opady - wodę w postaci deszczu, śniegu, gradu itp.


SJP.pl


opadowy

przymiotnik od: opad


SJP.pl


opadzina

1. opadłe liście
2. choroba drzew i krzewów


SJP.pl


opadzisko

w robotach ziemnych: wyrwa, wklęśnięcie na zboczu, spowodowane obsunięciem się ziemi


SJP.pl


opadły

taki, który opadł; opadnięty (rzadko)


SJP.pl


opajać

1. środowiskowo: poić zwierzęta dużą ilością wody;
2. dawniej: upajać


SJP.pl


opak

dawniej: w odwrotnym kierunku niż trzeba, inaczej, niż powinno być


SJP.pl


opak.

skrót

 (1.1) = opakowanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Winogrono jasne bezpestkowe 500 g – 5,99 zł/opak.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) op.

Wiktionary


opakowalnictwo

ogół zagadnień związanych z opakowywaniem towarów


SJP.pl


opakowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) to, co służy do przechowywania

 (1.2) jednostka, w której mierzona jest ilość niektórych wyrobów

 (1.3) odczasownikowy od|opakować.

Wiktionary

Opakowanie – wytwór o określonej konstrukcji, którego zadaniem jest zabezpieczenie towaru lub otoczenia w trakcie transportu i przechowywania. Pełni on często funkcję narzędzia marketingowego, pobudzającego swoim estetycznym wyglądem oraz przekazem marketingowym (danymi nt. produktu, informacjami na temat marki, przedsiębiorstwa) do nabycia towaru. Często opakowanie pełni więc rolę „cichego sprzedawcy”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rok po roku obywatele Europy używają coraz więcej opakowań. Ten trend trzeba odwrócić, więc politycy UE dążą do wprowadzenia nowych przepisów dotyczących korzystania z opakowań.

 (1.1) Opakowanie mleka zwykle ma prostopadłościenny kształt.

 (1.2) Daj mi dwa opakowania mleka.

 (1.3) Czy mogę cię prosić o opakowanie tych prezentów?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpakɔˈvãɲɛ, AS: opakovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wypakowywać, opakować dk., opakowywać ndk.

 rzecz. pakowanie n., opakowywanie

 przym. opakowaniowy

Wiktionary


opakowaniowy

opakowanie; opakunkowy, pakowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z opakowaniem, dotyczący opakowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opakowanie n., opakowywanie n., pakowanie n., spakowanie n., paka ż., paczka ż., pakowarka ż., pakowacz m., pakowaczka ż.

 czas. pakować ndk., spakować dk., opakowywać ndk., opakować dk.

Wiktionary


opakunek

przestarzale: opakowanie


SJP.pl


opakunkowy

przestarzale: opakowaniowy; pakowy


SJP.pl


opal

1. uwodniona krzemionka o zmiennej zawartości wody
2. cienka tkanina bawełniana, miękka, lekko przezroczysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. mieniący się barwami minerał zaliczany do krzemianów, uwodniony dwutlenek krzemu;

 (1.2) jubil. kamień szlachetny oszlifowany z opalu (1.1) mineralnego

 (1.3) włók. cienka, nieco sztywna, lekko przejrzysta tkanina bawełniana, opalizowana, podobna do batystu, stosowana do wyrobu damskich bluzek i bielizny;

forma czasownika.

 (2.1) rozk. 2. os. od: opalać

Wiktionary

Opal – mineraloid zaliczany do krzemianów. Nazwa pochodzi od sanskryckiego upala = drogi kamień, kamień szlachetny; bądź od gr. opallios (łac. opalus) = widzieć zmianę (barwy). Opal jest oficjalnym kamieniem szlachetnym Australii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Barwa opalu jest bardzo różna, lecz najczęściej spotyka się mlecznobiałe lub bezbarwne. Niektóre opale ze względu na piękną barwę lub grę barw, tzw. opalescencję, są zaliczane do kamieni ozdobnych i szlachetnych.

 (1.2) Był to klejnot prosty w zamyśle, a przez to niesłychanie elegancki, złota plecionka o kształcie zbliżonym do trójkąta, zdobiona emalią, wysokości 11,5 cm, wysadzana opalami i czerwonawymi almandynami.

 (1.3) Oprócz koszuli nakładają kobiety jeszcze koszulkę tj. rodzaj bluzki uszytej z delikatnego, białego płócienka lub opalu, żorżety, której przody i tył są krojone z jednego kawałka (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔpal, AS: opal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalescencja ż., opalizowanie n., opalizacja ż.

 czas. opalizować ndk.

 przym. opalowy

Wiktionary


opala

1. ogrzewać pomieszczenie, spalając coś
2. poddawać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmalać
3. poddawać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalać komuś np. tytoń
5. opalać się: poddawać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

  • Opala – wulkan na Kamczatce
  • Opala – herb szlachecki
  • Chevrolet Opala – samochód osobowy

Osoby:

  • Grzegorz Opala – polski lekarz, gerontolog, profesor nadzwyczajny Śląskiej Akademii Medycznej, minister zdrowia, poseł na Sejm III kadencji
  • Joseph Opala – amerykański antropolog
  • Marian P. Opala – sędzia Sądu Najwyższego stanu Oklahoma w USA
  • Władysław Opala – polski działacz społeczny, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919-1922)

Wikipedia


opalać

1. ogrzewać pomieszczenie, spalając coś
2. poddawać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmalać
3. poddawać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalać komuś np. tytoń
5. opalać się: poddawać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. opalić)

 (1.1) ogrzewać pomieszczenie za pomocą spalania materiałów takich jak węgiel, koks, drewno

 (1.2) poddawać powierzchnię czegoś działaniu płomienia w celu usunięcia zbędnych pęczków, włosków, zabezpieczenia przed snuciem

 (1.3) przypalać fragment odzieży, włosów

 (1.4) poddawać naskórek działaniu promieni słonecznych

 (1.5) o słońcu: nadawać czemuś brązowy kolor

 (1.6) pot. wypalać komuś papierosy

czasownik zwrotny niedokonany opalać się (dk. opalić się)

 (2.1) poddawać siebie działaniu promieni słonecznych, w celu uzyskania ciemnego koloru skóry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opalamy dom drewnem, bo mąż dostaje deputat z lasu.

 (1.2) Sprawioną kurę zawsze opalam, by pozbyć się najmniejszych piórek.

 (1.4) Opalasz twarz? Nie boisz się zmarszczek?

