rondavel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) etn. archit. tradycyjna afrykańska chata o kształcie bębna ze stożkowym dachem krytym strzechą

Wiktionary


rondel

garnek z długą rączką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. względnie płytki garnek z rączką lub uchami;

 (1.2) liter. rodzaj utworu wywodzący się z poezji starofrancuskiej;

 (1.3) hist. archit. neolityczne, ufortyfikowane założenie przestrzenne o okrągłym kształcie;

 (1.4) hist. archit. barbakan

Wiktionary

Rondel – naczynie kuchenne służące głównie do gotowania lub duszenia, czasem do smażenia (zwłaszcza w głębokim oleju). Najczęściej stalowy lub mosiężny, rzadziej aluminiowy, w formie średnio głębokiego garnka, zazwyczaj z pojedynczym, długim uchwytem. Może być emaliowany lub pokryty od wewnątrz teflonem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyjmij rondel z dolnej szafki, to ugotujemy jaja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃ndɛl, AS: rõndel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rondo n., rondela ż.

:: zdrobn. rondelek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rondo n., rondela ż.

:: zdrobn. rondelek mrz.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|rondelle.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pan; (1.2) rondel

* bułgarski: (1.1) тенджерка ż.

* esperanto: (1.1) kaserolo

* kantoński: (1.1) 鑊 (wok6)

* paszto: (1.1) خټنکه ż.

* rumuński: (1.1) cratiță ż.

* włoski: (1.1) tegame m.

źródła.

== rondel (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) liter. rondel

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rondela

drewniany puklerz powleczony skórą


SJP.pl


rondelek

mały rondel; garnczek; rynka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: rondel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rondel m.

Wiktionary


rondino

w muzyce: małe rondo


SJP.pl


rondko

zdrobnienie od: rondo


SJP.pl


rondo

1. rodzaj skrzyżowania ulic; plac przy takim skrzyżowaniu;
2. brzeg kapelusza;
3. średniowieczna forma pieśni tanecznej, od wieku XVIII forma instrumentalna;
4. strofa dwurymowa, zwykle 15-wersowa;
5. forma muzyczna, w której jedna powtarzająca się wielokrotnie część utworu (refren) jest przeplatana innymi częściami;
6. dawniej: rodzaj ozdobnego pisma;
7. dawniej: stalówka o szerokim, ściętym końcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mot. skrzyżowanie z wyspą środkową i jednokierunkową jezdnią wokół wyspy;

 (1.2) brzeg kapelusza otaczający jego główkę

 (1.3) liter. układ stroficzny, posiadający od 8 do 15 wersów, dwa rymy i refren, powtarzający pierwsze słowa utworu dwu- lub trzykrotnie na końcu każdej zwrotki, lecz nierymujący się z resztą wersów;

 (1.4) muz. forma muzyczna z powracającym refrenem i kupletami;

Wiktionary

  • rondo – rodzaj skrzyżowania
  • rondo – forma muzyczna
  • rondo – forma literacka
  • rondo – brzeg kapelusza
  • rondo – odmiana winorośli
  • rondo – rodzaj pisma
  • Rondo – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Arkansas, w hrabstwie Lee
  • Rondo – teatr w Słupsku
  • Rondo 1 – biurowiec w Warszawie
  • Centrum Handlowe Rondo w Bydgoszczy
  • Rajon Rondo – amerykański koszykarz
  • PTV Rondo –  prywatna telewizja, nadająca w latach 1992–1994 na Górnym Śląsku.
  • Rondo – francuski film z 1950
  • Rondo – polski film z 1958
  • Rondo – jugosłowiański film z 1966
  • Rondo – utwór polskiego rapera Asster

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ronda są bezpieczniejsze od zwykłych skrzyżowań.

 (1.4) Pierwotnie rondo było formą taneczno-wokalną, dopiero w baroku upowszechniło się jako forma instrumentalna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃ndɔ, AS: rõndo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rondel m., rondówka ż.

:: zdrobn. rondko n.

 przym. rondowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skrzyżowanie o ruchu okrężnym

Wiktionary


rondomycyna

antybiotyk bakteriostatyczny z grupy tetracyklin, stosowany w zakażeniach wywołanych przez bakterie z rodzaju Rickettsia, Chlamydia i Mycoplasma; metacyklina


SJP.pl


rondówka

dawniej: stalówka o szerokim, ściętym końcu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stalówka o płaskiej, okrągłej końcówce, wykorzystywana w kaligrafii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rondo n., rondel m.

Wiktionary


rondowy

rondo


SJP.pl

Patrz:

rondo

rondoza

zbyt powszechne występowanie rond w przestrzeni publicznej


SJP.pl


rongalit

środek redukujący stosowany w drukarstwie włókienniczym


SJP.pl

Rongalit – organiczny związek chemiczny, sól będąca kompleksem hydrosulfoksylanu sodu z metanalem.

W temperaturze pokojowej, związek ten występuje w postaci bezbarwnych kryształów lub białego proszku. Jest silnym reduktorem. Jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i alkoholu etylowym.

Jest stosowany w wyrobie włókien i farb.

Wikipedia


ronić

1. poetycko: tracić coś, wydzielać (np. łzy);
2. rodzić przedwcześnie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. uronić)

 (1.1) gubić, tracić coś

czasownik przechodni niedokonany (dk. poronić)

 (2.1) med. rodzić martwy płód

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) w tymże samym mgnieniu oka, niby odpowiedź na zapytanie albo kula krzyżująca się ze strzałą, od strony ławki w stronę nauczyciela leciał powietrzem wielki szklany kałamarz roniąc po drodze strumień czarnego płynu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔ̃ɲit͡ɕ, AS: rõńić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. poronić

 rzecz. ronienie n., poronienie

Wiktionary


ronica

Ronica (niem. Rönz) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Golczewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Wikipedia


ronienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ronić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ronić

Wiktionary


ronin

samuraj, który opuścił lub utracił swojego seniora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hist. w dawnej Japonii: człowiek, który utracił swoje miejsce w feudalnej hierarchii społecznej

 (1.2) środ. przen. w Japonii: ludzie czasowo bezrobotni, absolwenci którzy nie dostali się na uniwersytet

Wiktionary

Rōnin (jap. 浪人) – w dosłownym tłumaczeniu z języka japońskiego słowo rōnin oznacza człowieka-falę, który, tak jak ona, toczy się tam, dokąd wieje wiatr (dokąd powiedzie go los).

Pierwotnie, w okresach Nara i Heian termin ten określał sługę (chłopa pańszczyźnianego), który zbiegł z majętności swego pana. W okresie 1185–1868, w feudalnej Japonii, terminem tym nazywano bezpańskich samurajów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kochanowski to taki ronin, bezpański, samotny samuraj - mówi Wiesław Johann, były sędzia Trybunału Konstytucyjnego, niegdyś znany obrońca w procesach politycznych.

Wiktionary


ronny

Ronny, właśc. Ronny Heberson Furtado de Araújo (ur. 11 maja 1986 w Fortanlezie) – brazylijski piłkarz, grający na pozycji środkowego pomocnika.

Po wypełnieniu kontraktu ze Sportingiem CP, przeniósł się do niemieckiej Herthy Berlin. Jest specjalistą od rzutów wolnych i od bardzo mocnego uderzania lewą nogą. Do niego należy najmocniejszy strzał na świecie (210,9 km/h).

Wikipedia


ronowicz

nazwisko


SJP.pl


ronsard

[czytaj: rąSAR albo ronSAR] nazwisko, m.in. Pierre de Ronsard (1524-1585) - poeta francuski


SJP.pl

Pierre de Ronsard (ur. 11 września 1524 w zamku Possonnière (Couture-sur-Loir), zm. 27 grudnia 1585 w opactwie Saint-Cosme-en-l'Isle w gminie La Riche) – poeta francuski, główny przedstawiciel renesansowej poezji francuskiej, przywódca Plejady, nazywany księciem poetów.

Wikipedia


ront

przestarzale: patrol straży grodzkiej, obozowej lub wojskowej


SJP.pl


rontowy

ront


SJP.pl

Patrz:

ront

rooibos

[czytaj: ROJbas]
1. południowoafrykański krzew z rodziny bobowatych, osiągający wysokość dwóch metrów; czerwonokrzew;
2. poddane fermentacji i suszone liście tego krzewu;
3. napar z liści rooibosa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roln. uprawny krzew nazwa systematyczna|Aspalathus linearis|ref=tak., aspalatu prostego

 (1.2) spoż. fernentowany susz z ziela rooibosu (1.1) wykorzystywany do sporządzania napoju z jego naparu;

 (1.3) kulin. napój z rooibosu (1.2)

Wiktionary

Rooibos (wym. [rɔːibɔs]) z języka afrikaans: „rooi”, czerwony i „bos”, krzew – czerwonokrzew (aspalat prosty), uprawiany w Południowej Afryce (góry Cederberg).

Z rośliny otrzymuje się napar ziołowy, zwany najczęściej rooibos tea. Inne nazwy: bush tea, redbush tea (Wielka Brytania), South African red tea (USA) lub w języku afrikaans rooi tee. Bywa też nazywana czerwoną herbatą, jednak czerwonokrzew nie jest spokrewniony z krzewem herbacianym. Napar ma specyficzny, miodowy smak. Wyróżnia się łagodnością i brakiem typowego w herbatach zielonych lub czarnych posmaku goryczy – w porównaniu ze zwykłą herbatą ma w sobie niewielkie ilości garbników, będących jego przyczyną. Nie zawiera także kofeiny i posiada małe stężenie taniny, dlatego może być pity bez ograniczeń przez dzieci oraz przed snem.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) czerwonokrzew

 (1.2) czerwona herbata

 (1.3) czerwona herbata

Wiktionary


rookie

[czytaj: ruki] osoba grająca pierwszy rok w zawodowej lidze; pierwszoroczniak


SJP.pl

Rookie – czwarty minialbum południowokoreańskiej grupy Red Velvet, wydany 1 lutego 2017 roku przez wytwórnię SM Entertainment i dystrybuowany przez KT Music. Płytę promował singel „Rookie”. Sprzedał się w nakładzie 96 347 egzemplarzy w Korei Południowej (stan na maj 2018 r.).

Wikipedia


rooming

[czytaj: ruming] system opieki szpitalnej, polegający na przebywaniu matki z dzieckiem w jednym pomieszczeniu (zasada nierozdzielania matki i dziecka); rooming-in; rooming in


SJP.pl


rooming-in

[czytaj: ruming in] system opieki szpitalnej polegający na umieszczeniu noworodka w ruchomym łóżeczku przy łóżku matki na oddziale położniczym; rooming in


SJP.pl


roomster

samochód typu Škoda Roomster


SJP.pl


rooney

[czytaj: RUni, w odmianie: Rooneya - czytaj: runeja itd.] nazwisko obce


SJP.pl

  • Rooney – grający rock alternatywny zespół muzyczny z Los Angeles
  • Cory Rooney – amerykański producent muzyczny
  • Jimmy Rooney (właśc. James Rooney) – australijski piłkarz
  • Martyn Rooney – brytyjski sprinter
  • Mickey Rooney (właśc. Joseph Yule Jr.) – amerykański aktor
  • Sean Rooney (właśc. Michael Sean Rooney) – amerykański siatkarz
  • Wayne Rooney – angielski piłkarz

Wikipedia


roosevelt

[czytaj: ruzwelt] nazwisko, m.in. Theodore Roosevelt (1858-1919) - amerykański polityk, prawnik; Franklin Delano Roosevelt (1882-1945) - amerykański polityk, prawnik; Anna Eleanor Roosevelt (1884-1962) - działaczka społeczna i polityczna; Sykes Roosevelt (1906-1983) - amerykański muzyk


SJP.pl

  • Theodore Roosevelt – 26. prezydent USA
  • Franklin Delano Roosevelt – 32. prezydent USA
  • Eleanor Roosevelt – żona 32. prezydenta USA, polityk
  • Theodore Roosevelt Jr. – amerykański polityk i wojskowy
  • Roosevelt – francuski żeglarz, olimpijczyk

Wikipedia


rooseveltowski

[czytaj: ruzweltowski] taki jak u Roosevelta, charakterystyczny dla polityki, zachowań Roosevelta


SJP.pl


root

[czytaj: rut]
1. w informatyce: konto administratora;
2. w systemie plików: węzeł, od którego wywodzi się drzewo katalogów


SJP.pl

Root (z ang. dosłownie korzeń) – tradycyjna nazwa uniksowego konta, które ma pełną kontrolę nad systemem operacyjnym. Z założenia konto root nie powinno być używane do pracy, do której wystarczyłoby zwykłe konto z ograniczonymi uprawnieniami. Istotną sprawą jest zabezpieczenie tego konta silnym hasłem i zabezpieczenie przed nieautoryzowanym dostępem.

Wikipedia


rootować

[czytaj: rutować] środowiskowo: modyfikować system urządzenia (np. telefonu) w celu uzyskania dostępu do zabezpieczonych i ukrytych plików


SJP.pl


rop

1. gęsty, żółtawy płyn o niemiłym zapachu gromadzący się w tkankach wskutek procesów zapalnych;
2. kopalny surowiec ciekły mający zastosowanie jako paliwo i surowiec do wielu produktów; ropa naftowa


SJP.pl


ropa

1. gęsty, żółtawy płyn o niemiłym zapachu gromadzący się w tkankach wskutek procesów zapalnych;
2. kopalny surowiec ciekły mający zastosowanie jako paliwo i surowiec do wielu produktów; ropa naftowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wydzielina o żółtawym zabarwieniu wydobywająca się z zainfekowanej rany;

 (1.2) pot. ropa naftowa

 (1.3) pot. rodzaj paliwa do silnika diesla

Wiktionary

  • ropa – płyn wydzielany przez ciało
  • ropa – potoczne określenie ropy naftowej
  • ropa – potoczne określenie oleju napędowego

W Polsce

  • Ropa – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminy Ropa
  • Ropa – przysiółek wsi Golcowa w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Domaradz
  • Ropa – dawna gromada

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wycieki ropy do oceanu mogą zaszkodzić florze i faunie morskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔpa, AS: ropa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropniak mrz., ropień mrz.

 czas. zropieć, ropieć

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. ropniak mrz., ropień mrz.

 czas. zropieć, ropieć

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pus; (1.2) oil; (1.3) diesel

* arabski: (1.1) قيح

* baskijski: (1.1) zorne; (1.2) petrolio; (1.3) gasolio

* czeski: (1.1) hnis m.; (1.3) nafta ż.

* duński: (1.1) pus n.; (1.3) dieselolie w., diesel w.

* esperanto: (1.1) puso; (1.2) nafto

* hiszpański: (1.1) pus m.; (1.2) petróleo m.; (1.3) gasoil m., gasóleo m.

* łotewski: (1.1) strutas ż. lm.; (1.2) nafta ż.

* niemiecki: (1.1) Eiter m.

* nowogrecki: (1.1) πύον n.; (1.2) πετρέλαιο n.; (1.3) πετρέλαιο n.

* rosyjski: (1.1) гной m.; (1.2) нефть ż.

* słowacki: (1.1) hnis m.

* ukraiński: (1.1) гній m.; (1.2) ропа ż., нафта ż.

* węgierski: (1.1) genny

* wilamowski: (1.1) aeter m., ǡter m.; (1.2) röpa ż.; (1.3) röpa ż.

źródła.

== ropa (język aragoński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odzież

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ropalikon

wiersz, w którym każde kolejne słowo wersu jest dłuższe lub krótsze o jedną sylabę


SJP.pl


ropalium

organ wzroku meduzy; ciałko brzeżne


SJP.pl

Ropalium, ciałko brzeżne – kompleksowy narząd zmysłu scyfomeduz i kubomeduz. Ropalia występują na brzegu dzwonu meduzy. W ich skład wchodzą najczęściej proste narządy światłoczułe – oczka, w postaci skupisk komórek barwnikowych (czasami otaczających przezroczyste komórki, spełniające rolę soczewki), a także prosty narząd równowagi zwany statocystą.

Wikipedia


ropcio

[czytaj: ropcio] skrót od: Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela - polska organizacja antykomunistyczna i niepodległościowa


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔpʲt͡ɕɔ, AS: ropʹćo

Wiktionary


ropczyce

miasto w Polsce


SJP.pl

Ropczyce – miasto w zachodniej części województwa podkarpackiego, siedziba powiatu ropczycko-sędziszowskiego i miejsko-wiejskiej gminy Ropczyce. Położone jest na pograniczu Pogórza Środkowobeskidzkiego i Kotliny Sandomierskiej, nad rzeką Wielopolką.

Wikipedia


ropczycki

przymiotnik od: Ropczyce


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ropczycami, dotyczący Ropczyc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ropczyce nmos.

Wiktionary


ropczyczanin

mieszkaniec Ropczyc


SJP.pl


ropczyczanka

mieszkanka Ropczyc


SJP.pl


ropiak

nazwisko


SJP.pl


ropianka

wieś w Polsce


SJP.pl

Ropianka – wieś w miejscu nieistniejącej wsi łemkowskiej w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dukla. Leży nad potokiem Ropianką, dopływem Wilszni.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Wikipedia


ropieć

wypełniać się ropą


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zropieć)

 (1.1) med. wydzielać ropę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropa ż., ropienie n., ropień mrz., ropniak mrz., ropowica ż.

 czas. zropieć dk.

 przym. ropny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jątrzyć się, kaprawieć, obierać się, paprać się, paskudzić się, ślimaczyć się, zaogniać się

Wiktionary


ropień

otorbiony zbiornik ropy, często spowodowany zakażeniem bakteryjnym; absces


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zbiorowisko ropy w tkance, zwykle bardzo bolesne

Wiktionary

Ropień (łac. abscessus) – ostro odgraniczone zbiorowisko ropy w przestrzeni tkankowej, dające objawy bólowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zobaczcie, jakie on ma ropnie na podudziu!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔpʲjɛ̇̃ɲ, AS: ropʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropa ż., ropowica ż., ropniak m., ropienie n.

 czas. ropieć ndk.

 przym. ropny, ropowiczy, ropieniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) absces

Wiktionary


ropieniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ropniem, dotyczący ropnia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropień m.

Wiktionary


ropienka

Ropienka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne. Leży w dolinie potoku Ropienka.

Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej Świętej Barbary, należącej do dekanatu Ustrzyki Dolne w archidiecezji przemyskiej.

Wikipedia


ropniaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od ropniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropniak m.

Wiktionary


ropniak

1. ropa nagromadzona w jamie ciała lub narządzie jamistym na skutek zakażenia bakteriami ropotwórczymi;
2. potocznie:
a) typ tłokowego silnika spalinowego, napędzanego olejem napędowym; silnik dieslowski, silnik Diesla; diesel;
b) samochód z silnikiem Diesla; diesel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. patologiczne nagromadzenie ropy w jamie ciała;

 (1.2) mot. pot. samochód napędzany „ropą”, olejem napędowym

Wiktionary

Ropniak (łac. empyema) – nagromadzenie ropy w naturalnych jamach ciała. W przeciwieństwie do ropnia, ropniak nie lokalizuje się bezpośrednio w tkankach. Do ropniaków zaliczamy:

  • ropniak opłucnej
  • ropniak otrzewnej
  • ropniak stawu
  • ropniak pęcherzyka żółciowego
  • ropniak nadtwardówkowy – do zakażenia dochodzi drogą szpikową (zapalenie szpiku) lub podczas zapalenia kości czaszki.
  • ropniak podtwardówkowy – do zakażenia dochodzi np. podczas gojenia złamania otwartego kości czaszki, ropniak ten oddziela kość czaszki od opony. Z tego powodu może dojść do: ucisku „efekt masy” (zgodnie z regułą Monroe), zakrzepów, lub zrostów pourazowych.
  • ropniak w zatokach przynosowych
  • ropniak macicy
  • ropniak jajowodu
  • roponercze
  • ropniak woreczka łzowego

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ropa ż., ropień m., ropienie n., zaropienie n., ropnica ż.

:: zdrobn. ropniaczek m.

 czas. ropieć ndk., zaropieć dk.

 przym. ropny, ropowy

Wiktionary


ropnica

medycyna: ropnie przerzutowe


SJP.pl

Ropnica (łac. pyaemia) – rodzaj posocznicy, wywołanej przez krążące we krwi bakterie ropotwórcze i prowadzącej do powstania ropni przerzutowych (łac. abscessus metastatici).

Wikipedia


ropny

o ranach: taki, w którym występuje ropa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. związany z wytwarzaniem ropy

 (1.2) chem. dotyczący ropy naftowej

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ropieć

 rzecz. ropień mrz., ropniak mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ropiejący

Wiktionary


ropociąg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. rurociąg do transportu ropy naftowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈpɔt͡ɕɔ̃ŋk, AS: ropoćõŋk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naftociąg

Wiktionary


ropocice

wieś w Polsce


SJP.pl

Ropocice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Secemin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


ropodajny

obfitujący w ropę naftową, dostarczający ropy naftowej; naftodajny, naftonośny, roponośny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o terenach, skałach itp. zawierający złoża ropy naftowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sława ropodajnej gleby wokół lotniska rosła z miesiąca na miesiąc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔpɔˈdajnɨ, AS: ropodai ̯ny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roponośny, naftonośny, naftodajny

Wiktionary


ropomacicze

infekcja macicy występująca często u suczek, które nie były poddane kastracji chirurgicznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wet. ropne zapalenie układu rozrodczego występujące u zwierząt domowych, związane z nagromadzeniem wydzieliny gruczołowej we wnętrzu macicy

Wiktionary


ropomasowiec

statek wodny do przewozu ciekłego paliwa


SJP.pl


ropomocz

występowanie w moczu dużej ilości białych krwinek oraz bakterii, oznaczające zapalenie dróg moczowych; pyuria


SJP.pl

Ropomocz (łac. pyuria) – obecność leukocytów (leukocyturia) oraz drobnoustrojów (wirusów, bakterii, grzybów lub pasożytów) w moczu, jeśli ich obecność powoduje zmętnienie lub inną zmianę barwy czy zapachu. Jest to zwykle związane z występowaniem znacznych ilości powyższych składników w moczu.

Wikipedia


roponercze

choroba nerek, będąca powikłaniem wodonercza


SJP.pl

W niektórych przypadkach, przy istniejącym zakażeniu, gromadzący się w nadmiarze w miedniczce nerkowej mocz może przybierać charakter treści ropnej. Stan taki nazywamy roponerczem (łac. pyonephrosis). Objawia się on przede wszystkim znacznym nasileniem bólów i opornymi zazwyczaj na leczenie bakteriobójcze stanami septycznymi. Zmiany w moczu wyrażają się podwyższoną liczbą krwinek białych i bakterii w osadzie moczu.

Wikipedia


roponośność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest roponośne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. roponośny

 przysł. roponośnie

Wiktionary


roponośny

obfitujący w ropę naftową, dostarczający ropy naftowej; naftodajny, naftonośny, ropodajny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o terenach, skałach itp. zawierający złoża ropy naftowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dodajmy, że Ignacy Łukasiewicz przeniósł się do Gorlic, by być bliżej terenów roponośnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔpɔ̃ˈnɔɕnɨ, AS: ropõnośny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roponośność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ropodajny, naftonośny, naftodajny

Wiktionary


ropopochodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ropopochodne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ropopochodny

Wiktionary


ropopochodny

przymiotnik

 (1.1) powstały w wyniku przetwarzania ropy naftowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔpɔpɔˈxɔdnɨ, AS: ropopoχodny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropopochodność ż.

Wiktionary


roporudomasowiec

statek wodny do przewozu ciekłego paliwa i rudy; rudoropomasowiec


SJP.pl

Roporudomasowiec, OBO (ang. Oil-Bulk-Ore) – statek przystosowany do przewozu ropy naftowej, rudy i węgla.

Wikipedia


ropostek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. obecność ropy w komorze przedniej oka;

Wiktionary

Ropostek (łac. hypopyon) – obecność ropy (wysięku leukocytarnego) w komorze przedniej oka, zwykle towarzyszy mu zaczerwienienie spojówki i leżącej pod nią nadtwardówki. Jest to objaw zapalenia tęczówki i ciałka rzęskowego. Wysięk gromadzi się na dole z powodu grawitacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W komorze przedniej stwierdza się obecność komórek zapalnych oraz wysięku mogącego przybrać formę ropostka […].

Wiktionary


ropotamo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w południowo-wschodniej Bułgarii, uchodząca do Morza Czarnego;

Wiktionary

Ropotamo (bułg. Ропотамо, gr. ΡοπόταμοςRopotamos, tur. Kargan) – rzeka w południowo-wschodniej Bułgarii, uchodzi bezpośrednio do Morza Czarnego. Długość – 48,5 km.

Ropotamo ma źródła w strandżańskim paśmie Bosna. Płynie na północny wschód, przełamuje się przez nadmorskie wzgórza Medni Rid i uchodzi do Morza Czarnego przez szeroki, zabagniony liman na północ od przylądka św. Dymitra. Ujściowy odcinek rzeki jest objęty urzędową ochroną jako Rezerwat Ropotamo.

Wikipedia


ropotok

powierzchowne zapalenie ropne w błonach śluzowych; wysięk ropny


SJP.pl

Ropotok (łac. pyorrh(o)ea) – nieodgraniczone zapalenie ropne, w którym ropa gromadzi się na błonach śluzowych lub wypływa przez naturalne otwory

Do ropotoków zalicza się m.in.:

  • ropotok oczodołu
  • ropotok uszny
  • ropotok zębowy

Wikipedia


ropotwórczy

biorący udział w powstawaniu ropy


SJP.pl


ropowica

ropne, szerzące się zapalenie tkanek miękkich, zwłaszcza tkanki łącznej; flegmona, phlegmone


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zapalenie ropne w obrębie luźnej tkanki łącznej jakiejś okolicy ciała

Wiktionary

Ropowica, flegmona (łac. phlegmone) – zapalenie ropne, nieodgraniczone tkanką włóknistą czy ziarniną, obejmujące różne warstwy danego narządu i dotyczące luźnej tkanki łącznej, często podskórnej, wywołane mieszaniną drobnoustrojów, wśród których najczęstsze są paciorkowce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podajcie przykłady ropnia, ropniaka i ropowicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔpɔˈvʲit͡sa, AS: ropovʹica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ropowiczy, ropowicowy

 rzecz. ropień mrz.

 czas. ropieć

Wiktionary


ropowicowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ropowicą, dotyczący ropowicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropowica ż.

Wiktionary


ropowiec

statek dostosowany do przewozu ropy naftowej; rodzaj tankowca (zbiornikowca)


SJP.pl


ropowy

napędzany lub ogrzewany ropą naftową


SJP.pl


ropozależny

taki, którego działalność uzależniona jest od dostarczania ropy naftowej


SJP.pl


ropski

dotyczący Ropy, związany z Ropą


SJP.pl


ropuch

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. samiec ropuchy

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: ropucha

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy dostali się do miasta, poszli wprost na dworzec, gdzie umieścili Ropucha w poczekalni drugiej klasy, dając dwa pensy tragarzowi aby go miał na oku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropucha ż., ropuszka ż.

 przym. ropuszy, ropuchowaty

Wiktionary


ropucha

1. lądowy płaz bezogonowy, podobny do żaby lecz większy, pokryty chropowatą skórą z licznymi gruczołami, często jadowymi;
2. pogardliwie o kimś brzydkim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) herp. płaz lądowy z gruczołami jadowymi;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: ropuch

Wiktionary

Ropuchowate, ropuchy właściwe (Bufonidae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W jaki sposób można odróżnić ropuchę od żaby?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈpuxa, AS: ropuχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropuch mzw.

:: zdrobn. ropuszka ż.

 przym. ropuszy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|parszywo żaba.

Wiktionary


ropuchowate

rodzina płazów bezogonowych; ropuchy właściwe


SJP.pl

Ropuchowate, ropuchy właściwe (Bufonidae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).

Wikipedia


ropuchowaty

1. przypominający z wyglądu ropuchę;
2. o cechach ropuchowatych (rodzina płazów)


SJP.pl


ropuszanka

mucha ropuszanka - gatunek muchówki z rodziny plujkowatych


SJP.pl


ropuszek

zdrobnienie od: ropucha


SJP.pl


ropuszka

zdrobnienie od: ropucha


SJP.pl


ropuszki

zdrobnienie od: ropucha


SJP.pl


ropuszkowate

rodzina płazów bezogonowych; krągłojęzyczne


SJP.pl

Ropuszkowate, krągłojęzyczne (Alytidae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).

Wikipedia


ropuszkowaty

o cechach ropuszkowatych (rodzina płazów)


SJP.pl


ropusznik

ropusznik beta - gatunek ryby z rodziny batrachowatych; ropusznik świszczący


SJP.pl


ropuszy

dotyczący ropuchy, charakterystyczny dla ropuchy


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do ropuchy

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący ropuchy, określający ropuchę, używany przy ropusze

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla ropuchy, mający cechy ropuchy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Dziś rano — ciągnął dalej Borsuk, zasiadając na fotelu — dowiedziałem się z pewnego źródła, że mają przysłać na próbę do „Ropuszego Dworu”, nowy samochód o niezwykle potężnym motorze.

 (2.1) Wpatrywała się we mnie tymi swoimi ropuszymi oczyskami, co miałem zrobić, zgodziłem się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ropuch mzw., ropucha ż.

Wiktionary


roquefort

gatunek sera owczego o ostrym smaku, porośniętego pleśnią; rokfor


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. spoż. ostry w smaku ser z charakterystycznymi żyłkami niebieskozielonej pleśńeśni wytwarzany z mleka owczego;

Wiktionary

  • Roquefort – francuski ser, którego nazwa pochodzi od miejscowości Roquefort-sur-Soulzon
  • Roquefort (Landy) – francuska gmina w regionie Akwitania
  • Roquefort (Lot i Garonna) – francuska gmina w regionie Akwitania
  • Roquefort (Gers) – francuska gmina w regionie Midi-Pireneje

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nakroiłem trochę roqueforta i salami, może spróbujesz?

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rokfor

Wiktionary


ror

rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy, typ rachunku przeznaczony dla osób fizycznych


SJP.pl


roraima

[czytaj: rorajma]
1. stan Brazylii;
2. wodospad w Gujanie;
3. płaskowyż na Wyżynie Gujańskiej


SJP.pl

  • Roraima – stan Brazylii
  • Roraima – płaskowyż na Wyżynie Gujańskiej
  • Roraima – wodospad na rzece Potaro w Gujanie
  • Roraima – rodzaj chrząszczy z rodziny osuszkowatych

Wikipedia


rorancki

związany z rorantystami - chórem kościelnym, uczestniczącym w odprawianiu rorat


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) rel. należący do rorantystów

przymiotnik relacyjny

 (2.1) rel. dotyczący rorantystów, związany z rorantystami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roraty nmos., roratnik mos., roratnica ż., roratka ż., rorantysta mos., roranteria ż.

 przysł. rorancko

 przym. roratni, roratny

Wiktionary


rorancko

przysłówek

 (1.1) w sposób charakterystyczny dla rorantystów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roraty nmos., roratnik mos., roratnica ż., rorantysta mos., roratka ż.

 przym. rorancki, roratni, roratny

Wiktionary


roranteria

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. rel. grupa duchownych lub chórzystów uczestnicząca w mszy roratniej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roraty nmos., roratnik mos., roratnica ż., rorantysta mos., roratka ż.

 przym. rorancki, roratni, roratny

Wiktionary


rorantyści

członek chóru kościelnego, uczestniczącego w odprawianiu rorat


SJP.pl


rorantysta

członek chóru kościelnego, uczestniczącego w odprawianiu rorat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. rel. duchowny lub członek chóru zobowiązany do uczestnictwa w mszach roratnich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kapelę rorantystów przy Kaplicy Zygmuntowskiej ustanowił król Zygmunt Stary.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rorancki, roratni, roratny

 przysł. rorancko

 rzecz. roraty nmos., roratnik mos., roratnica ż., roratka ż., roranteria ż.

Wiktionary


rorat

msza odprawiana w adwencie wczesnym rankiem


SJP.pl


roratka

świeca zapalana na ołtarzu podczas wczesnej mszy adwentowej ku czci Matki Boskiej; świeca roratna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kult. rel. biała lub jasnożółta świeca zapalana dodatkowo podczas rorat, ozdobiona białą lub niebieską wstążką i zielenią, symbolizująca Najświętszą Maryję Pannę;

Wiktionary

Świeca roratna, roratka, przest. roratnica, pot. świeca roratnia – świeca adwentowa umieszczana i palona w świątyniach w czasie mszy roratnych zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego.

Świeca jest koloru białego, bądź jasnożółtego. Przewiązuje się ją białą lub niebieską wstążką i dekoruje zielenią (przeważnie mirtem). W kościołach umieszcza się ją obok ołtarza. Natomiast w domu stawia się ją na ołtarzyku domowym i najczęściej umieszcza obok figurki lub obrazu Matki Bożej. Zapala się ją w czasie wieczornic i modlitw porannych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kościelny ustawił roratkę na stopniu komunijnym.

 (1.1) W czasie rorat zapala się dodatkowo specjalną świecę, zwaną roratką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratnik mos., roraty nmos., roratnica ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta m.

 przym. roratny, roratowy, roratni, rorancki

 przysł. rorancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świeca roratna; przest. roratnica

Wiktionary


roratni

roraty; roratni


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z roratami, dotyczący rorat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kazio zaraz po mszy roratniej pobiegł do szkoły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roraty lm nm., roratnik m., roratnica ż., roratka ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta m., roratowanie n.

 czas. roratować ndk.

 przym. roratny, roratowy, rorancki

 przysł. rorancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roratny, przest. roratowy

Wiktionary


roratnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. rel. świeca zapalana podczas mszy roratnich

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratka ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta mos., roratnik mos., roratowanie n., roraty lm nm.

 czas. roratować ndk.

 przym. roratny, roratowy, roratni, rorancki

 przysł. rorancko

Wiktionary


roratnik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. obraź. ironiczne określenie katolików używane przez protestantów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratka ż., roratnica ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta mos., roratowanie n., roraty lm nm.

 czas. roratować ndk.

 przym. roratny, roratowy, roratni, rorancki

 przysł. rorancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) katolik, obraź. katol

Wiktionary


roratność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest roratnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratnik mos., roratnica ż., roratka ż., roraty lm nm.

 przym. roratny, roratowy, roratni

Wiktionary


roratny

roraty; roratni


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z roratami, dotyczący rorat

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈratnɨ, AS: roratny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratnik mos., roraty nmos., roratka ż., roratnica ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta m.

 przym. rorancki, roratni, roratowy

 przysł. rorancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. roratni; przest. roratowy

Wiktionary


roratowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. związany z roratami, dotyczący rorat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratność ż., roratnica ż., roratka ż., roratnik mos., roraty lm nm.

 czas. roratować ndk.

 przym. roratni, roratny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roratni, roratny

Wiktionary


roraty

msza odprawiana w adwencie wczesnym rankiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rel. w Kościele katolickim wczesna msza poranna ku czci Najświętszej Maryi Panny odprawiana w adwencie; ; Gloger.

Wiktionary

Roraty, msza roratna, pot. msza roratnia – pierwsza msza przed lub o wschodzie słońca w okresie adwentu. Jest to msza wotywna o Najświętszej Maryi Pannie.

Nazwa mszy pochodzi od jej introitu, który zaczyna się od słów rorate cæli desuper (‘spuśćcie rosę niebiosa’). Charakterystycznym elementem rorat jest zapalanie świecy, zwanej roratką (świecą roratną). Świeca ta umieszczana jest w pobliżu ołtarza jedynie w adwencie. Symbolizuje Najświętszą Maryję Pannę. Współcześnie z uwagi na udział dzieci i młodzieży roraty odprawia się często wieczorem. W niektórych parafiach dzieci przychodzą na msze roratne z zaświeconymi lampionami. Dawniej msza odprawiana była codziennie, również poza okresem adwentu. Jak silna była tradycja mszy roratnej w dawnej Polsce, świadczyć może kapela rorantystów na Wawelu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas całego adwentu, oprócz niedziel i święta Niepokalanego Poczęcia, odprawiane są roraty.

 (1.1) W czasie rorat zapala się dodatkowo specjalną świecę, zwaną roratką.

 (1.1) Michaś przez cały adwent chodził do kościoła na roraty.

 (1.1) (…) o świtaniu się zrywał, kiedy przedzwaniali na roraty (…).

 (1.1) Udział w roratach, które tradycyjnie zaczynają się o godz. 6.30, to dla wielu wiernych prawdziwe wyzwanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈratɨ, AS: roraty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roratka ż., roratnica ż., roratność ż., roranteria ż., rorantysta m., roratnik m., roratowanie n.

 czas. roratować ndk.

 przym. roratny, roratowy, roratni, rorancki

 przysł. rorancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) msza roratna

Wiktionary


rorcanga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. klucz do rur

Wiktionary


rorowiec

statek dostosowany do przewozu kontenerów; trejlerowiec, kontenerowiec


SJP.pl

Ro-ro (od ang. roll-on / roll-off) – typ statku towarowego, pasażersko-towarowego lub barki przystosowanego do przewożenia ładunków tocznych i pojazdów (samochodów osobowych, ciężarówek lub wagonów kolejowych).

W języku polskim takie jednostki są czasem określane jako „rorowce”.

Wikipedia


rorschach

1. Hermann Rorschach (1884-1922), neurolog i psychiatra szwajcarski;
2. test, metoda Rorschacha - test psychologiczny do badania osobowości za pomocą kolorowych lub jednobarwnych plansz na podstawie analizy skojarzeń badanego na ich widok


SJP.pl

Rorschach − miasto i gmina we wschodniej Szwajcarii, w kantonie St. Gallen, w okręgu Rorschach. Leży nad Jeziorem Bodeńskim. W mieście rozwinął się przemysł hutniczy oraz spożywczy.

Wikipedia


roś

1. moczyć, zwilżać;
2. o deszczu: padać drobnymi kroplami; mżyć, dżdżyć, kropić, siąpić;
3. poddawać słomę obróbce wstępnej w celu oddzielenia włókna od części zdrewniałych rośliny;
4. rosić się - pokrywać się kroplami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Dniepru;

Wiktionary

Roś (również Jezioro Warszawskie, niem. Rosch See, Warschau See) – jezioro położone na Równinie Mazurskiej, w województwie warmińsko-mazurskim na południowy wschód od jeziora Śniardwy, ok. 2 km na północny wschód od miejscowości Pisz. Kształtem przypomina odrębne baseny, składa się z trzech prawie równoległych rynien połączonych łagodnymi zakolami. Łączna długość wszystkich rynien wynosi ok. 25 km. Ma dość rozbudowany system połączeń rzeczno-kanałowych z wieloma zbiornikami, m.in. Kanałem Jeglińskim poprzez jezioro Seksty z jeziorem Śniardwy.

Wikipedia


ros.

skrót od: rosyjski


SJP.pl

skrót

 (1.1) = rosyjski

Wiktionary

Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się nim jako pierwszym językiem około 160 mln ludzi, a ogółem (według różnych źródeł) 260 mln. Zapisuje się cyrylicą, którą niejednokrotnie upraszczano na skutek reform ortograficznych.

Wikipedia


rosa

krople wody na roślinach, gruncie bądź innych powierzchniach, osiadłe wskutek kondensacji pary wodnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krople wody osadzające się na ziemi i roślinach

Wiktionary

Rosa – osad atmosferyczny w postaci kropel wody powstających na powierzchni skał, roślin i innych przedmiotów w wyniku skraplania się pary wodnej zawartej w powietrzu.

Rosa, podobnie jak mgła, powstaje w wyniku kondensacji pary wodnej w temperaturze niższej od punktu rosy. Zamarznięte kropelki rosy tworzące przezroczyste grudki lodu nazywane są białą rosą. Biała rosa występuje najczęściej jesienią i wiosną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tego ranka trawa była mokra od rosy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔsa, AS: rosa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zraszanie n., rosiczka ż., rosówka ż.

 czas. zraszać

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. zraszanie n., rosiczka ż., rosówka ż.

 czas. zraszać

frazeologia.

 po rosie • nim słońce wzejdzie, rosa oczy wyje

etymologia.

 etym|prasł|*rosa.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) dew

* arabski: (1.1) ندى

* baskijski: (1.1) ihintz

* bułgarski: (1.1) роса ż.

* duński: (1.1) dug w.

* esperanto: (1.1) roso

* fiński: (1.1) kaste

* francuski: (1.1) rosée ż.

* gruziński: (1.1) ნამი

* gudźarati: (1.1) ઝાકળ ż. (jhākaḷa)

* hiszpański: (1.1) rocío m.

* islandzki: (1.1) dögg ż.

* jidysz: (1.1) טוי m. (toj)

* kaszubski: (1.1) rosa ż.

* kazachski: (1.1) шық

* litewski: (1.1) rasa ż.

* niemiecki: (1.1) Tau m., Schwitzwasser n.

* norweski (bokmål): (1.1) dugg m., dogg m./ż.

* norweski (nynorsk): (1.1) dogg ż.

* nowogrecki: (1.1) δροσιά ż.

* romansz: (1.1) rugada ż.

* rosyjski: (1.1) роса ż.

* słowacki: (1.1) rosa ż.

* szwedzki: (1.1) dagg w.

* udmurcki: (1.1) лысву

* ukraiński: (1.1) роса ż.

* węgierski: (1.1) harmat

* wilamowski: (1.1) taoj m., tau m.

* włoski: (1.1) rugiada ż.

źródła.

== rosa (język asturyjski.) ==

kolor|pink|czcionka=black|rosa (1.1).

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) róż (barwa)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rosada

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. rozsada, młode rośliny przeznaczone do sadzenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dostawszy od pana pozwolenie wyrwania flanców, czyli rosady z rzepiu pańskiego, za gęsto zasianego, korzystał z tego, narwał i posadził go na zimę (…).

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sadzonka, rozsada, rozsadka, rozsadnik, wysadek, wysadka

Wiktionary


rosanna

obce imię żeńskie


SJP.pl

Rosanna – górski strumień lodowcowy w Alpach, Austrii, Tyrolu, na terenie powiatu Landeck, o długości ok. 35 km. Wraz z Trisanną tworzy rzekę Sannę. Między źródłem a gminą Sankt Anton am Arlberg jest sztucznie spiętrzona, celem regulacji przeciwpowodziowej.

Wikipedia


rosanów

Rosanów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz.

W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.

W Rosanowie znajduje się cmentarz ewangelicki, na terenie którego zlokalizowana jest niewielka kwatera wojenna żołnierzy niemieckich z czasów I wojny światowej.

Wikipedia


rosario

1. miasto w Argentynie;
2. miasto w Urugwaju


SJP.pl

Rosario – miasto we wschodniej Argentynie, w prowincji Santa Fe, na prawym brzegu Parany. W 2010 roku liczyło ok. 948 tys. mieszkańców. Trzecie co do wielkości miasto kraju. Ważny ośrodek finansowy i przemysłowy (przemysł spożywczy, metalowy, chemiczny, papierniczy, maszynowy), port handlowy dostępny dla statków oceanicznych, węzeł kolejowy i drogowy (Droga Panamerykańska). W mieście działa uniwersytet, mieszczą się tu także liczne biblioteki i muzea. Na obrzeżach mieści się port lotniczy. Najbardziej znane budowle to Pałac Miejski (1896), katedra (koniec XIX wieku) i pomnik El Monumento Nacionale a la Bandera (1957). W mieście znajduje się polski konsulat honorowy, a także siedziba Free Software Foundation Latin America.

Wikipedia


rosarium

ogród lub miejsce w ogrodzie, w którym rosną róże; rozarium, różanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ogrod. ogród lub jego część przeznaczona do hodowli róż;

Wiktionary

Rozarium (łac. rosarium), różanka, ogród różany – ogród lub jego część, gdzie uprawiane i eksponowane są kolekcje róż. Rozaria cechują się zwykle bogactwem kultywarów tego rodzaju. W Europie rozaria istniały od średniowiecza, a rozpowszechniły się w XIX wieku. Za jeden z pierwszych wyspecjalizowanych ogrodów różanych uważany jest ten założony przez pierwszą żonę Napoleona Bonaparte Joséphine de Beauharnais w La Malmaison (Francja). W chwili jej śmierci, w 1814 roku, w ogrodzie, prezentowane zarówno w donicach jak i na rabatach, rosło około 400, czyli wszystkie dostępne wówczas odmiany róż. Obecnie w dalszym ciągu istnieje tam rozarium, jednak ma ono niewiele wspólnego ze swoim słynnym pierwowzorem. O ile w ciągu XIX wieku róże uprawiano zwykle w rozariach, w ciągu XX wieku ich znaczenie zmalało, a róże znalazły zastosowanie w urządzaniu rozmaitych terenów zielonych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) rozarium

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) ogród

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. różyczka ż., Róża ż., rozarium n., Rozalinda ż., Rozalia ż., Rozalka ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|rosarium.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|rozarium.

źródła.

== rosarium (język czeski.) ==

thumb|rosarium (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) ogrod. rosarium, rozarium

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsarʲjũm, AS: rosarʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różyczka ż., Róża ż., rozarium n., Rozalinda ż., Rozalia ż., Rozalka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozarium

Wiktionary


rosati

  • Dariusz Rosati – polski ekonomista i polityk
  • Teresa Rosati – polska projektantka mody
  • Weronika Rosati – polska aktorka
  • Antonio Rosati – włoski piłkarz
  • Joseph Rosati – amerykański biskup

Wikipedia


rosatom

państwowa korporacja zarządzająca energetyką nuklearną w Rosji


SJP.pl

Rosatom (ros. Росатом), Państwowa Korporacja Energii Jądrowej „Rosatom” (ros. Государственная корпорация по атомной энергии «Росатом») – rosyjska państwowa grupa kapitałowa zrzeszają przedsiębiorstwa i instytucje naukowe, w tym wszystkie niezwiązane z wojskiem spółki zajmujące się energią jądrową na terytorium Federacji Rosyjskiej, przemysłowy kompleks broni jądrowej, instytucje naukowo-badawcze oraz rosyjską flotę lodołamaczy o napędzie atomowym.

Wikipedia


rosbanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. kolej. przemysłowa kolej konna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez ponad sto lat górnośląska rosbanka zwiększała przewozy i była dochodowa.

Wiktionary


róść

tyle co: rosnąć


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rosnąć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruɕt͡ɕ, AS: ruść

Wiktionary


rościan

tropikalne, dzikie drzewo z rodziny wełniakowatych, o wysokości do 40 metrów, rosnące m.in. na Sumatrze i Borneo; durian


SJP.pl


rościć

zgłaszać prawa do czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) zgłaszać prawa, pretensje do czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszczenie n., roszczeniowość ż.

 przym. roszczeniowy

 przysł. roszczeniowo

Wiktionary


rościce

Rościce – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Żary.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


rościeć

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rdzewieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|rościeć.

Wiktionary


roścież

dawniej: ościeże - wewnętrzna powierzchnia otworu okiennego lub drzwiowego; oścież; rozcież


SJP.pl


rościgniew

imię męskie


SJP.pl

Rościgniew – staropolskie imię męskie, złożone z członów Rości- ("rośnie") oraz -gniew ("gniew"). Może oznaczać "ten, którego gniew jest silny".

Rościgniew imieniny obchodzi 31 stycznia i 4 września.

Wikipedia


rościgniewa

imię żeńskie


SJP.pl


rościgniewiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rościgniewy lub z nią związany


SJP.pl


rościgniewostwo

Rościgniew z małżonką; Rościgniewowie


SJP.pl


rościgniewowie

Rościgniew z małżonką; Rościgniewostwo


SJP.pl


rościgniewowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rościgniewa lub z nim związany


SJP.pl


rościmin

Rościmin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Mrocza. Co roku w czerwcu jest tam organizowana "Rościminiada sobótkowa" z okazji rozpoczęcia lata. W północ od wsi znajduje się Jezioro Rościmińskie Duże a na południe Jezioro Rościmińskie Małe.

Wikipedia


rościmir

dawne imię męskie


SJP.pl


rościn

Miejscowości w Polsce

W@g TERYT jest ich 2
  • Rościn – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Drawno
  • Rościn – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Myślibórz

Zobacz też

  • Rościnno, Rościno, Rościnko

Wikipedia


rościnno

Rościnno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


rościno

Rościno (niem. Rostin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Białogard. W latach 1975–1998 wieś należała do województwa koszalińskiego. W roku 2007 wieś liczyła 199 mieszkańców. Miejsce budowy pierwszej na świecie tzw. podwodnej elektrowni wodnej.

Wikipedia


rościszewo

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Rościszewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sierpeckim, w gminie Rościszewo
  • Rościszewo – wieś w woj. pomorskim, w pow. gdańskim, w gminie Trąbki Wielkie
  • Rościszewo – dawna gromada
Zobacz też
Nowe Rościszewo

Wikipedia


rościszewski

przymiotnik od: Rościszewo


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Rościszewski – polski prawnik, adwokat, członek Trybunału Stanu
  • Fabian Rościszewski – polski urzędnik, poseł na Sejm
  • Hipolit Rościszewski – polski nauczyciel
  • Jan Emeryk Rościszewski – polski przedsiębiorca i dyplomata
  • Jerzy Rościszewski – polski rolnik, bankowiec i samorządowiec
  • Witold Rothenburg-Rościszewski – polski adwokat, działacz Obozu Narodowo-Radykalnego.

Wikipedia


rościsław

imię męskie


SJP.pl

  • Rościsław (imię)
  • Rościsław (książę wielkomorawski)
  • Rościsław I Michał (zm. 1167) – wielki książę kijowski
  • Rościsław Rurykowicz książę przemyski
  • Rościsław – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
  • Rościsław – słowacki biskup prawosławny

Wikipedia


rościsława

imię żeńskie


SJP.pl

Rościsława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Rości- ("rośnie") oraz -sława ("sława"). Może oznaczać "ta, której sława rośnie". Od tego imienia mogły pochodzić formy skrócone typu Rosława. W źródłach polskich poświadczone w XII wieku.

Rościsława imieniny obchodzi 7 października.

Męski odpowiednik: Rościsław

Wikipedia


rościsławice

Rościsławice (niem. Riemberg) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Oborniki Śląskie.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Od nazwy wsi, pochodzi nazwa mezoregionu fizycznogeograficznego Wysoczyzna Rościsławicka.

Wikipedia


rościsławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rościsławy lub z nią związany


SJP.pl


rościsławostwo

Rościsław z małżonką; Rościsławowie


SJP.pl


rościsławowie

Rościsław z małżonką; Rościsławostwo


SJP.pl


rościsławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rościsława lub z nim związany


SJP.pl


rose

Geografia

Samoa

  • Rose Atoll – atol położony w archipelagu Samoa

Senegal

  • Rose (Retba) – słone jezioro

Stany Zjednoczone

  • Rose – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Rose – jednostka osadnicza w stanie Oklahoma, w hrabstwie Mayes
  • Rose – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Waushara
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Shelby
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Oakland
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Ogemaw
  • Rose (ang. Rose Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Wayne
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Stutsman
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Carroll
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Jefferson
  • Rose (ang. Rose Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Lyman
  • Rose (ang. Rose Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Waushara

Wikipedia


roseau

[czytaj: roZO] stolica Dominiki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Dominiki;

Wiktionary

Roseau – stolica, a zarazem największe miasto Wspólnoty Dominiki – wyspiarskiego państwa leżącego w Archipelagu Małych Antyli u ujścia rzeki Roseau do Morza Karaibskiego. Dawniej nosiło nazwę Charlotte Town. Ośrodek administracyjny parafii świętego Jerzego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) Roseau

* czeski: (1.1) Roseau

* łaciński: (1.1) Rosena

* słowacki: (1.1) Roseau

* szwedzki: (1.1) Roseau n.

* ukraiński: (1.1) Розо

źródła.

== Roseau (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Roseau

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) Roseau

* czeski: (1.1) Roseau

* łaciński: (1.1) Rosena

* słowacki: (1.1) Roseau

* szwedzki: (1.1) Roseau n.

* ukraiński: (1.1) Розо

źródła.

== Roseau (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Roseau

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rosemary

imię żeńskie


SJP.pl


rosenberg

nazwisko


SJP.pl

Rosenberg, niem. Różana Góra.

Wikipedia


rosenkiewicz

nazwisko


SJP.pl


rosenthal

Maurycy Rosenthal (1862-1946), pianista polski


SJP.pl

Rosenthal to niemieckie słowo oznaczające „dolina różana”; nazwa licznych miejscowości oraz popularne nazwisko.

Wikipedia


roseola

w medycynie: choroba charakteryzująca się drobnymi różowosinawymi plamkami na skórze, znikającymi po ich naciśnięciu; jeden z objawów duru plamistego


SJP.pl


rosgwardia

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) = wojsk. polit. adm. Federalna Służba Wojsk Gwardii Narodowej Rosji;

Wiktionary

Federalna Służba Wojsk Gwardii Narodowej Rosji (ros. Федеральная служба войск национальной гвардии Российской Федерации, w skrócie Rosgwardia (ros. Росгвардия)) – federalna służba rosyjska, powstała w kwietniu 2016 roku. Stała się największą spośród struktur bezpieczeństwa wewnętrznego w Rosji.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rosgwardzista m.

 przym. rosgwardyjski

Wiktionary


roshar

[czytaj: ros-har] włosie końskie używane dawniej do wyściełania mebli lub wyrobu materaców


SJP.pl

Wikipedia


rosi

człowiek, który osiągnął oświecenie i naucza innych; mistrz zen


SJP.pl

  • Rosi
  • Aleandro Rosi – piłkarz włoski grający na pozycji bocznego pomocnika
  • Francesco Rosi – włoski reżyser i scenarzysta filmowy
  • Gianfranco Rosi – włoski reżyser, scenarzysta, operator i producent filmowy

Wikipedia


rosiak

nazwisko


SJP.pl

  • Rosiak – polskie nazwisko

Osoby o nazwisku Rosiak:

  • Barbara Rosiak (ur. 1955) – polska artystka grafik
  • Ewa Rosiak (ur. 1991) – polska lekkoatletka
  • Dariusz Rosiak (ur. 1962) – polski dziennikarz
  • Janusz Rosiak (ur. 1946) – polski chemik
  • Jerzy Rosiak (ur. 1946) – polski inżynier i polityk
  • Małgorzata Rosiak (ur. 1977) – polska zawodniczka uprawiająca snowboard
  • Marek Rosiak (ujednoznacznienie)
  • Mariusz Rosiak (ur. 1973) – polski piłkarz
  • Michał Rosiak (ujednoznacznienie)
  • Paweł Rosiak (1894-1930?) – polski komunista
  • Stefan Rosiak (1897-1973) – polski historyk

Wikipedia


rosić

1. moczyć, zwilżać;
2. o deszczu: padać drobnymi kroplami; mżyć, dżdżyć, kropić, siąpić;
3. poddawać słomę obróbce wstępnej w celu oddzielenia włókna od części zdrewniałych rośliny;
4. rosić się - pokrywać się kroplami


SJP.pl


rosica

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w rejonie wierchniedźwińskim obwodu witebskiego na Białorusi, przy granicy z Łotwą;

Wiktionary

  • Rosica – rzeka, dopływ Jantry
  • Rosica – struga, dopływ Wisły
  • Rosica – struga, dopływ Wkry
  • Rosica – wieś w Bułgarii, w obwodzie Dobricz
  • Rosica – wieś w Bułgarii, w obwodzie Wielkie Tyrnowo
  • Rosica – wieś w Bułgarii, w obwodzie Tyrgowiszte
  • Rosica – wieś w rejonie witebskim, miejsce męczeństwa błogosławionych Jerzego i Antoniego
  • Rosica – wieś w Serbii, w okręgu rasińskim, w mieście Kruševac

Wikipedia


rosicki

nazwisko


SJP.pl


rosiczka

zielna, mięsożerna roślina (aktywnie chwytająca owady i inne małe zwierzęta) z rodziny rosiczkowatych, rosnąca głównie na bagnach i torfowiskach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Drosera|L.|ref=tak., rodzaj roślin owadożernych z rodziny rosiczkowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju rosiczka (1.1)

Wiktionary

Rosiczka (Drosera L.) – rodzaj roślin owadożernych z rodziny rosiczkowatych obejmujący ok. 250 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, przy czym większość gatunków rośnie w Australii, liczne w Afryce i Ameryce Południowej, a stosunkowo nieliczne na półkuli północnej. W Europie (także w Polsce) występują tylko trzy gatunki – rosiczka okrągłolistna D. rotundifolia, długolistna D. anglica i pośrednia D. intermedia. Rosiczki zasiedlają rozmaite siedliska, zwykle ubogie i przynajmniej okresowo wilgotne. Gatunki europejskie są charakterystycznym elementem flory torfowisk. Rośliny te mają liście pokryte włoskami gruczołowymi, wydzielającymi lepką ciecz wabiącą i unieruchamiającą drobne zwierzęta, które następnie są trawione.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rosa ż., roszenie n., zraszanie n., zroszenie n., rosiczkowate nmos., zraszacz m., rosówka ż.

 czas. rosić ndk., zraszać ndk., zrosić dk.

 przym. rosiczkowy, rosiczkowaty

Wiktionary


rosiczkowate

rodzina roślin mięsożernych rosnących w krajach umiarkowanych i subtropikalnych; należą do niej między innymi: rosiczka, muchołówka


SJP.pl

Wikipedia


rosiczkowaty

o cechach rosiczkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


rosieć

pokrywać się rosą; rosić się


SJP.pl


rosiek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Rosiek – polski duchowny polskokatolicki
  • Barbara Rosiek – polska psycholog kliniczna, pisarka i poetka
  • Kamil Rosiek – polski biathlonista i biegacz narciarski, paraolimpijczyk
  • Stanisław Rosiek – polski historyk literatury, pisarz, wydawca, wykładowca

Wikipedia


rosiewicz

nazwisko


SJP.pl


rosik

nazwisko


SJP.pl

  • Joanna Rosik (ur. 1981) – polska piłkarka ręczna
  • Mariusz Rosik (ur. 1968) – polski duchowny katolicki
  • Stanisław Rosik (ur. 1969) – polski historyk

Wikipedia


rosikoń

w gwarze śląskiej: koniczyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara. koniczyna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniczyna, kraśka, rasikoń, krasikoń

Wiktionary


rosin

Rosin (niem. Rissen) – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Świebodzin.

W latach 1945–54 siedziba gminy Rosin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


rosiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Rosiński − polski kierowca, działacz opozycyjny
  • Andrzej Rosiński − polski oficer marynarki i inżynier techniki nawigacji
  • Andrzej Rosiński − polski historyk i dyplomata
  • Bolesław Rosiński − polski antropolog
  • Franciszek Rosiński − rzymskokatolicki duchowny, zakonnik, antropolog i etnolog
  • Grzegorz Rosiński − polski rysownik komiksowy, grafik i malarz
  • Jan Rosiński − polski chemik i fizyk atmosfery
  • Janusz Wojciech Rosiński − polski poeta, prozaik
  • Marian Rosiński − polski inżynier, profesor
  • Tomasz Rosiński − polski piłkarz ręczny
  • Wojciech Rosiński − polski koszykarz, olimpijczyk
  • Zbigniew Rosiński − polski przedsiębiorca, polityk i urzędnik państwowy

Wikipedia


rosisty

1. obficie pokryty rosą;
2. podobny do rosy; kroplisty;
3. włośnianka rosista - gatunek grzybów z rodziny strzępiakowatych


SJP.pl


rosja

państwo w Europie i Azji ze stolicą w Moskwie; Federacja Rosyjska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie i Azji ze stolicą w Moskwie;

Wiktionary

Rosja, Federacja Rosyjska (ros. Россия, Rossija, wymowa; ros. Российская Федерация, Rossijskaja Fiedieracyja, wymowa) – państwo federacyjne rozciągające się od Europy Wschodniej (z eksklawą w Europie Środkowej) przez północną część Azji do Oceanu Spokojnego, składające się według swojej konstytucji z 85 podmiotów federalnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rosja jest krajem eurazjatyckim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔsʲja, AS: rosʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Wszechruś ż., rosyjszczyzna ż., Rusin ż., Rosjanin m., Rosjanka ż., rosyjski mrz., rosyjskość ż.

 przym. rosyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Federacja Rosyjska; gw-pl|Górny Śląsk|Rosyjo.

Wiktionary


rosjaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: Rosjanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rosjanka ż.

Wiktionary


rosjanin

obywatel Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. człowiek narodowości rosyjskiej, obywatel Rosji, mieszkaniec Rosji;

Wiktionary

Rosjanie (ros. русские trb. russkije trl. russkie) – naród wschodniosłowiański, zamieszkujący głównie Rosję oraz inne kraje byłego Związku Radzieckiego, przede wszystkim: Ukrainę, Białoruś, Kazachstan, Uzbekistan, Łotwę, Kirgistan, Estonię, Litwę, Mołdawię z Nadniestrzem oraz Turkmenistan. Znaczące diaspory znajdują się w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Brazylii i Niemczech.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W kamienicy naprzeciwko zamieszkał Rosjanin z rodziną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsʲjä̃ɲĩn, AS: rosʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rosja ż., rosyjski m.

:: fż. Rosjanka ż.

 przym. rosyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogard. kacap, pogard. rusek, pogard. ruski, gwara. przestępcza: gwara. żołnierska: moch, przest. Moskal; gw-pl|Górny Śląsk|Rus.

Wiktionary


rosjanka

obywatelka Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Rosji

 (1.2) etn. kobieta narodowości rosyjskiej

Wiktionary

Rosjanie (ros. русские trb. russkije trl. russkie) – naród wschodniosłowiański, zamieszkujący głównie Rosję oraz inne kraje byłego Związku Radzieckiego, przede wszystkim: Ukrainę, Białoruś, Kazachstan, Uzbekistan, Łotwę, Kirgistan, Estonię, Litwę, Mołdawię z Nadniestrzem oraz Turkmenistan. Znaczące diaspory znajdują się w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Brazylii i Niemczech.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ona jest Rosjanką i mieszka w Polsce już trzy lata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsʲjãŋka, AS: rosʹi ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosyjski m., Rosja ż.

:: fm. Rosjanin m.

 przym. rosyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Ruska.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|Ruska.

Wiktionary


rosjoznawca

specjalista w zakresie nauki, wiedzy o Rosji i o tym, co rosyjskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w zakresie politologicznej, filologicznej, historycznej i kulturowej wiedzy o Rosji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʲjɔˈznaft͡sa, AS: rosʹi ̯oznafca

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rosjoznawczy

 rzecz. rosjoznawstwo, rosjoznawczyni

Wiktionary


rosjoznawczy

związany z nauką o Rosji i o tym, co rosyjskie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od rosjoznawstwo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʲjɔˈznaft͡ʃɨ, AS: rosʹi ̯oznafčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosjoznawstwo, rosjoznawca, rosjoznawczyni

Wiktionary


rosjoznawczyni

specjalistka w zakresie nauki, wiedzy o Rosji i o tym, co rosyjskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) specjalistka w zakresie politologicznej, filologicznej, historycznej i kulturowej wiedzy o Rosji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʲjɔznafˈt͡ʃɨ̃ɲi, AS: rosʹi ̯oznafčńi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rosjoznawczy

 rzecz. rosjoznawstwo, rosjoznawca

Wiktionary


rosjoznawstwo

1. nauka o Rosji i o tym, co rosyjskie;
2. kierunek studiów w szkole wyższej poświęcony tej nauce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dyscyplina naukowa obejmująca politologiczną, filologiczną, historyczną i kulturową wiedzę o Rosji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʲjɔˈznafstfɔ, AS: rosʹi ̯oznafstfo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rosjoznawczy

 rzecz. rosjoznawca, rosjoznawczyni

Wiktionary


roskilde

[czytaj: ROSkile] miasto w Danii


SJP.pl

Roskilde – duńskie miasto położone na Zelandii, 30 km na zachód od Kopenhagi, w regionie Zelandia, siedziba gminy Roskilde. Obecnie miasto liczy ponad 45 tys. mieszkańców i funkcjonuje jako miasto satelickie Kopenhagi. Roskilde leży na ruchliwej trasie kolejowej z Kopenhagi na Jutlandię, obsługiwanej przez liczne połączenia lokalne i dalekobieżne. W mieście znajduje się też krajowe lotnisko cywilne, z reguły nie obsługujące ruchu turystycznego. W mieście rozwinął się przemysł papierniczy, poligraficzny, maszynowy, spożywczy oraz hutniczy.

Wikipedia


rosko

  • Rosko – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Wieleń
  • Rosko – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Wieleń
  • Rosko – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1954
  • Rosko – dawna gromada
  • Rosko – przystanek kolejowy we wsi Rosko

Wikipedia


roskosz

nazwisko


SJP.pl

  • Wieś:
    • Roskosz – w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Biała Podlaska
  • dzielnica:
    • Roskosz – dzielnica Siedlec

Wikipedia


rośl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. pęd roślinny, gałązka

 (1.2) stpol. coś, co rośnie, wzrasta; owoc, płód czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślina ż., rośnięcie n., zarośle n., zarastanie n., odrośl ż., urastanie n., urośnięcie n., rosłość ż.

 czas. rosnąć ndk., wzrastać ndk., urosnąć dk., urastać ndk., zarastać ndk., zarosnąć dk.

 przym. rosły, roślinny

 przysł. rośle, roślinnie

 temsłow. -rośl, -rośle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gałązka, gałąź, pręt, rózga

 (1.2) owoc, płód

Wiktionary


roślejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rosły


SJP.pl


roślęża

krzew z rodziny werbenowatych; awicenia; rozcięża


SJP.pl


roślina

organizm żywy, pobierający pokarm w postaci prostych związków nieorganicznych (rośliny samożywne) lub związków organicznych (rośliny cudzożywne) z martwego podłoża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. wykształcony żywy organizm, który posiada zdolność wytwarzania substancji odżywczych dzięki pochłanianiu światła;

Wiktionary

Rośliny (Archaeplastida Adl i in. 2005, dawne nazwy naukowe: Vegetabilia, Plantae, Phytobionta, Plastida, Primoplantae) – eukariotyczne i autotroficzne organizmy, wykorzystujące energię promieniowania słonecznego za sprawą barwników asymilacyjnych (zdarzają się wśród roślin także organizmy heterotroficzne – pasożytnicze, w tym też myko-heterotroficzne, ale mają one charakter wtórny).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ogrodzie rosło dużo pięknych roślin.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈlʲĩna, AS: roślʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślinność ż.

:: zdrobn. roślinka ż.

 czas. rosnąć ndk.

 przym. roślinny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ziele; daw. planta

Wiktionary


rośliniarka

niewielki owad z rzędu błonkówek, którego larwy żerują w łodygach, w drewnie i na liściach


SJP.pl


rośliniarki

niewielki owad z rzędu błonkówek, którego larwy żerują w łodygach, w drewnie i na liściach


SJP.pl

Rośliniarki (Symphyta) – podrząd owadów z rzędu błonkoskrzydłych.

Na świecie stwierdzono ponad 8850 gatunków zaliczanych do rośliniarek, zgrupowanych w ponad 800 rodzajów. Jest to najstarsza ewolucyjnie gałąź błonkówek.

Wikipedia


roślinka

niewielka roślina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od roślina

 (1.2) mała roślina

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈlʲĩnka, AS: roślʹĩnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślina ż., roślinność ż.

 przym. roślinny

Wiktionary


roślinno-białkowy

zrobiony na bazie roślin i białka


SJP.pl


roślinność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wszystkie rośliny danego terenu

 (1.2) odprzym. cecha tego, co jest roślinne

Wiktionary

Roślinność – termin w specjalistycznej terminologii geobotanicznej oznacza ogół zbiorowisk roślinnych na określonym obszarze, stanowiący przedmiot badań fitosocjologii. Termin uzupełniony o przymiotnik oznacza grupy zbiorowisk roślinnych, które łączy podobieństwo siedliskowe (np. roślinność wodna lub leśna), zasięgowe (np. roślinność wysokogórska lub azonalna), stopień przekształcenia (roślinność pierwotna lub półnaturalna).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Roślinność wodna tego estuarium jest bardzo bogata.

 (1.1) Pustynia to obszar pozbawiony roślinności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈlʲĩnːɔɕt͡ɕ, AS: roślʹĩ•ność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślina ż., roślinka ż., rośliny nmos.

 przym. roślinny

Wiktionary


roślinny

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest rośliną lub jej częścią, składa się z roślin; jest charakterystyczny dla rośliny

 (1.2) kulin. pochodzenia roślinnego (1.1), pozbawiony produktów odzwierzęcych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiele niebezpiecznych organizmów, tak roślinnych jak zwierzęcych, ma ubarwienie ostrzegawcze.

 (1.1) Co trzeci Polak kupuje roślinne odpowiedniki mięsa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈlʲĩnːɨ, AS: roślʹĩ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rośl ż., rośliny nmos., roślina ż., zdrobn. roślinka ż., roślinność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wegetariański, wegański

Wiktionary


roślinobójczy

powodujący obumieranie roślin


SJP.pl


roślinopodobny

1. mający niektóre właściwości roślin; przypominający roślinę;
2. protisty roślinopodobne - nieformalna grupa protistów zaliczanych dawniej do roślin


SJP.pl


roślinożerca

organizm żywiący się roślinami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zool. zwierzę żywiące się roślinami

 (1.2) żart. wegetarianin, weganin

Wiktionary

Fitofag (gr. phytón – roślina, phageín – jeść), roślinożerca – organizm roślinożerny, odżywiający się roślinami lub częściami roślin (w tym przechowywanymi przez ludzi nasionami, owocami i suszem).

W ekosystemie roślinożercy stanowią pierwszy poziom konsumentów. Termin roślinożerca może odnosić się do pojedynczego organizmu, konkretnego gatunku (charakteryzuje formę odżywiania gatunku jak i jego rolę w ekosystemie), jak również może odnosić się do grupy gatunków o wspólnej cesze ekologicznej (roślinożerność). Do fitofagów należą m.in. przeżuwacze, wiele gatunków owadów, nicieni i pasożytniczych grzybów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔɕlʲĩnɔˈʒɛrt͡sa, AS: roślʹĩnožerca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślinożerność ż.

 przym. roślinożerny

Wiktionary


roślinożerność

o zwierzęciu: żywienie się roślinami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. sposób odżywiania się organizmów polegający na żywieniu się roślinami

 (1.2) odprzym. cecha tego, co jest roślinożerne; cecha tych, którzy są roślinożerni

Wiktionary

Fitofag (gr. phytón – roślina, phageín – jeść), roślinożerca – organizm roślinożerny, odżywiający się roślinami lub częściami roślin (w tym przechowywanymi przez ludzi nasionami, owocami i suszem).

W ekosystemie roślinożercy stanowią pierwszy poziom konsumentów. Termin roślinożerca może odnosić się do pojedynczego organizmu, konkretnego gatunku (charakteryzuje formę odżywiania gatunku jak i jego rolę w ekosystemie), jak również może odnosić się do grupy gatunków o wspólnej cesze ekologicznej (roślinożerność). Do fitofagów należą m.in. przeżuwacze, wiele gatunków owadów, nicieni i pasożytniczych grzybów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) …nazwa („roślinne gady”) jest skutkiem zabawnego nieporozumienia ich odkrywcy, który naturalny odlew zębodołów uznał za zęby z tępymi końcami świadczącymi o roślinożerności.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślinożerca m.

 przym. roślinożerny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fitofagia

Wiktionary


roślinożerny

odżywiający się roślinami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zool. taki, który odżywia się roślinami; którego głównym pożywieniem są rośliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeleń to przykład zwierzęcia roślinożernego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔɕlʲĩnɔˈʒɛrnɨ, AS: roślʹĩnožerny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślinożerca m., roślinożerność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fitofagiczny

Wiktionary


roślinożerstwo

ekspresywnie: jedzenie roślin


SJP.pl


roślinoznawca

specjalista w zakresie nauki, wiedzy o roślinach; botanik


SJP.pl


roślinoznawczy

związany z nauką, wiedzą o roślinach; botaniczny


SJP.pl


roślinoznawczyni

specjalistka w zakresie nauki, wiedzy o roślinach; botaniczka


SJP.pl


roślinoznawstwo

nauka, wiedza o roślinach; botanika


SJP.pl


rośliny

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. syst. nazwa systematyczna|Plantae|L.|ref=tak., królestwo organizmów eukariotycznych i autotroficznych w domenie eukariontów;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: roślina

Wiktionary

Rośliny (Archaeplastida Adl i in. 2005, dawne nazwy naukowe: Vegetabilia, Plantae, Phytobionta, Plastida, Primoplantae) – eukariotyczne i autotroficzne organizmy, wykorzystujące energię promieniowania słonecznego za sprawą barwników asymilacyjnych (zdarzają się wśród roślin także organizmy heterotroficzne – pasożytnicze, w tym też myko-heterotroficzne, ale mają one charakter wtórny).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W XX wieku ze świata roślin wyłączono w osobne królestwa bakterie (z sinicami) i grzyby, z czasem także znaczną część glonów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roślina ż., roślinność ż.

 przym. roślinny

Wiktionary


rosmarinus

Wikipedia


rosnąć

1. być wychowywanym;
2. zwiększać się;
3. rozwijać się, rozbudowywać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni

 (1.1) powiększać swoje rozmiary, skalę

 (1.2) o organizmach dążyć do osiągnięcia dojrzałości

 (1.3) o roślinach występować

 (1.4) o cieście podnosić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piesek nie wytrzymał rosnącego podniecenia i posiusiał się.

 (1.2) Martwię się, bo moje pelargonie wcale nie chcą rosnąć.

 (1.3) W tym lesie rosną sosny.

 (1.4) Andrzej rytmicznie uderzał w stół, aby sprawdzić, czy stojące na nim ciasto jednak urośnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔsnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: rosnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. porost mrz., wzrost m.

 czas. porastać/porosnąć, zarastać/zarosnąć, rozrastać/rozrosnąć, przyrastać/przyrosnąć, urastać/urosnąć, dorastać/dorosnąć, przerastać/przerosnąć, podrastać/podrosnąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) narastać, podrastać, wzrastać, dorastać

Wiktionary


rosnąco

rosnąć


SJP.pl

Patrz:

rosnąć

rośnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rosnąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: rośńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rosnąć

 rzecz. rośl ż.

Wiktionary


rosnieft

rosyjski koncern naftowy


SJP.pl

PAO „Nieftianaja kompanija »Rosnieft«” (ros. ПАО «Нефтяная компания „Роснефть“») – rosyjski państwowy koncern działający w branży petrochemicznej. Głównym akcjonariuszem spółki jest Rząd Federacji Rosyjskiej, posiadający 75,16% akcji, 15% akcji znajduje się wolnym obrocie. Według magazynu Fortune, koncern zajmował 179 miejsce na liście 500 największych przedsiębiorstw na świecie w 2011 roku. Wartość rynkowa koncernu na koniec 2006 roku wyceniana była na 83 miliardy dolarów. Dochód spółki w 2011 roku wyniósł około 12,4 mld $.

Wikipedia


rośniej

stopień wyższy od przysłówka: rośnie


SJP.pl


rośnik

mięsożerna roślina o okrągłych liściach zebranych w przyziemną rozetę, rosnąca głównie na bagnach i torfowiskach; rosiczka okrągłolistna


SJP.pl


rosnówko

W Polsce
  • Rosnówko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Komorniki
  • Rosnówko – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Trzcińsko-Zdrój
  • Rosnówko – dawna gromada w woj. poznańskim
Zobacz też
Rosnowo

Wikipedia


rosnowo

3 miejscowości w Polsce:

  • Rosnowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Komorniki
  • Rosnowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Trzcińsko-Zdrój
  • Rosnowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Manowo

Wikipedia


rośny

pełen rosy


SJP.pl


rosocha

1. pień drzewa rozdzielony widlasto na dwie odnogi; rozwidlona gałąź;
2. poroże samców zwierzyny płowej, łosia, daniela lub jelenia;
3. dawniej: rękojeść u sochy, radła lub pługa


SJP.pl

  • rosocha – inna nazwa poroża
W Polsce
  • Rosocha – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Będków
  • Rosocha – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Nowe Miasto nad Pilicą
  • Rosocha – osada w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Olesno
  • Rosocha – część wieś Siedliska w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Zębowice
  • Rosocha – przysiółek wsi Turawa w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Turawa
  • Rosocha – osada w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Lipnica
  • Rosocha – osada w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Szemud
  • Rosocha – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Piecki
  • Rosocha – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Blizanów
  • Rosocha – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Osiek Mały
  • Rosocha – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Golina
  • Rosocha – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów

Wikipedia


rosochacieć

o roślinach: rosnąć rosochato, rozdzielać się widlasto na dwie odnogi; stawać się rosochatym


SJP.pl


rosochacki

nazwisko


SJP.pl


rosochate

mający rosochy, rozgałęzienia; widlasty, widłowaty, rozgałęziony


SJP.pl

  • Rosochate – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Grabowo
  • Rosochate – nieistniejąca obecnie wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Czarna
  • Rosochate Kościelne – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Czyżew
  • Rosochate Nartołty – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Czyżew

Wikipedia


rosochaty

mający rosochy, rozgałęzienia; widlasty, widłowaty, rozgałęziony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. mocno rozgałęziony, rozłożysty, rozwidlony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Doszli na jakieś pola świeżo zaorane, naokoło latały ptaki, wyśpiewywał skowronek, a Krzysiek wlazł na suchą rosochatą wierzbę, która wypuszczała już pierwsze zielone pędy.

 (1.1) Przy kotle krzątał się mężczyzna, bardzo brodaty i bardzo wysoki, a wyższy jeszcze przez futrzaną czapę z umocowanym na niej rosochatym jelenim porożem.

Wiktionary


rosochowicz

nazwisko


SJP.pl


rosochy

poroże łosia byka, mające kształt szerokich łopat zakończonych odnogami


SJP.pl

  • Rosochy – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim
  • Rosochy – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Miadzioł.
  • Rosochy – część miasta Ostrowiec Świętokrzyski
  • Rosochy – poprzednia nazwa osad] Rosocha w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Lipnica

Wikipedia


rosoglio

włoski napój alkoholowy ze spirytusu winnego i różanych olejków


SJP.pl


rosolis

dawniej: likier aromatyzowany płatkami róży, produkowany we Włoszech i w Turcji; rozolis, słodka wódka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. słodka wódka lub likier aromatyzowany płatkami róży, niekiedy również innymi składnikami;

Wiktionary

Rosolisy (fr. rossolis, wł. rosolio od łac. ros + solis – słoneczna rosa) – rodzaj likierów aromatyzowanych płatkami róży, często z dodatkowymi składnikami smakowymi.

Rosolisy znane były w Europie już w XIV wieku. Jako pierwsi zaczęli je wytwarzać włoscy alchemicy, a później zakonnicy, którym rosolisy zawdzięczają swą nazwę pochodzącą od łacińskiego określenia. Początkowo były to słodkie wódki włoskie wprowadzone do Francji przez Katarzynę Medycejską, z czasem określenie to wyparła dzisiejsza nazwa likier (łac. liquor).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie mogła wyjechać do Łańcuta, by tam procul negotiis, zająć się w spokoju fabrykacją rosolisów i poprawianiem ras bydła wszelkiego rodzaju.

 (1.1) Prócz wódek i likierów mają jeszcze tak zwane rosolisy, niby to likiery, lecz mniej ponętnego smaku.

Wiktionary


rosomak

drapieżny ssak z rodziny łasicowatych, żyjący w Azji i Ameryce Północnej; wszystkożer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Gulo gulo|ref=tak., duży, zagrożony wyginięciem drapieżnik lądowy;

 (1.2) wojsk. polski transporter opancerzony

Wiktionary

Rosomak (Gulo) – rodzaj ssaków z podrodziny Guloninae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zygmunt August dozwolił chłopom w królewszczyznach na ich włókach zabijać wilki, lisy, rosomaki i zające, sarny zaś i grubego zwierza dla siebie zachował.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsɔ̃mak, AS: rosõmak

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rosomakowy

Wiktionary


rosomierz

przyrząd do pomiaru temperatury, przy której gaz zaczyna się skraplać


SJP.pl


rososzka

  • Rososzka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Chynów
  • Rososzka – sprzęt wojsk łączności

Wikipedia


rososzyca

Rososzyca – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sieroszewice.

Wikipedia


rosóweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: rosówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosówka ż.

Wiktionary


rosówka

dżdżownica używana jako przynęta przy łowieniu ryb; dżdżownica ziemna, dżdżownica zwykła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zool. nazwa systematyczna|Lumbricus terrestris|ref=tak., dżdżownica ziemna

 (1.2) pot. stara lub niezbyt atrakcyjna prostytutka, która pracuje nocami, poszukując klientów w miejscach słabo oświetlonych

Wiktionary

Dżdżownica ziemna, dżdżownica zwykła, rosówka (Lumbricus terrestris) – gatunek skąposzczeta z rodziny dżdżownicowatych (Lumbricidae). Jest gatunkiem synantropijnym, o pierwotnie palearktycznym zasięgu. Został introdukowany w wielu regionach świata. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na obszarze całego kraju.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rosa ż., rosiczka ż., rosóweczka ż.

Wiktionary


rosowski

nazwisko


SJP.pl


rosowy

rosa


SJP.pl

Patrz:

rosa

rosół

wywar z mięsa, kości i warzyw spożywany jako zupa, podawany przeważnie z makaronem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. klarowna zupa na wywarze z kości i mięsa zazwyczaj z dodatkiem warzyw;

 (1.2) gw-pl|Bukowina. marynata do mięsa lub bryndzy

 (1.3) gw-pl|Bukowina. woda po ogórkach kiszonych

Wiktionary

Rosół – niezagęszczana zupa będąca wywarem mięsno-warzywnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy wróciliśmy do domu, mama podała nam gorący rosół.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔsuw, AS: rosuu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosołowe n., rosolnik mrz.

:: zdrobn. rosołek mrz.

 przym. rosołowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bulion; reg. śl. nudelzupa., gw-pl|Śląsk Cieszyński|polywka.

Wiktionary


rosołek

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. zdrobn. od: rosół

 (1.2) pot. zob. kostka rosołowa.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcesz trochę rosołku z niedzieli?

 (1.2) Spróbuj dodać rosołek, gdy gotujesz ryż… smak stanie się wówczas znacznie bogatszy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsɔwɛk, AS: rosou̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosolnik mrz., rosołowe n., rosół mrz.

 przym. rosołowy

Wiktionary


rosołowe

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hand. kulin. mięso na rosół

forma przymiotnika.

 (2.1) plural|rosołowy.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Da mi pani dwa kilo tego rosołowego i dwie kostki smalcu!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosolnik mrz., rosołek mrz., rosół mrz.

 przym. rosołowy

Wiktionary


rosołowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Eugeniusz Rosołowski – polski inżynier elektryk
  • Jerzy Rosołowski – polski dziennikarz, lektor i spiker radiowy i telewizyjny

Wikipedia


rosołowy

rosół


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hand. kulin. przeznaczony na rosół, dodawany do rosołu

Wiktionary

Patrz:

rosół

Przykłady

 (1.1) Celina przywozi czasem kury rosołowe od gospodarzy z Józefowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosolnik mrz., rosołek mrz., rosołowe n., rosół mrz.

Wiktionary


rospoka

gatunek mięczaka morskiego o długości 38mm


SJP.pl


rospond

nazwisko poskie, m.in. Stanisław Rospond (1906-1982) - językoznawca


SJP.pl


rospuda

1. rzeka w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. górny bieg rzeki Netty, rzeka na Pojezierzu Suwalskim;

 (1.2) geogr. wieś w województwie podlaskim, w gminie Filipów;

Wiktionary

Rospuda – rzeka w północno-wschodniej Polsce, górny bieg rzeki Netty. Przepływa przez Pojezierze Suwalskie i północno-zachodnią część Puszczy Augustowskiej.Długość rzeki wynosi ok. 102 km, powierzchnia jej zlewni ok. 900 km², a średni przepływ (w Raczkach) – 2,57 m³/s.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nad Rospudą znajdują się liczne torfowiska.

 (1.2) Rospuda leży pomiędzy trzema jeziorami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpuda, AS: rospuda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rospudny

Wiktionary


ross

Osoby o tym nazwisku

  • Alex Ross (ur. 1968) – amerykański krytyk muzyczny
  • Diana Ross (ur. 1944) – amerykańska piosenkarka
  • Edward Alsworth Ross (1866-1951) – amerykański socjolog, eugenik i kryminolog
  • Henryk Ross (1910-1991) – fotograf żydowski dokumentalizujący życie w getcie Łódzkim
  • Jacob Ross (?-1807) – gdański kupiec, holenderski dyplomata
  • John Ross – różne osoby o tym imieniu i nazwisku
  • Michael Ross (1959-2005) − amerykański seryjny morderca
  • Reuben Ross (ur. 1985) − kanadyjski skoczek do wody
  • Tadeusz Ross (1938–2021) – polski aktor, satyryk, piosenkarz i polityk
  • Ted Ross (1934-2002) – amerykański aktor
  • Wiktor Ross (ur. 1949) – polski politolog, dyplomata
  • Wilbur Ross (ur. 1937) – amerykański inwestor
  • William Ross (1911-1988) – brytyjski polityk
  • William Ross (ur. 1948) – muzyk, autor muzyki filmowej
  • William David Ross (1877-1971) – szkocki etyk, intuicjonista

Geografia

Wielka Brytania

  • Ross – miejscowość w Anglii, w hrabstwie Northumberland
  • Ross-on-Wye – miasto w Anglii, w Herefordshire
  • Ross (Ross-shire) – hrabstwo historyczne w Szkocji

Australia

  • Ross – miejscowość na Tasmanii
  • Ross – rzeka w Australii, w stanie Queensland

Nowa Zelandia

  • Ross – miejscowość w regionie West Coast

Stany Zjednoczone

Wikipedia


rossa

dzielnica Wilna


SJP.pl

Geografia

Litwa

  • Rossa – dzielnica administracyjna Wilna

Nowa Zelandia

  • Dependencja Rossa – terytorium zależne

Szwajcaria

  • Rossa – gmina w kantonie Gryzonia, w regionie Moesa

Wikipedia


rossetti

  • Bruno Mario Rossetti (1960 – 2018) – włoski strzelec sportowy pochodzenia francuskiego
  • Carlo Rossetti (1614 - 1681) – włoski kardynał
  • Cezaro Rossetti (1901 – 1950) – szkocki pisarz, piszący w języku esperanto
  • Christina Rossetti (1830 – 1894) – angielska poetka i prozatorka
  • Dante Gabriel Rossetti (1828 – 1882) – angielski poeta, malarz i tłumacz
  • Gabriele Rossetti (ur. 1995) – włoski strzelec sportowy, złoty medalista olimpijski z Rio de Janeiro
  • Gino Rossetti (1904 – 1992) – włoski piłkarz, który występował na pozycji napastnika
  • Giorgio Rossetti (ur. 1938) – włoski polityk, samorządowiec i dziennikarz, poseł do Parlamentu Europejskiego II i III kadencji
  • Luca Rossetti (ur. 1976) – włoski kierowca rajdowy
  • Marco Rossetti(urodzony 1985) – włoski aktor, tłumacz oraz muzyk
  • Reto Rossetti (1909 – 1994) – poeta i esperantysta
  • Simone Rossetti (ur. 1971) – włoski muzyk, wokalista i kompozytor
  • William Michael Rossetti (1829 – 1919) – angielski krytyk i pisarz

Wikipedia


rossi

  • Aldo Rossi – włoski architekt modernistyczny
  • Andrea Rossi – włoski piłkarz, występujący w zespole Juventus Turyn
  • Ernest Lawrence Rossi – amerykański psychoterapeuta, psycholog
  • Ernesto Rossi – włoski aktor
  • Francis Rossi – wokalista angielskiego zespołu rockowego Status Quo
  • Giovanni Francesco Rossi – włoski rzeźbiarz
  • Giuseppe Rossi – włoski piłkarz, występujący w zespole Villarreal C.F.
  • Jacques Rossi – francuski pisarz
  • Lauro Rossi – włoski kompozytor
  • Opilio Rossi – duchowny włoski, kardynał
  • Paolo Rossi – włoski piłkarz, król strzelców MŚ 1982
  • Salamone Rossi – włoski kompozytor pochodzenia żydowskiego
  • Tino Rossi – francuski piosenkarz pochodzenia włoskiego
  • Valentino Rossi – włoski motocyklista
  • Vasco Rossi – włoski piosenkarz
  • Rossi – brazylijska firma produkująca broń (głównie rewolwery)

Wikipedia


rossini

[czytaj: ros-ini] nazwisko, m.in. Gioacchino Rossini (1792-1868) - włoski kompozytor operowy


SJP.pl

Wikipedia


rossmann

[czytaj: rosman] sieć drogeryjna w Europie


SJP.pl

Rossmann, Dirk Rossmann GmbH – jedna z największych sieci drogeryjnych w Europie, funkcjonująca w Niemczech, Polsce, Czechach, Albanii, Turcji, na Węgrzech, a także w Kosowie i Hiszpanii. Została założona przez Dirka Rossmanna 17 marca 1972 roku.

Wikipedia


rossoski

Rossosz


SJP.pl

Patrz:

Rossosz

rossosz

miasto w Rosji


SJP.pl

W Polsce
  • Rossosz – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Rossosz
  • Rossosz – wieś w woj. lubelskim, w pow. łęczyńskim, w gminie Łęczna
  • Rossosz – dawna gromada
W Rosji
  • Rossosz – miasto w obwodzie woroneskim
Zobacz też
  • Rososz

Wikipedia


rossoszyca

Rossoszyca – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Warta, w odległości 12 km od Sieradza, na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr: 479 Dąbrówka – Sieradz oraz 710 Łódź – Szadek – Błaszki.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


rost

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. ruszt

 (1.2) gwara. wzrost

Wiktionary

Norwegia:

  • Røst – miasto

Osoby:

  • Rost van Tonningen – niderlandzki polityk


  • Emanuel Rost
  • Erika Rost – niemiecka lekkoatletka
  • Franciszek Rost – polski lekarz
  • Frank Rost – niemiecki piłkarz
  • Klaus Rost – niemiecki zapaśnik
  • Timo Rost – niemiecki piłkarz

Inne:

  • Rost – węgierskie czasopismo

Zobacz też:

  • Roost
  • Überm Rost

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|ruszt.

 (1.2) zobtłum|wzrost.

źródła.

== rost (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) piec, smażyć

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔst, AS: rost

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|ruszt.

 (1.2) zobtłum|wzrost.

źródła.

== rost (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) piec, smażyć

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rostafiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Rostafiński – polski botanik
  • Wojciech Rostafiński – polski inżynier i żołnierz podziemia

Wikipedia


rostarzewo

Rostarzewo (hist. Rzeszotarzewo, niem. Rothenburg an der Obra) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice, dawne miasto w latach 1752–1934. Przed reformą administracyjną z 1975 roku Rostarzewo należało (wraz z gminą Rakoniewice) do powiatu wolsztyńskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


rostbef

1. mięso wołowe z tylnej części zwierzęcia;
2. pieczeń z tego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mięso z lędźwiowej części wołu

 (1.2) kulin. pieczeń z rostbefu (1.1), zazwyczaj nie do końca przepieczona

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzdbɛf, AS: rozdbef

Wiktionary


rostbratel

rozbratel;
1. mięso wołowe z kością;
2. kotlet z tego mięsa


SJP.pl


rostecki

nazwisko


SJP.pl


rostek

nazwisko


SJP.pl

W Polsce
  • Rostek – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap
  • Rostek – osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Piecki

Wikipedia


rostisław

obce imię męskie


SJP.pl

Rostisław (ros. Ростислав) – rosyjski pancernik (przeddrednot) z przełomu XIX i XX wieku, należący do Floty Czarnomorskiej, jedyny okręt swojego typu. Klasyfikowany był jako pancernik eskadrowy, a następnie okręt liniowy. Wszedł do służby w 1900 roku, służył aktywnie podczas I wojny światowej na Morzu Czarnym, m.in. ostrzeliwując tureckie wybrzeże i biorąc udział w walkach głównych sił floty z turecko-niemieckimi okrętami. Został samozatopiony podczas wojny domowej w Rosji w 1920 roku, w której używany był przez białych jako pływająca bateria.

Wikipedia


rostkowo

W Polsce
  • Rostkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Staroźreby
  • Rostkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Czernice Borowe
  • Rostkowo – dawna gromada
Zobacz też
Rostkowo-Orszymowice

Wikipedia


rostkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jerzy Rostkowski (1938—1996) – polski aktor.
  • Piotr Rostkowski (ur. 1972) – polski lekkoatleta – średniodystansowiec, mistrz, rekordzista i reprezentant Polski, następnie trener.
  • Rafał Rostkowski (ur. 1972) – międzynarodowy arbiter piłki nożnej.
  • Tadeusz Rostkowski (ur. 1935) – polski ślusarz i polityk, poseł na Sejm PRL VIII i IX kadencji.
  • Zbigniew Rostkowski (ur. 1958) – duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, prałat, kanonik kapituły katedralnej drohiczyńskiej, wikariusz generalny diecezji drohiczyńskiej
  • Anna Zagórska-Rostkowska (ur. 1980) – polska lekkoatletka
  • Józefa Rostkowska, z domu Mazurkiewicz, I voto Kluczycka, pseud. Józef Kluczycki (1784—1896) – uczestniczka powstania listopadowego, felczerka, emigrantka we Francji.

Wikipedia


rostock

miasto w Niemczech; Rostok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie w północno-wschodnich Niemczech;

Wiktionary

Rostock (wym. MAF: [ˈʀɔstɔk], posłuchaj), Hanse- und Universitätsstadt Rostock – miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie w północno-wschodnich Niemczech. Miasto to położone jest nad rzeką Warnow, w odległości ok. 12 km od jej ujścia do Zatoki Meklemburskiej na Morzu Bałtyckim. Jest uznawany za jedyną w landzie tzw. regiopolię (Regiopole). W czasach NRD Rostock był stolicą okręgu. Liczy 208 886 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wraz z przeprowadzką z Hamburga do Rostocku stałem się Wossi.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rostocki

Wiktionary


rostocki

Rostock, Rostok


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rostockiem, dotyczący Rostocku, pochodzący z Rostocku (miasta w Niemczech)

Wiktionary

Patrz:

Rostock, Rostok

Powiązane:

 rzecz. Rostock mrz.

Wiktionary


rostoczanin

mieszkaniec Rostocku


SJP.pl


rostoczanka

mieszkanka Rostocku


SJP.pl


rostok

miasto w Niemczech; Rostock


SJP.pl


rostów

1. miasto w Rosji;
2. Rostów nad Donem - miasto w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie jarosławskim;

 (1.2) geogr. zob. Rostów nad Donem.

Wiktionary

Rostów (ros. Ростов) – miasto w Rosji, w obwodzie jarosławskim.

Jest jednym z najstarszych miast rosyjskich. W 2008 liczyło 32 647 mieszkańców.

Rosjanie używają nazw Rostów Wielki lub Rostów Jarosławski, żeby odróżnić miasto od znacznie większego Rostowa nad Donem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rzeźnik z Rostowa został oskarżony o zamordowanie 53 osób.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rostowianin mos., rostowianka ż., Rostowszczyzna ż.

 przym. rostowski

Wiktionary


rostowianin

1. mieszkaniec Rostowa (miasta w Rosji);
2. mieszkaniec Rostowa nad Donem (miasta w Rosji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Rostowa albo Rostowa nad Donem; osoba z jednego z tych miast

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Suzdalczycy, włodzimierzanie, rostowianie, pskowianie szli do walki jako przedstawiciele swych księstw, ale wrócili jako obywatele Rusi, tyle że mieszkający w różnych miastach.

 (1.1) Michałowski przyjął młodego rostowianina do swojej klasy w Instytucie Muzycznym, a przyjaciółka matki zorganizowała mu pierwsze źródło utrzymania – lekcje muzyki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rostów mrz.

:: fż. rostowianka ż.

 przym. rostowski

Wiktionary


rostowianka

1. mieszkanka Rostowa (miasta w Rosji);
2. mieszkanka Rostowa nad Donem (miasta w Rosji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Rostowa albo Rostowa nad Donem; kobieta z jednego z tych miast

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grono uroczych rostowianek towarzyszyło warszawskim profesorom niemal do końca ich pobytu w mieście nad Donem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rostów mrz.

:: fm. rostowianin mos.

 przym. rostowski

Wiktionary


rostowski

Rostów, Rostowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rostowem, dotyczący Rostowa

 (1.2) związany z Rostowem nad Donem, dotyczący Rostowa nad Donem

Wiktionary

Patrz:

Rostów, Rostowa

Powiązane:

 rzecz. Rostów m., rostowianin mos., rostowianka ż.

Wiktionary


rostowy

1. związany ze wzrostem rośliny lub jej organów;
2. rozmnażanie rostowe - rozmnażanie bezpłciowe, np. przez podział, pączkowanie; rozmnażanie wegetatywne


SJP.pl


rostra

1. ozdoba architektoniczna w kształcie dzioba starożytnego okrętu;
2. w starożytnym Rzymie: mównica publiczna ozdobiona dziobami zdobytych okrętów nieprzyjacielskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. rodzaj ozdoby architektonicznej w formie dzioba statku

 (1.2) staroż. archit. starorzymskie podium do przemawiania ozdobione dziobami zdobytych okrętów;

 (1.3) mar. (w lm.) stojaki podpokładowe na szalupy i tratwy ratunkowe

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rostralny

Wiktionary


rostralny

przymiotnik od: rostra (np. kolumna rostralna)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rostrą, dotyczący rostry

 (1.2) anat. przedni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed budynkiem ustawiono dwie kolumny rostralne z rzeźbami symbolizującymi rzeki Rosji: Wołgę, Dniepr, Newę i Wołchow.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rostra ż.

