enzym obecny we krwi, katalizujący utlenianie żelaza; oksydoreduktaza żelazo(II):tlen
SJP.pl
Ceruloplazmina (lub ferroksydaza; nazwa systematyczna: oksydoreduktaza żelazo(II):tlen; EC 1.16.3.1) – enzym z grupy oksydaz, którego kofaktorem są jony miedzi. Ludzka ceruloplazmina zbudowana jest z 1046 aminokwasów (masa cząsteczkowa 132 kDa) i zawiera średnio ok. 6 atomów miedzi. Zawiera ok. 90% miedzi obecnej w surowicy krwi. Bierze udział w homeostazie żelaza i mechanizmach obronnych w stresie oksydacyjnym.Katalizuje utlenianie Fe2+
do Fe3+
:
Wikipedia
węglan ołowiu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał, węglan ołowiu;
Wiktionary
Cerusyt (gr. keros – "wosk"; łac. cereus – "o barwie wosku" lub cerrusa – "biały ołów") – rzadki minerał z grupy węglanów.
Wikipedia
(1.1) Cerusyt powstaje w strefach wietrzenia złóż ołowiu.
Wiktionary
IPA: t͡sɛˈrusɨt, AS: cerusyt
Wiktionary
przym. cerusytowy
Wiktionary
[czytaj: serwantes] nazwisko, np. Miguel de Cervantes (1547-1616) pisarz hiszpański, autor przygód Don Kichota z La Manchy
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel ssaków z rodziny jeleniowatych, żyjący w lasostepach i lasotundrach
SJP.pl
fotografowanie szyjki macicznej dla celów diagnostycznych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Łowicz. czerwony
(1.2) gw-pl|Łowicz. rudy
Wiktionary
(1.2) żółty
Wiktionary
w mitologii greckiej: łania ceryntyjska - niezwykle szybkie zwierzę, mające rogi ze złota, sierść ze srebra, a kopyta z brązu; Ceryntis, łania kerynejska
SJP.pl
dźwięk c obniżony o pół tonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk c obniżony o półton;
Wiktionary
Ces (C♭) – dźwięk, którego częstotliwość dla ces¹ wynosi około 246,9 Hz. Stanowi tonikę gam Ces-dur i ces-moll. Jest to obniżony za pomocą bemola dźwięk c. Enharmonicznie dźwięki o tej samej wysokości to: h i aisis.
Wikipedia
IPA: t͡sɛs, AS: ces
Wiktionary
(1.1) symbol. C♭
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku ces (w zapisie nutowym z siedmioma bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Ces-dur (1.1)
Wiktionary
[czytaj: seZAR] nagroda francuskiej Akademii Sztuki i Techniki Filmowej
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: zwolennik cesarza
SJP.pl
cesarskie cięcie, położniczy zabieg operacyjny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. med. cesarskie cięcie
(1.2) środ. więz. samouszkodzenie przez pocięcie się
(1.3) środ. więz. rodzaj tatuażu („tatuaż królewski”)
Wiktionary
Cesarka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Stryków.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
rzecz. cesarz mos., cesarzowa ż.
Wiktionary
1. → cesarz;
2. cięcie cesarskie - rodzaj operacji położniczej, otwarcie jamy brzusznej i macicy w celu wyjęcia płodu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cesarza; dotyczący cesarstwa
Wiktionary
(1.1) W stajni parobek z podziwem oglądał cesarskiego konia.
Wiktionary
IPA: t͡sɛˈsarsʲci, AS: cesarsʹḱi
Wiktionary
rzecz. cesarz mos., cesarzowa ż., cesarstwo n., cesarzowanie n.
przysł. cesarsko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób cesarski, po cesarsku
Wiktionary
rzecz. cesarz mos.
przym. cesarski
Wiktionary
1. państwo rządzone przez cesarza;
2. panowanie cesarza, władza cesarza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. ustrój polityczny w którym władzę sprawuje cesarz;
(1.2) biol. kategoria systematyczna wyższa od królestwa, stosowana w klasyfikacji biologicznej
(1.3) rzad. władza, godność cesarza
(1.4) polit. państwo rządzone przez cesarza lub cesarzową
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) cesarz z małżonką
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Japonia jest obecnie jedynym cesarstwem.
(1.2) Ta istota należy do cesarstwa bakterii.
Wiktionary
IPA: t͡sɛˈsarstfɔ, AS: cesarstfo
Wiktionary
przym. cesarski, cesarzewiczowski
rzecz. cesarz m., cesarzowa ż., cesarzowanie n., Cezaria ż., cesarzewicz mos.
Wiktionary
(1.2) domena
Wiktionary
tytuł władcy w państwie o rządach monarchicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) najwyższy stopień monarchiczny;
Wiktionary
Cesarz (od łac. Caesar) – monarcha, któremu przypisuje się rangę i honor wyższe od króla.
Wikipedia
(1.1) Cesarz to ktoś, kto włada cesarstwem.
(1.1) Tylko cesarz mógł polować z orłem.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛsaʃ, AS: cesaš
Wiktionary
rzecz. cesarstwo n., cesarzewicz m., cesarzówna ż., cesarzowanie n., cesarka ż., cesarczyk m., antycesarz m.
:: fż. cesarzowa ż.
przym. cesarski, cesarzewiczowski
przysł. cesarsko
Wiktionary
(1.1) imperator, kajzer, cezar, car; stpol. carz; gwara. cysorz m.
Wiktionary
syn cesarza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) syn cesarza
(1.2) hist. tytuł rosyjskiego następcy tronu;
Wiktionary
Cesarzewicz:
Wikipedia
(1.2) Hrabia został adiutantem cesarzewicza Mikołaja.
Wiktionary
rzecz. cesarz mos., cesarzowa ż., cesarstwo n., carzyk mos.
:: fż. cesarzówna ż.
przym. cesarzewiczowski
Wiktionary
(1.1) carewicz
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cesarzewiczem, dotyczący cesarzewicza
Wiktionary
rzecz. cesarzewicz mos., cesarz mos., cesarzówna ż., cesarzowa ż., cesarstwo n., carzyk mos.
Wiktionary
1. władczyni cesarstwa;
2. żona cesarza;
3. karta w tarocie;
4. żartobliwie: kobieta, która urodziła dziecko przez cesarskie cięcie; cesarzowa mama
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta cesarz
(1.2) żona cesarza
Wiktionary
Wikipedia
(1.1-2) Posłaniec zapomniał skłonić się cesarzowej i ścięto mu głowę.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɛsaˈʒɔva, AS: cesažova
Wiktionary
rzecz. cesarz m., cesarstwo n., cesarzewicz m., cesarzówna ż., cesarzowanie n., cesarka ż., cesarczyk m.
przym. cesarski, cesarzewiczowski
Wiktionary
(1.1) caryca
(1.2) bazylisa, caryca, imperatorowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cesarzować.
Wiktionary
rzecz. cesarz m., cesarzowa ż., cesarskość ż., cesarstwo n.
czas. cesarzować ndk.
przym. cesarski
Wiktionary
Wikipedia
córka cesarza
SJP.pl
Cesarzewicz:
Wikipedia
Cesena – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Forlì-Cesena.Przez centrum miasta przepływa rzeka Savio.
Według danych na rok 2006 gminę zamieszkiwały 94 002 osoby, 376,81 os./km².
Wikipedia
dźwięk c obniżony o dwa półtony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk c obniżony o cały ton;
Wiktionary
Ceses – dźwięk, którego częstotliwość dla ceses¹ wynosi około 233,1 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk c. Dźwięki enharmonicznie równoważne (o tej samej wysokości) to: ais i b.
Wikipedia
IPA: ˈt͡sɛsɛs, AS: ceses
Wiktionary
1. przelanie praw na inną osobę;
2. oddanie części obszaru państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. zrzeczenie się przez osobę prawną lub fizyczną praw do czegoś na rzecz innej osoby
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. cedowanie n.
czas. cedować
Wiktionary
osoba przyjmująca wierzytelności bądź inne prawa do czegoś od cedenta
SJP.pl
Cesjonariusz (niem. Zessionar) – osoba, która przyjmuje prawa przelane na nią przez kogoś innego. Taki przelew uprawnień, najczęściej wierzytelności, w prawniczej terminologii nazywany jest cesją. Cesjonariusz rzeczone uprawnienia otrzymuje od cedenta, czyli drugiej osoby uczestniczącej w cesji.
Wikipedia
samolot marki Cessna
SJP.pl
Cessna Aircraft Company – jeden z najbardziej znanych producentów lekkich samolotów (nazywanych dawniej Columbia). Historia firmy sięga początków XX w., kiedy to w 1911 r. Clyde Cessna, farmer zamieszkały w USA, wybudował drewniany samolot i przeleciał nim jako pierwszy trasę pomiędzy rzeką Missisipi oraz Górami Skalistymi. Sukces biznesowy jest zasługą jego wnuka – Dwane’a Wallace’a.
Wikipedia
skrót od: Central European Summer Time - czas środkowoeuropejski letni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. droga
Wiktionary
4 miejscowości w Słowenii:
Wikipedia
piramida Cestiusza - grobowiec w Rzymie
SJP.pl
choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt wywoływana przez tasiemce; tasiemczyca
SJP.pl
Tasiemczyca, tenioza (łac. tæniasis, Taenia ‘tasiemiec’) – pasożytnicza choroba odzwierzęca przewodu pokarmowego wywoływana przez tasiemca nieuzbrojonego (Taenia saginata) lub tasiemca uzbrojonego (T. solium). W przypadku tego drugiego gatunku pasożyta żywicielem ostatecznym, poza człowiekiem, mogą być również gibbony oraz pawiany.
Wikipedia
skrót od: Central European Time - czas środkowoeuropejski
SJP.pl
węglowodór nasycony, wchodzi w skład ropy naftowej
SJP.pl
Heksadekan, cetan — organiczny związek chemiczny z grupy alkanów o szesnastu atomach węgla połączonych w prosty łańcuch. Stosowany jako wzorzec do wyznaczania liczby cetanowej.
Jest jednym ze związków o najniższej liczbie oktanowej: < −30.
Wikipedia
zawierający cetan, dotyczący cetanu (np. liczba cetanowa, indeks cetanowy - wskaźnik charakteryzujący zdolność paliwa używanego w silniku Diesla do samozapłonu)
SJP.pl
1. kartka z informacją;
2. w obozach koncentracyjnych: więzienne określenie wezwania, kartki z wezwaniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kartka z informacją
(1.2) gwara więzienna kartka z wezwaniem w obozach hitlerowskich
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛtɛl, AS: cetel
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
drobna podłużna plamka znajdująca się na jednolitym tle
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała plamka na tle o jednolitej barwie
(1.2) stpol. blaszka ozdobna
Wiktionary
(1.1) Futro w cętki jest cechą recesywną, kiedy cętki i paski kota krzyżują się, młode mają futro w paski.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛ̃ntka, AS: cẽntka
Wiktionary
rzecz. cętkowanie n., cętkowaność ż., cętkowatość ż.
czas. cętkować ndk.
przym. cętkowany, cętkowaty
Wiktionary
wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim
SJP.pl
Cetki – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Rypin.
Wikipedia
pokrywać cętkami; nakrapiać
SJP.pl
pokrywać cętkami; nakrapiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cętkować.
Wiktionary
czas. cętkować
przym. cętkowany
rzecz. cętka ż.
Wiktionary
pokryty cętkami, mający cętki; nakrapiany, cętkowaty
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma cętki
Wiktionary
rzecz. cętka ż., cętkowanie n.
czas. cętkować ndk.
Wiktionary
podłużne plamki widoczne na określonym tle; cętkowość, cętkowanie
SJP.pl
pokryty cętkami, nakrapiany; cętkowany
SJP.pl
podłużne plamki widoczne na określonym tle; cętkowatość, cętkowanie
SJP.pl
Cetlin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Gozdowo. Ma status sołectwa. Leży nad Sierpienicą dopływem Skrwy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Od 1923 działa we wsi jednostka OSP
Wikipedia
dawna, angielsko-amerykańska jednostka masy równa około 40 - 60 kilogramów; centnar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. pozaukładowa jednostka masy o wartości zależnej od kraju;
Wiktionary
Cetnar – pozaukładowa jednostka masy wynosząca ok. 50 kg.
Wikipedia
(1.1) Kilka pęków sznurów i cetnar mydła dopełniły ładunku, z którym szczęśliwie wylądowałem.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛtnar, AS: cetnar
Wiktionary
przym. cetnarowy
rzecz. cent mzw.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
dawniej: beczka o pojemności około 50 litrów
SJP.pl
przymiotnik od: cetnar (np. waga cetnarowa); centnarowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. związany z cetnarem, dotyczący cetnara
(1.2) daw. mający masę cetnara
Wiktionary
rzecz. cetnar mrz.
Wiktionary
willowa dzielnica Władysławowa
SJP.pl
Cetniewo (kaszb. Cétniéwò) – część miasta i dzielnica miasta Władysławowa, mająca charakter turystyczny.
W dzielnicy znajduje się Ośrodek Przygotowań Olimpijskich.
Wieś biskupstwa włocławskiego w powiecie puckim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku.
Wikipedia
dawniej: liczba parzysta; cet
SJP.pl
zoolog zajmujący się wielorybami
SJP.pl
dział zoologii zajmujący się wielorybami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o waleniach;
Wiktionary
Cetologia (od gr. κητος, ketos= "wieloryb" i λόγος, logos= "rozum") – dział teriologii, nauka o waleniach (Cetacea), badająca około osiemdziesiąt gatunków wielorybów, delfinów i morświnowatych.
Cetologowie – naukowcy praktykujący cetologię – badają m.in. ewolucję, dystrybucję, morfologię i zachowanie waleni.
Wikipedia
IPA: ˌt͡sɛtɔˈlɔɟja, AS: cetoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. cetolog m.
przym. cetologiczny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z cetologią, dotyczący cetologii
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɛtɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: cetoloǵičny
Wiktionary
rzecz. cetologia ż., cetolog m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
świeżo ścięte gałęzie drzew iglastych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) leśn. ścięte lub opadłe świeże, zielone gałęzie drzew iglastych;
(1.2) leśn. pędy sosnowe wydrążone przez cetyńce i obłamane przez wiatr lub pędy świerkowe ścięte przez wiewiórki
Wiktionary
Cetyna (słow. čečina) – pojęcie stosowane w leśnictwie dotyczące uiglonych, żywych, rzadziej martwych, ułamanych gałązek drzew iglastych.
Może dotyczyć:
Wikipedia
(1.1) Przedtem jednak z gałęzi, cetyny i liści zbudował zaimprowizowany szałas (…).
(1.1) (…) leżał na cetynie pogrążony w całkowitej zadumie.
Wiktionary
rzecz. cetynowość ż., cetyniak m., cetyniec m.
przym. cetynowy
Wiktionary
miasto i gmina miejska w południowej Czarnogórze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Czarnogórze, kolebka państwowości czarnogórskiej;
Wiktionary
Cetynia (czarnog. Цетиње / Cetinje) – miasto w południowej Czarnogórze, siedziba gminy Cetynia. W 2011 roku liczyło 13 918 mieszkańców.
Jest położone u podnóża masywu Lovćen na wysokości ok. 650 m n.p.m. Jugosłowiańskie miasto-bohater. Miasto było kolebką czarnogórskiej państwowości i kultury oraz głównym centrum religijnym, a do 1918 r. stolicą tego kraju. Zgodnie z Konstytucją Czarnogóry z 1992 roku, ze względu na swoje duże znaczenie, Cetynia nosi honorowy tytuł „Stolicy Czarnogóry” („Prijestolnica Crne Gore”). W mieście znajduje się rezydencja prezydenta Czarnogóry, której uroczyste otwarcie miało miejsce 25 listopada 2005.
Wikipedia
przym. cetyński
Wiktionary
motyl; szkodnik lasów iglastych
SJP.pl
chrząszcz, żeruje na drzewach iglastych
SJP.pl
Cetyniec (Tomicus) – rodzaj chrząszczy z podrodziny kornikowatych (Scolytidae).
Występuje ponad 10 gatunków zaliczanych do tego rodzaju, w Polsce żyją przedstawiciele dwóch gatunków:
Obydwa cetyńce to groźne szkodniki wtórne lasów sosnowych. Atakują uszkodzone drzewostany. Larwy żerują pod korą, która wskutek tego płatami odpada z drzew.
Wikipedia
związany z cetyną
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cetyną, dotyczący cetyny; uzyskany z cetyny; uzyskany z cetyny
Wiktionary
rzecz. cetyna ż.
Wiktionary
→ Cetynia (historyczna stolica Czarnogóry)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cetynią, dotyczący Cetynii, pochodzący z Cetynii
Wiktionary
rzecz. Cetynia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek przeciwhistaminowy, antagonista receptora H1, używany do leczenia alergii;
Wiktionary
Cetyryzyna (łac. cetirizinum) – antagonista receptora H1, pochodna hydroksyzyny. Lek przeciwhistaminowy II generacji. Blokuje receptory H1 i hamuje chemotaksję eozynofili.
W lecznictwie stosuje się też aktywny izomer lewoskrętny: lewocetyryzynę.
Wikipedia
(1.1) Biorąc przewlekle cetyryzynę czasem trzeba skontrolować serce i zrobić EKG.
Wiktionary
IPA: ˌt͡sɛtɨrɨˈzɨ̃na, AS: cetyryzỹna
Wiktionary
rzecz. lewocetyryzyna ż.
Wiktionary
(1.1) nazwy handlowe: Acer, Alermed, Alero, Allertec, Alerzina, Amertil, Ceratio, CetAlergin, Cetrizen, Cetyryzyna-Egis, Letizen, Parlazin, Virlix, Zyrtec, ZYX 7
Wiktionary
[czytaj: sełta] miasto autonomiczne Hiszpanii, eksklawa w północnym Maroku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hiszpańskie miasto będące eksklawą Maroka;
Wiktionary
Ceuta (wym. ['θewta], hiszp. Ciudad Autónoma de Ceuta) – hiszpańska jednostka administracyjna − miasto i twierdza położone na afrykańskim cyplu tworzącym Cieśninę Gibraltarską, niemal naprzeciw Gibraltaru. Jest eksklawą na terytorium Maroka. Powierzchnia około 19,7 km². Liczba mieszkańców: 84 959 (2017). Pod względem administracyjnym Ceuta jest miastem autonomicznym, poprzednio należała do hiszpańskiej prowincji Kadyks. W Ceucie znajduje się najbliższy Europie port afrykański i baza marynarki wojennej. Podobnie jak Melilla, tworzy jednomandatowy okręg wyborczy do hiszpańskiego Kongresu Deputowanych, jednej z dwóch izb parlamentu (Kortezów Generalnych).
Wikipedia
(1.1) Algeciras i Malaga mają wiele linii promowych i wodolotowych docierających na marokańskie wybrzeże Morza Śródziemnego. Najtańsze jest połączenie z Ceutą – promów odpływa codziennie kilkanaście, a cena biletu w jedną stronę to ok. 1900 peset (…)
Wiktionary
[czytaj: cieWAPcici] danie kuchni bałkańskiej w postaci podłużnego kotleta z mielonego mięsa; cevapcici, czewapcziczi
SJP.pl
Ćevapčići (serb. ћевапчићи) — rozpowszechnione na Bałkanach danie mięsne, sporządzane w wielu lokalnych odmianach. W Albanii znane jest pod nazwą qofte, w Bośni i Chorwacji jako ćevapi, w Bułgarii jako кебапчета, a w Rumunii jako mititei lub mici. Jest pochodną tureckiego kebabu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. sałatka z ryby i owoców morza marynowanych w soku z limonki z dodatkiem cebuli i papryczki chili, poidawana zwykle z słodkimi ziemniakami, sałatą, kukurydzą, awokado lub bananem; specjalność kuchni Ameryki Łacińskiej i Karaibów;
Wiktionary
Ceviche – rodzaj sałatki z owocami morza, która pochodzi najprawdopodobniej z Wicekrólestwa Peru. Potrawa popularna jest w przybrzeżnych regionach Ameryki Łacińskiej i na Karaibach.
Tradycyjne ceviche przyrządza się, zalewając surową, posiekaną rybę sokiem z cytrusów (najczęściej limonki), z dodatkiem cebuli, papryczki chili i soli, i pozostawiając do krótkiego zamarynowania.
Wikipedia
bęben, na który nawijane są zwoje liny; bobina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od cewka
Wiktionary
Cewa nerwowa, cewka nerwowa – zawiązek układu nerwowego powstający ponad zawiązkiem struny grzbietowej, wzdłuż linii środkowej zarodków strunowców w procesie neurulacji. Zapadające się do wnętrza gastruli komórki grzbietowej ektodermy tworzą rynienkę, a następnie ślepo zakończoną z obu końców rurkowatą strukturę stopniowo przykrywaną ektodermą. U wyżej uorganizowanych strunowców cewka nerwowa rozwija się w mózgowie i rdzeń kręgowy.
Wikipedia
rzecz. cewka mrz.
Wiktionary
osoba, która stała się popularna dzięki internetowi; internetowy celebryta
SJP.pl
zdrobnienie od: cewka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cewka
Wiktionary
rzecz. cewka ż.
Wiktionary
robotnik obsługujący maszynę do cewienia; przewijacz
SJP.pl
robotnica obsługująca maszynę do cewienia; cewiarka; przewijaczka
SJP.pl
1. maszyna służąca do cewienia; przewijarka;
2. robotnica obsługująca maszynę do cewienia; cewiaczka; przewijaczka
SJP.pl
dział fabryki, w którym odbywa się cewienie przędzy; przewijalnia; przewijarnia
SJP.pl
dotyczący cewienia, pracujący przy cewieniu
SJP.pl
przewijać przędzę
SJP.pl
wieś w Polsce w województwie pomorskim
SJP.pl
Cewice (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Céwice, niem. Zewitz) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Cewice przy trasie drogi wojewódzkiej nr 212. Miejscowość jest siedzibą gminy Cewice. Na zachód od Cewic przebiegała trasa nieczynnej linii kolejowej nr 237 Lębork-Bytów. Miejscowość obsługiwana była przez znajdującą się w niedalekim Kamieńcu stację kolejową. W pobliskich Siemirowicach znajduje się lotnisko wojskowe. Miejscowość położona jest w północnej części Kaszub, zwanej Nordą.
Wikipedia
morski stułbiopław tworzący kolonie; rurkopław
SJP.pl
1. naczynie w kształcie rurki w organizmie ludzkim i zwierzęcym;
2. stożkowy rdzeń do nawijania przędzy;
3. noga sarny;
4. rodzaj sidła kłusowniczego;
5. martwa komórka przewodząca wodę i soki w roślinach; tracheida;
6. rodzaj przewodu elektrycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. zwój izolowanego przewodu elektrycznego, stosowany w urządzeniach elektrotechnicznych i radiotechnicznych;
(1.2) anat. przewodzące naczynie w organizmie ludzkim lub zwierzęcym
(1.6) łow. sidła kłusownicze
(1.7) daw. rurka
Wiktionary
Cewka – część obwodu elektrycznego, zaliczana do elementów biernych. Posiada uzwojenie, czyli zwoje przewodnika nawinięte np. na powierzchnie:
Wikipedia
(1.1) Dla prądu stałego cewka jest elementem rezystancyjnym o rezystancji przewodnika, z którego jest wykonana.
(1.2) Odcinki wydzielnicze śluzowe mają postać cewek, których ściana jest zbudowana z jednej warstwy komórek sześciennych.
(1.5) Sarny mają gruczoły zapachowe m.in. między racicami tylnych cewek; wydzielająca się z nich ciecz pozostawia w śladach zapach umożliwiający innym zwierzętom rozpoznanie drogi przejścia.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛfka, AS: cefka
Wiktionary
rzecz. cewa ż., ceweczka ż.
przym. cewkowy
Wiktionary
(1.1) zwojnica, solenoid, rzad. induktor
Wiktionary
dawniej: robotnik w przędzalni
SJP.pl
mający kształt cewki
SJP.pl
przymiotnik od: cewka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cewką, dotyczący cewki
Wiktionary
rzecz. cewka ż.
Wiktionary
Cewlino – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Manowo. Jest miejscowością sołecką. W skład sołectwa wchodzą także osady Kopanica i Kostrzewa.
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Cewlino leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie, makroregionu Pobrzeże Koszalińskie (313.4), mezoregionu Równina Białogardzka (313.42). Kondracki i Richling zaklasyfikowali mezoregion do typu wysoczyzn młodoglacjalnych przeważnie z jeziorami, w większości o charakterze gliniastym, falistym lub płaskim.
Wikipedia
cienka, wąska rurka, służąca do cewnikowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. cienka rurka wprowadzana do narządów w celu dokonania pomiaru, pobrania próbki, odprowadzenia wydzielin czy wprowadzenia leków;
Wiktionary
Cewnik, kateter − rurka (zwykle giętka, w przeciwieństwie do kaniuli), służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach zróżnicowanych, najczęściej by coś upuścić (pobrać, odbarczyć, odprowadzić), wprowadzić (np. lek, kontrast) lub dokonać pomiaru (ciśnienia, temperatury).
Wikipedia
(1.1) Odprowadzenie moczu z nerki drogą szynowania moczowodu, jak również trudności związane z utrzymaniem takiego cewnika przez dłuższy czas znano od dawna.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛvʲɲik, AS: cevʹńik
Wiktionary
rzecz. cewnikowanie n.
przym. cewnikowy
Wiktionary
(1.1) kateter
Wiktionary
wprowadzać cewnik naturalnymi drogami do jam i narządów ciała w celach leczniczych lub diagnostycznych
SJP.pl
wprowadzanie cewnika; kateteryzacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. zakładanie cewnika do jam i narządów ciała w celu dokonania pomiaru, pobrania próbki, odprowadzenia wydzielin czy wprowadzenia leków
Wiktionary
Cewnik, kateter − rurka (zwykle giętka, w przeciwieństwie do kaniuli), służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach zróżnicowanych, najczęściej by coś upuścić (pobrać, odbarczyć, odprowadzić), wprowadzić (np. lek, kontrast) lub dokonać pomiaru (ciśnienia, temperatury).
Wikipedia
rzecz. cewnik m.
czas. cewnikować
Wiktionary
rodzaj glonu, zielenica z nitkowatą plechą
SJP.pl
związany z cewnikiem
SJP.pl
[czytaj: cejnowa] nazwisko, m.in. Florian Stanisław Ceynowa (1817-1881), kaszubski działacz społeczny i narodowy, pisarz i publicysta; Cejnowa, Cenowa
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Cs
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cs i liczbie atomowej 55;
Wiktionary
Cez (Cs, łac. caesium) – pierwiastek chemiczny, metal alkaliczny. Nazwa łacińska caesium (błękitny) pochodzi od silnych niebieskich linii spektralnych w widmie cezu.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma cez?
Wiktionary
IPA: t͡sɛs, AS: ces
Wiktionary
przym. cezowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Cs
Wiktionary
rodzaj sieci rybackiej do łowienia ryb dennych; niewód
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ryb. sieć rybacka do łowienia przy dnie
Wiktionary
Ceza – typ niewodu, narzędzie do połowu ryb dennych, ciągnione po dnie z zakotwiczonej łodzi; składa się ze stożkowatego worka zwanego matnią o długość około 10 m i 2 skrzydeł o długości 4–6 m.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. cezowy
frazeologia.
etymologia. etym|niem|zeisen. (mocno wiązać)
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈt͡sɛza, AS: ceza
Wiktionary
przym. cezowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: sklep przedsiębiorstwa CEZAL (Centrala Zaopatrzenia Lecznictwa)
SJP.pl
drzewo lub pnący krzew z rodziny bobowatych; brezylka, brezylia
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. przydomek rodowy Juliusza Cezara
(1.2) film. nazwa filmowej nagrody przyznawanej corocznie przez Francuską Akademię Sztuki i Techniki Filmowej
(1.3) kulin. rodzaj sałatki przyrządzonej głównie z sałaty rzymskiej, grzanek i parmezanu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Cezar, pozostawiwszy silną straż na obu końcach mostu, ruszył do kraju Sugambrów.
Wiktionary
rzecz. cezarianin mos., Cezarion m.
Wiktionary
nazwa kilku miast w imperium rzymskim:
1. Cezarea Kapadocka lub Mauretańska (obecnie Kayseri, Turcja);
2. Cezarea Palestyńska lub Nadmorska;
3. Cezarea Filipowa (obecnie Banijas, Syria)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa szeregu miast i miejscowości na terenie historycznego Imperium Rzymskiego;
(1.2) geogr. wieś w Izraelu, w Dystrykcie Hajfy;
Wiktionary
Nazwę Cezarea lub Cezareja nosiło kilka różnych miast w Imperium Rzymskim:
Wikipedia
(1.1) Towarzyszyli nam niektórzy uczniowie z Cezarei i zaprowadzili do niejakiego Mnazona z Cypru, jednego z pierwszych uczniów, u którego mieliśmy znaleźć gościnę.
Wiktionary
przym. cezarejski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Cezarei, związany z Cezareą
Wiktionary
(1.1) Turyści zwiedzą antyczny teatr cezarejski oraz ruiny akweduktu.
Wiktionary
rzecz. Cezarea ż.
Wiktionary
kusak cezarek - gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Wiktionary
Cezaria – żeński odpowiednik imion męskich Cezary i Cezariusz, alternatywny odpowiednik imienia żeńskiego Cezaryna.
Cezaria imieniny obchodzi 12 stycznia.
Znane osoby noszące imię Cezaria:
Wikipedia
rzecz. cezar m., cesarz m., cesarstwo n.
:: fm. Cezary m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. stronnik Gajusza Juliusza Cezara w toczących się w I w. p.n.e. wojnach domowych
Wiktionary
(1.1) Jego duchowi przodkowie to ludzie tacy jak Porcjusz Kato Młodszy, dzielny przeciwnik Juliusza Cezara, konsekwentny do końca, odbierający sobie życie jako komendant oblężonej przez cezarian Utyki.
Wiktionary
rzecz. Cezar mos., Cezarion mos.
przym. cezariański
Wiktionary
forma rządów: jedynowładztwo legitymowane zaufaniem mas (mianem cezarianizmu określano np. pozornie demokratyczny ustrój Francji za Napoleona I oraz Napoleona III); cezaryzm
SJP.pl
związany z cesarzem; cesarski, cezaryjski
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|m.
Wiktionary
Cezariusz – oboczna forma imienia Cezary.
Cezariusz imieniny obchodzi: 25 lutego, 15 kwietnia, 20 kwietnia i 27 sierpnia.
Znane osoby noszące imię Cezariusz:
Żeński odpowiednik: Cezaria
Wikipedia
Cezariusz z małżonką; Cezariuszowie
SJP.pl
Cezariusz z małżonką; Cezariuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cezariusza lub z nim związany
SJP.pl
1. tendencja prowadząca do przypisywania państwu zwierzchności nad Kościołem, również w materii teologicznej;
2. system rządów, w którym monarcha sprawuje władzę świecką i kościelną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. system polityczny, w którym monarcha sprawuje władzę zarówno kościelną jak i świecką;
(1.2) polit. doktryna polityczna propagująca podporządkowanie Kościoła państwu
Wiktionary
Cezaropapizm – tendencja nazywana też cezaryzmem, prowadząca do zwierzchności państwa nad Kościołem i decydowaniu o całokształcie życia religijnego, w tym także w materii teologicznej. Przeciwstawia się systemowi teokracji. Cechy cezaropapizmu występowały w gallikanizmie, febronianizmie i józefinizmie.
Wikipedia
(1.1) Rzeczywiście można mówić o cezaropapizmie w okresie po rewindykacji Justyniana, gdy Wieczne Miasto i jego biskup byli bezpośrednio zależni od cesarza.
Wiktionary
przym. cezaropapistyczny
Wiktionary
Cezar z małżonką; Cezarowie
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
SJP.pl
przymiotnik od: cezar
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Cezary – łacińskie imię męskie o nieustalonej do końca etymologii. Jedną z koncepcji jest pochodzenie tego imienia od rzeczownika caesaries – „długie włosy, czupryna”, być może też od słowa caedere (ciąć, wycinać), co miało oznaczać: wycięty z łona matki (stąd pojęcie „cesarskie cięcie”). Jego żeńskie odpowiedniki to Cezaryna i Cezaria.
Wikipedia
(1.1) Młodszym bratem św. Gorgonii był św. Cezary z Nazjanzu.
(1.1) O problemach Cezarego powiedział nam Grzegorz.
Wiktionary
IPA: t͡sɛˈzarɨ, AS: cezary
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Cezaria ż.
:: zdrobn. Czarek mos., Czaruś mos.
Wiktionary
związany z cesarzem; cesarski, cezariański
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Cezaryna – żeński odpowiednik imienia Cezary. Alternatywna forma imienia Cezaria.
Cezaryna imieniny obchodzi 12 stycznia, 8 kwietnia.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cezaryny lub z nią związany
SJP.pl
forma rządów: jedynowładztwo legitymowane zaufaniem mas (mianem cezaryzmu określano np. pozornie demokratyczny ustrój Francji za Napoleona I oraz Napoleona III); cezarianizm
SJP.pl
Cezaryzm – określenie systemu rządów, którego nazwa wywodzi się od tytułu Caesar, występującego w starożytnym Rzymie.
Wikipedia
CEZAS; Centrala Zaopatrzenia Szkół
SJP.pl
przymiotnik od: cez (np. bomba cezowa - urządzenie stosowane do niszczenia nowotworów)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący cezu
(1.2) dotyczący cezy
Wiktionary
(1.1) rzecz. cez m.
(1.2) rzecz. ceza ż.
Wiktionary
1. granica chronologiczna, przełomowy moment w dziejach ludzkości;
2. pauza rytmiczna, także średniówka;
3. nieznaczna przerwa między frazami w utworach muzycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. muz. pauza dzieląca wers lub frazę muzyczną
(1.2) przen. przełomowy moment wyznaczający koniec jednej epoki i początek następnej
Wiktionary
Wikipedia
symbol kalifornu, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
skrót od: confer (z łaciny: porównaj)
SJP.pl
[czytaj: s-iefs-I] skrót od: Chelsea Football Club - brytyjski klub piłkarski
SJP.pl
Congregatio Fratrum Cordis Iesu, Zgromadzenie Braci Serca Jezusowego
SJP.pl
skrót od: Congregatio Filiorum Matris Dei Dolorosae, zakon dolorystów
SJP.pl
centygram
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: Common Gateway Interface, znormalizowany interfejs, umożliwiający komunikację pomiędzy oprogramowaniem serwera WWW a innymi programami znajdującymi się na serwerze; z jego pomocą można dynamicznie (na żądanie klienta) generować dokumenty HTML uzupełniając je np. treścią pobieraną z bazy danych
SJP.pl
Centymetr Gram Sekunda, dawny układ metryczny
SJP.pl
1. połączenie liter oznaczające spółgłoskę "ch";
2. spółgłoska tylnojęzykowa, bezdźwięczna, twarda, szczelinowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dwuznak oznaczający spółgłoskę ch (1.2)
(1.2) spółgłoska szczelinowa miękkopodniebienna bezdźwięczna;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zawsze myślałem, że moher pisze się przez ch.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== ch (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dwuznak, szesnasty element alfabetu słowackiego
odmiana.
(1.1) nieodm.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wyraz, zwykle powtarzany, oznaczający śmiech, zwłaszcza głośny i spontaniczny; ha
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. … oznaczający śmiech
Wiktionary
X, Хx (‘cha’) – litera podstawowej cyrylicy używana w języku białoruskim, w języku rosyjskim, w języku ukraińskim oraz języku serbskim, macedońskim, bułgarskim i oznaczająca spółgłoskę [x]. W niektórych językach może oznaczać (przed określonymi literami) spółgłoskę palatalizowaną [xʲ]. Pochodzi wprost od greckiej litery Χ.
Wikipedia
(1.1) Cha! cha! cha! Głuptasek chce korony! cha! cha! cha!
Wiktionary
IPA: xa, AS: χa
Wiktionary
przym. uchachany
Wiktionary
(1.1) ha
Wiktionary
południowoamerykański taniec towarzyski; cza-cza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. zob. cza-cza.
Wiktionary
Cha-cha, cha-cha-cha, cza-cza – kubański, latynoamerykański taniec towarzyski w metrum parzystym 4/4 i typowym tempie 32-33 taktów na minutę, wywodzący się z rumby i mambo.
Taniec cha-chy opiera się na kroku chassé, czyli kroku w formacie odstaw-dostaw-odstaw. Chassé wykonywane do tyłu nosi nazwę back lock (odstaw-skrzyżuj-odstaw), natomiast w przód lock step (format taki sam jak w krokach do tyłu). Aby cha-cha wyglądała efektownie, należy zwrócić uwagę na przeprostowywanie kolan oraz ogólną moc nóg, co ma również wpływ na ruch innych partii ciała, np. bioder.
