graj

1. brać udział w grach
2. wykonywać utwory muzyczne
3. wystawiać sztukę, wyświetlać film; odtwarzać jakąś postać


SJP.pl


graja

(zwykle w lm) w mitologii greckiej: każda z trzech sióstr (Dejno, Pefredo lub Eyno), strażniczek gorgon, ukazywanych jako stare kobiety posiadające tylko jedno wspólne oko i jeden wspólny ząb, z których korzystały na zmianę


SJP.pl


grajcar

srebrna, potem miedziana moneta bita niegdyś w Austrii i południowych Niemczech; krajcar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. monet. srebrna moneta średniowieczna, później miedziana moneta zdawkowa bita w niektórych krajach niemieckich i w Austrii;

 (1.2) daw. zob. korkociąg.

 (1.3) daw. techn. przyrząd do wykręcania przedmiotów, które utkwiły w rurach, lufach;

Wiktionary

  • (staropol.) korkociąg
  • krajcar – moneta
  • grajcar (broń) – akcesorium broni
  • grajcar (lotnictwo) – akcesorium lotnicze (obsługi naziemnej)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) tyle idzie grajcarów na jeden srebrny reński.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrajt͡sar, AS: grai ̯car

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grajcarek m.

 przym. grajcarowy, grajcarkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krajcar, cent

 (1.2) grajcarek, daw. trybuszon

Wiktionary


grajcarek

korkociąg; trybuszon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. przest. korkociąg

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) dawna moneta w Niemczech i Austrii

Wiktionary

Grajcarek – potok, dopływ Dunajca. Płynie u podnóża Małych Pienin i Beskidu Sądeckiego, powstaje w Jaworkach z połączenia Białej i Czarnej Wody. Płynie przez Jaworki, Szlachtową i uchodzi do Dunajca w Szczawnicy, tuż powyżej charakterystycznej skały Kotuńka, na wysokości 430 m n.p.m. Zaraz za skrzyżowaniem dróg jest most, pod którym płynie Grajcarek, a za mostem zaczyna się Droga Pienińska.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grajcar m.

 przym. grajcarowy, grajcarkowaty

Wiktionary


grajcarkowaty

podobny do grajcarka; spiralnie zwinięty, wężykowaty


SJP.pl


grajcarowy

przymiotnik od: grajcar


SJP.pl


grajdoł

grajdół, grajdołek;
1. potocznie, lekceważąco: mała, zapadła wieś albo prowincjonalne miasteczko; dziura;
2. zagłębienie wykonane w piasku dla wygodnego plażowania oraz dla osłony przed wiatrem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lekcew. zapadła wieś lub prowincjonalne miasteczko

 (1.2) żart. pot. własne miejsce na plażaaży otoczone wałem z piasku lub parawanem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Samochód zepsuł się nam przy jakimś grajdole, w którym nie uświadczysz mechanika.

 (1.2) Na plażaaży już pierwsze grajdoły, więc sezon w Sopocie rozpoczęty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrajdɔw, AS: grai ̯dou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. grajdołek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaścianek; pot. dziura, grajdołek, kaczy dół, wiocha, wygwizdów; posp. pipidówka, zadupie

 (1.2) grajdołek

Wiktionary


grajdołek

grajdoł, grajdół;
1. potocznie, lekceważąco: mała, zapadła wieś albo prowincjonalne miasteczko; dziura;
2. zagłębienie wykonane w piasku dla wygodnego plażowania oraz dla osłony przed wiatrem


SJP.pl


grajek

człowiek grający na czymś amatorsko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto gra na instrumencie muzycznym, zwykle amatorsko

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrajɛk, AS: grai ̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gra ż., granie n., gierka ż.

 czas. grać, grywać, pograć, pogrywać, zgrać, zgrywać, zagrać, zagrywać, odegrać, odgrywać

 przym. zgrany

Wiktionary


grajewianin

mieszkaniec Grajewa


SJP.pl


grajewianka

mieszkanka Grajewa


SJP.pl


grajewo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Grajewo – miasto w województwie podlaskim, nad rzeką Ełk. Od 1 stycznia 1999 r. jest siedzibą powiatu grajewskiego.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 20 899 mieszkańców.Grajewo uzyskało lokację miejską w 1540 roku, jednak nie została ona zrealizowana, ponowne nadanie praw miejskich przed 1700 rokiem, zdegradowane w 1870 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1919 roku. W Grajewie działa Ochotnicza Straż Pożarna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡraˈjɛvɔ, AS: grai ̯evo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grajewianin mos., grajewianka ż.

 przym. grajewski

Wiktionary


grajewski

przymiotnik od: Grajewo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grajewem, dotyczący Grajewa

Wiktionary

  • Powiat grajewski – powiat w Polsce

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Grajewski – polski politolog, dziennikarz i publicysta
  • Jan Grajewski – polski prawnik
  • Krzysztof Grajewski – polski prawnik

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Grajewo mrz.

Wiktionary


grajfka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. smykałka, umiejętność, talent

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grajfny

 przysł. grajfnie

Wiktionary


grajfnie

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zręcznie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grajfka ż.

 przym. grajfny

Wiktionary


grajfny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdolny, zręczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grajfka ż.

 przysł. grajfnie

Wiktionary


grajfnyć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. złapać

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ukraść

Wiktionary


grajkowski

nazwisko


SJP.pl


grajszafa

potocznie: szafa grająca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. szafa grająca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O siódmej, przed powrotem do domu, puszcza tę samą codziennie płytę w grajszafie.

Wiktionary

Powiązane:

 wykrz. szafa gra

Wiktionary


grajzlernia

dawniej:
1. nieduży sklep z artykułami spożywczymi;
2. sklep z tanimi towarami niskiej jakości; bublownia


SJP.pl


grakch

Grakchus;
1. Tyberiusz Semproniusz Grakch (220-150 p.n.e.) - rzymski wódz i polityk, ojciec Tyberiusza i Gajusza;
2. Tyberiusz Semproniusz Grakch (162-133 p.n.e.) - starszy brat Gajusza Semproniusza Grakcha, trybun ludowy;
3. Gajusz Semproniusz Grakch (152-121 p.n.e.) - młodszy brat Tybieriusza Semproniusza Grakcha, trybun ludowy


SJP.pl


grakchus

Grakch;
1. Tyberiusz Semproniusz Grakchus (220-150 p.n.e.) - rzymski wódz i polityk, ojciec Tyberiusza i Gajusza;
2. Tyberiusz Semproniusz Grakchus (162-133 p.n.e.) - starszy brat Gajusza Semproniusza Grakchusa, trybun ludowy;
3. Gajusz Semproniusz Grakchus (152-121 p.n.e.) - młodszy brat Tybieriusza Semproniusza Grakchusa, trybun ludowy


SJP.pl


grala

nazwisko


SJP.pl


gralak

nazwisko


SJP.pl


gralewo

W Polsce
  • Gralewo – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Santok
  • Gralewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Płośnica
  • Gralewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. międzychodzkim, w gminie Międzychód
  • Gralewo – gromada
  • Gralewo – dawna gmina
  • Gralewo – stacja kolejowa w Gralewie-Stacji w województwie warmińsko-mazurskim

Wikipedia


gralewski

nazwisko


SJP.pl


gralina

rodzaj ptaków z rodziny monarek


SJP.pl


graliński

nazwisko


SJP.pl


gralnia

potocznie: pomieszczenie przeznaczone do grania w gry komputerowe za pieniądze


SJP.pl


gram

jednostka masy równa 1/1000 kilograma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miar. fiz. jednostka miary (masy), która jest równa jednej tysięcznej kilograma;

forma czasownika.

 (2.1) 1. os. lp. ter. od: grać

Wiktionary

Gram, oznaczenie g – jednostka masy, jednostka podstawowa w układzie jednostek miar CGS (Centymetr Gram Sekunda).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeciętna masa trzustki wynosi od 70 do 100 gramów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãm, AS: grãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramatura ż.

 przym. gramowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. g

Wiktionary


gram-siła

jednostka siły równa jednemu gramowi; pond


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. fiz. metrol. grawitacyjna jednostka siły odpowiadająca sile wywieranej przez masę o wartości jednego grama w polu grawitacyjnym na powierzchni Ziemi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pond, skr. G, gf, p

Wiktionary


gram-ujemny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mikrobiol. barwiący się na czerwono w barwieniu metodą Grama;

Wiktionary


gram.

skrót od: gramatyka, gramatyczny


SJP.pl


gramatka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. rodzaj polewki na piwie lub winie;

Wiktionary

Gramatka (faramuszka, biermuszka) — polewka z piwa, danie kuchni staropolskiej, zaliczane do postnych, chętnie również podawane na śniadanie, wyparte w tej roli przez kawę.

Wspólnym mianownikiem wielu receptur przygotowania gramatki było jedynie piwo. W zależności od potrzeb i upodobań, dodawano doń np. masło, żółtka jaj, śmietanę, twaróg, kminek, chleb, cynamon, cukier. Samuel Linde podał za Syreniuszem przepis następujący:

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za Chiny nie ruszyłbym tej jej gramatki z grzankami.

Wiktionary


gramatom

bardzo rzadko: gramoatom, liczba gramów pierwiastka chemicznego równa jego masie atomowej względnej


SJP.pl


gramatura

ciężar jednego metra kwadratowego materiału (np. papieru, tworzywa sztucznego w arkuszach, wyrobu włókienniczego) wyrażony w gramach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poligr. ciężar materiału, zwłaszcza papieru, wyrażony w gramach na metr kwadratowy arkusza

 (1.2) ciężar posiłku lub wyrobu spożywczego wyrażony w gramach

Wiktionary

Gramatura – masa (pot. „ciężar”) wyrobu wyrażona w gramach na metr kwadratowy (g/m²). Używana w odniesieniu do papieru, wyrobów włókienniczych czy innych tworzyw produkowanych w arkuszach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W mieszkaniu był również papier o takiej samej gramaturze jak ten, z którego wykonywane są dyplomy wyższych uczelni i papier, z którego wykonywane były stare dowody rejestracyjne i prawa jazdy.

 (1.2) W warszawskim Wedlu zdarzyło się, że konsumentka zwróciła torcik, gdyż według niej gramatura była za mała.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gram m.

 przym. gramowy

Wiktionary


gramatyczka

specjalistka w dziedzinie gramatyki


SJP.pl


gramatycznie

przysłówek

 (1.1) gram. zgodnie z regułami gramatyki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na koniec odrabianek dziewczynka bardzo sprawnie rozebrała gramatycznie kilka zdań.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramatyczność ż., gramatyka ż.

 przym. gramatyczny

Wiktionary


gramatyczność

gramatyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest gramatyczne;

Wiktionary

Gramatyczność, gramatykalność – termin odnoszący się do wypowiedzeń, oznaczający zgodność danego wypowiedzenia z zasadami gramatyki, które zostały zinternalizowane przez (rodzimego) użytkownika języka. Gramatyczność komunikatu językowego nie świadczy automatycznie o jego akceptowalności, która jest uzależniona również od czynników semantycznych.

Wikipedia

Patrz:

gramatyczny

Powiązane:

 rzecz. gramatyka ż., gramatyk m.

 przym. gramatyczny

 przysł. gramatycznie

Wiktionary


gramatyczny

gramatyka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący gramatyki, związany z gramatyką

 (1.2) zgodny z regułami gramatyki

Wiktionary

Patrz:

gramatyka

Przykłady

 (1.1) Naukę łaciny rozpocznijmy od omówienia najważniejszych gramatycznych pojęć.

 (1.2) Rozprawka Haliny, chociaż gramatyczna, była zupełnie niezrozumiała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãmaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: grãmatyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramatyka ż., gramatyk m., gramatyczka ż., gramatyczność ż.

 przysł. gramatycznie

Wiktionary


gramatyk

specjalista w dziedzinie gramatyki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie gramatyki

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: gramatyka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈmatɨk, AS: grãmatyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramatyka ż., gramatyczność ż.

 przym. gramatyczny

Wiktionary


gramatyka

zbiór reguł opisujących system języka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. zbiór reguł opisujących system języka;

 (1.2) jęz. dział językoznawstwa obejmujący morfologię i składnię

 (1.5) kulin. staropolska gęsta polewka (zupa) z piwa albo wina i chleba

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: gramatyk

Wiktionary

Gramatyka (stgr. γραμματική τέχνη, łac. grammatica) – uporządkowany zbiór reguł językowych rządzących organizacją zdań, dyskursów, tekstów; innymi słowy zespół prawideł umożliwiających tworzenie złożonych jednostek językowych, ich składanie z jednostek elementarnych. Gramatyka to także dział językoznawstwa zajmujący się badaniem tych wzorców. Struktura gramatyczna stanowi element właściwy dla wszystkich języków i dialektów, tworzący podstawę ich funkcjonowania; system ten znany jest każdemu użytkownikowi języka i przyswajany bez potrzeby formalnego nauczania. Złożona gramatyka występuje zarówno w językach społeczeństw uprzemysłowionych i zurbanizowanych, jak i w językach społeczeństw tradycyjnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gramatyka jest przydatna podczas nauki języka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈmatɨka, AS: grãmatyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. agramatyzm m., gramatyk m., gramatyczność ż., niegramatyczność ż.

 przym. agramatyczny, gramatyczny, niegramatyczny

 przysł. gramatycznie, niegramatycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) grumatka, gromatka, gamratka, garmatka

Wiktionary


gramatykalizacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. proces, w którym słowo traci swą podstawową funkcję semantyczną (morfem leksykalny) zachowując jedynie funkcję syntaktyczną (morfem fleksyjny)

Wiktionary

Gramatyzacja, gramatykalizacja – przejście elementu leksykalnego (np. morfemu) z systemu słownikowego do systemu gramatycznego, tzn. traci (całkowicie lub częściowo) lub zmienia swoje znaczenie, a zaczyna pełnić funkcję gramatyczną. Por. Jutro będę we Wrocławiu i Jutro będę uczył się do egzaminu – w drugim przypadku słowo będę jest wyłącznie słowem posiłkowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przykładem gramatykalizacji w języku angielskim jest partykuła "will", która służy do tworzenia czasu przyszłego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãmatɨkalʲiˈzat͡sʲja, AS: grãmatykalʹizacʹi ̯a

Wiktionary


gramicydyna

rodzaj antybiotyku działającego na bakterie Gram-dodatnie


SJP.pl

Gramicydyna D (gramicydyna) – heterogeniczna mieszanina sześciu organicznych związków chemicznych pochodzenia naturalnego, tj. trzech par gramicydyn A, B i C w stosunku odpowiednio 80%, 6% i 14%. Każdą parę stanowią dwa związki, których cząsteczki różnią się strukturalnie tylko nieznacznie. Gramicydyna jest peptydowym antybiotykiem jonoforowym produkowanym w procesie biosyntezy bakterii Bacillus brevis. Jest stosowana wyłącznie miejscowo, ze względu na wysoką toksyczność. Gramicydyna jest jednym z nielicznych peptydów kodowanych nie przez kwasy nukleinowe, lecz przez kompleksy białek enzymatycznych. Gramicydyna jest jednym z niewielu znanych jonoforów transportujących jony nie jako nośnik, lecz przez kanał jonowy, a zarazem najdokładniej poznanym jonoforem tworzącym kanał.

Wikipedia


grammy

[czytaj: gremi] najbardziej prestiżowa nagroda w amerykańskim przemyśle fonograficznym, przyznawana co roku w wielu kategoriach, mająca postać miniaturowego gramofonu starego typu z tubą i korbką


SJP.pl

Nagroda Grammy (oryg. Grammy Award) – nagroda muzyczna przyznawana corocznie przez (pol. tłum.) Narodową Akademię Sztuk i Nauk Nagraniowych z USA, honorująca wyróżniające się osiągnięcia w branży fonograficznej. Ceremonie rozdania nagród uświetniają występy cenionych artystów. Grammy należy do czwórki najważniejszych nagród amerykańskich w rozrywce tzw. EGOT, obok telewizyjnej Emmy, filmowego Oscara i teatralnego Tony.

Wikipedia


gramoatom

liczba gramów pierwiastka chemicznego równa jego masie atomowej względnej


SJP.pl

Wikipedia


gramocząsteczka

liczba gramów substancji równa jej masie cząsteczkowej; gramodrobina; mol


SJP.pl

Masa molowa – wielkość fizyczna określająca masę jednego mola danej substancji chemicznej (np. pierwiastka bądź związku chemicznego). W układzie SI jednostką masy molowej jest kg/mol, choć częściej wyraża się ją w g/mol, dzięki czemu jest ona liczbowo równa masie cząsteczkowej. Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) definiuje tę wielkość jako stosunek masy substancji chemicznej do ilości tej substancji:

M_{B}={\frac {m}{n_{B}}},
gdzie: MB – masa molowa substancji B; m – masa substancji B; nB – ilość (liczba moli) substancji B

Wikipedia


gramocząsteczkowy

przymiotnik od: gramocząsteczka


SJP.pl


gramodrobina

liczba gramów substancji równa jej masie cząsteczkowej; mol; gramocząsteczka


SJP.pl


gramodrobinowy

przymiotnik od: gramodrobina


SJP.pl


gramofon

urządzenie do odtwarzania dźwięku z płyt winylowych; adapter


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie służące do odtwarzania dźwięku zapisanego na płytach gramofonowych;

Wiktionary

Gramofon – urządzenie do odtwarzania dźwięku zapisanego na płytach gramofonowych.

W Polsce często nazywany adapterem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś już w niewielu domach znajduje się gramofon i kolekcja płyt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈmɔfɔ̃n, AS: grãmofõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. gramofonik mrz.

 przym. gramofonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. adapter

Wiktionary


gramofonik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gramofon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramofon m.

 przym. gramofonowy

Wiktionary


gramofonowy

przymiotnik od: gramofon


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gramofonem, dotyczący gramofonu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Płyty gramofonowe należą już do przeszłości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãmɔfɔ̃ˈnɔvɨ, AS: grãmofõnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gramofonik mrz., gramofon mrz.

Wiktionary


gramojon

liczba gramów równa masie atomowej jonu w jednostkach węglowych C12


SJP.pl


gramolić

robić coś bardzo powoli, nieudolnie


SJP.pl


gramorównoważnik

starodawna jednostka używana w chemii analitycznej


SJP.pl

Gramorównoważnik (ekwiwalent stechiometryczny) – jednostka masy niezalecana przez IUPAC, ale niekiedy jeszcze używana w chemii, zwłaszcza w chemii analitycznej. Jednostki tej nie zaleca się stosować głównie ze względu na problemy z jej jednoznaczną definicją. Skrótem tej jednostki jest val, wal, eq (Eq) i czasami w bardzo starych polskich opracowaniach można też spotkać skróty Gr, G-r i g-r. Stosuje się również pochodne tej jednostki, np. miligramorównoważnik (meq, mEq).

Wikipedia


gramota

hramota;
1. dawniej na Rusi i Litwie: dokument pisany;
2. w Rosji i Związku Radzieckim: oficjalny dokument wydawany przez władcę lub przedstawiciela władzy


SJP.pl

Gramota (gr. γράμματα, grámmata) – dokument o charakterze oficjalnym bądź prywatnym na Rusi w X–XVII wieku. Termin został zapożyczony z Bizancjum, gdzie grammata oznaczała posłanie, rozporządzenie i inne dokumenty pisane.

Wikipedia


gramotny

potocznie: umiejący pisać


SJP.pl


gramowid

Gramowid (gr.-łac.), dyskowid – urządzenie do odtwarzania (za pośrednictwem odbiornika telewizyjnego lub monitora ekranowego) ruchomego barwnego obrazu i towarzyszącego mu dźwięku z płyt gramowidowych. Analogowo zapisany obraz jest odczytywany ze specjalnych dysków przypominających CD, jednak znacznie większych. Gramowidy były mało popularne w Polsce. Zostały zastąpione technologią DVD.

Wikipedia


gramowy

przymiotnik od: gram


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gramem, dotyczący grama

 (1.2) mający masę jednego grama

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gram mrz., gramatura ż.

Wiktionary


grampiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grampianami, dotyczący Grampian

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grampiany mrz.

Wiktionary


grampiany

góry w Wielkiej Brytanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. pasmo górskie w Szkocji;

Wiktionary

Grampiany (ang. Grampian Mountains, The Grampians, Central Highlands, gael. Am Monadh) – pasmo górskie w Szkocji, najwyższe w Wielkiej Brytanii. Jest to jedno z trzech głównych pasm Szkocji obok Gór Kaledońskich i Wyżyny Południowoszkockiej. Wiele rzek i strumieni bierze tu swój początek. Są to między innymi: Tay, Spey, Cowie Water, Burn of Muchalls, Burn of Pheppie, Burn of Elsick, Cairnie Burn, Don, Dee, North Esk i South Esk. Rejon ten jest słabo zaludniony.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grampiański

Wiktionary


grample

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. roln. grabie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|stodolnioki.

Wiktionary


gran

najmniejsza jednostka masy, stosowana obecnie w krajach anglosaskich; równa około 0,065 grama


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. geogr. grzbiet górski o bardzo stromych zboczach, zwykle wąski i skalisty

 (1.2) rzad. ostre zetknięcie się ścian lub innych płaszczyzn

forma rzeczownika|rodzaj=nijaki.

 (2.1) D. lm. od granie

Wiktionary

Norwegia:

  • Gran – gmina
    • Gran – przystanek kolejowy w Gran

Osoby:

  • Ahmed Grañ – przywódca muzułmański
  • Wiera Gran – polska piosenkarka

Inne:

  • gran – jednostka masy
  • Gran – kaszubski herb szlachecki

Zobacz też:

  • Grän

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Koledzy szykują się do zimowego przejścia grani Tatr Zachodnich.

 (1.1) (…) widzicie tę grań, tu o pięćdziesiąt metrów niżej poczynającą się u stóp urwistej ściany?

 (1.2) Lira mi pękła na grani ołtarza, (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãɲ, AS: grãń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. graniówka ż., granica ż.

 przym. graniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) krawędź, kant

Wiktionary


gran.

skrót od: granulat


SJP.pl


grana

1. gatunek sera;
2. potoczna nazwa mitochondrium


SJP.pl

Chorwacja
  • Grana – wieś w żupanii varażdińskiej, w mieście Novi Marof
Niemcy
  • Grana – dzielnica gminy Kretzschau w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Burgenland
Włochy
  • Grana – miejscowość
Osoby
  • Otto de Grana – dyplomata
Firmy
  • Grana – firma właściciel kawy zbożowej marki Inka
Zobacz też
  • Grana padano

Wikipedia


granacik

zdrobnienie od: granat; granatek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od granat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie granat, lecz tylko mały granacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granat m., granatek mzw./mrz.

Wiktionary


granada

samochód typu Ford Granada


SJP.pl

Granada – miasto w Nikaragui, położone na północno-zachodnim wybrzeżu jeziora Nikaragua, u stóp wulkanu Mombacho. Ośrodek administracyjny departamentu Granada. Ludność: 116 tys. mieszkańców (2005).

Miasto, jedno z najstarszych w kraju, zostało założone w 1523 przez hiszpańskiego konkwistadora Hernándeza de Córdoba. Przez pewien czas Granada pełniła funkcję stolicy na przemian z León. Granada była uznawana za stolicę przez ugrupowanie konserwatystów.

Wikipedia


granadilla

grenadilla;
1. rodzaj roślin z rodziny męczennicowatych; passiflora, męczennica;
2. owoc tej rośliny


SJP.pl

Granadilla – dystrykt w Kostaryce; w prowincji San José.

Wikipedia


granados

Enrique Costanzo Granados y Campiña (ur. 27 lipca 1867 w Leridzie, Katalonia, zm. 24 marca 1916) – hiszpański pianista i kompozytor, współtwórca narodowego stylu w muzyce hiszpańskiej.

Naukę gry na fortepianie zaczął u Joana Baptisty Pujola – twórcy katalońskiego stylu fortepianowego. Nauki pobierał także u Felipe Pedrella i Isaaca Albéniza. W 1887 przeprowadził się do Paryża, gdzie studiował pod okiem Charles’a de Bériota. W Paryżu wszedł w kontakt z wieloma wybitnymi kompozytorami francuskimi, zaprzyjaźnił się z Camille’em Saint-Saënsem. W 1889 powrócił do Barcelony, gdzie rozpoczął karierę wirtuoza-kompozytora. W 1892 jako pierwszy pianista w Hiszpanii wykonał koncert fortepianowy Edvarda Griega.

Wikipedia


granadyjczyk

mieszkaniec Granady


SJP.pl


granadyjka

mieszkanka Granady


SJP.pl


granadyjski

przymiotnik od:
1. Granada (miasto w Hiszpanii; Grenada); grenadyjski;
2. Granada (miasto w Nikaragui);
3. Nowa Granada (dawna kolonia hiszpańska w Ameryce Południowej)


SJP.pl


granat

1. krzew lub drzewo niewielkich rozmiarów z rodziny granatowcowatych; granatowiec;
2. owoc granatowca;
3. kolor ciemnoniebieski; granatowy;
4. ręczny lub artyleryjski pocisk rażący odłamkami lub siłą wybuchu;
5. minerał z grupy krzemianów stosowany w jubilerstwie jako kamień półszlachetny;
6. rodzaj barwnego sukna weneckiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. pocisk wyrzucany ręcznie, wypełniony materiałem wybuchowym;

 (1.2) bot. pot. zob. granatowiec.;

 (1.3) spoż. owoc granatowca

 (1.4) kolor ciemnoniebieski, także ubranie, materiał itp. w tym kolorze;

 (1.5) miner. twardy przezroczysty minerał stosowany w jubilerstwie (jako kamień półszlachetny) lub jako materiał ścierny;

Wiktionary

  • granat (barwa granatowa, granatowy) – kolor ciemnoniebieski
  • granat – minerał z gromady krzemianów, przezroczysty, o różnej barwie
  • granat – rodzaj drzew owocowych
  • granat właściwy – popularny gatunek drzewa owocowego
  • granat – rodzaj wybuchowego pocisku
  • Granat – album studyjny polskiego basisty Wojciecha Pilichowskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Saperzy zabezpieczyli skrzynię granatów z drugiej wojny światowej.

 (1.2) Uprawa granatów wymaga ciepłego klimatu.

 (1.3) Kupiłem arbuza i trzy granaty.

 (1.4) W konserwatywnej szkole nadal obowiązują błękity i granaty.

 (1.5) Jacek kupił Adzie na urodziny pierścionek z granatem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrãnat, AS: grãnat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granatnik m., granatowiec m., granatówka ż., granatnica ż., granatek mrz./mzw.

 czas. granatowić się

 przym. granatowy

 przysł. granatowo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pocisk

 (1.2) roślina

 (1.3) owoc

 (1.4) kolor

 (1.5) minerał

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. granatnik m., granatowiec m., granatówka ż., granatnica ż., granatek mrz./mzw.

 czas. granatowić się

 przym. granatowy

 przysł. granatowo

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|granata.

 (1.4) etym|łac|grana. (nazwa barwnika)

 (1.5) etym|łac|granatus. → granat (1.3) (przez podobieństwo kamieni do ziaren owocu)

uwagi.

 

 (1.3) zobacz też: Indeks:Polski - Owoce

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) granaat

* angielski: (1.1) hand grenade; (1.2) pomegranate; (1.3) pomegranate; (1.4) navy blue; (1.5) garnet

* arabski: (1.3) رمانة (1.2) ;رمان ż.; (1.5) لعل ,جارنيت

* baskijski: (1.1) granada; (1.2) mingranondo; (1.3) mingrana; (1.5) granate

* białoruski: (1.1) граната ż.; (1.2) гранатнік m., гранат m.; (1.3) гранат m.; (1.4) цёмна-сіні; (1.5) гранат m.

* bułgarski: (1.1) граната ż., ръчна бомба ż.; (1.3) нар m.; (1.5) гранат m.

* duński: (1.1) granat w.; (1.3) granatæble n.

* esperanto: (1.1) grenado; (1.2) granatujo, granatarbo; (1.3) granato; (1.4) malhelblua; (1.5) grenato

* francuski: (1.1) grenade m.; (1.2) grenadier m.; (1.3) grenade m.; (1.4) grenat m.

* hiszpański: (1.1) granada ż.; (1.2) granado m.; (1.3) granada ż.; (1.4) azul marino; (1.5) granate m.

* interlingua: (1.1) granata; (1.3) granata

* jidysz: (1.1) גראַנאַט m. (granat); (1.3) מילגרוים m. (milgrojm); (1.5) גראַנאַט m. (granat)

* kaszubski: (1.3) granat m.

* kataloński: (1.2) magrana ż.; (1.3) magrana ż.

* niemiecki: (1.1) Granate ż.; (1.3) Granatapfel m.

* nowogrecki: (1.1) χειροβομβίδα ż.; (1.2) ροδιά ż.; (1.3) ρόδι n.; (1.4) γκρενά n.

* pendżabski: (1.2) ਅਨਾਰ m.; (1.3) ਅਨਾਰ m.

* perski: (1.5) لعل

* rosyjski: (1.1) граната ż.; (1.2) гранат m.; (1.3) гранат m.; (1.4) тёмно-синий; (1.5) гранат m.

* słowacki: (1.1) granát

* szwedzki: (1.1) granat w.; (1.3) granatäpple n.; (1.5) granat w.

* ukraiński: (1.1) граната ż.; (1.2) гранат m.

* wilamowski: (1.1) granaot m., granat m.; (1.2) granaot m., granat m.; (1.3) granaot m., granat m.; (1.4) granaot m., granat m.; (1.5) granaot m., granat m.

* włoski: (1.1) bomba a mano ż., granata ż.; (1.2) melograno m., granato m.; (1.3) melagrana ż., granata ż.; (1.4) blu scuro m.; (1.5) granato m., granata ż.

źródła.

== granat (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) bot. granat

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


granatek

1. zdrobnienie od: granat; granacik;
2. przypłaszczek granatek - chrząszcz z rodziny bogatkowatych, szkodnik sosny;
3. oblaczek granatek - motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. daw. pot. szałwia łąkowa, roślina

 (1.2) mikol. pot. piaskowiec modrzak, grzyb

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. daw. nazwa systematyczna|Trochilus granatinus., koliber

 (2.2) ent. zob. przypłaszczek granatek.

 (2.3) ent. zob. oblaczek granatek.

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (3.1) D. lm. od: granatka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granat m., granacik m., granatka ż., granatowienie n., granatnik m., Granatka ż., granatowy mos.

 czas. granatowieć ndk.

 przym. granatowy, granatnikowy

 przysł. granatowo

Wiktionary


granatka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) liter. nazwa posiadłości z powieści Balzaka pod tym samym tytułem;

Wiktionary

Granatka (oryg. fr. La Grenadière) – powieść Honoriusza Balzaka, po raz pierwszy wydana w 1832, wchodząca w skład Scen z życia prywatnego cyklu Komedia ludzka.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. granatek mrz./mzw.

Wiktionary


granatnik

broń palna do miotania granatami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. indywidualna lub zespołowa, gładkolufowa broń palna, służąca do wystrzeliwania granatów na niewielką odległość;

 (1.2) hist. wojsk. rodzaj długolufowej haubicy strzelającej granatami, używanej w XVIII-XIX wieku w artylerii polowej i oblężniczej

 (1.3) hist. wojsk. krótka strzelba o mocno rozszerzonej lufie do miotania niewielkich granatów przez piechotę w XVII-XVIII wieku

Wiktionary

Granatnik – indywidualna lub zespołowa broń strzelecka przystosowana do miotania granatów lub pocisków rakietowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na trzeciorzędne odcinki posyła się trzeciorzędne oddziały, wyposażone w zdezelowane samochody, rakietnice jako substytut radiostacji i butelki z benzyną w zastępstwie granatników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granat m., granatek m., granatka ż.

 przym. granatowy

Wiktionary


granatnikowy

granatnik


SJP.pl

Patrz:

granatnik

granatolistny

malpigia granatolistna - gatunek rośliny z rodziny malpigiowatych, o jadalnych czerwonych owocach; acerola


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. mający liście jak granat

Wiktionary


granatowawy

zbliżony do granatowego, nie do końca granatowy, prawie granatowy


SJP.pl


granatowcowate

rodzina roślin dwuliściennych obejmująca gatunki będące krzewami lub drzewami niewielkich rozmiarów


SJP.pl


granatowcowaty

o cechach granatowcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


granatowiec

krzew lub drzewo niewielkich rozmiarów z rodziny granatowcowatych; granat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Punica granatum|L.|ref=tak., drzewo lub krzew z rodziny krwawnicowatych o jadalnych owocach, rodzące granaty;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnaˈtɔvʲjɛt͡s, AS: grãnatovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granat

 przym. granatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) granat

Wiktionary


granatowo-biały

w części granatowy, w części biały


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: granatowy i biały

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Granatowo-białe mundurki nie zostały zaakceptowane przez Radę Rodziców żyrardowskiego gimnazjum.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔ‿ˈbʲjawɨ, AS: grãnatovo‿bʹi ̯au̯y

Wiktionary


granatowo-czarny

w części granatowy, w części czarny; czarno-granatowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) granatowy i czarny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed burzą niebo gwałtownie robiło się granatowo-czarne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔ‿ˈt͡ʃarnɨ, AS: grãnatovo‿čarny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granatowoczarny

Wiktionary


granatowo-szary

w części granatowy, w części szary; szaro-granatowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) granatowy i szary

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyglądasz niepoważnie w tych granatowo-szarych szortach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔ‿ˈʃarɨ, AS: grãnatovo‿šary

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granatowoszary, szaro-granatowy

Wiktionary


granatowoczarny

czarny o odcieniu granatowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor czarny o odcieniu granatowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod światło kamyk robił się z czarnego granatowoczarny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔˈt͡ʃarnɨ, AS: grãnatovočarny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granatowo-czarny

Wiktionary


granatowoniebieski

niebieski o granatowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) niebieski o granatowym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten granatowoniebieski napój wygląda na barwiony chemicznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔ̃ɲɛˈbʲjɛsʲci, AS: grãnatovõńebʹi ̯esʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. niebiesko-granatowy, niebieskogranatowy

Wiktionary


granatowooki

mający oczy koloru granatowego


SJP.pl


granatowopióry

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma granatowe pióra, pierze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔˈpʲjurɨ, AS: grãnatovopʹi ̯ury

Wiktionary


granatowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest granatowe; cecha tych, którzy są granatowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granatowy

 przysł. granatowo

Wiktionary


granatowoszary

szary o odcieniu granatowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szary o granatowym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Masz granatowoszarą plamaamę wokół oka... Coś się stało?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔˈʃarɨ, AS: grãnatovošary

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granatowo-szary

Wiktionary


granatowowłosy

mający granatowe włosy


SJP.pl


granatowozielony

zielony o odcieniu granatowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zielony o granatowym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W palmiarni znalazłem dwa granatowozielone liście.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnatɔvɔʑɛˈlɔ̃nɨ, AS: grãnatovoźelõny

Wiktionary


granatowy

1. ciemnoniebieski, w kolorze granatu;
2. taki, który jest zdobiony przez granaty - twarde minerały z grupy krzemianów;
3. taki, który jest związany z granatami - pociskami ręcznymi lub artyleryjskimi, rażącymi odłamkami lub siłą wybuchu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. kulin. spoż. dotyczący owoców granatowca, zawierający owoce granatowca, zrobiony z owoców granatowca

 (1.2) jubil. miner. dotyczący granatu, zrobiony z granatu, związany z granatem, ozdobiony granatem

 (1.3) wojsk. dotyczący granatu (pocisku)

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor szóstego pasma tęczy, taki jak kolor bezchmurnego, nocnego nieba itp.; kolor ciemnoniebieski;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (3.1) hist. pot. funkcjonariusz granatowej policji

Wiktionary

Barwa granatowa (granat) – ciemny odcień barwy niebieskiej. Nazwa koloru pochodzi od nazwy owocu granatowca – w języku łacińskim granatum.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Azuryt przybiera odcienie od jasnoniebieskiego do granatowego.

 (2.1) Wieczorem, w granatowym cieniu, wysoki bufetowy w nicianych rękawiczkach wynosi na werandę lampę z jedwabnym abażurem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãnaˈtɔvɨ, AS: grãnatovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granat mrz., granatek mrz./mzw., granatka ż.

 przym. granatny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) atramentowy, ciemnobłękitny, ciemnoniebieski, koloru atramentu, modry

Wiktionary


granaty

1. krzew lub drzewo niewielkich rozmiarów z rodziny granatowcowatych; granatowiec;
2. owoc granatowca;
3. kolor ciemnoniebieski; granatowy;
4. ręczny lub artyleryjski pocisk rażący odłamkami lub siłą wybuchu;
5. minerał z grupy krzemianów stosowany w jubilerstwie jako kamień półszlachetny;
6. rodzaj barwnego sukna weneckiego


SJP.pl

Granaty (słow. Granáty, niem. Granatenspitze, węg. Gránát-csúcsok) – trzywierzchołkowy masyw górski w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich.

Wikipedia


grancik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grant

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie grant, lecz tylko mały grancik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grant m.

Wiktionary


grand

tytuł szlachty kastylijskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) tytuł szlachecki pochodzenia hiszpańskiego;

Wiktionary

Grand Hiszpanii (hiszp. Grande de España) – pierwotnie tytuł najwyższej arystokracji hiszpańskiej, przysługujący (1914) 392, obecnie 395 rodzinom.

Tytuł, z proweniencją z wczesnej historii Hiszpanii, został zatwierdzony w roku 1520 przez cesarza rzymskiego i króla Hiszpanii Karola V (I). Grandowie I klasy mieli prawo nazywać króla i następcę tronu kuzynem (hijo) i nie musieli zdejmować nakrycia głowy w monarszej obecności, grandowie II klasy przemawiali do króla z nakrytymi głowami, ale musieli zdejmować kapelusze, gdy król im odpowiadał; grandowie III klasy mogli nakryć głowy tylko na wezwanie króla.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pielgrzymi przybywali tysiącami, by go zobaczyć – wieśniacy, duchowni, kardynałowie, papieże, książęta i grandowie – zmierzali z całej Italii, z Francji i z Polski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãnt, AS: grãnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grandowski

Wiktionary


granda

potocznie:
1. awantura, skandal, oszustwo; draka;
2. banda oszustów, złodziei


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) posp. awantura, skandal

 (1.2) warszawa. oszustwo, kłamstwo

 (1.3) pot. pogard. banda bandytów, łobuzów

 (1.4) daw. środ. uczn. gromada, kupa, duża grupa

 (1.5) daw. środ. złodziei rozbój nocny

Wiktionary

Granda – trzeci album studyjny polskiej wokalistki Moniki Brodki. Wydawnictwo ukazało się 20 września 2010 roku nakładem wytwórni muzycznej Sony Music. W wersji specjalnej Granda została wzbogacona o dodatkową płytę DVD zawierającą film dokumentujący proces realizacji nagrań.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wykluczone i ja za stary gracz jestem, żebym taką omyłkę mógł popełnić, to jest jawna granda!

 (1.3) W spelunkach, tam, gdzie granda wódkę piła, i Stasiek pił, choć serce z bólu łka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrãnda, AS: grãnda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grandziarz

 czas. grandzić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) awantaż

 (1.2) bujda, blaga

 (1.3) wataha, zgraja

Wiktionary


grande

rzeka w Brazylii


SJP.pl

  • Grande – gmina w Niemczech, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn
  • Grande – nazwa wielu rzek w krajach hiszpańsko- i portugalskojęzycznych (hiszp. Río Grande, port. Rio Grande, dosł. „wielka rzeka”)
  • Grande – rzeka w Argentynie
  • Grande – album muzyczny grupy Von Wegen Lisbeth

Wikipedia


grandezza

[czytaj: grandeca, grandecca]
1. zachowanie pełne godności; duma, wyniosłość;
2. wielka, znakomita dama


SJP.pl


grandi

Osoby:

  • Alejandro Grandi – urugwajski piłkarz
  • Alessandro Grandi – włoski kompozytor
  • Allegro Grandi – włoski kolarz
  • Dino Grandi – włoski polityk
  • Filippo Grandi – włoski dyplomata
  • Guido Grandi – włoski matematyk
  • Thomas Grandi – kanadyjski narciarz alpejski

Inne:

  • Grandi Stazioni – włoskie przedsiębiorstwo

Zobacz też:

  • Cas Grandi
  • Kunuku Grandi
  • Seru Grandi

Wikipedia


grandilokwencja

pompatyczny styl mówienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. pejor. górnolotny, bombastyczny styl lub sposób mówienia charakteryzujący się użyciem napuszonych określeń

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãndʲilɔˈkfɛ̃nt͡sʲja, AS: grãndʹilokfncʹi ̯a

Wiktionary


grandilokwentny

pompatyczny, napuszony, górnolotny, obfitujący we frazesy


SJP.pl


grandioso

[czytaj: grandjozo] określenie wykonawcze: okazale, majestatycznie


SJP.pl


grandis

samochód typu Mitsubishi Grandis


SJP.pl

Gatunki o tym epitecie gatunkowym:

  • Coccinia grandis – gatunek tropikalnego pnącza z rodziny dyniowatych
  • Cybebus grandis – gatunek roślin z rodziny storczykowatych
  • Cyclops grandis – gatunek widłonoga z rodziny Cyclopidae
  • Phryganea grandis – gatunek owada wodnego z rzędu chruścików

Wikipedia


grandisonante

określenie wykonawcze: dźwięcznie


SJP.pl


grandziarski

grandziarz


SJP.pl

Patrz:

grandziarz

grandziarz

awanturnik, rozrabiaka


SJP.pl


grandzić

potocznie: wszczynać kłótnie, zachowywać się nieodpowiedzialnie; chuliganić


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pot. zachowywać się nieodpowiednio, zwłaszcza wszczynać awantury

czasownik przechodni niedokonany

 (2.1) daw. kraść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granda ż., grandziarz m.

 przym. grandziarski

Wiktionary


grandżowiec

grunge'owiec, grungowiec;
1. przedstawiciel subkultury młodzieżowej powstałej wśród wielbicieli grunge'u; miłośnik muzyki w tym stylu;
2. wykonawca grunge'u, twórca muzyki w tym stylu


SJP.pl


granecki

nazwisko


SJP.pl


granger

Miejscowości w USA:

  • Granger – jednostka osadnicza w stanie Indiana, w hrabstwie St. Joseph
  • Granger – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Polk
  • Granger – wieś w stanie Missouri, w hrabstwie Scotland
  • Granger – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Allegany
  • Granger – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Williamson
  • Granger – miejscowość w stanie Waszyngton, w hrabstwie Yakima
  • Granger – miejscowość w stanie Wyoming, w hrabstwie Sweetwater

Wikipedia


grangia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) folwark cysterski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrãŋʲɟja, AS: grãŋʹǵi ̯a

Wiktionary


grani

rodzaj twarogu o gruboziarnistej strukturze z dodatkiem śmietany


SJP.pl


graniak

odłamek litej skały o ostrych krawędziach i wygładzonych ścianach; wielograniec, wiatrowiec, eologliptolit


SJP.pl

Graniak, wielograniec, wiatrowiec, eologliptolit – odłamek skalny o wygładzonych ścianach i 2–3 ostrych krawędziach, oszlifowany wskutek tarcia niesionych przez wiatr okruchów skalnych (korazja). Powstaje w strefie peryglacjalnej (na przedpolu lądolodu) oraz na pustyniach żwirowych i kamienistych.

Wikipedia


graniastosłup

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. wielościan, którego wszystkie wierzchołki są położone na dwóch równoległych płaszczyznach i którego wszystkie krawędzie leżące poza tymi podstawami są do siebie równoległe;

Wiktionary

Graniastosłup – wielościan spełniający dwa warunki:

  • jego wszystkie wierzchołki są położone na dwóch równoległych płaszczyznach;
  • wszystkie krawędzie spoza tych płaszczyzn są do siebie równoległe.

Równoważnie – wielościan, w którym:

  • dwie ściany są przystające i leżą na dwóch równoległych płaszczyznach;
  • pozostałe ściany są równoległobokami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Objętość graniastosłupa jest proporcjonalna do pola jego podstawy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãɲaˈstɔswup, AS: grãńastosu̯up

Wiktionary

Powiązane:

 przym. graniastosłupowy

Wiktionary


graniastosłupowy

przymiotnik od: graniastosłup


SJP.pl


graniasty

mający wystające krawędzie (granie)


SJP.pl


graniatka

rura o przekroju wieloboku, przeznaczona do przenoszenia ruchu obrotowego od stołu wiertniczego na przewód wiertniczy


SJP.pl

Wikipedia


granica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) linia, która zamyka lub oddziela pewien określony obszar

 (1.2) adm. umowna linia oddzielająca państwa, regiony itp.;

 (1.3) mat. wartość, do której zmierza ciąg lub funkcja;

 (1.4) linia podziału lub czynniki, które coś różnicują

 (1.5) ograniczony zasięg lub miara czegoś dozwolonego

 (1.6) pewien kres możliwości fizycznych lub psychicznych człowieka

Wiktionary

  • granica państwowa
  • granica (matematyka)
    • granice dolna i górna – matematyka
    • granica odwrotna – matematyka
    • granica ciągu – matematyka
    • granica funkcji – matematyka
    • granica prawo- i lewostronna – matematyka
    • granica niewłaściwa – matematyka
    • granica niewłaściwa funkcji – matematyka
    • granica Banacha – matematyka

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.2) Granicę między Polską a Niemcami wyznaczają rzeki Odra i Nysa Łużycka.

     (1.3) Cosinus x ma przy x zmierzającym do zera granicę równą jeden.

     (1.6) Granice mojego języka wyznaczają granice mojego świata.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ɡrãˈɲit͡sa, AS: grãńica

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. pogranicze n., zagranica ż., graniczenie n., ograniczanie n., ograniczenie n., rozgraniczanie n., rozgraniczenie n., Granica ż., Granice nmos., grań ż., graniak mrz.

     czas. graniczyć ndk., ograniczać ndk., ograniczyć dk., rozgraniczać ndk., rozgraniczyć dk.

     przym. graniczny, graniasty

     przysł. granicznie

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) miedza

     (1.5) limes

    Wiktionary


graniczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|graniczyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrãɲiˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: grãńičńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. graniczyć

 rzecz. granica ż.

Wiktionary


granicznik

znak do wyznaczania granicy na jakimś obszarze


SJP.pl

  • granicznik – w geodezji materialne oznaczenie granicy działki
  • granicznik (łac. Lobaria) – rodzaj grzybów z rodziny granicznikowatych

Wikipedia


graniczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest graniczne; cecha tych, którzy są graniczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. graniczny

 przysł. granicznie

Wiktionary


graniczny

przymiotnik od: granica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący granicy określonego obszaru

 (1.2) końcowy, krańcowy

Wiktionary

Graniczny – osada w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Jemielnica.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Incydent graniczny był przyczyną zerwania stosunków dyplomatycznych między tymi dwoma krajami.

 (1.1) napływ skażonej wody przez rzeki graniczne (Odra, Bug i wiele innych)

 (1.2) U konduktora w pociągu bądź na stacji granicznej kupuje się przejściówkę..

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈɲit͡ʃnɨ, AS: grãńičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granica ż., rozgraniczenie n., rozgraniczanie n., graniczność ż., ograniczenie n., ograniczanie n., pogranicze n., pogranicznik m.

 czas. graniczyć ndk., rozgraniczyć dk., rozgraniczać ndk., ograniczać ndk., ograniczyć dk.

 przym. nadgraniczny, pograniczny, przygraniczny

 przysł. granicznie

Wiktionary


graniczyć

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) mieć wspólną granicę, sąsiadować

 (1.2) (w odniesieniu do uczuć, stanu fizycznego lub psychicznego) być bliskim, być podobnym, przypominać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polska graniczy z Niemcami.

 (1.2) Jego zachowanie graniczy z obłąkaniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈɲit͡ʃɨt͡ɕ, AS: grãńičyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogranicze n., granica ż., graniczenie n., ograniczenie n., ograniczanie n.

 czas. ograniczać ndk., ograniczyć dk.

 przym. graniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sąsiadować

 (1.2) zakrawać, ocierać się

Wiktionary


granie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grać.

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: grań

Wiktionary

Granie – kolonia wsi Łazówek w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Sterdyń.

W latach 1975–1998 kolonia administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Mieszkańcy wyznania rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łazówku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moim ulubionym zajęciem w wolnym czasie jest granie w rzutki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrãɲɛ, AS: grãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grać ndk., zagrać dk.

 rzecz. grajek mos., gra, gracz

 przym. growy, grywalny

Wiktionary


granik

ryba z rodziny strzępielowatych, występująca w około 100 gatunkach


SJP.pl

Granik – (nazwa zniesiona) nieoficjalna część wsi Zastań w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin.

Nazwa z nadanym identyfikatorem SIMC występuje w zestawieniach archiwalnych TERYT z 1999 roku.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


graniówka

Graniówka górska (Syntheosciurus brochus) – gatunek ssaka z rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae) występujący endemicznie w Kostaryce i Panamie. Jedyny przedstawiciel rodzaju graniówka (Syntheosciurus). Zamieszkuje lasy deszczowe w terenach górskich. Spotykany jest zarówno w górnych partiach drzew jak i na ziemi. Graniówki górskie łączą się w pary rodzinne, lecz żerują samotnie.

Wikipedia


graniowy

przymiotnik od: grań


SJP.pl


granit

skała głębinowa barwy szarej zbudowana z ziaren kwarcu, skaleni i miki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. pospolita, kwaśna skała magmowa;

Wiktionary

Granit (wł. – granito od łac. granum – ziarno) – głębinowa kwaśna skała o budowie jawnokrystalicznej, zbudowana z kwarcu, skalenia potasowego i plagioklazu oraz biotytu należąca do grupy skał krystalicznych różnorodnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Schody marmurowe lub z granitu mają mnóstwo uroku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrãɲit, AS: grãńit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granityzacja ż.

 przym. granitowy

Wiktionary


granita

1. napój chłodzący z soku owocowego z dodatkiem cukru i skórki cytryny;
2. szklanka tego napoju


SJP.pl

Wikipedia


granitognejs

skała metamorficzna, odmiana gnejsu o mniej wyraźnej teksturze kierunkowej


SJP.pl

Granitognejs – skała metamorficzna, odmiana gnejsu cechująca się znacznie słabiej niż u innych gnejsów wykształconą teksturą kierunkową (gnejsową – w postaci naprzemianległych grubszych warstewek kwarcowo-skaleniowych i cienkich warstewek miki).

Wikipedia


granitoid

skała plutoniczna zbudowana głównie z kwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i łyszczyków


SJP.pl

Granitoidy (granitoid) – skały plutoniczne, kwaśne (bogate w krzemionkę SiO2). Zbudowane są z widocznych gołym okiem kryształów minerałów skałotwórczych: kwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i łyszczyków. Granitoidy powstają podczas powolnego krzepnięcia gorącej magmy w głębi ziemi na głębokości od kilku do kilkunastu tysięcy metrów.

Wikipedia


granitoidowy

przymiotnik od: granitoid (kwaśna skała plutoniczna), np. masyw granitoidowy, magma granitoidowa


SJP.pl


granitoidy

skała plutoniczna zbudowana głównie z kwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i łyszczyków


SJP.pl

Granitoidy (granitoid) – skały plutoniczne, kwaśne (bogate w krzemionkę SiO2). Zbudowane są z widocznych gołym okiem kryształów minerałów skałotwórczych: kwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i łyszczyków. Granitoidy powstają podczas powolnego krzepnięcia gorącej magmy w głębi ziemi na głębokości od kilku do kilkunastu tysięcy metrów.

Wikipedia


granitowy

przymiotnik od: granit


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący granitu, wykonany z granitu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na środku dziedzińca stał granitowy obelisk.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granit m.

Wiktionary


granityzacja

Granityzacja – procesy metamorficzne zachodzące w głębi skorupy ziemskiej, w efekcie których pierwotne skały metamorficzne, magmowe albo osadowe przekształcają się w skały w znacznym stopniu lub całkowicie zbliżone do granitu pod względem składu chemicznego, mineralnego, tekstury i struktury. W trakcie granityzacji nie dochodzi do roztopienia zmienianej skały pierwotnej i do powstania z niej magmy. Zachodzi ona pod wpływem metasomatozy lub działania na skałę roztworów hydrotermalnych oraz innych procesów, które wzbogacają skałę w jony krzemu, potasu i sodu, jednocześnie wypierając z niej jony wapnia, magnezu i żelaza.

Wikipedia


grańka

mała grań


SJP.pl


grankulka

mała kula myśliwska


SJP.pl


granodioryt

rodzaj skały głębinowej


SJP.pl

Granodioryt – kwaśna skała magmowa typu głębinowego o strukturze drobnokrystalicznej lub średniokrystalicznej i barwie szarej. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF granodioryt zajmuje pole 4.

Wikipedia


granola

płatki zbożowe prażone na oleju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pieczone na chrupko płatki owsiane z dodatkiem suszonych owoców i orzechów, jadane z mlekiem lub jogurtem;

Wiktionary

Granola (słowo ang., pochodzące z włoskiego zdrobnienie od grano: zboże, pszenica) – mieszanina płatków zbożowych, rodzynek, orzechów, suszonych owoców i cukru (lub miodu), pieczona do chrupkości.

Podawana jest z mlekiem lub jogurtem na śniadanie. Może być także wykorzystywana jako składnik ciast, deserów bądź batoników.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Laura pałaszuje swoją granolę ze szczególnie radosnym wyrazem twarzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãˈnɔla, AS: grãnola

Wiktionary


granowiec

Granowiec – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sośnie, ok. 18 km na południowy zachód od Ostrowa Wlkp.

Pod koniec XIX wieku wieś wchodziła w skład powiatu odolanowskiego. Wraz z pustkowiem Krzyżno liczyła 152 domostw i 1224 mieszkańców. Przeważała ludność ewangelicka (808) nad katolicką (403) i żydami (13).

Wikipedia


granowo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

  • Granowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice
  • Granowo – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Granowo
  • Granowo – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Krzęcin
  • Granowo – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim
  • Granowo – gromada
  • Granowo - stacja kolejowa w Granowie

Wikipedia


granowski

przymiotnik od: Granowo


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antonin (Granowski) – prawosławny duchowny
  • Franciszek Juliusz Granowski – polski wydawca i redaktor encyklopedii
  • Teodor Granowski – katolicki duchowny
  • Timofiej Granowski – rosyjski historyk
  • Wincenty Granowski – polski urzędnik, dyplomata, wojskowy

Wikipedia


grant

1. dotacja na projekt badawczy lub artystyczny, przyznawana przez organizacje publiczne;
2. projekt badawczy lub artystyczny finansowany z dotacji przyznanej przez organizację publiczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dotacja, dofinansowanie do projektu naukowego, edukacyjnego itp., przyznawane w drodze konkursu, głosowania lub na mocy decyzji jakiegoś gremium

Wiktionary

Grant – wsparcie finansowe lub pozafinansowe dla osoby bądź organizacji, mające za zadanie realizację określonego celu (najczęściej naukowego, artystycznego lub społecznego), które najczęściej jest przyznawane przez poszczególne państwa, ich organy (głowy państw, rządy, samorządy, agencje państwowe), organizacje międzynarodowe (UNESCO, ONZ, Unia Europejska), instytucje organizacji międzynarodowych (Komisja Europejska, Rada Europy), uczelnie wyższe, związki wyznaniowe, rozmaite fundacje, stowarzyszenia. Często granty są oferowane przez poszczególne firmy (np. Apple, Nokia, Deloitte, Sony Ericsson, Volkswagen) najczęściej na realizację projektów, które dotyczą przedmiotu działalności tych firm. Znacznie rzadziej granty są udzielane przez osoby prywatne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostaliśmy grant na wydanie naszej książki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrãnt, AS: grãnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grantowy

 rzecz. grancik mrz.

Wiktionary


grantobiorca

firma lub osoba, która otrzymała grant


SJP.pl


grantodawca

organizacja publiczna lub osoba przyznająca granty


SJP.pl


grantowy

związany z dotacją na projekt badawczy lub artystyczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grantami, dotyczący grantu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grant mrz.

Wiktionary


grantoza

potocznie:
1. częste korzystanie z grantów w celach zarobkowych;
2. uzależnienie własnej działalności od przyznawanych grantów


SJP.pl


granula

1. szybkozmienny i jasny obszar w fotosferze słonecznej;
2. bardzo mała pigułka


SJP.pl

Granule – niewielkie (do 1400 km średnicy) komórki konwekcyjne plazmy wynoszone do góry w strefie konwekcyjnej Słońca, o temperaturze wyższej niż średnia temperatura powierzchni.

Ziarnisty wygląd powierzchni Słońca pochodzi od szczytów granul i nosi nazwę granulacji. Brzegi granul są ciemniejsze, gdyż tworzy je zimniejsza, opadająca plazma. Różnice jasności między środkiem a brzegiem granuli nie są jednak duże i wynoszą kilkanaście procent średniej wartości.

Wikipedia


granulacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od granulat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie granulat, lecz tylko drobny granulacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granulat m.

Wiktionary


granulacja

  • granulacja – uziarnienie
  • granulacja – proces wytwarzania granulek
  • granulacja – technika złotnicza
  • granulacja słoneczna

Wikipedia


granulacyjny

przymiotnik od: granulacja


SJP.pl


granularny

1. zawierający granulki, ziarenka; ziarnisty;
2. mający postać granulek, ziarenek; ziarnisty;
3. synteza granularna - metoda generowania dźwięku w cyfrowych instrumentach muzycznych;
4. dezintegracja granularna - rodzaj wietrzenia mechanicznego polegający na rozpadzie skały na części mineralne


SJP.pl


granulat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) preparat lub towar w postaci granulek, czyli ziarenek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dobre źródła protein dla wegetarian obejmują orzechy i nasiona, rośliny strączkowe, produkty sojowe (tofu, mleko sojowe i teksturowane białko sojowe, takie jak granulat sojowy), zboża (pszenica, owies i ryż), ekologiczne jajka i niektóre produkty mleczne (mleko, ser i jogurt).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granulka ż., granulacik mrz., granulacja ż., granulowanie n.

 czas. granulować ndk.

Wiktionary


granulator

urządzenie do granulowania


SJP.pl


granulit

skała metamorficzna składająca się głównie ze skalenia, kwarcu i granatu, niekiedy dystenu i biotytu


SJP.pl

Granulit, Leptynit – skała metamorficzna powstała na skutek przeobrażenia arkozy w warunkach metamorfizmu regionalnego. Zbudowana z drobnych ziarenek kwarcu, skaleni alkalicznych, granatów i ubogich w miki amfiboli. Nazwa pochodzi od częstego wykształcenia granoblastycznego (F. Weiss, 1803). W literaturze fachowej granulit określany jest nieraz jako leptynit.

Wikipedia


granulka

postać sproszkowanej substancji, drobna grudka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) małe nieregularne ziarno w formie których sprzedaje się niektóre produkty jak leki czy artykuły chemiczne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józia kupiła preparat w postaci granulek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granulat mrz., granulacja ż.

Wiktionary


granulocyt

biała krwinka zawierająca w cytoplazmie ziarna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. leukocyt posiadający ziarnistości w cytoplazmie i segmentowane jądro komórkowe, biorący udział w reakcji odpornościowej organizmu;

Wiktionary

Granulocyty (PMN lub PML – ang. polymorphonuclear leukocytes, polimorfojądrowe leukocyty) – rodzaj leukocytów, które w cytoplazmie zawierają liczne ziarnistości oraz posiadają podzielone na segmenty (segmentowane) jądro komórkowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) RFT mogą też uaktywniać inny enzym, kolagenazę, uwalnianą w nieczynnej postaci przez granulocyty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. granulocytopenia ż., granulocytoza ż.

 przym. granulocytarny, granulocytowy

Wiktionary


granuloma

guz powstały z tkanki ziarninowej; ziarniniak


SJP.pl

Ziarniniak (niepoprawne: ziarniak; łac. granuloma) – zgrupowanie epitelioidalnych makrofagów oraz innych komórek zapalnych i należących do układu odpornościowego, a także macierzy pozakomórkowej, zwykle otoczone przez mankiet limfocytów.

Wikipedia


granulopoeza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. proces powstawania i specjalizowania się granulocytów w szpiku kostnym;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobnie jak w wypadku erytropoezy, białka różnego rodzaju działają przyśpieszająco na granulopoezę.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. granulopoetyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) granulocytopoeza

Wiktionary


granuloza

Wikipedia


grapa

stromy grzbiet wzgórza; urwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. stromy grzbiet wzgórza; urwisko

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. góra, wzniesienie

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce
  • Grapa – część miasta Konstancin-Jeziorna
  • Grapa – część miasta Żywiec
  • Grapa – część wsi Bogdanówka w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Tokarnia
  • Grapa – osada w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Nowy Targ
  • Grapa – część wsi Żarnówka w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Maków Podhalański
  • Grapa – część wsi Białka Tatrzańska w woj. małopolskim, w pow. tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska
  • Grapa – część wsi Wilkowice w woj. śląskim, w pow. bielski, w gminie Wilkowice
  • Grapa – część wsi Gilowice w woj. śląskim, w pow. żywieckim, w gminie Gilowice

Wikipedia


grapefruit

[czytaj: grejpfrut lub potocznie: grejfrut] owoc drzewa o tej samej nazwie, okrągły, mający soczysty miąższ o gorzkim smaku; grejpfrut, grejfrut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. zob. grejpfrut. (drzewo)

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) spoż. zob. grejpfrut. (owoc)

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grejpfrut mrz./mzw.

 przym. grapefruitowy

Wiktionary


grapefruitowy

grapefruit [czytaj: grejpfrutowy lub potocznie: grejfrutowy]; grejpfrutowy, grejfrutowy


SJP.pl


grappa

1. bezbarwny włoski winiak destylowany ze sfermentowanych wytłoczyn winogronowych (pestek, szypułek, skórek itp.);
2. oranżada marki Grappa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. wódka z winogron (i ich pestek)

Wiktionary

Grappa – włoski napój alkoholowy, destylat przefermentowanych wytłoków i pestek winogron, odpadów z procesu produkcji wina.

Trunek jest przezroczysty (z wyjątkiem grapp starzonych), o charakterystycznym smaku, wysokiej zawartości garbników oraz intensywnym zapachu. Minimalna zawartość alkoholu jest określona według norm europejskich na 37,5%. Smak grappy w dużym stopniu zależy od jakości surowca. Produkuje się m.in. grappy jednoodmianowe (grappa di monovitigno, z jednego szczepu winogron) oraz starzone w beczkach (nabierają złotego koloru).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|grappa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grappa

* japoński: (1.1) グラッパ

* niemiecki: (1.1) Grappa m./ż.

* włoski: (1.1) grappa ż.

źródła.

== grappa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) grappa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrapːa, AS: gra•pa

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|grappa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grappa

* japoński: (1.1) グラッパ

* niemiecki: (1.1) Grappa m./ż.

* włoski: (1.1) grappa ż.

źródła.

== grappa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) grappa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|grappa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grappa

* japoński: (1.1) グラッパ

* niemiecki: (1.1) Grappa m./ż.

* włoski: (1.1) grappa ż.

źródła.

== grappa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) grappa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grappin

[czytaj: grapę] nazwisko


SJP.pl


grappler

[czytaj: grapler] osoba uprawiająca grappling - walkę wręcz wykorzystującą techniki chwytów


SJP.pl


grappling

[czytaj: grapling] walka wręcz wykorzystująca techniki chwytów, uprawiana jako dyscyplina sportowa


SJP.pl

Grappling, walka na chwyty – rodzaj walki wręcz wykorzystujący techniki chwytów, tj. dźwignie, rzuty (obalenia), duszenia; zabronione są w niej uderzenia.

Słowo „grappling” (także „grapling”) to neologizm pochodzący z języka angielskiego (ang. „grapple” – złapać, chwytać). Często używany w Polsce termin „style chwytane” jest niezgodny z polską gramatyką. Potocznie określa się te style jako „chwyciarstwo”, jednakże termin ten, choć słowotwórczo poprawny, ma charakter ironiczno-żartobliwy. Osobę walczącą za pomocą chwytów określa się jako grapplera bądź chwytacza.

Wikipedia


graptolit

kopalny bezkręgowiec pochodzący z ery paleozoicznej


SJP.pl

Graptolity (†Graptolithina, z gr. graptos – pisany + lithos – kamień) – wymarła gromada zwierząt zaliczanych do półstrunowców. Żyły w okresie od kambru do wczesnego karbonu.

Szkielet tych zwierząt zbudowany był z substancji białkowej ułożonej w półpierścieniowate pasemka tzw. fuzellusy. Tworzyły kolonie zwane rabdozomem, pojedyncze osobniki w rabdozomie osłonięte były zewnętrznym szkieletem chitynowym w kształcie rurek zwanych tekami. Pierwsza taka kolonia, tzw. sikula, mieściła osobnika, który powstawał na drodze płciowej. Kolejne osobniki kolonii rozwijały się przez pączkowanie. Teki poszczególnych osobników układały się w gałązki, tworząc kolonie o różnych kształtach – proste lub powyginane czy spiralne wstęgi, kolonie siateczkowate, liściaste lub drzewkowate.

Wikipedia


graptolitowy

przymiotnik od: graptolit


SJP.pl


graptolity

gromada zwierząt, kopalnych półstrunowców z ery paleozoicznej


SJP.pl

Graptolity (†Graptolithina, z gr. graptos – pisany + lithos – kamień) – wymarła gromada zwierząt zaliczanych do półstrunowców. Żyły w okresie od kambru do wczesnego karbonu.

Szkielet tych zwierząt zbudowany był z substancji białkowej ułożonej w półpierścieniowate pasemka tzw. fuzellusy. Tworzyły kolonie zwane rabdozomem, pojedyncze osobniki w rabdozomie osłonięte były zewnętrznym szkieletem chitynowym w kształcie rurek zwanych tekami. Pierwsza taka kolonia, tzw. sikula, mieściła osobnika, który powstawał na drodze płciowej. Kolejne osobniki kolonii rozwijały się przez pączkowanie. Teki poszczególnych osobników układały się w gałązki, tworząc kolonie o różnych kształtach – proste lub powyginane czy spiralne wstęgi, kolonie siateczkowate, liściaste lub drzewkowate.

Wikipedia


graś

nazwisko


SJP.pl


grasant

dawniej: grabieżca, rabuś


SJP.pl


grasantka

grasant


SJP.pl

Patrz:

grasant

grasejować

wymawiać spółgłoskę "r" z charakterystyczną wibracją języka


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wymawiać fonem IPA2|r. na sposób francuski, z charakterystyczną wibracją języczka: IPA4|ʁ.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy mówi się po francusku, trzeba grasejować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrasɛˈjɔvat͡ɕ, AS: grasei ̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grasejowanie n.

Wiktionary


grasejowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grasejować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrasɛjɔˈvãɲɛ, AS: grasei ̯ovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grasejować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reranie

Wiktionary


graser

typ lasera, generator promieniowania gamma


SJP.pl

Graser (Gamma Ray Stimulated Emission through Radiation) – hipotetyczne urządzenie wytwarzające spójną, monochromatyczną wiązkę promieniowania gamma. Odpowiednik urządzeń laser (światło widzialne) czy maser (mikrofale), ale pracujący w zakresie promieniowania gamma.

Wikipedia


grasica

gruczoł dokrewny kręgowców, u człowieka usytuowany w okolicy śródpiersiowej (za mostkiem), będący podstawowym narządem limfatycznym, czynny do okresu pokwitania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. gruczoł układu chłonnego znajdujący się tuż za mostkiem, szczególnie aktywny w okresie dorastania;

Wiktionary

Grasica (łac. glandula thymus) – gruczoł, będący narządem wchodzącym w skład układu limfatycznego.

Grasica znajduje się w śródpiersiu górnym, tuż za mostkiem. Jest otoczona torebką łącznotkankową. Zbudowana jest z kory podzielonej na zraziki przegrodami łącznotkankowymi i z rdzenia wspólnego dla wszystkich zrazików kory. Zrąb tego narządu stanowią, w przeciwieństwie do innych narządów limfatycznych, komórki nabłonkowe pochodzenia endodermalnego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grasiczak mrz.

 przym. grasicowy, grasiczny

Wiktionary


grasiczak

nowotwór grasicy


SJP.pl

Grasiczak (łac. thymoma) – rzadki nowotwór wywodzący się z tkanki nabłonkowej grasicy. Może zawierać nacieki z niezmienionych nowotworowo limfocytów. W około 90% lokalizuje się w przednim śródpiersiu.

Wikipedia


grasować

1. dokonywać aktów przemocy przemieszczając się na jakimś terenie; panoszyć się, plądrować;
2. o chorobach, klęskach: szerzyć się, rozpowszechniać się


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dokonywać napadów, gwałtów na określonym terenie

 (1.2) o chorobie: szerzyć się, panować

 (1.3) gościć, wizytować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Utrapieniem hodowców na Dzikim Zachodzie były grasujące tam bandy koniokradów.

 (1.2) Morowa zaraza grasowała z wielką siłą; od chorych udzielała się łatwo zdrowym, którzy z zarażonymi przebywali, podobnie do ognia, co łatwopalne przedmioty obejmuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡraˈsɔvat͡ɕ, AS: grasovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grasowanie n.

Wiktionary


grasowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grasować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grasować ndk.

Wiktionary


grass

nazwisko


SJP.pl

Luksemburg:

  • Grass – wieś w gminie Steinfort, w kantonie Capellen

Osoby:

  • Angelika Grass – niemiecka zbrodniarka wojenna
  • Günter Grass – niemiecki pisarz, noblista

Inne:

  • Grass – zespół muzyczny
  • GRASS – język oprogramowania
  • GRASS GIS – program do przetwarzania danych geoprzestrzennych
  • grass – ang. nazwa marihuany lub trawy

Wikipedia


grat

gruchot; potocznie:
1. stary, mało wartościowy, zniszczony sprzęt; rupieć;
2. stary, zniszczony lub podniszczony samochód; dezel;
3. pogardliwie: człowiek stary, niedołężny, schorowany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) pot. przedmiot niezbyt wartościowy, często stary, zniszczony mebel, sprzęt domowy

 (1.2) pogard. stary, wyeksploatowany, często psujący się pojazd mechaniczny

 (1.3) techn. drobne, ostre pozostałości po obróbce skrawaniemfakt.

 (1.4) daw. gwara. więz. graty – narzędzia złodziejskie

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) pogard. człowiek stary, schorowany

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyrzuć te graty i kup jakieś porządne meble.

 (1.2) Ty się tym gratem wybierasz nad morze? Przecież on ci się w połowie drogi rozleci.

 (2.1) Ona tak świetnie wygląda, a ten jej mąż to taki stary grat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrat, AS: grat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. graciarnia ż., gracik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rupieć

 (1.2) gruchot, klekot, rzęch, pudło, wrak, trup, rupieć, pudło

 (1.4) statki

 (2.1) dziad

Wiktionary


gratieszty

białe, słodkie wino z Mołdawii


SJP.pl


gratin

[czytaj: graTĘ] rodzaj zapiekanki z warzyw, z zapieczoną na wierzchu masą jajeczną lub serową


SJP.pl


gratis

przedmiot dany lub otrzymany bezpłatnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przedmiot otrzymany za darmo

przysłówek

 (2.1) tak, że nic nie trzeba płacić

Wiktionary

Miejscowości w USA:

  • Gratis – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Preble

Gminy w USA:

  • Gratis (ang. Gratis Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Preble

Inne:

  • Gratis – pamflet Jana Brożka ogłoszony w 1625 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupując towar za kwotę powyżej stu złotych, klient otrzyma mały gratis.

 (2.1) Jeśli kupisz w tym sklepie komputer, wieżę otrzymasz gratis.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡratʲis, AS: gratʹis

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gratisowy

 przysł. gratisowo

 rzecz. gratisik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) darmówka

 (2.1) bezpłatnie, darmo, darmowo, gratisowo, nieodpłatnie, za Bóg zapłać, za darmo; pot. na ładne oczy, za darmochę, za frajer, za friko

Wiktionary


gratisik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gratis

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie gratis, lecz tylko mały gratisik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratis m.

 przysł. gratis

Wiktionary


gratisowo

przysłówek

 (1.1) bezpłatnie, gratis

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprzedawca dołożył nam gratisowo po kilka śliwek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratis mrz.

 przym. gratisowy

 przysł. gratis

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezpłatnie, darmo, darmowo, gratis, nieodpłatnie, za darmo, za Bóg zapłać; pot. za darmochę, za friko, za frajer, na ładne oczy; gw-pl|Śląsk Cieszyński|za facke.

Wiktionary


gratisowy

darmowy, bezpłatny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) otrzymywany lub rozdawany bezpłatnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W pakiecie otrzymuje pan dwa gratisowe badania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratis mrz.

 przysł. gratis, gratisowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) darmowy

Wiktionary


gratka

sytuacja, rzecz, zdarzenie niespodziewane, przynoszące korzyść, sprawiające przyjemność, pomyślna okoliczność


SJP.pl


gratki

sytuacja, rzecz, zdarzenie niespodziewane, przynoszące korzyść, sprawiające przyjemność, pomyślna okoliczność


SJP.pl


gratować

usuwać tzw. graty, czyli pozostałości metalu na krawędziach po różnego rodzaju obróbce skrawaniem lub odlewie


SJP.pl


gratowóz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pojazd do wywozu odpadów wielkogabarytowych, np. starych mebli

Wiktionary

Gratowóz – specjalnie oznakowany pojazd dostosowany do wywożenia odpadów problemowych (w gospodarstwie domowym już nieprzydatnych lub niebezpiecznych), tak zwanych gratów (z niem. Gerät - urządzenie - jako określenie dla przedmiotu niezbyt wartościowego, często starego, zniszczonego np. mebel lub sprzęt domowy) na gratowisko.

Wikipedia


gratulacja

dawniej: powinszowanie, życzenie składane komuś z okazji jakiegoś sukcesu, szczęśliwego wydarzenia itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wyraz uznania złożony komuś z okazji jego sukcesu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡratuˈlat͡sʲja, AS: gratulacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratulowanie n., pogratulowanie n.

 czas. gratulować ndk., pogratulować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powinszowanie

Wiktionary


gratulacje

dawniej: powinszowanie, życzenie składane komuś z okazji jakiegoś sukcesu, szczęśliwego wydarzenia itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) wyrazy uznania przekazywane komu z okazji szczęśliwego wydarzenia w życiu tej osoby

wykrzyknik

 (2.1) wyrażenie uznania wypowiadane z okazji czyjegoś sukcesu lub radosnego wydarzenia

forma rzeczownika.

 (3.1) M., B. i W. lm. od: gratulacja

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Serdeczne gratulacje z okazji 190000. słowa w Wikisłowniku!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratulant mos.

 czas. gratulować ndk., pogratulować dk.

 przym. gratulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. gratulacja

Wiktionary


gratulacyjny

przymiotnik od: gratulacja


SJP.pl


gratulant

osoba składająca gratulacje


SJP.pl


gratulantka

{gratulant)


SJP.pl


gratulować

składać komuś wyrazy uznania z okazji jakiegoś sukcesu lub szczęśliwego wydarzenia


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) składać wyrazy uznania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gratulujemy ci wszyscy z całego serca z okazji wygrania konkursu. Jesteś dumą naszej rodziny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡratuˈlɔvat͡ɕ, AS: gratulovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gratulacja ż., gratulant m., gratulowanie n., pogratulowanie n., gratulacje nmos.

 czas. pogratulować dk.

 przym. gratulacyjny

 wykrz. gratulacje

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winszować, składać gratulacje

Wiktionary


gratulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) winszowanie komuś sukcesu, awansu, jubileuszu itp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡratulɔˈvãɲɛ, AS: gratulovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogratulowanie n., gratulacja ż.

 czas. gratulować ndk., pogratulować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winszowanie

Wiktionary


graty

gruchot; potocznie:
1. stary, mało wartościowy, zniszczony sprzęt; rupieć;
2. stary, zniszczony lub podniszczony samochód; dezel;
3. pogardliwie: człowiek stary, niedołężny, schorowany


SJP.pl

Graty (pcd. i wa. El Graty) – dzielnica (section) gminy Silly w Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Hainaut, w okręgu Ath. 1 stycznia 2020 roku liczyła 782 mieszkańców. Do 31 grudnia 1976 samodzielna gmina.

Wikipedia


gratyfikacja

1. specjalne, dodatkowe wynagrodzenie wypłacane za pewne zasługi lub z pewnej okazji, np. jubileuszu firmy
2. eufemistycznie o nagrodzie, prezencie lub łapówce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dodatkowe, zwykle jednorazowe, wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za specjalne zasługi, z okazji świąt, jubileuszu firmy itp.

 (1.2) prezent lub łapówka, którą ktoś otrzymuje w zamian za coś

Wiktionary

  • gratyfikacja (element normy prawnej)
  • płaca

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɡratɨfʲiˈkat͡sʲja, AS: gratyfʹikacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gratyfikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bonus

Wiktionary


gratyfikacyjny

przymiotnik od: gratyfikacja (np. fundusz gratyfikacyny, wartość gratyfikacyjna)


SJP.pl


gratyfikować

wynagradzać za pewne zasługi lub z pewnej okazji, np. jubileuszu firmy


SJP.pl


gravamen

w prawie: sposób ograniczenia możliwości zaskarżenia orzeczenia


SJP.pl

Gravamen (łac. "uciążliwość", od gravare, obciążać) – cecha orzeczenia sądu lub organu administracji, polegająca na naruszeniu interesu strony postępowania. Wykazanie gravamen, tj. uprawdopodobnienie, że dane orzeczenie narusza prawa strony (tzw. pokrzywdzenie orzeczeniem), bywa warunkiem dopuszczalności środków odwoławczych (np. apelacji w polskim postępowaniu karnym i cywilnym).

Wikipedia


grave

określenie wykonawcze: ciężko, poważnie


SJP.pl

  • Grave (Alpy Wysokie) – miejscowość we Francji
  • Grave (Holandia) – miejscowość w Holandii
  • termin muzyczny określający tempo
  • Grave – szwedzka grupa muzyczna grająca death metal
  • Grave (polski tytuł: Mięso) – francusko-belgijsko-włoski film fabularny z 2016 roku w reżyserii Julii Ducournau

Wikipedia


gravel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rower szutrowy stworzony do jazdy na drogach szutrowych, duktach i w lekkim terenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Swojego gravela nie posiadam, więc rower mieli pożyczyć dla mnie organizatorzy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gravelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szutrówka

Wiktionary


gravelotte

[czytaj: grawoLET] miejscowość we Francji


SJP.pl

Gravelotte – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Grand Est, w departamencie Mozela.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 530 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 94 osób/km² (wśród 2335 gmin Lotaryngii Gravelotte plasuje się na 571. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 953.).

Miejsce decydującej bitwy wojny francusko-pruskiej w roku 1870.

Wikipedia


graves

Graves – miejscowość i dawna gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Charente. W 1990 roku jej populacja wynosiła 111 mieszkańców.

W dniu 1 stycznia 1997 roku z połączenia dwóch ówczesnych gmin – Graves oraz Saint-Amant-de-Graves – utworzono nową gminę Graves-Saint-Amant.

Wikipedia


gravis

Grawis (akcent ciężki, akcent słaby) – znak diakrytyczny używany w językach: katalońskim, wietnamskim, norweskim, portugalskim, francuskim, walijskim, włoskim i innych, oznaczający akcent samogłoski krótkiej o intonacji opadającej.Nazwą gravis określa się również sam taki akcent.

Wikipedia


grawecki

kultura grawecka - kultura górnego paleolitu (28-17 tys. lat temu) zachodniej Europy, charakteryzująca się występowaniem licznych ostrzy tylcowych różnych odmian


SJP.pl


grawer

osoba specjalizująca się w wykonywaniu za pomocą specjalnych narzędzi napisów lub rysunków w metalu, szkle lub innym twardym materiale; rytownik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się grawerstwem, czyli wykonywaniem rysunków na materiałach twardych

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) pot. grawerunek, wynik pracy grawera (1.1)

Wiktionary

Grawerstwo lub rytownictwo – dział rzemiosła posługujący się techniką polegającą na żłobieniu twardym narzędziem (obecnie także maszynowo) wzorów w metalu, szkle, kamieniu.

Grawerowanie jest jedną z najstarszych technik zdobienia wyrobów artystycznych (metal, kości, kamień, szkło). Znane są naczynia z Babilonii z 2000 roku p.n.e..

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grawerunek m., grawerstwo n., grawerka ż.

 czas. grawerować ndk., wygrawerować dk.

 przym. grawerowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rytownik

Wiktionary


grawerować

wykonywać, za pomocą specjalnych rylców, frezów lub środków chemicznych, napisy lub rysunki w różnych materiałach, zwykle w metalu, drewnie, szkle


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) żłobić rysunki powierzchniach z materiałów twardych, zwłaszcza metalowych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grawer mos., grawerunek mrz.

 czas. wygrawerować dk.

 przym. grawerowany

Wiktionary


grawerski

przymiotnik od: grawer (np. pracownia grawerska, narzędzia grawerskie)


SJP.pl


grawerstwo

rzemiosło artystyczne polegające na wykonywaniu, za pomocą specjalnych rylców, frezów lub środków chemicznych, napisów lub rysunków w różnych materiałach, zwykle w metalu, drewnie, szkle


SJP.pl

Grawerstwo lub rytownictwo – dział rzemiosła posługujący się techniką polegającą na żłobieniu twardym narzędziem (obecnie także maszynowo) wzorów w metalu, szkle, kamieniu.

Grawerowanie jest jedną z najstarszych technik zdobienia wyrobów artystycznych (metal, kości, kamień, szkło). Znane są naczynia z Babilonii z 2000 roku p.n.e..

Wikipedia


grawerunek

napis lub rysunek wykonany za pomocą specjalnego narzędzia w metalu, szkle lub innym twardym materiale; grawer


SJP.pl


grawigrad

olbrzymi ssak kopalny


SJP.pl


grawimetr

przyrząd służący do pomiaru różnicy przyśpieszeń grawitacyjnych między dwoma punktami


SJP.pl

Grawimetr – urządzenie stosowane do pomiarów lokalnego przyśpieszenia grawitacyjnego, tj. w miejscu gdzie dokonuje się pomiaru. Wyróżniamy grawimetry absolutne (do pomiaru wartości absolutnych) i względne (do określenia różnicy przyspieszenia w różnych miejscach).

Wikipedia


grawimetria

dział geodezji zajmujący się pomiarami przyspieszenia ziemskiego


SJP.pl

Grawimetria (łac. gravis – ciężki, gr. metréō – mierzę) – doświadczalna nauka o Ziemi badająca przyspieszenie ziemskie, czyli ziemskie pole grawitacyjne. Zaliczana do geofizyki lub do geodezji.

Nauka ta pozwala na podstawie anomalii pola grawitacyjnego określić różnice w budowie skorupy ziemskiej, wykryć złoża minerałów różniących się gęstością od otaczających skał itp. Urządzeniem, które mierzy anomalie ziemskiego pola grawitacyjnego jest grawimetr.

Wikipedia


grawimetryczny

przymiotnik od: grawimetria (np. pomiary grawimetryczne, pyłomierz grawimetryczny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grawimetrią, dotyczący grawimetrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grawimetria ż., grawimetr mrz.

