calzone

[czytaj: kalcone] rodzaj pieroga powstającego poprzez zawijanie pizzy


SJP.pl

Calzone [kalˈt͡so.ne] – potrawa kuchni włoskiej. Rodzaj pizzy, zawijanej na kształt pieroga, w którym znajduje się nadzienie.

Wikipedia


cam

[czytaj: kam] skrót od: Computer Aided Manufacturing – komputerowe wspomaganie wytwarzania


SJP.pl

  • Cam – rzeka w Anglii
  • Cam – miejscowość w hrabstwie Gloucestershire
  • cam – metoda kopiowania filmów; także kopia filmu wykonana tą metodą
  • Herszel Cam (1842–1915) – rosyjski oficer, kantonista, kapitan armii carskiej, działacz społeczności żydowskiej

Wikipedia


camargue

[czytaj: kamarg] rasa koni z francuskiego wybrzeża Morza Śródziemnego


SJP.pl

Camargue (czytaj: kamárg) – kraina geograficzna na południu Francji położona między dwiema głównymi odnogami Rodanu w delcie tej rzeki i wybrzeżem Morza Śródziemnego. Znajduje się na terenie departamentu Bouches-du-Rhône, w gminach Arles i Saintes-Maries-de-la-Mer. Tzw. Mała Camargue (la Petite Camargue) jest bagienną niziną na zachód od Camargue, w departamencie Gard.

Wikipedia


camaro

[czytaj: kamaro] samochód typu Chevrolet Camaro


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mot. model samochodu marki Chevrolet

Wiktionary


cambio

[czytaj: kambio] zobowiązanie dłużnicze, weksel


SJP.pl


cambrai

[czytaj: kąBRE] miasto we Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miejscowość we Francji, w regionie Hauts-de-France;

Wiktionary

Cambrai (wymowa, hist. pisownia: Cambray) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Nord.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kambrejski, daw. kambrajski, daw. kambrezyjski

Wiktionary


cambric

[czytaj: kambrik] kambryk;
1. cienkie, przezroczyste płótno bawełniane podobne do batystu
2. batyst lniany


SJP.pl


cambridge

[czytaj: kejmbridż lub kembridż]
1. miasto w Anglii;
2. miasto w Kanadzie;
3. miasto w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto uniwersyteckie w Wielkiej Brytanii, w Anglii Wschodniej;

Wiktionary

Cambridge (wym. [ˈkʰeɪ̯mbɹɪd͡ʒ]) – miasto (city) i dystrykt niemetropolitalny we wschodniej Anglii (Wielka Brytania), stolica hrabstwa Cambridgeshire, położone nad rzeką Cam, około 80 km na północny wschód od Londynu. W 2021 miasto liczyło 152 740 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy przyjedziesz do Cambridge, pójdziemy popływać szkutą!

Wiktionary


cambronne

Cambronne – stacja linii nr 6 metra w Paryżu. Stacja znajduje się w 15. dzielnicy Paryża. Została otwarta 6 października 1942 r.

Wikipedia


camel

[czytaj: kamel] papieros marki Camel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) papieros marki Camel

Wiktionary

  • Camel – rzeka w Wielkiej Brytanii w hrabstwie Kornwalia
  • Camel – brytyjski zespół grający rock progresywny założony w 1971 roku
  • Camel – debiutancki album grupy Camel z 1973 roku
  • Camel – marka papierosów
  • CAMEL – funkcjonalność roamingowa sieci GSM i UMTS
  • Sopwith Camel – brytyjski jednomiejscowy myśliwiec z okresu I wojny światowej 

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy tylko gospodarze zrobili krótką przerwę w posiłku, natychmiast podniosłem się zza stołu i poczęstowałem oboje oryginalnymi, aromatycznymi camelami ze sklepu wolnocłowego na lotnisku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmɛl, AS: kãmel

Wiktionary


camelbak

[czytaj: kamelbak] umieszczany w plecaku pojemnik na wodę z plastikową rurką, umożliwiającą picie w czasie wysiłku fizycznego


SJP.pl

Camelbak (kamel, kamelbak) – potoczna nazwa specjalistycznych bukłaków na wodę. Nazwa pochodzi od jednej z firm produkujących takie bukłaki - CamelBak.

Camelbak to rodzaj plecaka (lub rzadziej torby), zawierający elastyczny wkład na wodę (bukłak), z którego wyprowadzona jest elastyczna rurka, sięgająca do ust użytkownika. Ustnik rurki jest często osłonięty zatyczką chroniącą przed kurzem i błotem. Podstawową zaletą plecaka nawadniającego jest możliwość picia z niewielkim zaangażowaniem rąk (po włożeniu ustnika są one wolne). Dla wojska i oddziałów specjalnych policji zaletą, oprócz uwolnienia rąk użytkownika, jest brak głośnego chlupotania, jaki wydają z siebie częściowo opróżnione manierki. Żołnierz w trakcie poruszania się wywołuje mniejszy hałas.

Wikipedia


camelot

[czytaj: KAmelot] zamek w Anglii, w którym panował legendarny król Artur


SJP.pl

Camelot – w legendach arturiańskich był to zamek-miasto zamieszkiwany przez króla Artura i jego żonę Ginewrę oraz doradcę króla - Merlina. W zamku znajdowała się komnata z Okrągłym Stołem, wokół którego zbierali się Rycerze Okrągłego Stołu. Jego nazwa pochodziła od boga Camulosa, utożsamianego przez Rzymian z Marsem.

Wikipedia


camelowy

[czytaj: kamelowy] beżowy


SJP.pl


camembert

[czytaj: kamamBER] miękki ser wytwarzany w formie niewielkich krążków z porostem białej pleśni, mający charakterystyczny grzybny smak i zapach; kamamber


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kulin. tłusty, łagodny, miękki ser podpuszczkowy z pełnego mleka krowiego, z porostem pleśńeśni;

Wiktionary

  • Camembert (miejscowość)
  • Camembert (ser)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z serów pleśniowych najbardziej lubię camembert.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) ser

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|franc|Camembert. (miejscowość, z którego pochodziła Marie Harel, która rozpropagowała go w XVIII w.)

uwagi. inna pisownia kamamber; zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) camembert

* esperanto: (1.1) kamemberto

* rosyjski: (1.1) камамбер

* słowacki: (1.1) camembert m.

źródła.

== camembert (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-camembert.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. camembert

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


cameo

[czytaj: kamio] krótki występ znanej osoby (np. muzyka, polityka) w filmie lub serialu


SJP.pl

Cameo – krótki udział znanej osobistości (np. aktora, muzyka lub polityka) w filmie, serialu lub w grze komputerowej, ograniczony do roli statysty bądź postaci epizodycznej. Często osoba taka nie jest wymieniona w czołówce bądź też w napisach końcowych.

Wikipedia


camera

[czytaj: kamera] kamera;
1. urządzenie do rejestracji obrazu (czasem dźwięku);
2. komora między obiektywem a kliszą aparatu;
3. w dawnej Polsce urząd zarządzający dobrami królewskimi;
4. dawniej: zamknięte pomieszczenie, cela, komora


SJP.pl


camerata

[czytaj: kamerata] grupa muzyków, poetów i intelektualistów florenckich, powstała w XVI wieku w celu odrodzenia antycznego teatru muzycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. dzielnica Florencji w północno-wschodniej części miasta

 (1.2) geogr. zob. Camerata Cornello.

 (1.3) hist. muz. grupa kompozytorów, literatów i teoretyków muzyki powołana we Florencji pod koniec XVI w.;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. gamrat m., gamratek m., kamrat m., kamratka ż., camerata ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* włoski: (1.1) Camerata

źródła.

== Camerata (język łaciński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. gatunek płazińca z rodziny nazwa systematyczna|Uteriporidae|ref=tak.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. gamrat m., gamratek m., kamrat m., kamratka ż., camerata ż.

Wiktionary


camerimage

[czytaj: kamerimydż] połączony a warsztatami polski festiwal filmowy poświęcony sztuce operatorskiej; Camerimage Plus


SJP.pl

Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage – jeden z największych na świecie festiwali filmowych poświęcony sztuce operatorów filmowych. Trzy polskie miasta były gospodarzami tego wydarzenia – Toruń (1993–1999), Łódź (2000–2009), Bydgoszcz (2010–2018) i ponownie Toruń (od 2019). Podczas Camerimage odbywają się spotkania z operatorami filmowymi, projekcje filmowe, a także warsztaty i seminaria prowadzone przez wybitnych operatorów i reżyserów. Od początku organizacją festiwalu zajmuje się Fundacja Tumult z siedzibą w Toruniu. Twórcą i dyrektorem festiwalu jest Marek Żydowicz.

Wikipedia


camerlengo

[czytaj: kamerlengo] skarbnik kolegium kardynałów; camerlingo; kamerling


SJP.pl


camerlingo

[czytaj: kamerlingo] skarbnik kolegium kardynałów; kamerling; camerlengo


SJP.pl


cameron

[czytaj: KAmeron] nazwisko


SJP.pl

  • szkocki klan Cameron

Miejscowości w USA:

  • Cameron – jednostka osadnicza w stanie Arizona, w hrabstwie Coconino
  • Cameron – jednostka osadnicza w stanie Luizjana, w parafii Cameron
  • Cameron – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie DeKalb
  • Cameron – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Steuben
  • Cameron – miejscowość w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Moore
  • Cameron – miejscowość w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Calhoun
  • Cameron – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Le Flore
  • Cameron – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Milam
  • Cameron – miasto w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Marshall
  • Cameron – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Barron
  • Cameron – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Wood

Wikipedia


camille

[czytaj: kaMIL] francuskie imię męskie


SJP.pl

Camille Dalmais znana jako Camille (ur. 10 marca 1978 w Paryżu) – francuska piosenkarka, autorka tekstów i okazyjnie aktorka. Poza swoją twórczością solową, znana jest także z występów z grupą Nouvelle Vague.

Wikipedia


camkini

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) damski strój plażowy (odmiana tankini), składający się z fig i topu na cienkich ramiączkach

Wiktionary


camminando

[czytaj: kamminando] określenie wykonawcze: pospieszając


SJP.pl


camo

[czytaj: kamo] środowiskowo: w barwach kamuflażu wojskowego


SJP.pl

Camo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Cuneo.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 238 osób, 79,3 os./km².

Wikipedia


camorra

[czytaj: kamorra] tajna organizacja przestępcza działająca w Królestwie Neapolu w latach 1830-1870; obecnie organizacja mafijna działająca na terenie Neapolu i całej Kampanii; kamora; kamorra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. kamora.

Wiktionary

Camorra (kamorra) – włoska organizacja przestępcza, której początki datuje się na rok 1820. Powstała w Królestwie Obojga Sycylii, w okresie rządów absolutystycznych była wykorzystywana do celów politycznych. Kolebką Camorry były neapolitańskie więzienia, a jej głównym celem była ochrona więźniów (członków) przed innymi wrogimi gangami. Organizacja dopuszcza się oszustw, zabójstw i rabunków.

Wikipedia


camp

utwór uważany przez swą tandetność za dowcipny


SJP.pl

Stany Zjednoczone:

  • Camp (ang. Camp Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Polk
  • Camp (ang. Camp Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Renville
  • Camp (ang. Camp County) – hrabstwo w stanie Teksas
  • Camp Branch
  • Camp Creek
  • Camp Dennison – jednostka osadnicza
  • Camp Douglas – wieś
  • Camp Hill
  • Camp Lake
  • Camp Nelson – jednostka osadnicza
  • Camp Sherman – jednostka osadnicza
  • Camp Verde – miasto
  • Camp Wood – miasto

Wikipedia


campana

[czytaj: kampana] instrument perkusyjny składający się z kilkunastu metalowych rur zawieszonych na wspólnej ramie, w które uderza się drewnianym młotkiem; dzwony orkiestrowe, dzwony rurowe


SJP.pl

  • Campana – miasto w Argentynie
  • Campana – miejscowość i gmina we Francji
  • Campana – miejscowość i gmina we Włoszech
  • Campana – wyspa w Chile

Wikipedia


campanella

[czytaj: kampanella]
1. włoska nazwa dzwonków, instrumentów muzycznych z grupy idiofonów; campanelli;
2. kompozycja naśladująca dźwięk dzwonka


SJP.pl


campanila

[czytaj: kampanila] dzwonnica w kształcie wysmukłej wieży, wolnostojąca obok kościoła, charakterystyczna dla architektury włoskiej; kampanila


SJP.pl

Kampanila, campanila (wł. campanile) – dzwonnica kościelna charakterystyczna dla architektury włoskiej, wyodrębniona z bryły kościoła i budowana obok niej, inaczej niż w krajach Europy zachodniej i środkowej, w których dzwonnica zespolona była z kościołem.

Wikipedia


campari

[czytaj: kampari] gorzkie, ziołowe wino włoskie


SJP.pl

Wikipedia


campbell

[czytaj: kembl] nazwisko


SJP.pl

  • Campbell – klan szkocki.
  • Wyspa Campbella – wyspa w Nowej Zelandii
  • Fort Campbell – baza wojskowa w Stanach Zjednoczonych
  • Fort Campbell – dawny brytyjski fort na Malcie

Osoby:

  • Andrew Campbell – szkocki teoretyk zarządzania
  • John W. Campbell – amerykański pisarz i wydawca fantastyki naukowej
  • Neil Campbell – amerykański biolog i nauczyciel akademicki

Wikipedia


camper

[czytaj: kamper] samochód turystyczny z miejscem do mycia się, spania oraz sporządzania i przechowywania jedzenia; kamper


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) slang. grykomp. osoba, trzymająca się stale jednego miejsca, z którego strzela do innych graczy

Wiktionary

  • kamper – samochód kempingowy
  • kampowanie – termin dot. gier komputerowych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten camper znowu mnie zabił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmpɛr, AS: kãmper

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kampić

Wiktionary


campering

[czytaj: kamperink] spędzanie czasu wolnego na podróżowaniu camperem; kampering


SJP.pl


camperowicz

[czytaj: kamperowicz] osoba spędzająca czas wolny na podróżowaniu camperem; kamperowicz, camperowiec, kamperowiec


SJP.pl


camperowiec

[czytaj: kamperowiec] osoba spędzająca czas wolny na podróżowaniu camperem; kamperowicz, camperowicz, kamperowiec


SJP.pl


camperowy

camper [czytaj: kamperowy]; kamperowy


SJP.pl


campesino

[czytaj: kampes-ino] indiański rolnik lub robotnik rolny


SJP.pl


campinas

[czytaj: kampinas] miasto w Brazylii


SJP.pl

Wikipedia


camping

[czytaj: kemping] kemping;
1. ogrodzony teren wyposażony w umywalnie, elektryczność itp., przystosowany do obozowania w namiotach albo w domkach (przyczepach) campingowych;
2. czasowe przebywanie na takim terenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. kemping.

Wiktionary

Kemping (ang. camping „obozowisko”) – obiekt turystyczny położony na większym terenie, ogrodzony i strzeżony, na którym goście zatrzymują się na pobyt w namiotach, samochodach kempingowych i przyczepach kempingowych, ale mogą także korzystać z pawilonów, domków turystycznych lub innych obiektów stałych. Kempingi umożliwiają przyrządzanie posiłków i parkowanie samochodów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lazurowe Wybrzeże dysponuje licznymi hotelami i campingami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kemping mrz., campingowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kemping mrz., campingowanie n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|camping.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== camping (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) camping, obozowanie

odmiana.

 (1.1) en camping, campingen

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


campingować

[czytaj: kempingować] obozować na campingu, spędzać wakacje na świeżym powietrzu; kempingować


SJP.pl


campingowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) biwakowanie na campingu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. camping m.

 czas. campingować

 przym. campingowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kempingowanie

Wiktionary


campingowiec

[czytaj: kempingowiec] potocznie o osobie obozującej na campingu, spędzającej wakacje na świeżym powietrzu; kempingowiec


SJP.pl


campingowy

przymiotnik od: camping (kemping), np. ośrodek campingowy; kempingowy


SJP.pl


campo

[czytaj: kampo] rodzaj południowoamerykańskiej wyżynnej sawanny z wysokimi trawami i rozproszonymi niskimi drzewami; campos


SJP.pl

Francja:

  • Campo – miejscowość i gmina

Hiszpania:

  • Campo – miejscowość w comarce Ribagorza

Kamerun:

  • Campo – miasto

Portugalia:

  • Campo – miejscowość w gminie Barcelos
  • Campo – miejscowość w gminie Reguengos de Monsaraz
  • Campo – miejscowość w gminie Valongo
  • Campo – miejscowość w gminie Viseu

Wikipedia


campoformio

[czytaj: kampoformio] miasto we Włoszech; Campo Formio


SJP.pl

Campoformido (język friulski: Cjampfuarmit) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Udine.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 7235 osób, 344,5 os./km².

W 1797 r. podpisano tu austriacko-francuski pokój (Pokój w Campo Formio).

Wikipedia


campos

[czytaj: kampos] rodzaj południowoamerykańskiej wyżynnej sawanny z wysokimi trawami i rozproszonymi niskimi drzewami; campo


SJP.pl

  • Campos – miasto na Majorce w Hiszpanii
  • Campos – miasto w stanie Rio de Janeiro w Brazylii
  • Campos – miasto w Portugalii
  • Campos (formacja roślinna) – wyżynna sawanna z wysokimi trawami i niskimi rozproszonymi krzewami
  • Campos Grand Prix – zespół wyścigowy, który od sezonu 2010 rozpocznie swoje starty w Formule 1.
  • Leândro Da Silva Campos – brazylijski piłkarz występujący na pozycji pomocnika.

Wikipedia


campowy

[czytaj: kampowy] związany z campem


SJP.pl


campus

[czytaj: kampus] wyznaczony teren wraz z budynkami należący do anglosaskiej szkoły wyższej; kampus


SJP.pl

Campus – wieś w Stanach Zjednoczonych, w stanie Illinois, w hrabstwie Livingston.

Wikipedia


campusowy

campus [czytaj: kampusowy]; kampusowy


SJP.pl


camry

[czytaj: kamry lub kamri] samochód typu Toyota Camry


SJP.pl


camus

1. [czytaj: kaMI albo kaMÜ, w odmianie: kaMIsa albo kaMÜsa, kaMIsie albo kaMÜsie itd.] nazwisko, np. Albert Camus (1913-60), francuski pisarz, eseista i publicysta;
2. [czytaj: kamus] nazwisko, np. Mario Camus (ur. 1935), hiszpański reżyser i scenarzysta filmowy


SJP.pl

  • Camus (anime) – fikcyjna postać z anime/mangi Rycerze Zodiaku.
  • Albert Camus – francuski pisarz (1913–1960)
  • Matilde Camus – hiszpańska poetka (1919–2012)

Wikipedia


canadian

[czytaj: kanadjen] rzeka w USA


SJP.pl

  • Canadian River – rzeka w Stanach Zjednoczonych, dopływ Arkansas

Miejscowości w USA:

  • Canadian – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Pittsburg
  • Canadian – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Hemphill

Gminy w USA:

  • Canadian (ang. Canadian Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Mississippi

Hrabstwa w USA:

  • hrabstwo Canadian (ang. Canadian County) – w stanie Oklahoma

Wikipedia


canaletto

[czytaj: kanaletto]
1. (właściwie Giovanni Antonio Canal, 1697-1768), malarz włoski;
2. (właściwie Bernardo Bellotto, 1721-80), malarz włoski


SJP.pl

Canaletto to przydomek dwóch malarzy okresu rokoka:

  • Giovanni Antonio Canal
  • oraz jego siostrzeniec Bernardo Bellotto pseudonim Canaletto.

Wikipedia


canarie

[czytaj: kanari]
1. taniec w szybkim tempie popularny w drugiej połowie wieku XVI i w wieku XVII;
2. muzyczna forma taneczna oparta na tańcu o tej samej nazwie


SJP.pl

Canarie – taniec o szybkim tempie, o metrum 3/8 albo 6/8, wywodzący się prawdopodobnie z Wysp Kanaryjskich.

Wikipedia


canarinhos

[czytaj: kanarinios] potocznie w sporcie: reprezentacja Brazylii


SJP.pl


canasta

[czytaj: kanasta] gra karciana dla 2 lub 4 osób wykorzystująca dwie pełne talie kart (z jokerami); kanasta


SJP.pl


canaveral

[czytaj: kanaweral] (1963-73 Przylądek Kennedy'ego) przylądek w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

Canaveral (ang. Cape Canaveral, w latach 1963–1973 Przylądek Kennedy’ego, ang. Cape Kennedy) – przylądek znajdujący się na południowo-wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, we wschodniej części półwyspu Floryda. Znajduje się tu Centrum Kosmiczne Johna F. Kennedy’ego oraz Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral.

Wikipedia


canberczyk

[czytaj: kanberczyk] mieszkaniec Canberry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Canberry

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãnˈbɛrt͡ʃɨk, AS: kãnberčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Canberra ż.

:: fż. canberka ż.

 przym. canberski

Wiktionary


canberka

[czytaj: kanberka] mieszkanka Canberry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Canberry

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãnˈbɛrka, AS: kãnberka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Canberra ż.

:: fm. canberczyk mos.

 przym. canberski

Wiktionary


canberra

[czytaj: kanbera] stolica Australii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Australii;

Wiktionary

Canberra (wym. [ˈkænbᵊrə] lub [ˈkænbɛrə]) – stolica Australii, miasto leżące w odległości 280 km od Sydney i 660 km od Melbourne w obrębie Australijskiego Terytorium Stołecznego. Jest największym miastem Australii położonym w środku lądu i 8. co do wielkości miastem kraju.Canberra ma 431 611 mieszkańców (2021).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. canberczyk mos., canberka ż.

 przym. canberski

Wiktionary


canberski

Canberra [czytaj: kanberski]; kanberski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Canberra

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãnˈbɛrsʲci, AS: kãnbersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Canberra ż., canberczyk mos.. canberka ż.

Wiktionary


canca

[czytaj: kanka] instrument muzyczny z grupy idiofonów szarpanych, służący do akompaniamentu przy śpiewie, używany w Afryce, zwłaszcza w Kongo; sanza


SJP.pl

Zanza (znana też jako mbira, canca, sansi, insimbi, kalimba) – instrument muzyczny należący do grupy idiofonów szarpanych. Jest to instrument przede wszystkim afrykański, ale spotykany również w innych częściach świata.

Sztuka wyrobu i gry na mbirze/sansi w Zimbabwe i Malawi wpisana została w 2020 roku na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Wikipedia


cancer

  • Cancer – czasopismo onkologiczne
  • Cancer – rodzaj krabów
  • Cancer – łacińska nazwa znaku zodiaku raka
  • Cancer – brytyjska grupa muzyczna wykonująca death/thrash metal
  • Cancer – utwór amerykańskiego zespołu rockowego My Chemical Romance

Wikipedia


cancioneiro

[czytaj: kansjonejro] zbiór poezji lirycznych w literaturze hiszpańskiej i portugalskiej; cancionero


SJP.pl


cancionero

[czytaj: kansjonero] zbiór poezji lirycznych w literaturze hiszpańskiej i portugalskiej; cancioneiro


SJP.pl


candi

rodzaj świątyni spotykany na Jawie i Bali; tjandi, czandi


SJP.pl

Czandi (candi) – rodzaj bogato zdobionej rzeźbami świątyni hinduistycznej lub buddyjskiej na Jawie i Bali.

Wikipedia


candida

[czytaj: kandida] krój pisma drukarskiego stosowany w linotypach


SJP.pl

Candida Berkhout (bielnik) – rodzaj grzybów zaliczany do drożdży.

Wikipedia


candiru

[czytaj: KANdiru] mały sum żyjący w Amazonce i żywiący się krwią


SJP.pl

Wandelia, kandyra, karnero (Vandellia cirrhosa) – gatunek słodkowodnej pasożytniczej ryby sumokształtnej z rodziny Trichomycteridae.

Wikipedia


candomble

[czytaj: kandomBLE] synkretyczny kult afroamerykański, popularny w Brazylii; candomblé


SJP.pl

Candomblé – religia afroamerykańska, praktykowana głównie w Brazylii, a także w sąsiednich krajach. Nazwy religii pochodzą z języka joruba.

Wikipedia


canelloni

[czytaj: kaneloni] cannelloni;
1. rodzaj makaronu w kształcie dużych, grubych rurek;
2. potrawa z makaronu canelloni wypełnionego farszem, posypanego serem, a następnie zapieczonego


SJP.pl


canetti

[czytaj: kanetti] nazwisko, np. Elias Canetti (1905 - 94), dramaturg szwajcarski


SJP.pl


canga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. obcęgi

Wiktionary

Canga renatae -gatunek kosarza z podrzędu Cyphophthalmi i rodziny Neogoveidae. Jest jedynym znanym przedstawicielem monotypowego rodzaju Canga.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajscanga, bajscangi, cangi.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Zange.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|obcęgi.

źródła.

== canga (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. kanion

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajscanga, bajscangi, cangi.

Wiktionary


cangi

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. obcęgi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|bajscanga, bajscangi, canga.

Wiktionary


canioning

[czytaj: kanioning] pokonywanie głębokich kanionów lub wodospadów za pomocą lin alpinistycznych; kanioning


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. zob. kanioning.

Wiktionary


cannabis

[czytaj: kanabis] jednoroczna roślina zielna z rodziny konopiowatych; kanabis, konopie


SJP.pl

Konopie (Cannabis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny konopiowatych. Rodzaj dość powszechnie uznawany jest przez botaników za monotypowy z konopiami siewnymi (Cannabis sativa) jako jedynym gatunkiem. Część badaczy wydziela jednak kilka gatunków w obrębie rodzaju. Koncepcja wyróżnienia konopi indyjskich pojawiła się po raz pierwszy w roku 1783 w "Encyclopedique de botanique". Gatunek został opisany przez Jeana Baptiste Pierre Antoine de Monet de Lamarcka. Badania genetyczne na roślinach pochodzących z różnych części świata potwierdzają politypową koncepcję rodzaju i pozwalają wyróżnić konopie siewne, indyjskie i dzikie oraz siedem taksonów domniemanych. Wyniki te pozwalają przypisać pulę genową roślin uprawianych na nasiona i włókna w Europie, Azji Mniejszej, Azji środkowej do C. sativum. Rośliny należące do puli genowej C. indica uprawiane są na nasiona i włókna w Azji wschodniej, jako narkotyk w Azji południowej, Afryce i Ameryce Łacińskiej oraz rosną jako rośliny dzikie w Indiach i Nepalu. Trzecia pula genowa obejmuje rośliny ruderalne w Azji środkowej. Rośliny określane jako konopie dzikie C. ruderalis rejestrowane m.in. w Europie i Polsce, są zdziczałymi formami C. sativa i ich odrębność taksonomiczna jest wątpliwa.

Wikipedia


cannavaro

[czytaj: kannawaro] nazwisko włoskie


SJP.pl


cannelloni

[czytaj: kaneloni] canelloni;
1. rodzaj makaronu w kształcie dużych, grubych rurek;
2. potrawa z makaronu cannelloni wypełnionego farszem, posypanego serem, a następnie zapieczonego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. włoski makaron w postaci rurek o średnicy około trzech cm, podawany często z farszem;

Wiktionary

Cannelloni – włoski makaron wyglądem przypominający rurki o średnicy około 3 cm. Najczęściej nadziewany jest mięsem mielonym, sosem pomidorowym oraz beszamelowym, a całość posypywana jest startym serem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo lubię cannelloni ze szpinakiem.

 (1.1) Mamo, dzisiejsza zupa z cannelloni była super.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãnɛˈlɔ̃ɲi, AS: kãnelõńi

Wiktionary


canneński

Cannes [czytaj: kanneński]; kanneński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Cannes (miejscowością we Francji)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cannes n.

Wiktionary


cannes

[czytaj: kan] miasto we Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Francji na Lazurowym Wybrzeżu;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co roku na festiwal do Cannes ściągają rzesze fanów filmu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. canneński

Wiktionary


cannolo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. tradycyjny sycylijski deser w formie rurki ze słodkim nadzieniem z ricotty;

Wiktionary

Cannolo /kan’nɔ:lo/ (l.m. cannoli) – deser sycylijski; rurki z chrupiącego ciasta nadziane kremem z sera ricotta.

Legenda mówi, że cannoli pierwszy raz zostały stworzone w IX wieku w miasteczku Caltanissetta na Sycylii przez nałożnice emira, jako hołd dla jego potencji.

Wikipedia


cannon

Osoby o nazwisku Cannon:

  • James Patrick Cannon – amerykański komunista i działacz związkowy
  • John Cannon – kanadyjski kierowca wyścigowy
  • John Cannon – kanadyjski rugbysta
  • Walter Bradford Cannon – amerykański fizjolog, neurolog i psycholog.

Wikipedia


canoe

[czytaj: kaNU] kanoe, kanu;
1. łódź eskimoska o szkielecie z fiszbinu lub kości wieloryba; kajak eskimoski;
2. indiańska łódź o szkielecie z drewna jodły pokrytym korą brzozową;
3. łódź sportowa stworzona na wzór łodzi indiańskiej; kanadyjka


SJP.pl

Canoe (pol. kanu) – tradycyjna łódź wiosłowa (czasem żaglowa) Indian północnoamerykańskich; stanowiła ogromny wkład w eksplorację i podbój wschodnich obszarów kontynentu przez przybyszów z Europy, którym ułatwiała poruszanie się po bogatym w rzeki i jeziora terenie.

Wikipedia


canon

[czytaj: kanon] urządzenie marki Canon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) fot. pot. sprzęt marki Canon

Wiktionary

Canon Inc. (jap. キヤノン株式会社 Kyanon Kabushiki-gaisha) – japońskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w produktach optycznych oraz rozwiązaniach do profesjonalnego druku.

Portfolio marki obejmuje aparaty fotograficzne, kamery, drukarki osobiste i biznesowe, skanery, plotery, oprogramowanie do zarządzania środowiskiem druku oraz urządzenia diagnostyki obrazowej. Canon oferuje także usługi biznesowe oraz konsulting.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkãnɔ̃n, AS: kãnõn

Wiktionary


canopus

[czytaj: kanopus] gwiazda; Kanopus


SJP.pl

Kanopus (α Car) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Kila (obserwowana wielkość gwiazdowa: −0,74m), druga (po Syriuszu) pod względem jasności gwiazda nocnego nieba. Odległa od Słońca o około 309 lat świetlnych.

Wikipedia


canossa

Kanossa; miejscowość we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. zob. Kanossa.

Wiktionary

Kanossa (wł. Canossa) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Reggio Emilia, u podnóża Apenin, ok. 25 km od Parmy. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3376 osób, 63,7 os./km².

Zamek w Kanossie należał pierwotnie do Matyldy, hrabiny Toskanii.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kanosjanka ż., Kanossa ż.

frazeologia.

 pójść do Canossy

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|Kanossa.

źródła.

== Canossa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Kanossa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kanosjanka ż., Kanossa ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kanosjanka ż., Kanossa ż.

frazeologia.

 pójść do Canossy

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|Kanossa.

źródła.

== Canossa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Kanossa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


canotier

[czytaj: kanotJE] rodzaj szerokiego, słomkowego kapelusza; kanotiera, kanotier


SJP.pl


canova

[czytaj: kanowa] nazwisko, np. Antonio Canova, malarz, architekt oraz przedstawiciel klasycyzmu w rzeźbie


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Canova – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Miner
  • Canova – jednostka osadnicza w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Rio Arriba

Gminy w USA:

  • Canova (ang. Canova Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Miner

Wikipedia


canowiecki

nazwisko


SJP.pl


cantabile

[czytaj: kanTAbile] określenie wykonawcze: śpiewnie


SJP.pl

Cantabile (wł. śpiewnie) – termin w muzyce odnoszący się do wprawnego stylu śpiewu lub gry na instrumencie. W dosłownym tłumaczeniu z języka włoskiego „śpiewnie”. Gioseffo Zarlino w opracowaniu Le istitutioni harmoniche z 1558 napisał, że cantabile znaczy „dobrze zaśpiewane”. The Oxford dictionary of music interpretuje termin w odniesieniu do sprawnie, płynnie wykonanej i dobrze wyeksponowanej melodii.

Wikipedia


cantal

[czytaj: kąTAL] gatunek francuskiego sera podobnego do cheddara, wyrabianego w Owernii


SJP.pl

  • Cantal – masyw górski w Masywie Centralnym
  • Cantal – departament Francji
  • cantal – rodzaj sera

Wikipedia


cantalamessa

[czytaj: KANtalamessa] nazwisko włoskie


SJP.pl


cantatorium

[czytaj: kantatorium] w Kościele katolickim: księga ze śpiewami solowymi, wykonywanymi w trakcie liturgii słowa


SJP.pl


cantedeskia

bylina bagienna; uprawiana w szklarniach na kwiaty cięte (rzadziej jako roślina doniczkowa); cantedeskia etiopska - kalla, kalia


SJP.pl

Cantedeskia, kalijka, kalia (Zantedeschia Spreng.) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 8 gatunków pochodzących ze środkowo-południowej Afryki, z jednym gatunkiem introdukowanym na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Z uwagi na bardzo atrakcyjne kwiatostany i ulistnienie cantedeskie, zarówno gatunki botaniczne, jak i ich kultywary, są szeroko uprawiane na świecie jako rośliny ozdobne.

Wikipedia


canterbury

[czytaj: KANterbery]
1. miasto w Anglii;
2. nizina w Nowej Zelandii


SJP.pl

Canterbury – miasto o statusie city w Anglii, w hrabstwie Kent, w dystrykcie Canterbury, położone nad rzeką Stour. Siedziba arcybiskupstwa Canterbury, centralnego dla anglikańskiego Kościoła Anglii. Liczba mieszkańców wynosi 42 258 (2001), a powierzchnia 23,54 km².

W mieście rozwinął się przemysł włókienniczy.

Wikipedia


canticum

[czytaj: KANtikum] w liturgii rzymskokatolickiej: podniosła pieśń podobna do psalmu; hymn, kantyk


SJP.pl


cantiga

[czytaj: kantiga] średniowieczna pieśń o charakterze świeckim lub sakralnym


SJP.pl

Cantiga – gatunek średniowiecznej poezji w języku galicyjsko-portugalskim (gallegoportugués); pieśń jednogłosowa o charakterze świeckim lub sakralnym. Miała wiele form w zależności od treści poetyckiej:

  • cantiga de amor – pieśń miłosna
  • cantiga de amigo – tęskna kobieca pieśń miłosna
  • cantiga de escarnio – pieśń satyryczna
  • cantiga de gesta – narracyjna pieśń epicka
  • cantiga de Santa Maria – poświęcona kultowi maryjnemu. Najbardziej znanym autorem tego typu cantigas jest kastylijski król Alfons X Mądry

Wikipedia


cantilena

[czytaj: kantylena] kantylena;
1. krótka pieśń epicka w średniowiecznej poezji francuskiej;
2. rodzaj sekstyny;
3. w muzyce instrumentalnej: melodia odznaczająca się śpiewnością


SJP.pl

  • Cantilena – średniowieczna pieśń monofoniczna
  • Cantilena – angielska pieśń polifoniczna popularna w XIII i XIV wieku
  • Cantilena – w XIX wieku szybki, potoczysty pasaż instrumentalny
  • Cantilena Kameralny Chór Męski – zespół chóralny założony w 1966 roku we Wrocławiu

Wikipedia


cantino

[czytaj: kantino] najwyżej brzmiąca struna w instrumencie


SJP.pl


canto

[czytaj: kanto] muzyka:
1. głos prowadzący melodię;
2. śpiew;
3. melodia


SJP.pl


cantuccini

Cantucci (zwane też cantuccini) – rodzaj włoskich ciasteczek (herbatników) pochodzących z Toskanii. W najprostszej wersji przyrządzane z jajek, mąki, cukru i grubo siekanych, nieprażonych migdałów w skórce. Piecze się je dwukrotnie, dzięki czemu są suche, kruche, dosyć twarde i mogą być przechowywane przez dłuższy czas.

Wikipedia


canyoning

[czytaj: kanjoning] rodzaj sportu ekstremalnego, pokonywanie rzek i wodospadów w górskich kanionach bez użycia sprzętu pływającego


SJP.pl


canzona

[czytaj: kancona] kancona;
1. rodzaj wiersza lirycznego o tematyce miłosnej i wojennej
2. wielogłosowa pieśń świecka z XV i XVI w.


SJP.pl

Canzona (lub kancona) może oznaczać:

  • canzona – utwór liryczny
  • canzona – forma muzyczna

Wikipedia


canzonetta

[czytaj: kanconetta] kanconeta; kanconetta;
1. krótki utwór wokalny popularny w XVI wieku
2. liryczny utwór instrumentalny


SJP.pl

Canzonetta (wym. kanconetta; wł., zdrob. od canzona) – krótka, popularna forma muzyczna z XVI i XVII wieku o lekkim charakterze, wywodząca się z Włoch.

Canzonetta posiada prostą budowę (aa b cc) i jest homofoniczna. Były popularne w Niemczech oraz Anglii, gdzie przekształciły się w angielską ayre. Kompozytorzy tworzący canzonetty:

  • Claudio Monteverdi
  • Lodovico Grossi da Viadana
  • Felice Anerio
  • Adriano Banchieri
  • Luca Marenzio
  • Pietro Cerone
  • Orazio Vecchi
  • Giovanni Artusi
  • Hans Leo Hassler
  • Giovanni Maria Nanino
  • Francesca Caccini
  • Salamone Rossi
  • Hans Leo Hassler
  • Joseph Haydn

Wikipedia


cap

1. samiec kozy domowej (kozioł) lub owcy (baran), zwłaszcza stary albo wytrzebiony;
2. samiec kozicy lub sarny;
3. potocznie: człowiek niesympatycznie wyglądający;
4. potocznie: uparciuch, głupiec;
5. hak na linie do opuszczania i podnoszenia aparatu wiertniczego; hak wyciągowy;
6. przestarzałe: kołek spinający dwa bale; czop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) baran lub kozioł

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przen. człowiek mało inteligentny, głupi

 (2.2) łow. samiec kozicy

 (2.3) pot. brodacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) techn. zawieszony na linie hak służący do opuszczania i podnoszenia świdra podczas ręcznego wykonywania otworu wiertniczego

 (3.2) daw. czop łączący drewniane bale

 (3.3) rodzaj modyfikacji RNA;

Wiktionary

  • CAP – system komputerowo wspomaganego planowania procesów – ang. Computer Aided Planning
  • CAP – typ misji obronnej wykonywanej przez myśliwce w obronie własnego okrętu.
  • CAP – Carrierless Amplitude Phase modulation, modulacja wykorzystywana m.in. w systemach ADSL
  • CAP – Common Agricultural Policy, WPR, w krajach UE
  • CAP – brytyjskie wojskowe oznaczenie Chloroacetofenonu
  • Cap (łac. Capricornus) – skrót oznaczający gwiazdozbiór Koziorożca
  • cap (kap, czapeczka) – charakterystyczna dla Eukaryota modyfikacja mRNA
  • cap – samiec kozy, kozioł (także kastrowany)
  • acetyloftalen celulozy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten cap potwornie śmierdzi!

 (2.1) Ale z niego cap!

 (2.2) Nigdy wcześniej nie widziałem tak dużego capa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sap, AS: cap

Wiktionary

Powiązane:

 przym. capi

 czas. capić, capnąć

Wiktionary


capacitas

[czytaj: kaPAcitas] z łaciny: zdolność pojmowania; pojętność, bystrość


SJP.pl


capart

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nieład, nieporządek

Wiktionary


ćapati

rodzaj indyjskiego chleba pszennego; chapati, czapati, ciapata


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) kulin. indyjski pszenny placek, rodzaj chleba

Wiktionary

Ćapati, czapati lub chapati (marathi: पोळी (poli), चपाती (ćapati), hindi: चपाती, urdu: چپاتی, wymowa IPA: cəpa:t̪i) – okrągłe cienkie placuszki z przaśnego ciasta z mąki pszennej; podstawa kuchni w południowej Azji, zwłaszcza w Indiach i Pakistanie oraz wschodniej Afryce. Wykonane są z mąki pszennej, wody i soli. Ćapati piecze się na gorącym kamieniu lub na wypukłym metalowym naczyniu tava. Na koniec trzyma się przez chwilę nad wolnym ogniem, aż na powierzchni placuszka utworzą się rumiane bąble. Placki smaruje się sklarowanym masłem ghee. Ćapati używa się jako sztućców, nabierając nimi jedzoną potrawę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Następnie dostajemy ryż i gotowane warzywa oraz tradycyjne indyjskie pieczywo – ćapati (…). Te drugie to bardzo smaczne, chrupiące wafle z ostrymi przyprawami.

 (1.1) Samin uczy Maxa ugniatać ćapati i piec je na rozgrzanej płycie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chapati, czapati

Wiktionary


capała

nazwisko


SJP.pl


capella

[czytaj: kapella] najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy; Kapella; Koza


SJP.pl

Capella – miasto w Australii, w stanie Queensland.

Wikipedia


capetown

[czytaj: kejptałn] rzadko: Kapsztad (stolica RPA)


SJP.pl

Kapsztad (afr. Kaapstad, wym. [ˈkɑːpstat]; xhosa iKapa; ang. Cape Town, wym. [ˈkeɪp taʊn]) – najstarsze i jedno z największych pod względem liczby mieszkańców miasto w Południowej Afryce, legislacyjna stolica tego kraju oraz Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Liczy ok. 4 mln mieszkańców, z czego ok. 45% stanowią Koloredzi, 17% stanowi ludność biała, a 35% to czarni Afrykanie i Azjaci (Hindusi, Chińczycy).

Wikipedia


capi

inaczej: kozi


SJP.pl


capiący

przymiotnik

 (1.1) pot. śmierdzący, brzydko pachnący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyniósł do domu capiące kalosze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saˈpʲjɔ̃nt͡sɨ, AS: capʹi ̯õncy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. capić ndk., capieć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śmierdzący, cuchnący

Wiktionary


capić

1. potocznie: śmierdzieć, cuchnąć, syfić;
2. dawniej, dziś gwarowo: łapać, chwytać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Małopolska, Podhale. śmierdzieć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Fuj, co tam tak capi?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. capienie n., cap mos./mrz./mzw.

 przym. capiący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cuchnąć, śmierdzieć, walić

Wiktionary


capieć

dawniej: głupieć, durnieć; baranieć


SJP.pl


capienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|capić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. capić

Wiktionary


capierzyć

regionalnie: capierzyć się - czapierzyć się (rozpościerać się na różne strony)


SJP.pl


capik

nazwisko


SJP.pl


capina

narzędzie drwala do przesuwania kłód; skublica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) leśn. narzędzie do przemieszczania drewna, złożone z haku z drewnianą rękojeścią

Wiktionary


capitulum

[czytaj: kapitulum] werset odczytywany podczas katolickich obrzędów liturgicznych, nie będący cytatem z Pisma Świętego


SJP.pl


caplować

zwykle o koniu: przebierać szybko nogami, dreptać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) o koniu: dreptać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saˈplɔvat͡ɕ, AS: caplovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. caplowanie n.

Wiktionary


caplowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|caplować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. caplować ndk.

Wiktionary


capnąć

potocznie:
1. chwycić, złapać; ucapić;
2. ukraść; gwizdnąć, buchnąć;
3. pojmać, zaaresztować; przyskrzynić, zapuszkować;
4. ugryźć, ukąsić, użądlić; dziabnąć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. capać)

 (1.1) pot. chwycić coś nagle

 (1.2) pot. szybko przejąć coś, co należy do kogoś innego

 (1.3) pot. niespodziewanie aresztować kogoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. capnięcie n., cap mzw./mos./mrz.

 czas. capać ndk.

 wykrz. cap

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chwycić, dopaść, złapać

 (1.2) porwać, skraść, ukraść, zwędzić

 (1.3) aresztować, dopaść, ująć, złapać

Wiktionary


capoeira

[czytaj: kapuejra lub kapoejra] sztuka walki stworzona przez brazylijskich niewolników na przełomie XVIII i XIX wieku, łącząca elementy tańca i walki; kapoeira


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. brazylijska sztuka walki;

 (1.2) sport. środ. trening capoeiry (1.1)

Wiktionary

Capoeira – brazylijska sztuka walki, której formy są rytmiczne, akrobatyczne i skupiają się na kopnięciach. Ruchy capoeira są bardzo płynne i rytmiczne. Z Brazylii, a więc z języka portugalskiego, pochodzą słownictwo i teksty piosenek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trenując capoeirę, poznaliśmy trochę kulturę Brazylii.

 (1.2) Zaraz po capoeirze Jurek zwykle wraca prosto do domu.

Wiktionary


capoń

capoń osikowy, capoń mglisty - gatunki chrząszczy z rodziny kózkowatych


SJP.pl


capote

[czytaj: kapołti] obce nazwisko, np. Truman Capote (1924 - 84), pisarz amerykański


SJP.pl

  • Truman Capote (1924–1984) – amerykański pisarz
  • Capote – kanadyjsko-amerykański film biograficzny z 2005
  • Capote – amerykański koń wyścigowy

Wikipedia


cappadocia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji L'Aquila;

 (1.2) geogr. adm. gmina we Włoszech, z ośrodkiem administracyjnym w Cappadocii (1.1)

Wiktionary

Cappadocia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji L’Aquila.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 504 osoby, 7,5 os./km².

Wikipedia


cappuccinator

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. spoż. urządzenie lub jego część służące do spieniania mleka na cappuccino

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cappuccino n.

 przym. cappuccino

Wiktionary


cappuccino

[czytaj: kapuczino]
1. czarna kawa ze zmiksowanym mlekiem;
2. coś o smaku takiej kawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. włoski napój składający się z kawy z dodatkiem spienionego mleka;

przymiotnik

 (2.1) mający smak cappuccino (1.1)

 (2.2) mający kolor cappuccino (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Klasyczne włoskie cappuccino składa się z 25 cm³ espresso, do którego wlewa się odpowiednio spienione mleko.

 (2.1) Z lodów najbardziej lubię cytrynowe, waniliowe i cappuccino.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cappuccinator mrz., kapucyn mos.

 przym. kapucyński

Wiktionary


cappuccinowy

[czytaj: kapuczinowy]
1. mający smak cappuccino - napoju;
2. mający kolor beżowy, taki jak cappuccino - napój


SJP.pl


capra

[czytaj: kapra] nazwisko włoskie


SJP.pl

Koziorożec (Capra) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Wikipedia


caprese

[czytaj: kapreze] włoska sałatka z mozzarelli i pomidorów, często z dodatkiem liści bazylii i oliwy z oliwek


SJP.pl

Caprese [kaˈpre.ze] – rodzaj sałatki pochodzącej z regionu Kampania w południowych Włoszech. Przyrządza się ją z pokrojonych w plastry pomidorów oraz mozzarelli przełożonych na przemian, polanych oliwą z oliwek posypanych grubo zmielonym pieprzem i udekorowanych liśćmi bazylii.Ma ona odzwierciedlać włoską flagę.

Wikipedia


capri

[czytaj: kapri]
1. wyspa na Morzu Tyrreńskim;
2. miejscowość we Włoszech


SJP.pl

Capri – włoska wyspa na Morzu Tyrreńskim w Zatoce Neapolitańskiej, w Mieście Metropolitalnym Neapol. Część archipelagu Wysp Kampańskich, położona jest w pobliżu półwyspu Sorrento, oddzielona od niego cieśniną Piccola.

Niewielka, o wydłużonym kształcie, górzysta wyspa zbudowana jest ze skał wapiennych (pobliska Ischia jest pochodzenia wulkanicznego). Jej powierzchnia wynosi 10,4 km², a obwód 17 km, najwyższe wzniesienie to Monte Solaro (589 m n.p.m.), na którym znajdują się ruiny zamku. Na wierzchołek ów można wjechać wyciągiem krzesełkowym z miasteczka Anacapri.

Wikipedia


capriccio

[czytaj kapriczczio] kaprys;
1. instrumentalny utwór w stylu wolnym;
2. przedstawienie artystyczne w formie grafiki, rysunku itp. odbiegające od przyjętych, stosowanych form, ujmujące jakiś temat w sposób nietypowy, karykaturalny


SJP.pl

  • capriccio (kaprys) – w okresie baroku polifoniczny utwór instrumentalny, będący jedną ze wstępnych form fugi, w XIX wieku krótki solowy utwór instrumentalny o charakterze improwizacji
  • capriccio – przedstawienie artystyczne, głównie w rysunku, malarstwie i grafice, odbiegające od powszechnie przyjętych zasad kompozycji, ujmujące jakiś temat w sposób fantastyczny, humorystyczny lub karykaturalny
  • capriccio – weduta fantastyczna, kaprys architektoniczny.
  • Capriccio – ostatnia opera Richarda Straussa (1942)
  • Capriccio – nagranie Capriccio Richarda Straussa

Wikipedia


capriccioso

[czytaj: kapriczjozo] określenie wykonawcze: żartobliwie, kapryśnie


SJP.pl


capricornus

[czytaj: kaprikornus] Koziorożec, jeden ze znaków zodiaku, gwiazdozbiór widoczny na niebie półkuli południowej


SJP.pl

Koziorożec (łac. Capricornus, dop. Capricorni, skrót Cap) – jeden z gwiazdozbiorów zodiakalnych, 40. co do wielkości, znany już w starożytności. Jest dziesiątym i zarazem najmniejszym spośród gwiazdozbiorów zodiakalnych. Położony jest na południowej półkuli nieba. Te blade gwiazdy nazywane były już przez cywilizacje Sumerów i Chaldejczyków Suhur-mash-ha, czyli Kozia ryba. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem wynosi około 50. W Polsce widoczny latem.

Wikipedia


caprifolium

[czytaj: kaprifolium] bylina pnąca z rodziny przewiertniowatych; kapryfolium, przewiercień


SJP.pl


capsa

[czytaj: kapsa lub kafsa] miasto w Tunezji


SJP.pl

Kafsa, Gafsa (arab. ‏قفصة‎, Qafṣa, staroż. Capsa) – miasto w środkowej Tunezji, ośrodek administracyjny gubernatorstwa Kafsa.

Ośrodek mezolitycznej kultury kapskiej.

Wikipedia


capsella

[czytaj: kapsella] pospolity, trudny do wytępienia chwast, mający zastosowanie w zielarstwie; tasznik pospolity


SJP.pl

Wikipedia


capstrzyk

1. sygnał apelu wieczornego w wojsku lub na obozach młodzieżowych, odegrany na trąbce lub na bębnie;
2. przemarsz wojska lub członków jakiejś organizacji ulicami miasta wraz z orkiestrą, odbywający się z okazji jakiejś uroczystości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sygnał na bębnie lub trąbce ogłaszający czas spoczynku w wojsku, obozach ćwiczebnych dla młodzieży itp.

 (1.2) przemarsz wieczorny, często z orkiestrą i z pochodniami małego oddziału wojskowego lub związkowego ulicami miasta dla uczczenia jakiejś uroczystości, która ma się odbyć następnego dnia

Wiktionary

Capstrzyk – ustalony sygnał wykonywany na trąbce lub na sygnałówce, oznajmujący koniec zajęć dziennych i wzywający do spoczynku i ciszy nocnej lub apelu wieczornego, używany między innymi w wojsku czy harcerstwie. Słowo to może także oznaczać wieczorny przemarsz oddziałów wojskowych, drużyn harcerskich lub innych organizacji ulicami miasta, zazwyczaj z orkiestrą (a niekiedy także z pochodniami), odbywający się w wieczór poprzedzający uroczystość z ich udziałem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Burmistrz miasta zaprosił wszystkich mieszkańców na uroczysty capstrzyk z okazji 67. (= sześćdziesiątej siódmej) rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sapsṭʃɨk, AS: capsṭšyk

Wiktionary


capstrzykowy

capstrzyk


SJP.pl

Patrz:

capstrzyk

captiva

[czytaj: kaptiwa] samochód typu Chevrolet Captiva


SJP.pl

Captiva – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Floryda, w hrabstwie Lee, nad Zatoką Meksykańską.