Wiktionary


rostropowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Joanna Rostropowicz – polska filolog klasyczna
  • Mstisław Rostropowicz – rosyjski wiolonczelista

Wikipedia


rostrucharz

dawniej:
a) handlarz końmi; hodowca i sprzedawca koni
b) handlarz niewolnikami
c) pośrednik, faktor


SJP.pl


rostrum

część szkieletu wewnętrznego kopalnych głowonogów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) staroż. mar. okuty dziób galery;

 (1.2) paleont. walcowata część wapiennego szkieletu belemnitów

 (1.3) ent. przednia część głowy niektórych owadów

 (1.4) ent. boczno-grzbietowy wyrostek sakulusa motyli

 (1.5) zool. dziób u głowonogów

 (1.6) zool. czułek odcinka głowowego wrotków

 (1.7) zool. płytka brzuszna u wąsonogów

 (1.8) zool. końcowa część gnatosomy u roztoczy

 (1.9) icht. wydłużony występ pyska ryb oceanicznych

Wiktionary

Rostrum – wieloznaczne pojęcie z anatomii zwierząt, zwykle stosowane dla określenia struktury o dziobowatym kształcie, m.in.:

  • wyrostek przedniej części głowy niektórych owadów (głównie chrząszczy);
  • pochwowata warga dolna pluskwiaków;
  • zaostrzona, mocno wydłużona warga górna niektórych pierwogonków;
  • przednio-grzbietowa część pancerza głowy pancerzowców;
  • stożkowata część narządu gębowego muchówek;
  • boczno-grzbietowy wyrostek sakulusa motyli;
  • wyrostek zawierający extrosom u Ancyromonadida;
  • w ogólnym znaczeniu długi ryj lub dziób (łac. rostrum);
  • część ciała niektórych roztoczy (zobacz: rostrum roztoczy)
  • część wewnętrznego szkieletu belemnita, o mocno wydłużonym, zwykle stożkowatym kształcie (zobacz: kamień piorunowy).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔstrũm, AS: rostrũm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) ryjek

Wiktionary


rostry

1. ozdoba architektoniczna w kształcie dzioba starożytnego okrętu;
2. w starożytnym Rzymie: mównica publiczna ozdobiona dziobami zdobytych okrętów nieprzyjacielskich


SJP.pl


rostworowski

nazwisko


SJP.pl

  • Rostworowscy herbu Nałęcz – polska rodzina szlachecka i ziemiańska
  • Rostworowski – polski herb szlachecki, odmiana herbu Nałęcz

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Rostworowski (1745–1831) – poseł na Sejm Wielki
  • Antoni Meliton Rostworowski (1789–1843) – ziemianin, oficer napoleoński, senator rosyjski
  • Emanuel Rostworowski (1923–1989) – historyk, redaktor naczelny Polskiego Słownika Biograficznego
  • Henryk Rostworowski (1912–1984) – pisarz i piosenkarz
  • Franciszek Ksawery Rostworowski (1749–1816) – uczestnik konfederacji barskiej
  • Jan Rostworowski (1876–1963) – jezuita
  • Jan Rostworowski (1915–1944) – dziennikarz, cichociemny
  • Jan Rostworowski (1919–1975) – poeta
  • Jan Nepomucen Rostworowski (1799–1847) – ziemianin, jeden z prekursorów ludoznawstwa, poseł na sejm powstania listopadowego
  • Jan Antoni Rostworowski (ok. 1704–1775) – kasztelan zakroczymski, emisariusz Stanisława Leszczyńskiego
  • Janusz Rostworowski (1811–1891) – dostojnik rosyjskiego dworu cesarskiego, filantrop
  • Karol Rostworowski (1877–1938) – poeta, dramaturg
  • Karol Paweł Rostworowski (1874–1927) – kompozytor
  • Ludwika Rostworowska (1744–1817) – podkomorzyna sandomierska
  • Marek Rostworowski (1921–1996) – historyk sztuki, kurator zbiorów Czartoryskich w Muzeum Narodowym w Krakowie, minister kultury
  • María Rostworowski (1915–2016) – historyczka peruwiańska
  • Maria z Rostworowskich Książek (1949–2018) – tłumaczka i pisarka
  • Maria Franciszek Rostworowski (1874–1956) – biskup mariawicki
  • Maria Wawrzyniec Rostworowski (1924–2008) – duchowny mariawicki
  • Michał Rostworowski (1864–1940) – prawnik, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, sędzia Trybunału haskiego
  • Piotr Rostworowski (1910–1999) – benedyktyn, kameduła, przeor klasztorów w Tyńcu i na krakowskich Bielanach
  • Roman Rostworowski (1885–1954) – ziemianin, sadownik
  • Stanisław Rostworowski (1888–1944) – generał WP
  • Stanisław Jakub Rostworowski (1858–1888) – malarz
  • Stanisław Jan Rostworowski (1934–2018) – publicysta i działacz katolicki
  • Teresa z Rostworowskich Załuska (1676–1759) – oratorka, pisarka
  • Tomasz Rostworowski (1904–1974) – jezuita
  • Wojciech Rostworowski (1877–1952) – ziemianin, polityk, senator II RP
  • Zofia z Rostworowskich Łosiowa (1900–1962) – działaczka społeczna

Wikipedia


rosyjo

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. polit. Rosja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rus mos., Ruska ż.

Wiktionary


rosyjski

związany z Rosją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Rosji lub Rosjan, charakterystyczny dla Rosji lub Rosjan

 (1.2) w języku rosyjskim (1.1)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) pot. jęz. język urzędowy Rosji;

 (2.2) pot. eduk. lekcja rosyjskiego (2.1)

Wiktionary

Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się nim jako pierwszym językiem około 160 mln ludzi, a ogółem (według różnych źródeł) 260 mln. Zapisuje się cyrylicą, którą niejednokrotnie upraszczano na skutek reform ortograficznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wal biały Hvaldimir, który był podejrzewany o bycie rosyjskim wielorybem szpiegowskim, został znaleziony martwy w południowo-zachodniej Norwegii.

 (1.1) Rosyjskie siły użyły broni chemicznej 626 razy od początku wojny i co najmniej 51 razy w tym roku, jak podaje sztab generalny sił zbrojnych Ukrainy.

 (1.2) Moja mama potrafi mówić po rosyjsku.

 (2.2) Jutro mam dwie godziny rosyjskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsɨjsʲci, AS: rosyi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rusin ż., Wszechruś ż., rosyjszczyzna ż., Rosja ż., Rosjanin m., Rosjanka ż., rosyjskość ż.

 przym. wszechrosyjski, prorosyjski, antyrosyjski, przeciwrosyjski, porosyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. pejor. ruski

Wiktionary


rosyjskojęzyczny

1. o ludziach: posługujący się językiem rosyjskim;
2. o krajach: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem rosyjskim;
3. o książkach, pismach itp.: napisany w języku rosyjskim


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem rosyjskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem rosyjskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku rosyjskim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rosyjskojęzyczna estońska działaczka powiedziała w wywiadzie, że różnorodność językowa jest częścią tożsamości europejskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈsɨjskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: rosyi ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


rosyjskość

rosyjski


SJP.pl

Patrz:

rosyjski

rosyjszczyzna

dawniej: wszystko to, co jest charakterystyczne dla Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. język rosyjski

 (1.2) kult. to, co rosyjskie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rosja ż., Rosjanin mos., Rosjanka ż., rosyjski mrz.

 przym. rosyjski

 przysł. rosyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (język) rosyjski, ruszczyzna

Wiktionary


rosynant

przenośnie: wychudły, kościsty koń; szkapa, chabeta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wychudła szkapa

Wiktionary

Rosynant (hiszp. Rocinante) – koń występujący w powieści Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy autorstwa hiszpańskiego pisarza Miguela de Cervantesa, będący wierzchowcem głównego bohatera powieści Don Kichota. Zaraz na początku powieści pada wyjaśnienie imienia konia:

Rosynant wiernie i odważnie towarzyszy błędnemu rycerzowi w jego walce z wiatrakami i innych przygodach, aż do śmierci Don Kichota.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔˈsɨ̃nãnt, AS: rosnãnt

Wiktionary


rosz

jeden z czterech (sał, ber, jon, rosz) pierwotnych elementów leksykalnych w doktrynie Nikołaja Marra; roš


SJP.pl


roszada

w szachach: jednoczesny ruch króla i wieży na skrzydle hetmańskim bądź królewskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szach. ruch, w którym jednocześnie uczestniczą król i jedna z wież tego samego koloru;

 (1.2) przen. przetasowanie na stanowiskach

Wiktionary

Roszada – specyficzny ruch w szachach, w którym jednocześnie uczestniczą król i jedna z wież tego samego koloru.

Roszada polega na przesunięciu króla o dwa pola w kierunku wieży, a następnie ustawieniu wieży na polu, które minął król. Diagramy obok ilustrują to posunięcie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔˈʃada, AS: rošada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszowanie n.

 czas. roszować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przetasowanie

Wiktionary


roszak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Grzegorz Roszak – polski polityk, nauczyciel, samorządowiec, poseł na Sejm
  • Jerzy Roszak – polski specjalista inżynierii chemicznej
  • Jerzy Roszak – polski dyplomata, działacz PZPR
  • Joanna Roszak – polska pisarka, poetka, publicystka, wykładowczyni akademicka
  • Romana Roszak – polska piłkarka ręczna
  • Theodore Roszak – amerykański malarz i rzeźbiarz
  • Theodore Roszak – amerykański pisarz i naukowiec
  • Stanisław Roszak – polski historyk, dydaktyk historii
  • Szczepan Roszak – polski inżynier chemik i matematyk

Wikipedia


roszarnia

1. zakład przerabiający len
2. system urządzeń do roszenia roślin


SJP.pl

Roszarnia – oddział zakładu włókienniczego zajmujący się przetwarzaniem słomy lnianej lub konopnej na włókna. Oddział roszarni składa się z działów:

  • magazynu słomy lnianej – przechowywanie zapasu słomy lnianej
  • odziarniarni – oddzielanie nasion od słomy, segregowanie nasion, przygotowanie słomy do roszenia
  • roszarni właściwej – roszenie (moczenie) słomy w celu rozpuszczenia i wypłukania klejów roślinnych (pektyn) łączących łodygę z otaczającym ją włóknem. Zabieg ten ułatwia późniejsze oddzielenie włókna od części zdrewniałej łodyg
  • suszarni – suszenie słomy po procesie moczenia (roszenia)
  • magazyn słomy roszonej – opcjonalnie. Głównym celem magazynowania słomy na tym etapie jest tzw. klimatyzowanie, czyli wyrównanie wilgotności słomy do wilgotności otoczenia. W niektórych roszarniach etap ten jest pomijany, powoduje to jednak większe straty włókna w następnym procesie.
  • działu przeróbki mechanicznej – łamanie zdrewniałych łodyg słomy (międlenie), usuwanie paździerzy (trzepanie), rozdzielanie włókien długich od krótkich
  • działu kontroli jakości – kontrola jakości i klasyfikacja włókna
  • magazyn półproduktów i włókna
  • działu mechanicznego – zaplecze roszarni z magazynem części zamiennych zapewniające utrzymanie właściwego stanu technicznego maszyn i urządzeń.

Wikipedia


roszarnictwo

dział włókiennictwa zajmujący się wstępną obróbką surowców do produkcji włókien (lnu, konopi)


SJP.pl

Roszenie słomy lnianej – druga, po odziarnianiu, faza obróbki słomy w procesie pozyskiwania włókna z roślin włóknistych (len, konopie). Włókna pozyskiwane z tych roślin określa się mianem włókien łykowych.

Wikipedia


roszarnik

pracownik roszarni


SJP.pl


roszczenie

uprawnienie do żądania od osoby określonego świadczenia lub zaprzestania działań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rościć.

 (1.2) praw. prawo do żądania od określonej osoby określonego świadczenia lub zaniechania działania;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. roszczeniowy

 czas. rościć

 rzecz. roszczeniowość ż.

Wiktionary


roszczeniowiec

osoba domagająca się nadmiernych lub nieuzasadnionych korzyści, świadczeń, praw itp.


SJP.pl


roszczeniowość

cecha kogoś domagającego się czegoś w większym stopniu niż jest to należne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, kto jest roszczeniowy, kto ma dużo roszczeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozwijanie pokory (tj. cechy przeciwstawianej narcyzmowi i roszczeniowości upowszechniającym się w kulturze konsumpcji) podwyższa dobrostan psychiczny i społeczny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszczenie n.

 czas. rościć ndk.

 przym. roszczeniowy

Wiktionary


roszczeniowy

domagający się nadmiernych lub nieuzasadnionych korzyści, świadczeń, praw itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) żądający, wymagający czegoś; zgłaszający żądanie czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W czasach kryzysu Francuzi bardziej niż inni oczekują, że państwo ciężary weźmie na siebie, może dlatego są też bardziej socjalistyczni niż inne społeczeństwa, zdają się na pomoc, są roszczeniowi i antywolnorynkowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʃt͡ʃɛ̃ˈɲɔvɨ, AS: roščẽńovy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rościć

 rzecz. roszczenie n., roszczeniowość ż.

 przysł. roszczeniowo

Wiktionary


roszczyce

Roszczyce (kaszb. Roszczëce lub też Rószczëce, niem.: Roschütz) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Wicko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


roszczyk

nazwisko


SJP.pl


roszecko-wodziecki

Roszki-Wodźki


SJP.pl

Patrz:

Roszki-Wodźki

roszelski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z La Rochelle (Roszellą)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od 1551 głównym propagatorem i organizatorem kościoła kalwińskiego w Niderlandach był Guy de Brès, który w 1562 r. opracował wyznanie wiary na wzór roszelskiego.

 (1.1) Pierwszym zaś z magnatów, który zorientował się w sytuacji, był admirał de Coligny, który związał się odtąd z władzami roszelskimi i stał sięrzecznikiem ich polityki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. La Rochelle, Roszella ż.

Wiktionary


roszki

Roszki (niem. Roschki) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn.

Jest siedzibą największego w gminie sołectwa Roszki, obejmującego oprócz wsi Roszki 13 przysiółków: Bór, Brzezinka, Dąbrowa, Jastrzębiec, Jelonek, Miłowiec, Odrodzenie, Rozdrażewek, Ryczków, Sokołówka, Stare Budy, Stary Las oraz Teresiny.

Wikipedia


roszki-wodźki

wieś w województwie podlaskim, w powiecie białostockim


SJP.pl

Roszki-Wodźki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Łapy.

Wieś razem z polami zajmuje obszar 428 ha.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wikipedia


roszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


roszków

2 miejscowości w Polsce:

  • Roszków – wieś w woj. śląskim, w pow. raciborskim, w gminie Krzyżanowice
  • Roszków – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jarocin

Zobacz też: Roszkowo

Wikipedia


roszkowice

W Polsce
  • Roszkowice – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Bogdaniec
  • Roszkowice – wieś w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Lubsza
  • Roszkowice – wieś w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Byczyna
  • Roszkowice – wieś w woj. opolskim, w pow. opolskim, w gminie Niemodlin
  • Roszkowice – kolonia w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Krzęcin

Wikipedia


roszkówko

W Polsce
  • Roszkówko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jarocin
  • Roszkówko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Miejska Górka
  • Roszkówko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Skoki
  • Roszkówko – nieczynny przystanek kolejowy w Roszkówku
Zobacz też
  • Roszkowo, Roszków

Wikipedia


roszkowski

nazwisko


SJP.pl

Roszkowski (forma żeńska: Roszkowska; liczba mnoga: Roszkowscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 5645 osób. W dniu 30 stycznia 2023 roku w rejestrze PESEL figurowało 3066 mężczyzn o nazwisku Roszkowski i 3177 kobiet o nazwisku Roszkowska. Ponadto 36 kobiet nosiło to nazwisko w formie męskiej (Roszkowski), a 63 osoby używały podwójnego nazwiska, w którym "Roszkowski" to pierwszy lub drugi człon.

Wikipedia


roszować

wykonywać roszadę


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zroszować)

 (1.1) szach. wykonywać roszadę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Król może roszować tylko wtedy, kiedy pierwotnie stał na linii e, a wieża na linii a lub h.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈʂɔ.vat͡ɕ, AS: roszować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszada ż.

Wiktionary


roszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roszować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszada ż.

Wiktionary


roszponka

roślina zielna z rodziny kozłkowatych, o jadalnych liściach; roszpunka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. roślina o wysokiej łodydze, niebieskich kwiatach i liściach o łopatkowym kształcie tworzących rozetę; wykorzystywana jako warzywo;

Wiktionary

Roszpunka, roszponka (Valerianella Miller) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae. Obejmuje ok. 64, 65 do 77 gatunków. Rośliny te występują w Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce. W Polsce rośnie 7 gatunków – wszystkie jako rośliny introdukowane, z czego cztery są już zadomowione, a trzy są tylko przejściowo dziczejące. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają najczęściej suche tereny skaliste, częste są także w krajobrazie rolniczym, na polach, i w na siedliskach ruderalnych (np. na starych murach).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnich latach wzrost produkcji roszponki we Francji i Niemczech jest bardzo dynamiczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔʃˈpɔ̃nka, AS: rošpõnka

Wiktionary


roszponkowy

roszponka


SJP.pl

Patrz:

roszponka

roszpunka

roślina zielna z rodziny kozłkowatych, o jadalnych liściach; roszponka


SJP.pl

Roszpunka, roszponka (Valerianella Miller) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae. Obejmuje ok. 64, 65 do 77 gatunków. Rośliny te występują w Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce. W Polsce rośnie 7 gatunków – wszystkie jako rośliny introdukowane, z czego cztery są już zadomowione, a trzy są tylko przejściowo dziczejące. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają najczęściej suche tereny skaliste, częste są także w krajobrazie rolniczym, na polach, i w na siedliskach ruderalnych (np. na starych murach).

Wikipedia


roszurzać

czasownik

 (1.1) stpol. drażnić

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈʃuʒat͡ɕ, AS: rošužać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roszurzanie n.

Wiktionary


roszurzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roszurzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roszurzać ndk.

Wiktionary


roszyk

nazwisko


SJP.pl


rosłaniec

nazwisko


SJP.pl


rosław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w obwodzie smoleńskim Federacji Rosyjskiej;

Wiktionary

Rosław – słowiańskie imię męskie, będące formą skróconą imienia Rościsław lub Rodsław.

Forma żeńska: Rosława

Rosław imieniny obchodzi 17 stycznia.

Znani ludzie noszący imię Rosław:

  • Rosław Szaybo – polski plakacista

Zobacz też:

  • Rosławowice

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rosławski

Wiktionary


rosława

imię żeńskie


SJP.pl

Rosława – staropolskie imię żeńskie, będące formą skróconą imienia Rościsława lub nienotowanego w danych źródłach w formie pełnej imienia Rodsława.

Forma męska: Rosław

Rosława imieniny obchodzi 17 stycznia i 7 października.

Wikipedia


rosławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rosławy lub z nią związany


SJP.pl


rosławostwo

Rosław z małżonką; Rosławowie


SJP.pl


rosławowie

Rosław z małżonką; Rosławostwo


SJP.pl


rosławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rosława lub z nim związany


SJP.pl


rosławski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rosławiem, dotyczący Rosławia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rosław mrz.

Wiktionary


rosłon

nazwisko


SJP.pl


rosłość

rosły (dawniej)


SJP.pl


rosły

wysoki, dobrze zbudowany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) słusznej budowy i wzrostu

forma czasownika.

 (2.1) 3 os. lm. nmos. zob. rosnąć.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za karłem wszedł rosły ork, trzymając w ręce maczugę.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rosnąć ndk., urosnąć dk.

 rzecz. rośl ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okazały, postawny

Wiktionary


rota

1. tekst przysięgi, przyrzeczenia;
2. dawna polska jednostka piechoty zaciężnej licząca do trzystu żołnierzy;
3. średniowieczny instrument strunowy będący prototypem skrzypiec;
4. dawniej: tortura polegająca na wplataniu skazanego w koło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tekst przysięgi;

 (1.2) wojsk. daw. oddział wojsk lądowych;

 (1.3) wojsk. daw. rząd żołnierzy

 (1.4) para strażaków lub ratowników;

 (1.5) rodzaj tortur polegający na wpleceniu skazańca w koło

 (1.6) koło używane w rocie (1.5)

 (1.7) muz. średniowieczny instrument strunowy, od którego wywodzą się skrzypce

 (1.8) jeden z typów pieczęci papieskiej

Wiktionary

  • rota – tekst przysięgi lub rodzaj utworu literackiego
  • Rota – wiersz Marii Konopnickiej
  • rota – oddział wojskowy
  • Rota – baza amerykańskiej marynarki wojennej
  • rota – oddział straży pożarnej
  • Rota – nazwa kilku organizacji konspiracyjnych podczas okupacji niemieckiej na Pomorzu
  • Rota – czasopismo radomskiego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ksiądz stanąwszy na stopniach ganku podniósł wysoko srebrzysty krzyż i przy blaskach zórz jął odczytywać rotę przysięgi.

 (1.2) Rotmistrz obowiązywał się królowi na warunkach ściśle określonych co do czasu, żołdu, sposobu wynagrodzenia szkód i t. d. wystawić rotę czyli partję jazdy, zwykle ze 100 do 300 koni złożoną.

 (1.2-3) Od czasu urządzenia w XVII w. piechoty na wzór cudzoziemski i nazwania jej rzędów „rotami,” (1.3) zaczęto roty (1.2) jazdy nazywać stale chorągwiami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔta, AS: rota

Wiktionary


rotacja

ruch wokół własnej osi; ruch obrotowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ruch obrotowy, obrót

 (1.2) pot. zmiana, zastępowanie rzeczy lub ludzi

 (1.3) poligr. drukowanie za pomocą maszyny rotacyjnej

 (1.4) roln. cykl płodozmianu

 (1.5) sport. skręt górnej części tułowia narciarza

Wiktionary

Rotacja lub wirowość – operator różniczkowy w teorii pola, który działając na pole wektorowe tworzy pole wektorowe wskazujące wirowanie (gęstość cyrkulacji) pola wyjściowego. Oznaczana jest przez \operatorname {rot} lub \operatorname {curl} (z ang. rotacja), czasami również zapisywana jako dF..

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Czy zawsze rotacja stanowisk w firmie staje się sposobem na przekwalifikowanie pracowników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈtat͡sʲja, AS: rotacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotowanie n., rotor mrz.

 czas. rotować ndk.

 przym. rotacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirowanie

 (1.2) obieg

Wiktionary


rotacyjność

rotacyjny


SJP.pl

Patrz:

rotacyjny

rotacyjny

obrotowy; wirujący


SJP.pl


rotacyzm

zjawisko fonetyczne polegające na przejściu s w r w pozycji między samogłoskami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zjawisko fonetyczne, polegające na zmianie jakiejś głoski w głoskę „r”

 (1.2) wada wymowy, polegająca na nieprawidłowym wymawianiu głoski „r”

Wiktionary

Rotacyzm (od gr. rho, „litera R”) – zjawisko fonetyczne, polegające na przejściu określonej głoski w określonej pozycji w głoskę [r]. Miało ono miejsce w historii wielu języków.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ro n.

 przym. rotyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reranie

Wiktionary


rotacznica

roślina z rodziny złożonych, hodowana jako roślina ozdobna


SJP.pl


rotaksan

związek chemiczny, którego cząsteczki stanowią układ dwóch niepowiązanych chemicznie indywiduów chemicznych


SJP.pl

Rotaksany – klasa związków chemicznych, których cząsteczki stanowią układ dwóch niepowiązanych chemicznie indywiduów chemicznych, przy czym jeden z nich ma strukturę liniową i stanowi oś rotaksanu, drugi zaś cykliczną (jest makrocyklem). Element liniowy posiada na obu końcach rozbudowane sterycznie (przestrzennie) grupy funkcyjne, zwane stoperami, które uniemożliwiają drugiemu elementowi rotaksanu, czyli makrocyklowi wydostanie się poza oś. Oś i makrocykl rotaksanu są zatem związane mechanicznie, co określa się mianem wiązania mechanicznego lub częściej wiązania topologicznego. Rotaksan, którego oś nie jest zakończona stoperami nazywany jest pseudorotaksanem.

Wikipedia


rotalit

szklana, okrągła kształtka zabetonowana w strop żelbetowy, umożliwiająca przenikanie światła


SJP.pl


rotametr

przyrząd przeznaczony do pomiaru natężenia przepływu płynów; przepływomierz pływakowy


SJP.pl

Rotametr – przepływomierz pływakowy o zmiennym przekroju służący do pomiaru natężenia przepływu płynów. Po raz pierwszy urządzenia tego typu zostały opatentowane przez niemieckiego producenta Rota, obecnie Rota-Yokogawa, stąd nazwa rotametr (ang. rotameter).

Wikipedia


rotametryczny

rotametr


SJP.pl

Patrz:

rotametr

rotang

roślina z rodziny palm, używana głównie w plecionkarstwie; palma rotangowa, rattan, ratan


SJP.pl

Rotang, rattan (malajski rotan) – ogólne określenie wielu gatunków palm pnących z rodziny arekowatych, spotykanych w lasach tropikalnych Azji Południowo-Wschodniej, a także pozyskiwanego z nich surowca, wykorzystywanego głównie w plecionkarstwie.

Wikipedia


rotangowiec

gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych; garlica szarogłowa


SJP.pl

Rotangowiec, garlica szarogłowa (Cryptophaps poecilorrhoa) – gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Cryptophaps. Gatunek bardzo słabo poznany. Wielkością przypomina grzywacza. Zamieszkuje lasy tropikalne Indonezji. Żywi się prawdopodobnie nasionami palm. Nie jest gatunkiem zagrożonym. Nie wyróżnia się podgatunków.

Wikipedia


rotangowy

palma rotangowa - roślina z rodziny palm, używana głównie w plecionkarstwie; rotang, rattan, ratan


SJP.pl


rotanina

ciecz o ostrym zapachu kwasu octowego lub mrówkowego, garbnik syntetyczny stosowany w przemyśle garbarskim i zastępujący garbniki roślinne


SJP.pl


rotarianin

członek Rotary Club, stowarzyszenia należącego do międzynarodowej organizacji Rotary International, świadczącej pomoc humanitarną i promującej standardy etyczne


SJP.pl

Rotarianin – dwumiesięcznik poświęcony tematyce społecznej i kulturalnej związanej z działalnością międzynarodowej organizacji charytatywnej Rotary International, czasopismo rotariańskie dystryktu RI 2230 (Białoruś, Polska, Ukraina), wydawane do 2016.

Wikipedia


rotarianka

rotarianin


SJP.pl

Patrz:

rotarianin

rotariański

rotarianin


SJP.pl

Patrz:

rotarianin

rotator

obracający się układ fizyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. ciało obracające się w stałej odległości od określonego punktu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== rotator (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Twistedmeta1-rotator.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) element obrotowy, element wirujący

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈtatɔr, AS: rotator

Wiktionary


rotawirus

wirus zaliczany do rodziny reowirusów, będący najczęstszą przyczyną rozwolnienia wśród dzieci i niemowląt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) med. wirus z rodziny reowirusów, będący najczęstszą przyczyną biegunki wśród niemowląt i dzieci;

Wiktionary

Rotawirusy (łac. rota „koło”) – grupa wirusów należących do rodziny reowirusów (Reoviridae), będącą najczęstszą przyczyną biegunki wśród niemowląt i dzieci. Prawie każde dziecko na świecie w wieku 5 lat przeszło co najmniej jedną infekcję spowodowaną przez rotawirusy. Ludzki organizm wytwarza odporność po każdej infekcji wywołanej tą grupą wirusów, dlatego zakażenia rotawirusowe są rzadkie u dorosłych. Wyróżnia się dziewięć głównych grup tego wirusa: A, B, C, D, F, G, H, I i J, z czego trzy (A, B i C) są zakaźne dla ludzi. Rotawirus z grupy A jest najbardziej powszechny i wywołuje 90% wszystkich infekcji rotawirusowych u ludzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Parę tygodni po szczepionce zaczął mieć straszne biegunki i podejrzenie zarażenia rotawirusem.

Wiktionary


rotawirusowy

rotawirus


SJP.pl

Patrz:

rotawirus

rotel

jednostka masy w teorii kwantów, rzadko stosowana


SJP.pl


rotfl

skrót od: Rolling On The Floor Laughing - tarzam się ze śmiechu po podłodze; ROTFL, LOL (lol), LMAO (lmao)


SJP.pl

Slang internetowy – slang tworzony i wykorzystywany przez użytkowników Internetu. Ułatwia i przyspiesza komunikację poprzez zmniejszanie liczby pisanych znaków.

W slangu internetowym stosuje się akronimy wyrażeń, przede wszystkim pochodzące z języka angielskiego (np. ASAPas soon as possible – tak szybko jak możliwe; LOLlaughing out loud – śmieję się na głos; IMHOin my humble opinion – moim skromnym zdaniem), emotikony, pisownię fonetyczną (np. CU/CYA – ang. see you – do zobaczenia), pseudoznaczniki języka HTML bądź BBCode (np. <ironia>...</ironia>), składnię języków programowania (głównie języka C) oraz hack-mowę (ang. leetspeak).

Wikipedia


roth

Niemcy:

  • Roth – dzielnica Gelnhausen
  • Roth – dzielnica Gerolstein
  • Roth – powiat w kraju związkowym Bawaria
  • Roth – miasto w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Roth
  • Roth – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Altenkirchen
  • Roth – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Bad Kreuznach
  • Roth – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Rhein-Hunsrück
  • Roth – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Rhein-Lahn
  • Roth an der Our – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Eifel Bitburg-Prüm
  • Roth bei Prüm – gmina w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Eifel Bitburg-Prüm
  • Roth – rzeka, dopływ Dunaju
  • Roth – rzeka, dopływ Rednitz
  • Roth – rzeka, dopływ Zusam

Wikipedia


rotherham

[czytaj: ROderem] miasto w Anglii


SJP.pl

Rotherham – miasto w Wielkiej Brytanii w Anglii; w hrabstwie South Yorkshire, w dystrykcie metropolitalnym Rotherham; położone nad ujściem rzeki Rother do rzeki Don, pomiędzy miastami Sheffield a Doncaster. W 2021 roku miasto liczyło 71 535 mieszkańców.

Wikipedia


rothschild

[czytaj: rotszild] nazwisko


SJP.pl

Rothschildowie, Rotszyldowie (niem. Rothschild) – żydowska rodzina bankierska, wywodząca się z Frankfurtu nad Menem.Fortuna Rotszyldów (1,8 mln funtów w 1812 r. i 34,3 mln funtów w 1875 r.) wiązała się z wojnami napoleońskimi, udzielaniem pożyczek władcom i ze spekulacjami. Kredyty Rotszyldów zasilały budżety państw, niemieckich wolnych miast, finanse przedsiębiorstw produkcyjnych i towarzystw kolejowych.

Wikipedia


rothschildowie

[czytaj: rotszilDOwie] rodzina bankierska


SJP.pl

Rothschildowie, Rotszyldowie (niem. Rothschild) – żydowska rodzina bankierska, wywodząca się z Frankfurtu nad Menem.Fortuna Rotszyldów (1,8 mln funtów w 1812 r. i 34,3 mln funtów w 1875 r.) wiązała się z wojnami napoleońskimi, udzielaniem pożyczek władcom i ze spekulacjami. Kredyty Rotszyldów zasilały budżety państw, niemieckich wolnych miast, finanse przedsiębiorstw produkcyjnych i towarzystw kolejowych.

Wikipedia


rotki

Rotki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego, a od roku 1998 znajduje się na obszarze województwa podlaskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Rocha w Miłkowicach-Maćkach.

Wikipedia


rotkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Rotkiewicz, Rotkowicz:

  • Andrzej Rotkiewicz (1931–2016) – matematyk
  • Jan Rotkiewicz (1898–1962) – generał dywizji Ludowego Wojska Polskiego i działacz sportowy
  • Marcin Rotkiewicz – polski dziennikarz naukowy
  • Ryszard Rotkiewicz (* 1938) – polityk PZPR i działacz samorządowy
  • Wilhelm Rotkiewicz (1906–1983) – polski inżynier, konstruktor radiowy
  • Mark(us) Rot(h)kowicz(tz) (1903–1970) – malarz amerykański pochodzenia łotewskiego (zob. Mark Rothko)

Wikipedia


rotmanka

Rotmanka (do 31 grudnia 2002 Rotmanki, niem. Rottmannsdorf, kaszb. Ròtmankô) – osada, siedziba sołectwa w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański.

W Rotmance mieści się Zespół Szkół im. Karola Wojtyły (Nazwa została nadana dnia 10 listopada 2005 w obecności arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego), Przedszkole niepubliczne "Wesoła Nutka", Przedszkole niepubliczne "Słoneczny Domek Małego Odkrywcy", kościół pw. św. Faustyny Kowalskiej, dom spokojnej starości, sklepy i inne zakłady pracy. Miejscowość posiada połączenia autobusowe z Gdańskiem, Pruszczem Gdańskim, Straszynem oraz Kolbudami liniami 132, 823, 837, 838.

Wikipedia


rotmistrz

1. stopień oficerski w kawalerii z pierwszej połowy XX wieku;
2. oficer mający ten stopień;
3. dawniej: dowódca roty piechoty, chorągwi jazdy lub szwadronu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. stopień oficerski w kawalerii, będący odpowiednikiem rangi kapitana;

 (1.2) wojsk. oficer mający stopień rotmistrza (1.1)

 (1.3) hist. wojsk. dowódca roty piechoty, chorągwi jazdy lub szwadronu

Wiktionary

Rotmistrz – polski stopień wojskowy w kawalerii odpowiadający kapitanowi i nazwa dowódcy szwadronu. W dawnym wojsku dowódca roty albo chorągwi.

Nazwa powstała z połączenia określenia „mistrz" (w znaczeniu zwierzchnik, dowódca) i „rota” (oddział wojska), oznaczająca dosłownie „zwierzchnika roty”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stopień rotmistrza jest odpowiednikiem kapitana.

 (1.2) Po rotmistrzu Witoldzie Pileckim, bohaterze Oświęcimia, zacierano wszelkie ślady na ziemi i w polskiej historii.

 (1.2) Na Starem Mieście koło Pijarów, / Gdzie hymny Bogu lud wierny śpiewa, / Mieszka inwalid spod trzech sztandarów: / Ułański rotmistrz Jacek Cholewa.

 (1.3) Dla rotmistrza, dowódcy szwadronu, wybrał sierżant kwaterę w nowej, najparadniejszej w całej wsi chacie Hnata.

 (1.3) I posłał do niego rotmistrza pięćdziesiątnika i pięćdziesiąt, którzy byli pod nim: który poszedł do niego, i siedzącemu na wierzchu góry, rzekł: Człowiecze Boży, król rozkazał, abyś zszedł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔtmʲisṭʃ, AS: rotmʹisṭš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotmistrzostwo n., rotmistrzowa ż., podrotmistrz mos.

 czas. rotmistrzować ndk.

 przym. rotmistrzowski

 skr. rtm.

Wiktionary


rotmistrzostwo

stopień, ranga, stanowisko rotmistrza


SJP.pl


rotmistrzowa

małżonka rotmistrza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żona rotmistrza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poznałem panią rotmistrzową na balu dobroczynnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotmistrz mos.

 przym. rotmistrzowski

Wiktionary


rotmistrzowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rotmistrzem, dotyczący rotmistrza

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do rotmistrza, będący jego własnością

przymiotnik jakościowy

 (3.1) taki jak u rotmistrza, charakterystyczny dla rotmistrza

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Rwały się w powietrzu przekleństwa, krzyki przerażenia, słowa komendy, zgrzyt i jęk piszczałek rotmistrzowskich, kwilenie koni, rażonych kulami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotmistrz mos., rotmistrzowa ż.

Wiktionary


rotmistrzyni

żołnierka w stopniu rotmistrza


SJP.pl


rotnicki

nazwisko


SJP.pl


roto

człowiek należący do najbiedniejszych warstw w krajach hispanoamerykańskich, zwłaszcza w Chile


SJP.pl

Roto – osada na Wyspach Cooka. Znajduje się na wyspie Pukapuka. W 2006 roku Roto liczyła 71 mieszkańców. Przemysł spożywczy, ośrodek turystyczny.

Wikipedia


rotograwiura

przemysłowa odmiana druku wklęsłego


SJP.pl

Wikipedia


rotokas

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język z grupy wschodniopapuaskiej używany na wyspie Bougainville;

Wiktionary

Język rotokas – język z postulowanej grupy wschodniopapuaskiej, używany przez blisko 12 tys. ludzi (2000) na wyspie Bougainville’a. Należy do rodziny języków północnej Bougainville.

Jego cechą charakterystyczną jest skrajnie uproszczony system fonetyczny, zawierający łącznie:

  • 6 spółgłosek: /p t-s k Β R g/, gdzie:
    • B to spółgłoska dźwięczna, szczelinowa, dwuwargowa;
    • R to sonant „uderzeniowy” polegający na jednorazowym kontakcie języka z podniebieniem, taki jak w japońskim, a inny niż ‘r’ w polskim;
  • 5 lub 10 samogłosek: /a e i o u/; rozbieżność rachuby wynika stąd, że nie wiadomo, czy samogłoski długie są oddzielnymi fonemami czy alofonami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Alfabet w języku rotokas liczy zaledwie dwanaście liter.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. roo

Wiktionary


rotomageński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rotomagiem, dotyczący Rotomagu (współcz. Rouen)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rotomag mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. rueński

Wiktionary


rotomat

urządzenie do przechowywania zegarka z automatycznym mechanizmem kontrolującym pracę sprężyny napędowej zegarka; nakręcacz, nakręcarka


SJP.pl

Rotomat – zasilane z baterii lub sieci elektrycznej urządzenie do przechowywania zegarków z automatycznym naciągiem oraz do ich nakręcania. Rotomaty stosowane są, gdy właściciel zegarka automatycznego nie nosi czasomierza ze sobą, bądź też, jeśli posiada on co najmniej dwa zegarki z automatycznym naciągiem. Jest to szczególnie przydatne, gdy zegarek wyposażony jest w komplikacje – na przykład kalendarz, czy wskazanie faz Księżyca.

Wikipedia


rotor

inaczej: wirnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. ruchoma część maszyny lub urządzenia wykonująca ruch obrotowy, wirnik

 (1.2) techn. cylindryczny piec obrotowy służący do otrzymywania stali z ciekłej surówki wysokofosforowej

 (1.3) meteorol. obszar o silnej turbulencji powietrza, powstający pod falą wiatru halnego po zawietrznej stronie pasma górskiego

Wiktionary

  • rotor (mechanika), prawidłowo wirnik, część wirująca urządzenia lub maszyny
  • rotor (meteorologia)
  • rotor Programming
  • rotor Flettnera – alternatywny wiatrowy napęd dla statków
  • Rotor (zespół muzyczny) – węgierska grupa muzyczna

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔtɔr, AS: rotor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotacja ż., rotowanie n.

 czas. rotować ndk.

 przym. rotorowy, rotacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wirnik

Wiktionary


rotorowy

przymiotnik od: rotor


SJP.pl


rototrol

rodzaj maszyny elektrycznej stosowanej do wzmacniania sygnałów elektrycznych


SJP.pl


rotować

1. wprowadzać w ruch obrotowy wokół własnej osi;
2. obracać się wokół własnej osi; wirować, kręcić się;
3. zwalniać z zajmowanego stanowiska na wyższej uczelni z powodu nieuzyskania wymaganego stopnia naukowego


SJP.pl


rotowany

osoba zwolniona z zajmowanego stanowiska na wyższej uczelni z powodu nieuzyskania wymaganego stopnia naukowego


SJP.pl


rotowy

rota (jednostka piechoty), np. rotowy ogień


SJP.pl


rotschild

[czytaj: ROTszylt] nazwisko


SJP.pl

Rothschildowie, Rotszyldowie (niem. Rothschild) – żydowska rodzina bankierska, wywodząca się z Frankfurtu nad Menem.Fortuna Rotszyldów (1,8 mln funtów w 1812 r. i 34,3 mln funtów w 1875 r.) wiązała się z wojnami napoleońskimi, udzielaniem pożyczek władcom i ze spekulacjami. Kredyty Rotszyldów zasilały budżety państw, niemieckich wolnych miast, finanse przedsiębiorstw produkcyjnych i towarzystw kolejowych.

Wikipedia


rottenberg

Rottenberg – pierwszy minialbum Małpy, Mielzky’ego oraz zespołu The Returners.

Osoby noszące nazwisko Rottenberg
  • Anda Rottenberg (ur. 1944) – polska historyk sztuki
  • Ludwig Rottenberg (1865–1932) – austriacki kompozytor i dyrygent
  • Silke Rottenberg (ur. 1972) – niemiecka piłkarka

Wikipedia


rotterdam

[czytaj: ROterdam] miasto w Holandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa;

Wiktionary

Rotterdam – miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa, stanowi południową część Randstadu, szóstego największego obszaru metropolitalnego w Europie, który zamieszkuje ok. 6,7 miliona ludzi.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rotterdamczyk mos., rotterdamka ż.

 przym. rotterdamski

Wiktionary


rotterdamczyk

[czytaj: roterdamczyk] mieszkaniec Rotterdamu, miasta w Holandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Rotterdamu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rafale, czyżbyś miał coś przeciwko rotterdamczykom?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rotterdam mrz.

:: fż. rotterdamka ż.

 przym. rotterdamski

Wiktionary


rotterdamka

[czytaj: roterdamka] mieszkanka Rotterdamu (miasta w Holandii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Rotterdamu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rotterdam mrz.

:: fm. rotterdamczyk mos.

 przym. rotterdamski

Wiktionary


rotterdamski

przymiotnik od: Rotterdam


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Rotterdamem, dotyczący Rotterdamu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rotterdam mrz., rotterdamczyk mos., rotterdamka ż.

Wiktionary


rottweiler

[czytaj: rotwajler] rasa psa obronnego o krępej, muskularnej budowie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kynol. rasa gładkowłosych psów o silnym ciele wywodząca się z Germanii;

Wiktionary

Rottweiler – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie mastifa (typ dogowaty). Zgodnie z klasyfikacją FCI (FCI gr.2, sekcja 2.1, standard 147) należy do grupy psów pracujących.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W roku 1910 rottweiler został oficjalnie uznany za psa policyjnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rottweilerka

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rottweilerka

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Rottweiler.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Rasy psów

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Rottweiler

* arabski: (1.1) روت فايلر

* bułgarski: (1.1) ротвайлер

* francuski: (1.1) rottweiler

* islandzki: (1.1) rottweiler

* japoński: (1.1) ロットワイラー

* perski: (1.1) روت‌ویلر

* szwedzki: (1.1) rottweiler w.

* ukraiński: (1.1) ротве́йлер m.

źródła.

== rottweiler (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kynol. rottweiler

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rotuma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Spokojnym, stanowiąca dependencję Fidżi;

Wiktionary

Rotuma – wyspa pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Spokojnym, należy do Fidżi. Powierzchnia wynosi 44 km² (z przybrzeżnymi wysepkami 47 km²). Ma dwa tysiące mieszkańców (2007), są to głównie Polinezyjczycy.

Odkryta w 1791 przez brytyjski statek Pandora podczas poszukiwań zbuntowanych marynarzy ze statku HMS Bounty. W 1842 zamieszkali tutaj weslejanie, a pięć lat później maryści. Wkrótce nawiązały się walki pomiędzy tymi dwiema grupami. W 1881 wyspa została włączona do Wielkiej Brytanii, a kiedy Fidżi odzyskało niepodległość, stała się jego prowincją.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rotumański mrz.

 przym. rotumański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* szwedzki: (1.1) Rotuma

źródła.

== Rotuma (język szwedzki.) ==

thumb|Rotuma (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Rotuma

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈtũma, AS: rotũma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotumański mrz.

 przym. rotumański

Wiktionary


rotunda

1. budowla założona na planie koła;
2. reprezentacyjna okrągła sala, typowa dla pałaców baroku i klasycyzmu;
3. dawny, długi płaszcz damski;
4. krój pisma drukarskiego o zaokrąglonym kształcie liter


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. budowla wzniesiona na planie koła;

 (1.2) hist. modny w XIX wieku płaszcz damski, skrojony na planie koła, posiadający pionowe rozcięcia na ręce i zapinany na małe guziki

 (1.3) archit. charakterystyczna dla barokowych i klasycystycznych pałaców okrągła sala reprezentacyjna

 (1.4) druk. krój czcionki drukarskiej, mający zaokrąglone litery, odmiana pisma gotyckiego;

Wiktionary

Rotunda (łac. rotundus - okrągły) – budowla w układzie centralnym, wzniesiona na planie koła. Składa się z jednego pomieszczenia przykrytego często kopułą, czasem z dobudowanymi apsydami. Rotunda może stanowić budynek zamknięty, czasem okolony kolumnadą (tolos). Budowle tego typu znane są od starożytności.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔˈtũnda, AS: rotũnda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rotundowy

Wiktionary


rotundka

zdrobnienie od: rotunda


SJP.pl


roturier

[czytaj: roturJE] człowiek spoza stanu szlacheckiego; plebejusz, nieszlachcic


SJP.pl


rotuła

dawny poemat o charakterze pieśniowo-elegijnym, o tematyce religijnej lub moralistyczno-dydaktycznej


SJP.pl


roty

1. tekst przysięgi, przyrzeczenia;
2. dawna polska jednostka piechoty zaciężnej licząca do trzystu żołnierzy;
3. średniowieczny instrument strunowy będący prototypem skrzypiec;
4. dawniej: tortura polegająca na wplataniu skazanego w koło


SJP.pl

Roty (ukr. Роти) – osiedle na Ukrainie, w obwodzie donieckim, w rejonie bachmuckim. W 2001 liczyło 82 mieszkańców.

Wikipedia


rotyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. cechujący się wymawianiem głoski IPA4|r.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ro n., rho n., rotyczność ż., rotyzowanie n., rotyzacja ż., rotacyzm m.

 czas. rotyzować ndk.

 przym. nierotyczny

Wiktionary


rouault

[czytaj: ruO] nazwisko


SJP.pl


roubaix

[czytaj: ruBE] miasto we Francji


SJP.pl

Roubaix (wymowa [ʀuˈbɛ]; niderl. Robaais) – gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Nord, na granicy z Belgią, dalekie przedmieście Lille połączone z metropolią szybką koleją podmiejską i linią tramwajową.

Wikipedia


rouen

[czytaj: ruĄ] miasto we Francji


SJP.pl

Rouen (wymowa [ʁwɑ̃]) – miasto i gmina w północnej Francji, w regionie Normandia, w departamencie Sekwana Nadmorska, położone nad Sekwaną.

Wikipedia


rougemont

Francja:

  • Rougemont – gmina w regionie Burgundia
  • Rougemont – gmina w regionie Franche-Comté
  • Rougemont-le-Château – gmina

Stany Zjednoczone:

  • Rougemont – jednostka osadnicza w stanie Karolina Północna

Wikipedia


rouget

[czytaj: ruŻE] nazwisko


SJP.pl


rough

[czytaj: raf] szkic reklamy, zwykle narysowany odręcznie


SJP.pl


rourke

Osoby o tym nazwisku:

  • Byron P. Rourke – kanadyjski psycholog
  • Mickey Rourke – amerykański aktor, scenarzysta, reżyser i producent filmowy
  • Rachel Rourke – australijska siatkarka

Wikipedia


rousseau

[czytaj: ruSO] nazwisko francuskie, m.in. Jean Jacques Rousseau (1712-78) - pisarz, filozof, teoretyk muzyki; Henri Rousseau (zwany Celnikiem, Le Douanier; 1844-1910) - malarz; Théodore Rousseau (1812-67) - malarz i grafik; Jean Baptiste Rousseau (1671-1741) - poeta


SJP.pl

  • Henri Rousseau – francuski malarz przełomu XIX i XX wieku
  • Jean-Jacques Rousseau – szwajcarski filozof XVIII wieku
  • Jean-Baptiste Rousseau – francuski poeta i dramaturg epoki baroku
  • Théodore Rousseau – francuski malarz XIX wieku
  • Danielle Rousseau – bohaterka serialu Lost – Zagubieni
  • Kamil Jakub Rousseau - poeta polski ur.01.08.1947 w Częstochowie. Wydane tomiki wierszy: "Niepokorna dusza, czyli layer cake"(ISBN 978-83-931209-0-1) ;"ICH TROJE I..." (ISBN 978-83-931209-1-8); "Appassionata...czyli co mi w duszy gra..." (ISBN 978-83-931209-2-5)

Wikipedia


roussillon

  • Roussillon – kraina historyczna w południowej Francji, obecnie współtworzy region administracyjny Oksytania
  • Roussillon (Vaucluse) – francuska gmina w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże
  • Roussillon (Isère) – francuska gmina w regionie Owernia-Rodan-Alpy
  • Roussillon – regionalna gmina hrabstwa (MRC) w regionie administracyjnym Montérégie prowincji Quebec, w Kanadzie

Wikipedia


roussoizm

[czytaj: russoizm] prąd literacki w piśmiennictwie oświecenia inspirowany twórczością francuskiego filozofa i pisarza Jeana Jacques'a Rousseau


SJP.pl


router

urządzenie lub program zapewniające łączność między różnymi sieciami komputerowymi; ruter


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. urządzenie sieciowe łączące ze sobą użytkowników różnych sieci, pełniące rolę węzła komunikacyjnego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) router bezprzewodowy

synonimy.

 (1.1) ruter, rzad. trasownik

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. inna pisownia: ruter

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) router

* czeski: (1.1) router m., směrovač

* francuski: (1.1) routeur m.

* hiszpański: (1.1) rúter m., enrutador m.

* kaszubski: (1.1) ruter m.

* koreański: (1.1) 라우터

* niemiecki: (1.1) Router m.

* nowogrecki: (1.1) δρομολογητής m.

* słowacki: (1.1) smerovač m.

źródła.

== router (język angielski.) ==

wymowa.

 audioUK|En-uk-router.ogg.

 audioUS|En-us-router.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. router (ruter), trasownik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ruter, rzad. trasownik

Wiktionary


routing

[czytaj: ruting] wyznaczanie trasy dla pakietu danych w sieciach teleinformatycznych; ruting, routowanie, trasowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. wyznaczanie trasy dla pakietu danych w sieci komputerowej, a następnie wysłanie go tą trasą;

Wiktionary

Trasowanie (ang. routing, ruting, rutowanie) – wyznaczanie trasy i wysłanie nią pakietu danych w sieci komputerowej. Urządzenie węzłowe, w którym kształtowany jest ruch sieciowy, nazywane jest routerem – jego rolę może pełnić np. komputer stacjonarny czy oddzielne przeznaczone do tego celu urządzenie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrutʲĩŋk, AS: rutʹĩŋk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trasowanie, ruting, rutowanie

Wiktionary


routować

[czytaj: rutować] środowiskowo: wyznaczać trasę dla pakietu danych w sieciach teleinformatycznych; trasować


SJP.pl


rouz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. raz (pojedyncza realizacja czynności)

liczebnik mnożny

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. raz (jednokrotnie)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|roz, rołz.

Wiktionary


rouza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Róża

Wiktionary


rovaniemi

miasto w Finlandii


SJP.pl

Rovaniemi (lap. Roavenjarga) – miasto w północnej Finlandii, u ujścia rzeki Ounasjoki do Kemi, kilka kilometrów na południe od północnego koła podbiegunowego (współrzędne geograficzne 66°30′N – 25°42′E).

Wikipedia


rover

[czytaj: rołwer lub rower] samochód marki Rover


SJP.pl

Rover – brytyjski producent samochodów osobowych z siedzibą w Birmingham działający w latach 1878–2005.

Początkowo przedsiębiorstwo zajmowało się produkcją rowerów. Opracowało konstrukcję tych pojadów, która stosowana jest do dziś – z łańcuchem napędowym oraz kołami równej wielkości. Polskie słowo „rower” pochodzi od nazwy tej firmy. W języku angielskim nazwa Rover oznacza wędrowca.

Wikipedia


row

[czytaj: row] skrót od: Rybnicki Okręg Węglowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) podłużny dół wykopany w ziemi

 (1.2) wulg. wgłębienie między pośladkami

 (1.3) geol. zob. rów oceaniczny.;

 (1.4) geol. zob. rów tektoniczny.;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pijany kierowca wjechał do przydrożnego rowu.

 (1.2) Pochylił się i było mu widać rów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruf, AS: ruf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. rowek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bruzda pośladkowa

Wiktionary


rowasz

dawne węgierskie pismo runopodobne


SJP.pl

Wikipedia


rowecki

nazwisko


SJP.pl


rowek

mały rów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały rów

 (1.2) techn. podłużne wgłębienie w metalowych przedmiotach

 (1.3) pot. szczelina pomiędzy półdupkami

Wiktionary

Rowek – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Szudziałowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wincentego Ferreriusza i św. Bartłomieja Apostoła w Szudziałowie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔvɛk, AS: rovek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rów m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bruzda, wycięcie, karb, wyżłobienie, żłobek

Wiktionary


rower

1. pojazd mający siodełko i kierownicę, napędzany siłą mięśni nóg za pomocą pedałów;
2. urządzenie do ćwiczeń, imitujące jazdę na rowerze - pojeździe;
3. rower górski - rower do jazdy po wzniesieniach i trudnym terenie; góral;
4. rower wodny - pojazd wodny osadzony na pływakach, napędzany za pomocą pedałów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) transp. jednośladowy pojazd napędzany siłą ludzkich mięśni;

 (1.2) sport. nieruchomy trenażer z pedałami wykonany na wzór roweru (1.1)

 (1.3) sport. rodzaj prostego ćwiczenia gimnastycznego wykonywanego ruchem nóg w pozycji leżącej

Wiktionary

Rower – jedno- lub wielośladowy pojazd kołowy napędzany siłą mięśni poruszających się nim osób za pomocą przekładni mechanicznej, wprawianej w ruch nogami.

Nazywany bywał słowami „koło”, „kołowiec”, „kołownik”, „welocyped” oraz „bicykl”. Według słownika Michała Arcta od bicykla odróżnia go posiadanie kół równej wielkości. W większości nowożytnych języków europejskich jego nazwa przypomina „welocyped”. Obecna polska nazwa pochodzi od przełomowego produktu brytyjskiej firmy Starley & Sutton Company z Coventry, oferowanego od roku 1885 pod handlową nazwą Rover Safety Bicycle, który dzięki zastosowaniu łańcucha umożliwił zmniejszenie rozmiaru przedniego koła i bezpieczniejszą jazdę. Produkt zyskał popularność do tego stopnia, że firma około roku 1899 zmieniła nazwę na The Rover Company Limited. W języku angielskim „rover” to określenie osoby wędrującej bez celu, włóczęgi, łazika, powsinogi, obieżyświata, obecnie stosowane powszechnie w odniesieniu do pojazdów konstruowanych z myślą o eksploracji innych planet.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo lubię jeździć na rowerze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔvɛr, AS: rover

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rowerzysta m., rowerzystka ż., rowerownia ż.

:: zdrobn. rowerek m.

 przym. rowerowy

 czas. rowerować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bicykl; gw-pl|Górny Śląsk. koło, gw-pl|Poznań. kufta, kuwta, koło

Wiktionary


rowerek

1. zdrobnienie od: rower;
2. ćwiczenie gimnastyczne polegające na wykonywaniu w pozycji leżącej kolistych ruchów uniesionymi i zgiętymi w kolanach nogami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: rower

 (1.2) mały rower dziecięcy

 (1.3) pot. przyrząd treningowy do pedałowania w miejscu

 (1.4) sport. ćwiczenie gimnastyczne, polegające na leżeniu na plecyecach i wykonywaniu nogami ruchu jak podczas jazdy na rowerze

 (1.5) środ. sport. w tenisie wynik 6:0, 6:0

Wiktionary

Whitewash lub Rowerek – potoczny termin używany w dziennikarstwie sportowym określający porażkę zawodnika lub drużyny do zera. Termin ten nie jest używany w grach, w których przegranie do zera jest bardzo częste (np. w piłce nożnej bardzo często zdarza się porażka 0:1 czy 0:2).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pieszo do centrum dojdziesz w kwadrans, a rowerkiem w mig.

 (1.2) Dziecko jechało na rowerku, a matka szła z tyłu.

 (1.4) Na zajęciach nauczyciel kazał robić nam rowerek przez 10 (= dziesięć) minut.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈvɛrɛk, AS: roverek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rower m., rowerzysta m., rowerzystka ż., rowerownia ż.

 przym. rowerowy

Wiktionary


rowerga

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. daw. Rouergue

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rowergia

Wiktionary


rowergia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. daw. Rouergue

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rowerga

Wiktionary


rowerkowy

rowerek


SJP.pl

Patrz:

rowerek

rowerosacrum

[czytaj: rowerosakrum] uroczystość poświęcenia rowerów


SJP.pl


rowerostrada

Droga dla rowerów – droga lub część drogi niebędącą jezdnią, oznaczona odpowiednimi pionowymi znakami drogowymi, przeznaczona do ruchu rowerów, hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego oraz osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch i ruchu pieszych, w przypadkach przewidzianych w ustawie.

  • Drogami dla rowerów nie są pasy, ani kontrapasy rowerowe.
  • Ciąg pieszo-rowerowy powinien być określany jako droga dla pieszych i rowerów.
  • Z dróg dla rowerów nie mogą korzystać wózki rowerowe, ani wózki inwalidzkie.

Wikipedia


rowerować

potocznie: jeździć na rowerze


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) pot. jeździć na rowerze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rower mrz., rowerowanie n., rowerzysta mos., rowerzystka ż.

 przym. rowerowy

Wiktionary


rowerówka

potocznie:
1. wycieczka rowerowa;
2. droga rowerowa;
3. wydział rowerowy w fabryce


SJP.pl


rowerownia

miejsce do przechowywania rowerów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wydzielone pomieszczenie przeznaczone na rowery;

Wiktionary

Rowerownia – infrastruktura przeznaczona do parkowania roweru, zwykle długoterminowego; Najczęściej zadaszona przestrzeń z uchwytami na rower, wieszakami rowerowymi lub stojakami rowerowymi lub innymi elementami montowania, czasem boksami; Przestrzeń / pomieszczenie w budynku, które zostały przeznaczone w rowery pracowników lub mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rower m., rowerek m., rowerzysta m., rowerzystka ż.

 przym. rowerowy

Wiktionary


rowerowy

przymiotnik od: rower


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący rowerów, tematycznie związany z rowerami, charakterystyczny dla rowerów, przeznaczony dla rowerów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poszedłem do sklepu rowerowego po nowe koło.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔvɛˈrɔvɨ, AS: roverovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rower m., rowerek m., rowerzysta mos., rowerzystka ż., rowerownia ż.

 czas. rowerować

Wiktionary


roweroza

zbyt częste przemieszczanie się na rowerze


SJP.pl


rowerzysta

osoba jadąca na rowerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba jadąca na rowerze;

Wiktionary

Rowerzysta, rzadziej cyklista – osoba przemieszczająca się za pomocą roweru. W XIX w. w Polsce osoby jeżdżące na rowerach nazywano cyklistami, bicyklistami, kołowcami, kołownikami lub kolarzami. Słowo rowerzysta pojawiło się w okresie międzywojennym, pochodzi od słowa rower, a pośrednio od nazwy brytyjskiej firmy „Rover”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rowerzyści na ścieżce rowerowej głośno narzekali na nieprawidłowo zaparkowane pojazdy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔvɛˈʒɨsta, AS: rovežysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rower m., rowerek m., rowerownia ż.

:: fż. rowerzystka ż.

 czas. rowerować ndk.

 przym. rowerowy, rowerkowy

 przysł. rowerowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyklista

Wiktionary


rowerzystka

rowerzysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która jedzie na rowerze

Wiktionary

Patrz:

rowerzysta

Przykłady

 (1.1) Rowerzystki na ścieżce rowerowej głośno narzekały na nieprawidłowo zaparkowane pojazdy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔvɛˈʒɨstka, AS: rovežystka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rower m., rowerek m., rowerownia ż.

:: fm. rowerzysta m.

 przym. rowerowy

 czas. rowerować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cyklistka

Wiktionary


rowiak

dłuto rzeźbiarskie


SJP.pl


rowicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

kobiety:

  • Halina Rowicka (ur. 1951) – polska aktorka

mężczyźni:

  • Bolesław Rowicki (1899-1940) – kapitan rezerwy Wojska Polskiego
  • Leszek Rowicki (ur. 1955) – polski urzędnik
  • Mariusz Rowicki (ur. 1985) – polski judoka
  • Piotr Rowicki (ur. 1970) – polski piłkarz
  • Piotr Rowicki (ur. 1975) – polski pisarz
  • Witold Rowicki (1914-1989) – polski dyrygent

Wikipedia


rówieński

1. Równe;
2. obwód rówieński - jeden z 24 obwodów Ukrainy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Równem, dotyczący Równego (miasta na zachodniej Ukrainie)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równianin mos., Równe n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. także równieński

Wiktionary


rówieśnictwo

bycie rówieśnikiem


SJP.pl


rówieśniczka

kobieta w tym samym wieku, co jakaś inna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lub dziewczyna w tym samym wieku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W życiu bym nie pomyślała, że Ania jest naszą rówieśniczką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvʲjɛ̇ɕˈɲit͡ʃka, AS: ruvʹi ̯ėśńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rówieśnica ż., rówieśnictwo n.

:: fm. rówieśnik m.

 przym. rówieśniczy, rówieśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) równolatka, rówieśnica

Wiktionary


rówieśnik

człowiek równy drugiemu wiekiem; równolatek, rówieśny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba w tym samym wieku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W życiu bym nie pomyślał, że ten łysy facet jest naszym rówieśnikiem.

 (1.1) Marta i Grzesiek to nasi rówieśnicy, a mają już dorosłe dzieci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈvʲjɛ̇ɕɲik, AS: ruvʹi ̯ėśńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rówieśnictwo n.

:: forma żeńska rówieśnica ż., rówieśniczka ż.

 przym. rówieśniczy, rówieśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) równolatek, jednolatek

Wiktionary


rówieśny

człowiek równy drugiemu wiekiem; równolatek, rówieśnik


SJP.pl


rowiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Rowiński – polski pisarz, wydawca, autor reportaży
  • Jerzy Rowiński – polski dziennikarz muzyczny
  • Tomasz Rowiński – polski historyk idei, publicysta i redaktor
  • Wojciech Rowiński – polski lekarz, chirurg, transplantolog

Wikipedia


rowkarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. rodzaj walcarki do prac blacharsko-dekarskich;

Wiktionary

Rowkarka (lub: żłobiarka) to maszyna, rodzaj walcarki do prac blacharsko-dekarskich, wykonywanych techniką obróbki plastycznej na zimno. Spotykane nazwy żargonowe to: felcarka, zykówka, sickmaszyna (z niem. Sickenmaschine). Inne stosowane nazwy, wzięte od wykonywanych na żłobiarce prac to: wyoblarka, profilarka, falcarka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zakład ślusarski zakupił bardzo drogą rowkarkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔfˈkarka, AS: rofkarka

Wiktionary


rowkować

1. robić w czymś wgłębienia, żłobki, rowki; żłobić, żłobkować, wyżłabiać, ryć;
2. w poligrafii: wyciskać rowki w wytworach papierniczych, w miejscach zginania; bigować


SJP.pl


rowkowanie

1. robić w czymś wgłębienia, żłobki, rowki; żłobić, żłobkować, wyżłabiać, ryć;
2. w poligrafii: wyciskać rowki w wytworach papierniczych, w miejscach zginania; bigować


SJP.pl

  • w poligrafii (inna nazwa): bigowanie
  • rowkowanie (obróbka) – rodzaj obróbki mechanicznej
    wykonywanie rowków, najczęściej przez wygniatanie (obróbka) lub wycinanie (obróbka)

Wikipedia


rowkowaty

przypominający kształtem rowek, podobny do rowka


SJP.pl


rowkowy

rowek


SJP.pl

Patrz:

rowek

rowling

J.K. Rowling, właśc. Joanne Murray, z d. Rowling (ur. 31 lipca 1965 w Chipping Sodbury) – brytyjska pisarka, scenarzystka, producentka filmowa i telewizyjna, filantropka, a wcześniej nauczycielka języka angielskiego. Sławę przyniosła jej seria powieści fantasy Harry Potter, której sprzedaż przekroczyła pół miliarda egzemplarzy.

Wikipedia


równa

czynić równym, gładkim; prostować; wygładzać


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Równa – osada wsi Luboszyce, w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gminie Jemielno
  • Równa – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Błaszki
  • Równa – szczyt w paśmie Połoniny Równej, na Ukrainie

Wikipedia


równać

czynić równym, gładkim; prostować; wygładzać


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) czynić równym, gładkim

 (1.2) wojsk. stawać w prostym szeregu

czasownik zwrotny równać się

 (2.1) być takim samym co do wartości, liczby, ilości itp.

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W tym kraju średnia liczba narodzin równa się średniej liczbie zgonów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvnat͡ɕ, AS: ruvnać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równik m., równanie n., równość ż., równina, ż.

 przym. równy, równiusieńki, równiuteńki, równiutki, równiuśki

 przysł. równo, równie

 czas. wyrównać, wyrównywać, zrównać, zrównywać, porównać, porównywać, przyrównać, przyrównywać, dorównać, dorównywać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prostować, wygładzać

Wiktionary


równacz

1. maszyna do wyrównywania dróg gruntowych; równiacz;
2. dawniej: osoba usuwająca nierówności; wyrównywacz


SJP.pl


równak

spójnik

 (1.1) gw-pl|Poznań, Mazury. jednak

Wiktionary


równanie

czynić równym, gładkim; prostować; wygładzać


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mat. wyrażenie złożone z dwóch lub więcej części połączonych znakiem równości

 (1.2) chem. schematyczny zapis reakcji chemicznej

 (1.3) odczasownikowy od|równać.

Wiktionary

Równanie – forma zdaniowa postaci t_{1}=t_{2}, gdzie t_{1},t_{2} są termami i przynajmniej jeden z nich zawiera pewną zmienną. Równanie jest więc formułą atomową z co najmniej jedną zmienną wolną. Term po lewej stronie znaku równości nazywa się lewą stroną równania, a term po prawej – prawą stroną równania. Szczególnym przypadkiem równania jest forma, w której jeden z termów jest stałą np. 0, czyli gdy jest postaci t_{1}=0.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nadal nie wiem, jakie jest rozwiązanie tego równania.

 (1.1) Każdy uczeń kończący szkołę podstawową powinien umieć rozwiązać równanie 2x + 3 = 11.

 (1.2) Czy to jest równanie tej reakcji?

 (1.3) Równanie w dół sprawia, że najlepsi są niedoceniani, a równanie w górę, że najgorsi nie nadążają.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruvˈnãɲɛ, AS: ruvnãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równość ż., równina ż., równik m.

 czas. równać, wyrównywać, dorównać

 przym. równy

 przysł. równie

Wiktionary


równe

gładka powierzchnia, równy teren


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Ukrainie (polski egzonim)

Wiktionary

Równe (ukr. Рівне / Riwne, jid. ‏ראָװנע‎, Rowne) – miasto w zachodniej części Ukrainy, stolica obwodu rówieńskiego i rejonu rówieńskiego. Liczba mieszkańców w 2025 roku wynosiła 261 002.

Miasto położone nad rzeką Uście. Przez miasto przechodzi główna droga Kijów-Żytomierz-Równe-Dubno-Lwów-Czop; Równe-Łuck-Uściług. Leży na głównej drodze między Warszawą a Kijowem, około 200 km od polskiej granicy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. równianin m., równianka ż.

 przym. rówieński

Wiktionary


równia

1. płaski teren;
2. równia pochyła czyli prosta maszyna służąca do podnoszenia ciężkich przedmiotów


SJP.pl

  • równia pochyła – maszyna prosta
W Polsce
  • Równia – wieś w województwie podkarpackim
  • Równia – niestandaryzowana nazwa części wsi Binarowa w województwie małopolskim
  • Równia (szczyt) – szczyt w Beskidzie Śląskim
  • Równia (ok. 807) – wzniesienie na południowo-wschodnim ramieniu Skrzycznego w Beskidzie Śląskim

Wikipedia


równiacz

1. maszyna do wyrównywania drug gruntowych; równacz;
2. strug z żelaznym ostrzem do wygładzania desek i drewnianych przedmiotów


SJP.pl


równiak

1. rodzaj struga stolarskiego;
2. młot używany w blacharstwie


SJP.pl


równianin

mieszkaniec Równego (miasta na Ukrainie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Równego; osoba z tego miasta.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Równe n.

:: fż. równianka ż.

 przym. rówieński

Wiktionary


równianka

1. ozdobny splot w postaci zwieszającego się półwieńca z liści, kwiatów, owoców; girlanda;
2. element dekoracyjny rzeźbiony w kamieniu, drewnie, odlewany w gipsie lub malowany;
3. mieszkanka Równego (miasta na Ukrainie)


SJP.pl


równiarka

Równiarka – maszyna do robót ziemnych, służąca głównie do profilowania podłoży pod nawierzchnię dróg, lotnisk, rowów i poboczy, wyrównywania nasypów. Stosowane są również do mieszania materiałów drogowych w procesie stabilizacji, do zrywania starej nawierzchni, trawników itp. oraz do wyrównywania powierzchni pola.

Wikipedia


równica

narzędzie kowalskie


SJP.pl

  • Równica – potok w woj. dolnośląskim, dopływ Waliszowskiej Wody
  • Równica – szczyt górski (884,6 m) w Beskidzie Śląskim

Miejscowości w Polsce:

  • Równica – kolonia w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Zbiczno
  • Równica – część wsi Brzyna w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Równica – przysiółek wsi Zagorzyn w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Równica – część wsi Koźmice Wielkie w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka
  • Równica – część miasta Ustroń w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie miasto Ustroń

Wikipedia


równicki

nazwisko


SJP.pl


równie

przysłówek

 (1.1) w taki sam sposób

Wiktionary

W Polsce
  • Równie – część miasta Brzostek
  • Równie – część miasta Ciężkowice
  • Równie – przysiółek wsi Stradomka w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Bochnia
  • Równie – część wsi Tarnawa w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Łapanów
  • Równie – część wsi Rożnowice w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Biecz
  • Równie – część wsi Ropa w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Ropa
  • Równie – część wsi Pasierbiec w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Limanowa
  • Równie – część wsi Gruszów w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Raciechowice
  • Równie – część wsi Biała Niżna w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Grybów
  • Równie – część wsi Wojnarowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Korzenna
  • Równie – część wsi Polany w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Krynica-Zdrój
  • Równie – część wsi Ochotnica Dolna w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Ochotnica Dolna
  • Równie – część wsi Gruszów w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Nowe Brzesko
  • Równie – część wsi Łowczówek w woj. małopolskim, w pow. tarnowskiM, w gminie Pleśna
  • Równie – część wsi Pleśna w woj. małopolskim, w pow. tarnowskiM, w gminie Pleśna
  • Równie – część wsi Rzuchowa w woj. małopolskim, w pow. tarnowskiM, w gminie Pleśna
  • Równie – część wsi Górki w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Brzozów
  • Równie – część wsi Mrukowa w woj. podkarpackim, w pow. jasielski m, w gminie Osiek Jasielski
  • Równie – część wsi Nadolany w woj. podkarpackim, w pow. sanockim, w gminie Bukowsko

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czymże jest nazwa? To, co zowiem różą, pod inną nazwą równie by pachniało.

 (1.1) Marzeniem jest wszystkich miasteczkowych ptaszników zastawiać w tym zakątku sidła na wilgi, kraski, dzwońce, drozdy, jemiołuchy – dostęp wszakże do pustelni równie trudny od strony wody, jak lądu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvʲɲɛ, AS: ruvʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równo

 przym. równy, równiusieńki, równiuteńki, równiutki, równiuśki

 rzecz. równina ż., równość ż., równanie n.

 partyk. również

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tak samo, identycznie, kropka w kropkę

Wiktionary


równiej

stopień wyższy od przysłówków: równo, równie


SJP.pl


równiejszy

stopień wyższy od przymiotnika: równy


SJP.pl


również

też, także


SJP.pl

partykuła

 (1.1) …używana do wyrażenia, że orzeczenie nie dotyczy tylko jednego elementu, ale i innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyniosłem z magazynu nie tylko młotek, ale również gwoździe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvʲɲɛʃ, AS: ruvʹńeš

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. równie

 przym. równy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) też, także, i, reg. śl. aji.

Wiktionary


równik

1. najdłuższy równoleżnik na ziemi (około 40 075 kilometrów długości);
2. geometria: koło wielkie powstałe przez przecięcie kuli płaszczyzną przechodzącą przez środek kuli i prostopadłą do osi, wokół której kula się obraca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. geogr. część wspólna powierzchni ciała niebieskiego oraz płaszczyzny prostopadłej do osi obrotu i przechodzącej przez środek masy ciała;

Wiktionary

Równik – wspólna nazwa dwóch blisko powiązanych pojęć: matematycznego i astronomiczno-geograficznego:

  • w geometrii, konkretniej stereometrii, równik sfery z wyróżnioną osią to okrąg wielki leżący na płaszczyźnie prostopadłej do tej osi;
  • w astronomii i naukach o Ziemi równik to część wspólna powierzchni ciała niebieskiego oraz płaszczyzny prostopadłej do osi obrotu i przechodzącej przez środek masy ciała.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Równik dzieli Ziemię na dwie części.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvʲɲik, AS: ruvʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równość ż., równina ż., równia ż., równiarka ż., równacz m., równiacha m., równanie n.

 czas. równać ndk.

 przym. równikowy, równy, równościowy, równinny

 przysł. równo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. ekwator

Wiktionary


równikowy

równik; ekwatorialny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. dotyczący równika, związany z równikiem

 (1.2) geogr. charakterystyczny dla obszarów znajdujących się w pobliżu równika ziemskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Uczniowie mają sobie wyobrażać, jak wygląda krajobraz lasu równikowego, sawanny, pustyni, oazy, stepu, wysokich gór, tundry, tajgi, pojezierza, krajobraz przemysłowy, rolniczy, śródziemnomorski i in.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvʲɲiˈkɔvɨ, AS: ruvʹńikovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) ekwatorialny

Wiktionary


równina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. płaski lub prawie całkowicie poziomy teren;

Wiktionary

Równina – wielkopowierzchniowa forma ukształtowania terenu. Stanowi ją płaski lub prawie całkowicie poziomy (nachylenie do 3°) teren. Równiny mogą występować na obszarach nizin, wyżyn lub gór (doliny rzek lub wierzchowiny), charakter równinny mają znaczne powierzchnie den oceanów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ruvʲˈɲĩna, AS: ruvʹńĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równia ż., równość ż., równanie n., wyrównywanie n., wyrównanie n., zrównanie n., zrównywanie n., równiarka ż., wyrównywacz m., równik m.

 czas. równać ndk., wyrównywać ndk., wyrównać dk., zrównywać ndk., zrównać dk.

 przym. równy, równinny, równościowy

 przysł. równie, równo, równinnie, równościowo

 temsłow. równo-

Wiktionary


równinka

zdrobnienie od: równina


SJP.pl


równinny

przymiotnik

 (1.1) będący równiną

 (1.2) występujący, zdarzający się na równinach, właściwy równinom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równina ż., równik m.

 przym. równy

Wiktionary


równiuczko

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. równiutko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potym wszędy rozlicżne kwiecia rozsadzono, • Wszytko równiucżko rostąc pięknie przystroiono. • Nuż ony Rozmaryny, ony Maierany, • Drugie ieszcze wonnyejsze co ich tu nie znamy. sic.

Wiktionary


równiusieńki

zdrobnienie od: równy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: równy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na szyi pan Jan ma przewiązaną apaszkę w kolorze tulipana, jest wypachniony, włosgładko przyczesane z równiusieńkim przedziałkiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvʲɲüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: ruvʹńüśė̃ńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równie, równo, równiusieńko, równiuteńko, równiutko, równiuśko

 przym. równy, równiuśki, równiutki, równiuteńki

Wiktionary


równiuśki

zdrobnienie od: równy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: równy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruvʲˈɲüɕci, AS: ruvʹńüśḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równie, równo, równiusieńko, równiuteńko, równiutko, równiuśko

 przym. równy, równiutki, równiusieńki, równiuteńki

Wiktionary


równiuteńki

zdrobnienie od: równy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: równy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvʲɲuˈtɛ̃ɲci, AS: ruvʹńutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równie, równo, równiusieńko, równiuteńko, równiutko, równiuśko

 przym. równy, równiuśki, równiutki, równiusieńki

Wiktionary


równiutki

zdrobnienie od: równy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: równy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Natomiast jednoznaczne jest wprowadzenie kar – wszystkie są równiutkie, po 100 tys. zł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruvʲˈɲutʲci, AS: ruvʹńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równie, równo, równiusieńko, równiuteńko, równiutko, równiuśko

 przym. równy, równiuśki, równiusieńki, równiuteńki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) równiuśki

Wiktionary


równo

przysłówek

 (1.1) prosto

 (1.2) jednakowo, równomiernie

 (1.3) regularnie

 (1.4) dokładnie

 (1.5) gładko

 (1.6) w jednej linii

Wiktionary

Miejscowości w Polsce

  • Równo – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Główczyce
  • Równo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Barlinek

Miejscowości na Ukrainie

  • Równo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Patrząc na samolot widzimy, jak on leci równo.

 (1.2) Podałam każdemu równo po dwie książki.

 (1.3) Proszę wszystkich tancerzy, by kroki dostawiać równo - najpierw panie, potem panowie!

 (1.4) Wyliczyłeś sumę równo.

 (1.5) Włosie pudla było równo przycięte.

 (1.6) Sprinterzy biegną równo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvnɔ, AS: ruvno

Wiktionary

Powiązane:

 czas. równać

 przysł. równie, równiusieńko, równiuteńko, równiutko, równiuśko

 przym. równy, równiuśki, równiutki, równiusieńki, równiuteńki

 rzecz. równina ż., równik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-6) tak samo

Wiktionary


równo-

przedrostek

 (1.1) podkreśla jednakowość, równość składowych określonych przez drugi człon złożenia

 (1.2) wskazuje na równą, taką samą liczbę elementów określonych przez drugi człon wyrazu złożonego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zgubiłem gdzieś to równoboczne pudło na prezent.

 (1.2) Ha! Napisaliśmy równostronicowe prace magisterskie!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvnɔ, AS: ruvno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równina ż.

Wiktionary


równoboczność

równoboczny


SJP.pl

Patrz:

równoboczny

równoboczny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) geom. mający wszystkie boki równe

Wiktionary


równocześnie

przysłówek

 (1.1) w tym samym czasie; jednocześnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Będziemy analizować sprawę – mówi lakonicznie jeden z urzędników w biurze dyrekcji Polskich Kolei Państwowych, prosząc równocześnie o niepodawanie nazwiska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔˈt͡ʃɛɕɲɛ, AS: ruvnočeśńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoczesność ż.

 przym. równoczesny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jednocześnie

Wiktionary


równoczesność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest równoczesne; cecha tych, którzy są równoczesni

Wiktionary

Równoczesność − zachodzenie zdarzeń o różnych współrzędnych przestrzennych w tym samym czasie.

W mechanice newtonowskiej równoczesność zdarzeń nie zależy od układu odniesienia, co związane jest z niezmiennością upływu czasu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. równoczesny

 przysł. równoczesnie, równocześnie

Wiktionary


równoczesny

przymiotnik

 (1.1) odbywający się w tym samym czasie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoczesność ż.

 przysł. równocześnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) izochroniczny, jednoczesny, koincydencyjny, paralelny, równoległy, symultaniczny, synchroniczny, współbieżny, współrzędny, zbieżny

Wiktionary


równokątność

równokątny


SJP.pl

Patrz:

równokątny

równokierunkowy

mający takie same własności we wszystkich kierunkach, o własnościach fizycznych niezależnych od kierunku; izotropowy


SJP.pl


równolatek

człowiek równy drugiemu wiekiem; rówieśnik, rówieśny


SJP.pl


równolatka

kobieta albo samica zwierząt mająca tyle samo lat co inna


SJP.pl


równolegle

przysłówek sposobu

 (1.1) o położeniu w przestrzeni: w sposób równo odległy na całej swojej długości

 (1.2) o czasie: odbywający się w tym samym odcinku czasu

 (1.3) elektron. o połączeniu: w taki sposób, aby utworzyć obwód równoległy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwie główne ulice naszego miasteczka biegną prawie równolegle.

 (1.2) Posiedzenia komisji finansów i oświaty zostaną przeprowadzone równolegle, w sąsiednich salach.

 (1.2) Nasz syn Jacek studiuje równolegle dwa kierunki: informatykę i automatykę.

 (1.3) Aby uzyskać spadek prądu, należy dodatkowo włączyć równolegle opornik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔˈlɛɡlɛ, AS: ruvnolegle

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoległość ż., równoleżnik mrz.

 przym. równoległy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współbieżnie, wzdłuż

 (1.2) jednocześnie, równocześnie, paralelnie, symultanicznie

Wiktionary


równoległa

w matematyce: linia prosta równoległa


SJP.pl


równoległobok

czworokąt o bokach parami równych i wzajemnie równoległych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. czworokąt o dwóch parach równoległych boków;

Wiktionary

Równoległobok – czworokąt mający dwie pary równoległych boków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Równoległobok to czworokąt, w którym przekątne przecinają się nawzajem na połowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔlɛɡˈwɔbɔk, AS: ruvnolegu̯obok

Wiktionary


równoległość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co równoległe

Wiktionary

Równoległość – w matematyce jest to wspólna nazwa powiązanych relacji między figurami geometrycznymi jak:

  • proste i ich części, np. półproste i odcinki;
  • linie krzywe;
  • płaszczyzny i ich części, np. figury płaskie;
  • inne powierzchnie;
  • figury w wyższych wymiarach;
  • wektory.

Oprócz tego równoległość ma znaczenia mniej matematyczne, bliższe zjawiskom fizycznym – równoległe procesy są przynajmniej częściowo jednoczesne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. równoległa ż., równoleżnik mrz.

 przym. równoległy

 przysł. równolegle

Wiktionary


równoległościan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. wielościan o trzech parach równoległych przeciwległych ścian (zbudowany z sześciu równoległoboków);

Wiktionary

Równoległościan – wielościan o trzech parach równoległych przeciwległych ścian. Ściany równoległościanu są równoległobokami. Równoległościan ma 8 wierzchołków i 12 krawędzi.

Jeśli ściany równoległościanu są rombami, to nazywa się on romboedrem, jeśli prostokątami – prostopadłościanem, jeśli kwadratami – sześcianem (foremnym).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. równoległościenny

Wiktionary


równoległy

przymiotnik

 (1.1) geom. o prostych, półprostych, odcinkach, wektorach: mające ten sam kierunek

 (1.2) geom. o płaszczyznach, półpłaszczyznach: mające ten sam kierunek prostych prostopadłych

 (1.3) podobny pod jakimś względem do czegoś innego

 (1.4) odbywający się, dziejący się w tym samym czasie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odcinek A jest równoległy do odcinka B.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔˈlɛɡwɨ, AS: ruvnolegu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoleżnik mrz., równoległość ż., równoległa ż.

 przysł. równolegle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) podobny, analogiczny, paralelny, jednakowy, tożsamy

 (1.4) równoczesny, jednoczesny, zsynchronizowany

Wiktionary


równoleżnik

1. w geografii: umowny okrąg na powierzchni Ziemi w płaszczyźnie prostopadłej do jej osi obrotu;
2. w geometrii: okrąg na sferze posiadającej wyróżnioną oś, powstały na przecięciu sfery z płaszczyzną prostopadłą do tej osi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. umowny okrąg powstały wskutek przecięcia powierzchni kuli ziemskiej płaszczyzną prostopadłą do jej osi;

Wiktionary

Równoleżnik – okrąg powstały wskutek przecięcia powierzchni kuli ziemskiej płaszczyzną prostopadłą do jej osi. Najdłuższym równoleżnikiem jest równik, który ma 40 075,704 km długości. Równik dzieli kulę ziemską na dwie półkule – północną i południową. Podstawowe równoleżniki to: równik, zwrotnik Raka i zwrotnik Koziorożca, a także koło podbiegunowe północne i południowe. Równoleżniki mają różne długości, w zależności od szerokości geograficznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najdłuższym równoleżnikiem jest równik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoległość ż.

 przym. równoległy

 przysł. równolegle

Wiktionary


równoliczność

posiadanie równej liczby elementów przez zbiory


SJP.pl

Moc zbioru, liczba kardynalna – uogólnienie pojęcia liczebności zbioru na dowolne zbiory, także nieskończone.

Pojęcie mocy zbioru opiera się na pojęciu równoliczności dwóch zbiorów: zbiory A i B są równoliczne, gdy istnieje bijekcja (funkcja różnowartościowa i „na”) między zbiorami A i B. Obrazowo mówiąc, gdy każdy element zbioru A można połączyć w parę z dokładnie jednym elementem zbioru B i odwrotnie. Łączenie elementów w pary jest jedynym sposobem „porównania” zbiorów nieskończonych, nie można – tak jak dla zbiorów skończonych – policzyć elementów obu zbiorów.

Wikipedia


równomiernie

przysłówek

 (1.1) w sposób równomierny, równo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziecko oddychało równomiernie, ale nie posuwało się ani o centymetr.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. równomierny

 rzecz. nierównomierność ż., równomierność ż.

Wiktionary


równomierniej

stopień wyższy od przysłówka: równomiernie


SJP.pl


równomierniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: równomierny


SJP.pl


równomierność

cecha oznaczająca, że coś występuje w równych, jednakowych odstępach czasu, regularnie w jednakowych odległościach, ilościach; jednostajność, równość, miarowość, rytmiczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozmieszczenie czegoś w przestrzeni lub w czasie w identycznych odstępach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli chcemy aby lód nie zerwał się nam pod nogami musimy pamiętać o równomierności rozłożenia masy naszego ciała, przykładowo przez położenie się na tafli lodu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierównomierność ż.

 przym. równomierny, nierównomierny

 przysł. równomiernie, nierównomiernie

Wiktionary


równomierny

występujący w równych, jednakowych odstępach czasu, regularnie w jednakowych odległościach, ilościach; jednostajny, równy, miarowy, rytmiczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który występuje w równych odstępach czasu, w równych odległościach, ilościach

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. równomiernie

 rzecz. równomierność ż., nierównomierność ż.

Wiktionary


równonoc

zrównanie dnia z nocą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. moment przejścia Słońca przez punkt, w którym ekliptyka przecina równik niebieski; długość dnia i nocy jest wówczas jednakowa;

Wiktionary

Równonoc, ekwinokcjum (łac. aequinoctium) – moment, w którym Słońce przechodzi przez jeden z dwóch punktów, w których ekliptyka przecina równik niebieski. Równonoc zdarza się dwa razy w roku:

  • 20/21 marca – Słońce przechodzi przez punkt Barana, na półkuli północnej następuje równonoc wiosenna, a na półkuli południowej równonoc jesienna.
  • 22/23 września – Słońce przechodzi przez punkt Wagi, na półkuli północnej następuje równonoc jesienna, a na półkuli południowej równonoc wiosenna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na skutek występowania precesji osi Ziemi punkty równonocy przesuwają się po ekliptyce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruvˈnɔ̃nɔt͡s, AS: ruvnõnoc

Wiktionary

Powiązane:

 przym. równonocny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekwinokcjum

Wiktionary


równonocny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) astr. związany z równonocą, dotyczący równonocy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na tej skali linie godzin i półgodzin są odcinkami prostymi, poprzecinanymi przez dwie rodziny hiperbol, rozdzielone prostą równonocną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równonoc ż.

Wiktionary


równonóg

stawonóg występujący głównie w wodach morskich; izopod


SJP.pl


równonogi

rząd skorupiaków wodnych oraz lądowych, o spłaszczonym w kierunku grzbietowo-brzusznym ciele


SJP.pl

Równonogi (Isopoda) – rząd skorupiaków z gromady pancerzowców obejmujący około 4000 gatunków zwierząt. Przedstawiciele żyją głównie na dnach mórz, niekiedy w zbiornikach słodkowodnych, rzadko w wilgotnych środowiskach lądowych.

Zwierzęta należące do tego rzędu mają tułów złożony z 7 segmentów i 6-segmentowy odwłok. Przy każdym segmencie znajduje się para odnóży. Podobnie jak u obunogów, samice posiadają komorę lęgową. Wiele gatunków to pasożyty, szczególnie ryb i skorupiaków.

Wikipedia


równoodległy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mat. geom. znajdujący się w jednakowej odległości od dwóch lub więcej punktów, linii, płaszczyzn itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyznacz równanie prostej przechodzącej przez punkt (6,1) i równoodległej od punktów A(5,-1) i B(-3,0).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoodległość ż.

 przysł. równoodlegle

Wiktionary


równoramienny

przymiotnik

 (1.1) mat. mający ramiona równej długości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ramię n.

Wiktionary


równorzędność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co równorzędne, mające taką samą wartość jak coś innego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Augustyn zwracał uwagę, wypowiadając się na temat antropogenezy, na równorzędność ciała i duszy w akcie stworzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. równorzędny

 przysł. równorzędnie

Wiktionary


równorzędny

mający taką samą ważność, wartość lub jakość


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o takiej samej wartości pod jakimś względem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równorzędność ż.

 przysł. równorzędnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) równoległy, taki sam, współrzędny

Wiktionary


równość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brak dyskryminacji i podziałów (tworzonych ze względu na rasę, pochodzenie, płeć)

 (1.2) mat. relacja między dwiema wartościami wyrażona znakiem równania (=)

 (1.3) cecha tego co jest równe, wyrównane, takie samo pod jakmiś względem (np. wielkości, wysokości)

 (1.4) gładkość na powierzchni

Wiktionary

  • Równość (matematyka)
  • Równość (polityka i socjologia)
  • XIX-wieczny periodyk socjalistyczny
  • Równość (czasopismo PPSD)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈruvnɔɕt͡ɕ, AS: ruvność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równina ż., równia ż., równiarka ż., równanie n., równik m.

 czas. wyrównywać, równać ndk.

 przym. równy, równościowy

 przysł. równie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) jednakowość

Wiktionary


równoskrzydłe

grupa owadów lądowych, o dwóch parach skrzydeł błoniastych, żywiących się sokiem wysysanym z roślin


SJP.pl


równoskrzydły

posiadający dwie pary skrzydeł o jednakowej długości


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma równej wielkości skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔˈskʃɨdwɨ, AS: ruvnoskšydu̯y

Wiktionary


równosylabowy

złożony z jednakowej liczby sylab; równozgłoskowy


SJP.pl


równouprawnić

wprowadzić równouprawnienie


SJP.pl


równouprawnienie

wprowadzić równouprawnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. socjol. równość wobec prawa, możliwość korzystania z jednakowych praw

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zwolennikami równouprawnienia poligamii są natomiast zarówno postępowi lewicowcy, którzy w jej zabranianiu widzą "rasistowskie prześladowanie mniejszości", jak i prawicowi liberałowie, którzy podobny zakaz uważają za "niebezpieczną ingerencję państwa w życie prywatne jednostki".

 (1.1) […] w 1873 r. pisał, że równouprawnienie Żydów już się dokonało, a z tego faktu mogą wyniknąć korzyści dla kraju z uwagi, jak podkreślono, na pewne cechy tej ludności, np. pracowitość, rzutkość, zapobiegliwość itp. […]

Wiktionary

Powiązane:

 przym. równouprawniony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) egalizacja

Wiktionary


równouprawniony

wprowadzić równouprawnienie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) równy względem prawa, posiadający identyczne prawa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równouprawnienie n.

Wiktionary


równowaga

1. spokój i opanowanie;
2. stabilny układ jakichś przeciwstawnych sił; stan ciała, w którym działające na nie siły wzajemnie się znoszą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spokój i opanowanie

 (1.2) stabilny stan jakiegoś układu

Wiktionary

Biologia
  • Zmysł równowagi
  • Równowaga biocenotyczna – samoregulacja ekologiczna,
  • Homeostaza
Medycyna
  • Równowaga kwasowo-zasadowa
  • Równowaga wodno-elektrolitowa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌruvnɔˈvaɡa, AS: ruvnovaga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zrównoważenie n., zrównoważanie n., równoważnia ż.

 czas. równoważyć, zrównoważać ndk., zrównoważyć dk.

 przym. równoważny, zrównoważony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) harmonia, jedność, pełnia, zrównoważona postawa

 (1.2) homeostaza, stabilność

Wiktionary


równowagowy

równowaga


SJP.pl

Patrz:

równowaga

równowartościowość

równowartościowy


SJP.pl

Patrz:

równowartościowy

równowartościowy

przymiotnik

 (1.1) równy pod względem wartości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odwieczny postulat systemu naturalnego opartego na wszystkich możliwych do wykorzystania cechach uważanych za równowartościowe stał się dziś możliwy do zrealizowania dzięki rozwojowi techniki komputerowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równowartość ż.

Wiktionary


równoważnia

1. przyrząd gimnastyczny w postaci poziomej belki opartej na słupach, służący do ćwiczeń na utrzymanie równowagi;
2. ćwiczenia na takim przyrządzie


SJP.pl

Równoważnia – urządzenie, którego głównym elementem jest belka zamocowana poziomo na pewnej wysokości, po której porusza się osoba ćwicząca tak, aby utrzymać równowagę. Może to być urządzenie rekreacyjne lub przyrząd gimnastyczny.

Równoważnia jako przyrząd do ćwiczeń w gimnastyce sportowej to drewniana belka obita miękkim materiałem, długa na 5 m, wysoka na 1,25 m i szeroka na 10 cm.

Wikipedia


równoważnik

1. rzecz równoważna;
2. współczynnik proporcjonalności;
3. w zdaniu grupa wyrazów nie zawierająca orzeczenia w formie osobowej


SJP.pl


równoważność

wartość równa wartości czegoś innnego


SJP.pl

Równoważność, ekwiwalencja – twierdzenie, w którym teza jest warunkiem koniecznym, jak i dostatecznym przesłanki. To zdanie zapisuje się za pomocą spójnika wtedy i tylko wtedy (wtw), gdy...

Przykłady:

Trawa jest zielona wtedy i tylko wtedy, gdy 2 + 2 = 5. (zdanie fałszywe)
Jutro pójdę do kina wtedy i tylko wtedy, gdy będzie ładna pogoda.

Wikipedia


równoważny

przymiotnik

 (1.1) mający równe znaczenie, równą wartość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z pierwszą zasadą termodynamiki, ciepło i praca są sobie równoważne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoważność ż., równowaga ż., równoważnia ż.

 czas. równoważyć ndk., zrównoważyć dk.

 przysł. równoważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekwiwalentny

Wiktionary


równoważyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. zrównoważyć)

 (1.1) utrzymywać w równowadze

czasownik zwrotny niedokonany równoważyć się (dk. zrównoważyć się)

 (2.1) utrzymywać się w równowadze z czym innym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równowaga ż., równoważenie n.

 przym. równoważny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) bilansować się

Wiktionary


równowierszowy

złożony z wierszy równej miary


SJP.pl


równozębny

w zoologii: taki, który ma równokształtne zęby; homodontyczny


SJP.pl


równozgłoskowy

złożony z jednakowej liczby sylab; równosylabowy


SJP.pl


równoznacznik

wyraz o tym samym znaczeniu co inny wyraz


SJP.pl


równoznaczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co równoznaczne, ma jednakowe znaczenie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. równoznaczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) synonimia

Wiktionary


równoznaczny

mający jednakowe znaczenie, znaczący to samo co inny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) znaczący to samo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla wielu uczniów siedzenie w szkole podczas godziny wychowawczej jest równoznaczne ze stratą czasu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równoznaczność ż.

 przysł. równoznacznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jednoznaczny

Wiktionary


równy

gładki, płaski, bez dołów i wzniesień


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) posiadający gładką powierzchnię

 (1.2) posiadający identyczną wartość

Wiktionary

Równy – polski taniec ludowy z regionu Biskupizny w Wielkopolsce, tańczony parami, chodzony naprzód, wirowy, w metrum dwudzielnym.

Pary posuwają się w prawo dookoła sali. Na znak partnera muzykanci przerywają granie i rozpoczyna on śpiewać piosenkę. Tańczący stają i włączają się do śpiewu. Po chwili tańczą w lewym kierunku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po tej ulicy jadę zawsze wolno, bo nie jest równa.

 (1.2) Ta gra jest niesprawiedliwa, bo nie wszyscy gracze mają równe szanse na wygraną.