Wiktionary


grawitacja

wzajemne przyciąganie się wszystkich ciał; ciążenie powszechne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. powszechna siła przyciągania działająca pomiędzy ciałami mającymi masę;

Wiktionary

Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii. Ciążenie to jedno z oddziaływań podstawowych obok tych elektrosłabych i jądrowych silnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grawitacja jest konsekwencją krzywizny czasoprzestrzeni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡravʲiˈtat͡sʲja, AS: gravʹitacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grawiton m., grawitowanie n.

 czas. grawitować ndk.

 przym. grawitacyjny

 przysł. grawitacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciążenie powszechne

Wiktionary


grawitacyjny

grawitacja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. związany z grawitacją, dotyczący grawitacji

 (1.2) techn. taki w którym ruch odbywa się naturalnie, bez wspomagania, tylko dzięki sile grawitacji

Wiktionary

Patrz:

grawitacja

Przykłady

 (1.1) Wstrząsające fale stworzone wybuchem bardziej zagęszczają materię międzygwiazdową i pobudzają zapadanie grawitacyjne oraz tworzenie nowych gwiazd.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡravʲitaˈt͡sɨjnɨ, AS: gravʹitacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grawitacja ż., grawiton m., grawitol m., grawitowanie n.

 czas. grawitować ndk.

 przysł. grawitacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciążeniowy

Wiktionary


grawiton

hipotetyczna cząstka, kwant pola grawitacyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. hipotetyczny kwant pola grawitacyjnego;

Wiktionary

Grawiton – hipotetyczna cząstka elementarna, która nie ma masy ani ładunku elektrycznego i przenosi oddziaływanie grawitacyjne.

Teoria grawitonu jest podstawą różnych kwantowych teorii grawitacji, będących wersją kwantowej teorii pola, ale nie modelu standardowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grawitacja ż., grawitowanie n.

 czas. grawitować

 przym. grawitacyjny

Wiktionary


grawitować

1. podlegać prawu grawitacji
2. przenośnie: skłaniać się ku jakimś poglądom, ideom


SJP.pl


grawitropizm

ukierunkowany ruch roślin spowodowany działaniem przyciągania ziemskiego; geotropizm; barotropizm


SJP.pl

Geotropizm (grawitropizm) – reakcja organów roślinnych na zmianę ich położenia względem wektora grawitacji.

Przykładem może być umieszczenie rośliny w położeniu horyzontalnym, jej pęd główny wzniesie się w górę, a korzeń skieruje się w dół. Reakcja pędu jest skierowana odwrotnie do kierunku działania siły grawitacji, mówimy tu o grawitropizmie ujemnym. Korzeń główny wygina się zgodnie z działaniem siły grawitacji jest to grawitropizm dodatni.W odczytywaniu bodźca grawitacyjnego podstawową rolę spełniają ziarna skrobi zawarte w amyloplastach, które przemieszczają się w komórkach z siłą ciężkości i uciskają siateczki śródplazmatyczne znajdujące się w pobliżu plazmolemmy.

Wikipedia


grawiura

1. technika ręcznego przygotowania formy drukarskiej, polegająca na wycinaniu lub grawerowaniu odpowiednich jej elementów;
2. odbitka rysunku uzyskana z takiej formy; rycina


SJP.pl

Grawiura (franc. gravure) – rycina odbita z płyty metalowej, wykonana techniką druku wklęsłego.

Określenie to stosowane jest głównie do odbitek technik wklęsłych litograficznych, takich jak np. kamienioryt czy kwasoryt. Najczęstszym błędem jest stosowanie tego terminu odnośnie do rycin wykonanych technikami druku wypukłego.

Grawiura była znana od XVI w. Obecnie termin ten wychodzi już z użycia.

Wikipedia


grawiurowy

związany z grawiurą (np. technika grawiurowa, cylindry grawiurowe)


SJP.pl


gray

biografie:

  • Frederick William Gray – amerykański mykolog i lichenolog
  • J.E. Gray – brytyjski zoolog
  • Elisha Gray – amerykański wynalazca
  • Andy Gray – szkocki piłkarz

geografia:

  • Gray – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Franche-Comté, w departamencie Haute-Saône
  • miejscowości w USA:
    • Gray – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Jones
    • Gray – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Audubon
    • Gray – jednostka osadnicza w stanie Luizjana, w parafii Terrebonne
    • Gray – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
    • Gray – jednostka osadnicza w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
    • Gray – jednostka osadnicza w stanie Tennessee, w hrabstwie Washington
  • gminy w USA:
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Lonoke
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie White
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie White
    • Gray (ang. Gray Town) – gmina w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Pipestone
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Stutsman
    • Gray (ang. Gray Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Greene
  • hrabstwa w USA:
    • hrabstwo Gray (ang. Gray County) – w stanie Kansas
    • hrabstwo Gray (ang. Gray County) – w stanie Teksas

Wikipedia


graz

[czytaj: grac] miasto w Austrii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto we wschodniej Austrii, stolica kraju związkowego Styria, położone nad rzeką Murą, u podnóża Alp Styryjskich;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Grazu|Ms=Grazu.

synonimy.

 (1.1) hist. Grodziec

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. grazki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Graz

* białoruski: (1.1) Грац

* czeski: (1.1) Štýrský Hradec

* francuski: (1.1) Graz

* hiszpański: (1.1) Graz

* kataloński: (1.1) Graz

* litewski: (1.1) Gracas

* niemiecki: (1.1) Graz

* rosyjski: (1.1) Грац

* słowacki: (1.1) Graz m.

* słoweński: (1.1) Gradec

* ukraiński: (1.1) Грац

* włoski: (1.1) Graz

źródła.

== Graz (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|ɡrɑːts.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Graz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grazki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Grodziec

Wiktionary


grążawski

przymiotnik od: Grążawy


SJP.pl


grążawy

wieś w Polsce


SJP.pl

Grążawy – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Bartniczka.

Wikipedia


grażdanka

wschodniosłowiański alfabet powstały przez modernizację graficzną cyrylicy, wprowadzony na początku XVIII wieku w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. alfabet będący odmianą cyrylicy, wprowadzony w Rosji na pocz. XVIII wieku, używany również przez inne narody słowiańskie posługujące się wcześniej cyrylicą;

Wiktionary

Grażdanka (ros. skrót odprzymiotnikowy od гражданский шрифт, grażdanskij szrift, tj. czcionka cywilna) – zbliżona do form antykwy łacińskiej, czcionka cyrylicy, opracowana przez Piotra Mohyłę i później wprowadzona w Carstwie Rosyjskim za czasów Piotra I Wielkiego w latach 1708–1711.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z początkiem XVIII wieku car rosyjski Piotr Wielki zreformował cyrylicę zbliżając ją do alfabetu łacińskiego i w ten sposób powstała grażdanka, używana do dziś w prawosławnych krajach słowiańskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡraʒˈdãnka, AS: graždãnka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grażdański

Wiktionary


grażdański

grażdanka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grażdanką, dotyczący grażdanki

Wiktionary

Patrz:

grażdanka

Powiązane:

 rzecz. grażdanka ż.

Wiktionary


grążel

roślina wodna z rodziny grzybieniowatych


SJP.pl

Grążel (Nuphar Sm.) – rodzaj roślin należący do rodziny grzybieniowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia od 9 do 13 gatunków. Rośliny te występują na półkuli północnej w strefie umiarkowanej i podzwrotnikowej. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w Ameryce Północnej, mniej w Azji i Europie. W tej ostatniej rosną dwa gatunki i oba występują także w Polsce – grążel żółty i drobny.

Wikipedia


grazioso

[czytaj: gracjozo] określenie wykonawcze: z gracją, z wdziękiem


SJP.pl


grażka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Grażyna

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chodziłem z taką jedną Grażką na oazę do kościoła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grażyna ż., Grażynka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Grażynka

Wiktionary


grazki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z Grazem, dotyczący Grazu, pochodzący z Grazu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Astrolog grazki Karol Frankenbach ocenia z satysfakcją dotychczasowe swoje prognozy.

 (1.1) Dopiero nocną porą 15 grudnia zjawił się w kwaterze austriackiej sekretarz Raske i jemu to pierwszemu przedstawił Jerin życzenie Rudolfa II, aby układ grazki przenieść z Ernesta na Maksymiliana i na niego obrócić »chęci i łaskę«.

 (1.1) „ogień, Łaskawa Pani, wybuchnął o niecały łokieć grazki (z Grazu) od schodów którymi idzie się do altany, ponieważ zrobiono piec w pokoju, gdzie była weselna łożnica królewska. Obok tego komina zapaliła się poprzeczna belka.”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Graz mrz.

Wiktionary


grążyć

dawniej:
1. zagłębiać coś w czymś, zwłaszcza ciekłym, np. w wodzie; zanurzać, pogrążać;
2. przenośnie: powodować, że coś wnika w głąb czegoś; zagłębiać;
3. grążyć się:
a) zagłębiać się w czymś, zwłaszcza ciekłym, np. w wodzie; zanurzać się, pogrążać się;
b) przenośnie: wnikać w głąb czegoś albo sprawiać takie wrażenie; zagłębiać się


SJP.pl


grążyca

nazwa kaczki nurkującej dla zdobycia pokarmu, np. czernica, edredon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. kaczka nurkująca; kaczka, która podczas zdobywania pokarmu nurkuje na znaczną głębokość, do grupy grążyc należy w Polsce, między innymi kilka gatunków z rodzaju nazwa systematyczna|Aythya|ref=tak.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃w̃ˈʒɨt͡sa, AS: grõũ̯žyca

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaczka nurkująca

Wiktionary


grążyce

nazwa kaczki nurkującej dla zdobycia pokarmu, np. czernica, edredon


SJP.pl

Aythyini – plemię ptaków z podrodziny kaczek (Anatinae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae). W polskim nazewnictwie zwyczajowym dla tego taksonu spotykana jest nazwa grążyce.

Wikipedia


grażyna

pogardliwie: kobieta w średnim wieku, której zachowanie i wygląd wzbudza niechęć, cechująca się głupotą, prostactwem i zacofaniem; Grażyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Grażyna (lit. Gražina od graži – piękna) – imię żeńskie pochodzenia litewskiego. Wymyślone przez Adama Mickiewicza dla tytułowej bohaterki jego poematu z 1823.

Zdrobnienia: Graga, Grasia, Grazia, Grażynka, Grażka, Gradzia, Graża.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grażyna jest psychiatrą i pracuje w węgorzewskim szpitalu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡraˈʒɨ̃na, AS: gražna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Grażynka ż., Graża ż., Grażka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Grażynka, Grażka

Wiktionary


grażyneria

grażynostwo; pogardliwie:
1. sposób bycia uważany za charakterystyczny dla kobiety o stereotypowych, negatywnych cechach przypisywanych Polkom;
2. ogół kobiet o stereotypowych, negatywnych cechach przypisywanych Polkom


SJP.pl


grażyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grażyny lub z nią związany


SJP.pl


grażynka

zdrobnienie od: Grażyna (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Grażyna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡraˈʒɨ̃ŋka, AS: gražŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grażyna ż., Grażka ż.

Wiktionary


grażynostwo

grażyneria; pogardliwie:
1. sposób bycia uważany za charakterystyczny dla kobiety o stereotypowych, negatywnych cechach przypisywanych Polkom;
2. ogół kobiet o stereotypowych, negatywnych cechach przypisywanych Polkom


SJP.pl


grażynować

pogardliwie: zachowywać się jak Grażyna (grażyna) - kobieta w średnim wieku, której zachowanie i wygląd wzbudza niechęć, cechująca się głupotą, prostactwem i zacofaniem


SJP.pl


grażynowaty

pogardliwie: charakterystyczny dla kobiety w średnim wieku, której zachowanie i wygląd wzbudza niechęć, cechującej się głupotą, prostactwem i zacofaniem; grażynowy


SJP.pl


grażynowy

pogardliwie: charakterystyczny dla kobiety w średnim wieku, której zachowanie i wygląd wzbudza niechęć, cechującej się głupotą, prostactwem i zacofaniem; grażynowaty


SJP.pl


grażyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Grażyński:

  • Helena Grażyńska (1895–1972) – działaczka społeczna i niepodległościowa, instruktorka harcerska, harcmistrzyni Rzeczypospolitej.
  • Cyryl Latos-Grażyński (ur. 1951) – polski naukowiec, profesor nauk chemicznych, wykładowca akademicki.
  • Michał Grażyński (1890–1965) – kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego, długoletni wojewoda śląski.

Wikipedia


grazzing

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zmienianie kanałów telewizyjnych pilotem, żeby oglądać jednocześnie co najmniej dwa programy

Wiktionary


grd

skrót od: greek drachma, międzynarodowe oznaczenie drachmy, dawnej jednostki monetarnej Grecji


SJP.pl


grdacz

rodzaj ptaków z rodziny czubaczy


SJP.pl


grdyka

uwypuklenie na przedniej stronie szyi, zwłaszcza u mężczyzn, utworzone przez chrząstkę tarczową krtani; jabłko Adama, wyniosłość krtaniowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. wystająca na przedniej części szyi chrząstka krtani (zazwyczaj u mężczyzn)

Wiktionary

Wyniosłość krtaniowa, jabłko Adama, grdyka (łac. prominentia laryngea, pomum Adami) – u człowieka widoczne na szyi uwydatnienie chrząstki tarczowatej (chrząstki krtani) rozwijające się po dojrzewaniu, zwłaszcza u mężczyzn. Nie ma odpowiednika u innych ssaków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Łykał piwo z kufla, aż grdyka mu tańczyła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrdɨka, AS: grdyka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jabłko Adama

Wiktionary


grębałów

Grębałów – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie, dawna wieś.Osiedle Grębałów jest obecnie osiedlem mieszkalnym. Zabudowa nie jest zbyt zróżnicowana. Prawie cały teren pokryty jest domkami jednorodzinnymi. Niewiele wprawdzie pozostało już z dawnej wsi, aczkolwiek poniektórzy mieszkańcy posiadają własne, małe, prywatne gospodarstwa o wielkości nie przekraczającej 0,5 ha.

Wikipedia


grębałowki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grębałowem, dotyczący Grębałowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grębałów m.

Wiktionary


grębałowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grębałowem, dotyczący Grębałowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grębałów m.

Wiktionary


grębień

Grębień – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Pątnów.

Wikipedia


grębieński

dotyczący wsi Grębień położonej na Wyżynie Wieluńskiej


SJP.pl


grębiszew

wieś w Polsce


SJP.pl

Grębiszew – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Mińsk Mazowiecki. Leży w południowo-zachodniej części gminy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


grębków

wieś w Polsce


SJP.pl

Grębków – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, siedziba gminy Grębków. Ma status sołectwa.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Bartłomieja Apostoła.

Grębków leży przy drodze wojewódzkiej nr 697 Liw – Marysin.Przez miejscowość przepływa rzeczka dopływ Kostrzynia.

Wikipedia


grębkowski

przymiotnik od: Grębków


SJP.pl


gręblin

Gręblin (kaszub. Grãblënò) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Pelplin przy drodze krajowej nr 91.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


grębocice

wieś w Polsce


SJP.pl

Grębocice (niem. Gramschütz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Grębocice.

Wikipedia


grębocicki

przymiotnik od: Grębocice


SJP.pl


grębocin

wieś w Polsce, położona niedaleko Torunia


SJP.pl

W Polsce
  • Grębocin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Lubicz
  • Grębocin – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Nowe Brzesko
  • Grębocin – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Gryfice
  • Grębocin – gromada
  • Grębocin – dawna gmina
Inne
  • Grębocin – przystanek kolejowy

Wikipedia


grębosz

nazwisko


SJP.pl


gręboszów

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Gręboszów – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Drużbice
  • Gręboszów – wieś w woj. małopolskim, w pow. dąbrowskim, w gminie Gręboszów
  • Gręboszów – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Domaszowice
  • Gręboszów – gmina
  • Gręboszów – gromada
  • Gręboszów – przystanek kolejowy

Wikipedia


gręboszowski

przymiotnik od: Gręboszów


SJP.pl


grębów

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Grębów – wieś w woj. podkarpackim, w pow. tarnobrzeskim, w gminie Grębów
  • Grębów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Rozdrażew
  • Grębów – gromada
  • Grębów – stacja kolejowa w miejscowości Zabrnie, w województwie podkarpackim

Wikipedia


grębowiec

nazwisko


SJP.pl


grębowo

Grębowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Kamień Pomorski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


grębowski

przymiotnik od: Grębów


SJP.pl


grec.

skrót od: grecki; gr.


SJP.pl


grech

nazwisko


SJP.pl


grechuta

nazwisko


SJP.pl

  • Marek Grechuta – polski piosenkarz, poeta, kompozytor i malarz
  • Grechuta – album muzyczny Wojciecha Majewskiego
  • Marek Grechuta & Anawa – album muzyczny Marka Grechuty oraz zespołu Anawa
  • Projekt Grechuta – album muzyczny zespołu Plateau
  • Pieśni Marka Grechuty do słów Tadeusza Nowaka – album muzyczny Marka Grechuty

Wikipedia


grechutka

okazjonalnie: piosenka śpiewana przez Marka Grechutę


SJP.pl


greciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grety lub z nią związany


SJP.pl


grecja

państwo w Europie ze stolicą w Atenach; Republika Grecka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w południowej Europie, ze stolicą w Atenach;

Wiktionary

Grecja (gr. Ελλάδα Elláda, IPA: [e̞ˈlaða] lub Ελλάς Ellás, IPA: [e̞ˈlas]), Republika Grecka (Ελληνική Δημοκρατία Ellinikí Dimokratía, IPA: [e̞ˌliniˈci ðimo̞kraˈtiˌa]) – państwo położone w południowo-wschodniej części Europy, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Graniczy z czterema państwami: Albanią, Macedonią Północną i Bułgarią od północy oraz Turcją od wschodu. Ma dostęp do czterech mórz: Egejskiego i Kreteńskiego od wschodu, Jońskiego od zachodu oraz Śródziemnego od południa. Grecja ma dziesiątą pod względem długości linię brzegową na świecie, o długości 14 880 km. Poza częścią kontynentalną w skład Grecji wchodzi około 2500 wysp, w tym 165 zamieszkanych. Najważniejsze to Kreta, Dodekanez, Cyklady i Wyspy Jońskie. Najwyższym szczytem jest wysoki na 2918 m n.p.m. Mitikas w masywie Olimpu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku wakacje spędzamy w Grecji, na Peloponezie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛt͡sʲja, AS: grecʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grek m., grek m., Greczynka ż., greckość ż., grecki m., greka ż., grecyzacja ż., grecyzowanie n., zgrecyzowanie n., antygreckość ż., progreckość ż., grekofilia ż., grekofil m.

 czas. zgrecyzować dk., grecyzować ndk.

 przym. grecki, wszechgrecki, antygrecki, progrecki

 przysł. grecko, po grecku

 temsłow. greko-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Republika Grecka; hist. lub książk. Hellada

Wiktionary


grecki

związany z Grecją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grecją, dotyczący Grecji lub Greków

 (1.2) związany z Greckim Kościołem Prawosławnym

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język Greków i po części Cypryjczyków;

Wiktionary

Język grecki, greka (stgr. Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W kulturze europejskiej zaadaptowany, obok łaciny, jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grecki klimat jest cieplejszy niż polski.

 (1.2) Najważniejszym greckim świętem jest Pascha.

 (2.1) Nie znam greckiego.

 (2.1) Rozmawiam biegle po grecku • i nie tylko z żywymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛt͡sʲci, AS: grecʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grecja ż., Grek mos., grek m., Greczynka ż., greckość ż., greka ż., greczyzna ż., grecyzm m., grecyzacja ż., grecyzowanie n.

 czas. zgrecyzować ndk.

 przysł. grecko, po grecku

 temsłow. greko-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) helleński, hellenistyczny

 (2.1) greka, greczyzna

Wiktionary


greckojęzyczny

1. posługujący się językiem greckim;
2. napisany w języku greckim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem greckim


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem greckim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem greckim

 (1.3) spisany, stworzony w języku greckim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: greckoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


greckokat.

skrót od: greckokatolicki


SJP.pl


greckokatolicki

związany z Kościołem powstałym w wyniku unii Kościoła prawosławnego z katolickim; unicki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z Kościołem powstałym z unii Kościoła prawosławnego z katolickim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego brat - Roman, był arcybiskupem metropolitą lwowskim kościoła obrządku greckokatolickiego, czyli unickiego, albo jak się go dziś nazywa, ukraińskiego, i patriotą ukraińskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grekokatolik, grekokatolicyzm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) unicki; daw. uniacki

Wiktionary


greckość

grecki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co greckie

Wiktionary

Patrz:

grecki

Powiązane:

 rzecz. Grecja ż., Greczynka ż., Grek mos., grecki mrz., grek mos., greka ż.

 przym. grecki

 przysł. po grecku

Wiktionary


grecysta

badacz języka i kultury starożytnej Grecji; osoba studiująca grekę


SJP.pl


grecystka

badaczka języka i kultury starożytnej Grecji


SJP.pl


grecystyczny

grecystyka


SJP.pl

Patrz:

grecystyka

grecystyka

nauka o języku, literaturze i kulturze starożytnej Grecji


SJP.pl

Hellenistyka, grecystyka – nauka o kulturze i języku starożytnej Grecji. Nazwa „hellenistyka” pochodzi od słowa Hellada, które w języku greckim znaczy „Grecja”. Z kolei samo słowo Hellada pochodzi od Hellena, mitologicznego ojca narodu greckiego.

Wikipedia


grecyzacja

poddawanie wpływom greckim, rozszerzanie wpływów greckich, nadawanie czemuś cech typowo greckich


SJP.pl


grecyzm

wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na języku greckim albo z niego przejęte


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz lub zwrot zapożyczony z języka greckiego, który został wprowadzony do innego języka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grecyzmy odzwierciedlają wpływy kultury i tradycji starożytnej Grecji na naukę czy literaturę.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grecki

 rzecz. grecki mrz.

Wiktionary


grecyzować

poddawać wpływom greckim, rozszerzać wpływy greckie, nadawać czemuś cechy typowo greckie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zgrecyzować)

 (1.1) kult. narzucać greckość, przymuszać kogoś do zostania Grekiem, zmieniać coś na greckie

czasownik zwrotny niedokonany grecyzować się (dk. zgrecyzować się)

 (2.1) stawać się Grekiem, nabierać cech greckich

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grek mos., Greczynka ż., Grecja ż., grecyzowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hellenizować

 (2.1) hellenizować się

Wiktionary


grecyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grecyzować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zgrecyzowanie n., grecki mrz., Grek mos., Grecja ż.

 czas. grecyzować ndk., zgrecyzować ndk.

 przym. grecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hellenizacja

Wiktionary


greczyn

dawniej: Grek


SJP.pl


greczynka

osiemnastowieczna luksusowa suknia bez rękawów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej narodowości greckiej, obywatelka Grecji, mieszkanka Grecji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotkałem Greczynkę podczas rejsu po Morzu Egejskim.

 (1.1) Kuzynka Sebastiana jest Greczynką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛˈt͡ʃɨ̃nka, AS: grečnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grecja ż., grecki mrz., greckość ż., grek mos., greka ż., grecyzacja ż., greczyzna ż.

:: fm. Grek mos.

 czas. grecyzować ndk., zgrecyzować dk.

 przym. grecki

 przysł. grecko, po grecku

 temsłow. greko-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. Hellenka

Wiktionary


greczyzna

1. język grecki; greka;
2. cechy charakterystyczne kultury greckiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. greka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grecki

 rzecz. greka ż., Grek mos., grecki mrz., Greczynka ż.

Wiktionary


gręda

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. trucht koński

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛ̃nda, AS: grnda

Wiktionary


green

[czytaj: grin] powierzchnia naokoło dołka na polu golfowym


SJP.pl

Stany Zjednoczone:

  • Green – rzeka, dopływ Kolorado
  • Green – rzeka, dopływ Ohio
  • Green – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Clay
  • Green – miasto w stanie Ohio, w hrabstwie Summit
  • Green – jednostka osadnicza w stanie Oregon, w hrabstwie Douglas
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Grant
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Hancock
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Madison
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Marshall
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Morgan
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Noble
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Randolph
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Wayne
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Fremont
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Wapello
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Pottawatomie
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Alpena
  • Green (ang. Green Charter township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Mecosta
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Hickory
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Lawrence
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Livingston
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Nodaway
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Platte
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Nebraska, w hrabstwie Saunders
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie New Jersey, w hrabstwie Sussex
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Barnes
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Adams
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Ashland
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Brown
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Clark
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Clinton
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Fayette
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Gallia
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Hamilton
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Harrison
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Hocking
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Mahoning
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Monroe
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Ross
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Scioto
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Shelby
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Wayne
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Forest
  • Green (ang. Green Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Indiana
  • hrabstwo Green (ang. Green County) – w stanie Kentucky
  • hrabstwo Green (ang. Green County) – w stanie Wisconsin

Wikipedia


greene

nazwisko angielskie, m.in. Graham Greene [czytaj: grejem grin] - pisarz angielski (1904-1991)


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Greene – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Butler
  • Greene – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Androscoggin
  • Greene – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chenango
  • Greene – jednostka osadnicza w stanie Rhode Island, w hrabstwie Kent
  • Greene – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chenango

Wikipedia


greenhorn

[czytaj: grinhorn]
1. młoda, naiwna osoba; frajer, żółtodziób, nowicjusz;
2. człowiek świeżo przybyły, nieznający lokalnych warunków i obyczajów


SJP.pl

Greenhorn – angielskie slangowe określenie młodej, niedoświadczonej osoby. Żółtodziób.

Miejscowości w USA:

  • Greenhorn – jednostka osadnicza w stanie Kalifornia, w hrabstwie Plumas
  • Greenhorn – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Baker

Wikipedia


greenkeeper

[czytaj: grinkiper] osoba dbająca o murawy stadionów, pól golfowych itp.


SJP.pl


greenkeeperka

greenkeeper [czytaj: grinkiperka]


SJP.pl


greenockit

[czytaj: grinokit] minerał, siarczek kadmu; grinokit


SJP.pl

Grenokit, greenockit – rzadki minerał z gromady siarczków.

Nazwa upamiętnia Charlesa Murraya, lorda Greenock, który odkrył ten minerał w 1840 roku.

Wikipedia


greenpeace

[czytaj: grinpis] międzynarodowa organizacja ekologiczna i pacyfistyczna, powstała w 1971 r., zajmująca się ochroną środowiska; Greenpeace Environmental Trust


SJP.pl

Greenpeace – międzynarodowa organizacja pozarządowa, działająca na rzecz ochrony środowiska z lokalnymi biurami w ponad 55 krajach, a także oddziałem międzynarodowym w Amsterdamie. Założona w 1971 w Vancouver w Kanadzie, by przeciwstawić się amerykańskim testom atomowym na Alasce. Aktualnie celem Greenpeace jest zapewnienie Ziemi jak największej różnorodności biologicznej. Greenpeace stara się zmienić podejście i zachowanie rządów, wielkich firm i obywateli wobec środowiska naturalnego w celu jego ochrony, przy zastosowaniu pokojowych metod manifestowania swoich poglądów. Greenpeace ma biura w 55 krajach na całym świecie.

Wikipedia


greenpoint

[czytaj: grinpojnt] dzielnica Nowego Jorku, zamieszkiwana głównie przez ludność polskiego pochodzenia


SJP.pl

Greenpoint – najbardziej wysunięta na północ dzielnica (ang. neighborhood) Brooklynu w Nowym Jorku. Dzielnica graniczy od południowego zachodu z dzielnicą Williamsburg, od południowego wschodu z autostradą Brooklyn-Queens (zwaną BQE) oraz dzielnicą East Williamsburg, od północy z rzeką Newtown Creek oraz przez most Pułaskiego z dzielnicą Long Island City należącą do Queens, a od zachodu z cieśniną – ujściem rzeki (wł. estuarium) East River. W pobliżu znajdują się dwie stacje metra (zielona linia G), Greenpoint Avenue oraz Nassau Avenue.

Wikipedia


greenspan

[czytaj: grinspen] nazwisko


SJP.pl


greenwashing

[czytaj: grinłoszing] wywoływanie u klientów wrażenia, że produkt wytworzono zgodnie z zasadami ochrony środowiska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) społ. ekon. oszustwo marketingowe mające skłonić do zakupu produktu konsumentów o przekonaniach proekologicznych, będące nieuzasadnionym kreowaniem wizerunku ekologicznego;

Wiktionary

Greenwashing (rzadziej greenwash) – w wolnym tłumaczeniu „ekościema”, „zielone mydlenie oczu” czy „zielone kłamstwo”, zjawisko polegające na wywoływaniu u klientów poszukujących towarów wytworzonych zgodnie z zasadami ekologii i ochrony środowiska wrażenia, że produkt lub przedsiębiorstwo go wytwarzające są w zgodzie z naturą i ekologią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stosowanie nieodpowiedzialnych praktyk w rodzaju greenwashing to również nieumiejętność budowania długofalowych stosunków z klientem, które mogłyby zaowocować jego zwiększoną lojalnością.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekościema, zazielenianie, zielone mydlenie oczu, zielone kłamstwo

Wiktionary


greenwashingowy

greenwashing [czytaj: grinłoszingowy]


SJP.pl


greenwich

[czytaj: grinicz] dzielnica Londynu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) dzielnica Londynu z obserwatorium astronomicznym, którego położenie wyznacza przebieg południka zerowego;

 (1.2) toponim, nazwa kilku miejscowości i gmin w USA

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grynicki

Wiktionary


greenwood

[czytaj: grinłud] nazwisko


SJP.pl

W Kanadzie:

  • Greenwood – miejscowość (village) w Kanadzie, w prowincji Nowa Szkocja

Miejscowości w USA:

  • Greenwood – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Sebastian
  • Greenwood – miejscowość w stanie Delaware, w hrabstwie Sussex
  • Greenwood – miejscowość w stanie Floryda, w hrabstwie Jackson
  • Greenwood – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie McHenry
  • Greenwood – miasto w stanie Indiana, w hrabstwie Johnson
  • Greenwood – miejscowość w stanie Luizjana, w parafii Caddo
  • Greenwood – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Hennepin
  • Greenwood – miasto w stanie Missisipi, w hrabstwie Leflore
  • Greenwood – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Jackson
  • Greenwood – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Oxford
  • Greenwood – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Steuben
  • Greenwood – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Cass
  • Greenwood – miasto w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Greenwood
  • Greenwood – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Clark
  • Greenwood – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Taylor
  • Greenwood – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Vernon

Wikipedia


greg

imię


SJP.pl


greg.

skrót od: gregoriański


SJP.pl


gregaryna

przedstawiciel gromady pierwotniaków z grupy sporowców właściwych, będących pasożytami wewnętrznymi bezkręgowców; hurmaczek


SJP.pl


gregaryny

gromada pierwotniaków z grupy sporowców właściwych, będących pasożytami wewnętrznymi bezkręgowców, głównie pierścienic i owadów; hurmaczki


SJP.pl

Gregaryny, hurmaczki (Gregarinasina) – podgromada protistów należąca do typu apikompleksów. Te osiągające rozmiar około pół milimetra długości pasożyty zamieszkują w przewodach pokarmowych i jamach ciała bezkręgowców lądowych, morskich oraz słodkowodnych. Do tej zróżnicowanej grupy protistów należy około 250 rodzajów z 1650 gatunkami. Nie pasożytują one w żadnych kręgowcach. Gregaryny są blisko spokrewnione z pierwotniakami z gatunku Toxoplasma gondii, wywołującego u zwierząt toksoplazmozę. Hurmaczki łączą szereg prymitywnych cech z niespotykanymi u innych protistów przystosowaniami, wynikającymi z pasożytniczego trybu życia.

Wikipedia


grege

[czytaj: greż] cienka nić otrzymywana przez rozwijanie kokonów jedwabnika, używana jako surowiec włókienniczy; greż


SJP.pl


gregor

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


gregorczuk

nazwisko


SJP.pl


gregorczyk

nazwisko


SJP.pl


gregorek

nazwisko


SJP.pl


gregorianek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. nowy uczeń, rozpoczynający naukę w szkole

 (1.2) daw. leniwy, nieprzykładający się do nauki uczeń

 (1.3) daw. uczeń będący uczestnikiem gregorianek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛɡɔrʲˈjãnɛk, AS: gregorʹi ̯ãnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gregorianka ż., gregorianki nmos.

Wiktionary


gregorianka

1. praktyka odprawiania mszy świętej przez 30 kolejnych dni w intencji jednej zmarłej osoby; msza gregoriańska;
2. tradycyjny, jednogłosowy śpiew liturgiczny Kościoła łacińskiego, śpiewany przez mężczyzn; chorał gregoriański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kośc. pot. msza gregoriańska

 (1.2) rel. kośc. pot. chorał gregoriański, śpiew gregoriański

 (1.3) zwykle w lm. zob. gregorianki.

Wiktionary

Gregorianka – jeden z rodzajów praktyk religijnych, zainicjowanych przez papieża Grzegorza I Wielkiego i potocznie nazwanych gregorianką na jego cześć:

  • chorał gregoriański
  • msza święta gregoriańska

W tradycji szkolnej w dawnej Polsce gregorianka to także:

  • święto obchodzone 12 marca na rozpoczęcie roku szkolnego (ku czci św. Grzegorza)
  • przezwisko nowych żaków w tym dniu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamówiłam gregoriankę za dziadka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛɡɔrʲˈjãnka, AS: gregorʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gregoriański

 rzecz. gregorianek, gregorianki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) msza gregoriańska

 (1.2) chorał gregoriański, śpiew gregoriański

Wiktionary


gregorianki

1. praktyka odprawiania mszy świętej przez 30 kolejnych dni w intencji jednej zmarłej osoby; msza gregoriańska;
2. tradycyjny, jednogłosowy śpiew liturgiczny Kościoła łacińskiego, śpiewany przez mężczyzn; chorał gregoriański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) obchodzony dawniej przez żaków dzień św. Grzegorza – 12 marca;

Wiktionary

Gregorianki (cz. Svatý Řehoř, Řehoře, Řehořovy vojaky, słoweń. Gregorjevanje, Gregorčki) – dawne święto szkolne obchodzone w dniu 12 marca, w dzień wspomnienia w Kościele katolickim papieża św. Grzegorza Wielkiego, patrona szkół podstawowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛɡɔrʲˈjãnʲci, AS: gregorʹi ̯ãnʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz mrz./mos., gregorianka ż., gregorianek, gregoły

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gregoły

Wiktionary


gregoriański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do papieża Grzegorza XIII; ,

 (1.2) odnoszący się do papieża Grzegorza I; ,

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obecnie (my) stosujemy kalendarz gregoriański.

 (1.2) Artysta był znany z popularyzacji chorałów gregoriańskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛɡɔrʲˈjä̃j̃sʲci, AS: gregorʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gregorianka ż., Grzegorz mrz./mos.

Wiktionary


gregorianum

właśc. Pontificia Universitas Gregoriana, papieski uniwersytet w Rzymie


SJP.pl

Papieski Uniwersytet Gregoriański – uczelnia Kościoła Katolickiego z siedzibą w Rzymie zajmująca się naukami humanistycznymi, zwłaszcza teologią i filozofią. Jest najstarszym uniwersytetem papieskim.

Wikipedia


gregorowicz

nazwisko


SJP.pl

Ten artykuł dotyczy fikcyjnych postaci, czyli pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych bohaterów cyklu Joanne K. Rowling Harry Potter.

Wikipedia


gregory

obce imię męskie


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Gregory – jednostka osadnicza w stanie Oklahoma, w hrabstwie Rogers
  • Gregory – miasto w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Gregory
  • Gregory – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie San Patricio

Gminy w USA:

  • Gregory (ang. Gregory Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Conway
  • Gregory (ang. Gregory Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Mahnomen

Wikipedia


gregoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gwara. zob. gregorianki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gregorianki nmos.

Wiktionary


greifswald

[czytaj: grajfswald] miasto w Niemczech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. hanzeatyckie miasto powiatowe i uniwersyteckie w Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. greifswaldzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Gryfia

Wiktionary


greifswaldzki

Greifswald


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Greifswaldem, dotyczący Greifswaldu

Wiktionary

Patrz:

Greifswald

Powiązane:

 rzecz. Greifswald mrz.

Wiktionary


grej

jednostka pochłoniętej dawki promieniowania


SJP.pl

Grej (symbol Gy, ang. gray) – jednostka dawki pochłoniętej w układzie SI będąca jednostką pochodną w tym układzie. Określa ilość energii promieniowania w dżulach pochłoniętej przez kilogram materii.

1 Gy = 1 m2·s−2 = 1 J/kg

Wikipedia


grejfrut

(pisownia niezalecana) wiecznie zielone drzewo cytrusowe o dużych, jadalnych owocach; grejpfrut, grapefruit


SJP.pl

Grejfrut – polski zespół rockowy założony w styczniu 2000 roku. Tego samego roku zdobył główną nagrodę w konkursie Debiuty KFPP Opole. Nagrał 1 płytę (Tytuł płyty), promowaną teledyskiem do utworu pt. "Kosmita".

Wikipedia


grejfrutowy

grejfrut (pisownia niezalecana); grapefruitowy, grejpfrutowy


SJP.pl


grejpfrucik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grejpfrut

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie grejpfrut, lecz tylko mały grejpfrucik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grejpfrut m.

Wiktionary


grejpfrut

[czytaj: grejpfrut lub potocznie: grejfrut] owoc drzewa o tej samej nazwie, okrągły, mający soczysty miąższ o gorzkim smaku; grapefruit, grejfrut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina cytrusowa z rodziny rutowatych;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) spoż. owoc grejpfruta (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ojciec kupił kilka sadzonek grejpfrutów.

 (2.1) Grejpfruty zawierają dużą ilość witaminy C.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛjpfrut, AS: grei ̯pfrut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grapefruit m., grejpfrucik mrz.

 przym. grejpfrutowy

Wiktionary


grejpfrutowy

grejpfrut [czytaj: grejpfrutowy lub potocznie: grejfrutowy]; grapefruitowy, grejfrutowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grejpfrutami, dotyczący grejpfrutów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla grejpfrutów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Napijesz się zimnego radlera grejpfrutowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grejpfrut mrz., grapefruit mrz.

Wiktionary


grejzen

skała składająca się przede wszystkim z kwarcu, łyszczyku i topazu


SJP.pl

Grejzen – (niem. greisen- rozszczepienie) gruboklastyczna skała metamorficzna powstała w procesach metasomatycznych, zbudowana z kwarcu, łyszczyku i topazu. Niekiedy złoża te zawierają kruszec cyny – kasyteryt. Wystąpienia grejzenu w Polsce znajdują się m.in. na Dolnym Śląsku w okolicach Mirskа na Pogórzu Izerskim (blok karkonosko-izerski).

Wikipedia


grejzenizacja

proces tworzenia się grejzenów ze skały granitowej


SJP.pl


grek

potocznie:
1. badacz języka i kultury starożytnej Grecji; grecysta;
2. nauczyciel greckiego;
3. grekokatolik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości greckiej, obywatel Grecji, mieszkaniec Grecji

Wiktionary

Grecy (gr. Έλληνες) – naród używający jednego z języków grupy indoeuropejskiej. Tworzące go plemiona dotarły na tereny Grecji w II tysiącleciu p.n.e.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mąż Sylwii jest rodowitym Grekiem z Pireusu.

 (1.1) Kilka tysięcy Greków – pracowników służb miejskich i nauczycieli – protestowało w poniedziałek w Atenach przeciwko zwolnieniom w sektorze publicznym, które rząd przyrzekł międzynarodowym wierzycielom w zamian za pomoc finansową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛk, AS: grek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grecja ż., grecki m., greckość ż., grek mrz., greka ż., grecyzacja ż., greczyzna ż., grecyzowanie n., zgrecyzowanie n.

:: fż. Greczynka ż.

 czas. grecyzować ndk., zgrecyzować dk.

 przym. grecki

 przysł. grecko, po grecku

 temsłow. greko-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. Hellen

Wiktionary


greka

język grecki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. język i literatura grecka

 (1.2) pot. lekcja języka greckiego, greki (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: grek

Wiktionary

Język grecki, greka (stgr. Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W kulturze europejskiej zaadaptowany, obok łaciny, jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Słyszałem, że greka jest potwornie trudna: niby są jakieś zasady, ale wszędzie pojawiają się jakieś wyjątki.

 (1.2) Nie lubię chodzić na grekę, nie dość, że sam język popaprany, to jeszcze ten nasz nauczyciel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛka, AS: greka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grecki m., Grek m., Greczynka ż., Grecja ż., grecyzacja ż., greczyzna ż., greckość ż., grek mos.

 przym. grecki

 przysł. grecko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) greczyzna, język grecki, grecki

Wiktionary


grekofil

zwolennik, wielbiciel kultury greckiej, języka greckiego; przyjaciel Greków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. zwolennik, wielbiciel kultury greckiej, języka greckiego; przyjaciel Greków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Symplicjusz uchodzi za grekofila.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛˈkɔfʲil, AS: grekofʹil

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grecja ż.

Wiktionary


grekofilka

grekofil


SJP.pl

Patrz:

grekofil

grekokatolicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kwestion. rel. związany z Kościołem powstałym z unii Kościoła prawosławnego z katolickim

Wiktionary


grekokatolicyzm

odłam katolicyzmu, wyznanie powstałe podczas unii brzeskiej w 1596 roku


SJP.pl

Kościoły greckokatolickie – zbiorcza nazwa Kościołów (Cerkwi) katolickich wschodniej tradycji bizantyńskiej, a określenie „greckokatolicki” pozwala odróżnić je od innych tradycji katolickich – przede wszystkim od rytu „łacińskiego”. Kościoły greckokatolickie należą do Katolickich Kościołów wschodnich, będąc jednocześnie częścią Kościoła katolickiego.

Wikipedia


grekokatoliczka

grekokatolik


SJP.pl

Patrz:

grekokatolik

grekokatolik

wyznawca Kościoła greckokatolickiego


SJP.pl


grela

nazwisko


SJP.pl

Grela (Grell, Grelle) – polski herb szlachecki, używany przez rodzinę wywodzącą się z Kaszub.

Wikipedia


grelaż

rodzaj gęstej, słodkiej masy z palonego cukru i migdałów lub orzechów; grylaż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cuk. zob. grylaż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grylaż

Wiktionary


grelażowy

przymiotnik od: grelaż


SJP.pl


grelina

hormon apetytu, produkowany przez ścianki żołądka


SJP.pl

Grelina – 28-aminokwasowy hormon peptydowy, zidentyfikowany w żołądku szczura jako endogenny ligand dla receptora uwalniającego hormon wzrostu. Grelina wydzielana jest w czasie głodzenia się, z komórek enteroendokrynnych typu A żołądka. Zawiera n-oktaacylową modyfikację na serynie w pozycji trzeciej, która jest istotna dla wywołanej greliną stymulacji uwalniania hormonu wzrostu, natomiast deacylowana grelina w formie des-n-oktaacylowanej jest nieaktywna biologicznie.

Wikipedia


grelowski

nazwisko


SJP.pl


gremiale

jedwabna chusta do przykrywania kolan biskupa siedzącego na tronie w czasie celebry; gremiał


SJP.pl


gremialniej

stopień wyższy od przysłówka: gremialnie


SJP.pl


gremialny

odnoszący się do liczebnej grupy osób, masowy, tłumny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ogólny, powszechny

 (1.2) odnoszący się wielkiej liczby ludzi

 (1.3) dotyczący gremium, podjęty przez gremium

 (1.4) daw. wchodzący w skład gremium

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gremium n.

 przysł. gremialnie

Wiktionary


gremiał

jedwabna chusta do przykrywania kolan biskupa siedzącego na tronie w czasie celebry; gremiale


SJP.pl


gremium

zespół podejmujący ważne decyzje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) grupa osób zajmujących się tym samym zawodem lub pełniących te same funkcje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛ̃mʲjũm, AS: grmʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gremialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciało kolegialne, grono, zespół

Wiktionary


gremlin

stworzenia fantastyczne, złośliwy stwór powodujący wadliwe działanie maszyn i urządzeń


SJP.pl

Gremlin – fantastyczna istota ze współczesnego folkloru miejskiego, złośliwy stwór powodujący wadliwe działanie maszyn i urządzeń, przede wszystkim samolotów. Pomysł, by winę za różne usterki ponosiły swego rodzaju gnomy czy chochliki nazwane gremlinami, pojawił się początkowo wśród obsługi naziemnej i lotników RAF-u przed II wojną światową lub na jej początku, a w czasie wojny został spopularyzowany m.in. przez komiksowy magazyn „Knockout” oraz książkę dla dzieci autorstwa Roalda Dahla.

Wikipedia


gremplowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gremplować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niegremplowanie n.

 czas. gremplować ndk.

Wiktionary


greń

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazimierz Greń – polski działacz piłkarski, samorządowiec
  • Mateusz Greń – polski aktor i tancerz
  • Roman Greń – polski polityk, samorządowiec, inżynier, poseł na Sejm
  • Zygmunt Greń – polski krytyk teatralny i literacki, eseista

Wikipedia


grena

zapłodnione i złożone jaja motyla jedwabnika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. zool. złożone i zapłodnione jaja motyla jedwabnika

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛ̃na, AS: grna

Wiktionary


grenada

1. miasto w Hiszpanii; Granada;
2. państwo w Ameryce Środkowej na wyspie o tej samej nazwie, ze stolicą w Saint George's


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Środkowej;

 (1.2) geogr. wyspa w archipelagu Grenadyn, największa wyspa państwa Grenada (1.1)

 (1.3) geogr. adm. miasto w Hiszpanii;

 (1.4) geogr. adm. prowincja w Hiszpanii, w Andaluzji, mająca stolicę w mieście o tej samej nazwie;

Wiktionary

Grenada – państwo wyspiarskie na wyspie Grenada i części wysp archipelagu Grenadyn (Małe Antyle) na Morzu Karaibskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do połowy dwudziestego wieku Grenada była brytyjską kolonią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃ˈnada, AS: grẽnada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenadyjczyk mos., Grenadyjka ż., Grenadyny nmos., grenadyjczyk mos., grenadyjka ż.

 przym. grenadyjski, grenadzki

Wiktionary


grenadier

1. żołnierz którego głównym zadaniem jest miotanie granatów ręcznych
2. żołnierz uzbrojony w granatniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz wyszkolony w rzucaniu granatów;

Wiktionary

Grenadierzy (z franc.) – formacja piechoty powstała na zachodzie Europy w pierwszej połowie XVII w., której głównym zadaniem było miotanie granatów ręcznych. W XVIII wieku oddziały grenadierów przekształciły się w doborowe jednostki przeznaczone do ataków na bagnety.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃ˈnadʲjɛr, AS: grẽnadʹi ̯er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zgrub. grenadierzysko n.

 przym. grenadierski

Wiktionary


grenadierka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wojsk. czapka grenadiera

 (1.2) spec. klamra od pasa grenadierów

 (1.3) spec. książk. kobieta grenadier

 (1.4) pot. wojsk. szkolenie typowe dla grenadierów, ćwiczenia w walce na granaty, ćwiczenia rzutu granatem

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cała gwardia zazdrościła im tego, jako też grenadierek: czak z czasów Pawła I.

 (1.1) …grenadierka zleciała z głowy, tłukąc blachą o podmurówkę targowej studni.

 (1.2) Piękna grenadierka, nie mam takiej w kolekcji klamer.

 (1.3) Bohater Mistrzowska Grenadierka Ramirez (Master Grenadier Ramirez) to Żołnierz gry Fortnite Ratowanie Świata

 (1.4) Codziennie przed południem: musztra, szkoła strzelca, grenadierka i ćwiczenia bojowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grenadier m., grenadierzysko n.

 przym. grenadierski

 przysł. grenadiersko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bermyca, czapka, kaszkiet, czako

Wiktionary


grenadierski

przymiotnik od: grenadier


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. związany z grenadierem, dotyczący grenadiera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grenadier mrz., grenadierka ż.

Wiktionary


grenadilla

granadilla;
1. rodzaj roślin z rodziny męczennicowatych; passiflora, męczennica;
2. owoc tej rośliny


SJP.pl


grenadina

syrop z owoców granatu; grenadyna


SJP.pl

Grenadyna – syrop z owocu granatu, używany często jako składnik koktajli (alkoholowych i bezalkoholowych).

Ze względu na dużą gęstość i ciężar właściwy, grenadyna osiada na dnie szklanki, co pozwala na przygotowanie koktajli wielokolorowych. Grenadyna jest niezbędna do przygotowania jednej z wersji koktajlu Tequila Sunrise.

Dolewanie grenadyny do herbaty jest popularne na południu Europy.

Wikipedia


grenadyjczyk

mieszkaniec Grenady (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Grenady

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛ̃naˈdɨjt͡ʃɨk, AS: grnadyi ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenada ż.

:: fż. Grenadyjka ż.

 przym. grenadyjski, grenadzki

Wiktionary


grenadyjka

mieszkanka Grenady (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Grenady

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛ̃naˈdɨjka, AS: grnadyi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenada ż.

:: fm. Grenadyjczyk mos.

 przym. grenadyjski, grenadzki

Wiktionary


grenadyjski

przymiotnik od:
a) Grenada (miasto w Hiszpanii; Granada); granadyjski
b) Grenada (państwo)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grenadą, dotyczący Grenady (wyspy)

 (1.2) związany z Grenadą, dotyczący Grenady (państwa)

 (1.3) związany z Grenadą, dotyczący Grenady (miasta i krainy w Hiszpanii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɛ̃naˈdɨjsʲci, AS: grnadyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grenadyjka ż., grenadyjczyk mos., Grenadyny nmos., Grenada ż., Grenadyjczyk mos., Grenadyjka ż.

 przym. grenadzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) grenadzki

Wiktionary


grenadyna

syrop z owoców granatu; grenadina


SJP.pl

Grenadyna – syrop z owocu granatu, używany często jako składnik koktajli (alkoholowych i bezalkoholowych).

Ze względu na dużą gęstość i ciężar właściwy, grenadyna osiada na dnie szklanki, co pozwala na przygotowanie koktajli wielokolorowych. Grenadyna jest niezbędna do przygotowania jednej z wersji koktajlu Tequila Sunrise.

Dolewanie grenadyny do herbaty jest popularne na południu Europy.

Wikipedia


grenadynowy

grenadyna


SJP.pl

Patrz:

grenadyna

grenadyny

syrop z owoców granatu; grenadina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. grupa wysp karaibskich położonych między wyspami Saint Vincent i Grenadą;

 (1.2) geogr. adm. jednostka administracyjna państwa Saint Vincent i Grenadyny, obejmująca przypadającą mu część wysp Grenadyn (1.1);

Wiktionary

Grenadyny (ang. Grenadines) – grupa wysp w Ameryce Środkowej (Indie Zachodnie), w archipelagu Wysp Nawietrznych w Małych Antylach, na północ od Trynidadu. Są położone pomiędzy większymi wyspami Saint Vincent na północnym wschodzie i Grenadą na południowym zachodzie. Zajmują łączną powierzchnię 86 km², a zamieszkuje je około 20 tys. mieszkańców.

Pod względem politycznym wchodzą w skład państw Saint Vincent i Grenadyny (część północna) i Grenada (część południowa).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Grenada ż., Grenadyjczyk mos., Grenadyjka ż., grenadyjczyk mos., grenadyjka ż.

 przym. grenadyjski, grenadzki

Wiktionary


grenadzki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grenadą, dotyczący Grenady (miasta)

 (1.2) związany z Grenadą, dotyczący Grenady (krainy historycznej)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ceną tej transakcji, która doszła do skutku w końcu 1361 r., było scedowanie zamku i okręgu Ronda w emiracie grenadzkim przez Maroko Mohammedowi V, dzięki czemu ów przy poparciu kastylijskim odzyskał tron grenadzki.

 (1.1) Wreszcie od czasu klęski nad brzegami Salado (1340) emirat grenadzki ograniczył się do defensywy.

 (1.2) Drogą na Malagę, będącą już ponoć pod obstrzałem grenadzkich wojsk białych, szły z Murcji posiłki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenada ż., Grenadyjczyk mos., Grenadyjka ż., grenadyjczyk mos., grenadyjka ż., Grenadyny nmos.

 przym. grenadyjski

Wiktionary


grenarski

grena


SJP.pl

Patrz:

grena

grenda

nazwisko


SJP.pl


grendowicz

nazwisko


SJP.pl


grenen

przylądek w Danii


SJP.pl


grenlandczyk

mieszkaniec Grenlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Grenlandii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To jasne, że na Grenlandii pod uwagę trzeba brać także interesy Stanów Zjednoczonych, ale (ślepe) podążanie za kursem USA nie leży ani w interesie Danii, ani Grenlandczyków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenlandia ż.

:: fż. Grenlandka ż.

 przym. grenlandzki

Wiktionary


grenlandia

wyspa na Oceanie Arktycznym, największa na Ziemi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. ogromna arktyczna wyspa na północnym Atlantyku;

 (1.2) geogr. adm. autonomiczne terytorium zależne Danii obejmujące Grenlandię (1.1) i przybrzeżne wyspy

Wiktionary

Grenlandia (gren. Kalaallit Nunaat [kaˈlaːɬit ˈnunaːt], duń. Grønland [ˈɡ̊ʁɶnˌlanˀ]) – autonomiczne terytorium zależne Danii położone na wyspie o tej samej nazwie, która położona jest w Ameryce Północnej, o obszarze 2 166 086 km² (największa wyspa na świecie niebędąca kontynentem), pokrytej w 81% przez lądolód grenlandzki (410,4 tys. km² jest wolnych od lodu) i o ludności 56 421 (1 stycznia 2021 r.). 89% mieszkańców stanowią Inuici.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grenlandia jest prawie całkowicie pokryta lodem.

 (1.2) Grenlandia jest największym na świecie terytorium zależnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃nˈlãndʲja, AS: grẽnlãndʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenlandczyk mos., Grenlandka ż., grenlandzki mrz.

 przym. grenlandzki

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Grenlandczyk mos., Grenlandka ż., grenlandzki mrz.

 przym. grenlandzki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.2) zobacz też: Indeks:Polski - kraje Ameryki Północnej

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Greenland

* arabski: (1.1) جرينلاند, جرين لاند

* baskijski: (1.1) Groenlandia

* białoruski: (1.1) Грэнландыя ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) Грэнляндыя ż.

* bułgarski: (1.1) Гренландия ż.; (1.2) Гренландия ż.

* czeski: (1.1) Grónsko

* duński: (1.1) Grønland n.

* esperanto: (1.1) Gronlando, Grenlando

* farerski: (1.1) Grønland n.; (1.2) Grønland n.

* francuski: (1.1) Groenland m.

* grenlandzki: (1.1) Kalaallit Nunaat

* hiszpański: (1.1) Groenlandia ż.

* interlingua: (1.1) Groenlandia

* inuktitut: (1.1) ᐊᑯᑭᑦᑐᑦ

* japoński: (1.1) グリーンランド

* kataloński: (1.1) Grenlàndia ż.

* niemiecki: (1.1) Grönland n.

* norweski (bokmål): (1.1) Grønland

* nowogrecki: (1.1) Γροιλανδία ż.

* rosyjski: (1.1) Гренландия ż.

* rumuński: (1.1) Groenlanda ż.

* słowacki: (1.1) Grónsko n.

* szwedzki: (1.1) Grönland

* turecki: (1.1) Grönland

* ukraiński: (1.1) Гренландія ż.

* węgierski: (1.1) Grönland

* włoski: (1.1) Groenlandia ż.

źródła.

== Grenlandia (język galicyjski.) ==

thumb|Grenlandia (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Grenlandia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grenlandka

mieszkanka Grenlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Grenlandii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenlandia ż.

:: fm. Grenlandczyk mos.

 przym. grenlandzki

Wiktionary


grenlandzki

związany z Grenlandią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Grenlandia

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język rdzennych mieszkańców Grenlandii;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grenlandzcy rybacy poławiają dorsza, którego zamrażają i wysyłają do Aalborga.

 (2.1) Malik wydał zbiorek erotycznych wierszy po grenlandzku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃nˈlãnt͡sʲci, AS: grẽnlãncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenlandia ż., Grenlandczyk mos., Grenlandka ż.

Wiktionary


grenlandzkojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem grenlandzkim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem grenlandzkim

 (1.3) spisany, stworzony w języku grenlandzkim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Naukę prowadzono głównie w języku grenlandzkim aż do nowej ustawy szkolnej w 1950 roku, kiedy to utworzono dwa typy klas: grenlandzkojęzyczne i duńskojęzyczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃nˈlãnt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: grẽnlãnckoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


grenoblański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grenoble, dotyczący Grenoble

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grenoble n.

Wiktionary


grenoble

[czytaj: greNOBL] miasto we Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość w południowo-wschodniej Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy;

Wiktionary

Grenoble (wymowa, oksyt. Grenòble, Granòble; średniowieczny oksyt. Grasanòbol; fr.-prow. Grenoblo) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Isère. Przez miasto przepływa rzeka Isère.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grenoblański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. lub rzad. Grenobla, hist. Gracjanopol

Wiktionary


grępel

urządzenie stosowane do rozczesywania wełny, lnu itp.; grępla


SJP.pl


grępla

urządzenie stosowane do rozczesywania wełny, lnu itp.; grępel


SJP.pl


gręplarka

1. maszyna włókiennicza do gręplowania;
2. potocznie (rzadko): kobieta zajmująca się gręplowaniem


SJP.pl


gręplarnia

zakład lub dział fabryki włókienniczej, w którym odbywa się gręplowanie; gręplownia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) warsztat albo dział w fabryce włókienniczej, w którym odbywa się gręplowanie

Wiktionary

Gręplarnia – zakład lub dział fabryki włókienniczej, w którym odbywa się gręplowanie. Gręplowanie, nazywane też czochraniem lub zgrzebleniem, pierwszy etap przy obróbce wełny, polegający na rozplątywaniu włókien wełny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɛ̃mˈplarʲɲa, AS: grẽmplarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grępel, gręplarka, gręplarz, gręplowanie

 czas. gręplować

 przym. gręplarski, gręplowy

Wiktionary


gręplarski

dotyczący gręplowania, grępli, gręplarza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą gręplarza, dotyczący gręplarza lub gręplowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gręplarz mos., gręplowanie n., grępel mrz., gręplarka ż., gręplarnia ż., gręplownia ż., grępla ż.

 czas. gręplować ndk.

 przym. gręplowy

Wiktionary


gręplarz

osoba zajmująca się gręplowaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik zajmujący się gręplowaniem

Wiktionary

Gręplarz – rzemieślnik, zajmujący się rozczesywaniem i czyszczeniem wełny, z której później produkowane jest sukno. Nazwa zawodu pochodzi od czynności gręplowania.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛ̃mplaʃ, AS: grmplaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grępel m., grępla ż., gręplarka ż., gręplarnia ż., gręplowanie n.

 czas. gręplować ndk.

 przym. gręplarski, gręplowy

Wiktionary


gręplować

rozplątywać i czyścić włókna przed przędzeniem przy pomocy zgrzeblarki lub zgrzebła; zgrzeblić


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) włók. wyczesywać włókna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na parterze ustawimy maszyny gręplujące wełnę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grępel mrz., grępla ż., gręplarka ż., gręplarnia ż., gręplarz mos., gręplowanie n.

 przym. gręplarski, gręplowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgrzeblić

Wiktionary


gręplowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) włók. wyczesywanie włókna

Wiktionary

Zgrzeblenie, gręplowanie (z niem. krempeln) – jedna z głównych operacji technologicznych w procesie wytwarzania przędzy z włókien krótkich (wełna, bawełna, pakuły lniane), podczas której splątana masa włókien zostaje oczyszczona, wymieszana, rozluźniona i rozczesana. Głównym celem tego procesu jest równoległe ułożenie włókien i uformowanie ciągłej, równomiernej taśmy włókien, która po kolejnych fazach rozciągania, łączenia i powtórnego rozciągania jest formowana w tzw. niedoprzęd.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomagała matce przy gręplowaniu i darciu pierza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grępel mrz., grępla ż., gręplarka ż., gręplarnia ż., gręplarz mos.

 czas. gręplować ndk.

 przym. gręplarski, gręplowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgrzeblenie

Wiktionary


gręplownia

warsztat lub dział fabryki włókienniczej, w którym odbywa się gręplowanie; gręplarnia


SJP.pl


gręplowy

przymiotnik od: grępel lub grępla


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gręplem, dotyczący grępla

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gręplarz mos., gręplowanie n., grępel mrz., gręplarka ż., gręplarnia ż., gręplownia ż., grępla ż.

 czas. gręplować ndk.

 przym. gręplarski

Wiktionary


greps

1. dowcip; żartobliwa uwaga;
2. chwyt komediowy, zwykle banalny, niewyszukany


SJP.pl


grępło

nici rozkręconej liny z włókna roślinnego, używane w pracach żeglarskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żegl. nici rozkręconej liny roślinnej używane do różnych prac żeglarskich i bosmańskich

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛ̃mpwɔ, AS: grmpu̯o

Wiktionary


gres

rodzaj płytki ceramicznej wykonanej z drobno zmielonego kwarcu, skalenia i kaolinu; bardzo odporny na ścieranie mechaniczne i działanie środków chemicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nieszkliwiony materiał ceramiczny;

 (1.2) płytki podłogowe z gresu (1.1)

Wiktionary

Gres – jednolita w strukturze płytka ceramiczna. Formowana jest z tzw. kamionki szlachetnej, czyli mieszaniny gliny, kaolinu, piasku kwarcowego, skalenia i szamotu, a następnie prasowana, czyli poddawana naciskowi do 800 kg/cm². Kolejnym etapem jest wypalanie w temperaturze 1200–1300 stopni Celsjusza.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. gresowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 nie mylić z|kres.

tłumaczenia.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɛs, AS: gres

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gresowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. gresowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 nie mylić z|kres.

tłumaczenia.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gresham

  • Thomas Gresham – angielski kupiec, finansista Tudorów, sformułował (niezależnie od Kopernika) tzw. "prawo Kopernika-Greshama"

Miejscowości w USA:

  • Gresham – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie York
  • Gresham – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Multnomah
  • Gresham – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Shawano

W Wielkiej Brytanii:

  • Gresham – miejscowość w hrabstwie Norfolk (Anglia)

Wikipedia


gresowy

przymiotnik od: gres


SJP.pl


greszta

nazwisko


SJP.pl


greta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Greta – powstała na gruncie germańskim skrócona forma imienia Małgorzata.

Greta imieniny obchodzi: 12 stycznia.

Znane osoby noszące imię Greta:

  • Greta Garbo (1905-1990) – aktorka
  • Greta Scacchi (ur. 1960)
  • Greta Thunberg (ur. 2003) – aktywistka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Greta bardzo go pociąga.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɛta, AS: greta

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Greta

* farerski: (1.1) Greta

* grenlandzki: (1.1) Kariita

* słoweński: (1.1) Greta

* szwedzki: (1.1) Greta

źródła.

== Greta (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Greta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gretchen

[czytaj: gretsien]
1. niemieckie imię żeńskie;
2. główna postać kobieca "Fausta" Goethego;
3. uosobienie dziewiczości, typ skromnej, miłej, niebieskookiej dziewczyny o długich blond włosach splecionych w warkocze


SJP.pl

Wikipedia


greting

1. trap klamrowy (rodzaj drabinki na statku);
2. kratownica na dnie łodzi;
3. kratownica przykrywająca luki na górnym pokładzie


SJP.pl

Greting (ang. grating)

  • Trap klamrowy, rodzaj drabinki na statku z klamer stalowych umocowanych do pionowych ścian nadbudówek, ładownic, we włazach itp.
  • Kratownica, położona na dnie łodzi lub jachtu, zbudowana z połączonych na krzyż drewnianych listew zabezpieczająca przed chlapaniem wody zbierającej się na dnie.
  • Kratownica na dawnym żaglowcu przykrywająca luki na górnym pokładzie.

Wikipedia


grętkiewicz

nazwisko


SJP.pl


gretkowski

nazwisko


SJP.pl


grewia

roślina z rodziny ślazowatych


SJP.pl


grewling

nazwisko


SJP.pl


grexit

potocznie: hipotetyczne wyjście Grecji z Unii Europejskiej


SJP.pl

Grexit (ang. Greek + exit) – termin oznaczający możliwość opuszczenia przez Grecję strefy euro w związku z kryzysem gospodarczym w Grecji. Przez zwolenników jest uważany za możliwość poprawienia sytuacji ekonomicznej kraju - emisja własnej waluty (np. drachmy) pozwoliłaby obniżyć koszty wakacji w tym kraju, co zwiększyłoby dochody z turystyki, podstawy ekonomii greckiej. Obecnie Grecy często tracą turystów na rzecz krajów nie posiadających obecnej waluty Grecji.

Wikipedia


greyhound

[czytaj: [grejhałnt] rasa psa zaliczana do chartów; chart angielski


SJP.pl

Greyhound – rasa psa zaliczana do grupy chartów, jeden z najszybszych psów, hodowany w Anglii od wczesnego średniowiecza, użytkowany do polowań i na wyścigach psów. Typ chartowaty.

Wikipedia


greż

cienka nić otrzymywana przez rozwijanie kokonów jedwabnika, używana jako surowiec włókienniczy; grege


SJP.pl


greża

przędza z jedwabiu naturalnego


SJP.pl

Wikipedia


gręziak

nazwisko


SJP.pl


gręzy

bagnisko, topielisko, trzęsawisko


SJP.pl


grh

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = grupa rekonstrukcji historycznej

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uroczystość uświetniła grupa rekonstrukcji historycznej GRH „Południe” inscenizacją potyczki oddziału partyzanckiego z niemieckim patrolem.

Wiktionary


gribojedow

  • Gribojedow – zespół muzyczny
  • Aleksandr Gribojedow – rosyjski dramatopisarz i dyplomata
  • Kanał Gribojedowa – kanał w Sankt Petersburgu
  • Gribojedow – wieś w Armenii, w prowincji Armawir

Wikipedia


gricin

lek stosowany w infekcjach grzybiczych skóry, paznokci i włosów


SJP.pl


grid

wielki komputer o ogromnej mocy obliczeniowej, utworzony przez połączenie dużej liczby komputerów ultraszybkimi łączami


SJP.pl

  • Grid – system, integrujący i zarządzający zasobami będącymi pod kontrolą różnych domen połączonych siecią komputerową
  • Grid – gra komputerowa z serii TOCA Race Driver, firmy Codemasters (2008)
  • Grid – komputerowy symulator jazdy (2019)
  • GRID – rodzaj typu odwzorowania przestrzeni w Systemie Informacji Geograficznej
  • GRID – pierwsza nazwa dla AIDS, zaproponowana w 1982 roku
  • Grid – wieś w Rumunii, w okręgu Braszów, w gminie Părău

Wikipedia


gridowy

grid


SJP.pl

Patrz:

grid

grieg

[czytaj: grig] nazwisko


SJP.pl


griffith

[czytaj: grifis lub grifit] nazwisko angielskie, m.in. Frederick Griffith (1881-1941), mikrobiolog brytyjski


SJP.pl

Nazwisko pochodzenia walijskiego, od imienia Gruffydd

Osoby o nazwisku Griffith:

  • Griffith (1873-1939) – król Basuto
  • Arthur Griffith – irlandzki polityk, przywódca narodowy i przewodniczący Rady Wykonawczej
  • David Wark Griffith – amerykański reżyser filmowy, pionier kinematografii
  • Emile Griffith – amerykański bokser
  • Florence Griffith-Joyner – amerykańska lekkoatletka
  • Frederick Griffith – brytyjski bakteriolog i oficer medyczny
  • Jason Anthony Griffith – amerykański aktor
  • Thomas Ian Griffith – amerykański aktor
  • Melanie Griffith – amerykańska aktorka filmowa
  • Richard Griffith – angielski szachista, pisarz i działacz szachowy

Wikipedia


grigorij

rosyjskie imię męskie


SJP.pl


griko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. etnolekt (dialekt języka greckiego lub język) używany przez italogreków

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 ostatecznie z etym|gr|Γραικός.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Griko

* francuski: (1.1) griko m.

* nowogrecki: (1.1) γκρίκο n.

* włoski: (1.1) griko m.

źródła.

== griko (język francuski.) ==

wymowa.

 IPA|ɡʁi.ko.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) jęz. griko

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 ostatecznie z etym|gr|Γραικός.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Griko

* francuski: (1.1) griko m.

* nowogrecki: (1.1) γκρίκο n.

* włoski: (1.1) griko m.

źródła.

== griko (język francuski.) ==

wymowa.

 IPA|ɡʁi.ko.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) jęz. griko

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gril

grill, barbecue;
1. urządzenie w formie przenośnego rusztu opalanego węglem albo elektrycznego piekarnika z rożnem bądź rusztem, służące do beztłuszczowego pieczenia różnego rodzaju potraw;
2. potrawy przyrządzane na takim urządzeniu;
3. przyjęcie na świeżym powietrzu, podczas którego przygotowywane i spożywane są takie potrawy


SJP.pl


grill

gril, barbecue;
1. urządzenie w formie przenośnego rusztu opalanego węglem albo elektrycznego piekarnika z rożnem bądź rusztem, służące do beztłuszczowego pieczenia różnego rodzaju potraw;
2. potrawy przyrządzane na takim urządzeniu;
3. przyjęcie na świeżym powietrzu, podczas którego przygotowywane i spożywane są takie potrawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) piekarnik elektryczny lub rożen służący do pieczenia potraw

 (1.2) kulin. przenośny ruszt do pieczenia potraw

 (1.3) środ. mot. atrapa przednia pod maską

 (1.4) slang. aparat na zęby

 (1.5) przyjęcie na świeżym powietrzu, podczas którego przygotowywane i spożywane są potrawy z grilla (1.1-2)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Grill powinien być umieszczony na płaskiej powierzchni daleko od drzew.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrʲil, AS: grʹil

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grillowanie n., zgrillowanie n.

 czas. grillować ndk., zgrilować dk.

 przym. grillowy, grillowany

Wiktionary


grillować

[czytaj: grilować] grilować;
1. piec, smażyć potrawy na metalowym ruszcie, pod którym rozpala się ogień;
2. piec potrawy w piekarniku lub kuchence mikrofalowej;
3. wypytywać przez długi czas;
4. potocznie: dręczyć kogoś bardzo mocno


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) piec na rusztach

 (1.2) przen. bardzo dokładnie kogoś przesłuchiwać, wypytywać

czasownik zwrotny niedokonany grillować się

 (2.1) podlegać grillowaniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczorajszego wieczora grillowaliśmy w ogrodzie karkówkę i kiełbaski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrʲiˈlɔvat͡ɕ, AS: grʹilovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grill m., grillowanie n.

 przym. grillowy, grillowany

Wiktionary


grillowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grillować.

 (1.2) kulin. sposób obróbki termicznej mięsa i warzyw bezpośrednio na rusztach, zwykle nad otwartym ogniem

Wiktionary

Grillowanie – sposób gotowania, który wiąże się z zastosowaniem ciepła na powierzchnię żywności, najczęściej z góry, dołu lub od boku. Grillowanie najczęściej obejmuje znaczne ilości bezpośredniego promieniowania cieplnego oraz jest zwykle używane do szybkiego gotowania mięsa i warzyw. Jedzenie, które przeznaczone jest do grillowania, jest gotowane na grillu (otwartej siatce drucianej, takiej jak ruszt ze źródłem ciepła znajdującym się u góry lub dołu), używając do tego celu patelni żeliwnej bądź grillowej (podobnej do patelni, ale z wypukłymi grzbietami naśladującymi druty otwartego grilla).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Przez prawidłowe grillowanie można się wystrzec niebezpiecznych szkodliwych substancji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrʲilɔˈvãɲɛ, AS: grʹilovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grill m., zgrillowanie n.

 czas. grillować ndk., zgrillować dk.

 przym. grillowy, grillowany

Wiktionary


grillowany

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od grillować

przymiotnik relacyjny

 (2.1) kulin. upieczony na grillu

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Zjadłbym grillowanego pstrąga, takiego z chrupiącą skórką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grill mrz., grillowanie n., zgrillowanie n.

 czas. grillować ndk., zgrillować dk.

 przym. grillowy

Wiktionary


grillowy

przymiotnik od: grill


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grillem, odnoszący się do grilla

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kup trochę tych kiełbasek grillowych i ze dwie musztardy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grill mrz., grillowanie n.

 czas. grillować

 przym. grillowany

Wiktionary


grillparzer

[czytaj: GRILLparcer] nazwisko, np. Franz Grillparzer (1791-1872), austriacki dramaturg i prozaik


SJP.pl


grilować

grillować;
1. piec, smażyć potrawy na metalowym ruszcie, pod którym rozpala się ogień;
2. piec potrawy w piekarniku lub kuchence mikrofalowej;
3. wypytywać przez długi czas;
4. potocznie: dręczyć kogoś bardzo mocno


SJP.pl


grimaldi

  • Grimaldi – miejscowość we Włoszech
  • Grimaldi – rodzina panująca w Monako
  • Grimaldi Ferries – włoski operator promów
  • Francesco Grimaldi – włoski duchowny katolicki, fizyk i astronom

Wikipedia


grimaldiowate

rodzina mszaków z rzędu porostnicowców


SJP.pl


grime

[czytaj: grajm] gatunek muzyki elektronicznej pokrewnej hip-hopowi, drum and bassowi i dubstepowi


SJP.pl

Grime – gatunek muzyki powstały w 2002 roku w Londynie, pochodzący od m.in.: UK garage, hip-hopu, drum and bassu oraz dubstepu. Styl charakteryzuje się nierównomiernym tempem, wynoszącym około 140 BPM, oraz rapowaniem.

Wykonawców, wydających muzykę w tym właśnie gatunku, nazywa się Masters of Ceremony (MC lub MoC).

Wikipedia


grimm

  • bracia Grimm – dwaj rodzeni bracia, pisarze i uczeni niemieccy Wilhelm Karl Grimm (1786–1859) i Jacob Ludwig Karl Grimm (1785–1863), którzy dużą część swoich dzieł publikowali wspólnie
  • Herman Grimm (1828–1901) – niemiecki pisarz, syn Wilhelma Karla Grimma
  • Ludwig Grimm (1790–1863) – niemiecki malarz, trzeci z braci Grimmów
  • Dieter Grimm (ur. 1937) – niemiecki prawnik, w latach 1987–1999 sędzia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe
  • Grimm (serial telewizyjny) – amerykański serial telewizyjny

Wikipedia


grimmelshausen

Grimmelshausen – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia w powiecie Hildburghausen, wchodzi w skład wspólnoty administracyjnej Feldstein.

Wikipedia


grin

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. karc. wino, pik

Wiktionary

Grin – piąty i ostatni album studyjny szwajcarskiej grupy thrashmetalowej Coroner, wydany przez Noise International w 1993 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skacie griny są drugim najstarszym kolorem.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wino, pik

Wiktionary


grincojg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. włoszczyzna

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. warzywa

Wiktionary


grind

Grind – ewolucja skateboardowa, fingerboardowa, rowerowa polegająca na ślizgu po rurce czy krawędzi elementu skateparku, murkach, itp. W odróżnieniu od slide'a do poślizgu są wykorzystywane trucki, a nie deck deskorolki, a w BMX pegi.

Niektóre grindy, podobnie jak slide'y, biorą swoje nazwy od części deskorolki, która styka się z podłożem – np. nosegrind – wykonywany na przednim trucku.

Wikipedia


grindcore

[czytaj: grajndkor] styl w muzyce rockowej powstały w latach 80. XX wieku, wywodzący się z heavy metalu i hardcore'u; grind core


SJP.pl

Grindcore – styl w muzyce rockowej, którego powstanie datuje się na lata 80. XX wieku. Jest wypadkową stylów: thrash metalu z początku jego istnienia, hardcore i punk rocka, w tym crust punk.

Korzenie grindcore'u są nieco inne w przypadku sceny amerykańskiej i brytyjskiej. Podczas gdy zespoły z Wysp inspirację czerpały głównie ze stylistyki punkowej, w USA grindcore był od początku kojarzony z metalem (Repulsion, Terrorizer). Na scenie brytyjskiej wpływy death i thrash metalu zaczęły być widoczne pod koniec lat 80. Wtedy też czołowe zespoły grindcore'owe z Wysp Brytyjskich, jak Carcass czy Napalm Death, zmieniły stylistykę na bardziej deathmetalową. W przypadku pierwszego zespołu ostatnie dokonania to już typowy death metal niemający nic wspólnego z grindcore'em.

Wikipedia


grindelia

roślina zielna lub niski krzew z rodziny astrowatych (złożonych), występujące w Ameryce Północnej i Południowej


SJP.pl

Doględka, doględa, grindelia (Grindelia Willd.) – rodzaj bylin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje ok. 66 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Amerykę Północną od Alaski po południowe krańce Meksyku oraz Amerykę Południową na południe od Peru i Boliwii. Jako rośliny introdukowane obecne są w Europie, na Dalekim Wschodzie i w Australii. W Polsce zadomowionym przybyszem jest doględka nastroszona G. squarrosa.

Wikipedia


grindować

środowiskowo w grach komputerowych: długo i monotonnie zdobywać punkty doświadczenia (ekspić)


SJP.pl


grindwal

gatunek ssaka z rodziny delfinowatych; grindwal długopłetwy


SJP.pl

Grindwal (Globicephala) – rodzaj wodnych ssaków z podrodziny Globicephalinae w obrębie rodziny delfinowatych (Delphinidae).

Wikipedia


gringo

pogardliwie o białym cudzoziemcu w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) cudzoziemiec, blondas, jankes

 (1.2) gwara. przestęp początkujący narkoman

 (1.3) gwara. przestęp niedoświadczony przestępca

Wiktionary

Gringo (od hiszp. griego 'grecki') – pierwotnie mianem tym w krajach Ameryki Łacińskiej, a także w Hiszpanii określano cudzoziemca oraz osoby niemówiące po hiszpańsku. Z czasem nabrało ono pogardliwego wydźwięku jako określenie osób pochodzących ze Stanów Zjednoczonych bądź Anglii, by w końcu stać się przymiotnikiem określającym osoby o urodzie charakterystycznej dla krajów północy.Potoczne określenie turysty w Ameryce Południowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To już piąta tequila, którą ten gringo pije. Zaraz padnie, bo oni nie są do tego przyzwyczajeni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrʲĩŋɡɔ, AS: grʹĩŋgo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. gringa ż.

Wiktionary


grinokit

minerał, siarczek kadmu; greenockit


SJP.pl


griot

artysta sztuki muzyczno-słownej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. zachodniafrykański bard, pieśniarz, bajarz, poeta

Wiktionary

Griot – termin ogólny, określający typ artystów sztuki muzyczno-słownej, występujący na terenie Afryki Zachodniej, głównie na obszarze związanym w przeszłości z imperiami Ghany i Mali, tj. obecnego Mali, Senegalu, Gwinei, Mauretanii i Gambii.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) griot

źródła.

== griot (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|ˈɡɹi.oʊ.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. griot

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) griot

źródła.

== griot (język angielski.) ==

wymowa.

 IPA|ˈɡɹi.oʊ.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. griot

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


griotka

griot


SJP.pl

Patrz:

griot

grip

środowiskowo: uchwyt dołączany do spodniej części aparatu fotograficznego, ułatwiający trzymanie go w pionie i umożliwiający zamontowanie dodatkowych baterii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. dodatkowy uchwyt przymocowany do spodniej części aparatu fotograficznego, ułatwiający stabilne trzymanie go w pionie, posiadający zestaw najważniejszych przycisków sterujących, pozwalający także na zamontowanie dodatkowych baterii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli się robi dużo pionowych fotek, to grip się przydaje. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrʲip, AS: grʹip

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|grip.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grip

źródła.

== grip (język albański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) med. grypa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) rrufë

Wiktionary


gripen

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. wojsk. lotn. szwedzki lekki myśliwiec wielozadaniowy;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jednocześnie szwedzki resort obrony nie wykluczył darowizny w postaci gripenów w przyszłości.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) samolot

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gripen (język szwedzki.) ==

wymowa. audio|Sv-gripen.ogg.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) wzruszony

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


griphus

[czytaj: grifus] utwór literacki o cechach zagadki, w którym litery lub sylaby ukrytego w nim słowa zostały wyrażone rysunkami, znakami lub przedmiotami kojarzonymi na podstawie ich kształtu


SJP.pl


gripsholm

Gripsholm – renesansowy zamek w Szwecji nad jeziorem Melar, rezydencja królów szwedzkich.

Pierwotna twierdza średniowieczna została zbudowana w 1380 przez Bo Jonssona Gripa i należała do jego rodziny aż do konfiskaty zamku przez króla Gustawa I Wazę w 1526. Ten dokonał gruntownej przebudowy budynku w stylu renesansowym. Do 1713 był rezydencją królewską.

Wikipedia


grisaille

[czytaj: griZAJ]
1. sposób malowania szarą barwą w różnych odcieniach;
2. tkanina z krzyżujących się białych i czarnych nici


SJP.pl

Grisaille, en grisaille (fr. gris – siwy, szary, popielaty; grisaille – szarość, szarzyzna; en grisaille – w szarościach) – monochromatyczna technika malarska oraz obrazy uzyskane tą techniką, dające złudzenie trójwymiarowości. Używana do kunsztownego naśladownictwa kamiennych rzeźb, reliefów lub sztukaterii. Do malowania stosuje się tylko różne odcienie szarości (do białego włącznie).

Wikipedia


grisejować

malować w różnych odcieniach szarości na wzór płaskorzeźby


SJP.pl


grissino

[czytaj: griss-ino] długa, wąska bułeczka włoska o chrupkiej skórce


SJP.pl


grisza

obce imię męskie


SJP.pl


griszczenko

nazwisko


SJP.pl


grizli

wielki niedźwiedź żyjący w Ameryce Północnej; niedźwiedź szary; grizzly


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Ursus arctos horribilis|Ord|ref=tak., duży drapieżny ssak występujący w Ameryce Północnej, podgatunek niedźwiedzia brunatnego;

Wiktionary

Niedźwiedź grizli, grizli, grizzly, niedźwiedź szary (Ursus arctos horribilis) – podgatunek niedźwiedzia brunatnego, drapieżnego ssaka należącego do rodziny niedźwiedziowatych. Pierwotnie zamieszkiwał rozległe obszary Ameryki Północnej, obecnie głównie północno-zachodnią jej część.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Traperzy upolowali wielkiego grizli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grizzly mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedźwiedź grizli, niedźwiedź szary

Wiktionary


grizon

rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny łasicowatych


SJP.pl

Grizon (Galictis) – rodzaj ssaków z podrodziny Ictonychinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Wikipedia


grizzly

wielki niedźwiedź żyjący w Ameryce Północnej; niedźwiedź szary; grizli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Ursus arctos horribilis|Ord|ref=tak., duży drapieżny ssak występujący w Ameryce Północnej, podgatunek niedźwiedzia brunatnego;

Wiktionary

  • niedźwiedź grizzly (niedźwiedź szary, Ursus arctos horribilis) – ssak drapieżny z rodziny niedźwiedziowatych, zaliczanej do rzędu drapieżnych (Carnivora)
  • Grizzly – kanadyjski transporter opancerzony
  • M4A1 Grizzly – czołg M4 Sherman w wersji A1 produkcji kanadyjskiej
  • Grizzly Adams Wolfsburg – niemiecki klub hokejowy z siedzibą w Wolfsburgu
  • Grizzly Bear – grupa muzyczna
  • Grizzly Man – film dokumentalny Wernera Herzoga
  • The Grizzly King (Władca skalnej doliny) – powieść Jamesa Olivera Curwooda

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego potężne łapy zaopatrzone są w straszliwie zakrzywione pazury, którymi grizzly z łatwością potrafi rozszarpać bawołu.