Wikipedia
IPA: t͡ʃa‿ˈt͡ʃa, AS: ča‿ča
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Chaba – władca starożytnego Egiptu z III dynastii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. rzeźnik
Wiktionary
rzecz. chabas m., chabanina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. adorator
Wiktionary
mięso gorszego gatunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. posp. mięso gorszego gatunku, także nieświeże
(1.2) lwów., reg-pl|Kraków., reg-pl|Poznań. byle jakie mięso
Wiktionary
(1.1) Nie będę jadł tej chabaniny.
Wiktionary
IPA: ˌxabãˈɲĩna, AS: χabãńĩna
Wiktionary
rzecz. chabaj m., chabas m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej, na Dalekim Wschodzie, stolica Kraju Chabarowskiego;
Wiktionary
Chabarowsk (ros. Хабаровск) – miasto w Rosji, położone w południowo-wschodnim regionie azjatyckiej części tego kraju, nad Amurem w pobliżu ujścia rzeki Ussuri.
Stolica Kraju Chabarowskiego; 616 tys. mieszkańców (2020). Współrzędne geograficzne: 48°25′ N 135°07′ E.
Wikipedia
IPA: xaˈbarɔfsk, AS: χabarofsk
Wiktionary
rzecz. chabarowszczanin mos., chabarowszczanka ż.
przym. chabarowski
Wiktionary
przymiotnik od: Chabarowsk (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chabarowskiem, dotyczący Chabarowska
Wiktionary
rzecz. Chabarowsk m., chabarowszczanin mos., chabarowszczanka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chabarowska; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Chabarowsk mrz.
:: fż. chabarowszczanka ż.
przym. chabarowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chabarowska; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Chabarowsk mrz.
:: fm. chabarowszczanin mos.
przym. chabarowski
Wiktionary
regionalnie: duża porcja mięsa, mięso; habas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. mięso
Wiktionary
rzecz. chabanina, chabaj, chabaśnik
Wiktionary
gwarowo: chwast, zielsko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg-pl|Dolny Śląsk, Lwów. kwiatki, zarośla
Wiktionary
minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia i sodu
SJP.pl
Chabazyt, chabasyt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy zeolitów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od gr. khabazios = ziarnko gradu, co trafnie nawiązuje do wyglądu tego minerału.
Wikipedia
rodzaj dużej, drewnianej, uzbrojonej łodzi przeznaczonej do różnych prac pomocniczych we flocie w XV wieku
SJP.pl
pospolity chwast polny o niebieskich kwiatach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. syst. nazwa systematyczna|Centaurea|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny astrowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju chabrów (1.1)
(1.3) pot. bot. nazwa systematyczna|Centaurea cyanus|ref=tak., chaber bławatek
(1.4) bot. roślina z gatunku chaber bławatek
Wiktionary
Chaber (Centaurea L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje według różnych ujęć systematycznych od ok. 250 do ok. 750 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje całą Europę, północną Afrykę i znaczną część Azji (z wyjątkiem jej południowo-wschodniej części). Rośliny z tego rodzaju rosną jako introdukowane na wszystkich innych kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy).
Wikipedia
(1.1) Niektóre gatunki chabra są uprawiane jako rośliny ozdobne.
(1.2) Na obrazie przedstawiony został wazon z chabrami.
Wiktionary
IPA: ˈxabɛr, AS: χaber
Wiktionary
przym. chabrowy
Wiktionary
(1.3) bławatek, gw-pl|Poznań|modrak., gwara. głowacz
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Chaberkowo (niem. Neu Wuttrienen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. lekcew. lichy, chudy koń
Wiktionary
(1.1) Jej zdaniem koń, którego kupił, niczym się nie różnił od ich zdechłego chabeta.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. chabeta ż.
Wiktionary
(1.1) chabeta, szkapa, rosynant, stpol. myrcha
Wiktionary
nędzny, zabiedzony, chudy koń; szkapa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. lekcew. lichy, chudy koń
Wiktionary
(1.1) Starej chabecie niewiele już zostało.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. chabet mzw.
:: zdrobn. chabetka ż.
Wiktionary
(1.1) szkapa, rosynant, stpol. myrcha
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od chabeta
(1.2) lekcew. lichy, mniejszy koń
Wiktionary
(1.1) A ile lat ma ta twoja chabetka?
Wiktionary
rzecz. chabet mzw., chabeta ż.
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraść
Wiktionary
(1.1) Jorg zachabił mi wczorej hefty.
Wiktionary
rzecz. chabienie n.
Wiktionary
Chabielice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Szczerców.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie piotrkowskim.Wieś znajduje się 7 km na południe od miejscowości Szczerców. Jest położona na prawym brzegu rzeki Krasówki (dopływu Widawki), uregulowanej przez KWB Bełchatów. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 483 z Łasku do Częstochowy.Na południowych i zachodnich obrzeżach Chabielic trwają prace wydobywcze Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chabić.
Wiktionary
czas. chabić
Wiktionary
Chabierów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Błaszki. Miejscowość liczy 280 mieszkańców.
W latach 1949–1975 w woj. poznańskim (powiat kaliski). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: rózga, pręt
SJP.pl
gwarowo: cienka gałązka, witka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szabLI] rodzaj białego wina
SJP.pl
Chablis (wym. [ʃabli]) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Yonne.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 2569 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 66 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Chablis plasuje się na 75. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 80.).
Wikipedia
wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim
SJP.pl
Chabówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Rabka-Zdrój. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
W 1595 roku wieś położona w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością kasztelanowej krakowskiej Anny z Sieniawskich Jordanowej.
Wikipedia
Chabowo (niem. Alt Falkenberg, nazwa przejściowa – Szymanów, Sokolice Stare) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie pyrzyckim, w gminie Bielice.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chabowo, po jej zniesieniu w gromadzie Bielice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Chabowo, Chabówka
SJP.pl
[czytaj: szabrolizm] styl filmowy inspirowany twórczością reżysera filmowego, Claude'a Chabrola; szabrolizm
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
powszelatek chabrowiec - motyl z rodziny powszelatkowatych
SJP.pl
drobny motyl z rodziny rusałkowatych; przeplatka chabrówka
SJP.pl
niebieski o chabrowym odcieniu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Chabrowski, Habrowski:
Wikipedia
1. → chaber;
2. niebieskofioletowy; bławatkowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący chabru, należący do chabru, zrobiony z chabru, związany z chabrem
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor intensywnie niebieski, taki jak kolor kwiatu chabra bławatka
Wiktionary
(1.1) Maciuś podarował swojej mamusi uroczy chabrowy bukiecik.
(2.1) Kupiłam sobie piękną chabrową sukienkę.
Wiktionary
IPA: xaˈbrɔvɨ, AS: χabrovy
Wiktionary
rzecz. chaber mzw./mrz., chabrowość ż.
Wiktionary
(2.1) bławatkowy, szafirowy
Wiktionary
Chabsko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mebl. niski japoński stolik
Wiktionary
potocznie: chachać się - śmiać się
SJP.pl
potocznie: chachać się - śmiać się
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Zduny;
Wiktionary
Chachalnia – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Zduny.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.
Wikipedia
(1.1) Przed laty Chachalnia należała do województwa kaliskiego.
Wiktionary
rzecz. chachalnianin mos., chachalnianka ż.
przym. chachalniański
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chachalni
Wiktionary
(1.1) Jej córka wyszła za rodowitego chachalnianina.
Wiktionary
rzecz. Chachalnia ż.
:: fż. chachalnianka ż.
przym. chachalniański
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chachalni
Wiktionary
(1.1) Dwie rozbawione chachalnianki siedziały na kocu nad ruczajem.
Wiktionary
rzecz. Chachalnia mrz.
:: fm. chachalnianin mos.
przym. chachalniański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chachalni, związany z Chachalnią
Wiktionary
(1.1) Wypasał na chachalniańskich łąkach sto krów.
Wiktionary
rzecz. Chachalnia ż., chachalnianin mos., chachalnianka ż.
Wiktionary
duchowny karaimski; hacham
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chachać.
Wiktionary
czas. chachać
Wiktionary
pogardliwie o włóczędze albo o człowieku pochodzącym z niższych warstw społecznych, głównie o chłopie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. włóczęga, powsinoga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. pijak
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. łobuz
Wiktionary
przym. chacharski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. związany z chacharem, dotyczący chachara
Wiktionary
rzecz. chachar mos., chachor mos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gmatwać, sprawiać, że coś jest zawiłe
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. starając się ukryć jakieś informacje, czynić coś trudniejszym do zrozumienia
Wiktionary
(1.1) Dla dziennikarza depeszowego każdy kontakt z politykiem to informacja; nawet wtedy, gdy on się miga od odpowiedzi albo chachmęci, albo odpowiada, ale na inne pytanie.
Wiktionary
czas. nachachmęcić dk., zachachmęcić dk.
Wiktionary
1. potocznie: oszustwo; machlojka, przekręt;
2. dawniej:
a) manowiec, wertep, rozdroże;
b) przenośnie: plątanina, chaos, zamęt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pijak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. dziad
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. łobuz
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. także bez pejoratywnego wydźwięku, w znaczeniu zbliżonym do pieron
Wiktionary
(1.1) Ty mi nikaj z chachorami łazić niy bydziesz.
(1.2) Z Zeflika się latoś pieroński chachor zrobił.
Wiktionary
przym. chacharski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pogard. Ukrainiec lub osoba posługująca się językiem ukraińskim
(1.2) gw-pl|Poznań. kark
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Chachuły (dawn. Chachuła) – dawna wieś, obecnie osiedle na Górnej w Łodzi, w obrębie osiedla administracyjnego Rokicie. Leży na południowym zachodzie miasta, między ulicami Odrzańską a Dubois. Istnieje też ulica Chachuły.
Wikipedia
język chachłacki, gwara chachłacka - określenie różnych gwar wschodniosłowiańskich na obszarze Podlasia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: czako] formacja roślinna typowa dla pewnych regionów Argentyny, Paragwaju i Boliwii, kompleks zbiorowisk sawannowych i leśnych
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaKON] taniec hiszpański z XVI w. w metrum trójdzielnym; ciaccona
SJP.pl
Chaconne – forma muzyczna oparta na hiszpańskim tańcu w metrum 3/4. Chaconne oznacza również sam taniec.
Zawiera szereg wariacji, lecz żadna z nich nie jest dłuższa niż 8 taktów. Jako taniec jest swawolny i rozwiązły.
Wikipedia
gruzinski zapiekany placek z serem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. placek zapiekany z serem, danie kuchni kaukaskich, chlebek serowy;
Wiktionary
Chaczapuri (gruz. ხაჭაპური) – gruziński zapiekany placek z serem. Jedno z tradycyjnych dań kuchni kaukaskiej. Występuje w licznych różniących się od siebie odmianach, m.in.:
Wikipedia
nazwisko obce, np. Aram Iljicz Chaczaturian (1903-1978) - ormiański kompozytor muzyki poważnej, dyrygent i pedagog
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy
(1.1) = med. psych. choroba afektywna dwubiegunowa
Wiktionary
Chad (Ceadda, Chad z Yorku, Cedda; data urodzenia nieznana, zm. 2 marca 672) – średniowieczny anglosaski duchowny, opat kilku klasztorów, biskup Northumbrii i Mercji, czczony jako święty w Kościele katolickim, prawosławnym i anglikańskim. Jest uznawany za jednego z najważniejszych misjonarzy w państwach anglosaskich i za człowieka, który schrystianizował Mercję.
Wikipedia
(1.1) Prawie zawsze ChAD pustoszy życie cierpiących na nią ludzi.
Wiktionary
IPA: xat, AS: χat
Wiktionary
rzecz. chadowiec m.
Wiktionary
(1.1) F31, zaburzenie afektywne dwubiegunowe, cyklofrenia; przest. psychoza maniakalno-depresyjna; pot. dwubiegunówka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
ryba z rodziny łososiowatych
SJP.pl
potocznie: chrześcijańska demokracja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. chrześcijańska demokracja
Wiktionary
Chrześcijańska demokracja, potocznie chadecja (od skrótu ChD) – nurt w myśli politycznej i społecznej, który pojawił się pod koniec XIX wieku jako odpowiedź myśli katolickiej na rosnące wpływy socjalizmu, świeckiego w swym charakterze, a skrytykowanego w papieskiej encyklice Rerum novarum papieża Leona XIII. Przed tą encykliką już jednak rodziły się ruchy społeczne w Leuven i Mechelen, publikował swoje prace biskup Ketteler, w 1860 zatwierdzono formalnie prawną strukturę frakcji katolickiej w pruskim parlamencie, tworząc partię Centrum-Frakcja Katolicka.
Wikipedia
IPA: xaˈdɛt͡sʲja, AS: χadecʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. chadek m., chadeckość ż.
przym. chadecki
Wiktionary
(1.1) skrót ChD
Wiktionary
→ chadecja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od chadecja
Wiktionary
(1.1) - To była próba ratowania Unii przed zniknięciem ze sceny politycznej, przed przekształceniem partii o kilkunastoprocentowym elektoracie w niewielkie ugrupowanie chadeckie - tłumaczył wówczas.
Wiktionary
IPA: xaˈdɛt͡sʲci, AS: χadecʹḱi
Wiktionary
rzecz. chadecja ż., chadek m., chadeckość ż.
Wiktionary
(1.1) chrześcijańsko-demokratyczny
Wiktionary
→ chadecki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chadeckie; cecha tych, którzy są chadeccy
Wiktionary
rzecz. chadek m., chadecja ż.
przym. chadecki
Wiktionary
1. polityczka należąca do partii chrześcijańsko-demokratycznej;
2. zwolenniczka polityki chadecji
SJP.pl
polityk należący do partii chrześcijańsko-demokratycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. członek bądź sympatyk chadecji
Wiktionary
IPA: ˈxadɛk, AS: χadek
Wiktionary
rzecz. chadecja ż., chadeckość ż.
przym. chadecki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. gorczyca polna
Wiktionary
[czytaj: czedłyk] nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Chadwick:
Wikipedia
1. chodzić, udawać się dokądś od czasu do czasu
2. nosić czasami, miewać coś na sobie jako ubiór
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) chodzić od czasu do czasu lub regularnie
Wiktionary
(1.1) Jeszcze przez kilka dni chadzał Kazimierz, olśniony i odurzony, po brukach świętującej i wiwatującej Warszawy.
Wiktionary
IPA: ˈxad͡zat͡ɕ, AS: χaʒać
Wiktionary
rzecz. schadzka ż., przechodka ż., chód mrz., chodzik mrz., chodnik mrz., chodniczek mrz., chodnikowiec mos., chodak mrz., chodaczek mrz., chodzony mrz., chodnica ż., chodliwość ż., chodziarz mos., chodziarka ż., chadzka ż., chadzanie n., chodzenie n.
czas. obejść, chodzić ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chadzać.
Wiktionary
IPA: xaˈd͡zãɲɛ, AS: χaʒãńe
Wiktionary
rzecz. przechodka ż., chód m., chodzik m., chodnik m., chodniczek m., chodnikowiec m., chodak m., chodaczek m., chodzony m., chodnica ż., chodliwość ż., chodziarz m., chodziarka m., chadzka ż., chodzenie n.
czas. obejść, chodzić ndk., chadzać ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pogard. szmaciarz, osoba niechlujna
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk.
Wiktionary
(1.1) Tyn pieróński chadziaj. Kaj loucóm zajś te chadziaje? Jou by sie nie dziwiół bo to je chadziaj.
Wiktionary
rzecz. chadziajka ż., chadziajstwo n., chaziaj m.
przym. chadziajski
Wiktionary
(1.1) szmaciorz, ciarach, dziod
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z chadziajem
Wiktionary
(1.1) Tradycje polskie, hanyskie i chadziajskie trwają w nieustającym zwarciu i konkurują ze sobą na dusze.
Wiktionary
rzecz. chadziaj m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
władca starożytnego Egiptu z okresu Starego Państwa, syn Cheopsa; Chefren
SJP.pl
[czytaj: czaga] gatunek grzyba z rodziny szczecinkowcowatych; czaga, huba brzozowa, błyskoporek podkorowy
SJP.pl
Błyskoporek podkorowy (Inonotus obliquus (Ach. ex Pers.) Pilát) – gatunek grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae).
Wikipedia
[czytaj: szaGAL] Marc Chagall (1887-1985), francuski malarz i grafik
SJP.pl
[czytaj: CHA-im] obce imię męskie
SJP.pl
żydowska początkowa szkoła religijna dla chłopców; cheder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Nienieckim Okręgu Autonomicznym Rosji, uchodzi do Zatoki Chajpudyrskiej Morza Peczorskiego
Wiktionary
przym. chajpudyrski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chajpudyrą, dotyczący Chajpudyry
Wiktionary
rzecz. Chajpudyra ż.
Wiktionary
chajtać się - potocznie: brać ślub; hajtać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chajtać.
Wiktionary
rzecz. ochajtanie n.
czas. chajtać ndk., ochajtać dk.
Wiktionary
chajtnąć się - potocznie: wziąć ślub; hajtnąć się
SJP.pl
potocznie: taki, który wziął ślub; hajtnięty, ochajtnięty
SJP.pl
przedstawiciel ludu zamieszkującego Chakasję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek tureckiego ludu zamieszkującego Chakasję i obwód kemerowski;
Wiktionary
rzecz. Chakasja ż., chakaski mrz.
:: fż. Chakaska ż.
przym. chakaski
Wiktionary
republika autonomiczna w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;
Wiktionary
Chakasja (ros. Республика Хакасия, chak. Хака́с Респу́бликазы, tr. Chakás Respúblikazy) – autonomiczna republika w Federacji Rosyjskiej.
Wikipedia
rzecz. Chakas m., Chakaska ż., chakaski mrz.
przym. chakaski
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Chakasji
Wiktionary
dotyczący Chakasów, związany z Chakasami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini tureckiego ludu zamieszkującego Chakasję i obwód kemerowski
Wiktionary
rzecz. Chakasja ż., chakaski mrz.
:: fm. Chakas mos.
przym. chakaski
Wiktionary
dotyczący Chakasów, związany z Chakasami
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chakasją lub Chakasami, dotyczący Chakasji lub Chakasów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chakaski;
Wiktionary
rzecz. Chakasja ż., Chakas mos., Chakaska ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; pozycja, w której ciało jest wygięte do góry w łuk, stopy i dłonie oparte są podłodze
Wiktionary
(1.1) urdva dhanurasana, pozycja koła, pozycja wzniesionego łuku, koło, wzniesiony łuk
Wiktionary
chalazon;
1. gęste pasmo białka, na którym podwieszona jest kula żółtkowa w jajku; powrózek białkowy;
2. u roślin kwiatowych: podstawa zalążka znajdująca się naprzeciw okienka; osadka
SJP.pl
Wikipedia
chalaza;
1. gęste pasmo białka, na którym podwieszona jest kula żółtkowa w jajku; powrózek białkowy;
2. u roślin kwiatowych: podstawa zalążka znajdująca się naprzeciw okienka; osadka
SJP.pl
tlenek krzemu, odmiana kwarcu; jego barwne odmiany to: agat, chryzopraz, heliotrop, karneol
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w Bitynii, na terenie dzisiejszego Stambułu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dzięki recepcji Soboru w Chalcedonie osiągnięto nowy stopień rozwoju idei soborowej.
Wiktionary
rzecz. chalcedon m.
przym. chalcedoński, chalcedonowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chalcedonem, dotyczący chalcedonu; wykonany z chalcedonu
Wiktionary
rzecz. chalcedon mrz., Chalcedon mrz.
Wiktionary
dotyczący Chalcedonu, greckiego miasta w starożytnej Bitynii, obecnie dzielnicy Stambułu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. hist. odnoszący się do Chalcedonu, związany z Chalcedonem
(1.2) rel. hist. odnoszący się do czwartego soboru powszechnego biskupów chrześcijańskich w 451 roku, związany z czwartym soborem powszechnym
Wiktionary
(1.2) Kościołami chalcedońskimi są obecnie wszystkie Kościoły katolickie i wszystkie Cerkwie prawosławne.
Wiktionary
rzecz. Chalcedon m., chalcedon m.
Wiktionary
nazwa Babilonii użyta po raz pierwszy w IX w. p.n.e. w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II; Chaldeja
SJP.pl
Chaldeja, Chaldea, akadyjskie Kaldu, nazwa Babilonii lub jej południowej części użyta po raz pierwszy w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II (IX w. p.n.e.); od czasów panowania dyn. chaldejskiej (626–539) nazwą Chaldeja objęto obszar całej Babilonii (w świecie antycznym Chaldeja i Kaldu oznaczały to samo). Zamieszkane przez starożytnych Chaldejczyków. Z Ur chaldejskiego pochodził m.in. biblijny Abraham.
Wikipedia
nazwa Babilonii użyta po raz pierwszy w IX w. p.n.e. w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II; Chaldea
SJP.pl
członek starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
SJP.pl
Chaldejczycy (akad. trl. Kaldu, hebr. כשדים Kasdim, stgr. Χαλδαίοι, Chaldaioi) – starożytny lud zachodniosemicki posługujący się dialektem języka aramejskiego.
Wikipedia
członek starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. etn. członek starożytnego ludu semickiego;
Wiktionary
Chaldejczycy (akad. trl. Kaldu, hebr. כשדים Kasdim, stgr. Χαλδαίοι, Chaldaioi) – starożytny lud zachodniosemicki posługujący się dialektem języka aramejskiego.
Wikipedia
(1.1) Nabuchodonozor II był ostatnim wielkim królem Chaldejczyków.
Wiktionary
rzecz. Chaldeja ż., chaldejski m.
:: fż. Chaldejka ż.
przym. chaldejski
Wiktionary
członkini starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
SJP.pl
przymiotnik od: Chaldeja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Chaldei lub Chaldejczyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e.;
(2.2) jęz. język zaliczany do grupy semickiej, którym posługuje się około 200 tysięcy zamieszkujących głównie Irak;
Wiktionary
(1.1) Językiem liturgicznym Kościoła chaldejskiego pozostał aramejski.
(1.1) Informacje te znalazłam na chaldejskim portalu informacyjnym.
(2.1) Język chaldejski zapisywany był sumeryjskim pismem klinowym.
(2.2) Współczesny język chaldejski stanowi część tzw. makrojęzyka syryjskiego.
Wiktionary
rzecz. Chaldeja ż., Chaldejczyk mos., Chaldejka ż.
Wiktionary
(2.1) akadyjski
(2.2) nowoaramejski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
kalif; tytuł muzułmańskiego przywódcy świeckiego i duchownego; u szyitów: tytuł przywódcy świeckiego; osoba mająca ten tytuł
SJP.pl
minerał, uwodniony siarczan miedzi; chalkantyt
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
minerał, uwodniony siarczan miedzi; chalikantyt
SJP.pl
Chalkantyt (gr. chalkos - miedź, anthos - kwiat; kwiat miedzi) – minerał z gromady siarczanów. Jest powszechnie spotykany w większości kopalń siarczkowych rud miedzi.
Wikipedia
miasto w starożytnej Bitynii, obecnie dzielnica Stambułu w Turcji; Chalcedon
SJP.pl
Chalkedon, Chalcedon (gr. Χαλκηδών Chalkēdṓn, łac. Chalcedonia) – starożytne miasto portowe założone przez greckich kolonistów z Megary w roku 676 p.n.e. nad azjatyckim wybrzeżem Bosforu w krainie Bitynia. Miasto znajdowało się na półwyspie Chalkedońskim u wejścia do cieśniny Bosfor prawie dokładnie naprzeciw starożytnego Byzantionu – późniejszego Konstantynopola.
Wikipedia
półwysep w Grecji
SJP.pl
Półwysep Chalcydycki (gr. Χαλκιδική, łac. Chalcidice) – półwysep w Grecji, na pobrzeżu Morza Trackiego (północnej części Morza Egejskiego), na południowy wschód od miasta Saloniki; historyczna kraina Chalkidyka. Jego powierzchnia wynosi 2945 km².
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chalkidą, dotyczący Chalkidy
Wiktionary
(1.1) Szczególnie rozpowszechnione były trzy systemy: chalkidzki, ateński i joński. Ten ostatni stał się w IV w. przed Chr. ogólnogreckim alfabetem „klasycznym”.
Wiktionary
rzecz. Chalkida ż.
Wiktionary
minerał, siarczek miedzi
SJP.pl
w chemii: pierwiastek chalkofilny - pierwiastek łatwo łączący się z siarką, tworzący trwałe siarczki
SJP.pl
rytownik będący specjalistą w dziedzinie chalkografii; miedziorytnik
SJP.pl
sztuka rytowania w miedzi lub mosiądzu; miedziorytnictwo
SJP.pl
okres przejściowy między epokami kamienia i brązu; eneolit, epoka miedzi
SJP.pl
Chalkolit (od gr. chalkós — miedź i lithos — kamień), także eneolit lub epoka miedzi – jedna z epok prehistorii, okres przejściowy między archeologicznymi epokami kamienia i brązu, w którym u ludów neolitycznych pojawiły się pierwsze użytkowe wyroby z metalu, głównie z miedzi (narzędzia, broń, ozdoby), obok pozostających wciąż w powszechnym użyciu narzędzi wyrabianych z krzemienia i in. kamienia.
Wikipedia
nienasycony keton mający dwa pierścienie aromatyczne w cząsteczce
SJP.pl
Chalkon (nazwa systematyczna: 1,3-difenylo-2-propen-1-on, benzylidynoacetofenon) – organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych ketonów aromatycznych.
Może być otrzymany np. w reakcji acetofenonu z benzaldehydem w obecności zasady:
Wikipedia
minerał, siarczek miedzi i żelaza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. piryt miedziowy, siarczek miedzi i żelaza;
Wiktionary
Chalkopiryt (piryt miedziowy) – minerał z gromady siarczków, którego głównym składnikiem jest mieszany siarczek miedzi(II) i żelaza(II) (CuFeS2). Jest minerałem pospolitym i bardzo szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. chalkós, "miedź" + pyrítes, "ogniowy" i nawiązuje do składu chemicznego i barwy tego minerału.
Wikipedia
przym. chalkopirytowy
Wiktionary
minerał, siarczek miedzi; błyszcz miedzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. siarczek (I) miedzi, nieprzezroczysty minerał barwy ołowianoszarej, ważne źródło miedzi na użytek przemysłowy;
Wiktionary
Chalkozyn (gr. khalkos, chalkos - "miedź") – minerał z grupy siarczków.
Wikipedia
przym. chalkozynowy
Wiktionary
[czytaj: czelendż]
1. nazwa zawodów sportowych w niektórych dyscyplinach;
2. bezpośrednia rywalizacja zawodników z czołówki i spoza niej;
3. rodzaj klasyfikacji sportowych dokonywanych przez organizację lub gazetę sportową;
4. w siatkówce i tenisie ziemnym: prośba o elektroniczne sprawdzenie poprawności zagrania
SJP.pl
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: czelendżer] turniej klasyfikacyjny, zwykle niższy rangą
SJP.pl
Wikipedia
wieś położona w województwie kujawsko-pomorskim
SJP.pl
Chalno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.
Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Topólka w BIP.
Wikipedia
[czytaj: szaliMO] z francuskiego: dmuchawka;
1. dawny instrument dęty, rodzaj fujarki, pierwowzór klarnetu;
2. niski rejestr klarnetu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Chalupka, Chałupka:
Wikipedia
1. człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw;
2. dawniej: człowiek, który należy do niższej warstwy społecznej, zwłaszcza taki, który nie posiada szlachectwa; chłop, wieśniak, włościanin, plebejusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rel. postać biblijna, syn Noego;
Wiktionary
Cham (hebr. חָם Ḥam) – według biblijnej Księgi Rodzaju jeden z 3 synów Noego, przodek ludów Kanaanu i Afryki. Od jego imienia wzięła się nazwa grupy ludów chamickich.Za swoje zachowanie w stosunku do ojca został, w popularnym rozumieniu, wraz z potomstwem, przeklęty przez Noego (stąd chamem określa się człowieka źle wychowanego, gbura, prostaka), choć ściśle został przeklęty tylko jeden jego syn Kanaan.
Wikipedia
(1.1) Synami Noego, którzy wyszli z arki, byli Sem, Cham i Jafet. (Rdz 9, 18)
Wiktionary
IPA: xãm, AS: χãm
Wiktionary
przym. chamicki
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chamicki
frazeologia.
etymologia. etym|hebr|חם.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Ham
* arabski: (1.1) حام
* hebrajski: (1.1) חם (Cham)
* interlingua: (1.1) Cham
źródła.
== Cham (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Cham
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: szaMAD] sygnał bębnem lub trąbką na znak, że się chce wysłać parlamentariusza do nieprzyjacielskiego dowódcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina, której pędy przemieszczają się po powierzchni ziemi toczone przez wiatr
Wiktionary
(1.1) biegacz, biegacz pustynny, biegacz stepowy, biegus
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. cham
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|cham.
źródła.
== chaman (język francuski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q150 (fra)-LoquaxFR-chaman.wav.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) szaman
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|cham.
źródła.
== chaman (język francuski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q150 (fra)-LoquaxFR-chaman.wav.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) szaman
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: CZEJMbelin] nazwisko
SJP.pl
Osoby:
Wikipedia
[czytaj: szambertĘ] burgundzkie wino czerwone
SJP.pl
[czytaj: szamBOR]
1. francuskie miasto w Górnej Normandii (regionie administracyjnym w północnej Francji);
2. francuskie miasto w Centre (regionie administracyjnym w środkowej Francji)
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny wrzosowatych; rozmarynek
SJP.pl
Chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata (L.) Moench) – gatunek rośliny należący do rodziny wrzosowatych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju chamedafne (Chamaedaphne Moench). Występuje w północnej części Eurazji i Ameryki Północnej.
Gatunek bywa uprawiany jako ozdobny, mimo że opisywany jest jako niezbyt okazały.
Wikipedia
chamedora wytworna - gatunek roślin z rodziny arekowatych
SJP.pl
Chamedora (Chamaedorea Willd.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arecaceae). Obejmuje co najmniej 107 gatunków. Palmy te występują w Ameryce Środkowej. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne.
Wikipedia
roślina wieloletnia o odnawiających się pączkach w dole pędów, bardzo blisko gleby, np. wrzos zwyczajny, borówka, mech; roślina niskopączkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. krzew lub krzewinka mająca odnawiające się pączki tuż nad powierzchnią ziemi;
Wiktionary
Chamefity, chameofity (gr. χαμαί chamaí = na ziemi, φυτόν phytón = roślina), rośliny niskopączkowe – jedna z form życiowych roślin z klasyfikacji opracowanej przez Christena Raunkiæra. Obejmuje rośliny, których pączki umożliwiające odtworzenie się rośliny w przyszłym sezonie wegetacyjnym znajdują się ponad ziemią, ale nie wyżej niż 0,3 m–0,5 m. Takie usytuowanie pąków zimujących jest przystosowaniem do przetrwania niekorzystnej dla wegetacji pory roku – pod pokrywą śnieżną chronione są przed przemarznięciem. Karłowy wzrost umożliwia tej grupie występowanie także w ekosystemach suchych i gorących (pustynnych).
Wikipedia
(1.1) W skrajnych warunkach klimatycznych Arktyki przeważają drobne chamefity zimujące pod śniegiem lub schowane w płatach mchów i krzaczkowatych porostów.
Wiktionary
zdrobnienie od: cham; chamuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. rzad. herp. kameleon
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌxãmɛˈlɛɔ̃n, AS: χãmeleõn
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chmura
Wiktionary
(1.1) bydzie loć, bo chamery zaś ciągną od zachodu.
Wiktionary
chamerops niski - gatunek palmy; palmiczka, karłatka niska
SJP.pl
[czytaj: szaFOR] nazwisko
SJP.pl
chamka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. obraź. kobieta, która zachowuje się niekulturalnie, ordynarnie
Wiktionary
rzecz. chamstwo n., chamienie n., schamienie n., odchamianie n., odchamienie n.
:: fm. cham
:: zdrobn. chamek m., chamuś m.
:: zgrub. chamidło n., chamisko n.
czas. chamieć ndk., schamieć dk., odchamiać ndk., odchamić dk.
przym. chamski, chamowaty
przysł. chamsko
Wiktionary
(1.1) chamka ż., chamówa ż., chamówka ż.
Wiktionary
przedstawiciel grupy ludów niesemickich zamieszkujących północną i północno-wschodnią Afrykę przed ekspansją Arabów
SJP.pl
Chamici – przestarzałe określenie niesemickich ludów zamieszkujących Afrykę Północną przed ekspansją Arabów i innych grup pochodzenia semickiego. Pojęcie to było używane w nauce do lat 60. XX wieku.
Ludy chamickie dzielono w następujący sposób:
Wikipedia
języki chamickie - grupa języków afrykańskich należących do rodziny językowej semito-chamickiej (od imienia biblijnego Cham)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący ludów niesemickich (głównie w odniesieniu do północnej i północno-wschodniej Afryki przed ekspansją Arabów i innych grup semickich)
Wiktionary
(1.1) (…) zostali podbici przez wojowniczy pasterski lud Tutsi należący do rodziny ludów chamickich wywodzących się z Afryki północnej.
Wiktionary
IPA: xãˈmʲit͡sʲci, AS: χãmʹicʹḱi
Wiktionary
rzecz. Cham m., Chamita m., Chamitka ż.
Wiktionary
potocznie: człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw, chamisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. osoba chamska, prostacka, niekulturalna
Wiktionary
(1.1) Widziałeś? Nie zrobiła mi miejsca, chociaż grzecznie o to prosiłam. Ale z niej chamidło!
Wiktionary
IPA: xãˈmʲidwɔ, AS: χãmʹidu̯o
Wiktionary
rzecz. chamowatość ż., chamka ż., chamica ż., cham m., chamstwo n., chamisko n.
przym. chamski, chamowaty
przysł. chamsko, chamowato
czas. schamieć
Wiktionary
(1.1) chamisko, ordynus, cham, burak, prostak, ćwok
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
osoby noszące nazwisko Chamiec
Wikipedia
potocznie: człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw, chamidło
SJP.pl
przedstawiciel grupy ludów niesemickich zamieszkujących północną i północno-wschodnią Afrykę przed ekspansją Arabów
SJP.pl
Chamita – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Rio Arriba.
Wikipedia
(okazjonalizm) ironicznie: pracownik ZWCh (Zakładów Włókien Chemicznych) Stilon w Gorzowie Wielkopolskim
SJP.pl
przekształcać w język chamicki, upodabniać do języka chamickiego
SJP.pl
1. obelżywie o kobiecie prostackiej, niekulturalnej, ordynarnej
2. archaicznie: pogardliwie o kobiecie niższego stanu, zwłaszcza o chłopce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posp. ordynarna kobieta
(1.2) przest. kobieta niskiego stanu, zwłaszcza chłopka
Wiktionary
IPA: ˈxãmka, AS: χãmka
Wiktionary
rzecz. chamuś m., chamidło n., chamisko n., chamskość ż., chamowatość ż., chamstwo n., chamienie n., schamienie n.
:: fm. cham m.
:: zgrub. chamica ż.
czas. chamieć ndk., schamieć dk.
przym. chamski, chamowaty
przysł. chamsko, po chamsku
Wiktionary
[czytaj: szaMŁA] kolor jasnożółty
SJP.pl
Chamois – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Dolina Aosty, w dolinie Valtournenche w Alpach Pennińskich.
Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 92 osoby przy gęstości zaludnienia 6,35 os./1 km².
Wikipedia
[czytaj: szamoNI] dawniej: Chamonix-Mont-Blanc - miasto we Francji
SJP.pl
Chamonix-Mont-Blanc – miejscowość turystyczna i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia. Leży w dolinie Vallée de Chamonix.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 9701 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 83 osoby/km² (wśród 2880 gmin regionu Rodan-Alpy Chamonix-Mont-Blanc plasuje się na 72. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 8. Gmina jest dobrze znana i lubiana przez narciarzy i alpinistów. Największą popularnością cieszy się Mont Blanc, który jest trzecim najczęściej odwiedzanym szczytem na świecie. Chamonix jest czwartą co do wielkości gminą we Francji o łącznej powierzchni 245 km².
Wikipedia
[czytaj: szamoNI mą BLA] miasto we Francji
SJP.pl
Chamonix-Mont-Blanc – miejscowość turystyczna i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia. Leży w dolinie Vallée de Chamonix.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 9701 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 83 osoby/km² (wśród 2880 gmin regionu Rodan-Alpy Chamonix-Mont-Blanc plasuje się na 72. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 8. Gmina jest dobrze znana i lubiana przez narciarzy i alpinistów. Największą popularnością cieszy się Mont Blanc, który jest trzecim najczęściej odwiedzanym szczytem na świecie. Chamonix jest czwartą co do wielkości gminą we Francji o łącznej powierzchni 245 km².
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m., jedno z imion biblijnych
Wiktionary
(1.1) Obrawszy sobie miejsce w pobliżu tego miasta, nabył od synów Chamora, ojca Sychema, za sto kesitów kawał pola, na którym rozbił swe namioty.