Wikipedia


capu

część wyrażenia

 (1.1) tylko w wyrażeniu zob. łapu-capu, łapu capu, na łapu-capu, na łapu capu.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|łapu-capu.

źródła.

== capu (język korsykański.) ==

wymowa. IPA|'kapu.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) anat. głowa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sapu, AS: capu

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|łapu-capu.

źródła.

== capu (język korsykański.) ==

wymowa. IPA|'kapu.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) anat. głowa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) testa

Wiktionary


capua

[czytaj: KApu-a] rzymska nazwa włoskiego miasta Kapua


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. zob. Kapua.

Wiktionary

Kapua (wł. Capua) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Caserta, położona na północ od Neapolu, nad rzeką Volturno. W 73 r. p.n.e. wybuchło tu powstanie niewolników, nazwane od wodza tego powstania powstaniem Spartakusa.

30 listopada 1734 kapitulacja garnizonu austriackiego przed wojskami hiszpańskimi podczas wojny o sukcesję polską.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 19 030 osób, 396,5 os./km².

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 zobtłum|Kapua.

źródła.

== Capua (język angielski.) ==

thumb|Capua (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Kapua

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 zobtłum|Kapua.

źródła.

== Capua (język angielski.) ==

thumb|Capua (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Kapua

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


capuletti

[czytaj: kapuletti] nazwisko rodowe tytułowej bohaterki tragedii miłosnej "Romeo i Julia" autorstwa Williama Szekspira; Kapuleti, Capuleti


SJP.pl


caputa

nazwisko


SJP.pl


caqueteuse

[czytaj: kakTEZ] dawne krzesło z wysokim oparciem, poręczami i siedziskiem w kształcie trapezu


SJP.pl


car

1. dawny władca w Rosji, Bułgarii lub Serbii;
2. żartobliwie: osoba najważniejsza w jakiejś grupie lub najlepsza w jakiejś dziedzinie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. cesarz Rosji, władca Bułgarii lub średniowiecznej Serbii (w domyśle: Rosji);

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. lobelia wodna

Wiktionary

Car (bułg. цар, ros. царь, serb. цар / car) – tytuł monarszy używany w Europie Wschodniej; państwo rządzone przez cara to carstwo, z kolei sam system rządów nazywany jest caratem. Carstwami były Bułgaria (od X wieku), Serbia (od XIV wieku) i Rosja (od XVI wieku), a carem (carzem) nazywano także władców Gruzji i chanów tatarskich, zwłaszcza chana krymskiego – car perekopski (zob. Złota Orda, Wielka Orda, Chanat Krymski, Chanat Kazański, Chanat Syberyjski i in.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pokoju gubernatora wisiał wielki portret cara.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sar, AS: car

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carstwo n., carat m., carewicz m., carówna ż.

:: fż. caryca ż.

 przym. carski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cesarz

Wiktionary


car-detailing

[czytaj: karditejling] dokładne czyszczenie, odnowienie i konserwacja samochodu; detailing, auto detailing, autodetailing, auto-detailing, cardetailing, car detailing


SJP.pl


car-pooling

[czytaj: karpuling] przewożenie autem osób korzystających z tej samej trasy w zamian za pokrycie części kosztów paliwa; carpooling


SJP.pl


car-sharing

[czytaj: karszering] samoobsługowy system wspólnego użytkowania samochodów osobowych; car sharing, carsharing, karszering


SJP.pl


carabobo

[czytaj: karawowo] prowincja w Wenezueli


SJP.pl

Carabobo (hiszp. Estado Carabobo) – jeden z 23 stanów Wenezueli. Stolicą stanu jest Valencia, miasto to jest równocześnie głównym ośrodkiem przemysłowym kraju.

Stan Carabobo leży na zachód od stolicy Wenezueli, Caracas. Zajmuje powierzchnię 4650 km², a w roku 2011 zamieszkiwało go 2 245 744 osób. Dla porównania, w roku 1970 mieszkańców było 497 tys.

Wikipedia


caracas

[czytaj: karakas] stolica Wenezueli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Wenezueli;

Wiktionary

Caracas (pełna nazwa: Santiago de León de Caracas) – stolica Wenezueli, największe miasto w kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gazety donoszą, że Wenezuela ma zamiar kupić wszystkie towary, które Białoruś zaprezentuje na Narodowej wystawie w Caracas w tym roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈrakas, AS: karakas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. karakaszczyk mos., karakaska ż.

 przym. karakaski

Wiktionary


caranista

członek rumuńskiej Narodowej Partii Chłopskiej, istniejącej w latach 1926 - 1947, restytuowanej w roku 1990


SJP.pl


carat

ustrój państwowy, w którym absolutną władzę posiada car; caryzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. polit. ustrój państwowy, w którym władza absolutna jest sprawowana przez cara

Wiktionary

  • carat – władza cara, zwłaszcza w Rosji, Bułgarii i Serbii
  • samodzierżawie – ustrój polityczny w Rosji od XVII wieku do roku 1917; wersja monarchii absolutnej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Upadek caratu w 1917 r. oraz klęska państw centralnych w listopadzie 1918 r. nie oznaczały likwidacji zagrożenia dla odradzającego się po latach niewoli państwa polskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sarat, AS: carat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. car m., caryca ż., carowa ż., carewicz m., carstwo n.

 przym. carski

Wiktionary


caravaggio

[czytaj: karawadżjo] (właściwie: Michelangelo Merisi, 1573-1610) malarz włoski


SJP.pl

Wikipedia


caravaggionista

[karawadżjonista] malarz tworzący pod wpływem sztuki Caravaggia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. malarz artysta, który tworzy w nurcie caravaggionizmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. caravaggionizm m.

:: fż. caravaggionistka ż.

Wiktionary


caravaggionistyczny

caravaggionizm [czytaj: karawadżjonistyczny]


SJP.pl


caravaggionizm

[czytaj: karawadżionizm] kierunek barokowego malarstwa realistycznego, czerpiącego przede wszystkim ze sztuki Caravaggia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. hist. formuła stylistyczna w malarstwie barokowym wprowadzona i rozwinięta przez kontynuatorów i naśladowców Caravaggia;

Wiktionary

Caravaggionizm – formuła stylistyczna w malarstwie barokowym wprowadzona i rozwinięta ok. 1605-1640 przez włoskich kontynuatorów i naśladowców Caravaggia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. caravaggionista mos.

Wiktionary


caravan

[czytaj: karawan]
1. przyczepa samochodowa pełniąca funkcję mieszkania; karawan;
2. samochód typu Dodge Caravan


SJP.pl

Wikipedia


caravaning

[czytaj: karawaning] karawaning;
1. turystyka polegająca na podróżowaniu samochodem z przyczepą kempingową;
2. samochód przebudowany na wędrowny domek campingowy


SJP.pl


caravaningowiec

[czytaj: karawaningowiec] osoba uprawiająca turystykę polegającą na podróżowaniu samochodem z przyczepą kempingową lub samochodem przebudowanym na wędrowny domek kempingowy; karawaningowiec


SJP.pl


caravaningowy

caravaning; karawaningowy


SJP.pl


carbo

[czytaj: karbo] z łaciny: węgiel (pierwiastek chemiczny)


SJP.pl


carbonada

[czytaj: karbonada] pieczeń z rusztu; karbonada


SJP.pl


carbonara

[czytaj: karbonara] potrawa kuchni włoskiej składająca się z makaronu spaghetti z sosem na bazie jajek, sera i boczku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. włoska potrawa w postaci makaronu w sosie powstałym z jajek, podgardla (guanciale) lub boczku (pancetta), twardego żółtego sera (parmezanu lub pecorino) oraz czarnego pieprzu;

przymiotnik

 (2.1) związany z carbonarą (1.1) lub zawierający tę potrawę

Wiktionary

Pasta alla carbonara – potrawa kuchni włoskiej złożona z makaronu, jajek, pancetty lub guanciale, sera pecorino romano lub parmezanu oraz czarnego pieprzu. Niepoprawnym jest mówienie o „sosie carbonara”, ponieważ makaron i pozostałe składniki stanowią tu nierozerwalną całość.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tej włoskiej knajpce zamawiam zawsze carbonarę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pasta alla carbonara

Wiktionary


carcassonne

[czytaj: karkaSON] miasto we Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowej Francji, w Oksytanii

Wiktionary

Carcassonne (wymowa, oksyt. Carcassona) – miasto i gmina we Francji, w regionie Oksytania. Miasto jest prefekturą departamentu Aude. Przez gminę przepływa rzeka Aude.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) daw. Karkassona

Wiktionary


carcinogen

[czytaj: karc-inogen] zewnętrzny czynnik rakotwórczy; karcinogen, kancerogen


SJP.pl


carcinoma

[czytaj: karc-inoma] nowotwór złośliwy wywodzący się najczęściej z tkanki nabłonkowej; rak


SJP.pl

Rak (łac. carcinoma, z łac. cancer – „rak”, „krab”, z gr. καρκινος /karkinos/ – „rak”, „krab morski”) – grupa nowotworów złośliwych wywodzących się z tkanki nabłonkowej.

Nazwa ta odnosi się do guzów powstających z nabłonków pochodzenia ekto- lub endodermalnego oraz z nabłonka narządów moczowo-płciowych. Nie są nazywane rakami nowotwory złośliwe wywodzące się z „nabłonków” pochodzenia mezodermalnego, np. śródbłonka, międzybłonka, błony maziowej.

Wikipedia


cardano

[czytaj: kardano] nazwisko włoskie, np. Girolamo Cardano (1501 - 76), włoski matematyk


SJP.pl

  • Girolamo Cardano – XVI-wieczny matematyk włoski
  • Cardano - sieć blockchain
  • (11421) Cardano – planetoida
  • Cardano al Campo – miejscowość we Włoszech
  • Wzory Cardano – wzory na pierwiastki wielomianów trzeciego stopnia

Wikipedia


cardetailing

[czytaj: karditejling] dokładne czyszczenie, odnowienie i konserwacja samochodu; detailing, auto detailing, autodetailing, auto-detailing, car detailing, car-detailing


SJP.pl


cardetailingowy

cardetailing [czytaj: karditejlingowy]; autodetailingowy, detailingowy


SJP.pl


cardiff

[czytaj: kardif] stolica Walii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i stolica Walii;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkumnastu miejscowości w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii

Wiktionary

Cardiff (wym. [ˈkɑrdɪf]; wal. Caerdydd, wym. [kɑːɨrˈdɨð]) – miasto ze statusem city w Wielkiej Brytanii, stolica Walii, ośrodek administracyjny hrabstwa Cardiff, historycznie wchodzące w skład w hrabstwa Glamorgan (Morgannwg). Jest położone nad rzeką Taff, u jej ujścia do Kanału Bristolskiego. W 2011 roku miasto liczyło 335 145 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkardʲif, AS: kardʹif

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kardifczyk m., kardifka ż.

 przym. kardifski

Wiktionary


cardigan

[czytaj: kardigen, kardigan] zapinany sweter bez kołnierza; kardigan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) inna pisownia wyrazu → kardigan

Wiktionary

  • Welsh Corgi Cardigan – rasa psa
  • Cardigan – miejscowość w Walii
  • Cardigan – zatoka na Morzu Irlandzkim
  • cardigan – sweter rozpinany na przodzie
  • The Cardigans – szwedzki zespół rockowy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kardigan mrz.

Wiktionary


cardin

[czytaj: karDĘ, w odmianie: kardena, kardenowi itd.] nazwisko


SJP.pl


cardinale

[czytaj: kardinale]
1. nazwisko
2. miejscowość we Włoszech


SJP.pl

Cardinale – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Catanzaro. Według danych z 31 grudnia 2016 gminę zamieszkiwało 2113 osób.

Wikipedia


cardinalia

[czytaj: kardinalia] liczebniki główne


SJP.pl


carding

[czytaj: karding] nielegalne wykorzystywanie numerów cudzych kart kredytowych w Internecie


SJP.pl

Phishing – metoda oszustwa, w której przestępca podszywa się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia poufnych informacji (np. danych logowania, danych osobowych, danych karty kredytowej), zainfekowania komputera szkodliwym oprogramowaniem czy też nakłonienia ofiary do określonych działań. Jest to rodzaj ataku opartego na inżynierii społecznej.

Wikipedia


cardo

[czytaj: kardo] główna ulica w rzymskim obozie wojskowym lub mieście, biegnąca z północy na południe


SJP.pl

  • Cardo − typ ulicy
  • Cardo − parafia w Asturii
  • Cardo − część aparatu gębowego stawonogów
  • Cardo − zamek w muszli małżów
  • Cardo − część aparatu genitalnego samców błonkówek

Wikipedia


cardox

[czytaj: kardoks] urządzenie do bezpiecznego urabiania węgla w warunkach grożących wybuchem metanu lub pyłu węglowego


SJP.pl


carewicz

syn cara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. syn cara

Wiktionary

Carewicz (ros. царевич) – tytuł określający syna cara (Rosji, Bułgarii, Serbii). Tytuł określający córkę cara to carewna (ros. царевна).

Na Rusi od XVI wieku słowa carewicz używano w dwóch znaczeniach:

  • pierwszym - dla określenia syna cara rosyjskiego,
  • drugim - dla określenia potomków (nie tylko synów) książąt gruzińskich i tatarskich chanów (kazańskich, syberyjskich i in.). Najznamienitszym nierosyjskim carewiczem w Rosji był chan kasimowski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡saˈrɛvʲit͡ʃ, AS: carevʹič

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. car m., caryca ż., carat mrz.

 przym. carski, carewiczowy

Wiktionary


carewna

córka cara; carówna


SJP.pl

Carewicz (ros. царевич) – tytuł określający syna cara (Rosji, Bułgarii, Serbii). Tytuł określający córkę cara to carewna (ros. царевна).

Na Rusi od XVI wieku słowa carewicz używano w dwóch znaczeniach:

  • pierwszym - dla określenia syna cara rosyjskiego,
  • drugim - dla określenia potomków (nie tylko synów) książąt gruzińskich i tatarskich chanów (kazańskich, syberyjskich i in.). Najznamienitszym nierosyjskim carewiczem w Rosji był chan kasimowski.

Wikipedia


carewo

miasto w Bułgarii


SJP.pl

Carewo (bułg. Царево; do 1934 Wasiliko, 1950–93 Miczurin) – miasto w Bułgarii, w obwodzie Burgas, niewielki port i kurort nad Morzem Czarnym, siedziba administracyjna gminy.

Wikipedia


carey

[czytaj: karej lub kari] nazwisko angielskie


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Carey – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Blaine
  • Carey – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Wyandot
  • Carey – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Iron

Gminy w USA:

  • Carey (ang. Carey Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Iron

Wikipedia


carezzando

[czytaj: kareccando] określenie wykonawcze: pieszczotliwie


SJP.pl


cargo

[czytaj: kargo]
1. ładunek statku albo samolotu; kargo;
2. ubezpieczenie transportowe obejmujące wszelkie zagrożenia przewożonego ładunku; kargo;
3. środek transportu przystosowany do przewożenia określonego ładunku; kargo;
4. część portu przeznaczona na załadunek i rozładunek towaru; kargo;
5. kult cargo - kult praktykowany w Australii i Oceanii przez Aborygenów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mors. towar transportowany na pokładzie statku

 (1.2) hand. ubezpieczenie transportowanego towaru

Wiktionary

  • anglicyzm oznaczający ładunek podlegający transportowi
  • cargo – kulty z wysp Pacyfiku
  • terminal cargo – część lotniska

W Australii:

  • Cargo – miejscowość w stanie Nowa Południowa Walia

W Wielkiej Brytanii:

  • Cargo – miejscowość w Kumbrii (Anglia)
  • torby cargo – linia toreb marki owee część CARGO by owee

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. hiszp.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) شحن

źródła.

== cargo (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-cargo.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) ładunek, towar

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. hiszp.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) شحن

źródła.

== cargo (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-cargo.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) ładunek, towar

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


carillion

[czytaj: karylion] instrument muzyczny z grupy idiofonów, umieszczany na wieżach kościelnych, ratuszowych itp.; kurant dzwonowy, carillon, karylion


SJP.pl


carillon

[czytaj: kariJĄ] instrument muzyczny z grupy idiofonów, umieszczany na wieżach kościelnych, ratuszowych itp.; kurant dzwonowy, carillion, karylion


SJP.pl

Carillon, karylion (z fr. carillon, ze starofr. careignon albo quarrillon, z łac. quaterniō – „czwórka (obiektów)”) – instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, będący zespołem zawieszonych nieruchomo dzwonów (wieżowych), na których można wybijać melodie młotkami za pomocą specjalnej klawiatury.

Wikipedia


carillonowy

[czytaj: kariljonowy] związany z carillonem


SJP.pl


carina

[czytaj: karina] samochód typu Toyota Carina


SJP.pl

Carina – typ jachtu żaglowego, slup jednokadłubowy, balastowy lub balastowo-mieczowy.

Jego długość wynosi 5,96 metra, szerokość 2,11 metra, a powierzchnia ożaglowania około 16 m². Wysokość od KLW 8,5 m. Kadłub jest laminatowy, ma 4 koje, brak wydzielonego kambuza i kingstona. W Polsce dopuszczony do żeglugi po morskich wodach wewnętrznych i wodach śródlądowych. Produkowany w Morskiej Stoczni Jachtowej im. L. Teligi w Szczecinie w latach siedemdziesiątych XX w.

Wikipedia


carioca

[czytaj: karioka] latynoska odmiana fokstrota; carioka, karioka


SJP.pl

Wikipedia


carioka

[czytaj: karioka] latynoska odmiana fokstrota; carioca, karioka


SJP.pl


carisma

[czytaj: karizma] samochód typu Mitsubishi Carisma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. samochód osobowy marki Mitsubishi Carisma

Wiktionary


caritas

[czytaj: KAritas] w chrześcijaństwie: miłość bliźniego, miłosierdzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. międzynarodowy ruch katolicki propagujący i organizujący na przełomie XIX i XX wieku dobroczynną działalność w Kościele katolickim

 (1.2) rel. międzynarodowa katolicka organizacja charytatywna;

 (1.3) rel. diecezjalny lub parafialny punkt doraźnej pomocy potrzebującym

Wiktionary

  • Caritas – organizacja charytatywna o zasięgu międzynarodowym, związana z Kościołem katolickim
  • Caritas – łaciński termin na jedną z trzech cnót w teologii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poczta w Niemczech uhonorowała jednego z pionierów Caritasu specjalnym znaczkiem pocztowym.

 (1.2) Dyrektorką polskiego Caritasu wybrano zakonnicę z mojej wioski.

 (1.2) Wysłała córkę na kolonie Caritasu do Rumi.

 (1.3) Kobiety w Caritasie poradziły jej, by poszła zapytać proboszcza.

 (1.3) W które dni tygodnia jest otwarty Caritas?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. caritas ż.

Wiktionary


carl

[czytaj: karl] imię męskie


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Carl – miejscowość w stanie Georgia, w hrabstwie Barrow

Gminy w USA:

  • Carl (ang. Carl Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Adams
  • Carl (ang. Carl Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie McPherson

Zobacz też:

  • Karl

Wikipedia


carlisle

[czytaj: karlajl] miasto w Anglii


SJP.pl

Carlisle (wym. [ˈkɑːlaɪl], [kɑːˈlaɪl]) – miasto (city) w północno-zachodniej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie Kumbria, ośrodek administracyjny dystryktu (unitary authority) Cumberland, położone nad ujściami rzek Caldew i Petteril do rzeki Eden, około 16 km na południe od granicy Szkocji. W 2001 roku liczyło 71 773 mieszkańców.

Wikipedia


carlo

[czytaj: karlo] imię męskie


SJP.pl


carlos

[czytaj: karlos] hiszpańskie imię męskie


SJP.pl

  • Carlos – hiszpański i portugalski odpowiednik imienia Karol
  • Carlos – trzyodcinkowy francusko-niemiecki miniserial telewizyjny z 2010 roku

Wikipedia


carlsbad

[czytaj: karlsbad] miasto w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Carlsbad – miasto w stanie Kalifornia, w hrabstwie San Diego
  • Carlsbad – miasto w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Eddy
  • Carlsbad – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie Tom Green

Wikipedia


carlsberg

[czytaj: karlsberg] grupa piwowarska


SJP.pl

  • Carlsberg Group – duński producent piwa
  • Carlsberg Polska – i jego polski oddział
  • Carlsberg – marka piwa

Wikipedia


carlyle

[czytaj: karlajl] nazwisko angielskie


SJP.pl

Carlyle – sztuczny zbiornik wodny w większości położony w hrabstwie Clinton, a częściowo w hrabstwie Bond i hrabstwie Fayette. Jest to największy (105,2 km²) sztuczny zbiornik w stanie Illinois i największe jezioro całkowicie położone w tym stanie.

Wikipedia


carmagnola

[czytaj: karmaniola] karmaniola;
1. nazwa pieśni rewolucyjnej i tańca z czasów Rewolucji Francuskiej;
2. płaszcz z długim kołnierzem, noszony przez rewolucjonistów francuskich w okresie Wielkiej Rewolucji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w Piemoncie;

Wiktionary

Carmagnola – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2016 gminę zamieszkiwało 29 115 osób, 304 os./km².

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. karmaniola ż., carmagnola ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|włoski|Carmagnola.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Carmagnole

* włoski: (1.1) Carmagnola

źródła.

== Carmagnola (język włoski.) ==

thumb|Carmagniola (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Carmagnola

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. karmaniola ż., carmagnola ż.

Wiktionary


carmagnole

[czytaj: karmaNIOL] nazwa pieśni rewolucyjnej i tańca z czasów Rewolucji Francuskiej; carmagnola, karmaniola


SJP.pl

Carmagnole 1981 – album studyjny Jacka Kaczmarskiego zarejestrowany w 1982 roku w Stentor Studio w Wiesbaden (RFN) i wydany przez miejscową wytwórnię CDN. W dyskografii Kaczmarskiego jest pierwszą solową płytą wydaną na emigracji, a jednocześnie jest pierwszą solową płytą wydaną oficjalnie bez politycznych przeszkód, które w przypadku zarejestrowanej rok wcześniej studyjnej płyty Krzyk uniemożliwiły jej wydanie do 1989 roku. Nakład pierwszego wydania wyniósł pięćset egzemplarzy płyt winylowych.

Wikipedia


carmen

[czytaj: karmen]
1. w starożytnej poezji łacińskiej: pieśń liryczna albo wiersz liryczny;
2. przenośnie: poezja;
3. dekolt w sukience lub bluzce odsłaniający plecy i ramiona; dekolt hiszpański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Carmen – imię żeńskie hiszpańskiego pochodzenia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pani Carmen owdowiała w zeszłym roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkarmɛ̃n, AS: karmẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Karmen ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Karmen

Wiktionary


carnap

[czytaj: karnap] nazwisko, np. Rudolf Carnap (1891 - 1970), filozof niemiecki


SJP.pl


carnauba

[czytaj: karnauba] naturalny wosk roślinny z liści kopernicji; karnauba


SJP.pl


carnival

[czytaj: KARniwal] samochód typu Kia Carnival


SJP.pl

  • Carnival (album B.A.P)
  • Carnival (album New Model Army)
  • Carnival (przedsiębiorstwo)

Wikipedia


carnot

[czytaj: karNO] nazwisko francuskie, np. Marie François Sadi Carnot (1837 - 1894), prezydent Francji, Nicolas Léonard Sadi Carnot (1796 - 1832), francuski fizyk i matematyk


SJP.pl

Carnot może oznaczać nazwisko rodziny francuskich polityków, matematyków i fizyków.

Do najbardziej znanych należeli:

  • Lazare Nicolas Marguerite Carnot (1753–1823) matematyk i polityk, ojciec Nicolasa i Lazare’a Hippolyte’a
  • Nicolas Léonard Sadi Carnot (1796–1832) matematyk, syn Lazare’a Nicolasa
  • Lazare Hippolyte Carnot (1801–1888) polityk, minister oświaty, syn Lazare’a Nicolasa
  • Marie François Sadi Carnot (1837–1894) polityk, prezydent Francji, syn Lazare’a Hippolyte’a
  • Marie Adolphe Carnot (1830–1920) – inżynier górnictwa, chemik

Wikipedia


caro

[czytaj: karo] samochód typu Polonez Caro


SJP.pl

  • Caro – miasto w USA, w stanie Michigan, w hrabstwie Tuscola
  • Caro – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Pyrénées-Atlantiques.
  • Caro – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Bretania, w departamencie Morbihan.
  • Caro – marka papierosów
  • Caro – samochód osobowy Polonez
  • willa Caro
  • zespół taneczny Caro Dance

Wikipedia


carobójca

zabójca cara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zabójca cara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ignacy Hryniewiecki był carobójcą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carobójstwo n.

:: fż. carobójczyni ż.

 przym. carobójczy

Wiktionary


carobójczy

dotyczący carobójcy lub carobójstwa


SJP.pl


carobójczyni

carobójca


SJP.pl

Patrz:

carobójca

carobójstwo

zabicie cara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. zabójstwo cara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tego typu tematyce odzwierciedliły się dylematy dekabrystów dotyczące carobójstwa — jednej z koncepcji realizacji celu, jakim było zniesienie samowładztwa w Rosji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carobójca m., carobójczyni ż.

 przym. carobójczy

Wiktionary


carogród

dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (obecnie Stambuł)


SJP.pl

Konstantynopol (gr. Κωνσταντινούπολις) – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swoją siedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922. Od 1930 miasto nazywa się Stambuł.

Wikipedia


carogrodzki

przymiotnik od: Carogród


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z Carogrodem, dotyczący Carogrodu (współcz. Stambuł)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Carogród mrz.

Wiktionary


carol

[czytaj: karol] nazwa tradycyjnych pieśni ludowych o pogodnym charakterze, wywodzących się z pogańskich obrzędów związanych z okresem zimowego przesilenia dnia z nocą


SJP.pl

  • Carol (The Price of Salt) – powieść Patricii Highsmith wydana pierwszy raz w 1952 roku
  • Carol – film fabularny z 2015 roku w reżyserii Todda Haynesa

Wikipedia


carolina

Filmy:

  • Carolina – Komedia romantyczna

Miejscowości w USA:

  • Carolina – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie Covington
  • Carolina – jednostka osadnicza w stanie Rhode Island, w hrabstwie Washington
  • Carolina – jednostka osadnicza w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Marion

Wikipedia


caroline

Geografia

miasta:

  • Caroline – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Tompkins
  • Caroline – jednostka osadnicza w stanie Wisconsin, w hrabstwie Shawano

gminy:

  • Caroline (ang. Caroline Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Lonoke
  • Caroline (ang. Caroline Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Tompkins

Wikipedia


carowa

caryca;
1. żona cara;
2. władczyni w dawnej Rosji


SJP.pl


carówna

córka cara; carewna


SJP.pl

Carewicz (ros. царевич) – tytuł określający syna cara (Rosji, Bułgarii, Serbii). Tytuł określający córkę cara to carewna (ros. царевна).

Na Rusi od XVI wieku słowa carewicz używano w dwóch znaczeniach:

  • pierwszym - dla określenia syna cara rosyjskiego,
  • drugim - dla określenia potomków (nie tylko synów) książąt gruzińskich i tatarskich chanów (kazańskich, syberyjskich i in.). Najznamienitszym nierosyjskim carewiczem w Rosji był chan kasimowski.

Wikipedia


carpaccio

[czytaj: karpaczczio] przystawka z cienkich plastrów surowego mięsa z sosem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. przystawka włoska przyrządzana z bardzo cienkich plasterastrów surowego mięsa lub ryby, polana sosem lub oliwą z oliwek;

Wiktionary

Carpaccio [karˈpat.t͡ʃo] – danie kuchni włoskiej z surowego mięsa, serwowane zazwyczaj jako przystawka.

Tradycyjnie przygotowywane jest z wołowiny, współcześnie także z cielęciny, łososia lub tuńczyka, jako bardzo cienko pokrojone lub rozbite mięso. Mięso w carpaccio jest zazwyczaj polane oliwą, sokiem z cytryny, czasem przyprawiane szalotką, kaparami, a podawane z dodatkami – sałatami i cienko pokrojonymi serami, np. parmezanem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na naszym stole na obiadokolacji było carpaccio z ryby, rolada wiśniowa i kilka kieliszków porto.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) od nazwiska weneckiego malarza

uwagi. zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) carpaccio

* duński: (1.1) carpaccio w.

źródła.

== carpaccio (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kulin. carpaccio

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


carpentier

Ludzie o nazwisku Carpentier

  • Alain Carpentier (ur. 1933) – francuski kardiochirurg
  • Georges Carpentier (ur. 1894-1976) – francuski bokser
  • Alejo Carpentier (ur. 1904-1980) – kubański pisarz

Wikipedia


carpooling

[czytaj: karpuling] przewożenie autem osób korzystających z tej samej trasy w zamian za pokrycie części kosztów paliwa; car-pooling


SJP.pl

Carpooling, car-pooling – współdzielenie przejazdów (np: do pracy); system upodobniający i dostosowujący samochód osobowy do transportu zbiorowego. Polega na zwiększaniu liczby pasażerów w czasie przejazdu samochodem, głównie poprzez kojarzenie osób dojeżdżających do pracy lub nauki na tych samych trasach. Jest rozwijany w sytuacjach, gdy ze względu na małe natężenie ruchu nieopłacalne jest uruchamianie linii zorganizowanego transportu zbiorowego.

Wikipedia


carpoolingowy

carpooling [czytaj: karpulingowy]


SJP.pl


carracci

  • Annibale Carracci
  • Agostino Carracci
  • Lodovico Carracci

Wikipedia


carrara

[czytaj: karrara] miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania;

Wiktionary

Carrara – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Massa-Carrara. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 65 560 osób, 923,4 os./km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W XVIII w. rozwinięty na wielką skalę handel wydobywanym w okolicach Carrary marmurem i wytwarzanymi z niego wyrobami objął zasięgiem tereny całej Europy, a w końcu wieku także Stany Zjednoczone.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kararyjczyk mos., kararyjka ż., karara ż., karar mrz.

 przym. kararyjski, karraryjski

Wiktionary


carrefour

[czytaj: karFUR] sieć francuskich hipermarketów działająca na terenach wielu krajów, w tym w Polsce


SJP.pl

Groupe Carrefour (wym. francuska /kaʁfuʁ/, wym. polska /karˈfur/) – francuska spółka akcyjna, posiadająca sieć hipermarketów i supermarketów, powstała we Francji w 1960 roku. Pierwszy supermarket należący do rodzin Marcela Fourniera i Louisa Defforeya otwarto w Annecy we Francji w 1960 roku. Został wybudowany przy skrzyżowaniu 5 ulic i stąd nazwa Carrefour – co oznacza w języku francuskim „skrzyżowanie”.

Wikipedia


carrera

[czytaj: karrera] samochód typu Porsche Carrera


SJP.pl


carroccio

[czytaj: karROczjo] czterokołowy wóz zaprzęgnięty w muły, używany przez włoskie wojsko w XI-XIV wieku


SJP.pl

Carroccio – rydwan, wóz bojowy zaprzężony w woły, używany przez armie średniowiecznych republik i księstw włoskich. Była to prostokątna platforma na pełnych, drewnianych kołach, na której umieszczano sztandar miasta i ołtarz polowy, gdzie kapłan odprawiał mszę przed bitwą, i z której trębacze zagrzewali wojsko do boju.

Wikipedia


carrol

[czytaj: KErol] nazwisko


SJP.pl


carroll

[czytaj: karol] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Carroll – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Carroll
  • Carroll – miasto w stanie New Hampshire, w hrabstwie Coös
  • Carroll – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Wayne
  • Carroll – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Chautauqua
  • Carroll – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Fairfield

Wikipedia


carsharing

[czytaj: karszering] samoobsługowy system wspólnego użytkowania samochodów osobowych; car sharing, car-sharing, karszering


SJP.pl

Car-sharing ([kɑrʃeərɪŋ]) – system wspólnego użytkowania samochodów. Samochody udostępniane są za opłatą użytkownikom przez operatorów floty pojazdów, którymi są różne przedsiębiorstwa, agencje publiczne, spółdzielnie, stowarzyszenia lub grupy osób fizycznych.

Wikipedia


carsharingowy

carsharing [czytaj: karszeringowy]; karszeringowy


SJP.pl


carski

przymiotnik od: car


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) należący, odnoszący się do cara lub Rosji z czasów, gdy władali nią carowie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 1917 roku carska Rosja była rolniczym imperium, w którym 84 procent ludności mieszkało na wsi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sarsʲci, AS: carsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. car m., carewicz m., carówna ż., caryca ż., carstwo n., carat m.

Wiktionary


carskosielski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Carskim Siołem, dotyczący Carskiego Sioła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przekraczając fantazyjną, kutą w żelazie bramę carskosielskiego parku, Aleksander Siergiejewicz ma dwanaście lat (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Carskie Sioło n.

Wiktionary


carson

[czytaj: KA:rsen] nazwisko, m.in. Sir Edward Henry Carson (1854-1935) - polityk brytyjsko-irlandzki


SJP.pl

Osoby

  • Adam Carson – perkusista i jeden z założycieli zespołu AFI
  • Bud Carson – zawodnik i trener futbolu amerykańskiego
  • Carson McCullers – amerykańska pisarka
  • Ciarán Carson – (ur. w 1948) czołowy poeta irlandzki, prozaik, muzyk
  • Crystal Carson – amerykańska aktorka
  • Dan Carson – ewangeliczny biblista, kaznodzieja
  • Edward Carson – brytyjski prawnik i polityk
  • Hannah Carson – amerykańska lekkoatletka
  • Jimmy Carson – amerykański hokeista
  • Johnny Carson – amerykański aktor komediowy
  • Kit Carson – amerykański podróżnik
  • Lisa Nicole Carson – amerykańska aktorka
  • Rachel Carson – amerykański biolog
  • Scott Carson (ur. w 1985) – angielski piłkarz występujący na pozycji bramkarza w West Bromwich Albion
  • Sofia Carson (ur. w 1993) – amerykańska piosenkarka, aktorka i autorka tekstów
  • Terrence C. Carson – amerykański aktor filmowy i telewizyjny

Wikipedia


carstwo

1. państwo rządzone przez cara;
2. panowanie cara, władza cara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) carat

 (1.2) śrpol. państwo

Wiktionary

Carstwo, carat – państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł cara lub carycy. Nazwa pojawiła się w średniowieczu. „Carstwo” jest słowiańską nazwą cesarstwa, wywodzącą się z Bizancjum. Tytułu car używali władcy Rosji, Bułgarii i Serbii.

W 1721 Piotr I Wielki przyjął godność imperatora, która miała być traktowana jako odpowiednik cesarskiej, zaś tytulaturę carską określono jako odpowiednik królewskiej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sarstfɔ, AS: carstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. car m., caryca ż., carat mrz.

 przym. carski

Wiktionary


cartagena

[czytaj: kartahena]
1. miasto i port w Kolumbii;
2. miasto i port w Hiszpanii; Kartagena


SJP.pl

Miasta i gminy
  • Kartagena (hiszp. Cartagena) – miasto w Hiszpanii
  • Cartagena – miasto w Chile
  • Cartagena de Indias – miasto w Kolumbii
  • Cartagena del Chairá – miasto i gmina w Kolumbii
  • Cartagena – miasto w Kostaryce
  • Cartagena – stacja kolejowa w Kartagenie, w Hiszpanii
  • Cartagena – stacja metra w Madrycie

Wikipedia


cartageński

Cartagena [czytaj: kartaheński]; kartageński


SJP.pl


carter

[czytaj: karter] nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące to nazwisko:

  • Aaron Carter – amerykański piosenkarz
  • Alexander Carter – kanadyjski biskup
  • Allister Carter – angielski snookerzysta
  • Angela Carter (właśc. Angela Olive Stalker) – angielska pisarka
  • Chris Carter – amerykański reżyser, scenarzysta, producent
  • Chris Carter – amerykański baseballista
  • Daniel Carter – nowozelandzki rugbysta
  • David Carter – amerykański obrońca futbolu amerykańskiego
  • Dixie Carter – amerykańska aktorka
  • Frank Carter (właśc. Chris Carter) – angielski muzyk i tatuator
  • Frederic Carter – kanadyjski polityk
  • Gerald Emmett Carter – kanadyjski arcybiskup
  • Helena Bonham Carter – brytyjska aktorka
  • Howard Carter – egiptolog, odkrywca grobowca Tutanchamona
  • Jimmy Carter (właśc. James Earl Carter, junior) – 39 prezydent USA.
  • Kevin Carter – fotografik z RPA
  • Laura-Mary Carter – brytyjska wokalistka, gitarzystka i autorka tekstów
  • Nick Carter – członek Backstreet Boys
  • Phillip Carter – brytyjski biznesmen
  • Rosalynn Carter – pierwsza dama USA w latach 1977–1981
  • Rubin Carter ps. Hurricane – amerykański bokser
  • Sasha Carter – kanadyjska curlerka
  • Stephen L. Carter – amerykański prawnik, pisarz
  • Vince Carter – amerykański koszykarz

Wikipedia


cartier

Cartier – stacja metra w Montrealu, na linii pomarańczowa. Obsługiwana przez Société de transport de Montréal (STM). Znajduje się w Pont-Viau, w mieście Laval.

Wikipedia


carting

[czytaj: karting] sport motorowy lub zawody sportowe rozgrywane przy użyciu gokartów; karting


SJP.pl


cartingowy

carting [czytaj: kartingowy]


SJP.pl


cartman

[czytaj: kartman] nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


cartridge

[czytaj: kartridż] cylindryczny pojemnik z nabojami albo pojemnik z tuszem do drukarek; kartrydż; kartridż


SJP.pl

Kartridż (kartrydż, ang. ROM cartridge) – nośnik danych składający się z pamięci ROM umieszczonej w obudowie z tworzywa sztucznego, zawierający program komputerowy (najczęściej grę).

Wikipedia


caruso

[czytaj: karuzo] nazwisko włoskie, np. Enrico Caruso (1873 - 1921), włoski tenor


SJP.pl

  • Caruso (nazwisko) –
  • Caruso (piosenka) –

Wikipedia


carving

[czytaj: karwing] karwing;
1. technika jazdy na nartach polegająca na poruszaniu się na krawędziach nart, zwykle bez kijków, pozwalająca na osiąganie większych prędkości w porównaniu z klasyczną jazdą;
2. sztuka rzeźbienia w owocach i warzywach, popularna w krajach Dalekiego Wschodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. technika jazdy narciarskiej polegająca na licznych skrętach i jeździe na krawędziach nart;

 (1.2) pot. narta do uprawiania carvingu (1.1)

 (1.3) szt. kulin. pochodząca z Azji sztuka rzeźbienia w owocach i warzywach

Wiktionary

  • carving – technika jazdy na krawędziach nart
  • carving – sztuka rzeźbienia w owocach i warzywach wywodząca się z krajów Dalekiego Wschodu: Chin, Tajlandii, Japonii; obecnie najbardziej popularna w Tajlandii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uprawiam carving od dziesięciu lat.

 (1.2) Kupiłam okazyjnie używane carvingi.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. carvingowy

Wiktionary


carvingi

[czytaj: karwingi] narty do uprawiania carvingu (techniki jazdy); karwingi, narty carvingowe


SJP.pl


carvingować

[czytaj: karwingować]
1. rzeźbić w owocach i warzywach;
2. poruszać się na krawędziach nart, zwykle bez kijków


SJP.pl


carvingowiec

[czytaj: karwingowiec] narciarz stosujący carving (technikę narciarską)


SJP.pl


carvingowy

[czytaj: karwingowy] związany z carvingiem (np. klub carvingowy), przeznaczony do carvingu (np. narty carvingowe)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z carvingiem, dotyczący carvingu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Magda kupiła nowe narty carvingowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carving m.

 przym. karwingowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) karwingowy

Wiktionary


caryca

carowa;
1. żona cara;
2. władczyni w dawnej Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. władczyni Rosji

 (1.2) hist. żona cara

Wiktionary

  • caryca – żona cara lub kobieta-car
  • Caryca – pierwotna nazwa statku SS "Kościuszko"

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Katarzyna II, zwana także Wielką, była carycą Rosji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carowa ż., carewicz m., carówna ż., carat m., carstwo n.

:: fm. car m.

 przym. carski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) carowa

Wiktionary


carycyn

dawna nazwa obecnego Wołgogradu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. nazwa Wołgogradu do 1925 roku

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡saˈrɨt͡sɨ̃n, AS: carycỹn

Wiktionary


caryński

nazwisko


SJP.pl


caryzm

ustrój państwowy, w którym absolutną władzę posiada car; carat


SJP.pl


carz

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) daw. władca, panujący

 (1.2) daw. władca tatarski, chan

 (1.3) daw. władca turecki, sułtan

 (1.4) daw. władca ruski, car

 (1.5) daw. cesarz rzymski narodu niemieckiego

 (1.6) daw. bot. lepiężnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) (…) jeden kniaź lacki pohańbił krymskiego carza i kary nie odebrał (…)

 (1.2) W tymże roku 1503, Augusta trzydziestego dnia, carzewic Prekopski Bitikierej Soltan, syn carza Mendlikiereja, wpadł bez wieści w państwa Litewskie, mając z sobą sześć tysięcy ludzi i przyszed naprzód do Słucka… sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saʃ, AS: caš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. carzyk m., carzewic m.

Wiktionary


casa

[czytaj: kasa] samolot marki CASA


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Casa – miejscowość w stanie Arkansas, w hrabstwie Perry

Gminy w USA:

  • Casa (ang. Casa Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Perry

Firmy:

  • Construcciones Aeronáuticas SA – hiszpańska wytwórnia lotnicza

Wikipedia


casablanca

[czytaj: kasablanka] miasto w Maroku; Casablanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe miasto Maroka;

Wiktionary

Casablanca (arab. الدار البيضاء, Ad-Dār al-Bayḍāʾ; marok. arab. ḍ-Ḍar l-Biḍa) – miasto w zachodnim Maroku, nad Oceanem Atlantyckim, siedziba administracyjna regionu Casablanca-Sattat. W 2024 roku liczyło ok. 3,2 mln mieszkańców, co czyni je największym pod względem liczby ludności miastem w kraju oraz całym Maghrebie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widywałem go więc w porcie szczecińskim i gdyńskim, spotykałem w Hamburgu i Antwerpii, w Las Palmas i Casablance, a w roku 1987 nawet w Kanale Sueskim.

Wiktionary


casablanka

[czytaj: kasablanka] miasto w Maroku; Casablanca


SJP.pl

Casablanca (arab. الدار البيضاء, Ad-Dār al-Bayḍāʾ; marok. arab. ḍ-Ḍar l-Biḍa) – miasto w zachodnim Maroku, nad Oceanem Atlantyckim, siedziba administracyjna regionu Casablanca-Sattat. W 2024 roku liczyło ok. 3,2 mln mieszkańców, co czyni je największym pod względem liczby ludności miastem w kraju oraz całym Maghrebie.

Wikipedia


casanova

[czytaj: kasanowa lub kazanowa] książkowo: poszukiwacz przygód miłosnych; casanowa, kasanowa, uwodziciel, donżuan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pejor. bałamut, uwodziciel

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałaś tego casanovę, jak się Jadźki dostawiał?

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lowelas, podrywacz, bałamut, donżuan, wszetecznik, kochaś, Romeo, zalotnik, kobieciarz

Wiktionary


casanowa

[czytaj: kasanowa lub kazanowa] książkowo: poszukiwacz przygód miłosnych; casanova, kasanowa, uwodziciel, donżuan


SJP.pl


casarecce

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. włoski makaron w kształcie ruloników pergaminu, popularny szczególnie w kuchni sycylijskiej

Wiktionary


casco

[czytaj: kasko] ubezpieczenie obejmujące środki transportu, ale niedotyczące przewożonego towaru; kasko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Casco – miasto w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
  • Casco – jednostka osadnicza w stanie Maine, w hrabstwie Cumberland
  • Casco – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Kewaunee
  • Casco – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Kewaunee

Wikipedia


case

[czytaj: kejs] środowiskowo: etui na smartfon; kejs


SJP.pl


cash

  • Cash – bollywoodzki film akcji

Miejscowości w USA:

  • Cash – miejscowość w stanie Arkansas, w hrabstwie Craighead
  • Cash – miejscowość w stanie Georgia
  • Cash – miejscowość w stanie Michigan
  • Cash – miejscowość w stanie Teksas

Wikipedia


cashback

[czytaj: keszbek] cash back;
1. zwrot części ceny produktu przy płaceniu kartą płatniczą;
2. usługa bankowa umożliwiająca pobranie gotówki w czasie płacenia kartą za zakupy


SJP.pl

Cashback – dwa filmy w reżyserii Seana Ellisa: krótkometrażowy z roku 2004 oraz długometrażowy z 2006 roku. Producentem obu filmów był Lene Bausagen, wystąpili w nich: Sean Biggerstaff, Emilia Fox, Shaun Evans, Michelle Ryan, Stuart Goodwin. Za produkcję obu obrazów odpowiedzialne było studio Ugly Duckling.

Wikipedia


cashbackowy

cashback


SJP.pl

Patrz:

cashback

cashew

[czytaj: kaszü lub keszu] orzech nerkowca (nanercza zachodniego)


SJP.pl


cashomat

[czytaj: keszomat] maszyna wydająca gotówkę po wsunięciu karty tożsamości w otwór i wybiciu na klawiaturze żądanej sumy oraz numeru szyfru; bankomat, automatyczny kasjer


SJP.pl


casio

[czytaj: kasjo] produkt marki Casio


SJP.pl

Casio (jap. カシオ計算機株式会社 Kashio Keisanki Kabushiki-gaisha) – międzynarodowe przedsiębiorstwo branży elektronicznej, z siedzibą w dzielnicy Shibuya w Tokio, Japonia.

Firmę Casio założył w kwietniu 1946 r. Tadao Kashio. W 1957 roku dotychczasowa nazwa Kashio Seisakujo została zmieniona na Casio Computer Co. Ltd., a do zarządu przedsiębiorstwa dołączyli pozostali bracia Kashio: Kazuo, Toshio i Yukio. Nazwa przedsiębiorstwa pochodzi od nazwiska prezesa zapisanego w rōmaji i jest dopasowana dla zagranicznego klienta. Zmiana nazwy z Kashio na Casio była tłumaczona możliwością uznania koncernu za firmę włoską, czego Tadao Kashio chciał uniknąć.

Wikipedia


cassapanca

[czytaj: kassapanka] we włoskiej sztuce renesansowej - bogato rzeźbiona ława ze skrzynią i oparciami, będąca prototypem kanapy; kassapanka


SJP.pl

Cassapanca – mebel służący do siedzenia będący prototypem kanapy, ława z pełnym oparciem pod kątem prostym względem siedzenia i podłokietnikami, ustawiana na podeście. Została rozpowszechniona w renesansie. Jej poprzednikiem była cassone – ozdobna skrzynia.

Wikipedia


cassata

[czytaj: kassata] rodzaj lodów włoskich w formie półkuli złożonej z kilku warstw lodów o różnych smakach; kassata


SJP.pl


cassate

[czytaj: kassate] lody cassate: lody włoskie o kilku smakach z mrożoną bitą śmietaną i owocami; kassate


SJP.pl


cassazione

[czytaj: kassacione] z włoskiego: kasacja; utwór muzyczny wykonywany na wolnym powietrzu, rodzaj divertimenta lub serenady


SJP.pl

Kasacja (niem. Cassatio, Cassatione, Cassation, Kassation, Gassation; wł. cassatio, cassazione, rzadziej niem. Grassaten, wł. crassatio) – instrumentalna cykliczna forma muzyczna na orkiestrę lub zespół kameralny, zbliżona do serenady, divertimenta i nokturnu, przeznaczona do wykonań na wolnym powietrzu, szczególnie wieczorami.

Wikipedia


cassettone

[czytaj: kassettone] prototyp komody, mebel rozpowszechniony we Włoszech w XVI wieku


SJP.pl


cassidy

Cassidy, Barry Adrian Resse (ur. 7 lipca 1982) – amerykański raper, zadebiutował w 2004 roku z albumem Split Personality z którego pochodzi przebój Hotel nagrany z piosenkarzem R&B R. Kellym.

Wikipedia


cassini

  • Cassini-Huygens – sonda kosmiczna
  • César François Cassini de Thury (1714–1784) – francuski astronom i kartograf
  • Giovanni Cassini (1625–1712) – włoski astronom i matematyk
  • Jacques Cassini (1677–1756) – francuski astronom
  • Jean Dominique Cassini (1748–1845) – francuski astronom i karograf

Wikipedia


cassino

[czytaj: kas-ino] miasto we Włoszech


SJP.pl

Cassino – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Miasto znajduje się u podnóża wzgórza Monte Cassino. Główny przemysł: montaż samochodów i wyrób zabawek. W sąsiednim Piedimonte San Germano znajduje się duży zakład Fiata Stabilimento Fiat di Cassino.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 32 586 osób, 397,4 os./km².

Wikipedia


cassirer

  • Ernst Cassirer (1874–1945)
  • Paul Cassirer (1871–1926)

Wikipedia


cassis

[czytaj: kaS-IS] niskoprocentowy likier z czarnych porzeczek


SJP.pl

Cassis – gmina we Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Delta Rodanu (13). Położona jest na wschodnich przedmieściach Marsylii, bezpośrednio przy Parku Narodowym Calanques i zachodnim krańcu Lazurowego Wybrzeża, między Marsylią (30 km) i Tulonem (42 km).Według danych na rok 2021 gminę zamieszkiwało 6720 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 250 osób/km² (wśród 963 gmin regionu Prowansja-Alpy-W. Lazurowe Cassis plasuje się na 85. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 380.).

Wikipedia


cassone

[czytaj: kassone] renesansowa, duża włoska skrzynia, przeznaczona do przechowywania ubiorów i kosztowności


SJP.pl

Wikipedia


cassoulet

[czytaj: kasuLE] francuska potrawa, zapiekanka z białej fasoli, wieprzowiny, baraniny, boczku wędzonego z dodatkiem ziół, przypraw i różnych warzyw; również ogniotrwałe naczynie, w którym przygotowuje się i podaje tę potrawę


SJP.pl

Cassoulet – wolno gotowany gulasz warzywno-mięsny pochodzący z południowej Francji. Jest przygotowywany z białej fasoli z dodatkiem kaczki lub gęsi, kiełbasy, wieprzowiny, baraniny i doprawiony czosnkiem oraz ziołami. Według tradycji pochodzi z miasta Castelnaudary w departamencie Aude w regionie Oksytanii. W Aude występują różne odmiany tego dania.

Wikipedia


castiglione

Castiglione (kors. I Castiglioni) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Korsyka, w departamencie Górna Korsyka.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 22 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 1 osób/km².