 (1.5) O tej porze słońce opala najbardziej.

 (1.6) Michał to straszny sknera, sam nie kupuje papierosów, tylko opala kolegów.

 (2.1) Niektórzy mówią, że nie wolno się opalać, gdyż grozi to rakiem skóry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpalat͡ɕ, AS: opalać

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt dokonany opalić

 rzecz. opalanie n., opalenie n., opał m., opalenizna ż.

 przym. opałowy, palny, opalony

 czas. palić

Wiktionary


opalanie

zajęcie plażowicza; ogrzewanie; ocieplanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opalać.

Wiktionary

Opalanie – metoda sterylizacji igieł, oczek bakteriologicznych oraz sprzętu odpornego na wysoką temperaturę. Zaliczana jest do sterylizacji metodami fizycznymi w suchym gorącym powietrzu. Do opalania używany jest palnik Bunsena.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈlãɲɛ, AS: opalãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalenie n., opalacz m., opalarka ż., opalenizna ż., opał m.

 czas. palić, opalać ndk., opalić dk.

 przym. opałowy, opalony

Wiktionary


opalarka

Opalarka – elektronarzędzie emitujące strumień powietrza o temperaturze 50-650 °C. Opalarki stosowane są do usuwania starych powłok lakierniczych, wyginania i spawania termoplastów, odmrażania zamarzniętych rur, suszenia oraz do okleinowania elementów meblowych.

Wikipedia


opalarnia

pomieszczenie, w którym odbywa się opalanie tkanin


SJP.pl


opalenica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. szczyt w słowackich Tatrach Zachodnich


SJP.pl

Opalenica (niem. Opalenitz, 1943-1945 Oppenbach) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Opalenica. Położone nad rzeką Mogilnicą, 40 km na zachód od Poznania.

Prywatne miasto szlacheckie, własność kasztelana rogozińskiego Jana Opalińskiego, około 1580 roku leżało w powiecie kościańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego, w Pojezierzu Wielkopolskim. Miasto pierwszego polskiego motocykla.

Wikipedia


opalenicki

przymiotnik od: Opalenica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Opalenicą, dotyczący Opalenicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Opalenica ż., opaleniczanin m., opaleniczanka ż.

Wiktionary


opaleniczanin

mieszkaniec Opalenicy


SJP.pl


opaleniczanka

mieszkanka Opalenicy


SJP.pl


opalenie

1. ogrzać pomieszczenie przez spalenie czegoś
2. poddać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmolić
3. poddać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalić komuś np. tytoń
5. opalić się: poddać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opalić.

Wiktionary

Opalenie – wieś kociewska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew.

Wieś położona u zbiegu dróg krajowych nr 90 i 91. Stanowi sołectwo Opalenie, w którego skład wchodzą również miejscowości: Aplinki, Na Piaskach, Pod Górami i Osady. Na południe od Opalenia znajdują się bezpośrednio nad brzegami Wisły rezerwaty florystyczne Wiosło Duże i Wiosło Małe. Dwa inne rezerwaty florystyczne (Opalenie Dolne i Opalenie Górne) znajdują się na wschód od miejscowości.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. palić, opalać ndk., opalić dk.

 rzecz. opalanie n., opalenizna ż., opał mrz.

 przym. opałowy, opalony

Wiktionary


opaleniec

  • Opaleniec (Góry Izerskie) (825 m n.p.m.) – szczyt w Górach Izerskich
  • Opaleniec – wieś w woj. mazowieckim
  • Opaleniec – dawna gromada

Wikipedia


opalenizna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ciemniejsze zabarwienie skóry uzyskane poprzez działanie promieni słonecznych lub UV;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spójrz, jaką Kryśka ma piękną opaleniznę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpalɛ̃ˈɲizna, AS: opalẽńizna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalanie n., opalenie n., opalanko n., opalarka ż., opał m.

 czas. opalać ndk., opalić dk., palić ndk.

 przym. opalony

Wiktionary


opaleński

związany z Opaleniem, dotyczący Opalenia


SJP.pl


opalescencja

rozpraszanie światła zachodzące na fluktuacjach gęstości ośrodka lub na zawartych w nim drobinach zawiesiny


SJP.pl

Opalescencja - szczególny rodzaj iryzacji, objawiający się na powierzchni niektórych minerałów, zwłaszcza opalu zwyczajnego, w postaci charakterystycznej mlecznobiałej, mlecznoniebieskawej lub perłowolśniącej poświaty wskutek zjawiska odbicia światła krótkofalowego, czyli niebieskiego. Światło ulega rozproszeniu na mikroskopowych spękaniach lub na szczelinkach wypełnionych wodą.

  • Opalescencja o połysku srebrzystym zwana jest adularyzacją i występuje w skaleniach potasowych: adularze, ortoklazie, niekiedy w sanidynie, czasami w mikroklinie.

Wikipedia


opalewo

Opalewo (niem. Oppelwitz) –wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Szczaniec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

We wsi urodził się piosenkarz disco polo Paweł „Czadoman” Dudek.

Wikipedia


opalić

1. ogrzać pomieszczenie przez spalenie czegoś
2. poddać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmolić
3. poddać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalić komuś np. tytoń
5. opalić się: poddać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. opalać)

 (1.1) ogrzać pomieszczenie za pomocą spalania materiałów takich jak węgiel, koks, drewno

 (1.2) poddać powierzchnię czegoś działaniu płomienia w celu usunięcia zbędnych pęczków, włosków, zabezpieczenia przed snuciem

 (1.3) przypalić fragment odzieży, włosów

 (1.4) poddać naskórek działaniu promieni słonecznych

 (1.5) o słońcu: nadać czemuś brązowy kolor

 (1.6) pot. wypalić komuś papierosy

czasownik zwrotny dokonany opalić się (ndk. opalać się)

 (2.1) poddać siebie działaniu promieni słonecznych, w celu uzyskania ciemnego koloru skóry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W podróży nie było mi zimno, bo wagon, w którym jechałam, dobrze był opalony […].

 (1.2) Opaliłaś kurę po obdarciu jej z piór?

 (1.3) Opaliła sobie chustkę i trochę włosów.

 (1.4) Opaliłam plecy na czerwono i teraz mnie pieką.

 (1.5) Gorący powiew z Teksasu opalił i pokrył złotawym odblaskiem bladą jej twarzyczkę.

