monumentalny

ogromny, bardzo dużych rozmiarów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kult. stanowiący wielką wartość dla kultury

 (1.2) znacznych rozmiarów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. monument mrz., monumentalizm mrz., monumentalność ż.

 przysł. monumentalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pomnikowy, trwały, wspaniały, wybitny

 (1.2) gigantyczny, olbrzymi, potężny

Wiktionary


monumentowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z monumentem, dotyczący monumentu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. monument m.

Wiktionary


monza

[czytaj: monca] miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina w północnych Włoszech, w Lombardii;

Wiktionary

Monza – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Monza i Brianza, położone nad rzeką Lambro.

Monza położona jest 12 km na północ od Mediolanu. Dziś produkuje się tu m.in. tkaniny i dywany. Wśród zabytków katedra gotycka z XIV wieku. W skarbcu katedry przechowywana jest korona Teodolindy w formie opaski ozdobionej 180 kamieniami szlachetnymi w pięciu rzędach. Korona datowana na 627 rok jest najstarszą zachowaną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spór przerodził się w otwartą wojnę, w której Mediolan, dowodzony przez Marka Viscontiego, odniósł zwycięstwo pod Monzą nad wojskami papieskimi ułatwiając tym samym Ludwikowi realizację planów politycznych na terenie Włoch.

 (1.1) „Monaca di Monza”, to znaczy „Mniszka z Monzy". Monza to maleńkie historyczne miasteczko blisko Mediolanu. Tam rozegrała się ta historia, która dlatego dobrze jest znana we Włoszech, że Manzoni umieścił ją w swej słynnej powieści „Narzeczeni”.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Monza

* chorwacki: (1.1) Monza ż.

* francuski: (1.1) Monza

* rosyjski: (1.1) Монца ż.

* słoweński: (1.1) Monza ż.

* włoski: (1.1) Monza

źródła.

== Monza (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Monza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


monzonit

magmowa skała głębinowa


SJP.pl

Monzonit – obojętna skała magmowa typu głębinowego o strukturze drobnokrystalicznej lub średniokrystalicznej i barwie szarej lub ciemnoszarej. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF monzonit zajmuje pole 8.

Dawne nazwy: gabro ortoklazowe, gabro syenitowe, gabrosyenit.

Wikipedia


monzonitowy

monzonit


SJP.pl

Patrz:

monzonit

moodboard

[czytaj: MUDbord] zbiór inspiracji dotyczących danego przedsięwzięcia lub pomysłu, złożony ze zdjęć, cytatów, materiałów, przedmiotów itp.; mood board


SJP.pl


moog

wielodźwiękowy syntezator muzyczny z grupy elektrofonów elektronicznych; syntezator Mooga


SJP.pl

Syntezator Mooga – określenie wspólne wszystkich analogowych syntezatorów zaprojektowanych przez Roberta Mooga lub wykonanych przez amerykańską firmę Moog Music, często używane też w przypadkach klonów oryginalnych instrumentów Mooga.

Syntezatory Mooga uznawane są za jedne z pierwszych popularnych i szeroko stosowanych instrumentów elektronicznych.

Wikipedia


moon

1. dawna jednostka monetarna Korei;
2. dawna jednostka monetarna Japonii


SJP.pl

  • Muhu – estońska wyspa, dawniej Moon
  • Sun Myung Moon
  • Kościół Zjednoczeniowy Moona
  • Moon – polski zespół blackmetalowy
  • Moon-sur-Elle – miejscowość we Francji
  • Alfabet Moona
  • Moon – film z gatunku Science fiction wyprodukowany w roku 2009
  • MOON – album Gackta
  • moon – dawna jednostka monetarna Korei i Japonii [1]
  • „Moon” – singel islandzkiej piosenkarki Björk

Wikipedia


moonies

[czytaj: mu:nis] członkowie Kościoła Zjednoczenia (znanego jako sekta Moona)


SJP.pl


moonista

[czytaj: munista] członek Kościoła Zjednoczenia (znanego jako sekta Moona)


SJP.pl


moonistka

[czytaj: munistka] członkini Kościoła Zjednoczenia (znanego jako sekta Moona)


SJP.pl


moonletka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. księżyc planetoidaanetoidy;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod koniec września br. próbnik wystrzelony przez amerykańską agencję kosmiczną NASA w ramach misji Double Asteroid Redirection Test (DART) uderzył w moonletkę (księżyc planetoidaanetoidy) Dimoprhos, okrążającą planetoidaanetoidę Didymos.

Wiktionary


moonwalk

[czytaj: munłok] figura taneczna, która zdobyła popularność w latach 80. za sprawą Michaela Jacksona


SJP.pl

Wikipedia


moor

Lokalizacje

Niemcy

  • Moor – dzielnica Lenzen (Elbe)
  • Groß-Moor – dzielnica gminy Seevetal, w powiecie Harburg, w powiecie Dolna Saksonia
  • Gut Moor – dzielnica Hamburga
  • Klein-Moor – dzielnica gminy Seevetal, w powiecie Harburg, w powiecie Dolna Saksonia

Wikipedia


moore

nazwisko


SJP.pl

Lokalizacje

Stany Zjednoczone

  • Moore – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Butte
  • Moore – miejscowość w stanie Montana, w hrabstwie Fergus
  • Moore – miasto w stanie Oklahoma, w hrabstwie Cleveland
  • Moore – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie Frio

Wikipedia


moorea

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa wulkaniczna wchodząca w skład Polinezji Francuskiej;

Wiktionary

Moorea – wyspa wulkaniczna w archipelagu Wysp Towarzystwa, wchodząca w skład Polinezji Francuskiej, położona 17 km na północny zachód od Tahiti. Wyspa ma powierzchnię 134 km² z ponad 16 tysiącami stałych mieszkańców (2007). Jest częścią gminy Moorea-Maiao, należącej do regionu Wysp Na Wietrze.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|tah|Moʻoera.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Mo'orea

* arabski: (1.1) موريا ż.

* białoruski: (1.1) Мурэа ż.

* francuski: (1.1) Moorea m.

* japoński: (1.1) furi|モーレア島|モーレアとう. (mōrea tō)

* litewski: (1.1) Murea

* perski: (1.1) موئورئا

* rosyjski: (1.1) Муреа ż.

* tahitański: (1.1) Moʻoera

* tajski: (1.1) โมโอเรอา

* urdu: (1.1) مووریا ż.

źródła.

== Moorea (język francuski.) ==

thumb|Moorea (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) geogr. Moorea

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|tah|Moʻoera.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Mo'orea

* arabski: (1.1) موريا ż.

* białoruski: (1.1) Мурэа ż.

* francuski: (1.1) Moorea m.

* japoński: (1.1) furi|モーレア島|モーレアとう. (mōrea tō)

* litewski: (1.1) Murea

* perski: (1.1) موئورئا

* rosyjski: (1.1) Муреа ż.

* tahitański: (1.1) Moʻoera

* tajski: (1.1) โมโอเรอา

* urdu: (1.1) مووریا ż.

źródła.

== Moorea (język francuski.) ==

thumb|Moorea (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) geogr. Moorea

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mop

potocznie: ścierka na kijku, służąca do czyszczenia podłóg


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = Międzynarodowa Organizacja Pracy;

 (1.2) = miejsce obsługi podróżnych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) MOP została utworzona 11 kwietnia 1919.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔp, AS: mop

Wiktionary


mopa

potocznie: ścierka na kijku, służąca do czyszczenia podłóg; mop


SJP.pl


mopan

mospan;
1. dawniej: forma grzecznościowa odnosząca się do mężczyzn, równoważna dzisiejszemu "pan";
2. dawniej: ironiczne określenie szlachcica


SJP.pl


mopanek

dawniej, zdrobnienie od: mopan


SJP.pl


moped

mechaniczny pojazd jednośladowy, podobny do motoroweru


SJP.pl

o konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h; w niektórych krajach dopuszczona jest większa prędkość.


Wikipedia


mopek

gatunek nietoperza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Barbastella|Gray|ref=tak., rodzaj ssaków z podrodziny mroczków;

 (1.2) pot. zool. nietoperz z rodzaju mopków (1.1)

 (1.3) zdrobn. od: mops

 (1.4) mały mops

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: mopka

Wiktionary

Mopek (Barbastella) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) U sklepienia zwisało kilkanaście mopków.

 (1.4) Do przedziału weszła kobieta z jasnym mopkiem na ręku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mopka ż., mops mzw., mopsica ż., mopsik mzw.

 przym. mopsi, mopsowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) mopsik

Wiktionary


moplik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mot. motorower

Wiktionary


mopować

czyścić podłogę mopem


SJP.pl


mopownia

pomieszczenie na sprzęt i środki do utrzymywania czystości


SJP.pl


mopr

skrót od:
1. Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom;
2. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie


SJP.pl


mopr-owski

MOPR; moprowski


SJP.pl


moprowski

MOPR; MOPR-owski


SJP.pl


mops

rasa małych psów z charakterystycznie skróconą częścią twarzową głowy


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

Wiktionary

  • Mops (rasa psa)
  • Mops – rodzaj ssaków latających z podrodziny molosów w obrębie rodziny molosowatych
  • MOPS – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔps, AS: mops

Wiktionary


mopsi

związany z mopsem, charakterystyczny dla mopsa


SJP.pl


mopsiątko

szczenię mopsa; mopsię


SJP.pl


mopsica

samica mopsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) suka mopsa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta mopsica oszczeniła się wczoraj.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔpʲˈɕit͡sa, AS: mopʹśica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mopek mzw., mops, mopsik

 przym. mopsi, mopsowaty

Wiktionary


mopsię

szczenię mopsa; mopsiątko


SJP.pl


mopsik

zdrobnienie od: mops


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: mops

Wiktionary

Mopsik (Promops) – rodzaj ssaków z podrodziny molosów (Molossinae) w obrębie rodziny molosowatych (Molossidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moje mopsiki nigdy by tego nie zrobiły!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔpʲɕik, AS: mopʹśik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mopek mzw., mops m., mopsica ż.

 przym. mopsi, mopsowaty

Wiktionary


mopsowaty

przypominający mopsa, podobny do mopsa


SJP.pl


mór

dawniej o dżumie, zarazie lub też o śmierci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. groźna zaraza u ludzi

 (1.2) przest. epidemia wśród bydła lub trzody

Wiktionary

Mór (niem. Moor) – dwujęzyczne miasto w północno-zachodnich Węgrzech, w komitacie Fejér, w kotlinie między górami Vértes i Lasem Bakońskim, na zachód od Budapesztu. Liczy ponad 14,2 tys. mieszkańców (I 2011).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Całą okolicę zdziesiątkował mór.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mur, AS: mur

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mrzeć ndk., umierać ndk., umrzeć dk.

 rzecz. pomór m.

 przym. morowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zaraza, epidemia, pandemia, daw. morowe powietrze; przen. dżuma

 (1.2) pomór

Wiktionary


mora

1. tkanina jedwabna lub wełniana o falisto mieniącym się deseniu;
2. w metryce antycznej: czas wymawiania sylaby krótkiej;
3. falisty układ włosów powstający u niektórych zwierząt tuż po ich urodzeniu;
4. rodzaj rozproszenia obrazu;
5. włoska gra hazardowa polegająca na odgadywaniu ilości jednocześnie pokazywanych palców dłoni przez dwóch graczy;
6. w starożytnej Sparcie: oddział piechoty lub kawalerii liczący od 500 do 1000 żołnierzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poligr. niepożądany efekt w postaci regularnych punktów lub wzorów, wskutek krzyżowania się co najmniej dwu siatek rastrowych;

 (1.2) specjalna odmiana jedwabiu o dekoracyjnym, mieniącym się splocie;

 (1.3) falisty układ włosów na skórze młodych zwierząt; w futrzarstwie również podobny wzór uzyskiwany sztucznie

 (1.4) jedna z gier towarzyskich pochodząca z Włoch;

 (1.5) jęz. jednostka iloczasu określająca „wagę” sylaby lub samogłoski;

 (1.6) poznań. daw. zmora, duch

 (1.7) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. ćma

 (1.8) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. mara nocna

forma rzeczownika.

 (2.1) M. lm. od moro

Wiktionary

  • Mora – rzeka w Polsce i Czechach, na Przedgórzu Paczkowskim.
  • Mora – herb szlachecki
  • mora – zagadnienie fonologii
  • mora – jednostka w armii spartańskiej
  • mora – rodzaj tkaniny
  • mora – gra towarzyska
  • mora (Mora moro) – gatunek ryby morskiej
  • Mora – rodzaj roślin z podrodziny brezylkowych
  • mora (łac.) – zwłoka, pojęcie prawa cywilnego
  • mora – wzór kamuflażu stosowanego w umundurowaniu
  • prążki mory czyli prążki moiré
  • Marzanna – postać kryjąca się pod zwyczajem o tej samej nazwie, może być także nazywana Morą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na ulotkach które przyszły z drukarni wyszła nam mora w grafice.

 (1.2) W zbiorach muzeum mamy zabytkowy ornat adamaszkowy z kolumną z mory i hierogramem IHS.

 (1.4) Ludzie pachnący prażonym bobem, który nosili w zanadrzu, a przy tym wiecznie schrypnięci i spotnieli od gry w morę po rogach ulic i perystylach, nie zasługiwali w jego oczach na miano ludzi.

 (1.4) Zgromadzone przy sąsiednim stole towarzystwo, oswoiwszy się z naszą obecnością, przystąpiło do przerwanej gry w morę.

 (1.5) Każda długa samogłoska zajmuje dwie mory.

 (1.6) Taka Mora co ludzi dusi, to się układzie w nocy na człowieka, język swój wsadzi w jego gębe i wszystkie śliny mu wycycka, że ino jak wiór w gardle mu ostanie. sic.

 (2.1) W militarnym demobilu kupiłem sobie dwa mora.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 przym. morowy

 (1.5)

 rzecz. moratorium n.

 przym. moratoryjny, morowy, jednomorowy, dwumorowy, trójmorowy, moraiczny

 (1.6)

 rzecz. morus m., zmora ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prążki moiré

 (1.6) morus, zmora, zjawa, duch

Wiktionary


moraczewski

nazwisko


SJP.pl

  • Jędrzej Moraczewski
  • Jędrzej Moraczewski (historyk)
  • Maciej Moraczewski - architekt
  • Wасłаw Moraczewski

Wikipedia


morąg

dawniej:
1. pręga, smuga, pasmo na jaśniejszym tle;
2. zwierzę o sierści moręgowatej, pręgowanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Morąg – miasto w północnej Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Morąg.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 12 757 mieszkańców.

Morąg leży na terenie krainy historycznej Prusy Górne w obszarze dawnych Prus Książęcych oraz na terenie dawnego pruskiego terytorium plemiennego Pogezania. Niekiedy, zwłaszcza w okresie PRL, bywał zaliczany do szeroko rozumianego Powiśla. Dawniej siedziba powiatu morąskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. olsztyńskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrɔ̃ŋk, AS: morõŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morążanin m., morążanka ż.

 przym. morąski

Wiktionary


morągowaty

o zwierzęciu, o jego sierści: mający ciemniejsze pasy na jaśniejszym tle; pręgowany; moręgowaty


SJP.pl


moraków

Moraków – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Góra Świętej Małgorzaty.

Wieś dóbr prestymonialnych kapituły kolegiaty łęczyckiej Morakowo, położona była w powiecie łęczyckim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


morakówko

Morakówko – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Zobacz też: Morakowo

Wikipedia


morakowo

Morakowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wikipedia


morale

duch bojowy, wola walki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czyjaś gotowość do wypełniania obowiązków, znoszenia trudów i niebezpieczeństw, także poczucie odpowiedzialności i wiara w sukces, często w odniesieniu do służby wojskowej: duch bojowy i wola walki

 (1.2) czyjaś ogólna postawa moralna

forma rzeczownika.

 (2.1) Ms. i W. lp. od morał

Wiktionary

Morale − postawa charakteryzująca się zmotywowaniem do wypełniania obowiązków i zadań, nawet wobec pojawiających się trudności i niebezpieczeństw. Także wola walki, odporność psychiczna na niedogodności, poczucie odpowiedzialności za podjęte zadanie i wiara w jego sukces. Termin stosowany przede wszystkim w instytucjach wojskowych, lecz także w biznesie i sporcie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po wczorajszej masakrze morale w oddziale znacznie spadło.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈralɛ, AS: morale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralizatorka ż., moralizator mos., moralistyka ż., moralizatorstwo n., moralistka ż., moralista m., moralność ż., morał m., moralizowanie n., moralitet m.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralizatorski, moralnościowy, moralitetowy

 przysł. moralnie, niemoralnie

Wiktionary


morales

  • Morales – miasto w Gwatemali, w departamencie Izabal
  • Morales – miasto w Kolumbii, w departamencie Bolívar
  • Morales – miasto w Kolumbii, w departamencie Cauca

Wikipedia


moralia

utwory literackie o charakterze filozoficzno-pouczającym


SJP.pl

Moralia – krótkie utwory o charakterze filozoficznym i pouczającym.

Do autorów tego typu dzieł można zaliczyć między innymi Plutarcha, Erazma z Rotterdamu i Wacława Potockiego.

Wikipedia


moralik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od morał

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morał m.

Wiktionary


moralista

1. człowiek głoszący surowe zasady moralne i wzywający do ich przestrzegania;
2. twórca zajmujący się zagadnieniami moralności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek wskazujący innym, jak mają postępować, głoszący surowe zasady moralne

 (1.2) filozof lub pisarz zajmujący się zagadnieniami moralności

Wiktionary

Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie bądź moralistą, młodzi muszą się wyszumieć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔraˈlʲista, AS: moralʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralistyka ż., moralizm mrz., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż., morale n.

:: fż. moralistka ż.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralnościowy

 przysł. moralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) moralizator, kaznodzieja, mentor, rezoner

Wiktionary


moralistka

moralista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta pouczająca innych o zasadach moralności

Wiktionary

Patrz:

moralista

Przykłady

 (1.1) Ciotka Anetta to moralistka, nie pozwala naszemu kuzynowi oglądać telewizji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralistyka ż., moralizm m., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizator m., moralizatorka ż., morale n.

:: fm. moralista m.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralnościowy

 przysł. moralnie

Wiktionary


moralistyczność

moralistyczny


SJP.pl

Patrz:

moralistyczny

moralistyczny

1. związany z tym, co jest właściwe, a co niewłaściwe pod względem moralnym;
2. pouczający w sposób przesadny o tym, co jest właściwe pod względem moralnym; moralizatorski, moralizujący


SJP.pl


moralistyka

1. propagowanie, często natrętne, zasad moralnych; moralizatorstwo;
2. w filozofii: koncentracja na zagadnieniach moralnych, zagadnieniach wartościujących dobro i zło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krzewienie zasad moralnych

 (1.2) filoz. obszar refleksji filozoficznej dotyczącej moralności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze względu na swą dość oryginalną moralistykę Prodikos znajduje się na marginesie sofistyki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizowanie n., moralista mos., moralistka ż., moralizator mos., moralizatorka ż., morale n.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralistyczny

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pouczanie, kaznodziejstwo, moralizatorstwo, moralizowanie, mentorstwo

Wiktionary


moralitet

gatunek literacki o charakterze moralistyczno-dydaktycznym, posługujący się alegorią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. średniowieczny dramat moralizatorski;

 (1.2) liter. film. dzieło o przesłaniu moralizującym

Wiktionary

Moralitet – gatunek dramatyczny o tematyce religijnej, ukształtowany w XIV wieku na północy Europy. Moralitety ukazywały dzieje jednostkowego bohatera, wybierającego pomiędzy złem a dobrem, potępieniem a zbawieniem.

Bohater moralitetu pozbawiony był wszelkich cech jednostkowych, narodowych itp. i stanowił uosobienie całej ludzkości. Ważnym elementem utworu była psychomachia, w której o duszę bohatera walczyły personifikacje cnót i występków (np. Dobro, Zło, Zawiść, Wiara, Pycha itp.); zależnie od wyniku tej walki i dokonanych przez bohatera wyborów, uzyskiwał on albo Boskie miłosierdzie i zbawienie, albo zostawał skazany na piekielne męki. Przesłanie miało być uniwersalne, moralitety unikały więc wszelkich konkretów, zarówno w określeniu miejsca akcji, jak i konstrukcji bohatera.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bohater moralitetu pozbawiony był wszelkich cech jednostkowych, narodowych itp. i stanowił uosobienie całej ludzkości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔraˈlʲitɛt, AS: moralʹitet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morale n., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizowanie n., morał mrz., moralitetowość ż.

 przym. moralitetowy, moralny, moralnościowy

 przysł. moralitetowo, moralnie

 czas. moralizować

Wiktionary


moralitetowy

moralitet


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z moralitetem, dotyczący moralitetu, występujący w moralitecie

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla moralitetu

Wiktionary

Patrz:

moralitet

Powiązane:

 rzecz. moralitet mrz., morał mrz., morale n., moralność ż.

 przysł. moralitetowo

Wiktionary


moralizacja

1. utwór literacki lub fragment tekstu o charakterze moralizującym;
2. dawniej: prawienie morałów; moralizowanie, moralizatorstwo, pouczanie, upominanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) utwór o charakterze moralizującym

 (1.2) daw. moralizowanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizowanie n., moralność ż.

Wiktionary


moralizator

ten, kto moralizuje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba mająca tendencję do moralizowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Edek to straszny moralizator, nieustannie nas poucza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralistyka ż., moralizm mrz., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizowanie n., moralista mos., moralistka ż., morale n.

:: fż. moralizatorka ż.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralnościowy

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) moralista, mentor, kaznodzieja

Wiktionary


moralizatorka

kobieta, która moralizuje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta mająca tendencję do moralizowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ewka to straszna moralizatorka, ciągle nas poucza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralistyka ż., moralizm mrz., moralność ż., moralizatorstwo n., moralista mos., moralistka ż., morale n., moralniak m., moralizowanie n., umoralnianie n., umoralnienie n.

:: fm. moralizator mos.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralnościowy, niemoralny

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary


moralizatorski

pouczający w sposób przesadny o tym, co jest właściwe pod względem moralnym; moralistyczny, moralizujący


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z moralizatorstwem, dotyczący moralizatorstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizowanie n., moralista mos., moralistka ż., moralizator mos., moralizatorka ż., morale n.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralistyczny

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary


moralizatorstwo

prawienie morałów; pouczanie, upominanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) prawienie morałów

 (1.2) skłonność do moralizowania

Wiktionary

Moralizatorstwo − odmiana moralistyki, uważana za skrajną, cechująca się tym, że zazwyczaj wywołuje skutki przeciwne od zamierzonych. W savoir-vivre tym pejoratywnym słowem określa się potocznie także natrętne, dokuczliwe upominanie kogoś lub czyjąś skłonność do prawienia morałów. Pojęcie to występuje również w nauce o literaturze, jako cecha dydaktycznych utworów literackich np. w okresie średniowiecza, oświecenia lub baroku lub pewnych gatunków, np. bajek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jego moralizatorstwo doprowadza mnie do szału.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., morale n., morał mrz., moralitet mrz., moralista mos., moralistka ż., moralizator mos., moralizatorka ż., moralizowanie n.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralny, niemoralny, moralnościowy, moralizatorski

 przysł. moralnie

Wiktionary


moralizm

pogląd uznający wartości moralne za najwyższe, a dobro moralne za główną lub jedyną wytyczną ludzkiego postępowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uważanie moralności jako najważniejszego dyktatu w życiu

 (1.2) filoz. doktryna filozoficzna uznająca moralizm (1.1)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralistyka ż., moralność ż., moralizatorstwo n., moralizowanie n., moralista mos., moralistka ż., moralizator mos., moralizatorka ż., morale n.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, moralizatorski, moralistyczny

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary


moralizować

prawić morały; pouczać, upominać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) poddawać procesowi umoralnienia, prawić morały

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stara nauczycielka moralizowała kilka pokoleń.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., morale n., morał mrz., moralitet mrz., moralista mos., moralistka ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż., moralizowanie n.

 przym. moralny, niemoralny, moralnościowy, moralizatorski

 przysł. moralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umoralniać

Wiktionary


moralizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pouczanie o normach moralnych, strofowanie w sprawach moralności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej troska o nas polegała na ciągłym moralizowaniu, które doprowadzało do szału.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizacja ż., moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., morale n., morał mrz., moralitet mrz., moralista mos., moralistka ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralny, niemoralny, moralnościowy, moralizatorski

 przysł. moralnie, moralizatorsko

Wiktionary


moralizujący

prawić morały; pouczać, upominać


SJP.pl


moralka

emblemat z motywem patriotycznym, będący dopełnieniem odzieży i akcesoriów militarnych


SJP.pl


moralniak

potocznie: poczucie winy po zrobieniu czegoś niewłaściwego; kac moralny


SJP.pl


moralnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób zgodny z moralnością

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈralʲɲɛ, AS: moralʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., morale n., morał mrz., moralitet mrz., moralista mos., moralistka ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż., moralizowanie n.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralny, niemoralny, moralnościowy, moralizatorski

Wiktionary


moralniej

stopień wyższy od przysłówka: moralnie


SJP.pl


moralniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: moralny


SJP.pl


moralno-społeczny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący moralności osadzonej w kontekście społecznym, dotyczący socjologii moralności

Wiktionary


moralnoreligijny

dotyczący moralności religijnej


SJP.pl


moralność

zespół powszechnie uznanych warunków, poglądów na wartości, na dobro i zło, przekonań, które wartościują określone działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiór zasad postępowania zgodnych z tym, co jest dobre, prawidłowe, nieszkodliwe;

Wiktionary

Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Część komentatorów zwraca uwagę, że poczucie moralności w Chile podlega głębokim zmianom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈralnɔɕt͡ɕ, AS: moralność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizacja ż., moralizatorka ż., moralizator mos., moralizm m., moralistyka ż., moralizatorstwo n., moralista m., moralistka ż., moralitet m., morał mrz., morale n., moralizowanie n.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralny, moralistyczny, moralizatorski, moralnościowy

 przysł. moralnie, moralistycznie, moralizatorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etyczność

Wiktionary


moralnościowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z moralnością, dotyczący moralności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wysoce moralnościowy ton, jaki jest nadawany poszukiwaniu zbrodniarzy sprzed pół wieku, do mnie nie przemawia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralność ż., morale n., morał mrz., moralitet mrz., moralista mos., moralistka ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż., moralizowanie n.

 czas. moralizować ndk.

 przym. moralny

 przysł. moralnie

Wiktionary


moralnoteologiczny

teologiczny w perspektywie moralnej


SJP.pl


moralny

1. dotyczący moralności;
2. postępujący w sposób uznawany za dobry i właściwy, zgodny z moralnością


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący moralności, opisujący moralność

 (1.2) postępujący w sposób uczciwy, szlachetny, zgodny z moralnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Miast frasować się losem ubogich dziadów – odezwał się znowu demeryt – i przeżywać rozterki moralne, użyłbyś raczej swych talentów celem odnalezienia drogi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈralnɨ, AS: moralny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. amoralista mos., amoralistka ż., amoralizm mrz., amoralność ż., moralizm mrz., moralistyka ż., moralność ż., moralista ż., moralistka ż., moralizatorstwo n., moralizator mos., moralizatorka ż., moralitet mrz., morał mrz., moralizowanie n.

 czas. moralizować ndk., umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. amoralny, moralizatorski, moralnościowy, niemoralny

 przysł. moralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) etyczny

 (1.2) uczciwy, dobry

Wiktionary


morański

nazwisko


SJP.pl

  • Mieczysław Morański (ur. 1960) – polski aktor
  • Andrzej Morański (1948-1997) – szopkarz krakowski

Wikipedia


morąski

przymiotnik od: Morąg


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Morąga, związany z Morągiem, pochodzący z Morąga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morąg mrz., morążanin m., morążanka ż.

Wiktionary


moratorium

odroczenie terminu płatności zobowiązań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) polit. czasowe wstrzymanie określonych działań ze względu na szczególne okoliczności

Wiktionary

Moratorium (łac. moratorius, zwlekający) – zawieszenie, tymczasowe wstrzymanie. Pojęcie stosowane najczęściej w znaczeniu prawniczym: zawieszenie obowiązku świadczeń płatności, np. odsetek kredytu, zmiana formy zapłaty lub terminu. Uzgodnione prawnie na czas określony z powodu wyjątkowych okoliczności.

W erystyce: zawieszenie dyskusji w sytuacji, gdy żadna ze stron sporu nie jest w stanie przekonać do swoich poglądów drugiej strony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Optymizmu łupkoentuzjastów nie popsuł zatem ani wprowadzony właśnie zakaz wydobycia gazu łupkowego we Francji, ani przedłużenie moratorium obowiązującego w amerykańskim stanie Nowy Jork, ani rosnący w Kanadzie opór przed łupkowym przemysłem, a szczególnie przed najniebezpieczniejszą metodą szczelinowania hydraulicznego, która ma być stosowana w Polsce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔraˈtɔrʲjũm, AS: moratorʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. moratoryjny

Wiktionary


moratoryjny

przymiotnik od: moratorium


SJP.pl


moravia

[czytaj: morawja] nazwisko, m.in. Alberto Moravia (właściwie: Alberto Pincherle; 1907-1990) - pisarz włoski


SJP.pl

  • Alberto Moravia – pisarz włoski

Miejscowości w USA:

  • Moravia – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Appanoose;
  • Moravia – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Cayuga;
  • Moravia – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Cayuga;

Gminy w USA:

  • Moravia (ang. Moravia Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Cayuga;

Kantony w Kostaryce:

  • Moravia – kanton w kostarykańskiej prowincji San José;

Wikipedia


morawa

1. wieś w Polsce;
2. miasto w Australii;
3. lewy dopływ Dunaju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w środkowej Europie, lewy dopływ Dunaju

Wiktionary

  • Morawa – miasto w Australii, w stanie Australia Zachodnia

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔˈrava, AS: morava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morawy nmos., Morawka ż., Morawski mos., Pomorawie n., Morawica ż.

 przym. morawski

Wiktionary


morawiak

nazwisko


SJP.pl


morawianin

mieszkaniec Moraw (krainy)


SJP.pl


morawianka

mieszkanka Moraw (krainy)


SJP.pl


morawiański

Morawa (lewy dopływ Dunaju)


SJP.pl


morawica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. rzeka w Polsce;
4. rzeka w Czechach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka we wschodnich Czechach, prawy dopływ Opawy

Wiktionary

Morawica – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, siedziba gminy Morawica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Morawica uzyskała prawa miejskie z dniem 1 stycznia 2017.

Znajduje tu się kopalnia wapienia Morawica.Znajduje sie tu Świętokrzyskie Centrum Psychiatrii w Morawicy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Morawiecki mos., Morawiecka ż., Morawa ż.

 przym. morawicki, nadmorawicki

Wiktionary


morawicki

przymiotnik od: Morawica


SJP.pl


morawiczanin

mieszkaniec Morawicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


morawiczanka

mieszkanka Morawicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


morawiec

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. etn. członek historycznej grupy etnicznej zamieszkującej okolice Owsiszcza i Kietrza na Śląsku;

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Anna Morawiec – polska poetka i działaczka społeczna
  • Arkadiusz Morawiec – polski literaturoznawca
  • Beata Morawiec – polska sędzia
  • Jakub Morawiec – polski historyk
  • Jan Morawiec – polski polityk, żołnierz podziemia
  • Krzysztof Morawiec – polski koszykarz
  • Piotr Morawiec – polski muzyk
  • Waldemar Morawiec – fikcyjna postać filmów Władysława Pasikowskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morawy lm nm.

Wiktionary


morawiecki

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Morawiecki (1903–1971) – polski geolog
  • Jarosław Morawiecki (ur. 1964) – polski hokeista
  • Jędrzej Morawiecki (ur. 1977) – polski pisarz, publicysta i reporter; doktor filologii słowiańskiej oraz socjologii
  • Kornel Morawiecki (1941–2019) – polski polityk, opozycjonista w PRL, poseł VIII kadencji
  • Mateusz Morawiecki (ur. 1968) – polski polityk i bankowiec, premier w latach 2017–2023
  • Medard Morawiecki (1846–1937) – powstaniec styczniowy
  • Wojciech Morawiecki (1922–2019) – polski profesor prawa

Wikipedia


morawka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na ziemi kłodzkiej, dopływ Białej Lądeckiej;

 (1.2) geogr. adm. osiedle w południowej części Stronia Śląskiego;

 (1.3) metonimia szpital psychiatryczny działający w części osiedla Morawka (1.2)

Wiktionary

  • Morawka – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Gołymin-Ośrodek
  • Morawka – rzeka w dorzeczu Odry, w gminie Stronie Śląskie, lewy dopływ Białej Lądeckiej
  • Morawka – rzeka, lewy dopływ Węgierki
  • Morawka – rzeka, lewy dopływ Czarnej Nidy
  • Morawka – osiedle, część Stronia Śląskiego
  • Morávka – wieś gminna w Czechach, w kraju morawsko-śląskim
  • Morávka – rzeka w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, prawy dopływ Ostrawicy
  • Zbiornik wodny Morávka – zbiornik zaporowy w Czechach, w kraju morawsko-śląskim na rzece o tej samej nazwie
  • Morawka – wieś w Bułgarii, w obwodzie Tyrgowiszte

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Morawy nmos., Morawa ż., Morawski mos.

 przym. morawski

Wiktionary


morawski

Morawy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Morawami, dotyczący Moraw, pochodzący z Moraw

 (1.2) związany z rzeką Morawa, dotyczący rzeki Morawa

Wiktionary

  • Morawski, Morawska (nazwisko)
  • Morawski (herb szlachecki)

Wikipedia

Patrz:

Morawy

Wymowa:

IPA: mɔˈravsʲci, AS: moravsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morawka ż., Morawy nmos., Morawa ż., Morawianin m., Morawec m., Morawianka ż.

 przym. nadmorawski

Wiktionary


morawsko

Morawy


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Morawsko – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Jarosław
  • Morawsko – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Kobylanka

Wikipedia

Patrz:

Morawy

morawy

kraina historyczna we wschodnich Czechach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w Czechach, w dorzeczu Morawy i górnej Odry;

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|Morawa.

Wiktionary

Morawy (cz. Morava, łac. Moravia, niem. Mähren) – kraina historyczna we wschodniej części Czech o powierzchni 22 348,87 km², jedna z trzech krain wchodzących w skład tego państwa (obok Czech i Śląska Czeskiego).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morawy graniczą z Czechami, Dolną Austrią, Słowacją i Śląskiem.

 (1.1) Zasięg oddziaływania Jasnej Góry przekraczał granice Rzeczypospolitej – pielgrzymowano ze Śląska, Prus, Moraw, Czech a nawet z Węgier.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈravɨ, AS: moravy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morawianin m., Morawianka ż., Morawiec m., Morawa ż., Morawka ż.

 przym. morawski, podmorawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Morawijo.

Wiktionary


morążanin

mieszkaniec miasta Morąg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Morąga

 (1.2) osoba pochodząca z Morąga, urodzona w Morągu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Morążanie pokonali ostródzian 4:1.

 (1.1) Te wstrętne morążany znowu z nami wygrały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morąg m.

:: fż. morążanka ż.

 przym. morąski

Wiktionary


morążanka

mieszkanka miasta Morąg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Morąga

 (1.2) kobieta pochodząca z Morąga, urodzona w Morągu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morąg m.

:: fm. morążanin m.

 przym. morąski

Wiktionary


morał

wniosek o charakterze pouczającym, który można wyciągnąć z jakiegoś wydarzenia lub sytuacji, formułowany i umieszczany w literaturze dydaktycznej (np. bajkach, przypowieściach) zazwyczaj na końcu utworu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zwięzły, pouczający wniosek podsumowujący

Wiktionary

Morał – uwaga, nauka umoralniająca; puenta końcowa o charakterze pouczającym, objaśniająca symbolikę zdarzeń przedstawionych w utworze literackim, zwykle w bajce. Ma postać zwięzłego, abstrakcyjnego sądu, zakazu lub nakazu. Morał wysłowiony mieści się zwykle na końcu utworu (gr. epimythion); czasami stanowi także formułę początkową wypowiedzi (gr. promythion).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔraw, AS: morau̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moralizatorstwo n., moralizowanie n., moralność ż., moralitet m., moralista m., moralistka ż., umoralnianie n., umoralnienie n., morale n., moralik mrz.

 czas. moralizować, umoralniać ndk., umoralnić dk.

 przym. moralny, niemoralny, moralitetowy, moralnościowy

 przysł. moralnie, niemoralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nauczka, wniosek, nauka, pouczenie

Wiktionary


morałowy

morał


SJP.pl

Patrz:

morał

morały

wniosek o charakterze pouczającym, który można wyciągnąć z jakiegoś wydarzenia lub sytuacji, formułowany i umieszczany w literaturze dydaktycznej (np. bajkach, przypowieściach) zazwyczaj na końcu utworu


SJP.pl


morbidezza

[czytaj: morbideca, morbidecca lub morbidettsa] w plastyce: zmysłowa subtelność w kolorach ciała


SJP.pl


morbido

określenie wykonawcze: delikatnie, łagodnie


SJP.pl


morbital

środek do przeprowadzania eutanazji zwierząt


SJP.pl

Pentobarbital – organiczny związek chemiczny z grupy barbituranów, stosowany jako lek nasenny i uspokajający (ATC N05CA). Jest objęty Konwencją o substancjach psychotropowych z 1971 roku (wykaz III). W Polsce jest zaliczona do substancji psychotropowych grupy III-P.

Związek ten używany jest w niektórych stanach USA do wykonywania wyroków kary śmierci. Jest substancją czynną preparatu Morbital stosowanego do eutanazji psów i kotów.

Wikipedia


morcinek

nazwisko


SJP.pl

Morcinek (do 1993 r. Marcinek, dodatkowa nazwa w j. niem. Morczinek) – przysiółek wsi Stare Budkowice, położony w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Murów.

Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Stare Budkowice.

Wikipedia


morciniec

nazwisko


SJP.pl


morcinowicz

nazwisko


SJP.pl


mord

przestępstwo, które polega na odebraniu człowiekowi życia; morderstwo, zabójstwo


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy

 (1.1) = Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego

Wiktionary

Zabójstwo – przestępstwo umyślne uśmiercenia człowieka.

Przepisy różnych państw wyróżniają odmiany zabójstwa; część jest znana jako morderstwo. W uzusie językowym zabójstwo, morderstwo i mord funkcjonują podobnie – słowniki definiują je niemal identycznie i nazywają synonimami. Znaczenie tych słów bywa szersze – niektóre definicje nie wspominają, że sprawca:

  • różni się od ofiary, co włącza do zabójstw także samobójstwo;
  • jest człowiekiem; inne zwierzęta bywają wprost nazywane zabójcami lub mordercami.

Wikipedia


morda

1. przednia część zwierzęcej głowy; pysk, paszcza;
2. wulgarne: twarz, usta ludzkie; gęba, kufa, papa, paszcza, pysk, ryj, ryło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. przednia część głowy zwierzęcia

 (1.2) pot. grub. twarz lub usta człowieka

wykrzyknik

 (2.1) grub. zamknij się!, stul pysk!

Wiktionary

Morda – wieś w Anglii, w hrabstwie Shropshire. Leży 26 km na północny zachód od miasta Shrewsbury i 249 km na północny zachód od Londynu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czarna krowa w kropki bordo gryzła trawę kręcąc mordą.

 (1.2) Chcesz w mordę!?

 (2.1) Morda tam (…), siedzieć w tym sejmie i kraść dalej (…)!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrda, AS: morda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. mordka ż., mordeczka ż., morduchna ż.

 przym. mordziasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pysk

 (1.2) gęba, ryj, sznupa, jadaczka

 (2.1) morda w kubeł!, stul mordę!, zamknij mordę!, zamknij się!

Wiktionary


mordak

nazwisko


SJP.pl


mordant

barwnik zaprawowy


SJP.pl


mordarski

nazwisko


SJP.pl


mordasewicz

nazwisko


SJP.pl


mordasty

potocznie: mający dużą, pełną twarz; mordziasty


SJP.pl


mordaty

mający dużą, okrągłą, pełną twarz; mordziasty


SJP.pl


mordawski

nazwisko


SJP.pl


mordechaj

żydowskie imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.

Wiktionary

Mordechaj (hebr. מרדכי) – imię męskie pochodzenia żydowskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szlomo z Mordechajem dzielnie walczyli w powstaniu.

Wiktionary


mordecki

Mordy (miasto w Polsce); mordzki


SJP.pl


mordeczka

zdrobnienie od: mordka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: mordka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈdɛt͡ʃka, AS: mordečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morda ż., mordka ż., morduchna ż.

 wykrz. morda

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morduchna

Wiktionary


mordęga

coś bardzo męczącego, wyczerpującego; udręka, męczarnia, utrudzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. coś bardzo męczącego i wyczerpującego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystko wskazuje na to, że mordęga mieszkańców posesji przy tej ulicy skończy się w tym roku.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) udręka, męczarnia, męka, mordownia

Wiktionary


mordeńka

pieszczotliwie: morda; mordunia, morduchna, mordusia, mordeczka


SJP.pl


mordent

ozdobnik muzyczny, szybka wymiana nuty z sąsiednią górną lub dolną nutą


SJP.pl

Mordent (wł. mordente 'kąsający, ostry') – rodzaj ozdobnika polegającego na wykonaniu w krótkich wartościach rytmicznych przejścia melodii z nuty głównej na nutę odległą o interwał sekundy wielkiej lub małej i powrocie na nutę główną, wykonywaną jako długa wartość rytmiczna. Rozróżnia się mordent górny (dźwięk zdobiący sąsiaduje z nutą główną od góry), oznaczany znakiem nieprzekreślonym, i dolny (analogicznie od dołu), oznaczany przekreślonym znakiem. Mordent górny może być zagrany od nuty zdobiącej – wtenczas wykonuje się nutę zdobiącą, nutę główną i ponownie nutę zdobiącą jako krótkie wartości rytmiczne, a następnie nutę główną jako długą wartość rytmiczną. Mordent rozpoczyna nuta akcentowana.

Wikipedia


morderca

przestępca dokonujący morderstwa, zabójstwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. osoba, która popełniła morderstwo

Wiktionary

Zabójstwo – przestępstwo umyślne uśmiercenia człowieka.

Przepisy różnych państw wyróżniają odmiany zabójstwa; część jest znana jako morderstwo. W uzusie językowym zabójstwo, morderstwo i mord funkcjonują podobnie – słowniki definiują je niemal identycznie i nazywają synonimami. Znaczenie tych słów bywa szersze – niektóre definicje nie wspominają, że sprawca:

  • różni się od ofiary, co włącza do zabójstw także samobójstwo;
  • jest człowiekiem; inne zwierzęta bywają wprost nazywane zabójcami lub mordercami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morderca tej osoby siedzi w więzieniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈdɛrt͡sa, AS: morderca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mord m., morderstwo n., mordowanie n.

:: fż. morderczyni ż.

 czas. zamordować dk., pomordować dk., mordować ndk.

 przym. morderczy

 przysł. morderczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabójca; daw. mężobójca

Wiktionary


morderczo

przysłówek

 (1.1) w sposób morderczy, pozbawiający życia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zamordowanie n., pomordowanie n., mordowanie n., morderstwo n., mord mrz., morderca mos., morderczyni ż.

 przym. morderczy

 czas. mordować, pomordować, zamordować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabójczo

Wiktionary


morderczy

1. związany z morderstwem lub mordercą; zbrodniczy;
2. skrajnie męczący, pozbawiający sił; wyczerpujący, wycieńczający


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący mordercy lub mordu

 (1.2) pozbawiający sił, wyniszczający organizm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mord mrz., morderca mos., morderczyni ż., morderstwo n., mordownia ż., mordowanie n., pomordowanie n., zamordowanie n.

 czas. zamordować, pomordować, mordować ndk.

 przysł. morderczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabójczy

 (1.2) katorżniczy, męczący, szkodliwy, wyczerpujący

Wiktionary


morderczyni

kobieta, która dokonała mordu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. forma żeńska od morderca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Księżna okazała się okrutną morderczynią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrdɛrˈt͡ʃɨ̃ɲi, AS: morderčńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morderstwo n., mord m., mordowanie n., zamordowanie n., wymordowanie n., pomordowanie n.

:: fm. morderca m.

 czas. mordować ndk., zamordować dk., wymordować dk., pomordować dk.

 przym. morderczy

 przysł. morderczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabójczyni

Wiktionary


morderstwo

przestępstwo, które polega na odebraniu człowiekowi życia; mord, zabójstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przestępstwo polegające na celowym odebraniu komuś życia

Wiktionary

Zabójstwo – przestępstwo umyślne uśmiercenia człowieka.

Przepisy różnych państw wyróżniają odmiany zabójstwa; część jest znana jako morderstwo. W uzusie językowym zabójstwo, morderstwo i mord funkcjonują podobnie – słowniki definiują je niemal identycznie i nazywają synonimami. Znaczenie tych słów bywa szersze – niektóre definicje nie wspominają, że sprawca:

  • różni się od ofiary, co włącza do zabójstw także samobójstwo;
  • jest człowiekiem; inne zwierzęta bywają wprost nazywane zabójcami lub mordercami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mówiąc językiem prawa karnego, morderstwo jest kwalifikowanym typem zabójstwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈdɛrstfɔ, AS: morderstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mord m., morderca m., morderczyni ż., mordowanie n., zamordowanie n., wymordowanie n., pomordowanie n.

 czas. pomordować, mordować ndk., zamordować dk., wymordować dk.

 przym. morderczy

 przysł. morderczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mord, zabójstwo

Wiktionary


mordewind

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żegl. kurs względem wiatru, w którym nie może poruszać się jednostka o napędzie żaglowym;

Wiktionary

Kąt martwy – w żeglarstwie jest to taki kąt kursowy względem wiatru, w którym nie może poruszać się jednostka o napędzie żaglowym, ponieważ wiatr nie wytwarza odpowiedniej siły nośnej na żaglu. Na rysunku zaznaczony kolorem czerwonym.

"Szerokość" kąta martwego nie jest stała, a zależy ona od siły wiejącego wiatru, typu łodzi oraz użytego ożaglowania. Np. żaglowce rejowe mają o wiele szerszy kąt martwy niż żaglowce z ożaglowaniem łacińskim (trójkątnym)

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kąt martwy

Wiktionary


mordka

1. pysk małego zwierzęcia; pyszczek;
2. o twarzy lub ustach dziecka; buzia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: morda

 (1.2) pysk małego zwierzęcia

 (1.3) pieszcz. twarz, buzia dziecka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrtka, AS: mortka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morda ż., mordeczka ż., morduchna ż.

 wykrz. morda

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pyszczek

 (1.3) buźka

Wiktionary


mordkowy

mordka


SJP.pl

Patrz:

mordka

mordo

1. przednia część zwierzęcej głowy; pysk, paszcza;
2. wulgarne: twarz, usta ludzkie; gęba, kufa, papa, paszcza, pysk, ryj, ryło


SJP.pl


mordobicie

pospolicie: bójka, bicie po twarzy; gębobicie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) posp. bijatyka, bójka, zwłaszcza z uderzaniem się po twarzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wiech to stanowczo niedoceniony pisarz pierwszej klasy, który zdołał opisać bodaj tysiąc razy pijaństwo i mordobicie, za każdym razem inaczej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrdɔˈbʲit͡ɕɛ, AS: mordobʹiće

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. mordopranie

Wiktionary


mordochwyt

żartobliwie:
1. fotografia przedstawiająca twarz;
2. fotograf robiący zdjęcia ludziom


SJP.pl


mordokleja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pot. ciągliwy miękki cukierek, krówka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na podłogę spadły trzy mordokleje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mordoklejka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mordoklejka, ciągutka

Wiktionary


mordoklejek

potocznie: cukierek o miękkiej, ciągliwej konsystencji; ciągutek, ciągutka, mordoklejek


SJP.pl


mordoklejka

potocznie: cukierek o miękkiej, ciągliwej konsystencji; ciągutek, ciągutka, mordoklejek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pot. krówka (cukierek)

 (1.2) gwara. żołnierska: ser topiony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupmy pół kilo mordoklejek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrdɔkˈlɛjka, AS: mordoklei ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mordokleja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mordokleja, ciągutka

Wiktionary


mordoplastyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. sport. żart. boks

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrdɔplaˈstɨka, AS: mordoplastyka

Wiktionary


mordopranie

rzadko, wulgarnie: bójka, bicie po twarzy; mordobicie


SJP.pl


mordor

Mordor; przenośnie:
1. męczarnia, mordęga;
2. tyrania;
3. niebezpieczne miejsce


SJP.pl

Mordor (sin. Czarny Kraj, qya. Kraj Cienia) – w legendarium Tolkiena kraina w Śródziemiu, siedziba złego Saurona.

Wikipedia


mordować

1. popełniać morderstwo;
2. powodować zmęczenie, męczyć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zamordować)

 (1.1) pozbawiać życia, zwłaszcza w okrutny sposób

czasownik zwrotny niedokonany mordować się

 (2.1) zabijać siebie nawzajem

 (2.2) pot. męczyć się, robić coś z wysiłkiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od początku lutego szerzyła się na wsi pogłoska, że panowie będą mordowali chłopów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈdɔvat͡ɕ, AS: mordovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morderstwo n., mord m., morderca m., morderczyni ż., mordowanie n., zamordowanie n., wymordowanie n., pomordowanie n.

 czas. zamordować dk., wymordować dk., pomordować dk.

 przym. morderczy

 przysł. morderczo

Wiktionary


mordowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) okrutne zabijanie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrdɔˈvãɲɛ, AS: mordovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zamordowanie n., wymordowanie n., morderstwo n., mord m., morderca m., morderczyni ż., pomordowanie n.

 czas. pomordować, mordować ndk., zamordować dk., wymordować dk.

 przym. morderczy

 przysł. morderczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zabijanie, uśmiercanie; pot. ukatrupianie

Wiktionary


mordowia

republika w europejskiej części Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

Mordowia, Republika Mordowii (ros. Республика Мордовия, mordw. Мордовия Республикась), dawniej: Mordwa – republika położona w europejskiej części Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia


mordownia

1. potocznie: obskurna restauracja; speluna;
2. potocznie: coś uciążliwego, sprawiającego wiele trudności; męka, mordęga;
3. miejsce, gdzie masowo morduje się ludzi lub zwierzęta;
4. mordowanie kogoś; rzeź


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. posp. podrzędna knajpa słynąca z awantur

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔrˈdɔvʲɲa, AS: mordovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. morderczy

 rzecz. mord

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) speluna, spelunka

Wiktionary


mordownik

ludowa nazwa tojadu


SJP.pl


morduchna

pieszczotliwie: morda; mordunia, mordusia, mordeńka, mordeczka


SJP.pl


mordula

zdrobnienie od: morda


SJP.pl


mordunia

pieszczotliwie: morda; mordusia, morduchna, mordeńka, mordeczka


SJP.pl


mordusia

pieszczotliwie: morda; mordunia, morduchna, mordeńka, mordeczka


SJP.pl


mordwa

autonomiczna republika w Rosji


SJP.pl

Mordowia, Republika Mordowii (ros. Республика Мордовия, mordw. Мордовия Республикась), dawniej: Mordwa – republika położona w europejskiej części Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia


mordwin

członek ludu ugrofińskiego


SJP.pl


mordwini

członek ludu ugrofińskiego


SJP.pl

Mordwini (Mordwa) – ludność mówiąca językami ugrofińskimi z grupy języków wołżańskich; zamieszkuje (w rozrzuconych skupiskach) głównie Federację Rosyjską: Republikę Mordwińską oraz Republikę Tatarstanu i obwody: samarski, penzeński, orenburski, niżnonowogrodzki oraz Syberię; także w Azji Środkowej w Armenii i w USA. W 2003 było około 1 054 000 Mordwinów.

Wikipedia


mordwinka

członkini ludu ugrofińskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) członkini narodu Mordwinów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mordwa ż., Mordowia ż.

:: fm. Mordwin mos.

 przym. mordwiński

Wiktionary


mordwiński

dotyczący Mordwinów (ludu ugrofińskiego), właściwy Mordwinom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mordwinami, dotyczący Mordwinów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język mordwiński;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mordwin mos., Mordwinka ż., Mordwa ż., Mordowia ż.

Wiktionary


mordy

1. przednia część zwierzęcej głowy; pysk, paszcza;
2. wulgarne: twarz, usta ludzkie; gęba, kufa, papa, paszcza, pysk, ryj, ryło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Mordy – miasto w Polsce w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, położone 19 km na północny wschód od Siedlec, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mordy.

Miasto prywatne, później miasto królewskie posiadało prawo magdeburskie w 1486 roku, położone było w ziemi drohickiej województwa podlaskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. siedleckiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrdɨ, AS: mordy

Wiktionary


mordzianin

mieszkaniec Mord (miasta w Polsce)


SJP.pl


mordzianka

mieszkanka Mord (miasta w Polsce)


SJP.pl


mordziasty

potocznie: mający dużą, pełną twarz; mordasty


SJP.pl


mordzki

Mordy (miasto w Polsce); mordecki


SJP.pl


more

  • More – włoski zespół muzyczny
  • Music from the Film More – album zespołu Pink Floyd
  • More – piosenka Perry Como
  • More – album muzyczny B.B. Kinga
  • More – program w systemie Unix i jemu podobnych
  • More – film z 1969
  • More – film z 1998
  • More – singel Ushera
  • More – piosenka z Mondo Cane
  • more — program komputerowy w systemie Unix i systemach jemu podobnych oraz środowisku Windows

Wikipedia


morea

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. Peloponez

Wiktionary

  • Morea (Moraea) – rodzaj roślin z rodziny kosaćcowatych
  • Morea – dawna, historyczna nazwa Peloponezu (patrz: Księstwo Morei)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jako młodszy syn został w roku 1428 wysłany do Morei w południowej Grecji, gdzie współrządził jako despota ze swymi braćmi (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɛa, AS: morea

Wiktionary


moreau

[czytaj: moRO] nazwisko


SJP.pl

Miasta w USA:

  • Moreau – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Saratoga

Gminy w USA:

  • Moreau (ang. Moreau Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Cole
  • Moreau (ang. Moreau Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Moniteau
  • Moreau (ang. Moreau Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Morgan
  • Moreau (ang. Moreau Town) – gmina w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Saratoga
  • Moreau (ang. Moreau Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Perkins

Wikipedia


moręgowany

suseł moręgowany - gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych


SJP.pl


moręgowaty

o zwierzętach, o sierści zwierząt: mający ciemniejsze pasy na jaśniejszym tle


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o zwierzęciu: mający umaszczenie o ciemnych pasach na jaśniejszym tle

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɛ̃ŋɡɔˈvatɨ, AS: morẽŋgovaty

Wiktionary


morek

wiatr wiejący od strony morza


SJP.pl


morela

1. drzewo lub krzew z rodziny różowatych o jadalnych owocach
2. owoc tego drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. rodzaj drzew z rodziny różowatych;

 (1.2) spoż. owoce tego drzewa

Wiktionary

Morela (Armeniaca Scop.Prunus subgen. Prunus sect. Armeniaca) – rodzaj, podrodzaj lub sekcja (w zależności od ujęcia klasyfikacyjnego) roślin z rodziny różowatych. Ze względu na zagnieżdżenie w obrębie rodzaju śliwa Prunus zwykle wyróżniany w randze sekcji, co oznacza, że gatunki zaliczane są do rodzaju śliwa (Prunus).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Słodkie morele są pyszne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɛla, AS: morela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morelówka ż.

:: zdrobn. morelka ż.

 przym. morelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) gw-pl|Poznań|aprykoza.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|aprikółza.

Wiktionary


morelka

zdrobnienie od: morela


SJP.pl


morelówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka na owocach moreli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie bez znaczenia są tu też indywidualne gusta, które wpływają na ostateczny skład domowej wiśniówki, morelówki, dereniówki, jarzębiaka czy piołunówki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɛˈlufka, AS: morelufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morela ż., morelka ż.

 przym. morelowy

Wiktionary


morelowy

przymiotnik od: morela


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący moreli (drzew i owoców)

 (1.2) przyrządzony z moreli, z dodatkiem moreli

 (1.3) mający kolor owocu moreli, różowy z odcieniem żółtawym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - O, tu jest drzewko morelowe - pokazuje pani Małgosia. - To całe nasze ogrodnicze bogactwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɛˈlɔvɨ, AS: morelovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morela ż., morelka ż., morelówka ż.

Wiktionary


morena

1. wzgórze lub wzgórza zbudowane z materiału wytopionego z lodowca, lub przesuniętego pod jego naciskiem (m. boczna, denna, czołowa);
2. materiał skalny niesiony przez lodowiec (m. środkowa)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. materiał skalny transportowany i osadzany przez lodowiec;

Wiktionary

Morena – materiał skalny transportowany lub osadzony przez lodowiec lub lądolód.

Morena:
1. Wszelki materiał skalny składający się z przemieszanych frakcji różnej wielkości (bloki skalne, głazy, żwiry, piaski, pyły), gliny, transportowanych i osadzanych przez lodowiec, pochodzących głównie z niszczenia jego podłoża, ze zboczy wznoszących się ponad powierzchnię lodowca, jak również przynoszonych przez lawiny i wiatr.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pozostałością po lodowcach górskich w Tatrach są wały moreny czołowej oraz wały moreny bocznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɛ̃na, AS: morna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. morenowy

Wiktionary


morendo

określenie wykonawcze, oznaczające stopniowe zwalnianie tempa i ściszanie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. określenie nakazujące wykonawcy zwalnianie tempa przy równoczesnym przyciszaniu dźwięku

Wiktionary

Tempo (agogika) – jeden z elementów dzieła muzycznego, oznaczający, jak szybko utwór ma być wykonany.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|morendo. (zamierająco)

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== morendo (język niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) muz. morendo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɛ̃ndɔ, AS: morndo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|wł|morendo. (zamierająco)

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== morendo (język niemiecki.) ==

wymowa.

znaczenia.

przysłówek

 (1.1) muz. morendo

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) pot. verhauchend

Wiktionary


morenowaty

przypominający morenę, podobny do moreny


SJP.pl


mores

karność, rygor, subordynacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. przestrzeganie przepisów obowiązujących w pewnej grupie bez sprzeciwu

Wiktionary

Mores – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Sassari.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 2067 osób, 21,8 os./km². Graniczy z Ardara, Bonnanaro, Bonorva, Ittireddu, Ozieri, Siligo i Torralba.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Atoli gnębiła go i przykuwała do miejsca inna siła — wola nieubłaganego gospodarza, rygor i mores domowej niewoli.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dyscyplina, karność, rygor

Wiktionary


moresca

[czytaj: moreska] jeden z najstarszych tańców ludowych w Europie, często związany z fechtunkiem i kostiumami z atrybutami mauretańskimi; morisca


SJP.pl


moreska

mauretański taniec kostiumowy


SJP.pl

  • maureska (lub moreska) – ornament
  • moreska – rodzaj tańca

Zobacz też: sztuka.

Wikipedia


morf

najmniejszy, niepodzielny segment znaczący formy wyrazowej (np. w każdej z form: kot-ek-/, kot-k-a, kot-k-u występują kolejno: morf leksykalny (rdzeń), morf słowotwórczy i morf fleksyjny)


SJP.pl

Wikipedia


morfa

jednostka systematyczna niższa od gatunku


SJP.pl

Morfa – u organizmów żywych jest to jednostka systematyczna wykazująca odchylenia od zasadniczego typu

  • morfa (grzyby)
  • morfa (zwierzęta)

Wikipedia


morfalaksja

Morfalaksja – regeneracja całego organizmu z pozostałych przy życiu, drobnych odcinków ciała, które przekształcają się w stadium młodociane, by następnie odtworzyć cały organizm. Spotykana np. u dżdżownic i niektórych pierwotniaków.

Wikipedia


morfem

najmniejsza, niepodzielna znaczeniowo część wyrazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gram. najmniejsza znacząca cząstka wyrazu;

Wiktionary

Morfem – najmniejsza grupa fonemów, która niesie ze sobą określone znaczenie i której nie można podzielić na mniejsze jednostki znaczeniowe. Jest elementarną jednostką morfologii, jednym z uniwersaliów językowych.

Morfemy mają często kilka postaci fonetycznych (wariantów) – tzw. allomorfów.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) afiks, końcówka, rdzeń

holonimy.

 (1.1) słowo

meronimy.

pokrewne.

 przym. morfemiczny, morfemowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|morphème.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morpheme

* duński: (1.1) morfem n.

* esperanto: (1.1) morfemo

* francuski: (1.1) morphème m.

* hiszpański: (1.1) morfema m.

* niemiecki: (1.1) Morphem n.

* nowogrecki: (1.1) μόρφημα n.

* rosyjski: (1.1) морфема ż.

* szwedzki: (1.1) morfem n.

* ukraiński: (1.1) морфема ż.

* węgierski: (1.1) morféma

źródła.

odmiana.

 (1.1) ett morfem, morfemet, morfem, morfemen

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrfɛ̃m, AS: morfẽm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. morfemiczny, morfemowy

Wiktionary


morfemiczny

morfemika


SJP.pl

Patrz:

morfemika

morfemika

dział nauki o języku zajmujący się budową i odmianą wyrazów; morfologia


SJP.pl


morfemowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) gram. związany z morfemem, dotyczący morfemu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfem mrz.

 przym. morfemiczny

Wiktionary


morfeusz

1. przenośnie: sen, marzenie senne;
2. rojnik morfeusz - motyl dzienny z rodziny powszelatkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bóg i uosobienie marzeń sennych o ludzkich kształtach;

Wiktionary

Morfeusz (gr. Μορφεύς, Morpheus, od morphekształt, postać, forma; łac. Morpheus) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie marzeń sennych. Jego ojcem był Hypnos Bóg snów, a stryjem Tanatos, braćmi zaś Ikelos oraz Fantasos. Postać Morfeusza pojawia się w "Metamorfozach" Owidiusza, gdzie odgrywa kluczową rolę w historii Alkione (córka Eola) i Ceiksa. . Miał zdolność przybierania wyglądu dowolnej ludzkiej formy i naśladowania typowych dla niej gestów i słów. Wyobrażano go sobie jako uskrzydloną postać o wielkich i szybkich skrzydłach, dzięki którym mógł się bezszelestnie przemieszczać na duże odległości.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morfeusz uchodził za syna Hypnosa, boga snu.

 (1.1) W sztukach plastycznych Morfeusz bywa przedstawiany jako uskrzydlona istota.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈfɛwuʃ, AS: morfe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfeusz mzw., morfina ż., morfinista mos., morfinistka ż., morfinizm mrz.

 przym. Morfeuszowy

Wiktionary


morfeuszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Morfeusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Morfeusz mos.

Wiktionary


morfid

tropikalny motyl dzienny o dużych, niebieskich, opalizujących skrzydłach


SJP.pl


morfidowate

rodzina motyli; Morphidae


SJP.pl


morfidowaty

o cechach morfidowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


morfidy

tropikalny motyl dzienny o dużych, niebieskich, opalizujących skrzydłach


SJP.pl


morfina

główny alkaloid wchodzący w skład opium, wykazujący m.in. działanie narkotyczne (odurzające), przeciwbólowe, przeciwkaszlowe, przeciwbiegunkowe oraz depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chem. farm. narkotyk (alkaloid opium) stosowany w medycynie jako silny środek przeciwbólowy, otrzymywany z maku;

Wiktionary

Morfina (łac. Morphinum) – organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów. Wchodzi w skład opium i jest jego najistotniejszym składnikiem psychoaktywnym. Została wyodrębniona w roku 1804 przez Friedricha Sertürnera. W stanie czystym jest białą substancją stałą, o gorzkim smaku, słabo rozpuszczalną w wodzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnim stadium choroby podawano jej morfinę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈfʲĩna, AS: morfʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfinizm m., morfinista m., morfinistka ż.

 przym. morfinowy, morfiniczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) opiat

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. morfinizm m., morfinista m., morfinistka ż.

 przym. morfinowy, morfiniczny

frazeologia.

etymologia. od imienia Morfeusza (etym|gr|Μορφεύς.), jednego z trzech synów Hypnosa (snu), odpowiedzialnego za zsyłanie marzeń sennych i za kształt, formę etym|gr|μορφή. (morphḗ) wszystkich rzeczy

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morphine, dreamer

* baskijski: (1.1) morfina

* białoruski: (1.1) марфін m.

* duński: (1.1) morfin w.

* esperanto: (1.1) morfino

* francuski: (1.1) morphine ż.

* hiszpański: (1.1) morfina

* niemiecki: (1.1) Morphin n., Morphium n.

* nowogrecki: (1.1) μορφίνη ż.

* rosyjski: (1.1) морфин m., przest. морфий m.

* węgierski: (1.1) morfin, morfium

* włoski: (1.1) morfina ż.

źródła.

== morfina (język asturyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chem. morfina

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


morfing

w grafice komputerowej: płynne przechodzenie jednego obrazu w inny; morphing


SJP.pl

Morfing (ang. morphing) – technika przekształcania obrazu polegająca na płynnej zmianie jednego obrazu w inny, stosowana w filmie i animacji komputerowej.

W filmie od dawna znany był efekt przenikania obrazów – pierwsza scena stopniowo zanikała, druga stawała się coraz bardziej wyraźna. Odbywało się to jednak bez przekształcania zawartości łączonych scen. Takie rozwiązanie nie pozwalało na bardziej złożone przekształcenia i zawsze pozostawiało wrażenie sztuczności. W odróżnieniu od przenikania morfing polega na takim odkształcaniu łączonych obrazów, aby przez cały czas przejścia obraz pozostawał wyraźny, a zmiana kształtów odbywała się w sposób płynny.

Wikipedia


morfinista

osoba nałogowo używająca morfiny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba uzależniona od morfiny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zresztą każdy morfinista wie, że stopniowo potrzeba coraz większej porcji morfiny, żeby zaczęła działać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfina ż., morfinizm m.

:: fż. morfinistka ż.

 przym. morfinowy

Wiktionary


morfinistka

morfinista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osoba płci żeńskiej uzależniona od morfiny

Wiktionary

Patrz:

morfinista

Powiązane:

 rzecz. morfina ż., morfinizm m.

:: fm. morfinista ż.

 przym. morfinowy

Wiktionary


morfinizm

nałóg używania morfiny, jedna z form narkomanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uzależnienie polegające na nałogowym używaniu morfiny;

Wiktionary

Morfinizm – uzależnienie od zażywania morfiny – alkaloidu opium, który jest otrzymywany z makówki i łodyg maku.

Morfinizm rozwija się głównie u osób otrzymujących morfinę jako środek przeciwbólowy. Zarówno na Bliskim, jak i na Dalekim Wschodzie morfina była używana w charakterze używki, co prowadziło do uzależnienia i narkomanii.Wyczerpujący opis ujemnych skutków morfinizmu po raz pierwszy został opublikowany przez jej odkrywcę Friedricha Wilhelm Sertürnera.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nałóg, uzależnienie

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. morfina ż., morfinista m., morfinistka ż.

 przym. morfinowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morphinism

* białoruski: (1.1) марфінізм m.

* duński: (1.1) morfinisme w.

* niemiecki: (1.1) Morphinismus m.

* rosyjski: (1.1) морфинизм m.

* słoweński: (1.1) morfinizem m.

* ukraiński: (1.1) морфінізм m.

* uzbecki: (1.1) morfinizm

źródła.

== morfinizm (język uzbecki.) ==

ortografie.

wymowa.

 dzielenie|mor|fi|nizm.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) morfinizm

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfina ż., morfinista m., morfinistka ż.

 przym. morfinowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nałóg, uzależnienie

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. morfina ż., morfinista m., morfinistka ż.

 przym. morfinowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morphinism

* białoruski: (1.1) марфінізм m.

* duński: (1.1) morfinisme w.

* niemiecki: (1.1) Morphinismus m.

* rosyjski: (1.1) морфинизм m.

* słoweński: (1.1) morfinizem m.

* ukraiński: (1.1) морфінізм m.

* uzbecki: (1.1) morfinizm

źródła.

== morfinizm (język uzbecki.) ==

ortografie.

wymowa.

 dzielenie|mor|fi|nizm.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) morfinizm

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


morfinoman

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. zob. morfinista.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od kilku lat lekarze, szczególnie amerykańscy, skutecznie leczą morfinomanów i alkoholistów, odzwyczajających się od nałogowego używania tych substancyj za pomocą małych dawek kokainy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfinomania ż.

:: fż. morfinomanka ż.

Wiktionary


morfinomania

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. morfinizm.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wobec tego rodzina zmarłego wystąpiła do sądu o zwalenie testamentu, dowodząc, że morfinomania odbierała możność prawomocnego sporządzenia takiego aktu, jak testament.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfinoman m., morfinomanka ż.

Wiktionary


morfinomanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. morfinistka.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyaresztowano ją i odprowadzono do policyi. Okazało się, że była to morfinomanka, sam sposób postępowania zdradzał anormalność stanu psychicznego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfinomania ż.

:: fm. morfinoman m.

Wiktionary


morfinowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący morfiny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wstrzykiwano także podskórnie octan morfinowy w okolicy dołka podsercowego z niejaką ulgą dla chorych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfina ż., morfinista m., morfinistka ż., morfinizm mrz.

Wiktionary


morfizacja

figura retoryczna, przenośnia polegająca na nadaniu postaci rzeczom, które jej nie mają (np. siłom przyrody, zjawiskom psychicznym, pojęciom abstrakcyjnym); upostaciowanie, upostaciowienie


SJP.pl

Morfizacja (z gr. μορφή morphé ‘kształt, postać’), upostaciowienie – figura retoryczna, rodzaj przenośni. Polega na nadaniu materialnej postaci czemuś, co jej nie posiada, np. stanom psychicznym, pojęciom abstrakcyjnym, siłom przyrody.

Wikipedia


morfizm

1. w matematyce: typ funkcji związany z określoną kategorią matematyczną;
2. dawniej: kształt, foremność, symetryczność


SJP.pl

Wikipedia


morfo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kształtem, budową, postacią

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) morfogeneza • morfologia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|μορφή. (morfḗ) → kształt, postać

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) morfo-

* włoski: (1.1) morfo-

źródła.

== morfo- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|ˈmoɾ.fo.

znaczenia.

temat słowotwórczy

 (1.1) morfo-

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrfɔ, AS: morfo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|μορφή. (morfḗ) → kształt, postać

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) morfo-

* włoski: (1.1) morfo-

źródła.

== morfo- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|ˈmoɾ.fo.

znaczenia.

temat słowotwórczy

 (1.1) morfo-

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


morfochronologia

Morfochronologia – dział geomorfologii, który zajmuje się datowaniem wieku form rzeźby terenu na powierzchni Ziemi.

Wikipedia


morfogen

substancja działająca na komórki płodu w sposób decydujący o przyszłych kształtach


SJP.pl

Morfogen – substancja, która wpływa na przyszły los komórki oraz wywiera na niej różny skutek w zależności od swego stężenia. Stworzono tzw. model morfogenu, który zakłada, że informacja pozycyjna powstaje wzdłuż danej osi organizmu na skutek syntezy morfogenu przez jego źródło, którym może być np. inna komórka, które znajduje się na jednym z krańców osi. Dyfuzja morfogenu z tego miejsca prowadzi do wytworzenia się gradientu morfogenu – w zależności od odległości od źródła jego stężenie jest inne co ma także odmienny wpływ na komórki docelowe, które różnicują się w odmienny sposób. By wyzwolić określony wzór ekspresji stężenie morfogenu musi przekroczyć pewne stężenie progowe.

Wikipedia


morfogenetyczny

morfogeneza


SJP.pl

Patrz:

morfogeneza

morfogeneza

  • morfogeneza – geografia
  • morfogeneza – biologia
  • morfogeneza roślin

Wikipedia


morfolog

specjalista w zakresie morfologii


SJP.pl


morfologia

1. dział biologii, nauka o budowie organizmów zwierzęcych i roślinnych;
2. dział geologii zajmujący się ukształtowaniem powierzchni Ziemi; także: rzeźba powierzchni, terenu;
3. dział gramatyki zajmujący się budową i odmianą wyrazów;
4. w medycynie: badanie składu krwi; także: wynik takiego badania;
5. w różnych ujęciach specjalistycznych: forma, budowa, struktura czegoś (np. morfologia kryształu)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. nauka o budowie organizmów zwierzęcych i roślinnych;

 (1.2) jęz. dział gramatyki dotyczący budowy wyrazów;

 (1.3) med. badanie składu krwi, w celu ustalenia liczby erytrocytów, leukocytów i zawartości hemoglobiny;

 (1.4) med. pot. wyniki takich badań

Wiktionary

Morfologia (gr. μορφή morphḗ „kształt”, λόγος lógos „nauka”) – „nauka o formach”; „morfologiczny” – związany z „morfologią”; dotyczący postaci i budowy.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) biologia

 (1.2) gramatyka

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. morfolog m.

 przym. morfologiczny

 przysł. morfologicznie

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|μορφή|λόγος.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morphology

* arabski: (1.1) علم التشكل m.

* baskijski: (1.1) morfologia; (1.2) morfologia

* białoruski: (1.1) марфалогія ż.; (1.2) марфалогія ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) марфалёгія ż.; (1.2) марфалёгія ż.

* francuski: (1.1) morphologie ż.

* hiszpański: (1.1) morfología ż.; (1.2) morfología ż.

* kataloński: (1.1) morfologia ż.; (1.2) morfologia ż.

* niemiecki: (1.1) Morphologie ż.

* nowogrecki: (1.1) μορφολογία ż.; (1.2) μορφολογία ż.

* polski język migowy: PJM-ukryj| {{PJM|morfologia.}}

* portugalski: (1.1) morfologia ż.

* wietnamski: (1.1) hình thái học; (1.2) hình thái học

* włoski: (1.1) morfologia ż.; (1.2) morfologia ż.

źródła.

== morfologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biol. morfologia

 (1.2) jęz. morfologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrfɔˈlɔɟja, AS: morfoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfolog m.

 przym. morfologiczny

 przysł. morfologicznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) biologia

 (1.2) gramatyka

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. morfolog m.

 przym. morfologiczny

 przysł. morfologicznie

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|μορφή|λόγος.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morphology

* arabski: (1.1) علم التشكل m.

* baskijski: (1.1) morfologia; (1.2) morfologia

* białoruski: (1.1) марфалогія ż.; (1.2) марфалогія ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) марфалёгія ż.; (1.2) марфалёгія ż.

* francuski: (1.1) morphologie ż.

* hiszpański: (1.1) morfología ż.; (1.2) morfología ż.

* kataloński: (1.1) morfologia ż.; (1.2) morfologia ż.

* niemiecki: (1.1) Morphologie ż.

* nowogrecki: (1.1) μορφολογία ż.; (1.2) μορφολογία ż.

* polski język migowy: PJM-ukryj| {{PJM|morfologia.}}

* portugalski: (1.1) morfologia ż.

* wietnamski: (1.1) hình thái học; (1.2) hình thái học

* włoski: (1.1) morfologia ż.; (1.2) morfologia ż.

źródła.

== morfologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biol. morfologia

 (1.2) jęz. morfologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


morfologicznie

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący morfologii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrfɔlɔˈɟit͡ʃʲɲɛ, AS: morfoloǵičʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfologia ż., morfolog m.

 przym. morfologiczny

Wiktionary


morfologiczny

1. dotyczący morfologii organizmów zwierzęcych i roślinnych (np. cechy morfologiczne ssaków);
2. dotyczący morfologii Ziemi (np. profil morfologiczny terenu);
3. dotyczący morfologii wyrazów (np. węzeł morfologiczny);
4. dotyczący morfologii krwi (np. obraz morfologiczny krwi)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. jęz. geol. dotyczący morfologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfolog mos., morfologia ż.

 przysł. morfologicznie

Wiktionary


morfologizować

w językoznawstwie: wiązać pewne cechy fonetyczne z formami gramatycznymi


SJP.pl


morfometria

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. nauka zajmująca się metodami pomiarów i opisem obiektów na ich podstawie;

Wiktionary

Morfometria (gr. μορφή, morphé = kształt i μετρική, metron = miara) zajmuje się metodami pomiarów i opisem obiektów na podstawie tych pomiarów. Pojęcie to jest używane we wszystkich tych dyscyplinach naukowych, w których morfologia jako nauka o kształcie i formie odgrywa znaczącą rolę.


Wikipedia

Powiązane:

 przym. morfometryczny

Wiktionary


morfometryczny

przymiotnik

 (1.1) związany z morfometrią, dotyczący lub służący do pomiarów i opisu obiektów na ich podstawie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfometria ż.