Wikipedia


casting

[czytaj: kasting] kasting;
1. wybieranie osób do filmu, reklamy, pokazu mody itp.;
2. spotkanie, na którym wybiera się takie osoby


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) środ. film. konkurs mający wyłonić aktora, prezentera, modelkę itp. (czasem także zwierzę) do jakiejś roli;

 (1.2) wędk. sport. dyscyplina sportowa polegająca na rzucaniu lekką muszką lub ciężarkiem do tarczy, wykorzystująca najważniejsze techniki wędkarskie: muchową i spinningową;

Wiktionary

Casting [wymowa: kasting], kasting – spotkanie, na którym dokonuje się wyboru aktora, modela, prezentera do roli w filmie lub reklamie, występu w pokazie mody i tym podobnych.

Aktorzy nieprofesjonalni lub bez menedżera (dzieci, modele, statyści) zazwyczaj korzystają z usług agencji castingowych (informujących o zbliżających się castingach).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chodzę na castingi, ale nie dostałam jeszcze żadnej roli.

Wiktionary


castingować

[czytaj: kastingować] wybierać osoby do filmu, reklamy, pokazu mody itp.


SJP.pl


castingowiec

[czytaj: kastingowiec] osoba przeprowadzająca casting


SJP.pl


castingowy

związany z castingiem (kastingiem); kastingowy


SJP.pl


castor

[czytaj: kastor] smolista ciecz powstająca z odgazowania węgla kamiennego, stosowana jako składnik budowlanych zapraw cementowych (zwiększa ich właściwości wodoszczelne)


SJP.pl

Biologia

  • Castor (bóbr) – rodzaj gryzoni z rodziny bobrowatych

Geografia

Miejscowości i gminy

  • Castor – miejscowość w hrabstwie Cambridgeshire, w Wielkiej Brytanii
  • Castor – miejscowość w Alberta (Kanada)
  • Castor (ang. Castor Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Madison, w USA
  • Castor (ang. Castor Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Stoddard, w USA
  • Castor – wieś w stanie Luizjana, w parafii Bienville, w USA

Wikipedia


castorama

[czytaj: kastorama] sieć hipermarketów budowlanych


SJP.pl

Castorama – sieć sklepów z materiałami budowlanymi, remontowymi, dekoracyjnymi i ogrodniczymi. Wywodząca się z Francji firma jest od 2002 częścią brytyjskiej grupy Kingfisher.

Wikipedia


castra

[czytaj: kastra] rzymski warowny obóz wojskowy; castrum


SJP.pl

Castrum Romanum (łac.), częściej w lm castra Romana (obóz rzymski) lub castra Romanorum (obóz Rzymian) – warowny obóz rzymski wznoszony przez legionistów według ściśle określonego planu.

Usytuowany przeważnie na wzniesieniu w pobliżu wody i lasu, na terenie umożliwiającym szybkie rozwinięcie szyków; kwadratowy lub prostokątny, otoczony zawsze fosą i wałem (agger), często też murem lub palisadą (vallum), z czterema bramami.

Wikipedia


castries

stolica Saint Lucia


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Saint Lucia;

Wiktionary

Castries – stolica Saint Lucia i dystryktu Castries, na zachodnim wybrzeżu wyspy, port nad Morzem Karaibskim. Według danych z 2001 roku miasto liczyło 10 873 mieszkańców. Zabytkiem miasta jest katedra Niepokalanego Poczęcia NMP wzniesiona w 1899 roku. W mieście rozwinął się przemysł spożywczy (produkcja rumu i cukru), stoczniowy. W 1941 wybudowano tu bazę Armii Stanów Zjednoczonych. W 1948 i 1953 uległo zniszczeniom w wyniku pożarów.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Castries|Ms=Castries.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Castries

* szwedzki: (1.1) Castries n.

źródła.

== Castries (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Castries

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Castries

* szwedzki: (1.1) Castries n.

źródła.

== Castries (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Castries

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


castro

[czytaj: kastra] rzymski warowny obóz wojskowy; castrum


SJP.pl

Brazylia:

  • Castro – miasto

Chile:

  • Castro – miasto

Hiszpania:

  • Castro de Rey – miasto
  • Castro-Urdiales – miasto

Portugalia:

  • Castro Marim – miejscowość

Stany Zjednoczone:

  • Castro – dzielnica San Francisco
  • Castro – hrabstwo
  • Castro Valley – obszar niemunicypalny

Wikipedia


castroizm

[czytaj: kastroizm] lewicowa ideologia stworzona przez Fidela Castro, łącząca marksizm z koncepcjami José Martí i solidarnością latynoamerykańską


SJP.pl


castrum

[czytaj: kastrum] rzymski obóz wojskowy zabezpieczony przed wrogiem wałem ziemnym i fosą; castra


SJP.pl

Castrum Romanum (łac.), częściej w lm castra Romana (obóz rzymski) lub castra Romanorum (obóz Rzymian) – warowny obóz rzymski wznoszony przez legionistów według ściśle określonego planu.

Usytuowany przeważnie na wzniesieniu w pobliżu wody i lasu, na terenie umożliwiającym szybkie rozwinięcie szyków; kwadratowy lub prostokątny, otoczony zawsze fosą i wałem (agger), często też murem lub palisadą (vallum), z czterema bramami.

Wikipedia


castryzm

[czytaj: kastryzm] system społeczno-polityczny powstały na Kubie po dojściu do władzy Fidela Castro; kastryzm


SJP.pl


casual

[czytaj: każual] zwykle o odzieży: przeznaczony do codziennego użytku; każualowy, casualowy


SJP.pl


casualowy

[czytaj: każualowy] zwykle o odzieży: przeznaczony do codziennego użytku; każualowy, casual


SJP.pl


casus

[czytaj: kasus] kazus; przestarzale:
1. zdarzenie, wypadek, przykry zbieg okoliczności;
2. zagadnienie, problem


SJP.pl

  • Kazus
  • Casus belli
  • Casus foederis
  • Casus mixtus

Wikipedia


cat

[czytaj: ket] wyspa na Oceanie Atlantyckim, należąca do Bahamów


SJP.pl

  • cat – polecenie systemu Unix
  • Caterpillar – producent maszyn budowlanych i górniczych
  • Stanisław Mackiewicz ps. Cat – Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie
  • Cat – wyspa w archipelagu Bahama
  • .cat – domena internetowa
  • CAT – Centrum Antyterrorystyczne

Wikipedia


cat-friendly

[czytaj: kat frendli] przyjazny dla kotów


SJP.pl


catalina

[czytaj: katalina] skalista wyspa w Kalifornii należąca do archipelagu Wysp Santa Barbara


SJP.pl

  • PBY Catalina – amerykańska patrolowa łódź latająca
  • (83360) Catalina – planetoida
  • Catalina Sky Survey – amerykański program badawczy, w ramach którego poszukiwane są komety i planetoidy bliskie Ziemi
    • 257P/Catalina – kometa
    • C/1999 F1 (Catalina) – kometa

    Wikipedia


catanzaro

[czytaj: kantancaro] miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowych Włoszech, stolica regionu Kalabria i prowincji Catanzaro (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona na południu kraju, w Kalabrii;

Wiktionary

Catanzaro – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Catanzaro. Według danych z 31 grudnia 2016 gminę zamieszkiwało 90 240 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Catanzaro dwóch mężczyzn, uznanych za przywódców buntu, „pochwycono, skuto kajdanami, uduszono u stóp szubienicy, a następnie powieszono za jedną nogę, po dwóch zaś dniach poćwiartowano, a ich głowy umieszczono w żelaznych klatkach u bram miasta”, jako przerażające memento dla tych, którzy ośmielą się zbuntować przeciwko królowi Filipowi III.

Wiktionary


catcalling

[czytaj: katkoling] ordynarne komentarze lub zaczepki o charakterze seksualnym kierowane przez mężczyzn w stronę kobiet w miejscu publicznym; cat calling


SJP.pl


catch

[czytaj: kacz] utwór polifoniczny, w którym linię melodyczną głosu rozpoczynającego powtarzają kolejno wszystkie występujące głosy; kanon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. utwór polifoniczny, w którym linię melodyczną głosu rozpoczynającego powtarzają kolejno wszystkie występujące głosy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kanon

Wiktionary


catch-as-catch-can

[czytaj: kacz as kacz ken] z angielskiego: chwytaj, jak możesz chwycić;
1. używanie wszystkich dostępnych środków ułatwiających osiągnięcie celu;
2. działanie chaotyczne, bezplanowe;
3. w sporcie: walka zapaśnicza, w której wszystkie chwyty są dozwolone; wolnoamerykanka


SJP.pl


catechu

[czytaj: katechu] wyciąg z kory i drewna niektórych indyjskich drzew tropikalnych; katechu


SJP.pl


catenaccio

[czytaj: katenaczio] w piłce nożnej - taktyka zmasowanej obrony, murowanie własnej bramki, zwłaszcza dla utrzymania osiągniętego już, korzystnego dla własnej drużyny wyniku


SJP.pl

Catenaccio (wł. rygiel, zasuwka) – system taktyczny w piłce nożnej kładący szczególny nacisk na dobrze zorganizowaną obronę oraz faule taktyczne, skupiający się na chronieniu własnej bramki bardziej niż zdobywaniu goli. Znany stał się dzięki argentyńskiemu trenerowi Helenio Herrerze, który w latach sześćdziesiątych wdrożył ten system w Interze Mediolan. Dzięki niemu Inter w Serie A wygrywał większość swych meczów wynikiem 1:0.

Wikipedia


catering

[czytaj: katering] katering;
1. usługa polegająca na odpłatnym dostarczaniu oraz serwowaniu jedzenia i napojów na przyjęciach;
2. posiłek serwowany w samolocie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obsługa przyjęć lub firm polegająca na przygotowywaniu potraw i dostarczaniu ich w gotowej postaci na miejsce;

Wiktionary

Catering, katering – usługa polegająca na przygotowywaniu i dostarczaniu na zamówienie gotowych potraw lub na organizacji przyjęć np. (wesel, jubileuszy), imprez, bankietów i konferencji, wydarzeń kulturalnych, wydarzeń firmowych jak i również codzienne zapewnianie posiłków w szkołach, miejscach pracy etc. przygotowywanych poza obiektem klienta. Pierwotnie termin związany z naziemną obsługą lotnisk i odnoszący się do przygotowywania i serwowania posiłków dla pasażerów i załogi samolotów na czas lotu. Nową formą cateringu jest catering dietetyczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam imieniny, ale nie chce mi się stać przy garach, więc zamówię catering.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cateringowy

Wiktionary


cateringowy

catering [czytaj: kateringowy]; kateringowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z cateringiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie mam czasu przygotowywać przyjęcia, zamówię firmę cateringową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkatɛrʲĩŋˈɡɔvɨ, AS: katerʹĩŋgovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. catering m.

Wiktionary


catgut

[czytaj: katgut lub ketgut] cienka nić chirurgiczna do zszywania tkanek i narządów, ulegająca wchłonięciu po kilku tygodniach; ketgut, katgut


SJP.pl

Katgut, ketgut (z ang. catgut, prawdopodobnie od cattle – bydło, gut – jelito), struna chirurgiczna – włókno wytwarzane z baranich lub kozich jelit charakteryzujące się dobrymi właściwościami mechanicznymi, ulegające biodegradacji. Stosowane w chirurgii. Szwy wykonane z catgutu wchłaniane są stopniowo przez organizm pacjenta, rozpuszczając się bez żadnych pozostałości. Umożliwia to jednoczesne łączenie kilku warstw tkanek bez potrzeby usuwania szwów. Obecnie zastępowane przez syntetyczne włókna wchłanialne np. poliglikolowe.

Wikipedia


catherine

1. [czytaj: katrIN] żeńskie imię francuskie
2. [czytaj: KEtrin] żeńskie imię angielskie


SJP.pl

Catherine – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Alabama, w hrabstwie Wilcox.

Wikipedia


catinga

[czytaj: katinga] suchy las złożony z palm i sukulentów, występuje w Gujanie i Brazylii; caatinga; katinga


SJP.pl

Caatinga – formacja roślinna występująca na suchych obszarach północno-wschodniej Brazylii. Tworzą ją rzadko rosnące, suchoroślowe, niskie i zwykle cierniste drzewa i krzewy, zrzucające liście na okres suszy, często z dużym udziałem sukulentów, za to zwykle z niewielkim udziałem traw.

Wikipedia


catio

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) felinol. specjalny wybieg dla kota domowego zaspokajający jego potrzebę ruchu, obserwacji i eksplotacji, a jednocześnie zapewniający bezpieczeństwo tak dla samego kota, jak i dla środowiska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy nudziło mi się na budowie, to zbudowałem moim kotom catio i tor do gonitw w domu.

Wiktionary


ćatni

[czytaj: czatni] pikantny lub łagodny sos stosowany jako dodatek do potraw, popularny głównie w Indiach; chutney, chutnej, czatnej


SJP.pl

Chutney, czatni, hindi चटनी ćatni – gęsty sos używany w kuchni indyjskiej. Sporządzany z owoców i warzyw, z rodzynkami, czosnkiem, cebulą, musztardą, octem itp. Używany do potraw mięsnych i wegetariańskich. W smaku może się wahać od bardzo pikantnego do łagodnego, także słodkiego. W Europie Zachodniej dostępny w formie gotowej, sprzedawany w słoiczkach. W Indiach sporządzany na bieżąco, często z sezonowych składników. W południowych Indiach podawany wraz z sambarem jako dodatek do dosy.

Wikipedia


cauda

[czytaj: kałda] pionowa kreska będąca elementem niektórych nut lub ligatur w systemach notacyjnych stosowanych ok. XIII-XVI wieku


SJP.pl

cauda (cau; łac. ogon, ogoniasty) – pozioma i nisko zawieszona chmura, kształtem przypominająca ogon, rozciągająca się od głównej strefy opadów deszczu w superkomórce burzowej do chmury stropowej (murus), będącej zazwyczaj na tej samej wysokości co cauda. Ruch chmury odbywa się od głównego obszaru opadów w stronę chmury stropowej, a w miejscu jej połączenia z chmurą murus często można zaobserwować gwałtowne prądy wstępujące.

Wikipedia


caudillismo

[czytaj: kaudijismo lub kaudiljismo] autorytarny sposób rządzenia charakterystyczny dla latynoamerykańskich caudillos; caudillizm


SJP.pl


caudillizm

[czytaj: kaudilizm] autorytarny sposób rządzenia charakterystyczny dla latynoamerykańskich caudillos; caudillismo


SJP.pl


caudillo

[czytaj: kałdijo lub kałdiljo] latynoamerykański przywódca wojskowy lub polityczny, posiadający nieograniczoną władzę; tytuł takiego przywódcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) polit. przywódca hiszpański

 (1.2) polit. hiszpański lub latynoamerykański przywódca, rodzaj dyktatora lub kacyka

Wiktionary

Wikipedia


causa

[czytaj: kałsa] w prawie:
1. sprawa, interes, proces;
2. stosunek prawny, podstawa prawna


SJP.pl

Causa (łac. przyczyna) – prawnie istotna przyczyna dokonania czynności prawnej.

Czynności prawne przysparzające dzieli się na czynności kauzalne i czynności abstrakcyjne (oderwane). Dla ważności tych pierwszych wymagane jest istnienie i ważność (zgodność z prawem) kauzy, czyli prawnie istotnej przyczyny przysporzenia.

Wikipedia


causeur

[czytaj: koZER] człowiek umiejący rozmawiać, gawędzić interesująco, dowcipnie; gawędziarz; kozer


SJP.pl


caval

[czytaj: kawal] dęty instrument drewniany podobny do fletu prostego, wykorzystywany w bałkańskiej i tureckiej muzyce ludowej


SJP.pl


cavalieri

Cavalieri to nazwisko włoskie.

Osoby:

  • Bonaventura Cavalieri (1598–1647) – włoski matematyk i astronom
  • Catarina Cavalieri (1755–1801) – sopranistka
  • Diego Cavalieri – piłkarz brazylijski
  • Emilio de’ Cavalieri (1550–1602) – włoski kompozytor

Miejsca:

  • San Polo dei Cavalieri – miejscowość i gmina we Włoszech

Wikipedia


cavaliers

[czytaj: KAwaljers] koszykarski klub z Cleveland, występujący w NBA


SJP.pl

New Zealand Cavaliers – nazwa przybrana przez grupę reprezentantów Nowej Zelandii w rugby union w roku 1986 na tournée po Południowej Afryce. Wyrokiem nowozelandzkiego sądu reprezentacja Nowej Zelandii nie mogła wyjechać do kraju promującego apartheid.

Wikipedia


cavalli

nazwisko, m.in.: Francesco Cavalli (1602-1676), włoski kompozytor, organiska oraz śpiewak tenorowy


SJP.pl


cavata

[czytaj: kawata] w muzyce: solowa pieśń liryczna popularna w operze w wiekach XVIII i XIX, krótsza i prostsza od arii; kawatyna, cavatina


SJP.pl


cavatina

[czytaj: kawatina] w muzyce: solowa pieśń liryczna popularna w operze w wiekach XVIII i XIX, krótsza i prostsza od arii; kawatyna, kawatina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. krótka pieśń solowa o prostszej budowie niż aria

 (1.2) muz. krótki i powolny utwór instrumentalny

Wiktionary

Cavatina (kawatina, kawatyna) – krótkie arioso, które w operze i oratorium zamykało recytatyw, szczególnie popularne w XVIII wieku.

Cavatina ma niewielkie rozmiary, prostą strukturę, często charakter liryczny. Jest pozbawiona repetycji (jak np. „Porgi amor” w Weselu Figara Mozarta) i zwrotów ornamentalnych. Zasadniczo utrzymana w wolnym tempie, u niektórych twórców (Bellini, Verdi) bywała dwuczęściowa, z drugą częścią wyrazistszą i szybszą. Charakterystycznym przykładem jest kawatina Rozyny „Una voce poco fa” z Cyrulika sewilskiego Rossiniego. Zapewne do najbardziej znanych należą kawatina Księcia „La donna è mobile”z opery Rigoletto Verdiego i „Casta Diva” z Normy Belliniego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hrabianka Cecylia śpiewać miała cavatinę Belliniego, a towarzyszyć jej miał Wacław.

 (1.2) Grał on przy gościach dwa walce Straussa i cavatiny dwie Donizettiego.

Wiktionary


cave

[czytaj: kejw] nazwisko


SJP.pl

Cave – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 9519 osób, 559,9 os./km².

Urodził tu się dyplomata papieski abp Antonino Pinci.

Wikipedia


cavendish

  • Cavendish – miasto w USA
  • Cavendish – jednostka osadnicza w USA
  • Cavendish – wieś w Anglii
  • Cavendish – osada w Kanadzie
  • Cavendish – brytyjska rodzina szlachecka wywodząca się z Cavendish w hrabstwie Suffolk
  • Cavendish – krater księżycowy
  • (12727) Cavendish – planetoida z grupy pasa głównego asteroid

Wikipedia


caxton

Caxton – wieś w Anglii, w hrabstwie Cambridgeshire, w dystrykcie South Cambridgeshire. Leży 15 km na zachód od miasta Cambridge i 78 km na północ od Londynu. Miejscowość liczy 480 mieszkańców.

Wikipedia


cayatte

[czytaj: kaJAT] nazwisko francuskie, m.in. André Cayatte (1909-1989) - scenarzysta i reżyser filmowy


SJP.pl


cayenne

[czytaj: kaJEN]
1. pieprz cayenne; ostra przyprawa;
2. samochód typu Porsche Cayenne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. pieprz kajeński;

Wiktionary

  • Cayenne (Kajenna) – stolica i główny port Gujany Francuskiej
  • pieprz cayenne (pieprz kajeński) – rodzaj bardzo ostrej przyprawy
  • Porsche Cayenne − samochód marki Porsche

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię dodawać do moich potraw cayenne, gdy są zbyt mdłe, ponieważ nadaje im wyrazistości.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajenna ż.

 przym. kajeński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieprz kajeński, pieprz cayenne, papryka cayenne

Wiktionary


cazin

miasto w Bośni i Hercegowinie


SJP.pl

Cazin – miasto w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, w kantonie uńsko-sańskim, siedziba miasta Cazin. W 2013 roku liczyło 13 863 mieszkańców, z czego większość stanowili Boszniacy.

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy oraz elektromaszynowy.

Wikipedia


cążki

1. małe cęgi; obcążki;
2. mały przyrząd do obcinania skórek przy paznokciach; kleszczyki


SJP.pl


cążkowy

cążki; obcążkowy


SJP.pl


cał

przymiotnik

 (1.1) stpol. śrpol. cały

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saw, AS: cau̯

Wiktionary


cała

1. ogarniający całkowicie, obejmujący wszystko; wszystek, pełny, zupełny;
2. pełen czegoś;
3. jedyny, wyłączny;
4. duży, znaczny;
5. w dobrym stanie, nienaruszony, nieuszkodzony;
6. potocznie: charakterystyczny dla siebie samego


SJP.pl


całbecki

nazwisko


SJP.pl


całka

jedno z podstawowych pojęć analizy matematycznej, stosowane w technice, fizyce, ekonomii i innych naukach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. wspólna nazwa wielu powiązanych pojęć rachunku całkowego;

 (1.2) techn. jedna ze ścian złożonych z blatów surowiznowych, lanych w ognisku fryszerskim, którymi piec płomienny jest obstawiony zewnątrz i które tworzą skrzynię

 (1.3) daw. rub. niewinna dziewczyna, dziewica

Wiktionary

Całka – ogólne określenie wielu różnych, choć powiązanych ze sobą, pojęć analizy matematycznej. Najczęściej przez „całkę” rozumie się całkę oznaczoną lub całkę nieoznaczoną, choć istnieje wiele innych odmian całki. Ścisłe definicje można znaleźć w artykułach dotyczących poszczególnych całek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój kolega miał problem z wyznaczeniem trudnej całki.

 (1.1) Aby rozwiązać to zadanie, konieczne jest wyznaczenie całki na przedziale [0, 1].

 (1.1) Całka nieoznaczona jest pojęciem odwrotnym do pochodnej funkcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawka, AS: cau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całkowanie n., scałkowanie n., całość ż.

:: zdrobn. całeczka ż.

 czas. całkować ndk., scałkować dk.

 przym. całkowy, całkowalny, cały, całkowity

 przysł. całkowo, całkowicie, cało

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ostawa

Wiktionary


całki

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Poznań. cały

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: całka

Wiktionary

Całka – ogólne określenie wielu różnych, choć powiązanych ze sobą, pojęć analizy matematycznej. Najczęściej przez „całkę” rozumie się całkę oznaczoną lub całkę nieoznaczoną, choć istnieje wiele innych odmian całki. Ścisłe definicje można znaleźć w artykułach dotyczących poszczególnych całek.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawʲci, AS: cau̯ʹḱi

Wiktionary


całkiem

zupełnie


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób całkowity, zupełny, pełny

 (1.2) w sposób wystarczający; dość, dosyć, w miarę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojej! Całkiem o tym zapomniałam!

 (1.2) Film był całkiem dobry, choć jego ostatnie sceny wydawały mi się trochę tandetne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawʲcɛ̃m, AS: cau̯ʹḱẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całość ż.

 przym. całkowity

 przysł. całkowicie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupełnie, maksymalnie, całkowicie, kompletnie, totalnie; daw. wniwecz

Wiktionary


całkować

wyliczać całkę


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) mat. szukać całki dla danej różniczki lub pochodnej albo rozwiązania danego równania różniczkowego

 (1.2) przen. ujmować w jedną całość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sawˈkɔvat͡ɕ, AS: cau̯kovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. scałkować dk.

 rzecz. całka ż., całkowanie n., scałkowanie n.

 przym. całkowy, całkowalny, cały

 przysł. całkowicie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) scalać, dopełniać, syntetyzować, uogólniać

Wiktionary


całkowalność

istnienie całki jakiejś funkcji w określonym sensie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha czegoś, co może być scałkowane

Wiktionary

Funkcja całkowalna – funkcja, dla której istnieje całka w sensie danej teorii całki (Riemanna, Lebesgue’a, Henstocka-Kurzweila, Stieltjesa itp.)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. całkowalny

 przysł. całkowalnie

Wiktionary


całkowalny

dający się scałkować


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mat. dający się scałkować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawkɔˈvalnɨ, AS: cau̯kovalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całka ż., całkowanie n., scałkowanie n., całkowalność ż.

 czas. całkować ndk., scałkować dk.

 przym. całkowy

Wiktionary


całkowanie

liczenie całek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mat. wykonywanie operacji matematycznej przy użyciu całek

Wiktionary

Całka – ogólne określenie wielu różnych, choć powiązanych ze sobą, pojęć analizy matematycznej. Najczęściej przez „całkę” rozumie się całkę oznaczoną lub całkę nieoznaczoną, choć istnieje wiele innych odmian całki. Ścisłe definicje można znaleźć w artykułach dotyczących poszczególnych całek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za pomocą rachunku, zwanego w wyższej matematyce całkowaniem, polegającego w zasadzie na sumowaniu wielkości nieskończenie małych, możemy (…) pochodne [logarytmu] zastąpić wielkościami skończonymi i wymiernymi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całka ż., scałkowanie n.

 czas. całkować ndk., scałkować dk.

 przym. całkowy, całkowalny, cały

 przysł. całkowicie

Wiktionary


całkowicie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób całkowity, pełny, bez reszty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pablo całkowicie poświęcił się malarstwu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawkɔˈvʲit͡ɕɛ, AS: cau̯kovʹiće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całka ż., całość ż., całkowitość ż., całostka ż., całkowanie n., scałkowanie n.

 czas. całkować ndk., scałkować dk.

 przym. całkowity, cały, całkowy

 przysł. całkiem, cało

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyłącznie, zupełnie, kompletnie, absolutnie, zgoła, totalnie, maksymalnie, gruntownie, kompletnie, nieskalanie, doskonale, nieskazitelnie, skrajnie, święcie, całkiem, diametralnie, dokumentnie, bez reszty, do gruntu, do imentu, do końca, do szpiku kości, do ostatka, do reszty, na amen, na dobre, na fest, od a do zet, od początku do końca, w całej okazałości, w całej pełni, w całej rozciągłości, w całości, w pełni, w zupełności, z gruntu, od deski do deski, na sto procent, ad finem, reg. pozn. na cołki łeb., gwara. hetki, daw. het

Wiktionary


całkowiciej

stopień wyższy od przysłówka: całkowicie


SJP.pl


całkowitoliczbowy

związany z liczbami całkowitymi, dotyczący liczb całkowitych


SJP.pl


całkowitość

wszystkie części, fragmenty połączone ze sobą, tworzące samodzielną jednostkę; całość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha czegoś, co jest całkowite (obejmuje sobą pewną całość)

 (1.2) mat. cecha czegoś, co jest całkowite (może zostać wyrażone jako wynik dodawania lub odejmowania jedynek)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym doraźnym pochodzeniu, a równocześnie całkowitości pesymizmu Miłosza jest może źródło licznych antytez, na których rozpięta jest jego liryka.

 (1.2) Pomysł z tym odejmowaniem nie jest najlepszym pomysłem na sprawdzanie całkowitości liczby.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całkowity, cały

 przysł. całkowicie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupełność

Wiktionary


całkowity

1. obejmujący całość, kompletny;
2. taki, który należy do zbioru liczb, w którym żadna z liczb nie jest ułamkiem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który obejmuje całość; jest pełny, zupełny, kompletny, nie jest ułamkowy, częściowy

 (1.2) mat. będący liczbą całkowitą, czyli dodatnią lub ujemną wielokrotnością jeden, albo zerem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oddanie jej było całkowite, świeciła przykładem ofiarności, stałości i uporu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawkɔˈvʲitɨ, AS: cau̯kovʹity

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. całkowicie, całkiem

 przym. cały

 rzecz. całkowitość ż., całka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cały

Wiktionary


całkowy

związany z całką


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mat. związany z całką, dotyczący całki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sawˈkɔvɨ, AS: cau̯kovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całka ż., całkowanie n., scałkowanie n.

 czas. całkować ndk., scałkować dk.

 przym. całkowalny, cały

 przysł. całkowicie

Wiktionary


całkujący

taki, który dokonuje całkowania, zgromadzenia, zintegrowania czegoś, np. element lub układ techniczny


SJP.pl


całobrzegi

o liściu: mający brzegi gładkie, bez ząbków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. o liściu: mający gładki brzeg, pozbawiony wcięć i ząbków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bazylia to roślina z kruchą, rozgałęzioną łodygą, liście ma z ogonkami całobrzegie lub ząbkowane.

Wiktionary


całodniowość

cecha czegoś trwającego cały dzień; całodzienność


SJP.pl


całodniowy

taki, który trwa lub jest aktualny przez cały dzień; całodzienny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający cały dzień, będący rezultatem całego dnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy całodniowe karnety, więc mogliśmy szusować do oporu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔˈdʲɲɔvɨ, AS: cau̯odʹńovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) całodzienny

Wiktionary


całodobowo

przysłówek sposobu

 (1.1) przez całą dobę, 24 godziny na dobę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Świeży chleb tutaj jest całodobowo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔdɔˈbɔvɔ, AS: cau̯odobovo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całodobowy

 rzecz. całodobowość ż.

Wiktionary


całodobowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest całodobowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całodobowy

 przysł. całodobowo

Wiktionary


całodobowy

1. trwający całą dobę; dwudziestoczterogodzinny;
2. pracujący całą dobę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) otwarty lub czynny całą dobę

 (1.2) trwający całą dobę

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. całodobowo

 rzecz. całodobowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) całodzienny

Wiktionary


całodzienność

cecha czegoś trwającego cały dzień; całodniowość


SJP.pl


całodzienny

taki, który trwa lub jest aktualny przez cały dzień; całodniowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który trwa przez cały dzień

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Robotnik udał się do domu, zmęczony całodzienną pracą w fabryce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całodzienność

 przysł. całodziennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) całodobowy

Wiktionary


całogodzinny

trwający całą godzinę


SJP.pl


całokształt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zorganizowana całość, rozważany w całości układ

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Henryk Sienkiewicz dostał Nobla za całokształt twórczości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saˈwɔkʃtawt, AS: cau̯okštau̯t

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) całość, ogół, system

Wiktionary


całoletni

przymiotnik

 (1.1) taki, który trwa całe lato

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Burmistrz postanowił ożywić atmosferę Olsztyna organizując całoletni cykl imprez kulturalnych i sportowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔˈlɛtʲɲi, AS: cau̯oletʹńi

Wiktionary


całomiesięczny

trwający cały miesiąc


SJP.pl


całonocność

cecha czegoś trwającego całą noc


SJP.pl


całonocny

przymiotnik

 (1.1) trwający całą noc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Panowie i pani wracają właśnie z balu po całonocnej hulance.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔ̃ˈnɔt͡snɨ, AS: cau̯õnocny

Wiktionary


całopalenie

palenie zwłok w ofierze; ciałopalenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bibl. rel. złożenie w ofierze całego zwierzęcia lub daru ofiarnego

 (1.2) przen. poświęcenie wszystkiego, nawet siebie

Wiktionary

Całopalenie lub ofiara całopalenia (hebr. עלה, trb. 'ola, stgr. ὁλόκαυστος, trb. holokaustos, łac. holocaustum) – ofiara składana bóstwu, całkowicie trawiona przez ogień.

Obrzęd popularny szczególnie w tradycji żydowskiej, wielokrotnie wspomniany w Biblii. Po raz pierwszy w starotestamentowym obrazie potopu, następnie między innymi w kontekście ofiary Abrahama (ostatecznie dokonanej z baranka, zamiast jego syna Izaaka). Oprócz tego sposób i okoliczności jego przeprowadzania zostały opisane również w Księdze Liczb oraz w Kodeksie Kapłańskim pochodzącym z Księgi Kapłańskiej – tam, pełniący rolę różnych rodzajów ofiar, na przykład ofiary codziennej lub ofiary w szabat.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miłować Go całym sercem, całym umysłem i całą mocą i miłować bliźniego jak siebie samego daleko więcej znaczy niż wszystkie całopalenia i ofiary.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całopalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) holocaust, holokaust, ofiara całopalna

Wiktionary


całopalny

przymiotnik

 (1.1) rel. przeznaczony do całopalenia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całopalenie n.

Wiktionary


całopojazdowy

transport całopojazdowy - transport, w którym zleceniodawca płaci za całą powierzchnię pojazdu


SJP.pl


całopostaciowy

przedstawiający całą postać


SJP.pl


całoroczność

całoroczny


SJP.pl

Patrz:

całoroczny

całoroczny

trwający cały rok


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający cały rok; czynny cały rok; obejmujący cały rok

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czterdziestotrzyletni pacjent trafił do poradni alergologicznej z powodu całorocznego kataru i zapalenia spojówek.

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. całorocznie

Wiktionary


całość

1. wszystkie części, fragmenty połączone ze sobą, tworzące samodzielną jednostkę; całkowitość;
2. nienaruszalność, nietykalność;
3. liczba należąca do zbioru liczb całkowitych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wszystkie elementy czegoś tworzące razem jakąś samodzielną jednostkę

 (1.2) filoz. zwarty układ, którego cechy i prawidłowości decydują o wszelkich właściwościach jego poszczególnych składników

 (1.3) książk. nienaruszalność i niepodzielność czegoś

 (1.4) mat. liczba całkowita

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwie połowy pomarańczy to jedna całość owocu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawɔɕt͡ɕ, AS: cau̯ość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całościowy, cały

 przysł. całościowo, całkiem, całkowicie

 rzecz. całka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jednia, jedność, komplet

 (1.2) całokształt, ogół, suma, uniwersum

 (1.3) niepodzielność, nienaruszalność, integralność

Wiktionary


całościować

łączyć coś w całość


SJP.pl


całościowo

przysłówek

 (1.1) w sposób całościowy, uwzględniając całość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józek planowaćanował podejść do tych zagadnień całościowo, ale mu nie pozwolono.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całostka ż., całościowość ż., całość ż.

 przym. cały, całościowy

 przysł. w całości

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompleksowo, różnokierunkowo, wielostronnie, wszechstronnie

Wiktionary


całościowość

całościowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest całościowe; cecha tych, którzy są całościowi

Wiktionary

Patrz:

całościowy

Powiązane:

 przym. całościowy

 przysł. całościowo

Wiktionary


całościowy

przymiotnik

 (1.1) obejmujący całość, dogłębny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: cau̯ośćovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. całościowo

 rzecz. całość ż., całościowość ż.

 przym. cały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) globalny, holistyczny

Wiktionary


całościujący

łączyć coś w całość


SJP.pl


całosemestralny

trwający cały semestr


SJP.pl


całospektaklowy

o utworze scenicznym: wypełniający cały spektakl


SJP.pl


całostka

niewielka, samodzielna część większej całości


SJP.pl

Całostka pocztowa – druk pocztowy (karta, koperta, sekretnik, opaska gazetowa, blankiet telegraficzny) opatrzony wydrukowanym na nim znakiem opłaty, upoważniający do uzyskania usługi pocztowej określonej taryfą pocztową.

Wikipedia


całostkowy

całostka


SJP.pl

Patrz:

całostka

całostronicowy

wypełniający cała stronę (zazwyczaj o tekście)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zajmujący całą stronę

Wiktionary


całotonowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest całotonowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. całotonowy

 przysł. całotonowo

Wiktionary


całotygodniowość

całotygodniowy


SJP.pl

Patrz:

całotygodniowy

całotygodniowy

przymiotnik

 (1.1) trwający cały tydzień; obejmujący cały tydzień

Wiktionary


całować

1. dotykać ustami w celu wyrażenia swoich uczuć; składać pocałunek, dawać buzi;
2. całować się - całować wzajemnie jeden drugiego


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) dawać komuś pocałunek; dotykać ustami kogoś, rzadziej czegoś

czasownik zwrotny niedokonany całować się (dk. brak)

 (2.1) dawać i dostawać pocałunek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Klepał Pawła na powitanie po plecyecach i długo, obleśnie całował Misię w rękę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saˈwɔvat͡ɕ, AS: cau̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pocałunek mrz., całus mzw., całowanie n., całusek mzw./mrz.

 przym. całuśny

 czas. pocałować dk., ucałować dk.

Wiktionary


całowagonowy

wypełniający cały wagon


SJP.pl


całowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w województwie mazowieckim;

Wiktionary

Całowanie – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Karczew.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Warszawicach.

Wieś szlachecka Całowanie położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌt͡sawɔˈvãɲɛ, AS: cau̯ovãńe

Wiktionary


całun

lekka tkanina służąca do przykrywania trumny, zwłok; kir


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kośc. tkanina, rodzaj zasłony służącej do okrywania zwłok, trumny lub katafalku;

Wiktionary

Całun (staropolski czałun sieć, tkanina we wzorze sieci) – w Polsce określenie zasłony, okrywy z tkaniny (najczęściej w kolorze czarnym), służącej do przykrywania zwłok, trumny i katafalku najczęściej w delikatnym wzorze sieci. We Francji mianem chalon określano dawnej rodzaj specjalnej tkaniny, o wzornictwie szachownicy, wyprodukowanej z wełny.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) stpol. syndon, czecheł

Wiktionary


całunek

dawniej: pocałunek


SJP.pl


całunny

przymiotnik od: całun


SJP.pl


całunowy

całun, np. płótno całunowe


SJP.pl


całus

pocałunek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) pot. pocałunek

Wiktionary

Pocałunek – akt polegający na kontakcie ust z ciałem innej osoby (np. ustami, policzkiem, dłonią) lub przedmiotem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kasia rozdaje dziś wszystkim całusy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawus, AS: cau̯us

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całowanie n., pocałowanie n., pocałunek m.

:: zdrobn. całusek m.

 czas. całować ndk., pocałować dk., ucałować dk., scałować dk.

 przym. całuśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|dzióbek, dzióbeczek., gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk|pusa.

Wiktionary


całusek

zdrobnienie od: całus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od całus

 (1.2) pot. pocałunek

Wiktionary

Gurami całujący, całusek, całusek Temmincka (Helostoma temminkii) – gatunek słodkowodnej ryby, jedyny przedstawiciel rodziny całuskowatych (Helostomatidae) i rodzaju Helostoma. Często hodowana jako ryba akwariowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Rysiu przesyłał Wandzi ukradkiem całuski.

 (1.2) Cały wagon całusków imieninowych śle Janka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całus mrz., całowanie n.

 czas. całować ndk., pocałować dk.

 przym. całuśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) całus, pocałunek, buziak, buzi

Wiktionary


całuski

zdrobnienie od: całus


SJP.pl


całuskowy

całusek


SJP.pl

Patrz:

całusek

całuśny

lubiący się całować


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. lubiący się całować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡saˈwuɕnɨ, AS: cau̯uśny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całowanie n., całunek, pocałunek, całus, całusek

 czas. całować, pocałować

Wiktionary


cały

1. ogarniający całkowicie, obejmujący wszystko; wszystek, pełny, zupełny;
2. pełen czegoś;
3. jedyny, wyłączny;
4. duży, znaczny;
5. w dobrym stanie, nienaruszony, nieuszkodzony;
6. potocznie: charakterystyczny dla siebie samego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zupełny, zawierający wszystkie elementy w czasie i przestrzeni

 (1.2) jedyny, wyłączny

 (1.3) duży, wielki

 (1.4) nie uszkodzony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie sprzedam panu całej kolekcji, najwyżej niektóre elementy.

 (1.2) Ta cela to cały mój świat.

 (1.3) Mam całą masę problemów.

 (1.4) Na szczęście żołnierze wrócili cali i zdrowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sawɨ, AS: cau̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. całość ż., całka ż., całostka ż., scalanie n., scalenie n., całkowanie n., scałkowanie n., całkowitość ż., ocalanie n., ocalenie n., calizna ż.

 czas. scalać ndk., scalić dk., całkować ndk., scałkować dk., ocalać ndk., ocalić dk.

 przym. całkowity, całościowy, całkowy

 przysł. cało, całkowicie, całościowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszystek, pełen, reg. pozn. całki.

Wiktionary


cb

skrót od: kolumb (dawna nazwa niobu)


SJP.pl


cb-radio

[czytaj: s-i-bi-radio] CB-radio;
1. system radiokomunikacji amatorskiej w paśmie obywatelskim; radiowa łączność obywatelska;
2. radiotelefon do komunikacji w tym systemie, stosowany zwłaszcza w samochodach


SJP.pl


cba

skrót od: Centralne Biuro Antykorupcyjne, służba specjalna państwa polskiego, urząd do spraw zwalczania korupcji


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik rodzaju nijakiego

 (1.1) = Centralne Biuro Antykorupcyjne;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) CBA zostało powołane przez polski parlament 12 (= dwunastego) maja 2006 (= dwa tysiące szóstego) roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿bɛ‿ˈa, AS: ce‿be‿a

Wiktionary


cbdo

skrótowiec

 (1.1) = co było do okazania; zob. c.b.d.o..

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ‿bɛ‿dɛ‿ˈɔ, AS: ce‿be‿de‿o

Wiktionary


cbdu.

skrót

 (1.1) = mat. co było do udowodnienia (skrót stawiany na końcu dowodu)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ckd., cnd., ∎

Wiktionary


cbos

[czytaj: CEbos] skrót od: Centrum Badania Opinii Społecznej


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego lub nijakiego

 (1.1) = Centrum Badania Opinii Społecznej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opinie o immunitecie poselskim są jasne. Z ostatnich badań CBOS-u wynika, że 57% ankietowanych opowiada się za jego zniesieniem w myśl zasady, że nie ma równych i równiejszych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛbɔs, AS: cebos

Wiktionary


cbr

skrót od: Constant Bit Rate, metoda kodowania plików dźwiękowych, stosowana w formacie MP3


SJP.pl


cbs

1. [czytaj: cebe-ES] skrót od: Centrum Badań Strategicznych;
2. [czytaj: s-ibi-ES] skrót od: Columbia Broadcasting System


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Centralne Biuro Śledcze;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿bɛ‿ˈːɕ, AS: ce‿b•‿eś

Wiktionary


cbśp

skrótowiec

 (1.1) = Centralne Biuro Śledcze Policji;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stanowisko zastępcy komendanta CBŚP wciąż pozostaje nieobsadzone.

Wiktionary


cbwa

Centralne Biuro Wystaw Artystycznych


SJP.pl


cc

1. korpus konsularny, oznaczenie na samochodach;
2. cichociemni


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. cesarskie cięcie

Wiktionary

CC to liczba 200 w rzymskim systemie liczbowym.

CC może również oznaczać:

  • CC (kot), od CopyCat, pierwszy na świecie sklonowany kot (jesień 2001).

CC jako skrót lub kod może również oznaczać:

  • Cichociemny,
  • Posiadanie Orderu Kanady, jako skrót za nazwiskiem,
  • Kod linii IATA linii Air Atlanta Icelandic,
  • Wyspy Kokosowe, jako skrót według standardu ISO 3166,
  • .cc, domenę internetową Wysp Kokosowych,
  • Carbon Copy, oznaczające w e-mailach polecenie wysłania kopii do dodatkowych odbiorców, innych niż główni, a także kopia wykonana przez kalkę.
  • Carson City, miasto w USA,
  • Collegium Civitas, szkoła wyższa w Warszawie.
  • Corps consulaire, z francuskiego: korpus konsularny,
  • Centymetr sześcienny, od angielskiego cubic centemeter, równy mililitrowi.
  • Licencje Creative Commons, rodzina licencji
  • Compact Cassette – kaseta kompaktowa
  • Coupe-Cabrio, typ nadwozia samochodów osobowych
  • Customer Care, pojęcie marketingowo-sprzedażowe
  • Crowd Control, pojęcie używane w grach oznaczające umiejętności kontroli tłumu.
  • Cięcie cesarskie
  • typ napisów dialogowych (z ang. Closed Captions) projektowany z myślą o osobach niesłyszących

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== CC (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = carbon / courtesy copy → DW (w korespondencji kopia grzecznościowa, „do wiadomości”)

 (1.2) = creative commons

 (1.3) = dypl. consular corps → korpus konsularny

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿ˈt͡sɛ, AS: ce‿ce

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== CC (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = carbon / courtesy copy → DW (w korespondencji kopia grzecznościowa, „do wiadomości”)

 (1.2) = creative commons

 (1.3) = dypl. consular corps → korpus konsularny

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== CC (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = carbon / courtesy copy → DW (w korespondencji kopia grzecznościowa, „do wiadomości”)

 (1.2) = creative commons

 (1.3) = dypl. consular corps → korpus konsularny

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ccc

1. Cena Czyni Cuda - sklep obuwniczy
2. liczba rzymska 300


SJP.pl


ccd

skrót od: Charge Coupled Device, technika odwzorowywania obrazu wykorzystywana w aparatach cyfrowych i skanerach


SJP.pl


cchinwali

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. największe miasto i de facto stolica nieuznawanego państwa Osetii Południowej, de iure zaś miasto w Gruzji;

Wiktionary

Cchinwali (gruz. ცხინვალი, ros. Цхинвал, oset. Цхинвал) – największe miasto i de facto stolica nieuznawanego państwa Osetia Południowa, de iure zaś miasto w Gruzji w regionie Wewnętrzna Kartlia. Położone jest nad brzegami rzeki Didi Liachwi (Wielka Liachwa). W latach 1934–1961 nosiło ono nazwę Staliniri.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. cchinwalski

Wiktionary


cchinwalski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Cchinwali, dotyczący Cchinwali

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cchinwali n.

Wiktionary


ćcia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. teściowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡ɕːa, AS: •ća

Wiktionary


ccm

skrót od: cubic centimetre (centymetr sześcienny)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = ang. cubic centimetre → centymetr sześcienny

Wiktionary

CCM
  • Contemporary Christian Music (CCM) – współczesna muzyka chrześcijańska
  • Radio CCM
  • CCM – metoda zbioru kukurydzy (Corn-Cob-Mix)
  • CCM – algorytm szyfrowania
  • CCM (ang. Climate Control Module) – moduł sterowania klimatyzacji
ccm
  • centymetr sześcienny (ang. cubic centimeter) – jednostka objętości

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod maską auta znajduje się nowoczesna – jak na „japończyka” przystało – szesnastozaworowa jednostka benzynowa o pojemności 1800 ccm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cm³

Wiktionary


cd

symbol kadmu, pierwiastka chemicznego


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = ang. compact disc → płyta kompaktowa

 (1.2) = franc. corps diplomatique → korpus dyplomatyczny

Wiktionary

  • płyta kompaktowa – poliwęglanowy krążek z zakodowaną cyfrowo informacją do bezkontaktowego odczytu światłem lasera optycznego
  • CD – antygen różnicowania komórkowego, gronko różnicowania, kompleks różnicowania; standard używany w celu identyfikacji molekuł na powierzchni komórek
  • C.D. – album muzyczny grupy Kombii
  • kadm (symbol chemiczny: Cd) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego
  • kandela (symbol: cd) – jednostka światłości źródła światła
  • cd – polecenie powłoki służące do przemieszczenia się pomiędzy katalogami w systemie operacyjnym
  • CD – kod przypisany Demokratycznej Republice Konga według standardu ISO 3166-1 alfa-2
  • .cd – domena internetowa przypisana do Demokratycznej Republiki Konga
  • korpus dyplomatyczny – skrót od francuskiego corps diplomatique
  • choroba Leśniowskiego-Crohna – w medycynie jest skrótem oznaczającym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ang. Crohn’s disease)
  • CD – w informatyce jest skrótem oznaczającym collision detection – wykrywanie kolizji pakietów w sieciach komputerowych
  • Cash Dispenser – rodzaj bankomatu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kopie moich najważniejszych plików nagrałem na płytkę CD.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿ˈdɛ, AS: ce‿de

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płytka, gł. w mowie cedek

Wiktionary


cd-r

[czytaj: s-i-di-er albo ce-de-er] (skrót od: Compact Disc Recordable) płyta kompaktowa, na której możliwy jest jednokrotny zapis porcji danych lub zapis wielosesyjny; urządzenie umożliwiające zapis danych na płytach CD-R


SJP.pl


cd-rom

[czytaj: s-i-di-rom lub ce-de-rom] skrót angielskiego: Compact Disc - Read Only Memory; nośnik danych, odczytywanych za pomocą promienia lasera, dających się zapisać tylko jeden raz, ale wielokrotnie możliwych do odczytania


SJP.pl


cd-rw

[czytaj: s-i-di-er-wu albo ce-de-er-wu] skrót angielskiego: Compact Disc ReWritable; płyta kompaktowa, na której możliwy jest wielokrotny zapis danych; urządzenie umożliwiające zapis danych na płytach CD-R i CD-RW


SJP.pl


cd-text

w informatyce: możliwość umieszczania tekstu na płytach CD


SJP.pl


cd.

skrót od: ciąg dalszy


SJP.pl

skrót

 (1.1) = ciąg dalszy (skrót umieszczany przed tekstem, wskazujący, że ten tekst jest kontynuacją innego)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿ˈdɛ, AS: ce‿de

Wiktionary


cdd

skrót od: Centralny Dom Dziecka


SJP.pl


cddb

skrót od: Compact Disc DataBase, największa internetowa baza informacji na temat płyt CD


SJP.pl


cdn.

[skrót czytany jako całe wyrażenie lub potocznie: ce-de-en] ciąg dalszy nastąpi


SJP.pl

skrót

 (1.1) = ciąg dalszy nastąpi, skrót umieszczany pod tekstem wskazujący, że tekst ma dokończenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co się stanie z księżniczką? cdn.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿dɛ‿ˈɛ̃n, AS: ce‿de‿n

Wiktionary


cdt

[czytaj: ce-de-TE albo potocznie: cedet] skrót od: Centralny Dom Towarowy; Cedet


SJP.pl


cdt-owski

cedet, CDT (Centralny Dom Towarowy); cedetowski


SJP.pl


cdu

Christlich-Demokratische Union, Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna, partia w Niemczech


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki

 (1.1) polit. niemiecka chadecka partia polityczna;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ten zjazd wszyscy czekali, bo w 1094 roku, kiedy CDU była w kiepskim stanie, to właśnie kanclerzowi udało się ją poderwać.

 (1.1) Niemiecka opozycja nie zgadza się z przedstawicielami CDU.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ‿dɛ‿ˈu, AS: ce‿de‿u

Wiktionary


ce

nazwa litery C


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nazwa litery c / C

Wiktionary

Cer (Ce, łac. cerium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od planety karłowatej Ceres.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛ, AS: ce

Wiktionary


ceauşescu

[czytaj: czauszesku] nazwisko


SJP.pl


ceber

duże drewniane wiadro


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. duże, drewniane naczynie do noszenia wody i trunków;

 (1.2) pot. głowa

Wiktionary

2 miejscowości w Polsce:

  • Ceber – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Kotla
  • Ceber – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Bogoria

Inne znaczenie:

  • ceber (naczynie)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛbɛr, AS: ceber

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebr mrz.

:: zdrobn. ceberek mrz., cebrzyk mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|szaflik.

Wiktionary


ceberek

mały ceber; cebrzyk


SJP.pl


cebertowicz

nazwisko


SJP.pl


cebertyzacja

metoda zeskalania (petryfikacji) gruntu za pomocą szkła wodnego i chlorku wapnia; elektropetryfikacja


SJP.pl

Elektropetryfikacja (elektro- + petryfikacja – gr. pétra „skała” + łac. facere „czynić”), zeskalanie, cebertyzacja, elektroiniekcja, elektrosylikatyzacja – proces zeskalania podłoża (gruntu) przez działanie polem elektrycznym przy jednoczesnym wprowadzaniu do niego zawiesin cementowych i roztworów szkła wodnego oraz chlorku wapnia.

Wikipedia


cebion

preparat zawierający kwas askorbinowy (witamina C), najczęściej w pastylkach lub zastrzykach


SJP.pl


cebr

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) duże drewniane naczynie z uchwytami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛpr̥, AS: cepr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceber m.