 (1.1) Pantera albo jaguar zwinąłby się jak kot w takich warunkach, mój grizzly zaś kroczył sobie spokojnie dalej.

 (1.1) Po kilku zaledwie chwilach pies leżał martwy, rozerwany na kawałki, wściekły zaś grizzly zwrócił się znowu przeciwko mnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grizli mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedźwiedź grizli, niedźwiedź szary

Wiktionary


grn

skrót od: Gromadzka Rada Narodowa


SJP.pl


grób

miejsce pochówku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przykryty dół, gdzie jest pochowany zmarły;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niedaleko naszej miejscowości odnaleziono groby żołnierzy z czasów drugiej wojny światowej.

 (1.1) Kto rewolucję robi połowicznie, sam sobie kopie grób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrup, AS: grup

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grobowiec m., nagrobek m., pogrobowiec m., grobowniki nmos.

:: zdrobn. grobek m.

 przym. grobowy, nagrobkowy, nagrobny, pozagrobowy

 przysł. grobowo

Wiktionary


gróbarczyk

nazwisko


SJP.pl


gróbarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. grabarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gróbarz z pomocą parobczaków postawił trumnę na katafalku i zapalił dwadzieścia cztery świec. „Za trzydzieści reńskich dość światła, powiedział ksiądz pleban” — tak objaśniał gróbarz ciekawych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrubaʃ, AS: grubaš

Wiktionary


grobek

zdrobnienie od: grób


SJP.pl


grobelka

mała, wąska grobla - wał ziemny


SJP.pl

  • Grobelka – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem
  • Grobelka – struga dopływ Masłówki
  • Grobelka – struga dopływ Myśli

Wikipedia


grobelne

dawniej: opłata za przejazd przez groblę; groblowe


SJP.pl


grobelny

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Daniel Grobelny
  • Dariusz Grobelny
  • Franciszek Grobelny
  • Igor Grobelny
  • Julian Grobelny
  • Lech Grobelny
  • Lech Grobelny (polityk)
  • Michał Grobelny
  • Ryszard Grobelny
  • Stefan Grobelny

Wikipedia


grobelski

nazwisko


SJP.pl


grobianizm

renesansowa realizacja literacka walki z nieprzyzwoitością języka i obyczajów w Anglii i Niemczech


SJP.pl


grobice

Grobice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Chynów.

W połowie XIX wieku wieś i folwark wchodziły w skład majątku Żelazna, została dokupiona do majątku przez nowego właściciela Żelaznej - Maurycego Bluma - współwłaściciela warszawskiej cukrowni. W miejscowości zachował się dwór drewniany z połowy XIX wieku.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wikipedia


grobing

żartobliwie: tłumne odwiedzanie grobów w dniu Wszystkich Świętych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. żart. zjawisko masowego odwiedzania rodzinnych grobów w okresie Dnia Wszystkich Świętych

Wiktionary


grobla

1. pusty, szczelny przedział na statku wodnym, oddzielający zbiorniki ładunków płynnych od innych pomieszczeń; koferdam; grodza
2. wał ziemny spiętrzający wodę lub rozdzielający wody stojące


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wał ziemny zbudowany w celu spiętrzenia wody lub rozdzielenia stawów;

 (1.2) żegl. wodoszczelny, pusty przedział na statku, zwykle oddzielający zbiorniki płynów;

Wiktionary

Grobla – wał ziemny zatrzymujący i utrzymujący wodę w sztucznym zbiorniku, np. stawie, kanale itp.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.2) koferdam

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. grobelka ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) digo

* niemiecki: (1.1) Deich m.

* rosyjski: (1.1) дамба ż.

* ukraiński: (1.1) гребля ż.

* wilamowski: (1.1) tōm m.

źródła.

== grobla (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rów

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔbla, AS: grobla

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. grobelka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) koferdam

Wiktionary


groblewski

nazwisko


SJP.pl


groblice

Groblice (niem. Grebelwitz) – wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Siechnice.

Przez miejscowość przebiega droga krajowa DK94.

Wikipedia


groblicz

nazwisko


SJP.pl


grobliński

nazwisko


SJP.pl


groblowe

dawniej: opłata za przejazd przez groblę; grobelne


SJP.pl


groblowy

grobla; grobelny


SJP.pl


grobniki

Grobniki (cz. Hrobníky, niem. Gröbnig, dawniej Krebnick) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grobniki, po jej zniesieniu w gromadzie Głubczyce.

Wikipedia


groborz

nazwisko


SJP.pl


grobowcowy

przymiotnik od: grobowiec


SJP.pl


grobowiec

1. okazały, najczęściej wolno stojący budynek z kamienia lub murowany, pełniący rolę grobu dla osoby zasłużonej dla jakiegoś ogółu;
2. typ grobu, w którym trumny nie zasypuje się ziemią, a jedynie przykrywa kamienną płytą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) okazała budowla lub wydzielone, zazwyczaj ozdobione, miejsce w innej budowli, gdzie pochowany jest zmarły;

 (1.2) gwara. muz. fortepian

 (1.3) gwara. przestępcza piwnica

Wiktionary

Grobowiec – okazały grób. Samodzielna budowla (kaplica grobowa), kompozycja architektoniczno-rzeźbiarska umieszczana w nawach bocznych, kaplicach, podziemiach kościołów albo nad podziemną mogiłą na cmentarzu.

Grobowce przybierały różne formy, np. piramid, hypogeum, tolosu, kubby.

W kompozycjach rzeźbiarskich wykorzystywano kształt sarkofagu, trumny, katafalku oraz wizerunek zmarłego w formie całej postaci lub portretu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Był to grobowiec bardzo prosty i ubogi, ale takiego kształtu i w taki sposób przyozdobiony, że aby móc podobny mu zobaczyć, trzeba by cofnąć się wstecz o kilka wieków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈbɔvʲjɛt͡s, AS: grobovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grób m., grobowisko n.

:: zdrobn. grobowczyk m.

 przym. grobowy, grobowcowy, pogrobowy

 przysł. grobowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. grobowisko

Wiktionary


grobownictwo

ogół czynności związanych z grzebaniem zmarłych


SJP.pl


grobownik

rodzaj nietoperzy z rodziny upiorowatych


SJP.pl

Grobownik (Taphozous) – rodzaj ssaków z podrodziny grobowników (Taphozoinae) w obrębie rodziny upiorowatych (Emballonuridae).

Wikipedia


grobowniki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Taphozoinae|Jerdon|ref=tak., podrodzina ssaków z rodziny upiorowatych;

Wiktionary

Grobowniki (Taphozoinae) – podrodzina ssaków z rodziny upiorowatych (Emballonuridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do rodziny upiorowatych należą grobowniki i upiory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grobowiec mrz., grobownik mzw., grób mrz., nagrobek mrz., pogrobowiec mos.

 czas. grabić ndk., grzebać ndk.

 przym. grobowy, nagrobkowy, nagrobny, pozagrobowy

 przysł. grobowo

Wiktionary


grobowy

przymiotnik od: grób


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do grobu

 (1.2) przen. nieprzyjemny, wywołujący przygnębienie, spowodowany przygnębieniem, przywodzący skojarzenie z grobem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas ekshumacji duże trudności były z odsunięciem płyty grobowej.

 (1.2) W sali nastała grobowa cisza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈbɔvɨ, AS: grobovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grób m., grobowiec mrz., grobowniki nmos., nagrobek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) martwy

Wiktionary


groch

1. rodzaj roślin jednorocznych z rodziny bobowatych, warzywo o wiotkiej łodydze i jadalnych nasionach umieszczonych w strąkach;
2. jadalne ziarna grochu - rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Pisum|L.|ref=tak., roślina uprawna z rodziny bobowatych;

 (1.2) spoż. strąki lub nasiona grochu (1.1)

 (1.3) gw-pl|Kraków. lud. fasola

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pędy grochu zwieszały się ze skrzynek…

 (1.2) Groch pęcznieje w wodzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔx, AS: groχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grochówka ż., grochowa ż., grochowina ż., grochowisko n., grochowiec m., grochy nmos.

:: zdrobn. groszek m.

 przym. grochowy, groszkowy, groszkowaty, grochówkowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) roślina warzywna

 (1.2) warzywo strączkowe • rzucać grochem o ścianę • przysłowia: Benedykt w pole z grochem, Wojciech z owsem jedzie, Marek ze lnem, Filip tatarkę wywiedzie • lepiej w domu groch, kapusta niż na wojnie kura tłusta

etymologia.

 etym|prasł|*gorchъ.

 por. etymn|białor|гарох., etymn|bułg|грах., etymn|czes|hrách., etymn|głuż|hroch., etymn|ros|горох., etymn|słc|hrach. i etymn|ukr|горох.

uwagi.

* zobacz też: reg. pozn. biały groch.

* zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia.

 (1.3) zobtłum|fasola.

* angielski: (1.1) pea

* baskijski: (1.1) ilar

* białoruski: (1.1) гарох m.; (1.2) гарох m., гарошына ż. (pojedyncze ziarno grochu)

* bułgarski: (1.1) грах m.; (1.2) грах m.

* chiński standardowy: (1.1) 豌豆 (wāndòu)

* chorwacki: (1.1) grašak m.

* czeski: (1.1) hrách m.

* dolnołużycki: (1.1) groch m.

* duński: (1.1) ært w.

* esperanto: (1.1) pizo

* estoński: (1.1) herned

* fiński: (1.1) herne

* francuski: (1.1) pois m.

* górnołużycki: (1.1) hroch m.

* hebrajski: (1.1) אפונה ż. (afuna)

* hiszpański: (1.1) guisante m.

* japoński: (1.1) エンドウ豆 / 豌豆豆 (endō-mame)

* jidysz: (1.2) אַרבעס m. (arbes)

* kaszubski: (1.1) groch m.; (1.2) groch m.

* kataloński: (1.1) pèsol m.

* koreański: (1.1) 완두콩

* litewski: (1.1) žirnis m.

* luksemburski: (1.1) Ierbes ż.

* łotewski: (1.1) zirnis m.

* macedoński: (1.1) грав m. (grav)

* niderlandzki: (1.1) erwt ż.

* niemiecki: (1.1) Erbse ż.

* norweski (bokmål): (1.1) erter m./ż. lm.

* nowogrecki: (1.1) μπιζέλι n.

* połabski: (1.1) gorx m.

* portugalski: (1.1) ervilha ż.

* rosyjski: (1.1) горо́х m.; (1.2) горо́х m.

* rumuński: (1.1) mazăre ż.

* serbski: (1.1) грашак / grašak m.

* slovio: (1.1) goroh (горох)

* słowacki: (1.1) hrach m.

* słoweński: (1.1) grah m.

* staroruski: (1.1) горохъ m. (goroxŭ)

* szwedzki: (1.1) ärt w., ärta w.

* turecki: (1.1) bezelye

* ukraiński: (1.1) горох m.

* węgierski: (1.1) borsó, zöldborsó

* wietnamski: (1.1) đậu Hà Lan

* wilamowski: (1.1) āvys ż., aowys ż., awys ż.; (1.2) āvys ż., aowys ż., awys ż.; (1.3) āvys ż., aowys ż., awys ż.

* włoski: (1.1) pisello m.

źródła.

== groch (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. spoż. groch

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grochal

nazwisko


SJP.pl


grochala

nazwisko


SJP.pl


grochalski

nazwisko


SJP.pl


grochocki

nazwisko


SJP.pl


grochodrzew

cierniste drzewo o białych kwiatach zebranych w grona; robinia akacjowa


SJP.pl

Robinia, grochodrzew (Robinia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje cztery gatunki drzew i krzewów. Wszystkie występują w Ameryce Północnej – w Appalachach oraz południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych oraz północno-zachodniej Meksyku. Rosną w górskich lasach w Appalachach oraz w okresowo suchych lasach i zaroślach, często na terenach skalistych i nad rzekami w południowej części Stanów Zjednoczonych i w Meksyku.

Wikipedia


grochola

nazwisko


SJP.pl


grocholewski

nazwisko


SJP.pl


grocholice

W Polsce
  • Grocholice – część miasta Bełchatów
  • Grocholice – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Poddębice
  • Grocholice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Lipnik
  • Grocholice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Sadowie
  • Grocholice – gromada w powiecie bełchatowskim
  • Grocholice – gromada w powiecie opatowskim
  • Grocholice – dawna gmina

Wikipedia


grocholski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Grocholski – polski wojskowy i urzędnik
  • Kazimierz Grocholski – polski ziemianin, działacz gospodarczy i polityk
  • Ksawery Grocholski – polski hrabia i wojskowy
  • Marcin Grocholski – polski wojskowy i urzędnik
  • Michał Grocholski – polski orientalista, urzędnik
  • Piotr Grocholski – polski gitarzysta
  • Remigian Michał Grocholski – polski wojskowy
  • Stanisław Grocholski – polski malarz
  • Tadeusz Grocholski
    • Tadeusz Przemysław Grocholski – malarz, ziemianin

Wikipedia


grochów

potocznie: zupa grochowa


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 2 podstawowe
  • Grochów – część miasta Warszawa, w dzielnicy Praga-Południe
  • Grochów – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Gubin
  • Grochów – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Nowe Ostrowy
  • Grochów – przysiółek wsi Trzygłów w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Gryfice
  • Grochów – dawna gmina
  • Grochów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Sokołów Podlaski

Wikipedia


grochowa

zupa grochowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zgrub. od: grochówka

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 3 podstawowe
  • Grochowa – część miasta Bobowa
  • Grochowa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Zawonia
  • Grochowa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Bardo
  • Grochowa – część wsi Siedliska w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Bobowa
  • Grochowa – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Piaseczno

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Braciszkowie najedli się grochówy i puszczali bąki przez cały dzień.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grochówka ż., grochóweczka ż., groch m., grochowa ż., groszek m., Grochówka ż., Grochowiec m., Grochy nmos., Grochowy nmos., Grochów m.

 przym. grochowy, grochówkowy, groszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grochówka, zupa grochowa

Wiktionary


grochowalski

nazwisko


SJP.pl


grochóweczka

zdrobnienie od: grochówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: grochówka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poproszę grochóweczkę z chlebem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔxuˈvɛt͡ʃka, AS: groχuvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grochówka ż., grochówa ż.

Wiktionary


grochowiak

nazwisko, m.in. Stanisław Grochowiak (1934-1976) - poeta polski


SJP.pl

  • Sebastian Grochowiak (ur. 1977) – polski wokalista i autor tekstów
  • Stanisław Grochowiak (ur. 1934, zm. 1976) – polski poeta, dramatopisarz i publicysta

Wikipedia


grochowianka

1. zupa grochowa; grochówka;
2. owad z rodziny pluskwiaków pasożytujący na roślinach strączkowych;
3. słoma z wymłóconego grochu


SJP.pl


grochowice

Grochowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie głogowskim, w gminie Kotla.

Wikipedia


grochowicz

nazwisko


SJP.pl


grochowiec

Grochowiec – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sępólno Krajeńskie.

Do 1954 roku w granicach miasta Sępólno Krajeńskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 137 mieszkańców. Jest 21. co do wielkości miejscowością gminy Sępólno Krajeńskie.

Przez miejscowość przepływa Orla, rzeka dorzecza Warty.

Wikipedia


grochowina

słoma grochowa pozostała po oberwaniu strąków lub wymłóceniu ziaren


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sucha łodyga wymłóconego grochu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aleś młody, niedoświadczony, więc na ten raz ci jeszcze dopomogę. Weź sobie mendel owsianki i trochę grochowin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groch mrz., grochówka ż.

 przym. grochowy

Wiktionary


grochowiska

pole, na którym rośnie groch


SJP.pl

W Polsce:

  • Grochowiska – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Ząbkowice Śląskie
  • Grochowiska – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Izbica Kujawska
  • Grochowiska – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Pińczów
  • Grochowiska – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Odolanów
  • Grochowiska – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Szczecinek
  • Grochowiska – przystanek kolejowy w Grochowiskach, w gminie Pińczów, w powiecie pińczowskim, w województwie świętokrzyskim

Wikipedia

Patrz:

Grochowiska

grochowiski

Grochowiska


SJP.pl

Patrz:

Grochowiska

grochowisko

pole, na którym rośnie groch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. ściernisko grochowe

Wiktionary

Grochowisko (słow. Hrachovisko) – środkowa część południowo-zachodniego grzbietu Babek (Babky) w słowackich Tatrach Zachodnich. W grzbiecie tym kolejno wyróżnia się: Straż (Stráž), Rówień (Roveň, 1268 m), Grochowisko, przełęcz Ujście (Ústie, Brána, ok. 920 m) i Żarek (Žiarik, 944 m). Poniżej polany Rówień grzbiet ten rozgałęzia się na dwa ramiona. Dłuższe z nich to Grochowisko, opadające początkowo w kierunku południowo-zachodnim, niżej zakręcające bardziej na zachód. Jego orograficznie prawe stoki opadają do środkowej części Doliny Halnej (Hôľne), lewe (w górnej części) do Doliny Szankowej (Šanková dolina), zwanej też Doliną Starej Wody (Dolina Starej vody).

Wikipedia

Patrz:

Grochowiska

Przykłady

 (1.1) Wróciłam się na grochowisko, bo zapomniałam zapaski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groch mrz.

 przym. grochowy

Wiktionary


grochówka

zupa z grochu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zupa gotowana na bazie grochu, w Polsce tradycyjnie gęsta, z żółtego grochu, na wywarze mięsnym, z ziemniakami, wędzonką i majerankiem;

Wiktionary

  • grochówka – zupa z grochu
  • Grochówka – kolonia w województwie mazowieckim
  • Grochówka – wieś w województwie mazowieckim
  • grochówka – odmiana jabłoni

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na zakończenie rajdu poczęstowano nas tradycyjną grochówką.

 (1.1) Podczas festiwalu zaprezentujemy 4 wersje grochówki z kotła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈxufka, AS: groχufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groch mrz., grochowa ż., groszek mrz., Grochówka ż., Grochowiec mrz., Grochy lm nm., Grochowy lm nm., Grochów mrz., groszkowanie n., Grochówek mrz.

:: zdrobn. grochóweczka ż.

:: zgrub. grochówa ż.

 czas. groszkować ndk.

 przym. grochowy, grochówkowy, groszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupa grochowa; gwara. grochowianka, grochówa

Wiktionary


grochówkowy

przymiotnik od: grochówka


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z grochówki, zawierający grochówkę

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z grochówką, odnoszący się do grochówki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grochówa ż., groch mrz., grochówka ż.

Wiktionary


grochownik

krzew z rodziny motylkowatych pochodzący z Mandżurii i Syberii, o kwiatach żółtych, białych lub różowych; karagana


SJP.pl


grochowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Grochowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. tucholskim, w gminie Kęsowo
  • Grochowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. sulęcińskim, w gminie Sulęcin

Miejscowości na Białorusi

  • Grochowo – dawny folwark w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Uźmiony.

Zobacz też: Grochowo Drugie, Grochowo Pierwsze, Grochowo Trzecie, Grochów

Wikipedia


grochowski

przymiotnik od: Grochów


SJP.pl

Grochowski (forma żeńska: Grochowska, liczba mnoga: Grochowscy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


grochowy

przymiotnik od: groch


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grochem, dotyczący grochu; zawierający groch

Wiktionary

Grochowy – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Rychwał.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. groch mrz., grochówka ż., grochowa ż., grochowina ż., grochowisko n., grochowiec m.

:: zdrobn. groszek m.

 przym. groszkowy, groszkowaty

Wiktionary


grochulski

nazwisko


SJP.pl


grochy

wzór na odzieży w kształcie kółek o wielkosci groszku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) deseń w postaci dużych kropek wyraźnie odcinających się od tła

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|groch.

Wiktionary

Grochy – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Poświętne.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Poświętnem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziewczyna ubrana była w białą sukienkę w czerwone grochy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔxɨ, AS: groχy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groch mrz.

Wiktionary


grocik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie grot, lecz tylko mały grocik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grot m.

Wiktionary


grocjusz

nazwisko


SJP.pl

Hugo Grocjusz, Hugo Grotius, Huig de Groot (ur. 10 kwietnia 1583 w Delfcie, zm. 28 sierpnia 1645 w Rostocku) – holenderski prawnik, filozof i dyplomata, zwany „ojcem” prawa międzynarodowego.

Wikipedia


grocki

nazwisko


SJP.pl


groclin

[czytaj: groklin]
1. polska firma (pełna nazwa: Inter Groclin Auto S.A.), producentów wyposażenia i akcesoriów samochodowych;
2. klub piłkarski z Grodziska Wielkopolskiego sponsorowany przez tę firmę


SJP.pl

  • Inter Groclin Auto S.A. – firma motoryzacyjna, były sponsor klubu piłkarskiego Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski
  • Piwo Groclin Grodziskie – gatunek okolicznościowego piwa

Wikipedia


gród

1. dawniej: osada obronna; ośrodek władzy lokalnej;
2. podniosłe określenie miasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) prehistoryczna lub średniowieczna osada obronna otoczona wałem;

 (1.2) hist. rodzaj usługi wykonywanej przy budowie zamku

 (1.3) przest. lub książk. miasto

 (1.4) daw. instancja sądowa dla szlachty

Wiktionary

Gród, gard – prehistoryczne lub średniowieczne osady obronne w formie skoncentrowanych skupisk domostw, gospodarstw (lub wczesnego miasta) otoczonych wałem, murem lub częstokołem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrut, AS: grut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grodzisko n., Grodzka ż., Gródczany nmos., podgrodzie n.

 przym. grodowy, grodzki

Wiktionary


gródczanin

mieszkaniec Gródka, Gródka nad Dunajcem


SJP.pl


gródczanka

mieszkanka Gródka, Gródka nad Dunajcem


SJP.pl


groddeck

[czytaj: GROdek] nazwisko


SJP.pl


grodecki

nazwisko


SJP.pl

  • Bartosz Grodecki – urzędnik, dyplomata
  • Józef Grodecki – ujednoznacznienie
  • Kazimierz Grodecki – działacz komunistyczny
  • Roman Grodecki – historyk
  • Stefan Ludwik Grodecki – oficer
  • Wiktor Grodecki – reżyser, scenarzysta i montażysta
  • Władysław Grodecki – podróżnik i przewodnik

Wikipedia


grodek

nazwisko


SJP.pl


grodenapl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. rodzaj dawnej, jedwabnej tkaniny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) pośrodku sali, na stołach przykrytych białym atłasem, stała trumna. Trumna ta była wybita białym grodenaplem i obszyta gęstą białą riuszą.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grodenaplowy

Wiktionary


grodeturowy

przymiotnik od: grodetur


SJP.pl


grodków

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Grodków (niem. Grottkau) – miasto w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, siedziba gminy Grodków.

W mieście mieszczą się duże zakłady przemysłu metalowego, spożywczego, wytwórnia pasz. Obecnie główną gałęzią gospodarki są usługi, w szczególności w zakresie rolnictwa.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto miało 7902 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔtkuf, AS: grotkuf

Wiktionary


grodkowianin

mieszkaniec Grodkowa


SJP.pl


grodkowianka

mieszkanka Grodkowa


SJP.pl


grodkowice

Grodkowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Kłaj, około 25 km na południowy wschód od centrum Krakowa. Przed reformą administracyjną w 1999 roku należała do województwa krakowskiego.

Wikipedia


grodkowski

przymiotnik od: Grodków


SJP.pl


grodnianin

mieszkaniec Grodna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Grodna

 (1.2) osoba pochodząca z Grodna, urodzona w Grodnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy po paru minutach na miejscu zdarzenia zjawiła się milicja, wokół przeciwnika Łukaszenki zebrało się około 50 grodnian i kilku reporterów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodno n., Grodzieńszczyzna ż.

:: fż. grodnianka ż.

 przym. grodzieński

Wiktionary


grodnianka

mieszkanka Grodna


SJP.pl


grodno

miasto na Białorusi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto na Białorusi;

Wiktionary

Grodno (biał. Гродна, Hrodna; ros. Гродно, Grodno; lit. Gardinas) – miasto obwodowe w zachodniej części Białorusi, nad Niemnem, w pobliżu granicy z Polską, siedziba administracyjna obwodu grodzieńskiego; 361 115 mieszkańców (2024); ośrodek przemysłowy; port lotniczy (nieobsługujący regularnych rejsów), węzłowa stacja kolejowa oraz węzeł drogowy, przystań rzeczna; uniwersytet (od 1978); siedziba Związku Polaków na Białorusi i polskiego konsulatu generalnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grodno położone jest nad Niemnem niedaleko granicy z Polską.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔdnɔ, AS: grodno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodzieńszczyzna ż., grodnianin m., grodnianka ż.

 przym. grodzieński

Wiktionary


grododzierżca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. hist. adm. urzędnik sprawujący władzę nad grodem, starosta grodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W statutach mazowieckich z XV w. znajdujemy nazwę „grododzierżcy“.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kasztelan

Wiktionary


grodowy

przymiotnik od: gród


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grodem, dotyczący grodu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gród mrz., podgrodzie n.

 przym. grodzki

Wiktionary


gródź

ściana dzieląca kadłub statku na przedziały


SJP.pl

Gródź – pionowa przegroda w postaci ściany, umieszczona wzdłużnie lub poprzecznie wewnątrz kadłuba jednostki pływającej. Od strony konstrukcyjnej spełnia taką samą rolę jak wręgi lub rama wręgowa, czyli usztywnia konstrukcję kadłuba, a ponieważ dodatkowo zamyka określoną przestrzeń, to stanowi czynnik separujący, dzieląc wnętrze kadłuba na przedziały.

Wikipedia


grodza

1. budowla tymczasowa z materiałów wodoszczelnych;
2. mała zagroda zwierząt hodowlanych lub psów; kojec, kojczyk;
3. pusty, szczelny przedział na statku wodnym, oddzielający zbiorniki ładunków płynnych od innych pomieszczeń; grobla, koferdam


SJP.pl


grodźczanin

mieszkanka Grodźca


SJP.pl


grodźczanka

mieszkanka Grodźca


SJP.pl


grodzenie

zwykle o początku rewolucji przemysłowej w dawnej Anglii: podział dotychczasowych wspólnych gruntów rolnych na oddzielne prywatne pola i pastwiska; proces grodzeń


SJP.pl


grodzeniowy

związany ze stawianiem ogrodzenia wokół czegoś


SJP.pl


grodzianin

dawniej: mieszkaniec grodu (zamku)


SJP.pl


grodzić

1. otaczać płotem; ogradzać;
2. oddzielać, przegradzać, zastawiać


SJP.pl


grodzica

w budownictwie: metalowy pal do wykonywania szczelnych ścianek pozwalających na prowadzenie prac budowlanych w wykopie


SJP.pl

Grodzica, brus – stalowy kształtownik walcowany o określonym przekroju poprzecznym. W Polsce spotkać można budowle stałe i tymczasowe z użyciem grodzic Larsena, rzadziej Kruppa, współcześnie także inne (producenci zastrzegają własne, opracowane przez siebie, ich kształty).

Wikipedia


grodzicki

nazwisko


SJP.pl

Grodzicki (forma żeńska: Grodzicka, liczba mnoga: Grodziccy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


grodziczeński

związany z Grodzicznem, dotyczący Grodziczna


SJP.pl


grodziczno

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Grodziczno – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Rząśnik
  • Grodziczno – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nowomiejskim, w gminie Grodziczno
  • Grodziczno – gromada

Wikipedia


grodziec

1. dzielnica Będzina;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Graz, miasto w Austrii;

Wiktionary

W Polsce

Miejscowości i ich części
  • Grodziec – część miasta Będzin
  • Grodziec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Zagrodno
  • Grodziec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płońskim, w gminie Czerwińsk nad Wisłą
  • Grodziec – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Świerczów
  • Grodziec – wieś w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Niemodlin
  • Grodziec – wieś w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Ozimek
  • Grodziec – osada w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Prabuty
  • Grodziec – wieś w woj. śląskim, w pow. bielskim, w gminie Jasienica
  • Grodziec – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Grodziec

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grodziecki

Wiktionary


grodziecki

przymiotnik od: Grodziec


SJP.pl


grodzieński

przymiotnik od: Grodno


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Grodna, związany z Grodnem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Krakowski czulent to nie jest dokładnie to, co grodzieński.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈd͡ʑɛ̇̃j̃sʲci, AS: groʒ́ė̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodzieńszczyzna ż., Grodno m., grodnianin m., grodnianka ż.

Wiktionary


grodzieńszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. region na Białorusi wokół Grodna, obejmujący w przybliżeniu obszar dawnego województwa grodzieńskiego, dawnej guberni grodzieńskiej lub obecnego obwodu grodzieńskiego;

Wiktionary

  • Grodzieńszczyzna – nieformalny rejon na terenie dzisiejszej Białorusi, obejmujący okolice Grodna, tereny dawnej Grodzieńszczyzny - różnie definiowane, najczęściej utożsamiane z d. gubernią grodzieńską, od Grodna na północy po powiat brzeskolitewski na południu, od Nowogródka na wschodzie po Białystok na zachodzie, w węższym zakresie ograniczające się do d. województwa grodzieńskiego, obejmującego ziemię grodzieńską, sokólską i wołkowyską — centrum Grodzieńszczyzny, współcześnie większa część Grodzieńszczyzny leży w granicach Białorusi, w granicach RP pozostała jej zachodnia część - powiat sokólski oraz części powiatów białostockiego i bielskiego.
  • województwo grodzieńskie
  • powiat grodzieński
  • gubernia grodzieńska
  • obwód grodzieński
  • rejon grodzieński

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grodzieńszczyzna obecnie jest częścią terytorium Białorusi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔd͡ʑɛ̇̃j̃ˈʃt͡ʃɨzna, AS: groʒ́ė̃ĩ ̯ščyzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodno n., grodnianin mos., grodnianka ż.

 przym. grodzieński

Wiktionary


grodziński

nazwisko


SJP.pl


grodziowy

przymiotnik od: gródź


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grodzią, dotyczący grodzi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gródż ż.

Wiktionary


grodzisk

grodziszcze;
1. budowla będąca pozostałością po obronnym grodzie, głównie z wczesnego średniowiecza
2. wielki gród


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. nazwa kilkunastu wsi w Polsce

 (1.2) geogr. osiedle w północno-wschodniej części Warszawy;

Wiktionary

W Polsce
  • Grodzisk – wieś w woj. lubuskim, w pow. sulęcińskim, w gminie Słońsk
  • Grodzisk – wieś w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Dmosin
  • Grodzisk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Mrozy
  • Grodzisk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Zbuczyn
  • Grodzisk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Sabnie
  • Grodzisk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Grębków
  • Grodzisk – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narewka
  • Grodzisk – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gminie Grodzisk
  • Grodzisk – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Suchowola
  • Grodzisk – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Blizanów
  • Grodzisk – osiedle w Warszawie, Białołęka

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔd͡ʑisk, AS: groʒ́isk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grodzisko n., grodziszczanin, grodziszczanka

 przym. grodziski

Wiktionary


grodziski

przymiotnik od: Grodzisk, Grodzisk Mazowiecki, Grodzisk Wielkopolski, Grodzisko, Grodzisko Dolne


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Grodziska

 (1.2) dotyczący Grodziska Mazowieckiego

 (1.3) dotyczący Grodziska Wielkopolskiego

Wiktionary

  • Stanisław Grodziski (senior) (1889–1946) – adwokat
  • Stanisław Grodziski (junior) (1929–2020) – historyk prawa
  • Karolina Grodziska (ur. 1957) – historyk

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) We wtorek marszałek Mazowsza Adam Struzik i Marek Wierzbicki, starosta powiatu grodziskiego, podpisali umowę na przekazanie muzeum 1,2 mln zł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈd͡ʑisʲci, AS: groʒ́isʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grodzisko n., Grodzisko n., Grodzisk m., grodziszczanin m., grodziszczanka ż.

Wiktionary


grodzisko

grodziszcze;
1. budowla będąca pozostałością po obronnym grodzie, głównie z wczesnego średniowiecza
2. wielki gród


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu wsi i części miast w Polsce;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wzniesień w Polsce

Wiktionary

  • grodzisko – pozostałość po grodzie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Właśnie przejechaliśmy przez Grodzisko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grodzisko n., grodziszczanin mos., grodziszczanka ż.

 przym. grodziski, grodziskowy

Wiktionary


grodziskodoleński

przymiotnik od: Grodzisko Dolne


SJP.pl


grodziskomazowiecki

przymiotnik od: Grodzisk Mazowiecki; mazowieckogrodziski


SJP.pl


grodziskowielkopolski

przymiotnik od: Grodzisk Wielkopolski


SJP.pl


grodziskowy

przymiotnik od: grodzisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grodziskiem, dotyczący grodziska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grodzisko mrz., Grodzisko mrz.

Wiktionary


grodziszczanin

mieszkaniec Grodziska Mazowieckiego, Grodziska Wielkopolskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec miejscowości: Grodzisko, Grodzisk, Grodzisk Mazowiecki lub Grodzisk Wielkopolski

 (1.2) osoba pochodząca z miejscowości: Grodzisko, Grodzisk, Grodzisk Mazowiecki lub Grodzisk Wielkopolski, tam urodzona

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔd͡ʑiʃˈt͡ʃãɲĩn, AS: groʒ́iščãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodzisk m., Grodzisko n.

:: fż. grodziszczanka ż.

 przym. grodziski

Wiktionary


grodziszczanka

mieszkanka Grodziska Mazowieckiego, Grodziska Wielkopolskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Grodziska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔd͡ʑiʃˈt͡ʃãnka, AS: groʒ́iščãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grodzisk m.

:: fm. grodziszczanin m.

 przym. grodziski

Wiktionary


grodziszcze

grodzisko;
1. budowla będąca pozostałością po obronnym grodzie, głównie z wczesnego średniowiecza
2. wielki gród


SJP.pl

  • grodziszcze – pozostałość po grodzie
W Polsce
  • Grodziszcze – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Grębocice
  • Grodziszcze – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. świdnickim, w gminie Świdnica
  • Grodziszcze – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Stoszowice
  • Grodziszcze – wieś w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Świebodzin
  • Grodziszcze – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Brody
  • Grodziszcze – przysiółek wsi Maciejowice w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Otmuchów

Wikipedia


grodziszczko

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości i grodziska w Polsce:

  • Grodziszczko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Duszniki
  • Grodziszczko – część wsi Giecz w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Dominowo
  • nazwa grodziska w Gieczu

Wikipedia


grodzisław

imię męskie


SJP.pl

Grodzisław, Grodzsław – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Grodz(i)- ("grodzić, otaczać płotem") i -sław ("sława").

Grodzisław imieniny obchodzi 10 kwietnia i 12 października.

Wikipedia


grodzisławostwo

Grodzisław z małżonką; Grodzisławowie


SJP.pl


grodzisławowie

imię męskie


SJP.pl


grodzisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grodzisława lub z nim związany


SJP.pl


grodzki

związany dawną osadą obronną lub ośrodkiem władzy lokalnej


SJP.pl


grodztwo

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Grodztwo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Kruszwica
  • Grodztwo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Kowal

Wikipedia


groër

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Groër – polski lekarz i wykładowca
  • Franciszek Ksawery Groër – polski lekarz
  • Hans Hermann Groër – katolicki duchowny

Wikipedia


grof

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. hrabia, graf

Wiktionary

Stanislav Grof (ur. 1 lipca 1931 w Pradze) – amerykański psychiatra czeskiego pochodzenia, jeden z twórców psychologii transpersonalnej, nurtu zwanego „czwartą siłą w psychologii” (obok psychoanalizy, behawioryzmu oraz orientacji humanistycznej); pionier w dziedzinie badań nad terapeutycznym zastosowaniem odmiennych stanów świadomości.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. grofka ż.

Wiktionary


grofka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. hrabina, hrabianka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. grof m.

Wiktionary


grog

napój alkoholowy: mocny alkohol, zmieszany z gorącą wodą i osłodzony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. żegl. rum lub inny mocny trunek rozcieńczony gorącą wodą, czasami dodaje się również do niego sok z cytrusów, cynamon lub cukier;

Wiktionary

Grog – napój alkoholowy w postaci rumu (lub innego wysokoprocentowego alkoholu) rozcieńczonego wodą z dodatkiem cukru i soku z cytrusów. Napój popularnie kojarzony z marynarzami.

Grog wydawany był niegdyś marynarzom na żaglowcach, zwłaszcza we flocie brytyjskiej. Nazwa pochodzi od angielskiego admirała Edwarda Vernona przezywanego przez marynarzy „Old Grog” od stale noszonego płaszcza sztormowego z grogramu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dała nam gotowanego szkapiego mięsa i kazała je zapijać grogiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔk, AS: grok

Wiktionary


groggy

[czytaj: grogi] określenie stanu chwilowego oszołomienia u boksera po otrzymaniu silnego ciosu


SJP.pl


groicki

nazwisko


SJP.pl


grójczanin

mieszkaniec Grójca


SJP.pl


grójczanka

mieszkanka Grójca


SJP.pl


grojec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w Polsce, w województwie mazowieckim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi, przysiółków i dzielnic miast w Polsce

Wiktionary

W Polsce
  • Grojec – wieś w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim, w gminie Alwernia
  • Grojec – wieś w woj. małopolskim, w pow. oświęcimskim, w gminie Oświęcim
  • Grojec – wieś w woj. śląskim, w pow. lublinieckim, w gminie Boronów
  • Grojec – gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sąd w Grójcu mieści się przy ulicy Budowlanej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrujɛt͡s, AS: grui ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grójczanin m., grójczanka ż.

 przym. grójecki, podgrójecki

Wiktionary


grójecki

przymiotnik od: Grójec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Grójcem, dotyczący Grójca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grójec mrz., grójczanin m., grójczanka ż.

Wiktionary


grojer

szwajcarski i francuski ser podpuszczkowy; grujer


SJP.pl

Gruyère (niem. Greyerzer) – rodzaj szwajcarskiego sera, który produkowany jest z krowiego mleka. Zaliczany jest do serów dojrzewających, twardych oraz podpuszczkowych. Smak sera gruyère jest bardzo charakterystyczny - łagodny oraz lekko orzechowy. Nie ma dziur. Są trzy podstawowe odmiany tego sera, których smak różni się w zależności od czasu dojrzewania (3, 6 lub 9 miesięcy).

Wikipedia


grojnik

grojnik sucholub - gatunek pluskwiaka; Trapezonatus arenarius


SJP.pl


grom

1. piorun, grzmot;
2. gniewne ostrzeżenie, napomnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. piorun

 (1.2) książk. zwykle w lm. ostre, gniewne napomnienie

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. rozk. od: gromić

forma rzeczownika.

 (3.1) C. lm. od: gra

Wiktionary

Polska:

  • Grom – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym
    • Grom – przystanek kolejowy w Gromie
  • Grom – gromada
  • Grom – jezioro

Osoby:

  • Wiktor Konopko ps. Grom (1913-1944) – rotmistrz Wojska Polskiego, komendant Obwodu Grajewskiego AK

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gromowi często towarzyszy błyskawica i grzmot.

 (1.2) W starszych klasach belfer ciskał gromy z byle powodu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃m, AS: grõm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromnica ż., Gromniczna ż.

 czas. gromić ndk., rozgromić dk.

 przym. gromniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piorun

Wiktionary


grom-owiec

żołnierz GROM-u (Grupy Reagowania Operacyjno-Manewrowego); gromowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żołnierz z polskiej jednostki specjalnej GROM

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gromowiec

Wiktionary


grom.

skrót od: gromada, gromadzki


SJP.pl


gromada

1. jednostka w systematyce roślin lub zwierząt;
2. duża liczba osób, zwierząt lub rzeczy zebrana w jednym miejscu;
3. dawniej: jednostka podziału terytorialnego w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiorowisko przedmiotów, zwierząt czy ludzi, zwykle dość liczne

 (1.2) biol. kategoria systematyczna w botanice niższa rangą od królestwa, wyższa od klasy;

 (1.3) biol. kategoria systematyczna w zoologii niższa rangą od typu, wyższa od rzędu;

 (1.4) astr. skupienie gwiazd różnego pochodzenia obserwowane na niewielkiej przestrzeni nieba;

 (1.5) adm. dawna jednostka podziału terytorialnego w Polsce i zaborze rosyjskim; potocznie również jej administracja;

 (1.6) hist. określenie używane w nazwach organizacji polonijnych Wielkiej Emigracji w XIX w., po klęsce powstania listopadowego

Wiktionary

  • gromada – w biologii jedna z kategorii systematycznych.
  • gromada − w mineralogii grupa minerałów o podobnym składzie chemicznym.
  • gromada językowa
  • gromada – dawna jednostka administracyjna w Polsce, mająca różne znaczenia w różnych okresach czasowych
  • gromada gwiazd i gromada galaktyk w astronomii.
  • gromada zuchowa – jedna z jednostek organizacyjnych harcerstwa.
  • Gromada – polski film fabularny z 1951 roku.
  • „Gromada” – miesięcznik Czerwonego Harcerstwa.
  • „Gromada” – organ prasowy KC PZPR dla mieszkańców wsi wydawany w latach 1949–1952.
  • „Gromada – Rolnik Polski” – polskie czasopismo społeczno-polityczne wydawane w latach 1952–1995 i 2008.
  • Ogólnokrajowa Spółdzielnia Turystyczna Gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Była nas cała gromada na obozie w Karpaczu.

 (1.3) Wszystkie minogi przynależą do gromady cefalaspidokształtnych.

 (1.4) Mgławicy Merope należy szukać w gromadzie Plejad.

 (1.5) Dziadek pojechał do gromady po kwit na węgiel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃ˈmada, AS: grõmada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromadzenie n., zgromadzenie n., ogrom m., nagromadzenie n., gromadnik m., gromadnictwo n., grumada ż.

:: zdrobn. gromadka ż.

 czas. gromadzić ndk., zgromadzić dk., nagromadzić dk.

 przym. gromadny, gromadzki, gromadniczy

 przysł. gromadnie, gromadniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grupa, rzesza, wspólnota, mrowie, tłum, zbiegowisko; o zwierzętach stado, tabun, ławica, rój; pot. kupa; książk. hurma; przest. ciżba, ćma; pejor. zgraja, banda, horda, czereda, gawiedź, hałastra, daw. grumada

Wiktionary


gromadecki

przymiotnik od: Gromadka (wieś na Dolnym Śląsku)


SJP.pl


gromadka

zdrobnienie od: gromada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od gromada

Wiktionary

Gromadka (niem. Gremsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka.

Siedziba gminy Gromadka i największa wieś gminy. Liczy 2029 mieszkańców, z czego 51% stanowią kobiety, a 49% mężczyźni. Według danych archiwalnych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 roku we wsi Gromadka było 701 gospodarstw domowych. Wśród nich dominowały gospodarstwa zamieszkałe przez dwie osoby – takich gospodarstw były 164.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gromada ż., gromadzenie n., zgromadzenie n.

 czas. gromadzić ndk.

Wiktionary


gromadkarski

gromadkarz, gromadkarstwo


SJP.pl

Patrz:

gromadkarz, gromadkarstwo

gromadkarstwo

ruch ewangelicki na Warmii i Mazurach będący wyrazem protestu przeciwko germanizacji Mazurów przez Niemców


SJP.pl

Gromadkarze – luterański ruch narodowo-religijny o charakterze pietystycznym wśród Mazurów zapoczątkowany w pierwszej połowie XIX wieku. Jego kres nastąpił po II wojnie światowej.

Wikipedia


gromadkarz

członek ruchu ewangelickiego na Warmii i Mazurach będącego wyrazem protestu przeciwko germanizacji Mazurów przez Niemców


SJP.pl


gromadnie

przysłówek

 (1.1) tłumnie, masowo, grupowo, w gromadzie

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gromada ż., gromadzenie n.

 czas. zgromadzić, gromadzić ndk.

 przym. gromadny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) in droves

* bułgarski: (1.1) масово

* chorwacki: (1.1) u gomili, u većoj grupi

* francuski: (1.1) en foule

* kaszubski: (1.1) gromadno, gromadnie

* włoski: (1.1) a schiere, in folla

źródła.

== gromadnie (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) gromadnie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromada ż., gromadzenie n.

 czas. zgromadzić, gromadzić ndk.

 przym. gromadny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gromada ż., gromadzenie n.

 czas. zgromadzić, gromadzić ndk.

 przym. gromadny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) in droves

* bułgarski: (1.1) масово

* chorwacki: (1.1) u gomili, u većoj grupi

* francuski: (1.1) en foule

* kaszubski: (1.1) gromadno, gromadnie

* włoski: (1.1) a schiere, in folla

źródła.

== gromadnie (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) gromadnie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) gromadno

Wiktionary


gromadniej

stopień wyższy od przysłówka: gromadnie


SJP.pl


gromadnik

gatunek ryby z rodziny stynkowatych, występujący w wodach mórz północnych; kapelan


SJP.pl

Gromadnik, kapelan (Mallotus villosus) – gatunek ryby stynkokształtnej z rodziny stynkowatych (Osmeridae), jedyny przedstawiciel rodzaju Mallotus.

Wikipedia


gromadny

1. tłumny, masowy, liczny;
2. występujący wspólnie, w gromadzie


SJP.pl


gromadowski

nazwisko


SJP.pl


gromadzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gromadzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔ̃maˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: grõmaʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gromadzić, zgromadzić

 rzecz. gromadka ż., zgromadzenie n., gromada

 przysł. gromadnie

 przym. gromadny

Wiktionary


gromadzić

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) składać, zbierać w jednym miejscu

 (1.2) zbierać, kolekcjonować

czasownik zwrotny niedokonany gromadzić się

 (2.1) zbierać się w większej ilości

 (2.2) zbierać się w gromadę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Brudną bieliznę gromadzimy w osobnym pojemniku.

 (1.2) Jan gromadzi znaczki pocztowe.

 (2.1) Stosy śmieci gromadziły się obok naszego bloku.

 (2.2) Wielu ludzi gromadziło się wokół miejsca wypadku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃ˈmad͡ʑit͡ɕ, AS: grõmaʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zgromadzić, nagromadzić

 rzecz. nagromadzenie n., gromadka ż., zgromadzenie n., gromadzenie, gromada

 przym. gromadny

 przysł. gromadnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) akumulować, odkładać, składać, skupiać, zbierać, zgarniać, zagarniać, znosić, przynosić

 (1.2) kolekcjonować

 (2.1) nawarstwiać się, spiętrzać się, odkładać się, akumulować się

Wiktionary


gromadziciel

dawniej: osoba, która coś gromadzi


SJP.pl


gromadzicielka

gromadziciel


SJP.pl

Patrz:

gromadziciel

gromadziński

nazwisko


SJP.pl


gromadzisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. sterta zebranych z pola kamieni

Wiktionary


gromadzki

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) adm. związany z gromadą jako jednostką administracyjną

Wiktionary

Gromadzki (Łabędź Odmienny I) – polski herb szlachecki z nobilitacji, odmiana herbu Łabędź.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. zgromadzenie n., gromada ż.

 czas. zgromadzić

Wiktionary


gromala

nazwisko


SJP.pl


gromek

nazwisko


SJP.pl

Gromek – niestandaryzowana część wsi Kaliska w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Łochów.

Rozpościera się wzdłuż ulicy Stawowej, na południe od Kalisk.

Historycznie powiązany z Kaliskami, przynależał do czterech gmin:

  • Jadów (gmina)
  • Urle (gmina)
  • Kamieńczyk (gmina)
  • Łochów (gmina)

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


gromian

roślina z rodziny miodlowatych


SJP.pl


gromić

zadawać klęskę w walce, starciu, doszczętnie rozbijać, rozpraszać przeciwnika


SJP.pl


gromiec

Gromiec – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Libiąż.

W 1595 roku wieś położona w powiecie śląskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. Wcześniej, od 1921 należał do Województwa krakowskiego. Miejscowość była również częścią Wolnego Miasta Kraków.

Wikipedia


gromienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gromić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromnica ż.

Wiktionary


gromisław

imię męskie


SJP.pl

Gromisław – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Gromi- ("gromić, uderzać jak grom") i -sław ("sława"). Mogło oznaczać "posiadający nieodpartą sławę".

Gromisław imieniny obchodzi 25 lutego i 11 października.

Zdrobnienia imienia Gromisław: Gromek, Gromcio, Gromulek

Wikipedia


gromisławostwo

Gromisław z małżonką; Gromisławowie


SJP.pl


gromisławowie

Gromisław z małżonką; Gromisławostwo


SJP.pl


gromisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gromisława lub z nim związany


SJP.pl


gromki

głośny, donośny, hałaśliwy, huczny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) donośny, hałaśliwy, głośny, huczny

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa
  • Gromki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Bartoszyce
  • Gromki – przysiółek osady Banaszki w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gromnica ż.

 przym. gromniczny

Wiktionary


gromnica

poświęcona świeca z wosku, zapalana przy umierających


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. świeca święcona w dzień Matki Boskiej Gromnicznej, 2 lutego, tradycyjnie zapalana przy umierających, zmarłych oraz podczas niektórych uroczystości kościelnych, jak też podczas burzy dla odwrócenia piorunów; ; Gloger.

 (1.2) daw. gwara. więz. kij do bicia

Wiktionary

Gromnica – duża woskowa świeca, używana w niektórych wyznaniach chrześcijańskich w trakcie najważniejszych wydarzeń religijno-społecznych w życiu wiernego.

W Kościele katolickim święcona w kościele. Zwyczaj święcenia gromnic datuje się od IX wieku. Czyniono to 2 lutego, w Święto Ofiarowania Pańskiego, w Polsce zwane świętem Matki Boskiej Gromnicznej, Matko Bosko Niedźwiedzio; w Czechach – Hromnice; w Bułgarii – Вълча Богородица, Миши празник (Matko Bosko wilka, święto Niedźwiedzia); w Rosji – Сретенье (Spotkanie). Gromnicę wkładano w ręce umierającego, zapalano ją także w czasie chrztu i I komunii oraz podczas czuwania przy zmarłym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gromnica to świeca inna niż wszystkie. Jest ona związana z jednym z najstarszych świąt w chrześcijaństwie – Ofiarowaniem Pańskim.

 (1.1) W domu gromnica zazwyczaj wisiała na ścianie, uwiązana na krzyż z palmą.

 (1.1) W czasie burzy moja babcia stawia w oknie zapaloną gromnicę.

 (1.1) Dawniej z zapaloną gromnicą obchodzono całe obejście, przyklękając na każdym progu i na każdym rogu, by złe moce nie miały dostępu do domu.

 (1.1) W dzień Matki Boskiej Gromnicznej święcone są gromnice.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃mʲˈɲit͡sa, AS: grõmʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grom mrz., gromca mos., gromiciel mos., gromienie n., gromkość ż., gromnicznik mrz., gromniczność ż., gromnik mrz., gromowość ż.

:: zdrobn. gromniczka ż.

 czas. gromić ndk.

 przym. gromniczny, gromki, gromny, gromowy

 przysł. gromko, gromniczo, gromowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) antypa, malaga

Wiktionary


gromnicki

przymiotnik od: Gromnik


SJP.pl

  • Bolesław Gromnicki (1935-2017) – polski aktor, piosenkarz i parodysta
  • Feliks Gromnicki (1860-?) – adwokat
  • Helena Gromnicka (1896-1962) - polska aktorka teatralna i filmowa
  • Jan Gromnicki (ujednoznacznienie)
  • Julia Gromnicka (1782-1852) - dama Orderu Krzyża Gwiaździstego
  • Julian Gromnicki (1897–1920) – student, plutonowy ułan-ochotnik w Małopolskich Oddziałach Armii Ochotniczej, kawaler orderu Virtuti Militari
  • Kazimierz Gromnicki (1863-1931) - sportsman, hodowca koni, wiceprezes Towarzystwa Wyścigów Konnych w Kijowie
  • Stanisław Gromnicki (1843–1921) – polski ksiądz prałat, kaznodzieja, proboszcz w Buczaczu
  • Stefan Marian Gromnicki (1900–1941) – oficer kawalerii Wojska Polskiego, właściciel stajni wyścigowej
  • Stefania Gromnicka (1873-1922) - polska aktorka teatralna
  • Tadeusz Gromnicki (1851–1939) – polski naukowiec i ksiądz, teolog, historyk Kościoła i prawa kanonicznego, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
  • Zygmunt Gromnicki (1911–1994) – polski oficer, cichociemny

Wikipedia


gromniczka

zdrobnienie od: gromnica


SJP.pl


gromniczna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. (święto) Matki Boskiej Gromnicznej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nagle na Gromniczną znowu wróciły mrozy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grom m., gromnica ż.

 przym. gromniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Matki Boskiej Gromnicznej, Ofiarowanie Pańskie

Wiktionary


gromniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gromnicą, dotyczący gromnicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gromnica ż., grom m., Gromniczna ż.

 przym. gromki, gromny

 przysł. gromko

Wiktionary


gromniczy

rzadko: gromniczny


SJP.pl


gromnik

1. wieś w Polsce;
2. osada w Polsce;
3. najwyższe wzniesienie Wzgórz Strzelińskich


SJP.pl

  • Gromnik – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Gromnik
  • Gromnik – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój
  • Gromnik – gromada
  • Gromnik – wzgórze, najwyższe wzniesienie Wzgórz Strzelińskich
  • Gromnik – stacja kolejowa w Gromniku, w województwie małopolskim

Wikipedia


gromochron

dawniej: piorunochron


SJP.pl


gromosław

imię męskie


SJP.pl


gromosławostwo

Gromosław z małżonką; Gromosławowie


SJP.pl


gromosławowie

imię męskie


SJP.pl


gromosławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gromosława lub z nim związany


SJP.pl


gromowiec

żołnierz GROM-u (Grupy Reagowania Operacyjno-Manewrowego); GROM-owiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żołnierz z polskiej jednostki specjalnej GROM

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) GROM-owiec

Wiktionary


gromowy

1. ciskający gromy;
2. przypominający grom


SJP.pl


gromowładca

bóg, człowiek mający władzę na piorunami


SJP.pl


gromowładny

1. władający gromami; określenie używane w stosunku do mit. bogów: gr. Zeusa i rzym. Jowisza;
2. przenośnie: władczy, groźny, gromiący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ten, który włada gromami, błyskawicami

 (1.2) rel. mit. przydomek Zeusa

Wiktionary


gromski

nazwisko


SJP.pl


groń

potocznie, żartobliwie: grosz, grosik; zwykle w wyrażeniach "(nie mieć, nie dać itp.) ani gronia" - (nie mieć, nie dać itp.) ani grosza, albo "(być) bez gronia" - (być) bez grosza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. góra, wzniesienie

Wiktionary

Groń – nazwa wywodząca się z języka wołoskiego (por. rum. grui – „szczyt”; w gwarze podhalańskiej groń oraz w gwarze górali śląskich gruń to „wyniosły brzeg rzeki lub potoku”, rus. Hruń).

Wikipedia


gronczewski

nazwisko


SJP.pl


grond

w leśnictwie: typ lasu mieszanego


SJP.pl

Osoby

  • Valerio Grond – szwajcarski biegacz narciarski
  • Walter Grond – austriacki pisarz

Inne

Fikcyjne przedmioty ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia:

  • Maczuga
  • Taran

Zobacz też

  • Bireler Grond
  • Cavistrau Grond
  • De Nieuwe Grond
  • Grąd
  • Uit Oude Grond

Wikipedia


grondy

w leśnictwie: typ lasu mieszanego


SJP.pl


gronek

zdrobnienie od: grono


SJP.pl


groniasty

podobny do grona; będący gronem


SJP.pl


gronicz

nazwisko


SJP.pl


gróniczek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pagórek

Wiktionary


groniec

nazwisko


SJP.pl

Groniec (638 m) – wzgórze w Beskidzie Wyspowym w niewielkim paśmie Zęzowa wznoszącym się po północnej stronie miejscowości Tymbark i Podłopień. Na turystycznej mapie Compass podpisany jest jako Groniec. W paśmie Zęzowa, w kolejności od zachodu na wschód wznoszą się: Groniec (638 m), Stronica, Stronia (664 m) i Zęzów (693 m). Stronica wraz z Grońcem znajdują się na wschodnim końcu pasma, przy czym Groniec znajduje się po jego północnej stronie, opadającej do doliny potoku Bednarka Znajduje się na obszarze miejscowości Rupniów.

Wikipedia


gronik

roślina z rodziny wroślowatych, rosnąca na gnijących grzybach i owocach


SJP.pl

Gronik – popularna zdrobniała nazwa formy Groń, która dotyczy zazwyczaj wzniesienia niższego niż Groń.

W Polsce:

  • Gronik – część wsi Zabrzeż w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Gronik – część wsi Kokuszka w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój
  • Gronik – przysiółek wsi Zawoja w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Zawoja
  • Gronik – część wsi Kościelisko w woj. małopolskim, w pow. tatrzańskim, w gminie Kościelisko
  • Gronik – część wsi Brenna w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Brenna
  • Gronik – część wsi Koniaków w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Istebna

Wikipedia


groningen

[czytaj: hroninen] miasto w Holandii


SJP.pl

Groningen (wymowa, ['ɣroːnɪŋə(n)]) – miasto w północnej Holandii, stolica prowincji o tej samej nazwie. W 2004 roku miasto liczyło ponad 179 tys. mieszkańców. Zespół miejski zajmuje obszar 76,77 km² i oprócz Groningen obejmuje jedenaście miejscowości.

Wikipedia


groningski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Groningen, dotyczący Groningen

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. dialekt (język) groningski;

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Nie znam groningskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Groningen n.

Wiktionary


groniweł

małe drzewo lub krzew z rodziny różowatych, o jadalnych owocach, występujące od Himalajów po Malezję; miszpelnik; nieśplik; niesplik


SJP.pl


gronkiewicz

nazwisko


SJP.pl


gronko

zdrobnienie od: grono


SJP.pl


gronkowaty

podobny kształtem do gronka


SJP.pl


gronkowcowy

przymiotnik

 (1.1) med. związany z gronkowcem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gronkowiec m.

Wiktionary


gronkowiec

chorobotwórcza bakteria Gram-dodatnia mająca postać drobnych kuleczek; stafilokok


SJP.pl

Gronkowce, stafilokoki, stafylokoki (łac. Staphylococcus, od gr. σταφυλή, staphylē, czyli grona, i κόκκος, kókkos, czyli ziarenko) – rodzaj bakterii zaliczanych do grupy bakterii Gram-dodatnich. Morfologicznie są one ziarenkowcami występującymi w skupiskach przypominających grona, będących wynikiem podziałów w wielu płaszczyznach. Prawie wszystkie gatunki Staphylococcus są względnymi beztlenowcami (to znaczy rosną w warunkach zarówno tlenowych, jak i beztlenowych).

Wikipedia


gronkowski

nazwisko


SJP.pl

Gronkowski – polskie nazwisko

Amerykańscy sportowcy polskiego pochodzenia:

  • Chris Gronkowski (ur. 1986) – amerykański futbolista polskiego pochodzenia
  • Dan Gronkowski (ur. 1985) – amerykański futbolista polskiego pochodzenia
  • Ignatius Gronkowski (1897–1964) – amerykański kolarz, olimpijczyk 1924 polskiego pochodzenia
  • Rob Gronkowski (ur. 1989) – amerykański futbolista polskiego pochodzenia

Wikipedia


gronkowy

1. gronko;
2. czerniec gronkowy - gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych;
3. skalnica gronkowa - gatunek rośliny z rodziny skalnicowatych


SJP.pl


grono

1. grupa ludzi połączonych czymś wspólnym, np. zainteresowaniami, celem;
2. potocznie: znaczna liczba niedużych owoców wyrastających ze wspólnej łodygi; kiść, kita, gronko;
3. typ kwiatostanu i owocostanu groniastego, występujący np. u winogrona, fasoli;
4. w fizyce: grupa nukleonów wewnątrz jądra atomowego, która tworzy strukturę podobną do jąder lżejszych i jest traktowana jako podstruktura całego jądra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) grupa ludzi połączonych jakimś wyróżnikiem, np. wspólnymi zainteresowaniami, przyjaźnią itp.

 (1.2) bot. typ kwiatostanu i owocostanu złożony z osi głównej i odchodzących od niej osi bocznych

 (1.3) pot. kilka, kilkanaście niedużych owoców na wspólnej szypułce

 (1.4) daw. wojsk. kuliste lub zaoblone dolne zakończenie lufy działa, jego uchwyt denny;

Wiktionary

Grono – jeden z rodzajów kwiatostanów groniastych. Ten typ kwiatostanu składa się z osi głównej, od której odchodzą osie boczne, które tworzą kwiaty szypułkowe.

Przykładem grona jest kwiatostan konwalii. Występujące u niektórych gatunków listki pod każdym kwiatkiem to przysadki. Kwiaty w gronie mogą wyrastać na wszystkie strony, może być grono dwustronne, lub jednostronne (np. u mieczyka dachówkowatego). Grono może być też częścią kwiatostanu złożonego, gdy zamiast pojedynczych kwiatów na szypułkach z osi głównej wyrastają kwiatostany, np. koszyczki (jak u lepiężnika czy kłoski).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od lat jeździmy na majowe wycieczki w tym samym gronie towarzyskim.

 (1.2) Konwalia majowa wytwarza kwiatostan w kształcie grona.

 (1.3) Wracając z dziadkowego sadu zrywaliśmy grona czerwonych i białych porzeczek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔ̃nɔ, AS: grõno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gronowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) kiść

Wiktionary


gronorost

rodzaj brunatnicy występującej głównie w Morzu Sargassowym; morzypło, sargas, sargaso, sargasso


SJP.pl


gronostaj

zwierzę z rodziny łasicowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Mustela erminea|Linnaeus|ref=tak., niewielki drapieżny ssak z rodziny łasicowatych;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) futro z gronostaja (1.1), zwykle w lm. gronostaje; daw. symbol władzy

Wiktionary

Gronostaj europejski, gronostaj, łasica gronostaj (Mustela erminea) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce gronostaje są objęte ochroną gatunkową.

 (2.1) Tradycyjnym elementem stroju rektora są gronostaje.

 (2.1) Nad czołem królewskim świeciło na kołpaku brylantowe pióro, a drogie purpury i gronostaje spadały z królewskich ramion aż prawie po końskie pętlice.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃ˈnɔstaj, AS: grõnostai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gronostajowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łasica gronostaj

 (2.1) hermelin

Wiktionary


gronostaje

1. potocznie: futro, błam ze skórek gronostajowyc;
2. przenośnie: symbol dostojeństwa, władzy


SJP.pl

Gronostaj europejski, gronostaj, łasica gronostaj (Mustela erminea) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Wikipedia


gronostajka

widłogonka gronostajka - gatunek motyla z rodziny garbatkowatych


SJP.pl


gronostajowy

przymiotnik od: gronostaj


SJP.pl


gronów

W Polsce
  • Gronów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. zgorzeleckim, w gminie Zgorzelec
  • Gronów – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dąbie
  • Gronów – wieś w woj. lubuskim, w pow. słubickim, w gminie Ośno Lubuskie
  • Gronów – wieś w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Łagów
  • Gronów – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Burzenin
  • Gronów – gromada
  • Gronów – przystanek kolejowy

Wikipedia


gronowice

2 miejscowości w Polsce:

  • Gronowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oleśnickim, w gminie Dziadowa Kłoda
  • Gronowice – wieś w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie

Wikipedia


gronowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Gronowicz – polski poeta, powieściopisarz, dramaturg
  • Antoni Gronowicz – polski inżynier mechanik
  • Andrzej Gronowicz – polski kajakarz, olimpijczyk

Wikipedia


gronowiec

węglarek gronowiec; owad z rodziny kózkowatych


SJP.pl

Botrytis P. Micheli ex Pers. (gronowiec) – rodzaj grzybów z rodziny Sclerotiniaceae.

Wikipedia


gronówka

gronówka krzyżóweczka - europejska ćma z rodziny zwójkowatych, szkodnik winorośli; lobesia botrana


SJP.pl


gronowo

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Gronowo – część miasta Leszno
  • Gronowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Lubicz
  • Gronowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Gronowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Rybno
  • Gronowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. lidzbarskim, w gminie Lubomino
  • Gronowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Gronowo – zniesiona osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Gronowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Ostrowice
  • Gronowo – gromada

Wikipedia


gronowski

przymiotnik od: Gronowo Elbląskie


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Gronowski – polski piłkarz
  • Janusz Ignacy Gronowski – polski żużlowiec
  • Johannes Gronowski – niemiecki polityk
  • Józef Gronowski – polski wojskowy
  • Ludwik Gronowski – polski fotograf i pedagog
  • Tadeusz Gronowski – polski grafik, malarz, architekt wnętrz, twórca plakatów, ilustrator

Wikipedia


gronowy

wyrabiany z winogron


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) otrzymywany, produkowany z winogron

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔ̃ˈnɔvɨ, AS: grõnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grono n.

 przym. groniasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) winogronowy

Wiktionary


groński

nazwisko


SJP.pl

  • Groński – polskie nazwisko; na początku lat 90. XX wieku ogółem w Polsce mieszkało ok. 1000 osób o tym nazwisku
  • Ryszard Marek Groński (ur. 1939) – polski pisarz, dziennikarz, satyryk i poeta, z wykształcenia historyk
  • Stanisław Groński (1907–1957) – polski alpinista

Wikipedia


grónt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gospodarstwo rolne

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ziemia orna

Wiktionary


grónta

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. fundamenty

Wiktionary


groom

[czytaj: grum] chłopiec stajenny odpowiedzialny za opiekę nad końmi, masztalerz; grum


SJP.pl

Groom – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Teksas, w hrabstwie Carson.

Wikipedia


groomer

[czytaj: grumer] fryzjer dla zwierząt, zwykle psów i kotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) fryzjer dla zwierząt domowych;

Wiktionary

Groomer – fryzjer zwierząt.

Określenie pochodzi od angielskiego czasownika to groom, czyli „pielęgnować”. Zawód ten znany jest w wielu krajach świata. Groomerzy nie tylko przycinają sierść, ale zajmują się też myciem, trymowaniem, czyszczeniem uszu, usuwaniem insektów, obcinaniem pazurów i wieloma innymi zabiegami. Istnieją specjalne przyrządy do pielęgnacji sierści psów różnych ras. Niektóre salony oferują nawet farbowanie oraz psie perfumy.

Wikipedia


groomerka

[czytaj: grumerka] fryzjerka dla zwierząt, zwykle psów i kotów


SJP.pl


groomerski

groomer [czytaj: grumerski]


SJP.pl


groomerstwo

[czytaj: grumerstwo] zajęcie groomera; grooming


SJP.pl


grooming

[czytaj: gruming]
1. fryzjerstwo dla zwierząt, zwłaszcza psów i kotów;
2. molestowanie seksualne dzieci w internecie; child grooming


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) psych. działania osoby dorosłej mające na celu zaprzyjaźnienie się i nawiązanie więzi emocjonalnej z dzieckiem, z intencją jego seksualnego wykorzystania; często za pośrednictwem Internetu;

 (1.2) kynol. pielęgnacja psa wystawowego

Wiktionary

Child grooming (uwodzenie dziecka) – działania podejmowane w celu zaprzyjaźnienia się i nawiązania więzi emocjonalnej z dzieckiem, aby zmniejszyć jego opory i później je seksualnie wykorzystać. Jest to także mechanizm używany, by nakłonić dziecko do prostytucji czy udziału w pornografii dziecięcej. Potocznie poprzez child grooming rozumie się uwodzenie dzieci przez Internet.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tak więc ryzyko, że staną się ofiarą groomingu i skorzystają z niebezpiecznego zaproszenia – wyraźnie rośnie. (z Internetu)

Wiktionary


gropius

Osoby o nazwisku Gropius:

  • Manon Gropius (1916–1935) – córka Waltera Gropiusa
  • Martin Gropius (1824–1880) – architekt niemiecki
  • Walter Gropius (1883–1969) – architekt niemiecko-amerykański

Inne:

  • Gropiusstadt – okręg (poddzielnica) Berlina
  • (9577) Gropius – planetoida

Wikipedia


gros

dwanaście tuzinów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. dwanaście tuzinów; 144 sztuki;

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) książk. zdecydowana większość

Wiktionary

Gros (z franc. (la) grosse (douzaine) wielki tuzin) (staropolskie: tuzin tuzinów) – inna nazwa liczby 144, zwykle używana w kontekście liczności.

Wielki gros to 12 grosów czyli (w zależności od źródła) 1440 lub 1728 sztuk

Pojęciem gros określa się także większą część czegoś, zdecydowaną większość np. gros spraw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na Wielkanoc Marek kupił gros jajek.

 (2.1) Gros podróżujących po okolicy zatrzymywało się w tutejszych hotelach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔs, AS: gros

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym2|franc|gros|grosse. (skrócenie frazy: grosse douzaine → wielki tuzin)

 (2.1) etym|franc|gros.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|tuzin|kopa|gros|mendel.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) gross; (2.1) majority, most

* bułgarski: (1.1) гроса ż.

* duński: (1.1) gros

* esperanto: (1.1) groco

* japoński: (1.1) ダース

* niemiecki: (1.1) Gros n.; (2.1) Gros n.

* rosyjski: (1.1) гросс

* słoweński: (1.1) gros

* węgierski: (1.1) nagytucat

źródła.

== gros (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) agrest (owoc)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grosiak

nazwisko


SJP.pl


grosicki

nazwisko


SJP.pl


grosik

drobna, niewielkiej wartości moneta; grosz, drobniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: grosz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie złotówka, lecz tylko mały grosik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grosz m.

 przym. groszowy

Wiktionary


grosista

dawniej: hurtownik


SJP.pl


grosistka

grosista


SJP.pl

Patrz:

grosista

grosiwo

bliżej nieokreślona kwota


SJP.pl


grosman

nazwisko


SJP.pl


gross

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Adolf Gross (1862–1936) – polski prawnik
  • Alfons Gross (1916–?) – niemiecki zbrodniarz nazistowski
  • Alfred J. Gross (1918–2000) – amerykański przedsiębiorca
  • Andrew Gross (ur. 1952) – amerykański pisarz
  • Andrzej Gross (ur. 1953) – polski polityk
  • Christian Gross (ur. 1954) – szwajcarski piłkarz i trener piłkarski
  • Daniel Bernard Gross (1866–1942) – polski adwokat
  • David Gross (ur. 1941) – amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
  • Edmund Gross (1887–1951) – polski żołnierz
  • Emil Gross (1869–1940) – polski dziennikarz, tłumacz literatury pięknej
  • Fabius Gross (1906–1950) – austriacki zoolog, protistolog
  • Feliks Gross (1906–2006) – polski socjolog
  • Feliks Gross-Korczyński (1896–1978) – polski żołnierz
  • Hannah Gross (ur. 1990) – kanadyjska aktorka
  • Hans Gross (1847–1915) – austriacki prawnik
  • Heinrich Gross (1713–1765) – rosyjski dyplomata
  • Irena Grudzińska-Gross (ur. w 1946) – polska historyk literatury
  • Jan Gross (1934-2010) – polski fraszkopisarz
  • Jan Gross (1938–2014) – polski duchowny luterański
  • Jan Tomasz Gross (ur. 1947) – polsko-amerykański socjolog i historyk
  • Kazimierz Gross (1900–1925) – polski wojskowy
  • Lance Gross (ur. 1981) – amerykański aktor
  • Larry Gross (ur. 1953) – amerykański scenarzysta
  • Ludwik Gross (1904–1999) – polski wirusolog
  • Magdalena Gross (1891–1948) – polska rzeźbiarka żydowskiego pochodzenia.
  • Michael Gross (ur. 1947) – amerykański aktor
  • Mikołaj Gross (1898–1945) – niemiecki działacz społeczny, błogosławiony Kościoła katolickiego
  • Natan Gross (1919–2005) – polsko-izraelski scenarzysta, reżyser i producent
  • Oskar Gross (1888–1973) – polski inżynier chemik i działacz społeczny
  • Otto Gross (1877–1920) – austriacki psychiatra, psychoanalityk i anarchista
  • Paul Gross (ur. 1959) – kanadyjski aktor, producent i reżyser
  • Roman Gross (1928–2014) – polski lekarz
  • Stanislav Gross (1969–2015) – czeski polityk, Premier Czech
  • Stanisław Gross (1903–1976) – polski adwokat i działacz socjalistyczny
  • Stéphanie Gross (ur. 1974) – niemiecka zapaśniczka
  • Yoram Gross (1926–2015) – australijski twórca filmów animowanych
  • Zygmunt Gross (1903–1995) – polski adwokat

Wikipedia


gross-born

[czytaj: grosborn] hitlerowskie obozy koncentracyjne w Bornem-Sulinowie


SJP.pl


gross-rosen

[czytaj: gros-rozen] hitlerowski obóz koncentracyjny w Rogoźnicy


SJP.pl

Konzentrationslager Groß-Rosen (uproszczona pisownia: Gross-Rosen) – niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny, istniejący w latach 1940–1945 na obszarze administracyjnym państwa niemieckiego (III Rzeszy), nieopodal obecnej wsi Rogoźnica (nazwa powojenna) w dzisiejszej Polsce, będący na czele ponad setki obozów pracy założonych na Śląsku, na terenie Czech i Niemiec.

Wikipedia


grossglockner

[czytaj: grosglokner] szczyt w Alpach


SJP.pl

Großglockner, Grossglockner ([ˈɡʀoːsˌɡlɔknɐ]) – najwyższy szczyt Austrii o wysokości 3798 m n.p.m. Znajduje się w Glocknergruppe, podgrupie górskiej Wysokich Taurów, części Alp Centralnych. Drugi co do wybitności szczyt Alp (MDW: 2423 metry). Wznosi się ponad lodowcem Pasterze, do którego prowadzi droga samochodowa (w zimie zamknięta) – odgałęzienie przebiegającej obok drogi glocknerskiej (niem. Bruck Heiligenblut). Stopień trudności najłatwiejszej drogi na szczyt określany jest na PD+ (PD = fr. peu difficile – nieco trudno). Wierzchołek główny pierwszy raz zdobyty został 28 lipca 1800 roku.

Wikipedia


grossman

nazwisko


SJP.pl


grossular

minerał z grupy granatów, krzemian wapnia i glinu; grosular


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki kamień o żółtej lub zielonej barwie, zaliczany do gromady krzemianów i grupy granatów;

Wiktionary

Grossular – rzadki minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy granatów, rozpowszechniony tylko w niektórych regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy agrestu Ribes grossularia, gdyż barwą i kształtem przypomina owoc tej rośliny.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) granat

hiponimy.

 (1.1) hessonit, hydrogrossular, leukogranat, nefryt, romanzovit, rosolit, tsavoryt

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|ribes grossularia. → agrest

uwagi.

 spotykana jest też pisownia: grosular

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grossular

* baskijski: (1.1) grosularia

* słowacki: (1.1) grossulár m.

źródła.

== grossular (interlingua.) ==

thumb|grossular (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. agrest

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔsˈːular, AS: gro•sular

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) granat

hiponimy.

 (1.1) hessonit, hydrogrossular, leukogranat, nefryt, romanzovit, rosolit, tsavoryt

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|ribes grossularia. → agrest

uwagi.

 spotykana jest też pisownia: grosular

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grossular

* baskijski: (1.1) grosularia

* słowacki: (1.1) grossulár m.

źródła.

== grossular (interlingua.) ==

thumb|grossular (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. agrest

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grosular

minerał z grupy granatów, krzemian wapnia i glinu; grossular


SJP.pl


grosz

1. moneta srebrna emitowana w średniowieczu w wielu krajach europejskich
2. współcześnie: drobna moneta w Polsce (1/100 złotego)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) monet. jednostka monetarna w Polsce, obecnie setna część złotego;

 (1.2) lm. nieznacząca suma; kwota nieprzedstawiająca większej wartości

 (1.3) hist. setna część szylinga austriackiego

 (1.4) hist. miedziana lub srebrna moneta różnej wartości, bita w krajach Europy

Wiktionary

Grosz (łac. denarius grossus – gruby denar) – moneta gruba (w stosunku do emitowanych wcześniej denarów).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pudełko pastylek miętowych kosztuje 2 złote i 20 groszy.

 (1.2) Zostawił mi jakieś grosze na utrzymanie i myślał, że wszystko jest w porządku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔʃ, AS: groš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groszówka ż., grosiwo n.

:: zdrobn. grosik m., groszak m.

 przym. groszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skrót gr; daw. warszawa|groszak.

 (1.2) śmieszne pieniądze

Wiktionary


groszak

potocznie:
1. moneta o nominale jednego grosza; groszówka, jednogroszówka;
2. moneta o niskim nominale; drobniak, groszak


SJP.pl


grosze

1. moneta srebrna emitowana w średniowieczu w wielu krajach europejskich
2. współcześnie: drobna moneta w Polsce (1/100 złotego)


SJP.pl


groszek

1. roślina uprawiana ze względu na jadalne nasiona w kształcie kulek;
2. zielone nasiona groszku (rośliny) używane jako dodatek do potraw;
3. roślina ozdobna o prostej lub pnącej się łodydze;
4. drobny węgiel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od groch

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Lathyrus|L.|ref=tak., roślina o prostej lub pnącej się łodydze i kwiatach o różnych kolorach;

 (1.3) kulin. zielone nasiona grochu; także potrawa z tych nasion

 (1.4) pot. niewielki, okrągły cukierek

 (1.5) kulin. drobne kulki z parzonego ciasta dodawane do zup

 (1.6) górn. rodzaj drobnego węgla

 (1.7) groszki – uczn. ocena niedostateczna

Wiktionary

Groszek (Lathyrus L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny bobowatych (motylkowatych). Należy do niego około 160 do 180 gatunków (w szerszym ujęciu obejmującym gatunki tradycyjnie wyodrębniane w rodzaju groch Pisum).

Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Zasięg rodzaju obejmuje poza tym Amerykę Południową i Afrykę. W Polsce występuje 15 gatunków rodzimych i trwale zadomowionych. Rośliny te rosną zarówno w podmokłych, jak i suchych zbiorowiskach trawiastych, na wydmach, w zaroślach i lasach. Wiele gatunków jest uprawianych. Do popularnych roślin ozdobnych należą groszek pachnący i szerokolistny, z kolei ważną rośliną jadalną i pastewną, uprawianą od neolitu, jest groszek siewny. Nasiona niektórych gatunków (w tym także jadalnego groszku siewnego) zawierają trujący alkaloid powodujący latyryzm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Lubię marchewkę z groszkiem.

 (1.5) Na obiad będzie zupa-krem z porów z groszkiem.

 (1.7) Taka była rzeź niewiniątek, że z góry do dołu same groszki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔʃɛk, AS: grošek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groch m., grochówa ż., grochówka ż.

 przym. grochowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) draża

Wiktionary


groszewski

nazwisko


SJP.pl


groszki

deseń w kształcie małych kółeczek innego niż tło koloru


SJP.pl

  • Groszki (draże, drażetki, kamyki, kamyczki, pastylki, tabletki) – wyrób cukierniczy w postaci mniej lub bardziej regularnych kulek z rozmaitą, zwykle słodką zawartością w skorupce cukrowej. M.in. M&M's, Lentilki, Mentosy, Tic Tac.

2 miejscowości w Polsce:

  • Groszki – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Bedlno
  • Groszki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Rybno

Wikipedia


groszkowanie

deseń, motyw, wzór groszkowany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|groszkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. groszkować

 rzecz. grochówka ż.

Wiktionary


groszkowaty

mający chropowatą, szorstką powierzchnię


SJP.pl


groszkówka

Pisidium, groszkówka – holarktyczny rodzaj obejmujący pospolite, słodkowodne małże o charakterystycznym, kulistym kształcie muszli ze szczytami przesuniętymi ku tyłowi i niewielkich wymiarach ciała, należący do rodziny kulkówkowatych (Sphaeriidae).

Wikipedia


groszkownica

maszyna do groszkowania i podciągania skór


SJP.pl


groszkownik

rodzaj młota kamieniarskiego


SJP.pl

Wikipedia


groszkowo

przymiotnik od: groszek


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Groszkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. nowodworskim, w gminie Sztutowo
  • Groszkowo – osada wsi Groszkowo w woj. pomorskim, w pow. nowodworskim, w gminie Sztutowo
  • Groszkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Purda
  • Groszkowo – osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Purda

Wikipedia


groszkowozielony

zielony o odcieniu groszku


SJP.pl


groszkowski

nazwisko


SJP.pl


groszkowy

przymiotnik od: groszek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) koloru intensywnie jasnozielonego, koloru groszku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesień świetnie wygląda w ciepłych zieleniach, od groszkowej, przez oliwkową, do butelkowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grochówa ż., grochówka ż., groch mrz.

 przym. grochowy

Wiktionary


groszorób

pogardliwie: osoba przedkładająca zarabianie, gromadzenie pieniędzy ponad wszystko


SJP.pl


groszowe

dawniej:
1. opłata dla leśnego pisarza przy wyrębie lasu;
2. opłata dla żupnika od osądzonej sprawy;
3. podatek dla króla od wydobywania rudy;
4. podatek miejski od piwa


SJP.pl


groszowice

Wikipedia


groszówka

1. moneta o wartości jednego grosza;
2. przedmiot przedstawiający małą wartość, który można nabyć za parę groszy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj dużej igły do szycia

 (1.2) moneta o wartości jednego grosza

Wiktionary

Groszówka – skała w miejscowości Nielepice, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów. Znajduje się na wzgórzu Dymniok na Garbie Tenczyńskim (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej) w obrębie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɔˈʃufka, AS: grošufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grosz m.

 przym. groszowy

Wiktionary


groszowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z groszem, dotyczący grosza

 (1.2) bardzo tani, warty grosze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od czasów panowania Wacława II wzorem czeskim wprowadzono system groszowy, gdzie z grzywny srebra o wadze 197 g bito 48 groszy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grosz m., grosik m., groszówka ż., grosiwo n., groszak m., groszowe n., groszowość ż.

 przysł. groszowo

Wiktionary


grot

1. ostre zakończenie różnych rodzajów broni drzewcowej; żeleźce;
2. zakończenie odnogi poroża kozła sarny skierowane ku górze;
3. dłuto kamieniarskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. ostre, najczęściej metalowe zakończenie strzał, broni drzewcowej, czy innych znaków wojskowych;

 (1.2) żegl. najważniejszy żagiel na dowolnej jednostce pływającej o napędzie żaglowym;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: grota

Wiktionary

Osoby:

  • Jan Grot – biskup krakowski

Inne:

  • grot – ostre metalowe zakończenie strzał, broni drzewcowej oraz drzewc chorągwi
  • grot – żagiel
  • grot (bit) – wymienna końcówka narzędzia
  • „Grot” – pseudonim Stefana Roweckiego
  • Grot – polski karabinek automatyczny

Zobacz też:

  • Groot
  • TS-16 Grot

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Groty w łucznictwie tarczowym mają zazwyczaj kształt paraboliczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɔt, AS: grot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grocik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) grotżagiel

Wiktionary


grota

naturalne wydrążenie w skale posiadające wylot na zewnątrz, o wielkości pozwalającej na eksplorację przez człowieka; jaskinia, pieczara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. naturalne zagłębienie w skale, zwykle niezbyt głębokie;

 (1.2) rel. rodzaj kapliczki lub budowli z figurą umieszczoną w kamiennej niszy

Wiktionary

Grota – podobnie jak pieczara, potoczne określenie jaskini. Dawniej używane było często i nawet tworzono nazwy jaskiń z tym słowem, np. Mylna Grota, oraz wyrażenia jak „grotołaz”. Po II wojnie światowej, w ramach porządkowania nazewnictwa postanowiono stosować jedynie słowo jaskinia lub schronisko, zaś słowo grota uznano za synonim jaskini lub schroniska. W opracowaniach speleologicznych słowo grota stosuje się już rzadko.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas wycieczki zwiedziliśmy grotę.

