jn.

skrót

 (1.1) rzad. = jak niżej

Wiktionary


jo

partykuła

 (1.1) gwara. tak

zaimek

 (2.1) gw-pl|Podhale, Kraków, Poznań, Górny Śląsk. ja

Wiktionary

  • Ё (cyrylica)
  • Jô – piłkarz
  • .jo – domena Jordanii
  • Jō – kij do walki
  • Jo’ – piosenkarka, która użyczyła głosu do dwóch piosenek polskiego DJ-a C-BooLa: „Don’t Waste the Time” i „Move Your Body”
  • Jo – francuska komedia z 1971 w reżyserii Jeana Girault

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jo, zjadłem tę sznytkę chleba.Tak, zjadłem tę kromkę chleba.

 (2.1) Jo zjadłem tę sznytkę chleba.Ja zjadłem tę kromkę chleba.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) zapożyczone z etym|dolnoniem|jo., etym|niem|ja. → tak

 (2.1) odziedziczone z etym|prasł|*(j)azъ., z etym|prabałtosł|*ēź-., z etym|praindoeuropejski|*éǵ.

uwagi.

 (1.1) Słowo to używane jest w większych i mniejszych miejscowościach na północy Polski (w kujawsko-pomorskim i pomorskim, m.in. na Kaszubach i Kociewiu, a także w pewnej części Mazur), ale praktycznie z wyłączeniem Gdańska. Występuje też w mowie Polaków mieszkających w okolicach Krasnojarska.

tłumaczenia.

źródła.

== jo (język albański.) ==

wymowa.

 IPA|jɔ.

 audio|Sq-jo.oga.

znaczenia.

partykuła

 (1.1) nie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


jo-jo

jojo, yo-yo;
1. zabawka w postaci okrągłej, płaskiej szpuli i sznurka, na który jest nawijana;
2. gra, zabawa przedmiotem o tej samej nazwie;
3. potocznie: szybkie zwiększenie wagi ciała po gwałtownym schudnięciu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zob. jojo.

Wiktionary


joab

Joab, Joaw (יוֹאָב "Bóg jest ojcem", heb. Yoʾav, Tiberian Hebrew Yôʾāḇ) (XI/X w. p.n.e.) – wódz wojsk Dawida.

Był synem Serui, córki Jessego i siostry Dawida. Przypuszcza się, że towarzyszył Dawidowi już w czasie panowania Saula. Po raz pierwszy zostaje wymieniony w Starym Testamencie w relacji o bitwie koło Gibeonu zwolenników Dawida ze stronnikami Iszbaala, syna Saula. Ludzie Dawida dowodzeni przez Joaba zwyciężyli. Abner, wódz Iszbaala, ratował się ucieczką.

Wikipedia


joachaz

Joachaz – imię dwóch postaci biblijnych ze Starego Testamentu.

  • Joachaz (król Izraela) – król Izraela (państwa północnego) w latach 814–798 przed Chr.
  • Joachaz (król Judy) – król Judy przez trzy miesiące w 609 r. przed Chr.

Wikipedia


joachim

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Joachim – imię męskie pochodzenia biblijnego, znaczy „Jahwe pocieszy, pokrzepi, wywyższy”. Poświadczone w Polsce od XIV wieku w formach Jachym, Jochym, Joachym, Achym.

Forma żeńska: Joachima.

Joachim imieniny obchodzi:

  • 6 lutego (wspomnienie św. Joachima Sakachibary, jednego z męczenników z Nagasaki +1597)
  • 15 lutego (wspomnienie św. Joachima Firaiama-Diz, męczennika z Japonii +1622)
  • 30 marca (wspomnienie św. Joachima z Fiore +1202)
  • 16 kwietnia (wspomnienie bł. Joachima zakonnika ze Sieny +1303)
  • 3 czerwca (wspomnienie św. Joachima Royo, męczennika w Chinach +1747–1748; spotykane są różne dni wspomnienia tego błogosławionego)
  • 26 lipca (wspomnienie św. Joachima, ojca Maryi)
  • 16 sierpnia
  • 22 sierpnia (wspomnienie św. Joachima od Świętej Anny, Johna Walla +1679)
  • 3 września
  • 22 września
  • 24 listopada (wspomnienie św. Joachima Hao, męczennika z Chin +1839)
  • 9 grudnia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Impala Joachima stoi w garażu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈaxʲĩm, AS: i ̯oaχʹĩm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. reg. śl. Achim.

:: zdrobn. Joachimek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. Achim., reg. śl. Chimek.

Wiktionary


joachima

imię żeńskie


SJP.pl

Joachima – żeński odpowiednik imienia Joachim, pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od słów oznaczających „Bóg pocieszy, pokrzepi”. Patronką tego imienia jest św. Joachima De Vedruna.

Joachima imieniny obchodzi: 16 sierpnia, 28 sierpnia, 3 września, 22 września, 9 grudnia.

Wikipedia


joachimek

zdrobnienie od: Joachim (imię męskie)


SJP.pl


joachimiak

nazwisko


SJP.pl


joachiminy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joachimy lub z nią związany


SJP.pl


joachimkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joachimka lub z nim związany


SJP.pl


joachimostwo

Joachim z małżonką; Joachimowie


SJP.pl


joachimowie

imię męskie


SJP.pl


joachimowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joachima lub z nim związany


SJP.pl


joan

[czytaj: dżołn] obce imię żeńskie


SJP.pl


joanka

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Joanka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Szczytniki
  • Joanka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Baranów
  • Joanka – osada w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Dopiewo

Wikipedia


joanna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Joanna – imię żeńskie, odpowiednik imienia Jan pochodzącego z języka hebrajskiego: Jo-hanan – „Jahwe jest łaskawy”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Joanno, uśmiechnij się do mnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈãnːa, AS: i ̯oã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jan mos., joannita mos.

:: fm. Joaś mos.

:: zdrobn. Joasia ż., Joaśka ż., Asia ż., Aśka ż.

:: zgrub. Joaśka ż., Aśka ż., Asisko n.

 przym. Janowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Joasia ż., Asia ż., Asieńka ż., Aśka ż., Joaśka ż., Asiula ż., Asiulka ż.

Wiktionary


joannici

członek zakonu joannitów


SJP.pl

  • Zakon Maltański – zakon katolicki (kawalerowie maltańscy)
  • Joannici – protestanckie zakony joannitów
    • Order Świętego Jana Jerozolimskiego – anglikański i ekumeniczny zakon joannitów
    • Przymierze Zakonów św. Jana Jerozolimskiego
  • Ortodoksyjny Zakon Szpitalników św. Jana z Cypru – zakon prawosławny
  • Joannici – rosyjska sekta prawosławna
  • Stowarzyszenie Joannici Dzieło Pomocy

Wikipedia


joannicki

joannita


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z joannitą, dotyczący joannitów

Wiktionary

Patrz:

joannita

Powiązane:

 rzecz. joannita mos.

Wiktionary


joanniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joanny lub z nią związany


SJP.pl


joannita

członek zakonu joannitów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z katolickiego zakonu uznanego oficjalnie przez papieża Paschalisa II w 1113 roku;

Wiktionary

Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty (łac. Supremus Militaris Ordo Hospitalarius Sancti Ioannis Hierosolymitani Rhodiensis et Melitensis, pot. szpitalnicy, joannici, kawalerowie maltańscy) – katolicki zakon rycerski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Międzynarodowa wspólnota joannitów nazywana jest oficjalnie Suwerennym Rycerskim Zakonem Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. joannicki

 rzecz. Joanna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kawaler maltański, maltańczyk, pot. szpitalnik

Wiktionary


joannitka

joannita


SJP.pl

Patrz:

joannita

joaquin

Joaquin – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Teksas, w hrabstwie Shelby.

Wikipedia


joasia

zdrobnienie od: Joanna (imię żeńskie); Joaśka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Joanna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Umówiłem się na kawę z Joasią.

 (1.1) Madzia nie pamiętała wypadku, który by tak nią wstrząsnął jak owo spóźnienie Joasi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈaɕa, AS: i ̯oaśa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Joanna ż., Jan mos.

 przym. Janowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Asia

Wiktionary


joasiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joasi lub z nią związany


SJP.pl


joaśka

zdrobnienie od: Joanna (imię żeńskie); Joasia


SJP.pl


joasz

  • Joasz (król Judy) – król Judy, syn Ochozjasza
  • Joasz (król Izraela) – król Izraela sprawujący władzę przez szesnaście lat (798-782 r. przed Chr.) po swym ojcu, królu Joachazie. Pojawia się w 2 Krl 13-14
  • Joasz – ojciec biblijnego sędziego Gedeona.
  • Joas I – cesarz Etiopii w latach 1755 – 1769
  • Joasz II – cesarz Etiopii w latach 1818 – 1821

Wikipedia


job

wulgarnie: wykrzyknienie wyrażające silne emocje, zwłaszcza związane z uderzeniem, ciosem zadawanym komuś; jeb * forma przekleństwa ma postać rosyjską, czasami jest jednak używana w języku polskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. liter. postać biblijna;

 (1.2) rzad. imię|polski|m.

skrót

 (2.1) = bibl. Księga Joba (1.1)

Wiktionary

Francja:

  • Job – gmina

Osoby:

  • Dickson Job – tanzański piłkarz
  • Ignjat Job – serbski malarz
  • Joseph-Désiré Job – kameruński piłkarz
  • Ricardo Job – angolski piłkarz

Inne:

  • Job, czyli ostatnia szara komórka – film
  • Job for a Cowboy – amerykański zespół muzyczny

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. Hiob

 (2.1) Hi

Wiktionary


jobowy

rzadko: hiobowy;
1. taki jak u Joba (Hioba), charakterystyczny dla Joba (Hioba) - biblijnego patriarchy;
2. tragiczny, smutny, okropny, pełen cierpienia


SJP.pl


jobs

[czytaj: dżołbz albo dżobz] nazwisko angielskie


SJP.pl

  • Jobs – obszar niemunicypalny w USA, w stanie Ohio, w hrabstwie Hocking
  • Jobs – amerykański film z 2013 o Stevie Jobsie
  • .jobs – internetowa domena najwyższego poziomu, przeznaczona dla serwisów związanych tematycznie z zatrudnieniem i poszukiwaniem prac

Wikipedia


jochebed

imię męskie


SJP.pl


jockey

[czytaj: dżokej] zawodowy jeździec biorący udział w gonitwach konnych; dżokej (częściej)


SJP.pl


jocz

nazwisko


SJP.pl


jod

pierwiastek chemiczny o symbolu I


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu I i liczbie atomowej 53;

Wiktionary

Jod (I, łac. iodum) – pierwiastek chemiczny z grupy 17 – fluorowców. Nazwa pochodzi od stgr. ἰοειδής ioeides – fioletowy.

W naturze występuje tylko jeden trwały izotop 127
I
, izotopy promieniotwórcze: 123
I
, 125
I
, 129
I
, 131
I
.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma jod?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔt, AS: i ̯ot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodek m., jodyna ż., jodowanie n.

 czas. jodować ndk.

 przym. jodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. I, hist. symbol. J

Wiktionary


jodać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. jeść

Wiktionary


jodan

sól kwasu jodowego


SJP.pl


jodany

sól kwasu jodowego


SJP.pl

Pochodne tlenowych kwasów jodu – grupa związków chemicznych obejmująca przede wszystkim sole tlenowych kwasów jodu. Estry tych kwasów są rzadsze. Sole są zwykle substancjami krystalicznymi i mają właściwości utleniające, tym silniejsze, im niższy jest stopień utlenienia jodu.

Wikipedia


jodek

sól kwasu jodowodorowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. sól jodowodoru lub związek jodu z niemetalem

 (1.2) chem. związek organiczny zawierający jod

Wiktionary

Jodki – grupa związków chemicznych, zarówno organicznych (np. jodek metylu), jak i nieorganicznych (np. jodek potasu), w których przynajmniej jeden atom jodu połączony jest z atomem o niższej elektroujemności.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjɔdɛk, AS: i ̯odek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jod mrz., jodyna ż.

 czas. jodować ndk.

 przym. jodowy

Wiktionary


jodełka

1. młoda jodła;
2. wzór na tkaninie; splot przypominający układ igieł jodły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: jodła

 (1.2) mała jodła

 (1.3) włók. rodzaj splotu tkaniny, przypominający układ igieł jodły

 (1.4) włók. tkanina o takim splocie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym laseczku rosną same jodełki i brzózki.

 (1.2) Na podwórku stała jodełka przystrojona świecidełkami.

 (1.3) Założę dziś ten nowy płaszcz w jodełkę.

 (1.4) Kupiłam cztery metry jodełki, muszę zanieść ją do krawcowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈdɛwka, AS: i ̯odeu̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodła ż., jedlina ż., jedlica ż., jodełkowanie n.

 czas. jodełkować ndk.

 przym. jodłowy, jodełkowy, jedlicowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reg. śl. jedliczka.

Wiktionary


jodełkowaty

przypominający układ igieł jodły; jodłowaty


SJP.pl


jodełkowy

przymiotnik od: jodełka


SJP.pl


jodki

sól kwasu jodowodorowego


SJP.pl

Jodki – grupa związków chemicznych, zarówno organicznych (np. jodek metylu), jak i nieorganicznych (np. jodek potasu), w których przynajmniej jeden atom jodu połączony jest z atomem o niższej elektroujemności.

Wikipedia


jodkowski

nazwisko


SJP.pl

  • Józef Jodkowski (ur. 1890, zm. 1950) – polski archeolog, numizmatyk, historyk ziemi grodzieńskiej.
  • Kazimierz Jodkowski (ur. 1950) – polski filozof

Wikipedia


jodkowy

przymiotnik od: jodek


SJP.pl


jodlować

śpiewać w specjalny sposób, polegający na nagłych przejściach głosu; jodłować


SJP.pl


jodochwytność

zdolność do wychwytywania jodu; szczególnie ważna cecha w terapii chorób tarczycy


SJP.pl


jodofor

chemiczny środek dezynfekujący zawierający jodynę i substancje powierzchniowo czynne


SJP.pl


jodoform

organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu; trijodometan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu, środek antyseptyczny o silnym zapachu;

Wiktionary

Jodoform (łac. iodoformium), CHI
3
– organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu, jodowa pochodna metanu.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. jodoformowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trijodometan, trójjodometan, trójjodek formylu, CHI3

Wiktionary


jodoformowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z jodoformem, dotyczący jodoformu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodoform mrz.

Wiktionary


jodoforowy

przymiotnik od: jodofor


SJP.pl


jodogorgon

dwujodotyrozyna; aminokwas o charakterze hormonu występujący w tarczycy


SJP.pl


jodok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Jodok – imię męskie pochodzenia celtyckiego, oznaczające "wojownika". Imię znane w Polsce od średniowiecza.

Jodok imieniny obchodzi 13 grudnia.

W innych językach:

  • duń. - Jost
  • niem. - Jost
  • ang. - Joyce
  • łac. - Jodokus
  • fr. - Josse, Josquin

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nazywam się Jodok i jestem murarzem z Janowa.

 (1.1) Świętemu Jodokowi oddadzą dzisiaj cześć w Pikardii.

Wiktionary


jodol

związek organiczny, połączenie jodu z pirolem


SJP.pl


jodometria

metoda analizy miareczkowej, w której do oznaczania substancji utleniających lub redukujących wykorzystuje się mianowane roztwory jodu lub tiosiarczanu


SJP.pl

Jodometria – jeden z działów redoksymetrii, technika chemicznej analizy ilościowej wykorzystująca redukcję jodu do jodków (jodometria bezpośrednia lub jodymetria) lub utlenianie jodków do jodu (jodometria pośrednia).

W metodzie tej wykorzystywana jest odwracalna reakcja:

I
2
+ 2e
⇄ 2I
     E0 = 0,54 V

Wikipedia


jodometryczny

związany z jodometrią (np. pomiar jodometryczny, oznaczenia jodometryczne)


SJP.pl


jodopsyna

barwnik światłoczuły występujący w czopkach siatkówki oka


SJP.pl

Jodopsyna (łac. iodopsinum, fiolet wzrokowy) – barwnik światłoczuły (ulegający przemianie fotochemicznej) znajdujący się w czopkach siatkówki oka, uczestniczący w powstawaniu wrażeń barwnych (widzenie fotopowe). W trzech różnych typach czopków siatkówki znajdują się kompleksy retinalu z jednym z trzech białek – analogów opsyny (fotopsyny).

Wikipedia


jodoterapia

leczenie jodem; zwłaszcza leczenie jodem radioaktywnym stosowane w chorobach tarczycy: niektóre rodzaje nadczynności i nowotworów


SJP.pl


jodować

1. dodawać sole jodu do produktów spożywczych;
2. wprowadzać atomy jodu do cząsteczki związku organicznego


SJP.pl

czasownik właściwy przechodni niedokonany

 (1.1) spoż. dodawać sole jodowe do produktów spożywczych

 (1.2) chem. umieszczać atomy jodu w cząsteczce związku organicznego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodowanie n., jod mrz., jodek mrz., jodyna ż.

Wiktionary


jodowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|jodować.

Wiktionary

Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. jodować ndk.

 rzecz. jod mrz.

Wiktionary


jodówka

dawniej, potocznie: żarówka fotoreporterska; żarówka jodowa, lampa jodowa


SJP.pl


jodowodór

związek nieorganiczny mający w cząsteczce jeden atom wodoru i jeden atom jodu


SJP.pl

Jodowodór, HI – nieorganiczny związek chemiczny, połączenie jodu i wodoru. Jest to bezbarwny, nietrwały gaz, silnie dymiący w wilgotnym powietrzu. Jego roztwór wodny to kwas jodowodorowy o silnych właściwościach kwasowych.

Wikipedia


jodowy

przymiotnik od: jod


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący jodu

 (1.2) zawierający jod

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jod m., jodek mrz., jodyna ż.

Wiktionary


jodyna

kilkuprocentowy (zwykle 3) roztwór jodu o właściwościach bakteriobójczych, stosowany do dezynfekcji ran i skaleczeń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. med. środek do dezynfekcji – roztwór jodu i jodku potasu w etanolu;

 (1.2) pot. butelka, opakowanie jodyny (1.1)

 (1.3) środ. przestępcze kawa

Wiktionary

Jodyna, nalewka jodowa (łac. Iodi solutio spirituosa, Tinctura Jodi) – rozcieńczony roztwór jodu w etanolu o stężeniu ok. 90° (90 % obj.) z dodatkiem jodku potasu jako środka stabilizującego. Jest to ciemnobrunatna, klarowna ciecz. Służy do dezynfekcji skóry. Może być też używana do uzdatniania wody.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed zabiegiem zdezynfekowano jodyną skórę pacjenta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈdɨ̃na, AS: i ̯odna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jod m., jodek m.

 czas. jodować, jodynować

 przym. jodowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. nalewka jodowa

Wiktionary


jodynować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zajodynować)

 (1.1) med. dezynfekować ranę przy pomocy jodyny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Skutek bicia był taki, że Roszyckiemu pękła skóra, a świadek Bajraszewski jodynował mu zranienia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodyna ż., jodynowanie n.

 czas. zajodynować dk.

 przym. jodynowy

Wiktionary


jodynowy

jodyna


SJP.pl

Patrz:

jodyna

jodzica

wysypka w postaci krost i pęcherzyków na skórze, spowodowana długotrwałym przyjmowaniem lekarstw zawierających jod


SJP.pl


jodła

1. zimozielone drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, charakteryzujące się jasną korą i pionowo sterczącymi szyszkami;
2. drewno tego drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. rodzaj drzew z rodziny sosnowatych;

 (1.2) techn. drewno jodły (1.1)

Wiktionary

Jodła (Abies Mill.) – rodzaj zimozielonych drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.). Obejmuje co najmniej 48 gatunków występujących na półkuli północnej – najczęściej we wschodniej Azji oraz Ameryce Północnej. W Polsce naturalnie rośnie jodła pospolita (A. alba) tworząca bory jodłowe w Górach Świętokrzyskich, Karpatach oraz na Roztoczu.

Jodły dostarczają cenionego drewna oraz uprawiane są jako ozdobne, w tym też, ze względu na regularny pokrój, jako choinki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój mąż przyniósł gałązki jodły na świąteczny stroik.

 (1.1) Prawdziwki mogą rosnąć w różnego rodzaju lasach, np. pod bukami, świerkami i jodłami.

 (1.2) Jodła znajduje zastosowanie w stolarstwie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔdwa, AS: i ̯odu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jedlina ż., jedlica ż.

:: zdrobn. jodełka ż.

 przym. jodłowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jedlina, reg. śl. jedla.

 (1.2) jedlina

Wiktionary


jodło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. jedzenie

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: jodła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przismacz, babo, to jodło, bo je bez szmaku.

Wiktionary


jodłów

3 miejscowości w Polsce:

  • Jodłów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Międzylesie
  • Jodłów – wieś w woj. lubuskim, w pow. nowosolskim, w gminie Nowa Sól
  • Jodłów – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Otmuchów

Wikipedia


jodłowa

jodła


SJP.pl

Jodłowa – wieś (dawniej miasteczko) w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Jodłowa.

Jodłowa uzyskała lokację miejską w 1733 roku, zdegradowana w 1933 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Wikipedia

Patrz:

jodła

jodłować

śpiewać w specjalny sposób, polegający na nagłych przejściach głosu; jodlować


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) muz. śpiewać wykorzystując samogłoski a, o dla niskich dźwięków i oraz e, i dla wysokich, z nagłymi przejściami z piersiowego rejestru głosu na falset;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Helmut zawsze zaczynał jodłować, kiedy sobie popił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔdˈwɔvat͡ɕ, AS: i ̯odu̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodłowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jodlować

Wiktionary


jodłowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|jodłować.

Wiktionary

Jodłowanie (niem. Jodeln) – śpiew z częstymi zmianami skokowymi między rejestrami: piersiowym i głowowym, dominacją brzusznego toru oddychania i powiększeniem rezonatorów głosowych przez znaczne obniżenie krtani. Efektem jest specyficzna barwa głosu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌjɔdwɔˈvãɲɛ, AS: i ̯odu̯ovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. jodłować

Wiktionary


jodłowate

rodzina drzew iglastych, obejmująca: sosnę, świerk, modrzew, jodłę, kosodrzewinę i limbę


SJP.pl


jodłowaty

1. przypominający układ igieł jodły; jodełkowaty;
2. o cechach jodłowatych (rodzina drzew)


SJP.pl


jodłowianin

mieszkaniec Jodłowej (wsi w Polsce)


SJP.pl


jodłowianka

mieszkanka Jodłowej (wsi w Polsce)


SJP.pl


jodłowiec

jeden z chrząszczy z rodziny kornikowatych: wgryzoń jodłowiec, jodłowiec krzywozębny lub jodłowiec kolcozębny


SJP.pl

Jodłowiec – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń. Jodłowiec leży ok. 100 metrów od drogi wojewódzkiej nr 488. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1827 r. W skład wsi wchodzi część nazywana Józefów, która istniała zapewne już w XVII w.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


jodłówka

1. wieś w Polsce;
2. nazwa kilku cieków w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Jodłówka – wieś w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Rzezawa
  • Jodłówka – osada leśna w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Rzezawa
  • Jodłówka – część wsi Szczepanowice w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Pleśna
  • Jodłówka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Pruchnik
  • Jodłówka – kolonia w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Dubicze Cerkiewne
  • Jodłówka – osada w woj. pomorskim, w pow. sztumskim, w gminie Stary Targ
  • Jodłówka – gromada

Wikipedia


jodłownica

rodzaj grzybów z rodziny jodłownicowatych


SJP.pl

Bondarzewia Singer (jodłownica) – rodzaj grzybów z rodziny jodlownicowatych (Bondarzewiaceae).

Wikipedia


jodłownicki

przymiotnik od: Jodłownik


SJP.pl


jodłownicowate

rodzina grzybów z rzędu gołąbkowców; bondarcewowate


SJP.pl

Jodłownicowate, bondarcewowate (Bondarzewiaceae Kotl. & Pouzar) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie gołąbkowców.

Wikipedia


jodłownicowaty

o cechach jodłownicowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


jodłownik

1. wieś w Polsce;
2. potok w Polsce


SJP.pl

Jodłownik – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Jodłownik.

Wikipedia


jodłowski

przymiotnik od: Jodłowa


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Sławomir Jodłowski – polski artysta fotograf
  • Tomasz Jodłowski – polski fotograf
  • Wojciech Jodłowski – polski naukowiec
  • Zygmut Jodłowski – polski ekonomista, działacz społeczny

Wikipedia


jodłowy

jodła


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z jodły

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części jodły

 (1.3) będący częścią jodły

Wiktionary

Patrz:

jodła

Przykłady

 (1.2) Towar znaleziono w tirze, który jechał do Warszawy z ładunkiem krokwi jodłowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔdˈwɔvɨ, AS: i ̯odu̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jodła ż., jedlina ż., jedlica ż.

:: zdrobn. jodełka

Wiktionary


joe

[czytaj: dżoł albo dżoe] obce imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

JOE (Joe's Own Editor) – edytor tekstu pracujący w środowisku tekstowym w systemach Uniksowych, np. pod Linuksem. Został napisany przez Josepha H. Allena.

Sposobem pracy JOE różni się od standardowych edytorów konsolowych jak vi i Emacs, bardziej przypominając edytor WordStar (nie posiada m.in. trybów pracy czy też rozbudowanej klawiszologii) lub środowisko Turbo firmy Borland, przez co jest dobrym edytorem dla rozpoczynających pracę w trybie tekstowym i szukających prostego edytora. Nie posiada też trudnego dla niektórych pojęcia "buforów" (obecnych w Emacsie) dając możliwość edycji w dobrze znanych oknach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) We wtorek spotykam się z Joe.

Wiktionary


joel

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

 (1.2) bibl. Księga Joela;

Wiktionary

Joel (hebr. יואל), łac. Joël – prorok, który spisał biblijną Księgę Joela.

Jeden z tzw. proroków mniejszych, syn Petuela. W swej księdze Joel opisuje plagę szarańczy i straszną suszę. Jego przesłanie było ostrzeżeniem dla Izraelitów. Wzywał do nawrócenia i mówił o nowej erze wylania Ducha Bożego na wszelkie ciało. Wtedy to Bóg pobłogosławi tych, którzy Mu zaufali.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mówiłem Joelowi o twoim pomyśle.

 (1.2) Sprawdźmy, czy ten sam termin występuje u Joela.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔɛl, AS: i ̯oel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Joelek m.

 przym. Joelowy

Wiktionary


joelowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Joela

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak więc Joelowa zapowiedź nadzwyczajnego wylania Ducha Św. wypełniła się w Dniu Zielonych Świąt, kiedy Duch Św. zstąpił, napełniając zebranych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Joel mos.

Wiktionary


joffre

[czytaj: żofr] nazwisko francuskie, m.in. Joseph Joffre (1852-1931), generał francuski, jeden z naczelnych dowódców w I wojnie światowej


SJP.pl


jog

hinduski asceta uprawiający jogę; jogin, joga (rzadko)


SJP.pl


joga

1. indyjski system religijno-filozoficzny szukający sposobów osiągnięcia równowagi duchowej w ekstazie i kontemplacji
2. rodzaj gimnastyki ciała i umysłu mającej na celu odprężenie fizyczne i psychiczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. filoz. jeden z sześciu ortodoksyjnych systemów filozofii indyjskiej;

 (1.2) tradycyjny indyjski system ćwiczeń duchowych i fizycznych

Wiktionary

Joga (sanskryt योग) – jeden z sześciu ortodoksyjnych (tzn. uznających autorytet Wed) systemów filozofii indyjskiej, zajmujący się wszelkimi związkami pomiędzy ciałem i umysłem. Poprzez odpowiedni trening ciała (w tym ascezę), dyscyplinę duchową (medytację) i przestrzeganie zasad etycznych, joga deklaruje możliwość rozpoznania przez praktykującego natury rzeczywistości. W ujęciu religijnym ma to prowadzić do przezwyciężenia prawa karmy i wyzwolenia z kręgu wcieleń (sansara).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Praktykować jogę mogą ludzie dowolnego wyznania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔɡa, AS: i ̯oga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jogin m., jogini ż., joginka ż., jogizm m., jog m.

 przym. jogiczny, jogistyczny

Wiktionary


jogger

[czytaj: dżoger] osoba uprawiająca jogging


SJP.pl


joggerka

jogger [czytaj: dżogerka]


SJP.pl


joggersy

joggery


SJP.pl

Patrz:

joggery

joggery

[czytaj: dżoger] osoba uprawiająca jogging


SJP.pl


jogging

[czytaj: dżogink] służący utrzymaniu dobrej kondycji rytmiczny bieg na świeżym powietrzu; przebieżka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. forma rekreacji lub treningu polegająca na niespiesznym bieganiu, zwykle w miejscu publicznym;

Wiktionary

Jogging (z ang. jogging) – trucht, przebieżka, bieg w wolnym tempie, zwykle:

  • na świeżym powietrzu;
  • z prędkością 7-9 km/h;
  • celem utrzymania i/lub poprawy kondycji fizycznej bez forsownego wysiłku.

Jest częścią zdrowego stylu życia. Może służyć jako rozgrzewka przed bardziej intensywną aktywnością sportową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie spodziewałam się, że poranny jogging przerodzi się w spotkanie z ciekawym człowiekiem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. joggingowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bieganie

Wiktionary


joggingowy

jogging [czytaj: dżogingowy]


SJP.pl


jogiczny

joga; jogowy


SJP.pl


jogin

hinduski asceta uprawiający jogę; jog, joga (rzadko)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) buddyjski lub hinduistyczny asceta uprawiający jogę;

Wiktionary

Jogin (dewanagari योगी) – w hinduizmie i buddyzmie męski adept systemu rozwoju duchowego. Termin jogini odnosi się do żeńskiej adeptki rozwoju duchowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. joga m., jogizm m., jog m.

:: fż. jogini ż., joginka ż.

 przym. jogistyczny, jogiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jog

Wiktionary


jogini

kobieta jogin


SJP.pl

Jogin (dewanagari योगी) – w hinduizmie i buddyzmie męski adept systemu rozwoju duchowego. Termin jogini odnosi się do żeńskiej adeptki rozwoju duchowego.

Wikipedia


joginka

kobieta uprawiająca jogę


SJP.pl


jogizm

jeden z najstarszych indyjskich systemów filozoficznych, polegający na dążeniu poprzez ekstazę i kontemplację do doskonałości duchowej, mającej zapewnić zbawienie; joga


SJP.pl


jogować

potocznie: uprawiać jogę


SJP.pl


jogowy

joga; jogiczny


SJP.pl


jogurcik

zdrobnienie od: jogurt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od jogurt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jogurt m.

Wiktionary


jogurt

produkt mleczarski o dość gęstej konsystencji, sporządzany z mleka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. produkt mleczarski fermentowany mlekowo;

 (1.2) pot. jedno opakowanie jogurtu (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na śniadanie jem zawsze jogurt naturalny.

 (1.2) Rano zjadłem dwa jogurty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔɡurt, AS: i ̯ogurt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. jogurcik mrz.

 przym. jogurtowy

Wiktionary


jogurteria

lokal gastronomiczny, w którym sprzedaje się desery na bazie jogurtu


SJP.pl


jogurtowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. ciasto z jogurtem

Wiktionary


jogurtownica

przyrząd do wytwarzania jogurtu


SJP.pl


jogurtowo-ogórkowy

zawierający jogurt i ogórki; ogórkowo-jogurtowy


SJP.pl


jogurtowy

jogurt


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zawierający jogurt

 (1.2) związany z jogurtem

Wiktionary

Patrz:

jogurt

Przykłady

 (1.1) W cukierni można kupić ciasto jogurtowe.

 (1.2) Lactobacillus są potocznie nazwane bakteriami jogurtowymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjɔɡurˈtɔvɨ, AS: i ̯ogurtovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jogurt

Wiktionary


jogła

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Rosji, w rejonie borowickim, w obwodzie nowogrodzkim

Wiktionary


johan

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

Jan (stgr. Ἰωάννης od hebr. rdzenia יחנ – łaska) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Po hebrajsku יוחנן (Johanan) oznacza „Jahwe jest łaskaw”. Według Ewangelii imię to nosił prorok Jan Chrzciciel oraz apostoł Jan Ewangelista. Zostało ono przejęte najpierw do greki, a potem do łaciny. Rozpowszechniło się we wszystkich krajach chrześcijańskich.

Wikipedia


johann

[czytaj: johan] niemieckie imię męskie


SJP.pl

Jan (stgr. Ἰωάννης od hebr. rdzenia יחנ – łaska) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Po hebrajsku יוחנן (Johanan) oznacza „Jahwe jest łaskaw”. Według Ewangelii imię to nosił prorok Jan Chrzciciel oraz apostoł Jan Ewangelista. Zostało ono przejęte najpierw do greki, a potem do łaciny. Rozpowszechniło się we wszystkich krajach chrześcijańskich.

Wikipedia


johannes

nazwisko


SJP.pl

Jan (Ioannes, zm. 425) – cesarz zachodniorzymski od 20 listopada 423 do maja lub czerwca 425 roku. Znany jako uzurpator.

Jan był wysokim urzędnikiem rzymskim o nieznanym pochodzeniu. W roku 409 pełnił funkcję kierownika administracji (magister officiorum) uzurpatora, Pryskusa Attalusa, od 6 czerwca 412 do 12 czerwca 413 oraz 11 lipca 422 był prefektem pretorii Italii (prefect pretorio Italiae). W 423 roku (roku śmierci cesarza Cesarstwa Zachodniego — Honoriusza) Jan był pierwszym notariuszem dworu (primicerius notariorum) i naczelnikiem sekretariatu cesarza. Po kilku miesiącach, w czasie których wydawało się, że cesarz Wschodu Teodozjusz II zamierza rządzić samodzielnie, wysocy funkcjonariusze rzymscy wybrali prawdopodobnie 20 listopada Jana na cesarza Zachodu.

Wikipedia


johannesburczyk

[czytaj: johanesburczyk] mieszkaniec Johannesburga (miasta w RPA)


SJP.pl


johannesburg

[czytaj: joHAnesburg] miasto w RPA


SJP.pl

Johannesburg (wymowa angielska: [jəʊˈhænɪsbɜ:ɡ], wymowa afrikaans: [jʊəˈɦanəsbœrχ]; zwane także Joburg i eGolimiejsce złota) – miasto w północno-wschodniej części Południowej Afryki, od 1994 stolica prowincji Gauteng w zagłębiu Witwatersrand.

Wikipedia


johannesburka

[czytaj: johanesburka] mieszkanka Johannesburga (miasta w RPA)


SJP.pl


johannesburski

Johannesburg [czytaj: johanesburski]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Johannesburgiem, dotyczący Johannesburga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Johannesburg mrz., johannesburczyk mos., johannesburka ż.

Wiktionary


johansen

nazwisko


SJP.pl

Johansen – skandynawskie nazwisko patronimiczne, syn Johana.Drugie pod względem częstości w Norwegii i 18 w Danii. W Szwecji Johansson, po angielsku Johanson.

Wikipedia


johanson

nazwisko


SJP.pl

Johanson, ang. nazwisko patronimiczne, syn Johana.

  • Jay-Jay Johanson, w rzeczywistości Jäje Johansson
  • Sue Johanson

Wikipedia


johansson

nazwisko


SJP.pl

Najpopularniejsze szwedzkie nazwisko, patronimiczne jak wszystkie najpopularniejsze w tym kraju [1], syn Johana.

  • Andreas Johansson – szwedzki piłkarz
  • Andreas Johansson – szwedzki piłkarz
  • Bo Johansson – szwedzki trener piłkarski
  • Hugo Johansson – szwedzki strzelec, medalista olimpijski
  • Ingemar Johansson – szwedzki bokser, medalista olimpijski
  • Ingemar Johansson – szwedzki lekkoatleta, medalista olimpijski
  • Jay-Jay Johanson – szwedzki piosenkarz
  • Johan Petter Johansson – szwedzki wynalazca i przemysłowiec
  • Kent Johansson – szwedzki polityk
  • Lennart Johansson – szwedzki działacz sportowy
  • Mathilde Johansson – francuska tenisistka
  • Robert Johansson – norweski skoczek narciarski, medalista olimpijski
  • Scarlett Johansson – amerykańska aktorka
  • Sven Johansson – szwedzki hokeista
  • Sven Johansson – szwedzki kajakarz, medalista olimpijski
  • Sven Johansson – szwedzki strzelec, medalista olimpijski
  • Thomas Johansson – szwedzki tenisista, medalista olimpijski
  • Thure Johansson – szwedzki zapaśnik, medalista olimpijski

Wikipedia


johimbina

alkaloid występujący w naturze w korze drzewa


SJP.pl

Johimbina – organiczny związek chemiczny, alkaloid uzyskiwany z kory drzewa z gatunku johimba lekarska (Pausinystalia johimbe) występującego w Afryce na obszarze od Kamerunu do Konga, a także z azjatyckiego krzewu rauwolfia żmijowa. Jest związkiem wielopierścieniowym zawierającym w swej strukturze motyw tryptaminy. Handlowo dostępna w postaci chlorowodorku.

Wikipedia


john

[czytaj: dżon] anglosaskie imię męskie


SJP.pl

Osoby:

  • Elton John – brytyjski piosenkarz
  • Olivia Newton-John – australijska piosenkarka
  • Scatman John – amerykański muzyk

Inne:

  • John – angielski odpowiednik męskiego imienia Jan

Zobacz też:

  • Johns
  • Saint John

Wikipedia


johnny

Jan (stgr. Ἰωάννης od hebr. rdzenia יחנ – łaska) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Po hebrajsku יוחנן (Johanan) oznacza „Jahwe jest łaskaw”. Według Ewangelii imię to nosił prorok Jan Chrzciciel oraz apostoł Jan Ewangelista. Zostało ono przejęte najpierw do greki, a potem do łaciny. Rozpowszechniło się we wszystkich krajach chrześcijańskich.

Wikipedia


johnson

nazwisko


SJP.pl

Johnson – angielskie i szkockie nazwisko patronimiczne pochodzące z języka staroangielskiego oznaczające „syn Johna”. Na przestrzeni wieków nazwisko wielokrotnie zmieniało zapis przybierając formę Jonessone, Jonesone, Johnson, Johanson, Jonson, Geynson czy Jeynson. W 1990 w Stanach Zjednoczonych nosiło je 2 232 100 osób.

Wikipedia


johnston

nazwisko


SJP.pl

  • Johnston – wyspa na Oceanie Spokojnym należąca do Stanów Zjednoczonych

Miejscowości w USA:

  • Johnston – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Polk
  • Johnston – miejscowość w stanie Rhode Island, w hrabstwie Providence
  • Johnston – miejscowość w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Edgefield

Wikipedia


joice

[czytaj: dżojs] samochód typu Kia Joice


SJP.pl


joik

rodzaj ludowego śpiewu Lapończyków (Saamów)


SJP.pl

Joik – rodzaj ludowego śpiewu Saamów. Joik jest ważnym elementem kultury oralnej Saamów sięgającej czasów przedchrześcijańskich i współcześnie stanowi ważny element saamskiej tożsamości kulturowej.

Zachowane teksty przetrwały dzięki pracy Johannesa Schefferusa "Lapponia" z 1673 roku oraz zapiskom Jacoba Fellmana z początku XIX wieku.

Wikipedia


joikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|joikować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niejoikowanie n.

 czas. joikować ndk.

Wiktionary


joint

[czytaj: dżojnt] ręcznie zrobiony papieros z marihuaną; dżoint


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) slang. rodzaj skręta zawierający marihuanę;

Wiktionary

Joint (skręt) – wyrób przypominający wyglądem papierosa, wypełniony suszem z marihuaną, zwykle zmieszaną z tytoniem. Czasami marihuanę zastępuje się haszyszem. Ustnik zazwyczaj wykonywany jest z kawałka zwiniętej tekturki bądź zastępuje się go fragmentem papierosa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod drzewem stała hipiska i paliła jointa.

 (1.1) Spaliliśmy dzisiaj dwa grube jointy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) blunt, blant

Wiktionary


joint-venture

[czytaj dżojnt wenczer] w ekonomii: spółka handlowa firmy krajowej i zagranicznej lub spółek zagranicznych zawiązana na terenie jakiegoś kraju; joint venture


SJP.pl


joj

potocznie: wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. podziw, bezradność, przestrach, zagrożenie, zdziwienie, zaskoczenie itp., często wzmacniający wypowiedź; oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, ojeju, jej, jejciu, jejku


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …wyrażający różne emocje, np. zdziwienie, przerażenie, zakłopotanie, zaskoczenie itp., stosowany często dla wzmocnienia wypowiedzi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oj, ojoj, ojojoj, ojej, ojejej, ojejku, jej, jejciu, jejku

Wiktionary


jojada

Jojada, hebr. יהוידע (skrócona forma imienia Jehojada: Oby Jahwe znał [wiedział], ur. ?, zm. przed 796 p.n.e.) – arcykapłan żydowski.

Ożenił się z Joszebą, siostrą króla Judy Ochozjasza. Kiedy po jego morderstwie matka Atalia przejęła władzę i rozkazała zabicie rodziny królewskiej, małżeństwo ukryło Joasza, jednego z synów Ochozjasza. Po sześciu latach wprowadził go na tron i Atalia została zabita. Jojada rządził jako regent, dopóki Joasz nie osiągnął wieku, w którym mógł sam sprawować władzę.

Wikipedia


jojczeć

potocznie: narzekać, utyskiwać; jojczyć, biadolić


SJP.pl


jojczyć

potocznie: narzekać, utyskiwać; jojczeć, biadolić


SJP.pl


jojkać

biadolić, narzekać


SJP.pl


jojo

jo-jo, yo-yo;
1. zabawka w postaci okrągłej, płaskiej szpuli i sznurka, na który jest nawijana;
2. gra, zabawa przedmiotem o tej samej nazwie;
3. potocznie: szybkie zwiększenie wagi ciała po gwałtownym schudnięciu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj zabawki w postaci ciężarka-szpulki zawieszonego na sznurku

Wiktionary

Jojo (inaczej zwane kołem Maxwella) – rodzaj zabawki w postaci ciężarka-szpulki zawieszonego na sznurku. Ciężarek, opuszczony na sznurku trzymanym za nieumocowany koniec, rozwija go wpadając w ruch obrotowy. Po pełnym rozwinięciu sznurka ciężarek zachowuje moment pędu ruchu obrotowego i nawijając sznurek wędruje w górę. Istnieje wiele teorii o pochodzeniu jojo, lecz prawdopodobnie wywodzi się ono z Chin.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) jo-jo, yo-yo, yoyo

Wiktionary


jojoba

[czytaj: żożoba albo chochoba] krzew rosnący głównie w Meksyku, wykorzystywany w kosmetyce; żożoba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Simmondsia chinensis|ref=tak., zob. simondsja kalifornijska.

Wiktionary

Simondsja kalifornijska, jojoba (wym. żożoba albo chochoba) (Simmondsia chinensis) – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju (simondsja Simmondsia) i rodziny (simondsjowate Simmondsiadaceae) z rzędu goździkowców.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) żożoba

Wiktionary


jokasta

postać z mitologii greckiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. królowa Teb, córka Menojkeusa i żona Lajosa, matka, potem żona Edypa;

 (1.2) astr. księżyc Jowisza;

 (1.3) imię|polski|ż.; imię mitologiczne;

Wiktionary

  • Jokasta (Epikasta, gr. Iokaste, łac. Iocaste) – w mitologii greckiej królowa Teb, córka Menojkeusa
  • Jokasta – księżyc Jowisza
  • Jokasta (gr. Iokaste, łac. Iocaste) – imię żeńskie

Wikipedia

Wymowa:

IPA: jɔˈkasta, AS: i ̯okasta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Epikasta

Wiktionary


joker

dodatkowa karta w talii, najczęściej z wizerunkiem błazna, w niektórych grach pełniąca rolę najsilniejszej, w innych - zastępującej każdą inną kartę; dżoker


SJP.pl

Joker (wym. „dżoker” czyli ang. żartowniś), dżoker – jedna z kart do gry, w niektórych grach karcianych (na przykład kierki) służy do zastępowania dowolnej innej karty. W standardowej brydżowej talii kart znajdują się dwa lub trzy jokery oprócz 52 kart zwykłych. Najczęściej spotykanym wizerunkiem na jokerze jest kolorowo ubrany błazen (trefniś, ang. joker od joke – „żart”, z łac. iocus czytaj jokus) w czapce z dzwoneczkami. Jokery oprócz wizerunku błazna bywają oznaczane w narożniku karty gwiazdką lub (niekiedy, jeśli nie koliduje to z oznaczeniem waleta) literą J; spotykane są też inne oznaczenia, na przykład znakiem dolara. Spośród trzech jokerów w talii zazwyczaj dwa są „czerwone” i jeden „czarny” (lub na odwrót, czasem występują trzy jokery w trzech różnych kolorach, na przykład czarny, czerwony i niebieski), przy czym różnica ta najczęściej widoczna jest tylko na oznaczeniu w narożniku karty. Czasem bywa, że wszystkie jokery są oznaczone jednakowym kolorem.

Wikipedia


jokiel

nazwisko


SJP.pl


jokohama

miasto w Japonii; Yokohama


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Japonii leżące w środkowej części wyspy Honsiu w regionie Kantō;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Jokohamie jadłam grillowane kapelany.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjɔkɔˈxãma, AS: i ̯okoχãma

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jokohamski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. jokohamski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Yokohama

* czeski: (1.1) Jokohama ż.

* nowogrecki: (1.1) Γιοκοχάμα

* słowacki: (1.1) Jokohama ż.

* volapük: (1.1) Yokoham

źródła.

== Jokohama (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Jokohama

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


jokohamczyk

mieszkaniec Jokohamy


SJP.pl


jokohamka

mieszkanka Jokohamy


SJP.pl


jokohamski

przymiotnik od: Jokohama (miasto w Japonii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jokohamą, dotyczący Jokohamy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jokohama ż.

Wiktionary


jol

żaglowiec dwumasztowy o ożaglowaniu skośnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mar. żaglowiec mający dwa maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie skośne; tylny maszt jest mocno przesunięty do tyłu i niższy od przedniego;

Wiktionary

Jol – typ dwumasztowego ożaglowania stosowanego przeważnie na jachtach żaglowych średniej wielkości (o długości kadłuba 10 - 20 m). Żaglowiec posiada główny maszt w pobliżu środka wyporu jednostki, oraz dodatkowo szczątkowy, bardzo mały maszt wysokości ok. 1/3 głównego, posadowiony daleko na rufie. Z powodu dużej różnicy masztów, tego typu jednostkę określa się również gwarowo jako "półtoramasztowiec".

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jol powoli przybijał do brzegu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔl, AS: i ̯ol

Wiktionary


jola

jolka;
1. jednomasztowy, sportowy jacht żaglowy;
2. niewielka łódź na okręcie wojennym, służąca do komunikacji z lądem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Jolanta

Wiktionary

  • jola (jolka) – mały jacht żaglowy.
  • Jola – imię żeńskie, zdrobnienie od Jolanta.
  • Jola (Diola) – grupa etniczna w Afryce.
  • Jola – rodzaj grzybów z klasy rdze (Pucciniomycetes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od kiedy Jola i Wojtek są małżeństwem?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔla, AS: i ̯ola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jolanta ż.

:: zdrobn. Jolka ż.

Wiktionary


jolanciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jolanty lub z nią związany


SJP.pl


jolanta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Jolanta (gr. ion + anthos – fiołek + kwiat) – imię żeńskie, być może pochodzenia greckiego. W Polsce to imię używane jest od XIII w., początkowo w formie Jolenta.

W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 236965 kobiet o imieniu Jolanta nadanym jako imię pierwsze (25. miejsce) oraz 117906 kobiety noszące imię Jolanta jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1072616 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jolanty obchodzą imieniny 15 czerwca lub 17 grudnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈlãnta, AS: i ̯olãnta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Jola ż., Jolka ż., Jolunia ż., Jolusia ż., Joluś ż., Joleczka ż., Jolcia ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. Jola ż., Jolka ż., Jolunia ż., Jolusia ż., Joluś ż., Joleczka ż., Jolcia ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|germ.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Yolanda

* francuski: (1.1) Violande ż., Jolande ż., Yolande ż.

* hiszpański: (1.1) Yolanda ż.

* łaciński: (1.1) Iolenta ż.

* łotewski: (1.1) Jolanta ż.

* niemiecki: (1.1) Jolanthe ż., Jolante ż.

* rosyjski: (1.1) Иоланта ż.

* węgierski: (1.1) Jolánta

* włoski: (1.1) Iolanda ż.

źródła.

== Jolanta (język łotewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|łotewski|ż. Jolanta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


jolcia

zdrobnienie od: Jolanta (imię żeńskie)


SJP.pl


jolciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jolci lub z nią związany


SJP.pl


jolenta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Jolenta i jestem dziennikarką z Kalisza.

Wiktionary


jolie

[czytaj: dżoli] nazwisko obce


SJP.pl


joliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joli lub z nią związany


SJP.pl


joliot

[czytaj: żolJO] nazwisko


SJP.pl


jolka

1. jednomasztowy, sportowy jacht żaglowy; jola;
2. niewielka łódź na okręcie wojennym, służąca do komunikacji z lądem; jola;
3. krzyżówka nieposiadająca określonych miejsc wpisywania odgadywanych wyrazów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma imienia Jolanta

Wiktionary

  • jolka – rodzaj krzyżówki
  • jolka – rodzaj jachtu
  • Jolka – forma imienia Jolanta
  • Jolka – ukraińska piosenkarka rosyjskojęzyczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaszedłem, ot tak sobie, do Jolki.

 (1.1) Jolka z Waldkiem żyją na kocią łapę, mówią, że papierek do niczego nie jest im potrzebny.

 (1.1) Moja ostatnia randka z Jolką to był straszny niewypał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔlka, AS: i ̯olka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jola ż., Jolanta ż., jolka ż.

Wiktionary


jolkos

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. mit. miasto w starożytnej Tesalii w pobliżu Zatoki Pagasyjskiej, według mitologii wywodził się z niego Jazon i w nim zaczął swoją wyprawę po złote runo;

Wiktionary

Jolkos (obecnie Wolos) – miasto w starożytnej Tessalii w pobliżu Zatoki Pagasyjskiej. Według mitologii greckiej władcą Jolkos był Ajzon syn Tyro i Kreteusa. Tronu pozbawił go przyrodni brat, Pelias. W tym mieście Jazon wraz z Argonautami rozpoczął i zakończył wyprawę po złote runo.

Wikipedia


jōmon

[czytaj: dziomon]
1. ceramika japońska, uważana za najstarszą na świecie;
2. neolityczna kultura japońska


SJP.pl

Jōmon (jap. 縄文時代 Jōmon jidai; słowo jōmon oznacza „ornament sznurowy”) – okres w chronologii Japonii odpowiadający neolitowi. Nazwa pochodzi od motywu umieszczanego na naczyniach ceramicznych. Często jest dzielony na pięć podokresów dla środkowej Japonii oraz na trzy okresy dla Kiusiu i Hokkaido. Kultura tego okresu była stopniowo wypierana ku północy i wschodowi. Za czas trwania okresu Jōmon uważa się lata od 12 000 p.n.e. do 300 p.n.e. (niektóre źródła podają rok 250 p.n.e.).

Wikipedia


jon

atom lub zespół atomów mający ładunek elektryczny dodatni lub ujemny


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Księga Jonasza

Wiktionary

Jon (ze stgr. ἰόν ion „idące, biegnące [od elektrody do elektrody]”) – atom lub grupa atomów połączonych wiązaniami chemicznymi, która ma niedomiar lub nadmiar elektronów w stosunku do protonów. Obojętne elektrycznie atomy i cząsteczki związków chemicznych mają równą liczbę elektronów i protonów, jony zaś są elektrycznie naładowane dodatnio lub ujemnie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa jɔ̃ˈnaʃa, AS: ḱśŋga i ̯õnaša

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jonia ż.

Wiktionary


jonagold

1. amerykańska odmiana jabłoni;
2. owoc tej jabłoni


SJP.pl

Wikipedia


jonagored

1. odmiana uprawna jabłoni;
2. owoc tej jabłoni


SJP.pl


jonak

nazwisko


SJP.pl


jonas

nazwisko


SJP.pl

  • Jonas – imię
  • Jonas – amerykański serial fabularny

Wikipedia


jonasz

przenośnie: człowiek przynoszący pecha, sprowadzający nieszczęście


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. postać biblijna, prorok;

 (1.2) imię|polski|m.;

Wiktionary

Jonasz (hebr. ‏יוֹנָה‎ Jona, dosł. „gołąb”; stgr. Ἰωνᾶς) – prorok izraelski, żyjący i działający w VIII wieku p.n.e., w Izraelu i Asyrii, pochodzący z Gat-Chefer. Opisany w biblijnej Księdze Jonasza, której autorstwo jemu się właśnie przypisuje.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) I wzięli Jonasza, i wrzucili go w morze, a ono przestało się srożyć.

 (1.2) Mam na imię Jonasz i pochodzę z Białorusi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔ̃naʃ, AS: i ̯õnaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jonasz m.

Wiktionary


jonaszostwo

Jonasz z małżonką; Jonaszowie


SJP.pl


jonaszowie

imię męskie


SJP.pl


jonaszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jonasza lub z nim związany


SJP.pl


jonatan

1. gatunek jabłoni powszechnie uprawiany w Polsce
2. owoc tej jabłoni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Jonatan – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiej frazy Yehonatan oznaczającej „Jahwe dał”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ci, którzy byli na zamku, wydali Jonatanowi zakładników, a on zwrócił ich rodzicom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔ̃ˈnatãn, AS: i ̯õnatãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Jonatanowy

Wiktionary


jonatanostwo

Jonatan z małżonką; Jonatanowie


SJP.pl


jonatanowie

imię męskie


SJP.pl


jonatanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jonatana lub z nim związany


SJP.pl


jonathan

[czytaj: DŻOnatan] obce imię męskie


SJP.pl


jońca

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jacek Jońca – polski komentator sportowy
  • Maciej Jońca – polski prawnik i historyk sztuki
  • Roman Jońca – polski pianista, kompozytor i aranżer

Wikipedia


jonczak

nazwisko


SJP.pl


jończycy

1. członek starożytnego plemienia greckiego;
2. mieszkaniec Jonii


SJP.pl


jonczyk

nazwisko


SJP.pl


jonek

nazwisko


SJP.pl

  • średniowieczne polskie zdrobnienie Jana
  • Roksana Jonek Miss Polonia 1997

Wikipedia


jones

[czytaj: dżouns] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Jones – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Oklahoma

Gminy w USA:

  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Greene
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Newton
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Scott
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Stone
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Union
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Morton
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Beltrami
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Elk
  • Jones (ang. Jones Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Gregory

Wikipedia


joni

w hinduizmie: żeński symbol płodności; yoni


SJP.pl

Joni (dewanagari योनि, trl. yoni, ang. yoni, „łono”, „źródło”) – indyjskie określenie żeńskich organów płciowych zarówno w znaczeniu fizycznym (np. w Kamasutrze), jak i w znaczeniu religijno-duchowym, jako symbol bogini Dewi, źródła życia i całego wszechświata. Termin ten poza tym używany jest w najrozmaitszych znaczeniach przenośnych np. „łono”, „źródło”, „naczynie”, „początek”.

Wikipedia


jonia

starożytna kraina na zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. w starożytności kraina położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander;

Wiktionary

Jonia – kraina w starożytności położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander. Zasiedlona przez Greków, głównie Jonów z Attyki i Peloponezu. Od północy graniczyła z Eolią, od wschodu z Lidią, od południa z Karią. Do Jonii zaliczano również przybrzeżne wyspy, z największymi miastami Chios i Samos.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Anakreont urodził się w Teos w Jonii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jon mos., Jończyk mos., jończyk mos.

 przym. joński

 skr. Jon

Wiktionary


joniak

nazwisko


SJP.pl


joniczny

związany z jonikiem, odnoszący się do joniku (rodzaju stopy metrycznej w wierszu antycznym)


SJP.pl


joniec

nazwisko


SJP.pl

Joniec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Joniec. Leży nad rzeką Wkrą.

Wieś jest siedzibą gminy Joniec oraz parafii św. Ludwika. Przez Joniec przebiega wiele szlaków spływów kajakowych organizowanych na Wkrze.

Wikipedia


joniecki

związany z Jońcem, dotyczący Jońca


SJP.pl


jonik

stopa metryczna w wierszu antycznym składająca się z dwóch sylab długich i dwóch krótkich lub odwrotnie


SJP.pl

Jonik (od łac. pes Ionicus, stopa jońska) – w greckiej i łacińskiej metryce iloczasowej sześciomorowa stopa metryczna składająca się z czterech sylab: dwóch długich i dwóch krótkich. W zależności od kolejności sylab wyróżniamy dwa typy joników:

– jonik a maiore, zwany też opadającym lub dużym
– jonik a minore, zwany wzrastającym lub małym

Wikipedia


jonika

dział elektrochemii badający właściwości substancji jonowych w roztworach różnych rozpuszczalników i w ciałach stałych


SJP.pl

Jonika – dział elektrochemii zajmujący się badaniem właściwości substancji jonowych w roztworach różnych rozpuszczalników i ciałach stałych.

Wikipedia


jonit

nierozpuszczalne ciało stałe, mające zdolność wymiany własnych jonów na jony znajdujące się w roztworze


SJP.pl

Jonit – substancja służąca do przeprowadzania selektywnego procesu wymiany jonowej, stosowana w kolumnach jonitowych i filtrach jonitowych. Przepuszczenie przez warstwę jonitu ciekłej lub gazowej mieszaniny lub roztworu powoduje albo wzbogacenie jej o określony jon albo przeciwnie pozbycie się z niej określonego jonu.

Wikipedia


jonitowy

jonit


SJP.pl

Patrz:

jonit

jonium

radioaktywny izotop toru o liczbie masowej 230


SJP.pl


jonizacja

proces powstawania jonów z elektrycznie obojętnych cząsteczek lub atomów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. fiz. rozpad cząsteczki na jony;

 (1.2) chem. fiz. efekt powstawania w gazie jonów dodatnich w wyniku oderwania elektronów od atomu lub cząsteczki, zachodzący pod wpływem dostarczonej energii, np. podczas ogrzewania

Wiktionary

Jonizacja – zjawisko powstawania jonu, czyli kationu bądź anionu, z obojętnego atomu lub cząsteczki.

Może się ona odbywać na kilka sposobów:

  • Na poziomie atomowym:
    • zderzenie atomu z cząstką o wysokiej energii np. protonem, elektronem lub cząstką α;
    • na skutek wzajemnych zderzeń obojętnych atomów o dużej energii kinetycznej – jonizacja termiczna;
    • poprzez wybicie elektronu z powłok atomowych w wyniku absorpcji kwantu promieniowania elektromagnetycznego;
    • w wyniku wyrzucenia z atomu elektronu po wychwycie elektronu przez jądro;
    • wielofotonowa jonizacja powyżej progu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌjɔ̇̃ɲiˈzat͡sʲja, AS: i ̯o̊̃ńizacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jonizacyjny, jonowy

 rzecz. jon m., jonizator m., jonowanie n., jonizowanie n.

 czas. jonizować

Wiktionary


jonizacyjny

związany z jonizacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) działający na zasadzie jonizacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jonizacja ż., jonizowanie n.

Wiktionary


jonizator

Jonizator – urządzenie, w którym zachodzi proces jonizacji.

Wikipedia


jonizować

doprowadzać do rozdzielenia atomów, cząsteczek na jony


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) fiz. powodować jonizację

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jonizacja ż., jonizowanie n., dejonizacja ż., dejonizowanie n., zjonizowanie n.

 czas. dejonizować ndk., zjonizować dk.

Wiktionary


jonizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|jonizować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jon m., jonizator m., jonizacja ż.

 czas. jonizować ndk.

 przym. jonowy, jonizacyjny

Wiktionary


jonkisz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazimierz Jonkisz – polski muzyk jazzowy
  • Rafał Jonkisz – polski model, akrobata i celebryta
  • Władysław Jonkisz – polski metalurg, polityk

Wikipedia


jonkowo

Jonkowo (niem. Jonkendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo

Wieś leży na trasie linii kolejowej nr 220 Olsztyn – Elbląg, z przystankiem Jonkowo.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jonkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


jonkowski

przymiotnik od: Jonkowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jonkowem, dotyczący Jonkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jonkowo n., jonkowianin m., jonkowianka ż.

Wiktionary


jono-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z jonem lub jonami

Wiktionary


jonoforeza

1. przemieszczanie się jonów w cieczy pod wpływem pola elektromagnetycznego;
2. zabieg z użyciem prądu elektrycznego, pomagający wprowadzić przez skórę leki do organizmu pacjenta; jontoforeza, mikroelektroforeza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. ruch jonów w cieczy pod wpływem pola elektrycznego;

 (1.2) med. kosmet. zabieg leczniczy lub kosmetyczny polegający na wprowadzeniu jonów zdysocjowanego leku do organizmu za pomocą prądu stałego

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jonoforeza to metoda fizjoterapii polegająca na wprowadzaniu leków do ciała człowieka poprzez jego skórę lub śluzówkę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jontoforeza, terapia jonowa

Wiktionary


jonogram

zapis wyniku sondowania radiowego jonosfery


SJP.pl


jonomer

kopolimer termoplastyczny


SJP.pl


jonomerowy

jonomer


SJP.pl

Patrz:

jonomer

jonometr

urządzenie do badania promieniowania rentgenowskiego


SJP.pl


jonon

keton terpenowy o zapachu fiołków lub drzewa cedrowego, stosowany w kompozycjach perfumeryjnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) biochem. ciecz o silnym zapachu mająca zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym

Wiktionary

Jonony – trimetylocykloheksenylobut-3-en-2-ony, organiczne związki chemiczne z grupy cyklicznych ketonów nienasyconych, zaliczane do terpenoidów. Nie są jednak typowymi terpenoidami, ponieważ nie spełniają reguły izoprenowej, tzn. reszty izoprenowe nie są połączone z sobą w sposób ogon-głowa. Posiadają silny zapach kojarzący się z fiołkami.

Wikipedia


jonosfera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geofiz. meteorol. zjonizowana warstwa atmosfery;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wraz z wysokością zmieniają się czynniki jonizacyjne oraz skład chemiczny i gęstość gazu atmosferycznego, dlatego też w jonosferze wyróżnić można kilka warstw, różniących się liczbą elektronów w jednostce objętości.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jonosferyczny

Wiktionary


jonosferowy

jonosfera; jonosferyczny


SJP.pl


jonosferyczny

jonosfera; jonosferowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jonosferą ziemską

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjɔnɔsfɛˈrɨt͡ʃnɨ, AS: jonosferyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jonosfera ż.

Wiktionary


jonosonda

Wikipedia


jonotron

urządzenie do odprowadzania ładunków elektrostatycznych


SJP.pl


jonowie

starożytne plemię greckie; Jończycy


SJP.pl

Wikipedia


jonowy

przymiotnik od: jon


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. chem. związany z jonem lub jonami, dotyczący jonu lub jonów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jon mrz., jonizacja ż., jonizowanie n.

Wiktionary


joński

przymiotnik od: Jonia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) hist. dotyczący Jonii

 (1.2) archit. dotyczący porządku jońskiego

 (1.3) geogr. dotyczący Morza Jońskiego

 (1.4) jęz. dotyczący dialektu jońskiego

 (1.5) dotyczący szkoły jońskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jonia ż., Jończyk m.

Wiktionary


jontek

postać z "Halki"


SJP.pl


jontoforeza

zabieg z użyciem prądu elektrycznego, pomagający wprowadzić przez skórę leki do organizmu pacjenta; jonoforeza, mikroelektroforeza


SJP.pl

Jontoforeza (terapia jonowa, jonoforeza) – metoda lecznicza, forma elektroterapii polegająca na wprowadzeniu cząstek obdarzonych ładunkiem elektrycznym – jonów – do organizmu przez skórę lub śluzówkę za pomocą odpowiedniego urządzenia emitującego galwaniczny prąd stały. Wykorzystuje się substancje, które ulegają dysocjacji elektrolitycznej, czyli są elektrolitami.

Wikipedia


jontolift

kosmetyczny zabieg naciągania skóry twarzy i szyi w celu likwidacji zmarszczek, wykonywany za pomocą specjalnego aparatu emitującego mikroprądy


SJP.pl


joost

Inne:

  • Joost – imię męskie
  • Joost – dawny niderlandzki program radiowy
  • Joost – serwis internetowy

Zobacz też:

  • Jost
  • Sint-Joost

Wikipedia


jop

nazwisko


SJP.pl


jopek

potocznie: walet (karta do gry)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. pot. walet

Wiktionary

  • Jopek – potoczna nazwa waleta
  • Stanisław Jopek (1935-2006) – polski tenor
  • Anna Maria Jopek (ur. 1970) – polska wokalistka

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) dupek, walet, reg. śl. jupek.

Wiktionary


jopkiewicz

nazwisko


SJP.pl


joplin

[czytaj: dżoplin] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Joplin – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Newton
  • Joplin – jednostka osadnicza w stanie Montana, w hrabstwie Liberty

Gminy w USA:

  • Joplin (ang. Joplin Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Jasper

Muzycy:

  • Janis Joplin
  • Josh Joplin
  • Scott Joplin

Wikipedia


jor

półsamogłoska prasłowiańska; jer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. sekcja kompozycji w hinduskiej muzyce raga występująca po części zwanej alap, cechująca się stopniowym przyspieszeniem i większą rytmicznością

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hin|जोर.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) jor

źródła.

== jor (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. jor

odmiana.

 (1.1) lp. jor; lm. jors

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hin|जोर.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) jor

źródła.

== jor (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. jor

odmiana.

 (1.1) lp. jor; lm. jors

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


joram

  • Joram (król Izraela) – panował w latach ok. 852-841 p.n.e.
  • Joram (król Judy) – panował w latach ok. 848-841 p.n.e.
  • Joram Aridor
  • Joram Las

Wikipedia


jordan

w Kościele prawosławnym i greckokatolickim: obrzęd liturgiczny święcenia wody w dniu 6 stycznia na pamiątkę chrztu Chrystusa w Jordanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na Bliskim Wschodzie, wypływa z Libanu, przepływa przez Jezioro Tyberiadzkie i uchodzi do Morza Martwego;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Jordan – imię męskie
Cieki wodne
  • Jordan – rzeka na granicy Izraela i Jordanii
  • Jordan – potok, dopływ Kłodnicy
  • Jordan – potok, dopływ Czarnej Przemszy
  • Jordan – struga, dopływ Drwęcy
  • Jordan River – rzeka w Nowej Zelandii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tereny położone na zachód od rzeki Jordan pozostały jako Mandat Palestyny pod bezpośrednimi rządami brytyjskimi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔrdãn, AS: i ̯ordãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordania ż., Jordańczyk m., Jordanka ż.

 przym. jordański, jordanowski

Wiktionary


jordańczyk

obywatel Jordanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Jordanii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔrˈdãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: i ̯ordãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordania ż.

:: fż. Jordanka ż.

 przym. jordański

Wiktionary


jordanek

potocznie: ogródek jordanowski


SJP.pl


jordanelka

gatunek ryby z rodziny karpieńcowatych


SJP.pl

Jordanelka, jordanelka florydzka (Jordanella floridae) – gatunek ryby z rodziny karpieńcowatych (Cyprinodontidae), jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Jordanella. Po raz pierwszy pojawiła się w Europie w 1914 roku. Hodowana w akwarium, gdzie może przeżyć ok. 3 lat.

Wikipedia


jordania

państwo w Azji ze stolicą w Ammanie; Jordańskie Królestwo Haszymidzkie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. państwo w Azji, na Bliskim Wschodzie ze stolicą w Ammanie;

Wiktionary

Jordania (arab. ‏الأردن‎, trb. Al-Urdunn), pełna nazwa: Haszymidzkie Królestwo Jordanii (arab. ‏المملكة الأردنية الهاشمية‎, trans. Al-Mamlaka al-Urdunnijja al-Haszimijja) – państwo położone w Azji, w regionie Bliskiego Wschodu, ze stolicą w Ammanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Król Jordanii zwiedził Ateny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔrˈdãɲa, AS: i ̯ordãńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordańczyk m., Jordanka ż., Jordan m., Przedjordania ż., Zajordania ż., Cisjordania ż., Transjordania ż., jordan m.

 przym. jordański, przedjordański, zajordański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Jordańskie Królestwo Haszymidzkie

Wiktionary


jordanit

minerał, siarkoantymonian ołowiu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. czarny, metaliczny minerał z grupy siarkosoli

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jordanitowy

Wiktionary


jordanka

odmiana żeńskiej piłki ręcznej polegająca na podawaniu piłki bez kozłowania; hazena


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Jordanii

Wiktionary

  • Jordanka – rzeka, dopływ Kanału Bledzewskiego
  • jordanka – polska nazwa dla gry sportowej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: jɔrˈdãnka, AS: i ̯ordãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordania ż., Jordańczyk m., Jordan mos./mrz.

 przym. jordański

Wiktionary


jordanon

Jordanon – termin z dziedziny taksonomii botanicznej, określający pewną grupę drobnych taksonów (gatunki, podgatunki, odmiany), przeciwstawianych linneonom („dużym gatunkom”). Słowo pochodzi od nazwiska lyońskiego botanika Alexisa Jordana.

Wikipedia


jordanostwo

Jordan z małżonką; Jordanowie


SJP.pl


jordanów

w Kościele prawosławnym i greckokatolickim: obrzęd liturgiczny święcenia wody w dniu 6 stycznia na pamiątkę chrztu Chrystusa w Jordanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Jordanów – miasto w województwie małopolskim, w powiecie suskim, siedziba gminy wiejskiej Jordanów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Jordanowie dobiegł końca ośmioetapowy turniej brydża sportowego o Puchar Burmistrza Miasta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔrˈdãnuf, AS: i ̯ordãnuf

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jordanowski

Wiktionary


jordanowianin

mieszkaniec Jordanowa


SJP.pl


jordanowianka

mieszkanka Jordanowa


SJP.pl


jordanowie

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

Jordanowie – polski ród szlachecki, herbu Trąby.

Protoplastą rodu był Hanko z Zakliczyna, żupnik wielicki. Jordanowie znaczną pozycję w Małopolsce osiągnęli w XV w., a szczyt ich potęgi przypada na wiek XVI. Byli właścicielami dużych włości na pogórzu karpackim z zamkami w Zakliczynie i Melsztynie. Sięgali po liczne urzędy, m.in. na przełomie XV i XVI w. dzierżyli starostwo spiskie. W XVIII wieku przegranie wieloletniego procesu z Wielopolskimi o ordynację pińczowską po wymarłych Myszkowskich doprowadziło rodzinę Jordanów do ruiny.

Wikipedia


jordanowo

W Polsce
  • Jordanowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Złotniki Kujawskie
  • Jordanowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Świebodzin
  • Jordanowo – gromada w powiecie inowrocławskim
  • Jordanowo – gromada w powiecie świebodzińskim
  • Jordanowo – dawna gmina
Zobacz też
Jordanów

Wikipedia


jordanowski

przymiotnik od: Jordanów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jordanowem, dotyczący Jordanowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordanów m., Jordan mos./mrz.

Wiktionary


jordanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jordana lub z nim związany


SJP.pl


jordański

przymiotnik od: Jordania, Jordan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. adm. odnoszący się do państwa Jordania

 (1.2) geogr. odnoszący się do rzeki Jordan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jordańskie wojska wycofały się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔrˈdãj̃sʲci, AS: i ̯ordãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jordan m., Jordania ż., Jordańczyk m., Jordanka ż.

 przym. nadjordański, przedjordański / cisjordański, zajordański / transjordański

Wiktionary


jorg

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Jerzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jorg szporuje na blank nowy moplik.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Jerzik, Jorguś.

Wiktionary


jorgos

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) forma greckiego imienia męskiego, odpowiednik polskiego Jurek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Jorgos i jestem potomkiem greckich emigrantów.

Wiktionary


jorguś

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Jerzy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Jorg, Jerzik.

Wiktionary


jork

1. półwysep w Australii;
2. przylądek w Australii


SJP.pl

  • Jork − jedna z odmian nazwiska rodowego szlachty pomorskiej herbu Gostkowski, albo Jark, która dała początek niemieckiemu rodowi Yorck von Wartenburg
  • Jork − półwysep w Australii
  • Jork − przylądek w Australii
  • Jork − gmina w Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia
  • Jork − były powiat pruski

Wikipedia


jorkszyr

1. angielska rasa świń;
2. rasa kanarka


SJP.pl


jorkszyry

rasa świń; yorkshire


SJP.pl


jormungand

Jormungand (zwany również: Midgardsorm, Midhgardhsormr, Midgårdsormen) – w mitologii nordyckiej gigantyczny wąż opasujący Midgard, jedno z trzech dzieci boga Lokiego oraz gigantki o imieniu Angerboda z lasu Yrnvid.

Loki miał trójkę nieślubnych dzieci z gigantką Angerbodą. Odyn miał wizję, że staną się one „największymi nieprzyjaciółmi bogów”. Bogowie Tyr i Thor wyruszyli do Jutunheimu, aby sprowadzić je do Asgardu. Najstarszy Jormungand był wężem i potrafił pluć czarnym palącym jadem. Odyn wypuścił go do oceanu otaczającego Midgard. Wąż rósł w otchłaniach, aż w końcu przyjął takie rozmiary, iż otaczał cały świat i mógł ugryźć własny ogon.

Wikipedia


joruba

język jednego z ludów afrykańskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) etn. jeden z ludów zamieszkujących zachodnią Afrykę, głównie Nigerię, Togo i Benin;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) etn. mężczyzna należący do ludu Joruba (1.1)

rzeczownik, rodzaj żeński

 (3.1) etn. kobieta należąca do ludu Joruba (1.1)

Wiktionary

Jorubowie, Joruba, Ọmọ Yorùbá – lud afrykański (populacja ok. 45 milionów osób – 2017), posługujący się językiem joruba z wielkiej rodziny nigero-kongijskiej (według niektórych klasyfikacji język ten należy do podrodziny kwa). Zamieszkują zachodnią część Afryki, największe skupiska w Nigerii, Beninie i Togo. Większość Jorubów mieszka obecnie w miastach, trudniąc się handlem i rzemiosłem (tkactwo, kowalstwo, rzeźba). Jorubowie mieszkający na wsi oprócz rolnictwa zajmują się tradycyjną sztuką ludową (rękodziełem).

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Mam na imię Deji i jestem Joruba studiującym ekonomię w Krakowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. joruba m., Jorubijczyk m., Jorubijka ż.

 przym. jorubijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Jorubowie nmos.

 (2.1) Jorubijczyk m.

 (3.1) Jorubijka ż.

Wiktionary


jorubijczyk

członek plemienia Joruba; Joruba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek plemięemienia Joruba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Joruba n., joruba n.

:: fż. Jorubijka ż.

 przym. jorubijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Joruba

Wiktionary


jorubijka

członkini plemienia Joruba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini plemięemienia Joruba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Joruba n., joruba n.

:: fm. Jorubijczyk mos.

 przym. jorubijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Joruba

Wiktionary


jorubijski

dotyczący Jorubów, charakterystyczny dla Jorubów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jorubijczykami, plemięemieniem Joruba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jorubijczyk mrz., Jorubijka ż., Joruba, joruba

Wiktionary


jorubowie

przedstawiciel plemienia afrykańskiego Joruba; Jorubijczyk


SJP.pl

Jorubowie, Joruba, Ọmọ Yorùbá – lud afrykański (populacja ok. 45 milionów osób – 2017), posługujący się językiem joruba z wielkiej rodziny nigero-kongijskiej (według niektórych klasyfikacji język ten należy do podrodziny kwa). Zamieszkują zachodnią część Afryki, największe skupiska w Nigerii, Beninie i Togo. Większość Jorubów mieszka obecnie w miastach, trudniąc się handlem i rzemiosłem (tkactwo, kowalstwo, rzeźba). Jorubowie mieszkający na wsi oprócz rolnictwa zajmują się tradycyjną sztuką ludową (rękodziełem).

Wikipedia


jōruri

Bunraku (jap. 文楽), używana także pierwotna nazwa ningyō-jōruri (人形浄瑠璃) – japoński teatr lalkowy, w którym narracji i dialogowi towarzyszy akompaniament shamisenu (okazyjnie innych instrumentów, jak np. taiko). Nazwa bunraku pojawiła się w XIX wieku.

Wikipedia


jose

[czytaj: hoze] obce imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. Józef

Wiktionary

Osoby:

  • Graeme Jose – australijski kolarz
  • Jimmy Jose – brytyjski rugbysta
  • Joachim Jose – niemiecki chemik

Zobacz też:

  • Josse
  • San Jose

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W przyszłym miesiącu jedziemy na koncert jakiegoś José, który przyjechał z Hiszpanii.

Wiktionary


josef

  • Józef – imię męskie
  • Józef z Nazaretu (św. Józef) – opiekun Jezusa
  • Józef – postać biblijna, patriarcha izraelski, syn Jakuba i Racheli
  • Józef – książę Brazylii
  • Święty Józef – ujednoznacznienie
  • Błogosławiony Józef – ujednoznacznienie
  • Józef – film biblijny z 1995 roku
  • Józef – polska woda mineralna

Wikipedia


josek

imię męskie


SJP.pl


joselewicz

nazwisko


SJP.pl


joseph

1. [czytaj: josef] obce imię męskie;
2. [czytaj: dżosef] obce imię męskie


SJP.pl

  • Joseph – Józef
  • Chief Joseph – wódz Indian Nez Perce

Miejscowości w USA:

  • Joseph – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Wallowa
  • Joseph – miejscowość w stanie Utah, w hrabstwie Sevier

Wikipedia


josh

[czytaj: dżosz] obce imię męskie


SJP.pl

Namiętność (hindi जोश, Joś, [ʤoɕ]) – bollywoodzki musical z 2000 roku w reżyserii Mansoora Khana. Film jest indyjską adaptacją amerykańskiego musicalu West Side Story (1961). Główne role bardzo ze sobą związanych bliźniąt zagrali najpopularniejsi aktorzy Indii Shah Rukh Khan i Aishwarya Rai.

Wikipedia


joshua

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Jozue (hebr. יהושׁע – „Jahwe jest wybawieniem”) – imię noszone przez tytułową postać biblijnej Księgi Jozuego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Joshua i pochodzę z Ghany.

Wiktionary


jostedalsbreen

lodowiec w Norwegii


SJP.pl

Jostedalsbreen – największy lodowiec w kontynentalnej Europie. Leży w południowo-zachodniej części Norwegii, w okręgu Sogn og Fjordane, w obrębie czterech gmin: Luster, Balestrand, Jølster i Stryn. Najwyższym szczytem na lodowcu jest Lodalskåpa – nunatak mający wysokość 2083 m.

Wikipedia


joszkar-oła

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, stolica Republiki Mari El;

Wiktionary

Joszkar-Oła (mar. Йoшкap-Oлa, dosł. „czerwone miasto”) – miasto w Rosji, do 1919 nosiło nazwę Carewokokszajsk, następnie w latach 1919–1927 Krasnokokszajsk. Stolica republiki Mari El, nad Małą Kokszagą (dopływ Wołgi).

Znajduje się tu dyrekcja Rezerwatu przyrody „Bolszaja Kokszaga”.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) hist. Carewokszajsk (przed 1919), Krasnokokszajsk (1919-1927)

Wiktionary


jot

nazwa litery J oraz odpowiadającej jej głoski; jota


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nazwa litery J

Wiktionary

Litery

  • J – litera alfabetu łacińskiego
  • Ј – litera cyrylicy
  • Ϳ – litera alfabetu greckiego

Pojęcia

  • Jot – ezoteryczny język programowania
  • JOT – akronim czasopisma Journal of Object Technology
  • JOT – akronim komiksu Joy of Tech
  • JOT – kod IATA portu lotniczego Joliet w stanie Illinois w USA

Zobacz też

  • Jot Goar – amerykański baseballista zawodowy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: jɔt, AS: i ̯ot

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. jota

Wiktionary


jota

1. nazwa litery J oraz odpowiadającej jej głoski; jot;
2. nazwa jednej z liter greckich;
3. [czytaj: chota] hiszpański taniec ludowy tańczony z kastanietami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nazwa trzynastej litery alfabetu polskiego, j;

 (1.2) jęz. nazwa dziewiątej litery alfabetu greckiego, ι;

 (1.3) jęz. spółgłoska półotwarta podniebienna dźwięczna; dźwięk zapisywany w języku polskim jotą (1.1);

 (1.4) choreogr. żywy hiszpański taniec tradycyjny

Wiktionary

  • jota – litera alfabetu greckiego
  • jota – litera alfabetu łacińskiego (inaczej jot)
  • jota – rodzaj pieśni opartej na hiszpańskim tańcu ludowym
  • jota – hiszpański taniec ludowy
  • jota – zupa z ziemniaków, fasoli i kiszonej kapusty, charakterystyczna dla kuchni słoweńskiej
  • Jota (João Pedro Neves Filipe, ur. 1999) – portugalski piłkarz

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjɔta, AS: i ̯ota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jotacja ż., jotacyzm mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. jot

Wiktionary


jotacja

pojawienie się spółgłoski "j" w wyrazach, najczęściej między samogłoskami albo przed samogłoskami nagłosowymi


SJP.pl


jotacyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. sposób wymawiania starogreckich samogłosek η, υ oraz dyftongów ει, οι, ηι, υι jako samogłoski [i] (jota)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈtat͡sɨsm̥, AS: i ̯otacysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jota ż.

Wiktionary


jotek

jotek wierzbowiec - gatunek owada błonkoskrzydłego z rodziny pilarzowatych


SJP.pl


joteyko

[czytaj: jotejko] nazwisko


SJP.pl

  • Józefa Joteyko
  • Tadeusz Joteyko

Wikipedia


jotowy

przymiotnik od: jota (litera)


SJP.pl


jotpeg

środowiskowo: plik graficzny o rozszerzeniu JPG lub JPEG


SJP.pl


jotta-

temat słowotwórczy

 (1.1) fiz. pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary 1024 razy większe od podstawowych;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔtːa, AS: i ̯o•ta

Wiktionary

Powiązane:

 temsłow. jokto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Y

Wiktionary


joule

[czytaj: dżul] podstawowa jednostka pracy i energii w międzynarodowym układzie jednostek miar; dżaul; dżul


SJP.pl

  • właściwie: Dżul (ang. Joule) – jednostka SI energii, skrót J,
  • James Joule – fizyk angielski
  • „Joule” – francuski okręt podwodny z okresu I wojny światowej

Wikipedia


jow

skrót od: jednomandatowy okręg wyborczy


SJP.pl

skrótowiec, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = adm. jednomandatowy okręg wyborczy;

Wiktionary

  • św. Jow – żyjący na przełomie XVI i XVII w. pierwszy patriarcha Moskwy i Wszechrusi
  • JOW lub jow – skrót od jednomandatowego okręgu wyborczego

Wikipedia


jowialista

przestarzale:
1. pisarz tworzący drobne utwory humorystyczne; humorysta;
2. osoba o pogodnym usposobieniu i nieco rubasznym poczuciu humoru


SJP.pl


jowializm

rzadko: postawa życiowa charakteryzująca się pozytywnym stosunkiem do świata i ludzi, dobrodusznością, pogodą i rubasznym humorem


SJP.pl


jowialniej

stopień wyższy od przysłówka: jowialnie


SJP.pl


jowialniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: jowialny


SJP.pl


jowialność

pogodne usposobienie; nieco rubaszne poczucie humoru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. pogodne usposobienie i nieco rubaszne poczucie humoru; radość i humor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy opisuje, co widział, czego doświadczył, ma za sobą nieraz ponętność prawdy i możeby autobiografię lub pamiętniki czasu swego dobrze napisał, ale jowialności jego są ckliwe, a wymysły nieprzydatne do zbudowania jednolitej całości.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jowialny

 przym. jowialnie

Wiktionary


jowialny

pogodny, dobroduszny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. radosny, o życzliwym usposobieniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Początkowo film wydaje się być komedią o trójce jowialnych i wesoło żartujących przyjaciołach-księżach, ale wkrótce rozwija się w opowieść o samotności, chciwości, alkoholizmie, pedofilii i władzy instytucjonalnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jowialność ż.

Wiktionary


jowialski

nazwisko


SJP.pl


jowian

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Jowian (ur. ok. 331, zm. 17 lutego 364) – cesarz rzymski od 27 czerwca 363 do 17 lutego 364 roku, panujący jako Imperator Caesar Flavius Iovianus Augustus.

Wikipedia


jowiciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jowity lub z nią związany


SJP.pl


jowinian

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Jowinian (ur. 340, zm. 410) – rzymski mnich, pod wpływem stoicyzmu wystąpił przeciw formalnemu porządkowi praktyk ascetycznych Kościoła. Według niego post ma taką samą wartość, co spożywanie pokarmów z błogosławieństwem Boga. Opowiadał się szczególnie za tym, że dziewictwo, jak również wdowieństwo, w Kościele nie powinny być uznawane za bardziej duchowy stan niż małżeństwo. Pod wpływem Jowiniana chrześcijanki w Italii, które ślubowały życie konsekrowane w dziewictwie lub wdowieństwie, porzucały swój stan i wychodziły za mąż. Papież Syrycjusz ostro potępił poglądy Jowiniana i ekskomunikował go, tłumacząc w liście Adversus Jovinianum, że nie oznacza to poniżenia godności samego małżeństwa. Z ostrym sprzeciwem wystąpił również Ambroży, biskup Mediolanu, dokąd udał się Jowinian po otrzymaniu ekskomuniki od papieża. Polemikę podjęli następnie Augustyn z Hippony oraz Hieronim. Pisma Jowiniana nie zachowały się.

Wikipedia


jowisz

1. piąta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego;
2. rzymski bóg wojny; Jupiter


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bóg światłości, pogodnego nieba, piorunów, błyskawic i nienaruszalności przysięgi, utożsamiany z greckim Zeusem; najwyższy bóg panteonu rzymskiego;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) astr. piąta według oddalenia od Słońca i największa planeta Układu Słonecznego;

Wiktionary

Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego. Piąta planeta w kolejności od Słońca. Masa Jowisza jest nieco mniejsza niż jedna tysięczna masy Słońca, a zarazem dwa i pół razy większa niż łączna masa pozostałych planet w Układzie Słonecznym. Wraz z Saturnem, Uranem i Neptunem tworzą grupę gazowych olbrzymów, nazywaną czasem również planetami jowiszowymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jowisz uchodził początkowo za italskie bóstwo światła i jasnego nieba.

 (1.1) Atrybutami Jowisza były: pioruny, berło, dąb i orzeł.

 (2.1) Jowisz ma niewyraźne pierścienie i 66 księżyców.

 (2.1) Gęsta atmosfera Jowisza składa się głównie z wodoru, helu, metanu i amoniaku.

 (2.1) Co zdarzyło się na Jowiszu?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjɔvʲiʃ, AS: i ̯ovʹiš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jowisz mzw., Jupiter mos., jupiter mrz.

 przym. jowiszowy

:: gwara. przest. Jowiszowy

 przysł. jowiszowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Jupiter, Dzeus, Zeus, Kronion, Kronida

 (2.1) symbol.

Wiktionary


jowiszanin

domniemany mieszkaniec Jowisza


SJP.pl


jowiszanka

domniemana mieszkanka Jowisza


SJP.pl


jowiszański

Jowisz (planeta); jowiszowy


SJP.pl


jowiszowy

1. Jowisz (planeta); jowiszański;
2. Jowisz (bóg);
3. majestatyczny i groźny


SJP.pl


jowita

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Jowita – imię męskie pochodzenia łacińskiego, utworzone od imienia boga Jowisza (w dopełniaczu Jovis) za pomocą sufiksu -itta.

W Polsce funkcjonuje głównie jako imię żeńskie. Pojawiło się prawdopodobnie w użytku w XX wieku, a do spopularyzowania przyczynili się pisarz Stanisław Dygat powieścią Disneyland i reżyser Janusz Morgenstern opartym na tej powieści filmem Jowita (1967) z Barbarą Kwiatkowską i Zbigniewem Cybulskim.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Ochrzciliśmy Jowitę w niedzielę w naszej parafii.

 (2.1) Wspomnienie liturgiczne braci Faustyna i Jowity obchodzi się 15 lutego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈvʲita, AS: i ̯ovʹita

Wiktionary


joyce

[czytaj: dżojs] nazwisko; m.in. James Joyce (1882-1941) - pisarz irlandzki


SJP.pl

Joyce – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Luizjana, w parafii Winn.

Wikipedia


joyce'owski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Joyce'a lub z nim związany


SJP.pl


joypad

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) inform. zob. gamepad.

Wiktionary

Gamepad (także joypad, pad) – typ kontrolera gier zaprojektowany do trzymania oburącz, posiadający wiele przycisków oraz od jednego do kilku mini-joysticków. Zostały wprowadzone na rynek jako urządzenia peryferyjne umożliwiające graczowi interakcję z konsolą gier.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|gamepad.

źródła.

== joypad (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-joypad.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. kontroler do gier, gamepad, pad

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


joystick

specjalny drążek z przyciskami, służący do sterowania przebiegiem gier komputerowych; dżojstik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) inform. manipulator zbudowany z drążka, używany do sterowania programami komputerowymi;

Wiktionary

Dżojstik lub manipulator drążkowy (ang. joystick, od joy – zabawa, stick – patyk, drążek) – urządzenie wejścia komputera, manipulator służący do sterowania ruchem obiektów na ekranie. W podstawowej wersji składa się z wychylnego drążka zamocowanego na podstawce, którego przechylenie w odpowiednim kierunku powoduje stosowną reakcję sterowanego obiektu oraz z umieszczonych na drążku i podstawce przycisków uruchamiających przypisane im działania i dodatkowe funkcje sterujące. Pierwsze dżojstiki nie służyły do rozrywki (ang. joy stick), lecz do sterowania samolotami; nazywano je wtedy „drążkami sterowniczymi” (ang. control stick).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) drążek sterowy

Wiktionary


joz

skrót od: Księga Jozuego - - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Księga Jozuego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Joz 1:12 lub Joz 1,12 itp.Księga Jozuego, rozdział 1, werset 12

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa ˌjɔzuˈwɛɡɔ, AS: ḱśŋga i ̯ozuego

Wiktionary


jozafat

1. król judzki w latach 914-889;
2. dolina Jozafata - biblijne, symboliczne miejsce przyszłego sądu Bożego;
3. tytułowy bohater średniowiecznego utworu bizantyjskiego "O Barlaamie i Jozafacie"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Jozafat – imię męskie pochodzenia semickiego, teoforyczne, hebr. יהושפט (Jehoszafat), oznaczające "Bóg osądził"; jego synonimem jest imię Abidan. W Polsce była w użyciu również forma Józefat lub Józafat, powstała przez pomieszanie Jozafata z Józefem. Do pewnej popularności tego imienia w Polsce przyczynił się św. Jozafat Kuncewicz, żyjący w XVII wieku, męczennik, unicki arcybiskup połocki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ewangelista Mateusz wymienia Jozafata w rodowodzie Chrystusa.

 (1.1) O. Jozafat wykłada antropologię na UJ.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) Józefat m., Józafat m.

Wiktionary


jozafata

1. król judzki w latach 914-889;
2. dolina Jozafata - biblijne, symboliczne miejsce przyszłego sądu Bożego;
3. tytułowy bohater średniowiecznego utworu bizantyjskiego "O Barlaamie i Jozafacie"


SJP.pl

Jozafata – imię żeńskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od hebrajskiego imienia Jehoshaphat oznaczającego "Jahwe osądził". Żeński odpowiednik imienia Jozafat. W użyciu była również forma Józefata powstała przez pomieszanie Jozafaty z Józefą.

Jozafata imieniny obchodzi 25 marca.

Znane osoby noszące imię Jozafata lub Józefata:

  • Jozafata Hordaszewska

Wikipedia


jozafatowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Jozafata lub z nim związany


SJP.pl


józeczek

zdrobnienie od: Józef (imię męskie); Józefek


SJP.pl


jozef

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój stryjeczny dziadek ma na imię Józef.

 (1.1) Józef Bem był wybitnym artylerzystą i teoretykiem wojskowości oraz generałem wojsk polskich, węgierskich i tureckich.