:: zdrobn. cebrzyk m., ceberek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceber

Wiktionary


cebrów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w rejonie zborowskim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

Cebrów (ukr. Цебрів, Cebriw) – wieś w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego.

Znajduje się tu przystanek kolejowy Cebrów, położony na linii Tarnopol - Lwów.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. cebrowski

Wiktionary


cebrowy

związany z cebrem


SJP.pl


cebrzyczek

zdrobnienie od: cebrzyk


SJP.pl


cebrzyk

mały ceber; ceberek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. mały ceber

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceber mrz., cebr mrz.

Wiktionary


cebu

Cebu – wyspa w środkowej części Filipin pomiędzy cieśninami Cebu i Tañon; otoczona 167 mniejszymi wysepkami. Długość 217 km, szerokość do 32 km; powierzchnia 4422 km², 3 miliony mieszkańców (najgęściej zaludniona wyspa Filipin).

Powierzchnia górzysta, z kilkoma szczytami ponad 700 m n.p.m. (najwyższy 1073 m n.p.m.), na wybrzeżu wąskie, żyzne niziny z uprawą kukurydzy, tytoniu, trzciny cukrowej, bawełny, palmy kokosowej. Wydobycie węgla brunatnego, rud miedzi, złota i srebra; przemysł włókienniczy, spożywczy (rafinacja cukru), rybołówstwo. Wyspa jest znana też jako miejsce śmierci Magellana.

Wikipedia


cebuański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Cebu, dotyczący Cebu (wyspy wchodzącej w skład Filipin)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język cebuański;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cebu mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) cebuano

Wiktionary


cebula

roślina warzywna o ostrym smaku i zapachu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. pot. cebula jadalna, nazwa systematyczna|Allium cepa|L.|ref=tak., roślina warzywna z rodzaju czosnkowatych o jadalnych podziemnych pędach i zielonych rurkowatych liściach;

 (1.2) spoż. kulin. jarzyna z cebuli (1.1)

 (1.3) bot. część rośliny, przekształcony podziemny pęd o funkcji spichrzowej i przetrwalnikowej;

 (1.4) archit. przedmiot (zwłaszcza kopuła budynku) przypominający kształtem cebulę (1.2)

 (1.5) pot. żart. staroświecki zegarek kieszonkowy, najczęściej z dewizką

 (1.6) bot. zob. cebula morska.

 (1.7) zob. cebula naprężeń.

 (1.8) slang. przestęp. miotacz gazowy

 (1.9) slang. przestęp. kiełbasa

Wiktionary

Botanika

  • cebula – przekształcony pęd podziemny rośliny
  • cebula zwyczajna (Allium cepa L.) – popularna roślina warzywna
  • cebula morska (Drimia maritima L.) – urginia morska, gatunek rośliny z rodziny hiacyntowatych

Geografia

  • Cebula – szczyt w Beskidzie Śląskim

Osoby o nazwisku Cebula

  • Adam Cebula – polski pisarz
  • Andrzej Cebula – polski pisarz, dziennikarz, przewodnik
  • Antoni Cebula – polski funkcjonariusz UB i MO
  • Ewald (Edward) Cebula – polski piłkarz i trener
  • Henryk Cebula (ur. 1953) – polski satyryk, rysownik i karykaturzysta
  • Józef Cebula (ujednoznacznienie)
  • Karol Cebula – polski rzemieślnik, przedsiębiorca, samorządowiec, wydawca prasy
  • Marcin Cebula – polski piłkarz
  • Marek Cebula – polityk, przedsiębiorca
  • Ryszard Cebula (ur. 1966) – polski dziennikarz radiowy i telewizyjny
  • Stanisław Cebula (ujednoznacznienie)
  • Tomasz Cebula – polski piłkarz
  • Zbigniew Cebula (ur. 1961) – polski malarz, pedagog

Zobacz też

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Drobno posiekaną cebulę usmażyć na złoty kolor.

 (1.3) Chciałabym posadzić cebule tulipanów na działce.

 (1.4) W oddali widać było cebule cerkwi.

 (1.5) Wuj wyjął z kieszonki zegarek, wielką cebulę na złotym łańcuszku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈbula, AS: cebula

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebulak, cebularka ż., cebularz m., cebulica, cebulnica, cebulnik m., cebulowa ż., cebulówka ż., Cebulówka ż., cybulak m., cybulus m.; stpol. cebułka

:: zdrobn. cebulka ż.

 przym. cebulaty, cebulasty, cebulkowaty, cebulkowy, cebulowaty, cebulny, cebulowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. cybula

 (1.2) stpol. cybula

Wiktionary


cebulacki

cebulak


SJP.pl

Patrz:

cebulak

cebulactwo

buractwo, prostactwo; pogardliwie:
1. ogół cech osoby prostackiej, zawistnej oraz mającej skłonności do kombinowania i oszczędzania na wszystkim;
2. ogół osób prostackich, zawistnych oraz mających skłonności do kombinowania i oszczędzania na wszystkim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pogard. neol. zawistne, skąpe lub chamskie zachowanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Internauci nie pozostali obojętni na takie zachowanie jednej z głównych twarzy TVN-u. Okrzyknęli jego zachowanie mianem „cebulactwa”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula ż., cebulka ż., cebularz m., cebularka ż., cebulak m.

 przym. cebulowy, cebulkowy

Wiktionary


cebulak

pogardliwie: wieśniak; wsiok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. osoba niewychowana

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) kulin. drożdżówka z cebulą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebulactwo n., cebula ż.

Wiktionary


cebulanka

1. udnica cebulanka, udnica cebulówka - muchówka z rodziny bzygowatych, występująca w Ameryce Północnej i w Europie
2. śmietka cebulanka - muchówka z rodziny muchowatych, której larwy żerują we wnętrzu cebuli jadalnej


SJP.pl


cebularz

1. potocznie: rolnik uprawiający cebulę;
2. regionalnie: pieczywo z przypieczoną cebulą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. rolnik, który uprawia cebulę na skalę przemysłową

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) kulin. bułka lub pszenny placek z przypieczoną na wierzchu cebulą;

Wiktionary

Cebularz – wywodzący się z kuchni żydowskiej pszenny placek, o średnicy od 15 do 20 centymetrów, pokryty pokrojoną w kostkę cebulą wymieszaną z makiem (15%–20%), charakterystyczny dla Lubelszczyzny.

Cebularz to jeden z najbardziej popularnych produktów tradycyjnych w województwie lubelskim. Pierwsze wzmianki na jego temat, a także przekazywana z pokolenia na pokolenie receptura, sięgają XIX stulecia. Jako pierwsi cebularze zaczęli wypiekać Żydzi z lubelskiego Starego Miasta, a przed II wojną światową był już on znanym przysmakiem na całej Lubelszczyźnie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. cebula ż., cebulactwo n., cebulka ż., cebulica ż., Cebulówka ż., cebulanka ż., cebulówka ż., cebularka ż.

 przym. cebulowy, cebulasty, cebulowaty, cebulacki

Wiktionary


cebulasty

kształtem przypominający cebulę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający cebulę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ujrzałem gotyckie i barokowe kościoły, cebulaste cerkwie i synagogi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛbuˈlastɨ, AS: cebulasty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula ż., cebulka ż., cebularz mos./mrz., cebulowa ż.

 przym. cebulowy, cebulkowy, cebulkowaty, cebulowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cebulowaty

Wiktionary


cebulica

roślina ozdobna z rodziny liliowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Scilla|ref=tak., gatunek byliny z rodziny hiacyntowatych, oszloch;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cebulica dwulistna objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛbuˈlʲit͡sa, AS: cebulʹica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cebulowy

 rzecz. cebularz mos./mrz., cebularka ż., cebula ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszloch

Wiktionary


cebulicowaty

puszkinia cebulicowata - roślina z rodziny szparagowatych


SJP.pl


cebulka

1. zdrobnienie od: cebula;
2. bulwa roślin cebulowych, będąca organem rozmnażania;
3. korzeń włosa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała cebula; zdrobn. od zob. cebula.

 (1.2) kulin. drobno pokrojona (i czasami usmażona) cebula

 (1.3) bot. bulwa stawiąca organ rozmnażania wegetatywnego roślin cebulkowych

 (1.4) anat. korzeń włosa

 (1.5) bot. pot. odmiana gruszki

 (1.6) pot. wielowarstwowe ubranie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebularz mos./mrz., cebularka ż., cebula ż., cebulactwo n.

 przym. cebulkowy, cebulowy, cebulasty, cebulowaty, cebulkowaty

Wiktionary


cebulkowatość

cebulkowaty


SJP.pl

Patrz:

cebulkowaty

cebulkowaty

1. przypominający kształtem cebulkę;
2. dotyczący cebulki; o roślinie: mający, wytwarzający cebulkę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający cebulkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula, cebulka

 przym. cebulowy, cebulasty, cebulowaty

Wiktionary


cebulkowy

przymiotnik od: cebulka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do cebulki – rośliny jadalnej; też: zrobiony z dodatkiem cebulki

 (1.2) bot. o roślinach: wytwarzający cebulki

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W Holandii poziom wód gruntowych na polach, przeznaczonych pod uprawę hiacyntów, tulipanów, narcyzów[,] i innych roślin cebulkowych, znajduje się na głębokości 55–60 cm.

 (1.2) Na ziemi były ustawione setki cebulkowych roślin kwitnących o tej porze: tulipany, hiacynty, konwalie, szafrany [...]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebulka ż., cebulactwo n., cebula ż.

 przym. cebulasty, cebulowaty, cebulowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) cebulkowaty

Wiktionary


cebulowa

potocznie: zupa cebulowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zupa na bazie cebuli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula ż.

 przym. cebulasty, cebulowaty, cebulowy

Wiktionary


cebulowatość

cebulowaty


SJP.pl

Patrz:

cebulowaty

cebulowaty

przypominający kształtem cebulę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający cebulę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛbulɔˈvatɨ, AS: cebulovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula ż., cebulka ż., cebularz m., cebulowa ż.

 przym. cebulowy, cebulkowy, cebulasty, cebulkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cebulasty

Wiktionary


cebulówka

udnica cebulanka, udnica cebulówka - muchówka z rodziny bzygowatych, występująca w Ameryce Północnej i w Europie


SJP.pl

  • Cebulówka – szczyt górski w Beskidzie Sądeckim
  • Cebulówka – wieś o spornej przynależności państwowej (de iure Mołdawia, de facto Naddniestrze)
  • udnica cebulówka – gatunek muchówki z rodziny bzygowatych
  • cebulówka – potoczna nazwa zupy cebulowej

Wikipedia


cebulowy

związany z cebulą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kulin. związany z cebulą warzywną, sporządzony z cebuli, o smaku lub zapachu tej cebuli

 (1.2) bot. o roślinie wykształcającej cebulę

 (1.3) przen. złożony z warstw, tak jak cebula

 (1.4) przen. o kształcie cebuli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lubię przegryzać cebulowe chipsy, choć nie cierpię cebulowej zupy.

 (1.2) Tulipany i krokusy to rośliny cebulowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛbuˈlɔvɨ, AS: cebulovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cebula ż., cebulka ż., cebulica ż., cebulowa ż., cebularz mrz./mos., cebularka ż.

 przym. cebulkowy, cebulowaty, cebulasty

Wiktionary


cebulski

nazwisko


SJP.pl


cebuszka

środowiskowo: poduszka w kształcie litery "C" do karmienia dzieci


SJP.pl


cebłów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie sokalskim obwodu lwowskiego;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. cebłowski

Wiktionary


cecenowo

stara wieś kaszubska w województwie pomorskim


SJP.pl

Cecenowo (kaszb. Cécenowò, Cécnowò, Cecënowò lub też Cecenowò, niem. Zezenow) – stara wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce przy drodze wojewódzkiej nr . W kierunku północnowschodnim od Cecenowa znajduje się rezerwat przyrody Las Górkowski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


cech

1. organizacja zrzeszająca rzemieślników;
2. miejsce, gdzie znajduje się ta organizacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) organizacja zrzeszająca rzemieślników;

 (1.2) siedziba cechu (1.1)

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. lm. zob. cecha.

Wiktionary

Cech (z niem. Zunft), także gildia w kontekście wspólnot kupieckich, zwłaszcza zachodnioeuropejskich – organizacja samorządu gospodarczego rzemiosła łącząca rzemieślników jednego lub kilku pokrewnych zawodów, mająca na celu:

  • podnoszenie kwalifikacji zawodowych
  • utrwalanie więzi środowiskowych, postaw zgodnych z zasadami etyki i godności
  • prowadzenie na rzecz członków działalności społeczno-organizacyjnej, oświatowej i gospodarczej
  • reprezentowanie interesów członków wobec organów władzy i administracji oraz sądów

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛx, AS: ceχ

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cechowy

Wiktionary


cecha

część całkowita liczby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) element opisujący coś lub kogoś, mogący odróżniać to od innych przedmiotów lub osób

 (1.2) mat. zob. cecha logarytmu.

 (1.3) stpol. znamię, piętno

 (1.4) stpol. poszewka na poduszkę

Wiktionary

  • cecha (filozofia)
  • cecha (kontrola)
  • cecha (psychologia)
  • cecha (programowanie obiektowe)
  • cecha jubilerska
  • cecha w matematyce, inaczej podłoga lub część całkowita
  • cecha postaci w grze fabularnej
  • cecha statystyczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Specyficzną cechą samochodu Bolesława jest to, że psuje się zaraz po uruchomieniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛxa, AS: ceχa

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

:: rzecz. cechówka ż., cechowanie n.

:: czas. cechować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) atrybut, własność, właściwość, wyróżnik

Wiktionary


cechmistrz

starszy członek cechu, przewodniczący cechu


SJP.pl


cechmistrzyni

cechmistrz


SJP.pl

Patrz:

cechmistrz

cechna

imię żeńskie


SJP.pl


cechować

1. być lub mieć charakterystyczną cechę kogoś lub czegoś;
2. opatrywać znakiem firmowym;
3. zaznaczyć drzewa przeznaczone do wyrębu lub ścięte


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) być czyjąś (lub czegoś) cechą; charakteryzować kogoś; być komuś lub czemuś właściwym

 (1.2) dawać czemuś oznaczenie, znak; znakować, stemplować

czasownik zwrotny niedokonany cechować się

 (2.1) charakteryzować się jakąś cechą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cechuje go pracowitość i cierpliwość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈxɔvat͡ɕ, AS: ceχovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cechowanie n., cecha

 czas. nacechować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) znamionować, wyróżniać, charakteryzować

 (1.2) znaczyć

Wiktionary


cechowacz

pracownik nanoszący skalę i inne znaki na szklanych i metalowych wyrobach pomiarowych


SJP.pl


cechowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cechować.

Wiktionary

  • cechowanie (fizyka)
  • cechowanie termometru
  • cechowanie (kontrola)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛxɔˈvãɲɛ, AS: ceχovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. cechować

Wiktionary


cechówka

ręczne narzędzie slużące do opatrywania czegoś charakterystycznym znakiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przyrząd służący do odbijania na drewnie znaku okreslającego pochodzenie drewna

Wiktionary

  • cechówka – przyrząd podobny do młotka, służący do odbijania na drewnie znaku (cechy) nadleśnictwa.
  • Cechówka – dawna miejscowość obecnie w granicach Sulejówka
  • Cechówka – polana na Łopieniu w Beskidzie Wyspowym
  • Cechówka – potok, dopływ Skawy

Wikipedia


cechownia

1. pomieszczenie, w którym zbierają się górnicy przed zjazdem pod ziemię i po powrocie;
2. miejsce, w którym odbywa się cechowanie


SJP.pl

Cechownia (żarg. dom zborny, zbór, cehaus, cajhoż) – część kopalni, rodzaj poczekalni, w której górnicy zbierają się i wykonują czynności służbowe przed zjazdem w dół lub po powrocie na powierzchnię. W cechowni odbywają się także górnicze uroczystości.

Wikipedia


cechownica

narzędzie ręczne do cechowania


SJP.pl


cechowniczy

związany z cechowaniem wyrobów jubilerskich


SJP.pl


cechownik

część automatycznej centrali telefonicznej, sterująca procesem zestawiania połączeń


SJP.pl


cechowy

przmiotnik od: cech (zrzeszenie rzemieślników)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący cechu, związany z cechem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Statuty cechowe puszkarzy pochodzą z XV wieku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cech mrz.

Wiktionary


cechsztyn

1. szósty, najmłodszy okres ery paleozoicznej;
2. warstwa skorupy ziemskiej z tego okresu;
3. wapień powstały w tym okresie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. młodsza epoka permu

 (1.2) geol. warstwa skał pochodzących z cechsztynu (1.1);

Wiktionary

Cechsztyn – nazwa kompleksu permskich skał osadowych pochodzenia morskiego, powstałych w bardzo płytkim i ciepłym akwenie (morza epikontynentalnego) obejmującego znaczne obszary Europy Zachodniej i Środkowej (np. Niż Polski). Mają one różny wiek; datowane są na perm późny i środkowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛxʃtɨ̃n, AS: ceχštỹn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cechsztyński

Wiktionary


cechsztyński

cechsztyn


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od cechsztyn

Wiktionary

Patrz:

cechsztyn

Przykłady

 (1.1) Groźne dla środowiska mogą być wypływy solanek ze złóż cechsztyńskich, położonych stosunkowo płytko pod dnem.

 (1.1) Natomiast w rejonie Międzychodu, w permskich utworach dolomitu głównego i wapienia cechsztyńskiego, zostały odkryte złoża ropy, a odwierty przeprowadzone zostały w Grotowie, Sowiej Górze i Sierakowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛxˈʃtɨ̃j̃sʲci, AS: ceχštĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cechsztyn

Wiktionary


cechunek

znakowanie drzew przeznaczonych do wyrębu


SJP.pl


cecil

Miejscowości w USA:

  • Cecil – miejscowość w stanie Georgia, w hrabstwie Cook
  • Cecil – wieś w stanie Ohio, w hrabstwie Paulding
  • Cecil – wieś w stanie Wisconsin, w hrabstwie Shawano

Gminy w USA:

  • Cecil (ang. Cecil Township) – gmina w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Haywood
  • Cecil (ang. Cecil Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Bottineau
  • Cecil (ang. Cecil Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Washington

Wikipedia


cecilia

[czytaj: ses-ilia] obce imię żeńskie


SJP.pl

  • Cecilia (Luizjana)
  • Cecilia (Kentucky)
  • Cecilia (piosenkarka)
  • Cecylia

Wikipedia


ceckać

1. rzadko, regionalnie: pieścić, bawić; cackać, ciaćkać;
2. ceckać się - regionalnie: cackać się (1. obchodzić się z czymś lub z kimś czule; 2. poświęcać zbyt wiele czasu na wykonywanie jakiejś czynności); ciećkać się (regionalnie), ciaćkać się (regionalnie)


SJP.pl


ceckanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ceckać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ceckać

Wiktionary


cecora

miejscowość w Rumunii, miejsce bitwy między wojskami polskimi pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego a wojskami turecko-tatarskimi w roku 1620


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość w Rumunii, w okręgu Jassy;

Wiktionary

Cecora (rum. Țuțora) – miejscowość i gmina w Rumunii, w okręgu Jassy, ok. 1046 mieszkańców (stan z 2002 roku).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. cecorski

Wiktionary


cecorski

Cecora


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Cecorą, dotyczący Cecory

Wiktionary

Patrz:

Cecora

Powiązane:

 rzecz. Cecora ż.

Wiktionary


cecot

nazwisko


SJP.pl


cecydium

zniekształcenie jakiejś części rośliny spowodowane przez pasożyta; wyrośl, wyrośle


SJP.pl


cecyl

imię męskie


SJP.pl

Cecyliusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów.

Cecyliusz imieniny obchodzi 1 lutego, 15 maja i 3 czerwca.

Znane osoby noszące imię Cecyliusz:

  • Cecil Barclay – oficer tajnej służby wywiadowczej MI6
  • Cecil B. DeMille – amerykański filmowiec
  • Cecil Farris Bryant – polityk amerykański, działacz Partii Demokratycznej
  • Cecil Frank Powell – fizyk angielski, laureat nagrody nobla
  • Cecil Purdy – australijski szachista i dziennikarz
  • Cecil Rhodes – polityk brytyjski, przedsiębiorca
  • Cecyliusz Stacjusz – komediopisarz rzymski

Wikipedia


cecylia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) daw. pot. żart. geogr. Sycylia

Wiktionary

Cecylia – żeński odpowiednik imienia Cecyliusz. Obchodzi imieniny 10 czerwca i 22 listopada.

Odpowiedniki w innych językach:

  • esperanto: Cecila
  • francuski: Cécile

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wspomnienie św. Cecylii, patronki muzyki kościelnej, obchodzone jest 22 listopada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈt͡sɨlʲja, AS: cecylʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cecylian m., Cecyliusz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. Cilka., reg. śl. Cila.

Wiktionary


cecylian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Cecylian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów. Oznacza „należący do Cecyliusza”.

Cecylian imieniny obchodzi 16 kwietnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj poprosiłam Cecyliana o pomoc w rachunkach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cecylia ż.

Wiktionary


cecylianostwo

Cecylian z małżonką; Cecylianowie


SJP.pl


cecylianowie

Cecylian z małżonką; Cecylianostwo


SJP.pl


cecylianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliana lub z nim związany


SJP.pl


cecyliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecylii lub z nią związany


SJP.pl


cecyliusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Cecyliusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów.

Cecyliusz imieniny obchodzi 1 lutego, 15 maja i 3 czerwca.

Znane osoby noszące imię Cecyliusz:

  • Cecil Barclay – oficer tajnej służby wywiadowczej MI6
  • Cecil B. DeMille – amerykański filmowiec
  • Cecil Farris Bryant – polityk amerykański, działacz Partii Demokratycznej
  • Cecil Frank Powell – fizyk angielski, laureat nagrody nobla
  • Cecil Purdy – australijski szachista i dziennikarz
  • Cecil Rhodes – polityk brytyjski, przedsiębiorca
  • Cecyliusz Stacjusz – komediopisarz rzymski

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaoszczędzimy Cecyliuszowi tego widoku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cecylia ż.

Wiktionary


cecyliuszek

zdrobnienie od: Cecyliusz (imię męskie)


SJP.pl


cecyliuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliuszka lub z nim związany


SJP.pl


cecyliuszostwo

Cecyliusz z małżonką; Cecyliuszowie


SJP.pl


cecyliuszowie

Cecyliusz z małżonką; Cecyliuszostwo


SJP.pl


cecyliuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliusza lub z nim związany


SJP.pl


cecylka

zdrobnienie od: Cecylia (imię żeńskie)


SJP.pl


cecylówka

wieś w Polsce


SJP.pl

2 wsi w gminie Głowaczów:

  • Cecylówka-Brzózka
  • Cecylówka Głowaczowska

Wikipedia


cecyniówka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie szumskim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

Cecyniówka (ukr. Цеценівка) – wieś na Ukrainie w rejonie krzemienieckim należącym do obwodu tarnopolskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. cecyniówecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. war. Cecyniowce, Czeczeniowce

Wiktionary


cedeciak

regionalnie: cedet


SJP.pl


cedent

wierzyciel dokonujący cesji swej wierzytelności lub innych praw na rzecz cesjonariusza


SJP.pl

Cedent łac. cedens „ustępujący”) – osoba, która przelewa swoje prawa na kogoś innego. Taki przelew uprawnień, najczęściej wierzytelności, w prawniczej terminologii nazywany jest cesją. Druga osoba uczestnicząca w cesji, cesjonariusz, przyjmuje rzeczone uprawnienia.

W prawie międzynarodowym cedentem określa się państwo, które w formie cesji zrzeka się praw do określonego terytorium na rzecz innego państwa, nazywanego w tym przypadku cesjonariuszem.

Wikipedia


cedentka

cedent


SJP.pl

Patrz:

cedent

cedet

potocznie: Centralny Dom Towarowy, największy warszawski dom towarowy w dwudziestoleciu po II wojnie światowej


SJP.pl

Centralny Dom Towarowy (CDT), Centralny Dom Dziecka, Dom Towarowy „Smyk”, od 2018 budynek biurowy Cedet – budynek domu towarowego znajdujący się w Warszawie, pierwotnie pod adresem ul. Bracka 15/19, obecnie ul. Krucza 50.

Wikipedia


cedetowski

przymiotnik od: cedet, CDT (Centralny Dom Towarowy); CDT-owski


SJP.pl


cedi

[czytaj: sedi] jednostka monetarna Ghany; 1 cedi = 100 pesewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) monet. waluta Ghany o symbolu ₵;

Wiktionary

Cedi – jednostka monetarna Ghany od 1965 r. 1 cedi = 100 pesewa.W obiegu znajdują się:

  • monety o nominałach 1, 5, 10, 20, 50 pesewa, 1 i 2 cedi
  • banknoty o nominałach 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200 cedi

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) سيدي

* baskijski: (1.1) cedi

* francuski: (1.1) cédi m., cedi m.

* ukraiński: (1.1) седі m.

* węgierski: (1.1) cedi

źródła.

== cedi (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. cedi

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛdʲi, AS: cedʹi

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) سيدي

* baskijski: (1.1) cedi

* francuski: (1.1) cédi m., cedi m.

* ukraiński: (1.1) седі m.

* węgierski: (1.1) cedi

źródła.

== cedi (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. cedi

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


cédille

Cedille, cédille, cedilla, cedylla ( ¸ ) – znak diakrytyczny podobny nieco do ogonka, występujący najczęściej pod literą „C” w wielu językach (m.in. we francuskim, portugalskim, katalońskim, tureckim).

Nieco innym znakiem, który nie powinien być mylony z cedille jest tzw. przecinek dolny w języku łotewskim i rumuńskim.

W Unikodzie znak diakrytyczny cedylla występuje w wersjach:

Wikipedia


cedować

przekazać prawo do czegoś innej osobie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) zrzekać się swoich praw lub obowiązków na rzecz kogoś innego

 (1.2) o państwie: przekazać na mocy umowy międzynarodowej część swojego terytorium innemu państwu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈdɔvat͡ɕ, AS: cedovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. proceder m., cesja, cedent, cedowanie

Wiktionary


cedowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zrzekanie się swoich praw na rzecz kogoś innego

 (1.2) o państwie: przekazywanie na mocy umowy międzynarodowej części swojego terytorium innemu państwu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛdɔˈvãɲɛ, AS: cedovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. cedować

 rzecz. cedent, cesja

Wiktionary


cedr

długowieczne drzewo iglaste


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Cedrus|ref=tak., drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, rosnące w górach krajów śródziemnomorskich;

 (1.2) drewn. drewno cedrowe

Wiktionary

Cedr (Cedrus Trew) – rodzaj długowiecznych drzew z rodziny sosnowatych. W zależności od ujęcia systematycznego wyróżnia się od dwóch do czterech gatunków. Cedry występują w rejonach górskich Afryki Północnej i Azji Zachodniej w trzech obszarach rozdzielonych znacznymi dysjunkcjami. Rosną w górskich lasach na wysokościach od 1100 do ok. 3000 m n.p.m. Ze względu na niewielkie areały i eksploatację status gatunku zagrożonego ma cedr atlaski, a cedr libański jest gatunkiem narażonym. Cedry są źródłem bardzo cenionego drewna, sadzone są także jako drzewa ozdobne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zbocza góry gęsto porastały cedry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛtr̥, AS: cetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cedrzyniec m., cedrzyk m., cedrówka ż., cedrowina ż., cedrzyna ż.

 przym. cedrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cedrowina; rzad. cedrzyna

Wiktionary


cedrat

drzewo lub krzew z rodziny cytrusowatych; cytron


SJP.pl

Cytron, cedrat (Citrus medica L.) – gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych (Rutaceae Juss.). Prawdopodobnie pochodzi z podnóża Himalajów (północno-wschodnie Indie, północna Mjanma). Rozprzestrzeniony już w starożytności do Chin i Europy (tu dotarł jako pierwszy z owoców cytrusowych ok. 300 r. p.n.e.). Jest prawdopodobnie jednym z trzech gatunków rodzicielskich (obok pomarańczy olbrzymiej i mandarynki) większości form uprawnych cytrusów.

Wikipedia


cedro

Cedro – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Bernalillo.

Wikipedia


cedron

dolina między Jerozolimą a Górą Oliwną; okresowy strumień płynący tą doliną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. strumień w Judei, przepływający przez Jerozolimę i Pustynię Judzką;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku cieków wodnych w Polsce

Wiktionary

Cedron (Kidron, hebr. ‏נחל קדרון‎, Nahal Qidron, arab. Wadi an-Nar) – niewielki strumień płynący doliną o tej samej nazwie położoną między Wzgórzem Świątynnym a Górą Oliwną w Jerozolimie, wielokrotnie wymieniany w Biblii. Z Doliną Cedronu (hebr. Emek Kidron, arab. Wadi an-Nar) błędnie identyfikowana jest Dolina Jozafata, w Biblii symboliczne określenie miejsca przyszłego Sądu Ostatecznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kazał je spalić na zewnątrz Jerozolimy, na polach nad Cedronem, a popiół z nich zanieść do Betel.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hebr|קדרון.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Kidron

* francuski: (1.1) Cédron m.

* wilamowski: (1.1) Cedron m.

* włoski: (1.1) Cedron m.

źródła.

== Cedron (język wilamowski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) geogr. Cedron

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


cedrowice

Cedrowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Ozorków.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.

Wikipedia


cedrowina

drewno cedrowe; cedrówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drewn. drewno cedrowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cedr mrz.

 przym. cedrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. cedrzyna; cedr

Wiktionary


cedrówka

1. ptak z rodziny jemiołuszek
2. drzewo z rodziny miodlowatych; cedrzyk


SJP.pl


cedrowy

związany z cedrem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) składający się z cedru

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części cedru

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do cedru, będący częścią cedru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dobiegł do zagajnika cedrowego, gdzie chwilę odpoczął.

 (1.2) Artystka wykonuje cedrowe szkatułki na klejnoty.

 (2.1) Sadzonkę obsypała cedrowymi igłami przywiezionymi z gór.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈdrɔvɨ, AS: cedrovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cedr mrz., cedrowina ż.

Wiktionary


cedrski

przymiotnik od: Cedry Wielkie


SJP.pl


cedrzyk

drzewo z rodziny miodlowatych; cedrówka


SJP.pl


cedrzyniec

drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych


SJP.pl

Cedrzyniec (Calocedrus) – rodzaj drzew należących do rodziny cyprysowatych. Obejmuje trzy gatunki występujące we wschodniej Azji i jeden rosnący w Ameryce Północnej. Rośliny te uprawiane są jako ozdobne i pozyskiwane są jako źródło drewna.

Wikipedia


cedularny

podatek cedularny - rodzaj podatku polegający na odrębnym opodatkowaniu każdego rodzaju dochodów podatnika


SJP.pl


ceduła

1. codzienny urzędowy wykaz kursów walut, dewiz itp.
2. wykaz przesyłek lub towarów przyjętych do przewozu określonym środkiem transportu
3. raport dzienny z odbytego kursu tramwaju lub pociągu, zawierający wykaz sprzedanych biletów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. lista cen giełdowych

 (1.2) hand. list przewozowy

 (1.3) hand. lista biletów rozprowadzonych przez obsługę tramwaju lub pociągu

 (1.4) druk. spis znaków danego kroju pisma

 (1.5) daw. prospekt, reklama

 (1.6) daw. kwit, zlecenie na piśmie

Wiktionary

Ceduła giełdowa – publikowany codziennie przez giełdy urzędowy wykaz kursów walut, dewiz i papierów wartościowych lub cen towarów, według których dokonywano transakcji giełdowych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. cedułka ż.

 przym. cedułkowy

Wiktionary


cedułka

zdrobniale o cedule


SJP.pl


cedylla

znak diakrytyczny podobny do ogonka, występujący np. we francuskiej literze ç („c” z cedyllą)


SJP.pl

Cedille, cédille, cedilla, cedylla ( ¸ ) – znak diakrytyczny podobny nieco do ogonka, występujący najczęściej pod literą „C” w wielu językach (m.in. we francuskim, portugalskim, katalońskim, tureckim).

Nieco innym znakiem, który nie powinien być mylony z cedille jest tzw. przecinek dolny w języku łotewskim i rumuńskim.

W Unikodzie znak diakrytyczny cedylla występuje w wersjach:

Wikipedia


cedynia

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Cedynia (niem. Zehden, łac. Cedene) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Cedynia. Najdalej na zachód położone miasto Polski, w zachodniej części pasa Pojezierza Zachodniopomorskiego.

Według danych z 31 grudnia 2021 roku Cedynia liczyła 1470 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈdɨ̃ɲa, AS: cedńa

Wiktionary


cedynianin

mieszkaniec Cedyni (miasta w Polsce)


SJP.pl


cedynianka

mieszkanka Cedyni (miasta w Polsce)


SJP.pl


cedyński

przymiotnik od: Cedynia


SJP.pl


cedzak

1. dziurkowane naczynie kuchenne do odcedzania; durszlak;
2. sieć rybacka w kształcie worka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) naczynie kuchene z dziurkami w dnie;

Wiktionary

Cedzak (inaczej durszlak, od niem. Durchschlag) – rodzaj specjalnego sita w formie miski lub garnka z podziurkowanym dnem. Może być wyposażony w uchwyt oraz w podstawkę lub nóżki, które pozwalają mu stać samodzielnie i umożliwiają swobodny odpływ cieczy. Służy do odcedzania i płukania żywności.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. cedzidło n., odcedzaczka ż., cedzenie n., odcedzanie n., odcedzenie n., przecedzanie n., przecedzenie n., wycedzanie n., wycedzenie n.

:: zdrobn. cedzaczek m.

 czas. cedzić ndk., odcedzać ndk., odcedzić dk., przecedzać ndk., przecedzić dk., wycedzać ndk., wycedzić dk.

 przym. cedzakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) durszlak

Wiktionary


cedzakowaty

przypominający cedzak


SJP.pl


cedzakowy

przymiotnik od: cedzak


SJP.pl


cedzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cedzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: ceʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. cedzić

 rzecz. cedzak mrz.

Wiktionary


cedzić

1. przelewać ciecz przez filtr, sito;
2. pić lub przelewać coś powoli, z przerwami;
3. mówić coś bardzo powoli, z przerwami


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przepuszczać płyn przez sito, sitko, cedzak, filtr w celu oczyszczenia lub oddzielenia części stałych

 (1.2) pić lub przelewać powoli

 (1.3) przen. wymawiać wolno, z przerwami

czasownik zwrotny niedokonany cedzić się (dk. brak)

 (2.1) być cedzonym (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wody dołowe są cedzone, a następnie przepływają przez piaskownik, gdzie zatrzymywane są cząstki węgla o średnicy 0,1 mm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛd͡ʑit͡ɕ, AS: ceʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cedzak m., cedzidło n., cedzik m., cedziny nmos., cedzenie n., przecedzenie n., przecedzanie n.

 czas. przecedzić dk., przecedzać ndk.

 przym. cedzakowy, cedzidłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filtrować

 (1.2) sączyć

Wiktionary


cedzidło

1. filtr o działaniu okresowym, otwarty lub zamknięty zbiornik z dnem sitowym; nucza;
2. przyrząd do cedzenia


SJP.pl

Wikipedia


cedzidłowy

związany z cedzidłem


SJP.pl


cedziny

pozostałości po cedzeniu płynu, męty, osad


SJP.pl


cedzitko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. cedzak, durszlak

Wiktionary


cedzok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. durszlak

Wiktionary


cedzyna

wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim


SJP.pl

Cedzyna – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Górno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


cedzyński

Cedzyna


SJP.pl

Patrz:

Cedzyna

cefal

ryba morska żyjąca w morzach ciepłych


SJP.pl

Cefal, cefal pospolity, łoban, mugil cefal (Mugil cephalus) – ryba z rodziny mugilowatych (Mugilidae).

Wikipedia


cefalaspis

najstarszy znany kręgowiec ziemski wymarły w okresie dewonu


SJP.pl


cefale

ryba morska żyjąca w morzach ciepłych


SJP.pl


cefalizacja

ewolucyjny proces wyodrębniania części głowowej organizmu


SJP.pl

Cefalizacja (gr. kephalé – głowa) – proces ewolucyjny prowadzący w rozwoju osobniczym do rozrastania się przedniej części ciała i wyodrębnienia wyspecjalizowanego odcinka głowowego zawierającego otwór gębowy, narządy zmysłów i zwoje nerwowe. Występuje u wolno żyjących zwierząt dwubocznie symetrycznych, począwszy od wieloszczetów (Polychaeta) i płazińców (Platyhelminthes).

Wikipedia


cefalokształtne

rząd ryb promieniopłetwych; mugilokształtne


SJP.pl

Mugilokształtne, cefalokształtne (Mugiliformes) – monotypowy rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący rodzinę:

  • Mugilidae – mugilowate, cefalowate

W starszych klasyfikacjach rodzina Mugilidae była zaliczana do okoniokształtnych.

Wikipedia


cefalokształtny

o cechach cefalokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


cefalometr

przyrząd do mierzenia głowy


SJP.pl


cefalometria

metoda pomiaru głowy człowieka; kefalometria


SJP.pl


cefalometryczny

cefalometria; kefalometria


SJP.pl


cefalosporyna

półsyntetyczny antybiotyk o szerokim spektrum działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. antybiotyk pozyskiwany z grzyba z rodzaju nazwa systematyczna|Acremonium|ref=tak. (dawniej znanego pod nazwą nazwa systematyczna|Cephalosporium.);

Wiktionary

Cefalosporyny – grupa półsyntetycznych antybiotyków β-laktamowych o szerokim spektrum działania bakteriobójczego. Są to pochodne kwasu 7-aminocefalosporynowego (7-ACA) i zawierają w swojej cząsteczce dwupierścieniową strukturę cefemu, który wykazuje większą odporność na działanieβ-laktamaz niż penam.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Listę głównych osiągnięć farmakologicznych ostatniego sześćdziesięciolecia otwiera odkrycie penicyliny, znajdują się też na niej takie leki jak kortyzol (działanie przeciwuczuleniowe i przeciwzapalne), cefalosporyna (otworzyła drogę przeszczepom) [...]

Wiktionary


cefalosporynowy

cefalosporyna


SJP.pl

Patrz:

cefalosporyna

cefalowate

rodzina ryb z rzędu mugilokształtnych; mugilowate


SJP.pl

Mugilowate, cefalowate (Mugilidae) – rodzina ryb mugilokształtnych (Mugiliformes). Poławiane jako ryby konsumpcyjne o smacznym mięsie.

Wikipedia


cefałka

potocznie: życiorys; CV, curriculum vitae


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. pot. CV (= curriculum vitae); życiorys

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Roznoszone cefałki często trafiają do kosza w obawie o własny stołek.

Wiktionary


cefeida

gwiazda zmieniająca blask na skutek okresowych pulsacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. gwiazda zmieniająca swoją jasność w wyniku okresowych pulsacji;

Wiktionary

Cefeidy (zwane też gwiazdami typu δ Cephei lub cefeidami klasycznymi od nazwy gwiazdozbioru Cefeusza) – gwiazdy zmienne pulsujące, olbrzymy.

Cefeidy są wyjątkowo jasne, tysiąc lub nawet dziesięć tysięcy razy jaśniejsze od Słońca. Regularnie zmieniają jasność wskutek pulsacji. Pulsacje powodują okresowe zmiany wielkości gwiazdy oraz temperatury powierzchni i typu widmowego (od A lub F w maksimum blasku do G lub K w minimum).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najlepszymi świecami standardowymi do pomiaru parametru Hubble’a są dwa rodzaje gwiazd: Cefeidy oraz supernowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cefeusz mos./mzw.

Wiktionary


cefeusz

łac. Cepheus; gwiazdozbiór nieba północnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. król Etiopii, syn Belosa oraz mąż Kasjopei i ojciec Andromedy, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Cefeusza (2.1);

 (1.2) mitgr. król Tegei, syn Aleosa; jeden z Argonautów;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) astr. gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny cały rok;

Wiktionary

  • Cefeusz (Kefeus) – w mitologii greckiej król Etiopii, syn Belosa
  • Cefeusz (Kefeus) – w mitologii greckiej król Tegei, syn Aleosa
  • Cefeusz – gwiazdozbiór nieba północnego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1, 2.1) Mityczny Cefeusz jest identyfikowany z gwiazdozbiorem Cefeusza.

 (1.1) Perseusz pokonał potwora morskiego i uwolnił Andromedę, córkę Kasjopei i Cefeusza.

 (2.1) Cefeusz widnieje na niebie niedaleko konstelacji, które są z nim mitologicznie powiązane.

 (2.1) Najjaśniejszą gwiazdą w Cefeuszu jest Alderamin.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈfɛwuʃ, AS: cefe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cefeida ż., Cefeida ż.

 przym. Cefeuszowy

 zob. Kefeus.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Kefeus

 (1.2) war. Kefeus

 (2.1) skr. Cep

Wiktionary


cefotaksym

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. antybiotyk o szerokim spektrum działania, z grupy cefalosporyn III generacji, stosowany w leczeniu poważnych zakażeń bakteryjnych

Wiktionary

Cefotaksym, (łac. Cefotaximum) – półsyntetyczny antybiotyk będący cefalosporyną III generacji o działaniu bakteriobójczym do stosowania pozajelitowego. W przeciwieństwie do innych pozajelitowych cefalosporyn III generacji jest metabolizowany, w wyniku czego powstaje czynny metabolit – deacetylocefotaksym. Cefotaksym należy do najbardziej aktywnych cefalosporyn wobec bakterii Gram-dodatnich.

Wikipedia


cefta

skrót od: Central European Free Trade Agreement – Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu; Cefta


SJP.pl


cefuroksym

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. antybiotyk będący półsyntetyczną cefalosporyną II generacji, który posiada szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego

Wiktionary

Cefuroksym – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczna cefalosporyna II generacji o działaniu bakteriobójczym o szerokim spektrum przeciwbakteryjnym. Aktywny wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Nieaktywny wobec bakterii atypowych. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, stąd stosuje się podawanie drogą parenteralną (pozajelitową). Nie jest metabolizowany, a jego biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 80 min. Wydalanie następuje przez nerki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dopiero po włączeniu leczenia cefuroksymem stan chorej zaczął się poprawiać.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nazwy handlowe: Aprokam, Biofuroksym, Cefuroxim-MIP, Zinacef; wzór sumaryczny C16H16N4O8S

Wiktionary


cęgi

1. ręczne narzędzie metalowe do chwytania przedmiotów, wyciągania gwoździ, cięcia drutu itp.; obcęgi;
2. środkowa para zębów siecznych u niektórych zwierząt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zob. obcęgi.

 (1.2) zool. środkowa para siekaczy u niektórych ssaków

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ŋʲɟi, AS: cŋʹǵi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. obcęgi nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obcęgi, kleszcze

Wiktionary


cegielnia

wytwórnia cegły i innych glinianych materiałów budowlanych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wytwórnia cegły oraz innych materiałów budowlanych z gliny;

Wiktionary

Cegielnia – zakład wytwórczy, zajmujący się produkcją cegieł ceramicznych, wypalanych z gliny.

Cegielnie stawia się najczęściej w pobliżu miejsc bogatych w zasoby gliny, co pozwala zredukować koszty transportu surowca. Budowa cegielni, szczególnie po zmechanizowaniu produkcji cegieł w pierwszej połowie XIX wieku, była widomym znakiem pojawiania się w okolicy przemysłu i budownictwa przemysłowego, potrzebującego materiałów budowlanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy w tej cegielni ceglastobrązowe cegły są w ciągłej produkcji?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈɟɛlʲɲa, AS: ceǵelʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglarstwo n., cegła ż., cegiełka ż., cegłówka ż., ceglak m.

 przym. cegielniany, cegielniczy, ceglany, ceglasty

Wiktionary


cegielniany

cegielnia


SJP.pl

Patrz:

cegielnia

cegielnictwo

dział przemysłu zajmujący się produkcją cegieł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dział rzemiosła związany z wytwarzaniem cegieł

Wiktionary

Cegielnictwo (również strycharstwo) – produkcja ceramiki budowlanej z gliny z domieszką innych substancji nadających trwałość, odporność, zabarwienie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wzrostową tendencją charakteryzowało się cukrownictwo, gorzelnictwo i cegielnictwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛɟɛlʲˈɲit͡stfɔ, AS: ceǵelʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglarstwo n., ceglak mrz., ceglarz

 przym. ceglany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceglarstwo

Wiktionary


cegielniczy

dotyczący cegły, cegielni, cegielnictwa


SJP.pl


cegielnik

ceglarz;
1. pracownik produkujący cegły;
2. dawniej: właściciel cegielni


SJP.pl

Cegielnik – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Zławieś Wielka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 990 mieszkańców. Jest piątą co do wielkości miejscowością gminy Zławieś Wielka.

We wsi znajduje się nieczynny cmentarz ewangelicki, założony w 1873 r., z najstarszymi zachowanymi nagrobkami z końca XIX i pocz. XX w.

Wikipedia


cegielski

nazwisko, np. Hipolit Cegielski (1813-68), polski przemysłowiec, działacz społeczno-kulturalny i polityk


SJP.pl

Osoby:

  • Hipolit Cegielski (1813 lub 1815-1868) – polski filolog, przemysłowiec, działacz społeczny, dziennikarz i polityk
  • Stefan Cegielski (1852-1921) – polski przemysłowiec i działacz społeczno-polityczny
  • Jerzy Cegielski (1887-1940) – polski oficer
  • Longin Cegielski (1920-1987) – polski działacz ludowy, doktor nauk rolnych, ekonomista, polityk
  • Henryk Cegielski (1945-2015) – polski koszykarz
  • Tadeusz Cegielski (ur. 1948) – polski historyk
  • Wayne Cegielski (ur. 1956) – walijski piłkarz
  • Max Cegielski (ur. 1975) – polski dziennikarz, pisarz, prezenter radiowy i telewizyjny
  • Wojciech Cegielski (ur. 1977) – polski dziennikarz
  • Krzysztof Cegielski (ur. 1979) – polski żużlowiec

Wikipedia


cegiełka

1. mała cegła;
2. kawałek czegoś w kształcie prostopadłościanu;
3. wkład w coś, składka


SJP.pl

Cegiełka (słow. Cigeľka; ukr. Цігелька, Cihelka; romski (vlax) Cigeľka) – wieś i gmina (obec) na Słowacji w kraju preszowskim, powiat Bardejów, przy granicy z Polską.

Wikipedia


cegiełkować

czyścić coś, ścierać za pomocą cegły


SJP.pl


cegiełkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cegiełkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. cegiełkować

 przym. ceglany

Wiktionary


cegiełkowy

1. przypominający sposób ułożenia cegieł w murze;
2. związany z cegiełką - datkiem


SJP.pl


ceglaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od ceglak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglak m.

Wiktionary


ceglak

dom z cegły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. ceglany dom

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛɡlak, AS: ceglak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cegielnia, cegielnictwo, cegielnik, cegiełka, ceglarka, ceglarstwo, ceglarz, cegła

:: zdrobn. ceglaczek m.

 przym. cegielniany, cegielniczy, cegiełkowy, ceglany, ceglarski, ceglasty

 przysł. ceglasto

 temsłow. ceglasto-

Wiktionary


ceglany

1. zrobiony z cegły, pochodzący z cegły (np. ceglane domy, ceglany pył);
2. mający kolor cegły, pomarańczowoczerwony (np. ceglane rumieńce, wypieki); ceglasty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z cegły

 (1.2) związany z cegłą, dotyczący cegły

 (1.3) zob. ceglasty.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Huknął samochodem o ceglany mur.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛɡˈlãnɨ, AS: ceglãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cegła ż., cegiełka ż., cegielnia ż., ceglarstwo n., ceglak m., cegiełkowanie n., cegielnik m., cegielnictwo n., ceglarka ż., ceglarz m.

 czas. cegiełkować

 przym. ceglarski, cegielniany, ceglasty, cegiełkowy, cegielniczy

 przysł. ceglasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cegłowy

 (1.3) ceglasty, pomarańczowoczerwony

Wiktionary


ceglarek

maszyna do produkcji cegieł


SJP.pl


ceglarka

maszyna do produkcji cegieł


SJP.pl


ceglarski

dotyczący ceglarza, ceglarstwa; wykonany przez ceglarza


SJP.pl


ceglarstwo

przemysł cegielniczy; cegielnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dział rzemiosła związany z wytwarzaniem cegieł

Wiktionary

Cegielnictwo (również strycharstwo) – produkcja ceramiki budowlanej z gliny z domieszką innych substancji nadających trwałość, odporność, zabarwienie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ceglarstwo jest zanikającą profesją.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛɡˈlarstfɔ, AS: ceglarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglak mrz., cegła ż., cegiełka ż., ceglarz m., cegielnia ż., cegielnictwo n.

 przym. ceglany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cegielnictwo

Wiktionary


ceglarz

cegielnik;
1. człowiek produkujący cegły (prostopadłościany z wypalonej gliny);
2. właściciel cegielni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzemieślnik wytwarzający cegły, trudniący się ceglarstwem

Wiktionary

Strycharz, ceglarz, cegielnik – rzemieślnik wyrabiający cegły. Forma żeńska – strycharka – pracownica cegielni wyrabiająca cegły ręcznie.

Też przyrząd do wyrównywania gliny w formie, rodzaj deseczki, zwany był strychulcem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ceglarz mieszka w następnym domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛɡlaʃ, AS: ceglaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglak m., cegielnik, ceglarstwo n., cegielnictwo n.

:: fż. ceglarka ż.

 przym. ceglany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cegielnik, strycharz

Wiktionary


ceglastobrązowy

brązowy o odcieniu ceglastym; rudoczerwony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kolor brązowy o odcieniu ceglastym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy w tej cegielni ceglastobrązowe cegły są w ciągłej produkcji?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛɡlastɔbrɔ̃w̃ˈzɔvɨ, AS: ceglastobrõũ̯zovy

Wiktionary


ceglastoczerwony

czerwony o odcieniu ceglastym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kolor czerwony o odcieniu ceglastym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nazwał mnie zdzirą tylko dlatego, że miałam wyrazistą, ceglastoczerwoną szminkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛɡlastɔt͡ʃɛrˈvɔ̃nɨ, AS: ceglastočervõny

Wiktionary


ceglastopory

borowik ceglastopory - kapeluszowy grzyb jadalny o trzonie koloru ceglanego


SJP.pl


ceglastoróżowy

różowy o odcieniu ceglastym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) różowy o ceglastym odcieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nigdy nie słyszałeś o ceglastoróżowym kolorze?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛɡlastɔruˈʒɔvɨ, AS: ceglastoružovy

Wiktionary


ceglasty

podobny do koloru cegły; pomarańczowoczerwony, ceglany


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor pomarańczowoczerwony, taki jak kolor cegły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jego tarcza będzie widoczna, koloru ceglastego, rozjaśniona światłem rozproszonym w atmosferze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛɡˈlastɨ, AS: ceglasty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglak mrz., cegła ż., cegielnia ż.

 przym. ceglany

 przysł. ceglasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceglany, pomarańczowoczerwony

Wiktionary


cegliczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dusza do żelazka

Wiktionary


cegliński

nazwisko


SJP.pl

Cegliński – polskie nazwisko.