 (1.2) Nabożeństwa w grocie lourdzkiej odbywają się w miesiącach letnich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔta, AS: grota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grotołaz m.

 przym. grotowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. grotołaz m.

 przym. grotowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|grotta. < etym|łac|crypta. < etym|gr|κρυπτός. < etym|gr|κρύπτω. → chować, ukrywać

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) grotto

* arabski: (1.1) مغارة ż.

* duński: (1.1) grotte w.

* esperanto: (1.1) groto

* francuski: (1.1) grotte ż.

* hiszpański: (1.1) gruta ż.

* islandzki: (1.1) hellir m., skúti m.

* kaszubski: (1.1) grota ż.

* niemiecki: (1.1) Grotte ż.

* nowogrecki: (1.1) σπηλιά ż., σπήλαιο n.

* rosyjski: (1.1) грот m.

* rumuński: (1.1) peșteră ż.

* szwedzki: (1.1) grotta w.

* ukraiński: (1.1) грот m.

* węgierski: (1.1) barlang

* włoski: (1.1) grotta ż.

źródła.

== grota (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. grota

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grotek

rzadko:
1. zabawa automatami do gry;
2. sala z automatami do gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. balia

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. drewniane naczynie do udoju

Wiktionary


groteka

rzadko:
1. zabawa automatami do gry;
2. sala z automatami do gry


SJP.pl


grotesk

krój pisma drukarskiego


SJP.pl

Grotesk, groteska – ogólna, potoczna nazwa krojów pism zaliczanych do antykw, w których zasadniczo wszystkie linie, z których zbudowane są znaki, mają tę samą szerokość (grubość) i nie mają szeryfów. Jednak dla zwiększenia czytelności krojów tego typu dopuszcza się w nich zwężenia linii w pobliżu łączeń, a szczególnie u zbiegu łuków i linii prostych. Fachowo mówiąc, grotesk to antykwa bezszeryfowa jednoelementowa (linearna).

Wikipedia


groteska

kategoria estetyczna, charakteryzująca się połączeniem w jednym dziele pierwiastków przeciwstawnych, występujących jednocześnie, np. tragizmu z komizmem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj komizmu oparty na przejaskrawieniach i zestawieniu kontrastów

 (1.2) liter. teatr. utwór literacki, muzyczny lub plastyczny cechujący się silną deformacją i skarykaturyzowaniem świata przedstawionego, niejednolitością, absurdalnością, czy wreszcie mieszaniem fantastyki z rzeczywistością;

 (1.3) szt. ornament roślinny, w który wplecione są inne elementy, takie jak: postacie ludzkie, zwierzęta, części uzbrojenia, obrazy lub owoce

 (1.4) absurdalne wydarzenie, sytuacja

 (1.5) typogr. krój pisma, w którym linie, z których zbudowane są znaki, mają tę samą szerokość i nie mają szeryfów;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. groteskowy, groteskowo

 rzecz. groteskowość ż.

 przysł. groteskowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) grotesk

Wiktionary


groteskopisarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. twórca literackich utworów groteskowych

Wiktionary


groteskowo

przysłówek

 (1.1) w sposób groteskowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groteskowość ż., groteska ż.

 przym. groteskowy

Wiktionary


groteskowość

groteskowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest groteskowe; cecha tych, którzy są groteskowi

Wiktionary

Patrz:

groteskowy

Przykłady

 (1.1) Także w liryce ekspresjonizmu znajdujemy sonety, tam miały odzwierciedlać upadek starych wartości albo groteskowość i dziwność.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groteska ż.

 przym. groteskowy

 przysł. groteskowo

Wiktionary


groteskowy

przymiotnik od: groteska


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) podobny do groteski; taki, jak groteska – karykaturalny, śmieszny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kościół oskarżył nową partię o „groteskowy antyklerykalizm”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɔtɛˈskɔvɨ, AS: groteskovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groteska ż., groteskowość ż.

 przysł. groteskowo

 przym. groteskowo

Wiktionary


grotkowski

nazwisko


SJP.pl


grotmarsel

drugi od dołu żagiel na grotmaszcie


SJP.pl

Marsel lub marsżagiel (ang. topsail) – prostokątny żagiel rejowy (zawieszany na marsrei), pomiędzy marsem, a bramsalingiem.

Jeśli znajdują się tam dwa żagle, to nazywane są marslem dolnym i marslem górnym. W zależności zaś od masztu, na którym żagiel jest podniesiony, otrzymuje on także nazwę tego masztu, np. foka czy grota, i wówczas pełna nazwa brzmi fokmarsel dolny, grotmarsel górny itd.

Wikipedia


grotmaszt

główny maszt statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żegl. główny maszt statku żaglowego;

Wiktionary

Grotmaszt (ang. Main-mast) – główny maszt na każdym statku wodnym o napędzie żaglowym. Jest nim maszt – jedyny, najwyższy, lub z innych powodów najważniejszy.

  • na jednostce z jednym masztem terminu grotmaszt używa się zamiennie z samym określeniem maszt
  • na jednostce z dwoma masztami, grotmasztem jest ten wyższy, a jeżeli oba maszty są takie same, to jest to maszt tylny
  • na jednostce z trzema masztami – środkowy maszt
  • na jednostce z więcej niż trzema masztami – wszystkie maszty prócz pierwszego i ostatniego, i są wtedy numerowane: pierwszy grotmaszt, drugi grotmaszt itd...

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czubek grotmasztu Eniela ledwie sięgał pokładu rufówki, a żeglarz wysoko na salingu wydawał się malutki jak mewa.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. grot

Wiktionary


grotniki

1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. osiedle Złocieńca


SJP.pl

  • Grotniki – osiedle Złocieńca
  • Grotniki – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Zgierz
  • Grotniki – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Włoszakowice
  • Grotniki – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Bobolice
  • Grotniki – przystanek osobowy w Grotnikach, w województwie łódzkim
  • Grotniki (gmina) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. kieleckim
  • Grotniki – gromada

Wikipedia


grotować

obrabiać powierzchnię kamienia za pomocą dłuta kamieniarskiego (grotu)


SJP.pl


grotowski

nazwisko


SJP.pl

  • Alfons Grotowski (1833-1922) – inżynier sanitarny, współtwórca warszawskich wodociągów i kanalizacji
  • Leon Grotowski (1834-1922) – poseł do Rady Państwa, członek rady powiatu sanockiego, właściciel dóbr
  • Bolesław Grotowski (1864-1914) – herbu Rawicz. Profesor w Pierwszym Gimnazjum Męskim w Rzeszowie, brat Erazma, ojciec Mariana (1898-1968) (inżyniera leśnika) i Jerzego Grotowskiego (1895-1979) prawnika
  • Erazm Grotowski (1865-1942) – herbu Rawicz. Tytularny generał dywizji Wojska Polskiego. Brat Bolesława Grotowskiego
  • Żelisław Grotowski (1878-1937) – dr ekonomii, bibliotekarz w Muzeum Polskim w Rapperswilu, historyk przemysłu, brat Mariana Grotowskiego (1882-1951), fizyka, prof. WWP i UŁ;
  • Marian Grotowski (1882-1951) – fizyk, profesor Wolnej Wszechnicy Polskiej, prorektor Uniwersytetu Łódzkiego, brat Żelisława Grotowskiego;
  • Marian Grotowski (1898-1968) – inżynier leśnik, kapitan rezerwy saperów Wojska Polskiego, ojciec Kazimierza i Jerzego, brat Jerzego Grotowskiego (1895-1979) prawnika
  • Kazimierz Grotowski (1930-2017) – fizyk jądrowy, prof. dr hab., wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, brat Jerzego Grotowskiego (1933-1999) reżysera teatralnego
  • Jerzy Grotowski (1933-1999) – reżyser teatralny. Brat Kazimierza Grotowskiego (ur. 1930), fizyka jądrowego
  • Jerzy Grotowski (1895-1979) – prawnik, prokurator, adwokat. Syn Bolesława Grotowskiego (1864-1914). Ojciec Stanisława Grotowskiego (1937-2010) i Marii Krystyny Dryla
  • Stanisław Bolesław Grotowski (1937-2010) – inżynier mechanik. Ojciec Marka Grotowskiego, Pawła Grotowskiego, Syn Jerzego Grotowskiego (1895-1979), prawnika
  • Marek Stanisław Grotowski (1974-2016) – konsultant biznesowy, trener, rekordzista Europy w najdłuższym i najszybszym downhillu na Trikke. Syn Stanisława Grotowskiego
  • Paweł Jerzy Grotowski (ur. 1970) – informatyk, programista. Syn Stanisława Grotowskiego
  • Henryk Grotowski (ur. 1949) – hokeista
  • Aleksander Grotowski (ur. 1952) – kompozytor
  • Rafał Grotowski (ur. 1973) – hokeista, syn Henryka Grotowskiego

Wikipedia


grotowszczyzna

konwencja aktorska i teatralna stworzona przez Jerzego Grotowskiego


SJP.pl


grotowy

grot, grota


SJP.pl

Patrz:

grot, grota

grotołaz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba eksplorująca jaskinie

Wiktionary

Grotołaz – nazwa określająca kogoś zajmującego się turystyczną lub sportową eksploracją jaskiń

W Polsce część grotołazów jest także taternikami jaskiniowymi, są to osoby posiadają specjalne uprawnienia do eksploracji, niedostępnych dla turystów jaskiń, głównie na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Niekiedy mylnie mianem grotołaza określa się też speleologa, tymczasem speleolog jest naukowcem zajmującym się badaniem jaskiń, który może, lecz nie musi być grotołazem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziewczynę wydobyli wezwani na pomoc grotołazi z Nowego Targu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grota ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) speleolog

Wiktionary


grotołazka

grotołaz


SJP.pl

Patrz:

grotołaz

grotreja

reja na grotmaszcie


SJP.pl


grottger

Artur Grottger (ur. 11 listopada 1837 w Ottyniowicach, zm. 13 grudnia 1867 w Amélie-les-Bains-Palalda) – polski malarz, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, ilustrator, rysownik, autor cyklu „kartonów” o powstaniu styczniowym.

Wikipedia


grottgerowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grottgera lub z nim związany


SJP.pl


grottgerowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grottgera lub z nim związany


SJP.pl


grottopsel

górny skośny żagiel na środkowym maszcie


SJP.pl


grotżagiel

pierwszy od dołu, największy żagiel na grotmaszcie; grot


SJP.pl

Grot – najważniejszy żagiel na dowolnej jednostce pływającej o napędzie żaglowym. Może być to żagiel największy na jednostce, żagiel podstawowy dla danego typu takielunku, lub choćby jedyny. Od nazwy tego żagla nazywane są powiązane z nim: maszty, liny i inne żagle.

Wikipedia


groufie

[czytaj: grufi] grupowe selfie; groupie


SJP.pl


groupie

[czytaj: grupi]
1. grupowe selfie; groufie;
2. młoda kobieta podążająca za swoim idolem, gotowa do zapewniania mu wszelkich przyjemności; grouppie


SJP.pl

Groupie (wym. grupi) – zapalona miłośniczka zespołu muzycznego, podążająca za nim podczas trasy koncertowej. Słowo groupie wywodzi się z angielskiego group (grupa) właśnie w odniesieniu do grupy muzycznej, ale z czasem zyskało szersze zastosowanie.

Wikipedia


grouppie

[czytaj: grupi] młoda kobieta podążająca za swoim idolem, gotowa do zapewniania mu wszelkich przyjemności; groupie


SJP.pl


grove

Grove znaczy w języku angielskim gaj, lasek

Wikipedia


growl

[czytaj: grołl] technika śpiewu przypominająca warczenie


SJP.pl

Growl (wymowa [graʊl]; z ang. „warczeć”) – technika wokalna znana z bardziej ekstremalnych odmian muzyki metalowej. Jako pierwszy określono tak agresywny śpiew Conrada Lanta (Cronosa) z thrash/black metalowego zespołu Venom. Obecnie używa się tej nazwy w stosunku do jeszcze bardziej ekstremalnych form ekspresji wokalnej.

Wikipedia


growler

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. oceanogr. zwarta bryła lodu pływającego, która wystaje ponad lustro wody na wysokość mniejszą niż 1 metr i zajmującą powierzchnię ok. 20 m²;

Wiktionary

Growler, odłamek góry lodowej – zwarta bryła lodu, mniejsza od góry lodowej i odłamu góry lodowej, oddzielona od lodowca, pływająca lub osiadła na dnie.

Definicja Światowej Organizacji Meteorologicznej (1970) mianem growlera określa bryłę lodu wystającą ponad lustro wody na wysokość mniejszą niż 1 metr i zajmującą powierzchnię ok. 20 m².

Wikipedia


growling

[czytaj: grołling] technika śpiewu lub gry na instrumencie dętym polegająca na wydobywaniu chrapliwego, szorstkiego brzmienia, nieraz zabarwionego silną wibracją; growl


SJP.pl

Growl (wymowa [graʊl]; z ang. „warczeć”) – technika wokalna znana z bardziej ekstremalnych odmian muzyki metalowej. Jako pierwszy określono tak agresywny śpiew Conrada Lanta (Cronosa) z thrash/black metalowego zespołu Venom. Obecnie używa się tej nazwy w stosunku do jeszcze bardziej ekstremalnych form ekspresji wokalnej.

Wikipedia


growlować

[czytaj: grołlować] śpiewać techniką growlu (growlingu), przypominającą warczenie


SJP.pl


growy

gra (w odniesieniu do gier komputerowych lub planszowych)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grą lub grami, dotyczący gry lub gier

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gra ż., gierka ż., gracz m., graczka ż., dogrywka ż., rozgrywka ż., granie n., grywanie n., wygrywanie n., wygranie n., ogrywanie n., ogranie n., przegrywanie n., przegranie n., rozegranie n., rozgrywanie n., pogrywanie n., pogranie n., ugrywanie n., ugranie n. wygrana ż., dogrywanie n., przygrywanie n., przygranie n., dogrywanie n., dogranie n., nagrywanie n., nagranie n., zgrywanie n., zgranie n., przegryw m., przygrywka ż., grywalność ż., zgrywus m., zagrywka ż., podgrywanie n., podegranie n., gralnia ż., grywalizacja ż., gryfikacja ż., zgryw m., zgrywuska ż., nagraniówka ż.

 czas. grać ndk., grywać ndk., zagrać ndk., zagrywać dk., pogrywać ndk., pograć dk., ugrywać ndk., ugrać dk., przegrywać ndk., przegrać dk., rozgrywać ndk., rozegrać dk., przygrywać ndk., przygrać dk., ogrywać ndk., ograć dk., dogrywać ndk., dograć dk., giercować ndk., nagrywać ndk., nagrać dk., zgrywać ndk., zgrać dk., podgrać ndk., podegrać dk., pograć dk.

 przym. grywalny, dogrywkowy, rozgrywkowy, nagraniowy, zgrany

 przysł. zgranie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gamingowy

Wiktionary


groza

1. właściwość rzeczy albo zjawiska powodująca czyjeś przerażenie, strach;
2. uczucie przerażenia, lęku spowodowane jakimś niebezpieczeństwem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś groźnego; coś, co jest przyczyną strachu, przerażenia

 (1.2) uczucie strachu, przerażenia spowodowane niebezpieczeństwem

Wiktionary

Groza:

  • Horror
  • Groza (samochód pancerny)
  • Fantastyka i Groza
  • Karabin OC-14 Groza
  • Aleksander Groza
  • Loredana Groza
  • Petru Groza

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. grozić

 przym. groźny, groźnie

 przysł. groźnie

 rzecz. zgroza ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 zwykle w lp.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) tmerr m.

* angielski: (1.2) terror, horror

* arabski: (1.2) رهبة ż. (rahba)

* cerkiewnosłowiański: (1.1) гроза ż.; (1.2) гроза ż.

* czeski: (1.1) hrůza ż.; (1.2) hrůza ż.

* slovio: (1.1) groza

* słoweński: (1.2) groza ż.

* ukraiński: (1.1) загроза ż.; (1.2) загроза ż.

źródła.

== groza (slovio.) ==

ortografie. гроза

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) przerażenie, groza

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔza, AS: groza

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grozić

 przym. groźny, groźnie

 przysł. groźnie

 rzecz. zgroza ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. grozić

 przym. groźny, groźnie

 przysł. groźnie

 rzecz. zgroza ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 zwykle w lp.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) tmerr m.

* angielski: (1.2) terror, horror

* arabski: (1.2) رهبة ż. (rahba)

* cerkiewnosłowiański: (1.1) гроза ż.; (1.2) гроза ż.

* czeski: (1.1) hrůza ż.; (1.2) hrůza ż.

* slovio: (1.1) groza

* słoweński: (1.2) groza ż.

* ukraiński: (1.1) загроза ż.; (1.2) загроза ż.

źródła.

== groza (slovio.) ==

ortografie. гроза

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) przerażenie, groza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grożący

1. straszyć kogoś czymś złym, wypowiadać groźby;
2. stanowić niebezpieczeństwo; zagrażać (np. Palenie papierosów grozi śmiercią.)


SJP.pl

Patrz:

grozić

groźba

1. pogróżka; zapowiedź zemsty, kary;
2. niebezpieczeństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zapowiedź kary, zemsty, niebezpieczeństwa itd.

 (1.2) zagrożenie; coś, co zagraża

Wiktionary

  • zastraszanie
  • groźba w przymusie brydżowym
  • Groźba – albański film fabularny z roku 1981

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zbrodnią jest wymuszanie groźbą i szantażem podpisywania deklaracji o współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa – mówił ks. Jerzy Popiełuszko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔʑba, AS: groźba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odgrażanie n., zgroza ż.

 czas. grozić ndk.

 przym. groźny, zagrożony, groźnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogróżka, zastraszenie, grożenie, straszenie

 (1.2) niebezpieczeństwo, zagrożenie, ryzyko

Wiktionary


grożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grozić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grozić

 rzecz. odgrażanie n.

Wiktionary


grozić

1. straszyć kogoś czymś złym, wypowiadać groźby;
2. stanowić niebezpieczeństwo; zagrażać (np. Palenie papierosów grozi śmiercią.)


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) straszyć czymś, zapowiadać coś złego

 (1.2) stwarzać stan niebezpieczeństwa, być niebezpiecznym, groźnym

czasownik zwrotny niedokonany grozić się

 (2.1) stpol. odgrażać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nidziczanka wkrótce usłyszy zarzut kierowania pod wpływem alkoholu, za który grozi jej do 2 lat pozbawienia wolności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔʑit͡ɕ, AS: groźić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zgroza ż., groza ż., groźba ż., grożenie n., zagrożenie n., odgrażanie n.

 czas. zagrozić dk., zagrażać ndk., pogrozić dk.

 przym. groźny, zagrożony, groźnie

 przysł. groźnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) straszyć

 (1.2) zagrażać

 (2.1) odkazywać się

Wiktionary


groznawca

specjalista w dziedzinie nauki humanistycznej zajmującej się badaniem gier; ludolog


SJP.pl


groznawczyni

specjalistka w dziedzinie nauki humanistycznej zajmującej się badaniem gier


SJP.pl


groznawstwo

dziedzina nauki humanistycznej zajmująca się badaniem gier; ludologia, game studies


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kierunek studiów obejmujący wiedzę o grach komputerowych

Wiktionary

Ludologia (ang. ludology) lub groznawstwo (ang. game studies) – interdyscyplinarna dziedzina naukowa zajmująca się systematycznym badaniem gier, przede wszystkim z perspektywy nauk humanistycznych i społecznych. Anglojęzyczna nazwa dziedziny wywodzi się od czasopisma „Game Studies”, wydawanego od 2001 roku. Polską wersję terminu, tj. „groznawstwo”, wprowadziła Maria Garda.

Wikipedia


groźnica

rodzaj jadowitych węży z podrodziny grzechotników


SJP.pl


groźnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w groźny sposób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten wąż wygląda groźnie, ale nie jest niebezpieczny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. odgrażanie n., groźba ż., groza ż.

 czas. grozić

 przym. groźny

Wiktionary


groźnieć

rzadko: stawać się groźnym, niebezpiecznym


SJP.pl


groźniej

stopień wyższy od przysłówków: groźnie, groźno


SJP.pl


groźniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: groźny


SJP.pl


groznieński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Groznym, dotyczący Groznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z granitowego cokołu ulatywała w szare groznieńskie niebo ażurowa konstrukcja. Bomby lotnicze obnażyły koronkowy szkielet prezydenckiego pałacu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grozny mrz.

Wiktionary


groźność

dawniej: cecha kogoś lub czegoś groźnego, niebezpiecznego


SJP.pl


grozny

stolica Czeczenii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który wzbudza strach

 (1.2) taki, który stanowi niebezpieczeństwo dla czyjegoś zdrowia, zagraża bezpieczeństwu

Wiktionary

Grozny (ros. Гро́зный, Groznyj; czecz. Соьлжа-ГӀала, Sölƶa-Ġala) – miasto w Rosji, stolica Czeczenii. W 2010 roku miasto liczyło ok. 270 tys. mieszkańców (wobec ok. 400 tys. na początku lat 90. XX wieku).

Czeczeńcy używają też nazwy Dżochar-Gala (czecz. Джохар-ГӀала / Dƶoxar-Ġala), na cześć Dżochara Dudajewa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Epidemia groźnej śpiączki błyskawicznie się rozszerza, a władze przestrzegają przed histerią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɔʑnɨ, AS: groźny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. groźba ż., groza ż., odgrażanie n.

 przysł. groźnie

 czas. grozić

 przym. zagrożony, groźnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wrogi, straszny, gniewny

 (1.2) niebezpieczny, ryzykowny

Wiktionary


grr

dźwiękonaśladowczy wyraz mający wyrażać złość; wrr


SJP.pl


gru

wykrzyknik, zwykle powtórzony, oddający odgłos gruchania gołębia


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. ros. Główny Zarząd Wywiadowczy, dowództwo rosyjskiego wywiadu wojskowego;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) żołnierz / agent / oficer / szef GRU • siedziba / siatka / działalność / akcja GRU

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) RKKA, Armia Czerwona, Armia Radziecka

meronimy.

 (1.1) specnaz

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ros|ГРУ.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) GRU

źródła.

== GRU (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wojsk. ros. GRU

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ros|ГРУ.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) GRU

źródła.

== GRU (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wojsk. ros. GRU

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) RKKA, Armia Czerwona, Armia Radziecka

meronimy.

 (1.1) specnaz

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ros|ГРУ.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) GRU

źródła.

== GRU (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wojsk. ros. GRU

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


grub.

skrót

 (1.1) = grubość

 (1.2) jęz. = grubiański, grubiańsko

Wiktionary


gruba

kobieta lub dziewczyna mająca nadwagę, otyła, tęga, pulchna; grubaska


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) 3 os. lp., ż. od gruby

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. kopalnia

 (2.2) reg-pl|Kresy. piec

Wiktionary

Lew VI (Gruba I, Grubba, Grubbe, Grubben, Gruben, Nieznachowski, Niesnachow, Nesuchow, Niezuchowski, Nieżuchowski, Lew) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Lew.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedz grubej, żeby się za siebie wzięła, bo sapie jak parowóz.

 (2.1) Ecika fater robiom na grubie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruba, AS: gruba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubelok m., grubiorz m., grubówka ż.

 przym. grubowy

Wiktionary


grubal

żartobliwe określenie człowieka grubego; grubas


SJP.pl


grubas

potocznie: osoba otyła; spaślak, tłuścioch, grubcio


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) pot. pogard. otyła osoba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ochroniarz wyrzucił grubasa z klubu za jego fatalne zachowanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrubas, AS: grubas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubość ż., grubienie n., pogrubienie n., grubnięcie n., grubiaństwo n.

:: zdrobn. grubasek m., grubcio m.

:: fż. grubaska ż.

 czas. grubieć ndk., grubnąć ndk., pogrubiać ndk., pogrubić dk.

 przym. gruby, grubiański, grubiutki

 przysł. grubo, grubiańsko

 wykrz. grubo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. gruby, grubasek, grubcio, baryła, baryłeczka, baryłka, beka, brzuchacz, buła, góra mięsa, góra tłuszczu, klucha, kluseczka, kluska, pasibrzuch, pulpecik, pulpet, rozwora, spaślak, tłuścioch, tłuścioszek, wieprz; pot. żart. szafa trzydrzwiowa; eufem. puszysty

Wiktionary


grubasek

zdrobnienie od: grubas


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od: grubas

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Popatrz na niego, jaki grubasek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubas m., grubość ż., zgrubienie n.

:: zdrobn. grubaska ż.

 przym. gruby, grubiutki

 przysł. grubo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tłuścioszek

Wiktionary


grubaska

potocznie: kobieta otyła; tłuściocha, tłuścioczka, grubcia, spaślaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pogard. gruba kobieta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈbaska, AS: grubaska

Wiktionary

Powiązane:

 zob. grubas.

Wiktionary


grubaśność

grubaśny


SJP.pl

Patrz:

grubaśny

grubaśny

potocznie: bardzo gruby


SJP.pl


grubawy

potocznie:
1. trochę gruby; przygruby;
2. o dźwięku: nieco niski, przytłumiony;
3. o odzieży: nieco ciepły, chroniący przed zimnem


SJP.pl


grubba

nazwisko


SJP.pl


grubcia

potocznie: kobieta otyła; tłuściocha, tłuścioszka, grubaska, spaślaczka


SJP.pl


grubcio

potocznie: osoba otyła; spaślak, tłuścioch, grubas


SJP.pl


grube

kobieta lub dziewczyna mająca nadwagę, otyła, tęga, pulchna; grubaska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. pieniądze, zwykle banknoty, o wyższych nominałach

forma przymiotnika.

 (2.1) nmos. plural|gruby.

Wiktionary

Niemcy

1 gmina:

  • Grube – gmina w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Ostholstein

1 potok:

  • Grube – potok w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biletomat nie przyjmuje grubych.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grubsze

Wiktionary


gruber

narzędzie rolnicze do głębokiego spulchniania ziemi


SJP.pl

Osoby o nazwisku Gruber:

  • Aleksandar Gruber − serbski piłkarz
  • Alexander Gruber – niemiecki bobsleista
  • Attila Gruber – węgierski polityk
  • Bernhard Gruber − austriacki kombinator norweski, medalista olimpijski
  • Bettina Gruber − szwajcarska biegaczka narciarska
  • Christoph Gruber − austriacki alpejczyk
  • Edward Gruber − polski oficer
  • Florian Gruber − niemiecki kierowca wyścigowy
  • Franz Gruber − austriacki narciarz alpejski, olimpijczyk
  • Franz Xaver Gruber − austriacki nauczyciel
  • Hendrik Gruber − niemiecki lekkoatleta
  • Henryk Gruber − polski urzędnik państwowy, bankowiec i finansista
  • Herbert Gruber − austriacki bobsleista, medalista olimpijski
  • Hermann Gruber − jezuita i badacz wolnomularstwa
  • Hubert Gruber − postać fikcyjna, bohater brytyjskiego sitcomu 'Allo 'Allo!
  • Jan Gruber − czeski wioślarz, olimpijczyk
  • Jan Gruber − czeski piłkarz
  • Karl Gruber − austriacki polityk
  • Karol Gruber − polski polityk, poseł na Sejm
  • Krzysztof Gruber − polski reżyser i aktor
  • Lilli Gruber − włoska dziennikarka, eurodeputowana
  • Marie Gruber – niemiecka aktorka
  • Martin Gruber – niemiecki aktor
  • Michael Gruber − austriacki kombinator norweski, medalista olimpijski
  • Patrick Gruber − włoski saneczkarz
  • Sabine Gruber − niemiecka pisarka

Wikipedia


gruberować

spulchniać ziemię za pomocą grubera


SJP.pl


grubian

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. grubianin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pan Wołodyjowski taki sam dobry żołnierz, ale mniejszy grubian.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubiaństwo n.

 przym. grubiański

 przysł. grubiańsko

Wiktionary


grubianić

regionalnie: zachowywać się jak grubianin - człowiek bez manier, źle wychowany; być grubiańskim


SJP.pl


grubianin

człowiek bez manier, źle wychowany; cham, prostak, nieokrzesaniec, impertynent


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. człowiek zachowujący się niekulturalnie, ordynarnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyzwyczajony do prostoty jestem, niech mi świat pozwoli umrzeć poczciwym grubianinem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈbʲjä̃ɲĩn, AS: grubʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubianienie n., grubiaństwo n.

 czas. grubianić ndk.

:: fż. grubianka ż.

 przym. grubiański

 przysł. grubiańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bamber, brutal, cham, gbur, jaskiniowiec, kmieć, kmiotek, prostak, prymityw, wieśniak

Wiktionary


grubianka

kobieta bez manier, źle wychowana; chamka, prostaczka, impertynentka, arogantka


SJP.pl


grubiański

taki, który odnosi się do grubianina, zachowuje się jak grubianin - człowiek bez manier, źle wychowany; nieokrzesany, chamski, bezczelny, prostacki


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. ordynarny, niekulturalny, chamski, prostacki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od paru już lat, parę razy na tydzień słyszy ona hałaśliwe i grubiańskie kłótnie szewca i jego żony (…)

 (1.1) Wkrótce ozwały się trywjalne śmiechy i grubjańskie pożegnania ludzi odchodzących, których słyszano, lecz nie widziano.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈbʲjä̃j̃sʲci, AS: grubʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubian mos., grubiaństwo n., grubiańskość n., grubianin m., grubas m., grubaska ż., grubość ż., grubienie n., pogrubianie n., pogrubienie n.

 czas. grubieć ndk., pogrubiać ndk., pogrubić dk.

 przym. gruby, grubawy

 przysł. grubiańsko, grubo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|otyrhły.

Wiktionary


grubiańsko

przysłówek

 (1.1) w sposób grubiański

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale przywódca ochotników nic na to nie zważając, grubjańsko pociągnął ją za sobą. Kobieta krzyknęła już to z przestrachu, już z bólu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grubiański

 rzecz. grubas mos./mzw., grubianin m.

Wiktionary


grubiańskość

rzadko: brak dobrych manier, złe wychowanie; chamskość, bezczelność, nieokrzesanie, bezczelność


SJP.pl


grubiaństwo

zachowanie, postępowanie prostackie, niekulturalne; bezczelność, chamstwo, ordynarność, nieokrzesanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przejaw bycia ordynarnym, źle wychowanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieraz uwięzioną, której pilnujesz, własną ręką wtrącałaś w rozpacz, jakiej sama w tej chwili doznajesz, przez swoje grubjaństwo, przez swoje oskarżenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubas mzw./mos., grubianin mos., grubianka ż., grubiańskość ż.

 przym. grubiański

 przysł. grubiańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prostactwo

Wiktionary


grubiarka

strugarka grubościowa do drewna


SJP.pl


grubieć

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zgrubieć, pogrubieć)

 (1.1) stawać się grubszym, przybierać na wadze

 (1.2) stawać się szerokim w przekroju

 (1.3) stawać się mniej delikatnym, nabierać chropowatości, szorstkości

 (1.4) fizj. muz. zaczynać mieć niską częstotliwość drgań

 (1.5) finans. zwiększać swoją wartość, zasobność

 (1.6) książk. tracić dobre maniery, stawać się ordynarnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po zimie zacząłem grubieć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubienie n., grubas mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tyć

 (1.2) przybierać

 (1.4) obniżać się

Wiktionary


grubiej

stopień wyższy od przysłówka: grubo


SJP.pl


grubiuśki

zdrobnienie od: gruby; grubiutki


SJP.pl


grubiutki

zdrobnienie od: gruby; grubiuśki


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zdrobn. od: gruby

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈbʲjutʲci, AS: grubʹi ̯utʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubość ż., grubas m., grubasek m., grubaska ż., grubizna ż., pogrubianie n., pogrubienie n.

 czas. pogrubiać ndk., pogrubić dk.

 przym. gruby, zgrubny

 przysł. grubo, zgrubnie

 wykrz. grubo

Wiktionary


grubizna

w leśnictwie: drewno okrągłe, użytkowe lub opałowe, o średnicy powyżej 7 cm w cieńszym końcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drewn. leśn. okrągłe drewno, o całkowitej grubości większej niż 7 cm w najcieńszym punkcie, przeznaczone do użytku i z reguły nieopałowe;

Wiktionary

Grubizna – drewno okrągłe posiadające w cieńszym końcu średnicę co najmniej 7 cm w korze lub 5 cm bez kory.

Grube drewno w korze nazywa się grubizną brutto, a bez kory grubizną netto.

Według klasyfikacji jakościowo-wymiarowej (KJW) drewna, grubizna dzieli się na:

  • drewno wielkowymiarowe
  • drewno średniowymiarowe

(Analogicznie drobnicę dzieli się na drewno małowymiarowe i rozdrobnione.)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zasoby grubizny - znajdującej się w rezerwatach przyrody oszacowano na 24,8 mln m³, z czego 10,8 mln m³ to drewno w drzewostanach ponad 100-letnich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubość ż., grubas m., grubasek m., grubaska ż.

 przym. gruby, zgrubny, grubiutki

 przysł. grubo, zgrubnie

 wykrz. grubo

Wiktionary


grubnąć

potocznie: tyć


SJP.pl


grubno

Grubno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko–pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Stolno.

Według autorów Słownika geograficznego Królestwa Polskiego początkowo wieś mogła nazywać się Grodno, od mającego znajdować się w miejscowości grodu. W XIX w. pozostałości po castellum miałby być wciąż widziane. W 1222 występować miało jako Grobno, Grobene, Grobyn, Grebno, a w 1570 nazywać się miało Grobno. Według Haliny Turskiej nazwa wsi wywodzi się z wyrazu odnoszącego się do działalności rąk ludzkich, którym jest grób. Przedstawia także jak mogła ona na przestrzeni czasu zmieniać się – Grobno –> Gróbno –> Grubno. Sama nazwa wsi zalicza się do licznej grupy o przyrostkach –no.

Wikipedia


grubo

przysłówek

 (1.1) dając lub nakładając grubą warstwę

 (1.2) dając niedrobne kawałki

 (1.3) w dużym stopniu

 (1.4) prezentując nadmierną tuszę

 (1.5) akust. mając niski ton

 (1.6) w sposób nieprzyzwoity

wykrzyknik

 (2.1) wyraża umiarkowane zaskoczenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Lubi kłaść się do łóżka grubo po północy i nie jest dla niego problemem wstać wcześnie rano.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubość ż., grubas mos./mzw.

 czas. grubieć ndk., zgrubieć dk.

 przym. grubiutki, gruby

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obficie

 (1.2) niedrobno

 (1.3) bardzo, dużo, znacznie

 (1.4) korpulentnie, otyle, tęgo

 (1.5) nisko

 (1.6) nieprzyzwoicie, prostacko, wulgarnie

 (2.1) nieźle, no ładnie

Wiktionary


grubociąg

ciągarka bębnowa pojedyncza do ciągnienia drutu o dużej średnicy


SJP.pl


grubodziób

ptak leśny z rodzaju łuszczaków charakteryzujący się pomarańczowym upierzeniem głowy i masywnym, szaroniebieskim lub kremowym dziobem; grabołusk, pestkojad


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Coccothraustes coccothraustes|ref=tak., mały eurazjatycki ptak o masywnym dziobie zmieniającym kolor zależnie od pory roku;

Wiktionary

Grubodziób (zwyczajny), pestkojad, grabołusk (Coccothraustes coccothraustes) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae), jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Coccothraustes.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pojawiła się opinia o szkodliwym oddziaływaniu grubodzioba na sady czereśniowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈbɔd͡ʑup, AS: gruboʒ́up

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grubodzioby

Wiktionary


grubodzioby

ptak leśny z rodzaju łuszczaków charakteryzujący się pomarańczowym upierzeniem głowy i masywnym, szaroniebieskim lub kremowym dziobem; grabołusk, pestkojad


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma grubym dziób

forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.

 (2.1) M. i B. lm. od: grubodziób

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grubodziób m.

Wiktionary


grubogonik

rodzaj ssaka z rodziny niełazowatych


SJP.pl

Grubogonik (Sminthopsis) – rodzaj ssaków z podrodziny grubogoników (Sminthopsinae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).

Wikipedia


grubogłowy

delfin grubogłowy - gatunek ssaka z rodziny delfinowatych; melonogłów wielozębny


SJP.pl


grubokościsty

mający grube kości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający grube kości, charakteryzujący się grubymi kośćmi

Wiktionary


grubokroplisty

występujący w postaci grubych kropli


SJP.pl


grubolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający grube liście

Wiktionary


grubomierz

miernik grubości ciał; grubościomierz


SJP.pl


grubonogi

1. wilkosz grubonogi - gatunek pająka;
2. smardz grubonogi - gatunek grzyba;
3. zasłonak grubonogi - gatunek grzyba


SJP.pl


gruboogonkowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający gruby ogonek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gruboogonowy

Wiktionary


gruboogonowy

1. otolemur gruboogonowy - gatunek lemura; galago olbrzymi;
2. gekon gruboogonowy - gatunek jaszczurki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zool. posiadający gruby ogon

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gruboogonkowy

Wiktionary


grubopędowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający gruby pęd, grube pędy

Wiktionary


grubopłaski

dawniej: przysadzisty


SJP.pl


gruboryjkowe

typ drapieżnych, morskich zwierząt bezkręgowych; priapulidy, priapuloidy, niezmogowce


SJP.pl

Wikipedia


grubość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wymiar w krótszej osi

 (1.2) wymiar w przekroju poprzecznym, w kierunku prostopadłym do kierunku pomiaru długości i szerokości, mierzony w osi strzałkowej

 (1.3) cecha tego, co grube

Wiktionary

  • grubość optyczna
  • grubość jako rozmiar

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Warstwa śniegu jest grubości pięćdziesięciu centymetrów.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grubieć

 rzecz. grubizna ż., grubas, grubasek, grubiaństwo

 przym. grubaśny, grubawy, grubiański, gruby, grubiutki

 przysł. grubo, grubiańsko

 wykrz. grubo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaliber, przekrój, warstwa

 (1.3) tłustość, toporność, ciężkość, otyłość

Wiktionary


grubościenny

przymiotnik

 (1.1) mający grube ściany

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Produkuje porcelanę grubościenną (tak zwaną hotelową) i cienkościenną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrubɔɕˈt͡ɕɛ̃nːɨ, AS: grubość•ny

Wiktionary


grubościomierz

miernik grubości ciał; grubomierz


SJP.pl

Grubościomierz – przyrząd pomiarowy służący do nieniszczącego badania grubości materiałów i powłok.

Wikipedia


grubościówka

obrabiarka służąca do strugania elementów drewnianych do uzyskania dokładnej grubości


SJP.pl


grubościowy

grubość


SJP.pl

Patrz:

grubość

grubosiatkowany

podgrzybek grubosiatkowany - gatunek grzybów z rodziny borowikowatych


SJP.pl


gruboskórca

potocznie: cham, prostak, nieokrzesaniec; grubianin


SJP.pl


gruboskórność

brak taktu i wrażliwości


SJP.pl


gruboskórny

1. pozbawiony taktu, niesubtelny, nieokrzesany;
2. rzadko: mający grubą skórę; gruboskóry


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przen. pozbawiony taktu i wrażliwości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruboskórność ż.

 przym. gruboskóry

 przysł. gruboskórnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedelikatny, nietaktowny; rzad. gruboskóry

Wiktionary


gruboskorupowy

skójka gruboskorupowa - gatunek małża z rodziny skójkowatych


SJP.pl


gruboskóry

mający grubą skórę; gruboskórny


SJP.pl


gruboskrzydły

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma grube skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrubɔˈskʃɨdwɨ, AS: gruboskšydu̯y

Wiktionary


grubosz

roślina zielna lub krzew z rodziny gruboszowatych; rubasznica


SJP.pl

Grubosz, rubasznica (Crassula L.) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Liczy co najmniej 209 gatunków występujących w różnych częściach świata, przy czym w ogromnej większości w południowej Afryce. Do polskiej flory należy tylko jeden dziko występujący gatunek – grubosz wodny zwany też uwrocią wodną (Crassula aquatica).

Wikipedia


gruboszowate

rodzina roślin kwiatowych, dwuliściennych, o grubych, mięsistych liściach


SJP.pl

Gruboszowate (Crassulaceae) – rodzina roślin należąca do rzędu skalnicowców. Obejmuje 34 rodzajów z ok. 1400 gatunkami (najbardziej zróżnicowana gatunkowo rodzina w rzędzie). Rozprzestrzenione są na całym świecie, przy czym najbardziej zróżnicowane są w południowej Afryce. W Polsce w naturze spotykani są przedstawiciele rodzajów: rojnik, rozchodnik, różeniec, grubosz, rozchodnikowiec, Petrosedum i introdukowany fedimus.

Wikipedia


gruboszowaty

o cechach gruboszowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


gruboudka

gruboudka Ahrensa - gatunek chrząszcza z rzędu pchełek


SJP.pl

Gruboudka (Argopus) – rodzaj chrząszczy z rodziny stonkowatych i podrodziny pchełek ziemnych.

Wikipedia


grubousty

mający grube usta


SJP.pl


grubowarg

rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny karpiowatych


SJP.pl


grubowy

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kopalniany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruba

 przym. gruba

Wiktionary


grubowłóknisty

złożony z grubych włókien


SJP.pl


grubowłosy

1. mający gęste, grube włosy;
2. rzadko: taki, który zrobiony jest z wełny owcy grubowełnistej


SJP.pl


gruboziarnistość

gruboziarnisty


SJP.pl

Patrz:

gruboziarnisty

gruboziarnisty

przymiotnik

 (1.1) złożony z grubych ziaren, cząstek, zawierający grube ziarna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrubɔʑarʲˈɲistɨ, AS: gruboźarʹńisty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruboziarnistość ż.

Wiktionary


grubski

nazwisko


SJP.pl


grubsze

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. pieniądze, zwykle banknoty, o wyższych nominałach

forma przymiotnika.

 (2.1) nmos. plural|gruby|grubszy., stopnia wyższego od: gruby

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gruby

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grube

Wiktionary


grubszy

stopień wyższy od przymiotnika: gruby


SJP.pl


grubucny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. grubachny

Wiktionary


gruby

1. mający duży obwód
2. otyły, ciężki
3. o głosie: niski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) otyły

 (1.2) mający dużą grubość, średnicę

 (1.3) stpol. wulgarny, prostacki, nieokrzesany, grubiański

 (1.4) przest. twarda lub pochylona spółgłoska

 (1.5) o odzieży: ciepły

 (1.6) o głosie: niski

forma rzeczownika.

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. M. lm. od: gruba

Wiktionary

Gruby – polski czarno-biały serial przygodowy dla młodzieży z 1972 roku, składający się z siedmiu odcinków, osadzony w realiach Ziem Odzyskanych tuż po wygaśnięciu działań wojennych (lato-jesień 1945).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Był taki gruby, że z trudem się poruszał.

 (1.2) Z sufitu zwisały jakieś grube kable.

 (1.3) Tego prymitywa bawiły tylko grube żarty.

 (1.5) Załóż coś grubszego, bo zapowiadali przymrozki.

 (1.6) W słuchawce odezwał się gruby głos.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrubɨ, AS: gruby

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2) rzecz. grubość ż., grubas m., grubaska ż.

 (1.3) rzecz. grubianin; przym. grubiański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tęgi, zażywny, korpulentny, tłusty; pot. opasły, spasiony, utuczony; eufem. puszysty, pulchny, okrągły, przy kości, dobrze zbudowany; gw-pl|Śląsk Cieszyński|pencaty.

Wiktionary


gruca

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. kasza

 (1.2) stpol. potrawa z kaszy

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. guz

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Gruca – polski lekarz ortopeda
  • Dorota Gruca – polska biegaczka
  • Witold Gruca – polski tancerz i choreograf
  • Zbigniew Gruca – polski chirurg, endokrynolog, gastroenterolog

Zobacz też:

  • Gruča – wieś w Słowenii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrut͡sa, AS: gruca

Wiktionary


grucha

zgrubienie od: gruszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od: gruszka

 (1.2) duża gruszka

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. ter. od: gruchać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruxa, AS: gruχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruszka ż., grusza ż., gruszeczka ż., gruszyczka ż.

 przym. gruszkowy, gruszowy

Wiktionary


gruchać

1. o gołębiach: wydawać głos;
2. rozmawiać z kimś bardzo czule


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. pogruchać)

 (1.1) o gołębiu: wydawać odgłosy godowe

 (1.2) przen. mówić czułe słówka flirtując

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obudziły mnie gruchające gołębie.

 (1.2) Paweł z Agnieszką słodko gruchają na werandzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruchanie n., pogruchanie n.

 czas. pogruchać dk.

 wykrz. gru

Wiktionary


gruchacz

ptak zamieszkujący tropikalne lasy Ameryki Południowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Psophiidae|ref=tak.;

Wiktionary


gruchający

1. o gołębiach: wydawać głos;
2. rozmawiać z kimś bardzo czule


SJP.pl

Patrz:

gruchać

gruchalski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Gruchalski – polski architekt
  • Jerzy Gruchalski – polski polityk, poseł na Sejm

Wikipedia


gruchania

czułe rozmawianie z kimś


SJP.pl


gruchanie

czułe rozmawianie z kimś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gruchać.

 (1.2) odgłos gruchającego gołębia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogruchanie n.

 czas. gruchać ndk., pogruchać dk.

 wykrz. gru

Wiktionary


gruchawka

instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, jeden z najstarszych znanych instrumentów muzycznych; w Polsce spotykany m.in. w wykopaliskach archeologicznych w rejonach kultury łużyckiej


SJP.pl

Gruchawka – instrument muzyczny z grupy idiofonów potrząsanych, składający się z korpusu wykonanego z gliny lub drewna osadzonego na rękojeści, wewnątrz którego umieszczono kilka kamyczków, ziarenek śrutu bądź nasion. Potrząsanie gruchawką powoduje uderzanie ziaren w ścianki korpusu i powstawanie charakterystycznych dźwięków. Jest to jeden z najstarszych znanych instrumentów muzycznych; w Polsce spotykany m.in. w wykopaliskach archeologicznych w rejonach kultury łużyckiej.

Wikipedia


gruchała

1. o gołębiach: wydawać głos;
2. rozmawiać z kimś bardzo czule


SJP.pl

  • Gruchała – kaszubski herb szlachecki
osoby
  • Bogusław Gruchała (ur. 1933) – polski komandor dyplomowany
  • Janusz Gruchała (1949–2011) – polski historyk
  • Marcin Gruchała (ur. 1971) – polski profesor medycyny, 2016–2024 rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
  • Piotr Gruchała (ur. 1972) – polski piłkarz
  • Sylwia Gruchała (ur. 1981) – polska florecistka, medalistka olimpijska

Wikipedia


gruchnąć

1. zabrzmieć głośno i gwałtownie; huknąć;
2. gwałtownie uderzyć lub mocno rzucić; grzmotnąć, prasnąć;
3. paść lub przewrócić się; runąć;
4. gruchnąć się:
a) uderzyć się mocno; walnąć się;
b) gwałtownie przewrócić się; upaść


SJP.pl


gruchot

silny odłos wielu uderzających o coś (lub o siebie), spadających, rozbijających się przedmiotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) silny odgłos uderzających o siebie lub o coś albo rozpadających się przedmiotów; mocny huk

 (1.2) pot. lekcew. zniszczony, zużyty, stary przedmiot, np. pojazd

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pogard. niedołężny, schorowany, stary człowiek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruchotanie n.

 czas. gruchotać ndk.

 przym. gruchotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łoskot

 (1.2) grat, rupieć

 (2.1) staruch

Wiktionary


gruchotanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gruchotać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gruchotać ndk.

 rzecz. gruchot mos./mrz.

Wiktionary


grucki

przymiotnik od: Gruta


SJP.pl


grucza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. guz

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Grucza – polski językoznawca, pedagog
  • Franciszek Grucza – rzymskokatolicki ksiądz
  • Ryszard Grucza – polski profesor, biolog i specjalista fizjologii sportu
  • Roman Grucza – polski profesor, dyrygent i organista

Wikipedia


gruczno

Gruczno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Świecie.

Wikipedia


gruczolak

łagodny nowotwór wywodzący się z tkanki gruczołowej, np. tarczycy, gruczołu krokowego, sutka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) med. nowotwór niezłośliwy tkanek gruczołowych;

Wiktionary

Gruczolak (łac. adenoma) – łagodny nowotwór nabłonkowy, wywodzący się z nabłonka gruczołów wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego (w tym układu APUD) oraz z przewodów tych gruczołów. Najczęstsze lokalizacje to: przysadka mózgowa, tarczyca, przytarczyce, kora nadnerczy, wyspy trzustkowe, przewód pokarmowy, gruczoł krokowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡruˈt͡ʃɔlak, AS: gručolak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruczoł mrz.

Wiktionary


gruczolakomięśniak

łagodny nowotwór składający się z tkanki gruczołowej i tkanki mięśniowej gładkiej; adenomyoma


SJP.pl


gruczolakorak

nowotwór złośliwy pochodzący z nabłonka gruczołowego, rozwijający się w różnych narządach m.in. w sutku, macicy, płucach; rak gruczołowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. gruczołowata forma nowotworu

Wiktionary

Gruczolakorak, rak gruczołowy (łac. adenocarcinoma) – nowotwór różnicujący się w kierunku gruczołów, naśladując w różnym stopniu utkanie narządu, w którym się rozwinął.

Wikipedia


gruczolistość

w medycynie: przedostanie się tkanek śluzówki macicznej poza jamę macicy; endometrioza


SJP.pl


gruczoł

narząd w organizmie ludzkim lub zwierzęcym składający się z tkanki nabłonkowej, o przeznaczeniu wydzielania i wytwarzania swoistych substancji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ustroju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. narząd wydzielający potrzebne dla organizmu substancje;

Wiktionary

Gruczoł – struktura występująca u zwierząt wyspecjalizowana w wydzielaniu. Mogą być to pojedyncze komórki gruczołowe i wyodrębniony narząd.

Z wyjątkiem rdzenia nadnerczy i przedniej części przysadki, gruczoły zbudowane są z tkanki nabłonkowej. Wydzielina wytworzona przez gruczoł może być uwalniana do przestrzeni pozakomórkowej przez egzocytozę lub dzięki osmozie przechodzić bezpośrednio do płynów ustrojowych (krew, limfa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hormon tyreotropowy TSH wzmaga wychwytywanie jodu przez gruczoł tarczowy i wiązanie jodu z białkiem oraz przyspiesza proteolizę tyreoglobuliny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrut͡ʃɔw, AS: gručou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruczolak mrz.

:: zdrobn. gruczołek mrz.

 przym. gruczołowy

 przysł. gruczołowo

Wiktionary


gruczołek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: gruczoł

 (1.2) mały gruczoł

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Liście porzeczek zwyczajnych pokrywają od spodu żółtawe gruczołki żywiczne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruczoł mrz.

Wiktionary


gruczołkowato

gruczołkowaty


SJP.pl

Patrz:

gruczołkowaty

gruczołkowaty

zawierający gruczołki


SJP.pl


gruczołkowiec

gruczołkowiec pawi - gatunek drzewa z rodziny bobowatych; koralowe drzewo


SJP.pl


gruczołkowy

przymiotnik od: gruczołek


SJP.pl


gruczołowato

gruczołowaty


SJP.pl

Patrz:

gruczołowaty

gruczołowaty

podobny do gruczołów


SJP.pl


gruczołowy

przymiotnik od: gruczoł


SJP.pl


gruda

1. kawałek czegoś, zwłaszcza ziemi; bryła;
2. zamarznięta ziemia;
3. zapalenie skóry u koni i bydła, objawiające się wypryskami w okolicy pęcin tylnych nóg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pojedynczy kawałek czegoś stwardniałego ukształtowanego w bryły

 (1.2) dawna nazwa choroby gardła;

Wiktionary

  • gruda:

1. sklejona bryła czegoś

2. zamarznięta ziemia

W Polsce
  • Gruda – przysiółek wsi Sokolica w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Bartoszyce
  • Gruda – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow.ostródzkim, w gminie Ostróda

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaorana ziemia zamarzła w grudy.

 (1.1) audio|Pl-zawsze podbierałem mamie dużą i słodką grudę kruszonki zanim zdążyła posypać ciasto.ogg. Zawsze podbierałem mamie dużą i słodką grudę kruszonki, zanim zdążyła posypać ciasto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruda, AS: gruda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grudzień m.; zdrobn. grudka

 przym. grudniowy, grudowaty

Wiktionary


grudka

1. mały kawałek czegoś; bryłka;
2. wykwit wyniosły ponad poziom skóry, różniący się od otaczającej skóry spoistością i ustępujący bez pozostawiania śladów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała gruda, nierówność

Wiktionary

Grudka (łac. papula) – w dermatologii wykwit wyniesiony ponad powierzchnię skóry, o różnych wymiarach, dość wyraźnym odgraniczeniu i innej niż otaczająca tkanka spoistości. Ustępuje bez pozostawienia śladu.

Grudki mogą być:

  • naskórkowe, np. brodawki zwykłe
  • skórno-naskórkowe, np. w liszaju płaskim, łuszczycy
  • skórne
    • naciekowa, np. w kile
    • obrzękowa, np. w rumieniu wielopostaciowym.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrutka, AS: grutka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grudkowy, grudniowy, grudowaty

 rzecz. gruda ż.

Wiktionary


grudkowatość

grudkowaty


SJP.pl

Patrz:

grudkowaty

grudkowaty

zbity w grudki, składający się z grudek


SJP.pl


grudkowy

przymiotnik od: grudka


SJP.pl


grudniewski

nazwisko


SJP.pl


grudnik

roślina doniczkowa z rodziny kaktusowatych; kaktus Bożego Narodzenia, zygokaktus, szlumbergera, epifilum zimowe


SJP.pl

Wikipedia


grudniowy

przymiotnik od: grudzień


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący grudnia, dziejący się w grudniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słońce przygrzewało zupełnie nie po grudniowemu, a w całym powietrzu unosiła się mglista letniość.

 (1.1) Dni w styczniu wydawały się Tadeuszowi jeszcze krótsze od grudniowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrudʲˈɲɔvɨ, AS: grudʹńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grudzień m., gruda ż., grudka ż., grudkowatość ż., grudkownia ż.

 przym. grudkowaty

Wiktionary


grudowaty

pokryty grudami, składający się z grud


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zawierający grudy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruda ż., grudka ż.

 przym. grudkowaty

Wiktionary


grudusk

wieś w Polsce


SJP.pl

Grudusk – wieś w Polsce położona na Wzniesieniach Mławskich, w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Grudusk.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grudusk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


gruduski

przymiotnik od: Grudusk


SJP.pl


grudzewski

nazwisko


SJP.pl


grudziądz

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim;

Wiktionary

Grudziądz (łac. Graudentum, Graudentium, niem. Graudenz) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, na prawym brzegu Wisły. Jest czwartym pod względem ludności miastem w województwie kujawsko-pomorskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jechali suchą drogą na Chełmżę do Grudziądza (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrud͡ʑɔ̃nt͡s, AS: gruʒ́õnc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grudziądzanin mos., grudziądzanka ż.

 przym. grudziądzki, podgrudziądzki

Wiktionary


grudziądzanin

mieszkaniec Grudziądza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Grudziądza

 (1.2) osoba pochodząca z Grudziądza, urodzona w Grudziądzu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrud͡ʑɔ̃nˈd͡zãɲĩn, AS: gruʒ́õnʒãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grudziądz m.

:: fż. grudziądzanka ż.

 przym. grudziądzki

Wiktionary


grudziądzanka

mieszkanka Grudziądza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Grudziądza

 (1.2) kobieta pochodząca z Grudziądza, urodzona w Grudziądzu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrud͡ʑɔ̃nˈd͡zãnka, AS: gruʒ́õnʒãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grudziądz m.

:: fm. grudziądzanin m.

 przym. grudziądzki

Wiktionary


grudziądzki

przymiotnik od: Grudziądz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Grudziądza, związany z Grudziądzem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈd͡ʑɔ̃nt͡sʲci, AS: gruʒ́õncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grudziądz m., grudziądzanin m., grudziądzanka ż.

Wiktionary


grudzielec

Grudzielec – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Raszków, ok. 15 km na północ od Ostrowa.

W 2011 liczyła 537 mieszkańców.

Wikipedia


grudzień

dwunasty miesiąc roku kalendarzowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dwunasty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego);

Wiktionary

Grudzień – dwunasty miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 31 dni.

Nazwa miesiąca (według Brücknera) pochodzi od słowa gruda (podobnie ukraiński грудень / hrudeń, litewski gruodis). Inna dawniej używana nazwa to prosień lub prosiniec (por. współczesna nazwa miesiąca w języku czeskim prosinec i chorwackim prosinac). Łacińska nazwa December (‘dziesiąty miesiąc’; zobacz: kalendarz rzymski) została zapożyczona przez większość języków europejskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grudzień jest moim ulubionym miesiącem ze względu na Święta Bożego Narodzenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrud͡ʑɛ̇̃ɲ, AS: gruʒ́ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruda ż.

 przym. grudniowy

Wiktionary


grudziński

nazwisko wielu polskich wybitnych postaci


SJP.pl

  • Andrzej Karol Grudziński (1611–1678) – wojewoda poznański i kaliski
  • Antoni Grudziński (1975–1929) – polski kompozytor
  • Antoni Grudziński (1897–1981) – polski generał
  • Bronisław Grudziński (1911–1992) – obrońca Westerplatte
  • Czesław Grudziński (1911–1992) – polski kompozytor i pedagog
  • Franciszek Grudziński (1835–1???) – powstaniec styczniowy
  • Jan Grudziński (1907–1940) – polski wojskowy
  • Janusz Grudziński (1961–2023) – muzyk rockowy
  • Jerzy Grudziński (1909–1985) – polski dyplomata
  • Joanna Grudzińska (1799–1831) – księżna łowicka, morganatyczna żona wielkiego księcia Konstantego
  • Józef Grudziński (1903–1944) – działacz ruchu ludowego
  • Karol Grudziński (1699–1758) – polski szlachcic
  • Michał Grudziński (ur. 1944) – aktor
  • Mikołaj Wiktoryn Grudziński (1636–1704) – krajczy królowej, starosta ujski (ujścicki), pilski, golubski, grzybowski i guzowski
  • Piotr Grudziński (1975–2016) – polski gitarzysta
  • Piotr Samuel Grudziński (zm. 1653) – polski szlachcic
  • Roman Grudziński (1961–1989) – polski skoczek spadochronowy
  • Stanisław Grudziński (1852–1884) – polski poeta
  • Tadeusz Grudziński (1924–2015) – historyk
  • Tadeusz Grudziński (1937–2016) – dyrygent i kierownik orkiestr
  • Wiesław Grudziński (ur. 1956) – polski wojskowy
  • Wiktor Grudziński (ur. 1978) – polski koszykarz
  • Włodzimierz Grudziński (ur. 1950) – polski matematyk
  • Zygmunt Grudziński (1572–1653) – wojewoda kaliski
  • Zygmunt Grudziński (1560–1618) – wojewoda rawski
  • Zygmunt Grudziński (1870–1929) – radiolog
  • Maurycy Herling-Grudziński (1903–1966) – polski prawnik
  • Gustaw Herling-Grudziński (1919–2000) – pisarz

Wikipedia


grujecznik

drzewo lub krzew rosnące w Chinach i Japonii; drewno grujecznika używane jest w rzeźbiarstwie i do wyrobu mebli


SJP.pl

Grujecznik (Cercidiphyllum) – rodzaj roślin należący do monotypowej rodziny grujecznikowatych (Cercidiphyllaceae). Rodzaj obejmuje dwa, podobne do siebie, gatunki drzew występujące w Chinach, południowej Korei i Japonii. W całym zasięgu rodzaju spotykany jest grujecznik japoński (C. japonicum), podczas gdy grujecznik wspaniały (C. magnificum) rośnie tylko na obszarach górskich na Honsiu. Grujeczniki rosną na glebach wilgotnych, zwykle na obszarach górskich, grujecznik japoński rośnie także na nizinach, ale wówczas na głębokich, żyznych glebach. Rodzaj ze skamieniałości znany jest także z Europy i Ameryki Północnej. Drzewa szybko rosną za młodu, osiągając po 5 latach ok. 4 m wysokości, po 50 latach ok. 20 m. Znane są bardzo stare okazy grujecznika japońskiego. W Japonii jest to najbardziej okazałe drzewo liściaste.

Wikipedia


grujecznikowate

o cechach grujecznikowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Grujecznik (Cercidiphyllum) – rodzaj roślin należący do monotypowej rodziny grujecznikowatych (Cercidiphyllaceae). Rodzaj obejmuje dwa, podobne do siebie, gatunki drzew występujące w Chinach, południowej Korei i Japonii. W całym zasięgu rodzaju spotykany jest grujecznik japoński (C. japonicum), podczas gdy grujecznik wspaniały (C. magnificum) rośnie tylko na obszarach górskich na Honsiu. Grujeczniki rosną na glebach wilgotnych, zwykle na obszarach górskich, grujecznik japoński rośnie także na nizinach, ale wówczas na głębokich, żyznych glebach. Rodzaj ze skamieniałości znany jest także z Europy i Ameryki Północnej. Drzewa szybko rosną za młodu, osiągając po 5 latach ok. 4 m wysokości, po 50 latach ok. 20 m. Znane są bardzo stare okazy grujecznika japońskiego. W Japonii jest to najbardziej okazałe drzewo liściaste.

Wikipedia


grujecznikowaty

o cechach grujecznikowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


grujecznikowce

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z klasy Rosopsida


SJP.pl


grujecznikowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z klasy Rosopsida


SJP.pl


grujer

szwajcarski i francuski ser podpuszczkowy; grojer


SJP.pl

Gruyère (niem. Greyerzer) – rodzaj szwajcarskiego sera, który produkowany jest z krowiego mleka. Zaliczany jest do serów dojrzewających, twardych oraz podpuszczkowych. Smak sera gruyère jest bardzo charakterystyczny - łagodny oraz lekko orzechowy. Nie ma dziur. Są trzy podstawowe odmiany tego sera, których smak różni się w zależności od czasu dojrzewania (3, 6 lub 9 miesięcy).

Wikipedia


grula

w gwarze podhalańskiej: ziemniak, kartofel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. ekspr. człowiek ociężały

Wiktionary


grum

chłopiec stajenny odpowiedzialny za opiekę nad końmi, masztalerz; groom


SJP.pl


grumbek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) środ. pot. przydomek mieszkańca Wąchocka

Wiktionary


grumot

w żeglarstwie: pleciony pierścień wykonany z jednej pokrętki liny


SJP.pl

Grumot – wianek wykonany z jednej żyły liny pokrętkowej przeplecionej dwu- lub trzykrotnie, pomocny przy obszywaniu otworów w żaglu. Nałożony na otwór albo uszkodzenie (rozdarcie) żagla i obszyty ściegiem okrętkowym stanowi zabezpieczenie przed dalszym powiększaniem się rozdarcia.

Wikipedia


grunciarz

robotnik zatrudniony przy pokrywaniu czegoś gruntem, gruntujący coś


SJP.pl


gruncik

zdrobnienie od: grunt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grunt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W okolicach Pińska krążyło nawet powiedzonko: „Co gruncik, to Skirmuncik”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunt m.

 przym. gruntowy

Wiktionary


grundig

produkt marki Grundig


SJP.pl

Grundig AG – niemiecki producent elektroniki użytkowej.

Wikipedia


grundstreka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. główny chodnik w kopalni

Wiktionary


grundwaga

poziomica; przyrząd budowlany służący np. do określenia, czy ściany i podłogi są proste


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. narzędzie służące do wyznaczania linii prostej, trójkąt z desek z którego wierzchołka zwiesza się sznurek z ciężarkiem na końcu;

Wiktionary

Wikipedia


grunge

[czytaj: grandż]
1. styl w kulturze młodzieżowej z przełomu lat 80 i 90 XX wieku, odrzucający elegancję, propagujący przypadkowo dobrany strój i świadomie antyestetyczny wygląd;
2. nurt amerykańskiej muzyki rockowej, będący nośnikiem tego stylu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. ostry, dynamiczny podgatunek rocka alternatywnego z mocno zniekształconym, „brudnym” brzmieniem gitar, zapoczątkowany w latach 80. XX w.;

Wiktionary

Grunge (czasem określany też mianem Seattle Sound) – podgatunek rocka alternatywnego, który pojawił się w połowie lat 80. w amerykańskim stanie Waszyngton, w szczególności w okolicach, jak i samym Seattle.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy potem pojawił się grunge, zakwalifikowano nas do tego nurtu, choć nie mieliśmy z nim nic wspólnego.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grunge'owy

Wiktionary


grunge'owy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grungem, dotyczący grunge'u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunge m.

Wiktionary


grunge'owiec

[czytaj: grandżowiec] grungowiec, grandżowiec;
1. przedstawiciel subkultury młodzieżowej powstałej wśród wielbicieli grunge'u; miłośnik muzyki w tym stylu;
2. wykonawca grunge'u, twórca muzyki w tym stylu


SJP.pl


grunge'owy

[czytaj: grandżowy] związany z grunge'em (nurtem amerykańskiej muzyki rockowej lub powiązanym z nim stylem w kulturze młodzieżowej), charakterystyczny dla grunge'u; grungowy


SJP.pl


grungowiec

[czytaj: grandżowiec] grunge'owiec, grandżowiec;
1. przedstawiciel subkultury młodzieżowej powstałej wśród wielbicieli grunge'u; miłośnik muzyki w tym stylu;
2. wykonawca grunge'u, twórca muzyki w tym stylu


SJP.pl


grungowy

[czytaj: grandżowy] związany z grunge'em (nurtem amerykańskiej muzyki rockowej lub powiązanym z nim stylem w kulturze młodzieżowej), charakterystyczny dla grunge'u; grunge'owy


SJP.pl


grunt

1. część powierzchni ziemi pod uprawę; gleba, rola;
2. powierzchnia ziemi; teren, podłoże;
3. urzędowo: obszar własności ziemskiej;
4. zasadniczy element czegoś; podstawa;
5. pewna całość społeczna, ideowa, kulturowa;
6. dno zbiornika wodnego, np. morza, jeziora;
7. substancja służąca jako podkład przy tynkowaniu, malowaniu itp.; zaprawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) warstwa gleby, która znajduje się przy powierzchni i można ją uprawiać

 (1.2) powierzchnia Ziemi lub innej planetaanety, teren

 (1.3) obszar stanowiący czyjąś własność (najczęściej występujące w liczbie mnogiej)

 (1.4) dno jakiegoś akwenu (rzeki, morza, stawu, strumienia)

 (1.5) przen. zasada, podstawa (najczęściej używane we frazeologizmach)

 (1.6) bud. substancja silnie wiążąca się z podłożem, pełniąca funkcję podkładu przy tynkowaniu, malowaniu, politurowaniu itp., a także w malarstwie, jako podkład pod malowidło; także wyschnięta warstwa tej substancji;

Wiktionary

  • nieruchomość gruntowa
  • powierzchnia ziemi, podłoże, teren
    • grunt (geologia): utwór skalny (skała, osad) – naturalny, antropogeniczny, mineralny, organicznym, plastyczny, nieplastyczny, itp.
      • grunt naturalny: grunt, którego szkielet powstał w wyniku procesów geologicznych
      • grunt antropogeniczny: grunt utworzony przez człowieka
      • grunt refulowany, grunt namywany: grunt nasypowy, osadzony prądem wody
      • grunt wysadzinowy: grunt, w którym w określonych warunkach atmosferycznych mogą powstawać wysadziny
    • grunt (geotechnika): materiał ze złoża gruntowego służący do wykonania budowli ziemnej
      • grunt nośny: grunt, na którym można posadowić bezpośrednio określoną budowlę bez obawy o powstanie w jej elementach niebezpiecznych dla jej konstrukcji naprężeń
      • grunt słaby, grunt nienośny: grunt o obniżonych parametrach nośności, który może nie wytrzymać obciążeń od określonej budowli
    • gruntowe podłoże budowlane przenoszące obciążenie od budowli
    • dno zbiornika wodnego
  • warstwa ziemi nadająca się pod uprawę
    • użytek rolny
    • gleba
  • substancja podkładowa, a także zaschnięta warstwa tej substancji
    • grunt: powłoka uzyskana przez gruntowanie
    • grunt malarski (zobacz też: pokost)
    • grunt reagujący, farba reaktywna
    • grunt tynkowy, obrzutka
  • inne pojęcia o nazwach rozpoczynających się od grunt...

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grunt na pochyłościach gór był lichy. To też chłopi tamtejsi uprawiali rozmaite kunszta (= rzemiosła).

 (1.2) Osadnik […] po paru miesiącach pobytu zaczął mnie namawiać, abym na swoją rękę założył plantacjaantację. Grunt można było nabyć za bezcen i robotnik zbyt wiele nie kosztował. Dałem się namówić.

 (1.3) Do obszarnika należały wszystkie grunty w okolicy.

 (1.4) Możesz dosięgnąć wiosłem gruntu?

 (1.5) Grunt to rodzina!

 (1.6) Nie wolno zbyt szybko po nałożeniu gruntu tynkować, ponieważ tynk może odpaść.

 (1.6) Na gruncie rysowano lub przerysowywano z podręczników kontury obrazu, a następnie nakładano w określonej kolejności farbę i pozłotę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrũnt, AS: grũnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruntowanie, gruntowność, gruntoznawstwo, gruntówka

:: zdrobn. gruncik m.

 czas. gruntować, ugruntować

 przym. gruntowy, przygruntowy, gruntowny

 przysł. gruntownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gleba, rola

Wiktionary


gruntomierz

przyrząd, stosowany głównie w wędkarstwie, do pomiaru głębokości wody


SJP.pl


gruntoszpachlówka

półpłynny wyrób lakierowy, łączący właściwości farby do gruntowania oraz szpachlówki


SJP.pl


gruntować

czasownik niedokonany

 (1.1) pokrywać jakąś powierzchnię gruntem, warstwą podkładową

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kleje, które zużyjemy do przyklejenia styropianu i zatopienia siatki, a także preparaty gruntujące i tynk szlachetny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrũnˈtɔvat͡ɕ, AS: grũntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunt m., gruntówka ż., gruntowanie n., zagruntowanie n.

 czas. zagruntować dk.

 przym. gruntowy, gruntowny

 przysł. gruntownie

Wiktionary


gruntowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gruntować.

Wiktionary

Gruntowanie – powlekanie powierzchni przeznaczonej do malowania warstwą gruntu malarskiego, który ma właściwości silnego wiązania się z podłożem w celu stworzenia jednolitej powłoki oraz zwiększenia przyczepności materiału malarskiego do powierzchni malowanej.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. gruntować ndk.

 rzecz. grunt mrz.

 przym. gruntowy, gruntowny

Wiktionary


gruntówka

1. rodzaj wędki przystosowanej do połowu przy dnie zbiornika wodnego;
2. farba stosowana do gruntowania płaszczyzny malowanych przedmiotów lub obrazu przed właściwym malowaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. preparat do gruntowania

Wiktionary


gruntownie

przysłówek

 (1.1) w sposób obejmujący całość, wszystko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Później przychodził czas na historię Kościoła, przedstawianą nam bardzo gruntownie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrũnˈtɔvʲɲɛ, AS: grũntovʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gruntowny, gruntowy

 rzecz. grunt mrz.

 czas. gruntować

Wiktionary


gruntowniej

stopień wyższy od przysłówka: gruntownie


SJP.pl


gruntowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: gruntowny


SJP.pl


gruntowność

gruntowny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha osób, na których można polegać, cecha osób dokładnych

Wiktionary

Patrz:

gruntowny

gruntowny

dogłębnie dotyczący danej sprawy, czynności itp., dokładny, drobiazgowy, zupełny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) sięgający do gruntu, dogłębnie wnikający we wszystkie szczegóły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Paserskim okiem ocenił psie meble, z których jeden mahoniowy kredens byłby coś wart, ale dopiero po gruntownej renowacji, marny dywan, pachnący kiszoną kapustą po przedświątecznym czyszczeniu, i obitą ceratą kanapę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrũnˈtɔvnɨ, AS: grũntovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunt m., gruntowność ż., gruntowanie n.

 czas. gruntować ndk.

 przym. gruntowy

 przysł. gruntownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głęboki, dogłębny, radykalny, zasadniczy

Wiktionary


gruntowy

przymiotnik od: grunt


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gruntem, dotyczący gruntu

 (1.2) roln. spoż. uprawiany w gruncie na otwartym polu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrũnˈtɔvɨ, AS: grũntovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunt m., gruncik m., gruntówka ż., ugruntowanie n., gruntowanie n., zagruntowanie n.

 czas. gruntować ndk., ugruntować dk., zagruntować dk.

 przysł. gruntownie

 przym. gruntowny

Wiktionary


gruntoznawca

specjalista badający właściwości gruntów budowlanych


SJP.pl


gruntoznawczy

związany z działem geologii badającym właściwości gruntów budowlanych


SJP.pl


gruntoznawstwo

dział geologii badający właściwości gruntów budowlanych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dział geologii zajmujący się badaniem właściwości gruntu

Wiktionary

Gruntoznawstwo – dział geologii inżynierskiej zajmujący się badaniem i klasyfikacją gruntów ze względu na ich właściwości budowlane, oceną mechanicznej wytrzymałości gruntu jako podłoża budowli, metodami polepszenia właściwości gruntów oraz badaniem zmian tych właściwości pod wpływem wznoszonych budowli.

Wikipedia


grunwald

papieros marki Grunwald


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. nazwa wsi, osiedli i innych obiektów w Polsce, głównie kojarzona z miejscem bitwy z Krzyżakami, nadawana również dla upamiętnienia tej bitwy

Wiktionary

Nazwy geograficzne
  • Grunwald – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim
  • Grunwald – osada w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim
  • Grunwald – wieś w województwie łódzkim, powiecie zgierskim
  • Grunwald – gmina wiejska w województwo warmińsko-mazurskie, powiecie ostródzkim.
  • Grunwald – część miasta Poznania
  • Grunwald – dzielnica administracyjna Poznania w latach 1954–1990
  • Grunwald – wzniesienie w Beskidzie Wyspowym, w Mszanie Dolnej
  • Grunwald – wychodnia skalna w rezerwacie przyrody skamieniałe Miasto w Ciężkowicach
  • Grunwald – dawna niemiecka nazwa wsi Zieleniec, obecnej dzielnicy Dusznik-Zdroju
  • Grunwald – potoczna nazwa placu Grunwaldzkiego we Wrocławiu
  • Grunwald – potoczna nazwa osiedla Grunwaldzkiego w Ostrowie Wielkopolskim
  • Grunwald – gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Polacy i Litwini, których zwycięstwo, odniesione pod Grunwaldem, przekonało, iż, idąc razem, ręka w rękę, utworzą potężne państwo (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrũnvalt, AS: grũnvalt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grunwaldzianin m., grunwaldzianka ż.

 przym. grunwaldzki

Wiktionary


grunwaldzianin

mieszkaniec Grunwaldu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Grunwaldu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grunwald m.

:: fż. grunwaldzianka ż.

 przym. grunwaldzki

Wiktionary


grunwaldzianka

mieszkanka Grunwaldu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Grunwaldu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grunwald m.

:: fm. grunwaldzianin m.

 przym. grunwaldzki

Wiktionary


grunwaldzki

przymiotnik od: Grunwald


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Grunwaldu, związany z Grunwaldem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Klęska grunwaldzka z perspektywy śląskiego poety to szok taki, jak gdyby indiański wódz, powiedzmy jakiś Winnetou, pokonał całą armię amerykańską i ciągnął na Waszyngton.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grunwald m., grunwaldzianin m., grunwaldzianka ż.

Wiktionary


grupa

1. liczba jednostek skupiona w całość;
2. członkowie zbiorowości połączeni jakąś więzią;
3. zespół ludzi wykonujących określone zadanie;
4. jednostka klasyfikacyjna, np. krwi;
5. zespół pierwiastków w układzie okresowym;
6. skały powstałe w ciągu jednej ery;
7. grupa śmierci - w turniejach sportowych: grupa z najlepszymi zawodnikami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiór osób lub zwierząt (rzadziej: przedmiotów) znajdujących się blisko siebie

 (1.2) zbiór elementów (żywych lub martwych) o wspólnej cesze

 (1.3) chem. kolumna układu okresowego

 (1.4) mat. zbiór z określonym na nim łącznym i odwracalnym działaniem dwuargumentowym;

 (1.5) zespół muzyczny, zwykle rozrywkowy

 (1.6) bot. zool. kategoria systematyczna roślin i zwierząt

 (1.7) daw. geol. era, epoka

Wiktionary

Typy i rodzaje grup

wojsko

  • Grupa armii
  • Armijna grupa
  • Grupa artylerii
  • Grupa artylerii przeciwlotniczej
  • Grupa bojowa
  • Grupa lotnicza
  • Grupa okrętów
  • Grupa operacyjna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chodnikiem szła rozwrzeszczana grupa dzieci.

 (1.2) Polityk zwrócił się do wszystkich grup społecznych.

 (1.3) Wodór należy do pierwszej grupy pierwiastków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrupa, AS: grupa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupowanie n., ugrupowanie n., zgrupowanie n., grupowy m., grupowa ż., rozgupowanie n., rozgrupowywanie n.

:: zdrobn. grupka ż.

 czas. grupować ndk., zgrupować dk., rozgrupować dk., rozgrupowywać ndk.

 przym. grupowy, wewnątrzgrupowy

 przysł. grupowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grono, klaster, skupisko

 (1.2) grono, klaster, skupisko, skrót biol. gr.

Wiktionary


grupenseks

potocznie o seksie grupowym


SJP.pl


grupet

ozdobnik muzyczny złożony z trzech lub czterech nutek, notowany w skrócie jako znak podobny do leżącej litery "s"; grupetto, gruppetto


SJP.pl


grupetto

ozdobnik muzyczny złożony z trzech lub czterech nutek, notowany w skrócie jako znak podobny do leżącej litery "s"; gruppetto, grupet


SJP.pl


grupiński

nazwisko


SJP.pl


grupka

zdrobnienie od: grupa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: grupa

 (1.2) mała grupa

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Często dzieje się tak, że klasa dzieli się na kilka małych, kilkuosobowych grupek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrupka, AS: grupka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupa ż., grupowanie n., grupowy m., pogrupowanie n.

 czas. grupować ndk., zgrupować dk., pogrupować dk.

 przym. grupowy

Wiktionary


grupoid

zbiór z jednym działaniem określonym na elementach tego zbioru, tzn., że każdej uporządkowanej parze elementów tego zbioru przyporządkowany jest jednoznacznie pewien element tego zbioru


SJP.pl

Grupoid, rzadziej magma – zbiór G z określonym na nim dowolnym działaniem dwuargumentowym, czyli pewną funkcją

\cdot \colon G\times G\to G.

Wikipedia


grupowa

kierowniczka grupy


SJP.pl


grupować

czasownik

 (1.1) tworzyć grupy, porządkować w grupach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oceania to kontynent grupujący terytoria położone na Oceanie Spokojnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈpɔvat͡ɕ, AS: grupovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupa ż., grupowy m., grupka ż., grupowanie n., ugrupowanie n.

 przym. grupowy

 przysł. grupowo

Wiktionary


grupowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grupować.

Wiktionary

Grupowanie (analiza skupień, klasteryzacja) (ang. data clustering) – metoda nienadzorowanej (ang. unsupervised learning) klasyfikacji statystycznej. Jest to metoda dokonująca grupowania elementów we względnie jednorodne klasy. Podstawą grupowania w większości algorytmów jest podobieństwo pomiędzy elementami – wyrażone przy pomocy funkcji (metryki) podobieństwa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grupa ż., grupka ż., grupowy mos.

 czas. zgrupować, grupować ndk.

 przym. grupowy

 przysł. grupowo

Wiktionary


grupowicz

członek grupy; współgrupowicz


SJP.pl


grupowiczka

członkini grupy; współgrupowiczka


SJP.pl


grupowo

przysłówek

 (1.1) w grupie, z udziałem innych osób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawsze pracujemy grupowo i mamy niezłe wyniki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈpɔvɔ, AS: grupovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupa ż., grupowa ż., grupowanie n., grupowość ż., grupowy mos., ugrupowanie n.

 przym. grupowy

 czas. grupować ndk., grupować się ndk., zgrupować dk., zgrupować się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zbiorowo

Wiktionary


grupowość

grupowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest grupowe; cecha tych, którzy są grupowi

Wiktionary

Patrz:

grupowy

Powiązane:

 przym. grupowy

 przysł. grupowo

 rzecz. grupowy mos.

Wiktionary


grupowy

przymiotnik od: grupa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odbywający się w grupie, dotyczący grupy

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba kierująca, odpowiedzialna za grupę innych osób

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mama dziewczynki ma możliwość obserwacji prowadzonych w przedszkolu zajęć indywidualnych i grupowych, dzięki czemu może zaczerpnąć dodatkowych informacji dotyczących terapii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈpɔvɨ, AS: grupovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grupa ż., grupka ż., grupowość ż., ugrupowanie n., grupowanie n., przegrupowanie n.

 czas. grupować ndk., pogrupować dk., przegrupować dk., zgrupować dk., rozgrupować dk.

 przysł. grupowo

Wiktionary


gruppenführer

[czytaj: grupenfyrer] stopień w organizacjach paramilitarnych III Rzeszy


SJP.pl

Gruppenführer – stopień służbowy w niemieckich organach bezpieczeństwa, takich jak Bundeswehr, czy Feuerwehr. Historycznie także, między innymi, w Nationale Volksarmee, SS, SA, Volkssturm, Nationalsozialistisches Fliegerkorps i Nationalsozialistisches Kraftfahrkorps.

Wikipedia


gruppetto

ozdobnik muzyczny złożony z trzech lub czterech nutek, notowany w skrócie jako znak podobny do leżącej litery "s"; grupet, grupetto


SJP.pl

Gruppetto – określenie z zakresu kolarstwa szosowego, stosowane wobec dużej grupy kolarzy, jadącej za peletonem. Gruppetto tworzą kolarze, którzy nie wytrzymują zbyt szybkiego tempa peletonu i odpadają z niego. Skupienie się takich zawodników w grupę pozwala im minimalizować straty czasowe do reszty kolarzy, a często także pozostać w rywalizacji. Jadąc w grupie, zmniejsza się opór powietrza na zawodników, którzy jadą za kimś innym, przez co jedzie się szybciej.