Wiktionary
minerał z grupy chlorytów, glinokrzemian żelaza; szamozyt
SJP.pl
potocznie: chamskie zachowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. chamskie, bezczelne zachowanie; zupełny brak kultury
(1.2) pot. wiejska zabawa, nieudana dyskoteka
Wiktionary
IPA: xãˈmuva, AS: χãmuva
Wiktionary
rzecz. cham, chamstwo
przym. chamski, chamowaty
czas. schamieć
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chamowate; cecha tych, którzy są chamowaci
Wiktionary
rzecz. cham m., chamisko n., chamidło n., chamka ż., chamica ż., chamskość ż., chamienie n., schamienie n.
czas. chamieć ndk., schamieć dk.
przym. chamowaty, chamski
przysł. chamowato, chamsko
Wiktionary
(1.1) ordynarność
Wiktionary
nieokrzesany; grubiański; ordynarny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) posp. zachowujący się jak cham
Wiktionary
(1.1) Ten nauczyciel jest straszliwie chamowaty.
Wiktionary
rzecz. chamskość ż., chamica ż., cham mos., chamka ż., chamek mos., chamidło n., chamstwo n., chamówa ż., chamówka ż., chamienie n., schamienie n., odchamianie n., odchamienie n., chamowatość ż.
czas. chamieć ndk., schamieć dk., odchamiać ndk., odchamić dk.
przym. chamski
przysł. chamsko
Wiktionary
(1.1) nieokrzesany, grubiański, ordynarny
Wiktionary
[czytaj: czempion] mistrz sportowy; czempion; szampion
SJP.pl
Wikipedia
mistrzostwo w jakiejś dyscyplinie sportu; czempionat
SJP.pl
czempionka;
1. mistrzyni w jakiejś dyscyplinie sportu
2. zwierzę (samica), które zostało zwycięzcą zawodów lub konkursu
SJP.pl
[czytaj: czempioństwo] bycie championem, mistrzostwo; czempioństwo
SJP.pl
potocznie:
1. gadać, obgadywać;
2. targać, tarmosić, użerać się z czymś lub kimś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chamrać.
Wiktionary
czas. chamrać
Wiktionary
1. sardela europejska, ryba z rodziny śledziowatych;
2. piątka, w klasycznych literaturach muzułmańskich Wschodu, ogólna nazwa dzieła poetyckiego składającego się z 5 oddzielnych, większych poematów o powtarzających się tematach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. symbol szczęścia w formie otwartej dłoni, używany w wielu kulturach jako amulet;
(1.2) icht. pot. ryba z gatunku sardela europejska
(1.3) liter. pięcioksiąg
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) ręka Fatimy, ręka Miriam, ręka Boga, hamesz, rzad. hamsa
Wiktionary
lokalna nazwa suchego, porywistego wiatru wiejącego na Saharze i często wywołującego burze piaskowe; samum, samiel, hamsin
SJP.pl
Chamsin – ciepły, porywisty wiatr wiejący na pustynnych obszarach Egiptu i Libii.
Wiatr ten jest wywoływany przez układy niżowe przesuwające się na wschód w południowej części Morza Śródziemnego w okresie od lutego do czerwca.
Wikipedia
źle wychowany, prostacki, ordynarny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) posp. pejor. obraź. ordynarny, grubiański, wyjątkowo nieuprzejmy, właściwy chamowi
(1.2) daw. pogard. należący do członka niższej klasy społecznej, właściwy chłopu
Wiktionary
(1.1) Nie bądź taki chamski, trochę uprzejmości nie zawadzi.
(1.2) Pokojówka zmieniała ciągle salaterki, przynosiła filigranowe talerzyki, łyżeczki, rogowe nożyki, ale chamski syn wstawał po tych ceremoniach tak samo zgłodniały, jak do nich zasiadał.
Wiktionary
IPA: ˈxãmsʲci, AS: χãmsʹḱi
Wiktionary
rzecz. chamowatość ż., chamica ż., cham m., chamka ż., chamówa ż., chamidło n., chamstwo n., chamskość ż.
przysł. chamsko
przym. chamowaty
czas. schamieć
Wiktionary
(1.1) ordynarny, grubiański
(1.2) włościański, chłopski
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chamski, bezczelnie, niegrzecznie, prostacko
Wiktionary
rzecz. chamowatość ż., chamica ż., cham m., chamka ż., chamstwo n., chamidło n., chamskość ż.
przym. chamski, chamowaty
czas. schamieć
Wiktionary
→ chamski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chamskie; cecha tych, którzy są chamscy
Wiktionary
rzecz. cham m., chamka ż., chamowatość ż., chamienie n., schamienie n.
czas. chamieć ndk., schamieć dk.
przym. chamski, chamowaty
przysł. chamsko
Wiktionary
(1.1) chamowatość, ordynarność
Wiktionary
1. wybitnie złe zachowanie, cechy właściwe chamowi; grubiaństwo, prostactwo, obelżywość;
2. dawniej: pogardliwie o chłopach;
3. grupa osób zachowująca się ordynarnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zbiór cech należących do chama; brak kultury
(1.2) daw. pogard. chłopi, lud
Wiktionary
(1.1) Nienawidzę chamstwa.
Wiktionary
IPA: ˈxãmstfɔ, AS: χãmstfo
Wiktionary
rzecz. cham m., chamka ż., chamek m., chamidło n.
czas. chamieć, odchamiać, odchamiać się/dk. schamieć, odchamić, odchamić się
przym. chamski
przysł. chamsko
Wiktionary
(1.1) nieokrzesanie, ordynarność, grubiaństwo, prostactwo, wulgarność
Wiktionary
zdrobnienie od: cham; chamek
SJP.pl
1. człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw;
2. dawniej: człowiek, który należy do niższej warstwy społecznej, zwłaszcza taki, który nie posiada szlachectwa; chłop, wieśniak, włościanin, plebejusz
SJP.pl
Kruta Dołyna (ukr. Крута Долина; hist. Chamy) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie lwowskim (wczesniej w rejonie żółkiewskim). W 2001 roku liczyła 26 mieszkańców.
Wikipedia
dawny tytuł panującego zwierzchnika prowincji lub władcy feudalnego w krajach wschodnich; osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. głowa chanatu, tytuł oznaczający władcę w dawnych krajach Wschodu;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rel. chińska odmiana buddyzmu, z której wywodzi się japoński zen;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Misjonarze i poszukiwacze przygód, tacy jak Marco Polo, mogli bez przeszkód wędrować przez bezkresne państwo chanów.
Wiktionary
IPA: xãn, AS: χãn
Wiktionary
(1.1)
rzecz. chanat mrz.
przym. chanowy
Wiktionary
starożytna kraina; Kanaan
SJP.pl
Kanaan, Chanaan (hebr. כְּנַעַן Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, stgr. Χαναάν Chanaan, arab. کنعان Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − na podstawie tekstów z Nuzi − Mat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).
Wikipedia
Chanameel – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Kuzyn Jeremiasza. Kiedy Jerozolima była zagrożona ze strony Babilończyków, Chanameel zdecydował się sprzedać swoje pole. Pole to kupił Jeremiasz, żeby pokazać, iż pewnego dnia Babilończycy nie będą panować nad Judą, i że warto będzie mieć tu ziemię na własność. Patrz Jr 32
Źródło: Słownik Postaci Biblijnych. [dostęp 2015-12-26].
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) śrpol. kananejski, związany z Kanaanem, dotyczący Kanaanu
Wiktionary
rzecz. Chanaan m., Kanaan mos./mrz.
Wiktionary
(1.1) kananejski, kanaański
Wiktionary
Chanani (hebr. חנני) – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Najlepiej znanym z kilku mężczyzn o tym imieniu jest ten, który pojechał do Suzy, aby powiedzieć Nehemiaszowi, że Jerozolima leży wciąż w gruzach, mimo iż część Żydów wróciła z wygnania. Kiedy Nehemiasz odbudował mury Jerozolimy, uczynił Chananiego gubernatorem (zob. Ne 1,2).
Wikipedia
dawniej:
1. ustrój feudalny, w którym władzę sprawował chan;
2. tereny podległe chanowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. władza chana
(1.2) hist. polit. państwo zarządzane przez chana
Wiktionary
Chanat – dawna, wschodnia forma monarchii, w której panujący władca nosił dziedziczny tytuł chana. Określenie pochodzenia mongolskiego lub tureckiego pojawiło się w starożytności. Chanat mógł być podporządkowany innym chanatom lub być częścią kaganatu lub (w erze nowożytnej) sułtanatu.
Wikipedia
(1.2) Chanat mógł być podporządkowany innym chanatom lub być częścią kaganatu lub (w erze nowożytnej) sułtanatu.
Wiktionary
rzecz. chan mos.
przym. chański
Wiktionary
(1.2) hist. orda, horda
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: CZANdler] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
stan przygnębienia, apatii; depresja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. planetoida z grupy pasa głównego asteroid o numerze 1958;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) pas główny asteroid
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Chandra
źródła.
== Chandra (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż.
(1.2) astr. Chandra (planetoida)
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) pas główny asteroid
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Chandra
źródła.
== Chandra (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż.
(1.2) astr. Chandra (planetoida)
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
mający przygnębiający, beznadziejny charakter
SJP.pl
chandryczyć się - kłócić się w sposób szczególnie irytujący dla otoczenia; handryczyć się
SJP.pl
rodzaj sztyletu; handżar
SJP.pl
[czytaj: szaNEL] nazwisko
SJP.pl
Chanel SA – francuski dom mody, założony przez Coco Chanel w 1909 roku w Paryżu.
Wikipedia
[czytaj: szanelka] potocznie: mała torebka damska na łańcuszku
SJP.pl
[czytaj: szanelowski] w stylu Chanel, francuskiego domu mody
SJP.pl
góry w środkowej Mongolii
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: CZANKczun] miasto w Chinach; Czangczun
SJP.pl
Changchun (chiń. upr. 长春; chiń. trad. 長春; pinyin Chángchūn; dosł. „Długa Wiosna”) – miasto w północno-wschodnich Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Jilin. W 2010 roku liczba mieszkańców strefy zurbanizowanej wynosiła 2 813 245, zaś cały zespół miejski w 1999 roku liczył 7 025 921 mieszkańców.
Wikipedia
[czytaj: szanŻĄ] tkanina zmieniająca kolor w zależności od kąta padania światła, używana głównie do produkcji damskiej odzieży
SJP.pl
[czytaj: CZANKsza] miasto w Chinach; Czangsza
SJP.pl
Changsha (chiń. upr. 长沙; chiń. trad. 長沙; pinyin Chángshā) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Hunan, port nad rzeką Xiang Jiang (uchodzi do jeziora Dongting Hu).
Wikipedia
[czytaj: CZANKdżoł] miasto w Chinach; Czangczou
SJP.pl
Changzhou (chiń. 常州; pinyin Chángzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Jiangsu, port nad Wielkim Kanałem, na południowym brzegu Jangcy. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 000 831. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 397 108 mieszkańców. Ośrodek przemysłu bawełnianego, maszynowego i spożywczego.
Wikipedia
miasto w Grecji; Kanea
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. greckie miasto na północno-zachodnim wybrzeżu Krety;
Wiktionary
Chania (gr. Χανιά, tur. Hanya, wł. Canea) – miasto w południowej Grecji, na północno-zachodnim wybrzeżu Krety, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Chania. Siedziba gminy Chania. Zlokalizowane na wybrzeżu Morza Śródziemnego (Morza Kreteńskiego), nad Zatoką Chania. W 2011 r. liczyło 53 910 mieszkańców (drugie pod tym względem miasto wyspy). W latach 1898–1971 główny ośrodek administracyjny Krety.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. jezioro przepływowe w dalekowschodniej części Azji, położone na pograniczu Rosji i Chin, na północ od Władywostoku;
Wiktionary
Chanka (ros. Oзеро Ханка, chin. upr. 兴凯湖, chin. trad. 興凱湖, pinyin Xīngkǎi Hú) – przepływowe jezioro w dalekowschodniej części Azji, położone na pograniczu Rosji i Chin, na północ od Władywostoku (współrzędne geograficzne: 45°0′ N, 132°25′ E).
Wikipedia
przym. chankajski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanką, dotyczący Chanki
Wiktionary
rzecz. Chanka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Azji, stolica Karabachu;
Wiktionary
Chankendi (azer. Xankəndi, orm. Խանքենդի, dawniej Stepanakert, orm. Ստեփանակերտ) – wyludnione miasto w Azerbejdżanie, w regionie Górski Karabach położone u podnóża Masywu Karabaskiego.
Wikipedia
przym. chankendzki
Wiktionary
(1.1) Stepanakert; daw. Wararakn
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chankendi, dotyczący Chankendi
Wiktionary
rzecz. Chankendi
Wiktionary
(1.1) chankendyjski, hist. stepanakercki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ezot. osoba, która zajmuje się channelingiem
Wiktionary
(1.1) W ostatnich latach channelerzy kontaktują się i otrzymują informacje głównie od istot pozaziemskich.
Wiktionary
rzecz. channeling m.
:: fż. channelerka ż.
Wiktionary
[czytaj: CZAneling] nawiązywanie kontaktu z wyższymi formami świadomości w celu otrzymywania konkretnych i praktycznych przekazów
SJP.pl
Channeling (z ang. channel 'kanał') także kanalizm – fenomen parapsychologiczny, będący przedmiotem wiary osób związanych z tzw. nową duchowością i New Age, polegający na przesyłaniu przez transcendentny ośrodek emisyjny (np. Jezus Chrystus, aniołowie, bogowie greccy) za pomocą „kanału” (termin zaczerpnięty z kanałów radiowych lub telewizyjnych) pewnych treści do osoby znajdującej się w transie lub w stanie podwyższonej świadomości. Kontakt ten, zdaniem wierzących, następuje drogą pozazmysłową, kanałem mentalnym, na ogół bez użycia języka werbalnego.
Wikipedia
przymiotnik od: chan (w znaczeniu osoby), np. chanowe oddziały; chański
SJP.pl
przymiotnik od: chan (w znaczeniu osoby), np. chańskie ziemie; chanowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub tytułem chana, dotyczący chana
Wiktionary
rzecz. chan mos., chanat mrz.
przym. chanowy
Wiktionary
[czytaj: szanSĄ]
1. termin stosowany na określenie różnych typów francuskich pieśni, opartych na formach ballady;
2. lekka, kabaretowa piosenka francuska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. hist. rodzaj pieśni francuskiej śpiewanej przez trubadurów i truwerów w XV i XVI w.;
(1.2) muz. styl piosenki francuskiej, odmiana poezji śpiewanej i piosenki autorskiej, która charakteryzuje się literackim, poetyckim tekstem, melodyjną warstwą muzyczną o skromnej instrumentacji
Wiktionary
Chanson – wielogłosowa forma świeckiej muzyki wokalnej z XV i XVI w. Od XIX w. lekka piosenka solowa.
W twórczości trubadurów i truwerów były to utwory jednogłosowe, oparte na formach ballady, rondeau, virelai. W XIV w. do typu chanson należą liczne ballady Guillaume de Machauta, a w I poł. XV w. ballady przedstawicieli szkoły burgundzkiej: Guillaume’a Dufaya, Gillesa Binchoisa, Nicolasa Grenona, Pierre’a Fontaine’a.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) styl muzyczny
(1.2) styl muzyczny
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. szansonista m., szansonistka ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|chanson.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chanson
* niemiecki: (1.1) Chanson ż.
* węgierski: (1.1) sanzon
źródła.
== chanson (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) muz. chanson
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. szansonista m., szansonistka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) styl muzyczny
(1.2) styl muzyczny
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. szansonista m., szansonistka ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|chanson.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chanson
* niemiecki: (1.1) Chanson ż.
* węgierski: (1.1) sanzon
źródła.
== chanson (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) muz. chanson
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: szansoNJE] piosenkarz kabaretowy; szansonista
SJP.pl
dawniej: chanat
SJP.pl
[czytaj: czant] angielska pieśń sakralna
SJP.pl
Chant:
Wikipedia
członek ludu zamieszkującego zachodnią Syberię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Kraju Krasnojarskim, prawy dopływ Jeniseju
Wiktionary
Chantajka (ros. Хантайка) – rzeka w Rosji w Kraju Krasnojarskim, prawy dopływ Jeniseju. W środkowym biegu rzeki znajduje się Zbiornik Chantajski i Chantajska Elektrownia Wodna.
Długość rzeki wynosi 174 km. Powierzchnia dorzecza obejmuje 30 700 km². Średni przepływ wody wynosi w około ~595 m³/s w odległości 62 km od ujścia do Jeniseju.
Wikipedia
przym. chantajski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chantajką, dotyczący Chantajki
Wiktionary
rzecz. Chantajka ż.
Wiktionary
[czytaj: kantarelle] najwyższa struna w skrzypcach
SJP.pl
Chanterelle – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Cantal.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 165 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 8 osób/km² (wśród 1310 gmin Owernii Chanterelle plasuje się na 683. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 430.).
Wikipedia
[czytaj: szantiJI]
1. francuskie koronki klockowe z białych lub czarnych nici;
2. sos na bazie bitej śmietany podawany na zimno lub ciepło
SJP.pl
Chantilly – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Oise.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 11 341 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 700 osób/km² (wśród 2293 gmin Pikardii Chantilly plasuje się na 18. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 165.).
Miejscowość jest znana z rozgrywanych tam wyścigów konnych.
Wikipedia
lud zamieszkujący zachodnią Syberię
SJP.pl
Chantowie (dawniej: Ostiacy, w staroruskich kronikach: Jugrowie, nazwy własne Chanti, Chande, Kantek) – lud ugrofiński zamieszkujący zachodnią Syberię, na wschód od rzeki Ob. Posługują się językiem chantyjskim, należącym do języków ugryjskich, oraz – coraz częściej – językiem rosyjskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry;
Wiktionary
Chanty-Mansyjsk (ros. Xaнты-Мaнcийcк) – miasto w Rosji, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego, często nazywane „Bramą Syberii”. Liczy 103 117 mieszkańców (2021).
Wikipedia
IPA: ˈxãntɨ ˈmãw̃sɨjsk, AS: χãnty mãũ̯syi ̯sk
Wiktionary
przym. chanty-mansyjski
Wiktionary
Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny - jednostka podziału administracyjnego w Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanty-Mansyjskiem, dotyczący Chanty-Mansyjska
Wiktionary
rzecz. Chanty-Mansyjsk mrz.
Wiktionary
członkini ludu zamieszkującego zachodnią Syberię
SJP.pl
1. związany z Chantami - ludem zamieszkującym Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny oraz Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny;
2. język chantyjski - jeden z języków urzędowych Rosji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chantami, dotyczący Chantów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chantyjski;
Wiktionary
rzecz. Chanta mos., Chantyjka ż.
Wiktionary
(1.1) ostiacki
(2.1) ostiacki
Wiktionary
radosne święto żydowskie upamiętniające oczyszczenie Świątyni Jerozolimskiej przez Judę Machabeusza z bezczeszczących ją posągów, obchodzone przez 8 dni od 25 dnia hebr. miesiąca kislew; Hanukka, Święto Poświęcenia Świątyni, Święto Świateł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. żyd. ośmiodniowe święto, upamiętniające zwycięstwo Machabeuszy nad Seleucydami oraz oczyszczenie i ponowne poświęcenie świątyni w Jerozolimie po jej sprofanowaniu poprzez umieszczenie tam bóstw greckich;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Przeszłam na judaizm. W piątki wieczorem błogosławię świece. W Chanukę palę kolorowe świeczki. Wie pan, co to jest Chanuka? Takie święto?
Wiktionary
przym. chanukowy
rzecz. chanukija ż.
Wiktionary
(1.1) Święto Świeczek, Święto Świateł
Wiktionary
dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta Chanuka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. żyd. judaistyczny dziewięcioramienny świecznik zapalany tradycyjnie z okazji Chanuki;
Wiktionary
Chanukija (hebr. חנוכיה) – dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta Chanuka.
Istnieje bardzo wiele halachicznych przepisów związanych z ustawianiem chanukii, świec i ich zapalaniem.Zgodnie z tradycją chanukija powinna stać przy drzwiach frontowych domu (na których znajduje się mezuza) lub, gdy drzwi domu nie znajdują się na froncie, ustawiana jest na parapecie okna wychodzącego na ulicę, tak, aby przechodnie mogli ją zobaczyć. Chanuka trwa przez 8 dni, w czasie których zapala się kolejne świeczki – po jednej na każdy dzień. Nie wolno używać świec mających plecione knoty. Zamiast świec niektórzy używają oliwy z oliwek. W naczyniu z oliwą powinien znajdować się jeden knot, by lampka nie przypominała buchającej ogniem pochodni. Świece powinny znajdować się w odległości trzech tefachim od ziemi (tefach = 8 cm albo 9 cm albo 9,6 cm), lecz nie większej niż dziesięć tefachim, choć nawet wtedy micwa zostaje wypełniona. Jeżeli dana osoba mieszka na wysokości dwudziestu amot (ama = 57,6 cm albo 48 cm albo 54 cm) powinna zasięgnąć rady rabina, gdzie zapalić świece.
Wikipedia
(1.1) W piątek wieczorem zarówno chanukiję, jak i świece szabatowe zapalamy 18 minut przed zachodem słońca.
Wiktionary
rzecz. Chanuka ż.
przym. chanukowy
Wiktionary
1. związany z Chanuką, świętem żydowskim;
2. lampa chanukowa - ośmioramienny świecznik żydowski, zapalany podczas Chanuki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanuką, dotyczący Chanuki
Wiktionary
rzecz. chanukija ż., Chanuka ż.
Wiktionary
minerał zbudowany z węgla, białoszara odmiana grafitu
SJP.pl
Chaoit (biały węgiel) – rzadki białoszary minerał odkryty w przeobrażonym graficie w kraterze Nördlinger Ries w Bawarii. Na podstawie badania dyfrakcji elektronowej zasugerowano, że chaoit może mieć strukturę karbinu (alotropowej odmiany węgla o strukturze polialkinu −(C≡C)n−). Potwierdzeniem tych wniosków mogą być doniesienia o uzyskaniu identycznych struktur poprzez sublimację grafitu w temperaturze 2400–2700 °C lub poprzez naświetlanie grafitu laserem w wysokiej próżni (otrzymane w ten sposób substancje nazwano cerafitem). Jednak późniejsza publikacja zakwestionowała karbinową budowę chaoitu, przypisując uzyskane wyniki dyfrakcji zanieczyszczeniu minerału gliną.
Wikipedia
bezład, zamęt, zamieszanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieporządek, bezład
(1.2) mitgr. w kosmologii starożytnych Greków pierwotny stan materii, z którego powstał świat;
(1.3) mat. wrażliwość rozwiązań równań lub układów równań na niewielkie zaburzenia parametrów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Graficy wedlowscy trochę bardziej poszaleli niż wawelscy, efekt w miarę estetyczny, chociaż i nadmiar chaosu (…)
Wiktionary
IPA: ˈxaɔs, AS: χaos
Wiktionary
rzecz. chaotyczność ż.
przym. chaotyczny
przysł. chaotycznie
Wiktionary
(1.1) bezład, dezorganizacja, kakofonia, nieporządek, rozgardiasz, zamęt, zamieszanie; przest. kweres; pot. bigos, dom wariatów, galimatias, kocioł, kociokwik, kołomyja, kołowacizna, kołowanina, kołowrotek, koniec świata, meksyk, mętlik, miszmasz, młyn, obłęd, pomieszanie z poplątaniem, przewalanka, sajgon, sądny dzień, szurum-burum, urwanie głowy; wulg. pierdolnik, bajzel, burdel
Wiktionary
przysłówek
(1.1) książk. w sposób nieuporządkowany, chaotyczny
Wiktionary
rzecz. chaos mrz., chaotyczność ż.
przym. chaotyczny
Wiktionary
(1.1) nieporządnie, bezładnie, bezplanowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chaotycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chaotyczny
SJP.pl
nieuporządkowanie; całkowite niezorganizowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chaotyczne; cecha tych, którzy są chaotyczni
Wiktionary
rzecz. chaos m.
przym. chaotyczny
przysł. chaotycznie
Wiktionary
(1.1) bezładność, nieskładność
Wiktionary
znajdujący się w stanie zamętu; bezplanowy, bezładny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący w stanie chaosu, odznaczający się chaotycznością, nieuporządkowany, niezorganizowany
Wiktionary
(1.1) W konsekwencji sytuacja społeczna w Transylwanii podczas bardzo długiego okresu była chaotyczna.
Wiktionary
IPA: ˌxaɔˈtɨt͡ʃnɨ, AS: χaotyčny
Wiktionary
rzecz. chaos m., chaotyczność ż.
przysł. chaotycznie
Wiktionary
(1.1) bezładny, nieuporządkowany
Wiktionary
wykrzyknik oznaczający nagłe chwycenie czegoś (zwykle zębami); chaps
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) pot. wykrzyknik nazywający szybkie pochwycenie czegoś, głównie pożywienia dziobem, zębami, pyskiem
w funkcji czasownika
(2.1) pot. ugryźć, pochwycić zębami
Wiktionary
(1.1) Chap! Zaraz cię zjem – zawołał tatuś przebrany za wilka.
(2.1) Treser wyciągnął rękę z krwistym mięsem, a lew chap i nie ma ani mięsa, ani ręki.
Wiktionary
IPA: xap, AS: χap
Wiktionary
czas. chapnąć
Wiktionary
potocznie, żartobliwie:
1. gryźć;
2. chwytać (coś);
3. jeść (coś);
4. kraść
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) pot. chwytać, zazwyczaj w usta albo pysk
(1.2) pot. wykonywać duże lub gwałtowne kęsy
(2.1) pot. kraść
Wiktionary
(1.2) Nie chapaj tego tak, bo się zadławisz.
Wiktionary
rzecz. chapanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chapać.
Wiktionary
czas. chapać
Wiktionary
potocznie: pazerność, zachłanność
SJP.pl
staropolska gra karciana
SJP.pl
[czytaj: szaperejołs] skórzane spodnie z frędzlami, noszone na zwykłych spodniach przez kowbojów i pracowników na rancho jako dodatkowa ochrona podczas jazdy konno; chaparejos, chaps
SJP.pl
[czytaj: szaperejołs] skórzane spodnie z frędzlami, noszone na zwykłych spodniach przez kowbojów i pracowników na rancho jako dodatkowa ochrona podczas jazdy konno; chaparajos, chaps
SJP.pl
[czytaj: czaparal] gęstwina karłowatych dębów wiecznie zielonych, występująca w Ameryce Północnej (zachodnia część USA), przypominającą wyglądem makię
SJP.pl
Chaparral (wym. czaparal; z hiszp. chaparro – niski) – zimozielona, zaroślowa formacja roślinna stanowiąca charakterystyczny składnik roślinności twardolistnej w zachodniej części Ameryki Północnej (w Kalifornii i północno-zachodnim Meksyku). Jest zachodnioamerykańskim odpowiednikiem makii z basenu Morza Śródziemnego.
Wikipedia
[czytaj: czapati] rodzaj indyjskiego chleba pszennego; ćapati, czapati, ciapata
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) kulin. rzad. zob. ćapati.
Wiktionary
Ćapati, czapati lub chapati (marathi: पोळी (poli), चपाती (ćapati), hindi: चपाती, urdu: چپاتی, wymowa IPA: cəpa:t̪i) – okrągłe cienkie placuszki z przaśnego ciasta z mąki pszennej; podstawa kuchni w południowej Azji, zwłaszcza w Indiach i Pakistanie oraz wschodniej Afryce. Wykonane są z mąki pszennej, wody i soli. Ćapati piecze się na gorącym kamieniu lub na wypukłym metalowym naczyniu tava. Na koniec trzyma się przez chwilę nad wolnym ogniem, aż na powierzchni placuszka utworzą się rumiane bąble. Placki smaruje się sklarowanym masłem ghee. Ćapati używa się jako sztućców, nabierając nimi jedzoną potrawę.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Częstochowa. kapeć
Wiktionary
[czytaj: szapeRĄ] dawniej: przyzwoitka, starsza opiekunka towarzysząca młodej kobiecie; szaperon
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szapiTO] namiot cyrkowy; szapito
SJP.pl
Chapiteau (franc.) – namiot cyrkowy o kształcie elipsy (w cyrkach wieloarenowych) wykonany z brezentu albo tworzyw sztucznych.
Wikipedia
[czytaJ: czaplin] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czeplinada]
1. sztuka komiczna, burleska w stylu Charlesa Chaplina;
2. w przenośni: wygłupy, błaznowanie, clownada
SJP.pl
[czytaj: czeplinowski] taki, jak u Charlesa Chaplina, w stylu aktorstwa Chaplina
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) film. związany z filmową twórczością Charliego Chaplina; właściwy dla niego
Wiktionary
[czytaj: czapman] nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
chapsnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
chapsnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
[czytaj: szap] przędza jedwabna z kokonów; szapa
SJP.pl
Stany Zjednoczone:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
wykrzyknik oznaczający nagłe chwycenie czegoś (zwykle zębami); chap
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. kęs
wykrzyknik
(2.1) zob. chap.
Wiktionary
IPA: xaps, AS: χaps
Wiktionary
czas. chapsnąć
Wiktionary
chapnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Poznań. ugryźć
(1.2) pot. zob. chapnąć.
Wiktionary
IPA: ˈxapsnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: χapsnõńć
Wiktionary
rzecz. chapsnięcie n., chaps
wykrz. chaps
Wiktionary
chapnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chapsnąć.
Wiktionary
czas. chapsnąć
Wiktionary
dziki wielbłąd
SJP.pl
glon słodkowodny z rzędu ramienic; ramienica
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaRA:D lub szaREJD] samochód typu Daihatsu Charade
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zespół cech psychicznych, właściwych danemu człowiekowi;
2. zespół cech właściwych danemu przedmiotowi lub zjawisku; wygląd, postać, forma;
3. przenośnie o człowieku ze względu na jego osobowość;
4. postać literacka silnie zindywidualizowana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. zespół cech psychicznych danej osoby
(1.2) zespół cech psychicznych kogoś, kto odznacza się silną wolą, nieustępliwością i zdecydowaniem
(1.3) zespół cech wyróżniających dany przedmiot lub zjawisko od innych tego samego rodzaju
Wiktionary
Charakter (z gr. charakteristikos – odróżniający) – piętno, cecha, wizerunek lub właściwość. Zespół cech wyróżniających dany przedmiot, zjawisko, osobę od innych tego samego rodzaju, np. ze względu na wygląd, postać, działanie czy zachowanie.
Wikipedia
(1.1) Maria ma okropny charakter, trudno z nią mieszkać.
(1.2) Miał charakter i hart, świetną pamięć, talent, gruntowną znajomość świata roślinnego, wyniesioną z czasów, gdy mógł chodzić i patrzeć.
(1.3) Moja działalność ma charakter czysto społeczny.
(1.3) Odmowa wykonania polecenia przełożonego o odsunięciu lub niedopuszczeniu do pełnienia służby pociąga za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną, wyjątkami są tu przypadki podyktowane charakterem służby lub względami bezpieczeństwa.
Wiktionary
IPA: xaˈraktɛr, AS: χarakter
Wiktionary
rzecz. charakteryzacja ż., charakterystyka ż., charakteryzowanie n., charakteryzator mos., charakteryzatorka ż., charakternik mos.
:: zdrobn. charakterek m.
:: zgrub. charakterzysko n.
czas. charakteryzować ndk., scharakteryzować dk.
przym. charakterny, charakterowy, charakterystyczny
przysł. charakterystycznie
Wiktionary
(1.1) natura, temperament, usposobienie
Wiktionary
potocznie, ironicznie: osoba krnąbrna, kapryśna, trudna dla otoczenia; przyjemniaczek, indywiduum
SJP.pl
gwarowo: człowiek z charakterem, zdecydowany
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charakterny
SJP.pl
1. człowiek o silnym charakterze;
2. dawniej: czarownik, czarodziej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. czarodziej, człowiek o nadprzyrodzonych właściwościach uważany za czarownika
(1.2) pot. człowiek o silnej woli, odważny, stanowczy, nacechowany mocnym charakterem
Wiktionary
Charakternik – wśród Kozaków zaporoskich Kozak, któremu przypisywano nadprzyrodzone zdolności (zaklinanie kul, dar jasnowidzenia).
Zajmowali się wróżbiarstwem i lecznictwem ludowym. Prawdopodobnie wywodzili się z pogańskich wołchwów, których do ucieczki na stepy zmusiły prześladowania ze strony chrześcijan.
Wikipedia
(1.1) Wiedziałem, że to nie człowiek jak my wszyscy, ale charakternik, co z szatanem jest w aliansie, więc tedy wziąłem się na sposób.
(1.1) – Niech ich tam piorun zapali ! Wolę mieć sprawę ze zbójem niż z charakternikiem – odpowiedział Białous – bo że ten książę niesamowity, to niesamowity.
Wiktionary
(1.1) mag
(1.2) twardziel
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest charakterne; cecha tych, którzy są charakterni
Wiktionary
rzecz. charakter m., charakterek m., charakterniak mos., charakteryzacja ż.
przym. charakterny
Wiktionary
(1.1) hardość
Wiktionary
potocznie: mający silny charakter; uparty, stanowczy, bezkompromisowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. kwestion. odznaczający się mocnym charakterem; taki, który łatwo się nie poddaje i skłonny jest do buntu; także.: świadczący o takich cechach
Wiktionary
(1.1) Wiele się mówiło wtedy o koniach charakternych. Całe legendy narastały o koniach, których nikt do końca nie potrafił okiełznać ani ujarzmić.
Wiktionary
rzecz. charakterność ż., charakter mrz., charakterek mrz.; pot. charakterniak mos., daw. charakternik mos., charakteryzacja ż.
czas. charakteryzować ndk.
przysł. charakternie, charakterystycznie
Wiktionary
(1.1) hardy, uparty, twardy, nieugięty, wytrwały
Wiktionary
specjalista w dziedzinie charakterologii
SJP.pl
dział psychologii dotyczący wiedzy o charakterach ludzkich, wpływom otoczenia i wychowania, związkach z właściwościami fizycznymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział psychologii, nauka o ludzkim charakterze;
Wiktionary
Charakterologia – (z gr.) – nauka o charakterze.
M.in. w Niemczech i Polsce dziedzina psychologii utożsamiana z nauką o osobowości, choć ze względu na normatywne konotacje i często heurystyczną budowę poszczególnych typologii mniej obecna w głównym nurcie współczesnej psychologii osobowości.
Wikipedia
rzecz. charakterolog m., charakteryzacja ż.
przym. charakterologiczny
przysł. charakterologicznie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) psych. związany z charakterologią, dotyczący charakterologii
Wiktionary
rzecz. charakterologia ż., charakterolog mos.
Wiktionary
osoba dotknięta charakteropatią
SJP.pl
Wikipedia
w psychologii: trwałe zaburzenia psychiki człowieka wskutek organicznych zmian w nerwowym układzie ośrodkowym, wywołane czynnikami zewnętrznymi; degeneracja psychiczna, degradacja psychiczna, psychodegradacja, psychodegeneracja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. zmiany osobowości typu psychopatycznego, wyrażające się w odchyleniach charakterologicznych;
Wiktionary
Wikipedia
dotyczący charakteropatii
SJP.pl
wyrabiający charakter
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób charakterystyczny
Wiktionary
(1.1) Ubrany był dosyć charakterystycznie: żółte spodnie, czerwona koszula i zielony kapelusz.
Wiktionary
rzecz. charakterystyka ż., charakter m., charakteryzacja ż., charakterystyczność ż.
czas. charakteryzować ndk.
przym. charakterystyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charakterystycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charakterystyczny; bardziej charakterystyczny
SJP.pl
zespół cech charakteryzujących daną osobę, przedmiot lub zagadnienie; swoistość; znamienność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest charakterystyczne; cecha tych, którzy są charakterystyczni
Wiktionary
rzecz. charakter m., charakterek m., charakteryzacja ż., charakteryzowanie n.
czas. charakteryzować ndk.
przym. charakterystyczny
przysł. charakterystycznie
Wiktionary
właściwy komuś lub czemuś; wyróżniający się, znamienny, szczególny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) typowy, właściwy dla pewnej osoby, rzeczy lub pewnego zjawiska
(1.2) wyróżniający się spośród grupy podobnych osób lub przedmiotów
Wiktionary
(1.1) Takie zachowanie jest charakterystyczne dla ludzi z autyzmem.
(1.2) W mieście znajdują się najbardziej charakterystyczne zabytki związane z kulturą starożytną.
(1.2) Po wejściu do pokoju był wyczuwalny charakterystyczny ostry zapach.