 (1.1) W Kościele katolickim na 19 marca przypada wspomnienie św. Józefa z Nazaretu, patrona ojców, rodzin, cieśli, drwali, robotników, rzemieślników i dobrej śmierci.

 (1.1) Józefowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 19 marca, a także 29 stycznia, 4, 14 i 28 lutego, 1 marca, 1 maja, 23 czerwca, 4 lipca, 25 sierpnia, 18 września oraz 14 listopada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuzɛf, AS: i ̯uzef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józefowa ż., Józefówna ż., Józefostwo lm m., józefek mzw., józefinka ż., józefka ż., józefita mos., józefitka ż., józefinizm mrz., józefowskość ż., józefińskość ż., Józefów mrz., Józefowo n., Józefowiec mrz.

:: zdrobn. Józefek mos., Józek mos., Józiek mos., Józeczek mos., Józwa mos., Józio mos., Jóźko mos., Józuś mos., Józik mos., Ziutek mos.

::: gw-pl|Górny Śląsk|Zeflik. mos.

:: fż. Józefina ż., Józefa ż.

 przym. Józefowy, Józefkowy, Józkowy, Jóźkowy, Józiowy, Józusiowy, Józikowy, józefski, józefowski, józefiński

 przysł. józefowsko, józefińsko

 zob. Józefa, Józefina.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Józefek, Józek, Józiek, Józeczek, Józwa, Józio, Jóźko, Józuś, Józik, Ziutek; gw-pl|Górny Śląsk|Zefel., zdrobn. gw-pl|Górny Śląsk|Zeflik.

Wiktionary


józefa

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Józef

Wiktionary

Józefa – żeński odpowiednik imienia Józef.

Józefa imieniny obchodzi:

  • 21 stycznia, jako wspomnienie bł. Józefy Marii od św. Agnieszki
  • 14 lutego
  • 24 lutego, jako wspomnienie bł. Józefy Naval Girbès
  • 19 marca, jako wspomnienie św. Józefa, Oblubieńca NMP
  • 20 marca, jako wspomnienie św. Marii Józefy Sancho de Guerra
  • 20 maja, jako wspomnienie bł. Henryki Józefy Stenmanns
  • 4 września, jako wspomnienie bł. Józefy Chrobot, polskiej zakonnicy i męczennicy
  • 22 września, jako wspomnienie bł. Józefy Moscardo Montalby, jednej z 233 męczenników z Walencji
  • 3 października
  • 18 listopada, jako wspomnienie bł. Józefy Marii Barrera y Izaguirre, jednej z męczennic hiszpańskich – wizytek
  • 7 grudnia, jako wspomnienie św. Marii Józefy Rosello.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wojciech i Józefa zawarli małżeństwo dnia 3. czerwca 1838 r. w parafii Brwinów pod Warszawą, gdzie mieszkali rodzice panny młodej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈzɛfa, AS: i ̯uzefa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefina ż.

:: zdrobn. Józia, Ziuta ż.

 przym. Józinowy, Józefowy, józefowski

Wiktionary


józefacki

nazwisko


SJP.pl


józefczak

nazwisko


SJP.pl

  • Arkadiusz Józefczak
  • Stanisław Józefczak

Wikipedia


józefczyk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Józefczyk (1816–1878) – polski pedagog, spiskowiec
  • Czesław Józefczyk – polski wojskowy
  • Ewa Józefczyk – polska aktorka teatralna i filmowa
  • Henryk Józefczyk – poeta, prozaik, publicysta, pedagog
  • Jerzy Józefczyk – polski inżynier elektronik
  • Józef Józefczyk – polski aktor
  • Michał Józefczyk (1946–2016) – polski duchowny katolicki, prałat
  • Mieczysław Józefczyk (1928–2019) – polski ksiądz katolicki, wieloletni proboszcz parafii św. Mikołaja w Elblągu, doktor teologii w zakresie socjologii religii, historyk, uczestnik powstania warszawskiego

Wikipedia


józefek

zdrobnienie od: Józef (imię męskie); Józeczek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Józef

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józefkowi podchodzi ta zupka z marchewki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef m., Józek m., Józuś m., Józinek m., Józefowa ż., Józefów m.

:: fż. Józia ż.

 przym. Józefowy, Józinowy, Józkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Józio, reg. śl. Zefek.

Wiktionary


józefiak

nazwisko


SJP.pl


józefici

członek zgromadzenia zakonnego oblatów św. Józefa


SJP.pl

Józefici, Zgromadzenie Oblatów św. Józefa – zgromadzenie zakonne założone przez św. Józefa Marello 14 marca 1874 roku, a zatwierdzone w 1909 roku przez papieża Piusa X.

Wikipedia


józeficz

nazwisko


SJP.pl


józefina

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Józefina – imię żeńskie
  • Józefina – cesarzowa francuska
  • Józefina – popularne określenie kodeksu karnego cesarza Józefa II z 1787 roku
  • Józefina – album muzyczny Józefa Skrzeka
  • Józefina (1807-1876) – królowa-małżonka Szwecji i Norwegii
  • Józefina (2011-) – księżniczka duńska, hrabina Monpezat

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja babcia ma na imię Józefina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuzɛˈfʲĩna, AS: i ̯uzefʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż.

 przym. Józefowy

Wiktionary


józefininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Józefiny lub z nią związany


SJP.pl


józefinizm

polityka dworu austriackiego w XVIII wieku, polegająca na dążeniu do utworzenia kościoła narodowego, niezależnego do papiestwa, przejęciu przez państwo majątku i funkcji Kościoła katolickiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. polityka dworu austriackiego w XVIII wieku, dążenie do utworzenia kościoła narodowego;

Wiktionary

Józefinizm – nazwa systemu polityczno-religijnego wprowadzonego w monarchii habsburskiej przez cesarzową Marię Teresę, a następnie kontynuowanego przez jej syna Józefa II, polegającego na tworzeniu kościoła państwowego oraz podporządkowaniu całokształtu życia religijnego państwu. Powstał pod wpływem absolutyzmu, febronianizmu i gallikanizmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Józefinizm zapoczątkowała cesarzowa Maria Teresa.

 (1.1) W dobie józefinizmu zagarnięto klasztor panien benedyktynek w Jarosławiu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józefowa ż., Józefów mrz., Józefowo n., Józef mos.

 przym. józefiński, józefowski; przest. gwara. Józefowy

Wiktionary


józefinka

odmiana gruszy


SJP.pl

Józefinka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Barcin. Wieś jest siedzibą sołectwa Józefinka w którego skład wchodzi również miejscowość Knieja.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 154 mieszkańców. Jest dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Barcin.

Wikipedia


józefiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z panowaniem Józefa II Habsburga;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. józefinizm mrz., józefinista mos., Józef mos.

Wiktionary


józefiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Józefy lub z nią związany


SJP.pl


józefita

członek zgromadzenia zakonnego oblatów św. Józefa


SJP.pl


józefitka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa


SJP.pl


józefitki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa


SJP.pl

Józefitki (siostry od świętego Józefa) – potoczna nazwa katolickich żeńskich zakonów i zgromadzeń zakonnych, które za patrona obrały świętego Józefa z Nazaretu. Aktualnie jest na świecie 54 zgromadzeń (w Polsce są dwa zgromadzenia: józefitki i józefitki z Cluny).

Niezależne zakony to m.in.
  • Józefitki (Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa) (Congregatio Sororum Sancti Iosephi) (CSSJ), założone w 1884 roku we Lwowie przez św. Zygmunta Gorazdowskiego.
  • Józefitki z Carondelet (Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa z Carondelet) (Congregation of the Sisters of St. Joseph of Corondelet),(SJ), wspólnota wyłoniła się w 1836 roku w USA; z wcześniejszego zgromadzenia, założonego we Francji w 1650 r. w Le Puy-en-Velay przez o. Jeana-Pierre'a Médaille'a.
  • Józefitki brązowe (Siostry Świętego Józefa od Najświętszego Serca) (Sisters of St Joseph of the Sacred Heart), (Brown Josephites) (RSJ), założone przez ks. Juliana Tenison Woods i św. Marię MacKillop w 1866 roku w Australii.
  • Józefitki z Brentwood (Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa z Brentwood) (Congregatio of the Sisters of St. Joseph of Brentwood), (Jozephites), (CSJ); Założone w 1856 roku w USA. Wspólnota wyłoniła się z wcześniejszego Zgromadzenia, założonego we Francji w 1650 roku przez o Jeana-Pierre Médaille'a.
  • Józefitki z Cluny (Zgromadzenie Sióstr Świętego Józefa z Cluny) (Soeurs de Saint Joseph de Cluny), (SCJ), założone w 1807 roku we Francji przez bł. Annę Marię Javouhey.
  • Józefitki z Concordia (Siostry Świętego Józefa z Concordia) (Sisters of St. Joseph of Concordia), (CSJ), założone w 1883 roku w USA. Wspólnota wyłoniła się z wcześniejszego Zgromadzenia, założonego we Francji w 1650 roku przez o. Jeana-Pierre Médaile'a.
  • Józefitki Miłości (Instytut Sióstr Józefitek Miłości) (Instituto de las Hermanas Josefinas de la Caridad), (HJC), założone w 1877 roku w Hiszpanii przez m. Caterine Coromine Augustie.

Wikipedia


józefolog

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) teol. teolog prowadzący badania nad życiem, duchowością i kultem Józefa z Nazaretu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na kongres przyjechali józefolodzy z Włoch i Stanów Zjednoczonych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. józefologia ż.

 przym. józefologiczny

Wiktionary


józefologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teol. badania teologiczne nad życiem, duchowością i kultem Józefa z Nazaretu;

Wiktionary

Józefologia, dawniej teologia Józefowa lub teologia św. Józefa – teologiczna refleksja o Józefie z Nazaretu, jego funkcji w historii zbawienia, podstawach jego kultu w Kościele, niekiedy uważana za odrębną dyscyplinę teologiczną wchodzącą w skład teologii dogmatycznej, rozwijana od XIX w.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trwają zabiegi o uznanie józefologii za odrębną dyscyplinę teologiczną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. józefolog mos.

 przym. józefologiczny

Wiktionary


józefologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) teol. związany z józefologią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Kaliszu odbędzie się kongres józefologiczny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. józefolog mos., józefologia ż.

Wiktionary


józefostwo

Józef z małżonką; Józefowie


SJP.pl


józefów

1. nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce;
2. Józefów nad Wisłą - miasto w Polsce;
3. dzielnica Pragi;
4. wieś na Ukrainie;
5. wieś na Białorusi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim;

 (1.2) geogr. adm. miasto w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim;

 (1.3) geogr. adm. dzielnica stolicy Czech – Pragi;

 (1.4) geogr. toponim, nazwa ponad pięćdziesięciu miejscowości i części miast w Polsce;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lm. od: Józef

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Miejscowości podstawowe

Integralne części miejscowości

Inne miejscowości

  • Józefów (Josefov) – dzielnica Pragi
  • Józefów (Josypówka, Józefówka) – wieś na Ukrainie, obwód lwowski, rejon szeptycki
  • Józefów – dawna wieś na Ukrainie w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie iwanofrankiwskim
  • Józefów – wieś na Białorusi, w obwodzie homelskim, w rejonie chojnickim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Historycznie Józefów leży na Mazowszu, w ziemi warszawskiej.

 (1.3) W praskim Józefowie znajduje się najstarszy ocalały cmentarz żydowski w Europie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈzɛfuf, AS: i ̯uzefuf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., józefowianin mos., józefowianka ż., Józia ż., Józio mos., józefinizm mrz., Józefek mos.

 przym. józefowski, Józinowy, Józefowy

Wiktionary


józefowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) przest. żona Józefa

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: Józefów

 (2.2) D. lp. od: Józefowo

forma przymiotnika.

 (3.1) ż. lp. od: Józefowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drzwi otworzyły się i do pokoju drobnym kroczkiem wbiegła Józefowa, bosa, w długiej, nakrochmalonej koszuli.

 (2.1-2) Jadę dziś do Józefowa.

 (3.1) Sąsiadował z Józefową zagrodą z jednej strony i z Maciejowym polem z drugiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuzɛˈfɔva, AS: i ̯uzefova

Wiktionary

Powiązane:

 zob. Józef.

Wiktionary


józefowczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Józefowca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józefowczanom nie przypadła do gustu decyzja magistratu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż., Józefowiec mrz.

:: fż. józefowczanka ż.

 przym. józefowski

Wiktionary


józefowczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Józefowca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józefowczanki nigdy nie oddały meczu walkowerem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż., Józefowiec mrz.

:: fm. józefowczanin mos.

 przym. józefowski

Wiktionary


józefowianin

mieszkaniec Józefowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Józefowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pogoda spłatała józefowianom psikusa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż., Józefów mrz.

:: fż. józefowianka ż.

 przym. józefowski

Wiktionary


józefowianka

mieszkanka Józefowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Józefowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Władze zaproponowały józefowiankom bezpłatne badania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż., Józefów mrz.

:: fm. józefowianin mos.

 przym. józefowski

Wiktionary


józefowice

2 miejscowości w Polsce:

  • Józefowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Tarczyn
  • Józefowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. chodzieskim, w gminie Szamocin

Wikipedia


józefowicz

nazwisko


SJP.pl

Józefowicz – polskie nazwisko, w Polsce nosi je około czterech tysięcy osób.

Osoby noszące nazwisko Józefowicz:

  • Adam Józefowicz (ur. 24 grudnia 1928 w Uniejowie) – polski prawnik, sędzia Sądu Najwyższego oraz sędzia Trybunału Konstytucyjnego w latach 1985–1989
  • Bartłomiej Józefowicz (ur. 4 maja 1980) – polski koszykarz
  • Edward Józefowicz (ur. 2 lipca 1900) – polski chemik
  • Jan Tomasz Józefowicz (ur. 1662 we Lwowie, zm. 9 kwietnia 1728 we Lwowie) – polski historyk, duchowny katolicki, kanonik i kustosz kapituły lwowskiej
  • Janusz Józefowicz (ur. 3 lipca 1959 w Świeciu) – polski choreograf, aktor, scenarzysta i reżyser
  • Leonid Józefowicz, ros. Леонид Юзефович (ur. 18 grudnia 1947 w Moskwie) – pisarz rosyjski
  • Lucjan Józefowicz (ur. 30 czerwca 1935 w Uniejowie) – polski kolarz, torowy średniodystansowiec, wielokrotny mistrz kraju, uczestnik olimpiady z Tokio w 1964 roku, potem trener
  • Zbigniew Józefowicz (ur. 8 czerwca 1925 w Tarnowie) – polski aktor]
  • Zdzisław Józefowicz (ur. 12 listopada 1939) – polski bokser, brązowy medalista Mistrzostw Europy w wadze półciężkiej (1961), reprezentant Polski
  • Zdzisław Józefowicz (1926-2002) – naukowiec, rektor AWF w Gdańsku

Wikipedia


józefowie

imię męskie


SJP.pl


józefowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. toponim, nazwa części kilku miast i wsi w Polsce

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ludmiła mieszka od dziecka na Józefowcu.

 (1.1) Do Józefowca dojedzie pan ulicą Józefowską.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józefa ż., józefowczanin mos., józefowczanka ż.

 przym. józefowski, Józefowy

Wiktionary


józefowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Miejscowości na Białorusi

  • Józefowo – dawna kolonia w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Radziuki.
  • Józefowo – wieś w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, w sielsowiecie Wołożyn
  • Józefowo – agromiasteczko w obwodzie mińskim, w rejonie mińskim, w sielsowiecie Juzufowa.
  • Józefowo – dawna osada młyńska w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Dołhinów.
  • Józefowo – dawny folwark. Tereny, na których był położony leżą obecnie w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Ilia.
  • Józefowo – dawny folwark. Tereny, na których był położony leżą obecnie w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Ludwinowo.
  • Józefowo – dawny futor. Tereny, na których był położony leżą obecnie w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Krzywe Sioło.
  • Józefowo – dawna kolonia i folwark w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Koroby.
  • Józefowo – dawny folwark w obwodzie witebskim, w rejonie dokszyckim, w sielsowiecie Sitce.
  • Józefowo – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Plisa.
  • Józefowo – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Hermanowicze.
  • Józefowo – dawna osada w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Jody.
  • Józefowo – dawna kolonia w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Powiacie.
  • Józefowo – dawny majątek w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Bildziugi.
  • Józefowo – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Radziuki.
  • Józefowo – dawny majątek w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Jazno.
  • Józefowo – dawny zaścianek, tereny, na których był położony, leżą obecnie w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Mieżany
  • Józefowo – dawny zaścianek w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Olechnowicze.
  • Józefowo – dawna kolonia. Tereny, na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie oszmiańskim, w sielsowiecie Holszany.

Wikipedia


józefowski

przymiotnik od: Józefów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Józefowa, związany z Józefowem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poetę witano na józefowskim rynku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józefowiec mrz., józefowczanka ż., józefowczanin mos., józefinizm mrz., Józef mos., Józefa ż., Józefów mrz., józefowianin mos., józefowianka ż.

 przym. Józefowy

Wiktionary


józefowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Józefa lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Józefa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józefowy syn też był cieślą.

 (1.1) Pole Józefowe leży odłogiem od jego śmierci.

 (1.1) Maryja została Józefową oblubienicą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józefowiec mrz., Józef mos., Józek mos., Józefek mos., Józio mos., Józuś mos., Józefa ż., Józefka ż., Józefina ż., Józefinka ż., Józia ż., Józka ż., Józefowa ż., Józefów mrz., Józefowo n., józefinizm mrz., Ziutek mos., Zeflik mos., Zefek mos.

 przym. Józkowy, Józiowy, Józinowy, józefowski

Wiktionary


józek

zdrobnienie od: Józef (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Józef

Wiktionary

Józef (hebr. יוסף – Josef) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od patriarchy Józefa, syna Jakuba i Racheli; oznacza ono „niech przyda Jahwe”. Jest to skrócona forma imienia Josifiasz: „(by) Jah dodał (pomnożył)”. W zdrobnieniach występuje w formach: Józek, Józefek, Józuś, Ziutek, Józio.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spróbuj opchnąć ten samowar Józkowi, on lubi takie starocie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuzɛk, AS: i ̯uzek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef m., Józka ż., Józia ż., Józio mos., Józefek mos.

 przym. Józinowy, Józefowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Józio, reg. śl. Zeflik.

Wiktionary


józia

zdrobnienie od: Józefina, Józefa (imiona żeńskie); Ziutka, Ziuta, Józka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma żeńskiego imienia Józefa

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od Józio

Wiktionary

Józia (niem. Józia - Die Tochter der Delegierten) – polski telewizyjny film obyczajowy z 1977 roku w reżyserii Wojciecha Fiwka, powstały w koprodukcji z Niemiecką Republiką Demokratyczną.

Scenariusz filmu powstał na podstawie opowiadania Anny Seghers pt. Córka delegatki. Produkcja była realizowana w Łodzi, na terenie zespołu fabryk Księży Młyn.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Babcia Józia była sodalistką, a dziadek Franek tercjarzem.

 (2.1) Pracę tę dostałam z polecenia mojej nowej koleżanki Franki od niejakiego pana Józia, który przyjechał tu po wojnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józefa ż., Józka ż., Józef m., Józek m., Józuś m., Józinek m., Józefów m., Józefowa ż., Józio m., Józefek mos.

 przym. Józinowy, Józefowy, Józkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Ziuta

Wiktionary


józik

zdrobnienie od: Józef (imię męskie); Józio, Józiek, Józuś, Ziuk, Ziutek


SJP.pl


józinowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) od Józia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wsunęli Józinowy barszcz i posnęli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józia ż., Józefa ż., Józka ż., Józef m., Józek m., Józuś m., Józefów m., Józefowa ż., Józio mos., Józefek mos.

 przym. Józefowy, Józkowy

Wiktionary


józio

zdrobnienie od: Józef (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Józef

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem Józio i kiedyś będę astronautą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos., Józek mos., Józuś mos., Józinek mos., Józefowa ż., Józefów m., Józefek mos.

:: fż. Józia ż.

 przym. Józefowy, Józinowy, Józkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Józek, Józuś, Ziutek, Józinek

Wiktionary


józiowie

Józio z małżonką


SJP.pl


jozjasz

Jozjasz (hebr. ‏יֹאשִׁיָּהוּ‎Joszijahu, [oby] Jahwe uzdrowił; ur. 648 p.n.e. zm. 609 p.n.e.) − król Judy, inicjator reform religijnych.

Wikipedia


józka

zdrobnienie od: Józefina, Józefa (imiona żeńskie); Ziutka, Ziuta, Józia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Józefa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na święta pojedziemy do ciotki Józki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuska, AS: i ̯uska

Wiktionary

Powiązane:

 forma męska Józek

 rzecz. Józia ż., Józef mos.

 przym. Józinowy, Józefowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Józia

Wiktionary


józkowie

zdrobnienie od: Józef (imię męskie)


SJP.pl


józkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Józka lub z nim związany


SJP.pl


jozue

postać biblijna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

Wiktionary

Jozue, Jeszua, Jezus, hebr. יְהוֹשׁוּעַ – „Jahwe to wybawienie", cs. Prawiednyj Iisus Nawin, praotiec – postać biblijna, bohater Księgi Jozuego, sędzia starożytnego Izraela, symbol nieugiętości i wierności, święty katolicki, prawosławny, ormiański i koptyjski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pan był z Jozuem, którego sława rozeszła się po całym kraju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔˈzuwɛ, AS: i ̯ozue

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|łac|Iosue. < etymn|gr|Ἰησοῦς. (Iēsoûs) < etym|hebr|יהושע. (y'hoshúa)

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Joshua, Jehoshua

* czeski: (1.1) Jozue m.

* francuski: (1.1) Josué m.

* hebrajski: (1.1) יהושע m.

* hiszpański: (1.1) Josué m.

* japoński: (1.1) ヨシュア

* jidysz: (1.1) יהושע m. (jehojszue / jeszue)

* litewski: (1.1) Jozuė m.

* łaciński: (1.1) Iosue m.

* niderlandzki: (1.1) Jozua

* niemiecki: (1.1) Josua m.

* portugalski: (1.1) Josué m.

* rosyjski: (1.1) Иисус m.

* słowacki: (1.1) Jozue m.

* starogrecki: (1.1) Ἰησοῦς m.

* włoski: (1.1) Giosuè m.

źródła.

== Jozue (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|m. Jozue

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


józuś

zdrobnienie od: Józef (imię męskie); Józio, Józik, Józiek, Ziutek, Ziuk


SJP.pl


józwa

postać fikcyjna z powieści "Potop" Henryka Sienkiewicza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Józef

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzwoniłaś do dziadka Józwy?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Józef mos.

Wiktionary


jóźwiak

nazwisko


SJP.pl

Jóźwiak (forma żeńska: Jóźwiak, Jóźwiakowa; l. mn: Jóźwiakowie) – nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w Polsce centralnej, w pasie między Warszawą a Poznaniem.

Nazwisko utworzone przyrostkiem „–ak” od imienia pochodzenia hebrajskiego Józef, oznaczającego 'niech Pan przyda syna [drugiego]'. Podobną etymologię mają nazwiska „Jóźwik”, „Józefiak” i „Józefowicz”.

Wikipedia


jóźwicki

nazwisko


SJP.pl


józwik

nazwisko


SJP.pl


joł

forma powitania lub pożegnania używana w sytuacjach nieoficjalnych; elo, yo, siemka, siemasz, siemano, siema, siemaneczko, cześć, hej, heja, hejka, serwus


SJP.pl


jołki-połki

wykrzyknik

 (1.1) pot. nic nie znaczące wtrącenie, przerywnik w zdaniu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mocium panie

Wiktionary


jołop

obraźliwie: gamoń, dureń, tępak; jełop; jołopa; jełopa; jałopa


SJP.pl


jołopa

(r. męski) tępy, ograniczony mężczyzna; jełopa; jołop; jełop; jałopa


SJP.pl


jołopka

jołop; jełopka


SJP.pl


jp

skrótowiec

 (1.1) = wulg. środ. jebać policję

 (1.2) = przest. Jaśnie Pan, Jaśnie Pani

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔt‿ˈpɛ, AS: i ̯ot‿pe

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ChWDP

Wiktionary


jp2

[czytaj: jot pe dwa] skrótowo: Jan Paweł II


SJP.pl


jpeg

[czytaj: jotpeg albo jot-pe-e-GIE] skrót od: Joint Photographic Experts Group, plik w formacie JPEG (JPG); JPG


SJP.pl

JPEG (ang. Joint Photographic Experts Group) – algorytm stratnej kompresji grafiki rastrowej, wykorzystany w formacie plików graficznych o tej samej nazwie. Motywacją do powstania tego standardu było ujednolicenie algorytmów kompresji obrazów monochromatycznych i kolorowych.

Wikipedia


jpg

[czytaj: jotpeg albo jot-pe-GIE] plik w formacie JPG (JPEG); JPEG


SJP.pl

JPEG (ang. Joint Photographic Experts Group) – algorytm stratnej kompresji grafiki rastrowej, wykorzystany w formacie plików graficznych o tej samej nazwie. Motywacją do powstania tego standardu było ujednolicenie algorytmów kompresji obrazów monochromatycznych i kolorowych.

Wikipedia


jpl

skrót od: Jet Propulsion Laboratory (ośrodek badawczy NASA w Pasadenie)


SJP.pl


jprdl

skrótowiec

 (1.1) = wulg. ja pierdolę

Wiktionary


jr

skrót od: junior; jr.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. Księga Jeremiasza

Wiktionary

  • juniorzy w sporcie – zawodnicy przed osiągnięciem wieku właściwego do uprawiania danej dyscypliny
  • Junior – postać filmowa z serii Godzilla
  • Junior – miasto w USA w stanie Wirginia Zachodnia
  • Junior – dawny kanał telewizyjny wchodzący w skład Polsatu 2
  • Junior – niemiecki kanał telewizyjny
  • Junior – trzeci album norweskiego zespołu Röyksopp
  • Junior – amerykańska komedia z 1994 r. w reżyserii Ivana Reitmana z Dannym DeVito i Arnoldem Schwarzeneggerem
  • Junior – polska grupa muzyczna wykonująca disco polo, założona w 1994
  • Junior – zawodnik do 21. roku życia włącznie
  • Junior (Alicilio Pinto Silva Junior, ur. 1977) – brazylijski piłkarz

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. BibliaPL.

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) Jer

źródła.

== Jr (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik, skrót

 (1.1) = bryt. junior → młodszy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈcɕɛ̃ŋɡa ˌjɛrɛ̃ˈmʲjaʃa, AS: ḱśŋga i ̯erẽmʹi ̯aša

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. BibliaPL.

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) Jer

źródła.

== Jr (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik, skrót

 (1.1) = bryt. junior → młodszy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Jr.

Wiktionary


jr.

skrót od: junior; jr (częściej)


SJP.pl

  • juniorzy w sporcie – zawodnicy przed osiągnięciem wieku właściwego do uprawiania danej dyscypliny
  • Junior – postać filmowa z serii Godzilla
  • Junior – miasto w USA w stanie Wirginia Zachodnia
  • Junior – dawny kanał telewizyjny wchodzący w skład Polsatu 2
  • Junior – niemiecki kanał telewizyjny
  • Junior – trzeci album norweskiego zespołu Röyksopp
  • Junior – amerykańska komedia z 1994 r. w reżyserii Ivana Reitmana z Dannym DeVito i Arnoldem Schwarzeneggerem
  • Junior – polska grupa muzyczna wykonująca disco polo, założona w 1994
  • Junior – zawodnik do 21. roku życia włącznie
  • Junior (Alicilio Pinto Silva Junior, ur. 1977) – brazylijski piłkarz

Wikipedia


jscochy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mocz

Wiktionary


jsw

skrótowiec

 (1.1) = Jastrzębska Spółka Węglowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔt‿ɛz‿ˈvu, AS: i ̯ot‿ez‿vu

Wiktionary


jszczochy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mocz

Wiktionary


ju-jitsu

[czytaj: dżu-dżitsu] japoński system samoobrony opierający się na wykorzystaniu ruchów przeciwnika przeciw niemu samemu; sportowa odmiana tej sztuki walki; dżiu-dżitsu; dżudżitsu; dżu-dżitsu; jiujitsu; jiu-jitsu; jujitsu; jujutsu; ju-jutsu


SJP.pl


juan

waluta Chin (1 juan = 100 fenów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) monet. waluta Chin;

Wiktionary

Holandia:

  • Juan Domingo bij Colon – osada (buurt) w Willemstadzie, w kraju autonomicznym Curaçao
  • Juan Domingo bij Mahuma – osada (buurt) w Willemstadzie, w kraju autonomicznym Curaçao
  • Juan Hato – osada (buurt) w Willemstadzie, w kraju autonomicznym Curaçao

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten hotel jest bardzo drogi, za noc płaci się trzy tysiące juanów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuwãn, AS: i ̯uãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. juanowy

Wiktionary


jub

skrót

 (1.1) Księga Jubileuszów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Następnie anioł obecności otrzymuje polecenie spisania dla Mojżesza historii z niebiańskich tablic (Jub 1,27–29)

Wiktionary


jubazaur

rozdaj roślinożernego dinozaura z podrzędu cerapodów; janduzaur


SJP.pl


jubea

drzewo pochodzące z Chile, podobne do palmy, hodowane jako drzewo ozdobne; palma chilijska


SJP.pl

Jubea okazała (Jubaea chilensis) – gatunek rośliny z rodziny arekowatych z monotypowego rodzaju zwanego jubea Jubaea, zwyczajowo zwany palmą chilijską i palmą miodową. Pochodzi z południowo-zachodniego obszaru Ameryki Południowej i jest endemicznym gatunkiem obszaru chilijsko-patagońskiego. Nazwa rodzaju upamiętnia króla numidyjskiego Jubę II.

Wikipedia


jubel

potocznie: hałaśliwa, huczna zabawa; balanga, impreza, impra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. hałaśliwa zabawa lub uroczystość z udziałem wielu osób

 (1.2) środ. przestępcze tanie wino owocowe

 (1.3) gw-pl|Bydgoszcz. bałagan

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjubɛl, AS: i ̯ubel

Wiktionary


jubilacja

1. w liturgicznych śpiewach średniowiecznych: długa wokaliza śpiewana na jednej sylabie;
2. dawniej: tryumf, wielka radość


SJP.pl

Jubilacja – w chorale gregoriańskim melizmatyczny odcinek muzyczny, długa wokaliza śpiewana na jednej sylabie. Spotykany jest najczęściej na ostatniej sylabie słowa Alleluja: sylaba ta jest przeciągana poprzez podłożenie (interpolację – rodzaj tropu) pod nią wielu dźwięków. Jubilacje przyczyniły się do powstania sekwencji.

Wikipedia


jubilacyjny

związany z jubilacją


SJP.pl


jubilat

osoba obchodząca swój jubileusz, okrągłą rocznicę jakiegoś wydarzenia, najczęściej urodzin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. podn. osoba, która obchodzi swój jubileusz – okrągłe urodziny, rocznicę ślubu lub innego wydarzenia

 (1.2) pot. osoba obchodząca swoje urodziny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na złote gody kupiliśmy naszym jubilatom kosz kwiatów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈbʲilat, AS: i ̯ubʹilat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubileusz m.

:: fż. jubilatka ż.

 przym. jubilacki, jubileuszowy

Wiktionary


jubilatka

kobieta obchodząca swój jubileusz, okrągłą rocznicę jakiegoś wydarzenia, najczęściej urodzin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. lub podn. fż. od: jubilat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z okazji pięćdziesiątych urodzin złożyliśmy jubilatce najserdeczniejsze życzenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjubʲiˈlatka, AS: i ̯ubʹilatka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. jubilat.

Wiktionary


jubileatyczny

przymiotnik od: jubileatyzm


SJP.pl


jubileatyzm

mania obchodzenia jubileuszów


SJP.pl


jubiler

1. rzemieślnik wyrabiający przedmioty ze szlachetnych metali i drogich kamieni; złotnik;
2. osoba zajmująca się handlem biżuterią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się jubilerstwem; rzemieślnik artystyczny trudniący się wyrobem, przeróbką, naprawą, wyceną i sprzedażą przedmiotów z metali szlachetnych (m.in. złota, srebra, platynaatyny, palladu) oraz kamieni szlachetnych i ozdobnych

Wiktionary

Złotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się wytwarzaniem wyrobów ze złota, platyny, srebra, stopów, metali szlachetnych, kamieni szlachetnych oraz innych drogocennych materiałów. Termin jubilerstwo, dotyczący głównie czasów nowszych, obejmuje przede wszystkim wyrób klejnotów i ozdób ze złota, srebra i kamieni szlachetnych.W starożytności złotnictwo obejmowało głównie wytwarzanie luksusowych przedmiotów codziennego użytku (świeczniki, srebrne zastawy, szkatułki, wazony, figurki), różnego typu ozdób (diademy, naszyjniki, brosze, klamry, naramienniki, pierścienie), oraz przedmiotów służących kultowi religijnemu (złote lub srebrne relikwiarze, monstrancje, kielichy, puszki, pateny). Od XIII wieku w Europie Zachodniej, a od XIV wieku w Polsce działalność warsztatów złotniczych została ujęta w struktury cechowe, które w późniejszym czasie wprowadziły obowiązek oznaczania wyrobów znakiem złotniczym (puncą).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj na moim osiedlu napadnięto na jubilera.

 (1.1) Święty Eligiusz jest patronem złotników i jubilerów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈbʲilɛr, AS: i ̯ubʹiler

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubilerstwo n., jubilerka ż., jubilernia ż., jubilerszczyzna ż.

:: fż. jubilerka ż.

 przym. jubilerski

Wiktionary


jubilerka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej zajmująca się jubilerstwem; rzemieślniczka artystyczna trudniąca się wyrobem, przeróbką, naprawą, wyceną i sprzedażą przedmiotów z metali szlachetnych (m.in. złota, srebra, platynaatyny, palladu) oraz kamieni szlachetnych i ozdobnych

 (1.2) pot. zob. jubilerstwo.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Święty Eligiusz jest patronem złotników i złotniczek oraz jubilerów i jubilerek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjubʲiˈlɛrka, AS: i ̯ubʹilerka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubilerstwo n., jubilernia ż., jubilerszczyzna ż., jubilerek m.

:: fm. jubiler m.

 przym. jubilerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jubilerstwo

Wiktionary


jubilernia

przestarzałe: pracownia jubilerska


SJP.pl


jubilerski

jubiler


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jubilerstwem, dotyczący jubilerstwa

Wiktionary

Patrz:

jubiler

Przykłady

 (1.1) Krystyna naprawdę zawróciła Serbowi w głowie, był gotów wykupić dla niej cały sklep jubilerski, najdroższe brylanty, ale powstrzymała go, mówiąc, że nie lubi biżuterii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjubʲiˈlɛrsʲci, AS: i ̯ubʹilersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubiler m., jubilerstwo n., jubilerka ż.

Wiktionary


jubilerstwo

rzemiosło zajmujące się wyrobem biżuterii i przedmiotów ozdobnych z metali szlachetnych i drogich kamieni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. wyrób biżuterii i innych przedmiotów ozdobnych poprzez obróbkę metali szlachetnych i cennych kamieni

Wiktionary

Złotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się wytwarzaniem wyrobów ze złota, platyny, srebra, stopów, metali szlachetnych, kamieni szlachetnych oraz innych drogocennych materiałów. Termin jubilerstwo, dotyczący głównie czasów nowszych, obejmuje przede wszystkim wyrób klejnotów i ozdób ze złota, srebra i kamieni szlachetnych.W starożytności złotnictwo obejmowało głównie wytwarzanie luksusowych przedmiotów codziennego użytku (świeczniki, srebrne zastawy, szkatułki, wazony, figurki), różnego typu ozdób (diademy, naszyjniki, brosze, klamry, naramienniki, pierścienie), oraz przedmiotów służących kultowi religijnemu (złote lub srebrne relikwiarze, monstrancje, kielichy, puszki, pateny). Od XIII wieku w Europie Zachodniej, a od XIV wieku w Polsce działalność warsztatów złotniczych została ujęta w struktury cechowe, które w późniejszym czasie wprowadziły obowiązek oznaczania wyrobów znakiem złotniczym (puncą).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. jubiler mos., jubilerka ż.

 przym. jubilerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jubilerka

Wiktionary


jubileusz

ważna rocznica istnienia czegoś, jakiejś działalności, ślubu itp.; także: uroczystość z okazji tej rocznicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ważna rocznica jakiegoś wydarzenia, np. rozpoczęcia czyjejś działalności lub powstania, założenia czegoś

 (1.2) uroczystość dla uczczenia ważnej rocznicy

Wiktionary

Jubileusz – ważna, okrągła rocznica jakiegoś wydarzenia i uroczystość organizowana dla jej uczczenia.

Największymi jubileuszami są rocznice mające cyfrę 1 z następującymi po niej zerami, czyli wartości 10, 100, 1000, mniejszymi ich połowy, a potem pierwsze ćwiartki; jeszcze mniejszymi jubileuszami są inne liczby kończące się zerami lub piątką, i tak np. huczniejszymi jubileuszami są wartości 25 czy 250 niż 20 czy 200.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia powstania firmy zostaliśmy zaproszeni na koncert do filharmonii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjubʲiˈlɛwuʃ, AS: i ̯ubʹile

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubilat mos., jubilatka ż., jubileuszowanie n.

 przym. jubileuszowy

 przysł. jubileuszowo

Wiktionary


jubileuszować

żartobliwie: uczcić, czcić jakiś jubileusz


SJP.pl


jubileuszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|jubileuszować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jubileusz m., jubilat m., jubilatka ż.

 przym. jubileuszowy

Wiktionary


jubileuszowy

jubileusz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do jubileuszu, związany z jubileuszem

Wiktionary

Patrz:

jubileusz

Przykłady

 (1.1) Wydanie jubileuszowe „Władcy Pierścieni” kosztuje 200 złotych.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. jubileuszować ndk.

 rzecz. jubileusz mrz., jubileuszowanie n., jubilat mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rocznicowy

Wiktionary


jubka

damski kaftan z rękawami do łokcia; jupka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. damski kaftan z rękawami do łokcia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjupka, AS: i ̯upka

Wiktionary


jucewicz

nazwisko


SJP.pl


jucha

krew zwierzęcia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwł. środ. łow. także reg-pl|Mazury. krew zwierzęcia

 (1.2) pogard. krew ludzka

 (1.3) daw. kulin. sos, polewka

 (1.4) stpol. kulin. czernina, zupa z kaczej krwi

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (2.1) pot. osoba niedobra, drań

Wiktionary

  • Jucha – król egipski z okresu predynastycznego – patrz Chaju
  • jucha – krew zwierzęca – patrz Gwara myśliwska

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Więc gdy w głowie i w gębie potrzebne są wielce, / Zaraz je z żołtej juchy biorę na widelce.

 (2.1) Trzeba go wpuścić do raju, bo inaczej będzie jucha i w piekle śpiewał, a to nie przystoi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juszka ż., jusznik mrz., jusznica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) bestia, drań, łotr, szelma

Wiktionary


juchcić

czasownik niedokonany

 (1.1) poznań. lwów. więz. kraść; sącz. palić; płonąć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ich gzubek od zarania uczył się juchcić różne dyngsy u famuły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juchta ż., juchciarz m., juchta m., juchcenie n.

 czas. zjuchcić dk.

Wiktionary


juchniewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kastuś Juchniewicz – białoruski polityk, dziennikarz, poseł na Sejm
  • Magdalena Gintowt Juchniewicz – polska malarka, grafik, poetka, krytyk sztuki
  • Mieczysław Juchniewicz – polski historyk wojskowości

Wikipedia


juchnowicz

nazwisko


SJP.pl


juchnowiecki

przymiotnik od: Juchnowiec Dolny


SJP.pl


juchowo

Juchowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo, nad jeziorem Juchowo. Założona w 1570 r. przez ród pomorski Kleszczów.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Juchowo, po jej zniesieniu w gromadzie Silnowo.

W miejscowości znajduje się siedziba Fundacji im. Stanisława Karłowskiego, prowadzącej od 2000 w dawnym majątku gospodarstwo biodynamiczne.

Wikipedia


jucht

wyprawiona skóra bydlęca


SJP.pl

rzeczownik

 (1.1) rodzaj wyprawionej skóry bydlęcej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juxt, AS: i ̯uχt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. juchtowy

Wiktionary


juchtowy

przymiotnik od: jucht


SJP.pl


juciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Juty lub z nią związany


SJP.pl


juczność

zdolność zwierząt do dźwigania ładunków


SJP.pl


juczny

o zwierzęciu: przeznaczony do transportowania ciężarów, np. juczny wół


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o zwierzęciu: przeznaczony do noszenia ciężarów na grzbiecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wynajmowanie zwierząt jucznych - koni, osłów zwanych iszakami, przygotowanie dla nich ładunków, wreszcie sam domarsz - wszystko to stanowiło wstęp nie mniej fascynujący niż działalność górska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjut͡ʃnɨ, AS: i ̯učny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juk mrz., juczenie n., objuczenie n.

 czas. juczyć ndk., objuczyć dk.

Wiktionary


juczyć

obładowywać jukami (skórzanymi workami)


SJP.pl


jud

skrót od: List św. Judy - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Nowego Testamentu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = List świętego Judy

Wiktionary

  • Jud – miasto w USA, w stanie Dakota Północna, w hrabstwie LaMoure
  • Jud – litera alfabetu hebrajskiego
  • Jud – siglum biblijne Listu Judy

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. BibliaPL.

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) Jud

źródła.

== Jud (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = rel. List svatého apoštola Judy → List św. Judy

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlʲistʲ ˈjudɨ, AS: lʹistʹ i ̯udy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. BibliaPL.

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) Jud

źródła.

== Jud (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = rel. List svatého apoštola Judy → List św. Judy

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


juda

starożytne państwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.; imię biblijne;

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (2.1) imię złej rusałki, synonim nieczystej siły

 (2.2) geogr. hist. Judea, nazwa krainy;

 (2.3) adm. hist. starożytne państwo na Bliskim Wschodzie;

Wiktionary

  • Juda – Judea, kraina geograficzna w Izraelu
  • Juda – jednostka osadnicza w USA, w hrabstwie Wisconsin
  • Juda – starożytne królestwo
  • Juda – imię pochodzenia hebrajskiego
  • Juda – syn Jakuba
  • Juda Galilejczyk
  • Juda ha-Nasi
  • Juda Machabeusz
  • Juda Tadeusz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 28 października przypadają imieniny Judy.

 (1.1) Ja mu sam włożę jarzmo na wspaniałą szyję, / sam Efraima zaprzęgnę, / orać będzie Juda, / Jakub zaś będzie bronował.

 (2.2) Betlejem leżało na terytorium Judy.

 (2.3) Wiele informacji o panujących w Judzie dostarcza Biblia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuda, AS: i ̯uda

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) (2.2-3)

 rzecz. judasz m., Judea ż.

:: zdrobn. Judek mos.

:: war. Judasz mos.

 przym. judzki; przest. gwara. Judzin

 rzecz. judziciel mos.

 czas. judzić ndk., podjudzać ndk., podjudzić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Judasz; zdrobn. Judek

 (2.2) Judea

Wiktionary


judaica

[czytaj: judaika] dokumenty, druki dotyczące Żydów; judaika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. przedmioty związane z kulturą żydowską

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W katowickiej kolekcji judaiców posiadamy dwie przedwojenne mosiężne chanukije.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judyta ż., Judea ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. judaika

Wiktionary


judaika

dokumenty, druki dotyczące Żydów; judaica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. przedmioty związane z kulturą żydowską

Wiktionary

Judaika (z łac. Iudaica - liczba mnoga od iudaicus - żydowski) – określenie dla przedmiotów (rzeczy, dokumenty, rękopisy, druki) dotyczących Żydów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pochodzące z naszej kolekcji judaika zaprezentowano w muzeum w Cieszynie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Juda mos./mrz., judaizm mrz., Judyta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. judaica

Wiktionary


judaista

1. znawca judaizmu, języka i kultury żydowskiej;
2. wyznawca judaizmu; żyd


SJP.pl


judaistka

judaista


SJP.pl

Patrz:

judaista

judaistyczny

judaizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rel. dotyczący judaizmu, monoteistycznej religii Żydów

Wiktionary

Patrz:

judaizm

Przykłady

 (1.1) Pascha judaistyczna jest zapowiedzią paschy Chrystusa i chrześcijan.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judyta ż., judaizm m., judaistyka ż., judaista m.

Wiktionary


judaistyka

nauka zajmująca się badaniem judaizmu, języka i kultury żydowskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. dziedzina nauki badająca kulturę i religię żydowską

 (1.2) eduk. studia uniwersyteckie w dziedzinie judaistyki (1.1)

Wiktionary

Judaistyka (studia żydowskie) – dziedzina naukowa zajmująca się badaniem historii, kultury i religii Żydów od okresu biblijnego aż po współczesność.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. judaista mos., judaistka ż., judaizm mrz., Judyta ż.

 przym. judaistyczny

Wiktionary


judaizanctwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. skryte wyznawanie judaizmu przez konwertytę

Wiktionary


judaizant

osoba przyjmująca judaistyczne obyczaje i ideały


SJP.pl


judaizm

1. monoteistyczna religia Żydów; mozaizm;
2. żydowskie obyczaje i kultura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. religia monoteistyczna, narodowa religia Żydów;

 (1.2) etn. kult. żydowskie obyczaje i tradycja

 (1.3) jęz. rzad. wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka jidysz

Wiktionary

Judaizm (hebr. ‏יהדות‎), wyznanie mojżeszowe – religia monoteistyczna, pierwsza z grupy abrahamicznej, istniejąca od starożytności. Źródłem objawienia jest dla niej Biblia hebrajska – opisuje ona między innymi kosmogonię polegającą na stworzeniu świata przez Boga. W Biblii i judaizmie Stwórca jest określany tytułami Elohim i Adonai; jego pełne imię jest uznawane za święte, przez co nie zawsze można je wymawiać i jest oznaczane tetragramem, którego polska transkrypcja to JHWH, co bywa rozwijane. Biblia hebrajska opisuje też inne mity i wieczyste przymierze Boga z Izraelitami, czasem utożsamianymi z Hebrajczykami i Żydami. Bóg miał chronić swój lud, zwany wybranym, i pomagać mu w zamian za podporządkowanie się jego nakazom.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Judaizm ortodoksyjny opiera się na pełnym stosowaniu Talmudu w życiu codziennym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈdajism̥, AS: i ̯udai ̯ism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judaistyka ż., judaista mos., judaistka ż., judaika nmos., judaizacja ż., Judyta ż.

 czas. judaizować ndk., zjudaizować dk., judaizować się ndk.

 przym. judaistyczny, judejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyznanie mojżeszowe, religia mojżeszowa, starozakonni

 (1.3) jidyszyzm

Wiktionary


judaizować

1. rozpowszechniać religię żydowską;
2. judaizować się - ulegać judaizacji


SJP.pl


judasz

1. potocznie o zdrajcy
2. otwór w drzwiach umożliwiający oglądanie tego, co się dzieje na zewnątrz; wizjer; przeziernik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. zob. Judasz Iskariota.;

 (1.2) bibl. imię|polski|m.

Wiktionary

Judasz Iskariota (ur. w I w. p.n.e. prawdopodobnie w Kariocie, zm. 30–33 n.e. w Jerozolimie) – jeden z apostołów, według przekazów Ewangelii synoptycznych wydał Jezusa Chrystusa w ręce Sanhedrynu (według Mateusza za 30 srebrników), po czym – również według Mateusza – popełnił samobójstwo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Judasz, otrzymawszy kohortę oraz strażników od arcykapłanów i faryzeuszów, przybył tam z latarniami, pochodniami i bronią.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judasz mrz., Judaszek mos., Judasze nmos., judaszowiec mrz., Judaszki nmos., Judaszówka ż.

 przym. judaszowy, Judaszowy, judaszowski

Wiktionary


judaszowiec

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Cercis|L.|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych lub krzewiastych z rodziny bobowatych;

 (1.2) bot. drzewo lub krzew z rodzaju judaszowiec (1.1)

Wiktionary

Judaszowiec (Cercis L.) – rodzaj roślin z podrodziny Cercidoideae, jednej z najstarszych lub najstarszej linii rozwojowych bobowatych (Fabaceae). Należy do niego 10 gatunków. Większość – 6 gatunków występuje w Chinach, dwa w Ameryce Północnej, jeden (judaszowiec południowy C. siliquastrum) w basenie Morza Śródziemnego i jeden w Azji Środkowej. Występują w typowych dla klimatu śródziemnomorskiego formacjach zaroślowo-leśnych (chaparral, makia), w lasach mieszanych i liściastych na siedliskach świeżych, na nizinach i w niższych położeniach górskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wszystkie gatunki judaszowców wytwarzają kwiaty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judasz m., judasz mos./mrz.

Wiktionary


judaszowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o cechach przypisywanych Judaszowi: fałszywy, obłudny, podstępny, zdradziecki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judasz mos., judasz mos. / mrz., judaszowiec mrz.

 przym. judaszowy, Judaszowy

Wiktionary


judaszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Judasza lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Judasza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie ma zmiłuj się dla Judaszowej winy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. judaszowy

 rzecz. Judasz mos., judasz mos./mrz.

Wiktionary


judea

hellenistyczno-rzymska prowincja w Palestynie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna na Bliskim Wschodzie, prowincja rzymska;

Wiktionary

Judea (hebr. ‏יְהוּדָה‎, Jāhūdā, stgr. Ιουδαία, łac. Iudaea) – górzysta kraina geograficzna, położona w historycznej środkowej części Izraela/Palestyny. Obecnie terytorium to jest podzielone pomiędzy Izrael i Autonomię Palestyńską. Judea, to nazwa Królestwa Judy używana od IV w. p.n.e. po przejęciu władzy nad Judą przez Greków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzięki Machabeuszom Judea uzyskała niepodległość.

 (1.1) Jeruzalem leży w Judei.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈdɛa, AS: i ̯udea

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judyta ż., Juda m., Judejczyk m., Judejka ż., jidysz m., judaica nmos., judejskość ż.

 przym. judejski, judzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Juda

Wiktionary


judejczyk

mieszkaniec Judei


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Judei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nabatejczycy wsparli Judejczyków w walce z Samarytanami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judea ż.

:: fż. Judejka ż.

 przym. judejski, judzki

Wiktionary


judejka

mieszkanka Judei


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Judei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze swego tarasu król Dawid ujrzał kąpiącą się Judejkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judea ż.

:: fm. Judejczyk m.

 przym. judejski, judzki

Wiktionary


judejski

przymiotnik od: Judea


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Judeą, dotyczący Judei, pochodzący z Judei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jerozolimczycy zapewne używali jakiegoś dialektu judejskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judea ż., Judejczyk m., Judejka ż., judaizacja ż., judaizm m., Judyta ż.

 czas. judaizować ndk., zjudaizować dk.

 przym. judzki

Wiktionary


judek

nazwisko


SJP.pl


judel

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. początkujący piekarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjudɛl, AS: i ̯udel

Wiktionary


judenicz

nazwisko


SJP.pl

Nikołaj Nikołajewicz Judenicz, ros. Николай Николаевич Юденич (ur. 18 lipca?/30 lipca 1862 w Moskwie, zm. 5 października 1933 w Saint-Laurent-du-Var) – generał armii Imperium Rosyjskiego, jeden z najważniejszych dowódców Białych w wojnie domowej w Rosji po przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej).

Wikipedia


judeo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z judaizmem

Wiktionary


judeo-arabski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. grupa wielu języków/dialektów, dawniej używanych przez Żydów zamieszkałych w państwach arabskich

 (1.2) jęz. hist. w średniowieczu określenie klasycznego języka arabskiego zapisywanego alfabetem hebrajskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjudɛɔ‿aˈrapsʲci, AS: i ̯udeo‿arapsʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żydowsko-arabski

Wiktionary


judeo-chrześcijański

judaistyczny i chrześcijański


SJP.pl


judeochrześcijanin

Żyd wyznający wiarę chrześcijańską, ale zachowujący obrzędy i zwyczaje wypływające z prawa mojżeszowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. w pierwszych wiekach chrześcijaństwa: Żyd wyznający chrześcijaństwo, ale zachowujący tradycyjne obrzędy i zwyczaje wedle prawa mojżeszowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjudɛɔxʃɛɕt͡ɕiˈjä̃ɲĩn, AS: i ̯udeoχšeśćii ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: forma żeńska judeochrześcijanka

 przym. judeochrześcijański

Wiktionary


judeochrześcijanka

Żydówka wyznająca wiarę chrześcijańską, ale zachowująca obrzędy i zwyczaje wypływające z prawa mojżeszowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. fż. od: judeochrześcijanin

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjudɛɔxʃɛɕt͡ɕiˈjãnka, AS: i ̯udeoχšeśćii ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. judeochrześcijanin

 przym. judeochrześcijański

Wiktionary


judeochrześcijański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) książk. odnoszący się do związków między kulturą judaistyczną i chrześcijańską, świadczący o ich ciągłości

 (1.2) rel. dotyczący judeochrześcijan

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Urojenia winy (grzesznościowe) są typowe dla naszej kultury (judeochrześcijańskiej), natomiast należą do rzadkości w innych kulturach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjudɛɔxʃɛɕt͡ɕiˈjä̃j̃sʲci, AS: i ̯udeoχšeśćii ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judeochrześcijanin mos., judeochrześcijanka ż., judeochrześcijaństwo n.

Wiktionary


judeochrześcijaństwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. rel. ogół pierwszych chrześcijan zachowujących jeszcze część przepisów judaizmu

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pierwszym stadium rozwoju chrześcijaństwa judeochrześcijaństwo było jedyną jego formą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judeochrześcijanin mos., judeochrześcijanka ż.

 przym. judeochrześcijański

Wiktionary


judeofob

osoba szczególnie niechętnie nastawiona do Żydów; judofob, żydofob, antysemita


SJP.pl


judeofobia

niechęć do wszystkiego, co żydowskie; żydofobia, judofobia


SJP.pl


judeofobiczny

judeofobia; judofobiczny, żydofobiczny


SJP.pl


judeosceptycyzm

nienawiść, uprzedzenie i wrogość wobec narodu żydowskiego, związane z nietolerancją i rasizmem; antysemityzm, judofobia, judeofobia, żydofobia


SJP.pl


judeosceptyk

osoba niechętnie nastawiona do Żydów; antysemita, judeofob, judofob, żydofob


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eufem. ktoś niechętny Żydom lub wrogo do nich usposobiony

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjudɛɔˈst͡sɛptɨk, AS: i ̯udeosceptyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judeosceptyczność ż.

:: fż. judeosceptyczka ż.

 przym. judeosceptyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antysemita, żydożerca

Wiktionary


judo

[czytaj: dżudo] japońska walka zapaśnicza; dżudo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. japońska sztuka walki;

Wiktionary

Judo, dżudo (jap. 柔道 jūdō; „łagodna droga”) – sztuka walki stworzona w Japonii jako sport przez Jigorō Kanō (1860–1938) z jūjutsu. Judo zostało docenione jako metoda ćwiczeń fizycznych, treningu moralnego i samoobrony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawody judo określone są jednakowymi na całym świecie przepisami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈd͡ʒudɔ, AS: ǯudo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dżudo n., judoga, judoka, judok, judowiec, judoczka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dżudo

Wiktionary


judocki

judoka [czytaj: dżudocki]


SJP.pl


judoczka

kobieta uprawiająca judo (dżudo); dżudoczka


SJP.pl


judofil

osoba zafascynowana judaizmem, kulturą żydowską i Żydami; żydofil


SJP.pl


judofilka

judofil; żydofilka


SJP.pl


judofilski

przymiotnik

 (1.1) sprzyjający Żydom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judofil mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filosemicki

Wiktionary


judofob

osoba szczególnie niechętnie nastawiona do Żydów; judeofob, żydofob, antysemita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba uprzedzona do Żydów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten judofob Antek rzucił swoją dziewczynę, gdy dowiedział się, że to Żydówka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈdɔfɔp, AS: i ̯udofop

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judofobia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antysemita

Wiktionary


judofobia

niechęć do wszystkiego, co żydowskie; żydofobia, judeofobia


SJP.pl


judofobiczny

judofobia; judeofobiczny, żydofobiczny


SJP.pl


judoga

[czytaj: dżudoga] strój judoki (zawodnika walczącego w judo), biały, składający się z szerokich spodni i luźnej bluzy przewiązywanej pasem; dżudoga, judogi (rzadziej)


SJP.pl

Judo, dżudo (jap. 柔道 jūdō; „łagodna droga”) – sztuka walki stworzona w Japonii jako sport przez Jigorō Kanō (1860–1938) z jūjutsu. Judo zostało docenione jako metoda ćwiczeń fizycznych, treningu moralnego i samoobrony.

Wikipedia


judogi

[czytaj: dżudogi] strój judoki (zawodnika walczącego w judo), biały, składający się z szerokich spodni i luźnej bluzy przewiązywanej pasem; judoga (częściej), dżudoga (częściej)


SJP.pl


judok

sportowiec uprawiający judo; dżudok; dżudoka; dżudowiec; judoka; judowiec


SJP.pl


judoka

sportowiec uprawiający judo; dżudok; dżudoka; dżudowiec; judok; judowiec


SJP.pl

Judo, dżudo (jap. 柔道 jūdō; „łagodna droga”) – sztuka walki stworzona w Japonii jako sport przez Jigorō Kanō (1860–1938) z jūjutsu. Judo zostało docenione jako metoda ćwiczeń fizycznych, treningu moralnego i samoobrony.

Wikipedia


judoma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Kraju Chabarowskim i Jakucji; prawy dopływ Mai;

Wiktionary

Judoma – rzeka w Rosji, w Kraju Chabarowskim i Jakucji; prawy dopływ Mai. Długość 765 km (od źródeł rzeki Nitkan 820 km); powierzchnia dorzecza 43 700 km².

Powstaje z połączenia rzek Nitkan i Awlija w górach Suntar-Chajata; na całej długości ma charakter rzeki górskiej; liczne progi; płynie w kierunku południowym i południowo-zachodnim przez Wyżynę Judomsko-Majską. Żeglowna na odcinku 271 km od ujścia.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. judomski

Wiktionary


judomski

przymiotnik

 (1.1) związany z Judomą (rzeką na Syberii w Rosji)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judoma ż.

Wiktionary


judowiec

sportowiec uprawiający judo; dżudok; dżudoka; dżudowiec; judok; judoka


SJP.pl


judyciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Judyty lub z nią związany


SJP.pl


judycki

nazwisko


SJP.pl

  • Judycki (herb szlachecki) – odmiana herbu szlacheckiego Radwan

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Judycki – polski urzędnik
  • Józef Judycki – polski urzędnik, wojskowy i poseł na Sejm
  • Michał Judycki – polski urzędnik i poseł na Sejm
  • Stanisław Judycki – polski filozof

Wikipedia


judykacyjny

dotyczący judykatury; sądowniczy


SJP.pl


judykat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. praw. orzeczenie, wyrok sądu

Wiktionary

Orzeczenie sądowe – władcza i decyzyjna czynność procesowa dokonywana przez sąd i trybunał w postępowaniu. Do orzeczeń zaliczane są (zarówno na gruncie procesu karnego, jak i procesu cywilnego):

  • wyroki,
  • postanowienia.

Wikipedia


judykatura

określenie zasad prawnych i metod wyrokowania sądu


SJP.pl

Orzecznictwo, judykatura (łac. iudex – sędzia, iudicare – osądzać) – ogół decyzji jednego bądź wielu sądów i innych organów państwa. Przy czym pod pojęciem orzeczenia rozumie się tu zarówno stan faktyczny i prawny rozstrzygniętej sprawy, jak i sentencję wyroku oraz samo jej uzasadnienie.

Wikipedia


judykatywa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. adm. władza sądownicza, jako element trójpodziału władzy

Wiktionary

Władza sądownicza, judykatywa (średn.-łac. iūdicātivus, z łac. iūdicātus) – w monteskiuszowskiej koncepcji trójpodziału władz jedna z podstawowych władz (obok władzy ustawodawczej i wykonawczej) obejmująca rozsądzający spory system organów sądowych.

Wikipedia


judyta

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Judyta – imię żeńskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa יהודית Yəhûḏîṯ oznaczającego „mieszkanka Judei” lub „chwalona”.

Odważnej wdowie, która uśmierciła asyryjskiego wodza Holofernesa i uratowała przez to swoje miasto rodzinne Bethulię oraz Jerozolimę, poświęcono jedną z ksiąg Starego Testamentu: Księgę Judyty. W piśmiennictwie po polsku imię wystąpiło w roku 1085 jako Judyt i 1283 jako Judyta oraz jako Juta w 1252.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja najstarsza córka ma na imię Judyta.

 (1.1) Poważną rolę w historii Polski odgrywają żony książąt, jak Niemki – Oda, Ryksa i Judyta Maria, Czeszki – Dąbrówka i Judyta, Rusinki – Maria Dobrogniewa i Zbysława, żona Mieszka, syna Bolesława Śmiałego.

 (1.1) Judyty dzień swej patronki, czyli imieniny, obchodzą 22 grudnia, a także 14 listopada.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈdɨta, AS: i ̯udyta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Judea ż., Judejczyk mos., Judejka ż., judaizm mrz., judaistyka ż., judaista mos., judaistka ż., judaika nmos., judaica nmos.

:: zdrobn. Judytka ż., Juda ż., Judka ż., Dyta ż., Dytka ż.

 przym. Judycin, Judytowy, judejski, judzki, judaistyczny

 zob. Juda, Juta.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Juta; zdrobn. Judytka, Juda, Judka, Dyta, Dytka

Wiktionary


judytka

zdrobnienie od: Judyta (imię żeńskie)


SJP.pl


judzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|judzić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. judzić

Wiktionary


judzić

namawiać do złego


SJP.pl

czasownik

 (1.1) namawiać kogoś do czegoś złego, kusić, podburzać, podbechtywać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestań mnie judzić, nie będę dla ciebie wynosił cegieł z budowy.

 (1.2) Nie judź się, ale dawaj, kiedy masz dać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjüd͡ʑit͡ɕ, AS: i ̯üʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. judziciel m., judzenie n.

 czas. podjudzać, podjudzić, łudzić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podburzać, podbechtywać, bechtać, podżegać, podszczuwać, daw. instygować

 (1.2) naprzykrzać się, dokuczać

Wiktionary


judziciel

osoba namawiająca lub prowokująca do złych czynów; podjudzacz, podżegacz, prowokator


SJP.pl


judzicielka

kobieta namawiająca lub prowokująca do złych czynów; podjudzaczka, podżegaczka, prowokatorka


SJP.pl


judzki

przymiotnik od: Juda (starożytne państwo izraelickie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Judą, dotyczący Judy, pochodzący z Judy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Córka judzka jednak nie zgodziła się na waszą nieprawość.

 (1.1) Ciągnęła do niego cała judzka kraina oraz wszyscy mieszkańcy Jerozolimy i przyjmowali od niego chrzest w rzece Jordan, wyznając przy tym swe grzechy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Juda ż., Juda m., Judea ż., Judejczyk mos., Judejka ż., Judyta ż.

 przym. judejski

Wiktionary


jufer

drewniany lub metalowy krążek służący w parze z takim samym krążkiem do ściągania lin na statku; jufers


SJP.pl


jufers

drewniany lub metalowy krążek służący w parze z takim samym krążkiem do ściągania lin na statku; jufer


SJP.pl

Jufers (daw. nawlek) - element ściągacza talrepowego zwanego też ściągaczem linowym. Krążek wykonany z twardego drewna, rzadziej metalowy, zaopatrzony w otwory (najczęściej trzy) dla talrepu, czyli liny ściągającej, oraz posiadający na swym obwodzie rowek dla końcowego odcinka okalającej ten krążek wanty lub innej napinanej liny. Otwory w jufersie zwane są kipami.

Wikipedia


jug

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na północy europejskiej części Rosji po połączeniu z Suchoną tworzy Dwinę;

Wiktionary

Jug (ros. Юг) – rzeka na północy europejskiej części Rosji po połączeniu z Suchoną tworzy Dwinę. Źródła w Uwałach Północnych. Nazwa pochodzi z języka fińskich mieszkańców jej dorzecza i oznacza rzekę (fin. joki).

Wikipedia


juga

w kosmologii indyjskiej - epoka w dziejach ludzkości, złożona z czterech okresów


SJP.pl

Juga (dewanagari युग, ang. Yuga) – w hinduizmie jedna z czterech epok istnienia materialnego świata.

Cztery kolejne jugi to:

  • satjajuga trwająca 1 728 000 lat
  • tretajuga trwająca 1 296 000 lat
  • dwaparajuga trwająca 864 000 lat
  • kalijuga trwająca 432 000 lat.

Wikipedia


jugendamt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niemiecki urząd do spraw dzieci i młodzieży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuːɡn̩tˌʔamt

Wiktionary


jugendstil

[czytaj: JUgendsztil] niemiecki kierunek w sztuce, odmiana secesji


SJP.pl

Modernizm, sztuka nowoczesna (ang. modern art) – umowny okres w dziejach sztuki, którego ramy czasowe wyznacza się od lat 60. XIX wieku (w związku z impresjonizmem) do lat 70. XX wieku (konceptualizm). Sztuka nowoczesna silnie związana jest z pojęciem modernizmu w filozofii i zjawiskiem awangardy. Terminu modern art, w miarę skrystalizowanej formie, użył jako pierwszy Joris-Karl Huysmans w 1883.

Wikipedia


jugendstilowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jugendstilem, dotyczący jugendstilu (secesji), w szczególności jego niemieckim nurtem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jugendstil m.

Wiktionary


juger

starożytna miara powierzchni równa ok. 2518 metrów kwadratowych, którą uważano za możliwą do zaorania w jeden dzień


SJP.pl


juglon

organiczny związek chemiczny występujący w liściach, korzeniach i łupinach orzechów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) barwnik chinonowy występujący w liściach, korzeniach i łupinach orzechów

Wiktionary

Juglon – organiczny związek chemiczny z grupy barwników chinonowych. Wykazuje właściwości allelopatyczne. Występuje w liściach, korzeniach i łupinach orzechów. W orzechu włoskim juglon występuje w świeżych liściach, a w trakcie ich usychania zanika w wyniku polimeryzacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jednym ze składników samoopalacza jest juglon.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuɡlɔ̃n, AS: i ̯uglõn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) 5-hydroksy-1,4-naftochinon, C10H6O3

Wiktionary


jugo

w kosmologii indyjskiej - epoka w dziejach ludzkości, złożona z czterech okresów


SJP.pl

Yugo (Jugo) – ciepły i wilgotny wiatr wiejący z południa wzdłuż wschodniego wybrzeża Adriatyku. Na zachodnim wybrzeżu ten sam wiatr nazywany jest sirocco. Zazwyczaj utrzymuje się przez kilka dni, często przynosząc pogorszenie pogody – towarzyszy mu deszcz i pojawiają się mgły. Latem często towarzyszą mu burze z piorunami.

Wikipedia


jugol

lekceważąco: Jugosłowianin; Jugol


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekcew. Jugosłowianin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugosłowianin mos.

Wiktionary


jugolka

lekceważąco: Jugosłowianka; Jugolka


SJP.pl


jugonostalgia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tęsknota za czasami, kiedy narody południowosłowiańskie wchodziły w skład Jugosławii, utożsamianej z bezpieczeństwem i dobrobytem

Wiktionary

Jugonostalgia (od słów Jugosławia i nostalgia) – termin określający zjawisko tęsknoty za czasami istnienia Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O ile fenomen jugonostalgii jako emocjonalnego, ale i coraz bardziej racjonalnego stosunku do szczęśliwie przeżytych czasów jest zrozumiały w republikach, w których obiektywnie żyje się dużo gorzej, to jak wyjaśnić taką nostalgię w Słowenii, która jest członkiem UE?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuɡɔ̃nɔˈstalʲɟja, AS: i ̯ugõnostalʹǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jugonostalgiczny

Wiktionary


jugorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Jugrą lub Jugrami, dotyczący Jugry lub Jugrów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugra ż., Jugrowie lm m.

Wiktionary


jugorusiński

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język wschodnio- lub zachodniosłowiański używany przez Rusinów Panońskich

przymiotnik relacyjny

 (2.1) odnoszący się do jugorusińskiego (1.1), związany z tym językiem

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rusnacki, ruski, rusiński, baczwańsko-sremski, południoworusiński

Wiktionary


jugosławia

dawne państwo w Europie, w 2003 przekształciło się w federację pod nazwą Serbia i Czarnogóra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. nieistniejące państwo w Europie Południowej na Półwyspie Bałkańskim;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Królestwo Jugosławii powstało w 1929 roku po przekształceniu z Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuɡɔˈswavʲja, AS: i ̯ugosu̯avʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugosłowianin mos., Jugosłowianka ż.

 przym. jugosłowiański

Wiktionary


jugosłowianin

mieszkaniec Jugosławii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec Jugosławii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuɡɔswɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: i ̯ugosu̯ovʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugosławia ż., jugol m., Jugol m.

:: fż. Jugosłowianka ż.

 przym. jugosłowiański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekcew. jugol, Jugol

Wiktionary


jugosłowianistka

jugosłowianista


SJP.pl

Patrz:

jugosłowianista

jugosłowianka

mieszkanka Jugosławii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. obywatelka Jugosławii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugosławia ż.

:: fm. Jugosłowianin mos.

 przym. jugosłowiański

Wiktionary


jugosłowiański

przymiotnik od: Jugosławia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jugosławią, dotyczący Jugosławii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas sesji zostały określone podstawy powojennego federacyjnego państwa jugosłowiańskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌjuɡɔswɔˈvʲjä̃j̃sʲci, AS: i ̯ugosu̯ovʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugosławia ż., Jugosłowianin mos., Jugosłowianka ż.

Wiktionary


jugów

dawniej, żartobliwie: lichy lekarz, szarlatan


SJP.pl

Jugów (niem. Hausdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda. Wieś jest siedzibą nadleśnictwa.

Wikipedia


jugowice

Jugowice (niem. Hausdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Walim.

Wikipedia


jugowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jugowicami, dotyczący Jugowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jugowice nmos.

Wiktionary


juhas

młody pasterz owiec w Tatrach i Karpatach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) góry. młody pasterz wypasający latem owce w Tatrach i Karpatach, pomocnik bacy;

Wiktionary

Juhas (gwarowo wałach – zapożyczenie z rumuńskiego) – młodszy pomocnik bacy podczas wypasu owiec. Termin ten występuje na terenie Tatr i Beskidów.

Baca zazwyczaj szukał juhasów poprzez rodzinę, znajomych i zawierał z nimi umowę zwaną zjednaniem lub pojednaniem. Słowo pochodzi z języka węgierskiego juhász – owczarz. Seweryn Goszczyński w swym pisanym w 1832 r. „Dzienniku podróży do Tatrów” w zamieszczonym tam „Słowniczku języka Podhalan” podawał: Juhas – pasterz chodzący około trzody przez czas letniego jej przebywania w górach. Spotykana czasami w literaturze forma żeńska juhaska jest wczesnym (już XIX-wiecznym) jest wymysłem literatów i jest błędna – w Tatrach dziewczęta nigdy nie wypasały owiec, zaś te pasące krowy nazywane były pasterkami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Juhas huknął; po turniach odhuknęły jary.

 (1.1) Pewien juhas z Pęksowego Brzyzku • ujrzał przyszłość w proroczym błysku: • szumi piknie Dunajec, • a na mostku baca Kitajec • Jasinecka pierze po pysku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juhasowanie n.

:: fż. juhaska ż.

 czas. juhasić ndk., juhasować ndk.

 przym. juhaski

Wiktionary


juhasi

juhas; juhaski


SJP.pl


juhasić

być juhasem, paść owce w górach; juhasować


SJP.pl


juhaska

kobieta pełniąca funkcję młodszego pasterza owiec w Tatrach i Beskidach


SJP.pl


juhaski

juhas; juhasi


SJP.pl


juhasować

paść owce w górach, być pomocnikiem bacy; juhasić


SJP.pl


juhu

1. wykrzyknik używany dla przywołania kogoś, zwrócenia czyjejś uwagi;
2. wykrzyknik wyrażający radość; hura


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) …oznaczający niespodziewaną radość

 (1.2) …dla zwrócenia na siebie czyjejś uwagi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie znoszę takich okrzyków jak "łiii", "jejku", "juhu" i tak dalej.

Wiktionary


juin

[czytaj: żłę] nazwisko


SJP.pl


jujitsu

[czytaj: dżu-dżitsu] japoński system samoobrony opierający się na wykorzystaniu ruchów przeciwnika przeciw niemu samemu; sportowa odmiana tej sztuki walki; dżiu-dżitsu; dżudżitsu; dżu-dżitsu; jiujitsu; jiu-jitsu; ju-jitsu; jujutsu; ju-jutsu


SJP.pl

Ju-jitsu (jap. 柔術 jūjutsu; dosł. „sztuka ustępliwości”, „sztuka łagodności, miękkości”; (柔) „miękkość, łagodność, giętkość, elastyczność”, jutsu (術) „sztuka, technika, umiejętność”) – tradycyjna, japońska sztuka walki lub metoda walki wręcz, bez broni lub z użyciem małego oręża, stosowana w ataku i obronie, w starciu z jednym albo kilkoma uzbrojonymi lub nieuzbrojonymi przeciwnikami.

Wikipedia


jujka

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Jujka – polski działacz społeczno-oświatowy, nauczyciel, poeta, publicysta i folklorysta
  • Marta Jujka – polska koszykarka
  • Zbigniew Jujka – polski dziennikarz i rysownik satyryczny

Wikipedia


jujuba

ciernisty krzew lub drzewko z rodziny szakłakowatych; owoc tej rośliny; głożyna, szydlica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Ziziphus|ref=tak., ciernisty krzew lub drzewko o żółtych, drobnych kwiatach i często jadalnych owocach;

 (1.2) kulin. owoc jujuby (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Moja ciocia pije herbatkę z jujuby.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jüˈjuba|ʒuˈʒuba, AS: i ̯üi ̯uba|žužuba

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głożyna, szydlica, przest. nabak, przest. dereń

Wiktionary


jujutsu

[czytaj: dżu-dżutsu] japoński system samoobrony opierający się na wykorzystaniu ruchów przeciwnika przeciw niemu samemu; sportowa odmiana tej sztuki walki; dżiu-dżitsu; dżudżitsu; dżu-dżitsu; jiujitsu; jiu-jitsu; jujitsu; ju-jitsu; ju-jutsu


SJP.pl

Ju-jitsu (jap. 柔術 jūjutsu; dosł. „sztuka ustępliwości”, „sztuka łagodności, miękkości”; (柔) „miękkość, łagodność, giętkość, elastyczność”, jutsu (術) „sztuka, technika, umiejętność”) – tradycyjna, japońska sztuka walki lub metoda walki wręcz, bez broni lub z użyciem małego oręża, stosowana w ataku i obronie, w starciu z jednym albo kilkoma uzbrojonymi lub nieuzbrojonymi przeciwnikami.

Wikipedia


juk

skórzany wór służący do przewożenia rzeczy na grzbiecie zwierzęcia jucznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) każda z dwóch sakw przytroczonych do grzbietu konia czy osła

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: juka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) sakwa, torba

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. juczenie n., objuczenie n.

 czas. juczyć ndk., objuczyć dk.

 przym. juczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) saddlebag, saddle bags, pannier

* hiszpański: (1.1) alforja ż.

* niemiecki: (1.1) Satteltasche ż.

* rosyjski: (1.1) вьюк m., седельный вьюк m.

źródła.

== juk (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) swędzić

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juk, AS: i ̯uk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juczenie n., objuczenie n.

 czas. juczyć ndk., objuczyć dk.

 przym. juczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) sakwa, torba

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. juczenie n., objuczenie n.

 czas. juczyć ndk., objuczyć dk.

 przym. juczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) saddlebag, saddle bags, pannier

* hiszpański: (1.1) alforja ż.

* niemiecki: (1.1) Satteltasche ż.

* rosyjski: (1.1) вьюк m., седельный вьюк m.

źródła.

== juk (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) swędzić

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


juka

1. bylina z rodziny liliowatych; jukka; yucca; szpilecznica; krępla
2. włókno otrzymywane z liści tej rośliny


SJP.pl

Jukka, juka, krępla, szpilecznica (Yucca L.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Liczy około 50 gatunków bylin, krzewów i drzew. Występują naturalnie w Ameryce Północnej i Środkowej.

Introdukowane na wszystkie kontynenty, poza Antarktydą. Gatunek jukka zwisła (Yucca flaccida) został introdukowany do Polski. Jest antropofitem zadomowionym na terenie nieczynnych hydroosadników Elektrowni Siersza w Trzebini.

Wikipedia


jukagir

członek ludu zamieszkującego północno-wschodnią Syberię


SJP.pl

Jukagir (ros. Юкагир, jakuc. Дьүкээгир) – wieś w Rosji, w Jakucji nad Zatoką Jańską. W 2021 roku we wsi mieszkało 128 osób. W okolicy wsi znaleziono szczątki mamutów w 2002 i w 2010 roku, a także szczątki bizona datowane na 9310 lat i klaczy datowane na 4630 lat.

Wikipedia


jukagirka

członkini ludu zamieszkującego północno-wschodnią Syberię


SJP.pl


jukagirski

1. związany z Jukagirami, ludem paleoazjatyckim zamieszkującym obszary w Jakucji oraz w dolnym biegu rzek Leny i Kołymy;
2. język jukagirski - język Jukagirów należący do rodziny języków uralskich, bliski wymarciu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jukagirami, dotyczący Jukagirów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukagir mos., Jukagirka ż.

Wiktionary


jukagirzy

lud zamieszkujący północno-wschodnią Syberię; Jukagirowie


SJP.pl

Jukagirzy (nazwa własna Odul) – autochtoniczny etnos paleoazjatycki zamieszkujący północno-wschodnią Syberię w Rosji. Populacja Jukagirów liczy 1509 osób (spis powszechny z 2002).

Jukagirzy zamieszkują tereny w dolnym biegu rzek Leny i Kołymy oraz w Jakucji. Zajmują się łowiectwem, rybołówstwem i hodowlą reniferów. Posługują się językiem jukagirskim, należącym do grupy języków paleoazjatyckich lub spokrewnionym z uralskimi (zdania badaczy w tym zakresie są podzielone). Coraz częściej dla Jukagirów językiem ojczystym jest rosyjski.

Wikipedia


jukatan

1. półwysep w Ameryce Środkowej;
2. stan w Meksyku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. półwysep w Ameryce Środkowej;

 (1.2) geogr. adm. stan w południowym Meksyku na półwyspie Jukatan (1.1);

 (1.3) hist. geogr. polit. historyczne państwo na Jukatanie (1.1);

Wiktionary

  • Jukatan – półwysep w Ameryce Centralnej
  • Jukatan – stan w Meksyku
  • Republika Jukatanu – państwo historyczne
  • Jukatan – hiszpański film z 2018 roku
Zobacz też
  • Yukatan – zespół rockowy
  • (10799) Yucatán – planetoida

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naukowcy sądzą, że na obecny meksykański półwysep Jukatan spadła wtedy asteroida o średnicy około 15 kilometrów i że zderzenie wyzwoliło energię odpowiadającą miliardowi bomb atomowych, takich jak ta zrzucona na Hiroszimę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈkatãn, AS: i ̯ukatãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukatańczyk mos., Jukatanka ż.

 przym. jukatański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Półwysep Jukatan

 (1.3) Republika Jukatanu

Wiktionary


jukatańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Jukatanu; osoba z tego półwyspu (hist. obywatel Republiki Jukatanu)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jukatańczycy czyli „yucatecos" odróżniają się od reszty Meksykanów niezwykłą uczciwością i otwartością. Z powodu lądowej izolacji komunikacyjnej z resztą Meksyku, posiadają też odmienne zwyczaje.

 (1.1) Tymczasem w Veracruz zgromadzoną jest meksykańska eskadra; gotowa za pierwszym znakiem rozpocząć nieprzyjacielskie kroki przeciwko Jukatańczykom (pisownia uwspółcześniona).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukatan mrz.

:: fż. Jukatanka ż.

 przym. jukatański

Wiktionary


jukatanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Jukatanu; kobieta z tego półwyspu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukatan mrz.

:: fm. Jukatańczyk mos.

 przym. jukatański

Wiktionary


jukatański

przymiotnik od: Jukatan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jukatanem, dotyczący Jukatanu (półwyspu)

 (1.2) związany z Jukatanem (stanem Meksyku)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukatańczyk mos., Jukatan mrz., Jukatanka ż.

Wiktionary


jukebox

[czytaj: dżukboks] szafa grająca zawierająca automat gramofonowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. muz. szafa grająca

Wiktionary

Biblioteka taśmowa (ang. tape library, tape silo lub tape jukebox) – urządzenie organizujące pracę biblioteki taśmowej przez automatyczne wyszukiwanie i kompletowanie składowanych zasobów danych w systemie komputerowym. Dane rzadko używane przenoszone są na wolniejsze, lecz pojemniejsze nośniki danych; na najszybszych nośnikach przechowywane są tylko dane najczęściej odczytywane i modyfikowane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W jukeboxie nie znalazłem płyt z dobrą muzyką.

Wiktionary


jukka

bylina z rodziny liliowatych; juka; yucca; szpilecznica; krępla


SJP.pl

Jukka, juka, krępla, szpilecznica (Yucca L.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Liczy około 50 gatunków bylin, krzewów i drzew. Występują naturalnie w Ameryce Północnej i Środkowej.

Introdukowane na wszystkie kontynenty, poza Antarktydą. Gatunek jukka zwisła (Yucca flaccida) został introdukowany do Polski. Jest antropofitem zadomowionym na terenie nieczynnych hydroosadników Elektrowni Siersza w Trzebini.

Wikipedia


juko

(w judo) jedna z ocen przyznawanych zawodnikowi za wykonaną akcję; yuko


SJP.pl


jukon

1. terytorium Kanady;
2. rzeka w Kanadzie i USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. jedno z trzech terytoriów kanadyjskich;

 (1.2) geogr. rzeka w Ameryce Północnej;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjukɔ̃n, AS: i ̯ukõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jukoński

Wiktionary


jukoński

przymiotnik od: Jukon (rzeka w Kanadzie i w USA lub terytorium autonomiczne w Kanadzie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jukonem, dotyczący Jukonu (rzeki lub obszaru)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jukon mrz.

Wiktionary


jukos

Jukos (ros. ОАО «НК „ЮКОС“») – rosyjskie przedsiębiorstwo naftowe działające w latach 1993–2007.

Wikipedia


jukowy

juk, juka


SJP.pl

Patrz:

juk, juka

jukoła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. suszona ryba, przygotowana tradycyjną metodą rdzennych ludów Syberii i Dalekiego Wschodu;

Wiktionary

Jukoła (ros. юкола) – suszona ryba przygotowywana do spożycia tradycyjną metodą Tunguzów, Jakutów, Kamczadalów, Aleutów i innych narodów zamieszkujących Syberię i Daleki Wschód.

Najczęściej wykorzystywali oni do tego celu liczne w dalekowschodnich rzekach ryby z gatunków łososiowatych (przez miejscową ludność nazywane "ketą"), których połów w okresie tarła przypadającego w czerwcu był bardzo łatwy, dzięki czemu bez trudu można było w krótkim czasie zebrać zapas wystarczający na wiele miesięcy. Złowione przez mężczyzn ryby wyrzucali on z łodzi na brzeg, gdzie kobiety zajmowały się przygotowaniem ich do suszenia: czyściły je i filetowały. Następnie tak przygotowane plastry filetów rozwieszały na długich żerdziach do suszenia na słońcu. Stosowana metoda była ekstensywna, wręcz rabunkowa: do suszenia wykorzystywane było tylko około 20% ryby, odrzucano m.in. głowę i kręgosłup wraz z wnętrznościami.

Wikipedia


jukstapozycja

technika swobodnych zestawień, środek poetycki polegający na zestawieniu ze sobą dwu lub więcej obrazów w celu utworzenia znaczenia nadrzędnego


SJP.pl

Jukstapozycja (łac. iuxta – blisko, przy (czymś), positio – pozycja) – środek poetycki polegający na zestawieniu ze sobą dwóch lub więcej obrazów w celu budowy znaczenia nadrzędnego. Często sprowadza się do kontrastu, jednak różnice w poszczególnych obrazach mogą być subtelniejsze - np. sugerujące progres, lub powodujące interpretację obrazu w świetle ukazanego wcześniej.

Wikipedia


jul

zdrobnienie od: Julia, Julianna (imiona żeńskie)


SJP.pl

Jul (ang. Yule, Yuletide) – święto zimowe, kojarzone z przesileniem zimowym, obchodzone w północnej Europie od czasów starożytnych. Jego data została ustanowiona przez Haakona I Dobrego w sposób pokrywający się z wcześniej przyjęta datą chrześcijańskich świąt Bożego Narodzenia. Domniemane tradycje Jul obejmują przystrajanie jodły, kładzenie w palenisku odpowiednio przygotowanej kłody drewna, wieszanie w domostwach jemioły i ostrokrzewu, rozdawanie prezentów oraz ogólnie rozumiane świętowanie.

Wikipedia


jula

zdrobnienie od: Julia, Julianna (imiona żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Julia

Wiktionary

  • Jula (ur. 1991) – polska piosenkarka i autorka tekstów
  • Jula – szwedzka sieć sklepów
  • Jula (Diula) – grupa etniczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wybraliśmy się z Julą na Zawrat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Julia ż., Julka ż.

Wiktionary


julcia

zdrobnienie od: Julia (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Julia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pojechałyśmy z Julcią do Giżycka.

 (1.1) Jurek podarował Julci broszkę z bursztynem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Julia ż.

Wiktionary


julciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Julci lub z nią związany


SJP.pl


julcio

zdrobnienie od: Julian, Juliusz (imiona męskie)


SJP.pl


julek

zdrobnienie od: Julian, Juliusz (imiona męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Juliusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znam Julka od podstawówki.

 (1.1) Ten gamuła Julek sprzeczał się ze mną, że nie będę miała śmiałości iść do dworu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjulɛk, AS: i ̯ulek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Juliusz

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Juliusz

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum zdrobn|Juliusz.

źródła.

== Julek (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


julep

1. koktajl alkoholowy;
2. sitko barmanów do odfiltrowywania dużych kawałków z przygotowanego napoju


SJP.pl


jules

[czytaj: żul] francuskie imię męskie


SJP.pl


julia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Julia – imię żeńskie powstałe w starożytnym Rzymie jako przydomek od nazwy rodowej Julii (pol. Juliusze); znaczące mimoza wstydliwa, burza, kobieta z rodu Julii. Jest to żeński odpowiednik imienia Juliusz.

W latach 2001–2012, 2017 i 2020 było to najczęściej w Polsce nadawane imię dzieciom płci żeńskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Romeo kochał Julię nad życie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjulʲja, AS: i ̯ulʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Julian mos., Juliusz mos.

:: zdrobn. Julka ż., Julcia ż., Jula ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Julka, Julcia

Wiktionary


julian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Julian – imię

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Toteż dopiero po krótkim epizodzie Juliana Apostaty i panowaniu kilku cesarzy, na przemian nicejczyków i arian, Teodozjusz Wielki zadał arianizmowi decydujący cios.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjulʲjãn, AS: i ̯ulʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Julianna ż., Julia ż.

Wiktionary


juliana

imię żeńskie


SJP.pl

Juliana – żeński odpowiednik imienia Julian, odmiana imienia Julianna.

Juliana imieniny obchodzi: 16 lutego, 4 kwietnia, 19 czerwca.

Wikipedia


julianna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Julianna – imię żeńskie, pochodzenia łacińskiego (julus). Odmiana imienia Juliana. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Julianna w 2017 zajmowała 124. miejsce w grupie imion żeńskich.

Męski odpowiednik to Julian.

Julianna imieniny obchodzi: 16 lutego, jako wspomnienie św. Juliany z Nikomedii, 5 kwietnia, 14 kwietnia, 19 czerwca, 12 sierpnia, 15 sierpnia, 17 sierpnia, 19 sierpnia i 1 listopada.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fm. Julian m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Juliana

* białoruski: (1.1) Юльяна ż.

* rosyjski: (1.1) Юлианна ż.

* włoski: (1.1) Giuliana ż.

źródła.

== Julianna (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż., wariant imienia Juliana

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈlʲjãnːa, AS: i ̯ulʹi ̯ã•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. Julian m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fm. Julian m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Juliana

* białoruski: (1.1) Юльяна ż.

* rosyjski: (1.1) Юлианна ż.

* włoski: (1.1) Giuliana ż.

źródła.

== Julianna (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż., wariant imienia Juliana

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


julianniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Julianny lub z nią związany


SJP.pl


julianostwo

Julian z małżonką; Julianowie


SJP.pl


julianowie

imię męskie


SJP.pl


julianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Juliana lub z nim związany


SJP.pl


juliański

przymiotnik

 (1.1) autorstwa lub wprowadzony przez Juliusza Cezara

 (1.2) z czasów Juliusza Cezara

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lecz w tym wypadku data jest niepewna. Nigdzie jej nie odnotowano, jakby dwa istniejące tutaj kalendarze, gregoriański i juliański, znosiły się nawzajem, sytuując zdarzenia w bezprzymiotnikowym Czasie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈlʲjä̃j̃sʲci, AS: i ̯ulʹi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Juliusz mos.

Wiktionary


juliciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Julity lub z nią związany


SJP.pl


julienne

[żüljen]
1. sposób krojenia jarzyn w cienkie słupki
2. klarowna zupa z tak pokrajanych jarzyn


SJP.pl

Julienne – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Charente.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 381 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 60 osób/km² (wśród 1467 gmin regionu Poitou-Charentes Julienne plasuje się na 643. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1018.).

Wikipedia


julietta

imię żeńskie


SJP.pl

Julita – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, pierwotnie stanowiące zdrobnienie imienia Julia. Julita jest odpowiednikiem zagranicznych imion Julitta, Julietta oraz Juliette.

Wikipedia


juliette

[czytaj: żuLIET] francuskie imię żeńskie


SJP.pl

Juliette (kor. 줄리엣 Jullies) – singel południowokoreańskiej grupy SHINee, wydany cyfrowo 17 maja 2009 roku w Korei Południowej. Piosenka jest instrumentalnym remakiem utworuCorbin Bleu Deal with It. Singel promował minialbum Romeo.

W teledysku wystąpiła Krystal Jung z f(x). Wersja taneczna teledysku pojawiła się 10 czerwca 2009 r. na oficjalnym kanale YouTube wytwórni. Choreografia do teledysku Juliette została opracowana przez Rino Nakasone Razalan.

Wikipedia


julinek

osada w Polsce


SJP.pl

Julinek – osada w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Leszno.

W latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa warszawskiego.

Miejscowość słynie w Polsce z Bazy Cyrkowej, która znajdowała się tam od lat 50. do wczesnych lat 90. XX wieku.

Wikipedia


julio

imię żeńskie


SJP.pl


julita

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Julita – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, pierwotnie stanowiące zdrobnienie imienia Julia. Julita jest odpowiednikiem zagranicznych imion Julitta, Julietta oraz Juliette.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedziałem Julicie, że nie może się spóźnić.

Wiktionary


julitta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moja mama ma na imię Julitta.

Wiktionary


juliusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Juliusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające należącego do rodu Juliuszów (Iulii). Jego żeńskim odpowiednikiem jest Julia.

Imieniny obchodzi: 19 stycznia, 12 kwietnia, 27 maja, 19 sierpnia i 5 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ikonografii św. Juliusz I jest ukazywany z kościołem lub rulonem pergaminu w dłoni.

 (1.1) Okulary Juliusza leżały na pianinie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjulʲjuʃ, AS: i ̯ulʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Julek mos.

 przym. juliański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śląsk. Juljuš, zdrobn. Julek

Wiktionary


juliuszostwo

Juliusz z małżonką; Juliuszowie


SJP.pl


juliuszowie

imię męskie


SJP.pl


juliuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Juliusza lub z nim związany


SJP.pl


julka

zdrobnienie od imion żeńskich: Julia, Julianna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Julia

forma rzeczownika.