 (1.6) Byłem na piwie z Michałem, opalił mnie z wszystkich papierosów.

 (2.1) Wygląda chłopak jak bernardyński prowincjał, zmężniał, opalił się, utył.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpalʲit͡ɕ, AS: opalʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalanie, opalenie, opał, opalenizna

 czas. opalać, palić

 przym. opałowy, palny, opalony

Wiktionary


opalikować

1. osadzić w gruncie paliki w celu ogrodzenia jakiegoś terenu lub przygotowania jakiegoś obszaru do uprawy roślin tyczkowych;
2. przywiązać coś do palika


SJP.pl


opalina

jednokomórkowy pierwotniak żyjący w jelicie płazów


SJP.pl


opaliński

nazwisko


SJP.pl


opaliny

podtyp pierwotniaków z typu Sacromastigophora


SJP.pl

Opaliny (Opalinidae) – monotypowa gromada, rząd i rodzina stramenopilów. Z powodu licznych wici pokrywających ciało, uprzednio zaliczane do orzęsków; w 1975 należały do wiciowców, a obecny przydział nadano w 1999 roku.

Opaliny są cudzożywnymi, jednokomórkowymi eukariontami, których długość ciała może dochodzić nawet do 3 mm. Najlepiej poznanym gatunkiem Opalinata jest Opalina, która osiąga długość 90–500 μm długości. Opaliny posiadają od dwóch do wielu jąder.

Wikipedia


opalisadować

otoczyć palisadą


SJP.pl


opalisadowanie

otoczyć palisadą


SJP.pl


opalitka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. okrągła, wypukła płytka do znakowania matek pszczelich

Wiktionary


opalizacja

zjawisko mienienia się niektórych powierzchni barwami tęczy


SJP.pl

Opalizacja – efekt optyczny występujący m.in. w opalach i charakteryzujący się grą barw w postaci kolorowych wzorów plam, które zmieniają się w zależności od kąta obserwacji.

Zjawisko to spowodowane jest wielokrotnym odbiciem światła od gęsto ułożonych warstw lub kuleczek występujących w częściowo przeźroczystym materiale. Na tych niejednorodnościach światło ulega dyfrakcji i interferencji światła białego. Aby efekt ten nastąpił niezbędna jest rodzina równoległych płaszczyzn i gęste ułożenie elementów płaszczyzny odbłysku.

Wikipedia


opalizować

mienić się barwami tęczy


SJP.pl


opalizujący

mienić się barwami tęczy


SJP.pl

Patrz:

opalizować

opalone

1. ogrzać pomieszczenie przez spalenie czegoś
2. poddać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmolić
3. poddać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalić komuś np. tytoń
5. opalić się: poddać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

Opalone – trawiasto-lesisty grzbiet w Tatrach Wysokich, odchodzący od Opalonego Wierchu w kierunku północno-wschodnim aż do przełęczy Roztockie Siodło oddzielającej go od wzniesienia Roztockiej Czuby.

Opalone oddziela Dolinę Rybiego Potoku od Doliny Roztoki. Jego zbocza opadające do Doliny Roztoki są na znacznej części podcięte skalnymi urwiskami. Na górnej części Opalonego znajduje się trawiasta rówień, nazywana Wolarnią nad Kępą, Równią nad Kępą lub Nad Kępą. Dawniej była ona wypasana. Z grupy głazów na tej równi rozległy widok na granitowe szczyty wznoszące się nad Morskim Okiem i Czarnym Stawem. Z tego miejsca malowali pejzaże Tatr m.in. Leon Wyczółkowski, Walery Eljasz-Radzikowski, Wojciech Gerson.

Wikipedia


opalony

1. ogrzać pomieszczenie przez spalenie czegoś
2. poddać powierzchnię czegoś działaniu ognia; osmolić
3. poddać skórę działaniu słońca, czyniąc ją ciemniejszą
4. pot. wypalić komuś np. tytoń
5. opalić się: poddać swą skórę działaniu słońca


SJP.pl

przymiotnik odczasownikowy

 (1.1) taki, który się opalił

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalacz mrz., opalanie n., opalenie n., opalenizna ż., opał mrz.

 czas. opalać, opalić

 przym. opałowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zbrązowiały

Wiktionary


opalować

otoczyć palami, umieścić pale


SJP.pl


opalowy

1. wykonany z opalu;
2. ozdobiony opalem;
3. mieniący się jak opal; tęczowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z opalu (minerału), składający się z opalu, zawierający opal

 (1.2) błyszczący jak opal (minerał), mieniący się jak opal

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wtedy profesor Lalos powiedział jakieś słowo do umieszczonego na palcu pierścienia z opalowym kamieniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈlɔvɨ, AS: opalovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opal

 przysł. opalowo

Wiktionary


opalski

nazwisko


SJP.pl


opamiętanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) opanowanie i rozsądek

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opamiętywać, opamiętać dk.

Wiktionary


opamiętywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. opamiętać)

 (1.1) książk. uświadamiać komuś jego nierozsądne zachowanie

czasownik zwrotny niedokonany opamiętywać się (dk. opamiętać się)

 (2.1) odzyskiwać kontrolę nad swoim zachowaniem i zaczynać postępować rozsądnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stary Szkinda nie tylko jadło dawał biednym ludziom. Rozdarowywał, co widział w komorze, aż go reszta rodziny musiała po trosze opamiętywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opamiętanie n.

 czas. opamiętać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) otrzeźwiać

 (2.1) opanowywać się

Wiktionary


opancerzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. opancerzyć)

 (1.1) wkładać pancerną osłonę

czasownik zwrotny niedokonany opancerzać się (dk. opancerzyć się)

 (2.1) wkładać pancerz na siebie

 (2.2) stwarzać izolację emocjonalną od świata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opancerzanie n., opancerzenie n., pancerniak mos.

 czas. opancerzyć dk.

 przym. opancerzony

Wiktionary


opancerzenie

Opancerzenie – wykorzystanie pancerza do zabezpieczenia ludzi, sprzętu itp. przed rażącym działaniem broni białej, pocisków, odłamków, fali uderzeniowej, promieniowania przenikliwego. Może być stałe lub instalowane (używane) doraźnie.

Wikipedia


opancerzony

przymiotnik

 (1.1) pokryty pancerzem, zabezpieczeniem przed atakiem z zewnątrz

Wiktionary

Opancerzony (ang. Armored) – amerykański film akcji w reżyserii Nimróda Antala, którego premiera odbyła się 4 grudnia 2009 roku.