Wiktionary
IPA: ˌxaraktɛrɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: χarakterystyčny
Wiktionary
rzecz. charakter m., charakterystyka ż., charakterystyczność ż., charakteryzacja ż.
przysł. charakterystycznie
czas. charakteryzować
Wiktionary
(1.2) specyficzny, szczególny, wyjątkowy; książk. dystynktywny
Wiktionary
1. opis cech charakteryzujących kogoś lub coś;
2. analiza, interpretacja, ukazanie (np. w dziele naukowym, literackim) cech wewnętrznych i zewnętrznych osoby lub postaci literackiej;
3. zależność między pewnymi wielkościami rozważanymi przy badaniu maszyn lub urządzeń; wykres przedstawiający taką zależność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opis cech właściwych komuś lub czemuś, zbiór cech charakteryzujących kogoś
(1.2) przedstawienie cech zewnętrznych oraz wewnętrznych jakiejś osoby lub postaci literackiej
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌxaraktɛrɨsˈtɨka, AS: χarakterystyka
Wiktionary
rzecz. charakter m., charakteryzacja ż., charakteryzowanie n., charakteryzator m., charakteryzatorka ż.
czas. charakteryzować
przym. charakterystyczny
przysł. charakterystycznie
Wiktionary
(1.2) portret
Wiktionary
wartości liczbowe w statystyce
SJP.pl
1. nadawanie czyjejś twarzy i sylwetce cech innej osoby;
2. akcesoria do zmiany czyjegoś wyglądu zewnętrznego;
3. zmieniony wygląd po zastosowaniu tych akcesoriów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teatr. film. czynność zmiany wyglądu aktora, która nadaje mu zewnętrzne cechy granej postaci
(1.2) teatr. film. rezultat charakteryzacji (1.1)
(1.3) teatr. film. akcesoria do charakteryzacji (1.1)
(1.4) liter. proces tworzenia postaci literackiej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Podobała mi się charakteryzacja hobbitów w ekranizacji tej trylogii.
Wiktionary
IPA: ˌxaraktɛrɨˈzat͡sʲja, AS: χarakteryzacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. charakter m., charakteryzator m., charakteryzatorka ż., charakteryzatornia ż., charakterność ż., charakteryzowanie n., ucharakteryzowanie n., charakterystyczność ż., charakteryzatorstwo n., charakterologia ż., charakterystyka ż.
czas. charakteryzować ndk., ucharakteryzować dk., scharakteryzować dk.
przym. charakterny, charakterystyczny, charakteryzatorski
przysł. charakternie, charakterystycznie
Wiktionary
osoba zatrudniona przy charakteryzacji teatralnej, filmowej lub fotograficznej
SJP.pl
Charakteryzator – zawód polegający na nadaniu twarzy i sylwetce aktora cech granej przez niego postaci (wieku, osobowości, wyglądu zewnętrznego). Swoje zadanie charakteryzator wykonuje na podstawie scenariuszy zatwierdzonych przez reżyserów i producentów we współpracy z kostiumografami. Wykorzystuje do tego własną wiedzę i doświadczenia plastyczne. W ekipie filmowej pion charakteryzatorski (w odróżnieniu od np. pionu oświetlenia) pracuje bezpośrednio z aktorem.
Wikipedia
kobieta zatrudniona przy charakteryzacji teatralnej, filmowej lub fotograficznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: charakteryzator
Wiktionary
IPA: ˌxaraktɛrɨzaˈtɔrka, AS: χarakteryzatorka
Wiktionary
zob. charakteryzator.
Wiktionary
miejsce w teatrze lub na planie filmowym, gdzie przygotowuje się makijaż, fryzury, charakteryzuje się aktorów
SJP.pl
1. opisywać charakter kogoś lub czegoś;
2. zmieniać wygląd zewnętrzny człowieka za pomocą odpowiednich środków
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. scharakteryzować)
(1.1) robić charakterystykę, opisywać cechy charakterystyczne
(1.2) cechować, być cechą
(1.3) wykonywać charakteryzację
czasownik zwrotny niedokonany charakteryzować się (dk. scharakteryzować się)
(2.1) odznaczać, wyróżniać się czymś
(2.2) wykonywać charakteryzację własnej osoby
Wiktionary
(1.1) Charakteryzując cechy sztuki awangardowej, nie możemy zapominać o świadomym odrzuceniu dorobku pokoleń artystów.
(1.2) Sztukę awangardową charakteryzuje ucieczka od realizmu i tradycyjnych form artystycznych.
(1.3) Długo charakteryzowała aktora na ciężko pobitego.
(2.1) Jazz charakteryzuje się rytmem synkopowanym.
(2.2) Jak to pani Basia jest chora?! Mam się sam charakteryzować?
Wiktionary
IPA: ˌxaraktɛrɨˈzɔvat͡ɕ, AS: χarakteryzovać
Wiktionary
rzecz. charakterystyczność ż., charakteryzowanie n., charakteryzacja ż., charakterystyka ż., charakter m.
przym. charakterystyczny
czas. scharakteryzować, ucharakteryzować
przysł. charakterystycznie
Wiktionary
(1.1) opisywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) definiowanie charakterystycznych cech kogoś lub czegoś
(1.2) modyfikowanie czyjegoś wyglądu zewnętrznego przy pomocy np. makijażu w celu upodobnienia kogoś do innej osoby
Wiktionary
(1.1) Ze mnie samego wychodzą wszystkie dzieła poety! te charakteryzowania poszczególnego człowieka, jak egzystuje i żyje, tak że ludzie myślą, że go rozpoznają.
Wiktionary
IPA: ˌxaraktɛrɨzɔˈvãɲɛ, AS: χarakteryzovãńe
Wiktionary
rzecz. charakterystyczność ż., ucharakteryzowanie n., charakteryzacja ż., charakterystyka ż., charakter mrz.
czas. charakteryzować ndk., ucharakteryzować dk.
Wiktionary
Harran, Charan albo Carrhae – stanowisko archeologiczne na terenie starożytnego miasta w południowo-wschodniej Turcji, około 40 kilometrów na południowy wschód od Şanlıurfy. Obecnie jest to miasto należące do prowincji Şanliurfa, liczące 9743 mieszkańców.
Wikipedia
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
miasto w Chinach; Harbin
SJP.pl
Charbin – osada w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Powidz, nad jeziorem Niedzięgiel.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
We wsi znajduje się zabytkowy zespół pałacowy wpisany do krajowego rejestru zabytków pod numeremnr rej.: 335/77 z 21.05.1984 roku. W jego skład wchodzi pałac z 1869 roku (z późniejszymi zmianami) oraz park z końca XIX wieku.
Wikipedia
Charbinowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Opatowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
Charbowo (niem. Kleedorf) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kłecko.
Charbowo było własnością rodu Sulimów. W 1520 r. wieś oddawała dziesięcinę do kościoła w Kłecku. W okresie reformacji w Charbowie osiedlili się osadnicy ze Szkocji. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. stary, zniszczony but
Wiktionary
(1.1) Kaj som moje charboły?
Wiktionary
(1.1) szczewik
Wiktionary
Charbrowo (kaszb. Charbrowò lub też Chabrowò, niem. Charbrow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Wicko przy drodze wojewódzkiej nr . Wieś jest siedzibą sołectwa, w skład którego wchodzą również miejscowości Krakulice, Charbrowski Bór, Podroże i Cegielnia Charbrowska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
młodzieżowo:
1. pluć, spluwać; charkać, melać;
2. smarkać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) śrpol. człowiek często plućujący
Wiktionary
IPA: xarˈxawa, AS: χarχau̯a
Wiktionary
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; charkot, chargot
SJP.pl
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, chargotliwy, charkotliwy
SJP.pl
nazwisko polskie
SJP.pl
odnoszący się do charta
SJP.pl
1. osoba hodująca charty;
2. myśliwy polujący z chartami
SJP.pl
samica charta
SJP.pl
Charczyca, Charcica (biał. Харціца; ros. Хартица) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie mostowskim, w sielsowiecie Dubno, nad Niemnem i przy drodze republikańskiej .
Wikipedia
1. karłowata rasa psa z grupy chartów;
2. pies tej rasy;
3. mały lub młody chart, gończy pies myśliwski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: chart
Wiktionary
IPA: ˈxarʲt͡ɕik, AS: χarʹćik
Wiktionary
rzecz. chart m.
Wiktionary
1. wydawać chrapliwe dźwięki, będące oznaką kłopotów z oddychaniem;
2. wydawać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
3. mówić coś chrapliwym głosem
SJP.pl
czasownik
(1.1) mówić chrapliwie
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. chrapać podczas snu
Wiktionary
(1.1) Ojciec charczał do syna umierając w szóstej części tego filmu.
Wiktionary
IPA: ˈxart͡ʃɛt͡ɕ, AS: χarčeć
Wiktionary
rzecz. charczenie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nieborak, chorowity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charczeć.
Wiktionary
czas. charczeć
Wiktionary
gruzińska zupa z wołowiny lub jesiotra, z dodatkiem migdałów i orzechów
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarDĘ] nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szardoNE]
1. szczep winorośli wykorzystywanych do produkcji białego wina;
2. wino z winogron tego szczepu
SJP.pl
Chardonnay (wym. [ʃaʁdɔnɛ]) – biała, przemysłowa odmiana winorośli, wykorzystywana do produkcji białego wina oraz win musujących.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Charewicz:
Wikipedia
1. miasto w Egipcie;
2. grupa oaz w południowym Egipcie; Al-Charidża
SJP.pl
Charga (arab. الخارجة, Al-Charidża) – miasto w Egipcie, ośrodek administracyjny muhafazy Nowa Dolina, położone w oazie Charga na Pustyni Libijskiej.
Wikipedia
[czytaj: czerdżbek] zwrot środków pobranych z karty płatniczej w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dotyczących transakcji
SJP.pl
Chargeback (z ang. obciążenie zwrotne) – procedura zwrotu środków za transakcję dokonaną kartą płatniczą realizowana przez wystawcę karty i inicjowana przez klienta w sytuacji, gdy nie otrzymał on produktów albo usług, za które zapłacił (lub np. okazały się uszkodzone), nastąpiła pomyłka techniczna w rozliczeniu transakcji lub transakcja nosiła znamiona oszustwa.
Wikipedia
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; charkot, charchot
SJP.pl
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, charkotliwy, charchotliwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. nimfa opiekująca się małym Achillesem, żona centaura Chirona
(1.2) mitgr. nimfa, wielbicielka Ateny, matka wróżbity Tejrezjasza
(1.3) astr. planetoida (prawdopodobnie największa) z grupy centaurów
Wiktionary
(10199) Chariklo (1997 CU26) – prawdopodobnie największa planetoida z grupy centaurów, okrążająca Słońce w ciągu 63 lat w średniej odległości 15,84 au. Odkryta 15 lutego 1997 roku. Planetoida jest piątym – po czterech planetach olbrzymach – znanym nam obiektem Układu Słonecznego mającym pierścienie. Pierścienie zostały zauważone przypadkiem podczas obserwacji zakrycia gwiazdy przez Chariklo.
Wikipedia
nazwa publikacji ofiarowywanej w hołdzie osobie o wielkich zasługach i osiągnięciach w jakiejś dziedzinie twórczości lub nauki
SJP.pl
potocznie:
1. wydawać suchy nieartykułowany głos, chrząkać chrapliwie;
2. głośno pluć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pluć
Wiktionary
(1.1) Nie charkej mi sam do zupy.
Wiktionary
rzecz. chark m., charkanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charkać.
Wiktionary
rzecz. obcharkanie n.
czas. charkać ndk., obcharkać dk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkotliwy, chargotliwy, charchotliwy
SJP.pl
potocznie:
1. wydać suchy nieartykułowany głos, chrząknąć chrapliwie;
2. głośno splunąć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła;
3. wydać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
4. powiedzieć coś chrapliwym głosem
SJP.pl
potocznie:
1. wydać suchy nieartykułowany głos, chrząknąć chrapliwie;
2. głośno splunąć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła;
3. wydać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
4. powiedzieć coś chrapliwym głosem
SJP.pl
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; chargot, charchot
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wydawanie przez człowieka lub zwierzę charkotliwych, często gardłowych dźwięków
(1.2) wydawanie przez maszynę lub inną rzecz charkotliwych dźwięków
Wiktionary
rzecz. charkotliwość ż., charkot m.
czas. charkotać ndk.
przym. charkotliwy
przysł. charkotliwie
Wiktionary
(1.1) charczenie, chrapanie, rzężenie
(1.2) charczenie, rzężenie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charkotliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co charkotliwe; cecha tych, którzy są charkotliwi
Wiktionary
rzecz. charkotanie n.
czas. charkotać
przym. charkotliwy
przysł. charkotliwie
Wiktionary
(1.1) chrypliwość
Wiktionary
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, chargotliwy, charchotliwy
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północno-wschodniej części Ukrainy;
Wiktionary
Charków (ukr. Харків, Charkiw; ros. Харьков Charkow) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, położone na południowym krańcu Wyżyny Środkoworosyjskiej, stolica obwodu charkowskiego. Na początku 2021 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą około 1,43 mln, Charków zajął drugie miejsce (po Kijowie) wśród najludniejszych ukraińskich miast. Jest jednym z dziesięciu największych miast Ukrainy pod względem powierzchni.
Wikipedia
(1.1) W Charkowie odbędą się niektóre mecze piłkarskich mistrzostw Europy.
Wiktionary
IPA: ˈxarkuf, AS: χarkuf
Wiktionary
rzecz. charkowianin mos., charkowianka ż., Charkowszczyzna ż.
przym. charkowski
Wiktionary
mieszkaniec Charkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Charkowa; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Charków mrz.
:: fż. charkowianka ż.
przym. charkowski
Wiktionary
mieszkanka Charkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Charkowa; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Charków mrz., Charkowszczyzna ż., Charkiw m.
:: fm. charkowianin mos.
przym. charkowski
Wiktionary
1. → Charków;
2. obwód charkowski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Charkowem, dotyczący Charkowa
Wiktionary
IPA: xarˈkɔfsʲci, AS: χarkofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Charków m., charkowianin m., charkowianka ż.
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kaszleć
Wiktionary
(1.1) Ujek jak mioł tubera, to ino kurzył i charloł.
Wiktionary
rzecz. cherlok mos.
Wiktionary
Charleroi (wa. Tchålerwè, Châlerwè) – miasto w południowej Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Hainaut, siedziba administracyjna okręgu Charleroi. Największe miasto prowincji, jedno z większych w kraju. Leży na północno-zachodnim krańcu wyżyny Condroz w Ardenach, nad rzeką Sambrą. Mieszkańcy miasta nazywani są Carolos. Pod względem liczby mieszkańców jest największym miastem Walonii.
Wikipedia
[czytaj: czarls] imię angielskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
(1.2) imię|polski|m.
Wiktionary
Biografie:
Wikipedia
(1.1) W 40. rocznicę wydarzeń 1968 r. NBC powtarza swój kultowy wywiad z Charlesem Mansonem przeprowadzony dokładnie 20 lat wcześniej. [http://www.dziennik.pl/opinie/article178612/Lata_60_rewolucja_na_weekend.html?service=print Dziennik.pl]
(1.2) Jego misja miała na celu wyjaśnienie sytuacji Charles'owi de Gaulle'owi i przekonanie go, żeby Francja udzieliła wsparcia Stanom Zjednoczonym w ewentualnym konflikcie atomowym.
Wiktionary
[czytaj: czarlston] szybki taniec w rytmie 4/4, podobny do fokstrota, modny w latach 20. i 30. XX wieku
SJP.pl
Miejscowości w Australii:
Miejscowości w USA:
Wikipedia
[czytaj: czarlstończyk] mieszkaniec Charlestonu
SJP.pl
[czytaj: czarlstonka]
1. perkusyjny instrument muzyczny z grupy idiofonów; break-maszyna, high-hat;
2. mieszkanka Charlestonu
SJP.pl
[czytaj: czarlstoński] przymiotnik od miasta: Charleston
SJP.pl
[czytaj: czarli albo czerli] obce imię męskie
SJP.pl
Charlie, właściwie Károly Horváth (ur. 28 października 1947 w Ondódzie) – węgierski muzyk i piosenkarz.
Wikipedia
[czytaj: czarlton] dzielnica Londynu
SJP.pl
Miasta w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
[czytaj: szarMĄ] powabny, ujmujący
SJP.pl
Charmant – miejscowość i dawna gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Charente. W dniu 1 stycznia 2016 roku z połączenia trzech ówczesnych gmin – Charmant, Chavenat oraz Juillaguet – utworzono nową gminę Boisné-La Tude. Siedzibą gminy została miejscowość Charmant. W 2013 roku populacja Le Rouget wynosiła 369 mieszkańców.
Wikipedia
[czytaj: szarm] urok, powab, wdzięk osobisty; szarm
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarmör] mężczyzna ujmujący, fascynujący, atrakcyjny
SJP.pl
[czytaj: szarmöz] kobieta ujmująca, fascynująca, atrakcyjna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chrust
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: szaroLEZ] francuska rasa bydła domowego pochodząca z Masywu Centralnego; szarol
SJP.pl
Wikipedia
1. w mitologii greckiej: przewoźnik dusz przez rzekę Styks lub Acheron do Hadesu;
2. księżyc Plutona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mit. przewoźnik dusz zmarłych występujący w mitologii greckiej i etruskiej;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) astr. naturalny satelita Plutona;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Hemera uchodziła za córkę Ereba i Nyks oraz siostrę Etera, Charona i Nemezys.
Wiktionary
IPA: ˈxarɔ̃n, AS: χarõn
Wiktionary
(2.1) ⯕
Wiktionary
Charszewo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Rogowo.
Wikipedia
wieś w woj. małopolskim
SJP.pl
Charsznica (do czerwca 2004 Charsznica-Wieś) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Charsznica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Charsznica
SJP.pl
mieszkaniec Charsznicy
SJP.pl
mieszkanka Charsznicy
SJP.pl
duży pies myśliwski z charakterystycznym zadem w kształcie łuku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. pies myśliwski charakteryzujący się smukłym, wydłużonym ciałem, delikatną głową z wydłużonym pyskiem, długimi kończynami oraz pojemną klatką piersiową;
Wiktionary
Charty – grupa ras psa. Charakterystyczna dla psów z tej grupy jest aerodynamiczna budowa ciała, umożliwiająca osiąganie dużej prędkości w pogoni za zwierzyną. Podczas pogoni psy te kierują się wzrokiem, a nie węchem. Jest to jeden z najstarszych typów psa. Charty są użytkowane do polowań, jako psy ozdobne oraz wyścigowe. Pod względem użytkowym zaliczane są do psów myśliwskich – gończych, ale organizacje kynologiczne klasyfikują je w odrębnej grupie.
Wikipedia
IPA: xart, AS: χart
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. charcik m.
:: fż. charcica ż.
przym. charci
Wiktionary
zbiory dokumentów, księgi klasztorne; chartularia
SJP.pl
[czytaj: czarter] umowa między armatorem a frachtującym o wynajęcie statku lub samolotu na określony czas; czarter
SJP.pl
[czytaj: czarterować] wynajmować statek lub samolot na określony kurs lub czas; czarterować
SJP.pl
typ chartowaty - typ psów o podłużnej, stożkowatej głowie z wąską czaszką i małymi uszami zwróconymi do tyłu
SJP.pl
[czytaj: szartr] miasto we Francji
SJP.pl
Chartres (wymowa) – miejscowość i gmina we Francji, w Regionie Centralnym-Dolinie Loary, w departamencie Eure-et-Loir.
Wikipedia
[czytaj: szarTRÖZ] francuski likier ziołowy; szartreza
SJP.pl
Chartreuse – francuski likier oparty na destylacie winnym i ekstraktach ze 130 różnych ziół. Jego nazwa pochodzi od klasztoru kartuzów La Grande Chartreuse w okolicach Grenoble.
Istnieją dwa podstawowe typy likieru Chartreuse:
Oprócz tego produkowane są jeszcze:
Wikipedia
[czytaj: szartryjski] przymiotnik od: Chartres
SJP.pl
zbiory dokumentów, księgi klasztorne; chartaria
SJP.pl
stolica Sudanu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Sudanu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Chartum wspiera ugandyjskich rebeliantów, bo - jak twierdzi - Uganda pomaga sudańskim separatystom z Ludowej Armii Wyzwolenia Sudanu SPLA.
Wiktionary
IPA: ˈxartũm, AS: χartũm
Wiktionary
rzecz. chartumczyk mos., chartumka ż.
przym. chartumski
Wiktionary
mieszkaniec Chartumu (stolicy Sudanu); chartumianin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chartumu
Wiktionary
IPA: xarˈtũmt͡ʃɨk, AS: χartũmčyk
Wiktionary
rzecz. Chartum mrz.
:: fż. chartumka ż.
przym. chartumski
Wiktionary
mieszkaniec Chartumu (stolicy Sudanu); chartumczyk
SJP.pl
chartumka;
1. mieszkanka Chartumu (stolicy Sudanu);
2. mieszkanka Chartumu Północnego (miasta w Sudanie)
SJP.pl
mieszkanka Chartumu (stolicy Sudanu); chartumianka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chartumu
Wiktionary
IPA: xarˈtũmka, AS: χartũmka
Wiktionary
rzecz. Chartum mrz.
:: fm. chartumczyk mos.
przym. chartumski
Wiktionary
przymiotnik od: Chartum (stolica Sudanu)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Chartum
Wiktionary
(1.1) W zoo chartumskim reprezentowane są absolutnie wszystkie gatunki zwierzyny sudańskiej.
Wiktionary
IPA: xarˈtũmsʲci, AS: χartũmsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chartum m., chartumczyk m., chartumka ż.
Wiktionary
pierwszy masowy ruch polityczny robotników angielskich, żądający demokratycznych reform politycznych; czartyzm
SJP.pl
jeden z żeńskich potworów czyhający na statki na skałach Przylądka Scylla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. córka Posejdona i Gai, potwór morski czyhający na marynarzy w Cieśninie Mesyńskiej;
Wiktionary
Charybda (gr. Χάρυβδις Chárybdis) – w mitologii greckiej jeden z dwóch potworów morskich (drugim była Skylla) czyhających na żeglarzy po obu stronach cieśniny, lokalizowanej jako Cieśnina Mesyńska.
Wikipedia
wyznawcy jednego z trzech (poza sunnizmem i szyizmem), skrajnego odłamu islamu
SJP.pl
Charydżyzm (arab. خوارج, chawāridż) – najmniejszy z trzech głównych nurtów islamu (obok sunnizmu i szyizmu). Był pierwszą grupą rozłamową w tej religii, powstałą wskutek sporu o sukcesję do tronu kalifa.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z charydżytami, dotyczący charydżytów lub charydżyzmu
Wiktionary
rzecz. charydżyta mos., charydżyzm mrz.
Wiktionary
członek pierwszego w islamie ugrupowania polityczno-religijnego negującego władzę kalifa
SJP.pl
jeden z trzech (obok sunnizmu i szyizmu) nurtów islamu
SJP.pl
Charydżyzm (arab. خوارج, chawāridż) – najmniejszy z trzech głównych nurtów islamu (obok sunnizmu i szyizmu). Był pierwszą grupą rozłamową w tej religii, powstałą wskutek sporu o sukcesję do tronu kalifa.
Wikipedia
rodzaj węża z rodziny dusicieli; wąż gumowy
SJP.pl
w mitologii greckiej: każda z trzech córek Zeusa (Eufrozyne, Aglaja lub Talia), bogiń wdzięku, uroków ludzkiego życia i przyrody
SJP.pl
przysłówek
(1.1) nie pobierając wynagrodzenia
Wiktionary
(1.1) Policjanci pomagają dzieciom charytatywnie.
Wiktionary
rzecz. charytatywność ż.
przym. charytatywny
Wiktionary
(1.1) dobroczynnie
Wiktionary
dobroczynność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co charytatywne;
Wiktionary
Charytatywność – cecha działań mających na celu niesienie pomocy jej potrzebującym, w sposób bezinteresowny, dobroczynny, filantropijny.
W ścisłym ujęciu jest to nurt chrześcijańskiej filantropii religijnej. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa caritas, oznaczającego miłosierdzie lub miłość chrześcijańską wobec ubogich. W potocznym użyciu „charytatywność” i „filantropia” bywają traktowane zamiennie, jednak oba terminy różnią się istotnym aspektem. Źródłem charytatywności jest nakaz religijny, zaś filantropia czerpie inspirację ze świeckiej idei humanitaryzmu.
Wikipedia
przym. charytatywny
przysł. charytatywnie
Wiktionary
(1.1) dobroczynność
Wiktionary
płynący z miłości do bliźniego; dobroczynny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dobroczynny, wspierający biednych, potrzebujących i zagrożonych marginalizacją w życiu społecznym
Wiktionary
(1.1) We Wrocławiu odbył się koncert charytatywny znanych zespołów.
Wiktionary
IPA: ˌxarɨtaˈtɨvnɨ, AS: χarytatyvny
Wiktionary
rzecz. charytatywność ż.
przysł. charytatywnie
Wiktionary
(1.1) miłosierny, dobroczynny, dobry, filantropijny, humanitarny, przest. zbożny
Wiktionary
teolog zajmujący się zagadnieniami łaski Bożej
SJP.pl
w teologii chrześcijańskiej: dział dogmatyki, którego przedmiotem jest łaska
SJP.pl
Charytologia (charis łaska, logos słowo) – nauka o Bożej łasce, jedna z dziedzin teologii dogmatycznej.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Charyzjusz – imię męskie pochodzące od przydomka św. Marcina Charity.
Charyzjusz imieniny obchodzi 16 kwietnia.
Wikipedia
charyzmat;
1. wszystkie cechy charakteru, które czynią daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa;
2. według teologii: przejaw łaski bożej, dar Ducha Świętego udzielany pojedynczemu człowiekowi lub określonej wspólnocie dla dobra społeczności Kościoła;
3. w religioznawstwie: typ wrażliwości religijnej, wyróżniający daną osobę od otoczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha jednostki, dająca jej niekwestionowany autorytet w grupie;
Wiktionary
Charyzma (gr. chárisma „dar”) – termin zaczerpnięty z teologii, gdzie określał jednostki obdarowane łaską boską, „darem bożym”, obecnie rozumiany jest jako:
Wikipedia
(1.1) Andrzej wykazuje się niebywałą charyzmą.
Wiktionary
IPA: xaˈrɨzma, AS: χaryzma
Wiktionary
rzecz. charyzmat mrz., charyzmatyczka ż.
przym. charyzmatyczny
przysł. charyzmatycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od charyzmat
Wiktionary
rzecz. charyzmat m.
Wiktionary
charyzma;
1. wszystkie cechy charakteru, które czynią daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa;
2. według teologii: przejaw łaski bożej, dar Ducha Świętego udzielany pojedynczemu człowiekowi lub określonej wspólnocie dla dobra społeczności Kościoła;
3. w religioznawstwie: typ wrażliwości religijnej, wyróżniający daną osobę od otoczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogół cech charakteru czyniących daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa
(1.2) teol. szczególny dar otrzymywany przez człowieka od Ducha Świętego;
(1.3) rel. typ wrażliwości religijnej, który wyróżnia daną osobę z otoczenia
Wiktionary
Charyzmat (od l.m. stgr. χαρίσματα: chárismata, od l.p. stgr. χάρισμα chárisma „dar”, od stgr. χάρις charis, „piękno, łaska, wdzięczność”) – termin stosowany w chrześcijaństwie, oznaczający dary Ducha Świętego, służące zbudowaniu Kościoła.
Wikipedia
(1.2) Kościół pierwszych wieków posługiwał się charyzmatami bardzo intensywnie.
(1.2) Obdarowanie charyzmatem nie może zatem być głównym argumentem świadczącym o świętości człowieka.
Wiktionary
rzecz. charyzma ż., charyzmatyk m., charyzmatyczka ż., charyzmatyczność ż., charyzmacik mrz.
przym. charyzmatyczny
przysł. charyzmatycznie
Wiktionary
1. kobieta obdarzona charyzmą, budząca autorytet u innych;
2. według teologii: kobieta obdarzona darami łaski bożej, wyposażona przez Ducha Świętego w dar służący dobru społeczności Kościoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. kobieta obdarzona charyzmatami
(1.2) teol. członkini wspólnoty charyzmatycznej
(1.3) teol. członkini ewangelikalnego Kościoła charyzmatycznego
Wiktionary
(1.1) W spotkaniu z charyzmatyczką z USA w Pionkach wzięło udział prawie sto osób.
Wiktionary
rzecz. charyzmat m., charyzma ż.
:: fm. charyzmatyk m.
przym. charyzmatyczny
przysł. charyzmatycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) teol. przy użyciu darów charyzmatycznych
(1.2) pot. z charyzmą, z zaangażowaniem, inaczej niż przeciętnie
Wiktionary
(1.1) Jak posługiwać charyzmatycznie na Mszy Św. z modlitwą w intencji uzdrowienia.
Wiktionary
rzecz. charyzmat mrz., charyzmatyk mos., charyzmatyczka ż., charyzmatyczność ż., charyzma ż.
przym. charyzmatyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charyzmatycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charyzmatyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. cecha tego, co charyzmatyczne
(1.2) socjol. cecha jednostki, dająca jej niekwestionowany autorytet w grupie
Wiktionary
(1.1) Błędne metodologicznie jest utożsamianie charyzmatyczności katolickiej z ruchem pentekostalnym.
(1.2) O jego charyzmatyczności decydowały siła woli i hart ducha.
Wiktionary
(1.1) rzecz. charyzmat m., charyzmatyk m., charyzmatyczka ż.
(1.2) rzecz. charyzma ż., charyzmatyk mos.
Wiktionary
(1.2) charyzma
Wiktionary
1. obdarzony charyzmą (charyzmatem), czyli szczególnymi właściwościami, budzącymi i utrzymującymi czyjś autorytet wśród innych;
2. w religii: obdarzony charyzmą (charyzmatem), czyli szczególnym darem łaski bożej, darem Ducha Świętego
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) socjol. obdarzony charyzmą, estymą
(1.2) rel. obdarzony charyzmatami, związany z charyzmatami
Wiktionary
(1.1) Józef Piłsudski był charyzmatycznym przywódcą, pociągał za sobą tłumy Polaków.
(1.2) Nie ulega wątpliwości, że ruch charyzmatyczny z całym swoim zapałem ewangelizacyjnym stał się pewnym wyzwaniem dla Kościoła katolickiego i dalej nim jest.
(1.2) W Licheniu odbyły się warsztaty posługi charyzmatycznej.
Wiktionary
rzecz. charyzma ż., charyzmatyczność ż., charyzmat mrz., charyzmatyk mos., charyzmatyczka ż., charyzmatyczność ż.
przysł. charyzmatycznie
Wiktionary
1. osoba obdarzona charyzmą, budząca autorytet u innych;
2. według teologii: osoba obdarzona darami łaski bożej, wyposażona przez Ducha Świętego w dar służący dobru społeczności Kościoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. ktoś obdarzony charyzmatami;
(1.2) rel. członek wspólnoty charyzmatycznej
(1.3) rel. członek ewangelikalnego Kościoła charyzmatycznego
Wiktionary
Charyzmatyk – obdarzony charyzmatami, w znaczeniu religijnym – darami Ducha Świętego. W szerszym znaczeniu oznacza również:
Wikipedia
(1.1) Franciszek z Asyżu był włoskim charyzmatykiem.
(1.2) Każdy członek tej wspólnoty jest charyzmatykiem i posługuje charyzmatami.
Wiktionary
rzecz. neocharyzmatyk mos., charyzmat mrz.
:: fż. charyzmatyczka ż.
przym. charyzmatyczny
przysł. charyzmatycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) daw. zdrobn. Zachariasz
Wiktionary
Wikipedia
IPA: xaʃ, AS: χaš
Wiktionary
rzecz. Zachariasz m.
:: zdrobn. Charzyk m.
Wiktionary
Wikipedia
Charzewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kiszkowo. Prowadzi przez nią Wielkopolska Droga św. Jakuba.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) daw. zdrobn. Zachariasz
Wiktionary
IPA: ˈxaʒɨk, AS: χažyk
Wiktionary
rzecz. Charzykowy nmos., Zachariasz, Charz
Wiktionary
przymiotnik od: Charzykowy
SJP.pl
wieś turystyczno-letniskowa w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś letniskowa i turystyczna niedaleko Chojnic;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nigdy nie zapomnę wakacji w Charzykowach.
Wiktionary
IPA: ˌxaʒɨˈkɔvɨ, AS: χažykovy
Wiktionary
rzecz. Charzyk
przym. charzykowski
Wiktionary
Charzyno (niem. Garrin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Siemyśl.
Według danych z 31 grudnia 2013 r. Charzyno miało 898 mieszkańców.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; cherlać
SJP.pl
przestarzale: mizerny, wychudły, nędzny; charłaczy
SJP.pl
skrajne wyniszczenie ustroju z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; kacheksja
SJP.pl
Wyniszczenie (kacheksja, z gr. kakòs zły; héxis stan), przestarzale charłactwo (łac. marasmus, inanitio) – znaczny spadek masy ciała wskutek utraty tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej oraz zwiększonego katabolizmu białek z powodu choroby podstawowej.
Wikipedia
przestarzale: mizerny, wychudły, nędzny; charłacki
SJP.pl
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; cherlać
SJP.pl
człowiek wyniszczony chorobą, wychudzony; kachektyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek schorzały, mizernie wyglądający
(1.2) człowiek bez środków do życia, biedak
Wiktionary
Mugol (ang. muggle) – określenie z cyklu powieściowego o Harrym Potterze angielskiej autorki J.K. Rowling, oznaczające osobę pozbawioną mocy magicznej oraz – najczęściej – nieposiadającą wiedzy na temat istnienia magicznego świata.
Termin ten stosowany jest w uniwersum przez czarodziejów brytyjskich, z kolei amerykańscy nazywają osoby takie „no-maj” (wym. nołmadż), co stanowi skrót od „no magic” (niemagiczny).
Wikipedia
(1.1) Zakonnica uwijała się przy charłakach, starając się ulżyć ich niedoli.
(1.2) W sieni stało jakiś dwóch charłaków, prosząc feldmarszałka o jałmużnę.
Wiktionary
czas. charłać ndk.
przym. charłacki
przysł. charłacko
rzecz. charłackość ż., charłactwo n., charłaczość ż., charłaczyna ż., charłanie n.
Wiktionary
(1.1) cherlak, cherlawiec, chory, słabeusz, wymoczek
(1.2) biedak
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charłać.
Wiktionary
czas. charłać
rzecz. charłak mos.
Wiktionary
wychudzony, wyniszczony chorobą; charłacki, charłaczy, kachektyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zgraja
Wiktionary
IPA: ˈxɔ̃w̃sa, AS: χõũ̯sa
Wiktionary
rzecz. chąsba ż., chąśba, chąźba, chądźba, chąśnik
Wiktionary
(1.1) chąsza, chąza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kradzież
Wiktionary
rzecz. chąśnik mos., chąsa ż.
Wiktionary
(1.1) starop|chąźba.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
w architekturze japońskiej pawilon ogrodowy, wznoszony specjalnie do ceremonialnego picia herbaty
SJP.pl
związany z Chąśnem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina korzystająca z gleby powstającej w szczelinach skał
Wiktionary
zapłodnienie zachodzące w otwartym kwiecie
SJP.pl
Chasmogamia – rodzaj zapylenia zachodzący w otwartym kwiecie. Jej przeciwieństwem jest klejstogamia, zachodząca w kwiecie zamkniętym.
Wikipedia
wojownik - uczestnik słowiańskich wypraw łupieżczych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek słowiańskich wypraw łupieżczych, organizowanych w XI i XII wieku;
Wiktionary
IPA: ˈxɔ̃w̃ɕɲik, AS: χõũ̯śńik
Wiktionary
rzecz. chąsa ż., chąsba ż.
Wiktionary
gmina wiejska w województwie łódzkim
SJP.pl
Wikipedia
Chasor, Hazor (hebr. תל חצור, Tel Chacor) – ruiny starożytnego miasta kananejskiego położone na północ od Jeziora Tyberiadzkiego w Górnej Galilei, na północy Izraela. Leży przy kibucu Ajjelet ha-Szachar, przy drodze z Rosz Pinna do Kirjat Szemona.
Wikipedia
[czytaj: szas-i]
1. podwozie samochodu;
2. obudowa (w komputerach) lub metalowa rama bądź płytka drukowana (w odbiornikach radiowych, telewizyjnych itp.), do której mocowane są podzespoły urządzenia
SJP.pl
Wikipedia
członek odłamu judaizmu, odznaczającego się rygorystycznym przestrzeganiem tradycyjnych zwyczajów religijnych i przepisów Talmudu; chusyt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca chasydyzmu
Wiktionary
Chasydyzm (hebr. חסידות chasidut, dosł. „pobożność, bogobojność”), chasydzi (hebr. חסיד chasid, l.mn. חסידים chasidim) – ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym, powstały w łonie judaizmu. Występował w historii w trzech odmianach:
Wikipedia
(1.1) W drzwiach do bożnicy stało dwóch chasydów.
Wiktionary
IPA: ˈxasɨt, AS: χasyt
Wiktionary
rzecz. chasydyzm m.