Wiktionary


morfonolog

specjalista w dziedzinie morfonologii


SJP.pl


morfonologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z morfonologią, dotyczący morfonologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morfonologia ż.

Wiktionary


morfosemantyczny

dotyczący morfologii, składni i semantyki danego języka


SJP.pl


morfosemantyk

specjalista w dziedzinie morfologii, składni i semantyki danego języka


SJP.pl


morfotropia

Wikipedia


morfotyczny

mający jakiś kształt, jakąś postać; upostaciowany


SJP.pl


morfoza

w biologii: zmiana budowy i funkcji narządu pod wpływem środowiska


SJP.pl


mórg

morga;
1. miara powierzchni gruntu, wynosząca obecnie 5600 metrów kwadratowych;
2. grunt o takiej powierzchni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. roln. zob. morga.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z tej ziemi po dziadkach został mi zaledwie mórg.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. morgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morga, daw. morg, jutrzyna

Wiktionary


morga

mórg;
1. miara powierzchni gruntu, wynosząca obecnie 5600 metrów kwadratowych;
2. grunt o takiej powierzchni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) roln. dawna jednostka powierzchni gruntu, wynosząca około 56 arów;

 (1.2) rzad. budynek, w którym wystawia się nierozpoznane zwłoki w celu ich zidentyfikowania

Wiktionary

Morga, mórg, jutrzyna – historyczna jednostka powierzchni, używana w rolnictwie. Początkowo oznaczała obszar, jaki jeden człowiek mógł zaorać lub skosić jednym zaprzęgiem w ciągu dnia roboczego (dokładnie: od rana do południa), a jej wielkość wynosiła – zależnie od jakości gleby, zaprzęgu i narzędzi w Europie 0,33–1,07 hektara.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostaliśmy po rodzicach tak ze trzy morgi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morg mrz.

 przym. morgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morg; daw. mórg

 (1.2) kostnica

Wiktionary


morgan

jedna z najstarszych i najpopularniejszych ras koni wierzchowych w Ameryce Płn.


SJP.pl

  • Morgan – jednostka mapowa (genetyka)
  • Morgan – rasa koni
  • Morgan Motor Company – brytyjski producent samochodów
  • Morgan – amerykański film fabularny w reżyserii Michaela Akersa
  • Morgan – singel polskiego piosenkarza i rapera White'a 2115 z albumu studyjnego Rockstar: Do zachodu słońca
Ludzie
  • Alexander Morgan (ur. 1994) – australijski kolarz
  • Augustus De Morgan (1806–1871) – angielski matematyk
  • Bob Morgan (ur. 1967) – brytyjski skoczek do wody
  • Charles Langbridge Morgan (1894–1958) – angielski pisarz i krytyk
  • Colin Morgan (ur. 1986) – irlandzki aktor
  • Darren Morgan (ur. 1966) − walijski snookerzysta
  • Evelyn De Morgan (1855–1919) – angielska malarka
  • Henry Morgan (1635–1688) – walijski bukanier
  • Jacques de Morgan (1857–1924) – francuski inżynier górnictwa, archeolog
  • Jason Morgan (ur. 1976) – kanadyjski hokeista
  • John Pierpont Morgan (1837–1913) – amerykański finansista
  • Lewis Henry Morgan (1818–1881) – amerykański antropolog
  • Morgan, Generał Morgan – Mohammed Said Hersi (ur. 1949), somalijski polityk
  • Richard Morgan (ur. 1965) – brytyjski pisarz
  • Thomas Hunt Morgan (1866–1945) – amerykański genetyk
Miejscowości w Australii
  • Morgan – miasto w stanie Australia Południowa
Miejscowości w USA
  • Morgan – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Calhoun
  • Morgan – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Redwood
  • Morgan – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Bosque
  • Morgan – miasto w stanie Utah, w hrabstwie Morgan
  • Morgan – miasto w stanie Vermont, w hrabstwie Orleans
  • Morgan – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Oconto
Gminy w USA
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Cleburne
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Franklin
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Lawrence
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Sharp
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Coles
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Harrison
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Owen
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Indiana, w hrabstwie Porter
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Crawford
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Decatur
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Franklin
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Harrison
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Woodbury
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Kansas, w hrabstwie Thomas
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Redwood
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Mercer
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Rowan
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Rutherford
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Traill
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Ashtabula
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Butler
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Gallia
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Knox
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Morgan
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Ohio, w hrabstwie Scioto
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Greene
  • Morgan (ang. Morgan Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Jones
  • Morgan (ang. Morgan Town) – gmina w stanie Vermont, w hrabstwie Orleans
  • Morgan (ang. Morgan Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Oconto

Wikipedia


morganatyczny

o związku małżeńskim: zawarty przez osobę z panującego domu z osobą niższego stanu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o małżeństwie: zawarty przez panującego z kobietą nie z rodu królewskiego

 (1.2) o żonie, dziecku z małżeństwa (1.1): nie dziedziczący praw do tytułu i do tronu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɡãnaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: morgãnatyčny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. morganatycznie

Wiktionary


morganit

minerał, różowa odmiana berylu; kamień szlachetny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał, odmiana berylu;

Wiktionary

Morganit – minerał, krzemian berylu i glinu, zazwyczaj przezroczysta i różowa w odcieniach odmiana berylu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 Od nazwiska J.P. Morgana.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) morganite

* francuski: (1.1) morganite ż.

* hiszpański: (1.1) morganita ż.

* niemiecki: (1.1) Morganit m.

* portugalski: (1.1) morganite ż.

* rosyjski: (1.1) аметист-бальзатин m., морганит m., воробьевит m.

* rumuński: (1.1) morganit n.

* słowacki: (1.1) morganit m.

* słoweński: (1.1) morganit m.

* szwedzki: (1.1) morganit w.

* węgierski: (1.1) morganit

* włoski: (1.1) morganite

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈɡãɲit, AS: morgãńit

Wiktionary


morganizm

kierunek w genetyce formalnej zapoczątkowany przez T.H. Morgana, biologa amerykańskiego


SJP.pl

Wikipedia


morgała

nazwisko


SJP.pl


morgenstern

[czytaj: morgensztern] broń obuchowo-kłująca, maczuga o głowicy nabitej żelaznymi kolcami w kształcie gwiazdy; morgensztern


SJP.pl

  • morgenstern (morgensztern, gwiazda poranna, gwiazda zaranna) – broń obuchowa, rodzaj wekiery
  • Morgenstern – niemiecka grupa muzyczna grająca rock średniowieczny
  • Morgenstern – planetoida o numerze katalogowym 9764

Wikipedia


morgensztern

broń obuchowo-kłująca, maczuga o głowicy nabitej żelaznymi kolcami w kształcie gwiazdy; morgenstern


SJP.pl

Morgensztern, kropacz (potocznie „gwiazda poranna”, „gwiazda zaranna”, „jutrzenka”, z niem. Morgenstern) – rodzaj używanej w XIV-XVII wieku broni obuchowej (obuchowo-kłującej), rodzaj wekiery, okutej maczugi o głowicy nabitej żelaznymi kolcami w kształcie gwiazdy (stąd nazwa).

Wikipedia


morgi

morga;
1. miara powierzchni gruntu, wynosząca obecnie 5600 metrów kwadratowych;
2. grunt o takiej powierzchni


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 54, w tym 9 podstawowych
  • Morgi – część miasta Dąbrowa Białostocka
  • Morgi – część miasta Józefów
  • Morgi – część miasta Mszana Dolna
  • Morgi – część miasta Mysłowice
  • Morgi – część miasta Rabka-Zdrój

Wikipedia


morgowy

potocznie: mający powierzchnię jednej morgi


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający wielkość jednej morgi

 (1.2) przen. dużych rozmiarów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ogród, mniej więcej morgowy, otoczony murem, był to typowy księży ogródek, to znaczy pełen szpalerów, drzewek owocowych, wina, ścieżek wysypanych piaskiem i ogrodzonych słupkami, z grzędami jarzyn nawożonych gnojem ze stajni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mórg mrz., morg mrz., morga ż.

Wiktionary


moria

w psychiatrii: obsesyjna skłonność do nieprzyzwoitych żartów, często połączona z euforią; wiłość, nastrój moriatyczny, wesołkowatość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) bibl. geogr. dawna nazwa Wzgórza Świątynnego w Jerozolimie, występującego w Starym Testamencie jako miejsce ofiary Abrahama

 (1.2) geogr. wieś i obóz dla uchodźców w Grecji, na wyspie Lesbos, na północ od Mityleny

 (1.3) liter. fikcyjne podziemne miasto w powieści Johna Ronalda Reuela Tolkiena;

 (1.4) mitgr. nimfa z mitologii greckiej, jedna z Najad

Wiktionary

  • Moria – starotestamentalne wzgórze ofiary Abrahama
  • Moria – stworzone przez J.R.R. Tolkiena fikcyjne miasto krasnoludzkie w Śródziemiu
  • moria – rodzaj zaburzenia psychicznego
  • Moria – rodzaj ślimaków z rodziny Amnicolidae

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weź twego syna jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do kraju Moria i tam złóż go w ofierze na jednym z pagórków, jakie ci wskażę

 (1.2) W obozie dla uchodźców Moria, na greckiej wyspie Lesbos, przebywa obecnie 19 tysięcy osób, choć sam obóz może przyjąć tylko trzy tysiące.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Wzgórze Świątynne; daw. Syjon

Wiktionary


morin

nazwisko


SJP.pl

Morín (także Cueva de Morín, Cueva de Villanueva, Cueva del Rey) – jaskinia znajdująca się w Hiszpanii w prowincji Kantabria, na terenie gminy Villaescusa, około 6 km na południe od zatoki Bahía de Santander.

Jaskinię odkryto w 1910 roku. Od tej pory przeprowadzono w niej kilka kampanii archeologicznych. Odkryto wiele narzędzi kamiennych wykonanych m.in. w technologii mustierskiej. Zamieszkujący jaskinię ludzie reprezentowali szereg kultur, począwszy od najstarszej mustierskiej (typowej dla neandertalczyka), poprzez typowe dla człowieka rozumnego kulturę oryniacką, grawecką aż do azylskiej.

Wikipedia


moringa

moringa olejodajna - drzewo tropikalne z liśćmi na napar; drzewo chrzanowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. drapieżna ryba o wężowatym pokroju, występująca w wodach ciepłych i gorących

 (1.2) bot. tropikalne drzewo z rodziny moringowatych

Wiktionary

  • rośliny:
    • moringa – rodzaj roślin z rzędu moringowatych (w tym m.in. moringa olejodajna – drzewo chrzanowe)
  • ryby:
    • moringa siatkowana
    • moringa cętkowana
    • moringa szara

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dorosłe moringi osiągają przeciętnie długość około 60 cm.

Wiktionary


morion

1. minerał, czarna odmiana kwarcu;
2. rodzaj hełmu otwartego


SJP.pl

  • morion – typ hełmu używany XVI i XVII wieku
  • morion – odmiana kwarcu

Wikipedia


moris

Osoby o nazwisku Moris:

  • Anthony Moris − luksemburski piłkarz
  • Jean-Pierre Moris − luksemburski pływak, olimpijczyk

Osoby o imieniu Moris:

  • Moris Carrozzieri − włoski piłkarz
  • Moris Farhi − brytyjski pisarz
  • Moris Maurin (właśc. Maurice Maurin) − zakonnik
  • Moris Simaszko − pisarz kazachski
  • Moris Winczewski − żydowski poeta, prozaik i publicysta

Wikipedia


morisca

[czytaj: moriska] jeden z najstarszych tańców ludowych w Europie, często związany z fechtunkiem i kostiumami z atrybutami mauretańskimi; moresca


SJP.pl


morka

wiatr wiejący od strony morza


SJP.pl


mórkowo

wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim


SJP.pl

Mórkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Lipno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Pałac wybudowany prawdopodobnie przez Kwileckich na przełomie XIX i XX w. Przed wojną właścicielem był Skarb Państwa Pruskiego. Obecnie w pałacu mieści się Dom nowicjacki Towarzystwa Chrystusowego.

Wikipedia


morkowski

nazwisko


SJP.pl


morkwa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kresy. marchew

Wiktionary


morlesz

ryba morska z rzędu okoniokształtnych


SJP.pl

Morlesz, bogar, morlesz bogar (Pagellus bogaraveo) – gatunek ryby z rodziny prażmowatych (Sparidae).

Wikipedia


mormi

rodzaj ssaka z podrodziny kotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Catopuma|Severtzov|ref=tak., rodzaj ssaka z podrodziny kotów;

 (1.2) zool. kot z rodzaju mormi (1.1)

Wiktionary

Mormi (Catopuma) – rodzaj ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mormi komunikują się przez syczenia, miauknięcia, mruczenia i warknięcia.

Wiktionary


mormon

członek wspólnoty religijnej w Stanach Zjednoczonych, łączącej elementy chrześcijaństwa, judaizmu i islamu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. osoba, który wyznaje mormonizm

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrmɔ̃n, AS: mormõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mormonizm m.

:: fż. mormonka ż.

 przym. mormoński

Wiktionary


mormoni

członek wspólnoty religijnej w Stanach Zjednoczonych, łączącej elementy chrześcijaństwa, judaizmu i islamu


SJP.pl

Mormonizm – nurt Kościołów powstałych w wyniku działalności Josepha Smitha, uznawanego przez wiernych za proroka. Większość mormonów skupia Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (ang. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints – w krajach anglojęzycznych przyjął się skrót LDS). LDS liczy około 17,5 mln wiernych w ponad 190 krajach świata (2024). Jest to też jedyny odłam mormonizmu obecny w Polsce.

Wikipedia


mormonizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. wywodzące się z chrześcijaństwa wyznanie powstałe w XIX wieku w Stanach Zjednoczonych, opierające się na nauczaniu Josepha Smitha, który miał przetłumaczyć na angielski świętą księgę spisaną przez starożytnego amerykańskiego proroka Mormona;

Wiktionary

Mormonizm – nurt Kościołów powstałych w wyniku działalności Josepha Smitha, uznawanego przez wiernych za proroka. Większość mormonów skupia Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (ang. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints – w krajach anglojęzycznych przyjął się skrót LDS). LDS liczy około 17,5 mln wiernych w ponad 190 krajach świata (2024). Jest to też jedyny odłam mormonizmu obecny w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego uznawany za proroka założyciel Joseph Smith, zamordowany w 1844 r., nazwał wszystkie Kościoły ohydą sprzeczną z chrystianizmem; mormonizm miał być jego odnową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mormon m., mormonka ż.

 przym. mormoński

Wiktionary


mormonka

członkini wspólnoty religijnej w Stanach Zjednoczonych, łączącej elementy chrześcijaństwa, judaizmu i islamu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta, która wyznaje mormonizm

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrˈmɔ̃nka, AS: mormõnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mormonizm m.

:: fm. mormon m.

 przym. mormoński

Wiktionary


mormoński

odnoszący się do wspólnoty religijnej mormonów


SJP.pl


mormorando

śpiew z zamkniętymi ustami, stosowany zwykle w utworach chóralnych; mruczando; murmurando


SJP.pl


mormyszka

sztuczna przynęta do połowów pod lodem


SJP.pl

Mormyszka - sztuczna przynęta do połowów pod lodem, naśladująca pierwotnie kiełża, obecnie w wielu fantazyjnych kształtach.

Mormyszka wykonana jest z ołowiu lub cięższego wolframu z wtopionym na stałe haczykiem i przelotowym otworem służącym do mocowania mormyszki do żyłki.

Wikipedia


morna

styl muzyczny z Wysp Zielonego Przylądka, zwany też oceanicznym bluesem


SJP.pl

Wikipedia


mornay

[czytaj: morNE] sos beszamelowy przyprawiony tartym serem (zwykle grujerem lub parmezanem)


SJP.pl

Mornay – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Saona i Loara.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 159 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 8 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Mornay plasuje się na 752. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 445.).

Wikipedia


mornel

ptak z rodziny siewek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Charadrius morinellus|ref=tak., gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rzędu siewkowców;

Wiktionary

Mornel (Eudromias morinellus) – gatunek średniego ptaka wędrownego z rodziny sieweczkowatych (Charadriidae), zamieszkujący wyspowo pasma górskie od północnej części Wysp Brytyjskich przez Półwysep Skandynawski, Ural, góry Syberii po Półwysep Czukocki. Na południu osiąga północno-wschodni Kazachstan, północno-zachodnie Chiny i Mongolię. Zimuje w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie oraz w Iranie. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrnɛl, AS: mornel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sieweczka gniada

Wiktionary


mornina

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. słabeusz

Wiktionary


moro

deseń kamuflażowy złożony najczęściej z plam w odcieniach zieleni i brązu; potocznie: ubranie o tym deseniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) drobny, maskujący wzór na tkaninie w kolorze khaki

 (1.2) tkanina o wzorze moro (1.1);

 (1.3) wojskowy mundur polowy z tkaniny moro (1.2)

Wiktionary

  • moro – wzór kamuflażu stosowanego w umundurowaniu
    • moro – pot. umundurowanie w kamuflażu moro
  • odruch Moro – odruch występujący u noworodków
  • Moro – grupa etniczna na Filipinach

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) W militarnym demobilu kupiłem sobie dwa mora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrɔ, AS: moro

Wiktionary


morochów

Morochów (j. łemkowski Морохів, w latach 1977–1981 Mroczków) – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Zagórz. Leży w odległości pół kilometra od rzeki Osławy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Wikipedia


moroczyn

Moroczyn – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Hrubieszów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Hrubieszów. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 311 mieszkańców i była siedemnastą co do wielkości miejscowością gminy Hrubieszów.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Szpikołosach.

Wikipedia


moroni

stolica Komorów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Komorów;

Wiktionary

  • Moroni – stolica Komorów
  • Moroni – miasto w USA, w stanie Utah, w hrabstwie Sanpete
  • Moroni – według historii Mormonów objawił się Józefowi Smithowi udostępniając mu Księgę Mormona
  • Moroni – w wierzeniach mormonów jedno z nefickich miast.
  • Moroni – imię męskie występujące w wyznaniach należących do ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów)
  • Giovanni Battista Moroni – włoski malarz epoki renesansu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Więc wygodę i szacunek dla klasy turystycznej diabli wzięli w Moroni, porcie wysp Komoryjskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɔ̃ɲi, AS: morõńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moronijczyk mos., moronijka ż.

 przym. moronijski

Wiktionary


moroniarz

środowiskowo: osoba cywilna lubiąca nosić odzież przypominającą polowy mundur wojskowy


SJP.pl


moronijczyk

mieszkaniec Moroni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Moroni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɔ̃ˈɲijt͡ʃɨk, AS: morõńii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moroni n.

:: fż. moronijka ż.

 przym. moronijski

Wiktionary


moronijka

mieszkanka Moroni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Moroni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɔ̃ˈɲijka, AS: morõńii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moroni n.

:: fm. moronijczyk mos.

 przym. moronijski

Wiktionary


moronijski

Moroni (stolica Komor)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Moroni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrɔ̃ˈɲijsʲci, AS: morõńii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moroni n., moronijczyk mos., moronijka ż.

Wiktionary


moroszka

gatunek maliny o dużych, jadalnych owocach, w Polsce rzadka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Rubus chamaemorus|L.|ref=tak., gatunek maliny o pędach bez kolców i jadalnych żółtych owocach, występujący na torfowiskach i bagnach;

 (1.2) kulin. owoc moroszki (1.1)

Wiktionary

Malina moroszka (Rubus chamaemorus L.) – gatunek rośliny zielnej z rodziny różowatych (Rosaceae). Obecnie spotyka się ją również pod nazwą „malina nordycka”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔˈrɔʃka, AS: moroška

Wiktionary


morować

nadawać tkaninie falisty deseń (na wzór tkaniny: mory)


SJP.pl


morowiec

1. potocznie: człowiek morowy; spryciarz, zuch;
2. dawniej, gwarowo: człowiek zapowietrzony; zapowietrzeniec


SJP.pl


morówka

rzadko:
1. dżuma; zaraza morowa;
2. krosta, wysypka na ciele wywołana dżumą


SJP.pl


morowo

przysłówek

 (1.1) daw. świetnie, wspaniale, fajnie

Wiktionary

Morowo (niem. Mohrow) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Siemyśl.

Według danych z 31 grudnia 2013 r. Morowo miało 99 mieszkańców.

Wieś położona jest przy drodze powiatowej Byszewo - Świecie Kołobrzeskie - Starnin. Leży ok. 20 km na południe od Kołobrzegu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Doprawdy morowo było przejechać się twoim samochodem!

Wiktionary

Powiązane:

 przym. morowy

Wiktionary


morowszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: morowy; bardziej morowy


SJP.pl


morowy

1. zrobiony z mory (jedwabnej tkaniny); podobny z wyglądu do mory;
2. dotknięty morem (zarazą); niosący mór, śmierć;
3. potocznie: dzielny, wspaniały, wielki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. niosący mór, powodujący mór, zarazę

 (1.2) pot. o osobie: dzielny, godzien uznania

 (1.3) pot. o przedmiocie lub czynności: udany

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lud prosty w Litwie wyobraża morowe powietrze w postaci dziewicy, któréj zjawienie się […] poprzedza straszliwą chorobę.

 (1.2) Z pana to morowy człowiek – zaśmiał się szofer.

 (1.2) „Mówi się po prostu: Stasiu przyjechał, Stasiu zarządził, Stasiu będzie na inspekcji. Jednym słowem – Stasiu to morowy chłop”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈrɔvɨ, AS: morovy

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. morowo

 rzecz. mór m.

 gwara. morowiec m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) byczy, fajny

Wiktionary


moroz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jakub Moroz – polski dziennikarz i teatrolog
  • Mykoła Moroz – ukraiński siatkarz
  • Ołeksandr Moroz – ukraiński polityk
  • Ołeksandr Moroz – ukraiński szachista
  • Wiktor Moroz – ukraiński piłkarz i trener

Inne:

  • (16036) Moroz – planetoida z pasa głównego asteroid

Wikipedia


morozaur

rodzaj dużego, roślinożernego dinozaura z infrarzędu zauropodów; kamarazaur


SJP.pl


morozowski

nazwisko


SJP.pl

Andrzej Morozowski (ur. 13 czerwca 1957 w Warszawie) – polski dziennikarz radiowy i telewizyjny, zawodowo związany m.in. z TVN24 i Radiem Zet.

Wikipedia


morphing

[czytaj: morfing] w grafice komputerowej: płynne przechodzenie jednego obrazu w inny; morfing


SJP.pl

Morfing (ang. morphing) – technika przekształcania obrazu polegająca na płynnej zmianie jednego obrazu w inny, stosowana w filmie i animacji komputerowej.

W filmie od dawna znany był efekt przenikania obrazów – pierwsza scena stopniowo zanikała, druga stawała się coraz bardziej wyraźna. Odbywało się to jednak bez przekształcania zawartości łączonych scen. Takie rozwiązanie nie pozwalało na bardziej złożone przekształcenia i zawsze pozostawiało wrażenie sztuczności. W odróżnieniu od przenikania morfing polega na takim odkształcaniu łączonych obrazów, aby przez cały czas przejścia obraz pozostawał wyraźny, a zmiana kształtów odbywała się w sposób płynny.

Wikipedia


morris

[czytaj: moris] samochód marki Morris


SJP.pl

  • Morris Motor Company – brytyjski producent samochodów
  • Morris – Maurice de Bevere, autor komiksów
  • Morris – ludowy taniec angielski
  • Morris – rumuński zespół tworzący muzykę dance
  • Morris – piosenkarz, producent muzyczny oraz DJ pochodzący z Rumunii

Wikipedia


morrison

nazwisko, np. Jim Morrison (właściwie James Douglas Morrison, 1943-1971), amerykański muzyk rockowy, wokalista zespołu The Doors


SJP.pl

Amerykanie:

  • Jim Morrison – muzyk z zespołu The Doors
  • Toni Morrison – pisarka amerykańska
  • Tommy Morrison – bokser amerykański
  • James Morrison – amerykański piosenkarz
  • Jennifer Morrison – amerykańska modelka
  • Frank Morrison – polityk amerykański
  • John Wayne, właściwie Marion Robert Morrison

Wikipedia


mors

1. ssak z rzędu płetwonogich zamieszkujący morza arktyczne; koń morski;
2. potocznie:
a) osoba praktykująca kąpiele w lodowatej wodzie;
b) alfabet Morse'a;
c) aparat telegraficzny Morse'a


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Odobenus rosmarus|ref=tak., gatunek ssaka morskiego;

 (1.2) pot. alfabet Morse'a

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. osoba, która kąpie się w bardzo zimnej wodzie

 (2.2) środ. żegl. osoba posiadająca stopień jachtowego sternika morskiego

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) techn. półprodukt gorzelniczy z soku z owoców;

Wiktionary

Mors (Odobenus) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny Odobeninae w obrębie rodziny morsowatych (Odobenidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morsa łatwo rozpoznać po jego dwóch wielkich kłach.

 (1.2) Jestem radiotelegrafistą, więc morsem posługuję się biegle.

 (2.1) Nie choruję, bo jestem morsem.

 (2.2) Na rejs do Malmö potrzebujemy morsa do załogi.

 (3.1) Zawartość alkoholu etylowego w morsie powinna wynieść od 16 do 20%.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔrs, AS: mors

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. morsica ż.

 przym. morsowy, morsowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) alfabet Morse'a, titawa

Wiktionary


mors.

skrót od: morski (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


morse

[czytaj: mors] nazwisko, m.in.
1. Harold Morse (1892-1977), matematyk amerykański;
2. Samuel Morse (1791-1872), wynalazca amerykański


SJP.pl

Stany Zjednoczone:

  • Morse – jednostka osadnicza w stanie Luizjana, w parafii Acadia
  • Morse – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie Hansford
  • Morse – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Ashland
  • Morse (ang. Morse Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Itasca
  • Morse (ang. Morse Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie St. Louis
  • Morse (ang. Morse Town) – gmina w stanie Wisconsin, w hrabstwie Ashland

Wikipedia


morsica

rzadko: samica morsa


SJP.pl


morski

przymiotnik od : morze


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z morzem, dotyczący morza

 (1.2) związany z Morskiem, dotyczący Morska

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor niebieskozielony, taki jak kolor morza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jacek wstąpił do szkoły morskiej, aby w przyszłości pływać na morskich statkach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrsʲci, AS: morsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morze n., namorzyn m., morszczuk mzw., pomorski mrz.

 przym. nadmorski, podmorski, pomorski, zamorski, przymorski

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) niebieskozielony

Wiktionary


morsko

przymiotnik od : morze


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
  • Morsko – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Krosno Odrzańskie
  • Morsko – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Koszyce
  • Morsko – wieś w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Włodowice
Miejscowości w Słowenii
  • Morsko – wieś w gminie Kanal ob Soči

Wikipedia


morskość

morski


SJP.pl

Patrz:

morski

morsować

potocznie: kąpać się zimą na otwartej przestrzeni


SJP.pl


morsowate

o cechach morsowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Morsowate (Odobenidae) – rodzina dużych, drapieżnych ssaków morskich, zaliczanych wraz z uchatkami i fokami do nadrodziny Phocoidea w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).

Wikipedia


morsowaty

o cechach morsowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


morsowy

związany z morsem, charakterystyczny dla morsa


SJP.pl


morstin

nazwisko


SJP.pl


morświn

ssak z rodziny delfinów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Phocoena|Cuvier|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny morświnowatych;

 (1.2) daw. zool. nazwa systematyczna|Phocoena phocoena|Linnaeus|ref=tak., morświn zwyczajny;

Wiktionary

Morświn (Phocoena) – rodzaj wodnych ssaków z rodziny morświnowatych (Phocoenidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie miałem pojęcia, że morświny żyją również w Bałtyku!

 (1.2) Spoglądał na mnie morświn, a ja marznąłem w zimnej bałtyckiej wodzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrʲɕfʲĩn, AS: morʹśfʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morświnek mzw., morświnowate lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) morświn zwyczajny

Wiktionary


morświnarium

miejsce ekspozycji i badań morświnów


SJP.pl


morświnek

1. rodzaj wodnych ssaków z rodziny morświnowatych;
2. morświnek bezpłetwy - gatunek morświna; morświn bezpłetwy, morświn bezpióry, morświn azjatycki


SJP.pl

Morświnek (Neophocaena) – rodzaj wodnych ssaków z rodziny morświnowatych (Phocoenidae).

Wikipedia


morświnowate

rodzina ssaków morskich z kladu zębowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Phocoenidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków morskich z kladu zębowców;

Wiktionary

Morświnowate (Phocoenidae) – rodzina ssaków morskich z parvordo zębowców (Odontoceti) w obrębie infrarządu waleni (Cetacea). Są blisko spokrewnione z delfinowatymi (Delphinidae), od których się jednak odróżniają szeregiem anatomicznych szczegółów, w tym charakterystycznym kształtem głowy i zębów. Istnieje siedem gatunków, zamieszkujących we wszystkich oceanach, najczęściej blisko wybrzeży. Najbardziej znany wśród nich jest morświn zwyczajny z północnej hemisfery, żyjący także w Bałtyku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morświnowate odżywiają się rybami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morświn mzw., morświnek mzw.

Wiktionary


morświnowaty

o cechach morświnowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


morszczuk

morska ryba dorszokształtna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Merluccius merluccius|ref=tak., drapieżna ryba morska, poławiana dla smacznego mięsa;

Wiktionary

Morszczuk zwyczajny, morszczuk, morszczuk europejski, morszczuk wielkooki (Merluccius merluccius) – gatunek morskiej ryby dorszokształtnej z rodziny morszczukowatych (Merlucciidae). Jest poławiana gospodarczo.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrʃt͡ʃuk, AS: morščuk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morze n., morszczyn m., morszczyzna ż.

 przym. morski

Wiktionary


morszczyn

glon morski; kelp; fukus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Fucus|L.|ref=tak., rodzaj wodnych glonów należących do brunatnic;

 (1.2) bot. glon z rodzaju morszczyn (1.1)

Wiktionary

Morszczyn (Fucus) – rodzaj wodnych glonów należących do brunatnic.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Morszczyny przyrastają do podłoża tarczowatą przylgą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morze n., morszczuk mzw., morszczyna ż., morszczynowate lm. nmos., morszczynowaty mrz.

 przym. morszczynowy

Wiktionary


morszczynowate

rodzina glonów z gromady brunatnic


SJP.pl


morszczynowaty

o cechach morszczynowatych (rodzina glonów)


SJP.pl


morszczynowy

morszczyn


SJP.pl

Patrz:

morszczyn

morszczyzna

1. skamieniałe wodorosty w utworach okresu permskiego;
2. przestarzałe: rośliny morskie;
3. dawniej: płody morza, wszystko to, co daje morze; owoce morza;
4. dawniej: przypływ i odpływ morza;
5. dawniej: obszar położony nad morzem; pomorze;
6. dawniej: wiatr wiejący od strony morza, połączony z drobnym deszczem; bryza, morka


SJP.pl


morsznica

morsznica osowata - gatunek owada z rodziny bzygowatych


SJP.pl


morsztyn

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Morsztyn (zm. 1648) – podczaszy sandomierski
  • Andrzej Michał Morsztyn (zm. 1752) – kasztelan biecki i sądecki
  • Franciszek Morsztyn (zm. przed 10 września 1726 roku) – kasztelan radomski
  • Hieronim Morsztyn (ok. 1581-ok. 1623) – poeta
  • Jakub Władysław Morsztyn (zm. 1729) – wojewoda sandomierski
  • Jan Andrzej Morsztyn (1621-1693) – poeta i polityk
  • Jan Tomasz Morsztyn (zm. 1748) – kasztelan wiślicki, starosta skotnicki, starosta sieradzki
  • Joachim Morsztyn (zm. po 1801) – starosta skotnicki, poseł na sejm koronacyjny 1764
  • Krzysztof Morsztyn (zm. 1642) – starosta filipowski, działacz reformacyjny ariański
  • Tobiasz Morsztyn (ok. 1624 – 1664) – burgrabia krakowski, łowczy wielki koronny, dyplomata, brat Jana Andrzeja Morsztyna
  • Stanisław Morsztyn (ok. 1650-1725) – żołnierz, polityk i poeta
  • Stefan Aleksander Morsztyn (zm. pomiędzy 1738 a 1740) – dyplomata, konsyliarz województwa krakowskiego, starosta duninowski
  • Zbigniew Morsztyn (ok. 1625-1689) – poeta, żołnierz, działacz ariański

Wikipedia


mortadela

rodzaj kiełbasy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. kulin. rodzaj kiełbasy, produkowanej z mięsa mielonego i słoniny, doprawiana pieprzem czy innymi dodatkami

Wiktionary

Mortadela (wł. mortadella) – rodzaj włoskiej nietrwałej, wędzonej i parzonej kiełbasy o dużej średnicy, ze zmielonego mięsa mieszanego. Jest wyrobem typowym dla regionu Lombardii i Emilii-Romanii, zwłaszcza dla Bolonii.

Wytwarzana z bardzo drobno zmielonej (przy zastosowaniu tzw. sitka pasztetowego) wieprzowiny i cielęciny z kawałeczkami słoniny (20 %) i z dodatkiem przypraw, m.in. nasionami gorczycy, formowana jest w odcinki o dużej średnicy (10–12 cm).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dzieciństwie bardzo lubiłem mortadelę obtaczaną w jajku i panierce, a potem smażoną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrtaˈdɛla, AS: mortadela

Wiktionary


morten

Marcin – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od wyrażenia Martinus oznaczającego „należący do boga Marsa”.

Wikipedia


mortira

moździerz lub działo o krótkiej lufie, ładowne od przodu, strzelające po bardzo stromym torze


SJP.pl


mortka

nazwisko


SJP.pl

Mortka (ros. Мортка) – osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, we wchodzącym w skład tego państwa Chanty-Mansyjskim Okręgu Autonomicznym - Jugrze, położonym na zachodniej Syberii.

Osada liczy 3.713 mieszkańców (1 stycznia 2005 r.), głównie Rosjan i innych europejskich osadników. Niewielki udział w populacji miasta mają też rdzenni mieszkańcy Okręgu - Chantowie i Mansowie.

Wikipedia


mortkowicz

nazwisko


SJP.pl


morton

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Dudley Morton – amerykański dowódca okrętów podwodnych
  • Kate Morton – amerykańska pisarka
  • Elvin Morton Jellinek – amerykański biostatystyk i fizjolog

Miejscowości we Francji:

  • Morton – miejscowość i gmina w regionie Poitou-Charentes, w departamencie Vienne

Wikipedia


mortus

nędza, niedostatek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Warszawa. bieda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mortusiak m.

 przym. mortusowy

Wiktionary


mortusiak

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Warszawa. biedak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mortus

 przym. mortusowy

Wiktionary


mortusowy

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Warszawa. biedny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mortus, mortusiak

Wiktionary


mortyfikować

czasownik niedokonany

 (1.1) daw. umartwiać, dręczyć

czasownik zwrotny niedokonany mortyfikować się

 (2.1) daw. umartwiać się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔrtɨfʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: mortyfʹikovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mortyfikowanie n., mortyfikacja

 przym. mortyfikacyjny

Wiktionary


mortyfikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mortyfikować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mortyfikować ndk.

Wiktionary


morula

wczesne, poprzedzające blastulę, stadium rozwojowe zarodka człowieka i wielu zwierząt


SJP.pl

Morula (łac. 'morwa') – stadium rozwoju zarodka następujące po bruzdkowaniu całkowitym a przed rozpoczęciem blastulacji. Poprzedza stadium blastuli.

Wikipedia


morus

potocznie:
1. osoba brudna; brudas, smoluch;
2. dobry kolega; kumpel;
3. pogardliwie: Murzyn; czarnuch, bambo, bambus, asfalt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. kompan, sympatyczny człowiek

 (1.2) daw. ktoś ubrudzony, umorusany

Wiktionary

  • Morus – imię męskie
  • Morus – naukowa nazwa rodzaju roślin z rodziny morwowatych, nazwa zwyczajowa – morwa
  • Morus – naukowa nazwa rodzaju ptaków z rodziny głuptaków (Sulidae)
  • Tomasz Morus – angielski święty, myśliciel, pisarz i polityk

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) chwat, morowiec, zuch; gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|pierón, pieróńszczok.

 (1.2) brudas, smoluch

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1)

 rzecz. morowiec mos.

 przym. morowy

 (1.2)

 rzecz. umorusanie n.,umorusaność ż.

 czas. morusać ndk., umorusać dk.

 przym. umorusany

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|pol|morowy.

 (1.2) etymn|pol|morusać.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== morus (esperanto (morfem).) ==

thumb| morus (1.1)

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) bot. morwa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔrus, AS: morus

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. morowiec mos.

 przym. morowy

 (1.2)

 rzecz. umorusanie n.,umorusaność ż.

 czas. morusać ndk., umorusać dk.

 przym. umorusany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chwat, morowiec, zuch; gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|pierón, pieróńszczok.

 (1.2) brudas, smoluch

Wiktionary


morusek

przestarzałe: umorusane, ubrudzone dziecko; brudasek


SJP.pl


morwa

drzewo z rodziny morwowatych występujące w 12 gatunkach (w Polsce - morwa biała), uprawiane jako ozdobne lub dla cennego drewna; także owoc tego drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Morus|L.|ref=Morus (Moraceae)., rodzaj dużych krzewów lub niewielkich drzew liściastych z rodziny morwowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju morwa (1.1)

 (1.3) spoż. jadalny owoc morwy (1.2)

Wiktionary

Morwa (Morus L.) – rodzaj dużych krzewów lub niewielkich drzew liściastych z rodziny morwowatych (Moraceae). Obejmuje 13–19 gatunków. Centrum zróżnicowania rodzaju jest w Azji Wschodniej – w Chinach rośnie 10 gatunków rodzimych, z czego 5 jest endemitami tego kraju. Poza tym morwy rosną w południowej Azji (od Iranu po Indonezję), w Afryce w strefie międzyzwrotnikowej (w tropikach ograniczając się do obszarów górskich), we wschodniej i południowej części Ameryki Północnej oraz w zachodniej Ameryce Południowej (od Wenezueli po północno-zachodnią Argentynę. Jako rośliny introdukowane i zdziczałe rosną na różnych obszarach, zwłaszcza szeroko rozprzestrzeniona jest morwa biała Morus alba, uprawiana i dziczejąca także w Polsce (błędnie wymieniane były także morwa czarna M. nigra i morwa czerwona M. rubra – mylone często z odmianami morwy białej o ciemno zabarwionych owocach).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. morwówka ż., morwowate lm nm.

 przym. morwowy, morwowaty

Wiktionary


morwin

roślina z rodziny marzannowatych


SJP.pl


morwowate

rodzina drzew i krzewów z rzędu różowców; mlekowate


SJP.pl

Morwowate (Moraceae Link) – rodzina roślin z rzędu różowców (Rosales). Obejmuje 37 rodzajów z 1137 gatunkami. Są one spotykane na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, ale brak ich w północnej części Ameryki Północnej i Eurazji, na obszarach pustynnych i w Nowej Zelandii. Większość gatunków rośnie w strefie międzyzwrotnikowej, nieliczne w strefach umiarkowanych. Zaliczane tu rośliny zawierają zwykle sok mleczny. Są wiatropylne lub owadopylne (figowiec).

Wikipedia


morwowaty

o cechach morwowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


morwowy

morwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z morwą, dotyczący morwy

przymiotnik jakościowy

 (2.1) fioletowy z odcieniem czerwieni, o kolorze owoców morwy

Wiktionary

Patrz:

morwa

Powiązane:

 rzecz. morwa ż., morwowate nmos., morwówka ż.

 przym. morwowaty

Wiktionary


moryc

zdrobnienie od: Maurycy


SJP.pl

Moryca (dawn. Moryc) – niewielka część miasta Piotrków Trybunalski w województwie łódzkim. Leży na samym południu miasta, przy jego granicy ze wsią Longinówka, u południowego krańca pasa startowego piotrkowskiego lotniska.

Wikipedia


moryń

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Moryń (niem. Mohrin) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Moryń. Położone nad jeziorem Morzycko.

31 grudnia 2021 r. miasto miało 1610 mieszkańców.

Nad jeziorem Morzycko zostało wyznaczone kąpielisko śródlądowe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔrɨ̃ɲ, AS: morỹń

Wiktionary

Powiązane:

 przym. moryński

Wiktionary


moryna

barwnik naturalny występujący w drewnie paru gatunków drzew rosnących w Ameryce Środk.


SJP.pl

Moryna – organiczny związek chemiczny będący pochodną flawonu. Jest barwnikiem ekstrahowanym z żółtego drzewa brazylijskiego. Krystalizuje z 1 lub 2 cząsteczkami wody. Temperatura topnienia wynosi 290 °C. Stosowana jest w farbiarstwie oraz jako odczynnik w analizie chemicznej do wykrywania oraz fluorymetrycznego lub kolorymetrycznego oznaczania Al, B, Be, Ca, Cd, Ga, In, Mo, Pb, Sb, Sc, Sr, Ta, Th, U, W, Zn i Zr oraz pośrednio F
.

Wikipedia


morynianin

mieszkaniec Morynia (miasta w Polsce)


SJP.pl


morynianka

mieszkanka Morynia (miasta w Polsce)


SJP.pl


moryński

przymiotnik od: Moryń


SJP.pl


morysk

muzułmanin z Półwyspu Iberyjskiego, który po upadku emiratu Grenady (1492 r.) przyjął pod przymusem chrześcijaństwo


SJP.pl


moryska

dawny taniec podobny do morris dance


SJP.pl


morze

1. wyodrębniona część oceanu, zwykle przylegająca do kontynentu, oddzielona od otwartych wód oceanicznych łańcuchami wysp, półwyspami lub podwodnymi progami, utrudniającymi wymianę wód głębinowych;
2. pot.: duża ilość czegoś, mnóstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. hydrol. duży zbiornik słonej wody mający połączenie z oceanem;

 (1.2) przen. ogromna ilość czegoś

Wiktionary

Morze – naturalny zbiornik wodny, część oceanu, mniej lub bardziej wyraźnie oddzielona od pozostałych jego części brzegami kontynentu, wyspami lub wzniesieniem dna. Ze względu na utrudnioną wymianę wód morza charakteryzują się indywidualnymi cechami, zbiór tych cech nazywa się ustrojem hydrologicznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Statki wypłynęły w morze, zmierzając ku Nowemu Światu.

 (1.1) I chodzą ludzie podziwiać szczyty gór i wzdęte fale morza, i szerokie nurty rzek, i przestwór oceanu, i kręgi gwiezdne, a siebie zaniedbują.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔ.ʒɛ, AS: mo.že

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pomorski mrz., przedmorze mrz., morszczyn m., Pomorze n., pomorze n., przymorze n., Pomorzanin m., Pomorzanka ż., namorzyn m., morzysko n., morzyszcze n., morszczysko n., morszczak m., morszczuk mzw.

 przym. przymorski, morski, nadmorski, podmorski, zamorski, pomorski, namorzynowy, morzyskowy, morszczynowy, morszczynowaty; przest. morzski, morzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) środ. żegl. wacha

 (1.2) bezmiar, mnóstwo, ogrom, masa, bezlik, jezioro

Wiktionary


morzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|morzyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: možńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. morzyć

Wiktionary


morzeszczyn

wieś na Pomorzu


SJP.pl

Morzeszczyn (niem. Morroschin) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Morzeszczyn. Miejscowość leży na magistrali węglowej Śląsk – Porty i przy drodze wojewódzkiej nr 234. Do czasu zawieszenia w 1989 ruchu kolejowego do Gniewu stacja kolejowa Morzeszczyn posiadała status węzła kolejowego.

Wikipedia


morzeszczyński

przymiotnik od: Morzeszczyn (wieś na Pomorzu)


SJP.pl


morzewiec

Morzewiec – (niem. Marthashausen, 1942-1945 Martashausen) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Koronowo.

We wsi znajdowała się stacja kolejowa Morzewiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Według danych Urzędu Gminy Koronowo (XII 2015 r.) miejscowość liczyła 168 mieszkańców.

Wikipedia


morzyć

przestarzale: uśmiercać, doprowadzać do umoru


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) przest. doprowadzać kogoś do powolnej śmierci, zamęczać, zadręczać

czasownik zwrotny niedokonany morzyć się

 (2.1) przest. martwić się czymś, dręczyć się czymś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒɨt͡ɕ, AS: možyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morzenie

Wiktionary


morzycko

jezioro w Polsce


SJP.pl

Morzycko (niem. Mohriner See) – jezioro na Pojezierzu Myśliborskim, położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Moryń, w granicach administracyjnych miasta Moryń, w otulinie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Wikipedia


morzyczanie

średniowieczne plemię słowiańskie


SJP.pl

Moryczanie, Morzyczanie, Moraczanie – średniowieczne plemię słowiańskie należące do wieleckiej grupy językowej zamieszkujące środkowy bieg rzeki Łaby koło Magdeburga. Sąsiadowali z innymi plemionami słowiańskimi: Ziemczycy, Lesicy, Lipianie.

Wikipedia


morzyczanin

członek średniowiecznego plemienia słowiańskiego


SJP.pl


morzyczyn

W Polsce
  • Morzyczyn – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Wierzbinek
  • Morzyczyn – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Kobylanka
  • Morzyczyn – gromada
Zobacz też
  • Morzyczyn Włościański
  • Morzyczyn-Włóki

Wikipedia


morzyk

rodzaj ptaków z rodziny alk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. niewielki ptak morski z rodziny alk, z rodzaju nazwa systematyczna|Synthliboramphus|ref=tak.

 (1.2) ornit. niewielki ptak morski z rodziny alk, z rodzaju nazwa systematyczna|Brachyramphus|ref=tak.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒɨk, AS: možyk

Wiktionary


morzyński

nazwisko


SJP.pl


morzypławiec

morzypławiec gruszkonośny - wielki glon morski z gromady brunatnic; wielkomorszcz gruszkonośny


SJP.pl


morzypło

rodzaj brunatnicy, występującej głównie w Morzu Sargassowym; gronorost; sargas; sargasso; sargaso


SJP.pl


morzysko

u zwierząt, najczęściej u bydła i koni: napad bólów wywołany schorzeniem narządów jamy brzusznej, głównie przewodu pokarmowego; kolka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dawne koryto morza, miejsce, gdzie było morze

 (1.2) przest. głód, czczość, nudności w żołądku

 (1.3) wet. grupa różnych schorzeń pokarmowych u koni o zbliżonej etiologii i patogenezie;

Wiktionary

Schorzenia morzyskowe (schorzenia kolkowe, morzysko) – grupa około 30 różnych, choć zbliżonych etiologicznie i patogenetycznie jednostek chorobowych występujących u koni. Wszystkie są następstwem zaburzeń w przewodzie pokarmowym. Towarzyszy im ból, ujawniający się niepokojem zwierzęcia. Morzysko może mieć różne nasilenie – od bólu niezbyt silnego i szybko przemijającego, aż po ból ostry, kończący się śmiercią konia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔ.ˈʒɨ.skɔ, AS: mo.žy.sko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morze n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morzyszcze, osuch

 (1.2) kolka, morzenie, biegunka, ból jelitowy

 (1.3) kolka

Wiktionary


morzyskowy

morzysko


SJP.pl

Patrz:

morzysko

morzyszcze

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dawne koryto morza, miejsce, gdzie było morze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈʒɨʃt͡ʃɛ, AS: možyšče

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. morze n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morzysko, osuch

Wiktionary


morzyszów

Morzyszów (niem. Morischau, Neisstal) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.

Wikipedia


morzysław

imię męskie


SJP.pl

  • Morzysław – imię męskie
  • Morzysław – dzielnica Konina
  • Morzysław – jezioro

Wikipedia


morzysławostwo

Morzysław z małżonką; Morzysławowie


SJP.pl


morzysławowie

Morzysław z małżonką; Morzysławostwo


SJP.pl


morzysławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Morzysława lub z nim związany


SJP.pl


mos

skrót: Międzyszkolny Ośrodek Sportowy


SJP.pl

Mos – gmina w Hiszpanii, w prowincji Pontevedra, w Galicji, o powierzchni 53,21 km². W 2011 roku gmina liczyła 15 267 mieszkańców.

Wikipedia


mosad

izraelska agencja wywiadowcza; Instytut Wywiadu i Zadań Specjalnych; Mossad


SJP.pl

Mosad, właśc. Instytut do spraw Wywiadu i Zadań Specjalnych (hebr. המוסד למודיעין ולתפקידים מיוחדים, Ha-Mosad le-Modi’in u-le-Tafkidim Mejuchadim) – izraelska agencja wywiadowcza odpowiedzialna m.in. za gromadzenie politycznych, technicznych, gospodarczych danych wywiadowczych poza granicami kraju, formalnie utworzona 1 kwietnia 1951 jako Instytut Koordynacji. Obecną nazwę nadano w 1963.

Wikipedia


mosak

nazwisko


SJP.pl


mosakowski

nazwisko


SJP.pl


mość

część składowa dawnych tytułów grzecznościowych (skrót słowa: miłość)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) …używany dawniej do tworzenia tytułów grzecznościowych

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: mościć

Wiktionary


mości

część składowa różnych tytułów grzecznościowych, np. mości pan, mości książę


SJP.pl


mościa

część składowa dawnych tytułów grzecznościowych (skrót słowa: miłość), dziś wyłącznie w staropolskim przysłowiu: pieprzno i szafranno moja mościa panno... (się u nas jada)


SJP.pl


mościć

1. wyścielać, słać
2. usadowić się wygodnie na czymś


SJP.pl


mościce

Mościce – dzielnica przemysłowa Tarnowa, położona w zachodniej części miasta. Osiedle nr 8, stanowiące jednostkę pomocniczą Gminy Miasta Tarnowa.

Mościce rozpoczęto budować pod koniec lat 20. XX wieku wokół Państwowej Fabryki Związków Azotowych, na terenach wsi Świerczków i Dąbrówka Infułacka. Nazwa wywodzi się od nazwiska prezydenta Ignacego Mościckiego, inicjatora budowy fabryki. Mościce zaprojektowano w zgodzie z ideą miasta-ogrodu brytyjskiego urbanisty Ebenzera Howarda. Duża ilość terenów zielonych miała minimalizować negatywne skutki oddziaływania zakładów chemicznych na środowisko. Dlatego Mościce nazywane są dzielnicą-ogrodem.

Wikipedia


mościcki

nazwisko


SJP.pl

Polskie nazwisko noszone m.in. przez osoby:

  • Aleksander Mościcki (1898-1980), polski duchowny katolicki
  • Bolesław Mościcki (1877-1918) pułkownik Wojska Polskiego
  • Bolesław Mościcki (1899-1976) major Wojska Polskiego
  • Czesław Mościcki (1922-1990), dyrektor szkoły
  • Henryk Stanisław Mościcki (1881-1952), polski historyk
  • Henryk Józef Mościcki (1911-1960), polski historyk
  • Ignacy Mościcki (1867-1946), Prezydent RP, polski polityk i chemik
  • Witold Jan Mościcki (1857-1937) – ziemianin, najstarszy brat prezydenta RP Ignacego Mościckiego

Wikipedia


mościejewo

Mościejewo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Kwilcz.

Wikipedia


mościk

zdrobnienie od: most; mostek


SJP.pl


mościński

nazwisko


SJP.pl


mościompan

dawniej: mości pan


SJP.pl


mościsko

zgrubienie od: most


SJP.pl

W Polsce
  • Mościsko – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów
  • Mościsko – osada w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Jelcz-Laskowice
  • Mościsko – część wsi Garnek w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Kłomnice
  • Mościsko – gromada
Zobacz też
  • Mościska

Wikipedia


mościwy

dawniej: zwrot grzecznościowy wyrażający szacunek; miłościwy


SJP.pl


mosh

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środ. agresywne pogo

Wiktionary

Mosh – typ zachowania, rodzaj tańca na występach zespołów grających muzykę hardcore, heavymetalową, punkrockową czy podobną, zazwyczaj „ciężką”. Moshujący agresywnie wymachują kończynami, zazwyczaj przed sceną lub w specjalnie wyznaczonej części widowni. Jest to bardziej agresywny rodzaj tańca pogo. Polega on na agresywnym, szybkim i dynamicznym wyrzucaniu łokci i pięści oraz rzucaniu się całym ciałem na innych moshujących uczestników koncertu. Z reguły nie jest mile widziane używanie nóg, co można wywnioskować ze sloganu "no karate in the pit".

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zakładanie na scenie koszulki kapeli, w której się akurat gra koncert to wiocha. Chyba, że zdarli ci w moshu inną i musiałeś coś kupić i zarzucić na grzbiet na szybkensa.

Wiktionary


moshing

[czytaj: moszing] agresywniejszy rodzaj tańca pogo na występach zespołów heavymetalowych, punkrockowych, hardcore'owych itp., w którym uczestnicy dynamicznie wymachują łokciami i pięściami, uderzając się nawzajem


SJP.pl

Mosh – typ zachowania, rodzaj tańca na występach zespołów grających muzykę hardcore, heavymetalową, punkrockową czy podobną, zazwyczaj „ciężką”. Moshujący agresywnie wymachują kończynami, zazwyczaj przed sceną lub w specjalnie wyznaczonej części widowni. Jest to bardziej agresywny rodzaj tańca pogo. Polega on na agresywnym, szybkim i dynamicznym wyrzucaniu łokci i pięści oraz rzucaniu się całym ciałem na innych moshujących uczestników koncertu. Z reguły nie jest mile widziane używanie nóg, co można wywnioskować ze sloganu "no karate in the pit".

Wikipedia


mosiądz

pomarańczowożółty stop miedzi i cynku, często z dodatkiem innych metali, odporny na korozję


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stop miedzi z cynkiem;

 (1.2) wyroby z mosiądzu (1.1)

 (1.3) łódź. monety

Wiktionary

Mosiądz – stop miedzi i cynku, zawierający 10–45% cynku. Może zawierać dodatki innych metali, takich jak ołów, glin, cyna, mangan, żelazo, chrom oraz krzem. Topi się w temp. poniżej 1000 °C (zależnie od gatunku). Powyżej temperatury 907 °C główny składnik stopowy mosiądzu tj. cynk zaczyna parować powodując tworzenie się zgaru.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔɕɔ̃nt͡s, AS: mośõnc

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mosiężny

 rzecz. mosiężnik mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. żółta miedź

Wiktionary


mosiądzowy

rzadko: wykonany z mosiądzu; mosiężny


SJP.pl


mosiak

nazwisko


SJP.pl


mosiek

pogardliwie: Żyd; pejsowaty, parch, gudłaj, Żydzisko, Mosiek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Warszawa, Kraków. Żyd

Wiktionary


mosielski

nazwisko


SJP.pl


mosiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Jan Mosiewicz – polski szlachcic, urzędnik staropolski
  • Magdalena Mosiewicz – polska działaczka ekologiczna, reżyserka, polityk
  • Monika Mosiewicz – polska poetka
  • Nikołaj Mosiewicz-Bojarow – radziecki działacz partyjny

Wikipedia


mosiężnictwo

1. zawód mosiężnika;
2. wyroby z mosiądzu


SJP.pl


mosiężnik

dawniej: rzemieślnik wytwarzający drobne przedmioty z mosiądzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący przedmioty z mosiądzu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mosiężnictwo n., mosiądz mrz.

Wiktionary


mosiężnożółty

żółty o odcieniu mosiężnym


SJP.pl


mosiężny

wykonany z mosiądzu, stopu miedzi i cynku


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z mosiądzu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W domu mamy mosiężny moździerz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈɕɛ̃w̃ʒnɨ, AS: mośũ̯žny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) zob. mosiądz.

Wiktionary


mosin

skonstruowany pod koniec XIX wieku przez Siergieja Mosina rosyjski karabin powtarzalny


SJP.pl

Karabin Mosin, także: karabin Mosina (ros. винтовка Мосина) – rosyjski karabin powtarzalny skonstruowany przez Siergieja Mosina w 1890. Od 1891 podstawowy karabin Armii Imperium Rosyjskiego, a następnie Armii Czerwonej i Radzieckiej. W Rosji używany do lat 50. XX w., kiedy to został zastąpiony przez karabinki automatyczne AK. Konstrukcja Mosina stała się podstawą do opracowania całej serii karabinów i karabinków produkowanych i używanych w wielu państwach na świecie, co wiązało się również z powstawaniem wersji regionalnych.

Wikipedia


mosina

1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w powiecie poznańskim;

Wiktionary

Mosina (niem. Moschin) – miasto w środkowej części województwa wielkopolskiego, w powiecie poznańskim, położone 22 km na południe od Poznania, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mosina.

Miasto królewskie należące do starostwa mosińskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔˈɕĩna, AS: mośĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mosinianin, mosinianka

 przym. mosiński

Wiktionary


mosinianin

mieszkaniec Mosiny (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Mosiny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔɕĩˈɲä̃ɲĩn, AS: mośĩńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mosina ż.

:: fż. mosinianka ż.

 przym. mosiński

Wiktionary


mosinianka

mieszkanka Mosiny (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Mosiny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔɕĩˈɲãnka, AS: mośĩńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mosina ż.

:: fm. mosinianin m.

 przym. mosiński

Wiktionary


mosiński

przymiotnik od: Mosina


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przym. od Mosina

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈɕĩj̃sʲci, AS: mośĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mosina ż., mosinianin m., mosinianka ż.

Wiktionary


mosiołek

nazwisko


SJP.pl


mosir

[czytaj: mos-ir] skrót od: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spotkajmy się w siedzibie MOSiR-u w piątek o siedemnastej.

Wiktionary


moskal

1. pogardliwie: Rosjanin; Moskal, kacap, Rusek (rusek), Ruski (ruski);
2. rodzaj placka owsianego, regionalna potrawa kuchni podhalańskiej; moskol


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. Rosjanin

 (1.2) pogard. o Rosjaninie

Wiktionary

  • Moskal – historyczny (do II wojny światowej) etnonim Rosjanina w języku polskim, współcześnie uznawany za archaiczny, pejoratywny, lub pogardliwy
  • Moskal − polskie nazwisko

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Krzyczy Moskal: — Pardon wołaj!
To ciebie ocalę! —
A Sowiński pierś mu przebił!
— Ot pardon, Moskale!

 (1.2) Pamiętacie, jak Moskale nie chciały jabłek kupować?

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. Moskwa ż., moskalofil mos., Moskalszczyzna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Rosjanin; pogard. kacap, Rusek, Ruski

Wiktionary


moskalewicz

nazwisko


SJP.pl


moskalik

mały śledź przyrządzany zwykle w occie


SJP.pl

  • moskalik – dowcipny wierszyk
  • kowal bezskrzydły
  • moskalik – mały śledź marynowany lub solony

Wikipedia


moskalofil

1. zwolennik polityki prowadzonej przez Rosję;
2. zwolennik dawnego ruchu społeczno-politycznego wśród ludności ukraińskiej na terenie Galicji, dążącego do sojuszu z carską Rosją


SJP.pl


moskalofilizm

rusofilstwo, rusofilizm, moskalofilstwo;
1. sympatia do Rosjan i wszystkiego, co rosyjskie;
2. przychylność dla dawnego ruchu społeczno-politycznego wśród ludności ukraińskiej na terenie Galicji, dążącego do sojuszu z carską Rosją


SJP.pl


moskalofilski

moskalofil


SJP.pl

Patrz:

moskalofil

moskalofilstwo

rusofilizm, rusofilstwo, moskalofilizm;
1. sympatia do Rosjan i wszystkiego, co rosyjskie;
2. przychylność dla dawnego ruchu społeczno-politycznego wśród ludności ukraińskiej na terenie Galicji, dążącego do sojuszu z carską Rosją


SJP.pl

Moskalofilstwo, także moskalofilizm, rusofilstwo galicyjskie (karpackie) lub moskwofilstwo – początkowo językowo-literacki, a później społeczno-polityczny prąd istniejący od początku XIX wieku do lat 40. XX wieku wśród Rusinów karpackich zamieszkujących Galicję, Bukowinę i Zakarpacie. Głosił wspólnotę narodowo-kulturową, następnie również państwową i polityczną z narodem rosyjskim. Ruch ten rywalizował z ukraińskim ruchem narodowym.

Wikipedia


moskarzew

dawniej: Moskorzew (wieś w Polsce)


SJP.pl


moskarzewski

Moskarzew


SJP.pl

Patrz:

Moskarzew

moskała

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Moskała – polski oficer
  • Edward Moskała – polski działacz turystyczny
  • Jan Moskała – polski urzędnik
  • Tomasz Moskała – polski piłkarz

Wikipedia


moskiewka

dawniej: Rosjanka


SJP.pl

Polanki, Osiedle Powstańców, Kościuszki III (do 6 lutego 1920 Moskowska lub Moskiewka) – nieoficjalne osiedle miasta Szydłowca.

Wikipedia


moskiewski

przymiotnik od: Moskwa (stolica Rosji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z miastem Moskwa, dotyczący miasta Moskwy

 (1.2) geogr. związany z rzeką Moskwa, dotyczący rzeki Moskwy

 (1.3) przen. rosyjski, tzn. związany z władzą w Moskwie

Wiktionary

  • Daniel Moskiewski (ros. Даниил Александрович) (ur. 1263, zm. 4 marca 1303 w Moskwie) z dynastii Rurykowiczów, pierwszy książę moskiewski, panował w latach 1283-1303.
  • Jerzy Moskiewski (ros. Юрий Данилович) (zm. 21 listopada 1325)– książę moskiewski (1303- 1325) i wielki książę włodzimierski (1318-1322). Syn Daniela Moskiewskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moskiewska „Krasnaja Zwiezda” obszernie informuje o chińskich przygotowaniach wojennych na terenach graniczących ze Związkiem Radzieckim.

 (1.2) Tymczasem prący do przodu husarze zbliżyli się do przeciwległego wylotu grobli i prawdopodobnie wyszli na przeciwny moskiewski brzeg w pogoni za rozbitą piechotą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈsʲcɛfsʲci, AS: mosʹḱefsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moskiewszczyzna ż., moskwiczanka ż., moskwiczanin mos., Moskwa ż., moskwianka ż., moskwianin m., moskwicz m.

 przym. promoskiewski, podmoskiewski, antymoskiewski

Wiktionary


moskiewszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. pejor. wszystko to, co w Polsce posiada rosyjską proweniencję, w opozycji do polskości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moskwa ż., moskwicz m., Moskwiczanin m., Moskwiczanka ż., Moskal m.

 przym. moskiewski, podmoskiewski, promoskiewski, antymoskiewski

Wiktionary


moskit

1. muchówka żywiąca się krwią (m.in. człowieka), przenosząca choroby, występująca głównie w strefie międzyzwrotnikowej;
2. zwykle w lm, pot. różne gatunki komarów i muszek występujące w krajach podzwrotnikowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. niewielki owad tropikalny przenoszący wiele chorób;

Wiktionary

  • moskit – owad z rzędu muchówek
  • 3M80 Moskit – pocisk odrzutowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaraz z początkiem pory deszczowej pojawiły się roje moskitów.

 (1.1) Każdego z nas poprzedza służący, a obaj zbrojni jesteśmy w gałęzie do opędzania się od moskitów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔsʲcit, AS: mosʹḱit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moskitiera ż.

Wiktionary


moskitiera

rodzaj baldachimu zawieszanego nad łóżkiem w celu ochrony przed ukąszeniami moskitów i innych owadów latających


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zasłona z gęstej siatki chroniąca przed przedostawaniem się owadów (np. do pomieszczeń);

Wiktionary

Moskitiera (hiszp. mosquito – komar) – zasłona z gęstej siatki, zakładana na otwory okienne i drzwiowe lub zawieszana nad łóżkiem. Stanowi osłonę przed komarami, muchami oraz innymi owadami. Może być wykonywana z bawełny, polietylenu, poliestru, oraz nylonu.

Mimo że początki regularnego używania moskitier datuje się na połowę XVIII wieku, były one wykorzystywane od czasów prehistorycznych. Kleopatra, królowa Egiptu, również spała pod tego typu zasłoną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powinniśmy tutaj założyć moskitierę, bo pogoda sprzyja legnięciu się komarów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔsʲciˈtʲjɛra, AS: mosʹḱitʹi ̯era

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moskit m.

Wiktionary


moskitnik

gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych


SJP.pl

Moskitnik, koliber rubinowy (Chrysolampis mosquitus) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), zamieszkujący Amerykę Południową i kilka wysp u jej północnych wybrzeży. Nie jest zagrożony.

Wikipedia


moskity

podrodzina małych owadów z rzędu muchówek, żeńskie osobniki żywią się krwią kręgowców


SJP.pl

Wikipedia


moskol

rodzaj placka owsianego, regionalna potrawa kuchni podhalańskiej; moskal


SJP.pl


moskorzew

wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim


SJP.pl

Moskorzew (daw. Moskarzew) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Moskorzew.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Moskorzew. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


moskorzewski

Moskorzew


SJP.pl

Patrz:

Moskorzew

moskorzyn

2 miejscowości w Polsce:

  • Moskorzyn – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Polkowice
  • Moskorzyn – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Dolice

Wikipedia


moskow

pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 118 (symbol Mc)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. drugi wiek pensylwanu (młodszy karbon), trwający od 311,7 ± 1,1 do 306,5 ± 1,0 mln lat temu;

 (1.2) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Mc i liczbie atomowej 115;

Wiktionary

  • moskow – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 115
  • moskow – drugi wiek/piętro pensylwanu w geologii

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Moskow to syntetyczny pierwiastek chemiczny, transuranowiec, który w układzie okresowym znajduje się bezpośrednio pod bizmutem.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przest. ununpentium

Wiktionary


moskwa

stolica Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Rosji;

 (1.2) pot. polit. władze Rosji

 (1.3) geogr. rzeka w europejskiej części Rosji, lewy dopływ Oki;

 (1.4) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w gminie Nowosolna;

Wiktionary

Moskwa (ros. Москва, wym. [mɐ'skva]) – stolica Rosji i największe miasto tego państwa, położone w Centralnym Okręgu Federalnym.

Liczy 12 655 050 mieszkańców (stan na 2021 rok), przy czym cała aglomeracja liczy 17,2 mln mieszkańców (2020). Jeden z najważniejszych ośrodków politycznych, gospodarczych, kulturowych, religijnych, finansowych, edukacyjnych, komunikacyjnych oraz turystycznych Rosji i świata.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niedawno w Moskwie odbyła się parada.

 (1.2) Podczas gdy Zachód i syryjska opozycja uznała referendum za fikcję, Moskwa oświadczyła, że wyniki referendum wskazują na ogromne poparcie, jakim cieszy się wśród Syryjczyków prezydent Baszar el-Asad.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔskfa, AS: moskfa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moskwianin mos., moskwianka ż., moskwiczanin mos., moskwiczanka ż., moskiewszczyzna ż., Moskowia ż.

 przym. moskiewski, podmoskiewski

Wiktionary


moskwianin

mieszkaniec Moskwy; moskwiczanin (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Moskwy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔsˈkfʲjä̃ɲĩn, AS: moskfʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moskwa ż., Moskal mos., Moskwicz mzw., moskwicz mzw., moskwiczanin mos., moskwiczanka ż.

:: fż. moskwianka ż.

 przym. moskiewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. moskwiczanin

Wiktionary


moskwianka

mieszkanka Moskwy; moskwiczanka (potocznie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Moskwy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔsˈkfʲjãnka, AS: moskfʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moskwa ż., Moskal mos., Moskalka ż.

:: fm. moskwianin mos.

 przym. moskiewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. moskwiczanka

Wiktionary


moskwicin

dawniej:
1. mieszkaniec Moskwy;
2. mieszkaniec Rosji; Moskal


SJP.pl


moskwicz

samochód marki Moskwicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mot. radziecki koncern samochodowy;

Wiktionary

Moskwicz (ros. Москвич) – radzieckie, następnie rosyjskie zakłady samochodowe, mieszczące się w Moskwie, istniejące pod różnymi nazwami w latach 1930–2010, oraz marka samochodów osobowych wytwarzanych przez nie od 1946 roku. Nazwę OAO Moskwicz zakłady nosiły od 1994 roku, a poprzednio istniały pod skrótami: KIM, MZMA i AZLK. Markę Moskwicz nosiły także analogiczne samochody produkowane przez zakłady Iżmasz w Iżewsku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziadek pracował w Moskwiczu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moskwicz mrz., moskwianin mos., moskwiczanin mos., moskwiczanka ż.

Wiktionary


moskwiczanin

potocznie: moskwianin (mieszkaniec Moskwy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. mieszkaniec Moskwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielu moskwiczan systematycznie korzysta z metra.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moskal mos., Moskwa ż., moskwianin mos., moskwianka ż., Moskwicz mos., moskwicz mrz.

:: fż. moskwiczanka ż.

 przym. moskiewski, podmoskiewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. moskwianin

Wiktionary


moskwiczanka

potocznie: moskwianka (mieszkanka Moskwy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. mieszkanka Moskwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moskwiczanki lubią odwiedzać salony kosmetyczne tej marki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moskal mos., Moskwa ż., moskwianin mos., moskwianka ż., Moskwicz mzw., moskwicz mrz.

:: fm. moskwiczanin m.

 przym. moskiewski, podmoskiewski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. moskwianka

Wiktionary


moskwin

Moskwin – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Wyszki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 681

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława w Topczewie.

Wikipedia


mospan

mopan;
1. dawniej: forma grzecznościowa odnosząca się do mężczyzn, równoważna dzisiejszemu "pan";
2. dawniej: ironiczne określenie szlachcica


SJP.pl


mospanek

zdrobnienie od: mospan


SJP.pl


mospani

staropolski tytuł grzecznościowy; waszmośćpani


SJP.pl


mosquito

Wikipedia


moss

nazwisko


SJP.pl

Moss – norweskie miasto i gmina leżąca w okręgu Østfold.

Moss jest 414. norweską gminą pod względem powierzchni.

Wikipedia


mossad

izraelska agencja wywiadowcza; Instytut Wywiadu i Zadań Specjalnych; Mosad


SJP.pl

Mosad, właśc. Instytut do spraw Wywiadu i Zadań Specjalnych (hebr. המוסד למודיעין ולתפקידים מיוחדים, Ha-Mosad le-Modi’in u-le-Tafkidim Mejuchadim) – izraelska agencja wywiadowcza odpowiedzialna m.in. za gromadzenie politycznych, technicznych, gospodarczych danych wywiadowczych poza granicami kraju, formalnie utworzona 1 kwietnia 1951 jako Instytut Koordynacji. Obecną nazwę nadano w 1963.

Wikipedia


mossakowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Mossakowski:

  • Eugeniusz Mossakowski
  • Marek Mossakowski
  • Mirosław Mossakowski
  • Paweł Mossakowski
  • Sebastian Mossakowski

Wikipedia


mossi

[czytaj: mos-i] język urzędowy Burkina Faso


SJP.pl

Mossi – lud afrykański zamieszkujący głównie Burkina Faso (stanowi tam 46,4% mieszkańców), ponadto duże grupy na Wybrzeżu Kości Słoniowej, w Ghanie i Nigrze. Ogółem liczy ponad 11 mln osób.

Tradycyjne zajęcia: rolnictwo (uprawa zbóż i hodowla bydła), rozwinięte rzemiosło (kowalstwo, odlewnictwo, garncarstwo) i sztuka ludowa – rzeźby antropo- i zoomorficzne, popularnym motywem ich sztuki jest maska antylopy.

Wikipedia


mosso

określenie wykonawcze: z ożywieniem, ruchliwie


SJP.pl

Mosso – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Biella.

Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 1683 osoby przy gęstości zaludnienia 92,5 os./1 km².

Wikipedia


most

1. budowla łącząca brzegi rzeki lub innej przeszkody wodnej, umożliwiająca jej przebycie;
2. rodzaj protezy stomatologicznej; mostek;
3. główny element konstrukcji nośnej suwnicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. konstrukcja tworząca drogę ponad wodą;

 (1.2) anat. część mózgu zawarta między rdzeniem przedłużonym a śródmózgowiem;

 (1.3) przen. coś co łączy

Wiktionary

Most – rodzaj przeprawy w postaci budowli inżynierskiej, której konstrukcja pozwala na pokonanie przeszkody wodnej lub lądowej skonstruowana w taki sposób, że pod nią pozostaje wolna przestrzeń (w odróżnieniu od nasypu). Przęsłem mostu nazywa się element konstrukcyjny łączący dwie podpory lub przestrzeń między nimi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Most zarwał się pod ciężarem czołgu.

 (1.3) Niby różnic między nami wiele, i budują między nami most, lecz muzyka wygra z tym co dzieli, bo muzyka spotyka wszędzie ten sam los.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔst, AS: most

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pomost m., mostowiec m., mostownica ż., mostownictwo n., mostowe n., mostkowanie n., rozmostkowanie n.

:: zdrobn. mostek m., mosteczek m.

 czas. mostkować ndk.

 przym. mostowy, wokółmostowy, przymostowy, mostowniczy, mostkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) most Varola

Wiktionary


mostar

miasto w Bośni i Hercegowinie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Hercegowinie, stolica regionu:

Wiktionary

Mostar – miasto w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, stolica kantonu hercegowińsko-neretwiańskiego, siedziba miasta Mostar. Jest położony nad Neretwą. Stanowi jeden z największych ośrodków miejskich w kraju. W 2013 roku liczyło 60 195 mieszkańców, z czego większość stanowili Chorwaci.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Największym miastem Hercegowiny jest Mostar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔstar, AS: mostar

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mostarski

Wiktionary


mostarski

przymiotnik od: Mostar (miasto w Bośni i Hercegowinie)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Mostaru, związany z Mostarem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widziałem odbudowany mostarski most.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mostar m.

Wiktionary


mosteczek

zdrobnienie od: mostek


SJP.pl


mostek

1. mały most;
2. płaska kość z przodu klatki piersiowej;
3. nadbudówka na statku przeznaczona dla kapitana i oficerów statku;
4. ruchome schodki, pomost lub kładka służące m. in. do wchodzenia na statek;
5. część strunowego instrumentu muzycznego, na której opierają się struny;
6. ćwiczenie gimnastyczne polegające na tym, by odchylić się w tył i dotknąć rękami ziemi;
7. przednia część tuszy zwierzęcej zawierająca mięso łącznie z kośćmi żebrowymi;
8. stała proteza umocowana na sąsiednich zębach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: most

 (1.2) mały most lub większa kładka

 (1.3) anat. środkowa kość przedniej ściany klatki piersiowej;

 (1.4) stomat. rodzaj protezy zębowej

 (1.5) żegl. wzniesiona część pokładu;

 (1.6) sport. ćwiczenie gimnastyczne polegające na wygięciu ciała do tyłu tak, aby oprzeć się rękami o podłoże

 (1.7) sport. technika obrony w zapasach, polegająca na wygięciu ciała jak w mostku (1.6)

 (1.8) muz. ta część instrumentu strunowego, o którą opierają się struny;

 (1.9) spoż. przednia mięsno-kostna część tuszy zwierzęcej z okolic mostka (1.3)

 (1.10) techn. część roweru łącząca ramę i widelec z kierownicą;

 (1.11) elektron. równoległe połączeniem co najmniej dwóch dzielników napięcia;

 (1.12) chem. połączenie dwóch fragmentów związku chemicznego za pomocą wiązania, atomu lub prostego łańcucha atomów;

Wiktionary

Mostek zdrobnienie od most

Anatomia i medycyna
  • mostek (anatomia)
  • mostek człowieka
  • mostek (wołowina)
  • mostek (wieprzowina)
Kultura i sztuka
  • mostek (muzyka)
  • mostek gimnastyczny – ćwiczenie gimnastyczne polegające na skłonie do tyłu (wygięciu do tyłu), aż do dotknięcia rękoma lub głową do podłogi - także technika obronna w zapasach (mostek zapaśniczy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O, jaki piękny mostek zbudowali przez Wisłę!

 (1.3) Chorobom serca często towarzyszą bóle w okolicy mostka.

 (1.4) Dentysta wymienił mi mostek na nowy.

 (1.5) Wachtę na mostku pełnią kolejno oficerowie nawigacyjni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔstɛk, AS: mostek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. most m., mostkowanie n., zmostkowanie n., mostowe n.