Wikipedia


ceglować

czasownik nieprzechodni

 (1.1) stpol. włóczyć się po nocy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛɡˈlɔvat͡ɕ, AS: ceglovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceglowanie n., ceklarz, stpol. ceklacja, daw. ceklarstwo, stpol. ceklowanie, stpol. ceklownik, stpol. cekmistrz, stpol. ceklmistrz, stpol. ceklatum

 przym. ceklarski

 czas. stpol. ceklować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. ceklować

Wiktionary


ceglowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ceglować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ceglować ndk.

Wiktionary


cęgosz

przedstawiciel rzędu niewielkich owadów z podgromady uskrzydlonych; skorek


SJP.pl


cęgosze

przedstawiciel rzędu niewielkich owadów z podgromady uskrzydlonych; skorek


SJP.pl

Wikipedia


cęgowy

związany z ręcznym narzędziem metalowym do chwytania przedmiotów, wyciągania gwoździ, cięcia drutu itp.; obcęgowy


SJP.pl


cegła

1. materiał budowlany;
2. kawałek jakiejś masy mający kształt prostopadłościanu;
3. książka, która leży w księgarni i nie znajduje nabywców;
4. książka o dużej objętości, często nieciekawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. ceramiczny element budowlany w kształcie prostopadłościanu;

 (1.2) przen. pot. bardzo gruba i nudna książka lub dokument

 (1.3) środ. kolej. sieciowy rozkład jazdy pociągów

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten mur jest z cegieł.

 (1.2) Profesor zalecił studentom przeczytanie swojej cegły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛɡwa, AS: cegu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cegielnia ż., cegielnik m., cegłówka ż., Cegielnik m., Cegłowo n., Ceglanka ż., Ceglarki nmos.

:: zdrobn. cegiełka ż.

 przym. ceglany, ceglasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cegłówka

 (1.2) tomiszcze

Wiktionary


cegłopodobny

przypominający cegłę


SJP.pl


cegłów

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

Cegłów – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Cegłów. Leży nad rzeką Mienią, w oddaleniu 55 km od Warszawy oraz 42 km od Siedlec. Siedziba gminy Cegłów.

Administracyjnie na terenie Cegłowa funkcjonują dwa sołectwa Cegłów 1 i Cegłow 2

Wikipedia


cegłowianin

mieszkaniec Cegłowa (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


cegłowianka

mieszkanka Cegłowa (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


cegłówka

1. stara, zużyta cegła;
2. duży kawałek cegły


SJP.pl


cegłowski

przymiotnik od: Cegłów (wieś w województwie mazowieckim)


SJP.pl


ceik

motyl mający na odwłoku plamę w kształcie litery C


SJP.pl


cej

liczebnik nieokreślony

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. trochę, nieco

Wiktionary


cejlon

1. wyspa na Oceanie Indyjskim;
2. dawniej: Sri Lanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa na Oceanie Indyjskim;

 (1.2) hist. dawna nazwa Sri Lanki

Wiktionary

Cejlon (syng. Śrī Laṁkā, tamil. İlankai, ang. Ceylon) – jedna z największych wysp Oceanu Indyjskiego, leżąca na południowy wschód od wybrzeży Indii, od których oddzielona jest cieśniną Palk. Ma powierzchnię 65,6 tys. km² i stanowi jednocześnie państwo Sri Lankę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jedynie kilka procent powierzchni Cejlonu przykrywają skały osadowe kenozoiku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛjlɔ̃n, AS: cei ̯lõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cejlończyk mos., Cejlonka ż.

 przym. cejloński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Sri Lanka

Wiktionary


cejlończyk

mieszkaniec Cejlonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Cejlonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cejlon mrz.

:: fż. Cejlonka ż.

 przym. cejloński

Wiktionary


cejlonit

minerał, odmiana spinelu; spinel zielony


SJP.pl


cejlonka

mieszkanka Cejlonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Cejlonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cejlon mrz.

:: fm. Cejlończyk mos.

 przym. cejloński

Wiktionary


cejloński

przymiotnik od: Cejlon


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z wyspą Cejlon

 (1.2) hist. związany z historycznym Cejlonem (obecnie Sri Lanka)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛjˈlɔ̃j̃sʲci, AS: cei ̯lõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cejlończyk, Cejlonka, Cejlon

Wiktionary


cejnowa

nazwisko, m.in. Florian Stanisław Cejnowa (1817-1881), kaszubski działacz społeczny i narodowy, pisarz i publicysta; Ceynowa, Cenowa


SJP.pl


cejrowski

nazwisko


SJP.pl

  • Wojciech Cejrowski – dziennikarz, satyryk, podróżnik
  • Stanisław Cejrowski – polski animator i działacz jazzowy. Ojciec Wojciecha Cejrowskiego

Wikipedia


cek

rysy włoskowate w szkliwie płytek ceramicznych


SJP.pl

Cek (również Jek, Dzheg lub Dzhek) – wieś w Azerbejdżanie, w Rejonie Quba, w gminie Əlik, położona na wysokości 1643 m n.p.m. Miejscowość słynie z własnego języka oraz obyczajów i tradycji. Obecnie w miejscowości mieszka 312 mieszkańców, z czego większość zalicza się do ludności rdzennej.

Wikipedia


cekaem

ciężki karabin maszynowy; ckm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. ciężki karabin maszynowy

Wiktionary

Ciężki karabin maszynowy (ckm) – karabin maszynowy charakteryzujący się znaczną masą, przystosowany do prowadzenia ognia z masywnej podstawy (np. trójnogu). Waga samego karabinu właściwego waha się w przedziale 14-20 kg, natomiast całego zestawu (uwzględniając podstawę, wyposażenie dodatkowe i ewentualne chłodziwo) może przekraczać 60 kg (bez amunicji).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obsługa cekaemu zajęła dogodne stanowisko do prowadzenia ostrzału.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈkaɛ̃m, AS: cekaẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cekaemista m.

 przym. cekaemowy

 skr. ckm

Wiktionary


cekaemista

żołnierz obsługujący cekaem


SJP.pl


cekaemistka

cekaemista


SJP.pl

Patrz:

cekaemista

cekaemowy

przymiotnik od: cekaem (ciężki karabin maszynowy)


SJP.pl


cekanowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Cekanowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Bielsk
  • Cekanowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Słupno

Wikipedia


cekauz

dawniej: arsenał, zbrojownia; cekhauz


SJP.pl


cekcyn

wieś w Polsce


SJP.pl

Cekcyn (niem. Polnisch Cekzin; kaszb. Cékcëno) – wieś borowiacka w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn na południowym skraju Tucholskiego Parku Krajobrazowego nad jeziorem Wielkim Cekcyńskim.

Wikipedia


cekcynek

Cekcynek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn, nad jeziorem Cekcyńskim Wielkim.

Miejscowość formalnie utworzono 1 stycznia 2013.

Wikipedia


cekcyński

przymiotnik od: Cekcyn


SJP.pl


cekhauz

dawniej: arsenał, zbrojownia; cekauz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wojsk. składnica broni oraz sprzętu i wyposażenia wojskowego

Wiktionary

  • Cekhauz – inaczej arsenał, czyli budynek przeznaczony do składu broni
  • Cekhauz (Białystok) – budynek dawnej zbrojowni w Białymstoku

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛkxaws, AS: cekχau̯s

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arsenał, zbrojownia

Wiktionary


cekin

złota moneta włoska, późniejszy dukat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. błyszcząca ozdoba w formie krążka przyszywana do ubioru;

 (1.2) hist. numizm. złota moneta bita w Wenecji od XIII wieku;

Wiktionary

Cekin (wł. zecchino [dzekˈkiːno]) – złota moneta włoska, odmiana dukata bita od XIII wieku w Wenecji. Jedna z najwcześniejszych monet złotych Europy średniowiecznej.

Emitowana od 1284 aż do końca suwerenności Wenecji (1797) w zasadniczo niezmienionym wyglądzie i jakości (bita ze złota w ówcześnie najwyższej osiągalnej technicznie próbie 990), była miejscową wersją ówczesnego italskiego dukata. Na rewersie umieszczano wizerunek Chrystusa w mandorli z inskrypcją SIT T(ibi) XPE (=Christus) DAT(us) Q(uem) TU REGIS ISTE DUCATUS. Awers przedstawiał postać klęczącego doży, odbierającego od patrona Republiki – świętego Marka, wenecki sztandar (gonfalon). Datowanie cekinów umożliwia imię aktualnego doży umieszczane w awersowej legendzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Suknię Iwony zdobiły cekiny.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pajeta

Wiktionary


cekinowy

przymiotnik od: cekin


SJP.pl


ceklacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. tułanie się nocami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bo patrz, iż się jednemu chce gospodarstwa, […], drugiemu opilstwa a ceklacyi, więc szyrmierstwa, więc rozmaitych poskoków

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛkˈlat͡sʲja, AS: ceklacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarka ż., ceklarstwo n., ceklarz m., ceklmistrz m., ceklowanie n., ceklownik m.

 czas. ceklować ndk.

 przym. ceklarski

Wiktionary


ceklarski

przymiotnik od: ceklarz (pachołek pełniący służbę przy burmistrzu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. przym. od: ceklarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛkˈlarsʲci, AS: ceklarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarz m., ceklarka ż., ceklarstwo n. , ceklacja ż., ceklowanie n., ceklownik m., cekmistrz m., ceklmistrz m., ceklatum n.

 czas. ceklować, ceglować

Wiktionary


ceklarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. urząd ceklarza

 (1.2) daw. ceklarze (zbiorowo)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛkˈlarstfɔ, AS: ceklarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarz m., ceklarka ż., ceklacja ż., ceklowanie n., ceklownik m., cekmistrz m., ceklmistrz m., ceklatum n.

 przym. ceklarski

 czas. ceklować, ceglować

Wiktionary


ceklarz

dawniej: pachołek pełniący służbę przy burmistrzu, pilnujący porządku w mieście


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. podlegający burmistrzowi pachołek pilnujący porządku w mieście;

Wiktionary

Ceklarz (zbir, siepacz, oprawca) – pachołek miejski, którego zadaniem było pilnowanie porządku w dzień i w nocy, wyłapywanie włóczęgów i żebraków, stawienie szubienic i wymierzanie kary chłosty.

W Krakowie ceklarze stanowili też osobistą ochronę burmistrza.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Śladów żadnych zwęszyć nie mogłem — mówił smutnym głosem Kubala. — Ale oko nad tem mam i ceklarzom po trzy dukaty przyobiecałem, jeżeli na trop wpadną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛklaʃ, AS: ceklaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklacja ż., ceklarstwo n., ceklmistrz m., ceklowanie n., ceklownik n.

:: fż. ceklarka ż.

 czas. ceklować ndk.

 przym. ceklarski

Wiktionary


ceklmistrz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. przełożony ceklarzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ceklmistrz jest za to odpowiedzialnym Policyi, aby z mięsa i ściérwu upadłego bydła, nieszczęście iakie nie wynikło, co tém jest potrzebniéysza, iż Doktorów wielu twierdzi, że mięso z wieprzów karmionych ścierwém z upadłego bydła może bydź mniéy, lub więcéy szkodliwe dla ludzi w iedzeniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛkl̥mʲisṭʃ, AS: cekl̦mʹisṭš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklacja ż., ceklarka ż., ceklarstwo n., ceklarz m., ceklowanie n., ceklownik m.

 czas. ceklować ndk.

 przym. ceklarski

Wiktionary


ceklować

czasownik nieprzechodni

 (1.1) stpol. włóczyć się po nocy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛkˈlɔvat͡ɕ, AS: ceklovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarz m., ceklarka ż., ceklacja ż., ceklarstwo n., ceklowanie n., ceklownik m., cekmistrz m., ceklmistrz m., ceklatum n.

 przym. ceklarski

 czas. ceglować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. ceglować

Wiktionary


ceklowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. odczasownikowy od|ceklować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛklɔˈvãɲɛ, AS: ceklovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarz, stpol. ceklacja, daw. ceklarstwo, stpol. ceklownik, stpol. cekmistrz, stpol. ceklmistrz, stpol. ceklatum

 przym. ceklarski

 czas. stpol. ceklować, stpol. ceglować

Wiktionary


ceklownik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. nocny włóczęga

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛkˈlɔvʲɲik, AS: ceklovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceklarz, stpol. ceklacja, daw. ceklarstwo, stpol. ceklowanie, stpol. cekmistrz, stpol. ceklmistrz, stpol. ceklatum

 przym. ceklarski

 czas. stpol. ceklować, stpol. ceglować

Wiktionary


cekmistrz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. zob. ceklmistrz.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] Indrys z Waradzynia fl. 20 i sukno, jurgielt mały, ale z warunkiem, że gdy się z pola wróci i przyniesie świadectwo od hetmana, albo od cekmistrza, że się dobrze i cnotliwie zachował, podwyższony mu ma być na fl. 10.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛkmʲisṭʃ, AS: cekmʹisṭš

Wiktionary


cekop

Centrala Eksportu Kompletnych Obiektów Przemysłowych


SJP.pl


cekotrofia

dwuetapowa metoda trawienia pokarmu charakterystyczna dla zajęczaków


SJP.pl

Wikipedia


ceków

rysy włoskowate w szkliwie płytek ceramicznych


SJP.pl

Ceków – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Ceków-Kolonia.

Ceków jest jedną z najstarszych miejscowości w powiecie kaliskim. Wieś położona jest przy drodze 470. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1212 roku, gdy została przez księcia kaliskiego Władysława Odonic podarowana na rzecz kościoła, co potwierdziła bulla papieża Honoriusza III wystawiona 28 maja 1218 roku. Wieś występuje pod nazwą Cekouiz. Prace archeologiczne w 1961 r. prowadzone przez ekipy z Polski i Jugosławii dowodzą zasiedlenie tych terenów i usytuowanie na ważnym prastarym szlaku bursztynowym łączącym Imperium Rzymskie z Wybrzeżem Bałtyckim. Według badań odkryte nad rzeką Żabianką wczesnośredniowieczne grodzisko, broniące drogi kupieckiej, istniało w X-XI wieku.. Charakterystyczny kształt grodziska o nazwie "szwedzkie okopy" nie zachował się, uległ zniszczeniu przez najazdy, pożar i ze względu na bagnistą dolinę Swędrni.

Wikipedia


cekowski

Ceków, Ceków-Kolonia


SJP.pl

Patrz:

Ceków, Ceków-Kolonia

cekropia

drzewo z rodziny morwowatych; cekropka; drążnia


SJP.pl


cekropka

drzewo z rodziny morwowatych; cekropia; drążnia


SJP.pl

Cekropka, drążnik, drążnia, drzewo trąbowe (Cecropia Loefl.) – rodzaj roślin z rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). Obejmuje 61 lub 63 gatunków, niektóre źródła wymieniają ok. 70–80 gatunków. Występują w Ameryce Środkowej (po północny Meksyk i Kubę) oraz w tropikalnej części Ameryki Południowej. Jako rośliny introdukowane spotykane są w Afryce Równikowej, Azji Południowo-Wschodniej i na wyspach Oceanii. Cecropia peltata zaliczona została do 100 najbardziej inwazyjnych gatunków na świecie.

Wikipedia


cel

1. coś do czego się dąży
2. obiekt ostrzału


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, co chce się zniszczyć lub trafić za pomocą broni

 (1.2) to, do czego się dąży, co chce się osiągnąć (także przen.)

 (1.3) daw. rzem. najlepsza wykrojona część skóry przeznaczona do zszycia z innymi kawałkami

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: cela

Wiktionary

Cel (gr. τηλος, telos; łac. finis, terminus) – to, ze względu na co następuje działanie; stan lub obiekt, do którego się dąży; cel (etyka), to kres świadomego działania.

Działać celowo może: człowiek, organizacja, społeczeństwo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sierżant przyjął meldunek, że wszystkie cele zostały zniszczone.

 (1.2) Jaki jest cel waszej podróży?

 (1.2) Celem każdego studenta jest obrona dyplomu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛl, AS: cel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celujący mrz., celownik mrz., celowość ż., celownica ż., celowniczy mos., celowanie n., nacelowanie n., ucelowanie n., wcelowanie n., wcelowywanie n., wycelowanie n.

 czas. celować ndk., nacelować dk., ucelować dk., wcelować dk., wcelowywać ndk., wycelować dk.

 przym. celowniczy, celowy, celny, celownikowy, celowościowy

 przysł. celowo

 przyim. celem

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. celujący mrz., celownik mrz., celowość ż., celownica ż., celowniczy mos., celowanie n., nacelowanie n., ucelowanie n., wcelowanie n., wcelowywanie n., wycelowanie n.

 czas. celować ndk., nacelować dk., ucelować dk., wcelować dk., wcelowywać ndk., wycelować dk.

 przym. celowniczy, celowy, celny, celownikowy, celowościowy

 przysł. celowo

 przyim. celem

frazeologia.

 cel uświęca środki • w celu

etymologia.

 etymn|starop|cyl. < etym|stczes|cil. < etym|śwn|zīl. (> etymn|niem|Ziel.)

 por. etymn|gr|Zelos.

uwagi.

 (1.1-2) D. lm. „celów”, nie „źle|celi.

 (1.1) zobacz też: cela

 wikicytaty.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) target; (1.2) objective, aim, goal, design

* arabski: (1.1) هدف ,غاية ,نية ,نيشان ,أمد (1.2) ;هدف ,غاية ,نية ,نيشان ,أمد

* białoruski: (1.1) цэль ż.; (1.2) мэта ż.

* brithenig: (1.2) tarfin m.

* bułgarski: (1.1) цел ż.

* chiński standardowy: (1.2) 目的 (mùdì)

* chorwacki: (1.1) meta ż., cilj m.; (1.2) cilj m.

* czeski: (1.1) cíl, účel

* duński: (1.1) mål n.; (1.2) mål n., formål n.

* esperanto: (1.1) celo; (1.2) celo

* francuski: (1.1) cible ż., objectif m.; (1.2) but m.

* hiszpański: (1.1) objetivo m., blanco m.; (1.2) objetivo m., propósito m., meta ż., objeto m.

* islandzki: (1.2) takmark n.

* krymskotatarski: (1.1) nişan, belgi; (1.2) maqsat, murat, menzil

* łaciński: (1.1) scopus

* niderlandzki: (1.2) doel n.

* niemiecki: (1.1) Ziel n.; (1.2) Zweck m., Ziel n.

* nowogrecki: (1.1) σκοπός

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.2) {{PJM|cel.}}

* rosyjski: (1.1) цель ż.; (1.2) цель ż.

* szwedzki: (1.1) mål n.; (1.2) ändamål n., syfte n., mål n.

* tuvalu: (1.2) pulepulega

* ukraiński: (1.1) мета ż., ціль ż.

* wenedyk: (1.1) cel n.; (1.2) cel n.

* wilamowski: (1.1) cył n.; (1.2) cył n.

* włoski: (1.1) scopo m.; (1.2) scopo m., fine m.

źródła.

== cel (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) celować, cel

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


cel.

skrót oceny szkolnej: celujący, odczytywany jako cały, odmienny wyraz; cel (skrót zapisywany bez kropki (zwyczajowo) lub z kropką (zgodnie z regułą))


SJP.pl


ćela

uczeń guru; czela


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) rel. w hinduizmie uczeń guru

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡ɕɛla, AS: ćela

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inna pisownia: czela

Wiktionary


celadon

kobieciarz, bawidamek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. ckliwy, czuły i stały kochanek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) techn. porcelanowe szkliwo o barwie seledynowej, stosowane w ceramice artystycznej;

Wiktionary

Celadon, seladon (chiń. upr. 青瓷; chiń. trad. 青瓷; pinyin qīngcí) – typ ceramiki chińskiej, charakteryzujący się grubymi ściankami i szarawym szkliwem o barwie zielonkawej z całą gamą odcieni aż do oliwkowych i szarawych. Ceramika ta produkowana była w wytwórni Longquan w prowincji Zhejiang od IX wieku, później również w Korei. Wśród wyrobów najczęściej znajdowały się czarki i naczynia z wykonaną podszkliwnie dekoracją reliefową, wytłaczaną, rzeźbioną o wzorach przedstawiających motywy kwiatowe lub zwierzęce. Celem przyświecającym twórcom celadonu było stworzenie taniej imitacji drogiego nefrytu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przysiada się do niej i nawija, celadon jeden.

 (2.1) Celem przyświecającym twórcom celadonu było stworzenie taniej imitacji drogiego nefrytu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. seledynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) amant, kochanek, miłośnik

Wiktionary


celakantokształtne

rząd ryb mięśniopłetwych; latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne


SJP.pl

Celakantokształtne, latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne (Coelacanthiformes) – rząd ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii), obejmujący liczne gatunki znane ze śladów kopalnych, w tym dwa, które przetrwały do czasów współczesnych. Charakteryzują się dyficerkalną płetwą ogonową, złożoną z 3 płatów (jeden na końcu płetwy i dwa symetrycznie rozłożone), obecnością zewnętrznych nozdrzy (brak nozdrzy tylnych). Przednia płetwa grzbietowa położona przed środkiem korpusu.

Wikipedia


celbowo

Celbowo (d. Celibowo, Czielbowa; kaszb. Celbòwò, niem. Celbau) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck, na Kępie Puckiej.

Wikipedia


celbrat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. stolik, blat, który służył do odbierania pieniędzy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlbrat, AS: celbrat

Wiktionary


celebes

wyspa w Indonezji; Sulawesi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. indonezyjska wyspa na Oceanie Spokojnym wchodząca w skład Archipelagu Malajskiego;

Wiktionary

Celebes, Sulawesi – indonezyjska wyspa na Oceanie Spokojnym wchodząca w skład Archipelagu Malajskiego i Wielkich Wysp Sundajskich. Z powierzchnią równą 174 600 km² znajduje się na 11. miejscu listy największych wysp świata.

Celebes ma nieregularny, rozczłonkowany kształt – stanowiące dużą część wyspy cztery półwyspy oddzielone są głęboko wcinającymi się zatokami. Wyspa ta nie ma nizin przybrzeżnych. Wyspę opływają morza: Flores, Banda, Moluckie, Celebes. Terytorium Celebesu jest górzyste, występują liczne wulkany – zarówno aktywne, jak i wygasłe. Najwyższym z nich jest Soputan (1827 m n.p.m.). W centrum wyspy znajdują się Góry Molengraffa, z najwyższym szczytem jest Rantekombola 3455 m n.p.m. (według innych źródeł jest nim Rantemario 3478 m n.p.m.). W dolinach śródgórskich i rowach tektonicznych oddzielających poszczególne pasma leżą liczne jeziora. Klimat równikowy wybitnie wilgotny, średnia roczna suma opadów: 2000 mm. Cechuje się nierównomiernym rozkładem opadów w ciągu roku. Wyspa pokryta jest wiecznie zielonymi lasami równikowymi. W kotlinach śródgórskich ukształtowała się formacja przypominająca sawannę. Uprawia się głównie palmę kokosową, ryż, kawę oraz kauczukowiec. Na wyspie eksploatuje się rudy niklu i żelaza oraz szlachetne odmiany drewna.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. celebeski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Sulawesi

* białoruski: (1.1) Сулавесі

* czeski: (1.1) Sulawesi

* francuski: (1.1) Célèbes

* hiszpański: (1.1) Célebes

* kataloński: (1.1) Cèlebes

* litewski: (1.1) Sulavesis

* niemiecki: (1.1) Sulawesi

* rosyjski: (1.1) Сулавеси

* słowacki: (1.1) Sulawesi

* słoweński: (1.1) Sulavezi

* ukraiński: (1.1) Сулавесі

* włoski: (1.1) Sulawesi

źródła.

== Celebes (język angielski.) ==

wymowa. IPA3|səˈliːbiːz.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Celebes

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɛbɛs, AS: celebes

Wiktionary

Powiązane:

 przym. celebeski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. celebeski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Sulawesi

* białoruski: (1.1) Сулавесі

* czeski: (1.1) Sulawesi

* francuski: (1.1) Célèbes

* hiszpański: (1.1) Célebes

* kataloński: (1.1) Cèlebes

* litewski: (1.1) Sulavesis

* niemiecki: (1.1) Sulawesi

* rosyjski: (1.1) Сулавеси

* słowacki: (1.1) Sulawesi

* słoweński: (1.1) Sulavezi

* ukraiński: (1.1) Сулавесі

* włoski: (1.1) Sulawesi

źródła.

== Celebes (język angielski.) ==

wymowa. IPA3|səˈliːbiːz.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Celebes

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Sulawesi

Wiktionary


celebeski

1. Celebes (wyspa w Indonezji); sulaweski;
2. wężojad celebeski - gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych;
3. świnia celebeska - gatunek ssaka z rodziny świniowatych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Celebesem, dotyczący Celebesu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celebes mrz.

Wiktionary


celebra

1. uroczyste odprawianie nabożeństwa, obrzędu;
2. potocznie: celebracja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uroczyste sprawowanie mszy lub nabożeństwa

 (1.2) robienie czegoś z namaszczeniem, z wielką pompą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojciec Święty przewodniczył uroczystej celebrze w Bazylice św. Jana na Lateranie.

 (1.2) Znowu idziemy na obiad do jego matki i będę musiała uczestniczyć w tej całej celebrze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebrytka ż., celebracja ż., celebrowanie n., celebrans mos., celebrant mos., celebrantka ż., celebryt m., celebryta mos.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebracyjny

 przysł. celebracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celebracja, celebrowanie

Wiktionary


celebracja

celebrowanie;
1. wykonywanie czegoś z namaszczeniem, ze szczególną powagą;
2. zachowanie przesadnie poważne i pompatyczne;
3. ceremonialne odprawianie nabożeństwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praktykowanie czegość z namaszczeniem, uroczyście

 (1.2) typ zachowania, odznaczający się przesadną pompatycznością

Wiktionary

Celebracja (z łac. celebrare – uczęszczać, praktykować, powtarzać, sławić) – w religii katolickiej, a także prawosławiu sprawowanie kultu względem Boga ceremonialnie, uroczyście, z namaszczeniem. Stąd duchowny odprawiający nabożeństwo lub prowadzący procesję zwany jest celebransem. Poza kościołem czasownik celebrować oznacza obchodzić coś uroczyście, pompatycznie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ponad dwa miliony wiernych z całego świata wzięło udział w papieskich audiencjach i celebracjach w roku 2009 w Watykanie i Castel Gandolfo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebra ż., celebrowanie n., celebrant mos., celebrantka ż., celebryt mos., celebryta mos., celebrans mos.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebracyjny

 przysł. celebracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrzęd

 (1.2) celebra

Wiktionary


celebracyjnie

przysłówek

 (1.1) od celebracyjny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebracja ż., celebrowanie n., celebra ż.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebracyjny

Wiktionary


celebracyjny

przymiotnik od: celebracja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z celebracją, dotyczący celebracji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebra ż., celebrowanie n., celebrant mos., celebrantka ż., celebrytka ż., celebryt mos., celebryta mos., celebrans mos., celebracja ż.

 czas. celebrować ndk.

 przysł. celebracyjnie

Wiktionary


celebrans

duchowny odprawiający nabożeństwo, prowadzący procesję; oficjant, celebrant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrant;

Wiktionary

Celebrans (łac. celebrans – celebrujący; imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego od celebrare – celebrować) – duchowny sprawujący liturgię. Najczęściej określenie to odnosi się do księży katolickich, starokatolickich, prawosławnych oraz pastorów i diakonów protestanckich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z zakrystii wyszedł celebrans ubrany w różowy ornat.

 (1.1) Sodalistki wręczyły celebransowi bukiet frezji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebrytka ż., celebra ż., celebrowanie n., celebrant m., celebracja ż., celebryt m., koncelebra ż., celebryta mos.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celebrant

Wiktionary


celebrant

duchowny odprawiający nabożeństwo, prowadzący procesję; oficjant, celebrans


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrans;

 (1.2) daw. żart. osoba obchodząca uroczystość

Wiktionary

Jest to artykuł o charakterze zbiorczym, przedstawiający zagadnienia hydrografii Śródziemia, czyli zagadnienia dotyczące wód występujących ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Hasła przedstawione są w kolejności alfabetycznej według kategorii wód stojących i płynących. Na końcu przedstawiono inne formacje wodne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeden z ministrantów pomógł celebrantowi zdjąć monstrancję z podwyższenia.

 (1.1) Wierni idą w procesji zaraz za celebrantem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebra ż., celebrowanie n., celebrans m., celebracja ż., celebryt m., celebryta mos.

:: fż. celebrantka ż.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celebrans

Wiktionary


celebrantka

celebrant


SJP.pl

Patrz:

celebrant

celebret

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) adm. dokument upoważniający duchownego katolickiego do sprawowania sakramentów w obcej diecezji;

Wiktionary

Celebret (łac. celebret) – dokument kościelny upoważniający prezbitera do sprawowania sakramentów na terenie obcej sobie diecezji.

Celebret wystawia własny ordynariusz prezbitera, a więc jego biskup lub wyższy przełożony zakonny (prowincjał). Dokument poświadcza wolność od kar kościelnych. Celebrety zawierają dane osobowe kapłana, jego zdjęcie, prolongację urzędową systematycznie odnawianą zgodnie z prawem kanonicznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Proboszcz pojechał do kurii podbić swój celebret.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) dokument

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|celebret.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) celebret

źródła.

== celebret (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) adm. celebret

odmiana.

 (1.1) lp. celebret; lm. celebrets

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


celebrity

[czytaj: selebriti] osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebryta


SJP.pl

  • celebryta – termin odnoszący się do osoby często występującej w środkach masowego przekazu i wzbudzającej ich zainteresowanie, bez względu na pełniony przez nią zawód
  • Celebrity (film) – amerykańska komedia z 1998 roku

Wikipedia


celebrować

1. obchodzić uroczyście jakieś doniosłe wydarzenie, uroczyście świętować;
2. robić coś z namaszczeniem, przesadną powagą;
3. odprawiać uroczyste nabożeństwo


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) obchodzić uroczyście doniosłe wydarzenie, uroczyście coś świętować

 (1.2) robić coś z przesadną powagą, z namaszczeniem

 (1.3) odprawiać nabożeństwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jacek tak lubi sushi, że celebruje każdy kęs.

 (1.3) Mszę celebrował katowicki biskup pomocniczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛlɛˈbrɔvat͡ɕ, AS: celebrovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebra ż., celebrant mos., celebrantka ż., celebryta m., celebrytka ż., celebryt m., celebracja ż., celebrowanie n., celebrans m., koncelebrowanie n.

 czas. koncelebrować ndk.

 przym. celebracyjny, celebrycki

 przysł. celebracyjnie

Wiktionary


celebrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. uroczyste obchodzenie jakiegoś święta lub ważnego wydarzenia

 (1.2) rel. szczególnie uroczyste odprawianie mszy lub innego nabożeństwa

 (1.3) książk. wykonywanie jakiejś czynności z nadmierną powagą i namaszczeniem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛlɛbrɔˈvãɲɛ, AS: celebrovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. celebrować

 rzecz. celebracja ż., celebra ż., celebrantka ż., celebrans mos., celebrant mos., celebryt mos., celebryta mos., celebrytka ż.

 przym. celebracyjny

 przysł. celebracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świętowanie

Wiktionary


celebrycić

potocznie: dążyć do zwiększenia lub zyskania popularności przez częste pojawianie się w mediach


SJP.pl


celebrycki

celebryta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z celebrytą, dotyczący celebryty

Wiktionary

Patrz:

celebryta

Powiązane:

 rzecz. celebryta m., celebryt mos., celebrytka ż.

 czas. celebrować

Wiktionary


celebryckość

celebrycki


SJP.pl

Patrz:

celebrycki

celebryctwo

bycie celebrytą - osobą popularną, często pojawiającą się w środkach masowego przekazu


SJP.pl


celebryt

rzadko: osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebrity, celebryta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. celebryta.

Wiktionary

Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɛbrɨt, AS: celebryt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebryta mos., celebrans mos., celebrant mos., celebrantka ż., celebra ż., celebracja ż., celebrowanie n.

:: fż. celebrytka ż.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebrycki, celebracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celebryta

Wiktionary


celebryta

osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebrity, celebryt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) telew. ktoś popularny, znany, sławny, rozpoznawany przez ludzi, pojawiający się w mediach

Wiktionary

Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie chcę być celebrytą i na rautach machać do kamery.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛlɛˈbrɨta, AS: celebryta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebryt m., celebrans m., celebrant m., celebra ż., celebracja ż., celebrowanie n.

:: fż. celebrytka ż.

 czas. celebrować ndk.

 przym. celebrycki, celebracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celebryt, znany z tego, że jest znany

Wiktionary


celebrytka

kobieta popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta popularna, znana, sławna, rozpoznawana przez ludzi, pojawiająca się w mediach

 (1.2) jubil. niewielka, delikatna przywieszka w kształcie serduszka, gwiazdki, koniczynki itp. noszona na łańcuszku

Wiktionary

Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. celebrytoza ż., celebra ż., celebrowanie n., celebrantka ż., celebrans mos., celebrant mos., celebryta mos., celebryt mos.

 przym. celebrycki, celebracyjny

 czas. celebrować

Wiktionary


celebrytoza

potocznie: dążenie do zwiększenia lub zyskania popularności przez częste pojawianie się w mediach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pejor. dążenie do zdobycia lub zwiększenia popularności poprzez częste pojawianie się w mediach i zachowywanie się w sposób typowy dla celebrytów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celebryta m., celebrytka ż.

Wiktionary


celej

nazwisko


SJP.pl

Celej – przysiółek w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Stoczek Łukowski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Przysiółek wchodzi w skład sołectwa Kapice-Celej w gminie Stoczek Łukowski. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 przysiółek liczył 64 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Łukowskim.

Wikipedia


celejewski

nazwisko


SJP.pl


celejów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie husiatyńskim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

  • Celejów (herb szlachecki)
W Polsce
  • Celejów – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Wąwolnica
  • Celejów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Wilga
  • Celejów – gromada w woj. lubelskim
  • Celejów – dawna gmina w woj. lubelskim
W Ukrainie
  • Celejów – wieś w obwodzie tarnopolskim

Wikipedia

Powiązane:

 przym. celejowski

Wiktionary


celem

1. coś do czego się dąży
2. obiekt ostrzału


SJP.pl

przyimek

 (1.1) książk. w celu

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: cel

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Celem napisania pracy musiałem kupić papier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlɛ̃m, AS: celẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cel m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) w celu, żeby, aby, by

Wiktionary


celer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. seler

Wiktionary


celere

w muzyce - prędko, szybko


SJP.pl


celeron

model procesora firmy Intel


SJP.pl

Intel Celeron – rodzina procesorów firmy Intel przeznaczona na rynek niskobudżetowy. Nazwa pochodzi z łac. celer, czyli szybki. Cechą charakterystyczną tych procesorów (w porównaniu do procesorów Pentium) jest mniejsza ilość pamięci podręcznej. Przekłada się to na znaczne zmniejszenie ceny takich układów, ponieważ produkcja pamięci SRAM (stanowiącej pamięć podręczną) jest stosunkowo droga.

Wikipedia


celesta

perkusyjny instrument klawiszowy należący do grupy idiofonów, przypominający fisharmonię; czelesta


SJP.pl

Czelesta (wł. celesta = rajski; skrót: Cel.) – klawiszowy instrument muzyczny z grupy instrumentów perkusyjnych wynaleziony pod koniec XIX w., przypominający kształtem fisharmonię. Dźwięk powstaje w nim w wyniku uderzania uruchamianych przy pomocy klawiszy młoteczków w metalowe płytki połączone z rezonatorem skrzynkowym, które wydają dźwięk zbliżony do dzwonków. Instrument ma zazwyczaj 49-65 klawiszy oraz skalę obejmującą trzy, cztery lub pięć oktaw.

Wikipedia


celestino

obce imię męskie


SJP.pl


celestyn

1. członek dawnego zakonu, zreformowanego przez papieża Celestyna V w XIII w.
2. franciszkanin prowadzący życie pustelnicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Celestyn – imię męskie
  • celestyn – minerał z grupy siarczanów
  • Celestyn – jezioro w Polsce, w woj. mazowieckim

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. celestyn mos./mrz., Celestynów mrz.

:: fż. Celestyna ż.

 przym. celestynowski; przest. gwara. Celestynowy, Celestynin

Wiktionary


celestyna

1. członek dawnego zakonu, zreformowanego przez papieża Celestyna V w XIII w.
2. franciszkanin prowadzący życie pustelnicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Celestyn

Wiktionary

Celestyna – żeński odpowiednik imienia Celestyn pochodzenia łac., oznaczającego 'niebiański'. Patronką tego imienia jest bł. Katarzyna Celestyna Faron.

Celestyna imieniny obchodzi:

  • 18 marca, jako wspomnienie bł. Celestyny od Matki Bożej (Marianna Donati)
  • 6 kwietnia, jako wspomnienie św. Celestyny z Metzu
  • 9 kwietnia, jako wspomnienie bł. Katarzyny Celestyny Faron.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dzieciństwie Celestynie zdarzało się niemieć ze strachu podczas burzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛlɛˈstɨ̃na, AS: celestna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celestyn mos.

Wiktionary


celestyni

męski zakon katolicki, kongregacja benedyktynów, istniał od XIII do XIX wieku


SJP.pl

  • celestyni − nieistniejąca kongregacja benedyktyńska
  • celestyni − nieistniejący odłam zakonu franciszkańskiego

Wikipedia


celestyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Celestyny lub z nią związany


SJP.pl


celestynka

zdrobnienie od: Celestyna


SJP.pl


celestynostwo

Celestyn z małżonką; Celestynowie


SJP.pl


celestynów

męski zakon katolicki, kongregacja benedyktynów, istniał od XIII do XIX wieku


SJP.pl

W Polsce
  • Celestynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Sławno
  • Celestynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Ozorków
  • Celestynów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. otwockim, w gminie Celestynów
  • Celestynów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. zwoleńskim, w gminie Zwoleń
  • Celestynów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Borek Wielkopolski

Wikipedia


celestynowianin

mieszkaniec wsi: Celestynów


SJP.pl


celestynowianka

mieszkanka Celestynowa


SJP.pl


celestynowie

Celestyn z małżonką; Celestynostwo


SJP.pl


celestynowski

przymiotnik od: Celestynów


SJP.pl


celestynowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Celestyna (Celestyny) lub z nim (z nią) związany


SJP.pl


celestyński

związany z celestynem, celestynami


SJP.pl


celia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Celia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od rzymskiej nazwy rodowej Caelius, która z kolei powstała z rzymskiego caelum – "niebo". Patronem tego imienia jest św. Celiusz, pustelnik z I w., który większość swojego życia spędził w toskańskiej grocie.

Celia imieniny obchodzi 27 lipca.

Zobacz też: (169) Zelia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W piątek Celia dała nogę z ostatniej lekcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlʲja, AS: celʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|Caelia. < etym|łac|caelum. → niebo; por. etymn|pol|Celina.

uwagi.

 (1.1) ; zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Celia

* francuski: (1.1) Célia ż.

* łaciński: (1.1) Caelia ż.

* włoski: (1.1) Celia ż.

źródła.

== Celia (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Celina, Celia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


celiaczka

kobieta nadwrażliwa na gluten


SJP.pl


celiak

osoba nadwrażliwa na gluten


SJP.pl


celiakia

choroba głównie niemowląt i małych dzieci, spowodowana nadwrażliwością na gluten


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. autoimmunologiczna choroba przewodu pokarmowego, w której spożywanie glutenu prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego

Wiktionary

Celiakia, choroba trzewna, enteropatia z nadwrażliwości na gluten – choroba glutenozależna o charakterze autoimmunologicznym, uwarunkowana odpowiedzią immunologiczną organizmu wywołaną przez gluten i związane z nim prolaminy, występująca u osób genetycznie predysponowanych. Charakteryzuje się obecnością objawów klinicznych zależnych od glutenu, obecnością w surowicy przeciwciał specyficznych dla choroby trzewnej, HLA-DQ2 i/lub DQ8.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leczenie celiakii to dożywotnia dieta bezglutenowa.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) choroba trzewna

Wiktionary


celibacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od celibat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie celibat, lecz tylko mały celibacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celibat m.

Wiktionary


celibat

1. bezżeństwo duchownych w niektórych religiach
2. potocznie: wstrzemięźliwość płciowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. bezżeństwo duchownych;

 (1.2) pot. przen. dobrowolne powstrzymanie się od stosunków płciowych

Wiktionary

Celibat (łac. caelebs – bez żony, samotny) – forma życia polegająca na dobrowolnej wstrzemięźliwości seksualnej oraz zrezygnowaniu z wchodzenia w związek małżeński. Ma charakter religijny i jest praktykowany przez kapłanów Kościoła rzymskokatolickiego oraz mnichów wszystkich Kościołów chrześcijańskich. Także duchowni w innych religiach, jak np. w buddyzmie, praktykują celibat.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Kościele katolickim obowiązuje celibat duchownych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlʲibat, AS: celʹibat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celibatariusz m., celibacik mrz.

 przym. celibatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) agamia, bezżeństwo

Wiktionary


celibatariusz

osoba żyjąca w celibacie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba żyjąca w celibacie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛlʲibaˈtarʲjuʃ, AS: celʹibatarʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celibat m.

:: fż. celibatariuszka ż.

 przym. celibatowy

Wiktionary


celibatariuszka

celibatariusz


SJP.pl

Patrz:

celibatariusz

celibatowy

związany z celibatem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z celibatem, dotyczący celibatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celibat mrz., celibatariusz mos.

Wiktionary


celica

[czytaj: selika] samochód typu Toyota Celica


SJP.pl

  • Celica – miasto w Ekwadorze, w prowincji Loja
  • Celica – kanton w Ekwadorze, w prowincji Loja
  • Toyota Celica – sportowy samochód osobowy produkowany przez japońską firmę Toyota
  • Józef Celica (1910–1980) – podpułkownik rezerwy ludowego Wojska Polskiego

Wikipedia


celigów

Celigów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Głuchów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


celijski

przymiotnik

 (1.1) związany z Celiusem, wzgórzem rzymskim

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celius m.

Wiktionary


celina

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości i miast w Polsce, Bułgarii i Stanach Zjednoczonych

 (1.3) mot. marka radzieckiego samochodu terenowego

Wiktionary

  • Celina – imię żeńskie
W Polsce
  • Celina – osada w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Jelcz-Laskowice
  • Celina – osada leśna w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Kobiele Wielkie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawsze z Celiną żyliśmy na dobrej stopie.

 (1.2) Babka pojechała do swej siostry w Celinie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlʲĩna, AS: celʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celinka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Celinka

Wiktionary


céline

[czytaj: seLIN] francuskie imię żeńskie


SJP.pl


celininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Celiny lub z nią związany


SJP.pl


celinka

zdrobnienie od: Celina (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Celina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie zapomnij o Celince, ma dzisiaj urodziny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Celina

Wiktionary


celinograd

miasto w południowym Kazachstanie


SJP.pl

Astana (kaz. cyr. i ros. Астана; 1824–1961 Akmolińsk, 1961–1992 Celinograd, 1992–1998 Akmoła, 1998–2019, i ponownie od 2022 r. Astana, 2019–2022 Nur-Sułtan) – stolica i drugie co do liczby ludności miasto w Kazachstanie, położone nad rzeką Iszym, w północno-środkowej części kraju na Pogórzu Kazachskim.

Wikipedia


celinogradzki

przymiotnik od: Celinograd


SJP.pl


celinów

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 5
  • Celinów – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Grabów
  • Celinów – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Sadkowice
  • Celinów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Łaskarzew
  • Celinów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Grabów nad Pilicą
  • Celinów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Dębe Wielkie

Wikipedia


celinowo

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Celinowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Somianka
  • Celinowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Skulsk

Zobacz też

  • Celin, Celina, Celinki, Celinów, Celinówek, Celiny

Wikipedia


celiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Stanisław Celiński (zm. 1690) – podsędek łukowski, podstarości łukowski, poseł na sejm 1658 roku
  • Stanisław Celiński – pisarz grodzki stężycki, komornik graniczny łukowski w XVII wieku
  • Józef Jan Celiński (1779-1832) – polski farmaceuta
  • Narcyz Celiński (1817-1866) – wojskowy, przywódca powstania zabajkalskiego w 1866
  • Sławomir Celiński (1852-1918) – polski inżynier i architekt, rzeźbiarz
  • Stanisław Celiński (1919-1995) – polityk, poseł na Sejm PRL VII kadencji
  • Bogdan Celiński (1921-2016) – polski wojskowy, inżynier mechanik
  • Ryszard Celiński (1936-2000) – polski polityk i strażak
  • Andrzej Celiński (ur. 1950) – polski polityk i socjolog
  • Krzysztof Celiński (ur. 1950) – polski menedżer kolejowy
  • Andrzej Celiński (ur. 1961) – polski reżyser, dramaturg, scenograf teatralny i filmowy
  • Marcin Celiński (ur. 1970) – polski publicysta i wydawca
  • Karol Celiński (ur. 1980) – polski zawodnik mieszanych sztuk walki (MMA)

Wikipedia


celiny

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lp., M. i B. lm. od: Celina

Wiktionary

W Polsce
  • Celiny – wieś w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Trzebieszów
  • Celiny – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Iwanowice
  • Celiny – część wsi Świesielice w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Ciepielów
  • Celiny – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Lelów
  • Celiny – część wsi Turów w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Olsztyn
  • Celiny – wieś w woj. śląskim, w pow. tarnogórskim, w gminie Ożarowice
  • Celiny – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Bodzentyn
  • Celiny – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chmielnik
  • Celiny – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Raków
  • Celiny – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Secemin

Wikipedia


celit

ester celulozy i kwasu octowego; octan celulozy; cellit; acetyloceluloza


SJP.pl


celius

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. jedno z siedmiu wzgórz, na których wznosił się starożytny Rzym, położone między Eskwilinem a Awentynem;

Wiktionary

Celius (łac. Caelius mons, wł. Celio) – jedno z siedmiu wzgórz w obrębie Rzymu, położone pomiędzy Eskwilinem i Awentynem. W starożytności było dzielnicą zamieszkaną przez zamożnych Rzymian. Do dziś zachowały się m.in.: Mur Aureliana, fundament świątyni Klaudiusza, ruiny willi rodu Lateranii Plautii.

Przyłączone do miasta przez króla Tullusa Hostiliusza.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. celijski

Wiktionary


celka

1. mała cela;
2. przedział w stacji elektroenergetycznej;
3. najmniejszy fragment sieci przestrzennej kryształu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: cela

 (1.2) mała cela

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Stary organista miał na probostwie niewielką celkę, w której zatrzymywał się w niedzielne popołudnia, czekając na wieczorne nabożeństwo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cela ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) izdebka, pokoik

Wiktionary


celkować

w jedwabnictwie: wkładać pary motyli do torebek izolacyjnych w celu utworzenia greny


SJP.pl


celkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|celkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. celkować

Wiktionary


celkowy

przymiotnik od: celka


SJP.pl


cella

w starożytności: pomieszczenie z posągiem bóstwa, stanowiące część świątyni rzymskiej; cela


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. w starożytnych świątyniach greckich i rzymskich część, w której znajdował się posąg bóstwa;

Wiktionary

Naos (gr. ναός naós - okręt, nawa), cella (łac. cella - izba) – najważniejsze pomieszczenie w świątyni.

W starożytnej Grecji i Rzymie pomieszczenie, w którym umieszczano posąg bóstwa. Była to zamknięta przestrzeń sanktuarium, najczęściej prostokątna, zwykle poprzedzona przedsionkiem (zwanym pronaos). W większych świątyniach naos był dzielony na trzy części (nawy) i poprzedzony pronaosem w postaci portyku. W jego tylnej części symetrycznie do pronaosu znajdował się często opistodomos, a między opistodomosem i naosem bywał umieszczany adyton.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) naos

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|łac|cella.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) cella ż., naos m.

* hiszpański: (1.1) cella ż., cela ż.

* włoski: (1.1) cella ż.

źródła.

== cella (język galicyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. brew

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlːa, AS: ce•la

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia. etym|łac|cella.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) cella ż., naos m.

* hiszpański: (1.1) cella ż., cela ż.

* włoski: (1.1) cella ż.

źródła.

== cella (język galicyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. brew

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naos

Wiktionary


cellit

ester celulozy i kwasu octowego; octan celulozy; acetyloceluloza; celit


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. proszek wykorzystywany w produkcji lakierów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛllʲit, AS: cellʹit

Wiktionary


cello

[czytaj: CZEllo] smyczkowy instrument o czterech strunach strojonych w kwintach, opierany o podłoże; wiolonczela


SJP.pl

Cello – jedna z pierwszych przeglądarek internetowych i klient Gophera dla Windows 3.1. Stworzył ją Thomas R. Bruce. Pierwszą wersję opublikowano 8 czerwca 1993, ostatnią (1.01a) 9 kwietnia 1994.

Cello został stworzony z myślą o prawnikach, którzy przeważnie używali systemów Microsoft Windows, a ówczesne przeglądarki były tworzone głównie dla systemu Unix.

Wikipedia


cellografia

1. współczesna technika graficzna, w której kompozycję tworzy się rozgrzanym narzędziem na płycie termoplastycznej;
2. grafika wykonana tą techniką


SJP.pl

Cellografia (łac. cello(n) + gr. graphia), również celloryt – współczesna wypukła lub wklęsła technika graficzna. Kompozycja jest robiona na termoplastycznej tafli (np. cellon) na której gorącym narzędziem wytapiane są formy lub kształty. Płytę taką następnie pokrywa się farbą i odbija na papierze, co daje efekt końcowy. Technika wymyślona została przez Polaka Mariana Malinę.

Wikipedia


cellograficzny

cellografia


SJP.pl

Patrz:

cellografia

cellon

tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; celon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. podobne do celuloidu, trudno palne tworzywo sztuczne używane do produkcji lakierów oraz błon fotograficznych i filmowych

Wiktionary

Cellon – tworzywo sztuczne otrzymywane z octanu celulozy, ma własności zbliżone do celuloidu, lecz jest trudno palny. Stosowany głównie do wyrobu błon filmowych i lakierów.

W okresie I wojny światowej bywał stosowany jako pokrycie wczesnych samolotów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlːɔ̃n, AS: ce•lõn

Wiktionary


cellone

[czytaj: czellone] strunowy instrument smyczkowy wynaleziony i opatentowany przez niemieckiego lutnika Alfreda Stelznera, wydający dźwięki o dwie oktawy niższe od skrzypiec


SJP.pl


cellonowy

związany z cellonem


SJP.pl


cellony

tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; celon


SJP.pl


cellulit

[czytaj: celulit] zniekształcona tkanka tłuszczowa występująca najczęściej na udach i pośladkach kobiet, wyglądem przypominająca skórkę pomarańczową; cellulitis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nieprawidłowe rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, którego efektem jest nierówna i pofałdowana powierzchnia skóry ud, bioder, kolan, pośladków i/lub ramion;

Wiktionary

Cellulit – nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, występujące razem z obrzękowo-włóknistymi zmianami tkanki podskórnej. Pojawia się po okresie dojrzewania, nasila się w ciąży, menopauzie i w zaburzeniach hormonalnych. Efektem jest nierówna i pofałdowana powierzchnia skóry ud, bioder, kolan, pośladków, ramion i sutków. Na skórze tych partii ciała mogą być widoczne guzki i zgrubienia, czasami mogą one powodować ból.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W krajach rozwiniętych od 80 do 95% kobiet ma cellulit.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlulʲit, AS: celulʹit

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lipodystrofia, skórka pomarańczowa

Wiktionary


cellulitis

[czytaj: celulitis] zniekształcona tkanka tłuszczowa występująca najczęściej na udach i pośladkach kobiet, wyglądem przypominająca skórkę pomarańczową; cellulit


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. zapalenie tkanki łącznej;

Wiktionary

Zapalenie tkanki łącznej, cellulitis (łac. cellulitis) – choroba skóry i tkanki łącznej podskórnej, wywoływana przez infekcję bakteryjną (szczepy Staphylococcus aureus i Streptococcus pyogenes).