 (2.1) D. B. lp. od Julek

Wiktionary

Julia – imię żeńskie powstałe w starożytnym Rzymie jako przydomek od nazwy rodowej Julii (pol. Juliusze); znaczące mimoza wstydliwa, burza, kobieta z rodu Julii. Jest to żeński odpowiednik imienia Juliusz.

W latach 2001–2012, 2017 i 2020 było to najczęściej w Polsce nadawane imię dzieciom płci żeńskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pojechałyśmy z Julką do Pobierowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjulka, AS: i ̯ulka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jula ż., Julia ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Jula ż., Julia ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum zdrobn|Julia.

* kaszubski: (1.1) Julka ż.

źródła.

== Julka (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Julka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


julkowie

zdrobnienie od: Julian, Juliusz (imiona męskie)


SJP.pl


julkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Julka lub z nim związany


SJP.pl


julo

zdrobnienie od: Julian, Juliusz (imiona męskie)


SJP.pl


juluś

zdrobnienie od: Julian (imię męskie)


SJP.pl


juma

potocznie: kradzież (głównie o kradzieży towarów w przygranicznych miejscowościach niemieckich)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przestęp. drobna kradzież dokonywana za granicą połączona z przemytem skradzionych dóbr, zwłaszcza ta dokonywana przez Polaków na przygranicznych terenach niemieckich;

Wiktionary

Juma – określenie i zjawisko wieloznaczne:

  1. przestępstwo polegające na dokonywaniu kradzieży za zachodnią granicą wraz z przemytem do Polski, w czasach po transformacji systemowej w Polsce (w szczególności lata 1990-1997);
  2. przedmiot pochodzący z kradzieży.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. jumać ndk., zajumać dk.

frazeologia.

etymologia.

 prawdopodobnie ze skojarzenia westernu 15:10 do Yumy z pociągiem PKP wyjeżdżającym z Zielonej Góry do Berlina o 15:10 w latach 90. XX wieku

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== juma (język suahili.) ==

wymowa.

 audio|Sw-ke-juma.flac.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) tydzień

odmiana.

 (1.1) jak rzeczowniki w klasie 9 mające lm. w klasie 10

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjũma, AS: i ̯ũma

Wiktionary

Powiązane:

 czas. jumać ndk., zajumać dk.

Wiktionary


jumać

potocznie: kraść


SJP.pl


jumacz

slangowo: rabuś, złodziej


SJP.pl


jumbo-jet

potoczna nazwa wielkich pasażerskich samolotów odrzutowych, przede wszystkim boeinga 747; jumbo jet, dżambo dżet


SJP.pl


jumijka

Indianka Ameryki Północnej


SJP.pl


jumowie

plemię indiańskie


SJP.pl


jumper

[czytaj: dżamper]
1. część na maszcie trawlera umożliwiająca wciąganie sieci na pokład;
2. łącznik umożliwiający zmianę konfiguracji komponentu komputera; dżamper; zworka;
3. samochód typu Citroën Jumper


SJP.pl

  • Jumper (film) – film science-fiction z 2008 roku
  • Citroën Jumper – samochód
  • Jolly Jumper – koń Lucky Luke'a

Zobacz też:

  • zworka (en. jumper)

Wikipedia


jumping

[czytaj: dżamping] odmiana sportu balonowego polegająca na wykonywaniu 100-200 m skoków przez skoczka; dżamping


SJP.pl


jumpsaling

Jumpsaling – skierowana w stronę dziobu rozpórka jumpsztagu, zamocowana w okolicy topu masztu. Stosowany w takielunku ułamkowym układ jumpsztag - jumpsaling przeciwdziała wyginaniu masztu do tyłu, pomiędzy mocowaniem sztagu, a mocowaniem achtersztagu (lub baksztagów). Jumpsalingi, podobnie jak jumpsztagi często występują parami, tworząc literę "V". Pomiędzy nimi przebiega sztag.

Wikipedia


jumpsztag

Jumpsztag – lina olinowania stałego usztywniająca górną część masztu od strony dziobu. Stosowany w takielunku ułamkowym układ jumpsztag - jumpsaling przeciwdziała wyginaniu masztu w kierunku rufy na odcinku pomiędzy mocowaniem sztagu, a mocowaniem achtersztagu (lub baksztagów). Jumpsztagi często występują parami rozparte tzw. jumpsalingiem rozwidlonym, ponieważ ułatwia to bezkonfliktowe poprowadzenie między nimi sztagu.

Wikipedia


jumpy

[czytaj: dżampi] samochód typu Citroën Jumpy


SJP.pl


jun

[czytaj: czon] 1/100 wona, północnokoreańskiej jednostki monetarnej; chon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) 1/100 wona, północnokoreańskiej jednostki monetarnej

Wiktionary

Jun (jap. じゅん, ジュン) – popularne imię japońskie noszone zarówno przez kobiety, jak i przez mężczyzn.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) chon

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== jun (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) młody

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chon

Wiktionary


jun.

skrót od: junior; jr


SJP.pl


junacki

1. właściwy junakowi; odważny, dzielny, zuchwały;
2. odnoszący się do junaka, należący do junaka;
3. złożony z junaków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z junakem, dotyczący junaka

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do junaka, będący jego własnością

przymiotnik jakościowy

 (3.1) mający cechy przypisywane junakowi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. junak m., junaczek m., junactwo n., junackość ż.

 przym. junakowy

 przysł. junacko

Wiktionary


junacko

przysłówek

 (1.1) w sposób junacki

Wiktionary

Powiązane:

 przym. junacki

 rzecz. junak mzw./mos.

Wiktionary


junactwo

1. cechy charakteru lub zachowania właściwe junakowi; śmiałość, dzielność;
2. ogół junaków


SJP.pl

Junactwo – koedukacyjna organizacja młodzieży wiejskiej i robotniczej, pracująca metodami skautowymi. Działała od jesieni 1912 do listopada 1916 roku.

Poczynając od nazwy i słownictwa, poprzez treść prawa i przyrzeczenia junactwo było związane z tradycjami ludowymi, z kulturą ludową staropolską, przez co starało się umocnić poczucie odrębności narodowej i wychować światłych działaczy ludowych. Twórcą był Stefan Plewiński, który z ramienia tajnego Związku Konarszczaków został mianowany Komisarzem Junactwa. Organizacja działała na Lubelszczyźnie, w Warszawie i Łomży.

Wikipedia


junaczek

zdrobnienie od: junak


SJP.pl

Patrz:

junak

junaczka

junak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini organizacji młodzieżowej o charakterze paramilitarnym organizującej roboty publiczne

Wiktionary

Patrz:

junak

Powiązane:

 rzecz. junak mzw./mos.

Wiktionary


junaczy

przymiotnik od: junak


SJP.pl


junak

1. chwat, zuch, śmiałek;
2. w PRL: członek młodzieżowych hufców pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. odważny młody mężczyzna

 (1.2) członek organizacji młodzieżowej o charakterze paramilitarnym organizującej roboty publiczne

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) motocykl polskiej marki „Junak”

Wiktionary

  • Junak – wieś w Bułgarii
  • członek oddziałów junackich Armii Andersa w latach 1941–1942
  • członek organizacji junackich lub junackich hufców pracy, także nazywano tak członków organizacji „Służba Polsce” i Ochotniczych Hufców Pracy
  • dawniej młodzieniec
  • Towarzystwo Wychowania Fizycznego „Junak” – polonijna organizacja wychowania fizycznego i sportu działająca w Brazylii
  • Junak – południowosłowiański legendarny bohater
  • Junak Drohobycz – polski klub piłkarski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. junactwo n., junakieria ż., junakowanie n.

:: fż. junaczka ż.

:: zdrobn. junaczek m.

 czas. junakować ndk.

 przym. junacki

 przysł. junacko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chwat, kozak, mołojec, śmiałek, zuch

Wiktionary


junakieria

1. ogół cech właściwych junakowi; dziarskość, fanfaronada; junactwo;
2. grupa junaków


SJP.pl


junakować

zachowywać się dzielnie, odważnie i zuchwale, lekceważyć niebezpieczeństwo


SJP.pl


junat

ssak drapieżny z rodziny psowatych przypominający kształtem szopa pracza; junot, jenot, kunopies


SJP.pl


juneau

miasto w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

Juneau (ang. Unified City and Borough of Juneau) – skonsolidowane miasto-okręg (ang. consolidated city-borough), stolica amerykańskiego stanu Alaska od 1906 roku. Obszar, jaki zajmuje Juneau jest niemalże równy łącznej powierzchni stanów Rhode Island i Delaware. Centrum miasta leży u podnóży masywu górskiego Mount Juneau, a od wyspy Douglas oddziela je kanał Gastineau. Zgodnie z danymi spisu powszechnego z 2010 roku, populacja Juneau wynosiła 31 275 mieszkańców. W roku 2023 liczba mieszkańców nieznacznie wzrosła do 31 555 osób, a gęstość zaludnienia do ponad 3,7 osoby/km².

Wikipedia


jung

chłopiec przygotowujący się do zawodu marynarza, chłopiec okrętowy; junga


SJP.pl

  • Jungowie
  • (11518) Jung – planetoida z grupy pasa głównego asteroid
  • Jung – miasto w Szwecji
  • Jung – film z 1996
  • Jung – film z 2000

Osoby o nazwisku Jung:

  • Ambrosius Jung (senior) (1471–1548) – niemiecki uczony, humanista, lekarz, doktor nauk medycznych, wykładowca
  • Ambrosius Jung (1510–1559) – niemiecki uczony, humanista, lekarz
  • Carl Jung (malarz) (1852–1912) – niemiecki malarz, grafik i profesor
  • Carl Gustav Jung (1875–1961) – szwajcarski psychiatra i psycholog
  • Karl Gustav Jung (1794–1864) – niemiecko-szwajcarski chirurg, anatom, dziadek Carla Gustava Junga
  • Dariusz Jung (ur. 1971) – polski kick-bokser
  • Emma Jung z d. Emma Rauschenbach (1882–1955) – szwajcarska psychoanalityczka
  • Claudia Jung (ur. 1964) – niemiecka piosenkarka muzyki pop
  • Anna Jung (ur. 1944) – polski lekarz, pediatra, nefrolog, alergolog
  • André Jung (1793–1863) – francuski historyk, archeolog, teolog, organizator publicznej biblioteki strasburskiej
  • Bertel Jung (1872–946) – fiński architekt, publicysta i redaktor, brat Valtera Junga
  • Bogumiła Jung – polski designer, projektant wnętrz
  • Bohdan Jung – polski ekonomista, publicysta, profesor w warszawskiej Szkole Głównej Handlowej
  • Dariusz Jung (ur. 1971) – polski kick-bokser, bokser i karateka, mistrz świata amatorów i zawodowców
  • Dawid Jung (ur. 1980) – polski poeta, krytyk literacki i teatralny
  • Edgar Julius Jung (1894–1934) – niemiecki prawnik, polityk i publicysta
  • Edward Jung (1912–1941) – polski duchowny katolicki
  • Elżbieta Jung – polska historyk, mediewista
  • Franz Jung (1888–1963) – niemiecki pisarz, ekonomista i polityk
  • Franz Jung (ur. 1936) – duchowny katolicki, wielki dziekan kłodzki
  • Franz Josef Jung (ur. 1949) – niemiecki prawnik, polityk
  • Fritz Jung (1903–1981) – niemiecki lekarz i profesor na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji
  • Georg Jung (1899–1957) – austriacki malarz
  • Georg Conrad Jung (1612–1691) – niemiecki drukarz, malarz, rytownik, geograf i kartograf
  • Grzegorz Jung (ur. 1950) – polski fizyk, profesor Uniwersytetu Ben-Guriona w Negev (Izrael)
  • Herman Jung (ok. 1818–1890) – polski piwowar pochodzenia niemieckiego
  • Jaan Jung (1835–1900) – estoński historyk, folklorysta, twórca pierwszego katalogu zabytków Estonii
  • Joanna Jung – polska ilustratorka i autorka literatury dziecięcej
  • Johann Georg Jung (1583–1641) – niemiecki drukarz, kartograf i malarz
  • Johann Heinrich Jung zwany również Jung-Stilling (1740–1817) – niemiecki pisarz
  • Johann Hans Jung (1425–1505) – niemiecki uczony, lekarz, doktor nauk medycznych, wykładowca, patrycjusz
  • Jakub Fryderyk Alexander Jung (1799–1884) – niemiecki pisarz, filozof, publicysta, krytyk literacki
  • Julius Jung (1851–1910) – niemiecki historyk, publicysta, profesor Uniwersytetu w Pradze
  • Juliusz Jung (1837–1916) – niemiecki architekt
  • János Jung (1841–1917) – austro-węgierski biskup tytularny
  • Karl Otto Jung (ur. 1938) – niemiecki malarz i grafik, historyk sztuki
  • Krzysztof Jung (1951–1998) – polski malarz, grafik, twórca koncepcji teatru plastycznego
  • Leszek Jung – polski informatyk
  • Marianne Jung (1784–1860) – niemiecka aktorka i tancerka pochodzenia austriackiego, miłość Goethego
  • Mathias Jung (ur. 1958) – niemiecki biathlonista, olimpijczyk, dwukrotny złoty medalista mistrzostw świata
  • Mikołaj Jung (1855–1905) – rosyjski oficer marynarki pochodzenia niemieckiego
  • Seweryn Jung (ok. 1682–1711) – śląski misjonarz, pierwszy Europejczyk, który dotarł do Sudanu z o. Carla di Genova
  • Simonetta Jung (1917–2005) – belgijska malarka włoskiego pochodzenia
  • Stefan Jung (ok. 1409 – przed 1470) – słowacki burmistrz Bańskiej Bystrzycy niemieckiego pochodzenia
  • Ulrich Jung (1478–1539) – niemiecki humanista, lekarz, wykładowca, hebraista
  • Tamás Jung (1911–1992) – serbski duchowny katolicki pochodzenia niemieckiego, biskup diecezji Zrenjanin
  • Theodore Jung (1803–1865) – francuski malarz niemieckiego pochodzenia
  • Władysław Jung (1870–1940) – polski wojskowy, generał dywizji Wojska Polskiego
  • Václav Alois Jung (1858–1927) – czeski pisarz, poeta, tłumacz i leksykograf
  • Valter Jung (1879–1946) – fiński architekt niemieckiego pochodzenia, designer wnętrz, rysownik, brat Bertela Junga

Wikipedia


junga

chłopiec przygotowujący się do zawodu marynarza, chłopiec okrętowy; jung


SJP.pl

Junga może dotyczyć:

  • Junga – miasto w północnych Indiach, w stanie Himachal Pradesh
  • junga – chłopiec okrętowy, młody człowiek przysposabiający się do zawodu marynarza, początkujący żeglarz

Wikipedia


jungermaniowiec

przedstawiciel rzędu mszaków z klasy wątrobowców; meszkowiec


SJP.pl


jungfera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. stara panna

Wiktionary


jungfrau

szczyt w Szwajcarii


SJP.pl

Wikipedia


jungingen

Niemcy:

  • Jungingen – dzielnica Ulm
  • Jungingen – gmina w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w powiecie Zollernalb

Osoby:

  • Konrad von Jungingen – wielki mistrz krzyżacki
  • Ulrich von Jungingen – wielki mistrz krzyżacki

Wikipedia


jungle

[czytaj: dżangl] gatunek muzyki elektronicznej o bardzo szybkim tempie, wywodzący się z rave'u


SJP.pl

Jungle – gatunek muzyczny, wywodzący się z gatunku nazywanego rave. Fana tego gatunku określa się jako junglist.

Po 1992 zaczyna wyodrębniać się jako osobny gatunek muzyki tanecznej, charakteryzujący się łamanym uderzeniem breakbeat w odróżnieniu od uderzeń 4x4 (charakterystyka muzyki house i innych gatunków elektronicznych). Tempo tej muzyki oscyluje wokół 160-180 bpm. W jungle zawsze było kilka podobieństw do hip-hopu. Oba gatunki były zaliczane do "czarnej muzyki". Kiedy jungle uzyskało popularność, otrzymało taką samą falę krytycyzmu jak hip-hop - było "zbyt mroczne", gloryfikowało przemoc oraz gangi. Te same instrumenty były używane do tworzenia obu gatunków: samplery, automaty perkusyjne, mikrofony i sekwencery.

Wikipedia


jungowski

dotyczący C. G. Junga i jungizmu


SJP.pl


junia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

  • Junia – imię
  • Junia – postać biblijna

Wikipedia


juniewicz

nazwisko


SJP.pl


junior

1. w sporcie: zawodnik do określonego wieku, zwykle 19 lat (skrót: jun.)
2. młodszy członek rodziny (skrót: jr)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) młodszy wiekiem członek rodziny

 (1.2) syn lub młodszy brat / starszy brat, który nosi to samo imię co ojciec

 (1.3) sport. zawodnik, który nie ukończył określonego dla danej dyscypliny wieku, zwykle 19 lat

Wiktionary

  • juniorzy w sporcie – zawodnicy przed osiągnięciem wieku właściwego do uprawiania danej dyscypliny
  • Junior – postać filmowa z serii Godzilla
  • Junior – miasto w USA w stanie Wirginia Zachodnia
  • Junior – dawny kanał telewizyjny wchodzący w skład Polsatu 2
  • Junior – niemiecki kanał telewizyjny
  • Junior – trzeci album norweskiego zespołu Röyksopp
  • Junior – amerykańska komedia z 1994 r. w reżyserii Ivana Reitmana z Dannym DeVito i Arnoldem Schwarzeneggerem
  • Junior – polska grupa muzyczna wykonująca disco polo, założona w 1994
  • Junior – zawodnik do 21. roku życia włącznie
  • Junior (Alicilio Pinto Silva Junior, ur. 1977) – brazylijski piłkarz

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjü̃ɲɔr, AS: i ̯ü̃ńor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juniorka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) jr

 (1.3) jun.

Wiktionary


juniorek

zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj obuwia profilaktycznego; juniorka


SJP.pl


juniorka

1. zawodniczka do określonego wieku, zwykle 19 lat
2. zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj obuwia profilaktycznego; juniorek


SJP.pl


juniorki

zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj obuwia profilaktycznego; juniorka


SJP.pl

Wikipedia


juniorkoguci

w boksie: waga juniorkogucia - kategoria wagowa organizacji WBF o limicie 115 funtów (52,163 kg)


SJP.pl


juniorski

junior


SJP.pl

Patrz:

junior

juniorstwo

1. bycie juniorem;
2. ogół juniorów


SJP.pl


juniper

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Juniper – osada w Anglii, w hrabstwie Northumberland. Leży 32 km na zachód od miasta Newcastle upon Tyne i 401 km na północ od Londynu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Święty Juniper założył kilkanaście miast na wschodzie Stanów Zjednoczonych.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszp|Junípero. < etym|łac|iuniperus. → jałowiec

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) Junípero m.

* łaciński: (1.1) Iuniperus m.

* rosyjski: (1.1) Хуниперо m.

* włoski: (1.1) Ginepro m.

źródła.

== Juniper (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


junkers

1. dawniej: piecyk gazowy;
2. samolot marki Junkers


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. piecyk gazowy

 (1.2) lotn. niemiecki samolot transportowy lub bombowy, używany podczas II wojny światowej

Wiktionary

Junkers Flugzeug- und Motorenwerke AG – przedsiębiorstwo założone w 1895 roku przez Hugona Junkersa. Pierwszy samolot Junkers J1 został wyprodukowany w 1915 roku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjũŋkɛrs, AS: i ̯ũŋkers

Wiktionary


junkier

1. młodszy syn rodziny panującej w Niemczech;
2. właściciel ziemski w Prusach;
3. podoficer pochodzenia szlacheckiego w armii rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. pruski szlachcic, właściciel majątku ziemskiego; junkrzy często służyli jako oficerowie w armii pruskiej;

 (1.2) hist. niższy tytuł szlachecki w Belgii i Holandii, a używany także w części Niemiec dla synów mających wstąpić do armii

 (1.3) wojsk. stopień wojskowy w armiach niemieckiej i rosyjskiej, odpowiednik podchorążego w polskim wojsku

Wiktionary

  • Junkier (Imperium Rosyjskie) – w Rosji carskiej – podoficer-szlachcic z cenzusem, który po dwóch latach służby mógł być mianowany oficerem.
  • Niższy tytuł szlachecki w Belgii i Holandii (jonkheer). Używany był także w Niemczech na określenie młodszych synów rodów szlacheckich (junger Herr, Jungherr) przeznaczonych do służby wojskowej i posiadających taki tytuł w chwili wstąpienia do armii, a w Prusach oznaczał głównie posiadaczy ziemskich. Odpowiadająca mu polska ranga szlachecka zanikła w późnym średniowieczu.
  • Junkrzy – właściciele dużych obszarów ziemi w Prusach, Meklemburgii i Holsztynie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. junkierstwo n., junkierszczyzna ż.

 przym. junkierski

Wiktionary


junkierski

junkier


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z junkrami, dotyczący junkrów

Wiktionary

Patrz:

junkier

Powiązane:

 rzecz. junkier mos., junkierstwo n.

Wiktionary


junkierstwo

reakcyjne, szowinistyczne poglądy pruskich obszarników; junkierszczyzna


SJP.pl


junkierszczyzna

reakcyjne, szowinistyczne poglądy pruskich obszarników; junkierstwo


SJP.pl


junko

amerykański ptak z rodziny pasówek, z rzędu wróblowych


SJP.pl

Wikipedia


jünnan

[czytaj: junan] prowincja w Chinach; Yunnan


SJP.pl

Wikipedia


junnański

Yunnan (prowincja w Chinach)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Junnanem, dotyczący Junnanu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Junnan mrz.

Wiktionary


juno

w mitologii rzymskiej: bogini patronująca życiu kobiety (żony i matki), żona Jowisza; Junona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. zob. Junona.

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 3;

Wiktionary

  • Juno (Iuno, Junona) – bogini rzymska
  • Juno – planetoida
  • Juno – rakiety nośne
  • Juno – bezzałogowa sonda kosmiczna, orbiter Jowisza
  • Juno – jezioro rynnowe na Pojezierzu Mrągowskim
  • Juno – kryptonim jednej z plaż w inwazji na Normandię w czasie II wojny światowej
  • Juno – film
  • Juno – białka kodowane u człowieka genem FOLR4
  • Juno – amerykański zespół grający muzykę indie rock

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjũnɔ, AS: i ̯ũno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juno ż.

:: war. Junona ż.

 przym. junoński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Junona

 (1.2) symbol.

Wiktionary


junoch

rzeczownik

 (1.1) stpol. chłopiec, młodzieniec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjũnɔx, AS: i ̯ũnoχ

Wiktionary


junol

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) środ. mot. motocykl "Junak"

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjũnɔl, AS: i ̯ũnol

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) junkers

Wiktionary


junona

mit. rzym. staroitalska bogini patronująca życiu kobiety (żony i matki), żona Jowisza; Juno


SJP.pl

Junona (łac. Iuno) – w mitologii rzymskiej bogini niebios, małżonka Jowisza, opiekunka kobiet, małżeństwa i rodziny. Jej greckim odpowiednikiem była Hera.

Córka Saturna i Ops, obok Jowisza i Minerwy była jedną z postaci rzymskiej triady naczelnych bóstw czczonych na Kapitolu. Jej sławne starożytne sanktuarium znajdowało się w Lanuwium (stąd przydomek Lanuvina). Jej liczne funkcje charakteryzowały inne przydomki:

  • Juno Regina – jako małżonki Jowisza
  • Juno Sospita – jako opiekunki miasta
  • Juno Moneta – jako doradczyni i przestrzegającej
  • Juno Februata – jako patronki czystości i płodności
  • Juno Virginalis – jako opiekunki dziewic
  • Juno Pronuba – jako patronki zaślubin
  • Juno Lucina – jako opiekunki narodzin i rodzących kobiet
  • Juno Matronalis – jako patronki kobiet zamężnych (matron)
  • Juno Iuga – jako opiekunki więzi małżeńskich

Wikipedia


junoński

przymiotnik

 (1.1) daw. lub rzad. związany z Junoną; przypominający boginię Junonę, mający jej cechy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie przesadzę, jeśli powiem, że takiego bukietu ślicznych pań naraz nigdzie nie spotkałem. (…) Można tu było widzieć typy i gorącego południa i chłodnej północy, i jasne i ciemne, i imponujące postacią i pięknością junońską.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Junona ż., Juno ż.

Wiktionary


junosza

nazwisko


SJP.pl

Junosza (Agnus, Baran, Barany, Junoszyc) – polski herb szlachecki.

Wikipedia


junoszyno

Junoszyno (niem. Junkeracker) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Stegna na obszarze Żuław Wiślanych przy drodze wojewódzkiej nr 501. Wieś leży na szlaku kolei wąskotorowej do Sztutowa i Nowego Dworu Gdańskiego (Żuławska Kolej Dojazdowa).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


junot

ssak drapieżny z rodziny psowatych przypominający kształtem szopa pracza; junat, jenot, kunopies


SJP.pl


junta

[czytaj: hunta]
1. hiszpańska rada rewolucyjna;
2. w krajach Ameryki Łacińskiej: ogół władz ustanawianych po obaleniu rządu wskutek wojskowego zamachu stanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. w krajach Ameryki Łacińskiej: władza ustanowiona pozakonstytucyjnie przez wojsko, zwykle w drodze zamachu stanu;

 (1.2) hist. polit. dawny kolegialny organ władzy w Hiszpanii w czasie powstań w XIX wieku

Wiktionary

  • junta – władza wojskowa
  • junta – dawny organ władzy w Hiszpanii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po dokonanym przez generała zamachu stanu władzę w kraju przejęła junta.

Wiktionary


juny

przymiotnik

 (1.1) stpol. młody

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 zobtłum|młody.

źródła.

== juny (język fryzyjski.) ==

wymowa.

 IPA|jyni.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) czerwiec

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjũnɨ, AS: i ̯ũny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 zobtłum|młody.

źródła.

== juny (język fryzyjski.) ==

wymowa.

 IPA|jyni.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) czerwiec

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


jupa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. okrycie wierzchnie

 (1.2) gw-pl|Poznań. bluza, kurtka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjupa, AS: i ̯upa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. żupan mrz.

:: zdrobn. jupka ż.

Wiktionary


jupek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) karc. pot. walet

Wiktionary


jupi

potoczny, czasem powtarzany, okrzyk wyrażający radość, używany zwykle przez młodzież


SJP.pl


jupik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. rdzenny mieszkaniec obszaru zachodniej i południowej Alaski oraz Półwyspu Czukockiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jupikowie zamieszkują Alaskę i Półwysep Czukocki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jupik mrz.

 przym. jupicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Yupik

Wiktionary


jupiter

reflektor wykorzystywany na planie filmowym lub w teatrze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. zob. Jowisz, Dzeus, Zeus.

Wiktionary

  • Jowisz – rzymski bóg
  • Jupiter – dawna nazwa planety Jowisza
  • Jupiter – karta tarota
  • PGM-19 Jupiter – amerykańska rakieta balistyczna
  • Jupiter NFI S.A. – spółka akcyjna
  • Jupiter – album studyjny amerykańskiej grupy muzycznej Atheist
  • IŻ Jupiter – seria radzieckich motocykli marki IŻ
  • Jupiter – miejscowość w stanie Floryda, w hrabstwie Palm Beach
  • Jupiter (ang. Jupiter Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Kittson
  • Jupiter – skała w grupie Skał nad Boiskiem w Dubiu na Wyżynie Olkuskiej
  • Jupiter Award – nagroda literacka w dziedzinie fantastyki naukowej, przyznawana w latach 1974–1978

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jupiter uchodził za italskie bóstwo światła i jasnego nieba.

 (1.1) Atrybutami Jupitera były pioruny, berło, dąb i orzeł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈpʲitɛr, AS: i ̯upʹiter

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jupiter mrz., Jowisz mos./mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Jowisz, Zeus, Dzeus, Kronion, Kronida

Wiktionary


jupka

dawny damski kaftan z rękawami do łokcia; jubka


SJP.pl


jur

jeden z okresów mezozoiku trwający około 55 mln lat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

Wiktionary

Jur – imię męskie. Dawniej polski odpowiednik greckiego Georgios, na równi z Jerzym. Obecnie należy do imion bardzo rzadkich. Forma zdrobniała imienia – Jurek – funkcjonuje jako powszechne zdrobnienie formy Jerzy.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Jur i jestem prawnikiem z Warszawy.

 (1.1) Jerzowie i Jurowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 23 kwietnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jur, AS: i ̯ur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jurowa ż., Jurówna ż., Jurostwo lm m.

:: zdrobn. Jurek mos., Jureczek mos., Juruś mos.

 przym. Jurowy, Jurkowy, Jureczkowy, Jurusiowy

 zob. Jerzy.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Jerzy; zdrobn. Jurek, Jureczek, Juruś

Wiktionary


jura

jeden z okresów mezozoiku trwający około 55 mln lat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. Jerzy

 (1.2) spolszczona wersja rosyjskiego imienia Юра, zdrobnienie od Юрий (Jurij)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. góry na granicy Francji i Szwajcarii, stanowiące północne odgałęzienie Alp;

 (2.2) geogr. adm. francuskojęzyczny kanton, w północno-zachodniej części Szwajcarii;

 (2.3) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Burgundia-Franche-Comté;

Wiktionary

Jura – drugi okres ery mezozoicznej, od 201 do 145 milionów lat temu. Nazwana od gór Jura we Francji i Szwajcarii przez Alexandra von Humboldta w 1823 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) W sobotę jedziemy na Jurę, pochodzimy trochę po skałkach.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Jerzy mos.

 (2.1-3)

:: rzecz. Jurajczyk mos.

:: przym. jurajski

Wiktionary


juracki

Jurata


SJP.pl

Patrz:

Jurata

jurajski

związany z jurą (okresem geologicznym w dziejach Ziemi)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geol. dotyczący jury, występujący, powstały w jurze

 (1.2) geogr. dotyczący Jury (gór, kantonu w Szwajcarii lub departamentu francuskiego)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Charakterystyczne są również zarysowujące się tendencje federalistyczne w Belgii, wychodzące z ośrodków flamandzkich, a także autonomiczne programy szkockich i walijskich nacjonalistów, Katalończyków, hiszpańskich Basków czy jurajskiej mniejszości frankońskiej w kantonie berneńskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈrajsʲci, AS: i ̯urai ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jura ż., Jura ż.

Wiktionary


jurajskość

jurajski


SJP.pl

Patrz:

jurajski

jurak

nazwisko


SJP.pl


jurament

dawniej: przysięga


SJP.pl


jurand

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Jurand – imię męskie pochodzenia germańskiego. Jego forma jest wynikiem pomyłki – błędnego odczytania w XIX wieku przez historyka Franciszka Piekosińskiego średniowiecznych zapisów znanego w Polsce imienia Jarand, które jest formą imienia Arnold. Imię Jurand rozpropagował Henryk Sienkiewicz powieścią Krzyżacy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Również z Katowic jest Donata z przyjaciółką Ewą, (obie po 14 lat) i jedenastoletni brat Donaty – Jurand.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjurãnt, AS: i ̯urãnt

Wiktionary


jurandostwo

Jurand z małżonką; Jurandowie


SJP.pl


jurandowie

imię męskie


SJP.pl


jurandowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Juranda lub z nim związany


SJP.pl


juras

nazwisko


SJP.pl

Juras, właściwie Jerzy Wroński (ur. 15 lutego 1981) – polski raper, producent muzyczny oraz kick-bokser, pochodzący z Warszawy. Wielokrotny mistrz Polski, wicemistrz świata i zdobywca Pucharu Świata w kick-boxingu.

Wikipedia


jurasik

nazwisko


SJP.pl

  • Mariusz Jurasik – polski piłkarz ręczny
  • Peter Jurasik – amerykański aktor

Wikipedia


jurasz

nazwisko


SJP.pl


juraszczyk

nazwisko


SJP.pl


juraszek

nazwisko


SJP.pl


jurata

kąpielisko morskie na Mierzei Helskiej, dzielnica Jastarni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. osada nadmorska w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie puckim;

Wiktionary

  • Jurata – osada w woj. pomorskim, w pow. puckim, w gminie Jastarnia
  • Jurata – przystanek kolejowy w Juracie
  • Jurata – imię
  • Jurata – imię litewskiej bogini Bałtyku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Puste plażaaże Juraty, zasnęły kosze już.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juracianin mos., juracianka ż.

Wiktionary


jurcewicz

nazwisko


SJP.pl


jurczak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Jurczak (1941– 2005) – polski aktor teatralny i filmowy
  • Artur Jurczak (ur. 1990) – polski futsalista
  • Dominika Latusek-Jurczak (ur. 1981) – polska teoretyk zarządzania
  • Janusz Jurczak (ur. 1941) – polski chemik
  • Małgorzata Jurczak (ur. 1968) – polska producent filmowa
  • Piotr Jurczak (1896–1940) – komisarz Policji Państwowej, ofiara zbrodni katyńskiej.
  • Radosław Jurczak (ur. 1995) – polski poeta
  • Stefan Jurczak (1938–2012) – polski polityk
  • Zuzanna Jurczak (ur. 1997) – polska piosenkarka

Wikipedia


jurczenko

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandr Jurczenko – rosyjski lekkoatleta
  • Dawit Jurczenko – ormiański piłkarz
  • Polina Jurczenko – rosyjska lekkoatletka
  • Witalij Jurczenko – radziecki oficer wywiadu
  • Wołodymyr Jurczenko – ukraiński piłkarz

Wikipedia


jurczuk

nazwisko


SJP.pl


jurczyk

nazwisko


SJP.pl

Jurczyk – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 5759 osób.

Osoby noszące to nazwisko
  • Józef Jurczyk (1872–1942) – polski rolnik, poseł na Sejm RP
  • Jurij Jurczyk (ur. 1970) – ukraiński duchowny greckokatolicki
  • Marian Jurczyk (ur. 1935) – polski związkowiec i polityk
  • Witold Jurczyk (1931-2016) – polski chirurg

Wikipedia


jurczyński

nazwisko


SJP.pl


jurdziński

nazwisko


SJP.pl


jurecki

nazwisko


SJP.pl


jureczek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Jerzy (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Jerzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiłyśmy Jureczkowi nowy wózeczek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jurek m., Jerzy mos., Jur mos.

 przym. Jureczkowy

Wiktionary


jureczko

nazwisko


SJP.pl

Jureczko:

  • Eugeniusz Jureczko (ur. 1939) – polski duchowny katolicki
  • (Włodzimierz) Jacek Jureczko (1972-2007) – polski działacz katolicki i społeczny

Wikipedia


jureczkowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Jureczka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zdejmij, proszę, Jureczkową walizkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jureczek mos./ż., Jureczkowa ż., Jureczkówna ż.

Wiktionary


jurek

1. zdrobnienie od: Jerzy (imię męskie); Jerzyk;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Jerzy

 (1.2) imię|polski|m. zdrobn. od: Jur

Wiktionary

  • Jurek – zdrobnienie imienia Jur i Jerzy
  • Jurek – nazwisko

Osoby o nazwisku Jurek:

  • Andrzej Jurek (ur. 1967, zm. 2012) – polski aktor teatralny i telewizyjny
  • Bolesław Jurek (ur. 1904, zm. 1971) – polski inżynier, konstruktor broni
  • Jan Jurek (ur. 1905, zm. ?) – polski działacz ludowy i lekarz
  • Janusz Jurek (ur. 1946) – polski pedagog, polityk
  • Jerzy Jurek (ur. 1945, zm. 2011) – polski akordeonista, wykładowca akademicki
  • Józef Jurek (ur. 1988, zm. 1967) – polski działacz społeczny
  • Kazimierz Jurek (ur. 1964) – polski hokeista
  • Kinga Jurek (ur. 1977) – polska judoczka
  • Marek Jurek (ur. 1960) – polski historyk i polityk
  • Marian Jurek (ur. 1904, zm. 1982) – polski konstruktor broni, oficer Wojska Polskiego
  • Miroslav Jurek (ur. 1935) – czechosłowacki lekkoatleta, długodystansowiec
  • Paweł Jurek (ur. 1966) – polski scenarzysta telewizyjny i dramaturg
  • Paweł Jurek – polski psycholog
  • Piotr Jurek (ur. 1951) – polski prawnik
  • Przemysław Jurek (ur. 1975) – polski pisarz, dziennikarz, satyryk i scenarzysta
  • Ryszard Jurek (ur. 1961) – polski siatkarz
  • Scott Jurek (ur. 1973) – amerykański ultramaratończyk
  • Tomasz Jurek (ur. 1962) – polski historyk
  • Witold Jurek (ur. 1949) – polski ekonomista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mamo, mogę iść do Jurka?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjurɛk, AS: i ̯urek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jur mos., Jerzy mos., Jureczek mos., Juruś mos.

 przym. Jurkowy

Wiktionary


jurewicz

nazwisko


SJP.pl


jurga

nazwisko


SJP.pl

Jurga (ros. Юргa) – miasto w Rosji, w obwodzie kemerowskim. Jedno z największych miast obwodu.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, materiałów budowlanych, meblarski oraz spożywczy.

Wikipedia


jurgać

czasownik niedokonany

 (1.1) lwów. buntować, podniecać, podpuszczać kogoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurganie n.

Wiktionary


jurgiel

nazwisko


SJP.pl


jurgielewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Jurgielewicz – biskup starokatolicki
  • Grzegorz Jurgielewicz – polski muzyk
  • Józef Jurgielewicz – litewski piłkarz
  • Helena Jurgielewicz – polska weterynarz
  • Helena Jurgielewicz – polska polityk, posłanka na Sejm
  • Mieczysław Jurgielewicz – polski malarz i grafik
  • Wacław Jurgielewicz – polski historyk, wojskowy

Wikipedia


jurgielewiczowa

nazwisko


SJP.pl


jurgielt

dawniej:
1. roczne wynagrodzenie dowódców wojskowych i niektórych urzędników; roczny żołd;
2. pensja wypłacana polskim magnatom przez obce rządy, zinstytucjonalizowana forma korupcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. żołd

Wiktionary

Jurgielt (niem. Jahrgeld) – dawna płaca (pensja) roczna, od XVIII wieku termin o znaczeniu pejoratywnym, głównie dotyczący kwot wypłacanych przez obce rządy tzw. jurgieltnikom za popieranie ich interesów w Polsce. Jurgieltnikami nazywano również szlachciców zaprzedanych magnatom i opłacanych przez nich.

  • (staropolskie) roczna wysokość żołdu wypłacanego dowódcom, np. księciu Jeremiemu Wiśniowieckiemu, dowódcy wojsk koronnych;
  • od XVI wieku określenie każdej płacy rocznej, również opłat wnoszonych przez dzierżawców królewszczyzn;
  • (pejoratywne) zinstytucjonalizowana forma korupcji urzędników I Rzeczypospolitej przez mocarstwa ościenne. Jakkolwiek już w XVI wieku opłacanie polskich polityków przez inne państwa nie było niczym wyjątkowym, to pod koniec XVIII wieku wprowadzenie stałej pensji, wypłacanej przez ambasadę rosyjską stało się jednym z nieformalnych fundamentów ustrojowych Rzeczypospolitej. Jak ujawniły dokumenty ambasady rosyjskiej, zdobyte przez Polaków w czasie insurekcji warszawskiej 1794 roku – najbliższe otoczenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (biskup Michał Roman Sierakowski, prymas Antoni Kazimierz Ostrowski, jezuita Adam Tadeusz Naruszewicz) pobierało stałą pensję od ambasadora rosyjskiego. Ten materiał dowodowy doprowadził do skazania na karę śmierci przywódców konfederacji targowickiej. Ukrytą formą oferowania korzyści majątkowych w zamian za służbę mogła być groźba cesarzowej Katarzyny II, która w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792) zagroziła Stanisławowi Augustowi, że jeżeli ten nie zaprzestanie walki, to ona nie spłaci wielomilionowych długów osobistych króla. Król Polski wkrótce przystąpił do Targowicy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjurʲɟɛlt, AS: i ̯urʹǵelt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurgieltnik

Wiktionary


jurgieltnik

dawniej:
1. człowiek zaprzedany; sprzedawczyk;
2. żołnierz otrzymujący jurgielt (roczny żołd)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. sprzedawczyk, zdrajca oddający swe usługi za pieniądze

 (1.2) hist. osoba otrzymująca roczny żołd (jurgielt)

Wiktionary

Jurgielt (niem. Jahrgeld) – dawna płaca (pensja) roczna, od XVIII wieku termin o znaczeniu pejoratywnym, głównie dotyczący kwot wypłacanych przez obce rządy tzw. jurgieltnikom za popieranie ich interesów w Polsce. Jurgieltnikami nazywano również szlachciców zaprzedanych magnatom i opłacanych przez nich.

  • (staropolskie) roczna wysokość żołdu wypłacanego dowódcom, np. księciu Jeremiemu Wiśniowieckiemu, dowódcy wojsk koronnych;
  • od XVI wieku określenie każdej płacy rocznej, również opłat wnoszonych przez dzierżawców królewszczyzn;
  • (pejoratywne) zinstytucjonalizowana forma korupcji urzędników I Rzeczypospolitej przez mocarstwa ościenne. Jakkolwiek już w XVI wieku opłacanie polskich polityków przez inne państwa nie było niczym wyjątkowym, to pod koniec XVIII wieku wprowadzenie stałej pensji, wypłacanej przez ambasadę rosyjską stało się jednym z nieformalnych fundamentów ustrojowych Rzeczypospolitej. Jak ujawniły dokumenty ambasady rosyjskiej, zdobyte przez Polaków w czasie insurekcji warszawskiej 1794 roku – najbliższe otoczenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (biskup Michał Roman Sierakowski, prymas Antoni Kazimierz Ostrowski, jezuita Adam Tadeusz Naruszewicz) pobierało stałą pensję od ambasadora rosyjskiego. Ten materiał dowodowy doprowadził do skazania na karę śmierci przywódców konfederacji targowickiej. Ukrytą formą oferowania korzyści majątkowych w zamian za służbę mogła być groźba cesarzowej Katarzyny II, która w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792) zagroziła Stanisławowi Augustowi, że jeżeli ten nie zaprzestanie walki, to ona nie spłaci wielomilionowych długów osobistych króla. Król Polski wkrótce przystąpił do Targowicy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Polscy jurgieltnicy sprzeciwiają się budowie elektrowni atomowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jurʲˈɟɛltʲɲik, AS: i ̯urʹǵeltʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurgielt m.

Wiktionary


jurgieltowy

przymiotnik od: jurgielt


SJP.pl


jurgów

wieś spiska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim


SJP.pl

Jurgów (słow. Jurgov, węg. Szepesgyörke, niem. Jurkau/Jörg) – wieś spiska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska. Jest to niewielka wieś na południu Polski, na Spiszu (w regionie Zamagurze). Według danych z 31 grudnia 2012 r. sołectwo Jurgów miało 926 stałych mieszkańców.

Wikipedia


jurgowianin

mieszkaniec Jurgowa


SJP.pl


jurgowianka

mieszkanka Jurgowa


SJP.pl


jurgowski

przymiotnik od: Jurgów


SJP.pl


juribej

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w syberyjskiej części Rosji, uchodzi do Zatoki Gydańskiej Morza Karskiego

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Juribiej

Wiktionary


jurij

rosyjskie imię męskie


SJP.pl


juriuzań

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Baszkortostanie, lewy dopływ Ufy w dorzeczu Wołgi

Wiktionary

Juriuzań (ros. Юрюза́нь) – miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim. W 2010 roku liczyło 12 571 mieszkańców.

Wikipedia


jurkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Jurkiewicz:

  • Anna Jurkiewicz (ur. 1984) – polska łyżwiarka
  • Edward Jurkiewicz (ur. 1948) – polski trener i koszykarz
  • Katarzyna Jurkiewicz
  • Kazimierz Jurkiewicz
  • Longin Jurkiewicz
  • Mariusz Jurkiewicz
  • Michał Jurkiewicz
  • Stanisław Jurkiewicz
  • Teofil Jurkiewicz
  • Wojciech Jurkiewicz

Wikipedia


jurkowice

W Polsce
  • Jurkowice – część miasta Lubawka
  • Jurkowice – wieś w woj. pomorskim, w pow. sztumskim, w gminie Stary Targ
  • Jurkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Opatów
  • Jurkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Bogoria
  • Jurkowice – dawna gmina
  • Jurkowice – gromada w powiecie opatowskim
  • Jurkowice – gromada w powiecie staszowskim

Wikipedia


jurkowie

1. zdrobnienie od: Jerzy (imię męskie); Jerzyk;
2. nazwisko


SJP.pl


jurkowski

nazwisko


SJP.pl


jurkowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Jurka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy tam przed fryzjerem nie stoi Jurkowy volkswagen?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jerzy mos./ż., Jurek mos., Jurkowa ż., Jurkówna ż.

Wiktionary


jurksztowicz

nazwisko


SJP.pl


jurlewicz

nazwisko


SJP.pl


jurmała

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Łotwie, w środkowej części kraju, na granicy Liwonii i Kurlandii;

Wiktionary

Jurmała (łot. Jūrmala, ros. Юрмала, niem. dawniej Rigastrand) – miasto w środkowej części Łotwy, na granicy Liwonii i Kurlandii, ok. 10 km na zachód od Rygi, nad Morzem Bałtyckim, znane uzdrowisko, położone między Zatoką Ryską i rzeką Lelupą, składające się z szeregu położonych obok siebie osiedli, głównie letniskowych, miasto wydzielone, 55 603 mieszkańców (2005).

Wikipedia


jurniej

stopień wyższy od przysłówka: jurnie


SJP.pl


jurniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: jurny


SJP.pl


jurność

1. cecha kogoś pełnego energii, żywotności i mającego duże potrzeby seksualne;
2. cecha czegoś zmysłowego i nieprzyzwoitego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. cecha tego, co jurne; cecha tych, którzy są jurni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jurny

 przysł. jurnie

Wiktionary


jurny

pełen energii, żywotności i mający duże potrzeby seksualne


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. pełen temperamentu, żywotności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jurny chłopak chwycił dziewczę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurność ż.

Wiktionary


jurodiwyj

osoba nawiedzona albo udająca taką, mająca według ludzi przesądnych dar jasnowidzenia lub przepowiadania


SJP.pl

Jurodiwyj (ros. юродивый, stgr. μωρός mōrós), także saloita – święty, szaleniec Chrystusowy. Jeden ze wzorów świętości dawnej Rosji (obok strastoterpców, starców i pielgrzymów).

Wikipedia


juror

członek jury, sędzia w jakimś konkursie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek jury

Wiktionary

Jury (wym. [ʒy.ʁi]) – słowo pochodzące z języka francuskiego, oznaczające zespół, grono arbitrów, którzy nie muszą być ekspertami, powołany w związku z przeprowadzeniem konkursu. Członkowie jury to jurorzy (słowo juror w języku polskim wymawia się zgodnie z pisownią). Jury jest w języku polskim rodzaju nijakiego, nieodmienne przez przypadki. Juror odmienia się jak junior.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. jury n.

:: fż. jurorka ż.

 przym. jurorski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) juror

* esperanto: (1.1) ĵuriano, juĝanto

* litewski: (1.1) žiuri narys m.

źródła.

== juror (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-juror.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) juror

 (1.2) praw. przysięgły

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjurɔr, AS: i ̯uror

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jury n.

:: fż. jurorka ż.

 przym. jurorski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. jury n.

:: fż. jurorka ż.

 przym. jurorski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) juror

* esperanto: (1.1) ĵuriano, juĝanto

* litewski: (1.1) žiuri narys m.

źródła.

== juror (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-juror.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) juror

 (1.2) praw. przysięgły

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


jurorka

członkini jury


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini jury

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈrɔrka, AS: i ̯urorka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juror, jury

 przym. jurorski

Wiktionary


jurorować

potocznie: brać udział (wziąć udział) w obradach jury


SJP.pl


jurorski

juror


SJP.pl

Patrz:

juror

juroszek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Juroszek – polski poeta ludowy
  • Bogusław Juroszek – polski duchowny ewangelicki
  • Czesław Juroszek – polski geolog
  • Kacper Juroszek – polski skoczek narciarski
  • Michał Juroszek – poeta ludowy i pieśniarz

Wikipedia


jurowie

imię męskie


SJP.pl


jurowiecki

nazwisko


SJP.pl


jurski

nazwisko


SJP.pl


jurta

namiot, szałas, pokryty zwykle skórami jelenimi lub wojłokiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. namiot pokryty zazwyczaj skórami lub wojłokiem, używany przez ludy tureckie i mongolskie w środkowej Azji i południowej Syberii;

Wiktionary

Jurta – namiot pokryty skórami (zwykle jelenimi) lub wojłokiem, który używany jest przez ludy tureckie i mongolskie. Termin pochodzi z języków tureckich, więc dotyczy jedynie tych, które można zobaczyć od Morza Kaspijskiego po Ałtaj. Na stepach Mongolii, od Ałtaju Zachodniego po Wielki Chingan, namioty określane są jako ger. Jurty buriackie mogą być budowane w całości z drewna (модон гэр).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy jesteś w jurcie, myślisz, że znajdujesz się w dużym pokoju.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjurta, AS: i ̯urta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jurtowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) namiot

Wiktionary


juruś

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Jerzy (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Jerzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przygotowałam Jurusiowi kanapeczki z rzodkiewką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jurek mos., Jerzy mos., Jur mos.

 przym. Jurusiowy

Wiktionary


jurusiowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Jurusia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przynieś mi, proszę, Jurusiowe pantofle.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Juruś mos./ż., Jurusiowa ż., Jurusiówna ż.

Wiktionary


jury

[czytaj: żyri] komisja sędziowska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) grupa ludzi, zwykle specjalistów w danej dziedzinie, dokonujących oceny osób lub dzieł biorących udział we współzawodnictwie

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: jura

Wiktionary

Jury (wym. [ʒy.ʁi]) – słowo pochodzące z języka francuskiego, oznaczające zespół, grono arbitrów, którzy nie muszą być ekspertami, powołany w związku z przeprowadzeniem konkursu. Członkowie jury to jurorzy (słowo juror w języku polskim wymawia się zgodnie z pisownią). Jury jest w języku polskim rodzaju nijakiego, nieodmienne przez przypadki. Juror odmienia się jak junior.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zauważony przez Światową Federację Stowarzyszeń Iluzjonistycznych, w 1985 roku został zaproszony do jury przeglądu konkursowego, który odbył się w ramach Światowego Kongresu Iluzjonistów w Madrycie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juror m., jurorka ż.

 przym. jurorski

Wiktionary


jurydyczny

1. dotyczący jurydyki;
2. mający związek z prawem


SJP.pl


jurydyka

własność szlachecka lub kościelna w miastach niepodlegająca prawu miejskiemu


SJP.pl

Jurydyka (łac. iuridicus prawny) – osada obok miasta królewskiego, rzadziej enklawa na gruntach miejskich, niepodlegająca władzom miejskim i miejskiemu sądownictwu.

Wikipedia


jurydyzacja

nadawanie czemuś charakteru prawnego


SJP.pl


jurylingwistyka

dział lingwistyki stosowanej, zajmujący się zagadnieniami dotyczącymi tłumaczeń sądowych i ekonomicznych, m.in. ustalaniem nazw instytucji w obcych językach


SJP.pl


jurysdykcja

1. prawo sądzenia, uprawnienie organu państwa do rozstrzygania spornych spraw
2. okręg sądowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. uprawnienie organu władzy do rozstrzygania spornych spraw

 (1.2) praw. obszar, na którym obowiązuje jurysdykcja (1.1)

 (1.3) daw. sąd lub trybunał

Wiktionary

Jurysdykcja (z łac. iurisdictio, dosł. „orzekam o prawie”) – prawo sądzenia, posiadane przez dany podmiot (organ) uprawnienie (kompetencja) do rozpoznawania i rozstrzygania danych spraw, tj. orzekania w danej sprawie. Aby sąd mógł rozstrzygać w danej sprawie, muszą zostać spełnione określone warunki rozpatrywane osobno dla każdej konkretnej sprawy. Szczegółowo określają je ustawy, a w szczególności kodeksy postępowania (cywilnego, karnego, administracyjnego). Zawsze należy sprawdzać, czy zakres działania sądu jest odpowiedni w danym przypadku, a także jego kompetencje oraz właściwości: rzeczową i miejscową.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. jurysdykcyjny

 przysł. jurysdykcyjnie

Wiktionary


jurysdykcyjnie

przysłówek sposobu

 (1.1) zgodnie z jurysdykcją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ich decyzje okazały się jurysdykcyjnie koślawe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurysdykcja ż.

 przym. jurysdykcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompetencyjnie

Wiktionary


jurysdykcyjny

jurysdykcja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) praw. związany z jurysdykcją, dotyczący jurysdykcji

Wiktionary

Patrz:

jurysdykcja

Przykłady

 (1.1) Macie rację, teren ten, w sensie jurysdykcyjnym, należy do naszej gminy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jurysdykcja ż.

 przysł. jurysdykcyjnie

Wiktionary


juryskonsult

dawniej: radca prawny instytucji; juryskonsultant


SJP.pl


juryskonsultant

dawniej: radca prawny instytucji; juryskonsult


SJP.pl


juryslingwistyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. jęz. praw. dział nauki badający język prawny i prawniczy, łączący tym samym analizę lingwistyczną i jurystyczną;

Wiktionary

Juryslingwistyka (lingwistyka prawa) – dział nauki zajmujący się językami prawa (prawnym i prawniczym) i w tym celu łączący wiedzę i metodologię językoznawstwa z naukami prawnymi.

Bada język prawa w jego różnych aspektach i przejawach. Skupia się przede wszystkim na zagadnieniach semantycznych, składniowych, stylistycznych i terminologicznych, pod kątem odrębności od języka naturalnego i jego wewnętrznego zróżnicowania. Ma to służyć poprawie jakości języka prawnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Juryslingwistyka jako dyscyplina naukowa zrodziła się w Kanadzie, gdzie ze względu na potrzeby praktyczne wynikające z bilingwizmu zaczęto badać problematykę języka prawa.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. juryslingwistyczny

 przysł. juryslingwistycznie

Wiktionary


jurysprudencja

1. nauka lub znajomość prawa; prawoznawstwo;
2. orzecznictwo sądowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka lub znajomość prawa

 (1.2) we Francji: sposób wyrokowania sądu w pewnych sprawach

Wiktionary

Jurysprudencja (łac. iuris prudentia, biegła znajomość prawa) – wieloznaczne określenie związane z naukami prawnymi. Jurysprudencja może być rozumiana jako:

  • synonim prawoznawstwa
  • synonim teorii prawa, czyli ogólnej nauki o prawie
  • specyficzna dla krajów anglosaskich ogólna nauka o prawie (odpowiednik kontynentalnej teorii prawa)
  • opinie uczonych prawników (a więc doktryna prawa).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌjurɨspruˈdɛ̃nt͡sʲja, AS: i ̯urysprudncʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prawoznawstwo

Wiktionary


jurysta

dawniej: człowiek znający prawo; prawnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. albo hist. prawnik, znawca prawa

Wiktionary


jurystka

dawniej: kobieta znająca prawo; prawniczka


SJP.pl


jurystyczny

prawniczy


SJP.pl


jurzyca

nazwisko


SJP.pl


jurzykowski

nazwisko


SJP.pl


jus

nazwa dwóch liter alfabetu słowiańskiego oznaczających w starosłowiańskim języku nosowe samogłoski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. nazwa liter reprezentujących w języku prasłowiańskim samogłoski nosowe. Występowały one we wczesnej cyrylicy i głagolicy;

Wiktionary

Mały jus (Ѧѧ) i wielki jus (Ѫѫ) – litery reprezentujące samogłoski nosowe w języku prasłowiańskim. Istniały one we wczesnej cyrylicy i głagolicy. Mogą występować też w postaci zjotyzowanej, tworząc odpowiednie ligatury: Ѩѩ () i Ѭѭ ().

Wikipedia

Wymowa:

IPA: jus, AS: i ̯us

Wiktionary


juści

partykuła wyrażająca wiarę w coś, pewność co do czegoś


SJP.pl


jusewicz

nazwisko


SJP.pl


jusiński

nazwisko


SJP.pl


juśkiewicz

nazwisko


SJP.pl


juskowiak

nazwisko


SJP.pl


just

nazwisko


SJP.pl

Just – imię męskie pochodzenia łacińskiego (łac. Iustus, Justus), oznaczające „słuszny, sprawiedliwy, właściwy”. Istnieje dwunastu świętych o tym imieniu.

Żeńskim odpowiednikiem jest Justa.

Just imieniny obchodzi 25 lutego, 28 maja, 21 lipca, 6 sierpnia, 14 października, 18 października i 10 listopada.

Wikipedia


justa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Justyna

Wiktionary

Justa – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, odpowiednik męskiego imienia Just. Oznacza "słuszna, sprawiedliwa, właściwa". Wśród świętych - św. Justa, męczennica z Sewilli, zmarła razem z siostrą Rufiną ok. 287.


Justa imieniny obchodzi 19 lipca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Justa, podej mi arbajtancug, bo ida na szychta.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|Justyna.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|Justyna.

źródła.

== Justa (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


justerować

dawniej: justować - regulować przyrządy optyczne lub pomiarowe


SJP.pl


justier

przestarzałe: pracownik regulujący układy optyczne


SJP.pl


justin

Justyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, od „iustus” – sprawiedliwy.

Imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 458 mężczyzn o imieniu Justyn nadanym jako imię pierwsze.

Żeński odpowiednik: Justyna

Justyn imieniny obchodzi: 13 kwietnia, 1 czerwca (dawniej 14 kwietnia), 14 czerwca, 31 lipca, 1 sierpnia, 17 września, 5 października.

Wikipedia


justizmord

[czytaj: justicmord]
1. kara śmierci wykonana na osobie niewinnej;
2. duże nadużycie władzy sądowniczej


SJP.pl

Mord sądowy – sytuacja, gdy kara śmierci orzeczona przez sąd zostaje w istocie użyta jako środek do popełnienia zabójstwa, bądź gdy jej orzeczenie jest niewspółmierne do czynu ściganego przepisami prawa. Mordy sądowe występują zwykle w ustrojach totalitarnych.

Wikipedia


justorium

dawne narzędzie odlewnicze


SJP.pl


justować

1. formować tekst poprzez wyrównanie położenia jego wierszy w celu nadania całości jednolitego, estetycznego wyglądu;
2. nastawiać, regulować przyrządy i mechanizmy precyzyjne


SJP.pl


justowski

nazwisko


SJP.pl


justunek

rodzaj materiału zecerskiego stosowany do wypełniania odstępów między wyrazami, wierszami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) druk. niedrukowany materiał zecerski wypełniający puste miejsca między czcionkami i innymi elementami druku;

Wiktionary

Justunek – tzw. materiał ślepy, materiał zecerski bez oczka, wszystkie niedrukowalne elementy dystansowe układane w składzie i łamaniu razem z czcionkami, liniami, ornamentami, "kliszami" itp. Justunkiem były różnego kształtu metalowe płytki i sztabki wstawiane pomiędzy czcionki oraz wypełniające wszelkie inne puste miejsca na kolumnie. Ze względu na wymiary justunek był dzielony na:

  • justunek drobny – (do 48 punktów; stosowany do wypełniania odstępów międzywyrazowych) – firety, półfirety i szereg spacji o różnych grubościach, z których spacje poniżej 2 punktów były rzadko używane, gdyż, sprężynując, rozpychały nierównomiernie wiersze składu;
  • justunek średni – półkwadrat, konkordans, kwadrat, babaszka oraz interlinia drobna;
  • justunek długi – (od 2 do 6 kwadratów) ryga, sztabik, interlinia długa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wyniku składania otrzymujemy skład: zestaw czcionek, linii i justunków (wypełnień) (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈstũnɛk, AS: i ̯ustũnek

Wiktionary

Powiązane:

 czas. justować ndk., wyjustować dk.

 rzecz. justowanie n., wyjustowanie n.

Wiktionary


justunkowy

przymiotnik od: justunek


SJP.pl


justus

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) astr. planetoida z pasa głównego asteroid o numerze 2799;

Wiktionary

  • (2799) Justus – planetoida
  • Justus z Tyberiady – historyk
  • Justus (IV wiek) – biskup Lyonu
  • Justus (VI wiek) – biskup Urgellum
  • Justus (zm. 627) – arcybiskup Canterbury
  • Justus (ur. 1958) – duchowny Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego
  • Justus (zm. 1716) – cesarz Etiopii
  • Justus – jedenasty album grupy The Monkees

Zobacz też:

  • św. Just(us)

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje imię m|święty=tak.

synonimy.

 (1.1) Just, Justyn

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Just m., Justyn m., Justyna ż., Justynka ż., Justynian m.

 przym. Justusowy, Justowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Justus

* fiński: (1.1) Justus

* niemiecki: (1.1) Justus m.

* szwedzki: (1.1) Justus w.

źródła.

== Justus (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Justus

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Just m., Justyn m., Justyna ż., Justynka ż., Justynian m.

 przym. Justusowy, Justowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Just, Justyn

Wiktionary


justy

[czytaj: dżasti] samochód typu Subaru Justy


SJP.pl


justycjalista

osoba uznająca sprawiedliwość, w tym sprawiedliwość społeczną, za podstawę ustroju państwa; peronista


SJP.pl


justycjalizm

doktryna polityczna, której główną zasadą jest sprawiedliwość społeczna


SJP.pl


justycjariusz

dawniej: urzędnik sądowy niższego stopnia


SJP.pl

Oprawca (justycjariusz, maleficorum iudices) – w XIV i XV wieku w Polsce urzędnik powołany do ścigania, przeprowadzenia śledztwa i sądzenia zawodowych złodziei oraz rabujących na drogach bez względu na ich przynależność stanową.

Wikipedia


justyfikacja

1. dawniej: usprawiedliwienie, tłumaczenie
2. formowanie bloku tekstu poprzez wyrównanie położenia wierszy w celu nadania całości jednolitego, estetycznego wyglądu; justowanie


SJP.pl


justyn

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Justyn – miasto w USA, w stanie Teksas
  • Justyn – imię
  • Święty Justyn – żyjący w II w. filozof i pisarz chrześcijański
  • Justyn I (ok. 450-527) – cesarz bizantyjski od 518
  • Justyn II (ok. 520-578) – cesarz bizantyjski od 565
  • Justyn – duchowny Greckiego Kościoła Prawosławnego
  • Justyn – biskup Cerkwi Prawdziwych Prawosławnych Chrześcijan Hellady
  • Justyn – rosyjski biskup prawosławny
  • Justyn – rosyjski biskup prawosławny
  • Justyn − rosyjski biskup prawosławny
  • Justyn – patriarcha Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego
  • Justyn – rumuński biskup prawosławny
  • Justyn – serbski mnich prawosławny, teolog, święty Serbskiego Kościoła Prawosławnego
  • Justyn – serbski biskup prawosławny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nikt nie powiedział Justynowi o przylocie Kingi.

 (1.1) Dzisiaj składamy życzenia Justynom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Justus mos./mrz., Justyna ż., Justynian m.

 przym. Justynowy

Wiktionary


justyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Justyn

Wiktionary

Justyna – żeński odpowiednik imienia Justyn. Imię pochodzenia łacińskiego od słowa „iustus”, co oznacza „sprawiedliwy”. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Justyna zajęła 49. miejsce w grupie imion żeńskich w 2009 roku.

Justyna imieniny obchodzi: 12 marca, 14 czerwca, 16 czerwca, 13 lipca, 26 września, 7 października i 30 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Justyna była jedną z niewielu dziewczyn w szkole, która nosiła warkocze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈstɨ̃na, AS: i ̯ustna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Justyn mos., Justynian mos.

:: zdrobn. Justynka ż.

 przym. Justynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. Justa.

Wiktionary


justynian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Justynian – imię
  • Justynian I Wielki (483–565) – cesarz bizantyński od 527
  • Justynian II Rhinotmetos (zm. 711) – cesarz bizantyński 685–695 i od 705
  • Justynian (Ioan Chira, 1921-2016) – rumuński biskup prawosławny
  • Justynian (Wiktor Iwanowicz Owczinnikow, ur. 1961) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
  • Justynian (Ioan Marina, 1901-1977) – prawosławny patriarcha Rumunii
Zobacz też
  • Justyn

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nigdy w życiu nie spotkałem nikogo, kto miałby na imię Justynian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈstɨ̃ɲãn, AS: i ̯ustńãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Justus mos./mrz., Justyn m., Justyna ż.

Wiktionary


justynianostwo

Justynian z małżonką; Justynianowie


SJP.pl


justynianowie

imię męskie


SJP.pl


justynianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Justyniana lub z nim związany


SJP.pl


justyniański

związany z Justynianem


SJP.pl


justyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Justyny lub z nią związany


SJP.pl


justynka

zdrobnienie od: Justyna (imię żeńskie)


SJP.pl

Justynka – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim, w gminie Baranów.

Do 31 grudnia 2023 miejscowość była częścią wsi Żurawiniec.

Wikipedia


justynostwo

Justyn z małżonką; Justynowie


SJP.pl


justynowie

imię męskie


SJP.pl


justynowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Justyna lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Justyna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ktoś przegrzebał Justynowy plecak.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Justyn mos., Justyna ż.

Wiktionary


justyński

nazwisko


SJP.pl


justyś

zdrobnienie od: Justyna (imię żeńskie)


SJP.pl


justysia

zdrobnienie od: Justyna (imię żeńskie)


SJP.pl


justysiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Justysi lub z nią związany


SJP.pl


justysiowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Justysia lub z nim związany


SJP.pl


juszczak

nazwisko


SJP.pl

  • Albert Juszczak – polski działacz emigracyjny
  • Franciszek Juszczak – działacz polonijny
  • Gerard Juszczak – polski trener futsalowy i piłkarski
  • Katarzyna Juszczak – zawodniczka uprawiająca judo i zapasy
  • Piotr Juszczak – polski funkcjonariusz służb specjalnych, pułkownik
  • Piotr Juszczak – polski wioślarz
  • Stanisław Juszczak – polski piłkarz
  • Sylwia Juszczak-Krawczyk – polska aktorka
  • Wiesław Juszczak – polski historyk, teoretyk i filozof sztuki
  • Włodzimierz Juszczak OSBM, właśc. Roman Juszczak – polski duchowny greckokatolicki
  • Wojciech Juszczak – polski dziennikarz radiowy
  • Zbigniew Juszczak – polski hokeista na trawie, olimpijczyk z Monachium 1972
  • Zbigniew Juszczak – polski hokeista na trawie, olimpijczyk z Sydney 2000

Wikipedia


juszczakiewicz

nazwisko


SJP.pl


juszczenko

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Juszczenko

  • Kateryna Juszczenko (ur. 1961) – żona prezydenta Wiktora Juszczenki, w latach 2005–2010 pierwsza dama Ukrainy
  • Paweł Juszczenko-Reson (1944–2022) – polski gitarzysta, członek zespołu Niebiesko-Czarni
  • Wiktor Juszczenko (ur. 1954) – ukraiński ekonomista, polityk, prezes Narodowego Banku Ukrainy (1993–1999), premier Ukrainy (1999–2001), prezydent Ukrainy (2005–2010)

Wikipedia


juszczuk

nazwisko


SJP.pl


juszczyk

nazwisko


SJP.pl


juszczyn

W Polsce
  • Juszczyn – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Środa Śląska
  • Juszczyn – wieś w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Maków Podhalański
  • Juszczyn – gromada
  • Juszczyn – przystanek kolejowy w Juszczynie, w województwie małopolskim

Wikipedia


juszczyński

nazwisko


SJP.pl


juszka

zdrobnienie od: jucha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. jucha

 (1.2) czernina; Gloger|jucha.

 (1.3) gw-pl|Białystok. wywietrznik piecowy

 (1.4) gw-pl|Lwów. rzadka zupa

 (1.5) gw-pl|Poznań. krew

 (1.6) gw-pl|Kresy. sok z czegoś

Wiktionary

Juszka – rzeka biorąca początek w okolicach Godzięcina, dopływ Jezierzycy w pobliżu Krzelowa o długości 30,62 km. Przepływa przez Wołów i następnie wpływa na teren Parku Krajobrazowego Dolina Jezierzycy.

Nazwę swą zawdzięcza targom bydła odbywającym się w Wołowie oraz ubojowi tych zwierząt, których krew (pot. jucha) spływała rzeką.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈjuʃka, AS: i ̯uška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jucha mos./ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reg-pl|Kresy|jusznik.

Wiktionary


juszkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Juszkiewicz (ur. 1940) – polski chemik
  • Aleksander Juszkiewicz (ur. 1915, zm. 1975) – działacz polskiego ruchu ludowego
  • Ambroży (Juszkiewicz) (ur. ok. 1690, zm. 1745) – biskup prawosławny
  • Dmitrij Juszkiewicz (ur. 1971) – rosyjski hokeista
  • Jarosław Juszkiewicz (ur. 1971) – polski dziennikarz
  • Łukasz Juszkiewicz (ur. 1983) – polski piłkarz
  • Maria Juszkiewicz (ur. 1863, zm. 1921) – pierwsza żona Józefa Piłsudskiego
  • Maria Juszkiewiczowa (pisarka) (ur. 1894, zm. ?) – polska autorka książek dla dzieci, żona Władysława Juszkiewicza (literata)
  • Roman Juszkiewicz (ur. 1952, zm. 2012) – polski astrofizyk, kosmolog
  • Ryszard Juszkiewicz (ur. 1928) – polski prawnik
  • Szmulek Juszkiewicz (zm. 1943) – działacz ruchu oporu podczas II wojny światowej
  • Teodor Juszkiewicz (ur. 1922) – polski toksykolog, farmakolog
  • Wasilij Juszkiewicz (ur. 1897, zm. 1951) – radziecki dowódca wojskowy
  • Wiktor Juszkiewicz (ur. 1927, zm. 2001) – polski oficer
  • Władysław Juszkiewicz (ur. 1928 w Piątnicy) – polski polityk

Wikipedia


juszkowo

Juszkowo (niem. Gischkau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański na trasie nieczynnej linii kolejowej Pruszcz Gdański-Żukowo-Kartuzy-Lębork i w bezpośrednim sąsiedztwie Obwodnicy Trójmiasta. W 2008 r. Juszkowo liczyło 1358 mieszkańców, a w końcu 2015 – 2872.

Wikipedia


jusznica

średniej wielkości muchówka z rodziny bąków


SJP.pl


juszyć

dawniej:
1. o zwierzętach: krwawić;
2. brudzić krwią; zakrwawiać;
3. pobudzać do gniewu; podburzać, podniecać, jątrzyć;
4. juszyć się - unosić się gniewem; złościć się


SJP.pl


jut

tylna część górnego pokładu statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. hist. członek dawnego północnogermańskiego plemięemienia zamieszkującego Jutlandię;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest on więc Gotem-Greutungiem; określenie zaś Gauta może oznaczać zarówno Gota szwedzkiego, jak też Juta z Danii. W tym czasie bowiem Duńczycy występują jeszcze oddzielnie obok Jutów, zamieszkujących północną część półwyspu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jutyjski

Wiktionary


juta

1. jednoroczna roślina z rodziny ślazowatych, występująca w wielu gatunkach; korchorus, jarzychna;
2. włókno łykowe otrzymywane z łodyg tej rośliny; tkanina z tego włókna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Corchorus|L.|ref=tak., roślina tropikalna z rodziny ślazowatych;

 (1.2) włók. włókno otrzymywane z łodyg tej rośliny

 (1.3) włók. tkanina z tego włókna;

Wiktionary

  • juta − rodzaj roślin z rodziny lipowatych
  • juta − tkanina
  • Juta − miejscowość na Węgrzech
Inne
  • bł. Juta z Bielczyn (ok. 1220–1260) − błogosławiona; pustelnica i mistyczka średniowieczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Juta warzywna pochodzi z Indii.

 (1.3) Pakowali kartofle do grubych worków z juty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuta, AS: i ̯uta

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jutowy

Wiktionary


jutland

rasa ciężkich koni zimnokrwistych pochodząca z Danii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) hipol. rasa konia domowego wywodząca się z Jutlandii w Danii;

Wiktionary

Jutland – rasa konia domowego wywodząca się z Danii.

Koń jest krępy, ciężki, z krótkimi, mocnymi nogami o obfitych szczotkach, które hodowcy usiłują wyeliminować. Próbują też poprawić słabe stawy, za które rasa ta była w przeszłości krytykowana. Ma dość podobny pokrój do suffolk puncha, ale nieco mniej szlachetną głowę. Szyja jest gruba i muskularna, osadzona na dość stromych łopatkach, noszona wysoko. Klatka piersiowa bardzo szeroka i głęboka, kłoda owalna, a grzbiet krótki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co ciekawe, jeszcze w okolicach 1900 roku większość jutlandów miała umaszczenie kare lub gniade, tymczasem dziś kolory te są w mniejszości, natomiast dominuje maść kasztanowata.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. jutlandzki

 rzecz. Jutlandia ż., Jutlandczyk mos., Jutlandka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koń jutlandzki

Wiktionary


jutlandczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Jutlandii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie mam z sąsiadami nic wspólnego. To sami muzułmanie i Jutlandczycy. „Powiedział Jutlandczycy?” – pomyślał Carl. Gość rzuca im takie prowokacje prosto w twarz?

 (1.1) Znajdując się najbliżej miejsca starcia okręty Jutlandczyków, chociaż w pełni obsadzone załogą, ostentacyjnie nie przyłączyły się do bitwy.

 (1.1) Flota duńska składała się z Zelandczyków, Szlezwiczan, Skanów i Jutlandczyków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutland mzw., Jutlandia ż.

 przym. jutlandzki

Wiktionary


jutlandia

półwysep w północnej Europie; Półwysep Jutlandzki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. półwysep położony w Danii (większość) i Niemczech, oblany morzami Bałtyckim i Północnym i mający nasadę w okolicach Hamburga;

Wiktionary

Półwysep Jutlandzki (Jutlandia, duń. Jyske Halvø, Jylland, niem. Jütland) – półwysep, zlokalizowany w północnej Europie, administracyjnie należący do Danii (jedyna śródlądowa część tego państwa) oraz Niemiec, otoczony wodami Cieśnin Duńskich, a także mórz: Bałtyckiego i Północnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Centralną częścią obszaru nordyckiego była Jutlandia oraz wyspy duńskie, a najdalszą – południowa Skandynawia: skagerrackie wybrzeża Norwegii, Skania, Gotlandia oraz południowa część Svealandii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jutlandczyk mos., jutland mzw.

 przym. jutlandzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Półwysep Jutlandzki

Wiktionary


jutlandzki

przymiotnik od: Jutlandia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Jutlandią, dotyczący Jutlandii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Malownicze zielone lasy, wzgórza, wydmy i zamglone plażaaże sprawiły, że jutlandzki krajobraz stał się inspiracją dla wielu pokoleń artystów.

 (1.1) Personel nie rozumie ani zelandzkiego, ani jutlandzkiego. Nigdy więcej tam nie przyjdę i mogę tylko polecić, aby trzymać się z dala od tego miejsca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jutlandczyk mos., Jutlandia ż., Jutowie lm m., jutland mzw.

 przym. jucki

Wiktionary


jutowie

Jutowie – lud germański (północnogermański lub zachodniogermański) osiadły pierwotnie w północnej i środkowej części Półwyspu Jutlandzkiego. W połowie V wieku, część Jutów zasiedliła południowo-wschodnią Anglię (Kent), reszta współtworzyła w późniejszych wiekach naród duński.

Wikipedia


jutowy

wykonany z juty


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z jutą, dotyczący juty

 (1.2) wykonany z juty (tkaniny)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juta ż.

Wiktionary


jutrać

czasownik niedokonany

 (1.1) stpol. odkładać zrobienie czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., jutro n., pojutrze n., jutranie n., dojutrak m., dojutraszek m., dojutrowanie n.

 czas. dojutrować ndk.

 przym. jutrzejszy, dojutrzny, pojutrzejszy

 przysł. jutro, pojutrze, nazajutrz

Wiktionary


jutro

1. dzień następujący po dzisiejszym
2. przenośnie: przyszłość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dzień następny w stosunku do obecnego

 (1.2) stpol. ranek

 (1.3) przen. bliska przyszłość

przysłówek czasu

 (2.1) następnego dnia po obecnym

Wiktionary

Jutro – jugosłowiański zespół, powstały w 1972 roku.

Pierwszy zespół, w którym występowali Goran Bregović i Željko Bebek. Niebawem przekształcił się w Bijelo dugme – jugosłowiański zespół rockowy, który zmienił oblicze rocka w Jugosławii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od jutra nie palę.

 (2.1) Jutro kupimy bilety.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjutrɔ, AS: i ̯utro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., pojutrze n., jutranie n., dojutrak m., dojutraszek m., dojutrowanie n.

:: zdrobn. juterko n.

 czas. jutrać ndk., dojutrować ndk.

 przym. jutrzejszy, dojutrzny, pojutrzejszy

 przysł. pojutrze, nazajutrz, popojutrze

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. zajutrze

Wiktionary


jutrosin

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej;

Wiktionary

Jutrosin (niem. Gutterschin) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie rawickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Jutrosin.

Jutrosin uzyskał lokację miejską przed 1472 rokiem. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego.

Według danych z 30 czerwca 2014 miasto liczyło 1947 mieszkańców. Podobną liczbę mieszkańców miasto miało pod koniec XIX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1927 roku w Jutrosinie gościł prezydent Rzeczypospolitej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈtrɔɕĩn, AS: i ̯utrośĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrosinianin mos., jutrosinianka ż.

 przym. jutrosiński

Wiktionary


jutrosinianin

mieszkaniec Jutrosina (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Jutrosina

 (1.2) osoba pochodząca z Jutrosina, urodzona w Jutrosinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Zbyszek jest rodowitym jutrosinianinem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jutrosin mrz.

:: fż. jutrosinianka ż.

 przym. jutrosiński

Wiktionary


jutrosinianka

mieszkanka Jutrosina (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Jutrosina

 (1.2) kobieta pochodząca z Jutrosina, urodzona w Jutrosinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pani Emilia jest jutrosinianką z urodzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jutrosin mrz.

:: fm. jutrosinianin m.

 przym. jutrosiński

Wiktionary


jutrosiński

przymiotnik od: Jutrosin, gmina w województwie wielkopolskim


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Jutrosina, związany z Jutrosinem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pochowany został w krypcie jutrosińskiego kościoła parafialnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jutrosin mrz., jutrosinianin mos., jutrosinianka ż.

Wiktionary


jutrzejszy

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do jutra

 (1.2) odnoszący się do przyszłości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś przygotowywaliśmy się do jutrzejszego sprawdzianu z matematyki.

 (1.1) To jest Katia, a to Maurice. Jutrzejszy dzień będzie ich ostatnim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈṭʃɛjʃɨ, AS: i ̯uṭšei ̯šy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutro n.

 przysł. jutro

 czas. jutrać

Wiktionary


jutrzenka

1. gwiazda poranna widoczna przed wschodem słońca;
2. świt, zorza poranna, jasność poprzedzająca wschód słońca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) astr. zob. Gwiazda Poranna, Fosforos, Lucyfer.

 (1.2) mitgr. zob. Gwiazda Poranna, Fosforos, Eosforos.

 (1.3) mitrzym. zob. Gwiazda Poranna, Lucyfer.

 (1.4) mitgr. zob. Eos.

 (1.5) mitrzym. zob. Aurora.

Wiktionary

  • Jutrzenka, dawniej Jutrznia (Wenus) – planeta Wenus widoczna nad horyzontem przed wschodem Słońca
  • jutrzenka, dawniej jutrznia – zorza poranna, określenie jaśniejącego nieba tuż przed wschodem Słońca

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Hyperion uchodził za syna Uranosa i Gai oraz męża Tei, z którą miał dzieci: Heliosa (Słońce), Selene (Księżyc) i Eos (Jutrzenka), trzy bóstwa światła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈṭʃɛ̃nka, AS: i ̯uṭšnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., Jutrznia ż.

 przym. jutrzenkowy, jutrzenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Fosforos, Gwiazda Poranna, Lucyfer

 (1.2) Eosforos, Fosforos, Gwiazda Poranna

 (1.3) Gwiazda Poranna, Lucyfer

 (1.4) Eos

 (1.5) Aurora

Wiktionary


jutrzenkowy

przymiotnik od: jutrzenka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. ranny, poranny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Brzask jutrzenkowy zaczynał już rozświetlać nieboskłon.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., Jutrzenka ż., Jutrznia ż.

 przym. jutrzenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jutrzenny

Wiktionary


jutrzenny

przymiotnik

 (1.1) daw. ranny, poranny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juˈṭʃɛ̃nːɨ, AS: i ̯uṭš•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., Jutrzenka ż., Jutrznia ż.

 przym. jutrzenkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jutrzenkowy

Wiktionary


jutrznia

pora dnia w podziale mnichów zakonnych odpowiadająca godz.
2.30 w nocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. modlitwa poranna stanowiąca pierwszą część Liturgii godzin;

Wiktionary

Jutrznia (łac. Laudes, gr. orthros) – w Kościele katolickim część Liturgii godzin odmawiana około wschodu Słońca. Częstym zwyczajem jest łączenie Jutrzni razem z Wezwaniem (łac. Invitatorium) lub Godziną czytań (łac. Officium lectionis, dawniej Matutinum).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mnisi rozpoczęli odmawiać Jutrznię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjuṭʃʲɲa, AS: i ̯uṭšʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. jutrznia ż., jutrzenka ż., Jutrzenka ż.

 przym. jutrzenkowy, jutrzenny

Wiktionary


jutrzniowy

przymiotnik od: jutrznia


SJP.pl


jutta

mszarnik jutta - motyl dzienny z rodziny rusałkowatych


SJP.pl


jutuber

osoba publikująca filmiki na YouTubie; youtuber


SJP.pl


jutuberka

jutuber; youtuberka


SJP.pl


jutubować

youtubować; potocznie:
1. prowadzić kanał na YouTubie;
2. korzystać z YouTube'a


SJP.pl


jutyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jutami, dotyczący Jutów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Władca, który usunął z drogi króla Sussexu i zbrojnie opanował Wessex, który zdobywszy wyspę Wight bezwzględnie wymordował sporą część jutyjskiej ludności i zastąpił ją osadnikami z Wessexu (…)

 (1.1) Wystąpił potem Plong redaktor jednego dziennika i wezwał wszystkich zgromadzonych, aby pamiętni byli owego jutyjskiego rycerza, który w owym czasie, kiedy lennicy niemieccy naród i prawa jego deptali, (…) na czele jutyjskich rycerzy zdobywców niemieckich za granicę wypędził.

 (1.1) Prawdę mówiąc, plemięemiona germańskie na terytorium Brytanii zatracały swój pierwotny charakter – kondotierzy sascy czy jutyjscy wstępowali na służbę wybranego wodza, przy którym była sława zwycięzcy, bez różnicy czy był on Sasem, czy Anglem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jut mos.

Wiktionary


juventus

Juventus Football Club SpA (znany jako Juventus lub Juve) – włoski profesjonalny klub piłkarski założony 1 listopada 1897 roku jako SC Juventus przez grupę uczniów z liceum Massimo d’Azeglio, grający od 1903 roku w biało-czarnych strojach. Zespół ma siedzibę we Włoszech w Turynie. Często jest przez to niepoprawnie nazywany Juventusem Turyn.

Wikipedia


juwenalia

1. coroczne święto studenckie; żakinada;
2. w starożytnym Rzymie: igrzyska wprowadzone przez Nerona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stud. tradycyjne, coroczne igrzyska studenckie złożone z festynów, zawodów, koncertów i barwnych korowodów

 (1.2) hist. prywatne igrzyska w starożytnym Rzymie mające formę amatorskich widowisk teatralnych, wprowadzone przez cesarza Nerona

Wiktionary

Juwenalia (łac. Iuvenalia – igrzyska młodzieńców) – święto studentów odbywające się corocznie w maju.

Juwenalia to nazwa igrzysk odbywających się w starożytnym Rzymie, które zostały wprowadzone w 59 roku przez cesarza Nerona.

Juwenalia początek swój miały w Krakowie, już w XV wieku obchodzono tam święto studentów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najlepiej z lubelskich juwenaliów wspominam koncerty Hey i Brainstorm.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. juwenaliowy, juwenilny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żakinada

Wiktionary


juwenaliowy

juwenalia


SJP.pl

Patrz:

juwenalia

juwenalis

poeta rzymski ok. 60-127


SJP.pl

Decimus Iunius Iuvenalis, Juwenalis z Akwinu (60–130) – rzymski poeta satyryczny.

Wikipedia


juwenalny

1. związany z juwenaliami, świętem studenckim;
2. hormon juwenalny - substancja wytwarzana przez owady, kontrolująca ich przemiany z larwy przez poczwarkę do osobnika dorosłego


SJP.pl


juwenilia

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) utwory literackie bądź muzyczne powstałe w okresie dzieciństwa lub młodości twórcy;

Wiktionary

Juwenilia, iuvenilia (łac. iuvenalis – młodzieńczy) – utwory literackie bądź muzyczne powstałe w okresie dzieciństwa lub młodości twórcy, często pozbawione samodzielnej wartości i traktowane później wyłącznie jako wstęp do jego twórczości właściwej.

Wikipedia


juwenilium

młodzieńcze dzieło autora


SJP.pl


juwenilny

1. związany z wiekiem młodzieńczym;
2. hormon juwenilny - hormon występujący w stadium larwalnym i warunkujący metamorfozę owada; hormon juwenalny;
3. wody juwenilne - wody z wnętrza Ziemi powstające przez wydzielanie się pary wodnej z roztworów magmowych lub przez dehydratację niektórych minerałów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z młodością, wiekem młodzieńczym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. juwenilium n., juwenalia nmos. lm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) juwenalny, młodzieńczy

Wiktionary


juwentyn

imię męskie


SJP.pl

Juwentyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od słowa oznaczającego "młody". Patronem tego imienia jest św. Juwentyn, wspominany razem ze św. Maksymem (IV wiek).

Juwentyn imieniny obchodzi 25 stycznia.

Wikipedia


juwentynowie

imię męskie


SJP.pl


juwentynowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Juwentyna lub z nim związany


SJP.pl


juz

aparat telegraficzny z klawiaturą, wynaleziony w 1855 r., prototyp dalekopisu


SJP.pl

partykuła

 (1.1) …podkreślająca, że coś jest wynikiem minionego czasu i zdarzeń

 (1.2) …określająca granicę między przeszłością a przyszłością

Wiktionary

Telegraf Hughesa (zwany potocznie juzem) – rodzaj urządzenia służącego do przekazywania informacji na odległość za pomocą linii telegraficznych. Był to pierwszy w historii rodzaj telegrafu automatycznie zapisującego treść wiadomości, jest więc przodkiem dalekopisu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pracuję już od dwóch lat i stać mnie już na samochód.

 (1.2) Nie uderzę cię już więcej, tylko nie odchodź!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: juʃ, AS: i ̯uš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|uż.

Wiktionary


jużak

rasa psów owczarskich; owczarek południoworosyjski


SJP.pl

Owczarek południoworosyjski Jużak – rasa psów, należąca do grupy psów pasterskich i zaganiających, znajdująca się w sekcji psów owczarskich. Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


jużby

partykuła "już" wraz z cząstką trybu przypuszczającego


SJP.pl


jużci

dawniej:
1. wzmocnione "już";
2. słowo wzmacniające jakieś stwierdzenie


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) (daw.) wzmocnione już

partykuła

 (2.1) (przest.) …potwierdzająca, że coś jest pewne, zgodne z rzeczywistością (nadająca ton przekonania)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jużci kiedyś bywałem u panienki z wizytami.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jużcić, jużciż

Wiktionary


jużcić

dawniej: wzmocnione "jużci"; jużciż


SJP.pl


jużciż

dawniej: wzmocnione "jużci"; jużcić


SJP.pl


juzing

[czytaj: juz-ing] w żeglarstwie: cienka linka roślinna zwinięta z dwu lub trzech sznurków, używana do związywania ze sobą lin, sporządzania opasek oraz do obwiązywania żagla na bomie lub gaflu; marlinka, omotka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. cienka lecz mocna linka do robót bosmańskich

Wiktionary

Juzing – cienka ale mocna, czasami nasmołowana, linka, niegdyś najczęściej konopna a obecnie z tworzyw sztucznych, wykorzystywana do wielu różnych robót bosmańskich, służąca np. do szycia (naprawiania) żagli, do motowiązania (ochronnego obwijania lin stalowych, np. żeby nie obijały gołym metalem drewnianych części statku) itd.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) trójlinka

Wiktionary


juzista

dawniej: mężczyzna obsługujący juz (prototyp dalekopisu)


SJP.pl


juzistka

dawniej: kobieta obsługująca juz (prototyp dalekopisu)


SJP.pl


jużnosachalińsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rosji, na wyspie Sachalin, stolica obwodu sachalińskiego;

Wiktionary

Jużnosachalińsk (ros. Южно-Сахалинск, trb. Jużno-Sachalinsk, jap. 豊原 Toyohara) – miasto w Rosji, na wyspie Sachalin, stolica obwodu sachalińskiego. Leży nad rzeką Susuja. Miasto założone w 1882 roku przez Rosjan. Początkowo nazywało się Władimirowka (ros. Влади́мировка) od 1882 do 1905, a następnie Toyohara (jap. 豊原市) w okresie przynależności do Japonii w latach 1905–1946. Prawa miejskie uzyskało w 1915 roku.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. jużnosachaliński

Wiktionary


jużnosachaliński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Jużnosachalińskiem, dotyczący Jużnosachalińska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Jużnosachalińsk mrz.

Wiktionary


juzowy

juz


SJP.pl

Patrz:

juz

jużyna

dawniej: podwieczorek, posiłek między obiadem a kolacją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. posiłek popołudniowy, podwieczorek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak zwana jużyna składała się z którejkolwiek z tych potraw albo stanowiła ją maślanka, mleko kwaśne z chlebem lub podpłomykiem.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przedwieczerza

Wiktionary


jużże

wzmocnione "już"


SJP.pl


jw

skrót od: Jaśnie Wielmożny (Wielmożna)


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = jednostka wojskowa;

 (1.2) = Jaśnie Wielmożny, Jaśnie Wielmożna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zasadniczą służbę wojskową odbyłem w JW4808 w Gołdapi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: jɔd‿ˈvu, AS: i ̯od‿vu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) j.w.

Wiktionary


jw.

skrót od: jak wyżej (czytany jako całe wyrażenie)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = jak wyżej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈjaɡ ˈvɨʒɛj, AS: i ̯ag vyžei ̯

Wiktionary


jwt.

skrót

 (1.1) = jak w temacie

Wiktionary


jyny

partykuła

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. tylko, jedynie

Wiktionary


k

litera alfabetu łacińskiego i polskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. majuskuła czternastej litery alfabetu;

skrótowiec

 (2.1) = kobieta

 (2.2) = konstrukcyjny

Wiktionary

K (minuskuła: k) (ka) – jedenasta litera alfabetu łacińskiego i czternasta litera alfabetu polskiego. W języku polskim oznacza spółgłoskę zwartą miękkopodniebienną bezdźwięczną. Pochodzi od litery alfabetu fenickiego kaph, za pośrednictwem litery alfabetu greckiego kappa i alfabetu etruskiego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (2.1) poradnia K

 (2.2) punkt K

synonimy.

antonimy.

 (2.1) M

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* niemiecki: (2.1) Fr.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|K.}}

źródła.

== K (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|k.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ka, majuskuła siódmej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka, AS: ka

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* niemiecki: (2.1) Fr.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|K.}}

źródła.

== K (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|k.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ka, majuskuła siódmej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: k

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (2.1) M

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) alfabet polski.

tłumaczenia.

* amerykański język migowy: (1.1) 30px

* niemiecki: (2.1) Fr.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|K.}}

źródła.

== K (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|k.

znaczenia.

litera

 (1.1) Ka, majuskuła siódmej litery alfabetu afarskiego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) minuskuła: k

Wiktionary


k'sobie

gwarowo: ku sobie


SJP.pl


k'temu

gwarowo: ku temu


SJP.pl


k+m+b

skrótowiec

 (1.1) rel. = Kasper (lub Kacper) + Melchior + Baltazar (imiona Trzech Króli)

 (1.2) rel. = łac. Christus Mansionem Benedicat → Niech Chrystus błogosławi temu domowi

Wiktionary

C☩M☩B (K☩M☩B, G☩M☩B) – symbol wypisywany z okazji uroczystości Objawienia Pańskiego, popularnie zwanego Trzech Króli, który pojawia się na drzwiach mieszkań. Oznacza błogosławieństwo dla domu i jego ochronę przed złem.