Wikipedia


grusza

drzewo owocowe z rodziny różowatych (Pirus), występujące w wielu gatunkach; gruszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Pyrus|L.|ref=tak., rodzaj drzewa owocowego z rodziny różowatych;

 (1.2) techn. drewno gruszy (1.1)

 (1.3) pot. wczasy pod gruszą

 (1.4) pot. pieniądze wypłacane przez pracodawcę za wczasy pod gruszą

Wiktionary

Grusza (Pyrus L.) – rodzaj w większości niewielkich drzew z rodziny różowatych (Rosaceae). Systematyka grusz jest bardzo zawiła. Gatunki łatwo się ze sobą krzyżują, tworząc liczne podgatunki i formy przejściowe. Dlatego wśród systematyków brak zgody co do podziału grusz, rozgraniczenia i liczby ich gatunków oraz odmian botanicznych. Obecnie szacuje się (w zależności od autora), że rodzaj Pyrus zawiera do 72 gatunków. Pierwotnie cały rodzaj występował w strefie umiarkowanej Eurazji nie sięgając jednak tak daleko na północ jak jabłoń, gdyż wymagania cieplne grusz są wyższe. W Polsce popularnie uprawiana i dziczejąca jest grusza pospolita P. communis. Podawana jako dziko występująca jest także grusza polna Pyrus pyraster, w innych ujęciach synonimizowana z gruszą pospolitą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W sadach rosły jabłonie, grusze, śliwy, wiśnie, czereśnie.

 (1.3) Pieniążki za gruszę przeznaczyliśmy na wypożyczenie kajaków.

 (1.4) Dostałyśmy gruszę i wreszcie mogłam zamówić pokoje w Murzasichlu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruʃa, AS: gruša

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruszka ż., grucha ż., gruszeczka ż., gruszyczka ż., gruszkówka ż.

 przym. gruszowy, gruszkowy, gruszkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wczasy pod gruszą

 (1.4) wczasy pod gruszą

Wiktionary


gruszanka

potocznie: fajka z drewna gruszy


SJP.pl


gruszczyce

Gruszczyce – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Błaszki.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gruszczyce. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Gruszczyce.

Wikipedia


gruszczyk

nazwisko


SJP.pl


gruszczyn

Miejscowości w Polsce
  • Gruszczyn – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Magnuszew
  • Gruszczyn – wieś w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Lipsko
  • Gruszczyn – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Krasocin
  • Gruszczyn – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Swarzędz
  • Gruszczyn – nieoficjalny przysiółek wsi Radochów w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Lądek-Zdrój

Wikipedia


gruszczyński

nazwisko


SJP.pl

  • Gruszczyński – polski herb baronowski

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Gruszczyński – polski działacz komunistyczny
  • Jan Gruszczyński – polski działacz komunistyczny
  • Jędrzej Gruszczyński – polski siatkarz
  • Marek Gruszczyński – polski ekonomista, ekonometryk
  • Piotr Gruszczyński – polski działacz komunistyczny
  • Piotr Gruszczyński – polski polityk
  • Piotr Gruszczyński – polski dramaturg i eseista
  • Stanisław Gruszczyński – polski śpiewak
  • Włodzimierz Gruszczyński – polski architekt
  • Włodzimierz Gruszczyński – polski filolog

Wikipedia


gruszecki

nazwisko


SJP.pl

Gruszeccy herbu Lubicz – staropolski ród wywodzący się z Małopolski, z dawnego województwa lubelskiego, którego nazwisko pochodzi od wsi Gruszka koło Lublina, którą wraz z innymi Władysław II Jagiełło nadał ok. 1411 w nagrodę zasług rycerskich protoplaście tej rodziny Maciejowi – chorążemu koronnemu.

Wikipedia


gruszeczka

zdrobnienie od: gruszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: gruszka

Wiktionary

Gruszeczka (niem. Birnbäumel) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Gruszeczka.

W miejscowości był przystanek kolei wąskotorowej Gruszeczka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡruˈʃɛt͡ʃka, AS: grušečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grusza ż., grucha ż., gruszka ż.

 przym. gruszkowy, gruszowy

Wiktionary


gruszecznik

napój przyrządzany z gruszek, wino z gruszek


SJP.pl

Gruszecznik, perry, cydr gruszkowy – napój alkoholowy, pod względem smaku i technologii wytwarzania zbliżony do cydru, produkowany z przefermentowanego soku z dojrzałych gruszek,

Wikipedia


gruszewski

nazwisko


SJP.pl


gruszka

1. owoc gruszy
2. irygator gumowy przypominający owoc gruszy
3. podłużny worek służący do ćwiczeń bokserskich
4. przedmiot przypominający kształtem owoc gruszy
5. zbiornik służący do otrzymywania stali z ciekłej surówki; konwertor
6. grusza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. owoc gruszy;

 (1.2) przedmiot w kształcie gruszki (1.1) lub ją przypominający

 (1.3) med. gumowy odsysacz w kształcie gruszki (1.1);

 (1.4) pot. samochód-betoniarka do transportu gotowego betonu;

 (1.5) hist. jedno z narzędzi tortur w kształcie gruszki (1.1)

 (1.6) żegl. zob. gruszka dziobowa.

 (1.7) środ. sport. strzelectwo metalowy zaczep mocowany przy karabinie

Wiktionary

  • gruszka – owoc gruszy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta gruszka jest bardzo słodka i soczysta.

 (1.1) Wierzby, które rodzą gruszki znaleźć można w Szczawnicy nad Dunajcem oraz w arboretum w Kórniku.

 (1.3) W szpitalu gruszki do lewatywy są ciągle potrzebne.

 (1.4) Dziś wylaliśmy piętnaście gruszek betonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruʃka, AS: gruška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grusza ż., gruszeczka ż., grucha ż., gruszkówka ż., gruszyczka ż.

 przym. gruszkowy, gruszkowaty, gruszowy

Wiktionary


gruszków

nazwisko


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Gruszków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. karkonoskim, w gminie Mysłakowice
  • Gruszków – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Doruchów

Wikipedia


gruszkować

prostować zgniecione rury wiertnicze za pomocą specjalnego drewnianego lub stalowego kloca


SJP.pl


gruszkowaty

podobny kształtem do gruszki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający kształtem gruszkę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡruʃkɔˈvatɨ, AS: gruškovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruszka ż., grusza ż.

Wiktionary


gruszkówka

1. rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych; gruszynka, gruszyczka, ortylia;
2. nalewka z gruszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka z gruszek

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Napiłbym się babcinej gruszkówki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grusza ż., gruszka ż.

 przym. gruszkowy

Wiktionary


gruszkowy

przymiotnik od: gruszka


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z gruszek, zawierający gruszki

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z gruszkami, odnoszący się do gruszek

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Modne są zapachy owocowe, ale nietypowe: gruszkowe, malinowe i orzechowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈʃkɔvɨ, AS: gruškovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grusza ż., gruszka ż., gruszeczka ż., gruszyczka ż., grucha ż., gruszkówka ż.

 przym. gruszowy

Wiktionary


gruszla

drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; guawa, gwajawa, guajawa, gujawa, psydia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. guawa, gujawa

Wiktionary

Gujawa, gruszla (Psidium L.) – rodzaj obejmujący około 100 gatunków roślin tropikalnych z rodziny mirtowatych, znany też pod nazwami guawa, gwajawa, gojawa, psydia. Rośliny te występują na Karaibach, w Ameryce Środkowej i w północnej części Ameryki Południowej.

Wikipedia


gruszów

nazwisko


SJP.pl

W Polsce
  • Gruszów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. świdnickim, w gminie Marcinowice
  • Gruszów – przysiółek wsi Janowice w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Jodłownik
  • Gruszów – wieś w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Raciechowice
  • Gruszów – część wsi Jazowsko w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Gruszów – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Nowe Brzesko
  • Gruszów – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Pałecznica
  • Gruszów – gromada
  • Gruszów – dawna gmina

Wikipedia


gruszowiaczek

toczyk gruszowiaczek - motyl, szkodnik jabłoni


SJP.pl


gruszowianka

paciornica gruszowianka - gatunek muchówki z rodziny pryszczarkowatych


SJP.pl


gruszowiec

kwieciak gruszowiec - gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych


SJP.pl

Gruszowiec – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Dobra.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Integralne części miejscowości: Do Broga, Do Galasa, Do Jakubca, Do Kaszy, Do Kuźli, Do Łukaszki, Do Miśkowca, Do Myszy, Do Płoszczycy, Do Porucznika, Do Sabury, Do Szerszenia, Do Żołądka, Na Granice.

Wikipedia


gruszówka

pawica gruszówka - gatunek motyla z rodziny pawicowatych


SJP.pl

Gruszówka (ukr. Грушівка) – wieś na Ukrainie w rejonie kowelskim obwodu wołyńskiego.

W czasie okupacji niemieckiej mieszkające tutaj polskie małżeństwo Kotowskich udzielało pomocy Żydom. W 2012 roku Instytut Jad Waszem uhonorował za to pośmiertnie Władysława i Marię Kotowskich tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

31 sierpnia 1943 roku oddziały polskiej samoobrony rozgromiły w Gruszówce oddziały OUN-UPA przygotowujące się do napaści na miejscowość Zasmyki.

Wikipedia


gruszowy

przymiotnik od: grusza


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z gruszy

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części gruszy

 (1.3) będący częścią gruszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sady jabłoniowe, gruszowe i śliwowe zajmują u nas około 30 proc. terenu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈʃɔvɨ, AS: grušovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruszyczka ż., grusza ż., gruszka ż., gruszeczka ż., grucha ż.

 przym. gruszkowy

Wiktionary


gruszyć

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. huczeć

Wiktionary


gruszyczka

roślina o zimotrwałych liściach zebranych w rozetkę, rosnąca w lasach Europy i Ameryki Północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Pyrola|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju gruszyczka (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gruszka ż., grusza ż., grucha ż.

 przym. gruszyczkowy, gruszkowy, gruszowy

Wiktionary


gruszyczkowate

rodzina roślin dwuliściennych, obejmująca gatunki wiecznozielone jak korzeniówka i gruszyczka


SJP.pl


gruszyczkowaty

o cechach gruszyczkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


gruszycznik

gruszycznik jednokwiatowy - gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych


SJP.pl

Gruszycznik jednokwiatowy, gruszyczka jednokwiatowa, monezes jednokwiatowy (Moneses uniflora (L.) A. Gray) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj gruszycznik Moneses. Jest szeroko rozprzestrzeniony w klimacie okołobiegunowym i umiarkowanym na półkuli północnej (występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Polsce spotykany jest w całym kraju, objęty jest ochroną częściową.

Wikipedia


gruszynka

rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych; gruszkówka, gruszyczka, ortylia


SJP.pl

Wikipedia


gruta

wieś w Polsce


SJP.pl

Gruta – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta.

Wikipedia


gruyère

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. jeden z rodzajów szwajcarskiego, dojrzewającego sera;

 (1.2) przen. miejsce pełne dziur

Wiktionary

Francja:

  • Gruyère – miejscowość

Szwajcaria:

  • Gruyère – okręg w kantonie Fryburg
  • Lac de la Gruyère – zbiornik retencyjny

Osoby:

  • Théodore-Charles Gruyère – francuski rzeźbiarz

Inne:

  • Gruyère – hrabstwo
  • gruyère – rodzaj sera francuskiego
  • gruyère – rodzaj sera szwajcarskiego

Zobacz też

  • Gruyères

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Gruyères n.

Wiktionary


gruz

odłamki muru, pokruszone cegły itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odłamki rozkruszonego muru, cegły, kamienia itp.

 (1.2) pot. wyeksploatowany, zniszczony samochód

Wiktionary

Gruz (niem. Grus) – odłamki, okruchy ceramiki budowlanej, betonu, kamienia

  • Gruz skalny
  • Gruz budowlany

Gruzy

  • Gruzy – rumowiska, ruiny
  • Gruzy – wieś

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) By obniżyć środek ciężkości na statek jako balast załadowano gruz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrus, AS: grus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruzy nmos., zagruzowanie n., odgruzowanie n., gruzinka ż.

 czas. zagruzować, odgruzować

 przym. gruzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) trup

Wiktionary


gruz.

skrót od: gruziński


SJP.pl

Wikipedia


gruzd

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) reg. nazwa systematyczna|Lactifluus piperatus|L.., mleczaj biel

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Osiemdziesiąt deka gruzdów solonych pokrajać w paski; kaczkę wraz z gruzdami i tłuszczem, w którym się piekła, przełożyć do rondla i dusić na wolnym ogniu, aż zupełnie zmięknie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. mleczaj biel.

Wiktionary


grużewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bogusław Grużewski – litewski ekonomista
  • Florian Grużewski – polski ziemianin, sztygar naftowy
  • Jakub Kazimierz Grużewski – polski urzędnik
  • Juliusz Grużewski – uczestnik powstania listopadowego
  • Marian Grużewski – polski malarz, medium i okultysta
  • Mieczysław Grużewski – polski wojskowy
  • Tadeusz Ferdynand Grużewski – polski publicysta i prawicowy działacz polityczny

Wikipedia


gruzeł

1. bryłka czegoś np. gliny;
2. zgrubienie lub narośl np. na żyle


SJP.pl


gruzełek

1. mały zlepek np. piasku lub ciasta;
2. guzek typowy dla objawów gruźlicy


SJP.pl

Nectria (Fr.) Fr. (gruzełek) – rodzaj grzybów z rodziny gruzełkowatych (Nectriaceae).

Wikipedia


gruzełkowatość

gruzełkowaty


SJP.pl

Patrz:

gruzełkowaty

gruzełkowaty

pokryty guzełkami, mający nierówna powierzchnię; podobny do guzełka


SJP.pl


gruzełkowy

przymiotnik od: gruzełek


SJP.pl


gruzik

zdrobnienie od: gruz


SJP.pl


gruzin

obywatel Gruzji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba narodowości gruzińskiej lub obywatel Gruzji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gruzini mają jednak także długie dzieje narodowej niepodległości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruʑĩn, AS: gruźĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gruzja ż., gruziński m.

:: fż. Gruzinka ż.

 przym. gruziński

Wiktionary


gruzinka

żartobliwie: prostytutka oferująca swoje usługi w ruinach budynków w powojennej Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości gruzińskiej lub obywatelka Gruzji

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Gruzja ż., gruziński mrz.

:: fm. Gruzin mos.

 przym. gruziński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|Gruzin.

* arabski: (1.1) جورجية ż.

* białoruski: (1.1) грузінка ż.

* francuski: (1.1) Géorgienne

* gruziński: (1.1) ქართველი (kartveli)

* hiszpański: (1.1) georgiana ż.

* jidysz: (1.1) גרוזינערין ż. (gruzinerin), גרוזינקע ż. (gruzinke)

* litewski: (1.1) gruzinė ż.

* łotewski: (1.1) gruzīniete ż.

* nowogrecki: (1.1) Γεωργιανή ż.

* rosyjski: (1.1) грузинка ż.

* rumuński: (1.1) georgiană

* serbski: (1.1) Грузијка

* słowacki: (1.1) Gruzínka ż.

* słoweński: (1.1) Gruzijka ż., Gruzinka ż.

* szwedzki: (1.1) georgiska w.

* ukraiński: (1.1) грузинка ż.

* włoski: (1.1) georgiana ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈʑĩŋka, AS: gruźĩŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gruzja ż., gruziński mrz.

:: fm. Gruzin mos.

 przym. gruziński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Gruzja ż., gruziński mrz.

:: fm. Gruzin mos.

 przym. gruziński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|Gruzin.

* arabski: (1.1) جورجية ż.

* białoruski: (1.1) грузінка ż.

* francuski: (1.1) Géorgienne

* gruziński: (1.1) ქართველი (kartveli)

* hiszpański: (1.1) georgiana ż.

* jidysz: (1.1) גרוזינערין ż. (gruzinerin), גרוזינקע ż. (gruzinke)

* litewski: (1.1) gruzinė ż.

* łotewski: (1.1) gruzīniete ż.

* nowogrecki: (1.1) Γεωργιανή ż.

* rosyjski: (1.1) грузинка ż.

* rumuński: (1.1) georgiană

* serbski: (1.1) Грузијка

* słowacki: (1.1) Gruzínka ż.

* słoweński: (1.1) Gruzijka ż., Gruzinka ż.

* szwedzki: (1.1) georgiska w.

* ukraiński: (1.1) грузинка ż.

* włoski: (1.1) georgiana ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Gruzijka

Wiktionary


gruziński

przymiotnik od: Gruzja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Gruzji, związany z Gruzją lub Gruzinami

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Gruzji;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aczma to typowa gruzińska potrawa z makaronu i jaj.

 (2.1) Uczę się gruzińskiego bez powodzenia od roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈʑĩj̃sʲci, AS: gruźĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gruzja ż., Gruzin m., Gruzinka ż.

 przym. gruzińskojęzyczny

Wiktionary


gruzińskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem gruzińskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem gruzińskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku gruzińskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruˈʑĩj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: gruźĩĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gruziński

 rzecz. gruziński m.

Wiktionary


gruzińskość

gruziński


SJP.pl

Patrz:

gruziński

gruzja

państwo w Azji ze stolicą w Tbilisi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) polit. geogr. państwo na Kaukazie, ze stolicą w Tbilisi;

Wiktionary

Gruzja (gruz. საქართველო, Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym. Graniczy na północy z Rosją, na południu z Armenią i Turcją, a na wschodzie z Azerbejdżanem; zachodnią granicę kraju wyznacza wybrzeże Morza Czarnego. Stolicą Gruzji jest Tbilisi, przy czym w latach 2012–2018 siedzibą parlamentu było Kutaisi, a sądu konstytucyjnego – Batumi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 9 kwietnia 1991 Gruzja ponownie ogłosiła swoją niepodległość, co doprowadziło do wojen w prowincjach Abchazja i Osetia Południowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡruzʲja, AS: gruzʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gruzin mos., Gruzinka ż., gruziński mrz.

 przym. gruziński

Wiktionary


gruźlica

przewlekła choroba zakaźna ludzi i zwierząt, atakująca głównie płuca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. przewlekła choroba zakaźna atakująca głównie płuca;

Wiktionary

Gruźlica (łac. Tuberculosis) – bakteryjna choroba zakaźna zwierząt, ludzi (→ gruźlica człowieka), wywoływana przez prątki gruźlicy. Występuje na całym świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znika cuchnąca obórka dla każdej chorej na gruźlicę krowiny i znika dwakroć bardziej cuchnący chlewik dla brudnej świnki, mającej na sobie i w sobie miliony zarazków chorobotwórczych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡruʑˈlʲit͡sa, AS: gruźlʹica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruźlik mos., gruźliczka ż.

 przym. gruźliczy, gruźlicowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. suchoty, przest. tuberkuloza, gw-pl|Górny Śląsk|tubera.

Wiktionary


gruźlicowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gruźlicą, dotyczący gruźlicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruźlica ż.

Wiktionary


gruźliczak

guz utworzony z ziarniny gruźliczej


SJP.pl

Gruźliczak (łac. tuberculoma) – twór guzowaty o średnicy do kilku centymetrów, zlokalizowany najczęściej w górnym płacie płuca, występujący najczęściej pojedynczo. Ma budowę warstwową, cebulastą i jest wynikiem procesu gruźliczego. Wraz z gruźlicą jamistą, gruźlicą prosówkową, gruźliczym serowatym zapaleniem płuc oraz gruźlicą guzkowozrazikową jest zaliczany do wtórnej gruźlicy płuc.

Wikipedia


gruźliczanka

żartobliwie: woda sodowa z ulicznego saturatora, podawana w czasach PRL-u w szklance wielorazowego użytku, płukanej pobieżnie metodą natryskową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. żart. iron. woda sodowa sprzedawana w czasach PRL-u z saturatorów ulicznych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W każdym razie szklanki płukane nad wyraz oszczędnie, przez krótkie psiknięcie wodą ze spryskiwacza, niedomyte były jednakowo: czy to za złotówkę czy za trzydzieści groszy. Więc w przypadku wody sodowej z saturatora, w imię prawdy historycznej, przymiotnik „czysta” wymagał użycia cudzysłowu. A jej popularna wówczas nazwa – gruźliczanka – była adekwatna absolutnie.

 (1.1) Z jednej szklanki, zazwyczaj graniastej, grubościennej piły setki ludzi. Oczywiście zanim dostał ją kolejny klient, szklanka była przepłukiwana przez właściciela saturatora. Szkopuł polegał na tym, że kolejny, setny, tysięczny raz szklaneczkę przepłukiwano w tej samej wodzie. Nic więc dziwnego, że uliczną wodę sodową nazywano gruźliczanką. Miała jednak powodzenie i jak twierdzili wtajemniczeni wystarczył jeden upalny sezon w pobliżu basenu kąpielowego, aby właściciel wózkasaturatora przez pozostałą część roku mógł pławić się w słodkim nieróbstwie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) woda sodowa

Wiktionary


gruźliczka

kobieta chora na gruźlicę


SJP.pl


gruźliczy

dotyczący gruźlicy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z gruźlicą, dotyczący gruźlicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruźlica ż., gruźlik mos., gruźliczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. suchotniczy, przest. tuberkuliczny

Wiktionary


gruźlik

człowiek chory na gruźlicę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. mężczyzna chorujący na gruźlicę

Wiktionary

Gruźlica (łac. tuberculosis, TB – tubercule bacillus) – powszechna i potencjalnie śmiertelna choroba zakaźna, wywoływana przez prątka gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis). Gruźlica dotyczy najczęściej płuc (gruźlica płucna), ale może również atakować ośrodkowy układ nerwowy, układ limfatyczny, naczynia krwionośne, układ kostno-stawowy, moczowo-płciowy oraz skórę. Inne mykobakterie takie jak Mycobacterium bovis, Mycobacterium africanum, Mycobacterium canetti czy Mycobacterium microti wywołują choroby zwane mykobakteriozami i z reguły nie infekują zdrowych osób dorosłych, natomiast są często spotykane u osób z upośledzeniem odporności, np. w przebiegu AIDS.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gruźlica ż.

:: fż. gruźliczka ż.

 przym. gruźliczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. suchotnik

Wiktionary


gruzobeton

beton lekki; składa się z zaczynu cementowego i gruzu ceglanego


SJP.pl


gruzobetonowy

przymiotnik od: gruzobeton


SJP.pl


gruzować

pokrywać, wykładać gruzem


SJP.pl


gruzowaty

zawierający gruz, pokryty gruzem


SJP.pl


gruzowisko

rumowisko, ruiny, gruzy


SJP.pl


gruzowy

przymiotnik od: gruz


SJP.pl


gruzy

rumowiska, ruiny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pozostałości po zniszczonych budynkach

 (1.2) książk. pozostałości po jakiejś upadłej idei, wartości lub instytucji

Wiktionary

Gruzy (niem. Gruhsen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej). W XV w. wieś wymieniana w dokumentach pod nazwą Gruβer i Okuroffskie (pod drugą nazwą zapisywano łącznie Grodzisko i Gruzy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W kilku miejscach bombami rozdarte ściany samotnie się wznosiły ponad szarymi gruzami.

 (1.2) Traktaty w Saint-Germain-en-Laye i w Trianon ustaliły sprawy państw powstałych całkowicie lub częściowo na gruzach monarchii habsburskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruz m., gruzowisko n.

 przym. gruzować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. rudera

Wiktionary


gruzłowacieć

stawać się gruzłowatym


SJP.pl


gruzłowatość

gruzłowaty


SJP.pl

Patrz:

gruzłowaty

gruzłowaty

zawierający gruzły lub podobny do gruzłów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki jak gruzeł, zawierający gruzły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gruzłowata twardość kamienia paliła język.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gruzeł mrz.

Wiktionary


gryboś

nazwisko


SJP.pl


grybów

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Grybów – miasto w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. Miasto Grybów administracyjnie graniczy z gminą Grybów, której granice otaczają niemal całe miasto oraz na niewielkim odcinku we wschodniej części z gminą Ropa wchodzącą w skład powiatu gorlickiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨbuf, AS: grybuf

Wiktionary


grybowianin

mieszkaniec Grybowa


SJP.pl


grybowianka

mieszkanka Grybowa


SJP.pl


grybowski

przymiotnik od: Grybów


SJP.pl


gryc

nazwisko


SJP.pl


grycha

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poznań. stara bułka

Wiktionary


grychowski

nazwisko


SJP.pl


gryciuk

nazwisko


SJP.pl


grycz

nazwisko


SJP.pl


gryczanka

słoma z gryki


SJP.pl


gryczany

1. przymiotnik od: gryka
2. zrobiony z tatarki, zwłaszcza z jej nasion; tatarczany


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) spoż. kulin. cuk. z ziaren gryki

 (1.2) pot. rzad. związany z gryką rośliną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kasza gryczana bardzo dobrze smakuje z olejem lnianym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryka ż.

Wiktionary


gryczka

jednoroczna, pastewna roślina zbożowa z rodziny rdestowatych, uprawiana głównie ze względu na jadalne owoce; gryka


SJP.pl


gryczotto

potocznie: danie z kaszy gryczanej, mięsa i warzyw


SJP.pl


gryczpan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. bukszpan

Wiktionary


gryczyński

nazwisko


SJP.pl


grydzewski

nazwisko


SJP.pl


gryf

1. w instrumentach strunowych: listwa z twardego drzewa, nad którą są umieszczone struny; podstrunnik;
2. wystająca część podkowy;
3. zastrzeżenie dokumentu przed nieuprawnionym ujawnieniem;
4. dawniej: uchwyt, rączka, ucho itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Gryf – mityczne zwierzę przedstawiane najczęściej z ciałem lwa oraz z głową i skrzydłami orła. Niektóre źródła dodają jeszcze uszy dzikiego osła.Na początku gryf pojawia się w sztuce, znacznie później w literaturze, widać także znaczne różnice pomiędzy opisami gryfa a jego obrazowaniem. Najstarsze przedstawienia pochodzą ze starożytnej Mezopotamii z ok. 3000 p.n.e., równocześnie motyw pojawił się w Egipcie. Do Europy dotarł ok. 1600 p.n.e. poprzez wyspy Kretę i Cypr. Pierwsza wzmianka pisana o gryfach pochodzi z ok. V w. p.n.e.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co widnieje w czerwonym polu herbu Gryf?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryf mzw./mrz., Gryfice lm nm., Gryfita mos., Gryfów mrz.

 przym. gryficki

Wiktionary


gryfel

dawniej: rysik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) przest. wkład do ołówka, czyli odpowiednio obrobiony grafit

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨfɛl, AS: gryfel

Wiktionary


gryfi

gryf


SJP.pl

Patrz:

gryf

gryfia

gryf


SJP.pl

  • Gryfia (niem. Greifswald) – dawna polska nazwa niemieckiego miasta
  • Gryfia – wyspa na Międzyodrzu w obszarze miejskim Szczecina
  • Hala Gryfia – hala widowiskowo-sportowa w Słupsku
  • Szczecińska Stocznia Remontowa „Gryfia”
  • Gryfia - prom śródlądowy
  • Gryfia-samochód
  • Nagroda Literacka dla Autorki Gryfia

Wikipedia

Patrz:

gryf

gryfice

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;

Wiktionary

Gryfice (niem. Greifenberg in Pommern) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Gryfice.Położone na Pobrzeżu Szczecińskim, nad rzeką Regą, w odległości 22 km od Morza Bałtyckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gryfice są miastem pomorskim.

 (1.1) Gryfice leżą nad Regą.

 (1.1) W Gryficach znajduje się plac Zwycięstwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨˈfʲit͡sɛ, AS: gryfʹice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryf mzw./mrz., gryficzanin mos., gryficzanka ż.

 przym. gryficki

Wiktionary


gryficki

przymiotnik od: Gryfice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Gryfic, związany z Gryficami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedzibą powiatu gryfickiego są Gryfice.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryf mzw./mrz., Gryf mrz., Gryfice lm nm., gryficzanin mos., gryficzanka ż., Gryfita mos., Gryfów mrz.

Wiktionary


gryficzanin

mieszkaniec Gryfic


SJP.pl


gryficzanka

mieszkanka Gryfic


SJP.pl


gryfikacja

wykorzystanie mechanizmów znanych z gier, takich jak punkty, nagrody, wyzwania, w celu zwiększenia zaangażowania i motywacji osób w innych obszarach; gamifikacja, grywalizacja


SJP.pl

Grywalizacja (również gamifikacja, gryfikacja z ang. gamification) – wykorzystanie elementów gier i technik projektowania gier w kontekście niezwiązanym z grami, mające na celu angażowanie ludzi, motywowanie do działania, pobudzanie do nauki i rozwiązywania problemów przy osiąganiu przy tym pożądanych zachowań lub innych założonych celów.

Wikipedia


gryfinianin

mieszkaniec Gryfina


SJP.pl


gryfinianka

mieszkanka Gryfina


SJP.pl


gryfino

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Gryfino (niem. Greifenhagen) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Gryfino. Leży nad Odrą Wschodnią na Równinie Wełtyńskiej. Pomiędzy rzeką a granicą z Niemcami (Odrą Zachodnią) znajduje się Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry.

Gryfino ma 20 792 mieszkańców (30 czerwca 2021), pod tym względem jedenaste w województwie zachodniopomorskim.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɨˈfʲĩnɔ, AS: gryfʹĩno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gryfiński

Wiktionary


gryfiński

przymiotnik od: Gryfino


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gryfinem, dotyczący Gryfina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gryfino n.

Wiktionary


gryfita

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. przedstawiciel dynastii panującej na Pomorzu Zachodnim;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Geneza rodu Gryfitów nie jest do końca znana.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryf mzw./mrz., Gryf mrz., Gryfice lm nm., gryficzanin mos., gryficzanka ż., Gryfów mrz.

 przym. gryficki

Wiktionary


gryfny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk, Kraków. ładny

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przystojny, zgrabny

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. bystry w wykonywaniu danej czynności, zręczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak my ino jusz byli we lufcie, wyloz ze przodka taki gryfny synek we ekstra ancugu.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. gryfnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szwarny

Wiktionary


gryfon

pies myśliwski spokrewniony z wyżłami


SJP.pl

Gryfon – typ psa myśliwskiego z grupy wyżłów i psów gończych. Wywodzi się z Francji. Gryfony to psy o bardzo obfitym i szorstkim włosie, sprawdzają się w pracy w wodzie i są pewne w chodzeniu po tropie.Wielkość psów tego typu waha się w granicach 50 – 60 cm w kłębie. Umaszczenie jakie jest spotykane to niebieskoszare, szare w brązowe łaty, dereszowate, brązowe i biało-brązowe. Bardzo rzadko spotykane.

Wikipedia


gryfonik

gryfonik belgijski, gryfonik brabancki, gryfonik brukselski - rasy psów do towarzystwa


SJP.pl


gryfonowy

przymiotnik od: gryfon


SJP.pl


gryfowianin

mieszkaniec Gryfowa Śląskiego


SJP.pl


gryfowianka

mieszkanka Gryfowa Śląskiego


SJP.pl


gryfowski

Gryfów Śląski


SJP.pl

Patrz:

Gryfów Śląski

grygiel

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandra Grygiel – polska judoczka
  • Adrian Grygiel – niemiecki hokeista
  • Jan Grygiel – polski działacz ruchu ludowego
  • Józef Grygiel – polski polityk, poseł na Sejm PRL
  • Krzysztof Grygiel – polski fizyk
  • Ludmiła Grygiel – polska historyk, eseistka i tłumaczka
  • Marcin Grygiel – polski siatkarz
  • Marek Grygiel – polski historyk sztuki
  • Stanisław Grygiel – polski filozof, filolog i wykładowca
  • Tadeusz Grygiel – polski koszykarz
  • Wojciech Grygiel – katolicki duchowny i chemik

Wikipedia


grygier

nazwisko


SJP.pl


grygierczyk

nazwisko


SJP.pl


gryglewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Feliks Gryglewicz – katolicki ksiądz, biblista, tłumacz
  • Grażyna Gryglewicz – polska inżynier chemii
  • Józef Gryglewicz – polski wojskowy
  • Tomasz Gryglewicz – polski historyk sztuki i krytyk sztuki

Wikipedia


gryglewski

nazwisko


SJP.pl


gryglicki

nazwisko


SJP.pl


grygolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grygolić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grygolić

Wiktionary


grygolić

czasownik

 (1.1) gw-pl|Poznań. pisać niestarannie, byle jak, bazgrolić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie grygól tak, bo dostaniesz gola.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grygolenie n.

Wiktionary


grygorcewicz

nazwisko


SJP.pl


grygorewicz

nazwisko


SJP.pl


grygorowicz

nazwisko


SJP.pl


grygoruk

nazwisko


SJP.pl


gryjta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Małgorzata

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Gryjtka.

Wiktionary


gryjtka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Małgorzata

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Gryjta.

Wiktionary


gryka

1. jednoroczna, pastewna roślina zbożowa z rodziny rdestowatych, uprawiana głównie ze względu na jadalne owoce; gryczka;
2. w związku frazeologicznym: siać grykę - gospodarować na roli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Fagopyrum|L.|ref=tak., roślina uprawna na kaszę gryczaną;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku obsialiśmy pół hektara gryką.

 (1.1) …Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, • Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem; • Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, • Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨka, AS: gryka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryczanik m., gryczanka ż.

:: zdrobn. gryczka ż.

 przym. gryczany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. hreczka; lud. poganka

Wiktionary


grylaż

rodzaj gęstej, słodkiej masy z palonego cukru i migdałów lub orzechów; grelaż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cuk. mieszanina cukru i palonych orzechów, migdałów itp., stosowana w cukiernictwie jako nadzienie;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Janina zrobiła chałwę waniliową z warstwą grylażu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨlaʃ, AS: grylaš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grelaż

Wiktionary


grylażowy

przymiotnik od: grylaż


SJP.pl


grylewo

Grylewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Wągrowiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wikipedia


grylla

przedstawienie ukazujące rzeczywistość w sposób satyryczny lub groteskowy, później motyw w postaci głowy ludzkiej na łapach lub małego kadłuba z 2-3 głowami, charakterystyczny dla malarstwa greckiego epoki hellenistycznej, w późniejszym okresie pojawiający się także w rzymskim malarstwie ściennym; grylloi


SJP.pl


grylloi

przedstawienie ukazujące rzeczywistość w sposób satyryczny lub groteskowy, później motyw w postaci głowy ludzkiej na łapach lub małego kadłuba z 2-3 głowami, charakterystyczny dla malarstwa greckiego epoki hellenistycznej, w późniejszym okresie pojawiający się także w rzymskim malarstwie ściennym; grylla


SJP.pl

Grylloi (z gr.) – niewielkie obrazki o tematyce groteskowej i portrety satyryczne, deformujące rzeczywistość w sposób żartobliwy lub karykaturalny, charakterystyczne dla malarstwa greckiego epoki hellenistycznej, w późniejszym okresie pojawiające się w rzymskim malarstwie ściennym.

Wikipedia


grym

grym szary - gatunek ssaka z podrodziny antylop


SJP.pl

Grym szary (Sylvicapra grimmia) – gatunek ssaka z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae), jedyny przedstawiciel rodzaju grym (Sylvicapra) Ogilby, 1837, zaliczany do niewielkich antylop nazywanych dujkerami. Wyróżniono kilkanaście podgatunków gryma.

Wikipedia


grymas

wykrzywienie twarzy, mina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wykrzywienie twarzy

Wiktionary

Mimika – ruchy mięśni twarzy, wyrażające myśli, emocje, przeżycia, nastroje, a także postawy wobec innych ludzi oraz bieżące komentarze do toczącej się komunikacji (szerzej zobacz: komunikacja niewerbalna). W teatrze towarzyszy wypowiadanym słowom jako środek gry aktorskiej. W pantomimie jest najważniejszym obok ruchu środkiem wyrazu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego twarz wykrzywił grymas bólu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨ̃mas, AS: grmas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grymaśnik m., grymaśnica ż., grymaszenie n., grymasik mrz.

 przym. grymaśny

 przysł. grymaśnie

 czas. grymasić

Wiktionary


grymasić

okazywać niezadowolenie; kaprysić, wybrzydzać, marudzić


SJP.pl


grymasik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grymas

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie grymas, lecz tylko mały grymasik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grymas m.

Wiktionary


grymaśnie

przysłówek

 (1.1) w sposób grymaśny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grymas mrz.

Wiktionary


grymaśniej

stopień wyższy od przysłówka: grymaśnie


SJP.pl


grymaśniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: grymaśny


SJP.pl


grymaśnik

osoba, która często grymasi, kaprysi, wybredza; kapryśnik, wybredniś, wybrzydzacz


SJP.pl


grymaśność

kapryśność, skłonność do marudzenia


SJP.pl


grymaśny

skłonny do okazywania niezadowolenia; kapryśny, marudny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wybredny, cały czas niezadowolony bez jasno określonego powodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był prorokiem i osobą świętą, a zarazem człowiekiem pełnym sprzeczności, grymaśnym i dokuczliwym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨ̃ˈmaɕnɨ, AS: grỹmaśny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grymasić

 rzecz. grymas m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kapryśny

Wiktionary


grymasy

potocznie: zachowanie wyrażające niezadowolenie, zwykle nieuzasadnione; dąsy, kaprysy, fochy


SJP.pl


grymuar

księga wiedzy magicznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. ezot. fant. księga wiedzy magicznej;

Wiktionary

Grymuar (starofr. gramaire, fr. grimoire, śrdwłac. grammatica) – księga wiedzy magicznej, szczególnie bardzo stara. Najczęściej przez grymuary rozumie się księgi magiczne pisane od średniowiecza do XVIII wieku włącznie, dla nowszych dzieł okultystycznych nazwę tę stosuje się raczej przenośnie, dla starszych raczej błędnie. Etymologia słowa grimoire wywodzi się z francuskiego, co oznacza księga czarodziejska oraz nieczytelne pismo. Grymuary zawierają skrótową wiedzę astrologiczną, listy aniołów i demonów, zbiory zaklęć, wskazówki do wyrabiania talizmanów i przywoływania bytów duchowych i eterycznych (salamander, ondyn itp.).

Wikipedia


grynberg

Osoby noszące nazwisko Grynberg:

  • Henryk Grynberg (ur. 1936), polski prozaik, poeta, dramaturg i eseista,
  • Marian Grynberg (1940–2017), polski fizyk,
  • Mikołaj Grynberg (ur. 1966), polski artysta fotograf, pisarz, reporter,
  • Michał Grynberg (1909–2000), polski historyk,
  • Zygmunt Grynberg (1903–1995), polski lekarz,
  • Wiera Gran, właściwie Weronika Grynberg (1916–2007), polska piosenkarka, aktorka kabaretowa i filmowa.

Wikipedia


gryncajg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. jarzyny, włoszczyzna

Wiktionary


grynderstwo

Grynderstwo (z niem. Gründerzeit – okres grynderski, czas założycielski) – wzmożone tempo zakładania nowych przedsiębiorstw nastawionych na szybki zysk, głównie w formie spółek akcyjnych i za pożyczone pieniądze.

Zjawisko to było rozpowszechnione zwłaszcza w Niemczech w okresie 1871-1874.

Wikipedia


grynicki

dotyczący Greenwich, dzielnicy Londynu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Greenwich, dotyczący Greenwich

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Greenwich mrz.

Wiktionary


gryniewicz

nazwisko


SJP.pl


gryniuk

nazwisko


SJP.pl


grynkiewicz

nazwisko


SJP.pl


grynszpan

1. trujący, zasadowy octan miedziowy
2. grynszpan właściwy; śniedź; patyna; jasnozielony nalot zasadowych węglanów miedzi tworzący się na powierzchni miedzi albo jej stopów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny, zasadowa sól miedzi i kwasu octowego, powstająca w wyniku korozji;

 (1.2) niebieskozielony kolor grynszpanu (1.1)

Wiktionary

Grynszpan, Cu(CH
3
COO)
2
·xCuO·yH
2
O
– mieszanina organicznych związków chemicznych, uwodniona sól podwójna (wodorotlenowa) miedzi i kwasu octowego o zróżnicowanej zawartości anionu octanowego i wody. Powstaje w wyniku roztwarzania miedzi w kwasie octowym w obecności powietrza. Zielononiebieskie ciało stałe w formie proszku lub kryształów. Stosowany jako pigment i pestycyd.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨ̃w̃ʃpãn, AS: grũ̯špãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grynszpanowość ż.

:: zdrobn. grynszpanik mrz.

 przym. grynszpanowy, grynszpanowaty

 przysł. grynszpanowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zieleń miedziowa, zieleń miedziana, hydroksyoctan miedzi(II), symbol. wzór chemiczny|C4H8Cu2O6.

Wiktionary


grynszpanik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: grynszpan

 (1.2) mikol. pot. nazwa systematyczna|Russula heterophylla|(Fr.) Fri.|ref=tak., gołąbek oliwkowozielony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wystarczy krótka kąpiel w amoniaku, by ten grynszpanik z monety do końca usunąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨ̃w̃ʃˈpãɲik, AS: grỹũ̯špãńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grynszpan m.

 przym. grynszpanowy

Wiktionary


grynszpanowy

przymiotnik od: grynszpan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grynszpanem, dotyczący grynszpanu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor niebieskozielony, taki jak kolor grynszpanu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡrɨ̃w̃ʃpãˈnɔvɨ, AS: grũ̯špãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grynszpan mrz., grynszpanik mrz., grynszpanowość ż.

Wiktionary


grypa

choroba zakaźna wywoływana przez wirusy, objawiająca się katarem, kaszlem, gorączką, bólem głowy, mięśni; influenza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba zakaźna układu oddechowego;

Wiktionary

Grypa – ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana zakażeniem wirusem grypy.

Grypa przenosi się pomiędzy ludźmi drogą kropelkową (na przykład podczas kichania), a największa liczba zachorowań występuje podczas sezonowych epidemii, powodując ostre objawy uniemożliwiające pracę osobom czynnym zawodowo. Epidemie grypy powodują znaczne koszty społeczne i niekiedy mają zasięg kontynentalny lub światowy, dlatego grypa wymaga globalnej koordynacji epidemiologicznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Objawami grypy są wysoka gorączka i bóle mięśni.

 (1.1) Epidemie grypy powodują znaczne koszty społeczne i niekiedy mają zasięg kontynentalny lub światowy, dlatego grypa wymaga globalnej koordynacji epidemiologicznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨpa, AS: grypa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. grypka ż.

 przym. grypowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. influenca, przest. influenza

Wiktionary


grypka

zdrobnienie od: grypa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: grypa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grypa ż.

 przym. grypowy

Wiktionary


gryplan

potocznie: plan, program zajęć, działań itp.; rozkład dnia


SJP.pl


grypopodobny

mający niektóre właściwości grypy; przypominający grypę


SJP.pl


grypowicz

człowiek chorujący na grypę


SJP.pl


grypowiczka

grypowicz


SJP.pl

Patrz:

grypowicz

grypowy

przymiotnik od: grypa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z grypą, dotyczący grypy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grypka ż., grypa ż.

Wiktionary


gryps

list przesłany nielegalnie z więzienia lub do więzienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) więz. list przemycony do więźnia lub od niego poza więzienie

Wiktionary

Gryps – w grypserze (gwarze więziennej) nielegalnie przemycony list do więźnia lub poza więzienie.

Samo przekazywanie grypsów nie jest pocztą polową, ale na terenie niektórych obozów internowania działała poczta polowa zwana obozową.

Podziemna poczta polowa jest formą zorganizowanego przekazywania korespondencji, czym różni się od „grypsowania”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɨps, AS: gryps

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grypsować ndk.

 rzecz. grypsik mrz., grypsera ż.

Wiktionary


grypser

ktoś posługujący się grypserą czyli slangiem więziennym


SJP.pl


grypsera

grypserka;
1. odmiana języka używana w środowisku przestępców, zwłaszcza tych przebywających w więzieniu; gwara więzienna;
2. grupa więźniów porozumiewających się grypserą (gwarą więzienną)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. gwara więzienna;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grypsera jest bardzo bogata w słownictwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨpˈsɛra, AS: grypsera

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grypsować

 rzecz. gryps mrz.

Wiktionary


grypserka

grypsera;
1. odmiana języka używana w środowisku przestępców, zwłaszcza tych przebywających w więzieniu; gwara więzienna;
2. grupa więźniów porozumiewających się grypserką (gwarą więzienną)


SJP.pl


grypserski

grypser, grypsera


SJP.pl

Patrz:

grypser, grypsera

grypsik

zdrobnienie od: gryps


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gryps

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie gryps, lecz tylko mały grypsik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryps m.

Wiktionary


grypsko

potoczne zgrubienie od: grypa


SJP.pl


grypsować

1. mówić grypserą, gwarą więzienną;
2. środowiskowo: należeć do subkultury więźniów, osób mówiących grypserą


SJP.pl


grys

kruszywo kamienne (ziarna 5-20 mm)


SJP.pl

Grys – kruszywo łamane stosowane do budowy dróg (betony asfaltowe, mieszanki mineralno-asfaltowe) na warstwy ścieralne, wiążące i wyrównawcze, oraz w budownictwie (produkcja betonów do B50).

Wikipedia


grysbok

grysbok przylądkowy – gatunek ssaka z rodziny wołowatych; antylopik przylądkowy


SJP.pl

Antylopik przylądkowy, także: grysbok przylądkowy (Raphicerus melanotis) – gatunek ssaka z rodziny wołowatych.

Wikipedia


grysiczek

zdrobnienie od: grysik


SJP.pl


grysik

1. kasza manna
2. sortyment węgla o średnicy ziaren od 10 do 3 milimetrów
3. kruszywo kamienne łamane, o wymiarach ziaren od 2 do 4 milimetrów
4. drobno kruszony cukier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraków. kasza manna

Wiktionary

produkty spożywcze
  • grysik (grys) – drobna kasza: kasza manna (grysik pszenny), grysik kukurydziany,
  • grysik (grys) ziemniaczany,
  • grysik – rodzaj krótkiego (poniżej 10 mm) makaronu,
  • grysik – rodzaj drobnego cukru białego lub rafinowanego,
inne
  • grysik – drobny sortyment węgla,
  • grysik (grys) – drobne kruszywo kamienne.

Wikipedia


grysikowy

przymiotnik od: grysik


SJP.pl


gryska

nazwisko


SJP.pl


grysowy

przymiotnik od: grys


SJP.pl


gryszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


gryta

nazwisko


SJP.pl


grytviken

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe osiedle na stanowiącej brytyjskie terytorium zależne wyspie Georgii Południowej, dawna stacja wielorybnicza;

Wiktionary

Wikipedia


grywać

grać od czasu do czasu, nieczęsto


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) grać nieregularnie, od czasu do czasu

 (1.2) film. teatr. odtwarzać jakąś rolę co pewien czas

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy byłem młody, grywałem w tenisa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gra ż., gracz mos., grywanie n., przygrywka ż., grajek mos.

 czas. grać

 przym. growy, grywalny

Wiktionary


grywalizacja

wykorzystanie mechanizmów znanych z gier, takich jak punkty, nagrody, wyzwania, w celu zwiększenia zaangażowania i motywacji osób w innych obszarach; gryfikacja, gamifikacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wykorzystanie mechaniki znanej np. z gier fabularnych i komputerowych, do modyfikowania zachowań ludzi w sytuacjach niebędących grami, w celu zwiększenia ich zaangażowania;

Wiktionary

Grywalizacja (również gamifikacja, gryfikacja z ang. gamification) – wykorzystanie elementów gier i technik projektowania gier w kontekście niezwiązanym z grami, mające na celu angażowanie ludzi, motywowanie do działania, pobudzanie do nauki i rozwiązywania problemów przy osiąganiu przy tym pożądanych zachowań lub innych założonych celów.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. growy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gryfikacja, gamifikacja

Wiktionary


grywalizacyjny

grywalizacja


SJP.pl

Patrz:

grywalizacja

grywalizator

osoba wykorzystująca mechanizmy znane z gier w innych obszarach; gamifikator


SJP.pl


grywalizować

wykorzystywać mechanizmy znane z gier, takie jak punkty, nagrody, wyzwania, w celu zwiększenia zaangażowania i motywacji osób w innych obszarach; gamifikować


SJP.pl


grywalność

o grach komputerowych: stopień, w jakim gra absorbuje, przyciąga uwagę gracza; miodność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest grywalne

 (1.2) grykomp. ogół zasad i mechanizmów, które wpływają na jakość i przyjemność czerpaną z gry;

Wiktionary

Grywalność – ogół zasad i mechanizmów gry komputerowej, które wpływają na jakość i przyjemność z gry. Na grywalność składają się takie elementy, jak: fabuła, logiczny schemat powiązań elementów występujących w grze, zasady rozgrywki, liniowość rozgrywki.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grywalny, growy

 przysł. grywalnie

 rzecz. gra ż., przygrywka ż.

 czas. grać

Wiktionary


grywalny

o grach komputerowych: atrakcyjny, absorbujący, przyciągający uwagę; miodny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, w który można zagrać; taki, którym można zagrać

 (1.2) grykomp. taki, z którego grając można czerpać przyjemność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Fabuła gry przebiega poprzez siedem grywalnych kampanii, których akcja umiejscowiona jest na kontynencie Antagarich.

 (1.2) Po ostatnich aktualizacjach, w których twórcy starają się dodać nowe mechanizmy, gra nareszcie stała się grywalna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gra ż., gracz mos., graczka ż., rozgrywka ż., zagrywka ż., granie n., zagranie n.

:: zdrobn. gierka ż., nagranie n., nagrywanie n., grywalność ż.

 czas. grać, grywać, przegrywać, rozgrywać, wygrywać, zagrywać, ugrać

 przym. growy

Wiktionary


grywałd

wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim


SJP.pl

Grywałd – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem, w której jest siedzibą sołectwa Grywałd. Miejscowość ta występuje w dokumentach po raz pierwszy w roku 1330 jako Grünewald, czyli Zielony Las.

Wikipedia


gryz

kawałek czegoś jadalnego; kęs


SJP.pl


gryża

roślina z rodziny traw, której ziarno przetwarzane jest na mąkę, kaszę, paszę; sorgo, durra


SJP.pl


gryzący

1. wywołujący ból, piekący, ostry;
2. przenośnie:
a) złośliwy, zjadliwy;
b) sprawiający przykrość; przejmujący, dokuczliwy


SJP.pl


gryzaczek

zdrobnienie od: gryzak


SJP.pl


gryzak

1. rodzaj zabawki dla niemowląt przeznaczonej również do gryzienia;
2. świder gryzowy;
3. uzbrojona część robocza narzędzia wiertniczego; gryz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zabawka do gryzienia dla niemowląt

 (1.2) przedmiot do gryzienia dla zwierząt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy silikonowy gryzak dla naszego malucha, bo zaczyna ząbkować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryzoń mzw., gryzienie n., ogryzek mrz., odgryzanie n., zdrobn. gryzaczek mrz.

 przym. gryzakowy

 czas. gryźć

Wiktionary


gryzakowy

przymiotnik od: gryzak


SJP.pl


gryzarka

maszyna do obróbki metalu lub drewna, wygryzająca w materiale zagłębienia za pomocą gryzu (frezu); frezarka


SJP.pl


gryzawka

w łowiectwie: gałązki miękkich drzew liściastych nasycone solą, przeznaczone dla zajęcy do obgryzania


SJP.pl


gryźć

1. rozrywać coś przy pomocy zębów, wbijać w coś zęby
2. podrażniać, wywoływać swędzenie
3. gryźć się - zamartwiać, rozmyślać nad czymś


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) zatapiać w czymś zęby

 (1.2) atakować lub walczyć zębami

 (1.3) przen. martwić, niepokoić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W lesie widziałam, jak lis gryzł jakieś małe białe zwierzę.

 (1.2) Uważaj, ten pies gryzie!

 (1.3) Powiedz, co cię gryzie, siedzisz taki markotny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨɕt͡ɕ, AS: gryść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryz m., zgryz m., gryzak m., gryzaczek m., gryzoń nmos./m., gryzienie n., odgryzanie n., ugryzienie n., pogryzienie n.

 czas. pogryźć dk., ugryźć dk., zagryźć dk., zgryźć dk.

 przym. gryzący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kąsać

Wiktionary


gryzek

przedstawiciel rzędu drobnych owadów posiadających narządy gębowe gryzące; psotnik


SJP.pl


gryzelda

imię żeńskie


SJP.pl

Gryzelda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego.

Gryzelda imieniny obchodzi 22 grudnia.

Wikipedia


gryzeldziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gryzeldy lub z nią związany


SJP.pl


gryzeofulwina

antybiotyk przeciwgrzybiczny


SJP.pl

Gryzeofulwina (łac. Griseofulvinum) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk przeciwgrzybiczy wytwarzany w procesie biotechnologicznym przez mikroskopijnego grzyba Penicillium griseofulvum. Mechanizm działania polega na negatywnym oddziaływaniu na jądro komórkowe grzyba oraz hamowaniu syntezy chityny co prowadzi do uszkodzenia ściany komórkowej grzybów. Gryzeofulwinę stosuje się w infekcjach grzybiczych skóry, paznokci i włosów. Lek podaje się w tabletkach gdy leczenie preparatami do użytku zewnętrznego zawiodło.

Wikipedia


gryzetka

(przestarzale) we Francji: młoda dziewczyna pracująca w domach mody jako ekspedientka, szwaczka, modystka itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) młoda dziewczyna pomagająca we francuskich domach mody

Wiktionary


gryżewski

nazwisko


SJP.pl


gryziel

gryziel stepowy, gryziel zachodni, gryziel tapetnik - gatunki pająka z rodziny gryzielowatych


SJP.pl


gryziele

gryziel stepowy, gryziel zachodni, gryziel tapetnik - gatunki pająka z rodziny gryzielowatych


SJP.pl


gryzielowate

rodzina średniej wielkości pająków; gryziele


SJP.pl

Wikipedia


gryzielowaty

o cechach gryzielowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


gryzienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) chwytanie i miażdżenie lub rozrywanie zębami

 (1.2) o zwierzętach kąsanie zębami, ranienie żądłem lub innymi narządami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨˈʑɛ̇̃ɲɛ, AS: gryźė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogryzienie n., odgryzanie n., odgryzienie n., gryzak m., ogryzek mrz., gryzoń mzw.

 czas. pogryźć, gryźć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kąsanie

Wiktionary


gryziński

nazwisko


SJP.pl


gryzipiórek

skrobipiórek; lekceważąco:
1. urzędnik niższej rangi, szeregowy pracownik biurowy;
2. autor tekstów o małej wartości literackiej; pisarzyna, pismak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) obraź. osoba wykonująca rutynową pracę biurową

Wiktionary

Patrz:

gryzipiórek

gryzipiórka

skrobipiórek; lekceważąco:
1. urzędnik niższej rangi, szeregowy pracownik biurowy;
2. autor tekstów o małej wartości literackiej; pisarzyna, pismak


SJP.pl

Patrz:

gryzipiórek

gryzipiórko

gryzipiórek


SJP.pl

Patrz:

gryzipiórek

gryzka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg. spoż. długa bułka pszenna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bułka francuska, bułka paryska, reg. angielka, kraków|weka., reg. śl. francuz., reg. pozn. kawiorka., reg. baton, reg. bułka wyborowa, reg. bina, reg. bułka kielecka, reg. bułka wrocławska, reg. kawiarka

Wiktionary


gryzki

rząd drobnych owadów o przeobrażeniu niezupełnym, posiadających gryzące przysadki gębowe


SJP.pl

Psotniki, gryzki (Psocodea) – rząd owadów liczący około 4400 gatunków.

Psotniki są owadami niewielkimi, osiągają długość od 0,7 mm do 1 cm. Ciało jest grzbietobrzusznie spłaszczone, z dużą głową. Mają dobrze rozwinięte oczy i długie czułki. Narządy gębowe gryzące. Większość gatunków ma skrzydła (dwie pary), skrzydła składane są dachowato wzdłuż ciała. U niektórych gatunków obserwuje się brachypterię (skrócenie skrzydeł) lub są wtórnie bezskrzydłe. U form bezskrzydłych oczy mogą być zredukowane. Psotniki rozmnażają się płciowo lub partenogenetycznie. Rozwój z przeobrażeniem niezupełnym.

Wikipedia


gryzmolić

1. pisać niewyraźnie, niestarannie, brzydko;
2. nieudolnie rysować lub kreślić chaotyczne znaki;
3. potocznie: tworzyć marną literaturę


SJP.pl


gryzmoł

pogardliwie, żartobliwie: urzędniczka biurowa, literatka


SJP.pl


gryzmoła

pogardliwie, żartobliwie: urzędnik biurowy, literat; gryzipiórek


SJP.pl


gryzmoły

bazgranina; potocznie:
1. niestaranne, niewyraźne pismo; esy-floresy, bazgroły, bohomazy;
2. nieudolny rysunek


SJP.pl


gryzoń

przedstawiciel rzędu ssaków mających po jednej parze stale rosnących siekaczy; dwusiekaczowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ssak z rzędu Rodentia, którego wyróżnia para ciągle wzrastających siekaczy;

Wiktionary

Gryzonie (Rodentia, od łacińskiego rodere, obgryzać) – rząd ssaków, charakteryzujący się pojedynczą parą ciągle wzrastających siekaczy zarówno w szczęce, jak i w żuchwie. Zalicza się do nich około 40% gatunków ssaków. Występują w dużej liczbie na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktyki. Stanowią najbardziej zróżnicowany rząd ssaków. Spotyka się je w różnorodnych siedliskach lądowych, w tym antropogenicznych. Obejmują gatunki nadrzewne, drążące w glebie i częściowo wodne. Zaliczają się do nich tak dobrze znane zwierzęta, jak myszy, szczury, wiewiórki, piesek preriowy, jeżozwierzowate, bobry, kawia domowa i chomiki. Niegdyś włączano do nich także i dziś często mylone z nimi zające, króliki i szczekuszkowate. Obecnie umieszcza się je w osobnym rzędzie zajęczaków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chomik jest gryzoniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡrɨzɔ̃ɲ, AS: gryzõń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryz m., gryzak m., gryzonie nmos., gryzienie n.

 czas. gryźć ndk., ugryźć dk.

Wiktionary


gryzonia

przedstawiciel rzędu ssaków mających po jednej parze stale rosnących siekaczy; dwusiekaczowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. jeden z dwudziestu sześciu szwajcarskich kantonów;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡrɨˈzɔ̃ɲja, AS: gryzõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gryzon mos., Gryzonka ż.

 przym. gryzoński

Wiktionary


gryzonie

przedstawiciel rzędu ssaków mających po jednej parze stale rosnących siekaczy; dwusiekaczowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Rodentia|Bowdich|ref=tak., najbardziej zróżnicowany rząd ssaków;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: gryzoń

Wiktionary

Gryzonie (Rodentia, od łacińskiego rodere, obgryzać) – rząd ssaków, charakteryzujący się pojedynczą parą ciągle wzrastających siekaczy zarówno w szczęce, jak i w żuchwie. Zalicza się do nich około 40% gatunków ssaków. Występują w dużej liczbie na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktyki. Stanowią najbardziej zróżnicowany rząd ssaków. Spotyka się je w różnorodnych siedliskach lądowych, w tym antropogenicznych. Obejmują gatunki nadrzewne, drążące w glebie i częściowo wodne. Zaliczają się do nich tak dobrze znane zwierzęta, jak myszy, szczury, wiewiórki, piesek preriowy, jeżozwierzowate, bobry, kawia domowa i chomiki. Niegdyś włączano do nich także i dziś często mylone z nimi zające, króliki i szczekuszkowate. Obecnie umieszcza się je w osobnym rzędzie zajęczaków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Skamieniałości gryzoni datuje się na czas od paleocenu, najstarsze pochodzą z Laurazji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gryzoń mzw.

Wiktionary


gryzoniobójczy

zabijający gryzonie


SJP.pl


gryzoński

Gryzonia (region w Szwajcarii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gryzonią albo Gryzonami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gryzonia ż., Gryzon mos.

Wiktionary


gryzota

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. zgryzota, zmartwienie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡrɨˈzɔta, AS: gryzota

Wiktionary


gryzować

w rolnictwie: uprawiać rolę za pomocą glebogryzarki


SJP.pl


gryzowy

o świdrze wiertniczym obrotowym: taki, którego część roboczą stanowią gryzy w postaci krążków, stożków, walców itp.


SJP.pl


gryżyna

W Polsce
  • Gryżyna – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Bytnica
  • Gryżyna – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Pasłęk
  • Gryżyna – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kościańskim, w gminie Kościan
  • Gryżyna – gromada

Wikipedia


grzać

1. wydzielać ciepło, ogrzewać
2. jechać szybko samochodem
3. bić się
4. grzać się - pocić się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) podwyższać wysoko temperaturę czegoś

 (1.2) czynić cieplejszym

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) wydzielać ciepło

 (2.2) pot. zadawać ciosy czy strzały

 (2.3) pot. poruszać się szybko

 (2.4) pot. pić niemałe ilości alkoholu

czasownik zwrotny niedokonany grzać się

 (3.1) poddawać się działaniu ciepła

 (3.2) być grzanym (1.2)

 (3.3) psuć się z powodu za wysokiej temperatury

 (3.4) zool. być w stanie podniecenia płciowego

 (3.5) pot. atakować się nawzajem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzanie n., grzałeczka ż., grzałka ż., grzaniec mrz., grzanka ż., ogrzewanie n., dogrzanie n.

 czas. dogrzać, nagrzać, ogrzać, podgrzać, przegrzać, wygrzać

 przym. grzewczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gotować, warzyć

 (1.2) ocieplać, ogrzewać, rozgrzewać

 (2.1) ocieplać, parzyć, rozgrzewać

 (2.2) bić, strzelać, uderzać

 (2.3) mknąć

 (2.4) łoić

 (3.5) bić się, łoić się

Wiktionary


grządeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: grządka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grządka ż., grzęda ż.

Wiktionary


grządka

ograniczony rowkami pas ziemi uprawnej w ogrodzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: grzęda (drążek w kurniku)

 (1.2) zdrobn. od: grzęda (pasek ziemi uprawnej)

Wiktionary

Grządka (niem. Grund) – przysiółek wsi Włodowice w Polsce, położony w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na tej grządce rośnie czosnek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɔ̃ntka, AS: gžõntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzęda ż., rządek mrz., grządeczka ż.

 przym. grzędowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zagonek

Wiktionary


grządziel

część konnego narzędzia rolniczego; grządziel (r. męski)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) roln. techn. część jednoskibowego pługa konnego, do której przymocowany jest korpus pługa;

 (1.2) roln. techn. część konnego obsypnika jednorzędowego, pogłębiacza lub ramy pługa ramowego

Wiktionary

Grządziel – część jednoskibowego pługa konnego, do którego przymocowany jest korpus pługa. Na grządzieli umieszczony jest regulator głębokości i szerokości skiby. Zakończony jest zaczepem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɔ̃ɲd͡ʑɛl, AS: gžõńʒ́el

Wiktionary


grzaneczka

zdrobnienie od: grzanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: grzanka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒãˈnɛt͡ʃka, AS: gžãnečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzanka ż.

Wiktionary


grzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podwyższanie temperatury czegoś

 (1.2) pot. utrzymywanie funkcjonowania centralnego ogrzewania

 (1.3) pot. narkotyzowanie się lub upijanie alkoholem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skończ już z tym nocnym grzaniem wody!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzejnik mrz., grzaniec mzw./mrz.

 czas. grzać ndk.

Wiktionary


grzaniec

gorący napój alkoholowy z czerwonego wina lub piwa; grzanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) kulin. grzane wino, często z przyprawami

 (1.2) kulin. grzane piwo, często z przyprawami

Wiktionary

  • grzaniec – grzane piwo, gorący napój alkoholowy z piwa
  • grzaniec – grzane wino, gorący napój alkoholowy z czerwonego wina


Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grzejnik m., grzanka ż., grzanie n.

 czas. grzać ndk.

 przym. grzejny, grzewczy, grzejnikowy

Wiktionary


grzanka

1. podsuszony, przyrumieniony kawałek chleba; tost;
2. grzany krupnik (alkohol)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kromka chleba przyrumieniona z obu stron

 (1.2) przyrumienione pieczywo pokrojone w kostkę z dodatkiem przypraw lub bez

 (1.3) zob. grzaniec.

Wiktionary

  • Grzanka – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Szelków
  • Grzanka – gromada w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w województwie warszawskim, w powiecie makowskim
  • grzanka – podpieczony z obu stron kawałek pieczywa
  • grzanka – grzaniec, gorący napój alkoholowy z czerwonego wina lub piwa

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Moją ulubioną zupą jest cebulowa z grzankami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒãnka, AS: gžãnka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grzać

 rzecz. grzanie n., grzaniec m.

:: zdrobn. grzaneczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tost

Wiktionary


grzankowski

nazwisko


SJP.pl


grząski

1. o gruncie: taki, w którym się zapada; podmokły, miękki, niespoisty;
2. przenośnie o sprawie, problemie: skomplikowany, trudny do rozwiązania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o gruncie: taki, w którym się zapada, grzęźnie

 (1.2) przen. o sprawie, problemie taki, w którym nie czujemy się pewnie i bezpiecznie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdaniem niektórych parafian postąpiono nierozważnie, stawiając kościół na tak grząskim gruncie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzęzawisko n., grząskość ż.

 przysł. grząsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) śliski

Wiktionary


grząskość

cecha podmokłego, miękkiego, niespoistego gruntu


SJP.pl


grząźć

zagłębiać się w czymś grząskim; pogrążać się; grzęznąć


SJP.pl


grzałeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: grzałka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzałka ż., grzejnik m., grzanie n.

 czas. grzać ndk.

Wiktionary


grzałka

podręczny przyrząd do podgrzewania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zanurzane w wodzie, proste kuchenne urządzenie elektryczne do przygotowywania wrzątku

 (1.2) techn. element grzewczy urządzenia;

Wiktionary

Grzałka – urządzenie służące do grzania, występujące zwykle jako element urządzenia technicznego, szczególnie grzejnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Głównym elementem budowy czajnika jest grzałka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒawka, AS: gžau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzanie n., ogrzewanie n., ogrzanie n., nagrzewnica ż., grzejnik m., ogrzewacz m., rozgrzewanie n., rozgrzanie n., rozgrzewka ż.

:: zdrobn. grzałeczka ż.

 czas. grzać ndk., ogrzać dk., ogrzewać ndk., rozgrzewać ndk., rozgrzewać dk.

 przym. grzejny, grzewczy, grzejnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzałka nurkowa

Wiktionary


grzałkowy

grzałka


SJP.pl

Patrz:

grzałka

grzbiecik

zdrobnienie od: grzbiet


SJP.pl


grzbiecista

pływak, specjalista w stylu grzbietowym


SJP.pl


grzbiecistka

pływaczka, specjalistka w stylu grzbietowym


SJP.pl


grzbiecisty

pływak, specjalista w stylu grzbietowym


SJP.pl


grzbiet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. anat. część tułowia u zwierząt, przeciwna do strony brzusznej

 (1.2) pot. plecy

 (1.3) górna lub tylna część podłużnej rzeczy

 (1.4) część łańcucha górskiego

Wiktionary

Anatomia zwierząt
  • grzbiet (łac. dorsum) – pierwotnie górna strona ciała różnych zwierząt, w szczególności:
    • okolice grzbietu (łac. regiones dorsi) – okolice ciała wyróżniane u ssaków, w tym:
      • plecy u naczelnych

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) Ten koń nie ma na grzbiecie siodła.

       (1.3) Ta książka ma zniszczony grzbiet.

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: ɡʒbʲjɛt, AS: gžbʹi ̯et

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. grzbietowiec m., grzbietówka ż.

      :: zdrobn. grzbiecik m.

       przym. grzbietowy

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1) garb, stpol. chrzept

       (1.3) krawędź, kalenica

      Wiktionary


grzbietem

w pływaniu: leżąc na plecach i zataczając rękami koła do tyłu


SJP.pl


grzbietnica

ręczna piła do drewna z brzeszczotem usztywnionym stalową taśmą


SJP.pl


grzbietoplamy

trzmiel grzbietoplamy - gatunek trzmiela


SJP.pl


grzbietopłat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. samolot jednopłatowy o skrzydłach umieszczonych na wysokości górnej powierzchni kadłuba

Wiktionary

Grzbietopłat – statek powietrzny w układzie jednopłata o skrzydłach zamocowanych w górnej części kadłuba, ale nie wystających powyżej jego obrysu w rzucie bocznym. W tym układzie skrzydło jest zamocowane niżej niż w górnopłacie a wyżej niż w średniopłacie.

Wikipedia


grzbietoród

wodny płaz bezogonowy; żaba bezjęzyczna


SJP.pl


grzbietorodowate

rodzina płazów bezogonowych; grzbietorody, bezjęzykowe, żaby bezjęzyczne


SJP.pl

Grzbietorodowate, żaby bezjęzyczne, bezjęzykowe, grzbietorody (Pipidae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura). W obrębie tej rodziny wyróżnia się 4 rodzaje i 41 gatunków.

Wikipedia


grzbietorody

wodny płaz bezogonowy; żaba bezjęzyczna


SJP.pl


grzbietowiec

środowiskowo: zawodnik pływający stylem grzbietowym


SJP.pl


grzbietówka

1. pasek tektury do usztywniania grzbietu książki;
2. dawniej: strzelba myśliwska


SJP.pl

Grzbietówka – pasek kartonu (dawniej drewna) stosowany jako wewnętrzne usztywnienie grzbietu książki w procesie oprawy, również określenie na sam karton do tworzenia grzbietówki.

Wikipedia


grzbietowy

przymiotnik od: grzbiet


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) anat. dotyczący grzbietu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒbʲjɛˈtɔvɨ, AS: gžbʹi ̯etovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzbiet mrz.

 przysł. grzbietowo

Wiktionary


grzdyl

lekceważąco o niedorosłym człowieku, zwłaszcza chłopcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. żart. małe dziecko

 (1.2) posp. pogard. stary mężczyzna

 (1.3) posp. osoba o gburowatym usposobieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ten stary grzdyl znowu nie zamknął furtki!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grzdylnąć dk.

Wiktionary


grzebać

rozgarniać coś lub przerzucać, szukając czegoś


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) rozgarniać, np. ziemię

 (1.2) chować zmarłego do grobu lub zajmować się grabarstwem

 (1.3) szukać czegoś rozgarniając coś lub przerzucając

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pani zabija pana, zabiwszy grzebie w gaju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛbat͡ɕ, AS: gžebać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzebień m., pogrzeb m., pogrzebacz m., grzebała m./ż., grzebowisko n., grzebiące nmos., grzebanie n., pogrzebanie n.

 czas. grześć ndk., pogrześć dk., pogrzebać dk., rozgrzebywać ndk., rozgrzebać dk.. zagrzebywać ndk., zagrzebać dk., przegrzebywać ndk., przegrzebać dk.

 przym. grzebalny, grzebieniasty, pogrzebowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) chować

 (2.1) guzdrać się

Wiktionary


grzebacz

Grzebacz (Scalopus) – rodzaj ssaków z podrodziny grzebaczy (Scalopinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).

Wikipedia


grzebaczowate

rodzina owadów błonkoskrzydłych podobnych do os


SJP.pl

Grzebaczowate (Sphecidae) – rodzina owadów z rzędu błonkówek. Jedna z rodzin tradycyjnie zaliczanych do grzebaczy, obecnie zgrupowanych w nadrodzinie Apoidea. W Polsce występuje około 230 gatunków.

Wikipedia


grzebaczowaty

o cechach grzebaczowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


grzebak

narzędzie do poruszania paliwem w palenisku lub usuwania części spalonych; pogrzebacz, ożóg


SJP.pl


grzebalisko

część w kurniku, o podłodze wysypanej ściółką, przeznaczona do grzebania w poszukiwaniu wysypywanego tam ziarna, zmuszająca kury do ruchu


SJP.pl


grzebalnia

1. miejsce przeznaczone do grzebania martwych zwierząt; grzebisko, grzebowisko;
2. sklep lub jego część, gdzie można samodzielnie wybierać towar spośród wielu podobnych, przeważnie tanich; grzebalnik


SJP.pl


grzebalnictwo

1. ogół spraw związanych z organizacją pogrzebów;
2. żartobliwie: grzebanie w czymś


SJP.pl


grzebalniczy

1. związany z grzebaniem zwłok;
2. żartobliwie: związany z grzebaniem w czymś


SJP.pl


grzebalnik

1. dawniej: miejsce grzebania zwłok; grzebalisko;
2. żartobliwie: sklep lub jego część, gdzie można samodzielnie wybierać towar spośród wielu podobnych, przeważnie tanich; grzebalnia


SJP.pl


grzebalny

dotyczący obrzędu grzebania zmarłych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grzebaniem (pochówkiem) ciała, dotyczący grzebania ciała

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzebanie n., pogrzeb mrz., pogrzebanie n., pogrzebisko n.

 czas. grzebać ndk., pogrzebać dk.

 przym. pogrzebowy

 przysł. pogrzebowo

Wiktionary


grzebalski

nazwisko


SJP.pl


grzebanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grzebać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛˈbãɲɛ, AS: gžebãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pogrzeb m., pogrzebacz m., pogrzebanie n., grzebiące nmos.

 czas. grzebać ndk., pogrzebać dk.

 przym. grzebalny

 przysł. pogrzebowo

Wiktionary


grzebała

rozgarniać coś lub przerzucać, szukając czegoś


SJP.pl


grzebiące

rozgarniać coś lub przerzucać, szukając czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Galliformes|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przepiórowate i perlice należą do grzebiących.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzebak mrz., grzebanie n.

 czas. grzebać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kuraki

Wiktionary


grzebiący

rozgarniać coś lub przerzucać, szukając czegoś


SJP.pl


grzebielucha

1. dawniej: jaskółka brzegówka; brzegówka;
2. regionalnie: kura


SJP.pl


grzebień

1. przyrząd do czesania lub układania włosów;
2. wypustka na głowie i dziobie u niektórych ptaków;
3. górna, wystająca część hełmu lub szyszaka;
4. u capa kozicy: długa, gęsta sierść wzdłuż grzbietu;
5. grzebień fali - grzbiet fali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fryzj. przyrząd do czesania, rozczesywania włosów;

 (1.2) fryzj. przyrząd do upinania włosów

 (1.3) ornit. mięsisty czerwony wyrostek na głowie i dziobie niektórych ptaków; także zębate wyrostki wzdłuż grzbietu i ogona gadów

 (1.4) anat. wystający, zgrubiały fragment kości, miejsce przyczepu mięśni lub błon międzykostnych;

 (1.5) archit. ażurowy element dekoracyjny umieszczany na kalenicy dachu lub okapie;

 (1.6) techn. narzędzie lub element urządzenia kształtem przypominające grzebień (1.1)

 (1.7) łow. długa, gęsta sierść wzdłuż grzbietu capa kozicy

 (1.8) hist. wojsk. górna, wystająca część hełmu lub szyszaka

 (1.9) kulin. rodzaj ciastka w kształcie koguciego grzebienia (1.3)

Wiktionary

Urządzenia
  • grzebień – przyrząd służący do układania włosów
  • grzebień – część konstrukcyjna hełmu
  • grzebień – instrument muzyczny
  • grzebień – wzornik do identyfikacji skoku gwintu
Architektura
  • grzebień – część dachu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeczesz włosy grzebieniem.

 (1.1) W moim grzebieniu połamały się zęby, więc musiałam go wyrzucić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛbʲjɛ̇̃ɲ, AS: gžebʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzebieniarstwo n.

:: zdrobn. grzebyk m., grzebyczek m.

 czas. grzebać ndk.

 przym. grzebieniowy, grzebieniasty, grzebieniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) grzebyk

Wiktionary


grzebieniarski

przymiotnik od: grzebieniarz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą grzebieniarza, dotyczący grzebieniarza lub grzebieniarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzebieniarz mos., grzebieniarstwo n., grzebień mrz., grzebyk mrz.

Wiktionary


grzebieniarz

dawniej: wytwórca lub sprzedawca grzebieni


SJP.pl


grzebieniasty

1. mający kształt grzebienia;
2. mający grzebień


SJP.pl


grzebienica

kępkowa trawa barwy żółtozielonej, pospolita w całej Europie, porastająca łąki, pastwiska i przydroża


SJP.pl

Grzebienica (Cynosurus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 8–11 gatunków występujących w północnej Afryce, Europie i południowo-zachodniej Azji. W Polsce występuje grzebienica pospolita (Cynosurus cristatus), przejściowo dziczeje także grzebienica najeżona (Cynosurus echinatus).

Wikipedia


grzebieniowaty

podobny do grzebienia


SJP.pl


grzebieniowiec

zwykle w liczbie mnogiej: ptak posiadający rozbudowany grzebień, kostną listwę wzdłuż mostka, będącą zaczepem mięśni piersiowych


SJP.pl

Grzebieniowiec (Ctenidium (Schimp.) Mitt.) – rodzaj mchu należący do rodziny gajnikowatych (Hylocomiaceae M. Fleisch.). Liczy około 21 gatunków szeroko rozpowszechnionych na świecie, występujących w strefie umiarkowanej i tropikalnej, z koncentracją w południowo-wschodniej Azji.

Wikipedia


grzebieniowski

nazwisko


SJP.pl


grzebieniowy

przymiotnik od: grzebień


SJP.pl


grzebienisko

wieś w Polsce w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim


SJP.pl

Grzebienisko (niem. Kammthal) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Duszniki.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1387 roku – wymieniana jako własność rodziny Grzebienickich lub Grzebienieckich.

Wikipedia


grzebionatka

roślina zielna, krzew lub półkrzew z rodziny szarłatowatych; celozja


SJP.pl


grzebiółka

gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny jaskółkowatych; brzegówka, grzebółka


SJP.pl


grzebisko

miejsce przeznaczone do grzebania martwych zwierząt; grzebalnia, grzebowisko


SJP.pl


grzebisz

nazwisko


SJP.pl


grzebiuszka

grzebiuszka ziemna - bezogonowy płaz prowadzący nocny tryb życia, w Polsce chroniony; huczek


SJP.pl

Grzebiuszka ziemna, huczek, huczek ziemny (Pelobates fuscus) – gatunek płaza bezogonowego z rodziny grzebiuszkowatych (Pelobatidae), zamieszkujący Europę.

Wikipedia


grzebiuszkowate

rodzina zwierząt z rzędu płazów bezogonowych


SJP.pl

Grzebiuszkowate, huczki (Pelobatidae) – monotypowa rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).

Wikipedia


grzebiuszkowaty

o cechach grzebiuszkowatych (rodzina zwierząt)


SJP.pl


grzebowisko

teren przeznaczony do zakopania zwłok zwierząt


SJP.pl

Cmentarz dla zwierząt – wydzielone miejsce pochówku zwierząt domowych. Przez ustawodawców stosowany jest też termin „grzebowisko” – specjalnie w odniesieniu do większych zwierząt, bardziej gospodarczych niż domowych.

Wikipedia


grzebuła

potocznie: człowiek powolny


SJP.pl


grzebyczak

grzebyczak żółtawy - gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych


SJP.pl


grzebyczek

zdrobnienie od: grzebyk


SJP.pl


grzebyk

potocznie: mały grzebień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały grzebień

 (1.2) ent. ktenidium

Wiktionary

Grzebyk, grzebykowiec, plewikwiat (Achyranthes) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae). Obejmuje 6–11 gatunków występujących w strefie tropikalnej i subtropikalnej Afryki i Azji, jeden gatunek sięga Europy, jeden (A. arborescens) występuje na wyspie Norfolk.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. grzebień m., grzebieniarstwo n., grzebieniarz m., grzebieniowiec m.

 przym. grzebieniowy, grzebieniasty, grzebieniowaty, grzebieniarski

Wiktionary


grzebykoczułki

zaciosek grzebykoczułki - gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych


SJP.pl


grzebykorożny

wyschlik grzebykorożny - gatunek chrząszcza z rodziny kołatkowatych


SJP.pl


grzebykowaty

przypominający mały grzebień


SJP.pl


grzebykowy

przymiotnik od: grzebyk


SJP.pl


grzech

uczynek wykraczający przeciw jakimś normom postępowania, np. zasadom podanym w Biblii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. celowe przekroczenie norm moralnych uznawanych w danej religii;

Wiktionary

Grzech – przekroczenie norm religijnych. W religiach, w których Bóg jest bytem osobowym, jak judaizm i chrześcijaństwo, grzech oznacza dobrowolne zerwanie przymierza z Bogiem poprzez dokonanie złego czynu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Brzydzi się grzechem człowiek prawy i dobroduszny.

 (1.1) Przed śmiercią postanowiła wyznać wszystkie grzechy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛx, AS: gžeχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzesznik mos., grzesznica ż., grzeszenie n., rozgrzeszenie n., rozgrzeszanie n., grzeszność ż.

:: zdrobn. grzeszek m.

 czas. grzeszyć ndk., zgrzeszyć dk., rozgrzeszać ndk., rozgrzeszyć dk.

 przym. grzeszny, grzechowy

 przysł. grzesznie

Wiktionary


grzechnik

nazwisko


SJP.pl


grzechot

1. odgłos uderzających o coś twardych przedmiotów;
2. odgłos strzelaniny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) terkotliwy dźwięk twardych przedmiotów obijających się o ścianki zamkniętego pojemnika

 (1.2) odgłos wystrzałów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spod suchych liści doszedł nas cichy grzechot.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechotanie n., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotniki lm nm., grzechotnikowate lm nm.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzechotanie

Wiktionary


grzechotać

wydawać lub powodować wydawanie odgłosu strzałów lub uderzających o coś twardych przedmiotów


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zagrzechotać)

 (1.1) wydawać z siebie grzechot

 (1.2) wywoływać grzechotanie przez poruszanie instrumentem lub przedmiotem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z głębokości wielkich domów / ślepe kraby wyszły, / a za nimi grzechotały ogony / rude jak lisy.

 (1.1) Trzeszczą w nich stawy i kości grzechoczą, / Z uszu im piasek się sypie, / Żwir zgrzyta w płucach, a jednak ochoczo / Tańcują sobie na stypie.

 (1.2) Dzieci grzechocą terkotkami, biegając po sieni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotanie n., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotniki lm nm., grzechotnikowate lm nm.

 czas. zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary


grzechotanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dźwięk wydawany przez drobne przedmioty uderzające rytmicznie w ścianki zamkniętego pojemnika

 (1.2) poruszanie instrumentem lub przedmiotem w celu wytworzenia grzechotu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piłka została zmodyfikowana tak, by wydawała dźwięki dzwonienia lub grzechotania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotniki lm nm., grzechotnikowate lm nm.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzechot

Wiktionary


grzechotka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. pot. instrument perkusyjny z pojemnikiem zawierającego małe przedmioty wydającymi dźwięki przy potrząsaniu

 (1.2) rodzaj zabawki dla niemowląt grzechoczącej przy potrząsaniu

 (1.3) techn. pot. przyrząd służący do ręcznego napędzania narzędzia wyposażony w mechanizm zapadkowy

 (1.4) zool. zakończenie ogona grzechotnika grzechoczące przy potrząsaniu

Wiktionary

Gruchawka – instrument muzyczny z grupy idiofonów potrząsanych, składający się z korpusu wykonanego z gliny lub drewna osadzonego na rękojeści, wewnątrz którego umieszczono kilka kamyczków, ziarenek śrutu bądź nasion. Potrząsanie gruchawką powoduje uderzanie ziaren w ścianki korpusu i powstawanie charakterystycznych dźwięków. Jest to jeden z najstarszych znanych instrumentów muzycznych; w Polsce spotykany m.in. w wykopaliskach archeologicznych w rejonach kultury łużyckiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stojący człowiek trzymał ręce, wzniesione nad głową, i potrząsał grzechotką, wydającą głuche, warczące dźwięki.