Choroba często występuje po wcześniejszym zranieniu, ukąszeniu lub poparzeniu, najczęściej na odsłoniętych partiach ciała.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛluˈlʲitʲis, AS: celulʹitʹis

Wiktionary


cellulitowy

cellulit


SJP.pl

Patrz:

cellulit

celmer

nazwisko


SJP.pl


celnica

dawniej: budynek straży celnej


SJP.pl


celnictwo

ogół czynności związanych z pobieraniem ceł


SJP.pl


celniczka

pracownica urzędu celnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: celnik

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛlʲˈɲit͡ʃka, AS: celʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cło n.

:: fm. celnik m.

 przym. celny

 czas. clić

Wiktionary


celniczy

związany z celnikiem


SJP.pl


celniej

stopień wyższy od przysłówka: celnie


SJP.pl


celniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: celny (w znaczeniu: trafny, znakomity)


SJP.pl


celnik

1. pracownik urzędu celnego pobierający cło;
2. dawniej: urzędnik ściągający podatki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kontrolująca lub pobierająca cło na granicy

 (1.2) daw. urzędnik ściągający podatki

Wiktionary

Służba Celna – urząd, dawna służba umundurowana podległa ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych. W jej miejsce powołano Służbę Celno-Skarbową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Celnik na granicy skontrolował samochód.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlʲɲik, AS: celʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cło n.

:: fż. celniczka ż.

 czas. clić ndk., oclić dk.

 przym. celny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) stpol. jawnik

Wiktionary


celność

celny


SJP.pl

Patrz:

celny

celny

1. trafiający w cel, do celu
2. trafny, udany, zręczny
3. znakomity, doskonały, wybitny
4. rzadziej: będący w najlepszym gatunku
5. przymiotnik od: cło


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący w celu, trafiający do celu

 (1.2) związany z cłem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To był celny strzał piłkarza gości.

 (1.2) Przemytnik nie przejmuje się wszystkimi procedurami celnymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlnɨ, AS: celny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) czas. celować

 (1.2) zob. cło.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trafny

Wiktionary


celobioza

dwucukier złożony z dwóch cząsteczek glukozy połączonych wiązaniem betaglikozydowym, produkt przejściowy przy rozkładzie (hydrolizie) celulozy


SJP.pl

Celobioza – organiczny związek chemiczny, dwucukier, dimer D-glukozy, zbudowany z dwóch cząsteczek glukozy, połączonych wiązaniem β-1,4-o-glikozydowym. Może być jednostką strukturalną celulozy i produktem jej częściowej hydrolizy. Ma właściwości redukujące.

Wikipedia


celofan

przezroczysta folia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przezroczyste i wytrzymałe tworzywo sztuczne otrzymywane z celulozy;

Wiktionary

Celofan (pol. tomofan) – przezroczysta lub barwiona, szeleszcząca folia celulozowa, otrzymywana z regenerowanej wiskozy (którą otrzymuje się w reakcji celulozy z dwusiarczkiem węgla), przetłaczanej przez dyszę szczelinową do kąpieli koagulacyjnej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔfãn, AS: celofãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celofanik mrz.

 przym. celofanowy

Wiktionary


celofanik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od celofan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celofan m.

 przym. celofanowy

Wiktionary


celofanowy

przymiotnik od: celofan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) zrobiony z celofanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celofan mrz., celofanik mrz.

Wiktionary


celofyz

rodzaj dinozaura z podrzędu teropodów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) paleont. nazwa systematyczna|Coelophysis|Cope|ref=tak., rodzaj dinozaura, teropoda z rodziny celofyzów;

 (1.2) paleont. dinozaur z rodzaju celofyz (1.1)

Wiktionary

Celofyz (Coelophysis) – rodzaj teropoda z rodziny Coelophysidae. Zamieszkiwał tereny dzisiejszej Ameryki Północnej i być może południowej Afryki (przy założeniu, że megapnozaur jest młodszym synonimem celofyza – patrz niżej).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zdobyczą celofyza padały zwykle małe zwierzęta lądowe, choć przypuszcza się, że mógł on polować również na ryby oraz być padlinożercą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. eucelofyz mzw., celofyzoidy lm nm., celofyzy lm nm.

Wiktionary


celolit

materiał stosowany w budownictwie do izolacji cieplnej, rodzaj pianobetonu


SJP.pl

Beton komórkowy (ABK) – materiał budowlany, rodzaj lekkiego betonu otrzymywanego poprzez wprowadzenie gazu, zwykle powietrza pod odpowiednim ciśnieniem do plastycznej mieszanki cementowej, w wyniku czego powstają w nim jednorodne pory, zwane komórkami.

Wikipedia


celoma

wtórna jama ciała


SJP.pl

Wtórna jama ciała, celoma (gr. koílōma jama) – jama ciała, która powstaje w mezodermie w trakcie rozwoju zwierząt triploblastycznych. Powstanie wtórnej jamy ciała umożliwiło oddzielenie głównej jamy ciała (zawierającej przewód pokarmowy i inne narządy) od ściany zewnętrznej, stanowiącej ograniczenie dla mięśni i nadającej wygląd zwierzęciu. Stanowi szkielet hydrauliczny i umożliwia funkcjonowanie układu pokarmowego niezależnie od ruchów powłok ciała i sposobu poruszania się zwierzęcia. U płazińców, wstężnic i obleńców ograniczona jest do wnętrza gonad, u pozostałych grup zastępuje w rozwoju osobniczym pierwotną jamę ciała. Po raz pierwszy pojawiła się u pierścienic.

Wikipedia


celomatyczny

torbiel celomatyczna - rodzaj torbieli zwykle tworzącej się w miejscach stanów zapalnych, zwłaszcza w płucach


SJP.pl


celon

tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; cellon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) chem. zob. cellon.

Wiktionary

  • celon – tworzywo sztuczne
  • Celon – miejscowość i gmina we Francji
  • Celon – rzeka leżąca w Śródziemiu, fikcyjnym kontynencie z twórczości J.R.R. Tolkiena

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlɔ̃n, AS: celõn

Wiktionary


celonowy

związany z celonem


SJP.pl


celony

tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; cellon


SJP.pl


celostat

urządzenie wykorzystujące układ zwierciadeł płaskich, umożliwiające obserwację nieba bez poruszania lunetą


SJP.pl

Celostat – układ dwóch płaskich zwierciadeł, który umożliwia obserwację dowolnego rejonu nieba za pomocą nieruchomego przyrządu optycznego, np. lunety.

Zazwyczaj pierwsze zwierciadło celostatu pozostaje nieruchome, a drugie poruszane mechanizmem zegarowym, obraca się dookoła osi, która leży w jego płaszczyźnie. Celostat ma także swoje zastosowanie w heliofizyce.

Wikipedia


celoteks

materiał budowlany z włókien trzciny cukrowej, stosowany do ocieplania i wygłuszania ścian


SJP.pl


celować

1. mierzyć do celu;
2. przenośnie: zmierzać do czegoś, dążyć do osiągnięcia czegoś;
3. być najlepszym w jakiejś dziedzinie; przodować;
4. dawniej: sztukować futro, dobierając odpowiednie kawałki, tzw. cele;
5. dawniej: przewyższać kogoś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) mierzyć do celu

 (1.2) starać się do czegoś trafić

 (1.3) być w czymś bardzo dobrym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Celowałem w środek tarczy, ale nie wstrzymałem oddechu i spudłowałem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔvat͡ɕ, AS: celovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celujący mrz., cel m., celowanie n., celownik m., celowość ż.

 czas. wycelować

 przym. celny, celowy

 przysł. celnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mierzyć

Wiktionary


celowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|celować.;

Wiktionary

Celowanie – nadanie części broni odpowiadającej za kierunek lotu pocisku (na przykład lufie) takiego położenia w przestrzeni, aby miotany pocisk trafił w cel. Do celowania służą celowniki.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. celować ndk.

 rzecz. cel m., celownik mrz.

 przym. celny

Wiktionary


celowiec

dawna nazwa Klagenfurtu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Klagenfurt, miasto w południowej Austrii;

Wiktionary

Klagenfurt am Wörthersee (do 31 stycznia 2008 Klagenfurt; słoweń. Celovec ob Vrbskem Jezeru; pol. hist. Celowiec) – miasto statutarne w południowej Austrii, stolica kraju związkowego Karyntia oraz powiatu Klagenfurt-Land do którego jednak miasto nie należy. Liczy 104 332 mieszkańców (1 stycznia 2023). Jest to największe miasto Karyntii i szóste pod względem wielkości miasto Austrii.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. celowiecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Klagenfurt

Wiktionary


celowiecki

przymiotnik od: Celowiec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Celowcem, dotyczący Celowca, pochodzący z Celowca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celowiec mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) klagenfurcki

Wiktionary


celówka

1. potocznie: zasiłek na określony cel;
2. środowiskowo: oddział policji do poszukiwań celowych


SJP.pl


celownica

przyrząd topograficzny; kierownica


SJP.pl


celowniczy

żołnierz odpowiedzialny za obsługę wszelkich przyrządów celowniczych


SJP.pl

Celowniczy – żołnierz odpowiedzialny za celowanie i prowadzenie ognia z broni wymagającej obsługi przez więcej niż jedną osobę.

  • W piechocie: żołnierz wchodzący w skład obsługi zespołowej broni strzeleckiej (np. karabinu maszynowego) spełniający podstawową funkcję przy jej obsługiwaniu: przenosi broń, a w trakcie walki naprowadza ją na cel oraz prowadzi ogień. Dodatkowo wespół z asystującym mu ładowniczym może usuwać zacięcia, oraz przeładowywać broń.
  • W artylerii: żołnierz wchodzący w skład obsługi pojedynczego artyleryjskiego środka walki (działonu), wykonujący wszystkie czynności, dotyczące nastawiania przyrządów celowniczych i celowania
  • W wojskach pancernych: członek załogi wozu bojowego (np. czołgu), odpowiednik celowniczego w artylerii. W przypadku gdy załoga pojazdu liczy tylko 3 osoby, funkcję celowniczego jak i ładowniczego pełni zbiorczo działonowy.

Wikipedia


celownik

1. w językoznawstwie: trzeci przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: komu? czemu?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja dopełnienia dalszego; dativus, datiwus;
2. w językoznawstwie: forma wyrazowa tego przypadka; dativus, datiwus;
3. przyrząd w broni palnej służący do celowania, np. celownik mechaniczny, noktowizyjny, optyczny, radiolokacyjny;
4. w fotografii: element aparatu fotograficznego, który służy do ustalania granic fotografowanego obrazu i do oceny jego kompozycji;
5. sporcie: oznaczenie na mecie, np. w postaci taśmy, wskazujące kres wyścigów;
6. urządzenie optyczne stosowane w przyrządach geodezyjnych do nakierowania kątomierza na oddalony przedmiot;
7. w żegludze przybrzeżnej: przedłużenie linii łączącej dwa przedmioty na brzegu albo na morzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie ułatwiające celowanie z broni;

 (1.2) część aparatu fotograficznego umożliwiająca wstępne kadrowanie obrazu

 (1.3) gram. trzeci przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: komu? czemu?;

Wiktionary

  • celownik w broni,
  • celownik w językoznawstwie.
  • Celownik – program interwencyjny TVP 1.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kapral nie trafił w cel, gdyż miał zepsuty celownik.

 (1.3) W klasie tylko Janek nie wie, na jakie pytania odpowiada celownik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔvʲɲik, AS: celovʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cel m., celowanie n., celność ż.

 czas. celować

 przym. celowniczy, celny, celownikowy

 przysł. celnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muszka

 (1.2) wizjer

 (1.3) datiwus, dativus

Wiktionary


celownikowy

celownik; celowniczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) gram. związany z celownikiem, dotyczący celownika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celownik mrz., cel mrz.

Wiktionary


celowo

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób celowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wziąłem na siebie ciężar tajemnicy i celowo dezinformowałem panów.

 (1.1) Pragnął jak najszybciej oddalić się od fatalnego miejsca. Celowo zmienił trasę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔvɔ, AS: celovo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. celowy

 rzecz. cel, celowość

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) świadomie, specjalnie, umyślnie

Wiktionary


celowość

1. dostosowanie środków do celów, przydatność do założonego celu;
2. świadome zmierzanie do celu;
3. według teleologii: taki przebieg zdarzeń, zjawisk oraz działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu, np. celowość życia człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha czegoś, co podejmowane jest świadomie dla osiągnięcia określonego celu - rezultatu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔvɔɕt͡ɕ, AS: celovość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cel m.

 czas. celować ndk.

 przym. celowy, celowościowy

 przysł. celowo

Wiktionary


celowościowy

związany z celowością


SJP.pl


celowy

mający jakiś cel, zamierzony, świadomy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) robiony w pewnym celu, nieprzypadkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znając go od dzieciństwa, nie mogę uwierzyć że jego wczorajsze zachowanie było celowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈlɔvɨ, AS: celovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cel m., celowość ż.

 przysł. celowo

 czas. celować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zamierzony, świadomy, umyślny

Wiktionary


celozja

roślina zielna, krzew lub półkrzew z rodziny szarłatowatych; grzebionatka


SJP.pl

Celozja (Celosia L.) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych. Należą do niego rośliny jednoroczne występujące na ciepłych obszarach Azji, Afryki i Ameryki. Gatunkiem typowym jest Celosia argentea L.

Wikipedia


celsius

Anders Celsius (Celsjusz) (1701-44), szwedzki fizyk i astronom


SJP.pl

  • Anders Celsius – fizyk i astronom
  • Olof Celsius – botanik

Zobacz też:

  • Celzjusz (Celsus) – imię
  • Skala Celsjusza

Wikipedia


celsiusz

nazwisko


SJP.pl


celsjan

twardy minerał z grupy skaleni, glinokrzemian baru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. bezbarwny, biały lub żółtawy minerał z grupy skaleni o wzorze sumarycznym Ba(Al2Si2O8), złożony głównie z glinokrzemianu baru;

Wiktionary

Celsjan (skaleń barowy) – minerał z gromady krzemianów zaliczany do skaleni alkalicznych. Należy do minerałów bardzo rzadkich.

Nazwa minerału pochodzi od nazwiska szwedzkiego astronoma i przyrodnika Andersa Celsjusza.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlsʲjãn, AS: celsʹi ̯ãn

Wiktionary


celsjusz

1. Anders Celsius (1701-44), szwedzki fizyk i astronom;
2. stopień Celsjusza - jednostka temperatury nienależąca do układu SI;
3. skala Celsjusza - skala mierzenia temperatury, w której podstawową jednostką jest stopień Celsjusza


SJP.pl

  • Anders Celsius – fizyk i astronom
  • Olof Celsius – botanik

Zobacz też:

  • Celzjusz (Celsus) – imię
  • Skala Celsjusza

Wikipedia


celt

tkanina używana np. na płaszcze, plandeki, namioty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. hist. członek grupy ludów indoeuropejskich wywodzących się z środkowej Europy

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poziom cywilizacyjny Celtów w połowie tysiąclecia nie odbiegał od poziomu prawie wszystkich – bo poza Grekami – ludów mieszkających na europejskich wybrzeżach Morza Śródziemnego. Dopiero później narosły dysproporcje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛlt, AS: celt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celtycki m.

:: fż. Celtyjka ż.

 przym. celtycki

Wiktionary


celt.

skrót od: celtycki


SJP.pl

Języki celtyckie – grupa językowa w obrębie języków indoeuropejskich, wywodząca się z rekonstruowanego języka praceltyckiego. Określenia „celtyckie” wobec tych języków użył po raz pierwszy Edward Lhuyd w 1707. Języków celtyckich dawniej używano na rozległym obszarze, obejmującym znaczne połacie zachodniej i południowej Europy oraz Azję Mniejszą, obecnie jednak mówi się nimi w peryferyjnych regionach Wysp Brytyjskich i zachodniej Bretanii, a także w skupiskach mniejszości celtyckojęzycznych na innych kontynentach.

Wikipedia


celta

tkanina używana np. na płaszcze, plandeki, namioty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. wytrzymała tkanina do produkcji płaszczy i namiotów

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. celtowy

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Zelt. (namiot)

uwagi.

tłumaczenia.

* niemiecki: (1.1) Zelttuch n., Zeltstoff m.

źródła.

== celta (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płachta namiotowa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛlta, AS: celta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. celtowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. celtowy

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Zelt. (namiot)

uwagi.

tłumaczenia.

* niemiecki: (1.1) Zelttuch n., Zeltstoff m.

źródła.

== celta (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płachta namiotowa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


celtic

[czytaj: seltik] szkocki klub sportowy


SJP.pl

  • Bloemfontein Celtic – południowoafrykański klub piłkarski
  • Celtic Frost – thrashmetalowy zespół ze Szwajcarii
  • Celtic F.C. – klub piłkarski ze Szkocji
  • Celtic Legends – turowa gra komputerowa
  • Celtic Park – stadion Celticu Glasgow F.C.

Także:

  • Boston Celtics – amerykański klub koszykarski

Wikipedia


celtis

Wiązowiec, obrostnica (Celtis L.) – rodzaj liczący około 60–70 gatunków drzew liściastych zaliczany do rodziny konopiowatych (Cannabaceae), przy czym dawniej (do XX wieku włącznie) klasyfikowany w obrębie wiązowatych (Ulmaceae). Przedstawiciele rodzaju występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej, mniej liczni obecni są w strefach umiarkowanych o ciepłym klimacie. W Europie południowej występują 4 gatunki, w Ameryce Północnej 6, w Azji wschodniej ok. 15. Liczni przedstawiciele rodzaju po introdukcji poza ich rodzimy zasięg stali się uciążliwymi gatunkami inwazyjnymi, zwłaszcza w południowej Afryce i Australii. W Polsce spotykany bywa wiązowiec zachodni (w okolicach upraw rozsiewa się i uznawany jest za zadomowionego już antropofita), rzadziej i raczej tylko w kolekcjach inne gatunki.

Wikipedia


celtka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zob. Celtyjka.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie jestem Żydówką, ale zawsze wiedziałam, że jako Celtka i saksońska Aryjka znosiłam wszystkie cierpienia, by pomścić prześladowania, których ofiarą padli Żydzi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celtycki m.

:: fm. Celt m.

 przym. celtycki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Celtyjka

Wiktionary


celtolog

specjalista w dziedzinie celtologii


SJP.pl


celtologia

nauka badająca historię narodów celtyckich, ich języki i kulturę


SJP.pl

Celtologia – nauka zajmująca się badaniem języków celtyckich, literaturą, sztuką i religią Celtów. Za twórcę tej dyscypliny uchodzi niemiecki językoznawca Johann Kaspar Zeuss.

Wikipedia


celtologiczny

celtologia


SJP.pl

Patrz:

celtologia

celtowie

indoeuropejski lud zamieszkujący w starożytności Środkową i Zachodnią Europę; Galowie


SJP.pl

Wikipedia


celtowy

wytworzony z celty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) włók. wytworzony z celty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celta ż.

Wiktionary


celtyberowie

lud zamieszkujący centralną część Hiszpanii w okresie przedromańskim


SJP.pl

Celtyberowie, a raczej Celtoiberowie – nazwa ludu, który zamieszkiwał centralną część Hiszpanii w okresie preromańskim. Byli wynikiem asymilacji ludów celtyckich zamieszkujących północną część Półwyspu Iberyjskiego i Iberów, osiadłych na południu i wschodzie. Posługiwali się językiem należącym do grupy języków celtyckich.

Wikipedia


celtyberski

związany z Celtyberami, ludem zamieszkującym centralną część Hiszpanii w okresie preromańskim


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Celtyberami, dotyczący Celtyberów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celtyber mrz., celtyberyjski mrz.

 przym. celtyberyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celtyberyjski

Wiktionary


celtyberyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Celtyberami, dotyczący Celtyberów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język celtyberyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celtyber mos.

 przym. celtyberski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) celtyberski

Wiktionary


celtycki

dotyczący Celtów, charakterystyczny dla Celtów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z Celtami i ich kulturą

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. jeden z języków z grupy celtyckiej (1.1), współcześnie reprezentowanej przez iryjski (irlandzki), szkocki (gaelicki), walijski i bretoński;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Później, w III i II a.C. dynamicznie rozwijał się ośrodek celtycki nad Wisłą w rejonie obecnego Krakowa […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛlˈtɨt͡sʲci, AS: celtycʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Celt m., Celtyjka ż., Celtka ż.

Wiktionary


celtyckość

celtycki


SJP.pl

Patrz:

celtycki

celtyjka

członkini jednego z ludów indoeuropejskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. hist. przedstawicielka grupy ludów indoeuropejskich wywodzących się z zachodniej i środkowej Europy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celtycki mrz.

:: fm. Celt m.

 przym. celtycki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. Celtka

Wiktionary


celujący

najwyższa ocena szkolna w sześciostopniowym systemie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urz. eduk. najwyższa ocena szkolna, stopień celujący

forma czasownika.

 (2.1) ims. przymiotnikowy czynny od: celować

Wiktionary

Powiązane:

 czas. celować

 rzecz. cel m., celność ż.

 przysł. celująco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. cel.; symbol. 6

Wiktionary


celularny

związany z komórką (biologiczną), zbudowany z komórek, np. struktura celularna; komórkowy


SJP.pl


celulaza

w biologii: enzym rozkładający celulozę na celobiozę - dwucukier, wytwarzany przez drobnoustroje przewodu pokarmowego zwierząt przeżuwających


SJP.pl

Celulazy – grupa enzymów z klasy hydrolaz (EC 3), katalizujących hydrolizę wiązań β-1,4-glikozydowych pomiędzy cząsteczkami glukozy w celulozie. Produktem przejściowym tej reakcji jest celobioza.

Większość ssaków (w tym człowiek) nie wytwarza celulaz, dlatego nie mają możliwości trawienia błonnika. Wyjątkiem są przeżuwacze, których układy pokarmowe zawierają mikroorganizmy wytwarzające celulazy, co pozwala im na wykorzystanie celulozy jako znaczącego źródła energii.

Wikipedia


celulicik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od celulit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celulit m.

Wiktionary


celuloid

przezroczyste, termoplastyczne tworzywo sztuczne


SJP.pl

Celuloid – najstarsze termoplastyczne (mięknie w temp. ok. 90 °C) tworzywo sztuczne. W jego skład wchodzą: nitroceluloza (70–74%), kamfora (20–30%) oraz barwniki i wypełniacze (1,5–3%). Tworzywo to otrzymuje się przez plastyfikację azotanu celulozy w kamforze. Jest ono łatwopalne, a także mało odporne na działanie związków chemicznych oraz światła. Rozpuszcza się w estrach, ketonach oraz mieszaninie alkoholu z eterem.

Wikipedia


celuloidowy

celuloid


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z celuloidu

Wiktionary

Patrz:

celuloid

Powiązane:

 rzecz. celuloid mrz.

Wiktionary


celulolityczny

bakterie celulolityczne - bakterie zdolne do hydrolizy cząsteczek celulozy


SJP.pl


celuloza

chem. związek organiczny należący do wielocukrów, główny składnik błon komórkowych roślin; błonnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, budulec tkanek roślinnych;

Wiktionary

Celuloza (łac. cellula ‘komórka’) – nierozgałęziony biopolimer, polisacharyd zbudowany liniowo z 3000–14 000 cząsteczek D-glukozy połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi (masa molowa 160–560 kg/mol). Łańcuchy te mają długość około siedmiu mikrometrów. Wiązanie β przyczynia się do utworzenia sztywnych, długich nitek, które układają się równolegle, tworząc micele połączone mostkami wodorowymi. Uważana jest za najpowszechniej występujący biopolimer na Ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Celulazy trawią celulozę w żołądkach przeżuwaczy.

 (1.1) To z celulozy zbudowane są ściany komórkowe roślin telmowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celulozownia ż., celulozownictwo n.

 przym. celulozowy, celulozowniczy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. celulozownia ż., celulozownictwo n.

 przym. celulozowy, celulozowniczy

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Cellulose. < etym|łac|cellula.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cellulose

* białoruski: (1.1) цэлюлоза ż., клятчатка ż.

* bułgarski: (1.1) целулоза ż.

* czeski: (1.1) celulóza ż.

* duński: (1.1) cellulose w.

* esperanto: (1.1) celulozo

* francuski: (1.1) cellulose ż.

* hiszpański: (1.1) celulosa ż.

* japoński: (1.1) セルロース (serurōsu)

* niemiecki: (1.1) Zellulose ż., Cellulose ż.

* norweski (bokmål): (1.1) cellulose m.

* norweski (nynorsk): (1.1) cellulose m.

* portugalski: (1.1) celulose ż.

* rosyjski: (1.1) целлюлоза (celljulóza) ż., целлулоза (cellulóza) ż.

* rumuński: (1.1) celuloză ż.

* słowacki: (1.1) celulóza ż.

* słoweński: (1.1) celuloza ż.

* szwedzki: (1.1) cellulosa w.

* turecki: (1.1) selüloz

* węgierski: (1.1) cellulóz

* włoski: (1.1) cellulosa ż.

źródła.

== celuloza (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. techn. celuloza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


celulozownia

zakład lub dział fabryki produkujący celulozę


SJP.pl


celulozownictwo

dział przemysłu zajmujący się produkcją z masy celulozowej


SJP.pl


celulozowniczy

celulozownia


SJP.pl

Patrz:

celulozownia

celulozowy

związany z celulozą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z celulozą, dotyczący celulozy, wykonany z celulozy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. celuloza ż.

Wiktionary


celurozaur

mezozoiczny drapieżny teropod o pneumatycznych kościach


SJP.pl


cembalo

[czyt. czembalo] klawesyn


SJP.pl


cembrować

wzmacniać ściany zbiorników wodnych lub brzegi rzek, morza itp.; ocembrowywać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) bud. wzmacniać budulcem brzegi studni lub rzeki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃mˈbrɔvat͡ɕ, AS: cẽmbrovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cembrowanie n., ocembrowanie n., cembra ż., cembrowina ż., cembrzyna ż., cembrunek m., cembrowacz m.

 czas. ocembrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|cymbrować.

Wiktionary


cembrowacz

robotnik zajmujący się cembrowaniem, wykonujący ocembrowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) bud. budowlaniec pracujący przy cembrowaniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przy studni pracował cembrowacz z Koniakowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cembrowina ż., cembrowanie n., ocembrowanie n., cembra ż., cembrzyna ż., cembrunek mrz.

 czas. cembrować ndk., ocembrować dk.

Wiktionary


cembrowanie

umocnienie brzegu morza, rzeki, wykopu, studni itp.; ocembrowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bud. wzmacnianie studni lub brzegów rzeki

 (1.2) bud. zob. cembrowina.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ile dni zajęło im cembrowanie tego zbiornika w ogrodzie?

 (1.2) Dziadek Leon przyłożył rękę do wielu cembrowań w naszym powiecie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ocembrowanie n., cembra ż., cembrowina ż., cembrzyna ż., cembrunek mrz., cembrowacz mos.

 czas. cembrować ndk., ocembrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cembrowina, przest. cembrzyna

Wiktionary


cembrowina

cembrzyna (rzadziej);
1. umocnienie brzegu morza, rzeki, wykopu, studni itp.; ocembrowanie;
2. betonowy krąg studni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. obmurowanie wzmacniające studnię, zbiornik wodny lub rzekę;

 (1.2) przen. jakikolwiek utwardzony wąski krąg przypominający cembrowanie studzienne

Wiktionary

Cembrowina (cembrowanie) – obmurowanie umacniające zbiornik wody, zwykle studni czy fontanny. Wykonana może być z betonowych kręgów studziennych lub kolumny rurowej.

Cembrowaniem nazywane są również obmurowania zbiorników wodnych: brzegu morza, jeziora lub rzeki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wędrowiec przysiadł na cembrowinie studni w Sychem.

 (1.2) Siedzimy w studni; dokoła jest cembrowina lodu, oddalona od nas o kilka łokci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cembrowanie n., ocembrowanie n., cembra ż., cembrzyna ż., cembrunek mrz., cembrowacz mos.

 czas. cembrować ndk., ocembrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cembrowanie, przest. cembrzyna

Wiktionary


cembrowinowy

cembrowina


SJP.pl

Patrz:

cembrowina

cembrzyna

cembrowina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. zob. cembrowina.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W lecie odrestaurujemy starą cembrzynę u babci Jasi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ocembrowanie n., cembra ż., cembrowanie n., cembrowina ż., cembrunek mrz., cembrowacz mos.

 czas. cembrować ndk., ocembrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cembrowina, cembrowanie

Wiktionary


cembrzyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Cembrzyński/Cembrzyńska:

  • Barbara Cembrzyńska → Barbara Wolańska
  • Iga Cembrzyńska (ur. 1939) – polska aktorka, scenarzystka, reżyserka, piosenkarka i kompozytorka
  • Józef Cembrzyński (1912–1943) – polski hutnik, członek ruchu oporu podczas II wojny światowej

Wikipedia


cemenciarz

robotnik pracujacy przy cementowaniu


SJP.pl


cemencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od cement

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cement m.

Wiktionary


cement

1. spoiwo do zapraw budowlanych;
2. chemiczne spoiwo skał osadowych; substancja mineralna osadzona w przestrzeniach międzyziarnowych skały osadowej;
3. tkanka kostna pokrywająca korzeń zęba;
4. materiał używany do plombowania zębów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. hydrauliczne spoiwo otrzymywane z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina);

Wiktionary

Cement – hydrauliczne spoiwo mineralne, otrzymywane w cementowniach z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina) wypalonych na klinkier w piecu cementowym, a następnie poprzez zmielenie otrzymanego spieku z gipsem, spełniającym rolę regulatora czasu wiązania. Stosowany jest do przygotowywania zapraw cementowych, cementowo-wapiennych i betonów. Wykorzystywany jest do łączenia materiałów budowlanych. Ze względu na skład i właściwości rozróżnia się dwie podstawowe grupy: cementy powszechnego użytku, oraz cementy specjalne. Wymagania i właściwości dla obu grup cementów w Polsce określają normy:

  • PN-EN 197-1:2012 „Cement – Część 1: Skład, wymagania i kryteria zgodności dotyczące cementów powszechnego użytku”
  • PN-B-19707:2013 Cement, Cement specjalny – Skład, wymagania i kryteria zgodności

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miasto jest między innymi znane ze swojej produkcji białego i szarego cementu i ze swej wódki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃mɛ̃nt, AS: cmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cementownictwo n., cementownia ż., cementownik m., cementowiec m., cemenciarz m., cementowanie n., scementowanie n., zacementowanie n., cemencik mrz.

 czas. cementować ndk., zacementować dk., scementować dk.

 przym. cementowy, cementowniany

Wiktionary


cementacja

1. cementowanie;
2. spajanie luźnych osadów poprzez wytrącanie w warstwie porowej minerałów z roztworów krążących w skale;
3. proces, w którym powierzchnia metali ulega specyficznym zmianom przez żarzenie w wysokiej temperaturze w obecności innych substancji;
4. w górnictwie: uszczelnianie luźnych skał przez wstrzykiwanie cementu do wywierconych otworów


SJP.pl

Cementacja – proces lityfikacji, polegający najczęściej na wypełnianiu pierwotnych lub wtórnych pustek międzyziarnowych w luźnych skałach klastycznych spoiwem (węglanami, krzemionką, związkami żelaza, minerałami ilastymi lub innymi związkami).

Jedno z pierwszych stadiów diagenezy.

Wikipedia


cementacyjny

przymiotnik od: cementacja


SJP.pl


cementarka

agregat do cementowania rur okładzinowych


SJP.pl


cementobarka

barka do transportu cementu


SJP.pl


cementochłonność

cementochłonny


SJP.pl

Patrz:

cementochłonny

cementochłonny

taki, do którego potrzeba wiele cementu


SJP.pl


cementonaczepa

naczepa samochodowa do przewozu cementu


SJP.pl


cementooszczędny

taki, do którego nie potrzeba wiele cementu


SJP.pl


cementosamochód

samochód przeznaczony do przewozu cementu bez opakowania (luzem); cementowóz


SJP.pl


cementować

spajać coś za pomocą cementu; zalewać cementem


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) bud. zalewać cementem, spajać za pomocą cementu

 (1.2) przen. jednoczyć, spajać lub wzmacniać, umacniać, utrwalać

 (1.3) geol. spajać luźne osady skalne rozpuszczalnymi składnikami mineralnymi

czasownik zwrotny niedokonany cementować się

 (2.1) być spajanym za pomocą cementu

 (2.2) przen. jednoczyć się lub umacniać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie ma rady, trzeba zatrzymać pompę i od nowa cementować rurę.

 (1.2) Mówi się nawet, że dziecko, zwłaszcza drugie, cementuje małżeństwo. […] Tak bywa, cementuje na amen jedyne drzwi, przez które można było wyjść z klatki z jedną pociechą. „Porządny” facet nie porzuca żony z dwójką dzieci.

 (1.2) Pozycję branży rolno-spożywczej w Waszyngtonie cementuje też 1,2 miliarda dolarów wydanych przez ostatnie 10 lat na lobbowanie Kongresu i Białego Domu. To dzięki tym pieniądzom rokrocznie spada liczba przypadków kontroli mięsa […]. Również dzięki nim w USA nie trzeba na etykietach informować konsumentów, czy żywność jest genetycznie modyfikowana […]

 (1.3) Zlepieńce te składają się z fragmentów wapieni oolitowych, tkwiących w piasku kwarcowym, którego ziarna cementuje węglan wapnia.

 (2.2) Etos rycerski cementuje się w walce. Kiedy jednak działania zbrojne nie przynoszą satysfakcji, rytuał wyobcuje się z konkretnej rzeczywistości, zaczyna żyć własnym życiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cement m., cementownictwo n., cementownia ż., cementownik m., cementowiec m., cemenciarz m., cementacja ż., cementówka ż., cementowanie n., scementowanie n., zacementowanie n., cementarka ż.

 czas. zacementować dk., scementować dk.

 przym. cementowniany, cementowy

Wiktionary


cementowagon

specjalny wagon kolejowy do transportu cementu i innych materiałów sypkich


SJP.pl


cementowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zalewanie cementem

 (1.2) łączenie czegoś przy pomocy cementu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cement m., cementownictwo n., cementownia ż., cementownik m., cementowiec m., cemenciarz m., scementowanie n., zacementowanie n.

 czas. cementować ndk., zacementować dk., scementować dk.

 przym. cementowy, cementowniany

Wiktionary


cementowiec

specjalistyczny masowiec do transportu cementu


SJP.pl

Cementowiec – statek, zazwyczaj z pojedynczym pokładem i dnem podwójnym, zbiornikami szczytowymi i obłowymi oraz z pojedynczym lub podwójnym poszyciem burtowym, przeznaczony głównie do przewozu suchego cementu luzem, tj. bez opakowania. Cement wsypywany jest bezpośrednio do szczelnej ładowni za pomocą hermetycznego systemu pneumatycznego. W czasie przesyłania cement znajduje się w stanie fluidalnym, tzn. pył przypomina swoimi właściwościami ciecz. Ładownie są zabezpieczone przed wilgocią, mają specjalne wyposażenie i kształt, umożliwiające szybkie i dokładne ich opróżnianie za pomocą systemu dmuchaw, dostarczających osuszone i wolne od oparów oleju powietrze. Używane są też przenośniki śrubowe. Wyposażenie to umożliwia samodzielny załadunek i rozładunek jednostki bez użycia portowej infrastruktury przeładunkowej. Strumień masowy przekraczać może 1000 t/h.

Wikipedia


cementówka

środowiskowo:
1. podkład z cementu;
2. płyta lub cegła z cementu;
3. woda do produkowania cementu i wyrobów cementowych


SJP.pl


cementownia

wytwórnia cementu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fabryka cementu;

Wiktionary

Cementownia – zakład przemysłowy produkujący cement.

Pierwsze cementownie powstały w Wielkiej Brytanii ok. 1840 r.

Najstarszą cementownią na ziemiach polskich (zarazem piątą w świecie) była Cementownia Grodziec uruchomiona w 1857 roku w Grodźcu (od 1975 r. dzielnicy Będzina). Obecnie w Polsce działa największa w Europie cementownia Górażdże w Choruli, w woj. opolskim. Należy ona do Górażdże Cement SA.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. cement m., cementowanie n.

 czas. cementować

 przym. cementowy, cementowniany

Wiktionary


cementowniany

cementownia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z cementownią

Wiktionary

Patrz:

cementownia

Powiązane:

 rzecz. cementowanie n., cement m., cementownia ż.

 czas. cementować ndk., zacementować dk.

 przym. cementowy

Wiktionary


cementownictwo

przemysł cementowy


SJP.pl


cementowniczy

związany z produkcją, transportem i handlem cementem


SJP.pl


cementownik

prowadnica dostarczająca zaczyn cementowy na spód otworu wiertniczego


SJP.pl


cementowóz

specjalny pojazd drogowy lub kolejowy (cementowagon) wyposażony w zbiorniki do przewozu cementu bez opakowania (luzem)


SJP.pl


cementowy

przymiotnik od: cement


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący cementu, związany z cementem, wykonany z cementu, zawierający cement

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃mɛ̃nˈtɔvɨ, AS: cmẽntovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cement m., cementownictwo n., cementownia ż., cementownik m., cementowiec m., cemenciarz m., cementacja ż., cementówka ż., cementowanie n., scementowanie n., zacementowanie n.

 czas. cementować ndk., zacementować dk., scementować dk.

 przym. cementowniany

Wiktionary


cementyt

węglik żelaza, jeden ze składników stali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. faza międzymetaliczna występująca w stopach żelaza z węglem;

Wiktionary

Cementyt – metastabilny węglik żelaza o wzorze empirycznym Fe3C (25% atomów C, co stanowi 6,67% masowych C). Jest jednym ze składników strukturalnych stopów żelaza z węglem występującym w stali i żeliwach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃ˈmɛ̃ntɨt, AS: cẽmntyt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cementytowy

Wiktionary


cementytowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z cementytem, dotyczący cementytu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cementyt mrz.

Wiktionary


cempkowo

Cempkowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


cena

1. wyrażona w pewnym mierniku wartość towaru;
2. poważanie, szacunek, znaczenie;
3. w starożytnym Rzymie: główny posiłek dnia, spożywany po południu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekon. hand. kwota, jaką trzeba zapłacić, aby kupić dany towar

 (1.2) przen. wyrzeczenie, jakie trzeba podjąć, aby coś uzyskać

 (1.3) hist. popołudniowy posiłek w starożytnym Rzymie;

Wiktionary

Cena – pieniężny wyraz wartości.

Cena może dotyczyć m.in. towaru lub usługi. Według szkoły austriackiej wartość nie jest wielkością obiektywną i taka równość nigdy nie zachodzi, gdyż wtedy nigdy nie doszłoby do wymiany (każda strona musi bardziej wartościować to co otrzymuje od tego co daje w zamian).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Niemczech po wprowadzeniu euro większość cen wzrosła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃na, AS: cna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cennik m., przecena ż., wycena ż., ocena ż., cenówka ż.

 czas. cenić ndk., doceniać / docenić, oceniać / ocenić, przeceniać / przecenić, wyceniać / wycenić

 przym. cenny, cenowy, drogocenny, niedoceniany, nieoceniony, bezcenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszt, opłata, odpłatność, taksa

 (1.2) wyrzeczenie

Wiktionary


ćenab

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Indiach i Pakistanie

Wiktionary

Ćanab, Ćenab (ang. Chenab; urdu چناب, Canāb; hindi चनाब, Canāb; pendż. ਚਨਾਬ, Canāb, starogr. Ἀκεσίνης Akesines) – rzeka w Indiach i Pakistanie.

Swoje źródła ma w zachodnich Himalajach. Długość rzeki wynosi 1180 km. Uchodzi do rzeki Indus.

Jej wody zamieszkiwał suzu indusowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡ɕɛ̃nap, AS: ćnap

Wiktionary


cenar

rodzaj tańca lub zabawy w średniowiecznej Polsce; cynar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) skoczny taniec niemiecki;

Wiktionary

Cenar – żywy, skoczny taniec pochodzenia niemieckiego; popularny w Europie od końca XV wieku, rozpowszechniony również w Polsce (w XVI - XVII wieku). Taniec ten wspominany jest m.in. przez Jana Kochanowskiego w utworze Pieśń świętojańska o Sobótce, m.in. wspominając:

Tam już pieśni rozmaite,
Tam będą gadki pokryte,
Tam trefne plęsy z ukłony,
Tam i cenar, i goniony.


Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃nar, AS: cnar

Wiktionary


cencik

zdrobnienie od: cent


SJP.pl


cenckiewicz

nazwisko


SJP.pl


cendrowice

Cendrowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Góra Kalwaria.

Wieś szlachecka Cedrowice położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 683.

Wikipedia


cendrowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Mariusz Cendrowski – polski bokser, trener, olimpijczyk
  • Mark Cendrowski – amerykański reżyser
  • Stanisław Cendrowski – polski bokser i działacz bokserski
  • Stefan Cendrowski – polski nauczyciel oraz pracownik i działacz samorządowy

Wikipedia


ceneo

Ceneo.pl – serwis z branży e-commerce z siedzibą we Wrocławiu.

Właścicielem spółki są fundusze Cinven, Permira i Mid Europa, które 16 października 2016 roku kupiły Ceneo.pl i Allegro (jako Grupę Allegro) od koncernu Naspers za kwotę 3,25 mld dolarów.

Na Ceneo.pl swoje oferty prezentuje ponad 18 tys. sklepów internetowych, dzięki czemu użytkownicy serwisu mogą wybierać i porównywać ceny w sumie 20 milionów produktów.

Wikipedia


cenestetyczny

cenestezja; cynestetyczny


SJP.pl


cenestezja

w psychologii: poczucie swego ciała, ogół uczuć organicznych doznawanych w danej chwili; cynestezja


SJP.pl

Wikipedia


cenetofobia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. chorobliwy lęk przed nowościami, innowacyjnością, nowymi ideami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃nɛtɔˈfɔbʲja, AS: cnetofobʹi ̯a

Wiktionary


ceniawa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie kołomyjskim obwodu iwanofrankiwskiego;

Wiktionary

Ceniawa (ukr. Ценява) – wieś na Ukrainie w rejonie kołomyjskim obwodu iwanofrankiwskiego.

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie kołomyjskim województwa stanisławowskiego. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 63 Polaków.

Znajduje się tu przystanek kolejowy Ceniawa, położony na linii Kołomyja – Stefaneszty.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. ceniawski

Wiktionary


cenić

poważać coś, kogoś, szanować


SJP.pl

czasownik

 (1.1) uznawać walory kogoś/czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Urodzeni pod znakiem Panny cenią uporządkowany sposób życia.

 (1.1) Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie. / Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, / Kto cię stracił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ɲit͡ɕ, AS: cńić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. oceniać, przeceniać

 rzecz. przecena ż., cena ż., cennik mrz., cenienie n.

 przym. cenny, cenowy

 przysł. cenowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poważać, szanować

Wiktionary


cenienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cenić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: cẽńė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. cenić

 rzecz. przecena ż.

Wiktionary


ceniów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie kozowskim obwodu tarnopolskiego;

Wiktionary

Ceniów – wieś na Ukrainie w rejonie tarnopolskim należącym do obwodu tarnopolskiego.

W II Rzeczypospolitej miejscowość w powiecie brzeżańskim województwa tarnopolskiego.

W 1944 r. nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 5 Polaków.

W Ceniowie urodził się Wacław Jaxa-Aksentowicz (1889–1924).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. ceniowski

Wiktionary


ćennaj

miasto w Indiach; Madras


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowych Indiach, stolica stanu Tamilnadu;

Wiktionary

Ćennaj lub Madras (hindi चेन्नई, trb.: Ćennaj, trl.: Cennai; tamilski சென்னை, trb.: Sennaj; ang. Chennai; do 2000 hindi मद्रास, trb.: Madras, trl.: Madrās; ang. Madras) – miasto w Indiach na Wybrzeżu Koromandelskim nad Zatoką Bengalską. Jest stolicą stanu Tamilnadu oraz największym ośrodkiem kulturalnym, gospodarczym i edukacyjnym południowych Indii. Jest czwartą aglomeracją miejską w Indiach pod względem ludności. Ćennaj jest wśród najczęściej odwiedzanych miast Indii, w 2015 był 45. miejscem na świecie pod względem ruchu turystycznego. Według Wskaźnika Jakości Życia jest najbezpieczniejszym miastem Indii. Miasto to nazywane jest „indyjską stolicą zdrowia”, 45% ruchu turystycznego to turystyka medyczna. Z powodu dynamicznie zwiększającej się liczby ludności oraz ogólnego rozwoju gospodarczego Indii Ćennaj mierzy się wieloma problemami ekologicznymi, ekonomicznymi i społecznymi.

Wikipedia


ćennajski

Ćennaj; madraski


SJP.pl


cenniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: cenny


SJP.pl


cennik

spis towarów lub usług z podaniem cen za nie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. spis towarów wraz z ich cenami

 (1.2) hand. spis usług wraz z opłatami za nie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na stronie internetowej znajdziesz cennik wszystkich produktów tej firmy.

 (1.2) Koszt wysyłki: wyliczony według cennika Poczty Polskiej na podstawie wagi artykułu. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ɲːik, AS: c•ńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cena, przecena

 przym. cennikowy, cenowy, cenny

 czas. cenić ndk., wyceniać ndk., wycenić dk., przeceniać ndk., przecenić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) taryfa

Wiktionary


cennikowy

związany z cennikiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z cennikem; dokładnie taki jak w cenniku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cennik mrz., przecena ż.

 przym. cenowy

Wiktionary


cenność

przestarzałe: duża wartość pieniężna, cena


SJP.pl


cenny

1. o dużej wartości materialnej; wartościowy, drogi, kosztowny;
2. o dużym znaczeniu; ważny, szacowny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający dużą wartość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Archiwum było pełne cennych dokumentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃nːɨ, AS: c•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przecena ż., cena ż., cennik m.

 czas. cenić ndk.

 przym. cenowy

 przysł. cenowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drogi, drogocenny, bezcenny, nieoceniony

Wiktionary


cenobicki

odnoszący się do cenobity, należący do cenobity


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z cenobityzmem i cenobitami, dotyczący cenobityzmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla cenobityzmu i cenobitów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenobita mos., cenobitka ż., cenobityzm mrz., cenobium n.

Wiktionary


cenobiorca

Cenobiorca - jest to osoba lub przedsiębiorstwo, które nie jest w stanie wpłynąć na wysokość ceny rynkowej danego dobra.

Wikipedia


cenobita

zakonnik prowadzący życie razem z innymi we wspólnym budynku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik prowadzący życie wspólnotowe, mieszkaniec cenobium

Wiktionary

Cenobityzm (z stgr. κοινόβιον koinobion – „życie we wspólnocie”) – formuła życia zakonnego we wspólnocie, w przeciwieństwie do anachoretyzmu czy eremityzmu. Zakonnika prowadzącego takie życie określa się mianem cenobity.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsi cenobici mieszkali wspólnie na egipskich pustyniach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃nɔˈbʲita, AS: cnobʹita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenobityzm m., cenobium n.

 przym. cenobicki

Wiktionary


cenobitka

zakonnica prowadząca życie razem z innymi zakonnicami we wspólnym budynku


SJP.pl


cenobityczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z cenobityzmem, dotyczący cenobityzmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenobityzm mrz.

Wiktionary


cenobityzm

formuła życia zakonnego we wspólnocie, w jednym budynku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. wspólnotowa forma życia monastycznego;

Wiktionary

Cenobityzm (z stgr. κοινόβιον koinobion – „życie we wspólnocie”) – formuła życia zakonnego we wspólnocie, w przeciwieństwie do anachoretyzmu czy eremityzmu. Zakonnika prowadzącego takie życie określa się mianem cenobity.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za prekursora cenobityzmu uznano św. Pachomiusza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenobium n., cenobita m.

 przym. cenobicki, cenobialny, cenobityczny

Wiktionary


cenobium

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. wspólnotowa forma życia zakonnego

 (1.2) archit. rel. klasztor

 (1.3) biol. skupienie komórek glonów;

Wiktionary

Cenobium – skupienia komórek glonów powstające w wyniku wielokrotnych podziałów i przy zachowaniu łączności za sprawą wspólnej otoczki galaretowatej lub z powodu utrzymywania się komórek siostrzanych w obrębie ścian komórki macierzystej. Cenobia mają zwykle stały dla poszczególnych gatunków kształt i liczbę komórek. Mimo to, możliwe jest także funkcjonowanie cenobiów niepełnych. W niektórych przypadkach tworzenie cenobiów przez organizmy jednokomórkowe, fakultatywnie cenobialne (np. Scenedesmus sp.) ma charakter cyklomorfozy indukowanej obecnością kairomonów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli cenobium gardzi eremem i odrzuca go, skazuje się na miernotę.

 (1.2) Darłowskie murowane cenobium wybudowano w pobliżu Grabowej Strugi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenobityzm m., cenobita m.

 przym. cenobicki, cenobialny

Wiktionary


cenocyt

1. pierwotniak z rzędu krwinkowców, pasożytujący w czerwonych ciałkach krwi; zarodziec; plazmodium
2. wielojądrowa komórka roślinna lub zwierzęca; komórczak


SJP.pl

Cenocyt – specyficzny rodzaj komórczaka, czyli wielojądrowej komórki, organizmu lub części organizmu. Charakteryzuje się tym, że podziałom jądra komórkowego nie towarzyszą podziały komórki i nie powstają wewnętrzne ściany komórkowe (septy). Cenocyty występują u niektórych glonów, śluzowców, a także u roślin wyższych w początkowych etapach rozwoju bielma, pylników i nasion. U grzybów strzępki będące cenocytami występują np. u przedstawicieli rzędu Mucorales.

Wikipedia


cenocytyczny

cenocyt


SJP.pl

Patrz:

cenocyt

cenogenetyczny

cenogeneza


SJP.pl

Patrz:

cenogeneza

cenogeneza

zmiana w rozwoju zarodka niezgodna z prawem biogenetycznym, występująca tylko w okresie rozwoju embrionalnego, mająca znaczenie tylko w czasie jego rozwoju


SJP.pl


cenoman

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. pierwszy, najstarszy wiek późnej kredy, trwający 99,6 – 93,5 milionów lat temu;

Wiktionary

Cenoman (ang. Cenomanian)

  • w sensie geochronologicznym: najstarszy wiek późnej kredy w erze mezozoicznej, trwający 6,6 milionów lat (od 100,5 do 93,9 mln lat). Cenoman jest młodszy od albu a starszy od turonu.
  • w sensie chronostratygraficznym: najniższe piętro górnej kredy, wyższe od albu a niższe od turonu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃ˈnɔ̃mãn, AS: cẽnõmãn

Wiktionary


cenopopulacja

osobniki jednego gatunku, zamieszkujące tę samą biocenozę i wykazujące jednakowe cechy przystosowawcze; populacja cenotyczna


SJP.pl


cenota

naturalna studnia wapienna lub jaskinia zalana wodą


SJP.pl


cenotaf

symboliczny grobowiec, zwykle nie zawierający zwłok; kenotaf


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. archit. symboliczny grób, niezawierający ciała, stawiany w przypadku nieznalezienia ciała lub w celu upamiętnienia bohaterstwa zmarłego, często w miejscu jego śmierci;

Wiktionary

Cenotaf (kenotaf, kenotafium) – symboliczny grobowiec, wznoszony ku czci zmarłego (nie zawierający jego szczątków). Cenotafy stawiane były w sytuacjach kiedy nie znaleziono ciała osoby zmarłej, ciało to uległo całkowitemu zniszczeniu lub jest pochowane w innym miejscu. Cenotaf może mieć również charakter pomnika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasach nowożytnych spotyka się cenotafy świętych, postaci historycznych, np. św. Wojciecha w kształcie tumby w katedrze w Gnieźnie, ustawiony obok relikwiarza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃ˈnɔtaf, AS: cẽnotaf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kenotaf m., kenotafium n.

 przym. cenotaficzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kenotaf, kenotafium

Wiktionary


cenotwórczy

kształtujący ceny


SJP.pl


cenotwórstwo

w ekonomii: kształtowanie cen, wpływanie na ich wysokość


SJP.pl


cenotyczny

cenoza


SJP.pl

Patrz:

cenoza

cenowa

przymiotnik od: cena


SJP.pl


cenówka

potocznie: etykieta z ceną towaru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. hand. etykieta cenowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przecena ż.