:: fż. chasydka ż.
przym. chasydzki
Wiktionary
członek odłamu judaizmu, odznaczającego się rygorystycznym przestrzeganiem tradycyjnych zwyczajów religijnych i przepisów Talmudu; chusyt
SJP.pl
wyznawczyni chasydyzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. wyznawczyni chasydyzmu
Wiktionary
(1.1) Przy wejściu do mykwy stała otyła chasydka.
Wiktionary
rzecz. chasydyzm mrz.
:: fm. chasyd m.
przym. chasydzki
Wiktionary
ruch religijny w judaizmie, kierowany przez cadyków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. judaistyczny ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym;
(1.2) rel. chasydyzm polski
Wiktionary
Chasydyzm (hebr. חסידות chasidut, dosł. „pobożność, bogobojność”), chasydzi (hebr. חסיד chasid, l.mn. חסידים chasidim) – ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym, powstały w łonie judaizmu. Występował w historii w trzech odmianach:
Wikipedia
(1.1) W tym czasie studiował chasydyzm pod kierunkiem Dawida ben Szlomy z Lelowa.
Wiktionary
rzecz. chasyd mos., chasydka ż.
przym. chasydzki
Wiktionary
przymiotnik od: chasyd
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z chasydem, dotyczący chasyda lub chasydyzmu
Wiktionary
rzecz. chasyd mos., chasydka ż., chasydyzm mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zgraja
Wiktionary
IPA: ˈxɔ̃w̃ʃa, AS: χõũ̯ša
Wiktionary
(1.1) chąsa
Wiktionary
gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków, np. chaszczak madagaskarski
SJP.pl
bardzo gęste, dzikie krzaki; zielska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gęste krzaki lub zarośla
Wiktionary
[czytaj: czat] rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; czat
SJP.pl
skrótowiec, rodzaj nijaki
(1.1) = eduk. Chrześcijańska Akademia Teologiczna
Wiktionary
Czat (również chat, z ang. chat [tʃæt] – pogawędka) – rodzaj rozmowy między dwoma lub wieloma użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu lub innej sieci komputerowej, polegającej na naprzemiennym przesyłaniu wiadomości tekstowych.
Wikipedia
(1.1) Władze inwigilowały profesorów ChAT-u.
Wiktionary
drewniany budynek na wsi lub w górach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. drewniany budynek mieszkalny na wsi lub w górach;
(1.2) etn. prosty, prymitywny budynek stawiany przez ludy pierwotne
(1.3) pot. przen. każde mieszkanie lub dom rodzinny
Wiktionary
Chata (regionalnie: chałpa, chałupa, checza, chyża, izba) – dom wiejski, najczęściej drewniany.
Chaty często składały się z trzech izb: środkowej – sieni i dwóch bocznych – czarnej i białej. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, stał w niej piec. Pełniła rolę kuchni a czasem sypialni. Izba biała była pomieszczeniem bardziej reprezentacyjnym. Służyła tylko celom mieszkaniowym. Obok białej izby budowano często dodatkowe pomieszczenie – komorę, służącą jako magazyn. Jeszcze innym pomieszczeniem był służący jako sypialnia alkierz.
Wikipedia
(1.1) W oknach chat widać było światła naftowych kaganków.
(1.2) Tymczasem w chatach czarowników ozwały się w bomie na szczycie góry dzikie ryki złego Mzimu.
(1.3) Czasem, jak ma robotę, to nie ma jej w domu po parę dni. A ja mam wolną chatę, chłopaki.
Wiktionary
IPA: ˈxata, AS: χata
Wiktionary
rzecz. chatnik m., chatar m.
:: zdrobn. chatka ż., chateńka ż., chatynka ż.
przym. chatowy, chatkowy
Wiktionary
(1.1) chatka, chateńka, chatynka, chałupa, domek
(1.2) chyża, koleba, szałas, lepianka, pantok, półziemianka
(1.3) mieszkanie, dom; pot. chałupa; slang. chawira (hawira)
Wiktionary
1. miasto w Rosji;
2. rzeka w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, powstaje z połączenia Chety i Kotuja;
Wiktionary
Chatanga (ros. Хатанга) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim. Długość 227 km, długość ciągu rzecznego od źródeł Kotuja 1636 km; powierzchnia dorzecza 364 tys. km²; średni roczny przepływ przy ujściu 3286 m³/s.
Powstaje z połączenia rzek Cheta i Kotuj, płynie w kierunku północno-wschodnim po Nizinie Północnosyberyjskiej, uchodzi estuarium do Zatoki Chatańskiej Morza Łaptiewów.
Wikipedia
przym. chatański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chatangą, dotyczący Chatangi
Wiktionary
rzecz. Chatanga ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. gospodarz schroniska turystycznego lub chatki w górach;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. chata ż., chatnik m., chatka ż., chateńka ż., chatynka ż.
przym. chatowy, chatkowy
Wiktionary
[czytaj: czatbot] program, z którym można się komunikować przez chat (czat); czatbot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) inform. program komputerowy, którego zadaniem jest rozmowa z człowiekiem przez czat;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) bot
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chatbot
źródła.
== chatbot (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Lepticed7-chatbot.wav. audioUS|En-us-chatbot.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) inform. chatbot
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
[czytaj: szatoBRJĄ albo szatoBRJAN] pieczeń z polędwicy wołowej; szatobriand
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) polędwica wołowa pieczona na ruszcie, podawana z ziemniakami;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Będąc ostatnio w restauracji zamówiłem chateaubriand.
Wiktionary
zdrobnienie od: chatka
SJP.pl
nazwa chatbota
SJP.pl
w islamie: kaznodzieja wygłaszający kazanie w meczecie
SJP.pl
Chatib (arab. خطيب, ḫaṭīb; tur. hatip) – w islamie kaznodzieja wygłaszający chutbę w meczecie podczas wspólnej piątkowej modlitwy lub modlitw w trakcie świąt bajram. Chatibem jest najczęściej imam każdego meczetu, główny mułła. Ponieważ chutba oprócz treści religijnych odnosi się także do wydarzeń bieżących, chatib bywa nierzadko swego rodzaju felietonistą. Wzorem chatiba był Al-Dżahiz.
Wikipedia
mały domek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chata
(1.2) mała chata
(1.3) rodzaj schroniska lub schronu turystycznego, głównie w górach
Wiktionary
(1.1) W głuchej puszczy przed chatką leśnika rota strzelców stanęła zielona.
(1.3) Pod wierzchołkiem Czarnej Kopy znajdowała się najmniejsza z karkonoskich chatek.
Wiktionary
IPA: ˈxatka, AS: χatka
Wiktionary
rzecz. chata ż., chateńka ż., chatynka ż., chatar mos.
przym. chatkowy
Wiktionary
(1.1) chateńka, chatynka
(1.3) schron turystyczny, bacówka
Wiktionary
[czytaj: czatować] rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; czatować
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) alternatywna pisownia → czatować
Wiktionary
(1.1) Nikt nikogo nie zmusza do pracy — wolny wybór: albo pracujesz albo chatujesz.
Wiktionary
IPA: t͡ʃaˈtɔvat͡ɕ, AS: čatovać
Wiktionary
rzecz. chatowanie n., chat m., chatter m., chatownik m., chatroom m.
przym. chatowy
Wiktionary
(1.1) czatować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chatować.
Wiktionary
IPA: ˌt͡ʃatɔˈvãɲɛ, AS: čatovãńe
Wiktionary
czas. chatować
Wiktionary
[czytaj: czatowicz] uczestnik czatu; czatowicz, czatownik, chatownik
SJP.pl
uczestniczka czatu; czatowniczka, czatowiczka, chatowniczka
SJP.pl
[czytaj: czatowniczka] uczestniczka czatu; czatowniczka, czatowiczka, chatowiczka
SJP.pl
[czytaj: czatownik] uczestnik czatu; czatownik, czatowicz, chatowicz
SJP.pl
[czytaj: czatowy] przymiotnik od: chat (rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; czat), np. chatowi maniacy; czatowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. konfident
Wiktionary
[czytaj: czat rum] internetowy kanał dyskusyjny; chat room, czatownia, czateria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. wirtualna przestrzeń, gdzie odbywają się rozmowy uczestników czatu na określony temat lub grupujące użytkowników o podobnym profilu
Wiktionary
(1.1) Abyście się jednak mogli spotkać, musicie się pojawiać w chatroomie o ustalonej porze. (z Internetu)
(1.1) Nie zawsze spotykała się z miłym przyjęciem, często była wyrzucana z chatroomów. (z Internetu)
Wiktionary
rzecz. chat mrz./ż., chatownik mos., chat room mrz., czatownia ż.
czas. chatować ndk.
przym. chatowy
Wiktionary
(1.1) war. chat room
Wiktionary
[czytaj: czataNUga] miasto w USA
SJP.pl
Chattanooga – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Tennessee. Leży nad rzeką Tennessee, niedaleko granicy ze stanem Georgia. Według spisu w 2020 roku liczy 181,1 tys. mieszkańców i jest 4. co do wielkości miastem stanu Tennessee. Obszar metropolitalny Chattanooga obejmuje 567,4 tys. mieszkańców.
Wikipedia
regionalnie: mała, nędzna chata
SJP.pl
mały drewniany budynek na wsi lub w górach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chata
(1.2) mała lub skromna chata
Wiktionary
rzecz. chata ż., chatka ż., chatar mos.
Wiktionary
(1.1) chatka
Wiktionary
[czytaj: CZOser] nazwisko
SJP.pl
gatunek drapieżnego kota; kot błotny, kot bagienny, kot trzcinowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Felis chaus|Schreber|ref=tak., drapieżny ssak z rodziny kotowatych o maskującym umaszczeniu występujący w południowej Azji i Egipcie;
Wiktionary
Kot błotny, chaus, kot bagienny, kot trzcinowy (Felis chaus) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Opisany w 1777 roku. Spokrewniony ze żbikiem europejskim. Jeden z dwóch kotów (obok kota nubijskiego) znanych z egipskich malowideł; był przez Egipcjan używany do polowania na ptaki. Przypomina budową kota domowego, lecz wyróżnia go maskujące umaszczenie.
Wikipedia
(1.1) Nie odważyłabym się trzymać chausa w domu.
Wiktionary
(1.1) kot bagienny, kot błotny, kot trzcinowy
Wiktionary
[czytaj: szaWAN] nazwisko, m.in. Edouard Chavannes (1865-1918) - sinolog francuski; Pierre Cécile Puvis de Chavannes (1824-1898) - malarz francuski
SJP.pl
Francja:
Szwajcaria:
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
potocznie: dom, mieszkanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara przestępcza dom, mieszkanie
(1.2) prostytutka
(1.3) gwara przestępcza kryjówka
(1.4) gwara przestępcza duża kieszeń
Wiktionary
IPA: xaˈvʲira, AS: χavʹira
Wiktionary
(1.1) zdrobn. chawirka
Wiktionary
(1.2) zob. prostytutka.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara przestępcza zdrobn. od chawira
Wiktionary
IPA: xaˈvʲirka, AS: χavʹirka
Wiktionary
Chawłodno – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
Chazael (hebr. חֲזָהאֵל) – król Aramu-Damaszku, wspominany w Starym Testamencie i źródłach asyryjskich. Jego imię widnieje także na jednej z płytek z kości słoniowej znalezionych w Arslan Tash. Panował od ok. 844/842 p.n.e. do ok. 800 p.n.e.
Wikipedia
w judaizmie: kantor prowadzący nabożeństwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. (w judaizmie) kantor synagogi, urzędnik synagogalny
Wiktionary
Chazan (hebr. חַזָּן chazzan, jid. חזן chazn; inaczej kantor) – w judaizmie osoba prowadząca nabożeństwo z mniejszego pulpitu przed aron ha-kodeszem. W judaizmie ortodoksyjnym funkcję tę pełnią tylko mężczyźni, natomiast w judaizmie reformowanym dopuszcza się do niej kobiety, tzw. chazanit.
Wikipedia
członek koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek ludu koczowniczego pochodzenia tureckiego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wg tego listu, Żydzi z Persji i Armenii uciekając przed prześladowaniami zasymilowali się prawie całkowicie pośród przyjmujących ich Chazarów.
(1.1) W 965 roku wielki książę kijowski Świętosław rozgromił Chazarów.
Wiktionary
IPA: ˈxazar, AS: χazar
Wiktionary
rzecz. Chazarka ż.
przym. chazarski
Wiktionary
(1.1) Kozar
Wiktionary
członkini koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
SJP.pl
członek koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Chazarów, charakterystyczny dla Chazarów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chazarami, dotyczący Chazarów
Wiktionary
rzecz. Chazar m., Chazarka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zob. chąsba.
Wiktionary
rzecz. chąsa ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) łódź. białystok. bogaty gospodarz
(1.2) poznań. daw. chłop ze wschodu
Wiktionary
rzecz. chaziajstwo n., chadziaj m.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) stpol. dotyczący kradzieży
Wiktionary
IPA: xɔ̃w̃ˈʑɛbnɨ, AS: χõũ̯źebny
Wiktionary
przypominający krokodyla archozaur z epoki triasu
SJP.pl
duży dinozaur roślinożerny z kryzą wokół głowy i trzema rogami, podobny do triceratopsa
SJP.pl
1. podłużna, zwykłe słodka bułka pszenna, zapleciona w warkocz;
2. pospolicie: marna, bezwartościowa rzecz, zwykle o przedstawieniu, filmie, utworze literackim itp.; kicz, szmira, chłam, gniot
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chałaciarz
SJP.pl
ubogi Żyd noszący tradycyjny chałat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. Żyd w chałacie
Wiktionary
(1.1) Był to widocznie żyd, ale ani surdutowiec ani chałaciarz, bo jego suknia jedwabna miała formę raczej księżej sutanny; nie nosił ani pejsów ani jarmułki na głowie, a brodę miał z rzymska przystrzyżoną.
Wiktionary
rzecz. chałat mrz., chałacik mrz., chałatowy mos.
przym. chałatowy
Wiktionary
zdrobnienie od: chałat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chałat
Wiktionary
(1.1) To nie chałat, lecz tylko mały chałacik.
Wiktionary
rzecz. chałat m., chałaciarz mos., chałatowy mos.
przym. chałatowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. długi płaszcz noszony na Wschodzie;
2. luźny fartuch ochronny; kitel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szeroka, sięgająca stóp odzież w formie płaszcza noszona w niektórych krajach Wschodu, również przez społeczność żydowską wschodniej Europy
(1.2) fartuch, wierzchnie okrycie chroniące ubranie
Wiktionary
Chałat (także kapota) – szeroka wierzchnia odzież zapinana z przodu i sięgająca stóp, noszona zwłaszcza przez Żydów we wschodniej Europie.
W Małopolsce, chałat to też nazwa stroju szkolnego lub fartucha, który noszą biolodzy, chemicy, archiwiści i lekarze.
Wikipedia
IPA: ˈxawat, AS: χau̯at
Wiktionary
rzecz. chałacik mrz., chałaciarz mos., chałatowy mos.
przym. chałatowy
Wiktionary
(1.2) kitel, daw. puderman, pudermantel
Wiktionary
rzadko spotykane określenie Żydów
SJP.pl
przymiotnik od: chałat
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) kraw. związany z chałatem, dotyczący chałatu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przest. Żyd noszący chałat
Wiktionary
(1.1) Kup trochę chałatowego sukna, gdy będziesz w Łodzi.
(2.1) Przede mną wysiadł jeden chałatowy z wielką torbą.
Wiktionary
rzecz. chałat mrz., chałacik mrz., chałaciarz mos.
Wiktionary
(2.1) daw. chałaciarz
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel najliczniejszej spośród ludów mongolskich grupy etnicznej
SJP.pl
najliczniejszy lud mongolski
SJP.pl
Chałchasi, Chałchowie, Chałcha-Mongołowie – grupa etniczna, najliczniejsza spośród ludów mongolskich, zamieszkująca Mongolię (2,1 mln) oraz Mongolię Wewnętrzną. Łączna ich liczba wynosi 6,5 mln.
Chałchasi dzielą się na około 10 pomniejszych grup, które stopniowo zatracają swoją odrębność i są traktowane jako społeczności regionalne.
Wikipedia
język chałchaski - główny język z rodziny mongolskiej języków ałtajskich; utożsamiany z językiem mongolskim
SJP.pl
język chałchaski - główny język z rodziny mongolskiej języków ałtajskich; utożsamiany z językiem mongolskim
SJP.pl
mała, podłużna, zwykłe słodka bułka pszenna, zapleciona w warkocz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. słodki, pleśćeciony pszenny chleb wywodzący się z tradycji Żydów aszkenazyjskich wypiekających takie bochenki m.in. na święto Rosz ha-Szana;
Wiktionary
Chałka, chała – w kuchni polskiej słodkie, w kuchni żydowskiej tylko lekko słone, puszyste, drożdżowe pieczywo pszenne w postaci zaplecionego warkocza. Można także spotkać wypieki w kształcie bułek lub wałka zamkniętego w okrąg.
Chałka zwana jest też czasem plecionką albo kukiełką (na Podhalu). Jest rytualnym typem pieczywa dla Żydów, w szczególności Aszkenazyjczyków, którzy zwyczajowo spożywają ją w czasie szabatu i świąt. Jej nazwa wywodzi się z hebrajskiego „חַלָּה” (chala).
Wikipedia
(1.1) Na progu piekarni stał piekarz z cudowną, rumianą chałką w ręce, którą wyciągnął w moją stronę.
(1.1) Na żydowskim targowisku w Jerozolimie widzieliśmy chałki i precle.
Wiktionary
IPA: ˈxawka, AS: χau̯ka
Wiktionary
rzecz. chała ż.
:: zdrobn. chałeczka ż.
przym. chałkowy
Wiktionary
potocznie: bez wartości, w złym guście; kiczowaty, chałowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. kiepski, marny, o niskiej wartości
Wiktionary
IPA: ˌxawɔˈvatɨ, AS: χau̯ovaty
Wiktionary
rzecz. chała
przym. chałowy
Wiktionary
(1.1) szmirowaty, dziadowski
Wiktionary
potocznie: bez wartości, w złym guście; kiczowaty, chałowaty
SJP.pl
potocznie, pejoratywnie: mało ambitna praca, zwłaszcza artystyczna lub naukowa, podjęta głównie dla zarobku i byle jak wykonana; również produkt takiej pracy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dodatkowa, łatwa praca (szczególnie z dziedziny kultury, sztuki), ale zazwyczaj mało ambitna, wykonywana jedynie dla szybkiego zarobku, często niedbale
(1.2) efekt, produkt chałtury (1.1)
Wiktionary
Chałtura – zjawisko pracy zarobkowej (głównie w zawodach artystycznych). W potocznym języku oznacza działalność motywowaną względami wyłącznie zarobkowymi. W wielu przypadkach oznacza pójście na kompromis oraz może stanowić uszczerbek na wizerunku artysty. Chałtura ma zdecydowanie wydźwięk negatywny. W powszechnym rozumieniu jest często kojarzona z występami "celebrytów" na wydarzeniach sponsorowanych przez korporacje niemające na co dzień związku z kulturą, bądź organy władzy publicznej.
Wikipedia
(1.1) Nie mogę dziś wpaść do ciebie, bo mam chałturę na bankiecie dla jakichś nowobogackich.
(1.2) Przyszedł właściciel galerii obejrzeć moje obrazy, a tu na wierzchu leżą same chałtury.
Wiktionary
IPA: xawˈtura, AS: χau̯tura
Wiktionary
rzecz. chałturnictwo n., chałturnik ż., chałturowiec m., chałturszczyk m., chałturzysta m., chałturzystka ż.
:: zdrobn. chałturka ż.
przym. chałturowy, chałturniczy
czas. chałturzyć
Wiktionary
niewielka chałtura
SJP.pl
podejmowanie działalności jedynie dla zarobku; zajmowanie się dodatkową, zwykle niedbale wykonywaną pracą
SJP.pl
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturzysta, chałturszczyk
SJP.pl
chałturzyć; potocznie:
1. tworzyć coś tandetnego, pozbawionego wartości;
2. podejmować się podatkowej pracy wyłącznie dla pieniędzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chałturować.
Wiktionary
czas. chałturować
Wiktionary
potocznie: osoba uprawiająca chałturę; chałturzysta
SJP.pl
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturzysta, chałturnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chałturzyć.
Wiktionary
IPA: ˌxawtuˈʒɛ̃ɲɛ, AS: χau̯tužẽńe
Wiktionary
rzecz. chałtura ż., chałturka ż., chałturnik m., chałturowiec m., chałturzysta m., chałturszczyk m.
czas. chałturzyć ndk., chałturować ndk.
przym. chałturowy
Wiktionary
chałturować; potocznie:
1. tworzyć coś tandetnego, pozbawionego wartości;
2. podejmować się podatkowej pracy wyłącznie dla pieniędzy
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wykonywać dodatkową pracę w dziedzinie kultury i sztuki wyłącznie w celach zarobkowych, nie troszcząc się o poziom (artystyczny itp.)
Wiktionary
(1.1) Aktor nie będzie już chałturzył w reklamie.
Wiktionary
IPA: xawˈtuʒɨt͡ɕ, AS: χau̯tužyć
Wiktionary
rzecz. chałtura ż., chałturka ż., chałturnik m., chałturowiec m., chałturszczyk m., chałturzysta m., chałturzystka ż., chałturnictwo n., chałturzenie n.
przym. chałturowy, chałturniczy
Wiktionary
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturszczyk, chałturnik
SJP.pl
kobieta zarabiająca robieniem chałtur
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. chłopski, prymitywny budynek mieszkalny;
2. żartobliwie o własnym mieszkaniu lub domu;
3. legowisko zająca w śniegu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. wiejski budynek mieszkalny, zwykle prymitywny
(1.2) pot. nieduży, zaniedbany budynek o nietrwałej konstrukcji
(1.3) pot. o domu lub mieszkaniu, zwłaszcza własnym
(1.4) łow. legowisko zająca w śniegu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Należy zwrócić uwagę na wrażliwość estetyczną fundatorów krzyży i kapliczek […] Obiekty te harmonizowały z zabudową wsi, z urodą chałup, wzbogacały krajobraz.
(1.3) Janek nie poszedł na imprezę, został w chałupie.
(1.4) Na noc szedł mróz, więc szarak wykopał sobie głębszą chałupę w polu.
Wiktionary
IPA: xaˈwupa, AS: χau̯upa
Wiktionary
rzecz. chałupnictwo n., chałupnik m., chałupnica ż.
:: zdrobn. chałupka ż., chałupina ż.
:: zgrub. chałupsko n.
przym. chałupniczy
Wiktionary
(1.1) chata, dym
(1.2) chałupsko, buda, rudera
(1.3) pot. chata; książk. dach nad głową
(1.4) kopno
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
mały, nędzny dom
SJP.pl
zdrobnienie od: chałupina
SJP.pl
1. zgrubienie od: chałupa; pogardliwie o chałupie; chałupsko;
2. dawniej: miejsce zajmowane przez chałupę
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chałupa
SJP.pl
Chalupka, Chałupka:
Wikipedia
1. kobieta wykonująca u siebie w domu prace rzemieślnicze na zamówienie przedsiębiorcy; chałupniczka;
2. dawniej: kobieta bezrolna, posiadająca tylko chałupę z obejściem;
3. przestarzałe: kobieta wiejska niemająca własnego gospodarstwa ani domu, mieszkająca w cudzej chacie; komornica
SJP.pl
praca wykonywana przez rzemieślnika na zlecenie w domu, z surowców dostarczanych przez przedsiębiorcę
SJP.pl
System nakładczy (również chałupnictwo) – produkcja wykonywana we własnym pomieszczeniu i własnymi narzędziami chałupnika dla nakładcy, który dostarczał surowce i materiały oraz odbierał wyroby gotowe. Rozwinęło się od XIII w., zwłaszcza w dziedzinie produkcji tekstyliów.
Wikipedia
rzemieślnik wykonujący u siebie w domu pracę na zamówienie przedsiębiorcy
SJP.pl
Chałupnik:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chałupa
SJP.pl
1. chłopski, prymitywny budynek mieszkalny;
2. żartobliwie o własnym mieszkaniu lub domu;
3. legowisko zająca w śniegu
SJP.pl
Wikipedia
bardzo słodki wyrób cukierniczy z tłustej, włóknistej masy, otrzymanej z karmelu i miazgi nasion roślin oleistych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. wyrób cukierniczy z karmelu oraz zmiażdżonych nasion oleistych;
Wiktionary
Chałwa (pers. halva, sanskryt halawa, hebr. halwa, arab. halawi, tur. helva, gr. χαλβάς) – wyrób cukierniczy z karmelu oraz miazgi nasion oleistych pochodzący z Iranu. Popularny w wielu innych rejonach świata – na Bałkanach, w krajach śródziemnomorskich i zachodniej Azji.
Wikipedia
IPA: ˈxawva, AS: χau̯va
Wiktionary
przym. chałwowy
Wiktionary
→ chałwa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z chałwą
Wiktionary
rzecz. chałwa ż.
Wiktionary
ten, kto czegoś chce, chętny do czegoś
SJP.pl
potocznie: to, czego się pragnie; chęć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczuwanie chęci zrobienia czegoś
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(1.1) niechcenie
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. chcica ż., chciwość ż., chciejstwo n.
czas. chcieć ndk., zechcieć dk.
przym. chciwy
frazeologia.
etymologia.
odczasownikowy od|chcieć.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== chcenie (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chcenie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈxt͡sɛ̃ɲɛ, AS: χcẽńe
Wiktionary
rzecz. chcica ż., chciwość ż., chciejstwo n.
czas. chcieć ndk., zechcieć dk.
przym. chciwy
Wiktionary
antonimy.
(1.1) niechcenie
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. chcica ż., chciwość ż., chciejstwo n.
czas. chcieć ndk., zechcieć dk.
przym. chciwy
frazeologia.
etymologia.
odczasownikowy od|chcieć.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== chcenie (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chcenie
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dawniej: czasownik "chcieć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li"; czy chcesz
SJP.pl
mieć chęć, ochotę na coś
SJP.pl
silna chęć lub ochota, zwłaszcza w znaczeniu seksualnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posp. silne pragnienie, najczęściej w kontekście seksualnym
Wiktionary
IPA: ˈxʲt͡ɕit͡sa, AS: χʹćica
Wiktionary
rzecz. chcenie n., chciejstwo n., zachcianka ż., chciwość ż.
czas. chcieć ndk., zechcieć dk.
przym. chciwy
przysł. chciwie
Wiktionary
(1.1) pragnienie, pożądanie, chęć, żądza
Wiktionary
mieć chęć, ochotę na coś
SJP.pl
czasownik modalny niedokonany
(1.1) odczuwać chęć zrobienia czegoś
Wiktionary
(1.1) Mamo, nie chcę dziś iść do szkoły.
Wiktionary
IPA: xʲt͡ɕɛ̇t͡ɕ, AS: χʹćėć
Wiktionary
rzecz. chciwość ż., zachcianka ż., chciejstwo n., chcica ż., chcenie n., zechcenie n.
czas. zechcieć dk.
przym. chciwy
przysł. chciwie
Wiktionary
(1.1) pragnąć, pożądać, mieć chęć, mieć ochotę, odczuwać brak, potrzebować, życzyć sobie, pot. mieć chrapkę, napalić się
Wiktionary
rzadko: osoba przeświadczona o tym, że coś będzie tak, jak sobie wyobraża, jakby chciała
SJP.pl
lista rzeczy, które dana osoba chciałaby dostać w prezencie; wishlista
SJP.pl
rzadko:
1. myślenie życzeniowe;
2. chęć do działania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. branie za rzeczywistość faktów istniejących tylko w sferze własnych marzeń
Wiktionary
IPA: ˈxʲt͡ɕɛ̇jstfɔ, AS: χʹćėi ̯stfo
Wiktionary
rzecz. chcica ż., chcenie n., chcica ż.
czas. chcieć ndk., zechcieć dk.
Wiktionary
(1.1) myślenie życzeniowe
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób charakteryzujący się chciwością
Wiktionary
(1.1) Publiczność chciwie spijała słowa z ust mówcy.
Wiktionary
IPA: ˈxʲt͡ɕivʲjɛ, AS: χʹćivʹi ̯e
Wiktionary
rzecz. chciwiec mos., chciwość ż., chcica ż.
czas. chcieć ndk.
przym. chciwy
Wiktionary
(1.1) zachłannie, pazernie
Wiktionary
człowiek chciwy; chciwus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. człowiek chcący jak najwięcej zysku tylko dla siebie
Wiktionary
rzecz. chciwość ż., chciwus mos.
przym. chciwy
przysł. chciwie
Wiktionary
(1.1) chciwus, centuś, harpagon, łapigrosz
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chciwie
SJP.pl
→ chciwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) silne, zwykle nieuzasadnione pragnienie posiadania czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Piotr z chciwości oszukiwał swoich klientów.
Wiktionary
IPA: ˈxʲt͡ɕivɔɕt͡ɕ, AS: χʹćivość
Wiktionary
rzecz. chciwiec m., chcenie n., chcica ż.
czas. chcieć
przym. chciwy
przysł. chciwie
Wiktionary
(1.1) pazerność, zachłanność
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chciwy; bardziej chciwy
SJP.pl
potocznie: człowiek chciwy; chciwiec
SJP.pl
chorobliwie żądny dóbr materialnych, zachłanny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który odznacza się chciwością
Wiktionary
(1.1) Mój chciwy kuzyn zagarnął dla siebie wszystkie kopie zamiast rozdać je zebranym.
Wiktionary
IPA: ˈxʲt͡ɕivɨ, AS: χʹćivy
Wiktionary
rzecz. chciwość ż., chciwstwo n., chciwiec m., chciwosz m., chcica ż., chcenie n.
czas. chcieć ndk.
przysł. chciwie
Wiktionary
(1.1) pazerny, zachłanny
Wiktionary
[czytaj: cha-de] skrót od: Chrześcijańska Demokracja
SJP.pl
skrót
(1.1) = chrześcijańska demokracja, chadecja
Wiktionary
wyraz, zwykle powtarzany, oznaczający śmiech, zwłaszcza złośliwy, ironiczny; he
SJP.pl
Che – hiszpański wykrzyknik używany w części Ameryki Południowej (Argentyna) oraz w hiszpańskiej Walencji. W innym zapisie (tchê) stosowany także w części Brazylii.
Okrzyk che! wyraża radość lub podziw. Słowo posiada także drugie znaczenie – człowiek, przyjaciel, kolega - i jest kolokwialną formą zwracania się do ludzi niezależnie od ich statusu społecznego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metoda manipulacji polegająca na przerabianiu fotografii prostymi, powszechnie dostępnymi narzędziami graficznymi
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(1.1) deepfake
hiperonimy.
(1.1) manipulacja, fotomontaż
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|cheapfake. < etym|ang|cheep|fake. → tani + fałszywy, fałszywka; określenie ukute w opozycji do „deepfake”, manipulacji obrazem wymagającej zaangażowania zaawansowanych technologii i sztucznej inteligencji
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cheapfake
źródła.
== cheapfake (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) cheapfake
odmiana.
(1.1) lp. cheapfake; lm. cheapfakes
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
(1.1) deepfake
hiperonimy.
(1.1) manipulacja, fotomontaż
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|cheapfake. < etym|ang|cheep|fake. → tani + fałszywy, fałszywka; określenie ukute w opozycji do „deepfake”, manipulacji obrazem wymagającej zaangażowania zaawansowanych technologii i sztucznej inteligencji
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cheapfake
źródła.
== cheapfake (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) cheapfake
odmiana.
(1.1) lp. cheapfake; lm. cheapfakes
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) inform. środ. program komputerowy służący do oszukiwania w grach komputerowych
Wiktionary
Cheat – łamanie zasad gry komputerowej ustalonych przez jej autorów poprzez modyfikację elementów mechaniki gry. Celem używania cheatów jest zyskanie przewagi nad komputerem w rozgrywce, a także chęć jak najszybszego zdobycia nagrody. Stosowanie cheatów w grach wieloosobowych jest negatywnie traktowane przez społeczność i może skutkować banem.
Wikipedia
rzecz. cheater mos., cheaterka ż., cheaterskość ż., cheatowanie n., czit mrz., cziter mos., cziterka ż., cziterskość ż., czitowanie, zcheatowanie n., zczitowanie n.
czas. cheatować ndk., czitować ndk., zcheatować dk., zczitować dk.
przym. cheaterski, cheatowy, cziterski, czitowy
Wiktionary
[czytaj: cziter] osoba oszukująca w grze komputerowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. osoba oszukująca w grach komputerowych, korzystająca z programów dających mu przewagę nad przeciwnikami
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. cheat mrz., cheaterka ż., cheaterskość ż., cheatowanie n., czit mrz., cziter mos., cziterka ż., cziterskość ż., czitowanie, zcheatowanie n., zczitowanie n.
czas. cheatować ndk., czitować ndk., zcheatować dk., zczitować dk.
przym. cheaterski, cheatowy, cziterski, czitowy
Wiktionary
[czytaj: czitować] środowiskowo: oszukiwać w grze komputerowej
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) środ. oszukiwać w grach komputerowych, stosować programy dające przewagę nad przeciwnikami, np. wspomaganie celowania bronią, widzenie przeciwników przez ściany itp.
Wiktionary
rzecz. cheat mrz., cheater mos., cheaterka ż., cheaterskość ż., cheatowanie n., czit mrz., cziter mos., cziterka ż., cziterskość ż., czitowanie, zcheatowanie n., zczitowanie n.
czas. czitować ndk., zcheatować dk., zczitować dk.
przym. cheaterski, cheatowy, cziterski, czitowy
Wiktionary
dziki bez; hebd
SJP.pl
1. wola, ochota, pragnienie;
2. intencja, zamiar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pragnienie zrobienia czegoś, ochota na coś
Wiktionary
(1.1) Choć Piotr nie pali już dwa lata, nagle poczuł chęć na papierosa.
Wiktionary
IPA: xɛ̃ɲt͡ɕ, AS: χẽńć
Wiktionary
rzecz. chętny m., chętna ż., chuć ż., chutliwość ż.
:: zdrobn. chętka ż.
przym. chętny, chętliwy, chutny, chutliwy
przysł. chętnie
Wiktionary
(1.1) ochota, chrapka, chętka, apetyt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. gęsto rosnący mech
(1.2) bot. nadbrzeżne zarośla
Wiktionary
(1.1) Jej stopy delikatnie deptały uginający się pod nimi chęch.
(1.1) Zając czmychnął i ukrył się w chęchu nad ruczajem.
Wiktionary
rzecz. chęchy lm. nmos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: mokre zarośla, podmokłe tereny, nieużytki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) łódź., poznań. gęste krzaki
Wiktionary
(1.1) Chęchami zarosło, trzeba to wyciąć.
Wiktionary
rzecz. chęch m.
Wiktionary
(1.1) zarośla
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) łódź. kroić tępym narzędziem
(1.2) lud. moczyć, prać bieliznę
Wiktionary
(1.1) Co tak chechłasz ten chleb? Wziąłbyś inny nóż.
Wiktionary
rzecz. chechłanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chechłać.
Wiktionary
czas. chechłać ndk.
Wiktionary
Chechłowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn.
W czasach II Rzeczypospolitej wieś należała (do 1934) do gminy Narojki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
mieszkaniec Chęcin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chęcin
Wiktionary
(1.1) W tegorocznym plebiscytebiscycie kolejny raz wygrał chęcinianin.
Wiktionary
rzecz. Chęciny lm. nmos.
:: fż. chęcinianka ż.
przym. chęciński
Wiktionary
mieszkanka Chęcin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chęcin
Wiktionary
(1.1) Kilka chęcinianek już czekało przed szkołą.
Wiktionary
rzecz. Chęciny lm. nmos.
:: fm. chęcinianin mos.
przym. chęciński
Wiktionary
przymiotnik od: Chęciny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chęcin, związany z Chęcinami
Wiktionary
Nazwisko polskie, od nazwy miejscowości Chęciny lub Chęcin.
Wikipedia
(1.1) Właśnie zwiedzamy chęcińskie zabytki.
Wiktionary
rzecz. Chęciny lm. nmos., chęcinianin mos., chęcinianka ż.
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce;
3. część miasta Mszana Dolna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim;
(1.2) geogr. nazwa kilku wsi i części miast w Polsce
Wiktionary
Chęciny – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chęciny. Położone około 15 kilometrów od Kielc, na Wyżynie Kieleckiej, historycznie w Małopolsce.
Według danych z 31 grudnia 2022 roku miasto zajmowało powierzchnię 14,13 km² i liczyło 4316 mieszkańców, z czego liczba mężczyzn wynosiła 2103 osób (48,7%), zaś kobiet – 2213 (51,3%). Gęstość zaludnienia wynosiła 305 osób/km².
Wikipedia
(1.1) Na zamku w Chęcinach więziono kniazia Andrzeja.