 (1.2) Mój dwunastoletni syn bawi się grzechotką młodszej siostry. To jest bardzo dziwne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛˈxɔtka, AS: gžeχotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotnik mzw., grzechotanie n., grzechotnikowate nmos., grzechotniki nmos.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk|szczyrkowka.

Wiktionary


grzechotliwy

przypominający głos grzechotki; grzechoczący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wydający grzechot, podobny do grzechotania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie udaje mu się zgrać ruchów, raz jednym, raz drugim paluchem dziabie w skraj talerza, skorupa przechyla się i dygocze, hula po stole w grzechotliwym tańcu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotanie n., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotniki lm nm., grzechotnikowate lm nm.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

Wiktionary


grzechotnik

jadowity wąż z charakterystyczną grzechotką na końcu ogona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) herp. wąż o długich zębach jadowych i z charakterystyczną grzechotką na końcu ogona;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grzechotnika możesz spotkać w Ameryce i Azji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛˈxɔtʲɲik, AS: gžeχotʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechotniki nmos., grzechotnikowate nmos., grzechot mrz., grzechotka ż., grzechotanie n.

 czas. zagrzechotać, grzechotać ndk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary


grzechotniki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Crotalinae|Oppel|ref=tak., podrodzina jadowitych węży z rodziny żmijowatych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W części policzkowej grzechotniki posiadają receptory ciepła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotanie n., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotnikowate lm nm.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzechotnikowate

Wiktionary


grzechotnikowate

rodzina węży jadowitych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Crotalinae|Oppel|ref=tak., podrodzina jadowitych węży z rodziny żmijowatych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U grzechotnikowatych występują receptory ciepła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzechot mrz., grzechotanie n., grzechotka ż., grzechotnik mzw., grzechotniki lm nm.

 czas. grzechotać ndk., zagrzechotać dk.

 przym. grzechotliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzechotniki

Wiktionary


grzechotnikowaty

o cechach grzechotnikowatych (rodzina węży)


SJP.pl


grzechowiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Czesław Grzechowiak – polski wojskowy
  • Florian Grzechowiak – polski koszykarz, piłkarz ręczny
  • Jerzy Grzechowiak – polski chemik
  • Jolanta Grzechowiak-Milewska – polska inżynier chemii
  • Tomasz Grzechowiak – polski koszykarz

Wikipedia


grzechowy

dawniej: dotyczący grzechu, związany z grzechem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. rel. dotyczący grzechu, związany z grzechem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Panie Jezu, Sługo Pański, […]. Tak jak woda obmywa brud naszych ciał, tak Twoja krew oczyszcza nas z wszelkiej winy i zmazy grzechowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech mrz.

Wiktionary


grzechulski

nazwisko


SJP.pl


grzeczn.

skrót od: grzecznościowy (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


grzeczniactwo

ironicznie: przesadna grzeczność, układność


SJP.pl


grzeczniak

ironicznie: człowiek przesadnie grzeczny, układny; grzeczniś


SJP.pl


grzecznie

przysłówek

 (1.1) w sposób grzeczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzeczność ż., grzeczności nmos.

 przym. grzeczny, grzeczniutki, grzecznościowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uprzejmie

Wiktionary


grzecznieć

stawać się grzecznym lub grzeczniejszym


SJP.pl


grzeczniej

stopień wyższy od przysłówka: grzecznie


SJP.pl


grzeczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: grzeczny


SJP.pl


grzeczniś

ironicznie: człowiek przesadnie grzeczny, układny; grzeczniak


SJP.pl

Patrz:

grzeczniś

grzecznisia

grzeczniś


SJP.pl

Patrz:

grzeczniś

grzeczniuchny

zdrobnienie od: grzeczny; grzeczniutki, grzeczniusi


SJP.pl


grzeczniusi

zdrobnienie od: grzeczny; grzeczniutki, grzeczniuchny


SJP.pl


grzeczniutki

zdrobnienie od: grzeczny; grzeczniuchny, grzeczniusi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: grzeczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wrócili więc do lansowania grzeczniutkiego wizerunku piosenkarki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛt͡ʃʲˈɲutʲci, AS: gžečʹńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzeczność ż.

 przysł. grzeczniutko, grzecznie

 przym. grzeczny

Wiktionary


grzecznopanieński

Grzeczna Panna


SJP.pl

Patrz:

Grzeczna Panna

grzeczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uprzejmy sposób zachowania

 (1.2) pot. posłuszne zachowanie dziecka

 (1.3) przysługa

 (1.4) grzeczności uprzejme słowa i gesty, komplementy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bez jaj, Katrine, bez jaj, mam tak stać i z grzeczności nic nie mówić, kiedy widzę to, co widzę?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: gžečność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. grzeczny, grzeczniutki, grzecznościowy, ugrzeczniony

 przysł. grzecznie, grzeczniutko, grzecznościowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) galanteria, kindersztuba, kurtuazyjność, polor, szarmanckość, uprzejmość

 (1.2) posłuszeństwo, potulność, układność, uległość; pot. spolegliwość

 (1.3) pójście na rękę, przysługa

 (1.4) uprzejmości, komplementy

Wiktionary


grzeczności

zachowanie będące wyrazem uprzejmości


SJP.pl


grzecznościowy

przymiotnik od: grzeczność


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który charakteryzuje się grzecznością; taki, od którego wymagana jest grzeczność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pewnego dnia, gdy mówiliśmy o zwrotach grzecznościowych, zamiast „na zdrowie” powiedziałem „smacznego” - oczywiście było dużo śmiechu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡʒɛt͡ʃnɔɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: gžečnośćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzeczność

 przym. grzeczny

 przysł. grzecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kulturalny

Wiktionary


grzeczny

dobrze wychowany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o dziecku: taki, który jest posłuszny, spokojny, miły, dobry

 (1.2) taki, który jest dobrze wychowany, jest uprzejmy, układny; taki, który jest dowodem dobrego wychowania, uprzejmości

 (1.3) stpol. do rzeczy, dorzeczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młodzież w Jarosławiu jest na ogół grzeczna, ale, jak wszędzie, zdarzają się wyjątki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛt͡ʃnɨ, AS: gžečny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzeczność ż., grzeczności nmos.

 czas. ugrzecznić

 przym. grzeczniutki, grzecznościowy

 przysł. grzecznie, grzeczniutko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kulturalny, uprzejmy; gw-pl|Śląsk Cieszyński|spusobny.

Wiktionary


grzęda

1. poziomy drążek w kurniku, na którym może odpoczywać ptactwo domowe;
2. wydzielony pas ziemi uprawnej w ogrodzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poziomy drążek w kurniku, na którym może odpoczywać ptactwo domowe

 (1.2) wydzielony pas ziemi uprawnej w ogrodzie

 (1.3) forma rzeźby skorupy ziemskiej przypominająca wał

 (1.4) w alpinizmie: wąska wypukłość na stromym zboczu biegnąca z góry na dół

 (1.5) bud. element konstrukcji dachu,

Wiktionary

  • grzęda – element konstrukcji dachu
  • grzęda – konstrukcja wykorzystywana przy hodowli drobiu
  • grzęda – element wyposażenia chłopskiej izby
  • grzęda – w geomorfologii forma ukształtowania terenu
W Polsce
  • Grzęda – część miasta Różan, w woj. mazowieckim, w pow. makowskim, w gminie Różan
  • Grzęda – część wsi Łyse, w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Łyse
  • Grzęda – część wsi Wejdo, w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Łyse
  • Grzęda – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Bisztynek

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Uprawiasz truskawki na grzędzie czy w donicach?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛ̃nda, AS: gžnda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grządeczka ż., grządka ż., rządek mrz.

 przym. grzędowy

Wiktionary


grzędowicz

nazwisko


SJP.pl


grzędowy

przymiotnik od: grzęda


SJP.pl


grzędziński

nazwisko


SJP.pl


grzegorczak

nazwisko


SJP.pl


grzegorczuk

nazwisko


SJP.pl


grzegorczyk

nazwisko


SJP.pl

Grzegorczyk − polskie nazwisko, w latach 90. XX wieku nosiło je 10.123 osób.

  • Andrzej Grzegorczyk − polski matematyk i filozof
  • Filip Grzegorczyk − polski prawnik i menedżer
  • Helena Grzegorczyk (1918-1985) – polska Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.
  • Jan Grzegorczyk − polski dziennikarz i pisarz
  • Józef Grzegorczyk − żołnierz Batalionów Chłopskich, oficer Wojska Polskiego
  • Józef Grzegorczyk − prezydent Olsztyna
  • Karol Grzegorczyk − polski lekkoatleta
  • Paweł Grzegorczyk − polski gitarzysta i wokalista
  • Paweł Grzegorczyk − polski prawnik, cywilista, związany z UAM w Poznaniu
  • Robert Grzegorczyk − polski łyżwiarz
  • Ryszard Grzegorczyk (1939-2021) − polski piłkarz i trener piłkarski
  • Tomasz Grzegorczyk − polski prawnik, sędzia Sądu Najwyższego
  • Władysław Grzegorczyk (1905-1981) – polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Wikipedia


grzegorek

nazwisko


SJP.pl


grzegorowski

nazwisko


SJP.pl


grzegorski

nazwisko


SJP.pl


grzegorz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. wieś w Polsce, w gminie Chełmża, w województwie kujawsko-pomorskim;

Wiktionary

Grzegorz – imię męskie pochodzące poprzez łacińską formę Gregorius od greckiego Gregorios, wywodzącego się ze słowa γρηγορέω oznaczającego 'być czujnym'. W formie łacińskiej użyte pierwszy raz przez papieża Grzegorza I, doktora kościoła.Odnotowano 16 papieży o tym imieniu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Grzegorz i jestem informatykiem spod Wrocławia.

 (1.1) Płyta Grzegorza leży na parapecie, pomyślałem o oddaniu jej już rano.

 (1.1) Pracuję wspólnie z Grzegorzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛɡɔʃ, AS: gžegoš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorzowa ż., Grzegorzówna ż., Grzegorzostwo lm m., Grzesiowa ż., Grzesiówna ż., Grześkowa ż., Grześkówna ż., Grzegorzowice nmos., Grzegorze nmos., Grzegorzew m., Grzegorzewice nmos., Grzegorzewo n., gregorianki nmos., Grzegórzki nmos., Gregorianum n., Grzegorzówka ż., Grześkówka ż.

:: zdrobn. Grześ m., Grzesio m., Grzesiek m.

:: zgrub. Grzech m.

 przym. Grzegorzowy, Grzesiowy, gregoriański, grzegorzewski, grzegorzówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Grześ, Grzesio, Grzesiek; zgrub. Grzech; zdrobn. reg. śl. Gielo.

Wiktionary


grzegorzak

nazwisko


SJP.pl


grzegórzecki

przymiotnik od: Grzegórzki


SJP.pl


grzegorzek

nazwisko


SJP.pl


grzegorzew

wieś w Polsce


SJP.pl

Grzegorzew – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, siedziba gminy Grzegorzew, nad rzeką Rgilewką, na Wysoczyźnie Kłodawskiej. Dawniej miasto duchowne; uzyskał lokację miejską przed 1339 rokiem, zdegradowany w 1870 roku. W końcu XVI wieku jako miasto arcybiskupstwa gnieźnieńskiego leżało w powiecie łęczyckim województwa łęczyckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


grzegorzewice

W Polsce
  • Grzegorzewice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Grzegorzewice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Warka
  • Grzegorzewice – kolejowy przystanek osobowy w Piotrkowicach, w województwie mazowieckim
Zobacz też
  • Grzegorzowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Waśniów

Wikipedia


grzegorzewicz

nazwisko


SJP.pl


grzegorzewski

przymiotnik od: Grzegorzew


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Grzegorzewa, związany z Grzegorzewem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz mos./mrz., Grzegorzew m., grzegorzewianin m., grzegorzewianka ż.

Wiktionary


grzegórzki

dzielnica w śródmieściu Krakowa


SJP.pl

Grzegórzki – dawna wieś podkrakowska. Obecnie wchodzi w skład krakowskiej dzielnicy II Grzegórzki, na wschód od centrum miasta.

Wikipedia


grzegorzostwo

Grzegorz z małżonką; Grzegorzowie


SJP.pl


grzegorzowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w gminie Rudnik, w województwie śląskim;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w gminie Waśniów, w województwie świętokrzyskim;

 (1.3) geogr. zob. Grzegorzowice Małe.

 (1.4) geogr. zob. Grzegorzowice Wielkie.

Wiktionary

W Polsce
  • Grzegorzowice – wieś w woj. śląskim, w pow. raciborskim, w gminie Rudnik
  • Grzegorzowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Waśniów
  • Grzegorzowice – gromada
  • Grzegorzowice – dawna gmina
Zobacz też
  • Grzegorzowice Małe, Grzegorzowice Wielkie
  • Grzegorzowice-Kolonia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazywam się Konrad i pochodzę z Grzegorzowic, choć mieszkam w Krakowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡʒɛɡɔʒɔˈvʲit͡sɛ, AS: gžegožovʹice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz m.

Wiktionary


grzegorzowie

Grzegorz z małżonką; Grzegorzostwo


SJP.pl


grzegorzowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grzegorza lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Grzegorza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Honorata widziała Grzegorzowe auto na parkingu koło kościoła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz mos., Grzesiek mos., Grześ mrz./mos.

Wiktionary


grzegrzółecki

Grzegrzółki


SJP.pl

Patrz:

Grzegrzółki

grzegrzółka

nazwisko


SJP.pl


grzegrzółki

nazwisko


SJP.pl

Grzegrzółki (dawniej Kukukswalde, Camalwen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grzegrzółki, po jej zniesieniu w gromadzie Pasym. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


grzejka

dawniej: worek gumowy lub blaszane naczynie napełniane gorącą wodą, stosowane do rozgrzewania ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) woreczek lub saszetka do ogrzewania dłoni lub stóp

Wiktionary


grzejnictwo

dział przemysłu zajmujący się projektowaniem, produkcją i zastosowaniem grzejników


SJP.pl


grzejnik

1. urządzenie do ogrzewania;
2. grzejnik konwekcyjny - grzejnik centralnego ogrzewania; konwektor


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie do ogrzewania pomieszczeń

 (1.2) slang. osoba uzależniona od narkotyków

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grzejnikowy, grzejny, grzewczy

 rzecz. grzanie n., grzałeczka ż., grzaniec mrz., grzałka ż., nagrzewnica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaloryfer, piecyk

 (1.2) ćpun, narkoman

Wiktionary


grzejnikowy

przymiotnik od: grzejnik


SJP.pl


grzejny

dający ciepło, podnoszący temperaturę


SJP.pl


grzejszczak

nazwisko


SJP.pl


grzejszczyk

nazwisko


SJP.pl


grzela

nazwisko


SJP.pl


grzelak

nazwisko


SJP.pl

  • Agnieszka Grzelak (ur. 1967) – polska pisarka
  • Agnieszka Grzelak – polska prawnik, profesor Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie
  • Aleksander Grzelak – polski ekonomista, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
  • Andrzej Grzelak (ur. 1939) – polski prawnik, sędzia, wiceminister sprawiedliwości
  • Bartłomiej Grzelak (ur. 1981) – polski piłkarz
  • Czesław Grzelak (ur. 1942) – polski historyk wojskowości, profesor i prorektor piotrkowskiej filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
  • Eliza Grzelak (ur. 1961) – polska filolog, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Edward Grzelak (ur. 1926) – polski religioznawca marksistowski, czołowy teoretyk polityki wyznaniowej Polski Ludowej
  • Grzegorz Grzelak (ur. 1953) – polski politolog, samorządowiec, działacz opozycji w okresie PRL
  • Janusz Grzelak (ur. 1941) – polski psycholog, profesor nauk humanistycznych, wiceminister edukacji
  • Jarosław Grzelak (ur. 1964) – producent telewizyjny, związany od 1991 roku z Telewizją Polską (TVP)
  • Klaudia Grzelak (ur. 1996) – polska siatkarka
  • Krzysztof Grzelak (ur. 1963) – polski żużlowiec
  • Lilla Grzelak – polski literaturoznawca i kulturoznawca, profesor Instytutu Slawistyki PAN
  • Maria Grzelak – profesor Uniwersytetu Łódzkiego
  • Piotr Grzelak (ur. 1982) – polski urzędnik i samorządowiec
  • Rafał Grzelak (ur. 1982) – polski piłkarz
  • Rafał Grzelak (ur. 1988) – polski piłkarz
  • Stanisław Grzelak (ur. 1920) – polski kolarz szosowy startujący w latach 1938-1948, zwycięzca Tour de Pologne w 1947 roku
  • Szymon Grzelak – polski psycholog, wiceprezes Zarządu Fundacji Homo Homini im. Karola de Foucauld
  • Tadeusz Grzelak (1929-1996) – polski bokser, wicemistrz Europy, olimpijczyk

Wikipedia


grzelczak

nazwisko


SJP.pl


grzelczyk

nazwisko


SJP.pl


grzelec

nazwisko


SJP.pl


grzelewski

nazwisko


SJP.pl


grzeliński

nazwisko


SJP.pl


grzelka

nazwisko


SJP.pl


grzeloński

nazwisko


SJP.pl


grzelszczak

nazwisko


SJP.pl


grzemski

nazwisko


SJP.pl


grzenia

nazwisko


SJP.pl

Grzenia – kaszubski dobrotliwy duch będący opiekunem snu oraz sennych marzeń. Usypia zmęczonych ludzi i budzi ich rześkimi.

Grzenia opiekował się także zwierzętami, dzikimi i domowymi. Późną jesienią mieszkał w głębokich lasach i czuwał nad hibernującymi zwierzętami.

Wikipedia


grzenkowicz

nazwisko


SJP.pl


grześ

zdrobnienie od: Grzegorz (imię męskie); Grzesiek, Grzesio


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Grzegorz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. dwuwierzchołkowy szczyt w Tatrach Zachodnich, znajdujący się na granicy polsko-słowackiej;

Wiktionary

Grześ (słow. Lúčna, 1653 m) – dwuwierzchołkowy szczyt w Tatrach Zachodnich, znajdujący się w grzbiecie granicznym na zachód od Polany Chochołowskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grześ spadł z roweru i złamał szczękę.

 (1.1) Mój syn Grześ na tegoroczny obóz harcerski pojedzie w Bieszczady.

 (1.1) Idzie Grześ / Przez wieś, / Worek piasku niesie, / A przez dziurkę / Piasek ciurkiem / Sypie się za Grzesiem.

 (2.1) Byliśmy wczoraj z Jonatanem na Grzesiu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛɕ, AS: gžeś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz m., Grzesiek m., Grzesio m., Grzesiu mos.

 przym. Grzegorzowy, Grzesiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Grzesiek, Grzesio

Wiktionary


grześć

dawniej: grzebać


SJP.pl


grześczak

nazwisko


SJP.pl


grzesiak

nazwisko


SJP.pl

Znane postaci noszące nazwisko Grzesiak:

  • Anna Grzesiak (ur. 1987) – polska triathlonistka
  • Józef Grzesiak (ujednoznacznienie)
  • Kazimierz Grzesiak (ur. 1935) – działacz partyjny, wiceminister
  • Zbigniew Grzesiak (ujednoznacznienie)
  • Zofia Grzesiak (1914–2004) – polska pisarka żydowskiego pochodzenia

Wikipedia


grzesiek

zdrobnienie od: Grzegorz (imię męskie); Grześ, Grzesio


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Grzegorz

Wiktionary

Grzegorz – imię męskie pochodzące poprzez łacińską formę Gregorius od greckiego Gregorios, wywodzącego się ze słowa γρηγορέω oznaczającego 'być czujnym'. W formie łacińskiej użyte pierwszy raz przez papieża Grzegorza I, doktora kościoła.Odnotowano 16 papieży o tym imieniu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaniosłam Grześkowi trochę rosołu do szpitala.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grześ m., Grzegorz mrz./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Grześ, Grzesiu

Wiktionary


grzesik

nazwisko


SJP.pl

  • Grzesik – polskie nazwisko

Osoby o nazwisku Grzesik:

  • Tadeusz Grzesik – seryjny morderca
  • Karol Grzesik (ujednoznacznienie)
  • Józef Grzesik (ujednoznacznienie)
  • Zofia Grzesik – polska harcerka
  • Bogusław Grzesik – polski elektrotechnik
  • Dariusz Grzesik – piłkarz
  • Włodzimierz Grzesik – wokalista rockowy
  • Jan Grzesik – piłkarz

Wikipedia


grzesiński

nazwisko


SJP.pl


grzesio

zdrobnienie od: Grzegorz (imię męskie); Grześ, Grzesiek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od: Grzegorz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Krzesio może pożyczać komiksy od Grzesia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛɕɔ, AS: gžeśo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz m., Grzesiek m., Grześ m., Grzesiu mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Grzesiek, Grześ

Wiktionary


grzesiowie

Grześ z małżonką


SJP.pl


grzesiowski

nazwisko


SJP.pl

  • Krzysztof Grzesiowski – polski dziennikarz
  • Krzysztof Grzesiowski (ur. 1981) – polski siatkarz
  • Paweł Grzesiowski - lekarz

Wikipedia


grzesiowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grzesia lub z nim związany


SJP.pl


grzesiu

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gwara. zdrobn. od: Grzegorz

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: Grzesio i Grześ

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czekaliśmy już tylko, aż przyjdą Grzesiu z Celinką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzegorz m., Grzesio m., Grześ m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Grześ, Grzesio

Wiktionary


grzesiuk

nazwisko


SJP.pl

  • Grzesiuk, chłopak z ferajny, polski film biograficzny z 2006 roku
Nazwiska
  • Lidia Grzesiuk – polska psycholog
  • Stanisław Grzesiuk – polski pisarz i pieśniarz
  • Cezary Grzesiuk – polski reżyser i montażysta filmowy

Wikipedia


grześkiewicz

nazwisko


SJP.pl


grześkowiak

nazwisko


SJP.pl

  • Alicja Grześkowiak – polski polityk
  • Kazimierz Grześkowiak – polski pisarz i artysta estradowy
  • Maciej Grześkowiak – polski dziennikarz

Wikipedia


grześkowie

zdrobnienie od: Grzegorz (imię męskie); Grześ, Grzesio


SJP.pl


grześkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grześka lub z nim związany


SJP.pl


grzeszak

nazwisko


SJP.pl


grzeszczak

nazwisko


SJP.pl


grzeszczuk

nazwisko


SJP.pl


grzeszczyk

nazwisko


SJP.pl


grzeszek

zdrobnienie od: grzech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) drobne przewinienie, mały grzech, zdrobn. od: grzech

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszenie n., grzesznik m., grzesznica ż.

 czas. grzeszyć ndk., zgrzeszyć dk.

Wiktionary


grzeszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grzeszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛˈʃɛ̃ɲɛ, AS: gžešńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grzeszyć ndk.

 rzecz. grzeszność ż., grzeszek m., grzesznica ż., grzech

 przysł. grzesznie

Wiktionary


grzeszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


grzeszkowiak

nazwisko


SJP.pl


grzesznica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. grzeszna osoba płci żeńskiej

Wiktionary

  • Grzesznica (Die Sünderin) – powieść Petry Hammesfahr
  • Grzesznica (Sins of the Mind ) – amerykański film z 1997
  • Grzesznica (Amarte es mi pecado) – meksykański serial telewizyjny (telenowela) z 2004
  • Grzesznica (The Sinner)' – amerykański serial telewizyjny z 2017, ekranizacja powieścir

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡʒɛʃʲˈɲit͡sa, AS: gžešʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszek m., grzeszność ż., grzeszenie n.

:: fm. grzesznik m.

 czas. grzeszyć ndk., zgrzeszyć dk.

 przym. grzeszny

 przysł. grzesznie

Wiktionary


grzeszniczka

kobieta, która popełnia grzechy; grzesznica


SJP.pl


grzesznie

przysłówek

 (1.1) w sposób grzeszny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzeszność ż., grzech m., grzeszenie n., grzesznik m., grzesznica ż.

 czas. grzeszyć ndk.

 przym. grzeszny

Wiktionary


grzeszniej

stopień wyższy od przysłówka: grzesznie


SJP.pl


grzeszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: grzeszny; bardziej grzeszny


SJP.pl


grzesznik

osoba popełniająca grzechy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto grzeszy

Wiktionary

Grzech – przekroczenie norm religijnych. W religiach, w których Bóg jest bytem osobowym, jak judaizm i chrześcijaństwo, grzech oznacza dobrowolne zerwanie przymierza z Bogiem poprzez dokonanie złego czynu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mówił pan, że dosłownie lada tydzień nastąpi koniec świata, że zstąpią archaniołowie z ognistymi mieczami i będą ścinać głowy grzeszników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛʃʲɲik, AS: gžešʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszek m.

:: fż. grzesznica ż.

 czas. grzeszyć ndk.

 przym. grzeszny

 przysł. grzesznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zbłąkana owca, zbłąkana owieczka

Wiktionary


grzeszność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co grzeszne; cecha tego, kto grzeszny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszenie n., grzesznik m., grzesznica ż.

 czas. grzeszyć ndk.

 przym. grzeszny

 przysł. grzesznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niemoralność

Wiktionary


grzeszny

przymiotnik

 (1.1) popełniający grzechy; taki, który czyni rzeczy złe, niewłaściwe, niedobre, niemoralne

 (1.2) będący grzechem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie zadawaj się z tą grzeszną kobietą!

 (1.2) Tonę w grzesznych myślach, jak wyjść z tego bagna?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛʃnɨ, AS: gžešny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszność ż., grzesznik m., grzesznica ż.

 przysł. grzesznie

 czas. grzeszyć ndk.

Wiktionary


grzeszyć

1. dopuszczać się grzechu, złego uczynku;
2. odznaczać się czymś ujemnym


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rel. popełniać grzech, łamać zasadę (najczęściej moralną) narzuconą przez dany system religijny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spowiadam się Bogu wszechmogącemu i wam wszystkim, że zgrzeszyłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛʃɨt͡ɕ, AS: gžešyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzech m., grzeszek m., grzesznik m., grzesznica ż., grzeszność ż., grzeszenie n.

 przym. grzeszny

 przysł. grzesznie

Wiktionary


grzewczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ogrzewaniem budynków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sezon grzewczy już rozpoczął się, a kaloryfery wciąż zimne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛft͡ʃɨ, AS: gžefčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzejnik mrz., nagrzewnica ż., grzałka ż., grzanie n., ogrzewanie n., grzaniec n.

 czas. grzać ndk., ogrzewać ndk., ogrzać dk., wygrzewać ndk., wygrzać dk., nagrzewać ndk., nagrzać dk., podgrzewać ndk., podgrzać dk., zgrzewać ndk., zgrzać dk.

 przym. grzejny, ogrzewczy, ogrzewniczy

 przysł. grzewczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzejny, ogrzewczy

Wiktionary


grzęza

ciężarek do obciążania sieci rybackich


SJP.pl


grzęzawisko

miejsce podmokłe i grząskie; mokradło, bagno, trzęsawisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) grząskie miejsce stanowiące przeszkodę

 (1.2) książk. przen. stan nagromadzenia się trudności, niekorzystnych uwarunkowań

Wiktionary

Grzęzawisko (ang. The Jungle) – powieść amerykańskiego pisarza Uptona Sinclaira, opublikowana w 1906. Autor wydał ją własnym sumptem, ponieważ oficjalni wydawcy obawiali się drukować tak kontrowersyjny utwór.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niezbyt także dawno temu, po wielu miejscach nie było dróg dobrych, i w niektóre zakątki kraju trudno się było dostać po przepaścistych grzęzawiskach i wąwozach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzęzawica ż., grzęzawina ż., grzęzidło n., grzęzy lm nm., grzęźnięcie n.

 czas. grząźć ndk., ugrząźć dk., grzęznąć ndk., ugrzęznąć dk.

 przym. grząski, grzęski

 przysł. grząsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) topiel, topielisko

 (1.2) bagno

Wiktionary


grzęznąć

zagłębiać się w czymś grząskim; pogrążać się; grząźć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pogrążać się, zagłębiać się w czymś grząskim, zapadać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciężkie wozy grzęzły po osie w błotnistej mazi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɛ̃w̃znɔ̃ɲt͡ɕ, AS: gžũ̯znõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzęźnięcie n., grzęzawisko n., grzęzawica ż., grzęzidło n.

 czas. ugrzęznąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grząźć, więznąć

Wiktionary


grzęźnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grzęznąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɛ̃w̃ʑˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: gžẽũ̯źńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ugrzęznąć, grzęznąć ndk.

 rzecz. grzęzawisko n.

Wiktionary


grzęzy

wymiona u zwierzyny płowej


SJP.pl


grzmiąca

1. wydawać głośne dźwięki; huczeć, ryczeć;
2. głośno mówić


SJP.pl

  • Grzmiąca – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Głuszyca
  • Grzmiąca – wieś w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Cybinka
  • Grzmiąca – wieś w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny
  • Grzmiąca – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Wyśmierzyce
  • Grzmiąca – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Grzmiąca – wieś w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Bytów
  • Grzmiąca – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Grzmiąca

Wikipedia


grzmiącki

przymiotnik od: Grzmiąca


SJP.pl


grzmiący

1. wydawać głośne dźwięki; huczeć, ryczeć;
2. głośno mówić


SJP.pl


grzmieć

1. wydawać głośne dźwięki; huczeć, ryczeć;
2. głośno mówić


SJP.pl

czasownik niewłaściwy nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) o niebie, zazwyczaj w czasie burzy: wydawać grzmot

czasownik właściwy nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (2.1) wydawać głośne, niskie dźwięki niczym grzmot

 (2.2) mówić głośno i dobitnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najpierw się błyska, a potem grzmi.

 (2.1) Wentylator gwałtownie grzechocze gdzieś na głównym pokładzie, a teraz nieprzerwanie grzmi bełkotliwym, żwirowatym odgłosem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzmot mrz., grzmocik mrz., grzmienie n., odegrzmienie n., odgrzmienie n., odgrzmiewanie n., pogrzmiewanie n., przegrzmienie n., rozgrzmienie n., zagrzmienie n.

 czas. odegrzmieć dk., odgrzmieć dk., odgrzmiewać ndk., pogrzmiewać ndk., przegrzmieć dk., rozgrzmieć dk., zagrzmieć dk.

 przym. grzmiący

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) dudnić, huczeć

Wiktionary


grzmocić

1. uderzać w kogoś lub coś;
2. potocznie: wypijać dużą porcję alkoholu;
3. wulgarnie: odbywać stosunek seksualny


SJP.pl

czasownik

 (1.1) powodować hałas

Wiktionary


grzmocik

zdrobnienie od: grzmot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od grzmot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie grzmot, lecz tylko mały grzmocik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzmot m.

 czas. grzmieć

Wiktionary


grzmot

1. efekt akustyczny w postaci huku (suchego trzasku lub dudnienia), towarzyszący piorunowi wraz z błyskawicą;
2. silny trzask, huk; łomot, łoskot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) huk towarzyszący, wraz z błyskawicą, piorunowi

 (1.2) silny huk

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) pot. rub. pogard. o bardzo dużej, niezgrabnej kobiecie

 (2.2) pot. niezgrabny, stary, często niepotrzebny przedmiot, np. zawadzający mebel

Wiktionary

Grzmot – grom dźwiękowy wytworzony przez piorun. W zależności od rodzaju piorunu oraz jego odległości od słuchającego, grzmot może przybierać formy od ostrego, głośnego trzasku do długiego, niskiego pomruku. Nagłe zwiększenie ciśnienia i temperatury powietrza wskutek uderzenia piorunu powoduje jego szybkie rozszerzenie się, co z kolei wywołuje grom dźwiękowy. Odległość zjawiska od obserwatora może być wyliczona, znając odległość czasową pomiędzy zobaczeniem błyskawicy a usłyszeniem grzmotu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po błyskawicy często następuje grzmot.

 (2.2) Wyposażenie tego wynajętego mieszkania to same grzmoty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒmɔt, AS: gžmot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzmienie n., odegrzmienie n., odgrzmienie n., odgrzmiewanie n., pogrzmiewanie n., przegrzmienie n., rozgrzmienie n., zagrzmienie n.

:: zdrobn. grzmocik mrz.

 czas. grzmotnąć, grzmieć ndk., odegrzmieć dk., odgrzmieć dk., odgrzmiewać ndk., pogrzmiewać ndk., przegrzmieć dk., rozgrzmieć dk., zagrzmieć dk.

 przym. grzmiący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) huk

 (2.2) kolubryna, landara

Wiktionary


grzmotnąć

1. mocno uderzyć się lub kogoś;
2. wydać głośny dźwięk;
3. przewrócić się lub upaść z hałasem;
4. potocznie: wypić alkohol;
5. wulgarnie: odbyć stosunek seksualny


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. grzmocić)

 (1.1) uderzyć w coś lub w kogoś mocno

 (1.2) rzucić coś mocno

 (1.3) spaść lub przewrócić się z hałasem

 (1.4) wywołać nagły odgłos

 (1.5) pot. wypić porcję alkoholu

 (1.6) wulg. o mężczyźnie: odbyć stosunek seksualny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grzmotnę cię, jeśli się nie zamkniesz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒmɔtnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: gžmotnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzmotnięcie n., grzmocenie n., grzmot m.

Wiktionary


grzmotnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grzmotnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. grzmotnąć

Wiktionary


grzonka

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Grzonka – polski dziennikarz radiowy, sprawozdawca sportowy, publicysta
  • Jan Grzonka – działacz plebiscytowy, powstaniec śląski, poseł
  • Jan Grzonka – powstaniec śląski, działacz ruchu oporu w czasie II wojny światowej
  • Józef Grzonka – powstaniec śląski
  • Paweł Grzonka – polski chodziarz sportowy.

Wikipedia


grzonkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Janusz Grzonkowski – polski artysta plastyk
  • Stanisław Grzonkowski – polski działacz związkowy i polityk

Wikipedia


grzyb

1. cudzożywny organizm plechowy, nieposiadający ciałek zieleni;
2. nadziemna część organizmu plechowego, w kształcie kapelusza osadzonego na nóżce;
3. forma przypominająca kształtem grzyb;
4. pogardliwie: stary, niedołężny człowiek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Klonowa;

 (1.2) geogr. część wsi Gawłów w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Sochaczew

 (1.3) geogr. geol. formacja skalna w miejscowości Mirów na Wyżynie Częstochowskiej;

 (1.4) geogr. geol. formacja skalna w murach zamku w Olsztynie na Wyżynie Częstochowskiej;

Wiktionary

  • grzyb (owocnik) – zbita część grzybni u grzybów wyższych; w mowie potocznej grzyb
  • grzyby – królestwo organizmów eukariotycznych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkając w Grzybie, częściej odwiedzaliśmy Marzenkę.

 (1.3) Na Grzybie wspinacze poprowadzili 5 dróg wspinaczkowych o trudności V – VI+ w skali Kurtyki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzybowo n., grzyb mrz., grzybek mrz., grzybianin mos., grzybianka ż., grzybowa ż., grzyby lm nm.

 przym. grzybski, grzybowski

Wiktionary


grzybczyk

nazwisko


SJP.pl

Dibaeis Clem. (grzybczyk) – rodzaj grzybów z rodziny czasznikowatych (Icmadophilaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do grupy porostów. W Polsce występuje jeden gatunek.

Wikipedia


grzybek

zdrobnienie od: grzyb


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: grzyb

 (1.2) mały grzyb

 (1.3) przedmiot, obiekt przypominający swoim kształtem owocnik grzyba

 (1.4) techn. część składowa zaworu zamykająca i otwierająca przepływ

 (1.5) kraw. przyrząd do cerowania

 (1.6) fryz. krótka fryzura damska i (rzadziej) męska

 (1.7) środ. żegl. wywrotka jachtu kilem lub mieczem do góry

 (1.8) kulin. rodzaj omletu z dodatkiem mąki

Wiktionary

  • grzybek – daszek chroniący wartownika albo dyżurnego przed warunkami atmosferycznymi
  • grzybek – metalowy element będący częścią punty szpadowej i floretowej
  • grzybek – rodzaj nacieku jaskiniowego
  • grzybek – wywrócenie żaglówki, lub jachtu do góry dnem
  • grzybek – potoczna nazwa awaryjnych wyjść ze schronów stojących na polskich osiedlach
  • grzybek – potrawa kuchni polskiej
  • Grzybek – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Osie
  • Grzybek – jedna ze skał w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach
  • Grzybek – nieużywana skocznia narciarska w Czarnkowie
  • Grzybek – drewniana architektura parkowa w Toruniu, przystanek tramwajowy z 1843 roku.
  • Grzybek – wzgórze w paśmie Wzgórz Trzebnickich na terenie Obornik Śląskich
  • Grzybek – park krajobrazowo-wypoczynkowy w Obornikach Śląskich

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię sosik z grzybkami.

 (1.3) Rano widać z okien hotelu poruszające się szybko grzybki parasoli i nieruchome, zastygłe w dziwacznej pozie, odwrócone krzesełka ulicznej kawiarni.

 (1.4) …za duży luz zwiększa hałaśliwość pracy rozrządu i obciążenia dynamiczne części rozrządu, co prowadzi do przyspieszonego wybijania gniazda zaworu i spowodować może nawet urwanie grzybka.

 (1.5) Dziura w cerowanej pończosze wydała jej się beznadziejnie wielka, a grzybek kręcił się jak opętany, nie mogąc we wnętrzu tej pięty odpowiedniego miejsca znaleźć.

 (1.7) Wykonałem zbyt gwałtowny zwrot i w efekcie jacht zrobił grzybka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɨbɛk, AS: gžybek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzyb mrz., grzyb m., grzybnia ż., grzybiarz mos., grzybiarka ż., grzybica ż., grzybowa ż.

 przym. grzybowy, grzybiczny, grzybski

 przysł. grzybowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.7) grzyb

Wiktionary


grzybi

grzyb; grzybny, grzybowy


SJP.pl


grzybiara

grzybiarz


SJP.pl

Patrz:

grzybiarz

grzybiarka

grzybiarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która lubi zbierać grzyby

Wiktionary

Patrz:

grzybiarz

Wymowa:

IPA: ɡʒɨˈbʲjarka, AS: gžybʹi ̯arka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb m., grzybek m., podgrzybek m., grzybica ż., grzybienie n., zgrzybienie n., grzybnia ż.

:: fm. grzybiarz m.

 czas. grzybieć ndk., zgrzybieć dk.

 przym. grzybowy, grzybiczny, grzybny, grzybniowy

 przysł. grzybowo

Wiktionary


grzybiarski

grzybiarz


SJP.pl

Patrz:

grzybiarz

grzybiarstwo

zajęcie grzybiarza


SJP.pl

Grzybobranie – pozyskiwanie owocników grzybów ze stanowisk naturalnych.

W krajach północnosłowiańskich masowo zbiera się wiele gatunków dzikich grzybów do celów spożywczych. Grzybiarstwo może być też źródłem zarobku, np. dla ludności sąsiadującej z lasami. Współcześnie w Polsce stanowi często rodzaj hobby lub zajęcia rekreacyjnego.

Wikipedia


grzybiarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która lubi zbierać grzyby

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɨbʲjaʃ, AS: gžybʹi ̯aš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb m., grzybek m.

:: fż. grzybiarka ż.

 przym. grzybowy

 przysł. grzybowo

Wiktionary


grzybiasty

podobny do grzyba


SJP.pl


grzybica

choroba zakaźna ludzi i zwierząt wywołana przez mikroskopijne, pasożytnicze grzyby chorobotwórcze; parch, mikoza, mykoza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba zakaźna wywoływana przez mikroskopijne grzyby;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedawkowanie w antybiotykoterapii może prowadzić do zachwiania równowagi biologicznej i pojawienia się różnego rodzaju grzybic, drożdżyc itp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybek mzw./mrz., grzybowa ż., grzybnia ż., grzyb

 przym. grzybicowy, grzybiczy, grzybiczny, grzybowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mikoza

Wiktionary


grzybicowy

przymiotnik od: grzybica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grzybicą, dotyczący grzybicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybica ż.

Wiktionary


grzybiczny

przymiotnik od: grzybica, np. infekcja grzybiczna, choroba grzybiczna; grzybiczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. dotyczący grzybicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybiarka ż., grzybica ż., grzyb m., grzybek m., grzybnia ż., grzybowa ż.

 przym. grzybowy

 przysł. grzybowo

Wiktionary


grzybiczy

przymiotnik od: grzybica, np. infekcja grzybicza, choroba grzybicza; grzybiczny


SJP.pl


grzybiec

rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zgrzybieć)

 (1.1) mikol. porastać grzybem

 (1.2) pot. stawać się zgrzybiałym

Wiktionary

  • grzybiec (Porphyrellus) – rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych
  • grzybiec (Bolitophagus) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych
  • Grzybiec – jezioro w powiecie tucholskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli nie naprawisz dachu, strop zacznie grzybieć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybienie n., grzybiarka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pleśnieć

 (1.2) ramoleć

Wiktionary


grzybień

potocznie: starzeć się; ramoleć, kapcanieć


SJP.pl

Grzybienie (Nymphaea L.) – rodzaj z rodziny grzybieniowatych Nymphaeaceae. Obejmuje 58 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, przy czym zróżnicowaniem wyróżnia się Australia, gdzie rośnie 17 gatunków rodzimych (kolejne 4 są introdukowane). W Europie rosną cztery gatunki, z czego w Polsce obecne są dwa: grzybienie białe N. alba oraz grzybienie północne N. candida. Wszystkie grzybienie są roślinami wodnymi o pływających liściach i często też kwiatach, u części gatunków rozwijających się tylko nocą. Zapylaczami są chrząszcze, błonkoskrzydłe i bzygowate.

Wikipedia


grzybieńczyk

roślina z rodziny bobrkowatych, o liściach pływających na wodzie


SJP.pl

Grzybieńczyk (Nymphoides Seg.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobrkowatych (Menyanthaceae). Obejmuje 55 gatunków. Rośliny te spotykane są na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Największe zróżnicowanie jest w Australii, gdzie rośnie co najmniej 19 gatunków. W Polsce (i Europie) występuje tylko jeden gatunek – grzybieńczyk wodny N. peltata. Są to byliny, rzadziej rośliny jednoroczne rosnące w wodach. Nasiona przenoszone są przez mrówki (u gatunków australijskich) lub dzięki przestworom powietrznym unoszą się na wodzie i przez nią są przemieszczane.

Wikipedia


grzybienianka

nimfa grzybienianka - gatunek motyla z rodziny wachlarzykowatych


SJP.pl


grzybienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|grzybieć., porastanie grzybem

Wiktionary

Grzybienie (Nymphaea L.) – rodzaj z rodziny grzybieniowatych Nymphaeaceae. Obejmuje 58 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, przy czym zróżnicowaniem wyróżnia się Australia, gdzie rośnie 17 gatunków rodzimych (kolejne 4 są introdukowane). W Europie rosną cztery gatunki, z czego w Polsce obecne są dwa: grzybienie białe N. alba oraz grzybienie północne N. candida. Wszystkie grzybienie są roślinami wodnymi o pływających liściach i często też kwiatach, u części gatunków rozwijających się tylko nocą. Zapylaczami są chrząszcze, błonkoskrzydłe i bzygowate.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zastosowano specjalne środki chemiczne, by zatrzymać grzybienie tynków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybieniowce nmos., zgrzybienie n., grzybiarka ż.

 czas. grzybieć ndk., zgrzybieć dk.

Wiktionary


grzybieniowate

rodzina roślin wodnych, o wielkich liściach i białych lub żółtych kwiatach, rosnących w strefie umiarkowanej i podzwrotnikowej


SJP.pl

Grzybieniowate (Nymphaeaceae Salisb.) – rodzina hydrofitów z rzędu grzybieniowców (Nymphaeales Dumort.). Liczy około 58 gatunków zamieszkujących słodkowodne zbiorniki wodne na całym świecie (najszerzej rozprzestrzeniona rodzina spośród wczesnych okrytonasiennych). Jedyny przedstawiciel rodziny nie rosnący w zbiornikach to Nymphaea thermarum pierwotnie występujący w mule wokół gorących źródeł w Rwandzie, którego naturalne siedliska zostały jednak zniszczone (gatunek zachował się wyłącznie w ogrodach botanicznych).

Wikipedia


grzybieniowaty

o cechach grzybieniowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


grzybieniowce

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Nymphaeales|Dumort.|ref=tak., rząd roślin zielnych należący do klasy okrytonasiennych;

Wiktionary

Grzybieniowce (Nymphaeales Dumort.) – rząd roślin zielnych, hydrofitów o dawniej różnym ujęciu systematycznym. Grupa ta wyewoluowała zanim od okrytonasiennych oddzielił się klad jednoliściennych. Grzybieniowce wyodrębniły się prawdopodobnie już 171-153 milionów lat temu. Dłuższy czas zaliczano tu dwie (w najnowszych ujęciach czasem łączone w jedną) rodziny z 8 rodzajami i 64 gatunkami (w tym 40 gatunków z jednego tylko rodzaju grzybienie Nymphaea). W marcu 2007 opublikowano wyniki badań, z których wynika, że współczesnymi potomkami siostrzanej linii rozwojowej dla grzybieniowców są rośliny z rodziny hydatellowatych Hydatellaceae. Odkrycie to przedstawiło w nowym świetle ewolucję przodków grzybieniowców. Okazało się bowiem, że wobec znacznych różnic (np. morfologicznych) między przedstawicielami tych dwóch kladów o wspólnym pochodzeniu, dojść musiało w przeszłości do znacznego zróżnicowania planów budowy i wykształcenia rozmaitych adaptacji do życia w środowisku wodnym. Hydatellowate zaczęły być włączane do grzybieniowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grzybienie białe zaliczamy do grzybieniowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybienie lm. nmos., grzybieniowe lm. nmos., grzybień ż.

Wiktionary


grzybieniowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych


SJP.pl


grzybieński

przymiotnik od: Grzybno


SJP.pl


grzybing

żartobliwie: grzybobranie


SJP.pl


grzybkowaty

podobny kształtem do grzybka


SJP.pl


grzybkowski

nazwisko


SJP.pl


grzybkowy

przymiotnik od: grzybek


SJP.pl


grzybnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. mikol. forma plechaechy grzybów, stanowiąca wegetatywne ciało grzybów;

Wiktionary

Grzybnia (łac. mycelium) – plecha stanowiąca ciało grzybów, zbudowana z wyrośniętej i rozgałęzionej strzępki lub wielu strzępek skupionych w jednym miejscu. U grzybów można wyróżnić następujące stopnie organizacji budowy: pojedyncza komórka ⇒ strzępka ⇒ grzybnia ⇒ owocnik lub przetrwalnik.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Grzybowo n., grzyb m., grzybek m., grzybiarz m., grzybiarka ż., grzybowa ż., grzybica ż., zagrzybianie n., zagrzybienie n.

 czas. zagrzybiać ndk., zagrzybić dk.

 przym. grzybny, grzybowy, grzybiczy, grzybiczny, grzybniowy, grzybowski

 przysł. grzybowo

Wiktionary


grzybniowy

przymiotnik od: grzybnia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grzybnią, dotyczący grzybni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzybiarka ż., grzybnia ż., grzyb mrz.

Wiktionary


grzybno

1. nazwa wielu miejscowości w Polsce;
2. nazwa kilku jezior w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Grzybno – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Bobrowo
  • Grzybno – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. chełmińskim, w gminie Unisław
  • Grzybno – wieś w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Kartuzy
  • Grzybno – osada leśna w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Stara Kiszewa
  • Grzybno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Brodnica
  • Grzybno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie
  • Grzybno – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Chojna
  • Grzybno – kolonia wsi Różańsko w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Dębno
  • Grzybno – osada leśna w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Sławno

Wikipedia


grzybny

1. grzyb; grzybowy, grzybi;
2. obfitujący w grzyby; grzybodajny;
3. powstały w wyniku narastania grzyba - organizmu żywego pasożytującego na innych organizmach


SJP.pl


grzybobójczy

zwalczający grzyby; fungicydalny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mikol. taki, który zabija grzyby i zapobiega ich rozwojowi oraz pojawieniu się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Blizny” po ucięciach smarowane są specjalnym preparatem grzybobójczym - tłumaczy Krzysztof Szymański. - Drzewa odrodzą się na wiosnę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡʒɨbɔˈbujt͡ʃɨ, AS: gžybobui ̯čy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwgrzybowy

Wiktionary


grzybobójka

preparat grzybobójczy


SJP.pl


grzybobranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mikol. zbieranie grzybów

Wiktionary

Grzybobranie – pozyskiwanie owocników grzybów ze stanowisk naturalnych.

W krajach północnosłowiańskich masowo zbiera się wiele gatunków dzikich grzybów do celów spożywczych. Grzybiarstwo może być też źródłem zarobku, np. dla ludności sąsiadującej z lasami. Współcześnie w Polsce stanowi często rodzaj hobby lub zajęcia rekreacyjnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Całą rodziną poszliśmy na grzybobranie.

 (1.1) Zasadniczo na grzybobranie można się wybrać przez cały rok, jednak najlepiej jest to robić jesienią, zwłaszcza jeśli końcówka lata była ciepła i wilgotna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡʒɨbɔˈbrãɲɛ, AS: gžybobrãńe

Wiktionary


grzybodajny

obfitujący w grzyby


SJP.pl


grzybolubka

drobna muchówka z rodziny bedliszek; bedliszka


SJP.pl

  • grzybolubka (Asterophora) – rodzaj grzybów z rodziny kępkowcowatych
  • grzybolubka (Autalia) – rodzaj chrząszczy z rodziny kusakowatych

Wikipedia


grzybolubny

pochwiak grzybolubny - gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych


SJP.pl


grzybopodobny

1. mający niektóre właściwości grzybów; przypominający grzyb;
2. protisty grzybopodobne - nieformalna grupa protistów zaliczanych dawniej do grzybów


SJP.pl


grzybów

1. cudzożywny organizm plechowy, nieposiadający ciałek zieleni;
2. nadziemna część organizmu plechowego, w kształcie kapelusza osadzonego na nóżce;
3. forma przypominająca kształtem grzyb;
4. pogardliwie: stary, niedołężny człowiek


SJP.pl

W Polsce
  • Grzybów – część miasta Kępno
  • Grzybów – przysiółek wsi Zaborów w woj. dolnośląskim, w pow. lubińskim, w gminie Ścinawa
  • Grzybów – przysiółek wsi Annolesie w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Rusiec
  • Grzybów – wieś w woj. łódzkim, w pow. zduńskowolskim, w gminie Szadek
  • Grzybów – część wsi Balice w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zabierzów
  • Grzybów – część wsi Burów w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zabierzów
  • Grzybów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Magnuszew
  • Grzybów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Sarnaki
  • Grzybów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Słubice
  • Grzybów – wieś w woj. podkarpackim, w pow. mieleckim, w gminie Wadowice Górne
  • Grzybów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Stąporków
  • Grzybów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Bogoria
  • Grzybów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Staszów

Wikipedia


grzybowa

potocznie: zupa grzybowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kulin. zupa z grzybów świeżych lub suszonych;

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: grzybowy

Wiktionary

Integralne części miejscowości w Polsce

  • Grzybowa – część miasta Warszawa, w dzielnicy Wesoła
  • Grzybowa – przysiółek wsi Gdów w woj. małopolskim, w pow. wielickim, w gminie Gdów
  • Grzybowa – kolonia wsi Śladków Duży w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chmielnik
  • Grzybowa – skała w Ojcowskim Parku Narodowym

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nieszczególnie lubię grzybową, ale jeśli nie ma nic innego, to zjem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzybowo n., Grzyb mrz., grzyb m., grzybek m., grzybkowanie n., grzybica ż., zagrzybienie n., zgrzybienie n., grzybiarka ż., grzybiarz mos., grzybnia ż.

 czas. grzybkować ndk., zagrzybić dk., zgrzybieć dk.

 przym. grzybowy, grzybiczny, zgrzybiały, grzybny, grzybowski, grzybski, grzybowaty

 przysł. grzybowo, grzybicznie, zgrzybiale

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupa grzybowa; gwara. grzybianka, grzybowianka, grzybówka, grzybula

Wiktionary


grzybowaty

podobny kształtem do grzyba


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przypominający grzyb, w kształcie grzyba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na pustyni widzieliśmy grzybowate ostańce skalne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb mrz., grzybowa ż.

 przym. grzybowy

 przysł. grzybowo

Wiktionary


grzybowice

  • Grzybowice – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki

2 części miast:

  • Grzybowice – część miasta Prószków
  • Grzybowice – część miasta Zabrze

Wikipedia


grzybowisko

miejsce w lesie, gdzie rosną grzyby


SJP.pl


grzybówka

rodzaj grzybów z rodziny grzybówkowatych


SJP.pl

  • grzybówka – rodzaj grzybów
  • Grzybówka – struga, dopływ rzeki Supraśla

Wikipedia


grzybówkowate

o cechach grzybówkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

Grzybówkowate (Mycenaceae Overeem) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


grzybówkowaty

o cechach grzybówkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


grzybowo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. część miasta Leszno w województwie wielkopolskim

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkunastu miejscowości w Polsce;

Wiktionary

W Polsce
  • Grzybowo – część miasta Leszno
  • Grzybowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Regimin
  • Grzybowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Wieczfnia Kościelna
  • Grzybowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płońskim, w gminie Raciąż
  • Grzybowo – część wsi Stadniki w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gminie Grodzisk
  • Grzybowo – część wsi Polnica w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Człuchów
  • Grzybowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Kościerzyna
  • Grzybowo – przysiółek wsi Kronowo w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Ryn
  • Grzybowo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Reszel
  • Grzybowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Skoki
  • Grzybowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wrzesińskim, w gminie Września
  • Grzybowo - nieistniejąca zaginiona osada w woj. wielkopolskim, w powiecie kościańskim
  • Grzybowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kołobrzeskim, w gm. Kołobrzeg
  • Grzybowo – gromada
  • Grzybowo – grodzisko w Grzybowie, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lasach pod Grzybowem odkryto mogiły z czasów powstania wielkopolskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb mos./mrz., Grzyb mrz., Grzybek mrz., grzybnia ż., grzybowa ż., grzybowianin mos., grzybowianka ż., grzyby lm nm.

 przym. grzybowski

Wiktionary


grzybowski

przymiotnik od: Grzybowa Góra, Grzybowo, Grzybów, Grzybów Dolny, Grzybów Hornowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Grzybowa, związany z Grzybowem

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Grzybowski (1879–1940) – polski działacz PPS
  • Andrzej Grzybowski (1930–2020) – polski aktor
  • Andrzej Grzybowski (ur. 1948) – polski architekt
  • Andrzej Grzybowski (ur. 1968) – polski lekarz okulista, dr hab.
  • Andrzej Grzybowski (1899–1940) – polski porucznik Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
  • Andrzej Grzybowski – polski lekarz epidemiolog, prof. dr hab.
  • Andrzej Grzybowski – polski fizyk, dr hab. inż.
  • Andrzej Grzybowski – polski informatyk, dr hab. inż.
  • Antoni Grzybowski (1911–1944) – polski żołnierz, powstaniec warszawski
  • August Grzybowski (1842–1922) – polski duchowny protestancki
  • Bartosz Grzybowski (ur. 1972) – polski chemik
  • Bolesław Grzybowski (1920–1992) – polski inżynier i działacz emigracyjny
  • Fabian Grzybowski (1913–1985) – polski geodeta
  • Faustyn Grzybowski (1913–1999) – polski funkcjonariusz UB
  • Franciszek Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Henryk Grzybowski (1934–2012) – polski piłkarz, olimpijczyk
  • Henryk Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Jacek Grzybowski (ur. 1973) – polski duchowny rzymskokatolicki, filozof
  • Jan Grzybowski (XVII w.) – polski szlachcic
  • Jarosław Grzybowski (ur. 1974) – polski perkusista, aranżer
  • Jerzy Grzybowski (XX–XXI w.) – polski matematyk związany z poznańskim UAM
  • Jerzy Grzybowski (ur. 1950) – polski działacz społeczny, współzałożyciel ruchu Spotkania małżeńskie
  • Józef Anioł Grzybowski (XVII w.) – polski szlachcic
  • Józef Grzybowski (1869–1922) – polski geolog, paleontolog, profesor
  • Karol Grzybowski (ur. 1985) – polski prawnik i urzędnik
  • Kazimierz Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Konstanty Grzybowski (1901–1970) – polski prawnik, historyk prawa i idei, profesor UJ
  • Leszek Grzybowski (1945–2018) – polski ekonomista, działacz partyjny
  • Ludomir Grzybowski (XIX w.) – polski uczestnik powstania styczniowego
  • Maciej Grzybowski (1942–2024) – polski aktor, reżyser, dyrektor teatru, pedagog
  • Marcin Grzybowski (ur. 1979) – polski kajakarz
  • Marian Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Martynian Grzybowski (XVIII w.) – polski szlachcic
  • Michał Marian Grzybowski (1937–2023) – polski ksiądz, historyk Kościoła, profesor
  • Michał Grzybowski (ur. 1979) – polski aktor, scenarzysta, reżyser, producent
  • Mirosław Grzybowski (ur. 1977) – polski skoczek narciarski
  • Przemysław Paweł Grzybowski (ur. 1968) – polski doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki
  • Peter Grzybowski (1954–2013) – polski performer i malarz
  • Piotr Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Roman Grzybowski (1941–2022) – polski technolog żywności i żywienia
  • Romuald Grzybowski (ur. 1953) – polski historyk, pedagog
  • Ryszard Kuba Grzybowski (1933–2022) – polski rysownik, malarz, poeta
  • Stefan Grzybowski (1902–2003) – polski prawnik, profesor, rektor UJ
  • Stanisław Grzybowski – ujednoznacznienie
  • Teofil Grzybowski (XVII w.) – polski szlachcic
  • Wacław Grzybowski (1887–1959) – polski dyplomata, poseł, filozof, ambasador
  • Wacław Grzybowski (1929–2004) – polski ekonomista
  • Władysław Grzybowski (1895–1920) – polski żołnierz
  • Zbigniew Grzybowski – ujednoznacznienie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lasach grzybowskich widziano żubra.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb mos./mrz., Grzyb mrz., Grzybek mrz., grzybnia ż., grzybowa ż., Grzybowo n., grzybowianin mos., grzybowianka ż., grzyby lm nm.

Wiktionary


grzybowy

1. grzyb; grzybny, grzybi;
2. związany z działaniem grzybów - organizmów żywych pasożytujących na innych organizmach


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z grzybami, dotyczący grzybów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla grzybów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb m., grzybek m., grzybkowanie n., grzybica ż., grzybowa ż., zagrzybienie n., zgrzybienie n., grzybiarka ż., grzybiarz mos., grzybnia ż.

 czas. grzybkować ndk., zagrzybić dk., zgrzybieć dk.

 przym. grzybiczny, zgrzybiały, grzybny, grzybowaty

 przysł. grzybowo, grzybicznie, zgrzybiale

Wiktionary


grzybożerek

chrząszczyk z rodziny czarnuchowatych; Boletophagus reticulatus


SJP.pl


grzyboznawca

specjalista w zakresie nauki o grzybach; mikolog, mykolog


SJP.pl


grzyboznawczy

związany z nauką o grzybach; mykologiczny, mikologiczny


SJP.pl


grzyboznawczyni

specjalistka w zakresie nauki o grzybach; mikolożka, mykolożka


SJP.pl


grzyboznawstwo

nauka o grzybach; mikologia, mykologia


SJP.pl


grzybożywność

zdolność niektórych roślin do pobierania pokarmu za pośrednictwem strzępek grzybów; mikotroficzność


SJP.pl


grzybożywny

o roślinach: zdolny do pobierania pokarmu za pośrednictwem strzępek grzybów; mikotroficzny


SJP.pl


grzybski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Grzyba, związany z Grzybem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprawę zgłosił grzybski wójt.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb mrz., Grzyb mrz., grzybek mrz., grzybianin mos., grzybianka ż., grzybowa ż., grzyby lm nm.

Wiktionary


grzyby

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) mikol. syst. nazwa systematyczna|Fungi|L.|ref=tak., królestwo należące do domeny jądrowców;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: grzyb

Wiktionary

Grzyby (Fungi R.T. Moore) – królestwo należące do domeny jądrowców (Eukaryota). Dawniej, w zależności od ujęcia systematycznego, takson ten miał rangę podkrólestwa (Fungi R.T. Moore, 1971), podtypu (Fungi Engl. 1889) i klasy (Fungi Bartling, 1830).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Istnienie grzybów zaobserwowano we wszystkich strefach klimatycznych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzyb mrz., Grzyb mrz., Grzybowo n.

 przym. grzybowski, grzybski

Wiktionary


grzymalici

średniowieczny ród rycerski, osiadły w Wielkopolsce


SJP.pl


grzymalita

członek średniowiecznego rodu rycerskiego, osiadłego w Wielkopolsce


SJP.pl


grzymała

nazwisko


SJP.pl

  • Grzymała – nazwisko
  • Grzymała – herb szlachecki

Wikipedia


grzymałów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie husiatyńskim, nad rzeką Gniłą;

Wiktionary

W Polsce
  • Grzymałów – dawna nazwa miasta Swarzędz
  • Grzymałów – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Paradyż
  • Grzymałów – dawna wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Parzęczew
  • Grzymałów – wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, w gminie Słaboszów

Wikipedia

Powiązane:

 przym. grzymałowski

Wiktionary


grzymek

nazwisko


SJP.pl

Grzymek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Żabia Wola.

Wieś zlokalizowana jest na terenie Wysoczyzny Rawskiej na Południowym Mazowszu. Grzymek powstał po reformie administracyjnej w zaborze rosyjskim w roku 1866. Wcześniej już istniał tu młyn, częściowo spalony i odbudowany w 1892 roku, korzystający z energii dostarczanej przez wody stawu na spiętrzonej rzece Pisia Tuczna. Stawy i młyn o nazwie Grzymek występowały już w XVIII wieku co można odczytać na mapach z tego okresu. Retencję wody uzyskano w prosty sposób poprzez usypanie grobli ziemnej i budowę drewnianego upustu ze stawidłami. Upust zlokalizowany był przy południowym brzegu zbiornika. Budowę stawu ułatwia konfiguracja terenu, gdyż młyn oddzielony jest od wsi pradoliną Pisi o znacznych jak na Mazowsze różnicy wysokości (4–8 m). Staw w okresie międzywojennym został rozbudowany poprzez powiększenie go od strony południowej.Wówczas to na zalewie pojawiła się wyspa Przyczółki upustu były częściowo murowane a elementy drewniane skręcano za pomocą śrub z czworokątnymi nakrętkami. Koło młyńskie (funkcjonujące do roku 1964) napędzała woda z jazu wykonanego z kamienia polnego zlokalizowanego, tak jak młyn w środkowej części grobli (w chwili obecnej znajduje się tam betonowy leżak). W okresie I wojny światowej przez wieś przetoczyły się wojska rosyjskie niemieckie i austriackie. Przed 1914 rokiem, również nad rzeką Pisia Tuczna, zlokalizowany był drugi staw, przy którym funkcjonował tartak (zachowały się drewniane słupy upustu zlokalizowane w tzw. cofce obecnego zalewu). Tartak przestał istnieć z chwilą wycięcia Puszczy Jaktorowskiej. Staw Grzymek, wczesną jesienią, był częściowo opróżniany z wody w celu dokonania napraw. W momencie spuszczania wody odławiano ryby, po które przyjeżdżali okoliczni handlarze Żydowscy. Jesienią 1939 roku przez wieś przetoczyły się niedobitki Armii Łódź rozbrajając się.Według niepotwierdzonych źródeł część uzbrojenia wrzucono do stawu. Przy rozwidleniu dróg do Kuklówki Zarzecznej i do wsi Oddział jesienią 1944 roku, okoliczna ludność została zmuszona przez wojska hitlerowskie do wykopania systemu okopów, przeznaczonych do obrony przed armią sowiecką. Okopy te są częściowo zachowane (2013). W 1945 roku przez wieś przetoczyły się pododdziały sowieckiej 61 Gwardyjskiej Armii Uderzeniowej rabując mieszkańców.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego. Przed 1975 rokiem wieś należała do powiatu grodziskiego w województwie warszawskim. Wieś należy do parafii rzymskokatolickiej w Skułach.

Wikipedia


grzymisław

imię męskie


SJP.pl

Grzymisław, Grzymosław, Grzymsław, Grzmisław, Grzysław – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Grzymi- ("grzmieć") i -sław ("sława"). Mogło oznaczać "posiadający szeroką sławę".

Forma żeńska: Grzymisława, Grzymsława

Grzymisław imieniny obchodzi 12 października

Wikipedia


grzymisława

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) stpol. imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Grzymisław

Wiktionary

Grzymisława, Grzymsława – staropolskie imię żeńskie. Składa się z członu Grzymi- ("grzmieć") i -sława ("sława"). Mogło oznaczać "posiadająca szeroką sławę". Imię to nosiła małżonka Leszka Białego, matka bł. Salomei i księcia Bolesława Wstydliwego.

Forma męska: Grzymisław, Grzymosław, Grzymsław, Grzmisław, Grzysław.

Grzymisława imieniny obchodzi 24 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Opiekę nad synem Grzymisławy usiłował przejąć brat Leszka, pretendent do tronu krakowskiego, Konrad I mazowiecki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Grzymisław m.

Wiktionary


grzymisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grzymisławy lub z nią związany


SJP.pl


grzymisławostwo

Grzymisław z małżonką; Grzymisławowie


SJP.pl


grzymisławowie

Grzymisław z małżonką; Grzymisławostwo


SJP.pl


grzymisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Grzymisława lub z nim związany


SJP.pl


grzymkowski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Grzymkowski (ur. 1947) – polski archeolog, muzealnik, regionalista i samorządowiec.
  • Jerzy Grzymkowski (1930–2006) – polski prozaik i scenarzysta filmowy.
  • Sławomir Grzymkowski (ur. 1968) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny.

Wikipedia


grzymski

nazwisko


SJP.pl


grzywa

1. u niektórych zwierząt: dłuższa sierść pokrywająca tylną część głowy i kark;
2. potocznie: bujna czupryna u człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. dłuższa sierść niektórych zwierząt znajdująca się na tylnej części głowy lub szyi

 (1.2) bujna czupryna

 (1.3) piana na grzbiecie fali

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Istotnie jakiś jeździec zbliżał się całym pędem i pochylony na siodle, z twarzą ukrytą w grzywie końskiej, smagał jeszcze nahajem swego źrebca, który zdawał się ziemi nie tykać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɨva, AS: gžyva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzywacz m.

:: zdrobn. grzywka ż., grzyweczka ż.

 przym. grzywiasty

Wiktionary


grzywacz

1. duży gołąb o brązowosinym upierzeniu
2. fala wzburzonej wody


SJP.pl

Geografia:

  • grzywacz – rodzaj fali morskiej
  • Grzywacz – kolonia w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Krzęcin
  • Grzywacz – część wsi Wilhelmów w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Błędów

Wikipedia


grzywaczewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Grzywaczewski – polski mieszczanin i wojskowy
  • Jan Grzywaczewski – polski działacz społeczny
  • Maciej Grzywaczewski – polski producent filmowy, przedsiębiorca, wydawca, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL
  • Stanisław Grzywaczewski – polski piłkarz
  • Tomasz Grzywaczewski – polski dziennikarz i podróżnik
  • Waldemar Grzywaczewski – polski polityk, poseł na Sejm

Wikipedia


grzywak

gryzoń z rodziny chomikowatych


SJP.pl

  • grzywak (Lophiomys) – rodzaj ssaka z podrodziny grzywaków (Lophiomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
  • Andrzej Grzywak (1931-2016) – polski uczony, automatyk, informatyk.

Wikipedia


grzyweczka

zdrobnienie od: grzywka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: grzywka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɨˈvɛt͡ʃka, AS: gžyvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzywa ż., grzywka ż.

Wiktionary


grzywiasty

mający grzywę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający grzywę, pokryty grzywą

 (1.2) przypominający kształtem grzywę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wilki grzywiaste na wolności żyją na terenie Ameryki Południowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡʒɨˈvʲjastɨ, AS: gžyvʹi ̯asty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzywa ż., grzywka ż.

Wiktionary


grzywienka

1. grzywienka zwyczajna - gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych;
2. ekspresywnie: grzywna


SJP.pl

Grzywienka zwyczajna, grzywienka (Chenonetta jubata) − gatunek ptaka osiadłego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju Chenonetta. Nie wyróżnia się podgatunków.

Wikipedia


grzywiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dariusz Grzywiński – polski, zapaśnik, trener, olimpijczyk
  • Krzysztof Grzywiński – polski działacz polityczny
  • Stanisław Grzywiński (strona ujednoznaczniająca)

Wikipedia


grzywka

włosy spadające na czoło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fryz. włosy przycięte tak, że spadają na czoło

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obciąć cię z grzywką, czy bez?

 (1.1) Miała oczy pełne łez, grzywka się jej rozwiała (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡʒɨfka, AS: gžyfka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. grzyweczka ż.

:: zgrub. grzywa ż.

 przym. grzywiasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|myjna.

Wiktionary


grzywna

kara pieniężna nakładana przez organy sądowe lub administracyjne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. adm. kara pieniężna nakładana przez organy sądowe lub administracyjne

 (1.2) hist. jednostka masy i jednostka pieniężna używana dawniej w Polsce, Czechach i na Rusi

Wiktionary

  • grzywna (prawo)
  • grzywna (jednostka miar)
  • hrywna – waluta Ukrainy
W Polsce
  • Grzywna – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Chełmża
  • Grzywna – kolonia w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Bierzwnik
  • Grzywna – gromada
  • Grzywna – przystanek kolejow w Grzywnej, w województwie kujawsko-pomorskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muszę zapłacić 300 dolarów grzywny!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. hrywna ż.

 przym. grzywnowy

Wiktionary


grzywnowicz

nazwisko


SJP.pl


grzywnowy

przymiotnik od: grzywna


SJP.pl


grzywocz

nazwisko


SJP.pl


grzywoszyjka

grzywoszyjka amazońska - gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych


SJP.pl

Grzywoszyjka amazońska, grzywoszyjka, gęsiówka grzywiasta (Oressochen jubatus) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Wikipedia


gs

symbol gausa, jednostki natężenia pola magnetycznego


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Gminna Spółdzielnia

 (1.2) pot. sklep wielobranżowy należący do GS-u (1.1)

Wiktionary

  • Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”
  • Grupa szturmowa
    • Grupy Szturmowe – drużyny harcerskie Szarych Szeregów
  • Gs – skrót oznaczający fizyczną jednostkę miary gaus
  • Modele samochodów:
    • Lexus GS
    • Citroën GS/GSA

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.2) Autobusy pekaesowskie zatrzymują się na przystanku przed GS-em.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ɟɛ‿ˈːs, AS: ǵ•‿es

    Wiktionary


gs-owski

geesowski; przymiotnik od:
a) GS (Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska");
b) GS, gees (pojedynczy sklep)


SJP.pl


gsb

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = turyst. Główny Szlak Beskidzki;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GSB (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = mikrobiol. green sulphur bacterium → zielona bakteria siarkowa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


gsh

tripeptyd zbudowany z kwasu glutaminowego, cysteiny i glicyny; glutation


SJP.pl


gsm

Global System for Mobile Telecommunication, Globalny System Telekomunikacji Ruchomej, cyfrowy system telefonii komórkowej


SJP.pl


gt

1. klasa samochodów sportowych o wysokich osiągach;
2. model samochodu marki Ford;
3. model samochodu marki Opel;
4. model samochodu marki Alfa Romeo


SJP.pl


gta

[czytaj: gie-te-A] skrót od: Grand Theft Auto, seria gier komputerowych


SJP.pl


gtm

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = Gliwicki Teatr Muzyczny

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GTM (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = gay themed movie → film o tematyce gejowskiej

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɟɛ‿tɛ‿ˈɛ̃m, AS: ǵe‿te‿m

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GTM (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = gay themed movie → film o tematyce gejowskiej

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GTM (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = gay themed movie → film o tematyce gejowskiej

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gu

nieokreślony dźwięk wydawany przez dziecko zaczynające mówić; zwykle powtarzany


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja, często powtórzona, naśladująca gaworzenie małego dziecka

Wiktionary

  • Gu – chińskie brązowe naczynie do wina

Osoby o tym nazwisku:

  • Eileen Gu – chińska narciarka dowolna pochodzenia amerykańskiego

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gu (język baskijski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q8752 (eus)-Aioramu-gu.wav. audio|LL-Q8752 (eus)-Xabier Cañas-gu.wav.

znaczenia.

zaimek osobowy

 (1.1) my

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡu, AS: gu

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gu (język baskijski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q8752 (eus)-Aioramu-gu.wav. audio|LL-Q8752 (eus)-Xabier Cañas-gu.wav.

znaczenia.

zaimek osobowy

 (1.1) my

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


guacamole

[czytaj: głakamole] sos z utartych gruszek awokado


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. meksykański sos przyrządzany na bazie awokado;

Wiktionary

Guacamole – meksykański sos (salsa) przyrządzany na bazie awokado.

Guacamole swoje początki miał już w czasach azteckich. Oprócz awokado dodaje się także limonkę i sól. Poszczególne rodzaje guacamole mogą zawierać pomidory, paprykę chili, cebulę, kolendrę, czosnek i inne przyprawy. Spożywa się go zazwyczaj z plackami tortilla, chociaż Meksykanie dodają go do niemal każdej przystawki. Nazwa guacamole pochodzi z języka nahuatl, āhuacamolli (w języku nahuatl āhuacatl - awokado, molli - sos), w języku hiszp. wymawia się je jako guakamole.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do sporządzenia guacamole przyda ci się limonka.

Wiktionary


guadalajara

[czytaj: gładalahara]
1. duże miasto w Meksyku;
2. miasto w Hiszpanii;
3. prowincja w Hiszpanii


SJP.pl

Wikipedia


guadalajarski

przymiotnik

 (1.1) przym. od Guadalajara

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡwadalaˈxarsʲci, AS: gu̯adalaχarsʹḱi

Wiktionary


guadalcanal

[czytaj: gładlkaNAL] wyspa na Oceanie Spokojnym


SJP.pl

Guadalcanal (Isatabu) – wyspa na Morzu Salomona (Ocean Spokojny), o powierzchni 5302 km², druga co do wielkości wyspa w archipelagu Wysp Salomona, należąca do państwa Wyspy Salomona. Nazwę swą zawdzięcza hiszpańskiemu odkrywcy Álvaro de Mendaña de Neyra pochodzącemu z prowincji Sewilli. Największym miastem jest Honiara, stanowiąca jednocześnie stolicę państwa. Honiara leży na północnym wybrzeżu wyspy, pomiędzy przylądkami Lunga i Cruz, kilka kilometrów na zachód od miejsca, gdzie w roku 1942 znajdował się przyczółek amerykański podczas walk z Japończykami. W 1990 wyspa miała 50 tys. mieszkańców.

Wikipedia


guadalupe

1. wyspa wulkaniczna na Oceanie Spokojnym;
2. miasto w Meksyku;
3. miasto w Hiszpanii;
4. miasto w Stanach Zjednoczonych;
5. rzeka w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

  • Guadalupe – miasto w Hiszpanii w prowincji Cáceres, we wspólnocie autonomicznej Estremadura
  • Guadalupe – miasto w Kostaryce
  • Guadalupe – miasto na Wyspach Świętego Tomasza i Książęcej

Wikipedia


guaifenezyna

[czytaj: gła-ifenezyna] syntetyczny lek wykrztuśny


SJP.pl


guajak

drzewo z Ameryki Środkowej, wytwarzające duże ilości żywicy powszechnie używanej do produkcji syropów wykrztuśnych; gwajakowiec lekarski; drzewo gwajakowe; gwajakol


SJP.pl


guajawa

drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; gwajawa, guawa, gujawa, gruszla, psydia


SJP.pl

Gujawa, gruszla (Psidium L.) – rodzaj obejmujący około 100 gatunków roślin tropikalnych z rodziny mirtowatych, znany też pod nazwami guawa, gwajawa, gojawa, psydia. Rośliny te występują na Karaibach, w Ameryce Środkowej i w północnej części Ameryki Południowej.

Wikipedia


guajazyl

Gwajafenezyna (łac. Guaifenesinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna gwajakolu, w której fenolowa grupa hydroksylowa gwajakolu połączona jest wiązaniem eterowym z pierwszorzędową grupą hydroksylową gliceryny. Stosowana jako lek ułatwiający odkrztuszanie

Wikipedia


gualfard

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Święty Gualfard z Augsburga patronuje siodlarzom.

Wiktionary


guam

[czytaj: głam] wyspa na Oceanie Payficznym, terytorium zamorskie USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa w Oceanii;

 (1.2) geogr. polit. terytorium zależne Stanów Zjednoczonych na wyspie Guam (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡuwãm, AS: guãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Guamczyk m., Guamka ż.

 przym. guamski

Wiktionary


guamczyk

[czytaj: głamczyk] mieszkaniec Guam (terytorium zamorskiego USA)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mieszkaniec Guamu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Guam mrz.

:: fm. Guamka ż.

 przym. guamski

Wiktionary


guamka

[czytaj: głamka] mieszkanka Guam


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Guamu

Wiktionary

Guamka (ros. Гуамка) – chutor (ros. хутор) w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, w rejonie apszerońskim. Wchodzi w skład osiedla wiejskiego Niżegorodskoje.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Guam mrz.

:: fm. Guamczyk mos.

 przym. guamski

Wiktionary


guamski

związany z Guamem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Guamu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego pojawienie się wprawiło w zdumienie pracujących nad brzegiem morza guamskich rybaków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Guam mrz., Guamczyk mos., Guamka ż.

Wiktionary


guan

chiński instrument muzyczny


SJP.pl


guanabana

krzew lub drzewo z rodziny flaszowcowatych, o jadalnych owocach; flaszowe drzewo; flaszowiec miękkociernisty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Annona muricata|L.|ref=tak., flaszowiec miękkociernisty, drzewo z rodziny flaszowcowatych;

 (1.2) kulin. żółtozielony owoc guanábany (1.1)

Wiktionary

Flaszowiec miękkociernisty (Annona muricata L.) – gatunek małego drzewa, dorastającego do 10 m wysokości. Flaszowiec miękkociernisty pochodzi z Ameryki Środkowej i Antyli. Kwitnie przez cały rok, a jadalne owoce dojrzewają w każdym miesiącu. Głównym rejonem uprawy jest Ameryka Środkowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1-2) Głównym rejonem uprawy guanábany jest Ameryka Środkowa.

Wiktionary


guanahani

indiańska nazwa wyspy San Salvador leżącej na Oceanie Atlantyckim, w archipelagu Bahamów


SJP.pl

Guanahani – używana przez rdzennych mieszkańców nazwa jednej z wysp w archipelagu Bahamów, na której 12 października 1492 podczas pierwszej swej wyprawy wylądował po ponad dwumiesięcznym rejsie Krzysztof Kolumb.

Nie ma zgodności wśród historyków, która to była w rzeczywistości wyspa. Przez wiele lat uważano, że była to Wyspa Watlinga, zwana dziś San Salvador, ale od około 1986 uważa się, że bardziej prawdopodobna jest niewielka Samana Cay.

Wikipedia


guanako

lama z rodziny wielbłądowatych, żyjąca w górach Ameryki Południowej; gwanako


SJP.pl

Gwanako andyjskie, gwanako, guanako (Lama guanicoe) – gatunek ssaka z rodziny wielbłądowatych (Camelidae). Żyje w niewielkich stadach w Andach i w Patagonii.

Wikipedia


guangdong

prowincja w Chinach; Kuangtung


SJP.pl

Guangdong ([kwɑ̀ŋtʊ́ŋ]; chiń. upr. 广东; chiń. trad. 廣東; pinyin Guǎngdōng; Wade-Giles Kuang-tung; jyutping gwong2 dung1) – południowo-wschodnia prowincja Chińskiej Republiki Ludowej. Jest najliczniej zaludnioną prowincją w Chinach.

Wikipedia


guangxi

[czytaj: kłangs-i] autonomiczny region w Chinach; Kuangsi


SJP.pl

Region Autonomiczny Kuangsi-Czuang (Guangxi wym. /kwàŋ.ɕí/; chiń. upr. 广西壮族自治区; chiń. trad. 廣西壯族自治區; pinyin Guǎngxī Zhuàngzú Zìzhìqū) – region autonomiczny w południowej części Chin. Kuangsi graniczy z prowincjami: Junnan na zachodzie, Kuejczou na północy, Hunan na północnym wschodzie, Guangdong na południowym wschodzie. Na południowym zachodzie ma wspólną granicę z Wietnamem a od południa przylega do Zatoki Tonkińskiej.

Wikipedia


guanidyna

silnie zasadowa, higroskopijna substancja krystaliczna


SJP.pl

Guanidyna (iminomocznik) – organiczny związek chemiczny, należący do grupy imin, jest pochodną mocznika. Pochodnymi guanidyny są m.in. kreatyna, arginina, TBD. Ma silne właściwości zasadowe. Jest używana do syntezy innych ważnych związków np. barwników, leków.

Wikipedia


guanina

zasada purynowa; gwanina


SJP.pl

Guanina, 2-amino-6-oksypuryna – organiczny związek chemiczny z grupy puryn, jedna z pięciu zasad azotowych, wchodzących w skład podstawowych nukleotydów kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W kwasach nukleinowych tworzy komplementarną parę z cytozyną (C).

Guanina to biała substancja krystaliczna nierozpuszczalna w wodzie. Formuje ona kryształy molekularne.Nazwa „guanina” pochodzi z wyodrębnienia tego związku z odchodów (guana) ptaków.

Wikipedia


guaninowy

przymiotnik od: guanina


SJP.pl


guanit

mineralny, nieorganiczny związek chemiczny, fosforan magnezowo-amonowy; struwit


SJP.pl

Struwit lub też guanit (fosforan magnezowo-amonowy) – mineralny, nieorganiczny związek chemiczny, opisany po raz pierwszy w 1845 roku.