Akronim ten ma różne interpretacje:

  • łac. Christus mansionem benedicat („Niech Chrystus błogosławi temu domowi”)
  • łac. Cogito („poznaję”), Matrimonium (nawiązanie do wesela w Kanie Galilejskiej), Baptesimus/Baptismus (chrzest)
  • łac. Christus Multorum Benefactor („Chrystus dobroczyńcą wielu”)
  • imiona trzech mędrców: niem. Caspar / łac. Gaspar / pol. Kacper oraz Melchior i Baltazar.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) K+M+B 2011

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka‿ɛ̃m‿ˈbɛ, AS: ka‿ẽm‿be

Wiktionary


k-ce

skrót

 (1.1) = geogr. Katowice

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkatɔˈvʲit͡sɛ, AS: katovʹice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Katowice nmos.

Wiktionary


k-kształtny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma kształt litery K

Wiktionary


k-ów

skrót

 (1.1) = geogr. Kraków

Wiktionary


k-pop

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. południowokoreańska odmiana muzyki popularnej inspirowanej stylem zachodnim;

Wiktionary

K-pop (/keɪ pɔp/, akronim od ang. Korean pop; hangul 케이팝, keipab) – gatunek muzyki popularnej, który powstał w Korei Południowej, łącząc w sobie elementy dance-pop, ballada popowa, electropop, hip-hop, rock, jazz, pop opera, współczesny rhythm and blues czy muzyka klasyczna. Gatunek ten pojawił się wraz z jedną z pierwszych grup K-popowych, Seo Taiji and Boys, która powstała w roku 1992. Ich eksperymenty z różnymi stylami muzyki „przekształciły scenę muzyczną Korei”. W rezultacie włączanie zagranicznych elementów muzycznych stało się powszechną praktyką wśród artystów K-popowych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pop

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|K-pop. < etymn|ang|K|pop.; przez analogię do J-pop

uwagi.

 (1.1) zoblistę|C-pop|J-pop|K-pop|R-pop.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) K-pop

* francuski: (1.1) K-pop ż.

* koreański: (1.1) 케이팝 (k’eip’ap)

źródła.

== K-pop (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik niepoliczalny

 (1.1) muz. K-pop

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pop

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|K-pop. < etymn|ang|K|pop.; przez analogię do J-pop

uwagi.

 (1.1) zoblistę|C-pop|J-pop|K-pop|R-pop.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) K-pop

* francuski: (1.1) K-pop ż.

* koreański: (1.1) 케이팝 (k’eip’ap)

źródła.

== K-pop (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik niepoliczalny

 (1.1) muz. K-pop

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


k.

w administracji: koło, w pobliżu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = koło (obok, blisko czegoś)

 (1.2) = praw. kodeks

 (1.3) = karta

 (1.4) = sport. karny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Dąbrówce k. Wejherowa znajduje się schronisko dla bezdomnych zwierząt.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) Zapis źle|k/., np. Mogilany k/Krakowa jest błędny.

tłumaczenia.

źródła.

== k. (esperanto.) ==

morfologia.

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = kaj → i

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) Zapis źle|k/., np. Mogilany k/Krakowa jest błędny.

tłumaczenia.

źródła.

== k. (esperanto.) ==

morfologia.

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = kaj → i

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


k.c.

kodeks cywilny; kc


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. Kodeks cywilny;

Wiktionary

Kodeks cywilny (skrót k.c. lub w języku prawniczym kc) – zbiór przepisów z zakresu prawa cywilnego obejmujący przynajmniej podstawowy zestaw instytucji z tej dziedziny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ka‿ˈt͡sɛ, AS: ka‿ce

Wiktionary


k.d.

skrót od: kodeks drogowy; kd


SJP.pl


k.h.

[czytaj: ka-ha] skrót od: kodeks handlowy; kh (skrót czytany także jako całe wyrażenie)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks handlowy;

Wiktionary


k.k.

[czytaj: ka-ka] skrót od: kodeks karny; kk, K.k. (skrót czytany także jako całe wyrażenie)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks karny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka‿ˈka, AS: ka‿ka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. kk

Wiktionary


k.k.s.

skrót

 (1.1) = praw. kodeks karny skarbowy;

Wiktionary


k.k.w.

skrót od: kodeks karny wykonawczy


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks karny wykonawczy;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka‿ka‿ˈvu, AS: ka‿ka‿vu

Wiktionary


k.m.

skrót

 (1.1) = praw. kodeks morski;

Wiktionary


k.o.

1. skrót od: knock-out (nokaut);
2. skrót od: kulturalno-oświatowy


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = kopię otrzymują / otrzymuje

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) urz. aa, inform. DW

Wiktionary


k.p.

[czytaj: ka-pe] skrót od: kodeks pracy (skrót czytany także jako całe wyrażenie); kp


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks pracy;

Wiktionary


k.p.a.

[czytaj: ka-pe-a] skrót od: kodeks postępowania administracyjnego


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks postępowania administracyjnego

Wiktionary

Kodeks postępowania administracyjnego (ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego) – polski akt prawny regulujący zasady prowadzenia postępowań administracyjnych, tzn.

  • tzw. jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej, toczącego się przed organami administracji publicznej oraz innymi organami państwowymi i innymi podmiotami powołanymi (z mocy prawa lub zawartych porozumień) do załatwiania takich spraw albo załatwianych milcząco,
  • postępowania w sprawach wydawania zaświadczeń,
  • postępowania w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji publicznej oraz między organami administracji publicznej i innymi podmiotami powoływanymi do rozstrzygania spraw w drodze decyzji administracyjnej,
  • postępowania w sprawach skarg i wniosków.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ka‿pɛ‿ˈa, AS: ka‿pe‿a

Wiktionary


k.p.c.

[czytaj: ka-pe-ce] skrót od: kodeks postępowania cywilnego (skrót czytany także jako całe wyrażenie); kpc


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks postępowania cywilnego

Wiktionary

Kodeks postępowania cywilnego – ustawa z 17 listopada 1964, zawierająca zasadniczy trzon polskiego prawa procesowego cywilnego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ka‿pɛ‿ˈt͡sɛ, AS: ka‿pe‿ce

Wiktionary


k.p.k.

[czytaj: ka-pe-ka] skrót od: kodeks postępowania karnego (skrót czytany także jako całe wyrażenie); kpk


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks postępowania karnego;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka‿pɛ‿ˈka, AS: ka‿pe‿ka

Wiktionary


k.p.s.w.

skrót

 (1.1) = praw. kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia;

Wiktionary


k.r.

[czytaj: ka-er] skrót od: kodeks rodzinny (skrót czytany także jako całe, odmienne wyrażenie); kr


SJP.pl


k.r.o.

[czytaj: ka-er-o] skrót od: kodeks rodzinny i opiekuńczy; k.r. i o.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks rodzinny i opiekuńczy;

Wiktionary


k.s.h.

skrót

 (1.1) = praw. kodeks spółek handlowych;

Wiktionary


k.w.

skrót

 (1.1) = praw. kodeks wykroczeń;

Wiktionary


k.z.

skrót od: kodeks zobowiązań


SJP.pl

skrót

 (1.1) = praw. kodeks zobowiązań;

Wiktionary


k2

najwyższy szczyt Karakorum; Czogori


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. najwyższy szczyt Karakorum, drugi co do wysokości szczyt Ziemi;

 (1.2) geogr. szczyt w masywie Kaunergrat w Alpach Ötztalskich;

Wiktionary

K2, Czogori (chiń. upr. 乔戈里峰; chiń. trad. 喬戈里峰; pinyin Qiáogēlǐ Fēng; 8611 m n.p.m.) – ośmiotysięcznik, najwyższy szczyt Karakorum, drugi co do wysokości szczyt Ziemi. Znajduje się na granicy Chin i Pakistanu. Do 16 stycznia 2021 roku pozostawał ostatnim niezdobytym zimą ośmiotysięcznikiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwszą kobietą, która zdobyła K2, była Wanda Rutkiewicz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Czogori

Wiktionary


ka

1. nazwa litery K;
2. samochód typu Ford Ka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nazwa litery k / K

Wiktionary

  • KA – Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
  • Ka (faraon) – władca Egiptu z dynastii 0
  • Ka’a – władca Egiptu z I dynastii
  • Ka (dusza)
  • ka – mezopotamska miara objętości
  • Ka – znak japońskich sylabariuszy hiragana i katakana
  • Ka – pasmo promieniowania mikrofalowego o zakresie częstotliwości 26 – 40 GHz
  • Ford Ka
  • kA – kiloamper
  • Ka (1972-2024) – amerykański raper

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) kay

* baskijski: (1.1) ka

* rosyjski: (1.1) ка n.

źródła.

== ka (język aceh.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) już

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka, AS: ka

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) kay

* baskijski: (1.1) ka

* rosyjski: (1.1) ка n.

źródła.

== ka (język aceh.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) już

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) kay

* baskijski: (1.1) ka

* rosyjski: (1.1) ка n.

źródła.

== ka (język aceh.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) już

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kaa

  • Kaa (Ka’a, Ka) – władca starożytnego Egiptu z I dynastii
  • Kaa – postać z Księgi dżungli Kiplinga

Wikipedia


kaaba

miejsce kultu muzułmanów - ogromny relikwiarz z Czarnym Kamieniem (największą świętością islamu), znajdujący się na dziedzińcu świętego Meczetu w Mekce; Kaba; Al-Ka'ba; Al-Kaba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rel. świątynia w Mekce, najważniejsze miejsce kultu w islamie;

Wiktionary

Al-Kaba (arab. الكعبة, trl. Al-Kaʿbah) – świątynia i sanktuarium w Mekce, najważniejsze miejsce święte islamu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Arabia przedmuzułmańska była politeistyczna, a w Kaabie i wokół niej czczono liczne podobizny pogańskich bożków.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Al-Kaaba, Al-Kaba

Wiktionary


kab

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. hebrajska jednostka masy;

Wiktionary

Kab – starożytna hebrajska jednostka masy. Według słowniczka w Biblii Tysiąclecia wynosiła ok. 2,5 kg.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oblężenie bowiem było tak srogie, że za głowę osła dawano osiemdziesiąt sykli srebra, a za ćwierć kaba dzikiej cebuli — pięć sykli srebra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kap, AS: kap

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* esperanto: (1.1) kabo

źródła.

== kab (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) przylądek

 (1.2) kab

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kaba

miejsce kultu muzułmanów - ogromny relikwiarz z Czarnym Kamieniem (największą świętością islamu), znajdujący się na dziedzińcu świętego Meczetu w Mekce; Kaaba; Al-Ka'ba; Al-Kaba


SJP.pl


kabacik

zdrobnienie od: kabat (rodzaj surduta)


SJP.pl


kabaciński

nazwisko


SJP.pl


kabacki

przymiotnik od: Kabaty


SJP.pl


kabaczek

roślina z rodziny dyniowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. odmiana dyni zwyczajnej o podłużnych, zwykle obłych i ciemnozielonych owocach

 (1.2) spoż. jarzyna z owoców kabaczka (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Istnieje kilka odmian kabaczków różniących się dość znacznie między sobą zarówno kształtem, jak wyglądem i smakiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbat͡ʃɛk, AS: kabaček

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cukinia

 (1.2) cukinia

Wiktionary


kabaczkowy

kabaczek


SJP.pl

Patrz:

kabaczek

kabak

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. lokal, w którym za opłatą można coś zjeść lub napić się alkoholu

Wiktionary

Toponimy

Białoruś

biał. Кабак, ros. Кабак, Kabak

  • Kabak – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie lepelskim, w sielsowiecie Kamień (Kamień)
  • Kabak – do 1964 nazwa wsi Zaobal w obwodzie witebskim, w rejonie szumilińskim, w sielsowiecie Miszniewicze (Miszniewicze)

Kirgistan

  • Kabak (baszk. Ҡабаҡ, kirg. Кабак, ros. Кабак) – wieś w obwodzie issykkulskim, w rejonie Dżeti-Ögüz, w ajmaku wiejskim (aułowym) Dżeti-Ögüz

Rosja

  • Kabak, Kabakowo (baszk. Ҡабаҡ, ros. Кабаково, tatar. Кабак) – wieś w Baszkortostanie w rejonie karmaskalińskim, centrum administracyjne sielsowietu Kabakowo
  • Kabak, Kabakowo – stacja kolejowa w Baszkortostanie w rejonie karmaskalińskim w pobliżu miejscowości Kabakowo
  • Bajczorałany-Kabak – dawna nazwa Teberdy; miasta w Karaczajo-Czerkiesji, w okręgu miejskim Karaczajewsk (Karaczajewsk)

Turcja

  • Kabak – miejscowość turystyczna (osada, wieś) w prowincji Muğla, w dystrykcie Fethiye, u stóp gór Taurus i nad Morzem Śródziemnym (Kabak Koyu)
  • Kabak (Kabakköy) – wieś w prowincji Ankara, w dystrykcie Polatlı

Hydronimy

Białoruś

  • Kabak – jezioro w rejonie lepelskim w basenie rzeki Ładośna, 17 km na północny wschód od Lepla, między wsiami Kabak i Dwor Babcza

Rosja

  • Kabak – rzeka w Kraju Krasnodarskim, w rejonie tuapsińskim; największy dopływ rzeki Tu wpadającej do Morza Czarnego

Turcja

  • Kabak Koyu (Zatoka Kabak) – zatoka nad Morzem Śródziemnym, nad którą leży Kabak

Nazwisko

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielu jednak tu się już zagospodarowało, rodziny pozakładało, ba, profesje haniebne, ot, ludziska. […] Jak na ten przykład ten… znacie — kabak założył, szynkuje, wódką rozpaja ludzi, lichwiarzem się stał na okolicę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) karczma, szynk

Wiktionary


kabala

nazwisko


SJP.pl

  • Kabala – miasto w Sierra Leone
  • Kabala – miasto w Turcji
  • Kabala – wieś w Estonii
  • Viru-Kabala – wieś w Estonii
  • Qəbələ (Kabala) – miasto w Azerbejdżanie
  • rejon Qəbələ (Kabala) – rejon w Azerbejdżanie
  • Leonard Kabala – polski harcerz, polityk
  • Kabala – stacja kolejowa w Estonii

Wikipedia


kabalarka

potocznie: kobieta umiejąca kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbitka, wróżbiarka, kabalistka


SJP.pl


kabalarz

potocznie: człowiek umiejący kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbita, wróżbiarz, wróż, kabalista


SJP.pl


kabalewski

nazwisko


SJP.pl


kabalista

1. znawca kabały - systemu kosmologicznego i filozoficznego;
2. człowiek umiejący kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbita, wróżbiarz, wróż, kabalarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. znawca kabały

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabała, kabalistyka

 przym. kabalistyczny

Wiktionary


kabalistka

1. znawczyni kabały - systemu kosmologicznego i filozoficznego;
2. kobieta umiejąca kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbitka, wróżbiarka, kabalarka


SJP.pl


kabalistyczny

1. dotyczący kabały - metafizycznej interpretacji Biblii
2. tajemniczy, mający ukryte znaczenie (np. kabalistyczne znaki, liczby, przepowiednie)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kabały lub kabalistyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabalista mos., kabała ż., kabalistyka ż.

 przysł. kabalistycznie

Wiktionary


kabalistyka

w judaizmie system doktryn opartych na kabale a potocznie wróżenie za pomocą kabały, wróżbiarstwo


SJP.pl

Kabała (hebr. ‏קבלה‎ „otrzymywanie, przyjmowanie”) – duchowa mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu. Do jej podstawowych źródeł zaliczają się: Tora, Zohar, Ec Haim, Talmud dziesięciu sefirot, Sefer Jecira, Bahir, a także inne dzieła Ari (rabina Icchaka Luria Aszkenazi, znanego także pod imieniem Arizal) oraz Baal Sulama (Jehuda Leib Ha-Lewi Aszlaga).

Wikipedia


kabalistykon

utwór zawierający przepowiednię na temat jakiejś daty zaszyfrowanej w symbolach literowych


SJP.pl


kabalski

nazwisko


SJP.pl


kaban

1. wieprz, dzik;
2. duży kawałek kiełbasy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Białystok, Lwów. reg-pl|Poznań. wieprz, świnia

 (1.2) gw-pl|Lwów. pogard. Ukrainiec

Wiktionary

Kaban – system jezior położony w granicach miasta Kazań w Tatarstanie, w Rosji. Składa się z trzech części (jezior), które ciągną się z północy na południe (od centrum do południowych dzielnic) i są połączone kanałami: Niżniego (Bliżniego) Kabanu, Sriedniego (Dalniego) Kabanu i Wierchniego (Boriskowskiego) Kabanu.

Jest to największy system jezior w tym rejonie Tatarstanu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) A kto mnie zabroni z pastowanym kabanem po lesie chodzić?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabanina ż., kabaniarstwo n., kabanos m.

 przym. kabani

Wiktionary


kabanina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Białystok. kulin. wieprzowina

 (1.2) gwara. kulin. konina fakt.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaban m., kabaniarstwo n.

 przym. kabani

Wiktionary


kabanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. sielska chatka

Wiktionary

Kabanka – część wsi Korczyna w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Biecz. Wchodzi w skład sołectwa Korczyna.

W latach 1975–1998 Kabanka administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy wyszliśmy nadzy z basenu wskazałem na stojącą nieopodal kabankę i Barbara poszła za mną.

Wiktionary


kabanos

1. rodzaj cienkiej kiełbasy wędzonej i obsuszanej;
2. dawny gatunek cygara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) kulin. cienka, wędzona kiełbasa z mięsa wieprzowego;

Wiktionary

Kabanos – bardzo cienka, długa kiełbaska, tradycyjnie przyrządzana z peklowanego mięsa wieprzowego w osłonkach baranich, wędzona w gorącym dymie i obsuszana.

Cechuje ją sucha i równomiernie pomarszczona powierzchnia ciemnoczerwona z odcieniem wiśniowym. W przekroju widoczne są również czerwone kawałki mięsa oraz jasne kawałki tłuszczu. Charakterystyczny jest dla niej smak peklowanej i pieczonej wieprzowiny oraz lekki posmak wędzenia i pikantny kminku z pieprzem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈbãnɔs, AS: kabãnos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabanosik mrz., kaban mzw.

Wiktionary


kabanosek

zdrobnienie od: kabanos


SJP.pl


kabanosik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kabanos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabanos m.

Wiktionary


kabardo-bałkaria

autonomiczna republika w Rosji; Kabardyno-Bałkaria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;

Wiktionary

Kabardo-Bałkaria (ofic. Republika Kabardyjsko-Bałkarska; ros. Kabardino-Balkarija (trl.), Kabardino-Bałkarija (trb.); ofic. Kabardino-Balkarskaja Respublika (trl.), Kabardino--Bałkarskaja Riespublika (trb.); kbd. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr (trl.); ofic. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr Respublikè (trl.); krc. K˝abarty-Malk˝ar (trl.); ofic. K˝abarty-Malk˝ar Respublika (trl.)) – autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od południa Kabardo-Bałkaria graniczy z Gruzją.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kabardyno-Bałkaria, ofic. Republika Kabardyjsko-Bałkarska

Wiktionary


kabardyjczyk

mieszkaniec Kabardo-Bałkarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kabardii lub Kabardo-Bałkarii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabardia ż., kabardyjskość ż.

:: fż. Kabardyjka ż.

 przym. kabardyjski, kabardyński

Wiktionary


kabardyjka

mieszkanka Kabardo-Bałkarii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kabardii lub Kabardo-Bałkarii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabardia ż., kabardyjskość ż.

:: fm. Kabardyjczyk mos.

 przym. kabardyjski, kabardyński

Wiktionary


kabardyjski

Kabardo-Bałkaria; kabardyński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kabardii albo Kabardyjczyków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język należący do zachodniokaukaskiej grupy językowej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabardia ż., Kabardyjka ż., Kabardyjczyk mos., kabardyjskość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabardyński

 (2.1) kabardyński

Wiktionary


kabardyjsko-bałkarski

Kabardo-Bałkaria (republika autonomiczna w Rosji)


SJP.pl


kabardyno-bałkaria

autonomiczna republika w Rosji; Kabardo-Bałkaria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. zob. Kabardo-Bałkaria.

Wiktionary

Kabardo-Bałkaria (ofic. Republika Kabardyjsko-Bałkarska; ros. Kabardino-Balkarija (trl.), Kabardino-Bałkarija (trb.); ofic. Kabardino-Balkarskaja Respublika (trl.), Kabardino--Bałkarskaja Riespublika (trb.); kbd. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr (trl.); ofic. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr Respublikè (trl.); krc. K˝abarty-Malk˝ar (trl.); ofic. K˝abarty-Malk˝ar Respublika (trl.)) – autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej

Wikipedia


kabardyński

Kabardyno-Bałkaria; kabardyjski


SJP.pl


kabareciarka

artystka kabaretowa, twórczyni tekstów kabaretowych; kabarecistka


SJP.pl


kabareciarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kabareciarzem, dotyczący kabareciarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabareciarz m.

Wiktionary


kabareciarz

artysta kabaretowy, twórca tekstów kabaretowych; kabarecista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba zajmująca się tworzeniem kabaretu; artysta kabaretowy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkabaˈrɛt͡ɕaʃ, AS: kabarećaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabaret, kabareton, kabaretki

 przym. kabaretowy, kabareciarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabarecista

Wiktionary


kabarecik

zdrobnienie od: kabaret


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kabaret

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kabaret, lecz tylko szkolny kabarecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabaret m.

 przym. kabaretowy

Wiktionary


kabarecista

artysta kabaretowy, twórca tekstów kabaretowych; kabareciarz


SJP.pl


kabarecistka

artystka kabaretowa, twórczyni tekstów kabaretowych; kabareciarka


SJP.pl


kabaret

1. kameralna sztuka rozrywkowa obejmująca skecze, piosenki i tańce;
2. przedstawienie składające się ze skeczów, piosenek satyrycznych;
3. lokal, w którym widzowie, siedząc przy stolikach, oglądają występy o charakterze rozrywkowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) teatr. muz. spektakl (niekiedy na estradzie, czasem w restauracji, kawiarni) o lekkim repertuarze skeczów, monologów literackich, piosenek, tańców itp.;

 (1.2) teatr. muz. grupa osób przygotowujących kabarety (1.1)

 (1.3) teatr. muz. budynek ze sceną wystawiającą kabarety (1.1)

 (1.4) płaskie naczynie z przegródkami

Wiktionary

Kabaret – w Polsce to forma rozrywki, przedstawienie przed publicznością, zwykle na żywo, mająca charakter satyryczny. Składa się ze skeczów sytuacyjnych, monologów, stand-up, piosenek, satyry politycznej, tworzonych i wystawianych przez kilkuosobowe grupy satyryków, komików, aktorów i artystów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo mi się spodobał kabaret przedstawiony w telewizji.

 (1.2) Wczoraj do naszej miejscowości przyjechał kabaret „Kwas”.

 (1.3) Wieczorem idę z żoną do kabaretu na premierę.

 (1.4) Zestaw marynat podaję na stół w kabarecie, a wędliny na półmisku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbarɛt, AS: kabaret

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabareciarz m., kabareton m., kabaretka ż.

:: zdrobn. kabarecik m.

 przym. kabaretowy

 przysł. kabaretowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) farsa, rewia

Wiktionary


kabaretka

potocznie: pończocha ażurowa


SJP.pl


kabaretki

ażurowe pończochy noszone niegdyś przez tancerki występujące w kabaretach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rodzaj ażurowych rajstop tworzących siatkę o widocznych oczkach

 (1.2) rodzaj ażurowych pończoch tworzących siatkę o widocznych oczkach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabareciarz mos.

Wiktionary


kabaretolog

rzadko: specjalista od kabaretu, znawca wszystkich zjawisk związanych z kabaretem


SJP.pl


kabareton

wielogodzinny ciąg kabaretowych występów scenicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) występ sceniczny, w którym bierze udział szereg artystów kabaretowych

Wiktionary

Kabareton – impreza, podczas której przedstawiane są programy kabaretowe więcej niż jednego kabaretu. Twórcą słowa kabareton był satyryk Jacek Fedorowicz, który wymyślił je na potrzeby „Nocy kabaretowej” opolskiego festiwalu w 1973, pierwszy raz odbywającej się z dużą widownią, w opolskim amfiteatrze.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kabareciarz mos., kabaret mrz.

 przym. kabaretowy

Wiktionary


kabaretowy

przymiotnik od: kabaret, np. aktor kabaretowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany kabaretem, dotyczący kabaretu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niewiele też zachowało się z jego spuścizny kabaretowej – nigdy jej nie wydawał, ocalała najwyżej w aktorskich odpisach i w pamięci widzów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkabarɛˈtɔvɨ, AS: kabaretovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabaret m., kabarecik m., kabareciarz m., kabaretka ż., kabareton m.

 przysł. kabaretowo

Wiktionary


kabaretyzacja

nadawanie czemuś charakteru kabaretu


SJP.pl


kabarowski

nazwisko


SJP.pl


kabaryna

1. potocznie: samochód policyjny;
2. gwarowo: izolatka w więzieniu lub areszcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. ciężki, metalowy kubeł na nieczystości stojący w celi jako ubikacja

 (1.2) slang. mała, jednoosobowa cela do izolacji więźniów

 (1.3) slang. duży samochód policyjny do transportu aresztowanych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ty nie masz prawa tutaj kabaryny wylewać. My, złodzieje, za ciebie wszystko pod celą zrobimy. Ale pamiętaj, że jak będziecie mieli władzę, to nas, złodziei, klawiszami zróbcie.

 (1.3) Około godziny 22 podjechała ta duża kabaryna i po kolei pakowali. Nie wiem, jak ten mój znajomy ormowiec zadziałał, ale ja do tej więziennej kabaryny nie wsiadłem i nie pojechałem do Gdańska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkabaˈrɨ̃na, AS: kabarna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabarina, bardacha, kibel

 (1.2) kabarina, karcer, izolatka, cela dyscyplinarna

 (1.3) radiowóz, więźniarka

Wiktionary


kabasa

brazylijski instrument perkusyjny; cabaça


SJP.pl


kabat

krótki kaftan lub serdak noszony dawniej przez kobiety i mężczyzn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) białystok. kolega

 (1.2) krótki płaszcz

Wiktionary

  • kabat – narzędzie karania skazańców

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Cały mój majątek to mój kabat i portki.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.2) etym|ukr. < etym|pers. kaba

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kolega.

 (1.2) zobtłum|płaszcz.

źródła.

== kabat (język afar.) ==

wymowa.

 IPA|ˈkʌbʌt.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) liść

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kabatiella

pasożytniczy grzyb z grupy grzybów mitosporowych, wywołujący antraknozę, chorobę roślin takich jak np. koniczyna, fasola, dynia


SJP.pl


kabaty

krótki kaftan lub serdak noszony dawniej przez kobiety i mężczyzn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. jedna z dzielnic Warszawy;

Wiktionary

Kabaty – osiedle i obszar MSI w dzielnicy Ursynów w Warszawie, dawna wieś.

Nazwę Kabaty nosi także pierwsza stacja linii M1 warszawskiego metra.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na Kabatach jest dużo drzew.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kabacki

Wiktionary


kabała

1. wróżba z kart (tarot, kartomancja), z ręki (chiromancja, chirologia), z liczb lub innych znaków;
2. książka, który zawiera przepisy wróżb;
3. potocznie: trudne położenie, kłopoty;
4. system kosmologiczny i filozoficzny, praktyka mistyczna wywodząca się z judaizmu, według której sensu Biblii należy szukać w jej podtekście; Kabała;
5. wiara w magiczną siłę liter tekstu biblijnego oraz kombinacji liter boskiego imienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. duchowa i mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu;

Wiktionary

Kabała (hebr. ‏קבלה‎ „otrzymywanie, przyjmowanie”) – duchowa mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu. Do jej podstawowych źródeł zaliczają się: Tora, Zohar, Ec Haim, Talmud dziesięciu sefirot, Sefer Jecira, Bahir, a także inne dzieła Ari (rabina Icchaka Luria Aszkenazi, znanego także pod imieniem Arizal) oraz Baal Sulama (Jehuda Leib Ha-Lewi Aszlaga).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kabalista mos.

 przym. kabalistyczny

Wiktionary


kabe

środowiskowo: karabin


SJP.pl

  • Kazimierz Bein
  • Kabe (raper)
  • Erina Kabe

Wikipedia


kabeenowski

KBN (Komitet Badań Naukowych); KBN-owski


SJP.pl


kabek

środowiskowo: karabinek


SJP.pl


kabekaes

karabinek używany do nauki strzelania i podczas zawodów strzeleckich; kbks


SJP.pl


kabel

1. przewód tworzony przez drut lub izolowane od siebie druty metalowe, zabezpieczone przed działaniami zewnętrznymi;
2. miara długości równa 185,2 m (1/10 mili morskiej);
3. potocznie: donosiciel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektr. gruby przewód elektryczny lub światłowodowy, zwykle spleciony z kilku odizolowanych żył;

 (1.2) żegl. jednostka długości równa 185,2 metra, czyli jednej dziesiątej mili morskiej;

 (1.3) bud. rodzaj liny, w której druty prowadzone są równolegle;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) pot. donosiciel

Wiktionary

  • Kabel – jednostka długości
  • Kabel elektryczny – izolowany przewód elektryczny
  • Kabel solarny
  • Kabel sprężający
  • Kabel światłowodowy
  • Kabel koncentryczny
  • Kabel – termin ekonomiczny
  • Kabel – konstrukcja, budowa mostów
  • Kabel – jezioro w Toruniu
  • Kabel Kraków – klub sportowy
  • Kabel Polski Bydgoszcz – klub sportowy (1930-1939)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzięki kablom światłowodowym nasze łącze ma większą przepustowość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkabɛl, AS: kabel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kablowanie n., okablowanie n., kablogram m., kablowiec m., nakablowanie n.

:: zdrobn. kabelek m.

 czas. kablować ndk., okablować dk., nakablować dk.

 przym. kablowy, kabelkowy

Wiktionary


kabelek

zdrobnienie od: kabel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kabel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabel mos./mrz.

 przym. kablowy

Wiktionary


kabelgat

komora linowa na statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żegl. magazyn na statku na liny;

Wiktionary

Kabelgat (komora linowa) – magazyn lin na żaglowcu. Pomieszczenie umiejscowione zazwyczaj blisko dziobu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈbɛlɡat, AS: kabelgat

Wiktionary


kabelkowy

kabelek


SJP.pl

Patrz:

kabelek

kabeltaw

bardzo mocna i gruba lina


SJP.pl


kabergolina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. lek dopaminergiczny hamujący laktację, będący pochodną ergoliny;

Wiktionary

Kabergolina (łac. Cabergolinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna alkaloidów sporyszu, stosowana głównie w leczeniu hiperprolaktynemii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kabergolinę należy stosować, pamiętając przy tym o jej zdolności do wywoływania senności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkabɛrɡɔˈlʲĩna, AS: kabergolʹĩna

Wiktionary


kaberu

kaberu etiopski - drapieżny ssak z rodziny psowatych


SJP.pl

Kaberu etiopski, kaberu, szakal (wilk) etiopski (abisyński) (Canis simensis) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych. Występuje jedynie w Etiopii, do wysokości 3-4,5 tys. m n.p.m., w kilku izolowanych populacjach.

Wikipedia


kabestan

wciągarka do kotwic, cum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. urządzenie ułatwiające wybieranie lub luzowanie lin pod obciążeniem (np. kotwic);

Wiktionary

Kabestan – urządzenie spotykane zazwyczaj na jednostkach pływających lub w przemyśle, służące do ułatwienia wybierania bądź luzowania lin, łańcuchów będących pod znacznym obciążeniem. W swojej najwcześniejszej formie występował jako trzonek składający się z drewna, zamontowany pionowo na statku. Owijały go liny kilkoma oplotami, powodując większe tarcie, i zabezpieczała go zapadka uniemożliwiająca odwijanie. Zawsze był nawinięty w kierunku ruchu wskazówek zegara (patrząc od góry). Urządzenie uważane jest za hiszpański wynalazek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kabestan ma obecnie zwykle formę bębna z korbą.

Wiktionary


kabestanowy

kabestan


SJP.pl

Patrz:

kabestan

kabewiak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz KBW

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. KBW n.

 skr. KBW

Wiktionary


kabi

hinduski poeta ludowy; pieśniarz


SJP.pl


kabina

1. niewielkie pomieszczenie na statku lub w samolocie;
2. wydzielone pomieszczenie, wyposażone w odpowiednie urządzenia, przeznaczone dla jednej osoby, np. kabina natryskowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bardzo małe pomieszczenie użytkowe, zwykle do czasowego użytkowania

 (1.2) żegl. małe pomieszczenie mieszkalne na statku

 (1.3) sport. przymusowe opuszczenie kajaka sportowego, zwykle wskutek wywrotki;

Wiktionary

  • Kabina – wieś w Estonii
  • kabina oddzielana
  • kabina załogi w samolocie (kokpit)
  • kabina pasażerska w samolotach pasażerskich
  • kabina nawigacyjna
  • kabina sekcyjna
  • kabina (kajakarstwo)
  • Kabina – zamknięta część kadłuba na niewielkich jachtach

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) kabina sauny / pilota / przebieralni • kabina prysznicowa / nawigacyjna / telefoniczna / ustępowa / ciśnieniowa / sterownicza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabinówka ż.

:: zdrobn. kabinka ż.

 przym. kabinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kajuta

Wiktionary


kabinet

rodzaj sekretarzyka, mebel


SJP.pl

Kabinet (fr. cabinet) – reprezentacyjny, bogato zdobiony mebel skrzyniowy, zawierający wiele skrytek i szufladek służących do przechowywania klejnotów, pieniędzy, dokumentów itp., popularny od XVI do XVIII w. Zamykany parą drzwiczek lub odchylaną do poziomu płytą służącą do pisania. Kabinet umieszczano na podstawkach lub na komodach.

Wikipedia


kabinka

mała kabina


SJP.pl


kabinowiec

środowiskowo: tłumacz kabinowy - tłumacz pracujący w specjalnej kabinie, przekazujący tłumaczenie bezpośrednio na salę konferencyjną


SJP.pl


kabinówka

potocznie:
1. walizeczka na bagaż podręczny;
2. łódź lub jacht z małymi pomieszczeniami dla załogi


SJP.pl


kabinowy

przymiotnik od: kabina


SJP.pl


kabirowie

Wikipedia


kabirpanth

członek indyjskiej wspólnoty religijnej założonej przez Kabira Dasa w XV wieku


SJP.pl


kabirpanthowie

indyjska wspólnota religijna założona przez Kabira Dasa w XV wieku


SJP.pl


kablara

potocznie: donosicielka


SJP.pl


kablarz

potocznie:
1. donosiciel; kapuś, kabel, kablownik, kapownik, szpicel;
2. złodziej kradnący kable energetyczne;
3. monter układający kable;
4. operator telewizji kablowej; kablowiec


SJP.pl


kablion

mięso z dorsza


SJP.pl


kablobeton

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) beton sprężony za pomocą prętów lub wiązek drutów naciąganych po stwardnieniu betonu

Wiktionary

Konstrukcja kablobetonowa, kablobeton – konstrukcja sprężona (żelbetowa sprężona), w której siły sprężające wprowadzono po częściowym lub całkowitym stwardnieniu mieszanki betonowej. Siła jest przekazywana na konstrukcję głównie przez docisk za pomocą specjalnych systemów zakotwień kabla sprężającego. Cięgno sprężające (kabel) prowadzi się w kanale umieszczonym w elemencie przed zabetonowaniem lub na zewnątrz elementu. Trasa przebiegu cięgien sprężających jest projektowana w taki sposób, aby możliwie racjonalnie wykorzystać wytrzymałość elementu w każdym jego przekroju. Sprężać można konstrukcje betonowe wykonywane bezpośrednio na placu budowy jak również prefabrykaty. Obecnie często stosuje się zewnętrznie prowadzone cięgna do remontu lub zwiększania nośności istniejących konstrukcji żelbetowych (zbiorników, mostów).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dźwigar został wykonany z kablobetonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkablɔˈbɛtɔ̃n, AS: kablobetõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kablobetonowy

Wiktionary


kablobetonowy

wykonany z kablobetonu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kablobetonem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wieżowiec miał stropy kablobetonowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkablɔbɛtɔ̃ˈnɔvɨ, AS: kablobetõnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kablobeton m.

Wiktionary


kablogram

telegram przekazany kablem podmorskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) telekom. telegram przesyłany za pomocą kabla podmorskiego;

Wiktionary

Kablogram – telegram przekazywany linią kablową podziemną lub podwodną (np. po dnie morza). Nazwy używano ze względu na różne stawki taryfowe. Nazwa nie była stosowana w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dowództwo alianckie czekało na ważny kablogram z Waszyngtonu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈblɔɡrãm, AS: kablogrãm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabel mos./mrz.

Wiktionary


kablowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. zakładanie, instalowanie kabli

 (1.2) pot. donoszenie na kogoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkablɔˈvãɲɛ, AS: kablovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okablowywanie n., okablowanie n., kabel m., kabelek m.

 czas. kablować ndk., okablowywać ndk., okablować dk.

 przym. kablowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okablowywanie

Wiktionary


kablowiec

1. statek przeznaczony do układania kabli podmorskich;
2. potocznie: telefon podłączony kablem do sieci


SJP.pl

Kablowiec – specjalistyczny statek (jednostka pomocnicza – okręt) przystosowany i zbudowany w celu układania, podnoszenia, konserwacji i napraw kabli podmorskich. Jednostka ta posiada zabudowane na dziobie i rufie specjalne urządzenia do spuszczania i podnoszenia kabla. Na pokładzie znajdują się też specjalne koliste pojemniki (szpule) służące do magazynowania kabla. Kablowce dzielą się na:

  • pełnomorskie – pojemność rejestrowa do kilku tysięcy BRT i duża autonomiczność;
  • przybrzeżne;
  • barki kablowe.

Wikipedia


kablówka

potocznie: telewizja kablowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. telewizja kablowa

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W kablówce mam sześćdziesiąt programów, ale większość w językach, których nie znam.

 (1.1) Nie mam kablówki, więc do telewizora podłączyłem antenę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈblufka, AS: kablufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabel m.

 przym. kablowy

Wiktionary


kablownik

środowiskowo: donosiciel; konfident, kabel, kapuś, szpicel


SJP.pl


kablowy

przymiotnik od: kabel


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kablem; przesyłany przez kable, wykorzystujący przesył kablami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli łączysz się z internetem poprzez łącze stałe (telewizja kablowa, sieć osiedlowa, Neostrada itp.) kliknij przycisk Dalej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈblɔvɨ, AS: kablovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabel m., kabelek m., kablówka ż., kablowanie n., zakablowanie n., okablowywanie n., okablowanie n.

 czas. kablować ndk., zakablować dk., okablowywać ndk., okablować dk.

Wiktionary


kabloza

nadmierne, przez co uciążliwe lub nieestetyczne, nagromadzenie w jakimś miejscu kabli


SJP.pl


kaboklo

Metys brazylijski; caboclo


SJP.pl


kabomba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Cabomba|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pływcowatych;

Wiktionary

Kabomba (Cabomba Aublet) – rodzaj roślin z rodziny pływcowatych. Należy tu pięć gatunków hydrofitów występujących głównie w Ameryce Południowej i Północnej w strefie tropikalnej i pod wpływem klimatu umiarkowanego ciepłego, tylko jeden gatunek w Azji. Kabomba karolińska C. caroliniana jest gatunkiem inwazyjnym w Europie, zarejestrowana została także jako introdukowana i już najwyraźniej trwale obecna w Polsce (staw we wsi Krążek koło Olkusza).

Wikipedia


kabona

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. pieniądze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɔ̃na, AS: kabõna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. kabonka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flota, szmal, siano, hajs, mamona, kasiora, kasa, forsa

Wiktionary


kaboszon

kamień szlachetny lub półszlachetny mający szlif o formie kulistej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kamień szlachetny albo półszlachetny o szlifie w formie kulistej, półkulistej, elipsoidalnej, stożkowatej

 (1.2) archit. szt. ornament w kształcie kaboszonu (1.1)

Wiktionary

Szlif kaboszonowy, szlif gładki (fr. cabochon – główka od szpilki) – najwcześniejsza forma szlifowania kamienia. Szlif ten nie posiada fasetek, czyli ścianek, ani ostrych krawędzi. Jest obły, o zaokrąglonych ściankach.

Wyróżnia się następujące „rodzaje kaboszonów”:

  • pojedynczy – dolna część kamienia, która stanowi jego spód, jest płaska
  • podwójny czyli wypukły – obie części, tj. powierzchnia górna i dolna kamienia, są wypukłe. Wypukłość części górnej jest najczęściej większa.
  • soczewkowaty (soczewicowaty) – obie części kamienia (górna i dolna) mają jednakową wypukłość
  • wysoki – górna część kamienia jest bardzo wypukła
  • prosty
  • płaski
  • wypukło-wklęsły – dolna część kamienia, która stanowi jego spód, jest wydrążona (wklęsła)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈbɔʃɔ̃n, AS: kabošõn

Wiktionary


kaboszonowy

przymiotnik od: kaboszon


SJP.pl


kabot

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kraw. marynarka, kurtka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotek m.

Wiktionary


kabotaż

1. żegluga odbywająca się między portami danego państwa (mały kabotaż - w obrębie jednego morza, duży kabotaż - w obrębie różnych mórz)
2. żegluga przybrzeżna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegluga między portami tego samego kraju

 (1.2) żegluga prowadzona wzdłuż wybrzeża

 (1.3) wykonanie lądowych usług transportowych wewnątrz danego kraju przez zagraniczne przedsiębiorstwa po zakończeniu transportu w relacji międzynarodowej

Wiktionary

Kabotaż (z fr. caboter) – jedna z form eksportu usług transportowych polegająca na wykonywaniu przewozów ładunków lub osób między punktami położonymi wyłącznie poza terytorium kraju, w którym przewoźnik ma swą siedzibę.

Żegluga kabotażowa to żegluga pomiędzy portami tego samego państwa. Jeśli odbywa się w obrębie jednego morza, nazywana jest kabotażem małym (np. Gdynia – Świnoujście lub Sztokholm – Ystad). Jeśli porty te znajdują się na różnych morzach, to mówimy o kabotażu wielkim (np. Archangielsk – Władywostok lub Nowy Jork – San Francisco).

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Zgodnie z przepisami, kabotaż na obszarze UE może wykonywać każdy przewoźnik, który posiada licencję wspólnotową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ka.ˈbɔ.taʃ, AS: ka.bo.taš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotażowiec m.

 przym. kabotażowy

 przysł. kabotażowo

Wiktionary

Synonimy:

żegluga krajowa, żegluga przybrzeżna

Wiktionary


kabotażowiec

statek przystosowany do kabotażu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) statek do kabotażu

Wiktionary

Kabotażowiec (ang. coaster) – statek, zwykle niewielki, uprawiający żeglugę kabotażową pomiędzy portami jednego kraju. Polskie połączenia kabotażowe to np. rejsy Gdynia – Hel, Kołobrzeg – Ustka, czy Krynica Morska – Frombork. W realiach innych krajów (przykład USA), kabotaż oznaczać może także dalekosiężną żeglugę oceaniczną.

W polskich realiach kabotażowcami nazywane są jednostki uprawiające żeglugę na Bałtyku, a jako kabotaż określana jest ogólnie żegluga przybrzeżna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkabɔtaˈʒɔvʲjɛt͡s, AS: kabotažovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotaż, kabotażnik

 przym. kabotażowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabotażnik

Wiktionary


kabotażowy

przymiotnik od: kabotaż


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kabotażem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Port ze względu na swoje niewielkie rozmiary był wykorzystywany tylko do żeglugi kabotażowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌka.bɔ.ta.ˈʒɔ.vɨ, AS: ka.bo.ta.žo.vy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotażowiec, kabotaż

 przysł. kabotażowo

Wiktionary


kabotyn

1. człowiek lubiący tanie efekty; komediant;
2. dawniej: podrzędny artysta teatralny lub cyrkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który lubi posługiwać się tanimi efektami w celu wzbudzenia zainteresowania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɔtɨ̃n, AS: kabotỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotynizm m., kabotyństwo n.

:: fż. kabotynka ż.

 przym. kabotyński

Wiktionary


kabotynizm

popisywanie się w celu wywołania wrażenia na innych poprzez użycie tanich efektów; kabotyństwo, efekciarstwo, szpan, szpanerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. zgrywanie się, tromtadracja

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej tani kabotynizm rozkwita na każdym zebraniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotyn mos., kabotynka ż., kabotyństwo n.

 przym. kabotyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabotyństwo, efekciarstwo, szpan, szpanowanie

Wiktionary


kabotynka

kobieta postępująca niemoralnie, niepoważnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta posługująca się tanimi efektami w celu wzbudzenia zainteresowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotynizm m., kabotyństwo n.

:: fm. kabotyn m.

 przym. kabotyński

Wiktionary


kabotyński

związany z kabotynem, kabotynizmem


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. lekcew. właściwy kabotynowi, nacechowany kabotynizmem

przymiotnik relacyjny

 (2.1) książk. lekcew. złożony z kabotynów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dajesz się zwieść tym jego kabotyńskim zagraniom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotyn mos., kabotynka ż., kabotynizm m., kabotyństwo n.

 przysł. kabotyńsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na pokaz; książk. tromtadracki; pot. efekciarski, szpanerski

Wiktionary


kabotyństwo

popisywanie się w celu wywołania wrażenia na innych poprzez użycie tanich efektów; kabotynizm, efekciarstwo, szpan, szpanerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. zgrywanie się, tromtadracja

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej tanie kabotyństwo rozkwita na każdym posiedzeniu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabotyn mos., kabotynka ż., kabotynizm mrz.

 przym. kabotyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabotynizm, efekciarstwo, szpan, szpanowanie

Wiktionary


kabowerdeńczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. mieszkaniec Wysp Zielonego Przylądka

 (1.2) rzad. obywatel Republiki Zielonego Przylądka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkabɔvɛrˈdɛ̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: kaboverdĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Kabowerdenka ż.

 przym. kabowerdeński, kabowerdyjski

Wiktionary


kabowerdyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Republiką Zielonego Przylądka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabowerdeńczyk mos., Kabowerdenka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kabowerdeński

Wiktionary


kabrio

cabrio; potocznie: kabriolet;
1. nadwozie samochodu osobowego ze składanym dachem;
2. samochód o takim nadwoziu


SJP.pl


kabriolecik

zdrobnienie od: kabriolet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kabriolet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabriolet m.

Wiktionary


kabriolet

1. nadwozie samochodu osobowego ze składanym dachem; samochód o takim nadwoziu;
2. dawniej: jednokonny, lekki powóz o dwóch kołach, mający podwyższone siedzenia i składaną budę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. samochód osobowy o otwartym nadwoziu (brak stałego dachu)

 (1.2) lekki powóz dwukołowy o podwyższonym siedzeniu

Wiktionary

Kabriolet – rodzaj nadwozia samochodu z odkrytą kabiną pasażerską, wyposażonego najczęściej w miękki składany dach z impregnowanego materiału.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈbrʲjɔlɛt, AS: kabrʹi ̯olet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabriolecik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cabrio

Wiktionary


kabriolimuzyna

rodzaj nadwozia samochodu osobowego


SJP.pl


kabuki

jeden z trzech gatunków japońskiego teatru klasycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj tradycyjnego teatru japońskiego;

Wiktionary

Kabuki (jap. 歌舞伎) – jeden z trzech głównych rodzajów tradycyjnego teatru japońskiego, wywodzący się z XVII wieku. Pozostałe dwa to nō (lub nōgaku) i bunraku.

W 2005 roku został proklamowany arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości, a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈbuci, AS: kabuḱi

Wiktionary


kabul

gęsty, pikantny sos do potraw mięsnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica i największe miasto Afganistanu;

 (1.2) geogr. adm. jednostka administracyjna w Afganistanie;

 (1.3) geogr. hydron. rzeka w Afganistanie i Pakistanie, prawy dopływ Indusu;

Wiktionary

Kabul (dari, paszto کابل) – stolica i największe miasto Afganistanu, liczące ponad 4,6 mln mieszkańców (2021), położone w prowincji (wilajecie) Kabul; główny ośrodek gospodarczy, naukowy i kulturalny kraju; w starożytności znane jako Ortospana, Kabura (Κάβουρα), Kophes lub Kophene.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co najmniej dziewięć pocisków rakietowych spadło przed świtem na Kabul.

 (1.2) Prowincja Kabul dzieli się na 15 dystryktów.

 (1.3) Żeglowność Kabulu wykorzystał Aleksander III Wielki do najazdu na Indie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkabul, AS: kabul

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabulczyk mos., kabulka ż.

 przym. kabulski

Wiktionary


kabulczyk

mieszkaniec Kabulu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kabulu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbult͡ʃɨk, AS: kabulčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabul m.

:: fż. kabulka ż.

 przym. kabulski

Wiktionary


kabulka

mieszkanka Kabulu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kabulu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbulka, AS: kabulka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabul mrz.

:: fm. kabulczyk mos.

 przym. kabulski

Wiktionary


kabulski

przymiotnik od: Kabul (stolica Afganistanu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do miasta Kabul

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już wczoraj w kabulskich meczetach nawoływano do zjednoczenia się świata muzułmańskiego przeciwko USA.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbulsʲci, AS: kabulsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabul m., kabulczyk m., kabulka ż.

Wiktionary


kabura

skórzany futerał na rewolwer lub pistolet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. futerał, pokrowiec na krótką broń palną, noszony zazwyczaj u pasa, mający zabezpieczenie przed wypadaniem broni;

Wiktionary

Kabura – rodzaj futerału przeznaczonego do noszenia broni krótkiej (zazwyczaj pistoletu lub rewolweru). Najczęściej przypinana do pasa, niekiedy dzięki specjalnej uprzęży noszona pod pachą lub na udzie.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) przest. war. kobura, hist. olstro

Wiktionary


kabyl

mieszkaniec Kabylii (krainy w Algierii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) antrop. mężczyzna wywodzący się z chamickich, berberyjskich ludów północnej Algierii; mężczyzna pochodzący z Kabylii, mający kabylskie pochodzenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielu Kabylów już wyglądem zwraca uwagę – mają jasną cerę, rude włosy i niebieskie oczy. Choćby tylko z tego względu kontrastują z resztą społeczeństwa Algierii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkabɨl, AS: kabyl

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabylia ż.

:: fż. Kabylka ż.

 przym. kabylski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Berber

Wiktionary


kabylia

kraina w północnej Algierii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina geograficzna w północno-zachodniej Algierii

Wiktionary

Kabylia (kab. Tamurt Iqbayliyen, Tamurt n Leqbayel, arab. القبائل = Al-Kaba'il, fr. Kabylie) – górzysta kraina geograficzna w północno-zachodniej Algierii, w Atlasie Tellskim, na wschód od niewielkiej niziny Mitidja. Głównym miastem jest Tizi Wuzu, a także Akbou i Kherrata; region ma park narodowy Djurdjura.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W miastach Kabylii słychać tamazight, czasami francuski. Używanie arabskiego jest natomiast niemile widziane.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɨlʲja, AS: kabylʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabyl m., Kabylka ż., kabylski mrz.

 przym. kabylski

Wiktionary


kabylka

mieszkanka Kabylii (krainy w Algierii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta wywodząca się z chamickich, berberyjskich ludów północnej Algierii; kobieta pochodzący z Kabylii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiele Kabylek ma jasne oczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɨlka, AS: kabylka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kabylski mrz., Kabyl m., Kabylia ż.

 przym. kabylski

Wiktionary


kabylski

przymiotnik od: Kabylia (kraina w Algierii)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Kabylią, dotyczący Kabylii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. afroazjatycki język używany przez Kabylów głównie w północnej Algierii;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zinedine Zidane jest pochodzenia kabylskiego, nie arabskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɨlsʲci, AS: kabylsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kabylia ż., Kabyl m., Kabylka ż.

Wiktionary


kabylskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem kabylskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem kabylskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku kabylskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈbɨlskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: kabylskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


kabza

przestarzale: woreczek na pieniądze, sakiewka; kiesa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. torba lub woreczek na pieniądze

 (1.2) współcz. przen. zasoby finansowe, przest. żart. majątek

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. kieszeń w stroju męskim

 (1.4) daw. uczn. karcer jako kara szkolna

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Co tam trzymiesz w tyj kabzi?

 (1.3) No prowda godosz, ino widzisz w kabzie mom śniadanie – pado Antek i dalej szuko i szuko.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaleta, kiesa, mieszek, sakiewka, sakwa, trzos; stpol. biesażki, kapseczka, mantyczka

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński|kapsa.

 (1.4) przest. uczn. koza

Wiktionary


kabzel

dawniej: kapsel; kapsla (dawniej), kabzla (dawniej)


SJP.pl


kabziński

nazwisko


SJP.pl


kabzla

dawniej: kapsel; kabzel (dawniej), kapsla (dawniej)


SJP.pl


kabzułka

dawniej: kapsułka


SJP.pl


kabłączasty

mający kształt kabłąka; pałąkowaty; kabłąkowaty


SJP.pl


kabłączek

1. mały kabłąk;
2. kabłączek skroniowy - kółko z brązu naszyte na opasce przepasującej czoło


SJP.pl


kabłączkowaty

wygięty w łuk, w kształcie kabłączka; pałąkowaty


SJP.pl


kabłąk

1. zakrzywienie, wygięcie w łuk, w półkole; pałąk;
2. przedmiot zakrzywiony, wygięty w łuk; pałąk;
3. w wojsku: osłona w ręcznej broni palnej ochraniająca język spustowy przed przypadkowym naciśnięciem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) półkoliście wygięta część jakiegoś przedmiotu

Wiktionary

Kabłąk – element konstrukcyjny wygięty w łuk, pełniący funkcję osłony w broni palnej i białej.

W broni białej stanowi część rozbudowanego jelca (osłony rękojeści) w postaci sztaby będącej przedłużeniem przedniego ramienia krzyża chroniąc dłoń użytkownika podczas walki. W broni palnej stanowi osłonę języka spustowego, zabezpieczając go przed przypadkowym naciśnięciem lub uszkodzeniem (stosowany w większości rodzajów ręcznej broni strzeleckiej).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kabłąkowatość ż.

:: zdrobn. kabłączek m.

 przym. kabłączasty, kabłąkowaty

 przysł. kabłąkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pałąk, daw. obłąk

Wiktionary


kabłąkowaty

w kształcie kabłąka; pałąkowaty


SJP.pl


kabłąkowy

przymiotnik od: kabłąk


SJP.pl


kac

potocznie: stan złego samopoczucia po pewnym czasie od spożycia większej ilości alkoholu; kacenjamer, katzenjammer, kociokwik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. występowanie nieprzyjemnych objawów (bólu głowy, pragnienia) na skutek nadmiernego spożycia alkoholu;

Wiktionary

Kac (z niem. Katzenjammer) – złe samopoczucie występujące kilka godzin po spożyciu nadmiernej ilości napojów alkoholowych. Etanol zawarty w napojach alkoholowych odpowiada za stan tzw. upojenia alkoholowego. Jego picie zmienia jednak metabolizm organizmu, gdyż jest on wydalany praktycznie w całości w postaci zmienionej. Najczęstszymi dolegliwościami towarzyszącymi kacowi są ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, uczucie rozbicia, apatia, problemy z koncentracją, bezsenność, osłabienie, brak łaknienia lub nadmierny apetyt, dreszcze, potliwość, zaburzenie funkcji motorycznych (drgawki, zaburzenia równowagi), chandra i rozdrażnienie. U wielu osób cierpiących na kaca występuje wstręt przed wypiciem lub wąchaniem alkoholu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie mieszaj piwa z wódką, bo będziesz miała potwornego kaca!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kat͡s, AS: kac

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kociokwik, syndrom dnia wczorajszego, glątwa

Wiktionary


kacabaja

kacabajka;
1. potocznie: ciepła watowana peleryna damska;
2. dawniej: watowany kaftan męski lub damski; szubka


SJP.pl


kacabajka

kacabaja;
1. potocznie: ciepła watowana peleryna damska;
2. dawniej: watowany kaftan męski lub damski; szubka


SJP.pl


kacap

1. pogardliwe określenie Rosjanina; Moskal (moskal), Rusek (rusek), Ruski (ruski);
2. osoba ograniczona, mało rozgarnięta; tuman;
3. przestarzale: język rosyjski jako przedmiot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pogard. (zwł. warszawa.) Rosjanin, dawniej także obywatel Związku Radzieckiego

 (1.2) przest. pejor. chłop wielkoruski

 (1.3) lwów. głupiec

Wiktionary

Kacap (z ukr. кацап) – przezwisko, pogardliwe lub rubaszne określenie Rosjanina, chłopa rosyjskiego (wielkoruskiego) lub człowieka ograniczonego. Określenie niekiedy uważane jest za przestarzałe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kacapy nie umieją docenić uroków picia wina, więc chleją wódkę.

 (1.3) I znowu zgubiłeś klucze, ty kacapie!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡sap, AS: kacap

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kacapia ż., Kacapistan mrz.

:: fż. kacapka ż.

 przym. kacapski

Wiktionary


kacapia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) pogard. Rosja

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kacapski

 rzecz. kacap mos., kacapka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kacapia, Kacapowo, kacapowo, Kacapów, kacapów

Wiktionary


kacapistan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pogard. Rosja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kacap mos.

 przym. kacapski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kacapistan

Wiktionary


kacapka

lekceważąco o Rosjance; Ruska (ruska), Sowietka (sowietka)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pogard. Rosjanka, dawniej także obywatelka Związku Radzieckiego

Wiktionary

Kacapka (Katsapka) – jezioro w Polsce na Wyżynie Wołyńskiej na Grzędzie Horodelskiej w województwie lubelskim w powiecie hrubieszowskim w gminie Horodło w dorzeczu Bugu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed nami wsiadła kacapka z wielkimi tobołami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kacapia ż., kacapistan mrz.

:: fm. kacap mos.

 przym. kacapski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogard. ruska, Ruska; neutr. Rosjanka

Wiktionary


kacapski

kacap


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. pogard. rosyjski

 (1.2) pot. pogard. radziecki

 (1.3) pot. głupi, ograniczony

Wiktionary

Patrz:

kacap

Przykłady

 (1.1) Nie zgadzamy się, żeby kacapska spółka oszukiwała naszych współobywateli.

 (1.1) O proszę - nawet Grisza, typowa onuca kacapska, rozumie różnicę między chowaniem się za cywilami a walką w mieście, w którym są cywile.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kacap mos., kacapka ż., Kacapistan mrz., Kacapia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ruski, moskiewski

 (1.2) sowiecki

 (1.3) zob. głupi.

Wiktionary


kacaraba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. kot

Wiktionary


kacarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. żart. w czasach PRL-u, sprzedawczyni wody sodowej z saturatora ulicznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wodą z saturatorów handlowały najczęściej kobiety. I tak jak woda nazywana była „gruźliczanką” (…), tak sprzedawczynie nazywane były niekiedy „kacarkami”. Wszystko dlatego, że panie nierzadko obsługiwały skacowanych klientów.

Wiktionary


kacała

nazwisko


SJP.pl


kaććh

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. okręg administracyjny w indyjskim stanie Gudźarat;

 (1.2) geogr. zatoka w zachodnich Indiach oddzielając region Kaććh (1.1) od półwyspu Kathijawar;

Wiktionary

Kaććh, (gudźarati: કચ્છ, hindi: कच्छ, ang: Kachchh, Kutch) - okręg administracyjny (hindi: zila, ang: district) w indyjskim stanie Gudźarat. Mieszkańcy posługują się językiem kaććhi, znacznie różniącym się od urzędowego w tym stanie języka gudźarati, ale bliskim językowi sindhi.

Wikipedia


kacenjamer

złe samopoczucie po przepiciu; katzenjammer, kac, kociokwik


SJP.pl


kacerek

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, podbierak, kancer


SJP.pl


kacerski

w religioznawstwie: dotyczący kacerza, czyli osoby wyznającej poglądy niezgodne z zasadami wiary w Kościele rzymskokatolickim; heretycki, odstępczy, innowierczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest./daw. rel. przym. od: kacerz; heretycki, protestancki

 (1.2) daw. zgubny, szkodliwy, niszczący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wierny ma się chronić chytrości kacerskiéj, którzy łakomstwem zwiedzieni sprzeciwiają się nauce prawdziwéj, którzy znamionowani są przez fałszywe proroki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈt͡sɛrsʲci, AS: kacersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kacerz m., kacerstwo n., forma żeńska kacerka ż., stpol. kacerzstwo n., stpol. kacermistrz m., stpol. arcykacerz m., stpol. kacerowanie n., stpol. kacerzowanie n.

 przym. stpol. kacerny, stpol. kaczerny

 czas. stpol. kacerować, stpol. kacerzować

 przysł. po kacersku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) stpol. kacerny, stpol. kaczerny

Wiktionary


kacerstwo

w religioznawstwie:
1. poglądy sprzeczne zasadami Kościoła rzymskokatolickiego, odstępstwo od wiary; herezja, zaprzaństwo, apostazja, bezbożność;
2. ogół osób wyznających poglądy sprzeczne z nauką tego Kościoła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. herezja, nauka odrzucająca dogmaty religii katolickiej

 (1.2) daw. zbiorowość kacerzy, heretyków, odszczepieńców

Wiktionary

Herezja (gr. αἵρεσις hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna. Pojęcie to oraz walka z herezją dotyczy głównie religii chrześcijańskich, obecne jest także w judaizmie, natomiast mniejsze znaczenie ma w buddyzmie, islamie i hinduizmie (wg innych źródeł herezja w hinduizmie w ogóle nie występuje).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kacerz mos., kacermistrz mos.

 przym. kacerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odszczepieństwo, zaprzaństwo, odstępstwo, apostazja

Wiktionary


kacerz

1. odstępca od wiary rzymskokatolickiej; heretyk, apostata;
2. rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerek, kasarek, podbierak, kancer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest./daw. rel. odstępca od religii rzymskokatolickiej (w szczególności protestant)

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) daw. dziki, nieujeżdżony koń

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) ryb. sieć do połowu ryb i raków

 (3.2) daw. dziura z błotem, kaczy dół

Wiktionary

Herezja (gr. αἵρεσις hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna. Pojęcie to oraz walka z herezją dotyczy głównie religii chrześcijańskich, obecne jest także w judaizmie, natomiast mniejsze znaczenie ma w buddyzmie, islamie i hinduizmie (wg innych źródeł herezja w hinduizmie w ogóle nie występuje).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To, co ludzie w danej chwili rozumieją pod pojęciem "człowieka", jest zawsze tylko przejściową, mieszczańską konwencją. "Człowiek" tej konwencji jest (…) kompromisem (…) próbą okpienia zarówno złej pramatki natury, jak niewygodnego praojca ducha (…) Dlatego mieszczuch pali dzisiaj na stosie tego jako kacerza, tamtego wiesza jako zbrodniarza, a pojutrze stawia im pomniki.

 (1.1) Polska już o wiele dawniej prześcignęła w tolerancyi wiary najbardziej cywilizowane państwa (…) wydał w Polsce Kazimierz Wielki już r. 1356 statut tolerancyi i z Polski uczynił schronisko dla wszystkich, którzy w ówczesnym cywilizowanym świecie skazani byli na prześladowanie i śmierć. W czasach, w których nawet Melanchton przemawiał za karą śmierci na kacerzy, była Polska jedynem wolnem schronieniem dla socynjan i ewangielików.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡sɛʃ, AS: kaceš

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. kacerstwo n., forma żeńska kacerka ż., stpol. kacerzstwo n., stpol. kacermistrz m., stpol. arcykacerz m., stpol. kacerowanie n., stpol. kacerzowanie n.

 przym. kacerski, stpol. kacerny, stpol. kaczerny

 czas. stpol. kacerować, stpol. kacerzować

 przysł. po kacersku

 (3.1) rzecz. stpol. kaszerz m., stpol. kasyrz m., gwara. kasierz m., gwara. kaszerz m.

 (3.2) rzecz. gwara. kacer m.

:: zdrobn. kacerzyk m., gwara. kacerek m., gwara. kaczorek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (3.1) podbierak, stpol. kaszerz, stpol. kasyrz, gwara. kasierz, gwara. kaszerz

 (3.2) gwara. kacerek, gwara. kacer

Wiktionary


kacet

potocznie: hitlerowski obóz koncentracyjny (niem. odczytanie skrótu: KZ, od Konzentrationslager)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. pot. obóz koncentracyjny

Wiktionary

Obozy w III Rzeszy – obozy przeznaczone do przetrzymywania (w niektórych przypadkach także uśmiercania) osób, kierowane przez SA (później również SS, Gestapo lub Wehrmacht). Tworzone w latach 1933–1945 przez władze Rzeszy Niemieckiej. Obozy te, w liczbie przynajmniej 12 tysięcy, umiejscowione były na terytorium własnym Niemiec oraz na ziemiach państw okupowanych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kacetowiec mos.

Wiktionary


kacetowiec

więzień obozu koncentracyjnego, kacetu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) więzień obozu koncentracyjnego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kacet m.

Wiktionary


kacha

zdrobnienie od: Katarzyna


SJP.pl


kacheksja

skrajne wyniszczenie ustroju z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; charłactwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. stopniowe wyniszczanie i ubytek masy ciała wskutek choroby lub jako efekt przyjmowania leków

Wiktionary

Wyniszczenie (kacheksja, z gr. kakòs zły; héxis stan), przestarzale charłactwo (łac. marasmus, inanitio) – znaczny spadek masy ciała wskutek utraty tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej oraz zwiększonego katabolizmu białek z powodu choroby podstawowej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kacheksyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyniszczenie

Wiktionary


kachektyczny

kacheksja


SJP.pl

Patrz:

kacheksja

kachektyk

osoba cierpiąca na charłactwo, kacheksję, z organizmem skrajne wyniszczonym chorobą, z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; charłak


SJP.pl


kachel

dawniej: wyrób ceramiczny stosowany jako okładzina ścian pieców i kuchni; kafel


SJP.pl


kachetia

kraina historyczna we wschodniej Gruzji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna we wschodniej Gruzji

 (1.2) adm. geogr. jednostka administracyjna we wschodniej Gruzji ze stolicą w Telawi;

Wiktionary

Kachetia (gruz. კახეთის მხარე, trb. Kachetis Mchare; კახეთი, trb. Kacheti) – jednostka administracyjna (region) we wschodniej Gruzji ze stolicą w Telawi. Na północy graniczy z Rosją, na południu i wschodzie z Azerbejdżanem, na zachodzie z regionami Dolna Kartlia i Mccheta-Mtianetia. Główną rzeką wschodniej części regionu jest Alazani, zachodniej – Iori. Mieszkańcy Kachetii mówią dialektem języka gruzińskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kachetyjczyk mos., Kachetyjka ż.

 przym. kachetyjski

Wiktionary


kachetyjczyk

mieszkaniec Kachetii (krainy w Grecji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kachetii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kachetia ż.

:: fż. Kachetyjka ż.

 przym. kachetyjski

Wiktionary


kachetyjka

mieszkanka Kachetii (krainy w Grecji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kachetii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kachetia ż.

:: fm. Kachetyjczyk mos.

 przym. kachetyjski

Wiktionary


kachetyjski

przymiotnik od: Kachetia (kraina historyczna w Gruzji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kachetią, dotyczący Kachetii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kachetyjka ż., Kachetyjczyk mos., Kachetia ż.

Wiktionary


kachina

nadprzyrodzona istota, duch natury z wierzeń Indian Pueblo; katchina


SJP.pl

Kaczyni (Kaczina, Kachina, Katsina) – mitologiczne nadprzyrodzone istoty z legend Indian Hopi, Zuni i innych Indian Pueblo, duchy natury. Niektóre źródła kojarzą Kaczynów z kultem przodków.

W praktykach religijnych północnoamerykańskich Indian z grupy Pueblo nazwa kachina stosowana do:

  • ponadnaturalnych stworzeń lub duchów, mogących wpływać na świat naturalny. Według Indian z plemienia Zuni Kachina zamieszkują mityczne Jezioro Zmarłych leżące gdzieś w północno-wschodniej Arizonie. Według Hopiów żyją oni na świętych Wzgórzach San Francisco w pobliżu Flagstaff w Arizonie.
  • przebranych i zamaskowanych członków plemienia — mężczyzn, uosabiających zarówno męskie jak i żeńskie duchy Kachina podczas określonych obrzędów religijnych. Zgodnie z wierzeniami plemiennymi na czas ceremonii osoby te rzeczywiście stają się duchami.
  • zamaskowanych lalek przedstawiających określone duchy Kachina wykonanych z korzenia topoli (u Indian Hopi zwane tihu) lub sosny (u Zuni), wręczanych w sposób ceremonialny kobietom i mężczyznom z plemienia i trzymanych przez nich następnie w domach jako rodzaj amuletów (fetyszy).

Wikipedia


kachlany

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. gwara. kaflowy, zbudowany z kafli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kachel m.

Wiktionary


kachna

zdrobnienie od: Katarzyna; Kasia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zgrub. poufała forma imienia Katarzyna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Katarzyna ż., katarzynki nmos., Kasieńka ż., Kasia ż., Kaśka ż.

Wiktionary


kachniarz

nazwisko


SJP.pl


kachowka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim;

Wiktionary

Kachowka (ukr. Каховка) – miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim. W 2019 liczyło 35,9 tys. mieszkańców.

Miasto leży nad Zbiornikiem Kachowskim, jest ośrodkiem przemysłu maszynowego, metalowego oraz spożywczego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kachowski

Wiktionary


kaci

przymiotnik od: kat (np. kaci topór); katowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z katem, należący do lub dotyczący kata

forma rzeczownika.

 (2.1) M. i W. lm. od kat

Wiktionary

Kaci (ang. Hangmen) – sztuka teatralna autorstwa Martina McDonagha, wystawiona po raz pierwszy w Londynie we wrześniu 2015 i wyróżniona Laurence Olivier Award za rok 2015 w kategorii "najlepsza nowa sztuka". Tekst utrzymany jest w konwencji czarnej komedii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego umięśniony kark ułożył się na drewnianym progu jak na kacim klocu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kat m., katownia ż., katownik m., katusza ż.

 czas. katować ndk., skatować dk.

 przym. katowny, katowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) katowski

Wiktionary


kąciak

narzędzie rzeźbiarskie, służące do usuwania materiału z narożników


SJP.pl


kącianin

mieszkaniec Kątów Wrocławskich (miasta w Polsce); kątowianin


SJP.pl


kącianka

mieszkanka Kątów Wrocławskich (miasta w Polsce); kątowianka


SJP.pl


kącicierń

roślina z rodziny dziwaczkowatych; bugenwilla


SJP.pl


kącik

1. zdrobnienie od: kąt;
2. stała, mała rubryczka w czasopiśmie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kąt

 (1.2) rubryka w piśmie poświęcona określonej tematyce

 (1.3) miejsce w pomieszczeniu dostosowane do wykonywania określonych czynności

 (1.4) wgłębienia w bokach ust i oczu

Wiktionary

W Polsce:

  • Kącik – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Drużbice
  • Kącik – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Biała
  • Kącik – wieś w woj. pomorskim, w pow. malborskim, w gminie Nowy Staw
  • Kącik – dawna gromada
  • Kącik – dawna nazwa wsi Bożnów

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ɲt͡ɕik, AS: kõńćik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kątek mrz., kąt m., kątownica ż., kątownik m.

 przym. kątowy

Wiktionary


kącina

świątynia pogańska u dawnych Prusów, Słowian i Litwinów; gontyna, kontyna


SJP.pl

  • kącina – świątynia pogańska u dawnych Słowian, Prusów i Litwinów; chram, gontyna

Wikipedia


kącisko

zgrubienie od: kąt


SJP.pl


kącki

przymiotnik od: Kąty, Kąty Rybackie, Kąty Wrocławskie


SJP.pl

  • Konrad V Kącki (między 1381 a 1387-1439) – książę oleśnicki z dynastii Piastów
  • Edward Kącki (ur. 1925) – informatyk, rektor Wyższej Szkoły Informatyki w Łodzi
  • Marcin Kącki (ur. 1976) – dziennikarz

Wikipedia


kacowe

żartobliwie: urlop na żądanie


SJP.pl

Patrz:

kac

kacownik

potocznie: osoba, która ma kaca, źle się czuje po wypiciu dużej ilości alkoholu


SJP.pl


kacowy

kac


SJP.pl

Patrz:

kac

kacper

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kacper, Kasper, Kaspar, Gaspar – imię męskie pochodzenia perskiego, oboczności powstałe jako przekształcenie imienia Kasper, pochodzącego od perskiego ganzabara („strażnik skarbca”) od *ganzah (“skarb”) + *barah (“brzemię”), od praindoeuropejskiego *bʰer- („brać”).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 6 stycznia przypadają imieniny Kacpra.

 (1.1) Odwiedziliśmy z Kacprem panią Lodzię w Gliwicach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡spɛr, AS: kacper

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kacperków mrz., Kacperówka ż.

:: zdrobn. Kacperek mos.

:: war. Kasper mos., Gaspar mos.

 przym. przest. gwara. Kacprowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Kasper, Gaspar; zdrobn. Kacperek

Wiktionary


kacperczyk

nazwisko


SJP.pl

Kacperczyk (Bracia Kacperczyk, potocznie również Kacperczyki) – polski duet muzyczny pochodzący z Lublina. W skład duetu wchodzą bracia – Maciej Kacperczyk (ur. 22 stycznia 1998) oraz Paweł Kacperczyk (ur. 29 października 1999).

Popularność zyskali przy okazji dołączenia do SBM Label. Ich pierwszy album Sztuki piękne zadebiutował na 20 miejscu na liście sprzedaży OLIS. Drugi album Kryzys wieku wczesnego osiągnął 11 miejsce po pierwszym tygodniu.

Wikipedia


kacperek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Kacper (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Kacper

Wiktionary

Kacperek – polski serial telewizyjny z 1987 roku w reżyserii Ryszarda Zatorskiego. Zdjęcia kręcono w Warszawie i w Płońsku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawiąż Kacperkowi bucik, żeby się nie wywrócił.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kacper mos.

Wiktionary


kacperkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kacperka lub z nim związany


SJP.pl


kacperski

nazwisko


SJP.pl


kacprostwo

Kacper z małżonką; Kacprowie


SJP.pl


kacprowicz

nazwisko


SJP.pl


kacprowie

Kacper z małżonką; Kacprostwo


SJP.pl


kacprowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kacpra lub z nim związany


SJP.pl


kacprzak

nazwisko


SJP.pl

Kacprzak (forma żeńska: Kacprzak/Kacprzakowa; liczba mnoga: Kacprzakowie) – popularne nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w Polsce centralnej.

Nazwisko utworzone przyrostkiem „–ak” od imienia Kacper. Podobną etymologię ma nazwisko Kasprzak.

Wikipedia


kacprzycki

nazwisko


SJP.pl


kacprzyk

nazwisko


SJP.pl


kacwin

wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim


SJP.pl

Kacwin (słow. Kacvín, węg. Szentmindszent, niem. Katzwinkel – koci zakątek) – wieś w Polsce położona na Spiszu w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


kacyk

1. przywódca plemienny;
2. potocznie: urzędnik samowolnie sprawujący władzę, wykorzystujący stanowisko dla własnych korzyści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. przywódca plemienny;

 (1.2) pot. pejor. urzędnik nadużywający władzy

Wiktionary

Kacyk (hiszp. cacique lub cazique, /kaˈsike/; port. /kɐˈsikɨ/, /kaˈsiki/, r.ż. cacica) – pochodzące z języka Tainów (za pośrednictwem hiszpańskiego) określenie dla przywódcy plemienia, szlachcica indiańskiego, na obszarze Ameryki Łacińskiej, sprawującego opiekę nad wsią bądź osadą, razem z kapłanami, szamanami i starszyzną wojowników, mającego do tego prawo z tytułu posiadania ziemi. Kacyk reprezentował także swoich poddanych w kontaktach z władzami hiszpańskimi.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wódz

Wiktionary


kacykarzyk

rodzaj ptaków z rodziny kacykowatych


SJP.pl


kacyki

1. przywódca plemienny;
2. potocznie: urzędnik samowolnie sprawujący władzę, wykorzystujący stanowisko dla własnych korzyści


SJP.pl

Kacyki (Icterinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny kacykowatych (Icteridae).

Wikipedia


kacykostwo

potocznie: nadużywanie władzy przez urzędnika, zwłaszcza prowincjonalnego, dla osiągnięcia osobistych korzyści


SJP.pl

Caciquismo (kacykizm, kacykostwo) – pojęcie określające połączenie dwóch metod manipulacji politycznych (pucherazo i encasillado) w czasach przywrócenia Burbonów na tron hiszpański.

Wikipedia


kacykowate

rodzina ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Kacykowate (Icteridae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca ponad sto gatunków. Występują wyłącznie w Nowym Świecie.

Wikipedia


kacykowaty

o cechach kacykowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


kacykowiec

rodzaj ptaków z rodziny kacykowatych


SJP.pl


kacykowski

przymiotnik od: kacyk; kacykowy


SJP.pl


kacykowy

przymiotnik od: kacyk; kacykowski


SJP.pl


kaczan

1. głąb kapusty;
2. kolba kukurydzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) głąb, rdzeń kapusty, brukwi

 (1.2) kolba kukurydzy

Wiktionary

Kolba (łac. spadix, ang. spadix) – rodzaj kwiatostanu roślin, zwany z rosyjskiego kaczanem. W botanice określeniem tym nazywa się kłos o silnie zgrubiałej osi. Zwykle w kolbie kwiaty ułożone są bardzo gęsto, ściśle obok siebie i są siedzące. Kolba występuje m.in. u niektórych roślin z rodziny arekowatych, obrazkowatych, wiechlinowatych (np. u kukurydzy zwyczajnej).

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Puknij się w ten swój pusty kaczan!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡ʃãn, AS: kačãn

Wiktionary


kaczanowo

Kaczanowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Września.

Wieś duchowna, własność kustosza kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego.

Wikipedia


kaczanowski

nazwisko


SJP.pl

Kaczanowski:

  • Adam Kaczanowski
  • Alojzy Kaczanowski
  • Dariusz Kaczanowski
  • Józef Kaczanowski
  • Leonard Kaczanowski
  • Piotr Kaczanowski
  • Witold Kaczanowski
  • Włodzimierz Kaczanowski

Wikipedia


kaczarnia

w rolnictwie: gospodarstwo wyspecjalizowane, zajmujące się hodowlą kaczek; kacza ferma


SJP.pl


kaczątko

pieszczotliwe zdrobnienie od: kaczę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pieszcz. młoda kaczka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kaczątko bez odpoczynku poruszać musiało nóżkami, ażeby nie przymarznąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈt͡ʃɔ̃ntkɔ, AS: kačõntko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczuszka ż., kaczka ż., kaczusia ż., kaczor m., kaczę n., kaczeniec m., kaczyzm m., kaczysta mos., kaczystka ż.

 czas. kaczyć się

 przym. kaczy, kaczkowaty, kaczystowski

 przysł. kaczo, kaczkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaczę

Wiktionary


kaczawa

rzeka w Polsce


SJP.pl

Kaczawa (niem. Katzbach, dawniej Kacbacha) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, na Dolnym Śląsku, lewy dopływ Odry. Przepływa przez województwo dolnośląskie. Swoje źródła ma w Górach Kaczawskich (Góry Ołowiane – pn. stok zalesionej góry Turzec), powyżej Kaczorowa. Obecnie dla Gór Pogórza Kaczawskiego Kaczawa stanowi istotny składnik krajobrazu, zaś w czasach historycznych stanowiła główną oś komunikacyjną i osadniczą regionu.

Wikipedia


kaczawski

przymiotnik od Kaczawa


SJP.pl


kaczę

pisklę kaczki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. pisklę kaczki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kaczor pacnął kaczę skrzydłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡ʃɛ, AS: kače

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczuszka ż., kaczka ż., kaczusia ż., kaczor mzw., kaczeniec mrz., kaczyzm mrz., kaczysta mos., kaczystka ż.

:: zdrobn. kaczątko n.

 przym. kaczy, kaczkowaty, kaczystowski

 przysł. kaczo, kaczkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaczątko

Wiktionary


kaczeńcowy

przymiotnik od: kaczeniec


SJP.pl


kaczenica

skorupiak z rzędu wąsonogów


SJP.pl


kaczeniec

roślina błotna z rodziny jaskrowatych; kaczyniec, knieć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Caltha palustris|ref=tak., knieć błotna; roślina o żółtych kwiatach i nerkowatych liściach;

 (1.2) kwiat kaczeńca (1.1)

Wiktionary

  • kaczeniec (knieć błotna) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych
  • Kaczeniec – struga, dopływ Cybiny
  • Kaczeniec – osada leśna w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Łochów
  • Kaczeniec – część wsi Łazy w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Łochów
  • Kaczeniec – osada w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaczeńce kwitną wczesną wiosną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈt͡ʃɛ̃ɲɛt͡s, AS: kačńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczyniec mrz., kaczka ż., kaczątko n., kaczę n.

 przym. kaczeńcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) knieć błotna, kaczyniec, kaczyniec błotny; gw-pl|Łomża|wole oczy., gw-pl|Górny Śląsk|buterbluma.; lud. kniat

Wiktionary


kaczinka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. przedstawicielka grupy etnicznej zamieszkującej stan Kaczin w północnej Mjanmie;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaczin mrz.

:: fm. Kaczin mos.

 przym. kacziński

Wiktionary


kaczka

1. ptak wodny z rzędu blaszkodziobych, dziki lub udomowiony, charakteryzujący się krótką szyją, spłaszczonym dziobem oraz krótkimi nogami;
2. potrawa z tego ptaka;
3. potocznie: zmyślona, nieprawdziwa wiadomość (zwykle w wyrażeniu "kaczka dziennikarska"); plotka;
4. naczynie umożliwiające chorym mężczyznom oddawanie moczu bez wstawania z łóżka;
5. w lotnictwie: układ aerodynamiczny samolotu lub szybowca o usterzeniu wysokości umieszczonym w przedniej części kadłuba, przed skrzydłami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. ptak z rodziny kaczkowatych;

 (1.2) ornit. samica kaczki (1.1)

 (1.3) kulin. mięso lub potrawa z kaczki (1.1)

 (1.4) med. naczynie do oddawania moczu bez wstawania z łóżka

 (1.5) pot. nieprawdziwa informacja;

 (1.6) lotn. jeden z typów konstrukcji samolotów;

 (1.7) rzut kamieniem tak, aby odbił się kilkukrotnie od powierzchni wody;

Wiktionary

Kaczka – nazwa określająca niektóre gatunki z rodziny kaczkowatych, podrodziny kaczek, w szczególności z rodzajów Anas, Netta i Aythya. W Polsce zwyczajowo kaczki dzieli się na kaczki pływające (kaczki właściwe) i kaczki nurkujące (grążyce).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po stawie pływały kaczki.

 (1.2) Gdy kaczka siedzi na jajkach, kaczor szuka pożywienia.

 (1.3) Na świąteczny obiad mamy kaczkę w pomarańczach.

 (1.4) Pacjent poprosił siostrę o kaczkę.

 (1.5) W sezonie ogórkowym łatwo trafić na kaczkę w prasie kolorowej.

 (1.7) Świetnie mi idzie puszczanie kaczek – kamień odbija się nawet osiem razy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡ʃka, AS: kačka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczor mzw., kaczorek mzw., kaczątko n., kaczę n., kaczkowate lm nm., kaczarnia ż., Kaczków mrz., Kaczyno n., kaczeniec mrz., kaczyniec mrz., Kaczyniec mrz., Kaczeniec mrz., kaczyzm mrz., kaczysta mos., kaczystka ż.

:: zdrobn. kaczuszka ż., kaczusia ż.

 przym. kaczy, kaczkowaty, kaczeńcowy, kaczkowate, kaczystowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. kaczyca.

 (1.3) reg. śl. kaczyca.

Wiktionary


kaczkarnia

miejsce odłowu kaczek


SJP.pl


kaczkarz

myśliwy polujący najchętniej na kaczki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) łow. myśliwy preferujący polowanie na kaczki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczka ż., kaczkarnia ż.

 przym. kaczy

Wiktionary


kaczki

podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych, średniej wielkości i różnorodnym ubarwieniu, zamieszkujących różne śródlądowe zbiorniki wodne


SJP.pl

Kaczki (Anatinae) – podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Są to ptaki wodne średniej wielkości o stosunkowo krótkiej szyi.

Wikipedia


kaczkomat

automat do wydawania pokarmu dla wodnych ptaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) automat z karmą dla ptaków

Wiktionary


kaczkonosy

mający nos podobny do dzioba kaczki


SJP.pl


kaczkowate

rodzina ptaków blaszkodziobych, obejmująca gatunki wodne zamieszkujące cały świat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anatidae|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych;

Wiktionary

Kaczkowate (Anatidae) – rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych (Anseriformes). Obejmuje gatunki wodne, zamieszkujące cały świat, poza Antarktydą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaczka jest ogólną nazwą całego gatunku ptaków z rodziny kaczkowatych, która obejmuje także gęsi i łabędzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczka ż.

Wiktionary


kaczkowaty

1. o cechach kaczkowatych (rodzina ptaków);
2. podobny do kaczki, taki jak u kaczki, charakterystyczny dla kaczki, np. kaczkowaty chód; kaczy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. charakterystyczny dla kaczki, taki jak u kaczki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkat͡ʃkɔˈvatɨ, AS: kačkovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczka ż., kaczuszka ż., kaczątko n., kaczę n., kaczyzm mrz., kaczysta mos., kaczystka ż.

 przym. kaczy, kaczystowski

Wiktionary


kaczkowo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. nazwa kilku wsi w Polsce;

Wiktionary

W Polsce
  • Kaczkowo – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Gniewkowo
  • Kaczkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Żnin
  • Kaczkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Łęczyce
  • Kaczkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Rydzyna
  • Kaczkowo – gromada
  • Kaczkowo – przystanek kolejowy w Kaczkowie, w województwie wielkopolskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja siostra mieszka w Kaczkowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kat͡ʃˈkɔvɔ, AS: kačkovo

Wiktionary


kaczkowski

nazwisko, np.:
1. Karol Kaczkowski (1797-1867), polski lekarz i działacz społeczny;
2. Zygmunt Kaczkowski (1825-96), polski powieściopisarz


SJP.pl

  • Dominik Kaczkowski (1763−1805) − polski śpiewak i aktor
  • Franciszek Kaczkowski (1877−1962) − pułkownik kawalerii Wojska Polskiego
  • Jan Kaczkowski (ujednoznacznienie)
  • Joachim Kaczkowski (ok. 1789−1829) − polski skrzypek i kompozytor
  • Karol Kaczkowski (1797−1867) − polski lekarz
  • Karol Kaczkowski (1822−1884) − polski adwokat, radny Tarnowa
  • Piotr Kaczkowski (ur. 1946) − polski dziennikarz radiowy
  • Zygmunt Kaczkowski (1825−1896) − polski powieściopisarz

Wikipedia


kaczlin

roślina z rodziny gruboszowatych, występująca w strefie tropikalnej, hodowana jako roślina ozdobna; kalanchoe


SJP.pl

Kaczlin (niem. Katschlin) – średniej wielkości wieś sołecka w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Sieraków, na terenie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego

Wikipedia


kaczmar

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Anna Kaczmar – polska siatkarka
  • Jacek Kaczmar – polski inżynier mechanik
  • Władysław Kaczmar – polski inżynier mechanik

Wikipedia


kaczmarczyk

nazwisko


SJP.pl

  • Agnieszka Kaczmarczyk
  • Alojzy Kaczmarczyk
  • André Kaczmarczyk
  • Bogusław Kaczmarczyk
  • Jan Kaczmarczyk
  • Jarosław Kaczmarczyk
  • Jarosław Kaczmarczyk
  • Józef Kaczmarczyk
  • Józef Kaczmarczyk
  • Józef Kaczmarczyk
  • Kazimierz Kaczmarczyk
  • Michał Kaczmarczyk
  • Michał Roch Kaczmarczyk
  • Mieczysław Kaczmarczyk
  • Norbert Kaczmarczyk
  • Patryk Kaczmarczyk
  • Paweł Kaczmarczyk
  • Rafał Kaczmarczyk
  • Stanisław Kaczmarczyk
  • Wanda Kaczmarczyk-Fukała
  • Wojciech Kaczmarczyk
  • Zdzisław Kaczmarczyk
  • Zygmunt Kaczmarczyk

Wikipedia


kaczmarek

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


kaczmarkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Kaczmarkiewicz – polskie nazwisko.

Osoby noszące nazwisko Kaczmarkiewicz:

  • Jan Kaczmarkiewicz (1904–1989) – polski malarz, historyk sztuki, pedagog;
  • Magdalena Kaczmarkiewicz-Fass – polski psychiatra.

Wikipedia


kaczmarski

nazwisko


SJP.pl

Kaczmarski − polskie nazwisko. Na początku lat 90. nosiło je ponad 8000 osób.

Wikipedia


kaczmarzyk

nazwisko


SJP.pl


kacznik

pomieszczenie przeznaczone dla stadka rozpłodowego kaczek


SJP.pl


kaczo

przysłówek

 (1.1) na sposób kaczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczątko n., kaczę n., kaczysta mos., kaczystka ż.

 przym. kaczy, kaczystowski

Wiktionary


kaczodzioby

mający dziób podobny do dzioba kaczki


SJP.pl


kaczor

samiec kaczki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. samiec kaczki

Wiktionary

  • kaczor – samiec kaczki
Obiekty geograficzne
  • Kaczor – skała na Zamku Ogrodzieniec
  • Kaczor – półwysep na jeziorze Śniardwy
Nazwiska
  • Kaczor – polskie nazwisko
  • Kaczor, właściwie Dominik Kaczmarek – polski raper, członek Killaz Group
  • Kaczor, właściwie Andrzej Werbel – polski raper, członek Nagłego Ataku Spawacza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaczor podpłynął i wyłowił z wody kawałki chleba, które mu rzuciłem.

 (1.1) Samiec, zwany kaczorem, w szacie godowej ma zielono opalizującą głowę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡ʃɔr, AS: kačor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczorek mzw./mrz., kaczystka ż., kaczysta mos., kaczka ż., kaczątko n., kaczę n., kaczyzm mrz.

 przym. kaczystowski

Wiktionary


kaczorek

zdrobnienie od: kaczor


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od kaczor

 (1.2) mały kaczor

 (1.3) icht. nazwa systematyczna|Adrianichthys kruyti|Weber., słodkowodna ryba z rodziny kaczorkowatych, zagrożona wyginięciem;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) sterczący kosmyk włosów

Wiktionary

Kaczorek (Adrianichthys kruyti) – krytycznie zagrożony wyginięciem gatunek słodkowodnej ryby z rodziny kaczorkowatych (Adrianichthyidae). Jest endemitem jeziora Poso położonego na Celebes. Ciało tej ryby osiąga długość do 16 cm. Wyróżnia się powiększonymi szczękami nadającymi jego pyskowi formę szufladki, stąd nazwa gatunku i całej rodziny kaczorkowatych. Biologia tego gatunku jest słabo poznana.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potem, bez przesady, nudy święte... polowania niema, ale ja próżnować nie lubię... to sobie, panie dzieju, jastrzębie strzelam, to szelmę lisa tropię, to pojadę na błoto kaczorka upatrzę... i tak przejdzie... przejdzie jakoś do upałów.

 (1.2) — To wstyd istny! — zawołał młody kaczorek! — Patrzcie na to szare, szkaradne kaczę!

 (1.3) Nie wolno łowić kaczorków, ryby te są pod ochroną.

 (2.1) Młody Picolet stanął na progu nieruchomy, postawa jego wyrażała połączenie uniżoności z efronteryą; stał tak, gładząc prawą ręką kaczorek wypomadowany i czekał aż się odezwą do niego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczor mzw., kaczorkowate nmos., Kaczorek mrz., kaczka ż.