Wiktionary
IPA: xɛ̃ɲˈt͡ɕĩnɨ, AS: χẽńćĩny
Wiktionary
przym. chęciński
rzecz. chęcinianin mos., chęcinianka
Wiktionary
[czytaj: czeklista] lista kontrolna, lista zadań do wykonania
SJP.pl
[czytaj: CZEKpoint]
1. punkt kontrolny na wyścigach sportowych;
2. punkt kontrolny na lotnisku;
3. punkt zapisu w grach komputerowych
SJP.pl
Check Point Software Technologies Ltd. – amerykańsko-izraelski międzynarodowy dostawca oprogramowania z zakresu cyberbezpieczeństwa. Portfolio obejmuje bezpieczeństwo sieci, stacji roboczych, rozwiązań chmurowych, urządzeń mobilnych oraz danych w różnej formie.
Wikipedia
rzadko: chata kaszubska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. etn. chata kaszubska
Wiktionary
Chata (regionalnie: chałpa, chałupa, checza, chyża, izba) – dom wiejski, najczęściej drewniany.
Chaty często składały się z trzech izb: środkowej – sieni i dwóch bocznych – czarnej i białej. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, stał w niej piec. Pełniła rolę kuchni a czasem sypialni. Izba biała była pomieszczeniem bardziej reprezentacyjnym. Służyła tylko celom mieszkaniowym. Obok białej izby budowano często dodatkowe pomieszczenie – komorę, służącą jako magazyn. Jeszcze innym pomieszczeniem był służący jako sypialnia alkierz.
Wikipedia
(1.1) Ojciec nie potrzebował tutaj żadnej mapy. Za trzema wierzbami droga szła w prawo i już dochodziliśmy do checzy Bieszków.
Wiktionary
[czytaj: czeDAR, CZEdar] twardy żółty ser podpuszczkowy; czedar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. twardy, dojrzewający żółty ser podpuszczkowy z mleka krowiego, o lekko kwaskowatym, orzechowym smaku;
Wiktionary
Cheddar, czedar – rodzaj angielskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów podpuszczkowych, dojrzewających oraz twardych. Ser cheddar zawiera ok. 25% tłuszczu. Ma żółtopomarańczową barwę, smak ostry, lekko kwaskowy oraz orzechowy. Cheddar jest produkowany w kształcie walców.
Wikipedia
(1.1) Krysia przyniosła ze sklepu kilka gatunków sera: brie, camembert i cheddar.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛdar, AS: čedar
Wiktionary
żydowska początkowa szkoła religijna dla chłopców; chajder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. elementarna szkoła żydowska o charakterze religijnym, przeznaczona dla chłopców, utrzymywana przez gminę religijną;
Wiktionary
Cheder (hebr. חדר pokój) – szkoła żydowska o charakterze religijnym utrzymywana przez gminę religijną.
Wikipedia
IPA: ˈxɛdɛr, AS: χeder
Wiktionary
przym. chederowy
Wiktionary
przymiotnik od: cheder
SJP.pl
1. książkowo: czysty, schludny, porządny, np. "Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi." (Adam Mickiewicz);
2. dawniej: piękny, ładny, śliczny, np. "Waćpan stworzyłeś bardzo chędogi wiersz."
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. schludny
(1.2) daw. piękny, ładny, śliczny
Wiktionary
IPA: xɛ̃nˈdɔɟi, AS: χẽndoǵi
Wiktionary
rzecz. chędożenie n., ochędóstwo n.
czas. chędożyć ndk., ochędożyć dk., wychędożyć dk.
przysł. chędogo
Wiktionary
(1.1) schludny, czysty, porządny, zadbany, wysprzątany
(1.1) piękny, ładny, śliczny
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) daw. schludnie, czysto, porządnie
Wiktionary
(1.1) [...] od kopy nożów męskich tak od przebijanych, malowanych, nowokrzenskich, tak „stolikiem piłowanym, tak z gałką, jako spertem i od inszych wszelakich chędogo urobionych okrom tych, któreby były macicą albo inszą materyą na klej sadzone, po gr. 15.
(1.1) [...] podziwiano także znacznéj wielkości samowary, czajniki, lichtarze, kandelabry i t.d. w guście staroświecko-modnym, chędogo i z dobrym smakiem wypracowane.
Wiktionary
IPA: xɛ̃nˈdɔɡɔ, AS: χẽndogo
Wiktionary
przym. chędogi
czas. chędożyć
rzecz. chędożenie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chędogo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. robienie porządku
(1.2) wulg. o mężczyźnie uprawianie seksu
Wiktionary
IPA: ˌxɛ̃ndɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: χẽndožẽńe
Wiktionary
czas. chędożyć
przym. chędogi
przysł. chędogo
Wiktionary
(1.2) wulg. jebanie, pierdolenie, pieprzenie, posuwanie; posp. ciupcianie
Wiktionary
1. pospolicie: mieć stosunek seksualny;
2. książkowo: sprzątać, ładzić, porządkować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przest. sprzątać, czyścić, porządkować
(1.2) przest. odbywać z kimś stosunek płciowy
czasownik zwrotny niedokonany chędożyć się
(2.1) przest. współżyć płciowo ze sobą
Wiktionary
(1.1) Osobno jest czternaście tysięcy rzemieślników, którzy ręczne bronie robią do szaraju ustawicznie, i powinni je chędożyć w sklepach co tydzień, aby nic pordzewiałego nie nalazło się, kiedy tam cesarz zajrzy.
(1.1) W Rawie już stojąc na kwaterze, nie miałem obowiązku chędożenia konia, lecz przy trąbieniu pobudki musiałem być w stajni tak jak inni żołnierze, wolałbym jednak był konia chędożyć a spać na sienniku w koszarach, jak mieć kwaterę jaką tam miałem.
(1.2) Degas żyje jak mały notariusz i nie lubi kobiet; wie, że gdyby je lubił i dużo chędożył, to ze swoją mózgową chorobą byłby w malowaniu do niczego.
(2.1) I pragnie jak najprędzej połączyć się z tobą. / Ach, już widzę, jak będziecie chędożyć się z sobą.
Wiktionary
IPA: xɛ̃nˈdɔʒɨt͡ɕ, AS: χẽndožyć
Wiktionary
rzecz. chędożenie n., chędożyciel m., chędożnik m.
czas. ochędożyć dk.
(1.1) przym. chędogi
:: przysł. chędogo
Wiktionary
(1.2) kopulować, uprawiać seks; wulg. ruchać, bzykać, posuwać, pieprzyć, pierdolić
Wiktionary
dziedziczny tytuł wicekrólów Egiptu w okresie 1867-1914; kedyw
SJP.pl
Kedyw – tytuł dziedziczny pochodzenia perskiego, używany w XIX i XX wieku przez władców Egiptu.
Tytuł „kedyw” (tur. Hıdiv), tłumaczony na język polski jako „wicekról”, a na angielski „viceroy”, został po raz pierwszy użyty nieoficjalnie przez Muhammada Alego paszę, ówczesnego osmańskiego namiestnika (wali) Egiptu i Sudanu, uznany oficjalnie przez rząd osmański w 1867, a następnie używany przez Isma’ila Paszę i jego następców do 1914.
Wikipedia
[czytaj: czirlider] kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleaderka, czirliderka, pomponiarka
SJP.pl
[czytaj: czirliderka] kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; czirliderka, pomponiarka
SJP.pl
Cheerleading (ang. przewodzenie dopingowaniu) – zorganizowane układy składające się z elementów gimnastyki, tańca i akrobacji wykonywane w celu kibicowania zespołom sportowym w czasie meczów. Także osobna dyscyplina sportu. Cheerleading najpopularniejszy jest w Stanach Zjednoczonych, ale przyjął się też w wielu innych krajach.
Wikipedia
[czytaj: czirliding] zagrzewanie drużyny sportowej do walki przez cheerleaderki; czirliding
SJP.pl
Cheerleading (ang. przewodzenie dopingowaniu) – zorganizowane układy składające się z elementów gimnastyki, tańca i akrobacji wykonywane w celu kibicowania zespołom sportowym w czasie meczów. Także osobna dyscyplina sportu. Cheerleading najpopularniejszy jest w Stanach Zjednoczonych, ale przyjął się też w wielu innych krajach.
Wikipedia
[czytaj: czisburger] hamburger z dodatkowym plastrem sera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. hamburger serwowany z plasterastrem żółtego sera;
Wiktionary
Cheeseburger – hamburger z dodanym żółtym serem.
Wikipedia
(1.1) Idziesz do McDonalda? Weź mi cheeseburgera i colę.
Wiktionary
[czytaj: czisburgerek] zdrobnienie od: cheeseburger
SJP.pl
władca starożytnego Egiptu z okresu Starego Państwa, syn Cheopsa
SJP.pl
Chefren (z gr.; egip. Cha-ef-re – „Niechaj Re objawia się w chwale”), u Herodota Chephren, u Diodora Chabryes – władca starożytnego Egiptu z IV dynastii, z okresu Starego Państwa.
Wikipedia
prowadzenie chóru przez określające melodię ruchy rękami
SJP.pl
Wikipedia
notacja cheironomiczna, znaki cheironomiczne - wczesnośredniowieczny rodzaj zapisu nutowego
SJP.pl
w mitologii greckiej: centaur znany z prawości, mądrości i wiedzy medycznej; Chiron
SJP.pl
Chiron, Chejron (stgr. Χείρων Cheírōn, łac. Chiron) – w mitologii greckiej najmądrzejszy i najbardziej cywilizowany z centaurów.
Był nieśmiertelnym królem centaurów, którego spłodził z magnezyjskimi kobyłami Kentauros, syn Nefele i Iksjona. Według innej wersji jego rodzicami byli tytan Kronos i okeanida Filyra.
Wikipedia
dziedzina kryminalistyki zajmująca się identyfikacją człowieka na podstawie odbitek linii papilarnych występujących na dłoniach
SJP.pl
Chejroskopia – dział techniki kryminalistycznej, pokrewny do daktyloskopii, zajmujący się badaniem linii papilarnych znajdujących się na krawędziach palców oraz na wewnętrznych częściach dłonii.
Wikipedia
reakcja powstawania chelatu (rodzaj związku chemicznego, taki jak np. hemoglobina - chelat żelaza); chelatacja
SJP.pl
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
Wikipedia
związek kompleksowy stosowany w leczeniu zatruć metalami ciężkimi
SJP.pl
Chelaty, związki chelatowe – związki kompleksowe, w których organiczny ligand łączy się z jonem centralnym za pomocą więcej niż jednego wiązania koordynacyjnego. Jonem centralnym chelatowego związku kompleksowego jest najczęściej dwu- lub trójwartościowy kation metalu.
Wikipedia
reakcja powstawania chelatu (związek chemiczny taki jak np. hemoglobina - chelat żelaza); chelacja
SJP.pl
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
Wikipedia
w chemii: rodzaj kompleksometrii, oznaczanie substancji przez miareczkowanie mianowanym roztworem odczynnika tworzącego z nią chelaty
SJP.pl
łączyć w kompleksy chelatowe (kleszczowe) za pomocą związków chelatowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chelatować.
Wiktionary
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
Wikipedia
czas. chelatować
Wiktionary
przymiotnik od: chelat
SJP.pl
chelodyna rotiańska - gatunek żółwia z rodziny wężoszyjnych
SJP.pl
skamieniały szylkret, drogi kamień
SJP.pl
[czytaj: czels-i]
1. dzielnica Londynu;
2. londyński klub sportowy
SJP.pl
Wikipedia
Cheltenham – miasto w Wielkiej Brytanii (Anglia), w hrabstwie Gloucestershire, w dystrykcie Cheltenham, nad rzeką Chelt (dopływ Severn). W 2021 roku miasto liczyło 115 940 mieszkańców.
Położone jest w Cotswold, krainie historycznej, zwanej Sercem Anglii. Mottem miasta jest Salubritas et Eruditio („Zdrowie i Wykształcenie”). Dumą Cheltenham są jedyne w Wielkiej Brytanii naturalne wody alkaliczne. Wody te mają właściwości moczopędne i przeczyszczające, o czym przekonać się można w Town Hall lub Pittville Pump Room, gdzie mieści się również muzeum i galeria mody. W tutejszym uzdrowisku gościli niegdyś Alfred Tennyson i Thomas Hardy. W Cheltenham odbywają się corocznie liczne festivale: muzyki ludowej, jazzu, współczesnej muzyki poważnej, literatury, nauki, konkurs Britain In Bloom (Brytania w kwiatach).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Kyzył, nazwa używana w latach 1918-1926
Wiktionary
Kyzył (ros. Кызы́л) – miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Tuwy. Miejski kod OKATO to 93 401.
Wikipedia
przym. chem-bełdyrski
Wiktionary
skrót od: chemia, chemiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. zabieg z użyciem kwasów kosmetycznych wykonywany w celu złuszczenia naskórka i regeneracji skóry
Wiktionary
(1.1) Fachowo wykonana chemabrazja rozjaśnia skórę, spłyca zmarszczki, usuwa zmiany potrądzikowe.
Wiktionary
(1.1) peeling chemiczny, chemiczna eksfoliacja, kwasy
Wiktionary
dział nauki zajmujący się badaniem właściwości atomów, związków chemicznych, jak również reakcji między nimi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się badaniem substancji pod względem ich budowy i ich wzajemnym wpływem;
(1.2) pot. dużo sztucznych (nienaturalnych) środków chemicznych
(1.3) pot. przen. coś, co podświadomie łączy, zbliża dwoje ludzi, również w kontekście erotycznym
(1.4) pot. med. zob. chemioterapia.
(1.5) pot. szkolna lekcja chemii (1.1)
Wiktionary
Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi. Współcześnie wiadomo, że przemiany substancji wynikają z praw, według których atomy łączą się poprzez wiązania chemiczne w mniej lub bardziej trwałe związki chemiczne, a także praw, według których wiązania tworzą się i ulegają rozrywaniu, prowadząc do przemian jednych substancji chemicznych w inne, co jest nazywane reakcjami chemicznymi. Chemia zajmuje się także rozmaitymi właściwościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej.
Wikipedia
(1.1) Mój brat studiuje chemię.
(1.2) W tych warzywach nie ma żadnych zdrowych substancji, tylko sama chemia.
(1.3) Na koncercie jazzowym między muzykami a słuchaczami musi działać chemia.
Wiktionary
IPA: ˈxɛ̃mʲja, AS: χẽmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. chemik m., chemiczka ż., chemiczność ż., chemikalia lm. nmos., chemizacja ż., chemizator m., chemizowanie n., chemica ż., chemikaliowiec m.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
temsłow. chemio-, chemi-
Wiktionary
(1.3) fluidy
Wiktionary
dawny kierunek w chemii, według którego głównym zadaniem chemii jest preparowanie leków i wyjaśnianie procesów zachodzących w organizmie ludzkim; chemia lekarska, jatrochemia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od chemiczka
(1.2) środ. grub. nauczycielka chemii
Wiktionary
(1.1) Czy chemica nadal stawia wam z poprawy najwyżej „dobry” i uśrednia to z wcześniejszym „niedostatecznym”?
Wiktionary
rzecz. chemia ż., chemik m., chemiczka ż., chemizowanie n., chemikalium n., chemizator m., chemizatorka ż., chemiczność ż., chemikaliowiec m.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
temsłow. chemio-, chemi-
Wiktionary
1. specjalistka w dziedzinie chemii;
2. nauczycielka chemii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. specjalistka w zakresie chemii, kobieta zajmująca się chemią
(1.2) pot. uczn. nauczycielka chemii
Wiktionary
(1.1) Maria Skłodowska-Curie jest bardzo znaną chemiczką.
(1.2) Nasza chemiczka postawiła wszystkim jedynki.
Wiktionary
IPA: xɛ̃ˈmʲit͡ʃka, AS: χẽmʹička
Wiktionary
rzecz. chemia ż., chemikalia nmos., chemikaliowiec m., chemizacja ż., chemizator m., chemizowanie n.
:: fm. chemik m.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób odnoszący się do chemii
Wiktionary
(1.1) Ten granatowoniebieski napój wygląda na barwiony chemicznie.
Wiktionary
IPA: xɛ̃ˈmʲit͡ʃʲɲɛ, AS: χẽmʹičʹńe
Wiktionary
rzecz. chemica ż., chemia ż., chemik m., chemiczka ż., chemizm ż., chemiatria ż., chemikalia nmos., chemikaliowiec m., chemizacja ż., chemizator m., chemizowanie n.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
Wiktionary
związany z chemią fizyczną, działem chemii zajmującym się analizą zjawisk fizycznych zachodzących w trakcie przemian chemicznych; fizykochemiczny
SJP.pl
związany z chemią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemią
Wiktionary
(1.1) Dwa płyny różnią się składem chemicznym.
(1.1) Każdy pierwiastek ma swój symbol chemiczny.
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma wolfram?
Wiktionary
IPA: xɛ̃ˈmʲit͡ʃnɨ, AS: χẽmʹičny
Wiktionary
zob. chemia.
Wiktionary
osoba wyspecjalizowana w dziedzinie chemigrafii
SJP.pl
obróbka chemiczna powierzchni niektórych metali
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemigrafią, dotyczący chemigrafii
Wiktionary
rzecz. chemigrafia ż., chemigraf mos.
Wiktionary
1. specjalista w dziedzinie chemii;
2. nauczyciel chemii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w zakresie chemii, osoba zajmująca się chemią
(1.2) pot. nauczyciel chemii w szkole
Wiktionary
Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi. Współcześnie wiadomo, że przemiany substancji wynikają z praw, według których atomy łączą się poprzez wiązania chemiczne w mniej lub bardziej trwałe związki chemiczne, a także praw, według których wiązania tworzą się i ulegają rozrywaniu, prowadząc do przemian jednych substancji chemicznych w inne, co jest nazywane reakcjami chemicznymi. Chemia zajmuje się także rozmaitymi właściwościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej.
Wikipedia
(1.1) Wykształcony chemik mieszał kwas w próbówce.
Wiktionary
IPA: ˈxɛ̃mʲik, AS: χẽmʹik
Wiktionary
rzecz. chemia ż., chemikalia nmos., chemikaliowiec m., chemizacja ż., chemizator m., chemizowanie n.
:: fż. chemiczka ż.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) preparaty, odczynniki i inne substancje chemiczne
Wiktionary
Substancja chemiczna (substancja czysta, chemikalia (tylko l.mn.)) – substancja jednorodna, o stałym, określonym składzie chemicznym, jakościowym (co do rodzaju atomów pod względem liczby atomowej i ewentualnie, co do poszczególnych rodzajów atomów w cząsteczce) i najczęściej także ilościowym (liczby atomów różnych rodzajów w cząsteczce); zbiór atomów lub cząsteczek spełniających kryterium stałości składu.
Wikipedia
(1.1) Jak na razie, za wykorzystywanie seksualne więźniów, bicie, polewanie ich chemikaliami i zimną wodą oraz rażenie prądem amerykańskie dowództwo ukarało żołnierzy oficjalną naganą.
Wiktionary
IPA: ˌxɛ̃mʲiˈkalʲja, AS: χẽmʹikalʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. chemikaliowiec m., chemia ż., chemik m., chemiczka ż., chemizacja ż., chemizator m., chemizowanie n.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
Wiktionary
typ statku; zbiornikowiec przeznaczony do transportu płynnych chemikaliów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek handlowy przystosowany do przewozu chemikaliów;
Wiktionary
Chemikaliowiec – zbiornikowiec przeznaczony do przewozu płynnych chemikaliów.
Wikipedia
rzecz. chemikalia nmos., chemia ż., chemik m., chemiczka ż., chemizowanie n., chemikalium n., chemizator m., chemizatorka ż., chemiczność ż., chemica ż.
czas. chemizować ndk.
przym. chemiczny, chemizacyjny
przysł. chemicznie
temsłow. chemio-, chemi-
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) produkt chemiczny
SJP.pl
metoda otrzymywania odpowiednich struktur na podłożu półprzewodnikowym z wykorzystaniem chemicznego trawienia
SJP.pl
świecenie zimnego materiału pod wpływem reakcji chemicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. chem. świecenie wywołane reakcją chemiczną;
Wiktionary
Chemiluminescencja – zjawisko emisji fal świetlnych w wyniku reakcji chemicznych.
Zjawisko to występuje, na przykład, podczas utleniania fosforu białego oraz reakcji lucyferyny z lucyferazą.
Wikipedia
(1.1) O chemiluminescencji wywoływanej przez oksydacyjne procesy rozkładu informowano już w latach 60-tych ubiegłego stulecia.
Wiktionary
IPA: ˌxɛ̃mʲilũmʲĩnɛˈst͡sɛ̃nt͡sʲja, AS: χẽmʹilũmʹĩnescẽncʹi ̯a
Wiktionary
przym. chemiluminescencyjny
Wiktionary
metoda usuwania tkanek, np. naskórka, metodami chemicznymi, stosowana głównie w kosmetyce
SJP.pl
odporny na działanie czynników chemicznych; chemoodporny
SJP.pl
specjalista stosujący metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapeuta
SJP.pl
specjalistka stosująca metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapeutka
SJP.pl
→ chemioterapia; chemoterapeutyczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z chemioterapią, dotyczący chemioterapii
Wiktionary
rzecz. chemioterapia ż.
Wiktionary
(1.1) war. chemoterapeutyczny
Wiktionary
lek przeciw drobnoustrojom otrzymany na zasadzie całkowitej syntezy chemicznej, nie posiadający swojego odpowiednika w przyrodzie; chemoterapeutyk; lek, preparat chemoterapeutyczny
SJP.pl
Chemioterapeutyki – substancje chemiczne stosowane w leczeniu chorób zakaźnych i zakażeń. Są to leki przeciwdrobnoustrojowe otrzymane metodą syntezy chemicznej, nieposiadające swojego odpowiednika w przyrodzie.
Bezpośrednio działanie wszystkich chemioterapeutyków polega na zwalczaniu rozwoju drobnoustrojów w organizmie. Do tej grupy leków należą między innymi sulfonamidy przeciwbakteryjne (w przeciwieństwie do sulfonamidów moczopędnych i przeciwcukrzycowych).
Wikipedia
metoda leczenia polegająca na stosowaniu preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. med. terapia syntetycznymi środkami chemicznymi;
Wiktionary
Chemioterapia – używanie syntetycznych związków chemicznych w celu zwalczania chorób wywołanych przez drobnoustroje i pasożyty, a także chorób nowotworowych. Skrótowo często terminem tym określa się leczenie przeciwnowotworowe za pomocą cytostatyków.
Pojęcie chemioterapii wprowadził do medycyny Paul Ehrlich (1854–1915). Zastosował on salwarsan (organiczną pochodną arsenową) w leczeniu chorób wywoływanych przez krętki i pierwotniaki.
Wikipedia
(1.1) Chemioterapia budziła we mnie więcej strachu niż sama choroba.
Wiktionary
IPA: ˌxɛ̃mʲjɔtɛˈrapʲja, AS: χẽmʹi ̯oterapʹi ̯a
Wiktionary
przym. chemioterapeutyczny
Wiktionary
(1.1) war. chemoterapia; pot. chemia
Wiktionary
rodzaj adsorpcji, w której między adsorbentem i adsorbatem tworzą się wiązania chemiczne
SJP.pl
Chemisorpcja – adsorpcja chemiczna, polegająca na tworzeniu się silnych wiązań chemicznych między adsorbentem i adsorbatem.
Aby usunąć chemisorbowaną cząsteczkę nie wystarczy silnie obniżyć ciśnienie lub stężenie adsorbatu, wystarczające w przypadku adsorpcji fizycznej. Należy jeszcze silnie podnieść temperaturę. W niektórych przypadkach usunięcie adsorbatu może być niemożliwe bez destrukcji adsorbentu. Przykładem jest tlen chemisorbowany na węglu aktywnym po ogrzaniu wydziela się, ale w postaci tlenków węgla.
Wikipedia
stosowanie osiągnięć chemii w praktyce, przede wszystkim w rolnictwie
SJP.pl
przymiotnik od: chemizacja
SJP.pl
specjalista w dziedzinie chemizacji
SJP.pl
specjalistka w dziedzinie chemizacji
SJP.pl
właściwości chemiczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chemizować.
Wiktionary
czas. chemizować
rzecz. chemikaliowiec mrz., chemica ż., chemia ż., chemiczka ż., chemik mos., chemikalia nmos.
przysł. chemicznie
Wiktionary
[czytaj: kemnic] miasto w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu w południowo-wschodnich Niemczech, położone w Saksonii nad rzeką Chemnitz (1.2) u podnóża Rudaw;
(1.2) geogr. rzeka w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, biorąca swój początek w mieście Chemnitz (1.1);
Wiktionary
Chemnitz (w latach 1953–1990 Karl-Marx-Stadt) – miasto na prawach powiatu w południowo-wschodnich Niemczech, w Saksonii, nad rzeką Chemnitz, u podnóża Rudaw. Po Lipsku i Dreźnie trzecie co do wielkości miasto Saksonii.
Wikipedia
IPA: ˈkɛmnɪʦ
Wiktionary
(1.1) hist. Kamienica Saska, hist. Karl-Marx-Stadt (1953-1990)
Wiktionary
organizm samożywny (autotrof) wykorzystujący energię pozyskaną z utleniania zredukowanych związków chemicznych celem wytworzenia związków organicznych
SJP.pl
Chemoautotrofy – organizmy chemosyntetyzujące, które wykorzystują energię chemiczną pozyskiwaną z utleniania związków nieorganicznych do produkcji związków organicznych. Przykładem takich organizmów są bakterie metanowe, siarkowe, nitryfikacyjne (Nitrobacter, Nitrosomonas, Nitrosospira), żelaziste (Ferrobacillus) czy wodorowe (Hydrogenomonas). Mają zdolność do przyswajania dwutlenku węgla kosztem energii – w wyniku czego powstają związki przyswajalne dla roślin.
Wikipedia
odżywianie się na drodze chemosyntezy
SJP.pl
Chemoautotrofy – organizmy chemosyntetyzujące, które wykorzystują energię chemiczną pozyskiwaną z utleniania związków nieorganicznych do produkcji związków organicznych. Przykładem takich organizmów są bakterie metanowe, siarkowe, nitryfikacyjne (Nitrobacter, Nitrosomonas, Nitrosospira), żelaziste (Ferrobacillus) czy wodorowe (Hydrogenomonas). Mają zdolność do przyswajania dwutlenku węgla kosztem energii – w wyniku czego powstają związki przyswajalne dla roślin.
Wikipedia
odżywiający się przez chemosyntezę
SJP.pl
w geologii: złoże chemogeniczne - złoże powstałe przez nagromadzenie substancji mineralnych wytrąconych z wody w wyniku zachodzących w niej reakcji chemicznych
SJP.pl
niskocząsteczkowe białko z grupy cytokin
SJP.pl
dwuskładnikowy lakier stosowany do galanterii z drewna, zwłaszcza do parkietów, boazerii
SJP.pl
litografía chemiczna
SJP.pl
dział chemii zajmujący się wykorzystaniem metod komputerowych i matematycznych w analizowaniu danych chemicznych
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ruchów rośliny, zależny od budowy organu, wywołany chemiczną reakcją na bodziec
SJP.pl
Chemonastia – reakcja nastyczna roślin na działanie czynnika chemicznego. Zachodzi między innymi podczas ruchów aparatów szparkowych, w odpowiedzi na zmiany stężenia CO2 i O2 oraz u roślin owadożernych podczas chwytania ofiary.
Wikipedia
odporny na działanie czynników chemicznych; chemioodporny
SJP.pl
odnoszący się do białek złożonych, zawierających oprócz łańcucha białkowego pewne grupy prostetyczne
SJP.pl
receptor wrażliwy na substancje chemiczne
SJP.pl
Chemoreceptory – receptory rozróżniające substancje chemiczne, pełniące u wielu organizmów podstawowe funkcje zmysłowe. Są one dość pierwotne filogenetycznie i występują praktycznie u wszystkich grup zwierząt – od pierwotniaków do ssaków (w tym człowieka). Uczestniczą one we wszystkich procesach życiowych, m.in.: odnajdywanie pokarmu, unikanie drapieżników, dobór partnera seksualnego, komunikacja chemiczna.
Wikipedia
środek chemiczny powodujący bezpłodność, stosowany do ograniczania populacji niektórych zwierząt, wykorzystywany w ochronie roślin
SJP.pl
wywoływanie bezpłodności przez stosowanie chemosterylantów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chemosyntetyzować.
Wiktionary
czas. chemosyntetyzować
Wiktionary
biochemiczny proces asymilacji dwutlenku węgla przy zużytkowaniu energii uzyskanej z utlenienia tlenem atmosferycznym prostych substancji nieorganicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. proces przyswajania dwutlenku węgla w oparciu o energię pochodzącą nie ze światła, ale z utleniania prostych związków organicznych lub metanu; występuje u niektórych grzybów i bakterii;
Wiktionary
Chemosynteza – starszy ewolucyjnie od fotosyntezy i mniej od niej skomplikowany sposób autotrofizmu. Przeprowadzają go bakterie nazywane chemoautotrofami, których źródłem energii do asymilacji dwutlenku węgla (CO2) są reakcje utlenienia prostszych związków nieorganicznych lub metanu. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w obiegach pierwiastków ważnych biologicznie (np. azotu, węgla lub fosforu). Asymilacja dwutlenku węgla rozpoczyna się od karboksylacji rybulozo-1,5-bisfosforanu.
Wikipedia
ruch lokomocyjny niższych organizmów lub swobodnych komórek w kierunku bodźca chemicznego lub w przeciwną doń stronę przy jednoczesnym unikaniu granicy bodźca niekorzystnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. ruch drobnych organizmów lub komórek (np. leukocytów czy plemników) w określonym kierunku pod wpływem różnej wielkości stężenia danej substancji chemicznej w różnych miejscach;
Wiktionary
Chemotaksja – reakcja ruchowa całego organizmu lub zdolnych do samodzielnego ruchu komórek na kierunkowe chemiczne bodźce. Często nie jest łatwo określić, co jest właściwą taksją, a co kinezą. Podobnie, chemotaksja zbliżona jest do chemonastii, która jednak dotyczy tylko fragmentów ciała, a nie całego organizmu (np. ruch czułków rosiczek zamykających ofiarę jest kombinacją haptonastii i chemonastii, a nie chemotaksją). Służy m.in. do odnalezienia pokarmu lub partnera seksualnego (poprzez feromony), a także znajdywaniu się gamet. W zależności od kierunku ruchu w stosunku do kierunku działania bodźca wyróżniane są:
Wikipedia
IPA: ˌxɛ̃mɔˈtaksʲja, AS: χẽmotaksʹi ̯a
Wiktionary
przym. chemotaktyczny
Wiktionary
dział taksonomii stosujący badanie związków chemicznych występujących w organizmach żywych do ulepszenia ich systematyki
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący chemotaktyzmu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemotaksją, dotyczący chemotaksji
Wiktionary
rzecz. chemotaksja ż.
Wiktionary
ruch kierunkowy żywych komórek roślinnych i zwierzęcych spowodowany bodźcami chemicznymi
SJP.pl
specjalista stosujący metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapeuta
SJP.pl
specjalistka stosująca metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapeutka
SJP.pl
lek przeciw drobnoustrojom otrzymany na zasadzie całkowitej syntezy chemicznej, niemający swojego odpowiednika w przyrodzie; chemioterapeutyk; lek chemoterapeutyczny
SJP.pl
1. metoda leczenia polegająca na stosowaniu preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapia;
2. zapobieganie chorobom roślin lub ich zwalczanie przy użyciu związków chemicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. zob. chemioterapia.
(1.2) roln. zwalczanie lub przeciwdziałanie chorobom roślin z użyciem syntetycznych środków chemicznych
Wiktionary
IPA: ˌxɛ̃mɔtɛˈrapʲja, AS: χẽmoterapʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) pot. chemia
Wiktionary
przenoszenie wewnątrzkomórkowe wywoływane przez substancję chemiczną działającą na komórki postsynaptyczne
SJP.pl
chemik specjalizujący się w stosowaniu zjawisk chemicznych dla celów elektroniki
SJP.pl
gałąź elektrochemii wykorzystująca zjawiska chemiczne dla celów elektroniki
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z chemotropizmem, dotyczący chemotropizmu
Wiktionary
rzecz. chemotropizm mrz.
Wiktionary
ruch kierunkowy organizmów roślinnych i zwierzęcych polegający na zwracaniu się w kierunku bodźca chemicznego lub w stronę doń przeciwną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. reakcja ruchowa roślin w odpowiedzi na czynnik chemiczny;
Wiktionary
Chemotropizm – reakcja ruchowa roślin w odpowiedzi na czynnik chemiczny. Ruch w kierunku zwiększającego się stężenia związku chemicznego określany jest jako chemotropizm dodatni. Chemotropizm ujemny polega na ruchu w kierunki niższego stężenia substancji chemicznej. Bodziec chemiczny stymuluje lub hamuje wzrost komórek.
Wikipedia
IPA: ˌxɛ̃mɔˈtrɔpʲism̥, AS: χẽmotropʹism̦
Wiktionary
przym. chemotropiczny
Wiktionary
różnica w składzie chemicznym roślin lub mikroorganizmów tego samego gatunku, wynikająca z odmienności wtórnych metabolitów
SJP.pl
twardniejący pod wpływem czynników chemicznych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
aktywność seksualna z użyciem substancji psychoaktywnych; chemsex
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. współżycie seksualne podejmowane pod wpływem substancji psychoaktywnych, które zwiększają pożądanie i przyjemność
Wiktionary
Chemseks (ang. chemsex, party and play, high and horny) - aktywność seksualna podejmowana pod wpływem narkotyków, przyjmowanych w celu przedłużenia czasu trwania stosunku płciowego i intensyfikacji doznań seksualnych. Pojęcie to stosuje się w szczególności w odniesieniu do mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, a zjawisko to występuje przede wszystkim w środowiskach gejowskich w większych miastach. Określenie chemseks dotyczy narkotyków przyjmowanych doustnie, donosowo lub doodbytniczo; w przypadku substancji przyjmowanych dożylnie używa się określenia slamseks.
Wikipedia
aktywność seksualna z użyciem substancji psychoaktywnych; chemseks
SJP.pl
Chemseks (ang. chemsex, party and play, high and horny) - aktywność seksualna podejmowana pod wpływem narkotyków, przyjmowanych w celu przedłużenia czasu trwania stosunku płciowego i intensyfikacji doznań seksualnych. Pojęcie to stosuje się w szczególności w odniesieniu do mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, a zjawisko to występuje przede wszystkim w środowiskach gejowskich w większych miastach. Określenie chemseks dotyczy narkotyków przyjmowanych doustnie, donosowo lub doodbytniczo; w przypadku substancji przyjmowanych dożylnie używa się określenia slamseks.
Wikipedia
henna;
1. naturalny czerwonopomarańczowy barwnik otrzymywany z pędów henny;
2. farba do włosów, której głównym składnikiem jest ten barwnik
SJP.pl
Anser – rodzaj ptaków z podrodziny gęsi (Anserinae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae).
Wikipedia
[czytaj: czenej lub czeni lub czini] nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
Wikipedia
Ćennaj lub Madras (hindi चेन्नई, trb.: Ćennaj, trl.: Cennai; tamilski சென்னை, trb.: Sennaj; ang. Chennai; do 2000 hindi मद्रास, trb.: Madras, trl.: Madrās; ang. Madras) – miasto w Indiach na Wybrzeżu Koromandelskim nad Zatoką Bengalską. Jest stolicą stanu Tamilnadu oraz największym ośrodkiem kulturalnym, gospodarczym i edukacyjnym południowych Indii. Jest czwartą aglomeracją miejską w Indiach pod względem ludności. Ćennaj jest wśród najczęściej odwiedzanych miast Indii, w 2015 był 45. miejscem na świecie pod względem ruchu turystycznego. Według Wskaźnika Jakości Życia jest najbezpieczniejszym miastem Indii. Miasto to nazywane jest „indyjską stolicą zdrowia”, 45% ruchu turystycznego to turystyka medyczna. Z powodu dynamicznie zwiększającej się liczby ludności oraz ogólnego rozwoju gospodarczego Indii Ćennaj mierzy się wieloma problemami ekologicznymi, ekonomicznymi i społecznymi.
Wikipedia
Komosa (Chenopodium L.) – rodzaj roślin, należący w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny komosowatych lub szarłatowatych (m.in. system APG IV z 2016). Obejmuje 130 gatunków, przy czym na początku XXI wieku znacznym zmianom uległo ujęcie taksonomiczne rodzaju (wyłączono liczne gatunki do osobnych rodzajów: Chenopodiastrum, Dysphania, Lipandra, Oxybasis i Teloxys), tu zaś włączono gatunki z rodzaju Einadia. Rośliny z tego rodzaju spotykane są na całym niemal świecie. W Polsce występuje 11 gatunków rodzimych lub introdukowanych (liczne gatunki z flory polskiej trafiły w XXI wieku do ww. rodzajów). Rośliny te zasiedlają zwykle siedliska towarzyszące człowiekowi (ruderalne), wiele gatunków to chwasty w uprawach.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z górami Chentej, dotyczący gór Chentej
Wiktionary
rzecz. Chentej mrz.