Zdjęcia do filmu zostały zrealizowane w Los Angeles, Long Beach i Fontanie.

Film zarobił 22 942 221 dolarów.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. opancerzać, opancerzyć

 rzecz. pancerniak mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pancerny, uzbrojony

Wiktionary


opancerzyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. opancerzać)

 (1.1) dokonany od|opancerzać.

czasownik zwrotny dokonany opancerzyć się (ndk. opancerzać się)

 (2.1) dokonany od|opancerzać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opancerzanie n., opancerzenie n., pancerniak mos., pancerny mos.

 czas. opancerzać ndk.

 przym. opancerzony, pancerny

Wiktionary


opanować

czasownik przechodni dokonany (ndk. opanowywać)

 (1.1) przyswoić sobie wiedzę z danej dziedziny

 (1.2) podporządkować sobie jakiś teren

 (1.3) przejąć kontrolę nad czymś

 (1.4) przeniknąć

czasownik zwrotny dokonany opanować się (ndk. opanowywać się)

 (2.1) powściągnąć swoje emocje

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jacek opanował materiał do klasówki.

 (1.3) Krew uderzyła mu do głowy, ale próbował się opanować.

 (1.4) Opanował mnie strach i nie byłem w stanie nic zrobić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpãˈnɔvat͡ɕ, AS: opãnovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. panowanie n., opanowanie n., panicz m., panieństwo n.

 czas. panować ndk., zapanować dk.

 przym. opanowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nauczyć się, przyswoić sobie

 (1.2) podbić, przejąć, zawładnąć

 (1.3) przejąć kontrolę, zmonopolizować

 (1.4) oblecieć, ogarnąć, przeniknąć

Wiktionary


opanowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opanować.

 (1.2) spokój, panowanie nad swoimi emocjami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpãnɔˈvãɲɛ, AS: opãnovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opanować dk., opanowywać ndk.

 przym. opanowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawładnięcie

 (1.2) samokontrola, beznamiętność, zachowanie zimnej krwi, niewzruszoność

Wiktionary


opanowany

zachowujący spokój w każdej sytuacji


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który panuje nad swoim zachowaniem

 (1.2) będący wyrazem opanowania

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy bierny od: opanować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opanowanie n., opanowywanie n., panowanie n.

 czas. panować, opanować dk., opanowywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spokojny, zrównoważony, ogarnięty, powściągliwy, rozważny, skupiony, trzeźwo myślący, zebrany w sobie

 (1.2) niewzruszony, beznamiętny, spokojny

Wiktionary


opanowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. opanować)

 (1.1) przejmować władzę nad danym obszarem

 (1.2) zdobywać kontrolę nad czymś lub nad kimś

 (1.3) nabywać wiedzy lub sprawności w czym

 (1.4) przejmować kontrolę psychiczną

czasownik zwrotny niedokonany opanowywać się (dk. opanować się)

 (2.1) powściągać własne emocje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opanowanie n., opanowywanie n.

 przym. opanowany

 czas. panować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zajmować, zawładnąć, zdobywać

 (1.2) poskramiać, podporządkowywać

 (1.3) uczyć się, ogarniać

 (1.4) ogarniać, przenikać

Wiktionary


opanowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opanowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opanowywać ndk.

 przym. opanowany

Wiktionary


opar

opary;
1. obłok pary; mgła;
2. woń ulatniająca się po ogrzaniu niektórych substancji; wyziew


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, co wyparowuje, unosi się w atmosferze na skutek różnicy temperatur; ulatniająca się woń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z dalekich pól szedł gęsty opar niby dym ciepły, wzmagał się i przewalał nad równinami, a trząsł i połyskiwał nad wzgórzem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oparzelisko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) para, wyziew, daw. wapor

Wiktionary


opara

nazwisko


SJP.pl

Opara – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, w kantonie środkowobośniackim, w gminie Novi Travnik. W 2013 roku liczyła 217 mieszkańców, z czego większość stanowili Boszniacy.

Wikipedia


oparafować

dawniej: zaparafować


SJP.pl


oparcie

1. część krzesła, ławki, kanapy itp. służąca do opierania się plecami;
2. to, na czym się coś lub ktoś opiera, wspiera;
3. coś, co jest pomocą w trudnej sytuacji, ktoś, na kogo można liczyć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) część mebla służąca do podtrzymywania plecyeców

 (1.2) przen. osoba lub rzecz pomocna w trudnej sytuacji

 (1.3) rzecz, na której coś lub ktoś się opiera

 (1.4) odczasownikowy od|oprzeć.

Wiktionary

Oparcie – część mebla do siedzenia na której siedząca osoba opiera plecy.

Istnieje wiele rodzajów oparć i są one zależne zwykle od konstrukcji siedziska, którego są częścią. Np. meble tapicerowane mają oparcia tapicerowane (pikowane lub nie), inne meble mogą mieć oparcia twarde lub częściowo wyściełane. W meblach biurowych czy też w pojazdach oparcia są dodatkowo wyposażone w możliwość regulacji kąta nachylenia i wysokości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oparcie mojego fotela komputerowego nie jest zbyt wygodne.

 (1.2) Joanno, jestem niezmiernie kontent, iż zawsze znajduję oparcie w twej przezacnej osobie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈparʲt͡ɕɛ, AS: oparʹće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. parcie n., opór mrz., opora ż., opieranie n.

 czas. opierać ndk., oprzeć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wsparcie, opora

 (1.3) podpora

Wiktionary


oparnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitsłow. rusałka zamieszkująca mgły i opary unoszące się nad potokami górskimi

Wiktionary


oparówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Oparówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie strzyżowskim, w gminie Wiśniowa.

Była wsią klasztoru cystersów koprzywnickich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wikipedia


opart

kierunek w sztuce abstrakcyjnej wykorzystujący odpowiednie układy kolorów i form geometrycznych jako zjawiska optyczne dające wrażenie ruchu i wymiarowości; op-art, op (środowiskowo)


SJP.pl

Op-art (ang. op art, od optical art ‘sztuka optyczna’), in. wizualizm – kierunek w grafice, modzie, sztuce użytkowej i malarstwie, którego zadaniem jest oddziaływanie na oko widza, a nie na jego intelekt czy emocje; stosujący abstrakcyjne kombinacje linii dające geometryczne złudzenia optyczne, efekty świetlne, dynamiczne i fakturalne, zmierzające do wywołania wrażenia głębi oraz ruchu rozwibrowaniem pola widzenia. Za okres szczytowy op-artu uznaje się lata 50. i 60. XX wieku.