Wikipedia


guano

1. pokłady odchodów ptasich gromadzące się na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej oraz pobliskich wyspach, wykorzystywane jako nawóz;
2. potocznie: rzecz niewiele warta; byle co, śmieć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. suche odchody ptaków morskich lub nietoperzy, stosowane jako nawóz;

Wiktionary

Guano – odchody ptaków morskich (głównie kormoranów, pelikanów i głuptaków) lub nietoperzy, gromadzące się od wieków na powierzchni ziemi lub w jaskiniach, na terenach suchych, głównie na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej (Chile, Peru) i wyspach sąsiednich. Grube pokłady eksploatowane są jako cenny nawóz naturalny, przy czym niezrównoważone procesy wydobywania guana ptaków morskich mogą skutkować trwałym zniszczeniem siedlisk i zmniejszeniem o miliony populacji ptaków morskich.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. guanowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|hiszp|guano.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) guano

* baskijski: (1.1) guano

* duński: (1.1) guano w.

* hiszpański: (1.1) guano

* kataloński: (1.1) guano m.

* słowacki: (1.1) guáno n.

źródła.

== guano (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-guano.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) roln. guano

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡwãnɔ, AS: gu̯ãno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. guanowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. guanowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|hiszp|guano.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) guano

* baskijski: (1.1) guano

* duński: (1.1) guano w.

* hiszpański: (1.1) guano

* kataloński: (1.1) guano m.

* słowacki: (1.1) guáno n.

źródła.

== guano (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-guano.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) roln. guano

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


guanofor

rodzaj chromatoforu, komórka barwnikowa zawierająca kryształki guaniny


SJP.pl


guanozyna

nukleozyd zawierający guaninę (zasadę azotową) połączoną z rybozą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. rodzaj nukleozydu;

Wiktionary

Guanozyna – nukleozyd zawierający guaninę połączoną wiązaniem N-glikozydowym przez atom N9 z rybozą w postaci β-D-rybofuranozy.

Jest prekursorem dla rybonukleotydów, jak GMP, GDP i GTP, powstających przez ufosforylowanie atomu C5' rybozy.

Cząsteczkę o podobnej budowie ma abakawir, lek używany w kuracji AIDS.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Guanozyna jest prekursorem dla wielu nukletydów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡuwãnɔˈzɨ̃na, AS: guãnozna

Wiktionary


guanozynodifosforan

związek organiczny zbudowany z guaniny, cukru rybozy i dwóch reszt fosforanowych, powstający podczas hydrolizy guanozynotrifosforanu


SJP.pl

Guanozyno-5′-difosforan (GDP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd o budowie podobnej do adenozynodifosforanu (ADP). Jest produktem hydrolizy GTP.

Wikipedia


guanozynotrifosforan

cząsteczka przenosząca energię w organizmach żywych


SJP.pl

Guanozyno-5′-trifosforan (GTP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd purynowy pełniący funkcję przenośnika energii w komórce. Pełni podobne funkcje do adenozynotrifosforanu (ATP), zawiera dwa wiązania wysokoenergetyczne. GTP bierze udział w reakcjach fosforylacji, a także dostarcza energię w procesie translacji oraz transkrypcji. Powstaje w cyklu Krebsa.


Wikipedia


guantanamczyk

mieszkaniec Guantánamo


SJP.pl


guantanamka

mieszkanka Guantánamo


SJP.pl


guantanamo

Guantánamo – miasto w południowo-wschodniej części Kuby, stolica prowincji Guantánamo. Zamieszkuje je 244 603 osób, z których większość zatrudniona jest przy uprawie trzciny cukrowej i bawełny.

Miejsce urodzenia Yargelis Savigne, kubańskiej lekkoatletki uprawiającej skok w dal i trójskok, a także Hermesa Ramireza - sprintera.

Wikipedia


guantanamski

Guantánamo (miasto na Kubie)


SJP.pl


guar

guma guar - organiczny związek chemiczny używany jako dodatek do żywności (E412); guma guarowa


SJP.pl


guaracha

[czytaj: głaracza]
1. gatunek muzyki wywodzący się z Kuby;
2. kubański taniec ludowy


SJP.pl


guarana

1. amazońska roślina pnąca z rodziny mydleńcowatych;
2. słodko-gorzki napój o właściwościach energetycznych


SJP.pl

Paulinia guarana (Paullinia cupana), pot. guarana lub gwarana – gatunek pnącza z rodziny mydleńcowatych. Występuje w całym dorzeczu Amazonki i Pary (Brazylia). Bywa nazywany zwyczajowo guaraną od nazwy gorzko-kwaśnego napoju, sporządzanego z jej nasion. Nazwa napoju zaś pochodzi od plemienia Guarani.

Wikipedia


guarani

1. jednostka monetarna Paragwaju (1 guarani = 100 centymów);
2. język plemion Guarani


SJP.pl

Wikipedia


guaranie

1. amazońska roślina pnąca z rodziny mydleńcowatych;
2. słodko-gorzki napój o właściwościach energetycznych


SJP.pl


guaranin

kofeina znajdująca się w guaranie


SJP.pl


guaranina

kofeina znajdująca się w guaranie


SJP.pl

Kofeina (łac. coffeinum) – organiczny związek chemiczny, alkaloid purynowy znajdujący się w ziarnach kawy i wielu innych surowcach roślinnych. Może również być otrzymywana syntetycznie. Została odkryta przez niemieckiego chemika Friedricha Ferdinanda Rungego w 1819 roku. W zależności od źródła nazywana jest także teiną (gdy źródłem jest herbata), guaraniną (gdy pochodzi z guarany) i mateiną (gdy pochodzi z yerba mate).

Wikipedia


guaranka

członkini plemienia Indian z Ameryki Południowej; Gwaranka


SJP.pl


guaranowy

guarana


SJP.pl

Patrz:

guarana

guardafui

przylądek w Somalii


SJP.pl

Gees Gwardafuy, Caseyr (arab. Ras Ghardafuj) – przylądek w Somalii.

Znajduje się na krańcu Półwyspu Somalijskiego, u wejścia do Zatoki Adeńskiej.

Wikipedia


guardbook

[czytaj: gardbuk] teczka z reklamami prasowymi


SJP.pl


guari

odmiana ożaglowania gaflowego; huari


SJP.pl


guarkernmehl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. guma guar

Wiktionary


guarneri

Guarneri – rodzina włoskich lutników, która wywodziła swe tradycje z pracowni Nicoli Amatiego, łącząc je z wpływami sztuki lutniczej Stradivariusa, działała w XVII i XVIII w. w Cremonie, Wenecji i Mantui.

Najwybitniejsi przedstawiciele rodziny Guarnerich to: Andrea (1626–1698), Pietro Giovanni (1655–1720), Bartolomeo Giuseppe, zwany del Gesù (1698–1744) (na jego skrzypcach zwanych Il cannone grał Niccolò Paganini).

Na skrzypcach Guarneriego z 1734 grała Wanda Wiłkomirska.

Wikipedia


guarowy

guma guarowa - organiczny związek chemiczny używany jako dodatek do żywności (E412); guma guar


SJP.pl


guaviare

rzeka w Kolumbii (w górnym biegu - Guayabero)


SJP.pl

Guaviare – departament Kolumbii. Leży w środkowo-południowej części kraju. Stolicą departamentu Guaviare jest miasto San José del Guaviare.

Wikipedia


guawa

drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; gwajawa, guajawa, gujawa, gruszla, psydia


SJP.pl

Gujawa, gruszla (Psidium L.) – rodzaj obejmujący około 100 gatunków roślin tropikalnych z rodziny mirtowatych, znany też pod nazwami guawa, gwajawa, gojawa, psydia. Rośliny te występują na Karaibach, w Ameryce Środkowej i w północnej części Ameryki Południowej.

Wikipedia


guayaquil

miasto w Ekwadorze


SJP.pl

Guayaquil (także Gwajakil, właściwie Santiago de Guayaquil) – miasto w zachodnim Ekwadorze przy ujściu rzeki Guayas do Zatoki Guayaquil (Ocean Spokojny). Ośrodek administracyjny prowincji Guayas.

Założone w 1537, było często niszczone przez Indian i piratów. W 1821 brało udział w walkach antyhiszpańskich. W XIX wieku było siedzibą liberałów. Rywalizowało z Quito, które było siedzibą konserwatystów. Od XIX wieku bardzo ważny port wywozowy Ekwadoru. Siedziba archidiecezji (zał. 1956, przedtem od 1838 diecezja), na czele której stał m.in. abp Juan Ignacio Larrea Holguín, a od 2003 abp Antonio Arregui Yarza. Znajduje się tu sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej, które w 1985 odwiedził papież Jan Paweł II.

Wikipedia


gub.

skrót od: gubernia


SJP.pl

skrót

 (1.1) = gubernia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 1863 r. liczba szkół cerkiewnoparafialnych w gub. grodzieńskiej wzrosła do 238.

Wiktionary


gubacha

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Kraju Permskim Rosji;

Wiktionary

Gubacha – miasto w Rosji, w Kraju Permskim. W 2023 roku liczyło 22 915 mieszkańców. Miasto leży w pn.-wsch. części europejskiej Rosji, u podnóża Uralu, nad brzegiem rzeki Koswa (lewym dopływem Kamy), w dorzeczu Wołgi. Miasto leży około 150 km na północny wschód od Permu.

Miasto powstało w 1941 roku z połączenia osad Gubacha, Kržižanovsk i Imeni Krupskoj w jedną jednostkę administracyjną. Osada Gubacha znana jest od połowy XVIII wieku jako ośrodek wydobywczy rudy żelaza.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. gubachiński

Wiktionary


gubachiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gubachą, dotyczący Gubachy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gubacha ż.

Wiktionary


gubański

nazwisko


SJP.pl


gubała

nazwisko


SJP.pl


gubałówka

szczyt (1126 m n.p.m.) w Paśmie Gubałowskim, w pobliżu Zakopanego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. duża polana na Podhalu

 (1.2) geogr. łagodny szczyt, na którym znajduje się Gubałówka (1.1);

Wiktionary

Gubałówka – podłużne wzniesienie na Pogórzu Gubałowskim (Paśmie Gubałowskim).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Zagrożone są niektóre jej stanowiska na Spiszu i Gubałówce w wyniku różnych form użytkowania polan, na których występuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡubaˈwufka, AS: gubau̯ufka

Wiktionary


guben

Niemcy:

  • Guben – niemiecka nazwa miasta Gubin
  • Guben – dawny powiat
  • Guben – stacja kolejowa w Guben

Wikipedia


gubernat

nazwisko


SJP.pl


gubernator

1. urzędnik państwowy stojący na czele prowincji, stanu lub guberni w niektórych krajach;
2. zarządca wielkich majątków ziemskich w dawnej Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) adm. tytuł wysokich urzędników zarządzających częścią terytorium w niektórych państwach;

 (1.2) daw. administrator latyfundium w dawnej Polsce

 (1.4) eduk. tytuł nadawany dyrektorom szkół w krajach anglosaskich

 (1.5) adm. tytuł nadawany osobie kierującej wielką korporacją albo bankiem

 (1.6) adm. tytuł duchownego zarządzającego Państwem Watykańskim w imieniu papieża

Wiktionary

Gubernator (łac. „sternik, kierownik, rządca” od gubernare „sterować, kierować, rządzić” z gr. kybernán „sterować, kontrolować”) – tytuł wysokich urzędników w niektórych państwach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Stanach Zjednoczonych gubernator oznacza zwierzchnika administracji stanu albo wyspy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡubɛrˈnatɔr, AS: gubernator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernatorat n., gubernatorstwo n., gubernatorostwo n., gubernatorka ż., gubernatorowa ż., gubernatorówna ż., gubernatorowanie n., gubernia ż.

 czas. gubernatorować ndk.

 przym. gubernatorski, gubernialny, guberski

 przysł. gubernatorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) guwerner

Wiktionary


gubernatorat

urząd gubernatora


SJP.pl


gubernatorka

gubernator


SJP.pl

Patrz:

gubernator

gubernatorostwo

gubernator z żoną


SJP.pl


gubernatorowa

małżonka gubernatora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żona gubernatora

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kazali mi usiąść obok gubernatorowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernator m., gubernatorstwo n.

 czas. gubernatorować ndk.

 przysł. gubernatorsko

 przym. gubernatorski

Wiktionary


gubernatorować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) sprawować urząd gubernatora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernator m., gubernatorowa ż.

 przym. gubernatorski

Wiktionary


gubernatorówna

dawniej: córka gubernatora


SJP.pl


gubernatorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do gubernatora, związany z gubernatorem

przymiot dzierżawczy

 (2.1) należący do gubernatora, będący jego własnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wuj pełni urząd gubernatorski już drugą kadencję z rzędu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernator m., gubernatorowa ż., gubernatorstwo n., gubernowanie n., gubernia ż.

 czas. gubernatorować ndk.

 przym. guberski, guberniany

 przysł. gubernatorsko

Wiktionary


gubernatorstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) adm. prowincja zarządzana przez gubernatora

 (1.2) adm. urząd gubernatora

 (1.3) biuro lub siedziba gubernatora

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) przest. gubernator z małżonką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez dłuższy czas do Oświęcimia przywożono tylko Polaków ze Śląska i z t. zw. ”Generalnego Gubernatorstwa”.

 (1.2) Dobrze już, dobrze — zgodził się Sanczo, któremu w głowie utkwiła myśl, że mógłby z własnej winy owo gubernatorstwo postradać.

 (2.1) Wieczór u gubernatorstwa zgromadził był samą „śmietankę“ miejscową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernator m., gubernatorowa ż.

 przym. gubernialny, gubernatorski, guberski

Wiktionary


gubernia

jednostka podziału administracyjnego w dawnej Rosji i krajach jej podległych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) adm. jednostka podziału administracyjnego wyższego szczebla w Rosji i krajach okupowanych;

Wiktionary

Gubernia (ros. губерния) – jednostka podziału administracyjnego wyższego szczebla w Imperium Rosyjskim, w tym i w krajach będących w jej składzie m.in.: w Wielkim Księstwie Finlandii i Królestwie Polskim.

Jednostka administracyjna została wprowadzona przez cara Piotra I. Na gubernie podzielone były również ziemie zabrane – terytoria Rzeczypospolitej wcielone do Imperium Rosyjskiego w wyniku rozbiorów Polski (1772–1795). Po klęsce powstania listopadowego w Królestwie Polskim w ramach rusyfikacji ustroju dotychczasowych osiem województw zostało w 1837 zastąpione przez gubernie. Gubernie zniesione zostały po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w listopadzie 1918. Na terytorium RFSRR i ZSRR istniały do 1929, gdy zostały zastąpione przez obwody.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na czele guberni stał gubernator mianowany przez cara.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernator m.

 przym. gubernialny, guberski, guberniany, gubernatorski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gubernator m.

 przym. gubernialny, guberski, guberniany, gubernatorski

frazeologia.

etymologia.

 etym|rosyjski|губерния. < etym|łac|gubemo. → rządzę

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) governorate, guberniya, gubernia

* esperanto: (1.1) gubernio

* francuski: (1.1) goubernia ż.

* litewski: (1.1) gubernija ż.

* niemiecki: (1.1) Gubernia ż.

* rosyjski: (1.1) губерния ż.

* słowacki: (1.1) gubernia ż.

* turecki: (1.1) guberniya

* węgierski: (1.1) kormányzóság

źródła.

== gubernia (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) adm. gubernia

odmiana.

 (1.1) lp. gubernia; lm. gubernias

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gubernialny

1. przymiotnik od: gubernia;
2. przymiotnik od: gubernium


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do guberni, związany z gubernią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernia ż., gubernator m., gubernatorstwo n.

 przym. guberski

Wiktionary


guberniany

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gubernią, dotyczący guberni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernia ż.

 przym. gubernatorski

Wiktionary


gubernium

władza prowincjonalna w Galicji pod zaborem austriackim


SJP.pl

Gubernium − nazwa jednostek administracyjnych zarządu prowincji w Austrii, utworzonych w 1763, a w 1849 przemianowanych na namiestnictwa.

Na czele gubernium złożonego z kilku radców dworu (Hofrathe), kilkunastu radców gubernialnych oraz niższych urzędników, stał gubernator (Statthalter), którego powoływał i odwoływał cesarz. Gubernium dzieliło się na departamenty, których skład i funkcje ulegały w czasie różnym zmianom.

Wikipedia


guberski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z gubernią, dotyczący guberni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubernia ż., gubernator mos., gubernatorstwo n.

 przym. gubernialny, gubernatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gubernialny

Wiktionary


gubić

tracić coś przez nieuwagę


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) tracić coś przez nieuważność

 (1.2) doprowadzać do zguby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po nabożeństwie organista szybko zbiegł z chóru, gubiąc po drodze nuty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubienie n., zgubienie n., zguba ż., zagubienie n.

 czas. zgubić dk.

 przym. zgubiony, zgubny, zagubiony

Wiktionary


gubin

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Gubin (niem. Guben, dolnołuż. Gubin) – miasto, będące jednocześnie gminą miejską oraz siedzibą gminy wiejskiej Gubin, zlokalizowane w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, na prawym brzegu Nysy Łużyckiej i nad Lubszą. Gubin usytuowany jest w polskiej części Dolnych Łużyc, na granicy z Niemcami, a do 1945 było wschodnią częścią miasta Guben. W latach 1975–1998 administracyjnie należał do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡubʲĩn, AS: gubʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gubinianin m., gubinianka ż.

 przym. gubiński

Wiktionary


gubinek

Gubinek (niem. Gubinchen, łuż. Gubink) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin, koło Gubina, leży nad Nysą Łużycką przy drodze nr 32.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


gubinianin

mieszkaniec Gubina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Gubina

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡubʲĩˈɲä̃ɲĩn, AS: gubʹĩńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gubin m.

:: fż. gubinianka ż.

 przym. gubiński

Wiktionary


gubinianka

mieszkanka Gubina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Gubina

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡubʲĩˈɲãnka, AS: gubʹĩńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gubin m.

:: fm. gubinianin m.

 przym. gubiński

Wiktionary


gubiński

przymiotnik od: Gubin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Gubin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 15 stycznia pod gubiński urząd przyjechała zielona wołga z NRD.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈbʲĩj̃sʲci, AS: gubʹĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gubin, gubinianin, gubinianka

Wiktionary


guc

Główny Urząd Ceł


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = Główny Urząd Ceł;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡut͡s, AS: guc

Wiktionary


gucci

[czytaj: guczi]
1. włoskie nazwisko, np. Guccio Gucci (1881 - 1953), włoski projektant mody
2. założony przez niego dom mody;
3. marka odzieży i kosmetyków;
4. polski herb szlachecki pochodzenia florenckiego


SJP.pl

Guccio Gucci S.p.A., znany jako Gucci – włoski dom mody założony we Florencji w 1921 roku przez Guccio Gucciego (1881–1953).

Gucci założył swój pierwszy butik w Rzymie w roku 1938. Od tego czasu projektował dla wielu dobrych marek. W roku 1947 zaprojektował torbę bamboo, która do dziś jest jednym z najbardziej charakterystycznych produktów firmy. Z żoną Aidą Calvelli miał sześcioro dzieci. Po śmierci Gucciego, jedno z jego dzieci – syn, Aldo, rozwinął zasięg firmy – otworzył butiki w Londynie, Paryżu i Nowym Jorku. W 1960 roku powstały kolejne sklepy w Hongkongu i Tokio.

Wikipedia


gucewicz

nazwisko


SJP.pl


gucia

zdrobnienie od: Gustawa (imię żeńskie)


SJP.pl

Gusinje (cyr. Гусиње, alb. Gucia) – miasto w północno-wschodniej w Czarnogórze, siedziba gminie Gusinje. Leży nad rzeką Grnćar, na pograniczu czarnogórsko-albańskim (w pobliżu Gusinja znajduje się przejście graniczne prowadzące do albańskiego Vermosh). W 2011 roku liczyło 1673 mieszkańców.

Wikipedia


gucio

zdrobnienie od: Gustaw, August (imiona męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia August lub Gustaw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maja przyjaźniła się z leniwym Guciem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. August mos., Gustek mos., Gustlik mos., Gutek mos., Gustaw mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Gustek, Gutek; gw-pl|Górny Śląsk|Gustlik.

Wiktionary


guciów

Gucio z małżonką


SJP.pl

Guciów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Zwierzyniec. Leży na Roztoczu Środkowym, nad rzeką Wieprz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Zwierzyniec. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 95 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Opatrzności Bożej w Bondyrzu.

Wikipedia


guciowie

Gucio z małżonką


SJP.pl


guciowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gucia lub z nim związany


SJP.pl


gucwa

nazwisko


SJP.pl

Gucwa – nazwisko. Pochodzi ono od niemieckiej nazwy osobowej „Gutz”. W XVI wieku odnotowano osoby o tym nazwisku w Małopolsce. Na początku lat 90. XX wieku nosiło je w Polsce ok. 1700 osób. Według serwisu internetowego Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 30 stycznia 2023 w bazie PESEL znajdowały się dane około 2766 osób o tym nazwisku.

Wikipedia


gucwiński

nazwisko


SJP.pl


gudauta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Abchazji, położone na wybrzeżu Morza Czarnego;

Wiktionary

Gudauta (abch. Гәдоуҭа, ros. Гудаута, gruz. გუდაუთა) – miasto w Abchazji, w rejonie Gudauta, położone na wybrzeżu Morza Czarnego. Abchaskie miasto-bohater. Trzecie co do wielkości miasto w Abchazji, które w 2011 roku liczyło 8514 mieszkańców.

Wikipedia


gudea

władca sumeryjski


SJP.pl

Gudea (sum. gù.dé.a, tłum. „powołany”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący w 2. połowie XXII w. p.n.e., zięć i następca Ur-Baby, mąż Nin-alli, ojciec Ur-Ningirsu II. Dokładne lata panowania Gudei nie są znane - niektórzy naukowcy umieszczają jego panowanie w okresie rządów ostatnich władców gutejskich (ok. 2130 r. p.n.e.), zdaniem innych panować miał on już po pokonaniu Gutejów przez Utuhengala (po 2116 roku p.n.e.).

Wikipedia


guderian

Heinz Wilhelm Guderian (ur. 17 czerwca 1888 w Chełmnie, zm. 14 maja 1954 w Schwangau) – generał pułkownik Wehrmachtu, Generalny Inspektor Wojsk Pancernych, szef sztabu Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych, teoretyk wojskowości, autor sformułowanej w książce Achtung – Panzer! koncepcji „blitzkriegu” polegającej na toczeniu wojny metodą błyskawicznych ataków dużych związków pancernych wspieranych natarciem z powietrza.

Wikipedia


gudermes

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto rejonowe w Federacji Rosyjskiej, w Czeczenii;

Wiktionary

Gudermes (ros. Гудермес, Gudiermies, czecz. Гуьмсе / Gümse) – miasto w Federacji Rosyjskiej, w Czeczenii, stolica rejonu gudermeskiego, nad rzeką Sunża. Drugie co do wielkości miasto Czeczenii.

W mieście rozwinął się przemysł precyzyjny, materiałów budowlanych, spożywczy oraz chemiczny.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. gudermeski

Wiktionary


gudermeski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gudermesem, dotyczący Gudermesu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwa tygodnie po zakończeniu operacji gudermeskiej otrzymał od Dudajewa rozkaz uderzenia na Kizlar.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gudermes mrz.

Wiktionary


gudi

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Aten właściwych, na wschód od centrum

 (1.2) geogr. wieś na Cyprze w dystrykcie Pafos;

Wiktionary

Gudi (gr. Γουδί) – wieś w Republice Cypryjskiej, w dystrykcie Pafos. W 2011 roku liczyła 204 mieszkańców.

Wikipedia


gudok

starorosyjski ludowy instrument smyczkowy, trzystrunny


SJP.pl

Gudok – ludowy instrument muzyczny z rodziny smyczkowych występujący od średniowiecza do XIX wieku na obecnych terenach Rosji i Białorusi.

Najstarsze wizerunki gudoka uwiecznione są w XII-wiecznej ikonografii, w literaturze wzmiankowany był od 2. połowy XI wieku pod nazwą ros. смык (pol. smyk), a od XVII wieku jako ros. гудок (pol. gudok). Badacze przypuszczają, że może wywodzić się od fideli bizantyjskiej. Najstarsze zabytki (zachowane fragmenty instrumentu) znaleziono na stanowiskach archeologicznych w Nowogrodzie Wielkim; datowane są na XI–XIV wiek. Najstarszy zachowany w całości pochodzi z XIV wieku.

Wikipedia


gudowo

Gudowo (niem. Baumgarten) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie.

Wieś leży ok. 4,5 km na południowy wschód od Drawska Pomorskiego, nad jeziorem Lubie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.

Wikipedia


gudowski

nazwisko


SJP.pl


gudron

lepka, smolista substancja, będąca pozostałością po destylacji ropy naftowej


SJP.pl

Gudron, górska smoła, asfalt – pozostałość po próżniowej destylacji mazutu. Głównym produktem wychodzącym z kolumny destylacji próżniowej są oleje smarowe oraz próżniowy olej napędowy.

Gudron nie destyluje pod zmniejszonym ciśnieniem i może być poddawany hydrokrakingowi, zgazowaniu lub koksowaniu. Stosowany jest do produkcji papy dachowej i asfaltu prasowanego.

Wikipedia


gudżaracki

Gudżarat


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gudżaratem (Gudźaratem), dotyczący Gudżaratu (Gudźaratu)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język gudżaracki;

Wiktionary

Patrz:

Gudżarat

Powiązane:

 rzecz. Gudżarat mrz., Gudźarat mrz., gudźarati n.

Wiktionary


gudżarat

stan w Indiach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stan w Indiach, leżący w północno-zachodniej części kraju;

Wiktionary

Gudźarat (hindi गुजरात, trb.: Gudżarat, trl.: Gujarāt; gudżarati ગુજરાત; ang. Gujarat) – drugi po stanie Maharasztra najbardziej uprzemysłowiony stan w Indiach. Leży w północno-zachodniej części kraju. Jego stolicą jest Gandhinagar, zaś największym miastem – Ahmadabad.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) rezerwat Gir na półwyspie Kathijawar (stan Gudźarat) to jedyny w całej Azji obszar występowania w stanie dzikim lwów i lampartów. Indie stoją przed poważnym wyzwaniem, jakim jest ochrona środowiska naturalnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gudźarka ż., gudżaracki mrz., gudźaracki mrz., Gudźaratczyk, gudżarati, gudźarati

 przym. gudźaracki, gudżaracki

Wiktionary


gudźarati

jeden z języków urzędowych Indii, używany głównie w stanie Gudżarat; gudżarati


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. zob. gudźarati.

Wiktionary

Język gudźarati, gudżarati, gudżaracki (ang. Gujarati) – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się blisko 61 mln mówiących – głównie mieszkańców Indii, gdzie w stanie Gudźarat oraz sąsiednich terytoriach Daman i Diu oraz Dadra i Nagar Haweli jest językiem urzędowym – jednym z 23 języków konstytucyjnych Indii. Najbliżej spokrewnione z nim języki to pendźabi i bradź bhasza. Posiada odrębny system pisma, tzw. alfabet sylabiczny gudżarati, wywodzący się ze starożytnego pisma brahmi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do ważnych języków północnych i środkowych Indii należą też: bengalski (w Bengalu Zachodnim, posługuje się nim też ludność sąsiedniego państwa Bangladesz), marathi (Maharasztra), gudżarati (Gudżarat), orija (Orisa), radżastański (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡud͡ʒaˈratʲi, AS: guǯaratʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gudźarat m., Gudżarat m., gudźarati n.

Wiktionary


gudźarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. przedstawicielka indoaryjskiej grupy etnicznej z Indii, posługującej się językiem gudźarati;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gudźarat mrz., gudźarati

:: fm. Gudźar mos.

 przym. gudźaracki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Gudżarka

Wiktionary


gudzinowicz

nazwisko


SJP.pl


gudzowaty

nazwisko


SJP.pl


gudzowski

nazwisko


SJP.pl


gudłaj

pogardliwie: Żyd; parch, pejsowaty, Żydzisko, Mosiek (mosiek)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pejor. pogard. o Żydzie

 (1.2) przest. pot. gamoń, niezdara; cymbał, głąb

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przecież tu mieszkają sami Żydzi. (…) Z czego oni żyją, ci gudłaje, to tajemnica…

 (1.2) Mieciek, ty gudłaju jeden, czego pana obrażasz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡudwaj, AS: gudu̯ai ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. gudłajka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kudłaj, kudłacz

 (1.2) gułaj

Wiktionary


guenter

[czytaj: ginter] obce imię męskie


SJP.pl


guerilla

[czytaj: gerija lub gerilja] partyzantka, zwykle lewacka, walcząca w krajach Ameryki Południowej i Środkowej


SJP.pl

Wojna partyzancka – jedna z najstarszych form walki zbrojnej, polegająca na działaniach nieregularnych prowadzonych przez partyzantów przy poparciu ludności i skierowana przeciwko okupantowi/zaborcy lub przeciw rodzimym rządom uważanym przez partyzantów za wrogie.

Wikipedia


guerillas

rzadko: partyzant w Ameryce Łacińskiej; guerilla


SJP.pl

Wojna partyzancka – jedna z najstarszych form walki zbrojnej, polegająca na działaniach nieregularnych prowadzonych przez partyzantów przy poparciu ludności i skierowana przeciwko okupantowi/zaborcy lub przeciw rodzimym rządom uważanym przez partyzantów za wrogie.

Wikipedia


guermantes

Guermantes – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Île-de-France, w departamencie Sekwana i Marna.

Wikipedia


guernica

[czytaj: gernika]
1. miasto w Hiszpanii, zniszczone w wyniku bombardowania w 1936 r.;
2. obraz Picassa inspirowany tym wydarzeniem


SJP.pl

Gernika-Lumo (hiszp. Guernica y Luno) – miasto na północy Hiszpanii, uważane za najstarszą stolicę Kraju Basków. W 2018 roku liczyło ok. 17 tys. mieszkańców. Jest znane szeroko przede wszystkim z jego zbombardowania podczas wojny domowej w Hiszpanii.

Wikipedia


guernsey

[czytaj: gernz-i] terytorium zależne Wielkiej Brytanii, leżące w cieśninie La Manche


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa w Europie;

 (1.2) geogr. terytorium zależne korony brytyjskiej obejmujące wyspę Guernsey (1.1) i część Wysp Normandzkich;

 (1.3) geogr. toponim, nazwa dwóch miejscowości w Stanach Zjednoczonych

Wiktionary

Guernsey (wymowa [ˈgɜ:nzi], Baliwat Guernsey, fr. Guernesey) – terytorium obejmujące wyspę Guernsey i kilkanaście mniejszych wysp w archipelagu Wysp Normandzkich (m.in. Alderney, Sark i Herm), położonych na kanale La Manche, nieopodal wybrzeża Francji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Saint Peter Port jest położony na wschodnim wybrzeżu Guernsey.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ofic. Baliwat Guernsey

Wiktionary


guerrilla

Guerrilla – brytyjski miniserial (dramat) wyprodukowany przez ABC Signature Studios, Green Door Pictures, Endemol Shine International, Fifty Fathoms Productions oraz Stearns Castle. Był emitowany od 13 kwietnia 2017 roku przez Showtime oraz Sky Atlantic.
W Polsce serial był emitowany od 17 maja 2017 roku przez HBO 3.

Wikipedia


guevara

nazwisko, np. Ernesto "Che" Guevara (1928-1967), argentyński komunista, jeden z przywódców rewolucji kubańskiej


SJP.pl


guffa

okrągły, smołowany kosz służący jako łódź do przeprawiania się na drugi brzeg rzeki, wykorzystywany od starożytności aż po dzień dzisiejszy na Nilu, Tygrysie, Eufracie; kuff


SJP.pl

Guffa:

  • Holenderski żaglowiec (barkas) o małym zanurzeniu i płaskim dnie. Wyposażony w jeden lub dwa maszty. Stateczność zapewniały mu opuszczane symetrycznie po burtach miecze.
  • Niewielki arabski żaglowiec o jednym, dwóch masztach używany do żeglugi handlowej.
  • Używany od starożytności do czasów współczesnych okrągły pleciony z trzciny kosz, uszczelniany asfaltem lub smołą. Służył m.in. do transportu na rzekach Eufrat i Tygrys.

Wikipedia


gugała

nazwisko


SJP.pl


gugiel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. żydowskie ciasto szabasowe, rodzaj pieczonej leguminy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie przeszkadzało jej bynajmniej zajmować się kuchnią, stać pilnie przy zamieszaniu „łokszynu”, przy pieczeniu „guglów”…

 (1.1) Drugą ręką łamiąc kawałki gugla, kiwał poważnie głową i ważył w głębokim rozumie swoim…

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kugel, kugiel

Wiktionary


guglać

potocznie: szukać informacji w internecie za pomocą wyszukiwarki Google; googlować, guglować, googlać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pot. poszukiwać informacji przy pomocy wyszukiwarki internetowej Google

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie znalazłem żadnych informacji o tym zespole. Guglałem, ale zero wyników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuɡlat͡ɕ, AS: guglać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guglanie

 czas. wyguglać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) guglować

Wiktionary


guglanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|guglać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wyguglać, guglać ndk.

Wiktionary


guglielmo

[czytaj: guljelmo] włoskie imię męskie


SJP.pl


guglować

potocznie: szukać informacji w internecie za pomocą wyszukiwarki Google; googlować, googlać, guglać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pot. poszukiwać informacji przy pomocy wyszukiwarki internetowej Google

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie znalazłem żadnych informacji o tym zespole. Guglowałem, ale zero wyników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuɡˈlɔvat͡ɕ, AS: guglovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wyguglać, wyguglować dk.

 rzecz. guglowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) guglać

Wiktionary


guglowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|guglować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. guglować ndk.

Wiktionary


guguła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. niedojrzały owoc maliny

 (1.2) reg. niedojrzały owoc

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Zawsze powtarzam synkowi, żeby nie jadł guguł, bo będzie go bolał brzuch.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈɡuwa, AS: guguu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gugułka

Wiktionary


gugułka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg. niedojrzały owoc wiśni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guguła

Wiktionary


gui

skrót od: Graphic User Interface, w informatyce: graficzny interfejs użytkownika


SJP.pl

  • gui – szkodliwe demony w wierzeniach chińskich
  • gui – starożytne chińskie naczynie rytualne
  • Gui – inne imię Jie – ostatniego władcy Chin z dynastii Xia

Wikipedia


guide

1. [czytaj: gid] osoba oprowadzająca turystów; przewodnik; gid;
2. [czytaj: gajd] zawodowy wspinacz górski, wprowadzający swoich klientów na szczyt


SJP.pl

  • Guide – wieś w Anglii, w hrabstwie ceremonialnym Lancashire
  • Guide – powiat w Chinach, w prowincji Qinghai

Wikipedia


guido

Osoby
  • Guido (zm. 1120) – włoski kardynał i benedyktyn
  • Guido (zm. 1139) – kardynał biskup Tivoli
  • Guido Adler
  • Guido Buchwald
  • Guido Cavalcanti
  • Guido De Marco
  • Guido di Pietro
  • Guido Fubini
  • Guido Henckel von Donnersmarck
  • Guido Landert
  • Guido Reni
  • Guido Westerwelle
  • Guido van Rossum
  • Guido von List
  • Guido z Arezzo
  • Guido Grandi

Wikipedia


guignol

[czytaj: giNIOL] lalka pochodząca z francuskiego ludowego teatru, mająca przedstawiać postać o przebiegłym i zgryźliwym charakterze


SJP.pl

Guignol (wym. giniol lub ginjol) – jedna z głównych postaci francuskiego teatru lalek, powstała około 1808 w Lyonie.

Wikipedia


guilder

jednostka monetarna Surinamu, równa 100 centom


SJP.pl


guillaume

[czytaj: giJOM] francuskie imię męskie


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Günter Guillaume – wschodnioniemiecki szpieg
  • Paul-Marie Guillaume – rzymskokatolicki duchowny

Wikipedia


guillemin

[czytaj: gilemin] nazwisko


SJP.pl


guin

Guin – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Alabama, w hrabstwie Marion. W roku 2023 miasto zamieszkiwało 2147 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 66,5 osoby/km².

Wikipedia


guinness

[czytaj: gines] piwo marki Guinness


SJP.pl

Wikipedia


guira

[czytaj: GŁIro] instrument muzyczny z grupy idiofonów; guira


SJP.pl

Guira (Guira guira) – gatunek ptaka z rodziny kukułkowatych (Cuculidae), podrodziny kleszczojadów; jedyny przedstawiciel rodzaju Guira. Występuje w Ameryce Południowej z wyjątkiem jej północnej części. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia


guiro

[czytaj: GŁIro] instrument muzyczny z grupy idiofonów; guira


SJP.pl

Guiro, guira, guero – instrument perkusyjny używany w muzyce latynoamerykańskiej.

Jest pochodzenia indiańskiego. Zbudowany z wysuszonego owocu tykwy, na powierzchni którego wyżłobiono poprzeczne rowki. Dźwięki były wydobywane za pomocą stalowego pręta pocieranego o wyżłobienia w kształcie tarki. Obecnie instrument ten wyrabia się z różnych materiałów (np. z plastiku, z metalu, z włókien szklanych, z kości, również z tworzywa ceramicznego.

Wikipedia


guitry

Guitry – miejscowość i dawna gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Eure. W 2013 roku jej populacja wynosiła 260 mieszkańców.

W dniu 1 stycznia 2016 roku z połączenia 14 ówczesnych gmin – Berthenonville, Bus-Saint-Rémy, Cahaignes, Cantiers, Civières, Dampsmesnil, Écos, Fontenay-en-Vexin, Forêt-la-Folie, Fourges, Fours-en-Vexin, Guitry, Panilleuse oraz Tourny – utworzono nową gminę Vexin-sur-Epte. Siedzibą gminy została miejscowość Écos.

Wikipedia


guiyang

[czytaj: GŁIjank] miasto w Chinach; Kuejjang


SJP.pl

Guiyang (chiń. 贵阳; pinyin Guìyáng) – miasto o statusie prefektury miejskiej w południowych Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Kuejczou. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 290 777 mieszkańców.

Wikipedia


guizhou

[czytaj: kujdżoł] prowincja w Chinach; Kuejczou


SJP.pl

Kuejczou (Guizhou, chiń. upr. 贵州; chiń. trad. 貴州; pinyin Gùizhōu; Wade-Giles Kuei-chou) – prowincja w południowych Chinach.

Wikipedia


gujana

1. region w Ameryce Południowej;
2. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Georgetown; Kooperacyjna Republika Gujany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Georgetown;

 (1.2) geogr. hist. kraina historyczna położona w północnej Ameryce Południowej;

 (1.3) geogr. hist. zob. Gujana Brytyjska.

 (1.4) geogr. hist. zob. Gujana Francuska.

 (1.5) geogr. hist. zob. Gujana Holenderska.

Wiktionary

Gujana (ang. Guyana), oficjalnie Kooperacyjna Republika Gujany (Co-operative Republic of Guyana) – państwo w północnej części Ameryki Południowej, w obrębie większego regionu również zwanego Gujaną. Jedno z najmniejszych państw na kontynencie, zajmuje powierzchnię 214 969 km², a zamieszkane jest przez 791 739 osób (2023, szac.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gujana graniczy na wschodzie z Surinamem, na południu z Brazylią a na zachodzie z Wenezuelą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈjãna, AS: gui ̯ãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gujańczyk mos., Gujanka ż.

 przym. gujański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kooperacyjna Republika Gujany

Wiktionary


gujańczyk

obywatel Gujany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Gujany

 (1.2) mieszkaniec Gujany Francuskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈjä̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: gui ̯ä̃ĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gujana ż.

:: fż. Gujanka ż.

 przym. gujański

Wiktionary


gujanka

obywatelka Gujany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Gujany

 (1.2) mieszkanka Gujany Francuskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈjãŋka, AS: gui ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gujana ż.

:: fm. Gujańczyk mos.

 przym. gujański

Wiktionary


gujański

przymiotnik od: Gujana


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Gujany, krainy

 (1.2) odnoszący się do Gujany, państwa

 (1.3) odnoszący się do Gujany Francuskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈjä̃j̃sʲci, AS: gui ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gujana ż., Gujańczyk mos., Gujanka ż.

Wiktionary


gujawa

drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; gwajawa, guajawa, guawa, gruszla, psydia


SJP.pl

Gujawa, gruszla (Psidium L.) – rodzaj obejmujący około 100 gatunków roślin tropikalnych z rodziny mirtowatych, znany też pod nazwami guawa, gwajawa, gojawa, psydia. Rośliny te występują na Karaibach, w Ameryce Środkowej i w północnej części Ameryki Południowej.

Wikipedia


gujenna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji;

Wiktionary

Gujenna (fr. Guyenne) – prowincja, część krainy dawnego plemienia Akwitanów podbitej przez Rzym, rozpościera się na obu brzegach Garonny. Od XII wieku przejściowo należała do Plantagenetów, królów Anglii.

W 1337 roku Filip VI Walezjusz, król Francji, ogłosił konfiskatę lenna Gujenny, co stało się bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia wojny stuletniej.

Wikipedia


gujot

góra pochodzenia wulkanicznego, znajdująca się pod powierzchnią oceanu


SJP.pl

Gujot, guyot, podwodna stołowa góra – rodzaj góry podwodnej o kształcie ściętego stożka; jest to pozostałość podwodnego wulkanu, którego wierzchołek, pierwotnie wyrastający ponad powierzchnię wody, został zniszczony, głównie wskutek abrazyjnej działalności fal morskich. Gujoty można zazwyczaj zaobserwować na równinach abysalnych basenów oceanów.

Wikipedia


gujski

nazwisko


SJP.pl


gukpiw

skrót od: Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk


SJP.pl


gukppiw

skrót od: Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = polit. hist. Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk;

Wiktionary


guksi

[czytaj: guks-i] tradycyjny, ręcznie rzeźbiony kubek, wykonywany z jednego kawałka drewna, zwykle brzozy, wywodzący się z kultury ludu Sami; kuksa


SJP.pl


gul

ghul;
1. w wierzeniach przedmuzułmańskiej Arabii: zły duch, demon, zwykle rodzaju żeńskiego, pojawiający się pod postacią zwierząt (głównie hien), potworów lub wiedźm;
2. w fantastyce: nieumarła istota żywiąca się ludzkimi zwłokami, ożywiona po śmierci za pomocą czarnej magii albo przez zło, którego dokonała za życia, występująca najczęściej w miejscach obfitujących w zwłoki, np. nekropoliach, cmentarzach, kryptach, w pobliżu kurhanów oraz na polach bitew


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) dźwięk. …naśladujący przelewanie wody lub głośne picie

 (1.2) dźwięk. …naśladujący odgłosy wydawane przez indora

 (1.3) …używany w celu przywoływania indyków

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) u muzułmanów: demon pożerający ludzi i trupy na cmentarzach

forma rzeczownika.

 (3.1) char. D. lm. od: gula

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡul, AS: gul

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) ghul

Wiktionary


gula

potocznie:
1. narośl, zgrubienie w kształcie kuli lub zbliżonym do kuli; guz;
2. grdyka (uwypuklenie na przedniej stronie szyi)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kulista narośl lub zgrubienie

 (1.2) gwara. i reg. indyczka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: gul

Wiktionary

  • Gula – bogini w mitologii mezopotamskiej
  • Gula – skleryt na głowie niektórych owadów
  • Gula – skleryt na tułowiu dwuparców

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Gula – polski koszykarz
  • Leonard Gula – polski samorządowiec
  • Sławomir Gula – polski piłkarz
  • Szarbat Gula – afganka

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡula, AS: gula

Wiktionary


gulać

1. gwarowo:
a) hulać, szaleć, bawić się beztrosko, bez umiaru;
b) huśtać dziecko celem uśpienia;
c) pić chciwie; chłapać;
d) toczyć;
e) tańczyć;
2. w gwarze więziennej: rozrabiać, awanturować się


SJP.pl


gularz

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Poznań. indyk

Wiktionary


gulasz

potrawa zawierająca kawałki mięsa wołowego, wieprzowego, cielęcego lub baraniny, obsmażone i uduszone z pomidorami, cebulą lub innymi dodatkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. spoż. rodzaj mięsnego ragoût;

Wiktionary

Gulasz (węg. pörkölt, słow. perkelt) – węgierskie danie narodowe, które składa się z mięsa, cebuli i papryki. Nazwa pörkölt wywodzi się od dawnego węgierskiego słowa pergelt, co dziś oznacza przypieczony, przyrumieniony. Pörkölt podawany jest na płytkim talerzu jako drugie danie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj na obiad mieliśmy placek ziemniaczanyacki ziemniaczane z gulaszem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gulaszowy

Wiktionary


gulaszowy

przymiotnik od: gulasz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gulaszem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gulasz mrz.

Wiktionary


gulbieniszki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim;

Wiktionary

Gulbieniszki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Jeleniewo.

Gulbieniszki powstały około 1770 roku. Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gulbieniszki, po jej zniesieniu w gromadzie Jeleniewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wspaniałym punktem widokowym jest Góra Cisowa koło Gulbieniszek.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gulbieniski

Wiktionary


gulbinowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Gulbinowicz (1923–2020) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Krzysztof Gulbinowicz (1956–2009) – działacz Solidarności, Solidarności Walczącej, drukarz, publicysta polityczny, pisarz
  • Sławomir Gulbinowicz (ur. 1974) – polski hokeista

Wikipedia


gulbity

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Gulbity – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Pasłęk
  • Gulbity – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Morąg

Wikipedia


gulcz

Gulcz (pol. hist. Golcz) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Wieleń. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie pilskim.

Wieś leży w północno-zachodniej Wielkopolsce, między Notecią i Gulczanką. Ludność Gulcza liczy ok. 600 mieszkańców.

Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 181. W miejscowości jest przystanek kolejowy Gulcz.

Wikipedia


gulczewo

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Gulczewo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Barcin
  • Gulczewo – część wsi Stare Gulczewo w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Słupno
  • Gulczewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Wyszków
  • Gulczewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wrzesińskim, w gminie Września

Wikipedia


gulczyński

nazwisko


SJP.pl


gulda

Osoby o nazwisku Gulda

  • Friedrich Gulda (1930-2000) – austriacki pianista i kompozytor.
  • Mieczysław Gulda (1936-2020) – polski socjolog.
  • Paul Gulda (ur. 1961) – austriacki pianista, kompozytor i dyrygent, syn Friedricha Guldy.
  • Rico Gulda (ur. 1968) – austriacki pianista i dyrygent, syn Friedricha Guldy.

Wikipedia


gulden

1. jednostka monetarna Surinamu (1 gulden surinamski = 100 centów);
2. dawna jednostka monetarna Holandii (1 gulden = 100 centów), zastąpiona w 2002 r. przez euro; floren;
3. złota moneta emitowana w krajach germańskich od XIV w., w czasach późniejszych srebrna moneta niemiecka, holenderska i skandynawska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) monet. obecna lub dawna waluta państw i obszarów o germańskich korzeniach, m.in. Holandii i jej terytoriów zależnych;

Wiktionary

Gulden – moneta bita w krajach germańskich od XIV wieku, odpowiednik florena.

  • gulden gdański – waluta Wolnego Miasta Gdańska (kod XDGG) emitowana przez Bank Gdański (Bank von Danzig). Wprowadzony pod koniec 1923 roku w miejsce zdewaluowanej marki gdańskiej, został powiązany z funtem szterlingiem. 1 GBP = 25 XDGG. XDGG dzielił się na 100 fenigów gdańskich.
  • gulden holenderski – jednostka walutowa Holandii od XVII wieku do 2002 roku.
  • gulden austro-węgierski – oficjalny środek płatniczy Austro-Węgier do reformy walutowej w 1892 roku, kiedy to został zastąpiony przez koronę austro-węgierską.
  • gulden pruski – jednostka monetarna w Prusach, składał się z 30 groszy.
  • gulden surinamski – waluta Surinamu do 2004 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oddać w banku osiemset rubli, aha… Do Lublina wysłać trzy albumy, tuzin portmonetek… Właśnie!… Do Wiednia przekaz na tysiąc dwieście guldenów… Z kolei odebrać transport… Zmonitować rymarza za nieodesłanie walizek… Bagatela!… Napisać list do Stasia… Bagatela…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuldɛ̃n, AS: guldẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guldenówka ż.

 przym. guldenowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. guld.

Wiktionary


guldenik

zdrobnienie od: gulden


SJP.pl


guldenówka

potocznie: złota lub srebrna moneta o różnej wartości w różnych okresach i krajach; gulden


SJP.pl


guldenowy

gulden


SJP.pl

Patrz:

gulden

guldynka

dawna, licha strzelba myśliwska gwintowana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. łow. lekka strzelba gwintowana z XVII-XVIII wieku. używana na ogół do polowań;

Wiktionary

Guldynka – rodzaj długiej myśliwskiej broni palnej używanej w XVII-XVIII wieku.

Świadectwa literackie wskazują, że była bronią gwintowaną. Od innych broni myśliwskich miała różnić się większym kalibrem, będąc przeznaczona na zwierzynę grubą – w odróżnieniu od małokalibrowych np. „ptaszniczek”, przeznaczonych do polowań na ptaki. Jakub Haur w XVII wieku uważał ją za broń stosowaną do polowania na dziki. Jednakże w innych źródłach określana jest jako „licha strzelba myśliwska” albo „podlejszego gatunku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Raz wyrwała się z domu na polowanie, na kaczki z guldynką.

 (1.1) Nic nie ma w ręku. Czym tu dać sygnały? Róg i guldynka z kozaczkiem zostały.

 (1.1) Ciężki a dalekonośny muszkiet był mi niepotrzebny. Zamiast niego wziąłem lżejszą guldynkę.

Wiktionary


gulenista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. społ. zwolennik lub członek ruchu opozycyjnego Fethullaha Gülena, tureckiego dysydenta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gulenizm m.

:: fż. gulenistka ż.

 przym. gulenowski

Wiktionary


gulery

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. buty piłkarskie

Wiktionary


gulgot

odgłos wydawany przez gotujący się płyn albo przez niektóre ptaki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) charakterystyczny odgłos niektórych ptaków

Wiktionary


gulgotać

czasownik

 (1.1) mówić niewyraźnie

Wiktionary


gulgotanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gulgotać.

Wiktionary


guli

spójnik

 (1.1) gw-pl|Poznań. z powodu, z przyczyny

 (1.2) gw-pl|Poznań. w celu

 (1.3) gw-pl|Poznań. dla (czegoś)

forma rzeczownika.

 (2.1) D., C. i Ms. lp. oraz D. lm. od: gula

Wiktionary

Guli – wieś w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni, w szahrestanie Szahin Deż. W 2006 roku liczyła 34 mieszkańców.

Wikipedia


gulik

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. studzienka ściekowa, wlot kanału lub szamba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guliktałcher mos., guliktrałer mos., guliktraler mos.

Wiktionary


guliksztoper

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przepychacz do zlewu

Wiktionary


guliktałcher

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. hydraulik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gulik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|guliktraler, guliktrałer.

Wiktionary


guliktraler

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. hydraulik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gulik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|guliktrałer, guliktałcher.

Wiktionary


guliktrałer

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. hydraulik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gulik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|guliktraler, guliktałcher.

Wiktionary


guliński

nazwisko


SJP.pl


gulistan

ogród różany


SJP.pl

  • Guliston (Gulistan) – miasto w Uzbekistanie
  • Gulistan – zbiór anegdot i przypowieści Sadiego z Szirazu

Wikipedia


gulistański

związany z dziełem pt. "Gulistan" ("Ogród różany"), perskim zbiorem anegdot i przypowieści napisanym przez Sadiego


SJP.pl


guliwer

1. bohater powieści Jonathana Swifta "Podróże Guliwera";
2. olbrzym wśród liliputów


SJP.pl

Podróże Guliwera (ang. Gulliver’s Travels) – popularny skrót tytułu powieści Jonathana Swifta napisanej w 1726 roku, stanowiącej połączenie satyry na ludzką naturę z parodią popularnych w tamtym okresie „powieści podróżniczych”. Powieść ta stanowi najbardziej znaną pracę Swifta, jest jednocześnie zaliczana do klasyki literatury angielskiej. Pełny tytuł to "Travels into Several Remote Nations of the World. In Four parts. By Lemuel Gulliver, First a Surgeon, and then a Captain of Several Ships", czyli "Podróże do wielu odległych narodów świata, w 4 częściach, opisane przez Lemuela Guliwera, najpierw lekarza okrętowego, później kapitana kilku statków".

Wikipedia


gulka

zdrobnienie od: gula (w znaczeniu: guz, narośl)


SJP.pl


gum

1. produkt otrzymywany z kauczuku przez wulkanizację;
2. potocznie:
a) wyrób z gumy;
b) prezerwatywa, gumka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gwara radiowa: sygnał czasu

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: guma

Wiktionary

Gum, właśc. Wellington Pereira Rodrigues (ur. 4 stycznia 1986 w São Paulo) – brazylijski piłkarz, występujący na pozycji środkowego obrońcy.

Wikipedia


guma

1. produkt otrzymywany z kauczuku przez wulkanizację;
2. potocznie:
a) wyrób z gumy;
b) prezerwatywa, gumka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj rozciągliwego tworzywa;

 (1.2) pot. guma do żucia

 (1.3) gumka bieliźniana służąca do skakania przez nią, także sama zabawa polegająca na skakaniu przez gumę

 (1.4) pot. prezerwatywa

 (1.5) pot. dętka lub opona, najczęściej przebita

 (1.7) przest. pot. dorożka, pojazd na ogumionych kołach

 (1.8) daw. kosmet. pomada do włosów

 (1.9) środ. narkomanów klej wąchany przy podgrzewaniu

Wiktionary

Guma – elastomer zbudowany z alifatycznych łańcuchów polimerowych (na przykład poliolefin), które zostały w pewnym stopniu usieciowane w procesie wulkanizacji. W przemyśle terminem „guma” obejmuje się czasami w uproszczeniu wszystkie rodzaje stałych elastomerów.

Dalsza część artykułu odnosi się do gumy w ścisłym znaczeniu, to znaczy zbudowanej z poliolefin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Matka zastanawiała się, jak usunąć gumę z dżinsów syna.

 (1.3) Dziewczynki grały na podwórku w gumę.

 (1.4) Jacek na podryw zawsze bierze gumy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡũma, AS: gũma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gumowiec m., gumiś m., gumowanie n., wygumowanie n., gumkowanie n., wygumkowanie n., gumowatość ż.

:: zdrobn. gumka ż., gumeczka ż.

 czas. gumować ndk., wygumować dk., gumkować ndk., wygumkować dk.

 przym. gumowy, gumowaty

 przysł. gumowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) zob. prezerwatywa.

 (1.5) kapeć, flak

Wiktionary


gumak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara. gumowiec

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gumak (język turkmeński.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) piaszczysty

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gumak (język turkmeński.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) piaszczysty

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gumbad

turecki grobowiec monumentalny, wprowadzony przez Seldżuków w XI wieku; gumbaz


SJP.pl


gumbaz

turecki grobowiec monumentalny, wprowadzony przez Seldżuków w XI wieku; gumbad


SJP.pl


gumbo

[czytaj: gambo] luizjańska zupa z mięsa i owoców morza, z mieszanką przypraw cajun


SJP.pl

Gumbo to danie, które powstało w południowej Luizjanie w XVIII wieku. Zazwyczaj składa się z mocno doprawionego bulionu, mięsa albo skorupiaków, środka zagęszczającego, a także warzyw z domieszką przypraw. Mogą to być między innymi seler, papryka i cebula (te trzy określa się w kuchni Cajun mianem "trójcy", a gdy dodamy czosnek – „świętej trójcy”). Rodzaj gumbo często wyznacza użyty środek zagęszczający, np. afrykańskie warzywo okra, używana przez plemię Czoktawów przyprawa filé (wysuszone i zmielone liście drzewa sasafras), albo francuska zasmażka robiona z mąki i tłuszczu. Najprawdopodobniej danie zawdzięcza swoją nazwę wyrażeniu (ki gnombo), które w języku bantu oznacza okra. Możliwe też, że gumbo pochodzi od wyrazu (kombo), w plemieniu Czoktawów będącego odpowiednikiem słowa filé.

Wikipedia


gumeczka

zdrobnienie od: gumka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: gumka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡũˈmɛt͡ʃka, AS: gũmečka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gumować, gumkować

 przym. gumowy

 rzecz. guma ż.

Wiktionary


gumelastyka

dawniej:
1. miękka substancja podobna do smoły; guma naturalna (roślinna);
2. ogół wyrobów z gumy


SJP.pl


gumennik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mitsłow. demon opiekuńczy mieszkający w stodole (gumnie), strzegący zboża przed szkodą

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumiennik

Wiktionary


gumiaczek

zdrobnienie od: gumiak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gumiak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gumiak m.

Wiktionary


gumiak

1. potocznie: but gumowy; gumowiec;
2. ozdobne drzewo liściaste z rodziny okrętnicowatych, o skórzastych liściach, wonnych kwiatach i owocach z oleistymi nasionami, rosnące w strefie międzyzwrotnikowej; kalaba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. wysoki but z gumy

Wiktionary

Gumiak (Calophyllum L.) – rodzaj obejmujący 180-200 gatunków roślin. W stanie naturalnym występują na Madagaskarze, wschodniej Afryce, południowej i południowo-wschodniej Azji (od wschodniego Pakistanu, po Wietnam i Indonezję, wyspach Oceanu Spokojnego i w Ameryce Południowej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumka ż., gumowiec m., gumowanie n.

:: zdrobn. gumiaczek m.

 czas. gumkować, gumować ndk.

 przym. gumowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumowiec

Wiktionary


gumiaki

obuwie gumowe; kalosze, gumowce


SJP.pl


gumiany

zrobiony z gumy; gumowy


SJP.pl


gumiarski

związany z produkcją wyrobów gumowych


SJP.pl


gumiarz

1. osoba produkująca gumę;
2. osoba wytwarzająca artykuły gumowe;
3. osoba prowadząca sklep z artykułami gumowymi


SJP.pl


gumiasty

przypominający kształtem lub konsystencją gumę


SJP.pl


gumieńce

dzielnica Szczecina


SJP.pl

Gumieńce (do 1945 niem. Scheune, łac. Orreum) – część miasta i osiedle administracyjne Szczecina, będące jednostką pomocniczą miasta, położone w dzielnicy Zachód.

Na Gumieńcach zameldowanych jest 21 322 osób.

Wikipedia


gumieniak

nazwisko


SJP.pl


gumieniecki

przymiotnik od: Gumieniec, Gumieńce


SJP.pl


gumienko

zdrobnienie od: gumno


SJP.pl

  • Gumienko (jezioro) – jezioro w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Sosnowica.
  • Gumienko (skała) – skała w Pieninach Czorsztyńskich

Wikipedia


gumiennik

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mitsłow. istota podobna do kota, zamieszkująca stodoły i opiekująca się niewymłóconym zbożem

Wiktionary

Gumiennik lub owinnik – w wierzeniach słowiańskich demon zamieszkujący gumno i opiekujący się składowanym w nim zbożem. Miał wygląd małego dziadka z długimi włosami, brodą i wąsami. Umiał szczekać jak pies i zamieniać się w kota.

Gumiennik miał bardzo zmienną naturę. Strzegł zboża w gumnie przed ogniem, złodziejami i szkodnikami, jednak łatwo było go obrazić, m.in. lekceważąc go lub młócąc zboże podczas silnego wiatru lub w dzień świąteczny. Trudno było go wówczas przebłagać. Rozgniewany gumiennik zanieczyszczał zboże lub podkładał pod nie ogień.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡũˈmʲjɛ̇̃ɲːik, AS: gũmʹi ̯ė̃•ńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gumno n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumennik

Wiktionary


gumienny

przymiotnik od: gumno


SJP.pl


gumiguta

barwna, plastyczna substancja, stosowana głównie w malarstwie jako farba akwarelowa


SJP.pl

Gumiguta – odparowany sok mleczny, indyjskiego drzewa Garcinia. Dawniej używana jako żółta farba, obecnie jako środek przeczyszczający.

Wikipedia


gumiklyjza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. jasne kluski z gotowanych ziemniaków i mąki kartoflanej

Wiktionary


gumikopal

podobna do bursztynu zasuszona smoła otrzymywana z jednego z gatunków sumaka, używana do wyrobu laku itp.


SJP.pl


gumilaka

gęsta lepka ciecz wydzielana przez różne drzewa tropikalne wskutek nakłuć dokonywanych przez owady


SJP.pl


gumiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Gumiński – polski wojskowy
  • Polikarp Gumiński – polski malarz
  • Tadeusz Gumiński – polski działacz społeczny, organizator turystyki
  • Wojciech Gumiński – polski piłkarz ręczny
  • Władysław Gumiński – polski malarz, litograf i konserwator malarstwa

Wikipedia


gumiś

postać z popularnej kreskówki, przypominająca wyglądem niedźwiadka


SJP.pl


gumisiowy

gumiś


SJP.pl

Patrz:

gumiś

gumka

1. odpowiednio przygotowany kauczuk służący do wycierania czegoś, zwykle ołówka; guma;
2. elastyczna tasiemka z gęstego materiału przetykanego wzdłuż cienkimi nitkami z gumy, służąca np. do ściągania materiału, spinania włosów; guma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) eduk. biur. kawałek kauczuku służący do wycierania śladów ołówka i kredek z papieru;

 (1.2) hand. rozciągliwa, gumowa taśma, służąca do związywania przedmiotów; zob. gumka recepturka.

 (1.3) fryzj. elastyczna taśma przetykana kawałkami gumy, służąca do związywania włosów; zob. gumka do włosów.

 (1.4) inform. narzędzie w programach graficznych służące do usuwania fragmentów narysowanych obiektów, odpowiadające funkcji gumki (1.1)

 (1.5) pot. seks. prezerwatywa;

Wiktionary

  • Gumka do ścierania
  • Gumka recepturka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rzadko zdarza się, by w ołówkach były dobre gumki. Z tego powodu zawsze trzeba kupować je oddzielnie.

 (1.2) Próbuję się zmienić. Za każdym razem, gdy przeklnę, strzelam sobie gumką, którą założyłem na rękę.

 (1.3) Od kiedy ścięłam włosy nie potrzebuję gumek do ich związywania.

 (1.5) Część par decyduje się na wazektomię, by stać się niezależnymi od gumek i tabletek antykoncepcyjnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡũmka, AS: gũmka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumowiec m., gumówka ż., gumowanie n., wygumowanie n., podgumowywanie n., podgumowanie n., gumiak mrz.

 czas. gumkować, gumować ndk., wygumować dk., podgumowywać ndk., podgumować dk.

 przym. gumowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.2) recepturka

 (1.3) frotka, fitka

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. guma ż., gumowiec m., gumówka ż., gumowanie n., wygumowanie n., podgumowywanie n., podgumowanie n., gumiak mrz.

 czas. gumkować, gumować ndk., wygumować dk., podgumowywać ndk., podgumować dk.

 przym. gumowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-5) etymn|pol|guma|-ka.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.5) zobtłum|prezerwatywa.

* angielski: (1.1) bryt. rubber, amer. eraser; (1.2) elastic band, rubber band; (1.3) hair band, elastic band, rubber band, hair tie; (1.4) eraser tool; (1.5) pot. rubber

* arabski: (1.1) ممحاة ż.; (1.2) مطاط

* czeski: (1.2) gumička ż.; (1.3) gumička ż.

* duński: (1.1) viskelæder n.; (1.2) elastik w.; (1.3) elastik w., hårelastik w.

* fiński: (1.1) kumi

* francuski: (1.1) gomme ż., gomme à effacer ż., kanadfranc|efface.; (1.2) élastique m.

* japoński: (1.1) 消しゴム (けしゴム, keshigomu); (1.2) 輪ゴム (わゴム, wagomu)

* jidysz: (1.1) מעקער m. (meker)

* kaszubski: (1.1) gùmka ż.

* koreański: (1.1) 지우개 (chiugae)

* maltański: (1.1) gomma ż.

* niemiecki: (1.1) Radiergummi m.; (1.2) Gummiband n.

* nowogrecki: (1.1) γόμα ż., γομολάστιχα ż., σβηστήρα ż., σβήστρα ż.; (1.2) λάστιχο n., λαστιχάκι n.; (1.3) λαστιχάκι n.; (1.4) λάστιχο n.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|gumka do mazania.}}

* rosyjski: (1.1) стирательная резинка ż.; (1.2) резинка ż.; (1.3) резинка для волос ż.; (1.5) резинка ż.

* slovio: (1.?) gumka (гумка)

* słowacki: (1.1) guma ż.; (1.2) gumička ż.; (1.3) gumička ż.

* szwedzki: (1.1) radergummi n., suddgummi n., sudd w.

* ukraiński: (1.1) гу́мка ż., pot. ла́стик m., стира́чка ż., рези́нка ż.; (1.2) рези́нка ż.; (1.3) рези́нка ż.; (1.4) гу́мка ż.; (1.5) рези́нка ż.

* włoski: (1.1) gomma ż.

źródła.

== gumka (slovio.) ==

ortografie.

 гумка

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) gumka

odmiana.

 (1.1) lp. gumka; lm. gumkas

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gumkować

potocznie: wycierać, usuwać coś gumką; gumować


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. wygumkować)

 (1.1) usuwać napis, rysunek przy pomocy gumki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumka ż., gumiak m., gumowanie n., gumkowanie n., wygumowanie n., wygumkowanie n., gumowatość ż., gumiś m., gumeczka ż.

 czas. wygumkować dk., gumować ndk., wygumować dk.

 przym. gumowy, gumkowy, gumowaty

 przysł. gumowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumować

Wiktionary


gumkowski

nazwisko


SJP.pl


gumkowy

gumka


SJP.pl

Patrz:

gumka

gumno

przestarzale o stodole, klepisku lub podwórzu gospodarskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stodoła

 (1.2) klepisko

 (1.3) zagroda

 (1.4) białystok. łąka

 (1.5) białystok. podwórko

Wiktionary

Gumno – termin stosowany w zależności od regionu na określenie odgrodzonej części gospodarstwa chłopskiego przeznaczonej dla przechowania lub młócenia zboża lub na klepisko w stodole, na którym młóciło się zboże, a także na podwórze z budynkami gospodarskimi.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gumiennik

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.2) threshing floor

* hiszpański: (1.2) era ż.

* niemiecki: (1.2) Tenne ż.

* nowogrecki: (1.2) αλώνι n.

* slovio: (1.1) gumno (гумно)

* staro-cerkiewno-słowiański: (1.2) гоумьно n.

* wilamowski: (1.2) tenn n.

źródła.

== gumno (slovio.) ==

ortografie. гумно

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) stodoła

odmiana.

 (1.1) lm. gumnos

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡũmnɔ, AS: gũmno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gumiennik

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gumiennik

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.2) threshing floor

* hiszpański: (1.2) era ż.

* niemiecki: (1.2) Tenne ż.

* nowogrecki: (1.2) αλώνι n.

* slovio: (1.1) gumno (гумно)

* staro-cerkiewno-słowiański: (1.2) гоумьно n.

* wilamowski: (1.2) tenn n.

źródła.

== gumno (slovio.) ==

ortografie. гумно

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) stodoła

odmiana.

 (1.1) lm. gumnos

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gumodajny

wydzielający gumę (kauczuk), dostarczający gumy


SJP.pl


gumofilc

ochronny but roboczy, z dolną częścią gumową i górną filcową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) ocieplany but z gumową podeszwą i stopą oraz wysoką, filcową cholewą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do pracy w obejściu, dziadek Michał ubierał drelichową katanę, gumofilce i kufajkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡũˈmɔfʲilt͡s, AS: gũmofʹilc

Wiktionary


gumofilcowy

o bucie: mający dolną część z gumy, a cholewkę z filcu


SJP.pl


gumokoronka

materiał wykończeniowy używany w bieliźniarstwie, łączący w sobie sprężystość gumy i wygląd koronki


SJP.pl


gumoleum

produkt otrzymywany przez jednostronne nałożenie, na ogrzanym kalandrze, na podkład tekstylny (tkaninę jutową) masy uzyskanej z utlenionego oleju lnianego (tzw. linoksynu) zmiękczonego kalafonią i wypełnionego mączką drzewną lub pyłem korkowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj wykładziny podłogowej wykonanej z elastycznego tworzywa, dawniej taniej i powszechnie stosowanej

Wiktionary


gumolit

wykładzina podłogowa z gumy dwuwarstwowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wykładzina miękka z materiałów syntetycznych

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. gumolitowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gumolit (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) gumolit

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gumolitowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. gumolitowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== gumolit (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) gumolit

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gumolitowy

przymiotnik od: gumolit


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) techn. związany z gumolitem, dotyczący gumolitu; pokryty gumolitem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gumolit mrz.

Wiktionary


gumopodobny

przypominający gumę (tworzywo elastyczne)


SJP.pl


gumować

1. we włókiennictwie: pokrywać tkaninę gumą;
2. o roślinach gumodajnych: wydzielać kauczuk;
3. o drzewach owocowych: wydzielać kleisty sok;
4. potocznie: wycierać, usuwać coś gumką; gumkować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wygumować)

 (1.1) usuwać napis gumką

czasownik przechodni niedokonany (dk. podgumować)

 (2.1) pokrywać warstwą gumy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumka ż., gumeczka ż., gumowanie n., wygumowanie n., podgumowanie n., gumiak m., gumówka ż., gumowiec m.

 czas. gumkować, wygumować dk., podgumować dk.

 przym. gumowy

Wiktionary


gumowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gumować.

Wiktionary

Gumowanie jedna z metod uszlachetniania druku. Polega na nałożeniu kleju na druki, który po wysuszeniu traci swoje właściwości. Przed użyciem trzeba go namoczyć. Gumowanie jest zastosowane m.in. w druku znaczków pocztowych.Gumowanie to również czynność zabezpieczenia przed i po druku form aby nie utleniały się miejsca drukujące i nie doświetlały na formach przed ich ponownym wykorzystaniem. Dawniej czynność ta była wykonywana ręcznie. Obecnie maszyny posiadają przystawki do automatycznego gumowania.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. gumkować, gumować ndk.

 rzecz. guma ż., gumowiec mrz., gumka ż., gumiak mrz.

 przym. gumowy

Wiktionary


gumowatość

potocznie: brak jędrności; obwisłość, flakowatość, rozciągliwość, wiotkość


SJP.pl


gumowaty

przypominający gumę, elastyczny, rozciągliwy


SJP.pl


gumowce

obuwie gumowe; kalosze, gumiaki


SJP.pl

Kalosze (gumowce, gumiaki) – gumowe obuwie chroniące nogi lub buty przed zamoczeniem.

Pierwotnie była to jedynie osłona na obuwie: bardzo niskie, tylko do kostki, zakładano je na buty, aby je chronić przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Po dojściu na miejsce można było kalosze zdjąć i chodzić w butach lub kapciach. W niektórych państwach ten typ jest nadal bardzo popularny, w Polsce obecnie są w tej postaci rzadko używane.

Wikipedia


gumowiec

potocznie: but gumowy; gumiak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. but z wysokimi cholewami, wykonany z gumy, używany na słotę lub błoto

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡũˈmɔvʲjɛt͡s, AS: gũmovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumka ż., gumowanie n., gumiak mrz.

 czas. gumować ndk.

 przym. gumowcowy, gumowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumiak; gwara. gumak

Wiktionary


gumówka

1. model samolotu napędzany nakręcaną gumką napędową
2. szlifierka kątowa


SJP.pl


gumowo

3 miejscowości w Polsce:

  • Gumowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Ciechanów
  • Gumowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrowskim, w gminie Stary Lubotyń
  • Gumowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płońskim, w gminie Dzierzążnia

Wikipedia


gumowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Edward Gumowski – polski bokser
  • Franciszek Gumowski – polski lekarz, literat
  • Jan Kanty Gumowski – polski malarz, grafik i rysownik
  • Jerzy Gumowski – polski fotograf i paralotniarz
  • Józef Gumowski – polski żołnierz podziemia
  • Kazimierz Franciszek Gumowski – polski szlachcic, urzędnik
  • Marian Gumowski – polski numizmatyk i historyk

Wikipedia


gumowy

1. zrobiony z gumy; gumiany;
2. zajmujący się produkcją gumy lub wyrobów z gumy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z gumy

 (1.2) wydzielający gumę, kauczuk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oferujemy produkcję gumowych węży oraz wulkanizację opon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡũˈmɔvɨ, AS: gũmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guma ż., gumka ż., gumeczka ż., gumowiec mrz., gumelastyka ż., gumiak mrz., gumiarz mos., gumiś mzw., gumowatość ż., gumowiec mrz., gumownia ż., gumówka ż., gumowanie n., nagumowanie n., podgumowanie n., wygumowanie n.

 czas. gumkować, gumować ndk., nagumować dk., podgumować dk., wygumować dk.

 przym. gumiarski, gumiasty, gumowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gumodajny, kauczukodajny

Wiktionary


gumoza

rodzaj choroby atakującej drzewa owocowe, zwłaszcza pestkowe


SJP.pl

Gumoza – występujące u roślin zjawisko powstawania gumowatych nacieków. Gumoza jest reakcją obronną rośliny na uszkodzenie tkanek przez czynniki zewnętrzne, np. urazy mechaniczne, czy uszkodzenia spowodowane przez szkodniki i pasożyty. Uszkodzone w ten sposób tkanki ulegają wysychaniu co powoduje, że podlegają one gumozie. Substancje wytwarzane przez roślinę podczas gumowacenia zabezpieczają tkanki roślin przed wnikaniem pasożytów, zarazków i dalszym uszkodzeniem rośliny. Substancje te, tzw. gumy roślinne, wykazują dość znaczną elastyczność, jednak nie zawierają w swoim składzie kauczuku. Mają własności śluzowate i są rozpuszczalne w wodzie. Po deszczu, zwłaszcza długotrwałym, ulegają silnemu napęcznieniu i rozrzedzeniu.

Wikipedia


gumożujca

żartobliwie: osoba żująca gumę


SJP.pl


gumożywica

substancja pozyskiwana z wysuszonego soku roślin, znajdująca zastosowanie w lecznictwie w postaci plastrów i maści


SJP.pl


gumuła

nazwisko


SJP.pl


gundia

rodzaj gryzoni z rodziny gundiowatych


SJP.pl

Gundia (Ctenodactylus) – rodzaj ssaka z rodziny gundiowatych (Ctenodactylidae).

Wikipedia


gundiowate

o cechach gundiowatych (rodzina gryzoni)


SJP.pl

Gundiowate, dawniej: gundie (Ctenodactylidae) – rodzina ssaków z infrarzędu gundiokształtnych (Ctenodactylomorphi) w obrębie rzędzu gryzoni (Rodentia).

Wikipedia


gundiowaty

o cechach gundiowatych (rodzina gryzoni)


SJP.pl


gunera

rodzaj roślin z rodziny parzeplinowatych; gunnera, parzeplin


SJP.pl

Parzeplinowate (Gunneraceae) – rodzina roślin z rzędu parzeplinowców (Gunnerales). Obejmuje jeden rodzaj – parzeplin, znany też jako gunnera, gunera (Gunnera). Należą do niego 63 gatunki. Są to byliny kłączowe występujące głównie na półkuli południowej w pasie zwrotnikowym (w klimacie umiarkowanie ciepłym) w Ameryce Południowej, Afryce, Nowej Zelandii, Tasmanii i Oceanii. Najdalej na północ spotykane są na Hawajach, w Ameryce Centralnej, w Malezji i Filipinach. Rosną one w wilgotnych lasach oraz nad brzegami wód i na mokradłach. Naukowa nazwa rodzajowa upamiętnia norweskiego botanika i biskupa Johanna Ernsta Gunnerusa.

Wikipedia


gunia

wierzchnie okrycie męskie noszone w Polsce przez górali; guńka; cucha; czuha; czucha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. okrycie wierzchnie, płaszcz

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szeroki płaszcz góralski

Wiktionary

Gunia (czasem zdrobniale: guńka) – męskie odzienie wierzchnie górali karpackich, w tym m.in. górali śląskich, czadeckich, żywieckich, babiogórskich i orawskich. Na wschód od doliny Dunajca (m.in. u Łemków, Bojków czy Hucułów) analogiczny element męskiego ubioru nosi nazwę czuha lub cuha. U Podhalan gunia nazywana jest czasem „burą cuhą”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡũɲa, AS: gũńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guniok m., guńka ż., guńkorz mos.

Wiktionary


guniak

guniak czerwczyk, owad bardzo podobny do chrabąszcza majowego


SJP.pl


guniakówka

podwijka guniakówka - gatunek osy


SJP.pl


guniok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. góralska kurtka zimowa

Wiktionary

Guniok – element dawnego stroju męskiego (rodzaj marynarki lub lekkiej kurtki) występujący w górskich rejonach Śląska Cieszyńskiego (Beskid Śląski, Beskid Morawsko-Śląski).

Szyty był z grubego, samodziałowego sukna, zwykle barwy brązowej. Zapinany na jeden rząd guzików, miał wykładany kołnierz, naszywane kieszenie i rękawy obszyte czarną tasiemką. Noszony był w chłodne dni, najczęściej przez pasterzy i robotników leśnych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gunia ż., guńka ż., guńkorz mos.

Wiktionary


guńka

wierzchnie okrycie męskie noszone w Polsce przez górali; czucha; czuha; cucha; gunia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pieszcz. gw-pl|Śląsk Cieszyński. gunia

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. góralska gruba kurtka

Wiktionary

Czuha, węg. szűr, cuha, gunia (inaczej: czuhania, czucha, czuchunia, cucha, guńka) – męska kurta z wełnianego, samodziałowego sukna, ozdobiona haftem i obszyciami, noszona przez węgierskich, rumuńskich, morawskich, polskich górali, Łemków, Bojków i Hucułów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gunia ż., guniok m., guńkorz mos.

Wiktionary


guńkorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żart. góral

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gunia ż., guńka ż., guniok mrz.

Wiktionary


gunnar

Guncerz, Gonciarz, Ginter, Gunter – imię męskie pochodzenia germańskiego, składające się z członów gund – „walka, wojna, bitwa” i heri, co jako drugi człon imienia oznaczało „dowódca wojskowy”. W Polsce imię to nadawane było od średniowiecza, nosił je m.in. biskup płocki Gunter, który był jednym z inicjatorów sprowadzenia do Polski zakonu krzyżackiego. Notowane w formach: Guncerz, Guncarz, Kuncerz, lat. Guncerus, Gunter, Ginter, łac. Guntherus, lat. Gunterus, Ginterus, Cuntherus; ze zdrobnieniami: Gincyl, Guncel, Guncyl, Gunt, Guntek, Guntko, Gun, Gusz, Gusza, Guszek, Guszko.

Wikipedia


gunnarsson

Osoby o tym nazwisku:

  • Gunnar Gunnarsson – islandzki pisarz
  • Rutger Gunnarsson – szwedzki muzyk, basista, gitarzysta, aranżer i producent muzyczny
  • Stefán Gunnarsson – islandzki piłkarz ręczny, olimpijczyk
  • Susanne Gunnarsson – szwedzka kajakarka, olimpijka
  • Veigar Páll Gunnarsson – islandzki piłkarz

Wikipedia


gunnera

rodzaj roślin z rodziny parzeplinowatych; gunera, parzeplin


SJP.pl

Parzeplinowate (Gunneraceae) – rodzina roślin z rzędu parzeplinowców (Gunnerales). Obejmuje jeden rodzaj – parzeplin, znany też jako gunnera, gunera (Gunnera). Należą do niego 63 gatunki. Są to byliny kłączowe występujące głównie na półkuli południowej w pasie zwrotnikowym (w klimacie umiarkowanie ciepłym) w Ameryce Południowej, Afryce, Nowej Zelandii, Tasmanii i Oceanii. Najdalej na północ spotykane są na Hawajach, w Ameryce Centralnej, w Malezji i Filipinach. Rosną one w wilgotnych lasach oraz nad brzegami wód i na mokradłach. Naukowa nazwa rodzajowa upamiętnia norweskiego botanika i biskupa Johanna Ernsta Gunnerusa.

Wikipedia


gunter

obce imię męskie


SJP.pl

Guncerz, Gonciarz, Ginter, Gunter – imię męskie pochodzenia germańskiego, składające się z członów gund – „walka, wojna, bitwa” i heri, co jako drugi człon imienia oznaczało „dowódca wojskowy”. W Polsce imię to nadawane było od średniowiecza, nosił je m.in. biskup płocki Gunter, który był jednym z inicjatorów sprowadzenia do Polski zakonu krzyżackiego. Notowane w formach: Guncerz, Guncarz, Kuncerz, lat. Guncerus, Gunter, Ginter, łac. Guntherus, lat. Gunterus, Ginterus, Cuntherus; ze zdrobnieniami: Gincyl, Guncel, Guncyl, Gunt, Guntek, Guntko, Gun, Gusz, Gusza, Guszek, Guszko.

Wikipedia


günther

Mats Olle Göran Söderlund, ps. Günther (ur. 25 lipca 1967 w Malmö) – szwedzki piosenkarz i model. Jego twórczość jest zaliczana do muzyki popowej lub dance.

Najczęściej występuje z duetem The Sunshine Girls, choć jedną z piosenek nagrał z Samanthą Fox.

Wikipedia


guofeng

nazwisko


SJP.pl


gupi

przymiotnik jakościowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. głupi

Wiktionary


gupielok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. głupek

Wiktionary


gupik

mała, żyworodna ryba akwariowa; pawie oczko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Poecilia reticulata|ref=tak., gatunek południowoamerykańskiej ryby z rodziny piękniczkowatych;

 (1.2) icht. osobnik z gatunku gupików (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Honorata widziała w akwarium parkę gupików i danio.

 (1.2) Hodowla gupika wymaga czasu, cierpliwości oraz znajomości zasad dziedziczenia.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pawie oczko, gupik pawie oczko

Wiktionary


guptowie

Guptowie – dynastia panująca na różnych obszarach dzisiejszych Indii, Pakistanu, Bangladeszu i Afganistanu w latach 270–720. Założycielem dynastii był Śrigupta panujący w latach 270–290. Jego wnuk Ćandragupta I stworzył Imperium Guptów, które upadło około roku 495.

Wikipedia


gur

kolorowa (najczęściej czerwona) bawełna używana na Podlasiu do przetykania białego lnianego płótna


SJP.pl

  • Mordechaj Gur
  • Gur-Baal
  • Języki woltyjskie, języki gur

Wikipedia


gurami

słodkowodna ryba akwariowa z rodziny łaźcowatych, zaliczana do grup labiryntowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. słodkowodna ryba z rodziny guramiowatych;

 (1.2) icht. słodkowodna ryba z rodziny całuskowatych

Wiktionary

Gurami – nazwa ryb akwariowych obejmująca kilka azjatyckich, wszystkożernych gatunków z różnych rodzajów w obrębie rodziny guramiowatych (Osphronemidae), oraz jeden gatunek zaliczany obecnie do rodziny całuskowatych (Helostomatidae). W hodowlach akwarystycznych wyselekcjonowano wiele odmian barwnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rodzice gurami opiekują się ikrą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guramiowate nmos.

Wiktionary


guramiowate

rodzina słodkowodnych ryb okoniokształtnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Osphronemidae|Bleeker|ref=tak., rodzina słodkowodnych ryb zaliczana do podrzędu błędnikowców;

Wiktionary

Guramiowate (Osphronemidae) – rodzina słodkowodnych ryb okoniokształtnych (Perciformes), zaliczana do błędnikowców. Obejmuje około 170 gatunków klasyfikowanych w 4 podrodzinach. Wiele gatunków z tej rodziny jest przedmiotem handlu na potrzeby akwarystyki, m.in. gurami, beloncje, bojowniki i prętniki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Guramiowate mają dodatkowy narząd oddechowy, tzw. labirynt, umożliwiający rybom oddychanie powietrzem atmosferycznym pobieranym z powierzchni wody.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gurami n.