 (1.2) Suma liczb od 1 do 5 jest równa 15.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruvnɨ, AS: ruvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. równość ż., równanie n., równina ż., równia ż., równik m.

 czas. równać, wyrównywać/wyrównać, zrównywać/zrównać

 przym. równinny, równiusieńki, równiuteńki, równiutki, równiuśki

 przysł. równo, równie

 partyk. również

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gładki, płaski

 (1.2) taki sam, jednakowy

Wiktionary


rowokół

Wikipedia


rowowy

związany z rowem, np. mostek rowowy


SJP.pl


rowy

1. podłużny dół wykopany w ziemi;
2. głęboki wykop z nasypem chroniący przed ogniem nieprzyjaciela; okop


SJP.pl

W Polsce
  • Rowy – część wsi Wólka Plebańska w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Biała Podlaska
  • Rowy – część wsi Łukowa w woj. lubelskim, w pow. biłgorajskim, w gminie Łukowa
  • Rowy – część wsi Potok Górny w woj. lubelskim, w pow. biłgorajskim, w gminie Potok Górny
  • Rowy – część wsi Dobużek w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Łaszczów
  • Rowy – część wsi Bondyrz w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Adamów
  • Rowy – część wsi Stużno w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Opoczno
  • Rowy – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Wróblew
  • Rowy – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Łaskarzew
  • Rowy – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Obryte
  • Rowy – przysiółek wsi Zaleszany w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Kleszczele
  • Rowy – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Ustka
  • Rowy – przysiółek wsi Szaty Wielkie w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Barciany

Wikipedia


rowylon

ocieplające włókno antyalergiczne, używane do wyrobu odzieży; rhovylon


SJP.pl


roxana

Roxana – wieś w Stanach Zjednoczonych, w stanie Illinois, w hrabstwie Madison.

Wikipedia


royals

[czytaj: rojals] potocznie: członek rodziny królewskiej


SJP.pl

Wikipedia


róż

1. kolor różowy; różowość;
2. środek kosmetyczny do malowania rumieńców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kolor różowy

 (1.2) kosmet. kosmetyk do malowania rumieńców w celu ożywienia kolorytu cery;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od róża

Wiktionary

  • barwa różowa
  • róż – kosmetyk do twarzy
  • Róż – rzeka, dopływ Narwi
  • Róż Drugi – struga, dopływ Róża
  • „Róż” – singel Jonatana, Bletki i Gibbsa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ruʃ, AS: ruš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozarium n., róża ż., różyczka ż., różanecznik mrz., różaniec mrz., Różaniec mrz., różowanie n., różowienie n., podróżowanie n., podróżowienie n., zaróżowienie n., poróżowienie n., różowate nmos., różowość ż., Róża ż., Rózia ż., Różyczka ż.

 czas. różować ndk., różowić ndk., podróżować dk., podróżowić dk., zaróżowić dk., poróżowić dk.

 przym. różowy, różany, różyczkowy, różańcowy, różowaty, różowawy, różowiuchny, różowiuteńki, różowiutki, zaróżowiony

 przysł. różowo

 temsłow. różowo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pąs

 (1.2) stpol. czerwienidło, farba

Wiktionary


roz-

przedrostek

 (1.1) prefiks tworzący czasowniki odrzeczownikowe i odprzymiotnikowe o znaczeniu: uczynić coś na wzór czegoś, podobnym do czegoś

 (1.2) prefiks tworzący rzeczowniki pochodne od innych rzeczowników

 (1.3) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające różnokierunkowość

 (1.4) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające podzielenie czegoś na części, pozbawienie pierwotnego kształtu

 (1.5) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające zwiększenie rozmiaru, intensywności itp. czegoś

 (1.6) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające początek jakiejś nasilającej się czynności

 (1.7) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające skończenie się czegoś, wyczerpania jakichś zasobów

 (1.8) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające zdjęcie, pozbycie się czegoś, co krępuje ruchy

 (1.9) prefiks dołączany do podstaw czasownikowych, tworzący czasowniki oznaczające spowodowanie skutków odwrotnych do poprzednich czynności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) rozkrzewić, rozanielić, rozjaśnić

 (1.2) rozdroże, rozgłos, rozgałęźnik

 (1.3) rozsypać, rozbiec się, rozpryskać

 (1.4) rozkroić, rozkruszyć, rozbić się, rozgotować

 (1.5) rozplenić, rozbudować, rozpowiedzieć

 (1.6) rozkręcić, rozpalić, rozgniewać się, rozśmieszyć

 (1.7) rozkraść, rozczęstować

 (1.8) rozsiodłać, rozpiąć

 (1.9) rozmrozić, rozpleść, rozmotać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔz, AS: roz

Wiktionary


roża

obce imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce

 (1.3) nazwa jednego z herbów szlacheckich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Róża i hoduję róże w rozmaitych kolorach.

 (1.1) 23 sierpnia i 4 września przypadają imieniny Róży.

 (1.1) Pani Różo, proszę nas jutro odwiedzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruʒa, AS: ruža

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róża ż., różyczka ż., różanka ż., różanecznik m., różowiec m., różowce nmos., różowe nmos., różowate nmos., różaniec m., różyca ż., różaność ż., róż m., rozeta ż., rozarium n., rosarium n.

:: reg. śl. Rołza. ż.

:: zdrobn. Różyczka ż., Rózia ż.

 przym. różany, różowy, różowawy, różowiutki, różańcowy

:: gwara. przest. Różyn, Różowy

 przysł. różowo

 czas. różowić ndk., różowieć ndk., zaróżowieć dk., zróżowieć dk., podróżować dk., podróżowywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Różyczka, Rózia; gw-pl|Górny Śląsk|Rołza, Rouza.

 (1.3) Poraj, Rosa, Rosa Alba, Różyc, Stoice, Una Rosa

Wiktionary


rozagitowywać

podjudzać, podniecać, rozgłaszać przez agitację


SJP.pl


różak

nazwisko


SJP.pl


rozalcia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufała forma żeńskiego imienia Rozalia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podarowałyśmy Rozalci płytę Kory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rozalia ż., Rozalka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rozalia, zdrobn. Rozalka

Wiktionary


rozalia

południowoamerykański gatunek małpy o długiej, złocistopomarańczowej sierści; marmozeta lwia; lwiatka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Rozalia – imię żeńskie o niejasnej etymologii. Być może pochodzi od łacińskich słów rosa (róża) i lilium (lilia) lub od samego słowa rosa. Możliwe jest także pochodzenie germańskie, od germańskich imion dwuczłonowych z pierwszym członem Roz- (Hros-), zob. Rozalinda, Rozamunda, Rozwita.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Rozalia i jestem urzędniczką z Chocza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈalʲja, AS: rozalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Rozalka ż., Rozalcia ż.

Wiktionary


rozalin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rozalii lub z nią związany


SJP.pl

Polska

Miejscowości podstawowe
  • Rozalin – wieś w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Opole Lubelskie
  • Rozalin – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Nadarzyn
  • Rozalin – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Strachówka
  • Rozalin – osada leśna w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Wyszków
  • Rozalin – wieś w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim, w gminie Nowa Dęba
  • Rozalin – wieś w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim, w gminie Lipie
  • Rozalin – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Rychwał
  • Rozalin – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Słupca

Wikipedia


rozalinda

Rozalinda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, oznaczające „łagodny koń” i złożone z członów: hros – „koń” i linde – „łagodny, czuły” (por. Adelinda). W późniejszym czasie łączono je z łacińską frazą rosa linda – „piękna róża”. Jest to imię bohaterki romansu Thomasa Lodge'a Rozalinda i komedii Szekspira Jak wam się podoba. W Kościele katolickim patronką tego imienia jest św.Roselina, mniszka (zm. 1329).

Wikipedia


rozalinowo

Rozalinowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Gąsawa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 40 mieszkańców. Jest najmniejszą miejscowością gminy Gąsawa.

Wikipedia


rozaliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rozalii lub z nią związany


SJP.pl


rozalka

zdrobnienie od: Rozalia (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufała forma żeńskiego imienia Rozalia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie dodzwoniłyśmy się do Rozalki.

 (1.1) Bardzo mi się podobała powieść „Rozalka Olaboga” autorstwa Anny Kamieńskiej z 1968 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rosarium n., Rozalia ż., Rozalcia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rozalia, zdrobn. Rozalcia

Wiktionary


rozalski

nazwisko


SJP.pl


rozamunda

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Rozamunda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, oznaczające "chroniąca rumaki", od hros – "rumak" i mund – "ochrona". Później imię to łączono z łacińskimi słowami rosa munda – "róża świata", "róża ludzkości". Patronką tego imienia jest bł. Rozamunda z XII wieku.

Rozamunda imieniny obchodzi 30 kwietnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziewczyna miała na imię Rozamunda i pochodziła z Francji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzãˈmũnda, AS: rozãmũnda

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|Rosamunda.; imię pochodzenia germańskiego

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Rosamund, Rosamond, Rosamunde, Rosemond

* łaciński: (1.1) Rosamunda ż.

* węgierski: (1.1) Rozamunda

* włoski: (1.1) Rosmunda ż., Rosamunda ż.

źródła.

== Rozamunda (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|węgierski|ż. Rozamunda

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


różan

miasto w Polsce


SJP.pl

Różan – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, położone na prawym brzegu Narwi, na Mazowszu. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Różan.

Miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego w województwie mazowieckim. Miejsce obrad sejmików ziemskich ziemi różańskiej od XVI wieku do pierwszej połowy XVIII wieku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. ostrołęckiego. Według danych z 31 grudnia 2012 miasto miało 2757 mieszkańców, natomiast gmina miejsko-wiejska Różan liczyła 4548 mieszkańców.

Wikipedia


różana

1. odnoszący się do róży;
2. składający się z róż;
3. w kolorze przypominającym płatki róż


SJP.pl

W Polsce
  • Różana – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Udanin
  • Różana – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wałbrzyskim, w gminie Mieroszów
  • Różana – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Stoszowice
  • Różana – przysiółek wsi Nowy Kościół w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Świerzawa
  • Różana – dawna nazwa osady leśnej w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Koronowo

Wikipedia


różańcowy

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do różańca, mający związek z różańcem

 (1.2) przen. seryjny, w powtarzającej się sekwencji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pani Lodzia należy do bractwa różańcowego w naszej parafii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różaniec m., róża ż., Róża ż., róż mrz.

 przym. różowy

Wiktionary


różanecznik

krzew ozdobny; azalia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Rhododendron|L.|ref=tak., krzew lub drobne drzewo z rodziny wrzosowatych, o białych, różowych, czerwonych lub żółtych kwiatach;

Wiktionary

Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje ponad tysiąc gatunków. W stanie naturalnym występują głównie w Azji, w mniejszej liczbie gatunków w obydwu Amerykach i w Europie. Rosną zwykle na obszarach górskich, na glebach próchnicznych i kwaśnych, często także na torfowiskach i na glebach oraz skałach wapiennych. Zasiedlają lasy, formacje krzewiaste i wrzosowiska. Nieliczne gatunki są epifitami. Kwiaty są u części gatunków wonne, u innych nie. Zapylane są przez owady, niektóre gatunki w Himalajach także przez ptaki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Te gatunki i odmiany, które mają zimozielone, skórzaste liście, nazywane są zwyczajowo rododendronami lub różanecznikami, natomiast te o miękkich, lekko owłosionych i zrzucanych na zimę lub półzimotrwałych liściach nazywa się azaliami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róża ż., Róża ż., różyczka ż., różaniec mrz., róż mrz.

 przym. różanecznikowy, różany, różowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rododendron

Wiktionary


różanecznikowy

1. pisogłówka różanecznikowa - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych; skoczek różanecznikowy;
2. różanecznik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący różanecznika, związany z różanecznikiem

Wiktionary

Patrz:

różanecznik

Powiązane:

 rzecz. różanecznik mrz.

Wiktionary


różanianin

mieszkaniec Różana


SJP.pl


różanianka

mieszkanka Różana


SJP.pl


różaniec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. sznur z paciorkami, służący do liczenia odmawianych modlitw lub praktyk medytacyjnych w różnych religiach

 (1.2) rel. cykl modlitw odmawianych w określonej kolejności;

 (1.3) rel. nabożeństwo, odprawiane najczęściej w październiku, podczas którego odmawia się wspólnie różaniec (1.2)

Wiktionary

Różaniec (z łac. rosarium, ogród różany) – nazwa modlitwy Kościoła katolickiego, pierwotnie znanej pod nazwą Psałterza Najświętszej Maryi Panny i kultywowanej od czasów średniowiecznych w tradycji katolickiej, oraz obdarzonej przez Kościół szczególnym znaczeniem duchowym i błogosławieństwem. O tej modlitwie (podobnie jak o innych modlitwach z ustalonym tekstem – poza Ojcze nasz i Psalmami) nie ma wprost wzmianki w Piśmie Świętym, choć znaczna część tej modlitwy jest oparta na Ewangelii (Łk 1,28; 1,42). Symbolika różańca oparta jest na objawieniach maryjnych potwierdzonych przez Kościół katolicki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Babcia Honorata przywiozła wnuczkom z Lourdes po różańcu.

 (1.2) Nasza mama chodzi sobie po ogrodzie i odmawia różaniec.

 (1.3) Przyjdę do ciebie dopiero po różańcu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈʒãɲɛt͡s, AS: ružãńec

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różańcowy, różany, różowy

 rzecz. różanecznik mrz., róża ż., róż mrz., Róża ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sznur modlitewny

 (1.3) nabożeństwo różańcowe

Wiktionary


rozanielać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozanielić)

 (1.1) przejmować błogością; pogodnie nastrajać

czasownik zwrotny niedokonany rozanielać się (dk. rozanielić się)

 (2.1) wpadać w zachwyt, błogostan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. anioł mzw./mos., Anioł mos., rozanielanie n., Aniela ż.

Wiktionary


rozanielanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozanielać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozanielać ndk.

 rzecz. aniołeczek mzw., anioł mos./mzw.

Wiktionary


rozanielenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozanielić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozanielić

 rzecz. Aniela ż., aniołeczek mzw., anioł mos./mzw.

Wiktionary


rozanielić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozanielać)

 (1.1) przejąć błogością; pogodnie nastroić

czasownik zwrotny dokonany rozanielić się (ndk. rozanielać się)

 (2.1) wpaść w zachwyt, błogostan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Anioł ż./mos., anielskość ż., aniołeczek mzw., Aniela ż., rozanielenie n., anioł, anielica

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zachwycić

Wiktionary


rozanielony

potocznie: pogodny, błogi, rozpromieniony


SJP.pl


rozanilina

syntetyczny, czerwony barwnik zasadowy, wykorzystywany do barwienia lakierów spirytusowych i tuszów; fuksyna


SJP.pl


rozanilinowy

przymiotnik od: rozanilina


SJP.pl


różanka

1. mała, srebrzysta ryba z rodziny karpiowatych;
2. ogród lub miejsce w ogrodzie, w którym rosną róże; rozarium, rosarium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Rhodeus sericeus|ref=tak., ryba akwariowa z rodziny karpiowatych;

Wiktionary

  • różanka – ogród różany
W Polsce
  • Różanka – część miasta Wrocław, w delegaturze Wrocław-Psie Pole
  • Różanka – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Międzylesie
  • Różanka – wieś w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Włodawa
  • Różanka – część wsi Golcowa w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Domaradz
  • Różanka – część wsi Jasionów w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Haczów
  • Różanka – część wsi Siedliska w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Lubenia
  • Różanka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. strzyżowskim, w gminie Wiśniowa
  • Różanka – przysiółek wsi Lubania w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chmielnik
  • Różanka – część wsi Róża Wielka w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Szydłowo

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Róża ż., róża ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pukas

Wiktionary


różankowo

Różankowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Łysomice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 333 mieszkańców. Jest dziesiątą co do wielkości miejscowością gminy Łysomice.

Wikipedia


rozanna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię żeńskie

Wiktionary

Roksana – imię żeńskie pochodzenia perskiego: *Raṷxšnā oznacza blask, jutrzenka, jaśniejąca. Do języków europejskich trafiło przez grekę, w której brzmienie imienia zanotowano jako Ῥωξάνη (Roksane).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Imieniny Rozanny przypadają 14 września.

Wiktionary


różano

przysłówek

 (1.1) rzad. odprzym. od: różany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róża ż., różyczka ż.

 przym. różany

Wiktionary


różanolicy

przestarzałe: mający różane lica, mający rumiane policzki


SJP.pl


różanopalcy

mający różane palce


SJP.pl


różanów

2 miejscowości w Polsce:

  • Różanów – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kiernozia
  • Różanów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Wiskitki

Wikipedia


różanówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Różanówka (niem. Rosenthal) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Siedlisko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


różański

przymiotnik od: Różan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Różanem, dotyczący Różana

Wiktionary

Różański, Różańska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je prawie 12 tys. osób.

Osoby o tym nazwisku:

  • Agata Różańska (ur. 3 października 1968 w Bydgoszczy) – polska astronom, profesor nauk ścisłych i przyrodniczych.
  • Agnieszka Różańska (ur. 15 kwietnia 1972 roku w Poznaniu) – polska aktorka.
  • Andrzej Różański (ur. 2 listopada 1958 w Mogilnie) – polski polityk, poseł na Sejm IV kadencji.
  • Artur Różański (ur. 1 kwietnia 1976 w Środzie Wielkopolskiej) – polski archeolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych.
  • Henryk Różański (ur. 20 listopada 1913 w Łodzi, zm. 26 września 1989) – polski działacz komunistyczny i dyplomata, wiceminister
  • Jacek Różański (ur. 1 maja 1946 w Łodzi) – aktor, piosenkarz, wykonawca poezji śpiewanej.
  • Jan Różański – polski lekarz żyjący w XVIII wieku.
  • Jarosław Różański (ur. 29 sierpnia 1976 w Nowym Targu) – polski hokeista, wychowanek Podhala Nowy Targ, reprezentant Polski.
  • Jarosława Różańska (z domu Zdrojewska ur. 19 maja 1961 w Kościerzynie) – polska siatkarka, reprezentantka Polski, czterokrotna mistrzyni Polski i dwukrotna mistrzyni Francji.
  • Jerzy Różański (ur. 17 lutego 1947 w Juszczynie k. Środy Śląskiej) – artysta-samouk, grafik.
  • Jerzy Marian Różański (ur. 26 listopada 1944 w Toruniu, zm. w 27 grudnia 2020 w Pucku) – marynarz, żeglarz i polarnik.
  • Jerzy Różański – pułkownik, pilot bombowców w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie.
  • Józef Różański (ur. 13 lipca 1907 w Warszawie, zm. 21 sierpnia 1981 w Warszawie) – prawnik, oficer NKWD i MBP; brat Jerzego Borejszy.
  • Krzysztof Różański (ur. 10 września 1972 w Nowym Tomyślu) – polski duchowny rzymskokatolicki, teolog i publicysta.
  • Łukasz Różański (ur. 23 stycznia 1986 w Rzeszowie) – polski bokser wagi ciężkiej.
  • Maciej Różański (ur. 6 maja 1989 w Stargardzie Szczecińskim) – polski zawodnik mieszanych sztuk walki wagi średniej.
  • Marian Różański (ur. 2 lipca 1864 w Padniewie, zm. 10 maja 1927) – polski adwokat i działacz narodowy na Górnym Śląsku.
  • Mirosław Różański (ur. 1 grudnia 1962 w Głogowie) – generał dywizji Wojska Polskiego.
  • Olivia Różański (ur. 5 czerwca 1997 roku w Albi) – polska siatkarka, reprezentantka Polski.
  • Renata Mauer-Różańska (ur. 23 kwietnia 1969 w Nasielsku) – polska zawodniczka w strzelectwie, specjalistka w strzelaniu z karabinu pneumatycznego i karabinu kulowego z trzech postaw, dwukrotna mistrzyni olimpijska.
  • Stanisław Różański (ur. 2 kwietnia 1933 w Nowym Targu, zm. 2 czerwca 2006 w Nowym Targu) – polski hokeista, były zawodnik Podhala Nowy Targ i Zawiszy Bydgoszcz.
  • Wincenty Różański (ur. 12 lipca 1938 w Mosinie, zm. 3 stycznia 2009 w Poznaniu) – polski poeta, outsider.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Różan mrz.

Wiktionary


różańsko

przymiotnik od: Różan


SJP.pl

Różańsko (do 1945 niem. Rosenthal) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Dębno. Według danych z 2015 miejscowość liczyła 618 mieszkańców.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Wikipedia


różany

1. odnoszący się do róży;
2. składający się z róż;
3. w kolorze przypominającym płatki róż


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do róż, wykonany z róż

 (1.2) książk. podobny do płatków róż, przypominający je kolorem

Wiktionary

Trzy miejscowości w Polsce

  • Różany – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Głowno
  • Różany – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Gronowo Elbląskie
  • Różany – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Bobolice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W naszym ogrodzie różanym nie ma altanki.

 (1.1) Procurator ponad wszystko nienawidził zapachu olejku różanego (…).

 (1.2) I zbliżył swoje zaślinione usta z cuchnącym oddechem do jej różanych usteczek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈʒãnɨ, AS: ružãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różanecznik mrz., róża ż., różyczka ż., Róża ż., różaniec m., róż mrz.

 czas. podróżować, różowieć

 przym. różowy, różowawy, różowiutki

 przysł. różano, różowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) różowy, rumiany

Wiktionary


rozarium

ogród lub miejsce w ogrodzie, w którym rosną róże; rosarium, różanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ogrod. ogród lub jego część przeznaczona do hodowli róż;

Wiktionary

Rozarium (łac. rosarium), różanka, ogród różany – ogród lub jego część, gdzie uprawiane i eksponowane są kolekcje róż. Rozaria cechują się zwykle bogactwem kultywarów tego rodzaju. W Europie rozaria istniały od średniowiecza, a rozpowszechniły się w XIX wieku. Za jeden z pierwszych wyspecjalizowanych ogrodów różanych uważany jest ten założony przez pierwszą żonę Napoleona Bonaparte Joséphine de Beauharnais w La Malmaison (Francja). W chwili jej śmierci, w 1814 roku, w ogrodzie, prezentowane zarówno w donicach jak i na rabatach, rosło około 400, czyli wszystkie dostępne wówczas odmiany róż. Obecnie w dalszym ciągu istnieje tam rozarium, jednak ma ono niewiele wspólnego ze swoim słynnym pierwowzorem. O ile w ciągu XIX wieku róże uprawiano zwykle w rozariach, w ciągu XX wieku ich znaczenie zmalało, a róże znalazły zastosowanie w urządzaniu rozmaitych terenów zielonych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rosarium n., róża ż., Róża ż., Rozalinda ż., rozeta ż., róż mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rosarium

Wiktionary


rożawa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. region w północnej i północno-wschodniej Syrii;

Wiktionary

Autonomiczna Administracja Północnej i Wschodniej Syrii, powszechnie nazywana Rożawa (kurd. Rojava od Rojavaya Kurdistanê – رۆژاڤایا کوردستانێ – „Zachodni Kurdystan”) – de facto autonomiczny region w północno-wschodniej Syrii, zamieszkały przez ok. 2,5 mln ludzi (w listopadzie 2014 r. wskutek napływu uchodźców, populację szacowano na 4,6 mln), w większości Kurdów, którzy stanowią ok. 60% ludności regionu.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Zachodni Kurdystan, Kurdystan Syryjski

Wiktionary


rozbabić

rzadko: rozbabić się - upodobnić się do baby, kobiety


SJP.pl


rozbabiony

taki, który się rozbabił


SJP.pl


rozbabrać

rozpaprać; potocznie:
1. grzebiąc w czymś miękkim, rozrzucić to gdzieś;
2. porzucić jakąś pracę, zostawiając ją w nieładzie;
3. rozkręcić, rozmontować;
4. ponownie uszkodzić w trakcie leczenia lub naprawiania czegoś;
5. rozbabrać się -
a) zamienić się w miękką, mazistą substancję;
b) ulec ponownemu uszkodzeniu


SJP.pl


rozbabranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbabrać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbabrać ndk.

Wiktionary


rozbabrywać

rozpaprywać; potocznie:
1. grzebiąc w czymś miękkim, rozrzucać to gdzieś;
2. porzucać jakąś pracę, zostawiając ją w nieładzie;
3. rozkręcać, rozmontowywać;
4. rozbabrywać się - zamieniać się w miękką, mazistą substancję


SJP.pl


rozbalowywać

1. powodować, że ktoś zaczyna balować i nie chce skończyć;
2. rozbalowywać się - rozbawiać się, bywając często na balach


SJP.pl


rozbawiać

czasownik

 (1.1) wprowadzać kogoś w dobry nastrój

Wiktionary

Powiązane:

 czas. bawić

Wiktionary


rozbawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbawiać.

Wiktionary


rozbawiony

1. będący w dobrym humorze, nastroju; rozweselony;
2. wyrażający wesoły humor, nastrój; radosny


SJP.pl


rozbałamucać

psuć pochlebstwami, pobłażaniem; rozpuszczać


SJP.pl


rozbebeszyć

potocznie: nieporządnie wyjąć coś z jakiegoś wnętrza, rozrzucić wokół; rozgrzebać


SJP.pl


rozbębniać

potocznie:
1. rozgłaszać coś niepotrzebnie; rozgadywać;
2. rozbębniać się - zaczynać brzmieć bardzo głośno


SJP.pl


rozbechtać

dawniej: rozjątrzyć, podniecić; rozjudzić


SJP.pl


rozbestwiać

1. wzbudzać w kimś zwierzęce instynkty, pobudzać do bestialstwa; rozwścieczać;
2. potocznie: czynić kogoś bezczelnym, nieposłusznym; rozwydrzać, rozbisurmaniać;
3. rozbestwiać się - potocznie: stawać się bezczelnym, nieposłusznym; rozwydrzać się, rozbisurmaniać się


SJP.pl


rozbestwić

1. wzbudzić w kimś zwierzęce instynkty, pobudzić do bestialstwa; rozwścieczyć;
2. potocznie: uczynić kogoś bezczelnym, nieposłusznym; rozwydrzyć, rozbisurmanić;
3. rozbestwić się - potocznie: stać się bezczelnym, nieposłusznym; rozwydrzyć się, rozbisurmanić się


SJP.pl


rozbełkotywać

rzadko: rozbełkotywać się - zaczynać mówić bełkotem


SJP.pl


rozbić

1. uderzeniem, uderzeniami rozłupać coś na części, na kawałki, potłuc coś;
2. rozdrobnić coś przez poddanie obróbce mechanicznej;
3. podzielić na części, rozdzielić;
4. pokonać nieprzyjaciela w walce, rozproszyć siły nieprzyjaciela;
5. uszkodzić część ciała lub jakiś przedmiot przez uderzenie lub upadek;
6. rozbić się - ulec wypadkowi; potłuc się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozbijać)

 (1.1) uderzeniem, uderzeniami rozłupać coś na części, na kawałki

 (1.2) rozdrobnić coś przez poddanie obróbce mechanicznej

 (1.3) książk. pokonać nieprzyjaciela w walce, rozproszyć siły nieprzyjaciela

 (1.4) uszkodzić część ciała przez uderzenie lub upadek

 (1.5) zniszczyć coś przez uderzenie

czasownik zwrotny dokonany rozbić się (ndk. rozbijać się)

 (2.1) rozpaść się na kawałki

 (2.2) ulec wypadkowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie umiem tak rozbić jajka, by skorupka nie wpadła do miski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzbʲit͡ɕ, AS: rozbʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbicie n., bicie n., rozbijanie n., rozbitek m., rozbitki nmos.

 czas. bić ndk., bijać dk., rozbijać ndk., porozbijać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stłuc, zbić

 (1.4) odnieść zwycięstwo, pobić, pokonać, przemóc, rozgromić, zetrzeć w proch, przest. znieść, zwyciężyć

 (1.5) książk. obrócić w niwecz, książk. obrócić w perzynę, stłuc, strzaskać, zdewastować, zdruzgotać, zmiażdżyć, zniszczyć, zniweczyć, zrównać z ziemią

Wiktionary


rozbicie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲit͡ɕɛ, AS: rozbʹiće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbić, bić

 rzecz. rozbijanie n., rozbitek mos., rozbitki nmos.

Wiktionary


rozbicki

nazwisko


SJP.pl


rozbieg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. droga, jaką statek powietrzny musi pokonać, by nabrać prędkości większej od prędkości przeciągnięcia

 (1.2) sport. krótki bieg przed próbą sportową albo ćwiczeniem gimnastycznym

 (1.3) sport. część skoczni narciarskiej

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔzbʲjɛk, AS: rozbʹi ̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozbiegowy

Wiktionary


rozbiegówka

początek każdej rolki filmu


SJP.pl


rozbierać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozebrać)

 (1.1) zdejmować ubranie z kogoś lub czegoś

 (1.2) likwidować jakąś konstrukcję, usuwając kawałek po kawałku

 (1.3) rozkładać na części, rozmontowywać

 (1.4) polit. rozdzielać między siebie cześć lub całość terytorium jakiegoś państwa

 (1.5) dzielić tuszę zwierzęcą

czasownik zwrotny niedokonany rozbierać się (dk. rozebrać się)

 (2.1) zdejmować z siebie ubranie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲjɛrat͡ɕ, AS: rozbʹi ̯erać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozbiórka ż., rozbiór m., rozbieranie n., rozebranie n.

 czas. rozebrać dk., brać ndk.

 przym. rozbiórkowy, rozbiorczy, rozbiorowy

Wiktionary


rozbieracz

1. masarz rozbierający mięsne tusze;
2. potocznie: osoba rozkładająca coś na części;
3. dawniej: osoba badająca szczegółowo jakieś zjawiska


SJP.pl


rozbieraczka

rozbieracz


SJP.pl

Patrz:

rozbieracz

rozbieralny

1. dający się rozebrać;
2. zbudowany z części, które można rozdzielać


SJP.pl


rozbieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbierać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzbʲjɛˈrãɲɛ, AS: rozbʹi ̯erãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozebranie n., rozbiórka ż., rozbiór m.

 czas. rozebrać dk., rozbierać ndk.

 przym. rozbiórkowy, rozbiorowy

Wiktionary


rozbieranka

potocznie:
1. zabawa towarzyska, polegająca na rozbieraniu się uczestników zabawy w jej trakcie;
2. erotyczna scena w filmie;
3. striptiz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. striptiz

 (1.2) pot. scena erotyczna w filmie

 (1.3) pot. zabawa towarzyska, w trakcie której jej uczestnicy się rozbierają

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbiórka ż., rozbiór m., rozbieranie n., rozebranie n.

 czas. rozebrać dk., rozbierać ndk.

 przym. rozbiórkowy, rozbiorczy, rozbiorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) striptiz

Wiktionary


rozbieżać

rozbieżać się - dawniej: rozbiegać się (rozpierzchać się)


SJP.pl


rozbieżność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) różnica, nieścisłość, brak spójności/zgodności

 (1.2) rozchodzenie się od jednego punktu w różne strony

 (1.3) mat. dywergencja;

Wiktionary

W matematyce i fizyce

  • rozbieżność to inaczej dywergencja

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Negocjacje między pracodawcą a związkami zawodowymi zakończyły się podpisaniem protokołu rozbieżności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲjɛʒnɔɕt͡ɕ, AS: rozbʹi ̯ežność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozbieżny

 przysł. rozbieżnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dysonans, dysharmonia, dywergencja, niezgodność, sprzeczność, niespójność

Wiktionary


rozbieżny

przymiotnik

 (1.1) krańcowo różny; przeciwstawny

 (1.2) rozchodzący się z jednego punktu w różne strony; o narastających różnicach

 (1.3) mat. o szeregach, funkcjach nie będący zbieżny, nie mający skończonej granicy

 (1.4) rzad. oddzielny, rozproszony

 (1.5) fiz. o świetle cechujące się ujemną zbieżnością; o soczewce powodujący rozbieżność światła

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieżność ż.

Wiktionary


rozbijać

1. uderzeniem, uderzeniami rozłupywać coś na części, na kawałki, tłuc coś;
2. rozdrabniać coś przez poddanie obróbce mechanicznej;
3. dzielić na części, rozdzielać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozbić)

 (1.1) niedokonany od|rozbić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲijät͡ɕ, AS: rozbʹii ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbijanie n., rozbitek mos., rozbitki nmos., bicie n.

 czas. rozbić, bić

Wiktionary


rozbijacki

przymiotnik od: rozbijacz


SJP.pl


rozbijaczka

rozbijacz


SJP.pl

Patrz:

rozbijacz

rozbijaka

dawniej: awanturnik, zabijaka


SJP.pl


rozbijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbijać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzbʲiˈjä̃ɲɛ, AS: rozbʹii ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbicie n., rozbijak m., rozbitek m., rozbitki

 czas. rozbijać ndk., rozbić dk.

Wiktionary


rozbiór

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szczegółowe badanie, dociekanie

 (1.2) polit. unicestwienie bytu politycznego państwa poprzez podział jego obszaru na części i włączenie ich w granice innych państw

 (1.3) podzielenie czegoś na poszczególne składowe

 (1.4) daw. fryzj. linia rozczesania włosów na głowie

Wiktionary

  • rozbiór państwa
    • rozbiory Polski
  • rozbiór zdania
    • rozbiór gramatyczny
    • rozbiór logiczny

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozebranie n., rozbieranie n., rozbiórka ż.

 czas. rozbierać ndk., rozebrać dk.

 przym. rozbiorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) analiza

 (1.3) demontaż, rozbiórka

 (1.4) przedziałek

Wiktionary


rozbiórka

1. rozbieranie na części;
2. burzenie starych, zniszczonych budynków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czynność demontażu budynku

 (1.2) pot. czynność demontażu maszyn

 (1.3) środ. rozbiór mięsa

 (1.4) poligr. odwrotna czynność składania zecerskiego

Wiktionary

Rozbiórka – rodzaj robót budowlanych, polegających na demontażu i usunięciu z przestrzeni określonego, istniejącego obiektu budowlanego lub jego części. Ustanowienie rozbiórki jako rodzaju robót budowlanych dokonane jest w Prawie budowlanym, w art. 3 pkt 7 tej ustawy. Takie przypisanie rozbiórki do kategorii robót budowlanych implikuje odpowiednie konsekwencje związane między innymi z wymaganiami dotyczącymi procedur administracyjnych poprzedzających rozpoczęcie rozbiórki. Art. 31 wymienionej ustawy określa dla rozbiórki, jakich obiektów wymagane jest pozwolenie na rozbiórkę, dla jakich zgłoszenie, a do jakich nie wymaga się ani pozwolenia, ani zgłoszenia. Przy prowadzeniu rozbiórki wymagane może być prowadzenie dziennika budowy (przed 27 stycznia 2023 r. dziennika rozbiórki). Dla obiektów nieużytkowanych lub niewykończonych może zostać przeprowadzone odpowiednie postępowanie dotyczące ich rozbiórki. Stosowna procedura określona jest w rozporządzeniu w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲjurka, AS: rozbʹi ̯urka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozbiór m., rozbieranie n., rozebranie n., zbiórka ż.

 czas. zebrać, zbierać, rozbierać ndk., rozebrać dk.

 przym. rozbiórkowy, rozbiorowy, rozbiorczy

Wiktionary


rozbiorowy

odnoszący się do rozbiorów Polski


SJP.pl


rozbisurmanianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbisurmaniać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbisurmaniać ndk.

Wiktionary


rozbisurmanić

rozzuchwalić, rozbrykać się lub kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozbisurmaniać)

 (1.1) dokonany od|rozbisurmaniać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbisurmaniać ndk.

Wiktionary


rozbisurmaniony

rozzuchwalić, rozbrykać się lub kogoś


SJP.pl


rozbitek

rozbitek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba ocalała z katastrofy statku;

 (1.2) przen. ktoś, kogo spotkała katastrofa życiowa

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: rozbitka

Wiktionary

  • rozbitek – ofiara katastrofy morskiej
  • Rozbitek – wieś sołecka w Polsce w województwie wielkopolskim w powiecie międzychodzkim, w gminie Kwilcz
  • Rozbitek – starożytny egipski utwór literacki
  • Rozbitek – powieść Chucka Palahniuka z 1999 roku

Wikipedia

Patrz:

rozbitek

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲitɛk, AS: rozbʹitek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbijanie n., rozbicie n., rozbitka ż., rozbitki nmos.

 czas. rozbijać ndk., rozbić dk.

Wiktionary


rozbitka

rozbitek


SJP.pl

Patrz:

rozbitek

rozbitki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. resztki rozbitych oddziałów wojskowych

 (1.2) przest. szczątki rozbitego okrętu

Wiktionary

Rozbitkowie z Jonathana (fr. Les Naufragés du Jonathan; tytuły polskich przekładów to: Rozbitki i Ojczyzna rozbitków) – trzytomowa powieść napisana przez Juliusza Verne’a w latach 1897-98 pod oryginalnym autorskim tytułem En Magellanie (Au bout du monde), który można dosłownie przetłumaczyć na język polski jako W Magellanii (Na końcu świata). Powieść ta została wydana dopiero w 1909, w kilka lat po śmierci Verne’a, i zawiera znaczne poprawki i redakcje naniesione przez syna pisarza Michela Verne’a.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔzˈbʲitʲci, AS: rozbʹitʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbitek m., rozbijanie n., rozbicie n., rozbitka ż.

 czas. rozbijać ndk., rozbić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niedobitki

 (1.2) szczątki

Wiktionary


rozbity

1. uderzeniem, uderzeniami rozłupać coś na części, na kawałki, potłuc coś;
2. rozdrobnić coś przez poddanie obróbce mechanicznej;
3. podzielić na części, rozdzielić;
4. pokonać nieprzyjaciela w walce, rozproszyć siły nieprzyjaciela;
5. uszkodzić część ciała lub jakiś przedmiot przez uderzenie lub upadek;
6. rozbić się - ulec wypadkowi; potłuc się


SJP.pl


rozblask

przestarzale: rozbłysk


SJP.pl


rozblendować

1. rozdrobnić przez blendowanie;
2. rozetrzeć cień lub inny kolorowy kosmetyk


SJP.pl


rozblendowywać

rozdrabniać przez blendowanie


SJP.pl


rozbój

pogwałcenie zasad, napad na kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. napad bandycki w celu ograbienia;

 (1.2) uprawianie grabieży

 (1.3) przen. jawna niesprawiedliwość, wyzysk

Wiktionary

Rozbój – kradzież połączona z użyciem przemocy wobec osoby lub groźbą natychmiastowego jej użycia albo dokonana poprzez doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Na równi z tym należy traktować sytuację, w której pokrzywdzony pod wpływem takiej groźby natychmiast wydaje przedmiot sprawcy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔzbuj, AS: rozbui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbójnik m., rozbójnictwo n., rozbójniczka ż.

 przym. rozbójniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1) grabież, rabunek

 (1.3) bezprawie, granda, jawny wyzysk

Wiktionary


rozbójnicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rozbójnikiem, dotyczący rozbójnika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbójnik m., rozbójnictwo n.

Wiktionary


rozbójnictwo

uprawianie procederu rozbójniczego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. napadanie na ludzi i okradanie ich

 (1.2) książk. bezprawne działanie osoby lub instytucji, prowadzące do utraty lub zniszczenia cudzej własności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po osiągnięciu pełnoletności nawiał z klasztoru, dobrał sobie bandę takich, jak on sam, zabijaków i zajął się rozbójnictwem na drogach publicznych.

 (1.2) Jedyne co nas martwi to coraz częstsze przypadki działkowego rozbójnictwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbój m., rozbójnik m., rozbójniczka ż.

 przym. rozbójnicki, rozbójniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bandytyzm; pot. bandyterka

Wiktionary


rozbójniczka

kobieta trudniąca się rozbojami i napadami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta/samica rozbójnik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbój mrz., rozbójnictwo n., rozbójnik m.

 przym. rozbójniczy

Wiktionary


rozbójniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rozbójnictwem, dotyczący rozbójnictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbójnictwo n., rozbój mrz., rozbójnik mos., rozbójniczka ż.

Wiktionary


rozbójnik

osoba trudniąca się rozbojami i napadami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba zajmująca się rozbojem, napadami rabunkowymi

Wiktionary

Rozbójnik – sprawca przestępstwa rozboju.

  • Hajduk (rozbójnik)
  • Raubritter (niem.) – rycerz-rozbójnik

Rozbójnicy:

  • Prokrust
  • Bulla
  • Robin Hood
  • Robert Roy Macgregor
  • Rumcajs (postać fikcyjna)
  • Rozbójnik – mob w grze Minecraft

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozbój mrz., rozbójnictwo n., rozbójniczka ż.

 przym. rozbójniczy, rozbójnicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zbój, zbójca, zbójnik, rabuś, łupieżca

Wiktionary


rozbojowiec

sprawca rozboju


SJP.pl


rozbolewać

1. zaczynać boleć, sprawiać dotkliwy ból;
2. dawniej: trapić, martwić się


SJP.pl


rozbrajający

wzbudzający sympatię, ujmujący prostotą, naiwnością; zniewalający, wzruszający


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: rozbrajać

przymiotnik

 (2.1) przen. wzbudzający sympatię, ujmujący prostotą, naiwnością

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzbrajäˈjɔ̃nt͡sɨ, AS: rozbrai ̯äi ̯õncy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbrajać, rozbroić, zbroić, uzbroić

 rzecz. zbrojny m., zbrojenie n.

 przym. zbrojny

 przysł. rozbrajająco

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) powalający, zniewalający

Wiktionary


rozbrat

rozłam, niezgoda między kimś a kimś; sprzeczność między czymś a czymś


SJP.pl

Rozbrat – nazwa kompleksu budynków mieszczących się przy ul. Kazimierza Pułaskiego na Sołaczu w Poznaniu, zaadaptowanych na społeczne centrum kultury alternatywnej i mieszkania (squatting).

W nazwie skłotu chodzi o „rozbrat” z władzą, z centralizacją i hierarchią. Działalność Rozbratu oparta jest na samorządności i oddolnej organizacji.

Wikipedia


rozbratel

rostbratel;
1. mięso wołowe z kością;
2. kotlet z tego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. kotlet z wołowiny, bity, smażony lub duszony

 (1.2) zootechn. część tuszy wołowej z odcinka grzbietowego za łopatką

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈbratɛl, AS: rozbratel

Wiktionary


rozbrojenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. wojsk. całkowite usunięcie lub ograniczenie działalności sił zbrojnych albo produkcji wojskowej danego państwa na mocy międzynarodowego porozumienia

Wiktionary

Kontrola zbrojeń – ograniczenia w prowadzeniu badań, produkcji lub przemieszczaniu konkretnych systemów broni i rodzajów wojska.

Rozwój prawa kontroli zbrojeń następuje w drodze zawierania umów międzynarodowych. Warto zwrócić uwagę, że nieskoordynowana (traktatowo) redukcja zbrojeń byłaby tak samo niebezpieczna, jak nieuregulowany wyścig zbrojeń. Mogłaby doprowadzić do naruszenia równowagi sił, co zagroziłoby bezpieczeństwu na świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Należy tu z całym naciskiem podkreślić, że kasacja nie oznaczała zburzenia obwarowań twierdzy, lecz tylko jej rozbrojenie i pozbawienie stałego garnizonu oraz komendanta.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozbrojeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) demilitaryzacja

Wiktionary


rozbrykać

rozbrykać się - potocznie:
1. bawiąc się, przebrać miarę; rozfiglować się, rozdokazywać się;
2. o zwierzętach: rozbiegać się, wykonując podskoki


SJP.pl


rozbrykiwać

rozbrykiwać się ; potocznie:
1. o zwierzętach: zaczynać biegać, wykonując podskoki;
2. przebierać miarę w zabawie


SJP.pl


rozbryzg

(zwykle w liczbie mnogiej) pryskające cząstki wody, błota itp.; rozprysk, bryzg


SJP.pl


rozbryzgnąć

prysnąć kropelkami na wszystkie strony; rozbryznąć, rozbryzgać


SJP.pl


rozbryznąć

prysnąć kropelkami na wszystkie strony; rozbryzgnąć, rozbryzgać


SJP.pl


rozbrzęczać

rozbrzęczać się - o wielu owadach: rozpoczynać brzęczenie


SJP.pl


rozbrzmiały

taki, który rozbrzmiał


SJP.pl


rozbrzmieć

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozbrzmiewać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbrzmiewanie n., brzmienie n.

 czas. brzmieć, rozbrzmiewać ndk.

Wiktionary


rozbrzmiewać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozbrzmieć)

 (1.1) dawać się słyszeć; wydawać dźwięki

 (1.2) zapełniać się dźwiękami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbrzmiewanie n.

 czas. rozbrzmieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brzmieć, rozlegać się

Wiktionary


rozbuchiwać

potocznie:
1. nadawać czemuś nadmierny rozgłos;
2. rozbuchiwać się -
a) stawać się bezczelnym; 2. przybierać na wadze; roztywać się


SJP.pl


rozbudowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) powiększenie budowli

 (1.2) powiększenie, zwiększenie liczby składników czegoś

Wiktionary

Rozbudowa – rodzaj budowy, w wyniku którego powstaje nowa część istniejącego już obiektu budowlanego. W wyniku przeprowadzenia rozbudowy pewnego obiektu budowlanego, zwiększa się jego powierzchnia zabudowy (i powierzchnia użytkowa). Ustanowienie rozbudowy jako rodzaju budowy dokonane jest w Prawie budowlanym, w art 3 pkt 6 tej ustawy. Takie przypisanie tej kategorii robót budowlanych implikuje odpowiednie konsekwencje związane między innymi z wymaganiami dotyczącymi procedur administracyjnych poprzedzających rozpoczęcie rozbudowy oraz związanych z jej zakończeniem i przekazaniem obiektu do użytkowania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. budowa ż., rozbudowanie n., rozbudowywanie n.

 czas. rozbudować dk., rozbudowywać ndk.

Wiktionary


rozbudować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozbudowywać)

 (1.1) bud. powiększyć budowę

 (1.2) rozwinąć jakąś dziedzinę

 (1.3) zwiększyć zakres

 (1.4) uczynić złożonym pod względem budowy

czasownik zwrotny dokonany rozbudować się (ndk. rozbudowywać się)

 (2.1) zostać powiększonym o nowe obiekty

 (2.2) ulec rozwojowi

 (2.3) rozszerzyć swój zakres

 (2.4) stać się bardziej skomplikowanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbudowywanie n., rozbudowanie n., rozbudowa ż.

 czas. budować

 przysł. budująco

 przym. budujący

Wiktionary


rozbudowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbudować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbudowywanie n., rozbudowa ż.

 czas. rozbudować dk., rozbudowywać ndk.

Wiktionary


rozbudowany

duży, szeroki, obszerny


SJP.pl


rozbudowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozbudować)

 (1.1) powiększać o nowe obiekty

 (1.2) doprowadzać do rozwoju czegoś

 (1.3) zwiększać zakres czegoś

 (1.4) tworzyć bardziej złożoną strukturę czegoś

czasownik zwrotny niedokonany rozbudowywać się (dk. rozbudować się)

 (2.1) być powiększanym o nowe obiekty

 (2.2) ulegać rozwojowi

 (2.3) rozszerzać swój zakres

 (2.4) stawać się bardziej skomplikowanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbudowanie n., rozbudowa ż., rozbudowywanie

Wiktionary


rozbudowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbudowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozbudowywać ndk., rozbudować dk.

 rzecz. rozbudowanie n., rozbudowa ż.

Wiktionary


rozbudzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbudzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. budzić

Wiktionary


rozbujały

1. taki, który zaczął przechylać się w przeciwne strony; rozkołysany, bujający się;
2. o roślinności; nadmiernie wyrosły, bujny;
3. taki, którego intensywność lub zakres znacznie się zwiększyły


SJP.pl


rozbulać

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. poprzewracać

Wiktionary


rozbyczać

rozbyczać się -
1. zaczynać prowadzić zbyt wygodne życie; rozleniwiać się;
2. zaczynać wyrażać się wulgarnie, ordynarnie


SJP.pl


rozbywać

czasownik niedokonany

 (1.1) daw. powątpiewać

Wiktionary


rozbłękitniały

taki, który rozbłękitniał


SJP.pl


rozbłyskiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozbłyskiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbłysk m., rozbłyśnięcie n.

 czas. rozbłyskiwać ndk., rozbłyskać ndk., rozbłysnąć dk.

 przym. rozbłyskowy

Wiktionary


rozcapierzać

rozkładać, rozciągać coś szeroko; rozczapierzać


SJP.pl


rozcapierzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozcapierzać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozcapierzanie n.

 czas. rozcapierzać ndk.

Wiktionary


rozcapierzyć

rozłożyć, rozciągnąć coś szeroko; rozczapierzyć


SJP.pl


rozcentrować

środowiskowo:
1. skrzywić koło roweru; scentrować;
2. rozcentrować się - skrzywić się w czasie jazdy; scentrować się


SJP.pl


rozcentrowywać

środowiskowo:
1. skrzywiać koło roweru;
2. rozcentrowywać się - skrzywiać się w czasie jazdy


SJP.pl


rozchamiać

rozchamiać się - rzadko: stawać się chamskim, ordynarnym, grubiańskim


SJP.pl


rozchełstać

niedbale rozchylić ubranie


SJP.pl


rozchełstanie

niedbale rozchylić ubranie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchełstać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozchełstać dk.

Wiktionary


rozchełstany

przymiotnik

 (1.1) ubrany niedbale, rozpięty

Wiktionary


rozchełstywać

niedbale rozchylać ubranie


SJP.pl


rozchlapywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozchlapać)

 (1.1) chlapiąc, rozrzucać coś na zewnątrz czegoś

czasownik zwrotny niedokonany rozchlapywać się (dk. rozchlapać się)

 (2.1) być rozchlapywanym (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Artysta ten czasami wpada w szał i rozchlapuje farby na cały pokój, albo – co gorsza – robi to na ulicy, wzbudzając skandal (…)

 (1.1) przen. Jakże kłopotliwą jest rzeczą dla człowieka to, że stanowi największy cud na ziemi, a rozchlapuje oto czas, tak jakby był tylko pianą!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsxlaˈpɨvat͡ɕ, AS: rosχlapyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. chlapanie n., rozchlapanie n., rozchlapywanie n., chlapacz m.

 czas. chlapać ndk., rozchlapać dk.

Wiktionary


rozchlapywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchlapywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsxlapɨˈvãɲɛ, AS: rosχlapyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozchlapywać

Wiktionary


rozchlipywać

rzadko: rozchlipywać się - zaczynać płakać coraz mocniej; rozpłakiwać się


SJP.pl


rozchlupotać

o błocie, trzęsawiskach: rozchlupotać się - stać się chlupoczącym, grząskim, rozmiękłym


SJP.pl


rozchlupotany

o błocie, trzęsawiskach: chlupoczący, grząski


SJP.pl


rozchlustać

1. rozlać, chlustając; rozbryzgać, rozchlapać;
2. rozchlustać się - rozchlapać się w różnych kierunkach


SJP.pl


rozchmurzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchmurzać.

Wiktionary


rozchmurzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchmurzyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. chmura ż.

Wiktionary


rozchód

1. wydatki pieniężne dokonane w określonym czasie;
2. w księgowości: pozycja konta rachunkowego, w której wykazuje się wydatki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogół wydatków (głównie pieniężnych) jakiejś jednostki dokonywanych w określonym czasie

 (1.2) hand. rubryka, w której zapisuje się ilość wydatków

Wiktionary

Przykłady

 (1.4) Dane za okres wieloletni wskazują, że Ziemia znajduje się w stanie równowagi cieplnej. Przychód i rozchód energii cieplnej w ciągu dłuższego przedziału czasu są sobie równe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchodzenie n., rozejście n., rozchodowanie n.

 czas. rozchodzić ndk., rozejść dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) spadek

Wiktionary


rozchodniaczek

zdrobnienie od: rozchodniak


SJP.pl


rozchodniak

alkoholowy toast na odchodne; strzemienny


SJP.pl


rozchodnik

roślina płożąca się o grubych, mięsistych liściach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Sedum|L.|ref=tak., rodzaj rośliny z rodziny gruboszowatych, do którego należy od ~280 do ~470 gatunków występujących głównie na półkuli północnej;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju rozchodnik (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Teraz tam rozchodniki bujały i mchy przeróżne, a z sosen spoglądały dzięcioły pstre.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchodnikowiec m., rozchodzenie n.

 czas. rozchodzić ndk.

Wiktionary


rozchodnikowy

rozchodnik


SJP.pl

Patrz:

rozchodnik

rozchodować

wydać (wydawać) pieniądze, zapisać (zapisywać) po stronie rozchodu, zaksięgować (księgować) jako rozchód


SJP.pl


rozchodowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchodować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchód m.

 czas. rozchodować ndk.

Wiktionary


rozchodowy

przymiotnik od: rozchód


SJP.pl


rozchodzić

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) rozluźnić buty przez chodzenie w nich

 (1.2) chodząc, spowodować ustąpienie czego

czasownik zwrotny niedokonany rozchodzić się (dk. rozejść się)

 (2.1) iść od siebie w różnych kierunkach

 (2.2) starać się o rozwód

 (2.3) wydobywać się z jakiegoś źródło w wielu kierunkach

 (2.4) być przekazywanym

 (2.5) prowadzić z jednego miejsca w różne strony

 (2.6) być sprzedawanym, wydawanym, wykupywanym

 (2.7) rozsuwać się na boki; rozchylać się, tworząc szczelinę

 (2.8) ulegać uszkodzeniu poprzez rozejście się części

 (2.9) ulegać rozluźnieniu poprzez chodzenie w tym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchodzenie n., rozejście n., rozchód mrz.

 czas. rozejść dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozdeptywać

 (2.1) rozłazić się, rozpraszać się

 (2.2) rozwodzić się

 (2.3) rozprzestrzeniać się

 (2.4) chodzić, rozłazić się, rozprzestrzeniać się, szerzyć się

 (2.5) rozdzielać się

 (2.6) sprzedawać się

 (2.7) rozchylać się

 (2.9) rozdeptywać się

Wiktionary


rozchodzony

luźny, wygodny, nie uciskający


SJP.pl


rozchorować

rozchorować się - nabawić się ciężkiej albo długotrwałej choroby


SJP.pl


rozchorowywać

rozchorowywać się - nabawiać się ciężkiej albo długotrwałej choroby


SJP.pl


rozchrząkiwać

rozchrząkiwać się - rzadko: zaczynać długo i mocno chrząkać


SJP.pl


rozchwierutać

czasownik

 (1.1) pot. poruszając czymś, rozruszać to, poluzować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsxfʲjɛˈrutat͡ɕ, AS: rosχfʹi ̯erutać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchwierutanie n.

 czas. chwierutać

Wiktionary


rozchwierutanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchwierutać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozchwierutać dk.

Wiktionary


rozchwiewać

zaburzać spokój, równowagę


SJP.pl


rozchwytać

szybko, chciwie rozebrać, rozdzielić między siebie


SJP.pl


rozchwytywać

szybko, chciwie rozbierać, rozdzielać między siebie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozchwytać)

 (1.1) szybko i łapczywie dzielić między siebie coś pożądanego

 (1.2) zabiegać o kogoś znanego i cenionego za pewne cechy lub zdolności

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) O ile wiem, w ostatnich latach wydał jakieś książki, ale już nie jest tym pisarzem, którego by rozchwytywano.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchwyt m. rozchwytanie n., rozchwytywanie n.

 czas. rozchwytać dk.

 przym. rozchwytywany

Wiktionary


rozchwytywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchwytywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozchwytywać

Wiktionary


rozchybotać

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) sprawić, że jakiś przedmiot zaczyna się przechylać na przemian w różne strony

czasownik zwrotny dokonany rozchybotać się (ndk. brak)

 (2.1) zacząć się przechylać na przemian w różne strony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przechadzał się po plażaaży, z rozkoszą napawając się twardym gruntem pod nogami. Była to miła — o jakże miła! — odmiana po dniach i tygodniach przemierzania rozchybotanego pokładu.

 (2.1) A pod tą łagodną pieszczotą rozchybotały się jakieś miękkie fale, nadpłynęły cichemi rurami i ukołysały na sen…

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozchwiać

 (2.1) rozchwiać się

Wiktionary


rozchybotywać

powodować chybotanie się czegoś


SJP.pl


rozchylanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozchylać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozchylenie n.

 czas. rozchylać ndk., rozchylić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozsuwanie

Wiktionary


rozciąć

1. tnąc, rozdzielić na części;
2. skaleczyć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozcinać)

 (1.1) dokonany od|rozcinać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Brazylia jest jak gąbka – rozetniesz, a natychmiast się zasklepia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔɕt͡ɕɔ̇̃ɲt͡ɕ, AS: rośćo̊̃ńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozcięcie n.

 czas. rozcinać ndk., ciąć ndk.

Wiktionary


rozciąg

1. powiększanie czegoś przez ciągnięcie; rozciąganie;
2. stopień powiększenia czegoś po rozciągnięciu


SJP.pl


rozciągać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozciągnąć)

 (1.1) ciągnąc, powodować zwiększanie wymiarów czego

 (1.2) zajmować czymś większe pole lub przestrzeń

 (1.3) pot. roznosić coś po wielu miejscach

 (1.4) powiększać zakres działania, obejmować czynnością

 (1.5) obejmować kontrolą

 (1.6) wydłużać w czasie

czasownik zwrotny niedokonany rozciągać się (dk. rozciągnąć się)

 (2.1) powiększać się wskutek naciągania

 (2.2) rozpościerać się, zajmując większy obszar

 (2.3) rozpościerać się między punktami, brzegami

 (2.4) sport. zwiększać giętkość mięśni i ciała

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozciąganie n., rozciągliwość ż., rozciągłość ż., rozciągnięcie n.

 przym. rozciągliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozpościerać

 (1.3) roznosić, rozwlekać

 (2.3) rozsnuwać się

Wiktionary


rozciągalny

dający się rozciągać


SJP.pl


rozciąganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. trening poprawiający elastyczność ciała i wytrzymałość mięśni, zwiększający zakres ruchów, zapobiegający kontuzjom

Wiktionary

Rozciąganie osiowe – w wytrzymałości materiałów definiujemy dwa podstawowe przypadki rozciągania osiowego:

  • Rozciąganie czyste pręta, w którym do ścianek poprzecznych jednorodnego i izotropowego pręta pryzmatycznego przyłożone jest obciążenie o stałej gęstości \sigma o zwrocie zgodnym z wektorem normalnym powierzchni ścianki poprzecznej (prostopadłym do ścianki, skierowanym na zewnątrz). Dla tego przypadku wytrzymałościowego znane jest rzeczywiste rozwiązanie zagadnienia brzegowego liniowej teorii sprężystości.
  • Rozciąganie proste pręta, które różni się od rozciągania „czystego” tym, że obciążenie zastępujemy dwójką przeciwnie skierowanych, równych co do wartości i współliniowych sił skupionych, działających w osi tego pręta. Analityczne rozwiązanie tego przypadku jest praktycznie niemożliwe, dlatego stosujemy zgodnie z zasadą de Saint-Venanta rozwiązanie zagadnienia czystego rozciągania przyjmując, że \sigma ={\frac {F_{x}}{A}}, gdzie A oznacza pole przekroju poprzecznego pręta.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozciągnąć, rozciągać ndk.

Wiktionary


rozciąglej

stopień wyższy od przysłówka: rozciągle


SJP.pl


rozciąglejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozciągły


SJP.pl


rozciągliwiej

stopień wyższy od przysłówka: rozciągliwie


SJP.pl


rozciągliwszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: rozciągliwy; bardziej rozciągliwy


SJP.pl


rozciągliwy

dający się rozciągać, rozciągnąć


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dający się rozciągać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten gumowy pasek jest całkiem rozciągliwy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔɕt͡ɕɔ̃ŋɡˈlʲivɨ, AS: rośćõŋglʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozciągać

 rzecz. rozciągnięcie n.

Wiktionary


rozciągnąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozciągać)

 (1.1) dokonany od|rozciągać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈt͡ɕɔ̃ŋɡnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: rośćõŋgnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozciąganie n.

Wiktionary


rozciągnik

1. urządzenie do rozciągania;
2. pająk z rodziny skakunowatych


SJP.pl


rozciągłość

1. przestrzeń, obszar; 2 w całej rozciągłości - w pełni, w najszerszym zakresie


SJP.pl

Bieg i upad – parametry położenia warstwy lub innej powierzchni strukturalnej (np. uskok, spękanie).

Wikipedia


rozciapciać

rozciapać, rozpaciać, rozpaćkać; potocznie:
1. rozprowadzić na wszystkie strony jakiejś powierzchni coś mokrego, mazistego;
2. zmienić coś twardego w półpłynną mokrą substancję;
3. rozciapciać się - utracić dotychczasową twardość, stając się ciapą


SJP.pl


rozciapkiwać

rzadko: rozgniatać, rozdeptywać coś rozmokłego


SJP.pl


rozcięcie

1. tnąc, rozdzielić na części;
2. skaleczyć


SJP.pl


rozcięgno

mocna, elastyczna błona zbudowana z tkanki łącznej, otaczająca poszczególne mięśnie szkieletowe, grupy mięśni oraz całą mięśniówkę ciała; powięź


SJP.pl

Rozcięgno (stgr. απο, νευρον, łac. aponeurosis) – mocne pasmo tkanki łącznej zbitej o utkaniu regularnym, cienkie i płaskie, w kształcie błony, ubogie w naczynia krwionośne, przez które szerokie i płaskie mięśnie łączą się z kością.

Wikipedia


rozciek

1. płynna substancja powstała po roztopieniu skropleniu lub zmieszaniu się czegoś;
2. dawniej: obszar zalany wodą; rozlewisko, rozlew


SJP.pl


rozcieknąć

rzadko: rozcieknąć się - rozpłynąć się, rozpuścić się; rozciec się


SJP.pl


rozcieńczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozcieńczyć)

 (1.1) chem. zmniejszać stężenie roztworu, dodając rozpuszczalnik

czasownik zwrotny niedokonany rozcieńczać się (dk. rozcieńczyć się)

 (2.1) chem. być rozcieńczanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozcieńczanie n.

Wiktionary


rozcieńczalnia

w fabryce lakierów: zabezpieczone przed ogniem, odizolowane pomieszczenie, w którym rozcieńcza się łatwopalne płyny


SJP.pl


rozcieńczalnik

składnik danego roztworu znajdujący się w nim w dominującej ilości; substancja rozcieńczająca inne


SJP.pl

Rozpuszczalnik – ciecz zdolna do tworzenia roztworu po zmieszaniu z ciałem stałym, inną cieczą lub gazem. Najbardziej znanym rozpuszczalnikiem jest woda.

Większość rozpuszczalników to związki chemiczne o małej lepkości i stosunkowo niskiej temperaturze wrzenia. Mała lepkość powoduje, że mogą one dość łatwo penetrować rozpuszczaną substancję, zaś niska temperatura wrzenia umożliwia ich oddestylowywanie i parowanie.

Wikipedia


rozcieńczalny

dający się rozcieńczyć


SJP.pl


rozcieńczenie

spowodować zmniejszenie gęstości lub stężenia


SJP.pl


rozcieńczyć

spowodować zmniejszenie gęstości lub stężenia


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozcieńczać)

 (1.1) chem. zmniejszyć stężenie roztworu poprzez dodanie rozpuszczalnika

czasownik zwrotny dokonany rozcieńczyć się (ndk. rozcieńczać się)

 (2.1) chem. zostać rozcieńczonym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozcieńczenie n.

Wiktionary


rozcierać

1. trąc, rozprowadzać po powierzchni;
2. trąc, miażdżyć, rozgniatać coś;
3. dotykając jakąś część ciała, usuwać ból, zdrętwienie; rozmasowywać;
4. rozcierać się -
a) ulegać rozdrobnieniu;
b) być rozprowadzanym po powierzchni;
c) dotykając jakąś część swojego ciała, usuwać ból, zdrętwienie;
d) dotykając jeden drugiego, usuwać ból, zdrętwienie;
e) o makijażu: tracić zarys


SJP.pl


rozcieracz

1. przyrząd do ręcznego rozdrabniania ziarna lub surowców na bezkształtną masę;
2. przyrząd z zaostrzoną końcówką do rozmazywania kolorów i linii


SJP.pl


rozcieralny

nadający się do rozcierania lub możliwy do roztarcia


SJP.pl


rozcież

dawniej: ościeże - wewnętrzna powierzchnia otworu okiennego lub drzwiowego; oścież; roścież


SJP.pl


rozcięża

krzew z rodziny werbenowatych; awicenia; roślęża


SJP.pl


rozcinać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozciąć)

 (1.1) tnąc, dzielić całość na części

 (1.2) kalecząc, przecinać tkanki

 (1.3) śmiało przedostawać się przez jakąś przestrzeń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozcinanie n.

 czas. ciąć, rozciąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciąć, przecinać, rozrzynać

 (1.2) ciąć, kaleczyć, ranić

 (1.3) przebijać się

Wiktionary


rozcinak

w tłocznictwie: wykrojnik do rozcinania


SJP.pl


rozcinany

o ubraniu: mający rozcięcie


SJP.pl


rozcinka

1. gatunek ćmy;
2. w górnictwie: wyrobisko korytarzowe przygotowawcze, wykonywane na wysokość wybieranego pokładu przeznaczonego do eksploatacji


SJP.pl

Rozcinka (przecinka rozruchowa, obcinka) – w górnictwie wyrobisko korytarzowe przygotowawcze, wykonywane na wysokość wybieranego pokładu przeznaczonego do eksploatacji. Rozcinkę przed wykonaniem zbrojenia ściany zabezpiecza się obudową podporową.

Wikipedia


rożcowy

przymiotnik od: rożec (gafel)


SJP.pl


rozćwierkiwać

potocznie:
1. rozpowiadać coś;
2. rozćwierkiwać się -
a) zaczynać żywo rozmawiać o czymś;
b) o ptaku: zaczynać głośno ćwierkać


SJP.pl


rozczapierzać

rozkładać, rozciągać coś szeroko; rozcapierzać


SJP.pl


rozczapierzyć

rozłożyć, rozciągnąć coś szeroko; rozcapierzyć


SJP.pl


rozczarować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozczarowywać)

 (1.1) zawieść kogoś, nie spełnić czyichś oczekiwań; sprawić, że ktoś jest zawiedziony, rozczarowany

czasownik zwrotny dokonany rozczarować się (ndk. rozczarowywać się)

 (2.1) doznać zawodu, czuć się zawiedzionym, rozczarowanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Było to po głośnej aferze aresztowania posłów opozycji i w uszach dźwięczały mi jeszcze tak wyraźnie gorzkie słowa ojca, rozczarowanego boleśnie dyktatorskim posunięciem Piłsudskiego, że odmówiłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʃt͡ʃaˈrɔvat͡ɕ, AS: roščarovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczarowanie n.

 czas. czarować

 ims. rozczarowany

 przym. rozczarowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawić zawód, zawieść

 (2.1) sparzyć się

Wiktionary


rozczarowanie

stan psychiczny, uczucie człowieka, który się rozczarował


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niespełnienie oczekiwań

 (1.2) odczasownikowy od|rozczarować.

Wiktionary

Rozczarowanie – emocja, której doznajemy, gdy nasza wiedza, wiara lub nadzieja ulegnie niemiłej dla nas konfrontacji z rzeczywistością. Konfrontacja może być dowolnie subiektywna, np. gdy ktoś nas wprowadzi w błąd.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ewelina, ku swojemu rozczarowaniu, dostała na urodziny książkę.

 (1.2) Celem koleżanek było rozczarowanie i obrażenie Eweliny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʃt͡ʃarɔˈvãɲɛ, AS: roščarovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozczarowywać, rozczarować

 rzecz. pot. rozczar

 przym. rozczarowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawód, deziluzja

 (1.2) rozczarowywanie

Wiktionary


rozczarowany

1. taki, który doznał zawodu, rozczarowania; zawiedziony, rozgoryczony;
2. właściwy takiej osobie, np. rozczarowana mina


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, którego życzenia, nadzieje, oczekiwania nie spełniły się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczarowanie

 czas. rozczarować dk., rozczarowywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawiedziony

Wiktionary


rozczarowujący

rozczarowywać


SJP.pl

Patrz:

rozczarowywać

rozczarowywać

czasownik niedokonany

 (1.1) nie spełniać czyichś oczekiwań, zawodzić czyjeś oczekiwania

czasownik zwrotny niedokonany rozczarowywać się

 (2.1) zawodzić się na kimś

Wiktionary

Powiązane:

 czas. czarować

 rzecz. rozczarowanie n.

 przym. rozczarowany

Wiktionary


rozczepka

rodzaj motyli z rodziny omacnicowatych


SJP.pl


rozczerwienić

rzadko: rozczerwienić się - stać się bardzo czerwonym, mocno zarumienionym; zaczerwienić się, zarumienić się


SJP.pl


rozczęstować

czasownik

 (1.1) częstując, rozdać coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Reszta porcji zostanie rozczęstowana pomiędzy pary biorące dzisiaj ślub i kibicujących widzów.

 (1.1) Podobno rozczęstowali dwa tysiące porcji spagetti z owczym serem prosto z Włoch.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʃt͡ʃɛ̃w̃ˈstɔvat͡ɕ, AS: roščẽũ̯stovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczęstowanie n., poczęstunek

 czas. częstować

Wiktionary


rozczęstowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozczęstować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozczęstować dk.

Wiktionary


rozczochrać

zmierzwić (np. włosy, sierść)


SJP.pl


rozczochranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozczochrać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozczochrać dk.

Wiktionary


rozczochraniec

potocznie: człowiek o rozczochranych, potarganych włosach; potarganiec


SJP.pl


rozczochrany

zmierzwić (np. włosy, sierść)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma włosy w nieładzie

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: rozczochrać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʃt͡ʃɔxˈrãnɨ, AS: roščoχrãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczochraniec m.

 czas. rozczochrać, czochrać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieczesany, zmierzwiony, rozwichrzony, potargany

Wiktionary


rozczochrywać

1. rozwichrzać, kudłać włosy;
2. rozczochrywać się - ulegać rozczochraniu


SJP.pl


rozczyn

niewielka ilość mąki zakwaszonej, dodawana do ciasta przeznaczonego do pieczenia, wywołująca fermentację; też: rozdrobnione drożdże dodawane do ciasta


SJP.pl


rozczyna

potocznie: mieszanina składników dodawana do ciasta w celu jego wyrośnięcia; rozczynka


SJP.pl


rozczynać

dawniej: rozpoczynać, zaczynać


SJP.pl


rozczyniać

1. mieszać mąkę z wodą lub z mlekiem, tworząc ciasto;
2. mieszać składnik o stałej lub sypkiej konsystencji z płynem, tworząc jednolitą masę


SJP.pl


rozczynić

1. zmieszać mąkę z wodą lub z mlekiem, tworząc ciasto;
2. zmieszać składnik o stałej lub sypkiej konsystencji z płynem, tworząc jednolitą masę


SJP.pl


rozczynka

potocznie: mieszanina składników dodawana do ciasta w celu jego wyrośnięcia; rozczyna


SJP.pl


rozczynnik

ciecz powodująca rozpuszczanie lub rozcieńczanie innych ciał; rozpuszczalnik, rozcieńczalnik


SJP.pl


rozczynowy

rozczyn, np. mąka rozczynowa


SJP.pl


rozczłonkować

podzielić na części, elementy, człony


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozczłonkowywać)

 (1.1) rozdzielić na człony

czasownik zwrotny dokonany rozczłonkować się (ndk. rozczłonkowywać się)

 (2.1) rozdzielić się na człony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wnętrze kaplicy jest jednoprzestrzenne, rozczłonkowane trójbocznymi wnękami arkadowymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczłonie n., rozczłonkowanie n.

 czas. rozczłonkowywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poćwiartować, pokawałkować

Wiktionary


rozczłonkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozczłonkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozczłonkowywać, rozczłonkować dk.

Wiktionary


rozczłonkowywać

dzielić na części, elementy, człony; członować, członkować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozczłonkować)

 (1.1) rozdzielać na człony

czasownik zwrotny niedokonany rozczłonkowywać się (dk. rozczłonkować się)

 (2.1) rozdzielać się na człony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeszcze innych zadźgano nożami, rozcinając i rozczłonkowując ciała.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozczłonkowanie n.

 czas. rozczłonkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ćwiartować, kawałkować

Wiktionary


rozdać

rozdzielić coś między kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozdawać)

 (1.1) dokonany od|rozdawać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdanie n.

 czas. rozdawać

Wiktionary


rozdalać

dawniej: rozciągać, rozprzestrzeniać


SJP.pl


rozdanie

rozdzielić coś między kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdać.

 (1.2) uroczystość wręczania nagród konkursowych lub dyplomów

 (1.3) rozdzielenie stanowisk lub funkcji, zwykle według pewnego klucza

 (1.4) rozdzielenie kart między graczy

 (1.5) runda gry w karty

Wiktionary

Rozdanie – amerykański dramat z 2008 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozdanie słodyczy przed obiadem było błędem, bo dzieci nie chciały jeść zupy.

 (1.2) Na tegorocznym rozdaniu Oscarów uhonorowano jednego Polaka.

 (1.3) Po zwycięskich wyborach zawsze przychodzi rozdanie posad między swoich.

 (1.4) W brydżu, po rozdaniu kart następuje licytacja.

 (1.5) W tym rozdaniu atu są piki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdawanie n., rozdawnictwo n., dawanie n., danie n., dawca m.

 czas. rozdawać ndk., rozdać dk., dawać ndk., dać dk.

 przym. rozdawniczy

Wiktionary


rozdarcie

miejsce rozdarte, uszkodzone


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozedrzeć.

 (1.2) miejsce, w którym coś rozdarło się

 (1.3) przen. stan wewnętrznego skłócenia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈdarʲt͡ɕɛ, AS: rozdarʹće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. darcie n., dodarcie n., dodzieranie n., naddarcie n., naddzieranie n., nadarcie n., podarcie n., przedarcie n., przedzieranie n., rozdzieranie n., udarcie n., udzieranie n., wydarcie n., wydzieranie n., zdarcie n., zdzieranie n.

 czas. drzeć ndk., dodrzeć dk., dodzierać ndk., nadedrzeć dk., naddzierać ndk., nadrzeć dk., podrzeć dk., przedrzeć dk., przedzierać ndk., rozedrzeć dk., rozdzierać ndk., udrzeć dk., udzierać ndk., wydrzeć dk., wydzierać ndk., zedrzeć dk., zdzierać ndk.

 przym. rozdarty

Wiktionary


rozdarty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o przedmiocie: rozszarpany, w kawałkach

 (1.2) o człowieku: taki, który wpadł w stan wewnętrznego skłócenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. darcie n., rozdarcie n., rozdzieranie n., przedarcie n., przedzieranie n.

 czas. drzeć ndk., rozedrzeć dk., rozdzierać ndk., przedrzeć dk., przedzierać ndk.

 przym. przedarty

Wiktionary


rozdawać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozdać)

 (1.1) rozdzielać pomiędzy wiele osób

 (1.2) wyczerpywać coś, dając wielu osobom

 (1.3) przydzielać coś wielu osobom, obdzielać, rozdarować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedyś w parlamencie rozdawał innym dziennikarzom ulotki reklamujące firmę Bizon.

 (1.3) Cła owszem, ale tylko w jedną stronę, Bank Światowy i MFW, tak, to pożyteczne instytucje, gdy rozdają pieniądze, ale przecież nie mogą nam dyktować swoich warunków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈdavat͡ɕ, AS: rozdavać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdawanie n., rozdanie n.

 czas. rozdać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dystrybuować, rozdzielać, rozprowadzać

 (1.2) rozdysponowywać, rozdzielać

 (1.3) obdzielać, przydzielać, asygnować, rozdarować

Wiktionary


rozdawacz

osoba, która daje coś wielu osobom; rozdawca


SJP.pl


rozdawajka

potocznie: dawanie czegoś wielu osobom; rozdawka


SJP.pl


rozdawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdawać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzdaˈvãɲɛ, AS: rozdavãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdawać

 rzecz. rozdanie n.

Wiktionary


rozdawca

osoba, która daje coś wielu osobom; rozdawacz


SJP.pl


rozdawczyni

kobieta rozdająca coś


SJP.pl


rozdawka

potocznie: dawanie czegoś wielu osobom; rozdawajka


SJP.pl


rozdawnictwo

akcja rozdawania czegoś


SJP.pl


rozdęcie

1. napełnić jakiś przedmiot powietrzem, gazem i sprawić, że stanie się on wypukły;
2. rozepchnąć od środka, zwiększając rozmiary czegoś;
3. wyolbrzymić rozmiary, nadmiernie zwiększyć;
4. wyolbrzymić znaczenie czegoś, ukazać coś w sposób przesadny;
5. o uczuciach: wpłynąć negatywnie na czyjeś zachowanie


SJP.pl


rozdekoltowywać

rozdekoltowywać się - wkładać suknie, bluzkę itp. z wielkim dekoltem


SJP.pl


rozdelegować

przekazać swoje obowiązki kilku osobom o niższej pozycji


SJP.pl


rozdepka

rodzaj ślimaków przodoskrzelnych


SJP.pl


rozdeptać

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozdeptywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdeptywanie n., rozdeptanie n., deptanie n.

Wiktionary


rozdeptanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdeptać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. deptać ndk., rozdeptać dk.

 rzecz. deptanie n., rozdeptywanie n.

Wiktionary


rozdeptany

zniekształcony przez długie używanie, zniszczony


SJP.pl


rozdeptywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdeptywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. deptać ndk., rozdeptać dk., rozdeptywać ndk.

 rzecz. deptanie n., rozdeptanie n.

Wiktionary


rozdestnica

rozdestnica wrotyczówka - gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych


SJP.pl


rozdestylowywać

poddawać frakcjonowanej destylacji


SJP.pl


rozdeszczać

rozdeszczać się - stawać się deszczowym


SJP.pl


rozdeszczony

tyle co: słotny, deszczowy


SJP.pl


rozdeszczyć

rozdeszczyć się - stać się deszczowym; o deszczu: rozpadać się na dobre


SJP.pl


rozdętka

1. rodzaj ślimaków z rodziny rozdętkowatych;
2. rodzaj roślin z rodziny psiankowatych


SJP.pl

  • rozdętka Physa – rodzaj ślimaków z rodziny rozdętkowatych
  • rozdętka Physochlaina – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych

Wikipedia


rozdętkowate

rodzina słodkowodnych ślimaków płucodysznych


SJP.pl

Rozdętkowate (Physidae) – rodzina słodkowodnych ślimaków płucodysznych (Pulmonata) z rzędu nasadoocznych (Basommatophora) wyróżniana na podstawie rozwiniętego męskiego układu rozrodczego. Zaliczane do niej gatunki mają cienkościenną, gładką, lewoskrętną muszlę, jajowatą z niską skrętką lub wrzecionowatą. Ich ciało jest wysmukłe, a czułki nitkowate. Na brzegu płaszcza wielu gatunków występują palczaste wyrostki zachodzące na muszlę. Wśród płucodysznych wyróżniają się też tarką z zębami ułożonymi w rzędy w kształcie litery V oraz brakiem hemoglobiny. Rozdętkowate są hermafrodytami.

Wikipedia


rozdniać

dawniej: wyjmować, wybijać dno (np. z beczki)


SJP.pl


rozdokazywać

rozdokazywać się - potocznie:
1. bawiąc się, przebrać miarę; rozfiglować się, rozbrykać się;
2. przekroczyć określone normy


SJP.pl


rozdół

wąska, głęboka dolina; wąwóz, jar, parów


SJP.pl

Rozdół (ukr. Розділ) – osiedle typu miejskiego w rejonie mikołajowskim obwodu lwowskiego na Ukrainie.

Wikipedia


rozdrabniać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozdrobnić)

 (1.1) dzielić na drobne części

 (1.2) dzielić na poszczególne części

czasownik zwrotny niedokonany rozdrabniać się (dk. rozdrobnić się)

 (2.1) dzielić się samoistnie na małe części

 (2.2) dzielić swój wysiłek, czas, energię na wiele spraw, nie skupiając się na jednej konkretnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. drobne nmos., rozdrabniacz m., rozdrabniarka ż., rozdrabnianie n., rozdrobnienie n.

 czas. rozdrobnić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drobić, krajać, kruszyć

 (1.2) rozdzielać, rozkawałkowywać, rozwalać

 (2.1) kruszyć się, rozpadać się

 (2.2) rozpraszać się

Wiktionary


rozdrabnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdrabniać.

Wiktionary

Rozdrabnianie – rozdzielanie materiału w fazie stałej na drobniejsze części, zazwyczaj przeprowadzane mechanicznie. Zwiększa ono powierzchnię właściwą danej substancji stałej, co przyśpiesza szereg procesów z jej udziałem. Rozdrabnianie przeprowadza się także w celu uzyskania sypkiego produktu, często o ściśle określonym rozmiarze ziaren np. kruszywa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔzdrabʲˈɲä̃ɲɛ, AS: rozdrabʹńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdrabniacz m., rozdrabniarka ż., rozdrobnienie n.

 czas. rozdrabniać ndk., rozdrobnić dk.

Wiktionary


rozdrabniarka

maszyna do rozdrabniania brył na kawałki określonej wielkości; dezintegrator; kruszarka; łamacz; dezyntegrator


SJP.pl


rozdrapać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozdrapywać)

 (1.1) otworzyć lub uszkodzić drapaniem

 (1.2) o grupie osób z chciwością, wyrywając sobie nawzajem, zabrać cały udostępniony zasób

 (1.3) rozkraść

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pacjentka rozdrapała sobie pieprzyk na udzie do krwi.

 (1.2) Goście rozdrapali kanapki ze stołu szwedzkiego jeszcze przed zakończeniem mowy powitalnej.

 (1.3) Zapas darmowych podpasek higienicznych w toalecie urzędu rozdrapano w dwie godziny.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. drapać, zdrapać

 rzecz. rozdrapanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozchwycić

 (1.3) rozkraść

Wiktionary


rozdrapywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdrapywać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uważał, że społeczeństwu polskiemu potrzebna jest wewnętrzna stabilizacja, zasklepianie, a nie rozdrapywanie ran przeszłości.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdrapanie n.

 czas. rozdrapywać ndk.

Wiktionary


rozdrażew

wieś w Polsce


SJP.pl

Rozdrażew – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Rozdrażew.

Rozdrażew uzyskał lokację miejską przed 1458 rokiem, zdegradowany po 1510 roku.

We wsi znajdowała się stacja rozebranego odcinka Krotoszyn – Pleszew Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej. Pociąg zakończył bieg 12 stycznia 1986 r. Ośrodek parafii prawdopodobnie od końca XIII, a na pewno od połowy XIV wieku. Drobny przemysł spożywczy.

Wikipedia


rozdrażewski

przymiotnik od: Rozdrażew


SJP.pl


rozdrażniać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozdrażnić)

 (1.1) powodować rozdrażnienie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. drażliwość ż.

Wiktionary


rozdrażnienie

podniecenie nerwowe będące wynikiem doznanej przykrości, zmęczenia itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nieprzyjemne uczucie, wynikłe z przemęczenia lub przykrej sytuacji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzdraʒʲˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: rozdražʹńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. drażliwy

 czas. drażnić

 rzecz. drażliwość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdenerwowanie, nerwowość, irytacja

Wiktionary


rozdrażniony

niespokojny; zdenerwowany, zirytowany


SJP.pl


rozdrobnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozdrabniać)

 (1.1) dokonany od|rozdrabniać.

czasownik zwrotny dokonany rozdrobnić się (ndk. rozdrabniać się)

 (2.1) dokonany od|rozdrabniać się.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdrabniać ndk.

 przym. drobny

 rzecz. drobne nmos., rozdrobnienie n., rozdrabnianie n.

Wiktionary


rozdroże

miejsce, gdzie drogi się rozchodzą; rozstaj


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) miejsce, w którym droga, ścieżka, szlak rozgałęzia się

Wiktionary

  • rozdroże - miejsce, w którym drogi (ścieżki, szlaki turystyczne itp.) rozwidlają się lub krzyżują. Od nazwy pospolitej 'rozdroże' pochodzą nazwy własne, zwykle jednostek osadniczych powstałych w takich miejscach:
W Polsce
  • Rozdroże – część wsi Łaziska, w województwie mazowieckim, w powiecie lipskim, w gminie Ciepielów
  • Rozdroże – zniesiona kolonia w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica
  • Rozdroże – osada w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica
  • Rozdroże – w latach 1977–1981 nazwa obecnej wsi Radruż województwie podkarpackim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Słup stoi na rozdrożu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈdrɔʒɛ, AS: rozdrože

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rzad. rozdrożny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozstaj, skrzyżowanie

Wiktionary


rozdrygantować

czasownik

 (1.1) stpol. rozbrykać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzdrɨɡãnˈtɔvat͡ɕ, AS: rozdrygãntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdrygantowanie n.

Wiktionary


rozdrygantowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdrygantować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdrygantować ndk.

Wiktionary


rozdupczać

wulgarnie: rozbijać, niszczyć, rozwalać; rozpierdzielać, rozpierdalać, rozpieprzać, rozpierniczać


SJP.pl


rozdupczyć

wulgarnie: rozbić, zniszczyć, rozwalić; rozpierdzielić, rozpierdolić, rozpieprzyć, rozpierniczyć


SJP.pl


rozdusić

regionalnie: rozgnieść


SJP.pl


rozduszać

regionalnie: rozgniatać


SJP.pl


rozdwajać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozdwoić)

 (1.1) dzielić na dwie (najczęściej równe) części

czasownik zwrotny niedokonany rozdwajać się (dk. rozdwoić się)

 (2.1) dzielić się na dwie (najczęściej równe) części

 (2.2) przen. być w kilku miejscach jednocześnie, wykonywać na raz wiele czynności

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Właśnie tam rzeka rozdwaja się, tworząc śródrzeczną wyspę

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdwoić

 rzecz. rozdwojenie n., rozdwajanie n.

 przysł. podwójnie

Wiktionary


rozdwoić

podzielić na dwie części


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozdwajać)

 (1.1) dokonany od|rozdwajać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Olejowanie to zbawienny zabieg dla osób ze zniszczonymi, suchymi, niesfornymi włosami i rozdwojonymi końcówkami.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdwajać

 rzecz. rozdwojenie n., rozdwajanie n.

 przysł. podwójnie

Wiktionary


rozdwojenie

podzielić na dwie części


SJP.pl


rozdygotany

taki, który się rozdygotał (zaczął drżeć); drgający, dygocący, drżący


SJP.pl


rozdymanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdymać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozdymanie n., rozdymkokształtne nmos.

 czas. rozdymać ndk.

Wiktionary


rozdymka

tropikalna ryba oceaniczna o ciele pokrytym kolcami, nadymająca się w sytuacji zagrożenia, podawana jako przysmak w kuchni japońskiej pomimo swej toksyczności; fugu, takifugu


SJP.pl


rozdymkokształtne

rząd ryb promieniopłetwych; najeżkokształtne, tetrodontokształtne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Tetraodontiformes|Berg|ref=tak., rząd ryb promieniopłetwych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobnie jak u innych rozdymkokształtnych narządy wewnętrzne samogłowów mogą zawierać neurotoksyny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdymanie n., rozdymka ż., rozdymkowate lm nm.

 czas. rozdąć dk., rozdymać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tetrodontokształtne, najeżkokształtne; daw. zrosłoszczękie

Wiktionary


rozdymkowate

rodzina ryb promieniopłetwych z rzędu najeżkokształtnych; kolcobrzuchowate, tetrodonowate


SJP.pl

Rozdymkowate, tetrodonowate, kolcobrzuchowate (Tetraodontidae) – rodzina głównie morskich ryb promieniopłetwych z rzędu rozdymkokształtnych (Tetraodontiformes), rzadziej spotykane w wodach słodkich lub słonawych. Ich ciało zawiera silnie trującą tetrodotoksynę. Niektóre gatunki spotykane są w hodowlach akwarystycznych.

Wikipedia


rozdymkowaty

o cechach rozdymkowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


rozdysponowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdysponować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzdɨspɔ̃nɔˈvãɲɛ, AS: rozdyspõnovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdysponować dk.

Wiktionary


rozdystrybuować

rozprowadzić, rozwieźć towary albo inne dobra między sklepy, zakłady przemysłowe itp.


SJP.pl


rozdz.

skrót od: rozdział


SJP.pl

skrót

 (1.1) = rozdział

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔʑd͡ʑaw, AS: roźʒ́au̯

Wiktionary


rożdżeniec

rodzaj roślin z rodziny akantowatych; akant


SJP.pl


rozdzialik

zdrobnienie od: rozdział; rozdziałek


SJP.pl


rozdziawić

czasownik

 (1.1) otwierać szeroko usta (pysk, dziób)

czasownik zwrotny rozdziawić się

 (2.1) o ustach (pysku, dziobie): otwierać się szeroko

 (2.2) szeroko otwierać usta (pysk, dziób)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podniósł się, siadł, za nutami się obejrzał i chwyciwszy je w łapy, rozdziawił do śpiewu gębę. Rozdziawił, lecz nie puścił głosu; rozdziawił szerzej jeszcze – na nic! Rozdziawił po raz trzeci – głuchy skrzek wyszedł tylko z gardła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔʑˈd͡ʑavʲit͡ɕ, AS: roźʒ́avʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdziawianie n., rozdziawienie n.

 czas. rozdziawiać

Wiktionary


rozdziawienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdziawić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdziawić

Wiktionary


rozdział

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) druk. każda z części, na które podzielona jest książka lub rękopis

 (1.2) rozdzielanie, obdzielanie, przydzielanie, dokonywanie podziału między ludzi

 (1.3) efekt rozdzielenia czegoś

 (1.4) oddzielenie, separacja, rozgraniczenie

 (1.5) etap w rozwoju, kamień milowy

 (1.6) książk. przest. głęboka niezgoda, rozłam

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. m. lp. przesz. od: rozdziać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skończyłem ostatni rozdział magisterki!

 (1.2) Ojciec dokonał rozdziału ziemi między synów.

 (1.3) Istotny jest prawidłowy rozdział kompetencji między kierowników.

 (1.4) W konstytucji zapisany jest rozdział Kościoła od państwa.

 (1.5) I tak rozpoczyna się kolejny rozdział jej życia.

 (1.6) Ta kwestia spowodowała głęboki rozdział w partii.

 (2.1) Pacjent nieskrępowany zbytnio obecnością młodziutkiej studentki rozdział się i ułożył dogodnie na takim specjalnym stoliku i cierpliwie znosił wpychaną mu do odbytu rurę ze światełkiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔʑd͡ʑaw, AS: roźʒ́au̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podzielnica ż., rozdzielanie n., rozdzielenie n., rozdzielnik m.

:: zdrobn. rozdzialik m., rozdziałek m.

 czas. rozdzielać ndk., rozdzielić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kapitulum

Wiktionary


rozdziałek

1. zdrobnienie od: rozdział; rozdzialik;
2. linia dzieląca włosy na głowie rozczesane na dwie strony; przedziałek


SJP.pl


rozdziałować

indywidualnie: dzielić (tekst) na rozdziały


SJP.pl


rozdziałowy

rozdział


SJP.pl

Patrz:

rozdział

rozdziczeć

dawniej: rozbestwić się, rozpasać się


SJP.pl


rozdzielać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozdzielić)

 (1.1) dokonywać podziału na części

 (1.2) rozgraniczać różne sprawy, kwestie, rzeczy

 (1.3) sprawiać, że różne osoby przestają się kłócić, bić itp.

 (1.4) różnić ludzi w określonych kwestiach, powodować ich duchowy podział

 (1.5) rozdawać, dystrybuować coś między grupę ludzi lub zwierząt

czasownik zwrotny niedokonany rozdzielać się (dk. rozdzielić się)

 (2.1) dzielić siebie na grupy lub jednostki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔʑˈd͡ʑɛlat͡ɕ, AS: roźʒ́elać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdzielnica ż., podzielnica ż., rozdzielanie ndk., rozdzielenie dk., rozdział, rozdzielacz, rozdzielnik, rozdzialik, rozdziałek, rozdzielnictwo, rozdzielnia, rozdzielność, rozdzielczość

 przym. rozdzielczy

 czas. dzielić, rozdzielić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozłączać, fragmentować, kawałkować, rozszczepiać, rozczłonkowywać, rozbujać, rozłupywać, rozkładać

Wiktionary


rozdzielacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. naczynie laboratoryjne, które służy do rozdzielania ciekłych mieszanin i przeprowadzania innych procesów chemicznych

 (1.2) techn. element w rurze, w którym ciecz lub gaz rozchodzi się do przewodów doprowadzających je do kolejnych części urządzenia

 (1.3) techn. elektr. przyrząd podłączany do przewodu, który pozwala na doprowadzenie prądu lub sygnału do wielu urządzeń jednocześnie

 (1.4) techn. część, która reguluje i koryguje dopływ siły lub napięcia w jakimś urządzeniu

Wiktionary

Rozdzielacz – to naczynie laboratoryjne, w którym prowadzi się procesy rozdzielania ciekłych mieszanin, ekstrakcję i płukanie.

Rozdzielacz składa się z naczynia o kształcie cylindrycznym, gruszkowym, stożkowym (A na obrazku) lub rzadziej kulistym, które posiada z jednej strony nóżkę z kranikiem, a z drugiej szlif żeński - w którym często jest wywiercony otwór odpowietrzający. Korki do rozdzielaczy mają często pasujące do tego otworu wąskie nacięcie, dzięki czemu możliwe jest odpowietrzanie rozdzielacza bez otwierania korka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Większość przedłużaczy jest zarazem rozdzielaczami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdział m., podzielnica ż., dzielenie n., rozdzielenie n., podzielenie n.

 czas. rozdzielać ndk., dzielić ndk., rozdzielić dk., podzielić dk., zdzielić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) rozgałęźnik

Wiktionary


rozdzielanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdzielać., rozdrabnianie, dzielenie na części

 (1.2) odczasownikowy od|rozdzielać., rozdawanie, podzielanie czegoś między grupę ludzi

 (1.3) odczasownikowy od|rozdzielać., rozłączanie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔʑd͡ʑɛˈlãɲɛ, AS: roźʒ́elãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdzielać

 rzecz. rozdział mrz., podzielnica ż.

Wiktionary


rozdzielczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) inform. poligr. miara dokładności obrazowania

Wiktionary

  • zdolność rozdzielcza
  • rozdzielczość bitowa
  • rozdzielczość ekranu
  • rozdzielczość kątowa
  • rozdzielczość optyczna
  • rozdzielczość pomiaru
  • rozdzielczość rastra
  • rozdzielczość tonalna rejestracji

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pragnę nabyć nową kartę graficzną, aby zwiększyć rozdzielczość obrazu, włączyć antyaliasing i móc podłączyć drugi monitor.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdzielać

Wiktionary


rozdzielenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdzielić.

Wiktionary

Rozdzielenie (ang. Severance) - amerykański serial science-fiction z 2022 r.

Głównym bohaterem jest Mark Scout, pracownik firmy Lumon Industries, który poddał się procedurze rozdzielenia. W jej wyniku jego wspomnienia związane z życiem zawodowym i prywatnym stają się rozdzielone. Spotkanie z byłym współpracownikiem sprawia, że Mark zaczyna kwestionować zasadność działań Lumon oraz rozdzielenia.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozdzielić, rozdzielać

 rzecz. rozdzielacz mrz., rozdział mrz., podzielnica ż.

Wiktionary


rozdzielić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozdzielać)

 (1.1) dokonany od|rozdzielać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔʑˈd͡ʑɛlʲit͡ɕ, AS: roźʒ́elʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdzielacz mrz., rozdział m., rozdzielać m., podzielnica ż., dzielenie n., rozdzielenie n., podzielenie n.

 czas. rozdzielać ndk., dzielić ndk., podzielić dk., zdzielić dk.

Wiktionary


rozdzielnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie, budynek lub teren, gdzie następuje rozdział energii elektrycznej na obwody;

Wiktionary

Rozdzielnia – stacja rozdzielcza, wyodrębniona część stacji elektroenergetycznej lub autonomiczny fragment sieci elektroenergetycznej, w którym następuje rozdział energii elektrycznej bez zmiany napięcia.

Można mówić o dwóch typach rozdzielni:

  • rozdzielnie wnętrzowe,
  • rozdzielnie napowietrzne.

Rozdzielnia to również: przestrzeń, obszar, pomieszczenie, budynek, gdzie znajdują się urządzenia rozdzielcze (rozdzielnica elektryczna z zabezpieczeniami).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozdzielnica ż.

 czas. rozdzielać ndk.

Wiktionary


rozdzielnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obudowa, w której następuje rozdział energii elektrycznej na obwody i zamontowane są niezbędne do tego celu urządzenia;

Wiktionary

Rozdzielnica elektryczna – element sieci elektrycznej (instalacji elektrycznej) zawierający urządzenia i podzespoły, służące do:

  • łączenia, przerywania oraz rozdziału obwodów elektrycznych i ich kombinacji (np. wyłącznik) najczęściej w połączeniu z
    • urządzeniami sterowniczymi (np. stycznik, przekaźnik)
    • ochronnymi (np. bezpiecznik elektryczny, wyłącznik instalacyjny, wyłącznik różnicowoprądowy, ogranicznik przepięć)
    • pomiarowymi (np. przekładnik prądowy, licznik energii elektrycznej) i
    • regulacyjnymi (np. regulator, sterownik PLC, komputer przemysłowy z systemem wbudowanym).

    Wikipedia

    Powiązane:

     rzecz. rozdzielnia ż.

     czas. rozdzielać ndk.