Wikipedia


opartowski

odnoszący się do opartu (op-artu); op-artowski, opartowy


SJP.pl


opartowy

odnoszący się do opartu (op-artu); op-artowski, opartowski


SJP.pl


oparty

kierunek w sztuce abstrakcyjnej wykorzystujący odpowiednie układy kolorów i form geometrycznych jako zjawiska optyczne dające wrażenie ruchu i wymiarowości; op-art, op (środowiskowo)


SJP.pl


opary

opary;
1. obłok pary; mgła;
2. woń ulatniająca się po ogrzaniu niektórych substancji; wyziew


SJP.pl

Opary (ukr. Опори) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie drohobyckim, nad rzeką Lutyczyna (Лютичина).

Wieś do 1945 w Polsce, w województwie lwowskim, w powiecie drohobyckim, w gminie Medenice, 18 km na północny wschód od Drohobycza.

W 1843 w Oparach urodził się Władysław Łoziński – polski powieściopisarz i historyk, sekretarz Ossolineum.

Wikipedia


oparzelina

1. miejsce oparzone na ciele; oparzelizna
2. choroba drzew spowodowana nadmiernym nasłonecznieniem; zgorzelina


SJP.pl

  • Oparzelina – zobacz: Oparzenie
  • Oparzelina – choroba drzew
  • Oparzelina mrozowa

Wikipedia


oparzelisko

bagniste, podmokłe miejsce, niezamarzające w czasie zimy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. grzęzawisko niezamarzające zimą

Wiktionary

Oparzelisko – część torfowiska wysokiego, niezamarzająca w czasie mrozów wskutek wydzielania się ciepła związanego z zachodzącymi procesami rozkładu materiału organicznego. Efektem tego są unoszące się nad oparzeliskiem opary.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ciszę głuchą tych łowów przerywało ciapanie odyńców, żrących żołędzie i bukiew w oparzeliskach i gozdach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. oparzelisty, parzelniczy, parzydełkowy

 czas. parzyć

 rzecz. opar mrz.

Wiktionary


oparzelizna

miejsce oparzone na ciele; oparzelina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uszkodzenie ciała wywołane działaniem gorąca, oparzelina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli oparzonej części ciała nie można w wodę włożyć, wtedy się maczają w zimnej, osobnej wodzie chusty, i takowe przykładają się na oparzeliznę (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oparzenie, oparzelina

 czas. parzyć

 przym. parzelniczy, parzydełkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oparzelina

Wiktionary


oparzelnik

metalowy zbiornik, w którym gorącą wodą oparza się tusze wieprzowe


SJP.pl


oparzenie

uszkodzić skórę lub narządy wewnętrzne wskutek kontaktu z gorącym płynem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|oparzyć.

 (1.2) med. uraz spowodowany ciepłem

 (1.3) med. rana od oparzenia (1.2)

Wiktionary

Oparzenie (łac. combustio) – uszkodzenie skóry i w zależności od stopni oparzenia także głębiej położonych tkanek lub narządów wskutek działania ciepła, żrących substancji chemicznych (stałych, płynnych, gazowych), prądu elektrycznego, promieni słonecznych – UV, promieniowania (RTG, UV i innych ekstremalnych czynników promiennych). Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy wstrząs może doprowadzić do zgonu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. oparzelizna ż.

 czas. parzyć ndk., oparzyć dk.

 przym. parzelniczy, parzydełkowy, oparzeniowy

Wiktionary


oparzeniówka

potocznie: oddział szpitalny zajmujący się leczeniem oparzeń


SJP.pl


oparzeniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z oparzeniem, dotyczący oparzenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. oparzenie n.

 przym. parzelniczy, parzydełkowy

 czas. parzyć

Wiktionary


oparzyć

uszkodzić skórę lub narządy wewnętrzne wskutek kontaktu z gorącym płynem


SJP.pl


opas

utuczone zwierzę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zootechn. bardzo intensywne karmienie zwierzęcia przeznaczonego na ubój, zwykle bydła i koni;

 (1.2) zootechn. utuczone bydło

 (1.3) daw. to co opasuje, odgradza; mury obronne

 (1.4) daw. obwód, obrąb

 (1.6) daw. żart. grubas

Wiktionary

Tucz (opas, opasanie) – bardzo intensywne karmienie zwierzęcia przeznaczonego na ubój. Celem tuczu jest przekształcenie podawanych zwierzęciu pasz na mięso i tłuszcz. Tucz różni się w zależności od gatunku zwierzęcia.

Słowem tucz określa się trzodę chlewną, a słowem opas bydło i inne przeżuwacze oraz konie. Określenie opas oznacza też utuczone już bydło, np. opasy na sprzedaż. Utuczone świnie określa się natomiast mianem tuczników.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wypas m., opaska ż., opasywanie n., opasanie n.

 czas. opasywać ndk., opasać dk.

 przym. wypasiony

 przysł. opasem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opasanie, tucz, tuczenie

Wiktionary


opasać

nałożyć pas, obwiązać się czymś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. opasywać)

 (1.1) otoczyć wiązaniem; owinąć pasem

 (1.2) znaleźć się dookoła czegoś

czasownik przechodni niedokonany (dk. opaść)

 (2.1) karmić intensywnie

czasownik zwrotny dokonany opasać się (ndk. opasywać się)

 (3.1) opasać samego siebie

 (3.2) zostać opasanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opas mrz. mzw., opasanie n.

 przym. opasły

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obwiązać

 (1.2) otoczyć

 (2.1) paść, tuczyć

Wiktionary


opaść

intensywnie karmiąc zwierzę, spowodować duży przyrost wagi; utuczyć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. opadać)

 (1.1) dokonany od|opadać.

czasownik przechodni dokonany (ndk. opasać)

 (2.1) dokonany od|opasać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opadać ndk.

 rzecz. opad mrz., opadanie n., opadnięcie n.

 przym. opadowy

Wiktionary


opaska

1. to, co służy do opasania, otoczenia czegoś;
2. papierowy pasek oklejający niekiedy przesyłane pismo, broszurę, plik banknotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wstążka / taśma / bandaż

 (1.2) pasek papieru

 (1.3) listwa

 (1.4) budowla regulacyjna wzdłuż brzegu

 (1.5) bud. element konstrukcyjny okalający ściany budynku

Wiktionary

Opaska:

  • Opaska – element ubioru zakładany na głowę bądź nadgarstek
  • Opaska brzegowa – rodzaj budowli regulacyjnej, stosowanej w hydrotechnice
  • Opaska fitness (smartband) – urządzenie elektroniczne, zazwyczaj zakładane na przegub ręki, monitorujące aktywność fizyczną
  • Opaska uciskowa – rodzaj opatrunku stosowanego do udzielania pierwszej pomocy
  • Opaska zaciskowa – elastyczna obejma z tworzywa sztucznego

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. opas mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 taśma, temblak, banderola

Wiktionary


opaskowy

opaska


SJP.pl

Patrz:

opaska

opaślik

Opaślik (Barbitistes) – rodzaj owadów prostoskrzydłych z rodziny pasikonikowatych i podrodziny długoskrzydlakowych.