Wiktionary


kaczorkowate

rodzina małych ryb belonokształtnych


SJP.pl

Kaczorkowate, kaczorki (Adrianichthyidae) – rodzina małych ryb belonokształtnych. Polską nazwę zawdzięczają powiększonym szczękom nadającym ich pyskowi formę szufladki. Osiągają od 3 do 18 cm długości. Promienie płetwy grzbietowej i odbytowej samców są dłuższe i cieńsze niż u samic. Gatunkiem typowym jest kaczorek (Adrianichthys kruyti).

Wikipedia


kaczorowski

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Kaczorowski (ur. 1969) – polski tłumacz, eseista i dziennikarz
  • Henryk Kaczorowski (1888–1942) – polski duchowny katolicki
  • Jan Kaczorowski (ur. 1934) – polityk w PRL
  • Jarosław Kaczorowski (ur. 1966) – polski żeglarz
  • Jerzy Kaczorowski (ur. 1957) – polski matematyk
  • Juliusz Kaczorowski (1909–1988) – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Klemens Kaczorowski (1887–1942) – polski rolnik, działacz społeczny i samorządowy, poseł na Sejm
  • Maciej Kaczorowski (ur. 1980) – polski piłkarz
  • Michał Kaczorowski (1897–1975) – polski ekonomista i polityk
  • Paweł Kaczorowski (ur. 1949) – polski kolarz torowy, uczestnik igrzysk olimpijskich w 1972 roku
  • Paweł Kaczorowski (ur. 1974) – polski piłkarz
  • Paweł Kaczorowski (ur. 1987) – polski siatkarz
  • Ryszard Kaczorowski (1919–2010) – Prezydent RP na Uchodźstwie
  • Sławomir Kaczorowski (ur. 1956) – polski kompozytor
  • Stefan Kaczorowski (1899–1988) – polski polityk
  • Teofil Kaczorowski (1830–1889) – polski lekarz
  • Włodzimierz Kaczorowski (ur. 1945) – polski prawnik i historyk

Wikipedia


kaczorski

Kaczory


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Kaczorów

Wiktionary

Patrz:

Kaczory

Powiązane:

 rzecz. Kaczory

Wiktionary


kaczoruk

nazwisko


SJP.pl


kaczory

samiec kaczki


SJP.pl

Kaczory (niem. Erpel) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.

Pod względem historycznym Kaczory leżą na Krajnie. Wieś królewska należała do starostwa ujskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie nakielskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wikipedia


kaczorzanin

mieszkaniec Kaczor (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


kaczorzanka

mieszkanka Kaczor (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


kaczucha

zgrubienie od: kaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od kaczka

 (1.2) rub. o kaczce

 (1.3) pot. kolej. nieduża lokomotywa manewrowa

 (1.4) środ. mot. citroën 2CV

 (1.5) środ. mot. dostawczak marki Mercedes

 (1.7) środ. w żargonie narkomanów: butelka do palenia marihuany

 (1.8) pot. tylko w lm. kaczuchy → taniec wykonywany do popularnej szwajcarskiej piosenki ludowej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Środkiem drogi dreptała kaczucha z młodymi.

 (1.2) Mało kto pogardzi kaczuchą pieczoną z jabłkami.

 (1.3) Po torze przetoczyła się ociężale kaczucha, popychając dwa wagony.

 (1.4) Popularne kaczuchy produkowano w wersji dla żandarmerii.

 (1.5) Mercedesy te nazywano kaczuchami ze względu na wygląd maski.

 (1.6) Przysłowiowe kaczuchy instruktora nie robiły na małolatach żadnego wrażenia.

 (1.7) Ćmiła z kaczuchy, aż jej uszami dym leciał.

 (1.8) Popularne „kaczuchy” zatańczone przez Johna Travoltę w San Remo, wywołały falę komentarzy we Włoszech.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczka ż., kaczor mzw., kaczorek mzw., kaczątko n., kaczę n., kaczkowate lm nm., kaczarnia ż., Kaczków mrz., Kaczyno n., kaczeniec mrz., kaczyniec mrz., Kaczyniec mrz., Kaczeniec mrz., kaczuszka ż., kaczusia ż.

 przym. kaczy, kaczkowaty, kaczeńcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kaczka, kaczuszka, kaczuchna

 (1.4) kaczka

 (1.5) kaczka

Wiktionary


kaczuchna

pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczusia, kaczuszka


SJP.pl


kaczucza

hiszpański taniec ludowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) choreogr. żywy hiszpański taniec tradycyjny

 (1.2) muz. muzyka towarzysząca kaczuczy (1.1)

Wiktionary

Kaczucza (hiszp. Cachucha) – żywy hiszpański taniec ludowy z towarzystwem kastanietów, w metrum 3/4.

Wikipedia


kaczusia

pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczuchna, kaczuszka


SJP.pl


kaczuszka

pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczuchna, kaczusia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kaczka

 (1.2) mała kaczka

 (1.3) zabawka w formie kaczki

 (1.4) ornit. ptak z rodzaju nazwa systematyczna|Nettapus|ref=tak.

 (1.5) niewysoki obcas damskich butów, szeroki u nasady, wąziutki na końcu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kaczuszki pływały po bajorku, a świnki taplały się w błotku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈt͡ʃuʃka, AS: kačuška

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kaczka.

Wiktionary


kaczy

1. dotyczący kaczki - ptaka (np. kacze jaja);
2. podobny do kaczki, taki jak u kaczki, charakterystyczny dla kaczki, np. kaczy chód; kaczkowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący, odnoszący się do kaczki (o ptaku)

 (1.2) charakterystyczny dla kaczki, mający cechy kaczki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkat͡ʃɨ, AS: kačy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczka ż., kaczątko n., kaczę n., kaczkarz mos., kaczyniec mrz., kaczyzm mrz., kaczysta mos., kaczystka ż.

 przym. kaczkowaty, kaczystowski

 przysł. kaczo

Wiktionary


kaczyca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. kaczka

 (1.2) daw. gw-pl|Śląsk Cieszyński. niski żelazny piec

Wiktionary

Kaczyka (rum. Cacica) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Kaczyka. W 2011 roku liczyła 1110 mieszkańców. Jest miejscem lokacji dużej, czynnej kopalni soli.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kaczyce nmos.

Wiktionary


kaczyce

W Polsce
  • Kaczyce – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Pęcław
  • Kaczyce – wieś w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Zebrzydowice
  • Kaczyce – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Lipnik
  • Kaczyce – gromada
  • Kaczyce – stacja kolejowa w Kaczycach, w województwie śląskim
Miejscowość na Białorusi
  • Kaczyce – wieś w obw. grodzieńskim, w rej. korelickim, w siel. Maluszyce

Wikipedia


kaczydło

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. mały, płytki staw, bajoro, błoto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bajoro

Wiktionary


kaczyka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Rumunii, na Bukowinie, skupisko ludności polskiego pochodzenia;

Wiktionary

Kaczyka (rum. Cacica) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Kaczyka. W 2011 roku liczyła 1110 mieszkańców. Jest miejscem lokacji dużej, czynnej kopalni soli.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kaczycki

Wiktionary


kaczyniec

roślina błotna z rodziny jaskrowatych; kaczeniec, knieć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. syst. nazwa systematyczna|Caltha palustris|L.|ref=tak., gatunek rośliny zielnej z rodziny jaskrowatych, szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej

 (1.2) bot. roślina z gatunku kaczyńców (1.1)

Wiktionary

Kaczyniec – (dawniej także Kaczeniec) wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Koło.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

W miejscowości źródła swe ma rzeka Warcica.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nad brzegiem ruczaju rosną kaczyńce i niezapominajki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczucha ż., kaczeniec m., kaczka ż.

 przym. kaczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaczeniec, kaczyniec błotny, knieć, knieć błotna

 (1.2) kaczeniec, kaczyniec błotny, knieć, knieć błotna

Wiktionary


kaczyński

nazwisko


SJP.pl

  • Kaczyński – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 11,2 tys. osób.

Osoby noszące nazwisko Kaczyński:

  • Adam Kaczyński (ur. 1933, zm. 2010) – polski pianista i kompozytor
  • Antoni Kaczyński (ur. 1874, zm. 1925) – generał major Armii Imperium Rosyjskiego i generał dywizji Wojska Polskiego
  • Antoni z Susza Kaczyński – oficer Rzeczypospolitej Obojga Narodów
  • Bogusław Kaczyński (ur. 1934) – polski dyplomata, ambasador
  • Bogusław Kaczyński (ur. 1942, zm. 2016) – polski dziennikarz, publicysta i krytyk muzyczny
  • Edward Kaczyński (ur. 1937) – polski teolog, dominikanin, rektor Uniwersytetu Św. Tomasza Angelicum w Rzymie
  • Filip Kaczyński (ur. 1987) – polski polityk i samorządowiec, poseł na Sejm VII, IX i X kadencji
  • Grzegorz Kaczyński (ur. 1942) – polski socjolog, profesor uczelni włoskich
  • Jacek Kaczyński (ur. 1973) – polski dziennikarz, prezenter, konferansjer
  • Jerzy R. Kaczyński (ur. 1951) – polski filolog klasyczny i tłumacz
  • Jarosław Kaczyński (ur. 1949) – polski polityk, twórca i prezes partii politycznych Porozumienie Centrum oraz Prawo i Sprawiedliwość, senator I kadencji, poseł na Sejm I, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX i X kadencji, premier Polski
  • Józef Kaczyński (ujednoznacznienie)
  • Lech Kaczyński (ur. 1949, zm. 2010) – polski polityk, prezydent Polski, minister sprawiedliwości i prokurator generalny, prezydent Warszawy, prezes Najwyższej Izby Kontroli
  • Łukasz Kaczyński (ur. 1983) – polski dziennikarz, publicysta, recenzent teatralny i literacki oraz bibliotekarz
  • Marek Kaczyński (ur. 1963) – polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm III kadencji
  • Marian Kaczyński (ur. 1932, zm. 2007) – polski archeolog, znawca kultury ludów bałtyjskich
  • Przemysław Kaczyński (ur. 1972) – polski aktor
  • Rajmund Kaczyński (ur. 1922, zm. 2005) – polski inżynier, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego
  • Ryszard Kaczyński (ur. 1954) – polski polityk, poseł na Sejm RP V kadencji
  • Sylwester Kaczyński (ur. 1937) – polski bokser
  • Tadeusz Kaczyński (ur. 1932, zm. 1999) – polski muzykolog, wieloletni redaktor „Ruchu muzycznego”
  • Wiktoryn Kaczyński (ur. 1891, zm. 1986) – komandor podporucznik pilot Wojska Polskiego
  • Wincenty Kaczyński (ur. 1870, zm. 1932) – pułkownik artylerii Armii Imperium Rosyjskiego i generał brygady Wojska Polskiego
  • Witold Kaczyński (ur. ok. 1913, zm. 1989) – polski prawnik, działacz akademicki i Polski Podziemnej
  • Władysław Kaczyński (ujednoznacznienie)
  • Zygmunt Kaczyński (ujednoznacznienie)

Wikipedia


kaczysta

kaczyzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) publ. pejor. lub iron. zwolennik braci Kaczyńskich i ich polityki

Wiktionary

Patrz:

kaczyzm

Przykłady

 (1.1) Mogę uznać ponad połowę naszego biura za kaczystów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczę n., kaczątko n., kaczor m.; zob. też: kaczka

:: fż. kaczystka ż.

 przym. kaczystowski, kaczy, kaczkowaty

 przysł. kaczo

Wiktionary


kaczystka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. pejor. lub iron. zwolenniczka braci Kaczyńskich i ich polityki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gośka, zaangażowana kaczystka, poleciała na spotkanie z ministrem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczę n., kaczątko n., kaczor m.; zob. też: kaczka

:: fm. kaczysta m.

 przym. kaczystowski, kaczy, kaczkowaty

 przysł. kaczo

Wiktionary


kaczystowski

przymiotnik

 (1.1) publ. pejor. lub iron. związany ze zwolennikami braci Kaczyńskich i ich polityki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sędziowie Trybunału, byli esbecy, posłowie opozycji wszyscy oni stali się ofiarami reżimu kaczystowskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczyzm mrz., kaczysta m., kaczystka ż., kaczę n., kaczątko n., kaczor m.; zob. też: kaczka

 przym. kaczy, kaczkowaty

 przysł. kaczo

Wiktionary


kaczyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publ. polit. pejor. lub iron. etykietka językowa, hasło polityczne określające rządy braci Jarosława i Lecha Kaczyńskich;

Wiktionary

Kaczyzm (rzadziej: kaczologia) – neologizm, koncept ideologiczny, pejoratywne lub satyryczne określenie rządów partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS), pochodzące od nazwisk polskich polityków, braci Jarosława i Lecha Kaczyńskich. Jako określenie ironiczne lub propagandowe jest ono używane przez przeciwników ugrupowań politycznych braci Kaczyńskich, natomiast przez zwolenników PiS jest uważane za nieadekwatne i obraźliwe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaczyzm był jeszcze wielokrotnie przywoływany w negatywnym znaczeniu przez polityków partii opozycyjnych – szczególnie upodobała go sobie posłanka SLD Joanna Senyszyn, którą uważa się czasem za autorkę tego określenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaczę n., kaczątko n., kaczysta m., kaczystka ż., kaczor m.; zob. też: kaczka

 przym. kaczystowski, kaczy, kaczkowaty

Wiktionary


kada

zdrobnienie od: Leokadia; Loda


SJP.pl


kadafi

nazwisko, np. Muammar Kadafi (al-Kaddafi, 1942-2011), libijski polityk, przywódca Libii, pułkownik


SJP.pl

Mu’ammar al-Kaddafi (arab. معمر القذافـي, trl. Muʿammar al-Qaḏḏāfī, trb. Mu’ammar al-Kazzafi, dialektalnie Gaddafi; ur. 13 września lub w czerwcu 1942 w Syrcie, zm. 20 października 2011 tamże) – libijski pułkownik, polityk i ideolog, w latach 1969–2011 sprawował władzę autorytarną jako Przywódca Rewolucji 1 września.

Wikipedia


kadaif

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. deser na bazie sera i opcjonalnie – ciasta filo lub makaroników z semoliny; zwykle po wierzchu barwiony na pomarańczowo i posypywany siekanymi pistacjami; specjalność kuchni narodowych na Bałkanach, Bliskim Wschodzie i w Maghrebie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kunafa

Wiktionary


kadar

nazwisko węgierskie, np. János Kádár, właśc. János Csermanek (1912 - 1989) - węgierski przywódca komunistyczny w latach 1956-1988


SJP.pl


kadarka

szczep czerwonych winogron, popularny w uprawach winorośli na Węgrzech


SJP.pl

Kadarka (węg. kádár „bednarz”), gymza, gamza – czerwony szczep winorośli właściwej, najpopularniejsza odmiana winorośli na Węgrzech, uprawiana na całym Półwyspie Bałkańskim (Bułgaria – pod nazwą gymza, gamza, Albania, Macedonia Północna, Serbia).

Wikipedia


kadaryci

przedstawiciel lub zwolennik kadaryzmu (szkoły teologicznej w islamie)


SJP.pl


kadaryta

przedstawiciel lub zwolennik kadaryzmu (szkoły teologicznej w islamie)


SJP.pl


kadarytka

kadaryta


SJP.pl

Patrz:

kadaryta

kadaryzm

1. ustrój Węgierskiej Republiki Ludowej trwający od lat 60. XX wieku aż do przywrócenia kapitalizmu na Węgrzech w 1989 roku; gulaszowy komunizm;
2. nurt teologii muzułmańskiej


SJP.pl

  • kadaryzm – nurt teologii muzułmańskiej
  • kadaryzm – odmiana realnego socjalizmu

Wikipedia


kadaster

urzędowy spis gruntów i budynków; kataster


SJP.pl


kadastralny

związany z urzędowym rejestrem i wyceną nieruchomości; katastralny


SJP.pl


kadastrować

sporządzać kadaster - urzędowy rejestr nieruchomości; katastrować


SJP.pl


kadawer

ciało człowieka zmarłego lub śmiertelnie chorego, zatracające funkcje życiowe; cadaver


SJP.pl


kadawerowy

kadawer


SJP.pl

Patrz:

kadawer

kadaweryczny

związany z kadawerem, charakterystyczny dla kadawera lub odnoszący się do kadawera (ciałem człowieka zmarłego lub śmiertelnie chorego)


SJP.pl


kadaweryna

zasadowa amina stanowiąca jeden z produktów rozkładu bakteryjnego białek, działająca szkodliwie na układ krążenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny z grupy diamin, amina biogenna powstająca w procesie gnilnym białka, należy do tzw. "trupich jadów";

Wiktionary

Kadaweryna (łac. cadaver ‘trup’, ‘zwłoki’), pentametylenodiamina, NH2(CH2)5NH2 – organiczny związek chemiczny z grupy diamin, jedna z protamin, amina biogenna będąca produktem dekarboksylacji aminokwasu lizyny, powstaje jako produkt metabolizmu bakterii, a także w procesie gnilnym białka według reakcji:

NH2-(CH2)4-CH(COOH)-NH2 (lizyna) → NH2-(CH2)5-NH2 (kadaweryna) + CO2

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kadaweryna ma silny odrażający zapach rozkładających się zwłok i jest szkodliwa dla zdrowia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkadavɛˈrɨ̃na, AS: kadaverna

Wiktionary


kaddafi

Ludzie o nazwisku Kaddafi:

  • Mu’ammar al-Kaddafi – były przywódca Libii
  • Chamis al-Kaddafi – libijski oficer, syn Muammara
  • Al-Saadi Kaddafi – właściciel libijskiego klubu piłki nożnej, syn Muammara
  • Saif al-Islam al-Kaddafi – syn Muammara, przez pewien czas krytycznie nastawiony do jego reżimu

Wikipedia


kadecik

zdrobnienie od: kadet


SJP.pl


kadecki

odnoszący się do kadeta, związany z kadetem


SJP.pl


kadeelowski

KDL; KDL-owski


SJP.pl


kadela

nazwisko


SJP.pl


kadena

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) inform. ekon. jedna z kryptowalut stworzona w 2019 r. przez firmę o tej samej nazwie

Wiktionary

Kadena (jap. 嘉手納町 Kadena-chō) – miasto w Japonii, w prefekturze Okinawa, na wyspie Okinawa. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 13 521 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 894,2 os./km².

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) skr. KDA

Wiktionary


kadenacy

nazwisko


SJP.pl


kadencja

1. określony ustawą czas urzędowania obieralnego urzędnika lub organu;
2. dawniej: posiedzenie, zwłaszcza sądu;
3. w językoznawstwie: intonacja opadająca;
4. następstwo dźwięków nadające frazie muzycznej charakter zakończenia;
5. ozdobne, wirtuozowskie zakończenie utworu muzycznego lub jego części


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. okres pełnienia funkcji (urzędu) przez obieralnego urzędnika lub organ;

 (1.2) jęz. intonacja opadająca, w polszczyźnie typowa dla zdania oznajmującego;

 (1.3) muz. sekwencja akordów mająca charakter zakończenia;

 (1.4) muz. wirtuozowska, improwizacyjna solówka w ramach większych utworów, np. koncertów orkiestrowych

 (1.5) sport. w kolarstwie: liczba obrotów pedałów na minutę

 (1.6) sport. w biegach: liczba kroków na minutę

Wiktionary

  • kadencja – w muzyce: pochód akordów mający charakter zakończenia, a w harmonii klasycznej połączenie trójdźwięków
  • kadencja – odcinek w koncercie solowym w którym wykonawca ma możliwość popisać się swą wirtuozerią
  • kadencja – w politologii: określony prawem okres pełnienia danej funkcji (urzędu) przez urzędnika lub organ.
  • kadencja – w prawie gospodarczym: czas wskazany w umowie spółki lub statucie, na jaki dana osoba zostaje powołana do organów danego podmiotu (np. zarządu lub rady nadzorczej).
  • kadencja – w literaturze: intonacja opadająca odcinka mowy, w polszczyźnie typowa dla zdania oznajmującego.
  • kadencja – w kolarstwie: częstotliwość obrotu pedałów
  • kadencja – w lekkoatletyce: liczba kroków w czasie jednej minuty biegu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Volkstag wybierany jest na czteroletnią kadencję. Wybory odbywają się w jedną z niedziel listopada. Kadencja biegnie od 1-go stycznia roku następnego po wyborach.'' (Konstytucja Wolnego Miasta Gdańska, roz. II, art. 9)

 (1.3) Kadencje dzielą się na małe i wielkie. Te pierwsze składają się z dwóch akordów, zaś drugie z trzech lub więcej.

 (1.6) Biegacze czołówki mają kadencję na poziomie 90-100 k/min, podczas gdy średnia biegających niezawodowo to coś pomiędzy 80 a 85 k/min. (z [http://www.napieraj.pl/xoops/modules/newbb/viewtopic.php?post_id=17377 Internetu])

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈdɛ̃nt͡sʲja, AS: kadncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kadencyjny

 rzecz. kadencyjność ż.

 przysł. kadencyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czas urzędowania, okres urzędowania

 (1.2) intonacja opadająca, spadek

Wiktionary


kadencjonalny

dawniej: odbywający się co kadencję, okresowy


SJP.pl


kadencyjnie

przysłówek

 (1.1) zgodnie z kadencją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Burmistrz pełni swój urząd kadencyjnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadencja ż.

 przym. kadencyjny

Wiktionary


kadencyjność

zasada sprawowania funkcji publicznej lub urzędu przez ustalony z góry, maksymalny czas, na okres kadencji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kadencyjne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadencja ż.

 przym. kadencyjny

Wiktionary


kadencyjny

związany z kadencją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odznaczający się okresowością

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadencyjność ż., kadencja ż.

 przysł. kadencyjnie

Wiktionary


kadenowski

dotyczący Kadena, Kadena-Bandrowskiego


SJP.pl


kadenowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kadena (Kadena-Bandrowskiego) lub z nim związany; Kadenowski


SJP.pl


kadesz

w judaizmie: modlitwa za zmarłych


SJP.pl

  • Kadesz (Ketesz) – egipska bogini
  • Kadesz-Barnea – oaza zlokalizowana na pustyni Zin
  • Kadesz nad Orontesem – starożytne miasto syryjskie
  • Kadesz-Neftali – miasto należące do Baraka, Abinoama
  • Kadesz w Judei – judzki obszar o nieznanej lokalizacji
  • Kadesz w Galilei – miasto galilejskie na górze Neftalego

Wikipedia


kadet

uczeń szkoły przygotowującej do zawodu wojskowego, obecnie w Polsce - szkoły podchorążych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. uczeń oficerskiej szkoły wojskowej;

 (1.2) polit. hist. pot. członek Partii Konstytucyjno-Demokratycznej (K-D)

Wiktionary

Kadet – tytuł ucznia bez szczególnego nadania w szkole wojskowej, a także w szkole pożarniczej, którym posługuje się tylko w okresie nauki w szkole kadetów.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) korpus kadetów

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. kadecki

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|cadet. → młodszy

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) kadete

* bułgarski: (1.1) кадет m.; (1.2) кадет m.

* esperanto: (1.1) kadeto, lernoficiro

* hiszpański: (1.1) cadete m.

* wilamowski: (1.1) kadet m.

* włoski: (1.1) cadetto m.

źródła.

== kadet (język indonezyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wojsk. kadet

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkadɛt, AS: kadet

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kadecki

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. kadecki

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|cadet. → młodszy

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) kadete

* bułgarski: (1.1) кадет m.; (1.2) кадет m.

* esperanto: (1.1) kadeto, lernoficiro

* hiszpański: (1.1) cadete m.

* wilamowski: (1.1) kadet m.

* włoski: (1.1) cadetto m.

źródła.

== kadet (język indonezyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) wojsk. kadet

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kadetka

w sporcie: zawodniczka młodsza od juniorki; młodziczka


SJP.pl


kadett

[czytaj: kadet] samochód typu Opel Kadett


SJP.pl


kadi

muzułmański sędzia wyrokujący na podstawie praw: islamskiego i zwyczajowego, a także interpretujący te prawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. rel. sędzia muzułmański

Wiktionary

Kadi (arab. قاضي qāḍī) – sędzia muzułmański. Wydaje wyroki na podstawie znajomości prawa muzułmańskiego (szariatu) i prawa zwyczajowego (adat). Jest mianowany przez władze państwowe. Obszar geograficzny pozostający pod jego jurysdykcją nosi nazwę kadilik.

Od nazwy tej pochodzi alkad.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|arab|قاضي.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) qadi

* arabski: (1.1) قاضي m. (qāḍī)

* baskijski: (1.1) kadi

* bułgarski: (1.1) кадия m.

* francuski: (1.1) cadi m.

* hindi: (1.1) क़ाज़ी m. (qāzī)

* niemiecki: (1.1) Kadi

* słowacki: (1.1) kádi

* suahili: (1.1) kadhi klasa5/6

* turkmeński: (1.1) kazy

* węgierski: (1.1) kádi

źródła.

== kadi (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) praw. rel. kadi

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkadʲi, AS: kadʹi

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|arab|قاضي.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) qadi

* arabski: (1.1) قاضي m. (qāḍī)

* baskijski: (1.1) kadi

* bułgarski: (1.1) кадия m.

* francuski: (1.1) cadi m.

* hindi: (1.1) क़ाज़ी m. (qāzī)

* niemiecki: (1.1) Kadi

* słowacki: (1.1) kádi

* suahili: (1.1) kadhi klasa5/6

* turkmeński: (1.1) kazy

* węgierski: (1.1) kádi

źródła.

== kadi (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) praw. rel. kadi

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kadisz

w judaizmie - modlitwa poddańcza, sławiąca wielkość Boga, obowiązkowo odmawiana przez rok po śmierci najbliższego członka rodziny i w każdą jej rocznicę; kadysz


SJP.pl

Kadisz, również Kadysz, Kaddisz (hebr. קדיש – święty; jidysz: Kadesz) – jedna z najważniejszych modlitw w judaizmie, będąca składnikiem wszelkich żydowskich modłów zbiorowych. Jest to doksologia w języku aramejskim, wysławiająca Imię Boże, wyrażająca poddanie się Jego woli oraz wzywająca rychłego nadejścia królestwa Bożego. Często mylnie nazywana modlitwą za zmarłych.

Wikipedia


kadm

pierwiastek chemiczny o symbolu Cd, srebrzystobiały, miękki metal używany m.in. do ochronnego pokrywania metali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cd i liczbie atomowej 48;

Wiktionary

Kadm (Cd, łac. cadmium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego. Nazwa pochodzi od słowa kadmeia, będącego grecką nazwą rudy cynku, kalaminu, w której kadm został wykryty.

Minerałem tego pierwiastka, bez znaczenia przemysłowego, jest np. grenokit (CdS) i monteponit (CdO), ale jest zwykle uzyskiwany jako produkt uboczny przy produkcji cynku. Stanowi 0,00005% masy skorupy ziemskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma kadm?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: katm̥, AS: katm̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kadmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Cd

Wiktionary


kadm.

skrót od: kontradmirał (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) wojsk. mar. kontradmirał

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. kontradm.

Wiktionary


kadmejski

1. związany z Kadmosem - mitycznym założycielem Teb w Beocji;
2. kadmejskie zwycięstwo - zwycięstwo tragiczne zarówno dla pokonanego, jak i dla zwycięzcy


SJP.pl


kadmon

w Kabale: określenie pierwszego człowieka


SJP.pl


kadmos

postać z mitologii greckiej


SJP.pl

Wikipedia


kadmować

pokrywać powierzchnię metalu kadmem


SJP.pl


kadmowanie

pokrywać powierzchnię metalu kadmem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kadmować.

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. niekadmowanie n.

 czas. kadmować ndk.

Wiktionary


kadmowiec

pierwiastek należący do dwunastej grupy układu okresowego pierwiastków; cynkowiec


SJP.pl


kadmowy

przymiotnik od: kadm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kadmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadm m.

Wiktionary


kadr

1. obraz filmowy zarejestrowany na pojedynczej klatce;
2. fragment fotografowanego obiektu;
3. wycinek negatywu przeznaczony do wywołania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. film. obraz widoczny w wizjerze aparatu fotograficznego lub kamery

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od kadra

Wiktionary

Kadr, klatka filmowa lub tylko klatka – pole obrazu tworzonego przez obiektyw, wydzielone do obserwacji w urządzeniu optycznym.

W urządzeniach, w których istotne jest obserwowanie całego pola obrazu generowanego przez obiektyw, kadr ma kształt generowany przez okular i jest to obraz, co do zasady, w postaci koła (np. w lornetkach, lunetach, lupach, mikroskopach czy teleskopach).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) być w kadrze

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kadrowanie n., wykadrowanie n.

 czas. kadrować ndk., wykadrować dk.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|cadre. → rama, obramowanie < etym|wł|quadro. → kwadrat

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) frame

* białoruski: (1.1) кадр m.

* włoski: (1.1) fotogramma m.

źródła.

== kadr (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) rama

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: katr̥, AS: katr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadrowanie n., wykadrowanie n.

 czas. kadrować ndk., wykadrować dk.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kadrowanie n., wykadrowanie n.

 czas. kadrować ndk., wykadrować dk.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|cadre. → rama, obramowanie < etym|wł|quadro. → kwadrat

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) frame

* białoruski: (1.1) кадр m.

* włoski: (1.1) fotogramma m.

źródła.

== kadr (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) rama

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kadra

zespół, team


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zespół wykwalifikowanych pracowników danej jednostki

 (1.2) sport. czołowi zawodnicy określonej dyscypliny sportowej

 (1.3) wojsk. jednostka organizacyjna wojska złożona z zawodowych oficerów, chorążych i podoficerów, będąca trzonem dla dalszych uzupełnień

Wiktionary

    <

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.2) Skład biało-czerwonych zdecydowanie odbiegał od optymalnego, natomiast rywale do Chicago przyjechali w najmocniejszym zestawieniu, z kadrą naszpikowaną medalistami ostatnich mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. kadrowiec m., kadrowy m., kadrowa ż., kadrowicz m., kadrowiczka ż., kadry nmos.

     przym. kadrowy

     przysł. kadrowo

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) obsada, personel, załoga

     (1.2) reprezentacja

     (1.3) sztab

    Wiktionary


kadrel

dawniej: czarny salceson najniższej jakości produkowany z krwi i odpadków mięsnych; kadryl


SJP.pl


kadrowa

kobieta pracująca w dziale kadr; personalna


SJP.pl


kadrować

1. wybierać do sfotografowania lub nagrania część widzianego obrazu;
2. wycinać wybrany fragment z pierwotnie zarejestrowanego obrazu w celu jego dalszej obróbki i wyeksponowania


SJP.pl


kadrowe

kobieta pracująca w dziale kadr; personalna


SJP.pl


kadrowicz

zawodnik należący do kadry reprezentacyjnej; kadrowiec


SJP.pl


kadrowiczka

zawodniczka należąca do kadry reprezentacyjnej


SJP.pl


kadrowiec

1. zawodnik należący do kadry reprezentacyjnej; kadrowicz;
2. urzędnik pracujący w dziale kadr; kadrowy, personalny


SJP.pl


kadrówka

kompania kadrowa legionów J. Piłsudskiego w 1914 roku


SJP.pl


kadrowo

przysłówek sposobu

 (1.1) biorąc pod uwagę kadrę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wciąż nie wiadomo, czy wzmocniona kadrowo ekipa da sobie radę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadra ż., kadry nmos., kadrowiec mos., kadrowy mos., kadrowa ż., kadrowe n., kadrowicz mos., kadrowiczka ż.

 przym. kadrowy

Wiktionary


kadrowy

przymiotnik od: kadra


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kadrą, dotyczący kadry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli nie uda im się znaleźć nikogo takiego, starosta wyda informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych twojej firmy na lokalnym rynku pracy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadry nmos., kadra ż.

 przysł. kadrowo

Wiktionary


kadry

dział prowadzący ewidencję pracowników


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. dział zatrudniania i ewidencji pracowników

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ponoć w kadrach nic o tym nie wiedzieli, a przecież powinni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadra ż., kadrowiec mos., kadrowy mos., kadrowa ż., kadrowe n., kadrowicz mos., kadrowiczka ż.

 przym. kadrowy

 przysł. kadrowo

Wiktionary


kadryl

1. wytworny figurowy taniec francuski z czasów Napoleona I, wywodzący się z kontredansa;
2. nazwa pasjansa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. choreogr. figurowy taniec salonowy, tańczony parami w grupach, popularny w XIX wieku;

 (1.2) daw. muz. muzyka do kadryla (1.1)

 (1.4) włók. lekka jedwabna tkanina w kratkę

Wiktionary

Kadryl (fr. quadrille) – XVIII-wieczny taniec salonowy w metrum przemiennym 6/8 i 2/4. Nazwę quadrille wzięto od określenia oddziałku jazdy.

Taniec powstał na bazie kontredansa; modny za czasów Napoleona I we Francji, szybko zyskał popularność w innych krajach europejskich.

Kadryl był zazwyczaj tańczony przez 4 pary ustawione w kwadrat, składał się z 5 figur i najczęściej kończył galopem i przytupem co drugi krok.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym sezonie odnotował także niesłychane powodzenie kadryla.

 (1.3) Jeśli raban ma być większy, trzeba psu dołożyć jeszcze 10 deka kadryla.

Wiktionary


kadubek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. karmnik; budka lęgowa dla ptaków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A w kadubku stary kos śpiewa mi na cały głos.

Wiktionary


kaduceusz

1. kerykejon;
a) w mitologii greckiej: laska Hermesa
b) symboliczna laska starogreckich posłów, symbol ich nietykalności
2. laska błazna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mitgr. mitrzym. laska opleciona dwoma wężami, pochylającymi ku sobie łby, niekiedy przewiązana wstążkami, zakończona parą skrzydeł lub wieńcem; atrybut bogów: greckiego Hermesa i greckiej Irydy oraz rzymskiego Merkurego; emblemat pokoju i handlu;

 (1.2) staroż. symboliczna laska starogreckiego keryksa (herolda, posła), oznaka jego nietykalności

 (1.3) laska błazna

Wiktionary

Kaduceusz (łac. caduceus „laska heroldów”), kerykejon (gr. κηρύκειον kērýkeion), oba od gr. κῆρυξ (kēryks „herold”) – symboliczna laska.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atrybutami Merkurego były: skrzydlate sandały, skrzydlaty kapelusz, kaduceusz i sakiewka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkaduˈt͡sɛwuʃ, AS: kaduce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaduceus mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kerykejon

 (1.2) kerykejon

Wiktionary


kaduczny

przestarzale:
1. kaduk (diabeł);
2. nietypowy w danej sytuacji przez swój rozmiar lub swoją intensywność


SJP.pl


kaduczy

kadukowy;
1. kaduk (majątek);
2. niesprawiedliwy lub uważany za niemający podstaw


SJP.pl


kaduk

1. w dawnej Polsce: majątek po zmarłym bez krewnych, puścizna;
2. przestarzałe: diabeł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. praw. spadek pozostawiony bez dziedziców;

 (1.2) daw. med. padaczka

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) daw. diabeł, czart

Wiktionary

Kaduk (łac. caducus 'upadający', później 'bezpański') – spadek pozostawiony bez dziedziców. Instytucja prawna wywodząca się z prawa rzymskiego (ius caducum). Związana jest z ograniczeniem dziedziczenia do określonego kręgu osób i ograniczeniami testamentowymi. W przypadku braku uprawnionych osób i braku testamentu spadek przypada władcy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaduk w średniowieczu przypadał władcy.

 (1.2) Stryjec całe życie cierpiał na kaduk.

 (2.1) Widocznie kaduk mnie opętał i nosił. Ale z duszą chrześcijańską nie tak to łatwo; odpiąłem ja kurtkę, sięgam pod koszulę, a szkaplerz na wierzch wykładam i z dobrą miną znowu ku drodze zawracam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkaduk, AS: kaduk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kaduczny, kadukowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. puścizna

 (2.1) diabeł, licho

Wiktionary


kadukowy

kaduczy;
1. kaduk (majątek);
2. niesprawiedliwy lub uważany za niemający podstaw


SJP.pl


kadyk

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. jałowiec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkadɨk, AS: kadyk

Wiktionary


kadyks

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Hiszpanii;

 (1.2) geogr. prowincja w Hiszpanii

Wiktionary

Kadyks (hiszp. Cádiz [ˈkaðiθ], fen. גדר = Gadir, łac. Gades, arab. قادس = Qādis) – miasto w południowo-zachodniej Hiszpanii, w regionie Andaluzja, stolica prowincji Kadyks. Położone na półwyspie oddzielającym odnogę Zatoki Kadyksu od Oceanu Atlantyckiego. Zamieszkuje je 116 072 osób (2019). Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Rozwoju tzw. Wielki Zespół Miejski Zatoki Kadyksu (hiszp. Grande Área Urbana) ma 642 504 mieszkańców na powierzchni 1792 km², w latach 2001–2011 nastąpił wzrost ludności o 64 748 osób, co stanowi wzrost o 11,2%. Miasto jest trzecim co do wielkości w prowincji, po Jerez de la Frontera i Algeciras.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkadɨks, AS: kadyks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadyksyjczyk m., kadyksyjka ż.

 przym. kadyksyjski, kadykski

Wiktionary


kadykski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z Kadyksem (miastem i prowincją w Hiszpanii)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli więc wojna z Francją stworzyła poczucie hiszpańskiej wspólnoty narodowej, kadykska konstytucja nadała narodowi hiszpańskiemu podmiotowość prawną.

 (1.1) Lizbona. 5 maja [1898]. Eskadra hiszpańska odpłynęła z wysp kapwerdyjskich na powrót ku wybrzeżom hiszpańskim, a to celem przywrócenia połączenia z eskadrą kadykską, co gdy nastąpi obie eskadry wyruszą na wody amerykańskie.

 (1.1) Rok 1883 uwieńczył terror rządowy zwycięstwem nad terrorem „Czarnej ręki". Gniazdo kadykskie zostało wykryte i opanowane. Chrzęst garroty obwieścił tryumf arcykatolickich rządów Alfonsa XII.

 (1.1) Liberałami («liberales») określali się także zwolennicy reform o umiarkowanie antyfeudalnym charakterze w Hiszpanii. Ich dziełem była konstytucja kadykska z 1812 r., zapowiadająca ustanowienie rządów konstytucyjnych (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kadyks mrz.

 przym. kadyksyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kadyksyjski

Wiktionary


kadyksyjczyk

mieszkaniec Kadyksu


SJP.pl


kadyksyjka

mieszkanka Kadyksu


SJP.pl


kadyksyjski

przymiotnik od: Kadyks (miasto w Hiszpanii)


SJP.pl


kadyny

Kadyny (niem. Kadien/Cadinen) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Tolkmicko.

Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


kadyrowiec

czeczeński żołnierz będący zwolennikiem Ramzana Kadyrowa


SJP.pl


kadysz

w judaizmie - modlitwa poddańcza, sławiąca wielkość Boga, obowiązkowo odmawiana przez rok po śmierci najbliższego członka rodziny i w każdą jej rocznicę; kadisz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. jedna z ważniejszych i częściej odmawianych modlitw żydowskich

Wiktionary

Kadysz, Kadysz Rządowy (biał. Кадыш, Kadysz; ros. Кадыш, Kadysz) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie grodzieńskim, na północ od Sopoćkiń, przy granicy z Litwą, nad Czarną Hańczą.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kadisz

Wiktionary


kadź

1. rodzaj dużego naczynia używanego w gospodarstwie domowym;
2. zbiornik na ciecz używany w różnych procesach technologicznych;
3. roztwór zredukowanych barwników kadziowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duże otwarte zbiorniki używane w różnych procesach technologicznych;

 (1.2) daw. duże naczynie w kształcie ściętego stożka

 (1.3) chem. włók. roztwór zredukowanych barwników kadziowych

 (1.4) daw. statek rzeczny do spławiania zboża

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: kadzić

Wiktionary

  • Kadź – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Klwów.
  • kadź – rodzaj naczynia stosowanego m.in. do wyrobu spirytusu, wina lub piwa
  • kadź zacierna – urządzenie wykorzystywane w piwowarstwie oraz gorzelnictwie
  • kadź odlewnicza i kadź żużlowa – urządzenia wykorzystywane w hutnictwie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obecnie kadzie wykonuje się ze stali nierdzewnej, miedzi lub ceramiki.

 (1.2) Wyrobem kadzi zajmował się bednarz.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kadziować ndk.

 przym. kadziowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) komięga

Wiktionary


kadżar

przedstawiciel perskiej dynastii władającej Iranem w latach 1794-1925


SJP.pl


kadżarka

przedstawicielka perskiej dynastii władającej Iranem w latach 1794-1925


SJP.pl


kadżarowie

perska dynastia władająca Iranem w latach 1794-1925


SJP.pl

Kadżarowie – dynastia pochodzenia turkmeńskiego rządząca w Iranie w latach 1794–1925.

Wikipedia


kadzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kadzić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidłowiec mrz., kadzidla ż., kadzidło n., kadzielnica ż., kadzidełko n.

 czas. kadzić ndk.

 przym. kadzidłowy, kadzielny

Wiktionary


kądziałka

1. pęk lnu, konopi lub wełny przygotowanej do przędzenia na specjalnej części kołowrotka; kądziołka, kądziel;
2. przędzenie kądzieli; kądziołka


SJP.pl


kadzić

1. palić coś, żeby powstał wonny dym;
2. napełniać wonnym dymem, paląc jakąś substancję;
3. potocznie: chwalić, pochlebiać, prawić komplementy; słodzić, dosładzać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) dymić kadzidłem

 (1.2) przen. perorować

 (1.3) pot. wypuszczać gazy trawienne, puszczać bąki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidłowiec mrz., kadzidla ż., kadzidło n., kadzenie n., czad m., kadzielnica ż., Kadzidło mrz.

 przym. kadzidłowy, kadzielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pierdzieć

Wiktionary


kadzidełko

zdrobnienie od: kadzidło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) patyczek pokrytego substancją, która żarząc się wydziela zapach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej lubię kadzidełka o zapachu jaśminu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkad͡ʑiˈdɛwkɔ, AS: kaʒ́ideu̯ko

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kadzidło.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trociczka

Wiktionary


kadzidla

krzew lub niskie drzewo z rodziny osoczynowatych; kadzidłowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Boswellia|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych;

 (1.2) dendr. drzewo z rodzaju kadzidla (1.1)

Wiktionary

Kadzidla, kadzidłowiec (Boswellia Roxb. ex Colebr.) – rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Obejmuje 20 gatunków występujących w środkowej Afryce, na Madagaskarze, Półwyspie Arabskim i w Indiach. Gumożywica pozyskiwana z niektórych gatunków, zwłaszcza z kadzidla Cartera, po zestaleniu daje olibanum stosowane jako kadzidło.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kwiaty kadzidel są w kolorze bladoczerwonym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzenie n., kadzidełko n., kadzidło mrz., Kadzidło n., kadzidłowiec mrz., Kadzidłowo n., kadzielnica ż.

 czas. kadzić ndk., okadzić dk., okadzać ndk.

 przym. kadzidłowy, kadzidlany, kadzielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kadzidłowiec

Wiktionary


kadzidlanin

mieszkaniec Kadzidła


SJP.pl


kadzidlanka

mieszkanka Kadzidła


SJP.pl


kadzidlański

przymiotnik od: Kadzidło


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kadzidła, związany z Kadzidłem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nazbieram prawdziwków w kadzidlańskim lesie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kadzidło n.

Wiktionary


kadzidlany

przymiotnik od: kadzidło


SJP.pl


kadzidło

substancja żywiczna, wydająca wonny zapach przy spalaniu, używana do celów kultu w wielu religiach (m.in. buddyzmie, taoizmie, szintoizmie, judaizmie, chrześcijaństwie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Mazowszu, na Kurpiach;

Wiktionary

Kadzidło (arab. لبٌان, lubbān, hebr. ketoret, gr. libanos, thymiana, łac. tus, incensum) – substancje zapachowe pochodzenia naturalnego uwalniane podczas spalania, stosowane w rytuałach religijnych, medytacji, w kosmetyce, kuchni i medycynie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedwczoraj w Kadzidle odbyły się wybory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidłowiec mrz., kadzidło n., kadzidla ż.

 czas. kadzić ndk.

 przym. kadzidlański, kadzidłowy, kadzielny

Wiktionary


kadzidłowiec

krzew lub niskie drzewo z rodziny osoczynowatych; kadzidla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Boswellia|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych

 (1.2) dendr. drzewo z rodzaju kadzidłowców (1.1)

Wiktionary

Kadzidla, kadzidłowiec (Boswellia Roxb. ex Colebr.) – rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Obejmuje 20 gatunków występujących w środkowej Afryce, na Madagaskarze, Półwyspie Arabskim i w Indiach. Gumożywica pozyskiwana z niektórych gatunków, zwłaszcza z kadzidla Cartera, po zestaleniu daje olibanum stosowane jako kadzidło.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Liście kadzidłowców są pierzaste.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzenie n., kadzidełko n., kadzidla ż., kadzidło mrz., Kadzidło n., Kadzidłowo n., kadzielnica ż.

 czas. kadzić ndk., okadzić dk., okadzać ndk.

 przym. kadzidłowy, kadzidlany, kadzielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kadzidla

Wiktionary


kadzidłowo

Kadzidłowo (niem. Kadzidlowen) – kolonia w Polsce, w sołectwie Nowa Ukta, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975–1998 kolonia administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


kadzidłowy

przymiotnik od: kadzidło


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kadzidła, związany z kadzidłem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nad obu orszakami: tym, którego wozy i konie stały jak w ziemię wryte, i tym, który, w barwistych strojach, jak łan ściętych kwiatów na pozłacanej ziemi leżał, świeciło w górze, jasne, ale łagodne słońce i z woniami ambry, sandału, cynamonu, piżma, aloesu, przeciągały obłoki kadzidłowego dymu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidla ż., kadzidło n., kadzidłowiec mrz., kadzielnica ż., kadzenie n., Kadzidłowo n., Kadzidło n.

:: zdrobn. kadzidełko n.

 czas. kadzić ndk., okadzić dk., okadzać ndk.

 przym. kadzielny, kadzidlany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kadzielny, kadzidlany

Wiktionary


kądziel

1. pęk lnu, konopi lub wełny przygotowywane do przędzenia, umocowane na przęślicy lub kołowrotku
2. pręt, na którym umocowuje się kądziel
3. przestarzale: linia żeńska
4. grzywa żubra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. pęk włókien umocowany na krążku przęślicy lub kołowrotka;

 (1.2) przest. żeńska linia pokrewieństwa w rodzinie

 (1.3) łow. grzywa żubra; ogon żubra, wilka

Wiktionary

Kądziel – w przemyśle włókienniczym pęk włókien (lnianych, konopnych lub wełnianych) do przędzenia, umocowany na krążku przęślicy lub kołowrotku.

Przędzeniem ręcznym zajmowały się najczęściej kobiety. Prządka wyciągała z kądzieli pasemka włókien i zwilżała jej śliną, aby włókna lepiej się skręcały. Po przymocowaniu końcówki przędzionej nici do wrzeciona wprawiała go w ruch wirowy. Wrzeciono naprężało i skręcało nić. Do przędzenia używano później pierwszego urządzenia mechanicznego, jakim był kołowrotek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siedziała w izbie przy piecu i przędła kądziel.

 (1.2) Twardowski był dobry szlachcic, bo po mieczu i kądzieli.

 (1.3) W języku łowieckim nie tylko grzywa żubra zwana jest kądzielą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kądzielnik m.

 przym. kądzielny, kądzielowy

Wiktionary


kądziela

nazwisko


SJP.pl


kadzielnia

1. wieś w Polsce w województwie mazowieckim;
2. wzgórze o wysokości 417 m n.p.m. na Wyżynie Olkuskiej w miejscowości Witeradów w województwie małopolskim;
3. wzgórze w południowo-zachodniej części Kielc;
4. rezerwat przyrody nieożywionej znajdujący się w Kielcach w województwie świętokrzyskim


SJP.pl

Kadzielnia – wzgórze w południowo-zachodniej części Kielc – stolicy województwa świętokrzyskiego. Kadzielnia, zbudowana z wapieni górnodewońskich (fran, famen), ma wysokość 295 m n.p.m. Obecne wyrobisko (wcześniej były tam kamieniołomy) wypełniają wody podziemne tworząc Jezioro Szmaragdowe.

Wikipedia


kadzielnica

kościelne naczynie do spalania kadzidła; trybularz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kośc. naczynie do spalania kadzidła;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zakrystii ministrant włożył do kadzielnicy rozpalone węgielki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkad͡ʑɛlʲˈɲit͡sa, AS: kaʒ́elʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidło n., kadzidełko n., kadzidłowiec mrz., kadzenie n.

:: zdrobn. kadzielniczka ż.

 czas. kadzić ndk., okadzić dk., okadzać ndk.

 przym. kadzidłowy, kadzidlany, kadzielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trybularz, pot. kadzidło

Wiktionary


kadzielniczka

zdrobnienie od: kadzielnica


SJP.pl


kądzielnik

gruczoł przędny gąsienicy jedwabnika, znajdujący się w jej wardze dolnej


SJP.pl


kądzielny

1. kądziel; kądzielowy;
2. pochodzący z linii matki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. dotyczący kadzidła, związany z kadzidłem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiele jest ziarenek kadzielnych na jednym ołtarzu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadzidla ż., kadzidło n., kadzidłowiec mrz., kadzielnica ż., kadzenie n., Kadzidłowo n., Kadzidło n.

:: zdrobn. kadzidełko n.

 czas. kadzić ndk., okadzić dk.

 przym. kadzidłowy, kadzidlany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kadzidłowy, kadzidlany

Wiktionary


kądzielowy

kądziel; kądzielny


SJP.pl


kadziewicz

nazwisko


SJP.pl


kadziować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) chem. włók. doprowadzać barwniki kadziowe do postaci rozpuszczalnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadź ż.

 przym. kadziowy

Wiktionary


kadziówka

ogniotrwała, płaska cegła do wykładania kadzi odlewniczych


SJP.pl


kadziowy

przymiotnik od: kadź


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kadzi, związany z kadzią

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kadziować ndk.

 rzecz. kadź ż.

Wiktionary


kądziołek

brodawka przędna pająka


SJP.pl


kądziołka

1. inaczej kądziel
2. przędzenie kądzieli


SJP.pl

  • Andrzej Kądziołka (1960-), hokeista, olimpijczyk
  • Marcin Kądziołka (1983-), fotograf
  • Stanisław Kądziołka (1902-1971), narciarz, olimpijczyk
  • Władysław Kądziołka (1925-1999), górnik, poseł

Wikipedia


kadłub

1. główny element konstrukcyjny, np. kadłub statku;
2. tułów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) główny element konstrukcyjny łączący w całość pozostałe części, zespoły i podzespoły; trzon konstrukcji;

 (1.2) pot. kadłub (1.1) statku

 (1.3) pot. kadłub (1.1) samolotu

 (1.4) anat. tułów, szczególnie jeśli bez kończyn

 (1.5) daw. wydrążony pień

Wiktionary

Kadłub – część konstrukcji łącząca pozostałe części, zespoły i podzespoły wchodzące w skład tej konstrukcji.Kadłub utrzymuje pozostałe części w określonym wzajemnym położeniu oraz przejmuje obciążenia działające na te części. Stanowi też osłonę chroniącą przed wpływami otoczenia. Małe kadłuby są nazywane korpusami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siły występujące w kadłubie w czasie pracy mogą wywołać w nim znaczne naprężenia i odkształcenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkadwup, AS: kadu̯up

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kadłubek m.

 przym. kadłubowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-4) korpus

Wiktionary


kadłubek

zdrobnienie od: kadłub


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. zdrobn. kadłub (w znaczeniu: tułów)

 (1.2) przest. naczynie z kory drzewnej

 (1.3) przest. wydrążony pniak drewniany, który wkłada się na wbity w ziemię pal, służący do naciągania powroza mostowego

 (1.4) reg. pułapka na szczury

 (1.5) reg. budka dla szpaków wieszana na drzewach

 (1.6) obraź. pejor. osoba pozbawiona wszystkich kończyn

Wiktionary

Kadłubek to niekompletny kadłub, pozbawiony niektórych zasadniczych części

  • Kadłubek – termin dotyczący komputerów przenośnych
Nazwisko, pseudonim
  • Wincenty Kadłubek (ok.1160-1223) – kronikarz, biskup krakowski
  • Zbigniew Kadłubek (ur. 1970) – filolog klasyczny
  • Witold Bartnicki pseudonim Kadłubek, Wiktor (1925-2008) – polski działacz podziemia niepodległościowego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kadˈwubɛk, AS: kadu̯ubek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kadłub m.

Wiktionary


kadłubiec

Kadłubiec (dodatkowa nazwa w j. niem. Kadlubietz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Leśnica.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.

Wikipedia


kadłubkowy

kadłubek


SJP.pl

Patrz:

kadłubek

kadłubowaty

dotyczący wydłużonego wewnątrz kloca z drzewa, służącego za pojemnik lub naczynie


SJP.pl


kadłubowiec

pracownik stoczni, zajmujący się budową kadłubów okrętowych


SJP.pl


kadłubownia

hala w stoczni, w której montuje się kadłuby okrętów


SJP.pl

Kadłubownia, spawalnia, hala prefabrykacji – dział w stoczni, w postaci dużej hali, w której budowane są większe elementy lub nawet całe sekcje kadłubów jednostek pływających, z których już poza kadłubownią, na pochylni lub w suchym doku formowany jest kadłub jednostki pływającej. W kadłubowni formowane są zarówno elementy płaskie (np. wregi) jak i przestrzenne.

Wikipedia


kadłubowość

rzadko: posiadanie tylko części podstawowych elementów; niekompletność


SJP.pl


kadłubowski

nazwisko


SJP.pl


kadłubowy

1. taki, który ma związek z kadłubem - podstawową częścią konstrukcji, która łączy w całość pozostałe elementy;
2. częściowy, niemający charakteru całości; niekompletny, niepełny


SJP.pl


kaem

karabin maszynowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środ. wojsk. karabin maszynowy

Wiktionary

Karabin maszynowy (km) – rodzaj zespołowej automatycznej broni strzeleckiej nieprzekraczającej kalibru 20 mm, zdolnej do prowadzenia ognia ciągłego. Najczęściej zasilanej amunicją karabinową z taśm nabojowych lub wymiennych magazynków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Musieliśmy się wycofać, bo okazało się, że Charlie zgubił swój kaem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkaɛ̃m, AS: kaẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaemista m.

 przym. kaemowy

Wiktionary


kaemista

operator karabinu maszynowego


SJP.pl


kaemistka

kaemista


SJP.pl

Patrz:

kaemista

kaemowy

kaem (karabin maszynowy)


SJP.pl


kaes

potocznie: kara śmierci


SJP.pl


kaesiak

środowiskowo: osoba skazana na karę śmierci


SJP.pl


kafala

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. w niektórych państwach arabskich: system kontroli zatrudnionych imigrantów, w którym pracodawca zapewnia pracownikom transport, zamieszkanie i wyżywienie oraz odpowiada za ich status prawny oraz dokumenty;

Wiktionary

  • kafala – instytucja opieki nad dzieckiem w prawie muzułmańskim
  • kafala, system kafala – system kontroli imigrantów pracujących głównie w sektorze budowlanym i domowym w kilku krajach arabskich

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obrońcy praw człowieka zgodnie nazywają kafalę współczesnym niewolnictwem.

Wiktionary


kafana

tradycyjna bałkańska kawiarnia lub tawerna serwująca jedzenie i napoje


SJP.pl

Kafana – rodzaj lokalnego bistro (lub tawerny), powszechny w krajach byłej Jugosławii i w Albanii, w którym podaje się przede wszystkim napoje alkoholowe i kawę, a także często lekkie przekąski (meze) i inne potrawy. W wielu kafanach odbywają się występy muzyczne na żywo.

Wikipedia


kafar

1. urządzenie do wbijania w grunt pali
2. pogardliwie o mężczyźnie postawnym, nierzadko głupawym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) maszyna do wbijania pali w grunt;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) slang. osiłek

Wiktionary

Kafar – urządzenie budowlane służące do wbijania pionowych pali w ziemię lub w dno zbiornika wodnego. Nazwa wywodzi się z niem. Keffer. Kafary wykorzystuje się podczas palowania – robót budowlanych wykonywanych najczęściej na grząskich lub niedostatecznie stabilnych gruntach oraz w budowlach nawodnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do prac przy remoncie trzeba było sprowadzić kafar z innego miasta.

 (2.1) Chodź, pójdziemy inną drogą, bo ten kafar stojący przy sklepie nie wygląda mi przyjaźnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkafar, AS: kafar

Wiktionary


kafarek

1. mały kafar;
2. dawniej: żelazny uchwyt do osadzenia łuczywa


SJP.pl


kafarnaum

starożytna osada nad Jeziorem Tyberiadzkim w Palestynie; obecnie teren wykopalisk i park archeologiczny; nowotestamentalne miasto znane z działalności Chrystusa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. starożytne miasto w północnym Izraelu, nad Jeziorem Galilejskim;

Wiktionary

Kafarnaum (hebr. כְּפַר נַחוּם, Kefar Nachum; arab. كفر ناحوم, Kafr Nahum; pol. Wioska Nahuma) – dawne miasto z czasów Hasmoneuszy (II–I wiek p.n.e.), położone nad Jeziorem Tyberiadzkim na północy Izraela. Miejscowość kilkakrotnie pojawia się na kartach Nowego Testamentu, i jest związana z osobą Jezusa Chrystusa. W 1894 roku ruiny wykupili franciszkanie, którzy rozpoczęli prace wykopaliskowe, a następnie renowację zabytków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Opuścił jednak Nazaret, przyszedł i osiadł w Kafarnaum nad jeziorem, na pograniczu Zabulona i Neftalego.

 (1.1) Pielgrzymi z Polski zwiedzili pozostałości biblijnego Kafarnaum.

Wiktionary


kafarnik

robotnik pracujący przy kafarze; kafarzysta, kafarowy


SJP.pl


kafarownia

pomieszczenie, w którym pracują kafary


SJP.pl


kafarowy

przymiotnik od: kafar


SJP.pl


kafarski

nazwisko


SJP.pl


kafarzysta

robotnik pracujący przy kafarze; kafarowy, kafarnik


SJP.pl


kafe

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kawa zbożowa z cykorią

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kawa

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Kaffe.

uwagi. inna pisownia: kafej, kafyj

tłumaczenia.

źródła.

== kafe (język albański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kawa

przymiotnik

 (2.1) brązowy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Kaffe.

uwagi. inna pisownia: kafej, kafyj

tłumaczenia.

źródła.

== kafe (język albański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kawa

przymiotnik

 (2.1) brązowy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kafehauz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. zob. kawiarnia.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Wiem, gdzie go szukać — wrzał zaperzony — nieraz mi donoszono, jako burzy naród przeciwko królowi po bilarach i kafehauzach.

Wiktionary


kafej

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kawiarnia

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zob. kafe.

Wiktionary


kafeja

zgrubienie od: kafejka


SJP.pl


kafejka

1. lokal, gdzie serwuje się głównie kawę; kawiarnia, kawiarenka;
2. kafejka internetowa - lokal, w którym oprócz picia kawy lub herbaty można odpłatnie korzystać z Internetu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. mała kawiarnia

Wiktionary

Kawiarnia – lokal gastronomiczny będący przede wszystkim miejscem spotkań towarzyskich. Podawane są tam głównie napoje i dania deserowe, głównie kawa, zazwyczaj również: ciastka, lody, herbata, czy wino. Może prowadzić działalność rozrywkową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Może wyskoczymy dziś do jakiejś kafejki?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈfɛjka, AS: kafei ̯ka

Wiktionary


kafejkowy

kafejka


SJP.pl

Patrz:

kafejka

kafel

wyrób ceramiczny do wykładania pieców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. ozdobna płytka ceramiczna;

 (1.2) daw. pot. tysiąc złotych

Wiktionary

Kafel − wyrób ceramiczny służący do wykładania powierzchni pieców grzewczych, kuchennych i kominków. Kafle po uformowaniu z gliny są wypalane, a ich powierzchnia zewnętrzna pokrywana jest szkliwem.

Rzemieślnik wyrabiający kafle to kaflarz, a jego warsztat to kaflarnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasz stary piec miał wspaniałe ozdobne kafle.

 (1.1) Całe pomieszczenie wyłożone było turkusowymi kaflami.

 (1.2) Kosztowało mnie to pięć kafli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kafelek m., kaflarz m., kaflarnia ż., kafelkowanie n., wykafelkowanie n.

 czas. kafelkować ndk., wykafelkować dk.

 przym. kaflowy, kafelkowy, wykafelkowany, kaflarski

Wiktionary


kafelek

zdrobnienie od: kafel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kafel

 (1.2) bud. ceramiczna płytka na ścianie lub podłodze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy w kuchni będziemy mieć tapetę czy kafelki?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kafel mrz.

 przym. kaflowy

Wiktionary


kafelkarka

1. kobieta zawodowo układająca kafelki; glazurniczka;
2. maszyna do układania kafelków


SJP.pl


kafelkarski

kafelkarz


SJP.pl

Patrz:

kafelkarz

kafelkarstwo

działalność polegająca na produkcji lub układaniu kafelków


SJP.pl


kafelkarz

rzemieślnik zajmujący się układaniem kafelków


SJP.pl


kafelki

zdrobnienie od: kafel


SJP.pl


kafelkować

układać kafelki


SJP.pl


kafelkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kafelkować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kafelkować ndk.

 rzecz. kafel mrz.

 przym. kaflowy

Wiktionary


kafelkowy

przymiotnik od: kafelek


SJP.pl


kafenijo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) typowo grecki lokal gastronomiczny z kawą, alkoholami i zakąskami, tradycyjnie męski, rodzaj pubu lub piwiarni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkafɛ̃ˈɲijɔ, AS: kafẽńii ̯o

Wiktionary


kafeol

związek chemiczny występujący w ziarnach kawy


SJP.pl


kafestol

związek chemiczny w ziarnach kawy


SJP.pl


kafeteria

1. niewielki lokal, w którym można coś zjeść i wypić; cafeteria;
2. ciśnieniowe urządzenie do parzenia kawy; kafetiera, kawiarka, makinetka;
3. oferta dodatkowych świadczeń przedstawiana pracownikowi przez pracodawcę;
4. lista gotowych odpowiedzi na pytanie, prezentowana respondentowi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stołówka, samoobsługowa restauracja

 (1.2) rzad. kawiarnia

 (1.3) socjol. dołączona do pytania zamkniętego lub półotwartego lista możliwych odpowiedzi;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj rano natknąłem się w kafeterii wydziału na twego byłego narzeczonego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkafɛˈtɛrʲja, AS: kafeterʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kafeteryjny

 przysł. kafeteryjnie

 rzecz. kawa ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stołówka, bufet, kantyna

Wiktionary


kafeterka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włoski ekspres do kawy

Wiktionary

Makinetka, oryginalnie moka, często nazywana również kupresem, kafetierką, kawiarką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. Makinetki są najbardziej popularne we Włoszech (samo określenie „makinetka” pochodzi od włoskiego macchinetta del caffè).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Halina dostała nową kafeterkę na urodziny, bo poprzednią spaliła.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kafetierka, kawiarka, kupres, makinetka, moka

Wiktionary


kafeteryjny

kafeteria


SJP.pl

Patrz:

kafeteria

kafetiera

ciśnieniowe urządzenie do parzenia kawy; kafeteria, kawiarka, makinetka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) naczynie do parzenia kawy (poprzez umieszczenie wody na jednym poziomie i zmielonej kawy na drugim i postawienie naczynia na palniku gazowym lub elektrycznym)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkafɛˈtʲjɛra, AS: kafetʹi ̯era

Wiktionary


kafetierka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włoski ekspres do kawy

Wiktionary

Makinetka, oryginalnie moka, często nazywana również kupresem, kafetierką, kawiarką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. Makinetki są najbardziej popularne we Włoszech (samo określenie „makinetka” pochodzi od włoskiego macchinetta del caffè).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Helena dostała nową kafetierkę na urodziny, bo poprzednią spaliła.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kafeterka, kawiarka, kupres, makinetka, moka

Wiktionary


kaffa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) etn. lud zamieszkujący południową Etiopię

 (1.2) geogr. hist. kraina historyczna w południowej Etiopii

 (1.3) geogr. adm. dawna prowincja administracyjna Etiopii

 (1.4) hist. polit. dawne królestwo w Afryce istniejące od XIV do XIX w.

 (1.5) geogr. hist. dawna nazwa Teodozji, miasta na Krymie

Wiktionary

  • Kaffa – lud afrykański
  • Kaffa – region w Etiopii
  • Teodozja – miasto na Krymie, dawniej znane jako Kaffa
  • Kaffa – historyczne państwo w Afryce, w 1897 podbite przez Etiopię

Wikipedia


kaffir

lima kaffir, limonka kaffir - gatunek rośliny z rodziny rutowatych; kafir, papeda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. spoż. rodzaj tajskiej limonki, której suszone liście są stosowane w przyprawianiu zup i curry w kuchni tajskiej i indyjskiej

Wiktionary

Geografia

Bliski Wschód
  • Kafir (inaczej: niewierny) – w islamie: pogardliwe określenie nie-muzułmanina, albo "tego, kto ukrywa prawdę lub jej zaprzecza".
Południowa Afryka
  • Kaffir (również Kafir, Kaphar, Kaphir, Kafari, Caffre, Kaffer, itp.) – pogardliwe określenie osoby czarnoskórej, używane w Afryce Południowej, a także na Jamajce; stąd:
    • wojny kafirskie (ang. Kaffir Wars lub Kafir Wars) – dawna nazwa tzw. Wojen o Przylądek, toczonych w Afryce Południowej;
  • języki kafirskie – XIX-wieczny termin określający języki nguni;
    • Kaffir kuchenny lub język kaffir – pogardliwy termin, określający wymowę łamaną lub kreolską w Afryce Południowej;
Sri Lanka
  • Kaffir – lokalna grupa etniczna;
  • Kaffir – kreolska wymowa, używana przez tych ludzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kwaśne: wszystkie soki z owoców cytrusowych, które wykrzywiają usta, cytryny Meyera o cienkich skórkach, szorstkie limonki kaffir.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kafir m.

Wiktionary


kafir

u muzułmanów: innowierca


SJP.pl

Geografia

Bliski Wschód
  • Kafir (inaczej: niewierny) – w islamie: pogardliwe określenie nie-muzułmanina, albo "tego, kto ukrywa prawdę lub jej zaprzecza".
Południowa Afryka
  • Kaffir (również Kafir, Kaphar, Kaphir, Kafari, Caffre, Kaffer, itp.) – pogardliwe określenie osoby czarnoskórej, używane w Afryce Południowej, a także na Jamajce; stąd:
    • wojny kafirskie (ang. Kaffir Wars lub Kafir Wars) – dawna nazwa tzw. Wojen o Przylądek, toczonych w Afryce Południowej;
  • języki kafirskie – XIX-wieczny termin określający języki nguni;
    • Kaffir kuchenny lub język kaffir – pogardliwy termin, określający wymowę łamaną lub kreolską w Afryce Południowej;
Sri Lanka
  • Kaffir – lokalna grupa etniczna;
  • Kaffir – kreolska wymowa, używana przez tych ludzi.

Wikipedia


kafka

Osoby noszące nazwisko Kafka

  • František Kafka – czeski doktor praw, pisarz i krytyk literacki
  • Franz Kafka – pisarz
  • Jakub Kafka – piłkarz czeski
  • Maria Restytuta Kafka – zakonnica czeska, błogosławiona – męczennica – Kościoła Rzymsko-Katolickiego
  • Victor Kafka – austriacki neurolog

Wikipedia


kafkowski

1. o sytuacji: absurdalny, niezrozumiały, zmuszający do działań, których prawdziwy sens pozostaje niejasny;
2. właściwy bohaterom Franza Kafki; taki, który jest w stylu Kafki; metaforyczny, paraboliczny, groteskowy


SJP.pl


kafkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kafki lub z nim związany


SJP.pl


kafla

dawniej: kafel (ceramiczna płytka pokryta szklistą polewą do wykładania ścian i obkładania pieców)


SJP.pl


kaflany

przestarzały przymiotnik od: kafel; kaflowy


SJP.pl


kaflarnia

fabryka produkująca kafle


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zakład, gdzie wyrabia się kafle

Wiktionary

Kaflarnia – osada w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Nowa Brzeźnica. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Prusicko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kafˈlarʲɲa, AS: kaflarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kafel m., kaflarstwo n., kaflarz m.

Wiktionary


kaflarski

dotyczący kaflarza, kaflarstwa


SJP.pl


kaflarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dział rzemiosła związany z wyrobem kafli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W muzeum regionalnym można zobaczyć przedmioty związane z kaflarstwem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kafˈlarstfɔ, AS: kaflarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaflarz, kaflarnia

Wiktionary


kaflarz

rzemieślnik zajmujący się wyrobem kafli; zdun


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzemieślnik wytwarzający kafle, trudniący się kaflarstwem

 (1.2) gw-pl|Kraków. zdun

Wiktionary

Kafel − wyrób ceramiczny służący do wykładania powierzchni pieców grzewczych, kuchennych i kominków. Kafle po uformowaniu z gliny są wypalane, a ich powierzchnia zewnętrzna pokrywana jest szkliwem.

Rzemieślnik wyrabiający kafle to kaflarz, a jego warsztat to kaflarnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wytłumaczył mu kaflarz, jak się robi dobre kafle.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkaflaʃ, AS: kaflaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaflarstwo n., kaflarnia ż., kafel mrz.

Wiktionary


kaflowy

przymiotnik od: kafel


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) zbudowany z kafli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kafel m., kafelek m., kafelkowanie n., wykafelkowanie n., kafelkarz m.

 czas. kafelkować ndk., wykafelkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. kachlany

Wiktionary


kafryjski

odnoszący się do lub pochodzący z południowej Afryki; obecnie używane w nazewnictwie zoologicznym (np. bawół kafryjski (bawół afrykański), dzioborożec kafryjski) lub w nazewnictwie historycznym, np. wojny kafryjskie - 10 wojen toczonych w XVIII i XIX w. pomiędzy Burami a plemionami Bantu


SJP.pl


kaftan

1. część stroju ludowego: wierzchnia kurtka z rękawami, sięgająca poniżej pasa;
2. luźna kurtka używana jako ubranie robocze;
3. kaftan bezpieczeństwa - bluza z długimi rękawami wiązanymi na plecach, używana do unieruchomienia osób psychicznie chorych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kraw. męski ubiór o wschodnim pochodzeniu, sięgający do kolan lub krótszy, z długimi rękawami i zapinany z przodu;

 (1.2) lud. część stroju ludowego: wierzchnia kurtka z rękawami, sięgająca poniżej pasa

 (1.3) luźna kurtka używana jako ubranie robocze

Wiktionary

Kaftan – męski ubiór o wschodnim pochodzeniu, sięgający do kolan lub krótszy, z długimi rękawami i zapinany z przodu. W Europie noszony był od wczesnego średniowiecza. Wywodzi się z niego wiele ubiorów noszonych obecnie, jak: frak, surdut, żakiet, marynarka lub kurtka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkaftãn, AS: kaftãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kaftanik m.

 przym. kaftanowy

Wiktionary


kaftaniczek

zdrobnienie od: kaftanik


SJP.pl


kaftanik

1. koszulka niemowlęca zawiązywana na plecach
2. zdrobnienie od: kaftan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kaftan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Proszę babci — zawołała — ja nigdy nie skończę kaftanika dla mojej lalki…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaftan m.

 przym. kaftanowy

Wiktionary


kaftanowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kaftanem, dotyczący kaftana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaftan mrz., kaftanik mrz.

Wiktionary


kafue

rzeka w Zambii


SJP.pl

Kafue – miasto w południowej Zambii, nad rzeką Kafue, na południe od Lusaki. Ośrodek przemysłu chemicznego, włókienniczego, metalurgicznego i papierniczego. W 2005 roku miasto zamieszkiwało 48 tys. ludzi. Według spisu ludności (Census of Population and Housing) z 2010 roku, Kafue ma 219 000 mieszkańców, z czego 108 939 to mężczyźni, a 110 061 to kobiety.

Wikipedia


kafyj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. kafe.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kawiarnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Roz w antryju na bifyju • stoła szklonka po kafyju.

Wiktionary


kagan

tytuł władcy u ludów tureckojęzycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w średniowieczu: władca wśród niektórych ludów tureckojęzycznych;

Wiktionary

Kagan (chiń. 可汗; pinyin kèhán, staroturecki. 𐰴‬𐰍𐰣 – kaγan, klasyczny mongolski ᠬᠠᠭᠠᠨ – qaγan) – tytuł używany na określenie najwyższego władcy wśród ludów Wielkiego Stepu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z osobą kagana chazarskiego wiązały się różne ceremonie od momentu jego wyboru aż do śmierci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaganat m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kaganat m.

frazeologia.

etymologia.

 etym|stturk|𐰴‬𐰍𐰣. (kaɣan) → władca

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) khagan, khakan, kagan

* białoruski: (1.1) кага́н m.

* francuski: (1.1) kagan m., khaghan m.

* rosyjski: (1.1) кага́н m.

* słowacki: (1.1) kagan m.

* ukraiński: (1.1) кага́н m.

źródła.

== kagan (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. kagan

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) khagan, khakan

Wiktionary


kaganat

kraj lub prowincja pod rządami kagana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. kraj lub prowincja będąca pod rządami kagana

 (1.2) hist. władza kagana

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kagan m.

Wiktionary


kagańcowy

przymiotnik od: kaganiec


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do kagańca

 (1.2) książk. przen. tłumiący wolność słowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Stąd skok na Krajową Radę, promowanie Radia Maryja i Telewizji Trwam, a w pakcie znajdziemy także kagańcowe ustawy dotyczące prasy.

 (1.2) Druga ustawa, o zgromadzeniach i stowarzyszeniach, w przeciwieństwie do większości posunięć antypolskich była ogólnoniemiecka, nie zaś tylko pruska. Nazywano ją ustawą "kagańcową", zarządzała bowiem, że wszelkie zgromadzenia publiczne obradować mają wyłącznie po niemiecku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaganiec m.

Wiktionary


kaganek

naczynie z palącym się w środku ogniem; rodzaj lampki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mała lampka w kształcie miseczki (glinianej lub metalowej) z dziobkiem i uchwytem, wypełnionej tłuszczem, najczęściej olejem;

Wiktionary

Kaganek (lampka oliwna) – typ wczesnej lampy olejnej w postaci niewielkiego naczynia (glinianego lub metalowego), w kształcie miseczki z dziobkiem, uchwytem i knotem. Kaganek napełniony jest olejem (roślinnym, zwierzęcym, mineralnym). Stosowany od starożytności do oświetlania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W sieni słabo oświetlonej olejnym kagankiem ktoś zastąpił mi drogę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈɡãnɛk, AS: kagãnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaganiec m.

Wiktionary


kaganiec

1. dawniej: przedmiot służacy do oświetlania, w kształcie świeczki na podstawce
2. przedmiot zakładany na pysk psa zapobiegający gryzieniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) siatka pleśćeciona z drutu lub skóry zakładana zwierzętom na pysk;

 (1.2) przyrząd do oświetlania w formie żelaznego koszyka wypełnionego ogniem

Wiktionary

Kaganiec – przedmiot zakładany na pysk zwierzęcia (najczęściej psa) w celu uniemożliwienia mu ugryzienia człowieka lub innych zwierząt oraz połknięcia przez niego niepożądanych substancji (np. odchodów lub odpadków). Najczęściej wykonany w formie siatki z drutu lub skóry z przerwami między prętami lub paskami dla umożliwienia zwierzęciu oddychania. W niektórych typach kagańców otwarcie pyska uniemożliwia pas skóry lub mocnej tkaniny, krępujący pysk w sposób umożliwiający oddychanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Proszę założyć temu psu kaganiec przed wejściem do autobusu!

 (1.2) Lecz zaklinam — niech żywi nie tracą nadziei / I przed narodem niosą oświaty kaganiec; / A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei, / Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec!…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈɡãɲɛt͡s, AS: kagãńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kaganek m.

 przym. kagańcowy, kagankowy

Wiktionary


kagebista

funkcjonariusz KGB, służby bezpieczeństwa w dawnym ZSRR lub we współczesnej Białorusi; kagiebista, KGB-ista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) funkcjonariusz KGB

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kagiebista

Wiktionary


kagebistka

kagebista; kagiebistka


SJP.pl


kagebowski

KGB; kagiebowski, KGB-owski


SJP.pl


kagiebista

funkcjonariusz KGB, służby bezpieczeństwa w dawnym ZSRR lub we współczesnej Białorusi; kagebista, KGB-ista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) funkcjonariusz KGB

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. KGB n., KGB-ista m.

 skr. KGB

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) KGB-ista, kagebista

Wiktionary


kagiebistka

kagiebista; kagebistka


SJP.pl


kagiebowski

KGB; kagebowski, KGB-owski


SJP.pl


kagoshima

[czytaj: kagoSIma albo kagoSZIma] miasto w Japonii


SJP.pl

Kagoshima (jap. 鹿児島市 Kagoshima-shi) – miasto w Japonii, ośrodek administracyjny prefektury Kagoshima, w południowej części wyspy Kiusiu, nad zatoką Kagoshima (Morze Wschodniochińskie).

Wikipedia


kagu

rodzina ptaków oraz jedyny gatunek ją reprezentujący; ptak o szarym upierzeniu i czubie z tyłu głowy, zamieszkujący wyłącznie Nową Kaledonię (wyspa na Pacyfiku), zagrożony wyginięciem


SJP.pl

Kagu (Rhynochetos jubatus) – gatunek ptaka zamieszkującego Nową Kaledonię, będącego jedynym przedstawicielem rodziny kagu (Rhynochetidae) z rzędu słonecznicowych (Eurypygiformes). Uważany jest za bardzo stary gatunek, najbliżej spokrewniony z występującą w międzyzwrotnikowej strefie Ameryk słonecznicą, z którą został sklasyfikowany w odrębny rząd. Jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków.

Wikipedia


kaguan

ssak z rzędu latawców, lotokot


SJP.pl

Lotokot filipiński, lotokot, kaguan, kolugo (Cynocephalus volans) – gatunek ssaka z rodziny lotokotowatych (Cynocephalidae).

Wikipedia


kagulard

członek skrajnie prawicowej, szowinistycznej fr. organizacji terrorystycznej


SJP.pl


kagulski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kagułem, dotyczący Kagułu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaguł mrz.

Wiktionary


kagura

muzyka i taniec w japońskim kulcie shinto, mające odstraszać złe duchy


SJP.pl

Kagura (jap. 神楽 muzyka bóstw, rozrywka bogów) – sakralna muzyka i taniec shintō, starożytna forma teatralnych przedstawień tanecznych, wywodząca się z rytuałów shintō, święty rytuał artystyczny wykonywany podczas składania ofiary dla kami. Pawilon na terenie chramu służący temu nazywa się kagura-den.

Wikipedia


kaguł

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Mołdawii, w dolinie Prutu;

Wiktionary

Kaguł (rum. Cahul) – miasto w Mołdawii, w dolinie Prutu, 27 tys. mieszk. (2012); stolica Rejonu Kaguł; przemysł spożywczy (winiarski), drzewny, tekstylny, produkcja wyrobów żelbetowych; muzeum; założone 1835. Miasto znane jest z gorących źródeł i muzyki ludowej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kagulski

Wiktionary


kahalnik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żyd. adm. urzędnik kahału

 (1.2) żyd. pot. ortodoksyjny Żyd przywiązany do instytucji kahału

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kahał mrz., kahałek mrz., podkahał mrz., podkahałek mrz., przykahałek mrz.

 przym. kahalny, kahałowy

Wiktionary


kahalny

związany z kahałem (żydowską gminą wyznaniową lub zarządem tej gminy), np. dom kahalny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) żyd. odnoszący się do kahału, związany z kahałem

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) żyd. należący do kahału, będący jego własnością

przymiotnik jakościowy

 (3.1) żyd. charakterystyczny dla kahału lub kahalników, mający cechy lub właściwości przypisywane kahałowi lub kahalnikom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zagłady nie uniknęły także budynki murowane stanowiące własność i dumę żydowskich gmin, synagogi, domy kahalne i talmudyczne, nawet cmentarze, z których macewy hitlerowcy wykorzystywali do budowy nawierzchni dróg albo jako materiał budowlany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kahalnik mos., kahał mrz., kahałek mrz., podkahał mrz., podkahałek mrz., przykahałek mrz.

 przym. kahałowy

Wiktionary


kahał

1. żydowska gmina wyznaniowa;
2. żydowski samorząd reprezentujący gminę wyznaniową o tej samej nazwie, rada reprezentująca społeczność żydowską na zewnątrz, np. wobec państwa, w którym Żydzi żyją w diasporze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żyd. adm. żydowska gmina wyznaniowa;

 (1.2) żyd. adm. zarząd kahału (1.1)

Wiktionary

Kahał (hebr. ‏קהלה‎ kehilla – „zgromadzenie, gmina”) – słowo z jidysz oznaczające gminę, formę organizacji społeczności żydowskiej. Słowo to oznacza zarówno samo skupisko ludności, wewnętrznie zorganizowane i posiadające władzę, jak i sam zarząd gminy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Charakterystyczna właściwość dawnych kahałów polskich polegała na tym, że Żydzi z magnackiej lub szlacheckiej włości musieli być zrzeszeni w znajdującym się na tym terenie kahale.

 (1.2) Osobiście chciałbym nie kandydować do kahału, ale to się nie da uniknąć, dążeniem moim będzie wprowadzić do kahału jak najwięcej niesyjonistów z Allerhandem na czele.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kahalnik mos., podkahał mrz., podkahałek mrz.

:: zdrobn. kahałek mrz.

 przym. kahałowy, kahalny

Wiktionary


kahałek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kahał

 (1.2) żart. (także. lekcew.) niższy rangą kahał

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kahalnik mos., kahał mrz., podkahałek mrz., przykahałek mrz., podkahał mrz.

 przym. kahałowy, kahalny

Wiktionary


kahałowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) żyd. odnoszący się do kahału, związany z kahałem

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) żyd. należący do kahału, będący jego własnością

przymiotnik jakościowy

 (3.1) żyd. charakterystyczny dla kahału lub kahalników, mający cechy lub właściwości przypisywane kahałowi lub kahalnikom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kahalnik mos., kahał mrz., kahałek mrz., podkahał mrz., podkahałek mrz., przykahałek mrz.

 przym. kahalny

Wiktionary


kahina

czarownica z arabskich bajek


SJP.pl


kahlenberg

góra we Wiedniu


SJP.pl

Wikipedia


kahlúa

[czytaj: kalua] meksykański likier kawowy o słodkim smaku; kahlua


SJP.pl

Kahlúa (Kahlua) – słodki likier kawowy wytwarzany w Veracruz w Meksyku od roku 1936. Smak wyraźnie odmienny od innych likierów kawowych. Zawiera 16% alkoholu. Bardzo często podawany jako składnik drinka Black Russian, White Russian lub Mudslide. Od 2005 roku marka należy do koncernu Pernod Ricard.

Wikipedia


kahn

[czytaj: kan] nazwisko


SJP.pl

Niemcy:

  • Kahn – góra

Osoby:

  • Albert Kahn – francuski bankier
  • Bob Kahn – amerykański informatyk
  • Claude Kahn – francuski pianista
  • Dominique Strauss-Kahn – francuski polityk
  • Ferdinand Kahn – austriacki biskup
  • Florence Prag Kahn – amerykańska polityczka
  • Gustave Kahn – francuski poeta
  • Irving Kahn – amerykański finansista
  • Louis Kahn – amerykański architekt
  • Madeline Kahn – amerykańska aktorka
  • Michael Kahn – amerykańska montażysta filmowy
  • Oliver Kahn – niemiecki piłkarz
  • Richard Kahn – amerykański filmowiec
  • Victor Kahn – francuski szachista

Wikipedia


kahuna

kapłan i mag hawajski, posiadający tajemną wiedzę (hunę)


SJP.pl

Wikipedia


kahunka

kapłanka hawajska posiadająca tajemniczą wiedzę i paranormalne umiejętności


SJP.pl


kai

[czytaj: kaj] rasa psa wywodząca się Japonii; japoński szpic


SJP.pl

  • Kai – album Dir en grey
  • Kai – miasto w prefekturze Yamanashi w Japonii.
  • Kai (buddyzm)
  • Kai (ur. 1994, właśc. Kim Jong-in) – południowokoreański piosenkarz
  • Kai – fryzyjskie zdrobnienie od Gerarda
  • Kai – rasa psów należąca do grupy psów pierwotnych
  • wyspy Kai
  • Katolicka Agencja Informacyjna
  • Korea Aerospace Industries – południowokoreańska wytwórnia lotnicza.

Wikipedia


kaid

w krajach arabskich dowódca wojskowy


SJP.pl

Kaid (arab. gā'id – przewodni, wódz naczelny) – wódz plemienia/dowódca wojsk/zwierzchnik okręgu lub wsi w Afryce Północnej.

Wikipedia


kaifeng

miasto w Chinach; Kajfeng


SJP.pl

Wikipedia


kaik

turecka długa, wąska łódka z lekkiego drewna


SJP.pl


kaim

nazwisko


SJP.pl

Kaim – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim.

Wieś dóbr prestymonialnych kapituły katedralnej krakowskiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku.

Wikipedia


kain

przenośnie: osoba występująca przeciw swojej rodzinie lub swoim rodakom, odpowiedzialna za ich śmierć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. postać biblijna, syn prarodziców;

 (1.2) przen. bratobójca

Wiktionary

Belgia:

  • Kain – dzielnica Tournai

Osoby:

  • Kain – postać biblijna, syn Adama, brat Abla
  • Kain – postać fikcyjna, jeden z wampirów w świecie cyklu gier Legacy of Kain
  • Dawid Kain (ur. 1981) – polski pisarz horroru, poeta i eseista

Zobacz też:

  • Kainici
  • Khàine
  • Legacy of Kain

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Smuciło to Kaina bardzo i chodził z ponurą twarzą.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. kainita mos.

:: przym. Kainowy

 (1.2)

:: rzecz. kainizm mrz.

:: przym. kainowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1)

:: rzecz. kainita mos.

:: przym. Kainowy

 (1.2)

:: rzecz. kainizm mrz.

:: przym. kainowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|Cain. < etym|gr|Κάϊν. < etym|hebr|קין.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Cain

* arabski: (1.1) قابيل m.

* baskijski: (1.1) Kain

* czeski: (1.1) Kain m.

* francuski: (1.1) Caïn m.

* hebrajski: (1.1) קין m.

* hiszpański: (1.1) Caín m.

* łaciński: (1.1) Cain m.

* niemiecki: (1.1) Kain m.

* nowogrecki: (1.1) Κάιν m.

* portugalski: (1.1) Caim m.

* starogrecki: (1.1) Κάϊν m.

* włoski: (1.1) Caino m.

źródła.

== Kain (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny, nazwa własna

 (1.1) bibl. Kain

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kainit

minerał, uwodniony chlorosiarczan potasu i magnezu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał występujący w złożach potasowych, surowiec do produkcji nawozów;

Wiktionary

Kainit – minerał z gromady siarczanów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi. Nazwa pochodzi od gr. kainos = współczesny (świeży) i nawiązuje do stosunkowo niedawnego powstania minerału.

Chemicznie jest to sól podwójna o wzorze KCl·MgSO4·3H2O lub KMg(SO4)Cl·3H2O, zawierająca kationy magnezu i potasu oraz aniony chlorkowe i siarczanowe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈjĩɲit, AS: kai ̯ĩńit

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kainitowy

Wiktionary


kainita

członek gnostyckiej grupy religijnej


SJP.pl


kainitka

kainita


SJP.pl

Patrz:

kainita

kainitowy

przymiotnik od: kainit


SJP.pl


kainizm

wzajemne zabijanie się piskląt niektórych gatunków ptaków szponiastych w jednym gnieździe


SJP.pl

Kainizm – zachowanie polegające na eliminowaniu słabszych osobników przez silniejsze rodzeństwo w celu usunięcia konkurencji pokarmowej. Zachowanie takie występuje u niektórych gatunków ryb np. rekin tawrosz piaskowy (kanibalizm prenatalny). Również u niektórych gatunków ptaków szponiastych m.in. u orlika krzykliwego, orlika grubodziobego, bielika czy pustułki.

Wikipedia


kainowy

dotyczący Kaina, właściwy Kainowi (np. zbrodnia kainowa - bratobójstwo)


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kaina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) przest. Najeźdźcy wymordowali Kainowe syny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kain mos., kainita mos.

Wiktionary


kair

stolica Egiptu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Egiptu;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Kairze musisz koniecznie iść na bazar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkajir, AS: kai ̯ir

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kairczyk mos., kairka ż.

 przym. kairski

Wiktionary


kairczyk

mieszkaniec Kairu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kairu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjirt͡ʃɨk, AS: kai ̯irčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kair mrz.

:: fż. kairka ż.

 przym. kairski

Wiktionary


kairka

mieszkanka Kairu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kairu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjirka, AS: kai ̯irka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kair mrz.

:: fm. kairczyk mos.

 przym. kairski

Wiktionary


kairologia

nauka o roli Kościoła i chrześcijaństwa w obecnych czasach


SJP.pl


kairologiczny

dotyczący kairologii


SJP.pl


kairos

określony moment w dziejach, w którym dokonuje się zbawcze działanie Boga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności;

Wiktionary

Kairos (także Kajros; stgr. Καιρός Kairós, łac. Caerus) – grecki bożek szczęśliwego trafu, okazji (zbiegu okoliczności), sprzyjającej chwili bądź (odwrotnie) utraconej bezpowrotnie możliwości.

Wyobrażany jako łysy, jedynie z obfitą grzywką. Ktokolwiek mijany przez niego miał zaledwie krótką chwilę, mgnienie, pozwalające go uchwycić, a wraz z nim swą szczęśliwą szansę; gdy tylko Kairos przeminął, był już nieuchwytny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie znalazłem w tej książce ani słowa o Kairosie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajros mos., kairos m.

 przym. gwara. przest. Kairosowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kajros

Wiktionary


kairosowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Kairosa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kairos mos., Kajros mos., kairos m.

 przym. kairotyczny

Wiktionary


kairotyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z bogiem Kairosem, dotyczący Kairosa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kairos m.

 przym. Kairosowy

Wiktionary


kairski

przymiotnik od: Kair (stolica Egiptu)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kairu, związany z Kairem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogromne lotnisko kairskie, jeden z największych punktów przelotowych świata, dudniło nie milknącym hukiem motorów.

 (1.1) Postanowiliśmy, że to ja dokonam próby odczytania tego osobliwego przekazu, korzystając z pracowni naukowych Muzeum Kairskiego, a następnie wrócę do Anglii i będę kontynuował badania w British Museum.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjirsʲci, AS: kai ̯irsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kair m., kairczyk m., kairka ż.

Wiktionary


kaiser

[czytaj: kajzer] dawniej: cesarz niemiecki; kajzer


SJP.pl

  • Kaiser Motors – amerykańskie przedsiębiorstwo motoryzacyjne, 1945–1953
  • (1694) Kaiser – planetoida z pasa głównego asteroid
  • Kaiser – amerykańska marka i model samochodu osobowego klasy wyższej

Okręty:

  • Kaiser – typ niemieckich okrętów pancernych (1872)
    • * SMS „Kaiser” – okręt należący do powyższego typu
  • Kaiser – typ niemieckich pancerników (1872)
    • SMS „Kaiser” – okręt należący do powyższego typu

Wikipedia


kaiserslautern

miasto w Niemczech


SJP.pl

Kaiserslautern – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, siedziba powiatu Kaiserslautern oraz gminy związkowej Kaiserslautern-Süd.

Miasto leży przy autostradzie A6, mniej więcej w połowie drogi między Mannheim a Saarbrücken (ok. 70 km od obu miast), leży na północno-zachodnich obrzeżach Lasu Palatynackiego. Miasto liczy 99 845 mieszkańców (31 grudnia 2018) i jest jednym z większych miast Palatynatu.