:: zdrobn. mosteczek m.

 czas. mostkować ndk., zmostkować dk.

 przym. mostkowy, mostowy

 przysł. mostkowo, mostowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mosteczek

 (1.2) mosteczek, kładka, pomost

 (1.5) sterówka, pomost

 (1.8) podstawek

 (1.10) wspornik kierownicy

Wiktionary


mosterdziej

dawny, poufały tytuł grzecznościowy, często tylko wtręt wyrazowy, skrót wyrażenia "miłościwy dobrodziej"; moszterdziej


SJP.pl


mosterdzieju

dawniej: potoczny, poufały zwrot grzecznościowy, używany zwykle jako wtręt wyrazowy; panie


SJP.pl


mostki

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości;

Wiktionary

w Polsce
  • Mostki – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Włocławek
  • Mostki – wieś w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Lubrza
  • Mostki – wieś w woj. łódzkim, w pow. zduńskowolskim, w gminie Zduńska Wola
  • Mostki – część wsi Tarnawa w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Łapanów
  • Mostki – część wsi Zbydniów w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Łapanów
  • Mostki – część wsi Koniuszowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Korzenna
  • Mostki – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Stary Sącz
  • Mostki – część wsi Rychwałd w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Pleśna
  • Mostki – część wsi Łękawica w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Stryszów
  • Mostki – część wsi Raciborsko w woj. małopolskim, w pow. wielicki, w gminie Wieliczka
  • Mostki – część wsi Bartodzieje w woj. mazowieckim, w pow. zwoleńskim, w gminie Tczów
  • Mostki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. zwoleńskim, w gminie Zwoleń
  • Mostki – kolonia w woj. opolskim, w pow. oleskim, w gminie Rudniki
  • Mostki – przysiółek wsi Żędowice w woj. opolskim, w pow. strzeleckim, w gminie Zawadzkie
  • Mostki – wieś w woj. podkarpackim, w pow. niżańskim, w gminie Jarocin
  • Mostki – przysiółek wsi Łączki Kucharskie w woj. podkarpackim, w pow. ropczycko-sędziszowskim, w gminie Ropczyce
  • Mostki – część wsi Dylągówka w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Hyżne
  • Mostki – przysiółek wsi Tarnopol w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narewka
  • Mostki – część wsi Brodnica Górna w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Kartuzy
  • Mostki – przysiółek wsi Chorzenice w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Kłomnice
  • Mostki – osada leśna w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Kłomnice
  • Mostki – przysiółek wsi Nakło w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Lelów
  • Mostki – część wsi Mikołajewice w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Irządze
  • Mostki – część wsi Przyłogi w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Smyków
  • Mostki – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. skarżyskim, w gminie Suchedniów
  • Mostki – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Staszów
  • Mostki – wieś w woj. wielkopolskim, w pow.konińskim, w gminie Sompolno
  • Mostki – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Kobyla Góra
  • Mostki – osada w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Gołańcz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie tegorocznych Targów Gospodarki Leśnej, Przemysłu Drzewnego i Ochrony Środowiska EKO-LAS w Mostkach k. Świebodzina, odbyły się Pierwsze Mistrzostwa Polski Operatorów Forwarderów.

Wiktionary


mostkowo

W Polsce
  • Mostkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Łukta
  • Mostkowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. myśliborskim, w gminie Barlinek
  • Mostkowo – gromada w powiecie morąskim
  • Mostkowo – gromada w powiecie myśliborskim, w latach 1954–1956
  • Mostkowo – gromada w powiecie myśliborskim, w latach 1962–1971
  • Mostkowo – dawny przystanek kolejowy

Wikipedia


mostkowo-obojczykowy

staw mostkowo-obojczykowy - staw łączący ze sobą mostek i obojczyk


SJP.pl


mostkowy

mostek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z mostkiem, dotyczący mostka

Wiktionary

Patrz:

mostek

Powiązane:

 rzecz. mostek mrz., most mrz., mosteczek mrz., mostkowanie n., zmostkowanie n., mostowe n.

 czas. mostkować ndk., zmostkować dk.

 przym. mostowy

 przysł. mostkowo, mostowo

Wiktionary


mostne

dawniej: opłata pobierana za przejście lub przejazd przez most; mostowe


SJP.pl


mostno

Mostno (do 1945 r. niem. Kerstenbrügge) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Dębno.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do woj. gorzowskiego.

Według danych z 2012 r. miejscowość liczyła 199 mieszkańców. Wieś wchodziła w skład pruskiej domeny królewskiej Dębno od 1771 r., kiedy założono tutaj smolarnię i osadzono kolonistów. Od 1945 r. leży w granicach Polski.

Wikipedia


mostostal

polskie przedsiębiorstwo


SJP.pl

Mostostal – nazwa powstałego na bazie utworzonego w 1945 w Krakowie prywatnego «Przedsiębiorstwa Budowy Mostów i Konstrukcji Stalowych „Mostostal”», branżowego organu zarządzania w PRL – w pierwszym okresie «Centralnego Zarządu Konstrukcji Stalowych „Mostostal”» (1951–1958), a następnie przekształconego w «Zjednoczenie Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Przemysłowych „Mostostal”», z siedzibą w Warszawie.

Wikipedia


mostowe

opłata pobierana za przejście lub przejazd przez most


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. finans. opłata pobierana za przejazd lub przejście przez most;

forma przymiotnika.

 (2.1) M., B., W. n. lp. i M., B., W. nmos. lm. od: mostowy

Wiktionary

Mostowe – myto pobierane do skarbu władcy za przejazd przez most, związane ze średniowiecznym przymusem drożnym. Było jednym z regaliów. W Polsce zniesione ostatecznie w 1538, co związane było ze zniesieniem przymusu przejazdów przez mosty i zezwoleniem na powszechne korzystanie z brodów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Musiałem wysiadać kilka razy na mostach, jeden się pod karetą załamał (…), a jakem się dowiedział, kupcy tam mostowe płacą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈstɔvɛ, AS: mostove

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. most m., mostkowanie n., mostek n., mosteczek m.

 czas. mostkować ndk.

 przym. mostkowy, mostowy, przymostowy

 przysł. mostkowo, mostowo

Wiktionary


mostowiak

nazwisko


SJP.pl


mostowice

Mostowice (niem. Langenbrück) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

W przeszłości do wsi należał przysiółek Trójka (niem. Dreihäuser). Obecnie nazwa niestandaryzowana, przysiółek wyludniony w granicach wsi.

Wikipedia


mostowicz

nazwisko


SJP.pl


mostowiec

suwnica mostowa lub bramowa, służąca do prac przeładunkowych


SJP.pl

Wikipedia


mostowik

nazwisko


SJP.pl

Mostowik (ros. Мостовик) – osiedle w Rosji, w obwodzie moskiewskim, w rejonie siergijewo-posadzkim. W 2010 liczyło 1995 mieszkańców.

Wikipedia


mostówka

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Mostówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wołomińskim, w gminie Wołomin
  • Mostówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. wyszkowskim, w gminie Zabrodzie
  • Mostówka – stacja kolejowa

Zobacz też: Mostowo

Wikipedia


mostownica

  • mostownica – belka drewniana, do której montuje się szyny toru w mostach bez podsypki
  • mostownica – mostowa suwnica o dużej rozpiętości
  • Mostownica – polana reglowa znajdująca się na głównym grzbiecie Mostownicy
  • Mostownica – szczyt w Gorcach

Wikipedia


mostownictwo

dział inżynierii zajmujący się budową mostów


SJP.pl


mostowniczy

dawniej: człowiek nadzorujący most


SJP.pl

  • mostowniczy – urząd ziemski Wielkiego Księstwa Litewskiego zajmujący się konserwacją i utrzymaniem mostów na powierzonym sobie terenie
  • mostowniczy – zawód związany z kolejowymi robotami mostowymi

Wikipedia


mostowo

  • Mostowo – wieś w Bułgarii
  • Mostowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Szreńsk
  • Mostowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Olszewo-Borki
  • Mostowo – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Manowo
  • Mostowo (gmina) – dawna gmina wiejska w województwie warszawskim

Wikipedia


mostowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Stanisław Mostowski – polski matematyk
  • Ignacy Mostowski – polski specjalista w dziedzinie ogrzewnictwa
  • Janusz Mostowski – polski rolnik, działacz społeczny, poseł na Sejm
  • Józef Mostowski – polski szlachcic, poseł na Sejm
  • Henryk Mostowski – polski prawnik, sędzia, oficer i urzędnik samorządowy
  • Marcin Mostowski – polski filozof i logik
  • Paweł Michał Mostowski – polski urzędnik staropolski i oficer
  • Tadeusz Antoni Mostowski – polski literat, publicysta, polityk, wydawca, krytyk literacki i urzędnik państwowy
  • Tadeusz Mostowski – polski matematyk
  • Zygmunt Mostowski – polski dziennikarz, literat, urzędnik konsularny

Wikipedia


mostowy

przymiotnik od: most


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mostem, dotyczący mostu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. most mrz., mostek mrz., mostowe n.

 przym. mostkowy, przymostowy

Wiktionary


mosul

miasto w Iraku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w północnym Iraku, nad Tygrysem;

Wiktionary

Mosul (arab. الموصل, Al-Mawṣil; kurd. مووسڵ, Musll) – miasto w północnym Iraku, stolica muhafazy Niniwa.

Mosul leży nad Tygrysem, około 350 km na północny zachód od Bagdadu; jest największym miastem w kraju pod względem powierzchni po Bagdadzie i Basrze.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje miejscowość|D=Mosulu|Ms=Mosulu.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miasto

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. mosulski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Mosul

* białoruski: (1.1) Масул

* czeski: (1.1) Mosul

* francuski: (1.1) Mossoul

* hiszpański: (1.1) Mosul

* kataloński: (1.1) Mossul

* litewski: (1.1) Mosulas

* niemiecki: (1.1) Mossul

* rosyjski: (1.1) Мосул

* słowacki: (1.1) Mosul

* słoweński: (1.1) Mosul

* ukraiński: (1.1) Мосул

* włoski: (1.1) Mosul

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mosulski

Wiktionary


mosulczyk

mieszkaniec Mosulu


SJP.pl


mosulka

mieszkanka Mosulu


SJP.pl


mosulski

przymiotnik od: Mosul


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mosulem, dotyczący Mosulu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mosul mrz.

Wiktionary


mosuo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) etn. jedna z grup etnicznych w Chinach, zamieszkująca w prowincjach Junnan i Syczuan, niedaleko Tybetu;

Wiktionary

Wikipedia


moszaw

spółdzielnia rolnicza utworzona przez masowo emigrujących do Palestyny syjonistów na początku XX wieku


SJP.pl

Moszaw (hebr. ‏מושב‎; „wioska, osada”) – spółdzielnia rolnicza, jaką tworzyli syjoniści napływający masowo do Palestyny podczas alii na początku XX wieku. W moszawach, podobnie jak w kibucach, kładzie się nacisk na pracę zespołową.

W 1986 w Izraelu istniało 448 moszawów, w tym 405 moszaw owdim i 43 moszaw szitufi.

Wikipedia


moszcz

1. surowy sok wytłaczany z owoców lub warzyw, używany do produkcji soków pitnych, galaretek i win;
2. młode wino gronowe i owocowe o niskiej zawartości alkoholu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. półprodukt ze świeżo wyciśniętego soku z owoców lub warzyw

 (1.2) spoż. młode wino o niewielkiej zawartości alkoholu

Wiktionary

Moszcz (niem. Most, od łac. mustum) – świeżo wyciśnięty sok owocowy lub warzywny wykorzystywany jako półprodukt (główny lub dodatkowy) w procesie wyrobu napoju docelowego: soku, napoju, wina itp.. Pozostałość po wytłoczeniu nazywa się wytłokami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moszcz fermentuje. Czujesz kwaśny zapach fermentującego moszczu?

 (1.2) Powiodłabym cię i wprowadziła / w dom matki mej, która mię wychowała; / napoiłabym cię winem korzennym, / moszczem z granatów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔʃt͡ʃ, AS: mošč

Wiktionary


moszczanecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Moszczanki, związany z Moszczanką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moszczanka ż., moszczanczanin mos., moszczanczanka ż.

Wiktionary


moszczanica

Moszczanica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Stary Dzików.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

Przez miejscowość przepływa Wirowa, niewielka rzeka dorzecza Wisły, dopływ Tanwi.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Starym Dzikowie.

Wikipedia


moszczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie ryckim, w gminie Ryki;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik;

 (1.3) geogr. wieś w Polsce w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Raszków;

 (1.4) geogr. rzeka w województwie łódzkim, prawy dopływ Wolbórki;

 (1.5) geogr. rzeka w województwie małopolskim, dopływ Ropy;

 (1.6) geogr. dawna nazwa rzeki Moszczenicy;

Wiktionary

Wsie
  • Moszczanka – wieś w woj. lubelskim, w pow. ryckim, w gminie Ryki
  • Moszczanka – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Prudnik
  • Moszczanka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Raszków

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. moszczanczanin mos., moszczanczanka ż.

 przym. moszczanecki

Wiktionary


moszczenica

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. część Jastrzębia-Zdroju;
3. prawy dopływ Bzury;
4. lewy dopływ Wieprzy


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce
  • Moszczenica – część miasta Jastrzębie-Zdrój
  • Moszczenica – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Moszczenica
  • Moszczenica – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Zgierz
  • Moszczenica – wieś w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Bochnia
  • Moszczenica – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Moszczenica
  • Moszczenica – część wsi Siemiechów w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Gromnik
  • Moszczenica – wieś w woj. pomorskim, w pow. chojnickim, w gminie Chojnice

Wikipedia


moszczenicki

Moszczenica


SJP.pl

Patrz:

Moszczenica

moszczeniczanin

mieszkaniec Moszczenicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


moszczeniczanka

mieszkanka Moszczenicy (wsi w Polsce)


SJP.pl


moszczeński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Moszczeński
  • Adam Moszczeński (1731-1823), generał wojsk koronnych, szambelan królewski, poseł
  • Andrzej Moszczeński (1707-1783), urzędnik ziemski
  • Franciszek Michał Moszczeński (-1751), kasztelan, poseł
  • Ignacy Moszczeński, generał-adiutant królewski, urzędnik ziemski XVIII wieku
  • Józef Moszczeński, urzędnik królewski XVIII wieku
  • Józef Moszczeński (1894-1957), podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego
  • Leon Moszczeński (1899-1940), oficer marynarki wojennej Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej,
  • Stanisław Moszczeński (1734-1790), językoznawca
  • Stefan Moszczeński (1871-1946), ekonomista rolny, działacz społeczny
  • Tadeusz Moszczeński (1891-1944), podpułkownik aptekarz Wojska Polskiego
  • Zygmunt Moszczeński (1893-1974), podpułkownik Wojska Polskiego

Wikipedia


moszczowy

moszcz


SJP.pl

Patrz:

moszcz

moszczyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Damian Moszczyński – polski piłkarz ręczny
  • Daniel Moszczyński – polski piosenkarz, muzyk sesyjny, kompozytor, tekściarz oraz producent muzyczny
  • Marek Moszczyński – polski polityk, przedsiębiorca, poseł na Sejm
  • Paulin Moszczyński – polski lekarz, hematolog, naukowiec
  • Wiesław Moszczyński – polski chemik

Wikipedia


moszea

świątynia muzułmańska, meczet


SJP.pl


moszenica

moszenica wierzbówka - gatunek stonki


SJP.pl


moszenka

1. zdrobnienie od: moszna;
2. rodzaj roślin z rodziny bobowatych; moszenki


SJP.pl


moszenki

1. zdrobnienie od: moszna;
2. rodzaj roślin z rodziny bobowatych; moszenki


SJP.pl

  • moszenki (roślina), truszczelina (Colutea) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych.
  • Moszenki (województwo lubelskie) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jastków.

Wikipedia


moszizaur

rodzaj dużego, roślinożernego dinozaura z infrarzędu zauropodów; mamenchizaur


SJP.pl


moszkowicz

nazwisko


SJP.pl

Moszkowicz:

  • Daniel Moszkowicz
  • Jerzy Moszkowicz – reżyser
  • Ludwig Moszkowicz
  • Michał Moszkowicz

Wikipedia


moszkowski

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Moszkowski
  • Anatolij Moszkowski
  • Maurycy Moszkowski

Wikipedia


moszna

worek skórno-mięśniowy będący uwypukleniem przedniej ściany jamy brzusznej, mieszczący jądra u mężczyzn i innych ssaków płci męskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie lubelskim, w gminie Jastków;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie opolskim, w gminie Strzeleczki;

 (1.3) geogr. szczyt w Polsce, w Górach Sowich, w pobliżu wsi Walim;

Wiktionary

Staropolskie moszna ‘worek’, od psł. *mošьna

  • moszna – worek skórno-mięśniowy, w którym znajdują się jądra
W Polsce
  • Moszna – szczyt w Górach Sowich
  • Moszna – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Jastków
  • Moszna – wieś w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Strzeleczki
  • Moszna – gromada
  • Moszna – przystanek kolejowy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔʃna, AS: mošna

Wiktionary


mosznica

Mosznica – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1321, podlegała pod komturię w Dąbrównie, były to dobra rycerskie o powierzchni 30 włók.

Wikipedia


mośznil

skrótowiec

 (1.1) = adm. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Środkiem prawnym ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami jest rozporządzenie MOŚZNiL z 12 lutego 1990 roku o ochronie powietrza przed zanieczyszczeniami oraz załącznik o dopuszczalnych stężeniach substancji zanieczyszczających powietrze (Dz. U. nr 15 z 1990 r., poz. 92).

Wiktionary


mosznowy

przymiotnik od: moszna


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od moszna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przepuklina skośna po długotrwałym rozwoju, może osiągnąć znaczne rozmiary schodząc do moszny (mówimy wówczas o przepuklinie mosznowej).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔʃˈnɔvɨ, AS: mošnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. moszna ż.

Wiktionary


moszowice

Moszowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie głogowskim, w gminie Kotla.

Wikipedia


moszterdziej

dawny, poufały tytuł grzecznościowy, często tylko wtręt wyrazowy, skrót wyrażenia "miłościwy dobrodziej"; mosterdziej


SJP.pl


moszyce

Moszyce – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Wikipedia


moszyński

nazwisko, m.in. Kazimierz Moszyński (1887-1959) - polski uczony, etnograf, etnolog, slawista


SJP.pl

  • Antoni Moszyński (1800–1893) – pisarz
  • August Fryderyk Moszyński (1731–1786) – wolnomularz
  • Fryderyk Józef Moszyński (1738–1817) – generał major
  • Jan Kanty Moszyński (zm. 1737) – podskarbi
  • Jan Adam Moszyński (ur. 1965) – brydżysta
  • Janusz Moszyński (ur. 1956) – polityk
  • Jerzy Moszyński (1847–1924) – publicysta
  • Joachim Moszyński (1758–1821) – prezydent Warszawy
  • Józef Moszyński (1860–1914) – architekt
  • Julian Moszyński (1827–1877) – budowniczy
  • Kazimierz Moszyński (1873–) – prawnik, urzędnik II RP, burmistrz Złoczowa, poseł na Sejm RP II i III kadencji
  • Kazimierz Moszyński (1881–1966) – prawnik, urzędnik II RP, wojewoda tarnopolski
  • Kazimierz Moszyński (1887–1959) – etnograf, etnolog, slawista
  • Konstanty Moszyński (1670–1738) – biskup
  • Krzysztof Moszyński (1932–2020) – matematyk
  • Leszek Moszyński (1928–2006) – slawista
  • Maciej z Bnina Moszyński (1420–1493) – wojewoda
  • Marek Moszyński (1938–2022) – fizyk
  • Marek Jerzy Moszyński (1937–2010) – rzeźbiarz
  • Piotr Stanisław Moszyński (1800–1879) – filantrop
  • Piotr z Bnina Moszyński (1430–1494) – starosta, biskup
  • Robert Moszyński (ur. 1964) – profesor nauk chemicznych
  • Tadeusz Moszyński (1878–1940) – prawnik, adwokat, sędzia, notariusz, senator III kadencji Senatu II RP, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Tadeusz Moszyński (1948–2006) – geograf, polityk, poseł na Sejm III RP II kadencji
  • Wacław Moszyński – polski specjalista w dziedzinie norm maszynowych, podstawy budowy maszyn i trybologii
  • Wiktor Moszyński – major
  • Witold Moszyński (ur. 1831) – adwokat

Wikipedia


mota

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. ćma

Wiktionary

  • Mota – wieś w Słowenii, w gminie Ljutomer
  • Mota – miasto w Etiopii, w regionie Amhara
  • Mota (Sugarloaf) – wyspa należąca do Vanuatu
  • Mota Lava – czwarta co do wielkości wyspa z grupy wysp Banksa na Vanuatu po Gaua, Vanua Lava i Ureparapara
  • Amozoc de Mota – miasto w Meksyku, w stanie Puebla
  • Cândido Mota – miasto i gmina w Brazylii, w stanie São Paulo
  • Mota-Engil – prowadzi działalność gospodarczą z zakresu budownictwa i zarządzania infrastrukturą w sektorach

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|ćma.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|ćma.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


motać

1. plątać;
2. zwijać, nawijać (np. nici, przędzę na motek);
3. kręcić, snuć intrygi;
4. potocznie: zdobywać coś z trudem, np. "Motam książkę z fizyki."


SJP.pl


motacz

1. osoba trudniąca się nawijaniem nici na motowidła;
2. rodzaj pająka z rodziny motaczowatych;
3. dawniej: matacz


SJP.pl


motaczowate

o cechach motaczowatych (rodzina pająków)


SJP.pl

Motaczowate (Anyphaenidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae i infrarzędu Araneomorphae. Grupa kosmopolityczna, obejmująca ponad 500 opisanych gatunków. Odznacza się złożonym układem tchawkowym i blaszkowatymi szczecinkami przypazurkowymi. Samce szybko wibrują odwłokiem w ramach zalotów.

Wikipedia


motaczowaty

o cechach motaczowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


motak

przyrząd do nawijania przędzy


SJP.pl


motalnia

część fabryki włókienniczej, gdzie mota się nici w motki


SJP.pl


motanina

potocznie: coś splątanego, tworzącego kłąb


SJP.pl


motanka

pradawna słowiańska lalka będąca formą talizmanu


SJP.pl


motarzewo

Motarzewo (niem. Wallbruch) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Czaplinek nad rzeką Dobrzycą. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. W roku 2007 wieś liczyła 74 mieszkańców. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Machliny, jedna z najmniejszych wsi gminy.

Wikipedia


motarzyn

Motarzyn (przed 1945 r. niem. Muttrin, dawn. Motarzyno) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Tychowo. W latach 1975–1998 wieś należała do woj. koszalińskiego. Według danych UM na dzień 31 grudnia 2014 roku wieś miała 93 stałych mieszkańców.

W skład sołectwa wchodzi wieś Doble oraz osady Zastawa i Żukówek.

Wikipedia


mote

jedno- albo dwuwersowy utwór literacki uprawiany w piętnastowiecznej literaturze hiszpańskiej, zawierający zwięźle sformułowaną myśl dotyczącą konkretnego tematu


SJP.pl

Mote (keczua: mut'i) - ogólne określenie południowoamerykańskich potraw, sporządzanych z gotowanych ziaren zbóż. W Peru oznacza zazwyczaj potrawy z kukurydzy, zwłaszcza odmiany o szczególnie dużych ziarnach, zwanej mote gigante del Cusco.

Wikipedia


moteczek

mały zwój nici, mały kłębek wełny


SJP.pl


motek

1. pewna liczba kolisto namotanych pasm nici, przędzy itp. zwiniętych luźno w podłużny pęczek
2. szpulka z namotanymi nićmi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pewna liczba kolisto namotanych pasm nici, przędzy zwiniętych luźno w podłużny pęczek

 (1.2) szpulka z namotanymi nićmi

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. techn. młotek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtɛk, AS: motek

Wiktionary


motel

miejsce noclegu dla przejezdnych, najczęściej blisko autostrady lub drogi szybkiego ruchu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hotel znajdujący się w pobliżu szosy, zazwyczaj składający się z małych oddzielnych domków i obsługujący przejezdnych podróżnych;

Wiktionary

Motel – przedsiębiorstwo świadczące podstawowe usługi hotelarskie przy uczęszczanym szlaku komunikacyjnym, którego oferta jest skierowana przede wszystkim do zmotoryzowanych podróżnych. Motele są najczęściej usytuowane na obrzeżach miast, oraz wzdłuż dalekich tras, a także w innych szczególnych miejscach, takich jak np. przejścia graniczne, czy skrzyżowania ważnych dróg.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) hotel

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. motelik m.

 przym. motelowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|motel. < etym|ang|motor|hotel.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) motel

* arabski: (1.1) موتيل

* baskijski: (1.1) motel

* francuski: (1.1) motel m.

* hiszpański: (1.1) motel

* nowogrecki: (1.1) μοτέλ n.

* rosyjski: (1.1) моте́ль m.

* słowacki: (1.1) motel m.

* węgierski: (1.1) motel

* włoski: (1.1) motel m., autostello m.

źródła.

== motel (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-motel.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) motel

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtɛl, AS: motel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. motelik m.

 przym. motelowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) hotel

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. motelik m.

 przym. motelowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|motel. < etym|ang|motor|hotel.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) motel

* arabski: (1.1) موتيل

* baskijski: (1.1) motel

* francuski: (1.1) motel m.

* hiszpański: (1.1) motel

* nowogrecki: (1.1) μοτέλ n.

* rosyjski: (1.1) моте́ль m.

* słowacki: (1.1) motel m.

* węgierski: (1.1) motel

* włoski: (1.1) motel m., autostello m.

źródła.

== motel (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-motel.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) motel

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


motela

ryba morska z rodziny dorszowatych


SJP.pl

Motela (Enchelyopus cimbrius) – gatunek morskiej dorszokształtnej ryby z rodziny dorszowatych (Gadidae). Jedyny przedstawiciel rodzaju Enchelyopus.

Wikipedia


motelik

zdrobnienie od: motel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od motel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motel m.

 przym. motelowy

Wiktionary


motet

1. w muzyce: kompozycja wokalno-polifoniczna, osnuta na wierszu wyjętym z psalmów lub na przypowieści biblijnej
2. w nauce o literaturze: siedmiowersowy wiersz w średniowiecznej poezji francuskiej


SJP.pl

Motet (fr. le mot „słowo”) – gatunek muzyczny, wokalny a cappella lub wokalno-instrumentalny, trwale obecny w muzyce od XIII w. Największą rolę odegrał w okresach średniowiecza i renesansu, gdy był głównym polem rozwoju polifonii. W wiekach późniejszych wchłaniał techniki wykształcone w innych formach lub był używany jako archaizm. Stał się też źródłem wielu form – takich jak renesansowy ricercar i późniejsza fuga.

Wikipedia


motia

dawniej:
1. spółka w grze lub w zysku;
2. współzawodnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. współuczestnictwo, wspólnictwo, spółka

 (1.2) daw. współuczestniczka, partnerka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtʲja, AS: motʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motiant

Wiktionary


motiant

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) daw. wspólnik, towarzysz, partner

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtʲjãnt, AS: motʹi ̯ãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motia

Wiktionary


motobazar

potocznie: targi motocyklowe


SJP.pl


motocross

[czytaj: motokros] wyścig motocyklowy odbywający się w trudnym, urozmaiconym terenie; motokros


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. mot. forma wyścigów motocyklowych na trasie z utrudnieniami;

 (1.2) sport. mot. wyścig motocyklowy na trasie z utrudnieniami

Wiktionary

Motocross (oznaczany też skrótami MotoX, MX i cross, kross) – forma wyścigów motocyklowych rozgrywana na specjalnych torach do tego przystosowanych. Tory motocrossowe usypane są zazwyczaj z piasku, gliny lub ziemi. W wyścigu motocrossowym przeważnie bierze udział 40 zawodników. Wyścig w mistrzostwach świata trwa 30 minut + 2 okrążenia. Długość wyścigu zależy od rangi zawodów. Zawodnicy ścigają się na specjalnie przeznaczonych do tych wyścigów motocyklach z silnikami o pojemnościach od 50 cm³ do 525 cm³.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Motocykle używane w motocrossie są bardzo podobne do motocykli enduro.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocrossowiec mos.

 przym. motocrossowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. rzad. motokros

 (1.2) war. rzad. motokros

Wiktionary


motocrossowiec

[czytaj: motokrosowiec] zawodnik biorący udział w motocrossie - wyścigu motocyklowym odbywającym się w trudnym, urozmaiconym terenie; motokrosowiec


SJP.pl


motocrossowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. mot. odnoszący się do motocrossu, związany z motocrossem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Motocykle enduro różnią się od motocykli motocrossowych, ponieważ są wyposażone w homologację.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocross mrz., motocrossowiec mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. motokrosowy

Wiktionary


motocykl

pojazd o dwóch kołach napędzany silnikiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. niemający nadwozia pojazd silnikowy, najczęściej dwukołowy, przeznaczony dla jednej, dwóch lub rzadko dla trzech osób;

Wiktionary

Motocykl – jedno- lub dwuśladowy mechaniczny pojazd drogowy o masie własnej do 400 kg.

Według Prawa o ruchu drogowym jest to pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy, dwukołowy lub z bocznym wózkiem – wielośladowy. Określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) WSK 125 był naprawdę dobrym motocyklem.

 (1.1) Motocykle używane w motocrossie są bardzo podobne do motocykli enduro.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈtɔt͡sɨkl̥, AS: motocykl̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocyklista m., motocyklistka ż.

 przym. motocyklowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. motor

Wiktionary


motocyklista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kierująca motocyklem

Wiktionary

Motocyklista – osoba kierująca motocyklem, czyli pojazdem silnikowym jednośladowym lub dwuśladowym (z wózkiem bocznym) lub trójśladowym (trajka), który spełnia określone kryteria techniczne, posiadająca odpowiednie uprawnienia (prawo jazdy kategorii A lub jej podkategorii), poruszająca się po drogach publicznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jan jest bardzo dobrym motocyklistą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔt͡sɨkˈlʲista, AS: motocyklʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocykl m.

:: fż. motocyklistka ż.

 przym. motocyklowy

Wiktionary


motocyklistka

motocyklista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta kierująca motocyklem

Wiktionary

Patrz:

motocyklista

Przykłady

 (1.1) Ta kobieta jest dobrą motocyklistką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔt͡sɨkˈlʲistka, AS: motocyklʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocykl m.

:: fm. motocyklista m.

 przym. motocyklowy

Wiktionary


motocyklizm

sport motocyklowy; jeżdżenie motocyklem


SJP.pl


motocyklowy

przymiotnik

 (1.1) od: motocykl

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciotka Zenobia powoli zdejmowała ogromne motocyklowe rękawice.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motocykl m., motocyklista m., motocyklistka ż.

Wiktionary


motodrom

tor przeznaczony do zawodów kartingowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tor przeznaczony specjalnie dla wyścigów gokartowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drugi wyścig na cieszyńskim motodromie również przebiegał pod dyktando Galicy. Na mecie przewaga była jeszcze bardziej znacząca niż w pierwszym biegu.

Wiktionary


motofanklub

klub miłośników samochodów, motocykli, sportów motorowych


SJP.pl


motogaleria

ekspozycja samochodów


SJP.pl


motogodzina

godzina pracy silnika


SJP.pl

Motogodzina (w skrócie mth lub mtg), maszynogodzina – jednostka miary czasu pracy maszyny, obliczanej jako różnica między czasem jej zakończenia a rozpoczęcia, odpowiadająca jednej godzinie.

Przykład: Dla wykonania określonej pracy remontowej drogi użyto następujących maszyn:

  • młota pneumatycznego pracującego w godzinach 7:00-9:00

Wikipedia


motokros

wyścig motocyklowy odbywający się w trudnym, urozmaiconym terenie; motocross


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. mot. forma wyścigów motocyklowych na trasie z utrudnieniami;

 (1.2) sport. mot. wyścig motocyklowy na trasie z utrudnieniami

Wiktionary

Motocross (oznaczany też skrótami MotoX, MX i cross, kross) – forma wyścigów motocyklowych rozgrywana na specjalnych torach do tego przystosowanych. Tory motocrossowe usypane są zazwyczaj z piasku, gliny lub ziemi. W wyścigu motocrossowym przeważnie bierze udział 40 zawodników. Wyścig w mistrzostwach świata trwa 30 minut + 2 okrążenia. Długość wyścigu zależy od rangi zawodów. Zawodnicy ścigają się na specjalnie przeznaczonych do tych wyścigów motocyklach z silnikami o pojemnościach od 50 cm³ do 525 cm³.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Paweł od dziecka interesował się motokrosem i w ogóle motorami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motokrosowiec mos.

 przym. motokrosowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. motocross

 (1.2) war. motocross

Wiktionary


motokrosowiec

zawodnik biorący udział w motocrossie; motocrossowiec


SJP.pl


motolotnia

lotnia wyposażona w niewielki silnik ze śmigłem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ultralekki statek powietrzny;

Wiktionary

Motolotnia – ultralekki statek powietrzny. Składa się ze skrzydła o konstrukcji analogicznej jak skrzydło lotni, ale o większej powierzchni i podwieszonego doń trójkołowego lub pływakowego wózka. Wózek ma jedno lub dwa miejsca siedzące oraz silnik ze śmigłem pchającym. Sterowanie motolotnią odbywa się poprzez przemieszczanie środka ciężkości za pomocą sterownicy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prawdopodobnie awaria silnika była przyczyną wypadku motolotni w miejscowości Liniewko (…), w wyniku którego śmierć na miejscu poniósł jej pilot.

Wiktionary


motolotniarka

motolotniarz


SJP.pl

Patrz:

motolotniarz

motolotniarstwo

Lotniarstwo – sport i forma rekreacji polegająca na lataniu z użyciem lotni. Jest to bardzo popularna forma lotnictwa amatorskiego, niewymagająca specjalnej infrastruktury (lotnisk) ani dużych nakładów finansowych.

Wikipedia


motolotniarz

osoba latająca na motolotni


SJP.pl


motomaniaczka

motomaniak


SJP.pl

Patrz:

motomaniak

motomaniak

potocznie: miłośnik motoryzacji


SJP.pl


motomuzeum

ekspozycja samochodów zabytkowych; muzeum motoryzacji


SJP.pl


motoneuron

jeden z neuronów mięśni oddechowych


SJP.pl

U kręgowców motoneurony (zwane także neuronami motorycznymi lub ruchowymi) to neurony eferentne, które wychodzą swoimi wypustkami z rdzenia kręgowego lub pnia mózgu i tworzą synapsy z włóknami mięśniowymi (motoneurony alfa) służące do wywoływania skurczu, a także synapsy z wrzecionami mięśniowymi (motoneurony gamma) służące do regulacji czułości proprioceptywnej.

Wikipedia


motoparalotnia

paralotnia wyposażona w silnik


SJP.pl


motopark

wydzielony obszar do nauki jazdy pojazdami silnikowymi


SJP.pl


motopielgrzymka

pielgrzymka na motocyklu


SJP.pl


motopiryna

dawniej: kwas acetylosalicylowy, popularny lek przeciwgośćcowy, przeciwbólowy i napotny, stosowany przy zaziębieniach, bólach stawów i mięśni, nerwobólach itp.; polopiryna, aspiryna


SJP.pl


motopompa

pompa wodna stosowana do gaszenia pożarów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. pompa napędzana silnikiem spalinowym

Wiktionary

Motopompa – pompa wirowa tworząca z napędzającym ją silnikiem spalinowym zespół dostosowany do przenoszenia bądź do umieszczania na stałe na przyczepie pożarniczej lub samochodzie pożarniczym.

Motopompy o mniejszych wydajnościach (np. M-400) mają zwykle silniki jednocylindrowe chłodzone powietrzem, większe (np. M-800) silniki wielocylindrowe chłodzone cieczą.

Wikipedia


motor

1. silnik do przetwarzania energii elektrycznej w energię mechaniczną
2. potocznie o motocyklu
3. potocznie: coś, co pobudza do działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) środ. mot. właściciel motocykla dwusuwowego

 (1.2) pot. motocykl

Wiktionary

  • motocykl – pot. motocykl, jednośladowy pojazd samochodowy
  • motor – pot. silnik, rodzaj maszyny zamieniającej energię na pracę mechaniczną
  • „Motor” – polskie czasopismo motoryzacyjne
  • „The Motor” – brytyjskie czasopismo motoryzacyjne
  • Motor Lublin – polski klub sportowy z sekcją piłkarską i żużlową

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Przyjechał do pracy motorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtur, AS: motur

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== motór (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mot. motocykl, motor

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


motoreduktor

Motoreduktor – maszyna napędowa, będąca normalnie nierozłącznym, zintegrowanym połączeniem napędu elektrycznego z przekładnią mechaniczną, a czasami także z urządzeniami dodatkowymi, takimi jak sprzęgło jednokierunkowe, hamulec, itp. Dzięki zwartej budowie, motoreduktor zajmuje kilka (a czasami nawet kilkanaście) razy mniej miejsca niż „rozproszony” układ napędowy.

Wikipedia


motorek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: motor

 (1.2) niewielki silnik

 (1.3) mot. mały motocykl

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mamy małą pompkę z motorkiem do wyciągania wody z piwnicy.

 (1.3) Teraz to masz motor, ten poprzedni to był motorek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor mrz., motorowy mos., motorniczy mos., motorówka ż.

 przym. motorowy

Wiktionary


motorikszarz

osoba przewożąca pasażerów motorikszą


SJP.pl


motornicza

kobieta kierująca tramwajem; motorowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zajmująca się zawodowo prowadzeniem tramwaju;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W piątek nad ranem dwóch mężczyzn pobiło i okradło z pieniędzy i biletów motorniczą.

 (1.1) Panie motornicze od razu zyskały sympatię wrocławian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrʲɲit͡ʃa, AS: motorʹńiča

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. motorniczy

 przym. motorowy

Wiktionary


motorniczy

maszynista tramwaju; tramwajarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się zawodowo prowadzeniem tramwaju;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Osoba chcąca zdobyć zawód motorniczego zgłasza się do właściwej komórki organizacyjnej przewoźnika. (z Internetu)

 (1.1) Rozmawialiśmy z kilkoma gdańskimi motorniczymi. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrʲɲit͡ʃɨ, AS: motorʹńičy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor m., motorek m., motorówka ż., motoryzacja ż., zmotoryzowanie n.

:: fż. motornicza ż.

 przym. motorowy, motoryzacyjny, zmotoryzowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) motorowy, tramwajarz

Wiktionary


motorola

produkt marki Motorola


SJP.pl

Motorola (wymowa: ˌmoʊtəˈroʊlə) – byłe amerykańskie przedsiębiorstwo elektroniczne z siedzibą w Schaumburgu koło Chicago (USA), założone w 1928 roku. 4 stycznia 2011 podzieliło się na dwa przedsiębiorstwa: Motorola Mobility i Motorola Solutions.

Wikipedia


motorowa

kobieta kierująca tramwajem; motornicza


SJP.pl


motoróweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: motorówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motorówka ż.

Wiktionary


motorower

pojazd jednośladowy napędzany silnikiem małej mocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. pojazd jednośladowy lub dwuśladowy, posiadający dwa lub cztery koła jezdne, wyposażony w silnik spalinowy o pojemności do 50 cm³ i czasem również pedały;

Wiktionary

o konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h; w niektórych krajach dopuszczona jest większa prędkość.


Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrɔvɛr, AS: motorover

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motorowerzysta mos., motorowerzystka ż.

 przym. motorowerowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|moplik.

Wiktionary


motorowerzysta

osoba kierująca motorowerem


SJP.pl


motorowerzystka

motorowerzysta


SJP.pl

Patrz:

motorowerzysta

motorowiec

zawodnik uprawiający sport motorowy


SJP.pl

Statek motorowy lub motorowiec (MS lub M/S z ang. motor ship, MV lub M/V z ang. motor vessel) – statek napędzany silnikiem spalinowym.

Pierwszym typowym motorowcem pełnomorskim była MS „Selandia” z 1912.

Pierwszą dłuższą serią motorowców budowanych w Polsce były dziesięciotysięczniki.

Silnik spalinowy wyparł maszyny i turbiny parowe. Aktualnie jest napędem dominującym.


Wikipedia


motorówka

łódź poruszana za pomocą motoru; łódź motorowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. mała jednostka pływająca napędzana silnikiem (motorem);

Wiktionary

Łódź motorowa (potocznie motorówka) – mała jednostka pływająca napędzana silnikiem spalinowym, przeznaczona do uprawiania żeglugi po wodach śródlądowych i morskich wodach przybrzeżnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z klasyfikacją PRS, motorówka przeznaczona do celów rekreacyjnych jest uważana za jacht z napędem motorowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrufka, AS: motorufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor mrz., motorek mrz., motorowiec mrz., motoryzacja ż., motorniczy mos., motornicza ż.

:: zdrobn. motoróweczka ż.

 przym. motorówkowy, motorowy, zmotoryzowany

 temsłow. moto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łódź motorowa

Wiktionary


motorówkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z motorówką, dotyczący motorówki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już po raz trzeci specjaliści od wakeboardu motorówkowego walczyli o laury w Mistrzostwach Polski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor mrz., motorówka ż.

Wiktionary


motorownia

pomieszczenie na wagony motorowe


SJP.pl


motorowodniacki

motorowodniactwo


SJP.pl

Patrz:

motorowodniactwo

motorowodniaczka

kobieta pływająca sportowo lub amatorsko na łodziach motorowych


SJP.pl


motorowodniak

osoba pływająca sportowo lub amatorsko na łodziach motorowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. ktoś zajmujący się sportami motorowodnymi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motorowodniactwo n.

:: fż. motorowodniaczka

 przym. motorowodny

Wiktionary


motorowodny

mający związek z pływaniem na łodziach i jachtach motorowych (np. sklep motorowodny, sport motorowodny)


SJP.pl


motorowozownia

pomieszczenie dla lokomotyw spalinowych; motowozownia, lokomotywownia, parowozownia, elektrowozownia


SJP.pl


motorowy

1. poruszany za pomocą silnika;
2. dotyczący motoru, pojazdów mechanicznych lub ruchu drogowego


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z motorem, dotyczący motoru (silnika)

 (1.2) związany z motorem, dotyczący motoru (pojazdu)

 (1.3) zaopatrzony w silnik

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) poznań. kraków. motorniczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrɔvɨ, AS: motorovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor m., motoryzacja ż., motorek m., motorniczy m., motornicza ż., motorówka ż.

 temsłow. moto-

Wiktionary


motoryczność

ogół funkcji ruchowych właściwych istocie żywej


SJP.pl

Motoryczność człowieka – całokształt zachowań, możliwości i potrzeb ruchowych człowieka.

Główne cele związane z motorycznością:

  • dążenie do zwiększenia skuteczności ruchów człowieka;
  • podniesienie efektywności nauczania ruchu;
  • zastosowanie ruchu jako środka stymulacji rozwoju.

Wikipedia


motoryczny

dotyczący motoryki - ruchu, ośrodków ruchowych kierujących skurczami i rozkurczami mięśni ruchowych (np. mięśnie motoryczne, afazja motoryczna - zaburzenia w mówieniu przy zdolności rozumienia); ruchowy


SJP.pl


motoryka

1. sprawność fizyczna, ruchowa
2. w muzyce: równomierne rozłożenie identycznych zwykle jednostek rytmicznych na dłuższych odcinkach, jako cecha kompozycji


SJP.pl


motorynka

niski pojazd jednośladowy z silnikiem o małej mocy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. mały motocykl przeznaczony głównie dla młodzieży, mający silnik o pojemności do 50 cm3;

Wiktionary

Motorynka – zminiaturyzowany motorower, przeznaczony dla młodzieży, do kierowania którym wymagane jest prawo jazdy kategorii AM.

Spotyka się także zminiaturyzowane motocykle – mini bike, które nazywane są również motorynkami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔˈrɨ̃nka, AS: motornka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motor mrz.

Wiktionary


motorynkarz

osoba kierująca motorynką


SJP.pl


motoryzacja

1. całość zagadnień dotyczących przemysłu samochodowego, komunikacji samochodowej i transportu;
2. zastępowanie siły ludzkiej i zwierzęcej pracą urządzeń mechanicznych;
3. potocznie: wszelkie zagadnienia związane z mechanicznymi pojazdami drogowymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół zagadnień związanych z pojazdami mechanicznymi

 (1.2) zastępowanie siły ludzkiej i zwierzęcej siłą mechaniczną

 (1.3) wprowadzanie pojazdów mechanicznych

 (1.4) daw. żądza ciągłej działalności

Wiktionary

Motoryzacja – całokształt zagadnień związanych z zastosowaniem samochodów, motocykli i ciągników (poruszające się dzięki własnemu napędowi; m.in. silnikami spalinowymi, elektrycznymi, wodorowymi, gazowymi etc. ).

Eksploatacja tych pojazdów wymaga odpowiedniej infrastruktury (sieci dróg, stacji benzynowych, warsztatów naprawczych, miejsc parkingowych oraz garażowych).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zacząłem interesować się motoryzacją dwa lata temu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔrɨˈzat͡sʲja, AS: motoryzacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. motoryzacyjny, motorowy

 rzecz. motorówka ż., motorniczy mos., motorowy mos., motor

Wiktionary


motoryzacyjny

związany z motoryzacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący motoryzacji, samochodów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tych pudłach zebrałem z tysiąc różnych pism motoryzacyjnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɔrɨzaˈt͡sɨjnɨ, AS: motoryzacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) zob. motoryzacja.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) samochodowy

Wiktionary


motoryzować

1. wyposażać w pojazdy, sprzęt napędzany silnikiem spalinowym; mechanizować
2. motoryzować się - być motoryzowanym


SJP.pl


motorzysta

osoba obsługująca silnik na małych jachtach


SJP.pl

Motorzysta – podstawowa (nieoficerska) funkcja w dziale maszynowym na statku handlowym (okręcie). W marynarce handlowej wyróżnia się dwa stanowiska motorzysty:

  • młodszy motorzysta
  • motorzysta wachtowy.

Funkcja motorzysty wachtowego jest zaliczana do stanowisk pomocniczych niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi.

Wikipedia


motorzystka

motorzysta


SJP.pl

Patrz:

motorzysta

motosacrum

[czytaj: motosakrum] uroczystość poświęcenia motocykli


SJP.pl


motosanie

sanie z napędem motorowym


SJP.pl


motoszybowiec

Wikipedia


motowąz

1. rodzaj sieci rybackiej do połowu ryb dennych;
2. dawniej, dziś gwarowo: sznurek lub gruba nitka do przewiązywania pasemek na motowidle


SJP.pl


motowiązanie

owinięcie splotu liny wąskim bandażem z płótna żaglowego i nicią żaglową w celu zabezpieczenia przed wilgocią i brudem oraz ochrony rąk


SJP.pl

Motowiązanie, klajdunek (z niem. Kleidung – ubranie) – sposób zabezpieczenia splotu liny poprzez owinięcie bandażem z płótna żaglowego i bardzo ciasne obwiązanie nicią żaglową lub juzingiem, zazwyczaj z użyciem narzędzia zwanego owijakiem lub łyżką do motowiązania.

Motowiązanie na linach stalowych zabezpiecza sploty przed brudem i wilgocią, a jednocześnie chroni dłonie przed poranieniem sterczącymi końcówkami pokrętek stalówki (liny stalowej).

Wikipedia


motowidło

1. przyrząd służący do odmierzania i zwijania w motki nici, przędzy
2. część robocza maszyn żniwnych służąca do naginania ścinanych roślin na przyrząd tnący i układania ich na przenośniku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) włók. przyrząd służący do odmierzania i zwijania w motki nici lub przędzy;

Wiktionary

Motowidło – przyrząd służący do odmierzania i zwijania w motki nici lub przędzy.

Składa się z centralnego pręta, z poprzeczkami na każdym z jego końców, obróconymi względem siebie o kąt 90 stopni. Centralny pręt jest zwykle rzeźbiony, aby ułatwić chwytność i operowanie narzędziem.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) tala, talka

Wiktionary


motowóz

potocznie: pojazd trakcyjny wyposażony w silnik spalinowy


SJP.pl


motowozownia

pomieszczenie przeznaczone dla lokomotyw spalinowych


SJP.pl


motto

1. cytat umieszczony przed tekstem utworu lub jego fragmentu, wprowadzający w zamysł autora, tematykę lub idee związane z dziełem;
2. krótka myśl, dewiza życiowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) liter. cytat poprzedzający treść utworu;

 (1.2) idea, którą się ktoś kieruje, wyrażona cytatem

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Można więc powiedzieć, że motto w pewnym sensie patronuje danemu dziełu.

 (1.2) W życiu kierował się biblijnym mottem: Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtːɔ, AS: mo•to

Wiktionary


mottramit

minerał powstający na skutek utleniania złóż ołowiowo-cynkowo-miedziowych


SJP.pl

Mottramit – minerał z gromady wanadianów, należy do wanadianów wyspowych. Jest to minerał stref utleniania kruszców Pb, Zn i Cu. Nazwa pochodzi od angielskiej miejscowości Mottram. Po raz pierwszy opisany w 1876 roku.

Wikipedia


motwica

Motwica – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Sosnówka. Leży na Równinie Kodeńskiej, przez wieś przepływa rzeczka Żylawa, prawy dopływ Zielawy.

W czerwcu 1929 roku pożar zniszczył 40 domów, 30 stodół i 40 chlewów. Podczas gaszenia pożaru kilka osób zostało poparzonych.

Wikipedia


motyczka

mała motyka


SJP.pl


motyczkować

potocznie: spulchniać ziemię, obsypywać rośliny, usuwać chwasty itp. za pomocą motyki; motykować, motyczyć


SJP.pl


motyczno

Motyczno – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


motyczyć

potocznie: spulchniać ziemię, obsypywać rośliny, usuwać chwasty itp. za pomocą motyki; motykować, motyczkować


SJP.pl


motyka

ręczne narzędzie rolnicze lub ogrodnicze w postaci kawałka metalowej płytki osadzonej na długiej rączce, służące do spulchniania ziemi, obsypywania roślin, usuwania chwastów itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. roln. proste narzędzie rolnicze służące m.in. do spulchniania ziemi;

Wiktionary

Motyka (kopaczka) – narzędzie ręczne służące do spulchniania gleby, kopczykowania roślin, zwalczania chwastów; wykorzystywana głównie w ogrodnictwie i rolnictwie.

Motyka zbudowana jest z płaskiego ostrza, najczęściej żelaznego, osadzonego na długim, drewnianym trzonku, prawie prostopadle do tego trzonka. Ostrze to może mieć różny kształt i wielkość.

Jest to jedno z najstarszych narzędzi – motyka z kamiennym ostrzem znana była już w neolicie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rolnik kopał motyką w ziemi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈtɨka, AS: motyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motykowanie n.

:: zdrobn. motyczka ż.

 czas. motykować ndk.

 przym. motykowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. pozn. dziabka., reg. pozn. haczka.

Wiktionary


motykować

potocznie: spulchniać ziemię, obsypywać rośliny, usuwać chwasty itp. za pomocą motyki; motyczkować, motyczyć


SJP.pl


motyl

1. owad o dużych, barwnych skrzydłach, żywiący się nektarem kwiatów albo sokiem roślin;
2. przedmiot przypominający kształtem tego owada, np. kokarda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. dorosły owad z rzędu motyli, nazwa systematyczna|Lepidoptera|ref=tak.;

 (1.2) przen. przedmiot przypominający kształtem motyla (1.1)

 (1.3) sport. styl pływacki: delfin

 (1.4) przest. przen. człowiek niestały, lekkomyślny, wietrznik

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) żegl. trójkątny żagiel: spinaker

Wiktionary

Motyle, inaczej łuskoskrzydłe (Lepidoptera – z stgr. λεπίς lepis, dopełniacz λεπίδος lepidos – „łuska” i πτερόν pteron – „skrzydło”) – rząd owadów uskrzydlonych, blisko spokrewniony z chruścikami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przychodziły pojedynczo, ale czasem też przychodziły po dwie, trzy i kilka razem; jedne z nich były silniejsze, inne słabsze, a wszystkie miały trwałość motylowego życia i cała różnica, jaka zachodziła między nimi, była taka, jaka zachodzi między motylem podzwrotnikowym o skrzydłach z purpury i lazuru a północnym bratem jego bladożółtym lub niebieskim.

 (1.4) Choć zasługiwała na znacznie więcej, za męża trafił jej się zwykły motyl.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔtɨl, AS: motyl

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motylica ż., motylkowe nmos.

:: zdrobn. motylek m.

 przym. motyli, motylkowy, motylowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|matyldok, szmaterlok.

 (1.3) delfin

 (2.1) spinaker

Wiktionary


motylarnia

pomieszczenie, w którym żyją motyle


SJP.pl


motyle

1. owad o dużych, barwnych skrzydłach, żywiący się nektarem kwiatów albo sokiem roślin;
2. przedmiot przypominający kształtem tego owada, np. kokarda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Lepidoptera|ref=tak., rząd owadów należących do stawonogów;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: motyl

Wiktionary

Motyle, inaczej łuskoskrzydłe (Lepidoptera – z stgr. λεπίς lepis, dopełniacz λεπίδος lepidos – „łuska” i πτερόν pteron – „skrzydło”) – rząd owadów uskrzydlonych, blisko spokrewniony z chruścikami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaraz po chrząszczach motyle stanowią drugą pod względem liczebności grupę owadów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyl mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łuskoskrzydłe

Wiktionary


motylek

1. zdrobnienie od: motyl;
2. środowiskowo: zwolenniczka ruchu pro-ana; motyl


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. pieszcz. ent. mały motyl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) pot. sport. jeden z czterech podstawowych stylów pływackich;

 (2.2) pot. techn. nakrętka skrzydełkowa

 (2.3) pot. nóż motylkowy

Wiktionary

  • motylek – rodzaj roślin
  • motylek – popularne określenie stylu pływackiego
  • motylek (ang. wingnut) – nakrętka skrzydełkowa
  • Motylek lub Papillon – amerykański film z 1973 roku
  • Motylek – francuski film z 2002 roku
  • motylek – składany nóż

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ci poczciwi głupcy wyobrażali sobie oczywiście naturę uwolnioną z pęt cywilizacji jako uroczą łączkę z barankami i motylkami.

 (2.3) Posiadacze motylków doceniają przede wszystkim możliwość bardzo szybkiego składania i rozkładania. Wystarczy prosty ruch nadgarstka, by za chwilę nóż był gotowy do użytku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyl m., motylica ż., motylkowe nmos., motylkowate nmos.

 przym. motyli, motylkowy, motylowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) styl motylkowy, delfin

 (2.2) nakrętka skrzydełkowa

Wiktionary


motylewski

nazwisko


SJP.pl


motyli

przymiotnik od: motyl (w znaczeniu: owad), np. motyle skrzydła, motyla noga


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący, odnoszący się do motyla

 (1.2) charakterystyczny dla motyla, mający cechy jak u motyla

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: motyl

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Po drugiej stronie ulicy zobaczyłem dziewczynę o motylich ruchach.

 (2.1) Jeszcze nigdy nie widziałam tylu pięknych motyli naraz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈtɨlʲi, AS: motylʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyl m., motylek m., motylica ż.

 przym. motylkowy

Wiktionary


motylica

1. pasożyt żyjący w wątrobie owiec, kóz i bydła, niekiedy człowieka; motylica wątrobowa;
2. choroba pasożytnicza owiec, kóz i bydła, niekiedy człowieka, wywoływana przez motylicę wątrobową, objawiająca się m.in. marskością wątroby; fascjoloza, choroba motylicza


SJP.pl


motyliczka

1. pasożyt występujący u przeżuwaczy, np. u krów;
2. choroba spowodowana rozwojem tego pasożyta w przewodach żółciowych


SJP.pl


motyliczy

choroba motylicza - choroba pasożytnicza owiec, kóz i bydła, niekiedy człowieka, wywoływana przez motylicę wątrobową, objawiająca się m.in. marskością wątroby; motylica, fascjoloza


SJP.pl


motylik

rodzaj ptaków z rodziny astryldowatych


SJP.pl


motylina

hormon tkankowy stymulujący skurcze mięśni gładkich jelita


SJP.pl

Motylina – hormon tkankowy produkowany przez wyspecjalizowane komórki jelita cienkiego. Stymuluje skurcze mięśni gładkich jelita, bierze udział w regulacji motoryki przewodu pokarmowego przede wszystkim w okresie międzytrawiennym.

Forma aktywna biologicznie motyliny (zbudowana z 22 aminokwasów: Phe-Val-Pro-Ile-Phe-Thr-Tyr-Gly-Glu-Leu-Gln-Arg-Met-Gln-Glu-Lys-Glu-Arg-Asn-Lys-Gly-Gln) powstaje z nieaktywnej cząstki prohormonu i jest kodowana przez gen MLT. Ma częściowo podobną strukturę do innego hormonu peptydowego greliny i wspólne z nim pochodzenie. Syntetyzowana jest przez komórki M(Mo) z układu APUD w dwunastnicy i w mniejszym stopniu w jelicie czczym i krętym (biodrowym). Aktywność biologiczna motyliny związana jest z N-końcowym fragmentem jej cząsteczki.

Wikipedia


motyliński

nazwisko


SJP.pl


motylki

potocznie:
1. potocznie: obwisająca skóra ramion; skrzydełka, pelikany;
2. damskie majtki o szerokich, kloszowych nogawkach


SJP.pl


motylkiem

1. zdrobnienie od: motyl;
2. środowiskowo: zwolenniczka ruchu pro-ana; motyl


SJP.pl


motylkować

czasownik

 (1.1) przest. być lekkoduchem, żyć lekkomyślnie, płocho

Wiktionary


motylkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|motylkować.

Wiktionary


motylkowate

rodzina z klasy dwuliściennych licząca około 18 tys. gatunków roślin zielnych i drzewiastych; charakteryzują się pierzastozłożonymi liśćmi, kwiatami grzbiecistymi i owocem strąkiem, występują na obu półkulach; bobowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Fabaceae|Lindl.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu bobowców;

Wiktionary

Bobowate, motylkowate (Fabaceae Lindl., Papilionaceae Giseke) – rodzina roślin należąca do rzędu bobowców (Fabales Bromhead). Obejmuje 766 rodzajów i ok. 19,6 tys. gatunków. Obejmuje w tropikach często rośliny drzewiaste, w klimacie umiarkowanym – głównie rośliny zielne. Występują w rozmaitych siedliskach, z wyjątkiem wodnych. Symbioza z bakteriami brodawkowymi wielu przedstawicieli umożliwia wykorzystanie azotu atmosferycznego. Mimo wielkiego zróżnicowania taksonomicznego cechują się zbliżoną budową kwiatów (zwanych motylkowymi), jednym typem owocu – strąkiem, liśćmi złożonymi wspartymi przylistkami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. motyl m., motylek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bobowate

Wiktionary


motylkowaty

1. przypominający kształtem motyla;
2. o cechach motylkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


motylkowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący motylka, owada o barwnych skrzydłach, związany z nim

 (1.2) dotyczący przedmiotu przypominającego motylka (owada) np. kokardki, krawata, płomienia gazowego

 (1.3) taki, który ma jedno lub dwa ramiona służące do przekręcania

 (1.4) dotyczący motylka (stylu pływackiego)

 (1.5) dotyczący klapka z dwoma skrzyżowanymi paskami na palcach

 (1.6) przen. zwiewny, lekki

 (1.7) przen. lekkomyślny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyl m., motylek m.

 przym. motyli

Wiktionary


motylnik

kwiatowa roślina ozdobna, gatunek storczyka


SJP.pl


motylowce

rodzina motyli dziennych obejmująca około 570 gatunków


SJP.pl


motylowiec

1. ryba pochodząca z wód Afryki Środkowej, osiągająca około 10-14 cm długości;
2. przedstawiciel jednej z rodzin motyli dziennych


SJP.pl

Motylowiec, ryba motyl (Pantodon buchholzi) – gatunek słodkowodnej ryby kostnojęzykokształtnej, jedyny przedstawiciel rodzaju Pantodon i rodziny motylowcowatych (Pantodontidae).

Wikipedia


motyloznawca

specjalista w zakresie nauki, wiedzy o motylach


SJP.pl


motyloznawstwo

nauka, wiedza o motylach


SJP.pl


motylski

nazwisko


SJP.pl


motyw

1. bodziec do działania, pobudka, powód;
2. powtarzający się element kompozycyjny w dziełach sztuki lub część melodii powtarzana w utworze muzycznym;
3. wątek, postać lub idea w tradycji kulturalnej powtarzające się w utworach literackich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) psych. bodziec skłaniający do działania

 (1.2) szt. powtarzający się element kompozycyjny w dziełach sztuki

 (1.3) muz. najmniejszy element formy w utworze muzycznym, struktura powstająca w wyniku współdziałania elementów muzycznych;

 (1.4) liter. najmniejsza elementarna jednostka świata przedstawionego dzieła literackiego: zdarzenie, przedmiot, cecha, sytuacja lub przeżycie;

 (1.5) inform. wygląd programu komputerowego itp.;

Wiktionary

  • motyw (psychologia)
  • motyw (literatura)
  • motyw (muzyka) – struktura
  • motyw muzyczny – utwór
  • motyw (sztuka)
  • motyw (prawo)
  • Motyw – zespół muzyczny
  • motyw (biologia)
  • motyw (historia)
  • motyw (informatyka) – inaczej kompozycja lub skórka
  • Motyw – film
  • Motyw – kanadyjski serial telewizyjny
  • Motyw – polski serial telewizyjny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔtɨf, AS: motyf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motywacja ż., motywowanie n., zmotywowanie n., umotywowanie n., demotywacja ż., demotywowanie n.

 czas. przemotywować, motywować ndk., zmotywować dk., umotywować dk., demotywować ndk.

 przym. motywacyjny, motywiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pobudka, powód, motywacja

 (1.3) temat

 (1.5) kompozycja, skórka, karnacja

Wiktionary


motywacja

1. zbiór czynników skłaniających do działania
2. uzasadnienie poprzez ukazanie zbioru motywów, zwłaszcza postępowania bohaterów literackich i określonego rozwoju akcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, co powoduje podjęcie jakichś działań lub decyzji

 (1.2) praw. uzasadnienie czyichś działań lub decyzji

Wiktionary

Motywacja (z łac. motivus „ruchomy” od motus „ruch”) – stan gotowości do podjęcia określonego działania, wzbudzony potrzebą zespół procesów psychicznych i fizjologicznych, określający podłoże zachowań i ich zmian. Wewnętrzny stan człowieka, mający wymiar atrybutowy. Motywacja wynika z interakcji zarówno świadomych, jak i nieświadomych czynników. Opanowanie motywacji pozwalającej na trwałe i przemyślane działanie ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wysokiego poziomu umiejętności, np. w sztuce, medycynie, sporcie, nauce.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmɔtɨˈvat͡sʲja, AS: motyvacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyw mrz.

 czas. motywować ndk., zmotywować dk., przemotywowywać ndk., przemotywować dk.

 przym. motywujący, motywacyjny

Wiktionary


motywacyjny

związany z motywacją


SJP.pl


motywator

osoba skłaniająca lub zachęcająca do jakiegoś działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, kto motywuje lub inspiruje innych

Wiktionary

Powiązane:

 czas. motywować

Wiktionary


motywatorka

motywator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta motywator

Wiktionary

Patrz:

motywator

Przykłady

 (1.1) Nie zmienia to faktu, że jako motywatorka wyglądała — tak, jak powinna, czyli zniewalająco.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. motywować

Wiktionary


motywik

zdrobnienie od: motyw


SJP.pl


motywować

1. zachęcać, skłaniać do czegoś; namawiać, nakłaniać, przekonywać;
2. uzasadniać swoje postępowanie, popierać coś dowodami, argumentami; argumentować, tłumaczyć


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) zachęcać do działania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. motyw mrz., motywacja ż., motywator m., motywatorka ż., motywowanie n.

 czas. zmotywować dk.

 przym. motywujący, motywacyjny

Wiktionary


motława

rzeka w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w województwie pomorskim, dopływ Martwej Wisły;

Wiktionary

Wikipedia


motławski

Motława (rzeka w Polsce)


SJP.pl


motłoch

pogardliwie:
1. tłum ludzi zachowujących się niekulturalnie, wywołujących burdy, bijatyki; hołota, swołocz, tłuszcza;
2. ludzie przeciętni, nienależący do elity; plebs, tłum, masy, pospólstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pogard. tłum chuliganów, hołota

 (1.2) pogard. gmin, lud

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) A motłoch wył z rosnącą wściekłością, igrzysk i chleba…

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bydło, dzicz, hołota, hałastra, hultajstwo, menelstwo, swołocz, tałałajstwo, tłuszcza

Wiktionary


moulage

[czytaj: muLAŻ] model z gipsu, wosku itp., zachowujący kształt i budowę powierzchni przedmiotu; mulaż


SJP.pl


moulinet

w szermierce: uderzenie kolistym lub półkolistym ruchem ostrza, z ominięciem broni przeciwnika


SJP.pl

  • Moulinet (Lot i Garonna) – francuska gmina w regionie Akwitania
  • Moulinet (Alpy Nadmorskie) – francuska gmina w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże
  • Moulinet – rodzaj cienkiej, jedwabnej przędzy

Wikipedia


mountainboard

[czytaj: małtynbord]
1. rodzaj deskorolki wyposażonej w koła z oponami;
2. jazda na deskorolce z kółkami;
3. nośnik reklamy zewnętrznej na trasach narciarskich


SJP.pl

Wikipedia


mountbatten

  • Mountbatten – brytyjskie nazwisko arystokratyczne, m.in.:
  • Louis Mountbatten (hrabia Mountbatten of Burma) (1900-1979) – brytyjski polityk i wojskowy
  • Mountbatten - stacja metra w Singapurze

Zobacz też:

  • Battenbergowie

Wikipedia


mourinho

Osoby o tym nazwisku:

  • Félix Mourinho (1938–2017) – portugalski trener i piłkarz
  • José Mourinho (ur. 1963) – portugalski trener i piłkarz

Wikipedia


mousaka

[czytaj: musaka] potrawa popularna w kuchni greckiej, rodzaj pieczonego mięsa z warzywami, z serem i z sosem beszamelowym


SJP.pl


mousepad

[czytaj: małspad] specjalna podkładka o chropowatej powierzchni, po której porusza się mysz komputerową; pad


SJP.pl


movieoke

[czytaj: muwi-oke] odgrywanie scen filmowych, wzorowane na karaoke


SJP.pl


mowa

1. język (np. mowa polska);
2. mówienie; zdolność mówienia;
3. sposób wymawiania wyrazów; wymowa;
4. dłuższa wypowiedź okolicznościowa; przemówienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przemówienie, wypowiedź;

 (1.2) język, zbiór słów i reguł gramatycznych

 (1.3) zdolność mówienia;

 (1.4) przen. znaczenie, sens gestów, znaków, sygnałów

Wiktionary

  • mowa – inaczej język
  • mowa w językoznawstwie i technice dźwiękowej
  • mowa w retoryce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mowa prezydenta trwała ponad godzinę.

 (1.2) Dzieci emigrantów powinny poznać mowę swych ojców.

 (1.3) Dlaczego milczysz? Straciłeś mowę?

 (1.4) Mowa ciała obejmuje m.in. gesty i ruchy ciała, mimikę i ruchy oczu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔva, AS: mova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. rozmowy nmos., rozmównica ż., mówca ż., mówczyni ż., mównica ż., przemowa ż., przemówienie n., mowność ż., mówienie n., mówka ż., rozmowa ż.

 czas. mółwić, mawiać, wymawiać, przemawiać, mówić ndk.

 przym. mowny, niemy

 przysł. mownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemówienie, oracja, spicz; pot. gadka

 (1.2) zob. język.

Wiktionary


mowa-trawa

potocznie: słowa bez pokrycia, wypowiedź bez treści i znaczenia


SJP.pl

Mowa-Trawa – debiutancki album zespołu Superpuder wydany w 2007.

Wikipedia


mowca

dawniej, dziś regionalnie: mówca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek wygłaszający mowę, dający przemówienie; ten, który zabiera głos podczas kongresu, zebrania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuft͡sa, AS: mufca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mówienie n., przedmówca ż., mowa ż., mównica ż.

:: fż. mówczyni ż.

 czas. mówić, mawiać, pomówić, pomawiać, wymawiać

 przym. mowny

Wiktionary


mówczy

przymiotnik od: mówca (rzadki)


SJP.pl


mówczyni

kobieta wygłaszająca mowy, przemówienia lub zabierająca głos na zebraniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta wygłaszająca mowę, dająca przemówienie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mówienie n., mównica ż., mówca m., mowa ż.

 czas. wymawiać, mówić

Wiktionary


moweina

czerwonofioletowy barwnik zasadowy; pierwszy barwnik syntetyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. czerwonofioletowy barwnik z grupy barwników azynowych stosowany dawniej do barwienia jedwabiu i bawełny; pierwszy barwnik uzyskany syntetycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiolet tyryjski, fiolet Perkina

Wiktionary


mowgli

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. imię|polski|m., bohater serii powieści Rudyarda Kiplinga pt. „Księga dżungli”;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O mój Mowgli – bo będę cię odtąd nazywała Mowglim, czyli Żabą – nadejdzie czas, kiedy zapolujesz na Shere Khana, jak on dziś polował na ciebie!

 (1.1) Jest we mnie dwóch Mowglich – ale skóra Shere Khana jest pod moimi stopami.

Wiktionary


mówiąca

używać słów w celu komunikacji, wypowiadać słowa


SJP.pl

Patrz:

mówić

mówiący

używać słów w celu komunikacji, wypowiadać słowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba mówiąca coś lub przemawiająca

forma czasownika.

 (2.1) zob. mówić.

Wiktionary

Patrz:

mówić

mówić

używać słów w celu komunikacji, wypowiadać słowa


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) używać mowy

 (1.2) rozmawiać

 (1.3) posługiwać się jakimś językiem

 (1.4) przen. o rzeczach, zjawiskach: mieć jakieś znaczenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wykładowca przez dwie godziny mówił tak, że nikt go nie słyszał.

 (1.2) Chciałbym mówić z prezesem.

 (1.3) Czy mówi pan po polsku?

 (1.4) Czyste buty wiele mówią o swoim właścicielu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuvʲit͡ɕ, AS: muvʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mowa ż., mówca m., mówczyni ż., mówienie n., mównica ż., przemówienie n.

 czas. mawiać, pomówić, omawiać / omówić, wymawiać / wymówić, zaniemówić, zamawiać / zamówić, zmówić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gadać (gwara. godać), pleść, reg. śl. prawić.

 (1.2) reg. śl. gwarzić., reg. śl. gwarzyć.

Wiktionary


mówienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mówić.

Wiktionary

Langue i parole – terminy lingwistyczne wprowadzone przez Ferdinanda de Saussure’a i upublicznione w książce Kurs językoznawstwa ogólnego. Termin langue (język) odnosi się do języka jako abstrakcyjnego, społecznie wytworzonego systemu znaków; parole (mówienie) oznacza zaś realizację języka na poziomie jednostki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: muvʹi ̯ė̃ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. omówienie n., zmowa ż., zmówiny nmos., przemówienie n., mowa ż., mówca m., mówczyni ż., mównica ż., pomówienie n., mówka ż., wymówka ż.

 czas. przemawiać ndk., mówić ndk., mawiać ndk., pomawiać ndk., pomówić dk., mółwić ndk.

 przym. mowny, wymowny, mówczy

 przysł. mownie, wymownie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozmawianie; pot. gadanie, paplanie; wulg. pierdolenie

Wiktionary


mówiński

nazwisko


SJP.pl


mówka

ironicznie o krótkim przemówieniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: mowa

 (1.2) iron. lub żart. lekceważąco o czyjejś wypowiedzi, przemowie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mówienie n., mowa ż.

 czas. wymawiać

Wiktionary


mownica

dawniej: mównica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pulpit dla mówcy

 (1.2) podest dla mówcy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muvʲˈɲit͡sa, AS: muvʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mówca m., mówczyni ż., rozmównica ż., mówienie n., mowa ż., mównictwo n., mówność ż.

 czas. mówić ndk., mawiać, rozmówić, rozmawiać

 przym. mówieniowy, mówniczy, mówny, mowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) trybuna, ambona

Wiktionary


mównictwo

sztuka przemawiania; elokwencja


SJP.pl


mowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: mowny


SJP.pl


mównik

1. dawniej: słownik;
2. element mikrofonu, domofonu lub telefonu przez który się mówi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. słownik

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dykcjonarz, dykcjonariusz; war. mownik

Wiktionary


mowność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest mowne; cecha tych, którzy są mowni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mowny

 przysł. mownie

 rzecz. mowa ż.

Wiktionary


mowny

przestarzale:
1. rozmowny, wygadany, gadatliwy;
2. związany z mówieniem, z mową, służący do mówienia, np. narządy mowne


SJP.pl


mowotwórczy

wpływający na tworzenie mowy


SJP.pl


mowoznawca

dawniej: językoznawca


SJP.pl


mowoznawstwo

dawniej: językoznawstwo


SJP.pl


moxa

moksa;
1.
a) odmiana termopunktury, chińska metoda leczenia polegająca na ogrzewaniu odpowiednich punktów ciała, zwykle za pomocą specjalnego cygara;
b) pojedynczy zabieg leczniczy z wykorzystaniem tej metody;
2. roślina, z której przygotowuje się cygara, kulki itp. do zabiegów o tej samej nazwie


SJP.pl

Niemcy:

  • Moxa – gmina w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Saale-Orla

Inne:

  • Moxa – angielska nazwa suszonych ziół stosowanych w termopunkturze

Wikipedia


moyamoya

zespół moyamoya, choroba moyamoya - postępujący zanik tętnic kręgowych, szyjnych i wewnątrzczaszkowych, który doprowadza do niedokrwienia ośrodkowego układu nerwowego


SJP.pl

Wikipedia


moyseowicz

nazwisko


SJP.pl


moza

rzeka płynąca przez terytorium Francji, Belgii i Holandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Europie;

 (1.2) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Grand Est;

Wiktionary

Moza (fr. Meuse, niderl. Maas, niem. Maas) – rzeka płynąca przez terytorium Francji, Belgii i Holandii. Bierze źródła z Mont Faucilles w północno-wschodniej Francji, dalej płynie przez Lotaryngię. W Namur zasila ją Sambra. Następnie Moza skręca na wschód i płynie przez Ardeny, gdzie meandruje. Koło Liège skręca na północ. Stanowi granicę belgijsko-holenderską w Limburgii. W Holandii płynie na północ, a następnie na zachód. Tworzy wspólną deltę z odnogą Renu – Waal – i uchodzi do Morza Północnego w pobliżu Rotterdamu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔza, AS: moza

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mozański

Wiktionary


mozaicysta

artysta specjalizujący się w mozaikach


SJP.pl


mozaicystka

mozaicysta


SJP.pl

Patrz:

mozaicysta

mozaika

[czytaj: mozajka]
1. obraz wykonany z różnorodnych elementów, np. kolorowych szkieł, małych kolorowych kamyków itp.; także technika wykonywania takich obrazów
2. układ różnorodnych elementów tworzących pewną całość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z małych, wielobarwnych kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki o różnej fakturze i kształcie;

 (1.2) bot. objaw chorobowy u roślin w postaci jasnych plamaam na tle zdrowej zieleni liścia;

 (1.3) biol. zob. chimera.

Wiktionary

Mozaika – dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z drobnych, o różnej kolorystyce (dwu- lub wielobarwne), fakturze i kształcie kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki. Elementy są przyklejone do podłoża przez ułożenie na niezwiązanej zaprawie, wapiennej, cementowej lub żywicy pochodzenia roślinnego (mastyks z drzewa pistacji kleistej). Stosowana jest do zdobienia posadzek, ścian, kopuł, sklepień, apsyd w budownictwie sakralnym i świeckim, mebli (zwłaszcza blatów stołów, sepetów, biurek).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mɔˈzajka, AS: mozai ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mozaikowość ż., mozaikarz m., mozaicyzm m., mozaikowatość ż.

 przym. mozaikowy

 przysł. mozaikowo

Wiktionary


mozaikarz

twórca mozaik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) twórca mozaik, artysta lub rzemieślnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Christofori Fabio, mozaikarz italski, żył w drugiej połowie w. XVII i pierwszej w. XVIII.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈzajkaʃ, AS: mozai ̯kaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mozaika ż., mozaikarstwo n., mozaicysta m., mozaikarnia ż., mozaikowatość ż., mozaikowość ż., mozaista m.

 czas. mozaikować ndk.

 przym. mozaikowy, mozaikarski, mozaiczny, mozaikowaty

 przysł. mozaikowo

Wiktionary


mozaikowatość

1. budowa przypominająca mozaikę;
2. choroba roślin wywołana przez wirusy, objawiająca się występowaniem jasnozielonych lub żółtawych plam na liściach


SJP.pl

W

Wikipedia


mozaikowaty

przypominający mozaikę, podobny do mozaiki


SJP.pl


mozaikowość

mozaika


SJP.pl

Patrz:

mozaika

mozaikowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący mozaiki, związany z mozaiką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mozaikarz mos., mozaika ż.