Są to stosunkowo duże owady. Głowę ich cechują trzykrotnie dłuższe od ciała czułki i wąski wierzchołek ciemienia z bruzdą przez środek. Przedplecze ma bruzdę poprzeczną tuż za środkiem długości oraz niewydłużony ku tyłowi dysk, którego tył częściowo nakrywa skrócone pokrywy. Śródpiersie i zapiersie pozbawione są trójkątnych płatów bocznych. Odnóża przedniej pary mają biodra bez kolców. Samca cechują esowato zakrzywione i silnie skrzyżowane przysadki odwłokowe oraz krótsza od nich płytka subgenitalna. U samicy pokładełko jest wygięte ku górze dopiero na końcu i tam też wyraźnie ząbkowane.

Wikipedia


opaśluch

potocznie: osoba otyła; grubas, tłuścioch, spaślak


SJP.pl


opasowy

przeznaczony na opas, tuczenie, np, bydło opasowe


SJP.pl


opasywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. opasać)

 (1.1) otaczać pasem lub innym wiązaniem

 (1.2) znajdować się dookoła czegoś

czasownik zwrotny dokonany opasywać się (ndk. opasać się)

 (2.1) opasywać samego siebie

 (2.2) być opasywanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opasywanie n., opas mrz.

 przym. opasły

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owijać

 (1.1) okalać

Wiktionary


opasłość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest opasłe; cecha tych, którzy są opaśli

Wiktionary

Powiązane:

 przym. opasły

 przysł. opaśle

Wiktionary


opasły

przepasły;
1. potocznie: gruby, otyły;
2. o egzemplarzu książki: bardzo gruby


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zootechn. dobrze wykarmiony

 (1.2) zbyt dobrze odżywiony; z otyłością

 (1.3) znacznych rozmiarów

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) W pobliskim antykwariacie kupił okazyjnie encyklopedię w dwunastu opasłych tomach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opasłość ż.

 czas. opasać dk., opasywać ndk.

 przysł. opaśle

 przym. wypasiony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wypasiony

 (1.2) gruby, otyły, spasiony, tłusty, wypasiony

 (1.3) duży, gruby, ogromny, wielki

Wiktionary


opat

przełożony opactwa; abat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. przełożony opactwa

Wiktionary

Opat (łac. abbas – „ojciec”, aram. ‏ܐܒܐ‎ abba – „ojciec”) – wyższy przełożony w męskich zakonach katolickich należących do kręgu zakonów mniszych. Odpowiednikiem w zakonach żeńskich jest ksieni (żeńska forma słowa ksiądz).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znowu czyta powieść, ten rozdział, kiedy, podczas gwiaździstej nocy, p. Rambaud naprawiał zepsutą lalkę małej Joasi, Helena tonęła we łzach bezprzedmiotowego żalu, a Opat Jouve radził, ażeby wyszła za mąż.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔpat, AS: opat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opactwo n.

:: fż. opatka ż.

 przym. opacki, opatowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. abat, lm. abbowie

Wiktionary


opatentować

uzyskać patent na coś, np. na wynalazek


SJP.pl


opatentowywać

uzyskiwać patent na coś; patentować


SJP.pl


opatija

miasto w Chorwacji; Abacja


SJP.pl

Wikipedia


opatijski

przymiotnik od: Opatija (miasto w Chorwacji)


SJP.pl


opatka

dawniej: przełożona klasztoru żeńskiego; ksieni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. przełożona monasteru mniszek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W podziemiach znajdują się grobowce opatek praskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opactwo n.

:: fm. opat m.

 przym. opacki, opatowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. abatysa

Wiktionary


opatkowice

  • Opatkowice – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Puławy
  • Opatkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Opatkowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Kozienice
  • Opatkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Działoszyce
  • Opatkowice – obszar zabudowy Krakowa
  • Opatkowice – dawna gromada

Wikipedia


opatów

przełożony opactwa; abat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim;

 (1.2) geogr. wieś w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim;

 (1.3) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim, w gminie Łęka Opatowska;

 (1.4) geogr. część wsi Toporów, w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wierzchlas

Wiktionary

Opatów – miasto w województwie świętokrzyskim, siedziba powiatu opatowskiego i gminy miejsko-wiejskiej Opatów.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnobrzeskiego.

Według danych z 1 stycznia 2018 Opatów liczył 6516 mieszkańców. Ich liczba na 31 grudnia 2021 to 6113.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Opatowie znajduje się kolegiata pod wezwaniem św. Marcina z Tours.

 (1.1) Pojechaliśmy do Opatowa zobaczyć mykwę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opat mos., opatowianin mos., opatowianka ż., Opatówek mrz., opatówka ż., Opatówka ż.

 przym. opatowski

Wiktionary


opatowczanin

mieszkaniec Opatowca


SJP.pl


opatowczanka

mieszkanka Opatowca


SJP.pl


opatówecki

przymiotnik od: Opatówek


SJP.pl


opatówek

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

Opatówek (łac. Opatovecum, Opatovia) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, siedziba gminy Opatówek.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa kaliskiego.

Wikipedia


opatowianin

mieszkaniec Opatowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Opatowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpatɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: opatovʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Opatów m.

:: fż. opatowianka ż.

 przym. opatowski

Wiktionary


opatowianka

mieszkanka Opatowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Opatowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpatɔˈvʲjãnka, AS: opatovʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Opatów m.