Wikipedia


kaizen

japońska kultura zarządzania, oparta na stałym doskonaleniu jakości na każdym etapie wytwarzania produktu


SJP.pl

Kaizen − japońskie słowo o podwójnym znaczeniu:

  • kaizen (jap. 改善; pisane znakami kanji); oznaczające po polsku: poprawę, polepszenie, zmianę na lepsze;
  • kaizen (jap. カイゼン; pisane pismem sylabicznym katakaną), oznaczające japońską filozofię biznesową (sposób postępowania) ustawicznego polepszania, poprawiania procesu zarządzania i produkcji na wszystkich jego szczeblach, z uwzględnieniem m.in. technik biznesu „just-in-time”.

Wikipedia


kaj

imię męskie


SJP.pl

zaimek pytajny

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Częstochowa, Kraków. gdzie

Wiktionary

  • Gajusz (imię)
  • Kaj (spójnik)
  • KAJ (zespół muzyczny)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) gwara. Kaj to je?Gdzie to jest?

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. kajś, kajsi, kajsik

Wiktionary


kaj-szek

nazwisko


SJP.pl


kaja

kajać się: przyznawać się do błędu, winy, wyrażając swój żal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Kaja – imię
    • Kaja Bień – polska aktorka teatralna i filmowa
    • Kaja Danczowska – polska skrzypaczka i pedagog
    • Kaja Mirecka-Ploss – pisarka, projektantka mody, działaczka społeczna
    • Kaja Paschalska – polska aktorka telewizyjna (znana z roli Oli Lubicz w serialu Klan)
    • Kaja Tokarska – polska lekkoatletka, płotkarka
    • Kaja Załęczna – polska piłkarka ręczna

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Miałem wyrzuty sumienia, że w domu zostawiam samą Kaję, ale wystarczył jej telefon… jej namawianie bym przyjechał… i rzucałem wszystko i gnałem.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈkaja, AS: kai ̯a

    Wiktionary

    Synonimy:

    antonimy.

    hiperonimy.

    hiponimy.

    holonimy.

    meronimy.

    pokrewne.

    frazeologia.

    etymologia.

    uwagi.

     (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

    tłumaczenia.

    * rosyjski: (1.1) Кая m.

    * szwedzki: (1.1) Kaja

    źródła.

    == Kaja (język estoński.) ==

    wymowa.

    znaczenia.

    rzeczownik, nazwa własna

     (1.1) imię|estoński|ż.

    odmiana.

    przykłady.

    składnia.

    kolokacje.

    synonimy.

    Wiktionary


kajać

kajać się: przyznawać się do błędu, winy, wyrażając swój żal


SJP.pl


kajaczek

zdrobnienie od: kajak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kajak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak m., kajakarz mos.

Wiktionary


kajak

mała łódź o wydłużonym kształcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niewielka łódź zakryta z wierzchu, z otworem na pomieszczenie jednej, dwu lub czterech osób, poruszana wiosłami o dwu piórach;

 (1.2) przen. bardzo duża stopa

 (1.3) przen. bardzo duży but

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Załoga kajaka siedzi twarzą do kierunku płynięcia.

 (1.1) W przyszłym roku wybiorę się z synem na kajaki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkajak, AS: kai ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajakarstwo n., kajakarz m., kajakarka ż.

:: zdrobn. kajaczek m.

 przym. kajakowy, kajakarski

Wiktionary


kajakarka

kobieta uprawiająca kajakarstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. zawodniczka uprawiająca kajakarstwo lub kobieta, która pływa kajakiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lubię sporty wodne, kiedyś byłam kajakarką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkajaˈkarka, AS: kai ̯akarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak m., kajakarstwo n.

:: fm. kajakarz

 przym. kajakowy

Wiktionary


kajakarski

dotyczący kajakarza, kajakarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kajakarstwem; przeznaczony do wykorzystania w kajakarstwie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak mrz., kajakarz mos.

Wiktionary


kajakarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. dyscyplina sportu i forma rekreacji, która polega na pływaniu kajakiem lub kanadyjką;

Wiktionary

Kajakarstwo – grupa dyscyplin sportów wodnych oraz rodzaj turystyki wodnej wykorzystująca kajaki i kanadyjki, niegdyś również odmiana transportu (wodnego).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkajaˈkarstfɔ, AS: kai ̯akarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak m., kajakarka ż., kajakarz mos.

 przym. kajakowy

Wiktionary


kajakarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. zawodnik uprawiający kajakarstwo lub osoba, która pływa kajakiem

Wiktionary

Kajakarstwo – grupa dyscyplin sportów wodnych oraz rodzaj turystyki wodnej wykorzystująca kajaki i kanadyjki, niegdyś również odmiana transportu (wodnego).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię sporty wodne – kiedyś byłem kajakarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjakaʃ, AS: kai ̯akaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak m., kajaczek m., kajakarstwo n.

:: forma żeńska kajakarka ż.

 przym. kajakowy, kajakarski

Wiktionary


kajakować

pływać kajakiem, uprawiać sport kajakowy


SJP.pl


kajakowicz

osoba pływająca kajakiem


SJP.pl


kajakowiczka

kobieta pływająca kajakiem


SJP.pl


kajakowiec

rzadko: zawodnik uprawiający sport kajakowy; kajakarz


SJP.pl


kajakowy

przymiotnik od: kajak (np. spływ kajakowy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kajakiem, dotyczący kajaka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajak mrz., kajakarz mos., kajakarka ż., kajakarstwo n.

Wiktionary


kajan

roślina uprawna z rodziny motylkowatych; nikla


SJP.pl

Kajan – wieś w Armenii, w prowincji Tawusz. W 2011 roku liczyła 309 mieszkańców.

Wikipedia


kajda

nazwisko


SJP.pl


kajdaniarski

więzienny, katorżniczy


SJP.pl


kajdaniarz

więzień zakuty w kajdany


SJP.pl


kajdanki

zdrobnienie od: kajdany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) para połączonych ze sobą obręczy, zamykanych na zatrzask, ograniczających swobodę ruchów;

Wiktionary

Kajdanki – przyrząd służący do obezwładniania człowieka, poprzez ograniczenie swobody ruchów jego kończyn.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przyjechałem na komisariat i zobaczyłem moją żonę w kajdankach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajdany nmos.

 przym. kajdaniarski

Wiktionary


kajdankować

potocznie: zakładać kajdanki


SJP.pl


kajdanowy

przymiotnik od: kajdany


SJP.pl


kajdany

1. rodzaj łańcuchów krępujących ręce lub nogi więźniom; okowy;
2. niewola, brak swobody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) metalowe pęta do skuwania kończyn więźniów

 (1.2) przen. podn. ograniczenie swobody lub bycie ciężarem

Wiktionary

Kajdanki – przyrząd służący do obezwładniania człowieka, poprzez ograniczenie swobody ruchów jego kończyn.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Więzień został zakuty w kajdany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kajdanki ż.

 przym. kajdaniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) okowy, pęta, łańcuchy

 (1.2) niewola, brzemię

Wiktionary


kajecik

zdrobnienie od: kajet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kajet

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjɛ̇t͡ɕik, AS: kai ̯ėćik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajet m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zeszycik

Wiktionary


kajecikowy

przymiotnik od: kajecik


SJP.pl


kajeńczyk

mieszkaniec Kajenny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kajenny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjɛ̇̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: kai ̯ė̃ĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajenna ż.

:: fż. kajenka ż.

 przym. kajeński

Wiktionary


kajenka

mieszkanka Kajenny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kajenny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjɛ̃nka, AS: kai ̯nka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajenna ż.

:: fm. kajeńczyk mos.

 przym. kajeński

Wiktionary


kajenna

stolica Gujany Francuskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto, stolica Gujany Francuskiej;

 (1.2) geogr. rzad. rzeka przepływająca przez miasto Kajennę (1.1)

 (1.3) geogr. adm. okręg administracyjny Gujany Francuskiej obejmujący miasto Kajennę (1.1)

Wiktionary

Kajenna (fr. Cayenne) – gmina, stolica i główny port Gujany Francuskiej (francuskiego departamentu zamorskiego), położona na wyspie przy ujściu rzeki Cayenne do Oceanu Atlantyckiego, stolica rzymskokatolickiej diecezji Kajenna.

Miasto to ośrodek handlu. Są tu zakłady przemysłu spożywczego (destylarnie rumu), drzewnego oraz międzynarodowy port lotniczy Kajenna-Rochambeu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈjɛ̃nːa, AS: kai ̯•na

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cayenne n., kajeńczyk mos., kajenka ż., kajenna ż.

 przym. kajeński

Wiktionary


kajeński

związany z Kajenną


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kajenny, związany z nią

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjɛ̇̃j̃sʲci, AS: kai ̯ė̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cayenne n., Kajenna ż., kajeńczyk mos., kajenka ż.

Wiktionary


kajeput

australijskie drzewo herbaciane, z którego pozyskuje się olejek kajeputowy


SJP.pl


kajet

przestarzale: zeszyt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. zeszyt

Wiktionary

Zeszyt (przest. kajet, z fr. cahier) – zszyte lub sklejone karty papieru, przeznaczone do pisania lub rysowania, rzadziej – do innych celów (np. zeszyt z kolorowymi arkuszami do wycinanek dla dzieci lub dzienniczek).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Janek pilnie notował grekę w swoim kajecie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkajɛt, AS: kai ̯et

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kajecik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zeszyt, notatnik

Wiktionary


kajetan

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kajetan – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Pierwotnie oznaczało „pochodzący z Caiety”, miasta w Italii. Na Kresach imię to cieszyło się szczególną popularnością wśród mniejszości ormiańskiej.

Kajetan imieniny obchodzi 7 sierpnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Panie Kajetanie, napije się pan szabasówki?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjɛtãn, AS: kai ̯etãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajtek mzw./mos.

Wiktionary


kajetanek

zdrobnienie od: Kajetan (imię męskie)


SJP.pl


kajetanka

wieś w Polsce


SJP.pl

Kajetanka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Janów Podlaski.

Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Janów Podlaski. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 46 mieszkańców.

Wikipedia


kajetankowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajetanka lub z nim związany


SJP.pl


kajetanostwo

Kajetan z małżonką; Kajetanowie


SJP.pl


kajetanowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Albin Kajetanowicz – polski oficer
  • Dionizy Kajetanowicz – katolicki duchowny
  • Kajetan Kajetanowicz – polski kierowca rajdowy

Wikipedia


kajetanowie

Kajetan z małżonką; Kajetanostwo


SJP.pl


kajetanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajetana lub z nim związany


SJP.pl


kajfasz

żydowski arcykapłan z czasów Chrystusa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. nowotestamentowy arcykapłan;

 (1.2) imię|polski|m.

Wiktionary

Józef Kajfasz (żył w I w.) – arcykapłan żydowski w latach 18–36. Jako przewodniczący Sanhedrynu prowadził proces przeciwko Jezusowi z Nazaretu.

Pochodził z rodu Kajafów. Był zięciem Annasza syna Setiego. W 18. roku został mianowany arcykapłanem przez prefekta Judei Waleriusza Gratusa. Zastąpił na tym urzędzie Szymona syna Kamitosa. W 36 roku został odwołany przez Lucjusza Witeliusza. Witeliusz w miejsce Kajfasza mianował arcykapłanem jego szwagra – Jonatana, syna Annasza syna Setiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Był on bowiem teściem Kajfasza, który owego roku pełnił urząd arcykapłański.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Kajfaszowy

Wiktionary


kajfaszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kajfasza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na Kajfaszowy wyrok nie trzeba było długo czekać.

 (1.1) Przy bramie do Kajfaszowego pałacu stały straże.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajfasz mos.

Wiktionary


kajfeng

miasto w Chinach; Kaifeng


SJP.pl

Wikipedia


kajfosz

nazwisko


SJP.pl


kajfus

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) środ. więz. złodziej, który kradnie rzeczy małej wartości

 (1.2) środ. więz. pomocnik złodzieja kieszonkowego

 (1.3) środ. więz. dozorca nocny

 (1.4) środ. więz. wiezień funkcyjny, który sprząta korytarze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkajfus, AS: kai ̯fus

Wiktionary


kajgulik

gatunek drapieżnego ssaka morskiego z rodziny fokowatych; kajgulik pręgowany, foka pręgowana


SJP.pl

Kajgulik (Histriophoca) – rodzaj ssaków z rodziny fokowatych (Phocidae).

Wikipedia


kajka

nazwisko, m.in. Michał Kajka - ludowy poeta żyjący w latach 1858-1940


SJP.pl

Kajka – staw na terenie Poznania, położony w jednostce obszarowej SIM Miłostowo, blisko granicy z obszarem SIM Główna.

Wikipedia


kajkawski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. dialekt kajkawski języka serbsko-chorwackiego

przymiotnik relacyjny

 (2.1) jęz. dotyczący jednego z trzech głównych dialektów języka serbsko-chorwackiego

Wiktionary


kajko

fikcyjna postać z komiksów Janusza Christy


SJP.pl

Kajko i Kokosz – seria komiksów autorstwa Janusza Christy, która stała się jego najpopularniejszym dziełem. Bohaterami komiksu są tytułowi Kajko i Kokosz, dwaj słowiańscy wojowie, mieszkający w grodzie kasztelana Mirmiła. Ich głównymi wrogami są Zbójcerze pod komendą Hegemona i jego zastępcy Kaprala. Do innych ważnych bohaterów komiksu należą: żona Mirmiła, Lubawa, mały Smok Miluś, czarownica Jaga i jej mąż – zbój Łamignat oraz ciamajdowaty zbójcerz Oferma.

Wikipedia


kajkowo

Kajkowo (dawniej Bukwałd, niem. Buchwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. Miejscowość jest siedzibą sołectwa Kajkowo, w skład którego wchodzą także miejscowości Cibory, Lesiak Ostródzki, Przylądek i Szafranki.

Wikipedia


kajmak

masa cukiernicza i rodzaj ciastka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. masa sporządzona z wysmażonego mleka lub śmietanki, z dodatkiem wanilii, czekolady, kawy lub karmelu

 (1.2) ciasto przełożone kajmakiem (1.1)

Wiktionary

Kajmak – w kuchni polskiej, bardzo słodka, gęsta, ciągliwa, twardniejąca z czasem masa powstała podczas gotowania mleka lub śmietanki z cukrem. Innym sposobem wytworzenia kajmaku jest gotowanie przez 3–4 godziny puszki ze słodzonym mlekiem skondensowanym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Matka nałożyła mi na talerz pierogów z serem i zalała je kajmakiem..

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkajmak, AS: kai ̯mak

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kajmakowy

Wiktionary


kajmakam

kajmakan;
1. naczelnik powiatu lub podpułkownik turecki
2. dawniej: zastępca wielkiego wezyra


SJP.pl

Kajmakam (także kaymakam, kaimakam, caimacam) – stanowisko w administracji prowincjonalnej imperium osmańskiego oraz Turcji.

Termin „kajmakam” pochodzi od arabskich słów qā'im (قائم), co oznacza „w miejsce”, oraz maqām (مقام), tutaj „urząd”. W imperium osmańskim używany początkowo na określenie urzędników, którzy byli przedstawicielami władzy centralnej w poszczególnych prowincjach (podobne znaczenie ma dzisiaj). Używane było także na określenie zarządców rumuńskich księstw Mołdawii i Wołoszczyzny mianowanych przez sułtana w okresach, w których nieobsadzone były trony hospodarskie.

Wikipedia


kajmakan

kajmakam;
1. naczelnik powiatu lub podpułkownik turecki
2. dawniej: zastępca wielkiego wezyra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) adm. Turcji: zwierzchnik powiatu lub podpułkownik

 (1.2) hist. Turcji: zastępca wielkiego wezyra

Wiktionary


kajmakowiec

ciasto przekładane kajmakiem


SJP.pl


kajmakowy

przymiotnik od: kajmak


SJP.pl


kajman

krokodyl z Ameryki Środkowej i Południowej podobny do aligatora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Caiman|ref=tak., gad z rodziny aligatorów;

 (1.2) stpol. krokodyl

Wiktionary

Kajmany (Caimaninae) – podrodzina gadów z rodziny aligatorów, obejmująca gatunki z rodzajów Caiman, Melanosuchus i Paleosuchus.

Kajmany mają duże płytki kostne wzmacniające rogowe tarczki brzuszne. Długość dorosłych kajmanów od 1,5 – kajman Schneidera (Paleosuchus trigonatus) – do 4,5 m – kajman czarny (Melanosuchus niger) (choć prehistoryczne kajmany, takie jak Purussaurus, osiągały nawet 11 m długości). Występują w Ameryce Środkowej i Południowej.

Rodzaje i gatunki
  • Rodzaj Caiman
    • kajman okularowy (Caiman crocodillus)
    • kajman szerokopyski (Caiman latirostris)
    • kajman żakare (Caiman yacare)

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: ˈkajmãn, AS: kai ̯mãn

    Wiktionary


kajmańczyk

mieszkaniec Kajmanów (wysp na Morzu Karaibskim)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kajmanów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajmany nmos.

:: fż. Kajmanka ż.

 przym. kajmański

Wiktionary


kajmanka

mieszkanka Kajmanów (wysp na Morzu Karaibskim)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kajmanów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajmany nmos.

:: fm. Kajmańczyk mos.

 przym. kajmański

Wiktionary


kajmański

związany z Kajmanami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kajmanami, dotyczący Kajmanów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajmany nmos., Kajmańczyk mos., Kajmanka ż.

Wiktionary


kajmany

krokodyl z Ameryki Środkowej i Południowej podobny do aligatora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspy w Ameryce Środkowej;

Wiktionary

  • kajmany – podrodzina gadów z rodziny aligatorowatych
  • Kajmany – wyspy w Ameryce Środkowej na Morzu Karaibskim
Zobacz też
  • Kajman – raper
  • „Caïman” – francuski okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kajmany są terytorium zamorskim Wielkiej Brytanii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kajˈmãnɨ, AS: kai ̯mãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajmańczyk mos., Kajmanka ż.

 przym. kajmański

Wiktionary


kajoch

nazwisko


SJP.pl


kajper

najmłodsza epoka triasu


SJP.pl

Wikipedia


kajprowy

przymiotnik od: kajper


SJP.pl


kajrakkum

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Tadżykistanie, w wilajecie sogdyjskim;

Wiktionary

Guliston (tadż. Гулистон, do 2016 r.: Kajrakkum, tadż. Қайроққум) – miasto w Tadżykistanie, w wilajecie sogdyjskim. Według danych szacunkowych na rok 2000 liczy 10000 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kajrakkumski

Wiktionary


kajrakkumski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kajrakkumem, dotyczący Kajrakkumu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajrakkum mrz.

Wiktionary


kajros

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie znalazłem w tej książce ani słowa o Kajrosie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kairos mos., kairos m.

 przym. gwara. przest. Kairosowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kairos

Wiktionary


kajś

zaimek nieokreślony

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Częstochowa, Kraków. gdzieś

Wiktionary

Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku – reportaż Zbigniewa Rokity wydany w 2020 roku przez Wydawnictwo Czarne.

W 2021 roku książka została nagrodzona Nagrodą Literacką „Nike”, zarówno od jury, jak i czytelników oraz Nagrodą Literacką i Historyczną Identitas. Nominowano ją również do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego, Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” oraz nagrody „Ambasador Nowej Europy”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (górnośląskie) Już żech to kajś widzioł.

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. kaj

Wiktionary


kajsaka

jadowity wąż z rodziny grzechotników; żararaka lancetowata


SJP.pl

Żararaka lancetowata, kajsaka (Bothrops atrox) – gatunek jadowitego węża z podrodziny grzechotników (Crotalinae) w obrębie rodziny żmijowatych (Viperidae).

Występowanie

Żararaka lancetowata zamieszkuje Amerykę Południową na południe po Peru, północną Boliwię i środkową Brazylię. Spotyka się ją również na wyspach: Martynika, Saint Lucia, Trynidad, na których została sztucznie zaaklimatyzowana przez plantatorów, aby jej obecność w buszu i dżungli odstraszała niewolników od ucieczek z plantacji. Na terenie swego występowania jest najpospolitszym wężem jadowitym, a ze względu na swą agresywność powoduje największą liczbę ugryzień.

Wikipedia


kajsi

zaimek nieokreślony

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gdzieś, w pewnym miejscu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|kajsik, kansi, kańsi., gw-pl|Górny Śląsk|kajś.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 zaim. kaj, kajsik

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|gdzieś.

źródła.

== kajsi (język albański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. morela

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. kaj, kajsik

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|kajsik, kansi, kańsi., gw-pl|Górny Śląsk|kajś.

Wiktionary


kajsik

zaimek nieokreślony

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gdzieś, w pewnym miejscu

Wiktionary

Powiązane:

 zaim. kaj, kajsi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|kajsi, kansi, kańsi., gw-pl|Górny Śląsk|kajś.

Wiktionary


kajstura

nazwisko


SJP.pl


kajtek

potocznie: mały chłopiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Kajetan

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) zoonim, popularne imię dla psa

Wiktionary

Kajtek i Koko – dwóch skrajnie różniących się przyjaciół, bohaterów pasków komiksowych Janusza Christy drukowanych na łamach „Wieczoru Wybrzeża”. Pierwszy czarno-biały pasek pojawił się 29 kwietnia 1958 i rozpoczął serię Kajtek i Koko. Obaj bohaterowie spodobali się czytelnikom na tyle, że doczekali się swych bliźniaczo podobnych następców (właściwie przodków): Kajka i Kokosza.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Kochani bardzo prosimy o pomoc w uzbieraniu pieniążków, które pozwolą Kajtkowi normalnie funkcjonować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajetan mos., Kajetana ż., Kajtuś mos., kajtek mos.

 przym. Kajtkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kajtuś

Wiktionary


kajtkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajtka lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kajtka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Misia rozczytywała się w „Kajtkowych przygodach”, które dostała od rodziców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kajetan mos., Kajetana ż., Kajtek mos., Kajtuś mos., kajtek mos.

Wiktionary


kajtnąć

środowiskowo: umrzeć


SJP.pl


kajtonia

kopalna paproć


SJP.pl


kajtoniowiec

przedstawiciel wymarłego rzędu paproci nasiennych


SJP.pl


kajtuś

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Kajetan

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) zoonim

Wiktionary

Kajtuś (fr. Caillou, 2000–2013) – amerykańsko-kanadyjsko-francuski serial animowany, oparty na książkach Christine L'Heureux. Emitowano na kanałach MiniMini i TVP1 oraz TVN Style.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czasem podobają się Kajtusiowi wyrazy, których nie rozumie, a czasem gniewają go.

 (2.1) Kajtusia sam złapałem, zabiwszy mu bezczelnie matkę; drugiego malca, jego brata, zagryzły ogary.

 (2.1) Polaków było tu dużo na studjach, ale moja paczka składała się z 13 obiecujących młodzieńców, plus jeden małoobiecujący pies, półjamnik, imieniem Kajtuś.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kajtek mos., Kajetan mos., Kajtek mos., Kajetana ż.

 przym. Kajtkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kajtek

Wiktionary


kajus

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Gajusz, Gajus, Kajus – imię męskie pochodzenia łacińskiego (łac. Gaius), należące do nielicznej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, łac. praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus, Aulus). Według różnych źródeł bądź to ma ono niewyjaśnione pochodzenie, greckie lub etruskie, bądź to uznawane jest za oznaczające „cieszący (rodziców)”, por. łac. gaudeo „cieszę się” (zob. Gaudenty).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Gajusz, Gajus, Kajusz

Wiktionary


kajusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Gajusz, Gajus, Kajus

Wiktionary


kajuta

pomieszczenie na statku przeznaczone dla pasażerów lub załogi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. małe zamykane pomieszczenie mieszkalne na statku;

Wiktionary

Kajuta, kabina – zamykane pomieszczenie mieszkalne o charakterze prywatnym na statku wodnym, przeznaczone dla jednej lub kilku osób. Swoje kajuty posiada zarówno obsługa jednostki, jak i jej pasażerowie. Na małych jachtach kabiną nazywa się całość pomieszczenia mieszkalnego.

Na żaglowcach często występuje duże, wieloosobowe pomieszczenie sypialne nazywane kubrykiem. Znajduje się ono w dziobowej części kadłuba.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kajuta nasza jest to mały pokoik mający nie więcej, jak cztery łokcie kwadratowe przestrzeni; przy jednej ścianie przymocowane są, jedno nad drugim, dwa łóżka (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈjuta, AS: kai ̯uta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kabina

Wiktionary


kajutka

zdrobnienie od: kajuta


SJP.pl


kajutowy

przymiotnik od: kajuta


SJP.pl


kajzer

dawniej: cesarz niemiecki; kaiser


SJP.pl


kajzereczka

zdrobnienie od: kajzerka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: kajzerka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkajzɛˈrɛt͡ʃka, AS: kai ̯zerečka

Wiktionary


kajzerka

drobna bułka pszenna, wyborowa, o podstawie owalnej bądź okrągłej, powierzchni kopulastej z wyraźnymi pięcioma nacięciami (rozetką)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. spoż. rodzaj bułki z charakterystycznymi nacięciami na wierzchu;

Wiktionary

Kajzerka (niem. Kaisersemmel, Kaiserbrötchen) – mała, okrągła bułka z charakterystycznymi pięcioma promienistymi bruzdami na wierzchu. Masa kajzerki wynosi około 50 gramów, wypiekana jest zazwyczaj z mąki pszennej, słodu, zakwasu lub drożdży, soli i wody. Posypywana jest czasami ziarnami maku, sezamu, rzadziej pestkami dyni, siemieniem lnianym lub ziarnami słonecznika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kup pumpernikiel i dwie kajzerki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kajˈzɛrka, AS: kai ̯zerka

Wiktionary


kajzerowski

odnoszący się do kajzera, cesarza niemieckiego, zwłaszcza cesarza Wilhelma II


SJP.pl


kaka

gatunek dużej nowozelandzkiej papugi z rodziny nestorów; nestor kaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. postać mitologiczna, siostra Kakusa, wnuczka Hefajstosa;

 (1.2) geogr. miasto w wilajecie achalskim, w Turkmenistanie

 (1.3) geogr. miasto nad Nilem Białym, w północno-wschodnim Sudanie Południowym

 (1.4) geogr. jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Arizona, w hrabstwie Maricopa

Wiktionary

  • Kaká – właściwie Ricardo Izecson dos Santos Leite, brazylijski piłkarz
  • Kaka – pseudonim Kazimierza Deyny
  • Kaka – osiedle typu miejskiego w Turkmenistanie
  • kaka – papuga należąca do rodzaju Nestor
  • kaka – język z rodziny bantu
  • Kaka – postać z mitologii rzymskiej
  • Kaka – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Arizona, w hrabstwie Maricopa
  • Kaka – miasto w Sudanie Południowym w stanie Faszoda

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkaka, AS: kaka

Wiktionary


kakać

potocznie o dzieciach: wypróżniać się


SJP.pl


kakadu

1. podrodzina ptaków z rzędu papug;
2. przedstawiciel podrodziny ptaków o tej samej nazwie, zwierzę posiadające charakterystyczny czub i duży dziób, zamieszkujące Australię, Nową Zelandię i Filipiny, cenione wśród hodowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński

 (1.1) ornit. papuga posiadająca na głowie charakterystyczny czub z piór;

Wiktionary

Kakadu (Cacatuinae) – podrodzina ptaków z rodziny kakaduowatych (Cacatuidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na karmę dla tej mojej kakadu tracę fortunę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈkadu, AS: kakadu

Wiktionary


kakaduowate

rodzina ptaków z rzędu papugowych


SJP.pl

Kakaduowate (Cacatuidae) – rodzina ptaków z rzędu papugowych (Psittaciformes). Obejmuje gatunki występujące w różnego typu zadrzewionych okolicach, zamieszkujące Australię, Nową Gwineę i okoliczne wyspy, oraz wschodnią Indonezję i Filipiny.

Wikipedia


kakaduowaty

o cechach kakaduowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


kakao

1. proszek uzyskiwany przez zmielenie makuchów kakaowych, będących pozostałością po wytłoczeniu masła kakaowego;
2. napój z proszku kakao przygotowany na mleku lub wodzie;
3. w botanice: nasiona owoców kakaowca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bot. ziarno kakaowca; potocznie również sam kakaowiec;

 (1.2) spoż. proszek z nasion kakaowca

 (1.3) kulin. napój sporządzony z proszku kakao (1.2), zalanego wodą lub mlekiem

 (1.4) wulg. infant. eufem. odbyt (lub odbytnica)

 (1.5) wulg. infant. eufem. kał

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed zmieleniem kakao jest suszone, palone i klasyfikowane na różne gatunki.

 (1.2) Kupiłem w sklepie dwie paczki kakao.

 (1.3) Wypiłem kakao na śniadanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈkaɔ, AS: kakao

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kakaowiec mrz., kakaojad m.

:: zdrobn. kakałko n.

 przym. kakaowy

Wiktionary


kakaopodobny

mający niektóre właściwości kakao; przypominający kakao


SJP.pl


kakaowiec

krzew lub niskie drzewo z rodziny zatwarowatych (Theobroma), rosnące w Ameryce Środkowej oraz w dżunglach Ameryki Południowej; drzewo kakaowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Theobroma|L.|ref=tak., rodzaj niewysokich drzew z rodziny ślazowatych, z których uzyskuje się kakao

 (1.2) bot. roślina z rodzaju kakaowiec (1.1)

Wiktionary

Kakaowiec (Theobroma L.) – rodzaj niewysokich drzew rosnących w niższej warstwie drzewostanów lasów Ameryki Środkowej i Południowej. Należy do rodziny ślazowatych Malvaceae, dawniej zaliczany do zatwarowatych Sterculiaceae. Obejmuje 20 gatunków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kakaowiec potrzebuje wilgotnego, gorącego klimatu o małych amplitudach dobowych i rocznych temperatur; a taki charakter ma klimat okołorównikowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kakao n., kakaojad m.

 przym. kakaowy, kakaowcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) drzewo kakaowe

Wiktionary


kakaowy

przymiotnik od: kakao


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kakao lub kakaowca

 (1.2) zrobiony z kakao lub z domieszką kakao

 (1.3) o kolorze: przypominający kakao

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nie cierpię lodów owocowych, wolę kakaowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkakaˈɔvɨ, AS: kakaovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kakao n., kakaowiec m.

Wiktionary


kakapo

nielotna papuga z Nowej Zelandii


SJP.pl

Kakapo (w jęz. maoryskim: kākāpō) (Strigops habroptila) – gatunek dużego, nielotnego ptaka z rodziny kakapowatych (Strigopidae). Rodzima i endemiczna papuga Nowej Zelandii. Jedyny nielotny, a zarazem najcięższy gatunek papugi na świecie.

Wikipedia


kakapowate

o cechach kakapowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

Kakapo, kakapowate (Strigopidae) – rodzina ptaków z rzędu papugowych (Psittaciformes).

Wikipedia


kakapowaty

o cechach kakapowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


kakałko

potocznie: zdrobnienie od kakao


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: kakao

 (1.2) pot. pieszcz. o kakale

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przygotuję ci, wnusiu, kakałko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kakao n.

Wiktionary


kakemono

w sztuce japońskiej: rolka jedwabiu lub papieru, na którym jest obraz lub napis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szt. rozwijany pionowo japoński zwój, najczęściej jedwabny, przedstawiający obraz lub fragment kaligraficzny, zawieszany na sznurze przymocowanym do górnej krawędzi;

Wiktionary

Kakemono (jap. 掛け物 kake-mono; także: kakejiku, 掛軸 lub 掛け軸 kake-jiku) – japoński obraz malowany na papierze lub jedwabiu, przedstawiający także kaligrafię, naklejany na jedwab lub brokat, przeznaczony do zawieszenia na ścianie. Górna i dolna krawędź kakemono są mocowane do drewnianych drążków ułatwiających jego zwijanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiesz, co tu jest napisane? — odwrócił się do wykaligrafowanego kakemono, zawieszonego naprzeciw Ewy — „Nie interesuje mnie nieśmiertelność, interesuje mnie smak herbaty”.

Wiktionary


kaki

hurma, persymona, szaron;
1. rodzaj drzew o soczystych, pomarańczowych lub czerwonych owocach, rosnących w strefie międzyzwrotnikowej; heban, hebanowiec;
2. owoc tego drzewa; persymon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. owoc persymony

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: kaka

Wiktionary

Hurma, hebanek, hebanowiec, kaki, sharon, szaron, szarona, persymona (Diospyros L.) – rodzaj roślin drzewiastych z rodziny hebankowatych. Obejmuje ok. 740 gatunków. Występują one w strefie międzyzwrotnikowej, głównie w Azji (zwłaszcza w południowych Chinach) i na obu kontynentach amerykańskich o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Niektóre gatunki sięgają stref umiarkowanych rosnąc w Argentynie i Chile, południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w rejonie Kaukazu i w Azji Wschodniej. Występują w różnych siedliskach i formacjach, zwykle w lasach i na terenach skalistych, w klimacie wilgotnym lub okresowo suchym, zwykle na terenach nizinnych lub na średnich wysokościach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do sałatki owocowej dodamy też kaki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkaci, AS: kaḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) persymona, hurma, sharon, jabłko orientu, lotos

Wiktionary


kakodyl

silnie trująca, samozapalna ciecz o odrażającym zapachu, będąca związkiem organicznym arsenu


SJP.pl

Kakodyl – arsenoorganiczny związek chemiczny o zapachu czosnku i oleistej konsystencji. Jest trujący, łatwopalny i trudno rozpuszczalny w wodzie. Kakodyl zapala się samorzutnie w kontakcie z tlenem zawartym w suchym powietrzu. Nazwę kakodyl (z gr. κακώδης, kakodes – „śmierdzący”) nadał Jöns Jacob Berzelius rodnikowi dimetyloarsynylowemu (CH3)2As.

Wikipedia


kakodylowy

przymiotnik od: kakodyl


SJP.pl


kakofonia

1. zbiór nieprzyjemnych i nieuporządkowanych dźwięków lub melodii; zgiełk;
2. w muzyce: określenie muzyki źle brzmiącej, pozbawionej wszelkich zasad konstrukcji; dysharmonia, dysonans


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nieprzyjemne połączenie dźwięków;

Wiktionary

Kakofonia (z gr. κακοφωνία – nieprzyjemne brzmienie, niemiły dźwięk) – termin o pejoratywnej cesze znaczeniowej, oznaczający zespół dźwięków niezestrojonych, nieharmonicznych (nieprzyjemnie brzmiącą mieszaninę dźwięków) lub mieszaninę form, kolorów, treści itp. Przeciwieństwo eufonii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozpoczął się dzień roboczy i fabrykę wypełniła ogłuszająca kakofonia odgłosów maszyn.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkakɔˈfɔ̃ɲja, AS: kakofõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kakofoniczny

 przysł. kakofonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozdźwięk, kocia muzyka, dysharmonia, dysonans

Wiktionary


kakofoniczność

cecha czegoś, co związane jest z kakofonią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kakofoniczne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kakofoniczny

 przysł. kakofonicznie

Wiktionary


kakofoniczny

nieprzyjemnie brzmiący; będący mieszaniną dźwięków lub kolorów, treści itp.


SJP.pl


kakograf

przestarzałe: osoba, która popełnia błędy ortograficzne; dysortografik


SJP.pl


kakografia

przestarzałe: popełnianie błędów ortograficznych; dysortografia, błędna ortografia


SJP.pl


kakojanis

nazwisko greckie


SJP.pl


kakokracja

dawniej: nieudolnie sprawowane rządy


SJP.pl


kąkol

gatunek goździka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Agrostemma|L.|ref=tak., roślina z rodziny goździkowatych, pospolity chwast zbożowy o purpurowoliliowych kwiatach;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chociaż to gospodarzy bardzo w oczy kole: piękne są w złotym zbożu chabry i kąkole.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ŋkɔl, AS: kõŋkol

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kąkolik m.

 przym. kąkolowy, kąkolewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. lud. diabelskie kwiaty

Wiktionary


kąkolewice

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Kąkolewice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. chodzieskim, w gminie Budzyń
  • Kąkolewice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. łobeskim, w gminie Węgorzyno

Wikipedia


kąkolewicki

przymiotnik od: Kąkolewice


SJP.pl


kąkolewnica

wieś w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim


SJP.pl

Kąkolewnica – wieś gminna we wschodniej Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Kąkolewnica (do 2010 pn. gmina Kąkolewnica Wschodnia), której jest siedzibą.

Wikipedia


kąkolewnicki

przymiotnik od: Kąkolewnica Wschodnia


SJP.pl


kąkolewo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa szeregu wsi i osad w Polsce;

Wiktionary

W Polsce
  • Kąkolewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. grodziskim, w gminie Granowo
  • Kąkolewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. grodziskim, w gminie Grodzisk Wielkopolski
  • Kąkolewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Osieczna
    • Kąkolewo – stacja kolejowa w ww. wsi

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Na stacji w Kąkolewie dosiadła się kobiecina z jamnikiem.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. kąkol mrz., kąkolewianin mos., kąkolewianka ż.

     przym. kąkolewski

    Wiktionary


kąkolewski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kąkolewem, dotyczący Kąkolewa

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Agnieszka Kąkolewska − polska siatkarka
  • Jan Kąkolewski − podpułkownik Wojska Polskiego
  • Krzysztof Kąkolewski − polski literat
  • Piotr Kąkolewski − polski aktor dziecięcy i architekt

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niedźwiedź grasuje w kąkolewskim lesie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kąkol mrz., kąkolewianin mos., kąkolewianka ż., Kąkolewo n.

Wiktionary


kąkolowy

przymiotnik od: kąkol


SJP.pl


kakosmia

spontaniczne, nieprzyjemne złudzenia węchowe


SJP.pl

Kakosmia (ang. cacosmia) – spontaniczne, napadowe odczuwanie zwykle nieprzyjemnych, nieraz odrażających zapachów, mających swoje rzeczywiste źródło lub nie. Odczucia węchowe powstają przy podrażnieniu opuszki węchowej, ciała migdałowatego lub haka hipokampa. Mogą występować jako aura napadu padaczkowego (napady hakowe), co wskazuje na umiejscowienie ogniska padaczkowego w przednim i podstawnym obszarze płata skroniowego.

Wikipedia


kaktus

roślina należąca do rodziny sukulentów łodygowych; 1500-1800 gatunków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina o soczystych, zgrubiałych łodygach pokrytych kolcami, rosnąca na pustynnych obszarach Ameryki Środkowej i Południowej;

Wiktionary

Kaktusowate (Cactaceae Juss., zwyczajowo nazywane kaktusami) – rodzina sukulentów łodygowych (wieloletnich, zielnych lub częściowo zdrewniałych), należąca do rzędu goździkowców. Należy do niej, w zależności od systemu klasyfikacyjnego, od 24 do 220 rodzajów, a w ich ramach od 1500 do 2000 gatunków. Występują głównie na kontynentach amerykańskich, skąd pochodzą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaktusy porastają głównie tereny suche.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkaktus, AS: kaktus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaktusiarz mos., kaktusiarnia ż., kaktusowate nmos.

 przym. kaktusowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kaktusiarz mos., kaktusiarnia ż., kaktusowate nmos.

 przym. kaktusowy

frazeologia.

 prędzej mi kaktus na dłoni wyrośnie

etymologia.

 etym|niem|Kaktus.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) kaktus

* albański: (1.1) kaktus m.

* angielski: (1.1) cactus

* arabski: (1.1) صبار m. (ṣubbār)

* asturyjski: (1.1) cactus m.

* baskijski: (1.1) kaktus

* białoruski: (1.1) кактус m. (kaktus)

* bośniacki: (1.1) kaktus m.

* bułgarski: (1.1) кактус m. (kaktus)

* chiński standardowy: (1.1) 仙人掌 (xiānrénzhǎng)

* chorwacki: (1.1) kaktus m.

* czeski: (1.1) kaktus m.

* duński: (1.1) kaktus w.

* esperanto: (1.1) kakto

* estoński: (1.1) kaktus

* farerski: (1.1) kaktus m.

* fiński: (1.1) kaktus

* francuski: (1.1) cactus m.

* galicyjski: (1.1) cacto m.

* gruziński: (1.1) კაქტუსი (k’akt’usi)

* hausa: (1.1) murtsunguwa

* hebrajski: (1.1) קקטוס m. (kaktus)

* hindi: (1.1) कैक्टस m. (kaiktas)

* hiszpański: (1.1) cactus m., cacto m.

* ido: (1.1) kaktuso

* indonezyjski: (1.1) kaktus

* interlingua: (1.1) cacto

* islandzki: (1.1) kaktus m.

* japoński: (1.1) サボテン (saboten)

* kataloński: (1.1) cactus m.

* koreański: (1.1) 선인장 (seoninjang)

* litewski: (1.1) kaktusas m.

* łotewski: (1.1) kaktuss m.

* macedoński: (1.1) кактус m. (kaktus)

* malajalam: (1.1) കള്ളിച്ചെടി (kaḷḷicceṭi)

* malajski: (1.1) kaktus

* maltański: (1.1) kaktus m.

* mongolski: (1.1) кактус (kaktus)

* nawaho: (1.1) hosh

* niderlandzki: (1.1) cactus m.

* niemiecki: (1.1) Kaktee ż.

* norweski (bokmål): (1.1) kaktus m.

* norweski (nynorsk): (1.1) kaktus m.

* norweski (riksmål): (1.1) kaktus w.

* nowogrecki: (1.1) κάκτος m. (káktos)

* ormiański: (1.1) կակտուս (kaktus)

* perski: (1.1) کاکتوس

* portugalski: (1.1) Portugalia cato m., Brazylia cacto m.

* rosyjski: (1.1) кактус m.

* rumuński: (1.1) cactus m.

* serbski: (1.1) кактус (kaktus) m.

* słowacki: (1.1) kaktus m.

* słoweński: (1.1) kaktus m.

* szwedzki: (1.1) kaktus w.

* tadżycki: (1.1) кактус (kaktus)

* tagalski: (1.1) kakto

* tajski: (1.1) กระบองเพชร (grà-bɔɔng-pét)

* tamilski: (1.1) கற்றாழை (kaṟṟāḻai)

* taos: (1.1) łę́newą

* turecki: (1.1) kaktüs

* ukraiński: (1.1) кактус m. (kaktus)

* uzbecki: (1.1) kaktus

* walijski: (1.1) cactws m.

* węgierski: (1.1) kaktusz

* wietnamski: (1.1) xương rồng

* włoski: (1.1) cactus m.

* zulu: (1.1) umdolofiya

źródła.

== kaktus (język afrykanerski.) ==

thumb|kaktus (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. kaktus

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kaktusiarka

doniczka do kaktusów


SJP.pl


kaktusiarnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) specjalne pomieszczenie do uprawy kaktusów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkaktuˈɕarʲɲa, AS: kaktuśarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaktus m., kaktusiarz mos., kaktusowate nmos.

 przym. kaktusowy

Wiktionary


kaktusiarz

hodowca, miłośnik lub zbieracz kaktusów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hodowca lub miłośnik kaktusów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaktusowate nmos., kaktus, kaktusik, kaktusiarnia

 przym. kaktusowaty, kaktusowy

Wiktionary


kaktusik

zdrobnienie od: kaktus


SJP.pl


kaktusowate

rodzina roślin dwuliściennych, o zgrubiałych łodygach pokrytych kolcami, o barwnych kwiatach i owocach, u niektórych gatunków jadalnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Cactaceae|Juss.|ref=tak., rodzina sukulentów łodygowych należąca do rzędu goździkowców;

Wiktionary

Kaktusowate (Cactaceae Juss., zwyczajowo nazywane kaktusami) – rodzina sukulentów łodygowych (wieloletnich, zielnych lub częściowo zdrewniałych), należąca do rzędu goździkowców. Należy do niej, w zależności od systemu klasyfikacyjnego, od 24 do 220 rodzajów, a w ich ramach od 1500 do 2000 gatunków. Występują głównie na kontynentach amerykańskich, skąd pochodzą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niekontrolowany zbiór kaktusowatych spowodował zagrożenie trwałości naturalnych populacji wielu gatunków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaktus mrz., kaktusiarz mos., kaktusiarnia ż.

 przym. kaktusowy

Wiktionary


kaktusowaty

o cechach kaktusowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


kaktusowy

przymiotnik od: kaktus


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od kaktus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pani Leokadia Kowalska z Krasnopola zamieniła balkon w kaktusowy ogród.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkaktuˈsɔvɨ, AS: kaktusovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaktusowate nmos., kaktus m., kaktusik m., kaktusiarz mos., kaktusiarnia ż.

Wiktionary


kaku

potocznie: robić kaku - wypróżniać się; kakać


SJP.pl

Kaku – gaun wikas samiti we wschodniej części Nepalu w strefie Sagarmatha w dystrykcie Solukhumbu. Według nepalskiego spisu powszechnego z 2001 roku liczył on 822 gospodarstw domowych i 4388 mieszkańców (2157 kobiet i 2231 mężczyzn).

Wikipedia


kakuro

Kakuro (inaczej Cross-Sums lub Kakro) – numeryczna krzyżówka. Polega na wpisywaniu cyfr od 1 do 9 tak, aby zsumowały się do liczby wskazanej w pionowym lub poziomym bloku. W jednym bloku nie mogą się powtarzać takie same cyfry. Zabawa podobna jest do popularnej gry sudoku.

Wikipedia


kal

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w gminie Węgorzewo;

Wiktionary

  • Kal (Polska)
  • Kal (półwysep)
  • Kal (Pecka)
  • Kal (gmina Hrastnik)
  • Kal (gmina Pivka)
  • Kal (gmina Tolmin)
  • Kal (gmina Ivančna Gorica)
  • Kal (gmina Semič)
  • Kal – wieś w Słowenii, w gminie Zagorje ob Savi

Wikipedia


kal.

skrót od: kaliber


SJP.pl

skrót

 (1.1) = wojsk. kaliber

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod koniec kwietnia br. Komenda Główna Policji rozpoczęła postępowanie na dostawę pistoletów samopowtarzalnych kal. 9 mm.

Wiktionary


kala

typ chorału syryjskiego, pieśń śpiewana zwykle pomiędzy wersetami psalmu; enjana


SJP.pl

  • Kala – drugi album brytyjskiej wokalistki M.I.A.
  • Kala – jedna z dziewięciu córek Kardamy muniego i jego żony Dewahuti

Wikipedia


kala-azar

leiszmanioza trzewna, czarna febra


SJP.pl


kalaba

ozdobne drzewo liściaste z rodziny okrętnicowatych, o skórzastych liściach, wonnych kwiatach i owocach z oleistymi nasionami, rosnące w strefie międzyzwrotnikowej; gumiak


SJP.pl


kalabarski

1. Calabar (miasto w Nigerii);
2. angwantibo kalabarski - gatunek ssaka naczelnego z rodziny lorisowatych; angwantibo, lori kalabarski, lori złocisty;
3. fasola kalabarska - gatunek rośliny z rodziny bobowatych; bobotrutka trująca, bobotrutka kalabarska


SJP.pl


kalabasa

kalebasa;
1. zewnętrzna, zdrewniała część owoców tykwy;
2. naczynie z wysuszonego i wydrążonego owocu tykwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) owoc drzewa tykwowego

 (1.2) daw. naczynie wykonane z owocu drzewa tykwowego

Wiktionary

Wikipedia


kalabasowy

kalabasa; kalebasowy


SJP.pl


kalabria

region administracyjny we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. adm. region w południowych Włoszech;

Wiktionary

Kalabria (wł. Calabria) – region administracyjny w południowych Włoszech o powierzchni 15 079 km² i 2,09 milionach mieszkańców, ze stolicą w Catanzaro. Graniczy z regionem Basilicata, a poprzez Cieśninę Mesyńską z Sycylią. W starożytności Kalabrią (łac. Calabria) nazywano południowo-wschodnią część Półwyspu Apenińskiego, a więc okolice Brundizjum i Tarentu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podobnie jak Kalabria i Apulia Basilicata należała do katepanatu Italii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlabrʲja, AS: kalabrʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalabryjski mrz., Kalabryjczyk mos., Kalabryjka ż.

 przym. kalabryjski

Wiktionary


kalabryjczyk

mieszkaniec Kalabrii (regionu we Włoszech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kalabrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalabria ż.

:: fż. Kalabryjka ż.

 przym. kalabryjski

Wiktionary


kalabryjka

mieszkanka Kalabrii (regionu we Włoszech)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kalabrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalabria ż.

:: fm. Kalabryjczyk mos.

 przym. kalabryjski

Wiktionary


kalabryjski

przymiotnik od: Kalabria (region we Włoszech)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Kalabrią, wywodzący się z Kalabrii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. (język, dialekt) Kalabrii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalaˈbrɨjsʲci, AS: kalabryi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalabryjka ż., Kalabryjczyk mos., Kalabria ż.

Wiktionary


kalać

szkalować, opluwać, zniesławić


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. skalać a. pokalać)

 (1.1) hańbić

 (1.2) daw. brudzić

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkalat͡ɕ, AS: kalać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zakała mos./ż., zakał mrz., kalanie n., skalanie n., kalenica ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hańbić, plugawić, szargać, brukać, plamić

 (1.2) plamić, zanieczyszczać, walać, paskudzić, daw. brukać

Wiktionary


kaladium

rodzaj wieloletnich roślin zielnych z rodziny obrazkowatych


SJP.pl

Kaladium, obraźnica (Caladium Vent.) – rodzaj wieloletnich roślin zielnych, geofitów ryzomowych, z rodziny obrazkowatych, obejmujący 12 gatunków pochodzących z lasów deszczowych środkowych i południowych rejonów tropikalnej Ameryki. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi bądź od zwyczajowego, indiańskiego określenia tej rośliny, brzmiącego jak kaladi lub kelady, bądź od greckiego słowa καλαθιών (kalathion – koszyczki).

Wikipedia


kalafa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. nos

 (1.2) gw-pl|Poznań. twarz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kliber, kluber, kluka; zobacz też: nos

 (1.2) ryfa, sznupa, tyta

Wiktionary


kalafior

Brassica oleracea, roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Brassica oleracea|var=botrytis|L.|ref=tak., odmiana kapusty o białych, mięsistych kwiatach;

 (1.2) kulin. jarzyna z jadalnej części kalafiora (1.1)

 (1.3) środ. pot. zdeformowana wskutek urazu małżowina uszna, gdy po tępym uderzeniu doszło do zapalenia tkanki chrzęstnej

 (1.4) w lm. kalafioryuczn. kaloryfer

Wiktionary

Kalafior (Brassica oleracea var. botrytis L.) – odmiana kapusty warzywnej. Jest to roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Skompromitowany przez Gabrysię przed całą żeńską drużyną koszykarską, której uczestniczki – jak się okazało – wszystkie miały okazję słuchać tych samych komplementów i romantycznych porównań do kwiatu jabłoni, mówi jej, że jest prozaiczna jak kalafior.

 (1.2) Kup jeszcze dwa kalafiory! Zrobimy pyszną zupę kalafiorową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlafʲjɔr, AS: kalafʹi ̯or

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalafiorowa ż., kalafiorówka ż.

:: zdrobn. kalafiorek m.

 przym. kalafiorowy, kalafiorowaty

Wiktionary


kalafiorek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kalafior

 (1.2) mały kalafior

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jureczku, chodź, babcia ci da jeszcze kalafiorka.

 (1.2) Na tej grządce mamy małe kalafiorki.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalafiorowy

 rzecz. kalafior mrz., kalafiorowa ż.

Wiktionary


kalafiorowa

potocznie: zupa kalafiorowa; kalafiorówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kulin. zupa z kalafiora

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: kalafiorowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pani Stochowa gotuje dzisiaj kalafiorową.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalafiorowy

 rzecz. kalafior mrz., kalafiorek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zupa kalafiorowa

Wiktionary


kalafiorowatość

zwyrodnienie tkanek zwierzęcych lub roślinnych o postaci podobnej do kalafiora


SJP.pl


kalafiorowaty

przypominający kształtem, wyglądem kalafior


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający kształtem, wyglądem różyczkę kalafiora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalafior m.

 przym. kalafiorowy

Wiktionary


kalafiorówka

potocznie: zupa kalafiorowa; kalafiorowa


SJP.pl


kalafiorowy

przymiotnik od: kalafior


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kalafiorem; taki jak kalafior; zawierający kalafior

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kup jeszcze dwa kalafiory! Zrobimy pyszną zupę kalafiorową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalafior mzw./mrz.

Wiktionary


kalafonia

kalofonia;
1. produkt uboczny destylacji żywic drzew iglastych, używany m.in. do nacierania włosia smyczków;
2. dawniej, żartobliwie: napój alkoholowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. muz. łamliwa i przezroczysta pozostałość po destylacji terpentyny z żywicy drzew iglastych;

Wiktionary

Kalafonia (gr. „kolophonia” od nazwy kolonii jońskiej Kolofon) – żywica miękka pochodzenia naturalnego, pozostałość po oddestylowaniu terpentyny z żywicy drzew iglastych (głównie sosny).

Kalafonia jest substancją kruchą, bardzo łamliwą, szklistą, półprzezroczystą, o barwie od żółtej poprzez ciemnoczerwoną aż do ciemnobrązowej. Posiada charakterystyczną żywiczną woń. Jest również łatwotopliwa i łatwopalna. Dobrze rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych: acetonie, alkoholu amylowym, butylowym, etylowym i metylowym, benzynie, czterochlorku węgla, eterze etylowym, ksylenie, toluenie i olejku terpentynowym. Nie rozpuszcza się w wodzie. Kalafonię zmydlają gorące roztwory zasad.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wytarł smyczek kalafonią, brzęknął na strunach, pokręcił klucze i w chwilę później spod delikatnych palców rozległy się dźwięki barkaroli. (B. Prus: Emancypantki)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalaˈfɔ̃ɲja, AS: kalafõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalafoniowy

Wiktionary


kalafoniowy

przymiotnik od: kalafonia


SJP.pl


kalahari

kotlina w Afryce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. bezodpływowa kotlina w środkowej części południowej Afryki;

Wiktionary

Kalahari (af. Dorsland) – kotlina w Botswanie, Namibii, RPA, Angoli, Zambii oraz Zimbabwe.

Powierzchnia Kalahari wynosi ok. 930 tys. km². Otaczająca ją Niecka Kalahari obejmuje powierzchnię ok. 2,5 mln km², rozciągając się dalej na tereny Botswany, Namibii i RPA, a nawet na tereny Angoli, Zambii i Zimbabwe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Opady roczne na obszarze Kalahari wynoszą od 76 do 190 milimetrów.

Wiktionary


kalaharski

Kalahari (kotlina w Afryce); kalaharyjski


SJP.pl


kalaharyjski

Kalahari (kotlina w Afryce); kalaharski


SJP.pl


kalaina

dawniej: spiż, którym Chińczycy wykładali pudełka do herbaty


SJP.pl


kalait

turkus, minerał, kamień ozdobny


SJP.pl


kalak

nazwisko


SJP.pl


kalam

muzułmańska teologia spekulatywna


SJP.pl

Kalam (arab. „dyskurs, rozprawa”) – w islamie dyskusja, a także teologia dogmatyczna, odwołująca się do danych spisanych, lecz również rozumowych.

Kalam był pierwszą formą arabskiej myśli filozoficznej. Jest to swego rodzaju mahometańska scholastyka. Powstanie kalamu datuje się w początkach VII w.

Wikipedia


kalamacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. zamieszanie

Wiktionary


kalamaria

kalamit, drzewiasta roślina kopalna z klasy skrzypowych


SJP.pl

Kalamaria (gr. Καλαμαριά) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Macedonia-Tracja, w regionie Macedonia Środkowa, w jednostce regionalnej Saloniki. Stanowi gminę Kalamaria. W 2011 roku liczyło 91 518 mieszkańców. Położone na obrzeżach Salonik. Ośrodek przemysłu spożywczego.

Wikipedia


kalamata

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) spoż. rodzaj marynowanych oliwek o brunatnoczerwonej barwie, z odmiany hodowanej na Peloponezie w pobliżu miasta Kalamata

Wiktionary

Kalamata (gr. Καλαμάτα), wcześniej Kalame, jeszcze dawniej Kalamai (Καλάμαι), w okresie mykeńskim Fares (Φαρές) – miasto w Grecji, na południowo-zachodnim Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Mesenia. Siedziba gminy Kalamata. W 2011 roku liczyło 54 100 mieszkańców.

Wikipedia


kalambo

1. rzeka afrykańska;
2. wodospad na rzece o tej samej nazwie


SJP.pl

Wikipedia


kalambur

żartobliwa gra słów o identycznym lub podobnym brzmieniu, lecz o różnym znaczeniu, np. "Odyseusz król Itaki i owaki" (J. Tuwim)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żartobliwa gra słów podobnych pod względem brzmienia, ale różniących się znaczeniowo

Wiktionary

Kalambur (z fr.) – zabawna gra słów o zbliżonym (paronomazja) bądź identycznym brzmieniu (homonim), lecz o różnych znaczeniach. Efekt powstaje dzięki przeprowadzanym przekształceniom wyrazów, m.in. usamodzielnieniu lub przestawieniu członów.

Również: odmiana szarady, zagadka słowna, opisująca (często żartobliwie, czasem przewrotnie) fragmenty (wyrazy lub sylaby) rozwiązania, będącego kalamburem.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kalamburzysta m., kalamburzystka ż.

 przym. kalamburowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekwiwok / ekiwok, gra słów

Wiktionary


kalamburowy

kalambur; kalamburyczny


SJP.pl


kalambury

gra towarzyska, często drużynowa, polegająca na odgadywaniu haseł rysowanych lub przedstawianych gestami i mimiką przez jednego z graczy


SJP.pl

Kalambury – drużynowa gra towarzyska. Wbrew nazwie nie ma ona wiele wspólnego z kalamburem.

Wikipedia


kalamburyczny

kalambur; kalamburowy


SJP.pl


kalamburzysta

człowiek piszący, układający kalambury


SJP.pl


kalamburzystka

kalamburzysta


SJP.pl

Patrz:

kalamburzysta

kalamiański

Calamian (archipelag)


SJP.pl


kalamin

hemimorfit, minerał, krzemian cynku


SJP.pl

Hemimorfit – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich, rozprzestrzenionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Nazwa pochodzi od gr. hemi = pół i morpho = kształt; nawiązuje do charakterystycznego kształtu kryształów tego minerału (wyglądają jakby były przecięte na pół).

Wikipedia


kalaminta

podobna do mięty roślina z rodziny jasnotowatych


SJP.pl

Kalaminta (Calamintha Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z czyścicą Acinos), co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych.

Wikipedia


kalamit

kalamaria, drzewiasta roślina kopalna z klasy skrzypowych


SJP.pl

Kalamit (Calamites) – wymarły, głównie późnokarboński rodzaj skrzypowych z rodziny kalamitowatych.

Wikipedia


kalamitka

urządzenie dozujące smar lub olej w urządzeniach technicznych; smarownica, olejarka


SJP.pl

Smarowniczka (potocznie kalamitka) – urządzenie służące do dozowania smaru w urządzeniach technicznych. Zapewnia przedostanie się do odpowiednich punktów smarowych smaru lub oleju.

Rozróżnia się smarowniczki:

  • do smarów ciekłych (smarowniczki olejowe)
  • do smarów stałych.

Stosowane głównie w łożyskach ślizgowych.

Wikipedia


kalamondin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. drzewo cytrusowe będące krzyżówką kwaśnej odmiany mandarynki nazwa systematyczna|Citrus reticulata|ref=tak. z kumkwatem japońskim nazwa systematyczna|Fortunella japonica|ref=tak.;

 (1.2) spoż. owoc kalamondinu (1.1) o kwaśnym miąższu i słodkiej skórce

Wiktionary

Kalamondin (×Citrofortunella microcarpa) – sztucznie otrzymany mieszaniec kwaśnej mandarynki (Citrus reticulata) z kumkwatem japońskim (Fortunella japonica). Znany jest pod różnymi nazwami: kalamondynka, kwaśna pomarańcza, pomarańcza kalamondin, albo pomarańcza panamska. Na wyspach Pacyfiku nazywany jest calamansi. Wyhodowany został w południowo-wschodniej Azji.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kalamondynka ż.

 przym. kalamondinowy, kalamondynkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalamondynka, kwaśna pomarańcza, pomarańcza kalamondin, pomarańcza panamska, calamansi

Wiktionary


kalan

materiał ceramiczny o dużej wytrzymałości mechanicznej i dobrych właściwościach dielektrycznych


SJP.pl

Wikipedia


kalanchoe

roślina z rodziny gruboszowatych, występująca w strefie tropikalnej, hodowana jako roślina ozdobna; kaczlin


SJP.pl

Kalanchoe, żyworódka, płodnolist (Kalanchoe Adans.) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Obejmuje ok. 165 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w południowej Azji oraz w Afryce (z wyjątkiem północnej części tego kontynentu). Rozprzestrzenione zostały jednak na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej.

Wikipedia


kalandar

zakon islamski derwiszów żebrzących


SJP.pl


kalander

rodzaj prasy używanej w przemyśle poligraficznym, papierniczym, włókienniczym, gumowym i tworzyw sztucznych; gładziarka; wygładnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. prasa do tłoczenia matryc stereotypowych lub prasowania, gładzenia i satynowania materiału;

Wiktionary

Kalander (z gr., franc. calandre) – urządzenie o obrotowych walcach służące do nadawania połysku i wygładzania papieru, folii z tworzywa oraz tkanin lub też wytłaczania na nich wzorów.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. kalandrować ndk.

 przym. kalandrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gładziarka

Wiktionary


kalandra

ptak z rodziny skowronków


SJP.pl


kalandrować

wyciskać, wytłaczać za pomocą kalandra


SJP.pl


kalandrowy

przymiotnik od: kalander


SJP.pl


kalanetiks

[czytaj: kalanetiks] rozciągająca gimnastyka dla kobiet, ćwiczenia wykonywane w wolnym tempie i wielokrotnie powtarzane; kalanetyka, callanetics, calanetics


SJP.pl


kalanetyka

rozciągająca gimnastyka dla kobiet, ćwiczenia wykonywane w wolnym tempie i wielokrotnie powtarzane; callanetics, calanetics, kalanetiks


SJP.pl


kalanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kalać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlãɲɛ, AS: kalãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kalać

 rzecz. skalanie n., kalenica ż.

Wiktionary


kalanus

pospolity oceaniczny skorupiak z podgromady widłonogów


SJP.pl

Kalanus (Calanus finmarchicus) – gatunek widłonoga z rodziny Calanidae, zamieszkującego wody wszystkich oceanów, oprócz wód arktycznych. Długość ciała samców dochodzi do 4 mm, a samic do 5,5 mm. Na odwłoku nie ma odnóży, pancerz jest przezroczysty, pokryty nielicznymi szkarłatnymi plamkami.

Wikipedia


kalapitra

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. głowa

Wiktionary


kalarepa

1. dwuletnia roślina warzywna z rodzaju kapusta, uprawiana ze względu na jadalne, kuliste zgrubienia łodygi, tzw. główki, barwy zielonej lub niebieskawej, o dużych wartościach odżywczych i smakowych;
2. jadalna część tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. ogrod. nazwa systematyczna|Brassica oleracea var. gongylodes|L.|ref=tak., odmiana kapusty warzywnej;

 (1.2) kulin. spoż. warzywo, jadalna bulwa pędowa kalarepy (1.1)

Wiktionary

Kalarepa (Brassica oleracea var. gongylodes L.) – odmiana kapusty warzywnej. Jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych. Znana jest wyłącznie z uprawy, nie występuje na stanowiskach naturalnych. W Polsce jest pospolitą rośliną uprawną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posadziłem flance kalarepy między fasolą a kalafiorami.

 (1.2) Do śniadania dałem dzieciom po kawałku kalarepy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalaˈrɛpa, AS: kalarepa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kalarepka ż.

 przym. kalarepowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) daw. galarepa; gw-pl|Górny Śląsk|oberiba, ołberiba, ouberiba, uberiba.

Wiktionary


kalarepka

zdrobniale: kalarepa


SJP.pl


kalarepowy

kalarepa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kalarepą, dotyczący kalarepy

 (1.2) przyrządzony z kalarepy

Wiktionary

Patrz:

kalarepa

Powiązane:

 rzecz. kalarepa ż., kalarepka ż.

Wiktionary


kalarus

nazwisko


SJP.pl


kalasancjusz

hiszpański duchowny katolicki, założyciel zakonu pijarów; Józef Kalasanty


SJP.pl


kalasantostwo

Kalasanty z małżonką; Kalasantowie


SJP.pl


kalasantowie

Kalasanty z małżonką; Kalasantostwo


SJP.pl


kalasantowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kalasantego lub z nim związany


SJP.pl


kalasanty

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kalasanty – imię męskie powstałe od nazwy miejscowości (Calasanza) w Hiszpanii. Pierwotnie był to jedynie drugi człon nazywający świętego z przełomu XVI i XVII wieku, Józefa Kalasantego (José de Calasanza), założyciela zakonu pijarów.

Kalasanty imieniny obchodzi: 25 sierpnia

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkalaˈsãntɨ, AS: kalasãnty

Wiktionary


kalasiris

delikatna płócienna tunika noszona w starożytnym Egipcie, Grecji i Persji


SJP.pl


kalasza-ala

język indoirański używany przez lud Kalasza w kilku afgańskich wioskach


SJP.pl


kalata

nazwisko


SJP.pl


kalatea

bylina z rodziny marantowatych; ostrzeszyn


SJP.pl

Kalatea lub ostrzeszyn (Calathea) – rodzaj roślin z rodziny marantowatych, blisko spokrewniony z marantą. Należy do niego 59 gatunków pochodzących z południowego Meksyku, Ameryki Południowej, Środkowej oraz Karaibów. Na podstawie wyników badań filogenetycznych, w 2012 roku większość gatunków zaliczanych wcześniej do tego rodzaju przeniesiono do rodzaju Goeppertia.

Wikipedia


kalatos

1. w starożytnej Grecji: kosz z wikliny;
2. naczynie gliniane w kształcie kosza;
3. kapitel na głowie kariatydy


SJP.pl

Kalatos (gr. κάλαθος) – w starożytnej Grecji przedmiot użytkowy pełniący rolę pojemnika i mający kilka pokrewnych znaczeń.

Określano tak przede wszystkim pleciony z wikliny koszyk, zwężony u dołu i rozszerzający się ku górze, będący atrybutem bogini Demeter. Duży, wypełniony owocami kalatos niesiono w uroczystej procesji na cześć bogini z Aten do Eleusis. W gospodarstwie domowym pleciony kosz służył również prządkom jako pojemnik na wełnę, i dlatego w sztuce starogreckiej występował jako atrybut także bogini Ateny Ergane, opiekunki prac domowych oraz bogini przędzenia i tkactwa. Oprócz odniesienia do obu wspomnianych bogiń przypisywano mu również rolę w kulcie Gai i Tyche.

Wikipedia


kalatówki

polana reglowa w Tatrach Zachodnich


SJP.pl

Kalatówki – polana reglowa leżąca w Dolinie Bystrej w Tatrach Zachodnich. Jest to stosunkowo płaski, otwarty teren, otoczony z wszystkich stron lasem, z widokami na rejon Kasprowego Wierchu.

Wikipedia


kalaweryt

minerał, tellurek złota


SJP.pl


kalbarczyk

nazwisko


SJP.pl


kalceolaria

jednoroczna bylina lub niski krzew z rodziny trędownikowatych o charakterystycznych niewielkich i owalnych kwiatach, najczęściej w kolorze pomarańczowym; pantoflik, pantofelnik


SJP.pl

Wikipedia


kalchas

postać z mitologii greckiej


SJP.pl

Kalchas – obok Mopsosa i Tejrezjasza jeden z najsłynniejszych wieszczów greckich, słynący z wróżenia z lotu ptaków.

Był synem Testora, potomkiem Apollona. Towarzyszył wojskom Achajów w wyprawie przeciw Troi. Znanych jest kilka jego przepowiedni:

  • Kiedy Achajowie składali ofiarę bogom przed rozpoczęciem oblężenia Ilionu, spod ołtarza wypełzł wąż, wspiął się na pobliskie drzewo i pożarł znajdujące się w gnieździe osiem piskląt i ich matkę. Następnie wąż zamienił się w kamień. Kalchas trafnie zinterpretował to wydarzenie jako znak od Zeusa. Zapowiadał on, że Achajowie będą bezskutecznie oblegać mury Troi przez dziewięć lat i zdobędą je dopiero w dziesiątym roku.
  • Przepowiedział Agamemnonowi, że żadne okręty wojenne nie będą mogły wypłynąć do Troi, dopóki nie uśmierzy gniewu Artemidy. W tym celu polecił złożyć w ofierze córkę Agamemnona, Ifigenię.
  • Potrafił wyjaśnić, dlaczego w dziesiątym roku oblężenia na Achajów spadła zaraza. Okazało się, że zesłał ją Apollon, na prośbę swojego kapłana, Chryzesa, któremu Agamemnon porwał córkę, Chryzejdę. Jedynym wyjściem było oddanie porwanej ojcu.
  • Przepowiedział również, że mury Troi pozostaną niezdobyte tak długo, jak w trojańskiej świątyni Ateny będzie znajdował się Palladion. Posążek został ukradziony przez Diomedesa i Odyseusza.
  • Jego mniej znane przepowiednie mówiły o tym, że do zwycięstwa nad Troją konieczna jest przy oblężeniu obecność dwóch wojowników: Achillesa i Filokteta.

Wikipedia


kalcjum

pierwiastek chemiczny o symbolu Ca; wapń


SJP.pl


kalcyferol

związek chemiczny z grupy witamin D


SJP.pl

Witamina D (ATC: A 11 CC 05) – grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych, które wywierają wielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.

Wikipedia


kalcyferole

związek chemiczny z grupy witamin D


SJP.pl

Witamina D (ATC: A 11 CC 05) – grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych, które wywierają wielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.

Wikipedia


kalcyfikacja

proces utwardzania i usztywniania tkanek wskutek gromadzenia się w nich soli wapnia; zwapnianie


SJP.pl

Zwapnienie, kalcyfikacja – odkładanie się soli wapnia w tkankach miękkich organizmu.

Może być zjawiskiem naturalnym np. w czasie kostnienia szkieletu, czy powstawania pancerzy u bezkręgowców. Towarzyszy również pewnym procesom chorobowym, prowadząc do utraty elastyczności tkanek (np. zwapnienie ścięgna Achillesa spowodowane nawracającymi urazami i zapaleniem ścięgien) lub wapnienia patologicznych struktur (np. blaszki miażdżycowej).

Wikipedia


kalcyfil

organizm, dla którego najbardziej sprzyjającym środowiskiem do życia są wody lub gleby bogate w związki wapnia; organizm wapieniolubny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. organizm wapniolubny

Wiktionary

Kalcyfil (łac. calcis wapno, gr. phileo) lub organizm wapieniolubny – organizm dobrze rozwijający się w środowiskach bogatych w związki wapnia, o odczynie zasadowym znacznie powyżej 8. Należące do tej grupy rośliny noszą nazwę roślin wapieniolubnych lub kalcyfitów. Są to np. dębik ośmiopłatkowy czy szarotka alpejska.

Zobacz też

acydofoby, acydofile, kalcyfoby

Wikipedia


kalcyfit

acydofob, roślina wapieniolubna unikająca siedlisk kwaśnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) bot. roślina wapieniolubna

Wiktionary

Roślina wapieniolubna, kalcyfit – rodzaj kalcyfilów, roślina, która najlepiej rozwija się na podłożu bogatym w jony wapnia, o pH znacznie powyżej 8. Rośliny te szczególnie często spotyka się na skałach wapiennych i glebach wapiennych, takich, jak rędziny kredowe i inne. Z reguły rośliny te są również roślinami zasadolubnymi. Wyróżnia się wśród nich rośliny umiarkowanie wapieniolubne, oraz wybitnie wapieniolubne. Gatunki roślin wapieniolubnych mogą być roślinami wskaźnikowymi gleb bogatych w wapń.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) acydofob

Wiktionary


kalcyfob

roślina żyjąca tylko w środowisku kwaśnym; acydofit, acidofit


SJP.pl

Rośliny kwasolubne, acydofity, rośliny acydofilne – rośliny, które optymalne warunki do swojego rozwoju znajdują na podłożu kwaśnym, którego pH jest znacznie poniżej 7. Stanowią grupę acydofitów. Do roślin kwasolubnych należą np. borówki, żurawiny, turzyce. W naszej florze acydofity związane są głównie z kwaśnymi torfowiskami (torfowce, turzyce), ubogimi, kwaśnymi siedliskami leśnymi (borówki), wrzosowiskami (np. wrzos) oraz ubogimi glebami (np. szczaw polny).

Wikipedia


kalcynacja

dawniej: prażenie substancji w celu usunięcia z niej lotnych składników


SJP.pl

Kalcynowanie, kalcynacja – odmiana prażenia polegająca na ogrzewaniu związku chemicznego poniżej jego temperatury topnienia w celu spowodowania częściowego rozkładu chemicznego tego związku poprzez usunięcie wody (lub innych substancji) z jego sieci krystalicznej, lub przeprowadzenie tego związku do związku prostszego z wydzieleniem lotnych substancji rozkładu.

Typowym przykładem kalcynowania jest rozkład wodorowęglanów do węglanów lub węglanów do ich tlenków.

Wikipedia


kalcynacyjny

związany z kalcynacją


SJP.pl


kalcynować

suszyć przez prażenie; zwapniać


SJP.pl


kalcyt

minerał, węglan wapnia; szpat wapienny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał, składnik skał osadowych;

Wiktionary

Kalcyt – minerał z gromady węglanów, węglan wapnia. Powszechny jako budulec m.in. wapieni czy marmurów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkalt͡sɨt, AS: kalcyt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalcytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) węglan wapnia

Wiktionary


kalcytonina

peptydowy hormon kręgowców


SJP.pl

Kalcytonina (CT, z ang. calcitonin) – organiczny związek chemiczny z grupy peptydów, złożony z 32 aminokwasów, o masie cząsteczkowej 3,42 kDa; hormon zwierzęcy. U człowieka występuje w postaci monomeru lub dimeru i powstaje z polipeptydowego prohormonu o masie ok. 21 kDa. Kalcytonina łososiowa stosowana jest jako lek w chorobach związanych z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej.

Wikipedia


kalcytowy

przymiotnik od: kalcyt


SJP.pl


kalcytriol

organiczny związek chemiczny, regulujący prawidłowe stężenie wapnia w osoczu oraz uczestniczący w procesach mineralizacji kości, zjawiskach odpornościowych i różnicowaniu komórek


SJP.pl

Kalcytriol (łac. Calcitriolum; 1,25-dihydroksycholekalcyferol, 1,25(OH)2D3) – organiczny związek chemiczny, aktywna forma witaminy D3; powstaje przez hydroksylację witaminy D3 w pozycji 25 w wątrobie przez hydroksylazę 25-hydroksykalcyferolu i w pozycji 1 w nerkach (witamina D może być również hydroksylowana w pozycjach 24 i 25, ale taka forma jest mniej aktywna).

Wikipedia


kaldera

zagłębienie w szczycie stożka wulkanicznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. rozległe, koliste zagłębienie w szczytowej części wulkanu powstałe wskutek gwałtownej eksplozji;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kilka tysięcy lat temu doszło tutaj do gwałtownej erupcji, po której powstała widoczna dzisiaj kaldera.

 (1.1) Od przynajmniej 3000 lat obszar kaldery nie był aktywny erupcyjnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kalˈdɛra, AS: kaldera

Wiktionary


kalderonowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Calderona lub z nim związany; Kalderonowy


SJP.pl


kalderonowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Calderona lub z nim związany; Kalderonowski


SJP.pl


kalderowy

przymiotnik od: kaldera


SJP.pl


kaldesia

rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych; kaldezja


SJP.pl


kaldezja

rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych; kaldesia


SJP.pl

Kaldezja (Caldesia Parl.) – rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Należą do niego trzy gatunki. Zasięg w sposób nieciągły obejmuje różne obszary w Europie, Afryce, Azji i Australii. Jeden gatunek występuje w Europie, w tym także w Polsce – kaldezja dziewięciornikowata C. parnassifolia. Są to rośliny wodne rosnące na mokradłach, w stawach, jeziorach, rzekach i kanałach.

Wikipedia


kaleb

Wikipedia


kalebasa

1. roślina tropikalna z rodziny dyniowatych; tykwa pospolita;
2. zewnętrzna, zdrewniała część owoców tykwy; kalabasa;
3. naczynie z wysuszonego i wydrążonego owocu tykwy; kalabasa


SJP.pl

Tykwa (Lagenaria Ser.) – rodzaj jednorocznych, pnących roślin tropikalnych z rodziny dyniowatych. Obejmuje 6 gatunków. Występują one w Afryce środkowej i południowej, włącznie z Madagaskarem. Jako rośliny introdukowane obecne są na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy.

Wikipedia


kalebasowy

kalebasa; kalabasowy


SJP.pl


kalecianin

mieszkaniec Kaletów


SJP.pl


kalecianka

mieszkanka Kaletów


SJP.pl


kaleciański

Kalety; kalecki


SJP.pl


kaleciński

nazwisko


SJP.pl


kalecki

Kalety; kaleciański


SJP.pl

  • Edward Kalecki – pułkownik Urzędu Bezpieczeństwa, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej
  • Michał Kalecki – polski ekonomista, profesor Zakładu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, członek rzeczywisty PAN

Wikipedia


kalectwo

upośledzenie wywołane chorobą lub wypadkiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) niedorozwój lub nieodwracalne uszkodzenie narządu lub części ciała i wynikające z tego ograniczenie sprawności fizycznej

Wiktionary

Niepełnosprawność (ang. disability) – stan, który znacząco utrudnia osobie wykonywanie określonych aktywności lub wchodzenie w interakcje z otaczającym ją światem. Niepełnosprawności mogą mieć charakter poznawczy, ogólnorozwojowy, intelektualny, psychiczny, fizyczny, sensoryczny lub mogą być wynikiem interakcji wielu czynników. Niepełnosprawność może występować od urodzenia lub być nabyta w ciągu całego życia danej osoby. Historycznie niepełnosprawność była rozpoznawana tylko na bazie wąskiego zestawu kryteriów — obecnie jednak niepełnosprawność jest rozpatrywana wieloaspektowo. Niepełnosprawność może być łatwo rozpoznawalna lub niewidoczna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mimo kalectwa (był chromy) pełnił funkcję zakrystiana.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaleka m., okaleczanie n., kaleczenie n.

 przym. kaleki

 czas. kaleczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ułomność, inwalidztwo

Wiktionary


kaleczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kaleczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaleka m./ż., skaleczenie n., kalectwo n.

Wiktionary


kaleczyć

czasownik przechodni niedokonany (dk. skaleczyć)

 (1.1) uszkadzać ciało, zwykle czymś ostrym

 (1.2) pot. robić coś nieudolnie

czasownik zwrotny niedokonany kaleczyć się (dk. skaleczyć się)

 (2.1) uszkadzać swoje ciało (zwykle czymś ostrym); ulegać obrażeniom zadanym przez siebie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalectwo n., kaleka m./ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ranić, kiereszować

 (1.2) niszczyć, psuć

 (2.1) ranić się

Wiktionary


kaledończyk

mieszkaniec Kaledonii (krainy w Wielkiej Brytanii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kaledonii w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oto górale z Kaledonii. Nie wiem czy nazwać ich Piktami czy też Kaledończykami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaledonia ż., kaledonidy lm. ż.

:: fż. Kaledonka ż.

 przym. kaledoński

Wiktionary


kaledonia

1. północna część wyspy Brytania, nazwa nadana przez starożytnych Rzymian;
2. Nowa Kaledonia; Terytorium Zamorskie Nowa Kaledonia i Dependencje - zamorskie terytorium Francji w Melanezji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna na północy Wielkiej Brytanii, w większości pokrywająca się ze współczesną Szkocją;

Wiktionary

Kaledonia (w większości dzisiejsza Szkocja) – kraina historyczna na północy Wielkiej Brytanii. Była jedyną częścią tej wyspy, która nie została podbita przez Rzym. Zamieszkana przez Kaledończyków, skutecznie opierała się najazdom zarówno Rzymian, jak i kolejnym falom Celtów.

Dla odgrodzenia się od piktyjskich plemion Kaledończyków Rzymianie wznieśli dwie potężne budowle fortyfikacyjne – Mur Hadriana i Mur Antoninusa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla odgrodzenia się od dzikich plemięemion z Kaledonii Rzymianie wznieśli wał Hadriana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛˈdɔ̃ɲja, AS: kaledõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaledończyk m., Kaledonka ż., kaledonidy lm. ż.

 przym. kaledoński

Wiktionary


kaledonidy

w geologii: system orogeniczny w Europie, powstały w czasie fałdowań trwających przez ordowik i sylur


SJP.pl

Kaledonidy – łańcuchy górskie, wypiętrzone 0,4 mld lat temu, w okresie dewonu, w wyniku trwających 60 milionów lat ruchów górotwórczych, zwanych orogenezą kaledońską. Szczyty górskie, które wówczas powstały, wznosiły się we wnętrzu superkontynentu Laurosji i prawdopodobnie sięgały 8 tys. m n.p.m.

Wikipedia


kaledonka

mieszkanka Kaledonii (krainy w Wielkiej Brytanii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kaledonii w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaledonia ż., kaledonidy lm. ż.

:: fm. Kaledończyk m.

 przym. kaledoński

Wiktionary


kaledonowie

plemię celtyckie w starożytnej Szkocji


SJP.pl

Kaledończycy – mieszkańcy Kaledonii (dzisiejszej północnej Szkocji) w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu.

Brytanię oddzielał od Kaledonii Mur Hadriana, zbudowany właśnie po to, by odgrodzić obszary zajęte przez Rzymian od nieujarzmionych plemion piktyjskich i Goidelów.

Wikipedia


kaledoński

przymiotnik od: Kaledonia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. hist. odnoszący się do Kaledonii

 (1.2) geogr. odnoszący się do Nowej Kaledonii

 (1.3) geol. odnoszący się do orogenezy kaledońskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Poszczególne epizody kolizji wielkich bloków kontynentalnych i związane z tym nasilenie zjawisk górotwórczych (orogenicznych) mają swoje tradycyjne nazwy. Kolejno są to fałdowania kaledońskie, hercyńskie (czyli waryscyjskie) i alpejskie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛˈdɔ̃j̃sʲci, AS: kaledõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaledonia ż., Kaledończyk m., Kaledonka ż., kaledonidy lm. ż.

Wiktionary


kalefaktor

w dawnych szkołach klasztornych: ubogi uczeń pełniący pewne posługi w zamian za utrzymanie; do jego obowiązków należało m.in. sprzątanie, palenie w piecach, czasem ogólniej - utrzymywanie porządku (w tym karanie cielesne winowajców), stąd zwany nieraz "porządkowym"


SJP.pl


kalefaktorka

kalefaktor; kalifaktorka


SJP.pl


kalejdofon

kalejdoskop dźwiękowy


SJP.pl


kalejdoskop

1. rodzaj zabawki, gdzie przez potrząsanie otrzymuje się różne obrazki, tworzone z kolorowych szkiełek
2. wydarzenia szybko następujące po sobie; zmienność, różnorodność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) opt. urządzenie optyczne (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy jego obracaniu;

 (1.2) przen. książk. zbiór różnych i zmieniających się szybko obrazów, wydarzeń, wrażeń

Wiktionary

Kalejdoskop – urządzenie optyczne, w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy obracaniu kalejdoskopu, wywołującym przemieszczanie się szkiełek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Któregoś dnia mój zaczarowany kalejdoskop rozpadł się, ze środka wysypało się kilkanaście barwnych szkiełek i trzy lustereczka…

 (1.2) Znika w dali kalejdoskop twarzy, / Zgasłych ognisk dym już sięga chmur.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛjˈdɔskɔp, AS: kalei ̯doskop

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalejdoskopowy

Wiktionary


kalejdoskopowy

przymiotnik od: kalejdoskop


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kalejdoskopem, dotyczący kalejdoskopu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalejdoskop m.

Wiktionary


kaleka

(r. żeński)
1. kobieta niepełnosprawna, inwalidka; także o mężczyźnie, zwierzęciu, z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym
2. potocznie: ktoś niezręczny, niezdarny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek dotknięty kalectwem

 (1.2) pot. lekcew. ktoś niezgrabny lub niezręczny

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) kobieta dotknięta kalectwem

 (2.2) pot. lekcew. kobieta niezgrabna lub niezręczna

Wiktionary

Kaleka – wzgórze w Afryce Południowej. Znajduje się w dystrykcie Mopani w prowincji Limpopo, na północnym wschodzie kraju, 400 km od Pretorii. Wysokość wzgórza wynosi 389 m.

Obszar wokół jest zasadniczo płaski, prawie całkowicie pokryty żwirem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Paweł jest kaleką i używa przenośnego sedesu.

 (1.1) Mirosław w wyniku ciężkiego wypadku motocyklowego do końca życia będzie kaleką.

 (2.2) Znowu stłukłam kieliszek, ale ze mnie kaleka!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlɛka, AS: kaleka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalectwo n., kaleczenie n., skaleczenie n., okaleczanie n.

 czas. kaleczyć ndk., skaleczyć dk.

 przym. kaleki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inwalida, ułomny

 (1.2) pot. ciamajda, fajtłapa, łamaga, niedołęga, niedojda, niezdara, niezgraba, niezgrabiasz, oferma; posp. pierdoła

Wiktionary


kaleki

1. dotknięty kalectwem; ułomny, niedołężny; upośledzony;
2. niedoskonały, uszkodzony, zniszczony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) obarczony kalectwem

 (1.2) częściowo zniszczony

 (1.3) daleki od wzorca; z błędami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalectwo n., kaleka mos. / ż.

 czas. kaleczyć ndk., skaleczyć dk.

 przysł. kaleko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niepełnosprawny, okaleczony, ułomny, upośledzony

 (1.2) uszkodzony, wadliwy, zdekompletowany, zniszczony

 (1.3) niedoskonały, nieudolny, niezgrabny

Wiktionary


kalekość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kalekie; cecha tych, którzy są kalecy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kaleki

 przysł. kaleko

Wiktionary


kalema

wał wodny powstający w pobliżu wybrzeży na skutek załamania dna


SJP.pl


kalemba

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Kalemba (1899-1989) – polski powstaniec i żołnierz
  • Pascal Kalemba (1979-2012) – piłkarz z Demokratycznej Republiki Konga
  • Stanisław Kalemba (ur. 1947) – polski polityk, inżynier rolnik, poseł na Sejm, minister
  • Zane Kalemba (ur. 1985) – amerykański hokeista pochodzenia polskiego
  • Zbigniew Kalemba (1936-2015) – polski kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog
  • Zenon Kalemba (1928-1983) – polski inżynier budownictwa

Wikipedia


kaleń

W Polsce
  • Kaleń – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Markuszów
  • Kaleń – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Wolbórz
  • Kaleń – wieś w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Przedbórz
  • Kaleń – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka
  • Kaleń – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Sadkowice
  • Kaleń – część wsi Kobyłczyna w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Laskowa
  • Kaleń – wieś w woj. mazowieckim, w pow. gostynińskim, w gminie Szczawin Kościelny
  • Kaleń – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Kaleń – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Wieniawa
  • Kaleń – część wsi Wizna w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Wizna
  • Kaleń – osada leśna w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Włoszczowa.
  • Kaleń – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Świerzno

Wikipedia


kalendarium

chronologiczny wykaz dat, rocznic, wydarzeń z określonej dziedziny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. chronologiczny zestaw wydarzeń z określonej dziedziny

Wiktionary

Kalendarium – chronologiczny zestaw wydarzeń. Kalendaria mogą dotyczyć jakiegoś okresu czasu, dziedziny bądź wydarzeń czyjegoś życia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każde kalendarium zawiera zestawienie wydarzeń ułożonych w porządku chronologicznym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalendarz m.

 przym. kalendarzowy

Wiktionary


kalendarz

1. system rachuby dni i dłuższych odstępów czasu, opierający się na cyklu zmian pór roku i zmian faz Księżyca, np. kalendarz gregoriański, juliański;
2. spis dni całego roku, z podziałem na miesiące i tygodnie;
3. notes, plakat lub broszura mające taki spis;
4. książka wydawana raz na rok, zawierająca informacje z rozmaitych dziedzin, np. kalendarz wojskowy, chemiczny;
5. chronologiczny spis ważnych wydarzeń, terminów itp. * forma dopełniacza l.mn. "kalendarzów" mocno przestarzała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) system rachuby dni i dłuższych odstępów czasu, oparty zazwyczaj na cyklu zmian pór roku (związanych z obiegiem Ziemi wokół Słońca) i zmian faz Księżyca;

 (1.2) spis dni całego roku z podziałem na tygodnie i miesiące, często w formie publikacji (np. plakat, broszura) z dodatkowymi informacjami (imieniny, święta, wschody i zachody słońca, przepisy itp.);

 (1.3) plan zawierający ustalone terminy; terminarz

Wiktionary

Kalendarz – system rachuby czasu. Dzieli on czas na podstawie dwóch okresowych zjawisk atmosferycznych: cyklu zmian pór roku i zmian faz Księżyca. Z tego względu obowiązuje podział kalendarzy na słoneczne (solarne), księżycowe (lunarne) i księżycowo-słoneczne (lunisolarne). Słowo kalendarz pochodzi od łac. calendae, tj. pierwszy dzień miesiąca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Współcześnie używamy kalendarza gregoriańskiego.

 (1.2) Na ścianie wisiał kalendarz z zeszłego roku.

 (1.2) W naszej firmie uzgadniamy terminy i miejsca spotkań we wspólnym kalendarzu komputerowym.

 (1.3) Kalendarz robót nie obejmował pracy w soboty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlɛ̃ndaʃ, AS: kalndaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalendarium n., kalendarzówka ż., kalendy nmos.

:: zdrobn. kalendarzyk m.

 przym. kalendarzowy

 przysł. kalendarzowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) terminarz, środ. kalendarzówka

Wiktionary


kalendarzowość

cecha czegoś, co jest związane z kalendarzem


SJP.pl


kalendarzowy

przymiotnik od: kalendarz (np. rok kalendarzowy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kalendarza, zgodny z kalendarzem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Termin płatności” oznaczony jest na koniec kwartału kalendarzowego plus 60 dni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalendarz m., kalendarzyk m., kalendarium n.

Wiktionary


kalendarzyk

1. zdrobnienie od: kalendarz;
2. potocznie: kalendarzyk małżeński - metoda zapobiegania ciąży oparta na badaniu długości cykli miesiączkowych kobiety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kalendarz; mały kalendarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprawdź w kalendarzyku, który będzie w następną niedzielę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛ̃nˈdaʒɨk, AS: kalẽndažyk

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kalendarz.

Wiktionary


kalendy

pierwszy dzień miesiąca u starożytnych Rzymian


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) hist. pierwszy dzień każdego miesiąca w kalendarzu rzymskim;

Wiktionary

Kalendy (łac. Kalendae) – w kalendarzu rzymskim pierwszy dzień każdego miesiąca.

Termin ten nie ma żadnego (poza tradycyjnym) znaczenia w słonecznym kalendarzu juliańskim. Natomiast w pierwotnym kalendarzu księżycowym mianem Kalendae określano pierwszy dzień po nowiu, czyli ten dzień, w który po zapadnięciu zmroku księżyc powinien znowu stać się widoczny. Oznaczało to początek nowego miesiąca. Dzień ten był poświęcony bogini Junonie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kalendarz mrz.

frazeologia.

 do greckich kalend

etymologia.

 etym|łac|Kalendae. < prawdopodobnie etym2|łac|caleo|calere. – jaśnieć, płonąć

 We wcześniejszym kalendarzu księżycowym nazywano tak pierwszy dzień po nowiu, kiedy księżyc zaczynał znowu jaśnieć.

 Wspólny źródłosłów z wyrazem kolęda.

uwagi.

 zoblistę|nony|idy.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) calends

* hiszpański: (1.1) calendas ż. lm.

* łaciński: (1.1) Kalendae ż. lm., Calendae ż. lm.

* niemiecki: (1.1) Kalenden

* nowogrecki: (1.1) καλένδες ż. lm.

* słowacki: (1.1) kalendy ż. lm.

* włoski: (1.1) calende ż. lm.

źródła.