Wiktionary


mozaista

wyznawca judaizmu; żyd


SJP.pl


mozaistka

wyznawczyni judaizmu


SJP.pl


mozaistyczny

mozaizm


SJP.pl

Patrz:

mozaizm

mozaizm

monoteistyczna religia Żydów; judaizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. judaizm

Wiktionary

Mozaizm – określenie judaizmu, używane głównie w zachodnim chrześcijaństwie, nazwa wywiedziona od Mojżesza. Wśród współczesnych odłamów judaizmu większość (te, które uznają Talmud) nie używa tej nazwy i podkreśla, że Mojżesz to tylko jeden, jakkolwiek bardzo ważny z tych, przez których przemawia Pan. Wydaje się, że tylko karaimi i falasze określają się jako mozaiści.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) judaizm, wyznanie mojżeszowe, religia mojżeszowa, starozakonni

Wiktionary


mozambicki

przymiotnik od: Mozambik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do państwa Mozambik, związany z Mozambikiem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔzãmˈbʲit͡sʲci, AS: mozãmbʹicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mozambik m., Mozambijka ż., Mozambijczyk m.

Wiktionary


mozambijczyk

obywatel Mozambiku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Mozambiku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔzãmˈbʲijt͡ʃɨk, AS: mozãmbʹii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mozambik m.

:: fż. Mozambijka ż.

 przym. mozambicki

Wiktionary


mozambijka

obywatelka Mozambiku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Mozambiku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔzãmˈbʲijka, AS: mozãmbʹii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mozambik m.

:: fm. Mozambijczyk m.

 przym. mozambicki

Wiktionary


mozambijski

1. Mozambik; mozambicki;
2. afrokulczyk (kulczyk) mozambijski - gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych; afrokulczyk (kulczyk) mozambicki


SJP.pl


mozambik

1. państwo w Afryce ze stolicą w Maputo; Republika Mozambiku;
2. miasto w Mozambiku (państwie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce;

 (1.2) geogr. wyspa koralowa na Kanale Mozambickim;

 (1.3) geogr. miasto na wyspie Mozambik (1.2)

Wiktionary

Mozambik (port. Moçambique), Republika Mozambiku (port. República de Moçambique) – państwo położone w południowo-wschodniej Afryce. Graniczy z Południową Afryką, Eswatini, Zimbabwe, Zambią, Malawi i Tanzanią.

Kolonia portugalska w latach 1498–1975.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Służba wojskowa w Mozambiku jest obowiązkowa i trwa dwa lata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈzãmbʲik, AS: mozãmbʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mozambijczyk mos., Mozambijka ż., mozambickość ż.

 przym. mozambicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Mozambiku

Wiktionary


mozański

Moza (rzeka we Francji, Belgii i Holandii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mozą, dotyczący Mozy (rzeki)

 (1.2) związany z Mozą, dotyczący Mozy (departamentu)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Moza ż.

Wiktionary


mozarab

hiszpański chrześcijanin, który przyjął arabską kulturę i język (ale nie religię) w okresie arabskiego panowania na Półwyspie Iberyjskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. chrześcijanin żyjący na Półwyspie Iberyjskim pod dominacją Arabów;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mozarabowie korzystali z pierwotnej liturgii hiszpańskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. mozarabka ż.

 przym. mozarabski

Wiktionary


mozarabski

dotyczący Mozarabów (mieszkańców Hiszpanii, którzy za panowania Maurów pozostali katolikami, ale przyjęli kulturę i język arabski)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mozarabami, dotyczący mozarabów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Posoborowa reforma liturgii objęła również ryt mozarabski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mozarab m., mozarabka ż.

Wiktionary


mozart

Wolfgang Amadeusz (albo Amadeus) Mozart (1756-91), kompozytor austriacki


SJP.pl

  • Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) – austriacki kompozytor i wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych

Jego rodzina:

  • Anna Maria Mozart (1720-1778) – matka Wolfganga Amadeusa
  • Carl Thomas Mozart (1784-1858) – starszy syn Wolfganga Amadeusa
  • Constanze Mozart (1762-1842) – austriacka śpiewaczka, żona Wolfganga Amadeusa
  • Franz Xaver Wolfgang Mozart (1791-1844) – austriacki kompozytor i pianista, młodszy syn Wolfganga Amadeusa
  • Leopold Mozart (1719-1787) – niemiecki skrzypek i kompozytor, ojciec Wolfganga Amadeusa
  • Maria Anna Mozart, zwana Nannerl (1751-1829) – siostra Wolfganga Amadeusa

Wikipedia


mozartowski

[czytaj: mocartowski] taki jak u Mozarta, charakterystyczny dla Mozarta, jego muzyki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. dotyczący życia i muzyki Wolfganga Mozarta, charakterystyczny, typowy dla Mozarta lub jego muzyki, taki jak u Mozarta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z repertuarem mozartowskim wystąpi u nas zespół basethornowy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Mozartowski

Wiktionary


mozazaur

wielka kopalna jaszczurka morska z rzędu łuskonośnych, mięsożerna, blisko spokrewniona z waranami, żyjąca w drugiej połowie okresu kredowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Mosasaurus|ref=tak., rodzaj zauropsydów żyjących w późnej kredzie;

 (1.2) zool. zwierzę z rodzaju mozazaur (1.1)

Wiktionary

Mozazaur (Mosasaurus) – rodzaj wymarłych jaszczurek morskich z rodziny mozazaurów (Mosasauridae); jego nazwa oznacza „jaszczur znad Mozy” (łac. Mosa „Moza”; gr. σαυρος sauros „jaszczurka”). Była to jedna z największych jaszczurek w dziejach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mozazaury nie były dinozaurami, lecz lepidozaurami, znanymi z zazębiających się łusek.

Wiktionary


możdżanów

Możdżanów – wieś w gminie Sośnie, w powiecie ostrowskim, w województwie wielkopolskim. Liczy około 142 mieszkańców. Położony w Parku Krajobrazowym Dolina Baryczy w rejonie Stawów Możdżanowskich. Niedaleko wsi rośnie jeden z największych dębów Wielkopolski – trzystuletni Dąb Jan o obwodzie 867 cm i wysokości 28 m. Pień dębu posiada u podstawy sporą dziuplę, zabezpieczoną betonową plombą.

Wikipedia


możdżanowo

Możdżanowo (kaszb. Mòżdżónowò, niem. Mützenow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka.

Administracyjnie Możdżanowo jest sołectwem.

Stare osiedle. W drugiej połowie XVIII w. działała tu duża kopalnia bursztynu żydowskiego kupca Lieppmanna, wydobywająca surowiec z szybów o głębokości do 23 m. Dziś znajduje się tu jedno z większych w Polsce złóż bursztynu (o zasobności 20-30 t), aktualnie nieeksploatowane.

Wikipedia


móżdżek

1. część mózgu kręgowców leżąca w tyłomózgowiu nad rdzeniem przedłużonym, będąca strukturą koordynującą ruchy, utrzymanie równowagi i napięcie mięśniowe;
2. potrawa przyrządzona z mózgu wieprzowego lub cielęcego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. część mózgu, której działanie polega na koordynowaniu ruchu mięśni;

 (1.2) kulin. potrawa z mózgu cielęcego lub wieprzowego

Wiktionary

Móżdżek (łac. cerebellum – „mały mózg”) – główna część tyłomózgowia wszystkich kręgowców. Choć zazwyczaj mniejszy od kresomózgowia, u niektórych zwierząt takich jak mrukowate może osiągać te same rozmiary bądź być nawet większy. U ludzi odgrywa ważną rolę w kontroli motorycznej, może też uczestniczyć w funkcjach poznawczych takich jak uwaga czy język, jak też w regulacji odczuwania strachu i przyjemności, jednak jego funkcje związane z ruchem zostały najlepiej ustalone. Ludzki móżdżek nie inicjuje ruchu, ale uczestniczy w jego koordynacji, zapewnia precyzję i odpowiedni czas wykonywania ruchu. Otrzymuje informacje wejściowe z narządów zmysłów przez rdzeń kręgowy i z innych części mózgu oraz integruje je, umożliwiając precyzyjnie zgraną aktywność ruchową. Uszkodzenie móżdżku wywołuje u człowieka zaburzenia ruchów precyzyjnych, równowagi, postawy i uczenia się ruchów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekarze nacinają za uchem skórę i kości czaszki i pod mikroskopem, w bardzo dużym powiększeniu, wchodzą pomiędzy kość a móżdżek, uwidaczniając wspomniany konflikt naczynia i nerwu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mózg mos./mrz.

Wiktionary


możdżeń

wyrostek kości czołowej u zwierząt pustorogich, będący podstawą pochwy rogowej


SJP.pl

Możdżeń – parzysty wyrostek kości czołowej czaszki krętorogich, z którego wyrasta róg.

Możdżeń jest zbudowany z kości, w dolnej części łączy się z kością czołową. W miarę jak rośnie ku górze, powoduje uwypuklenie skóry, osiągając długość kilkunastu centymetrów. Pokrywa go skóra porośnięta włosami, które z czasem zanikają. Nad możdżeniem wyrasta róg.

Wikipedia


możdżer

nazwisko


SJP.pl


moździerz

1. metalowe, kamienne, ceramiczne lub drewniane naczynie w kształcie odwróconego dzwonu, o wklęsłym, półkolistym dnie służące do rozdrabniania różnych materiałów za pomocą specjalnego tłuczka, pobijaka, stępy;
2. rodzaj broni do prowadzenia ognia o stromej paraboli lotu, pozwalającej razić cele ukryte za naturalnymi lub sztucznymi przeszkodami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. lekka broń artyleryjska ładowana od lufy, umożliwia częsty ostrzał pociskami małego kalibru;

 (1.2) kulin. narzędzie kuchenne lub laboratoryjne w postaci ciężkiego naczynia i tłuczka, służące do rozdrabniania czegoś na proszek;

 (1.3) daw. gw-pl|Warszawa. twarz

Wiktionary

Moździerz (daw. miotacz, miotacz min) – rodzaj działa strzelającego stromotorowo. Termin współcześnie utożsamiany najczęściej z lekkimi działami bez oporopowrotników, o krótkich lufach z gładkim przewodem, ładowanymi odprzodowo. Nie jest to jednak regułą, a pojęcie to (zwłaszcza historycznie) odnosi się do szeregu zróżnicowanych konstrukcji, w tym i do ciężkich dział oblężniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gęsty ostrzał z moździerzy pomógł osłabić obronę przeciwnika.

 (1.2) Jeżeli ziarenka przypraw są za duże, weź moździerz i zetrzyj je.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʑd͡ʑɛʃ, AS: moźʒ́eš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. moździerzyk m.

 przym. moździerzowy

Wiktionary


moździerzowiec

żołnierz obsługujący moździerz


SJP.pl


moździerzyk

zdrobnienie od: moździerz


SJP.pl


moździerzysta

żołnierz obsługujący moździerz; moździerzowiec


SJP.pl


móżdżkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z móżdżkiem, dotyczący móżdżku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. móżdżek mrz.

 czas. odmóżdżać

 przym. mózgowy

Wiktionary


móżdżyć

potocznie: zastanawiać się nad czymś; kminić


SJP.pl


możdżyński

nazwisko


SJP.pl


może

partykuła nadająca całej wypowiedzi lub jej części odcień przypuszczenia


SJP.pl

partykuła

 (1.1) …nadająca wypowiedzi charakter przypuszczenia

 (1.2) …stosowana w celu wyrażenia propozycji, rady, prośby

forma czasownika.

 (2.1) 3 os. lp. ter. od: móc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W nocy może padać śnieg z deszczem.

 (1.1) Pojadę do Kowalskich, może już wrócili z Egiptu.

 (1.2) Może wpadniesz na herbatę?

 (1.2) Zaczekajmy może jeszcze piętnaście minut; ona na pewno przyjdzie.

 (2.1) Ania może iść do kina, bo mama jej pozwoliła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒɛ, AS: može

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) możliwe, że

Wiktionary


możebniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: możebny


SJP.pl


możebność

przestarzale: możliwość


SJP.pl


możebny

dawniej: możliwy


SJP.pl


możejki

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


możejko

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Możejko – polski piłkarz
  • Beata Możejko – polska historyk
  • Bronisław Możejko – polski zoolog
  • Helena Możejko – polska pielęgniarka i polityk
  • Paweł Możejko – polski fizyk
  • Piotr Grella-Możejko – polski kompozytor, literaturoznawca, tłumacz, grafik i publicysta
  • Stanisław Możejko – polski samorządowiec
  • Tomasz Możejko – polski nauczyciel i samorządowiec

Wikipedia


mozela

rzeka w Europie, lewy dopływ Renu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka płynąca przez Francję, Niemcy i Luksemburg, lewy dopływ Renu;

 (1.2) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Grand Est;

Wiktionary

Mozela (fr. Moselle, niem. Mosel, luks. Musel) – rzeka płynąca przez Francję, Luksemburg i Niemcy, lewy dopływ Renu (drugi pod względem długości, po Mozie).

Długość Mozeli wynosi 544 km (313 km we Francji i 231 km w Niemczech), a powierzchnia dorzecza 28 153,28 km². Jej źródła znajdują się w południowych Wogezach we Francji, w okolicach przełęczy Col de Bussang. Następnie Mozela płynie przez Lotaryngię, wzdłuż granicy z Luksemburgiem i przez Niemcy, uchodząc do Renu w Koblencji.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mozelski

Wiktionary


mozelski

Mozela (rzeka w Europie)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mozelą, dotyczący Mozeli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mozela ż.

Wiktionary


mózg

1. zespół najwyższych ośrodków nerwowych u kręgowców, znajdujący się w jamie czaszki; mózgowie;
2. umysł, rozum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. narząd znajdujący się wewnątrz czaszki odpowiedzialny za myślenie;

 (1.2) przen. osoba o wybitnym intelekcie

 (1.3) przen. osoba, która w danej organizacji kieruje jakimś przedsięwzięciem i je szczegółowo planowaćanuje

Wiktionary

Mózg (łac. cerebrum) – organ, który służy jako centrum układu nerwowego u wszystkich kręgowców i większości bezkręgowców, czyli u większości zwierząt dwubocznie symetrycznych; znajduje się zwykle w pobliżu narządów zmysłów, takich jak wzrok.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mózg człowieka jest niezwykle złożony.

 (1.2) Nad tym projektem pracowały najtęższe mózgi naszej politechniki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: musk, AS: musk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mózgowiec m., mózgowie n., mózgownica ż., odmóżdżanie n., odmóżdżenie n.

:: zdrobn. móżdżek m.

 czas. odmóżdżać ndk., odmóżdżyć dk.

 przym. mózgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mózgowie; pot. mózgownica

Wiktionary


mozga

trawa występująca w dwóch gatunkach: mozga trzcinowata (ostrzyca) i mozga kanaryjska (kanar)


SJP.pl

Mozga (Phalaris L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny wiechlinowatych. Liczy ok. 20 gatunków, z których w Polsce występuje jeden gatunek rodzimy (mozga trzcinowata Phalaris arundinacea) i kilka przejściowo dziczejących (efemerofitów): mozga przewęzista P. angusta, mozga błękitnawa P. coerulescens, drobna P. minor, kanaryjska P. canariensis, krótkokłosa P. brachystachys, osobliwa P. paradoxa i ucięta P. truncata.

Wikipedia


mózgoczaszka

część czaszki chroniąca mózg i jego wytwory, stanowiąca wraz z trzewioczaszką szkielet głowy człowieka i zwierząt kręgowych; puszka mózgowa, neurokranium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. grzbietowa, mająca kształt puszki, część czaszki;

Wiktionary

Mózgoczaszka, czaszka mózgowa (łac. neurocranium) – grzbietowa, mająca kształt puszki, część czaszki. Chroni mózg i narządy zmysłów. Stanowi wraz z trzewioczaszką szkielet głowy zwierząt kręgowych. Rozróżnia się część górną (sklepienie czaszki) oraz dolną (podstawę czaszki).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mózgoczaszka chroni mózg i narządy zmysłów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzɡɔˈt͡ʃaʃka, AS: muzgočaška

Wiktionary


mózgotrzep

potocznie: tanie, marne wino; alpaga, bełt, jabol, pryta, siara, wińsko


SJP.pl


mózgowaty

1. gnilica mózgowata - gatunek grzyba z rodziny gnilicowatych; piwniczny grzyb domowy;
2. trzęsak mózgowaty - gatunek grzyba należący do rodziny trzęsakowatych, rosnący na drewnie martwych drzew


SJP.pl


mózgowie

zespół najwyższych ośrodków nerwowych u kręgowców, znajdujący się w jamie czaszki; mózg


SJP.pl

Mózgowie (łac. encephalon) – najważniejsza, centralna część ośrodkowego układu nerwowego u kręgowców (w tym u człowieka) znajdująca się w czaszce. Najważniejsze jego funkcje to sterowanie, nadzorowanie działania, homeostaza organizmu (m.in. częstość akcji serca, ciśnienie tętnicze krwi, równowaga wodno-elektrolitowa, temperatura ciała), a także wyższe funkcje nerwowe (funkcje poznawcze, popędowe, pamięć i uczenie się).

Wikipedia


mózgowiec

żartobliwie: intelektualista, osoba o wybitnych zdolnościach umysłowych


SJP.pl

Cenurus, cenur, mózgowiec (coenurus) – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców z rzędu Cyclophyllidea, np. tasiemca kręćkowego (Taenia multiceps). Cenurus powstaje z onkosfery. Umiejscawia się w ośrodkowym układzie nerwowym żywiciela pośredniego. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego w wyniku pączkowania wewnętrznego powstaje wiele główek tasiemca, które później wynicowują się.

Wikipedia


mózgownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. mózg jako siedlisko rozumu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mózg mrz.

 przym. mózgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głowa, rozum

Wiktionary


mózgowo

mózg


SJP.pl

Mózgowo (niem. Mosgau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W latach 1466–1772 wieś jako część województwa chełmińskiego należała do Polski, jednak po I wojnie światowej, podobnie jak sąsiednia Zazdrość, pozostała w Niemczech. Była to wówczas jedyna korekta granic na terenie ziemi chełmińskiej i lubawskiej na niekorzyść Polski.

Wikipedia

Patrz:

mózg

mózgowo-rdzeniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z mózgiem i rdzeniem kręgowym

Wiktionary


mózgowy

mózg


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mózgiem, dotyczący mózgu

Wiktionary

Patrz:

mózg

Przykłady

 (1.1) Wciąż bada się, które obszary w mózgu są odpowiedzialne za poszczególne funkcje, trwa budowa dokładnych map kory mózgowej.

 (1.1) Rodzina ma sześcioro dzieci, jedna z córek urodziła się z porażeniem mózgowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muzˈɡɔvɨ, AS: muzgovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mózg m., móżdżek m., mózgowie n., mózgowiec m., mózgownica ż., odmóżdżanie n., odmóżdżenie n., móżdżak m.

 czas. odmóżdżać ndk., odmóżdżyć dk.

 przym. móżdżkowy

 przysł. mózgowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cerebralny

Wiktionary


mozilla

organizacja wydająca m.in. popularną przeglądarkę Mozilla Firefox; dawniej nazwa przeglądarki internetowej


SJP.pl

Mozilla – przeglądarka internetowa.

Pierwotnie była to nazwa kodowa silnika dla przeglądarki Netscape Navigator. Słowo „Mozilla” powstało z połączenia słów Mosaic (nazwy jednej z pierwszych przeglądarek internetowych) i killer (zabójca).

Wikipedia


możliwe

to, co jest możliwe, co da się zrobić


SJP.pl


możliwie

przysłówek

 (1.1) w miarę możliwości; tak jak tylko się da; jak to tylko możliwe

 (1.2) pot. dość dobrze; nie najgorzej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zrób to możliwie jak najszybciej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔʒˈlʲivʲjɛ, AS: možlʹivʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. możliwość ż., umożliwianie n., umożliwienie n.

 czas. umożliwiać ndk., umożliwić dk.

 przym. możliwy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) znośnie

Wiktionary


możliwiej

stopień wyższy od przysłówka: możliwie


SJP.pl


możliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stan, w którym coś jest możliwe (da się zrealizować)

 (1.2) często w lm. umiejętność, predyspozycja, sprzyjające warunki do dokonania czegoś

Wiktionary

Logika modalna – teoria logiczna, która bada pojęcia możliwości, konieczności i ich wariantów. Niekiedy termin „logika modalna” rozumie się szerzej, włączając w jego obręb logiki epistemiczne, logiki temporalne, logiki deontyczne i logiki programów – niniejszy artykuł omawia jedynie logiki modalne w sensie wąskim (logiki modalne aletyczne) na przykładzie systemu S5.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pojawiła się możliwość tańszego zakupu tego zestawu, ale nie mieliśmy już pieniędzy.

 (1.2) Porozmawiaj z dyrektorką, ona ma duże możliwości i zapewne ci pomoże.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔʒˈlʲivɔɕt͡ɕ, AS: možlʹivość

Wiktionary

Powiązane:

 przym. możliwy

 czas. móc ndk., umożliwiać ndk.

 przysł. możliwie

 rzecz. możenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szansa, sposobność, okazja

Wiktionary


możliwości

potencjał;
1. zdolności, predyspozycje psychiczne i fizyczne człowieka;
2. zdolność do działania i osiągania jakichś efektów


SJP.pl


możliwościowy

możliwość


SJP.pl

Patrz:

możliwość

możliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: możliwy


SJP.pl


możliwy

1. dający się wykonać, zrealizować, urzeczywistnić;
2. będący w zakresie czyichś możliwości; dostępny;
3. taki, który może się zdarzyć, zaistnieć;
4. potocznie: znośny, niezły, dość dobry


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który da się zrealizować lub urzeczywistnić

 (1.2) pot. akceptowalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podwyżki płac są możliwe, ale nie nastąpi to szybko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔʒˈlʲivɨ, AS: možlʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 czas. umożliwiać ndk., umożliwić dk., móc

 rzecz. możliwość ż., możenie n.

 przysł. możliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) potencjalny, wykonalny, pot. do zrobienia

Wiktionary


można

modalny czasownik niewłaściwy określający dopuszczalność (np.: Czy można wejść?) albo wykonalność (np.: Ten zegar można naprawić.) czegoś, występujący w zdaniu w połączeniu z bezokolicznikiem; wolno


SJP.pl

czasownik niewłaściwy

 (1.1) jest możliwe do wykonania

 (1.2) jest dozwolone; pozwala się na coś

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. M. i W. lp. od: możny

Wiktionary

Można – utwór muzyczny z 2024 roku, wykonywany przez polskich piosenkarzy Nosowską i Błażeja Króla, pochodzący z ich wspólnego albumu studyjnego Kasia i Błażej. 3 lipca 2024 został wydany przez wydawnictwo Kayax jako pierwszy promujący go singel.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z perspektywy czasu można powiedzieć, że to było najlepsze rozwiązanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒna, AS: možna

Wiktionary

Powiązane:

 czas. móc ndk.

 rzecz. możność ż., możenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) da się

 (1.2) wolno

Wiktionary


możnaż

przestarzałe: czasownik modalny "można" wzmocniony partykułą wzmacniającą "-ż", używany w funkcji pytajnej lub wzmocnionej


SJP.pl


możnie

dawniej: mocno, silnie, potężnie


SJP.pl


możniej

dawny stopień wyższy od przysłówka: możnie


SJP.pl


możniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: możny; bardziej możny


SJP.pl


możność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) możliwość

 (1.2) stpol. moc

Wiktionary

Potencja (gr. dýnamis, δύναμις; łac. potentia − zdolność, możność) - w filozofii Arystotelesa, obok pojęcia aktu (łac. actus), składnik każdego bytu. Każdy byt składa się z możności i aktu. Możność jest elementem biernym, aktualizowanym (konkretyzowanym) przez akt. Analiza potencji i aktu zawarta jest w Księdze Θ Metafizyki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒnɔɕt͡ɕ, AS: možność

Wiktionary

Powiązane:

 czas. można, móc

 przym. możny, zamożysty

 rzecz. możenie n., możny

Wiktionary


możnowładca

człowiek o dużych wpływach, pochodzący z możnego rodu; magnat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. osoba z możnego rodu mająca wpływa na politykę państwa

Wiktionary

Możnowładztwo – górna warstwa społeczna w feudalnym społeczeństwie średniowiecznym (najwyższa warstwa średniowiecznego rycerstwa zajmująca uprzywilejowaną pozycję w państwie). Obejmowała ona posiadaczy największych majątków ziemskich. Możnowładcy posiadali dostęp (często monopol) do najwyższych urzędów państwowych i kościelnych.

  • W czasach panowania Bolesława Krzywoustego czołowymi możnowładcami byli m.in. palatyn Skarbimir z rodu Awdańców, kanclerz i biskup Michał Awdaniec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wtedy Baltazar przeraził się bardzo i kolor jego twarzy zmienił się, a jego możnowładców ogarnęło zmieszanie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. możnowładza ż.

 przym. możnowładczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arystokrata

Wiktionary


możnowładczy

możnowładca


SJP.pl

Patrz:

możnowładca

możnowładczyni

możnowładca


SJP.pl

Patrz:

możnowładca

możnowładza

wpływy polityczne, rządy możnowładców w społeczeństwie feudalnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. władza możnych – wielkich panów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. możnowładca m.

Wiktionary


możnowładztwo

ogół możnowładców, rody magnackie; magnateria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) górna warstwa społeczna w feudalnym społeczeństwie średniowiecznym

Wiktionary

Możnowładztwo – górna warstwa społeczna w feudalnym społeczeństwie średniowiecznym (najwyższa warstwa średniowiecznego rycerstwa zajmująca uprzywilejowaną pozycję w państwie). Obejmowała ona posiadaczy największych majątków ziemskich. Możnowładcy posiadali dostęp (często monopol) do najwyższych urzędów państwowych i kościelnych.

  • W czasach panowania Bolesława Krzywoustego czołowymi możnowładcami byli m.in. palatyn Skarbimir z rodu Awdańców, kanclerz i biskup Michał Awdaniec.

Wikipedia


możny

dawniej:
1. mający wielki majątek i duże wpływy; bogaty, potężny;
2. możliwy, dostępny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o dużej mocy i wpływie

 (1.2) należący do elity władzy

 (1.3) przest. mający znaczny majątek

 (1.4) daw. obfity

 (1.5) daw. możliwy

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba wpływowa, u władzy

 (2.2) przest. osoba bardzo bogata

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy kojarzysz kogoś możnego w sprawie ewentualnego planowanieanowania rozkładów jazdy PKS dla naszego powiatu?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmɔʒnɨ, AS: možny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. możność ż., zamożność ż.

 przym. zamożny, zamożysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wpływowy, prominentny, ustosunkowany, ważny, wysoko postawiony

 (1.2) prominentny, wysoko postawiony

 (1.3) bogaty, zamożny

 (2.1) dostojnik, dygnitarz, notabl, prominent, włodarz, VIP; pot. ważniak, ważna szyszka, szycha

 (2.2) bogacz, potentat

Wiktionary


mozol

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) białystok. odcisk

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Jadwiga Niedzielko-Mozol – polska pediatra i chirurg dziecięcy
  • Stanisław Mozol – polski robotnik, poseł na Sejm

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|odcisk.

źródła.

== mozol (język czeski.) ==

wymowa.

 IPA|ˈmo.zol.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) med. odcisk, nagniotek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


mozolić

mozolić się - robić coś z trudem i wysiłkiem; znoić się


SJP.pl


mozolnie

przysłówek

 (1.1) długo, z wysiłkiem i cierpliwie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z dużym zamiłowaniem do gotowania mozolnie ćwiczyła perfekcyjne wykonanie swojej potrawy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mozolny

 rzecz. mozół m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żmudnie

Wiktionary


mozolniej

stopień wyższy od przysłówka: mozolnie


SJP.pl


mozolniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: mozolny


SJP.pl


mozolność

mozolny


SJP.pl

Patrz:

mozolny

mozolny

wymagający wiele wysiłku, pochłaniający siły i czas; pracochłonny, wyczerpujący, żmudny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wymagający sporego wysiłku i dużo cierpliwości, pochłaniający wiele czasu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Takie pomysły - niestety - odciągają od prawdziwego leczenia, które jest mozolne i długotrwałe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔˈzɔlnɨ, AS: mozolny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mozół mrz.

 przysł. mozolnie

 czas. mozolić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żmudny, znojny

Wiktionary


mozów

Mozów (niem. Mosau) – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Sulechów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Według danych na 31 grudnia 2017 miejscowość zamieszkuje 339 mieszkańców.

Wikipedia


mozół

ciężka lub wymagająca cierpliwości praca; trud, znój, mordęga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praca wymagająca ogromnego wysiłku i dużego nakładu cierpliwości

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mozolny

 przysł. mozolnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mordęga

Wiktionary


możylinek

Możylinek (Moehringia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny goździkowatych. Obejmuje ok. 25–29 gatunków występujących w strefie umiarkowanej chłodnej Ameryki Północnej, Azji i Europy. W Polsce rosną dziko dwa gatunki – pospolity możylinek trójnerwowy (M. trinervia) oraz możylinek mchowaty (M. muscosa).

Wikipedia


mozyrski

Mozyrz (miasto na Białorusi)


SJP.pl


mozyrz

miasto na Białorusi


SJP.pl

Mozyrz (biał. Мазыр, Mazyr) – miasto na Białorusi w obwodzie homelskim, siedziba rejonu mozyrskiego. Historycznie na Polesiu. W mieście znajduje port rzeczny nad Prypecią, rafineria ropy naftowej, zakładu przemysłu drzewnego i elektrotechnicznego. W 2014 liczyło 112 tys. mieszkańców.

W mieście jest stacja kolejowa Mozyrz.

Wikipedia


mozzarella

[czytaj: moccarella] miękki, biały ser z mleka krowiego, bardzo popularny w kuchni włoskiej, używany do bardzo wielu potraw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. spoż. biały, miękki, wilgotny ser o łagodnym smaku, dawniej wytwarzany z mleka bawolic, dziś – z mleka krowiego;

Wiktionary

Mozzarella – włoski ser podpuszczkowy pochodzący z Kampanii.

Ser ten wytwarzany jest ze świeżego mleka bawolic – samic wołu domowego (Bubalus bubalis), względnie z mleka krowiego bądź z ich mieszanki. Sprzedawany w postaci niewielkich gomółek o obłym kształcie, zanurzonych w serwatce. Produkt znany ze swej ciągliwości po roztopieniu. Stanowi składnik wielu dań tradycyjnej kuchni włoskiej, m.in. lazanii, sałatki caprese i większości rodzajów pizzy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uwielbiam pizzę z mozzarellą i bazylią.

Wiktionary


mozzetta

pelerynka noszona przez wyższe duchowieństwo jako oznaka posiadanej jurysdykcji; mucet


SJP.pl

Mucet (wł. mozzetta) – narzuta sięgająca łokci, będąca częścią stroju duchownych katolickich. Jest to okrycie sutanny, okrywające ramiona do łokci, z guzikami na piersi. Kolor mucetu wskazuje na hierarchiczną rangę ją noszącego.

Biskupi noszą mucet w kolorze fioletowym, kardynałowie purpurowy. Papież ma prawo używania trzech wersji mucetu – dwóch karmazynowych: letniej, uszytej z jedwabiu i zimowej (która jest lamowana gronostajem) oraz białej. Jan Paweł II zakładał jedynie jedwabny mucet karmazynowy. Papież Benedykt XVI zakładał zarówno mucet karmazynowy jedwabny jak i laminowany gronostajem a w okresie wielkanocnym w kolorze białym, zwany także mucetem paschalnym. Papież Franciszek zrezygnował z używania mucetu. Leon XIV powrócił do noszenia tradycjnego stroju chórowego z mucetem.

Wikipedia


mołdawa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w północno-wschodniej Rumunii, prawy dopływ Seretu;

Wiktionary

Wikipedia


mołdawia

państwo w Europie ze stolicą w Kiszyniowie; Republika Mołdawii, Mołdowa (forma o charakterze urzędowym)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie Wschodniej ze stolicą w Kiszyniowie;

 (1.2) geogr. hist. region historyczny na pograniczu Republiki Mołdawii (1.1), Rumunii i Ukrainy;

Wiktionary

Mołdawia, Republika Mołdawii (rum. Moldova, Republica Moldova; ros. Молдавия, Респу́блика Молдо́ва) – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jadę do Mołdawii zobaczyć Kiszyniów.

 (1.2) Mołdawia była przez kilkadziesiąt lat lennem Polski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔwˈdavʲja, AS: mou̯davʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mołdowa ż., Mołdawianin m., Mołdawianka ż., mołdawski m., mołdawit m.

 przym. mołdawski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Mołdowa ż.; ofic. Republika Mołdawii

 (1.2) Multany

Wiktionary


mołdawianeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: Mołdawianka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mołdawianka ż.

Wiktionary


mołdawianin

obywatel Mołdawii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Mołdawii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wystarczy wspomnieć, że w czasie najcięższych walk w 1992 roku Mołdawianie zostawili w zupełnym spokoju kiszyniowskich Rosjan, którzy stanowią połowę ludności miasta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔwdaˈvʲjä̃ɲĩn, AS: mou̯davʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mołdawski m., Mołdawia ż.

:: fż. Mołdawianka ż.

 przym. mołdawski

Wiktionary


mołdawianka

obywatelka Mołdawii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Mołdawii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmɔwdaˈvʲjãŋka, AS: mou̯davʹi ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mołdawski m., Mołdawia ż.

:: fm. Mołdawianin m.

 przym. mołdawski

Wiktionary


mołdawica

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Rumunii, na Bukowinie;

Wiktionary

Mołdawica (rum. Moldovița, dawniej pol. Mołdawica Ruska, rum. Rușii Moldovița, niem. Russ Moldawitza) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Mołdawica. W 2011 roku liczyła 2215 mieszkańców. Jest położona w dolinie Mołdawicy, powyżej Vatra Moldoviței, na południowej Bukowinie (Rumunia).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mołdawicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Mołdawica Ruska

Wiktionary


mołdawin

Mołdawin (niem. Maldewin ) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Radowo Małe. Mołdawin jest siedzibą sołectwa do którego należy osada Mołdawinek.

W latach 1818–1945 miejscowość administracyjnie należała do Landkreis Regenwalde (Powiat Resko) z siedzibą do roku 1860 w Resku, a następnie w Łobzie, a w latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa szczecińskiego. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mołdawin, po jej zniesieniu w gromadzie Łosośnica.

Wikipedia


mołdawski

związany z Mołdawią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Mołdawii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Mołdawii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔwˈdafsʲci, AS: mou̯dafsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mołdawia ż., Mołdawianin m., Mołdawianka ż.

Wiktionary


mołdawsko-polski

dotyczący Mołdawii i Polski


SJP.pl


mołdawskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem mołdawskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem mołdawskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku mołdawskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔwˈdafskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: mou̯dafskoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


mołdowa

(forma o charakterze urzędowym) państwo w Europie ze stolicą w Kiszyniowie; Mołdawia, Republika Mołdawii


SJP.pl

Mołdawia, Republika Mołdawii (rum. Moldova, Republica Moldova; ros. Молдавия, Респу́блика Молдо́ва) – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.

Wikipedia


mołek

nazwisko


SJP.pl


mołnia

1. seria radzieckich rakiet nośnych;
2. rosyjska marka zegarków


SJP.pl

  • Mołnia – rodzina rosyjskich dronów uderzeniowych
  • Mołnia – rosyjskie okręty projektu 1241
  • Mołnia – marka radzieckich zegarków kieszonkowych
  • Mołnia 1-02 – drugi cywilny operacyjny radziecki satelita telekomunikacyjny
  • Mołnia 1-3 – radziecki satelita telekomunikacyjny typu Mołnia 1
  • Mołnia 1-4 – radziecki satelita telekomunikacyjny
  • Mołnia 8K78 – radziecka trzyczłonowa rakieta nośna
  • Mołnia 8K78M – podgrupa radzieckich rakiet nośnych
  • Mołnia 8K78-0 – zerowy stopnień radzieckich rakiet nośnych Mołnia 8K78
  • Mołnia 8K78-1 – główny stopnień radzieckich rakiet nośnych Mołnia 8K78
  • Mołnia 8K78-2 – środkowy, drugi człon radzieckich rakiet nośnych Mołnia 8K78
  • Mołnia 8K78-3 – ostatni, trzeci człon radzieckich rakiet nośnych Mołnia 8K78

Wikipedia


mołodyca

przestarzale, gwarowo: młoda mężatka, zwłaszcza Ukrainka lub Białorusinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kresy. dziewczyna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Któraż mołodyca u nas ciągnie męża za sobą na muzykę?

Wiktionary


mołoga

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, lewy dopływ Wołgi mający swe źródła na wzgórzach Wałdaj w obwodzie twerskim;

Wiktionary

Mołoga (ros. Молога) – lewy dopływ Wołgi mający swe źródła na Wzgórzach Wałdaj w obwodzie twerskim, na terenie Rosji.

U ujścia rzeki znajdowało się miasto Mołoga.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mołoski

Wiktionary


mołojec

przestarzałe:
1. młody Kozak;
2. żołnierz kozacki;
3. ktoś odważny, dzielny, zaradny; zuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) młody Kozak

 (1.2) żołnierz kozacki

 (1.3) daw. mężczyzna odważny, krzepki

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Zakopuje lud roboczy / Bohaterskie głowy, / Na mołojców orle oczy / Sypie żwir surowy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mołojecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zuch, junak

Wiktionary


mołojecki

odnoszący się do mołojca, właściwy mołojcom


SJP.pl


mołoniewicz

nazwisko


SJP.pl


mołotow

nazwisko, np. Wiaczesław Michajłowicz Mołotow (1890-1986), rosyjski polityk komunistyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. koktajl Mołotowa

Wiktionary

  • Wiaczesław Mołotow – radziecki polityk
  • Mołotow – nazwa miasta Perm w latach 1940-1957
  • Mołotow – radziecki krążownik projektu 26
  • Mołotow – album polskiego rapera Borixona
  • Molotov – meksykańska grupa muzyczna

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) butelka zapalająca, koktajl Mołotowa

Wiktionary


mołstowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w województwie zachodniopomorskim;

Wiktionary

Mołstowa – rzeka w północno-zachodniej Polsce, płynąca po Pobrzeżu Południowobałtyckim, w województwie zachodniopomorskim, o długości według różnych źródeł od 48,9 km do 57 km i powierzchni dorzecza od 371,5 km² do 377 km²; prawobrzeżny dopływ Regi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mołstowa płynie na północny zachód.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɔwˈstɔva, AS: mou̯stova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mołstówka ż.

Wiktionary


mołstowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Mołstowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfickim, w gminie Brojce
  • Mołstowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. łobeskim, w gminie Resko

Wikipedia


mołtowo

Mołtowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, gminie Gościno, położona na pograniczu Równiny Białogardzkiej i Równiny Gryfickiej.

Według danych z 30 czerwca 2014 wieś miała 147 stałych mieszkańców.

Wikipedia


mółwić

czasownik

 (1.1) stpol. mówić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) na każdy nieszpor mółwią pięć psalmów…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mołwa ż., mowa ż., mówienie n., omówienie n., przemowa ż., przemówienie n., wymołwa ż., wymowa ż., wymówienie n.

 czas. mawiać, mówić, omówić, pomawiać, pomółwić, pomówić, przemawiać, przemówić, wymówić, zmówić

Wiktionary


mołła

mułła;
1. tytuł nadawany duchownemu muzułmańskiemu, znaczący tyle co: mistrz, uczony;
2. muzułmański sędzia, doktor prawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. w szyizmie: honorowy tytuł teologa lub prawnika muzułmańskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozmodlony mołła stał w pobliżu mihrabu.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. mułła

Wiktionary


mp

skrót od:
1. mistrzostwa Polski
2. MPEG-Player;
3. Monitor Polski


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = leśn. metr przestrzenny;

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* niemiecki: (1.1) rm, st

źródła.

== mp (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Arlo Barnes-mp.wav.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = hand. ekon. market price → cena rynkowa (zmienna)

odmiana.

przykłady.

 (1.1) Ribeye steak $20, pork chop $15, lobster mp. → Antrykot 20 $, kotlet schabowy 15 $, homar cena rynkowa.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* niemiecki: (1.1) rm, st

źródła.

== mp (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Arlo Barnes-mp.wav.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = hand. ekon. market price → cena rynkowa (zmienna)

odmiana.

przykłady.

 (1.1) Ribeye steak $20, pork chop $15, lobster mp. → Antrykot 20 $, kotlet schabowy 15 $, homar cena rynkowa.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* niemiecki: (1.1) rm, st

źródła.

== mp (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Arlo Barnes-mp.wav.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = hand. ekon. market price → cena rynkowa (zmienna)

odmiana.

przykłady.

 (1.1) Ribeye steak $20, pork chop $15, lobster mp. → Antrykot 20 $, kotlet schabowy 15 $, homar cena rynkowa.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mp3

[czytaj: em-pe-trzy] plik dźwiękowy zapisany w formacie MP3


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) inform. jeden z formatów kompresji dźwięku;

 (1.2) pot. plik zawierający dźwięk skompresowany formatem MP3 (1.1)

 (1.3) pot. odtwarzacz plików MP3 (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dźwięk zapisany w formacie MP3 zajmie mniej miejsca niż w formacie WAV.

 (1.2) Czy twój telefon odtwarza MP3?

 (1.3) Pod choinką leżało nowiutkie MP3.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿pɛ‿ˈṭʃɨ, AS: ẽm‿pe‿ṭšy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) empetrójka

 (1.3) empetrójka

Wiktionary


mpa

symbol megapaskala, jednostki ciśnienia


SJP.pl


mpc

skrót od: megaparsek


SJP.pl

MPC, Mpc, mpc – akronim złożony z liter m, p i c.

  • Akai MPC (Music Production Center) – urządzenie łączące w sobie sampler i sekwencer, wykorzystywane do produkowania muzyki.
  • Metroid Prime 3: Corruption (MPC) – gra na konsole Nintendo Wii wydana przez Nintendo
  • Media PC (MPC) – komputer pełniący rolę centrum multimedialnego
  • Media Player Classic (MPC) – odtwarzacz multimedialny
  • Multimedia PC (MPC) – standard określający minimalną konfigurację sprzętu dla komputerów
  • Musepack (MPC) – format stratnej kompresji dźwięku
  • Minor Planet Center (MPC) – organizacja odpowiedzialna za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet)
  • (ang.) marginal propensity to consume (MPC) – krańcowa skłonność do konsumpcji
  • megaparsek (Mpc) – jednostka odległości używana w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii
  • model predictive control (MPC) – w teorii sterowania technika regulacji predykcyjnej (z modelem obiektu sterowanego)

Wikipedia


mpd

skrótowiec literowy

 (1.1) = mózgowe porażenie dziecięce;

Wiktionary

  • MPD (mina)
  • zespoły mieloproliferacyjne
  • Music Player Daemon
  • mózgowe porażenie dziecięce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szacuje się, że w Polsce na MPD cierpi około 20-25 tysięcy dzieci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿pɛ‿ˈdɛ, AS: ẽm‿pe‿de

Wiktionary


mpec

[czytaj: EMpec] skrót od: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej


SJP.pl


mpeg

1. format zapisu danych zawierających obraz i dźwięk;
2. Moving Picture Experts Group, grupa autorów formatu zapisu danych o tej samej nazwie


SJP.pl

MPEG (ang. Moving Picture Experts Group) – grupa robocza ISO/IEC zajmująca się rozwojem standardów kodowania audio i wideo, a także zatwierdzona przez ISO grupa powszechnie stosowanych formatów zapisu danych zawierających obraz i dźwięk.

Wikipedia


mpik

Klub Międzynarodowej Prasy i Książki; KMPiK


SJP.pl


mpips

skrót od: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej


SJP.pl


mpk

skrót od: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) MPK uruchomiło nową linię autobusową do kampusu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿pɛ‿ˈka, AS: ẽm‿pe‿ka

Wiktionary


mpo

[czytaj: em-pe-O] skrót od: Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od dwóch lat pracuję w MPO.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿pɛ‿ˈɔ, AS: ẽm‿pe‿o

Wiktionary


mpp

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = księg. mechanizm podzielonej płatności;

Wiktionary


mps

dziedziczona choroba przemiany materii polegająca na braku enzymu rozkładającego cukry złożone, co powoduje gromadzenie się w organizmie mukopolisacharydów uszkadzających komórki i narządy ciała; mukopolisacharydoza


SJP.pl

skrót

 (1.1) = maszynopis

Wiktionary


mpszok

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego

 (1.1) = Mobilny Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) MPSZOK-i przyjmują nieodpłatnie dostarczone we własnym zakresie przez mieszkańców m.st. Warszawy selektywnie zebrane odpady komunalne, w tym odpady niebezpieczne z gospodarstw domowych.

Wiktionary


mpw

Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Wrocław S.A.


SJP.pl


mpwik

skrót od: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji


SJP.pl


mpzp

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = adm. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego;

Wiktionary


mr

1. (w angielszczyźnie brytyjskiej) skrót od: mister;
2. skrót od: monsieur


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = adm. Ministerstwo Rolnictwa;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ˈɛr, AS: ẽm‿er

Wiktionary

Powiązane:

 skr. MRRR

Wiktionary


mr.

(w angielszczyźnie amerykańskiej) skrót od: mister


SJP.pl


mraczewski

nazwisko


SJP.pl


mrągowianin

mieszkaniec Mrągowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Mrągowa

 (1.2) osoba pochodząca z Mrągowa, urodzona w Mrągowie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem mrągowianinem, ale nigdy nie byłem na żadnym festiwalu w naszym amfiteatrze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mrągowo n.

:: fż. mrągowianka ż.

 przym. mrągowski

Wiktionary


mrągowianka

mieszkanka Mrągowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Mrągowa

 (1.2) kobieta pochodząca z Mrągowa, urodzona w Mrągowie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mrągowianki w meczu ćwierćfinałowym wygrały z koszykarkami z Węgorzewa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mrągowo n.

:: fm. mrągowianin m.

 przym. mrągowski

Wiktionary


mrągowiusz

Krzysztof Celestyn Mrągowiusz (1764-1855) - duchowny ewangelicki, filozof, językoznawca, tłumacz i edytor; Mrongowiusz


SJP.pl


mrągowo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Mrągowo (hist. Ządzbork, Ządźbork, Żądzbork, niem. Sensburg, prus. Sēinits) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba władz powiatu mrągowskiego oraz wiejskiej gminy Mrągowo.

Miasto jest znane głównie z organizowanego od 1982 r. dorocznego Pikniku Country. Mrągowo jest również popularnym ośrodkiem turystycznym i wypoczynkowym.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mrɔ̃ŋˈɡɔvɔ, AS: mrõŋgovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrągowianin m., mrągowianka ż.

 przym. mrągowski

Wiktionary


mrągowski

przymiotnik od: Mrągowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Mrągowa, związany z Mrągowem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mrągowo n., mrągowianin m., mrągowianka ż.

Wiktionary


mraka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. reg. mgła lub drobny, przenikliwy deszcz ograniczający widoczność

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szaruga, pomroka

Wiktionary


mraśny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) slang. neol. o wyglądzie: słodki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmraɕnɨ, AS: mraśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słodki

Wiktionary


mrau

[czytaj: mrał] wykrzyknik naśladujący mruknięcie kota; mru


SJP.pl


mręgaty

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pstry, pasiasty

Wiktionary


mri

ang. magnetic resonance imaging, rezonans magnetyczny, obrazowanie metodą magnetycznego rezonansu jądrowego


SJP.pl


mrirw

skrót od: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi


SJP.pl


mrm

skrótowiec

 (1.1) = młodzieżowa rada miasta

Wiktionary

Młodzieżowa rada miasta (MRM) – fakultatywny organ samorządu terytorialnego o charakterze konsultacyjnym. Może występować również jako organ doradczy dzielnicy, gminy, powiatu lub województwa.

Młodzieżowe rady tworzone są przez grupę młodych ludzi, którzy zostali wybrani przez swoich rówieśników w demokratycznych wyborach, organizowanych najczęściej w szkołach na terenie danego okręgu. Pełnią rolę reprezentacji młodzieży na danym terenie i mają na celu uwrażliwianie władz samorządowych na potrzeby młodych mieszkańców oraz wyrażanie opinii o działaniach organów samorządu terytorialnego w zakresie dotyczącym młodzieży. Młodzieżowi radni to osoby uczące się w szkołach ponadpodstawowych, rzadziej uczniowie szkół podstawowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ɛr‿ˈɛ̃m, AS: ẽm‿er‿m

Wiktionary


mrn

[skrót czytany jako całe, odmienne wyrażenie] mierny (ocena szkolna); mrn. (skrót może być zakończony kropką - zgodnie z regułą, lub nie - zgodnie ze zwyczajem)


SJP.pl


mrn.

[skrót czytany jako całe, odmienne wyrażenie] mierny (ocena szkolna); mrn (skrót może być zakończony kropką - zgodnie z regułą, lub nie - zgodnie ze zwyczajem)


SJP.pl


mrna

matrycowy (informacyjny) kwas rybonukleinowy; iRNA


SJP.pl


mrocki

dotyczący Mroczy, miasta w województwie kujawsko-pomorskim; mrotecki


SJP.pl


mrocz

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. mrok

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W gęstej mroczy zahukała sowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mroczek mzw./mrz., mroczki lm nm., mroczkowate lm nm., mroczność ż.

 czas. mroczeć ndk., mrocznieć ndk., mroczyć się ndk.

 przym. mrocznawy, mroczny

 przysł. mrocznawo, mrocznie, mroczno

Wiktionary


mrocza

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Mrocza (niem. Mrotschen) – miasto w Polsce w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mrocza. Według danych GUS z 31 grudnia 2022 r. Mrocza liczyła 4163 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmrɔt͡ʃa, AS: mroča

Wiktionary


mroczak

nietoperz występujący w Polsce


SJP.pl

Mroczak (Vespertilio) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Wikipedia


mroczanin

mieszkaniec Mroczy (miasta w Polsce)


SJP.pl


mroczanka

mieszkanka Mroczy (miasta w Polsce)


SJP.pl


mroczek

nietoperz obejmujacy ok. 320 gatunków, zamieszkujący wszystkie kontynenty;owadożerny;w Polsce chroniony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Eptesicus|Rafinesque|ref=tak., rodzaj ssaków z rodziny mroczkowatych;

 (1.2) pot. zool. nietoperz z rodzaju mroczków (1.1)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) med. zaburzenie wzroku z migotaniem i błyskami

 (2.2) rzad. zdrobn. od: mrok

Wiktionary

  • Mroczek

Osoby noszące nazwisko Mroczek

  • Adrian Mroczek (ur. 1985) – koszykarz
  • Czesław Mroczek (ur. 1920) – aktor
  • Czesław Mroczek (ur. 1964) – polski polityk, prawnik, samorządowiec, poseł na Sejm V i VI kadencji
  • Marcin Mroczek (ur. 1982) – aktor
  • Rafał Mroczek (ur. 1982) – aktor

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sporadycznie znajduje się mroczki w dziuplach drzew.

 (1.2) Udało mi się zrobić zdjęcie mroczkowi na strychu w Zebrzydowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrok mrz., mrocz ż., mroczki lm nm., mroczkowate lm nm., mroczność ż.

 czas. mroczeć ndk., mrocznieć ndk., mroczyć się ndk.

 przym. mrocznawy, mroczny

 przysł. mrocznawo, mrocznie, mroczno

Wiktionary


mroczenko

Mroczenko – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno.

Na przełomie XVI i XVII wieku należało do dóbr stołowych biskupów chełmińskich.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Wikipedia


mroczeński

nazwisko


SJP.pl


mroczesław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Mroczysław, Mroczesław, Mroczsław, Mrocsław, Mrocław, Mrosław – staropolskie imię męskie, złożone z dwóch członów: Mroczy- ("ściemniać się, chmurzyć") i -sław ("sława").

Mroczysław imieniny obchodzi 8 stycznia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdybym miał kocura, nazwałbym go Mroczesławem.

Wiktionary


mroczesławostwo

Mroczesław z małżonką; Mroczesławowie


SJP.pl


mroczesławowie

imię męskie


SJP.pl


mroczesławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mroczesława lub z nim związany


SJP.pl


mroczka

nietoperz obejmujacy ok. 320 gatunków, zamieszkujący wszystkie kontynenty;owadożerny;w Polsce chroniony


SJP.pl


mroczki

nietoperz obejmujacy ok. 320 gatunków, zamieszkujący wszystkie kontynenty;owadożerny;w Polsce chroniony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Vespertilioninae|Gray|ref=tak., podrodzina nietoperzy z rodziny mroczkowatych;

 (1.2) syst. zool. nazwa systematyczna|Eptesicini|ref=tak., plemię nietoperzy z rodziny mroczkowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: mroczek

Wiktionary

  • mroczki – objaw wzrokowy
  • Mroczki – plemię ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w rodzinie mroczkowatych
  • mroczki (Vespertilioninae) – podrodzina nietoperzy z rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae)
Miejscowości w Polsce
  • Mroczki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mińskim, w gminie Kałuszyn
  • Mroczki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Wiśniew
  • Mroczki – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Przytuły
  • Mroczki – wieś w woj. podlaskim, w pow. monieckim, w gminie Trzcianne

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do podrodziny mroczków zalicza się także nietoperze z plemięemienia karliki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrocz ż., mroczek mzw./mrz., mroczkowate lm nm., mroczność ż.

 czas. mroczeć ndk., mrocznieć ndk., mroczyć się ndk.

 przym. mrocznawy, mroczny

 przysł. mrocznawo, mrocznie, mroczno

Wiktionary


mroczkiewicz

nazwisko


SJP.pl


mroczkokształtne

podrząd nietoperzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Vespertilioniformes|ref=tak., podrząd ssaków z rzędu nietoperzy;

Wiktionary

Mroczkokształtne (Vespertilioniformes) – podrząd ssaków z rzędu nietoperzy (Chiroptera).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do mroczkokształtnych należą trzy nadrodziny.

Wiktionary


mroczkowate

rodzina ssaków z rzędu nietoperzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Vespertilionidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków z rzędu nietoperzy;

Wiktionary

Mroczkowate (Vespertilionidae) – kosmopolityczna rodzina ssaków z podrzędu mroczkokształtnych (Vespertilioniformes) w obrębie rzędu nietoperzy (Chiroptera), bardzo szeroko rozprzestrzeniona na całym świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas lotu mroczkowate posługują się echolokacją.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrocz ż., mroczek mzw., mroczki lm nm.

Wiktionary


mroczkowaty

o cechach mroczkowatych (rodzina nietoperzy)


SJP.pl


mroczkowice

W Polsce
  • Mroczkowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lwóweckim, w gminie Mirsk
  • Mroczkowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Cielądz
  • Mroczkowice – gromada
  • Mroczkowice – dawny przystanek kolejowy

Wikipedia


mroczkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Mroczkowski – polski malarz
  • Antoni Mroczkowski – polski pilot wojskowy i doświadczalny
  • August Mroczkowski – polski nauczyciel
  • Christian Mroczkowski – kanadyjski hokeista pochodzenia polskiego
  • Grzegorz Mroczkowski – polski malarz
  • Leszek Mroczkowski – polski wojskowy, działacz opozycji w PRL
  • Maciej Mroczkowski – polski entomolog
  • Maciej Mroczkowski – polski piłkarz ręczny
  • Przemysław Mroczkowski – polski filolog anglista i romanista, literaturoznawca i kulturoznawca
  • Radosław Mroczkowski – polski piłkarz i trener piłkarski
  • Walerian Mroczkowski – polski działacz polityczny i fotograf znany jako „Ostroga"

Wikipedia


mrocznicowate

rodzina motyli


SJP.pl

Mrocznicowate (Erebidae) – rodzina motyli z podrzędu Glossata i nadrodziny Noctuoidea.

Motyle zróżnicowane morfologicznie. Przedstawicieli rodziny można rozróżnić po charakterystyce skrzydeł dorosłych osobników. Żyłka łokciowa skrzydła przedniego rozgałęzia się na dwie, trzy lub cztery żyłki (przeważnie). Osiągają od 8 do 300 mm (u Thysania agrippina) rozpiętości skrzydeł. Mają głowę o czułkach od szczeciniastych, przez piłkowane i grzebykowate po pierzaste, czasem o zredukowanej ssawce, a tułów i odwłok o dość tęgiej budowie, zwykle owłosione. Wśród imagines znaleźć można gatunki żywiące się sokami wysysanymi z owoców czy łzami (lachyrofagia). Dorosłe z rodzaju Calyptra potrafią nacinać skórę i ssać krew (hematofagia).

Wikipedia


mrocznicowaty

o cechach mrocznicowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


mroczniej

stopień wyższy od przysłówków: mroczno, mrocznie


SJP.pl


mroczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: mroczny


SJP.pl


mroczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest mroczne; cecha tych, którzy są mroczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mroczny

 przysł. mrocznie

 rzecz. mroczek mzw./mrz., mrok mrz., mrocz ż.

Wiktionary


mroczny

1. pogrążony w mroku, ciemny, słabo oświetlony;
2. groźny, tragiczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pogrążony w mroku

 (1.2) przen. przepełniony cierpieniem, pełen tragizmu, smutku, grozy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po dłuższej chwili weszliśmy do gęstego i mrocznego lasu.

 (1.2) Po śmierci dziecka nie mogła się pozbyć mrocznych myśli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrɔt͡ʃnɨ, AS: mročny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrok m., mroczek m., mroczenie n., zamroczenie n., mroczność ż.

 przysł. mrocznie, mroczno

 czas. mrocznieć ndk., mroczyć (się) ndk., zamroczyć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciemny

 (1.2) ponury

Wiktionary


mroczyć

przesłaniać, zaciemniać


SJP.pl


mroczyński

nazwisko


SJP.pl


mrok

zmierzch, ciemność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) brak wystarczającej jasności, światła, ciemna szarość, która pojawia się po zachodzie słońca, zgaszeniu światła lub wypełnia słabo oświetlone miejsca

 (1.3) przen. ciemne, złe strony charakteru, życia, historii, dziejów

Wiktionary

Mrok – piąty i zarazem ostatni album studyjny zespołu O.N.A., wydany 29 października 2001 roku.

Płyta charakteryzuje się znacznie cięższym brzmieniem oraz inspiracjami czerpanymi z muzyki industrialnej.

Nagrania dotarły do 4 miejsca listy OLiS w Polsce i uzyskały status złotej płyty.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mrok szary poczynał zalegać ulice, a chmura nad miastem zwieszona, milcząca (…)

 (1.2) Teraz, gdy w te mroki lat dawnych się wpatruję, coraz mi więcej rzeczy na pamięć przychodzi, które jakby mgłą były okryte.

 (1.3) Pod krzyżem zgięta — w mroku rozpaczy / na ostrych głazach dusza się krwawi (…)

 (1.3) (…) stworzył poeta jeden z najpotężniejszych, jakie zna literatura, symboli błądzeń duszy w mroku niewiedzy (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrɔk, AS: mrok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mroczek mzw./mrz., pomroka ż., zamroczenie n., mroczność ż., zmrok m.

 czas. mrocznieć ndk., mroczyć ndk., zamroczyć dk.

 przym. mroczny

 przysł. mrocznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zmierzch, zmrok, szarówka, ciemność, cień; pot. ciemnica; przest. ćma

Wiktionary


mrokew

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. meteorol. chmura deszczowa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mrokiew.

Wiktionary


mroki

zmierzch, ciemność


SJP.pl


mrokiew

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. meteorol. chmura deszczowa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mrokew.

Wiktionary


mrokocin

Mrokocin – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Kamieniec Ząbkowicki.

Wikipedia


mrongowiusz

Krzysztof Celestyn Mrongowiusz (1764-1855) - duchowny ewangelicki, filozof, językoznawca, tłumacz i edytor; Mrągowiusz


SJP.pl


mrotecki

dotyczący Mroczy, miasta w województwie kujawsko-pomorskim; mrocki


SJP.pl


mrotek

nazwisko


SJP.pl


mrówa

duża mrówka


SJP.pl


mrowcewicz

nazwisko


SJP.pl


mrówcia

pieszczotliwie: mrówka; mróweczka, mróweńka


SJP.pl


mrówczan

sól lub ester kwasu mrówkowego


SJP.pl

Mrówczany (metaniany) – sole lub estry kwasu mrówkowego.

Wikipedia


mrówczany

sól lub ester kwasu mrówkowego


SJP.pl

Mrówczany (metaniany) – sole lub estry kwasu mrówkowego.

Wikipedia


mrówczelina

epifityczny krzew z rodziny marzanowatych, produkujący kolczaste bulwy zamieszkiwane przez mrówki


SJP.pl


mrówczy

1. dotyczący mrówek, zrobiony przez mrówki;
2. przenośnie: żmudny, mozolny, wytrwały


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla mrówki; dotyczący, odnoszący się do mrówki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmruft͡ʃɨ, AS: mrufčy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówka ż., mrówa ż., mróweczka ż., mrowie n., mrówkowanie n., mrównik mzw.

 przym. mrówkowy

 przysł. mrówczo

Wiktionary


mrówczyn

śmiertek mrówczyn - gatunek pająka z rodziny ślizgunowatych


SJP.pl

Mrówczyn (niem. Birk Vorwerk) – osada leśna w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Lubrza. Leśniczówka znajduje się około 1 kilometra na południe od Buczy, jest to zamknięty dla ogółu ośrodek polowań.

Na początku XX wieku osada traktowana była jako część wsi Mostki. Mieszkało tu wówczas 5 osób.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


mrówczynek

pająk z rodziny skakunowatych


SJP.pl


mrówczynka

pająk z rodziny skakunowatych


SJP.pl

Mrówczynka (Myrmarachne formicaria) – gatunek pająka z rodziny skakunowatych.

Wikipedia


mrówczyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Mrówczyński – polski polityk, nauczyciel i samorządowiec, poseł na Sejm
  • Bolesław Mrówczyński – polski pisarz
  • Grzegorz Mrówczyński – polski aktor i reżyser teatralny
  • Marek Mrówczyński – polski specjalista ochrony roślin
  • Stanisław Mrówczyński – polski fizyk
  • Tadeusz Mrówczyński – polski architekt
  • Wiktor Mrówczyński − polski judoka
  • Wojciech Mrówczyński – polski montażysta filmowy

Wikipedia


mróweczka

1. zdrobnienie od: mrówka;
2. przekrasek mróweczka - gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od mrówka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mruˈvɛt͡ʃka, AS: mruvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówka ż., mrówa ż., mrówkowanie n., mrównik mzw.

 przym. mrówkowy, mrówczy

 przysł. mrówczo

Wiktionary


mróweńka

pieszczotliwie: mrówka; mróweczka, mrówcia


SJP.pl


mrówiaczek

rodzaj ptaków z rodziny chronkowatych


SJP.pl


mrowić

mrowić się - o wielkiej liczbie ludzi, zwierząt: poruszać się w różne strony; roić się


SJP.pl


mrowicki

nazwisko


SJP.pl


mrowiczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mała mrówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrowiec mzw., mrowiecznik mrz.

Wiktionary


mrowie

1. wielka ilość, liczba kogoś lub czegoś; mnóstwo;
2. mrowienie, lekkie dreszcze; ciarki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wielka ilość, liczba czegoś lub kogoś, zwłaszcza gdy widziane z daleka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrɔvʲjɛ, AS: mrovʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówka ż., mrowisko n., mrowienie n., mrówkowanie n.

 czas. mrowić się, mrowić ndk.

 przym. mrówczy, mrówkowy, mrowiskowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mnóstwo

Wiktionary


mrowiec

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Bukowina, Śląsk Cieszyński. ent. mrówka

Wiktionary

  • Mrowiec – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich
  • Mrowiec czarnolicy – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych

Osoby o tym nazwisku:

  • Adrian Mrowiec – polski piłkarz
  • Alfons Mrowiec – polski uczony, profesor historii
  • Andrzej Mrowiec – polski perkusista, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów
  • Antoni Mrowiec – polski rzemieślnik i działacz społeczny, poseł na Sejm
  • Damian Mrowiec – polski samorządowiec
  • Henryk Mrowiec – polski piłkarz ręczny
  • Janusz Mrowiec – polski politolog i dyplomata, ambasador
  • Karol Mrowiec – rzymskokatolicki ksiądz
  • Zofia Skrzypek-Mrowiec – polska polityk, architektka, senator

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mrowiecznik mrz., mrowieczka ż., mrowiczka ż.

Wiktionary


mrowieczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mała mrówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrowiec mzw., mrowiecznik mrz.

Wiktionary


mrowiecznik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ent. mrowisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrowiec mzw., mrowiczka ż., mrowieczka ż.

Wiktionary


mrowienie

mrowić się - o wielkiej liczbie ludzi, zwierząt: poruszać się w różne strony; roić się


SJP.pl


mrowino

Mrowino – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Rokietnica.

Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mrowino, po jej zniesieniu w gromadzie Rokietnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


mrowiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Piotr Mrowiński – polski gitarzysta i wokalista
  • Stanisław Mrowiński – polski grafik, rysownik, karykaturzysta, ilustrator, malarz, scenograf, kolekcjoner i rzeźbiarz
  • Stefan Mrowiński – polski reżyser, dramaturg i wykładowca akademicki
  • Włodzimierz Mrowiński – polski polityk, poseł

Wikipedia


mrowisko

1. kopiec zbudowany z ziemi, kawałków kory, igieł drzew itp. będący gniazdem mrówek;
2. skupisko mrówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ent. gniazdo budowane przez owady z rodziny mrówkowatych;

 (1.2) przen. zgromadzenie ludzi, zbiorowisko

Wiktionary

Mrowisko – gniazdo budowane przez owady z rodziny mrówkowatych.

Funkcją mrowiska jest stworzenie schronu dla mrówek w stadium larwalnym oraz królowej, czasami w mrowiskach gromadzone są zapasy żywności lub hodowane są mszyce czy grzyby. Dla różnych stadiów rozwojowych mrówek mrowiska muszą zapewniać odpowiednią wilgotność i temperaturę, dlatego też niektóre gatunki mrówek do wygrzewania larw w kokonach wykorzystują nagrzewające się w słońcu kamienie, pod którymi budują komory lub wznoszą ziemne kopce, tak aby słońce mocno nagrzewało górną ich część zapewniając odpowiednią temperaturę dla larw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mrówki budują mrowiska.

 (1.2) Dlaczego przy wejściu jest takie mrowisko? Za darmo coś rozdają?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrɔˈvʲiskɔ, AS: mrovʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówka ż., mrowie n., mrówkowanie n.

 czas. mrowić się, mrowić ndk.

 przym. mrówkowy, mrowiskowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|mrowiecznik.

 (1.2) mrowie

Wiktionary


mrowiskowiec

potocznie: wielopiętrowy blok mieszkalny; mrówkowiec


SJP.pl


mrowiskowy

przymiotnik od: mrowisko


SJP.pl


mrowiszczak

mrowiszczak mrówkomirek - gatunek owada prostoskrzydłego z rodziny mrowiszczakowatych


SJP.pl


mrowiszczakowate

rodzina małych owadów prostoskrzydłych; mrowiszczaki


SJP.pl

Mrowiszczakowate, mrowiszczaki (Myrmecophilidae) – rodzina małych, myrmekofilnych owadów prostoskrzydłych obejmująca 71 gatunków opisanych naukowo. Są przystosowane do życia w mrowiskach. Rodzajem typowym jest Myrmecophilus.

Są to owady bezskrzydłe, o krępym, krótkim ciele, długości od 2 do 10 mm. Długość ich czułków jest zbliżona do długości ciała. Oczy mają słabo rozwinięte. Duże i szerokie przedplecze zwęża się w kierunku przednim. Ostatnia para odnóży o spłaszczonych, jajowatych udach i pokrytych ruchomymi kolcami goleniach. Samiec jak i samica mają długie, członowane przysadki odwłokowe.

Wikipedia


mrówka

gatunek owada z rodziny błonkoskrzydłych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. owad z rodzaju mrówkowatych, nazwa systematyczna|Formicidae|ref=tak.

 (1.2) przen. ktoś bardzo pracowity i wytrwały

 (1.3) pot. osoba zajmująca się handlem, przekraczająca granicę kilka razy dziennie i przenosząca każdorazowo dozwoloną ilość towaru

 (1.4) daw. przen. mała brodawka

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) mrówki pot. uczucie drętwienia, cierpnięcia

Wiktionary

  • Mrówka – owad z rodziny owadów należącej do rzędu błonkówek, podrzędu trzonkówek

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niezliczona ilość mrówek zmierzała w stronę mrowiska.

 (1.3) Sprawna mrówka potrafi przekroczyć granicę nawet dwadzieścia razy dziennie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrufka, AS: mrufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówczę n., mrowie n., mrowisko n., mrówczan m., mrówkowanie n., mrowienie n.

:: zdrobn. mróweczka ż.

:: zgrub. mrówa ż.

 czas. mrowić się, mrowić ndk.

 przym. mrówczy, mrówczany, mrówkowy, mrówkowaty

 przysł. mrówczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kresy|muraszka.; gw-pl|Śląsk Cieszyński|mrowiec.

 (1.2) pracuś, pszczółka

Wiktionary


mrówki

gatunek owada z rodziny błonkoskrzydłych


SJP.pl

  • mrówki – zwyczajowa nazwa mrówkowatych (rodzina owadów)
Miejscowości w Polsce
  • Mrówki – wieś w woj. podlaskim, w pow. łomżyńskim, w gminie Wizna
  • Mrówki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Ryn
  • Mrówki – przysiółek w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wilczyn
Inne
  • Mrówki - późnośredniowieczne grodzisko stożkowate, położone w pobliżu wsi Mrówki

Wikipedia


mrówkojad

1. zwierzę żyjące w Ameryce Południowej, żywiące się zwykle termitami i mrówkami;
2. przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych; mrówkołów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. południowoamerykański ssak żywiący się mrówkami i termitami;

Wiktionary

Mrówkojad (Myrmecophaga) – rodzaj ssaków z rodziny mrówkojadowatych (Myrmecophagidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naszym zarzucam głupotę wprost bajeczną, co bowiem mógłby ktoś powiedzieć, na przykład, o mrówkach, któreby wytoczyły sprawę robotnic i gryzły się o nią w chwili, gdy na mrowisku leży mrówkojad i połyka je tysiącami?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrufˈkɔjat, AS: mrufkoi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówkojadek mzw., mrówkojadowate lm nm.

Wiktionary


mrówkojadek

najmniejszy gatunek ssaka z rodziny mrówkojadów


SJP.pl

Mrówkojadek (Cyclopes) – rodzaj ssaków z rodziny mrówkojadkowatych (Cyclopedidae).

Wikipedia


mrówkojadowate

o cechach mrówkojadowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Wikipedia


mrówkojadowaty

o cechach mrówkojadowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


mrówkojady

1. zwierzę żyjące w Ameryce Południowej, żywiące się zwykle termitami i mrówkami;
2. przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych; mrówkołów


SJP.pl

Giętkojęzykowe (Vermilingua) – podrząd lądowych ssaków łożyskowych z rzędu włochaczy i grupy szczerbaków. Obejmuje rodziny mrówkojadowatych i mrówkojadkowatych, licząc w sumie wedle starszych ujęć cztery, wedle nowszych 10 gatunków. Obejmuje zwierzęta żywiące się mrówkami i termitami, które wykształciły do tego liczne przystosowania. Większość żyje na drzewach, prócz naziemnego mrówkojada wielkiego. Zapis kopalny jest ubogi. Żyją w Ameryce od Meksyku do Argentyny.

Wikipedia


mrówkolew

drapieżny owad z rzędu sieciarek, którego larwy żywią się drobnymi owadami łapanymi do wygrzebanych w piasku lejków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. nazwa systematyczna|Myrmeleon|ref=tak., owad, którego larwy budują piaskowe pułapki na mrówki (którymi się żywią);

Wiktionary

Mrówkolwowate, mrówkolwy (Myrmeleontidae) – najliczniejsza w gatunki i najszerzej na świecie rozprzestrzeniona rodzina owadów z rzędu sieciarek (Neuroptera), blisko spokrewniona z żupałkowatymi (Ascalaphidae), od których różnią się krótszymi czułkami osobników dorosłych. Larwy obydwu rodzin są do siebie podobne. Typem nomenklatorycznym rodziny jest rodzaj Myrmeleon. Najstarsze znane skamieniałości pochodzą z wczesnej kredy, ok. 130 mln lat temu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ofiarom pochwyconym w pułapkę w piasku larwy mrówkolwa wstrzykują paraliżujące toksyny oraz enzymy powodujące rozkład ciała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrufˈkɔlɛf, AS: mrufkolef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówkolwowate nmos.

Wiktionary


mrówkolub

gładnik mrówkolub - gatunek pająka z rodziny worczakowatych


SJP.pl


mrówkoludzie

środowiskowo: masowo napływający do wielkich miast młodzi ludzie, którzy ukończyli studia i poszukują pracy


SJP.pl


mrówkolwowate

o cechach mrówkolwowatych (rodzina owadów)


SJP.pl

Mrówkolwowate, mrówkolwy (Myrmeleontidae) – najliczniejsza w gatunki i najszerzej na świecie rozprzestrzeniona rodzina owadów z rzędu sieciarek (Neuroptera), blisko spokrewniona z żupałkowatymi (Ascalaphidae), od których różnią się krótszymi czułkami osobników dorosłych. Larwy obydwu rodzin są do siebie podobne. Typem nomenklatorycznym rodziny jest rodzaj Myrmeleon. Najstarsze znane skamieniałości pochodzą z wczesnej kredy, ok. 130 mln lat temu.

Wikipedia


mrówkolwowaty

o cechach mrówkolwowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


mrówkomirek

rodzaj chrząszcza z rodziny kusaków; Lomechusa


SJP.pl


mrówkomirka

rodzaj chrząszcza z rodziny kusaków; Lomechusa


SJP.pl


mrówkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. pielęgnacyjny zabieg ptasi polegający na sadowieniu się ptaka w pobliżu mrowiska w celu kontaktu z mrówkami i wydzielanym przez nie kwasem mrówkowym

Wiktionary

Kąpiel mrówkowa (mrówkowanie) – zachowanie typowe dla ptaków wróblowych. Polega ono na tym, że ptak pozwala mrówkom wejść w upierzenie, a nawet kładzie się i rozkłada skrzydła. Najprawdopodobniej ma to na celu uwolnienie kwasu mrówkowego i zabicie pasożytów żyjących w piórach ptaka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jednym z ptaków, który wykonuje mrówkowanie, jest sójka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmrufkɔˈvãɲɛ, AS: mrufkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrowisko n., mrówka ż., mrówa ż., mróweczka ż., mrowie n., mrówczan m., mrowienie n.

 czas. mrowić ndk., mrówkować ndk.

 przym. mrówczy, mrówkowy

 przysł. mrówczo

Wiktionary


mrówkowate

rodzina owadów z rzędu błonkówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Formicidae|Latreille|ref=tak., rodzina owadów należąca do rzędu błonkówek;

Wiktionary

Mrówkowate (Formicidae) – rodzina owadów należąca do rzędu błonkówek, podrzędu trzonkówek. Bardzo rozpowszechnione, występują praktycznie pod każdą szerokością geograficzną, tworzą społeczności kastowe żyjące w gniazdach. Nazwy naukowe posiada 16 000 współcześnie występujących gatunków mrówek; szacuje się jednak, że świat zamieszkuje 20 000 gatunków tych owadów. W Polsce występują 103 gatunki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mrówkowate tworzą społeczności kastowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówka ż.

Wiktionary


mrówkowaty

o cechach mrówkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


mrówkowiec

1. potocznie: wielopiętrowy budynek mieszkalny;
2. rodzaj ciasta z makiem;
3. gatunek ptaka z rodziny chronkowatych


SJP.pl

  • mrówkowiec – potocznie wielopiętrowy budynek mieszkalny
    • Mrówkowiec – blok mieszkalny we Wrocławiu
  • mrówkowiec złotobrzuchy – gatunek małego ptaka

Wikipedia


mrówkownik

smyczyk mrówkownik - gatunek pluskwiaka z rodziny smyczykowatych


SJP.pl


mrówkowód

mrówkowód czarnolicy, mrówkowód meksykański - gatunki ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl


mrówkowody

mrówkowód czarnolicy, mrówkowód meksykański - gatunki ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Mrówkowody, mrówkojady, mrówkołowy, mrówkołowowate (Formicariidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), występujących wyłącznie w krainie neotropikalnej.