Wiktionary


cenowo

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący ceny, kosztu czegoś; pod względem ceny

Wiktionary

W Bułgarii
  • Cenowo – wieś w obwodzie Ruse
  • Cenowo – wieś w obwodzie Stara Zagora
  • Cenowo – gmina

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Terapia i doradztwo w zakresie zaburzeń zdrowia psychicznego powinny być także powszechnie dostępne i przystępne cenowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cena ż.

 czas. cenić ndk., przecenić dk., przeceniać ndk., doceniać ndk.

 przym. cenowy, cenny

Wiktionary


cenowy

przymiotnik od: cena


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ceną, dotyczący cen

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cena ż., przecena ż., wycena ż., ocena ż., cennik mrz., cenówka ż.

 czas. cenić ndk., wyceniać ndk., wycenić dk., przeceniać ndk., przecenić dk.

 przym. cenny, cennikowy

 przysł. cenowo

Wiktionary


cenoza

zespół biologiczny wielu gatunków roślin i zwierząt tworzące pewną całość


SJP.pl


cent

1. moneta zdawkowa równa setnej części podstawowej jednostki monetarnej w różnych krajach
2. jednostka miary aktywności reaktora jądrowego
3. jednostka miary interwału
4. środowiskowo o centymetrze sześciennym płynnego narkotyku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) monet. moneta zdawkowa, jedna setna m.in. dolara, euro, lita, rupii, randa;

 (1.2) muz. jednostka interwału stanowiąca setną część półtonu równomiernie temperowanego;

Wiktionary

Cent (z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu państw świata. Jej nazwa wywodzi się od części setnej. Bywa oznaczany symbolem ¢.

Jako monetę centa po raz pierwszy wybito w stanie Massachusetts w 1787 r. Poza systemem monetarnym Stanów Zjednoczonych cent jako 1/100 lokalnego dolara występuje, bądź występował, między innymi w (na):

  • Liberii (od 1847 r.)
  • Kanadzie (od 1888 r.)
  • Wyspach Kokosowych (1913, 1968 i 1977 r.)
  • Australii (od 1966 r.)
  • Trynidadzie i Tobago (od 1966 r.)
  • Gujanie (od 1967 r.)
  • Nowej Zelandii (od 1967 r.)
  • Singapurze (od 1967 r.)
  • Fidżi (od 1969 r.)
  • Jamajce (od 1969 r.)
  • Kajmanach (od 1972 r.)
  • Barbadosie (od 1973 r.)
  • Wyspach Bahama (od 1974 r.)
  • Belize (od 1974 r.)
  • Rodezji (w latach 1970–1977).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nt, AS: cẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centuś, centnar, cetnar, centuria, centurion, centym

:: zdrobn. cencik

 przym. centowy

Wiktionary


centaur

w mitologii greckiej: koń z torsem i głową człowieka; półkoń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

  • centaur (gr. Kentauros, łac. Centaurus) – w mitologii greckiej każda z istot o mieszanej budowie – pół człowiek, pół koń
  • Centaur (Kentauros, łac. Centaurus) – w mitologii greckiej syn Iksjona lub Apollina, przodek centaurów
  • Centaur (łac. Centaurus) – gwiazdozbiór nieba południowego
  • Centaur A (NGC 5128, Centaurus A) – silne źródło promieniowania radiowego w gwiazdozbiorze Centaura
  • Centaur – polski holownik portowy
  • A27L Centaur (Mk VIII Cromwell) – wczesna wersja czołgu Cromwell
  • HMS „Centaur” – nazwa okrętów Royal Navy
  • Centaur – górny człon rakietowy wykorzystywany w rakietach nośnych Atlas i Titan

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntawr, AS: cntau̯r

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Cen

Wiktionary


centauromachia

w mitologii greckiej: walka centaurów z Lapitami, w wyniku której centaury musiały opuścić Tesalię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitgr. walka centaurów z Lapitami;

Wiktionary

Centauromachia (także kentauromachia; gr. Κενταυρομαχία Kentauromachía, z gr. Κένταυρος Kéntauros ‘centaur’ i μάχη máchē ‘walka’, ‘bitwa’) – w mitologii greckiej walka centaurów z Lapitami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃ntawrɔ̃ˈmaxʲja, AS: cntau̯rõmaχʹi ̯a

Wiktionary


centavo

drobna moneta wartości jednej setnej peso


SJP.pl

Centavo (z port. centavo, z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu krajów świata, głównie Ameryki Południowej i Środkowej. Nazwa wywodzi się od części setnej i przyjęta została ze Stanów Zjednoczonych ze zmianą językową.

Wikipedia


centella

mała zielna roślina jednoroczna


SJP.pl

Wąkrotka (Centella L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Obejmuje 51 gatunków. Większość z nich występuje w południowej Afryce, szerzej rozprzestrzeniony – na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej jest wąkrotka azjatycka.

Wąkrotka azjatycka jest ważnym ziołem w tradycyjnej medycynie chińskiej i bywa także rośliną jadalną. Ma długą tradycję wykorzystywania w kosmetyce i ziołolecznictwie z bardzo szerokim spektrum zastosowań.

Wikipedia


center

w grach zespołowych, zwłaszcza koszykówce, gracz występujący na środku ataku


SJP.pl

Sport:

  • środkowy – pozycja na boisku w koszykówce
  • Center – pozycja w linii ataku w futbolu amerykańskim
  • środkowy – pozycja siatkarska

Dzielnica Lublany, stolicy Słowenii:

  • Center – centrum

Miejscowości w USA:

  • Center – miejscowość w stanie Kolorado, w hrabstwie Rio Grande
  • Center – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Ralls
  • Center – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Knox
  • Center – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Oliver
  • Center – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Shelby
  • Center – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Rock
  • Center – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Outagamie

Wikipedia


centerka

center


SJP.pl

Patrz:

center

centertel

Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. – w latach 1991–2013 operator sieci telefonii komórkowej w Polsce:

  • analogowej Centertel (NMT 450i), działającej w latach 1992–2012;
  • cyfrowej Orange (GSM 900/1800, UMTS 2100 MHz, CDMA2000 450 MHz (tylko dane), LTE 1800).

Wikipedia


centertelowski

związany z firmą Centertel


SJP.pl


centesimo

[czytaj: senTEs-imo]
1. zdawkowa moneta Panamy (100 centesimos = 1 balboa);
2. zdawkowa moneta Urugwaju (100 centesimos = 1 peso urugwajskie);
3. dawna zdawkowa moneta Chile (100 centesimos = 1 escudo)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. monet. włoska moneta zdawkowa odpowiadająca setnej części lira, zastąpiona w swojej roli, po wprowadzeniu euro, przez cent

Wiktionary

Centesimo (z łac. centum = „sto”) – moneta zdawkowa w niektórych krajach, 1/100 jednostki podstawowej.

w obiegu
w Urugwaju – 1 centésimo = 1/100 peso
w Panamie – 1 centésimo = 1/100 balboa
wycofane z obiegu
po przejściu na euro:
we Włoszech, Watykanie i San Marino – 1 centesimo = 1/100 lira włoskiego, watykańskiego i San Marino

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|centesimo. → setna część < etym|łac|centesimus. < etym|łac|centum.

uwagi.

tłumaczenia.

* interlingua: (1.1) centesimo

* włoski: (1.1) centesimo m.

źródła.

== centesimo (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. centesimo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡ʃɛ̃nˈtɛzʲĩmɔ, AS: čẽntezʹĩmo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|centesimo. → setna część < etym|łac|centesimus. < etym|łac|centum.

uwagi.

tłumaczenia.

* interlingua: (1.1) centesimo

* włoski: (1.1) centesimo m.

źródła.

== centesimo (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. centesimo

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


centezymalny

o skalach, miarach: podzielony na sto części


SJP.pl


centimo

moneta zdawkowa w niektórych krajach latynoskich


SJP.pl

Centimo (z hiszp. centesimo, z łac. centum = „sto” l. mn. centimos) – jednostka monetarna wprowadzona po raz pierwszy w 1854 r. w Hiszpanii równa w momencie wprowadzenia 1/100 reala, od 1864 r. – 1/100 escudo, od 1869 r. – 1/100 pesety. Centimo bito również w hiszpańskich Filipinach.

Wikipedia


centkiewicz

nazwisko


SJP.pl


centkowski

nazwisko


SJP.pl


centnar

dawna, angielsko-amerykańska jednostka masy równa około 40 - 60 kilogramów; cetnar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. zob. cetnar.

Wiktionary

Cetnar – pozaukładowa jednostka masy wynosząca ok. 50 kg.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] serce ciężyło mu, jak gdyby w piersiach dźwigał centnar wybuchowych materiałów […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntnar, AS: cntnar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cent mrz.

Wiktionary


centnarowy

centnar; cetnarowy


SJP.pl


cento

utwór literacki składający się z cytatów pochodzących z różnych dzieł; centon


SJP.pl

  • Cento, bigos literacki – gatunek literacki
  • Cento – miejscowość we Włoszech w prowincji Ferrara
  • CENTO – Organizacja Paktu Centralnego

Wikipedia


centon

utwór literacki składający się z cytatów pochodzących z różnych dzieł; cento


SJP.pl

Centon, potocznie bigos literacki (łac. cento, gr. kentron, kento – płaszcz zszyty z kawałków materii) – utwór literacki, głównie w formie poematu, skompilowany w całości z cytatów innych utworów, najczęściej znanych i łatwo rozpoznawalnych.

Forma popularna od późnej starożytności do baroku jako rodzaj zabawy literackiej, ale również używana w literaturze chrześcijańskiej.

Wikipedia


centowy

przymiotnik od: cent


SJP.pl


centr

dośrodkowanie w grach zespołowych


SJP.pl


centra

1. sport. w piłce nożnej: wysokie lub półgórne podanie piłki ze skrzydła w kierunku pola karnego; piłka podana w ten sposób;
2. potocznie: skrzywienie koła rowerowego


SJP.pl

Centra – marka produktów należąca do Exide Technologies SA, producenta akumulatorów. W Polsce zakład produkcyjny oraz siedziba firmy znajdują się w Poznaniu.

Wikipedia


centracja

w psychologii: skupienie się na jednym aspekcie rzeczywistości, wyolbrzymienie go kosztem innych


SJP.pl


centrala

1. główna, nadrzędna część instytucji;
2. urządzenie do połączeń telekomunikacyjnych;
3. budynek, w którym znajdują się dojścia do łączy telefonicznych lub telegraficznych i urządzenia do połączeń telekomunikacyjnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) główna siedziba jakiejś firmy lub instytucji

 (1.2) budynek lub pomieszczenie kierujące łącznością

 (1.3) telekom. urządzenie sterujące połączeniami telekomunikacyjnymi;

 (1.4) muz. pot. bęben wielki

Wiktionary

  • centrala telefoniczna – zespół urządzeń telekomunikacyjnych
  • Centrala – singel zespołu Brygada Kryzys

Zobacz też:

  • Artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od „Centrala”

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dariusz miał kłopot z wygenerowaniem raportu dla centrali.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈtrala, AS: cẽntrala

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centralność ż., centrum n., centrowanie n., centrysta m., centralizacja ż.

 czas. centrować, wycentrować

 przym. centralny, centrowy, centrystyczny

 przysł. centralnie, centrowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) bęben basowy, bęben wielki, bęben taktowy, taktownik

Wiktionary


centralista

zwolennik centralizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik centralizmu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. centralizm m.

:: fż. centralistka

 przym. centralistyczny

 przysł. centralistycznie

frazeologia.

etymologia.

 zob. centralizm.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) centralist

* hiszpański: (1.1) centralista m.

* rosyjski: (1.1) централист m.

* słowacki: (1.1) centralista m.

* węgierski: (1.1) centralista

* włoski: (1.1) centralista m.

źródła.

== centralista (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) polit. centralista

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃ntraˈlʲista, AS: cntralʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centralizm m.

:: fż. centralistka

 przym. centralistyczny

 przysł. centralistycznie

Wiktionary


centralistka

centralista


SJP.pl

Patrz:

centralista

centralistyczny

centralizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z centralizmem, dotyczący centralizmu; właściwy centralizmowi

Wiktionary

Patrz:

centralizm

Powiązane:

 rzecz. centralizm mrz., centralista mos., centralistka ż.

 przysł. centralistycznie

Wiktionary


centralizacja

skupienie czegoś w jednym miejscu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces skupiania elementów lub prerogatyw w jednym ośrodku

 (1.2) praw. polit. podporządkowywanie władz lokalnych władzom centralnym;

 (1.3) urb. proces ekologiczny polegający na skupianiu się pewnego typu instytucji lub form zachowań w jednym obszarze miasta

 (1.4) ekon. gromadzenie kapitału w wąskiej grupie państw

Wiktionary

  • centralizacja – w naukach prawnych to proces koncentracji władzy w określonych instytucjach, powodujący zmniejszenie wpływu na władzę na obszarach peryferyjnych
  • centralizacja – w urbanistyce to proces ekologiczny zachodzący na obszarze miasta, powodujący skupianie się pewnego typu instytucji czy form zachowań na małym obszarze
  • centralizacja – w ekonomii to globalny proces społeczno-ekonomiczny w wyniku którego władza i większość kapitału gromadzona jest wśród niewielu państw, natomiast reszta skazana jest na to by znajdować się na peryferiach lub półperyferiach

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Zmiany w administracji okresu Średniego Państwa cechowało zmierzanie w kierunku centralizacji procesów decyzyjnych kosztem urzędów prowincjonalnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centrala ż., centralizowanie n.

 przym. centralizacyjny, centralny

 czas. centralizować ndk.

Wiktionary


centralizacyjny

przymiotnik od: centralizacja


SJP.pl


centralizator

w matematyce: specjalna podgrupa danej grupy mająca zastosowanie w jej badaniu


SJP.pl

Centralizator (centrum), normalizator – specjalne podgrupy danej grupy mające szerokie zastosowaniu w jej badaniu.

Wikipedia


centralizatorski

propagujący i dążący do centralizacji, wprowadzający centralizację


SJP.pl


centralizm

system rządów polegający na bezwzględnym podporządkowaniu organów władzy lokalnej władzom centralnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. adm. system rządzenia polegający na ścisłym podporządkowaniu organów niższego szczebla władzy centralnej;

Wiktionary

Centralizm (łac. centralis "środkowy") – jest zasadą organizacji i funkcjonowania państwa polegającą na podporządkowaniu organowi centralnemu wszystkich innych organów państwowych oraz skupieniu w jego rękach kompetencji do podejmowania, nadzorowania i kontroli wykonania najważniejszych decyzji. Elementy centralizmu występują we wszystkich typach państw. Realizacja zasady centralizmu umożliwiła w średniowieczu i czasach późniejszych przezwyciężenie rozdrobnienia oraz separatyzmów regionalnych i powstanie państw narodowych. Doktryna centralizmu stała się podstawą absolutyzmu. W warunkach gospodarki wolnokonkurencyjnej ujawniły się silne tendencje decentralizacyjne.W państwach federalnych centralizm jest tendencją zmierzającą do wzmocnienia federacji i rozszerzenia kompetencji jej organów kosztem krajów członkowskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziwne to miasto. Nieufność budzi i stare, i nowe. Stare - to centralizm, biurokracja, woluntaryzm, a także styl sprawowania władzy, ciężką ręką dzierżącej wolną prasę i niezawisłe sądy. Nowe zaś - to świat biznesu, powiązany z urzędami tysiącem nici protekcjonizmu i korupcji, a nie stroniący od interesów z mafiami reketierów.

Wiktionary


centralizować

1. skupiać w jednym miejscu;
2. ograniczać kompetencje terenowych organów władzy państwowej, samorządowej


SJP.pl


centralizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. adm. dokonywanie centralizacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. scentralizowanie n., centralizacja ż.

 czas. centralizować ndk., scentralizować dk.

 przym. centralizacyjny

Wiktionary


centralka

urządzenie do połączeń telekomunikacyjnych


SJP.pl

Bęben wielki (wł. gran cassa, skrót: g.c.), w muzyce rozrywkowej znany też jako bęben basowy, bęben taktowy, taktownik lub centrala. Charakteryzuje się mocną konstrukcją i niskim brzmieniem o nieokreślonej wysokości. Budowany jest w dwóch wielkościach:

  • większy, o średnicy 70–90 cm i wysokości walca 35–40 cm, używany w orkiestrach symfonicznych;
  • mniejszy o średnicy 35–40 cm i tej samej wysokości walca, używany w zespołach rozrywkowych.

Wikipedia


centralkowy

związany z centralką


SJP.pl


centralne

potocznie: centralne ogrzewanie


SJP.pl


centralnie

przysłówek

 (1.1) w sposób centralny, w środku, w centrum

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centralność ż., centrum n., centrala ż.

 przym. centralny

Wiktionary


centralność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co centralne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centrysta m., centrystka ż., centrowiec m., centrala ż., centralka ż., centrum n.

 czas. centrować ndk., wycentrować dk.

 przym. centralny, centrowy, scentrowany, zacentrowany, centrystyczny

 przysł. centralnie, centrowo

 temsłow. centro-

Wiktionary


centralny

1. znajdujący się w centrum;
2. odnoszący się do centrum;
3. główny; kierowniczy, naczelny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) pot. dworzec kolejowy Warszawa Centralna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy ten pociąg staje na Centralnym?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈtralnɨ, AS: cẽntralny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Dworzec Centralny, Warszawa Centralna

Wiktionary


centralwings

Centralwings (kod linii IATA: C0 / kod linii ICAO: CLW) – polskie linie lotnicze będące własnością spółki Nowy Przewoźnik, należącej do Polskich Linii Lotniczych LOT, która prowadziła działalność gospodarczą w zakresie regularnego i nieregularnego transportu lotniczego oraz leasingu samolotów w formule ACMI i działające w latach 2004–2009.

Wikipedia


centre

[czytaj: sątr] region we Francji


SJP.pl

Francja:

  • Region Centralny-Dolina Loary (Centre-Val de Loire, dawniej Centre) – region administracyjny

Stany Zjednoczone:

  • Centre – miasto w stanie Alabama, w hrabstwie Cherokee
  • Centre – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Oliver
  • Centre – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Shelby
  • Centre (ang. Centre Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie St. Joseph
  • Centre (ang. Centre Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Marion
  • Centre (ang. Centre Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Berks
  • Centre (ang. Centre Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Perry
  • hrabstwo Centre (ang. Centre County) – w stanie Pensylwania

Wikipedia


centriola

rodzaj organelli występującej w niektórych komórkach zwierzęcych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. organellum komórkowe o cylindrycznej strukturze odpowiedzialne za tworzenie wrzeciona podziałowego;

Wiktionary

Centriola – organellum zbudowane z filamentów mikrotubulowych ułożonych w formę cylindra. Dwie ułożone prostopadle do siebie centriole, otoczone amorficzną substancją pericentrioralną, tworzą strukturę centrosomu. Centriole są obecne w komórkach zwierzęcych i ruchliwych komórkach roślinnych, ale nie ma ich w komórkach większości grzybów i roślin wyższych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) centriole

* słowacki: (1.1) centriola ż., centriol m.

* szwedzki: (1.1) centriol w.

źródła.

== centriola (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. centriola

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈtrʲjɔla, AS: cẽntrʹi ̯ola

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) centriole

* słowacki: (1.1) centriola ż., centriol m.

* szwedzki: (1.1) centriol w.

źródła.

== centriola (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. centriola

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) centriol

Wiktionary


centrodia

miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centroida


SJP.pl


centrofor

aparat okulistyczny stosowany w leczeniu zeza


SJP.pl

Centrofor – rodzaj aparatu okulistycznego, który jest używany do pobudzania oraz utrwalania fiksacji środkowej. Aparat ten jest stosowany w leczeniu zeza oraz niedowidzenia.

Wikipedia


centroid

miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centrodia


SJP.pl

Wikipedia


centroida

miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centrodia


SJP.pl


centrolew

środowiskowo: centrolewica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. polit. koalicja partii centrowych i lewicowych w II Rzeczpospolitej zawiązana w 1929 roku w celu walki z obozem sanacji;

Wiktionary

Centrolew, wł. Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu – sojusz partii centrowych i lewicowych zawiązany w 1929 w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. W skład Centrolewu weszły: Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”, Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”, Stronnictwo Chłopskie, Narodowa Partia Robotnicza oraz mniejsze ugrupowania chrześcijańsko-demokratyczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W latach 1930—1935 posłował z ramienia Centrolewu do Sejmu i pełnił tam funkcję sekretarza klubu parlamentarnego PSL, a następnie SL.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centrolewica ż., centrolewicowość ż.

Wiktionary


centrolewica

1. w demokracjach parlamentarnych: koalicja powstała w wyniku porozumienia między partiami centrum i części lewicy;
2. partia polityczna o umiarkowanie lewicowych poglądach społecznych i gospodarczych, np. liberalna socjaldemokracja, partia zielonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. określenie ogółu partii i ruchów politycznych o umiarkowanym programie lewicowym;

Wiktionary

Centrolewica – termin używany na określenie partii politycznych o umiarkowanie lewicowych poglądach politycznych i gospodarczych, będących w opozycji do ugrupowań silniej lewicowych, zwłaszcza komunistycznych. Do centrolewicy zalicza się przede wszystkim socjalliberałów oraz większą część zielonych. Ze względu na ewolucję poglądów, większość partii socjaldemokratycznych, wywodzących się historycznie z ruchu robotniczego i socjalizmu, uznaje się współcześnie za centrolewicowe (np. brytyjska Partia Pracy). Partie centrolewicowe akceptują jako zasadę gospodarkę rynkową. W odróżnieniu od gospodarczych liberałów dopuszczają interwencjonizm państwowy (np. znaczący sektor publiczny) oraz znaczne regulacje m.in. w celu ochrony pracowników. Partie te popierają również progresywne opodatkowanie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Centrolew m., centrolew m., centrolewicowiec m., centrolewicowość ż.

 przym. centrolewicowy

 przysł. centrolewicowo

Wiktionary


centrolewicowiec

centrolewica


SJP.pl

Patrz:

centrolewica

centrolewicowość

centrolewicowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co centrolewicowe; cecha tych, którzy są centrolewicowi

Wiktionary

Patrz:

centrolewicowy

Powiązane:

 rzecz. centrolewica ż., centrolew m., Centrolew m., centrolewicowiec m.

 przym. centrolewicowy

Wiktionary


centrolewicowy

przymiotnik od: centrolewica


SJP.pl


centromer

miejsce łączące dwa ramiona chromosomu, widoczne jako przewężenie, odgrywające ważną rolę podczas przemieszczania się chromosomów podczas podziału komórki


SJP.pl

Centromer (gr. kéntron) – przewężenie chromosomu, dzielące go na dwa ramiona. W czasie kariokinezy do centromerów w miejscu zwanym kinetochorem przyłączają się włókna wrzeciona kariokinetycznego. W zależności od położenia centromeru chromosomy dzieli się na kilka klas morfologicznych: metacentryczne (ramiona są prawie równe), submetacentryczne (ramiona są nierówne), akrocentryczne (jedno ramię jest dużo krótsze od drugiego) i telocentryczne (centromer leży na końcu chromosomu). Oprócz centromeru (przewężenia pierwotnego) w niektórych chromosomach występuje także przewężenie wtórne, które odcina trabanta (satelitę). Przewężenie wtórne (NOR) jest organizatorem jąderka.

Wikipedia


centromerowy

związany z centromerem


SJP.pl


centronics

Wikipedia


centroplazma

środkowa część komórki sinic, w której znajduje się czynny materiał genetyczny, pełniąca funkcję analogiczną do jądra komórkowego


SJP.pl


centropraw

koalicja partii centrum i części prawicy; centroprawica


SJP.pl


centroprawica

1. koalicja partii centrum i części prawicy; centropraw;
2. partia polityczna o umiarkowanie prawicowych poglądach


SJP.pl

Centroprawica – określenie partii politycznych, a także koalicji wyborczych, znajdujących się na osi politycznej pomiędzy partiami centrowymi a prawicowymi. Takie partie wyznają najczęściej zasady konserwatyzmu w życiu społecznym i solidaryzmu lub liberalizmu w gospodarce. Od lat 80. XVIII wieku do lat 80. XIX wieku, w związku z rezygnacją z merkantylizmu na rzecz kapitalizmu, zaczęły powstawać partie centroprawicowe – na przykład brytyjska Partia Konserwatywna. Partie centroprawicowe najczęściej reprezentują ideologie chrześcijańskiej demokracji i liberalnego konserwatyzmu, w kwestiach gospodarczych opowiadają się za liberalizmem gospodarczym.

Wikipedia


centroprawicowiec

centroprawica


SJP.pl

Patrz:

centroprawica

centroprawicowość

centroprawicowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co centroprawicowe; cecha tych, którzy są centroprawicowi

Wiktionary

Patrz:

centroprawicowy

Powiązane:

 rzecz. centroprawica ż., centroprawicowiec m.

 przym. centroprawicowy

Wiktionary


centroprawicowy

przymiotnik od: centroprawica


SJP.pl


centropłat

środkowa część płata nośnego samolotu przylegająca do kadłuba; śródpłacie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. środkowa część skrzydła połączona okuciami z jego zewnętrznymi częściami

Wiktionary

Centropłat – część konstrukcyjna statku powietrznego (stałopłata). Jest to środkowa część płata nośnego przytwierdzona do kadłuba statku powietrznego. Centropłat często jest punktem mocowania silników w maszynach wielosilnikowych.

W samolotach typu latające skrzydło centropłat pełni rolę kadłuba.

Wikipedia


centrosom

organ komórkowy znajdujący się w pobliżu jądra komórek zwierząt i roślin; śródciałko


SJP.pl

Wikipedia


centrosomowy

związany z centrosomem


SJP.pl


centrostrzał

w piłce nożnej: skierowanie piłki w pole karne przeciwnika, po którym piłka wpada do bramki


SJP.pl


centrować

podawać górą piłkę ze skrzydła do zawodnika atakującego bramkę przeciwnika


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) techn. ustawiać coś współosiowo

 (1.2) sport. dośrodkowywać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centralność ż., centrowanie n., centrala ż., centrum n.

Wiktionary


centrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. w piłce nożnej i innych grach zespołowych: podawanie piłki ze skrzydła do środka pola

 (1.2) techn. doprowadzanie czegoś do współśrodkowości lub współosiowości

Wiktionary

Powiązane:

 czas. centrować

 rzecz. centrala ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dośrodkowywanie

Wiktionary


centrowiec

potocznie: członek grupy parlamentarnej pomiędzy lewicą a prawicą


SJP.pl


centrówka

obrabiarka do nawiercania nakiełków w wałkach metalowych; nakiełczarka


SJP.pl


centrownica

urządzenie do prostowania kół rowerowych


SJP.pl


centrowość

centrowe poglądy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co centrowe; cecha tych, którzy są centrowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. centrowy

Wiktionary


centrowy

1. będący centrum czegoś; koncentrujący, skupiający;
2. związany ze stronnictwami centrum


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) stanowiący centrum

 (1.2) polit. politycznie opowiadający się za programem umiarkowanych przemian; położony między prawicą a lewicą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centrowość ż., centralność ż., centrowiec mos., centrum n., centrysta mos., centryzm mrz., centrala ż.

Wiktionary


centrozaur

duży roślinożerny ceratops z późnej kredy, z krótkim, wyposażonym w dwa rogi kołnierzem karkowym z tyłu czaszki i wydatnym rogiem nosowym


SJP.pl

Centrozaur (Centrosaurus) – rodzaj dinozaura z grupy ceratopsów.

Wikipedia


centrum

1. środkowa część czegoś;
2. miejsce, w którym coś się koncentruje;
3. stronnictwa lub partie polityczne pośrednie między lewicą a prawicą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) środkowa część czegoś

 (1.2) miejsce, gdzie coś się koncentruje

 (1.3) polit. ogół stronnictw i partii politycznych między lewicą a prawicą

 (1.4) główna, zwykle środkowa część miasta

Wiktionary

Części miast w Polsce

  • Centrum Aleksandrowa Kujawskiego
  • Centrum Białegostoku
  • Centrum Chorzowa
  • Centrum Ełku
  • Centrum Kielc
  • Centrum Łodzi
  • Centrum Piekar Śląskich
  • Centrum Piotrkowa Trybunalskiego
  • Centrum Raciborza
  • Centrum Stargardu
  • Centrum Starogardu Gdańskiego
  • Centrum Szczecina
  • Centrum Świętochłowic
  • Centrum Tarnobrzega
  • Centrum Tarnowskich Gór
  • dawna gmina Warszawa – Centrum
  • Centrum – część Limanowej
  • Centrum – część miasta Marki w województwie mazowieckim w powiecie wołomińskim
  • Centrum – dzielnica Mikołowa
  • Centrum – jednostka obszarowa w Poznaniu
  • Centrum – dzielnica miasta Siemianowice Śląskie
  • Centrum – osiedle Zawiercia

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Rynek znajduje się w centrum miasta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntrũm, AS: cntrũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centralność ż., antycentrun n., centrysta m., centrystka ż., centrowiec m., centrala ż., centralka ż.

 czas. centrować ndk., wycentrować dk.

 przym. centralny, centrowy, scentrowany, zacentrowany, centrystyczny

 przysł. centralnie, centrowo

 temsłow. centro-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ognisko, środek, serce

 (1.2) centrala

Wiktionary


centryczny

skierowany do jednego punktu


SJP.pl


centryfuga

przestarzale: wirówka


SJP.pl

Wirówka, separator, centryfuga (łac. centrifuge) – urządzenie do rozdzielania zawiesin i emulsji, przez wprawienie w szybki ruch obrotowy, którego stałe przyspieszenie znacznie przekracza przyspieszenie ziemskie, wielokrotnie zwiększając szybkość sedymentacji.

Wikipedia


centryfugalny

centryfuga


SJP.pl

Patrz:

centryfuga

centryfugować

dawniej: odwirowywać


SJP.pl


centryfugowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|centryfugować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. centryfugować

Wiktionary


centrypetalny

1. w procesie wirowania: najlżejszy, zlokalizowany najbliżej środka wirówki;
2. w procesach różnicowania tkanek: dośrodkowy, skierowany ku środkowi


SJP.pl


centrysta

zwolennik centryzmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik umiarkowanego, wyważonego podejścia w polityce, stojący pomiędzy lewicą a prawicą

Wiktionary


centrystka

centrysta


SJP.pl

Patrz:

centrysta

centrystowski

centryzm


SJP.pl

Patrz:

centryzm

centrystyczny

centryzm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z politycznym centrum

Wiktionary

Patrz:

centryzm

Powiązane:

 rzecz. centralność ż., centryzm mrz., centrum n., centrysta mos., centrala ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) centrowy

Wiktionary


centryzm

ogół poglądów reprezentowanych przez zwolenników politycznego centrum, usytuowany pomiędzy lewicą a prawicą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. zespół poglądów reprezentowanych przez zwolenników centrum politycznego

Wiktionary

Centrum – określenie stronnictw politycznych, których poglądy można określić jako pośrednie pomiędzy lewicowymi a prawicowymi, odgrywających pewną rolę szczególnie w systemach wielopartyjnych. W szerszym znaczeniu nazwą tą określa się także partie centrolewicowe i centroprawicowe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntrɨsm̥, AS: cntrysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centrysta m., centrystka ż.

 przym. centrystyczny, centrystowski, centrowy

Wiktionary


centumwir

w starożytnym Rzymie: członek kolegium sądowniczego zajmującego się sprawami prywatnymi obywateli


SJP.pl


centumwirowie

w starożytnym Rzymie: członek kolegium sądowniczego zajmującego się sprawami prywatnymi obywateli


SJP.pl


centuria

1. najmniejsza jednostka w armii starożytnego Rzymu;
2. jednostka podziału ludności starożytnego Rzymu, licząca stu ludzi;
3. jednostka pomiaru gruntu w starożytnym Rzymie, równa około 50 ha;
4. lecznicza roślina zielna z rodziny goryczkowatych; tysiącznik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. najmniejsza jednostka taktyczna w armii starożytnego Rzymu, część legionu, pierwotnie tworzona z centurii (1.2);

 (1.2) hist. jednostka podziału ludności w starożytnym Rzymie

 (1.3) syst. bot. nazwa systematyczna|Centaurium|Hill|ref=tak. rodzaj roślin z rodziny goryczkowatych;

 (1.4) bot. roślina z rodzaju centuria (1.3)

 (1.5) książk. przest. sto, setka, stulecie

Wiktionary

  • centuria (armia) – jednostka armii rzymskiej (legionu) dowodzona przez centuriona
  • centuria (administracja) – jednostka podziału ludności i nadzielanego gruntu w starożytnym Rzymie
  • Centuria (stolica tytularna) – stolica tytularna Kościoła rzymskokatolickiego w Algierii
  • centuria – rodzaj roślin z rodziny goryczkowatych
  • Centuria – rzeka na Śląsku, dopływ Wisły
  • Centuria – wieś w USA
  • Centuria – część wsi Hutki-Kanki, w Polsce, w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Łazy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na skutek reform wojskowych Mariusza etatowa liczebność centurii podniesiona została do 100 żołnierzy (nadal dwie centurie tworzyły manipuł). W czasach cesarstwa kohorta legionowa składała się z 6 centurii po 80 żołnierzy każda (tworzących 3 manipuły po 160 żołnierzy).

 (1.2) Obywatele dysponujący majątkiem o wartości ponad 100 tys. sesterców tworzyli bowiem 18 centurii jeźdźców (equites), obok których było 175 centurii pieszych (pedites).

 (1.4) Powiązane w pęczki, wisiały dziurawce, centurie i jakieś zioła nieznane, a pożyteczne, zbierane z zachowaniem zielarskich tajników, przepisów dziedziczonych po matkach i babkach a to na nowiu, a to z samego rana, a to w południe.

 (1.5) "Centurie Magdeburskie" (łac. Centuriae Magdeburgienses) uważane są za pierwszą próbę spisania obszernej historii Kościoła z punktu widzenia reformacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈturʲja, AS: cẽnturʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centurion mos., cent mzw.

 przym. centurialny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) oddział

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) manipuł

meronimy.

 (1.3-4) bot. tysiącznik

pokrewne.

 rzecz. centurion mos., cent mzw.

 przym. centurialny

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|łac|centuria.

 (1.3-4) etym|łac|centaurea. / etym|łac|centauria.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) century; (1.2) century

* białoruski: (1.1) цэнтурыя ż.; (1.2) цэнтурыя ż.

* esperanto: (1.1) centurio; (1.2) centurio; (1.3) centaŭrio

* słowacki: (1.1) centúria ż.; (1.2) centúria ż.

źródła.

== centuria (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. wojsk. centuria

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


centurialny

centuria


SJP.pl

Patrz:

centuria

centurion

dowódca stuosobowego oddziału, centurii; setnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) staroż. wojsk. niższy oficer, dowódca centurii;

 (1.2) staroż. przywódca centurii – jednostki podziału ludności;

Wiktionary

  • centurion – dowódca 100 żołnierzy w starożytnym Rzymie
  • Centurion (A41) – brytyjski czołg
  • Centurion: Defender of Rome – komputerowa gra strategiczna
  • Centurion – miasto położone w Republice Południowej Afryki
  • Centurion – angielski film z 2010 r., w reżyserii Neila Marshalla

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈturʲjɔ̃n, AS: cẽnturʹi ̯õn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centuria ż., cent m.

:: fż. centurionka ż.

 przym. centurialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) setnik

Wiktionary


centuś

1. potocznie: sknera, kutwa;
2. oszczędny do przesady mieszkaniec dawnej Galicji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) iron. mieszkaniec Krakowa

 (1.2) pot. człowiek przesadnie oszczędny

Wiktionary

Centuś – żartobliwe i potoczne określenie mieszkańców dawnej Galicji (głównie krakowian), odnoszące się do ich rzekomego skąpstwa, używane jako docinek. Termin Centuś ma swoją genezę w czasach zaborów austriackich, kiedy to najniższą jednostką monetarną (w latach 1857–1892) był krajcar, w Galicji nazywany centem, a Kraków przeżywał okres zapaści gospodarczej i pauperyzacji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntuɕ, AS: cntuś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cent mrz.

 przym. centusiowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krakus, krakowiak, krakowianin

 (1.2) chciwiec, skąpiec; pot. chytrus, dusigrosz, kutwa, liczykrupa, skąpiradło, sknera, żyd, żyła; książk. harpagon

Wiktionary


centusiowski

centuś


SJP.pl

Patrz:

centuś

centyfolia

róża o kwiatach czerwonych lub różowych, składających się z bardzo wielu drobnych płatków; róża stulistna


SJP.pl

Róża stulistna, centyfolia (Rosa × centifolia) – wyhodowany przez ogrodników mieszaniec kilku gatunków róż. Pojawił się we Francji pod koniec XVI w. W jego powstaniu wzięły udział gatunki: Rosa gallica, Rosa moschata, Rosa canina, Rosa damascena. Występuje wyłącznie w uprawie.

Wikipedia


centygram

jednostka masy równa 1/100 grama (skrót: cg)


SJP.pl

Kilogram, oznaczenie kg – jednostka masy, w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar (SI) jest jednostką podstawową.

W Międzynarodowym Układzie Miar jest to jedyna jednostka podstawowa posiadająca przedrostek (kilo).

Wikipedia


centygramowy

związany z centygramem


SJP.pl


centygrej

jednostka pochłoniętej dawki promieniowania, setna część greja


SJP.pl


centyl

parametr służący do opisu populacji lub rozkładu prawdopodobieństwa, kwantyl rzędu i/100 (gdzie i=1,2,...,99); percentyl


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stat. wartość z przedziału od 1 do 100, która określa procent rozkładu znajdujący się poniżej lub równy danej wartości;

Wiktionary

Percentyl, centyl – kwantyl rzędu k/100, gdzie k = 1, …, 99. Intuicyjnie mówiąc, percentyl jest wielkością, poniżej której padają wartości zadanego procentu próbek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Centyl jest terminem statystycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛ̃ntɨl, AS: cntyl

Wiktionary

Powiązane:

 przym. centylowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) percentyl

Wiktionary


centyliard

liczba 10 do potęgi 603.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. liczba 10603 (jedynka z 603 zerami);

Wiktionary

Wikipedia


centylion

liczba 10 podniesiona potęgi 600.


SJP.pl

Centylion– liczba 10600 (jedynka i 600 zer w zapisie dziesiętnym). W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) centylion oznacza 10303. W układzie SI mnożnikowi 10600 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.

Wikipedia


centylitr

jedna setna część litra


SJP.pl

Litr, oznaczenie l (mała litera) – pozaukładowa jednostka objętości. W przeliczeniu na jednostki SI 1 l = 1/1000 m³ = 1 dm³.

W USA, Kanadzie, Australii do oznaczania tej jednostki stosuje się oficjalnie wielką literę L, w pozostałych krajach świata, w tym w Polsce, normą jest stosowanie małej litery l, choć stosowanie wielkiej litery jest również dopuszczalne.

Wikipedia


centylitrowy

przymiotnik od: centylitr


SJP.pl


centylowy

centyl


SJP.pl

Patrz:

centyl

centym

jedna setna głównej jednostki monetarnej w wielu krajach, głównie dawnych koloniach francuskich


SJP.pl

Centym (z fr. centime, z łac. centum – „sto”) – powstała w 1795 r. we Francji jednostka monetarna, której nazwa wywodzi się od części setnej. Centym równając się 1/100 lokalnego franka był jednostką monetarną Francji, Belgii (od 1832 r.), Monako (w latach 1837–1838), Luksemburga (od 1854 r.) do czasu wprowadzenia euro w 2002 r.

Wikipedia


centymetr

jednostka długości równa jednej setnej metra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miara długości; jedna setna metra;

 (1.2) pot. wąska taśma pomiarowa z centymetrową podziałką

Wiktionary

Centymetr (symbol: cm) – jednostka długości, podwielokrotność metra, równa 10−2 m, czyli 1/100 m. Składa się z 10 milimetrów. Centymetr jest jednostką podstawową w układzie jednostek miar CGS (centymetr gram sekunda). W notacji naukowej można go zapisać jako 1 E-2 m, czyli 1 · 10-2 m.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pudełko ma 40 centymetrów wysokości.

 (1.1) Deska musi mieć 2 metry i ani centymetra więcej.

 (1.1) Włosy rosną ok. 1 centymetra na miesiąc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃nˈtɨ̃mɛtr̥, AS: cẽntmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centymetrówka ż.

 przym. centymetrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cm

 (1.2) centymetr krawiecki, centymetrówka

Wiktionary


centymetrówka

taśma lub listwa z podziałką centymetrową


SJP.pl


centymetrowy

związany z centymetrem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający długość jednego centymetra

 (1.2) podzielony na centymetry

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mierząc obwody ciała stosowano taśmę centymetrową, odczytując wyniki z dokładnością do 0,5 cm i zwracając uwagę, aby taśma przebiegała równolegle do podłoża.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛ̃ntɨ̃mɛˈtrɔvɨ, AS: cntỹmetrovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. centymetr m.

Wiktionary


centypuaz

jednostka lepkości dynamicznej, setna część puaza


SJP.pl


cenur

stadium larwalne niektórych tasiemców; cenurus


SJP.pl

Cenurus, cenur, mózgowiec (coenurus) – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców z rzędu Cyclophyllidea, np. tasiemca kręćkowego (Taenia multiceps). Cenurus powstaje z onkosfery. Umiejscawia się w ośrodkowym układzie nerwowym żywiciela pośredniego. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego w wyniku pączkowania wewnętrznego powstaje wiele główek tasiemca, które później wynicowują się.

Wikipedia


cenuroza

choroba owiec i kóz, kołowacizna


SJP.pl

Tasiemiec kręćkowy (Taenia multiceps) – gatunek tasiemca (Cestoda) z rzędu Cyclophyllidea. Pasożyt wewnętrzny psa domowego i innych psowatych, wywołujący chorobę zwaną cenurozą (łac. coenurosis). Jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym głównie w rejonach hodowli owiec. Dojrzały osobnik dorasta do 1 metra długości i 3–5 mm szerokości. Jego taśma (strobila) składa się z 200–250 proglotydów (członów). Gruszkowata główka (scolex) ma cztery mięsiste przyssawki oraz podwójny wieniec 22–32 haczyków. Macica w proglotydach macicznych ma 18–26 prawie równoległych odgałęzień.

Wikipedia


cenurus

stadium larwalne niektórych tasiemców; cenur


SJP.pl

Cenurus, cenur, mózgowiec (coenurus) – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców z rzędu Cyclophyllidea, np. tasiemca kręćkowego (Taenia multiceps). Cenurus powstaje z onkosfery. Umiejscawia się w ośrodkowym układzie nerwowym żywiciela pośredniego. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego w wyniku pączkowania wewnętrznego powstaje wiele główek tasiemca, które później wynicowują się.

Wikipedia


cenzopapa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mem, często wulgarny, wyśmiewający lub atakujący papieża Jana Pawła II;

Wiktionary

Cenzopapa – mem internetowy wyśmiewający lub obrażający papieża Jana Pawła II albo przedmiot z nim związany. Przybiera zazwyczaj postać obrazka, rzadziej filmu, piosenki lub copypasty.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z czasem cenzopapy stawały się mniej wulgarne, a przez to też bardziej powszechne.

 (1.1) Spodziewaliśmy się więc zatem czegoś spektakularnego, wielkich ścian obklejonych cenzopapami, sal wypełnionych papieskimi pomnikami Dźwigaja, ziemi drżącej od huku Barki.

 (1.1) Według Kamińskiej cenzopapą można nazwać również copypastę związaną z papieżem.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cenzo

Wiktionary


cenzor

1. urzędnik cenzury;
2. w starożytnym Rzymie: urzędnik zarządzający m.in. majątkami państwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) urzędnik prowadzący kontrolę treści publikacji pod względem obyczajowym lub politycznym

 (1.2) książk. osoba dokonująca oceny i krytyki czyichś działań

 (1.3) hist. w starożytnym Rzymie: jeden z dwóch urzędników wybieranych raz na pięć lat, do którego obowiązków należało przeprowadzanie spisów ludności, zarządzanie majątkiem państwa i czuwanie nad moralnością obywateli;

Wiktionary

  • cenzor – wyższy urzędnik w starożytnym Rzymie
  • cenzor – urzędnik cenzury

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wypełniający gorliwie polecenia przełożonych cenzorzy jakby nie dostrzegali, że ślady po ingerencjach ośmieszają ustrój znacznie bardziej, niż mogłoby to uczynić zwolnione do druku zdanie.

 (1.2) Moi uczniowie są dla mnie najostrzejszymi cenzorami.

 (1.3) Cenzorowie mieli wprawdzie możność arbitralnego postępowania […], ale to nie wykluczało konieczności trudnych i żmudnych dochodzeń, które w tym lub innym wypadku były nawet niezbędne dla samej powagi urzędu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. cenzorka

 przym. cenzorski

 czas. cenzurować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) krytyk

Wiktionary


cenzorka

urzędniczka kontrolująca prasę, książki, widowiska itp. pod względem politycznym, obyczajowym lub moralnym


SJP.pl


cenzorować

przestarzale: cenzurować;
1. urzędowo kontrolować publikacje, widowiska itp. przed wprowadzeniem ich do obiegu społecznego; poddawać działaniu cenzury;
2. w przenośni: oceniać, poddawać krytyce


SJP.pl


cenzorowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cenzorować.

Wiktionary

Analiza przeżycia to zbiór metod statystycznych badających procesy, w których interesujący jest czas, jaki upłynie do (pierwszego) wystąpienia pewnego zdarzenia.

Zdarzeniem tym może w szczególności być np.:

  • śmierć pacjenta (stąd nazwa metody)
  • awaria urządzenia
  • zaprzestanie płacenia rachunków przez klienta
  • dezaktywacja usługi telekomunikacyjnej (np. pakietu minut)
  • odejście pracownika z firmy

Wikipedia

Powiązane:

 czas. cenzorować

Wiktionary


cenzorski

cenzor


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą cenzora

Wiktionary

Patrz:

cenzor

Powiązane:

 rzecz. cenzor mos., cenzura ż., cenzurowanie n.

 czas. cenzurować ndk.

Wiktionary


cenzorstwo

przestarzale:
1. urząd cenzora;
2. praca cenzora, cenzurowanie, cenzura


SJP.pl


cenzura

1. urzędowa kontrola widowisk teatralnych, filmów, audycji, publikacji itp. przed wprowadzeniem ich w obieg społeczny; urząd pełniący taką kontrolę;
2. świadectwo szkolne;
3. rodzaj kary w Kościele katolickim;
4. termin w psychoanalizie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań;

 (1.2) urząd sprawujący taką kontrolę

 (1.3) świadectwo szkolne

 (1.4) rel. w Kościele katolickim: kara pozbawienia kogoś prawa korzystania z sakramentów, lub odprawiania mszy

 (1.5) stpol. krytyka

Wiktionary

Cenzura (łac. censere ’osądzać’) – kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań. Polega na weryfikacji audycji radiowych, telewizyjnych, widowisk, Internetu itp. przez organy państwowe z punktu widzenia ich zgodności z prawem, polityką państwową, obronnością. Znana też jest definicja cenzury jako świadomego wprowadzania w błąd poprzez selektywny dobór zazwyczaj masowo rozpowszechnianych informacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A już w roku 1810 wprowadzono cenzurę prewencyjną i odtąd zgodę na publikację trzeba było uzyskać przed drukiem dzieła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛ̃w̃ˈzura, AS: cẽũ̯zura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenzor m., cenzorka ż., cenzurowanie n., ocenzurowanie n.

:: zdrobn. cenzurka ż.

 czas. cenzurować ndk., ocenzurować dk.

 przym. cenzurowy, ocenzurowany, cenzorski

 przysł. cenzuralnie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. cenzor m., cenzorka ż., cenzurowanie n., ocenzurowanie n.

:: zdrobn. cenzurka ż.

 czas. cenzurować ndk., ocenzurować dk.

 przym. cenzurowy, ocenzurowany, cenzorski

 przysł. cenzuralnie

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|censura. < etym2|łac|censeo|censere. – osądzać

uwagi.

* W znaczeniu (1.3) zwykle w zdrobnieniu: cenzurka

* nie mylić z|cezura.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) censorship

* arabski: (1.1) رقابة

* baskijski: (1.1) zentsura

* białoruski: (1.1) цэнзура ż.; (1.2) цэнзура ż.

* bułgarski: (1.1) цензура ż.; (1.2) цензура ż.

* duński: (1.1) censur w.

* esperanto: (1.1) cenzuro

* francuski: (1.1) censure

* hiszpański: (1.1) censura ż.

* kataloński: (1.1) censura ż.

* nowogrecki: (1.1) λογοκρισία ż.; (1.2) λογοκρισία ż.

* rosyjski: (1.1) цензура ż.; (1.2) цензура ż.

* szwedzki: (1.1) censur w.

* ukraiński: (1.1) цензура ż.; (1.2) цензура ż.

* węgierski: (1.1) cenzúra; (1.2) cenzúra

źródła.