:: fm. opatowianin

 przym. opatowski

Wiktionary


opatowice

Miejscowości w Polsce i ich części
  • Opatowice – część miasta, dzielnica Tarnowskich Gór
  • Opatowice – część miasta, osiedle Wrocławia
  • Opatowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. strzelińskim, w gminie Borów
  • Opatowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Radziejów
  • Opatowice – zniesiona kolonia w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Radziejów

Wikipedia


opatowiec

1. miasto w Polsce;
2. kolonia w Polsce


SJP.pl

Opatowiec – miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Opatowiec.

Prawa miejskie posiadał w latach 1271–1869 i uzyskał je ponownie w 2019 roku, w związku z czym stał się najmniejszym miastem w Polsce W 2024 roku liczył 308 mieszkańców i odnotował trzeci największy spośród miast w Polsce procentowy spadek ludności w porównaniu z rokiem poprzednim (– 2,92%).

Wikipedia


opatowiecki

przymiotnik od: Opatowiec


SJP.pl


opatówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) budynek będący miejscem urzędowania i zamieszkania opata

Wiktionary

  • Opatówka – lewy dopływ Wisły
  • Opatówka – prawy dopływ Liswarty

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. opat m., Opatówka ż., Opatówek n., Opatów m., opactwo n.

 przym. opacki

Wiktionary


opatówko

Opatówko – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Nekla.

Wieś duchowna, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


opatowski

Opatów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Opatowa, związany z Opatowem

Wiktionary

Patrz:

Opatów

Przykłady

 (1.1) Za czasów Henryka Sandomierskiego powstała opatowska komandoria templariuszy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈtɔfsʲci, AS: opatofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opat mos., opatka ż., Opatów mrz., Opatówka ż., opatowianin mos., opatowianka ż.

Wiktionary


opatrunek

1. opatrywanie rany;
2. sterylizowana gaza, wata, bandaż itp. zwykle ze środkami leczniczymi, nakładane na rany i skaleczenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. materiał do zabezpieczania i leczenia uszkodzeń ciała

 (1.2) med. zakładanie opatrunku w znaczeniu (1.1)

Wiktionary

Opatrunek – struktura ochraniająca ranę lub skaleczenie przed środowiskiem zewnętrznym i zapobiegająca dalszemu zakażeniu. Opatrunek może nie tylko osłaniać ranę, ale również zawierać substancje lecznicze, które działają przeciwbakteryjnie lub przyspieszają gojenie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. opatrywanie n., opatrzenie n.

 czas. opatrywać, opatrzyć

 przym. opatrunkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) opatrywanie, bandażowanie

Wiktionary


opatrunkowy

opatrunek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z opatrywaniem, z opatrunkiem

Wiktionary

Patrz:

opatrunek

Powiązane:

 rzecz. opatrunek mrz., opatrywanie n.

 czas. opatrywać ndk., opatrzeć dk.

Wiktionary


opatrywać

1. naprawiać, doprowadzać do porządku;
2. czyścić ranę i zakładać na nią opatrunek;
3. wyposażać w coś, zapewniać coś komuś;
4. opatrywać się -
a) opatrywać samego siebie;
b) tracić cechy niezwykłości, powszednieć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) oczyszczać ranę i zakładać opatrunek

 (1.2) wyposażać w coś potrzebnego

 (1.3) naprawiać, poddawać konserwacji jakieś urządzenie

 (1.4) oznaczać dokument pieczęcią, podpisem itp.

 (1.5) uzupełniać tekst, publikację wstępem, komentarzem, rysunkami itp.

czasownik zwrotny niedokonany opatrywać się

 (2.1) znudzić się widokiem czegoś lub kogoś i przestawać być atrakcyjnym

 (2.2) oczyszczać ranę i zakładać opatrunek samemu sobie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈtrɨvat͡ɕ, AS: opatryvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatrywanie n., opatrzenie n., opatrunek mrz.

 przym. opatrunkowy

Wiktionary


opatrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opatrywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opatrywać ndk.

 rzecz. opatrzenie n., opatrunek mrz.

 przym. opatrunkowy

Wiktionary


opatrzeć

opatrzeć się - dawniej: opatrzyć się;
1. opatrzyć samego siebie;
2. stracić cechy niezwykłości, znudzić się; spowszednieć


SJP.pl


opatrzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opatrzyć. lub opatrzeć

 (1.2) przest. środki utrzymania, zabezpieczenie, zaopatrzenie materialne, zasoby do życia, uposażenie, utrzymanie, pensja

 (1.3) przest. zabezpieczenie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatrywanie n., opatrzność ż., opatrunek mrz.

 czas. opatrzyć dk., opatrzeć dk., opatrywać ndk.

 przym. opatrzny, opatrzony

 przysł. opatrznie

Wiktionary


opatrznica

jednoliścienne roślina z rodziny arekowatych (palm)


SJP.pl

Rojstona, opatrznica, palma królewska (Roystonea O.F. Cook) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych, czyli palm (Arecaceae). Obejmuje 10 gatunków. Rośliny te występują na Antylach, Florydzie, w Meksyku, Ameryce Centralnej i w północnej części Ameryki Południowej. Większość gatunków z tego rodzaju uprawiana jest jako rośliny ozdobne, przy czym najszerzej rozprzestrzeniona została rojstona królewska R. regia.

Wikipedia


opatrzność

1. w religii: opieka bóstwa nad światem;
2. w przenośni: los, przeznaczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. opieka Boga

 (1.2) przeznaczenie

 (1.3) stpol. przezorność

Wiktionary

Opatrzność lub Opatrzność Boża (łac. providentia, gr. πρόνοια; pronoja) – w myśli teologicznej nieustanna opieka wszechwiedzącego i wszechmogącego Boga, której przejawem jest kierowanie dziejami świata i poszczególnych ludzi do ich doczesnego spełnienia oraz ostatecznego celu; poprzez to działanie Bóg okazuje mądrość, dobroć i miłość.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɔˈpaṭʃnɔɕt͡ɕ, AS: opaṭšność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatrzenie n.

 przym. opatrznościowy

 przysł. opatrznościowo

Wiktionary


opatrznościowy

pojawiający się w sytuacji szczególnej potrzeby, jak gdyby zesłany przez opatrzność


SJP.pl


opatrzny

dawniej:
1. troszczący się o coś, zapobiegliwy, przezorny, gospodarny;
2. opatrznościowy


SJP.pl


opatrzony

przymiotnik

 (1.1) zaopatrzony w co

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polerowane, twarde nasionka, opatrzone puszystym latawcem.