Wikipedia


mrówkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki jak u mrówki lub mrówek

 (1.2) odbywający się z udziałem mrówek

 (1.3) chem. będący pochodną kwasu mrówkowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrufˈkɔvɨ, AS: mrufkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrowisko n., mrówka ż., mrówa ż., mróweczka ż., mrowie n., mrówczan m., mrowienie n., mrówkowanie n., mrównik mzw.

 czas. mrowić ndk., mrówkować ndk.

 przym. mrówczy

 przysł. mrówczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mrówczy

Wiktionary


mrówkożer

1. rodzaj ssaka z nadrzędu torbaczy, żywiącego się termitami i mrówkami;
2. przedstawiciel rodziny małych ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Myrmecobius|Waterhouse|ref=tak., niewielki torbacz występujący w Australii;

 (1.2) ornit. ptak z rodzaju nazwa systematyczna|Conopophaga|Vieillot|ref=tak.;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W relacji badaczy mrówkożera nie da się pomylić z żadnym innym zwierzęciem.

 (1.2) Samice mrówkożerów składają zwykle dwa jaja.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówkożerca m., mrówkożerowate lm nm., mrówkożery lm nm.

 przym. mrówkożerny

Wiktionary


mrówkożerny

przymiotnik

 (1.1) żywiący się mrówkami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmrufkɔˈʒɛrnɨ, AS: mrufkožerny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrówkożer

Wiktionary


mrówkożerowate

o cechach mrówkożerowatych (rodzina ssaków i ptaków)


SJP.pl

  • mrówkożerowate (Myrmecobiidae) – rodzina ssaków z rzędu torbaczy
  • mrówkożerowate (Conopophagidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych

Wikipedia


mrówkożerowaty

o cechach mrówkożerowatych (rodzina ssaków i ptaków)


SJP.pl


mrówkołów

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych; mrówkojad


SJP.pl


mrówkołowowate

rodzina ptaków z rzędu wróblowych; mrówkojady, mrówkowody, mrówkołowy


SJP.pl


mrówkołowy

przedstawiciel rodziny ptaków z rzędu wróblowych; mrówkojad


SJP.pl


mrównik

1. zwierzę ssące z rodziny rurkozębnych, żywi się termitami
2. dawniej: mrowisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Orycteropus|ref=tak., gatunek afrykańskiego ssaka;

Wiktionary

Mrównikowate (Orycteropodidae) – jedyna rodzina ssaków łożyskowych z rzędu rurkozębnych (Tubulidentata). Do rodziny należy tylko jeden żyjący współcześnie gatunek: mrównik afrykański.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z plagaagą mrówek poradziłem sobie, kupując oswojonego mrównika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmruvʲɲik, AS: mruvʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrównikowate nmos., mrówka ż., mrówa ż., mróweczka ż., mrówkowiec m., mrowiskowiec m., mrówczan m., mrowienie n.

 czas. mrowić ndk.

 przym. mrówkowy, mrówczy, mrówczany

 przysł. mrówczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prosię ziemne

Wiktionary


mrównikowate

o cechach mrównikowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Mrównikowate (Orycteropodidae) – jedyna rodzina ssaków łożyskowych z rzędu rurkozębnych (Tubulidentata). Do rodziny należy tylko jeden żyjący współcześnie gatunek: mrównik afrykański.

Wikipedia


mrównikowaty

o cechach mrównikowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


mróz

temperatura powietrza poniżej zera (w skali Celsjusza); okres, w którym panuje taka temperatura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) temperatura poniżej 0 stopni Celsjusza;

 (1.2) pot. szron, szadź

Wiktionary

Mróz – stan pogody, kiedy średnia dobowa temperatura powietrza na wysokości 2 metrów nad gruntem jest niższa od temperatury 0 °C.

Występuje kilka stopni nasilenia mrozu:

  • lekki mróz: 0 do −3,5 °C (32 do 25,7°F)
  • umiarkowany mróz: −3,6 do −6,5 °C (25,6 do 20,3°F)
  • silny mróz: −6,6 do −11,5 °C (20,2 do 11,3°F)
  • bardzo ostry mróz: poniżej −11,5 °C (11,3°F)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mróz całkowicie zniszczył tegoroczne zbiory.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mrus, AS: mrus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przymrozek

:: zdrobn. mrozek, mrozik

 czas. mrozić, odmrozić, zmrozić, zamrozić, mierzić

 przym. mroźny, mrozowy

 przysł. mroźno

Wiktionary


mrożący

1. przenikać, przejmować chłodem;
2. powodować przemarznięcie roślin;
3. poddawać coś działaniu niskiej temperatury;
4. pozbawiać pewności siebie lub odwagi


SJP.pl

Patrz:

mrozić

mrozek

zdrobnienie od: mróz; mrozik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: mróz

 (1.2) niewielki mróz

 (1.3) pot. niewielki szron

Wiktionary

  • Mrozek – polskie nazwisko

osoby o nazwisku Mrozek:

  • Andrzej Mrozek (ur. 1940) – aktor teatralny i filmowy
  • Bartosz Mrozek (ur. 2000) – piłkarz
  • Bogdan Mrozek (1910–1967) – architekt
  • Bogusław Mrozek (ur. 1930) – badacz stosunków międzynarodowych
  • Jacek Mrozek (ur. 1974) – prawnik, filozof, teolog
  • Jan Piotr Mrozek (1885–1941) – powstaniec śląski, ofiara niemieckich obozów koncentracyjnych
  • Józef Mrozek (1908–1970) – działacz komunistyczny, pułkownik Wojska Polskiego, funkcjonariusz MBP
  • Ryszard Mrozek (ur. 1954) – piłkarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Luty już się skończył, dzień był pogodny, rannym mrozkiem wymiecione ulice, wszędzie suchą nogą przejść można było.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozowisko n., mróz mrz., mrozik mrz., mrożenie n., odmrożenie n., zamrażanie n., zmrażanie n., zamrożenie n.

 czas. mrozić ndk., odmrozić dk., odmrażać ndk., zmrozić dk., zmrażać ndk., zamrozić dk., zamrażać ndk., mierzić ndk.

 przym. mrozowy, mroźny

 przysł. mroźno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mrozik

 (1.3) mrozik

Wiktionary


mrożenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mrozić.

Wiktionary

Zamrażanie produktów żywnościowych – jedna z najkorzystniejszych pod względem biologicznym form utrwalania żywności. Pozwala w maksymalnym stopniu zachować odżywcze, dietetyczne i organoleptyczne walory świeżych produktów. Proces ten polega na szybkim doprowadzeniu produktu do temperatury ok. -30 °C, po czym następuje przechowywanie w komorach chłodniczych, w temp. ok. -20 °C. Zamrażaniu poddaje się mięso, ryby, jaja, masło, owoce i warzywa (mrożonki).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mrɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: mrožńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mierzić, mrozić ndk.

 rzecz. mrozik mrz., mrozek mrz., mrożonka

 przysł. mroźno

 przym. odmrożeniowy, mrozowy

Wiktionary


mrożeniówka

podwójna rura, którą przepływa płyn zamrażający przy głębieniu szybów sposobem zamrażania; rura mrożeniowa


SJP.pl


mrozianin

mieszkaniec Mrozów (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


mrozianka

mieszkanka Mrozów (miasta lub wsi w Polsce)


SJP.pl


mroziański

przymiotnik od: Mrozy


SJP.pl


mrozić

1. przenikać, przejmować chłodem;
2. powodować przemarznięcie roślin;
3. poddawać coś działaniu niskiej temperatury;
4. pozbawiać pewności siebie lub odwagi


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmrozić)

 (1.1) przenikać mrozem, chłodem

 (1.2) powodować zamrażanie; mocno ochładzać

 (1.3) odbierać odwagę; zabierać pewność siebie

czasownik zwrotny niedokonany mrozić się (dk. zmrozić się)

 (2.1) stawać się chłodniejszym

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mierzić

 przysł. mroźno

 przym. mroźny, mrozowy

 rzecz. mrozik mrz., mrozek mrz., mrożenie n., mrożonka ż., mróz mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chłodzić, ziębić

 (1.2) zamrażać

 (1.3) blokować, straszyć

 (2.1) zamrażać się

Wiktionary


mrozicki

nazwisko


SJP.pl


mroziewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Bohdan Mroziewicz (1933–2019) – optoelektronik
  • Krzysztof Mroziewicz (ur. 1945) – publicysta, dyplomata
  • Robert Mroziewicz (1942–2008) – dyplomata

Wikipedia


mrozik

zdrobnienie od: mróz; mrozek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: mróz

 (1.2) niewielki mróz

 (1.3) pot. niewielki szron

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Jakub Mrozik – polski piłkarz
  • Lucyna Mrozik – polska polityk, posłanka na Sejm

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Jest mały mrozik, ale i tak się przejdziemy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozowisko n., mróz mrz., mrozek mrz., mrożenie n., odmrożenie n., zamrażanie n., zmrażanie n., zamrożenie n.

 czas. mrozić ndk., odmrozić dk., odmrażać ndk., zmrozić dk., zmrażać ndk., zamrozić dk., zamrażać ndk., mierzić ndk.

 przym. mrozowy, mroźny

 przysł. mroźno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mrozek

 (1.3) mrozek

Wiktionary


mroziński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Mroziński – polski samorządowiec
  • Martin Fitch (wł. Marcin Mroziński) – polski aktor teatralny i dubbingowy, piosenkarz, prezenter telewizyjny
  • Michał Mroziński – polski dziennikarz i tłumacz
  • Piotr Mroziński – polski piłkarz
  • Zbigniew Mroziński – polski polityk, związkowiec, poseł na Sejm

Wikipedia


mroziuk

nazwisko


SJP.pl


mroziwo

w gwarze środowiskowej: płyn mrożeniowy stosowany przy głębieniu szybów do zamrażania kurzawki lub wody w skałach silnie zawodnionych


SJP.pl


mróżka

mróżka rudonoga - gatunek błonkówki z rodziny żronkowatych


SJP.pl


mrożkowski

taki jak u Sławomira Mrożka, charakterystyczny dla Sławomira Mrożka


SJP.pl


mroźnia

pomieszczenie do przechowywania zamrożonej żywności; mrożnia


SJP.pl


mroźniczy

używany do mrożenia


SJP.pl


mroźniej

stopień wyższy od przysłówków: mroźno, mroźnie


SJP.pl


mroźniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: mroźny


SJP.pl


mroźno

przysłówek

 (1.1) tak, jak przy ujemnych temperaturach, bardzo zimno

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W lutym będzie tak mroźno jak w styczniu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrɔʑnɔ, AS: mroźno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozik mrz., mrozek mrz., mróz m., mrożenie n., zamrażanie n., odmrożenie n., odmrażanie n., rozmrażanie n., rozmrożenie n., przymrozek m., mrożonka ż.

 czas. mrozić ndk., zamrażać ndk., zamrozić dk., odmrażać ndk., odmrozić dk., rozmrażać ndk., rozmrozić dk.

 przym. mroźny, mrozowy

 przysł. mroźnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mroźnie, lodowato

Wiktionary


mroźność

uczucie dojmującego zimna, przenikanie mrozem


SJP.pl


mroźny

bardzo zimny, lodowaty, przenikający mrozem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przejmująco zimny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nadeszła zima surowa i mroźna. Zamarzły wody.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrɔʑnɨ, AS: mroźny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozik mrz., mrozek mrz., mróz m., mroźnia ż., mrożonka ż.

 czas. mrozić ndk.

 przysł. mroźnie, mroźno

 przym. mrozowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) srogi, surowy, lodowaty

Wiktionary


mrozomania

fascynacja powieściami Remigiusza Mroza


SJP.pl


mrożonka

zamrożony produkt spożywczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. zamrożony produkt spożywczy

Wiktionary

Mrożonka – zamrożony produkt żywnościowy mrożony w temperaturach od –25 do –40 °C, przeznaczony do długotrwałego przechowywania w temperaturach ok. –18 °C, w których zahamowany jest proces jełczenia tłuszczów i niemal całkowicie wstrzymany jest rozwój drobnoustrojów. Często są to konfekcjonowane warzywa albo owoce, także ryby albo mięso, jak również gotowe zamrożone sałatki albo przetwory mączne (np. pierogi).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mróz m., mrożenie n., zamrażanie n., odmrożenie n., odmrażanie n., rozmrażanie n., rozmrożenie n., przymrozek m.

 czas. mrozić ndk., zamrażać ndk., zamrozić dk., odmrażać ndk., odmrozić dk., rozmrażać ndk., rozmrozić dk.

 przym. mroźny

 przysł. mroźnie, mroźno

Wiktionary


mrożonki

zamrożony produkt spożywczy


SJP.pl


mrożony

1. przenikać, przejmować chłodem;
2. powodować przemarznięcie roślin;
3. poddawać coś działaniu niskiej temperatury;
4. pozbawiać pewności siebie lub odwagi


SJP.pl


mrozoodporność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzymiotnikowy od|mrozoodporny.

Wiktionary

  • Mrozoodporność (botanika) – zespół mechanizmów i procesów, dzięki którym rośliny mogą przeżyć epizodycznie lub długotrwałe okresy mrozu.
  • Mrozoodporność (materiały) – odporność materiału ma cykliczne zamrażanie i odmrażanie.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mrozoodporny

Wiktionary


mrozoodporny

odporny na mróz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odporny na mróz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest całkowicie mrozoodporna i nie ma specjalnych wymagań co do żyzności gleby, ważne natomiast aby była ona stale wilgotna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozoodporność ż.

Wiktionary


mrozowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Cezary Mrozowicz – polski wioślarz
  • Juliusz Mrozowicz – polski inżynier budownictwa
  • Wojciech Mrozowicz – polski historyk

Wikipedia


mrozowisko

zagłębienie terenu, gdzie gromadzi się nocą mroźne powietrze; kotlina mrozowa


SJP.pl

Mrozowisko, zastoisko mrozowe – powierzchnia terenu, na której gromadzi się ciężkie, zimne powietrze, przy czym jego odpływ jest utrudniony, co sprzyja częstym przymrozkom. Takim miejscem może być obniżenie terenu lub polana leśna. Niższa temperatura powietrza, gleby oraz częste przymrozki powodują opóźnienie wzrostu i rozwoju roślin w danym miejscu. W obszarach leśnych mrozowiska są trudne do odnowienia i zalesienia.

Wikipedia


mrozowski

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Mrozowski (1872-1946) – działacz
  • Dymitr Mrozowski (1913-1971) – chirurg
  • Maciej Mrozowski (ur. 1950) – prawnik
  • Marek Mrozowski (ur. 1954) – samorządowiec
  • Przemysław Mrozowski – dr hab., historyk sztuki, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie
  • Stanisław Mrozowski (1902-1999) – fizyk
  • Władysław Mrozowski (1896-1968) – starszy sierżant

Wikipedia


mrozowy

odnoszący się do mrozu; spowodowany przez mróz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do mrozu, związany z mrozem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W trakcie zlodowacenia podlaskiego dominowało wietrzenie mrozowe, denudacja a następnie sedymentacja osadów rzecznych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrozowisko n., mróz mrz., mrozek mrz., mrozik mrz., mrożenie n., odmrożenie n., zamrażanie n., zmrażanie n., zamrożenie n.

 czas. mrozić ndk., odmrozić dk., odmrażać ndk., zmrozić dk., zmrażać ndk., zamrozić dk., zamrażać ndk., mierzić ndk.

 przym. mroźny

 przysł. mroźno

Wiktionary


mrozy

temperatura powietrza poniżej zera (w skali Celsjusza); okres, w którym panuje taka temperatura


SJP.pl

Mrozy – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mrozy.

Administracyjnie na terenie Mrozów utworzono trzy sołectwa: Mrozy, Mrozy Południe, Mrozy Wola .

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego.

Wikipedia


mrr

wykrzyknik oznaczający mruczenie; mrau


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = adm. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ɛr‿ˈɛr, AS: ẽm‿er‿er

Wiktionary


mrrr

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = adm. hist. Ministerstwo Rolnictwa i Reform Rolnych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɛ̃m‿ɛr‿ɛr‿ˈɛr, AS: m‿er‿er‿er

Wiktionary

Powiązane:

 skr. MR

Wiktionary


mrs

(w angielszczyźnie brytyjskiej) skrót od: mistress


SJP.pl


mrs.

(w angielszczyźnie amerykańskiej) skrót od: mistress


SJP.pl


mru

wykrzyknik naśladujący mruczenie kota; mrau


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja naśladująca odgłos mruczącego kota

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mru, AS: mru

Wiktionary

Powiązane:

 wykrz. mrrr

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mrrr, mru-mru

Wiktionary


mruczando

śpiew z zamkniętymi ustami, stosowany zwykle w utworach chóralnych; mormorando; murmurando


SJP.pl


mruczanka

piosenka nucona bez słów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) piosenka bez słów, ale z mruczeniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mruczek mzw.

 wykrz. mrrr

Wiktionary


mruczeć

czasownik niedokonany (dk. mruknąć)

 (1.1) zazwyczaj o kocie: wydawać cichy, niski, przeciągły dźwięk

 (1.2) pot. mówić cicho, niewyraźnie

 (1.3) gw-pl|Warmia, Mazury. o krowie: ryczeć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kot mruczy na moich kolanach.

 (1.2) Urwała, ujrzawszy, że Hania z dezaprobatą kiwa głową i cicho mruczy.

 (1.2) Siedziało dwóch takich typów spod ciemnej gwiazdy w karczmie i coś tam mruczeli niespokojnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruczenie n., mruczek m., pomrukiwanie n., Mruczek mzw., mruk m., mrukliwość ż.

 czas. zamruczeć dk., pomruczeć dk.

 wykrz. mrrr

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mamrotać

 (1.3) ryczeć

Wiktionary


mruczek

zdrobnienie od: mruk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zoonim, popularne imię dla kota

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz Mruczek to piecuch i nie łowi myszy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmrut͡ʃɛk, AS: mruček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruczanka ż., pomruk m., mruczenie n., mruczek m., mruczando n.

:: forma żeńska Mruczka ż.

 czas. mruczeć, zamruczeć, pomruczeć, pomrukiwać

 wykrz. mru-mru, mrrr

Wiktionary


mruczenie

cichy, niski, przeciągły dźwięk wydawany zwłaszcza przez kota; pomruk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mruczeć.

Wiktionary

Mruczenie – charakterystyczny dźwięk o niskiej częstotliwości (25 do 150 Hz) wydawany przez koty domowe, stanowiący element komunikacji kotów. Przeważnie sygnalizuje dobre samopoczucie, ale może być również emitowany w stresie, bólu, chorobie.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. mruczeć ndk., mruknąć dk.

 rzecz. mruknięcie n., Mruczek m., mrukliwość ż.

 wykrz. mrrr

Wiktionary


mruczka

zdrobnienie od: mruk


SJP.pl


mruczliwy

dawniej: mrukliwy, mruczący; mruczny


SJP.pl


mruczny

dawniej: mrukliwy, mruczący; mruczliwy


SJP.pl


mrugać

1. poruszać szybko powiekami;
2. świecić nierównym, przerywanym światłem


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. mrugnąć)

 (1.1) wykonywać szybkie ruchy powiekami

 (1.2) przen. świecić nieregularnym, przerywanym światłem

 (1.3) przen. pot. szybko świecić światłami samochodu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mrugał nerwowo, bo coś mu wpadło do oka.

 (1.1) We śnie nie mrugamy oczami.

 (1.1) Nie umiem (…) mrugać w noc ciemną.

 (1.2) Była piękna noc, księżyca nie było widać, tylko gwiazdy mrugały do nas z nieba.

 (1.3) Inni kierowcy nieustannie mi mrugali, więc coś musiało być nie tak z moim samochodem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmruɡat͡ɕ, AS: mrugać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruganka ż., mruganie n., mrugnięcie n.

 czas. mrugnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) migotać, błyskać, migać

 (1.3) migać

Wiktionary


mrugacz

nazwisko


SJP.pl


mrugalski

nazwisko


SJP.pl


mruganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mrugać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mruˈɡãɲɛ, AS: mrugãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mrugać ndk., mrugnąć dk., pomrugać dk., zamrugać dk.

 rzecz. mruganka ż., mrugnięcie

Wiktionary


mruganka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzecz migotliwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruganie n.

 czas. mrugać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) błyskotka

Wiktionary


mrugawica

dawniej:
1. górna powieka;
2. mruganie


SJP.pl


mrugała

1. poruszać szybko powiekami;
2. świecić nierównym, przerywanym światłem


SJP.pl


mrugnąć

1. poruszyć szybko powiekami
2. zaświecić nierównym, przerywanym światłem


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. mrugać)

 (1.1) dokonany od|mrugać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) – Zapomniałem. – Trzy Kawki mrugnął do Geralta.  Dziewczęta dbają o linię

 (1.1) Tosiek objął plecy matki i spoza jej głowy mrugnął porozumiewawczo do Marty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmruɡnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: mrugnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruganie n., mrugnięcie n.

 czas. mrugać

Wiktionary


mrugnięcie

1. poruszyć szybko powiekami
2. zaświecić nierównym, przerywanym światłem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mrugnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mrugnąć, mrugać

 rzecz. mruganie n.

Wiktionary


mruk

potocznie: osoba małomówna i nietowarzyska; milczek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba małomówna

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Mruk – rzymskokatolicki duchowny
  • Jerzy Mruk – polski hokeista i trener
  • Mirosław Mruk – polski wioślarz, olimpijczyk

Gatunki ryb:

  • mruk butlonosy – gatunek ryby z rodziny mrukowatych
  • mruk nilowy, gymnarchus nilowy – gatunek ryby z rodziny Gymnarchidae
  • mruk Petersa – gatunek ryby z rodziny mrukowatych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mruk, AS: mruk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruknięcie n.

:: zdrobn. mruczek m.

 czas. mruczeć, mruknąć

 przysł. mrukliwie

Wiktionary


mrukawy

przymiotnik

 (1.1) rzad. mrukliwy, mrukowaty

Wiktionary


mrukliwie

przysłówek

 (1.1) w sposób mrukliwy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mrukliwość ż., mruk m.

 przym. mrukliwy

Wiktionary


mrukliwiej

stopień wyższy od przysłówka: mrukliwie


SJP.pl


mrukliwość

1. skłonność do milczenia, nieodzywania się; milczkostwo, małomówność, milczkowatość, milkliwość;
2. skłonność do mówienia półgębkiem z powodu braku ochoty do rozmowy, złego nastroju lub niechętnego stosunku do kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest mrukliwe; cecha tych, którzy są mrukliwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mruk m., mrukowatość ż., mruczenie n.

 czas. mruczeć ndk.

 przym. mrukliwy, mrukowaty

 przysł. mrukliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) małomówność, burkliwość, milczkowatość, milkliwość, mrukowatość

Wiktionary


mrukliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: mrukliwy


SJP.pl


mrukowaty

potocznie: małomówny i nietowarzyski; burkliwy


SJP.pl


mrużenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mrużyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zmrużać

Wiktionary


mrużny

błona mrużna - u zwierząt: błona zasłaniająca oko niezależnie od powiek; migotka


SJP.pl


mrużyć

1. przymykać powieki, zasłaniać oczy powiekami;
2. mrużyć się - (o oczach, powiece) przymykać się


SJP.pl


mrygać

gwarowo: mrugać


SJP.pl


mrygnąć

gwarowo: mrugnąć


SJP.pl


mrzeć

tracić życie; umierać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) książk. umierać, tracić życie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. marcie n., mór mrz.

 czas. zemrzeć dk., pomrzeć dk., umrzeć dk., wymrzeć dk.

 skr. zm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konać, umierać; eufem. odchodzić

Wiktionary


mrzechlina

roślina z rodziny psiankowatych


SJP.pl

Mrzechlina, pieczennik (Cestrum L.) – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych. Obejmuje 175 gatunków występujących w ciepłych tropikalnych regionach Ameryki, od południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych (Floryda, Teksas) po południe i część środkową Chile (region Bíobío – C. parqui). Wszystkie części rośliny są trujące. Spożycie powoduje bardzo poważne zapalenie żołądka i jelit. Rośliny są trujące także dla koni, bydła i owiec. Kwiaty zapylane są przez kolibry i owady, zwłaszcza ćmy.

Wikipedia


mrzeża

rodzaj sieci rybackiej; mrzeżna, dryga, drygawica, drygubica


SJP.pl


mrzezino

wieś w Polsce


SJP.pl

Mrzezino (kaszub. Mrzeżëno lub też Brzeżëno, niem. Bresin, łac. Merezina, inne nazwy: Mrzezin, Mneszyna, Mresyna) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck, na Kępie Puckiej i przy linii kolejowej nr 213 Reda-Hel, ze stacją Mrzezino.

Wikipedia


mrzeżna

rodzaj sieci rybackiej; mrzeża, dryga, drygawica, drygubica


SJP.pl


mrzeżyno

kąpielisko nad polskim Bałtykiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. osada rybacka w województwie zachodniopomorskim;

Wiktionary


Mrzeżyno (do 1945 niem. Treptower Deep, Regamünde) – osada, nadmorska miejscowość wypoczynkowa w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Trzebiatów. Położona nad Morzem Bałtyckim, na Pobrzeżu Szczecińskim, u ujścia rzeki Regi. Miejscowość letniskowa z kąpieliskiem morskim, bazą wypoczynkowo-noclegową, wykorzystywaną w sezonie letnim, kiedy dominuje funkcja turystyczno-wypoczynkowa. Usytuowany jest tu port morski, będący jedną z baz rybołówstwa morskiego. Znajduje się tu także osiedle mieszkaniowe dla tutejszej jednostki wojskowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mrzeżyno jest miejscowością wypoczynkową.

 (1.1) Główną ulicą Mrzeżyna jest aleja Tysiąclecia Państwa Polskiego.

 (1.1) W Mrzeżynie znajduje się ujście rzeki Regi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mʒɛˈʒɨ̃nɔ, AS: mžežno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mrzeżyński

 rzecz. mrzeżynianin m., mrzeżynianka ż.

Wiktionary


mrzeżyński

przymiotnik od: Mrzeżyno


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od Mrzeżyno

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mʒɛˈʒɨ̃j̃sʲci, AS: mžežĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mrzeżyno

Wiktionary


mrzonka

1. marzenie, nierealny pomysł; urojenie, złudzenie;
2. mrzonka pierzak - gatunek ćmy z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomysł, zamiar niemożliwy do urzeczywistnienia

Wiktionary

Mrzonka – polski film obyczajowy z 1985 roku na podstawie opowiadania Antoniego Słonimskiego pt. Jak to było naprawdę. Zdjęcia kręcono w Warszawie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmʒɔ̃nka, AS: mžõnka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mrzonkowaty, mrzonkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marzenie, urojenie, złudzenie, utopia

Wiktionary


mrzonkowaty

rzadko: mający cechy mrzonki, nierealny


SJP.pl


mrzygłód

roślina zielna z rodziny kapustowatych


SJP.pl

Mrzygłód – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok, nad rzeką San.

Mrzygłód, jako Tyrawa uzyskał lokację miejską w 1425, zdegradowany w 1934. W okresie 1431–1772 miasto królewskie. Mrzygłód obecnie to unikalny zespół zabudowy oddający w miniaturze układ przestrzenny średniowiecznego miasta.

Historycznym herbem miasta był herb szlachecki Abdank.

Wikipedia


mrzygłodek

mrzygłodek czarnuch - gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych


SJP.pl

Mrzygłodek (Melanimon) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych.

Rodzaj ten wprowadzony został w 1829 roku przez Christiana von Stevena. Obejmuje cztery palearktyczne gatunki, w tym:

  • Melanimon inermus Picka, 1983
  • Melanimon tibialis (Fabricius, 1781) – mrzygłodek czarnuch

Wikipedia


mrzygłodzki

przymiotnik od: Mrzygłód


SJP.pl


mrzyk

chrząszcz z rodziny skórników


SJP.pl


ms

[czytaj: miz] anglosaska forma grzecznościowa używana z nazwiskiem kobiety bez względu na jej stan cywilny


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = mistrzostwa świata

Wiktionary

Milisekunda (ms) – podwielokrotna jednostka czasu w układzie SI, równa jednej tysięcznej sekundy.

1 ms = 10−3 s = 1/1000 s

10 milisekund (jedna setna sekundy) nazywa się centysekundą i oznacza symbolem cs.

100 milisekund (jedna dziesiąta sekundy) nazywa się decysekundą i oznacza symbolem ds.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ostatnie MŚ w piłce nożnej wygrała reprezentacja Niemiec.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ˈɛɕ, AS: ẽm‿eś

Wiktionary


ms-dos

skrót od: Microsoft-Disk Operating System


SJP.pl


ms.

skrót od: miejscownik


SJP.pl

skrót

 (1.1) = gram. miejscownik

Wiktionary

Wikipedia


msc.

skrót od: miejscownik; Ms.


SJP.pl


mścibor

imię męskie


SJP.pl

Mścibor – staropolskie imię męskie, złożone z dwóch członów: Mści- („mścić”) i -bor („walczyć, zmagać się”). Mogło oznaczać „tego, który mści się bojem”.

Mścibor imieniny obchodzi 10 września.

Wikipedia


mściborostwo

Mścibor z małżonką; Mściborowie


SJP.pl


mściborowie

Mścibor z małżonką; Mściborostwo


SJP.pl


mściborowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mścibora lub z nim związany


SJP.pl


mścić

dokonywać zemsty za coś, na kimś; mścić się


SJP.pl


mścice

Mścice (do 1945 niem. Gudenhagen) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Będzino, przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 11 z drogą wojewódzką nr 165 i na trasie linii kolejowej Koszalin–Goleniów (stacja kolejowa Mścice)

Wikipedia


mściciel

osoba, która szuka zemsty, mści się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba dokonująca zemsty, mszcząca się

Wiktionary

  • Mściciel – powieść sensacyjna Fredericka Forsytha
  • Mściciel – powieść sensacyjna Marka Billinghama
  • Mściciel – pociąg pancerny Wojska Polskiego II RP
  • Mściciel – serial telewizyjny kręcony w latach 1998-1999
  • Mściciel – amerykański western z 1973 roku
  • Mściciel – film akcji z 2004 roku
  • Mściciel - pseudonim Wojciecha Lisa, żołnierza podziemia niepodległościowego
  • Mściciel - pseudonim Jana Borysewicza, żołnierza Armii Krajowej z Wileńszczyzny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈm̥ʲɕt͡ɕit͡ɕɛl, AS: m̦ʹśćićel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mściwość ż., zemsta ż., pomsta ż.

:: fż. mścicielka ż.

 czas. mścić ndk., pomścić dk., pomstować ndk., zemścić się dk.

 przym. mścicielski, mściwy

 przysł. mściwie

Wiktionary


mścicielka

kobieta, która szuka zemsty, mści się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta dokonująca zemsty, mszcząca się

Wiktionary

Mścicielka (ang. The Assignment) – kanadyjsko-francusko-amerykański film akcji z 2016 roku w reżyserii Waltera Hilla na podst. powieści graficznej Ciało i dusza (oryg. Corps et âme) autorstwa Hilla, Alexisa Nolenta oraz Jeana-François Martineza.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mściwość ż., zemsta ż.

:: fm. mściciel m.

 czas. mścić ndk., pomścić dk., zemścić się dk.

 przym. mścicielski, mściwy

 przysł. mściwie

Wiktionary


mściel

mściel natrawny - gatunek pluskwiaka z rodziny tasznikowatych


SJP.pl


mścigniew

imię męskie


SJP.pl

Mścigniew – staropolskie imię męskie. Oznacza: ten, który mści, zwalcza swój gniew. Wspomniane w dokumentach z 1234 roku. Mścigniew imieniny obchodzi 19 grudnia.

Podobne imiona: Mścisław (Mszczuj, Mstuj), Mścibor, Mściwoj, Mściwuj, Pomścibor.

Żeński odpowiednik: Mścigniewa.

Wikipedia


mścigniewa

imię żeńskie


SJP.pl

Mścigniewa – staropolskie imię żeńskie, złożone z dwóch członów: Mści- ("mścić") i -gniew- ("gniew"). Mogło oznaczać "tę, która mści zniewagi". Zapis tego imienia pochodzi z 1426 roku (Oleśniki).

Mścigniewa imieniny obchodzi 15 grudnia.

Męski odpowiednik: Mścigniew.

Wikipedia


mścigniewiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mścigniewy lub z nią związany


SJP.pl


mścigniewostwo

Mścigniew z małżonką; Mścigniewowie


SJP.pl


mścigniewowie

Mścigniew z małżonką; Mścigniewostwo


SJP.pl


mścigniewowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mścigniewa lub z nim związany


SJP.pl


mściów

Mściów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Dwikozy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Znajduje się tu filia biblioteki gminnej i szkoła podstawowa.

Obecnie jest to wieś rolnicza (głównie uprawa warzyw i sadownictwo).

Przez wieś przechodzi zelektryfikowana linia kolejowa dwutorowa, obecnie niewykorzystywana w ruchu pasażerskim.

Wikipedia


mściszewice

Mściszewice (kaszub. Mscëszejce) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Sulęczyno.

Wieś na Pojezierzu Kaszubskim nad jeziorem Mściszewickie przy drodze wojewódzkiej nr 214 Łeba-Lębork-Sierakowice-Kościerzyna-Zblewo-Skórcz-Warlubie), jest siedzibą sołectwa Mściszewice, w którego skład wchodzi również osada Opoka.
Miejscowość znajduje się na turystycznym Szlaku Kamiennych Kręgów – w okolicach wsi znajduje się cmentarzysko kurhanowe.

Wikipedia


mściszewo

Mściszewo (niem. Wilhelmsberg) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Murowana Goślina.

Wieś duchowna, własność Klasztoru Cysterek w Owińskach pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


mściszów

Mściszów (niem. Seifersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim, w gminie Lubań.

Wikipedia


mścisław

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. miasto na Białorusi w obwodzie mohylewskim;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (3.1) D. lm. od Mścisława

Wiktionary

  • Mścisław – imię męskie
Miejsca
  • Mścisław – miasto na Białorusi, w obwodzie mohylewskim
  • Mścisław – osada w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn
Osoby
  • Mścisław – książę Obodrzyców
  • Mścisław (opat) (ok. 1350–1410) – opat klasztoru w Tyńcu
  • Mścisław – polski muzyk heavymetalowy
  • Mścisław (Diaczyna) – rosyjski biskup prawosławny
  • Mścisław (Wołonsiewicz) – rosyjski biskup prawosławny
  • Mścisław (Skrypnyk) – hierarcha Ukraińskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej, poseł na sejm RP

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Mścisław i nie jestem żadnym hydraulikiem.

 (1.1) Widzieliśmy się z Mścisławem przed jego wylotem do Acapulco.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mścisława ż., mścisławianin m., mścisławianka ż.

 przym. mścisławski, podmścisławski

Wiktionary


mścisława

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Mścisław

Wiktionary

Mścisława – staropolskie imię żeńskie, złożone z dwóch członów: Mści- ("mścić") i -sława ("sława"). Mogło oznaczać "tę, która zdobywa sławę mszcząc się na swych wrogach". Poświadczone w źródłach jako Mścisława (1360) i formach zdrobniałych Mścicha (1394), Mścichna (1383).

Mścisława imieniny obchodzi: 9 stycznia, 9 marca i 4 listopada.

Męski odpowiednik: Mścisław

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Mścisława i pracuję w szkole średniej w Bytomiu.

 (1.1) Pojechałyśmy z Mścisławą do zoo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mścisław mos.

:: zdrobn. Mścicha ż., Mścichna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Mścicha, Mścichna

Wiktionary


mścisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mścisławy lub z nią związany


SJP.pl


mścisławostwo

Mścisław z małżonką; Mścisławowie


SJP.pl


mścisławowie

Mścisław z małżonką; Mścisławostwo


SJP.pl


mścisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mścisława lub z nim związany


SJP.pl


mścisławski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mścisławem, dotyczący Mścisława

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mścisław m.

Wiktionary


mściwie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób mściwy, z chęcią zemsty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mściwoj mos., mściciel mos., mścicielka ż., mściwość ż.

 czas. mścić ndk.

 przym. mściwy

Wiktionary


mściwiej

stopień wyższy od przysłówka: mściwie


SJP.pl


mściwoj

imię męskie


SJP.pl

Mściwoj, Mszczujwoj – słowiańskie imię męskie, złożone z członów „mścić (się)” i „woj”, oznaczające prawdopodobnie tego, który "mści swoich współtowarzyszy". Jego pomorskim odpowiednikiem może być Miestwin. Na temat etymologii patrz również wyjaśnienia pod hasłem Mściwoj I.

Wikipedia


mściwojostwo

Mściwoj z małżonką; Mściwojowie


SJP.pl


mściwojów

wieś w Polsce


SJP.pl

Mściwojów (niem. Profen) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Mściwojów, nad rzeką Wierzbiak. Siedziba gminy Mściwojów.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mściwojów. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Wikipedia


mściwojowie

imię książąt pomorskich


SJP.pl


mściwojowski

przymiotnik od: Mściwojów, gmina w województwie dolnośląskim


SJP.pl


mściwojowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mściwoja lub z nim związany


SJP.pl


mściwszy

stopień wyższy od przymiotnika: mściwy


SJP.pl


mściwy

taki, który nie daruje krzywdy i mści się


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) skłonny do zemsty, niewybaczający

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bogiem żarliwym i mściwym jest Pan. Mściwy jest Pan i pełen gniewu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈm̥ʲɕt͡ɕivɨ, AS: m̦ʹśćivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zemsta ż., mściciel m., mścicielka ż., mściwość ż.

 czas. mścić ndk., mścić się ndk., pomścić dk., zemścić się dk.

 przym. mścicielski

 przysł. mściwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. zymstliwy.

Wiktionary


msf

skrót od: Congregatio Missionariorum a Sacra Familia - Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny


SJP.pl


msgr.

skrót od: monsignore, monsignor; Mons.


SJP.pl


msi

Windows Installer (Instalator Windows, uprzednio znany jako Microsoft Installer) – program służący do instalacji, konserwacji i usuwania programów na nowszych systemach Microsoft Windows. Informacje instalacji i często same pliki są umieszczane w pakietach instalacyjnych, luźnych relacyjnych bazach danych o strukturze OLE Structured Storage Files, częściej określanych jako „pliki MSI”, od ich domyślnego rozszerzenia. Windows Installer niesie ze sobą znaczące zmiany od swojego poprzednika, Setup API. Nowe funkcje to framework GUI oraz automatyczne generowanie sekwencji dezinstalacji. Windows Installer jest alternatywą dla frameworków instalacyjnych opierających się na pojedynczym pliku wykonywalnym, takim jak starsze wersje InstallShield i Wise (późniejsze wersje tych produktów oparte są na Windows Installerze) i NSIS.

Wikipedia


msk

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = astronaut. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna;

Wiktionary


msm

skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = seks. mężczyzna mający kontakty seksualne z mężczyznami;

 (1.2) = chem. spoż. metylosulfonylometan

Wiktionary


msn

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = szt. adm. muzeum sztuki nowoczesnej

 (1.2) = adm. ministerstwo spraw nadzwyczajnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miłośnicy sztuki tłumnie odwiedzają nowy budynek MSN w Warszawie.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. MSN-owy

Wiktionary


msp

[czytaj: em-es-PE] skrót od:
1. małe (i) średnie przedsiębiorstwa; MŚP;
2. Ministerstwo Skarbu Państwa


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego, liczba mnoga

 (1.1) = ekon. małe i średnie przedsiębiorstwa;

Wiktionary


mspanc

skrót od: mogłem się powstrzymać, ale nie chciałem


SJP.pl


msr

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = harc. młodzieżowa służba ruchu; dawna specjalność harcerska związana z motoryzacją i ruchem drogowym

 (1.2) = ekon. księg. międzynarodowe standardy rachunkowości;

 (1.3) = żegl. Morska Służba Ratownicza

 (1.4) = eduk. Młodzieżowe Słowo Roku,

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ɛs‿ˈɛr, AS: ẽm‿es‿er

Wiktionary


msta

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w zachodniej Rosji, na terenie obwodów nowogrodzkiego i twerskiego, uchodzi do jeziora Ilmen;

Wiktionary

Msta (ros. Мста) – rzeka w zachodniej Rosji, na terenie obwodów nowogrodzkiego i twerskiego.

Rzeka ma swoje źródło w jeziorze Mstino, na wyżynie Wałdaj. Uchodzi do jeziora Ilmen, tworząc deltę. Jej długość wynosi 445 km, a powierzchnia dorzecza – 23 300 km². Rzeka zamarza w okresie od przełomu listopada i grudnia do kwietnia. Zasilana jest głównie przez topniejące śniegi. Głównymi dopływami są Bieriezajka (lewostronny) i Uwier′ (prawostronny). Żeglowna na odcinku 83 km, od swojego ujścia do ujścia rzeki Chołowa. Stanowi część drogi wodnej łączącej Bałtyk z Morzem Kaspijskim.

Wikipedia


mstów

wieś w Polsce


SJP.pl

  • Mstów – wieś w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, siedziba gminy Mstów
  • Mstów – wieś w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Jodłownik
  • Mstów – gmina
  • Mstów – gromada

Wikipedia


mstowianin

mieszkaniec Mstowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


mstowianka

mieszkanka Mstowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


mstowo

Mstowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Chodecz, w pobliżu jeziora Chodeckiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 189 mieszkańców. Jest siódmą co do wielkości miejscowością gminy Chodecz.

Wikipedia


mstowski

przymiotnik od: Mstowo, Mstów


SJP.pl


msv

skrót od: milisiwert


SJP.pl


msw

[czytaj: em-es-WU] skrót od: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) = hist. adm. polit. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ofiarami ataku terrorystycznego było siedmiu pracowników MSW republiki Inguszetii, ponadto 15 osób zostało rannych.

Wiktionary


mswia

[czytaj: em-es-wu-i-A] skrót od: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) MSWiA jest obok MON jednym z resortów siłowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌɛ̃m‿ɛz‿vu‿i‿ˈa, AS: m‿ez‿vu‿i‿a

Wiktionary


msz

[czytaj: emes-ZET] skrót od: Ministerstwo Spraw Zagranicznych


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Ministerstwo Spraw Zagranicznych;

 (1.2) = slang internetowy moim skromnym zdaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) MSZ jest jednym z najważniejszych resortów w polskim rządzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ɛz‿ˈːɛt, AS: ẽm‿e•‿zet

Wiktionary


msz-owski

MSZ


SJP.pl

Patrz:

MSZ

msza

1. najważniejszy obrzęd religijny katolicyzmu; eucharystia;
2. utwór muzyczny oparty na tekstach mszalnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. celebracja liturgiczna sprawowana w katolicyzmie i prawosławiu;

 (1.2) muz. forma muzyczna pierwotnie wykonywana podczas mszy (1.1), która ewoluowała w osobnym, czysto artystycznym kierunku;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ksiądz odprawił mszę w intencji naszego dziadka.

 (1.2) Jan Sebastian Bach skomponował słynną „Mszę h-moll”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: m̥ʃa, AS: m̦ša

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. meszne n., mszalik mrz., mszał mrz.

 przym. mszalny, mszałowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) msza święta

Wiktionary


mszak

drobna roślina zarodnikowa plechowata albo o liściastych pędach z chwytnikami zamiast korzeni


SJP.pl


mszaki

drobna roślina zarodnikowa plechowata albo o liściastych pędach z chwytnikami zamiast korzeni


SJP.pl

Mszaki – grupa roślin, charakteryzujących się przemianą pokoleń z dominacją gametofitu. Według wcześniejszych klasyfikacji mszaki były wyróżniane jako gromada Bryophyta, obejmująca trzy klasy: glewiki, wątrobowce oraz mchy. Obecnie mszaki nie stanowią jednostki taksonomicznej. Dział botaniki badający mszaki to briologia.

Wikipedia


mszalik

skrócony mszał, zawierający msze tylko na niedziele i najważniejsze święta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: mszał

 (1.2) skrócona forma mszału

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wikary zabrał ze sobą mszalik wakacyjny, który kupił w Częstochowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. meszne n., msza ż., mszał mrz.

 przym. mszalny, mszałowy

Wiktionary


mszalnica

wieś w Polsce


SJP.pl

Mszalnica – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Kamionka Wielka.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mszalnica, po jej zniesieniu w gromadzie Kamionka Wielka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


mszalny

przymiotnik od: msza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z mszą, dotyczący mszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zachwycają paramenty mszalne, głównie zaś kielichy, często dary cesarzy i patriarchów.

 (1.1) Najpierw wypili wino mszalne, następnie zabrali cztery komże i jedną albę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: m̥ʃalnɨ, AS: m̦šalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mszalik mrz., meszne n., msza ż., mszał m.

 przym. mszałowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) eucharystyczny, liturgiczny

Wiktionary


mszana

1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi na Ukrainie;
3. rzeka w Polsce;
4. wzniesienie na Pogórzu Kaczawskim


SJP.pl

W Polsce
  • Mszana – rzeka
  • Mszana – wzniesienie na Pogórzu Kaczawskim
  • Mszana – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dukla
  • Mszana – wieś w woj. śląskim, w pow. wodzisławskim, w gminie Mszana
  • Mszana – gmina
  • Mszana – gromada

Wikipedia


mszanianin

mieszkaniec Mszany Dolnej (miasta w Polsce)


SJP.pl


mszanianka

mieszkanka Mszany Dolnej (miasta w Polsce)


SJP.pl

Mszanianka – polski folklorystyczny zespół śpiewaczy z Mszany. Powstał w 1986 r. przy Wiejskim Ośrodku Kultury i Rekreacji w Mszanie. W repertuarze zespołu są pieśni biesiadne oraz kolędy i pasterałki. Większa część repertuaru wykonywana jest w języku śląskim. Zespół kultywuje również tradycje ludowe regionu.

Wikipedia


mszanka

wieś w Polsce


SJP.pl

3 miejscowości w Polsce
  • Mszanka – wieś w woj. lubelskim, w pow. włodawskim, w gminie Wola Uhruska
  • Mszanka – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Łużna
  • Mszanka – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Postomino

Wikipedia


mszański

przymiotnik od: Mszana, Mszana Dolna


SJP.pl


mszar

obszar ze złożami torfu i charakterystyczną roślinnością, zasilany przez wodę pochodzącą z opadów atmosferycznych; torfowisko wysokie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) leśn. łow. teren uzależniony od wód opadowych z ubogą roślinnością bagienną

 (1.2) bot. mech rosnący na torfowiskach bagiennych

 (1.3) bot. zbiorowisko roślinne obszarów bagiennych z torfotwórczymi mchami, wrzosowatymi oraz rosiczkowatymi;

Wiktionary

Mszar – niski, zabagniony i bezodpływowy obszar uzależniony od wód opadowych, porośnięty ubogą roślinnością: mszakami, krzewinkami i karłowatymi drzewami. To także zbiorowisko roślinne budowane głównie przez torfotwórcze gatunki torfowców z udziałem krzewinek z rodziny wrzosowatych: żurawiny i bagna zwyczajnego oraz roślin zielnych: wełnianki pochwowatej, rosiczki okrągłolistnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na mszarach rosną torfowce i rosiczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mszarnik m.

 przym. mszarny

Wiktionary


mszarnik

podmokły obszar porośnięty mchami, których dolne części zamieniają się stopniowo w torf; torfowisko


SJP.pl


mszarny

przymiotnik od: mszar


SJP.pl


mszasty

pokryty, zarośnięty mchem; mszysty (częściej)


SJP.pl


mszał

księga litugriczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. najważniejsza księga liturgiczna w Kościele katolickim obrządku rzymskiego, zawierająca teksty stałych i zmiennych części mszy świętej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ceremoniarz znalazł odpowiedni formularz w mszale i założył go czerwoną wstążką.

 (1.1) Kościół zaleca wiernym świeckim, by korzystali ze specjalnych wydań mszału połączonego z lekcjonarzem, w mniejszym, wygodnym formacie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. meszne n., msza ż.

:: zdrobn. mszalik mrz.

 przym. mszalny, mszałowy

Wiktionary


mszałowy

przymiotnik

 (1.1) związany z mszałem, dotyczący mszału

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żołnierz-ministrant podtrzymywać księdzu malutką książeczkę mszałową jedną ręką a drugą ogarek świecy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mszał mrz., mszalik mrz., msza ż.

 przym. mszalny

Wiktionary


mszczonów

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Mszczonów – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, położone nad rzeką Okrzeszą, na Mazowszu, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mszczonów. Odległe od Warszawy o 45 km.

Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego w starostwie mszczonowskim w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa skierniewickiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈm̥ʃt͡ʃɔ̃nuf, AS: m̦ščõnuf

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mszczonowski

Wiktionary


mszczonowianin

mieszkaniec Mszczonowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


mszczonowianka

mieszkanka Mszczonowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


mszczonowski

przymiotnik od: Mszczonów


SJP.pl


mszczuj

staropolskie imię męskie; imię książąt pomorskich


SJP.pl

Mszczuj – staropolskie imię męskie, najprawdopodobniej wariant imienia Mściwuj.

Żeński odpowiednik: Mszczuja.

Mszczuj imieniny obchodzi 30 maja.

Osoby noszące to imię:

  • Mszczuj ze Skrzynna

Wikipedia


mszczyczyn

Mszczyczyn – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Dolsk.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wieś szlachecka Mscziczino położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego.

Wikipedia


mszo

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. msza

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od msza

Wiktionary


mszyć

1. okładać, pokrywać, zatykać coś mchem, watą, trocinami itp.
2. czynić coś mechatym, kosmatym
3. mszyć się - wyglądać jak mech, być podobnym do mchu


SJP.pl


mszyca

mały owad żyjący w koloniach, żerujący na liściach, łodygach, pędach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. mały owad żerujący na roślinach;

Wiktionary

Mszyce (Aphidomorpha lub Aphidoidea) – infrarząd lub nadrodzina owadów z rzędu pluskwiaków i podrzędu piersiodziobych. Obejmuje między 4,6 a 5 tysięcy opisanych gatunków. Występują masowo, żerują na roślinach. W wydanym w 2016 roku zeszycie z serii Klucze do oznaczania owadów Polski zastosowano nazwy: Aphidomorpha – mszyce, Aphidoidea – mszyce właściwe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Plantację zaatakowały mszyce.

 (1.1) Tam stała pewna chorowita jabłoneczka, z którą tyle było zachodu, pielęgnacji, odziewania jej na zimę w sukienkę z kłoci i powróseł, bielenia w przedwiośnia od odziemka, wyiskiwania z mszyc i natrętnych mrówek, nim się na schwał wybrała, a teraz w zamian za trochę nawozu podlanego między korzenie sypie kwieciem i mnóstwem jabłek tak doskonałych w smaku, tak przemyślnie niezbędnych, tak dobrych i stworzonych dla wnętrzności człowieka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈm̥ʃɨt͡sa, AS: m̦šyca

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mszycowy

Wiktionary


mszyce

mały owad żyjący w koloniach, żerujący na liściach, łodygach, pędach


SJP.pl

Mszyce (Aphidomorpha lub Aphidoidea) – infrarząd lub nadrodzina owadów z rzędu pluskwiaków i podrzędu piersiodziobych. Obejmuje między 4,6 a 5 tysięcy opisanych gatunków. Występują masowo, żerują na roślinach. W wydanym w 2016 roku zeszycie z serii Klucze do oznaczania owadów Polski zastosowano nazwy: Aphidomorpha – mszyce, Aphidoidea – mszyce właściwe.

Wikipedia


mszycobójczy

stosowany do zabijania mszyc


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) ogrod. zabijający mszyce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najlepsze preparaty mszycobójcze kupimy w sklepie ogrodniczym.

Wiktionary


mszycowate

rodzina owadów z rzędu pluskwiaków


SJP.pl

Mszycowate (Aphididae) – rodzina owadów z rzędu pluskwiaków i nadrodziny mszyc, licząca około 2000 gatunków.

Mszycowate posiadają dobrze rozwinięte czułki i syfony. Są to owady przeważnie jednodomne i monofagiczne.

Do rodziny tej należą 24 podrodziny:

Wikipedia


mszycowaty

o cechach mszycowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


mszycowy

mszyca


SJP.pl

Patrz:

mszyca

mszycożerca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ent. owad odżywiający się mszycami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Typowymi mszycożercami są biedronki.

Wiktionary

Powiązane:

 zob. mszyca.

Wiktionary


mszyczka

przestarzałe zdrobnienie od: msza


SJP.pl


mszycznik

rodzaj owadów z rodziny bzygowatych; Syrphus


SJP.pl


mszysty

1. pokryty, zarośnięty mchem; mszasty (rzadziej);
2. pokryty meszkiem, puszysty (np. mszysta wełna);
3. w odniesieniu do minerałów: zawierający wrostki innego minerału przypominające kształtem mech (np. agat mszysty, opal mszysty)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) porosły mchem

 (1.2) pokryty meszkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mech mrz., meszek mrz., mchy nmos.

 przym. omszony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) omszony

Wiktionary


mszywioł

bezkręgowiec, o ciele w zwapniałej pochewce, żyjący w dużych koloniach w morzach lub wodach słodkich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. żyjący w koloniach bezkręgowiec wodny z typu mszywiołów;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mech m., mszywioły nmos.

 przym. mszywiołowy

Wiktionary


mszywiołowy

mszywioł


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mszywiołem, dotyczący mszywioła

Wiktionary

Patrz:

mszywioł

Powiązane:

 rzecz. mszywioł m.

Wiktionary


mszywioły

bezkręgowiec, o ciele w zwapniałej pochewce, żyjący w dużych koloniach w morzach lub wodach słodkich


SJP.pl

Mszywioły (Bryozoa) – typ wodnych, głównie morskich, kolonijnych zwierząt bezkręgowych o najwyższym – wśród wtórnojamowców – stopniu organizacji kolonii, zwanej zoarium. Pojedyncze osobniki, nazywane zooidami, mają w części głowowej aparat czułkowy zwany lofoforem. Zewnętrznie są podobne do polipów stułbiopławów.

Wikipedia


mt

skrót od: Ewangelia według świętego Mateusza - jedna z czterech Ewangelii Nowego Testamentu


SJP.pl

symbol

 (1.1) chem. meitner (pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 109)

 (1.2) megatona

skrót

 (2.1) rel. Ewangelia według świętego Mateusza, Ewangelia Mateusza, Mateusz

Wiktionary

Skrót Mt może odnosić się do poniższych zagadnień:

  • Ewangelia Mateusza
  • Megatona
  • Mt – symbol chemiczny pierwiastka meitneru
  • (ang. machine translation) – tłumaczenie maszynowe
  • (ang. metric ton) – Amerykański skrót oznaczający tonę
  • MT – Kod ISO 3166 należący do Malty, państwa należącego do UE

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Meitner jest pierwiastkiem chemicznym o symbolu Mt i liczbie atomowej 109.

 (2.1) Pójdźcie za Mną, a uczynię was rybakami ludzi (Mt 4:19)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ˈtɛ, AS: ẽm‿te

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mateusz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stara nazwa Une (unnilennium)

 (2.1) Mat.

Wiktionary


mtiuletia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna we wschodniej Gruzji, położona na południowych stokach Wielkiego Kaukazu

Wiktionary


mtk

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki

 (1.1) = praw. Międzynarodowy Trybunał Karny;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prawnicy kierują do MTK sprawę także w imieniu aktywistów organizujących protesty uliczne w obronie sądownictwa, Trybunału Konstytucyjnego, praw kobiet i praw mniejszości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿tɛ‿ˈka, AS: ẽm‿te‿ka

Wiktionary


mtoż

skrótowiec

 (1.1) = Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aktywna działalność MTOŻ, w tym również polskiego oddziału, zaowocowała odsunięciem zagrożenia wyginięcia żubra, a po latach możliwe było reintrodukowanie żubra do środowiska.

Wiktionary


mtp

skrót od: Międzynarodowe Targi Poznańskie


SJP.pl


mts

skrót od:
1. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości;
2. Młodzieżowe Towarzystwo Sportowe;
3. Miejskie Towarzystwo Sportowe


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿tɛ‿ˈːs, AS: ẽm‿t•‿es

Wiktionary


mtv

[czytaj: em ti WI] telewizyjny kanał muzyczny


SJP.pl


mu

wyraz naśladujący muczenie, odgłos wydawany przez bydło, zwłaszcza przez krowę; muu


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) dźwięk. imitacja dźwięku wydawanego przez bydło

forma zaimka.

 (2.1) = jemu (nieakcentowane)

Wiktionary

  • .mu – domena internetowa przypisana do Mauritiusa
  • mu – chińska jednostka powierzchni gruntu (5 mu to około 0,33 ha)
  • mU – mili jednostka aktywności enzymów
  • Mu – znak japońskich sylabariuszy
  • Mu – legendarny zaginiony kontynent na Pacyfiku
  • Mu – rzeka w Japonii, na wyspie Hokkaido
  • Mu – rzeka w Mjanmie
  • Mu – Mionium, egzotyczny atom
  • Mu – Makro Unit (jednostka w sieci MGL)
  • Mu – Złoty Rycerz Barana z mangi „Rycerze Zodiaku”
  • Mu Online – gra z gatunku MMORPG

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Matka pyta dziecko „Jak robi krówka?” Dziecko odpowiada „Muuu!”

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mu, AS: mu

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. muczenie n., mućka ż.

 czas. muczeć ndk., zamuczeć dk.

Wiktionary


muallaka

jedna z najsłynniejszych staroarabskich kasyd powstałych w VI wieku, wyszytych złotem na jedwabiu i zawieszonych w świątyni Kaaba w Mekce


SJP.pl


mubarak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ala Mubarak – egipski biznesmen
  • Dżamal Mubarak – egipski polityk
  • Dżamal Mubarak – kuwejcki piłkarz
  • Husni Mubarak – egipski polityk i wojskowy
  • Ishtiaq Mubarak – malezyjski lekkoatleta
  • Mahbub Mubarak – kuwejcki piłkarz
  • Suzan Mubarak – egipska pierwsza dama

Wikipedia


muc

lichy koń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) lichy, drobny koń

 (1.2) mały pies przy budzie

 (1.3) pogard. gbur, mruk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten muc ma mnie unieść?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mut͡s, AS: muc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. mucyk m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkapa

Wiktionary


mucet

pelerynka noszona przez wyższe duchowieństwo jako oznaka posiadanej jurysdykcji; mozzetta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sięgająca do łokci narzuta, część ubioru duchownych kościoła katolickiego;

Wiktionary

Mucet (wł. mozzetta) – narzuta sięgająca łokci, będąca częścią stroju duchownych katolickich. Jest to okrycie sutanny, okrywające ramiona do łokci, z guzikami na piersi. Kolor mucetu wskazuje na hierarchiczną rangę ją noszącego.

Biskupi noszą mucet w kolorze fioletowym, kardynałowie purpurowy. Papież ma prawo używania trzech wersji mucetu – dwóch karmazynowych: letniej, uszytej z jedwabiu i zimowej (która jest lamowana gronostajem) oraz białej. Jan Paweł II zakładał jedynie jedwabny mucet karmazynowy. Papież Benedykt XVI zakładał zarówno mucet karmazynowy jedwabny jak i laminowany gronostajem a w okresie wielkanocnym w kolorze białym, zwany także mucetem paschalnym. Papież Franciszek zrezygnował z używania mucetu. Leon XIV powrócił do noszenia tradycjnego stroju chórowego z mucetem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmut͡sɛt, AS: mucet

Wiktionary


mucha

1. owad latający mający parę skrzydełek, występujący często w okolicach zbiorników z odpadami;
2. rodzaj krawata o kształcie kokardy; muszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;

Wiktionary

Muchówki, dwuskrzydłe (Diptera) – rząd owadów. Charakteryzuje się jedną parą skrzydeł. Druga para skrzydeł uległa uwstecznieniu i występuje w postaci przezmianek (halteres). Skrzydła są cienkie, błoniaste oraz przezroczyste.

W zapisie kopalnym znane od triasu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmuxa, AS: muχa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Mus

Wiktionary


mucharski

  • Arkadiusz Mucharski – polski muzyk
  • Bolesław Mucharski – polski nauczyciel i żołnierz
  • Piotr Mucharski – polski dziennikarz
  • Stefan Mucharski – polski działacz społeczny

Wikipedia


mucharz

wieś w Polsce


SJP.pl

Mucharz – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, siedziba gminy Mucharz. Miejscowość leży nad rzeką Skawą.

Wikipedia


muchawiec

1. wieś w Polsce;
2. rzeka w Polsce;
3. rzeka na Białorusi


SJP.pl

  • Muchawiec – wieś
  • Muchawiec – przystanek kolejowy
  • Muchawiec – rzeka na Białorusi, prawy dopływ Bugu
  • Muchawiec – rzeka w Polsce, dopływ Kamianki

Wikipedia


muchewicz

nazwisko


SJP.pl


muchnice

Muchnice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Strzelce.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa płockiego.

Wikipedia


muchnów

Muchnów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Strzelce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


muchobijka

potocznie:
1. przyrząd do zabijania owadów; łapka, packa, muchołapka;
2. radziecka armata przeciwpancerna;
3. pocisk do muchobijki (armaty)


SJP.pl

  • muchobijka – przyrząd służący do zabijania much
  • muchobijka – żargonowe określenie radzieckiej armaty z 1937 r.

Wikipedia


muchobójczy

przymiotnik

 (1.1) zabijający muchy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jaki środek muchobójczy może mi pan polecić?

Wiktionary


muchodławka

muchodławka rajska - gatunek ptaka z rodziny monarek


SJP.pl


muchomor

Amanita, grzyb kapeluszowy z rodziny bedłkowatych, występujący w wielu gatunkach; w większości przypadków trujący, niebezpieczny dla człowieka; muchomór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikol. muchomor

Wiktionary

Amanita Pers. (muchomor) – rodzaj grzybów z rodziny muchomorowatych (Amanitaceae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie każdy muchomór jest trujący.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈxɔ̃mur, AS: muχõmur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muchomor m., muchomorowate nmos.

:: zdrobn. muchomorek m.

 przym. muchomorowy, muchomorowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muchomor

Wiktionary


muchomorek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: muchomor

 (1.2) mały muchomor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karolek poszedł na przedszkolny bal w stroju muchomorka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muchomor mzw., muchomór mzw., muchomornica ż., muchomorowate nmos.

Wiktionary


muchomorowate

o cechach muchomorowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Amanitaceae|E.-J. Gilbert|ref=tak., rodzina grzybów należąca do rzędu pieczarkowców;

Wiktionary

Muchomorowate (Amanitaceae E.-J. Gilbert) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trzon muchomorowatych zazwyczaj posiada pierścień.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muchomor mzw., muchomór mzw., muchomorek mzw., muchomornica ż.

Wiktionary


muchomorowaty

o cechach muchomorowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


muchorowo

Muchorowo – osada należąca do sołectwa Ruś, położona w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


muchotoczek

gatunek grzyba z grupy glonowców, pasożytuje na muchach domowych


SJP.pl


muchotrzew

roślina zielna z rodziny goździkowatych


SJP.pl

Muchotrzew (Spergularia (Pers.) J.Presl & C.Presl) – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Obejmuje 63 gatunki. Występują one na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Rosną na skalistych klifach, w miejscach suchych i piaszczystych oraz na solniskach – liczne gatunki są halofitami.

Wikipedia


muchotyranik

muchotyranik inkaski - gatunek ptaka z rodziny muchotyranikowatych


SJP.pl


muchotyranikowate

rodzina ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Muchotyranikowate (Pipromorphidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


muchowate

rodzina licząca około 4000 gatunków drobnych owadów z rzędu muchówek, ubarwionych szarawo, brązowo lub czarno, których larwy żywią się resztkami organicznymi; muchy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Muscidae|Latreille|ref=tak., rodzina szeroko rozprzestrzenionych owadów;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Liczne gatunki muchowatych przenoszą infekcje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mucha ż., muszka ż., muszysko n.

 przym. muszy, muchowy, muchowaty

Wiktionary


muchowaty

o cechach charakterystycznych dla muchowatych (rodziny owadów)


SJP.pl


muchowiec

Muchowiec (niem. Muchowietz) – część Katowic, położona na terenie dwóch dzielnic, częściowo rozgraniczonych przez biegnącą pośrodku dzielnicy ulicę Francuską: Brynów część wschodnia-Osiedle Zgrzebnioka i Osiedle Paderewskiego-Muchowiec.

Wikipedia


muchówka

1. przedstawiciel rzędu owadów obejmującego około 100 tysięcy gatunków;
2. specjalna wędka do połowów suchą muchą, mokrą muchą, nimfą lub streamerem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. owad z rzędu dwuskrzydłych nazwa systematyczna|Diptera|ref=tak.

Wiktionary

  • Muchówka – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Ozorków
  • Muchówka – wieś w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Nowy Wiśnicz
  • Muchówka – owad z rzędu muchówek
  • Muchówka – potoczna nazwa wędki muchowej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈxufka, AS: muχufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mucha ż., muszka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owad dwuskrzydły

Wiktionary


muchówki

rząd owadów (obejmujący około 100 000 gatunków), o długości od 1 mm do 5 cm, mających narządy gębowe kłujące lub liżące, zasiedlających wszystkie strefy klimatyczne Ziemi; dwuskrzydłe


SJP.pl

Muchówki, dwuskrzydłe (Diptera) – rząd owadów. Charakteryzuje się jedną parą skrzydeł. Druga para skrzydeł uległa uwstecznieniu i występuje w postaci przezmianek (halteres). Skrzydła są cienkie, błoniaste oraz przezroczyste.

W zapisie kopalnym znane od triasu.

Wikipedia


muchowski

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Muchowski (1842–1915) – polski ksiądz, działacz w zaborze pruskim
  • Paweł Muchowski (1781–1862) − polski wojskowy, generał epoki powstania listopadowego
  • Piotr Muchowski (ur. 1963) − polski orientalista
  • Władysław Muchowski (1892–1943) – polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Wikipedia


muchowy

związany z muchą wędkarską (sztuczną przynętą), np. przynęty muchowe, wędkarstwo muchowe


SJP.pl


muchołap

rodzaj ptaków z rodziny tyrankowatych


SJP.pl


muchołapka

przyrząd do zabijania owadów; łapka, packa, muchobijka


SJP.pl

Muchołapka, mucharka, muchojerka, muchołówka, mucharnica – rodzaj tradycyjnej pułapki na owady latające, głównie muchy, w formie szklanego, baniastego lub wysmukłego naczynia podobnego kształtem do karafki albo wazonu.

Wikipedia


muchołówka

1. mięsożerna roślina zielna z rodziny rosiczkowatych;
2. drobny ptak owadożerny z rzędu wróblowych, o krótkiej szyi, dużej głowie i szerokim dziobie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Dionaea|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny rosiczkowatych;

 (1.2) ornit. w lm. nazwa systematyczna|Muscicapinae|ref=tak., podrodzina ptaków z rodziny muchołówkowatych;

Wiktionary

  • muchołówka (Dionaea) – rodzaj roślin z jednym gatunkiem – muchołówką amerykańską
  • muchołówki (Muscicapinae) – podrodzina ptaków z rodziny muchołówkowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muchołówki rosną w Ameryce Północnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muchołówkowate nmos.

 przym. muchołówkowaty

Wiktionary


muchołówki

1. mięsożerna roślina zielna z rodziny rosiczkowatych;
2. drobny ptak owadożerny z rzędu wróblowych, o krótkiej szyi, dużej głowie i szerokim dziobie


SJP.pl

Muchołówki (Muscicapinae) – podrodzina ptaków z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae).

Wikipedia


muchołówkowate

rodzina ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl

Muchołówkowate (Muscicapidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Wikipedia


muchołówkowaty

o cechach muchołówkowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


muchtar

w Turcji: naczelnik wsi albo dzielnicy; muhtar


SJP.pl


muchy

1. owad latający mający parę skrzydełek, występujący często w okolicach zbiorników z odpadami;
2. rodzaj krawata o kształcie kokardy; muszka


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Muchy – część wsi Szczawa w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Kamienica
  • Muchy – część wsi Harasiuki w woj. podkarpackim, w pow. niżańskim, w gminie Harasiuki
  • Muchy – część wsi Roszki-Ziemaki w woj. podlaskim, w pow. wysokomazowieckim, w gminie Sokoły
  • Muchy – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Czajków

Wikipedia


mucjusz

imię męskie


SJP.pl

Mucjusz — imię męskie pochodzenia łacińskiego, od łac. mutus, oznaczające "cichy, spokojny". Istnieje kilku świętych o tym imieniu.

Mucjusz imieniny obchodzi 13 maja.

Znane osoby noszące to imię:

  • Mucjusz María Wiaux, belgijski duchowny, święty Kościoła katolickiego
  • Muzio Clementi, włoski pianista-wirtuoz i kompozytor
  • Mucjusz Scewola, bohater rzymskiej legendy

Wikipedia


mucjuszostwo

Mucjusz z małżonką; Mucjuszowie


SJP.pl


mucjuszowie

Mucjusz z małżonką; Mucjuszostwo


SJP.pl


mucjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mucjusza lub z nim związany


SJP.pl


mućka

pieszczotliwie: krowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zoonim, popularne imię dla krowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po wsi poszła fama, że Mućka u Wiśniewskich urodziła dwugłowe cielę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mućka ż.

 wykrz. muu

Wiktionary


mucowiscydoza

wrodzona, dziedziczna choroba objawiająca się nawrotowymi zapaleniami płuc, zaburzeniami trawienia i wchłaniania oraz występowaniem na skórze nadmiernie słonego potu; zwłóknienie torbielowate


SJP.pl


mucyk

lichy koń; mały muc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) lichy koń

 (1.2) mały muc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na jego widok mucyk zarżał radośnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmut͡sɨk, AS: mucyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muc m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkapa, chabeta

Wiktionary


mucyna

glikoproteina występująca w ślinie, w śluzówce żołądka i jelit, w żółci i w oskrzelach


SJP.pl

Wikipedia


muczeć

o bydle: wydawać charakterystyczny dla siebie, niski, przeciągły głos; ryczeć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zamuczeć)

 (1.1) o bydle: wydawać niski, przeciągły odgłos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muczenie n., zamuczenie n., mućka ż.

 czas. zamuczeć dk.

 wykrz. mu, muu

Wiktionary


muczek

nazwisko


SJP.pl


muczenie

przeciągły, niski głos wydawany przez bydło, zwłaszcza krowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|muczeć.

 (1.2) niski, przeciągły odgłos wydawany przez bydło domowe

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: mučńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mućka ż.

 czas. muczeć ndk., zamuczeć dk.

 wykrz. mu, muu

Wiktionary


muczyński

nazwisko


SJP.pl


mud

[czytaj: mud lub mad] gra internetowa, w której nie ma dźwięku ani obrazu, a jedynie tekst, zwykle tocząca się w świecie fantasy; MUD


SJP.pl

Lokalizacje

Francja

Dawna nazwa miejscowości:

  • Lemud

Iran

  • Mud – miasto

Niemcy

  • Mud – rzeka, dopływ Menu

Inne

  • Mud – brytyjska grupa muzyczna

Zobacz też

  • MUD

Wikipedia


mudejar

[czytaj: mudechar] muzułmanin z czasów rekonkwisty żyjący pod panowaniem królów hiszpańskich


SJP.pl

Mudejar (z arab. مدجن mudadżdżan, ten, który mógł zostać w Hiszpanii) – styl w hiszpańskiej architekturze i sztuce, który rozwinął się z połączenia elementów islamskich i chrześcijańskich (romańskich i gotyckich). Mudejarami nazywano Maurów żyjących na ziemiach znajdujących się pod władzą chrześcijan; było wśród nich wielu rzemieślników, którzy przyczynili się do powstania nowego stylu.

Wikipedia


mudi

rasa psów pasterskich


SJP.pl

Mudi – rasa psów należąca do psów pasterskich i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich). Nie jest poddawana próbom pracy.

Wikipedia


mudra

symboliczne układy i gesty rąk, dłoni i palców w indyjskim tańcu natia


SJP.pl

Mudry (sanskr. मुद्रा mudrā – pieczęć, znak, symbol; chiń. 印 yìn, nàyìn, 手印 shǒuyìn; kor. in, naein, suin; jap. 印 in, nain, 手印 shuin; wiet. ấn, nôi ấn, thủ ấn; tyb. p’jag rgja) – w medytacji symboliczne gesty. Mudry są stosowane zwłaszcza w buddyzmieezoterycznym (wadżrajanie). Te specjalne układy dłoni i palców często stosowane są podczas rytuałów religijnych przez mnichów. W szkole mahajany mudr jest wiele, natomiast w bardziej zachowawczej południowej szkole therawada wykorzystywane są głównie cztery podstawowe tradycji buddyjskiej mudry:

  • dhjanamudra – mudra medytacji
  • bhumisparśamudra – mudra brania ziemi na świadka
  • dharmaćakramudra – mudra głoszenia nauki
  • abhajamudra – mudra odegnania lęku.

Wikipedia


mudżahedin

wojownik islamski walczący za sprawy religijne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muzułmański bojownik uczestniczący w ruchu religijnym, społecznym lub wyzwoleńczym;

Wiktionary

Mudżahedin (arab. ‏مجاهد‎, dosł. „bojownicy”, po arabsku jest to liczba mnoga od słowa ‏مجاهد‎ mudżahid, dosł. „bojownik”) – uczestnik dżihadu, muzułmanin walczący z niewiernymi. Mudżahedini prowadzą w wielu krajach walkę partyzancką przeciwko okupantom lub przeciw nieakceptowanej władzy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mudżahedińskość ż.

 przym. mudżahediński

 przysł. mudżahedińsko

Wiktionary


mudżahedinka

mudżahedin


SJP.pl

Patrz:

mudżahedin

mudżahediński

przymiotnik od: mudżahedin


SJP.pl


mudżahid

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. mudżahedin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dżihad mrz.

Wiktionary


mueller

[czytaj: myler] nazwisko


SJP.pl


muesli

[czytaj: musli] mieszanina różnych płatków, nasion, orzechów i owoców; musli; müsli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. zob. musli.

Wiktionary

Musli, müsli, muesli – mieszanka płatków zbożowych, bakalii, orzechów i suszonych owoców; jest spożywana przede wszystkim z mlekiem lub jogurtem, najczęściej na śniadanie.

Wymyślił je prawdopodobnie około roku 1906 szwajcarski lekarz Maximilian Bircher-Benner dla pacjentów swojego szpitala. Klasyczne szwajcarskie birchermüesli składa się z płatków owsianych, orzechów i świeżych owoców, wszystkie te składniki są zmiksowane z jogurtem do konsystencji musu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na śniadanie jem zawsze jogurt z muesli.

Wiktionary


muezin

[czytaj: mu-E-z-in] muzułmanin wzywający z minaretu pięć razy dziennie wiernych do wspólnej modlitwy; muezzin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. etn. w islamie: mężczyzna wzywający z minaretu pięć razy dziennie wiernych na modlitwę;

Wiktionary

Muezzin (arab. مؤذن, muʾaḏḏin; tur. müezzin) – w islamie mężczyzna pięć razy dziennie wzywający z minaretu wiernych do modlitwy.

Muezzin jest wybierany spośród mężczyzn, którzy wyróżniają się dobrym charakterem, a także dobrym głosem (choć dzisiaj powszechnie stosuje się głośniki). Wzywając wiernych, zwraca się kolejno na wszystkie strony świata i wykrzykuje azan. W czasie samej modlitwy muezzini w niektórych meczetach stoją na specjalnej platformie (tur. müezzin mahfili) naprzeciwko kazalnicy (minbar) i odpowiadają na modlitwy imama.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkańcy Stambułu od dawna skarżyli się na fałszujących muezinów wzywających ich na modły do meczetów. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈwɛzʲĩn, AS: muezʹĩn

Wiktionary


muezzin

muzułmanin wzywający z minaretu pięć razy dziennie wiernych do wspólnej modlitwy; muezin


SJP.pl

Muezzin (arab. مؤذن, muʾaḏḏin; tur. müezzin) – w islamie mężczyzna pięć razy dziennie wzywający z minaretu wiernych do modlitwy.

Muezzin jest wybierany spośród mężczyzn, którzy wyróżniają się dobrym charakterem, a także dobrym głosem (choć dzisiaj powszechnie stosuje się głośniki). Wzywając wiernych, zwraca się kolejno na wszystkie strony świata i wykrzykuje azan. W czasie samej modlitwy muezzini w niektórych meczetach stoją na specjalnej platformie (tur. müezzin mahfili) naprzeciwko kazalnicy (minbar) i odpowiadają na modlitwy imama.