Wiktionary


guramiowaty

o cechach guramiowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


gurbić

tworzyć załamania, zmarszczki na tkaninie; marszczyć


SJP.pl


gurbiel

nazwisko


SJP.pl


gurchan

w architekturze północnej części Azji Środkowej: mauzoleum kryte kopułą, budowane na planie kwadratu


SJP.pl


gurda

naczynie na wodę zrobione z wydrążonej tykwy


SJP.pl


gurgul

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Gurgul – polski prawnik
  • Kazimierz Gurgul – polski matematyk, nauczyciel
  • Monika Gurgul – polska italianistka, literaturoznawczyni, tłumaczka
  • Stanisław Gurgul – polski kupiec, radny miejski i działacz społeczny
  • Michał Gurgul – polski piłkarz

Wikipedia


guria

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna w zachodniej Gruzji

 (1.2) adm. geogr. region administracyjny w zachodniej Gruzji, leżący nad wschodnim brzegiem Morza Czarnego;

Wiktionary

Guria (gruz. გურია) – region (mchare) w zachodniej Gruzji, leżący nad wschodnim brzegiem Morza Czarnego. Stolicą regionu jest miasto Ozurgeti. Obszar jest zamieszkały przez Gurijczyków, etnicznych Gruzinów, którzy mówią dialektem języka gruzińskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. guryjski

Wiktionary


gurkha

[czytaj: gurka] członek plemienia zamieszkującego Nepal


SJP.pl

Wikipedia


gurkhijka

[czytaj: gurkijka] mieszkanka Nepalu


SJP.pl


gurkhijski

[czytaj: gurkijski] dotyczący Gurkhów, właściwy Gurkhom


SJP.pl


gurkhowie

[czytaj: gurkowie] lud himalajski; Gurkowie


SJP.pl

Wikipedia


gurkowie

lud himalajski; Gurkhowie


SJP.pl

Wikipedia


gurmandzista

dawniej, rzadko: łakomczuch


SJP.pl


gurmandzistka

dawniej, rzadko: łakomczucha


SJP.pl


gurmar

roślina tropikalna stosowana w medycynie ajurwedyjskiej


SJP.pl


gurówka

samodział tkany z guru; spódnica z tegoż materiału


SJP.pl


gurowy

przymiotnik od: gur


SJP.pl


gurt

1. łuk przyporowy podtrzymujący sklepienie budowli
2. pas rzemienny, najczęściej wykorzystywany jako część uprzęży
3. sztywna taśma z płótna przyszywana w pasie do spódniczki, wszywana w paski itp.


SJP.pl

  • łęk sklepienny – element konstrukcyjny i dekoracyjny sklepienia
  • Zgrupowanie Gurt – oddział walczący w powstaniu warszawskim

Wikipedia


gurtowy

gurt


SJP.pl

Patrz:

gurt

guru

1. w hinduizmie: mistrz, autorytet, przewodnik duchowy;
2. przywódca kultu religijnego, sekty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. osoba o wielkim autorytecie religijnym, przewodnik duchowy w hinduizmie, sikhizmie i niektórych odłamach buddyzmu;

 (1.2) przen. osoba uważana za niepodważalny autorytet w jakiejś określonej dziedzinie, w jakimś środowisku

Wiktionary

Guru (dewanagari गुरु) – przywódca wspólnoty w religiach dharmicznych, przewodnik duchowy i nauczyciel, szanowany, a czasem nawet czczony jako wcielenie bóstwa; również: charyzmatyczny lider sekty, wysoki autorytet w pewnym środowisku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡuru, AS: guru

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mistrz, mentor, przewodnik

 (1.2) mistrz, tuz

Wiktionary


guryjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gurią lub Guryjczykami, dotyczący Gurii lub Guryjczyków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Guria ż., Guryjczyk mos.

Wiktionary


gurzyński

nazwisko


SJP.pl


gus

Główny Urząd Statystyczny


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = Główny Urząd Statystyczny;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GUS (język niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = Gemeinschaft Unabhängiger Staaten → WNP, Wspólnota Niepodległych Państw

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡus, AS: gus

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== GUS (język niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = Gemeinschaft Unabhängiger Staaten → WNP, Wspólnota Niepodległych Państw

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


gus-owski

GUS (Główny Urząd Statystyczny); gusowski


SJP.pl


guścik

zdrobnienie od: gust (zwykle w przysłowiu "są gusta i guściki" - każdy ma inny gust)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gust

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gust m.

 czas. gustować

 przysł. gustownie

Wiktionary


guściora

nazwisko


SJP.pl


gusiew

miasto w obwodzie kaliningradzkim (w Rosji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w obwodzie królewieckim w Rosji;

Wiktionary

Gusiew, Gąbin (ros. Гусев; dawn. niem. Gumbinnen) – miasto w Rosji, w obwodzie królewieckim, siedziba rejonu gusiewskiego.

Miasto leży w regionie Małej Litwy. Miejscowość położona u zbiegu rzek Pissy i Rominty około 20 kilometrów na wschód od Wystrucia, na trasie E28 i linii kolejowej Królewiec – Moskwa, ze stacją Gusiew. Ośrodek życia polonijnego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. gusiewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Gąbin, Głąbin

Wiktionary


gusiewski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gusiewem, dotyczący Gusiewa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gusiew mrz.

Wiktionary


guślarka

kobieta znająca się na ziołolecznictwie, zajmująca się czynieniem guseł, czarów


SJP.pl


guślarski

dotyczący guślarza, guślarstwa


SJP.pl


guślarstwo

gusła


SJP.pl

Patrz:

gusła

guślarz

wiejski czarownik, szaman; człowiek zajmujący się znachorstwem, znachor, zaklinacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna parający się guślarstwem

Wiktionary

Wołchw, pot. guślarz – w religii Słowian wróżbita, częściowo też mag, swego rodzaju odpowiednik szamana znanego z innych kultur pierwotnych. Po chrystianizacji wołchwów zaczęto nazywać „guślarzami”. Sztuka wróżenia wołchwów była powiązana z kultem boga chtonicznego Welesa, można w niej dostrzec aspekty animizmu i szamanizmu. Wieszcza Bojana uznawano także za „wnuka Welesowego”, co mogło świadczyć o jego powiązaniu z Welesem tudzież wołchwami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do chorego wzywano kilku guślarzy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. guślarski

 rzecz. gusła lm nm., guślarstwo n., guślarycha ż., guślarzycha ż.

:: fż. guślarka ż.

Wiktionary


gusli

ludowy rosyjski instrument muzyczny


SJP.pl

Gusli (ros. гусли) jest rosyjskim ludowym instrumentem muzycznym z grupy chordofonów szarpanych. Nie powinien być mylony z gęślami.

Wikipedia


guslica

ludowy bułgarski instrument muzyczny, odmiana gęśli


SJP.pl


gusowski

przymiotnik od: GUS (Główny Urząd Statystyczny); GUS-owski


SJP.pl


gust

1. poczucie piękna, harmonii; smak;
2. upodobanie, zamiłowanie do czegoś;
3. styl, moda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poczucie piękna i harmonii

Wiktionary

Smak (gust) – poczucie piękna, zdolność lub umiejętność oceny wartości estetycznych, subiektywna tendencja do wyższego oceniania pewnych wartości.

Kategoria ta była szczególnie popularna w estetyce filozoficznej w XVIII i XIX wieku za sprawą Krytyki władzy sądzenia Immanuela Kanta. W ostatniej z trzech Krytyk Kant przedstawia smak jako warunek możliwości orzekania o pięknie i jego kontemplowania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ania ubiera się zwyczajnie i bez gustu.

 (1.1) Ta kobieta ma dużo uroku: wszystkim przypada do gustu.

 (1.1) Nie bez znaczenia są tu też indywidualne gusta, które wpływają na ostateczny skład domowej wiśniówki, morelówki, dereniówki, jarzębiaka czy piołunówki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡust, AS: gust

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. guścik mrz.

 czas. gustować ndk., zdegustować dk., zagustować dk.

 przym. gustowny

 przysł. gustownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) smak, dobry smak

Wiktionary


gusta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.

 (1.2) forma żeńskiego imienia Gustawa

Wiktionary


gustafsson

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Alexander Gustafsson – szwedzki bokser oraz zawodnik mieszanych sztuk walki
  • Andreas Gustafsson – szwedzki zapaśnik oraz zawodnik mieszanych sztuk walki
  • Bo Gustafsson – szwedzki lekkoatleta
  • Henrik Gustafsson – szwedzki żużlowiec
  • Jan Gustafsson – niemiecki szachista
  • Lars Gustafsson – szwedzki poeta, dramaturg, prozaik i eseista
  • Madeleine Gustafsson – szwedzka piłkarka ręczna
  • Mats Gustafsson – szwedzki saksofonista
  • Mikael Gustafsson – szwedzki polityk
  • Rune Gustafsson – szwedzki lekkoatleta
  • Rune Gustafsson – szwedzki gitarzysta i kompozytor
  • Veikka Gustafsson – fiński alpinista i himalaista

Wikipedia


gustav

obce imię męskie


SJP.pl

Gustaw – imię męskie pochodzenia germańskiego. Etymologia: niem. Gund, staroisl. gunnr 'walka'; niem. Stab, staroisl. stafr 'pałka, buława, laska marszałkowska'. Imię oznacza więc dzierżącego w boju laskę/buławę lub wyraża życzenie, aby noszący je doszedł do tak wysokich godności.

Forma żeńska: Gustawa

Zdrobnienia: Gucio, Gutek (od Gustawa), Gustlik (śl.), Gusta, Gucia (od Gustawy)

Gustaw imieniny obchodzi 2 sierpnia i 27 listopada.

Wikipedia


gustave

francuskie imię męskie


SJP.pl


gustavia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica i główne miasto francuskiego terytorium zależnego Saint-Barthélemy, położonego na Karaibach;

Wiktionary

Gustavia – stolica i główne miasto francuskiego terytorium zależnego Saint Barthélemy na Karaibach, około 3000 mieszkańców. Nazwa została nadana na cześć szwedzkiego króla Gustawa III. Szwedzka posiadłość w latach 1785–1878.Gustavia została założona po tym gdy Szwecja otrzymała wyspę od Francji w 1785 roku w zamian za francuskie prawa handlu w Göteborgu.Warte obejrzenia są trzy forty z XVII wieku, kościół katolicki z 1829 oraz kościół anglikański z 1855 roku. Są to obecnie obok latarni morskiej i muzeum, najbardziej popularne miejsca wśród turystów.

Wikipedia


gustaw

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Gustaw – imię męskie pochodzenia germańskiego. Etymologia: niem. Gund, staroisl. gunnr 'walka'; niem. Stab, staroisl. stafr 'pałka, buława, laska marszałkowska'. Imię oznacza więc dzierżącego w boju laskę/buławę lub wyraża życzenie, aby noszący je doszedł do tak wysokich godności.

Forma żeńska: Gustawa

Zdrobnienia: Gucio, Gutek (od Gustawa), Gustlik (śl.), Gusta, Gucia (od Gustawy)

Gustaw imieniny obchodzi 2 sierpnia i 27 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lecimy z Gustawem do Rio na wakacje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡustaf, AS: gustaf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gustawa ż.

:: zdrobn. Gutek, Gucio, Gustawek

:: fż. Gustawa ż.

Wiktionary


gustawa

imię żeńskie


SJP.pl

Gustawa – żeński odpowiednik starogermańskiego imienia Gustaw.

Zdrobnienia: Gusta, Gucia.

W innych językach: łac. Gustava, ang. Gustava, niem. Gusta, fr. Gustave.

Gustawa imieniny obchodzi 7 maja, 2 sierpnia i 27 listopada.

Wikipedia


gustawek

zdrobnienie od: Gustaw (imię męskie); Gustek, Gutek


SJP.pl


gustawiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gustawy lub z nią związany


SJP.pl


gustawostwo

Gustaw z małżonką; Gustawowie


SJP.pl


gustawowie

Gustaw z małżonką; Gustawostwo


SJP.pl


gustawowo

Gustawowo – część wsi Rzepiszyn w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica.

Wikipedia


gustawowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gustawa lub z nim związany


SJP.pl


gustek

zdrobnienie od: August, Gustaw (imiona męskie); Gutek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia August

 (1.2) zdrobn. poufała forma imienia Augustyn

Wiktionary

Gustek, pierwotnie Gózdek, dawna osada hutniczo-giserska, potem letniskowa, obecnie dzielnica miasta Tomaszowa Mazowieckiego, położona nad rzeką Wolbórką niedaleko od jej ujścia do Pilicy. W obrębie dawnej osady znajdują się ulice: Nadrzeczna, Szczęśliwa, Klonowa i Lipowa. Gustek został przyłączony do miasta Tomaszowa w roku 1915.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piesek pana Gustka biegał bez smyczy po parku.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. August mos., Augustyna ż.

 (1.2)

 rzecz. August mos., Augusta ż., Gucio mos., Gustlik mos., Gutek mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Gucio, Gutek; gw-pl|Górny Śląsk|Gustlik.

Wiktionary


gustla

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|ż. Augustyna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gustla wyglóndo jak z łokna na plac.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gustlik mos.

Wiktionary


gustlik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Augustyn, August

Wiktionary

Gustaw Jeleń (Gustlik) – postać literacka z książki Janusza Przymanowskiego Czterej pancerni i pies, a także postać filmowa z polskiego serialu telewizyjnego pod tym samym tytułem (1966–1970).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gustlik był chłop jak tur i fedrował za dziesięciu chłopa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gucio mos., Gutek mos.

:: fż. Gustla ż.

Wiktionary


gustować

lubić coś; preferować coś; smakować w czymś


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) lubić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tomek gustuje w niskich brunetkach. Jeszcze nie widziałem go z dziewczyną, która wyglądałaby inaczej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈstɔvat͡ɕ, AS: gustovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gustowanie n., gust m., guścik

 czas. zagustować

 przym. gustowny

 przysł. gustownie

Wiktionary


gustowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gustować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gustować ndk.

Wiktionary


gustownie

przysłówek

 (1.1) elegancko, ze smakiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Owszem, na początku tańczyłaś skromnie i z opanowaniem, gustownie i z elegancją, jak na przyzwoitą pannę przystało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈstɔvʲɲɛ, AS: gustovʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gustowność ż., gust m., zdrobn. guścik m.

 czas. gustować

 przym. gustowny

Wiktionary


gustowniej

stopień wyższy od przysłówka: gustownie


SJP.pl


gustowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: gustowny


SJP.pl


gustowność

gustowny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest gustowne; cecha tych, którzy są gustowni

Wiktionary

Patrz:

gustowny

Powiązane:

 przym. gustowny

 przysł. gustownie

Wiktionary


gustowny

odznaczający się dobrym gustem; elegancki; modny; szykowny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący w dobrym guście, wykwintny, wytworny, elegancki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maria była skromnie ubrana, ale miała na sobie bardzo gustowny naszyjnik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈstɔvnɨ, AS: gustovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gustowność ż., gust

 czas. gustować

 przysł. gustownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) elegancki

Wiktionary


gustowski

nazwisko


SJP.pl


gusła

magiczne obrzędy; czary, zabobony, zaklęcia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) obrzędy towarzyszące praktykom magicznym

 (1.2) przesądy, zabobony

Wiktionary

  • Gusła (obrzęd) – praktyki magiczne, obrzęd wywoływania duchów.
  • Gusła (album) – debiutancki album zespołu Lao Che.
  • „Gusła” – tomik poezji Jerzego Lieberta.
  • Gusła – wieś w Bułgarii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasze zwyczaje noworoczne wywodzą się więc bądź ze słowiańskich kultów agrarnych, bądź też ze zwyczajów rzymskich połączonych z gusłami uprawianymi niegdyś wszędzie dla zapewnienia sobie szczęścia i bogactwa..

 (1.2) Różnego rodzaju przesądy, gusła i zabobony trwają w naszej kulturze od wieków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuswa, AS: gusu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guślarz m., guślarka ż., guślarstwo n.

 przym. guślarski

Wiktionary


gut

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara. krzywe, koślawe, pełne sęków drzewo

Wiktionary

  • GUT – skrót od Teorii wielkiej unifikacji
  • Gut – polskie nazwisko
  • Gut – herb szlachecki
  • Gut – wieś na Ukrainie

Zobacz też:

  • Gut Moor

Wikipedia

Wymowa:

IPA: gʌt

Wiktionary


guta

nazwisko


SJP.pl


gutacja

wydzielanie wody w postaci kropelek przez liście roślin lądowych; wypacanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. zjawisko wydzielania kropel wodnych przez rośliny poprzez wypotniki;

Wiktionary

Gutacja (łac. gutta – kropla) – zjawisko wydzielania kropel wodnych roztworów związków organicznych i soli mineralnych przez rośliny i grzyby. U roślin naczyniowych krople wydzielane są przez specjalne struktury umieszczone na krańcach blaszki liściowej, zwane hydatodami.

Wikipedia


gutaperka

tworzywo termoplastyczne zbliżone do kauczuku, otrzymywane z soku drzewa gutaperkowego


SJP.pl

Wikipedia


gutaperkowiec

drzewo z rodziny sączyńcowatych pochodzące z Półwyspu Malajskiego, którego twarde i ciężkie drewno stosowane jest do wyrobu kół oraz w snycerstwie, a z soku mlecznego tego drzewa otrzymuje się gutaperkę; drzewo gutaperkowe


SJP.pl

Gutaperkowiec, drzewo gutaperkowe, perczowiec (Palaquium gutta (Hook.) Burck.) – gatunek drzewa z rodziny sączyńcowatych. W naturze występował pierwotnie w lasach Półwyspu Malajskiego i na wyspach w Indonezji, ale na stanowiskach naturalnych został niemal całkowicie wytępiony. Występuje jako drzewo uprawne w strefie międzyzwrotnikowej m.in. w obrębie dawnego zasięgu naturalnego, także na Nowej Gwinei, na Filipinach, w północnej części Brazylii.

Wikipedia


gutaperkowy

zrobiony z gutaperki lub zawierający gutaperkę


SJP.pl


gutek

1. zdrobnienie od: August, Gustaw (imiona męskie); Gustek;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia August

Wiktionary

  • Roman Gutek
  • Walentyn Gawara-Gutek
  • Piotr Gutkowski, ps. Gutek
  • Zbigniew Gutkowski, ps. Gutek

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy Gutkowi nową czapeczkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. August mos., Gustek mos., Gustlik mos., Gucio mos., Gustaw mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Gucio, Gustek; gw-pl|Górny Śląsk|Gustlik.

Wiktionary


gutenberg

nazwisko


SJP.pl

Geografia

Austria

  • Gutenberg – gmina w kraju związkowym Styria, w powiecie Weiz
  • Gutenberg-Stenzengreith – dawna nazwa gminy Gutenberg

Niemcy

  • Gutenberg – dzielnica gminy Petersberg w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Saale
  • Gutenberg – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Bad Kreuznach

Osoby

  • Beno Gutenberg – sejsmolog
  • Johannes Gutenberg – niemiecki drukarz, innowator

Inne

  • Projekt Gutenberg – udostępnione w Internecie elektroniczne wersje książek istniejących w wersji papierowej, których prawa autorskie wygasły
  • Gutenberg – pałac
  • Gutenberg – zamek

Wikipedia


gutenbergowski

taki jak u Johannesa Gutenberga, charakterystyczny dla Johannesa Gutenberga


SJP.pl


guthrie

  • Guthrie – szkockie nazwisko i nazwa klanu nizinnego.

Miejscowości w USA:

  • Guthrie – miasto w stanie Kentucky, w hrabstwie Todd
  • Guthrie – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie Logan
  • Guthrie – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie King

Wikipedia


gutkiewicz

nazwisko


SJP.pl


gutkind

imię męskie


SJP.pl


gutkowo

  • Gutkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Siemiątkowo
  • Gutkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Jonkowo
  • Gutkowo – dzielnica Olsztyna
  • Gutkowo – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w województwie warszawskim
  • Gutkowo – gromada
Zobacz też
  • Dekanat Olsztyn III - Gutkowo
  • Gutków
  • Olsztyn Gutkowo

Wikipedia


gutkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Gutkowski:

  • Jan Marceli Gutkowski – duchowny rzymskokatolicki, senator w Królestwie Polskim
  • Józef Gutkowski – żołnierz Armii Krajowej
  • Kamil Gutkowski – polski siatkarz
  • Kazimierz Mikołaj Gutkowski – polski dyplomata
  • Mieczysław Gutkowski – polski prawnik
  • Piotr Gutkowski – polski wokalista i autor tekstów
  • Szymon Gutkowski – dyrektor agencji reklamowej, doradca prezydenta Polski
  • Tadeusz Gutkowski – polski prawnik i wojskowy
  • Witold Gutkowski – polski inżynier mechanik, powstaniec warszawski
  • Wojciech Gutkowski – polski inżynier wojskowy, pedagog, pisarz, wolnomularz i ekonomista
  • Zbigniew Gutkowski – polski kapitan jachtowy, kapitan motorowodny, płetwonurek, radiooperator

Wikipedia


gutkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gutka lub z nim związany


SJP.pl


gutowiec

Gutowiec (niem. Guttowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Czersk.

Wieś borowiacka położona przy drodze krajowej nr 22 a także przy szlaku linii kolejowej nr 203.

W skład sołectwa Gutowiec wchodzi również wieś Kurkowo.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


gutowo

3 miejscowości w Polsce:

  • Gutowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Bartniczka
  • Gutowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Zławieś Wielka
  • Gutowo – osada leśna w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Sypniewo
  • Gutowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Lubawa

Zobacz też: Gutowo Małe, Gutowo Wielkie, Gutowo-Górki, Gutowo-Leśnictwo, Gutowo-Stradzyno, Gutów

Wikipedia


gutowski

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


gutta

(zwykle w liczbie mnogiej) w sztukach plastycznych: element dekoracyjny w kształcie cylindrycznej lub stożkowatej kropli, stosowany przede wszystkim w porządku doryckim; łezka


SJP.pl

  • Gutta, gutty, łezki – w architekturze ozdoby w kształcie cylindrycznych lub stożkowych stylizowanych kropli
  • Palaquium gutta – drzewo gutaperkowe, gutaperkowiec
  • Gutta (album) – debiutancki album amerykańskiego rapera Ace Hooda

Wikipedia


gutturalny

1. odnoszący się do gardła; gardłowy;
2. spółgłoska gutturalna - spółgłoska wymawiana przy użyciu tylnej części języka, np. g, k, ch; spółgłoska tylnojęzykowa


SJP.pl


guturalny

o spółgłoskach: tylnojęzyczny (k, ch, g)


SJP.pl


guwernancki

przymiotnik

 (1.1) rzad. związany z guwernantką, dotyczący guwernantki

 (1.2) rzad. taki jak guwernantka t.j. opiekuńczy, autorytatywny, nadzorujący

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwernantka ż.

Wiktionary


guwernanctwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zajęcie guwernantki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwerner mos.

Wiktionary


guwernant

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. guwerner.

Wiktionary

Guwernantka – nauczycielka domowa, czasem pełniąca również rolę ochmistrzyni; męski odpowiednik tego pojęcia to guwerner lub guwernant. W Polsce guwernantkom powierzano zazwyczaj naukę i wychowanie młodszych dzieci, w wieku przedszkolnym. Najważniejszym przedmiotem nauczanym przez guwernantki i guwernantów były podstawy języka francuskiego. Stanowisko guwernantki było często jedynym sposobem zarobkowania dla niezamożnych a wykształconych niezamężnych kobiet.

Wikipedia


guwernantka

nauczycielka domowa i wychowawczyni dzieci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. eduk. nauczycielka domowa, wychowawczyni dzieci w zamożnych rodzinach

Wiktionary

Guwernantka – nauczycielka domowa, czasem pełniąca również rolę ochmistrzyni; męski odpowiednik tego pojęcia to guwerner lub guwernant. W Polsce guwernantkom powierzano zazwyczaj naukę i wychowanie młodszych dzieci, w wieku przedszkolnym. Najważniejszym przedmiotem nauczanym przez guwernantki i guwernantów były podstawy języka francuskiego. Stanowisko guwernantki było często jedynym sposobem zarobkowania dla niezamożnych a wykształconych niezamężnych kobiet.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. guwerneria ż., guwernerstwo n., guwernerzyna m.

:: fm. guwerner mos.

 czas. guwernerować ndk., guwernerzyć ndk.

 przym. guwernernerski, guwernancki

Wiktionary


guwerner

wychowawca dzieci w zamożnych domach; nauczyciel domowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. eduk. nauczyciel domowy, wychowawca dzieci w zamożnych rodzinach

Wiktionary

Guwernantka – nauczycielka domowa, czasem pełniąca również rolę ochmistrzyni; męski odpowiednik tego pojęcia to guwerner lub guwernant. W Polsce guwernantkom powierzano zazwyczaj naukę i wychowanie młodszych dzieci, w wieku przedszkolnym. Najważniejszym przedmiotem nauczanym przez guwernantki i guwernantów były podstawy języka francuskiego. Stanowisko guwernantki było często jedynym sposobem zarobkowania dla niezamożnych a wykształconych niezamężnych kobiet.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaimprowizował im opowieść, a potem uśpił wszystkich łącznie z guwernerem kołysanką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwernanctwo n., guwernerowanie n.

:: fż. guwernantka ż.

 czas. guwernerować ndk.

 przym. guwernerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wychowawca, preceptor

Wiktionary


guwernerować

czasownik niedokonany

 (1.1) daw. pracować jako guwerner lub guwernantka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwerner mos., guwernantka ż.

Wiktionary


guwernerski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą guwernera, dotyczący guwernera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwerner mos.

Wiktionary


guwernerstwo

zawód guwernera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zajęcie guwernera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guwernantka ż.

Wiktionary


guwert

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. koperta

Wiktionary


guyenne

[czytaj: głiJEN] kraina historyczna we Francji


SJP.pl

Gujenna (fr. Guyenne) – prowincja, część krainy dawnego plemienia Akwitanów podbitej przez Rzym, rozpościera się na obu brzegach Garonny. Od XII wieku przejściowo należała do Plantagenetów, królów Anglii.

W 1337 roku Filip VI Walezjusz, król Francji, ogłosił konfiskatę lenna Gujenny, co stało się bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia wojny stuletniej.

Wikipedia


guz

1. zgrubienie pochodzenia naturalnego lub wywołane uderzeniem
2. patologiczny twór najczęściej w postaci nowotworu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) zgrubienie pochodzenia naturalnego lub wywołane uderzeniem

 (1.2) med. patologiczny twór najczęściej w postaci nowotworu

 (1.3) ozdobna gałka

Wiktionary

  • guz (fizyczne zgrubienie albo wytwór patologiczny)
  • guz (element dekoracyjny)
  • guz (wada drewna)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marysia nabiła sobie guza na plac zabawacu zabaw.

 (1.2) Radykalne usunięcie guza prostaty przedłuża życie o 20 lat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡus, AS: gus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. guzek m.

 przym. guzowy, guzowaty, guzikowy, guzkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gula, narośl

 (1.2) guz nowotworowy, nowotwór, rak, zmiana nowotworowa

 (1.3) gałka

Wiktionary


guzak

rodzaj nicieni, szkodnik roślin dwuliściennych


SJP.pl

Guzak (Meloidogyne) – rodzaj nicieni z rodziny Meloidogynidae. Obejmuje obligatoryjne endopasożyty różnorodnych roślin naczyniowych, atakujące najczęściej ich organy podziemne. Większość gatunków wywołuje powstawanie na żywicielach galasów. Zakaźne jest drugie stadium młodociane. Wędrujące są również dorosłe samce. Dorosłe samice oraz trzecie i czwarte stadium młodociane są osiadłe. Dotychczas opisano ich około 100 gatunków.

Wikipedia


guzdek

nazwisko


SJP.pl

Guzdek – kolonia w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Wikipedia


guzdrać

guzdrać się - potocznie: robić coś bardzo wolno


SJP.pl


guzdralska

kobieta guzdrząca się; guzdrała; maruda


SJP.pl


guzdralski

człowiek guzdrzący się; maruda; guzdrała


SJP.pl


guzdralstwo

potocznie: wykonywanie czegoś powoli, ślamazarnie, opieszale; marudzenie, grzebanie się, guzdranie się


SJP.pl


guzdrała

pogardliwie o kobiecie powolnej, roztargnionej, nierozgarniętej; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński lub męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba robiąca wszystko powoli, flegmatyczna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale z ciebie guzdrała, czekamy na ciebie już pięć minut.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuzˈdrawa, AS: guzdrau̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guzdracz m., guzdralski m., guzdralstwo n., guzdranina ż., guzdranie n.

 czas. guzdrać się

 przym. guzdralski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) guzdracz, guzdralski, maruda, maruder, grzebuła, ślamazara, lelum polelum

Wiktionary


guzek

1. zdrobnienie od: guz;
2. małe zgrubienie, wypukłość; gruzełek, guzełek;
3. wykwit skórny uwypuklony ponad powierzchnię skóry;
4. guzki krwawnicze - żylakowate rozszerzenie splotu końcowego odcinka odbytnicy, w formie łatwo krwawiących guzków; krwawnica, żylaki odbytu, hemoroidy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: guz

 (1.2) mały guz

 (1.3) med. niewielki wykwit naskórny;

Wiktionary

Guzek (łac. nodulus, tuberculum) – w dermatologii, wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, związany ze zmianami w skórze właściwej, mogący ulegać rozpadowi z pozostawieniem blizny. Większy wykwit guzkowy (o średnicy powyżej 1 cm) rozwijający się z zajęciem tkanki podskórnej określany jest jako guz. Guzek różni się od grudki większą spoistością i głębszym usadowieniem oraz istnieniem nacieku zapalnego wokół miejsca jego występowania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na USG znaleźli mi guzki na tarczycy.

 (1.3) Guzek różni się od grudki większą spoistością i głębszym usadowieniem oraz istnieniem nacieku zapalnego wokół miejsca jego występowania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuzɛk, AS: guzek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guz mrz.

 przym. guzkowy, guzikowy, guzkowaty

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.2) zgrubienie

 (1.3) wykwit

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. guz mrz.

 przym. guzkowy, guzikowy, guzkowaty

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|guz|-ek.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum zdrobn|guz.

* angielski: (1.2) nodule

* francuski: (1.2) nodule m.

* hiszpański: (1.2) nódulo m.

* włoski: (1.2) nodulo m.

źródła.

== guzek (język kurmandżi.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. kostka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


guzewicz

nazwisko


SJP.pl


guzełek

rzadko: małe zgrubienie, wypukłość; gruzełek, guzek


SJP.pl


guziak

nazwisko


SJP.pl


guzicki

nazwisko


SJP.pl


guziczek

zdrobnienie od: guzik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: guzik

Wiktionary

Guziczek (ang. Button Nose, jap. Yume no Hoshi no Button Nose, niem. Prinzessin Erdbeer, fr. Bouton d’or, 1985) – japoński serial animowany zrealizowany przez wytwórnię "Saban Entertainment". Reżyserem tego serialu jest Masami Hata. W Polsce był emitowany na kanałach TVN i Fox Kids z polskim dubbingiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do czego służy ten czerwony guziczek?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡuˈʑit͡ʃɛk, AS: guźiček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guzik m.

 przym. guzikowy, guzikarski

Wiktionary


guziczkowy

przymiotnik od: guziczek


SJP.pl


guziczny

kość guziczna - końcowy odcinek kręgosłupa człowieka


SJP.pl


guziec

afrykański, łowny gatunek z rodziny świń; fakoszer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Phacochoerus|F. Cuvier|ref=tak., przypominający świnię masywny ssak afrykański o długich kłach;

Wiktionary

Guziec (Phacochoerus) – rodzaj ssaków z podrodziny świń (Suinae) w obrębie rodziny świniowatych (Suidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cechą charakterystyczną guźca są dwie pary kłów wystających z otworu gębowego i zakrzywionych ku górze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuʑɛt͡s, AS: guźec

Wiktionary


guzik

1. przedmiot, zwykle nieduży i okrągły, przyszyty do ubrania, służący do zapinania, przymocowywania czegoś, bądź dla ozdoby;
2. przycisk służący do włączania lub wyłączania jakiegoś urządzenia, prądu itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. element ubioru służący do zapinania np. płaszcza, swetra, spodni;

 (1.2) pot. włącznik, przycisk

 (1.3) pot. przen. nic

Wiktionary

Guzik – element ubioru służący do zapinania np. płaszcza, swetra czy spodni. Najczęściej w kształcie koła, wykonany z plastiku, metalu lub z innych tworzyw. Guziki zaczęto przyszywać do ubrań w XIII wieku.
Alternatywą dla guzików są napy i spinki.

Słowem guzik określa się też różnego typu przyciski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Urwał mi się guzik u koszuli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡuʑik, AS: guźik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guzikarka ż.

:: zdrobn. guziczek m.

 przym. guzikowy, guzikarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Poznań|depok.; stpol. pągwica

 (1.2) włącznik, przycisk

 (1.3) figa, wulg. gówno

Wiktionary


guzikarka

maszyna do przyszywania guzików


SJP.pl


guzikarski

dotyczący guzikarza, guzikarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą guzikarza, dotyczący guzikarza lub guzikarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guzik m., guziczek m., guzikarz mos., guzikarstwo n., guzikarka ż.

 przym. guzikowy

Wiktionary


guzikowaty

podobny do guzika, przypominający guzik


SJP.pl


guzikówka

Guzikówka – część miasta Krosno. Znajduje się w południowej części Krosno, w okolicy ulicy Guzikówka.

Dawniej samodzielna wieś i gmina jednostkowa w powiecie krośnieńskim. W 1867 włączona do Krosna.

W miejscu dawnej wsi Guzikówka funkcjonuje obecnie Parafia św. Piotra Apostoła i św. Jana z Dukli w Krośnie-Guzikówce.

Wikipedia


guzikowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Guzikowski – polski urzędnik
  • Jerzy Guzikowski – polski lekarz
  • Wojciech Guzikowski – polski artysta fotograf

Wikipedia


guzikowy

przymiotnik od: guzik


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z guzikami, dotyczący guzików

 (1.2) posiadający guziki

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Harmonią nazywano u nas instrument z klawiaturą chromatyczną, guzikową, a akordeonem - z klawiaturą podobną do fortepianowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡuʑiˈkɔvɨ, AS: guźikovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guzik m., guziczek m., guz m., guzek m.

 przym. guziczny, guzikarski

Wiktionary


guziński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Guziński – polski reżyser i scenarzysta filmowy
  • Grzegorz Guziński – polski wokalista

Wikipedia


guzkowaty

mający guzki, pokryty guzkami; mający kształt guzka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający guzki, pokryty guzkami

 (1.2) mający kształt guzka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Celina ma jakąś guzkowatą narośl na ramieniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guz mrz., guzek mrz.

Wiktionary


guzkowy

guzek


SJP.pl

Patrz:

guzek

guzman

nazwisko


SJP.pl


guzmania

roślina ozdobna pochodząca z obszarów tropikalnych Ameryki


SJP.pl

Guzmania (Guzmania Ruiz & Pav.) – rodzaj roślin z rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae) liczący ponad 200 gatunków. Ze względu na ozdobne kwiatostany są to rośliny popularne w uprawie w domach, w cieplejszych klimatach także w ogrodach. Pochodzi z lasów tropikalnych środkowej i południowej Ameryki – z centrum występowania i zróżnicowania w rejonie Panamy i Kolumbii.

Wikipedia


guźniczak

nazwisko


SJP.pl


guzoczyrka

rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych


SJP.pl

Fomitiporia Murrill (guzoczyrka) – rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae).

Wikipedia


guzoń

guzoń pajęczarz, guzoń garbusek - gatunki pająka z rodziny naśladownikowatych


SJP.pl


guzowacieć

stawać się guzowatym, pokrywać się guzami


SJP.pl


guzowatość

guzowaty


SJP.pl

Patrz:

guzowaty

guzowaty

mający kształt guza


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający guzy, pokryty guzami

 (1.2) mający kształt guza

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Celina ma teraz guzowatą narośl na policzku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. guz mrz.

Wiktionary


guzowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dariusz Guzowski – polski lekkoatleta
  • Jacek Guzowski – polski żużlowiec
  • Krzysztof Guzowski – rzymskokatolicki duchowny, teolog
  • Mirosław Guzowski – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy
  • Piotr Guzowski – polski historyk

Miejscowości o tej nazwie:

  • Józefów Guzowski – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim

Wikipedia


guzowy

1. styl guzowy - styl dekoracji ceramiki w epoce brązu (ornament guzowy)
2. med. przymiotnik od: guz (w znaczeniu nowotworu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wyglądający jak guz

Wiktionary

Miejscowości w Polsce:

  • Guzowy Młyn
  • Guzowy Piec

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. guz mrz.

Wiktionary


guła

nazwisko polskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg-pl|Poznań. indyczka

 (1.2) reg-pl|Poznań. niezaradny człowiek

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. fm. gularz m.

Wiktionary


gułag

w Związku Radzieckim: obóz pracy przymusowej; łagier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) system obozów pracy przymusowej w ZSRR;

Wiktionary

Gułag, GUŁag (zapis dopuszczalny: GUŁAG) – istniejący od 1930 podmiot zarządzania obozami pracy (łagrami) w ZSRR, w którym więźniami byli zarówno przestępcy kryminalni, jak i więźniowie polityczni.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈɡuwak, AS: guu̯ak

Wiktionary


gułagowski

gułag; gułagowy


SJP.pl


gułagowy

przymiotnik od: gułag


SJP.pl


gułowski

nazwisko


SJP.pl


gw

1. skrót od: gigawat (czytany jako cały, odmienny wyraz);
2. [czytaj: gie-WU] skrót od: Gazeta Wyborcza (skrót czytany także jako całe, odmienne wyrażenie)


SJP.pl


gw.

skrót od: gwara, gwarowy; gwar.


SJP.pl


gwadalkiwir

rzeka w południowej Hiszpanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Hiszpanii;

Wiktionary

Gwadalkiwir (wym. [ɡwaðalkiˈβir], łac. Baetis lub Baetes, hiszp. Guadalquivir, z arabskiego الوادي الكبير Wadi al-Kabir – „wielka rzeka”) – rzeka, główny ciek wodny południowej Hiszpanii. Jej źródło znajduje się w Górach Betyckich, w prowincji Jaén. Płynie na zachód, przez zabagniony Las Marismas i uchodzi do Zatoki Kadyksu w Sanlúcar de Barrameda. Jest żeglowna od Kordoby.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kordowa położona jest nad rzeką Gwadalkiwir.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvadalʲˈcivʲir, AS: gvadalʹḱivʹir

Wiktionary


gwadelupa

zamorski departament Francji w Ameryce Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. departament i region zamorski Francji w archipelagu Małych Antyli ze stolicą w Basse-Terre;

 (1.2) geogr. wyspa w archipelagu Małych Antyli należąca do Gwadelupy (1.1);

Wiktionary

Gwadelupa (fr. Guadeloupe) – departament zamorski Francji w Ameryce Środkowej, położony na kilku większych i kilkudziesięciu mniejszych wyspach w Małych Antylach m.in.:

  • Gwadelupa (części: Grande-Terre, Basse-Terre)
  • Marie-Galante
  • La Désirade
  • Les Saintes

Do 22 lutego 2007 w skład terytorium wchodziła również wyspa Saint-Barthélemy oraz północna część wyspy Saint-Martin, obecnie będące osobnymi terytoriami zależnymi Francji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W parlamencie francuskim Gwadelupę reprezentuje 4 posłów i 2 senatorów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvadɛˈlupa, AS: gvadelupa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwadelupczyk m., Gwadelupka ż.

 przym. gwadelupski

Wiktionary


gwadelupczyk

mieszkaniec Gwadelupy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Gwadelupy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwadelupa ż.

:: fż. Gwadelupka ż.

 przym. gwadelupski

Wiktionary


gwadelupka

mieszkanka Gwadelupy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Gwadelupy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwadelupa ż.

:: fm. Gwadelupczyk mos.

 przym. gwadelupski

Wiktionary


gwadelupski

związany z Gwadelupą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. związany z Gwadelupą, dotyczący Gwadelupy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwadelupa ż., Gwadelupczyk mos., Gwadelupka ż.

Wiktionary


gwadiana

rzeka w Portugalii i Hiszpanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na Półwyspie Iberyjskim;

Wiktionary

Gwadiana (hiszp. Guadiana, wym. [ɡwaðiˈana]; port. Guadiana, wym. [ɡwɐðiˈɐnɐ]; łac. Anas; arab. ‏وادي يانة‎, wādī-yāna) – rzeka w Hiszpanii i Portugalii, główna rzeka południowej Estremadury. Powierzchnia dorzecza wynosi 67 733 km², z tego 11 620 km² (17,1%) znajduje się na terenie Portugalii. Obszar dorzecza zamieszkuje około 1,7 mln osób, przy średniej gęstości zaludnienia 28 os./km².

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡvaˈdʲjãna, AS: gvadʹi ̯ãna

Wiktionary


gwajak

niskie drzewo z Ameryki Środkowej zawierające żywicę gwajakol o leczniczych właściwościach; gwajakowiec


SJP.pl


gwajakol

jednometylowy eter pirokatechiny, składnik kreozotu, stosowany jako środek wykrztuśny i antyseptyczny, a także w stomatologii jako środek odkażający


SJP.pl

Gwajakol (2-metoksyfenol) – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. Z chlorkiem żelaza(III) daje niebieskie zabarwienie, zmieniające się następnie na zielone (reakcja charakterystyczna dla fenoli).

Wikipedia


gwajakolosulfonian

gwajakolosulfonian potasu - syntetyczny lek wykrztuśny, pochodna gwajakolu; thiocol, tiokol, sulfogwajakol


SJP.pl


gwajakolowy

gwajakol, np. test gwajakolowy


SJP.pl


gwajakowiec

niskie drzewo z Ameryki Środkowej zawierające żywicę gwajakol o leczniczych właściwościach; gwajak


SJP.pl

Gwajakowiec (Guaiacum L.) – rodzaj roślin z rodziny parolistowatych (Zygophyllaceae). Obejmuje 6 gatunków. Wszyscy przedstawiciele rodzaju rosną w naturze na suchych obszarach w strefie subtropikalnej kontynentów amerykańskich, od Florydy i północnego Meksyku po Peru i Boliwię na południu.

Wikipedia


gwajakowy

przymiotnik od: gwajak


SJP.pl


gwajawa

drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane m.in. dla smacznych owoców w kształcie gruszki; guawa, guajawa, gujawa, gruszla, psydia


SJP.pl

Gujawa, gruszla (Psidium L.) – rodzaj obejmujący około 100 gatunków roślin tropikalnych z rodziny mirtowatych, znany też pod nazwami guawa, gwajawa, gojawa, psydia. Rośliny te występują na Karaibach, w Ameryce Środkowej i w północnej części Ameryki Południowej.

Wikipedia


gwalbert

imię męskie


SJP.pl

Walbert, Waldebert, Gwalbert – imię męskie pochodzenia germańskiego, złożone z członów waldan — "panować, rządzić" i beraht — "jasny, błyszczący". W Polsce bardziej znane w zromanizowanej formie Gwalbert (por. Wilhelm — fr. Guillaume). Istnieje trzech świętych patronów tego imienia.

Wikipedia


gwalbertostwo

Gwalbert z małżonką; Gwalbertowie


SJP.pl


gwalbertowie

imię męskie


SJP.pl


gwalbertowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Gwalberta lub z nim związany


SJP.pl


gwalijar

miasto w Indiach


SJP.pl

Gwalijar (hindi ग्वालियर, trl. Gvāliyar, trb. Gwalijar; ang. Gwalior) – miasto w środkowych Indiach, w stanie Madhya Pradesh, na północnym skraju wyżyny Dekan, na wysokości 220 metrów. Około 1,9 mln mieszkańców. Znajduje się tu port lotniczy Gwalior.

Wikipedia


gwalijarski

przymiotnik od: Gwalijar, miasto w środkowych Indiach


SJP.pl


gwanako

lama z rodziny wielbłądowatych, żyjąca w górach Ameryki Południowej; guanako


SJP.pl

Gwanako andyjskie, gwanako, guanako (Lama guanicoe) – gatunek ssaka z rodziny wielbłądowatych (Camelidae). Żyje w niewielkich stadach w Andach i w Patagonii.

Wikipedia


gwanina

zasada purynowa; guanina


SJP.pl

Guanina, 2-amino-6-oksypuryna – organiczny związek chemiczny z grupy puryn, jedna z pięciu zasad azotowych, wchodzących w skład podstawowych nukleotydów kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W kwasach nukleinowych tworzy komplementarną parę z cytozyną (C).

Guanina to biała substancja krystaliczna nierozpuszczalna w wodzie. Formuje ona kryształy molekularne.Nazwa „guanina” pochodzi z wyodrębnienia tego związku z odchodów (guana) ptaków.

Wikipedia


gwaninowy

przymiotnik od: gwanina


SJP.pl


gwar

zgiełk, hałas


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hałas spowodowany głosem wielu rozmów

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: gwara

Wiktionary

Gwar (zapis stylizowany: GWAR) – amerykańska heavymetalowa grupa muzyczna utworzona w 1985 roku. Zespół zyskał popularność dzięki swemu wyglądowi zaczerpniętemu z filmów grozy, a także z często niepoprawnych politycznie tekstów, poruszających tematy tabu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gwara ż., gwarzenie n., pogwarzenie n., pogwarka ż., gwarek m., gwarność ż., gwarowość ż., rozgwar m.

 czas. gwarzyć ndk., pogwarzyć dk.

 przym. gwarny, gwarowy

 przysł. gwarnie, gwarowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgiełk, harmider

Wiktionary


gwar.

skrót od: gwara, gwarowy (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


gwara

w językoznawstwie:
1. odmiana języka ogólnego (narodowego) charakterystyczna dla jakiegoś terytorium, np. gwara śląska, mazowiecka; dialekt, narzecze;
2. gwara ludowa - mowa ludności wiejskiej zamieszkującej pewien niewielki obszar kraju (zwykle kilka lub kilkanaście wsi);
3. gwara kresowa - gwara powstała na podłożu ukraińskim, białoruskim i litewskim;
4. język jakiejś grupy społecznej (środowiskowej, zawodowej, ale nie terytorialnej), różniący się od języka ogólnego (narodowego) zasobem słów, wyrażeń i wymową; żargon, argot, slang, wiech, język specjalistyczny (środowiskowy, zawodowy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. mowa terytorialna, odmienna od przyjętego języka standardowego;

 (1.2) jęz. kult. żargon określonego środowiska zawodowego lub społecznego;

Wiktionary

Gwara – termin określający odmiany języka odrębne od odmiany ogólnej. Określenie to jest przede wszystkim odnoszone do terytorialnych, lokalnych odmian języka, odróżniających się pod względem cech językowych od odmian sąsiadujących (mowy sąsiednich okolic) i od szerzej znanej odmiany standardowej (języka ogólnego). Tak pojmowane odrębności gwarowe widoczne są zarówno w zakresie słownictwa, jak i na innych poziomach języka (fonetycznym, fonologicznym, składniowym i morfologicznym).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marek mówi gwarą podhalańską.

 (1.2) Nawet żeglarze mają swoją specyficzną gwarę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvara, AS: gvara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwar mrz., gwarność ż., gwarzenie n., gwaryzacja ż.

 czas. gwarzyć ndk.

 przym. gwarowy, gwarny

 przysł. gwarowo, gwarno

Wiktionary


gwarana

roślina pnąca z rodziny mydleńcowatych o kwitnących na biało kwiatach, której owoce i nasiona zawierające kofeinę używane są do sporządzania pasty będącej esencją naturalnych napojów pobudzających; guarana, cierniopląt, paulinia


SJP.pl


gwarancja

1. ważne czasowo zobowiązanie producenta lub sprzedawcy do bezpłatnej naprawy lub wymiany zakupionego, wadliwego towaru;
2. poręczenie prawdziwości, autentyczności czegoś; rękojmia;
3. odpowiedzialność osoby trzeciej, np. banku, za zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela, umowa zakładająca spłatę czyjegoś długu przy zajściu ustalonych warunków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poręczenie, rękojmia, zapewnienie o czymś;

 (1.3) ekon. hand. odpowiedzialność zaciągana przez osobę trzecią, zapewniająca wierzyciela o dotrzymaniu zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela

Wiktionary

Gwarancja

  • gwarancja (prawo międzynarodowe) – w prawie międzynarodowym uprawnienie określonego państwa (bądź organizacji międzynarodowej) do ochrony określonego stanu rzeczy istniejącego w innym państwie (np. statusu grupy ludności, nienaruszalności granic, neutralności itp.)
  • gwarancja (prawo cywilne) – w prawie cywilnym:
    • gwarancja przy sprzedaży (przed 25 grudnia 2014 r. gwarancja jakości) – instytucja prawna przewidziana w art. 577–581 KC; fakultatywne zobowiązanie gwaranta (np. producenta) odnośnie do towaru w stosunku do kupującego (w tym także konsumenta), w szczególności do naprawy, wymiany, zwrotu ceny rzeczy bądź zapewnienia innych usług w razie braku właściwości rzeczy określonych w oświadczeniu gwarancyjnym
    • gwarancja samoistna
      • gwarancja bankowa

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) Spróbuj pomarańczę. Daję ci gwarancję, że nie będziesz żałował.

       (1.2) Przedwczoraj minęła mi gwarancja na lodówkę, a ona akurat dzisiaj musiała się zepsuć.

       (1.3) Jeśli wzięłaś gwarancję za Marka, to znaczy, że jeśli on nie spłaci długu w terminie, to ty będziesz musiała zamiast niego go płacić.

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: ɡvaˈrãnt͡sʲja, AS: gvarãncʹi ̯a

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. gwarant, gwarantowanie

       przym. gwarancyjny, gwarantowany

       czas. gwarantować ndk., zagwarantować dk.

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1-3) daw. garancja

      Wiktionary


gwarancyjny

gwarancja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący gwarancji

Wiktionary

Patrz:

gwarancja

Powiązane:

 rzecz. gwarant mos., gwarancja ż., gwarantowanie n.

 czas. gwarantować ndk.

Wiktionary


gwaranie

roślina pnąca z rodziny mydleńcowatych o kwitnących na biało kwiatach, której owoce i nasiona zawierające kofeinę używane są do sporządzania pasty będącej esencją naturalnych napojów pobudzających; guarana, cierniopląt, paulinia


SJP.pl


gwaranin

członek plemienia Indian z Ameryki Południowej; Guaranin


SJP.pl


gwaranka

członkini plemienia Indian z Ameryki Południowej; Guaranka


SJP.pl


gwarański

związany z Gwaranami (Guaranami, Guarani), plemieniem indiańskim


SJP.pl


gwarant

1. osoba zapewniająca, że zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela zostaną wypełnione; poręczyciel;
2. wystawca gwarancji na dany towar;
3. osoba, dzięki której coś istnieje lub następuje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, który daje gwarancję

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwarancja ż., gwarantka ż., gwarantowanie n.

 czas. gwarantować ndk., zagwarantować dk.

 przym. gwarancyjny, gwarantowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poręczyciel

Wiktionary


gwarantka

gwarant


SJP.pl

Patrz:

gwarant

gwarantować

czasownik

 (1.1) zapewniać, dawać gwarancję, ręczyć, zabezpieczać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gwarantuję ci, że wygrasz wyścig.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwarant mos., gwarancja ż., gwarantowanie n.

 przym. gwarancyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zapewniać, ręczyć, zabezpieczać.

Wiktionary


gwarantowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gwarantować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gwarantować ndk.

 rzecz. gwarant mos., gwarancja ż.

 przym. gwarancyjny

Wiktionary


gwarantowany

pewny, niezawodny, niewątpliwy


SJP.pl


gwardia

1. oddział wojsk stanowiący straż przyboczną władcy;
2. doborowe oddziały różnych formacji;
3. ochotnicze oddziały zorganizowane na wzór wojska regularnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. wyborowe oddziały wojska

 (1.2) wojsk. oddziały ochotnicze, zorganizowane na wzór wojska zawodowego

 (1.3) wojsk. hist. starożytna lub średniowieczna straż przyboczna panujących

Wiktionary

Wojskowość:

  • Gwardia – doborowe oddziały liniowe
    • Gwardia Szkocka – elitarna jednostka gwardii królów Francji 1418–1830
    • Gwardia Cesarska – elitarna formacja wojskowa I Cesarstwa Francuskiego
    • Gwardia Imperium Rosyjskiego
  • Gwardia – polska grupa konspiracyjna o charakterze socjalistycznym, działająca w latach 1939–1941
  • Gwardia Akademicka – formacja paramilitarna studentów Uniwersytetu Warszawskiego w powstaniu listopadowym
  • Gwardia Hlinki – formacja paramilitarna Słowackiej Partii Ludowej (SLS), istniejąca w latach 1938–1945
  • Gwardia Honorowa – formacja I Cesarstwa Francuskiego w latach 1812–1813
  • Gwardia Ludowa – organizacja zbrojna PPR
  • Gwardia Narodowa
    • Gwardia Narodowa (Francja) – nazwa milicji obywatelskiej, utworzonej w okresie rewolucji francuskiej w 1789
    • Gwardia Narodowa (Nikaragua) – 1925–1979
    • Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych – formacja typu milicyjnego, mająca wspierać regularną armię USA
  • Gwardia Palatyńska – nazwa nieistniejących oddziałów piechoty Państwa Watykańskiego
  • Gwardia Szlachecka
  • Gwardia Szwajcarska – piesza formacja wojskowa, pełniąca rolę straży przybocznej papieża
  • Biała Gwardia – antykomunistyczne formacje wojskowe walczące w wojnie domowej w Rosji
  • Błękitna Gwardia
  • Czerwona Gwardia

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Syn sąsiadów zaciągnął się do gwardii.

 (1.3) Za czasów Piotra Wielkiego gwardia stała się nie tylko gwarancją bezpieczeństwa osoby cara i jego władzy, ale także organem kontrolnym całej administracji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvardʲja, AS: gvardʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardzista mos., gwardzistka ż.

 przym. gwardyjski

Wiktionary


gwardiak

nazwisko


SJP.pl


gwardian

przełożony klasztoru w niektórych zakonach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. przełożony niektórych męskich domów zakonnych;

Wiktionary

Gwardian – w zgromadzeniach zakonnych funkcjonujących według reguły zakonnej Franciszka z Asyżu kadencyjny przełożony domu zakonnego.

W czasie tworzenia zakonu przez Franciszka z Asyżu, jednym z jego założeń było odcięcie się od istniejących dotychczas zasad organizacyjnych zakonów, dlatego w swojej Pierwszej Regule, która powstała w 1209 lub w 1210, w rozdziale VI, zabronił zakonnikom sprawowania funkcji przeora, a także tytułowania kogokolwiek w ten sposób. Niemniej, ani Pierwsza Reguła, ani tzw. Reguła zatwierdzona (Regula secunda), która 29 listopada 1223 otrzymała akceptację papieża Honoriusza III, nie zawierają żadnych szczegółowych informacji na temat organizacji zakonu i jego struktury. W regułach tych nie jest również określona funkcja gwardiana.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Donośny głos księcia wojewody i ojca gwardiana nad naszymi wszystkimi się unosiły.

 (1.1) Zwyczaj mianowania gwardianów przez ministrów prowincjalnych wykształcił się we franciszkańskich prowincjach zaalpejskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardianat mrz., gwardiaństwo n.

 przym. gwardiański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przełożony

Wiktionary


gwardianat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. urząd gwardiana

 (1.2) kancelaria, biuro gwardiana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardian mos., gwardiaństwo n.

Wiktionary


gwardiański

przymiotnik

 (1.1) kośc. związany z osobą lub stanowiskiem gwardiana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardian mos., gwardiaństwo n.

Wiktionary


gwardiaństwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. urząd, godność gwardiana

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojciec Leopold z wielkim zapałem oddał się gwardiaństwu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gwardiański

 rzecz. gwardian mos., gwardianat mrz.

Wiktionary


gwardiejsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto rejonowe w obwodzie królewieckim, położone na prawym brzegu Pregoły;

Wiktionary

Gwardiejsk, Tapiewo (ros. Гвардейск; niem. Tapiau) – miasto w obwodzie królewieckim. Położone na prawym brzegu rzeki Pregoły, 38 km na wschód od Królewca.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. gwardiejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Tapiewo, Tapiawa

Wiktionary


gwardiejski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Gwardiejskiem, dotyczący Gwardiejska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwardiejsk mrz.

Wiktionary


gwardyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. związany z gwardią, dotyczący gwardii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardia ż., gwardzista mos., gwardzistka ż.

Wiktionary


gwardzista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. członek gwardii

 (1.2) sport. zawodnik „Gwardii”

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przekupka doniosła gwardzistom o nocnej wizycie przemytnika.

 (1.2) Poprzedniemu trenerowi gwardzistów również udostępniano pomieszczenie przy szatni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwardia ż.

:: fż. gwardzistka ż.

 przym. gwardyjski

Wiktionary


gwardzistka

gwardzista


SJP.pl

Patrz:

gwardzista

gwarecki

przymiotnik od: gwarek


SJP.pl


gwarectwo

cech górniczy, także samo górnictwo


SJP.pl

Gwarectwo (z niem. Gewerkschaft, z łac. communitas fovae) – spółka eksploatująca złoża rud metali nieżelaznych, a od XVIII w. także węgla kamiennego. W górnictwie środkowej Europy było znane już w końcu XII w., w Polsce od wieku XIV.

W 1987 roku polskie gwarectwa zostały zgrupowane wraz z innymi przedsiębiorstwami we Wspólnocie Węgla Kamiennego.

Wikipedia


gwarek

górnik, który miał pozwolenie na wykopywanie kruszcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny szpakowatych

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) górnik mający pozwolenie na kopanie kruszcu

 (2.2) członek gwarectwa

Wiktionary

  • gwarek (górnictwo)
  • gwarek – ptak z rodziny szpakowatych:
    • gwarek czczony (Gracula religiosa), zwykle nazywany gwarkiem
    • gwarek cejloński (Gracula ptilogenys)
    • gwarek malabarski (Gracula indica)

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: ˈɡvarɛk, AS: gvarek

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. gwar mrz.

    Wiktionary


gwarliwiej

stopień wyższy od przysłówka: gwarliwie


SJP.pl


gwarliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: gwarliwy


SJP.pl


gwarliwy

rzadko: pełen gwaru; głośny, hałaśliwy, gwarny


SJP.pl


gwarniej

stopień wyższy od przysłówków: gwarnie, gwarno


SJP.pl


gwarniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: gwarny


SJP.pl


gwarno

przysłówek

 (1.1) od: gwarny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze zdziwieniem zauważyłem kawiarnię, gdzie było tłoczno i gwarno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvarnɔ, AS: gvarno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gwarny

 rzecz. gwara ż.

 czas. gaworzyć ndk.

Wiktionary


gwarność

zgiełkliwość, hałaśliwość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest gwarne; cecha tych, którzy są gwarni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gwarny

 przysł. gwarnie

 rzecz. gwar mrz., gwara ż.

Wiktionary


gwarny

pełen gwaru; głośny, hałaśliwy, gwarliwy


SJP.pl


gwarowość

gwarowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest gwarowe

Wiktionary

Patrz:

gwarowy

Powiązane:

 przym. gwarowy

 przysł. gwarowie

 rzecz. gwar mrz.

Wiktionary


gwarowy

przymiotnik od: gwara


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący gwary

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwarowość ż., gwar mrz., gwara ż.

Wiktionary


gwaroznawca

specjalista w dziedzinie językoznawstwa zajmującej się gwarami i dialektami; dialektolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) jęz. językoznawca specjalizujący się w dziedzinie gwaroznawstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słownik napisali gwaroznawcy z Uniwersytetu Śląskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwaroznawstwo n., gwaroznawczość ż.

 przym. gwaroznawczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dialektolog

Wiktionary


gwaroznawczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest gwaroznawcze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwaroznawca mos., gwaroznawstwo n.

Wiktionary


gwaroznawczy

dotyczący dziedziny językoznawstwa zajmującej się gwarami i dialektami; dialektologiczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z gwaroznawstwem, nauką o gwarach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwaroznawca mos., gwaroznawstwo n.

Wiktionary


gwaroznawczyni

specjalistka w dziedzinie językoznawstwa zajmującej się gwarami i dialektami


SJP.pl


gwaroznawstwo

dziedzina językoznawstwa zajmująca się gwarami i dialektami; dialektologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. nauka o gwarach

Wiktionary

Dialektologia (gr. dialektos „gwara” i logos „słowo, nauka”), także gwaroznawstwo – dział językoznawstwa zajmujący się badaniem, genezą i systematyką dialektów w obrębie jakiegoś języka lub języków. Dyscyplina ta bada odmiany poszczególnych języków oparte głównie na uwarunkowaniach geograficznych (w przeciwieństwie do odmian o podłożu społecznym – socjolektów, które są przedmiotem zainteresowań socjolingwistyki, czy też form historycznych, których klasyfikacji i opisu dokonuje językoznawstwo diachroniczne). Choć socjolekty bywają włączane w ramy terminu „dialekt”, to dialektologia jako dyscyplina koncentruje się przeważnie na odmianach terytorialnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wykładach z gwaroznawstwa poznajemy m.in. gwary śląskie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwaroznawca mos., gwaroznawczość ż.

 przym. gwaroznawczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dialektologia

Wiktionary


gwaryzm

cecha językowa (fonetyczna, fleksyjna, słowotwórcza, leksykalna) rozpoznawana jako gwarowa; dialektyzm


SJP.pl

Dialektyzm (gr. diálogos „rozmowa” i dialektikē „dialektyka” z diálektos „sposób mówienia”), gwaryzm – element językowy właściwy dla dialektu lub grupy dialektów, używany głównie w komunikacji ustnej. Dialektyzmem może być np. pojedynczy wyraz (np. uświerknąć zamiast zmarznąć) lub połączenie wyrazowe (frazeologizm); wyróżnia się także dialektyzmy gramatyczne (pójdźwa zam. pójdźmy), składniowe (np. gęsi lecieli) i fonetyczne (np. kóń zam. koń).

Wikipedia


gwarzić

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rozmawiać przyjaźnie

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mówić

Wiktionary


gwarzyć

rozmawiać w sposób poufały


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) rozmawiać poufale

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. opowiadać, gawędzić

 (1.3) rzad. gaworzyć (o dziecku)

 (1.4) przest. czynić gwar, hałasować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwar mrz., gwara ż.

Wiktionary


gwasz

1. artystyczna farba wodna z domieszką kredy lub bieli, które nadają jej właściwości kryjące;
2. technika malarska posługująca się tymi farbami;
3. obraz wykonany tą techniką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. kryjąca farba wodna z domieszką kredy, bieli cynkowej lub bieli ołowianej oraz gumą arabską jako spoiwem;

 (1.2) szt. technika malarska wykorzystująca gwasz (1.1)

 (1.3) szt. praca malarska w technice gwaszu (1.2)

Wiktionary

Gwasz (fr. gouache, wł. guazzo, z łac. aquatio – czerpanie wody) – farba wodna z domieszką kredy lub bieli (od XIX wieku ołowiowej lub cynkowej), nadającej jej właściwości kryjące, oraz gumy arabskiej będącej spoiwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Komplet dwunastu gwaszy w tubach kosztuje tylko 15 zł.

 (1.2) Hall malował na szkliwie i kości słoniowej, biegle posługiwał się gwaszem, i stosował szerokie pociągnięcia pędzla, bardzo nietypowe w przypadku miniatur.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwaszysta m., gwaszystka ż., gwaszowanie n.

 czas. gwaszować ndk.

Wiktionary


gwaszowy

przymiotnik od: gwasz


SJP.pl


gwatemala

1. Republika Gwatemali; państwo w Ameryce Środkowej;
2. miasto, stolica państwa Gwatemala


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. jedno z państw w Ameryce Środkowej;

 (1.2) geogr. stolica i największe miasto Gwatemali (1.1);

 (1.3) geogr. adm. jeden z departamentów Gwatemali (1.1), położony w południowej części kraju;

Wiktionary

Gwatemala (República de Guatemala) – państwo w Ameryce Środkowej, położone nad Oceanem Atlantyckim i Oceanem Spokojnym. Graniczy z Salwadorem (203 km), Hondurasem (256 km), Meksykiem (962 km), Belize (266 km) – łączna długość granic wynosi 1687 km, ponadto 400 km wybrzeża morskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Belize znajduje się w Ameryce Środkowej, na północy graniczy z Meksykiem, a na południu z Gwatemalą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvatɛ̃ˈmala, AS: gvatẽmala

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwatemalczyk mos., Gwatemalka ż., gwatemalczyk mos., gwatemalka ż.

 przym. gwatemalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Gwatemali, GTM, GT

Wiktionary


gwatemalczyk

mieszkaniec Gwatemali (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Gwatemali

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvatɛ̃ˈmalt͡ʃɨk, AS: gvatẽmalčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwatemala ż., gwatemalczyk mos., gwatemalka ż.

:: fż. Gwatemalka ż.

 przym. gwatemalski

Wiktionary


gwatemalka

mieszkanka Gwatemali (miasta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Gwatemali

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvatɛ̃ˈmalka, AS: gvatẽmalka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwatemala ż., gwatemalczyk mos., gwatemalka ż.

:: fm. Gwatemalczyk mos.

 przym. gwatemalski

Wiktionary


gwatemalski

przymiotnik od: Gwatemala


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Gwatemala

 (1.2) odnoszący się do miasta Gwatemala

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Plantacja zatrudniała robotników najemnych — niemal wyłącznie ubogich gwatemalskich Indian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɡvatɛ̃ˈmalsʲci, AS: gvatẽmalsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Gwatemala ż., Gwatemalczyk mos., Gwatemalka ż., gwatemalczyk mos., gwatemalka ż.

Wiktionary


gwałcenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|gwałcić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: gvau̯cńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. gwałcić, zgwałcić

 rzecz. gwałt mrz., zgwałcenie n.

 przysł. gwałt

Wiktionary


gwałcić

czasownik przechodni

 (1.1) zmuszać do stosunku płciowego

 (1.2) książk. naruszać siłą zasady lub normy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oskarżeni relacjonowali na przesłuchaniu, jak przyglądali się koledze gwałcącemu ofiarę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvawʲt͡ɕit͡ɕ, AS: gvau̯ʹćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałciciel m., gwałcenie n., gwałt m., zgwałcenie n., gwałtownik mos.

 przysł. gwałt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) naruszać

Wiktionary


gwałciciel

człowiek dopuszczający się gwałtu, łamiący zasady


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba dopuszczająca się gwałtu

Wiktionary

Gwałt, zgwałcenie – zmuszenie drugiej osoby do obcowania płciowego, poddania się innej czynności seksualnej lub wykonania takiej czynności przez jedną lub wiele osób, posługujących się siłą fizyczną, przymusem, nadużyciem władzy, podstępem lub wykorzystujących niemożność wyrażenia świadomej zgody przez daną osobę. Rodzaj przemocy seksualnej. Sprawca gwałtu nazywany jest gwałcicielem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gwałcicielami zwykle zostają mężczyźni, którzy ze względu na nieatrakcyjność lub nieśmiałość nie mogą zdobyć partnerki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawʲˈt͡ɕit͡ɕɛl, AS: gvau̯ʹćićel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałt m., zgwałcenie n.

:: fż. gwałcicielka ż.

 czas. gwałcić ndk., zgwałcić dk.

 przym. gwałcicielski

 przysł. gwałt

Wiktionary


gwałcicielka

gwałciciel


SJP.pl

Patrz:

gwałciciel

gwałcicielstwo

zachowanie polegające na zmuszaniu kogoś do stosunku płciowego


SJP.pl


gwałcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od gwałt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie gwałt, lecz tylko mały gwałcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałt m.

 przysł. gwałt

Wiktionary


gwałt

1. czyn prawnie zabroniony, polegający na naruszeniu nietykalności cielesnej innej osoby, np. na tle seksualnym, rasowym;
2. pośpiech, bezład, hałas;
3. siła, przemoc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) każdy nielegalny akt przemocy

 (1.2) praw. seks. zmuszenie do odbycia stosunku seksualnego lub innej czynności seksualnej;

 (1.3) pośpiech

Wiktionary

Gwałt, zgwałcenie – zmuszenie drugiej osoby do obcowania płciowego, poddania się innej czynności seksualnej lub wykonania takiej czynności przez jedną lub wiele osób, posługujących się siłą fizyczną, przymusem, nadużyciem władzy, podstępem lub wykorzystujących niemożność wyrażenia świadomej zgody przez daną osobę. Rodzaj przemocy seksualnej. Sprawca gwałtu nazywany jest gwałcicielem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zwiększanie podatków to gwałt na obywatelach!

 (1.2) Zboczeniec dostał 15 lat za wyjątkowo brutalny gwałt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawt, AS: gvau̯t

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałciciel mos., gwałtowność ż., gwałtownik mos., gwałtownica ż., gwałtowanie n., gwałcenie n., zgwałcenie n., pogwałcenie n.

:: zdrobn. gwałcik mrz.

 czas. gwałcić ndk., gwałtować ndk., zgwałcić dk., pogwałcić dk.

 przym. gwałtowny

 przysł. gwałtownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemoc, brutalność

 (1.2) zgwałcenie

Wiktionary


gwałtem

potocznie:
1. z użyciem siły; przemocą;
2. natychmiast, koniecznie; na gwałt


SJP.pl


gwałtować

dawniej:
1. usilnie nalegać, domagać się natychmiastowego zrobienia czegoś, przynaglać kogoś do czegoś;
2. alarmować, niepokoić


SJP.pl


gwałtownica

gwałtownik; raptuska, choleryczka, impetyczka


SJP.pl


gwałtownie

przysłówek

 (1.1) intensywnie

 (1.2) nagle, raptownie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ludzie gwałtownie zaczęli zaopatrywać się w mąkę, bo bali się że wkrótce jej zabraknie.

 (1.2) Odwrócił się gwałtownie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawˈtɔvʲɲɛ, AS: gvau̯tovʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałtowność ż., gwałt m., gwałtownik m.

 przym. gwałtowny

 przysł. gwałt

Wiktionary


gwałtowniej

stopień wyższy od przysłówka: gwałtownie


SJP.pl


gwałtowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: gwałtowny


SJP.pl


gwałtownik

1. przestarzale: osoba porywcza, wybuchowa, gwałtowna, działająca pod wpływem impulsu; impetyk, choleryk, raptus;
2. dawniej: gwałciciel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba gwałtowna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bo powstają przeciwko mnie pyszni, / a gwałtownicy czyhają na moje życie; / nie mają Boga przed swymi oczyma.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałt mrz.

 czas. gwałcić ndk., gwałtować ndk., zgwałcić dk., pogwałcić dk.

 przym. gwałtowny

 przysł. gwałtownie, gwałt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) choleryk, furiat, raptus

Wiktionary


gwałtowność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha kogoś, kto zachowuje się gwałtownie, impulsywnie

 (1.2) cecha tego, co jest gwałtowne i o znacznym natężeniu

 (1.3) cecha czegoś, co jest nagłe i szybkie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawˈtɔvnɔɕt͡ɕ, AS: gvau̯tovność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałt m.

 przym. gwałtowny

 przysł. gwałtownie, gwałt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) agresywność, bojowość, impulsywność, krewkość, nadpobudliwość, nerwowość, popędliwość, porywczość, wybuchowość, zapalczywość, żywiołowość

 (1.2) burzliwość, dzikość, intensywność, zażartość, żywiołowość

 (1.3) nagłość, natychmiastowość, raptowność, szybkość

Wiktionary


gwałtowny

przymiotnik

 (1.1) nagły, szybki

 (1.2) o człowieku impulsywny, porywczy, burzliwy, żywiołowy, wybuchowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdawało się, że gwałtowny, choć niewidzialny wicher dmie w głębi rzeki.

 (1.2) O, charakter miał gwałtowny, co wreszcie mogło pochodzić z nie dość starannego wychowania (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvawˈtɔvnɨ, AS: gvau̯tovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwałtownik mos., gwałt m., gwałtowność ż.

 przysł. gwałtownie, gwałt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński|strzelóny.

Wiktionary


gwałtu

dawniej: wykrzyknik wypowiadany przez osobę wzywającą pomocy


SJP.pl


gwda

rzeka w Wielkopolsce, dopływ Warty


SJP.pl

Gwda – rzeka na Pojezierzu Południowopomorskim, w wydzielonej Dolinie Gwdy; prawy dopływ Noteci. Długość rzeki wynosi 145,1 km, a powierzchnia jej dorzecza 4943 km².

Od jeziora Wierzchowo aż do Ujścia przez rzekę prowadzi szlak kajakowy.

Fragment rzeki jest objęty rezerwatem Dolina Gwdy.

Wikipedia


gwdziański

Gwda (rzeka na Pojezierzu Południowopomorskim)


SJP.pl


gwelf

członek partii stronników władzy papieskiej we Włoszech w czasach walki cesarzy z papiestwem i miastami w XII i XIII wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. polit. zwolennik papiestwa w średniowiecznych Włoszech;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Florencja była w rękach gwelfów.

 (1.1) Gibelinowie walczyli mężnie z gwelfami.

Wiktionary


gwelfowie

członek partii stronników władzy papieskiej we Włoszech w czasach walki cesarzy z papiestwem i miastami w XII i XIII wieku


SJP.pl

  • Gwelfowie – dynastia w Niemczech i we Włoszech
  • Gwelfowie – stronnictwo polityczne we Włoszech w XII-XIII w.

Wikipedia


gwer

dawniej: karabin, strzelba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. (dziś gw-pl|Śląsk Cieszyński.) wojsk. karabin

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Gewehr.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|karabin.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


gwiazda

1. ciało niebieskie składające się z plazmy i gazów; świecące jasnym blaskiem na skutek reakcji termojądrowych zachodzących w jego wnętrzu;
2. osoba znana publicznie, wyróżniająca się w jakiejś dziedzinie;
3. order o kształcie gwiazdy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. ciało niebieskie będące skupiskiem związanej grawitacyjnie materii, w której zachodzą reakcje syntezy jądrowej;

 (1.2) kult. publ. sławna osobistość w danym środowisku

 (1.3) rodzaj odznaczenia;

 (1.4) sport. rodzaj ćwiczenia gimnastycznego

 (1.5) elektr. rodzaj połączenia w układach trójfazowych;

 (1.6) ezot. karta tarota należąca do Arkanów Wielkich;

 (1.7) biol. rodzaj grzyba z rodziny gwiazdoszowatych;

 (1.8) symbol, znak o promieniście rozchodzących się ramionach

Wiktionary

Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii. Przynajmniej przez część swojego istnienia emituje w sposób stabilny promieniowanie elektromagnetyczne (w szczególności światło widzialne). Gwiazdy powstają głównie z wodoru i helu, lecz w trakcie życia przybywa w nich atomów cięższych pierwiastków (tzw. metali).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naszą gwiazdą jest Słońce.

 (1.2) On jest gwiazdą tej drużyny.

 (1.3) Prezydent odznaczył gwiazdą żołnierzy uczestniczących w wojnie w Wietnamie.

 (1.4) Jurek robi gwiazdę bez najmniejszych problemów.

 (1.5) Gwiazda jest oznaczana symbolem Y.

 (1.6) Gwiazda przedstawia nagą kobietę klęczącą przy sadzawce z wodą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvʲjazda, AS: gvʹi ̯azda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazdor m., gwiazdnica ż., gwiazdosz m., gwiaździak m.

:: zdrobn. gwiazdka ż., gwiazdeczka ż.

 czas. rozgwieździć dk., wygwieżdżać ndk.

 przym. gwiezdny, wewnątrzgwiezdny, gwiaździsty, gwiazdowy, gwiazdoszowaty, rozgwieżdżony, gwieździsty, gwiazdkowaty

Wiktionary


gwiazdarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. zob. astronom.

 (1.2) stpol. rzad. zob. astrolog.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈɡvʲjazdaʃ, AS: gvʹi ̯azdaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiaździarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) astronom; rzad. gwiaźdarz, gwiaździarz, gwiazdziarz, gwiazdoznawca

 (1.2) astrolog; przest. rzad. gwiaździarz; rzad. gwiaźdarz, gwiazdziarz, gwiazdoznawca

Wiktionary


gwiazdeczka

1. zdrobnienie od: gwiazda;
2. przenośnie o młodej, ładnej aktorce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: gwiazdka

Wiktionary

Korabl-Sputnik 5 – testowy radziecki statek kosmiczny, piąty, ostatni, prototyp statków Wostok, drugi w konfiguracji 3KA – całkowicie przygotowanej do lotu człowieka – którą, 12 kwietnia 1961, poleciał Jurij Gagarin. W ramach programu Wostok wyniósł na orbitę psa „Gwiazdeczkę” i manekina „Iwana Iwanowicza”. Jednym z ważniejszych celów tej misji było sprawdzenie systemów łączności radiowej i głosowej ze statkiem na orbicie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɡvʲjazˈdɛt͡ʃka, AS: gvʹi ̯azdečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazdorstwo n., gwiazdor mos., rozgwiazda ż., gwiazda ż., gwiazdka ż., gwiaździarz mos., gwiazderna ż.

 przym. gwiezdny

Wiktionary


gwiazdeńka

zdrobnienie od: gwiazda; gwiazdka


SJP.pl


gwiazderna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. astronomia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazda, gwiazdeczka, gwiazdka, gwiazdownik

 przym. gwiazdkowy, gwiaździsty, gwiezdny

 przysł. gwiazdkowo

Wiktionary


gwiazdka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) kult. Wigilia i święta Bożego Narodzenia

Wiktionary

Wigilia Bożego Narodzenia, wigilia świąt Bożego Narodzenia (wieczerza wigilijna, wieczór wigilijny, niekiedy także Gwiazdka) (z łaciny vigilia – czuwanie, straż; vigilare – czuwać) – w tradycji chrześcijańskiej dzień poprzedzający Boże Narodzenie, kończący okres adwentu; w Polsce także uroczysta kolacja spożywana tego dnia. Od 2025 r. jest dniem wolnym od pracy w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na Gwiazdkę dostałam najnowszego iPhone'a.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. gwiazdkowy, przedgwiazdkowy

 rzecz. gwiazdka ż., gwiazda ż.

Wiktionary


gwiazdkowatość

gwiazdkowaty


SJP.pl

Patrz:

gwiazdkowaty

gwiazdkowaty

anyż gwiazdkowaty - wiecznie zielony krzew z rodziny magnoliowatych, rosnący w Ameryce Północnej i Azji Wschodniej; o owocach mających zastosowanie w lecznictwie i przy wyrobie wódek i likierów; badian


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający gwiazdkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiaździarz mos., gwiazda, gwiazdka

 przym. gwiezdny

 przysł. gwiazdkowato

Wiktionary


gwiazdkowe

potocznie: dodatek do pensji z okazji Gwiazdki


SJP.pl

Patrz:

Gwiazdka; bożonarodzeniowy;
2. gwiazdka


gwiazdnica

1. bylina z rodziny goździkowatych, o pełzających, rozgałęzionych łodygach i drobnych kwiatach w kształcie białych gwiazdek, występująca m.in. w ogrodach i uprawach roślin okopowych jako chwast;
2. nitkowaty glon słodkowodny z rzędu sprzężnic; zrostnica


SJP.pl

Wikipedia


gwiazdoblok

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rodzaj betonowego bloku służącego do budowy falochronów narzutowych i w ochronie brzegu morskiego

Wiktionary

Gwiazdoblok (ang. tetrapod) – rodzaj betonowej konstrukcji zbudowanej na planie czworościanu foremnego stosowanej w celu zapobiegania erozji linii brzegowej spowodowanej warunkami pogodowymi. Ma na celu wzmocnienie struktur przybrzeżnych takich jak falochrony i klify.

Gwiazdobloki zostały wynalezione i opatentowane w 1950 przez Pierre'a Danela i Paula Anglèsa d'Auriaca z Laboratorium Hydraulicznego Dauphinois w Grenoble (Francja).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszyscy znamy z naszego wybrzeża widok setek betonowych gwiazdobloków chroniących wydmy przed niszczącym działaniem morskich fal. (z [http://www.bryla.pl/bryla/1,85301,4891125.html Internetu])

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɡvʲjazˈdɔblɔk, AS: gvʹi ̯azdoblok

Wiktionary


gwiazdonos

gwiazdonos amerykański - gatunek ssaka z rodziny kretowatych


SJP.pl

Gwiazdonosy (Condylurini) – monotypowe plemię ssaków z podrodziny grzebaczy (Scalopinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).

Wikipedia


gwiazdopodobny

podobny do gwiazdy


SJP.pl


gwiazdor

1. sławny artysta, zwłaszcza aktor; celebryta, gwiazda;
2. człowiek wyróżniający się w jakiejś dziedzinie; znakomitość;
3. regionalnie: osoba przynosząca podarki na Boże Narodzenie, odpowiednik Świętego Mikołaja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kolędnik chodzący z gwiazdą

 (1.2) rzekomy dostarczyciel prezentów bożonarodzeniowych w niektórych regionach Polski

 (1.3) aktor lub muzyk cieszący się wyjątkową sławą

Wiktionary

Gwiazdor – fikcyjna postać rozdająca prezenty w Wigilię Bożego Narodzenia, występująca w Poznańskiem, na ziemi lubuskiej, Kujawach, Warmii (a konkretnie w tych ich częściach, które były pod zaborem pruskim), Kaszubach, Kociewiu i na ziemi bydgoskiej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. gwiazda ż., gwiazdka ż., gwiazdeczka ż., gwiazdorstwo n., gwiazdowanie n., gwiaździarz m., gwiazdorzenie n., rozgwieżdżanie n., rozgwieżdżenie n., rozgwiazda ż., Gwiazdowo n.

:: fż. gwiazdorka ż.

:: zdrobn. gwiazdorek m.

 czas. gwiazdorzyć ndk., rozgwieżdżać ndk., rozgwieździć dk.

 przym. gwiezdny, gwiazdowy, gwiazdkowy, gwieździsty, gwiazdorski, bezgwiezdny, gwiaździsty

 przysł. gwiezdnie, gwieździście, gwiazdorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwiaździarz

Wiktionary


gwiazdorek

1. zdrobnienie od: gwiazdor - odpowiednik Świętego Mikołaja;
2. regionalnie: cukrowa figurka przedstawiająca świętego Mikołaja;
3. dawniej: kolędnik; gwiazdor, gwiaździarz


SJP.pl


gwiazdorka

1. zdrobnienie od: gwiazdor - odpowiednik Świętego Mikołaja;
2. regionalnie: cukrowa figurka przedstawiająca świętego Mikołaja;
3. dawniej: kolędnik; gwiazdor, gwiaździarz


SJP.pl


gwiazdorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z gwiazdorstwem, dotyczący gwiazdorstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiaździarz mos., gwiazdor mos., gwiazdorstwo n., gwiazdka ż.

Wiktionary