 (1.1) Układ krwionośny jest tu zamknięty, ścianki naczyń kurczliwe, a same naczynia najczęściej opatrzone zastawkami, tak że obieg krwi odbywa się w sposób prawidłowy.

 (1.1) Nie jest nędzny, kto jest opatrzony w siły do pracy zdolne, kto za pomocą rozumu równych sobie istot[,] rękom własnym ulżyć potrafi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatrzenie n.

Wiktionary


opatrzyć

1. naprawić, doprowadzić do porządku;
2. oczyścić ranę i założyć na nią opatrunek;
3. wyposażyć w coś, zapewnić coś komuś;
4. opatrzyć się -
a) opatrzyć samego siebie;
b) stracić cechy niezwykłości, znudzić się, spowszednieć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. opatrywać)

 (1.1) med. założyć opatrunek

 (1.2) udzielić czegoś potrzebnego, pożądanego, przydatnego

 (1.3) umieścić coś na czymś

 (1.4) dokonać naprawy lub poddać konserwacji

czasownik zwrotny dokonany opatrzyć się (ndk. opatrywać się)

 (2.1) opatrzyć siebie samego lub siebie nawzajem

 (2.2) przestać być ciekawym z wyglądu; stracić walory

 (2.3) przest. nagle się zorientować, spostrzec się, zreflektować, opamiętać, zmitygować się

 (2.4) przest. obejrzeć się wzajemnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatrzenie n., opatrunek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dołączać

 (1.3) dodać, nałożyć, zainstalować, założyć

 (2.2) spowszednieć, znudzić się

Wiktionary


opatulenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|opatulić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opatulić

Wiktionary


opatulić

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) okryć starannie przed zimnem

czasownik zwrotny dokonany opatulić się

 (2.1) okryć się starannie przed zimnem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wspominam babcię, gdy przed wyjściem do kościoła opatuliła mnie baranim kożuszkiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈtulʲit͡ɕ, AS: opatulʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opatulenie n.

Wiktionary


opawa

1. miasto w Czechach;
2. wieś w Polsce;
3. dopływ Odry;
4. dopływ Bobru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Czechach;

 (1.2) geogr. rzeka w Czechach i Polsce, lewy dopływ Odry;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Adam to najczęstsze męskie imię w Opawie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpava, AS: opava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opawianin mos., opawianka ż., Opawica ż., Opawszczyzna ż., Poopawie n.

 przym. opawski

Wiktionary


opawica

Opawica (dawniej Opawice, śl. Troplowice, cz. Opavice, niem. Tropplowitz lub Troplowitz) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.

Opawica uzyskała lokację miejską w 1377 roku, zdegradowana w 1742 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


opawicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze wsią Opawica, dotyczący wsi Opawica

 (1.2) związany z rzeką Opawica, dotyczący rzeki Opawica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Opawica ż.

 (1.2) przym. nadopawicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) troplowicki

Wiktionary


opawski

Opawa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z miastem Opawa, dotyczący miasta Opawa

 (1.2) związany ze wsią Opawa, dotyczący wsi Opawa

 (1.3) związany z rzeką Opawa, dotyczący rzeki Opawa

Wiktionary

Patrz:

Opawa

Powiązane:

 rzecz. Opawa ż., Opawica ż., Opawszczyzna ż., Poopawie n.

 (1.3) przym. nadopawski, środkowoopawski, opawicki

Wiktionary


opawszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. okolice Opawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Opawa n., opawianin m., opawianka ż.

 przym. opawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Śląsk Opawski

Wiktionary


opał

1. materiał grzewczy;
2. palenie w piecu; ogrzewanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) materiał służący do opalania dla ogrzania pomieszczenia, surowiec opałowy

 (1.2) czynność opalania lub palenia w piecu; ogrzanie

 (1.3) pot. ciężkie albo niebezpieczne położenie

Wiktionary

Paliwo – substancja wydzielająca przy intensywnym utlenianiu (spalaniu) duże ilości ciepła. Energia uzyskana ze spalania paliwa wykorzystywana jest przez:

  • maszynę (silnik cieplny) lub zespół maszyn i urządzeń (siłownia cieplna) do produkcji energii mechanicznej
  • kocioł do celów grzewczych lub procesów technologicznych.

Najważniejszą cechą paliw jest ich ciepło spalania i wartość opałowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy ktoś z was pomyślał o zakupie opału na zimę?

 (1.3) Nawet nie spodziewał się, gdy raptem znalazł się w srogich opałach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɔpaw, AS: opau̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opalanie n., opalenie n., opałowiec m., opalenizna ż., opałówka ż., opalarka ż.

 czas. opalać ndk., opalić dk.

 przym. opałowy, opalony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. otop.

 (1.3) tarapaty

Wiktionary


opałeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. opałka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈwɛt͡ʃka, AS: opau̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opałka ż.

Wiktionary


opałek

wypalona świeczka


SJP.pl


opałka

koszyk z wikliny o owalnym kształcie, bez pałąka, używany w gospodarstwach wiejskich do przechowywania materiałów sypkich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. naczynie, w którym opała się zboże

 (1.2) przest. kobiałka

 (1.3) przest. spalony dom, zgliszcze

 (1.4) hutn. przest. kosz pleśćeciony z rogoży, wici lub łyka na prętach drewnianych służący do noszenia węgli do wielkiego pieca

Wiktionary

Opałka – rodzaj koszyka o owalnym kształcie, nie posiadający pałąka.

Używany najczęściej w gospodarstwie wiejskim do materiałów sypkich (ziarna, sieczki, paszy, plew). Wyplatany najczęściej z wikliny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gospodarz potrząsał opałką, aby pozbyć się plewaew i kurzu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɔˈpawka, AS: opau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. opałać

 rzecz. opałanie; zdrobn. opałeczka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) króbka

Wiktionary


opałowiec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gwara. muz. pseudomuzyk

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈwɔvʲjɛt͡s, AS: opau̯ovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opał m.

Wiktionary


opałowy

1. związany z opałem, handlem opałem;
2. służący do opalania pomieszczeń


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) nadający się na opał, służący do opalania, związany z opałem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas zimy do ogrzewania domu używam oleju opałowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɔpaˈwɔvɨ, AS: opau̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opał m., opalanie n., opalenie n.

 czas. opalać ndk., opalić dk.

 przym. opalony

Wiktionary