    Wiktionary


rozdzielnictwo

zorganizowane rozdzielanie określonych dóbr pomiędzy zgłaszających swe potrzeby odbiorców


SJP.pl


rozdzielnik

lista artykułów wraz z przydziałem dla poszczególnych odbiorców


SJP.pl


rozdzielnopłatkowe

podklasa roślin okrytonasiennych; wolnopłatkowe


SJP.pl


rozdzielnopłatkowy

o cechach rozdzielnopłatkowych (podklasa roślin)


SJP.pl


rozdzielnopłciowość

cecha roślin i zwierząt polegająca na występowaniu w obrębie tego samego gatunku organizmów różnej płci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozdzielnopłciowe; cecha tych, którzy są rozdzielnopłciowi

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rozdzielnopłciowy

 przysł. rozdzielnopłciowo

Wiktionary


rozdzielność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozdzielne; cecha tych, którzy są rozdzielni

Wiktionary

Rozdzielność, dystrybutywność – własność pewnych pojęć matematycznych występujących w arytmetyce, algebrze i podstawach matematyki – logice matematycznej i teorii mnogości. Wyróżnia się rozdzielność:

  • działania dwuargumentowego względem innego działania dwuargumentowego; taka rozdzielność to relacja dwuargumentowa między działaniami dwuargumentowymi, zdefiniowana równaniem podanym niżej;
  • kwantyfikatora względem spójnika logicznego; jest to równoważność pewnych zdań opisana niżej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rozdzielny

 przysł. rozdzielnie

 czas. rozdzielać

Wiktionary


rozdzierać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozedrzeć)

 (1.1) drąc, dzielić na części

 (1.2) rozlegać się dojmująco, głośno

 (1.3) wywoływać przenikliwy ból

 (1.4) rozświetlać niespodziewanie

czasownik zwrotny niedokonany rozdzierać się (dk. rozedrzeć się)

 (2.1) ulegać samoistnie rozdarciu

 (2.2) pot. wydawać głośne dźwięki

 (2.3) przepełniać się cierpieniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozdzieranie n., darcie n., rozdarcie n.

 czas. drzeć

 przym. rozdarty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drzeć

 (2.1) pękać

 (2.2) drzeć się, krzyczeć, wrzeszczeć, wydzierać się

Wiktionary


rozdzierający

sprawiający dojmującą przykrość, cierpienie; przejmujący, rozpaczliwy


SJP.pl


rozdziergiwać

dawniej: rozsupływać; rozdzierzgiwać


SJP.pl


rozdzierzgiwać

dawniej: rozsupływać; rozdziergiwać


SJP.pl


rozdziewiczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozdziewiczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdziewiczać ndk.

Wiktionary


rozdziewiczyć

pozbawić dziewictwa, zdeflorować


SJP.pl


rozdziobywać

dziobiąc, rozszarpywać; rozdzióbywać


SJP.pl


różdżka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przedmiot wskazujący radiestecie ukryte źródło wody lub pokłady minerałów

 (1.2) mit. podłużny, drewniany przedmiot służący w baśniach i legendach do „rzucania czarów”; również rekwizyt iluzjonisty

 (1.3) zdrobn. od: rózga

Wiktionary

Różdżka – magiczna pałeczka lub laska (najczęściej drewniana) mająca moc wywoływania nadnaturalnych zjawisk. Podczas rytuałów magicznych służy do kierunkowania energii, ale także kreślenia magicznego kręgu.

Zazwyczaj każdy czarodziej posiada swoją różdżkę.

Magiczne różdżki występują głównie w literaturze i filmach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈruʃt͡ʃka, AS: ruščka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różdżkarz m., rózga ż.

Wiktionary


różdżkarka

kobieta wykrywająca za pomocą różdżki wodę i minerały znajdujące się w ziemi


SJP.pl


różdżkarski

przymiotnik od: różdżkarz


SJP.pl


różdżkarstwo

wykrywanie podziemnych źródeł wody i złóż minerałów za pomocą różdżki; radiestezja


SJP.pl

Radiestezja (łac. radiatio – promieniowanie i gr. aesthesia – wrażliwość) – pseudonauka zajmująca się rzekomym promieniowaniem. Istotą radiestezji jest ich wykrywanie przez radiestetę przy użyciu przyrządów takich jak różdżka radiestezyjna czy wahadło, a nawet bez żadnych narzędzi. Wykorzystuje się ją do wykrywania tzw. żył wodnych, minerałów i wielu innych obiektów.Termin radiestezji wprowadził w latach 30. XX wieku francuski radiesteta ksiądz Alexis Bouly (1865-1958). Technika radiestezji jest również znana jako rabdomancja albo różdżkarstwo.

Wikipedia


różdżyca

rodzaj paproci z rodziny orliczkowatych


SJP.pl

Wikipedia


róże

1. roślina z rodziny różowatych; kwiat tej rośliny;
2. choroba zakaźna, której objawem jest ograniczone zapalenie skóry (bolesna czerwona plama)


SJP.pl

Róże (niem. Rosenhof) – wieś w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


rozebrać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozbierać)

 (1.1) zdjąć ubranie z kogoś lub czegoś

 (1.2) zlikwidować jakąś konstrukcję, usuwając kawałek po kawałku

 (1.3) rozłożyć na części, rozmontować

 (1.4) polit. rozdzielić między siebie cześć lub całość terytorium jakiegoś państwa

 (1.5) podzielić tuszę zwierzęcą

czasownik przechodni dokonany (ndk. brać)

 (2.1) pot. rozchwytać, rozdzielić między siebie coś, czego była ograniczona ilość

czasownik zwrotny dokonany rozebrać się (ndk. rozbierać się)

 (3.1) zdjąć z siebie ubranie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzɛbrat͡ɕ, AS: rozebrać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozebranie dk. n., rozbieranie ndk. n., rozbiórka ż., rozbiór m., rozbiorca m.

 czas. rozbierać ndk., brać ndk.

 przym. rozbiorowy, rozbiorczy, rozbiórkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. seblyc.

Wiktionary


rozebranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozebrać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzɛˈbrãɲɛ, AS: rozebrãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozbieranka ż., rozbieranie n., rozbiór m., rozbiórka ż.

 czas. rozebrać dk., rozbierać ndk.

 przym. rozbiórkowy, rozbiorowy

Wiktionary


rozebrzmiewać

dawniej: rozbrzmiewać


SJP.pl


rożec

drzewce biegnące ukośnie w stosunku do masztu, służące do podnoszenia czworokątnego żagla; gaf; gafel


SJP.pl


rózeczka

zdrobnienie od: rózga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: rózga

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈzɛt͡ʃka, AS: ruzečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rózga ż.

 przym. rózgowaty

Wiktionary


rozedma

nadmierne lub osobliwe pojawienie się powietrza (gazu) w tkankach, narządach bądź jamach ciała (np. nadmierna zawartość powietrza w płucach)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba płuc polegająca na zmniejszeniu ilości pęcherzyków płucnych przez nieprawidłowe powiększanie się ich skutkujące ich niszczeniem;

Wiktionary

Rozedma płuc (łac. emphysema pulmonum) – przewlekła choroba płuc, która charakteryzuje się nieprawidłowym powiększeniem przestrzeni powietrznych położonych obwodowo od oskrzelików końcowych i destrukcją ścianek tych struktur. Skutkiem tego jest nadmierne upowietrznienie płuc, przy zmniejszeniu ilości pęcherzyków płucnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z wstępnych oględzin lekarskich wynika, że zgon nastąpił w wyniku rozedmy płuc.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozdąć dk., rozdymać ndk.

 przym. rozedmowy

Wiktionary


rozedmowy

rozedma


SJP.pl

Patrz:

rozedma

rozegrać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozgrywać)

 (1.1) przeprowadzić grę aż do rozstrzygnięcia

 (1.2) doprowadzić sprawę do jej załatwienia

czasownik zwrotny dokonany rozegrać się (ndk. rozgrywać się)

 (2.1) ulec zaistnieniu

 (2.2) film. przebiec w określonych scenariuszem warunkach

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Wiele zapomnianych lub mniej znanych kryminalnych historii rozegrało się na wrzeszczańskich ulicach i we wrzeszczańskich domach w pierwszej połowie XX wieku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgrywka ż., rozgrywający mos., przygrywka ż., rozegrana ż., rozegranie n.

 czas. grać, rozgrywać

 przym. growy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) odbyć się, wydarzyć się, zadziać się, zaistnieć, zajść, zdarzyć się

Wiktionary


rozegranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozegrać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgrywanie n., rozgrywka ż., rozgrywający mos.

 czas. rozegrać dk., rozgrywać ndk.

 przym. growy

Wiktionary


rozegrzewać

dawniej: rozgrzewać (podnosić temperaturę)


SJP.pl


rozegrzmiewać

dawniej: rozchodzić się dookoła donośnym echem; rozgrzmiewać


SJP.pl


rozejm

1. czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych pomiędzy walczącymi stronami; zawieszenie broni;
2. chwilowe zaprzestanie kłótni, rywalizacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych na podstawie umowy między walczącymi stronami

Wiktionary

Rozejm – pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego, oznaczające czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych pomiędzy stronami walczącymi na wszystkich frontach.

Najczęściej wiąże się z zaprzestaniem wrogich działań do czasu zawarcia traktatu pokojowego. Przykładami tego typu rozejmów są rozejm andruszowski, rozejm w Compiègne (1918) czy rozejm w Rydze (1920). Wyjątek stanowi rozejm pomiędzy Koreą Północną a Południową, który po zawarciu w 1953 roku nie został zakończony podpisaniem traktatu pokojowego, przez co trwa do dzisiaj.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozjem mrz., rozjemca mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawieszenie broni

Wiktionary


rożek

różek;
1. mały róg;
2. przedmiot mający kształt rogu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: róg

 (1.2) mały róg

Wiktionary

Niewielki przedmiot w kształcie rogu zwierzęcego lub narożnika
  • rożek – sposób pakowania lub formowania produktów żywnościowych np. lodów w waflu
  • rożek – kawałek tkaniny w kształcie trójkątnym służący niegdyś do zawijania przedmiotów lub obecnie jako opaska uciskowa w samochodowej apteczce
  • rożek – kocyk, becik
  • rożek – ciastko z ciasta francuskiego nadzianego jabłkami i zwiniętego w kształt trójkąta
  • rożek na proch – przenośny pojemnik na proch strzelniczy
  • rożki w żeglarstwie: rożek takielarski, marszpikel, swajka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈruʒɛk, AS: ružek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rożek m., róg m., rogal m., narożnik m., poroże n.

 przym. rożkowy, rogowy, narożny

Wiktionary


rozelit

minerał, arsenian wapnia, kobaltu lub manganu, występujący w postaci małych czerwonych kryształków


SJP.pl


rozella

ptak z rodziny papug wschodnich, pochodzący z Australii


SJP.pl


rozelśnić

rozlśnić;
1. spowodować blask, rozjaśnić, rozświetlić;
2. rozelśnić się - stać się błyszczącym, nabrać blasku


SJP.pl


rozemleć

mieląc, rozetrzeć; rozmielić


SJP.pl


rozemocjonowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozemocjonować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozemocjonować dk.

Wiktionary


rożen

1. ostro zakończony metalowy pręt służący do pieczenia mięsa bezpośrednio nad ogniem
2. piecyk elektryczny z obracającym się wewnątrz prętem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. pręt z metalu do opiekania mięsa nad ogniem

 (1.2) kulin. piec z rożnami (1.1) – elektryczny lub na opał

 (1.3) kulin. jadłodajnia serwująca tanie dania z rusztu, frytki i fast foody

 (1.4) daw. żart. szpada, rapier

Wiktionary

  • rożen – metalowy pręt do pieczenia potraw nad ogniem lub też rodzaj pieca elektrycznego
  • Rożen – dawny zaścianek, obecny teren Białorusi
  • Rożen – wieś w Bułgarii
  • Rożen – przełęcz w Rodopach Bułgarii
  • Rożen – szczyt górski w Rodopach w Bułgarii
  • Rożen – obserwatorium astronomiczne w Rodopach w Bułgarii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔʒɛ̃n, AS: rožẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. rożenek m.

Wiktionary


rożenek

zdrobnienie od: rożen (pręt)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kulin. zdrobn. rożen

Wiktionary

Rożenek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Aleksandrów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Kąpielisko gminne nad rzeką Czarna.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Dąbrowie nad Czarną.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rożen m.

Wiktionary


rożeniec

gatunek kaczki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anas acuta|ref=tak., duży ptak wodny gniazdujący na lądzie;

Wiktionary

Rożeniec zwyczajny, różeniec (Anas acuta) – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Mimo wielkiego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔˈʒɛ̃ɲɛt͡s, AS: rožńec

Wiktionary


rozentuzjazmować

1. wzbudzić w kimś entuzjazm, zapał; wprawić kogoś w entuzjazm
2. rozentuzjazmować się - wpaść w entuzjazm


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) wzbudzić w kimś entuzjazm

czasownik zwrotny dokonany rozentuzjazmować się (ndk. brak)

 (2.1) zacząć czuć entuzjazm w związku z czymś lub kimś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozentuzjazmowana publiczność jeszcze przez długi czas nie mogła uwierzyć, że to już koniec prawie dwugodzinnego koncertu.

 (2.1) I pułkownik rozentuzjazmował się, w granicach, na jakie pozwalała mu krew anglosaska.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. entuzjazm m., entuzjasta m., entuzjastka ż.

 czas. entuzjazmować ndk.

 przym. entuzjastyczny

 przysł. entuzjastycznie

Wiktionary


rozerotyzowany

przepojony erotyzmem, zmysłowością


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przepełniony erotyzmem

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: rozerotyzować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzɛrɔtɨzɔˈvãnɨ, AS: rozerotyzovãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Eros m., rozerotyzowanie n., erotyzm m.

 czas. rozerotyzować dk.

 przym. erotyczny

Wiktionary


rozerwać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozrywać)

 (1.1) dokonany od|rozrywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzɛrvat͡ɕ, AS: rozervać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozerwanie n., rozrywanie n.

 czas. rozrywać ndk.

Wiktionary


rozerwalność

cecha tego, co da się rozerwać


SJP.pl


rozerwalny

dający się rozerwać, rozłączyć


SJP.pl


rozerwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozerwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozerwać dk.

 rzecz. rozrywanie n.

Wiktionary


rozeschnąć

rozeschnąć się - wysychając, popękać


SJP.pl


rozeschnięty

taki, który się rozsechł; rozeschły


SJP.pl


rozeschły

taki, który się rozsechł; rozeschnięty


SJP.pl


roześmiany

rozweselony, śmiejący się


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) śmiejący się, bardzo wesoły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale jest przecież cały roześmiany. Jest szczęśliwy. W ten przedwigilijny wieczór przyjacielski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roześmianie n., śmiech m., uśmiech m.

 czas. roześmiać się dk., śmiać się ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozweselony, szczęśliwy, uśmiechnięty, rozbawiony, uradowany, radosny

Wiktionary


roześmiewać

roześmiewać się - wybuchać śmiechem; rozśmiewać się


SJP.pl


rozesnuwać

rozciągać wysnute nici, przędziwo itp.; rozsnuwać (częściej)


SJP.pl


rozespać

1. potocznie: uczynić śpiącym;
2. rozespać się -
a) poczuć się mocno śpiącym;
b) zapaść w głęboki sen


SJP.pl


rozespany

1. potocznie: uczynić śpiącym;
2. rozespać się -
a) poczuć się mocno śpiącym;
b) zapaść w głęboki sen


SJP.pl


rozeta

charakterystyczne dla stylu gotyckiego okrągłe witrażowe okno nad głównym wejściem kościoła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. ornament o układzie koncentrycznym, w kształcie stylizowanego rozwiniętego kwiatu, także centralna kompozycja ozdabiająca plafon lub sufit

 (1.2) archit. okrągłe okno w szczytach budowli lub nad portalami, charakterystyczne dla architektury gotyckiej

 (1.6) daw. bot. rezeda

 (1.7) daw. hutn. zbierana z wierzchu rudy skorupka miedziana, wyprażona i wytopiona z odtleniaczem kwarcowym, stopiona powtórnie z węglem

Wiktionary

  • rozeta (różyca) – ornament architektoniczny
  • rozeta – motyw stylizowanego kwiatu w sztukach plastycznych
  • rozeta – element tramwajowej sieci trakcyjnej – specjalnej konstrukcji uchwyt mocowany do ściany budynku służący do mocowania liny nośnej przewodów trakcyjnych; obecnie stosowany rzadko
  • rozeta liściowa – liście skupione tuż przy ziemi
  • rozeta, gwiazda heksapentalna – symbol solarny
  • Rozeta – wieś na Białorusi w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Achremowce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sufity większości pomieszczeń pałacu w Igołomi zdobią rozety, ułożone z liści akantu.

 (1.2) Trzy wielkie rozety zdobią katedrę w Chartres, z czego dwie wpisane są w łuk lancetowy.

 (1.3) Skalnica klinolistna to roślina wieloletnia, bylina darniowa tworząca niskie rozety liściowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzɛta, AS: rozeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozarium m., rozetowanie n.

:: zdrobn. rozetka ż.

 czas. rozetować

 przym. rozetowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) różyca

 (1.5) raut, różyczka

Wiktionary


rozetek

wierzbinowiec rozetek - gatunek muchówki z rodziny pryszczarkowatych


SJP.pl


rozetka

wierzbinowiec rozetek - gatunek muchówki z rodziny pryszczarkowatych


SJP.pl

Rozetka (z fr. rosette – różyczka), bączek – oznaka wyższej klasy orderu lub odznaczenia w formie małej kokardki lub wypukłego guzika w kolorze wstążki orderowej.

Umieszczana na wstędze, baretce, miniaturze lub noszona samodzielnie. Niekiedy rozetki umieszczane są na galoniku – srebrnej, srebrno-złotej lub złotej podkładce, dodatkowo zwykle używanej dla oznaczania klasy komandorskiej, komandorskiej z gwiazdą (wielkiego oficera) lub krzyża wielkiego (ew. łańcucha).

Wikipedia


rozetkowaty

przypominający kształtem rozetkę


SJP.pl


rozetkowce

rząd grzybów z typu workowców


SJP.pl

Rozetkowce (Hypocreales Lindau) – rząd workowców należący do klasy Sordariomycetes.

Wikipedia


rozetowaty

przypominający kształtem rozetę


SJP.pl


rozetrzeć

1. trąc, rozprowadzić po powierzchni;
2. trąc, zmiażdżyć, rozgnieść coś;
3. dotykając jakąś część ciała, usunąć ból, zdrętwienie; rozmasować;
4. rozetrzeć się -
a) ulec rozdrobnieniu;
b) zostać rozprowadzanym po powierzchni;
c) dotykając jakąś część swojego ciała, usunąć ból, zdrętwienie;
d) dotykając jeden drugiego, usunąć ból, zdrętwienie;
e) o makijażu: stracić zarys, kontur


SJP.pl


rozewicz

nazwisko


SJP.pl


różewiczowski

dotyczący twórczości Tadeusza Różewicza


SJP.pl


rozewie

miejscowość i przylądek, stanowiący jedną z trzech części Jastrzębiej Góry, najdalej wysunięty na północ skrawek Polski (59°49 szerokości północnej)


SJP.pl

Rozewie (niem. Rixhöft) – przylądek nad Morzem Bałtyckim, na Pobrzeżu Kaszubskim. Na przylądku znajduje się Latarnia Morska Rozewie. Miejsce to uważane było za najdalej wysunięty na północ obszar Polski, jednak w rzeczywistości ten punkt linii brzegowej znajduje się na terenie pobliskiej wsi Jastrzębia Góra (Gwiazda Północy).

Wikipedia


różewo

W Polsce
  • Różewo – wieś w woj. pomorskim, w pow. nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański
  • Różewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Wałcz
  • Różewo – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Wałcz
  • Różewo – dawna gmina wiejska
  • Różewo – dawna gromada

Wikipedia


rozewrzeć

otworzyć (się)


SJP.pl


rozewski

przymiotnik od: Rozewie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rozewiem, dotyczący Rozewia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rozewie n.

Wiktionary


rozeźlić

rozzłościć


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) zdenerwować, rozzłościć, rozgniewać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Roberts, rozeźlony zinstytucjonalizowanym okrucieństwem wobec zwierząt hodowanych na fermach przemysłowych, zwrócił się do najważniejszych ówczesnych organizacji charytatywnych działających na rzecz zwierząt, domagając się zaangażowania z nich strony. Spotkał go jednak zawód: organizacje były zbyt skupione na walkce z okrucieństwem wobec kotów, psów i koni.

Wiktionary


rozeźlony

rozzłościć


SJP.pl


rozeznanie

znajomość przedmiotu, zagadnienia, orientacja w jakiejś dziedzinie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozeznać.

 (1.2) orientacja w jakiejś sprawie, dziedzinie

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozeznać dk., rozeznawać ndk.

 rzecz. znawstwo n.

Wiktionary


rozeznany

taki, który zna się na czymś


SJP.pl


rozeżreć

1. mocno gryząc, oderwać fragment od całości;
2. potocznie: spowodować, że ktoś lub coś zacznie jeść dużo więcej niż zazwyczaj;
3. dawniej: rozgniewać, rozjuszyć;
4. rozeżreć się:
a) potocznie: zacząć jeść bardzo dużo, bez umiaru; rozjeść się;
b) dawniej: rozzłościć się, wpaść w wielki gniew; rozgniewać się, wściec się, rozwścieczyć się


SJP.pl


rozfanatyzowywać

rzadko: rozfanatyzowywać się - wpadać w fanatyzm


SJP.pl


rozfantazjowywać

rozfantazjowywać się - wpadać w ferwor fantazjowania, dawać upust fantazji


SJP.pl


rozfastrygować

dawniej: rozpuścić, rozluźnić fastrygi


SJP.pl


rozfałdowywać

rzadko: rozpuszczać, wygładzać, rozprostowywać fałdy


SJP.pl


rozfiglować

rozfiglować się - zacząć bawić się ze zbytnią swobodą; rozdokazywać się, rozbrykać się, rozhulać się


SJP.pl


rozfiglowywać

rozfiglowywać się - zaczynać na dobre figlować


SJP.pl


rozflirtować

rozflirtować się - zacząć flirtować z kimś bez umiaru; rozromansować się


SJP.pl


rozflirtowany

pobudzić do flirtów, romansów; rozromansować


SJP.pl


rozfoliować

rozpakować z folii; odfoliować


SJP.pl


rozfoliowywać

rozpakowywać z folii; odfoliowywać


SJP.pl


rozformować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozformowywać)

 (1.1) wojsk. rozwiązać jednostkę wojskową lub podzielić ją na mniejsze oddziały

 (1.2) kolej. oddzielić wagony od pociągu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Została rozformowana II Pomorska Dywizja, w skład której wchodziły 13 brygada zmechanizowana i 2 batalion zaopatrzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozformowanie n.

 czas. rozformowywać ndk., formować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdemobilizować

Wiktionary


rozfrymarczyć

przefrymarczyć; dawniej:
1. roztrwonić majątek;
2. rozprzedać przedmioty nie na sprzedaż


SJP.pl


rozfryzowywać

1. rzadko: likwidować ufryzowanie; rozprostowywać, rozkręcać włosy;
2. rozfryzowywać się - o włosach, piórach: prostować się, rozkręcać się


SJP.pl


rózga

1. bezlistna, cienka gałązka; witka;
2. zazwyczaj w lm: lanie; chłosta; bicie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cienka, elastyczna, bezlistna gałązka

 (1.2) przest. uderzenie rózgą (1.1)

 (1.3) symboliczny pęk rózg (1.1) wręczany tradycyjnie niegrzecznym dzieciom przez Świętego Mikołaja

Wiktionary

Rózga – cienka gałązka bez liści. W tradycji tzw. mikołajkowej, rózgę mogły dostać niegrzeczne dzieci od św. Mikołaja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Brzozowe rózgi są dobre do robienia mioteł.

 (1.1) — Wiecie, a to moja rózga zakwitła! — krzyknęła do chodzącej Jagny. — Jaka rózga? — A tom ją ucięła w Jędrzejki, zasadziłam w piasek, trzymałam na piecu i zakwitła!

 (1.2) Za gadanie na lekcji, dostawało się kiedyś od belfra rózgę po łapach.

 (1.2) Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.

 (1.3) Jacusiu, jak będziesz tak rozrabiał, to dostaniesz rózgę zamiast prezentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruzɡa, AS: ruzga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różdżkarz m., różdżkarstwo n., rózgi lm nm.

:: zdrobn. różdżka ż., rózeczka ż.

 przym. rózgowaty, rózgowy, różdżkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) witka, gałązka, łoza, trzcinka

 (1.2) bicie, chłosta, lanie

Wiktionary


rozgadanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgadać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgadać, gadać

Wiktionary


rozgadany

taki, który chętnie i dużo mówi


SJP.pl


rozganiać

rozganiać się - potocznie: ganiając rozbawić się


SJP.pl


rozgardiasz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzeczy w nieładzie

 (1.2) sytuacja zakłóconego porządku

 (1.3) hałas powodowany przez tłum

 (1.4) daw. hulanka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uprzątnijcie ten rozgardiasz i będziemy zaczynać.

 (1.2) Przecież był taki rozgardiasz, że nie słyszałem, co do mnie mówiłaś.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈɡardʲjaʃ, AS: rozgardʹi ̯aš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałagan, nieład, nieporządek

 (1.2) bezład, nieład, chaos, dezorganizacja, kakofonia, nieporządek, zamęt, zamieszanie; przest. kweres; pot. bałagan, bigos, dom wariatów, galimatias, kocioł, kociokwik, kołomyja, kołowacizna, kołowanina, kołowrotek, koniec świata, meksyk, mętlik, miszmasz, młyn, obłęd, pomieszanie z poplątaniem, przewalanka, sajgon, sądny dzień, szurum-burum, urwanie głowy

 (1.3) rwetes

 (1.4) biba, pijatyka, libacja

Wiktionary


rozgarnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgarniać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgarniać ndk.

Wiktionary


rozgarnięty

1. rozumny, sprytny, myślący;
2. rozrzucony


SJP.pl


rozgawędzić

potocznie: rozgawędzić się - zacząć rozmawiać bez umiaru; rozgadać się


SJP.pl


rozgawędzony

taki, który się rozgawędził


SJP.pl


rozgawenia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. osoba roztargniona

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szantrapa

Wiktionary


rozgałęziać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozgałęzić)

 (1.1) rozdzielać na kilka biegnących w różnych kierunkach odnóg

 (1.2) przen. rozbudowywać, dodawać nowe wątki, szczegóły

czasownik zwrotny niedokonany rozgałęziać się (dk. rozgałęzić się)

 (2.1) rozdzielać się w kilku kierunkach

 (2.2) tworzyć nowe grupy bądź obejmować nowe obszary działania

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Ani pierwsi, ani drudzy, tylko Jakobini! Jakobini, którzy rozgałęziają się po całem królestwie i na 20 tysięcy zjednoczonych znajdą 19 tysięcy zwolenników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gałęziak mzw./mrz., rozgałęzienie n., gałąź ż.

Wiktionary


rozgałęzić

1. rozdzielić na odnogi, linie boczne
2. rozgałęzić się - rozdzielić się w kilku kierunkach; rozwidlić się


SJP.pl


rozgałęzienie

1. zwykle w liczbie mnogiej: linie biegnące w różnych kierunkach od linii głównej lub punktu głównego;
2. miejsce, punkt, od którego rozchodzą się linie boczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. miejsce na drzewie, w którym rozwidlają się konary

 (1.2) pot. miejsce, w którym coś się rozdziela na odnogi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzɡawɛ̃w̃ˈʑɛ̇̃ɲɛ, AS: rozgau̯ẽũ̯źė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gałęziak mzw./mrz., rozgałęźnik m., rozgałęziacz m., gałąź ż.

 czas. rozgałęziać ndk., rozgałęzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozwidlenie

 (1.2) rozwidlenie, rozstaje

Wiktionary


rozgałęzieniowy

rozgałęzienie


SJP.pl

Patrz:

rozgałęzienie

rozgałęziony

1. rozwidlający się w kilku kierunkach; rozwidlony;
2. obejmujący duży zakres


SJP.pl


rozgęgany

taki, który się rozgęgał


SJP.pl


rozgestykulowywać

rozgestykulowywać się - zaczynać gestykulować bez umiaru


SJP.pl


rózgi

1. bezlistna, cienka gałązka; witka;
2. zazwyczaj w lm: lanie; chłosta; bicie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga

 (1.1) przest. kara przez bicie rózgą

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: rózga

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruzʲɟi, AS: ruzʹǵi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rózga ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chłosta, lanie

Wiktionary


rozglądnąć

regionalnie: rozglądnąć się - rozejrzeć się


SJP.pl


rozglifić

poszerzyć otwór w murze poprzez wykonanie glifu (ukośnego uformowania ościeża)


SJP.pl


rozglifienie

poszerzyć otwór w murze poprzez wykonanie glifu (ukośnego uformowania ościeża)


SJP.pl

Glif (glifowanie, rozglifienie) – ukośne uformowanie ościeża okna lub drzwi, stosowane w murach o znacznej grubości zarówno od strony wewnętrznej budynku, jak i zewnętrznej.

Glifowanie pozwala na lepsze oświetlenie wnętrza lub poszerzenie przejścia. Stosowane również w oknach strzelniczych w budowlach obronnych w celu zwiększenia pola ostrzału. Rozglifienie jest charakterystyczne dla architektury średniowiecznej, w okresie nowożytnym często pokrywane było dekoracjami malarskimi.

Wikipedia


rozgniewać

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) wywołać u kogoś gniew

czasownik zwrotny dokonany rozgniewać się

 (2.1) zacząć odczuwać narastający gniew

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgniewanie n.

 przym. rozgniewany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozeźlić, rozsierdzić, rozsrożyć, rozzłościć, zeźlić

 (2.1) rozeźlić się, rozsierdzić się, rozsrożyć się, rozzłościć się, wpaść w gniew, zeźlić się

Wiktionary


rozgniewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gniew, zdenerwowanie, poddenerwowanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gniew m.

 czas. rozgniewać dk.

 przym. gniewny, rozgniewany

 przysł. gniewnie

Wiktionary


rozgniewany

przymiotnik

 (1.1) taki, który wyraża wzbierający gniew

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgniewanie n.

 czas. rozgniewać dk.

Wiktionary


rozgoryczać

czasownik niedokonany

 (1.1) wywoływać uczucie rozczarowania, rozgoryczenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po co ich jeszcze rozgoryczać tym, że ledwieś się na gruncie rzymskim pokazał, już nasz dom przed tobą stanął otworem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgoryczenie n., rozgoryczanie n., gorycz ż.

 czas. rozgoryczyć dk.

 przym. rozgoryczony

Wiktionary


rozgoryczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgoryczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgoryczać ndk.

Wiktionary


rozgoryczenie

smutek z powodu doznanego zawodu; zniechęcenie, rozczarowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgoryczyć.

 (1.2) żal wywołany gorzkim doznaniem zawodu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgoryczać ndk., rozgoryczyć dk.

 przym. rozgoryczony

 rzecz. gorycz ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gorycz, rozczarowanie

Wiktionary


rozgoryczony

rozżalony, rozczarowany


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który czuje przykrość, ponieważ nie stało się coś, na co liczył

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej rozgoryczeni usunięciem wyposażenia placu byli rodzice najmłodszych dzieci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgoryczenie n.

 czas. rozgoryczać ndk., rozgoryczyć dk.

Wiktionary


rozgorzeniowy

komora rozgorzeniowa - obiekt, w którym symuluje się zjawiska zachodzące w pomieszczeniu podczas pożaru; komora ogniowa


SJP.pl


rózgowaty

1. przypominający kształtem rózgę, podobny do rózgi;
2. krotolaria rózgowata - roślina uprawna z rodziny bobowatych; klekotnica rózgowata;
3. dziewanna rózgowata - gatunek rośliny z rodziny trędownikowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający rózgę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rózga ż.

:: zdrobn. rózeczka ż.

 przysł. rózgowato

Wiktionary


rózgowy

rózga


SJP.pl

Patrz:

rózga

rozgraniczenie

to, co jest granicą, oddziela coś od czegoś


SJP.pl


rozgraniczeniowy

przymiotnik

 (1.1) związany z rozgraniczaniem; służący do rozgraniczania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgraniczenie n., rozgraniczanie n.

 czas. rozgraniczać ndk., rozgraniczyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) delimitacyjny

Wiktionary


rozgrodzenie

konstrukcja oddzielająca tereny o różnym przeznaczeniu


SJP.pl


rozgromić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozgramiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgramianie n., rozgromienie n., grom m.

Wiktionary


rozgrupować

1. podzielić grupę;
2. dawniej: rozmieścić, podzielić na grupy


SJP.pl


rozgrupowywać

rzadko: rozmieszczać według grup


SJP.pl


rozgrymaszony

taki, który się rozgrymasił


SJP.pl


rozgrywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozegrać)

 (1.1) prowadzić grę z założeniem uzyskania rozstrzygnięcia

 (1.2) prowadzić sprawę celem jej załatwienia, rozstrzygnięcia

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozegrać, grać

 rzecz. rozegranie n., rozgrywający m., rozgrywanie n., rozgrywka ż., gra ż., gracz mos., przygrywka ż.

 przym. growy, grywalny

Wiktionary


rozgrywająca

Rozgrywający (ang. setter) – pozycja na boisku w siatkówce. Zadaniem rozgrywającego jest wystawianie piłek atakującemu, przyjmującemu, bądź środkowemu po uprzednim przyjęciu jej przez przyjmującego lub libero. Dzięki dobremu rozegraniu można zmylić blok przeciwnika oraz skutecznie skończyć akcję. Rozgrywający jest jednym z najważniejszych zawodników na boisku, to od jego/jej decyzji o rozegraniu zależy przebieg akcji.

Wikipedia


rozgrywający

forma czasownika.

 (1.1) ims. przymiotnikowy czynny od: rozgrywać

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) sport. w siatkówce: zawodnik wystawiający piłkę atakującemu, po uprzednim przyjęciu jej przez przyjmującego lub libero

Wiktionary

  • rozgrywający – pozycja zawodnika koszykówki
  • rozgrywający – pozycja zawodnika futbolu amerykańskiego
  • rozgrywający – pozycja zawodnika piłki ręcznej
  • rozgrywający – pozycja zawodnika piłki siatkowej
  • rozgrywający – pozycja zawodnika piłki nożnej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grzegorz zwykle gra na pozycji rozgrywającego.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgrywać ndk., rozegrać dk.

 rzecz. rozegranie n.

Wiktionary


rozgrywka

1. ścieranie się sprzecznych sił;
2. w sporcie: mecz, rozgrywanie jakiejś partii gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zmaganie, spór, rywalizacja przeciwstawnych sił

 (1.2) sport. mecz

 (1.3) element gry karcianej

 (1.4) część gry w petankę

Wiktionary

Rozgrywka to element gry karcianej występującej po deklaracji. W rozgrywce zabiegamy zazwyczaj o wzięcie jak największej liczby lew (np. w brydżu, tysiącu, skatcie). Rozgrywka kończy się w momencie zgrania wszystkich kart, wtedy liczymy wzięte lewy i odpowiednio do danej gry dodajemy lub odejmujemy punkty.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔzˈɡrɨfka, AS: rozgryfka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gracz mos., gra ż., rozgrywanie n., rozegranie n., przygrywka ż.

 czas. grać, rozgrywać ndk., rozegrać dk.

 przym. rozgrywkowy, growy, grywalny

Wiktionary


rozgrywki

1. ścieranie się sprzecznych sił;
2. w sporcie: mecz, rozgrywanie jakiejś partii gry


SJP.pl

Rozgrywki (ang. State of Play) – brytyjski 6-odcinkowy serial telewizyjny, wyemitowany w 2003 roku w telewizji BBC One (w Polsce w 2009 roku w TVP1).

Scenarzystą serialu jest Paul Abbot, reżyserem David Yates. W rolach głównych wystąpili: David Morrissey, John Simm, Kelly Macdonald, Polly Walker, Bill Nighy i James McAvoy. Rozgrywki opowiadają historię dziennikarskiego śledztwa w sprawie śmierci młodej kobiety, uwikłanej w romans z angielskim parlamentarzystą.

Wikipedia


rozgryzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozgryźć)

 (1.1) niedokonany od|rozgryźć.

czasownik zwrotny niedokonany rozgryzać się (dk. rozgryźć się)

 (2.1) niedokonany od|rozgryźć się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgryzanie n.

 czas. rozgryźć

Wiktionary


rozgryzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgryzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgryzać ndk.

Wiktionary


rozgryźć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozgryzać)

 (1.1) gryząc, zmiażdżyć coś zębami i rozdrobnić na części

 (1.2) pot. rozwiązać trudny problem

 (2.2) pot. poznać się wzajemnie; zrozumieć nawzajem swoje przeżycia, pragnienia; poznać nawzajem motywy swojego postępowania

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgryzać ndk.

Wiktionary


rozgrzać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozgrzewać)

 (1.1) grzejąc, uczynić cieplejszym lub odczuwającym więcej ciepła

 (1.2) wywołać stan podniecenia; dać zapał do czegoś

czasownik zwrotny dokonany rozgrzać się (ndk. rozgrzewać się)

 (2.1) stać się rozgrzanym

 (2.2) poczuć zapał

 (2.3) sport. zrobić rozgrzewkę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tofu pokroić w kostkę i smażyć przez kilka minut na rozgrzanej oliwie lub oleju kokosowym, w trakcie smażenia podlać sosem sojowym.

 (1.2) Niedźwiednik pochwalił Boga, zapiał potem kiej kokot, zabeczał jak baran, zarżał niby ogier rozgrzany […].

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgrzanie n., rozgrzewka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ogrzać

 (1.2) rozpalić, wzniecić

 (2.1) ogrzać się

 (2.2) ożywić się

Wiktionary


rozgrzeszać

1. darować, przebaczać komuś;
2. w religiach: udzielać rozgrzeszenia;
3. rozgrzeszać się - uwalniać się od skrupułów


SJP.pl


rozgrzeszający

1. darować, przebaczać komuś;
2. w religiach: udzielać rozgrzeszenia;
3. rozgrzeszać się - uwalniać się od skrupułów


SJP.pl

Patrz:

rozgrzeszać

rozgrzeszenie

1. przebaczyć komuś;
2. w religiach: udzielić rozgrzeszenia;
3. rozgrzeszyć się - uwolnić się od skrupułów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. oczyszczenie z grzechów, odpuszczenie grzechów;

Wiktionary

Rozgrzeszenie (absolucja) – ostatni element sakramentu pokuty przed zadośćuczynieniem, odmówienie przez spowiednika formuły, która oczyszcza penitenta z grzechów. Jest ono skuteczne tylko wówczas, gdy penitent jest do niego dysponowany, czyli spełnia określone warunki (wyznanie wszystkich grzechów, żal, postanowienie poprawy). Jeśli brak dyspozycji penitenta ujawnia się w spowiedzi, spowiednik winien odmówić rozgrzeszenia, natomiast jeśli ten brak pozostaje ukryty, wypowiedziane rozgrzeszenie i tak nie odnosi skutku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔzɡʒɛˈʃɛ̃ɲɛ, AS: rozgžešńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozgrzeszać/rozgrzeszyć

 rzecz. grzech

Wiktionary


rozgrzeszyć

1. przebaczyć komuś;
2. w religiach: udzielić rozgrzeszenia;
3. rozgrzeszyć się - uwolnić się od skrupułów


SJP.pl


rozgrzew

w technice: rozgrzewanie


SJP.pl


rozgrzewać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozgrzać)

 (1.1) grzejąc, czynić cieplejszym lub odczuwającym więcej ciepła

 (1.2) wywoływać stan podniecenia; dawać zapał do czegoś

czasownik zwrotny niedokonany rozgrzewać się (dk. rozgrzać się)

 (2.1) stawać się rozgrzanym

 (2.2) zaczynać czuć zapał do czegoś

 (2.3) sport. robić rozgrzewkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. grzałka ż., rozgrzewanie n., rozgrzewka ż.

Wiktionary


rozgrzewający

rozgrzewać


SJP.pl

Patrz:

rozgrzewać

rozgrzewka

1. wywołanie uczucia ciepła w sobie;
2. wstępne ćwiczenia dla rozruszania mięśni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. zestaw ćwiczeń przed treningiem służąca przygotowaniu organizmu do wysiłku;

 (1.2) coś zjedzone lub wypite, co rozgrzewa

Wiktionary

Rozgrzewka – seria prostych ćwiczeń fizycznych o narastającej intensywności służąca rozgrzaniu i uelastycznieniu mięśni i przygotowaniu organizmu do wysiłku. Pomaga ona przy pracach związanych z użytkiem mięśni oraz jej celem jest ochrona przed kontuzjami i zwiększenie wydolności.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔzˈɡʒɛfka, AS: rozgžefka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgrzewanie n., rozgrzanie n., grzałka ż.

 czas. rozgrzewać ndk., rozgrzać dk.

Wiktionary


rozgrzewkowy

rozgrzewka


SJP.pl

Patrz:

rozgrzewka

rozgrzęzać

dawniej: rozmiękać po przesiąknięciu wodą, zamieniać się w błoto


SJP.pl


rozgrzmiewać

rozchodzić się dookoła donośnym echem


SJP.pl


rozgwar

książkowo: gwar rozlegający się wokół; wrzawa, hałas, zgiełk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. hałas spowodowany głośnymi rozmowami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwar mrz.

Wiktionary


rozgwarzać

rozgwarzać się -
1. wpadać w ferwor gwarzenia; rozgadywać się;
2. napełniać się gwarem, rozbrzmiewać zmieszanymi głosami


SJP.pl


rozgwiazda

morski szkarłupień o ciele w kształcie pięcio- lub wieloramiennej gwiazdy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Asteroidea|ref=tak., drapieżne zwierzę morskie z typu szkarłupni, kształtem przypominający gwiazdę;

Wiktionary

Rozgwiazdy (Asteroidea) – gromada morskich drapieżników z typu szkarłupni (Echinodermata). Są to wolno żyjące zwierzęta o wyraźnie gwiaździstej budowie oraz ogromnej różnorodności barw, kształtów i rozmiarów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po dnie pełzała leniwie rozgwiazda.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈɡvʲjazda, AS: rozgvʹi ̯azda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazdorstwo n., gwiazdor mos., gwiazda ż., gwiazdeczka ż.

 czas. rozgwieździć

Wiktionary


rozgwieżdżać

rozgwieżdżać się - rozjaśniać się światłem gwiazd


SJP.pl


rozgwieżdżony

pełen gwiazd, rozjaśniony światłem gwiazd


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pokryty, usiany gwiazdami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozgwieżdżony nieboskłon zdawał się być na wyciągnięcie ręki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzɡvʲjɛʒˈd͡ʒɔ̃nɨ, AS: rozgvʹi ̯ežǯõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gwiazda ż.

 przym. gwiaździsty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gwiaździsty

Wiktionary


rozgwizdywać

rozgwizdywać się - zaczynać gwizdać, wpadać w ferwor gwizdania


SJP.pl


rozgładzać

rzadko: gładząc, rozprostowywać; wygładzać


SJP.pl


rozgłaszać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozgłosić)

 (1.1) opowiadać wokoło

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgłośnia ż., rozgłos mrz., rozgłaszanie n., głośność ż.

 czas. głosić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozpowszechniać

Wiktionary


rozgłaszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgłaszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgłos mrz., rozgłośnia ż.

 czas. rozgłaszać

Wiktionary


rozgłos

sława, popularność, uznanie, renoma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) powszechne uznanie

 (1.2) przest. głoszenie czegoś wokół

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Justyna po tym biegu zyskała znaczny rozgłos.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgłośnia ż., rozgłosiciel m., rozgłaszanie n., rozgłoszenie n.

 czas. rozgłaszać ndk., rozgłosić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popularność, powodzenie, publicity, renoma, sława, uznanie

 (1.2) rozpowszechnienie, rozpropagowanie, szerzenie

Wiktionary


rozgłośnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. rad. ośrodek masowego komunikowania rozpowszechniający audycje radiowe

 (1.2) publ. rad. zespół osób przygotowujących audycje radiowe

 (1.3) rad. siedziba rozgłośni (1.1)

Wiktionary

Radio (od łac. radius – promień) – środek masowego komunikowania, służący do rozpowszechniania audycji dźwiękowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na Górnym Śląsku działa kilka rozgłośni radiowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgłos mrz., rozgłosiciel mos., rozgłaszanie n., rozgłoszenie n., głośność ż.

 rzecz. rozgłaszać ndk., rozgłosić dk.

 przym. rozgłośny

 czas. rozgłaszać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radio, radiostacja

 (1.2) radio

Wiktionary


rozgłośniej

stopień wyższy od przysłówka: rozgłośnie


SJP.pl


rozgłośniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozgłośny


SJP.pl


rozgłoszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozgłosić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozgłos m., rozgłośnia ż.

Wiktionary


rozhajcowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozhajcować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozhajcować dk.

Wiktionary


rozhamowywać

w psychologii: znosić hamujące działanie jakiegoś czynnika


SJP.pl


rozharatać

potocznie:
1. mocno uszkodzić coś; poszarpać, rozedrzeć, rozpłatać;
2. rozharatać się:
a) zostać mocno uszkodzonym, poszarpanym, podartym;
b) zostać głęboko skaleczonym, mocno się zranić


SJP.pl


rozhałasowywać

rozhałasowywać się - zaczynać hałasować, stawać się hałaśliwym


SJP.pl


rozhermetyzowywać

1. powodować, że coś przestaje być szczelnie zamknięte;
2. rozhermetyzowywać się - przestawać być szczelnym


SJP.pl


rozhisteryzowany

taki, który wpadł w histerię


SJP.pl


rozhisteryzowywać

1. doprowadzać kogoś do histerii;
2. rozhisteryzowywać się - wpadać w histerię


SJP.pl


rozhowor

dawniej, dziś książkowo: rozmowa, gawęda, gwar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. książk. ustna wymiana zdań

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozmowa, konwersacja, pogawędka; książk. dyskurs; pot. pogaduszka, gadka; war. rozgowor

Wiktionary


rozhuczany

taki, który się rozhuczał


SJP.pl


rozhukany

potocznie: gwałtowny, niepohamowany, nieujarzmiony


SJP.pl


rozhukiwać

rozhukiwać się - potocznie:
1. stawać się niesfornym;
2. o zwierzętach: rozbrykiwać się


SJP.pl


rozhulać

1. potocznie: spowodować, że coś zaczyna się rozwijać, dobrze prosperować; rozkręcić;
2. rozhulać się:
a) zacząć bawić się ze zbytnią swobodą; rozdokazywać się, rozbawić się, rozswawolić się, rozbrykać się;
b) o strumieniach powietrza: zacząć wiać z dużą siłą we wszystkich kierunkach;
c) o myślach, uczuciach: wystąpić niezamierzenie, bezładnie;
d) potocznie: zacząć rozwijać się, działać coraz szybciej, intensywniej; rozkręcić się


SJP.pl


rozhulany

1. taki, który spędza czas na zabawach i pijatykach;
2. taki, który zaczął energicznie tańczyć


SJP.pl


rozhultajać

dawniej: rozhultajać się - stawać się hultajem; rozpuszczać się, rozbisurmaniać się, zhultajać się


SJP.pl


rozhuśtać

1. wprawić w jednostajny ruch wahadłowy; rozbujać;
2. potocznie:
a) wywołać w czymś gwałtowne, niekontrolowane zmiany;
b) spowodować dobre prosperowanie czegoś; rozbujać, rozkręcić


SJP.pl


rozhuśtanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozhuśtać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozhuśtanie n.

 czas. rozhuśtać ndk.

Wiktionary


rozhuśtywać

1. wprawiać w jednostajny ruch wahadłowy;
2. potocznie:
a) wywoływać w czymś gwałtowne, niekontrolowane zmiany;
b) powodować dobre prosperowanie czegoś; rozkręcać


SJP.pl


rózia

zdrobnienie od: Róża (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia Róża

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Babcia Rózia była sodalistką, a dziadek Franek tercjarzem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Róża ż., róż mrz.

 przym. różowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Różyczka

Wiktionary


rozigrany

będący w dobrym humorze, nastroju; rozweselony, rozbawiony, radosny


SJP.pl


rozimprezować

potocznie: rozimprezować się - zacząć często chodzić na imprezy


SJP.pl


rozimprezowany

taki, który się rozimprezował


SJP.pl


rozindyczać

1. rozsierdzać, wściekać;
2. rozindyczać się - wpadać w złość; rozsierdzać się


SJP.pl


rozindyczyć

zdenerwować, rozsierdzić, wściec, wpaść w złość


SJP.pl


rozjadać

1. dawniej: rozszarpywać na strzępy, rozdzierać zębami;
2. dawniej: wgryzać się w coś;
3. dawniej: rozjuszać, rozwścieczać kogoś; gniewać, złościć, irytować;
4. rozjadać się:
a) potocznie: zaczynać jeść bardzo dużo, bez umiaru;
b) dawniej: wściekać się, wpadać w wielki gniew; rozwścieczać się;
c) dawniej: nabierać większej mocy, intensywności; wzmagać się, intensyfikować się, przybierać na sile


SJP.pl


rozjarzmiać

dawniej: zdejmować jarzmo, uwalniać od jarzma


SJP.pl


rozjaśniać

czasownik niedokonany (dk. rozjaśnić)

 (1.1) zob. rozjaśnić.

czasownik zwrotny niedokonany rozjaśniać się (dk. rozjaśnić się)

 (2.1) zob. rozjaśnić się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzʲˈjäɕɲät͡ɕ, AS: rozʹi ̯äśńäć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjaśnienie n. dk., rozjaśnianie n. ndk., rozjaśniacz m.

 czas. rozjaśnić dk.

Wiktionary


rozjaśniająco

rozjaśniać


SJP.pl

Patrz:

rozjaśniać

rozjaśnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozjaśniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzʲjäɕˈɲä̃ɲɛ, AS: rozʹi ̯äśńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjaśnienie n. dk., rozjaśniacz m.

 czas. rozjaśnić dk., rozjaśniać ndk.

 przysł. jasno

Wiktionary


rozjaśniały

1. stać się jasnym lub jaśniejszym;
2. stać się widnym, pełnym światła lub słońca;
3. wydać jasne światło;
4. wyróżnić się od tła jasnym kolorem;
5. stać się intensywniejszym;
6. stać się pogodnym, radosnym;
7. stać się logicznym, precyzyjnym


SJP.pl


rozjaśnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozjaśniać)

 (1.1) uczynić coś jaśniejszym

 (1.2) przen. uczynić coś bardziej zrozumiałym, wytłumaczyć, objaśnić, wyjaśnić

 (1.3) przen. książk. o pozytywnych uczuciach: widnieć na czyjeś twarzy

czasownik zwrotny dokonany rozjaśnić się (ndk. rozjaśniać się)

 (2.1) stać się jaśniejszym

 (2.2) książk. stawać się pogodnym, radosnym, w dobrym nastroju

 (2.3) wypogodzić się

 (2.4) pot. uczynić swoje włosy jaśniejszymi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzʲˈjäɕɲit͡ɕ, AS: rozʹi ̯äśńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjaśnienie n. dk., rozjaśnianie n. ndk., rozjaśniacz m.

 czas. rozjaśniać ndk.

 przysł. jasno

Wiktionary


rozjaśnieć

1. stać się jasnym lub jaśniejszym;
2. stać się widnym, pełnym światła lub słońca;
3. wydać jasne światło;
4. wyróżnić się od tła jasnym kolorem;
5. stać się intensywniejszym;
6. stać się pogodnym, radosnym;
7. stać się logicznym, precyzyjnym


SJP.pl


rozjaśnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozjaśnić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzʲjäɕˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: rozʹi ̯äśńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjaśnianie n. ndk., rozjaśniacz m.

 czas. rozjaśnić dk., rozjaśniać ndk.

 przysł. jasno

Wiktionary


rozjaśniony

jasny, pogodny


SJP.pl


rozjątrzony

1. spowodować, że rana ropieje, zaognia się;
2. wzbudzić w kimś gniew, żal, rozgoryczenie


SJP.pl


rozjątrzyć

1. spowodować, że rana ropieje, zaognia się;
2. wzbudzić w kimś gniew, żal, rozgoryczenie


SJP.pl


rozjazd

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miejsce, w którym rozchodzą się tory wraz z jego oprzyrządowaniem;

 (1.2) miejsce, w którym rozchodzą się drogi

 (1.3) łow. rodzaj sieci myśliwskiej używanej do łowienia kuropatw, przepiórek itp.

 (1.4) daw. rozjechanie się, rozjeżdżanie się, chwila rozstania

 (1.5) daw. wojsk. oddział wysłany na rekonesans

Wiktionary

Rozjazd – konstrukcja z szyn umożliwiająca przejazd pojazdów szynowych z toru zasadniczego na tor zwrotny (odgałęźny) lub odwrotnie z określoną prędkością bez konieczności przerwania jazdy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔzʲjast, AS: rozʹi ̯ast

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjazdy

 przym. rozjazdowy

Wiktionary


rozjazdy

książkowo: ciągłe wyjazdy, ustawiczne podróże


SJP.pl


rozjebać

rozpierdolić; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. rozwalić (coś), zniszczyć, zepsuć;
2. rozśmieszyć;
3. pokonać, wygrać (z kimś)


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

 (1.1) wulg. rozwalić, rozbić, zniszczyć, zepsuć

 (1.2) wulg. rozśmieszyć, zaskoczyć zupełną bzdurą

 (1.3) wulg. pokonać, wygrać

 (1.4) wulg. otworzyć coś mocno

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cholera, rozjebałem komputer!

 (1.2) Ale mnie rozjebałeś tym tekstem.

 (1.3) Cholera, rozjebałeś mnie do zera.

 (1.4) Po co rozjebałeś tak to okno?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzʲˈjɛbat͡ɕ, AS: rozʹi ̯ebać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. jebać ndk.

 rzecz. rozjebanie n., jebak mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozpierdolić

Wiktionary


rozjebanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozjebać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzʲjɛˈbãɲɛ, AS: rozʹi ̯ebãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozjebać, jebać, wyjebać

 przym. jebnięty

Wiktionary


rozjebywać

rozpierdalać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. rozwalać, niszczyć, psuć;
2. rozśmieszać;
3. pokonywać, wygrywać


SJP.pl


rozjem

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. ugoda

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzʲjɛ̃m, AS: rozʹi ̯ẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozejm mrz.

Wiktionary


rozjemca

osoba rozstrzygająca spór, doprowadzająca do ugody zwaśnione strony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sędzia, którego zadaniem jest rozstrzygnięcie sporu, pogodzenie wrogich sobie stron

Wiktionary

Rozjemca (ang. The Peacekeeper, znany również jako Hellbent) – amerykańsko-kanadyjski film sensacyjny z 1997 roku w reżyserii Frédérica Forestiera. Wyprodukowany przez October Films.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozjemca musiał pilnować, aby walczący przestrzegali reguł pojedynku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzʲˈjɛ̃mt͡sa, AS: rozʹi ̯mca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozjemstwo n., rozejm mrz.

 przym. rozjemczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mediator, moderator

Wiktionary


rozjemczy

1. polubownie rozstrzygający spory, prowadzący do ugody; arbitrażowy;
2. wyrażający zamiar pogodzenia się, zawarcia rozejmu; pojednawczy


SJP.pl


rozjemczyni

rozjemca


SJP.pl

Patrz:

rozjemca

rozjemstwo

rozstrzyganie przez rozjemców zagadnień spornych, zwłaszcza sporów między państwami; doprowadzanie do ugody, arbitraż


SJP.pl

Arbitraż międzynarodowy (z fr. arbitrage 'sąd rozjemczy' od łac. arbiter 'świadek, rozjemca') – rozjemstwo, rozwiązywanie sporu pomiędzy państwami za pomocą orzeczenia wydanego przez jednego lub więcej arbitrów wybranych przez strony.

Wikipedia


rozjeść

1. dawniej: rozszarpać na strzępy, rozedrzeć zębami;
2. dawniej: wgryźć się w coś;
3. dawniej: rozjuszyć, rozwścieczyć kogoś; rozgniewać, rozeżreć;
4. rozjeść się:
a) potocznie: zacząć jeść bardzo dużo, bez umiaru; rozeżreć się;
b) dawniej: rozzłościć się, wpaść w wielki gniew; rozgniewać się, wściec się, rozwścieczyć się;
c) dawniej: nabrać większej mocy, intensywności; wzmóc się, zintensyfikować się, przybrać na sile


SJP.pl


rozjeżać

rzadko: nastraszać, najeżać


SJP.pl


rozjeżyć

rzadko o włosach, sierści: nastroszyć się, najeżyć się; rozstoperczyć się


SJP.pl


rozjuczać

zdejmować juki ze zwierząt


SJP.pl


rozjudzić

dawniej: rozjątrzyć, podnieć; rozbechtać


SJP.pl


rozjuszyć

wywołać u kogoś wielki gniew


SJP.pl


rozkalibrowywać

powiększać średnicę lufy ponad dopuszczoną wielkość


SJP.pl


rozkaszlany

taki, który się rozkaszlał


SJP.pl


rozkaszliwać

rozkaszliwać się - zaczynać mocno i długo kaszleć; rozkasływać się


SJP.pl


rozkasływać

rozkasływać się - zaczynać mocno i długo kaszleć; rozkaszliwać się


SJP.pl


rozkaz

polecenie wykonania bądź zaniechania określonej czynności lub innego zachowania, wydane przez osobę do tego upoważnioną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polecenie wykonania czegoś wydane przez osobę uprawnioną do tego lub mającą nad kimś jakąś przewagę

Wiktionary

Rozkaz – polecenie bezwarunkowego wykonania bądź zaniechania określonej czynności bądź innego zachowania (tj. norma indywidualna i konkretna), wydane przez osobę dysponującą władzą (dowódca, przełożony) nad osobą, której wydano polecenie (podwładny, pełniący służbę). Rozkazy (dyktaty) wydawane są ustnie bądź pisemnie lub za pomocą sygnału, przepisy nie przewidują możliwości ich zaskarżenia, co nie wyłącza możliwości odmowy wykonania rozkazu sprzecznego z prawem. Rozkaz podlega natychmiastowemu wykonaniu, chyba że wyraźnie wskazano inny termin na jego realizację.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dowódca wydał żołnierzom rozkaz natychmiastowego wycofania się z pola bitwy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔskas, AS: roskas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkaźnik m., rozkazywanie n., rozkazanie n.

 czas. rozkazywać ndk., rozkazać dk.

 przym. rozkazujący, rozkaźnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polecenie, żądanie, nakaz

Wiktionary


rozkazać

wydać rozkaz


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkazywać)

 (1.1) wydać rozkaz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - Teraz wysiądziesz i pójdziesz do domu - rozkazałem. - Nikomu ani słówka o naszej rozmowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈkazat͡ɕ, AS: roskazać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkaz m., rozkazanie n.

 czas. rozkazywać ndk., kazać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polecić, wydać rozkaz, zakomenderować

Wiktionary


rozkazanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkazać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkazać dk.

 rzecz. rozkaz mrz.

Wiktionary


rozkaźnik

w językoznawstwie:
1. tryb rozkazujący;
2. forma czasownika w trybie rozkazującym


SJP.pl


rozkaźnikowy

przymiotnik od: rozkaźnik


SJP.pl


rozkazodawczyni

kobieta wydająca rozkazy


SJP.pl


rozkazowy

rozkaz


SJP.pl

Patrz:

rozkaz

rozkazujący

nakazujący coś; ostry, groźny


SJP.pl


rozkazywać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozkazać)

 (1.1) wydawać kategoryczne polecenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego żona lubi rozkazywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkaz mrz., rozkazywanie n.

 czas. kazać ndk., rozkazać dk.

 przym. rozkazowy, rozkazujący

 ims. rozkazując, rozkazawszy

Wiktionary


rozkazywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkazywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkazywać ndk.

 rzecz. rozkaz mrz.

Wiktionary


rozkiełznanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkiełznać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkiełzanie n., rozkiełznywanie n., rozkiełzywanie n.

 czas. rozkiełznać dk., rozkiełzać dk., rozkiełznywać ndk., rozkiełzywać ndk.

Wiktionary


rozkisnąć

potocznie:
1. zamienić się w błoto, rozmoknąć;
2. zepsuć się, kisnąc; skwasić się, nadgnić


SJP.pl


rozkiśnięty

rozkisły;
1. taki, który rozkisnął, zamienił się w błoto; rozmiękły;
2. taki, który skwaśniał, nadgnił


SJP.pl


rozkisły

1. taki, który rozkisnął, zamienił się w błoto; rozmiękły;
2. taki, który skwaśniał, nadgnił


SJP.pl


rozklaskiwać

rozklaskiwać się - zaczynać mocno klaskać, wpadać w zapał klaskania


SJP.pl


rozklęczany

rzadko: taki, który się rozklęczał


SJP.pl


rozklęczeć

rozklęczeć się - zatracić się w klęczeniu


SJP.pl


rozkleić

oddzielić sklejone, złączone rzeczy; rozwarstwić


SJP.pl


rozklejanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozklejać.

Wiktionary


rozklejony

oddzielić sklejone, złączone rzeczy; rozwarstwić


SJP.pl


rozklepać

rozpłaszczyć metal lub przedmiot metalowy przez bicie młotem


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozklepywać)

 (1.1) techn. rozpłaszczyć coś metalowego poprzez uderzanie młotem

Wiktionary


rozklepywać

rozpłaszczać metal lub przedmiot metalowy przez bicie młotem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozklepać)

 (1.1) techn. rozpłaszczać coś metalowego przez uderzanie młotem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) klepać

Wiktionary


rozklęty

taki, który się rozklął


SJP.pl


rozkloszować

nadać sukni lub spódnicy krój klosza


SJP.pl


rozkloszowywać

nadawać sukni, spódnicy itp. krój klosza


SJP.pl


rozkmina

potocznie: próba zrozumienia czegoś; rozkminka, myślówa, myślówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. pot. zrozumienie, odtajnienie jakiejś kwestii, rozwikłanie problemu

 (1.2) slang. pot. zastanawianie się nad czymś, wytężenie umysłowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na polaku wciąż mamy tylko rozkminy jakichś wierszy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kmina ż., rozkminianie n., rozkminienie n.

:: zdrobn. rozkminka ż.

 czas. kminić ndk., rozkminiać ndk., rozkminić dk.

Wiktionary


rozkminiać

potocznie: rozpoznawać strukturę danego zjawiska, odgadywać sposób działania danego mechanizmu (we wszystkich dziedzinach), rozumieć dane zagadnienie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozkminić)

 (1.1) pot. usiłować zrozumieć, zastanawiać się nad czymś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kmina ż., rozkmina ż., rozkminka ż., rozkminianie n., rozkminienie n.

 czas. kminić, rozkminić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obczajać

Wiktionary


rozkminianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) slang. odczasownikowy od|rozkminiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kmina ż., rozkmina ż., kminienie n., rozkminienie n., rozkminka ż.

 czas. kminić ndk., rozkminiać ndk., rozkminić dk.

Wiktionary


rozkminić

potocznie: rozpoznać strukturę danego zjawiska, odgadnąć sposób działania danego mechanizmu (we wszystkich dziedzinach), zrozumieć dane zagadnienie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkminiać)

 (1.1) pot. zrozumieć po głębokim zastanowieniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kmina ż., rozkmina ż., rozkminka ż., rozkminianie n., rozkminienie n.

 czas. kminić, rozkminiać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obczaić

Wiktionary


rozkminka

potocznie: próba zrozumienia czegoś; rozkmina, myślówka, myślówa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. pot. zrozumienie, odtajnienie jakiejś kwestii, rozwikłanie problemu

 (1.2) slang. pot. zastanawianie się nad czymś, wytężenie umysłowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Z planowaćanowanego wodewilu zrobiła mi się przedśmiertna próba zebrania myśli z konfesjonalną szczerością, ostatniej generalnej rozkminki i oswojenia śmierci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkmina ż., rozkminianie n.

 czas. rozkminiać ndk., rozkminić dk., kminić ndk.

Wiktionary


rozkochać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkochiwać)

 (1.1) dokonany od|rozkochiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkochiwanie n., rozkochanie n.

 czas. rozkochiwać ndk.

Wiktionary


rozkochanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkochać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkochiwanie n.

 czas. rozkochiwać ndk., rozkochać dk.

Wiktionary


rozkochany

1. taki, który się w kimś rozkochał;
2. wyrażający gorącą miłość, zakochanie się; namiętny, czuły


SJP.pl


rozkochiwać

czasownik niedokonany

 (1.1) wywoływać w kimś uczucie zakochania, miłości do siebie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkochanie n., rozkochiwanie n.

 czas. rozkochać dk.

Wiktionary


rozkochiwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkochiwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkochanie n.

 czas. rozkochiwać ndk., rozkochać dk.

Wiktionary


rozkochów

W Polsce
  • Rozkochów – wieś w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim, w gminie Babice
  • Rozkochów – wieś w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Walce
  • Rozkochów – dawna gromada

Wikipedia


rozkojarzać

1. rozpraszać czyjąś uwagę, uniemożliwiać komuś koncentrację; dekoncentrować;
2. rozkojarzać się - przestawać być skoncentrowanym, skupionym; dekoncentrować się, rozpraszać się


SJP.pl


rozkojarzenie

1. rozproszyć czyjąś uwagę, uniemożliwić komuś koncentrację; zdekoncentrować;
2. rozkojarzyć się - przestać być skoncentrowanym, skupionym; zdekoncentrować się, rozproszyć się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) psych. zaburzenie toku myślenia polegające na nieskładnych i nieuzasadnionych przeskokach myśli od jednej treści do drugiej, ujawniające się jako trudność w skupieniu uwagi

 (1.2) fizj. med. zaburzenie współdziałania składowych danego układu czy narządu, wywołujące określone skutki dla organizmu

Wiktionary

Rozkojarzenie – zaburzenie funkcji myślenia charakterystyczne dla schizofrenii charakteryzujące się brakiem spójności w wypowiedziach chorego. Brak spójności polega na wypowiadaniu po sobie niezwiązanych ze sobą zdań, wtrącania niepasujących bądź niezrozumiałych słów, ich powtarzaniu czy tworzenie neologizmów. Jest to zatem połączenie paralogii (odstępstwa od logiki) z nieskładnością wypowiedzi („mówienie obok”) oraz niekomunikatywności przekazywanych treści.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. kojarzyć ndk., rozkojarzyć dk.

 przym. rozkojarzony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inkoherencja, nieuwaga, roztargnienie

Wiktionary


rozkojarzony

taki, który nie może się skupić, skoncentrować na jednej rzeczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zachowujący się lub myślący chaotycznie, nie mogący się skupić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkojarzenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozproszony, zdekoncentrowany, roztrzepany, roztargniony, zdezorientowany, zmieszany, skonsternowany, zakłopotany, skonfundowany

Wiktionary


rozkojarzyć

1. rozproszyć czyjąś uwagę, uniemożliwić komuś koncentrację; zdekoncentrować;
2. rozkojarzyć się - przestać być skoncentrowanym, skupionym; zdekoncentrować się, rozproszyć się


SJP.pl


rozkolcowate

rodzina ślimaków morskich


SJP.pl

Rozkolcowate (Muricidae) – rodzina ślimaków morskich z rzędu Neogastropoda.

Wikipedia


rozkolcowaty

o cechach rozkolcowatych (rodzina ślimaków)


SJP.pl


rozkolec

morski ślimak, z którego wydzieliny otrzymywano w starożytności naturalny barwnik: purpurę


SJP.pl


rozkompresować

rzadko: zdekompresować;
1. przeprowadzić proces odwrotny do kompresji, najczęściej w odniesieniu do danych; potocznie: rozpakować (pliki), przywrócić formę początkową sprzed zakodowania zmniejszającego wielkość pliku;
2. spowodować spadek ciśnienia np. poprzez rozszczelnienie pomieszczenia lub obiektu


SJP.pl


rozkomunikować

środowiskowo: zmienić rozkład jazdy w taki sposób, by nie dało się przesiąść na stacjach węzłowych


SJP.pl


rozkop

wykop otwarty powstały po jednorazowym przejściu roboczym koparki


SJP.pl


rozkopać

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozkopywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkopywanie n., rozkopanie n., kopanie n.

 czas. rozkopywać ndk.

Wiktionary


rozkopalisko

rozkopany teren; rozkopisko


SJP.pl


rozkopisko

rozkopany teren; rozkopalisko


SJP.pl


rozkosz

1. najwyższy stopień uczucia przyjemności, upojenia, zadowolenia, radości;
2. to, co wywołuje to uczucie, co sprawia najwyższą przyjemność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) najwyższy stopień uczucia przyjemności, upojenia, radości

 (1.2) to, co sprawia najwyższą przyjemność, zwłaszcza zmysłową

Wiktionary

  • Rozkosz – kolonia w województwie lubelskim
  • Rozkosz – dawny folwark na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Budsław.
  • Rozkosz – dawna kolonia na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Słoboda.
  • Rozkosz – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie postawskim, w sielsowiecie Komaje.
  • Rozkosz – pałac Krasińskich i park na warszawskim Ursynowie
  • rozkosz, przyjemność – rodzaj doznania

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Teofil wcielając się w Byronowskiego Kaina, którego czytał w tym roku, z melancholijną rozkoszą przeżywał na nowo żeglugę smutnego Adamity po oceanach niebieskich.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkoszować się, rozkoszować

 przym. rozkoszny

 przysł. rozkosznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) ekstaza, uniesienie, błogostan

Wiktionary


rozkoszniaczek

zdrobnienie od: rozkoszniak


SJP.pl

Patrz:

rozkoszniaczek

rozkoszniaczka

zdrobnienie od: rozkoszniak


SJP.pl

Patrz:

rozkoszniaczek

rozkoszniak

ironicznie: osoba starająca się przypodobać otoczeniu; przyjemniaczek, lizus, grzeczniś


SJP.pl


rozkosznie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozkoszny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkosz ż.

 przym. rozkoszny

 czas. rozkoszować się, rozkoszować

Wiktionary


rozkoszniej

stopień wyższy od przysłówka: rozkosznie


SJP.pl


rozkoszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozkoszny


SJP.pl


rozkosznik

dawniej: rozpustnik, lubieżnik, sybaryta; rozkoszniś


SJP.pl


rozkoszniś

dawniej: rozpustnik, lubieżnik, sybaryta; rozkosznik


SJP.pl


rozkoszny

sprawiający rozkosz; bardzo przyjemny dla zmysłów


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) bardzo przyjemny dla zmysłów, sprawiający rozkosz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na stół, ku ogólnej radości, wjechała, poprzedzana falą rozkosznego aromatu, micha wieprzowiny duszonej z rodzynkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkosz ż.

 czas. rozkoszować, rozkoszować się ndk.

 przysł. rozkosznie

Wiktionary


rozkoszować

czasownik niedokonany (dk. brak)

 (1.1) sprawiać komuś dużą przyjemność

czasownik zwrotny niedokonany rozkoszować się (dk. brak)

 (2.1) odczuwać dużą przyjemność, doznawać rozkoszy z jakiego powodu

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Rozkoszować się smakiem wina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔskɔˈʃɔvat͡ɕ, AS: roskošovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkosz m., nierozkoszowanie n., rozkoszowanie n.

 przym. rozkoszny

 przysł. rozkosznie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) delektować się

Wiktionary


rozkoszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkoszować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔskɔʃɔˈvãɲɛ, AS: roskošovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkoszować, rozkoszować się

Wiktionary


rożkowanie

Wikipedia


rożkowiec

rożkowiec strąkowy - zimozielone drzewo z rodziny bobowatych, występujące dziko i w uprawie w regionie śródziemnomorskim; szarańczyn strąkowy, karob, drzewo karobowe


SJP.pl


rożkowy

rożek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający cechy rożka

Wiktionary

Patrz:

rożek

Powiązane:

 rzecz. rożek mrz., różek mrz.

Wiktionary


rozkołys

1. rozkołysanie, ruch kołyszący, wahadłowy
2. samowzbudzone poprzeczne kołysanie statku, wywołane działaniem sił aerodynamicznych oraz spotęgowane występującymi równolegle rytmicznymi zjawiskami hydrodynamicznymi; rolling


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mar. żegl. rozkołysanie, rozhuśtanie, ruch kołyszący, wahadłowy

Wiktionary

Martwa fala (rozkołys) – długa, łagodna, powoli gasnąca fala posztormowa, powstała wskutek długotrwałego działania wiatru z jednego kierunku. Występuje tylko na dostatecznie rozległych obszarach wodnych. Może być również wywołana trzęsieniem ziemi (dna), wybuchem podwodnego wulkanu lub podwodnej bomby atomowej. Termin ten odnosi się jednak głównie do zjawisk pogodowych, gdy stan morza jest wyższy od siły wiatru.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔsˈkɔwɨs, AS: roskou̯ys

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkołysać dk.

 rzecz. kołyska ż., kołysanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) martwa fala

Wiktionary


rozkołysać

wprawić coś w silny ruch kołyszący, wahadłowy


SJP.pl


rozkołysanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkołysać.

Wiktionary


rozkraczny

rzadko: z rozstawionymi nogami; rozkroczny


SJP.pl


rozkradanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkradać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkradzenie n., porozkradanie n.

 czas. rozkradać ndk., rozkraść dk.

Wiktionary


rozkraść

rozgrabić doszczętnie jakieś mienie


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkradać)

 (1.1) o nieokreślonej liczbie osób bez zgody i wiedzy właściciela przywłaszczać sobie kolejne części danego zasobu, w końcu wyczerpując go w całości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z Łodzi zniknęły rowery publiczne. Operator tłumaczy, że je rozkradli i potrzebne są dodatkowe zabezpieczenia.

 (1.1) Kościół został zdewastowany, a jego wyposażenie rozkradziono.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kraść, okraść, wkraść się, zakraść się, ukraść, skraść

 rzecz. rozkradanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozdrapać

Wiktionary


rozkręcacz

potocznie:
1. osoba lub rzecz powodująca, że coś zaczyna nabierać tempa lub intensywności;
2. osoba rozkładająca na części coś połączonego śrubami


SJP.pl


rozkręcająco

potocznie: tak, że coś zaczyna nabierać tempa lub intensywności


SJP.pl


rozkręcalność

cecha czegoś dającego się rozkręcić


SJP.pl


rozkręcalny

dający się rozkręcić


SJP.pl


rozkręcany

zbudowany w taki sposób, że jego elementy można rozkręcić


SJP.pl


rozkroić

krojąc podzielić na części, na kawałki, oddzielić od siebie


SJP.pl


rozkrój

sposób krojenia materiału na części w taki sposób, aby było jak najmniej odpadów


SJP.pl


rozkrok

postawa człowieka stojącego z szeroko rozstawionymi na boki nogami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szeroko rozstawione nogi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔskrɔk, AS: roskrok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. krok m., kroczek m., kroczenie n., rozkraczanie n., rozkroczenie n., wykrok m.

 czas. kroczyć ndk., rozkraczać ndk., rozkroczyć dk.

 przym. kroczny, rozkroczny

 przysł. krocznie, rozkrocznie

Wiktionary


rozkrusz

drobny materiał odpadowy powstały podczas przerabiania różnego rodzaju przedmiotów


SJP.pl


rozkruszalność

cecha czegoś dającego się rozkruszyć


SJP.pl


rozkruszalny

dający się rozkruszać


SJP.pl


rozkruszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkruszać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozkruszanie n.

 czas. rozkruszać ndk.

Wiktionary


rozkruszek

drobny pajęczak, groźny szkodnik w przechowalniach i magazynach


SJP.pl


rozkryć

rozkryć się - zrzucić z siebie kołdrę, pierzynę itp.


SJP.pl


rozkrzewianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkrzewiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkrzewiać ndk.

 rzecz. krzew mrz.

Wiktionary


rozkrzyczany

przymiotnik

 (1.1) wydający głośne okrzyki

Wiktionary


rozkrzykiwać

1. krzycząc, rozgłaszać coś;
2. rozkrzykiwać się -
a) zaczynać mocno krzyczeć;
b) zaczynać głośno płakać


SJP.pl


rozkuć

1. rozbić okowy; uwolnić kogoś z kajdanek, łańcuchów;
2. rozklepać, rozpłaszczyć coś przez kucie;
3. uderzając mocno, rozbić coś twardego, krusząc na mniejsze części


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozkuwać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkuwanie n., rozkucie n.

 czas. rozkuwać ndk.

Wiktionary


rozkudłaczać

rzadko: rozczochrywać; rozkudływać


SJP.pl


rozkudływać

doprowadzać włosy do nieładu; rozczochrywać


SJP.pl


rozkulać

1. wyprostowywać coś skulonego, skurczonego; rozchylać;
2. rozkulać się - wyprostowywać się po wcześniejszym skuleniu


SJP.pl


rozkupić

o wielu osobach: całkowicie coś wykupić


SJP.pl


rozkurcz

rozkurczenie (się) czegoś, głównie mięśni


SJP.pl


rozkurczowy

przymiotnik

 (1.1) med. powodujący rozkurcz, zwykle mięśni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔskurˈt͡ʃɔvɨ, AS: roskurčovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. rozkurczowo

 rzecz. rozkurcz

Wiktionary


rozkurwiać

wulgarnie: rozwalać, niszczyć; rozjebywać, rozpierdalać


SJP.pl


rozkurwić

wulgarnie:
1. rozwalić, zniszczyć; rozjebać, rozpierdolić;
2. rozkurwić się - zacząć odbywać przygodne stosunki seksualne, stać się prostytutką; skurwić się


SJP.pl


rozkurz

ubytek jakiegoś surowca wskutek rozpylania się go w procesie przerabiania


SJP.pl


rozkurzać

1. rozpraszać w powietrzu substancję gazową lub sypką;
2. przenośnie: roztrwaniać coś bezpowrotnie


SJP.pl


rozkurzyć

1. rozproszyć w powietrzu substancję gazową lub sypką;
2. przenośnie: roztrwonić coś bezpowrotnie


SJP.pl


rozkutać

gwarowo: rozwinąć


SJP.pl


rozkuwać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) zdejmować koniowi podkowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkuwanie n.

 czas. rozkuć

Wiktionary


rozkuwanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkuwać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkuć, rozkuwać ndk.

Wiktionary


rozkułaczać

w państwach komunistycznych: prowadzić działania, wymierzone w średniozamożnych i bogatych chłopów


SJP.pl


rozkwiczać

rzadko o zwierzętach: rozkwiczać się - zaczynać mocno i długo kwiczeć


SJP.pl


rozkwit

1. rozwijanie się pączka w kwiat
2. przenośnie o pełni rozwoju czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. rozwijanie się pączka w kwiat

 (1.2) przen. pełnia rozwoju czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔskfʲit, AS: roskfʹit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pokwitanie n., przekwitanie n., zakwitanie n., kwitnięcie n., kwiat

 czas. kwitnąć, rozkwitać, rozkwitnąć, zakwitać, zakwitnąć, przekwitać, przekwitnąć

 przysł. kwitnąco

Wiktionary


rozkwitać

czasownik

 (1.1) bot. rozwijać się z pąka w kwiat

 (1.2) okrywać się kwiatami

 (1.3) przen. osiągać pełnię rozwoju, świetności

 (1.4) przen. stawać się widocznym, nabierać intensywności

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈkfʲitat͡ɕ, AS: roskfʹitać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkwit m., rozkwitanie n., kwitnienie n., kwiat m., kwiatuszek m., wykwit m., kwietnik m.

 czas. kwitnąć, zakwitać, pokwitać, rozkwitnąć

 przym. kwietny, ukwiecony

Wiktionary


rozkwitalski

nazwisko


SJP.pl


rozkwitanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkwitać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kwiat m., kwiecie n., kwietnik mrz./mzw.

 czas. rozkwitać, rozkwitnąć

Wiktionary


rozkwitnąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkwitać)

 (1.1) dokonany od|rozkwitać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈkfʲitnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: roskfʹitnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkwitnięcie n., rozkwitnienie n., rozkwitanie n., rozkwit mrz., kwiat m., kwietnik m.

 czas. rozkwitać ndk., kwitnąć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zakwitnąć

Wiktionary


rozkład

1. porządek, według którego coś się dzieje;
2. sposób ułożenia, rozmieszczenie, rozplanowanie czegoś;
3. proces rozpadania się substancji organicznej, zwykle na skutek działania bakterii;
4. przenośnie: upadek, rozprzężenie;
5. podział cząsteczki substancji na mniejsze fragmenty; rozpad


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) plan czynności następujących w jakimś określonym porządku czasu

 (1.2) tablica zawierająca informacje o rozkładzie (1.1)

 (1.3) chem. proces lub wynik gnicia

 (1.4) sposób podziału na elementy składowe

 (1.5) mat. przedstawienie liczby w postaci iloczynu liczb pierwszych

 (1.6) stat. określenie prawdopodobieństw przyjmowania określonych wartości przez zmienną losową;

Wiktionary

  • rozkład gnilny (też butwienie – rozkład szczątków roślinnych)
  • reakcja rozkładu (chemia)
  • rozkład jazdy
  • rozkład liczby na czynniki pierwsze
  • rozkład macierzy
  • rozkładu energii (adsorpcji)
  • rozkład Boltzmanna
  • rozkład Fermiego-Diraca
  • rozkład Maxwella-Boltzmanna
  • rozkład zmiennej losowej (rozkład prawdopodobieństwa, rozkład cechy statystycznej)
    • rozkład brzegowy
    • rozkład empiryczny
    • rozkład warunkowy
    • rozkład beta
    • rozkład Cauchy’ego (rozkład Lorentza)
    • rozkład chi
    • rozkład chi kwadrat
    • rozkład dwumianowy (rozkład Bernoulliego)
    • rozkład gamma
    • rozkład geometryczny
    • rozkład Gumbela (rozkład Fishera-Tippetta)
    • rozkład hipergeometryczny
    • rozkład jednostajny (rozkład prostokątny)
    • rozkład trójkątny
    • rozkład prawdopodobieństwa
    • rozkład Studenta
    • rozkład Benforda
    • rozkład Maxwella
    • rozkład Pascala
    • rozkład Poissona
    • rozkład dwumianowy
    • rozkład beta
    • rozkład normalny (rozkład Gaussa)
      • wielowymiarowy rozkład normalny

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) W nowym rozkładzie pociąg z 7:17 przesunięto na 7:07.

       (1.2) Rozkład jazdy na przystanku ktoś zamazał czarnym flamastrem.

       (1.3) Smród rozkładu był wyczuwalny już dziesięć metrów od truchła.

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: ˈrɔskwat, AS: rosku̯at

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. rozkładanka ż., rozkładówka ż.

       czas. rozkładać ndk.

       przym. rozkładany, rozkładowy

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1) harmonogram, plan, program

      Wiktionary


rozkładać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozłożyć)

 (1.1) kłaść zbiór jakichś rzeczy na większej przestrzeni

 (1.2) unosić kończyny na szerokość

 (1.3) demontować urządzenie na szereg podzespołów i części

 (1.4) rozstawiać jakąś rzecz będącą w formie kompaktowej do formy roboczej

 (1.5) dzielić coś w czasie lub przestrzeni

 (1.6) biol. powodować rozkład biologiczny

 (1.7) chem. powodować rozpad chemiczny

 (1.8) pot. być pozbawianym sił, np. przez chorobę

 (1.9) pot. doprowadzać coś do złego stanu

 (1.10) pot. wywołać zdziwienie

czasownik zwrotny niedokonany rozkładać się (dk. rozłożyć się)

 (2.1) rozstawiać się, będąc w formie kompaktowej, do formy roboczej

 (2.2) dzielić się w czasie lub przestrzeni; rozdzielać się

 (2.3) o ramionach, skrzydłach wyciągać się na boki

 (2.4) tracić zdolność prawidłowego działania

 (2.5) biol. ulegać biodegradacji, procesowi rozkładu

 (2.6) chem. ulegać rozkładowi na prostsze elementy

 (2.7) pot. upadać całym ciałem na ziemię

 (2.8) pot. kłaść się, wyciągać się, przyjmować wygodną pozycję

 (2.9) pot. zaczynać chorować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pracownicy muszą codziennie rozkładać towar na nowo.

 (1.2) Tenor rozkładał szeroko ręce podczas ostatniej arii.

 (1.3) Kiedy to rozkładaliśmy, okazało się, że jest w o wiele gorszym stanie.

 (1.4) Rozkładając parasolkę zorientowałem się, że już przestało padać.

 (1.5) W miarę możliwości próbujemy znaleźć jakieś wyjście, często rozkładamy spłatę zadłużenia na raty.

 (1.7) Przypuśćmy, że dysponujemy czynnikiem, który selektywnie rozkłada nadtlenek wodoru […]

 (1.8) Ta choroba mnie rozkłada.

 (2.2) Zatem przed włączeniem przyłożone na komórkę napięcie nie rozkłada się równo pomiędzy obydwa elementy.

 (2.4) Ludzi ogarnia lęk, tkanka społeczna się rozkłada.

 (2.6) Ługi […] zawierają średnio 1,5% cukrów podatnych na fermentację, z czego w procesie fermentacji rozkłada się ok. 70%.

 (2.9) Chyba się rozkładam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈkwadat͡ɕ, AS: rosku̯adać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkładanka ż., rozkład m., rozkładówka ż., kład m., rozkładanie n., rozłożenie n., kładzenie n., rozłogi nmos., nakładanie n., nałożenie n.

 czas. rozłożyć dk., kłaść ndk., nakładać ndk., nałożyć dk.

 przym. rozkładowy, rozkładówkowy, rozkładany, rozłożysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozpościerać, rozwierać

 (1.3) demontować, rozmontowywać

 (1.4) rozstawiać

 (2.2) rozdzielać się

Wiktionary


rozkładalny

dający się rozłożyć na części


SJP.pl


rozkładanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozkładać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔskwaˈdãɲɛ, AS: rosku̯adãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkładać

 rzecz. rozkładanka ż.

Wiktionary


rozkładanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książka z rozkładającymi się przestrzennie ilustracjami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkład m., rozkładanie n., kład m., kładzenie n., rozłożenie n., rozkładówka ż.

 czas. rozkładać ndk., rozłożyć dk., kłaść ndk.

 przym. rozkładowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książka 3D

Wiktionary


rozkładany

taki, który można rozkładać


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: rozkładać

przymiotnik

 (2.1) rozkładalny, mogący zostać rozłożonym

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Kupiliśmy rozkładaną kanapę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔskwaˈdãnɨ, AS: rosku̯adãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozkład m., rozkładówka ż.

 czas. rozkładać ndk., rozłożyć dk., składać ndk., złożyć dk.

 przym. rozkładalny, rozłożysty

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) rozkładalny

Wiktionary


rozkładówka

dwie sąsiadujące ze sobą strony książki, gazety lub czasopisma, zawierające zwykle większą ilustrację, mapę, tabelę itp.


SJP.pl

Rozkładówka – dwie środkowe strony publikacji poligraficznej w oprawie zeszytowej, czyli oprawie szytej przez środek grzbietu. W tym typie oprawy każda para stron widzących jest widoczna w całości, bez strat na klej i bez utrudnień widoczności wynikających z ugięcia kart w okolicy grzbietu, co jest wadą oprawy klejonej.

Wikipedia


rozkłócać

1. mieszając, rozbijać lub mieszać z czymś; rozbełtywać;
2. dawniej: skłócać, poróżniać


SJP.pl


rozkłócić

1. mieszając, rozbić lub zmieszać z czymś;
2. dawniej: skłócić, poróżnić


SJP.pl


rozkłócony

1. mieszając, rozbić lub zmieszać z czymś;
2. dawniej: skłócić, poróżnić


SJP.pl


rozlać

1. rozprowadzić ciecz na jakiejś powierzchni w sposób przypadkowy i niezamierzony, zazwyczaj na skutek nieuwagi;
2. podzielić daną ciecz na mniejsze porcje ulokowane w osobnych pojemnikach


SJP.pl

czasownik

 (1.1) spowodować wydostanie się płynu poza naczynie

 (1.2) wlać płyn do wielu naczyń

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Woda mineralna została rozlana do dużych szklanek z reklamą piwa, kawę zaparzono w szklankach, ale tort orzechowy wyglądał zachęcająco.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozlew m., rozlewisko n., rozlewnia ż., rozlewarka ż., rozlewacz m., rozlewaczka ż., rozlewność ż., rozlewanie n., rozlanie n.

 czas. olać, rozlewać ndk.

 przym. rozlewny, rozlewczy, rozlewniczy

 przysł. rozlewnie

Wiktionary


rozlanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozlać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozlew m., rozlewisko n., rozlewnia ż., rozlewarka ż., rozlewacz m., rozlewaczka ż., rozlewność ż., rozlewanie n.

 czas. olać, rozlewać ndk., rozlać dk.

 przym. rozlewny, rozlewczy, rozlewniczy

 przysł. rozlewnie

Wiktionary


rozlany

1. rozprowadzić ciecz na jakiejś powierzchni w sposób przypadkowy i niezamierzony, zazwyczaj na skutek nieuwagi;
2. podzielić daną ciecz na mniejsze porcje ulokowane w osobnych pojemnikach


SJP.pl


rozlatany

1. drżący, rozdygotany;
2. chaotyczny, nieopanowany


SJP.pl


rozlec

rozlec się -
1. wybrzmieć, zabrzmieć, dać się słyszeć na dużej przestrzeni;
2. zająć pewną przestrzeń; rozciągnąć się


SJP.pl


rozlegać

rozlegać się - napełniać się hałasem, gwarem


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) rzad. napełniać hałasem, gwarem, hukiem

czasownik niedokonany zwrotny (dk. rozlec się)

 (2.1) dawać się słyszeć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A gdy smutnym rozgłosem powietrze rozlega, / Jest to jęk nimfy, która za Narcyzem biega.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozlec się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) rozbrzmiewać

Wiktionary


rozlegle

przysłówek

 (1.1) w sposób rozległy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozległy

Wiktionary


rozleglej

stopień wyższy od przysłówka: rozlegle


SJP.pl


rozleglejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozległy


SJP.pl


rozlegnąć

rozlegnąć się -
1. wybrzmieć, zabrzmieć, dać się słyszeć na dużej przestrzeni;
2. zająć pewną przestrzeń; rozciągnąć się


SJP.pl


rozległość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozległe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozległy

Wiktionary


rozległy

1. obejmujący duży obszar;
2. posiadający znaczny zakres, zasięg


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) obejmujący duży obszar

 (1.2) posiadający znaczny zakres, zasięg

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lm. przesz. od: rozlegać (się)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze szczytu Śnieżnika rozciąga się rozległy widok na czeskie i polskie Sudety.

 (1.2) Joanno, imponuje mi twoja rozległa wiedza humanistyczna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈlɛɡwɨ, AS: rozlegu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozległość ż., rozleganie n., rozlegnięcie n.

 czas. rozlegać się ndk., rozlec się dk., leżeć ndk., legnąć dk.

 przysł. rozlegle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obszerny, przestronny, szeroki, obfity, ogromny, okazały

 (1.2) obszerny, wszechstronny

Wiktionary


rozleniać

dawniej: rozleniwiać


SJP.pl


rozleniwiający

rozleniwiać


SJP.pl

Patrz:

rozleniwiać

rozleniwianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozleniwiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozleniwienie n.

 czas. rozleniwiać ndk.

Wiktionary


rozlepiać

przyklejając, umieszczać coś w wielu miejscach


SJP.pl


rozlepić

przyklejając, umieścić coś w wielu miejscach


SJP.pl


rozlew

1. rozlewanie płynów, np. do naczyń;
2. obszar zalany wodą; rozlewisko;
3. dawniej: potop, powódź


SJP.pl


rozlewać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozlać)

 (1.1) powodować wydostanie się cieczy poza naczynie

 (1.2) lejąc, napełniać kilka naczyń

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozlać)

 (2.1) o cieczy: wydostawać się poza naczynie

 (2.2) o zbiorniku wodnym: występować z brzegów

 (2.3) przen. obejmować swoim zasięgiem

czasownik zwrotny niedokonany rozlewać się (dk. rozlać się)

 (3.1) lejąc się, rozpływać się po jakiejś powierzchni

 (3.2) o zbiorniku wodnym:: występować z brzegów

 (3.3) przen. obejmować swoim zasięgiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W budynku studni pracuje z cichym szmerem elektryczny motor, pompy ciągną wodę i rozlewają ją do kamiennego koryta, skąd ścieka do rowów, rozprowadzających ją dalej.

 (2.2) Potężna rzeka szeroko rozlewała swe błękitne wody wśród szarych, groźnie spiętrzonych skał.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lanie n., rozlew m., rozlewisko n., rozlewnia ż., rozlewarka ż., rozlewacz m., rozlewaczka ż., rozlewność ż., rozlewanie n., rozlanie n.

 czas. olać, rozlać dk.

 przym. rozlewny, rozlewczy, rozlewniczy

 przysł. rozlewnie

Wiktionary


rozlewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozlewać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozlew m., rozlewisko n., rozlewnia ż., rozlewarka ż., rozlewacz m., rozlewaczka ż., rozlewność ż., rozlanie n.

 czas. olać, rozlewać ndk., rozlać dk.

 przym. rozlewny, rozlewczy, rozlewniczy

 przysł. rozlewnie

Wiktionary


rozlewczy

służący do rozlewania czegoś; rozlewniczy


SJP.pl


rozlewisko

miejsce rozlewu wód, teren nisko położony, naturalnie zalany wodami z wiosennych roztopów lub długotrwałych opadów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. miejsce zalane wodą; także: naturalny zbiornik wody pozostały po powodzi;

Wiktionary

Rozlewisko – teren bagnisty i zwykle położony przy rzekach i jeziorach. Po zimie, kiedy topnieją lody i śnieg, podnosi się stan wody tworząc rozlewiska wodne, które miejscami przekształcają się w bagna lub oczka wodne.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy działkę rekreacyjną położoną na skarpie nad pięknym rozlewiskiem Brdy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzlɛˈvʲiskɔ, AS: rozlevʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozlew m., rozlewnia ż., rozlewarka ż., rozlewacz m., rozlewaczka ż., rozlewność ż., rozlewanie n., rozlanie n.

 czas. olać, rozlewać ndk., rozlać dk.

 przym. rozlewny, rozlewczy, rozlewniczy

 przysł. rozlewnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozlew

Wiktionary


rozlewisty

rzadko: szeroko rozlany; rozlewny


SJP.pl


rozlewnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) część zakładu produkcyjnego, w której produkowane płyny rozlewane są do pojemników;

Wiktionary

Rozlewnia – miejsce, gdzie prowadzi się pakowanie produktów płynnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Janina znalazła robotę w rozlewni wody sodowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozlanie n., rozlewanie n., rozlewisko n.

 czas. olać, rozlać dk., rozlewać ndk.

Wiktionary


rozlewniczy

służący do rozlewania czegoś; rozlewczy


SJP.pl


rozlewniej

stopień wyższy od przysłówka: rozlewnie


SJP.pl


rozlewniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozlewny


SJP.pl


rozlewowy

rozlew


SJP.pl

Patrz:

rozlew

rozleżeć

dawniej: rozleżeć się - przywyknąć do ciągłego leżenia, próżnowania


SJP.pl


rozliczać

załatwiać z kimś sprawy finansowe


SJP.pl


rozliczalność

cecha czegoś dającego się rozliczyć


SJP.pl

Rozliczalność (ang. accountability) – właściwość systemu pozwalająca przypisać określone działanie w systemie do osoby fizycznej lub procesu oraz umiejscowić je w czasie.

Stanowi jedną z podstawowych funkcji bezpieczeństwa zapewniającą, że określone działanie dowolnego podmiotu może być jednoznacznie przypisane temu podmiotowi.

Wikipedia


rozliczalny

dający się rozliczyć


SJP.pl


rozliczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozliczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozliczenie n., rozliczalność ż., rozliczeniowiec m.

 czas. rozliczyć się, rozliczać ndk., rozliczyć dk.

 przym. rozliczeniowy, rozliczalny

Wiktionary


rozliczenie

załatwić z kimś sprawy finansowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) finans. uregulowanie wzajemnych zobowiązań między stronami umowy

 (1.2) ustalenie kwoty należności

 (1.3) pociągnięcie do odpowiedzialności za przewiny, zbrodnie

 (1.4) dokonanie podsumowania czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozliczanie n.

 czas. rozliczyć się, policzyć, rozliczać ndk., rozliczyć dk.

 przym. rozliczeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozrachunek

 (1.2) obliczenie, obrachunek

Wiktionary


rozliczeniowiec

osoba wykonująca rozliczenia w jakimś przedsiębiorstwie


SJP.pl


rozliczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozliczny


SJP.pl


rozliczny

różnorodny, wieloraki, liczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. liczny, który występuje w dużej liczbie i w wielu formach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) koordynował działalność rozlicznych komunistycznych służb specjalnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈlʲit͡ʃnɨ, AS: rozlʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 przym. liczny

 przysł. licznie

Wiktionary


rozliczyć

załatwić z kimś sprawy finansowe


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozliczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozliczanie n., rozliczenie n.

 czas. policzyć, liczyć

Wiktionary


rozliczytość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. rozmaitość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzlʲiˈt͡ʃɨtɔɕt͡ɕ, AS: rozlʹičytość

Wiktionary


rozlot

1. oddalenie się od siebie nawzajem i w różne strony wielu ptaków lub owadów; rozlecenie się;
2. rozpierzchnięcie się, rozproszenie się czegoś


SJP.pl


rozlśnić

rozelśnić;
1. spowodować blask, rozjaśnić, rozświetlić;
2. rozlśnić się - stać się błyszczącym, nabrać blasku


SJP.pl


rozlśniony

rozelśnić;
1. spowodować blask, rozjaśnić, rozświetlić;
2. rozlśnić się - stać się błyszczącym, nabrać blasku


SJP.pl


rozlutownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. narzędzie służące do rozłączania elementów lutowanych, czyli rozlutowywania;

Wiktionary

Rozlutownica – narzędzie służące do rozłączania elementów lutowanych, czyli rozlutowywania, przeciwieństwo lutownicy.