Wikipedia


mufa

1. szeroki cylinder lub pierścień do łączenia dwóch rur położonych w linii prostej; złączka;
2. osłona połączeń lub rozgałęzień kabli;
3. koniec rury rozszerzony w kształcie kielicha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. tuleja z wewnętrznym gwintem służąca do łączenia rur;

 (1.2) gw-pl|Poznań. mufka

Wiktionary

Mufa (inaczej złączka prosta) – łącznik w połączeniu śrubowym do łączenia głównie rur, a także gwintowanych prętów. Jest to tuleja z naciętym na całej długości jednorodnym gwintem wewnętrznym. W mufach stosuje się gwinty walcowe oraz rozwiązania termokurczliwe, zachowujące pamięć kształtu. Mufy hydrauliczne wykonane z miedzi nie posiadają gwintu. Rury miedziane łączy się taką mufą lutowaniem miękkim.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmu.fa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mufka ż.

Wiktionary


mufassal

jednostka administracyjna w Indiach; mufassil, mofussil


SJP.pl


mufassil

jednostka administracyjna w Indiach; mufassal, mofussil


SJP.pl


mufeczka

zdrobnienie od: mufka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: mufka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈfɛt͡ʃka, AS: mufečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mufka ż.

Wiktionary


muffin

[czytaj: mafin] babeczka z różnymi dodatkami, jedzona zwykle na ciepło; muffinek, muffinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) cuk. spoż. rodzaj okrągłej babeczki;

Wiktionary

Muffin [wym. mafin] (lub zdrobniale muffinka, muffinek) – pochodzące z kuchni amerykańskiej ciastko w kształcie wysokiej babeczki z różnymi dodatkami, zarówno słodkimi (np. z rodzynkami, czekoladą, bakaliami, owocami, a nawet orzechami) jak i wytrawnymi (np. z warzywami albo nawet z mięsem). Bardzo popularne w USA, Kanadzie, Irlandii i Wielkiej Brytanii.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. muffinka ż.

:: zdrobn. muffinek m.

Wiktionary


muffinek

[czytaj: mafinka] babeczka z różnymi dodatkami, jedzona zwykle na ciepło; muffinek, muffin


SJP.pl


muffiniarnia

[czytaj: mafiniarnia] punkt gastronomiczny, w którym podaje się muffiny oraz inne rodzaje babeczek i ciastek


SJP.pl


muffinka

[czytaj: mafinka] babeczka z różnymi dodatkami, jedzona zwykle na ciepło; muffinek, muffin


SJP.pl

Muffin [wym. mafin] (lub zdrobniale muffinka, muffinek) – pochodzące z kuchni amerykańskiej ciastko w kształcie wysokiej babeczki z różnymi dodatkami, zarówno słodkimi (np. z rodzynkami, czekoladą, bakaliami, owocami, a nawet orzechami) jak i wytrawnymi (np. z warzywami albo nawet z mięsem). Bardzo popularne w USA, Kanadzie, Irlandii i Wielkiej Brytanii.

Wikipedia


muffinkowy

muffinek, muffinka [czytaj: mafinkowy]


SJP.pl


muffinowy

muffin [czytaj: mafinowy]


SJP.pl


mufka

1. część płaszcza lub kurtki damskiej: kawałek futra lub materiału tworzący worek do wkładania rąk w celu ochrony rąk przed mrozem
2. w technice: element służący do połączenia dwóch odcinków rurki izolacyjnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rodzaj futrzanego lub sukiennego tunelu do ocieplania rąk, noszonego przeważnie przez kobiety;

Wiktionary

Mufka (niem. Muffe) – część garderoby, która chroni ręce przed zimnem; rodzaj tunelu wykonanego z futra lub ocieplanego materiału, do którego wsuwało się dłonie z obu stron.

W Polsce zwana też "rękawem, rękawkiem, zarękawkiem".

Mufki znane były już w XVI wieku, jednak w drugiej połowie wieku XVIII stały się bardzo powszechne i różnorodne. Nosili je zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Niekiedy były ozdabiane koronkami, haftami i przeróżnymi aplikacjami; takie zabierano nawet do teatru lub na bal.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mufa ż.

:: zdrobn. mufeczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Poznań|mufa., gw-pl|Kraków|zarękawka., mufek

Wiktionary


mufla

retorta hutnicza


SJP.pl

Mufla − szczelnie zamknięta i ogrzewana od zewnątrz komora z materiałów ogniotrwałych (np. gliny, karborundu, stali, szamotu), pełniąca funkcję części roboczej niektórych pieców do obróbki cieplnej metali i ich stopów lub do otrzymywania i rafinacji metali. Może być częścią pieców muflowych.

Wikipedia


muflarnia

warsztat, w którym wyrabia się mufle do pieców


SJP.pl


muflarz

robotnik pracujący w muflarni


SJP.pl


muflon

przodek owcy domowej, tworzą niewielkie stada, żyją w mieszanych lasach podgórskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Ovis aries musimon|Pallas|ref=tak., podgatunek ssaków łożyskowych z rzędu parzystokopytnych;

 (1.2) zool. ssak z podgatunku muflonów (1.1)

 (1.3) syst. zool. nazwa systematyczna|Ovis canadensis|George Shaw|ref=tak., gatunek górskiej owcy z rzędu parzystokopytnych występujący w Ameryce Północnej;

 (1.4) zool. ssak z gatunku muflonów (1.3)

Wiktionary

Muflon śródziemnomorski (Ovis aries musimon) – podgatunek owcy domowej, ssaka łożyskowego z rodziny wołowatych (Bovidae). Pierwotnie występował tylko na Korsyce i Sardynii, później został introdukowany w wielu miejscach Europy. Najmniejszy przedstawiciel dzikich owiec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wełna muflona, z wyjątkiem włosów na podgardlu, jest stosunkowo krótka.

 (1.3) Futro muflona w części grzbietowej ma wybarwienie szarobrunatne.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muflonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muflon śródziemnomorski

 (1.3) muflon kanadyjski, owca gruboroga, owca kanadyjska

Wiktionary


muflonowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do muflona

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący muflona, określający muflona, używany przy muflonie

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla muflona, mający cechy muflona

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muflon mzw., muflonek mzw.

Wiktionary


muflony

przodek owcy domowej, tworzą niewielkie stada, żyją w mieszanych lasach podgórskich


SJP.pl


muflowy

mufla


SJP.pl

Patrz:

mufla

mufowy

mufa


SJP.pl

Patrz:

mufa

mufti

w islamie: uczony teolog zajmujący się wydawaniem orzeczeń w sprawach prawniczych i religijnych; mufty


SJP.pl

Mufti – muzułmański prawnik i teolog wydający oficjalne interpretacje w sprawach życia państwowego i prywatnego, związanego z islamem. Swoje decyzje ogłasza w formie fatwy. Obecnie mufti działają w ramach urzędów państwowych, tzw. domów wydawania fatwy (dar al-ifta). Cieszą się znacznym autorytetem prawnym i politycznym w świecie muzułmańskim.

Wikipedia


mufty

w islamie: uczony teolog zajmujący się wydawaniem orzeczeń w sprawach prawniczych i religijnych; mufti


SJP.pl


mufy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bufiaste rękawy bluzki

Wiktionary


mugabe

  • Robert Mugabe (1924-2019) – prezydent Zimbabwe
  • Mugabe Were (1968-2008) – kenijski polityk

Wikipedia


mugging

[czytaj: maging] napad uliczny, zwłaszcza wyrwanie przemocą torby lub torebki; rozbój, rabunek


SJP.pl


mugilokształtne

rząd ryb promieniopłetwych; cefalokształtne


SJP.pl

Mugilokształtne, cefalokształtne (Mugiliformes) – monotypowy rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący rodzinę:

  • Mugilidae – mugilowate, cefalowate

W starszych klasyfikacjach rodzina Mugilidae była zaliczana do okoniokształtnych.

Wikipedia


mugilowate

rodzina ryb z rzędu mugilokształtnych; cefalowate


SJP.pl

Mugilowate, cefalowate (Mugilidae) – rodzina ryb mugilokształtnych (Mugiliformes). Poławiane jako ryby konsumpcyjne o smacznym mięsie.

Wikipedia


mugol

osoba niemagiczna; ktoś niewierzący w magię, kierujący się tylko przesłankami rozumowymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) fant. liter. film. osoba nieposiadająca magicznych zdolności;

 (1.2) slang. pejor. osoba ociemniała, głupia

 (1.3) slang. pejor. osoba nielubiana

Wiktionary

Mugol (ang. muggle) – określenie z cyklu powieściowego o Harrym Potterze angielskiej autorki J.K. Rowling, oznaczające osobę pozbawioną mocy magicznej oraz – najczęściej – nieposiadającą wiedzy na temat istnienia magicznego świata.

Termin ten stosowany jest w uniwersum przez czarodziejów brytyjskich, z kolei amerykańscy nazywają osoby takie „no-maj” (wym. nołmadż), co stanowi skrót od „no magic” (niemagiczny).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już ci powiedziałem, że jak będzie chciał tam pójść, taki wielki mugol jak ty, nie zdoła go powstrzymać.

 (1.2) Marek to jest jednak mugol – znów dostał pałę z matematyki.

 (1.3) Nie przyjdę na tę imprezę, jeśli będzie tam ten mugol.

 (1.4) Jest takim mugolem, że nie wierzy nawet w UFO.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuɡɔl, AS: mugol

Wiktionary

Powiązane:

 forma żeńska: mugolka

 przym. mugolski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) głupek, ciemniak, ćwok

Wiktionary


mugolka

mugol


SJP.pl

Patrz:

mugol

mugolski

mugol


SJP.pl

Patrz:

mugol

muhafaza

jednostka podziału administracyjnego w państwach arabskich, np. w Iraku, Syrii, Jemenie; muhafazat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) adm. jednostka podziału administracyjnego wielu państw arabskich;

Wiktionary

Muhafaza, muhafazat (arab. ‏مُحَافَظَة‎ muḥāfaẓa, liczba mnoga: ‏مُحَافَظَات‎ muḥāfaẓāt) – jednostka podziału administracyjnego wielu państw arabskich, między innymi Iraku, Syrii, Jemenu, Libanu, Egiptu, Omanu, Jordanii (do 1983 roku także Libii).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muhafaza Aleppo sąsiaduje od południa z muhafazą Hama.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prowincja, gubernatorstwo

Wiktionary


muhafazat

jednostka podziału terenowo-administracyjnego w Iraku, Syrii, Libanie, Egipcie i Libii


SJP.pl


muhammad

arabskie imię męskie, m.in. prorok arabski (około 570-632 r.), twórca i prawodawca islamu; Mahomet; Rasul Allah


SJP.pl

Wikipedia


muhammara

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pasta na bazie pieczonej papryki, orzechów włoskich i melasy z granatów, specjalność kuchni bliskowschodniej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Syryjska pasta z czerwonej papryki, czyli muhammara, to prawdziwy przysmak dla wegan.

Wiktionary


muhammed

obce imię męskie


SJP.pl


mühlberg

Niemcy

1 miasto:

  • Mühlberg/Elbe – miasto w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Elbe-Elster

1 dzielnica miasta:

  • Mühlberg – dzielnica Neustadt an der Waldnaab

Inne

  • bitwa pod Mühlbergiem

Wikipedia


mühldorf

Geografia

Austria

  • Mühldorf bei Feldbach – dzielnica Feldbachu
  • Mühldorf – gmina targowa w kraju związkowym Dolna Austria, w powiecie Krems-Land
  • Mühldorf – gmina w kraju związkowym Karyntia, w powiecie Spittal an der Drau

Niemcy

  • Mühldorf – dzielnica Schauensteinu
  • Mühldorf am Inn – powiat w kraju związkowym Bawaria
  • Mühldorf am Inn – miasto w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Mühldorf am Inn
    • Mühldorf (Oberbayern) – stacja kolejowa w Mühldorf am Inn

Polska

Wikipedia


muhtar

w Turcji: naczelnik wsi albo dzielnicy; muchtar


SJP.pl


muka

w gwarze młodzieżowej:
1. mocne uderzenie z zaciśniętej pięści w ramię lub przedramię;
2. zła, niekorzystna sytuacja; klapa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uderzenie pięścią w przedramię lub ramię, rodzaj żartu, wyrażenie poufałości

Wiktionary

Muka (arab. موقة) – miejscowość w Syrii, w muhafazie Idlib. W 2004 roku liczyła 1118 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podszedłem do chłopaków i nagle dostałem mukę od Adriana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuka, AS: muka

Wiktionary


mukaczewo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto rejonowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy;

Wiktionary

Mukaczewo (dawniej Munkacz, ukr. Мукачево – Mukaczewo (od 2017 r.) lub Мукачеве – Mukaczewe lub Мукачів – Mukacziw, węg. Munkács, niem. Munkatsch, rusiń. Мукачoвo – Mukaczowo, ros. Мукачево – Mukaczewo, słow.  i cz. Mukačevo, jid. ‏מונקאטש‎ (czyt. Munkacz lub Minkacz), rum. Munceag) – miasto rejonowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Mukaczewszczyzna ż.

 przym. mukaczewski

Wiktionary


mukaczewski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mukaczewem, dotyczący Mukaczewa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mukaczewo n.

Wiktionary


mukarnas

motyw dekoracyjno-konstrukcyjny charakterystyczny dla architektury mauretańskiej w Hiszpanii, złożony ze spiętrzonych elementów komórek pryzmatycznych


SJP.pl

Mukarnas lub mokarnas, inaczej ornament stalaktytowy – architektoniczny motyw konstrukcyjno-dekoracyjny charakterystyczny dla architektury muzułmańskiej, wypracowany w epoce seldżuckiej, złożony ze spiętrzonych elementów komórkowych, głównie pryzmatycznych, które tworzą konstrukcję przypominającą naturalne stalaktyty. Mogą być zestawiane różnorodne elementy, które stopniowo wypełniają przestrzeń, tworząc struktury liniowe, lub sklepione.

Wikipedia


mukdeński

przymiotnik od: Mukden (dawna nazwa (do roku 1945) Shenyang, miasta w Chinach)


SJP.pl


muki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Poznań. dąsy

Wiktionary


mukimono

japońska sztuka obierania i ozdobnego wycinania warzyw


SJP.pl


muko

w gwarze młodzieżowej:
1. mocne uderzenie z zaciśniętej pięści w ramię lub przedramię;
2. zła, niekorzystna sytuacja; klapa


SJP.pl


mukoid

związek złożony z białek i polisacharydów, występujący w tkankach, kościach, chrząstkach i we krwi; mukoproteina


SJP.pl


mukopeptyd

biopolimer kwasu muraminowego wchodzący w skład ścian komórkowych bakterii; peptydoglikan


SJP.pl


mukopolisacharyd

cukier, w którego skład wchodzi więcej niż jeden rodzaj reszt monosacharydowych; heteropolisacharyd, heteroglikan


SJP.pl

Mukopolisacharydy – organiczne związki chemiczne z grupy glikozoaminoglikanów (GAG). U ludzi zmniejszają możliwość podrażnień i uczuleń oraz zwiększają odporność skóry na czynniki zewnętrzne. Przeciwdziałają one powstawaniu cellulitu, gromadzeniu się tkanki tłuszczowej oraz mają pozytywny wpływ na prawidłowe krążenie krwi i limfy.

Wikipedia


mukopolisacharydoza

wrodzona choroba przemiany materii objawiająca się brakiem enzymu rozkładającego cukry złożone, co skutkuje uszkodzeniem narządów wewnętrznych i groteskowym wyglądem; maszkaronizm, gargoilizm, MPS


SJP.pl

Mukopolisacharydoza (MPS) – bardzo rzadko występująca choroba przemiany materii, dziedziczna i trudna do zdiagnozowania. Występuje raz na 100 tysięcy urodzeń. Jej przyczyną jest wada metabolizmu, polegająca na gromadzeniu się w organizmie mukopolisacharydów, które uszkadzają komórki i narządy ciała. W efekcie prowadzi to do wyniszczenia niemal całego organizmu dziecka.

Wikipedia


mukoproteid

biopolimer kwasu muraminowego wchodzący w skład ścian komórkowych bakterii; mukopeptyd, mukoid


SJP.pl


mukormykoza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. oportunistyczna choroba grzybicza wywoływana przez grzyby z rzędu nazwa systematyczna|Mucorales|ref=tak.;

Wiktionary

Mukormykoza, mukormikoza (dawniej zygomykoza) – grzybica oportunistyczna wywołana przez grzyby z rzędu Mucorales (najczęściej z gatunku Rhizopus arrhizus). Występuje głównie u osób przewlekle chorych z obniżoną odpornością (są to najczęściej osoby z przeszczepem komórek krwiotwórczych HSCT, z kwasicą ketonową w przebiegu cukrzycy).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. mukormikoza; daw. zygomykoza, zygomikoza

Wiktionary


mukorowce

rodzina glonowców z rzędu sprzężniaków; Mucoraceae


SJP.pl


mukorowiec

przedstawiciel rodziny glonowców z rzędu sprzężniaków


SJP.pl


mukowiscydoza

ciężka choroba genetyczna objawiająca się zwiększoną lepkością śluzu wydzielanego przez gruczoły; marskość torbielowata trzustki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba objawiająca się zwiększoną lepkością śluzu wydzielanego przez gruczoły;

Wiktionary

Mukowiscydoza (zwłóknienie torbielowate, łac. mucoviscidosis, ang. cystic fibrosis, CF, mucoviscoidosis, mucoviscidosis) – wrodzona choroba uwarunkowana genetycznie polegająca na zaburzeniu wydzielania przez gruczoły zewnątrzwydzielnicze.

Wikipedia


muksowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dołączanie do obrazu wideo ścieżki audio, napisów i innych elementów

Wiktionary


muksun

łososiokształtna ryba zaliczana do podrodziny siejowatych


SJP.pl

Muksun (Coregonus muksun) – gatunek ryby z rodziny łososiowatych (Salmonidae), zaliczany do podrodziny siejowatych (Coregoninae).

Niekiedy bywa uważany za podgatunek pelugi. Prowadzone są próby jego aklimatyzacji i zasiedlenia w wodach polskich.

Wikipedia


mul

małż morski; omułek jadalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. rodzaj małża, omułek jadalny (nazwa systematyczna|Mytilus edulis|ref=tak.) lub omułek śródziemnomorski (nazwa systematyczna|Mytilus galloprovincialis|ref=tak.);

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: mulić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy są świeże mule?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mul, AS: mul

Wiktionary


mula

w buddyzmie: wrodzona właściwość natury jakiejś osoby


SJP.pl

Mula – gmina w Hiszpanii, w prowincji Murcja, w Murcji, o powierzchni 634,06 km². W 2011 roku gmina liczyła 16 968 mieszkańców.

Wikipedia


mulacki

związany z mulatem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Mulatem, dotyczący Mulatów, Mulatek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten mulacki lumpenproletariat handlowy stawał się, ku oburzeniu władz portugalskich, coraz liczniejszy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mulat mos., Mulatka ż.

Wiktionary


mulak

rodzaj ssaków z podrodziny saren


SJP.pl

Mulak (Odocoileus) – rodzaj ssaków z podrodziny saren (Capreolinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Wikipedia


mularczyk

nazwisko


SJP.pl

Mularczyk – nazwisko.

Osoby o nazwisku Mularczyk:

  • Adam Mularczyk (1923–1996) – polski aktor
  • Andrzej Mularczyk (1930–2024) – polski pisarz, scenarzysta filmowy
  • Arkadiusz Mularczyk (ur. 1971) – polski adwokat i polityk
  • Barbara Mularczyk (ur. 1984) – polska aktorka
  • Jerzy Mularczyk (ur. 1956) – polski aktor
  • Roman Mularczyk ps. Roman Bratny (1921–2017) – polski prozaik, poeta i publicysta

Wikipedia


mularka

1. dawniej: rzemieślniczka zajmująca się murowaniem; murarka;
2. dawniej: murarstwo, zajęcie murarza; murarka;
3. dawniej: żona murarza; murarka;
4. rodzaj bułki;
5. porobnica mularka - gatunek pszczoły właściwej z rzędu błonkówek


SJP.pl


mularski

dawniej:
1. dotyczący murarza, murarstwa; murarski;
2. wolnomularski; masoński


SJP.pl


mularstwo

1. przestarzałe: murarstwo;
2. dawniej: masoneria


SJP.pl


mularz

1. dawniej: murarz;
2. dawniej: mason;
3. dawniej: poganiacz mułów;
4. środowiskowo: robotnik zatrudniony przy wydobywaniu mułu węglowego w kopalni;
5. regionalnie: zdun


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. murarz

 (1.2) wolnomularz

Wiktionary

Mularz (z niem. maurer) – 1. członek masonerii (mularz, wolnomularz, mason). Od słowa „mularz” pochodzi nazwa ruchu wolnomularstwo (masoneria). Źródeł organizacyjnych masonerii należy doszukiwać się w korporacjach budowniczych średniowiecza, które grupowały wykwalifikowanych rzemieślników, głównie murarzy (mularzy) i kamieniarzy. W średniowiecznej Europie istniał elitarny i prestiżowy cech mularzy, zrzeszający wolnych rzemieślników wznoszących na zlecenie możnych gmachy katedr i kościołów. Rzemieślnicy wznoszący gmachy świątynne cieszyli się wieloma przywilejami, byli znacznie lepiej opłacani, a ich cech nie miał stałej siedziby. Jego członkowie swobodnie przemieszczali się po Europie w zależności od otrzymywanych zleceń. Stopniowo związki mularzy przekształcały się i zmieniały swój charakter, przeradzając się w ponadnarodowy ruch etyczno-solidarystyczny zorganizowany w struktury bractw i lóż – współczesne wolnomularstwo.

Wikipedia


mulasty

pokryty mułem, zawierający muł; szlamowaty, błotnisty; mulisty


SJP.pl


mulat

potomek białej kobiety i czarnego mężczyzny lub białego mężczyzny i czarnej kobiety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) antrop. mieszaniec białej i czarnej rasy człowieka;

Wiktionary

Mulat – termin określający potomka mężczyzny odmiany białej i kobiety odmiany czarnej lub kobiety odmiany białej i mężczyzny odmiany czarnej.

Zarówno mulaci, jak i metysi oraz zambosi, to odmiany pośrednie, powstałe w wyniku wymieszania się odmian głównych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W pracy mam trzech Mulatów i jednego Malgasza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmulat, AS: mulat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Mulatka ż.

:: zdrobn. Mulatek mos.

 przym. mulacki

Wiktionary


mulatka

Mulat


SJP.pl

  • Mulat, Mulatka – potomkowie przedstawicieli rasy czarnej i białej
  • Kabareton Mulatka – Mazurskie Lato Kabaretowe. Kabareton trwający przez 5 dni sierpnia (zazwyczaj 01-05), organizowany przez ECK (Ełckie Centrum Kultury).

Wikipedia

Patrz:

Mulat

mulątko

młody muł


SJP.pl


mulawa

nazwisko


SJP.pl


mulaż

model z gipsu, wosku itp., zachowujący kształt i budowę powierzchni przedmiotu; moulage


SJP.pl


mulcz

warstwa słomy lub trocin umieszczona na glebie w celu jej ochrony przed chwastami i czynnikami atmosferycznymi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. ogrod. pokrywa ochronna gleby, umieszczana na jej powierzchni głównie w celach ochronnych lub izolacyjnych;

Wiktionary

Mulcz – okrywa ochronna gleby, umieszczana na jej powierzchni głównie w celu zniwelowania niekorzystnych oddziaływań czynników siedliskowych. Jako mulczu używa się materii organicznej wyprodukowanej na polu: słomy, nieprzyoranych międzyplonów, skoszonej trawy lub niekwitnących chwastów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stosowanie mulczu wzbogaca glebę w materię organiczną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mult͡ʃ, AS: mulč

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mulczować

 przym. mulczujący

 rzecz. mulczowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompost, nawóz, międzyplon

Wiktionary


mulczer

traktor stosowany do mulczowania w ramach konserwacji gleby


SJP.pl


mulczować

przykrywać glebę między rzędami uprawianych roślin papą asfaltową, pasami papieru nieprzemakalnego, trocinami, kompostem lub słomą dla zabezpieczenia gleby przed niszczącym działaniem czynników atmosferycznych


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmulczować)

 (1.1) stosować / nakładać mulcz

 (1.2) rozdrabniać materiał organiczny lub nieorganiczny celem utworzenia mulczu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mulczuj swój ogród warzywny, aby zatrzymać wilgoć.

 (1.2) Mulczując trawę kosiarką mulczującą nie tracimy czasu na grabienie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mulˈt͡ʃɔvat͡ɕ, AS: mulčovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mulcz m., mulczowanie n.

 przym. mulczujący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nawozić

 (1.2) rozdrabniać, mielić

Wiktionary


mulczowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) roln. ogrod. nakładanie / przygotowywanie mulczu

Wiktionary

Mulczowanie (ang. mulching) – pokrywanie powierzchni gleby między uprawianymi roślinami, w niektórych ujęciach wszelkimi materiałami ograniczającymi parowanie i wzrost chwastów, a według innych tylko materią organiczną, składającą się ze ściętych roślin uprawianych na zielony nawóz. Termin stosowany jest także do pozostawiania ściętych i rozdrobnionych roślin na łące lub trawniku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Prawidłowe mulczowanie w miesiącach letnich sprawia, iż gleba jest chłodniejsza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmult͡ʃɔˈvãɲɛ, AS: mulčovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mulczujący

 rzecz. mulcz m.

 czas. mulczować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kompostowanie, mielenie, rozdrabnianie

Wiktionary


mulczowy

mulcz


SJP.pl

Patrz:

mulcz

mulczujący

przymiotnik

 (1.1) taki, którego zadaniem jest przygotowywanie mulczu / mulczowanie

 (1.2) używany jako mulcz

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: mulczować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tę kosiarkę mulczującą można łatwo przekształcić w kosiarkę z koszem.

 (1.2) Kompost jest zasadniczo najlepszym materiałem mulczującym do ogródków przydomowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmult͡ʃuˈjɔ̃nt͡sɨ, AS: mulčui ̯õncy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mulcz m., mulczowanie n.

 czas. mulczować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mielący, rozdrabniający

Wiktionary


mulda

1. nierówność, wklęśnięcie terenu;
2. zagłębienie między śnieżnymi wypukłościami na trasie narciarskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Niemczech, lewostronny dopływ Łaby;

Wiktionary

  • mulda – w geologii: niecka, wgięcie skorupy ziemskiej
  • mulda – narciarstwo akrobatyczne
  • mulda – w budownictwie: rów z okrągło wyprofilowanym dnem

Nazwy geograficzne

  • Mulda – rzeka w Niemczech
  • Mulda/Sa. – gmina w Niemczech, Saksonii, w powiecie Mittelsachsen

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Mulda ż.

* niemiecki: (1.1) Mulde

* słowacki: (1.1) Mulda ż.

źródła.

== Mulda (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Mulda

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Mulda ż.

* niemiecki: (1.1) Mulde

* słowacki: (1.1) Mulda ż.

źródła.

== Mulda (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Mulda

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


muldać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ssać

Wiktionary


muldowy

mulda


SJP.pl

Patrz:

mulda

mule

potrawa z małży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gastr. kulin. spoż. potrawa z omułków

forma rzeczownika.

 (2.1) Ms. lp. od: muł

Wiktionary

Iran:

  • Mule – wieś

Norwegia:

  • Mule – miejscowość

Osoby:

  • Marcel Mule – francuski saksofonista

Inne:

  • Mule – amerykański zespół muzyczny

Zobacz też:

  • Gov’t Mule
  • Moscow Mule
  • Müle

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W restauracji zamówiliśmy mule w białym winie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmulɛ, AS: mule

Wiktionary


mulenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mulić.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zmulenie n.

 czas. mulić ndk., zmulić ndk.

Wiktionary


muleta

czerwona tkanina używana przez matadora w końcowej fazie korridy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. kawałek czerwonej tkaniny przymocowanej do krótkiej pałeczki, używany przez matadora w końcowej fazie korridy w celu drażnienia byka;

Wiktionary

Muleta – kawałek czerwonej materii przymocowanej do krótkiej pałeczki, używany podczas korridy, czyli walki z bykiem. Matador w czasie faeny używa mulety zamiast peleryny, drażniąc tym byka.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy byk jest już zmęczony, występuje matador […]. Unika rogów, myląc byka ruchami małej mulety.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈlɛta, AS: muleta

Wiktionary


mulga

1. jeden z rodzajów australijskiego scrubu;
2. mulga zwyczajna - gatunek węża z rodziny zdradnicowatych; czarnica zwyczajna


SJP.pl

Mulga – jeden z rodzajów australijskiego scrubu, zajmujący ok. 20% powierzchni suchej części kraju. Są to mocno splątane zarośla (sięgające wys. do 3 m), których głównym składnikiem są akacje gatunku Acacia aneura. Tą formację roślinną można spotkać we wszystkich kontynentalnych stanach Australii z wyjątkiem Wiktorii. Duży obszar mulgi znajduje się w południowo-zachodnim Queensland.

Wikipedia


mulgara

rodzaj torbaczy z rodziny niełazowatych


SJP.pl

Mulgara (Dasycercus) – rodzaj ssaków z podrodziny niełazów (Dasyurinae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).

Wikipedia


muli

właściwy mułowi (zwierzęciu), np. mule uszy; mułowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zool. związany z mułem, dotyczący muła (zwierzęcia)

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. ter. od: mulić

Wiktionary

  • Múli – osada na Wyspach Owczych
  • Muli – wyspa i miejscowość na Malediwach
  • Muli – imię męskie

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mulnik mos., mulica ż.

Wiktionary


mulić

1. potocznie: działać bardzo wolno;
2. potocznie: czuć się osłabionym, sennym;
3. oblepiać, pokrywać mułem; zamulać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) pot. powodować lub odczuwać otępienie

 (1.2) pot. powodować lub odczuwać mdłości

 (1.3) pot. o elektronice: działać zbyt wolno

czasownik zwrotny niedokonany mulić się

 (2.1) pot. o elektronice: działać zbyt wolno

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piwo „muli”. Tak niektórzy uważają. To prawda?

 (1.2) Muli mnie w brzuchu, siedzi mi coś na gardle jakbym miała zwymiotować.

 (1.3) Komputer i internet mi strasznie mulą.

 (2.1) Laptop muli się po włączeniu, po restarcie działa dobrze. O co chodzi?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmulʲit͡ɕ, AS: mulʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muł m., mulenie

 przym. mułowy, mulisty

Wiktionary


mulica

samica muła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica muła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈlʲit͡sa, AS: mulʹica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muł m., mulątko n., mulnik m.

 przym. muli, mułowy, mułowaty

Wiktionary


mulina

grube, kolorowe nici do wyszywania


SJP.pl

Wikipedia


mulisko

zgrubienie od: muł


SJP.pl


mulisty

pokryty szlamem, zawierający muł; zamulony, błotnisty, zaszlamiony


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pokryty mułem, mający konsystencję mułu, zawierający w sobie muł

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W rwącej, mulistej wodzie nie miała żadnych szans, było jedynie kwestią czasu, aby zdrętwiałe palce puściły pień, dlatego Peter trzymał ją jedną ręką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muł mrz., mulistość ż.

 przym. mułowy

 czas. mulić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szlamowaty, błotnisty

Wiktionary


mulit

mieszanina tlenków glinu, tytanu i krzemu, surowiec w produkcji cegły ogniotrwałej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) miner. bud. minerał odporny na wysokie temperatury, wykorzystywany do produkcji ceramicznych materiałów ogniotrwałych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cegły mulitowe odnoszą się do wysokoglinowych materiałów ogniotrwałych z mulitem jako główną fazą krystaliczną.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mulitowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mullit

Wiktionary


mulizna

ziemia iłowata


SJP.pl


mulka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. gw-pl|Śląsk Cieszyński. żętyca

Wiktionary


müller

Müller – najpopularniejsze niemieckie nazwisko, nosi je około 1,5% ludności, w tłumaczeniu z języka niemieckiego oznacza młynarza.

Wikipedia


mulnik

człowiek oferujący przewóz na mule


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba poworząca lub wodząca mułem

 (1.2) właściciel, hodowca mułów

Wiktionary

  • mulnik – poganiacz mułów, osoba zajmująca się przewozem towarów i osób po bezdrożach
  • Mulnik – stare koryto cieśniny Świny

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. muł m., mulątko n., mulica ż.

 przym. muli, mułowy, mułowaty

Wiktionary


mulny

mulisty (częściej);
1. pokryty mułem, pełen mułu
2. potocznie: powoli, opornie działający


SJP.pl


mulorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. murarz

Wiktionary


mulsum

wino z miodem - napój starożytnych Rzymian


SJP.pl

Niemcy:

  • Mulsum – dzielnica gminy Wurster Nordseeküste w kraju związkowym Dolna Saksonia, w powiecie Cuxhaven

Inne:

  • Mulsum – napój antycznych Rzymian

Wikipedia


multan

miasto w Pakistanie


SJP.pl

Multan (pendżabski/saraiki/urdu: مُلتان) – miasto w środkowej części Pakistanu, w prowincji Pendżab, w dolinie rzeki Ćenab. Stolica dystryktu Multan.

W mieście rozwinął się przemysł bawełniany, wełniarski, chemiczny oraz spożywczy

Wikipedia


multańczyk

mieszkaniec Multan (regionu w Rumunii)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Multan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Multany nmos.

:: fż. Multanka ż.

 przym. multański

Wiktionary


multanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Multan

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miasto zostało odbite przez Multan w XIII wieku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Multany lm., multan m.

:: fż. Multanka ż.

Wiktionary


multanka

fletnia Pana; multanki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Multan

Wiktionary

Multanka (biał. Мультанка; ros. Мультанка) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie oszmiańskim, w sielsowiecie Holszany, około 25 km na południe od Oszmiany.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy drodze stała Multanka, sprzedająca sery i miód.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Multany lm., multan m.

:: fm. Multanin m.

Wiktionary


multanki

fletnia Pana; multanki


SJP.pl

Fletnia Pana (także syringa, syrynga, syrinks, gr. σῦριγξ syrinks, łac. syrinx; multanki) – instrument muzyczny zaliczany do grupy aerofonów wargowych oraz instrumentów dętych drewnianych.

Wikipedia


multański

przymiotnik od: Multanu, Multan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z Multanami, dotyczący Multan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Multany nmos., Multańczyk mos.

Wiktionary


multany

historyczny region Rumunii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) stpol. geogr. Muntenia

 (1.2) daw. geogr. Mołdawia

Wiktionary

Muntenia (staropol. Multany, kresy multańskie) – kraina historyczna w Rumunii stanowiąca wschodnią część Wołoszczyzny. Leży między Dunajem (na południu i wschodzie), Alutą (na zachodzie) i Karpatami. Graniczy z Oltenią, Mołdawią, Siedmiogrodem i Dobrudżą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ponoć w Multanach wynaleziono multanki.

 (1.2) W Multanach bywał rzadko, częściej na Ukrainie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multan m., Multanin mos., Multańczyk mos., Multanka ż., multanka ż.

 przym. multański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Muntenia

 (1.2) Mołdawia

Wiktionary


multi-

przedrostek

 (1.1) zob. wielo-.

Wiktionary

Powiązane:

 licz. multum

Wiktionary


multi-kulti

potocznie: współistnienie na określonym terytorium różnych kultur; multikulti, wielokulturowość, multikulturowość, multikulturalizm


SJP.pl


multi-tool

[czytaj: multitul] narzędzie wielofunkcyjne; multitool


SJP.pl


multiagent

agent reprezentujący wiele firm


SJP.pl


multibank

marka detaliczna BRE Banku w latach 2001-2013


SJP.pl

mBank SA (w latach 1986–1999 Bank Rozwoju Eksportu SA, w latach 1999–2013 BRE Bank SA) – bank uniwersalny z siedzibą przy ul. Prostej 18 w Warszawie działający od 1986. W latach 2000–2013 mBank był marką handlową banku internetowego należącą do BRE Banku. Na koniec 2021 była to czwarta pod względem wartości aktywów instytucja finansowa w Polsce. Podstawą prawną utworzenia banku była uchwała Rady Ministrów PRL, na mocy której zadaniem banku było wspieranie rozwoju gospodarki w obszarze handlu zagranicznego oraz pozyskiwania dewiz przez przedsiębiorstwa krajowe. Jego akcjonariuszami były Skarb Państwa oraz Narodowy Bank Polski. Od 1992 mBank notowany jest na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Wikipedia


multibook

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) eduk. elektroniczna wersja podręcznika przeznaczona do wyświetlania na ekranie lub tablicy interaktywnej, wzbogacona o elementy multimedialne, czasem także o ćwiczenia interaktywne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aby korzystać z multibooka potrzebny jest komputer i projektor multimedialny lub komputer oraz tablica interaktywna z projektorem multimedialnym.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podręcznik multimedialny

Wiktionary


multicar

[czytaj: multikar] nieduży samochód ciężarowy marki Multicar; multikar


SJP.pl

Multicar – niemiecki producent mikrosamochodów ciężarowych i komunalnych z siedzibą w Waltershausen w Turyngii.

Wikipedia


multicooker

[czytaj: multikuker] wielofunkcyjne, kuchenne urządzenie elektryczne


SJP.pl


multidyscyplinarność

multidyscyplinarny


SJP.pl

Interdyscyplinarność – rodzaj współpracy naukowej, w której naukowcy, stosując typowe dla swoich dyscyplin metody badawcze, starają się doprecyzować wstępnie sformułowany problem. W wyniku działań interdyscyplinarnych powstaje specyficzna nowa wiedza, przedstawiająca podejście odmienne od podejść reprezentowanych przez dziedziny, na których się opiera.

Interdyscyplinarne badania naukowe są prowadzone w różnych dziedzinach (przykłady: kognitywistyka, polemologia i wiele innych).

Wikipedia

Patrz:

multidyscyplinarny

multidyscyplinarny

związany lub dotyczący wielu dziedzin życia (zazwyczaj nauki) jednocześnie


SJP.pl


multienergetyczny

przymiotnik

 (1.1) skupiający przedsiębiorstwa dostarczające różne rodzaje energii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opozycja sprzeciwia się budowie silnego koncernu multienergetycznego.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. energetyczny

Wiktionary


multietniczny

obejmujący osoby należące do wielu różnych kultur lub narodów; wieloetniczny


SJP.pl


multifokalny

wieloogniskowy; progresywny


SJP.pl


multifunkcja

uogólnienie pojęcia funkcji poprzez dopuszczenie przyporządkowania każdemu elementowi dziedziny więcej niż jednego elementu przeciwdziedziny


SJP.pl

Multifunkcja lub funkcja wielowartościowa – uogólnienie pojęcia funkcji poprzez dopuszczenie przyporządkowania każdemu elementowi dziedziny więcej niż jednego elementu przeciwdziedziny. Z drugiej strony, pojęcie to definiuje się jako szczególny przypadek pewnego rodzaju funkcji.

Wikipedia


multifunkcyjność

multifunkcyjny; polifunkcyjność, wielofunkcyjność


SJP.pl


multifunkcyjny

mogący pełnić wiele funkcji; wielofunkcyjny, polifunkcyjny


SJP.pl


multigraf

graf, w którym mogą występować krawędzie wielokrotne (powtarzające się) oraz pętle


SJP.pl

Multigraf, także pseudograf – graf, w którym mogą występować:

  • krawędzie wielokrotne, czyli powtarzające się;
  • pętle – krawędzie, których końcami jest ten sam wierzchołek.

Wikipedia


multiinstrumentalista

człowiek potrafiący grać na wielu instrumentach, wszechstronnie uzdolniony muzycznie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na wielu instrumentach

Wiktionary

Multiinstrumentalista – muzyk, który w stopniu bardzo dobrym opanował grę na więcej niż jednym instrumencie muzycznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Później wystąpił ludowy multiinstrumentalista z Istebnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. multiinstrumentalistka ż.

 przym. instrumentalny

Wiktionary


multiinstrumentalistka

multiinstrumentalista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta grająca na wielu instrumentach

Wiktionary

Patrz:

multiinstrumentalista

Przykłady

 (1.1) Przed koncertem wystąpiła ludowa multiinstrumentalistka z Murzasichla.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. multiinstrumentalista m.

 przym. instrumentalny

Wiktionary


multiinstrumentalny

multiinstrumentalista


SJP.pl

Patrz:

multiinstrumentalista

multikar

nieduży samochód ciężarowy marki Multicar; multicar


SJP.pl


multikino

budynek, w którym znajduje się wiele sal kinowych; multipleks


SJP.pl

Multikino – sieć kin wielosalowych powstała jako joint venture pomiędzy UCI a grupą ITI w 1995 roku.

Wikipedia


multikonto

dodatkowe konto internetowe w jakimś serwisie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) środ. inform. konto zakładane na pewnym serwisie (np. portalu społecznościowym, w grze sieciowej itp.) przez użytkownika, który posiada na nim już inne konto, często wbrew regulaminowi tego serwisu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcę zminimalizować multikonta ponieważ duża ich ilość zachwieje serwisem, który w założeniach ma się utrzymywać sam dzięki prawdziwym użytkownikom.

Wiktionary


multikulti

potocznie: współistnienie na określonym terytorium różnych kultur; multi-kulti, wielokulturowość, multikulturowość, multikulturalizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. multikulturalizm, wielokulturowość

przymiotnik

 (2.1) pot. wielokulturowy

przysłówek sposobu

 (3.1) pot. multikulturowo

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) wielokulturowy, multikulturowy

Wiktionary


multikulturalizm

współistnienie na określonym terytorium różnych kultur; multi-kulti, multikulti, wielokulturowość, multikulturowość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. socjol. doktryna lub idea społeczno-polityczna postulująca równorzędność kultur w społeczeństwach posiadających różnorodność etniczną, religijną itd., zamieszkujących to samo państwo, teren; także.: przenikanie się tych kultur, przy zachowaniu odrębności

Wiktionary

Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – obecność wielu różnorodnych kultur w obrębie jednego państwa lub polityka państwa wobec różnorodności kulturowej. Termin ma z jednej strony charakter opisowy, odnosi się do stanu faktycznego w wielu państwach, np. w Kanadzie, polegającego na istnieniu wielu różnych grup kulturowych, narodowych i religijnych w obrębie jednego państwa. Z drugiej strony wielokulturowość odnosi się do polityk prowadzonych przez państwa w celu wspierania i integrowania różnorodnych kultur funkcjonujących w obrębie jednego państwa (sens normatywny).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. multikulturalistyczny

 przysł. multikulturalistycznie

 rzecz. multikulturowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. multi-kulti, multikulti

Wiktionary


multikulturowość

współistnienie na określonym terytorium różnych kultur; multi-kulti, multikulti, wielokulturowość, multikulturalizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co multikulturowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multikulturalizm m.

 przym. multikulturowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielokulturowość

Wiktionary


multikulturowy

łączący w sobie cechy co najmniej dwóch kultur; wielokulturowy


SJP.pl


multilateralizm

  • Multilateralizm (antropologia) – związek kilku mężczyzn i kilku kobiet, którzy wraz ze swoimi dziećmi tworzą multilateralną rodzinę
  • Multilateralizm (politologia) – praktyka koordynowania polityki przez co najmniej trzy państwa
  • Multilateralizm (ekonomia) – rodzaj systemu rozliczeń międzynarodowych

Wikipedia


multilateralny

książkowo: dotyczący wielu stron, odnoszący się do większej liczby osób lub podmiotów; wielostronny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) urz. dotyczący wielu stron, podmiotów czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multilateralizm mrz.

 przysł. multilateralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wielostronny

Wiktionary


multimedalista

zawodnik odznaczony kilkoma medalami, zdobywca kilku medali


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. zawodnik będący zdobywcą wielu medali zawodów sportowych najwyższej rangi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multimedalistka ż.

Wiktionary


multimedalistka

zawodniczka odznaczona kilkoma medalami, zdobywczyni kilku medali


SJP.pl


multimedia

rodzaj środka przekazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) media stanowiące połączenie kilku różnych form przekazu informacji np.: tekstu, dźwięku, grafiki, animacji, wideo;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. multimedialność ż.

 przym. multimedialny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) multimedia

* bułgarski: (1.1) мултимедия ż.

* esperanto: (1.1) plurmedio, multimedioj

* interlingua: (1.1) multimedia

* niemiecki: (1.1) Multimedia

* węgierski: (1.1) multimédia

źródła.

== multimedia (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vininn126-multimedia.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. multimedia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmultʲĩˈmɛdʲja, AS: multʹĩmedʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multimedialność ż.

 przym. multimedialny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. multimedialność ż.

 przym. multimedialny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) multimedia

* bułgarski: (1.1) мултимедия ż.

* esperanto: (1.1) plurmedio, multimedioj

* interlingua: (1.1) multimedia

* niemiecki: (1.1) Multimedia

* węgierski: (1.1) multimédia

źródła.

== multimedia (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vininn126-multimedia.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) inform. multimedia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


multimedialność

multimedialny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co multimedialne

Wiktionary

Patrz:

multimedialny

Powiązane:

 przym. multimedialny

 rzecz. multimedia nmos.

Wiktionary


multimedialny

1. wykorzystujące połączenie różnych form przekazu np. tekstu, dźwięku, grafiki, animacji, wideo;
2. służący do takiego przekazu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykorzystujący multimedia, zrobiony z wykorzystaniem multimediów, łączący w sobie różne środki audiowizualne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Głównym zadaniem McFrenda jest zarządzanie bazą plików multimedialnych zgromadzonych na komputerze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmultʲĩmɛˈdʲjalnɨ, AS: multʹĩmedʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. medium n., multimedialność ż., multimedia nmos.

Wiktionary


multimedium

rodzaj środka przekazu


SJP.pl


multimetr

miernik elektryczny do pomiaru wielu różnych wielkości


SJP.pl

Miernik uniwersalny (multimetr) – zespolone urządzenie pomiarowe posiadające możliwość pomiaru różnych wielkości fizycznych. Termin stosowany najczęściej w elektrotechnice do opisania urządzenia zawierającego co najmniej: amperomierz, woltomierz, omomierz.

Wikipedia


multimiliarder

posiadacz majątku o wartości wielu miliardów


SJP.pl


multimiliarderka

1. posiadaczka wielu miliardów złotych, dolarów itp.;
2. posiadaczka wielkiego majątku; kobieta bardzo bogata; bogaczka


SJP.pl


multimilioner

posiadacz majątku o wartości wielu milionów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mężczyzna, który posiada wielomilionowy majątek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. multimilionerka ż.

Wiktionary


multimilionerka

1. posiadaczka wielu milionów złotych, dolarów itp.;
2. posiadaczka wielkiego majątku; kobieta bardzo bogata; bogaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która posiada wielomilionowy majątek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multimilioner m.

Wiktionary


multinarodowy

dotyczący lub reprezentujący wiele narodów; wielonarodowy


SJP.pl


multipak

zgrzewka zawierająca kilka jednostek danego produktu, np. piwa, wody mineralnej; wielopak


SJP.pl


multipakiet

kilka usług oferowanych w jednym pakiecie


SJP.pl


multipla

samochód typu Fiat Multipla


SJP.pl


multiplayer

[czytaj: MULtiplejer] tryb rozgrywki w grach wideo, pozwalający na jednoczesny udział wielu graczy, zwykle przez internet; multiplejer


SJP.pl

Komputerowa gra wieloosobowa (ang. multiplayer video game) – rodzaj bądź tryb gry pozwalający na jednoczesną rozgrywkę wielu graczy w tej samej grze komputerowej.

Zwykle gracze ze sobą rywalizują, choć istnieje mnogość odmian trybów (w zależności od profilu danej gry) pozwalających na grę niezależną (bezkolizyjne wyścigi na czas) czy współpracę. Istnieją również tryby łączone, np. rywalizacja połączona ze współpracą (gra drużynowa).

Wikipedia


multiplejer

tryb rozgrywki w grach wideo, pozwalający na jednoczesny udział wielu graczy, zwykle przez internet; multiplayer


SJP.pl


multipleks

1. budynek, w którym znajduje się wiele sal kinowych; multikino, gigapleks, gigaplex;
2. zestaw kanałów telewizyjnych transmitowanych w technologii cyfrowej na jednym paśmie częstotliwości;
3. system telegraficzny umożliwiający równoległą transmisję wielu sygnałów na jednym kanale łączności


SJP.pl

  • multipleks kinowy – budynek w którym znajduje się wiele sal filmowych
  • multipleks radiowy (ensemble) – pakiet programów naziemnej radiofonii cyfrowej
  • multipleks telewizyjny – pakiet programów naziemnej telewizji cyfrowej

Wikipedia


multiplekser

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektron. urządzenie pozwalające na przesyłanie kilku sygnałów w jednym kanale przez przełączanie pomiędzy ich źródłami;

Wiktionary

Multiplekser (w skrócie MUX) – układ kombinacyjny, najczęściej cyfrowy, służący do wyboru jednego z kilku dostępnych sygnałów wejściowych i przekazania go na wyjście.

Multiplekser jest układem komutacyjnym (przełączającym), posiadającym k wejść informacyjnych (zwanych też wejściami danych x0, x1, …, xk-1, zazwyczaj jest ich 2n), n wejść adresowych (sterujących a0, a1, …, an-1) i jedno wyjście y. Posiada też wejście sterujące działaniem układu oznaczane jako S (wejście strobujące/zegarowe (Zegar (generator)), ang. strobe) lub e (ang. enable).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Multiplekser umożliwia zainstalowanie do szesnastu kamer, choć największy problem będzie z dostarczeniem ich sygnału do Straży Miejskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplo n., multipleks m., multipleksacja ż.

 czas. multipleksować ndk.

 przym. multiplekserowy, multipleksowy

Wiktionary


multiplekserowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z multiplekserem, dotyczący multipleksera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplekser m., multiplo n.

Wiktionary


multipleksowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z multipleksem, dotyczący multipleksu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multipleks m., multiplo n., multiplekser mrz.

Wiktionary


multiplet

1. grupa cząstek elementarnych wchodzących w skład jądra atomu, odznaczających się podobnymi właściwościami;
2. w łowiectwie: kilka trafnych strzałów z rzędu, oddanych przez jednego myśliwego


SJP.pl


multipletowość

Multipletowość – w mechanice kwantowej, odpowiada różnym stopniom degeneracji danego układu wieloelektronowego.

Wikipedia


multipletowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z multipletem, dotyczący multipletu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplet m., multiplo n.

Wiktionary


multiplikacja

przestarzałe: mnożenie, pomnażanie; multyplikacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nazwa czynności lub faktu zwielokrotnienia ilości czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmultʲiplʲiˈkat͡sʲja, AS: multʹiplʹikacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplo n., multiplikator m., multyplikator m., multiplikowanie n., multyplikowanie n., zmultiplikowanie n., zmultyplikowanie n., multiplikatywność ż., demultiplikacja ż.

 czas. multiplikować ndk., multyplikować ndk., zmultiplikować dk., zmultyplikować dk.

 przym. muliplikacyjny, multiplikatywny, multiplikacyjny

 przysł. multiplikatywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mnożenie, pomnażanie, multiplikowanie, zwielokrotnianie; przest. multyplikacja

Wiktionary


multiplikacyjny

multiplikacja; multiplikatywny, mnożący, powielający


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z multiplikacją, dotyczący multiplikacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplo n., multiplikacja ż.

Wiktionary


multiplikator

1. urządzenie do zwiększania ciśnienia płynu (cieczy, gazu) dostarczonego przez pompę lub akumulator hydrauliczny;
2. przekładnia zwiększająca obroty wału napędzanego w stosunku do obrotów wału napędzającego;


SJP.pl

Multiplikator – rodzaj kołowrotka wędkarskiego o ruchomej szpuli. Wyewoluował ze starych kołowrotków z ruchomą szpulą. Dzisiejsze multiplikatory to wysoce zaawansowane technicznie kołowrotki o znacznych przełożeniach, nawet ponad 7:1, wielotarczowych hamulcach typu gwiazda, odśrodkowych, magnetycznych lub elektronicznych hamulcach, których zadaniem jest ograniczenie prędkość obrotu szpuli w pierwszej fazie rzutu, licznikami wysnutej żyłki itp.

Wikipedia


multiplikatorowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z multiplikatorem, dotyczący multiplikatora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplikator m., multiplo n.

Wiktionary


multiplikatywny

będący wynikiem mnożenia czynników; multiplikacyjny


SJP.pl


multiplikować

przestarzale: mnożyć; multyplikować


SJP.pl


multiplikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozmnażanie lub pomnażanie czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiplo n., multiplikacja ż., multiplikator m.

 czas. multiplikować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) multiplikacja, zwielokrotnianie

Wiktionary


multiplo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) numizm. moneta o niejednostkowej, zwielokrotnionej wartości, większa od obiegowej, często kolekcjonerska lub okolicznościowa

 (1.2) szt. oryginalne dzieło sztuki powstałe w rezultacie powielenia obiektu wzorcowego albo stworzone przez artystę seryjnie

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

 (1.1) moneta obiegowa

hiperonimy.

 (1.1) moneta

 (1.2) dzieło sztuki

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. multipla ż., multiplikacja ż., multiplikowanie n., zmultiplikowanie n., multiplikator m., multipletowość ż., multiplekser m., demultiplekser m., demultiplikowanie n., zdemultiplikowanie n., multiplicatio n., multipleksowanie n., multipleksacja ż., multipleks m., multiplikatywność ż.

 czas. multiplikować ndk., zmultiplikować dk., multipleksować ndk., demultiplikować ndk., zdemultiplikować dk.

 przym. multiplikacyjny, multiplikatorowy, multipletowy, multiplikatywny, multipleksowy, multiplekserowy, demultiplekserowy

 przysł. multiplikatywnie

frazeologia.

etymologia.

 etym2|łac|multiplico|multiplicare. → mnożyć

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== multiplo (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mat. wielokrotność

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multipla ż., multiplikacja ż., multiplikowanie n., zmultiplikowanie n., multiplikator m., multipletowość ż., multiplekser m., demultiplekser m., demultiplikowanie n., zdemultiplikowanie n., multiplicatio n., multipleksowanie n., multipleksacja ż., multipleks m., multiplikatywność ż.

 czas. multiplikować ndk., zmultiplikować dk., multipleksować ndk., demultiplikować ndk., zdemultiplikować dk.

 przym. multiplikacyjny, multiplikatorowy, multipletowy, multiplikatywny, multipleksowy, multiplekserowy, demultiplekserowy

 przysł. multiplikatywnie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.1) moneta obiegowa

hiperonimy.

 (1.1) moneta

 (1.2) dzieło sztuki

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. multipla ż., multiplikacja ż., multiplikowanie n., zmultiplikowanie n., multiplikator m., multipletowość ż., multiplekser m., demultiplekser m., demultiplikowanie n., zdemultiplikowanie n., multiplicatio n., multipleksowanie n., multipleksacja ż., multipleks m., multiplikatywność ż.

 czas. multiplikować ndk., zmultiplikować dk., multipleksować ndk., demultiplikować ndk., zdemultiplikować dk.

 przym. multiplikacyjny, multiplikatorowy, multipletowy, multiplikatywny, multipleksowy, multiplekserowy, demultiplekserowy

 przysł. multiplikatywnie

frazeologia.

etymologia.

 etym2|łac|multiplico|multiplicare. → mnożyć

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== multiplo (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mat. wielokrotność

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) anizkoitz

Wiktionary


multipol

w fizyce: przestrzenny, symetryczny układ biegunów magnetycznych lub elektrycznych, wytwarzających pole o zerowej dywergencji ; dipol, kwadrupol lub oktupol


SJP.pl


multiposting

1. publikowanie ogłoszeń jednocześnie na wielu portalach internetowych;
2. zamieszczanie kolejno kilku postów na tej samej stronie internetowej


SJP.pl


multirecydywa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. wielokrotne powracanie do wsześniejszego procederu przez skazanego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. recydywa ż.

Wiktionary


multirecydywista

wielokrotny recydywista


SJP.pl


multirecydywistka

multirecydywista


SJP.pl

Patrz:

multirecydywista

multirelacja

relacja z wielu jednocześnie rozgrywanych meczów


SJP.pl


multiroom

[czytaj: multirum]
1. system nagłośnienia wnętrz domów, mieszkań itp., w skład którego wchodzi serwer muzyczny wraz z kompletem głośników, panelem sterowania i wzmacniaczami;
2. odbiór telewizji cyfrowej na kilku odbiornikach w ramach jednego abonamentu


SJP.pl

Multiroom (nagłośnienie wielostrefowe) − kompleksowe systemy nagłośnienia wnętrz (np. domów, mieszkań). Polegają na połączeniu wszystkich pomieszczeń systemem przekaźników i kabli (stosowane także połączenia bezprzewodowe), w jeden system audio.

Wikipedia


multisejf

bezpieczna szafka wspierająca obsługę kasjerską w placówkach bankowych


SJP.pl


multiskaning

wykonywanie wielu skanowań jednocześnie


SJP.pl


multitasker

osoba potrafiąca wykonywać poprawnie wiele czynności jednocześnie; człowiek wielozadaniowy


SJP.pl


multitasking

umiejętność poprawnego wykonywania wielu czynności jednocześnie; wielozadaniowość


SJP.pl

Wielozadaniowość – cecha systemu operacyjnego umożliwiająca równoczesne wykonywanie więcej niż jednego procesu (programu). Zwykle za poprawną realizację wielozadaniowości odpowiedzialne jest jądro systemu operacyjnego.

Wikipedia


multitemporalny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający zastosowanie, odniesienie do wielu okresów czasu

 (1.2) muz. mający jedną linię rytmu melodycznego ale wiele rodzajów tempa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multitemporalność ż.

 przym. multitemporalnie

Wiktionary


multitool

[czytaj: multitul] narzędzie wielofunkcyjne; multi-tool


SJP.pl


multivan

samochód typu Volkswagen Multivan


SJP.pl


multiwalentny

mający wiele różnych wartości, znaczeń, zastosowań, zalet; poliwalentny


SJP.pl


multiwersum

hipotetyczny zbiór wszystkich uniwersów, popularny w komiksach; wieloświat


SJP.pl

Wikipedia


multiwibrator

Multiwibrator – układ elektroniczny, zrealizowany w oparciu o przekaźniki elektromechaniczne, lampy (w tym neonówki), tranzystory, diody tunelowe bądź inne elementy przełączające, posiadający dwa lub więcej stanów równowagi trwałej bądź nietrwałej.

Wikipedia


multiwitamina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. preparat zawierający szereg rozmaitych witamin, koniecznych do właściwego rozwoju i funkcjonowania organizmu człowieka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. multiwitaminowy

Wiktionary


multiwitaminowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) farm. o preparacie, leku, artykule spożywczym itp.: zawierający szereg rozmaitych witamin, koniecznych do właściwego rozwoju i funkcjonowania organizmu człowieka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. multiwitamina ż.

Wiktionary


multizbiór

zbiór borelowski: uogólnienie pojęcia zbioru, w którym w odróżnieniu od klasycznych zbiorów jeden element może występować wiele razy


SJP.pl

Multizbiór (także wielozbiór, ang. multiset) – uogólnienie pojęcia zbioru, w którym w odróżnieniu od klasycznych zbiorów jeden element może występować wiele razy. Nie jest jednak dana żadna ich kolejność i tym multizbiór różni się od krotki.

Wikipedia


multum

bardzo dużo, mnóstwo; miriada, mrowie, zatrzęsienie


SJP.pl

liczebnik nieokreślony

 (1.1) duża ilość czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podobnych zagadek było i jest w Chuzestanie multum, bowiem na terenie tej prowincji krzyżują się interesy wielu grup o rozmaitej proweniencji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmultũm, AS: multũm

Wiktionary

Powiązane:

 temsłow. multi-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mnóstwo, pot. kupa, reg. pozn. wuchta.

Wiktionary


multyplikacja

dawniej: mnożenie, pomnażanie; multiplikacja


SJP.pl

Mnożenie – wspólna nazwa różnych funkcji matematycznych definiowanych osobno; ich najprostszym przykładem jest mnożenie liczb naturalnych – wielokrotne dodawanie liczby do siebie samej. Wynik mnożenia to iloczyn, a mnożone elementy to czynniki, przy czym pierwszy czasem jest znany jako mnożna, a drugi jako mnożnik.

Wikipedia


multyplikator

dawniej:
1. urządzenie do zwiększania ciśnienia płynu (cieczy, gazu) dostarczonego przez pompę lub akumulator hydrauliczny; multiplikator;
2. przekładnia zwiększająca obroty wału napędzanego w stosunku do obrotów wału napędzającego; multiplikator;
3. czynnik mnożący, potęgujący coś


SJP.pl


multyplikować

dawniej: mnożyć; multiplikować


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) stpol. wykonywać mnożenie

 (1.2) przest. mnożyć, pomnażać, powiększać

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) … karę jeśli J. W. Pan (= Jaśnie Wielmożny Pan) za zbyt małą uznasz, wedle swej pańskiej woli multyplikować możesz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmultɨplʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: multyplʹikovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. przest. multyplikacja, multiplikacja, przest. multyplikowanie, multiplikowanie, przest. multyplikator, multiplikator (zob. multi-.)

 czas. multiplikować ndk., przest. zmultyplikować dk., zmultiplikować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mnożyć

 (1.2) zwiększać, powiększać, mnożyć

Wiktionary


multyplikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|multyplikować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmultɨplʲikɔˈvãɲɛ, AS: multyplʹikovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. multyplikować

 rzecz. multiplikacja ż.

Wiktionary


mulwijski

przymiotnik

 (1.1) związany z osobą Mulviusa lub jego rodziną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Według przekazu Euzebiusza z Cezarei przed bitwą przy moście Mulwijskim Konstantyn miał wizję, która pozwoliła mu odnieść zwycięstwo.

Wiktionary


mumbaj

miasto w Indiach; Bombaj


SJP.pl

Wikipedia


mumbajski

Mumbaj


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mumbajem, dotyczący Mumbaju

Wiktionary

Patrz:

Mumbaj

Powiązane:

 rzecz. Mumbaj mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bombajski

Wiktionary


mumia

1. zwłoki uchronione przed rozkładem w sposób naturalny lub w wyniku zabiegów konserwujących;
2. potocznie: osoba chuda, wychudzona;
3. potocznie: osoba bez energii, małomówna;
4. potocznie: śpiwór dopasowany do sylwetki człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwłoki zabezpieczone przed rozkładem;

Wiktionary

Mumia – zmumifikowane naturalnie lub celowo zabalsamowane ciało człowieka lub zwierzęcia.

Nazwę wywodzi się z arabskiego słowa pochodzenia perskiego mumija, oznaczającego „smołę”, a właściwie bitumin, czyli substancję, którą (jak uważano do niedawna) starożytni Egipcjanie nasączali bandaże mumii. Najnowsze badania dowiodły jednak, iż wiele mumii egipskich nie zawierało bitumu, a tylko żywice, które sczerniały, jedynie przypominając bitumin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gmach ten był największą skarbnicą Egiptu. W nim spoczywały mumie wielu sławnych faraonów, znakomitych kapłanów (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũmʲja, AS: mũmʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mumifikacja ż., mumifikowanie n., zmumifikowanie n.

 czas. mumifikować ndk., zmumifikować dk.

 przym. mumijny, mumifikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) zwłoki

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. mumifikacja ż., mumifikowanie n., zmumifikowanie n.

 czas. mumifikować ndk., zmumifikować dk.

 przym. mumijny, mumifikacyjny

frazeologia.

 siedzieć jak mumia • zasuszona mumia

etymologia.

 (1.1) etym|arab|مومية. (mūmiyyah) → smoła ziemna < etym|pers|mum. → wosk

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) mumje ż.

* angielski: (1.1) mummy

* arabski: (1.1) مومياء ż. (mūmiyāʾ), egipski موميا ż. (mūmiyā)

* azerski: (1.1) mumiya

* baskijski: (1.1) momia

* białoruski: (1.1) мумія ż. (mumija)

* bośniacki: (1.1) mumija ż.

* bułgarski: (1.1) мумия ż. (mumiya)

* chiński standardowy: (1.1) 木乃伊 (mùnǎiyī)

* chorwacki: (1.1) mumija ż.

* czeski: (1.1) mumie ż.

* duński: (1.1) mumie w.

* esperanto: (1.1) mumio

* estoński: (1.1) muumia

* fiński: (1.1) muumio

* francuski: (1.1) momie ż.

* galicyjski: (1.1) momia ż.

* gruziński: (1.1) მუმია (mumia)

* hindi: (1.1) मम्मी ż. (mam'mī)

* hiszpański: (1.1) momia ż.

* ido: (1.1) mumio

* indonezyjski: (1.1) mumi

* interlingua: (1.1) mumia

* irlandzki: (1.1) mumaí m.

* islandzki: (1.1) múmía ż., smyrlingur m.

* japoński: (1.1) furi|木乃伊|みいら.

* kaszubski: (1.1) mumijô ż.

* kataloński: (1.1) mòmia ż.

* kazachski: (1.1) мумия (mwmïya)

* koreański: (1.1) 미라 (mira)

* litewski: (1.1) mumija ż.

* luksemburski: (1.1) Mumie ż.

* łaciński: (1.1) mumia ż.

* łotewski: (1.1) mūmija ż.

* macedoński: (1.1) мумија ż. (mumija)

* niderlandzki: (1.1) mummie ż.

* niemiecki: (1.1) Mumie ż.

* norweski (bokmål): (1.1) mumie m.

* norweski (nynorsk): (1.1) mumie m.

* nowogrecki: (1.1) μούμια ż. (moúmia)

* ormiański: (1.1) մումիա (mumia)

* perski: (1.1) مومیا (mumiyâ)

* portugalski: (1.1) múmia ż.

* rosyjski: (1.1) мумия ż.

* rumuński: (1.1) mumie ż.

* serbski: (1.1) мумија ż. (mumija)

* słowacki: (1.1) múmia ż.

* słoweński: (1.1) mumija ż.

* staroegipski: (1.1) 30px|link=scḥ (scḥ)

* szwedzki: (1.1) mumie w.

* tajski: (1.1) มัมมี่ (mạmmī̀)

* turecki: (1.1) mumya

* ukraiński: (1.1) мумія ż.

* urdu: (1.1) ممی ż. (mammī)

* węgierski: (1.1) múmia

* wietnamski: (1.1) xác ướp

* włoski: (1.1) mummia ż.

źródła.

== mumia (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) mumia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mumifikacja

1. wysychanie narządów wewnętrznych i skóry zwłok znajdujących się przez długi okres czasu w suchym, gorącym środowisku, np. na pustyni; strupieszenie, strupieszczenie;
2. balsamowanie zwłok w celu uchronienia ich przed rozkładem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) samoistny proces wysychania zwłok

 (1.2) proces konserwacji zwłok w celu zabezpieczenia przed rozkładem

 (1.3) med. wysychanie obumarłych tkanek spowodowane zaburzeniem dopływu krwi

Wiktionary

Mumifikacja (łac. mumificatio) – proces konserwacji zwłok zapobiegający rozkładowi. Oprócz mumii ludzkich na całym świecie znajdowane są mumie zwierzęce (głównie w Egipcie), były one robione tak samo jak ludzkie. Cel ich powstania to oddawanie czci bogom.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Każda kultura, która stosowała mumifikację, miała własny, niepowtarzalny sposób jej wykonywania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mumifikowanie n., zmumifikowanie n., mumia ż.

 czas. mumifikować ndk., zmumifikować dk.

 przym. mumifikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) strupieszenie

 (1.2) balsamowanie

Wiktionary


mumifikacyjny

mumifikacja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mumifikacją, dotyczący mumifikacji

Wiktionary

Patrz:

mumifikacja

Przykłady

 (1.1) Archeolodzy odkryli warsztat mumifikacyjny na południe od Kairu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mumia ż., mumifikacja ż., mumifikowanie n., zmumifikowanie n.

 czas. mumifikować ndk., zmumifikować dk.

Wiktionary


mumifikator

człowiek zajmujący się mumifikowaniem zwłok


SJP.pl


mumifikować

zabezpieczać martwe ciało (bądź jego fragment) przed rozkładem poprzez mumifikację


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zmumifikować)

 (1.1) robić mumię

czasownik zwrotny niedokonany mumifikować się (dk. zmumifikować się)

 (2.1) ulegać mumifikacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Egipcie mumifikowano nie tylko ludzi, ale i zwierzęta.

 (2.1) Ciała mumifikują się pod wpływem suchego i gorącego powietrza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mumia ż., mumifikacja ż., mumifikowanie n., zmumifikowanie n.

 czas. zmumifikować dk.

 przym. mumifikacyjny

Wiktionary


mumifikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kult. robienie mumii

 (1.2) przen. sztuczne przedłużanie istnienia jakiegoś zwyczaju lub tradycji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mumia ż., mumifikacja ż., zmumifikowanie n.

 czas. mumifikować ndk., zmumifikować dk.

 przym. mumifikacyjny

Wiktionary


mumijny

związany z mumią (zwłokami uchronionymi przed rozkładem w sposób naturalny lub w wyniku zabiegów konserwujących), np. całun mumijny


SJP.pl


mumin

młodzieżowo:
1. osoba niezdarna, nierozgarnięta;
2. osoba zaspana, przymulona


SJP.pl


muminek

dziecko z wrodzonymi wadami rozwoju, niezdolne do samodzielnego życia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) liter. fikcyjne białe stworzenie, z rodziny trolli;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mũˈmʲĩnɛk, AS: mũmʹĩnek

Wiktionary


muminki

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) uczn. dziadkowie

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B., W. lm. od: muminek

Wiktionary

Muminki (szw. Mumintrollen) – fikcyjne istoty o antropomorficznej budowie ciała (nieco podobne do hipopotamów, ale dwunożne), zamieszkujące pewną dolinę gdzieś w Finlandii, bohaterowie cyklu dziewięciu książek i dwudziestu dwóch komiksów fińskiej (piszącej po szwedzku) autorki Tove Jansson, oraz pięćdziesięciu dwóch komiksów brata Tove, Larsa Janssona. Pierwsza książka o Muminkach, Małe trolle i duża powódź, została opublikowana przez Tove Jansson w 1945 (pierwsza wersja powstała już zimą 1939 roku), a pierwszy komiks Mumintrollet och jordens undergång zaczął ukazywać się w częściach w 1947 roku w szwedzkojęzycznym lewicowym czasopiśmie „Ny Tid”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: mũˈmʲĩnʲci, AS: mũmʹĩnʹḱi

Wiktionary


muminkowy

Muminek


SJP.pl

Patrz:

Muminek

mumio

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geol. mineralna żywica o ciemnej barwie, której przypisuje się lecznicze właściwości;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) W. lp. od mumia

Wiktionary

Mumio (ang. shilajit, (sanskryt) शिलाजतु, śilājatu) – gęsta, kleista substancja o konsystencji podobnej do smoły, o barwie wahającej się między białą, a ciemnobrązową (ta druga jest pospolitsza), wydobywana głównie w Himalajach, Karakorum, na Wyżynie Tybetańskiej, na Kaukazie, w Ałtaju oraz górach regionu Gilgit-Baltistan. Używana jest w ajurwedzie, tradycyjnej medycynie indyjskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mumio powinno pomóc, regularnie stosowane leczy ze czterdzieści różnych chorób

Wiktionary


mumiować

rzadko: mumifikować


SJP.pl


mumiowaty

potocznie: chudy, bez życia, energii


SJP.pl


mumiowy

mumia (rzadko); mumijny


SJP.pl


mumszanc

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. karnawałowa maskarada

 (1.2) daw. rodzaj tkaniny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũmʃãnt͡s, AS: mũmšãnc

Wiktionary


mun

jadalny grzyb rodem z Azji podawany w orientalnych restauracjach; mung, grzyb mun, grzyb mung


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. produkt kulinarny, owocnik grzybów uszaka bzowego lub uszaka gęstowłosego, zwykle sprzedawany jako suszony

Wiktionary

mun

  • mun – potocznie grzyby jadalne należące do gatunków: uszak bzowy, uszak gęstowłosy

Mun

  • Mun – Dae Heummu, zob. Władcy Korei
  • Mun – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Pireneje Wysokie
  • Mun – rzeka w Tajlandii, dopływ Mekongu
  • Mun (The River Mun, Mundesley Beck) – rzeka w Anglii, na północy hrabstwa Norfolk

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) grzyb mun

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) grzyb

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== mun (język inari.) ==

wymowa.

znaczenia.

zaimek

 (1.1) ja

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== mun (język inari.) ==

wymowa.

znaczenia.

zaimek

 (1.1) ja

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) grzyb

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== mun (język inari.) ==

wymowa.

znaczenia.

zaimek

 (1.1) ja

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


muna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Jakucji; lewy dopływ Leny;

Wiktionary

Muna – wyspa w Indonezji na morzu Banda u południowo-wschodniego wybrzeża Celebes; powierzchnia 1704 km², ok. 300 tys. mieszkańców.

Od Celebes oddzielona cieśniną Tiworo. Powierzchnia wyżynna, (wysokość do 455 m n.p.m.). Uprawa ryżu, palmy kokosowej, sagowca, przypraw korzennych; rybołówstwo; eksploatacja lasów; główne miasto Raha.

Administracyjnie należy do prowincji Celebes Południowo-Wschodni; stanowi część dystryktu Muna.

Wikipedia


munch

nazwisko


SJP.pl

  • Edvard Munch (ur. 12 grudnia 1863 w Løten, zm. 23 stycznia 1944 w Ekely), norweski malarz i grafik.
  • (5699) Munch (2141 T-3) – planetoida z grupy pasa głównego asteroid
  • Melanie Munch (ur. 4 sierpnia 1981 w Monachium) – znana bardziej jako Mell, jest niemiecką piosenkarką, współtworzącą zespół dance Groove Coverage.

Zobacz też:

  • Münch

Wikipedia


münchhausen

[czytaj: MÜNchałzen albo MINchałzen albo minCHAŁzen] nazwisko, m.in. Karl von Münchhausen (1720-1797) - baron niemiecki, podróżnik i awanturnik


SJP.pl

Niemcy

  • Münchhausen – gmina w kraju związkowym Hesja, w powiecie Marburg-Biedenkopf

Polska

Dawna nazwa miejscowości:

  • Mnichus

Inne

  • Münchhausenowie
    • baron Münchhausen
    • Gerlach Adolph von Münchhausen

    Wikipedia


münchhauseniada

[czytaj: MÜNchałzeniada albo MINchałzeniada albo minCHAŁzeniada] łgarska opowieść


SJP.pl


munchkin

[czytaj: manczkin] rasa kota o bardzo krótkich łapach, powstała w Luizjanie


SJP.pl

Munchkin – popularna niekolekcjonerska gra karciana stworzona przez Steve’a Jacksona, ilustrowana przez Johna Kovalica i wydana przez Steve Jackson Games. Jest parodią gier RPG, w zestawie podstawowym i jego rozszerzeniach – D&D, natomiast w późniejszych dodatkach wyśmiana zostaje po kolei większość popularnych systemów.

Wikipedia


munda

język z grupy języków drawidyjskich; język mundajski


SJP.pl

  • Munda – miasto na Wyspach Salomona
  • Munda – grupa ludów we wschodnich Indiach
  • munda – grupa języków, używanych w Indiach
  • Munda – starożytne miasto, prawdopodobnie w okolicach dzisiejszej Montilli w Hiszpanii, miejsce bitwy pod Mundą.

Wikipedia


mundajski

język mundajski - język z grupy języków drawidyjskich; munda


SJP.pl


mundek

zdrobnienie od: Edmund, Rajmund (imiona męskie)


SJP.pl


mundial

mistrzostwa świata w piłce nożnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. mistrzostwa świata, przede wszystkim w piłce nożnej

Wiktionary

Mistrzostwa świata w piłce nożnej, w Polsce nazywane również mundialem (hiszp. mundial – „światowy”) lub Pucharem Świata (ang. World Cup) – międzynarodowy turniej piłki nożnej, w którym biorą udział męskie reprezentacje narodowe federacji należących do FIFA. Pierwsze mistrzostwa odbyły się w 1930 roku w Urugwaju. Od tego czasu odbywają się co cztery lata, z wyjątkiem 1942 i 1946 roku, gdyż z powodu II wojny światowej nie odbywały się kongresy FIFA, na których podejmowano decyzję o organizacji turnieju (w 1946, na pierwszym po wojnie kongresie FIFA, wskazano, kto będzie organizatorem mistrzostw w 1950).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dla Polaków pamiętny był mundial w 1982 roku, kiedy zajęli trzecie miejsce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũndʲjal, AS: mũndʹi ̯al

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mundialowy

Wiktionary


mundialowo

mundialowy


SJP.pl

Patrz:

mundialowy

mundialowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z mundialem, dotyczący mundialu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zapraszamy telewidzów na „Mundialowy wieczór” o godz. 21:30.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mundial mrz.