== kalendy (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga

 (1.1) hist. kalendy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlɛ̃ndɨ, AS: kalndy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalendarz mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kalendarz mrz.

frazeologia.

 do greckich kalend

etymologia.

 etym|łac|Kalendae. < prawdopodobnie etym2|łac|caleo|calere. – jaśnieć, płonąć

 We wcześniejszym kalendarzu księżycowym nazywano tak pierwszy dzień po nowiu, kiedy księżyc zaczynał znowu jaśnieć.

 Wspólny źródłosłów z wyrazem kolęda.

uwagi.

 zoblistę|nony|idy.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) calends

* hiszpański: (1.1) calendas ż. lm.

* łaciński: (1.1) Kalendae ż. lm., Calendae ż. lm.

* niemiecki: (1.1) Kalenden

* nowogrecki: (1.1) καλένδες ż. lm.

* słowacki: (1.1) kalendy ż. lm.

* włoski: (1.1) calende ż. lm.

źródła.

== kalendy (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga

 (1.1) hist. kalendy

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kalenica

górna, pozioma krawędź dachu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. najwyższa część dachu utworzona na przecięciu połaci dachowych;

Wiktionary

  • kalenica – część dachu
  • Kalenica – szczyt w Górach Sowich
  • Kalenica – osiedle w północno-wschodniej części Warszawy, w dzielnicy Białołęka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naroże, krawędź wypukła na przecięciu dwóch połaci dachu, zwane jest kalenicą narożną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛ̃ˈɲit͡sa, AS: kalẽńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalanie n., skalanie n.

 czas. kalać ndk., skalać dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kipa, warst, wierch, linia szczytowa

Wiktionary


kalenicowy

przymiotnik od: kalenica


SJP.pl


kalenik

  • Kalenik – wieś w Bułgarii, w obwodzie Łowecz
  • Kalenik – wieś w Bułgarii, w obwodzie Widyń

Wikipedia


kalepin

dawniej: słownik, leksykon; dykcjonarz


SJP.pl


kalesoniki

zdrobnienie od: kalesony


SJP.pl


kalesony

element bielizny męskiej okrywający nogi, noszony pod spodniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kraw. rodzaj bielizny męskiej z długimi nogawkami, zakładanej na chłody pod spodnie;

Wiktionary

Kalesony (fr. caleçon „majtki, spodenki, gacie”, wł. calzoni „spodnie”) – rodzaj ciepłej bielizny męskiej, długie spodnie zakładane pod ubrania wierzchnie (najczęściej spodnie) wykonane z przyjaznego dla ciała trykotu w celu ochrony nóg przed wyziębieniem, przeznaczone głównie do noszenia w chłodne dni. Poza ochroną wewnętrznych warstw ubrania przed zabrudzeniem, kalesony są noszone również dla komfortu lub higieny. Kalesony, jako określenie bielizny wojskowej, wyparły wcześniej obowiązującą nomenklaturę: wewnętrzne burki (Ispodnije briuki) obowiązującą w latach 1907–1920, a następnie spodnie wewnętrzne – od 1921 roku do połowy lat 70. XX wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój ojciec nosi zimą kalesony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɛˈsɔ̃nɨ, AS: kalesõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalesoniarz m.

:: zdrobn. kalesonki nmos., kalesoniki nmos.

 przym. kalesonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gacie, gatki; grub. kalisraki; eufem. niewymowne, ineksprymable; gw-pl|Górny Śląsk|unterhoze., gw-pl|Śląsk Cieszyński|gacie.; góry|spodnioki., daw. famurały

Wiktionary


kaleta

dawniej o woreczku skórzanym na pieniądze i drobiazgi, noszonym przy pasie lub rzadziej na szyi; sakwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. kieszeń

 (1.2) stpol. mieszek na pieniądze

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandra Kaleta (ur. 1998) – polska judoczka
  • Andrzej Kaleta – rzymskokatolicki duchowny
  • Janusz Kaleta (ur. 1964) – polski bioetyk, doktor teologii moralnej, biskup rzymskokatolicki
  • Jolanta Maria Kaleta – polska historyk i politolog
  • Józef Kaleta (1925–2007) – polski ekonomista i polityk, nauczyciel akademicki, profesor nauk ekonomicznych, poseł na Sejm I, II i III kadencji
  • Michał Kaleta – polski brydżysta
  • Paweł Kaleta – polski polityk i działacz ruchu ludowego
  • Paweł Kaleta – polski kompozytor i działacz społeczny
  • Paweł Kaleta (ur. 1977) – polski duchowny, dr hab. nauk prawnych, adiunkt Instytutu Prawa Kanonicznego Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
  • Piotr Kaleta – polski przedsiębiorca, samorządowiec i polityk
  • Sebastian Kaleta (ur. 1989) – polski urzędnik państwowy, samorządowiec i prawnik, radca prawny, od 2019 sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości i przewodniczący komisji ds. reprywatyzacji nieruchomości warszawskich
  • Weronika Kaleta – polska biegaczka narciarska
  • Zbigniew Kaleta – polski aktor

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈlɛta, AS: kaleta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaletnik mos.

Wiktionary


kaletańczyk

mieszkaniec Calais (miasta we Francji)


SJP.pl


kaletanka

mieszkanka Calais (miasta we Francji)


SJP.pl


kaletański

Calais


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Calais, dotyczący Calais (miasta we Francji)

Wiktionary

Patrz:

Calais

Powiązane:

 rzecz. Calais n.

Wiktionary


kaletka

1. zdrobnienie od: kaleta
2. zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj szerokich zębów, będących zakończeniem dolnego brzegu gorsetu noszonego przez kobiety wiejskie


SJP.pl

  • Kaletka (kaleta) – woreczek, głównie na pieniądze, noszony przy pasie

Wikipedia


kaletki

1. zdrobnienie od: kaleta
2. zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj szerokich zębów, będących zakończeniem dolnego brzegu gorsetu noszonego przez kobiety wiejskie


SJP.pl


kaletnictwo

rzemieślniczy wyrób galanterii skórzanej, np. pasków, torebek, portfeli


SJP.pl

Kaletnictwo – rzemiosło polegające na wytwarzaniu i naprawie przedmiotów ze skóry.

Ze skóry wytwarza się między innymi: torby, walizy, woreczki i mieszki.

Osoba zajmująca się kaletnictwem to kaletnik.

W dawnej Polsce osobne cechy kaletników istniały w Elblągu, Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Poznaniu i Toruniu. Miały charakter hierarchiczny i były blisko związane z miechownictwem, którego zakres działalności przejęły w wieku XVIII. Wykonywanie zawodu kaletnika wiązało się z przynależnością do odpowiedniego cechu. Istniały różne stopnie wtajemniczenia, ściśle związane z posiadanymi kwalifikacjami:

  • uczeń
  • czeladnik
  • mistrz.

Wikipedia


kaletniczka

rzemieślniczka wyrabiająca kalety, torby skórzane


SJP.pl


kaletniczy

dotyczący kaletnictwa


SJP.pl


kaletnik

rzemieślnik wyrabiający kalety, torby skórzane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik zajmujący się szyciem wyrobów skórzanych, takich jak torby, paski czy portfele

Wiktionary

Kaletnik – rzemieślnik wykonujący skórzane: torby, paski, portfele, portmonetki, kalety itp. Cech kaletników jest wymieniany jako jeden z ponad sześćdziesięciu cechów obecnych w Poznaniu w XVI w.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaletnicy selekcjonują kawałki skóry, dopasowują odcienie, dobierają naturalne desenie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaleta ż., kaletnictwo n.

:: fż. kaletniczka

 przym. kaletniczy

Wiktionary


kalety

dawniej o woreczku skórzanym na pieniądze i drobiazgi, noszonym przy pasie lub rzadziej na szyi; sakwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Kalety (niem. Kalet) – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kaˈlɛtɨ, AS: kalety

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kaleciański, kalecki

Wiktionary


kalevipoeg

estoński epos narodowy


SJP.pl

Kalevipoeg (pol. Syn Kaleva) – estoński epos narodowy autorstwa Friedricha Reinholda Kreutzwalda, opublikowany w 1861 roku. Prace nad stworzeniem narodowego eposu zapoczątkował Friedrich Robert Faehlmann (Fählmann), jeden z założycieli Estońskiego Towarzystwa Naukowego.

Wikipedia


kalewala

Kalevala, Kalewala (dosł. „Kraina Kalevy”, ważnego mitycznego bohatera Finów, Estończyków, Karelów i innych ludów bałtycko-fińskich) – poemat epicki składający się z pieśni ludowych (tzw. run) i legend z terenów Finlandii, Estonii, Karelii i innych terenów, zebranych i opracowanych w XIX wieku przez Eliasa Lönnrota. Kalevala nazywana jest fińskim eposem narodowym. Kalevala to odpowiednik estońskiego eposu Kalevipoeg („Syn Kalevy”), napisanego przez estońskiego autora Friedricha Reinholda Kreutzwalda. Kalevala przyczyniła się do budzenia świadomości narodowej, wyzwolenia Finlandii spod panowania Rosji i wywarła duży wpływ na współczesną kulturę i sztukę fińską. 28 lutego w Finlandii obchodzi się Dzień Kalevali.

Wikipedia


kalfas

skrzynia drewniana do gaszenia wapna lub ręcznego przygotowywania zapraw budowlanych; kastra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pojemnik do gaszenia wapna

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. przen. brzuch

Wiktionary


kali

typ chorału syryjskiego, pieśń śpiewana zwykle pomiędzy wersetami psalmu; enjana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rel. hinduska bogini

Wiktionary

Kali (dewanagari काली, trl. Kālī, dosł. rodzaj żeński wyrazu „czas”, trl. kālā) – hinduska bogini czasu i śmierci, pogromczyni demonów i sił zła. Jedna z głównych postaci Śakti, żony Śiwy. Bywa też rozumiana jako „Pani Kosmosu” lub absolut, źródło zasad kosmicznych i wszelkich archetypów. Występują nurty hinduizmu, wprost utożsamiające formy bogini Kali ze stanami świadomości człowieka.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hindi|काली. (kālī)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Kali

* bengalski: (1.1) কালী

* hindi: (1.1) काली ż. (kālī)

* japoński: (1.1) カーリー

* orija: (1.1) କାଳୀ

* sanskryt: (1.1) काली ż. (kālī)

* tajski: (1.1) กาลี

* telugu: (1.1) కాళికాదేవి

źródła.

== Kali (język grenlandzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|grenlandzki|m.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hindi|काली. (kālī)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Kali

* bengalski: (1.1) কালী

* hindi: (1.1) काली ż. (kālī)

* japoński: (1.1) カーリー

* orija: (1.1) କାଳୀ

* sanskryt: (1.1) काली ż. (kālī)

* tajski: (1.1) กาลี

* telugu: (1.1) కాళికాదేవి

źródła.

== Kali (język grenlandzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|grenlandzki|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kalia

popularna (ale nieprawidłowa botanicznie) nazwa rośliny z rodziny obrazkowatych; kalla


SJP.pl

Cantedeskia, kalijka, kalia (Zantedeschia Spreng.) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 8 gatunków pochodzących ze środkowo-południowej Afryki, z jednym gatunkiem introdukowanym na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Z uwagi na bardzo atrakcyjne kwiatostany i ulistnienie cantedeskie, zarówno gatunki botaniczne, jak i ich kultywary, są szeroko uprawiane na świecie jako rośliny ozdobne.

Wikipedia


kalian

przyrząd do palenia tytoniu


SJP.pl


kalibabka

nazwisko


SJP.pl

Jerzy Julian Kalibabka ps. „Tulipan” (ur. 29 marca 1956 w Kamieniu Pomorskim, zm. 13 marca 2019 w Dziwnowie) – polski rybak i przestępca-uwodziciel, którego losy stały się motywem serialu Tulipan (1986).

Wikipedia


kaliber

rozmiar lufy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. średnica otworu lufy w milimetrach

 (1.2) rozmiar, wielkość

 (1.3) znaczenie, waga, istotność

Wiktionary

  • kaliber – średnica wewnętrzna lufy broni palnej lub średnica pocisku
  • kaliber – rozmiar i typ mechanizmu zegarka
  • kaliber – cecha konia
  • Kaliber – pojęcie w topologii

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) To jest sprawa wielkiego kalibru!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲibɛr, AS: kalʹiber

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalibracja ż., kalibraż m., kalibrator m., kalibrownica ż., kalibrowanie n., skalibrowanie n.

 czas. kalibrować ndk., skalibrować dk.

 przym. kalibrowy, kalibracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rozmiar, średnica, wielkość, wymiar, format

Wiktionary


kalibracja

ogół czynności służących wzorcowaniu przyrządu pomiarowego


SJP.pl

Wzorcowanie – ogół czynności ustalających relację między wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych, realizowanymi przez wzorzec jednostki miary wraz z podaniem niepewności tego pomiaru.

Wikipedia


kalibracyjny

kalibracja


SJP.pl

Patrz:

kalibracja

kalibrator

  • kalibrator – urządzenie służące do kalibracji aparatury pomiarowej wielkości elektrycznych
  • kalibrator akustyczny – urządzenie służące do kalibracji akustycznej aparatury pomiarowej jako wzorzec odniesienia
  • kalibrator kolorów – w fotografii i grafice – urządzenie służące do kalibracji kolorów w celu uzyskania zgodności widzenia kolorów pomiędzy monitorem, papierem a innymi mediami

Wikipedia


kalibromierz

przyrząd do określania kalibru broni palnej


SJP.pl


kalibrować

korygować według ustalonych wzorców


SJP.pl


kalibrowy

przymiotnik od: kaliber


SJP.pl


kalichlorek

pot. kalichloricum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. chloran potasowy

 (1.2) substancja o własnościach wybuchowych powstała z połączenia chloranu potasowego z siarką, używana do tradycyjnego strzelania wielkanocnego

Wiktionary

Chloran potasu, nazwa Stocka: chloran(V) potasu, KClO
3
– nieorganiczny związek chemiczny, sól potasowa kwasu chlorowego. Stosowany do produkcji zapałek i materiałów wybuchowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na jednym kamieniu kładli ciasno związany nitką kłębuszek ze szmatki zawierający kalichlorek, czyli specjalną mieszankę siarki, węgla drzewnego i saletry nawozowej. Uderzony drugim kamieniem, kłębuszek ów wybuchał (…)

Wiktionary


kalichloricum

[czytaj: kalichlorikum] chloran potasowy, związek chemiczny stosowany w farmacji i technologii


SJP.pl


kaliciak

nazwisko


SJP.pl


kaliciński

nazwisko


SJP.pl


kalicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Józef Kalicki (1876- 1934) – generał brygady Wojska Polskiego
  • Kazimierz Kalicki (1901-1940) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Witold Kalicki (1915-1983) – polski malarz i grafik
  • Tadeusz Kalicki (1934- 2019) – polski kapitan żeglugi wielkiej
  • Rajmund Kalicki (ur. 1944) – polski pisarz, tłumacz i znawca literatury latynoamerykańskiej
  • Krzysztof Kalicki (ur. 1953) – polski ekonomista, bankier i urzędnik
  • Włodzimierz Kalicki (ur. 1955) – polski dziennikarz i pisarz
  • Jerzy Kalicki (ur. 1955) – polski lekkoatleta
  • Kim Kalicki (ur. 1997) – niemiecka bobsleistka
  • Robert Kalicki – polski muzyk, wokalista, kompozytor, producent muzyczny, autor tekstów

Wikipedia


kalidasa

Kalidasa (skr. कालिदास, trl. Kālidāsa, "sługa Kali") – indyjski poeta i dramaturg z epoki klasycznego sanskrytu.

Wikipedia


kalidon

Kalidon (grec. Καλυδών) – miasto w starożytnej Grecji, w południowej Etolii, na prawym brzegu rzeki Euenos (Evenus).

Z miastem związany jest mit o dziku kalidońskim.

Kalidon został założony w kraju Kuretów przez herosa-eponima o imieniu Kalidon. Był rezydencją króla Ojneusa, ojca Meleagra i Dejaniry.

Wikipedia


kalidoński

przymiotnik od: Kalidon


SJP.pl


kalidyna

polipeptyd powodujący rozszerzanie naczyń krwionośnych


SJP.pl


kalif

chalif (dawniej); tytuł muzułmańskiego przywódcy świeckiego i duchownego; u szyitów: tytuł przywódcy świeckiego; osoba mająca ten tytuł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. rel. islamski przywódca religijny, a początkowo także i polityczny, tytularny następca Mahometa;

Wiktionary

Kalif (arab. ħalifa, „następca”) – w islamie sunnickim tytuł następców Mahometa, czyli przywódców muzułmańskich społeczności państwowo-religijnych zwanych kalifatami. Pierwotnie obejmowały one wszystkich muzułmanów, z czasem się to zmieniło.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pewien bogaty kalif obchodził urodziny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkalʲif, AS: kalʹif

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalifa mos., kalifat mrz.

Wiktionary


kalifa

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. zob. kalif.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To jeszcze stary kalifa zarządził budowę fontanny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲifa, AS: kalʹifa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalif mos., kalifat mrz.

Wiktionary


kalifaktor

dawniej: w klasztorach, więzieniach itp.: zakonnik lub więzień wykonujący czynności porządkowe i pomocne; kalefaktor


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. w klasztorach: pomocnik

 (1.2) więz. więzień funkcyjny, pomocnik personelu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ułatwiało to życie roznoszącym chleb kalifaktorom, bo tak przygotowane porcje nie rozlatywały się na drobne kawałki, a i nikt z więźniów nie mógł mieć pretensji, że dostał mniej skibek od innego.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) kalefaktor, kalafaktor

Wiktionary


kalifaktorka

kalifaktor; kalefaktorka


SJP.pl


kalifat

1. władza sprawowana przez kalifa
2. terytorium zarządzane przez kalifa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. islamski ustrój polityczny państwa rządzonego przez kalifa, odpowiednik sułtanatu, cesarstwa lub królestwa;

Wiktionary

Kalifat (arab. خلافة chilāfa) – islamski ustrój polityczny, w którym głową państwa jest kalif (arab. خليفة chalīfa). Odpowiednik zachodnioeuropejskiego cesarstwa.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kalif m., kalifa mos.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|kalif|-at.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) kalifaat

* angielski: (1.1) caliphate

* arabski: (1.1) خلافة ż.

* azerski: (1.1) xilafət

* baskijski: (1.1) kaliferri

* bengalski: (1.1) খিলাফত

* białoruski: (1.1) халіфат m.

* bośniacki: (1.1) kalifat m., halifat m.

* bułgarski: (1.1) халифат m.

* czeski: (1.1) chalífát m., kalifát m.

* duński: (1.1) kalifat

* esperanto: (1.1) kalifujo

* fiński: (1.1) kalifaatti

* francuski: (1.1) califat m.

* hindi: (1.1) खिलाफ़त ż., ख़िलाफ़त ż.

* interlingua: (1.1) califato

* irlandzki: (1.1) cailifeacht ż.

* jidysz: (1.1) כאַליפֿאַט m.

* kazachski: (1.1) хилафат

* litewski: (1.1) kalifatas m.

* niemiecki: (1.1) Kalifat n.

* ormiański: (1.1) խալիֆայություն

* perski: (1.1) خلافت

* portugalski: (1.1) califado m.

* rosyjski: (1.1) халифат m.

* rumuński: (1.1) califat n.

* słoweński: (1.1) kalifat m.

* sorani: (1.1) خەلافەت

* szwedzki: (1.1) kalifat n.

* turecki: (1.1) hilafet, halifelik

* ujgurski: (1.1) خەلىپىلىك (хәлипилик, xelipilik)

* ukraiński: (1.1) халіфат m.

* urdu: (1.1) خلافت ż.

* uzbecki: (1.1) xalifalik (халифалик)

* włoski: (1.1) califfato m.

źródła.

== kalifat (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kalifat

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲifat, AS: kalʹifat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalif m., kalifa mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kalif m., kalifa mos.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|kalif|-at.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) kalifaat

* angielski: (1.1) caliphate

* arabski: (1.1) خلافة ż.

* azerski: (1.1) xilafət

* baskijski: (1.1) kaliferri

* bengalski: (1.1) খিলাফত

* białoruski: (1.1) халіфат m.

* bośniacki: (1.1) kalifat m., halifat m.

* bułgarski: (1.1) халифат m.

* czeski: (1.1) chalífát m., kalifát m.

* duński: (1.1) kalifat

* esperanto: (1.1) kalifujo

* fiński: (1.1) kalifaatti

* francuski: (1.1) califat m.

* hindi: (1.1) खिलाफ़त ż., ख़िलाफ़त ż.

* interlingua: (1.1) califato

* irlandzki: (1.1) cailifeacht ż.

* jidysz: (1.1) כאַליפֿאַט m.

* kazachski: (1.1) хилафат

* litewski: (1.1) kalifatas m.

* niemiecki: (1.1) Kalifat n.

* ormiański: (1.1) խալիֆայություն

* perski: (1.1) خلافت

* portugalski: (1.1) califado m.

* rosyjski: (1.1) халифат m.

* rumuński: (1.1) califat n.

* słoweński: (1.1) kalifat m.

* sorani: (1.1) خەلافەت

* szwedzki: (1.1) kalifat n.

* turecki: (1.1) hilafet, halifelik

* ujgurski: (1.1) خەلىپىلىك (хәлипилик, xelipilik)

* ukraiński: (1.1) халіфат m.

* urdu: (1.1) خلافت ż.

* uzbecki: (1.1) xalifalik (халифалик)

* włoski: (1.1) califfato m.

źródła.

== kalifat (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kalifat

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kalifikacja

naturalne wzbogacanie wietrzejącej skały magmowej w związki potasu


SJP.pl


kaliforn

pierwiastek chemiczny o symbolu Cf i liczbie atomowej 98, otrzymywany sztucznie, niewystępujący w skorupie ziemskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cf i liczbie atomowej 98;

Wiktionary

Kaliforn (Cf, łac. californium) – sztucznie wytworzony pierwiastek chemiczny z grupy aktynowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od Kalifornii, nazwy jednego ze stanów USA. Otrzymali go Stanley Thompson, Kenneth Street Jr., Albert Ghiorso i Glenn T. Seaborg w 1950 r. w Berkeley w tymże stanie bombardując 242Cm cząstkami α o energii 35 MeV.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma kaliforn?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲifɔrn, AS: kalʹiforn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalifornia ż., Kalifornijczyk m., Kalifornijka ż.

 przym. kalifornijski, kalifornowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Cf

Wiktionary


kalifornia

1. stan w Stanach Zjednoczonych;
2. mgławica gazowa w gwiazdozbiorze Perseusza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan na zachodzie Stanów Zjednoczonych;

Wiktionary

Kalifornia (ang. California) (wymowa:/kælɪˈfɔrnjə/) – stan na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, najludniejszy w kraju (39,4 mln mieszkańców w 2024 roku), a trzeci pod względem powierzchni (423 967 km²; po Alasce i Teksasie). Stolicą stanu jest Sacramento, a największymi miastami: Los Angeles, San Diego, San Jose i San Francisco.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawsze chciałem mieszkać w Kalifornii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiˈfɔrʲɲja, AS: kalʹiforʹńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalifornijczyk mos., Kalifornijka ż., kaliforn mrz.

 przym. kalifornijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Kalifornia Górna

Wiktionary


kalifornijczyk

mieszkaniec Kalifornii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kalifornii, stanu w Stanach Zjednoczonych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za prawie połowę śladu wodnego przeciętnego Kalifornijczyka jest winna konsumpcja mięsa i nabiału.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalifornia ż., kaliforn mrz.

:: fż. Kalifornijka ż.

 przym. kalifornijski

Wiktionary


kalifornijka

mieszkanka Kalifornii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kalifornii, stanu w Stanach Zjednoczonych

Wiktionary

Kompostowiec różowy (Eisenia fetida) – gatunek skąposzczeta z rodziny dżdżownicowatych (Lumbricidae), bardziej znany pod nazwą dżdżownica kalifornijska lub dżdżownica kompostowa, związany ze środowiskiem o dużej zawartości materii organicznej. Jest gatunkiem blisko spokrewnionym i bardzo podobnym do Eisenia andrei, z którym bywa często mylony. Różnice zewnętrzne widoczne są jedynie w pigmentacji ciała.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kalifornia ż., Kalifornijczyk m., kaliforn mrz.

 przym. kalifornijski

Wiktionary


kalifornijski

związany z Kalifornią


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kalifornią, pochodzący z Kalifornii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kalifornijskiej rafinerii przerabiającej 16000 t na dobę ropy powstawało 15000 m3/d ścieków o zawartości oleju 2001800 g/m3 [13].

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲifɔrʲˈɲijsʲci, AS: kalʹiforʹńii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalifornia ż., Kalifornijczyk m., Kalifornijka ż., kaliforn m.

Wiktionary


kalifornizacja

1. napływ obcej kultury powodujący wypieranie lokalnej kultury;
2. upodabnianie się stylu życia na wzór prezentowanego w hollywoodzkich filmach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) upodobnianie się stylu życia na wzór prezentowanego w filmach produkowanych w Hollywood

 (1.2) intensywny napływ kultury z określonego kraju bądź regionu powodujący wypieranie lokalnej kultury

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲifɔrʲɲiˈzat͡sʲja, AS: kalʹiforʹńizacʹi ̯a

Wiktionary


kalifornowy

kaliforn


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kalifornu

Wiktionary

Patrz:

kaliforn

Powiązane:

 rzecz. kaliforn m.

Wiktionary


kaligraf

osoba pisząca pięknym, ozdobnym, starannym pismem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się kaligrafią, pisząca zgodnie z jej prawidłami

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) kaligrafista

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kaligrafia ż., kaligrafista m., kaligrafowanie n., wykaligrafowanie n.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|καλλιγράφος. → pięknie piszący

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) каліграф m.

* bułgarski: (1.1) калиграф m.

* duński: (1.1) kalligraf w.

* esperanto: (1.1) belskribisto, kaligrafiisto

* hiszpański: (1.1) calígrafo m.

* nowogrecki: (1.1) καλλιγράφος m.

* rosyjski: (1.1) каллигра́ф m.

* słowacki: (1.1) kaligraf m.

* ukraiński: (1.1) каліграф m.

źródła.

== kaligraf (język słowacki.) ==

thumb|kaligraf (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) kaligraf

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲiɡraf, AS: kalʹigraf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaligrafia ż., kaligrafista m., kaligrafowanie n., wykaligrafowanie n.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaligrafista

Wiktionary


kaligrafia

1. umiejętność pięknego, poprawnego i starannego pisania; pismo kaligraficzne;
2. piękne, staranne pismo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sztuka polegająca na pięknym, starannym pisaniu;

Wiktionary

Kaligrafia (gr. καλλιγραφία od καλὸς 'piękny' i γρᾰ́φειν 'pisać') – sztuka starannego i estetycznego pisania, często również zdobionego artystycznie. Nauka kaligrafii miała kształtować charakter oraz cierpliwość. Kaligrafia była podstawowym przedmiotem w szkołach. Do około 1960 r. była w Polsce przedmiotem nauczania początkowego, mającym na celu doskonalenie pisma odręcznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Opłaty za kaligrafię, taniec i szachy są zawarte w czesnym za szkołę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiˈɡrafʲja, AS: kalʹigrafʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaligraf m., kaligrafista m., kaligrafowanie n., wykaligrafowanie n.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pismo, sztuka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kaligraf m., kaligrafista m., kaligrafowanie n., wykaligrafowanie n.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|καλλιγραφία.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) calligraphy

* arabski: (1.1) خط, فن الخط, علم الخط

* baskijski: (1.1) kaligrafia

* bengalski: (1.1) ক্যালিগ্রাফী (kyāligrāphī)

* białoruski: (1.1) каліграфія ż.

* bułgarski: (1.1) калиграфия ż.

* chiński standardowy: (1.1) 書法 (shūfǎ)

* duński: (1.1) kalligrafi w.

* esperanto: (1.1) belskribado, kaligrafio

* francuski: (1.1) calligraphie ż.

* hindi: (1.1) अक्षरांकन m. (akṣarāṅkana)

* hiszpański: (1.1) caligrafía ż.

* japoński: (1.1) カリグラフィー (karigurafī)

* kataloński: (1.1) cal·ligrafia ż.

* koreański: (1.1) 캘리그라피

* łotewski: (1.1) kaligrāfija ż.

* niemiecki: (1.1) Kalligrafie ż.

* nowogrecki: (1.1) καλλιγραφία ż.

* pendżabski: (1.1) ਕੈਲੀਗ੍ਰਾਫੀ (kailīgrāphī)

* portugalski: (1.1) caligrafia ż.

* rosyjski: (1.1) каллиграфия ż.

* słowacki: (1.1) kaligrafia ż.

* słoweński: (1.1) kaligrafija ż.

* tajski: (1.1) อักษรวิจิตร

* tamilski: (1.1) வனப்பெழுத்து (vaṉappeḻuttu)

* ukraiński: (1.1) каліграфія ż.

* węgierski: (1.1) kalligráfia

* włoski: (1.1) calligrafia ż.

źródła.

== kaligrafia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kaligrafia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kaligraficzniej

stopień wyższy od przysłówka: kaligraficznie


SJP.pl


kaligraficzny

1. czytelnie, starannie napisany;
2. związany z kaligrafią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kaligrafią

 (1.2) napisany ozdobnym pismem odręcznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) KTO PISAŁ nasze twarze na pewno ospa / kaligraficznym piórem znacząc swoje „o”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaligraf mos., kaligrafia ż., kaligrafowanie n.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przysł. kaligraficznie

Wiktionary


kaligrafistka

kaligrafista


SJP.pl

Patrz:

kaligrafista

kaligrafka

kaligraf; kaligrafistka


SJP.pl


kaligrafować

pisać starannie, ładnie, zgodnie z prawidłami kaligrafii


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pisać zgodnie z zasadami kaligrafii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – To prawda, nie potrafię kaligrafować, ale staram się w miarę wyraźnie wypisywać receptę

 (1.1) Korespondencja jest pięknie kaligrafowana, ma ozdobne pieczęcie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiɡraˈfɔvat͡ɕ, AS: kalʹigrafovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaligrafia ż., kaligraf m., kaligrafista m., kaligrafowanie n., wykaligrafowanie n.

 czas. wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

Wiktionary


kaligrafowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kaligrafować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiɡrafɔˈvãɲɛ, AS: kalʹigrafovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wykaligrafowanie n., kaligrafia ż., kaligraf m., kaligrafista m.

 czas. kaligrafować ndk., wykaligrafować dk.

 przym. kaligraficzny

 przysł. kaligraficznie

Wiktionary


kaligram

utwór poetycki, którego treść obrazowana jest specjalnie opracowanym układem graficznym tekstu


SJP.pl

Wiersz obrazkowy, carmen figuratum, technopegnion (ang. emblem verse) – wierszowany utwór, który swym kształtem graficznym przypomina kształt jakiegoś przedmiotu.

Jest to forma zabawy poetyckiej, której początki sięgają starożytności, i która jest w użyciu do dziś.

Przykłady:

  • Guillaume Apollinaire w wierszu Kaligramy (Calligrammes) z 1918 roku
  • Julian Tuwim w wierszu Pegaz dęba

Wikipedia


kaligula

Kaligula, oficjalna tytulatura cesarska Gaius Iulius Caesar Augustus Germanicus (ur. 31 sierpnia 12, zm. 24 stycznia 41) – cesarz rzymski od 18 marca 37 do swojej śmierci.

Wikipedia


kalijka

roślina doniczkowa; kalia, cantedeskia


SJP.pl


kalikacki

Kalikat


SJP.pl

Patrz:

Kalikat

kalikancista

Kalikant, kalikancista (łac. calcare – deptać) – osoba wprawiająca w ruch miechy w organach piszczałkowych. Kalikowanie polegało na wprawianiu nogami w ruch pedałów dźwigniowych (rzadziej ręcznej korby lub dźwigni), które poprzez urządzenia pośrednie, najczęściej mniejsze miechy, dostarczało ciśnienia do głównego miecha.

Wikipedia


kalikant

dawniej: człowiek pompujący powietrze do miechów organowych; kalikator


SJP.pl

Kalikant, kalikancista (łac. calcare – deptać) – osoba wprawiająca w ruch miechy w organach piszczałkowych. Kalikowanie polegało na wprawianiu nogami w ruch pedałów dźwigniowych (rzadziej ręcznej korby lub dźwigni), które poprzez urządzenia pośrednie, najczęściej mniejsze miechy, dostarczało ciśnienia do głównego miecha.

Wikipedia


kalikantka

kalikant


SJP.pl

Patrz:

kalikant

kalikat

miasto w Indiach


SJP.pl

Kozhikode (hist. Kalikat; malajalam കോഴിക്കോട്, trl. Kōḻikkōṭ; ang. Kozhikode, dawniej Calicut; hindi कोष़िक्कोड, trl. Koḻikkoḍ, trb. Kolikkod, dawniej कालीकट, trl. Kālīkaṭ, trb. Kalikat) – miasto w Indiach; trzecie co do wielkości miasto w stanie Kerala. Ludność: 801 190 (1991).

Wikipedia


kalikator

dawniej: człowiek pompujący powietrze do miechów organowych; kalikant


SJP.pl


kaliko

gatunek perkalu (cienkie płótno bawełniane)


SJP.pl

  • kaliko – rodzaj płótna introligatorskiego,
  • kaliko (ang. calico) – pstrokate ubarwienie u zwierząt, zwykle trójkolorowe, z udziałem barwy białej, czarnej i pomarańczowej, rudej lub brązowej, np. pomarańczowo-czarno-białe, występuje m.in. u niektórych ras kota i u wielu odmian złotej rybki,
  • kaliko – niegdyś jeden z gatunków perkalu (od nazwy portu Kalikat na północy Indii na Wybrzeżu Malabarskim).

Wikipedia


kalikot

dawniej: gatunek perkalu (cienkiego płótna bawełnianego); kaliko


SJP.pl


kalikować

pompować powietrze do miechów organowych


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dąć w miech organów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tę niedzielę Jasiek będzie kalikował organiście.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: kalʹikovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalikowanie n.

Wiktionary


kalikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kalikować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kalikować ndk.

Wiktionary


kalikst

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;

Wiktionary

Kalikst, Kalist – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od przymiotnika gr. 'kalós' (łac. Callistus, Callixtus). Forma 'kállistos' oznacza 'bardzo dobry, bardzo piękny'.

Żeńskim odpowiednikiem jest Kalista lub Kaliksta.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkalʲikst, AS: kalʹikst

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalikstyn m.

:: fż. Kalista ż., Kaliksta ż.

 przym. Kalikstowy

Wiktionary


kalikstyni

Utrakwiści, także kalikstyni (z łac. calix „kielich”) – pierwotnie określenie wszystkich husytów, później umiarkowany ich odłam z głównym ośrodkiem życia religijnego w Pradze.

Utrakwiści rekrutowali się z mieszczaństwa i rycerstwa. W odróżnieniu od radykalnych ruchów husyckich stawiali na umiarkowaną społecznie i politycznie reformę kościelną. Ich program zakładał:

  • prawo udzielania komunii wiernym pod dwiema postaciami (łac. sub utraque specie),
  • wolność wygłaszania kazań i sprawowania liturgii w językach narodowych.

Wikipedia


kalima

piaszczysty pył nad Oceanem Atlantyckim, przenoszony wiatrem znad marokańskiej części Sahary


SJP.pl

  • Kalima – miasto w Algierii
  • Kalima – prowincja w Algierii
  • Kalima – miasto w Demokratycznej Republice Konga
  • kalima – piasek znad Sahary

Wikipedia


kalimach

piaszczysty pył nad Oceanem Atlantyckim, przenoszony wiatrem znad marokańskiej części Sahary


SJP.pl

  • Kallimach – rzeźbiarz i architekt grecki, tworzący w V wieku p.n.e.
  • Kallimach – archont polemarch ateński w czasie bitwy pod Maratonem
  • Kallimach z Cyreny – grecki poeta aleksandryjski z III wieku p.n.e.
  • Filip Kallimach – XV-wieczny poeta i prozaik, starosta gostyniński

Wikipedia


kalimagnezja

Kalimagnezja – nawóz potasowy składający się z siarczanu potasu (K
2
SO
4
; 26–30%) i siarczanu magnezu (MgSO
4
; 25–38%).

Wikipedia


kalimba

instrument z wydrążonego kawałka drewna; mbira


SJP.pl

Zanza (znana też jako mbira, canca, sansi, insimbi, kalimba) – instrument muzyczny należący do grupy idiofonów szarpanych. Jest to instrument przede wszystkim afrykański, ale spotykany również w innych częściach świata.

Sztuka wyrobu i gry na mbirze/sansi w Zimbabwe i Malawi wpisana została w 2020 roku na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Wikipedia


kalina

drzewo lub krzew z rodziny przewiertniowatych; owoc tego drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Kalina – imię żeńskie
  • kalina – rodzaj krzewów z rodziny piżmaczkowatych
W Polsce
  • Kalina – część miasta Piła
  • Kalina – przysiółek wsi Wyszonowice w woj. dolnośląskim, w pow. strzelińskim, w gminie Wiązów
  • Kalina – przysiółek wsi Malin w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Wisznia Mała
  • Kalina – część wsi Siedliska w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Tuchów
  • Kalina – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Warka
  • Kalina – wieś w woj. śląskim, w pow. lublinieckim, w gminie Herby
  • Kalina – kolonia w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Braniewo
  • Kalina – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Gniezno
  • Kalina – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Wierzbinek
  • Kalina – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Kaczory
  • Kalina – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Sławoborze

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tej roli wystąpiła zarówno aktorka Kalina Jędrusik, której zmysłowy głos i głęboki dekolt wywoływały furię moralistów, oraz piosenkarki, które występowały w śmiałych kreacjach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲĩna, AS: kalʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalina ż., kalinka ż., Kalinówka ż., Kalinowo n.

:: zdrobn. Kalinka ż.

 przym. kalinowy, Kalinowy

Wiktionary


kalinek

kalinek błękitny - krab występujący w zachodniej części Oceanu Atlantyckiego i w Zatoce Meksykańskiej, zawdzięczający swoją nazwę niebieskim odnóżom; krab błękitny, krab niebieski


SJP.pl


kaliniak

słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych; lin, pszenicznik, oczeretniak


SJP.pl

  • Kaliniak – słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych (częściej spotykana pod nazwą lin)
  • Kaliniak – rezerwat przyrody w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Korczew

Wikipedia


kalinik

imię męskie


SJP.pl

Kalinik – imię męskie pochodzenia greckiego Καλλίνικος (Kalinikios), oznaczające „ten, kto się wyróżnia urodą”. W Kościele katolickim jest kilku świętych patronów tego imienia.

Kalinik imieniny obchodzi 28 stycznia, 23 sierpnia i 6 listopada.

Wikipedia


kalinin

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Twer, oficjalna nazwa między 1931-1990 rokiem

Wiktionary

Osoby

  • Andrzej Kalinin – polski pisarz
  • Dmitrij Kalinin – rosyjski hokeista, olimpijczyk
  • Konstantin Kalinin – pilot i konstruktor lotniczy
  • Michaił Kalinin – radziecki polityk
  • Siergiej Kalinin – rosyjski hokeista, olimpijczyk

Miejsca

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kaliniński

Wiktionary


kaliningrad

miasto w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. Królewiec, miasto obwodowe w Federacji Rosyjskiej, położone u ujścia Pregoły do Bałtyku;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sieć RŻD składa się z 17 magistral, które przechodzą przez cały kraj – od Kaliningradu do Władywostoku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaliningradczyk mos., kaliningradka ż.

 przym. kaliningradzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Królewiec

Wiktionary


kaliningradczyk

mieszkaniec Kaliningradu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kaliningradu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaliningrad mrz.

:: fż. kaliningradka ż.

 przym. kaliningradzki

Wiktionary


kaliningradka

mieszkanka Kaliningradu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kaliningradu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaliningrad mrz.

:: fm. kaliningradczyk mos.

 przym. kaliningradzki

Wiktionary


kaliningradzki

przymiotnik od: Kaliningrad


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kaliningradu, związany z Kaliningradem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiat węgorzewski od północy graniczy z obwodem kaliningradzkim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaliningrad m., kaliningradczyk mos., kaliningradka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) królewiecki

Wiktionary


kaliniński

przymiotnik od: Kalinin


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kalininem, dotyczący Kalinina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalinin mrz.

Wiktionary


kalininy

nazwisko


SJP.pl


kalinka

zdrobnienie od: kalina


SJP.pl

postaci
  • Walerian Kalinka – założyciel zakonu Zmartwychwstańców.
  • Jarosław Kalinka – ginekolog-położnik.
w kulturze
  • Kalinka – pieśń rosyjska.
miejscowość w Bułgarii
  • Kalinka – wieś w obwodzie Kyrdżali

Wikipedia


kalinkiewicz

nazwisko


SJP.pl


kalinolistny

pęcherznica kalinolistna - gatunek rośliny z rodziny różowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający liście jak kalina

Wiktionary


kalinów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie, w rejonie samborskim obwodu lwowskiego;

Wiktionary

W Polsce
  • Kalinów – kolonia w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Rachanie
  • Kalinów – wieś w woj. łódzkim, w pow. tomaszowskim, w gminie Będków
  • Kalinów – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Stryków
  • Kalinów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Stromiec
  • Kalinów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Żelechów
  • Kalinów – wieś w woj. opolskim, w pow. strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie
  • Kalinów – dzielnica Piławy Górnej
  • Kalinów – część wsi Wola Kalinowska
  • Kalinów – gromada
  • Kalinów – dawna gmina

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kalinowski

Wiktionary


kalinowice

W Polsce
  • Kalinowice – wieś w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Zamość
  • Kalinowice – wieś w woj. opolskim, w pow. strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie
  • Kalinowice – gromada
Zobacz też
Kalinowice Dolne, Kalinowice Górne

Wikipedia


kalinówka

szarynka kalinówka - gatunek stonki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim;

Wiktionary

W Polsce
  • Kalinówka – część miasta Świdnik
  • Kalinówka – część miasta Zawiercie
  • Kalinówka – część wsi Wołkowiany w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Żmudź
  • Kalinówka – kolonia w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Głusk
  • Kalinówka – nieofic. przysiółek wsi Kaleń w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Markuszów
  • Kalinówka – wieś w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Urszulin
  • Kalinówka – wieś w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Skierbieszów
  • Kalinówka – część wsi Iłowiec w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Skierbieszów
  • Kalinówka – część wsi Sławno-Kolonia w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Sławno
  • Kalinówka – część wsi Stanisławów w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Uniejów
  • Kalinówka – część wsi Ożańsk w woj. podkarpackim, w pow. jarosławski, w gminie Pawłosiów
  • Kalinówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Wyszki
  • Kalinówka – kolonia w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Sidra
  • Kalinówka – kolonia wsi Przezwody w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Wodzisław
  • Kalinówka – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Mirosławiec

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kalinowski, kalinówecki, kalinowy, Kalinowy

 rzecz. kalina ż., Kalina ż.

Wiktionary


kalinowo

nazwa wielu wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Kalinowo – wieś w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Skąpe
  • Kalinowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Mazowiecka
  • Kalinowo – osada leśna w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Mazowiecka
  • Kalinowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Obryte
  • Kalinowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Długosiodło
  • Kalinowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Piątnica
  • Kalinowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Puńsk
  • Kalinowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim, w gminie Szumowo
  • Kalinowo – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo
  • Kalinowo – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko
  • Kalinowo-Czosnowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Wysokie Mazowieckie
  • Kalinowo-Solki – wieś w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne
  • Kalinowo-Parcele – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Mazowiecka
  • Stare Kalinowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne
  • Nowe Kalinowo – wieś w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne

Wikipedia


kalinowski

Kalinowo


SJP.pl

kalinowski – polskie nazwisko

W Rosji
  • Kalinowski – osiedle w obwodzie czelabińskim, w rejonie czesmieńskim
  • Kalinowski – osiedle w obwodzie czelabińskim, w rejonie czesmieńskim
  • Kalinowski – chutor w obwodzie wołgogradzkim, w rejonie frołowskim

Wikipedia

Patrz:

Kalinowo

kalinowszczyzna

osiedle w Lublinie


SJP.pl

Kalinowszczyzna (hist. Przedmieście Lwowskie) – dzielnica mieszkaniowa w Lublinie, położona w północno-wschodniej części miasta. Wieś królewska w starostwie lubelskim województwa lubelskiego w 1786 roku.

Wikipedia


kalinowy

1. odnoszący się do kaliny;
2. mający kolor owoców kaliny


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) związany z Kaliną, dotyczący Kaliny, należący do Kaliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wojtkowe i Kalinowe dzieci są bardzo grzeczne i dobrze wychowane.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲĩˈnɔvɨ, AS: kalʹĩnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalina ż., Kalina ż., kalinka ż., Kalinka ż., Kalinówka ż., Kalinowo n.

 przym. kalinowy

Wiktionary


kaliński

nazwisko


SJP.pl

  • Emil Kaliński (1890-1973) – polski inżynier, pułkownik, minister
  • Hieronim Kaliński (1792-1860) – polski poeta
  • Jakub Kaliński (zm. po 1672) – rotmistrz królewski i podczaszy sanocki
  • Jan Damascen Kaliński (1664-1726) – polski poeta i mówca
  • Jan Mikołaj Kaliński (1799-1866) – polski prezbiter katolicki obrządku bizantyjskiego
  • Janusz Kaliński (ur. 1942) – polski ekonomista
  • Maciej Kaliński (ur. 1974) – polski prawnik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego
  • Piotr Kaliński (ur. 1984) – polski muzyk
  • Stefan Kuta-Kaliński (1892-1944 lub 1948) – polski malarz
  • Tadeusz Kaliński (1925–1987) – polski ekonomista, wiceminister
  • Wilhelm Kaliński (1747-1789) – polski zakonnik, kaznodzieja, mówca, profesor
  • Władysław Kaliński (1891-1952) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego

Wikipedia


kaliopa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. muza poezji epicznej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;

Wiktionary

Kalliope (także Kaliopa, Kaliope, 'Pięknolica'; gr. Καλλιόπη Kalliópē ‘o pięknym głosie’, łac. Calliope) – w mitologii greckiej muza poezji epickiej.

Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Klio, Melpomene, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kaliopa i jej siostry uświetniały śpiewem biesiady bosko-ludzkie oraz uczty olimpijskie bogów.

 (1.1) Atrybutami Kaliopy były: tabliczka, rylec i trąba.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲjɔpa, AS: kalʹi ̯opa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kaliope, Kalliope

Wiktionary


kaliope

w mitologii greckiej: muza poezji epickiej, przedstawiana z tabliczką i rylcem


SJP.pl

Kalliope (także Kaliopa, Kaliope, 'Pięknolica'; gr. Καλλιόπη Kalliópē ‘o pięknym głosie’, łac. Calliope) – w mitologii greckiej muza poezji epickiej.

Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Klio, Melpomene, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii.

Wikipedia


kalipso

balladowa improwizacja w rytmach afrykańskich; calypso


SJP.pl

  • Kalipso – księżyc Saturna
  • Kalipso (Kalypso) – malarka grecka
  • Kalipso (gr. Kalypso, łac. Calypso) – w mitologii greckiej jedna z Nereid
  • Kalipso (gr. Kalypso, łac. Calypso) – w mitologii greckiej jedna z Okeanid
  • Kalipso (gr. Kalypso, łac. Calypso) – w mitologii greckiej nimfa żyjąca na Ogygii, córka Atlasa lub Heliosa
  • Tia Dalma/Kalipso – fikcyjna postać z serii Piraci z Karaibów luźno oparta na greckiej bogince
  • Kalipso – polski film z 2000 w reż. Adka Drabińskiego

Wikipedia


kaliptra

w botanice: osłonka szczytu korzenia; kalyptra


SJP.pl


kalisiak

nazwisko


SJP.pl


kalisja

rodzaj roślin z rodziny komelinowatych; smużyna


SJP.pl


kaliski

przymiotnik od: Kalisz, Kalisz Pomorski, Kaliskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kalisza, związany z Kaliszem

Wiktionary

  • Sylwester Kaliski (1925-1978) – polski generał i naukowiec

3 miejscowości w Polsce:

  • Kaliski – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Paprotnia
  • Kaliski – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Przesmyki
  • Kaliski – wieś w woj. podlaskim, w pow. wysokomazowieckim, w gminie Klukowo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nadchodziły tymczasem partie rekruckie z innych obwodów kaliskiego województwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlʲisʲci, AS: kalʹisʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaliskie n., Kalisz mrz., kaliszanin mos., kaliszanka ż.

 przym. podkaliski

Wiktionary


kaliskie

przymiotnik od: Kalisz, Kalisz Pomorski, Kaliskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. region w środkowej Polsce

Wiktionary

Kaliskie – region historyczny i region etnograficzny w środkowej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu górnej i środkowej Warty, ze stolicą w Kaliszu; wschodnia część Wielkopolski.

Kaliskie obejmuje obszar dawnego województwa kaliskiego na południe od Gopła oraz ziemię wieluńską. Na północy graniczy z Kujawami, na południu z Dolnym Śląskiem i Górnym Śląskiem, na zachodzie z ziemią poznańską, na wschodzie z ziemią sieradzką i ziemią łęczycką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Kaliskiem rozpogodziło się na dobre.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalisz mos./mrz., kaliszanin m., kaliszanka ż., Kaliszowa ż., Kaliszówna ż.

 przym. kaliski

Wiktionary


kalisraki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) grub. neol. kalesony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalesony

Wiktionary


kalista

nazwisko


SJP.pl

Kalista – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "najpiękniejsze". Jest odpowiednikiem męskiego imienia Kalikst. Istnieją dwie święte o tym imieniu.

Kalista i Kaliksta imieniny obchodzą 19 stycznia i 25 kwietnia.

Znane osoby noszące to imię:

  • Calista Flockhart

Wikipedia


kalistemon

rodzaj roślin z rodziny mirtowatych; kuflik


SJP.pl

Kuflik, kalistemon (Callistemon) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych, w niektórych ujęciach taksonomicznych włączany do rodzaju melaleuka Melaleuca. W tradycyjnym ujęciu obejmuje ok. 30 gatunków występujących w Australii. Rosną one w miejscach skalistych i piaszczystych, suchych i wzdłuż strumieni, często też na wybrzeżu. Kwiaty zapylane są głównie przez ptaki, a nasiona uwalniane są z twardych, zdrewniałych torebek zwykle po działaniu ognia.

Wikipedia


kalisteniczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kalisteniką, dotyczący kalisteniki

 (1.2) odpowiedni kalistenice

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Trening kalisteniczny bazuje na wykonywaniu ćwiczeń z ciężarem własnego ciała. Pozwala w harmonijny sposób rozwinąć całą sylwetkę i możesz wykonać go tam, gdzie tylko chcesz, także w domu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalistenika ż.

 przysł. kalistenicznie

Wiktionary


kalistenika

trening siłowy z wykorzystaniem wyłącznie swojej masy ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. rodzaj treningu siłowego, wykonywanego w oparciu o ćwiczenia wykorzystujące ciężar własnego ciała

Wiktionary

Kalistenika (stgr. κάλλος kállos „piękno” i σθένος sthénos „siła”) – aktywność fizyczna polegająca na treningu oporowym opartym na ćwiczeniach z wykorzystaniem własnej masy ciała, takich jak np. „pompki”, „mostki”, „brzuszki” i „dipy”. Jest często łączona ze stretchingiem.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kalisteniczny

 przysł. kalistenicznie

Wiktionary


kalistrat

imię męskie


SJP.pl

Kalistrat – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się ze złożenia słów kalios i stratos oznaczających kolejno "piękno" i "armia". Imię to nosiło kilku świętych katolickich.

Kalistrat imieniny obchodzi 10 października i 26 października.

Wikipedia


kalisz

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. duże miasto w Polsce, w południowo-wschodniej Wielkopolsce;

 (1.2) geogr. wieś w województwie mazowieckim, w gminie Regimin;

 (1.3) geogr. wieś w województwie pomorskim, w gminie Dziemiany;

 (1.4) geogr. zob. Kalisz Pomorski.;

Wiktionary

Kalisz (łac. Calisia, jid. ‏קאַליש‎) – miasto na prawach powiatu, drugie pod względem liczby ludności i trzecie pod względem powierzchni w województwie wielkopolskim, historyczna stolica Wielkopolski obok Poznania, stolica Kaliskiego, siedziba powiatu kaliskiego, jeden z dwóch głównych ośrodków aglomeracji kalisko-ostrowskiej i Kaliskiego Okręgu Przemysłowego. Miasto położone w środkowo-zachodniej Polsce na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Prosną, u ujścia Swędrni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Kaliszu urodził się prezydent Polski – Stanisław Wojciechowski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkalʲiʃ, AS: kalʹiš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kaliskie n., kaliszanin mos., kaliszanka ż.

 przym. kaliski

Wiktionary


kaliszanin

mieszkaniec Kalisza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kalisza lub Kalisza Pomorskiego

 (1.2) osoba pochodząca z Kalisza lub Kalisza Pomorskiego, urodzona w Kaliszu, Kaliszu Pomorskim

Wiktionary

Kaliszanin – czasopismo wydawane w latach 1870–1892 w Kaliszu, dwa razy w tygodniu, przez Karola Hindemitha; od 1893 ukazywało się pod tytułem „Gazeta Kaliska”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skład sześcioosobowej ekspedycji wchodzą – prócz legniczan – dwaj kaliszanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiˈʃãɲĩn, AS: kalʹišãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalisz m.

:: fż. kaliszanka ż.

 przym. kaliski

Wiktionary


kaliszanka

mieszkanka Kalisza, Kalisza Pomorskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kalisza

 (1.2) kobieta pochodząca z Kalisza, urodzona w Kaliszu

Wiktionary

Fabryka Pieczywa Cukierniczego „Kaliszanka” w Kaliszu – byłe przedsiębiorstwo przemysłu spożywczego z siedzibą w Kaliszu, założone w 1892 r., znacjonalizowane w 1948, sprywatyzowane w 1992, od 2005 w grupie kapitałowej Jutrzenka (obecnie Colian Holding); jeden z największych producentów wafli w czekoladzie w Polsce, produkowała m.in. wafle Grześki i herbatniki BeBe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkalʲiˈʃãnka, AS: kalʹišãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalisz m.

:: fm. kaliszanin m.

 przym. kaliski

Wiktionary


kaliszczak

nazwisko


SJP.pl


kaliszewski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kaliszewski (ur. 1954) – polski medioznawca, literaturoznawca, poeta
  • Celestyn Adam Kaliszewski (1725-1767) – polski pedagog, historyk
  • Franciszek Kaliszewski (1889-1960) – działacz komunistyczny
  • Jerzy Kaliszewski (1912-1990) – polski aktor
  • Julian Kaliszewski (ok. 1845-1910) – polski publicysta-satyryk
  • Kacper Kaliszewski (ur. 1977) – polski dziennikarz
  • Krzysztof Kaliszewski (ur. 1972) – polski lekkoatleta
  • Stanisław Kaliszewski (1907-1983) – polski nauczyciel, dziennikarz i publicysta
  • Wojciech Kaliszewski (ur. 1956) – polski historyk literatury

Wikipedia


kaliszki

Miejscowości w Polsce i ich części
  • Kaliszki – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka
  • Kaliszki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Czosnów
  • Kaliszki – zniesiona nazwa osady leśnej w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Czosnów
  • Kaliszki – część wsi Cieciory, w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Turośl
  • Kaliszki – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Miastkowo
  • Kaliszki – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. piskim, w gminie Biała Piska

Wikipedia


kaliszuk

nazwisko


SJP.pl


kalit

stop niklu z glinem używany do wyrobu naczyń ogniotrwałych


SJP.pl


kalita

nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Ioann Kalita – ciężki pociąg pancerny białych podczas wojny domowej w Rosji
  • Iwan I Kalita (1288–1340) – książę moskiewski
  • Iwan Kalita (1927–1996) – jeździec sportowy, medalista olimpijski
  • Jacek Kalita (ur. 1982) – polski brydżysta
  • Jan Kalita de Brenzenheim – szlachcic inflancki, c.k. urzędnik austriacki, starosta brzozowski w latach 1859–1864
  • Józef Kalita (1928-1997) – polski aktor
  • Karol Kalita (1830-1919) – polski pułkownik, dowódca oddziału partyzanckiego w powstaniu styczniowym
  • Marek Kalita (ur. 1958) – polski aktor filmowy i teatralny, reżyser i scenograf
  • Mirosław Kalita (ur. 1970) – piłkarz, obecnie trener piłkarski
  • Stanisław Kalita (1961-2000) – polski historyk starożytności
  • Suhani Kalita (ur. 1991) – indyjska aktorka i modelka
  • Tomasz Kalita (1979-2017) – polski polityk, w latach 2008–2011 rzecznik prasowy Sojuszu Lewicy Demokratycznej

Wikipedia


kalitwa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie rostowskim Rosji, lewy dopływ Dońca

Wiktionary


kalium

z łaciny: potas (pierwiastek chemiczny)


SJP.pl


kalka

1. cienki papier służący do odbijania pisma, rysunku;
2. przezroczysty papier lub materiał płócienny do rysunków technicznych kopiowanych później na papierze światłoczułym;
3. odwzorowany rysunek, obraz;
4. wyraz lub związek wyrazowy, będący dosłownym tłumaczeniem z obcego języka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) papier powleczony z jednej strony farbą, wkładany między dwa arkusze papieru, aby na drugim otrzymać kopię tego, co jest pisane na pierwszym;

 (1.2) półprzezroczysty papier służący do kopiowania rysunków i przenoszenia ich na inny papier;

 (1.3) wierne odtworzenie jakiegoś wzoru, schematu lub sytuacji w nowych okolicznościach lub nowym miejscu

 (1.4) jęz. wyraz lub wyrażenie złożone z rodzimych składników, lecz zbudowane na wzór obcego wyrazu lub wyrażenia;

Wiktionary

Materiał do kopiowania rysunku, a także uzyskany w ten sposób obraz:

  • kalka kopiująca – artykuł papierniczy
  • kalka techniczna – artykuł papierniczy

W językoznawstwie:

  • kalka – określenie powstałe przez dosłowne tłumaczenie z języka obcego

Miejscowości o tej nazwie:

  • Kalka – część wsi Brodnica Górna w Polsce, w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Kartuzy
  • Kalka – miasto w Indiach, w stanie Hariana

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Przykładem kalki może być polskie słowo „zaimek”. Wydaje się posiadać swojską postać, a w istocie rzeczy jest dosłownym tłumaczeniem łacińskiego wzoru.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalkowanie n., przekalkowanie n., przekalkowywanie n.

 czas. kalkować ndk., przekalkować dk., przekalkowywać ndk.

 przym. kalkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) kalka językowa

Wiktionary


kalklet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. sproszkowane szkło z recyklingu stosowane jako surowiec szklarski

Wiktionary


kalkomania

1. technika nanoszenia na gładkie powierzchnie kolorowych ilustracji z odpowiednio przygotowanego papieru;
2. papier z taką ilustracją;
3. ilustracja naniesiona taką techniką


SJP.pl

Kalkomania – technika zdobnicza obejmująca druk na specjalnym papierze, którego obraz jest przeznaczony do przeniesienia na inną powierzchnię. Wynalezienie tej techniki ok. 1750 roku przypisuje się Simonowi François Ravenetowi – francuskiemu grawernikowi, który wyemigrował do Anglii. Kalkomania może być sucha, wodna, ceramiczna itp.Kalkomanie zazwyczaj drukuje się przy pomocy techniki druku zwanej sitodrukiem. Kalkomania jest bardziej zaawansowaną techniką dekupażu.

Wikipedia


kalkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odbijanie rysunku za pomocą kalki

 (1.2) przen. kopiowanie czyjegoś sposobu, stylu lub pomysłu

 (1.3) jęz. zapożyczanie z obcego języka

Wiktionary

Kalka językowa (fr. calque linguistique), in. odbitka językowa – jednostka językowa utworzona poprzez dokładne przetłumaczenie wyrazu lub całego połączenia wyrazowego z jednego języka na inny. Język docelowy naśladuje wówczas strukturę (semantyczną, morfemową) przejętego słowa lub połączenia wyrazów przy użyciu rodzimych jednostek leksykalnych. Mechanizm ten określa się jako kalkowanie i bywa uważany za szczególny typ zapożyczania językowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kalka ż., przekalkowanie n., przekalkowywanie n.

 czas. kalkować ndk., przekalkować dk., przekalkowywać ndk.

 przym. kalkowany, kalkowy, przekalkowany, przekalkowywany

 ims. kalkujący

Wiktionary


kalkownia

1. pracownia, w której kalkuje się wykresy, rysunki itp.;
2. dawniej: urządzenie do pompowania powietrza do miechów organowych


SJP.pl

Kalkownia – była osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.

Miejscowość zanikła, nazwę zniesiono z 1.01.2021 r.

Miejscowość wchodziła w skład sołectwa Bolejny.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


kalkowski

nazwisko


SJP.pl


kalkowy

przymiotnik od: kalka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kalką, dotyczący kalki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalka ż., kalkowanie n., przekalkowanie n., przekalkowywanie n.

 czas. kalkować ndk., przekalkować dk., przekalkowywać ndk.

 przym. kalkowany, przekalkowany, przekalkowywany

 ims. kalkujący

Wiktionary


kalkstein

[czytaj: kalksztajn] nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


kalkucki

przymiotnik od: Kalkuta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kalkutą, dotyczący Kalkuty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kolkata ż., Kalkuta ż.

Wiktionary


kalkulacja

1. obliczenie, wyliczenie, rachunek;
2. rozważanie szans na powodzenie jakichś działań i planowanie ich przebiegu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. ustalanie kosztów na jednostkę towarów lub usług

 (1.2) rozważanie nad szansami przedsięwzięcia

Wiktionary

Kalkulacja (łac. calculatio – obliczenie) – jest to ustalenie kosztu jednostkowego wytworzonego produktu, dostarczenie informacji o wysokości poniesionych kosztów oraz o wysokości poszczególnych kosztów w całości (układ kalkulacyjny kosztów). Kalkulacja stanowi istotny etap rachunku kosztów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kalkulator mrz., kalkulowanie n., skalkulowanie n., kalkulatorek m.

 czas. kalkulować ndk., skalkulować dk.

 przym. kalkulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) liczenie, obliczanie, planowanie, wyliczanie

 (1.2) planowanie, przemyśliwanie, rozważanie

Wiktionary


kalkulacyjny

związany z kalkulacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kalkulacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalkulatorek m., kalkulacja ż., kalkulator m., kalkulowanie n.

 czas. kalkulować ndk.

Wiktionary


kalkulator

osoba zatrudniona do przeprowadzenia kalkulacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) małe urządzenie służące do wykonywania obliczeń arytmetycznych;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pracownik, który zajmuje się wykonywaniem kalkulacji;

Wiktionary

Kalkulator – przenośne urządzenie liczące służące do wykonywania obliczeń matematycznych. Współcześnie najczęściej elektroniczne i o niewielkich kompaktowych rozmiarach. Dawniej mechaniczne, nazywane maszyną kalkulacyjną i zdolne do wykonywania jedynie podstawowych operacji arytmetycznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kuratorium zabroniło korzystania z kalkulatorów podczas egzaminu maturalnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalkuˈlatɔr, AS: kalkulator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalkulant m., kalkulantka ż., kalkulacja ż., kalkulowanie n., wykalkulowanie n., skalkulowanie n.

:: zdrobn. kalkulatorek m.

:: fż. kalkulatorka ż.

 czas. kalkulować ndk., wykalkulować dk., skalkulować dk.

 przym. kalkulatorowy, kalkulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żart. liczydło, komputer

Wiktionary


kalkulatorek

zdrobnienie od: kalkulator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zdrobn. kalkulator

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku dzieci z zamożniejszych rodzin szpanowały w szkołach elektronicznymi zegarkami z kalkulatorkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalkulator m., kalkulant m., kalkulantka ż., kalkulacja ż., kalkulowanie n., wykalkulowanie n., skalkulowanie n.

:: fż. kalkulatorka ż.

 czas. kalkulować ndk., wykalkulować dk., skalkulować dk.

 przym. kalkulatorowy, kalkulacyjny

Wiktionary


kalkulatorka

kobieta zatrudniona do przeprowadzenia kalkulacji


SJP.pl


kalkulatorowy

kalkulator


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kalkulatorem, dotyczący kalkukatora

Wiktionary

Patrz:

kalkulator

Powiązane:

 rzecz. kalkulator m., kalkulatorek m.

Wiktionary


kalkulograf

urządzenie mierzące czas międzymiastowej rozmowy telefonicznej


SJP.pl


kalkulować

obliczać, rozważać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) obliczać, rachować, dokonywać kalkukacji

 (1.2) przen. liczyć na coś

czasownik zwrotny kalkulować się

 (2.1) opłacać się

 (2.2) być rezultatem kalkulowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kalkulują nie tylko przez wzgląd na to, co mogą stracić wchodząc zbyt wcześnie w związek małżeński, dostrzegają także korzyści – związek formalny skróci przedłużający się niepokojąco czas pozostawania panną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalkulatorek m., kalkulator m., kalkulacja ż., kalkulowanie n.

 przym. kalkulacyjny

Wiktionary


kalkuta

miasto w Indiach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w delcie Gangesu w północno-wschodnich Indiach, stolica stanu Bengal Zachodni;

Wiktionary

Kolkata lub Kalkuta (hindi कोलकाता, trl. Kolkātā, trb. Kolkata; bengali: কলকাতা, trl. Kolkatā, trb. Kolkata ang. Kolkata; do 2001 r. hindi कलकत्ता, trl. Kalkattā, trb. Kalkatta; ang. Calcutta) – miasto w Indiach, w delcie Gangesu, stolica stanu Bengal Zachodni, trzecia aglomeracja w kraju licząca około 15 milionów mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kalkuta położona jest w delcie Gangesu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kalˈkuta, AS: kalkuta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kolkata ż.

 przym. kalkucki, podkalkucki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kolkata

Wiktionary


kalkutyjczyk

mieszkaniec Kalkuty


SJP.pl


kalkutyjka

mieszkanka Kalkuty


SJP.pl


kalla

1. trująca bylina z rodziny obrazkowatych; czermień
2. roślina z rodziny obrazkowatych, uprawiana jako roślina ozdobna; kalia


SJP.pl

  • Kalla – wieś w Albanii, w gminie Sllovë.
  • Charlotte Kalla – szwedzka biegaczka narciarska
  • Czermień błotna (Calla palustris), gdzie 'kalla' jest jej nazwą botaniczną
  • Cantedeskia (Zantedeschia), którą błędnie określano jako 'kallę'. Obecnie jednak odchodzi się od tej nazwy na rzecz dwóch innych nazw: cantedeskia i kalia.

Wikipedia


kallimach

imię męskie


SJP.pl

  • Kallimach – rzeźbiarz i architekt grecki, tworzący w V wieku p.n.e.
  • Kallimach – archont polemarch ateński w czasie bitwy pod Maratonem
  • Kallimach z Cyreny – grecki poeta aleksandryjski z III wieku p.n.e.
  • Filip Kallimach – XV-wieczny poeta i prozaik, starosta gostyniński

Wikipedia


kallina

imię żeńskie


SJP.pl

Kalina – imię żeńskie o niejasnym pochodzeniu, stanowiące być może przekształcone na gruncie białoruskim imię Akwilina, lub powstałe na gruncie wschodniosłowiańskim pod wpływem wyrazu kalina. Zgodnie z rosyjskimi źródłami, Kalinka to zdrobnienie zarówno męskie od Kalinika, jak i żeńskie – od żeńskiego rosyjskiego odpowiednika tego imienia, tj. Kallinikii (Каллиникня). Należy też podkreślić, iż forma Kalina spotykana była jako męska forma skrócona imienia Kalinik już w źródłach pochodzących z lat 1479–1584 z monastyru sołowieckiego.

Wikipedia


kallisto

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) astr. drugi co do wielkości księżyc Jowisza, trzeci w Układzie Słonecznym;

Wiktionary

  • Kallisto (łac. Callisto) – w mitologii greckiej królewna lub nimfa, ulubienica Artemidy
  • Kallisto – księżyc Jowisza
  • Kallisto – planetoida o numerze katalogowym 204

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cztery największe księżyce Jowisza (Kallisto, Europa, Ganimedes, Io) to tzw. księżyce galileuszowe, odkryte przez Galileusza.

Wiktionary


kallus

merystem przyranny wytwarzany z tkanki miękiszowej rośliny na uszkodzonej powierzchni; kalus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. rodzaj tkanki miękiszowej roślin;

Wiktionary

Kalus, kallus, merystem przyranny – tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wystawiony na działanie promieni kallus często zawiera chlorofil.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalus mrz.

 przym. kalusowy, kallusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kalus

Wiktionary


kallusowy

przymiotnik od: kallus


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kallusa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kallus mrz., kalus mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kalusowy

Wiktionary


kalman

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


kalmar

głowonóg mający walcowate ciało z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy, poruszający się ruchem odrzutowym, żyjący gromadnie w Atlantyku i Morzu Śródziemnym; kałamarnica; loligo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowo-wschodniej Szwecji, nad Cieśniną Kalmarską;

Wiktionary

Kalmar – miasto w południowo-wschodniej Szwecji, nad Cieśniną Kalmarską (Morze Bałtyckie). Ośrodek administracyjny Regionu Kalmar (236 501 mieszkańców) i Gminy Kalmar (60 649 mieszkańców).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkalmar, AS: kalmar

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalmarski

Wiktionary


kalmarowy

kalmar


SJP.pl

Patrz:

kalmar

kalmarski

przymiotnik od: Kalmar


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kalmarem, dotyczący Kalmaru, pochodzący z Kalmaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalmar mrz.

Wiktionary


kalmary

rząd morskich głowonogów o walcowatym ciele z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy; kałamarnice


SJP.pl

Kałamarnice, kalmary, kalmarokształtne (Teuthida) – grupa około 300 gatunków głowonogów zaliczanych do dziesięciornic, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu lub podrzędu, znacznie zróżnicowana morfologicznie i ekologicznie. Są zaliczane do owoców morza (frutti di mare). Część taksonomów nie uznaje tej grupy za klad, a nazwę Teuthida traktuje jako nomen dubium i proponuje w jej miejsce wprowadzenie rzędów Myopsida i Oegopsida.

Wikipedia


kalmarzec

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Architeuthis dux|Steenstrup|ref=tak., duży głowonóg morski, jeden z największych mięczaków na świecie;

Wiktionary

Kałamarnica olbrzymia, kalmarzec (Architeuthis dux) – gatunek kałamarnicy z rodziny Architeuthidae. Obok Mesonychoteuthis hamiltoni jeden z dwóch największych mięczaków na świecie. Ma dziesięć ramion (w tym dwa dłuższe z haczykowatymi przyssawkami). Największy znany okaz, znaleziony w 1887 przy brzegach Nowej Zelandii, miał średnicę oczu dochodzącą do 37 cm, a długość ciała do 18 m (z czego ok. 12 m przypadało na macki). Zwierzę to jest przypuszczalnie źródłem legend o krakenie; jest to jeden z przypadków, gdy istnienie stworzenia uważanego za mityczne znajduje potwierdzenie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Największy znany okaz kalmarca złowiono w 1887 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalmar mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kałamarnica olbrzymia

Wiktionary


kalmia

rodzaj z rodziny wrzosowatych obejmujący siedem gatunków krzewów występujących w Ameryce Północnej i na Kubie


SJP.pl

Kalmia (Kalmia L.) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych. Należy do niego 9 gatunków. Największe ich zróżnicowanie jest w Ameryce Północnej, gdzie rośnie 8 gatunków, z czego 7 we wschodniej części kontynentu (na południu sięgając do Kuby), a jeden (kalmia wrzosopodobna K. ericoides) w zachodniej części. Jeden gatunek – naskałka pełzająca K. procumbens – występuje w górach Europy i północnej Azji (nazwa zwyczajowa wynika z długiej tradycji zaliczania tego gatunku do odrębnego rodzaju – naskałka Loiseleuria).

Wikipedia


kalmodulina

białko występujące powszechnie w organizmach eukariotycznych, działające w obecności jonów wapnia


SJP.pl

Kalmodulina (ang. calcium-modulated protein, CaM, "białko modulowane przez wapń") – małe (16,7 kDa) białko modulatorowe, powszechnie występujące w organizmach eukariotycznych, o konserwatywnej ewolucyjnie strukturze: składa się z jednego łańcucha polipeptydowego o długości 148 reszt aminokwasowych. Odkryte w 1970 r. równocześnie przez dwa zespoły badaczy, zyskało stosowaną dziś nazwę w 1979.

Wikipedia


kalmus

1. dawniej: tatarak;
2. gatunek wódki przygotowanej jako nalewka na korzeniach tataraku; kalmusówka; ajerówka


SJP.pl

Luksemburg:

  • Kalmus – niemiecka nazwa wsi Calmus

Osoby:

  • Herbert Kalmus – amerykański inżynier
  • Janusz Kalmus – polski strzelec
  • Marek Kalmus – polski filozof
  • Michaił Kalmus – radziecki oficer

Zobacz też:

  • Calmus

Wikipedia


kalmusówka

przestarzałe: słodka wódka, sporządzona jako nalewka na korzeniach tataraku; ajerówka


SJP.pl


kalnica

W Polsce
  • Kalnica – wieś w woj. podkarpackim, w pow. sanockim, w gminie Zagórz
  • Kalnica – wieś w woj. podkarpackim, w pow. leskim, w gminie Cisna
  • Kalnica – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Brańsk
  • Kalnica – gromada
  • Kalnica – potok, dopływ Jedlicy
  • Kalnica – potok, dopływ Śmieszki
  • Kalnica – potok, dopływ Wetliny
Inne
  • Kalnica – część Kowna

Wikipedia


kalnicowate

rodzina muchówek; Lauxaniidae


SJP.pl


kalników

Kalników – wieś w Polsce położona na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Stubno.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kalników. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Wikipedia


kalny

przymiotnik

 (1.1) gwara. zanieczyszczony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po wczorajszym deszczu Soła była kalna

Wiktionary


kalo

w handlu: strata na wadze towaru, spowodowana wyschnięciem przy transportowaniu lub przechowywaniu


SJP.pl

Caló (od rom. słowa kalo „czarny”, lub od pierwotnego hiszp. zincaló „cygański”) – pogadialekt języka romskiego, uważany też za gwarę hiszpańskiego, lub osobny język mieszany, którym posługują się andaluzyjscy Romowie zwani Calé (nazwa własna), Gitanos lub dawniej Zincarli (egzoetnonimy). Obok portugalsko-brazylijskiego calâo, katalońskiego romanó i baskijskiego errumantxela tworzy iberyjską grupę pogadialektów języka romskiego, używanych na terenie Hiszpanii i Portugalii oraz w Ameryce Łacińskiej.

Wikipedia


kalobriowiec

przedstawiciel rzędu roślin z gromady wątrobowców


SJP.pl


kalocefalus

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina z rodzaju nazwa systematyczna|Calocephalus|ref=tak.

Wiktionary

Kalocefalus (Calocephalus R. Br.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje co najmniej 9 gatunków występujących naturalnie w Australii.

Wikipedia


kalofonia

rzadko: kalafonia;
1. produkt uboczny destylacji żywic drzew iglastych, używany m.in. do nacierania włosia smyczków;
2. dawniej, żartobliwie: napój alkoholowy


SJP.pl


kalokagathia

[czytaj: kalokagatia] ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagatia, kalokagathos, kalos kagathos


SJP.pl

Kalokagatia, kalokagathia (stgr. καλοκαγαθία kalokagathia, od καλὸς κἀγαθός kalos kagathos – dosł. „piękny i dobry”), właściwa forma kalokagathia – greckie pojęcie oznaczające połączenie dobra z pięknem. W tym samym znaczeniu, lecz jako καλὸς καὶ ἀγαθός lub καλὸς κἀγαθός występowało w dziełach Homera, Solona i Tukidydesa. Było ono odzwierciedleniem szlachetnego i etycznego postępowania. Pierwszą znaną z imienia osobą, która użyła tego pojęcia, był Ksenofont.

Wikipedia


kalokagathos

[czytaj: kaloKAgatos] ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagatia, kalokagathia, kalos kagathos


SJP.pl


kalokagatia

ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagathia, kalokagathos, kalos kagathos


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. w starożytnej Grecji: ideał etyczny łączący doskonałość duchową z pięknem fizycznym

Wiktionary

Kalokagatia, kalokagathia (stgr. καλοκαγαθία kalokagathia, od καλὸς κἀγαθός kalos kagathos – dosł. „piękny i dobry”), właściwa forma kalokagathia – greckie pojęcie oznaczające połączenie dobra z pięknem. W tym samym znaczeniu, lecz jako καλὸς καὶ ἀγαθός lub καλὸς κἀγαθός występowało w dziełach Homera, Solona i Tukidydesa. Było ono odzwierciedleniem szlachetnego i etycznego postępowania. Pierwszą znaną z imienia osobą, która użyła tego pojęcia, był Ksenofont.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeśli jednak pokolenie inicjatorów nowożytnego olimpizmu miało prawo wierzyć w taką ewolucję sportu, która zbliżać się będzie stopniowo do kalokagatii, to późniejsze generacje działaczy olimpijskich wyzbyły się złudzeń (…).

 (1.1) Gdy łącząc piękno i dobro powołujemy się na tradycje Starożytności, na kalokagatię - nie pamiętamy zwykle, że był to ideał wychowania młodzieży greckiej, coś w rodzaju kodeksu rycerskiego (…).

Wiktionary


kalomel

minerał i związek chemiczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. chlorek rtęci(I), biała, słabo rozpuszczalna w wodzie substancja używana m.in. jako środek antyseptyczny lub przeczyszczający;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wysypał odważony kalomel, przetarł talerzyki metalowe i po raz drugi nadważył… Dopiero za czwartym razem wagę utrafił.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kalomelowy

Wiktionary


kalomelowy

przymiotnik od: kalomel, np. półogniwo kalomelowe


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z kalomelem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak widać z powyższego wzoru potencjał elektrody kalomelowej zależy od stężenia jonów chlorkowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalomel m.

Wiktionary


kalometria

nauka o symetrii i harmonii


SJP.pl


kalong

największy z nietoperzy, o rozpiętości skrzydeł do półtora metra; rudawka malajska, pies latający


SJP.pl

Rudawka (Pteropus) – rodzaj ssaków z podrodziny Pteropodinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae). Nazywane są również kalongami lub lisami latającymi. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem, ze względu na wysoki poziom polowań w celach konsumpcyjnych, bądź medycznych. Zwierzęta są także zabijane dla sportu.

Wikipedia


kalonka

wieś w Polsce koło Łodzi


SJP.pl

  • Kalonka – potok, dopływ Żylicy
  • Kalonka – wieś w woj. łódzkim, w pow. łódzkim wschodnim, w gminie Nowosolna
  • Kalonka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Pilawa
  • Kalonka – gromada

Wikipedia


kaloria

1. jednostka wartości odżywczej pokarmu;
2. pozaukładowa jednostka ciepła, równa 4,19 dżula


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. pozaukładowa jednostka ciepła równa ilości ciepła potrzebnej do podgrzania 1 grama wody o 1 kelwin;

 (1.2) pot. kilokaloria

Wiktionary

Kaloria (łac. calor – ciepło), skrót cal – wspólna nazwa różnych jednostek ciepła; historycznie definiowana jako ciepło potrzebne do ogrzania grama wody o jeden stopień Celsjusza. Definicja ta jest nieprecyzyjna przez zależność ciepła właściwego wody od temperatury, ciśnienia i składu izotopowego, przez co powstały różne warianty tej jednostki, zdefiniowane ściślej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jestem na diecie i mogę zjeść dziennie tylko tysiąc kalorii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlɔrʲja, AS: kalorʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaloryczność ż.

 przym. kaloryczny

 przysł. kalorycznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kaloryczność ż.

 przym. kaloryczny

 przysł. kalorycznie

frazeologia.

etymologia. etym|franc|calorie. < etym|łac|calor.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) calorie

* białoruski: (1.1) калорыя ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) калёрыя ż.

* duński: (1.1) kalorie w.; (1.2) kalorie w.

* esperanto: (1.1) kalorio

* hiszpański: (1.1) caloría ż.

* kataloński: (1.1) caloria ż.; (1.2) caloria ż.

* łaciński: (1.1) caloria ż.

* nowogrecki: (1.1) θερμίδα ż.

* słowacki: (1.1) kalória ż.

* ukraiński: (1.1) калорія ż.; (1.2) калорія ż.

* włoski: (1.1) caloria ż.; (1.2) caloria ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kaloryczniej

stopień wyższy od przysłówka: kalorycznie


SJP.pl


kaloryczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: kaloryczny


SJP.pl


kaloryczność

1. liczba kalorii określonego produktu spożywczego;
2. liczba kalorii (jednostek ciepła) przy spalaniu określonego surowca lub paliwa, np. kaloryczność węgla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ilość energii jaką można uzyskać przez strawienie pokarmu albo spalenie paliwa

Wiktionary

Wartość energetyczna – ilość energii w danym produkcie jaką organizm może przyswoić przez trawienie. Wartość energetyczna wyrażana jest w kilokaloriach (kcal) i kilodżulach (kJ).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kaloria ż.

 przym. kaloryczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (dla spalania) wartość opałowa, wartość energetyczna

Wiktionary


kaloryczny

pełen kalorii, zawierający wiele kalorii (zazwyczaj o posiłku)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. dotyczący kalorii

przymiotnik jakościowy

 (2.1) spoż. bogaty w kalorie, dostarczający dużo energii

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Owoce są zwykle bardzo kaloryczne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaloria ż., kaloryczność ż.

 przysł. kalorycznie

Wiktionary


kaloryfer

1. urządzenie do ogrzewania pomieszczeń;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, sześciopak, six-pack, ABS, kratka, dziesięciopak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) element grzewczy w postaci połączonych ze sobą równolegle w płaszczyźnie metalowych rur, przez które przepływa gorąca woda lub para wodna

 (1.2) przen. pot. anat. wyraziste mięśnie brzucha

 (1.3) środ. muz. przen. akordeon

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) środ. wojsk. przen. plutonowy

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znowu kaloryfer w łazience się zapowietrzył.

 (1.1) Szkolne kaloryfery znowu nie grzeją i jeśli niska temperatura utrzyma się do jutra, będą musieli zwolnić nas z zajęć.

 (1.2) Ćwiczę od kilku tygodni, żeby w lecie pokazać ładny kaloryfer na plażaaży.

 (1.3) Od tygodnia syn sąsiadów rzępoli na kaloryferze, tak że uszy więdną.

 (2.1) Po szkółce podoficerskiej Jacek podpisał kontrakt zawodowy i został kaloryferem w jednostce przeciwlotniczej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalɔˈrɨfɛr, AS: kaloryfer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kaloryferek m.

 przym. kaloryferowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grzejnik, grzejnik CO, wymiennik cieplny

 (1.2) sześciopak

 (1.3) akordeon, harmonia, harmoszka

Wiktionary


kaloryferowy

kaloryfer


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od kaloryfer

Wiktionary

Patrz:

kaloryfer

Wymowa:

IPA: ˌkalɔrɨfɛˈrɔvɨ, AS: kaloryferovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kaloryfer mrz.

Wiktionary


kaloryfery

1. urządzenie do ogrzewania pomieszczeń;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, sześciopak, six-pack, ABS, kratka, dziesięciopak


SJP.pl


kaloryka

rzadko: nauka i studia nad właściwościami ciepła; termologia


SJP.pl


kalorymetr

urządzenie wykorzystywane do mierzenia ilości ciepła pobieranego lub oddawanego przez ciało


SJP.pl

Kalorymetr – przyrząd laboratoryjny do pomiaru ciepła wydzielanego lub pobieranego podczas procesów chemicznych i fizycznych.

Wykorzystywany jest przede wszystkim do wyznaczania ciepła właściwego cieczy i ciał stałych, ciepła topnienia i ciepła parowania. Pomiar kalorymetryczny umożliwia też badanie zmian w czasie wartości termodynamicznych takich jak entalpia i entropia, umożliwiając szczegółową analizę przemian zachodzących w analizowanym układzie.

Wikipedia


kalorymetria

Kalorymetria (łac. calor = ciepło) – dział chemii fizycznej i termodynamiki zajmujący się rozwijaniem technik pomiaru ciepła powstającego w wyniku reakcji chemicznych i rozmaitych procesów fizycznych.

Kalorymetria dostarcza wielu cennych informacji o termodynamicznym przebiegu procesu. Pomiar ciepła przemiany umożliwia bowiem ustalenie także wartości zmian innych wielkości termodynamicznych takich jak entalpia, entropia i wiele innych.

Wikipedia


kalorymetryczny

odnoszący się do kalorymetru lub kalorymetrii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. związany z kalorymetrem lub z kalorymetrią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalorymetr mrz., kalorymetria ż.

 przysł. kalorymetrycznie

Wiktionary


kalos

samochód typu Daewoo Kalos


SJP.pl

  • Kalos – uczeń Dedala
  • Kalos – model Daewoo/Chevroleta
  • Kalos – fikcyjny region w świecie Pokémon

Wikipedia


kalosz

1. gumowy but;
2. dawniej: gumowa nakładka ochronna na but


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) obuw. gumowy but służący do ochrony przed błotem lub wodą;

 (1.2) pot. zob. sędzia kalosz.

Wiktionary

Kalosze (gumowce, gumiaki) – gumowe obuwie chroniące nogi lub buty przed zamoczeniem.

Pierwotnie była to jedynie osłona na obuwie: bardzo niskie, tylko do kostki, zakładano je na buty, aby je chronić przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Po dojściu na miejsce można było kalosze zdjąć i chodzić w butach lub kapciach. W niektórych państwach ten typ jest nadal bardzo popularny, w Polsce obecnie są w tej postaci rzadko używane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pada deszcz, załóż kalosze!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkalɔʃ, AS: kaloš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gumowiec, pot. gumiak

Wiktionary


kalosze

1. gumowe obuwie służące ochronie przed deszczem i błotem;
2. dawniej: gumowe obuwie nakładane na inne obuwie w celu ochrony ich przed deszczem i błotem


SJP.pl

Kalosze (gumowce, gumiaki) – gumowe obuwie chroniące nogi lub buty przed zamoczeniem.

Pierwotnie była to jedynie osłona na obuwie: bardzo niskie, tylko do kostki, zakładano je na buty, aby je chronić przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Po dojściu na miejsce można było kalosze zdjąć i chodzić w butach lub kapciach. W niektórych państwach ten typ jest nadal bardzo popularny, w Polsce obecnie są w tej postaci rzadko używane.

Wikipedia


kaloszek

zdrobnienie od: kalosz


SJP.pl


kaloszowy

przymiotnik od: kalosz


SJP.pl


kalota

1. sklepienie czaszki ludzkiej;
2. czasza
3. przyrząd używany w protetyce przy wykonywaniu protez


SJP.pl

  • czasza w architekturze
  • czasza kuli
  • czasza lodowa
  • czasza grzejna
  • czasza spadochronu
  • Czasza – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie kleckim

Wikipedia


kalotechniczny

związany z kalotechniką (upiększającą kosmetyką ciała, włosów i paznokci)


SJP.pl


kalotechnika

sztuka upiększania ciała, zwłaszcza włosów i paznokci


SJP.pl


kalotka

czapeczka noszona przez dostojników w kościele katolickim; piuska


SJP.pl

Piuska (zucchetto, kalotka) – mała czapeczka zakładana przez duchownych katolickich pod biret lub kapelusz, natomiast przez wyższych dostojników (biskupów, kardynałów, papieży) noszona stale jako samodzielne nakrycie głowy. Zasadniczo występująca w kolorach:

  • czarnym dla niższych duchownych;
  • amarantowym (fioletowym) dla biskupów i arcybiskupów;
  • szkarłatnym (czerwonym) dla kardynałów;
  • białym dla papieży, w tym emerytowanych.

Wikipedia


kalotypia

pierwsza technika fotograficzna


SJP.pl

Kalotypia (z gr. καλός "piękny" i τύπος "odcisk", znana również jako talbotypia) – pierwsza fotograficzna technika negatywowa, opatentowana przez jej wynalazcę, Williama Foxa Talbota, w 1841 roku. Stosowana była w latach 40. i 50. XIX wieku. Papier pokryty światłoczułymi halogenkami srebra zostaje naświetlony w aparacie, a następnie wywoływany, dzięki czemu obraz utajony staje się widoczny. Z tak przygotowanego negatywu (kalotypu) wykonywane są odbitki – w XIX wieku w zasadzie wyłącznie były to odbitki na papierze solnym. Idea kalotypii – wykonywanie negatywu pozwalającego na otrzymanie wielu pozytywów (odbitek) – stała się podstawą dalszego rozwoju fotografii.

Wikipedia


kalotypowy

kalotypia; talbotypiczny, talbotypowy


SJP.pl


kaloza

1. w botanice: wielocukrowiec zbudowany z glukozy, zasklepiający pory rurek sitowych roślin w okresie ich spoczynku;
2. w biologii: substancja występująca w cystolitach, łagiewce pyłkowej i mlecznikach


SJP.pl

Kaloza – organiczny związek chemiczny, polisacharyd z grupy β-glukanów, zbudowany z reszt glukozy połączonych wiązaniami β-1,3-glikozydowymi. Występuje okresowo w ścianach komórkowych roślin, głównie w miejscach zranienia. Odkłada się także wokół komórek sitowych. Ma zdolność do silnego pęcznienia, dzięki czemu izoluje protoplast (blokuje dyfuzję).

Wikipedia


kalpa

w hinduizmie: okres od początku do końca świata


SJP.pl

Kalpa (sanskryt), eon – określenie bardzo długich okresów w historii świata w hinduizmie i buddyzmie.

Wikipedia


kalprotektyna

białko ostrej fazy, wskazujące na stan zapalny jelit


SJP.pl


kalsk

W Polsce
  • Kalsk – wieś w woj. lubuskim, w pow. zielonogórskim, w gminie Sulechów
  • Kalsk – gromada
  • dawna nazwa wsi Rzeczna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. elbląskim, w gminie Pasłęk

Wikipedia


kalski

nazwisko


SJP.pl


kalukin

nazwisko


SJP.pl


kalumet

fajka pokoju u Indian amerykańskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) indiańska fajka pokoju

Wiktionary

Kalumet (z fr. „wydrążona trzcina”, znany także jako święta fajka lub fajka pokoju) – ozdobna obrzędowa fajka części plemion północnoamerykańskich Indian, palona podczas niektórych ceremonii religijnych, uroczystości społecznych i szczególnie ważnych spotkań towarzyskich, a także w trakcie indywidualnej modlitwy.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* słowacki: (1.1) kalumet m.

źródła.

== kalumet (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) kalumet

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


kalumnia

niesłuszne posądzenie kogoś; oszczerstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niesprawiedliwe oszczerstwo, oskarżenie

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) potwarz

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kalumniator mos.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|calumnia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) calumny

* baskijski: (1.1) kalumnia

* esperanto: (1.1) kalumnio

* interlingua: (1.1) calumnia

* kataloński: (1.1) calúmnia ż.

* łaciński: (1.1) calumnia

* rosyjski: (1.1) клевета ż.

* włoski: (1.1) calunnia ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kaˈlũmʲɲja, AS: kalũmʹńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalumniator mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potwarz

Wiktionary


kalumniator

przestarzale: oszczerca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba szerząca nieprawdziwe, krzywdzące informacje w celu zaszkodzenia komuś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] zaczynałem uchodzić za intryganta, agitatora, kalumniatora, za indywiduum, które niewątpliwie napędzono dla jakichś nieczystych sprawek z posady inżyniera, i które mści się rozszerzaniem obrzydliwych fałszów o swoich dawniejszych chlebodawcach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalumnia ż., kalumniowanie n.