Typowa rozlutownica ma formę pistoletu z wbudowaną pompką ssąco-tłoczącą (w rozbudowanych konstrukcjach jest ona zwykle zasilania silniczkiem elektrycznym, a jej kształt i wielkość jest podobny do lutownicy transformatorowej). Kolba rozlutownicy zawiera element grzejny i rurkę umożliwiającą odsysanie roztopionego lutu. W tylnej części znajduje się także zbiorniczek na odessany lut.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Typowa rozlutownica ma formę pistoletu z wbudowaną pompką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzlutɔvʲˈɲit͡sa, AS: rozlutovʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozlutowywać ndk., rozlutować dk.

Wiktionary


rozluźniać

czynić coś luźnym, mniej spoistym, mniej zwartym


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozluźnić)

 (1.1) niedokonany od|rozluźnić.

czasownik zwrotny niedokonany rozluźniać się (dk. rozluźnić się)

 (2.1) niedokonany od|rozluźnić się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozluźnienie n.

 przysł. luzem

 przym. luźny

Wiktionary


rozluźniający

czynić coś luźnym, mniej spoistym, mniej zwartym


SJP.pl


rozluźnić

uczynić coś luźnym, mniej spoistym, mniej zwartym


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozluźniać)

 (1.1) uczynić luźnym

 (1.2) przen. uczynić mniej spiętym, gęstym lub tłocznym

 (1.3) przen. uczynić swobodniejszym, mniej rygorystycznym

 (1.4) przen. osłabić więzy, relacje, powiązania

czasownik zwrotny dokonany rozluźnić się (ndk. rozluźniać się)

 (2.1) stać się luźnym

 (2.2) przen. stać się mniej spiętym, gęstym lub tłocznym

 (2.3) przen. stać się swobodniejszym, mniej rygorystycznym

 (2.4) przen. stracić na sile, intensywności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po kilku łykach rozluźnił krawat, odpiął guzik przy kołnierzyku koszuli.

 (1.2) Jeśli technologia rozluźni tłok, to świetnie. Jednak jeśli nie zmniejszy tłoku, tylko zwiększy liczbę naraz mogących żyć ludzi, to w najlepszym wypadku sytuacja nie zmieni się dla tej konkretnej jednostki.

 (1.3) Po trzecie, dojście do władzy Edwarda Gierka pozującego na Europejczyka, technokratę o szerokich horyzontach, rozluźniło nieco cenzurę i przynajmniej przez pewien czas wolno było odrobinę więcej.

 (2.3) Owszem, czuję presję, ale i tak jest ona niczym w porównaniu ze stresem, jaki przeżywałem w Atlancie. Po powrocie ze złotem olimpijskim rozluźniłem się. W Paryżu byłem nawet na wielkim luzie.

 (2.4) Powoli pozytywny biegun muzyki zaczął coraz bardziej przyciągać współczucie i tak rozluźniła się ostatnia więź z rodziną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈluʑɲit͡ɕ, AS: rozluźńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozluźnienie n.

 przysł. luzem

 przym. luźny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) zrelaksować

 (2.3) zrelaksować się

Wiktionary


rozluźnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozluźnić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzluʑˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: rozluźńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozluźnić, rozluźniać

 rzecz. rozluźnianie n.

 przysł. luzem

 przym. luźny

Wiktionary


rozluźniony

uczynić coś luźnym, mniej spoistym, mniej zwartym


SJP.pl


rozm.

skrót od: rozmawiał, rozmowa


SJP.pl


rozmach

1. siła, dynamika, z jaką zostaje wykonany jakiś ruch; impet, zamach;
2. ruch wykonany zamaszyście, energicznie;
3. dynamika, prężność cechujące kogoś, jakieś działanie lub czyjeś dzieła; rzutkość, śmiałość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zamaszysty ruch

 (1.2) dynamika w działaniu, polot w dziełach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wziął rozmach i rzucił.

 (1.2) Odwach zbudowano z rozmachem: był to wysoki, ceglany budynek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzmax, AS: rozmaχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmachiwanie n.

 czas. rozmachiwać, machać

 przym. rozmachliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) energia, prężność, dynamika

Wiktionary


rozmachnięty

taki, który się rozmachnął


SJP.pl


rozmagnesować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozmagnesowywać)

 (1.1) sprawić, że coś przestało wytwarzać wokół siebie pole magnetyczne

czasownik zwrotny dokonany rozmagnesować się (ndk. rozmagnesowywać się)

 (2.1) przestać wytwarzać wokół siebie pole magnetyczne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karta powinna być przechowywana z dala od telefonów komórkowych, telewizorów i innych urządzeń, które mogą ją rozmagnesować.

 (2.1) No i cóż: kasety się już zapewne rozmagnesowały, płyty CD pewnie niebawem nie będą się dawały odtwarzać, a winyle — czekają grzecznie w piwnicy na amnestię.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmagnesowywać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmagnesować

 (2.1) odmagnesować się

Wiktionary


rozmagnesowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozmagnesować)

 (1.1) sprawiać, że coś przestaje wytwarzać wokół siebie pole magnetyczne

czasownik zwrotny niedokonany rozmagnesowywać się (dk. rozmagnesować się)

 (2.1) przestawać wytwarzać wokół siebie pole magnetyczne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej szkodliwa jest wilgoć dla kaset magnetofonowych, wideo i innych. Woda łatwo się do nich dostaje, rozmagnesowuje i skleja taśmę, uszkadza wewnętrzne elementy mechaniczne.

 (2.1) Taśma magnetyczna? Zacznie się rozmagnesowywać w ciągu trzydziestu do pięćdziesięciu lat.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmagnesować dk.

 rzecz. rozmagnesowywanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmagnesowywać

 (2.1) odmagnesowywać się

Wiktionary


rozmagnesowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmagnesowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozmagnesowywanie n.

 czas. rozmagnesowywać ndk.

Wiktionary


rozmagnetyzować

dawniej: rozmagnesować


SJP.pl


rozmagnetyzowywać

dawniej: rozmagnesowywać


SJP.pl


rozmaicie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozmaity

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmaitość ż.

 przym. rozmaity

Wiktionary


rozmaiciej

stopień wyższy od przysłówka: rozmaicie


SJP.pl


rozmaitość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozmaite, odznaczające się wielością

 (1.2) geom. wielowymiarowe uogólnienie pojęć krzywej i powierzchni

Wiktionary

Rozmaitość n-wymiarowa – uogólnienie pojęcia krzywej na więcej wymiarów. Zbiór punktów, wyposażony w geometrię, która ma lokalnie własności geometrii znanej z przestrzeni rzeczywistej n-wymiarowej (przestrzeni euklidesowej). Wyposażenie w geometrię jest kluczowe – oznacza bowiem, że podane zostały wzory na obliczanie odległości między punktami, kątów między prostymi, pól powierzchni itp., przy czym lokalnie odległości między punktami są dane wzorami takimi jak w przestrzeni euklidesowej itd. Rozmaitość jest więc lokalnie identyczna z przestrzenią euklidesową. Lokalność zdefiniowana precyzyjnie oznacza, że każdy punkt rozmaitości ma otoczenie, nawet niewielkiego rozmiaru, które jest homeomorficzne z przestrzenią euklidesową \mathbb {R} ^{n}. Gdy rozmaitość przestaje być „płaska” – dla punktów rozmaitości bardziej od siebie odległych – to odległości są obliczane wzorami ogólniejszymi.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. urozmaicenie n.

 czas. urozmaicić dk.

 przym. rozmaity

 przysł. rozmaicie

Wiktionary


rozmaitości

książkowo: różne rzeczy, sprawy, wiadomości


SJP.pl


rozmaitszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozmaity


SJP.pl


rozmaity

różnorodny, niejednakowy, różny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakteryzujący się różnorodnością swoich cech, np. kształtów, kolorów, typów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Afrykanin miał na sprzedaż wiele rozmaitych strojów ze swojego kraju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmaˈjitɨ, AS: rozmai ̯ity

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmaitość ż.

 przysł. rozmaicie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnorodny, różny

Wiktionary


rozmajaczać

dawniej:
1. zarysowywać się niewyraźnie;
2. rozmajaczać się:
a) zaczynać majaczyć;
b) ukazywać się jako majaki


SJP.pl


rozmakać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozmoknąć)

 (1.1) stawać się miękkim przez nasiąkanie wodą

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozmokły

Wiktionary


rozmamany

rozmamłany


SJP.pl


rozmamrany

rozmamłany


SJP.pl


rozmamłać

rozmemłać; potocznie:
1. porozpinać, powywlekać odzież;
2. pognieść, wymiąć coś;
3. pozostawić coś w nieładzie, rozgardiaszu;
4. rozmamłać się:
a) stracić energię i wigor; oklapnąć;
b) doprowadzić odzież na sobie do nieładu, porozpinać się


SJP.pl


rozmamłany

rozmemłany; potocznie:
1. ubrany niedbale, niekompletnie;
2. niezapięty, porozpinany;
3. pognieciony, zmięty;
4. zostawiony w nieładzie;
5. pozbawiony energii;
6. bez wyrazu, szary, nudny


SJP.pl


rozmarasić

czasownik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. góry. rozmazać, rozsmarować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak go auta trzepło, że się go rozmarasiło na drodze.

Wiktionary


rozmaryn

krzew śródziemnomorski uprawiany jako roślina ozdobna lub przyprawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Rosmarinus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych;

 (1.2) bot. roślina z jednego z gatunków rodzaju rozmaryn (1.1)

 (1.3) kulin. przyprawa uzyskana ze świeżych lub wysuszonych liści rozmarynu (1.2)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Rozmaryn uprawiany jest ze względu na dużą zawartość olejków eterycznych.

 (1.3) Dodaj rozmarynu do makaronu, będzie lepiej smakował.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmarɨ̃n, AS: rozmarỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmarynowiec m., Rozmarynów m.

:: zdrobn. rozmarynek m.

 przym. rozmarynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) stpol. bagno borowe

Wiktionary


rozmarynek

roślina z rodziny wrzosowatych; chamedafne


SJP.pl


rozmarynowiec

eurazjatycki krzew ozdobny; rokitnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. zob. rokitnik.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Owoce rozmarynowca są bogate w witaminę C.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmarɨ̃ˈnɔvʲjɛt͡s, AS: rozmarỹnovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmaryn m.

 przym. rozmarynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rokitnik

Wiktionary


rozmarynowski

nazwisko


SJP.pl


rozmarzać

[czytaj: rozmar-zać] tajać, roztapiać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozmarznąć)

 (1.1) niedokonany od|rozmarznąć.

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozmarzyć)

 (2.1) niedokonany od|rozmarzyć.

czasownik zwrotny niedokonany rozmarzać się (dk. rozmarzyć się)

 (3.1) niedokonany od|rozmarzyć się.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tatrzańskie stawy rozmarzają, wchodzenie na ich taflę grozi wpadnięciem do wody.

 (3.1) Czekałem cierpliwie sił i rozmarzałem się cudami, jakie czekały na mnie tam — za ścianami hotelu w polach i gajach Sorrenta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmarzat͡ɕ, AS: rozmarzać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. marzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mięknąć, odmarzać, rozmrażać się, rozpływać się, rozpuszczać się, roztapiać się, stapiać się, tajać, topić się, topnieć

 (2.1) oczarowywać, rozanielać, upajać, urzekać, zachwycać

 (3.1) fantazjować, imaginować, marzyć, roić, zmyślać; budować coś na piasku, budować zamki na lodzie, bujać w obłokach, chodzić z głową w chmurach, oddawać się marzeniom, puszczać wodze fantazji, snuć marzenia, stawiać zamki na lodzie, śnić na jawie

Wiktionary


rozmarzenie

1. pobudzić kogoś do marzeń, wprawić w stan marzenia;
2. rozmarzyć się - zacząć marzyć, dać się ponieść wyobraźni


SJP.pl


rozmarznąć

[czytaj: rozmar-znąć] przestać być zmarzniętym lub zamrożonym; odtajać, roztajać, rozmrozić się, roztopić się


SJP.pl


rozmarznięty

[czytaj: rozmar-znięty] taki, który rozmarznął (rozmarzł); rozmarzły, rozmarźnięty


SJP.pl


rozmarzony

przymiotnik

 (1.1) taki, który się rozmarzył, świadczący o rozmarzeniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marzenie n., rozmarzenie n.

 czas. marzyć, rozmarzyć dk.

Wiktionary


rozmarzyć

1. pobudzić kogoś do marzeń, wprawić w stan marzenia;
2. rozmarzyć się - zacząć marzyć, dać się ponieść wyobraźni


SJP.pl


rozmarzły

[czytaj: rozmar-zły] taki, który rozmarzł (rozmarznął); rozmarznięty, rozmarźnięty


SJP.pl


rozmaślać

1. zamieniać na masło;
2. potocznie: rozgniatać coś, robić z czegoś paćkę; rozpaćkać; rozpaćkiwać


SJP.pl


rozmaślić

1. zamienić na masło;
2. potocznie: rozgnieść coś, zrobić z czegoś paćkę; rozpaćkać


SJP.pl


rozmawiać

czasownik

 (1.1) wymieniać wzajemnie myśli i poglądy za pomocą wypowiadanych słów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bardzo często rozmawiam ze swoim przyjacielem przez telefon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmavʲjät͡ɕ, AS: rozmavʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowy nmos., rozmowność ż., mównica ż., rozmowa ż., rozmówca m., rozmówczyni ż., rozmawianie n., rozmówka ż., rozmówki ż. lm., rozmównica ż.

 czas. rozmówić się, porozmawiać

 przym. rozmowny, rozmówczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mówić, paktować, konwersować, dyskutować, prowadzić dialog / konwersacje / rozmowę, relacjonować, reg. śl. gwarzić., reg. śl. gwarzyć.

Wiktionary


rozmawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmawiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmaˈvʲjä̃ɲɛ, AS: rozmavʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmawiać ndk.

 rzecz. rozmówczyni ż., rozmowy nmos., rozmównica ż., rozmowa ż., rozmowność ż., rozmówca mos.

 przym. rozmowny

Wiktionary


rozmaz

kropla krwi lub wydzieliny określonego narządu, odpowiednio przygotowana i rozprowadzona na szkiełku podstawkowym w celu wykonania badania mikroskopowego; wymaz


SJP.pl

Rozmaz – rodzaj preparatu mikroskopowego, na którym kroplę krwi (rozmaz krwi), szpiku kostnego (mielogram), zawiesiny bakterii, bioptatu, itp. rozprowadza się (rozmazuje) na szkiełku podstawowym w celu wykonania badania mikroskopowego.

Wikipedia


rozmazanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmazać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmazać dk.

Wiktionary


rozmazowy

rozmaz, np. preparat rozmazowy


SJP.pl


rozmazywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmazywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmazywać ndk.

Wiktionary


rozmemłać

rozmamłać; potocznie:
1. porozpinać, powywlekać odzież;
2. pognieść, wymiąć coś;
3. pozostawić coś w nieładzie, rozgardiaszu;
4. rozmemłać się:
a) stracić energię i wigor; oklapnąć;
b) doprowadzić odzież na sobie do nieładu, porozpinać się


SJP.pl


rozmemłany

rozmamłany; potocznie:
1. ubrany niedbale, niekompletnie;
2. niezapięty, porozpinany;
3. pognieciony, zmięty;
4. zostawiony w nieładzie;
5. pozbawiony energii;
6. bez wyrazu, szary, nudny


SJP.pl


rozmiar

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wielkość czegoś (pod względem długości, szerokości, objętości lub wysokości)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kerning i światło są ściśle powiązane z bieżącym rozmiarem czcionki.

 (1.1) Sadzonki róży mają rozmiary od zwartych, miniaturowych róż, do pnącz osiągających 7 metrów wysokości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzmʲjar, AS: rozmʹi ̯ar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmiarówka ż., miara ż., miarka ż.

 przym. rozmiarowy

 czas. mierzyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wymiar, gabaryt, kaliber, miara

Wiktionary


rozmiarek

nazwisko


SJP.pl


rozmiarówka

1. wykaz rozmiarów produktów firmy odzieżowej lub obuwniczej;
2. rozpiętość rozmiarów określonego produktu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. tabela z oznaczeniami rozmiarów danej firmy odzieżowej lub producenta obuwia; także rozpiętość rozmiarów danego produktu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moim zdaniem rozmiarówka jest idealna, ja spokojnie mogę brać bez przymierzania. (z Internetu)

 (1.1) Tylko u nas rozmiarówka damska przewiduje kobiety bez biustu, tylko u nas rozmiary powyżej 42 wiszą na zapleczu, dostępne na żądanie, żeby nie robić złego wrażenia na chudych klientkach. (z Internetu)

 (1.1) Rajstopki mają zaniżoną rozmiarówkę, nieco zbiegają się również w praniu. (z Internetu)

 (1.1) Pamiętaj, że każdy producent posiada własną rozmiarówkę i musisz stosować tylko i wyłącznie rozmiarówkę producenta, którego but chcesz kupić. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmʲjaˈrufka, AS: rozmʹi ̯arufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmiar

 przym. rozmiarowy

 przysł. rozmiarowo

Wiktionary


rozmiarowość

rozmiarowy


SJP.pl

Patrz:

rozmiarowy

rozmiarowy

rozmiar


SJP.pl

Patrz:

rozmiar

rozmiażdżać

kruszyć, tłuc coś na miazgę


SJP.pl


rozmiażdżyć

pokruszyć, potłuc coś na miazgę


SJP.pl


rozmiazg

rozmiazg kolweński - gatunek chrząszcza z rodziny rozmiazgowatych


SJP.pl


rozmiazgowate

o cechach rozmiazgowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


rozmiazgowaty

o cechach rozmiazgowatych (rodzina chrząszczy)


SJP.pl


rozmiękać

czasownik

 (1.1) stawać się miękkim, przesiąkając wilgocią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aby mydło szybko się nie zużyło i nie rozmiękało, kładźmy je na podstawce, przez którą spłynie nadmiar wody.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmiękanie n., rozmiękczanie n., rozmiękczenie n.

 czas. rozmięknąć dk., rozmiękczać ndk., rozmiękczyć dk.

Wiktionary


rozmiękczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmiękczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozmiękczanie n.

 czas. rozmiękać, rozmiękczać ndk.

Wiktionary


rozmielać

mieląc, rozcierać coś na proszek; umielać


SJP.pl


rozmielić

mieląc, rozetrzeć; rozemleć


SJP.pl


rozmienianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmieniać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozmienianie n.

 czas. rozmieniać ndk.

Wiktionary


rozmienić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozmieniać)

 (1.1) wymienić pieniądze na banknoty lub monety na takie o mniejszych nominałach

czasownik zwrotny dokonany rozmienić się (ndk. rozmieniać się)

 (2.1) dokonany od|rozmieniać się.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy ma pani rozmienić stówę po dysze?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmienienie n.

Wiktionary


rozmienienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmienić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmienić

Wiktionary


rozmieścić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozmieszczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmieszczanie n., rozmieszczenie n.

 czas. rozmieszczać ndk.

Wiktionary


rozmiesić

rozrobić ciasto


SJP.pl


rozmieszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ulokowanie w różnych miejscach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmieszczanie n.

 czas. rozmieścić dk., rozmieszczać ndk.

Wiktionary


rozmijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmijać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozminięcie n.

 czas. rozmijać ndk., rozminąć dk.

Wiktionary


rozmiksować

potocznie: rozdrobnić coś mikserem


SJP.pl


rozminować

usunąć miny z terenu zaminowanego


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozminowywać)

 (1.1) wojsk. oczyścić teren z min

czasownik zwrotny dokonany rozminować się (ndk. rozminowywać się)

 (2.1) wojsk. samoistnie stać się oczyszczonym z min

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Batalion rozminował i oznaczył bród na Kłodnicy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mina ż., rozminowanie n.

 czas. rozminowywać ndk.

Wiktionary


rozminowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozminować.

Wiktionary

Rozminowanie – w działaniach lądowych wykrywanie oraz po wykryciu, identyfikowanie, oznaczanie i neutralizowanie, niszczenie lub usuwanie min oraz innej amunicji wybuchowej, improwizowanych urządzeń wybuchowych i min-pułapek w określonym rejonie w celu umożliwienia kontynuowania działań wojskowych przy zredukowanym poziomie zagrożeń. Rozminowywanie rejonu działań wykonywane jest zazwyczaj przez formacje wojskowe. Może być przeprowadzane zdalnie (z odległości w celu uniemożliwienia zadziałania systemu odpalania urządzenia lub ograniczenia strat własnych), manualnie (poprzez ręczną neutralizację min) lub mechanicznie (poprzez użycie trałów przeciwminowych itp.).

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozminować dk.

Wiktionary


rozminowywać

usuwać miny z terenu zaminowanego


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozminować)

 (1.1) wojsk. wykrywać i unieszkodliwiać miny wybuchowe

czasownik zwrotny niedokonany rozminowywać się (dk. rozminować się)

 (2.1) wojsk. samoistnie stawać się oczyszczonym z min

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czuliśmy się zupełnie jak saperzy w filmie, rozminowujący bombę w ostatnich sekundach przed wybuchem – mówi bliski współpracownik Juszczenki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmʲĩnɔˈvɨvat͡ɕ, AS: rozmʹĩnovyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozminowywanie n.

 czas. minować ndk., rozminować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odminowywać

Wiktionary


rozminowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozminowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozminowywać ndk.

Wiktionary


rozmiłowany

przymiotnik

 (1.1) taki, który wykazuje zamiłowanie do czego, jest zwolennikiem, miłośnikiem czego

 (1.2) daw. książk. taki, który się rozmiłował, rozkochał w kim; rozkochany; też: świadczący o czyimś rozkochaniu

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: rozmiłować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przepędzali większą część dnia na boisku, grając w siatkówkę z kapitanem i innymi przełożonymi, rozmiłowanymi w tym sporcie.

 (1.1) — Żebyś pani wiedziała, z jak dostojnymi osobami będziesz odtąd przestawać, wymienię pani ich tytuły: to jest Andzia,] moja starsza córka, bardzo rozmiłowana w swoim fachu kwiaciarka, prawdziwa artystka w układaniu bukietów, [za które na wystawie ogrodniczej otrzymała medal.

 (1.1) Rozmiłowany od dawna w Tatrach, był jednym z założycieli Towarzystwa Tatrzańskiego, które powstało w Zakopanem w r. 1873 [i członkiem Wydziału aż do śmierci w r. 1883.]

 (1.1) Rozmiłowany w swojem sic. [swoim] powołaniu żołnierskiem sic. [żołnierskim], nie chciał się rozstać z mundurem i pałaszem [i dlatego to korzystał ze sposobności, która mu je zatrzymać dozwalała, chociaż w bezczynnem sic. [bezczynnym] próżniactwie, jak to mówił nieraz.]

 (1.1) [Kiedy wówczas każdy, co sięgał po wyższe stopnie, co chciał nabyć znaczenia między swoimi, chętnie puszczał się do Włoch, Francyi sic. [Francji][,] i Niemiec, gdzie rad słuchał uczonych wykładów po akademiach, i za towarzystwem sławnych nauką mężów się ubiegał — pan Mikołaj,] rozmiłowany w ziemiańskim żywocie, ani na włos się za granicę nie[ ]wychylił, [raz tylko, jak biograf mówi, wyjechał w księstwo litewskie, i to nie na długo.]

 (1.2) Odsuwając pończoszkę z kolana Pauliny i studiując rozmiłowanymi oczyma zwięzłą i szlachetną strukturę przegubu, ojciec mój mówił: — Jakże pełna uroku i jak szczęśliwa jest forma bytu, którą panie obrały.

 (1.2) Mężczyzna uganiający się za kobietami, miłośnik romansów i cudzych żon, rozmiłowany we wszystkich niewiastach[,] nie był zdolny kochać żadnej poważnie i na długo [dłużej].

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zakochany

 (1.2) rozkochany

Wiktionary


rozmnażać

czasownik niedokonany

 (1.1) powiększać liczbę, ilość czegoś

 (1.2) powodować rodzenie się kogoś, czegoś

czasownik zwrotny niedokonany rozmnażać się

 (2.1) powiększać liczbę osobników swojego gatunku, mieć potomstwo na świat

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Nierzadko odpowiedni domek dla ptaków to jedyne, czego brakuje, aby w ogrodzie mógł się rozmnażać cały szereg gatunków.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mnogi

 rzecz. mnożenie n., rozmnażanie n.

Wiktionary


rozmnażanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmnażać.

Wiktionary

Rozmnażanie, reprodukcja, prokreacja – właściwy wszystkim organizmom proces życiowy polegający na wytwarzaniu potomstwa przez organizmy rodzicielskie.

Jako synonim rozmnażania podaje się czasem rozród jednak pojęcia te bywają rozróżniane.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmnaˈʒãɲɛ, AS: rozmnažãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmnażać, rozmnożyć, mnożyć

 rzecz. rozmnożenie n., mnożenie n.

Wiktionary


rozmnażarka

miejsce do celowego rozmnażania organizmów


SJP.pl


rozmnoża

1. okres lęgowy u zwierząt;
2. miejsce wylęgu zwierząt


SJP.pl


rozmnóżka

struktura mająca postać grup lub pojedynczych komórek, służąca do rozmnażania wegetatywnego, wytwarzana przez rośliny zarodnikowe i nasienne


SJP.pl

Wikipedia


rozmnóżkowy

dotyczący rozmnóżki


SJP.pl


rozmodlenie

stan, w jakim znajduje się człowiek modlący się żarliwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczas. rel. stan, w którym znajduje się człowiek modlący się żarliwie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmɔˈdlɛ̃ɲɛ, AS: rozmodlńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmodlić się dk.

 przym. rozmodlony

Wiktionary


rozmodlony

przymiotnik

 (1.1) taki, który się rozmodlił, także. świadczący o rozmodleniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kaplicy klęczało kilka rozmodlonych osób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmɔˈdlɔ̃nɨ, AS: rozmodlõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmodlenie n., modlitwa ż., modły nmos., modlenie n., wymodlenie n.

 czas. rozmodlić się dk., modlić się ndk., wymodlić dk.

 przym. modlitewny, modlitewnie

 przysł. modlitewnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zatopiony w modlitwie

Wiktionary


rozmoknąć

czasownik dokonany (ndk. rozmakać)

 (1.1) dokonany od|rozmakać.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozmokły

Wiktionary


rozmokły

przymiotnik

 (1.1) taki, który rozmókł; zbyt mocno nasączony płynem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmakanie n., rozmoknięcie n.

 czas. rozmakać ndk., rozmoknąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemoczony, rozmiękły, rozmoknięty

Wiktionary


rozmontowywalny

dający się rozmontować; demontowalny


SJP.pl


rozmotać

odwinąć coś z motka, z kłębka


SJP.pl


rozmotalnia

maszyna do odwijania nitek z kokonów jedwabników; hala fabryczna, w której tę pracę się wykonuje


SJP.pl


rozmotywać

odwijać coś z motka, z kłębka


SJP.pl


rozmowa

porozumiewanie się za pomocą słów; konwersacja, dyskusja, polemika, dysputa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ustna wymiana zdań

Wiktionary

  • rozmowa – komunikacja werbalna, dialog
  • Rozmowa – amerykański film z 1974 w reżyserii Francisa Forda Coppoli
  • Rozmowa – brytyjski film z 2013, Oscar za najlepszy krótkometrażowy film aktorski
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
  • Rozmowa w „Katedrze”
  • Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem
  • Rozmowa – singel promujący debiutancką płytę Łony Koniec żartów wydany w 2001 roku przez Asfalt Records

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najwięksi z największych przychodzili do niego, prosili o rozmowę i przedstawiali mu swoje sprawy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmɔva, AS: rozmova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mowa ż., rozmowy nmos., rozmówki lm nm., rozmówca mos., rozmówczyni ż., rozmawianie n., porozmawianie n.

:: zdrobn. rozmówka ż.

 czas. porozmawiać dk., rozmawiać ndk.

 przym. rozmowny, mowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogawędka, konwersacja, dialog

Wiktionary


rozmówca

partner w rozmowie; interlokutor, dyskutant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, z którą się rozmawia, partner w rozmowie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowa ż., rozmówka ż., rozmównica ż., rozmowność ż., rozmawianie n.

:: fż. rozmówczyni ż.

 czas. rozmawiać ndk.

 przym. rozmowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) interlokutor

Wiktionary


rozmówczy

rozmówca


SJP.pl

Patrz:

rozmówca

rozmówczyni

kobieta rozmawiająca z kimś; interlokutorka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta prowadząca rozmowę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widocznie mojej wytapirowanej rozmówczyni wcale nie było to na rękę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowa ż., rozmówka ż., rozmównica ż., rozmowność ż., rozmawianie n.

:: fm. rozmówca mos.

 czas. rozmawiać ndk.

 przym. rozmowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dyskutantka, interlokutorka

Wiktionary


rozmówiony

taki, który się z kimś rozmówił


SJP.pl


rozmówka

rozmowa na błahy temat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: rozmowa; niezbyt poważna rozmowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W akademiku traciłyśmy całe godziny na rozmówkach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmufka, AS: rozmufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmówczyni ż., rozmowy nmos., rozmównica ż., rozmowność ż., rozmowa, rozmówki, rozmówca

 przym. rozmowny

 czas. porozmawiać, rozmawiać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogawędka

Wiktionary


rozmówki

rozmowa na błahy temat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) niewielka książeczka zawierająca podstawowe zwroty używane w typowych sytuacjach, pomocna w nauce języka obcego lub w porozumiewaniu się za granicą; także: dialogi zawarte w takiej książeczce

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. lp., M. B. W. lm. zob. rozmówka.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jedziesz do Niemiec? Weź ze sobą rozmówki polsko-niemieckie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmufʲci, AS: rozmufʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmawiać

 rzecz. rozmowy nmos., rozmównica ż., rozmowa ż., rozmówka ż., rozmowność ż.

 przym. rozmowny

Wiktionary


rozmownica

rozmównica;
1. w klasztorach, internatach, więzieniach: pokój do rozmawiania z osobami odwiedzającymi
2. budka telefoniczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. pomieszczenie w zakładzie zamkniętym, ośrodku wychowawczym, itp. do prowadzenia rozmów z osobami z zewnątrz

 (1.2) archit. rel. pomieszczenie w klasztorze do prowadzenia rozmów z gośćmi;

 (1.3) urz. daw. kabina z publicznym aparatem telefonicznym w urzędzie pocztowym, hotelu, itp.

 (1.4) techn. interkom pokładowy w pojeździe, na statku lub w samolocie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jadziu, twoja mamusia czeka na ciebie w rozmównicy przy portierni.

 (1.2) Siostra Zygmunta nie powinna korzystać z rozmównicy matki prowincjalnej.

 (1.3) Ponoć aparat w rozmównicy nr 3 już działa prawidłowo.

 (1.4) Przekazanie ostrzeżenia o zbliżającej się przeszkodzie przez rozmównicę pokładową okazało się niemożliwe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mównica ż., rozmowność ż., rozmowa ż., rozmowy nmos., rozmówka ż., mowa ż., rozmówki lm nm., rozmówca mos., rozmówczyni ż., rozmawianie n., porozmawianie n.

 czas. porozmawiać dk., rozmawiać ndk.

 przym. rozmowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) parlatorium

Wiktionary


rozmowniej

stopień wyższy od przysłówka: rozmownie


SJP.pl


rozmowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozmowny


SJP.pl


rozmowniś

potocznie: człowiek gadatliwy, lubiący dużo mówić; gaduła, papla, pleciuch, pleciuga


SJP.pl


rozmowność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha bycia rozmownym, chętnym do rozmowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmawianie n., rozmowa ż., rozmówca mos., rozmówczyni ż., rozmówka ż., rozmówki nmos. lm., rozmównica ż.

 czas. rozmawiać ndk., rozmówić się dk., porozmawiać dk.

 przym. rozmowny

 przysł. rozmownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gadatliwość, gadulstwo

Wiktionary


rozmowny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. taki, który lubi rozmawiać, jest chętny do rozmowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bogumił wrócił z Kalińca rozpromieniony i rozmowny jak nigdy.

 (1.1) Ci, którzy spoglądali na nas względnie przytomnie, nie wyglądali na rozmownych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmɔvnɨ, AS: rozmovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowy nmos., rozmowa ż., rozmówka ż., rozmówki nmos., rozmówca m., rozmówczyni ż., rozmównica ż., rozmowność ż., rozmawianie n., porozmawianie n.

 czas. rozmawiać ndk., porozmawiać dk.

 przysł. rozmownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gadatliwy, elokwentny, rozgadany, rozszczebiotany, roztrajkotany, szczebiotliwy, terkotliwy, wielomówny

Wiktionary


rozmowy

porozumiewanie się za pomocą słów; konwersacja, dyskusja, polemika, dysputa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) oficjalne konsultacje lub narada

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|rozmowa.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łącznie w rozmowach w Magdalence uczestniczyły 42 osoby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowa ż., rozmówka ż., mowa ż., rozmówki lm nm., rozmówca mos., rozmówczyni ż., rozmównica ż., rozmawianie n., porozmawianie n.

 czas. porozmawiać dk., rozmawiać ndk.

 przym. rozmowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) układy

Wiktionary


rozmrażać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozmrozić)

 (1.1) pozbywać się z czegoś warstwy lodu albo szronu

 (1.2) wyprowadzać coś ze stanu zamrożenia

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. mroźno

 rzecz. mrożonka ż.

Wiktionary


rozmrozić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozmrażać)

 (1.1) pozbyć się z czegoś warstwy lodu albo szronu

 (1.2) wyprowadzić coś ze stanu zamrożenia

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. mroźno

 rzecz. mrożonka ż.

Wiktionary


rozmus

nazwisko


SJP.pl


rozmuzykować

1. zachęcić kogoś do muzykowania;
2. rozmuzykować się - nabrać ochoty do muzykowania


SJP.pl


rozmuzykowywać

1. zachęcać kogoś do muzykowania;
2. rozmuzykowywać się - nabierać ochoty do muzykowania


SJP.pl


rozmyć

1. rozpuścić i zmywając roznieść grunt, pokłady skalne itp.; wypłukać;
2. pozbawić wyraźnych konturów;
3. rozmyć się - stać się stopniowo niewidocznym z powodu oddalenia lub nieprzejrzystości powietrza


SJP.pl


rozmydlić

1. pozbawić ostrości, wyrazistości;
2. rozmydlić się -
a) o mydle: rozpuścić się w wodzie;
b) stracić ostrość, wyrazistość


SJP.pl


rozmyślać

czasownik

 (1.1) zastanawiać się nad czymś; długo o czymś myśleć, rozważać coś

czasownik zwrotny rozmyślać się

 (2.1) zmieniać zdanie, zniechęcać się; wycofywać się, odstępować od jakiegoś zdania, decyzji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Ha! – krzyknął poeta, który cały czas rozmyślał i analizował wydobyte od chłopów informacje. - Połapałem się!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmɨɕlat͡ɕ, AS: rozmyślać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmyślić (się), myśleć

 rzecz. rozmyślanie n.

 przysł. rozmyślnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) myśleć, dumać, rozważać, medytować, deliberować

Wiktionary


rozmyślanie

medytacja, refleksja, także religijna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozmyślać.

 (1.2) medytacja chrześcijańska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzmɨɕˈlãɲɛ, AS: rozmyślãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmyślać

Wiktionary


rozmyślić

rozmyślić się - zmienić plany, zdanie, decyzję


SJP.pl


rozmyślnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozmyślny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈmɨɕl̥ʲɲɛ, AS: rozmyśl̦ʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozmyślny

 czas. rozmyślać

 rzecz. rozmysł mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celowo

Wiktionary


rozmyślny

zrobiony z rozwagą, z rozmysłem


SJP.pl


rozmysł

dawniej: namysł, rozwaga, roztropność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rozważenie, namyślenie

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozmyślać ndk., rozmyślić dk.

 przym. rozmyślny

 przysł. rozmyślnie

Wiktionary


rozmytość

1. cecha czegoś pozbawionego wyrazistości; nieostrość;
2. cecha czegoś pozbawionego precyzji


SJP.pl


różnaki

gwarowo: różny, różnoraki


SJP.pl


roznamiętniać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) wzbudzać w kimś namiętność

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔznãˈmʲjɛ̃ntʲɲät͡ɕ, AS: roznãmʹi ̯ntʹńäć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. namiętność ż., roznamiętnianie n.

 przym. namiętny

 przysł. namiętnie

 czas. roznamiętnić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozpalać

Wiktionary


roznamiętnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roznamiętniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔznãmʲjɛ̃ntʲˈɲä̃ɲɛ, AS: roznãmʹi ̯ẽntʹńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roznamiętniać

Wiktionary


roznamiętnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. roznamiętniać)

 (1.1) dokonany od|roznamiętniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔznãˈmʲjɛ̃ntʲɲit͡ɕ, AS: roznãmʹi ̯ntʹńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roznamiętnienie n., namiętność ż.

 czas. roznamiętniać ndk.

Wiktionary


różne

1. inny, odmienny, różniący się czymś;
2. rozmaity, różnoraki


SJP.pl


roznegliżować

1. rzadko: rozebrać kogoś do bielizny, do naga;
2. roznegliżować się - rozebrać się do bielizny, do naga


SJP.pl


roznegliżowany

1. rzadko: rozebrać kogoś do bielizny, do naga;
2. roznegliżować się - rozebrać się do bielizny, do naga


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rozebrany do bielizny, także nagi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To skończony erotoman; codziennie kupuje kilkanaście gazetek z roznegliżowanymi panienkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔznɛɡlʲiʒɔˈvãnɨ, AS: rozneglʹižovãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. negliż m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nagi, rozebrany, goły, obnażony, nieubrany

Wiktionary


różni

1. inny, odmienny, różniący się czymś;
2. rozmaity, różnoraki


SJP.pl


różniasty

żartobliwie: różnorodny, przeróżny, rozmaity; różnisty


SJP.pl


rożniątów

Rożniątów (niem. Rosniontau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie.

Od 1950 r. miejscowość administracyjnie należy do województwa opolskiego.

W lipcu 1936 roku nazwę miejscowości zmieniono na Kurzbach.

Wikipedia


rożniawski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rożniawą, dotyczący Rożniawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rożniawa ż.

Wiktionary


różnić

1. czynić innym, odmiennym;
2. różnić się - być odmiennym, innym; wykazywać różnice


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) robić różnicę

czasownik zwrotny niedokonany różnić się

 (2.1) być różnym, innym od czegoś pod jakimiś względami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co różni mnie od ciebie?

 (2.1) Twoja opinia wyraźnie różni się od mojej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruʒʲɲit͡ɕ, AS: ružʹńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnica ż., różniczka ż., zróżnicowanie n., różnienie n., wyróżnik mrz.

 czas. odróżniać ndk., odróżnić dk., poróżniać ndk., poróżnić dk., wyróżniać ndk., wyróżnić dk.

 przym. różny

 przysł. różnie

Wiktionary


rożnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. wynik odejmowania

 (1.2) to, czym się coś od czegoś różni

 (1.3) stpol. niezgoda

Wiktionary

Rożnica – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Słupia.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Różnica liczb 5 i 2 wynosi 3.

 (1.2) Czy nie wydają ci się dziwne małżeństwa, w których między małżonkami jest duża różnica wieku?

 (1.2) Różnica między pierwszym a drugim kolarzem gwałtownie się zmniejsza. Możliwe, że w końcu drugi kolarz wyjdzie na prowadzenie.

 (1.2) Różnica między mną a tobą jest ogromna. Jesteś wyższy ode mnie o 30 centymetrów.

 (1.2) Różnice ideologiczne między partiami chadeckimi i socjaldemokratycznymi są zbyt duże, by te partie weszły do jednej koalicji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruʒʲˈɲit͡sa, AS: ružʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różnicowy, różny

 czas. różnić (się), wyróżniać

 rzecz. różnienie, różność, zróżnicowanie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dyferencja, dystans, dywergencja

 (1.3) stpol. różność

Wiktionary


różnicowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|różnicować.

Wiktionary


różnicujący

różnicować


SJP.pl

Patrz:

różnicować

różniczka

1. różniczka funkcji - iloczyn pochodnej danej funkcji przez dowolnie mały przyrost zmiennej niezależnej tej funkcji;
2. zdrobnienie od: różnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. przyrost zmiennej, względem której wyznacza się pochodną;

Wiktionary

Różniczka – tradycyjna nazwa nieskończenie małej zmiany danej zmiennej. Przykładowo, jeśli zmienna oznaczana jest literą x, to zmiana jej wartości często oznaczana jest \Delta x lub, gdy zmiana powinna być mała, \delta x. Różniczka \mathrm {d} x reprezentuje podobną zmianę, lecz nieskończenie małą. Jest to niezmiernie użyteczne intuicyjnie; istnieje przy tym wiele sposobów formalizacji tego pojęcia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ruʒʲˈɲit͡ʃka, AS: ružʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różniczkowanie n., zróżniczkowanie n., różniczkowalność n.

 czas. różnić, różniczkować ndk., zróżniczkować dk.

 przym. różniczkowy, różniczkowalny, różny

Wiktionary


różniczkować

czasownik niedokonany

 (1.1) mat. wyznaczać, obliczać pochodne danych funkcji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒʲɲit͡ʃˈkɔvat͡ɕ, AS: ružʹńičkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różniczka ż., różniczkowanie n., zróżniczkowanie n., różniczkowalność n.

 czas. zróżniczkować dk.

 przym. różniczkowy, różniczkowalny

Wiktionary


różniczkowalność

różniczkowalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest różniczkowalne

Wiktionary

Funkcja różniczkowalna – funkcja, która ma pochodną w każdym punkcie swojej dziedziny i której wartość w każdym jej punkcie jest skończona (różna od \infty i -\infty ).

W szczególności funkcja pochodna danej funkcji określona jest w tej samej dziedzinie co funkcja.

Wikipedia

Patrz:

różniczkowalny

Powiązane:

 przym. różniczkowalny, różniczkowy

 przysł. różniczkowalnie

 rzecz. różniczka ż., różniczkowanie n., zróżniczkowanie n.

 czas. różniczkować, zróżniczkować

Wiktionary


różniczkowalny

taki, który daje się zróżniczkować


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mat. o funkcji: mający pochodną w danym punkcie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Funkcja sinus jest różniczkowalna w całym obszarze liczb rzeczywistych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒʲɲit͡ʃkɔˈvalnɨ, AS: ružʹńičkovalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różniczkowalność ż., różniczka ż., różniczkowanie n., zróżniczkowanie n.

 czas. różniczkować ndk., zróżniczkować dk.

 przym. różniczkowy

Wiktionary


różniczkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|różniczkować.

Wiktionary

  • różniczkowanie – proces wyznaczania pochodnej (lub różniczki) funkcji;
  • różniczkowanie lub derywacja – działanie określone w pierścieniach, ciałach, algebrach różniczkowych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. różniczka ż., różniczkowalność ż., zróżniczkowanie n.

 czas. różniczkować ndk., zróżniczkować dk.

 przym. różniczkowy, różniczkowalny

Wiktionary


różniczkowy

przymiotnik

 (1.1) związany z różniczką, dotyczący różniczki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒʲɲit͡ʃˈkɔvɨ, AS: ružʹńičkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różniczka ż., różniczkowanie n., zróżniczkowanie n., różniczkowalność n.

 czas. różniczkować ndk., zróżniczkować dk.

 przym. różniczkowalny

Wiktionary


różnie

przysłówek

 (1.1) w sposób różny, odmiennie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różność ż., różnica ż., rozróżnianie n.

 czas. różnić

 przym. różny

Wiktionary


rozniecać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozniecić)

 (1.1) powodować powstanie ognia

 (1.2) przen. powodować silne emocje

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Monarchia uciska inne narody i świadomie roznieca antagonizm rasowy, narodowy i religijny; w okresach swojej siły carat jest główną oporą ogólnoeuropejskiej reakcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzʲˈɲɛt͡sat͡ɕ, AS: rozʹńecać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niecenie n., podniecanie n., podniecenie n., powzniecanie n., rozniecanie n., rozniecenie n., wzniecanie n., wniecenie n.

 czas. niecić ndk., podniecać ndk., podniecić dk., powzniecać dk., rozniecić dk., wzniecać ndk., wzniecić dk.

 przym. podniecający

Wiktionary


rozniecanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozniecać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. niecić, rozniecać ndk.

Wiktionary


różniej

stopień wyższy od przysłówka: różnie


SJP.pl


różniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: różny


SJP.pl


rozniemagać

rozniemagać się - dawniej: zachorowywać na dobre, wyczerpywać się; zaniemagać


SJP.pl


różnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|różnić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. różnić

Wiktionary


roznieść

czasownik przechodni dokonany (ndk. roznosić)

 (1.1) nosząc, przekazać w różne miejsca

 (1.2) zniszczyć doszczętnie

 (1.3) uczynić powszechnie znanym

 (1.4) psych. wystąpić u kogoś ze znacznym natężeniem

czasownik zwrotny dokonany roznieść się (ndk. roznosić się)

 (2.1) dotrzeć w różne miejsca

 (2.2) stać się rozpowszechnionym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozniesienie n.

 czas. nieść

Wiktionary


rożnik

roślina ozdobna pochodząca z Ameryki Płd.


SJP.pl

Rożnik, złotnik, sylfium (Silphium L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 12 do 22 gatunków. Rośliny te występują we wschodniej części Ameryki Północnej, gdzie należą do składników prerii i widnych lasów. Niektóre gatunki zostały rozprzestrzenione jako rośliny ozdobne. Uprawiane są także w Polsce, przy czym rożnik przerosłolistny czasem przejściowo dziczeje.

Wikipedia


różnisty

żartobliwie: różnorodny, przeróżny, rozmaity; różniasty


SJP.pl


różnobarwność

cecha przedmiotów, które mają różne barwy, wiele kolorów; różnokolorowość, wielobarwność, kolorowość, wielokolorowość


SJP.pl


różnobarwny

mający parę kolorów (z wyjątkiem czarnego i białego); różnokolorowy; barwny; kolorowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający jednocześnie wiele kolorów, innych niż czarny i biały

 (1.2) szach. o gońcach: poruszający się po polach różnego koloru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrz, jakie piękne, różnobarwne papugi, złotopióre kolibry, przecudowne kwiaty i wspaniała roślinność.

 (1.2) Z końcówek lekkofigurowych najłatwiejsze do wygrania są skoczkowe, a najtrudniejsze – z różnobarwnymi gońcami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔˈbarvnɨ, AS: ružnobarvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnobarwność ż.

 przysł. różnobarwnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zróżnicowany kolorystycznie, różnokolorowy

 (1.2) jednokolorowy

Wiktionary


różnoczasowość

cecha czegoś dokonującego się lub występującego w czasie innym niż ten, w którym trwa coś innego


SJP.pl


różnodzioby

kurobród różnodzioby - gatunek ptaka z rodziny koralników


SJP.pl


różnoetniczny

przynależący równocześnie do różnych kultur lub narodów; multietniczny, wieloetniczny


SJP.pl


różnojęzyczność

Wielojęzyczność, multilingwizm, różnojęzyczność, plurilingwizm, polilingwizm – czynne lub bierne posługiwanie się dwoma lub większą liczbą języków przez jednostkę lub grupę społeczną. Liczba osób wielojęzycznych na świecie przewyższa liczbę osób posługujących się tylko jednym językiem. Wielojęzyczność jest zjawiskiem powszechnym na obszarach Ziemi silnie zróżnicowanych etnicznie, takich jak Afryka, Indie czy Nowa Gwinea, gdzie wielu ludzi jednego języka używa w rodzinie, innego na bazarze, jeszcze innym zaś posługuje się w szkole. W efekcie osoby te mają więcej niż jeden język ojczysty, z tym że zakres opanowanego słownictwa w każdym z tych języków może być różny.

Wikipedia


różnojęzyczny

różnojęzykowy, wielojęzyczny;
1. posługujący się wieloma językami;
2. napisany w wielu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się wieloma językami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. wielojęzyczny.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Całe popołudnie trawiła z nią nad książkami, w czasie wakacji nie było końca kąpielom, kefirom, różnojęzycznym konwersacjom i robótkom ręcznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: ružnoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielojęzyczny, wielojęzykowy, różnojęzykowy, kilkujęzyczny, kilkujęzykowy

Wiktionary


różnojęzykowy

różnojęzyczny, wielojęzyczny;
1. posługujący się wieloma językami;
2. napisany w wielu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się wieloma językami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. wielojęzyczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔjɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ, AS: ružnoi ̯ẽũ̯zykovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielojęzyczny, wielojęzykowy, różnojęzyczny, kilkujęzyczny, kilkujęzykowy

Wiktionary


różnokolorowo

przysłówek

 (1.1) mając różne kolory

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na wieszakach wisiały różnokolorowo barwione podkoszulki.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różnokolorowy

Wiktionary


różnokolorowość

cecha przedmiotów, które mają różne barwy, wiele kolorów; różnobarwność, wielobarwność, kolorowość, wielokolorowość


SJP.pl


różnokolorowy

mający parę kolorów (z wyjątkiem czarnego i białego); różnobarwny; barwny; kolorowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który różni się kolorem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrzyłem na stoiska, z których wystawały herbaty w metalowych pudełkach, wystawały sery albo czekolady w opakowaniach różnokolorowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔkɔlɔˈrɔvɨ, AS: ružnokolorovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różnokolorowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnobarwny

Wiktionary


różnokorzeniowość

wykształcanie przez jedną roślinę różnych rodzajów korzeni; heteroryza


SJP.pl


różnokształtny

mający różne kształty; wielokształtny, wielopostaciowy, różnopostaciowy, polimorficzny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma różne kształty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ladzie leżały różnokształtne lukrowane ciasteczka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnokształtność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielokształtny, wielopostaciowy

Wiktionary


różnoliczny

1. złożony z innej liczby obiektów niż ten, który jest z nim porównywany;
2. dawniej: rozmaity, różnoraki, różnorodny


SJP.pl


różnolistność

występowanie liści o różnych kształtach na tej samej roślinie; heterofilia


SJP.pl

Heterofilia, różnolistność, różnopostaciowość liści – zjawisko zróżnicowania kształtu dojrzałych liści wyrastających na tej samej roślinie lub roślinach tego samego gatunku. W wąskim ujęciu obejmuje różnolistność warunkowaną czynnikami środowiska, w szerszym obejmuje także wszelkie dziedziczne modyfikacje liści.

Wikipedia


różnolistny

jaskier różnolistny - gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający różne liście

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnolistność

Wiktionary


różnoniciowy

mający wyraźne zróżnicowanie typów nici, które spełniają różne funkcje; heterotrychalny


SJP.pl


różnoplechowość

Heterotalizm, różnoplechowość – możliwość koniugacji między plechami tego samego gatunku, ale tylko wtedy, gdy należą one do dwóch różnych fizjologicznych typów, które oznacza się jako (+) i (–). Czasami mówi się o płciowości tych plech. Zewnętrznie plechy nie różnią się od siebie, jednak gdy spotkają się dwie plechy (+), lub dwie plechy (–) nie prowadzi to do powstawania zygospor.

Wikipedia


różnopostaciowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) występowanie w różnych postaciach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔpɔstaˈt͡ɕɔvɔɕt͡ɕ, AS: ružnopostaćovość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różnopostaciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polimorfizm

Wiktionary


różnoraki

taki, który jest zróżnicowany, składa się z różnych elementów; rozmaity, przeróżny, wieloraki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rozmaity, różny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różnorako

 rzecz. różnorakość ż.

Wiktionary


różnorako

przysłówek

 (1.1) w sposób składający się z elementów różnego gatunku, różnorodnie, różnie, rozmaicie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podsumowując krótko, droga zespołu Tool prowadzi od krytyki różnorako pojętej zinstytucjonalizowanej władzy, przez postulat zmiany, do pozytywnej propozycji Lateralusa – człowieka wyemancypowanego spod wpływu establishmentu (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnorakość ż.

 przym. różnoraki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielorako

Wiktionary


różnorakość

zróżnicowanie w obrębie jakichś elementów; rozmaitość, wielorakość, różnorodność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest różnorakie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różnoraki

 przysł. różnorako

Wiktionary


różnorodnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób różnorodny; składając się z różnych rodzajów, walorów, itp., nierzadko przeciwstawnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trafiały się nam sukcesy grzybiarskie różnorodnie: raz prawdziwki, podrzybki, krasnoborowiki, gąski, że w koszu w mig nie było miejsca, a innym razem posucha, ani muchomora.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnorodność ż.

 przym. różnorodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeróżnie, rozmaicie, różnie, wielorako

Wiktionary


różnorodniej

stopień wyższy od przysłówka: różnorodnie


SJP.pl


różnorodniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: różnorodny


SJP.pl


różnorodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest różnorodne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Różnorodność przypraw czyni jedzenie smacznym.

 (1.1) Różnorodność genetyczna to cecha opisująca stopień zróżnicowania genów w ramach jednego gatunku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔˈrɔdnɔɕt͡ɕ, AS: ružnorodność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różnorodny

 przysł. różnorodnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) heterogeniczność, różność, zróżnicowanie, odmienność, bogactwo, rozmaitość, urozmaicenie, wielorakość, dywergencja

Wiktionary


różnorodny

przymiotnik

 (1.1) składający się z wielu różnych, czasem przeciwstawnych elementów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sklep oferuję całą gamę różnorodnych produktów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔˈrɔdnɨ, AS: ružnorodny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnorodność ż.

 przysł. różnorodnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozmaity, różnoraki, wieloraki, zróżnicowany

Wiktionary


różnorzędny

przestarzale: nierównorzędny - mający inną wartość, jakość niż ktoś inny lub coś innego


SJP.pl


różność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co różne, odmienne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnica ż., rozróżnianie n.

 przym. rożny, różny

 przysł. różnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmienność

Wiktionary


różności

potocznie: różne, rozmaite rzeczy, przedmioty, potrawy itp.


SJP.pl


roznosić

czasownik przechodni niedokonany (dk. roznieść)

 (1.1) nosząc, przekazywać w różne miejsca

 (1.2) niszczyć doszczętnie

 (1.3) czynić powszechnie znanym

 (1.4) psych. występować u kogoś ze znacznym natężeniem

czasownik zwrotny niedokonany roznosić się (dk. roznieść się)

 (2.1) docierać w różne miejsca

 (2.2) stawać się rozpowszechnionym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ułatwiało to życie roznoszącym chleb kalifaktorom, bo tak przygotowane porcje nie rozlatywały się na drobne kawałki, a i nikt z więźniów nie mógł mieć pretensji, że dostał mniej skibek od innego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roznoszenie n.

 czas. przenosić, wznosić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dostarczać, przenosić

 (1.2) burzyć, rozwalać

 (1.3) rozgłaszać, rozpowiadać, rozpowszechniać, szerzyć

 (1.4) przepełniać

 (2.1) rozchodzić się, unosić się

 (2.2) rozchodzić się, rozpowszechniać się, rozprzestrzeniać się

Wiktionary


roznosiciel

osoba, która roznosi coś; kolporter


SJP.pl

Roznosiciel (tytuł oryg. Rosewood Lane) – amerykański film fabularny z 2011 roku, napisany i wyreżyserowany przez Victora Salvę, z Rose McGowan obsadzoną w roli głównej.

Wikipedia


roznosicielka

kobieta, która roznosi coś; kolporterka


SJP.pl


różnoskrzydłe

rząd owadów lądowych (np. pluskwa) lub wodnych (np. pluskolec, nartnikowate, wioślakowate) wyposażonych w skrzydła przednie przekształcone w tzw. półpokrywy oraz tylne błoniaste; drapieżne bądź pasożyty zwierząt i roślin


SJP.pl


różnoskrzydły

1. pluskwiak różnoskrzydły - owad wodny lub lądowy o skrzydłach przednich przekształconych w półpokrywy a tylnych błoniastych;
2. o cechach różnoskrzydłych (rząd owadów lądowych)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różnej wielkości skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒnɔˈskʃɨdwɨ, AS: ružnoskšydu̯y

Wiktionary


różnostronny

przymiotnik

 (1.1) rzad. skierowany w różne strony, mający szeroki zakres zainteresowań

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Układ podobny powinien zadowolić każdego mitologa, albowiem ze wszystkich znanych mi planów systematycznych ten jest najlepiej obmyślany, gdyż w racyonalnym porządku wyczerpuje całe koło poszczególnych gałęzi wiedzy, przeto jako najróżnostronniejszy najbardziej odpowiada potrzebie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnostronność

 przysł. różnostronnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różnorodny, różnokierunkowy, wielostronny

Wiktionary


różnosłupkowość

występowanie w jednoodmianowej populacji rośliny kilku typów kwiatów, różniących się wysokością osadzenia pylników i znamion, stanowiące zabezpieczenie przed samozapylaniem się kwiatu; heterostylia


SJP.pl

Różnosłupkowość (heterostylia) – wytwarzanie na roślinie tego samego gatunku kwiatów dwupostaciowych (distylia) Czasami (rzadko) zdarzają się trójpostaciowe (tristylia).

U pierwiosnka np. istnieją dwa rodzaje kwiatów: w jednych kwiatach słupki są wyżej niż pręciki, w drugich odwrotnie. Kwiaty pierwiosnków mające długą rurkę kwiatową zapylane są zwykle przez motyle. Gdy motyl włoży swoją ssawkę do kwiatu o nisko osadzonych pręcikach, to pyłek przylepi się do górnej części ssawki. Pyłek ten zapyli kwiat o wysoko położonym słupku, gdy motyl przeleci na następny kwiat pierwiosnka.

Wikipedia


różnosłupkowy

wyróżniający się różnosłupkowością (heterostylią)


SJP.pl


rożnów

1. ostro zakończony metalowy pręt służący do pieczenia mięsa bezpośrednio nad ogniem
2. piecyk elektryczny z obracającym się wewnątrz prętem


SJP.pl

W Polsce
  • Rożnów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. strzelińskim, w gminie Przeworno
  • Rożnów – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem
  • Rożnów – wieś w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Wołczyn
  • Rożnów – dawna gmina wiejska
  • Rożnów – dawna gromada
  • Rożnów – nieistniejący przystanek osobowy w miejscowości Rożnów, w województwie dolnośląskim

Wikipedia


różnowartościowość

różnowartościowy


SJP.pl

Funkcja różnowartościowa, iniekcja (injekcja), funkcja 1-1 – funkcja, której każdy element przeciwdziedziny przyjmowany jest co najwyżej raz. Funkcja f\colon X\to Y jest różnowartościowa wtedy i tylko wtedy, gdy dla dowolnych dwóch elementów a,b\in X spełniony jest warunek:

a\neq b\Rightarrow f(a)\neq f(b).

Wikipedia

Patrz:

różnowartościowy

rożnowianin

mieszkaniec Rożnowa


SJP.pl


rożnowianka

mieszkanka Rożnowa


SJP.pl


rożnowice

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Rożnowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Biecz
  • Rożnowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. obornickim, w gminie Rogoźno

Wikipedia


różnowiciowce

klasa glonów z typu chryzofitów


SJP.pl

Różnowiciowce (Xanthophyceae Allorge ex Fritsch, 1935, Xanthophyta, Xanthophycea, Heterokontae, Heterocontae) – klasa protistów roślinopodobnych zaliczanych do glonów. W tradycyjnych systemach zaliczana do typu Chrysophyta. Obecnie łączona z innymi klasami w grupę stramenopili. Blisko spokrewniona z brunatnicami.

Wikipedia


różnowiciowiec

przedstawiciel klasy glonów z typu chryzofitów


SJP.pl


różnowierca

dawniej: człowiek wyznający inną religię niż ludzie z jego otoczenia; innowierca


SJP.pl


różnowierczy

różnowierca; innowierczy


SJP.pl


różnowierstwo

dawniej: innowierstwo;
1. wyznawanie innej religii niż ta, którą wyznaje dane środowisko;
2. ogół różnowierców


SJP.pl


różnowierszowy

złożony z wierszy o różnej liczbie sylab


SJP.pl


rożnowo

W Polsce
  • Rożnowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Miłakowo
  • Rożnowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. obornickim, w gminie Oborniki
  • Rożnowo – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Banie
  • Rożnowo – dawna gromada
  • Rożnowo – przystanek kolejowy we wsi Rożnowo, w woj. wielkopolskim
Zobacz też
Rożnowo Nowogardzkie, Rożnowo Łobeskie, Rożnów

Wikipedia


rożnowski

Rożnów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Rożnowa

Wiktionary

  • Kazimierz Rożnowski — (1875-1939) działacz PPS, zoolog i badacz Jakucji
  • Edward Rożnowski — (1899-1939) polski lekarz, doktor medycyny, działacz społeczny i niepodległościowy, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego
  • Bartosz Rożnowski — (ur. 1989) polski lekkoatleta, płotkarz i sprinter
  • Kajetan Rożnowski — h. Jastrzębiec (1888-1967) uczestnik Bitwy Warszawskiej, poseł na Sejm Wileński w 1922 roku, burmistrz Podbrodzia
  • Paweł Stefanowicz Rożnowski — (1867-1950) rosyjski biskup prawosławny

Wikipedia

Patrz:

Rożnów

rożnowy

rożen


SJP.pl

Patrz:

rożen

różnoząb

rodzaj mchu z rodziny widłozębowatych


SJP.pl


różnozarodnikowość

właściwość niektórych paprotników polegająca na wytwarzaniu dwóch typów zarodników: makrospor i mikrospor; heterosporia


SJP.pl

Różnozarodnikowość, heterosporia – wytwarzanie przez sporofit części roślin dwóch rodzajów zarodników (spor): męskich mikrospor (powstających w mikrosporangiach w wyniku mejozy mikrosporocytów) i żeńskich makrospor (powstających w makrosporangiach w wyniku mejozy makrosporocytów). Z mikrospor męskich rozwijają się gametofity męskie, z makrospor – gametofity żeńskie. Jeżeli spory zróżnicowane są nie tylko płcią, ale także wielkością – zjawisko takie określane jest jako anizosporia.

Wikipedia


różnozarodnikowy

przymiotnik

 (1.1) biol. posiadający różne (żeńskie i męskie) zarodniki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) U paprotników różnozarodnikowych występują przedrośla dwupienne (żeńskie produkujące rodnie i męskie wytwarzające plemniaemnie).

Wiktionary


różnozębny

taki, który ma zęby o różnych kształtach; heterodontyczny


SJP.pl


rożny

dawniej: położony w rogu, znajdujący się na rogu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakteryzujący się odmiennością pewnych cech

 (1.2) różniący się od kogoś lub czegoś

Wiktionary

Rożny – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Dobryszyce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego wygląd jest znacząco różny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruʒnɨ, AS: ružny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różność ż., różnica ż., różniczka ż., rozróżnianie n., wyróżnik mrz.

 czas. różnić, poróżnić, różnicować, wyróżniać

 przysł. różnie

 formsłow. różno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inny

Wiktionary


rozochocony

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: rozochocić

przymiotnik

 (2.1) stanowiący objaw rozochocenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Latasz za dwórkami jak rozochocony kogut.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozochocenie n.

 czas. rozochocić dk.

Wiktionary


rozoga

rzeka w Polsce, dopływ Narwi


SJP.pl

Rozoga (Rożoga, Rosoga) – rzeka, prawy dopływ Narwi o długości 83,1 km i powierzchni dorzecza 493 km².

Rzeka powstaje z połączenia dwóch strug: Jerutki wypływającej z jeziora Marksewo i Radostówki wypływającej z bagnistych łąk w pobliżu wsi Olszyny na wschód od Szczytna. Strugi te łączą się powyżej Myszyńca. Rzeka przepływa przez miejscowości: Myszyniec, Drężek, Wykrot, Wydmusy, Jazgarka, Golanka, Kadzidło, Tatary, Długi Kąt, Lelis, Szafarczyska, Łęg Przedmiejski. Uchodzi do Narwi 7,5 km powyżej Ostrołęki na styku granicy Łęgu Przedmiejskiego z Łęgiem Starościńskim.

Wikipedia


rozogi

nazwa dwóch wsi w województwie warmińsko-mazurskim


SJP.pl

W Polsce
  • Rozogi – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Sorkwity
  • Rozogi – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Rozogi
  • Rozogi – dawna gromada
  • Rozogi – zlikwidowana wąskotorowa stacja kolejowa w Rozogach w powiecie szczycieńskim

Wikipedia


rozogniać

jątrzyć, rozdrapywać rany (dosłownie i w przenośni)


SJP.pl


rozognić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozogniać)

 (1.1) dokonany od|rozogniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈɔɟɲit͡ɕ, AS: rozoǵńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozognienie n., rozognianie n.

 czas. rozogniać ndk.

Wiktionary


różokrzyżowiec

członek istniejącej do dzisiaj w Niemczech sekty powstałej w XVII w.


SJP.pl


rozolis

dawniej: likier aromatyzowany płatkami róży, produkowany we Włoszech i w Turcji; rosolis, słodka wódka


SJP.pl


rozolowy

kwas rozolowy - syntetyczny barwnik używany w analizie chemicznej; auryna, koralina


SJP.pl


różopole

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Różopole – część miasta Warszawa, w dzielnicy Białołęka
  • Różopole – część wsi Półwiosek Lubstowski w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Ślesin
  • Różopole – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn

Wikipedia


rozorać

1. orząc, przygotować pole pod zasiew;
2. rozgarnąć coś, zryć, powodując powstawanie bruzd;
3. zranić ciało czymś ostrym


SJP.pl


rozorywać

1. orząc, przygotowywać pole pod zasiew;
2. ryć, powodując powstawanie bruzd


SJP.pl


rozoski

przymiotnik od: Rozoga, Rozogi


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rozogami, dotyczący Rozogów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rozogi nmos., rozożanin m., rozożanka ż.

Wiktionary


różować

pokrywać różem (środkiem kosmetycznym)


SJP.pl


różowate

rodzina roślin z klasy dwuliściennych obejmująca około 3500 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych; charakteryzują się skrętoległymi liśćmi i owadopylnymi, na ogół obupłciowymi kwiatami, występują głównie w umiarkowanej strefie półkuli północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Rosaceae|Juss.|ref=tak., szeroko rozprzestrzeniona rodzina roślin o dużym znaczeniu gospodarczym;

Wiktionary

Różowate (Rosaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu różowców. Jest szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Należy do niej 90 rodzajów liczących ponad 2,5 tys. gatunków, spośród których dziko w Polsce występuje ok. 150. Rodzina o dużym znaczeniu gospodarczym. Należy do niej wiele uprawnych drzew i krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych i leczniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszystkie wymienione do tej pory krzewy o mięsistych owocach reprezentują rodzinę różowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Róża ż., róża ż., róż mrz.

 przym. różowy

Wiktionary


różowaty

o cechach różowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


różowawożółty

żółty o różowawym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) żółty o różowawym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wierzch ciała i pygidium różowawożółte lub czerwone z głową i bokami przedplecza jaskrawo metalicznie czerwonymi, a krawędzią nadustka zieloną.

Wiktionary


różowawy

zbliżony do różowego, nie do końca różowy, prawie różowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) w kolorze podobnym do różowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔˈvavɨ, AS: ružovavy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Róża ż., róża ż., róż

 przym. różowy, różowiutki, różany

 przysł. różowawo, różowo

 czas. podróżować

Wiktionary


różowi

mający kolor czerwony z dużą domieszką koloru białego, czerwonawy


SJP.pl


różowić

1. nadawać czemuś różową barwę, czynić różowym; zaróżawiać;
2. różowić się - stawać się różowym; różowieć


SJP.pl


różowica

łada różowica - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych


SJP.pl


różowiec

krzew z rodziny różowatych


SJP.pl

Różowiec biały, okółkowiec czteropłatkowy (Rhodotypos scandens) – gatunek krzewu z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju różowiec (Rhodotypos). Występuje na Wyspach Japońskich, Półwyspie Koreańskim oraz we wschodnich i środkowych Chinach. Jako introdukowany i dziczejący rośnie także w Ameryce Północnej. W naturze rośnie w lasach na zboczach górskich i w dolinach sięgając do 800 m n.p.m. Uprawiany jest jako ozdobny zwłaszcza w Japonii, rzadziej w Ameryce Północnej, Europie i Chinach. W tym ostatnim kraju gatunek wykorzystywany jest także jako leczniczy. W Polsce uprawiany bywa jako gatunek kolekcjonerski, przy czym ze względu na wrażliwość na mróz zalecany jest tylko dla zachodniej części kraju. Nie ma dużych wymagań glebowych i może rosnąć zarówno w miejscach słonecznych, jak i w półcieniu.

Wikipedia


różowiej

stopień wyższy od przysłówka: różowo


SJP.pl


różowienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|różowić.

 (1.2) odczasownikowy od|różowieć.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różowo

 rzecz. róż mrz., różowość ż.

 przym. różowy

Wiktionary


różowiuteńki

zdrobnienie od: różowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: różowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔvʲjuˈtɛ̃ɲci, AS: ružovʹi ̯utńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róż mrz.

 przym. różowy

Wiktionary


różowiutki

zdrobnienie od: różowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: różowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔˈvʲjutʲci, AS: ružovʹi ̯utʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różowy, różany, różowawy

 rzecz. różowość ż., róża ż., Róża ż., róż mrz.

 przysł. różowiutko, różowo

Wiktionary


różówka

obnażacz różówka - gatunek błonkówki z rodziny obnażaczowatych


SJP.pl

Erythricium J. Erikss. & Hjortstam (różówka) – rodzaj grzybów z rodziny powłocznikowatych (Corticiaceae).

Wikipedia


różowo

przysłówek sposobu

 (1.1) z użyciem różowej barwy, z obecnością różu

Wiktionary

Różowo (biał. Рожава; ros. Рожево) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Mieżany.

Dawna nazwa miejscowości to Rozowo.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. róż m., różowość ż., różowawość ż., różowienie n., zróżowienie n., zaróżowienie n., podróżowanie n., róża ż., Róża ż., różyczka ż., Różyczka ż.

 czas. różowić ndk., różowieć ndk., zaróżowić dk., zróżowić dk., podróżować ndk., zaróżowić dk.

 przym. różowy, różowawy, różowiutki, różany

 przysł. różowawo, różowiutko

 temsłow. różowo-

Wiktionary


różowo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na różowy odcień barwy określonej przez drugi człon złożenia

 (1.2) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na różową barwę jednej lub wielu części wielobarwnej całości

 (1.3) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na różową barwę tego, co nazywa drugi, rzeczownikowy człon złożenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) różowoczerwony • różowofioletowy • różowoniebieski • różowoszary

 (1.2) różowo-czerwonawy • różowo-fioletowy • różowo-złoty • różowo-żółty

 (1.3) różowowłosy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róż ż.

 przym. różowy

 przysł. różowo

Wiktionary


różowo-czerwonawy

w części różowy, w części czerwonawy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i czerwonawy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czerwonawo-różowy

Wiktionary


różowo-fioletowy

w części różowy, w części fioletowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i fioletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fioletowo-różowy

Wiktionary


różowo-fiołkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i fiołkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiołkowo-różowy

Wiktionary


różowo-lila

w części różowy, w części lila


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i lila

Wiktionary


różowo-srebrny

w części srebrny, w części różowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i srebrny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) srebrno-różowy

Wiktionary


różowo-żółty

w części różowy, w części żółty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i żółty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żółto-różowy

Wiktionary


różowo-złoty

w części różowy, w części złoty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: różowy i złoty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) złoto-różowy

Wiktionary


różowobiały

biały o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) biały o różowym odcieniu

Wiktionary


różowoblaszkowy

1. mleczaj różowoblaszkowy - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych;
2. pieczarka różowoblaszkowa - gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych


SJP.pl


różowobrzuchy

dzięciur różowobrzuchy, turkawka różowobrzucha - gatunki ptaków


SJP.pl


różowoczerwonawy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor czerwonawy o odcieniu różowym

Wiktionary


różowoczerwony

czerwony o odcieniu różowym, malinowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru czerwonego o różowym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Są różowe, różowoczerwone, czasami białe, o przyjemnym, hiacyntowym, intensywnym zapachu.

Wiktionary


różowodzioby

szerokodziób różowodzioby, hełmiatka różowodzioba, albatros różowodzioby - gatunki ptaków


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różowy dziób

Wiktionary


różowofioletowo

przysłówek sposobu

 (1.1) z użyciem różowofioletowej barwy; w różowofioletowym kolorze, odcieniu

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różowofioletowy

Wiktionary


różowofioletowy

fioletowy o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru różowego o odcieniu fioletowym, wrzosowy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różowofioletowo

Wiktionary


różowofiołkowo

przysłówek sposobu

 (1.1) z użyciem różowofiołkowej barwy; w różowofiołkowym kolorze, odcieniu

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różowofiołkowy

Wiktionary


różowofiołkowy

fiołkowy o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) fiołkowy o różowym odcieniu

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różowofiołkowo

Wiktionary


różowogłowy

urubu różowogłowy - gatunek dużego ptaka z rodziny kondorowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różową głowę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔvɔˈɡwɔvɨ, AS: ružovogu̯ovy

Wiktionary


różowolicy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różową twarz (lico)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rolę posłańców spełniały z reguły dzieci, amorki, różowolice putta, skrzaty, no i oczywiście białe gołębie.

Wiktionary


różowolila

lila o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) lila o różowym odcieniu

Wiktionary


różowoliliowy

liliowy o odcieniu różowym


SJP.pl


różowoniebieski

niebieski o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) niebieski o różowym odcieniu

Wiktionary


różowonogi

burzyk różowonogi - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych


SJP.pl


różowooki

ara różowooka - gatunek ptaka z rodziny papugowatych


SJP.pl


różowopióry

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różowe pióra, pierze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔvɔˈpʲjurɨ, AS: ružovopʹi ̯ury

Wiktionary


różowość

kolor różowy; róż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest różowe; cecha tych, którzy są różowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róż mrz., różowizna ż., różowienie n.

 czas. różowieć ndk.

 przym. różowy, różowiutki

 przysł. różowo

Wiktionary


różowosinawy

sinawy o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) sinawy o różowym odcieniu

Wiktionary


różowoskrzydły

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różowe skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌruʒɔvɔˈskʃɨdwɨ, AS: ružovoskšydu̯y

Wiktionary


różowosrebrno

przysłówek sposobu

 (1.1) z użyciem różowosrebrnej barwy; w różowosrebrnym kolorze, odcieniu

Wiktionary

Powiązane:

 przym. różowosrebrny

Wiktionary


różowosrebrny

srebrny o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) srebrny o różowym odcieniu

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. różowosrebrno

Wiktionary


różowoszary

szary o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szary o różowym odcieniu

Wiktionary


różowoszyi

dzięcioł różowoszyi - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma rożową szyję

Wiktionary


różowowłosy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma różowe włosy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różowłosy

Wiktionary


różowożółty

żółty o odcieniu różowym


SJP.pl


różowozłoty

złoty o odcieniu różowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor złoty o odcieniu różowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oczy tych legwanów są koloru różowozłotego albo czerwonopomarańczowego.

Wiktionary


rozowski

nazwisko


SJP.pl


różowszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: różowy; bardziej różowy


SJP.pl


różowy

mający kolor czerwony z dużą domieszką koloru białego, czerwonawy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor pośredni między białym a czerwonym;

 (1.2) pot. przen. zgodny z planami, zamierzeniami

 (1.3) przen. związany, kojarzony z erotyką lub pornografią

 (1.4) taki, który się zarumienił

Wiktionary

  • różowy – barwa pośrednia między białą a czerwoną
  • Różowy – potok, dopływ Sanoczka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiłam różową bluzkę.

 (1.1) I zobaczył złotowłosego aniołeczka w różowej piżamce, udającego się właśnie na zasłużony spoczynek.

 (1.2) Małżeństwo z Andrzejem nie było tak różowe, jak myślała przed ślubem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈʒɔvɨ, AS: ružovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róż mrz., róża ż., różyczka ż., różanecznik mrz., różaniec mrz., Różaniec mrz., różowanie n., różowienie n., podróżowanie n., podróżowienie n., zaróżowienie n., poróżowienie n., różowate nmos., różowość ż., Róża ż., Rózia ż., Różyczka ż., Różak mos./ż., Różalski mos., Różalska ż., Różan mos./ż., Różana ż.

 czas. różować ndk., różowić ndk., podróżować dk., podróżowić dk., zaróżowić dk., poróżowić dk.

 przym. różany, różyczkowy, różańcowy, różowaty, różowawy, różowiuchny, różowiuteńki, różowiutki, zaróżowiony

 przysł. różowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różany, różowiutki, pąsowy

 (1.2) pomyślny, korzystny

 (1.4) rumiany, pąsowy

Wiktionary


rozożanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Rozogów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem rozożaninem od urodzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rozogi nmos.

:: fż. rozożanka ż.

 przym. rozoski

Wiktionary


rozożanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Rozogów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ostatnich dożynkach rozożanki zwyciężyły w konkursie na najpiękniejszy wieniec.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rozogi nmos.

:: fm. rozożanin m.

 przym. rozoski

Wiktionary


rozp.

skrót od: rozpuszczalny


SJP.pl


rozpaciać

rozciapać, rozciapciać, rozpaćkać; potocznie:
1. rozgnieść coś na gęstą masę;
2. rozchlapać coś mazistego;
3. rozciapać się:
a) stać się papką;
b) utracić wyraziste kontury


SJP.pl


rozpaćkiwać

potocznie:
1. rozgniatać coś na gęstą masę;
2. rozpaćkiwać się - ulegać rozgnieceniu lub rozgotowaniu na gęstą masę


SJP.pl


rozpacz

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) silne uczucie wyrażające bezsilność i zwątpienie

Wiktionary

Rozpacz – kolonia w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Krośniewice. Wchodzi w skład sołectwa Morawce.

Do 2023 miejscowość była częścią wsi Morawce.

W latach 1975–1998 Rozpacz administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam że ja płakać z rozpaczy?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔspat͡ʃ, AS: rospač

Wiktionary

Powiązane:

 przym. zrozpaczony, rozpaczliwy

 przysł. rozpaczliwie

 czas. rozpaczać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) desperacja

Wiktionary


rozpaczać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przest. rozpaczyć)

 (1.1) pogrążać się w rozpaczy, bardzo nad czymś ubolewać, cierpieć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak się przestraszył król Murdas, że aż mu w oczach pociemniało. Rozpaczał nad lekkomyślnością, wskutek której nakręcił wróżącą szafę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpacz ż., rozpaczanie n.

 przym. rozpaczliwy, zrozpaczony

 przysł. rozpaczliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lać łzy

Wiktionary


rozpaczający

rozpaczać


SJP.pl

Patrz:

rozpaczać

rozpaczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpaczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpaczać

 przysł. rozpaczliwie

 przym. rozpaczliwy

Wiktionary


rozpaczliwie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozpaczliwy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozpaczliwy

 czas. rozpaczać

 rzecz. rozpacz ż., rozpaczanie n., rozpaczliwość ż.

Wiktionary


rozpaczliwiej

stopień wyższy od przysłówka: rozpaczliwie


SJP.pl


rozpaczliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozpaczliwe; cecha tych, którzy są rozpaczliwi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozpaczliwy

 przysł. rozpaczliwie

Wiktionary


rozpaczliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozpaczliwy


SJP.pl


rozpaczliwy

przymiotnik

 (1.1) pełen rozpaczy, wyrażający czyjąś rozpacz

 (1.2) skrajnie niekorzystny, beznadziejny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpacz ż., rozpaczliwość ż., rozpaczanie n.

 czas. rozpaczać ndk.

 przysł. rozpaczliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) desperacki, straceńczy

 (1.2) katastrofalny

Wiktionary


rozpad

1. proces lub skutek rozpadania się, dzielenia się na mniejsze części, utrata spójności;
2. gnicie lub rozkładanie się substancji organicznych wskutek działania bakterii; rozkład


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) podzielenie na części

 (1.2) powstanie różnic

 (1.3) znaczne ograniczenie lub zakończenie funkcjonowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po przegranych wyborach nastąpił rozpad Prawa i Sprawiedliwości.

 (1.2) W obrębie ich związku nastąpił rozpad myśli i dążeń.

 (1.3) Nareszcie doszło do rozpadu ZSRR!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔspat, AS: rospat

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozpadowy

 czas. rozpadać

Wiktionary

Synonimy:

rozkład, rozbicie, dezintegracja, dekompozycja, podział, liza, rozczłonkowanie, atomizacja, poróżnienie, rozłam, schizma, upadek, ruina

Wiktionary


rozpadać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rozpaść)

 (1.1) daw. wykazywać podział

 (1.2) daw. zrywać związek

czasownik zwrotny niedokonany rozpadać się (dk. rozpaść się)

 (2.1) ulegać rozpadowi

czasownik zwrotny dokonany rozpadać się (ndk. brak)

 (3.1) meteorol. dojść stopniowo do intensywnego padania

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W znacznym odsetku są małżeństwa wymuszone przez fakt przedślubnego zajścia kobiety w ciążę. Takie małżeństwa łatwiej się rozpadają.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpad mrz., rozpadanie n., rozpadlina ż.

 przym. rozpadowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozpadać się

 (1.2) odłączać się

 (2.1) dezintegrować się, rozdzielać się, rozlatywać się, rozsypywać się, rozwalać się, sypać się, daw. rozpadać

 (3.1) rozlać się

Wiktionary


rozpadanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpadać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpadlina ż.

 czas. rozpadać

Wiktionary


rozpadlina

rozstęp skalny, szczelina powstała na skutek wstrząsów lub erozji; rozpadlisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. szeroko rozwarta i często głęboka szczelina powstała w ziemi lub w skale

 (1.2) med. głęboki linijny ubytek w naskórku i w skórze właściwej, dochodzący do głębszych jej warstw;

Wiktionary

  • rozpadlina (medycyna)
  • rozpadlina (geologia)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔspaˈdlʲĩna, AS: rospadlʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpadanie n.

 czas. rozpaść się, rozpadać się, rozpadać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pęknięcie, szczelina

Wiktionary


rozpadlisko

rozstęp skalny, szczelina powstała na skutek wstrząsów lub erozji; rozpadlina


SJP.pl

Rozpadlisko (niem. Der hohle Stein, 4110 m n.p.m.) – urwisko skalne w Karkonoszach.

Granitowe urwisko skalne o wysokości 10 m położone na brzegu rzeki Podgórna u stóp wzniesienia Podgórzynka na granicy miejscowości Podgórzyn Dolny i Podgórzyn Górny.

Wikipedia


rozpadnica

choroba zakaźna pszczół


SJP.pl


rozpadnięty

taki, który się rozpadł; rozpadły


SJP.pl


rozpadówa

potocznie: rozpadająca się rzecz; rozpadówka


SJP.pl


rozpadówka

potocznie: rozpadająca się rzecz; rozpadówa


SJP.pl


rozpadywać

rozpadywać się - o opadach atmosferycznych: zaczynać padać ciągle lub obficie


SJP.pl


rozpadły

taki, który się rozpadł; rozpadnięty


SJP.pl


rozpakowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpakować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpakowywać

Wiktionary


rozpakowywać

czasownik niedokonany

 (1.1) wyjmować z opakowania, zdejmować opakowanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pakowanie n., pakernia ż., pakers m., pakunek m., upakowanie n., paczka ż., paker mrz./mos., rozpakowanie n.

 czas. spakować dk., przypakować dk., zapakować dk., przepakować dk., przepakowywać ndk., dopakować dk., dopakowywać ndk., napakować dk., wypakować dk., wypakowywać ndk., rozpakować dk.

Wiktionary


rozpakowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpakowywać.

Wiktionary


rozpalać

bardzo silnie rozgrzewać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpalić)

 (1.1) powodować, że coś zacznie się palić

 (1.2) bardzo silnie rozgrzewać

 (1.3) przen. nadawać czemuś blask

 (1.4) przen. pobudzać do działania

 (1.5) przen. książk. czynić intensywnym jakieś uczucie

czasownik zwrotny niedokonany rozpalać się (dk. rozpalić się)

 (2.1) zwiększać intensywność ognia

 (2.2) przen. zwiększać intensywność swoich uczuć, podniecać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pamiętajcie dzieci – nie wolno rozpalać ognisk w lesie.

 (1.2) Żarówka świeci, ponieważ prąd elektryczny rozpala włókno wolframowe.

 (1.3) Wieczorne słońce rozpala złociście taflę jeziora.

 (1.4) Na Bliskim Wschodzie nierozważne decyzje polityczne często rozpalają nowe konflikty zbrojne.

 (1.5) Ech, już sam jego widok rozpala wszystkie moje zmysły!

 (2.1) Ognisko powoli rozpalało się, podsycane gałązkami przynoszonymi przez dzieci.

 (2.2) Rozpalała się coraz bardziej od jego dotyku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpalat͡ɕ, AS: rospalać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpałka ż., palnik m., palarnia ż., spalarnia ż., palacz m., palaczka ż., podpalacz m., podpalaczka ż., zapalniczka ż., zapałka ż., rozpalanie n.

 czas. palić, rozpalić, zapalać, zapalić, podpalać, podpalić, przypalać, przypalić, spalać, spalić

 przym. podpalany, zapalony, palny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niecić, rozniecać, wzniecać

 (1.2) rozgrzewać

 (1.4) rozbudzać, pobudzać, wzniecać

 (1.5) rozniecać, rozbudzać

Wiktionary


rozpalająco

w sposób wywołujący intensywne uczucia


SJP.pl


rozpalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspaˈlãɲɛ, AS: rospalãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpalać, rozpalić, palić

 rzecz. palnik mrz., zapałka ż., palaczka ż.

Wiktionary


rozpalić

bardzo silnie rozgrzać


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpalać)

 (1.1) dokonany od|rozpalać.

czasownik zwrotny dokonany rozpalić się (ndk. rozpalać się)

 (2.1) dokonany od|rozpalać się.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. palić, rozpalać ndk.

 rzecz. rozpalanie n., rozpalenie n., palaczka ż., zapałka ż.

Wiktionary


rozpalony

bardzo silnie rozgrzać


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający wysoką temperaturę

Wiktionary

Powiązane:

 czas. palić

Wiktionary


rozpamiętać

rozważyć, przypomnieć sobie


SJP.pl


rozpamiętywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpamiętywać.

Wiktionary


rozparcelować

rozdzielić na parcele, na działki


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozparcelowywać)

 (1.1) podzielić grunty gospodarcze na mniejsze działki

 (1.2) (potocznie) rozłożyć cokolwiek na części składowe

 (1.3) (potocznie) rozdać cokolwiek dużej ilości osób

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspart͡sɛˈlɔvat͡ɕ, AS: rosparcelovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. parcelacja ż., rozparcelowywanie n., rozparcelowanie n., parcelowanie n., parcela ż., parcelka ż., parcelant m., parcelówka ż.

 czas. rozparcelowywać ndk., parcelować ndk.

 przym. parcelowy, parcelancki

Wiktionary


rozparcelowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podzielenie ziemi, lasu na mniejsze działki (parcele)

 (1.2) (potocznie) rozłożenie czegokolwiek na części składowe

 (1.3) (potocznie) rozdanie czegokolwiek dużej liczbie osób

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozparcelowywanie n., parcelowanie n., parcela ż., parcelka ż., parcelacja ż., parcelant m., parcelówka ż.

 czas. parcelować ndk., rozparcelowywać ndk., rozparcelować dk.

 przym. parcelowy, parcelancki

Wiktionary


rozparty

komfortowo ułożony, ulokowany


SJP.pl


rozpasanie

brak zdyscyplinowania, folgowanie złym skłonnościom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpasać.

 (1.2) zanik norm

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpasać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozpusta, rozbestwienie, degrengolada, rozwydrzenie

Wiktionary


rozpasany

1. pozbawiony wszelkich hamulców moralnych; wyuzdany, rozwydrzony, rozpustny;
2. mający cechy orgii; orgiastyczny, hulaszczy;
3. nie dający się powściągnąć, opanować, pohamować; nieokiełzany, nieujarzmiony, niepowściągliwy


SJP.pl


rozpaść

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpasać)

 (1.1) karmiąc obficie, sprawić, że ktoś przytył lub coś przytyło

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpadać)

 (2.1) daw. zostawszy zniszczonym, rozdzielić się na części

czasownik zwrotny dokonany rozpaść się (ndk. rozpadać się)

 (3.1) zostawszy zniszczonym, rozdzielić się na części

 (3.2) przestać stanowić całość, dzieląc się na mniejsze części

 (3.3) przestać być związkiem lub grupą ludzi, których łączą pewne więzi

 (3.4) chem. rozłożyć się na prostsze składniki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na hrabi Mościńskim lata ten tylko ślad zostawiły, że szczupłego i drobnego chłopaka rozpasły, rozszerzyły, utuczyły do niepoznania; biskup, przeciwnie, skurczył się, zesechł i zdrobniał

 (3.1) Szyba była wykonana ze szkła hartowanego i rozpadła się na kawałki.

 (3.2) Jugosławia się rozpadła, wojna w Bośni się skończyła, a problemu Kosowa jeszcze nie rozwiązano.

 (3.3) Był to zresztą nieudany związek. Rozpadł się niemal natychmiast po ślubie, królowa Adelajda żyła w oddaleniu od Kazimierza, król zachowywał się tak, jakby nie miał żony.

 (3.4) W doświadczeniu Hahna jądro uranu rozpadło się na dwie części.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: czas. rozpasać ndk.

 (2.1), (3.1-4)

:: rzecz. rozpad m., rozpadlina ż.

:: czas. rozpadać ndk.

:: przym. rozpadły

Wiktionary


rozpatrywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpatrzyć/rozpatrzeć)

 (1.1) książk. brać pod rozwagę, rozważać coś wnikliwie, zaznajamiać się z czymś, analizować

 (1.2) daw. oglądać coś szczegółowo, przypatrywać się uważnie

czasownik zwrotny niedokonany rozpatrywać się (dk. rozpatrzyć się/rozpatrzeć się)

 (2.1) rozglądać się dla zorientowania się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyznaczony przez starostę urzędnik powiatowy ma zadanie rozpatrywać dokumenty wnioskodawców.

 (1.2) Ciągle na mapie rozpatruję, z jakiego punktu najbliżej będzie do Torunia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspaˈtrɨvat͡ɕ, AS: rospatryvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpatrywanie

 ims. rozpatrywany

Wiktionary


rozpatrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpatrywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspatrɨˈvãɲɛ, AS: rospatryvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpatrywać, rozpatrzyć

Wiktionary


rozpatrzeć

rozpatrzyć;
1. rozważyć coś wnikliwie;
2. rozpatrzeć się - rozejrzeć się


SJP.pl


rozpatrzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpatrzyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspaˈṭʃɛ̃ɲɛ, AS: rospaṭšńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpatrzyć

Wiktionary


rozpatrzyć

1. rozważyć coś, wziąć pod rozwagę
2. rzadziej: rozejrzeć się; rozpatrzeć się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpatrywać)

 (1.1) książk. wziąć pod rozwagę, rozważyć coś, zaznajamić się z czymś

 (1.2) daw. obejrzeć coś szczegółowo, uważnie

czasownik zwrotny dokonany rozpatrzyć się/rozpatrzeć się (ndk. rozpatrywać się)

 (2.1) daw. rozglądnąć się dla zorientowania się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tę sprawę należy wszechstronnie rozpatrzyć aby móc podjąć właściwą decyzję.

 (1.2) Uprzejmie przytrzymując otwarte drzwi rozpatrzył ją z ciekawością od stóp do głów.

 (2.1) Jedź rozpatrz się, zbierz dane i wracaj.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpaṭʃɨt͡ɕ, AS: rospaṭšyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpatrzenie n., rozpatrywanie

 przym. rozpatrywany

Wiktionary


rozpał

rozpałka, podpałka;
1. wzniecanie ognia;
2. coś służącego do rozpalania ognia


SJP.pl


rozpałka

1. rozpalenie ognia w piecu, w kuchni itp.;
2. to, co służy do rozpalania ognia, co łatwo się rozpala dając płomień


SJP.pl

Rozpałka lub podpałka – łatwopalny materiał, pomocny przy rozpaleniu ognia, używany do podpalenia paliw stałych o wysokiej temperaturze zapłonu, np. drewna czy węgla, których nie można zapalić z użyciem typowych urządzeń do rozpalania ognia o zbyt niskiej temperaturze płomienia.

Wikipedia


rozpałkowy

rozpałka; rozpałowy


SJP.pl


rozpałowy

rozpał; rozpałkowy


SJP.pl


rozpęczać

zwiększać siłą powierzchnię czegoś


SJP.pl


rozpęczniać

rzadko: powodować pęcznienie czegoś; spęczniać


SJP.pl


rozpęczniały

rzadko: powodować pęcznienie czegoś; spęczniać


SJP.pl


rozpęcznić

rzadko: spowodować pęcznienie czegoś


SJP.pl


rozpęczniewać

wydymać się, powiększać się od wchłoniętej wilgoci


SJP.pl


rozpęczyć

1. zwiększyć objętość czegoś przez wypełnienie cieczą;
2. zwiększyć siłą powierzchnię czegoś


SJP.pl


rozpęd

nabranie szybkości, rozpędzenie się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nabieranie coraz większej szybkości

Wiktionary

Rozpęd – kolonia w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Kobiele Wielkie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozpędzanie n., rozpędzenie n., pęd mrz.

 przym. rozpędowy

 czas. rozpędzać ndk., rozpędzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) impet, rozbieg, rozmach

Wiktionary


rozpędzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpędzać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpęd mrz.

Wiktionary


rozpędzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpędzić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpęd mrz.

Wiktionary


rozperorowany

taki, który się rozperorował


SJP.pl


rozpestlin

drzewo z rodziny nanerczowatych; śliwiec


SJP.pl

Śliwiec, rozpestlin, spondia (Spondias) – rodzaj drzew z rodziny nanerczowatych. Obejmuje 18 gatunków. Rośliny te występują w południowo-wschodniej Azji, na Madagaskarze i w międzyzwrotnikowej części kontynentów amerykańskich.

Wikipedia


rozpełznięty

taki, który się rozpełznął; rozpełźnięty, rozpełzły


SJP.pl


rozpełzły

taki, który się rozpełzł; rozpełźnięty, rozpełznięty


SJP.pl


rozpiąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpinać)

 (1.1) dokonany od|rozpinać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔspʲjɔ̇̃ɲt͡ɕ, AS: rospʹi ̯o̊̃ńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpięcie n., rozpinanie n., rozpiętość ż.

 czas. rozpinać ndk.

Wiktionary


rozpić

1. potocznie: wypić wspólnie z kimś butelkę alkoholu;
2. spowodować u kogoś nałogowe picie alkoholu


SJP.pl


rozpiec

1. piekąc zbyt długo, spowodować rozpadnięcie czegoś;
2. rozpiec się -
a) rozpaść się pod wpływem pieczenia;
b) rozpiec się - nabrać ochoty do pieczenia


SJP.pl


rozpiekać

1. piekąc zbyt długo, powodować rozpadnięcie czegoś;
2. rozpieka się - rozpadać się pod wpływem pieczenia


SJP.pl


rozpieklać

potocznie: rozpieklać się - zaczynać się złościć; rozzłaszczać się


SJP.pl


rozpieniać

1. powodować pienienie się czegoś;
2. rozpieniać się - zaczynać się mocno pienić


SJP.pl


rozpieprzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpieprzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpieprzać ndk.

Wiktionary


rozpieprzyć

potocznie: zniszczyć coś doszczętnie, rozbić


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpieprzać)

 (1.1) dokonany od|rozpieprzać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drogie panie, pracowałyście w najlepszym zakładzie pod słońcem, ale się wam w głowie poprzewracało. Chciałybyście tylko brać, a nic od siebie nie dać. I kto ten zakład rozpieprzył – WY!”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpʲjɛpʃɨt͡ɕ, AS: rospʹi ̯epšyć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pieprzyć

 przym. pieprznięty

Wiktionary


rozpierak

urządzenie rozpierające stosowane w budownictwie i górnictwie


SJP.pl


rozpierdak

wulgarnie: podłużne rozcięcie w dolnej części spódnicy, sukienki, płaszcza, marynarki itp.


SJP.pl


rozpierdalać

niszczyć, psuć, robić bałagan


SJP.pl


rozpierdalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpierdalać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpierdolenie n., rozpierdol m., rozpierucha ż.

 czas. zapierdalać, pierdolić, rozpierdalać ndk., rozpierdolić dk.