Wiktionary


mundkowie

Mundek z małżonką


SJP.pl


mundkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Mundka lub z nim związany


SJP.pl


mundra

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) babka, położna wiejska

Wiktionary


mundur

obowiązkowy strój członka formacji wojskowej, grupy zawodowej lub organizacji społecznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) charakterystyczny, regulowany przepisami ubiór członków jakiejś organizacji, grupy lub formacji – zwykle militarnej;

Wiktionary

Mundur, uniform – rodzaj jednolitego standaryzowanego ubioru używanego przez członków danej organizacji, stanowiący jednocześnie jej wyróżnik. Mundury (uniformy) noszone są przykładowo przez członków wojska, organizacji paramilitarnych, harcerskich, społecznych, służb mundurowych i medycznych, strażników, niektóre grupy zawodowe itp..

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Serce struchlałego dziecka łomoce pod mundurem ułana i niewymowna trwoga żelaznymi obcęgi ściska piersi, gdy wchodzą tłumem szumnym w progi kościoła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũndur, AS: mũndur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. umundurowanie n., mundurowy m., mundurówka ż., mundurowanie n.

:: zdrobn. mundurek n.

 czas. umundurować ndk., umundurować dk.

 przym. mundurowy, mundurówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uniform

Wiktionary


mundurek

1. regulaminowy ubiór ucznia lub członka organizacji młodzieżowej;
2. ekspresywnie: mundur;
3. ziemniaki w mundurkach - ziemniaki gotowane lub pieczone w łupinach i tak podane na stół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) strój harcerski lub szkolny

 (1.2) przen. coś przypominającego strój mundurowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczniowie w granatowych mundurkach chodzili do szkoły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mundur mrz., mundurowy mos., mundurowanie n.

 czas. mundurować ndk., umundurować dk.

 przym. mundurowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fartuszek

Wiktionary


mundurologia

badania nad historią mundurów; ogół wiadomości o mundurach


SJP.pl


mundurowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|mundurować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. umundurowanie n., mundur m., mundurek m., mundurówka ż., mundurowy m.

 czas. mundurować ndk., umundurować dk.

 przym. mundurowy

Wiktionary


mundurowiec

policjant, agent lub wojskowy, którego służbowym strojem jest mundur


SJP.pl


mundurówka

potocznie:
1. ogół służb mundurowych w państwie;
2. w wojsku: kwota wypłacana okresowo żołnierzom na zakup nowego umundurowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. wojsk. okresowa kwota wypłacana żołnierzom na zakup nowego umundurowania

 (1.2) pot. publ. ogół służb mundurowych w kraju

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmũnduˈrufka, AS: mũndurufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mundur mrz., mundurowy mos., mundurowanie n.

 przym. mundurowy

Wiktionary


mundurowy

przymiotnik od: mundur


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z mundurem, dotyczący munduru

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. umundurowany policjant lub żołnierz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmũnduˈrɔvɨ, AS: mũndurovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mundur mrz., mundurówka ż., mundurek mrz., umundurowanie n., mundurowanie n.

 czas. mundurować ndk., umundurować dk.

 przym. mundurówkowy

Wiktionary


munduroznawca

znawca typów i historii mundurów


SJP.pl


munduroznawczy

związany z wiedzą o typach i historii mundurów


SJP.pl


munduroznawstwo

wiedza o typach i historii mundurów


SJP.pl


mundurzyna

rzadko: niezgrabny mundur


SJP.pl


mundus

symbol władzy królewskiej - złota kula z krzyżem; jabłko królewskie


SJP.pl


mundżak

rodzaj z rodziny jeleniowatych; mały jeleń z lasów Azji; samce cechują się silnie rozwiniętymi, wystającymi z pyska górnymi kłami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Muntiacus|ref=tak., gatunek małego, azjatyckiego ssaka parzystokopytnego;

 (1.2) ssak z gatunku mundżaków (1.1)

Wiktionary

Mundżak (Muntiacus) – rodzaj ssaków z podrodziny jeleni (Cervinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Wikipedia


mundżański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dosł. związany z Mundżanem, dotyczący Mundżanu

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język mundżański;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mundżan mrz.

Wiktionary


mundzik

zdrobnienie od: Edmund (imię męskie)


SJP.pl


mundzio

zdrobnienie od: Edmund, Rajmund (imiona męskie); Mundek


SJP.pl


mung

niewielki ssak drapieżny z podrodziny mangustowatych; mangusta


SJP.pl

  • Le Mung – miejscowość i gmina we Francji
  • fasola mung (fasola złota) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych

Wikipedia


munga

niewielki ssak drapieżny z podrodziny mangustowatych; mangusta


SJP.pl

Munga – miejscowość (tätort) w Szwecji, w regionie administracyjnym (län) Västmanland, w gminie Västerås.

Według danych Szwedzkiego Urzędu Statystycznego liczba ludności wyniosła: 241 (31 grudnia 2015), 272 (31 grudnia 2018) i 288 (31 grudnia 2019).

Wikipedia


mungo

1. ssak z rodziny wiwer, występujący w Afryce na południe od Sahary; mangusta pręgowana;
2. włókno wełniane niskiej jakości otrzymywane z pozyskiwanych wtórnie kawałków tkanin wełnianych


SJP.pl

Mungo (ang. Lake Mungo) – wyschnięte jezioro w południowo-zachodniej części Nowej Południowej Walii w Australii. Położone jest ok. 740 km na zachód od Sydney i 90 km na północny wschód od miejscowości Mildura. Jezioro wchodzi w skład Parku Narodowego Mungo i jest jednym z siedemnastu jezior w Regionie Wyschniętych Jezior Willandra, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia


muni

w Indiach: asceta, mędrzec hinduski; pustelnik


SJP.pl

Muni (sanskryt मुनि, „milczący”, od „mauna” – cisza) – termin określający mędrców pustelników i indyjskich ascetów.Mędrcy tego typu nie posiedli wiedzy o prawdzie istnienia na podstawie nauk tekstów, lecz poprzez samorealizację.

Wikipedia


muniak

nazwisko


SJP.pl


muniakowice

Muniakowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki.

Wikipedia


municipium

w państwie rzymskim: miasto mające samorząd


SJP.pl

Municypium (łac. municipium) – w starożytności był to teren położony w Italii, podbity przez Starożytny Rzym.

Municypia zawarły z Rzymem przymierze, dzięki któremu mogły się cieszyć częściową autonomią i tolerancją, w tym religijną, pod warunkiem udzielania Rzymowi określonej pomocy wojskowej i ograniczenia praw mieszkańców, np. zakazu głosowania i piastowania urzędów. Dozwolone były m.in. małżeństwa z obywatelami rzymskimi.

Wikipedia


municypalność

przestarzałe: zarząd miejski lub gminny


SJP.pl


municypalny

mający związek z zarządem miejskim; miejski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający związek z miastem lub jego samorządem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmũɲit͡sɨˈpalnɨ, AS: mũńicypalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. municypalność ż.

 przysł. municypalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) miejski, komunalny

Wiktionary


municypium

gmina w starożytnym Rzymie


SJP.pl

Municypium (łac. municipium) – w starożytności był to teren położony w Italii, podbity przez Starożytny Rzym.

Municypia zawarły z Rzymem przymierze, dzięki któremu mogły się cieszyć częściową autonomią i tolerancją, w tym religijną, pod warunkiem udzielania Rzymowi określonej pomocy wojskowej i ograniczenia praw mieszkańców, np. zakazu głosowania i piastowania urzędów. Dozwolone były m.in. małżeństwa z obywatelami rzymskimi.

Wikipedia


munida

skorupiak występujący na dużych głębokościach w morzach klimatu subtropikalnego i tropikalnego


SJP.pl


muniek

Muniek – pierwszy album studyjny Muńka Staszczyka. Został wydany 15 marca 2010 roku przez wytwórnię muzyczną Sony Music. Nagrania dotarły do 3. miejsca lisy OLiS.

W lipcu 2010 roku pochodząca z płyty kompozycja „Święty” została nominowana do nagrody Superjedynki w kategorii „Przebój Roku”. Jednakże wokalista odmówił udziału w plebiscycie.

Wikipedia


munio

potocznie, żartobliwie: mózg; zwykle w związku frazeologicznym: mieć kuku na muniu - być upośledzonym na umyśle


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) żart. formacja ekspresywna od słowa "mózg" z formantem -unio

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũɲɔ, AS: mũńo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muńka

Wiktionary


munk

nazwisko


SJP.pl

Nazwisko Munk może odnosić się do:

  • Andrzej Munk (1920-1961), polski reżyser
  • Eduard Munk (1803-1871), niemiecki filolog
  • Hermann Munk (1839-1912), niemiecki fizjolog
  • Immanuel Munk (1852-1900), niemiecki fizjolog
  • Jens Munk (1579-1628), duński polarnik
  • Kaj Munk (1898-1944), duński dramatopisarz
  • Kirsten Munk (1598-1658)
  • Michael Max Munk (1890-1986)
  • Peter Munk (ur. 1927), węgierski przedsiębiorca i filantrop
  • Salomon Munk (1803-1867), francuski orientalista
  • Walter Heinrich Munk (1917-2019), oceanograf
  • Walter Munk (1895-1920)

Wikipedia


munster

francuski ser podpuszczkowy, produkowany z krowiego mleka, o aromatycznym zapachu i kwaskowym smaku


SJP.pl

  • munster – rodzaj francuskiego sera

Niemcy:

  • Munster – miasto w kraju związkowym Dolna Saksonia

Francja:

  • Munster – miasto w Alzacji
  • Munster – miasto w Lotaryngii

Irlandia:

  • Munster – jedna z czterech prowincji

Wikipedia


münsterski

Münster [czytaj: münsterski albo minsterski]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Münsterem, dotyczący Münsteru (miasta w Niemczech)

Wiktionary


munsztuk

1. rodzaj kiełzna zakładanego do pyska konia;
2. dawniej: część papierosa lub fajki trzymana w ustach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) połączone ze sobą metalowe drążki, wkładane do pyska narowistym koniom, służące do powodowania koniem; rodzaj kiełzna;

 (1.2) stpol. daw. ustnik instrumentu muzycznego lub ustnik fajki

 (1.3) stpol. daw. część zwijki papierosa albo część fajki, trzymana przez palacza w ustach

Wiktionary

  • munsztuk – rodzaj kiełzna stosowanego w jeździectwie
  • munsztuk (archaizm, staropolskie) – ustnik fajki, trąbki notowane użycie w polszczyźnie od 1585 roku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Huon von Sagar mocno chwycił konia za wodze przy munsztuku.

 (1.2) [...] przynajmniej w niedzielę i dni święte, co samo na wolą się daje, gdyż to dobrowolne rzeczy być mają, aby, gdy trębacz przez munsztuk rano da hasło, na [...]

 (1.2) [...] wydano rozkaz, że za pierwszym cichym zatrąbieniem przez munsztuk wszyscy mają siadać na koń i stawać w gotowości.

 (1.3) Paliła papierosy z długim munsztukiem, nauczyła się tego, jak sama mówiła, ze zmartwień, papierosy trochę na to pomagały.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmũw̃ʃtuk, AS: mũũ̯štuk

Wiktionary


muntenia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. kraina historyczno-geograficzna w południowej Rumunii;

Wiktionary

Muntenia (staropol. Multany, kresy multańskie) – kraina historyczna w Rumunii stanowiąca wschodnią część Wołoszczyzny. Leży między Dunajem (na południu i wschodzie), Alutą (na zachodzie) i Karpatami. Graniczy z Oltenią, Mołdawią, Siedmiogrodem i Dobrudżą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od trzech lat wakacje spędzamy w Muntenii.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. munteński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. Multany

Wiktionary


munteński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Muntenią, dotyczący Muntenii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Muntenia ż.

Wiktionary


muntowo

Muntowo (niem. Muntowen, od 1938 Muntau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Muntowo, po jej zniesieniu w gromadzie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Nazwa miejscowości pochodzenia pruskiego od imienia Monte. We wsi są dwa duże głazy narzutowe tzw. Bliźniaki.

Wikipedia


mupet

[czytaj: mapet] typ lalki teatralnej stworzonej w 1955 roku przez amerykańskiego lalkarza, reżysera i scenarzystę Jima Hensona; muppet, mapet


SJP.pl


muppet

[czytaj: mapet] typ lalki teatralnej stworzonej w 1955 roku przez amerykańskiego lalkarza, reżysera i scenarzystę Jima Hensona; mapet, mupet


SJP.pl


muppets

grupa lalek poruszanych rękami ludzi, rozpowszechniona w latach siedemdziesiątych XX wieku w USA


SJP.pl


mur

1. ogrodzenie, ściana, element budowli;
2. coś co utrudnia porozumienie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. kamienna lub ceglana konstrukcja, np. ściany budynku

 (1.2) archit. murowane ogrodzenie, zwykle kamienne

 (1.3) sport. w piłce nożnej: zawodnicy ustawieni jeden obok drugiego tak, aby zasłonić drogę do bramki zawodnikowi wykonującemu rzut wolny

 (1.4) przen. poglądy, odczucia dzielące lub izolujące ludzi

 (1.5) meteorol. zwarte zachmurzenie

Wiktionary

Mur (z łac. mūrus) – rodzaj konstrukcji budowlanej, wykonanej z elementów ułożonych w uporządkowany sposób, zazwyczaj połączonych zaprawą budowlaną.

Mur powstaje w wyniku czynności murowania, osoba zajmująca się murowaniem to murarz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dom jest ogrodzony murem.

 (1.1) Zwierciadło było wyższe niż normalny człowiek, utwierdzone w murze mocną dębową ramą. Obmacywaliśmy ją na wszystkie sposoby, próbowaliśmy wsunąć palce i paznokcie między nią a ścianę, ale zwierciadło ani drgnęło, jakby było częścią muru, kamieniem oprawionym w kamień.

 (1.4) Wyrwij murom zęby krat

:: Zerwij kajdany, połam bat!
A mury runą, runą, runą,
i pogrzebią stary świat
.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mur, AS: mur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murarka ż., murarstwo n., murarz m., przedmurze n., podmurówka ż., obmurowanie n., murowanie n., podmurowywanie n., podmurowanie n., wymurowanie n., zamurowywanie n., zamurowanie n., pomurnik m.

:: zdrobn. murek m., mureczek m.

 czas. murować ndk., podmurowywać ndk., podmurować dk., wymurować dk., zamurowywać ndk., zamurować dk.

 przym. murowy, murowany, murarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ściana

Wiktionary


mur-beton

potocznie: z całą pewnością, bez żadnej wątpliwości; na mur, na mur-beton


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. pewność

Wiktionary


mura

1. miasto we Hiszpanii;
2. miasto we Włoszech;
3. rzeka w Austrii, Słowenii i Chorwacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w południowej Austrii, wschodniej Słowenii, północnej Chorwacji i zachodnich Węgrzech; w dorzeczu Dunaju;

Wiktionary

  • Mura – miasto we Hiszpanii
  • Mura – miasto we Włoszech
  • Mura – region statystyczny w Słowenii
  • Mura – rzeka w Austrii, Słowenii i Chorwacji
  • mura – strumień błotno-gruzowy
  • Mura – japońskie słowo stosowane w zarządzaniu oznaczające nieregularność lub zmienność
  • Mura (ur. 1944) – piłkarz brazylijski
  • inna nazwa plemienia indiańskiego Pirahã

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmura, AS: mura

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Prekmurje n., prekmurski mrz.

 przym. prekmurski, medzimurski

Wiktionary


murak

kamień o kształcie zbliżonym do równoległościanu i ostrych krawędziach, ciężarze poniżej 50 kg, uzyskiwany ze złoża metodami kamieniarskimi jak rozbijanie, klinowanie; kamień łupany


SJP.pl


mural

rodzaj malowidła ściennego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. malowidło ścienne, najczęściej monumentalne, o charakterze artystycznym lub reklamowym;

Wiktionary

Mural – rodzaj malatury, nazwa pochodzenia hiszpańskiego oznaczająca w skrócie dzieło dekoracyjnego malarstwa ściennego, najczęściej monumentalne. Murale jako malarstwo ścienne pochodzi jeszcze z okresu prehistorii, były szczególnie rozpowszechnione w starożytnym Rzymie na ulicach miast.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmural, AS: mural

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murek mrz., murale n., muralizm m., muralista mos., muralistka ż.

Wiktionary


murale

rodzaj obrazu malowanego na ścianie, murze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szt. malowidło ścienne, najczęściej monumentalne, o charakterze artystycznym lub reklamowym

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: mural

Wiktionary

Mural – rodzaj malatury, nazwa pochodzenia hiszpańskiego oznaczająca w skrócie dzieło dekoracyjnego malarstwa ściennego, najczęściej monumentalne. Murale jako malarstwo ścienne pochodzi jeszcze z okresu prehistorii, były szczególnie rozpowszechnione w starożytnym Rzymie na ulicach miast.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. mural mrz., muralista mos., muralistka ż., muralizm mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mural

Wiktionary


muralista

osoba tworząca murale, wielkoformatowe malowidła ścienne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. artysta plastyk, który tworzy murale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mural m., muralik m.

:: fż. muralistka ż.

 przym. muralowy

Wiktionary


muralistka

muralista


SJP.pl

Patrz:

muralista

muralizm

malarstwo ścienne, wielkopowierzchniowa malatura zewnętrzna, zwykle na ścianach budynków


SJP.pl


muralowy

mural


SJP.pl

Patrz:

mural

muraloza

lekceważąco: nadmierne pokrywanie ścian muralami


SJP.pl


murań

szczyt Tatr Bielskich na Słowacji


SJP.pl

Murań, Wielki Murań (słow. Muráň, niem. Muran, węg. Murány, Muran, 1890 m) – szczyt Tatr Bielskich na Słowacji, znajdujący się w ich grani głównej. Jest pierwszym od zachodu wybitnym wierzchołkiem w Tatrach Bielskich i ma charakterystyczny kształt (jedni widzą w nim łeb tygrysa, inni żabę), dzięki czemu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych szczytów tej części Tatr.

Wikipedia


murano

samochód typu Nissan Murano


SJP.pl

Murano – grupa siedmiu małych wysp włoskich połączonych mostami (często traktowana jako jedna wyspa porozdzielana kanałami), położona na lagunie niedaleko Wenecji, o powierzchni 1,17 km². Murano jest zamieszkiwane od czasów antycznych, obecnie liczy 5,5 tysiąca mieszkańców (2007). Słynie z produkcji szkła, ponadto znajduje się tu wiele zabytków.

Wikipedia


muranów

dzielnica Warszawy


SJP.pl

Muranów – historyczna część miasta Warszawy położona w dzielnicach Wola i Śródmieście.

Wikipedia


muranowski

Muranów (dzielnica Warszawy)


SJP.pl


murarczyk

dawniej: pomocnik murarza; mularczyk


SJP.pl


murarka

1. potocznie: murarstwo, zajęcie murarza;
2. rzemieślniczka zajmująca się murowaniem;
3. dawniej: żona murarza;
4. rodzaj pszczół z rodziny miesierkowatych, występujący w Polsce w 18 gatunkach


SJP.pl

Osmia – rodzaj pszczół z rodziny miesierkowatych (Megachilidae), w języku polskim określanych zwyczajową nazwą murarka. Mają silnie owłosione ciało osiągające długość od 9-11 mm.. Występuje na nasłonecznionych skrajach lasów i suchych murawach. Zakładają gniazda np. w ziemi, w pustych łodygach roślin lub w pustych muszlach ślimaków.

Na obszarze Polski stwierdzono występowanie 18 gatunków z tego rodzaju.

Wikipedia


murarkowy

1. osarek murarkowy - gatunek błonkówki z rodziny osarkowatych;
2. złotolitka murarkowa - gatunek błonkówki z rodziny złotolitkowatych


SJP.pl


murarski

przymiotnik od: murarz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) techn. dotyczący murarza i jego pracy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mur mrz., murek mrz., murarstwo n., murarka ż., murarz mos., podmurowanie n., podmurówka ż.

 czas. murować, obmurować, wymurować, zamurować

 przym. murowany, murowy

Wiktionary


murarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzemiosło i rodzaj pracy zajmujące się głównie murowaniem – wznoszeniem ścian;

Wiktionary

Murarstwo – rodzaj rzemiosła, którego główną pracą jest murowanie np. mostów, ścian itp. Murowanie polega na wznoszeniu budowli poprzez spajanie kamiennych, ceglanych itp. materiałów środkami wypełniającymi i wiążącymi zwanymi zaprawami murarskimi, przygotowanymi na bazie piasku, wapna i cementu. Murarstwo nie jest tożsame z budownictwem, będącym działem inżynierii. Jest jednym z niewielu działów rzemiosła, który nie ulega zanikowi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈrarstfɔ, AS: murarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mur m., murek m., murarz m., murarka ż., murowanie n., zamurowanie n., wymurowanie n., mularstwo n., podmurowanie n., podmurówka ż.

 czas. murować ndk., zamurować dk., wymurować dk.

 przym. murarski, mularski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. murarka

Wiktionary


murarz

rzemieślnik zawodowo zajmujący się murowaniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) robotnik pracujący przy wznoszeniu ścian, murów

Wiktionary

Murarz, daw. murator – nazwa zawodu oraz określenie rzemieślnika wykonującego ten zawód.

Do zakresu czynności realizowanych przez rzemiosło murarskie należy wykonywanie prac związanych z wznoszeniem budowli kamiennych lub ceglanych, gdzie czynnikiem wiążącym te materiały jest zaprawa murarska.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmuraʃ, AS: muraš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pomurnik mzw., murowanie n., murarka ż., mur m., podmurówka ż., murarstwo n., murek m., podmurowanie n.

 czas. murować ndk., wymurować dk., obmurować dk.

 przym. murowany, murarski, murowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|mulorz.

Wiktionary


murarzyna

(r. męski) lekceważąco: marny murarz


SJP.pl


muras

nazwisko


SJP.pl

Muras – niewielka miejscowość w Hiszpanii we wspólnocie autonomicznej Galicja w prowincji Lugo. Liczy niespełna tysiąc mieszkańców. Znajdują się tu liczne elektrownie wiatrowe.

Wikipedia


muraszka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg-pl|Kresy. mrówka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakaś muraszka włazła mnie pod rubaszka.

Wiktionary


murat

nazwisko


SJP.pl

Imię tureckie, wariant imienia Murad

  • Osoby
    • padyszachowie osmańscy
      • Murat I – sułtan w latach: 1359-1389
      • Murat II – sułtan w latach: 1421-1444 i 1446-1451
      • Murat III – sułtan w latach: 1574–1595
      • Murat IV – sułtan w latach: 1623-1640
      • Murat V – sułtan w 1876 r.

      Wikipedia


murator

dawniej: murarz, majster murarski, zwłaszcza murarz architekt


SJP.pl

Murator – najpopularniejszy i najstarszy poradnik remontowo-budowlany w Polsce. Zawiera opisy i porady z zakresu zagadnień związanych z budową, remontem i wykończeniem domu, a także informacje o produktach i usługach na rynku budowlanym. Przedstawia produkty i technologie na każdą kieszeń. Murator prezentuje zarówno tradycyjne, jak i nowoczesne technologie. Magazyn zajmuje się także zagadnieniami prawa budowlanego oraz kwestiami finansowymi.Murator skierowany jest do inwestorów indywidualnych, którzy planują lub realizują budowę domu lub jego modernizację czy remont.

Wikipedia


murawa

gęsta trawa, zwykle krótko przystrzyżona, pokrywająca jakiś obszar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gęsta, niska trawa pokrywająca jakiś teren

 (1.2) nawierzchnia boiska piłkarskiego

 (1.3) stpol. zielone pokrycie bagniska

Wiktionary

Murawa – zbiorowisko roślinne z dominacją niskich traw, w odróżnieniu od nieskoszonej łąki, której ruń jest wysoka. Niska ruń muraw wynikać może z trudnych warunków siedliskowych (np. murawy psammofitów – na piaskach, murawy kserotermiczne – w miejscach silnie nasłonecznionych, murawy bliźniczkowe na ubogich, kwaśnych glebach). Murawy mogą powstawać także w wyniku oddziaływań antropogenicznych – intensywnego wypasu i wydeptywania oraz mogą być sztucznie formowane – jak trawniki, murawy boisk i pól golfowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Piłkarze wbiegli na murawę boiska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈrava, AS: murava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murawka ż.

 przym. murawowy

Wiktionary


murawjow

[czytaj: murawJOF albo muRAWjof] nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dmitrij Murawjow – kazachski kolarz
  • Michaił Murawjow (eserowiec) – oficer Armii Imperium Rosyjskiego, eserowiec
  • Michaił Murawjow Wileński – minister skarbu Imperium Rosyjskiego, generał-gubernator wileński
  • Mikołaj (Murawjow-Uralski) – prawosławny biskup i lekarz
  • Nikita Murawjow – rosyjski wojskowy, jeden z przywódców dekabrystów
  • Władimir Murawjow – kazachski lekkoatleta

Wikipedia


murawka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikrobiol. gęste zbiorowisko mikroorganizmów zasiedlających podłoże stałe, powodujące widoczne zmętnienie

 (1.2) zdrobn. od murawa

Wiktionary

Murawka (ros. Муравка) – wieś (ros. seło) w południowo-wschodniej Rosji, terytorialnie i administracyjnie należąca do rejonu buriejskiego, w obwodzie amurskim.

Według danych statystycznych z 2016 roku wieś Murawka zamieszkiwało 75 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. murawa ż.

Wiktionary


murawowy

murawa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z murawą, dotyczący murawy

Wiktionary

Patrz:

murawa

Powiązane:

 rzecz. murawa ż.

Wiktionary


murawski

nazwisko


SJP.pl

Murawski (forma żeńska: Murawska; liczba mnoga: Murawscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 13234 osoby.

Wikipedia


murchla

regionalnie: babsko, babsztyl


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. babsko, babsztyl

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Zaolzie|myrcha, myrszina, myrszyna.

Wiktionary


murcja

miasto w Hiszpanii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w południowo-wschodniej Hiszpanii, od średniowiecza do XIX wieku, królestwo podporządkowane Kastylii

 (1.2) geogr. adm. nadmorska wspólnota autonomiczna, prowincja i region w Hiszpanii

 (1.3) geogr. miasto w Hiszpanii, nad Segurą;

Wiktionary

Murcja (hiszp. Murcia) – miasto w południowo-wschodniej Hiszpanii, stolica regionu o tej samej nazwie, nazywana Sadem Europy, znana głównie z katedry.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. murcyjski

Wiktionary


murcki

Murcki (niem. Emanuelssegen) – część oraz dzielnica Katowic, położona w południowym rejonie miasta, na Płaskowyżu Murcek, w latach 1967–1975 samodzielne miasto.

Murcki rozwinęły się dzięki działalności górniczej. W 1769 roku powstała tu najstarsza na Górnym Śląsku kopalnia węgla kamiennego – „Emanuelssegen” (późniejsza kopalnia „Murcki”). Rozwój Murcek przyspieszyło doprowadzenie i uruchomienie linii kolejowej 1 grudnia 1852 roku. Ostatni szyb kopalni „Murcki” na terenie Murcek zamknięto w 2004 roku, lecz wydobycie węgla nadal jest prowadzone na obszarze jednostki. Równocześnie rozwinęły się też inne działalności produkcyjno-usługowe.

Wikipedia


murcyjski

Murcja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Murcją (krainą w Hiszpanii)

 (1.2) związany z Murcją (miastem w Hiszpanii)

Wiktionary

Patrz:

Murcja

Powiązane:

 rzecz. Murcja ż.

Wiktionary


murczyn

Murczyn – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Żnin.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wieś klucza żnińskiego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, położona była w XVII wieku w powiecie kcyńskim województwa kaliskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 333 mieszkańców. Jest jedenastą co do wielkości miejscowością gminy Żnin.

Wikipedia


murdziel

gwarowa nazwa Muranowa


SJP.pl


mureina

składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów


SJP.pl

Peptydoglikan, mureina – składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów. Chemicznie jest to biopolimer kwasu muraminowego i N-acetyloglukozaminy oraz tripeptyd: D-alanina, kwas D-glutaminowy i kwas mezodwuaminopimelinowy.

Wikipedia


murek

zdrobniale o "murze"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: mur

 (1.2) niski mur

 (1.3) daw. występ murowany przy kuchni, piecu lub gzyms u kominka

Wiktionary

Osoby:

  • Dawid Murek – polski siatkarz
  • Weronika Murek – polska autorka opowiadań i sztuk teatralnych

Inne:

  • Doktor Murek – polski serial radiowy
  • Doktor Murek – polski serial telewizyjny
  • Doktór Murek – polski film

Zobacz też:

  • Mureck

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Żeby popisać się przed koleżankami z klasy, wziął deskorolkę i wskoczył na bardzo wysoki murek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmurɛk, AS: murek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pomurnik mzw., mureczek m., murarka ż., murarstwo n., murarz m., przedmurze n., podmurówka ż., mur m., podmurowywanie n., podmurowanie n., murowanie n., zamurowywanie n., zamurowanie n., wymurowanie n., mural m.

 czas. murować ndk., podmurowywać ndk., podmurować dk., wymurować dk., zamurowywać ndk., zamurować dk.

 przym. murowy, murowany, murarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mureczek

Wiktionary


murena

ryba z rzędu węgorzokształtnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. drapieżna ryba o wężowatym pokroju występująca w morzach ciepłych i gorących;

Wiktionary

  • Murena – cognomen rodu Licyniuszy
    • Lucius Licinius Murena – konsul rzymski
    • Aulus Terentius Varro Murena – konsul rzymski
  • Murena – francuska seria komiksowa
  • Murena – film
  • murena – zwyczajowa nazwa kilkunastu gatunków ryb z rodziny murenowatych (Muraenidae):
    • murena brunatna (Gymnothorax vicinus)
    • murena cętkowana (Gymnothorax favagineus
    • murena gwiaździsta (Echidna nebulosa)
    • murena hawajska (Enchelycore pardalis)
    • murena olbrzymia (Gymnothorax javanicus)
    • murena peruwiańska (Muraena argus)
    • murena smocza (Enchelycore pardalis)
    • murena szara (Gymnothorax griseus)
    • murena śródziemnomorska (Muraena helena)
    • murena wstążkowa (Rhinomuraena quaesita)
    • murena zebra (Gymnomuraena zebra
    • murena zielona (Gymnothorax funebris)

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Nurek nagrał murenę penetrującą szczeliny rafy w poszukiwaniu ośmiornicy.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. murenowate lm nm.

     przym. murenowaty

    Wiktionary


murenowate

rodzina dużych, drapieżnych ryb promieniopłetwych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Muraenidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina dużych, drapieżnych ryb z rzędu węgorzokształtnych;

Wiktionary

Murenowate, mureny (Muraenidae) – szeroko rozprzestrzeniona rodzina dużych, drapieżnych ryb promieniopłetwych, jedna z najliczniejszych wśród węgorzokształtnych (Anguilliformes) – obejmuje około 200 gatunków, w większości morskich. Prowadzą skryty, głównie nocny tryb życia. Niektóre są niebezpieczne dla nurków. Mięśnie dużych osobników mogą zawierać ciguatoksynę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ryby z rodziny murenowatych posiadają wydłużone, bezłuskie ciało.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murena ż.

 przym. murenowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mureny

Wiktionary


murenowaty

o cechach murenowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


murenozaur

rodzaj plezjozaura żyjącego w środkowej jurze


SJP.pl

Wikipedia


murga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. dolna, odpadowa frakcja w procesie oczyszczania oliwy po jej wytłoczeniu

Wiktionary

Murga (bułg. Мурга) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Kyrdżali, w gminie Czernooczene. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 czerwca 2020 roku miejscowość liczyła 36 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) osad

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|el|μούργα. < etym|wł|murga. < etym|łac|amurga. < etym|gr|ἀμόργη. (zapożyczenie powrotne)

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) murga ż., alpechín m.

* łaciński: (1.1) amurga ż.

* nowogrecki: (1.1) μούργα ż.

* włoski: (1.1) murga ż.

źródła.

== murga (język gaskoński.) ==

thumb|murga (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. mysz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


murger

[czytaj: myrŻe] nazwisko


SJP.pl


murgrabia

Burgrabia (łac. burggrabius capitanei, dawniej także murgrabia) – urząd grodzki I Rzeczypospolitej, zastępca starosty grodowego.

Wikipedia


muriki

rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny czepiaków


SJP.pl

Muriki (Brachyteles) – rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny czepiaków (Atelinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).

Wikipedia


murillo

Murillo – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Teksas, w hrabstwie Hidalgo.

Wikipedia


murkowo

wieś w województwie mazowieckim, w powiecie płockim


SJP.pl

Murkowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Mała Wieś.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


murkowski

Murkowo


SJP.pl

  • Lisa Murkowski – amerykańska polityk
  • Frank Murkowski – amerykański polityk

Wikipedia

Patrz:

Murkowo

murmańsk

miasto w Rosji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na północnym zachodzie Federacji Rosyjskiej, stolica obwodu murmańskiego;

Wiktionary

Murmańsk (ros. Мурманск) – miasto w Rosji, w północnej części nasady Półwyspu Kolskiego. Niezamarzający port nad Zatoką Kolską (Morze Barentsa), w pobliżu granicy z Norwegią i Finlandią. Centrum administracyjne obwodu murmańskiego. Położony 1967 km od Moskwy. 6 maja 1985 otrzymało tytuł miasto-bohater (Город-герой).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkaniec Murmańska błądził trzy dni w górskiej tundrze w okolicach Ławoziera.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmurmãj̃sk, AS: murmãĩ ̯sk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murmań ż., murmańczyk mos.

 przym. murmański

Wiktionary


murmański

przymiotnik od: Murmańsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Murmańskiem, dotyczący Murmańska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: murˈmãj̃sʲci, AS: murmãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murmańsk m.

Wiktionary


murmańszczanin

mieszkaniec Murmańska


SJP.pl


murmańszczanka

mieszkanka Murmańska


SJP.pl


murmillo

typ gladiatora z prostym mieczem, dużą tarczą i charakterystycznym hełmem; mirmillo


SJP.pl

Wikipedia


murmuracja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. zjawisko wirowania ptaków w powietrzu, w wielkich stadach, najczęściej obserwowane późną jesienią lub zimą tuż przed zmierzchem

Wiktionary


murmurando

śpiew z zamkniętymi ustami, stosowany zwykle w utworach chóralnych; mruczando; mormorando


SJP.pl

Murmurando – polski film komediowy z 1981 roku, w reżyserii Andrzeja Barszczyńskego. Bohaterowie „Murmuranda” są zwyczajnymi, przeciętnymi ludźmi.

Akcja filmu toczy się w ośrodku wypoczynkowo-leczniczym, prowadzącym kuracje odwykowe dla palaczy. Odzwyczajanie od nikotyny odbywa się w niecodzienny sposób - poprzez śpiewanie. Jednym z uczestników wczasów jest cichy i łagodny młodzieniec, który z papierosami ma niewiele wspólnego. Jednak to właśnie on zostaje poddany najmocniejszej kuracji.

Wikipedia


murnau

[czytaj: murnał] nazwisko


SJP.pl

W Niemczech
  • Murnau – dzielnica gminy Stephanskirchen w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Rosenheim
  • Murnau am Staffelsee – gmina targowa w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Garmisch-Partenkirchen
  • Murnau – stacja kolejowa
  • Oflag VII A Murnau – obóz jeniecki
Osoby
  • Friedrich Wilhelm Murnau – niemiecki reżyser

Wikipedia


murnauczyk

dawniej: więzień obozu w Murnau


SJP.pl


murom

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Rosji, w obwodzie włodzimierskim, nad Oką;

Wiktionary

Murom (ros. Муром) – miasto w środkowej Rosji, w obwodzie włodzimierskim, nad Oką. Około 106,9 tys. mieszkańców (2020). Przemysł maszynowy, elektroniczny, drzewny, spożywczy, lekki; węzeł kolejowy; muzeum.

4/16 maja 1879 w Muromie urodził się metropolita Dionizy (Waledyński), zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w latach 1924–1946.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. muromski

 rzecz. muromski mrz.

Wiktionary


muromski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Muromiem, dotyczący Muromia

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język muromski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murom mrz.

Wiktionary


murów

1. ogrodzenie, ściana, element budowli;
2. coś co utrudnia porozumienie


SJP.pl

Murów (dodatkowa nazwa w j. niem. Murow) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Murów, której jest siedzibą. Historycznie leży na Górnym Śląsku.

Wikipedia


murować

czasownik

 (1.1) budować ściany przy pomocy kamieni lub cegieł łączonych zaprawą

 (1.2) przen. sport. zastawiać wieloma zawodnikami własną bramkę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do naszej ekipy remontowej potrzebujemy jeszcze kogoś, kto umie murować.

 (1.2) Piłkarze Górnika od dobrych dziesięciu minut murują dostęp do własnej bramki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈrɔvat͡ɕ, AS: murovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mur m., murarka ż., murarz m., murowanie n., murarstwo n., podmurówka ż., podmurowanie n., murek mrz.

 przym. murarski, murowany, murowy

 czas. zamurować dk., podmurować dk.

Wiktionary


murowanie

1. wybudowany z cegły, kamienia lub betonu;
2. potocznie:
a) taki, który na pewno nastąpi; pewny, niechybny;
b) taki, na którym można polegać; pewny, niezawodny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|murować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmurɔˈvãɲɛ, AS: murovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. murować ndk.

 rzecz. murarstwo n., murarz mos., murek mrz., mur mrz.

 przym. murowany, murowy

Wiktionary


murowaniec

gwarowo: budynek murowany


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 18, w tym 6 podstawowych
  • Murowaniec – część miasta Nowy Sącz
  • Murowaniec – część miasta Zakopane
  • Murowaniec – część wsi Grabiszyce Średnie w woj. dolnośląskim, w pow. Lubańskim, w gminie Leśna
  • Murowaniec – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Białe Błota
  • Murowaniec – część wsi Ładzin w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Pajęczno
  • Murowaniec – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Sulejów
  • Murowaniec – część wsi Gromadzice w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Czarnożyły
  • Murowaniec – część wsi Masłowice w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wieluń
  • Murowaniec – część wsi Wierzchlas w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Wierzchlas
  • Murowaniec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Baranów
  • Murowaniec – część wsi Niżna Łąka w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Miejsce Piastowe
  • Murowaniec – osada leśna w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Główczyce
  • Murowaniec – osada w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kępice
  • Murowaniec – część wsi Siedlce w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chęciny
  • Murowaniec – część wsi Czerników Karski w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Opatów
  • Murowaniec – część wsi Dąbie w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Włoszczowa
  • Murowaniec – część wsi Józefina w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Koźminek
  • Murowaniec – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Szczytniki

Wikipedia


murowanka

nieduży murowany dom


SJP.pl

Polska
  • Murowanka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Warka
  • Murowanka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Pokrzywnica
  • Murowanka – gromada
  • Murowanka – kamienica przy ulicy Jagiellońskiej w Sanoku
  • Murowanka – leśniczówka w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Jednorożec
  • Murowanka – dawna szkoła w woj. mazowieckim, w Warszawie, w dzielnicy Wawer

Wikipedia


murowanogośliński

przymiotnik od: Murowana Goślina


SJP.pl


murowany

1. wybudowany z cegły, kamienia lub betonu;
2. potocznie:
a) taki, który na pewno nastąpi; pewny, niechybny;
b) taki, na którym można polegać; pewny, niezawodny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bud. zbudowany przez murowanie (z cegły, betonu lub kamienia)

 (1.2) pot. taki, który będzie na pewno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murowanie n., mur mrz., murarz mos., murek mrz., podmurowanie n., podmurówka ż.

 czas. murować ndk.

 przysł. murowanie

 przym. murarski, murowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pewny, stuprocentowy

Wiktionary


murowianin

mieszkaniec Murowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


murowianka

mieszkanka Murowa (wsi w Polsce)


SJP.pl


murówka

1. gatunek małego ptaka z rodziny tyrankowatych; tyranówka klifowa;
2. rodzaj gadów z rodziny jaszczurkowatych;
3. obrostka murówka - gatunek pszczoły z rodziny miesierkowatych


SJP.pl

  • murówka (Podarcis) – rodzaj jaszczurek z rodziny jaszczurkowatych
  • murówka (Hirundinea ferruginea) – gatunek ptaka z rodziny tyrankowatych
  • murówka (Conophorus) – rodzaj muchówek z rodziny bujankowatych

Wikipedia


murowski

przymiotnik od: Murów


SJP.pl


murowy

przymiotnik od: mur, np. konstrukcja murowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z murem, dotyczący muru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mur mrz., murarz mos., murek mrz., murowanie n., podmurowanie n., podmurówka ż.

 czas. murować ndk.

 przym. murowany, murarski

Wiktionary


murołom

dawne działo oblężnicze; szarfmeca


SJP.pl


murphy

Miejscowości w USA:

  • Murphy – jednostka osadnicza w stanie Missouri, w hrabstwie Jefferson
  • Murphy – miejscowość w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Cherokee
  • Murphy – jednostka osadnicza w stanie Oklahoma, w hrabstwie Mayes
  • Murphy – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Collin
  • Murphy – jednostka osadnicza w stanie Idaho, siedziba hrabstwa Owyhee

Wikipedia


murray

[czytaj: MAri] rzeka w Australii


SJP.pl

  • Murray – rzeka w Australii
  • Murray Bridge – miasto w Australii

Osoby o nazwisku Murray:

  • Andy Murray – szkocki tenisista
  • Bill Murray – amerykański aktor
  • Dave Murray – brytyjski gitarzysta
  • Devon Murray – irlandzki aktor
  • Joanne Murray – brytyjska pisarka, znana pod pseudonimem artystycznym Joanne Kathleen Rowling, skr. J.K. Rowling.
  • Margaret Murray – brytyjska antropolog i egiptolog

Wikipedia


mursz

1. rozkład drewna wywołany działaniem szkodliwych grzybów; drewno zaatakowane tym rozkładem
2. gleba typu bagiennego
3. próchnica odnóg wieńcowych poroża jelenia


SJP.pl

  • mursz (gleba)
  • gleby murszowe
  • mursz – zgnilizna drewna
  • mursz – próchnica poroża

Wikipedia


murszak

rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl

Phaeolus (Pat.) Pat. (murszak) – rodzaj grzybów z rodziny Laetiporaceae.

Wikipedia


mursze

1. rozkład drewna wywołany działaniem szkodliwych grzybów; drewno zaatakowane tym rozkładem
2. gleba typu bagiennego
3. próchnica odnóg wieńcowych poroża jelenia


SJP.pl


murszeć

o drewnie: gnić, ulegać rozkładowi


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) o drewnie: gnić, ulegać rozkładowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drewno pod wpływem warunków atmosferycznych zaczyna murszeć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mursz m., murszenie n.

 przym. murszowy, zmurszały

Wiktionary


murszid

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rel. w islamie nauczyciel, przewodnik, guru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nezha i Fatima to mourchidates, murszidy, muzułmańskie doradczynie religijne. Wykonują zadania przewodników duchowych, nauczycieli i pracowników socjalnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmurʃʲit, AS: muršʹit

Wiktionary


mururoa

atol na Oceanie Spokojnym


SJP.pl

Mururoa – atol koralowy, znajdujący się w archipelagu Tuamotu, który wchodzi w skład Polinezji Francuskiej, w południowej części Pacyfiku.

W odległości 400 kilometrów od atolu znajdują się zamieszkane wyspy archipelagu Tuamotu.

Na atolu mieścił się francuski poligon atomowy. W latach 1966–1996 Francja przeprowadziła na atolu 164 testy broni jądrowej (37 atmosferycznych i 127 podziemnych).

Wikipedia


mury

książkowo: miejsce z murowaną zabudową lub ogrodzone murem


SJP.pl

  • „Mury” – piosenka Jacka Kaczmarskiego
  • Mury – album Przemysława Gintrowskiego, Jacka Kaczmarskiego i Zbigniewa Łapińskiego
  • „Mury” – tajna drużyna harcerska

Wikipedia


murza

[czytaj: mur-za] tytuł wodza perskiego lub tatarskiego, używany także w stosunku do uczonych i urzędników; mirza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wódz, książę tatarski; perski i turecki tytuł honorowy, np. uczonych (umieszczany przed nazwiskiem) lub książęcy (wtedy po nazwisku)

Wiktionary

Mirza [wym. mir-za], murza [wym. mur-za] początkowo: 'wódz', 'książę', następnie tytuł honorowy używany w krajach islamu:

  • tytuł perski odpowiadający godności księcia krwi używany przez Turków, Mongołów, Tatarów, w Indiach Wielkiego Mogoła oraz w innych krajach znajdujących się pod wpływem kultury perskiej;
  • u Persów i Tatarów tytuł książęcy używany po nazwisku lub po imieniu (ale już bez nazwiska);
  • wymieniany przed imieniem jest odpowiednikiem arabskiego effendi i polskiego słowa "pan" i używany bywa w stosunku do urzędników i uczonych, oznaczał osobę szanowaną z racji posiadanej wiedzy, z czasem stawał się częścią nazwiska;
  • tytuł (używany przed imieniem) przysługujący osobom (niekoniecznie muzułmanom), których matka (ale nie ojciec) była sajjida - potomkinią Husajna
  • tytuł używany przez szlachtę tatarską w Chanacie Krymskim i w krajach z nim powiązanych, w tym także przez Tatarów polsko-litewskich. W hierarchii godności tytuł "mirza" był niższy od beja i wiązał się z przynależnością do określonego rodu, stąd mirzowie juszyńscy, baryńscy, najmańscy, szyryńscy i inni. Polsko-litewscy Tatarzy nosili ten tytuł przed nazwiskiem, np. Samuel Mirza Korycki, Leon Najman Mirza Kryczyński, Selim Mirza-Juszeński Chazbijewicz, Mirza Mucharscy. Z czasem także mirzowie/murzowie bywali w Rzeczypospolitej tytułowani kniaziami lub książętami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Został więc murzą znacznym i przeszło dwa tysiące wojowników, nieporównanie dzielniejszych od zwykłych Tatarów, słuchało jego skinienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmurza, AS: murza

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mirza

Wiktionary


murzać

[czytaj: mur-zać] regionalnie: morusać, brudzić, plamić


SJP.pl


murzasichle

[czytaj: mur-zasichle] wieś w Polsce na Podhalu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Poronin;

Wiktionary

Murzasichle – wieś podhalańska w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Poronin.

Wieś o charakterze letniskowo-wypoczynkowym, położona w bezpośrednim sąsiedztwie Tatr i Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Każdy może ten dom w Murzasichlu obejrzeć na własne oczy.

Wiktionary


murzyn

potocznie:
1. człowiek anonimowo wykonujący pracę za kogoś;
2. osoba opalona na ciemnobrązowo;
3. osoba ciężko pracująca, zmuszana do ciężkiej pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. niekiedy uważane za obraź. człowiek czarnoskóry

Wiktionary

Murzyn – określenie osoby czarnoskórej stosowane w języku polskim od XIV wieku. Określenie kontrowersyjne, pierwotnie mające neutralne znaczenie i pochodzenie, współcześnie jest przez niektórych uznawane za obraźliwe z powodu związanej z nim frazeologii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na moim roku studiuje dwóch Murzynów i jeden Hindus.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuʒɨ̃n, AS: mužỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murzyn m., murzynek m., Murzyniak n.

:: zdrobn. Murzynek m.

:: zgrub. Murzynisko n.

 przym. murzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czarny, czarnoskóry, Czarny; daw. Negr; pogard. asfalt, bambus, czarnuch, negatyw; gw-pl|Górny Śląsk|Neger, Nyjger., gw-pl|Poznań. Murzaj

Wiktionary


murzynek

potocznie:
1. rodzaj ciasta kakaowego;
2. mocna czarna kawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mały Murzyn

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Murzynka

Wiktionary

  • Murzynek – w języku polskim, tradycyjne określenie dziecka odmiany czarnej
  • „Murzynek” – przezwisko Władysława Jabłonowskiego (1769–1802)
  • murzynek – w kuchni polskiej, ciemnobrązowe ciasto deserowe zawdzięczające swoją barwę dodatkowi kakao; zob. też. brownie
  • murzynek – rodzaj ciepłego loda
  • murzynek – właśc. maślak pstry (Suillus variegatus), gatunek grzybów należący do rodziny maślakowatych (Suillaceae)
  • murzynek – ziarno olejarki abisyńskiej (Guizotia abyssinica), gatunku jednorocznej rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae)
  • murzynek – część nazwy niektórych ras gołębia

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈʒɨ̃nɛk, AS: mužnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murzyn m., murzyn m., murzynek m., Murzynka ż., murzynka ż., Murzyniątko n., Murzynię n., murzyńskość ż.

 przym. murzyński

Wiktionary


murzyniątko

potocznie, pieszczotliwie: murzyńskie dziecko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pieszcz. murzyńskie dziecko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziesięć małych Murzyniątek • Jadło obiad w Murzyniewie, • Wtem się jedno zakrztusiło • I zostało tylko dziewięć. (A. Christie: Dziesięciu Murzynków, tłum. Włodzimierz Lewik)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuʒɨ̃ˈɲɔ̃ntkɔ, AS: mužỹńõntko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murzyn, murzyn, Murzynek, murzynek, Murzynka, murzynka, Murzynię, murzyńskość

 przym. murzyński

Wiktionary


murzynię

małe dziecko murzyńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mały (niedorosły) Murzyn

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈʒɨ̃ɲɛ, AS: mužńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murzyn, murzyn, Murzynek, murzynek, Murzynka, murzynka, Murzyniątko, murzyńskość

 przym. murzyński

Wiktionary


murzynisko

zgrubienie od: Murzyn (człowiek należący do rasy czarnej)


SJP.pl


murzynka

purpuratka;
1. wczesna odmiana truskawek o drobnych owocach, najczęściej kulistych, z aromatycznym miąższem barwy ciemnowiśniowej lub buraczkowej, nadająca się na przetwory;
2. owoc tej odmiany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. niekiedy uważane za obraź. ciemnoskóra kobieta

forma rzeczownika.

 (2.1) B. i D. lp. od: Murzynek

Wiktionary

Murzynka – obraz olejny Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej namalowany w 1884 roku, realistyczne studium portretowe czarnoskórej kobiety; od 1939 w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (nr inw. MP 5531 MNW), w latach 1944–2011 zaginiony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oglądam niewolnicę pod cieniem kolumny. • Murzynkę uśmiechniętą, co na remingtonie • Przepisuje mój sonet o wyblakłym tonie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈʒɨ̃nka, AS: mužnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murzyn m., Murzynek m., murzynek m., murzynka ż., Murzyniątko n., Murzynię n., murzyńskość ż.

:: fm. Murzyn m.

 przym. murzyński

Wiktionary


murzynowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|murzynować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. murzynować

Wiktionary


murzynówko

Murzynówko – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Krzykosy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


murzynowo

nazwa kilku wsi i osad w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg rejestru TERYT jest ich 3
  • Murzynowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. międzyrzeckim, w gminie Skwierzyna
  • Murzynowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Brudzeń Duży
  • Murzynowo – osada w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Człuchów
  • Murzynowo Kościelne – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Dominowo
  • Murzynowo Leśne – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Krzykosy
  • Murzynowo-Łomno – kolonia w woj. lubuskim, w pow. międzyrzeckim, w gminie Skwierzyna

Wikipedia


murzynowski

nazwisko


SJP.pl


murzyński

dotyczący Murzynów, charakterystyczny dla Murzynów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Murzynami, dotyczący Murzynów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający cechy przypisywane Murzynom lub Murzynkom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy biedna murzyńska dziewczyna pozwoli mówić sobie po imieniu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. murzyn mos., murzynek mzw., murzynka ż., murzyńskość ż., Murzyn mos., Murzynek mos., Murzyniątko n., Murzynię n., Murzynka ż.

Wiktionary


murzyńskość

murzyński


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół cech poświadczających murzyński charakter, specyficznych dla Murzynów i Murzynek

 (1.2) pot. cecha tego, kto poddaje się wyzyskowi bez walki

 (1.3) pot. cecha tego, kto ciężko pracuje

Wiktionary

Négritude – ruch literacki i polityczny, zapoczątkowany w 1930 roku w Paryżu w odpowiedzi na rozwój francuskiego kolonializmu i rasizmu. Jego twórcami byli Léopold Sédar Senghor (poeta, przyszły prezydent Senegalu), Aimé Césaire (poeta, późniejszy czołowy polityk martynikański) oraz Léon Damas z Gujany Francuskiej.

Wikipedia

Patrz:

murzyński

Wymowa:

IPA: muˈʒɨ̃j̃skɔɕt͡ɕ, AS: mužĩ ̯skość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murzyn m., murzyn m., Murzynek m., murzynek m., Murzynka ż., murzynka ż., Murzyniątko n., Murzynię n.

 przym. murzyński

Wiktionary


murzyństwo

pogardliwie: ogół Murzynów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pogard. Murzyni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Murzyn mos., murzyn mos.

Wiktionary


murzysko

zgrubienie od: mur


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od mur (ściana, ogrodzenie z kamieni, z cegieł)

 (1.2) zgrub. od mur (budynki, domy murowane, miasto murowane)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest to rodzaj wieży okrągłej. Grube, przerażające murzyska mają we framugach zakratowane okna.

 (1.2) Widziałem złe duchy po zamkach i innych starych murzyska.

Wiktionary


murzyłka

murzyłka dwuskrzydła - gatunek owada z rzędu jętek


SJP.pl


murłat

drewniana belka, na której się opiera więźba dachowa; murłata; namurnica; namur


SJP.pl


murłata

drewniana belka, na której się opiera więźba dachowa; murłat; namurnica; namur


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. belka położona na koronie muru, na której oparta jest więźba dachowa;

Wiktionary

Murłata, namurnica – drewniana belka pozioma, ułożona na murze budynku. Przenosi ona obciążenia z więźby dachowej na ściany. Przekrój murłaty jest zazwyczaj kwadratowy o wymiarach od 10×10 cm do 15×15 cm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dolne części krokwi mocuje się do murłaty.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) murłat, namurnica

Wiktionary


mus

1. coś do czego jest się zmuszonym
2. deser owocowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. przymus

 (1.2) kulin. mieszanina przetartych owoców, cukru itp.

 (1.3) kulin. deser, rodzaj lekkiej, słodkiej pianki na bazie jajek

Wiktionary

Geografia

  • Mus – miejscowość i gmina we Francji
  • Muş – miasto i prowincja w Turcji

Kulinaria

  • mus – deser z owoców (surowych zmiażdżonych, rozgotowanych lub pieczonych przetartych), spulchniony pianą ubitą z białek i zestalony żelatyną
  • mus – gęsty sok

Muzyka

  • Mus – polski zespół pop-rockowy

Zoologia

  • Mus (mysz) – rodzaj gryzoni z rodziny myszowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trudno, mus to mus.

 (1.2) Kazio zjadł cały słoik musu i zrobiło mu się niedobrze.

 (1.3) Moja babcia robi bardzo smaczny mus czekoladowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mus, AS: mus

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. przymus m.

 czas. musieć

 przym. przymusowy

 przysł. musowo, przymusowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przymus

Wiktionary


musa

samochód typu Lancia Musa


SJP.pl

  • Musa (Mojżesz) – imię Mojżesza w języku arabskim
  • Musa – królowa Partii (2 p.n.e.-4 n.e.)
  • Musa ibn Nusair – arabski namiestnik Afryki (640–716)
  • Musa – sułtan turecki (1410–1413)
  • Musa – łacińska nazwa banana
  • Musa – rzeka na Litwie
  • Wojownik Musa (ang. Musa) – południowokoreański film z 2001 roku
  • (600) Musa – planetoida
  • Musa (zm. 1337) – władca z dynastii Ilchanidów

Wikipedia


musaka

potrawa, rodzaj pieczonego mięsa z warzywami, popularna w kuchni greckiej; mussaka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zapiekanka z bakłażanów, mielonego mięsa i ziemniaków znana z kuchni bałkańskiej i tureckiej;

Wiktionary

Musaka (ngr. μουσακάς) – zapiekanka przygotowywana na bazie bakłażana, pomidorów oraz mielonego mięsa; danie popularne w kuchni greckiej. Górną warstwę dania stanowi sos beszamelowy posypany żółtym serem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy jest okazja do świętowania, jak zdanie egzaminu czy ukończenie eseju, schodzą, żeby zjeść musakę, okrę, taramosalatę, łatę jagnięcą czy ośmiornicę przy drewnianych, lakierowanych stołach, które wyglądają, jakby przyniesiono je tu prosto ze starego żaglowca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈsaka, AS: musaka

Wiktionary


muscovado

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. rodzaj nierafinowanego cukru trzcinowego o ciemnej barwie i posmaku melasy;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) cukier trzcinowy

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|muscovado. < etym|hiszp|mascabado. lub etym|port|mascavado.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) muscovado

źródła.

== muscovado (język angielski.) ==

thumb|muscovado (1.1) (top)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) spoż. muscovado

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) cukier trzcinowy

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|muscovado. < etym|hiszp|mascabado. lub etym|port|mascavado.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) muscovado

źródła.

== muscovado (język angielski.) ==

thumb|muscovado (1.1) (top)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) spoż. muscovado

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


museion

miesięcznik wydawany w Krakowie i Paryżu w latach 1911-1913


SJP.pl

Muzeum Aleksandryjskie, Muzejon, Musejon (gr. Μουσεῖον τῆς Ἀλεξανδρείας, Μουσεῖον Mouseíon ‘świątynia muz’) – największy w starożytności instytut naukowy.

Zostało założone ok. 295 p.n.e. w Aleksandrii. Powstało z inicjatywy Ptolemeusza I Sotera, rozwinięte przez Ptolemeusza II Filadelfosa przy pomocy starożytnych uczonych: filozofa Demetriusza z Faleronu i fizyka Stratona z Lampsaku.

Wikipedia


musek

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) karc. to co trzeba ugrać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mus m., musik m.

 czas. musieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mus, musik

Wiktionary


musette

1. francuska nazwa dud
2. dawny taniec francuski


SJP.pl

  • Musette – starofrancuski instrument muzyczny dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych
  • Musette – starofrancuski taniec dworski o charakterze ludowym, niekiedy wchodził w skład suity barokowej

Wikipedia


musi

forma czasownika.

 (1.1) 3. os. lp. od: musieć

przysłówek

 (2.1) gwara. zapewne, podobno

czasownik, forma nieosobowa

 (3.1) stpol. należy, trzeba

Wiktionary

Musi – rzeka w Indonezji w południowej części Sumatry, długość wynosi 525 km, a powierzchnia zlewni 63 500 km². Źródła w górach Barisan, płynie w kierunku południowo-wschodnim do miasta Palembang, następnie na północ przez bagnistą nizinę i uchodzi deltą do Cieśniny Bangka zaliczanej do Morza Południowochińskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiedziała, że musi to zrobić.

 (1.1) Jacek musi szybko iść do lekarza.

 (2.1) Musi to kto ważny.

 (2.1) – Zrobił już co miał zrobić? // – Musi nie…

Wiktionary


musialik

nazwisko


SJP.pl


musialski

nazwisko


SJP.pl


musiał

1. nie mieć innego wyboru, nie mieć możliwości uniknięcia czegoś;
2. być zobowiązanym do czegoś;
3. chcieć czegoś bardzo


SJP.pl

Musiał (liczba mnoga: Musiałowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 21 528 osób.Inna forma tego nazwiska to Musialska/Musialski.

Wikipedia


musiała

1. nie mieć innego wyboru, nie mieć możliwości uniknięcia czegoś;
2. być zobowiązanym do czegoś;
3. chcieć czegoś bardzo


SJP.pl


musiałek

nazwisko


SJP.pl


musiałowicz

nazwisko


SJP.pl


musiałowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Musiałowski − polski reżyser dźwięku, kompozytor, muzyk
  • Maciej Musiałowski − polski aktor
  • Paweł Musiałowski − polski dziennikarz, wydawca, podróżnik, pisarz, recenzent
  • Piotr Musiałowski − polski architekt
  • Stefan Musiałowski − polski pianista i kompozytor

Wikipedia


music-hallowy

music-hall


SJP.pl

Patrz:

music-hall

musical

[czytaj: MJUZ-ikal lub MUZ-ikal]
1. sztuka teatralna łącząca muzykę, piosenki, dialogi mówione i taniec;
2. filmowa wersja takiej sztuki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. teatr. film. widowisko teatralne lub filmowe, którego akcja zawiera części śpiewane i taniec;

Wiktionary

Musical – forma teatralna, łącząca muzykę, piosenki, dialogi i taniec. Ładunek emocjonalny dzieła – humor, patos, miłość, gniew – podobnie jak sama opowieść, jest wyrażany poprzez słowa, muzykę, ruch i aspekty techniczne przedstawienia, tworząc jedną, spójną całość. Od początków XX wieku produkcje teatru muzycznego są nazywane po prostu „musicalami”. Wcześniejszą podobną do musicalu formą widowiska była extravaganza.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmuzʲikal, AS: muzikal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musicalowość ż.

 przym. musicalowy

Wiktionary


musicalowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest musicalowe; cecha tych, którzy są musicalowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muzycznej opowieści o honorze, lojalności i przyjaźni dobrze się słucha, bo to musicalowość w najlepszym gatunku i w wytwornym rynsztunku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musical m.

 przym. musicalowy

 przysł. musicalowo

Wiktionary


musicalowy

musical


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) muz. teatr. film. związany z musicalem, musicalami; dotyczący musicalu, musicali

Wiktionary

Patrz:

musical

Powiązane:

 rzecz. musical mrz., musicalowość ż.

Wiktionary


musieć

1. nie mieć innego wyboru, nie mieć możliwości uniknięcia czegoś;
2. być zobowiązanym do czegoś;
3. chcieć czegoś bardzo


SJP.pl

czasownik modalny

 (1.1) być zobowiązanym do zrobienia czegoś

 (1.2) potrzebować zrobić coś

 (1.3) zapewne, z dużym prawdopodobieństwem; zgodnie z domysłami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muszę na jutro napisać artykuł.

 (1.2) Musicie zabrać ze sobą zapasy na drogę, inaczej będziecie głodni.

 (1.3) Musisz być bardzo zmęczony po tej podróży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuɕɛ̇t͡ɕ, AS: muśėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mus m., przymus m., przymusik m., muszenie n., przymuszenie n., przymuszanie n., wymuszanie n., wymuszenie n.; zmuszanie n., zmuszenie n., wmuszanie n., wmuszenie n., musek m.

 czas. przymuszać ndk., przymusić dk., wymuszać ndk., wymusić dk., zmuszać ndk., zmusić dk., wmuszać ndk., wmusić dk.

 przym. musowy, przymusowy

 przysł. musowo, przymusowo, z musu, wymuszenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) potrzebować

Wiktionary


musielak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bronisław Musielak (1926–1993) – polski dyplomata
  • Franciszek Musielak (1883–1959) – uczestnik strajku dzieci wrzesińskich w 1901
  • Julian Musielak (1928–2020) – polski matematyk
  • Kazimierz Musielak (ur. 1935) – polski polityk, poseł na Sejm
  • Maria Musielak – polska historyczka
  • Michał Musielak (ur. 1949) – polski historyk i bioetyk
  • Rafał Musielak (ur. 1973) – polski siatkarz
  • Ryszard Musielak (ur. 1950) – polski inżynier elektronik, działacz opozycyjny
  • Sebastian Musielak (ur. 1970) – polski tłumacz, wydawca
  • Sławomir Musielak (ur. 1990) – polski żużlowiec
  • Stanisław Musielak
    • Stanisław Musielak (ur. 1886–1939) – polski literat i samorządowiec
    • Stanisław Musielak – polski geolog

    Wikipedia


musierowicz

nazwisko


SJP.pl

Musierowicz (wariant: Muszerowicz, Мушерович, Мусерович):

  • Arkadiusz Musierowicz
  • Małgorzata Musierowicz, z domu Barańczakówna

Wikipedia


musik

w grze w tysiąca: przymus rozgrywania rundy w sytuacji, gdy żaden ze współgraczy nie zadeklaruje więcej niż 100 punktów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) karc. w grze karcianej tysiąc: obowiązek rozgrywania partii, gdy żaden z graczy nie zechce zadeklarować więcej niż 100 punktów

Wiktionary

Musik (inaczej musek lub mus) – to karty nierozdane, niewidoczne przed licytacją dla graczy biorących w niej udział, które trafiają do osoby, która wygra licytację. Występuje w grach takich jak tysiąc, 500, skat.

W tysiącu w przypadku gry 2-osobowej musiki są dwa i są w nich po dwie karty. W wersji 3-osobowej musik jest jeden i są w nim trzy karty. Podobnie jest w grze 4-osobowej, gdzie jedna z osób (zwykle rozdający) widzi karty będące w musiku i otrzymuje za nie punkty (as – 50 pkt, meldunek – jego wartość). O takiej osobie także mówi się, że jest „na musiku”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmuɕik, AS: muśik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musek m.

 przysł. musowo

Wiktionary


musiolik

nazwisko


SJP.pl


musioł

nazwisko


SJP.pl

  • Musioł – nazwisko

Wikipedia


muskać

delikatnie dotykać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. musnąć)

 (1.1) dotykać delikatnie

czasownik zwrotny niedokonany muskać się (dk. musnąć się)

 (2.1) muskać samego siebie

 (2.2) muskać siebie nawzajem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muskanie n.

 czas. musnąć

Wiktionary


muskardyna

choroba zakaźna, grzybica jedwabnika morwowego


SJP.pl


muskari

roślina cebulowa z rodziny liliowatych


SJP.pl


muskaryna

związek organiczny, pochodna kolaminy; silna trucizna występująca w niektórych muchomorach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. trujący alkaloid występujący w wielu grzybach;

Wiktionary

Muskaryna – organiczny związek chemiczny, trujący alkaloid wielu grzybów, między innymi muchomora czerwonego (0,1–0,3%), strzępiaków, lejkówek i gołąbka ceglastego.

Muskaryna jest parasympatykomimetyczną substancją działającą już 15-30 minut po spożyciu. Zatrucie może objawiać się mdłościami i wymiotami, ślinieniem, łzawieniem, biegunką, rozmyciem obrazu oraz trudnościami z oddychaniem, utrzymuje się ono około 2 godzin. Przypadki śmiertelnego zatrucia zdarzają się rzadko; mogą być one spowodowane depresją układu oddechowego lub zawałem serca. Ponadto w wymienionych grzybach znajdują się jeszcze inne toksyny (np. kwas ibotenowy, muscymol, muskazon i związki izoksazolowe w muchomorze plamistym).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Inną grupą grzybów, o której się zwykle wspomina jako o istotnym zagrożeniu, są grzyby z dużą zawartością muskaryny.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muskarynowy

Wiktionary


muskat

nazwisko


SJP.pl


muskała

delikatnie dotykać


SJP.pl


muskla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. muskuł

Wiktionary


muskon

związek organiczny, gęsta ciecz o zapachu piżma; główny składnik zapachowy piżma naturalnego; stosowany w kompozycjach zapachowych oraz jako utrwalacz zapachu


SJP.pl

Muskon – organiczny związek chemiczny z grupy ketonów. Występuje w naturalnym piżmie, stosowany jako składnik kompozycji zapachowych oraz jako utrwalacz.

Wikipedia


muskowit

najbardziej rozpowszechniony i najtrwalszy minerał z grupy łyszczyków, glinokrzemian potasu i glinu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady krzemianów, o silnym perłowym połysku;

Wiktionary

Muskowit – minerał z gromady krzemianów należący do grupy mik (łyszczyków). Minerał bardzo pospolity, szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od łac. vitrum muscoviticum = szkło moskiewskie, gdyż w przeszłości przezroczyste płyty muskowitu wkładano w otwory okienne w domach i na statkach. W tamtych czasach Moskwa była największym ośrodkiem, w którym handlowano muskowitem wydobywanym na Uralu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈskɔvʲit, AS: muskovʹit

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muskowitowy

Wiktionary


muskowitowy

przymiotnik od: muskowit


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od muskowit

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuskɔvʲiˈtɔvɨ, AS: muskovʹitovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muskowit mrz.

Wiktionary


muskularny

mający silnie rozwinięte mięśnie całego ciała lub jego części; umięśniony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający silnie rozwinięte mięśnie, widoczne muskuły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szyja wilczarza irlandzkiego jest średniej długości, bardzo silna i muskularna, wysklepiona, bez łałoka lub luźnej skóry.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuskuˈlarnɨ, AS: muskularny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muskuł m., muskulatura ż., muskularność ż.

 przysł. muskularnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umięśniony, atletyczny, krzepki, mocarny, silny, tęgi

Wiktionary


muskulatura

silnie rozwinięte mięśnie całego ciała lub jego części


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. ogół mięśni

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) umięśnienie

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) układ mięśniowy

meronimy.

 (1.1) mięsień, muskuł

pokrewne.

 rzecz. muskuł m., muskularność ż.

 przym. muskułowy, muskulaturowy, muskularny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) muskulatura

* bułgarski: (1.1) мускулатура ż.

* duński: (1.1) muskulatur w.

* norweski (bokmål): (1.1) muskulatur m.

* norweski (nynorsk): (1.1) muskulatur m.

* szwedzki: (1.1) muskulatur w.

* węgierski: (1.1) izomzat

źródła.

== muskulatura (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) anat. muskulatura, umięśnienie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muskuł m., muskularność ż.

 przym. muskułowy, muskulaturowy, muskularny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umięśnienie

Wiktionary


muskuł

1. mięsień;
2. potocznie: silnie rozwinięty mięsień ramienia lub barku ludzkiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mięsień

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mateusz chętnie pokazuje dziewczynom swoje okazałe muskuły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuskuw, AS: muskuu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muskulatura ż., muskularność ż.

 przym. muskularny

 przysł. muskularnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mięsień; gw-pl|Śląsk Cieszyński|muskla.

Wiktionary


musli

mieszanina różnych płatków, nasion, orzechów i owoców; muesli; müsli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. zob. musli.

Wiktionary

Musli, müsli, muesli – mieszanka płatków zbożowych, bakalii, orzechów i suszonych owoców; jest spożywana przede wszystkim z mlekiem lub jogurtem, najczęściej na śniadanie.

Wymyślił je prawdopodobnie około roku 1906 szwajcarski lekarz Maximilian Bircher-Benner dla pacjentów swojego szpitala. Klasyczne szwajcarskie birchermüesli składa się z płatków owsianych, orzechów i świeżych owoców, wszystkie te składniki są zmiksowane z jogurtem do konsystencji musu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na śniadanie jem zawsze jogurt z müsli.

Wiktionary


muslim

pogardliwie: muzułmanin


SJP.pl

Islam (arab. ‏الإسلام‎, al-islāmpoddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie. Zapoczątkował ją prorok Mahomet; według islamu to on przekazał ludziom świętą księgę – Koran, którą mu objawił Archanioł Gabriel (arab. Dżibril) w latach 610–632. Wyznawca tej religii to muzułmanin lub muzułmanka. Ich zdaniem Koran to ostateczne i niezmienne objawienie się Boga, przez muzułmanów nazywanego arabskim słowem Allah.

Wikipedia


muślimowie

Tatarzy osiedleni na Litwie lub w północno-wschodniej części Polski


SJP.pl


muślin

lekka, cienka tkanina o luźnym splocie, najczęściej jedwabna; muszlin, bengal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. cienka, lekka, przejrzysta tkanina jedwabna lub bawełniana o splocie płóciennym, zwykle jednobarwna;

Wiktionary

Muślin:

  1. cienka tkanina jedwabna, bawełniana, wełniana. Nazwa pochodzi od miasta Mosul, ale w rzeczywistości muślin pochodzi z Dhaki.
  2. szorstka tkanina introligatorska, zwykle bawełniana (zwana merlą) o rzadkim wątku i osnowie, usztywniona krochmalem lub klejem. Używana na falce do wyklejek książek oraz na taśmy przy szyciu maszynowym bloku książki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Panna młoda miała na sobie piękną suknię z muślinu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuɕlʲĩn, AS: muślʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muślinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) musselin, gwara. muszlin

Wiktionary


muślinować

dawniej: ubierać w muślin


SJP.pl


muślinowy

muślin


SJP.pl

przymiotnik odrzeczownikowy

 (1.1) włók. zrobiony z muślinu

 (1.2) kulin. wykonany na bazie niesłodzonej bitej śmietany, żółtek i masła

Wiktionary

Patrz:

muślin

Powiązane:

 rzecz. muślin mrz.

Wiktionary


musnąć

1. lekko otrzeć;
2. delikatnie dotknąć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. muskać)

 (1.1) dokonany od|muskać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmusnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: musnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muśnięcie n., muskanie n.

 czas. muskać ndk.

Wiktionary


muśnięcie

1. lekko otrzeć;
2. delikatnie dotknąć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|musnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. musnąć

Wiktionary


muson

dawniej: monsun


SJP.pl


musorgski

nazwisko


SJP.pl

Musorgski (ros. Мусоргский) – radziecki dramat biograficzny z 1950 roku w reżyserii Grigorija Roszala. Historia życia kompozytora Modesta Musorgskiego.

Wikipedia


musować

o cieczy: pienić się, wydzielać pęcherzyki gazu


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) fiz. wydzielać gaz jako ciecz

Wiktionary

Powiązane:

 przym. musujący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) burzyć się, pienić się

Wiktionary


musowo

przysłówek

 (1.1) pot. obowiązkowo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wmuszanie n., mus, musik, przymus, zmuszanie

 czas. musieć, przymuszać, zmuszać

 przysł. przymusowo

Wiktionary


musowość

konieczność, mus


SJP.pl


musowy

przestarzałe: narzucony z góry, nieodwołalny, konieczny


SJP.pl


mussaka

potrawa, rodzaj pieczonego mięsa z warzywami, popularna w kuchni greckiej; musaka


SJP.pl


musset

[czytaj: müSE albo miSE] nazwisko, m.in. Alfred de Musset (1810-1857) - pisarz francuski


SJP.pl


musso

1. samochód typu Daewoo Musso;
2. samochód typu SsangYong Musso


SJP.pl

Musso – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Como.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 1067 osób, 266,8 os./km².

Wikipedia


mussolini

Osoby o tym nazwisku:

  • Alessandra Mussolini – włoska aktorka, posłanka, eurodeputowana, senator
  • Benito Mussolini – włoski polityk i dziennikarz, przywódca ruchu faszystowskiego
  • Rachele Mussolini – żona Benita Mussoliniego
  • Romano Mussolini – włoski pianista i malarz

Wikipedia


mussurana

niejadowity wąż z rodziny żmij, zamieszkujący Brazylię; tępi węże jadowite i dlatego jest żywiony i hodowany


SJP.pl

Mussurana – rodzaj węży z podrodziny ślimaczarzy (Dipsadinae) w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Wikipedia


mustafa

tureckie imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Mustafa – imię męskie pochodzenia arabskiego, oznacza „wybrany”.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) Kara Mustafa • kolokacje imię m|D=Mustafy.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|arab|مصطفى. (muṣṭafà)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Mustafa

* arabski: (1.1) مصطفى

* chorwacki: (1.1) Mustafa m.

* francuski: (1.1) Moustapha m.

* turecki: (1.1) Mustafa

źródła.

== Mustafa (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Sumxr-Mustafa.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Mustafa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


mustang

1. dziki koń żyjący na północnoamerykańskich preriach, dziś prawie wytępiony gatunek;
2. amerykański samolot myśliwski (P-51) z czasów II wojny światowej;
3. samochód typu Ford Mustang


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. zdziczały koń, którego przodkami są konie przywiezione do Ameryki Północnej przez hiszpańskich konkwistadorów;

 (1.2) mot. samochód marki Ford Mustang

Wiktionary

Mustang – rasa zdziczałych koni, wywodzących się od koni przywiezionych do Ameryki Północnej z Hiszpanii w XVI w. przez hiszpańskich konkwistadorów. Część przywiezionych przez nich koni, w różnych okolicznościach dostała się na wolność i wtórnie zdziczała, tworząc na prerii nową rasę bardzo wytrzymałych koni zwanych mustangami. Konie udomowione uciekały z zagród i dołączały do dzikich stad, lub dzikie ogiery same uprowadzały klacze. Także podczas bitew, konie które przeżyły, a utraciły jeźdźców dziczały i dołączały do stad mustangów, lub tworzyły własne stada.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) мустанг m.