Wiktionary
1. władca starożytnego Egiptu IV dynastii;
2. piramida Cheopsa - największa piramida egipska, wybudowana na przełomie XXVII i XXVI w. p.n.e
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. jeden z faraonów;
Wiktionary
Cheops (z gr.) – władca starożytnego Egiptu IV dynastii z okresu Starego Państwa. Imię "Cheops" to spopularyzowana przez Herodota, grecka forma egipskiego imienia Chu-fu, skrótu od Chnum-chuefui (z egip. Chnum mnie chroni).
Wikipedia
(1.1) Stare cywilizacje, nie tylko egipska, wiedziały co robią, budując piramidy w Babilonii, w meksykańskim Teotihuacan, wśród Olmeków i Majów, w Peru i Boliwii, w Indiach, Kambodży, Australii, Japonii i Chinach, gdzie jest największa na świecie, tak zwana Biała Piramida, mająca 300 metrów wysokości, czyli ponad dwa razy większa od piramidy Cheopsa.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. w starożytnym Egipcie nakrycie głowy faraonów wykonane z niebieskiego płótna lub skóry, ozdobione z przodu ureuszem, używane podczas bitew i ceremonii
Wiktionary
IPA: ˈxɛprɛʃ, AS: χepreš
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mitegip. staroegipski bóg wschodzącego Słońca mający postać skarabeusza;
Wiktionary
Chepri (stający się, Ten-Który-Się-Staje, powstały [sam z Siebie]) – prabóstwo egipskie, czczone pod postacią skarabeusza. Był bogiem wschodzącego słońca. W Starym Państwie uważany za personifikację Atuma i jako taki uznany za stwórcę bóstw. W tekstach Księgi umarłych ma związek z symboliką zmartwychwstania.
Chepri w hieroglifach
Wikipedia
1. dawniej: wietrzna, śnieżna pogoda; zamieć, zadymka;
2. gatunek ptaka z rodziny jaskółkowatych
SJP.pl
Cher (ur. jako Cheryl Sarkisian 20 maja 1946 w El Centro w Kalifornii) – amerykańska piosenkarka, aktorka, pisarka, biznesmenka, komiczka, tancerka, projektantka mody, modelka, filantropka, producentka muzyczna, autorka tekstów i prezenterka telewizyjna. Często określana przez media mianem Bogini Popu (ang. Goddess of Pop).
Wikipedia
1. dawniej: wietrzna, śnieżna pogoda; zamieć, zadymka;
2. gatunek ptaka z rodziny jaskółkowatych
SJP.pl
Chera, chera australijska (Cheramoeca leucosterna) – gatunek małego ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Cheramoeca. Zamieszkuje Australię. Nie wyróżnia się podgatunków.
Wikipedia
[czytaj: szerBU:R] miasto we Francji
SJP.pl
Cherbourg-en-Cotentin – miasto i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Manche, port nad kanałem La Manche, na półwyspie Cotentin. W 2013 roku liczba ludności wynosiła 80 978 mieszkańców.
Gmina została utworzona 1 stycznia 2016 roku z połączenia pięciu ówczesnych gmin: Cherbourg-Octeville, Équeurdreville-Hainneville, La Glacerie, Querqueville oraz Tourlaville. Siedziba gminy ulokowana została na terenie dawnej gminy Cherbourg-Octeville.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. klątwa za naruszenie przepisów religijnych w judaizmie
2. poświęcenie rzeczy lub osoby jako tabu
SJP.pl
Cherem (hebr. חֵרֶם – ‘klątwa’, dziś: ‘bojkot’, ‘ostracyzm’) – kara anatemy nakładana przez sąd rabinacki na osobę, która rażąco naruszyła przykazanie (micwa) lub odmówiła podporządkowania się orzeczeniom prawnym miejscowego rabinatu; najsurowsze klątwy rzucano na denuncjatorów w czasach prześladowań. Do przestępstw przeciw prawu religijnemu, za które grozi kara cheremu, należą: kontynuowanie pracy przed wyprawieniem pochówku zmarłemu, próba obejścia orzeczenia sądu rabinackiego przez odwołanie się do władz państwowych, znieważenie rabina, posiadanie groźnego psa i niezachowywanie stosownych środków bezpieczeństwa, odnoszenie się do kogoś jak do niewolnika, masturbacja, praca w wigilię święta Paschy, nieuzasadnione nałożenie klątwy.Pierwsza wzmianka o cheremie rozumianym jako wykluczenie ze społeczności pochodzi z Księgi Ezdrasza 10, 8: „Jeśli zaś chodzi o każdego, który – wbrew poleceniu przywódców i starszyzny – w ciągu trzech dni nie przybędzie, to cały dobytek jego będzie podlegał klątwie, a on wykluczony będzie ze społeczności powracających z wygnania”.
Wikipedia
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; charłać
SJP.pl
związany z cherlakiem
SJP.pl
potocznie: wątłość, słabowitość, chorowitość; mizeractwo, chuderlawość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od cherlak
Wiktionary
rzecz. cherlak m.
Wiktionary
człowiek wątły, mizerny, chorowity
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) człowiek chorowity, słabowity
Wiktionary
rzecz. cherlactwo n., cherlawiec m., cherlawość ż., cherlakowatość ż.
:: zdrobn. cherlaczek m.
przym. cherlawy, cherlakowaty
Wiktionary
(1.1) charłak, cherlawiec, chucherko, chuchrak, chuchro, chuderlak, marnota, mimoza, mizeractwo, mizeraczek, mizerak, mizerota, mizerotka, wymoczek, wyskrobek, zdechlak, zgniłek, zmora
Wiktionary
o wyglądzie cherlaka; chuderlawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cherlać.
Wiktionary
czas. cherlać
Wiktionary
potocznie: człowiek cherlawy; cherlak
SJP.pl
1. o człowieku: słaby, mizerny, chorowity;
2. przenośnie: taki, który jest w złym stanie; kiepski, lichy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o człowieku: wątły, słaby i chorowity
(1.2) przen. będący w złym stanie
Wiktionary
IPA: xɛrˈlavɨ, AS: χerlavy
Wiktionary
rzecz. cherlawiec m., cherlak mos.
Wiktionary
(1.1) mizerny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. rodzaj marynaty pochodzącej z krajów Maghrebu, której podstawowymi składnikami są liście kolendry, czosnek i kumin rozprowadzone w oliwie i soku cytrynowym;
Wiktionary
Chermoula (szermula) – pochodzący z krajów Maghrebu rodzaj marynaty do pieczonych warzyw, mięs i ryb.
Podstawowymi składnikami szermuli są świeża kolendra, czosnek i kmin rzymski. Innymi składnikami, dodawanymi w zależności od przepisu, są papryka słodka lub ostra, szafran lub pieprz, a także kiszona cytryna, cebula i natka pietruszki. Do szermuli dodaje się także sok cytrynowy i oliwę. Jest to marynata używana głównie do ryb i owoców morza.
Wikipedia
(1.1) Kawałki kurczaka włóż do dużej, szklanej miski, nałóż chermoulę i pozostaw do zamarynowania na całą noc.
Wiktionary
rzecz. szermula ż.
Wiktionary
(1.1) szermula
Wiktionary
[czytaj: cziroki] samochód typu Jeep Cherokee
SJP.pl
Czirokezi (ang. Cherokee) – plemię Indian północnoamerykańskichMiejscowości w USA:
Wikipedia
miejsce bitwy Greków z Macedończykami z 338 roku p.n.e.; Cheroneja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. greckie miasto w zachodniej Beocji;
Wiktionary
Cheronea, Cheroneja (gr. Χαιρώνεια, Cheronia; łac. Chaeronea) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja, w gminie Liwadia, położona między rzeką Kifisos a górą Turio. W 2011 roku liczyła 556 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Bitwa pod Cheroneą, która powaliła Teby na kolana, Tespiom przyniosła radość, pokój i pomyślność.
Wiktionary
IPA: ˌxɛrɔ̃ˈnɛa, AS: χerõnea
Wiktionary
rzecz. Cheroneja ż., cheronejczyk m., cheronejka ż.
przym. cheronejski
Wiktionary
(1.1) Cheroneja
Wiktionary
miejsce bitwy Greków z Macedończykami z 338 roku p.n.e.; Cheronea
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. greckie miasto w zachodniej Beocji;
Wiktionary
Cheronea, Cheroneja (gr. Χαιρώνεια, Cheronia; łac. Chaeronea) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja, w gminie Liwadia, położona między rzeką Kifisos a górą Turio. W 2011 roku liczyła 556 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: ˌxɛrɔ̃ˈnɛja, AS: χerõnei ̯a
Wiktionary
rzecz. Cheronea ż., cheronejczyk m., cheronejka ż.
przym. cheronejski
Wiktionary
(1.1) Cheronea
Wiktionary
przymiotnik od: Cheronea (miasto starożytne)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cheroneją, dotyczący Cheronei
Wiktionary
(1.1) W muzeum cheronejskim przechowywane są artefakty z okolicznych wykopalisk archeologicznych.
Wiktionary
IPA: ˌxɛrɔ̃ˈnɛjsʲci, AS: χerõnei ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Cheronea ż., Cheroneja ż., cheronejczyk m., cheronejka ż.
Wiktionary
[czytaj: szery]
1. likier lub wino wytwarzane z wiśni; cherry brandy;
2. samochód typu Nissan Cherry
SJP.pl
Stany Zjednoczone:
Wikipedia
miasto obwodowe w południowej Ukrainie; Chersoń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na południu Ukrainy, nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego;
Wiktionary
Chersoń (ukr. Херсон, Cherson) – miasto obwodowe na południu Ukrainy nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego, 283 649 mieszkańców w 2021. W mieście znajduje się stacja kolejowa Chersoń.
Jedyne miasto obwodowe Ukrainy zajęte w ramach rosyjskiej inwazji z 2022 roku. Od 2 marca do 11 listopada 2022 miejscowość znajdowała się pod okupacją sił rosyjskich.
Wikipedia
rzecz. Chersońszczyzna ż., chersończyk m., chersonka ż.
przym. chersoński
Wiktionary
nazwa kilku miast i półwyspów w starożytnej Grecji
SJP.pl
Chersonez – z gr. – półwysep
Nazwą tą w starożytności określano:
W czasach nowożytnych także:
Wikipedia
1. → Chersoń;
2. obwód chersoński - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chersoniem, dotyczący Chersonia
Wiktionary
rzecz. Chersoń mrz.
Wiktionary
cherubin;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) rel. bibl. zob. cherubin.
(1.2) pot. zob. cherubin.
Wiktionary
Cherub lub cherubin (l.mn. cheruby, cherubini, cherubiny, cherubinowie; hebr. l.p. כְּרוּב kərūv, l.mn. כְּרוּבִים krūvîm od akadyjskiego karābu – błogosławieństwo, modlitwa, poświęcenie) – według wierzeń, potężna nadprzyrodzona istota, stojąca bardzo wysoko w hierarchii bytów, znajdująca się często w bezpośredniej bliskości Boga. Mylona często z uskrzydlonymi puttami pojawiającymi się w dziełach sztuki nowożytnej.
Wikipedia
IPA: ˈxɛrup, AS: χerup
Wiktionary
rzecz. cherubin m., Cherubin m., zdrobn. cherubinek m., cherubinowość ż.
przym. cherubinowy, cherubowy
Wiktionary
cherub;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wcześnie rano podwieźliśmy Cherubina na stację kolejową.
Wiktionary
rzecz. cherubin m., cherub m., zdrobn. cherubinek m., cherubinowość ż.
przym. cherubinowy, cherubowy
Wiktionary
plastyczne przedstawienie w sztuce małego cherubina
SJP.pl
cherub;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
SJP.pl
Wikipedia
będący dziecięcej urody, mający wygląd cherubinka
SJP.pl
przymiotnik od: cherubinek
SJP.pl
przymiotnik od: cherubin
SJP.pl
przymiotnik od: cherub
SJP.pl
potężne plemię germańskie, zamieszkujące w starożytności tereny między Wezerą i Łabą
SJP.pl
Cheruskowie (łac. Cherusci) – jedno z plemion germańskich, o którym wspomina Tacyt w swym dziele Germania.
Cheruskowie zamieszkiwali tereny północnych Niemiec na zachód od Półwyspu Jutlandzkiego. Za sąsiadów mieli rzymską Galię, Longobardów, Semnonów i Chattów. Na kartach historii pojawili się w 58 p.n.e., kiedy Juliusz Cezar pokonał ich wodza Ariowista, spieszącego na pomoc Celtom w Galii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) twardy ser podpuszczkowy, dojrzewający, o ostrym, pikantnym smaku
Wiktionary
Cheshire (wymowa: [ˈt͡ʃɛʃə]) – hrabstwo ceremonialne i historyczne w zachodniej Anglii, w regionie North West England, położone nad estuariami rzek Mersey i Dee, przy granicy z Walią. Do 2009 roku pełniło funkcję administracyjną jako hrabstwo niemetropolitalne.
Wikipedia
(1.1) Z żółtych serów najbardziej lubię cheshire.
Wiktionary
(1.1) chester
Wiktionary
[czytaj: czester] ser podobny do czedara; czester
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) twardy ser podpuszczkowy, dojrzewający, o ostrym, pikantnym smaku
Wiktionary
Chester (wal. Caer) – miasto w północno-zachodniej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym Cheshire, ośrodek administracyjny dystryktu Cheshire West and Chester, położone przy granicy walijskiej, nad rzeką Dee. Ma 118 200 mieszkańców (2011).
Wikipedia
(1.1) Z żółtych serów najbardziej lubię chester.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃɛstɛr, AS: čester
Wiktionary
(1.1) cheshire
Wiktionary
[czytaj: CZESterfild] papieros marki Chesterfield
SJP.pl
Wielka Brytania:
Wikipedia
Miasta w USA:
Miasta w Anglii:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w syberyjskiej części Rosji, łącząc się z Kotujem tworzy Chatangę;
Wiktionary
Cheta – jedna z rzek syberyjskich.
Wypływa z podnóża szczytu Kamienia w Górach Putorana, płynie południowym skrajem półwyspu Tajmyr, następnie skręca na północny wschód w kierunku miasta Chatanga, gdzie łączy się z rzeką Kotuj, tworząc rzekę o tej samej nazwie, która uchodzi do Morza Łaptiewów.
Wikipedia
potocznie: ochota na coś, zwykle krótkotrwała; zachcianka, kaprys, chrapka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chętkie; cecha tych, którzy są chętcy
Wiktionary
przym. chętki
przysł. chętko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stpol. chętny (np. do pomocy), przychylny
Wiktionary
IPA: xɛ̃nˈtlʲivɨ, AS: χẽntlʹivy
Wiktionary
przym. chętny
rzecz. chętny mos., chęć ż.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) z chęcią, z ochotą
Wiktionary
(1.1) One mówiły chętnie, opowiadając o sprawnej organizacji RGO w Tarnowskiem.
Wiktionary
IPA: ˈxɛ̃ntʲɲɛ, AS: χẽntʹńe
Wiktionary
rzecz. chęć ż., chętny mos., chuć ż., chutliwość ż.
przym. chętny, chutny, chutliwy
Wiktionary
(1.1) ochoczo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chętnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chętny
SJP.pl
→ chętny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chętne; cecha tych, którzy są chętni
(1.2) stpol. przyjemność
(1.3) stpol. wdzięk
Wiktionary
rzecz. chętny mos., zachęta ż., zachęcanie n., chętka ż., niechętność ż.
czas. zachęcać ndk., zachęcić dk.
przym. chętny
Wiktionary
mający chęć do czegoś; skory, skłonny do czegoś; ochoczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający chęć zrobienia czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) ochotnik
Wiktionary
(1.1) On twierdził, że jest chętny do pomocy.
(2.1) Firma szuka chętnych do pracy na stanowisku starszego marynarza.
Wiktionary
IPA: ˈxɛ̃ntnɨ, AS: χẽntny
Wiktionary
rzecz. chęć ż., chętka ż., chuć ż., chutliwość ż., chętność ż.
przym. chętliwy, chutny, chutliwy
przysł. chętnie, chutliwie
Wiktionary
(1.1) ochoczy, skłonny, chętliwy, skory, gotowy, skwapliwy
Wiktionary
morska ryba okoniokształtna z rodziny chetonikowatych
SJP.pl
rodzina morskich ryb okoniokształtnych; ustnikowate, szczeciozębowate, szczeciozęby, ryby motyle
SJP.pl
Chetonikowate, ustnikowate, szczeciozębowate, szczeciozęby, ryby motyle (Chaetodontidae) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych (Perciformes). Niektóre gatunki spotykane są w hodowlach akwariowych.
Wikipedia
o cechach chetonikowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię;
Wiktionary
(1.1) W pobliżu znaleziono groby Chetytów.
(1.1) Efron Chetyta, który siedział wśród swych współplemieńców, odpowiedział Abrahamowi wobec nich i wobec wszystkich wchodzących w bramę miasta.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Chetytka ż.
przym. chetycki
Wiktionary
[czytaj: szewalJE] nazwisko, m.in. Maurice Chevalier (1888-1972) - francuski piosenkarz, tancerz i aktor
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
[czytaj: szewiot] rasa owiec o długiej, lśniącej wełnie; szewiot
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szewrolet] samochód marki Chevrolet; szewrolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mot. marka samochodu
Wiktionary
Chevrolet – amerykański producent samochodów osobowych, SUV-ów, samochodów sportowych, vanów i pickupów z siedzibą w Detroit działający od 1911 roku. Należy do amerykańskiego koncernu General Motors.
Wikipedia
(1.1) Dziadek lubił samochody marki Chevrolet.
Wiktionary
rzecz. chevrolet mzw.
Wiktionary
[czytaj: szewroletka] potocznie: samochód marki Chevrolet
SJP.pl
[czytaj: szewron] amerykańska korporacja branży energetycznej
SJP.pl
Antarktyda:
Belgia:
Osoby:
Wikipedia
[czytaj: czewa] język urzędowy Malawi; czewa
SJP.pl
Chewa, Heva Dağı – najwyższy szczyt Gór Szawszeckich. Wznosi się na wysokość 2812 m n.p.m..
Wikipedia
[czytaj: czubaka] fikcyjna postać z uniwersum Gwiezdnych wojen
SJP.pl
Chewbacca (znany też jako Chewie) – fikcyjna postać z Gwiezdnych wojen, przedstawiciel rasy Wookieech pochodzący z planety Kashyyyk. Jest wojownikiem i pilotem-mechanikiem. Od trzeciej do siódmej części grał go Peter Mayhew. W ósmej i dziewiątej części cyklu oraz w filmie Han Solo: Gwiezdne wojny – historie zastąpił go Joonas Suotamo.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. niewielka kraina historyczna w północno-wschodniej Gruzji
Wiktionary
banda, grupa złodziei, środowisko przestępcze; hewra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna i geograficzna położona w północno-wschodniej Gruzji;
Wiktionary
Chewsuretia (gruz. ხევსურეთი, dosł. kraj dolin) – kraina historyczno-geograficzna położona w północno-wschodniej Gruzji. Jest to jeden z trzech gruzińskich regionów (obok Tuszetii i Kazbegi), leżących na północ od Pasma Wododziałowego Wielkiego Kaukazu, a więc na Kaukazie Północnym.
Wikipedia
[czytaj: szaJEN]
1. rzeka w Stanach Zjednoczonych;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
Cheyenne – miasto w północno-środkowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, stolica i największe miasto stanu Wyoming, a także stolica hrabstwa Laramie. Miasto jest najdalej na północ wysuniętą częścią szybko rozwijającej się aglomeracji Front Range Urban Corridor, w której zawierają się m.in. takie miasta jak Denver czy Colorado Springs.
Wikipedia
meduza z gromady krążkopławów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Chełkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. dzielnica Gdańska;
3. obszar Krakowa;
4. szczyt w Beskidzie Niskim;
5. szczyt w Beskidzie Wyspowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilkunastu miejscowości, dzielnic i części miast w Polsce;
(1.2) geogr. nazwa kilku gór i wzniesień w Polsce
(1.3) geogr. mezoregion fizycznogeograficzny, garb na Wyżynie Śląskiej;
(1.4) geogr. jezioro w gminie Łobez, w województwie zachodniopomorskim;
Wiktionary
Chełm (pod koniec XVIII wieku stosowana też pisownia Hełm) – miasto na prawach powiatu we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim. Leży 42 km od granicy z Białorusią i 21 km od granicy z Ukrainą w pobliżu przejścia granicznego w Dorohusku. Leży nad rzeką Uherką, lewym dopływem Bugu, jest trzecim co do liczby ludności miastem w województwie.
Wikipedia
(1.1) Chełm był tuż przede mną, plątanina domów, ogrodów i cerkwi, osypana błyszczącą rosą świateł, piętrzyła się na tle nieba czarnymi, groźnymi konturami.
(1.2) Dość rozległe, częściowo jedynie zalesione wzgórze Chełmu stanowi kulminację w grzbiecie wododziałowym Wisły i Odry.
Wiktionary
IPA: xɛwm, AS: χeu̯m
Wiktionary
rzecz. chełmianin mos., chełmianka ż., Chełmszczyzna ż.
przym. chełmski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈxɛwmt͡sɛ, AS: χeu̯mce
Wiktionary
1. mieszkaniec Chełmka;
2. mieszkaniec Chełmca
SJP.pl
1. mieszkanka Chełmka;
2. mieszkanka Chełmca
SJP.pl
przymiotnik od: Chełmek; chełmkowski
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wyspa w Świnoujściu;
3. wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Polsce;
Wiktionary
Chełmek – miasto w woj. małopolskim, w powiecie oświęcimskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chełmek, nad Przemszą.
W 1595 roku wieś położona w powiecie śląskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego. Chełmek należy do Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 8413 mieszkańców.
Wikipedia
IPA: ˈxɛwmɛk, AS: χeu̯mek
Wiktionary
przym. chełmecki, chełmkowski
Wiktionary
ptak afrykański; szyszak; turak; bananojad
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec miasta Chełm
SJP.pl
mieszkanka Chełma
SJP.pl
ChKS Chełmianka Chełm – polski klub piłkarski z siedzibą w Chełmie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wzniesienie w województwie pomorskim, w gminie Karsin, najwyższe po Wieżycy
(1.2) wąskotorowa mijanka w Chełmiczkach, w województwie kujawsko-pomorskim
Wiktionary
Chełmice (kasz. Chôłmice) – wzniesienie na obszarze mezoregionu Bory Tucholskie, położone w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin, zlokalizowane w kierunku północno-zachodnim od wsi Wiele. Jego wysokość to 201,5 m n.p.m.. To najwyższe wzniesienie w regionie po Wieżycy.
Chełmice są najwyższym wzniesieniem w gminie Karsin.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Chełmiec (do 29 maja 1953 – Chełmiec Polski) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Chełmiec, której jest siedzibą.
Wikipedia
IPA: ˈxɛwmʲjɛt͡s, AS: χeu̯mʹi ̯ec
Wiktionary
przym. chełmiecki
Wiktionary
przymiotnik od: Chełmiec
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełmna, związany z Chełmnem
Wiktionary
(1.1) Na chełmieńskim ratuszu już wisiały biało-czerwone flagi.
Wiktionary
rzecz. Chełmno n., chełmnianin mos., chełmnianka ż.
przym. chełmiński
Wiktionary
(1.1) chełmiński
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Chełmno
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełmna, związany z Chełmnem
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na chełmińskim ratuszu już wisiały biało-czerwone sztandary.
Wiktionary
rzecz. Chełmno n., chełmnianin mos., chełmnianka ż.
przym. chełmieński
Wiktionary
(1.1) chełmieński
Wiktionary
przymiotnik od: Chełmek; chełmecki
SJP.pl
mieszkaniec Chełmna
SJP.pl
mieszkanka Chełmna
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Chełmno (niem. Culm, Kulm) – miasto w Polsce, w województwie kujawsko–pomorskim, siedziba powiatu chełmińskiego; leży nad Wisłą, u ujścia Fryby. W latach 1945-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Według danych z 31 grudnia 2023 roku Chełmno liczy 18 052 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) (…) przebywając długo w Toruniu i Chełmnie, wyuczył się polskiej mowy (…)
Wiktionary
IPA: ˈxɛwmnɔ, AS: χeu̯mno
Wiktionary
rzecz. chełmnianin mos., chełmnianka ż.
przym. chełmiński, chełmieński
Wiktionary
Chełmoniec (niem. Gruneberg) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 43 Eskadra Towarzysząca.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Chełmoniec.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
osoby o nazwisku Chełmoński lub Chełmońska:
Wikipedia
przymiotnik od: Chełm
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełma, związany z Chełmem
Wiktionary
(1.1) Spotkamy się przy ratuszu na chełmskim rynku.
Wiktionary
rzecz. Chełm m.
Wiktionary
przymiotnik od: Chełm
SJP.pl
przymiotnik od: Chełm
SJP.pl
Wikipedia
jednostka administracyjna Królestwa Polskiego w okresie I Rzeczypospolitej; ziemia chełmska
SJP.pl
Wikipedia
miasto w województwie kujawsko-pomorskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Chełmża (pol. do 1251 r. Łoza, niem. Culmsee, Kulmsee) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, na zachodnim brzegu Jeziora Chełmżyńskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2023 roku Chełmża liczyła 13 691 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Toruńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego jako pierwsze w regionie wyjdzie poza granice miasta, w którym działa, i rozpocznie budowę mieszkań w Chełmży.
Wiktionary
IPA: ˈxɛwmʒa, AS: χeu̯mža
Wiktionary
rzecz. chełmżanin, chełmżanka
przym. chełmżyński
Wiktionary
mieszkaniec Chełmży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chełmży
Wiktionary
IPA: xɛwmˈʒãɲĩn, AS: χeu̯mžãńĩn
Wiktionary
rzecz. Chełmża ż.
:: fż. chełmżanka
przym. chełmżyński
Wiktionary
mieszkanka Chełmży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chełmży
Wiktionary
IPA: xɛwmˈʒãnka, AS: χeu̯mžãnka
Wiktionary
rzecz. Chełmża ż.
:: fm. chełmżanin mos.
przym. chełmżyński
Wiktionary
przymiotnik od: Chełmża
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chełmży, związany z Chełmżą
Wiktionary
(1.1) 23 czerwca br. przedstawiciele Policji i władz samorządowych uroczyście otworzyli odnowiony gmach chełmżyńskiego komisariatu.
Wiktionary
IPA: xɛwmˈʒɨ̃j̃sʲci, AS: χeu̯mžỹĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chełmża ż., chełmżanin m., chełmżanka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. przechwalanie się
Wiktionary
Chełpa (niem. Helpe) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Choszczno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 wieś liczyła 42 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Wardyń.
Wikipedia
IPA: ˈxɛwpa, AS: χeu̯pa
Wiktionary
chełpić się - mieć się za kogoś lepszego i okazywać to otoczeniu
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chełpliwie
SJP.pl
książkowo: upodobanie do chełpienia się, czyli oznajmiania z dumą i uznaniem o swoich własnych osiągnięciach; zarozumiałość, pyszałkowatość, przemądrzałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyniosłość, buta
Wiktionary
przym. chełpliwy
przysł. chełpliwie
Wiktionary
(1.1) daw. chwalba
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chełpliwy
SJP.pl
zarozumiały, samochwalczy, pyszałkowaty, przemądrzały; książkowo:
1. lubiący się chełpić, czyli oznajmiać z dumą i uznaniem o swoich własnych osiągnięciach, sugerując, żę są one wyjątkowe i niepowtarzalne;
2. właściwy komuś, kto tak się zachowuje, np. chełpliwa wypowiedź
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) skłonny do przechwalania się i wynoszenia nad innych
Wiktionary
rzecz. chełpliwość ż.
czas. chełpić się
przysł. chełpliwie
Wiktionary
(1.1) pyszałkowaty, zarozumiały
Wiktionary
bryźnięcie wody, fali itp.
SJP.pl
Wikipedia
bryźnięcie wody, fali itp.
SJP.pl
Chełstów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra.
Wikipedia
Chełstówek – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra.
Wikipedia
Chełstowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Radzanowo.
Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik
(1.1) stpol. kiełznać
Wiktionary
IPA: ˈxɛwznat͡ɕ, AS: χeu̯znać
Wiktionary
rzecz. chełznanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chełznać.
Wiktionary
czas. chełznać ndk.
Wiktionary
skrót od: chuj go wie; chgw
SJP.pl
1. wyraz, zwykle powtarzany, naśladujący śmiech, zwłaszcza cichy, czasem ironiczny; hi;
2. chińska jednostka długości; cze, czi;
3. nazwa jednej z greckich liter;
4. [czytaj: czi albo ki] wg chińskiego taoizmu i medycyny chińskiej: energia przenikająca cały świat i ludzkie ciało
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa dwudziestej drugiej litery alfabetu greckiego, χ;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: xʲi, AS: χʹi
Wiktionary
1. rozkład chi-kwadrat - metoda rozkładu zmiennej losowej;
2. test zgodności chi-kwadrat - rodzaj testu statystycznego sprawdzającego słuszność hipotez
SJP.pl
[czytaj: CZIja] szałwia hiszpańska lub argentyńska, której nasiona są popularnym dodatkiem spożywczym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. nazwa systematyczna|Salvia hispanica|ref=tak., szałwia hiszpańska
(1.2) bot. spoż. nasiona szałwii hiszpańskiej
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) nasiona chia
synonimy.
(1.1) szałwia hiszpańska
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|chia. < etym|hiszp|chía. < etym|nah|chiyan.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|szałwia hiszpańska.
* angielski: (1.1) chia; (1.2) chia
* hiszpański: (1.1) chía ż.
* niemiecki: (1.1) Chia ż.; (1.2) Chiasamen m.
źródła.
== chia (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-chia.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) bot. spoż. chia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃʲija, AS: čʹii ̯a
Wiktionary
(1.1) szałwia hiszpańska
Wiktionary
rasa bydła z Toskanii, największa na świecie i jedna z najstarszych
SJP.pl
[czytaj: kjanti] wytrawne wino toskańskie o aromacie fiołków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) włoskie wino wytrawne;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) – Na początek poprosimy butelkę chianti, a potem zastanowimy się, co dalej.
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: kjaroskuro]
1. malarstwo, w którym duży nacisk położony jest na wyeksponowanie światłocienia;
2. światłocień
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. rozłożenie światła i cienia na obrazie
(1.2) szt. ostry kontrast światłocieniowy charakterystyczny dla malarstwa niektórych mistrzów;
(1.3) szt. odmiana drzeworytu
Wiktionary
Chiaroscuro (wł. chiaro – "jasny" i scuro – "ciemny") – termin stosowany czasem wymiennie ze "światłocieniem", ale kładący bardziej nacisk na różnice w natężeniu światła, podczas gdy "światłocień" oznacza ogólny rozkład świateł i cieni w dziele (malarskim, graficznym, rysunkowym), dzięki którym uzyskuje się wrażenie trójwymiarowości.
Wikipedia
(1.1) Dzięki chiaroscuro scena się ożywia.
(1.2) Malarz zastosował pierwszy raz chiaroscuro w swym obrazie „Madonna w grocie” w 1483 roku.
(1.3) Po XVI wieku drzeworyt chiaroscuro stracił na popularności.
Wiktionary
(1.3) drzeworyt światłocieniowy
Wiktionary
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiazm, chiasmus
SJP.pl
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiasm, chiazm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. odmiana andaluzytu;
Wiktionary
Chiastolit (nazywany także: Howdenitem lub Kamieniem krzyżowym) – odmiana andaluzytu, bardzo rzadki minerał z grupy krzemianów.
Nazwa pochodzi od gr. chiasto = przekątnie ułożony oraz chiastos = podobny do krzyża, krzyżowy. Rozpoznawany po charakterystycznym krzyżu widocznym na przekroju kryształu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) howdenit, kamień krzyżowy
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) andaluzyt
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr. chiasto 'ułożony przekątnie'
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chiastolite
* słowacki: (1.1) chiastolit m.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: xʲjaˈstɔlʲit, AS: χʹi ̯astolʹit
Wiktionary
(1.1) howdenit, kamień krzyżowy
Wiktionary
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiasm, chiasmus
SJP.pl
Chiazm (gr. χιασμός chiasmos, χίασμα chiasma – „ułożenie na krzyż”, „skrzyżowanie”) – klasyczna figura retoryczna, odmiana inwersji. Paralelizm składniowy polegający na odwróceniu symetrii dwóch całostek składniowych, z których druga powtarza porządek syntaktyczny składników, ale w odwrotnej kolejności. Szczególnie według schematu: podmiot – orzeczenie, orzeczenie – podmiot, np:
Wikipedia
1. miejsce, w którym 2 homologiczne chromosomy mogą wymienić między sobą odcinki
2. skrzyżowanie nerwów wzrokowych
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ciba] miasto w Japonii
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chibinami, dotyczący Chibin
Wiktionary
(1.1) Apatyty chibińskie mogłyby dostarczyć wielu miliardów ton nefelinu, jednakże brak na miejscu taniego opału, a przede wszystkim brak wapienia, którego potrzeba 8 ton na 1 tonę uzyskiwanego z nefelinu aluminium, skłoniły do porzucenia tych ciekawych prób.
Wiktionary
rzecz. Chibiny nmos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. masyw górski, położony za północnym kołem podbiegunowym u nasady Półwyspu Kolskiego w północnej Rosji;
Wiktionary
Chibiny (ros. Хибины, kil. Умптек) – pasmo górskie w Arktyce, zbudowane głównie z głębinowych skał magmowych (sjenitów), należące do obwodu murmańskiego, położone w Kole podbiegunowym północnym u nasady Półwyspu Kolskiego w północno-zachodniej Rosji.
Wikipedia
przym. chibiński
Wiktionary
[czytaj: szikago albo czikago] miasto w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Stanach Zjednoczonych;
(1.2) geogr. rzeka w Stanach Zjednoczonych;
(1.3) astr. planetoida o numerze 334 znajdująca się w zewnętrznej części głównego pasa planetoidaanetoid;
Wiktionary
Chicago ([ʃɪˈkɑ:gəʊ]) – miasto w Stanach Zjednoczonych, położone nad jeziorem Michigan w stanie Illinois, siedziba hrabstwa Cook, w pobliżu centrum kontynentu północnoamerykańskiego, ponad 800 km od granicy z Kanadą. Stanowi trzecie pod względem wielkości i zaludnienia miasto w Stanach Zjednoczonych (po Nowym Jorku i Los Angeles). Obszar metropolitalny Chicago liczy 9,3 mln mieszkańców i jest to także trzecia co do wielkości amerykańska aglomeracja.
Wikipedia
(1.1) Chicago jest wielkiem centrum zorganizowanej Polonii.
(1.1) Skład biało-czerwonych zdecydowanie odbiegał od optymalnego, natomiast rywale do Chicago przyjechali w najmocniejszym zestawieniu, z kadrą naszpikowaną medalistami ostatnich mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro.
Wiktionary
rzecz. chicagowianin mos., chicagowianka ż.
przym. chicagowski
Wiktionary
(1.1) peryfr. Miasto Wiatrów, peryfr. Wietrzne Miasto
Wiktionary
[czytaj: czikagowski] dotyczący Chicago (miasto w Stanach Zjednoczonych); czikagowski; chicagoski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chicago, związany z Chicago
Wiktionary
(1.1) Przycumujemy przy chicagowskim nabrzeżu portowym.
Wiktionary
rzecz. Chicago n.
przym. Chicago
Wiktionary
[czytaj czikano] w USA: członek meksykańskiej mniejszości narodowej
SJP.pl
[czytaj: czikanoz] w USA: grupa etniczna o pochodzeniu latynoskim
SJP.pl
potocznie: cichy, tłumiony śmiech, chichot; zwykle w lm - chichy
SJP.pl
[czytaj: czicza] brazylijski napój alkoholowy; chica
SJP.pl
Chicha – rodzaj napoju alkoholowego wyrabianego przez Rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej z rejonu Andów, który istniał już w czasach imperium Inków. Jest wytwarzany ze specjalnego gatunku kukurydzy (tzw. chicha de jora).
Ma blady słomkowy kolor i kwaśny posmak przypominający lekkie wino jabłkowe – cydr.
Wikipedia
[czytaj: czyczester] miasto w Anglii
SJP.pl
Chichester (wymowa) – miasto o statusie city w południowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie West Sussex, w dystrykcie Chichester. W 2001 roku miasto liczyło 27 477 mieszkańców.
Wikipedia
[czytaj: cziczewa] język z rodziny bantu używany w południowo-środkowej Afryce, język urzędowy Malawi; cziczewa
SJP.pl
potocznie: krótki, tłumiony śmiech; chichotek, śmieszek
SJP.pl
tłumiony, cichy śmiech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tłumiony śmiech o wysokim tonie
Wiktionary
(1.1) Na sali zapanowała grobowa cisza, tylko z kąta dobiegał czyjś głupawy chichot.
Wiktionary
IPA: ˈxʲixɔt, AS: χʹiχot
Wiktionary
rzecz. chichotek m., chichotka ż.