Wiktionary


rozpierdol

rozjebać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. rozwalić (coś), zniszczyć, zepsuć;
2. rozśmieszyć;
3. pokonać, wygrać (z kimś)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wulg. slang. rozwalenie, zniszczenie, zepsucie

 (1.2) wulg. slang. pokonanie kogoś, wygranie

forma czasownika.

 (2.1) wulg. 2. os. lp. rozk. od: rozpierdolić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpierdolenie n., rozpierdalanie n.

 czas. rozpierdolić dk., rozpierdalać ndk.

Wiktionary


rozpierdolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpierdolić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspʲjɛrdɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: rospʹi ̯erdolńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpierdalanie n., rozpierdol m., rozpierucha ż.

 czas. zapierdalać, pierdolić, rozpierdolić dk., rozpierdalać ndk.

Wiktionary


rozpierdolić

rozjebać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. rozwalić (coś), zniszczyć, zepsuć;
2. rozśmieszyć;
3. pokonać, wygrać (z kimś)


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpierdalać)

 (1.1) dokonany od|rozpierdalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspʲjɛrˈdɔlʲit͡ɕ, AS: rospʹi ̯erdolʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpierdol m., rozpierdolenie n., rozpierdalanie n., rozpierdziel m., rozpierducha ż.

 czas. zapierdalać, pierdolić, rozpierdalać ndk.

Wiktionary


rozpierdolony

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: rozpierdolić

przymiotnik

 (2.1) wulg. zniszczony, zepsuty, rozerwany

 (2.2) wulg. będący w złym stanie psychicznym; smutny, zrozpaczony, rozbity

 (2.3) wulg. rozrzucony; będący w nieładzie, bałaganie

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Mam dziś ciężki dzień; jestem zupełnie rozpierdolony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspʲjɛrdɔˈlɔ̃nɨ, AS: rospʹi ̯erdolõny

Wiktionary

Powiązane:

 zob. pierdolić.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) pot. rozwalony

 (2.1-2) rozjebany

 (2.2) załamany

Wiktionary


rozpierducha

wulgarnie:
1. bijatyka, duża awantura;
2. afera, skandal


SJP.pl


rozpierdziel

rozpierdol, rozpiernicz; nieco wulgarnie:
1. rozgardiasz, bałagan, nieporządek; syf, burdel;
2. bijatyka, duża awantura; rozpierducha, rozróba;
3. dewastacja, zniszczenie


SJP.pl


rozpiernicz

rozpierdzielić, rozpieprzyć; potocznie:
1. rozbić, zniszczyć; rozwalić;
2. roztrwonić pieniądze;
3. rozrzucić, porozrzucać;
4. rozpierniczyć się - ulec zniszczeniu, rozbiciu


SJP.pl


rozpierniczać

rozpierdzielać, rozpieprzać; potocznie:
1. rozbijać, niszczyć; rozwalać;
2. roztrwaniać pieniądze;
3. rozrzucać, ciskać w wiele miejsc;
4. rozpierniczać się - ulegać zniszczeniu, rozbiciu


SJP.pl


rozpierniczyć

rozpierdzielić, rozpieprzyć; potocznie:
1. rozbić, zniszczyć; rozwalić;
2. roztrwonić pieniądze;
3. rozrzucić, porozrzucać;
4. rozpierniczyć się - ulec zniszczeniu, rozbiciu


SJP.pl


rozpierzchać

rozpierzchać się:
1. oddalać się w różnych kierunkach; rozbiegać się, rozpraszać się;
2. o myślach, uczuciach: ulegać rozproszeniu


SJP.pl


rozpierzchnąć

rozpierzchnąć się:
1. oddalić się w różnych kierunkach; rozbiec się, rozproszyć się;
2. o myślach, uczuciach: ulec rozproszeniu


SJP.pl


rozpierzchnięty

rozpierzchły;
1. taki, który się rozbiegł, rozproszył w różne strony, w różnych kierunkach;
2. o myślach, uczuciach: rozproszony, pogubiony, chaotyczny


SJP.pl


rozpierzchły

rozpierzchnięty;
1. taki, który się rozbiegł, rozproszył w różne strony, w różnych kierunkach;
2. o myślach, uczuciach: rozproszony, pogubiony, chaotyczny


SJP.pl


rozpieścić

1. zepsuć zbytnim pobłażaniem, nadmierną tolerancją, dogadzaniem komuś; rozpuścić;
2. rozpieścić się - stać się kapryśnym, wybrednym wskutek nadmiernego dogadzania sobie; rozkaprysić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpieszczać)

 (1.1) zepsuć kogoś lub coś poprzez zbyt pobłażliwe traktowanie

czasownik zwrotny dokonany rozpieścić się (ndk. rozpieszczać się)

 (2.1) zepsuć samego siebie, ulegając własnym kaprysom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieścidełko n., rozpieszczanie n., rozpieszczenie n., pieszczoch mos., pieszczota ż.

 czas. pieścić ndk., rozpieszczać ndk.

Wiktionary


rozpieszczać

1. psuć zbytnim pobłażaniem, nadmierną tolerancją, dogadzaniem komuś; rozpuszczać;
2. rozpieszczać się - nadmiernie sobie dogadzając, stawać się kapryśnym, wybrednym; rozkapryszać się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpieścić)

 (1.1) traktować zbyt pobłażliwie

czasownik zwrotny niedokonany rozpieszczać się (dk. rozpieścić się)

 (2.1) wykazywać przesadną dbałość o własny dobrobyt; ulegać swoim kaprysom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieścidełko n., rozpieszczanie n., pieszczoch mos., pieszczota ż.

 czas. rozpieścić dk.

 przym. rozpieszczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dogadzać, głaskać, niańczyć, rozbisurmaniać, rozpaskudzać, rozpuszczać

Wiktionary


rozpieszczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpieszczać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczota ż., pieścidełko n.

 czas. rozpieścić, rozpieszczać

Wiktionary


rozpieszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpieścić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczota ż., pieścidełko n.

 czas. rozpieścić

Wiktionary


rozpiętka

ćwiczenie gimnastyczne polegające na unoszeniu i rozkładaniu na bok ramion z ciężarkami


SJP.pl


rozpiętość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odległość pomiędzy najdalszymi krańcami

 (1.2) odległość między skrajnymi wartościami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poruszaliśmy się po terenie o rozpiętości blisko czterdziestu kilometrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpʲjɛ̃ntɔɕt͡ɕ, AS: rospʹi ̯ntość

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpiąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zasięg

 (1.2) skala, zakres

Wiktionary


rozpikselować

zniekształcić obraz cyfrowy lub obraz wideo, ukazując poszczególne piksele, zwykle w celu uniemożliwienia rozpoznania określonych szczegółów; spikselować, spikselizować, zapikselować, zapikselizować, wypikselować, wypikselizować


SJP.pl


rozpinać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpiąć)

 (1.1) rozłączać coś zapiętego

 (1.2) rozkładać coś złożonego

czasownik zwrotny niedokonany rozpinać się (dk. rozpiąć się)

 (2.1) stawać się rozpiętym

 (2.2) ulegać rozciągnięciu, rozłożeniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpinacz mrz., rozpinanie n.

 czas. rozpiąć dk.

 przym. rozpinający, rozpinany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozciągać, rozkładać

Wiktionary


rozpiór

gatunek leszcza, ryba z rodziny karpiowatych


SJP.pl

Rozpiór, siniec (Ballerus ballerus) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Wikipedia


rozpis

1. zapisany plan działań; rozpiska;
2. dawniej:
a) długie, obszerne pismo;
b) rozpisywanie się o czymś;
c) różnica zdań, protest


SJP.pl


rozpisać

czasownik

 (1.1) ogłosić konkurs

 (1.2) szt. rel. pokryć malarstwem ikonowym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpiska ż., pisanina ż.

Wiktionary


rozpisanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpisać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpiska ż., pisanina ż.

Wiktionary


rozpiska

potocznie: zapisany plan działań; rozpis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zapisany plan jakiegoś działania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skoro napisane, że nasza, to nie ma innej możliwości, rozpiska na cały rok wisi na korytarzu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpisanie n., pisanina ż.

 czas. rozpisać dk.

Wiktionary


rozpisowy

rozpis


SJP.pl

Patrz:

rozpis

rozpisywać

1. robić odpisy, przepisywać tekst kilka razy dla kilku osób, np. dla aktorów;
2. ogłaszać drukiem, podawać do publicznej wiadomości;
3. przydzielać coś kilku osobom, dzielić coś pomiędzy kilka osób;
4. rozpisywać się - pisać obszernie, szczegółowo


SJP.pl


rozpity

1. potocznie: wypić wspólnie z kimś butelkę alkoholu;
2. spowodować u kogoś nałogowe picie alkoholu


SJP.pl


rozpiżdżać

wulgarnie: rozwalać, niszczyć, rozrzucać coś; rozjebywać, rozpierdalać


SJP.pl


rozpiździel

rozpierdol, rozpierdziel, rozpiernicz; wulgarnie:
1. rozgardiasz, bałagan, nieporządek; syf, burdel;
2. bijatyka, duża awantura; rozpierducha, rozróba;
3. dewastacja, zniszczenie


SJP.pl


rozpiły

1. potocznie: wypić wspólnie z kimś butelkę alkoholu;
2. spowodować u kogoś nałogowe picie alkoholu


SJP.pl


rozplantować

czasownik

 (1.1) wyrównać coś sypkiego równo po powierzchni gruntu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsplãnˈtɔvat͡ɕ, AS: rosplãntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plantowanie n., rozplantowanie n., plant mrz., planty nmos.

 czas. plantować

Wiktionary


rozplantowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozplantować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozplantować dk.

 rzecz. plant mrz., planty nmos.

Wiktionary


rozplantowywać

wyrównywać po powierzchni gruntu


SJP.pl


rozplaskiwać

1. plaskając, rozpłaszczać, rozbijać;
2. rzadko: rozplaskiwać się - stawać się płaskim; rozpłaszczać się


SJP.pl


rozplem

w biologii:
1. rozmnażanie się, rozrost komórek w organizmie;
2. nadmierne powiększanie się jakiegoś narządu na skutek rozrostu jego komórek


SJP.pl

Wikipedia


rozpleść

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozplatać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozplatanie n.

 czas. rozplatać ndk.

Wiktionary


rozplot

proces odwrotny do splotu funkcji; dekonwolucja


SJP.pl

Dekonwolucja (rozplot, ang. deconvolution) – proces odwrotny do splotu funkcji. W cyfrowym przetwarzaniu sygnałów nazywa się czasem „odplataniem” sygnałów (w przeciwieństwie do ich splatania). Polega ona na określeniu funkcji opisującej zakłócenia (np. szum o charakterze funkcji harmonicznej) w celu ich odfiltrowania od zarejestrowanych danych i uzyskania niezakłóconych danych (np. uzyskanie ostrego obrazu z zamazanego zdjęcia).

Wikipedia


rozplotkować

potocznie: plotkując, rozgłosić coś; rozpowiedzieć, rozpaplać, roztrąbić


SJP.pl


rozplotkowany

potocznie: plotkując, rozgłosić coś; rozpowiedzieć, rozpaplać, roztrąbić


SJP.pl


rozplusnąć

plusnąć kropelkami na wszystkie strony; rozbryzgnąć, rozbryzgać


SJP.pl


rozpocząć

dać początek


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|rozpoczynać.

czasownik zwrotny dokonany rozpocząć się (ndk. rozpoczynać się)

 (2.1) dokonany od|rozpoczynać się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpɔt͡ʃɔ̃ɲt͡ɕ, AS: rospočõńć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. począć, rozpoczynać, napocząć

 rzecz. rozpoczęcie n., poczęcie n.

Wiktionary


rozpoczęcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpocząć.: zapoczątkowanie czegoś, nadanie czemuś początku

 (1.2) moment w którym coś się rozpoczyna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔˈt͡ʃɛ̃ɲt͡ɕɛ, AS: rospočńće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoczynanie n.

 czas. począć dk., rozpoczynać ndk., rozpocząć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zapoczątkowanie, inicjacja, zainicjowanie

 (1.2) początek, start, podn. inauguracja

Wiktionary


rozpoczynać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpocząć)

 (1.1) inicjować coś, dawać początek

 (1.2) znaleźć się na początku

czasownik zwrotny niedokonany rozpoczynać się (dk. rozpocząć się)

 (2.1) zaczynać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Byłem zmęczony i nie chciałem rozpoczynać rozmowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔˈt͡ʃɨ̃nat͡ɕ, AS: rospočnać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoczęcie n., rozpoczynanie n., nadpoczęcie n., napoczęcie n., napoczynanie n., poczęcie n., poczynanie n., ponapoczynanie n., porozpoczynanie n.

 czas. rozpocząć dk., nadpocząć dk., napocząć dk., napoczynać ndk., począć dk., poczynać ndk., ponapoczynać dk., porozpoczynać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inicjować

 (1.1-2) zaczynać

Wiktionary


rozpoczynanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpoczynać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoczęcie n.

 czas. począć, rozpoczynać ndk.

Wiktionary


rozpodobniać

rozpodobniać się - o głosce będącej w bliskim sąsiedztwie z inną, identyczną: ulegać zmianie


SJP.pl


rozpodobnienie

zjawisko fonetyczne, w którym jeden z dwóch takich samych fonemów ulega zmianie (zostaje zastąpiony podobnym); odpodobnienie; dysymilacja


SJP.pl

Dysymilacja (łac. dissimilis „niepodobny”), odpodobnienie, rozpodobnienie – proces fonetyczny, w wyniku którego wytwarzają się lub powiększają różnice pomiędzy głoskami w obrębie jakiegoś odcinka wypowiedzi, a więc głoski te stają się mniej podobne do siebie.

Wikipedia


rozpodziewać

dawniej:
1. umieszczać coś nie wiadomo gdzie;
2. rozpodziewać się - gubić się, znikać, rozpraszać się


SJP.pl


rozpogodzenie

stan pięknej, bezchmurnej pogody następującej po okresie zachmurzenia, deszczu, śniegu itp.


SJP.pl


rozpogodzić

rozpogodzić się - o niebie: stać się bezchmurnym, pogodnym


SJP.pl


rozpoić

rzadko: rozpić;
1. sprawić, żeby ktoś zaczął nadużywać alkoholu;
2. rozpoić się - zacząć nadużywać alkoholu


SJP.pl


rozpolitykowywać

rozpolitykowywać się - zaczynać rozprawiać na tematy polityczne


SJP.pl


rozpończyk

nazwisko


SJP.pl


rozpór

1. duży rozporek;
2. siła działająca na podpory łuku, kopuły, sklepienia gotyckiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zgrub. od: rozporek

 (1.2) duży rozporek

 (1.3) archit. siła rozpierająca elementy łuku, sklepienia łukowego, kopuły

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: rozpora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozporek m., rozpora ż., rozpórka ż., rozpieranie n., rozparcie n., rozepchnięcie n., pchanie n., pchnięcie n.

 czas. rozpierać ndk., rozepchnąć dk., pchać ndk., pchnąć dk.

 przym. rozporowy, rozporkowy, rozpórkowy

Wiktionary


rozpora

Rozpora (budownictwo) lub rozpórka – element dystansowy, rozpierający, mający za zadanie utrzymywanie innych elementów konstrukcji w stałej odległości od siebie, zwykle usztywniający konstrukcję.

Zastosowania rozpórki:

  • w żeglarstwie: blindgafel, delfiniak, sztormtrap.

Wikipedia


rozporek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. zapinane rozcięcie w spodniach

 (1.2) kraw. rozcięcie w spódnicy

 (1.3) kraw. rozcięcie w męskich majtkach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpɔrɛk, AS: rosporek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozporkowy

 rzecz. rozpór mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. bontek.

 (1.2) rozcięcie

 (1.3) otwór frontowy, kieszeń, Y-front

Wiktionary


rozpórka

element konstrukcyjny rozpierający, wzmacniający coś


SJP.pl


rozporkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rozporkiem, dotyczący rozporka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozporek m., rozpór m.

Wiktionary


rozpornica

Rozpornica, rozpornica sieciowa, deska trałowa – płyta rozpierająca skrzydła włoka podczas ciągnięcia (trałowania).

Rozpornicą nazywa się też belkę mocowaną w luku poprzecznie do osi symetrii statku, służącą do przenoszenia sił i mocowania desek lukowych. Ze względu na rozpowszechnienie nowszych metod zamykania ładowni obecnie rzadko spotykana.

Wikipedia


rozporządzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozporządzić)

 (1.1) nakazywać, jak ktoś ma działać w jakiejś sprawie

 (1.2) mieć do dyspozycji; mieć na swoje usługi

czasownik zwrotny niedokonany rozporządzać się (dk. rozporządzić się)

 (2.1) dysponować samowolnie; postępować według swej woli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozporządzanie n.

 czas. rozporządzić dk.

 przym. rozporządzający

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dysponować, rozkazywać, rządzić, zarządzać

 (1.2) dysponować, mieć, posiadać, rozrządzać, władać

 (2.1) rządzić się

Wiktionary


rozporządzalny

taki, którym da się rozporządzać


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, którym można rozporządzać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔʒɔ̃nˈd͡zalnɨ, AS: rospožõnʒalny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozporządzać (się) ndk., rozporządzić (się) dk.

 rzecz. rozporządzanie ndk., rozporządzenie dk.

Wiktionary


rozporządzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. akt normatywny, stanowiący źródła powszechnie obowiązującego prawa, wydany na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego i w celu wykonania ustawy;

 (1.2) odczasownikowy od|rozporządzić.

Wiktionary

Rozporządzenie – akt normatywny wydawany na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie, które precyzuje który podmiot i w jaki sposób ma wprowadzić zmiany określone w ustawie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Organ wydający rozporządzenie powinien dbać, aby nie przekroczyć delegacji ustawowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔʒɔ̃nˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: rospožõnʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozporządzalny

Wiktionary


rozposażyć

czasownik

 (1.1) stpol. rozsypać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔˈsaʒɨt͡ɕ, AS: rosposažyć

Wiktionary


rozpościerać

1. umieszczać coś na dużej przestrzeni, układać szeroko;
2. rozszerzać, zwiększać zakres czegoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpostrzeć)

 (1.1) rozkładać na dużej powierzchni coś przedtem złożonego

 (1.2) daw. rozszerzać zasięg czego

czasownik zwrotny niedokonany rozpościerać się (dk. rozpostrzeć się)

 (2.1) zajmować dużą powierzchnię lub przestrzeń

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Plantacje bananów rozpościerały się po obu stronach, parę anten radiowych tkwiło na wzniesieniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpościeranie n.

 czas. rozpostrzeć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozkładać, rozprostowywać, rozścielać

 (2.1) ciągnąć się, rozciągać się, rozlegać się, rozpinać się, roztaczać się

Wiktionary


rozpostrzeć

rozciągnąć, rozpiąć na dużej powierzchni coś uprzednio złożonego, zgniecionego


SJP.pl


rozpowiadać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpowiedzieć)

 (1.1) dzielić się wiadomościami z wszystkimi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A po co Justysia rozpowiada, że się mój ożenek szykuje?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpowiadanie n.

 czas. powiedzieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bębnić, paplać, rozgadywać, rozgłaszać, rozplotkowywać

Wiktionary


rozpowiedzieć

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozpowiadać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrycja rozpowiedziała w szkole, że byliśmy razem w łóżku…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpowiedzenie n.

 czas. powiedzieć

Wiktionary


rozpowszechniać

umożliwiać wszechstronny dostęp do publikowanego materiału


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpowszechnić)

 (1.1) niedokonany od|rozpowszechnić.

czasownik zwrotny niedokonany rozpowszechniać się (dk. rozpowszechnić się)

 (2.1) niedokonany od|rozpowszechnić się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔfˈʃɛxʲɲät͡ɕ, AS: rospofšeχʹńäć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpowszechnianie n., rozpowszechnienie n.

 czas. rozpowszechnić dk.

 przym. rozpowszechniony

Wiktionary


rozpowszechnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynienie czegoś powszechnie znanym

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpowszechnić, rozpowszechniać ndk.

 przym. rozpowszechniony

Wiktionary


rozpowszechnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpowszechniać)

 (1.1) uczynić coś powszechnie znanym

czasownik zwrotny dokonany rozpowszechnić się (ndk. rozpowszechniać się)

 (2.1) stać się znanym lub używanym powszechnie

 (2.2) wystąpić często lub w dużej liczbie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpowszechnianie n., rozpowszechnienie n.

 czas. rozpowszechniać ndk.

 przym. rozpowszechniony

Wiktionary


rozpowszechnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uczynienie czegoś powszechnie znanym

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpowszechniać, rozpowszechnić dk.

 przym. rozpowszechniony

Wiktionary


rozpowszechniony

przymiotnik jakościowy

 (1.1) występujący powszechnie, często, na dużą skalę

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy bierny od: rozpowszechnić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Burak jest szeroko rozpowszechniony w kuchni słowiańskiej (np. w zupach takich jak barszcz i botwinka).

 (1.1) Imię Astryda jest najbardziej rozpowszechnione w krajach nordyckich, ale jego użycie widuje się wskutek emigracji także na przykład we Francji czy w USA.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpowszechnianie n., rozpowszechnienie n.

 czas. rozpowszechniać ndk., rozpowszechnić dk.

Wiktionary


rozpoznać

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) dokonany od|rozpoznawać.

czasownik zwrotny dokonany rozpoznać się (ndk. rozpoznawać się)

 (2.1) dokonany od|rozpoznawać się.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpoznawać

 rzecz. rozpoznanie n., rozpoznawanie n., znawstwo n., rozpoznawalność ż.

 przym. rozpoznawczy, rozpoznawalny

Wiktionary


rozpoznanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. stwierdzenie rodzaju choroby;

 (1.2) praw. adm. rozpatrzenie sprawy przez sąd lub organ administracji

 (1.3) wojsk. działalność wojsk na polu walki mająca na celu zdobycie informacji o nieprzyjacielu;

 (1.4) dokonanie identyfikacji

Wiktionary

  • rozpoznanie (wojsko)
  • rozpoznanie (medycyna)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dokumentacji medycznej rozpoznania należy wpisywać zgodnie z międzynarodową klasyfikacją ICD-10.

 (1.2) Poucza się stronę, że w przypadku nieuzupełnienia braków formalnych podanie zostanie pozostawione bez rozpoznania.

 (1.3) Rozpoznanie bojem prowadzi często do nieproporcjonalnie wysokich strat w stosunku do osiąganych efektów operacyjnych.

 (1.4) Syn denata przybył do kostnicy na rozpoznanie zwłok.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspɔzˈnãɲɛ, AS: rospoznãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznawalność ż., rozpoznawanie n., znawstwo n.

 przym. rozpoznawalny, rozpoznawczy

 przysł. rozpoznawalnie, rozpoznawczo

 czas. rozpoznać dk., rozpoznawać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) diagnoza

 (1.2) rozpatrzenie

 (1.3) zwiad

 (1.4) identyfikowanie, identyfikacja

Wiktionary


rozpoznawać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpoznać)

 (1.1) identyfikować kogoś lub coś, wyróżniając spośród innych; badając, stwierdzić, określić coś

 (1.2) praw. badać, rozpatrywać

czasownik zwrotny niedokonany rozpoznawać się (dk. rozpoznać się)

 (2.1) rozpoznawać (1.1) samego siebie

 (2.2) widząc się, identyfikować się wzajemnie

 (2.3) daw. orientować się w czymś, zaznajamiać się z czymś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lekarze bardzo rzadko rozpoznają tę chorobę.

 (1.1) Kto fałsz i prawdę rozpoznawa lotnie, (…) / Takiego człeka mężem zwać się godzi.

 (1.2) Sąd rozpoznawał sprawę przez cały rok!

 (2.3) On się jeszcze rozpoznawa, / Ale nie zna się na tobie, / Boś ty mu ni siostra, ni żona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznawanie n., rozpoznanie n., znawstwo n., rozpoznawalność ż.

 czas. poznać dk., poznawać ndk., rozpoznać dk., zapoznać dk., zapoznawać ndk.

 przym. rozpoznawczy

Wiktionary


rozpoznawalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co łatwo można odróżnić od innych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wysokie miejsce to nie tylko kwestia rozpoznawalności, ale także autorytetu, który może być wartościowy dla danej marki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznanie n., rozpoznawanie n.

 czas. rozpoznać dk., rozpoznawać ndk.

 przym. rozpoznawalny

 przysł. rozpoznawalnie

Wiktionary


rozpoznawalny

dający się rozpoznać, łatwy do rozpoznania


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dający się rozpoznać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nike z Samotraki, znaleziona w 1863 r., jest jedną z najsłynniejszych i najbardziej rozpoznawalnych rzeźb na świecie.

 (1.1) Jego twarz była rozpoznawalna pomimo wąsów, które sobie zapuścił.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznanie n., rozpoznawanie n., rozpoznawalność ż.

 czas. rozpoznać

 przym. rozpoznawczy

Wiktionary


rozpoznawanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) identyfikowanie kogoś lub czegoś

 (1.2) praw. badanie, rozpatrywanie danej kwestii

Wiktionary

Rozpoznawanie - forma pamiętania informacji i proces pamięciowy, który polega na dopasowaniu kodowanej informacji do tych, które już są zgromadzone w pamięci. W efekcie jest się w stanie rozpoznać, czy dana informacja jest znana, czy jest nowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aktywiści w różnych częściach świata zaczęli opracowywać oprogramowanie do rozpoznawania twarzy w celu identyfikacji policjantów podejrzewanych o napaści na protestujących.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznanie n., znawstwo n., rozpoznawalność ż.

 przym. rozpoznawalny, rozpoznawczy

 czas. rozpoznawać ndk., rozpoznać dk.

Wiktionary


rozpoznawczy

1. umożliwiający identyfikację, np. znak rozpoznawczy;
2. mający na celu zdobycie określonych informacji o przeciwniku, np. samolot rozpoznawczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dający sposobność rozpoznania

 (1.2) mający za cel rozpoznanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpoznanie n., rozpoznawanie n.

 czas. rozpoznać dk., rozpoznawać ndk.

 przym. rozpoznawalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) identyfikacyjny

Wiktionary


rozpołowić

podzielić na dwie równe części


SJP.pl


rozpracowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpracować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pracować, rozpracować dk.

 przym. zapracowany

Wiktionary


rozpracowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpracowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pracować, rozpracowywać ndk.

 przym. zapracowany

Wiktionary


rozprasować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozprasowywać)

 (1.1) prasując, rozprostować, wygładzić, usunąć zagięcia w materiale; prasując spłaszczyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.

 czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.

 przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny

Wiktionary


rozprasowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozprostowanie, wygładzenie, usunięcie zagięć w materiale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.

 czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.

 przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny

Wiktionary


rozprasowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozprasować)

 (1.1) niedokonany od|rozprasować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., rozprasowywanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.

 czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.

 przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny

Wiktionary


rozprasowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozprostowywanie, wygładzanie, usuwanie zagięć w materiale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. prasowanie n., prasownica ż., prasownictwo n., prasowacz mos., prasowaczka ż., prasowalność ż., prasa ż., prasówka ż., prasowarka ż., prasowalnia ż., prasownia ż., prasowalnica ż., prasowanko n., doprasowanie n., doprasowywanie n., naprasowanie n., odprasowanie n., odprasowywanie n., poprasowanie n., przeprasowanie n., przeprasowywanie n., przyprasowanie n., przyprasowywanie n., rozprasowanie n., sprasowanie n., sprasowywanie n., uprasowanie n., wprasowanie n., wprasowywanie n., wyprasowanie n., wyprasowywanie n., zaprasowanie n., zaprasowywanie n.

 czas. doprasować dk., doprasowywać ndk., naprasować dk., odprasować dk., odprasowywać ndk., poprasować dk., prasować ndk., przeprasować dk., przeprasowywać ndk., przyprasować dk., przyprasowywać ndk., rozprasować dk., rozprasowywać ndk., sprasować dk., sprasowywać ndk., uprasować dk., wprasować dk., wprasowywać ndk., wyprasować dk., wyprasowywać ndk., zaprasować dk., zaprasowywać ndk.

 przym. prasowalniczy, prasowniczy, prasowalny

Wiktionary


rozpraszać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozproszyć)

 (1.1) powodować rozsypkę, rozejście się, rozrzut na wszystkie strony

 (1.2) uniemożliwiać skupienie się nad czym

 (1.3) rozpędzać na wszystkie strony

 (1.4) powodować zmalenie, zanik czego

 (1.5) przyczyniać się do ustąpienia niewłaściwych stanów psychicznych

czasownik zwrotny niedokonany rozpraszać się (dk. rozproszyć się)

 (2.1) ulegać rozproszeniu: rozdrobnieniu, rozrzutowi, rozsypce, zanikowi

 (2.2) uciekać bezładnie, rozchodzić się w różnych kierunkach

 (2.3) tracić uwagę

 (2.4) chem. rozchodzić się w danym ośrodku

 (2.5) meteorol. ulegać ustąpieniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpraszanie n., rozproszenie n.

 czas. rozproszyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozdrabniać, roznosić, rozrzucać, rozsypywać

 (1.2) dekoncentrować

 (1.3) rozganiać, rozgramiać, rozpędzać

 (1.4) rozjaśniać

 (1.5) rozwiewać

 (2.1) niknąć, rozchodzić się, rozdrabniać się, rozjaśniać się, rozpryskiwać się, rozrzucać się

 (2.2) rozchodzić się, rozpierzchać się

 (2.3) dekoncentrować się, rozmieniać się na drobne

 (2.5) przechodzić, rozchodzić się, ustępować

Wiktionary


rozpraszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpraszać.

Wiktionary

  • rozpraszanie światła – w optyce, tworzenie się rozproszonych fal w wyniku oddziaływania fal elektromagnetycznych z niejednorodnościami ośrodka lub pyłami zawieszonymi w ośrodku
  • rozpraszanie cząstek – w fizyce cząstek, jest klasą zjawisk, w których cząstki odchylają się od pierwotnego toru, w wyniku oddziaływania z innymi cząstkami
  • rozpraszanie (dithering) – w grafice komputerowej zamierzony efekt zastosowania szumu w celu zniwelowania błędu kwantyzacji
  • w akustyce, rozpraszanie związane jest z ugięciem fal dźwiękowych na niejednorodnościach ośrodka lub na przeszkodach w ośrodku
  • mieszanie – w informatyce jedno z tłumaczeń angielskiego słowa "hashing"

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozproszyć, rozpraszać ndk.

Wiktionary


rozprawa

1. pisemna praca naukowa;
2. posiedzenie sądu rozpatrujące jakąś sprawę;
3. debata, dyskusja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. proces sądowy

 (1.2) debata, dyskusja

 (1.3) rodzaj pisemnej pracy naukowej

 (1.4) rozstrzygnięcie sporu

Wiktionary

  • rozprawa (naukowa) – forma wypowiedzi naukowej lub filozoficznej przybierająca czasem postać dysertacji lub traktatu
  • rozprawa (sądowa) – posiedzenie sądu rozpatrującego wniesioną na wokandę sprawę

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj rano poszedłem do sądu na rozprawę.

 (1.3) O tym, że zależało mu na tym, aby traktat ten odebrany został jako poważna rozprawa naukowa świadczą zarówno liczne przypisy, w których podawał on uściślenia, wyjaśnienia i źródła swoich informacji, jak i dołączone do niego w formie aneksów różnego rodzaju dokumenty i listy (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈprava, AS: rosprava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprawianie n., rozprawienie n.

:: zdrobn. rozprawka ż.

 czas. rozprawiać ndk., rozprawić dk., prawić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawa, przewód sądowy, proces

 (1.2) dyskusja, debata, polemika, dysputa

 (1.3) studium, opracowanie, elaborat, referat

Wiktionary


rozprawiać

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) długo opowiadać o czymś

czasownik zwrotny niedokonany rozprawiać się (dk. rozprawić się)

 (2.1) załatwiać jakieś porachunki z kimś, najczęściej stosując przemoc; rozstrzygnąć jakiś problem, konflikt, spór, zatarg

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teraz z punktu widzenia zawodowego mogła z przyjemnością rozprawiać z nią o strojach i bieliźnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpravʲjät͡ɕ, AS: rospravʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprawianie n., rozprawa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozwodzić się, gawędzić

Wiktionary


rozprawianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozprawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozprawiać ndk.

 rzecz. rozprawa ż.

Wiktionary


rozprawić

rozstrzygnąć konflikt, stosując przemoc


SJP.pl


rozprawiczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozprawiczać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozprawiczać ndk.

Wiktionary


rozprawka

1. niewielka, pisemna praca naukowa;
2. pisemna praca szkolna, w której należy uzasadnić jakieś założenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pisemna praca szkolna, w której uczeń ma uzasadnić jakąś tezę

Wiktionary

Rozprawka – pisemna forma wypowiedzi, zawierająca rozważania na określony temat. Jej nazwa pochodzi od czasownika „rozprawiać”. Składa się ze wstępu (tezy/hipotezy), rozwinięcia (argumentów), zakończenia (potwierdzenia tezy lub potwierdzenia/obalenia hipotezy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozprawka jest zasadą szkolnego egzaminu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprawa ż.

Wiktionary


rozprężanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozprężać.

Wiktionary

Rozprężanie – proces odwrotny do sprężania, tzn. polegający na obniżeniu ciśnienia układu; zwykle wiąże się z ekspansją.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌrɔsprɛ̃w̃ˈʒãɲɛ, AS: rosprẽũ̯žãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozprężać ndk.

Wiktionary


rozproch

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) środ. wojsk. rozproszenie się

Wiktionary


rozpromieniały

taki, który rozpromieniał


SJP.pl


rozpromienić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpromieniać)

 (1.1) uczynić jaśniejszym, rozświetlić

 (1.2) nadać pogodny wygląd

czasownik zwrotny dokonany rozpromienić się (ndk. rozpromieniać się)

 (2.1) stać się jasnym, rozświetlonym

 (2.2) przybrać pogodny wygląd

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Malarz rozpromienił tło, dodając odrobinę bieli.

 (1.2) Pan Ludwik wyszedł rozpromieniony z sali egzaminacyjnej.

 (2.1) Niebo się rozpromieniło, już nie będzie padać.

 (2.1) Spójrzcie na Niego, a rozpromienicie się radością, oblicza wasze nie zapłoną wstydem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpromienienie n.

Wiktionary


rozpromować

spopularyzować, upowszechnić; wypromować


SJP.pl


rozpropagowywać

rzadko: czynić coś ogólnie znanym, akceptowanym, stosowanym; popularyzować, upowszechniać


SJP.pl


rozprószać

prósząc, rozsypywać


SJP.pl


rozproszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozniesienie na wszystkie strony; bezładne rozrzucenie

 (1.2) rozmieszczenie w różnych miejscach

 (1.3) niebycie skupionym

 (1.4) utracenie intensywności lub zniknięcie

 (1.5) wpłynięcie na zanik u kogoś jakiegoś uczucia

Wiktionary

  • dyspersja (biologia)
  • dyspersja (chemia fizyczna)
  • dyspersja (matematyka)
  • dyspersja fali
    • dyspersja (optyka)
    • modowa dyspersja polaryzacyjna
  • dyspersja spektrometru

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Podczas wojny księgozbiór uległ rozproszeniu.

 (1.3) By nie ulegać rozproszeniu, chodził z książką do altany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozproszeniec mos.

 czas. rozpraszać ndk., rozproszyć dk.

Wiktionary


rozproszony

przymiotnik

 (1.1) taki, który przyjmuje bezładne rozmieszczenie, na wszystkie strony; taki, którego elementy rozmieściły się daleko od siebie

 (1.2) niepotrafiący się skupić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dyspersyjny, porozrzucany, rozpełzły, rozrzucony, rozsiany, rozsypany

 (1.2) rozkojarzony

Wiktionary


rozproszyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpraszać)

 (1.1) dokonany od|rozpraszać.

czasownik zwrotny dokonany rozproszyć się (ndk. rozpraszać się)

 (2.1) dokonany od|rozpraszać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpraszanie n., rozproszenie n.

 czas. rozpraszać ndk.

Wiktionary


rozprowadzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozprowadzić)

 (1.1) doprowadzać do różnych miejsc, osób, instytucji

 (1.2) nakładać cienką warstwę danej substancji na jakąś powierzchnię

 (1.3) doprowadzać do rozcieńczenia czegoś

 (1.4) prowadząc, kierować wiele osób do różnych miejsc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprowadzanie n.

 czas. rozprowadzić, wprowadzać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dystrybuować, kolportować

Wiktionary


rozprowadzić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozprowadzać)

 (1.1) dokonany od|rozprowadzać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprowadzanie n., rozprowadzenie n.

 czas. rozprowadzać ndk.

Wiktionary


rozpruwać

1. wyciągać nitki, którymi jest coś zszyte; wypruwać;
2. rozcinać, ranić;
3. rozrywać coś odsłaniając wnętrze;
4. rozpruwać się - rozrywać się na szwie


SJP.pl


rozprysk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) strumień cieczy lub jego ślad w postaci rozbryzgniętych, drobniutkich kropel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpryskiwacz mrz.

 czas. rozpryskać dk., rozpryskiwać ndk.

Wiktionary


rozpryskać

rozprysnąć;
1. pryskając, rozchlapać coś na wszystkie strony;
2. rozpryskać się:
a) o płynach: zostać rozchlapanym, rozpryskanym;
b) rozpaść się na drobne części; rozsypać się, rozbić się gwałtownie;
c) przenośnie: w krótkim czasie rozejść się, rozbiec się na wszystkie strony


SJP.pl


rozpryskiwać

1. pryskając, rozchlapywać coś na wszystkie strony;
2. rozpryskiwać się:
a) o płynach: być rozchlapanym, rozpryskanym;
b) rozpadać się na drobne części; rozsypywać się, rozbijać się gwałtownie;
c) przenośnie: w krótkim czasie rozchodzić się, rozbiegać się na wszystkie strony


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpryskać lub rozprysnąć)

 (1.1) sprawiać, że krople danej cieczy szybko rozprzestrzeniają się w różnych kierunkach

 (1.2) sprawiać, że dany przedmiot rozpada się na drobne kawałki

czasownik zwrotny niedokonany rozpryskiwać się (dk. rozpryskać się lub rozprysnąć się)

 (2.1) o danej cieczy: rozprzestrzeniać się szybko jako krople

 (2.2) o danym przedmiocie: rozpadać się na drobne kawałki

 (2.3) pot. o ludziach lub zwierzętach: szybko rozchodzić się w różne strony

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Jeśli np. w czasie szybkiej jazdy w taką szybę uderzy kamyk, to szyba nie rozpryskuje się na drobne kawałeczki.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pryskać

 rzecz. rozprysk mrz.

Wiktionary


rozpryskowy

1. rozprysk (strumień cieczy);
2. rozpadający się na wiele kawałków po wybuchu; odłamkowy


SJP.pl


rozprysnąć

rozpryskać;
1. pryskając, rozchlapać coś na wszystkie strony;
2. rozprysnąć się:
a) o płynach: zostać rozchlapanym, rozpryskanym;
b) rozpaść się na drobne części; rozsypać się, rozbić się gwałtownie;
c) przenośnie: w krótkim czasie rozejść się, rozbiec się na wszystkie strony


SJP.pl


rozpryśnięty

rozpryskać;
1. pryskając, rozchlapać coś na wszystkie strony;
2. rozprysnąć się:
a) o płynach: zostać rozchlapanym, rozpryskanym;
b) rozpaść się na drobne części; rozsypać się, rozbić się gwałtownie;
c) przenośnie: w krótkim czasie rozejść się, rozbiec się na wszystkie strony


SJP.pl


rozprysły

taki, który rozprysł; rozpryśnięty


SJP.pl


rozprza

drzewce biegnące po przekątnej żagla - na barkach, małych statkach rybackich


SJP.pl

Rozprza – miasto w Polsce położone w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Rozprza, której jest siedzibą. Leży nad rzekami Bogdanówką oraz Luciążą.

Miejscowość uzyskała lokację miejską przed 1272 rokiem. Pierwotnie Rozprza należała do prowincji łęczyckiej i do księstwa łęczyckiego jako siedziba kasztelanii rozpierskiej, która w XIII wieku stała się częścią księstwa sieradzkiego, a następnie ziemi sieradzkiej. W drugiej połowie XVI wieku położona była w powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego.

Wikipedia


rozprzanin

mieszkaniec Rozprzy (miasta w Polsce)


SJP.pl


rozprzanka

mieszkanka Rozprzy (miasta w Polsce)


SJP.pl


rozprzański

przymiotnik od: Rozprza


SJP.pl


rozprząść

rozciągnąć wyprzędzione nici


SJP.pl


rozprze

drzewce biegnące po przekątnej żagla - na barkach, małych statkach rybackich


SJP.pl


rozprzedać

sprzedać kolejno wielu osobom; rozsprzedać


SJP.pl


rozprzedawać

sprzedawać kolejno wielu osobom; rozsprzedawać


SJP.pl


rozprzędywać

rozciągać wyprzędzione nici


SJP.pl


rozprzestrzeniać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozprzestrzenić)

 (1.1) powodować występowanie czego w przestrzeni

 (1.2) czynić powszechnym, znanym

czasownik zwrotny niedokonany rozprzestrzeniać się (dk. rozprzestrzenić się)

 (2.1) występować na rozległym obszarze

 (2.2) stawać się powszechnym, znanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sromotnik smrodliwy rozprzestrzenia swoje zarodniki za pośrednictwem much, przyciąganych przez jego cuchnącą i oślizgłą zieloną warstwę zarodnikową.

 (2.2) Chińskie tradycyjne techniki medyczne, jak akupunktura i tai chi, zaczynają z sukcesem rozprzestrzeniać się w prowincji Pinar del Rio na zachodzie Kuby.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprzestrzenianie n., rozprzestrzenienie n.

 czas. rozprzestrzenić

 przym. przestrzenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozpowszechniać, rozpropagowywać, upowszechniać

 (1.2) rozpowszechniać się, rozpropagowywać się, upowszechniać się

Wiktionary


rozprzestrzenialność

zdolność do rozprzestrzeniania się


SJP.pl


rozprzestrzenialny

zdolny do rozprzestrzeniania się


SJP.pl


rozprzestrzenianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) powodowanie występowania czegoś w przestrzeni

 (1.2) czynienie czegoś powszechnym, znanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gromadząc, a tym samym rozsiewając, nasiona drzew, sójka już od epoki lodowcowej przyczynia się do rozprzestrzeniania się dębu na północ.

 (1.1) Kilkanaście osób podejrzanych o rozprzestrzenianie cholery przy użyciu czarów padło ofiarą linczu. Ciała ofiar zostały rozsiekane maczetami, a następnie spalone.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozprzestrzeniać ndk., rozprzestrzenić dk.

 przym. przestrzenny

 rzecz. rozprzestrzenienie n.

Wiktionary


rozprzestrzenić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozprzestrzeniać)

 (1.1) dokonany od|rozprzestrzeniać.

czasownik zwrotny dokonany rozprzestrzenić się (ndk. rozprzestrzeniać się)

 (2.1) dokonany od|rozprzestrzeniać się.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozprzestrzeniać ndk.

 rzecz. rozprzestrzenianie n., rozprzestrzenienie n.

 przym. przestrzenny

Wiktionary


rozprzestrzenienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) występowanie czegoś w przestrzeni

 (1.2) uczynienie czegoś powszechnym, znanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Polsce jej rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozprzestrzenianie n.

 czas. rozprzestrzenić dk., rozprzestrzeniać ndk.

 przym. przestrzenny

Wiktionary


rozprzężenie

brak ładu, porządku


SJP.pl


rozprzowy

związany z rozprzą (np. ożaglowanie rozprzowe)


SJP.pl


rozpsalmiać

rozpsalmiać się - dawniej: zaczynać brzmieć jak psalm


SJP.pl


rozpuchnąć

bardzo nabrzmieć, napuchnąć


SJP.pl


rozpuchnięty

taki, który rozpuchł (bardzo nabrzmiał); rozpuchły


SJP.pl


rozpuchły

taki, który rozpuchł (bardzo nabrzmiał); rozpuchnięty


SJP.pl


rozpucz

rozpucz lepiężnikowiec - największy chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych


SJP.pl


rozpuk

dawniej: rozpęknięcie się; dziś tylko w związkach frazeologicznych "śmiać się do rozpuku" albo "zaśmiewać się do rozpuku" - bardzo się śmiać, zanosić się śmiechem


SJP.pl


rozpurpurzać

rozpurpurzać się - stawać się purpurowym, zaczynać mienić się purpurą


SJP.pl


rozpuścić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpuszczać)

 (1.1) sporządzić roztwór dwóch lub więcej substancji, zwykle o różnym stanie skupienia

 (1.2) wywołać zmianę stanu skupienia, topnienie czegoś

 (1.3) zwykle w odniesieniu do włosów: rozpleść, uwolnić z zapięcia, rozwiązać

 (1.4) pot. rozesłać, skierować w różne strony

 (1.5) pot. rozwiązać jakiś zespół, oddział itp., zwolnić po spełnionym zadaniu

 (1.6) pot. rozpieścić kogoś, pozwolić na samowolę

 (1.7) pot. roztrwonić majątek na rzeczy zbędne błahe

czasownik zwrotny dokonany rozpuścić się (ndk. rozpuszczać się)

 (2.1) dokonany od|rozpuszczać się. (np. w cieczy)

 (2.2) dokonany od|rozpuszczać się. (np. o śniegu)

 (2.3) dokonany od|rozpuszczać się. (zwykle o włosach)

 (2.4) pot. dokonany od|rozpuszczać się. (np. o kimś niesubordynowanym)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozpuściłem pięć łyżeczek cukru w szklance herbaty.

 (1.2) Sól rozpuściła lód na chodnikach.

 (1.2) Ten lakier do paznokci rozpuścisz tylko acetonem.

 (1.3) Poprosiłem Anię, żeby rozpuściła włosy.

 (1.4) Policjanci rozpuścili psy tropiące po lesie i wkrótce natrafiono na zwłoki.

 (1.4) Po powrocie z wycieczki rozpuściliśmy uczniów do domów.

 (1.6) Ależ wy rozpuściliście Kacperka. Teraz trzeba go wciąż nosić na rękach.

 (1.7) Rozpuściłeś pieniądze, które dałam ci na cały miesiąc?!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpuɕt͡ɕit͡ɕ, AS: rospuśćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpuszczenie n., rozpuszczanie n., rozpuszczalnik m., rozpusta ż.

 czas. rozpuszczać ndk.

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) roztopić

 (1.7) przepuścić

Wiktionary


rozpusta

1. brak zasad moralnych w zakresie spraw związanych z seksem; rozwiązłość, wyuzdanie;
2. żartobliwie: nadużywanie czegoś; swawola, niesforność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brak moralności w sferze seksualnej

 (1.2) pot. używanie czegoś z przesadą, brak umiarkowania

 (1.3) przest. rozpasanie, swawola, nadużywanie wolności

Wiktionary

Rozpusta – ogólne określenie dla niemoralności w zakresie spraw seksualnych, w znaczeniu wyuzdanie, rozwiązłość. Inne określenia to nieczystość, bezwstyd, zepsucie, nieumiarkowanie, żądza, łajdactwo. Szczególnym rodzajem rozpusty jest cudzołóstwo.

W tradycji biblijnej "rozpusta" nie ogranicza się do sfery seksualnej lecz oznacza wszelkie formy bałwochwalstwa, które sprzeciwiają się pierwszemu przykazaniu bożemu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozpustnica ż., rozpustnik mos., rozpuszczalnik mrz., rozpuszczanie n., rozpuszczenie n.

 czas. rozpuszczać ndk., rozpuścić dk.

 przym. rozpustny, rozpuszczalnikowy

 przysł. rozpustnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezwstyd, deprawacja, lubieżność, nierząd, perwersja, rozwiązłość, wszeteczność, wyuzdanie

 (1.2) rozpasanie, rozrzutność, wszeteczność

Wiktionary


rozpustnica

1. kobieta rozpustna - nieuznająca zasad moralnych, obyczajowych, prowadząca hulaszczy, swobodny tryb życia; lubieżnica, flirciara;
2. kobieta lekkich obyczajów; prostytutka, nierządnica, lafirynda, jawnogrzesznica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kobieta oddająca się rozpuście

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpusta ż.

:: fm. rozpustnik m.

 przym. rozpustny

 przysł. rozpustnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezwstydnica, puszczalska, przest. wszetecznica, zbereźnica; peryfr. córa Koryntu

Wiktionary


rozpustnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozpustny, lubieżnie, rozwiąźle

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od dwudziestego roku żył rozpustnie, wciąż odwiedzając miejskie domy uciech.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpusta ż., rozpustnik m., rozpustnica ż., rozpustność ż.

 przym. rozpustny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszetecznie

Wiktionary


rozpustniej

stopień wyższy od przysłówka: rozpustnie


SJP.pl


rozpustniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozpustny


SJP.pl


rozpustnik

osoba rozpustna, czyli taka, która nie uznaje zasad moralnych, obyczajowych, prowadzi hulaszczy, swobodny tryb życia; lubieżnik, babiarz, dziwkarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. mężczyzna oddający się rozpuście

Wiktionary

  • Rozpustnik (sztuka)
  • Rozpustnik (film)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔsˈpustʲɲik, AS: rospustʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpusta ż.

:: fż. rozpustnica ż.

 przym. rozpustny

 przysł. rozpustnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezwstydnik; posp. dziwkarz; przest. mięsopustnik, wszetecznik, zbereźnik

Wiktionary


rozpustność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozpustne; cecha tych, którzy są rozpustni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozpustny

 przysł. rozpustnie

Wiktionary


rozpustny

przymiotnik

 (1.1) o osobie: oddający się rozpuście

 (1.2) związany z rozpustą, nacechowany rozpustą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈpustnɨ, AS: rospustny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpusta ż., rozpustnik m., rozpustnica ż., rozpustność ż.

 przysł. rozpustnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozwiązły, lubieżny, sprośny

Wiktionary


rozpuszczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpuścić)

 (1.1) niedokonany od|rozpuścić. (o sporządzaniu roztworu)

 (1.2) niedokonany od|rozpuścić. (o wywoływaniu zmiany stanu skupienia)

 (1.3) niedokonany od|rozpuścić. (zwykle w odniesieniu do włosów)

 (1.4) pot. niedokonany od|rozpuścić. (w różne strony)

 (1.5) pot. niedokonany od|rozpuścić. (o rozwiązywaniu zespołu)

 (1.6) pot. niedokonany od|rozpuścić. (o rozpieszczaniu kogoś)

 (1.7) pot. niedokonany od|rozpuścić. (o majątku)

czasownik zwrotny niedokonany rozpuszczać się (dk. rozpuścić się)

 (2.1) ulegać rozpuszczeniu, rozprowadzeniu w cieczy

 (2.2) ulegać roztopieniu

 (2.3) zwykle o włosach: rozplatać się, rozkręcać się

 (2.4) pot. stawać się samowolnym, niesubordynowanym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Witaminę zawsze rozpuszczam w szklance wody.

 (1.2) Sól rozpuszcza lód na chodnikach.

 (1.2) Aceton rozpuszcza lakier do paznokci.

 (1.3) Ania nigdy nie rozpuszczała włosów.

 (1.4) W trakcie poszukiwań policjanci zawsze rozpuszczali psy tropiące.

 (1.4) Dawniej po powrocie z wycieczki rozpuszczaliśmy uczniów do domów, a teraz jest zbyt niebezpiecznie, żeby dzieci wracały same do domów.

 (1.6) Przez dwa lata dziadkowie rozpuszczali Kacperka, a teraz trzeba go wciąż nosić na rękach.

 (1.7) Co miesiąc rozpuszczał pół pensji na automaty.

 (2.1) Cukier lepiej rozpuszcza się w gorącej wodzie niż w zimnej.

 (2.2) Lód na chodnikach rozpuszcza się pod wpływem soli.

 (2.3) Obcięła się na krótko, bo na treningach rozpuszczały jej się włosy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpuszczanie n., rozpuszczenie n., rozpuszczalnik m., rozpusta ż.

 czas. rozpuścić dk.

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy

Wiktionary


rozpuszczalka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kawa rozpuszczalna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcesz kawy? Ale mam tylko rozpuszczalkę.

Wiktionary


rozpuszczalnik

1. ciecz powodująca rozpuszczanie innych ciał;
2. składnik danego roztworu znajdujący się w nim w dominującej ilości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. techn. ciecz powodująca rozpuszczanie innych ciał

 (1.2) chem. składnik danego roztworu znajdujący się w nim w dominującej ilości

Wiktionary

Rozpuszczalnik – ciecz zdolna do tworzenia roztworu po zmieszaniu z ciałem stałym, inną cieczą lub gazem. Najbardziej znanym rozpuszczalnikiem jest woda.

Większość rozpuszczalników to związki chemiczne o małej lepkości i stosunkowo niskiej temperaturze wrzenia. Mała lepkość powoduje, że mogą one dość łatwo penetrować rozpuszczaną substancję, zaś niska temperatura wrzenia umożliwia ich oddestylowywanie i parowanie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: rɔs.puʂˈt͡ʂal.ɲik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpuszczanie n., rozpuszczenie n., rozpusta ż.

 czas. rozpuszczać ndk., rozpuścić dk.

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy

Wiktionary


rozpuszczalnikowy

rozpuszczalnik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rozpuszczalnikiem, dotyczący rozpuszczalnika

Wiktionary

Patrz:

rozpuszczalnik

Powiązane:

 rzecz. rozpusta ż., rozpuszczalnik mrz., rozpuszczanie n., rozpuszczenie n.

 czas. rozpuszczać ndk., rozpuścić dk.

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny

Wiktionary


rozpuszczalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. maksymalna liczba gramów substancji rozpuszczonej w 100 g rozpuszczalnika: przy określonej temperaturze, ciśnieniu (w przypadku gazów) i rodzaju rozpuszczalnika;

Wiktionary

Rozpuszczalność – zdolność substancji chemicznych w postaci stałej, ciekłej i gazowej (substancji rozpuszczonej) do rozpuszczania się w stałej, ciekłej lub gazowej fazie dyspergującej (rozpuszczalniku), tworząc mieszaninę homogeniczną (roztwór). Rozpuszczalność danej substancji jest wyrażana najczęściej jako maksymalna ilość substancji (w gramach lub molach), którą można rozpuścić w konkretnej objętości rozpuszczalnika (zwykle w 100 cm³) w ściśle określonych warunkach ciśnienia i temperatury (zwykle są to warunki normalne). Zgodnie z definicją IUPAC analityczny skład roztworu nasyconego wyrażony w postaci zawartości danej substancji rozpuszczonej w danym rozpuszczalniku jest rozpuszczalnością tej substancji. Rozpuszczalność może być podawana jako stężenie, molalność, ułamek molowy, stosunek molowy itd.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rozpuszczalny

Wiktionary


rozpuszczalny

dający się rozpuścić, zdolny do tworzenia roztworu z rozpuszczalnikiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który można rozpuścić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli lakier jest rozpuszczalny – powierzchnię matowimy i spryskujemy lakierem nitro.

 (1.1) Kawę rozpuszczalną, otrzymuje się dzięki zaparzeniu wypalonych i zmielonych wcześniej ziaren.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpuszczalność ż., rozpuszczalnik m., rozpuszczanie n., rozpuszczenie n.

 czas. rozpuszczać ndk., rozpuścić dk.

 przym. rozpuszczalnikowy, nierozpuszczalny

Wiktionary


rozpuszczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpuszczać.

 (1.2) fiz. chem. zjawisko fizyczne, które polega na wnikaniu cząsteczek jednej substancji między cząsteczki drugiej substancji

Wiktionary

Rozpuszczanie (rozpuszczanie fizyczne) – proces fizykochemiczny polegający na takim zmieszaniu ciała stałego, gazu lub cieczy w innej cieczy lub gazie, że powstaje jednorodna, niemożliwa do rozdzielenia metodami mechanicznymi mieszanina. Mieszanina taka nazywana jest roztworem, zaś substancja, w której to się odbywa, nazywana jest rozpuszczalnikiem.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozpuszczać, rozpuścić

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy

 rzecz. rozpusta ż., rozpuszczalnik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dyfuzja

Wiktionary


rozpuszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpuścić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpuścić, rozpuszczać

 przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy

 rzecz. rozpusta ż., rozpuszczalnik mrz.

Wiktionary


rozpuszczony

nieposłuszny, niegrzeczny z winy opiekunów


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: rozpuścić

przymiotnik

 (2.1) fryzj. luzem, niezwiązany

 (2.2) o dziecku: rozpieszczony, dostający od rodziców wszystko, co chce lub dopuszczający się nieposłuszeństwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔspuʃˈt͡ʃɔ̃nɨ, AS: rospuščõny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpuścić dk., rozpuszczać ndk.

 rzecz. rozpuszczanie n., rozpuszczenie n., rozpuszczalnik mrz.

 przym. rozpuszczalnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) rozwydrzony

Wiktionary


rozpychacz

ozdoba do uszu powiększająca dziurkę na kolczyk


SJP.pl


rozpykać

potocznie:
1. wygrać z kimś, odnieść zwycięstwo; pokonać;
2. znaleźć rozwiązanie problemu


SJP.pl


rozpylacz

1. przyrząd do rozpylania płynów, zwłaszcza perfum i lekarstw; atomizer;
2. potocznie: pistolet automatyczny


SJP.pl


rozpylak

rozpylak świerkowy, rozpylak zwyczajny - gatunki chrząszczy z rodziny kózkowatych


SJP.pl


rozpylanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpylać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpylić, rozpylać ndk.

 rzecz. rozpylenie n.

Wiktionary


rozpylić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|rozpylać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpylanie n., rozpylenie n., pył m., pyłek m.

 czas. rozpylać ndk.

Wiktionary


rozpytanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpytać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpytać dk.

Wiktionary


rozpytywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpytywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpytywać ndk.

Wiktionary


rozpłacać

rozpłacać się - dawniej: spłacać należności, rachować się


SJP.pl


rozpładniać

rozmnażać w celu zwiększenia liczebności jakiegoś gatunku; rozpładzać


SJP.pl


rozpładzać

rozmnażać w celu zwiększenia liczebności jakiegoś gatunku; rozpładniać


SJP.pl


rozpłakiwać

rozpłakiwać się - zaczynać płakać coraz mocniej; rozchlipywać się


SJP.pl


rozpłaszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpłaszczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozpłaszczyć

 rzecz. płaszcz mrz., płaszczka ż.

 przym. płaski

Wiktionary


rozpłaszczka

rozpłaszczka (widliczka rozpłaszczka) - płożąca się bylina z klasy widłakowych


SJP.pl


rozpłaszczony

taki, który się rozpłaszczył (zdjął płaszcz); bez płaszcza


SJP.pl


rozpłaszczyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpłaszczać)

 (1.1) uczynić coś płaskim

czasownik zwrotny dokonany rozpłaszczyć się (ndk. rozpłaszczać się)

 (2.1) kładąc się, uczynić siebie płaskim

 (2.2) żart. zdjąć płaszcz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten papier się bardzo zmiął, trzeba go rozpłaszczyć.

 (2.2) Tutaj jest wieszak, mogą się państwo rozpłaszczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpłaszczenie n., rozpłaszczanie n., płaszcz mrz., płaszczka ż.

 czas. rozpłaszczać ndk.

 przym. płaski

Wiktionary


rozpłaszczyk

owad z rodziny zgniotkowatych, szkodnik spiżarń i magazynów zbożowych


SJP.pl


rozpłatać

rozciąć, rozrąbać


SJP.pl


rozpłatywać

tnąc, rozdzielać na części


SJP.pl


rozpławiać

rozpławiać się - rzadko:
1. roztapiać się, rozpuszczać się;
2. entuzjastycznie wyrażać swoje pozytywne uczucia; rozpływać się


SJP.pl


rozpławowate

o cechach rozpławowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Rozpławowate (Pontederiaceae) – rodzina roślin z rzędu komelinowców. Należy tu 9 rodzajów z 33 gatunkami. Zasięg tych roślin obejmuje lądy w strefie tropikalnej i subtropikalnej, a także obszary w północno-wschodniej Azji i znaczną część Ameryki Północnej (bez Kanady). Kilka gatunków sadzonych jest jako rośliny ozdobne, zwłaszcza w akwariach. Eichornia gruboogonkowa (Eichornia crassipes) zwana „hiacyntem wodnym” jest uciążliwym chwastem wodnym w strefie tropikalnej.

Wikipedia


rozpławowaty

o cechach rozpławowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


rozpłochowate

o cechach rozpłochowatych (rodzina paproci)


SJP.pl

Rozpłochowate (Hymenophyllaceae) – rodzina paproci z monotypowego rzędu rozpłochowców Hymenophyllales. Zaliczanych jest tu ok. 650 gatunków łączonych w dwa rodzaje (rozpłoch Hymenophyllum i włosocień Trichomanes) lub na 9 (w tym drugim przypadku dzielony na mniejsze rodzaje jest Trichomanes sensu lato). Rośliny te są spotykane na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, jednak z wyłączeniem rozległych obszarów z przynajmniej okresową suchą porą roku. Najbardziej zróżnicowane są w tropikalnych, górskich lasach mglistych oraz w wilgotnych lasach strefy umiarkowanej. W klimacie chłodniejszym spotykane bywają utrzymujące się wegetatywnie nitkowate gametofity, nie tworzące sporofitów (tak jest w przypadku środkowoeuropejskich stanowisk włosocienia delikatnego Vandenboschia speciosa, który jest jedynym przedstawicielem rodziny w Polsce).

Wikipedia


rozpłochowaty

o cechach rozpłochowatych (rodzina paproci)


SJP.pl


rozpłód

1. rozmnażanie zwierząt produkcyjnych lub zarodowych w celu zwiększenia liczebności danego gatunku;
2. dawniej: płód, potomstwo, przychówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rozmnażanie i uzyskiwanie potomstwa zwierząt hodowlanych

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozpłodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reprodukcja

Wiktionary


rozpłodek

przestarzale: rozmnażanie zwierząt produkcyjnych lub zarodowych w celu zwiększenia liczebności danego gatunku; rozpłód


SJP.pl


rozpłodnić

rozmnożyć w celu zwiększenia liczebności jakiegoś gatunku; rozpłodzić


SJP.pl


rozpłodnik

rozpłodowiec;
1. dorosły samiec zwierząt gospodarskich przeznaczony do rozpłodu; reproduktor;
2. pejoratywnie: osoba nadająca się wyłącznie do płodzenia dzieci


SJP.pl


rozpłodowiec

rozpłodnik;
1. dorosły samiec zwierząt gospodarskich przeznaczony do rozpłodu; reproduktor;
2. pejoratywnie: osoba nadająca się wyłącznie do płodzenia dzieci


SJP.pl


rozpłodówka

1. dorosła samica zwierząt gospodarskich przeznaczona do rozpłodu;
2. pejoratywnie: kobieta nadająca się wyłącznie do płodzenia dzieci


SJP.pl


rozpłodowy

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony do rozpłodu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozpłód mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zarodowy

Wiktionary


rozpłodzić

rozmnożyć w celu zwiększenia liczebności jakiegoś gatunku; rozpłodnić


SJP.pl


rozpłukiwać

płucząc, rozpuszczać, rozmywać


SJP.pl


rozpłynięty

taki, który się rozpłynął


SJP.pl


rozpływ

rozpływanie się, rozpłynięcie się


SJP.pl


rozpływalność

rozpływalny


SJP.pl

Patrz:

rozpływalny

rozpływalny

dający się rozpłynąć


SJP.pl


rozpływanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozpływać się.

Wiktionary


rozpływność

rozpływny


SJP.pl

Patrz:

rozpływny

rozpływny

taki, który się rozpływa; rozpływający się


SJP.pl


rozr.

skrót od: rozrywka, rozrywkowy


SJP.pl


rozrąb

1. podział zwierzęcia rzeźnego na części; rozrąbanie;
2. pas wycięty w równowiekowym drzewostanie dla jego uodpornienia


SJP.pl


rozrąbać

rąbiąc, przeciąć na części


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rozbić siekierą na części, porąbać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potem pójdziem, krew wroga wypijem,

:: Ciało jego rozrąbiem toporem:

:: Ręce, nogi gwoździami przybijem,

:: By nie powstał i nie był upiorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈrɔ̃mbat͡ɕ, AS: rozrõmbać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrąbanie n.

 czas. rąbać, porąbać, narąbać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porąbać

Wiktionary


rozrąbanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrąbać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozrąbać dk.

Wiktionary


rozrabiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozrobić)

 (1.1) kulin. mieszać składniki w celu uzyskania masy, ciasta, zaprawy

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (2.1) pot. powodować harmider, bałagan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrabianie n., rozrabiacz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) urabiać, wyrabiać

 (2.1) psocić

Wiktionary


rozrabiacki

dotyczący rozrabiactwa, rozrabiaczy


SJP.pl


rozrabiacz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba niespokojna i agresywna, skłonna do zakłócania spokoju, wywoływania zamieszania, wszczynania awantur

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robotnicy nie wybaczą prowokatorom i rozrabiaczom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrabiaka m., rozrabiactwo n., rozrabianie n., rozróba ż., rozróbka ż.

:: fż. rozrabiaczka ż., rozrabiara ż.

 czas. rozrabiać ndk.

 przym. rozrabiacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. rozrabiaka, gw-pl|Poznań. wywijas, pot. przen. kogut; książk. awanturnik, zabijaka; daw. hałaburda, zawadiak

Wiktionary


rozrabiaka

(r. męski) mężczyzna wywołujący zamieszanie, zamęt, zakłócający spokój swoim zachowaniem; rozrabiacz, awanturnik, warchoł


SJP.pl


rozrabianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrabiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzraˈbʲjä̃ɲɛ, AS: rozrabʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozrabiać ndk.

 rzecz. rozrabiacz mos.

Wiktionary


rozrabiara

1. kobieta lubiąca psocić, dokazywać;
2. kobieta wywołująca kłótnie, snująca intrygi


SJP.pl


rozrabowywać

rzadko: kradnąc, stopniowo zabierać wszystko


SJP.pl


rozrachowywać

obliczać szczegółowo, obliczając, rozważać dokładnie; wykalkulowywać


SJP.pl


rozrachunek

zestawienie rachunków; rozliczenie się z kimś


SJP.pl


rozradowanie

uczucie zadowolenia


SJP.pl


rozradowywać

1. sprawiać komuś wielką radować;
2. rozradowywać się - doznawać wielkiej radości


SJP.pl


rozradzać

rozradzać się - rozmnażać się biologicznie; rozpleniać się, rozrastać się


SJP.pl


rozraniać

kaleczyć, rozkrwawiać


SJP.pl


rozranić

rzadko:
1. przestarzałe: zranić, skaleczyć do krwi; rozkrwawić;
2. przenośnie: dotkliwie komuś dokuczyć, wywołać uczucie bólu, smutku; dotknąć


SJP.pl


rozrastanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrastać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozrastać ndk.

Wiktionary


rozregulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozregulować.

 (1.2) zakłócenie normalnego działania jakiegoś systemu, układu, procesu, organizmu itd.

 (1.3) nieregularne funkcjonowanie urządzenia, przyrządu itp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. regulacja ż., regulowanie n.

 czas. rozregulować dk., regulować ndk.

 przym. regulacyjny

Wiktionary


rozreklamowywać

rozpowszechniać, rozgłaszać za pomocą reklamy


SJP.pl


rozróba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. awantura, bijatyka, skandal

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Policja ukarała mandatem grupę mężczyzn za wszczęcie rozróby w barze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈruba, AS: rozruba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrabiacz mos., zdrobn. rozróbka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kłótnia, burda, zadyma, bójka

Wiktionary


rozród

proces rozmnażania się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. zespół czynności organizmów żywych do wydania na świat potomstwa

Wiktionary

Rozród – jest pojęciem nadrzędnym w stosunku do rozmnażania. U ewolucyjnie wyższych grup zwierząt jak stawonogi i kręgowce, rozmnażanie wiąże się z dodatkowymi procesami.

W związku z tym rozród można podzielić na:

  • procesy przygotowawcze – specyficzne zachowania osobników rodzicielskich, np. zaloty, budowa gniazd.
  • rozmnażanie – całokształt procesów związanych z przekazaniem materiału genetycznego oraz wytworzeniem nowego osobnika.
  • procesy następcze – opieka nad potomstwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) są badania odległych następstw zarówno dla matki, jak i dla dziecka, które pozwolą na upewnienie się co do bezpieczeństwa technik rozrodu wspomaganego medycznie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrodczość ż.

 przym. rozrodczy

Wiktionary


rozrodczość

Rozrodczość – zdolność populacji do wzrostu jej liczebności drogą rozrodu. Nie jest stałą i zależy od wielkości oraz składu populacji, oddziaływań między osobnikami i od warunków środowiska.

Wikipedia


rozrodczy

przymiotnik

 (1.1) związany z rozrodem; dotyczący rozrodu, rozmnażania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słonie afrykańskie osiągają wiek rozrodczy w 14-15 roku życia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈrɔṭt͡ʃɨ, AS: rozroṭčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozród m., rozrodczość ż.

 czas. rodzić, wyradzać się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płciowy, generatywny

Wiktionary


rozrodek

dawniej: ród, plemię, potomstwo; rozród


SJP.pl


rozrodowy

rozród


SJP.pl

Patrz:

rozród

rozrodzić

rozrodzić się - rozmnożyć się biologicznie; rozplenić się, rozrosnąć się


SJP.pl


rozrodzony

taki, który stał się liczny przez urodzenie się wielu potomków; rozrośnięty


SJP.pl


rozróg

miejsce, w którym rozchodzą się dwa pasma górskie


SJP.pl

Rozróg – grupa lub masyw, w obrębie którego grzbiety rozchodzą się z najwyższego wzniesienia (punktu zwornikowego) w różnych kierunkach. Jeden z najbardziej typowych przykładów rozrogu stanowią Gorce.

Wikipedia


rozroić

1. w pszczelarstwie: zwiększyć liczbę uli przez podział pszczelich rodzin lub dopuszczenie do naturalnego rozmnażania;
2. dawniej o owadach: rozlecieć się rojami; wyroić się


SJP.pl


rozromansować

rozromansować się - rzadko: zacząć romansować z kimś bez umiaru; rozflirtować się


SJP.pl


rozromansowany

dawniej: pobudzić do romansów, flirtów; rozflirtować


SJP.pl


rozrost

1. w odniesieniu do roślin: rozrastanie się spowodowane rozwojem komórek;
2. osiągnięcie większych rozmiarów, większej liczby, ilości;
3. zwiększenie, rozszerzenie działalności w jakiejś dziedzinie, w jakimś zakresie


SJP.pl

Wikipedia


rozróża

wieloletnia roślina ozdobna z rodziny bignoniowatych


SJP.pl


rozrożek

rodzaj chrząszcza z rodziny kusakowatych; pałecznik


SJP.pl

Rozrożek, pałecznik (Claviger) – rodzaj chrząszcza z rodziny kusakowatych, podrodziny Pselaphinae. Gatunkiem typowym jest C. testaceus. Należy tu około 40 gatunków i podgatunków, zgrupowanych w dwóch podrodzajach, Claviger i Clavifer. Chrząszcze te są wyspecjalizowanymi myrmekofilami, przystosowanymi do życia w mrowiskach i całkowicie zależnymi od swoich gospodarzy. Zasięg występowania rodzaju jest palearktyczny.

Wikipedia


rozrożka

rodzaj chrząszcza z rodziny kusakowatych; pałecznik


SJP.pl


rozróżkowate

rodzina krasnorostów


SJP.pl


rozróżniać

czasownik niedokonany

 (1.1) być świadomym różnic, dostrzegać różnice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnica ż., rozróżnianie n., rozróżnienie n.

 czas. rozróżnić dk.

Wiktionary


rozróżnialność

możliwość dostrzeżenia różnicy między kimś a kimś lub czymś a czymś; odróżnialność


SJP.pl


rozróżnialny

dający się rozróżnić; odróżnialny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dający się rozróżnić, odróżnić

Wiktionary


rozróżnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozróżniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzruʒʲˈɲä̃ɲɛ, AS: rozružʹńä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozróżnienie n., różnica ż., różność ż.

 czas. rozróżniać ndk., rozróżnić dk.

 przym. różny

 przysł. różnie

Wiktionary


rozróżnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozróżniać)

 (1.1) dokonany od|rozróżniać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. różnica ż., rozróżnianie n., rozróżnienie n.

 czas. rozróżniać ndk.

Wiktionary


rozróżnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozróżnić.

 (1.2) odmienne postrzeganie lub traktowanie

 (1.3) daw. brak jednomyślności, porozumienia

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozróżniać, rozróżnić dk.

 rzecz. rozróżnianie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozgraniczenie

 (1.2) odmienność, różnica

 (1.3) nieporozumienie, niezgoda, waśń

Wiktionary


rozruch

1. uruchomienie urządzenia technicznego;
2. faza przejściowa podczas uruchamiania zakładu, linii produkcyjnej itp.;
3. dawniej: zamieszanie, rozgardiasz, tumult; zamieszka;
4. rozruch produkcji:
a) rozpoczęcie działalności produkcyjnej w nowym lub przebudowanym zakładzie, wydziale itp.;
b) rozpoczęcie produkcji wyrobu o nowej konstrukcji lub technologii


SJP.pl

Rozruch – okres pomiędzy załączeniem zasilania od nieruchomego silnika elektrycznego do osiągnięcia wartości nominalnej stanu pracy, np. prędkości obrotowej.

Wikipedia


rozruchać

czasownik

 (1.1) rozruszać

 (1.2) daw. reg-pl|Kresy. obudzić, ocucić

czasownik zwrotny rozruchać się

 (2.1) rozruszać się

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Dziura rozruchał się nieco i oprzytomniał po nocy, w dziwnym a rozszalałym milczeniu i bezruchu spędzonej.

Wiktionary


rozruchowy

1. związany z rozruchem;
2. służący do wprawiania w ruch urządzenia mechanicznego


SJP.pl


rozruchy

zamieszki, zaburzenia, starcia uliczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) burzliwe manifestacje i starcia uliczne

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zamieszki

Wiktionary


rozrusznik

1. urządzenie do uruchamiania silnika spalinowego;
2. rozrusznik serca - aparat pobudzający mięsień sercowy za pomocą bodźców elektrycznych


SJP.pl

  • Rozrusznik serca w kardiologii;
  • Rozrusznik silnika w motoryzacji

Wikipedia


rozryć

rozgrzebać, zrobić wgłębienia


SJP.pl


rozryw

rozciąganie czegoś, zazwyczaj jakiegoś materiału, do chwili jego pęknięcia; rozrywanie, rwanie


SJP.pl

Wikipedia


rozrywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozerwać)

 (1.1) rwąc, rozdzielać na części

 (1.2) niszczyć, rozdzielając gwałtownie na strzępy

 (1.3) pot. brać coś szybko i bez opamiętania

 (1.4) pot. dawać relaks; prowadzić zabawę

czasownik zwrotny niedokonany rozrywać się (dk. rozerwać się)

 (2.1) ulegać rozdzielaniu poprzez rwanie się

 (2.2) ulegać gwałtownemu rozpadowi

 (2.3) pot. korzystać z zabawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrywanie n., nierozerwalność ż.

 czas. rozerwać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chlastać, rozdzierać

 (1.2) rozszarpywać

 (1.3) rozchwytywać, rozgrabiać

 (1.4) zabawiać

 (2.1) rozdzierać się

 (2.2) eksplodować, pękać, wybuchać

 (2.3) zabawiać się

Wiktionary


rozrywalny

możliwy do rozerwania


SJP.pl


rozrywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrywać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wskaźniki wytrzymałości na rozrywanie zależą od długości i szerokości próbki. Wraz ze wzrostem długości badanej próbki maleje wytrzymałość na rozrywanie, co wynika z większego prawdopodobieństwa napotkania słabszego miejsca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozerwanie n.

 czas. rozrywać ndk., rozerwać dk.

Wiktionary


rozryweczka

zdrobnienie od: rozrywka


SJP.pl


rozrywka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) działanie, które służy zabawie, przyjemności, wypoczynkowi

Wiktionary

Rozrywka – działanie mające na celu dostarczenie przyjemności. Rozrywka może mieć charakter bierny, jak np. oglądanie filmu w kinie czy udział w spektaklu operowym lub aktywny, jak np. udział w grach towarzyskich.

Uprawianie sportu, hobby czy turystyki jest formą rozrywki, jednak często te formy są określane mianem rekreacji, gdyż wymagają aktywnego zaangażowania się, co odróżnia je od odpoczynku biernego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oglądanie dobrej komedii dostarczy ci dużo rozrywki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈrɨfka, AS: rozryfka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozrywkowy

 przysł. rozrywkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabawa, reg. pozn. kintop.

Wiktionary


rozrywkowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący rozrywki

 (1.2) lubiący się bawić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Radio pełniło wobec swoich odbiorców wiele funkcji. Obok informacyjnej - propagandową, obok oświatowej - rozrywkową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzrɨfˈkɔvɨ, AS: rozryfkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrywka, rozrywkowość

 przysł. rozrywkowo

Wiktionary


rozrząd

element silnika samochodowego odpowiedzialny za doprowadzanie mieszanki paliwowo-powietrznej i usuwanie spalin z cylindra


SJP.pl

Układ rozrządu silnika tłokowego – zestaw elementów zapewniający sterowanie elementami, które mają na celu doprowadzenie ładunku do cylindra silnika tłokowego oraz usunięcie z niego wypracowanych gazów (spalin).

Rozrząd może być:

  • zaworowy – sterowanie zaworami ssącymi i wydechowymi – momentem i czasem otwarcia.
  • tulejowy, gdzie tuleja przesuwno-obrotowa otwiera i zamyka zawory ssące i wydechowe.
  • tłokowy (szczelinowy) – tłok otwiera i zamyka okna (szczeliny) do kanałów: ssących, przelotowych i wydechowych.
  • sterowany przepustnicą obrotową, która otwiera i zamyka okna dolotowe dla ładunku (mieszanki).
  • rozrząd mieszany (tłokowo-zaworowy) – np. ładunek do silnika odbywa się oknami (szczelinami) w DMP, a spaliny są usuwane przez układ zaworów w głowicy (większość silników wodzikowych, niektóre silniki rotacyjne)

Wikipedia


rozrzewnić

usposobić rzewnie; wzruszyć; rozczulić


SJP.pl


rozrzewnienie

usposobić rzewnie; wzruszyć; rozczulić


SJP.pl


rozrzucać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozrzucić)

 (1.1) rzucać niedbale lub chaotycznie rzeczami

 (1.2) umieszczać coś na dużej przestrzeni w różnych miejscach.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rolnik rozrzucał nasiona na polu.

 (1.2) Ośrodki rekreacyjne są rozrzucone po całym regionie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈʒut͡sat͡ɕ, AS: rozžucać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutność ż., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucanie n., rozrzucenie n.

 czas. rzucać, rozrzucić dk.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bałaganić

 (1.2) rozlokować

Wiktionary


rozrzucanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrzucać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzʒuˈt͡sãɲɛ, AS: rozžucãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutność ż., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucenie n.

 czas. rozrzucać ndk., rozrzucić dk.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary


rozrzucenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozrzucić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutność ż., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucanie n.

 czas. rozrzucać ndk., rozrzucić dk.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary


rozrzucić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozrzucać)

 (1.1) zob. rozrzucać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pański syn zdenerwował się, że Krysia nie chce z nim zatańczyć i rozrzucił wszystkim dzieciom zabawki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈʒut͡ɕit͡ɕ, AS: rozžućić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutność ż., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucanie n., rozrzucenie n.

 czas. rozrzucać ndk.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary


rozrzut

Rozrzut, rozproszenie, rozsiew, dyspersja – zróżnicowanie zaobserwowanych wartości zmiennej, podstawowa (obok tendencji centralnej) charakterystyka próby statystycznej.

Rozrzut jest tym większy, im bardziej te wartości odchylają się od tendencji centralnej. Najczęściej stosowanymi miarami rozrzutu są wariancja, odchylenie standardowe, rozstęp i odchylenie ćwiartkowe.

Wikipedia


rozrzutka

niewielka paprotka rosnąca na terenach górskich


SJP.pl

Rozrzutka (Woodsia R.Br.) – rodzaj roślin z rodziny rozrzutkowatych (Woodsiaceae). Obejmuje ok. 30 gatunków (w przypadku wyodrębnienia rodzaju Physematium Kaulf.) lub 54 gatunki w przypadku szerokiego ujęcia. Występują głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej oraz na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej. Są to w większości paprocie niewielkie, rosnące na skałach. W Polsce rosną trzy gatunki: rozrzutka alpejska W. alpina, brunatna W. ilvensis i nadobna W. pulchella.

Wikipedia


rozrzutnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta trwoniąca majątek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzucenie n., rozrzucanie n., rozrzutnik mos. mrz., rozrzutność ż.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

 czas. rozrzucać, rozrzucić

Wiktionary


rozrzutnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozrzutny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzutnica ż., rozrzucenie n., rozrzutność ż., rozrzucanie n.

 czas. rozrzucać ndk., rozrzucić dk.

 przym. rozrzutny

Wiktionary


rozrzutniej

stopień wyższy od przysłówka: rozrzutnie


SJP.pl


rozrzutniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozrzutny


SJP.pl


rozrzutnik

człowiek rozrzutny; utracjusz


SJP.pl

Roztrząsacz obornika, rozrzutnik obornika – maszyna rolnicza do rozwożenia, rozdrabniania i równomiernego rozrzucania obornika na polu.

Roztrząsacz obornika to maszyna rolnicza skrzynia z przenośnikiem podłogowym, wyposażona w tylnej części w urządzenie rozdrabniające i rozrzucające obornik. Podczas pracy, napędzany przez wał odbioru mocy lub silnikiem hydraulicznym z hydrauliki pojazdu, zespół noży zamocowany na specjalnych wałkach (tzw. adapter) obracając się rozdrabnia i rozrzuca obornik po polu. Wyróżnia się adaptery z wałami poziomymi oraz pionowymi. Przesuwanie obornika w kierunku zespołu rozrzucającego zapewnia taśma składająca się z listew napędzanych łańcuchem albo ścianki przesuwające się razem z podłogą. Zdarza się, że w celu zapewnienia równomierności rozrzucenia obornika łańcuch podajnika napędzany jest od kół jezdnych rozrzutnika, częściej jednak stosuje się napęd zależny od prędkości wałka odbioru mocy lub ostatnio również hydrauliczny napęd posuwu taśmy.

Wikipedia


rozrzutność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozrzutne; cecha tych, którzy są rozrzutni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednym z najbardziej potrzebnych wydatków Tysona było dziewięć tysięcy miesięcznie na psychoanalityka, u którego leczył się z chorobliwej rozrzutności.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucanie n., rozrzucenie n.

 czas. rozrzucać ndk., rozrzucić dk.

 przym. rozrzutny

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marnotrawstwo, utracjuszostwo

Wiktionary


rozrzutny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) wydający pieniądze lub zużywający jakieś dobra ponad miarę i bez potrzeby; także. będący objawem czyjegoś marnotrawstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozrzut m., rozrzutność ż., rozrzutnik m., rozrzutnica ż., rozrzucanie n., rozrzucenie n.

 czas. rozrzucać ndk., rozrzucić dk.

 przysł. rozrzutnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marnotrawny, nieoszczędny, utracjuszowski, wystawny

Wiktionary


rozsączać

1. sącząc, rozlewać;
2. rozsączać się - sącząc się, przenikać dokądś


SJP.pl


rozsączyć

1. sącząc, rozlać;
2. rozsączyć się - sącząc się, przeniknąć dokądś


SJP.pl


rozsada

młoda roślina wyhodowana z nasienia, do czasu jej przesadzenia; sadzonka, flanca, flanc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. roln. młode rośliny przeznaczone do sadzenia

 (1.2) daw. dział, porządek, klasa

 (1.3) daw. osada włościańska

Wiktionary

Rozsada – młode rośliny uzyskane po wysianiu nasion w szklarniach, inspektach, na rozsadnikach, przeznaczone do przesadzania na miejsca stałe. Rozsada stosowana jest m.in. w uprawie roślin ciepłolubnych. Poza tym pozwala na poprawę opłacalności produkcji rolnej – przygotowanie rozsad w odpowiednich warunkach (np. w szklarniach) pozwala zaoszczędzić miejsce (rozsady zajmują mniej miejsca niż rośliny uprawiane na stanowiskach docelowych w luźnej więźbie.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozsadzać, rozsadzić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sadzonka, rosada, rozsadka, rozsadnik, wysadek, wysadka

Wiktionary


rozsądek

rozwaga, roztropność;
1. zdolność dojrzałego rozumienia świata, zjawisk, zależności między nimi, ludzi i spraw ludzkich;
2. skłonność do namysłu, refleksji przed działaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) intelektualna cecha człowieka oznaczająca umiejętność działania i podejmowania decyzji;

Wiktionary

Rozsądek, zdrowy rozsądek (w różnych znaczeniach: nowołac. sensus communis, ang. common sense, niem. Verstand) – pojęcie pojawiające się w filozofii współczesnej, zwłaszcza w wielu prądach brytyjskiej filozofii analitycznej, wyprowadzone z dawniejszej koncepcji sensus communis („zmysłu wspólnego”).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój rozsądek często podpowiada mi rozwiązania problemów.

 (1.1) Ona kieruje się rozsądkiem w swoim życiu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːɔ̃ndɛk, AS: ro•sõndek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sąd mrz., rozsądność ż.

 przym. rozsądny, rozsądkowy

 przysł. rozsądnie

 czas. rozsądkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roztropność, rozwaga, logika, chłopski rozum

Wiktionary


rozsądkowy

rozsądek


SJP.pl

Patrz:

rozsądek

rozsadniczka

rozsadnik


SJP.pl

Patrz:

rozsadnik

rozsądnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozsądny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeszcze rozsądniej, ciekawiej od strony konstrukcyjnej, zabezpieczono zespół napędowy przed emisją nadmiaru podczerwieni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːɔ̃ndʲɲɛ, AS: ro•sõndʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozsądny

 rzecz. rozsądek m., sąd m.

Wiktionary


rozsądniej

stopień wyższy od przysłówka: rozsądnie


SJP.pl


rozsądniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozsądny


SJP.pl


rozsadnik

1. miejsce przeznaczone do produkcji rozsady, np. do hodowli drzew leśnych z wysianych nasion;
2. miejsce, źródło, z którego coś złego się szerzy;
3. źródło czegoś złego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogrod. roln. wydzielone miejsce do tworzenia rozsad

Wiktionary


rozsądność

dawniej: rozsądek, rozwaga, roztropność;
1. zdolność dojrzałego rozumienia świata, zjawisk, zależności między nimi, ludzi i spraw ludzkich;
2. skłonność do namysłu, refleksji przed działaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozsądne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozsądny

 rzecz. rozsądek m.

Wiktionary


rozsądny

1. taki, który działa z rozwagą, robi coś z rozsądkiem, zastanawia się przed podjęciem decyzji, rozpoczęciem działania; roztropny, rozważny, rozumny;
2. będący objawem czyjegoś rozsądku, np. rozsądny wyrok, plan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który charakteryzuje się rozsądkiem; postępuje lub myśli rozsądnie; jest rozważny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ogół jesteś osobą zorganizowaną, rozsądną, z inicjatywą ale niekiedy masz tendencje do bezsensownego trwonienia czasu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːɔ̃ndnɨ, AS: ro•sõndny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. sąd mrz., rozsądek mrz., rozsądność ż.

 przysł. rozsądnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roztropny, sensowny, trzeźwy, racjonalny

Wiktionary


rozsadzać

czasownik

 (1.1) sadzać osobno

 (1.2) sadzić osobno

 (1.3) detonować od środka

 (1.4) czuć silne odczucie wewnętrzne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsadzanie n., rozsadzenie n., rozsada ż.

Wiktionary


rozsadzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsadzać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsadzać ndk.

Wiktionary


rozsadzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsadzić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsadzić, rozsadzać

Wiktionary


rozsadzić

czasownik

 (1.1) rozmnożyć roślinę dzieląc ją na części

 (1.2) popikować młode rośliny wyhodowane z nasion rosnące zbytgęsto

 (1.3) rozerwać coś, doprowadzić do eksplozji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiem czy uda się mi rozsadzić tego kaktusa, ale wzięłam dwie szczepki.

 (1.2) Muszę dziś rozsadzić pomidory.

 (1.3) Lód rozsadził wczoraj w nocy beczkę z wodą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːad͡ʑit͡ɕ, AS: ro•saʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsadzać

 (1.1) rzecz. rozsadzanie

 (1.2) rzecz. rozsada, rozsadzanie

Wiktionary


rozsapywać

rozsapywać się - zaczynać sapać bez umiaru


SJP.pl


rozścielarka

maszyna układająca masę betonową lub asfalt na trasie; rozściełarka


SJP.pl


rozścierwiony

taki, który się rozścierwił


SJP.pl


rozściełarka

maszyna układająca masę betonową lub asfalt na trasie; rozścielarka


SJP.pl


rozsępić

rzadko: rozsępić się - rozchmurzyć się, rozweselić się


SJP.pl


rozsiać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozsiewać)

 (1.1) dokonany od|rozsiewać.

czasownik zwrotny dokonany rozsiać się (ndk. rozsiewać się)

 (2.1) dokonany od|rozsiewać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsianie n., rozsiew mrz., rozsiewacz mrz., siewca mos.

 czas. siać

Wiktionary


rozsiadać

o grupie osób: zajmować miejsca siedzące


SJP.pl


rozsiadły

o grupie osób: zająć miejsca siedzące


SJP.pl


rozsiany

przymiotnik

 (1.1) rozmieszczony w pewnych odstępach od siebie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Hipertekstowość oznacza, że treści dostępne w różnych, rozsianych po całym świecie bazach danych połączone są systemem aktywnych odnośników.

 (1.1) Las rzednieje na dobre i wstępujemy na odkryte miejsce, na którym widnieje kilkanaście mizernych szałasów, rozsianych w dalekich od siebie odstępach: to indiański obóz.

 (1.1) Tak, do Niemiec, na ich głębokie tyły, tam[,] wzdłuż Renu[,] rozsiane są kolosalne ogniska przemysłu chemicznego, tam kryje się zdradliwa, zabójcza dla nas tajemnica.

 (1.1) Soczysta zieleń traw i drzew kontrastuje z błękitem płynącej meandrami rzeki i licznych jezior rozsianych między kopulastymi wzgórzami o łagodnych stokach.

 (1.1) Konwencja tej książki daje mi możliwość mówienia o niektórych kwestiach z mojego tylko punktu widzenia. Będę korzystał z niego czasem w osobistych uwagach rozsianych na marginesach opisu poszczególnych wypadków i wypraw.

 (1.1) Rzadko rozsiane kępy drzew i krzewów pokrywały rozległy step, roślinność była tutaj jednak bujniejsza i bardziej różnorodna.

 (1.1) Piotr: — Miał w marcu urodziny. Zapytałem, czego mu życzyć. Powiedział, że chciałby zebrać swoich przyjaciół rozsianych po Polsce, Holandii, Francji, Anglii. Dziś mu się prawie udało.

 (1.1) Cudowne źródełka są zresztą ważnym elementem wielu innych sanktuariów maryjnych, rozsianych po całym świecie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. siewca mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozproszony

Wiktionary


rozsiąpiony

taki, który się rozsiąpił


SJP.pl


rozsiąść

o grupie osób: zająć miejsca siedzące


SJP.pl


rozsiepać

rzadko: rozciąć, rozsiec, rozbić


SJP.pl


rozsiepywać

rzadko: rozcinać, rozbijać


SJP.pl


rozsierdzać

1. doprowadzać kogoś do gniewu, złościć, irytować
2. rozsierdzać się - wpadać w gniew, złość


SJP.pl


rozsierdzić

1. rozgniewać, rozzłościć kogoś
2. rozsierdzić się - wpaść w gniew, rozgniewać się, rozzłościć się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) przest. (dziś książk.) rozgniewać, zdenerwować

czasownik zwrotny niedokonany rozsierdzić się

 (2.1) przest. (dziś książk.) rozgniewać się, zdenerwować się

Wiktionary


rozsierdzie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. gniew

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈːɛrʲd͡ʑɛ, AS: ro•śerʹʒ́e

Wiktionary


rozsiew

Rozrzut, rozproszenie, rozsiew, dyspersja – zróżnicowanie zaobserwowanych wartości zmiennej, podstawowa (obok tendencji centralnej) charakterystyka próby statystycznej.

Rozrzut jest tym większy, im bardziej te wartości odchylają się od tendencji centralnej. Najczęściej stosowanymi miarami rozrzutu są wariancja, odchylenie standardowe, rozstęp i odchylenie ćwiartkowe.

Wikipedia


rozsiewać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozsiać)

 (1.1) siejąc, rozmieszczać na znacznej przestrzeni

 (1.2) być źródłem czego

 (1.3) czynić bardziej znanym

czasownik zwrotny niedokonany rozsiewać się (dk. rozsiać się)

 (2.1) zajmować dużą przestrzeń; być rozsiewanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsiew mrz., rozsiewacz mrz., rozsiewanie n., siewca mos.

 czas. siać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozprzestrzeniać, rozrzucać, rozsypywać

 (1.2) przenosić, roztaczać, rozwiewać

 (1.3) rozpowszechniać

 (2.1) rozprzestrzeniać się

Wiktionary


rozsiewaczka

rozsiewacz


SJP.pl

Patrz:

rozsiewacz

rozsiewca

osoba, która coś rozsiewa, sieje; siewca, rozsiewacz


SJP.pl


rozsiewczy

rozsiewca


SJP.pl

Patrz:

rozsiewca

rozsiodłanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsiodłać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsiodłać dk.

 rzecz. siodlarz mos.

Wiktionary


rozskakać

rozskakać się -
1. zacząć skakać i nie chcieć przestać;
2. potocznie: roztańczyć się;
3. nabrać wprawy w skakaniu;
4. skacząc, rozprzestrzenić się


SJP.pl


rozskakiwać

rozskakiwać się - nabierać wprawy w skakaniu


SJP.pl


rozślimaczać

rozślimaczać się - potocznie:
1. coraz bardziej rozciągać się w czasie; rozwlekać się;
2. rozjątrzać się (zwykle o ranach);
3. zaczynać płakać; rozpłakiwać się


SJP.pl


rozsmarowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsmarować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsmarowywać, rozsmarować dk.

Wiktionary


rozsmarowywać

czasownik

 (1.1) rozprowadzać po czymś jakąś półpłynną substancję

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dżem ma apetyczną, gęstą konsystencję, dzięki czemu łatwo i dobrze się rozsmarowuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsːmarɔˈvɨvat͡ɕ, AS: ro•smarovyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsmarowywanie n., rozsmarowanie n., smarowanie n., smar m.

 czas. rozsmarować, smarować

 przym. smarowny, smarowy

Wiktionary


rozsmarowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsmarowywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsmarowywać ndk.

Wiktionary


rozśmieszać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozśmieszyć)

 (1.1) powodować, że ktoś się śmieje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈːmʲjɛʃat͡ɕ, AS: ro•śmʹi ̯ešać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. śmiech m., rozśmieszanie n., rozśmieszenie n.

 czas. rozśmieszyć, śmiać się

 przym. śmieszny

Wiktionary


rozśmieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozśmieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozśmieszać, rozśmieszyć

 rzecz. rozśmieszenie n.

Wiktionary


rozśmieszyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozśmieszać)

 (1.1) dokonany od|rozśmieszać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈːmʲjɛʃɨt͡ɕ, AS: ro•śmʹi ̯ešyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozśmieszenie n., rozśmieszanie n., śmiech m.

 czas. rozśmieszać ndk.

 przym. śmieszny

Wiktionary


rozśmiewać

rozśmiewać się - wybuchać śmiechem; roześmiewać się


SJP.pl


rozśnieżać

poetycko:
1. pokrywać bielą, czynić białym jak śnieg;
2. rozśnieżać się - pokrywać się śniegiem, stawać się białym jak śnieg


SJP.pl


rozśnieżyć

rozśnieżyć się - poetycko:
1. o śniegu: rozpadać się;
2. pokryć się śniegiem, stać się białym jak śnieg


SJP.pl


rozsnuwacz

gatunek pająka z rodziny rozsnuwaczowatych


SJP.pl


rozsnuwaczowate

o cechach rozsnuwaczowatych (rodzina pająków)


SJP.pl

Rozsnuwaczowate (Scytodidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae. W Polsce występuje jeden gatunek – rozsnuwacz plujący (Scytodes thoracica).

Do rozsnuwaczowatych należy kilka rodzajów, z czego rodzaj Scytodes, występujący na całym świecie jest najbardziej znany. Dotychczas opisano na świecie ok. 248 gatunków.