:: fż. kalumniatorka

 czas. kalumniować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oszczerca; książk. potwarca

Wiktionary


kalumniatorka

kalumniator


SJP.pl

Patrz:

kalumniator

kalumniatorski

kalumniator


SJP.pl

Patrz:

kalumniator

kalus

tkanka miękiszowa wytwarzana na zranionej powierzchni narządów roślin; kallus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. rodzaj tkanki miękiszowej roślin;

Wiktionary

Kalus, kallus, merystem przyranny – tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wystawiony na działanie promieni kalus często zawiera chlorofil.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kallus mrz.

 przym. kalusowy, kallusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kallus

Wiktionary


kaluski

nazwisko


SJP.pl


kalusowy

przymiotnik od: kalus


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kalusa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalus mrz., kallus mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kallusowy

Wiktionary


kalwados

francuska wódka produkowana z jabłek, o charakterystycznym zapachu i smaku; calvados


SJP.pl

Calvados (pol. kalwados) – napój alkoholowy (winiak francuski), odznaczający się wytrawnym smakiem owocowym (jabłkowym) i charakterystycznym jabłkowym bukietem. Wyrabiany jest głównie w departamencie Calvados w Normandii poprzez destylację cydru.

Wikipedia


kalwaria

1. obrazy lub rzeźby ze scenami drogi krzyżowej;
2. kościół wzniesiony na wzgórzu będący stacją drogi krzyżowej;
3. męka, cierpienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. bibl. niewielkie wzniesienie w Jerozolimie, na którym miał umrzeć Jezus;

Wiktionary

Kalwaria (Calvaria – łac. odpowiednik hebr. Golgota – to znaczy czaszka) – zespół kościołów lub kaplic symbolizujących stacje Męki Pańskiej, zakładany zazwyczaj na wzgórzach, tak by przypominał swym położeniem Jerozolimę.

W okresie, gdy dostęp do „świętego miasta” był utrudniony, pielgrzymując do takiej kalwarii można było uzyskać takie same odpusty jak w czasie pielgrzymki do Jerozolimy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chrystus miał zostać ukrzyżowany na Kalwarii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalwaria ż.

 przym. kalwaryjski, kalwaryjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Golgota

Wiktionary


kalwarianin

mieszkaniec Kalwarii Zebrzydowskiej, Góry Kalwarii


SJP.pl


kalwarianka

1. mieszkanka Kalwarii Zebrzydowskiej, Góry Kalwarii;
2. członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Córek Naszej Pani na Górze Kalwarii


SJP.pl


kalwaryjny

przymiotnik od: kalwaria; kalwaryjski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do kalwarii, związany z kalwarią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłumy gromadzą się na misteriach kalwaryjnych w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalwaria ż., kalwaria ż.

 przym. kalwaryjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalwaryjski

Wiktionary


kalwaryjski

1. przymiotnik od : kalwaria; kalwaryjny;
2. przymiotnik od: Kalwaria, Kalwaria Zebrzydowska;
3. przymiotnik od: Góra Kalwaria; górskokalwaryjski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kalwarii, związany z Kalwarią

 (1.2) odnoszący się do Kalwarii Pacławskiej, związany z Kalwarią Pacławską

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ofiary wypadku trafiły do kalwaryjskiego szpitala.

 (1.3) Nocleg zamówimy w którymś z kalwaryjskich hosteli.

 (1.4) Pątnicy zatrzymali się przed piąta kaplicą kalwaryjską.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalwaria ż., kalwaria ż.

 przym. kalwaryjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) rzad. kalwaryjny

Wiktionary


kalwasiński

nazwisko


SJP.pl


kalwila

1. odmiana jabłoni o cienkiej skórce i delikatnym miąższu;
2. owoc tej jabłoni


SJP.pl


kalwin

członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwinista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. osoba, która wyznaje kalwinizm

Wiktionary

Jan Kalwin (fr. Jean Cauvin albo również Jean Calvin; ur. 10 lipca 1509 w Noyon, zm. 27 maja 1564 w Genewie) – francuski teolog protestancki, reformator, kaznodzieja, humanista, pisarz i organizator życia duchowego w Szwajcarii w okresie reformacji. Twórca jednej z doktryn religijnych – ewangelicyzmu reformowanego (od jego nazwiska nazywanej kalwinizmem), przyjętej przez Kościoły ewangelicko-reformowane, prezbiteriańskie, a następnie przez część kongregacjonalnych, opierającej się głównie na nauce o predestynacji oraz nauce o realnej i duchowej obecności Jezusa Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej, w odróżnieniu od poglądu powszechnie panującego w Kościele katolickim (obecności realnej i cielesnej). Nazywany przez swych zwolenników „teologiem par excellence”; „Arystotelesem Reformacji”; „Akwinatą Kościoła reformowanego”; „najbardziej chrześcijańskim mężem swej epoki” czy też „drugim patriarchą reformacji”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jednym z najbardziej znanych polskich kalwinów był Mikołaj Rej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkalvʲĩn, AS: kalvʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalwinista m.

:: forma żeńska kalwinka ż., kalwinistka ż.

 przym. kalwinistyczny, kalwiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalwinista, hugenota, ewangelik reformowany

Wiktionary


kalwinista

potocznie: członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. wyznawca kalwinizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród Radziwiłłów było wielu kalwinistów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalvʲĩˈɲista, AS: kalvʹĩńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalwinizm m., kalwin m., kalwinka ż.

:: fż. kalwinistka

 przym. kalwiński, kalwinistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalwin, hugenota, ewangelik reformowany

Wiktionary


kalwinistka

wyznawczyni kalwinizmu; kalwinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta wyznająca kalwinizm

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkalvʲĩˈɲistka, AS: kalvʹĩńistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalwinizm m., kalwinista m., kalwin m., kalwinka ż.

 przym. kalwiński, kalwinistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalwinka

Wiktionary


kalwinistycznie

kalwinistyczny


SJP.pl

Patrz:

kalwinistyczny

kalwinistyczny

związany z kalwinizmem, charakterystyczny dla kalwinizmu lub odnoszący się do kalwinizmu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z kalwinizmem lub kalwinami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalwin mos., kalwinizm mrz., kalwiństwo n., kalwin mos., kalwinka ż., kalwinista mos., kalwinistka ż.

 przym. kalwiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ewangelicko-reformowany • kalwiński

Wiktionary


kalwinizm

system teologiczny Kościołów ewangelicko-reformowanych, stworzony przez Jana Kalwina w pierwszej połowie XVI w., różniący się od innych doktryn protestanckich podkreśleniem roli przeznaczenia i rygorystyczną etyką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. system teologiczny stworzony przez Jana Kalwina; jedna z religii protestanckich;

Wiktionary

Kalwinizm, ewangelicyzm reformowany – jeden z czołowych nurtów protestantyzmu, obok luteranizmu. Jednocześnie doktryna teologiczna i konfesja. Powstał w toku XVI-wiecznej Reformacji. Organizacyjnie przyjmuje głównie kształt kościołów kontynentalnych, prezbiteriańskich, kongregacjonalnych i ewangelicko-unijnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kalˈvʲĩɲism̥, AS: kalvʹĩńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kalwinista m., kalwin m., kalwinistka ż., kalwinka ż., kalwiństwo n., kalwinistyczność ż.

 przym. kalwinistyczny, kalwiński

Wiktionary


kalwinka

wyznawczyni kalwinizmu; kalwinistka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która wyznaje kalwinizm

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Katolik z kalwinką może wziąć w kościele ślub morganatyczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kalˈvʲĩnka, AS: kalvʹĩnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. kalwin

 zob. kalwinizm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kalwinistka, hugenotka, ewangeliczka reformowana

Wiktionary


kalwiński

odnoszący się do kalwinizmu, kalwinistów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z kalwinizmem lub kalwinami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od 1551 głównym propagatorem i organizatorem kościoła kalwińskiego w Niderlandach był Guy de Brès, który w 1562 r. opracował wyznanie wiary na wzór roszelskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kalwin mos., kalwinizm mrz., kalwiństwo n., kalwin mos., kalwinka ż., kalwinista mos., kalwinistka ż.

 przym. kalwinistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ewangelicko-reformowany • kalwinistyczny

Wiktionary


kalykadnos

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. rzeka w południowej Turcji, obecnie nazywana Göksu

Wiktionary

Göksu (gr. Kalykadnos, łac. Calycadnus), Salef – rzeka w południowej Turcji o długości 241 km.

Wypływa z Taurusu Kilikijskiego, a uchodzi do Morza Śródziemnego.

W 1190 r. podczas kąpieli utonął w niej cesarz Fryderyk I Barbarossa, przywódca III wyprawy krzyżowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamoczyliśmy nogi w starożytnym Kalykadnosie.

Wiktionary


kalymatotekowiec

przedstawiciel rzędu roślin z klasy paproci nasiennych


SJP.pl


kalyptra

w botanice: osłonka szczytu korzenia; kaliptra


SJP.pl


kam

zaimek

 (1.1) stpol. dokąd, gdzie

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 zobtłum|dokąd|gdzie.

źródła.

== kam (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-kam.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) grzebień

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãm, AS: kãm

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

 zobtłum|dokąd|gdzie.

źródła.

== kam (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-kam.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) grzebień

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kama

gatunek antylopy zamieszkującej Afrykę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. rzeka w Rosji, lewy dopływ Wołgi;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (2.1) rel. w hinduizmie: bóg miłości i pożądania;

Wiktionary

  • Kama – przydomek 23 Dywizji Górskiej SS (2 chorwackiej)
  • Kama – mały puginał używany przez bałkańskich pasterzy
  • Kama – rzeka w Rosji
  • Kama – osiedle w Rosji, w Tatarstanie, w rejonie tukajewskim
  • Kama – bóg miłości panteonu hinduistycznego
  • Kama – skt. pragnienie, pożądanie – w hinduizmie tak nazywane są seksualne i miłosne aspekty ludzkiego życia
  • Kama – w buddyzmie tybetańskim nauki kanoniczne
  • Kama – zwierzę z rodziny krętorogich
  • Kama – gatunek lisa
  • Kama – rower produkcji radzieckiej
  • Kama – japoński sierp bojowy
  • Kama – potrawa estońska
  • Kama – powiat w afgańskiej prowincji Nangarhar
  • Kama – miasto w Japonii, w prefekturze Fukuoka, na wyspie Kiusiu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W istocie pomiędzy rokiem 1924 a 1934 na terenie ZSRR organizowano niemieckie obozy treningowe dla czołgów nad Kamą, dla lotnictwa w okolicach Lipiecka i dla doświadczeń z gazami bojowymi w Saratowie.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: przym. kamski

Wiktionary


kamacyt

minerał występujący w syderytach, będący krystalicznym żelazem rodzimym z domieszką niklu


SJP.pl

Kamacyt – minerał, krystaliczna postać stopu żelaza (Fe) i niklu (Ni), zawierającego do 10,46% niklu i 89,54% żelaza. Występuje w meteorytach żelaznych i żelazno-kamiennych. Kamacyt może tworzyć w meteorytach wewnętrzne struktury zwane figurami Widmanstättena i liniami Neumanna. Kamacyt nazywany jest też „żelazem belkowym”. Największy udokumentowany kryształ kamacytu ma wymiary 92×54×23 cm.


Wikipedia


kamagrafia

metoda reprodukcji obrazu z zachowaniem barwy i profilu kładzenia farby


SJP.pl


kamagraficzny

związany z kamagrafią (metodą reprodukcji obrazu odtwarzającą na kopii pociągnięcia pędzla i barwę kładzionej farby)


SJP.pl


kamaldulski

przymiotnik

 (1.1) związany z miastem Camaldoli

Wiktionary


kamamber

miękki ser wytwarzany w formie niewielkich krążków z porostem białej pleśni, mający charakterystyczny grzybny smak i zapach; camembert


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. camembert.

Wiktionary

  • Camembert (miejscowość)
  • Camembert (ser)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podano kanapki z kamamberem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmãmbɛr, AS: kãmãmber

Wiktionary


kaman

nazwisko


SJP.pl

Kaman Corporation – amerykańskie przedsiębiorstwo przemysłowe zajmujące się produkcją śmigłowców, podzespołów lotniczych oraz dystrybucją różnego rodzaju komponentów mechanicznych dla przemysłu. Siedziba przedsiębiorstwa mieści się w Bloomfield, w stanie Connecticut. Spółka notowana jest na giełdzie New York Stock Exchange.

Wikipedia


kamaradka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. koleżanka

Wiktionary


kamarazaur

rodzaj dużego, roślinożernego dinozaura z infrarzędu zauropodów; morozaur


SJP.pl

Kamarazaur (Camarasaurus) – duży, roślinożerny dinozaur żyjący w późnej jurze na terenie współczesnej Ameryki Północnej. Należał do grupy zauropodów. Jego nazwa znaczy jamisty jaszczur.

Wikipedia


kamarinskaja

bardzo szybki, ludowy taniec rosyjski; kamarinskij


SJP.pl

Kamarinskaja – bardzo szybki, rosyjski taniec ludowy w takcie 2/4, o charakterze improwizacyjnym.

Wikipedia


kamarinskij

bardzo szybki, ludowy taniec rosyjski; kamarinskaja


SJP.pl


kamaryla

klika, grupa osób skupiona wokół panującego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. grupa osób wykorzystująca swoje stanowiska dla własnych korzyści i uprawiania stronniczej polityki

 (1.2) daw. grupa dworzan faworyzowanych przez panującego, wywierająca wpływ na bieg spraw publicznych;

Wiktionary

Kamaryla (z hiszp. camarilla – 'mała sala', w domyśle: 'prywatny pokój króla') – grupa dworzan lub faworytów otaczających króla lub władcę. Zwykle nie zajmują oni żadnego stanowiska w oficjalnej strukturze władzy, jednak wpływają na władcę w sposób nieformalny. Dzięki temu mogą uprawiać politykę i snuć intrygi, nie ponosząc jednocześnie odpowiedzialności za efekty swych rad.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prezydent chce przeprosin za „dworską kamarylę”.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) establishment, kasta, klan, klika, koteria, mafia, możni tego świata, wielcy tego świata, oligarchia, sitwa, socjeta; żart. towarzystwo wzajemnej adoracji, krewni i znajomi królika

Wiktionary


kamas

nazwisko


SJP.pl

Kamas – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Utah, w hrabstwie Summit.

Wikipedia


kamasja

północnoamerykańska roślina z rodziny szparagowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Camassia|ref=tak., rodzaj roślin cebulowych;

Wiktionary

Kamasja (Camassia Lindl.) – rodzaj roślin zaliczany współcześnie do rodziny szparagowatych (Asparagaceae) (podrodzina agawowe), wcześniej umieszczany był w rodzinie liliowatych (Liliaceae) lub hiacyntowatych Hyacintheaceae. Do rodzaju należy 6 gatunków występujących we wschodniej i zachodniej części Kanady i Stanów Zjednoczonych w Ameryce Północnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cebule wszystkich gatunków kamasji są jadalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmasʲja, AS: kãmasʹi ̯a

Wiktionary


kamasutra

przenośnie: sztuka miłości, uprawiania seksu; ars amandi


SJP.pl

Kamasutra, Kama Sutra, Kama (sanskryt कामसूत्र) – traktat indyjski w sanskrycie na temat seksualności i zachowań seksualnych. Pełny tytuł to vātsyāyana kāma sūtra („Aforyzmy o miłości [napisane przez] Watsjajanę”). Autorstwo tekstu przypisuje się Watsjajanie (Vātsyāyana Mallanaga) żyjącemu prawdopodobnie pomiędzy I a VI wiekiem naszej ery. Brak dokładnych danych źródłowych uniemożliwia dokładną identyfikację wieku, w którym powstał traktat – jednak jak sam autor podawał – nie była to jedyna ówcześnie znana rozprawa o miłości.

Wikipedia


kamasyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kamasyńcami, dotyczący Kamasyńców

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język kamasyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamasyńcy lm m.

Wiktionary


kamasz

1. rodzaj męskiego buta z cholewką do kostek;
2. dawniej: ochraniacz zakładany na niski but; getr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. męski but z krótką cholewą i elastycznymi bokami

 (1.2) pot. but

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Ubieraj kamasze i chodź na spacer.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmaʃ, AS: kãmaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamasznik mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kamasznik mos.

frazeologia.

 wziąć / brać w kamasze • pójść w kamasze

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.2) zobtłum|but.

* angielski: (1.1) chukka

* esperanto: (1.1) gamaŝo

* francuski: (1.1) chukka m.

* niemiecki: (1.1) Boot m.

* włoski: (1.1) anfibio m.

źródła.

== kamasz (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) nastolatek

 (1.2) nastolatka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

 (1.1-2) kamaszkor

synonimy.

Wiktionary


kamasze

1. rodzaj męskiego obuwia z cholewką do kostek;
2. w przenośni: pójść w kamasze - zostać powołanym do wojska


SJP.pl

  • Kamasze – wieś
  • kamasze – buty

Wikipedia


kamaszek

zdrobnienie od: kamasz


SJP.pl


kamaszki

zdrobnienie od: kamasze


SJP.pl


kamasznictwo

wyrabianie cholewek do butów; cholewkarstwo


SJP.pl


kamaszniczka

dawniej: rzemieślniczka wyrabiająca cholewki


SJP.pl


kamasznik

dawniej: rzemieślnik wyrabiający cholewki; cholewkarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. robotnik lub rzemieślnik wyrabiający cholewki, czyli wierzchnią część buta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamasz m.

:: fż. kamaszniczka ż.

Wiktionary


kamaz

ciężarówka marki Kamaz


SJP.pl

KAMAZ, Kamaz (ros. ОАО «КАМАЗ» – Камский автомобильный завод, pol. Kamskij awtomobilnyj zawod) – rosyjski producent samochodów ciężarowych, z siedzibą w mieście Nabierieżnyje Czełny.

Wikipedia


kambar

brązowa odmiana karakułów


SJP.pl

Kambar (ur. około 1180, zm. 1250) – tamilski poeta żyjący na przełomie XII i XIII wieku.

Wikipedia


kambialny

przymiotnik od: kambium


SJP.pl


kambium

warstwa komórek łodygi, pnia i korzenia drzew i krzewów; miazga łykodrzewna


SJP.pl

Wikipedia


kambodża

państwo w Azji ze stolicą w Phnom Penh; Królestwo Kambodży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Azji Południowo-Wschodniej ze stolicą w Phnom Penh;

Wiktionary

Kambodża, Królestwo Kambodży (khm. ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា, trl. Kâmpǔchéa, Preăhréachéanachâkr Kâmpǔchéa, w latach 1976–1989 Kampucza) – państwo w południowo-wschodniej Azji, na Półwyspie Indochińskim, nad Zatoką Tajlandzką. Graniczy od zachodu i północy z Tajlandią (długość granicy – 803 km), od północy z Laosem (541 km), a od wschodu z Wietnamem (930 km).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Kambodży panuje klimat zwrotnikowy monsunowy z wyraźnym podziałem na dwie główne pory roku: suchą i deszczową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãmˈbɔd͡ʒa, AS: kãmboǯa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kambodżanin mos., Kambodżańczyk mos., Kambodżanka ż., Kambudża ż.

 przym. kambodżański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Kampucza

Wiktionary


kambodżańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości kambodżańskiej, obywatel Kambodży, mieszkaniec Kambodży

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kambodża ż., Kambodżanin m., kambodżańskość ż.

:: fż. Kambodżanka ż.

 przym. kambodżański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kambodżanin, Kampuczanin

Wiktionary


kambodżanin

obywatel Kambodży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kambodży, obywatel Kambodży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmbɔˈd͡ʒãɲĩn, AS: kãmboǯãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kambodża ż., Kambodżańczyk mos., kambodżańskość ż.

:: fż. Kambodżanka ż.

 przym. kambodżański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kambodżańczyk, Kampuczanin

Wiktionary


kambodżanka

obywatelka Kambodży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Kambodży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmbɔˈd͡ʒãŋka, AS: kãmboǯãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kambodża ż.

:: fm. Kambodżanin mos.

 przym. kambodżański

Wiktionary


kambodżański

związany z Kambodżą


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Kambodża

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kambodżański rolnik nawozi pole ryżowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmbɔˈd͡ʒãj̃sʲci, AS: kãmboǯãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kambodża ż., Kambodżanin mos., Kambodżanka ż., Kambodżańczyk mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. kampuczański

Wiktionary


kambr

okres ery paleozoicznej ok. 570 - ok. 500 mln lat temu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. pierwszy okres geologiczny paleozoiku;

Wiktionary

Kambr (ang. Cambrian)

  • w sensie geochronologicznym – pierwszy okres ery paleozoicznej. Trwał około 56 milionów lat (od 541,0 ±1,0 do 485,4 ±1,9 milionów lat temu). Kambr jest młodszy od ediakaru (neoproterozoik) a starszy od ordowiku. Dzieli się na cztery epoki: terenew, 2. epoka, miaoling oraz furong.
  • w sensie chronostratygraficznym – pierwszy system eratemu paleozoicznego, wyższy od ediakaru, niższy od ordowiku. Dzieli się na cztery oddziały: terenew, 2. oddział, miaoling i furong. Międzynarodowy stratotyp granicy prekambr/kambr znajduje się na wybrzeżu półwyspu Burin koło miasta Fortune (południowo-wschodnia część Nowej Fundlandii, Kanada). Dolną granicę kambru wyznacza pierwsze pojawienie się skamieniałości śladowej Phycodes pedum Seilacher, 1955.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod koniec kambru doszło do pierwszych, słabych jeszcze, faz orogenezy kaledońskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãmpr̥, AS: kãmpr̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kambryjski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) paleozoik

meronimy.

pokrewne.

 przym. kambryjski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|Cambria. = Walia

uwagi.

 zoblistę|kambr|ordowik|sylur|dewon|karbon|perm.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Cambrian

* baskijski: (1.1) Kanbriar

* białoruski: (1.1) кембрый m.

* bułgarski: (1.1) камбрий m.

* czeski: (1.1) kambrium

* duński: (1.1) kambrium

* francuski: (1.1) Cambrien m.

* hiszpański: (1.1) Cámbrico m.

* islandzki: (1.1) kambríumtímabilið n.

* kataloński: (1.1) Cambrià m.

* niemiecki: (1.1) Kambrium n.

* rosyjski: (1.1) кембрий m.

* słowacki: (1.1) kambrium

* ukraiński: (1.1) кембрій m.

* węgierski: (1.1) kambrium

źródła.

== kambr (język staronordyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) grzebień

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kambrajski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z Cambrai, dotyczący Cambrai

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cambrai n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kambrejski, daw. kambrezyjski

Wiktionary


kambrejski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Cambrai, dotyczący Cambrai

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Cambrai n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. kambrajski, kambrezyjski

Wiktionary


kambryjski

przymiotnik

 (1.1) geol. dotyczący kambru, występujący, powstały w kambrze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kambrze miało miejsce nagłe i gwałtowne pojawienie się wielu organizmów wielokomórkowych, zwane "eksplozją kambryjską".

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãmˈbrɨjsʲci, AS: kãmbryi ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kambr m.

Wiktionary


kambryk

cambric;
1. cienkie, przezroczyste płótno bawełniane podobne do batystu
2. batyst lniany


SJP.pl


kambuz

kuchnia na statku; kambuza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. kuchnia na statku;

Wiktionary

Kambuz – wydzielona przestrzeń na jednostce pływającej przeznaczona do przyrządzania posiłków. W zależności od wielkości jednostki jest to osobne pomieszczenie albo wydzielony fragment pomieszczenia. W drugim przypadku kantorek kuchenny usytuowany jest zazwyczaj w pobliżu zejściówki, co umożliwia lepszą wentylację oraz dobre oświetlenie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkãmbus, AS: kãmbus

Wiktionary


kambuza

kuchnia na statku; kambuz


SJP.pl


kambuzowy

przymiotnik od: kambuz, kambuza


SJP.pl


kambyzes

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię męskie perskich królów z dynastii Achemenidów panujących w V-III w. p.n.e.;

Wiktionary

  • Kambyzes I – władca Persji w I połowie VI wieku p.n.e.
  • Kambyzes II – władca Persji w latach 530-522 p.n.e.

Wikipedia


kamczacki

przymiotnik od: Kamczatka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) od Kamczatka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Geograficzne warunki Oceanu Spokojnego wyznaczały trzy podstawowe kierunki operacyjne: kamczacki, sachaliński i nadmorski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãmˈt͡ʃat͡sʲci, AS: kãmčacʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamczatka ż., Kamczadal mos., Kamczadalka ż.

 przym. kamczadalski

Wiktionary


kamczadal

mieszkaniec Kamczatki (półwyspu); Kamczadał


SJP.pl


kamczadalka

mieszkanka Kamczatki (półwyspu); Kamczadałka


SJP.pl


kamczadalski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kamczadalami, dotyczący Kamczadalów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamczadal mos., Kamczadalka ż.

 przym. kamczacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) itelmeński

Wiktionary


kamczadał

mieszkaniec Kamczatki (półwyspu); Kamczadal


SJP.pl


kamczadałka

mieszkanka Kamczatki (półwyspu); Kamczadalka


SJP.pl


kamczatka

1. półwysep we wschodniej części Federacji Rosyjskiej, między morzami Ochockim i Beringa;
2. nieoficjalnie, zwłaszcza wśród osadzonych: Areszt Śledczy Warszawa-Grochów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. półwysep w północno-wschodniej części Azji;

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, na Dalekim Wschodzie, uchodząca do Zatoki Kamczackiej;

Wiktionary

Kamczatka – półwysep w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej. Oddziela od siebie Morze Ochockie i Morze Beringa. Jego powierzchnia wynosi około 370 tys. km² (wraz z przylegającym fragmentem części kontynentalnej i wyspami: Komandorskimi i Karagińskimi – ok. 470 tysięcy km²). Zamieszkany przez około 400 tys. osób. Ludność stanowią głównie Rosjanie, Koriacy i Itelmeni. Głównym miastem jest Pietropawłowsk Kamczacki (195 tys. mieszkańców). Obszar wchodzi w skład Kraju Kamczackiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na Kamczatce żyje ok. 400 tys. osób.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãmˈt͡ʃatka, AS: kãmčatka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kamczacki

Wiktionary


kamczycki

nazwisko


SJP.pl


kamea

ozdoba biżuteryjna wykonana z owalnego szlachetnego kamienia ozdobionego wypukłą rzeźbą kobiecej główki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. szlachetny lub półszlachetny kamień ozdobiony reliefem ciętym wypukło;

Wiktionary

Kamea (z arabskiego kammagarb, wypukłość) – rodzaj gemmy, szlachetny lub półszlachetny kamień ozdobiony reliefem ciętym wypukło.Do wyrobu kamei najchętniej używano kamienia składającego się z dwóch różnobarwnych warstw – onyksu, sardonyksu, karneolu. Ponieważ dwubarwne kamienie są nader rzadkie, kamee często składano z dwóch kamieni, a w Mezopotamii wykorzystywano kość słoniową, glinę i wosk. Jako materiał wykorzystywano również skorupy muszli i koral.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na kameach często utrwalano wizerunki rzymskich władców.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kameowy

Wiktionary


kamecki

nazwisko


SJP.pl

Kamecki – polski herb szlachecki, odmiana herbu Ślepowron.

Wikipedia


kameduli

związany z kamedułami lub kamedułkami (zgromadzeniem zakonnym); kamedulski


SJP.pl

Kameduli – zakon utworzony w 1012 lub 1027 r. przez św. Romualda. Po śmierci Romualda, w 1072 roku papież Aleksander II wyodrębnił kamedułów z benedyktynów, zatwierdzając zgromadzenie jako osobny zakon (przedtem byli ugrupowaniem pustelniczym w rodzinie benedyktyńskiej). Składa się obecnie z dwóch kongregacji. W Polsce znajdują się wyłącznie kameduli kongregacji z Monte Corona.

Wikipedia


kamedulski

związany z kamedułami lub kamedułkami (zgromadzeniem zakonnym); kameduli


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kamedułami, dotyczący kamedułów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wspólnota kamedulska liczy kilkunastu zakonników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameduła m., kamedułka ż.

Wiktionary


kameduła

zakonnik, członek zakonu kontemplacyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Romualda z Camaldoli;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Habit kameduły wisiał na haku.

 (1.1) Podrzuciliśmy ojca kamedułę na Bielany.

 (1.1) Erem kamedułów stoi na wzgórzu.

 (1.1) Tomek myślał o kamedułach po maturze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. kamedułka ż.

 przym. kamedulski

Wiktionary


kamedułka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego, żeńskiej gałęzi zakonu Kamedułów: Mniszki Kamedułki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica z żeńskiej gałęzi zakonu założonego przez św. Romualda z Camaldoli;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siostry kamedułki noszą welony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameduła m.

 przym. kamedulski

Wiktionary


kamel

wielbłąd jednogarbny (w odróżnieniu od dwugarbnego baktriana); jednogarb, dromader


SJP.pl


kamela

wielbłąd jednogarbny (w odróżnieniu od dwugarbnego baktriana); jednogarb, dromader


SJP.pl

Kamela (kaszub. Kaméla, niem. Kamehlen) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Somonino, 1,8 km na wschód od drogi krajowej nr 20 ze Stargardu do Gdyni.

W latach 1945–1998 (także po 1975) wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


kamelarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. urzędnik miejski

 (1.2) daw. gw-pl|Poznań. urzędnik miejski trzymający kasę

Wiktionary


kameleon

1. gad nadrzewny, mogący zmieniać barwę ciała w celu kamuflażu, żyjący w południowej Europie, Afryce i tropikalnej Azji;
2. przenośnie: człowiek zmieniający poglądy, zainteresowania w zależności od mody czy sytuacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈlɛɔ̃n, AS: kãmeleõn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Gwiazdozbiór Kameleona, skr. Cha

Wiktionary


kameleonek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: kameleon

 (1.2) mały kameleon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameleon mzw., kameleonowate nmos., kameleony nmos.

Wiktionary


kameleonizm

częste i łatwe zmienianie poglądów; oportunizm


SJP.pl


kameleonowate

1. zmienny, niestały; o cechach kameleona;
2. o cechach kameleonowatych (rodzina gadów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Chamaeleonidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych;

Wiktionary

Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biotopem kameleonowatych są m.in. tereny pustynne i skaliste.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameleon mzw., kameleonek mzw.

 przym. kameleonowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kameleony

Wiktionary


kameleonowaty

1. zmienny, niestały; o cechach kameleona;
2. o cechach kameleonowatych (rodzina gadów)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zmieniający się jak kameleon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameleon m., kameleoństwo n., kameleonowate nmos., kameleony nmos.

 przym. kameleonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chwiejny, niestały, zmienny

Wiktionary


kameleonowy

przymiotnik od: kameleon


SJP.pl


kameleoństwo

w przenośni: cechy kameleona; zmienność; niestałość


SJP.pl


kameleony

rodzina gadów z grupy jaszczurek; kameleonowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Chamaeleonidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych

Wiktionary

Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biotopem kameleonów są tropikalne, wilgotne lasy oraz tereny pustynne i skaliste.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameleon mzw., kameleonek mzw.

 przym. kameleonowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kameleonowate

Wiktionary


kamelia

wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny herbatowatych (kameliowatych), o błyszczących, skrętoległych, skórzastych liściach i białych, różowych lub czerwonych kwiatach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Camellia|L.|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych z rodziny herbatowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju kamelii (1.1)

 (1.3) kwiat kamelii (1.2)

 (1.4) przest. przen. prostytutka, kobieta lekkich obyczajów

Wiktionary

  • Kamelia – imię żeńskie
  • Kamelia – rodzaj roślin z rodziny herbatowatych
  • Donna Kamelia – utwór Stanisława Kowalewskiego

Zobacz też:

  • Dama kameliowa – powieść Aleksandra Dumasa (syna)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W cieplarniach rosną także irysy holenderskie, frezje, konwalie, alstromerie oraz kamelie.

 (1.3) Na środku stołu stał wielki wazon pełen bladoróżowych kamelii, a przy każdym nakryciu leżały pojedyncze kwiaty. Pięknie to razem wyglądało.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamelijka ż.

 przym. kameliowy, kameliowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) dama kameliowa

Wiktionary


kameliowate

1. stewarcja kameliowata - roślina z rodziny kameliowatych (herbatowatych);
2. o cechach kameliowatych (rodzina roślin);
3. podobny do kwiatu kamelii


SJP.pl

Wikipedia


kameliowaty

1. stewarcja kameliowata - roślina z rodziny kameliowatych (herbatowatych);
2. o cechach kameliowatych (rodzina roślin);
3. podobny do kwiatu kamelii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający kamelię, mający cechy kamelii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamelia ż., kameliowate nmos.

 przym. kameliowy

Wiktionary


kameliowce

rząd roślin dwuliściennych; herbatowce


SJP.pl

Herbatowce, kameliowce (Theales Lindl. 1833, Guttiferales) - rząd przeważnie roślin drzewiastych należący do klasy dwuliściennych. Zalicza się do niego ponad 2000 gatunków rosnących w krajach tropikalnych i subtropikalnych.

Wikipedia


kameliowiec

przedstawiciel rzędu roślin dwuliściennych; herbatowiec


SJP.pl


kameliowy

przymiotnik od: kamelia


SJP.pl


kamelor

nici albo tkanina otrzymywana z wełny kozy angorskiej


SJP.pl


kamena

1. rzymska bogini, opiekunka źródeł, utożsamiana z grecką muzą;
2. dawniej: wiersz, poezja, pieśń poetycka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitrzym. starorzymska bogini źródła;

 (1.2) daw. przen. poezja

Wiktionary

  • Osiedle Kamena (Jaćwingów) w Suwałkach
  • „Kamena” − czasopismo założone w Chełmie w 1933 r.
  • jedna z Kamen
  • Kamena – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, w kantonie hercegowińsko-neretwiańskim, w mieście Mostar
  • Kamena – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Republice Serbskiej, w gminie Istočni Mostar
  • Kamena – wieś w Bułgarii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stopniowo zaczęto utożsamiać kameny z muzami.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nimfa

Wiktionary


kameowy

przymiotnik od: kamea


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kameą, dotyczący kamei

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamea ż.

Wiktionary


kamera

camera;
1. urządzenie do rejestracji obrazu (czasem dźwięku);
2. komora między obiektywem a kliszą aparatu;
3. w dawnej Polsce urząd zarządzający dobrami królewskimi;
4. dawniej: zamknięte pomieszczenie, cela, komora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urządzenie do nagrywania ruchomego obrazu, często również z dźwiękiem;

 (1.2) daw. urząd zarządzający dobrami i dochodami królewskimi

 (1.3) daw. urząd skarbowy

 (1.4) daw. zamknięte pomieszczenie

Wiktionary

  • kamera cyfrowa – aparat rejestrujący obraz w pamięci cyfrowej
  • kamera filmowa – aparat rejestrujący obraz na taśmie filmowej
  • kamera wideo – aparat rejestrujący obraz na taśmie magnetycznej
  • kamera telewizyjna
  • kamkorder
  • kamera przemysłowa – aparat rejestrujący obraz na potrzeby monitoringu
  • kamera internetowa – kamera podłączona bezpośrednio do komputera, zazwyczaj przez USB
  • Kamera całego nieba
  • Zespół Realizatorów Filmowych „Kamera” - była polska państwowa wytwórnia filmowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ujęcia wykonywane z kamery zamocowanej na kranie są bardzo interesujące.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmɛra, AS: kãmera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamerzysta m., kamerzystka ż., kameralista m., kameralistka ż., kamerowanie n.

:: zdrobn. kamerka ż.

 przym. kameralny, kameralistyczny, dokamerowy

 czas. kamerować ndk.

Wiktionary


kameralista

muzyk grający w małym zespole


SJP.pl


kameralistka

kameralista


SJP.pl

Patrz:

kameralista

kameralistyczny

1. związany z muzyką kameralną;
2. związany z kameralizmem


SJP.pl


kameralistyka

muzyka kameralna


SJP.pl

Kameralizm (łac. camera – komnata, niem. Kameralismus) – doktryna ekonomiczna rozwinięta w Niemczech i Austrii w XVII-XVIII w., uznająca za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy; odmiana merkantylizmu.

Wikipedia


kameralizm

1. odmiana merkantylizmu o wyraźnym nastawieniu fiskalnym;
2. kameralność czegoś


SJP.pl

Kameralizm (łac. camera – komnata, niem. Kameralismus) – doktryna ekonomiczna rozwinięta w Niemczech i Austrii w XVII-XVIII w., uznająca za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy; odmiana merkantylizmu.

Wikipedia


kameralniej

stopień wyższy od przysłówka: kameralnie


SJP.pl


kameralniejszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: kameralny; bardziej kameralny


SJP.pl


kameralność

ograniczenie do niewielkiej przestrzeni lub małej liczby osób, zapewniające spokojny, przytulny nastrój


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha czego, polegająca na byciu przeznaczonym dla małej liczby osób i dawaniu poczucia spokoju czy łagodności

 (1.2) warunki tworzące intymny nastrój

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kameralny

 rzecz. kamerzysta mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przytulność

 (1.2) intymność

Wiktionary


kameralny

ograniczony do niewielkiej przestrzeni, warunków; niewielki, zamknięty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o wnętrzu lub przestrzeni: niewielkich rozmiarów, dający wrażenie spokoju i przytulności; także. o nastroju takiego miejsca

 (1.2) odbywający się w niewielkim pomieszczeniu lub z udziałem niewielu osób

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameralność ż., kamera ż., kamerzysta mos.

 przysł. kameralnie

Wiktionary


kamerdol

potocznie: kamienisko, duży kamień


SJP.pl


kamerdyner

1. starszy lokaj nadzorujący podawanie do stołu lub prace porządkowe;
2. osobisty lokaj pana domu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) starszy lokaj nadzorujący służbę, podawanie do stołu czy prace porządkowe

 (1.2) osobisty lokaj pana domu

Wiktionary

Zawody

  • kamerdyner – starszy lokaj, służący nadzorujący podawanie do stołu lub prace porządkowe;
  • kamerdyner – osobisty lokaj pana domu

Tytuły dzieł

  • Kamerdyner – film komediowy z 2005 roku (tytuł alternatywny: Bob kamerdyner)
  • Kamerdyner – film biograficzny z 2013 roku
  • Kamerdyner – film dramatyczny z 2018 roku
  • Kamerdyner – powieść historyczna z 2018 roku

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kamerdynerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lokaj, pokojowiec

Wiktionary


kamerdynerka

kamerdyner


SJP.pl

Patrz:

kamerdyner

kamerher

szambelan dworu


SJP.pl


kamerjunkier

dawniej:
1. tytuł młodszego szambelana dworu w Rosji lub u książąt niemieckich;
2. osoba posiadająca taki tytuł


SJP.pl

Wikipedia


kamerka

zdrobnienie od: kamera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: kamera; mała kamera

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jacek kupił nową kamerkę, będzie nagrywał film.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmɛrka, AS: kãmerka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kamera.

Wiktionary


kamerkowy

kamerka


SJP.pl

Patrz:

kamerka

kamerling

skarbnik kolegium kardynałów; camerlingo; camerlengo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. w Kościele katolickim: kardynał, który od śmierci papieża do czasu wybrania nowego zarządza Kościołem i państwem Watykan;

Wiktionary

Kamerling, kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae, Komornik Świętego Kościoła Rzymskiego) – kardynał kierujący Kamerą Apostolską. Zarządza on sprawami zwyczajnymi Kościoła oraz troszczy się o dobra i prawa doczesne Stolicy Apostolskiej w okresie sede vacante, a także przejmuje administrację Watykanu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po śmierci papieża kamerling niszczy pierścień Rybaka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmɛrlʲĩŋk, AS: kãmerlʹĩŋk

Wiktionary


kamerować

potocznie: filmować kamerą wideo


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skamerować)

 (1.1) pot. filmować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A teraz kobieta kameruje, jak jej mąż pije piwo przy sklepie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈrɔvat͡ɕ, AS: kãmerovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamerowanie n., kamera ż., kamerzysta mos., kamerzystka ż.

 przym. kamerowy

Wiktionary


kamerowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kamerować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kamerować ndk.

 rzecz. kamerzysta mos., kamera ż.

Wiktionary


kamerowid

niewielka, przenośna kamera telewizyjna z wbudowanym magnetowidem; kamkorder, kamwid


SJP.pl


kamerownia

pomieszczenie, w którym znajdują się kamery filmowe


SJP.pl


kamerowy

przymiotnik od: kamera


SJP.pl


kamerton

1. wzorcowy dźwięk służący do strojenia instrumentów;
2. przyrząd służący do strojenia instrumentów muzycznych


SJP.pl

Kamerton (diapazon) – przyrząd, stalowy pręt służący do strojenia instrumentów muzycznych.

Najczęściej w postaci jednotonowego instrumentu, nastrojonego na stałe na dźwięk o częstotliwości 440 Hz (od 1953 r.). Dźwięk ten został nazwany kamertonem, jako że służył za podstawę w muzyce kameralnej, kiedyś rozumianej wyłącznie jako instrumentalna (strój chóru był niższy). Nazwa diapazon wzięła się stąd, że do tonu podstawowego dostosowywane są pozostałe wysokości dźwięków w obrębie oktawy (w średniowieczu nazywanej diapazonem).

Wikipedia


kamertonowy

przymiotnik od: kamerton


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. muz. związany z kamertonem, dotyczący kamertonu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamerton mrz.

Wiktionary


kamerun

1. państwo w Afryce ze stolicą w Jaunde; Republika Kamerunu;
2. masyw wulkaniczny nad Zatoką Gwinejską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce;

 (1.2) geogr. wulkan w Kamerunie (1.1);

Wiktionary

Kamerun, Republika Kamerunu (fr. Cameroun, République du Cameroun, ang. Cameroon, Republic of Cameroon) – państwo w środkowej Afryce, nad Zatoką Gwinejską. Graniczy z Nigerią, Czadem, Republiką Środkowoafrykańską, Kongiem, Gabonem i Gwineą Równikową. Kamerun jest członkiem ONZ, Unii Afrykańskiej i innych organizacji międzynarodowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój przyjaciel mieszka w Kamerunie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmɛrũn, AS: kãmerũn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kameruńczyk m., Kamerunka ż.

 przym. kameruński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Kamerunu

Wiktionary


kameruńczyk

obywatel Kamerunu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel lub mieszkaniec Kamerunu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈrũj̃n͇t͡ʃɨk, AS: kãmerũĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamerun mrz.

:: fż. Kamerunka ż.

 przym. kameruński

Wiktionary


kamerunka

obywatelka Kamerunu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Kamerunu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈrũŋka, AS: kãmerũŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamerun mrz.

:: fm. Kameruńczyk mos.

 przym. kameruński

Wiktionary


kameruński

związany z Kamerunem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Kamerun

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na odsiecz trenerowi Michelowi przybył kameruński minister sportu z walizką pełną banknotów przeznaczonych na premie dla zawodników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈrũj̃sʲci, AS: kãmerũĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamerun m., Kameruńczyk m., Kamerunka ż.

Wiktionary


kamerystka

przestarzale: osobista służąca w arystokratycznym domu; pokojówka


SJP.pl


kameryzacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wysadzanie kamieniami szlachetnymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po kameryzacji rama obrazu stała się jeszcze cenniejszą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameryzowanie n.

 czas. kameryzować ndk.

Wiktionary


kameryzować

czasownik niedokonany

 (1.1) wysadzać kamieniami szlachetnymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czasami ornaty skrzypcowe kameryzowano (wysadzano) kamieniami szlachetnymi lub ich imitacjami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameryzacja ż., kameryzowanie n.

Wiktionary


kameryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wysadzanie kamieniami szlachetnymi

Wiktionary

Kameryzowanie – technika zdobienia przedmiotów metalowych polegająca na wysadzaniu ich powierzchni kamieniami szlachetnymi, także innymi materiałami jak pereły, korale lub płytki z kość słoniowa, macica perłowa.

W zależności od rodzaju przedmiotu zdobionego i właściwości materiałów użytych do dekoracji stosuje się różne sposoby mocowania:

  • przytwierdzenie do przedmiotu metalowego nitu i osadzenie na nim przewierconego kamienia;
  • przylutowanie do przedmiotu dekorowanego metalowej przegródki lub komórki, w której umieszczano kamień;
  • oprawienie kamienia między dwoma blachami, w górnej wycinano otwór nieco mniejszy niż średnica kamienia, dzięki temu kamień był unieruchomiony i dociśnięty do blachy spodniej;
  • umieszczenie kamienia w kasetce odpowiedniego kształtu i wielkości zanitowanej na obiekcie metalowym, brzegi zaginano do wnętrza mocując kamień;
  • tzw. oprawy pełne
  1. osadzenie kamienia o płaskim spodzie we wgłębieniach wyciętych w blasze
  2. osadzenie kamienia ze spodem wypukłym w ażurowych gniazdach, których średnica górna była większa od dolnej, w obu przypadkach zakuwano brzegi oprawy nasuwając metal na brzeg kamienia;
  • oprawy koronkowe stosowane przy kamieniach przejrzystych np. diamentach, będące rodzajem obręczy z wyciętymi w krawędziach ząbkami, gdzie górne tzw. łapki obejmują kamień.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U jubilera przyglądałem się kameryzowaniu złotej szkatułki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kameryzacja ż.

 czas. kameryzować ndk.

Wiktionary


kamerzysta

operator kamery


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto obsługuje kamerę i filmuje

Wiktionary

Operator kamery, drugi operator, potocznie szwenkier (od szwenk) lub kamerzysta – najbliższy współpracownik operatora filmowego, pod jego kierownictwem własnoręcznie obsługujący kamerę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Redaktor Słomczyński ustawił się na tle sejmowego okrąglaka i gestem dał znać kamerzyście, że może filmować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmɛˈʒɨsta, AS: kãmežysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamera ż., kamerka ż., kamerowanie n., kameralność ż., camerata ż.

:: fż. kamerzystka ż.

 czas. kamerować ndk.

 przym. kameralny, dokamerowy

Wiktionary


kamerzystka

operatorka kamery


SJP.pl


kamesznica

Kamesznica – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Milówka.

Powierzchnia sołectwa wynosi 3930 ha, a liczba ludności 2793, co daje gęstość zaludnienia równą 71 os./km².

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kamesznica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Wikipedia


kamfen

węglowodór nienasycony z grupy terpenów, mający zapach kamfory


SJP.pl

Kamfen – organiczny związek chemiczny, dwupierścieniowy terpen. Krystaliczne ciało stałe o zapachu kamfory. Właściwie nierozpuszczalny w wodzie, łatwo rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych, etanolu czy eterze dietylowym. Występuje w postaci dwóch enancjomerów: l i d. W temperaturze pokojowej szybko sublimuje.

Wikipedia


kamfina

olejek terpentynowy


SJP.pl


kamfora

związek organiczny z grupy terpenów stosowany w technice i medycynie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, pochodna kamfenu, stosowany w technice i medycynie;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kãw̃ˈfɔra, AS: kãũ̯fora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamforowiec m.

 przym. kamforowy

Wiktionary


kamforowiec

wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, dostarczające kamfory i cennego drewna; drzewo kamforowe


SJP.pl

Cynamonowiec kamforowy, drzewo kamforowe, kamforowiec (Cinnamomum camphora Ness et Eberm.) – gatunek drzewa należący do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Występuje w południowych Chinach, na Tajwanie i w Japonii oraz w Wietnamie. Gatunek długowieczny, żyje do 1000 lat.

Wikipedia


kamforowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z kamforą, dotyczący kamfory; zawierający kamforę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamfora ż., kamforowiec mrz.

Wiktionary


kamgarn

1. przędza wełniana o długiej, cienkiej nici, produkowana z surowca przerobionego na czesarkach;
2. gładka tkanina z wełny czesankowej


SJP.pl

Kamgarn – przędza lub tkanina z wełny czesankowej, o splocie ukośnym, z grubą, wyraźną prążką, gęsta, dosyć gruba, mocna. Używana dawniej na galowe i wyjściowe mundury wojskowe generałów, oficerów i podoficerów zawodowych (starszych), także na galowe i wyjściowe mundury policyjne, znacznie rzadziej na ubrania cywilne. Obecnie mundury galowe i wyjściowe szyje się z gabardyny.

Wikipedia


kamgarnowy

przymiotnik od: kamgarn


SJP.pl


kami

bóstwa, przedmioty kultu w japońskiej religii sinto; duchy wpływające na życie ludzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. bóstwo lub duch stanowiący obiekt kultu w shinto;

Wiktionary

  • Kami – japońskie pojęcie boga, bóstwa, ducha
  • Kami (1972–1999) – japoński perkusista zespołu Malice Mizer
  • Kami – postać występująca w mandze i anime Dragon Ball
  • Kami – miasto w Japonii w prefekturze Kōchi
  • Kami – miasto w Japonii w prefekturze Hyōgo
  • Kami – miasto w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Miyagi
  • Kami – pseudonim piosenkarki Kamili Abrahamowicz-Szlempo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Protagonista owego rytuału personifikuje moce ponadludzkie, które biorą go niejako w posiadanie. Wstąpienie kami wywołuje w nim specyficzne zachowania: gorączkowe, samoistne ruchy […]

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|jap|神. (kami)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) kami

* francuski: (1.1) kami m.

* japoński: (1.1) 神 (かみ, kami)

* niemiecki: (1.1) Kami m.

źródła.

== kami (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik policzalny

 (1.1) rel. kami

odmiana.

 (1.1) lp. kami; lm. kami

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kamica

odkładanie się soli wapnia i substancji organicznych wraz z powstawaniem złogów w przewodach lub narządach jamistych


SJP.pl

Kamica (do 1945 niem. Kärmitz) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Gościno. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Pławęcino.

Według danych z 30.06.2014 wieś miała 59 stałych mieszkańców.

Kamica współtworzy "Sołectwo Pławęcino".

Wikipedia


kamicowy

przymiotnik od: kamica


SJP.pl


kamidana

Kamidana (jap. 神棚 kami-dana) – w shintō niewielki ołtarzyk do kultu prywatnego, ustawiany w domu mieszkalnym, ale także w sklepie, restauracji czy firmie.

Kamidana ma najczęściej postać miniaturowego chramu, z bramą torii i sznurem shimenawa. Jest on uznawany za miejsce zamieszkania kami czczonego w lokalnym chramie, jak również bywa wykorzystywany do obrzędów związanych z kultem przodków. Na ołtarzyku przechowywane są rozmaite amulety (o-fuda), często przywiezione z pielgrzymki do chramu Ise Jingū. Codziennie stawia się na nim ofiarę, złożoną zazwyczaj z ryżu i sake.

Wikipedia


kamień

twarda, spoista i ciężka bryła skalna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. obiekt pochodzenia mineralnego o konsystencji stałej, twardy, wyraźnie odgraniczający się od otoczenia

 (1.2) jubil. minerał służący po uprzedniej obróbce do ozdabiania przedmiotów m.in. w jubilerstwie

 (1.3) twardy osad powstający w naczyniach, kotłach itp.;

 (1.4) med. złóg powstający w organach wewnętrznych, takich jak nerki, woreczek żółciowy, moczowody

 (1.5) pionek w niektórych grach planszowych

 (1.6) sport. granitowy walec do gry w curling

 (1.7) hist. jednostka masy;

 (1.8) środ. przestępcze chleb

Wiktionary

  • kamień – jednostka masy
  • kamień – potoczna nazwa skały spoistej, zwięzłej bez względu na jej rodzaj genetyczny, wielkość frakcji i skład mineralogiczny.
  • kamień – skupiska minerałów jednorodnych lub różnorodnych
  • kamień kotłowy – osadzający się w urządzeniach, naczyniach i zbiornikach, w których gotowana jest nieuzdatniana woda

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rzucił kamieniem w okno i rozbił je.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ, AS: kãmʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamieniarstwo n., kamieniarz m., kamieniarka ż., kamienica ż., kamienicznik m., kamieniec m., skamienielina ż., kamionka ż., kamica ż., ukamienowanie n.

:: zdrobn. kamyk m., kamyczek m.

 czas. kamienować ndk., ukamienować dk., skamienieć dk.

 przym. kamienny, kamienisty, kamieniarski, skamieniały

 przysł. kamiennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skała, głaz; reg. śl. kizlok, kiziol.

 (1.3) nagar, kamień kotłowy

Wiktionary


kamieńczanin

mieszkaniec Kamieńca, Kamieńca Wrocławskiego, Kamieńca Ząbkowickiego lub Kamieńca Podolskiego


SJP.pl


kamieńczanka

mieszkanka Kamieńca, Kamieńca Wrocławskiego, Kamieńca Ząbkowickiego lub Kamieńca Podolskiego


SJP.pl


kamieńczyk

nazwisko


SJP.pl

W Polsce
  • Kamieńczyk – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Międzylesie
  • Kamieńczyk – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Topólka
  • Kamieńczyk – przysiółek wsi Zarzecze w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Łącko
  • Kamieńczyk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Sterdyń
  • Kamieńczyk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Wyszków
  • Kamieńczyk – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Miłomłyn

Wikipedia


kamieniak

nazwisko


SJP.pl


kamienianin

mieszkaniec Kamienia Krajeńskiego


SJP.pl


kamienianka

mieszkanka Kamienia Krajeńskiego


SJP.pl


kamieniara

żartobliwie: miłośniczka kamieni


SJP.pl


kamieniarka

Kamieniarka (słow. Kameniarka, 935 m) – szczyt na Słowacji w grani głównej Magury Spiskiej. Znajduje się we wschodniej części tej grani, pomiędzy Przełęczą Toporzecką (Toporecké sedlo, 802 m) a Przednią Polaną (Predná poľana, 948 m). Ma wałowaty, wydłużony kształt. Stoki północno-zachodnie i północno-wschodnie opadają do doliny Leśniańskiego Potoku (Lesnianský potok) i jego dopływu, stoki południowo-zachodnie i południowo-wschodnie opływa Toporsky potok i jego dopływ. Kamieniarka jest niemal całkowicie zalesiona, bezleśne (trawiaste) są jedynie dolne części jej południowo-zachodnich i południowo-wschodnich stoków opadających do Kotliny Popradzkiej w miejscowości Toporec.

Wikipedia


kamieniarski

dotyczący kamieniarza, kamieniarstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kamieniarzami lub kamieniarstwem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamieniarstwo n., kamieniarz mos., kamienistość ż., kamień mrz., kamyk mrz.

 przym. kamienny, kamienisty

Wiktionary


kamieniarstwo

rzemiosło i przemysł obejmujące wydobycie i obróbkę kamienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. wydobycie i obróbka kamienia użytkowego oraz montaż elementów kamiennych

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wuj zajmuje się kamieniarstwem, ostatnio miasto zamówiło u niego płytę pamiątkową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲarstfɔ, AS: kãmʹi ̯ė̃ńarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamieniarka ż., kamieniarszczyzna ż., kamieniarz m., kamień m., kamyk mrz., kamienistość ż.

 przym. kamieniarski, kamienisty, kamienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamieniarka

Wiktionary


kamieniarz

kamiennik;
1. rzemieślnik wykonujący wyroby i konstrukcje z kamienia;
2. robotnik wydobywający kamienie w kamieniołomach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzemieślnik, który zajmuje się obróbką kamieni

 (1.2) daw. geolog, który badał skały w górach

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kamieniarstwo n., kamień m., kamyk m., kamyczek m., kamuszek m., kamienisko n., kamienistość ż., kamica ż., kamionka ż.

 czas. kamienować ndk., ukamienować dk.

 przym. kamieniarski, kamienisty, kamienny

 przysł. kamieniście

Wiktionary


kamienica

duży, murowany budynek mieszkalny; mieszkańcy takiego budynku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duży, murowany budynek mieszkalny

Wiktionary

  • kamienica – rodzaj budynku mieszkalnego w zwartej zabudowie miejskiej
W Polsce
  • Kamienica – część miasta Bielsko-Biała
  • Kamienica – osada w woj. dolnośląskim, w pow. jaworskim, w gminie Paszowice
  • Kamienica – wieś w woj. dolnośląskim w pow. kłodzkim w gminie Stronie Śląskie
  • Kamienica – wieś w woj. kujawsko-pomorskim w pow. lipnowskim w gminie Dobrzyń nad Wisłą
  • Kamienica – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Skępe
  • Kamienica – wieś w woj. kujawsko-pomorskim w pow. tucholskim w gminie Gostycyn
  • Kamienica – osada w woj. kujawsko-pomorskim w pow. tucholskim w gminie Gostycyn
  • Kamienica – wieś w woj. małopolskim w pow. limanowskim w gminie Kamienica
  • Kamienica – wieś w woj. małopolskim w pow. miechowskim w gminie Gołcza
  • Kamienica – wieś w woj. mazowieckim w pow. płońskim w gminie Załuski
  • Kamienica – osada w woj. mazowieckim w pow. przasnyskim, w gminie Jednorożec
  • Kamienica – wieś w woj. opolskim w pow. nyskim w gminie Paczków
  • Kamienica – część wsi Żurawiczki w woj. podkarpackim, w pow. przeworskim, w gminie Zarzecze
  • Kamienica – kolonia w woj. podlaskim w pow. sokólskim w gminie Janów
  • Kamienica – osada w woj. pomorskim w pow. bytowskim w gminie Borzytuchom
  • Kamienica – wieś w woj. pomorskim w pow. malborskim w gminie Malbork
  • Kamienica – wieś w woj. śląskim w pow. lublinieckim w gminie Woźniki
  • Kamienica – kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój
  • Kamienica – wieś w woj. wielkopolskim w pow. konińskim w gminie Kazimierz Biskupi
  • Kamienica – wieś w woj. wielkopolskim w pow. wągrowieckim w gminie Wągrowiec

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój wujek mieszka w ładnej i urokliwej kamienicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲit͡sa, AS: kãmʹi ̯ė̃ńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamień m., kamienicznik m., kamieniczniczka ż.

:: zdrobn. kamieniczka ż.

 przym. kamienny, kamieniczny

Wiktionary


kamienicki

Kamienica


SJP.pl

Patrz:

Kamienica

kamieniczanin

mieszkaniec wsi: Kamienica Polska


SJP.pl


kamieniczanka

mieszkanka wsi: Kamienica Polska


SJP.pl

  • Kamieniczanka (dopływ Białej)
  • Kamieniczanka (dopływ Trzemeśnianki)

Wikipedia


kamieniczka

zdrobnienie od: kamienica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kamienica

 (1.2) mała kamienica

Wiktionary

2 cieki wodne w Polsce:

  • Kamieniczka – potok, dopływ Kamienicy
  • Kamieniczka – struga, dopływ Warty

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po drodze przyglądałem się zabytkowym, wybudowanym jeszcze przed wojną kamieniczkom oraz rzucałem dyskretne spojrzenia na mijane piękne przemyślanki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲit͡ʃka, AS: kãmʹi ̯ė̃ńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamienica ż., kamień m., kamienicznik m., kamieniczniczka ż., kamienicznica ż.

 przym. kamieniczny, kamienny

Wiktionary


kamienicznica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) właścicielka kamienicy czynszowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Natknąłem się na naszą kamienicznicę, wychodząc z windy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamienica ż., kamieniczka ż., kamieniczniczka ż., kamień m., kamyk m., kamyczek m.

:: fm. kamienicznik m.

 przym. kamienicznikowski, kamieniczny, kamienny, kamienisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamieniczniczka

Wiktionary


kamieniczniczka

właścicielka jednej lub wielu kamienic czynszowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) właścicielka kamienicy czynszowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Naszej kamieniczniczce wydaje się, że ojciec ma kopalnię złota.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamienica ż., kamieniczka ż., kamienicznica ż., kamień m., kamyk m., kamyczek m.

:: fm. kamienicznik m.

 przym. kamienicznikowski, kamieniczny, kamienny, kamienisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamienicznica

Wiktionary


kamienicznik

właściciel jednej lub wielu kamienic czynszowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) właściciel kamienicy czynszowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stołeczni kamienicznicy nie mają wstydu, znowu planowaćanują podniesienie czynszu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲit͡ʃʲɲik, AS: kãmʹi ̯ė̃ńičʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamienica ż., kamieniczka ż., kamień m., kamyk m., kamyczek m.

:: fż. kamieniczniczka ż., kamienicznica ż.

 przym. kamienicznikowski, kamieniczny, kamienny, kamienisty

Wiktionary


kamienicznikowski

kamienicznik


SJP.pl

Patrz:

kamienicznik

kamieniczny

przymiotnik od: kamienica


SJP.pl


kamieniec

miejsce kamieniste lub nagromadzenie kamieni; zdżar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) geogr. toponim wielokrotnie występujący na obszarze Polski oraz historycznej Słowiańszczyzny;

 (1.2) geogr. zob. Kamieniec Podolski. (miasto w Ukrainie)

 (1.3) geogr. zob. Kamieniec Litewski. (miasto w Białorusi)

 (1.4) geogr. hist. Kamenz (miasto w Saksonii w Niemczech)

Wiktionary

W Polsce

  • Kamieniec – gmina w województwie wielkopolskim, powiat grodziski
  • Kamieniec – gmina w województwie katowickim
  • Kamieniec – grodzisko kultury łużyckiej, położone u nasady zakola dolnej Wisły
  • Kamieniec – gromada w powiecie gliwickim
  • Kamieniec – gromada w powiecie kościańskim
  • Kamieniec – gromada w powiecie radziejowskim
  • Kamieniec – potok, dopływ Wieprzówki
  • Kamieniec – szczyt na Pogórzu Strzyżowskim (koło Głobikowej, 454 m n.p.m.)
  • Kamieniec – szczyt na Pogórzu Strzyżowskim (koło Nawsia, 442 m n.p.m.)
  • Kamieniec – wzniesienie na Równinie Gryfickiej
  • Kamieniec – zlikwidowany przystanek osobowy w Kamieńcu, w województwie śląskim, w pow. tarnogórskim, w gminie Zbrosławice

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Pan hetman posła za posłem śle, o pomoc dla Kamieńca prosi, jako Kasandra upadek Ilium i narodu Priama przepowiada (…).

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kamieniecki

Wiktionary


kamieniecki

przymiotnik od: Kamieniec Podolski, Kamieniec Ząbkowicki


SJP.pl


kamieniodruk

rodzaj techniki drukarskiej; litografika; litografia


SJP.pl


kamienioryt

technika druku wklęsłego, polegająca na żłobieniu rysunku w miękkich, płaskich kamieniach i odbijaniu go w negatywie (białe linie na ciemnym tle)


SJP.pl

Kamienioryt – technika druku wklęsłego, gdzie formą drukową jest kamień litograficzny z wyrytym rysunkiem. Do kamieniorytu używane są specjalne twarde kamienie litograficzne. Technika ta stosowana była do produkcji papierów wartościowych i map.

Wikipedia


kamieniować

zabijać przez obrzucanie kamieniami; kamienować


SJP.pl


kamieniowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzad. odczasownikowy od|kamieniować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ukamienowanie n., kamienowanie n.

 czas. kamieniować ndk., kamienować ndk., ukamienować dk.

 przym. kamienisty, kamienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamienowanie

Wiktionary


kamieniołom

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) górn. miejsce pozyskiwania kamienia budowlanego, zwykle metodą odkrywkową;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) środ. teatr. pogard. aktor uczący się z trudem roli

Wiktionary

Kamieniołom – kopalnia odkrywkowa kamienia użytkowego (skały zwięzłej o dużej twardości). Kamieniołomów nie należy mylić z kopalniami odkrywkowymi wydobywającymi skały sypkie (piaskownie, żwirownie). Nie są nimi także odkrywkowe zakłady górnicze eksploatujące skały zwięzłe o stosunkowo małej twardości (węgiel brunatny, glinka ogniotrwała), czyli takie, które można urabiać za pomocą koparek. W Polsce w kamieniołomach wydobywa się głównie: granit, bazalt, wapień, piaskowiec, marmur, melafir, sjenit.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odpowiedzialni za kamieniołom, którzy byli Polakami, starali się nas studentów ochraniać od najcięższych prac.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. kłm

Wiktionary


kamienisko

1. zgrubienie od: kamień;
2. kamieniste miejsce; duża ilość głazów, ruin, kamieni


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
  • Kamienisko – osada w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Kluczbork
  • Kamienisko – dawna osada w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Bolesławiec
  • Kamienisko – dawna osada w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Wielkie Oczy
  • Kamienisko – dawna osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino

Wikipedia


kamienista

szczyt w Tatrach


SJP.pl

Kamienista (słow. Veľká Kamenistá) – dwuwierzchołkowy szczyt (2127 m oraz 2122 m) w głównej grani Tatr Zachodnich. Od sąsiadującego na zachód Błyszcza (2159 m) oddzielony jest Pyszniańską Przełęczą (1787 m), od sąsiadującego na wschód Smreczyńskiego Wierchu (2070 m) – Hlińską Przełęczą (1906 m). Po szczytach tych i przełęczach przebiega granica polsko-słowacka, wyższy wierzchołek leży jednak po stronie słowackiej. Niższy wierzchołek leży w grani głównej i na granicy. Jest zwornikiem, od którego na południową, słowacką stronę odchodzi długi grzbiet Hlina.

Wikipedia


kamienistość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kamieniste

 (1.2) bot. zob. kamienistość owoców gruszy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamień m., kamyk mrz., kamyczek m., kamionka ż., kamienica ż., kamieniarstwo n., kamieniarz m.

 przym. kamienisty, kamienny, kamionkowy, kamieniarski

 przysł. kamieniście

Wiktionary


kamienisty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który pokryty jest kamieniami albo zawiera dużo kamieni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ziemia jest tu na ogół piaszczysta i kamienista, zdatna pod uprawę tylko kartofli, żyta, owsa i lnu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲistɨ, AS: kãmʹi ̯ė̃ńisty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamieński mos., kamieniczniczka ż., kamienicznica ż., kamienistość ż., kamień mrz., kamieniarz mos., kamieniarstwo n., kamieniowanie n., kamyk mrz., ukamienowanie n., kamienicznik mos.

 czas. kamienować ndk., ukamienować dk.

 przym. kamienny, kamieniarski

Wiktionary


kamieniuszka

kaczka ze wsch. Syberii i z Ameryki Północnej, sporadycznie zalatująca do Polski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Histrionicus histrionicus|ref=tak., gatunek kaczki;

Wiktionary

Kamieniuszka, kaczka wzorzysta (Histrionicus histrionicus) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zamieszkuje północno-wschodnią i wschodnią Azję, Amerykę Północną, Grenlandię i Islandię. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲuʃka, AS: kãmʹi ̯ė̃ńuška

Wiktionary


kamienna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Polsce, lewy dopływ Wisły;

 (1.2) geogr. rzeka w Polsce, lewy dopływ Bobru;

Wiktionary

Miejscowości i ich części

w Polsce

  • Kamienna – część miasta Biały Bór
  • Kamienna – część miasta Skarżysko-Kamienna
  • Kamienna – część miasta Sucha Beskidzka
  • Kamienna – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka
  • Kamienna – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Lubień Kujawski
  • Kamienna – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Lubień Kujawski
  • Kamienna – przysiółek wsi Lipinki w woj. lubuskim, w pow. wschowskim, w gminie Sława
  • Kamienna – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Oporów
  • Kamienna – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Wola Krzysztoporska
  • Kamienna – część wsi Tropiszów w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce
  • Kamienna – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Namysłów
  • Kamienna – część wsi Opaka w woj. podkarpackim, w pow. lubaczowskim, w gminie Lubaczów
  • Kamienna – część wsi Baryczka w woj. podkarpackim, w pow. strzyżowski, w gminie Niebylec
  • Kamienna – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Prabuty
  • Kamienna – część wsi Korbielów w woj. śląskim, w pow. żywieckim, w gminie Jeleśnia
  • Kamienna – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Opatowiec
  • Kamienna – osiedle Ostrowca Świętokrzyskiego
  • Kamienna – część wsi Grójec w woj. Świętokrzyskim, w pow. Ostrowieckim, w gminie Ćmielów
  • Kamienna – część wsi Piaski Brzóstowskie w woj. Świętokrzyskim, w pow. Ostrowieckim, w gminie Ćmielów
  • Kamienna – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Biały Bór

Wikipedia


kamiennicki

Kamiennik


SJP.pl

Patrz:

Kamiennik

kamiennictwo

dział górnictwa zajmujący się pozyskiwaniem kamienia użytkowego


SJP.pl


kamiennik

dawniej: kamieniarz;
1. rzemieślnik wykonujący wyroby i konstrukcje z kamienia;
2. robotnik wydobywający kamienie w kamieniołomach


SJP.pl

W Polsce
  • Kamiennik – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Środkowych w paśmie Garbu Dzikowca
  • Kamiennik – góra w Sudetach Zachodnich w Karkonoszach
  • Kamiennik – szczyt w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnich, w Masywie Śnieżnika – Krowiarkach
  • Kamiennik – prawostronny dopływ Kaczawy
  • Kamiennik – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Kamiennik
    • Kamiennik – gmina
    • Kamiennik – gromada
  • Kamiennik – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Drawsko
Zobacz też
  • Kamiennik Południowy – szczyt w Paśmie Lubomira i Łysiny w Beskidzie Makowskim
  • Kamiennik Północny – szczyt w Paśmie Lubomira i Łysiny w Beskidzie Makowskim
  • Kamiennik Wielki – wieś w województwie warmińsko-mazurskim w powiecie elbląskim, w gminie Milejewo

Wikipedia


kamiennogórski

związany z Kamienną Górą, dotyczący Kamiennej Góry


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przym. od Kamienna Góra

 (1.2) przym. od Góry Kamienne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamienna Góra ż., kamiennogórzanin m., kamiennogórzanka ż.

Wiktionary


kamiennogórzanin

mieszkaniec Kamiennej Góry (miasta w Polsce)


SJP.pl


kamiennogórzanka

mieszkanka Kamiennej Góry (miasta w Polsce)


SJP.pl


kamienność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kamienne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kamienny

 przysł. kamiennie

Wiktionary


kamienny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) zrobiony, powstały z kamienia, złożony z kamieni

przymiotnik jakościowy

 (2.1) przen. przypominający kamień, taki jak kamień pod względem właściwości (np. twardości, nieruchomości)

Wiktionary

  • Kamienny – potok, dopływ Glinnej
  • Kamienny – potok, dopływ Solinki
  • Kamienny – szczyt w Beskidzie Śląskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Te nowe kamienne schody w naszym domu są bardzo ładne!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmʲjɛ̃nːɨ, AS: kãmʹi ̯•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamieniczniczka ż., kamienicznica ż., kamień mrz., kamyk mrz., kamyczek mrz., kamienisko n., kamieniarstwo n., kamieniarz mos., kamieniarka ż., kamienica ż., kamieniczka ż., kamienicznik mos., kamica ż., kamionka ż., kamieniowanie n., ukamienowanie n., kamienienie n., skamienienie n., skamielina ż., skamieniałość ż., kamienistość ż., kamienność ż.

 czas. kamienować ndk., ukamienować dk., kamienieć ndk., skamienieć ndk.

 przym. kamieniarski, kamienisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamienisty

 (2.1) twardy

Wiktionary


kamienobród

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego;

Wiktionary

Kamienobród (ukr. Кам'янобрід, Kamjanobrid) – wieś na Ukrainie w rejonie jaworowskim należącym do obwodu lwowskiego.

II Rzeczypospolitej wieś w powiecie gródeckim województwa lwowskiego.

20 czerwca 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 12 Polaków.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kamienobrodzki

Wiktionary


kamienować

zabijać przez obrzucanie kamieniami; kamieniować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ukamienować)

 (1.1) uśmiercać poprzez obrzucenie kamieniami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odpowiedzieli Mu Żydzi: «Nie chcemy Cię kamienować za dobry czyn, ale za bluźnierstwo, za to, że Ty będąc człowiekiem uważasz siebie za Boga».

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamieniarz mos., kamieniowanie n., kamienowanie n., kamień mrz., kamyk mrz., ukamienowanie n.

 czas. ukamienować dk.

 przym. kamienisty, kamienny

Wiktionary


kamienowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zadawanie komuś śmierci poprzez rzucanie w niego kamieniami

Wiktionary

Ukamienowanie (lapidacja) – wraz z rozszarpaniem najstarsza forma kary śmierci. Polega na obrzucaniu skazanego kamieniami przez grupę ludzi uczestniczących w egzekucji.

Ukamienowanie wywodzi się z czasów przed wyodrębnieniem ze społeczeństwa instytucji władzy. Grupowy charakter egzekucji chronił biorące w niej udział osoby przed zemstą ze strony krewnych kamienowanego oraz prawdopodobnie przed niesławą wynikającą z udziału w krwawych obowiązkach scedowanych później na kata.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ukamienowanie n., kamieniowanie n.

 czas. kamienować ndk., ukamienować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. kamieniowanie

Wiktionary


kamieńsk

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

 (1.2) geogr. zob. Kamieńsk Szachtyński.

 (1.3) geogr. zob. Kamieńsk Uralski.

Wiktionary

Kamieńsk – miasto w Polsce, położone w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie miejsko-wiejskiej Kamieńsk, której jest siedzibą, nad rzeką Kamionką. Przez miasto przebiegają dwie spośród głównych arterii komunikacyjnych Polski: autostrada z Gorzyczek do Gdańska i Warszawy oraz linia kolejowa Górny Śląsk – Warszawa, czyli dawna Kolej Warszawsko-Wiedeńska.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkãmʲjɛ̇̃j̃sk, AS: kãmʹi ̯ė̃ĩ ̯sk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kamieński

Wiktionary


kamieński

przymiotnik od: Kamień Krajeński, Kamień Pomorski, Kamieńsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kamieńskiem, dotyczący Kamieńska

Wiktionary

Kamieński (forma żeńska: Kamieńska, liczba mnoga: Kamieńscy) – polskie nazwisko.

Jedna z form nazwiska pochodzi od słowa kamień.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kamieńsk mrz.

Wiktionary


kamieńskie

przymiotnik od: Kamień Krajeński, Kamień Pomorski, Kamieńsk


SJP.pl

Kamieńskie (ukr. Кам'янське, Kamjanśke), w latach 1936–2016 Dnieprodzierżyńsk (ukr. Дніпродзержинськ, Dniprodzerżynśk) – miasto na Ukrainie, w obwodzie dniepropetrowskim, nad Dnieprem. 1 stycznia 2022 liczyło 226 845 mieszkańców.

Ośrodek hutnictwa żelaza, przemysłu taboru kolejowego (wagony), chemicznego, materiałów budowlanych. Działa tu także elektrownia wodna o mocy 352 MW.

Wikipedia


kamieńszczanin

mieszkaniec Kamieńska (miasta w Polsce)


SJP.pl


kamieńszczanka

mieszkanka Kamieńska (miasta w Polsce)


SJP.pl


kamieńszczyzna

wieś w Polsce


SJP.pl

2 miejscowości na Białorusi:

  • Kamieńszczyzna – wieś w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeczańskim
  • Kamieńszczyzna – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim.

2 miejscowości w Polsce:

  • Kamieńszczyzna – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno
  • Kamieńszczyzna – wieś w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Popów

Wikipedia


kamierowo

Kamierowo – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Skarszewy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia


kamikadze

kamikaze;
1. japoński samolot z II wojny światowej, którego załoga miała wykonać samobójczy atak na wroga;
2. pilot takiego samolotu;
3. żartobliwie o człowieku lubiącym podejmować się trudnych zadań


SJP.pl

Kamikaze, shinpū (jap. 神風; spotyka się spolszczoną formę kamikadze) – specjalne japońskie oddziały wojskowe okresu II wojny światowej, należące do armii (w tym do jednostek lotniczych) i marynarki japońskiej.

Wikipedia


kamikaze

[czytaj: kamikaze lub kamikadze] kamikadze;
1. japoński samolot z II wojny światowej, którego załoga miała wykonać samobójczy atak na wroga;
2. pilot takiego samolotu;
3. żartobliwie o człowieku lubiącym podejmować się trudnych zadań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. w czasie II Wojny Światowej: żołnierz japoński przeprowadzający samobójczy atak na większego przeciwnika za pomocą silnego ładunku wybuchowego; samolot lub inny pojazd używany przez tego żołnierza;

 (1.2) przen. samobójca atakujący w analogiczny sposób jak kamikaze (1.1)

Wiktionary

Kamikaze, shinpū (jap. 神風; spotyka się spolszczoną formę kamikadze) – specjalne japońskie oddziały wojskowe okresu II wojny światowej, należące do armii (w tym do jednostek lotniczych) i marynarki japońskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kamikaze uderzył samolotem w amerykański lotniskowiec i okręt zatonął.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲiˈkazɛ|ˌkãmʲiˈkad͡zɛ, AS: kãmʹikaze|kãmʹikaʒe

Wiktionary


kamil

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kamil – imię męskie, pochodzące od rzymskiego imienia i cognomenu Camillus (słowo to jest tłumaczone z łaciny jako „pomocnik kapłana” bądź „zrodzony z wolnych rodziców”, „szlachetny chłopiec”).

Kamil imieniny obchodzi: 14 lipca (dawniej 18 lipca – data ta stanowiła wspomnienie św. Kamila de Lellis, później przesuniętego na 14 lipca) i 15 września, 25 września.

Żeńskim odpowiednikiem imienia Kamil jest Kamila.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten Kamil mieszka w mieście.

 (1.1) Kamilu, na kiedy przypadają twoje imieniny?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmʲil, AS: kãmʹil

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamilowa ż., Kamilówna ż., Kamilostwo lm m., kamilianin mos., zdrobn. , Kamiluś mos., Mila ż., Milek mos.

:: fż. Kamila ż.

:: zdrobn. Kamilek mos.

 przym. kamiliański

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Kamilowa ż., Kamilówna ż., Kamilostwo lm m., kamilianin mos., zdrobn. , Kamiluś mos., Mila ż., Milek mos.

:: fż. Kamila ż.

:: zdrobn. Kamilek mos.

 przym. kamiliański

frazeologia.

etymologia. etym|łac|camillus. (urodzony z wolnych rodziców)

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) Kamil, Kamilo

* białoruski: (1.1) Каміл m.

* esperanto: (1.1) Kamilo

* francuski: (1.1) Camille

* hiszpański: (1.1) Camilo

* łaciński: (1.1) Camillus m.

* niemiecki: (1.1) Kamillo m., Camillo m.

* rosyjski: (1.1) Камилл m., Камилль m., Камил m., Камиль m.

* słowacki: (1.1) Kamil m.

* włoski: (1.1) Camillo m.

źródła.

== Kamil (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|m. Kamil

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kamila

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Kamil

Wiktionary

Kamila, Kamilla – żeński odpowiednik imienia Kamil, pochodzenia łacińskiego.

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Kamila w 2009 r. zajmowała 41. miejsce w grupie imion żeńskich. W 2001 roku imię z podwójnym L nosiło 4107 osób, z pojedynczym – 90 900. Forma Kamilla budzi wątpliwości normatywistów; jest notowana w Nowym Słowniku poprawnej polszczyzny pod redakcją Andrzeja Markowskiego, z zastrzeżeniem, że jest to forma niezalecana. Jednocześnie Rada Języka Polskiego odnotowała tę formę w aneksie do listy pn. Obowiązujący wykaz imion jako zgodną z zasadami ortograficznymi polszczyzny. Obecnie Rada Języka Polskiego nie wydaje już obowiązujących wykazów imion.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kamila jest czułą i zabawną dziewczyną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kãˈmʲila, AS: kãmʹila

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamil mos., kamilianin mos.

:: zdrobn. Kamilka ż., Kamilcia ż.

 przym. kamiliański

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Kamil mos., kamilianin mos.

:: zdrobn. Kamilka ż., Kamilcia ż.

 przym. kamiliański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Camilla, Camille

* białoruski: (1.1) Каміла ż. (Kamìla)

* duński: (1.1) Camilla

* kataloński: (1.1) Camil·la ż.

* niemiecki: (1.1) Kamilla ż., Camilla ż.

* rosyjski: (1.1) Камилла ż., Камилля ż., Камила ż., Камиля ż.

* słowacki: (1.1) Kamila ż.

* szwedzki: (1.1) Camilla

* włoski: (1.1) Camilla ż.

źródła.

== Kamila (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|czeski|ż. Kamila

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kamilcia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Kamila

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzwoniłam wczoraj do Kamilci, ale nie odpowiadała.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamil mos., Kamila ż., Kamilka ż., kamilianin mos.

 przym. kamiliański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kamilka

Wiktionary


kamilek

zdrobnienie od: Kamil (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. Kamil

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kamilku, pomóż babci wnieść sprawunki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamil mos.

 przym. Kamilowy

Wiktionary


kamilianie

zakon katolicki założony w 1584 roku w Rzymie przez św. Kamila de Lellis; Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym


SJP.pl

Kamilianie, Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym – zakon założony przez św. Kamila de Lellis w 1584 roku, a zatwierdzony przez Papieża Grzegorza XIV 21 września 1591 roku.

Wikipedia


kamilianin

członek zakonu katolickiego założonego w 1584 roku w Rzymie przez św. Kamila de Lellis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik ze zgromadzenia założonego w XVI w. przez św. Kamila de Lellis;

Wiktionary

Kamilianie, Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym – zakon założony przez św. Kamila de Lellis w 1584 roku, a zatwierdzony przez Papieża Grzegorza XIV 21 września 1591 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielką zasługą kamilianów była przeprowadzona przez nich reforma służby zdrowia, zapoczątkowana już w Hiszpanii przez św. Jana Bożego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamil mos., Kamila ż.

:: fż. kamilianka ż.

 przym. kamiliański

Wiktionary


kamilianka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Kamila


SJP.pl


kamilianki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Kamila


SJP.pl

Kamilianki, Zgromadzenie Córek świętego Kamila, Córki świętego Kamila – żeńskie zgromadzenie zakonne będące odpowiednikiem męskiego zakonu Kamilianów. Zgromadzenie zostało założone przez bł. Alojzego Tezza i bł. Józefinę Vannini 2 lutego 1892, a zatwierdzone przez papieża Piusa XI w 1931 roku.

Wikipedia


kamiliański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kamilianami, dotyczący kamilianów

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do kamilianów, będący ich własnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na terenie dzielnicy mamy szpital kamiliański.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamilcia ż., Kamilka ż., kamilianin m., kamilianka ż., Kamil m., Kamila ż.

Wiktionary


kamiliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamili lub z nią związany


SJP.pl


kamilka

zdrobnienie od: Kamila (imię żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Kamila

forma rzeczownika.

 (2.1) D. B. lp. od: Kamilek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nauczycielka zaproponowała Kamilce udział w olimpiadzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamila ż., Kamil mos., Kamilcia ż., kamilianin mos.

 przym. kamiliański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kamilcia

Wiktionary


kamilkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamilka lub z nim związany


SJP.pl


kamilla

imię żeńskie


SJP.pl

Kamila, Kamilla – żeński odpowiednik imienia Kamil, pochodzenia łacińskiego.

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Kamila w 2009 r. zajmowała 41. miejsce w grupie imion żeńskich. W 2001 roku imię z podwójnym L nosiło 4107 osób, z pojedynczym – 90 900. Forma Kamilla budzi wątpliwości normatywistów; jest notowana w Nowym Słowniku poprawnej polszczyzny pod redakcją Andrzeja Markowskiego, z zastrzeżeniem, że jest to forma niezalecana. Jednocześnie Rada Języka Polskiego odnotowała tę formę w aneksie do listy pn. Obowiązujący wykaz imion jako zgodną z zasadami ortograficznymi polszczyzny. Obecnie Rada Języka Polskiego nie wydaje już obowiązujących wykazów imion.

Wikipedia


kamillus

dowódca rzymski, sześciokrotny trybun wojskowy; Camillus


SJP.pl

Marek Furiusz Kamillus, Marcus Furius Camillus (ur. około 446 p.n.e., zm. 364 p.n.e.) – wódz i reformator armii rzymskiej, wielokrotny trybun konsularny i dyktator.

Wikipedia


kamilostwo

Kamil z małżonką; Kamilowie


SJP.pl


kamilowie

Kamil z małżonką; Kamilostwo


SJP.pl


kamilowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamila lub z nim związany


SJP.pl


kaminiecki

nazwisko


SJP.pl


kamińsk

2 miejscowości w Polsce:

  • Kamińsk – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Jedlińsk
  • Kamińsk – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie

Wikipedia


kamiński

nazwisko


SJP.pl

Kamiński (forma żeńska: Kamińska, liczba mnoga: Kamińscy) – nazwisko polskie. Obecnie jest to szóste pod względem popularności nazwisko w Polsce. Wg bazy PESEL 19.01.2024 r. nosiło je 47 101 Polek i 46 201 Polaków.

Nazwisko pochodzi od rzeczownika pospolitego kamień albo toponimów Kamień, Kamienica, Kamieniec, wywodzących się etymologicznie od wyrazu kamień.

Wikipedia


kamińsko

2 miejscowości w Polsce:

  • Kamińsko – wieś w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Przystajń
  • Kamińsko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Murowana Goślina

inne:

  • Kamińsko – druga nazwa Jezioro Kamińskiego

Wikipedia


kamionczanin

mieszkaniec Kamionki (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


kamionczanka

mieszkanka Kamionki (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


kamionecki

przymiotnik od: Kamionka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kamionką, dotyczący Kamionki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kamionka ż.

Wiktionary


kamionek

1. twardy materiał ceramiczny; wyrób z tego materiału
2. miejsce pokryte stosem kamieni
3. roślina z rodziny różowatych
4. zwierzę z rodziny łasicowatych; kuna domowa


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Kamionek – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. mogileńskim, w gminie Mogilno
  • Kamionek – wieś w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Gogolin
  • Kamionek – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. szczycieńskim, w gminie Szczytno
  • Kamionek – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Kiszkowo
  • Kamionek – osiedle w Warszawie
  • Kamionek – część miasta Wałbrzych
  • Kamionek – część wsi Budziska

Wikipedia


kamionetka

rodzaj ciężarówki, bus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mały samochód ciężarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bus, dostawczak, samochód dostawczy, furgonetka, półciężarówka

Wiktionary


kamionka

1. twardy materiał ceramiczny; wyrób z tego materiału
2. miejsce pokryte stosem kamieni
3. roślina z rodziny różowatych
4. zwierzę z rodziny łasicowatych; kuna domowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Mołdawii, w Naddniestrzu, nad Dniestrem;

Wiktionary

  • kamionka – wyroby ceramiczne otrzymywane z glin z dodatkiem szamotu lub piasku kwarcowego
  • kamionka – inna nazwa kuny domowej
  • kamionka – gatunek byliny z rodzaju jeżyna, należącego do rodziny różowatych

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kamionecki

Wiktionary


kamionkowski

Kamionka


SJP.pl

Patrz:

Kamionka

kamionkowy

przymiotnik od: kamionka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z kamionki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamienistość ż., kamionka ż.

Wiktionary


kamizard

francuski uczestnik powstania ludowego w latach 1702-1705


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. rel. kalwiński powstaniec walczący przeciwko katolickim wojskom króla Ludwika XIV w latach 1704–1709;

Wiktionary


kamizela

spodnia część trzyczęściowego ubioru męskiego; kamizelka


SJP.pl


kamizelczyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. marna kamizelka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyznaję, że dziś chętnie odstąpiłbym komu ten szmat sukna, który mi robi trochę kłopotu. Szaf na zbiory jeszcze nie mam, a nie chciałbym znowu trzymać chorej kamizelczyny między własnemi sic. rzeczami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamizelka ż.

Wiktionary


kamizeleczka

zdrobnienie od: kamizelka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kamizelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamizelka ż.

Wiktionary


kamizelka

część stroju bez rękawów i kołnierza, zakładana pod marynarkę lub wierzchnie okrycie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odzież. kraw. ubranie bez rękawów i kołnierza nakładane na tułów, zapinane na guziki

Wiktionary

Kamizelka – rodzaj ubioru okrywającego tułów, dopasowanego, zapinanego, bez rękawów i na ogół kołnierza. Pierwotnie ubranie męskie, w modzie europejskiej pojawiła się około 1670 roku; później używana także przez kobiety. Początkowo sięgająca kolan i z rękawami, w miarę upływu czasu ulegała przekształceniom, zmieniała się jej długość, krój elementów takich jak kołnierz, klapy i kieszenie oraz zdobienia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mężczyzna miał na sobie czarną kamizelkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkãmʲiˈzɛlka, AS: kãmʹizelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamizelczyna ż., kamizeleczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezrękawnik; gw-pl|Górny Śląsk|wista.

Wiktionary


kamizelkowy

przymiotnik od: kamizelka


SJP.pl


kamkorder

niewielka, przenośna kamera telewizyjna z wbudowanym magnetowidem; kamwid


SJP.pl

Kamkorder (ang. camcorder, od video CAMera reCORDER) – urządzenie wideo zawierające zintegrowaną kamerę i magnetowid.

Pierwsze kamkordery rejestrowały sygnały analogowe na taśmie magnetycznej. Po roku 2000 pojawiły się kamkordery beztaśmowe, wykorzystujące dyski optyczne, dyski twarde i pamięci flash jako nośnik danych.

Wikipedia


kamlot

miękka tkanina płaszczowa z wełny wielbłądziej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. miękka tkanina o splocie skośnym, przeznaczona na okrycia zewnętrzne, dawniej tkana z wełny wielbłądziej lub koziej, obecnie także z mieszanki wełny koziej z jedwabiem lub wełny owczej z bawełną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiłem płaszcz z kamlotu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkãmlɔt, AS: kãmlot

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kamlotowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. kamlotowy

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Kamelott.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Tkaniny

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) camlet

* niemiecki: (1.1) Kamelott m., Kamelhaar n.

* węgierski: (1.1) kamelot

* wilamowski: (1.1) kamlot m.

źródła.

== kamlot (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) kamlot (tkanina)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kamlotowy

wykonany z kamlotu


SJP.pl


kammsetzer

[czytaj: KAMzecer] nazwisko


SJP.pl


kamocki

nazwisko


SJP.pl

Kamocki

  • Antoni Kamocki – skarbnik (1785) i podstoli bielski
  • Franciszek Kamocki – polski heraldyk i weksylolog
  • Janusz Kamocki – polski etnograf, więzień polityczny, żołnierz Armii Krajowej
  • Stanisław Kamocki – malarz i grafik, młodopolski pejzażysta
  • Walenty Kamocki – polski lekarz, okulista
  • Zygmunt Kamocki – podporucznik rezerwy kawalerii Wojska Polskiego

Wikipedia


kamol

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zgrub. od kamień

Wiktionary


kamola

nazwisko


SJP.pl

Kamola – osada leśna w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Grabów nad Prosną.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia


kamora

tajna organizacja przestępcza działająca w Królestwie Neapolu w latach 1830-1870; obecnie organizacja mafijna działająca na terenie Neapolu i całej Kampanii; camorra; kamorra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. organizacja mafijna w Królestwie Neapolu w XIX wieku

 (1.2) włoska organizacja przestępcza;

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Roczne dochody kamory szacuje się na około miliard euro.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamorysta m.

 przym. kamorystyczny

Wiktionary


kamorra

tajna organizacja przestępcza działająca w Królestwie Neapolu w latach 1830-1870; obecnie organizacja mafijna działająca na terenie Neapolu i całej Kampanii; camorra; kamora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. kamora.

Wiktionary

Camorra (kamorra) – włoska organizacja przestępcza, której początki datuje się na rok 1820. Powstała w Królestwie Obojga Sycylii, w okresie rządów absolutystycznych była wykorzystywana do celów politycznych. Kolebką Camorry były neapolitańskie więzienia, a jej głównym celem była ochrona więźniów (członków) przed innymi wrogimi gangami. Organizacja dopuszcza się oszustw, zabójstw i rabunków.

Wikipedia


kamorrysta

członek kamorry (organizacji przestępczej); kamorysta


SJP.pl


kamorysta

członek kamory (organizacji przestępczej); kamorrysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek kamorry

Wiktionary

Kamorysta (wł. Il camorrista) – włoski dramat biograficzno-kryminalny z 1986 roku w reżyserii Giuseppe Tornatore, będący jego pełnometrażowym debiutem. Ekranizacja powieści autorstwa Giuseppe Marrazza.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W miejscowym więzieniu przetrzymywani są kamoryści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamora ż.

 przym. kamorystyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mafioso

Wiktionary


kamorystka

kamorysta


SJP.pl

Patrz:

kamorysta

kamorystyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kamory; taki, który jest związany z kamorą; mający charakter kamory

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy przed kilku laty toczył się sławny, wielki proces kamorystyczny, to zamiast przed neapolitańskim sądem przysięgłych, musiał się odbyć w Viterbo, w miasteczku, leżącem w środkowych Włoszech, gdyż obawiano się, że w Neapolu nie znajdzie się ani jeden przysięgły, który ze strachu przed zemstą kamorry, zechce uznać oskarżonych kamorystów za winnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kamora ż., kamorysta m.

Wiktionary