* włoski: (1.1) mustang m.

źródła.

== mustang (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-mustang.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. mustang

odmiana.

 (1.1) lp. mustang; lm. mustangs

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmustãŋk, AS: mustãŋk

Wiktionary


mustel

mustel siwy - gatunek atlantyckiego żarłacza; siwosz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Mustelus|ref=tak., niewielki, smukły rekin;

Wiktionary

  • mustel – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej:
    • mustel argentyński
    • mustel gwiaździsty
    • mustel psi albo mustel
  • Mustel – synonim rodzaju Gaidropsarus

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ryby

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) smooth-hound

* hiszpański: (1.1) musola ż.

źródła.

== mustel (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) kuna, łasica

odmiana.

 (1.1) w

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmustɛl, AS: mustel

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ryby

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) smooth-hound

* hiszpański: (1.1) musola ż.

źródła.

== mustel (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) kuna, łasica

odmiana.

 (1.1) w

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mustrować

angażować kogoś jako członka załogi okrętowej


SJP.pl


mustyk

drobny owad z rzędu muchówek, którego samica jest pasożytem krwiopijnym; meszka


SJP.pl

Meszkowate (Simuliidae) – rodzina małych owadów zaliczanych do Nematocera (długoczułkie), popularnie meszki, błędnie nazywane mustykowate, mustyki (Melusinidae Grünberg, 1910). Nazwa meszka lub mustyk stosowana jest również ogólnie dla przedstawicieli rodzaju Simulium. Znanych jest ok. 1750 gatunków występujących we wszystkich strefach klimatycznych, z czego w Polsce rozpoznano ok. 50.

Wikipedia


mustyki

drobny owad z rzędu muchówek, którego samica jest pasożytem krwiopijnym; meszka


SJP.pl


mustykowate

kosmopolityczna rodzina owadów z rzędu muchówek, niewielkich rozmiarów ciała (do 6 mm długości), których larwy przechodzą rozwój głównie w czystej wodzie bieżącej; samce żywią się nektarem kwiatów, a samice są pasożytami krwiopijnymi; meszkowate


SJP.pl

Meszkowate (Simuliidae) – rodzina małych owadów zaliczanych do Nematocera (długoczułkie), popularnie meszki, błędnie nazywane mustykowate, mustyki (Melusinidae Grünberg, 1910). Nazwa meszka lub mustyk stosowana jest również ogólnie dla przedstawicieli rodzaju Simulium. Znanych jest ok. 1750 gatunków występujących we wszystkich strefach klimatycznych, z czego w Polsce rozpoznano ok. 50.

Wikipedia


mustykowaty

o cechach charakterystycznych dla mustykowatych (rodziny owadów); meszkowaty


SJP.pl


musujący

o cieczy: pienić się, wydzielać pęcherzyki gazu


SJP.pl


musza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w północnej części Litwy i na Łotwie;

Wiktionary

Musza (lit. Mūša, łot. Mūsa) – rzeka w północnej części Litwy i na Łotwie. Długość – 164 km, powierzchnia zlewni – 5318 km².

Swoje źródła bierze kilkanaście km na południe od Żagorów. Płynie w kierunku południowo-wschodnim i łączy się z Daugyvenė, po czym kieruje się na wschód, przepływając niedaleko Johaniszkiele i Poswolu. Po przyjęciu dopływu Lėvuo, skręca na północ; 6 km płynie litewsko-łotewską granicą, zaś 18 km już na łotewskim terytorium. Nieopodal Bauska, łączy się z rzeką Niemenek (Nemunėlis) tworząc rzekę Lelupa. W widłach Muszy i Niemenka znajduje się Zamek Bowski.

Wikipedia


muszalak

nazwisko


SJP.pl


muszalik

nazwisko


SJP.pl


muszalski

nazwisko


SJP.pl


muszaraba

w architekturze muzułmańskiej: ozdobna krata drewniana przesłaniająca okna lub balkony


SJP.pl

Maszrabijja (zwana także muszaraba lub szanaszil) − ozdobna drewniana krata zakrywająca balkony lub okna.

Wikipedia


muszarka

rodzaj ptaków z rodziny monarek


SJP.pl


muszaur

rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów; myszozaur


SJP.pl

Muszaur (Mussaurus) – rodzaj zauropodomorfa nienależącego do zauropodów, żyjącego na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest M. patagonicus, opisany na podstawie skamieniałości kilku bardzo młodych osobników o długości ok. 20 cm oraz dwóch jaj odkrytych w osadach formacji Laguna Colorada w Argentynie. Osady formacji Laguna Colorada, w których odkryto jego skamieniałości, pierwotnie identyfikowano jako górnotriasowe (noryk); badanie z 2021 roku wykazało jednak, że są to osady dolnojurajskie (synemur). Otero i Pol (2013) zaliczyli do gatunku M. patagonicus niekompletne szkielety pozaczaszkowe co najmniej trzech osobników dorosłych i jednego dorastającego odkryte w osadach formacji Laguna Colorada. Skamieniałości te zostały opisane w 1980 roku przez Rodolfo Casamiquelę, który sklasyfikował je wówczas jako przedstawicieli rodzaju Plateosaurus; Otero i Pol (2013) stwierdzili jednak występowanie u opisanych przez Casamiquelę osobników autapomorfii M. patagonicus i na tej podstawie zaliczyli je do tego właśnie gatunku. Długość ciała dorosłych osobników opisanych przez Casamiquelę wynosiła ok. 3 metry.

Wikipedia


muszczelina

roślina z rodziny flaszowcowatych


SJP.pl


muszelka

zdrobnienie od: muszla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: muszla

 (1.2) mała muszla ślimaka

 (1.3) mała muszla małża

 (1.4) makaron w kształcie muszelek (1.3)

 (1.5) pot. eufem. pochwa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈʃɛlka, AS: mušelka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszla ż., muszlowiec mrz.

 przym. muszlowy, muszelkowy

Wiktionary


muszelki

zdrobnienie od: muszla


SJP.pl


muszelkowaty

przypominający kształtem muszelkę, podobny do muszelki


SJP.pl


muszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzad. pot. lub poet. odczuwanie presji, by coś robić, wywiązywać się z obowiązków

Wiktionary

Powiązane:

 czas. musieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przymus, filoz. mus

Wiktionary


muszka

1. rodzaj krawata o kształcie kokardy; mucha;
2. mała mucha (owad);
3. część celownika ręcznej broni palnej, wąski pręcik na końcu lufy;
4. ozdoba twarzy w postaci czarnej kropki, charakterystyczna dla mody rokokowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. mucha; mała mucha

 (1.2) kraw. rodzaj ozdoby noszonej przez mężczyzn zamiast krawata;

 (1.3) łow. jeden z elementów celownika mechanicznego;

 (1.4) wędk. sztuczna przynęta wędkarska imitująca owada;

 (1.5) sztuczny pieprzyk, czarna kropka przylepiana jako kobieca ozdoba twarzy, typowa dla mody rokokowej

Wiktionary

  • Muszka – przyrząd celowniczy stosowany w broni palnej
  • Muszka – radziecki pies-astronauta
  • Muszka – element garderoby
  • Muszka – wabik wędkarski
  • Muszka owocowa – owad

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Te małe, brzęczące muszki są okropnie uciążliwe!

 (1.2) Na balu Karol wyróżniał się ogromną muszką.

 (1.3) Słoń był tak wielki, że myśliwy nawet nie użył muszki do celowania.

 (1.5) Starościna nadzwyczaj starannie poprawiła peruczkę, twarz ubieliła, pokładła muszki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuʃka, AS: muška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszysko n., muchowate nmos., mucha ż., muchówka ż.

 przym. muszy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mucha

 (1.2) mucha

Wiktionary


muszkarka

muszkarz


SJP.pl

Patrz:

muszkarz

muszkarski

muszkarz


SJP.pl

Patrz:

muszkarz

muszkarstwo

wędkarstwo muchowe (z użyciem tzw. muchy - imitacji owada)


SJP.pl


muszkarz

wędkarz łowiący na tzw. muchę


SJP.pl


muszkat

1. gatunek drzewa z rodziny muszkatołowcowatych, o skórzastych liściach, uprawiane dla nasion; muszkatołowiec, muszkatel;
2. wysuszone nasiona tej rośliny, używane jako przyprawa; muszkatel, gałka muszkatołowa;
3. pelargonia;
4. odmiana winogron pochodząca z Grecji;
5. słodkie, aromatyczne wino produkowane z tych winogron, najczęściej białe; muszkatela


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Myristica fragrans|Houtt.|ref=tak., wiecznie zielone drzewo występujące na Molukach, z nasion pozyskuje się przyprawy;

 (1.2) hand. kulin. jądro nasienia muszkatołowca

 (1.3) enol. gatunek winogron używanych do produkcji deserowego wina

 (1.4) enol. gatunek deserowego wina

 (1.5) bot. pelargonia

Wiktionary

Muszkatołowiec korzenny, muszkatowiec, muszkat (Myristica fragrans Houtt.) – gatunek drzewa z rodziny muszkatołowcowatych. Pochodzi ono z Wysp Banda (części Moluków zwanych Wyspami Korzennymi, będących częścią Archipelagu Malajskiego). Suszone jądra nasion tej rośliny znane są jako gałka muszkatołowa. Z osnówki otaczającej nasiono otrzymuje się jeszcze inną przyprawę – kwiat muszkatołowy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. muszkatowiec mrz., muszkatela ż.

 przym. muszkatowy, muszkatołowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muszkatołowiec, muszkatołowiec korzenny, muszkatowiec

 (1.2) gałka muszkatołowa

 (1.4) muszkatel

Wiktionary


muszkatel

1. słodkie, aromatyczne wino deserowe; wino muszkatołowe, muszkat, muszkatela;
2. roślina ozdobna z rodziny bodziszkowatych; pelargonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. enol. gatunek winorośli pochodzącej z rejonów śródziemnomorskich

 (1.2) enol. aromatyczne wino deserowe wytwarzane z różnych szczepów muszkatelu (1.1)

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muszkatelowy

 rzecz. muszkatela ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) daw. muszkatella

Wiktionary


muszkatela

1. dawniej: muszkatel;
2. gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych, np. muszkatela miedziana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Ducula|Hodgson|ref=tak., duży ptak z podrodziny treronów, w obrębie rodziny gołębiowatych;

 (1.2) daw. kulin. gatunek deserowego wina

 (1.3) daw. kulin. jądro nasienia muszkatołowca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na Nowej Kaledonii odławiają muszkatele przy okazji ślubów.

 (1.2) Nalałam mu trochę muszkateli, ale nawet nie spróbował.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkat mrz., muszkatel mrz.

 przym. muszkatelowy, muszkatołowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) muszkat, muszkatel, wino muszkatołowe

 (1.3) gałka muszkatołowa, muszkat

Wiktionary


muszkatelowy

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z muszkatelu, zawierający muszkatel

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z muszkatelem, odnoszący się do muszkatelu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkatel mrz., muszkatela ż.

 przym. muszkatołowy

Wiktionary


muszkatowcowate

rodzina roślin z rzędu magnoliowców; muszkatołowcowate


SJP.pl

Wikipedia


muszkatowiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Myristica fragrans|Houtt.|ref=tak., wiecznie zielone drzewo występujące na Molukach, z nasion pozyskuje się przyprawy;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkat mrz.

 przym. muszkatowy, muszkatołowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muszkat, muszkatołowiec korzenny, muszkatołowiec

Wiktionary


muszkatowy

dawniej: muszkatołowy;
1. związany z muszkatołowcem, drzewem muszkatołowym;
2. gałka muszkatołowa - nasiono tego drzewa używane jako przyprawa;
3. wino muszkatołowe - słodkie, aromatyczne wino, najczęściej białe, produkowane z odmiany winogron o nazwie muszkat


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z muszkatu, zawierający muszkat

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z muszkatem, odnoszący się do muszkatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkat mrz., muszkatowiec mrz.

 przym. muszkatołowy

Wiktionary


muszkatołowcowate

rodzina roślin z rzędu magnoliowców; muszkatowcowate


SJP.pl

Wikipedia


muszkatołowcowaty

o cechach muszkatołowcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


muszkatołowiec

gatunek drzewa z rodziny muszkatołowcowatych, o skórzastych liściach, uprawiane dla nasion; muszkat, muszkatel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Myristica fragrans|Houtt.|ref=tak., wiecznie zielone drzewo występujące na Molukach, z nasion pozyskuje się przyprawy;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) ścięto starego muszkatołowca, który rósł nad strumieniem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. muszkatołowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muszkat, muszkatołowiec korzenny, muszkatowiec

Wiktionary


muszkatołowy

1. związany z muszkatołowcem, drzewem muszkatołowym;
2. gałka muszkatołowa - nasiono tego drzewa używane jako przyprawa;
3. wino muszkatołowe - słodkie, aromatyczne wino, najczęściej białe, produkowane z odmiany winogron o nazwie muszkat


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z muszkatu, zawierający muszkat

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z muszkatem lub muszkatowcem, odnoszący się do muszkatu lub muszkatowca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkat mrz., muszkatela ż., muszkatołowiec mrz., muszkatowiec mrz.

 przym. muszkatelowy, muszkatowy

Wiktionary


muszkiecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od muszkiet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie muszkiet, lecz tylko zabawkowy muszkiecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkiet m.

 przym. muszkietny

Wiktionary


muszkiet

ręczna broń palna używana w XVI i XVII wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. długa czarnoprochowa, odprzodowa, gładkolufowa broń palna wyposażona w lufę kalibru od 18 do 20 milimetrów,

Wiktionary

Muszkiet – długa gładkolufowa broń strzelecka zwykle wyposażona w zamek lontowy i wymagająca podparcia lufy na forkiecie, używana od XVI do XVII wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żołnierzy uzbrojonych w muszkiety nazywano muszkieterami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuʃʲcɛt, AS: mušʹḱet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkieter m., muszkiecik mrz.

 przym. muszkieterski, muszkietowy, muszkietny

Wiktionary


muszkieter

1. żołnierz uzbrojony w muszkiet;
2. żołnierz oddziałów specjalnych gwardii królewskiej we Francji od czasów Ludwika XIII


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz uzbrojony w muszkiet;

 (1.2) hist. wojsk. żołnierz oddziałów specjalnych francuskiej gwardii królewskiej w XVII– i XVIII-wiecznej Francji;

Wiktionary

Muszkieterzy (fr. mousquetaires) – formacja piechoty, której podstawowe uzbrojenie stanowiły muszkiety.

Muszkieterzy jako formacja wojskowa występowali w XVI–XVII w. w niemal wszystkich armiach europejskich (również w niektórych azjatyckich). Na ich uzbrojenie składały się muszkiety (w późniejszym okresie również arkebuzy) oraz boczna broń biała (najczęściej rapiery). W czasie prowadzenia ognia, jako podporę dla ciężkiego muszkietu stosowali forkiet (lub rzadziej berdysz). Wyposażani byli w prochownice i/lub bandoliery. Bardzo niska szybkostrzelność ówczesnej broni palnej wymuszała na muszkieterach stosowanie taktyki kontrmarszu i prowadzenia ognia salwowego. Po oddaniu salwy pierwszy szereg przemieszczał się na koniec szyku w celu nabicia broni, dając jednocześnie miejsce do oddania kolejnej salwy drugiemu szeregowi. Rosła dzięki temu intensywność prowadzonego ognia. Ochronę muszkieterów w sytuacji bezpośredniego starcia z kawalerią stanowili pikinierzy uzbrojeni w długie piki. Z uwagi na konieczność posługiwania się skomplikowaną w obsłudze bronią muszkieterzy byli najczęściej formacją zawodową, przeważnie zaciężną. W Polsce od okresu panowania króla Władysława IV były to wojska obcego autoramentu, rekrutujące się z cudzoziemców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. muszkiet m., muszkieton m., muszkietnik m., muszkieteria ż.

 przym. muszkieterski, muszkietowy, muszkietny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. muszkietnik

Wiktionary


muszkieterek

wysoki kozak za kolano; muszkieterka


SJP.pl


muszkieterka

1. wysoki kozak za kolano; muszkieterek;
2. koszula stylizowana na element ubioru dawnych muszkieterów;
3. żołnierka uzbrojona w muszkiet i władająca szpadą


SJP.pl

Wikipedia


muszkieterski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z muszkieterem, dotyczący muszkieterów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkieter mos., muszkiet m., muszkieton m., muszkietnik m., muszkieteria ż.

 przym. muszkietowy, muszkietny

Wiktionary


muszkietny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z muszkietem, dotyczący muszkietu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkiet mrz., muszkieter m., muszkiecik mrz.

 przym. muszkieterski, muszkietowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. muszkietowy

Wiktionary


muszkieton

1. krótki muszkiet kawaleryjski z XVI-XVII w.;
2. rodzaj haczyka zamykanego sprężyną, służącego do zaczepiania różnych rzeczy; karabińczyk; karabinek


SJP.pl


muszkietowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z muszkietem, dotyczący muszkietu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszkieter mos., muszkiet m., muszkieton m., muszkietnik m., muszkieteria ż.

 przym. muszkieterski, muszkietny

Wiktionary


muszkowice

miejscowość koło Henrykowa w powiecie: Strzelin, w województwie dolnośląskim


SJP.pl

Muszkowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ciepłowody.

Wikipedia


muszkowo

Muszkowo – wieś w Polsce, w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Krzeszyce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

We wsi jest przystanek kolejowy Muszkowo.

Wikipedia


muszla

1. skorupa małża lub ślimaka;
2. przedmiot w kształcie muszli;
3. ceramiczna misa połączona z rurą ściekową przeznaczona do załatwiania potrzeb fizjologicznych; sedes


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skorupa małża lub ślimaka

 (1.2) obiekt przypominający wyglądem muszlę (1.1)

 (1.3) obiekt architektoniczny przypominający wyglądem muszlę (1.1)

 (1.4) pot. zazwyczaj w lm., w go kamień do gry wykonywany z muszli (1.1) mięczaków

 (1.5) skrócenie od|muszla klozetowa. → ceramiczny element toalety do załatwiania czynności fizjologicznych;

Wiktionary

Muszla – jedno- lub dwuczęściowy wapienny szkielet zewnętrzny muszlowców (Conchifera) i ramienionogów (Brachiopoda), u niektórych grup częściowo lub całkowicie zredukowany. Do ciała zwierzęcia przytwierdzona jest jednym mięśniem, parą mięśni lub szeregiem mięśni parzystych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znalazłem na plażaaży piękną muszlę.

 (1.3) Spotkamy się dzisiaj przy muszli?

 (1.4) Zaprosił nas do siebie na grę chyba tylko po to, aby poszpanować nowymi muszlami.

 (1.5) Hydraulik zamontował dziś nową muszlę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuʃla, AS: mušla

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muszlowiec m.

:: zdrobn. muszelka ż.

 przym. muszlowy, muszelkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) muszelka

Wiktionary


muszlin

rzadko: lekka, cienka tkanina o luźnym splocie, najczęściej jedwabna; muślin, bengal


SJP.pl


muszlinowy

muszlin, np. muszlinowe czepki; muślinowy


SJP.pl


muszlowaty

przypominający kształtem muszlę, podobny do muszli


SJP.pl


muszlowce

1. skała osadowa pochodzenia organicznego; zlep muszlowy, wapień muszlowcowy;
2. przedstawiciel podtypu mięczaków, obejmującego ślimaki, małże, łódkonogi i głowonogi;
3. ogólna nazwa kilkunastu gatunków ryb z rodziny pielęgnicowatych


SJP.pl

  • Muszlowce (mięczaki) – podtyp w obrębie typu mięczaków (Mollusca)
  • Muszlowce (ryby) – ogólna nazwa kilkunastu gatunków ryb z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec duży – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec krótki – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec wielkooki – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec wielopręgi – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych

    Wikipedia


muszlowcowy

wapień muszlowcowy - skała osadowa pochodzenia organicznego; zlep muszlowy, muszlowiec


SJP.pl


muszlowiak

ostrolot muszlowiak - gatunek ćmy z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


muszlowiec

1. skała osadowa pochodzenia organicznego; zlep muszlowy, wapień muszlowcowy;
2. przedstawiciel podtypu mięczaków, obejmującego ślimaki, małże, łódkonogi i głowonogi;
3. ogólna nazwa kilkunastu gatunków ryb z rodziny pielęgnicowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. skała węglanowa składająca się głównie ze scementowanych, bezładnie ułożonych, mniej lub bardziej pokruszonych muszli;

Wiktionary

  • Muszlowce (mięczaki) – podtyp w obrębie typu mięczaków (Mollusca)
  • Muszlowce (ryby) – ogólna nazwa kilkunastu gatunków ryb z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec duży – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec krótki – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec wielkooki – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych
    • Muszlowiec wielopręgi – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: muʃˈlɔvʲjɛt͡s, AS: mušlovʹi ̯ec

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. muszla ż., muszelka ż.

     przym. muszlowy

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) zlep muszlowy

    Wiktionary


musznik

element stroju męskiego, połączenie muszki i krawata; krawatomuszka


SJP.pl


muszny

w pszczelarstwie: rój muszny - rój obfitujący w pszczoły, tzw. silny rój


SJP.pl


musztarda

ostra przyprawa do potraw; sporządzona z nasion gorczycy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. spoż. przyprawa wytwarzana z ziaren gorczycy i octu;

Wiktionary

Musztarda – zimny sos, którego głównym składnikiem są nasiona gorczycy – białej, czarnej lub sarepskiej; w wielu językach, w tym niemal wszystkich europejskich, nosi tę samą nazwę, co roślina, z której nasion jest zrobiona. Powstała w starożytnym Rzymie na początku naszej ery i od początku uznawano ją za przyprawę o wartościach leczniczych (łagodzi bóle reumatyczne, pobudza trawienie tłuszczu, działa antybakteryjnie oraz obniża ciśnienie krwi).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zjadłbym kiełbaskę z musztardą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈʃtarda, AS: muštarda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztardówka ż., musztardnik m., musztardnica ż., musztardniczka ż., musztardowiec m.

 przym. musztardowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|zynft., gw-pl|Górny Śląsk|zymft.

Wiktionary


musztardniczka

naczynie do podawania musztardy na stół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) naczynie do serwowania musztardy, zdrobn. od: musztardnica

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Porcelanowe musztardniczki i chrzaniczki to idealne rozwiązanie, aby w ładny i oryginalny sposób podać na stół musztardę, chrzan lub ćwikły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztarda ż., musztardówka ż., musztardnik m., musztardnica ż.

 przym. musztardowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. musztardnica

Wiktionary


musztardówka

szklanka po musztardzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. szklanka po musztardzie

Wiktionary

Musztardówka – szklane naczynie, w którym sprzedawana była musztarda. Był to rodzaj grubościennego słoiczka bez gwintu, o kształcie lekko zwężającego się ku dołowi cylindra. Miał zazwyczaj pojemność około 0,2 litra i w dolnej części charakterystyczne pierścienie, wytwarzane na gorąco w hucie szkła podczas produkcji naczynia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmuʃtarˈdufka, AS: muštardufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztarda ż., musztardnik m., musztardnica ż., musztardniczka ż.

 przym. musztardowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zymfciok.

Wiktionary


musztardowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z musztardą, dotyczący musztardy

 (1.2) taki, który jest wykonany z dodatkiem musztardy

przymiotnik jakościowy

 (2.1) taki, który ma kolor musztardy

 (2.2) przypominający musztardę w smaku lub zapachu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Poproszę polędwiczki w sosie musztardowym z grzybami.

 (2.1) Leokadia kupiła sobie musztardowe palto.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztarda ż., musztardnik m., musztardnica ż., musztardniczka ż., musztardówka ż.

Wiktionary


musztr

forma rzeczownika.

 (1.1) D. lp. od: musztra

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. wojsk. musztra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztra ż.

 czas. musztrować ndk.

 przym. musztrowny, musztrowy

Wiktionary


musztra

ćwiczenia wojskowe, na których żołnierze uczą się formowania szyków, oddawania honorów itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. trening żołnierski, którego celem jest wyszkolenie żołnierzy w sprawnym wykonywaniu rozkazów;

Wiktionary

Musztra – trening żołnierski, którego celem jest wyszkolenie żołnierzy w sprawnym wykonywaniu rozkazów. Trening ten obejmuje tak szkolenie pojedynczych żołnierzy, jak i całych pododdziałów (tak pieszych, jak konnych lub zmotoryzowanych). W najbardziej podstawowej swej części obejmuje sprawne zajmowanie miejsca w szyku podczas zbiórek (m.in. w szeregu, dwuszeregu, kolumnie marszowej), marsz krokiem równym i defiladowym, zwroty w miejscu i w marszu, oddawanie honorów, chwyty bronią itp.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. musztr m.

 czas. musztrować ndk.

 przym. musztrowny, musztrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. egzercerunek, musztr

Wiktionary


musztrować

1. uczyć żołnierzy musztry, ćwiczyć musztrę;
2. potocznie: uczyć właściwego zachowania w sposób nieznoszący sprzeciwu; pouczać, napominać


SJP.pl


musztrowny

przymiotnik

 (1.1) daw. wojsk. wyćwiczony w musztrze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. musztra ż., musztr m.

 czas. musztrować ndk.

 przym. musztrowy

Wiktionary


musztrowy

przymiotnik od: musztra


SJP.pl


musztrych

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) dial. musztarda

Wiktionary


muszy

przymiotnik od: mucha


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla muchy; dotyczący, odnoszący się do muchy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuʃɨ, AS: mušy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muchowate nmos., mucha ż., muszka ż., muszysko n.

Wiktionary


muszyca

choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt, powodowana przez larwy niektórych muchówek; myjoza


SJP.pl

Muszyca lub larwa wędrująca – choroba zwierząt i ludzi, powodowana przez pasożytnicze larwy muchówek żywiące się martwą lub żywą tkanką gospodarza.

Muszyca jest poważnym problemem w hodowli zwierząt gospodarskich powodującym dotkliwe straty ekonomiczne na całym świecie. Choć zarażenie jest zdecydowanie częściej spotykane u zwierząt, to występuje również stosunkowo często u ludzi na terenach wiejskich, tropikalnych i subtropikalnych.

Wikipedia


muszyna

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Muszyna (łac. Mussina, rusiń. Мушына) – miasto w Polsce położone w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Muszyna. Muszyna posiada status miejscowości uzdrowiskowej z licznymi odwiertami i rozlewniami wód mineralnych. Znajdują się tam pijalnie wody mineralnej, sanatoria uzdrowiskowe, baseny oraz parki.

Miasto biskupstwa krakowskiego w powiecie sądeckim w województwie krakowskim w końcu XVI wieku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: muˈʃɨ̃na, AS: mušna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Muszynianka ż.

Wiktionary


muszynianin

mieszkaniec Muszyny (miasta w Polsce)


SJP.pl


muszynianka

mieszkanka Muszyny (miasta w Polsce)


SJP.pl

Muszynianka – naturalna woda mineralna wydobywana w Muszynie z 8 odwiertów znajdujących się na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Właścicielem marki jest „Muszynianka” Sp. z o.o. (do 2019 Spółdzielnia Pracy „Muszynianka”).

W 2019 otwarto nowy Zakład Eksploatacji Wody Mineralnej Muszynianka w Krynicy-Zdroju gdzie produkowana jest woda Muszynianka Zdrój w opakowaniu PET 1,5 l, PET 1l oraz rozpoczęto produkcje wody w szklanej butelce o pojemnosci 0,3 l i 0,7l.[1]

Wikipedia


muszynka

wieś w Polsce


SJP.pl

Muszynka Ukr. Мушинка) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Krynica-Zdrój.

Wieś biskupstwa krakowskiego w powiecie sądeckim w województwie krakowskim w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


muszyński

przymiotnik od: Muszyna (miejscowość wypoczynkowa nad Popradem)


SJP.pl

Muszyński (forma żeńska: Muszyńska; liczba mnoga: Muszyńscy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


muszysko

zgrubienie od: mucha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od mucha

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod namiotkiem, każę ja utkać okna wszędzie, • Że was budzić przemierzłe muszysko nie będzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mucha ż., muchowate nmos., muszka ż.

 przym. muszy, muchowy, muchowaty

Wiktionary


mutaburazaur

rodzaj australijskiego dinozaura z infrarzędu ornitopodów


SJP.pl

Mutaburazaur (Muttaburrasaurus) – rodzaj australijskiego ornitopoda o niepewnej pozycji systematycznej, ostatnio zaliczony do rodziny rabdodontów. Osiągał długość 7 m. Zamieszkiwał dzisiejsze Queensland i Nową Południową Walię we wczesnej kredzie. Poruszał się na dwóch lub czterech łapach. Żywił się roślinami, być może okazjonalnie także mięsem.

Wikipedia


mutacja

1.
a) trwała zmiana w materiale genetycznym organizmu;
b) rezultat takiej zmiany;
2. zmiana brzmienia głosu występująca u młodzieży w okresie dojrzewania;
3.
a) przemiana zachodząca w czymś, np. kulturowa mutacja;
b) odmiana czegoś będąca wynikiem takiej przemiany;
4. częściowo zmienione wydanie czasopisma lub gazety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. zmiana w liczbie i strukturze elementów dziedzicznych;

 (1.2) przemiana

 (1.3) fizj. zmiana wysokości i skali głosu występująca u męskiej młodzieży w okresie dojrzewania płciowego;

 (1.4) częściowo zmienione wydanie dziennika (gazety)

Wiktionary

Mutacja (łac. mutatio – zmiana) – nagłe, skokowe zmiany materiału genetycznego komórki. Możliwe jest ich dziedziczenie. Podczas poziomego transferu genów, zakażenia wirusem, crossing-over czy modyfikacji genomu inżynierią genetyczną również dochodzi do zmiany materiału genetycznego, jednak przeważnie nie uznaje się ich za mutacje.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wśród duńskich norek wykryto szczególną mutację koronawirusa, co potencjalnie może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego na całym świecie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈtat͡sʲja, AS: mutacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mutować

 rzecz. mutant

 przym. mutacyjny, mutagenny

Wiktionary


mutacjonizm

pogląd przyjmujący, że zasadniczym mechanizmem ewolucji organizmów jest mutacja


SJP.pl


mutacyjny

związany z mutacją


SJP.pl


mutae

przestarzale: spółgłoski bezdźwięczne


SJP.pl


mutagen

związek chemiczny lub czynnik fizyczny powodujący mutację materiału genetycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) czynnik zdolny do wywołania mutacji w żywym organizmie

Wiktionary

Mutagen (łac. dokonujący zmiany) – czynnik wywołujący mutacje, czyli zmieniający materiał genetyczny.

Najważniejsze z nich:

  • mutageny chemiczne:
    • niektóre kwasy (np. kwas azotawy)
    • aminy (np. anilina)
    • pestycydy
    • niektóre trujące środki bojowe (iperyt jako czynnik alkilujący DNA)
    • barwniki wiążące DNA (interkalujące)
    • benzopiren w dymie tytoniowym
    • dioksyny
    • niemal wszystkie związki aromatyczne
    • substancje alkilujące (np. siarczan dimetylu)
    • reaktywne formy tlenu (np. rodniki 'OH)
    • alkaloid kolchicyna
    • analogi zasad azotowych (np. 5-bromouracyl)
    • dichromian potasu
    • mikotoksyny (np. aflatoksyna B1)
    • cisplatyna (indukuje powstawanie wiązań krzyżowych w cząsteczkach DNA)
  • mutageny fizyczne:
    • promieniowanie jonizujące
      • promieniowanie gamma
      • promieniowanie rentgenowskie
      • promieniowanie ultrafioletowe
      • promieniowanie kosmiczne
    • wysoka temperatura
    • szok termiczny
    • bodźce traumatyczne – urazy
  • mutageny biologiczne:
    • niektóre wirusy (różyczki i opryszczki, retrowirusy)
    • pierwotniaki wywołujące toksoplazmozę
    • grzyby pleśniowe

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. mutant mzw./mos., mutageneza ż.

 przym. mutagenny

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|mutagene.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) mutagen / mutagene

* czeski: (1.1) mutagen m.

* kataloński: (1.1) mutagen m.

* włoski: (1.1) mutageno m.

źródła.

== mutagen (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biol. mutagen

odmiana.

 (1.1) lp. mutagen; lm. mutagens

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mutant mzw./mos., mutageneza ż.

 przym. mutagenny

Wiktionary


mutageneza

powstawanie i utrwalanie się mutacji w materiale genetycznym komórek lub wirusów


SJP.pl

Mutageneza – zarówno spontaniczny jak i wywołany przez mutageny proces powstawania zmian – mutacji w DNA.

Mutageneza jest wykorzystywana w hodowli roślin uprawnych w celu wyprowadzenia nowych odmian. Jest też wykorzystywana w badaniach naukowych (np. analiza ekspresji genów). Mutageneza może być losowa lub ukierunkowana – wywołująca mutację w określonym miejscu w sekwencji DNA.

Wikipedia


mutageniczność

cecha czegoś, co powoduje mutacje w organizmach żywych; mutagenność


SJP.pl


mutageniczny

wywołujący mutację w żywych organizmach (np. czynniki mutageniczne); mutagenny


SJP.pl


mutagenność

cecha czegoś, co powoduje mutacje w organizmach żywych; mutageniczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co mutagenne, co powoduje mutacje w organizmach żywych

Wiktionary

Mutagen (łac. dokonujący zmiany) – czynnik wywołujący mutacje, czyli zmieniający materiał genetyczny.

Najważniejsze z nich:

  • mutageny chemiczne:
    • niektóre kwasy (np. kwas azotawy)
    • aminy (np. anilina)
    • pestycydy
    • niektóre trujące środki bojowe (iperyt jako czynnik alkilujący DNA)
    • barwniki wiążące DNA (interkalujące)
    • benzopiren w dymie tytoniowym
    • dioksyny
    • niemal wszystkie związki aromatyczne
    • substancje alkilujące (np. siarczan dimetylu)
    • reaktywne formy tlenu (np. rodniki 'OH)
    • alkaloid kolchicyna
    • analogi zasad azotowych (np. 5-bromouracyl)
    • dichromian potasu
    • mikotoksyny (np. aflatoksyna B1)
    • cisplatyna (indukuje powstawanie wiązań krzyżowych w cząsteczkach DNA)
  • mutageny fizyczne:
    • promieniowanie jonizujące
      • promieniowanie gamma
      • promieniowanie rentgenowskie
      • promieniowanie ultrafioletowe
      • promieniowanie kosmiczne
    • wysoka temperatura
    • szok termiczny
    • bodźce traumatyczne – urazy
  • mutageny biologiczne:
    • niektóre wirusy (różyczki i opryszczki, retrowirusy)
    • pierwotniaki wywołujące toksoplazmozę
    • grzyby pleśniowe

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mutagenny

 przysł. mutagennie

Wiktionary


mutagenny

wywołujący mutację w żywych organizmach (np. czynniki mutagenne); mutageniczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który powoduje mutacje w organizmach żywych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mutant mzw./mos., mutagenność ż., mutageniczność ż., mutageneza ż., mutagen m., mutacja ż.

 przym. mutageniczny

 przysł. mutagennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mutageniczny

Wiktionary


mutakallamin

przedstawiciel kierunku teologiczno-filozoficznego w średniowiecznym islamie


SJP.pl


mutakallim

członek grupy teologów arabskich z VIII–IX w.


SJP.pl


mutant

1. człowiek, u którego nastąpiła mutacja w cechach dziedzicznych;
2. potocznie: ktoś o brzydkim, dziwacznym wyglądzie; czupiradło, poczwara, monstrum, maszkara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) biol. organizm ze zmutowanym kodem genetycznym

Wiktionary

Mutant – osobnik o fenotypie zmienionym względem typu dzikiego. Zmiana fenotypu jest efektem mutacji w materiale genetycznym. Zmiana w DNA musi ulec utrwaleniu w procesie replikacji i zostać przeniesiona do komórek potomnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈmutãnt, AS: mutãnt

Wiktionary

Powiązane:

 czas. mutować ndk., zmutować dk.

 rzecz. mutacja ż., mutageneza ż., mutagen

 przym. mutacyjny, mutagenny

Wiktionary


mutantka

mutant


SJP.pl

Patrz:

mutant

mutarotacja

zmiana wartości kąta skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego liniowo przez roztwór substancji optycznie czynnej


SJP.pl

Wikipedia


mutazylizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. filoz. racjonalistyczny kierunek w arabskiej filozofii średniowiecznej postulujący alegoryczne rozumienie Koranu w przypadku kolizji jego treści z rozumem;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmutaˈzɨlʲism̥, AS: mutazylʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mutazylita m.

Wiktionary


muterka

mała mutra, nakrętka na śrubę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nakrętka do śruby

Wiktionary


muton

podłużny lub kopulasty występ podłoża skalnego, wygładzony i porysowany przez lodowiec; baraniec


SJP.pl

  • muton – w genetyce, podstawowa jednostka mutacji genowej
  • muton – w geomorfologii, forma rzeźby terenu, element rzeźby glacjalnej

Wikipedia


mutoskop

dawne urządzenie do oglądania przez okular szybko zmieniających się zdjąć, tworzących wrażenie ruchomego obrazu


SJP.pl

Mutoskop ("zmieniacz widzenia") – urządzenie w kształcie pudła, zawierające walec z 800-1000 zdjęciami. Po wrzuceniu monety specjalna korba uruchamiała walec, który obracając się zmieniał ułożone zgodnie z zasadą filoskopu fotografie. Oglądanie ich umożliwiał wziernik na kształt okularu mikroskopu. Obracający się walec ze zdjęciami stwarzał iluzję ruchu. Mutoskop został wynaleziony przez Hermana Caslera w 1894 roku.

Wikipedia


mutować

1. wywoływać trwałą zmianę w materiale genetycznym organizmu;
2. o głosie: zmieniać się w okresie dojrzewania;
3. podlegać przemianie zachodzącej w czymś


SJP.pl


mutra

pierścień o gwintowanym otworze, służący do nakręcania śruby na sworzeń; nakrętka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. nakrętka na śrubę

 (1.2) gw-pl|Warszawa. matka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Mutter. → matka

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) tuerca ż.

źródła.

== mutra (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) matka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmutra, AS: mutra

Wiktionary


mutualistyczny

mutualizm


SJP.pl

Patrz:

mutualizm

mutualizm

jeden z typów oddziaływania na siebie gatunków, w którym czerpią one wzajemne korzyści, przy czym żaden z nich nie może w naturalnych warunkach istnieć osobno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. nieodzowna, ścisła współzależność dwóch różnych gatunków czerpiących obopólne korzyści, przy czym jeden gatunek nie jest zdolny do życia bez obecności drugiego

Wiktionary

Mutualizm (łac. mutuus ‘pożyczony’, ‘wzajemny’, ‘obustronny’, ‘wspólny’) – jedno z oddziaływań nieantagonistycznych zachodzących pomiędzy dwoma różnymi gatunkami (zwykle o odmiennych wymaganiach), charakteryzujący się obopólnymi korzyściami o takim stopniu, który praktycznie wzajemnie uzależnia istnienie obu populacji.

Wikipedia


mutuł

ozdobna polichromowana płytka na spodniej płaszczyźnie gzymsu w budowlach starożytnej Grecji i Rzymu; mutuła


SJP.pl


mutuła

ozdobna polichromowana płytka na spodniej płaszczyźnie gzymsu w budowlach starożytnej Grecji i Rzymu; mutuł


SJP.pl


mutylacyjny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który okalecza, odcina jakąś część

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mutylacja ż., mutylator m.

 przysł. mutylacyjnie

Wiktionary


mutystyczny

mutyzm


SJP.pl

Patrz:

mutyzm

mutyzm

stan, będący objawem niektórych chorób psychicznych, polegający na całkowite milczeniu chorego, mimo zachowanej czynności narządów i ośrodków mowy


SJP.pl

Wikipedia


muu

wyraz naśladujący muczenie, odgłos wydawany przez bydło, zwłaszcza przez krowę; mu


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja imitująca odgłos wydawany przez bydło

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cielątko muczało: Muu, muu!… przyzywając matkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuː, AS: mu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mućka ż., muczenie n., zamuczenie n.

 czas. muczeć ndk., zamuczeć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mu

Wiktionary


muwaszszaha

forma poezji stroficznej rozpowszechniona w arabskiej Hiszpanii w X wieku


SJP.pl


muz.

skrót od: muzyka, muzyczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = muzyczny

 (1.2) = muzyka

Wiktionary


muza

1. każda z dziewięciu córek Zeusa, mitologicznych opiekunek sztuk pięknych i nauki;
2. twórczość artystyczna;
3. natchnienie artysty;
4. w gwarze młodzieżowej: muzyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mitgr. każda z dziewięciu bogiń sztuki i nauki, córek Zeusa i Mnemosyne, utożsamianych z rzymskimi kamenami;

 (1.2) książk. kobieta będąca inspiracją, natchnieniem dla artysty

 (1.3) książk. talent twórczy, natchnienie twórcze, wena

 (1.4) książk. twórczość artystyczna, poetycka

 (1.5) pot. muzyka

 (1.6) pot. środ. lekcja muzyki

Wiktionary

  • muza – w mitologii greckiej każda z bogiń sztuki i nauki
  • Muza – album polskiej grupy muzycznej Dżem
  • Muza – polska oficyna wydawnicza (książkowa)
  • „Muza” – polski magazyn muzyczny
  • Muza – elegia Jana Kochanowskiego
  • Muza (ang. The Muse) – film z 1999 r. w reżyserii Alberta Brooksa
  • Muza (ang. Bride of the Wind) – film z 2001 r. w reżyserii Bruce’a Beresforda, opowiadający o życiu Almy Mahler-Werfel
  • Muza – osada wsi Leśniewo w Polsce, w woj. pomorskim, w pow. puckim, w gminie Puck

Wikipedia

Przykłady

 (1.5) W radiu leci niezła muza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuza, AS: muza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzykowanie n., muzykant mos., muzyk mos., muzeum n., muzykalność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wena, natchnienie, inspiracja

Wiktionary


muzak

tło muzyczne, nie angażujące uwagi odbiorcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muzyka odtwarzana w tle w przestrzeniach publicznych, zwłaszcza placówkach handlowych czy innych lokalach użytkowych

Wiktionary

  • Muzak (przedsiębiorstwo)
  • Muzak (muzyka)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ów tak zwany muzak od początku był traktowany jako całkowicie bezwartościowy.

Wiktionary


mużaków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto uzdrowiskowe w Niemczech nad Nysą Łużycką w kraju związkowym Saksonia;

Wiktionary

Mużaków (niem. Bad Muskau; górnołuż. Mužakow lub Kupjel Mužakow) – miasto uzdrowiskowe w Niemczech, administracyjnie w kraju związkowym Saksonia nad Nysą Łużycką, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz, siedziba wspólnoty administracyjnej Mużaków. Do 1945 jedno miasto z Łęknicą położoną na prawym brzegu Nysy. Do 31 lipca 2008 miasto leżało na terenie nieistniejącego już powiatu Niederschlesischer Oberlausitzkreis.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. mużakowski

Wiktionary


mużakowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Mużakowem, dotyczący Mużakowa (miasta w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Mużaków mrz.

Wiktionary


muzang

łaskun muzang - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny wiwerowatych; łaskun palmowy


SJP.pl


muzealia

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) ogół przedmiotów historycznych zgromadzonych przez muzeum

Wiktionary

Muzealia – rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność muzeum i wpisane do inwentarza muzealiów.

W przypadku muzeum nieposiadającego osobowości prawnej, muzealiami są rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność podmiotu, który utworzył muzeum, oraz wpisane do inwentarza muzealiów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmuzɛˈalʲja, AS: muzealʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealnik mos., muzealnictwo n., muzealniczka ż.

 przym. muzealniczy

 przysł. muzealnie

Wiktionary


muzealium

eksponat muzealny


SJP.pl


muzealnictwo

wszystko co jest związane z zakładaniem i prowadzeniem muzeów i gromadzeniem zbiorów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) prowadzenie muzeów

Wiktionary

Muzeologia (muzealnictwo, muzeografia) – nauka pomocnicza historii, zajmująca się architekturą muzeów i ich zarządzaniem, poszerzona o teorię komunikacji, edukację i rolę, jaką pełnią instytucje muzealne w społeczeństwie. W sensie praktycznym jest nauką o funkcjonowaniu muzeów. Jej nazwa zrodziła się w 1934 r. na konferencji zorganizowanej w Madrycie przez Office International des Musées (poprzednik ICOM – Międzynarodowej Rady Muzeów), uznanej za pierwszą konferencję muzeologiczną. Georges Henri Riviere (1897–1985), założyciel i wieloletni dyrektor generalny ICOM, twórca teorii „nowej muzeologii” mówił o niej tak: muzeologia jest to nauka stosowana, nauka o muzeum. W jej polu znajdują się rozważania nad rolą muzeum w społeczeństwie, badania i konserwacja, sposoby prezentacji, animacji i rozpowszechnienia, organizacji i funkcjonowania, architektury wznoszonej dla celów muzealnych oraz architektury „zmuzealizowanej” (adaptowanej do potrzeb muzeów), badania nad miejscami i obiektami pozyskanymi, nad wyborami, a także typologia i deontologia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Neapol jest ważnym ośrodkiem muzealnictwa na południu Włoch.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealia lm nm., muzealniczka ż., muzealnik mos., muzeum n.

 przym. muzealny, muzealniczy

 przysł. muzealnie

Wiktionary


muzealniczka

muzealnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pracowniczka placówkaacówki muzealnej

Wiktionary

Patrz:

muzealnik

Przykłady

 (1.1) Wykład poprowadzi muzealniczka z zamku na Wawelu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealia lm nm., muzealnictwo n., muzeum n.

:: fm. muzealnik mos.

 przym. muzealny, muzealniczy

 przysł. muzealnie

Wiktionary


muzealniczy

dotyczący muzealnictwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z muzealnictwem, dotyczący muzealnictwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rajmund ukończył muzealnicze studia kuratorskie na UŚ-u.

 (1.1) Zaraz po wojnie zajęła się pracą muzealniczą najpierw w Krakowie, a następnie na Górnym Śląsku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealia lm nm., muzealnik mos., muzealniczka ż., muzealnictwo n., muzeum n.

 przym. muzealny

 przysł. muzealnie

Wiktionary


muzealnie

przysłówek

 (1.1) na sposób muzealny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealia lm nm., muzealnictwo n., muzealniczka ż., muzealnik mos., muzeum n.

 przym. muzealny, muzealniczy

Wiktionary


muzealnik

osoba pracująca w muzeum, zajmująca się konserwacją eksponatów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik muzeum

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z czasem muzealnicy udostępnili dodatkowe obiekty (schron D).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealia lm nm., muzealniczka ż., muzealnictwo n., muzeum n.

:: fż. muzealniczka ż.

 przym. muzealny, muzealniczy

 przysł. muzealnie

Wiktionary


muzealny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z muzeum, dotyczący muzeum i jego zbiorów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) taki, który posiada wartość historyczną lub artystyczną na miarę muzeum

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Oczywiście zachowały się ze starożytnych czasów liczne filmy i dokumenty, ale miały już wartość wyłącznie muzealną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzɛˈalnɨ, AS: muzealny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealnik mos., muzeum n., muzealnictwo n., muzealniczka ż.

 przysł. muzealnie

 przym. muzealniczy

Wiktionary


muzeobus

autobus z wystawą objazdową


SJP.pl


muzeograf

specjalista w dziedzinie muzeografii


SJP.pl


muzeolog

specjalista w zakresie muzeologii


SJP.pl

Muzeologia (muzealnictwo, muzeografia) – nauka pomocnicza historii, zajmująca się architekturą muzeów i ich zarządzaniem, poszerzona o teorię komunikacji, edukację i rolę, jaką pełnią instytucje muzealne w społeczeństwie. W sensie praktycznym jest nauką o funkcjonowaniu muzeów. Jej nazwa zrodziła się w 1934 r. na konferencji zorganizowanej w Madrycie przez Office International des Musées (poprzednik ICOM – Międzynarodowej Rady Muzeów), uznanej za pierwszą konferencję muzeologiczną. Georges Henri Riviere (1897–1985), założyciel i wieloletni dyrektor generalny ICOM, twórca teorii „nowej muzeologii” mówił o niej tak: muzeologia jest to nauka stosowana, nauka o muzeum. W jej polu znajdują się rozważania nad rolą muzeum w społeczeństwie, badania i konserwacja, sposoby prezentacji, animacji i rozpowszechnienia, organizacji i funkcjonowania, architektury wznoszonej dla celów muzealnych oraz architektury „zmuzealizowanej” (adaptowanej do potrzeb muzeów), badania nad miejscami i obiektami pozyskanymi, nad wyborami, a także typologia i deontologia.

Wikipedia


muzeologia

Muzeologia (muzealnictwo, muzeografia) – nauka pomocnicza historii, zajmująca się architekturą muzeów i ich zarządzaniem, poszerzona o teorię komunikacji, edukację i rolę, jaką pełnią instytucje muzealne w społeczeństwie. W sensie praktycznym jest nauką o funkcjonowaniu muzeów. Jej nazwa zrodziła się w 1934 r. na konferencji zorganizowanej w Madrycie przez Office International des Musées (poprzednik ICOM – Międzynarodowej Rady Muzeów), uznanej za pierwszą konferencję muzeologiczną. Georges Henri Riviere (1897–1985), założyciel i wieloletni dyrektor generalny ICOM, twórca teorii „nowej muzeologii” mówił o niej tak: muzeologia jest to nauka stosowana, nauka o muzeum. W jej polu znajdują się rozważania nad rolą muzeum w społeczeństwie, badania i konserwacja, sposoby prezentacji, animacji i rozpowszechnienia, organizacji i funkcjonowania, architektury wznoszonej dla celów muzealnych oraz architektury „zmuzealizowanej” (adaptowanej do potrzeb muzeów), badania nad miejscami i obiektami pozyskanymi, nad wyborami, a także typologia i deontologia.

Wikipedia


muzeolożka

muzeolog


SJP.pl

Patrz:

muzeolog

muzeum

instytucja gromadząca zbiory zabytków historii, sztuki itp. organizująca ich wystawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) turyst. instytucja zajmująca się przechowywaniem obiektów o wartości historycznej, zwykle z jednej dziedziny wiedzy, celem pokazywania ich odwiedzającym;

 (1.2) turyst. budynek muzeum (1.1)

Wiktionary

Muzeum (łac. musaeum, z gr. μουσεῖον mouseíon ‘świątynia muz’) – instytucja kultury powołana w celu gromadzenia, badania oraz opieki nad obiektami posiadającymi wartość historyczną bądź artystyczną. W większych muzeach niewielka część z tych obiektów jest udostępniana publiczności w postaci wystaw stałych lub czasowych, natomiast reszta jest przechowywana w specjalnie do tego przystosowanych magazynach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O dawnym gmachu muzeum informuje tablica pamiątkowa przy obelisku.

 (1.2) Widzieliśmy w muzeum wiele starych obrazów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈzɛwũm, AS: muzeũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzealnik mos., muzealniczka ż., muzealnictwo n., muza ż., muzyka ż., muzyk mos.

 przym. muzealny, muzealniczy

 przysł. muzealnie

Wiktionary


mużocja

glon z rodzaju sprzężnic obejmujący ok. 120 gatunków, żyjący we wszystkich rodzajach zbiorników wód słodkich


SJP.pl

Mużocja (Mougeotia) – rodzaj glonów z gromady zielenic. Występuje w wodach słodkich i słonawych Eurazji, Afryki, Ameryki i Australii.

Wikipedia


muzułman

wycieńczony więzień obozu koncentracyjnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. gwara. obozowa wycieńczony fizycznie i załamany psychicznie więzień hitlerowskiego obozu

 (1.2) przest. muzułmanin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzułmanin mos., muzułmańskość ż.

Wiktionary


muzułmanie

wyznawca islamu; mahometanin, islamista


SJP.pl

Muzułmanin – wyznawca islamu, jednej z największych religii światowych. Islam, który powstał w VII wieku n.e. na Półwyspie Arabskim, opiera się na nauczaniach proroka Mahometa, uważanego przez muzułmanów za ostatniego proroka w szeregu proroków monoteistycznych, począwszy od Adama.

Wikipedia


muzułmanieć

środowiskowo: stawać się wycieńczonym więźniem obozu koncentracyjnego


SJP.pl


muzułmanin

wyznawca islamu; mahometanin, islamista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. przedstawiciel grupy etnicznej w Bośni;

Wiktionary

Muzułmanin – wyznawca islamu, jednej z największych religii światowych. Islam, który powstał w VII wieku n.e. na Półwyspie Arabskim, opiera się na nauczaniach proroka Mahometa, uważanego przez muzułmanów za ostatniego proroka w szeregu proroków monoteistycznych, począwszy od Adama.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) I wreszcie Muzułmanie i Chorwaci stanowią dla serbskich nacjonalistów przykład narodów, które swą prawdziwą (to jest serbską i prawosławną) tożsamość zdradziły i przyjęły islam i – odpowiednio – katolicyzm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzuwˈmãɲĩn, AS: muzuu̯mãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzułmanin m., muzułmanka ż., muzułmańskość ż.

:: fż. Muzułmanka ż.

 przym. muzułmański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Boszniak

Wiktionary


muzułmanizm

religia objawiona prorokowi Mahometowi, głosząca wiarę w jednego Boga (Allaha), rozpowszechniona głównie w krajach Bliskiego Wschodu, niektórych krajach azjatyckich oraz afrykańskich; islam, mahometanizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. rel. islam

Wiktionary

Islam (arab. ‏الإسلام‎, al-islāmpoddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie. Zapoczątkował ją prorok Mahomet; według islamu to on przekazał ludziom świętą księgę – Koran, którą mu objawił Archanioł Gabriel (arab. Dżibril) w latach 610–632. Wyznawca tej religii to muzułmanin lub muzułmanka. Ich zdaniem Koran to ostateczne i niezmienne objawienie się Boga, przez muzułmanów nazywanego arabskim słowem Allah.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jesteś kawalerem. Może więc znalazłeś jakąś atrakcyjną muzułmankę? – Musiałbym przejść na muzułmanizm. Na razie zastanawiam się.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzułmańskość ż., muzułmanin m., muzułmanka ż.

 przym. muzułmański

Wiktionary


muzułmanka

wyznawczyni islamu; mahometanka, islamistka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta, która wyznaje islam

Wiktionary

Muzułmanin – wyznawca islamu, jednej z największych religii światowych. Islam, który powstał w VII wieku n.e. na Półwyspie Arabskim, opiera się na nauczaniach proroka Mahometa, uważanego przez muzułmanów za ostatniego proroka w szeregu proroków monoteistycznych, począwszy od Adama.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌmuzuwˈmãnka, AS: muzuu̯mãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Muzułmanin m., Muzułmanka ż., muzułmanizm m., muzułmaństwo n.

:: fm. muzułmanin m.

 przym. muzułmański

Wiktionary


muzułmański

1. dotyczący muzułmanów, muzułmanizmu
2. dotyczący Muzułmanów, właściwy Muzułmanom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z muzułmanami, dotyczący muzułmanów

 (1.2) związany z Muzułmanami (Boszniakami), dotyczący Muzułmanów (Boszniaków)

przymiotnik jakościowy

 (2.1) taki, który ma cechy przypisywane muzułmanom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) dla kultury muzułmańskiej nie jest typowy żaden konkretny ubiór; nosi się odzież będącą wytworem tradycji.

 (1.1) Niedaleko znajduje się Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe.

 (2.1) Średniowieczny handel niewolnikami poprzez pustynię Saharę miał bardziej muzułmański charakter, chociaż i tutaj uczestniczyli w nim nie tylko wyznawcy islamu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzuwˈmãj̃sʲci, AS: muzuu̯mãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzułmańskość ż., muzułmanin m., muzułmanka ż., muzułmanizm m., muzułmaństwo n., Muzułmanin mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mahometański

 (1.2) boszniacki

Wiktionary


muzułmańskość

muzułmański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co muzułmańskie; muzułmański charakter czegoś

Wiktionary

Patrz:

muzułmański

Przykłady

 (1.1) Liczne minarety świadczą o muzułmańskości miasta.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzułman mos., Muzułmanin mos., muzułmanin mos., muzułmanizm mrz., muzułmanka ż.

 przym. muzułmański

Wiktionary


muzułmaństwo

religia Muzułmanów; islam; mahometanizm


SJP.pl

Islam (arab. ‏الإسلام‎, al-islāmpoddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie. Zapoczątkował ją prorok Mahomet; według islamu to on przekazał ludziom świętą księgę – Koran, którą mu objawił Archanioł Gabriel (arab. Dżibril) w latach 610–632. Wyznawca tej religii to muzułmanin lub muzułmanka. Ich zdaniem Koran to ostateczne i niezmienne objawienie się Boga, przez muzułmanów nazywanego arabskim słowem Allah.

Wikipedia


mużycki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. chłopski, prostacki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyjrzyjcie się jego mużyckiej gębie i jego prostackim manierom! Skończony tuman, kompletne zero!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mużyk m.

Wiktionary


muzyczka

1. zdrobnienie od: muzyka;
2. twórczyni lub odtwórczyni utworów muzycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: muzyka

 (1.2) pot. eduk. nauczycielka muzyki

 (1.3) pot. kobieta grająca na instrumencie muzycznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W radiu leciała jakaś fajna muzyczka.

 (1.2) Nasza muzyczka wymaga od nas znajomości budowy pianina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈzɨt͡ʃka, AS: muzyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyka ż., muzykant m., muzyczność ż., muzykowanie n.

:: fm. muzyk m.

 czas. muzykować ndk., umuzykalniać ndk., umuzykalnić dk.

 przym. muzyczny, muzykalny

 przysł. muzycznie, muzykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) muzyk

Wiktionary


muzycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób dotyczący muzyki, muzyczności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyka ż., muzyk m., muzyczka ż., muzykowanie n., muzyczność ż., muzykalność ż.

 przym. muzyczny, muzykalny

Wiktionary


muzyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest muzyczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyczka ż., muzyka ż., muzykant mos., muzykowanie n., muzykalność ż.

 przym. muzyczny

 przysł. muzycznie

Wiktionary


muzyczny

przymiotnik od: muzyka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do muzyki, związany z muzyką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ścianie wisi duży plakat muzyczny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈzɨt͡ʃnɨ, AS: muzyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyczka ż., muzyk m., muzyka ż., muzykowanie n., muzykant mos., muzyczność ż., muzykalność ż.

 przysł. muzycznie

Wiktionary


muzyczuk

nazwisko


SJP.pl


muzyk

twórca lub odtwórca utworów muzycznych; grajek, wirtuoz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) białystok. mężczyzna

 (1.2) daw. prosty chłop

 (1.3) pot. pogard. ciemny, zacofany chłop

 (1.4) pot. pogard. nieobyty mężczyzna ubrany po chłopsku

Wiktionary

Muzyk – osoba zajmująca się wykonywaniem lub tworzeniem muzyki.

Wykonawca muzyczny posiada jedną lub wiele specjalności, takich jak instrumentalista, wokalista czy dyrygent. Tworzeniem muzyki zajmuje się kompozytor, aranżer, producent muzyczny, Muzyk do swej pracy wykorzystuje m.in. instrumenty muzyczne, głos ludzki, głosy zwierząt, inne efekty akustyczne (np. uderzanie młotem w kowadło) czy też technologie komputerowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Rzekł — i wnet brody kupców i mużyków • Sypią się chmurą jak liście od gradu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. mużycki

Wiktionary


muzyka

dziedzina sztuki, której tworzywem artystycznym są dźwięki zorganizowane w kompozycyjną całość; utwory, melodie wykonywane na instrumentach lub przez głos ludzki; komponowanie, granie, śpiewanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kompozycja artystyczna złożona z dźwięków

 (1.2) sztuka układania takich kompozycji

 (1.3) całokształt takich kompozycji

 (1.4) książk. brzmienie czegoś, zwłaszcza przyjemne

 (1.5) pot. przedmiot szkolny mający na celu umuzykalnienie uczniów

 (1.6) pot. rzad. orkiestra, kapela

 (1.7) pot. gw-pl|Śląsk Cieszyński. potańcówka

 (1.8) gw-pl|Bukowina. zabawa

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: muzyk

Wiktionary

Muzyka (łac. musica, ze stgr. μουσική mousiké „sztuka muz”) – jedna z dziedzin sztuk pięknych, w której przez dźwięki odbierane są przez człowieka i wpływają na jego psychikę. Jest to sztuka układania struktur dźwiękowych w czasie. Dźwięki te można wytworzyć za pomocą instrumentów muzycznych lub ludzkiego głosu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Muzyka klasyczna jest piękna.

 (1.4) Muzyka jej głosu była dla niego pieszczotą.

 (1.4) Na to wróbel zaterlikał: "Cóż to znowu za muzyka? Muszę zajrzeć do słownika, by zrozumieć śpiew słowika!

 (1.6) Muzyka przygrywała im do tańca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈmuzɨka, AS: muzyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyk m., muzykant m., muzykalność ż., muzyczność ż., muzyczka ż., umuzykalnianie n., muzykowanie n., muzeum n.

 czas. muzykować ndk., umuzykalniać ndk., umuzykalnić dk.

 przym. muzyczny, muzykalny

 przysł. muzycznie, muzykalnie

Wiktionary

Synonimy:

stpol. gędźba

Wiktionary


muzykalia

Muzykalia (dokumenty muzyczne) – typ dokumentów piśmienniczych dotyczące muzyki, a także nagrania dźwiękowe na płytach i taśmach, stanowiące odrębną część księgozbioru bibliotecznego.

Muzykalia obejmują obiekty zapisane sposobem graficznym (rękopisy i druki nutowe, książki, czasopisma oraz nagrania nagrane na taśmy i płyty.

Wikipedia


muzykalniej

stopień wyższy od przysłówka: muzykalnie


SJP.pl


muzykalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: muzykalny


SJP.pl


muzykalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest muzykalne; cecha tych, którzy są muzykalni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyka ż., muzyczka ż., muzyk m., muzyczność ż., muzykowanie n., umuzycznianie n., umuzycznienie n., muza ż., umuzykalnienie n.

 czas. muzykować ndk., pomuzykować dk., umuzyczniać ndk., umuzycznić dk.

 przym. muzykalny, muzyczny

 przysł. muzykalnie, muzycznie

Wiktionary


muzykalny

przymiotnik

 (1.1) uzdolniony muzycznie, wrażliwy na muzykę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzɨˈkalnɨ, AS: muzykalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyka ż., muzyczka ż., muzykalność ż., muzyk m., muzykant mos., muzykowanie n., umuzykalnienie n.

 przysł. muzycznie

Wiktionary


muzykancik

zdrobnienie od: muzykant


SJP.pl


muzykancki

muzykant


SJP.pl

Patrz:

muzykant

muzykanctwo

przygrywanie do tańca w lokalach, na weselach, odpustach, dworach królewskich itp.


SJP.pl


muzykant

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba grająca na instrumencie muzycznym nie posiadająca wykształcenia muzycznego

Wiktionary

Muzykant, czasem muzykus, grajek, grajcyk, dawniej także gądek – termin używany na wsiach i w małych miasteczkach (a kiedyś także w miastach) większości regionów Polski na określenie ludowego muzyka, samouka.

Muzykant uczył się ze słuchu u mistrza, starszego i wprawnego już w muzykowaniu sąsiada lub członka rodziny. Płacił za naukę w naturze (np. zbożem) albo odpracowywał w gospodarstwie lub grając z mistrzem na zabawach lub weselach. Jako że muzyka stanowiła nieodzowny element kultury duchowej wsi, obecność muzykanta była pożądana w trakcie wszystkich ważniejszych wydarzeń, związanych z rokiem obrzędowym (kolędowanie, dożynki – okrężne) czy ze zwyczajami rodzinnymi (chrzciny, wesele).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) … dawniej, gdy żydowskim muzykantom zdarzało się grywać w naszej wsi, wstawałem o jutrzni i przyglądałem się pilnie ich dochodzeniu do naszych opłotków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muˈzɨkãnt, AS: muzykãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyczka ż., muzyk mos., muzyka ż., muzykowanie n., muzyczność ż., umuzykalnienie n., umuzykalnianie n., muza ż.

:: fż. muzykantka ż.

 czas. muzykować ndk., pomuzykować dk., umuzykalniać ndk., umuzykalniać się ndk., umuzykalnić dk., umuzykalnić się dk.

 przym. muzyczny, muzykalny, muzykancki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grajek

Wiktionary


muzykantka

muzykant


SJP.pl

Patrz:

muzykant

muzykograf

specjalista w dziedzinie muzykografii


SJP.pl


muzykografia

analiza, opis utworów muzycznych


SJP.pl


muzykolog

specjalista w zakresie muzykologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eduk. muz. badacz twórczości muzycznej

Wiktionary

Muzykologia (z gr.) – nauka humanistyczna, której przedmiotem jest muzyka we wszystkich swych aspektach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasz dziadek był muzykologiem i wykładał w Katowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzykologia ż.

:: fż. pot. muzykolożka ż.

 przym. muzykologiczny

Wiktionary


muzykologia

całokształt wiedz o muzyce obejmujący dyscypliny teoretyczne i historyczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. muz. naukowe badania nad muzyką w aspekcie historycznym, teoretycznym czy też fizycznej natury dźwięku;

Wiktionary

Muzykologia (z gr.) – nauka humanistyczna, której przedmiotem jest muzyka we wszystkich swych aspektach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po wykładzie z muzykologii studentki poszły do parku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzykolog m., muzykolożka ż.

 przym. muzykologiczny

Wiktionary


muzykologiczny

przymiotnik

 (1.1) muz. związany z muzykologią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W piątek będzie zaliczenie z muzykologicznej informacji naukowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzykologia ż., muzykolog ż., muzykolożka ż.

Wiktionary


muzykolożka

muzykolog


SJP.pl

Patrz:

muzykolog

muzykoman

miłośnik muzyki; meloman


SJP.pl


muzykomania

dawniej: uwielbienie muzyki, fascynacja sztuką muzyczną; melomania


SJP.pl


muzykomanka

miłośniczka muzyki; melomanka


SJP.pl


muzykoterapeutka

muzykoterapeuta


SJP.pl

Patrz:

muzykoterapeuta

muzykoterapeutyczny

muzykoterapia


SJP.pl

Patrz:

muzykoterapia

muzykoterapia

Wikipedia


muzykować

uprawiać muzykę, grać na instrumencie lub śpiewać, zwłaszcza w niewielkim gronie amatorskim


SJP.pl

czasownik

 (1.1) grywać na instrumencie muzycznym, zwykle amatorsko lub towarzysko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta żydowska kapela przychodziła muzykować na wesela i festyny jakby z innych stron.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzɨˈkɔvat͡ɕ, AS: muzykovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muzyka ż., muzyczka ż., muzyk mos., muzykant mos., muzykowanie n., muzykalność ż.

Wiktionary


muzykowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) amatorskie uprawianie muzyki, szczególnie instrumentalnej, dla przyjemności

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rodzina Jacka często spotyka się na wspólnym muzykowaniu w niedzielne popołudnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌmuzɨkɔˈvãɲɛ, AS: muzykovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muza ż., muzyka ż., muzyczka ż., muzyk m., muzykant m., muzykancik m., muzykantka ż., muzykalność ż., muzyczność ż.

 czas. muzykować ndk., pomuzykować dk.

 przym. muzyczny, muzykalny

 przysł. muzycznie, muzykalnie

Wiktionary


muzykus

lekceważąco o muzyku


SJP.pl


mużyłowice

wieś na Ukrainie


SJP.pl

Mużyłowice (ukr. Мужиловичі) – wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego. Wieś liczy około 1020 mieszkańców.

W 1783 na gruntach Mużyłowic założono w procesie kolonizacji józefińskiej osadę Münchenthal, z czasem nazywaną „Mużyłowice Kolonia”, natomiast ręsztę miejscowości przezwano „Mużyłowicami Narodowymi”.

Wikipedia


mużyłowicki

Mużyłowice


SJP.pl

Patrz:

Mużyłowice

muł

zwierzę pochodzące ze skrzyżowania klaczy konia z ogierem osła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. juczny, wytrzymały mieszaniec ogiera osła i klaczy konia;

 (1.2) pot. muskuł; lm. muły – bicepsy, muskuły

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. pejor. osoba powolna, sprawiająca wrażenie nierozgarniętej

 (2.2) pot. pejor. osoba uparta, bardzo niechętna do zmiany swojego zdania

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) geol. naturalny, grząski i błotnisty osad zbiorników wodnych;

Wiktionary

  • muł – błotnisty osad występujący w zbiornikach wodnych lub w ich pobliżu
  • muł – mieszaniec międzygatunkowy klaczy konia domowego z ogierem osła

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie dosięgną nas ich muły i ciężkie kardynalskie podjezdki.

 (3.1) Tu z brzegu jest mułu na kilku chłopów. Kto nie wie, jak sobie poradzić, utopi się na pewno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: muw, AS: muu̯

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. mulica ż., mulątko n.

:: zdrobn. mułek m.

:: zgrub. mulisko n.

 czas. mulić ndk.

 przym. mułowy, muli, mułowaty

 (3.1)

 rzecz. mułowiec m., mulisko n.

:: zdrobn. mułek m.

 przym. mułowy, mulisty, mulasty, mułowaty, zamulony, mułkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (3.1) szlam, błoto, nanos, osad

Wiktionary


muławka

rodzaj małych ryb z rodziny muławkowatych


SJP.pl

Muławka bałkańska, muławka, umbra, muławka europejska, muławka dunajska (Umbra krameri) – gatunek ryby szczupakokształtnej z rodziny muławkowatych (Umbridae).

Wikipedia


muławkowate

rodzina małych, słodkowodnych ryb z rzędu szczupakokształtnych


SJP.pl

Muławkowate (Umbridae) – rodzina małych, słodkowodnych ryb szczupakokształtnych (Esociformes).

Wikipedia


mułek

mały muł


SJP.pl

Mułek – nieoficjalna nazwa przysiółka wsi Karwice w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Malechowo.

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie koszalińskim.

Wikipedia


mułkowaty

podobny do mułku, zawierający pewną ilość mułku (skały osadowej)


SJP.pl


mułkowy

mułek


SJP.pl

Patrz:

mułek

mułojad

gatunek ryby z rodziny piskorzowatych; cierniooczek długonosy


SJP.pl

Cierniooczek długonosy (Acantopsis choirorhynchos) – gatunek słodkowodnej lub brachicznej ryby z rodziny piskorzowatych (Cobitidae). Zamieszkuje dno strumieni, czystych potoków i rzek Azji Południowo-Wschodniej, od Indii przez rzeki Menam, Mekong, aż po Indonezję. Spotykany także na terenach zalewowych.

Wikipedia


mułowaty

1. potocznie: przypominający muła, z cechami muła; muli;
2. obraźliwie: wolno myślący, powolny, nierozgarnięty (o kimś);
3. zawierający muł lub podobny do mułu; grząski, szlamowaty


SJP.pl


mułowcowy

mułowiec


SJP.pl

Patrz:

mułowiec

mułowiec

skała osadowa z grupy skał okruchowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. herp. nazwa systematyczna|Kinosternon subrubrum|Bonnaterre|ref=tak., mułowiec pensylwański

 (1.2) pot. herp. nazwa systematyczna|Kinosternon scorpioides|Linnaeus|ref=tak., mułowiec skorpionowy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) geol. skała okruchowa, scementowany muł;

Wiktionary

Mułowiec – zwięzła skała okruchowa, będąca zlityfikowanym (scementowanym) mułem. Złożona głównie z ziaren kwarcu, czasem łyszczyków, skaleni, minerałów węglanowych i ilastych.

W Polsce na powierzchni występuje m.in. w seriach osadowych karbonu, permu, kredy górnej w Sudetach, jako skała płonna w zagłębiach węglowych Górnego i Dolnego Śląska oraz często wśród różnowiekowych utworów Gór Świętokrzyskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podbródek i gardło mułowca są żółtawoszare.

 (2.1) W skład mułowca wchodzą ziarna kwarcu i skaleni.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. muł mrz.

 przym. mułowy

Wiktionary


mułowisko

wielkie skupisko mułu, szlamu; mulisko


SJP.pl

Wikipedia


mułowy

1. przymiotnik od: muł (luźny osad tworzący się na dnie rzek), np. gleby mułowe;
2.
a) właściwy mułowi (zwierzęciu), np. mułowe uszy; muli;
b) odnoszący się do muła (zwierzęcia), np. mułowy zaprzęg


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z mułem (osadem)

 (1.2) związany z mułem (zwierzęciem)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. mułowiec mzw./mrz., mulnik mos., mulica ż., muł

 czas. mulić, zamulać, zamulić

 przym. mulisty, mułowaty

Wiktionary


muły

zwierzę pochodzące ze skrzyżowania klaczy konia z ogierem osła


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Muły – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Płaska
  • Muły – osada leśna w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Giby, o identyfikatorze SIMC 0757401
  • Muły – osada leśna w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Giby, o identyfikatorze SIMC 0757418

Wikipedia


mułymja

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, uchodzi do Kondy

Wiktionary


mułła

mołła;
1. tytuł nadawany duchownemu muzułmańskiemu, znaczący tyle co: mistrz, uczony;
2. muzułmański sędzia, doktor prawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. w szyizmie: honorowy tytuł teologa lub prawnika muzułmańskiego;

Wiktionary

Mułła (pers. ‏ملا‎ mollâ) – w szyizmie: nauczyciel, interpretator praw religijnych i doktryn islamu. Nie jest zaliczany do duchownych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Modlący się mułła stał w pobliżu minbaru.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. mołła

Wiktionary


mv

skrót od: megawolt (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

  • MV – Märkisches Viertel – osiedle mieszkaniowe w berlińskim okręgu administracyjnym Reinickendorf
  • MV – kod przypisany Malediwom według standardu ISO 3166-1 alfa-2
  • MV – akronim kraju związkowego Mecklenburg-Vorpommern
  • MV – megawolt
  • mV – miliwolt
  • MV (także M/V, mv, m/v) – skrót od ang. Motor Vessel – statek motorowy (zob. też skróty przed imionami statków)
  • mv (Unix) – uniksowe narzędzie do przenoszenia plików

Wikipedia


mw

skrót od: miliwat (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = wojsk. marynarka wojenna

 (1.2) = kolej. Metro Warszawskie

 (1.3) = wojsk. materiał wybuchowy

 (1.4) = polit. Młodzież Wszechpolska

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== MW (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = telekom. medium frequency → fale średnie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ɛ̃m‿ˈvu, AS: ẽm‿vu

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== MW (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = telekom. medium frequency → fale średnie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== MW (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrótowiec

 (1.1) = telekom. medium frequency → fale średnie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


mwgzz

skrót od: Ministerstwo Współpracy Gospodarczej z Zagranicą


SJP.pl


mx

symbol makswela (jednostki strumienia magnetycznego)


SJP.pl


my

jedna z liter alfabetu greckiego; mi


SJP.pl

zaimek osobowy

 (1.1) pierwsza osoba liczby mnogiej, grupa osób, wśród której znajduje się osoba mówiąca

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) nazwa dwunastej litery alfabetu greckiego, μ;

Wiktionary

Belgia:

  • My – dzielnica (section) gminy Ferrières w Regionie Walońskim, w prowincji Liège, w okręgu Huy

Inne:

  • .my – domena internetowa przypisana do Malezji
  • my (μῦ, Μμ) – litera i cyfra w alfabecie greckim
  • my – skrót od myria (myrio), przedrostka używanego w starszych wersjach systemu metrycznego
  • My – singel zespołu Myslovitz wydany w 2000 roku
  • My – singel zespołu Bajm wydany w 2018 roku
  • My – album studyjny Edyty Górniak wydany w 2012 roku
  • My – album studyjny zespołu Ira wydany w 2016 roku
  • My – album studyjny zespołu Bajm wydany w 2018 roku
  • My – powieść Eugeniusza Zamiatina z 1921 roku
  • My – film holenderski z 2018 roku w reżyserii Rene Eller

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (My) mieszkamy w Polsce.

 (1.1) To właśnie my zapłaciliśmy za waszą podróż.

 (2.1) Żeby oznaczyć symbol przedrostka mikro, trzeba użyć litery my.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: mɨ, AS: my

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) mi

Wiktionary


myanmar

państwo w Azji; Birma, Mjanma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. zob. Mjanma.

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Mjanma, Birma

Wiktionary


myanmarski

związany z Myanmarem (Birmą, Mjanmą, państwem w Azji); birmański, mjanmański


SJP.pl