Wikipedia


rozsnuwaczowaty

o cechach rozsnuwaczowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


rozsocha

pień drzewa rozdzielony widlasto na dwie odnogi; rosocha


SJP.pl

  • strona 844 tomu IX (tom z r. 1888) Rozsocha

Suplement

  • strona 552 tomu XV_cz.2 (suplement z r. 1902) Rozsocha

Wikipedia


rozsochaty

dawniej: rosochaty (mający rozwidlenia)


SJP.pl


rozśpiewać

1. rzadko: zachęcić kogoś do śpiewania, sprawić, że ktoś polubi śpiew;
2. rozśpiewać się -
a) zacząć śpiewać, zwłaszcza ochoczo, czerpiąc z tego przyjemność, radość;
b) o instrumentach lub ptakach: zacząć wydawać dźwięki


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przygotować aparat głosowy, kogoś, chór itp. do śpiewu ćwiczeniami wokalnymi

czasownik zwrotny rozśpiewać się

 (2.1) przygotować się do śpiewu ćwiczeniami wokalnymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Brat grał na instrumentach, a cała rodzina była wyjątkowo rozśpiewana.

 (1.1) I odeszłaś, ukochana, roześmiana, rozśpiewana, W urojone wniebowzięcia, w letnią noc świętego Jana.

 (2.1) Rozśpiewały się ptaki, powracające gromadami w mury Zamku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozśpiewanie n.

Wiktionary


rozśpiewanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozśpiewać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozśpiewać dk.

Wiktionary


rozśpiewany

1. taki, który lubi śpiewać;
2. rozbrzmiewający śpiewem


SJP.pl


rozspójnić

w teorii grafów: uczynić graf niespójnym


SJP.pl


rozsprzedać

sprzedać kolejno wielu osobom; rozprzedać


SJP.pl


rozsprzedawać

sprzedawać kolejno wielu osobom; rozprzedawać


SJP.pl


rozsrożyć

1. bardzo rozgniewać, rozzłościć;
2. rozsrożyć się:
a) bardzo się rozgniewać, rozsierdzić;
b) o zjawiskach atmosferycznych, klęskach żywiołowych itp.: wystąpić z wielką siłą, gwałtownością


SJP.pl


rozstaj

miejsce, gdzie drogi się rozchodzą; rozdroże


SJP.pl

Rozstaj (niem. Bei den Drei Grenzen) – góra (694 m n.p.m.) w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, we wschodniej części pasma Gór Sowich.

Wikipedia


rozstajny

w odniesieniu do kilku dróg, ulic itp.: rozchodzący się w różne strony, krzyżujący się


SJP.pl


rozstanie

1. rozłąka długa lub chwilowa;
2. moment, w którym ktoś się z kimś rozstaje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozdzielenie dwóch lub więcej osób; zerwanie, zaprzestanie kontaktów

Wiktionary

Filmy
  • Rozstanie (Jodaeiye Nader az Simin) − irański film dramatyczny z 2011 roku w reżyserii Asghara Farhadiego
  • Rozstanie (Break Up) − amerykański film dramatyczny z 1998 roku w reżyserii Paula Marcusa
  • Rozstanie (La séparation) − francuski komediodramat z 1994 roku w reżyserii Christiana Vincenta
  • Rozstanie − polski film dramatyczny z 1960 roku w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa
  • Rozstanie – bollywoodzki film z 1997 roku w reżyserii Raja Kanwara

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozstanie odbyło się w środku tygodnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːtãɲɛ, AS: ro•stãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstaje

 czas. rozstać się, postawić

Wiktionary


rozstaniowy

rozstanie


SJP.pl

Patrz:

rozstanie

rozstąpiony

taki, który się rozstąpił


SJP.pl


rozstaw

1. odległość między poszczególnymi elementami;
2. porządek w jakim coś rozstawiono


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. odległość między poszczególnymi, podobnymi częściami układu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstawa ż., rozstawianie n., rozstawienie n.

 czas. stawiać, rozstawiać ndk., rozstawić dk.

 przym. rozstawny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozstawa, rozstawienie

Wiktionary


rozstawić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozstawiać)

 (1.1) dokonany od|rozstawiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstawianie n., rozstawienie n., rozstaw mrz.

 czas. postawić, rozstawiać ndk.

Wiktionary


rozstawny

1. ustawiony w różnych miejscach, w odpowiednich odległościach;
2. w sporcie: bieg rozstawny - bieg sztafetowy;
3. łatwy do rozstawienia, dający się rozstawić


SJP.pl


rozstęp

1. odległość między jednym elementem jakiegoś układu a drugim;
2. rozstęp skórny - niewielka, podłużna blizna związana z zanikaniem sprężystości skóry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. kosmet. powstałe w wyniku nadmiernego rozciągania się skóry i zerwania sieci włókien kolagenowych wrzecionowate pasmo występujące najczęściej na skórze ud, brzucha, pośladków i piersi/klatki piersiowej lub ramion;

 (1.2) wolna, pusta przestrzeń pomiędzy czymś

Wiktionary

Rozstęp – różnica między największą i najmniejszą wartością cechy statystycznej w zbiorze (lub różnica między najwyższą i najniższą zaobserwowaną wartością zmiennej).

Rozstęp jest najprostszą z miar rozrzutu, mało precyzyjną, gdyż opiera się tylko na dwu zaobserwowanych wartościach zmiennej, a pozostałe wartości nie mają wpływu na jej wielkość.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chce mieć rozstępy, nie wklepywać codziennie tony kremów, nie kąpać się w płatkach róży, nie używać perfum, które wulgarnie uwydatniają seksowność.

 (1.1) Dla każdej kobiety od oskarżeń o głupotę o wiele gorsze są rozstępy na skórze […].

Wiktionary


rozstoperczyć

rzadko o włosach, sierści: nastroszyć się, najeżyć się; rozjerzyć się


SJP.pl


rozstrajający

rozstrajać


SJP.pl

Patrz:

rozstrajać

rozstrajanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozstrajać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozstrajać ndk.

 rzecz. strój mrz.

Wiktionary


rozstrój

1. brak ładu, porządku;
2. potocznie: zaburzenia psychiczne lub zaburzenia układu nerwowego;
3. zaburzenia żołądkowe


SJP.pl


rozstrojony

rozregulowany, wydający nieprawidłowe dźwięki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. o instrumencie: ze źle wyregulowanymi strunami, wydający dźwięki o niewłaściwej wysokości

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy bierny od: rozstroić

Wiktionary


rozstrychnąć

dawniej: rozstrychnąć się - rozdzielić się, rozejść się, rozproszyć się; roztrychnąć się


SJP.pl


rozstrzał

dawniej: rozstrzelanie


SJP.pl


rozstrzelać

dawniej: rozstrzeliwać


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozstrzeliwać)

 (1.1) zabić kogoś, strzelając z broni palnej; dokonać egzekucji w ten sposób

czasownik zwrotny dokonany rozstrzelać się (ndk. rozstrzeliwać się)

 (2.1) zacząć intensywnie strzelać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sierpniu 1944 hitlerowcy rozstrzelali w Dzierwanach 13 mieszkańców Baranowa i Wierzbinek, w tym matkę z ośmiorgiem dzieci w wieku od 8 miesięcy do 11 lat.

 (1.1) Na miejscu Boldta kazałbym go rozstrzelać – pomyślał Kloss. Wiedział już teraz, kto chciał wykorzystać Ingrid dla uzyskania kontaktu z amerykańskim wywiadem.

 (1.1) To zdrajca! Rozstrzelać go!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozstrzelić, strzelać ndk.

 rzecz. strzał m., rozstrzelanie n., rozstrzelenie n., strzelanina ż.

Wiktionary


rozstrzelenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) w piśmie drukowanym: zwiększenie odstępów między wyrazami albo literami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstrzelanie n., rozstrzeliwanie n., strzelanina ż.

 czas. rozstrzelić dk., rozstrzeliwać ndk., rozstrzelać dk.

Wiktionary


rozstrzelić

czasownik dokonany

 (1.1) rozdzielić coś, zwiększyć odstępy między elementami czegoś

 (1.2) rozdzielić, rozproszyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest ponadkilometrowa droga, a zabudowa wzdłuż niej jest mocno rozstrzelona – wyjaśnia Zenon Norman, wójt gminy Piaski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːṭʃɛlʲit͡ɕ, AS: ro•sṭšelʹić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozstrzelać dk.

 rzecz. rozstrzelenie n., strzelanina ż.

Wiktionary


rozstrzępiać

1. drzeć, szarpać brzeg tkaniny, ubrania; strzępić;
2. rozstrzępiać się - o tkaninie: szarpać się na brzegach; strzępić się


SJP.pl


rozstrzępiak

rodzaj motyla nocnego


SJP.pl


rozstrzępiakowate

rodzina motyli nocnych


SJP.pl


rozstrzępiakowaty

o cechach rozstrzępiakowatych (rodzina motyli nocnych)


SJP.pl


rozstrzępić

1. podrzeć, poszarpać brzeg tkaniny, ubrania; postrzępić;
2. rozstrzępić się - o tkaninie: poszarpać się na brzegach; postrzępić się


SJP.pl


rozstrzygać

rozsądzać, np. spór


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozstrzygnąć)

 (1.1) podejmować ostateczną decyzję po etapie rozważań

czasownik zwrotny niedokonany rozstrzygać się (dk. rozstrzygnąć się)

 (2.1) ulegać rozstrzyganiu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sądem szlacheckim był również sąd podkomorski, rozstrzygający spory graniczne między posiadaczami gruntów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstrzyganie/rozstrzygnięcie, rozstrzygający

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) decydować, przesądzać, rozsądzać, sądzić, sędziować, zasądzać

 (2.1) decydować się

Wiktionary


rozstrzygający

rozsądzać, np. spór


SJP.pl


rozstrzygalność

Rozstrzygalność (decydowalność) problemu matematycznego to następująca jego właściwość: istnieje algorytm, który oblicza odpowiedź na dowolne pytanie stawiane przez problem.

Problem może być nierozstrzygalny, jeśli jego rozstrzygalność prowadziłaby do powstania sprzeczności.

Wikipedia


rozstrzygalny

dający się rozstrzygnąć; rozwiązywalny, rozwiązalny


SJP.pl


rozstrzyganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozstrzygać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozstrzygać ndk., rozstrzygnąć dk.

 rzecz. rozstrzygnięcie n.

Wiktionary


rozstrzygnąć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozstrzygać)

 (1.1) dokonany od|rozstrzygać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈːṭʃɨɡnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: ro•sṭšygnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozstrzyganie n., rozstrzygnięcie n.

Wiktionary


rozstrzygnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozstrzygnąć.

 (1.2) praw. adm. akt administracyjny, wynik stosowania normy prawa administracyjnego

 (1.3) praw. adm. część aktu prawnego, np. decyzji administracyjnej lub postanowienia, zawierająca najważniejsze elementy tego aktu

Wiktionary

  • rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej
  • rozstrzygnięcie sprawy sądowej
  • rozstrzygnięcie postępowania konkursowego
  • rozstrzygnięcie nadzorcze

Wikipedia

Powiązane:

 czas. rozstrzygać ndk., rozstrzygnąć dk.

 rzecz. rozstrzyganie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) osnowa, sentencja

Wiktionary


rozsunąć

1. rozłączyć coś (rzadziej kogoś) przylegającego do siebie, umieścić w pewnej odległości od siebie; odsunąć, rozstawić;
2. powiększyć powierzchnię czegoś przez wysunięcie, rozstawienie części składanej; rozłożyć, rozstawić;
3. rozsunąć się:
a) zostać odsuniętym od siebie;
b) zrobić środkiem przejście, ustąpić na boki; rozstąpić się


SJP.pl


rozsuw

w technice: rozsuwanie, rozsunięcie czegoś


SJP.pl


rozsuwać

1. rozłączać coś (rzadziej kogoś) przylegającego do siebie, umieszczać w pewnej odległości od siebie; odsuwać, rozstawiać;
2. powiększać powierzchnię czegoś przez wysunięcie, rozstawienie części składanej; rozkładać, rozstawiać;
3. rozsuwać się:
a) być odsuwanym od siebie;
b) robić środkiem przejście, ustępować na boki; rozstępować się


SJP.pl


rozsuwalny

dający się rozsunąć


SJP.pl


rozświegotywać

rozświergotywać;
1. sprawiać, że coś zaczyna świegotać;
2. rozświegotywać się - zaczynać świegotać bez umiaru


SJP.pl


rozświergotywać

rozświegotywać;
1. sprawiać, że coś zaczyna świergotać;
2. rozświergotywać się - zaczynać świergotać bez umiaru


SJP.pl


rozświetlać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozświetlić)

 (1.1) czynić jaśniejszym

czasownik zwrotny rozświetlać się

 (2.1) stać się samemu jaśniejszym, widniejszym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W windzie brakowało żarówki i śmierdziało. Jechali w ciemności, rozświetlanej przez chwilę na piętrach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔɕˈːfʲjɛtlat͡ɕ, AS: ro•śfʹi ̯etlać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozświetlanie n., rozświetlenie n., światło n., świecenie n.

 czas. rozświetlić dk., świecić ndk.

Wiktionary


rozświetlacz

kosmetyk podkreślający rysy twarzy, nadający cerze świeży wygląd


SJP.pl


rozświetlająco

rozświetlać


SJP.pl

Patrz:

rozświetlać

rozświetlanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozświetlać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nierozświetlanie n.

 czas. rozświetlić, rozświetlać ndk.

Wiktionary


rozświetlić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozświetlać)

 (1.1) dokonany od|rozświetlać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdarzyło się coś na kształt błyskawicy, która na chwilę rozświetliła niezliczone przepaście podczas marszu w górach: nagle widzimy coś, co nas przeraża, potem wszystko niknie w ciemności.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozświetlanie n., rozświetlenie n., światło n., świecenie n.

 czas. rozświetlać ndk., świecić ndk.

Wiktionary


rozświętowywać

rozświętowywać się - wpadać w ferwor świętowania


SJP.pl


rozsychać

wysychając, pękać


SJP.pl


rozsynchronizować

spowodować utratę synchronizacji


SJP.pl


rozsyp

rozsypanie; rozsypywanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. sposób, w jaki coś zostało rozsypane

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsypywać

Wiktionary


rozsypać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozsypywać)

 (1.1) sypiąc, rozrzucić na daną powierzchnię

 (1.2) spowodować rozpad na drobne kawałki

czasownik zwrotny dokonany rozsypać się (ndk. rozsypywać się)

 (2.1) zostać rozsypanym

 (2.2) rozpaść się na drobne fragmenty

 (2.3) stracić członków zbiorowości poprzez rozejście się, rozbiegnięcie się w różne strony

 (2.4) ulec popsuciu się z upływem czasu

 (2.5) przen. ulec załamaniu emocjonalnemu

 (2.6) przen. przestać tworzyć więź międzyludzką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsypanie n.

 czas. rozsypywać

Wiktionary


rozsypanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsypać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsypać dk.

Wiktionary


rozsypanka

nieuporządkowany zbiór elementów przeznaczony do ułożenia w odpowiedni sposób


SJP.pl


rozsypankowy

rozsypanka


SJP.pl

Patrz:

rozsypanka

rozsypiać

1. potocznie: czynić śpiącym;
2. rozsypiać się -
a) zaczynać czuć się mocno śpiącym;
b) zapadać w głęboki sen


SJP.pl


rozsypisko

rumowisko gruzów i odłamów skalnych, zwalisko


SJP.pl


rozsypiskowy

przymiotnik od: rozsypisko


SJP.pl


rozsypkowy

złożony z nabojów połączonych ogniwami, które po wystrzale rozsypują się przez okienko wylotowe; rozsypny, rozsypowy


SJP.pl


rozsypnik

przyrząd ułatwiający nasypywanie jagód do łubianek


SJP.pl


rozsypność

cecha czegoś dającego się łatwo rozsypać na jakiejś powierzchni


SJP.pl


rozsypny

1. mający postać drobnego materiału, który łatwo rozsypać na pewnej powierzchni; sypki;
2. złożony z nabojów połączonych ogniwami, które po wystrzale rozsypują się przez okienko wylotowe; rozsypkowy, rozsypowy


SJP.pl


rozsypowy

1. taki, którego budowa pozwala na rozrzucenie drobnego materiału na jakiejś powierzchni;
2. złożony z nabojów połączonych ogniwami, które po wystrzale rozsypują się przez okienko wylotowe; rozsypny, rozsypkowy


SJP.pl


rozsypywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozsypać)

 (1.1) sypiąc, rozrzucać na jakąś powierzchnię

 (1.2) powodować rozpadnięcie na drobne kawałki

czasownik zwrotny niedokonany rozsypywać się (dk. rozsypać się)

 (2.1) być rozsypywanym

 (2.2) rozpadać się na drobne części

 (2.3) tracić członków grupy poprzez rozchodzenie się, rozbieganie się w różne strony

 (2.4) ulegać psuciu się z upływem czasu

 (2.5) przen. ulegać załamaniu emocjonalnemu

 (2.6) przen. przestawać tworzyć więź międzyludzką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozsyp mrz., rozsypanka ż., rozsypisko n., rozsypywacz mrz., rozsypywanie n.

 czas. rozsypać dk.

 przym. rozsypany, rozsypiskowy, rozsypny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozsiewać

 (2.1) rozsiewać się

 (2.2) kruszyć się, rozpadać się

 (2.3) rozpraszać się

 (2.4) rozpadać się, sypać się

 (2.5) załamywać się

Wiktionary


rozsypywacz

maszyna do rozsypywania piasku lub soli na oblodzonych drogach; rozsypywarka


SJP.pl


rozsypywaczka

urządzenie do automatycznego napełniania pojemników substancjami sypkimi


SJP.pl


rozsypywalny

dający się rozrzucić w postaci drobnych elementów


SJP.pl


rozsypywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozsypywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozsypywać ndk.

Wiktionary


rozsypywarka

maszyna do rozsypywania piasku lub soli na oblodzonych drogach; rozsypywacz


SJP.pl


rozsył

w technice: rozsyłanie, np. rozsył światła


SJP.pl


rozsyłka

przestarzałe: rozsyłanie, wysyłanie czegoś lub kogoś


SJP.pl


rozszarpanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozszarpać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szarpać, rozszarpywać, rozszarpać dk.

Wiktionary


rozszarpywać

czasownik niedokonany (dk. rozszarpać)

 (1.1) dzielić na części gwałtownie szarpiąc

 (1.2) głęboko ranić wskutek wybuchu

 (1.3) przen. udręczać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʃarˈpɨvat͡ɕ, AS: rosšarpyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szarpanie n., szarpnięcie n., rozszarpanie n., rozszarpywanie n.

 czas. szarpać ndk., szarpnąć dk., rozszarpać dk.

Wiktionary


rozszarpywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozszarpywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. szarpać, rozszarpywać ndk.

Wiktionary


rozszczekiwać

1. potocznie: rozpowiadać coś niepotrzebnie;
2. rozszczekiwać się -
a) o psie: zaczynać głośno szczekać;
b) potocznie o karabinach maszynowych: zaczynać strzelać, wydając miarowe trzaski;
c) zaczynać mówić głośno, hałaśliwie


SJP.pl


rozszczelniać

robić szczelinę, doprowadzać do utraty hermetyczności


SJP.pl


rozszczelnić

zrobić szczelinę, doprowadzić do utraty hermetyczności


SJP.pl


rozszczep

1. rozszczepienie (się); miejsce rozszczepione, rysa, rozpadlina
2. rozwidlona tyczka do zrywania owoców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miejsce rozszczepione, rozszczepienie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozszczepialność ż., rozszczepiacz m., rozszczepianie n., rozszczepienie n.

 czas. rozszczepiać ndk., rozszczepić dk.

 przym. rozszczepialny

Wiktionary


rozszczepiać

czasownik niedokonany (dk. rozszczepić)

 (1.1) dzielić na elementy składowe

czasownik zwrotny niedokonany (dk. rozszczepić się)

 (2.1) dzielić się, rozpadać się na mniejsze elementy

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Tłum napiera na wrota cerkwi. Pod uderzeniami siekier drewno rozszczepia się na białe drzazgi i zamek ustępuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈʃt͡ʃɛpʲjät͡ɕ, AS: rosščepʹi ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozszczep m., rozszczepialność ż., rozszczepiacz m., rozszczepianie n., rozszczepienie n.

 czas. rozszczepić dk.

 przym. rozszczepialny

Wiktionary


rozszczepialność

cecha czegoś dającego się rozszczepić


SJP.pl


rozszczepialny

dający się rozszczepić


SJP.pl


rozszczepianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozszczepiać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozszczepialność ż., rozszczepiacz m., rozszczep m., rozszczepienie n.

 czas. rozszczepiać ndk., rozszczepić dk.

 przym. rozszczepialny

Wiktionary


rozszczepienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozszczepić.

 (1.2) książk. rozszczep

Wiktionary

  • rozszczepienie (psychologia)
  • rozszczepienie światła białego w pryzmacie
  • rozszczepienie jądra atomowego
  • rozszczepienie podniebienia (rozszczep podniebienia)
  • rozszczepienie (media)

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozszczepialność ż., rozszczepiacz m., rozszczep m., rozszczepianie n.

 czas. rozszczepiać ndk., rozszczepić dk.

 przym. rozszczepialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) szczelina

Wiktionary


rozszczepka

Schizophyllum Fr. (rozszczepka) – rodzaj grzybów należący do rodziny rozszczepkowatych (Schizophyllaceae) W Polsce występują dwa gatunki.

Wikipedia


rozszczepkowate

o cechach rozszczepkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

Rozszczepkowate (Schizophyllaceae Quél.) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


rozszczepkowaty

o cechach rozszczepkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


rozszczypywać

1. rozszczepiać na dwie części; rozpłatywać;
2. szczypiąc, rozdrabniać


SJP.pl


rozszemrywać

rzadko: rozszemrywać się - zaczynać szemrać bez umiaru


SJP.pl


rozszeptywać

1. sprawiać, że coś zaczyna szeptać;
2. rozszeptywać się - zaczynać uporczywie szeptać


SJP.pl


rozszerzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozszerzyć)

 (1.1) czynić szerszym

 (1.2) zwiększać zasięg czegoś

czasownik zwrotny niedokonany rozszerzać się (dk. rozszerzyć się)

 (2.1) stawać się szerszym

 (2.2) zwiększać swój zasięg

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Po podboju Bizancjum Turcja ciągle się rozszerzała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈʃɛʒat͡ɕ, AS: rosšežać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozszerzanie n., rozszerzenie n., rozszerzalność ż.

 czas. szerzyć

Wiktionary


rozszerzająco

rozszerzający


SJP.pl

Patrz:

rozszerzający

rozszerzalny

mogący się rozszerzać


SJP.pl


rozszerzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozszerzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔsʃɛˈʒãɲɛ, AS: rosšežãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozszerzać ndk.

Wiktionary


rozszerzenie

w informatyce:
1. oznaczenie typu pliku komputerowego;
2. dodatek rozszerzający funkcjonalność aplikacji; plug-in, plugin, wtyczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uczynienie szerszym

 (1.2) med. patologiczne powiększenie narządu

 (1.3) techn. moduł pozwalający na zwiększenie funkcjonalności urządzenia

 (1.4) inform. przyrostek nazwy pliku, zwykle trzyliterowy, wskazujący jego rodzaj;

Wiktionary

  • rozszerzenie (ang. extension) – ponadstandardowe możliwości języka programowania (zobacz: wtyczka)
  • rozszerzenie ciała (algebra)
  • rozszerzenie nazwy pliku
  • rozszerzenie (retoryka)

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Pliki te mają rozszerzenia *.swf […] i mogą być wyświetlane przez przeglądarki internetowe.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozszerzać, rozszerzyć

Wiktionary


rozszerzeniowy

rozszerzenie


SJP.pl

Patrz:

rozszerzenie

rozszerzony

przymiotnik

 (1.1) posiadający zwiększone możliwości

Wiktionary


rozszerzyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozszerzać)

 (1.1) zwiększyć zasięg, rozmiar czegoś

czasownik zwrotny dokonany rozszerzyć się (ndk. rozszerzać się)

 (2.1) zwiększyć swój zasięg, rozmiar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W zeszłym roku kierownictwo ośrodka wypoczynkowego postanowiło rozszerzyć swoją ofertę dla wczasowiczów.

 (1.1) Prowadzę księgarnię i chcę rozszerzyć działalność.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozszerzenie n.

 czas. szerzyć

Wiktionary


rozszlochać

rozszlochać się - zacząć gwałtownie płakać


SJP.pl


rozszlochiwać

rozszlochiwać się - zaczynać gwałtownie płakać


SJP.pl


rozszroniony

taki, który się rozszronił


SJP.pl


rozszumiały

taki, który rozszumiał się


SJP.pl


rozszyć

1. wszyć w coś wstawkę dla ozdoby lub w celu poszerzenia;
2. rozłączyć zszyte kartki papieru;
3. środowiskowo: rozdzielić przewody tworzące kabel


SJP.pl


rozszycie

1. wszyć w coś wstawkę dla ozdoby lub w celu poszerzenia;
2. rozłączyć zszyte kartki papieru;
3. środowiskowo: rozdzielić przewody tworzące kabel


SJP.pl


rozszyfrować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozszyfrowywać)

 (1.1) odczytać kod zabezpieczający tajną informację, np. tekst zapisany szyfrem

 (1.2) odczytać tekst zapisany w nieznanym komuś języku lub systemie pisma

 (1.3) odczytać niewyraźnie zapisany tekst

 (1.4) odkryć coś, co było uprzednio nieznane lub niezrozumiałe

 (1.5) rozpoznać ukrywane przez daną osobę jej charakter lub zamiary

 (1.6) poznać tajny sposób działania organizacji lub osoby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żona pisarza Francine rozszyfrowała rękopis zaraz po śmierci męża i pokazała przepisany tekst Robertowi Gallimardowi.

 (1.2) Gdy Francuz Champollion [...] rozszyfrował hieroglify egipskie, a Niemiec Grotefend [...] wdarł się w arkana znaków klinowych, rozpoczęto odczytywanie tych dokumentów.

 (1.6) Policjanci bardzo szybko rozszyfrowali przestępców i odzyskali skradzione przedmioty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. szyfrant mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odcyfrować, odkodować, odszyfrować, rozkodować, zdeszyfrować

 (1.4) rozwiązać; pot. rozgryźć

 (1.5) przejrzeć; pot. rozgryźć

 (1.6) rozpracować; pot. rozgryźć

Wiktionary


rozszywać

1. wszywać w coś wstawkę dla ozdoby lub w celu poszerzenia;
2. rozłączać zszyte kartki papieru;
3. środowiskowo: rozdzielać przewody tworzące kabel


SJP.pl


rozszywacz

1. urządzenie biurowe do usuwania zszywek;
2. urządzenie do usuwania klipsów antykradzieżowych z ubrań


SJP.pl

Rozszywacz – urządzenie do usuwania zszywek z plików papieru; opatentowane w 1969 roku przez Josepha A. Foitle.

Wikipedia


rozsłocić

rozsłocić się - rzadko o słocie: nastąpić, zacząć się


SJP.pl


rozsłuchać

rozsłuchać się - zacząć słuchać i nie chcieć przestać


SJP.pl


rozsłuchiwać

rozsłuchiwać się - zaczynać słuchać i nie chcieć przestać


SJP.pl


roztajemniczać

dawniej: pozbawiać tajemniczości, sekretności; rozjaśniać, rozświetlać


SJP.pl


roztańcować

roztańczyć; potocznie:
1. wywołać u kogoś chęć ciągłego tańczenia;
2. roztańcować się - zacząć tańczyć swobodnie, nabrać ochoty do tańca


SJP.pl


roztańcowywać

potocznie:
1. wywoływać u kogoś chęć ciągłego tańczenia;
2. roztańcowywać się - zaczynać tańczyć swobodnie, nabierać ochoty do tańca; roztańczać się


SJP.pl


roztańczać

roztańczać się - zaczynać tańczyć swobodnie, nabierać ochoty do tańca; roztańcowywać się


SJP.pl


roztańczanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztańczać.

Wiktionary


roztańczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztańczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztańczyć

Wiktionary


roztańczony

1. wywołać u kogoś chęć ciągłego tańczenia; roztańcować;
2. potocznie: tańcząc, spowodować ustąpienie jakiejś dolegliwości;
3. roztańczyć się - zacząć tańczyć swobodnie, nabrać ochoty do tańca; roztańcować się


SJP.pl


roztańczyć

1. wywołać u kogoś chęć ciągłego tańczenia; roztańcować;
2. potocznie: tańcząc, spowodować ustąpienie jakiejś dolegliwości;
3. roztańczyć się - zacząć tańczyć swobodnie, nabrać ochoty do tańca; roztańcować się


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przygotować ciało, osobę, zespół do tańca ćwiczeniami ruchowymi

czasownik zwrotny roztańczyć się

 (2.1) przygotować się do tańca ćwiczeniami ruchowymi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztańczenie n.

Wiktionary


roztapiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. roztopić)

 (1.1) przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztopy nmos.

Wiktionary


roztargnienie

brak skupienia, nieuwaga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nieumiejętność skupienia uwagi na tym, co istotne

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztargać dk., roztargnąć dk.

 przym. roztargniony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieostrożność, nieuwaga, roztrzepanie

Wiktionary


roztargniony

przymiotnik

 (1.1) nieuważny, charakteryzujący się nieuwagą, roztargnieniem; taki, który nie może się skoncentrować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Laura była tak roztargniona, że nie słyszała kilkakrotnie powtarzającego się dzwonka telefonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔstarʲɟˈɲɔ̃nɨ, AS: rostarʹǵńõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztargnienie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozproszony, roztrzepany; gw-pl|Śląsk Cieszyński|spyrczany.

Wiktionary


roztarty

1. trąc, rozprowadzić po powierzchni;
2. trąc, zmiażdżyć, rozgnieść coś;
3. dotykając jakąś część ciała, usunąć ból, zdrętwienie; rozmasować;
4. rozetrzeć się -
a) ulec rozdrobnieniu;
b) zostać rozprowadzanym po powierzchni;
c) dotykając jakąś część swojego ciała, usunąć ból, zdrętwienie;
d) dotykając jeden drugiego, usunąć ból, zdrętwienie;
e) o makijażu: stracić zarys, kontur


SJP.pl


roztęczać

ubarwiać, rozjaśniać kolorami tęczy, blaskiem słońca


SJP.pl


roztęczowywać

rzadko: rozkładać na kolory tęczy


SJP.pl


roztelegrafowywać

rozpowszechniać, rozgłaszać, telegrafując do wielu osób


SJP.pl


roztentegować

żartobliwie: wykonać jakąś czynność wyrażaną czasownikiem z prefiksem roz-, np. rozrzucić, rozwalić


SJP.pl


rozterka

stan wewnętrznego rozdarcia, wahania z powodu konieczności dokonania wyboru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wewnętrzne rozdarcie wynikłe z konieczności podjęcia trudnej decyzji

Wiktionary


roztęskniać

1. wywoływać w kimś uczucie tęsknoty; roztkliwiać, rozrzewniać;
2. roztęskniać się - stawać się tęsknym; roztkliwiać się, rozrzewniać się


SJP.pl


roztęsknić

1. wywołać w kimś uczucie tęsknoty; roztkliwić, rozrzewnić;
2. roztęsknić się - stać się tęsknym; roztkliwić się, rozrzewnić się


SJP.pl


roztęskniony

1. wywołać w kimś uczucie tęsknoty; roztkliwić, rozrzewnić;
2. roztęsknić się - stać się tęsknym; roztkliwić się, rozrzewnić się


SJP.pl


roztkliwiać

1. wywoływać poruszenie, wzruszenie; rozczulać, wzruszać, rozrzewnia;
2. roztkliwiać się - stawać się czułym, serdecznym; rozczulać się, wzruszać się, rozrzewniać się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. roztkliwić)

 (1.1) rozczulać, rozrzewniać, wprawiać w stan wzruszenia

czasownik zwrotny niedokonany roztkliwiać się (dk. roztkliwić się)

 (2.1) rozczulać się, stawać się czułym w stosunku do kogoś lub czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Przestań się nad sobą roztkliwiać i zacznij działać!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztkliwianie n., roztkliwienie n.

Wiktionary


roztkliwianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztkliwiać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztkliwiać

Wiktionary


roztkliwić

1. wywołać poruszenie, wzruszenie; rozczulić, wzruszyć, rozrzewnić;
2. roztkliwić się - stać się czułym, serdecznym; rozczulić się, wzruszyć się, rozrzewnić się


SJP.pl


roztkliwienie

1. wywołać poruszenie, wzruszenie; rozczulić, wzruszyć, rozrzewnić;
2. roztkliwić się - stać się czułym, serdecznym; rozczulić się, wzruszyć się, rozrzewnić się


SJP.pl


roztocz

1. zwykle w liczbie mnogiej: drobne pajęczaki lądowe i wodne, pasożytujące na roślinach, zwierzętach lub ludziach;
2. organizm cudzożywny czerpiący pokarm z martwych szczątków organicznych; roztocze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. otwarta przestrzeń

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) arachn. drobny pajęczak z głowotułowiem zlanym z odwłokiem z podtypu szczękoczułkowców;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) biol. organizm odżywiający się martwą materią organiczną

forma czasownika.

 (4.1) 2. os. rozk. od: roztoczyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niebo, jak sina roztocz morza — / Jak wyspy dalne, mglą się chmury.

 (2.1) Nauką o roztoczach jest akarologia.

 (3.1) Grzyby, będące roztoczami, wchłaniają płynną materię, rozłożoną dzięki trawieniu zewnętrznemu.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. roztaczanie n., roztoczenie n.

:: czas. roztaczać ndk., roztaczać się ndk., roztoczyć dk., roztoczyć się dk.

 (3.1)

:: rzecz. roztoczek mrz.

:: przym. roztoczowy

Wiktionary

Synonimy:

 (3.1) saprotrof, roztocze

Wiktionary


roztoczański

przymiotnik od: Roztocze


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Roztocza, związany z Roztoczem, pochodzący z Roztocza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Turnicki Park Narodowy jest bezcennym ogniwem, uzupełniającym o tereny Pogórza obszary chronione w Bieszczadzkim i Roztoczańskim Parku Narodowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔstɔˈt͡ʃãj̃sʲci, AS: rostočãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Roztocze n.

Wiktionary


roztocze

roztocz;
1. organizm cudzożywny czerpiący pokarm z martwych szczątków organicznych;
2. dawniej: rozległy obszar, zwłaszcza pokryty wodą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina geograficzna w południowo-wschodniej Polsce;

Wiktionary

  • roztocze – rząd małych pajęczaków (w liczbie pojedynczej roztocz, rodzaj męski)
    • roztocze kurzu domowego
  • Roztocze – kraina geograficzna
    • Roztocze Środkowe
    • Roztocze Wschodnie
    • Roztocze Zachodnie

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Od lat 80. ryś euroazjatycki nielicznie spotykany jest na Roztoczu.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: rɔsˈtɔt͡ʃɛ, AS: rostoče

    Wiktionary

    Powiązane:

     przym. roztoczański

    Wiktionary


roztoczek

grzyb pasożytniczy


SJP.pl


roztoczkowce

rząd grzybów z gromady lęgniowców


SJP.pl


roztoczkowiec

przedstawiciel rzędu grzybów z gromady lęgniowców


SJP.pl


roztoczobójczy

zabijający roztocza


SJP.pl


roztoka

1. dolina górska wyżłobiona przez potok;
2. potok górski


SJP.pl

  • roztoka – miejsce, w którym płynąca woda (potok) „roztacza się”, czyli (przy obserwacji od dołu cieku) dzieli na dwa (lub więcej) ramion. „Słownik języka polskiego” J. A. Karłowicza i in. podaje: 1. Roztoka (l. mn. Roztoki) miejsce, gdzie rzeki się rozpływają w różne strony (...) 2. większy potok. R. Mrózek w „Nazwach miejscowych dawnego Śląska Cieszyńskiego” pisze: roztoka ‘rozwidlenie potoków’, też 'rozwidlenie doliny, gdzie się dwa potoki schodzą', przy czym podaje też inne formy zapisu: raztoka, rastoka, rostoka, l. mn. raztoki – również w odniesieniu do nazwy jednego z rozwidlających się potoków, a docelowo – usytuowanej w pobliżu jednostki osadniczej. W terenie górskim oznaczać może głęboką dolinę z potokiem lub też sam potok w tej dolinie. Czasem (rzadziej) w znaczeniu „dział wód”, przy czym formie raztoka przypisuje się pochodzenie słowackie.

Wikipedia


roztoki

1. dolina górska wyżłobiona przez potok;
2. potok górski


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Roztoki – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Międzylesie
  • Roztoki – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. sępoleńskim, w gminie Sośno
  • Roztoki – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Jasień
  • Roztoki – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jasielskim, w gminie Tarnowiec
  • Roztoki – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie
  • Roztoki – część wsi Witów w powiecie tatrzańskim

Wikipedia


roztokowy

roztoka


SJP.pl

Patrz:

roztoka

roztomaity

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. różny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyczepiali ją do sztyla, piknie oblykali i wieszali na nią roztomaite rzeczy.

Wiktionary


roztomiły

przymiotnik jakościowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kochany, najdroższy

Wiktionary


roztop

zwykle w liczbie mnogiej:
1. topnienie śniegów;
2. błoto, kałuże powstałe na skutek topnienia śniegów lub długotrwałych deszczów


SJP.pl


roztopić

doprowadzić do stanu topnienia; topiąc rozpuścić


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. topić, roztapiać)

 (1.1) dokonany od|roztapiać. (albo topić)

czasownik zwrotny dokonany roztopić się

 (2.1) dokonany od|roztapiać się. (albo topić się)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈtɔpʲit͡ɕ, AS: rostopʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztopy nmos.

Wiktionary


roztopiony

doprowadzić do stanu topnienia; topiąc rozpuścić


SJP.pl


roztopniały

1. przejść ze stanu stałego w płynny; stopnieć, roztopić się;
2. rozpuścić się w płynie;
3. zniknąć lub zmniejszyć się znacznie; stopnieć


SJP.pl


roztopnieć

1. przejść ze stanu stałego w płynny; stopnieć, roztopić się;
2. rozpuścić się w płynie;
3. zniknąć lub zmniejszyć się znacznie; stopnieć


SJP.pl


roztopowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z roztopem, dotyczący roztopu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztop mrz.

Wiktionary


roztopy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) meteorol. czas odwilży i topnienia śniegu

 (1.2) błoto i kałuże powstałe w skutek odwilży

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|roztop.

Wiktionary

Roztopy – zjawisko na przedwiośniu, kiedy średnia dobowa temperatura powietrza przekroczy 0 °C. Trwa ono aż do całkowitego stopienia się zalegającej pokrywy śnieżnej i lodowej. Są jedną z przyczyn powodzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie roztopów zalewa nam piwnicę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztapianie n., roztop mrz., roztopienie n.

 czas. roztapiać ndk., roztopić dk.

 przym. roztopniały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odwilż

Wiktionary


roztrąb

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. wylot blaszanego instrumentu dętego

forma czasownika.

 (2.1) rozk. zob. roztrąbić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔstrɔ̃mp, AS: rostrõmp

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. trąba ż., trąbka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dźwięcznik, czara głosowa

Wiktionary


roztrąbiać

potocznie: rozgłaszać plotkę, pogłoskę, wieść


SJP.pl


roztrąbić

potocznie: rozgłosić plotkę, pogłoskę, wieść


SJP.pl


roztrenować

przyzwyczaić organizm do zmniejszonego wysiłku fizycznego przez coraz mniej intensywny trening


SJP.pl


roztrenowany

przyzwyczaić organizm do zmniejszonego wysiłku fizycznego przez coraz mniej intensywny trening


SJP.pl


roztrenowywać

przyzwyczajać organizm do zmniejszonego wysiłku fizycznego przez coraz mniej intensywny trening


SJP.pl


roztropek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) tylko w wyrażeniach osoba niewykształcona ale roztropna w postępowaniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztropność ż., nieroztropność ż.

 przym. roztropny, nieroztropny

 przysł. roztropnie, nieroztropnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mądrala

Wiktionary


roztropnie

przysłówek

 (1.1) w sposób roztropny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztropność ż., roztropek mos.

 przym. roztropny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozważnie

Wiktionary


roztropniej

stopień wyższy od przysłówka: roztropnie


SJP.pl


roztropniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: roztropny


SJP.pl


roztropność

roztropny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) działanie z namysłem

Wiktionary

Roztropność – cnota moralna, która wyraża się umiejętnością dobierania właściwych środków prowadzących do celu. Jest zasadą doskonalenia postępowania człowieka.

Człowiek roztropny korzysta z rozumu, który powinien dostarczać elementów osądu czy też kryteriów oceny. Potrafi też zasięgnąć rady u innych.

Roztropność jest jedną z czterech cnót kardynalnych w chrześcijaństwie. Pod pojęciem roztropności oddaje się często starożytne pojęcie fronesis.

Wikipedia

Patrz:

roztropny

Powiązane:

 przym. roztropny

 przysł. roztropnie

 rzecz. roztropek mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ostrożność, rozsądek, rozwaga

Wiktionary


roztropny

rozważny, rozsądny;
1. działający z namysłem, rozsądkiem;
2. będący wyrazem czyjejś rozwagi, czyjegoś rozsądku, np. roztropne spojrzenie


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) kierujący się rozsądkiem, a nie postępujący pochopnie

 (1.2) świadczący o roztropności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konstytucjonaliście chodzi o roztropną troskę o dobro wspólne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztropek mos., roztropność ż.

 czas. roztropić dk.

 przysł. roztropnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bystry, mądry, odpowiedzialny, ostrożny, przezorny, rozsądny, rozważny

 (1.2) mądry, przemyślany, rozsądny

Wiktionary


roztruchan

wielki, ozdobny kielich, mający kształt zwierzęcia, używany dawniej do wznoszenia toastów i do dekoracji stołu


SJP.pl


roztrwanianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztrwaniać.

Wiktionary


roztrwonić

lekkomyślnie stracić, przehulać majątek


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. roztrwaniać)

 (1.1) lekkomyślnie wydać pieniądze; nierozsądnie stracić majątek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztrwoniciel mos., roztrwonienie n.

 czas. trwonić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przehulać

Wiktionary


roztryskiwać

rzadko: roztryskiwać się - tryskając, rozpraszać się; rozpryskiwać się


SJP.pl


roztrząsać

czasownik przechodni niedokonany (dk. roztrząsnąć, roztrząść)

 (1.1) potrząsając, rozrzucać coś

 (1.2) rozpatrywać szczegółowo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztrząsanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) analizować, rozważać

Wiktionary


roztrząsacz

maszyna rolnicza równomiernie rozrzucająca obornik


SJP.pl


roztrzebiać

dawniej: poszerzyć obszar przez wykarczowanie przyległego lasu


SJP.pl


roztrzepanie

brak uwagi, roztargnienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztrzepać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztrzepać dk.

 przym. roztrzepany

 rzecz. trzepacz mos./mrz.

Wiktionary


roztrzepaniec

potocznie: człowiek roztargniony


SJP.pl


roztrzepany

potocznie: nieumiejący się skupić; nieuważny, roztargniony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) skłonny do nieuwagi i chaotyczności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lucjan jest zbyt roztrzepany do tej roboty.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztrzepać dk.

 rzecz. trzepacz mos./mrz., roztrzepanie n., roztrzepaniec mos., roztrzepanica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roztargniony

Wiktionary


roztrzeplin

rodzaj roślin z rodziny mydleńcowatych


SJP.pl

Roztrzeplin, mydleniec (Koelreuteria Laxmann) – rodzaj roślin z rodziny mydleńcowatych. Obejmuje trzy gatunki, z których dwa rosną w Chinach (roztrzeplin wiechowaty K. paniculata i K. bipinnata), a trzeci – K. elegans – na Tajwanie i wyspach Fidżi. Roztrzeplin wiechowaty rośnie jako gatunek introdukowany i zdziczały na Półwyspie Koreańskim, w Japonii i Stanach Zjednoczonych.

Wikipedia


roztrzepywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|roztrzepywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. roztrzepywać ndk.

 rzecz. trzepacz mos./mrz.

Wiktionary


roztrzęsiony

1. pełen zdenerwowania, drżenia, napięcia; rozdrażniony, rozdygotany, napięty;
2. będący objawem zdenerwowania;
3. zniszczony lub podniszczony na skutek długiego używania; zdezelowany, uszkodzony, rozklekotany


SJP.pl


roztrzeźwiać

1. przywracać do przytomności, trzeźwości; otrzeźwiać;
2. roztrzeźwiać się - doprowadzać się do przytomności, trzeźwości; otrzeźwiać się


SJP.pl


roztrzeźwić

1. przywrócić do przytomności, trzeźwości; otrzeźwić;
2. roztrzeźwić się - doprowadzić się do przytomności, trzeźwości; otrzeźwić się


SJP.pl


roztupać

1. potocznie: uderzając stopami lub kopytami, ugnieść, zniszczyć;
2. spowodować, że ktoś zaczął tupać (tańczyć);
3. roztupać się - zacząć tupać i nie chcieć przestać; roztańczyć się


SJP.pl


roztupywać

potocznie:
1. uderzając stopami lub kopytami, ugniatać, niszczyć;
2. rozluźniać chodzeniem lub ruchem;
3. roztupywać się -
a) zaczynać tupać i nie chcieć przestać;
b) rozluźniać się w trakcie tupania


SJP.pl


roztwarty

potocznie: gotowy do zmian lub zrozumienia kogoś; otwarty


SJP.pl


roztwarzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) chem. przechodzenie substancji stałej do roztworu w wyniku reakcji chemicznej z rozpuszczalnikiem (lub innym składnikiem roztworu);

Wiktionary

Roztwarzanie (rozpuszczanie chemiczne) – zjawisko chemiczne polegające na przechodzeniu substancji stałej do roztworu, połączone z reakcją tej substancji z rozpuszczalnikiem lub innym składnikiem roztworu.

Przykładowym procesem jest roztwarzanie żelaza w kwasie solnym.Optycznie zjawisko jest podobne do rozpuszczania fizycznego (stopniowe przechodzenie żelaza do roztworu – stopniowe ubywanie widocznej masy żelaza), jednak przyczyną tego stanu jest reakcja:

Fe + 2HCl → FeCl2 (rozp) + H2

Wikipedia

Powiązane:

 czas. roztwarzać ndk., roztworzyć dk.

 rzecz. roztwór mrz.

Wiktionary


roztwór

mieszanina jednorodna rozpuszczalnika i substancji rozpuszczanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. jednorodna mieszanina dwóch lub więcej substancji tworząca jedną fazę, występującą w różnych stanach skupienia;

Wiktionary

Roztwór – jednorodna mieszanina dwóch lub więcej związków chemicznych lub pierwiastków chemicznych. Skład roztworów określa się przez podanie stężenia składników. W roztworach zwykle jeden ze związków chemicznych jest nazywany rozpuszczalnikiem, a drugi substancją rozpuszczaną. Który z dwóch związków uznać za rozpuszczalnik, jest właściwie kwestią umowną, wynikającą z praktyki i tradycji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy w roztworze krystalicznym zajdą odpowiednie warunki, zaczyna formować się kryształ.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔstfur, AS: rostfur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. roztwarzanie n., roztworzenie n.

Wiktionary


roztwórczy

związany z roztworem chemicznym (np. prężność roztwórcza metalu)


SJP.pl


roztworzyć

rzadko: rozpuścić, rozcieńczyć


SJP.pl

czasownik dokonany (ndk. roztwierać)

 (1.1) dokonany od|roztwierać.

czasownik dokonany (ndk. roztwarzać)

 (2.1) dokonany od|roztwarzać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔsˈtfɔʒɨt͡ɕ, AS: rostfožyć

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: czas. roztwierać ndk.

:: rzecz. roztwarcie n., roztworzenie n., roztwieranie n.

:: przym. roztworzysty

 (2.1)

:: czas. roztwarzać ndk.

:: rzecz. roztwór m., roztworzenie n., roztwarzanie n.

Wiktionary


roztyć

roztyć się - bardzo utyć, dużo przybrać na wadze


SJP.pl


roztylice

Roztylice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów.

Wieś jest siedzibą sołectwa Roztylice, w skład którego wchodzą również miejscowości Nagorzyce i Witosławice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Na południe od wsi położona jest Góra Witosławska oraz rozciąga się rezerwat przyrody Małe Gołoborze.

Wikipedia


roztyty

potocznie: taki, który się roztył; roztyły


SJP.pl


roztywać

roztywać się - bardzo przybierać na wadze


SJP.pl


roztłamsić

potocznie: rozgnieść coś miękkiego, rozdeptać


SJP.pl


rozum

zdolność myślenia, analizowania, wnioskowania i pojmowania; umysł; intelekt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdolność ludzkiego umysłu do operowania pojęciami abstrakcyjnymi lub zdolność analitycznego myślenia;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) — Co mnie jednak dziwi najmocniej, — prawiła — to okoliczność, że na podobnych lalkach nie poznają się mężczyźni. Dla żadnej kobiety, począwszy od Wąsowskiej, kończąc na mojej pokojówce, nie jest to sekret, że w Ewelinie nie zbudził się jeszcze ani rozum, ani serce; wszystko w niej śpi…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzũm, AS: rozũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozumność ż., rozumowanie n., rozumienie n., zrozumienie n.

:: zdrobn. rozumek m.

 czas. rozumieć ndk., zrozumieć dk., rozumować ndk.

 przym. rozumny, rozumowy

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umysł, mądrość, rozsądek, roztropność; stpol. smysł

Wiktionary


rozumek

nazwisko


SJP.pl


rozumice

Rozumice (cz. Rozumice, niem. Rösnitz) – wieś położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Kietrz.

Wikipedia


rozumieć

1. pojmować, wiedzieć, uświadamiać coś sobie;
2. wykazywać zrozumienie dla kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zrozumieć)

 (1.1) pojmować coś, interpretować coś, mieć świadomość mechanizmów zdarzeń

 (1.2) usłyszeć co zostało powiedziane

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłumaczę mu moje stanowisko, ale on niczego nie rozumie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzũmʲjɛ̇t͡ɕ, AS: rozũmʹi ̯ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zrozumiałość ż., rozum mrz., rozumek mrz., rozumność ż., zrozumienie n., rozumowanie n., rozumienie n.

 czas. rozumować ndk., zrozumieć dk.

 przym. rozumny, rozumowy, dorozumiany

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pot. kumać, czaić, jarzyć, łapać, kapować

Wiktionary


rozumiejący

rozumieć


SJP.pl

Patrz:

rozumieć

rozumienie

dawniej: mniemanie, przekonanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozumieć.

 (1.2) zakres, w jakim ktoś coś rozumie

 (1.3) sposób pojmowania, sposób traktowania czegoś

Wiktionary

Os

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Test ma na celu sprawdzenie rozumienia materiału przez uczniów.

 (1.3) Jego rozumienie ich wzajemnych relacji z czasem zmieniło się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: rozũmʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zrozumiałość ż., rozum m., rozumek m., rozumność ż., zrozumienie n., rozumowanie n.

 czas. rozumieć ndk., zrozumieć dk., rozumować ndk.

 przym. rozumny, rozumowy

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary


rozumnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozumny, rozsądny, rzeczowy, sensowny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Należało rozumnie ocenić sytuację, podjąć decyzję i działać wedle tej ostatniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzũmʲɲɛ, AS: rozũmʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozum mrz., rozumowanie n., rozumienie n., rozumność ż.

 czas. rozumować, rozumieć

 przym. rozumny, rozumowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mądrze, inteligentnie

Wiktionary


rozumniej

stopień wyższy od przysłówka: rozumnie


SJP.pl


rozumniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozumny


SJP.pl


rozumność

kierowanie się rozumem; rozsądek, rozwaga, roztropność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozumne; cecha tych, którzy są rozumni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozum m., rozumek m., rozumienie n., zrozumienie n., rozumowanie n.

 czas. rozumieć ndk., zrozumieć dk., rozumować ndk.

 przym. rozumny, rozumowy

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary


rozumny

1. mający rozum; rozsądny, mądry;
2. dawniej: dotyczący rozumu; rozumowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który ma wiedzę i rozsądek; także. świadczący o posiadaniu wiedzy, rozsądku i zdolności racjonalnego myślenia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔˈzũmnɨ, AS: rozũmny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozumność ż., rozum mrz., rozumowanie n., rozumienie n., zrozumienie n.

 czas. rozumować ndk., rozumieć ndk., zrozumieć dk.

 przym. rozumowy

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mądry, inteligentny, niegłupi; pot. z głową

Wiktionary


rozumować

czasownik nieprzechodni niedokonany (brak dk.)

 (1.1) psych. rozpatrywać w myślach, wyciągając w tym czasie wnioski

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozum mrz., rozumowanie n., zrozumienie n., rozumienie n., rozumność ż.

 czas. rozumieć

 przysł. rozumnie

 przym. rozumny, rozumowy

Wiktionary


rozumowanie

sposób myślenia, dowodzenia czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wywód myślowy, sposób wnioskowania

 (1.2) odczasownikowy od|rozumować.

Wiktionary

Rozumowanie – proces myślowy polegający na uznaniu za prawdziwe danego przekonania lub zdania na mocy innego przekonania lub zdania uznanego za prawdziwe już uprzednio.

W znaczeniu potocznym rozumowanie poprawne to rozumowanie wymagające zastosowania reguł logiki, oraz uznanych za prawdziwe aksjomatów - np.: praw nauki (zobacz też paranauka), systemów prawnych, dogmatów religijnych, regulaminów, zasad kulturowych, obyczaju, tradycji, czy autorytetu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dowód matematyczny jest formalnym rozumowaniem, korzystającym z zasad logiki, aksjomatów, założeń twierdzenia i wcześniej udowodnionych twierdzeń.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozum m., rozumek m., rozumność ż., zrozumienie n., rozumienie n.

 czas. rozumieć ndk., zrozumieć dk., rozumować ndk.

 przym. rozumny

 przysł. rozumnie, rozumowo

Wiktionary


rozumowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rozumem, dotyczący rozumu

 (1.2) wykorzystujący rozum

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) (…) Jest czymś oczywistym, także dla tych, którzy negatywnie oceniają wartość poznania rozumowego, że poznanie to jest charakterystyczne dla poznania filozoficznego, podczas gdy poznanie przez wiarę, jest domeną poznania teologicznego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zrozumienie n., rozum mrz., rozumność ż., rozumienie n.

 czas. rozumieć, rozumować ndk.

 przysł. rozumnie, rozumowo

 przym. rozumny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) umysłowy, intelektualny, mentalny, konceptualny

Wiktionary


rozwachlarzać

rzadko: rozpościerać na kształt wachlarza


SJP.pl


rozwadniać

czasownik

 (1.1) rozcieńczać coś wodą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wodowanie n., rozwodnienie n., woda ż.

 czas. rozwodnić dk.

 przym. wodny

Wiktionary


rozwadów

dzielnica Stalowej Woli


SJP.pl

1 dzielnica miasta:

  • Rozwadów – dzielnica Stalowej Woli, dawne miasto, założone w 1690 r.

2 miejscowości w Polsce:

  • Rozwadów – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Ulan-Majorat
  • Rozwadów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Sarnaki

Ukraina:

  • Rozwadów – wieś na Ukrainie, obwód lwowski, rejon mikołajowski

Wikipedia


rozwadowianin

mieszkaniec Rozwadowa


SJP.pl


rozwadowianka

mieszkanka Rozwadowa


SJP.pl


rozwadówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Rozwadówka – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Sosnówka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Sosnówka. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 339 mieszkańców i była drugą co do wielkości miejscowością gminy Sosnówka.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Mikołaja.

Wikipedia


rozwadowski

Rozwadów


SJP.pl

  • Jan Rozwadowski

Rozwadowski – polskie nazwisko, nosiły je następujące znane osoby:

  • Adolf Rozwadowski (1813-1871) – polski działacz emigracji polistopdadowej
  • Antoni Rozwadowski (1697-1772) – kasztelan halicki
  • Florestan Rozwadowski (1805-1873) – uczestnik powstania listopadowego i powstania węgierskiego w 1848, badacz Amazonki.
  • Gabriel Rozwadowski (1625-1693) – polski wojskowy, założyciel miasta Rozwadów
  • Gieorgij Rozwadowski (1904-1976) − rosyjski prawnik, emigracyjny poeta, publicysta
  • Jan Emanuel Rozwadowski (1872-1935) – polski polityk i działacz niepodległościowy, kuzyn Tadeusza
  • Jan Michał Rozwadowski (1867-1935) – polski językoznawca, profesor UJ, prezes PAU, brat Zygmunta, kuzyn Tadeusza
  • Jan Władysław Rozwadowski (1889-1940) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Jerzy Rozwadowski (1912-1999) – polski pisarz i dziennikarz
  • Józef Rozwadowski (1844-1937) – polski ichtiolog i filolog klasyczny
  • Józef Rozwadowski (1909-1996) – polski biskup
  • Kazimierz Rozwadowski (1757-1836) – polski pułkownik, powstaniec kościuszkowski, pradziad Tadeusza
  • Konstanty Rozwadowski (1814-1885) – generał armii Imperium Rosyjskiego
  • Konstanty Rozwadowski (1878-1964) – polski dyplomata, poseł II RP w Danii i Szwecji, chargé d’affaires w Urugwaju
  • Michał Rozwadowski (ur. 1936) – polski profesor nauk chemicznych
  • Paweł Rozwadowski (1962-2020) – polski wokalista
  • Tadeusz Rozwadowski (1866-1928) – polski generał broni, pierwszy szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, autor planu bitwy warszawskiej
  • Tomisław Rozwadowski (1841–1920) – powstaniec styczniowy, poseł do Sejmu Krajowego Galicji V i VI kadencji (1882-1895), właściciel dóbr Honiatyn koło Uhrynowa
  • Wiktor Rozwadowski (1869–1940) – pułkownik tytularny kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Wincenty Jordan Rozwadowski (1916-1975) – polski oficer, bratanek Tadeusza
  • Władysław Jerzy Rozwadowski (1897-1955) – polski oficer
  • Władysław Rozwadowski (ur. 1933) – polski prawnik, profesor
  • Zygmunt Rozwadowski (1870-1950) – polski malarz, brat Jana Michała, kuzyn Tadeusza

Wikipedia

Patrz:

Rozwadów

rozwadzić

przestarzale: rozdzielić kłócących się


SJP.pl


rozwaga

1. zdolność trafnego, realnego oceniania sytuacji i właściwego wobec nich zachowania się, skłonność do namysłu, refleksji przed działaniem; rozsądek, roztropność, ostrożność, rozważność;
2. dawniej: zastanawianie się nad czymś, rozważanie czegoś, naradzanie się; namysł, rozważność;
3. w handlu: określona ilość towaru dodana do jakiejś jego wagi jako zrównoważenie jego ubytku, strat w czasie przewożenia, pakowania, ważenia itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) namysł, refleksja, umiejętność rozsądnego przemyślenia czegoś przed działaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tej sytuacji zimna rozwaga to może być zbyt mało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvaɡa, AS: rozvaga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozważność ż., rozważacz m., rozważanie n., rozważenie n.

 czas. wyważyć, rozważać ndk., rozważyć dk.

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie, nierozważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) roztropność

Wiktionary


rozwalać

waląc, uderzając burzyć, niszczyć, rozbijać na kawałki, sprawiać, że coś się rozsypuje


SJP.pl


rozwalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwalać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwalać ndk.

Wiktionary


rozwalcarka

w technice: przyrząd służący do rozwalcowywania rur w kołnierzach i innych elementach łączonych z rurami na stałe


SJP.pl


rozwalić

1. zburzyć uderzając;
2.otworzyć, rozłożyć niedbale;
3. potocznie: rozstrzelać


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwalać)

 (1.1) dokonany od|rozwalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvalʲit͡ɕ, AS: rozvalʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwałka ż.

Wiktionary


rozwalina

dawniej: ruina, rumowisko


SJP.pl


rozwalisty

rzadko: taki, który się szeroko rozpościera; szeroki, rozległy, rozłożysty


SJP.pl


rozwalony

1. zburzyć uderzając;
2.otworzyć, rozłożyć niedbale;
3. potocznie: rozstrzelać


SJP.pl


rozwar

kwiat, rozwar wielkokwiatowy


SJP.pl

Rozwar wielkokwiatowy (Platycodon grandiflorus) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny dzwonkowatych. Należy do monotypowego rodzaju Platycodon. Występuje w stanie dzikim w Azji wschodniej (od Chin, poprzez południowo-wschodnią Syberię, Daleki Wschód Rosji, Półwysep Koreański po Japonię. Poza tym rozprzestrzeniony w uprawie jako roślina ozdobna; uprawiany także w Polsce.

Wikipedia


rozwarcie

otworzyć (się)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przestrzeń zawarta pomiędzy częściami czegoś, co jest otwarte

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwieranie n.

 czas. łozewrzyć, ozewrzyć, ozewrzić, rozwierać ndk., rozewrzeć dk.

Wiktionary


rozwarczać

rzadko o niektórych zwierzętach i maszynach: rozwarczać się - zaczynać głośno warczeć


SJP.pl


rozwarczany

taki, który się rozwarczał


SJP.pl


rozwarowo

Rozwarowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Kamień Pomorski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Obszar miejscowości został włączony do obszaru specjalnej ochrony ptaków Bagna Rozwarowskie.

Wikipedia


rozwarstwianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwarstwiać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvarˈstfʲjä̃ɲɛ, AS: rozvarstfʹi ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwarstwienie n., warstwa ż., warstewka ż., warstwica ż., uwarstwienie n.

 czas. rozwarstwiać ndk., rozwarstwić dk.

 przym. warstwowy

Wiktionary


rozwarstwienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podział na warstwy

Wiktionary

Rozwarstwienie, delaminacja – uszkodzenia materiału kompozytowego, zwłaszcza laminatów polegające na utracie spójności poszczególnych warstw składowych. Polega na postępującym odspajaniu włókien konstrukcyjnych od lepiszcza („matrycy”), którym są połączone. Dochodzi do niego szczególnie wówczas, gdy na materiał kompozytowy działają częste zmienne siły odkształcające, w tym także wynikające ze zmian temperatury. Procesowi sprzyjają błędy technologiczne, bardzo częste w amatorskiej produkcji laminatów, głównie nadmierne rozcieńczanie żywicy ze względów oszczędnościowych lub dla ułatwienia laminowania. Innymi czynnikami mogą być: brak preparacji włókien szklanych powodujący złe przyleganie żywicy, nieodpowiednie warunki termiczne w trakcie utwardzania żywicy oraz niewłaściwy skład żywicy w szczególności rodzaj utwardzacza).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rozwarstwianie n., warstwa ż.

Wiktionary


rozwartokątny

taki, którego kąt jest rozwarty, większy niż 90 stopni, np. kątownik, trójkąt rozwartokątny


SJP.pl


rozwartość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozwarte

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozwarty

 rzecz. rozwieranie n.

 czas. ozewrzić, ozewrzyć, łozewrzyć

Wiktionary


rozwarty

1. taki, który jest lekko rozchylony, np. rozwarte usta;
2. w matematyce: kąt rozwarty - kąt większy od kąta prostego, a mniejszy od półpełnego


SJP.pl


rozważać

1. książkowo: przemyśliwać jakąś sprawę, jakieś zagadnienie, zastanawiać się nad czymś, rozpatrywać coś; analizować;
2. w handlu: dzielić coś na części za pomocą wagi


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozważyć)

 (1.1) książk. zastanawiać się, rozpatrywać jakąś kwestię, wnikliwie analizując

 (1.2) hand. dzielić coś na części, ważąc je

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) audio|Pl-długo rozważałem czy warto tam pójść.ogg. Długo rozważałem, czy warto tam pójść.

 (1.2) Kiedy przyszła do mnie Halinka, właśnie rozważałam ten pyszny schabik, który przywiozła dla nas ciotka ze wsi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvaʒat͡ɕ, AS: rozvažać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwaga ż., rozważność ż., rozważacz m., rozważanie n., rozważenie n.

 czas. wyważyć, rozważyć dk.

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) deliberować, przemyśliwać, rozpatrywać

Wiktionary


rozważalnia

rzadko: pomieszczenie, w którym dokonuje się ważenia towaru i dzielenia go na określone porcje


SJP.pl


rozważanie

1. książkowo: przemyśliwać jakąś sprawę, jakieś zagadnienie, zastanawiać się nad czymś, rozpatrywać coś; analizować;
2. w handlu: dzielić coś na części za pomocą wagi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozważać.

 (1.2) książk. wynik czyichś przemyśleń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozważanie tego wszystkiego przyprawiło mnie tylko o ból głowy.

 (1.2) Snuł długie rozważania, aż słuchacze posnęli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvaˈʒãɲɛ, AS: rozvažãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwaga ż., rozważność ż., rozważacz m., rozważenie n.

 czas. wyważyć, rozważać ndk., rozważyć dk.

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie

Wiktionary


rozważenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozważyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwaga ż., rozważność ż., rozważacz m., rozważanie n.

 czas. wyważyć, rozważać ndk., rozważyć dk.

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie

Wiktionary


rozważnie

przysłówek

 (1.1) w sposób rozważny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozważność ż., rozważenie n., rozważanie n., rozwaga ż.

 przym. rozważny

 czas. rozważać, rozważyć

Wiktionary


rozważniej

stopień wyższy od przysłówka: rozważnie


SJP.pl


rozważniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozważny


SJP.pl


rozważność

rozwaga; rzadko:
1. zdolność trafnego, realnego oceniania sytuacji i właściwego wobec nich zachowania się, skłonność do namysłu, refleksji przed działaniem; rozsądek, roztropność, ostrożność;
2. dawniej: zastanawianie się nad czymś, rozważanie czegoś, naradzanie się; namysł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozważne; cecha tych, którzy są rozważni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie

 rzecz. rozwaga ż., rozważanie n., rozważenie n.

 czas. rozważać, rozważyć, wyważyć

Wiktionary


rozważny

1. taki, który działa z rozwagą, robi coś z rozsądkiem, zastanawia się przed rozpoczęciem działania; przezorny, roztropny, rozsądny, racjonalny;
2. będący objawem czyjegoś rozsądku, czyjejś rozwagi, np. rozważna decyzja; sensowny, przemyślany, mądry


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) postępujący ostrożnie, z namysłem, rozwagą

 (1.2) świadczący o rozwadze, roztropności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niby, że chłopiec powinien być odważny a dziewczynka lękliwa, chłopiec ruchliwszy, dziewczynka spokojna, chłopiec lekkomyślny, dziewczynka rozważna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvaʒnɨ, AS: rozvažny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwaga ż., rozważność ż., rozważacz m., rozważanie n., rozważenie n.

 czas. wyważyć dk., rozważać ndk., rozważyć dk.

 przysł. rozważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) roztropny

Wiktionary


rozważyć

1. książkowo: przemyśleć jakąś sprawę, jakieś zagadnienie, zastanowić się nad czymś, rozpatrzyć coś; przeanalizować;
2. w handlu: podzielić coś na części za pomocą wagi


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozważać)

 (1.1) zob. rozważać. (zastanawiać się)

 (1.2) zob. rozważać. (dzielić)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozważyłem wszystkie za i przeciw i postanowiłem zmienić pracę.

 (1.2) Dostałam dwa kilo tego pysznego schabu i rozważyłam na trzy równe porcje, dla mnie, dla Krysi i dla Halinki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvaʒɨt͡ɕ, AS: rozvažyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwaga ż., rozważność ż., rozważacz m., rozważanie n., rozważenie n.

 czas. wyważyć, rozważać ndk.

 przym. rozważny

 przysł. rozważnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemyśleć, rozpatrzeć

Wiktionary


rozwałek

1. potocznie: rozstrzelanie;
2. rozwałka sosnowa - brunatny pluskwiak, szkodnik lasów sosnowych; rozwałek sosnowy; korowiec sosnowy


SJP.pl


rozwałka

1. potocznie: rozstrzelanie;
2. rozwałka sosnowa - brunatny pluskwiak, szkodnik lasów sosnowych; rozwałek sosnowy; korowiec sosnowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. przen. rozstrzelanie, egzekucja

 (1.2) pot. przen. zły stan, złe samopoczucie, poczucie rozbicia wewnętrznego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvawka, AS: rozvau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwalić

Wiktionary


rozwałkować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwałkowywać)

 (1.1) rozpłaszczyć przez wałkowanie

 (1.2) pot. przen. rozwlec wypowiedź

czasownik zwrotny dokonany rozwałkować się (ndk. rozwałkowywać się)

 (2.1) ulec rozpłaszczeniu poprzez wałkowanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poproś go, żeby rozwałkował ciasto.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwałkowanie n., wałkowanie n., wałek mrz.

 czas. wałkować ndk., rozwałkowywać ndk., rozwałkowywać się ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wywałkować

 (1.2) wywałkować

Wiktionary


rozwałkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwałkować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wałek mrz.

 czas. rozwałkować

Wiktionary


rozwałkowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwałkowywać.

Wiktionary


rozweselać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozweselić)

 (1.1) zob. rozweselić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɛˈsɛlat͡ɕ, AS: rozveselać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozweselić dk., weselić się ndk.

 rzecz. rozweselacz m., rozweselenie n., rozweselanie n., wesele n., weselnik mos.

 przym. wesoły

 przysł. wesoło

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozbawiać, cieszyć, rozśmieszać, weselić

Wiktionary


rozweselacz

osoba lub rzecz wprawiająca w dobry humor


SJP.pl


rozweselająco

rozweselający


SJP.pl

Patrz:

rozweselający

rozweselanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozweselać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɛsɛˈlãɲɛ, AS: rozveselãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozweselać, rozweselić

 przym. wesoły

 rzecz. weselnik mos.

Wiktionary


rozweselenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozweselić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɛsɛˈlɛ̃ɲɛ, AS: rozveselńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozweselić, rozweselać

 przym. wesoły

 rzecz. weselnik mos.

Wiktionary


rozweselić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozweselać)

 (1.1) sprawić, że ktoś jest wesoły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piotrek umie mnie rozweselić, nawet gdy mam doła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɛˈsɛlʲit͡ɕ, AS: rozveselʹić

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt niedokonany rozweselać ndk.

 czas. weselić się ndk.

 rzecz. rozweselacz m., rozweselenie n., rozweselanie n., weselnik mos.

 przym. wesoły

 przysł. wesoło

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozbawić, ucieszyć, rozśmieszyć

Wiktionary


rozwełnić

rozwełnić się - dawniej: rozfalować się


SJP.pl


rozwełniony

dawniej: rozfalowany


SJP.pl


rozwiać

wiejąc, rozrzucić coś na wszystkie strony


SJP.pl


rozwiązać

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwiązywać)

 (1.1) dokonany od|rozwiązywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvʲjɔ̃w̃zat͡ɕ, AS: rozvʹi ̯õũ̯zać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiązywanie n., rozwiązanie n.

 czas. rozwiązywać ndk.

Wiktionary


rozwiązalny

rzadko o problemie, zadaniu itp.: dający się rozwiązać, rozstrzygnąć; rozstrzygalny, rozwiązywalny


SJP.pl


rozwiązanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) załatwienie czegoś, poradzenie sobie z czymś; wynik, rezultat jakiegoś działania

 (1.2) konsekwencja, wynik poszukiwań

 (1.3) zaprojektowanie lub zrealizowanie planów architektonicznych, artystycznych

 (1.4) poród, przyjście dziecka na świat

 (1.5) mat. wynik

 (1.6) przerwanie jakiejś działalności; rezygnacja z tworzonego wcześniej związku (lub relacji, grupy)

 (1.7) odczasownikowy od|rozwiązać.

Wiktionary

  • rozwiązanie akcji (literatura)
  • rozwiązanie akordu (muzyka)
  • rozwiązanie ciąży = poród
  • rozwiązanie optymalne
  • rozwiązanie ostateczne kwestii żydowskiej
  • rozwiązanie rekursji
  • rozwiązanie równania (matematyka) = pierwiastek równania

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dobrym rozwiązaniem byłoby zakończenie tej działalności i usunięcie wszelkich jej przejawów, łącznie z zablokowaniem możliwości powrotu do obecnego, patowego stanu.

 (1.3) Wprowadziliśmy tu wiele nowatorskich rozwiązań, np. ten łuk nad oknem.

 (1.4) Kiedy rozwiązanie? Za dwa miesiące, właśnie wczoraj wybraliśmy łóżeczko.

 (1.5) To rozwiązanie nie zgadza się z tym podanym na końcu książki – przelicz powtórnie.

 (1.7) Strasznie mnie denerwuje rozwiązanie się sznurowadła, kiedy akurat się gdzieś spieszę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ, AS: rozvʹi ̯õũ̯zãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwiązywać ndk., rozwiązać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rezultat

Wiktionary


rozwiąźlej

stopień wyższy od przysłówka: rozwiąźle


SJP.pl


rozwiąźlejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozwiązły


SJP.pl


rozwiązywać

czasownik niedokonany

 (1.1) likwidować węzeł lub splątanie

 (1.2) likwidować pęta wiążące kogoś

 (1.3) dochodzić do wyniku zadania, testu

 (1.4) szukać sposobu usunięcia problemu

 (1.5) szukać odpowiedzi na zagadkę

 (1.6) likwidować instytucję lub organizację

 (1.7) likwidować zgromadzenie

 (1.8) praw. zakończyć umowę

 (1.9) zakończyć małżeństwo

czasownik zwrotny niedokonany

 (2.1) o suple, sznurze: przestawać być zawiązanym

 (2.2) o człowieku: przestawać być związanym

 (2.3) o problemie, trudnej sytuacji: znikać

 (2.4) o zagadce: ujawniać odpowiedź

 (2.5) o instytucji, organizacji: ulegać samolikwidacji

 (2.6) o zgromadzeniu: rozpraszać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Uczeń rozwiązywał zadanie przy tablicy.

 (1.3) Chcę siedzieć w domu, pić gorącą herbatę z cytryną i rozwiązywać krzyżówki.

 (1.4) Myślę, że inżynier chemik rozwiąże ten problem.

 (1.4) To w zabawie dzieci rozwijają empatię, uczą się negocjować, zawierać kompromisy oraz rozwiązywać konflikty.

 (1.5) Detektywi Scotland Yardu rozwiązują pozornie nierozwiązywalne tajemnice badając najdrobniejsze szczegóły na miejscu zbrodni.

 (1.6) Kiedy Chrystian III obejmuje władzę w 1536 roku, rozwiązuje norweską Radę Państwa, a Norwegia zostaje przekształcona z samodzielnego królestwa (pod rządami tego samego monarchy co Dania) w duńską prowincję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲjɔ̃w̃ˈzɨvat͡ɕ, AS: rozvʹi ̯õũ̯zyvać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiązanie n., półrozwiązanie n., rozwiązywanie n., rozwiązywalność ż.

 przym. rozwiązywalny

 czas. rozwiązać, porozwiązywać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odwiązywać

 (1.2) odwiązywać

 (1.6) kasować, likwidować, zamykać

Wiktionary


rozwiązywalny

1. o problemie, zadaniu itp.: dający się rozwiązać, rozstrzygnąć; rozstrzygalny, rozwiązalny;
2. o umowie, kontrakcie itp.: dający się rozwiązać, zerwać


SJP.pl


rozwiązywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwiązywać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwiązywać, rozwiązać

Wiktionary


rozwiązłość

rozwiązły tryb życia; rozpusta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozwiązłe; cecha tych, którzy są rozwiąźli

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozwiązły

 przysł. rozwiąźle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozpasanie

Wiktionary


rozwiązły

niemoralny, rozpustny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) niemoralny, rozpustny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szyfrant nie może mieć długów, przyjmować narkotyków ani prowadzić rozwiązłego trybu życia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvʲjɔ̃w̃zwɨ, AS: rozvʹi ̯õũ̯zu̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiązłość ż.

 przysł. rozwiąźle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frywolny, libertyński, nieprzyzwoity, obsceniczny, perwersyjny, rozpustny, sprośny, wulgarny, wyuzdany; pot. zbereźny, zboczony; przest. wszeteczny, nierządny, zdrożny, dekadencki, hulaszczy, rozpasany, upadły, zdemoralizowany, zdeprawowany, daw. gw-pl|Poznań|rozwiozły.

Wiktionary


rozwibrowywać

1. rzadko: wprawiać w wibrowanie;
2. rozwibrowywać się - zaczynać intensywnie wibrować


SJP.pl


rozwichrzony

świadczący o braku równowagi wewnętrznej, o braku opanowania


SJP.pl


rozwidlenie

rozwidlić się - rozdzielić się na odnogi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) miejsce, w którym coś się rozdziela na odnogi

Wiktionary

Bifurkacja – w szerszym znaczeniu: rozwidlenie się (rozdzielenie) na dwa lub więcej ramion rzeki, pasma górskiego, prądu morskiego, struktury geologicznej itp.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po piętnastu minutach jazdy dojechaliśmy do rozwidlenia dróg w pięciu kierunkach.

 (1.1) W rozwidleniu gałęzi ptaki uwiły sobie gniazdo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲiˈdlɛ̃ɲɛ, AS: rozvʹidlńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. widły nmos., widelec m.

 czas. rozwidlać się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozgałęzienie, bifurkacja

Wiktionary


rozwidlić

rozwidlić się - rozdzielić się na odnogi


SJP.pl


rozwidlony

taki, który się rozwidlił, mający odnogi, odgałęzienia


SJP.pl


rozwiedziona

kobieta, która się rozwiodła; rozwódka


SJP.pl


rozwiedziony

taki, który się rozwiódł, uzyskał rozwód


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który się rozwiódł

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) mężczyzna, który się rozwiódł

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwiedzenie n., rozwodzenie n., rozwód mrz., rozwódka ż.

 czas. rozwieść dk., rozwodzić ndk.

 przym. rozwodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) rozwodnik

Wiktionary


rozwielitka

drobny stawonóg słodkowodny; dafnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. organizm planktonowy z rzędu wioślarek (nazwa systematyczna|Cladocera|ref=tak.), podgromady liścionogów (nazwa systematyczna|Phyllopoda|ref=tak.)

Wiktionary

Dafnia, rozwielitka (Daphnia) – rodzaj słodkowodnych stawonogów zaliczanych do grupy wioślarek. Mają 2 pary czułków: pierwsza pełni rolę narządu czuciowego, druga stanowi główny narząd ruchu (rozwielitki poruszają się skokami) oraz 5 par odnóży tułowiowych, pełniących funkcje filtracyjne. Rozmiary ich ciała wahają się od 1 do 6 mm, samce są znacznie mniejsze od samic. Żywią się glonami, bakteriami i zawiesiną organiczną, którą odfiltrowują z wody.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Głównymi filtratorami w zooplanktonie są wioślarki – rozwielitki i słoniczki.

 (1.1) Suszonych rozwielitek używam jako karmy dla ryb akwariowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲjɛˈlʲitka, AS: rozvʹi ̯elʹitka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dafnia

Wiktionary


roźwienica

wieś w Polsce


SJP.pl

Roźwienica (do 14 lutego 1968 Rożwienica) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, siedziba gminy Roźwienica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Wikipedia


roźwienicki

przymiotnik od: Roźwienica


SJP.pl


rozwierać

czasownik niedokonany (dk. rozewrzeć)

 (1.1) otwierać, szczególnie jeśli szeroko

 (1.2) rozkładać szeroko

czasownik zwrotny niedokonany rozwierać się (dk. rozewrzeć się)

 (2.1) otwierać się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvʲjɛrat͡ɕ, AS: rozvʹi ̯erać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwieracz, rozwierak, rozwieranie

 czas. rozewrzeć (się)

Wiktionary


rozwieracz

Hak chirurgiczny (rozwieracz, retraktor) – narzędzie chirurgiczne służące do odsuwania od siebie struktur anatomicznych (np. brzegów ran, mięśni i innych tkanek) podczas operacji, aby zapewnić chirurgowi odpowiednie odsłonięcie pola operacyjnego oraz do podtrzymywania i ochrony różnych narządów wewnętrznych podczas przeprowadzania operacji.

Wikipedia


rozwierak

przyrząd podobny do agrafki, stosowany przy wyjmowaniu haczyka z pyska ryby


SJP.pl


rozwieranie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwierać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwarcie n., rozwartość ż.

 czas. łozewrzyć, ozewrzyć, ozewrzić, rozwierać ndk., rozewrzeć dk.

 przym. rozwarty

Wiktionary


rozwiercanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwiercać.

Wiktionary

Rozwiercanie – rodzaj obróbki wiórowej otworów walcowych, którego celem jest poprawienie dokładności wymiarowo-kształtowej oraz chropowatości obrabianych powierzchni. Stosuje się je do otworów wstępnie wywierconych, odkutych, czy odlanych. Rozwiercanie przeprowadza się za pomocą rozwiertaków, głównie na wiertarkach.

Kinematyka rozwiercania jest taka sama jak w przypadku innych obróbek wykonywanych na wiertarkach i zależy od stosowanego urządzenia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiertło n., rozwiertak mrz., wiertarka ż., rozwiercenie n., wiertareczka ż.

 czas. rozwiercać ndk.

Wiktionary


rozwierka

komórka niewytwarzająca zarodników, występująca u grzybów podstawczaków; cystyda


SJP.pl

Cystyda, rozwierka (łac. cystidium) – płonna komórka, która wraz z elementami rozrodczymi – podstawkami (basidium) – tworzy hymenium grzybów. Cystydy rozdzielają podstawki od siebie i stąd pochodzi ich polska nazwa – rozwierki. Czasami cystydy występują pod hymenium (w warstwie subhymenium). Zazwyczaj cystydy są większe od podstawek i wystają ponad hymenium. Ich rola nie jest dokładnie znana, przypuszcza się, że mają za zadanie mechanicznie oddzielać podstawki od siebie, by nie dochodziło do ich zlepiania się, mogą pomagać w utrzymaniu wilgotności, działając jak pułapki powietrzne, mogą pełnić funkcje obronne przed drapieżnikami, takimi jak skoczogonki. Przypuszcza się także, że intensywny metabolizm cystyd może prowadzić do nagrzania otoczenia, co pomaga wyzwolić się zarodnikom.

Wikipedia


rozwiert

1. powiększenia otworu za pomocą wiertła;
2. otwór powiększony za pomocą wiertła


SJP.pl


rozwiertacz

1. urządzenie do powiększania średnicy otworów; rozwiertak, rozwiertarka;
2. przestarzale: pracownik obsługujący maszyny i urządzenia do pogłębiania otworów


SJP.pl


rozwiertak

1. urządzenie do powiększania średnicy otworów; rozwiertacz, rozwiertarka;
2. element urządzenia do powiększania średnicy otworów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. narzędzie do poszerzania otworów;

Wiktionary

Rozwiertak – narzędzie służące do końcowej obróbki otworu walcowego lub stożkowego przy wymaganej wyższej klasie dokładności.

Osiągane są dokładności wykonania otworów w klasach od IT5 do IT7.

Stosuje się kolejno zwykle dwa rodzaje rozwiertaków – zdzierak i wykańczak, które usuwają 0,1÷0,2 mm naddatku. Rozwiertaki mogą być ręczne lub maszynowe. Mają one parzystą liczbę ostrzy od 4 do kilkunastu. Linia ostrza jest najczęściej nachylona pod kątem od 5° do 45° (do osi rozwiertaka) w kierunku przeciwnym do kierunku skrawania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. wiercenie n., wiertarka ż., wiertnica ż., wiertnictwo n., zdrobn. wiertareczka ż., zgrub. wiertara ż., wiertniczy m., odwiert m., wiertnica ż., wwiercanie n., wwiercenie n., wiertnia ż., wiertło m., dowiercanie n., dowiercenie n., nawiercanie n., nawiercenie n., odwiercanie n., odwiercenie n., ponawiercanie n., przewiercanie n., przewiercenie n., wywiercenie n., wywiercanie n., rozwiercanie n., rozwiercenie n., zdrobn. wiertełko n.

 czas. wiercić ndk., dowiercić dk., dowiercać ndk., nawiercić dk., nawiercać ndk., odwiercić dk., odwiercać ndk., ponawiercać dk., przewiercić dk., przewiercać ndk., wywiercić dk., wywiercać ndk., wwiercić dk., wwiercać ndk., rozwiercić dk., rozwiercać ndk.

 przym. wiertniczy

 przysł. wiertniczo

Wiktionary


rozwiertarka

urządzenie do powiększania średnicy otworów; rozwiertak, rozwiertacz


SJP.pl


rozwiertek

chrząszcz z podrodziny korników, występujący w wielu gatunkach


SJP.pl


rozwieść

1. doprowadzić do czyjegoś rozwodu; rzadziej: udzielić rozwodu;
2. rozwieść się:
a) uzyskać rozwód, rozejść się ze współmałżonkiem;
b) rzadziej: omówić lub opisać kogoś, coś bardzo szczegółowo, rozwlekle


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwodzić)

 (1.1) dokonany od|rozwodzić.

czasownik zwrotny dokonany rozwieść się (ndk. rozwodzić się)

 (2.1) dokonany od|rozwodzić się.

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Lecz gdy kobieta – a tak jest w przypadku większości kobiet – chce wyjść za mąż i, co dotyczy 30% kobiet, chce rozwieść się zgodnie z literą prawa i zasadami przyzwoitości, nie ma na to najmniejszej możliwości.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwód mrz., rozwodnik mos., rozwódka ż., rozwodzenie n., rozwiedzenie n., rozwiedziony mos., rozwiedziona ż.

 czas. rozwodzić ndk.

 przym. rozwiedziony

Wiktionary


rozwiesić

powiesić wiele rzeczy w wielu miejscach


SJP.pl


rozwieszać

wieszać wiele rzeczy w wielu miejscach


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wieszając rozkładać coś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwieszanie n.

Wiktionary


rozwieszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwieszać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwieszać

Wiktionary


rozwiewać

o wietrze: wiejąc, rozrzucać coś na wszystkie strony


SJP.pl


rozwieźć

przetransportować jakieś rzeczy w wybrane miejsca


SJP.pl


rozwijać

odwijać coś zapakowanego


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozwinąć)

 (1.1) rozprostowywać coś zwiniętego

 (1.2) rozpakowywać, odwijając opakowanie

 (1.3) kształtować w kimś pewną cechę, umiejętność

 (1.4) rozbudowywać

 (1.5) mówić więcej na jakiś temat

 (1.6) prowadzić długotrwałą operację o rosnącej skali

 (1.7) zwiększać zasób istniejącej wiedzy

 (1.8) wojsk. formować szyk

 (1.9) mat. przedstawiać w postaci sumy

 (1.10) mat. przedstawiać w postaci ułamka dziesiętnego;

 (1.11) o prędkości: osiągać

czasownik zwrotny niedokonany rozwijać się (dk. rozwinąć się)

 (2.1) rozprostowywać się

 (2.2) stawać się rozwiniętym z opakowania

 (2.3) o cechach charakteru lub umiejętnościach: zwiększyć swój potencjał

 (2.4) rozbudowywać się

 (2.5) o wątku w rozmowie: prowadzić do kolejnych wniosków

 (2.6) o operacji, działalności: stawać się coraz większą

 (2.7) wojsk. o jednostce bojowej: rozprzestrzeniać się według ustalonego planu

 (2.8) przechodzić kolejne stadia rozwoju

 (2.9) o kwiatach, pąkach: rozchylać się

 (2.10) mat. być przedstawianym w postaci sumy

 (2.11) mat. być przedstawianym w postaci ułamka dziesiętnego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozwiń tapetę i sprawdź czy nie ma wad.

 (1.2) Starannie opakowywałam ten prezent prawie godzinę a ty go rozwijasz drąc papier na strzępy?

 (1.3) Rozwijaj pełną miłości dobroć względem wszystkich istot, bez rozróżniania.

 (1.4) W bieżącym roku firma szybko rozwijała swoją działalność na rynku europejskim.

 (1.4) Musimy dalej rozwijać te plany.

 (1.5) Ciekawe. Czy mógłbyś dalej rozwijać ten wątek?

 (1.6) Rozwijamy kampanię marketingu bezpośredniego dla naszego klienta.

 (1.6) Niemcy błyskawicznie rozwijali atak.

 (1.7) Nasz zespół rozwija teorię macierzy unimodularnych.

 (1.8) Samoloty rozwijały szyk bojowy.

 (1.9) Wzory skróconego mnożenia rozwijają wyrażenia postaci (a\pm b)^n

 (1.9) Funkcje można rozwijać np. w szereg Fouriera, albo Taylora.

 (1.10) Jeśli rozwijamy dziesiętnie liczby wymierne, dostajemy zawsze ułamek okresowy.

 (1.11) Ten samochód rozwija prędkość 250 kilometrów na godzinę.

 (2.1) Rulon rozwijał się na podłodze.

 (2.2) Prezent z wolna rozwijał się sam. Chyba był źle zawiązany.

 (2.3) Jej umiejętności komputerowe szybko się rozwijały.

 (2.4) Nasz biznes ładnie się rozwija.

 (2.5) Rozmowa rozwijała się w kierunku, który niezbyt mi odpowiadał.

 (2.6) Atak rozwijał się zgodnie z planem.

 (2.7) Armia bułgarska rozwijała się wzdłuż północnej granicy Grecji.

 (2.8) I jak się rozwija nasze maleństwo?

 (2.9) Zegar kwiatowy działa dzięki temu, że różne kwiaty rozwijają się o różnych godzinach.

 (2.10) Przedziałem zbieżności jest zbiór liczb rzeczywistych, więc funkcja rozwija się w szereg potęgowy w każdym punkcie swojej dziedziny.

 (2.11) Liczby niewymierne rozwijają się w ułamki nieokresowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvʲijät͡ɕ, AS: rozvʹii ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwijanie n., rozwinięcie n., rozwój m.

 czas. rozwinąć, porozwijać, zwijać

 przym. rozwinięty, rozwojowy, rozwijalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) otwierać, rozpakowywać, zdejmować opakowanie

 (1.4-5,7) poszerzać, uzupełniać

 (1.6) rozkręcać

Wiktionary


rozwijacz

1. urządzenie do rozprostowywania czegoś zwiniętego; rozwijarka;
2. dawniej: osoba zwiększający zasięg, intensywność czegoś albo ulepszająca coś


SJP.pl


rozwijająca

odwijać coś zapakowanego


SJP.pl

Ewolwenta (łac. evolvens, rozwijający) albo rozwijająca krzywej K – krzywa wykreślona przez punkt leżący na prostej toczącej się po krzywej K. Krzywa K jest dla swojej ewolwenty ewolutą.

Wikipedia


rozwijalny

o figurze stereometrycznej, powierzchni: dający się przekształcić na płaszczyznę z zachowaniem długości


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dający się rozwinąć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mógłbyś mi przynieść rozwijalną taśmę mierniczą?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwijanie n.

 czas. rozwijać ndk.

Wiktionary


rozwijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwijać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲiˈjä̃ɲɛ, AS: rozvʹii ̯ä̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwój mrz., rozwinięcie n.

 czas. rozwijać ndk., rozwinąć dk.

 przym. rozwojowy, rozwinięty, rozwijalny

Wiktionary


rozwijarka

urządzenie do rozprostowywania czegoś zwiniętego; rozwijacz


SJP.pl


rozwikłać

1. rozpleść coś splątanego, zamotanego; rozsupłać, rozplątać;
2. znaleźć rozwiązanie czegoś zawikłanego; rozwiązać, rozgmatwać;
3. rozwikłać się:
a) o węźle, plątaninie itp.: zostać rozplątanym, rozsupłanym; rozsupłać się;
b) wyjaśnić się, rozwiązać się, rozgmatwać się


SJP.pl


rozwikływać

1. rozplątywać coś splątanego, zamotanego; rozsupływać;
2. szukać rozwiązanie czegoś zawikłanego; rozwiązywać;
3. rozwikływać się:
a) o węźle, plątaninie itp.: być rozplątywanym, rozsupływanym; rozsupływać się;
b) wyjaśniać się, rozwiązywać się


SJP.pl


rozwinąć

odwinąć coś zapakowanego


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwijać)

 (1.1) dokonany od|rozwijać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvʲĩnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: rozvʹĩnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwinięcie n., rozwój mrz., rozwijanie n.

 czas. rozwijać

 przym. rozwojowy

Wiktionary


rozwinięcie

odwinąć coś zapakowanego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwinąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲĩˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: rozvʹĩńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwijać ndk., rozwinąć dk.

 rzecz. rozwój mrz., rozwijanie n.

 przym. rozwojowy, rozwinięty

Wiktionary


rozwinięta

odwinąć coś zapakowanego


SJP.pl


rozwinięty

odwinąć coś zapakowanego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który osiągnął odpowiedni stopień rozwoju, dobrze ukształtowany

 (1.2) o kwiatach, pączkach: taki, który się rozwinął

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzieciak był bardzo rozumny i nad wiek rozwinięty.

 (1.2) Gościnną była, uprzejmą i wyglądała jak tylko co rozwinięty kwiat dzikiej róży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvʲĩˈɲɛ̃ntɨ, AS: rozvʹĩńnty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwój m., rozwijanie n., rozwinięcie n.

 czas. rozwijać ndk.

 przym. rozwojowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaawansowany, rozbudowany

Wiktionary


rozwiośniać

rozwiośniać się - rzadko: stawać się wiosennym, nabierać cech wiosny


SJP.pl


rozwirować

1. wprawić w szybki ruch obrotowy;
2. rozwirować się - wprawić się w szybki ruch obrotowy


SJP.pl


rozwirowywać

1. wprawiać w ruch wirowy; rozkręcać;
2. rozwirowywać się - nabierać rozpędu w wirowaniu


SJP.pl


rozwlekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozwlekać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwlekłość ż., rozwleczenie n.

 czas. rozwlekać ndk., rozwlec dk.

 przym. rozwlekły

 przysł. rozwlekle

Wiktionary


rozwlekle

przysłówek

 (1.1) w sposób rozwlekły

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwlekłość ż., rozwlekanie n.

 przym. rozwlekły

Wiktionary


rozwleklej

stopień wyższy od przysłówka: rozwlekle


SJP.pl


rozwleklejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozwlekły


SJP.pl


rozwlekłość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co rozwlekłe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwlekanie n., rozwleczenie n.

 czas. rozwlekać ndk., rozwlec dk.

 przym. rozwlekły

 przysł. rozwlekle

Wiktionary


rozwlekły

przymiotnik

 (1.1) zawierający nadmiar treści, często niespójnej

 (1.2) ze zbyt długim czasem trwania

 (1.3) rozciągający się na znacznej przestrzeni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) I znów nic się nie dowiem z rozwlekłej relacji teściowej.

 (1.2) Witold mówi w sposób tak rozwlekły, jak jakaś ciamciaramcia.

 (1.3) Zamiast lasu i dzikiej łąki na odziedziczonym przez Jolkę terenie znajdują się rozwlekłe nieużytki rolne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvlɛkwɨ, AS: rozvleku̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwlekłość ż., rozwlekanie n., rozwleczenie n.

 czas. rozwlekać ndk., rozlec dk.

 przysł. rozwlekle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozgadany, niespójny, zawiły, dygresyjny

 (1.2) przeciągły, długotrwały, przewlekły, długo trwający, chroniczny

 (1.3) rozległy, szeroki

Wiktionary


rozwód

sądowne rozwiązanie związku małżeńskiego na żądanie jednego lub obojga małżonków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. rozwiązanie małżeństwa w formie określonej prawem;

Wiktionary

Rozwód – rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Rozwód oprócz śmierci współmałżonka, uznania go za zmarłego i unieważnienia małżeństwa jest jedną z okoliczności kończących małżeństwo. Wśród rozwodów można wyróżnić dwa typy:

  • rozwód z orzeczeniem o winie (kończący małżeństwo z winy jednego z małżonków lub obojga) – w takim przypadku sąd może zasądzić alimenty od osoby, przez którą ustaje związek małżeński na korzyść poszkodowanej osoby;
  • rozwód bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) – w tym przypadku małżonkowie zrzekają się praw roszczeniowych w stosunku do drugiej osoby.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Krystyna ciężko przeżyła rozwód rodziców.

 (1.1) Adam załamany rozwodem rodziców uciekł z domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzvut, AS: rozvut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwodnik m., rozwódka ż., rozwiedziony m., rozwiedziona ż., rozwiedzienie n., rozwodzenie n.

 czas. rozwodzić ndk., rozwieść dk.

 przym. rozwodowy, rozwiedziony

Wiktionary


rozwódka

kobieta, która się rozwiodła; rozwiedziona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która się rozwiodła

Wiktionary

  • Rozwódka (film 1930)
  • Rozwódka (film 1954)
  • Rozwódka (operetka)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gośka dała się wygadać udręczonej świeżej rozwódce, nie przerywając, gdy ta ze szczegółami relacjonowała zajścia w sądzie i stoczony przed chwilą spór z matką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwód m., rozwodzenie n., rozwiedzenie n., rozwiedziony m., rozwiedziona ż.

:: fm. rozwodnik m.

 czas. rozwodzić ndk., rozwieść dk.

 przym. rozwiedziony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozwiedziona

Wiktionary


rozwodnić

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozwadniać)

 (1.1) dokonany od|rozwadniać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔzˈvɔdʲɲit͡ɕ, AS: rozvodʹńić

Wiktionary

Powiązane:

 przym. wodny

 rzecz. wodowanie n.

 czas. rozwadniać

Wiktionary


rozwodniczka

rozwodnik


SJP.pl

Patrz:

rozwodnik

rozwodnik

mężczyzna, który się rozwiódł; rozwiedziony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, który się rozwiódł

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dopiero po dwudziestce dowiedziałam się, że mój tato był rozwodnikiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwód m.