== cenzura (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|tsenzǔːra.

 dzielenie|cen|zu|ra.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cenzura

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


cenzuralniej

stopień wyższy od przysłówka: cenzuralnie


SJP.pl


cenzuralniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: cenzuralny


SJP.pl


cenzuralność

cenzuralny


SJP.pl

Patrz:

cenzuralny

cenzuralny

1. nienaruszający norm obyczajowych, moralnych i etycznych; przyzwoity, obyczajny, moralny;
2. urzędowo: odnoszący się do cenzury - kontroli publikacji; cenzurowy


SJP.pl


cenzurka

1. zdrobnienie od: cenzura (świadectwo szkolne);
2. przestarzale: ocena szkolna, stopień


SJP.pl


cenzurować

1. urzędowo kontrolować publikacje, widowiska itp. przed wprowadzeniem ich do obiegu społecznego; poddawać działaniu cenzury;
2. w przenośni: oceniać, poddawać krytyce


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ocenzurować)

 (1.1) przeprowadzać cenzurę; kontrolować urzędowo środki masowego przekazu

 (1.2) rzad. dokonywać krytyki; wytykać błędy

czasownik zwrotny niedokonany cenzurować się (dk. ocenzurować się)

 (2.1) być cenzurowanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cenzura ż., cenzor m., cenzurowanie n.

 przym. cenzurowy, cenzorski, cenzuralny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) krytykować, oceniać

Wiktionary


cenzurowane

dawniej: gra towarzyska, polegająca na zbieraniu drobnych plotek, prawdziwych lub zmyślonych informacji o wybranym uczestniku gry; cenzurowany


SJP.pl


cenzurowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) urz. dokonywanie cenzury, kontroli publikacji i widowisk pod kątem politycznym lub obyczajowym

 (1.2) książk. wystawienie cenzurek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ocenzurowanie n., cenzura ż., cenzurka ż., cenzor m.

 czas. cenzurować ndk., ocenzurować dk.

 przym. cenzorski

 przysł. cenzuralnie

Wiktionary


cenzurowany

być (czuć się jak) na cenzurowanym - znaleźć się w centrum uwagi, być przedmiotem oceny i krytyki z wielu stron


SJP.pl


cenzurowy

przymiotnik od: cenzura


SJP.pl


cenzus

1. kwalifikacje obywatela ze względu na wykształcenie, wiek, wyznanie, płeć itp.;
2. w wojsku: prawo do awansu;
3. w starożytnym Rzymie: podział obywateli na klasy mające różne obowiązki oraz uprawnienia w stosunku do państwa;
4. cenzus wyborczy - ograniczenie powszechności prawa wyborczego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. to, co jest potrzebne, by móc korzystać z jakichś przywilejów lub praw, np. wiek, wykształcenie, majątek, zamieszkanie;

Wiktionary

Cenzus (łac. census: oszacowanie majątku; obliczenie, spis ludności; por. censor) – zapisanie obywateli do pewnej kategorii majątkowej, do listy opodatkowanych lub uprawnionych.

Stanowi ograniczenie w prawie wyborczym, wobec służby wojskowej, administracyjnej, publicznej etc., relatywne do określonej grupy społeczeństwa.

Wikipedia


cenzusowy

związany z cenzusem


SJP.pl


ceo

najwyższe stanowisko w przedsiębiorstwie lub organizacji, odpowiednik polskiego prezesa zarządu


SJP.pl


ceorl

[czytaj: czerl] średniowieczny chłop anglosaski będący właścicielem działki ziemi w ramach wspólnoty rodowej


SJP.pl

Jest to artykuł o charakterze zbiorczym dotyczący fikcyjnych postaci ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Na liście najpierw podano ludzi, należących do różnych grup etnicznych, potem hobbitów, elfów i przedstawicieli innych ras.

Daty dotyczące Pierwszej Ery podano za hipotetyczną chronologią autorstwa Roberta Fostera, opracowaną tylko na podstawie Silmarillionu.

Wikipedia


ceówka

rodzaj dachówki o przekroju zbliżonym do litery C


SJP.pl


ceownik

stalowy kształtownik przypominający literę C


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. podłużny, metalowy wyrób hutniczy o przekroju przypominającym literę C;

Wiktionary

Ceownik – wyrób hutniczy, walcowany lub gięty z metalu. Wytwarzany w postaci prostych odcinków. Jego przekrój poprzeczny (profil) przypomina literę C.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈɔvʲɲik, AS: ceovʹńik

Wiktionary


ceowy

mający kształt litery C


SJP.pl


cep

1. prymitywne narzędzie do młócenia zboża;
2. broń używana przez średniowieczną piechotę, mająca postać okutych lub żelaznych drążków;
3. drążek młócący w młocarni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. roln. narzędzie rolnicze do ręcznego młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dłuższego trzonka (zwanego dzierżakiem lub cepiskiem) i krótszego bijaka połączonych ze sobą rzemienną gązwą;

 (1.2) hist. wojsk. broń drzewcowa używana w średniowieczu podobna do cepa (1.1);

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. pogard. głupek

Wiktionary

  • Cep – narzędzie rolnicze
  • CEP (skrótowiec z ang. Circular Error Probable) – miara celności broni rakietowej
  • CEP (skrótowiec z ang. Civil Emergency Planning) – planowanie obrony cywilnej w sytuacji zagrożeń
  • Cep – wieś i gmina w Czechach, w powiecie Jindřichův Hradec, w kraju południowoczeskim

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Patrz, gdzie łazisz, cepie!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛp, AS: cep

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cepisko n.

 przym. cepowy

Wiktionary


cepak

1. regionalnie: bijak (część cepa);
2. gwarowo: człowiek młócący zboże cepami; młocarz;
3. pogardliwie: człowiek nieokrzesany, tępy, głupi; cep, cap, kiep;
4. dawniej: parobek, chłop


SJP.pl


cepaka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. cham

Wiktionary


cepeen

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. pot. stacja benzynowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tu na wsi nie ma żadnej rozrywki, gospodę nawet zamknęli, to i chłopy jeżdżą na cepeen – objaśnia pan Bolek, wdowiec, emeryt, lat 68.

 (1.1) W oddali widzę zielone światło przy cepeenie, jednak w dalszym ciągu stoję w miejscu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈpɛɛ̃n, AS: cepeẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cepeeniarz m. cepeenowiec m.

 skrótowiec CPN m.

Wiktionary


cepeenowiec

pracownik CPN-u (Centrali Produktów Naftowych)


SJP.pl


cepel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. cysterna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie moga sie kimnąć bez te ceple. → Nie mogę się zdrzemnąć przez te cysterny.

Wiktionary


cepelia

sklep, gdzie sprzedaje się wyroby rękodzieła twórców zrzeszonych w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego


SJP.pl

skrótowiec grupowy, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) = Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego;

Wiktionary

Cepelia (właśc. Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego – CPLiA) – była organizacja zrzeszająca spółdzielnie rękodzieła ludowego i artystycznego, która prowadziła placówki handlowe zajmujące się zbytem towarów produkowanych w zrzeszonych spółdzielniach, wykonywanych bądź inspirowanych twórczością polskich artystów ludowych. Istniała w latach 1949–1990.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ja kupuję sobie w Cepelii zgrzebne, wełniane spódnice, bo jest mi stale zimno.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cepelia ż., cepeliada ż.

 przym. cepeliowy, cepeliowski

 skr. CPLiA

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) CPLiA

Wiktionary


cepeliada

targi sztuki ludowej


SJP.pl


cepelin

1. sterowiec, statek powietrzny z balonem i gondolą dla załogi; zeppelin;
2. duża kluska ziemniaczana z nadzieniem mięsnym; kartacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. sterowiec

 (1.2) kulin. duża, podłużna pyza ziemniaczana, specjalność kuchni kresowej i litewskiej

Wiktionary

  • kartacz (potrawa),
  • zeppelin (wym. cepelin) – potoczne określenie sterowca pochodzące od nazwiska Ferdynanda Zeppelina, niemieckiego konstruktora tych maszyn.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈpɛlʲĩn, AS: cepelʹĩn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sterowiec

 (1.2) kartacz

Wiktionary


cepeliowość

cecha czegoś naśladującego ludowy styl lub tradycyjny charakter jakiegoś zjawiska w sposób tandetny lub sztuczny


SJP.pl


cepeliowski

cepeliowy;
1. Cepelia;
2. naśladujący ludowy styl lub tradycyjny charakter czegoś w sposób tandetny lub sztuczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wyprodukowany przez Cepelię, sprzedawany w sklepach Cepelii

przymiotnik jakościowy

 (2.1) o cechach komercyjnej ludowości

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛpɛˈlʲjɔfsʲci, AS: cepelʹi ̯ofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cepelia ż., Cepelia ż., cepeliada ż.

 przym. cepeliowy

 skr. CPLiA, Cepelia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cepeliowy

Wiktionary


cepeliowy

cepeliowski;
1. Cepelia;
2. naśladujący ludowy styl lub tradycyjny charakter czegoś w sposób tandetny lub sztuczny


SJP.pl


ceper

1. regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceprzyna, ceprzysko;
2. dawniej: wędrowny kuglarz objeżdżający jarmarki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) reg-pl|Podhale. osoba niebędąca góralem, pochodząca spoza gór

 (1.2) reg-pl|Podhale. turysta, który nie jest właściwie przygotowany do wspinaczki

 (1.3) człowiek niezaradny, niezdarny

Wiktionary

Ceper (błędnie: cepr) – określenie używane przez górali w odniesieniu do turystów przyjeżdżających z nizinnych rejonów Polski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ceperstwo; zdrobn. ceperek, ceprzysko

:: fż. ceperka

 przym. ceperski, ceprowski

 przysł. po cepersku

Wiktionary


ceperka

ceper


SJP.pl

Ceperka (biał. Цапэрка, Caperka; ros. Цеперка, Cepierka) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie kleckim, w sielsowiecie Czerwona Gwiazda, nad Ceprą.

Wikipedia

Patrz:

ceper

ceperski

ceper


SJP.pl

Patrz:

ceper

cephalicus

[czytaj: cefalikus] rodzaj neumy, oznaczający nieznaczne przedłużenie wcześniejszego dźwięku na zmienionej wysokości


SJP.pl


cepik

skrót od: Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców


SJP.pl

  • Jerzy Cepik – polski pisarz
  • cepik – przedłużacz rumpla
  • CEPiK – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców

Wikipedia


cepil

nazwisko


SJP.pl


cepisko

1. zgrubienie od: cep;
2. regionalnie: dzierżak; cepowisko; cepak (część cepa)


SJP.pl


cepowaty

podobny do cepa


SJP.pl


cepowisko

regionalnie: cepak; cepisko; dzierżak (cześć cepa)


SJP.pl


cepowy

cep


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z cepem, dotyczący cepa

Wiktionary

Patrz:

cep

Powiązane:

 rzecz. cep mrz., cepisko n., cepy nmos.

Wiktionary


ceprostrada

łatwa trasa narciarska


SJP.pl

Ceprostrada – nazwa żółtego szlaku z Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz. Prowadził on niegdyś inną drogą, lecz w 1937 roku PZN stworzył nowy wariant szlaku w związku z budową kolei linowej na Kasprowy Wierch. Użyto wielkich głazów tworzących wygodny i szeroki chodnik. Budowa spowodowała znaczne szkody przyrodnicze w otoczeniu szlaku. Nazwa ceprostrada pochodzi od słów ceper (turysta w Tatrach) i autostrada, jako że powszechnie się uważa, że każdy turysta może go bez problemów przejść. Według pierwotnych założeń, ceprostrada miała prowadzić dalej, poprzez Szpiglasowy Wierch, Liptowskie Mury i Gładką Przełęcz, aż do Kasprowego Wierchu, jednak ze względu na protest władz czechosłowackich, ostatecznie powstał jedynie obecnie istniejący odcinek.

Wikipedia


ceprzyna

regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceper, ceprzysko


SJP.pl


ceprzysko

regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceprzyna, ceper


SJP.pl


cepstralny

cepstrum


SJP.pl

Patrz:

cepstrum

cepstrum

odwrotna transformata Fouriera widma sygnału wyrażonego w skali logarytmicznej (decybelowego)


SJP.pl

Cepstrum – odwrotna transformata Fouriera widma sygnału wyrażonego w skali logarytmicznej (decybelowego). Słowo cepstrum jest anagramem słowa spectrum.

Cepstrum definiuje się jako:

C(x(t))={\mathcal {F}}^{-1}\left[\ln \left({\mathcal {F}}\left[x(t)\right]\right)\right]

Wikipedia


cepy

1. narzędzie do młócenia zboża; cep;
2. górnictwo: przyrząd zwiększający ręczną siłę przy dokręcaniu części przyrządu wiertniczego;
3. pedały poruszające mechanizm do przeplatania nici osnowy w warsztacie tkackim


SJP.pl


cer

pierwiastek chemiczny o symbolu Ce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ce i liczbie atomowej 58;

forma rzeczownika.

 (2.1) lm. D. od cera

Wiktionary

Cer (Ce, łac. cerium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od planety karłowatej Ceres.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma cer?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛr, AS: cer

Wiktionary

Powiązane:

 przym. cerowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Ce

Wiktionary


cera

1. wygląd, kolor i gładkość skóry
2. przeplatany ścieg z nici lub przędzy na miejscu dziury; łata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skóra na powierzchni twarzy

 (1.2) wygląd cery (1.1)

 (1.3) ścieg wypełniający rozdarcie

 (1.4) daw. ozdobny koronkowy haft

 (1.5) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. córka

Wiktionary

Cera – wieś w Chorwacji, w żupanii szybenicko-knińskiej, w gminie Unešić. W 2011 roku liczyła 53 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Winnie miała jeszcze inne uroki - młodość, okrągłe kształty, świeżą cerę…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛra, AS: cera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerowanie n.

 czas. cerować ndk., zacerować dk.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) skóra

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. cerowanie n.

 czas. cerować ndk., zacerować dk.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|wł|cera. < etym2|łac|cera|cēra.

 (1.3-4) daw. cyra < etym|niem|Zier. (ozdoba)

 (1.5) etym|czes|dcera.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.5) zobtłum|córka.

* arabski: (1.1) بشرة ż.; (1.2) بشرة ż.

* bułgarski: (1.2) тен m.

* jidysz: (1.2) קאָליר m. (kolir)

* niemiecki: (1.1) Gesichtshaut ż., Haut ż., Teint m.; (1.2) Gesichtshaut ż., Haut ż., Gesichtsfarbe ż., Teint m.

* perski: (1.1) پوست صورت

* szwedzki: (1.1) hy w.; (1.2) hy w.

* węgierski: (1.1) arcbőr

* włoski: (1.1) carnagione ż., cera ż.; (1.2) carnagione ż., colorito m., carnagione ż.; (1.3) rammendo m.

źródła.

== cera (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wosk

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ceracjum

wiciowiec z grupy bruzdnic


SJP.pl


ceramiczka

ceramik


SJP.pl

Patrz:

ceramik

ceramiczny

1. zrobiony z wypalonej gliny;
2. produkujący ceramikę, używany przy produkcji ceramiki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z ceramiki

 (1.2) związany z ceramiką, dotyczący ceramiki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nowa dachówka ceramiczna, plastikowyastikowe okna i elegancka elewacja współgrają z otoczeniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrãˈmʲit͡ʃnɨ, AS: cerãmʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceramika ż., ceramik m.

Wiktionary


ceramid

organiczny związek chemiczny z grupy lipidów występujący w naskórku, wykorzystywany w lecznictwie i kosmetyce


SJP.pl

Ceramidy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do sfingolipidów, zbudowanych ze sfingozyny połączonej wiązaniem amidowym z kwasem tłuszczowym. Występują w naskórku. Odkryto je w latach 70. XX wieku. Do roku 2010 w skórze człowieka zidentyfikowano 11 różnych ceramidów, które różnią się strukturą chemiczną i polarnością. Są wykorzystywane jako składniki kosmetyków do pielęgnacji zniszczonej skóry.

Wikipedia


ceramidowy

związany z ceramidem


SJP.pl


ceramik

artysta lub technik zajmujący się wytwarzaniem wyrobów ceramicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) artysta lub technik pracujący w przemyśle ceramicznym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceramika ż.

 przym. ceramiczny

Wiktionary


ceramika

1. sztuka (garncarstwo użytkowe i artystyczne), dział technologii, przemysł tworzenia przedmiotów z glinek;
2. wyroby uzyskiwane przez formowanie i dalsze wypalanie niemetalicznych surowców nieorganicznych lub ich mieszanin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziedzina sztuki, rzemiosła i przemysłu; sztuka wyrabiania przedmiotów z wypalonej gliny;

 (1.2) pot. ogół produktów ceramicznych – artystycznych, użytkowych lub technicznych

Wiktionary

Ceramika – w rozumieniu tradycyjnym, tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio uformowanej gliny. Nazwa tych wyrobów wywodzi się z greckiego określenia κεραμικός (keramikos), które pochodzi z kolei od słowa κέραμος (keramos – ziemia, glina).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ta ceramika jest malowana ręcznie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈrãmʲika, AS: cerãmʹika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceramik m., ceramiczka ż.

 przym. ceramiczny

Wiktionary


ceramografia

malowanie na wyrobach ceramicznych, zdobienie ceramiki


SJP.pl


ceranów

wieś w Polsce


SJP.pl

Ceranów – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Ceranów. Ma status sołectwa. Leży nad Czarną Strugą.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ceranów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


ceranowski

przymiotnik od: Ceranów


SJP.pl


cerapod

przedstawiciel podrzędu dinozaurów ptasiomiednicznych


SJP.pl


cerapody

przedstawiciel podrzędu dinozaurów ptasiomiednicznych


SJP.pl

Cerapody (łac. Cerapoda) – jedna z dwóch grup (według linneuszowskiego systemu klasyfikacji podrzędów) dinozaurów ptasiomiednicznych i takson siostrzany tyreoforów. Cerapody charakteryzują się posiadaniem grubszej warstwy szkliwa na wewnętrznej stronie dolnych zębów. Wydaje się jakoby mogły one odżywiać się twardszymi roślinami niż pozostałe dinozaury. Nazwa Cerapoda jest połączeniem nazw Ceratopsia i Ornithopoda oraz oznacza tyle co „rogate stopy”.

Wikipedia


cerata

bawełniana tkanina pokryta z jednej strony nieprzemakalną powłoką, używana zwykle jako nakrycie stołu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nieprzemakalne nakrycie stołu kuchennego, wykonane z bawełnianej flaneli pokrytej jednostronnie barwną warstwą olejną z nadrukowanym deseniem, użytkowane powszechnie w XIX-XX wieku;

Wiktionary

Cerata – tkanina bawełniana (w rodzaju flaneli) lub lniana, dość gruba, powlekana z jednej strony grubą warstwą substancji impregnującej i dodatkowo zadrukowana wzorem oraz lakierowana.

Cerata jest materiałem tanim, a jednocześnie wytrzymałym mechanicznie oraz odpornym na wodę i większość produktów stosowanych w kuchni, gospodarstwie domowym, obejściu gospodarczym czy na działce. Dzięki gładkiej powierzchni jest bardzo dobrze zmywalna przy zachowaniu odporności na typowe środki czyszczące. Jej dekoracyjnej powłoce nie szkodzi nawet stały kontakt z wodą, można ją jednak uszkodzić (zmyć) niektórymi rozpuszczalnikami organicznymi, jak aceton czy pochodne benzenu. Impregnatem jest masa, na którą składają się: zagęszczony olej roślinny utwardzający się od tlenu atmosferycznego (pokost) oraz duża ilość mineralnego wypełniacza (np. kaolin).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po nakazie utrzymania czystości w zakładowej stołówce wszystkie stoły schludnie pokryto jednobarwnymi ceratami.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ceratowy

Wiktionary


ceratka

potocznie: kawałek ceraty używany do kompresów lub podkładany pod pieluszki niemowląt


SJP.pl


ceratkomajteczki

majteczki z ceraty


SJP.pl


ceratkomajtki

majtki z ceraty; ceratomajtki


SJP.pl


cerato

bawełniana tkanina pokryta z jednej strony nieprzemakalną powłoką, używana zwykle jako nakrycie stołu


SJP.pl


ceratomajteczki

zdrobnienie od: ceratomajtki


SJP.pl


ceratomajtki

majtki z ceraty; ceratkomajtki


SJP.pl


ceratonia

śródziemnomorska roślina strączkowa z rodziny brezylkowatych; chleb świętojański


SJP.pl

Szarańczyn, różkowiec (Ceratonia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Należą do niego dwa gatunki drzew, z których Ceratonia oreothauma odkryty został dopiero w końcu XX wieku w Jemenie i Somalii. Znacznie bardziej rozpowszechnionym gatunkiem, też uprawianym jest szarańczyn strąkowy Ceratonia siliqua, pochodzący ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Rośliny te rosną w na terenach suchych i skalistych, często w makii. Kwiaty rozwijają się jesienią i zapylane są przez pszczoły.

Wikipedia


ceratops

rogaty dinozaur z okresu kredy, z charakterystycznym pancerzem ochronnym wokół szyi


SJP.pl

Wikipedia


ceratoryt

technika graficzna polegająca na wykonaniu nożem lub igłą rysunku na ceracie pokrytej gumową warstwą


SJP.pl

Ceratoryt — technika graficzna druku wklęsłego polegająca na stosowaniu ceraty do wykonania formy drukowej wycinając w niej żądany wzór.

Chcąc wydobyć cienkie kreski rysunku nacina się lekko powłokę ceraty. Grube kreski uzyskuje się zdrapując igłą warstwę gumową ceraty aż do samej tkaniny, albo wypalając gumę rozgrzaną igłą. Odbitkę uzyskuje się po nałożeniu farby. Do drukowania używa się rozrzedzonej farby olejnej, która zbiera się w wyciętych zagłębieniach lub też wsiąka w odsłoniętą tkaninę, stanowiącą spód ceraty. Elastyczność ceraty ułatwia drukowanie, dając przy tym charakterystyczne efekty światłocieniowe. Odbitkę wykonaną tą techniką cechuje nierówność poszarpanej kreski.

Wikipedia


ceratówka

dawniej: czapka z ceraty


SJP.pl


ceratowy

przymiotnik od: cerata


SJP.pl


ceratozaur

późnojurajski dinozaur z podrzędu teropodów


SJP.pl

Ceratozaur (Ceratosaurus) – wymarły rodzaj drapieżnego dinozaura z grupy teropodów. Nazwa wywodzi się ze starożytnej greki od słowa κερας/κερατος (keras/keratos) oznaczającego róg i σαυρος (sauros), czyli jaszczur. Osobniki tego rodzaju żyły w jurze późnej (od kimerydu do tytonu). Opisał go w 1884 amerykański paleontolog Othniel Charles Marsh w oparciu o prawie kompletny szkielet odkryty w Garden Park w Kolorado w skałach formacji Morrison. Gatunkiem typowym jest Ceratosaurus nasicornis.

Wikipedia


ceratyt

głowonóg kopalny z grupy amonitów, żyjący w środowisku morskim


SJP.pl


cerber

przenośnie: czujny, surowy strażnik; argus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. trzygłowy pies o wężowym ogonie, strzegący bram Hadesu;

Wiktionary

Cerber (stgr. Κέρβερος Kérberos, łac. Cerberus) – w mitologii greckiej olbrzymi trzygłowy pies strzegący wejścia do świata zmarłych.

Uważany był za syna Echidny i Tyfona oraz za brata Sfinksa, Hydry i Chimery oraz Ortrosa. Hezjod (Teogonia, 311) przedstawiał go jako bestię „o spiżowym głosie i pięćdziesięciu głowach”. Dopiero w późniejszych przekazach Cerber miał trzy, dwie, a nawet tylko jedną głowę. W niektórych wersjach mitu ma również węża zamiast ogona.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cerber wpuszczał wszystkich, nikomu jednak nie pozwalał powrócić na ziemię.

 (1.1) Porwanie Cerbera z Hadesu było dwunastą pracą Heraklesa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛrbɛr, AS: cerber

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerber mos./mzw., cerberowanie n., cerberowskość ż.

 czas. cerberować ndk.

 przym. cerberowski

 przysł. cerberowsko

Wiktionary


cerberowski

cerber


SJP.pl

Patrz:

cerber

cerbet

płyta ścienna wykonana z pustaków ceramicznych łączonych zaprawą cementową


SJP.pl


cercle

[czytaj: serkl] dawniej:
1. zamknięta grupa ludzi; koło towarzyskie;
2. spotkanie ludzi należących do zamkniętego grona, przyjęcie dla takiej grupy ludzi


SJP.pl


cerealia

1. w starożytnym Rzymie: uroczystość obchodzona na cześć bogini urodzaju, Cerery;
2. płatki zbożowe lub kukurydziane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) hist. kult. uroczystości ku czci bogini Ceres obchodzone w starożytnym Rzymie;

 (1.2) spoż. płatki zbożowe lub kukurydziane

 (1.3) daw. roln. zboże

 (1.4) daw. spoż. produkty zbożowe

Wiktionary

Cerealia (Cereales, Cerialia) – rzymskie święto ku czci bogini Cerery (Ceres) obchodzone od 12 do 19 kwietnia, obchodzone na pamiątkę powrotu jej córki Prozerpiny na ziemię.

Kult jej popularny był wśród plebejuszy, a jego głównym miejscem był Awentyn. W ofierze składano jej przed żniwami maciorę, a po nich – pierwociny ze zbiorów (pierwsze ścięte kłosy zbóż).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Ceres ż.

Wiktionary


cerebracja

1. nieświadoma, fizjologiczna aktywność mózgu;
2. ewolucyjny wzrost masy i złożoności mózgu


SJP.pl


cerebralizacja

ewolucyjny proces prowadzący do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez mózg; cerebryzacja, encefalizacja


SJP.pl

Encefalizacja (gr. enképhalos – mózg), cerebralizacja, cerebryzacja (łac. cerebrum – mózg) – ewolucyjny proces, który prowadzi do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez ośrodki wyższe. Polega na koncentracji neuronów w przedniej, głowowej części ciała zwierzęcia i jest związany z wykształceniem się głowy (cefalizacja) i powstaniem mózgu. W antropologii znaczenie terminu cerebryzacja zawężane jest do ewolucyjnego wzrostu rozmiarów mózgu u naczelnych.

Wikipedia


cerebralny

1. związany z mózgiem i jego czynnościami, znajdujący się w mózgu lub będący jego wytworem; mózgowy;
2. spółgłoska cerebralna - spółgłoska, przy wymawianiu której koniec języka styka się z najwyżej położoną częścią podniebienia twardego


SJP.pl


cerebrastenia

zespół zaburzeń pourazowych czaszkowo-mózgowych z osłabieniem, zaburzeniem snu i pamięci, zawrotami i bólami głowy


SJP.pl


cerebrasteniczny

cerebrastenia


SJP.pl

Patrz:

cerebrastenia

cerebrotonia

nadwrażliwość, skierowanie do świata wewnętrznego, odcięcie się od świata, powściągliwość; introwersja


SJP.pl


cerebrotonik

osoba uzdolniona intelektualnie, z przewagą sprawności myślowej nad innymi formami aktywności, określona według typologii Shaldona


SJP.pl


cerebrozyd

organiczny związek chemiczny, występujący m.in. w mózgu i we krwi; galaktolipid


SJP.pl

Cerebrozydy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do glikolipidów, zbudowanych z galaktozy (rzadziej z glukozy), sfingozyny i kwasów tłuszczowych. Występują w dużej ilości w mózgu (głównie w aksonach) oraz we krwi.

Wikipedia


ceregiela

(zwykle w liczbie mnogiej)
1. zbyteczna, konwencjonalna grzeczność;
2. nieszczere wymawianie się, wysuwanie nieistotnych zastrzeżeń; certowanie się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zbędne, przesadne uprzejmości, konwencjonalne grzeczności, ceremonie

 (1.2) pot. nieszczere wykręcanie się z powodu drobiazgów; przedstawianie nieistotnych zastrzeżeń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Przepraszamy najmocniej za najście, nie chcielibyśmy przeszkadzać… – Ależ po co te ceregiele, wchodźcie, wchodźcie.

 (1.2) Dopiero po wielkich ceregielach szef zgodził się na mój urlop w lipcu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrɛˈɟɛla, AS: cereǵela

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ceregielić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceremonie

 (1.2) certacja, certowanie się

Wiktionary


ceregiele

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zob. ceregiela.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrɛˈɟɛlɛ, AS: cereǵele

Wiktionary


ceregielić

ceregielować się; ceregielić się - potocznie:
1. nieszczerze wymawiać się od czegoś; certować się;
2. postępować zbyt uprzejmie, ostrożnie


SJP.pl


ceregielować

ceregielić się; ceregielować się - potocznie:
1. nieszczerze wymawiać się od czegoś; certować się;
2. postępować zbyt uprzejmie, ostrożnie


SJP.pl


ceregielowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ceregielować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ceregielować

Wiktionary


cerekwica

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. wzniesienie w Górach Sowich


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
  • Cerekwica – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Trzebnica
  • Cerekwica – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Żnin
  • Cerekwica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Rokietnica
Inne
  • Cerekwica – wzniesienie w Górach Sowich
  • Cerekwica – przystanek kolejowy w Cerekwicy w woj. kujawsko-pomorskim

Wikipedia


cerekwicki

nazwisko


SJP.pl


ceremonia

oficjalna uroczystość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skonwencjonalizowany rytuał bądź obrzęd;

 (1.2) przen. czynność wykonywana z namaszczeniem, powagą

 (1.3) zob. ceremonie.

Wiktionary

Ceremonia – pojęcie z obszaru nauk o kulturze związany z takimi pojęciami, jak rytuał i obrzęd. Ceremonia stanowi skrajnie skonwencjonalizowany rytuał bądź obrzęd. Do przeobrażenia w ceremonię dochodzi w momencie, w którym pierwotne czynności rytualne/obrzędowe przestają stanowić dla ich uczestników jasny komunikat światopoglądowy (np. religijny); zaciera się sens działań, a najważniejsza staje się forma. Ceremonia koncentruje się wokół warstwy performatywnej – istotny jest wygląd uczestników, oprawa, okazałość dekoracji, odpowiednie gesty, wyważone słowa, ogólna elegancja itp. W przeciwieństwie do rytuału bądź obrzędu, ceremonia nie posiada mocy sprawczej, tzn. człowiek, który ją przejdzie, nie zostaje postrzegany przez członków społeczności jako ktoś, kto nabył odmienny status (np. status osoby dorosłej, ucznia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozpoczęła się ceremonia immatrykulacji.

 (1.2) Wprowadzili nam do firmy ISO 9001 i teraz z byle sprawą jest cała biurokratyczna ceremonia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrɛ̃ˈmɔ̃ɲja, AS: cerẽmõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceremonie nmos., ceremoniał m., ceremoniowanie n., ceremoniarz m., ceremonialność ż.

 czas. ceremoniować się ndk.

 przym. ceremonialny

 przysł. ceremonialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceremoniał

Wiktionary


ceremonialniej

stopień wyższy od przysłówka: ceremonialnie


SJP.pl


ceremonialniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: ceremonialny


SJP.pl


ceremonialność

ceremonialny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest ceremonialne

Wiktionary

Patrz:

ceremonialny

Powiązane:

 rzecz. ceremonia ż., ceremoniał mrz., ceremoniarz mos.

 przym. ceremonialny

 przysł. ceremonialnie

Wiktionary


ceremonialny

1. związany z ceremonią, dotyczący ceremonii; uroczysty, obrzędowy
2. zgodny z konwenansami, czasem zbyt oficjalny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z uroczystością

 (1.2) sztywnie wynikający z etykiety, z reguł grzecznościowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Religijność chłopska jest ceremonialna, liturgiczna, stanowi bardziej element obyczaju niż światopoglądu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrɛ̃mɔ̃ˈɲalnɨ, AS: cerẽmõńalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceremoniał mrz., ceremonia ż., ceremonie nmos., ceremoniarz mos., ceremonialność ż.

 przysł. ceremonialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrzędowy, uroczysty

 (1.2) etykietalny, dworski, kurtuazyjny, ugrzeczniony

Wiktionary


ceremoniant

przestarzale: człowiek nadmiernie ugrzeczniony, zachowujący się nienaturalnie, przykładający nadmierną wagę do form towarzyskich


SJP.pl


ceremoniantka

ceremoniant


SJP.pl

Patrz:

ceremoniant

ceremoniarz

osoba, która sprawuje posługę liturgiczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kierująca przebiegiem liturgii

 (1.2) daw. urzędnik koordynujacy przebieg uroczystości i ceremonii dworskich, mistrz ceremonii

 (1.3) daw. zasady regulujące obchodzenie uroczystości

Wiktionary

Ceremoniarz – osoba sprawująca funkcję liturgiczną, której zadaniem jest koordynacja przebiegu liturgii oraz, w razie potrzeby, przeprowadzanie prób zespołu liturgicznego przed celebrą. Musi biegle znać przepisy liturgiczne, a także powinien cechować się umiejętnością dyskretnego interweniowania w nagłych i wyjątkowych przypadkach. Funkcję tę może sprawować ministrant lub duchowny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kościelny powiedział ceremoniarzowi o ornatach.

 (1.2) Król bezgranicznie ufał nadwornemu ceremoniarzowi i nigdy się na nim nie zawiódł.

 (1.3) Zgodnie z przyjętym ceremoniarzem gości witano przed wejściem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceremoniał m., ceremonia ż., ceremonialność ż., ceremoniant m., ceremoniantka ż.

 czas. ceremoniować się

 przym. ceremonialny

 przysł. ceremonialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) ceremoniał

Wiktionary


ceremoniał

1. tradycyjny lub ustalony prawnie sposób zachowania obowiązujący podczas oficjalnych uroczystości lub obrzędów
2. uroczystość przebiegająca zgodnie z przepisami i tradycją; ceremonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zbiór reguł dotyczących danej ceremonii, przyjęcia

 (1.2) uroczystość według określonych przepisów

 (1.3) iron. zachowywanie się z przesadną powagą podczas jakiejś czynności

Wiktionary

Powiązane:

 przym. ceremonialny

 przysł. ceremonialnie

 rzecz. ceremonialność ż., ceremonie nmos., ceremoniarz mos., ceremonia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etykieta, obrządek, obrzęd, rytuał

 (1.2) ceremonia, uroczystość

Wiktionary


ceremonie

oficjalna uroczystość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. przen. przesadne dowody grzeczności

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) plural|ceremonia.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie bawmy się już w te ceremonie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceremonia ż., ceremoniał m., ceremoniowanie n.

 czas. ceremoniować się ndk.

 przym. ceremonialny

 przysł. ceremonialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ceregiele

Wiktionary


ceremoniować

ceremoniować się - zachowywać się w sposób nienaturalnie grzeczny, nadmiernie przestrzegać form; certować się


SJP.pl


ceremoniowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|ceremoniować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ceremoniować

 rzecz. ceremonia ż., ceremonie nmos.

Wiktionary


cerera

mit. rzym. italska bogini urodzajów; Ceres


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. zob. Ceres, Demeter, Demetra.

Wiktionary

Ceres (Cerera) – w mitologii rzymskiej italska bogini wegetacji i urodzajów; całkowicie utożsamiona z grecką Demeter już w V wieku p.n.e..

Córka Saturna i Ops. Była siostrą i kochanką Jowisza, matką Prozerpiny. Jej pozostałe rodzeństwo to: Junona, Westa, Neptun i Pluton. Jako bóstwo italskie była jedną z najstarszych rdzennie rzymskich bogiń; według tradycji miała swego kapłana już w okresie królewskim.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈrɛra, AS: cerera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ceres ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Ceres, Demeter, Demetra

Wiktionary


ceres

tłuszcz otrzymywany z miąższu orzechów palmy kokosowej itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini urodzaju i wegetacji, utożsamiana z grecką Demeter;

 (1.2) astr. planeta karłowata o numerze katalogowym 1, z pasa głównego planetoid, do 2006 r. zaliczana do planetoidaanetoid, odkryta w 1801 r.;

 (1.3) miasto w USA, w stanie Kalifornia

 (1.4) gmina w USA, w stanie Pensylwania

 (1.5) miejscowość i gmina we Włoszech;

 (1.6) miejscowość w RPA;

Wiktionary

  • Ceres – rzymska bogini wegetacji i urodzajów, rzymski odpowiednik Demeter.
  • Ceres – planeta karłowata (dawniej planetoida o numerze 1) krążąca w pasie planetoid.
  • ceres – tłuszcz roślinny jadalny.
  • Ceres (ang. Ceres Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie McKean.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛrɛs, AS: ceres

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ceres mrz., Cerealia nmos., cerealia nmos., Cerera ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Cerera, Demeter, Demetra

 (1.2) symbol.

Wiktionary


ceresan

preparat grzybobójczy zawierający organiczne związki rtęciowe, używany do zaprawiania nasion niektórych roślin uprawnych w celu zabezpieczenia ich przed chorobami


SJP.pl

Ceresan – fungicyd na bazie organicznych związków rtęci. Składnik zapraw do zwalczania chorób grzybowych roślin przemysłowych, np. ziaren zbóż, bawełny lub trzciny cukrowej.

Składniki czynne przykładowych preparatów
  • Ceresan Universal Nassbeize (producent: Bayer, Niemcy): chlorek (2-metoksyetylo)rtęci(II), MEMC (z ang. methoxyethyl mercury chloride), CH
    3
    OCH
    2
    CH
    2
    HgCl
    , zawartość w preparacie: 2,5%.
  • Ceresan M (inne nazwy: Granoson M, Granosan; producent: DuPont De Nemours and Co.): fenylo(tosylo)amid etylortęci(II) (sulanilamid p-toluilowy etylortęci), CH
    3
    CH
    2
    Hg+
    (C
    6
    H
    5
    )(CH
    3
    C
    6
    H
    4
    SO
    2
    )N
    , zawartość w preparacie: 4%.

Wikipedia


cereus

roślina z rodziny kaktusowatych rosnąca na pustynnych terenach Meksyku i Półwyspu Kalifornijskiego; pałczak, otąg


SJP.pl

Pałczak, otąg (Cereus Mill.) – rodzaj obejmujący 48 gatunków sukulentów z rodziny kaktusowatych. Występują w Ameryce Południowej i Ameryce Północnej. Nazwa pochodzi o łacińskiego wyrazu cereus (świeca). W Polsce niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny doniczkowe. Gatunkiem typowym jest C. hexagonus (L.) Mill.

Wikipedia


cerezyna

oczyszczony wosk ziemny używany do wyrobu świec


SJP.pl

Cerezyna – rafinowany ozokeryt, otrzymywany głównie z pozostałości po destylacji ropy naftowej.

Cerezyna używana m.in. do wyrobu świec, smarów, kremów, maści i jako materiał izolacyjny. Chemicznie jest to mieszanina wyższych parafin (węglowodorów wielkocząsteczkowych).

Wikipedia


cerezyt

mieszanina soli kwasu olejowego z nasyconym roztworem wapnia, stosowana do zapraw cementowych


SJP.pl

Cerezyt – gęsta, żółta substancja stosowana jako domieszka wodoszczelna do zapraw cementowych, mieszanina soli wapniowej kwasu oleinowego z nasyconym roztworem wodorotlenku wapniowego.

Wikipedia


cergowa

1. szczyt w Beskidach Środkowych o wysokości 716 metrów n.p.m.;
2. wieś w województwie podkarpackim leżąca u podnóża góry o tej samej nazwie


SJP.pl

Wikipedia


cergowski

przymiotnik od miejscowości: Cergowa


SJP.pl


cerka

niewielka cera - plecionka z przędzy lub nici w miejscu rozdarcia, przetarcia lub dziury w tkaninie; łatka


SJP.pl


cerkaria

wolno żyjąca larwa przywr, zaopatrzona w umięśniony, ruchliwy ogonek umożliwiający poruszanie się w wodzie; ogonatka


SJP.pl

Wikipedia


cerkaski

nazwisko


SJP.pl


cerkiel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) śrpol. cyrkiel, przyrząd służący do zakreślania koła

 (1.2) śrpol. koło, krąg, okrąg, zakrzywienie

Wiktionary

Cerkiel lub cyrkiel – przylegający do polany lub hali obszar lasu nie należący do właścicieli tej polany czy hali, w którym to obszarze mieli oni jednak uprawnienia do wypasu bydła i owiec oraz prawo do pobrania pewnej ilości drewna, ale bez prawa do wykarczowania lasu. Obszar ten był w specjalny sposób oznakowany (ocerklowany lub ocyrklowany). Robiono to za pomocą kopców ułożonych z kamieni, czy usypanych z ziemi lub przez zaciosy i inne znaki na drzewach. Prawo do cerkla było rodzajem prawa rzeczowego i było prawnie usankcjonowane np. w nadaniach królewskich dla osadników lub innych, późniejszych aktach prawnych. Cerkle takie nazywano leśnymi lub pastwiskowymi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛrʲcɛl, AS: cerʹḱel

Wiktionary


cerkiew

kościół prawosławny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. rel. świątynia prawosławna;

 (1.2) rel. wspólnota chrześcijan wyznania prawosławnego;

 (1.3) archit. rel. świątynia greckokatolicka;

 (1.4) rel. wspólnota chrześcijan wyznania greckokatolickiego (unickiego);

 (1.5) daw. kościół, świątynia wyznania rzymskokatolickiego

Wiktionary

  • dawna nazwa wsi Cerekiew (województwo małopolskie)
  • cerkiew (budynek)
  • Cerkiew (organizacja)
    • Cerkiew prawosławna
    • Cerkiew greckokatolicka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za czasów Stalina w ZSRR masowo burzono cerkwie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛrʲcɛf, AS: cerʹḱef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerkwisko n., Cerkwica ż., Cerkiewnik m.

:: zdrobn. cerkiewka ż.

 przym. cerkiewny, starocerkiewny

Wiktionary


cerkiewizm

wyraz, forma gramatyczna lub konstrukcja składniowa przejęte z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego


SJP.pl


cerkiewka

potocznie: mała cerkiew


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. rel. niewielka cerkiew

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieco w bok za domami srebrzy się w słońcu biało-niebieska, drewniana cerkiewka, o kilkaset metrów dalej stoi pobudowana z czerwonej cegły „malenna” starowierców, pod samym prawie lasem, już za wsią, mały „nomastyr”, gdzie żyją starowierskie „inoczki”.

 (1.1) Historyk dokładnie opisał ikonostas z małej cerkiewki w Bieszczadach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerkiew ż., cerkiewnik mos.

 przym. cerkiewny

Wiktionary


cerkiewnik

wyznawca albo duchowny Kościoła wschodniego, obrządku greckokatolickiego


SJP.pl

Cerkiewnik (dawniej niem. Münsterberg) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. Założona w 1383 roku wieś była własnością biskupów warmińskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Wikipedia


cerkiewnosłowiański

język cerkiewnosłowiański - język literacki i liturgiczny wywodzący się z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, używany w cerkwi prawosławnej; cerkiewszczyzna


SJP.pl


cerkiewny

dotyczący cerkwi, związany z cerkwią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z cerkwią, dotyczący cerkwi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W korpusie chłopcy obdarzeni dobrym słuchem i głosem śpiewali w chórze cerkiewnym, za co otrzymywali na śniadanie dodatkową bułkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerkiew ż., cerkiewka ż., cerkwisko n.

Wiktionary


cerkiewszczyzna

potocznie:
1. język cerkiewnosłowiański;
2. język staro-cerkiewno-słowiański


SJP.pl


cerkwica

wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim


SJP.pl

Cerkwica (hist. Cerekwica; do 1945 niem. Ciruiz, Scirkitz, Zirkwitz; 1945–1950 Czarkowice) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Karnice, na Równinie Gryfickiej.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cerkwica. W latach 1946–1998 wieś administracyjnie należała do województwa szczecińskiego. W 2004 roku we wsi było zameldowanych 1261 osób.

Wikipedia


cerkwicki

Cerkwica


SJP.pl

Patrz:

Cerkwica

cerkwisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) miejsce na którym dawniej stała cerkiew;

Wiktionary

Cerkwisko – miejsce, na którym dawniej stała cerkiew. Na cerkwisku bardzo często znajduje się również cmentarz.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. cerkiew ż.

 przym. cerkiewny

Wiktionary


cermet

spiek ceramiczno-metalowy, tworzywo odporne na działanie wysokich temperatur i korozję; cermetal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) materiał ceramiczny, kompozyt, wytwarzany wielofazowo spiek metalu i krzemionki;

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) cermetal

Wiktionary


cermetal

spiek ceramiczno-metalowy, tworzywo odporne na działanie wysokich temperatur i korozję; cermet


SJP.pl

Wikipedia


cermetowy

cermet


SJP.pl

Patrz:

cermet

cern

[czytaj: sern albo cern] skrót od: Centre Européen pour la Recherche Nucléaire (Europejski Ośrodek Badań Jądrowych)


SJP.pl


cerografia

technika wykonywania formy drukarskiej wklęsłodrukowej, polegająca na stosowaniu posrebrzanej płyty miedzianej pokrytej woskiem, na której ręcznie żłobi się rysunek i poddaje trawieniu elektrolitycznemu


SJP.pl

Cerografia – sposób wykonywania formy drukarskiej wklęsłodrukowej, znajdujący zastosowanie w artystycznych technikach graficznych. Polega na ręcznym wyżłobieniu rysunku na pokrytej woskiem posrebrzanej płycie miedzianej, którą następnie poddaje się trawieniu elektrolitycznemu.

Wikipedia


cerograficzny

cerografia


SJP.pl

Patrz:

cerografia

ceromancja

wróżenie z wosku w płonących świecach


SJP.pl

Ceromancja (od łac. cera = wosk + gr. manteía = wieszczenie, wróżba) – sposób wróżenia polegający na laniu wosku roztopionego w mosiężnym tyglu. Gorący wosk wlewa się powoli do misy z zimną wodą. Kiedy zetknie się z powierzchnią wody, zastyga, przyjmując rozmaite kształty.

Wikipedia


cerometria

metoda analizy miareczkowej, w której do miareczkowania stosuje się mianowane roztwory soli ceru (głównie siarczan ceru)


SJP.pl

Cerometria – jedna z metod miareczkowania, która wykorzystuje mianowane roztwory siarczanu ceru(IV), Ce(SO4)2. W cerometrii oznacza się substancje o własnościach redukujących. Najczęściej stosowanym wskaźnikiem w cerometrii jest fenantrolina.

Wikipedia


ceroplastyczny

ceroplastyka; keroplastyczny


SJP.pl


ceroplastyka

sztuka wytwarzania dzieł z wosku, stosowana głównie w rzeźbie portretowej i wotywnej; keroplastyka


SJP.pl

Wikipedia


cerować

naprawiać dziury lub rozdarcia w tkaninie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zacerować)

 (1.1) wypełniać ściegiem dziury, łączyć rozdarcia w tkaninie

 (1.2) daw. ozdabiać koronkowymi wszywkami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛˈrɔvat͡ɕ, AS: cerovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cerowaczka ż., cera ż., cerowanie n.

Wiktionary


cerowacz

1. osoba zajmująca się cerowaniem;
2. osoba wykańczająca tkaniny w fabryce włókienniczej


SJP.pl


cerowaczka

1. kobieta zajmująca się cerowaniem;
2. kobieta wykańczająca tkaniny w fabryce włókienniczej


SJP.pl


cerowalnia

pracownia, w której naprawia się zniszczoną odzież; cerownia


SJP.pl


cerowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|cerować.

Wiktionary

Cerowanie to technika szycia służąca do naprawy dziur lub zużytych obszarów w tkaninie lub dzianinie za pomocą samej igły i nici. Często wykonuje się to ręcznie, ale możliwe jest również cerowanie za pomocą maszyny do szycia. Ręczne cerowanie wykorzystuje ścieg cerujący, prosty ścieg, w którym nić jest „tkana” w rzędach wzdłuż nici materiału, z kierunkiem szwu odwracanym na końcu każdego rzędu, a następnie wypełnianiem tak utworzonej ramy jak podczas tkania. Cerowanie to tradycyjna metoda naprawy uszkodzeń tkanin lub dziur, które nie biegną wzdłuż szwu i gdzie łatanie jest niepraktyczne lub powodowałoby dyskomfort dla użytkownika, na przykład na pięcie skarpety.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. cerować ndk.

 rzecz. cera ż.

Wiktionary


cerówka

gruba igła służąca przede wszystkim do cerowania


SJP.pl


cerownia

1. dział fabryki włókienniczej; cerowalnia;
2. miejsce naprawy uszkodzonej odzieży


SJP.pl


cerowniczy

cerownia


SJP.pl

Patrz:

cerownia

cerowy

przymiotnik od: cer


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący ceru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cer m.

Wiktionary


cersanit

Cersanit S.A. – polska spółka akcyjna produkująca ceramikę sanitarną oraz płytki ceramiczne i gresy, z siedzibą w Kielcach. W latach 2012–2017 nosiła nazwę Rovese S.A.

W skład grupy Cersanit wchodzą europejskie marki: Cersanit, Opoczno, Meissen Keramik, Pilkington’s i Mei. Posiada 11 fabryk w Polsce, Rosji, Rumunii, Niemczech i Ukrainie.

Wikipedia


certa

ryba z rodziny karpiowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. przybrzeżna ryba morska podczas tarła wędrująca do rzek;

Wiktionary

Certa (Vimba vimba) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈt͡sɛrta, AS: certa

Wiktionary


certacja

potocznie: certowanie się, wymawianie się nieszczerze od czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. walka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: t͡sɛrˈtat͡sʲja, AS: certacʹi ̯a

Wiktionary


certament

dawniej:
1. sprzeczka, spór;
2. mocowanie się, zapasy


SJP.pl


certepartia

pisemny kontrakt dotyczący wynajęcia statku do przewozu towarów


SJP.pl


certolić

cackać się, być zbyt delikatnym


SJP.pl


certować

certować się -
1. wymawiać się nieszczerze od czegoś, robić ceregiele; droczyć się;
2. postępować zbyt delikatnie;
3. dawniej - brać udział w zapasach; walczyć, mocować się


SJP.pl


certowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|certować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. certować

Wiktionary


certówka

rodzaj sieci zastawianej do połowu cert


SJP.pl


certyfikacja

1. nadanie certyfikatu
2. inaczej: certyfikat


SJP.pl

Certyfikacja – ściśle określone postępowanie, w którym strona trzecia (organizacja) przyznaje pisemne zaświadczenie w formie certyfikatu, potwierdzające, że produkt, usługa, proces, albo osoba spełnia określone wymagania. Certyfikacja jest częścią procesu oceny zgodności.

Wikipedia


certyfikacyjny

certyfikacja


SJP.pl

Patrz:

certyfikacja

certyfikat

oficjalny dokument potwierdzający zgodność z normami, spełnianie wymogów, autentyczność i inne; zaświadczenie, świadectwo; certyfikacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dokument o randze świadectwa lub zaświadczenia

Wiktionary

Certyfikat

  • dokument stwierdzający zgodność wyrobu z deklarowanymi przez wytwórcę lub określonymi w przepisach bądź normach właściwościami (zobacz też: świadectwo wzorcowania)
  • dokument potwierdzający prawo do wykonywania określonych w nim czynności
  • potwierdzenie posiadania kompetencji w zakresie określonym w certyfikacie, np. poświadczający zdanie egzaminu ze znajomości języka angielskiego na określonym poziomie, czy potwierdzający znajomość obsługi komputera w różnych obszarach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedsiębiorcy zajmujący się nekrobiznesem żądają wprowadzenia certyfikatów potwierdzających odpowiednią jakość trumien.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌt͡sɛrtɨˈfʲikat, AS: certyfʹikat

Wiktionary

Powiązane:

 czas. certyfikować ndk.

 przym. certyfikacyjny

 przysł. certyfikacyjnie

Wiktionary


certyfikator

osoba dokonująca certyfikacji


SJP.pl


certyfikatysta

posiadacz certyfikatu, dyplomu


SJP.pl


certyfikować

zaświadczać za pomocą certyfikatu; wystawiać certyfikat


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) wydawać certyfikat, potwierdzając coś oficjalnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. certyfikat m., certyfikowanie n.

Wiktionary


certyfikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|certyfikować.

Wiktionary

Certyfikowanie kwalifikacji (ang. professional certification) – proces, w wyniku którego osoba ubiegająca się o nadanie określonej kwalifikacji, po uzyskaniu pozytywnego wyniku walidacji, otrzymuje od uprawnionego podmiotu certyfikującego dokument potwierdzający nadanie określonej kwalifikacji. Pojęcie stosowane jest w Polskiej Ramie Kwalifikacji...

Wikipedia

Powiązane:

 czas. certyfikować

Wiktionary


ceruleina

peptyd wyizolowany ze skóry żaby australijskiej; barwnik syntetyczny o zaprawie chromowej


SJP.pl