:: fż. rozwódka ż.

 przym. rozwodowy

 czas. rozwieść, rozwodzić

Wiktionary


rozwodowy

rozwód


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący rozwodu

Wiktionary

Patrz:

rozwód

Przykłady

 (1.1) Na mojej sprawie rozwodowej czułem się jak jakiś najgorszy element aspołeczny. Sędzina mnie pyta, czy piłka nożna jest dla mnie ważniejsza niż moja żona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwód m., rozwodnik m., rozwiedziony mos.

 przym. rozwiedziony

Wiktionary


rozwodzić

1. doprowadzać do czyjegoś rozwodu; rzadziej: udzielać rozwodu;
2. rozwodzić się:
a) uzyskiwać rozwód, rozchodzić się ze współmałżonkiem;
b) rzadziej: omawiać lub opisywać kogoś, coś bardzo szczegółowo, rozwlekle


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) udzielać komuś rozwodu

czasownik zwrotny rozwodzić się

 (2.1) dokonywać rozwodu, uzyskiwać rozwód

 (2.2) mówić lub pisać o czymś rozlegle, ze szczegółami

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Przed chwilą miałem małe dziecko, a kobieta, z którą je miałem odchodzi, rozwodzimy się. I ona zabiera dziecko.

 (2.1) Teraz ludzie rozwodzą się na potęgę, czyli znów są singlami…. dla mnie to szok, ilu w Poznaniu jest singli…

 (2.2) Zanadto może długo rozwodzę się nad temi drobnostkami, wszakże trudno mi oderwać się od tych uroczych wspomnień, niepodobna mi kilką słowy zbyć najszczęśliwszą epokę mojego życia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwód m., rozwodnik m., rozwódka ż., rozwodzenie n., rozwiedzenie n., rozwiedziony m., rozwiedziona ż.

 czas. rozwieść dk.; wodzić ndk., wieźć ndk.

 przym. rozwiedziony

Wiktionary


rozwój

proces zmian, przeobrażeń, przechodzenia do stanów doskonalszych lub bardziej złożonych pod jakimś względem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) proces przemian prowadzący do osiągnięcia lepszego, bardziej zaawansowanego stanu

 (1.2) następstwo zdarzeń, dzianie się kolejnych rzeczy

 (1.3) proces zmian w organizmie lub jego części następujący z czasem życia bądź z kolejnymi pokoleniami

Wiktionary

biologia rozwoju

  • rozwój iteratywny
  • rozwój prosty
  • rozwój złożony

rozwój człowieka

  • okresy rozwojowe człowieka
  • rozwój fizyczny
    • rozwój prenatalny
      • rozwój embrionalny
    • rozwój psychoruchowy
  • rozwój psychiczny
    • rozwój psychoseksualny
  • rozwój osobowy
    • rozwój emocjonalny
    • rozwój intelektualny
    • rozwój moralny
    • rozwój duchowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Chirurg nie zdecydował się na operację z powodu rozwoju nowotworu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrɔzvuj, AS: rozvui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niedorozwój m., rozwinięcie n., rozwijanie n.

 czas. rozwijać ndk., rozwinąć dk.

 przym. rozwojowy, rozwinięty, niedorozwinięty, nierozwinięty

 przysł. rozwojowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) progres, rozwijanie się, postęp, ewolucja, doskonalenie (się)

Wiktionary


rozwojowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rozwojowe; cecha tych, którzy są rozwojowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozwojowy

 przysł. rozwojowo

Wiktionary


rozwojowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący rozwoju

 (1.2) taki, który rozwija się, jest w danym stadium rozwoju

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɔˈjɔvɨ, AS: rozvoi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. rozwojowo

 rzecz. rozwojowość ż., rozwój m., rozwijanie n., rozwinięcie n.

 czas. rozwijać (się) ndk., rozwinąć (się) dk.

Wiktionary


rozwolnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. med. wydalanie luźnego lub wodnistego stolca

Wiktionary

Biegunka, potocznie rozwolnienie (łac. diarrhoea) – objaw kliniczny polegający na zwiększonej częstotliwości wypróżnień (według WHO ≥3/24h) lub zwiększonej ilości stolca (powyżej 200 g w ciągu doby), wraz ze zmianą konsystencji na płynną lub półpłynną. Biegunce może towarzyszyć stan ogólnego osłabienia, gorączka, kurczowe bóle brzucha. Objaw ten trwający do 14 dni określany jest jako biegunka ostra, natomiast utrzymanie się objawów chorobowych ponad 4 tygodnie kwalifikuje do rozpoznania biegunki przewlekłej (niektórzy autorzy wyróżniają biegunkę uporczywą – trwającą od 2 do 4 tygodni).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Surowa fasola zawiera lektyny, które mogą wywołać wymioty, nudności i rozwolnienie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwalniać ndk., rozwolnić dk.

 przym. wolny

 temsłow. wolno-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biegunka, laksacja, posp. sraczka; gw-pl|Górny Śląsk|durchfal.

Wiktionary


rozwór

1. drąg umieszczony podłużnie w wozie gospodarskim, łączący przednią i tylną część podwozia;
2. w budownictwie: pozioma belka odgraniczająca otwory drzwiowe i okienne w drewnianych ścianach lub dzieląca poziomo ściany na mniejsze pola; rygiel;
3. potocznie: człowiek gruby, otyły


SJP.pl


rozwora

1. drąg umieszczony podłużnie w wozie gospodarskim, łączący przednią i tylną część podwozia;
2. w budownictwie: pozioma belka odgraniczająca otwory drzwiowe i okienne w drewnianych ścianach lub dzieląca poziomo ściany na mniejsze pola; rygiel;
3. potocznie: człowiek gruby, otyły


SJP.pl

Rygiel – w budownictwie, przeważnie poziomy element konstrukcyjny, belka rozpięta pomiędzy dwoma słupami. W budownictwie drewnianym określany również jako rozwora.

Współcześnie nazywa się tak przede wszystkim belki o konstrukcji żelbetowej lub stalowej, wykorzystywane w konstrukcji szkieletowej budynków.

Wikipedia


rozwórka

1. zdrobnienie od: rozwora;
2. przyrząd chirurgiczny, używany przy różnego rodzaju zabiegach do rozwierania zewnętrznych części ciała; rozwieracz


SJP.pl


rozwóz

proces rozwożenia czegoś, np. mleka


SJP.pl


rozwozić

dostarczać osoby lub rzeczy w różne miejsca


SJP.pl


rozwoziciel

dawniej: osoba, która rozwozi coś


SJP.pl


rozwozicielka

kobieta, która rozwozi coś


SJP.pl


rozwrzaskliwy

dawniej: bardzo wrzaskliwy


SJP.pl


rozwścieczać

czasownik niedokonany

 (1.1) doprowadzać do wściekłości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wściekłość ż.

 czas. rozwścieczyć dk.

 przym. rozwścieczony

Wiktionary


rozwścieczający

rozwścieczać


SJP.pl

Patrz:

rozwścieczać

rozwścieczony

przymiotnik odczasownikowy

 (1.1) wyrażający przypływ wściekłości

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od rozwścieczyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozwścieczanie n., rozwścieczenie n.

 czas. rozwścieczać ndk., rozwścieczyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozsierdzony, wściekły

Wiktionary


rozwścieknąć

rozwścieknąć się - potocznie: wpaść w silny gniew; rozwściec się


SJP.pl


rozwścieknięty

taki, który się rozwściekł; rozwścieczony


SJP.pl


rozwyć

rozwyć się - zacząć głośno wyć


SJP.pl


rozwydrzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wyjątkowo swobodne zachowanie świadczące o braku hamulców, rozpasanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Woźna w naszym akademiku twierdzi, że rozwydrzenie studentek sięgnęło już zenitu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzvɨˈḍʒɛ̃ɲɛ, AS: rozvyḍžńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozwydrzyć

 rzecz. wydrzę n., wydra ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozzuchwalenie, rozpasanie

Wiktionary


rozwydrzony

potocznie: zuchwały, samowolny, nieznośny


SJP.pl


rozwywać

rozwywać się - zaczynać wyć na dobre


SJP.pl


rozwzdychać

rozwzdychać się - zacząć wzdychać na dobre


SJP.pl


rozwzdychiwać

rozwzdychiwać się - rzadko: zaczynać wzdychać


SJP.pl


rozwłókniać

1. rozdrabniać materiały włókniste; defibrować
2. rozwłókniać się - dzielić się na włókna


SJP.pl


rozwłókniarka

urządzenie do rozdrabniania materiałów włóknistych, np. drewna; defibrator


SJP.pl


rozwłóknić

1. dokonać defibracji
2. rozwłóknić się - rozdzielić się na włókna


SJP.pl


różyca

zakaźna choroba skórna u świń, mogąca przenieść się na inne zwierzęta, a nawet człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. groźna dla ludzi zakaźna choroba świń wywoływana przez nazwa systematyczna|Erysipelothrix rhusopathiae., włoskowca różycy;

 (1.2) archit. rozeta (architektoniczny ornament w kształcie rozwiniętej róży)

 (1.3) archit. rozeta (rodzaj okrągłego okna)

 (1.4) rzad. poet. kwiat róży

Wiktionary

  • różyca – choroba zakaźna
  • różyca – rozeta w architekturze
  • różyca (Ceratozamia) – rodzaj sagowców
  • Różyca – wieś w Polsce w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Koluszki
  • Różyca – dawna gromada
Zobacz też
  • Rurzyca
  • Różyczka (ujednoznacznienie)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ustaliliśmy, że wiele świń było chorych na różycę i mykoplazmozę, które się leczy lub stosuje szczepienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈʒɨt͡sa, AS: ružyca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róża ż., Róża ż.

Wiktionary


różycki

nazwisko


SJP.pl

Różycki (forma żeńska: Różycka; liczba mnoga: Różyccy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


różycowaty

mający cechy podobne do różycy - choroby zakaźnej skóry


SJP.pl


różyczka

1. wirusowa choroba zakaźna występująca głównie u dzieci;
2. mały kwiatek róży;
3. ozdoba w kształcie małego kwiatu róży; część kwiatu kalafiora lub brokułu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia Róża

Wiktionary

Różyczka (łac. rubella), także odra niemiecka – choroba zakaźna wywoływana przez wirus różyczki, występująca wyłącznie u człowieka. Klasyczne objawy obejmują krótkotrwałą wysypkę plamisto-grudkową i powiększenie węzłów chłonnych. Wysypka pojawia się od 14 do 17 dni po zakażeniu i zazwyczaj trwa 3 dni. Początkowo obejmuje tylko głowę, stopniowo jednak przechodzi na klatkę piersiową i kończyny górne i dolne. Oprócz tego wystąpić może gorączka, ból gardła i osłabienie, a osób dorosłych często obecny jest też ból i zapalenie stawów. Czasem stwierdza się zapalenie spojówek, zapalenie jąder bądź ich bolesność. Objawy są zazwyczaj łagodne i u ponad 50% zakażonych infekcja może przebiegać bezobjawowo. Powikłania różyczki nie są częste, a prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest większe u dorosłych niż u dzieci. Powikłania obejmują nieprawidłowe krwawienia, obrzęk jąder, zapalenie nerwów oraz zapalenie mózgu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed śmiercią myślał o Różyczce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. róża ż., Róża ż., róż mrz.

 przysł. różowo

 przym. różowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rózia

Wiktionary


rozyna

imię żeńskie


SJP.pl

Rozyna – hrabina Almaviva, postać fikcyjna, stworzona przez Beaumarchais’go, centralna postać jego trzech komedii: Cyrulik sewilski, Wesele Figara i Wyrodna Matka. Wychowanica doktora Bartolo, żona hiszpańskiego hrabiego. Swoją sławę zawdzięcza przede wszystkim Mozartowi (Wesele Figara) i Rossiniemu (Cyrulik sewilski).

Wikipedia


rozynek

nazwisko


SJP.pl


różyniec

wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim


SJP.pl

Różyniec (dawniej niem. Rosenthal) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka.

Wikipedia


rozyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rozyny lub z nią związany


SJP.pl


różynka

wieś w Polsce


SJP.pl

Wikipedia


różyńsk

Rożyńsk (lub Różyńsk) (niem. Rosinsko) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Od 1 stycznia 1973 do 30 czerwca 1976 roku istniała gmina Różyńsk, którą po zlikwidowaniu rozdzielono pomiędzy gminy: Ełk, Orzysz i Stare Juchy.

Wikipedia


rożyński

nazwisko


SJP.pl


rozżaglać

rzadko: rozpuszczać, rozpinać żagle


SJP.pl


rozżalenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczuwanie żalu i rozgoryczenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mimo wysiłku oficerów zatriumfowali zbuntowani, których w mieście podejmowano jak bohaterów, wyzwalając swe rozżalenie do francuskiego okupanta za ograniczenia handlowe spowodowane stanem wojennym, które skazywały liworneńczyków na wegetację, gdy nie tak dawno jeszcze opływali w dostatki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozżalanie n.

 czas. rozżalać ndk., rozżalić dk.

Wiktionary


rozżarty

1. potocznie: taki, który rozżarł się - zaczął jeść bardzo dużo, bez umiaru;
2. dawniej: taki, który rozżarł się - rozzłościł się, wpadł w wielki gniew; rozgniewany, rozjątrzony, zły


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika → rozeżreć się

przymiotnik

 (2.1) daw. zajadły, zaciekły, zapamiętały, zażarty, rozjuszony, rozzłoszczony, rozwścieczony

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) On (Hektor), rozżarty, już na nich z nową mocą godzi, / Już, stojąc, na swych woła, ale nie uchodzi. / Jak pasterz pilnujący trzód na bujnej paszy, / Głodnego lwa od bydła niełatwo odstraszy…

 (2.1) Złoto brzęczy, ten daje, a tamten odbiera, / Ów, że przegrał, za siebie coraz się obziera, / Ktoś mu przyniósł nieszczęście. Piotr przegrał na kralkę, / Byłby i więcej przegrał, szczęściem postrzegł balkę, / Posunął się, a miejsca gdy lepszego siąga, / Już nietrwożny, jak siedzi, zgrał się do szeląga. / Zgrał się, a nowy Tytan, zjadłością rozżarty, / Jak Ossę i Pelijon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rɔʒˈːartɨ, AS: ro•žarty

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) zajadły, zaciekły, zapamiętały, zażarty, rozjuszony, rozzłoszczony, rozwścieczony, zapalczywy, zacietrzewiony, rozindyczony, rozjuszony, roznamiętniony

Wiktionary


rozżarzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozżarzyć)

 (1.1) rozgrzewać przedmiot do temperatury wystarczająco wysokiej, aby zmieniły się jego kolor lub gęstość

 (1.2) rozgrzewać przedmiot do temperatury powodującej jego spalanie się bez widocznego płomienia

czasownik zwrotny niedokonany rozżarzać się (dk. rozżarzyć się)

 (2.1) rozgrzewać się do temperatury rozpoczynającej proces spalania

 (2.2) zaczynać świecić jaskrawym, czerwonym lub czerwonawym światłem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żar m., żarliwość ż.

 czas. rozżarzyć dk., wyżarzać ndk., wyżarzyć dk., żarzyć ndk.

 przym. rozżarzony, żarliwy

 przysł. żarliwie

Wiktionary


rozżarzony

przymiotnik

 (1.1) emitujący dużą ilość żaru

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozżarzać

Wiktionary


rozżerać

potocznie:
1. wzbudzać w kimś gniew; rozjuszać, rozjątrzać;
2. rozżerać się:
a) stawać się złym, wściekłym; rozjątrzać się, rozjuszać się;
b) zaczynać jeść dużo i łapczywie


SJP.pl


rozziew

występowanie po sobie dwóch samogłosek w sąsiadujących sylabach; hiatus; hiat


SJP.pl

Rozziew (hiatus, hiat) – sąsiedztwo dwóch samogłosek bądź wewnątrz wyrazu (na przykład boa, moa – tak zwany hiatus wewnętrzny), bądź też na styku dwóch wyrazów (hiatus zewnętrzny). W wielu językach istnieje tendencja do unikania rozziewu, może być ona realizowana przez:

  • epentezę, najczęściej półsamogłoski, na przykład nienormatywna wymowa kakało zamiast kakao
  • zanik sylabiczności poprzez przekształcenie samogłoski w półsamogłoskę, na przykład: dojdę = do + idę
  • zanik jednej z samogłosek (elizja), na przykład: zaglądać = za + oglądać
  • zlanie się dwóch samogłosek w jedną samogłoskę (synereza) lub w dyftong, na przykład: doglądać = do + oglądać

Wikipedia


rozzuć

przestarzałe: zdjąć obuwie


SJP.pl


rozżywiać

dawniej: ożywiać


SJP.pl


rozzłacać

1. rozpromieniać złocistymi blaskami;
2. nadawać czemuś złoty kolor; ozłacać, złocić


SJP.pl


rozzłaszczać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozzłościć)

 (1.1) doprowadzać do złości

czasownik zwrotny niedokonany rozzłaszczać się (dk. rozzłościć się)

 (2.1) wpadać w złość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozzłaszczanie n.

 czas. rozzłościć

Wiktionary


rozzłocić

1. nadać złoty kolor, zabarwić na kolor złota;
2. rozzłocić się - pokryć się złotym kolorem


SJP.pl


rozzłościć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozzłaszczać)

 (1.1) spowodować u kogoś złość

czasownik zwrotny dokonany rozzłościć się (ndk. rozzłaszczać się)

 (2.1) zacząć odczuwać złość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozzłoszczenie n.

 czas. rozzłaszczać ndk.

 przym. rozzłoszczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozgniewać, rozjuszyć, rozwścieczyć, wkurwić, wkurzyć, wnerwić, zdenerwować

 (2.1) rozgniewać się, rozwścieczyć się, wkurwić się, wkurzyć się, wnerwić się, zdenerwować się

Wiktionary


rozzłoszczony

wyrażający złość, gniew; rozgniewany


SJP.pl


rozłączać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozłączyć)

 (1.1) powodować oddzielanie się uprzednio połączonych jednostek

czasownik zwrotny niedokonany rozłączać się (dk. rozłączyć się)

 (2.1) tracić łączność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłączanie n., rozłączenie n., rozłąka ż.

 czas. rozłączyć dk.

 przym. rozłączalny, rozłączny

 przysł. rozłącznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddalać, oddzielać, rozdzielać, separować

Wiktionary


rozłączalny

dający się rozłączyć; rozłączny


SJP.pl


rozłącznik

kreska dzieląca wyraz na części; znak przeniesienia; dywiz


SJP.pl

Rozłącznik (ang. switch) – połącznik przeznaczony do włączania i wyłączania określonych prądów roboczych, w tym również przeciążeniowych, zdolny do długotrwałego przewodzenia swego znamionowego prądu cieplnego oraz do krótkotrwałego przewodzenia określonych prądów zwarciowych.

Wikipedia


rozłączność

Zbiór (dawniej także mnogość) – pojęcie pierwotne aksjomatycznej teorii mnogości (zwanej też teorią zbiorów) leżące u podstaw całej matematyki; idealizacja intuicyjnie rozumianego zbioru (zestawu, kolekcji) utworzonego z elementów (komponentów, składowych), która jest efektem abstrahowania od wewnętrznej struktury modelowanego obiektu i wzajemnych zależności między jego elementami (np. hierarchii, czy kolejności).

Wikipedia


rozłączny

1. oddzielny;
2. dający się rozłączyć; rozłączalny


SJP.pl


rozłączyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozłączać)

 (1.1) dokonany od|rozłączać.

czasownik zwrotny dokonany rozłączyć się (ndk. rozłączać się)

 (2.1) dokonany od|rozłączać się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłączanie n., rozłączenie n., rozłąka ż.

 czas. rozłączać ndk.

 przym. rozłączalny, rozłączny

 przysł. rozłącznie

Wiktionary


rozładować

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozładowywać)

 (1.1) rozpakować coś, opróżnić z ładunku

 (1.2) fiz. elektr. pozbawić akumulator, kondensator itp. ładunku elektrycznego; także o całym urządzeniu z akumulatorem

 (1.3) przen. zlikwidować gęstą atmosferę, usunąć napięcie, złagodzić konflikt lub trudną sytuację

 (1.4) przen. uwolnić emocje, zwykle negatywne, dać upust popędom

czasownik zwrotny dokonany rozładować się (ndk. rozładowywać się)

 (2.1) fiz. elektr. o akumulatorze, kondensatorze, przewodniku, elektroskopie itp.: zostać pozbawionym ładunku elektrycznego; także o całym urządzeniu z akumulatorem

 (2.2) przen. o nieciekawej atmosferze lub trudnej sytuacji: rozwiązać się, zakończyć się

 (2.3) przen. uwolnić swoje emocje, zwykle negatywne, dać upust własnym popędom; uspokoić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozładuj samochód, a ja w tym czasie zrobię obiad.

 (1.2) Nie mogłam zadzwonić, bo moja komórka była rozładowana.

 (1.2) Jeśli będziesz wciąż przeglądał zdjęcia, to rozładujesz telefon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzwaˈdɔvat͡ɕ, AS: rozu̯adovać

Wiktionary

Powiązane:

 aspekt niedokonany rozładowywać

 rzecz. rozładowanie n., rozładowywanie n., rozładunek m., rozładownia ż.

 czas. ładować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyładować

 (1.2) wyładować

 (2.2) wyładować się

 (2.3) wyładować się

Wiktionary


rozładowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozładować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ładować, rozładować dk.

Wiktionary


rozładowywać

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozładować)

 (1.1) niedokonany od|rozładować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzwadɔˈvɨvat͡ɕ, AS: rozu̯adovyvać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozładować, ładować

 rzecz. rozładowywanie n.

Wiktionary


rozładowywacz

osoba zajmująca się rozładowywaniem


SJP.pl


rozładowywaczka

rozładowywacz


SJP.pl

Patrz:

rozładowywacz

rozładowywanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozładowywać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrɔzwadɔvɨˈvãɲɛ, AS: rozu̯adovyvãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozładowywać, rozładować, ładować

Wiktionary


rozładunek

opróżnianie czegoś z ładunku; wyładunek


SJP.pl

Rozładunek – jedno z zadań realizowanych przy przyjmowaniu towarów. Rozładunek następuje z wykorzystaniem posiadanych środków transportu wewnętrznego (np. wózków unoszących prowadzonych) i urządzeń przeładunkowych. Na przebieg rozładunku ma wpływ postać ładunku, rodzaj środka transportu i typ frontu przeładunkowego.

Wikipedia


rozłajdaczony

1. rzadko: zrobić z kogoś łajdaka, sprawić, że ktoś zaczyna prowadzić niemoralny tryb życia; zdemoralizować, zgorszyć, zdeprawować;
2. rozłajdaczyć się - stać się łajdakiem, zacząć prowadzić niemoralny tryb życia; rozpuścić się, znikczemnieć, rozpaskudzić się


SJP.pl


rozłajdaczyć

1. rzadko: zrobić z kogoś łajdaka, sprawić, że ktoś zaczyna prowadzić niemoralny tryb życia; zdemoralizować, zgorszyć, zdeprawować;
2. rozłajdaczyć się - stać się łajdakiem, zacząć prowadzić niemoralny tryb życia; rozpuścić się, znikczemnieć, rozpaskudzić się


SJP.pl


rozłąka

chwilowe oddalenie od bliskiej osoby lub miejsca, powodujące tęsknotę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozstanie się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłączenie n., rozłączanie n.

 czas. rozłączyć dk., rozłączać ndk.

Wiktionary


rozłam

podzielenie się całości na wiele części


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) utrata jedności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłamanie n., rozłamek mrz., rozłamowiec mos., rozłamywanie n.

 czas. rozłamać dk., rozłamywać ndk.

 przym. rozłamowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podział, rozbrat, rozdział, rozdzielenie się

Wiktionary


rozłamowiec

1. członek stronnictwa utworzonego poprzez rozłam jakiejś organizacji, partii politycznej itp.;
2. zwolennik wprowadzenia rozłamu w łonie jakiejś organizacji, partii politycznej itp.


SJP.pl


rozłazić

potocznie: rozchodzić;
1. rozluźnić buty przez chodzenie w nich;
2. rozruszać mięśnie, zesztywniałą część ciała przez chodzenie


SJP.pl


rozłazino

W Polsce
  • Rozłazino – wieś w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Łęczyce
  • Rozłazino – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. białogardzkim, w gminie Tychowo
  • Rozłazino – dawna gmina wiejska w woj. gdańskim (dzisiejsze woj. pomorskie)
  • Rozłazino – dawna gromada w woj. gdańskim
  • Rozłazino – nieczynny przystanek kolejowy w Rozłazinie, w woj. pomorskim

Wikipedia


rozłobuzowywać

rozłobuzowywać się - zaczynać łobuzować bez umiaru


SJP.pl


rozłóg

rozłoga;
1. rozległy, pusty teren;
2. pęd boczny roślin będący organem rozmnażania wegetatywnego; wić


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. wydłużone pędy niektórych roślin, które płożą się – pod lub tuż nad powierzchnią ziemi;

Wiktionary

Rozłóg (niecka korazyjna) – rodzaj nieckowatej doliny, charakteryzującej się niewielkim spadkiem dna i łagodnymi zboczami, o dość stałym kącie nachylenia stoków, bez ich załamań. Granica między górną częścią doliny a graniczącą z nią wierzchowiną jest równie stopniowa i łagodna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈrɔzwuk, AS: rozu̯uk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozłogowy

Wiktionary


rozłoga

1. rozległy, pusty teren; rozłóg;
2. pęd boczny roślin będący organem rozmnażania wegetatywnego; wić, rozłóg;
3. w łowiectwie: rozstaw łopat w porożu jakiegoś zwierzęcia


SJP.pl

Rozłoga (niem. Zehnhäuser) – część miasta Wałbrzycha, położona w jego zachodniej części, w rejonie ulicy Dąbrowskiego.

Rozłoga to dawniej samodzielna miejscowość. W latach 1945–50 wchodziła w skład miasta Biały Kamień w powiecie wałbrzyskim. 1 stycznia 1951 wraz z Białym Kamieniem włączona do Wałbrzycha.

Wikipedia


rozłogowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający rozłóg

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłóg

Wiktionary


rozłożek

rodzaj grzybów z rzędu pleśniakowców


SJP.pl


rozłożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rozłożyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozkładać, rozłożyć

 przym. rozłożysty

 rzecz. rozkładanka ż.

Wiktionary


rozłożyć

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozkładać)

 (1.1) postawić coś złożonego w swej okazałości

 (1.2) położyć jeden obok drugiego

 (1.3) podzielić coś na mniejsze części, odcinki, składowe

 (1.4) wydobyć elementy składowe z określonej całości

 (1.5) doprowadzić do zgnicia

 (1.6) ustawić kilka rzeczy daleko od siebie

czasownik zwrotny dokonany rozłożyć się (ndk. rozkładać się)

 (2.1) zająć jakiś teren

 (2.2) umiejscowić się szeroko

 (2.3) przybrać pozycję poziomą

 (2.4) ulec podziałowi na mniejsze składowe

 (2.5) zostać podzielonym na poszczególne części, odcinki, etapy, itp.

 (2.6) podupaść na zdrowiu

 (2.7) podupaść moralnie czy materialnie

 (2.8) ulec zgniciu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Bezdomny spał na kartonach rozłożonych obok śmietnika.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłożenie n., rozkładanka ż.

 przym. rozkładany, rozłożysty

 czas. rozkładać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozwinąć, rozpostrzeć, rozszerzyć

Wiktionary


rozłożyściej

stopień wyższy od przysłówków: rozłożysto, rozłożyście


SJP.pl


rozłożystszy

stopień wyższy od przymiotnika: rozłożysty


SJP.pl


rozłożysty

rozłożony szeroko, na dużym obszarze


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) znacznie rozpostarty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Orzeł wielki, o skrzydłach rozłożystych / i długich piórach, / pokryty pstrym pierzem, / przyleciał nad Liban / i zabrał wierzchołek cedru.

 (1.1) Ambrowce tworzą rozłożyste systemy korzeniowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozłożenie n.

 czas. rozkładać ndk., rozłożyć dk.

 przym. rozkładany

Wiktionary


rozłucki

nazwisko


SJP.pl


rozłup

1. roślina z rodziny baldaszkowatych; babia sól;
2. dawniej: rozpadlina; szpara;
3. dawniej: grabież, rabunek


SJP.pl


rozłupać

czasownik

 (1.1) otworzyć orzech

 (1.2) podzielić na części

Wiktionary


rozłupek

suchy owoc niektórych roślin, zawierający jedno nasienie


SJP.pl

Rozłupek (Schistidium Bruch & Schimp.) – rodzaj mchu należący do rodziny strzechwowatych (Grimmiaceae). Występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Europie, Azji, Australii, na wyspach atlantyckich, wyspach Australii i Oceanii i Antarktyce.

Wikipedia


rozłupka

suchy owoc niektórych roślin, zawierający jedno nasienie


SJP.pl

Rozłupnia (łac. schizocarpium, ang. schizocarp) – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki (często nazywane też owockami), w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego), przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u ogórecznikowatych i jasnotowatych). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych.

Wikipedia


rozłupnia

w botanice: rodzaj owocu suchego, pękającego na części jednonasienne (rozłupki)


SJP.pl

Rozłupnia (łac. schizocarpium, ang. schizocarp) – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki (często nazywane też owockami), w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego), przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u ogórecznikowatych i jasnotowatych). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych.

Wikipedia


rołz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. raz (pojedyncza realizacja czynności)

liczebnik mnożny

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. raz (jednokrotnie)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. gw-pl|Górny Śląsk|roz, rouz.

Wiktionary


rołza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|ż. Róża

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Róża ż.

Wiktionary


rp

[czytaj: er-PE] skrót od: Rzeczpospolita Polska


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = Rzeczpospolita Polska;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) We wtorek prezydent RP wręczył nominacje profesorskie 166 naukowcom, nadając im w ten sposób tytuły profesora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿ˈpɛ, AS: er‿pe

Wiktionary


rp.

skrót łacińskiego: recipe - napis na receptach oznaczający "przyjmij" (odczytywany jako cały wyraz)


SJP.pl


rpa

[czytaj: er-pe-A] skrót od: Republika Południowej Afryki - państwo w Afryce


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = geogr. polit. Republika Południowej Afryki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W RPA znajduje się najdalej wysunięty na południe punkt Afryki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿pɛ‿ˈa, AS: er‿pe‿a

Wiktionary


rpc

skrót od:
1. remote procedure call - zdalne wywołanie procedury;
2. resistive plate chamber - komora płytowo-oporowa


SJP.pl


rpg

1. skrót od: role-playing game, gra tocząca się w fikcyjnym świecie, istniejącym tylko w wyobraźni grających, w której gracze wcielają się w role fikcyjnych postaci;
2. komputerowa gra fabularna; cRPG;
3. skrót od: Report Program Generator, język programowania


SJP.pl

Broń

  • RPG (właśc. РПГ; skrótowiec z ros. ручной противотанковый гранатомёт – rucznoj protiwotankowyj granatomiot) – granatnik przeciwpancerny (dosł. ręczny granatnik przeciwpancerny), albo skrótowiec z ang. rocket propelled grenade – granatnik przeciwpancerny (dosł. granat o napędzie rakietowym)
    • RPG-2 (pol. ozn. RGPpanc-2) – ręczny granatnik przeciwpancerny konstrukcji radzieckiej z okresu po II wojnie światowej
    • RPG-7 – radziecki, ręczny granatnik przeciwpancerny, używany w państwach Układu Warszawskiego oraz wielu innych krajach, głównie Trzeciego Świata
    • RPG-16 – radziecki granatnik przeciwpancerny, następca RPG-7
    • RPG-18 – radziecki ręczny granatnik przeciwpancerny opracowany na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, wzorowany na amerykańskim granatniku M72 LAW
    • RPG-22 – radziecki ręczny granatnik przeciwpancerny wprowadzony w 1980-81
    • RPG-26 – radziecki ręczny granatnik przeciwpancerny oparty na RPG-18
    • RPG-27 – radziecki ręczny granatnik przeciwpancerny oparty na RPG-26
    • RPG-29 – radziecki ręczny granatnik przeciwpancerny wprowadzony do użytku w 1989
    • RPG-75 – czechosłowacki i czeski granatnik przeciwpancerny
    • RPG-76 Komar – polski granatnik przeciwpancerny wykorzystujący wyrzutnię jednorazowego użytku

    Wikipedia


rpg-owiec

potocznie: osoba grająca w gry fabularne (RPG); erpegowiec


SJP.pl


rpn

skrót od:
1. Roztoczański Park Narodowy;
2. Reverse Polish Notation - odwrotna notacja polska, system rachunkowy stosowany w kalkulatorach


SJP.pl

skrótowiec, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) = polit. Ruch Państw Niezaangażowanych;

 (1.2) = Roztoczański Park Narodowy;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) NAM

źródła.

== RPN (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = mat. inform. reverse polish notation → ONP, odwrotna notacja polska

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) NAM

źródła.

== RPN (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = mat. inform. reverse polish notation → ONP, odwrotna notacja polska

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) NAM

źródła.

== RPN (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = mat. inform. reverse polish notation → ONP, odwrotna notacja polska

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rpo

[czytaj: er-pe-O] skrót od: Rzecznik Praw Obywatelskich


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) = praw. adm. Rzecznik Praw Obywatelskich;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿pɛ‿ˈɔ, AS: er‿pe‿o

Wiktionary


rpp

skrótowiec

 (1.1) = Rada Polityki Pieniężnej;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿pɛ‿ˈpɛ, AS: er‿pe‿pe

Wiktionary


rps

skrót

 (1.1) = rękopis

Wiktionary


rpu

skrót od:
1. Rzecznik Praw Ucznia;
2. Rzecznik Praw Ubezpieczonych


SJP.pl


rr

symbol używany przy zapisie ciśnienia tętniczego


SJP.pl

rr
  • rr – dwuznak występujący w języku hiszpańskim i języku albańskim.
  • ryzyko względne (ang. relative risk)
RR
  • RR – skrót od Revised Romanization (z ang. transkrypcja poprawiona języka koreańskiego)
  • RR – w medycynie, symbol używany dla oznaczenia ciśnienia tętniczego, którego pomiaru dokonano przy użyciu sfigmomanometru
  • RR – metoda kucia wałów korbowych
  • Galeria RR
  • Radio Rzepin
  • Ruch Rycerski
  • Rada Regencyjna Królestwa Polskiego
  • Chip i Dale: Brygada RR – serial animowany
  • Rolls-Royce (ujednoznacznienie)
  • Round robin (informatyka) – algorytm szeregowania

Wikipedia


rrna

rybosomowy kwas rybonukleinowy


SJP.pl


rrrum

wyraz naśladujący odgłos upadku czegoś; rum, rrum


SJP.pl


rrso

skrót od: rzeczywista roczna stopa oprocentowania - całkowity koszt kredytu ponoszony przez kredytobiorcę; rrso


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = finans. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania;

Wiktionary


rrum

wyraz naśladujący odgłos upadku czegoś; rum, rrrum


SJP.pl


rs:x

klasa jachtu


SJP.pl


rsa

[czytaj: er-es-A] znany system kryptograficzny, skrót od pierwszych liter nazwisk twórców: Rivest-Shamir-Adleman


SJP.pl

skrótowiec, rodzaj nijaki

 (1.1) = Ruch Społeczeństwa Alternatywnego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿ɛs‿ˈa, AS: er‿es‿a

Wiktionary


rsha

skrót od: Reichssichercheittshauptamt - Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy


SJP.pl


rsi

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. urazy na skutek chronicznego przeciążenia mięśni i ścięgien;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿ɛs‿ˈi, AS: er‿es‿i

Wiktionary


rss

popularny format danych do różnego rodzaju subskrypcji, najczęściej wiadomości


SJP.pl

RSS (skrót od nazwy Really Simple Syndication, RDF Site Summary itd.) – standard rozpowszechniania informacji oparty na znacznikach XML do prezentowania nowości ze stron internetowych na bieżąco. Pliki w takim formacie wgrywane są do czytników RSS, żeby te mogły potem przedstawiać najświeższe informacje na bieżąco w czytelnej formie i w jednolitym interfejsie. Potocznie takie pliki nazywa się „kanałami RSS”.

Wikipedia


rsvp

skrót od francuskiego: répondez s'il vous plaît [czytaj: reponDE silwuPLE], proszę o odpowiedź; zwrot używany na zaproszeniach, oznaczający potrzebę potwierdzenia przybycia; r.s.v.p., R.S.V.P.


SJP.pl


rsw

skrót od: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa-Książka-Ruch"


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = hist. Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Według stanu na 21 maja 1991 r., na 19 firm zachodnich, bądź z udziałem kapitału obcego, 8 stało się współwłaścicielami tytułów b. RSW i ulokowało swój kapitał w 11 tytułach.

Wiktionary


rt

skrót od: Księga Rut - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Księga Rut

Wiktionary

  • RT – tona rejestrowa, zob. jednostka miary, układ SI
  • RT – rosyjska stacja telewizyjna znana wcześniej jako Russia Today
  • RT – iloczyn stałej gazowej R i temperatury T, ma wymiar energii
  • RT-20 – chorwacki wielkokalibrowy karabin wyborowy
  • RT – oznaczenie literowe Tarnobrzega na tablicach rejestracyjnych pojazdów w Polsce
  • Rt – oznaczenie posterunku odgałęźnego Retkinia oddzielającego linię kolejową nr 14 od łącznicy kolejowej nr 539 prowadzącej w kierunku Chojen
  • Rt – siglum biblijne Księgi Rut

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Rut

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. BibliaPL.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Ru, Ruth

* czeski: (1.1) Rt

* esperanto: (1.1) Rut

* hiszpański: (1.1) Rut

* włoski: (1.1) Rt

źródła.

== Rt (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = bibl. Kniha Rút → Księga Rut

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa ˈrut, AS: ḱśŋga rut

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rut

Wiktionary


rtcn

skrótowiec

 (1.1) = rad. telew. radiowo-telewizyjne centrum nadawcze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) RTCN Kalisz Mikstat transmituje dwa programy TVP.

Wiktionary


rtęć

pierwiastek chemiczny o symbolu Hg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Hg i liczbie atomowej 80;

Wiktionary

Rtęć (Hg, łac. hydrargyrum, z gr. ὑδράργυρος hydrargyros ‘wodne srebro’) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych. Uznana za pierwiastek przez Lavoisiera. Rtęć jest jedynym metalem występującym w warunkach normalnych w stanie ciekłym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma rtęć?

 (1.1) Związki rtęci powoli akumulują się w organizmach, zabijają więc powoli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: r̥tɛ̃ɲt͡ɕ, AS: r̦tẽńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rtęcica ż., rtęciówka ż., ortęć ż., metylortęć ż.

 przym. rtęciowy, rtęciawy, rtęcioorganiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Hg, daw. merkuriusz, przen. żywe srebro

Wiktionary


rtęcica

choroba spowodowana akumulacją rtęci w organizmie


SJP.pl

Wikipedia


rtęciowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|rtęciować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niertęciowanie n., rtęciówka ż.

 czas. rtęciować ndk.

Wiktionary


rtęciówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. elektr. wysokociśnieniowa lampa rtęciowa;

Wiktionary

Wysokociśnieniowa lampa rtęciowa (pot. rtęciówka) – rodzaj lampy wyładowczej, w której światło powstaje dzięki wyładowaniu elektrycznemu w parach rtęci. W odróżnieniu od niskoprężnych lamp rtęciowych zwanych potocznie świetlówkami, w których następuje wyładowanie jarzeniowe, w wysokociśnieniowych lampach rtęciowych zachodzi wyładowanie łukowe. Lampa tego rodzaju była wynalazkiem amerykańskiego inżyniera Petera Coopera Hewitta.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. rtęć ż., rtęcica ż., rtęciowanie n., ortęć ż., ortęcianie n., ortęciowanie n.

 czas. rtęciować ndk., ortęciać ndk., ortęciować dk.

 przym. rtęciowy, rtęciówkowy, rtęcicowy, rtęciawy, ortęciowy

 przysł. rtęciowo

Wiktionary


rtęciowy

przymiotnik od: rtęć


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. dotyczący rtęci, związany z rtęcią

Wiktionary

Wymowa:

IPA: r̥tɛ̃ɲˈt͡ɕɔvɨ, AS: r̦tẽńćovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rtęciówka ż., rtęć ż., ortęć ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. merkurialny

Wiktionary


rtf

skrót od: Rich Text Format, w informatyce: format plików pozwalający na ich wymianę pomiędzy różnymi edytorami tekstu


SJP.pl

Wikipedia


rtfaq

skrót od: Read The Frequently Asked Questions - przeczytaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania; RTFF, FTFM


SJP.pl


rtff

skrót od: Read The Fucking FAQ - przeczytaj cholerne odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania; FTFAQ, RTFM


SJP.pl


rtfm

skrót od: Read The Fucking Manual - przeczytaj tę cholerną instrukcję; RTFF, RTFAQ


SJP.pl


rtg

rentgenogram; rtg.


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = med. techn. rentgenogram, zdjęcie rentgenowskie

skrótowiec w funkcji przymiotnika relacyjnego

 (2.1) = rentgenowski

Wiktionary

Zdjęcie rentgenowskie, rentgenogram, potocznie rentgen, prześwietlenie, w skrócie RTG, rtg. – dwuwymiarowy obraz rejestrowany podczas prześwietlania wiązką promieniowania rentgenowskiego organów osoby poddanej rentgenografii, będącej jedną z podstawowych technik diagnostycznych w medycynie.

Pierwsze zdjęcie rentgenowskie całego ciała ludzkiego wykonał 1 lipca 1934 roku Arthur Fuchs z amerykańskiej firmy Kodak.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostałem skierowanie na RTG kręgosłupa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛr‿tɛ‿ˈɟɛ, AS: er‿te‿ǵe

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rtg.

Wiktionary


rtg.

rentgenogram; RTG


SJP.pl

skrót w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = med. rentgen

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rentgen, rentgenogram, prześwietlenie; skr. RTG

Wiktionary


rtl

[czytaj: er-te-EL] stacja telewizyjna


SJP.pl


rtm.

skrót od: rotmistrz


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wojsk. rotmistrz

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rotmistrz mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) rtm.

źródła.

== rtm. (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = wojsk. rotmistr → rotmistrz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rotmistrz mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. rotmistrz mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) rtm.

źródła.

== rtm. (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = wojsk. rotmistr → rotmistrz

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rton

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = rad. telew. radiowo-telewizyjny ośrodek nadawczy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) RTON Gubałówka uruchomiono w 1958 roku.

Wiktionary


rtpd

skrótowiec

 (1.1) = hist. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci;

Wiktionary


rtr

skrót od: Ruch Trzeciej Rzeczypospolitej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = polit. Ruch Trzeciej Rzeczypospolitej;

Wiktionary


rtv

[czytaj: er-te-FAŁ] określenie obejmujące odbiorniki radiowe (radioodbiorniki) i telewizyjne (telewizory)


SJP.pl


ru

symbol rutenu, pierwiastka chemicznego


SJP.pl

  • .ru – domena internetowa przypisana do Rosji
  • Ru.tv – kanał muzyczny w języku rosyjskim
  • Ru – znak japońskich sylabariuszy hiragana (る) i katakana (ル)
  • Ruten (Ru, łac. ruthenium) – pierwiastek chemiczny

Wikipedia


ruada

element ewolucji narciarskiej, obciążający tył nart


SJP.pl


ruanda

język z rodziny bantuidalnych, będący językiem urzędowym w Ruandzie; rwanda


SJP.pl

Rwanda (Republika Rwandy, dawniej Ruanda) – państwo w środkowo-wschodniej Afryce o powierzchni 26,4 tys. km². Rwanda graniczy z: Burundi (290 km), Demokratyczną Republiką Konga (217 km), Tanzanią (217 km) i Ugandą (169 km). W 2024 roku w Rwandzie mieszkało 13,6 mln osób. Językami urzędowymi są: rwanda, angielski i francuski. Stolicą państwa jest Kigali. Od 2006 roku Rwanda podzielona jest na 5 prowincji (dawniej było ich 12). Walutą Rwandy jest frank rwandyjski.

Wikipedia


ruandyjczyk

obywatel Ruandy (Rwandy); Rwandyjczyk


SJP.pl


ruandyjka

obywatelka Ruandy (Rwandy); Rwandyjka


SJP.pl


ruandyjski

przymiotnik od: Ruanda (Rwanda); rwandyjski


SJP.pl


rub.

skrót od: rubel


SJP.pl

skrót

 (1.1) = rubel

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po roku pracy w Prokuratorii otrzymałem pierwszy stopień urzędowy — asesora. Pensja była stosunkowo niewielka: 750 rub. rocznie, czyli 62 rub. 50 kop. miesięcznie [...].

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. ₽, RUB

Wiktionary


rubacha

potocznie o rubaszce, koszuli męskiej noszonej powszechnie w XIX wieku w Rosji


SJP.pl


rubai

[czytaj: rubaj] czterowiersz znany z literatury muzułmańskiego Wschodu; rubajjat, rubajat, rubaj


SJP.pl


rubaj

krótki wiersz o tematyce refleksyjno-filozoficznej popularny w literaturze Bliskiego Wschodu; rubai, rubajat, rubajjat


SJP.pl


rubajat

krótki wiersz o tematyce refleksyjno-filozoficznej popularny w literaturze Bliskiego Wschodu; rubai, rubaj, rubajjat


SJP.pl

Rubajjat, rubajt do-bajt (pers. < arab. Rubāʿī, l.mn. Rubāʿīyāt) – krótki, czterowierszowy utwór poetycki o treści przeważnie filozoficznej.

Spolszczona nazwa tego gatunku – rubajjat – przyjęła się głównie za sprawą tłumaczeń czterowierszy perskiego poety Omara Chajjama. Właśnie dzięki jego twórczości rubajjat perski zyskał sławę niemal na całym świecie. Cechą rubajjatu jest monorymiczność. Wiersze rymują się według następujących schematów:

  1. a a b a
  2. a a a a (rzadziej)

Wikipedia


rubajjat

krótki wiersz o tematyce refleksyjno-filozoficznej popularny w literaturze Bliskiego Wschodu; rubai, rubajat, rubaj


SJP.pl

Rubajjat, rubajt do-bajt (pers. < arab. Rubāʿī, l.mn. Rubāʿīyāt) – krótki, czterowierszowy utwór poetycki o treści przeważnie filozoficznej.

Spolszczona nazwa tego gatunku – rubajjat – przyjęła się głównie za sprawą tłumaczeń czterowierszy perskiego poety Omara Chajjama. Właśnie dzięki jego twórczości rubajjat perski zyskał sławę niemal na całym świecie. Cechą rubajjatu jest monorymiczność. Wiersze rymują się według następujących schematów:

  1. a a b a
  2. a a a a (rzadziej)

Wikipedia


rubaszka

koszula męska noszona powszechnie w XIX wieku w Rosji; rubacha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. koszula męska

Wiktionary


rubasznica

roślina zielna lub krzew z rodziny gruboszowatych; grubosz


SJP.pl

Grubosz, rubasznica (Crassula L.) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Liczy co najmniej 209 gatunków występujących w różnych częściach świata, przy czym w ogromnej większości w południowej Afryce. Do polskiej flory należy tylko jeden dziko występujący gatunek – grubosz wodny zwany też uwrocią wodną (Crassula aquatica).

Wikipedia


rubasznie

przysłówek

 (1.1) książk. w sposób rubaszny, bardzo swobodnie, bezceremonialnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Codziennie grywał z nami w siatkówkę, a pewnego dnia zaprosił na piwo do restauracji przy deptaku. Był rubasznie przyjacielski.

 (1.1) – Trochę niebezpieczne miejsce dla księdza, co Krzychu? – rzucił rubasznie. – Jedna pokusa obok drugiej, a każda ma dłuższe nogi i lepsze cycki od następnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rubaszność ż.

 przym. rubaszny

Wiktionary


rubasznieć

stawać się rubasznym


SJP.pl


rubaszniej

stopień wyższy od przysłówka: rubasznie


SJP.pl


rubaszniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: rubaszny


SJP.pl


rubaszność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest rubaszne; cecha tych, którzy są rubaszni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rubaszny

 przysł. rubasznie

Wiktionary


rubaszny

prosty, swobodny, bezceremonialny, niezwracający uwagi na formy towarzyskie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) prosty, dosadny, bezceremonialny, swobodny w sposobie zachowania, poufale żartobliwy, frywolny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tomek również zaobserwował, że ustawiczne docinki rubasznego bosmana Nowickiego pod adresem carskiego agenta zjednały im sympatię Goldów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈbaʃnɨ, AS: rubašny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rubaszność ż.

 przysł. rubasznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. pantagrueliczny

Wiktionary


rubato

w muzyce: tempo chwiejne, zmienne, dowolne, dające wykonawcy swobodę wydłużania pewnych wartości rytmicznych kosztem skracania innych


SJP.pl

Rubato (z wł., dosł. „obrabowanie”) – chwiejność tempa wynikająca z dowolnego wydłużania i skracania dźwięków podczas wykonywania utworów. Grane w taki sposób, by średni rytm na przestrzeni frazy lub taktu granego rubato był zgodny z oryginalnym.

Wikipedia


rubcowsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, położone nad rzeką Alej, stolica rejonu rubcowskiego;

Wiktionary

Rubcowsk (ros. Рубцовск) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, centrum administracyjne rejonu rubcowskiego.

Miasto położone w południowej części Kraju Ałtajskiego, na brzegu rzeki Alej, dopływu Obu, 318 km od Barnaułu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rubcowski

Wiktionary


rubcowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rubcowskiem, dotyczący Rubcowska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rubcowsk mrz.

Wiktionary


rubeba

smyczkowy instrument muzyczny, wywodzący się z rebabu (rababu), rozpowszechniony w Europie od wczesnego średniowiecza do XVIII wieku; rebek, rubella


SJP.pl


rubel

jednostka monetarna Rosji, równa stu kopiejkom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) monet. waluta Rosji i niektórych krajów dawniej wchodzących w skład ZSRR, wcześniej używana w Cesarstwie Rosyjskim;

Wiktionary

Rubel (ros. рубль – rubl; biał. рубе́ль – rubiel) – nazwa waluty używanej obecnie w Federacji Rosyjskiej, we własnych odmianach na Białorusi i Naddniestrzu (oficjalnie część Mołdawii) oraz w nieuznawanych republikach: Abchazji i Osetii Południowej (oficjalnie części Gruzji), Doniecku i Ługańsku (oficjalnie części Ukrainy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ilu rublom odpowiada jeden dolar?

 (1.1) Oddać w banku osiemset rubli, aha… Do Lublina wysłać trzy albumy, tuzin portmonetek… Właśnie!… Do Wiednia przekaz na tysiąc dwieście guldenów… Z kolei odebrać transport… Zmonitować rymarza za nieodesłanie walizek… Bagatela!… Napisać list do Stasia… Bagatela…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrubɛl, AS: rubel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rublówka ż., Rublowka ż.

:: zdrobn. rubelek m.

 przym. rublowy, rublowski

Wiktionary


rubelek

zdrobnienie od: rubel


SJP.pl


rubelit

czerwonawa odmiana turmalinu, używana głównie do celów ozdobnych; rubellit


SJP.pl

Rubellit (rubelit) – różowa, różowoczerwona, karminowoczerwona, czerwona, niekiedy ciemnoczerwona (turmalin Bordeaux), fioletowa, purpurowa, pomarańczowa, przezroczysta lub przeświecająca odmiana elbaitu. Minerał należący do grupy turmalinów, rzadki.

Nazwa minerału pochodzi od łac. rubellus = czerwonawy.

Wikipedia


rubella

smyczkowy instrument muzyczny, wywodzący się z rebabu (rababu), rozpowszechniony w Europie od wczesnego średniowiecza do XVIII wieku; rebek, rubeba


SJP.pl

Różyczka (łac. rubella), także odra niemiecka – choroba zakaźna wywoływana przez wirus różyczki, występująca wyłącznie u człowieka. Klasyczne objawy obejmują krótkotrwałą wysypkę plamisto-grudkową i powiększenie węzłów chłonnych. Wysypka pojawia się od 14 do 17 dni po zakażeniu i zazwyczaj trwa 3 dni. Początkowo obejmuje tylko głowę, stopniowo jednak przechodzi na klatkę piersiową i kończyny górne i dolne. Oprócz tego wystąpić może gorączka, ból gardła i osłabienie, a osób dorosłych często obecny jest też ból i zapalenie stawów. Czasem stwierdza się zapalenie spojówek, zapalenie jąder bądź ich bolesność. Objawy są zazwyczaj łagodne i u ponad 50% zakażonych infekcja może przebiegać bezobjawowo. Powikłania różyczki nie są częste, a prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest większe u dorosłych niż u dzieci. Powikłania obejmują nieprawidłowe krwawienia, obrzęk jąder, zapalenie nerwów oraz zapalenie mózgu.

Wikipedia


rubellit

czerwonawa odmiana turmalinu, używana głównie do celów ozdobnych; rubelit


SJP.pl

Rubellit (rubelit) – różowa, różowoczerwona, karminowoczerwona, czerwona, niekiedy ciemnoczerwona (turmalin Bordeaux), fioletowa, purpurowa, pomarańczowa, przezroczysta lub przeświecająca odmiana elbaitu. Minerał należący do grupy turmalinów, rzadki.

Nazwa minerału pochodzi od łac. rubellus = czerwonawy.

Wikipedia


ruben

  • Ruben – postać biblijna z Księgi Rodzaju, najstarszy syn Jakuba
  • Ruben – hebrajskie imię męskie
  • Ruben – nazwisko wywodzące się od imiona
  • Rubén Iván Martínez Andrade, znany jako Rubén – hiszpański piłkarz
  • Ruben Sandwich (t. Reuben Sandwich) – amerykańska kanapka

Wikipedia


rubens

Peter Paul Rubens (1577-1640), malarz flamandzki


SJP.pl

  • Peter Paul Rubens – flamandzki malarz
  • Rubens – polski piosenkarz, muzyk

Rubens – w funkcji imienia

  • Rubens Barrichello
  • Rubens (Rubens Josué da Costa, 1928-1987) – piłkarz brazylijski
  • Rubens (Rubens Antonio Dias, ur. 2001) – brazylijski piłkarz

Wikipedia


rubensowski

taki jak w twórczości Rubensa; o czyjejś figurze, zwłaszcza kobiety: pulchny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) typowy dla stylu Rubensa;

 (1.2) bogaty w obfite krągłości, ale nie otyły

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rubens, Rubensowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pulchny

Wiktionary


rubensowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Rubensa lub z nim związany


SJP.pl


rubiadyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. związek organiczny występujący naturalnie w roślinach z rodziny marzanowatych;

Wiktionary

Rubiadyna – organiczny związek chemiczny, pochodna antrachinonu. Została po raz pierwszy wyizolowana z kłączy marzana barwierska (Rubia tinctorum, od którego wzięła swoją nazwę) i nazwana przez Edwarda Schuncka w 1852 roku . Ma działanie przeciwutleniające i hepatoochronne, jednak podejrzewa się ją również o działanie rakotwórcze dla nerek,

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Eterowe pochodne rubiadyny również występują naturalnie.

Wiktionary


rubid

pierwiastek chemiczny o symbolu Rb


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Rb i liczbie atomowej 37;

Wiktionary

Rubid (Rb, łac. rubidium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali alkalicznych układu okresowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma rubid?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrubʲit, AS: rubʹit

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rubidowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Rb

Wiktionary


rubidowy

rubid


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący rubidu

Wiktionary

Patrz:

rubid

Powiązane:

 rzecz. rubid m.

Wiktionary


rubież

1. pas graniczny; strefa nadgraniczna; pogranicze;
2. fragment terenu mający określone znaczenie taktyczne lub strategiczne w czasie prowadzonych działań wojennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podn. strefa pograniczna, obszar przygraniczny

 (1.2) wojsk. pas terenu, na którym odbywają się operacje wojenne

 (1.3) daw. bezludny obszar leżący między krajami, bez określonej przynależności do któregoś z nich

 (1.4) stpol. mord, rzeź, rąbanina

Wiktionary

Rubież (ros. рубе́ж, ukr. рубіж) – pas przygranicznej ziemi, kresy, granica, przygranicze. W terminologii wojskowej rubież oznacza pas terenu o znaczeniu taktycznym bądź strategicznym, na którym odbywają się operacje wojenne. Najbardziej wysunięta do przodu rubież to front.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przemierzaliśmy północne rubieże Australii.

 (1.2) Oddziały wroga osiągnęły rubież gór i wystawiły się na ogień sojusznika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrubʲjɛʃ, AS: rubʹi ̯eš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kresy, pogranicze, gwara. rąbież

Wiktionary


rubik

1. nazwisko
2. kostka Rubika - zabawka w formie kostki składająca się z różnokolorowych sześcianów przesuwanych w płaszczyźnie poziomej i pionowej w celu uzyskania jednobarwnych ścian


SJP.pl

  • Piotr Rubik – polski kompozytor
  • Anja Rubik – polska modelka
  • Ernő Rubik – węgierski naukowiec, rzeźbiarz, architekt, i wynalazca kostki Rubika
  • Rubik – miasto w Albanii
  • rubik – jeden z poziomów diagnostycznych w glebach
  • 133250 Rubik – jedna z planetoid

Wikipedia


rubikon

w grze w pikietę: minimalna liczba punktów, które należy zdobyć, by ubiegać się o wygraną


SJP.pl

Rubikon (łac. Rubicō, wł. Rubicone) – rzeka w północnych Włoszech płynąca z Apeninów Północnych do Morza Adriatyckiego, do którego uchodzi na południe od Gatteo.

Wikipedia


rubin

1. minerał, czerwona odmiana korundu, cenny kamień szlachetny;
2. kolor ciemnoczerwony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. miner. tlenek glinu, czerwona odmiana korundu;

 (1.2) jubil. kamień szlachetny oszlifowany z rubinu (1.1)

 (1.3) kolor taki jak rubin (1.1)

Wiktionary

Rubin – kamień szlachetny o barwie od różowawo-czerwonej do krwistoczerwonej, odmiana korundu, chemicznie tritlenek diglinu. Jego nazwa pochodzi od czerwonej barwy (z łac. rubens).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rubiny są jednymi z najcenniejszych kamieni szlachetnych wykorzystywanych w jubilerstwie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrubʲĩn, AS: rubʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rubinówka ż., Rubinkowo n.

:: zdrobn. rubinek

 przym. rubinowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) korund

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Rubinówka ż., Rubinkowo n.

:: zdrobn. rubinek

 przym. rubinowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|niem|Rubin. < etym|łac|ruber.

uwagi.

 Forma „źle|(tego) rubina.” jest błędna zarówno w dopełniaczu jak i bierniku liczby pojedynczej. W dopełniaczu poprawna jest tylko forma „(tego) rubinu”, a w bierniku – „(ten) rubin”.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) ruby

* arabski: (1.1) ياقوت

* baskijski: (1.1) errubi; (1.2) errubi

* białoruski: (1.1) рубін m.; (1.2) рубін m.; (1.3) рубінавы

* bułgarski: (1.1) рубин m.; (1.2) рубин m.

* esperanto: (1.1) rubeno

* hebrajski: (1.1) רובין m. (rubin), אודם m. ('odem)

* hiszpański: (1.1) rubí m.

* interlingua: (1.1) carbunculo

* kataloński: (1.1) robí m.; (1.2) robí m.

* niemiecki: (1.1) Rubin m.; (1.2) Rubin m.

* nowogrecki: (1.1) ρουμπίνι n.

* rosyjski: (1.1) рубин m.

* sanskryt: (1.1) कुरुविन्द m. n.

* szwedzki: (1.1) rubin w.

* ukraiński: (1.1) рубін; (1.2) рубін; (1.3) рубіновий

* węgierski: (1.1) rubin; (1.2) rubin

* włoski: (1.1) rubino m.

źródła.

== rubin (język dolnołużycki.) ==

thumb|rubin (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rubin

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


rubinek

zdrobnienie od: rubin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: rubin

 (1.2) niewielkiej wielkości rubin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pachołek

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Znalazłem u jubilera w Katowicach pierścionek z rubinkiem dla ciebie.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.2)

 rzecz. rubin mrz.

 przym. rubinkowy, rubinowy

Wiktionary


rubinkiewicz

nazwisko


SJP.pl


rubinowicz

nazwisko


SJP.pl

Rubinowicz:

  • Dawid Rubinowicz (1927–1942), Żyd, ofiara Holocaustu
  • Wojciech (Sylwester Piotr) Rubinowicz (1889–1974), Polak, fizyk, profesor uniwersytetu
  • Adam Rubinowicz (1673–1746, Ormianin, kupiec i rajca łowicki

Wikipedia


rubinowoczerwony

czerwony o odcieniu rubinowym


SJP.pl


rubinowozłoty

złoty o odcieniu rubinowym


SJP.pl


rubinowy

1. zrobiony z rubinu, zawierający rubiny;
2. mający kolor rubinu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z rubinu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor rubinu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rubin m., rubinek m.

Wiktionary


rubinstein

[czytaj: RUbinsztajn] nazwisko, m.in. Artur Rubinstein (1887-1982) - pianista polski


SJP.pl

  • Akiba Rubinstein – polski szachista
  • Amnon Rubinstein – izraelski prawnik, polityk i felietonista
  • Anton Rubinstein – rosyjski pianista, kompozytor i dyrygent
  • Ariel Rubinstein – izraelski ekonomista
  • Artur Rubinstein – polski pianista
  • Dave Rubinstein – piosenkarz z zespołu Reagan Youth
  • Elyakim Rubinstein – izraelski dyplomata i polityk
  • Eva Rubinstein – fotografka, córka Artura Rubinsteina
  • Helena Rubinstein – jedna z najbogatszych kobiet na świecie, właścicielka licznych zakładów branży kosmetycznej
  • Ida Lvovna Rubinstein – rosyjska baletnica
  • John Rubinstein – amerykański aktor, syn Artura Rubinsteina
  • J. Hyam Rubinstein – matematyk zajmujący się topologią
  • Louis Rubinstein – kanadyjski łyżwiarz figurowy
  • Nikołaj Rubinstein – rosyjski pianista i kompozytor, brat Antona Rubinsteina
  • Seymour I. Rubinstein – amerykański informatyk (WordStar)
  • Szaleniec Rubinstein – znany w getcie warszawskim szaleniec, wariat, żebrak
  • Zelda Rubinstein – amerykańska aktorka
  • Gillian Rubinstein – angielska pisarka, autorka sagi "Opowieści klanu Otori"

Wikipedia


rubisz

nazwisko


SJP.pl


rublówka

moneta lub banknot o wartości jednego rubla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) pot. geogr. zachodnie przedmieście Moskwy zamieszkałe przez bogatych Rosjan i rosyjską elitę polityczną;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rubel m., rubelek m., rublówka ż.

 przym. rublowy, rublowski

Wiktionary


rublowy

przymiotnik od: rubel (np. banknoty rublowe)


SJP.pl


rubrum

dawniej:
1. napis umieszczony na aktach i informujący o ich treści;
2. czerwony atrament


SJP.pl


rubrycela

kalendarz kościelny zawierający harmonogram nabożeństw na poszczególne dni


SJP.pl

Rubrycela (łac. Directorium Divini Officii albo Ordo Divini Officii; pot. Dyrektorium) – w Kościele katolickim wydawnictwo, publikowane zazwyczaj jako rocznik, zawierające szczegółowy opis obchodów w roku liturgicznym dla kalendarza liturgicznego wydawcy, którym jest ordynariusz.

Wikipedia


rubryczka

zdrobnienie od: rubryka


SJP.pl


rubryka

1. miejsce do wpisywania danych w formularzach, księgach rachunkowych itp.; pozycja;
2. stałe miejsce w czasopiśmie, poświęcone określonemu rodzajowi informacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) puste pole na formularzu, kwestionariuszu, księgach rachunkowych przeznaczone na umieszczenie w nim konkretnej informacji

 (1.2) w czasopismach: dział poświęcony pewnemu odrębnemu rodzajowi informacji, powtarzający się w każdym numerze i mający tam stałe miejsce

 (1.3) napis, tytuł w starych rękopisach wykonany czerwoną farbą

 (1.4) rel. przepis kościelny, objaśniający ceremonię towarzyszącą modlitwie, nabożeństwu

Wiktionary

  • rubryka (formularz) – miejsce (pole) do wpisywania danych na formularzu
  • rubryka (czasopismo) – miejsce w czasopiśmie poświęcone stałemu tematowi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tę rubrykę trzeba wpisać dane małżonka.

 (1.1) Zapomniałem wpisać nazwisko do rubryki, ale w każdej chwili mogę uzupełnić braki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈbrɨka, AS: rubryka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. rubryczka ż.

Wiktionary


rubus

roślina z rodziny różowatych, występująca w wielu gatunkach; malina


SJP.pl

Jeżyna, ożyna a. ostrężyna (Rubus L.) – rodzaj roślin z rodziny różowatych. Część przedstawicieli określana jest zwyczajowo w języku polskim malinami (gatunki o różnej przynależności w obrębie podrodzajów, które łączy czerwona barwa owoców i odpadanie ich od dna kwiatowego po dojrzeniu).

Wikipedia


ruccola

[czytaj: rukola] jednoroczna, przyprawowa roślina zielna z rodziny kapustowatych (rodzaj sałaty), rosnąca dziko w Europie Południowej; rokietta siewna; rukola


SJP.pl


rucewko

Rucewko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Złotniki Kujawskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


rucewo

2 miejscowości w Polsce:

  • Rucewo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Złotniki Kujawskie
  • Rucewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Zalewo

Wikipedia


ruch

1. przemieszczanie się jakiegoś obiektu lub istoty;
2. trening wykonywany w celu nabycia większej sprawności fizycznej;
3. organizacja zawiązana w jakimś celu lub zespół czynności, działań podejmowanych w jakimś celu przez niezrzeszoną grupę osób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. zmiana położenia w czasie;

 (1.2) gest, ruszenie częścią ciała

 (1.3) grupa ludzi dążących do jakiegoś celu politycznego lub społecznego

 (1.4) w grach: ruszenie bierki, figury, zagranie kartą itp., kolejka

 (1.5) sposób poruszania się na drodze

Wiktionary

  • Ruch (filozofia)
  • Ruch (fizyka)
  • Motoryczność człowieka
  • Ruch społeczny
  • Ruch kościelny
  • Ruch internetowy – przepływ danych w Internecie
  • Ruch turystyczny – dobrowolne przemieszczanie się ludzi
  • Ruch uliczny, drogowy
  • Ruch (mitologia) – ptak z mitologii perskiej
  • Ruch S.A. (przedsiębiorstwo) – dystrybutor prasy
  • RSW Prasa–Książka–Ruch – polskie wydawnictwo
  • Klub Prasy i Książki „Ruch” – polska sieć domów kultury i księgarni

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ruch planetaanet odbywa się po elipsach.

 (1.2) Szuler dostrzegł umówiony ruch ręką swojego wspólnika i podbił stawkę.

 (1.3) Bardzo nie lubię działaczek wszelkich ruchów feministycznych.

 (1.4) W swoim ostatnim ruchu mistrz zaszachował przeciwnika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rux, AS: ruχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchomość ż., ruchliwość ż., ruchawka ż., ruszanie n., ruchanie n., bezruch m., rozruch m., rozruszanie n., ruszenie n., ruchacz m., nieruchomość ż.

 czas. ruszać ndk., ruszyć dk., ruchać ndk., poruszyć dk., poruszać ndk., wyruszyć dk., wyruszać ndk., rozruszać ndk.

 przym. ruchowy, ruchomy, ruchliwy

 przysł. ruchliwie, ruchowo, ruchomo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) kolej, kolejka, posunięcie

Wiktionary


ruchać

1. przestarzałe: poruszać, ruszać;
2. wulgarnie: mieć stosunek płciowy


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wulg. uprawiać z kimś seks (jako strona aktywna)

 (1.2) daw. ruszać

czasownik zwrotny niedokonany ruchać się

 (2.1) wulg. uprawiać seks ze sobą nawzajem

 (2.2) wulg. miewać stosunki seksualne

 (2.3) daw. ruszać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W żołnierskich słowach (…): masz kij w dupie i mylisz buractwo z pewnością siebie. Babki bardziej interesuje to, czy masz pasję i jak się ruchasz, a nie twoja cefałka.

 (1.2) Gospodyni idą! — zawołała dziewka, ruchając mocno koziełkiem w kierzance, jaże śmietana wypryskiwała wokoło.

 (2.3) Wójt jeno ostał, kowal i tych kilku staruchów ledwie się ruchających (…)

 (2.3) (…) i panujcie nad rybami morskiemi, i nad ptastwem powietrznem, i nade wszemi zwierzęty, które się ruchają na ziemi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruxat͡ɕ, AS: ruχać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruch m., ruchliwość ż., ruchacz n., ruchak ż., ruchomostwo n., ruchonosz m., ruchość ż., ruchanie n., ruchnięcie n., ruchaniec m., ruchanko n.

 czas. ruchnąć dk., wyruchać dk., przeruchać dk., ruszać ndk., ruszyć dk.

 przym. ruchliwy, ruchomy, ruchowy, ruchawy

 przysł. ruchawo, ruchliwie, ruchomo, ruchomie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. przest. chędożyć; wulg. pierdolić, jebać, dupczyć, ciupciać, ciumkać, rżnąć, rypać, młócić, bzykać, zapinać, dymać, chrobotać, walić, posuwać, kepcić

 (2.1) wulg. bzykać się, ciupciać się, pierdolić się; neutr. kochać się, kopulować, spółkować, współżyć, uprawiać seks

Wiktionary


ruchacz

wulgarnie: osoba często uprawiająca seks; seksoholik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. wulg. osoba, która uprawia dużo seksu

 (1.2) daw. ten, który porusza

 (1.3) grub. środ. policjant wydziału ruchu drogowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mówiła, że tata jest ruchacz i nas dużo naruchał, a teraz przepija pieniądze.

 (1.2) Ci ruchacze wszech losów, monarchy podufalce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruxat͡ʃ, AS: ruχač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchanie n., ruch m., ruchomość ż., ruchanko n.

 czas. ruchać ndk., ruszać ndk.

 przym. ruchomy, ruchliwy

Wiktionary


ruchaczka

ruchacz


SJP.pl

Patrz:

ruchacz

ruchadło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. roln. pług z odkładnicą cylindryczną

 (1.2) przest. techn. silnik

 (1.3) przest. rzecz ruszająca się, ciało w ruchu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ruchać

Wiktionary


ruchanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ruchać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈxãɲɛ, AS: ruχãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ruchać

 rzecz. ruch mrz., ruchacz mos., ruchanko n.

 przym. ruchomy, ruchowy

Wiktionary


ruchanko

potocznie: seks; bzykanko, dymanko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wulg. stosunek płciowy, współżycie seksualne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na koniec tyrady Karina wbiła mu szpilę, pytając, czy aby nie myli dobrego ruchanka z miłością, a Jerzulek obraził się, bo jego Magda to miłość, a nie jakieś tam ruchanko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchanie n., ruchacz m.

 czas. ruchać ndk., wyruchać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bzykanie, bzykanko, dymanko, ruchanie, dupczenie

Wiktionary


ruchaweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kurpie. kwiatek róży

Wiktionary


ruchawica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozpustnica

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ruchać

Wiktionary


ruchawka

potocznie: rozruchy, zamieszki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. rozruchy, zamieszki, społeczny niepokój

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z Polakami trudno coś zrobić przemocą i siłą. W Polsce po wojnie wydarzyło się pięć ruchawek, podczas gdy w pozostałych krajach socjalistycznych – coś trzy cztery. Władza edukowała się dosyć szybko, wiedziała, jak podchodzić do ludzi; co przejdzie, a co nie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruch mrz., nieruchomość ż.

 czas. ruchać

 przym. ruchomy

Wiktionary


ruchawość

dawniej: ruchliwość, żwawość


SJP.pl


ruchawszy

stopień wyższy od przymiotnika: ruchawy


SJP.pl


ruchawy

1. potocznie: ruchliwy, żwawy, rześki;
2. dawniej: ruszający się, ruchomy


SJP.pl


ruchała

1. przestarzałe: poruszać, ruszać;
2. wulgarnie: mieć stosunek płciowy


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Ruchała – polski hokeista
  • Małgorzata Ruchała – polska biegaczka narciarska, biathlonistka i trenerka
  • Robert Ruchała – polski zawodnik MMA

Wikipedia


ruchers

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. slang. polit. członek Ruchu Palikota, później też Twojego Ruchu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczególnie żal nam Łukasza Gibały, dawnego ruchersa, który jako kandydat niezależny bił się o stolec prezydenta w Krakowie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) palikotowiec, palikociarz

Wiktionary


ruchliwiej

stopień wyższy od przysłówka: ruchliwie


SJP.pl


ruchliwka

Hormogonium (l. mn. hormogonia), ruchliwka – wielokomórkowy twór występujący u nitkowatych sinic, służący do rozmnażania bezpłciowego (wegetatywnego). Hormogonia są zdolne do aktywnego ruchu oraz do odtworzenia całej nici. Znajdują się wewnątrz osłonek zwanych pochwami, z których wypełzają i przekształcają się w nowe fragmenty nici sinic. Mogą otoczyć się grubymi ścianami komórkowymi i przybrać charakter przetrwalnikowy.

Wikipedia


ruchliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ruchliwe; cecha tych, którzy są ruchliwi

Wiktionary

Ruchliwość nośników – w fizyce oraz chemii, wielkość wyrażająca związek między prędkością dryfu elektronów, jonów lub innych nośników ładunku, i zewnętrznym polem elektrycznym. Ruchliwością nazywa się czasem również sam proces ruchu skierowanego (dryfowania) nośników ładunku pod wpływem pola elektrycznego.

W przypadku ciał stałych ruchliwość elektronów oraz dziur (ruchliwość nośników ładunku) zależy od temperatury.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. ruchliwy, ruchowy

 przysł. ruchliwie

 rzecz. ruszanie n., ruszenie n., ruch mrz.

 czas. ruchać

Wiktionary


ruchliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: ruchliwy


SJP.pl


ruchliwy

1. taki, który jest w nieustannym ruchu; ruszający się;
2. taki, w którym lub na którym trwa wzmożona aktywność w przemieszczaniu się jakichś obiektów lub istot;
3. czynny, obrotny, rzutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący w nieustannym ruchu

 (1.2) charakteryzujący się wzmożonym ruchem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchacz mos., ruch m., ruchliwość ż., ruszanie n., ruszenie n.

 przysł. ruchliwie

 czas. ruszać ndk., ruchać ndk.

 przym. ruchowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fertyczny, żwawy

Wiktionary


ruchniewicz

nazwisko


SJP.pl


rucho

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. suknia (noszona przez kobietę)

 (1.2) stpol. odzież

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈruxɔ, AS: ruχo

Wiktionary


ruchocice

W Polsce
  • Ruchocice – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice
  • Ruchocice – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice
  • Ruchocice – dawna gromada
  • Ruchocice – przystanek kolejowy we wsi Ruchocice

Wikipedia


ruchocinek

Ruchocinek – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Witkowo.

1973–1976 w gminie Powidz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Wikipedia


ruchomość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. ekon. rzecz stanowiąca czyjąś własność, dająca się przenosić;

Wiktionary

Ruchomość – rzecz ruchoma. Kodeks cywilny nie zawiera definicji ruchomości. Jest ona definiowana w doktrynie w sposób negatywny jako wszystko to, co nie jest nieruchomością. Ruchomość, w przeciwieństwie do nieruchomości, można fizycznie przenieść.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W oświadczeniu majątkowym należy ujawnić posiadane nieruchomości, a także ruchomości o wartości powyżej dziesięciu tysięcy złotych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈxɔ̃mɔɕt͡ɕ, AS: ruχõmość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruch m., ruszanie n., ruszenie n., ruchacz m., ruchomostka ż.

 czas. ruszać, ruchać

 przym. ruchomy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) majątek ruchomy, mienie ruchome

Wiktionary


ruchomości

rzeczy dające się przenosić, stanowiące czyjąś własność


SJP.pl


ruchomostka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zdrobn. od ruchomość (własność dająca się przenosić)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ruchomostka wdowy została zinwentowaną, ocenioną i wkrótce potém wystawioną na sprzedaż z publicznego targu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchomość ż.

 przym. ruchomy

 przysł. ruchomo

 czas. ruchać

Wiktionary


ruchomy

1. będący w ruchu; poruszający się;
2. dający się poruszyć, przesunąć; przenośny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) poruszający się

 (1.2) dający się poruszać

 (1.3) dający się przenosić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rękę wyciągał do szarzejącego, ruchomego cienia, który teraz właśnie wychylił się zza lasu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈxɔ̃mɨ, AS: ruχõmy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruchomostka ż., ruchacz mos., ruszenie n., ruszanie n., ruch m., ruchanie n., ruchawka ż., ruchomość ż.

 czas. ruszać ndk., uruchomić dk., ruchać ndk.

 przysł. ruchomo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dynamiczny

 (1.3) przenośny, mobilny

Wiktionary


ruchowiec

1. człowiek, w którego pamięci najbardziej utrwalają się wyobrażenia ruchu;
2. potocznie: pracownik organizacji ruchu kolejowego


SJP.pl


ruchowy

mający związek z ruchem, polegający na ruchu; motoryczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący ruchu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruch m., ruchliwość ż., ruszanie n., ruchanie n.

 czas. ruszać ndk., ruchać ndk.

 przym. ruchliwy

Wiktionary


ruchy

1. przemieszczanie się jakiegoś obiektu lub istoty;
2. trening wykonywany w celu nabycia większej sprawności fizycznej;
3. organizacja zawiązana w jakimś celu lub zespół czynności, działań podejmowanych w jakimś celu przez niezrzeszoną grupę osób


SJP.pl


ruciane

ruta (roślina); rutowy


SJP.pl

Ruciane (niem. Rudczanny, od 1936 Niedersee) – dawniej odrębna miejscowość, obecnie dzielnica Rucianego-Nidy w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim.

Wikipedia


ruciane-nida

miasto w województwie warmińsko-mazurskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim;

 (1.2) geogr. adm. nazwa gminy w powiecie piskim, w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Ruciane-Nida (do 1938 r. Rudczanny, a w latach 1938–1945 Niedersee) – miasto w Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ruciane-Nida.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Ruciane-Nida liczyło 4073 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod względem historycznym Ruciane-Nida leży na Mazurach, na obszarze dawnej Galindii.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ruciańsko-nidzki

Wiktionary


rucianianin

mieszkaniec Rucianego-Nidy (miasta w Polsce)


SJP.pl


rucianianka

mieszkanka Rucianego-Nidy (miasta w Polsce)


SJP.pl


rucianin

mieszkaniec Rucianego-Nidy


SJP.pl


rucianka

mieszkanka Rucianego-Nidy


SJP.pl

Rucianka – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Młynary. Wieś jest siedzibą sołectwa Rucianka, w którego skład wchodzi również miejscowość Nowe Sadłuki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.


Wikipedia


ruciano-nidzki

Ruciane-Nida; ruciańsko-nidzki


SJP.pl


ruciański

przymiotnik od: Ruciane


SJP.pl


ruciańsko-nidzki

Ruciane-Nida; ruciano-nidzki


SJP.pl


ruciany

ruta (roślina); rutowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rutą, dotyczący ruty, zawierający rutę

Wiktionary

Ruciany – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Bielany. Ma status sołectwa. Leży nad Starą Rzeką.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Rozbitym Kamieniu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ruta ż., rutka ż.

 przym. rutowy

Wiktionary


ruciński

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Ruciński (ujednoznacznienie)
  • Artur Ruciński (ur. 1976) – śpiewak operowy
  • Jerzy Ruciński (1920-1992) – polski chemik
  • Józef Ruciński (ur. 1883) - major saperów Wojska II RP
  • Kazimierz Ruciński (1873-1945) – polski architekt
  • Marek Ruciński (ur. 1953) – polski lekarz, ortopeda i polityk
  • Modest Ruciński (ur. 1979) – polski aktor
  • Sławomir Ruciński (ur. 1943) – polsko-kanadyjski astronom
  • Wiesław Ruciński – polski muzyk
  • Zbigniew Ruciński (ujednoznacznienie)
  • Zdzisław Ruciński (1895-1940) – nadkomisarz Straży Granicznej II RP

Wikipedia


ruciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Ruty lub z nią związany


SJP.pl

Ruciny (biał. Руціны; ros. Рутины) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Widze.

Wikipedia


ruck

[czytaj: rak] w rugby: walka o piłkę leżącą na ziemi; młyn spontaniczny


SJP.pl

Fragmenty gry:

  • Ruck – stały fragment gry w rugby union

Osoby o tym nazwisku:

  • Alan Ruck – amerykański aktor
  • Róbert Ruck – węgierski szachista
  • Taylor Ruck – kanadyjska pływaczka, olimpijka

Wikipedia


rucki

[czytaj: rak] w rugby: walka o piłkę leżącą na ziemi; młyn spontaniczny


SJP.pl


ruckoj

nazwisko rosyjskie


SJP.pl


ruczaj

poetycko: rzeczka, potok, strumień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poet. strumyk, potok, mały ciek

Wiktionary

  • ruczaj – mały ciek, potok, strumień
  • Batalion Ruczaj – oddział walczący w powstaniu warszawskim

2 cieki w Polsce:

  • Ruczaj – struga, dopływ Jeziora Nidzkiego
  • Ruczaj – struga, dopływ Zwierzyńca

miejscowości:

  • Ruczaj – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. piskim, w gminie Ruciane-Nida
  • Ruczaj – wieś na Litwie, w gminie solecznickiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pani zabija pana; zabiwszy grzebie w gaju, na łączce przy ruczaju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈrut͡ʃaj, AS: ručai ̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) strumyk, potok, strumień, rzeczka

Wiktionary


ruczajnik

strzępotek ruczajnik - motyl z rodziny rusałkowatych


SJP.pl


ruczyński

nazwisko


SJP.pl


ruda

surowiec mineralny, z którego uzyskuje się metale


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu wsi, osad, dzielnic i części miast w Polsce

 (1.2) geogr. toponim, synonim dwuczłonowych nazw miejscowości i miast w Polsce, takich jak Maćkowa Ruda, Ruda Kameralna

 (1.3) geogr. toponim, nazwa kilku wsi na Ukrainie

 (1.4) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Rumunii

 (1.5) geogr. miejscowość we Włoszech, w prowincji Udine;

 (1.6) geogr. miejscowość w Szwecji, w regionie Kalmar

 (1.7) geogr. nazwa szeregu rzek, potoków i strug w Polsce

 (1.8) geogr. nazwa kilku rzek w Rumunii

 (1.9) geogr. chorwacka wyspa w Archipelagu Elafickim;

 (1.10) mit. przedmuzułmańska bogini czczona w północnej i środkowej Arabii

Wiktionary

Ruda – kopalina, czyli skała lub minerał, z której uzyskuje się jeden lub więcej składników. Ruda w sensie przemysłowym to minerał zawierający związki metali. W rudach występują też inne związki chemiczne, mniej przydatne bądź stanowiące odpad np. tlenki, które tworzą skałę płonną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konstanty wprowadził się do Rudy z całą rodziną.

 (1.2) Zabiorę dzieci na lodowisko do Rudy.

 (1.7) Przez naszą wioskę płynie Ruda.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3) (1.7)

 rzecz. ruda ż., rudzianin m., rudzianka ż., Rudawa ż., Rudka ż., Rudawka ż., rudzielec m.

 przym. rudzki, rudy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Gawrych Ruda, Maćkowa Ruda, Nowa Ruda, Ruda Białaczowska, Ruda Bugaj, Ruda Godowska, Ruda Jeżewska, Ruda Kameralna, Ruda Komorska, Ruda Kozielska, Ruda Kościelna, Ruda Maleniecka, Ruda Mała, Ruda Milicka, Ruda Osowiecka, Ruda Pilczycka, Ruda Rzeczka, Ruda Różaniecka, Ruda Solska, Ruda Strawczyńska, Ruda Sułowska, Ruda Talubska, Ruda Tarnowska, Ruda Waplewska, Ruda Wieczyńska, Ruda Wielka, Ruda Wolińska, Ruda Wołoska, Ruda Zajączkowska, Ruda Śląska, Ruda Łańcucka, Ruda Żelazna, Ruda Żmigrodzka, Ruda Żurawiecka, Ruda-Bugaj, Ruda-Czernik, Ruda-Huta, Ruda-Kolonia, Ruda-Opalin, Ruda-Pniewnik, Ruda-Skroda, Ruda-Zagrody, Stara Ruda, Wał-Ruda

Wiktionary


ruda-huta

wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim;

 (1.2) wieś, siedziba gminy Ruda-Huta (1.1);

Wiktionary

Ruda-Huta – wieś w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Ruda-Huta. Leży w Obniżeniu Dubieńskim nad strugą Gdolanką, przy linii kolejowej Chełm – Włodawa.

Do 1954 r. miejscowość należała do gminy Świerże. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. rudzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. Świerże (1867-1954)

Wiktionary


rudaczek

rodzaj ptaków z podrodziny kolibrów


SJP.pl


rudak

nazwisko


SJP.pl

Rudak – osada istniejąca co najmniej od XIV w., obecnie część urzędowa Torunia zlokalizowana na lewobrzeżnej części miasta.

Rudak charakteryzuje się zabudową przeważnie jednorodzinną, domami wybudowanymi w latach 90. XX wieku. W dzielnicy mieszczą się również ogródki działkowe o powierzchni około 100 ha. Na południu znajdują się kopalnie gliny i zakłady ceramiki budowlanej.

Wikipedia


rudan

nazwisko


SJP.pl

Rudan (per. رودان) – miasto w Iranie, w ostanie Hormozgan. W 2006 roku miasto liczyło 30 060 mieszkańców.

Wikipedia


rudarnia

skład rudy przy piecu hutniczym


SJP.pl


rudaska

potocznie: kobieta o rudych włosach; ruda, rudzielec


SJP.pl


rudawa

zbliżony do rudego, nie do końca rudy, prawie rudy


SJP.pl

W Polsce
  • Rudawa – część wsi Poniatów w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim w gminie Bystrzyca Kłodzka
  • Rudawa – przysiółek wsi Tłumaczów w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim w gminie Radków
  • Rudawa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wołowskim, w gminie Wińsko
  • Rudawa – część wsi Gaj w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Mogilany
  • Rudawa – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Zabierzów
  • Rudawa – część wsi Bodzanów w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Głuchołazy
  • Rudawa – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Złota

Wikipedia


rudawica

Rudawica (niem. Eisenberg) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Żagań; leży na skraju Borów Dolnośląskich nad Kwisą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


rudawiec

żelaziste skupienia i osady powstające w glebach podmokłych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. twarda, rdzawa i żelazista warstwa gleby, utrudniająca przesiąkanie wody i hamująca rozwój korzeni;

Wiktionary

  • Rudawiec – szczyt w Górach Bialskich
  • Rudawiec – rodzaj konkrecji glebowej, zob. Ruda darniowa
  • Rudawiec – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie brzeskim
  • Rudawiec – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie kamienieckim
  • Rudawiec – przysiółek wsi Izdebki w woj. podkarpackim, w pow. brzozowskim, w gminie Nozdrzec

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rudawce tworzą się w procesach eluwialno-iluwialnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈdavʲjɛt͡s, AS: rudavʹi ̯ec

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) orsztyn

Wiktionary


rudawisko

teren podmokły ze stojąca wodą w rudym kolorze


SJP.pl


rudawka

1. roślinożerny nietoperz z Azji lub Afryki; pies latający; 2 woda rudego koloru tworząca się na bagnach i grząskich terenach


SJP.pl

W Polsce
  • Rudawka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przemyskim, w gminie Bircza
  • Rudawka – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Płaska
  • Rudawka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sejneńskim, w gminie Krasnopol
  • Rudawka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Janów

Wikipedia


rudawkowate

rodzina ssaków z podrzędu nietoperzy owocożernych, o małych uszach, wielkich oczach i pazurach na kciuku i długim palcu; żyją pojedynczo lub gromadnie w ciepłej strefie w Afryce, Azji i Australii


SJP.pl

Rudawkowate (Pteropodidae) – rodzina ssaków z podrzędu rudawkokształtnych (Pteropodiformes) w rzędzie nietoperzy (Chiroptera), obejmująca ok. 170 gatunków. Mają świetny wzrok i dobry węch. Żywią się owocami, kwiatami, liśćmi, także owadami; żyją pojedynczo lub w bardzo licznych koloniach.

Wikipedia


rudawkowaty

o cechach rudawkowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


rudawoblond

blond o odcieniu rudawym


SJP.pl


rudawobrązowy

brązowy o odcieniu rudawym, kasztanowy, kasztanowaty


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) brązowy o rudawym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wina białe mogą być bezbarwne, bladożółte, jasnożółte, złociste, słomkowe, bursztynowe, pomarańczowe a nawet rudawobrązowe.

Wiktionary


rudawobrunatny

brunatny o rudawym odcieniu


SJP.pl


rudawość

rudawy


SJP.pl

Patrz:

rudawy

rudawoskrzydły

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma rudawe skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌrudavɔˈskʃɨdwɨ, AS: rudavoskšydu̯y

Wiktionary


rudawoszary

szary o rudawym odcieniu


SJP.pl


rudawożółty

żółty o rudawym odcieniu


SJP.pl


rudawozłoty

złoty o rudawym odcieniu


SJP.pl


rudawski

przymiotnik od: Rudaw, Rudawa, Rudawy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Rudawami, dotyczący Rudaw

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Rudawski – polski ekonomista i nauczyciel akademicki
  • Tadeusz Rudawski – polski inżynier
  • Marcin Rudawski – polski żeglarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Brak rąk do pracy uległ spotęgowaniu po repatriacji Niemców z rudawskich ośrodków przemysłu włókienniczego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Rudawy ż. lm.

 przym. rudawy

Wiktionary


rudawy

zbliżony do rudego, nie do końca rudy, prawie rudy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) podbarwiony gdzieniegdzie rudą barwą

 (1.2) zbliżony kolorem do rudego

Wiktionary

Rudawy (331.1; dawniej Góry Kruszcowe, niem. Erzgebirge, cz. Krušné hory) – pasmo górskie o długości ok. 150 km i szerokości ok. 40 km w północnych Czechach i południowo-wschodnich Niemczech (Saksonia) w sąsiedztwie doliny Łaby. Stanowi fragment Krainy Rudaw (cz. Krušnohorská subprovincie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Chodziła boso, złotawy brąz jej łydek już w okolicy smukłych kostek płynnie przechodził w rudawy nalot etiopskiego pyłu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈdavɨ, AS: rudavy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ruda ż., Rudawy nmos., rudzielec mos./mzw., Podrudawie n.

 czas. rudzieć, zrudzieć

 przym. rudy, rudawski

 przysł. rudo, rudawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ryżawy

 (1.2) ryżawy

Wiktionary


rudbekia

roślina z rodziny złożonych, uprawiana jako kwiat ozdobny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Rudbeckia|L.|ref=Rudbeckia (Asteraceae)., rodzaj roślin z rodziny astrowatych o żółtych kwiatach;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju rudbekia (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dzikie kwiaty wystrzeliwały wzdłuż drogi – rudbekie, dzikie marchwie i pnące się kieliszniki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: rudˈbɛca, AS: rudbeḱa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rudbekiowy

Wiktionary


rudecki

przymiotnik od: Rudka


SJP.pl


rudek

1. zdrobnienie od: Rudolf (imię męskie);
2. nazwisko


SJP.pl


rudel

dawniej:
1. ster statku wodnego;
2. wiosło;
3. stado saren, jeleni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. żegl. ster

 (1.2) daw. wiosło

 (1.3) przest. stado saren bądź jeleni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sternik pochwycił za rudel. Kilka mocnych, miarowych poruszeń wiosłami i łódź jak delfin wyskoczyła z zatoki na pełne morze.

 (1.3) Rudle saren po kilkanaście sztuk pasły się na polach kamieńskich niczym stada antylop

Wiktionary


rudera

stary, zniszczony budynek popadający w ruinę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stary, zniszczony, walący się budynek

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) daw. pozostałości po zniszczonych budynkach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Komu starczyło sił, wlókł się po całym dniu żebraniny z powrotem do rudery, aby przetrwać pod dachem jeszcze jedną noc.

 (2.1) Nie widziałem w całym kraju pól lepiej uprawionych, ani piękniejszego inwentarza, ani porządniejszych zabudowań gospodarskich — a masz wiedzieć, że p. Modest objąwszy przed czterema laty majątek po stryju, zastał tylko same rudera, długi, charty i konie wierzchowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ruˈdɛra, AS: rudera

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ruderowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) gruzy

Wiktionary


ruderalny

występujący samorzutnie na siedliskach wytworzonych przez człowieka


SJP.pl


ruderka

zdrobnienie od: rudera


SJP.pl


ruderowaty

przypominający wyglądem ruderę


SJP.pl


ruderowy

przymiotnik od: rudera


SJP.pl


rudi

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|m. Rudolf

Wiktionary

Rudi – miejscowość i gmina w Mołdawii, w rejonie Soroca. W 2014 roku liczyła 1008 mieszkańców.

Leży 15 km od miasta Otaci, blisko Dniestru i granicy z Ukrainą. We wsi znajduje się Klasztor Świętej Trójcy założony w 1777 r. oraz jeden z punktów geodezyjnych Południka Struvego, wpisanego na listę dziedzictwa ludzkości UNESCO. W pobliżu malownicze wodospady.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Rudek

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miano

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|Rudolf.

źródła.

== Rudi (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-Rudi.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|afrykanerski|m.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Rudek

Wiktionary


rudka

1. nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce;
2. nazwa kilku wsi na Ukrainie;
3. nazwa wielu cieków wodnych w Polsce;
4. góra w Sudetach


SJP.pl

  • Rudka – gmina w Czechach, w powiecie Brno, w kraju południowomorawskim
Na Białorusi
  • Rudka – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie postawskim, w sielsowiecie Woropajewo
  • Rudka – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie pińskim, w sielsowiecie Merczyce
  • Rudka – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie żabineckim
W Polsce
  • Rudka – część miasta Zwierzyniec
  • Rudka – część wsi Wólka Plebańska w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Biała Podlaska
  • Rudka – część wsi Bordziłówka w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Rossosz
  • Rudka – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Chełm
  • Rudka – osada leśna w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Dubienka
  • Rudka – część wsi Zawadówka w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Rejowiec
  • Rudka – wieś w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Ruda-Huta
  • Rudka – wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Siennica Różana
  • Rudka – część wsi Rudka Starościańska w woj. lubelskim, w pow. lubartowskim, w gminie Uścimów
  • Rudka – przysiółek wsi Kryszyn w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Telatyn
  • Rudka – wieś w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Tyszowce
  • Rudka – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Wielgomłyny
  • Rudka – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Sadkowice
  • Rudka – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Wierzchosławice
  • Rudka – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Wojnicz
  • Rudka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Stara Kornica
  • Rudka – część wsi Dębowce w woj. mazowieckim w pow. mińskim, w gminie Mrozy
  • Rudka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Mrozy
  • Rudka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. otwockim, w gminie Wiązowna
  • Rudka – część wsi Nowa Huta w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Puszcza Mariańska
  • Rudka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przeworskim, w gminie Sieniawa
  • Rudka – część wsi Chotylub w woj. podkarpackim, w pow. lubaczowskim, w gminie Cieszanów
  • Rudka – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Rudka
  • Rudka – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Korycin
  • Rudka – przysiółek wsi Mydlita w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Czarna Dąbrówka
  • Rudka – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Fałków
  • Rudka – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Kunów
  • Rudka – przysiółek wsi Michałów w woj. świętokrzyskim, w pow. skarżyskim, w gminie Skarżysko Kościelne
  • Rudka – kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Kluczewsko
  • Rudka – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Szczytno
  • Rudka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Trzcianka
  • Rudka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Pniewy
  • Rudka – dawna gmina w województwie lubelskim
  • Rudka – dawna gromada w powiecie bielskim
  • Rudka – dawna gromada w powiecie brzeskim
  • Rudka – dawna gromada w powiecie chełmskim
  • Rudka – rzeka, dopływ Krzny
  • Rudka – rzeka, dopływ Wełny
  • Rudka – struga, dopływ Gardominki
  • Rudka – struga, dopływ Odry
  • Rudka – struga, dopływ Rudy
  • Rudka – struga, dopływ Wieprza
  • Rudka – potok w woj. podkarpackim, lewy dopływ Rady
  • Rudka – potok, dopływ Starej Wisły
  • Rudka – góra w Masywie Śnieżnika w Sudetach
  • Rudka – dawna osada młyńska w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Stawiski
  • Rudka – staw w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Lipowiec Kościelny
W Rosji

Wikipedia


rudkowski

nazwisko


SJP.pl

Rudkowski (ukr.: Рудковський, Рудьковський, ros.: Рудковский):

  • Mykoła Mykołajowicz Rudkowski (ukr.: Микола Миколайович Рудьковський; * 1967)
  • Wiesław Ksawery Rudkowski (* 1946), polski bokser

Wikipedia


rudlowy

rudel


SJP.pl

Patrz:

rudel