:: zdrobn. chichocik m.
czas. chichotać
Wiktionary
potocznie: kobieta skłonna do śmiechu; chichotka
SJP.pl
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zachichotać)
(1.1) śmiać się niezbyt głośnym, powstrzymywanym śmiechem o wysokim tonie
czasownik zwrotny niedokonany chichotać się (dk. zachichotać się)
(2.1) to samo znaczenie co (1.1)
Wiktionary
rzecz. chichot mrz., chichotanie n.
Wiktionary
(1.1) chichotać się, chichrać się
(2.1) chichotać, chichrać się
Wiktionary
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chichotać.
Wiktionary
czas. chichotać
Wiktionary
potocznie: cichy, tłumiony śmiech; chichocik, śmieszek
SJP.pl
potocznie: kobieta, dziewczyna skłonna do śmiechu; śmieszka
SJP.pl
potocznie: cichy, tłumiony śmiech; chichocik, śmieszek
SJP.pl
1. skłonny do chichotania; chichoczący;
2. piskliwy, podobny do chichotu
SJP.pl
potocznie: kobieta skłonna do śmiechu; chichotka
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chichrać.
Wiktionary
czas. chichrać
Wiktionary
[czytaj: czikenburger] hamburger z kotletem z piersi kurczaka
SJP.pl
[czytaj: czif] główny mechanik na statku; czif
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) główny mechanik na statku
Wiktionary
The Chief, a w rzeczywistości dr Niles Caulder – fikcyjna postać występująca w komiksach DC Comics. Jest liderem zespołu superbohaterów Doom Patrol. Postać wystąpiła w serialach telewizyjnych i filmach. Po raz pierwszy pojawił się na ekranie w serialu Titans. Grał go Bruno Bichir. Następnie wystąpił w Doom Patrol. Wcielił się w niego Timothy Dalton.
Wikipedia
(1.1) Kapitan zszedł pod pokład i zauważył umorusanego chiefa.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲif, AS: čʹif
Wiktionary
(1.1) główny mechanik
Wiktionary
[czytaj: cziłała] bardzo mały, wielkouchy pies o krótkiej sierści, którego rasa ma być rzekomo starsza od cywilizacji Azteków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kynol. rasa psów do towarzystwa;
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik od: Chios
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chios, dotyczący Chios
Wiktionary
rzecz. Chios
Wiktionary
[czytaj: czikungunia] tropikalna choroba wirusowa przenoszona przez komary, objawiająca się gorączką i bólem mięśni; czikungunia
SJP.pl
Chikungunya (wymawiane: „czikungunia”), czikungunia – tropikalna choroba wirusowa, występująca głównie w południowej Azji i wschodniej Afryce, podobna do dengi, przenoszona przez komary.
W 2006 wystąpiły masowe zachorowania na wyspach Oceanu Indyjskiego (Reunion, Majotta, Seszele, Mauritius, Komory, Madagaskar, Malediwy) oraz w zachodnich, nadbrzeżnych rejonach Indii i w Malezji.
Wikipedia
[czytaj: czile] chili, chilli, czili; rzadko:
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chile - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chile - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chile - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej;
Wiktionary
Chile (hiszp. Chile, [ˈt͡ʃile]), oficjalnie Republika Chile (República de Chile, wym. [reˈpuβlika ðe ˈt͡ʃile], wymowa) – państwo w Ameryce Południowej, w południowo-zachodniej części kontynentu. Zajmuje powierzchnię 756 102 km², a zamieszkane jest przez 18 549 457 osób (szac. 2023).
Wikipedia
(1.1) Liczne gatunki stewii występują w Ameryce od Chile po północny Meksyk.
Wiktionary
IPA: ˈt͡ʃʲilɛ, AS: čʹile
Wiktionary
rzecz. Chilijczyk mos., Chilijka ż.
przym. chilijski
Wiktionary
[czytaj: czilenizacja] przejęcie przez władze państwowe Chile kontroli nad gospodarką, nacjonalizacja w Chile w latach 1964-73
SJP.pl
[czytaj: czili] chilli, czili, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chili - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chili - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chili - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bot. owoc jednej z odmian papryki rocznej o bardzo ostrym smaku;
(1.2) przyprawa w proszku ze zmielonej papryki chili (1.1)
(1.3) zimny sos z użyciem owoców papryki chili (1.1) lub przyprawy chili (1.2)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kapsaicyna, alkaloid papryczek chili, zapobiega powstaniu i postępom uszkodzenia wątroby.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. zob. chiliazm.
Wiktionary
(1.1) W historii Kościoła możemy wymienić wiele idei o charakterze mesjańskim, począwszy od wczesnochrześcijańskiego chiliaizmu, […] po idee Moskwy – Trzeciego Rzymu.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. w starożytnej Grecji: dowódca oddziału wojskowego liczącego ponad tysiąc osób;
Wiktionary
Chiliarcha (gr. χιλίαρχος chilíarchos [rzadziej χειλίαρχος cheilíarchos lub χιλιάρχης chiliárchēs] – dosł. tysięcznik) – w wojskach starożytnych Greków dowódca oddziału liczącego ponad tysiąc ludzi.
Wikipedia
(1.1) Hefajstion zmarł w październiku 324 r. przed Chr. Umierał jako chiliarcha imperium. Aleksander nigdy nie pogodził się ze śmiercią przyjaciela.
Wiktionary
rzecz. chiliarchia ż.
Wiktionary
zwolennik, głosiciel chiliazmu; milenarysta, millenarysta
SJP.pl
dotyczący chiliazmu lub chiliastów (np. wiara chiliastyczna, ruchy chiliastyczne); milenarystyczny, millenarystyczny
SJP.pl
pogląd religijno-historiozoficzny opierający się na wierze w powtórne przyjście i tysiącletnie panowanie Chrystusa na ziemi przed końcem świata; milenaryzm, millenaryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. wiara w powrót Jezusa Chrystusa i nadejście jego rządów na tysiąc lat przed końcem świata
Wiktionary
Millenaryzm lub milenaryzm (łac. mille „tysiąc”), także chiliazm (od gr. χίλια [chilia] „tysiąc”) – w judaizmie i chrześcijaństwie pogląd wyznający bliskie nadejście tysiącletniego panowania Królestwa Bożego, szczególnej formy epoki mesjańskiej. Interpretując pewne fragmenty Biblii, zwłaszcza Księgę Apokalipsy 20,1-7, wyznania i ruchy milenarystyczne wierzą, że owo milenium będzie okresem tysiąca lat zbawienia i panowania szczęśliwości na Ziemi.
Wikipedia
(1.1) Podobieństwo chiliazmu do żydowskich wyobrażeń mesjańskich nie umknęło uwagi obserwatorów, którzy często zarzucali im wtórną judaizację.
Wiktionary
(1.1) millenaryzm
Wiktionary
[czytaj: czilijczyk] obywatel Chile
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Chile
Wiktionary
(1.1) Czy Chilijczycy w Chile mówią po chilijsku? Nie, mówią po hiszpańsku.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲiˈlʲijt͡ʃɨk, AS: čʹilʹii ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Chile n.
:: fż. Chilijka ż.
przym. chilijski
Wiktionary
[czytaj: czilijka] obywatelka Chile
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Chile
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲiˈlʲijka, AS: čʹilʹii ̯ka
Wiktionary
rzecz. Chile n.
:: fm. Chilijczyk mos.
przym. chilijski
Wiktionary
[czytaj: czilijski] przymiotnik od: Chile
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Chile
Wiktionary
(1.1) Czy Chilijczycy w Chile mówią po chilijsku? Nie, mówią po hiszpańsku.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲiˈlʲijsʲci, AS: čʹilʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chile n., Chilijczyk mos., Chilijka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: czil] młodzieżowo: relaks, luz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. zob. chillout.
Wiktionary
(1.1) slang. chillout, chill-out, chill out
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chill-out
Wiktionary
rzecz. chill-out m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. zob. chillout.
Wiktionary
rzecz. chill-oucik mrz.
Wiktionary
(1.1) chillout, chill out, chill
Wiktionary
[czytaj: czili] chili, czili, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chilli - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chilli - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chilli - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: sziJĄ] zamek w Szwajcarii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chillout
Wiktionary
rzecz. chillout m.
Wiktionary
[czytaj: czilałt] spokojna, relaksująca muzyka elektroniczna, przeciwieństwo muzyki dance
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. stan całkowitego wyluzowania, zrelaksowania, ignorowania problemów
Wiktionary
Chillout (także chill out) – gatunek muzyczny, w którego skład wchodzi wiele spokojnych stylów tworzonych przez artystów i producentów sceny muzyki elektronicznej.
Chilloutem jest zarówno wolniejszy house, niektóre formy muzyki tranceowej, ambient, jak i nu jazz, trip-hop, downtempo czy instrumentalny hip-hop. Pojęcie powstało w latach 90. XX wieku ze slangowego określania relaksowania się.
Wikipedia
rzecz. chilloucik mrz.
Wiktionary
(1.1) chill-out, chill out, chill
Wiktionary
[czytaj: czilautować] chilloutować się - potocznie: relaksować się, odpoczywać; czilautować się
SJP.pl
[czytaj: czilałtowy] przymiotnik od: chillout (rodzaj muzyki); łagodny dla ucha, wyciszony, spokojny, np. chilloutowy utwór muzyczny
SJP.pl
[czytaj: czilować] młodzieżowo: chillować się - odpoczywać, relaksować się; czilować się
SJP.pl
wygasły wulkan w Andach, najwyższy szczyt Ekwadoru, położony w centralnej jego części
SJP.pl
Chimborazo – szczyt pochodzenia wulkanicznego (wygasły stratowulkan) w Andach (Kordyliera Zachodnia – Cordillera Occidental). Najwyższy szczyt Ekwadoru, położony w centralnej jego części na północny wschód od Guayaquil, o wysokości 6263,47 m n.p.m. Góra jest objęta parkiem narodowym Sangay. Mimo iż Chimborazo leży prawie na równiku, jego szczyt pokryty jest lodowcami (granica wiecznego śniegu przebiega tu na wysokości 4800 m). Zdobyty po raz pierwszy 4 stycznia 1880 przez angielskiego podróżnika i andynistę Edwarda Whympera.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Joachim
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Achim.
Wiktionary
1. motyw dekoracyjny w postaci Chimery lub podobnego potwora, występujący w sztuce;
2. coś nierealnego; ułuda, mrzonka, fantazja;
3. u zwierząt: osobnik powstały przez połączenie się dwóch odrębnych zarodków;
4. organizm zbudowany z komórek różniących się genetycznie, powstały np. w wyniku mutacji;
5. duża ryba głębinowa z rodziny chimerowatych, żyjąca w Oceanie Atlantyckim i Morzu Śródziemnym; przeraza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. fantastyczny stwór z mitologii greckiej, zwykle opisywany jako ziejący ogniem potwór z głową lwa, tułowiem kozy i ogonem węża;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: xʲĩˈmɛra, AS: χʹĩmera
Wiktionary
rzecz. chimera ż., chimeryzm m., mikrochimeryzm m., chimeryczność ż., chimerokształtne nmos., chimerowate nmos.
przym. chimeryczny, chimerowaty
Wiktionary
(1.1) daw. Chimajra
Wiktionary
rzadko: kapryśny, dziwaczny, grymaśny; chimeryczny
SJP.pl
rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych, o wydłużonym ciele zakończonym długim i cienkim ogonem, występujących w chłodnych głębokich wodach morskich
SJP.pl
Chimerowate, przerazowate, chimery (Chimaeridae) – rodzina morskich ryb zrosłogłowych z rzędu chimerokształtnych (Chimaeriformes). W zapisie kopalnym znane są z kredy.
Wikipedia
o cechach chimerowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
okazywanie swojego niezadowolenia bez widocznego powodu; fochy, grymasy, humory, dąsy
SJP.pl
Wikipedia
kobieta zmienna, kierująca się kaprysami
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chimeryczny
SJP.pl
zmienność; kierowanie się kaprysem
SJP.pl
zmieniający usposobienie (zdanie, pogląd) pod wpływem emocji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zmienny, kapryśny
(1.2) nierealny, niemożliwy do urzeczywistnienia
Wiktionary
rzecz. chimera ż., chimeryczność ż., Chimera ż.
Wiktionary
człowiek zmienny, kieruje się kaprysami, chimerami
SJP.pl
stan organizmu będącego chimerą
SJP.pl
Chimera (gr. Χίμαιρα, nazwa mitycznego potwora) – organizm zbudowany z komórek różniących się genetycznie.
W świecie roślin chimera pojawia się na skutek zaburzeń mitozy w stożku wzrostu i czasami w wyniku szczepienia roślin (np. laburnocytisus Adama +Laburnocytisus adamii). Wśród zwierząt natomiast chimery mogą powstać wskutek podwójnego zapłodnienia komórki jajowej, połączenia zarodków lub częściowej wymiany komórek między zarodkami. Powstały osobnik ma niektóre narządy zbudowane z komórek o innym składzie chromosomów niż reszta jego organizmu.
Wikipedia
[czytaj: czimiczanga] potrawa meksykańska, smażone burrito
SJP.pl
Chimichanga – potrawa meksykańska. Rodzaj burrito smażonego na oleju lub maśle, popularnego na północy Meksyku, szczególnie w stanach Sonora i Sinaloa. Pszenną tortillę o różnych rozmiarach pokrywa się farszem mięsnym i składa tworząc prostokątną torebkę. Często zdarzają się również inne dodatki, jak fasola, ryż, ser. Danie podawane jest z pikantnymi sosami lub guacamole.
Wikipedia
[czytaj: czimiczuri] argentyński sos pikantny
SJP.pl
Chimichurri (ang. chimichurri) – tradycyjny sos kuchni argentyńskiej i urugwajskiej, będący najpowszechniejszą przyprawą do mięsa, zwłaszcza do argentyńskiej wołowiny przygotowywanej na grillu (asado). Chimichurri jest szeroko rozpowszechniony w krajach Ameryki Łacińskiej i zdobył międzynarodowe uznanie kulinarne dzięki intensywnemu profilowi smakowemu i uniwersalności zastosowań.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chimkami, dotyczący Chimek
Wiktionary
rzecz. Chimki nmos.
Wiktionary
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. zob. chin japoński.
Wiktionary
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
skrót od: chiński (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. rodzaj talerza perkusyjnego, wydający charakterystyczny, jasny, ostry dźwięk;
(1.2) farm. chem. rzad. zob. chinina.
(1.3) bot. zob. chinowiec.
(1.4) bot. kora chinowca (drzewa chinowego)
Wiktionary
Geografia
Miejscowości w Stanach Zjednoczonych:
Gminy w Stanach Zjednoczonych:
Wikipedia
[czytaj: sziNAŻ] technika farbiarska polegająca na farbowaniu wybranych partii nici, a nie całych tkanin
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chinalugami, dotyczący Chinalugów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chinalugijski;
Wiktionary
rzecz. Chinalugowie lm m.
Wiktionary
[czytaj: czajnatałn] dzielnica miasta zamieszkana głównie przez ludzi pochodzenia chińskiego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czincz] rodzaj złącza elektronicznego; cinch, czincz
SJP.pl
Złącze RCA (złącze AV) (złącze cinch, wym. /sɪntʃ/) – złącze elektroniczne używane w urządzeniach elektrycznych elektroniki konsumenckiej np. amplituner, magnetowid, gramofon, magnetofon.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gra planszowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Chin
(1.2) osoba narodowości chińskiej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Chińczycy są dumni z pięciu tysięcy lat swojej historii, dłuższej niż jakiegokolwiek innego narodu.
Wiktionary
IPA: ˈxʲĩj̃n͇t͡ʃɨk, AS: χʹĩĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. chińczyk mzw., Chiny nmos., chiński mrz., chińszczyzna ż., chińskość ż.
:: fż. Chinka
przym. chiński
przysł. po chińsku, chińsko
Wiktionary
(1.1-2) lekcew. Kitajec / kitajec
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szinE] mieniąca się tkanina jedwabna lub bawełniana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Chinka
Wiktionary
(1.1) Wachlarze sprzedawała uśmiechnięta Chineczka.
(1.1) Otóż za przykładem swych dwóch poprzedniczek – a może spontanicznie – Chineczka ta napisała do Andropowa list, w którym zapytywała w prostych słowach, „dlaczego Rosjanie zabili jej najbliższą przyjaciółkę, która znajdowała się w samolocie Boeing 747 zestrzelonym nad wyspą Sachalin.”''
Wiktionary
rzecz. chiński mrz., Chiny lm nm., Chińczyk mos., Chinka ż., chińczyk mzw., chińszczyzna ż., chińskość ż.
przym. chiński
przysł. chińsko, po chińsku
Wiktionary
równomolowa mieszanina chinonu i hydrochinonu
SJP.pl
Chinhydron organiczny związek chemiczny, kompleks chinonu z hydrochinonem w stosunku molowym 1:1. W temperaturze pokojowej występuje w formie czarnozielonych kryształów. Jest stosowany jako składnik elektrody chinhydronowej.
Wikipedia
alkaloid, pochodna chinoliny, izomer optyczny chininy, działa hamująco na układ przywspółczulny, stosowany jako lek antyarytmiczny
SJP.pl
Chinidyna (łac. chinidinum) – organiczny związek chemiczny, alkaloid otrzymywany z kory drzewa chinowego (Cinchona), otrzymywany także syntetycznie.
Jest najstarszym lekiem przeciwarytmicznym, prototypem leków stabilizujących błonę komórkową (grupa IA według podziału Vaughana Williamsa). Chinidyna jest prawoskrętnym izomerem chininy. W przeciwieństwie do niej chinidyna ma słabe działanie przeciwzimnicze, a spotęgowane działanie przeciwarytmiczne. Mechanizm działania polega na zmniejszeniu przewodnictwa i kurczliwości mięśnia sercowego, zmniejszeniu wrażliwości węzła zatokowego, przedłużeniu okresu refrakcji. Ponadto chinidyna zwalnia przewodnictwo włókien przedsionkowych i pęczka Hisa. Oprócz wpływu na serce lek zmniejsza napięcie mięśni gładkich, rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi między innymi przez rozszerzenie naczyń.
Wikipedia
przeciwmalaryczny środek leczniczy; china
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. farm. organiczny związek chemiczny o gorzkim smaku, znajdujący się w korze drzewa chinowego rosnącego w Ameryce Południowej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Chinina była pierwszym skutecznym lekiem przeciw malarii. (Wikipedia)
Wiktionary
IPA: xʲĩˈɲĩna, AS: χʹĩńĩna
Wiktionary
rzecz. chinowiec mrz., chinidyna ż.
przym. chinowy, chininowy
Wiktionary
przymiotnik od: chinina
SJP.pl
obywatelka Chin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości chińskiej, obywatelka lub mieszkanka Chin
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W czasie wakacji poznałam całkiem miłą Chinkę.
Wiktionary
IPA: ˈxʲĩŋka, AS: χʹĩŋka
Wiktionary
rzecz. chińczyk mzw., Chiny nmos., chiński mrz., chińszczyzna ż.
:: fm. Chińczyk mos.
przym. chiński
przysł. chińsko, po chińsku
Wiktionary
(1.1) pot. pogard. kitajka
Wiktionary
potrawa kuchni gruzińskiej, duże pierogi wypełnione bulionem
SJP.pl
Wikipedia
Chinków – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.
Wikipedia
[czytaj: szinłaZRI]
1. motywy sztuki Dalekiego Wschodu występujące w sztuce europejskiej;
2. ornamentyka naśladująca motywy chińskie, występująca w dobie rokoka
SJP.pl
Chinoiserie (fr., dosł. „chińszczyzna”, wym. szinuazeri) – eklektyczny styl w sztuce, wzornictwie i architekturze europejskiej nawiązujący do kultury chińskiej. Charakteryzuje się zapożyczaniem chińskich motywów i materiałów, m.in. laki, porcelany itd. Chinoiserie pojawiła się we Francji w połowie XVII wieku. Szybko opanowała Europę, a w XVIII wieku stała się jednym z elementów rokoko. Sama nazwa zaczęła być używana w XVIII wieku.
Wikipedia
środek działający przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo, stosowany w zapaleniu gardła i jamy ustnej
SJP.pl
lekceważąco o Chińczyku; Chinol
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. Chińczyk
Wiktionary
zasadowy, toksyczny związek heterocykliczny o przykrym zapachu, stosowany do konserwacji preparatów anatomicznych, produkcji barwników i środków farmaceutycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. związek chemiczny zawierający azot, wykorzystywany do tworzenia barwników;
Wiktionary
Chinolina (C9H7N) – związek heterocykliczny zawierający azot, zbudowany ze skondensowanych pierścieni: benzenowego i pirydynowego. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, silnie załamująca światło, rozpuszczalna w alkoholu i eterze, ma własności zasadowe.
Jest ważnym surowcem do otrzymywania barwników, środków farmaceutycznych Jest też stosowana w analizie chemicznej.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości mają roztwory wodne chinoliny?
Wiktionary
przym. chinolinowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chinolinowy
frazeologia.
etymologia.
etym|niemiecki|Chinolin.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) quinoline
* arabski: (1.1) كينولين m.
* białoruski: (1.1) хіналін m.
* czeski: (1.1) chinolin m.
* fiński: (1.1) kinoliini
* japoński: (1.1) キノリン
* łotewski: (1.1) hinolīns m.
* słowacki: (1.1) chinolín m.
* włoski: (1.1) chinolina ż.
źródła.
== chinolina (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. chinolina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: chinolina
SJP.pl
lekceważąco o Chince; Chinolka
SJP.pl
specjalista w zakresie sinologii; sinolog
SJP.pl
chemioterapeutyk o działaniu bakteriobójczym
SJP.pl
związek organiczny używany do produkcji barwników
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chinon
SJP.pl
[czytaj: cziNUK, czyNUK lub sziNUK]
1. ciepły, wilgotny wiatr znad zachodnich wybrzeży USA
2. ciepły, suchy wiatr wiejący wzdłuż wschodnich zboczy Gór Skalistych;
3. rasa psa pociągowego
SJP.pl
Chinook – ciepły, suchy i porywisty wiatr typu fenowego, wiejący ze wschodnich stoków Gór Skalistych na równiny.
Może spowodować gwałtowny wzrost temperatury nawet o kilkanaście stopni Celsjusza w ciągu zaledwie kilku godzin (rekord odnotowano 22 stycznia 1943, gdy temperatura w Spearfish w Dakocie Pdołudniowej w 2 minuty wzrosła o 27 °C[niewiarygodne źródło?]) i spowodować, że śnieg głęboki na stopę zniknie prawie całkowicie w przeciągu jednego dnia – stąd jego nazwa.
Wikipedia
uniwersalne bawełniane spodnie męskie z prostymi nogawkami w pastelowych kolorach
SJP.pl
Chinosy, także chino, spodnie drelichowe – popularne spodnie męskie. Ich historia sięga XIX wieku. Nawiązują krojem do spodni formalnych, jednak wykonane są z innego typu materiałów, sprawiając, że są strojem półformalnym. Mogą występować w różnych wersjach kolorystycznych.
Wikipedia
wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, china
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. rodzaj roślin z rodziny marzanowatych;
Wiktionary
Chinowiec, drzewo chinowe (błędnie: drzewo chininowe) (Cinchona L.) – rodzaj roślin z rodziny marzanowatych (Rubiaceae). Obejmuje ponad 40 – 60 tropikalnych gatunków, występujących w stanie dzikim w Andach. Niektóre gatunki obecnie są uprawiane w strefie międzyzwrotnikowej, m.in. na wyspach: Cejlon, Jawa, Jamajka, a także w Indiach, Australii, Nowej Gwinei i Afryce.
Wikipedia
rzecz. chinina ż.
Wiktionary
(1.1) drzewo chinowe
Wiktionary
przymiotnik od: china
SJP.pl
proszek barwy żółtej o intensywnym, specyficznym zapachu i piekącym smaku
SJP.pl
1. → Chiny;
2. zupka chińska - rozpuszczalna zupa w proszku z makaronem, którą zalewa się wrzącą wodą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chin lub Chińczyków
(1.2) odnoszący się do języka chińskiego (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy w Chinach;
Wiktionary
Język chiński (chiń. upr. 汉语; chiń. trad. 漢語; pinyin Hànyǔ lub 中文; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.
Wikipedia
(1.1) Chcesz jeść chińską zupkę na śniadanie?
(2.1) Leon nauczył się chińskiego na studiach.
Wiktionary
IPA: ˈxʲĩj̃sʲci, AS: χʹĩĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chineczka ż., Chiny nmos., Chińczyk mos., Chinka ż., chińszczyzna ż., chińskość ż., chińczyk m.
przysł. po chińsku, chińsko
Wiktionary
(1.1) pot. pogard. kitajski
(2.1) chińszczyzna; pot. pogard. kitajski
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób chiński, po chińsku
Wiktionary
(1.1) W spisie znalazły się chińsko brzmiące nazwy.
Wiktionary
rzecz. chiński mrz., Chiny lm nm., Chińczyk mos., Chinka ż., Chineczka ż., chińczyk mzw., chińszczyzna ż., chińskość ż.
przym. chiński
przysł. po chińsku
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem chińskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem chińskim
(1.3) spisany, stworzony w języku chińskim
Wiktionary
(1.1) Pierwszego dnia po przyjeździe wyłączył chińskojęzyczny kanał telewizyjny.
Wiktionary
IPA: ˌxʲĩj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: χʹĩĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
→ chiński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. cecha tego, co chińskie; chiński charakter czegoś
Wiktionary
(1.1) O chińskości dzielnicy świadczą napisy na szyldach.
Wiktionary
rzecz. chiński mrz., Chiny lm nm., Chińczyk mos., Chinka ż., Chineczka ż., chińczyk mzw., chińszczyzna ż.
przym. chiński
przysł. chińsko, po chińsku
Wiktionary
stawać się takim, jak Chińczycy
SJP.pl
1. chiński język i kultura;
2. produkty pochodzące z Chin, często jako synonim produktów niskiej jakości;
3. potrawa kuchni chińskiej lub orientalnej;
4. coś trudnego do zrozumienia, zagmatwanego;
5. przestarzale: nadmierna grzeczność, przesadny rytuał
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kultura chińska, język chiński; ogół tego, co chińskie
(1.2) pejor. przen. pot. wyroby niskiej jakości
(1.3) pot. danie kuchni azjatyckiej
(1.4) nadmierna grzeczność
(1.5) pot. coś niezrozumiałego i trudnego
Wiktionary
(1.5) To dla mnie chińszczyzna.
Wiktionary
IPA: xʲĩj̃ˈʃt͡ʃɨzna, AS: χʹĩĩ ̯ščyzna
Wiktionary
rzecz. Chiny nmos., Chińczyk m., chińczyk m., Chinka ż., Chineczka ż., chiński m., chińskość ż., schińszczenie n., schińszanie n.
czas. schińszczyć dk., schińszczać ndk., schińszczeć dk.
przym. chiński
przysł. po chińsku, chińsko
Wiktionary
[czytaj: cinc, czinc lub czints] mocna tkanina bawełniana, zazwyczaj powleczona warstwą wosku, używana do dekoracji wnętrz
SJP.pl
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. państwo w Azji;
Wiktionary
Chińska Republika Ludowa, ChRL (chiń. upr. 中华人民共和国; chiń. trad. 中華人民共和國; pinyin Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó, wymowa), Chiny (chiń. upr. 中国; chiń. trad. 中國; pinyin Zhōngguó, wymowa) – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej, zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych. Chiny to drugie pod względem liczby ludności państwo świata o populacji przekraczającej 1,4 mld osób, co stanowi 18,4% populacji świata. Pod względem powierzchni jest 3. na świecie, a pod względem wielkości gospodarki 2. po USA (pod względem PKB nominalnego) i 1. pod względem PKB realnego.
Wikipedia
(1.1) W zeszłym roku na wakacjach byliśmy w Chinach.
Wiktionary
IPA: ˈxʲĩnɨ, AS: χʹĩny
Wiktionary
rzecz. chiński mrz., Chińczyk mos., Chinka ż., Chineczka ż., chińczyk mzw., chińszczyzna ż., chińskość ż.
przym. chiński
przysł. chińsko, po chińsku
Wiktionary
(1.1) ofic. urz. Chińska Republika Ludowa; ofic. skr. ChRL; Państwo Środka, Państwo Zielonego Smoka
Wiktionary
[czytaj: kjodżja] miasto we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Wenecja;
Wiktionary
Chioggia – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Wenecja.
Historyczne centrum Chioggii położone jest na wyspie (leżącej w południowej części Laguny Weneckiej), która podzielona jest kanałami. Stąd określenie „mała Wenecja”, jak często nazywa się Chioggię. Tuż obok – bezpośrednio nad Adriatykiem – położona jest Sottomarina, nadmorska dzielnica miasta z hotelami i szeroką plażą.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 51 755 osób, 279,8 os./km².
Wikipedia
(1.1) Wojna wlokła się 100 lat. Raz bitwy wygrywali Genueńczycy, raz Wenecjanie. Decydująca rozegrała się w Chioggii na brzegu laguny, prawie pod pyskami czterech koni ze złoconego brązu, przytaszczonych do Wenecji po klęsce Bizancjum z tamtejszego hipodromu.
Wiktionary
przym. chioggiański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Chioggią, dotyczący Chioggii
Wiktionary
(1.1) Scenografia Awantury w Chioggii autorstwa Marcina Stajewskiego to wielki walor spektaklu. W pastelowe kadry dekoracji wtapiają się wysmakowane kolorystycznie kostiumy chioggiańskich mieszczek.
(1.1) (…) Fra Pedro przełożył z tomu chioggiańskiego biskupa co najmniej dziewięć wierszy (…)
(1.1) Lud chioggiański jest właściwym bohaterem tego utworu. Naturalnie, lud taki, jakim go widzi bystry mieszczański obserwator.
Wiktionary
rzecz. Chioggia ż.
Wiktionary
minerał zawierający fluor, sód i glin, przypominający strukturą i kolorem kriolit
SJP.pl
organizm żyjący w niskich temperaturach; psychrofil, kriofil
SJP.pl
Chionofil – organizm należący do fauny naśnieżnej, przystosowany do przebywania w niskich temperaturach, typowych dla strefy podbiegunowej. Chionofile pojawiają się w zimie, ale występują także w innych porach roku, są one odporne na mróz, ale nie wykształciły morfologicznych lub fizjologicznych przystosowań do życia w niskich temperaturach. Wiele chionofili to relikty polodowcowe.
Wikipedia
strefa całorocznego gromadzenia się śniegów, w której mogą formować się lodowce
SJP.pl
1. wyspa grecka na Morzu Egejskim;
2. miasto w Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. grecka wyspa na Morzu Egejskim, u wybrzeży Azji Mniejszej;
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(2.1) geogr. adm. greckie miasto na wschodnim wybrzeżu wyspy o tej samej nazwie;
Wiktionary
Chios (gr. Χίος, łac. Chius) – wyspa w Grecji na Morzu Egejskim, położona na azjatyckim szelfie kontynentalnym, u wybrzeży Turcji. Wyspa jest zbudowana ze skał wapiennych i kredowych. Ważny ośrodek turystyczny. W przeszłości znana jako „wyspa kupców”, „wyspa kapitanów”.
Wikipedia
(1.1) Wyspa Chios stała się schronieniem dla uciekinierów.
(2.1) Wielu turystów uważa, że Chios jest urocze i spokojne.
Wiktionary
przym. chijski
Wiktionary
[czytaj: czip] układ scalony wyprodukowany w jednym krysztale krzemu; czip
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. układ scalony
(1.2) elektron. zob. mikroczip.
Wiktionary
Wikipedia
IPA: t͡ʃʲip, AS: čʹip
Wiktionary
rzecz. chipset m., czips / chips m., czip m., czipowanie n., zaczipowanie n.
czas. czipować ndk., zaczipować dk.
przym. chipowy, czipsowy
Wiktionary
(1.1) kość, kostka, czip
Wiktionary
[czytaj: czipołtlej] meksykańskie wędzone papryczki jalapeño
SJP.pl
[czytaj: czipować] zakładać lub wszczepiać chipy, oznaczać coś, zwłaszcza zwierzęta, za pomocą specjalnych układów scalonych; czipować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zachipować)
(1.1) techn. wet. wyposażać w chip
Wiktionary
(1.1) Weterynarz pojechał chipować psy do sąsiedniej wsi.
Wiktionary
rzecz. chip mrz., chipowanie n.
przym. chipowy, czipowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. wet. zaopatrywanie w chip
Wiktionary
(1.1) W naszej gminie chipowania odbywają się na wiosnę.
Wiktionary
rzecz. chip mrz.
czas. chipować ndk., zachipować dk.
przym. chipowy, czipowy
Wiktionary
[czytaj: czipówka] potocznie: karta wyposażona w chip; czipówka
SJP.pl
→ chip [czytaj: czipowy]; czipowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektron. związany z chipem, dotyczący chipu, wyposażony w chip
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲiˈpɔvɨ, AS: čʹipovy
Wiktionary
rzecz. chip m., czip m., chipowanie ndk., czipowanie ndk., zachipowanie dk., zaczipowanie dk.
czas. chipować ndk., czipować ndk., zachipować dk., zaczipować dk.
przym. czipowy
Wiktionary
(1.1) czipowy
Wiktionary
[czytaj: czypendejl] styl w meblarstwie angielskim
SJP.pl
Chippendale – niejednorodny styl (czasem określany jako style) w meblarstwie angielskim, który pojawił się ok. połowy XVIII wieku. Nazwa pochodzi od nazwiska ebenisty Thomasa Chippendale’a, który wydał w 1754 w Londynie wzornik Gentelman and Cabinet-marker’s Director. Jest to pierwszy styl w meblarstwie angielskim nazwany nie od imienia władcy, ale od nazwiska twórcy.
Wikipedia
[czytaj: czipendejls] tancerz erotyczny męskiego zespołu tanecznego; chippendale
SJP.pl
Chippendales – amerykański grupa taneczna składająca się z mężczyzn, którzy wykonują striptiz mając na sobie w górnej części ciała charakterystyczne muszki, białe kołnierze i mankiety koszul noszone na gołym torsie.
Wikipedia
przymiotnik od: chippendale
SJP.pl
[czytaj: czips] cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; czips
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska;
Wiktionary
Chips – szwedzki zespół muzyczny, założony przez Kikki Danielsson i Lasse Holma w 1979 roku.
Prócz założycieli zespołu, w początkowy skład grupy wchodzili także Lars Westman, Lisa Magnusson, Monica Silverstrand oraz Mats Rådberg. W 1980 roku grupa muzyczna ubiegała się o występ podczas Konkursu Piosenki Eurowizji z utworem „Mycke’ mycke’ mer”, zajmując ostatecznie czwarte miejsce w szwedzkich preselekcjach Melodifestivalen i przegrywając w nich z Lizą Öhman, Janne Lucas oraz Tomasem Ledinem. W tym samym roku zespół wydał swój pierwszy anglojęzyczny album muzyczny zatytułowany Chips. Po jego premierze grupa udała się w trasę koncertową do Niemiec Zachodnich, a jej skład zasiliły Elisabeth Andreassen oraz Britta Johansson.
Wikipedia
(1.1) Uwielbiam chipsy cebulowe.
Wiktionary
IPA: t͡ʃʲips, AS: čʹips
Wiktionary
rzecz. chip mrz., czip mrz.
Wiktionary
(1.1) war. czips
Wiktionary
zestaw układów scalonych spełniający jako całość określone zadanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. grupa specjalistycznych układów scalonych, przeznaczonych do wspólnej pracy;
Wiktionary
Chipset – grupa specjalistycznych chipów, które są przeznaczone do wspólnej pracy. Mają zazwyczaj zintegrowane oznaczenia i zwykle sprzedawane są jako jeden produkt.
W komputerach termin chipset jest powszechnie używany w odniesieniu do specjalistycznego układu scalonego lub zestawu układów płyty głównej komputera lub karty rozszerzeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) mostek północny / południowy chipsetu • sterownik chipsetu
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) układ scalony
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chipsetowy
rzecz. chip mrz.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|chipset. < etym|ang|chip|set.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chipset
* bośniacki: (1.1) čipset m.
* czeski: (1.1) čipová sada ż.
* estoński: (1.1) kiibistik
* hiszpański: (1.1) chipset m.
* niemiecki: (1.1) Chipsatz m.
* nowogrecki: (1.1) τσίπσετ n.
* rosyjski: (1.1) чипсет m.
* turecki: (1.1) chipset
źródła.
== chipset (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-chipset.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektron. chipset
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. chipsetowy
rzecz. chip mrz.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) układ scalony
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chipsetowy
rzecz. chip mrz.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|chipset. < etym|ang|chip|set.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chipset
* bośniacki: (1.1) čipset m.
* czeski: (1.1) čipová sada ż.
* estoński: (1.1) kiibistik
* hiszpański: (1.1) chipset m.
* niemiecki: (1.1) Chipsatz m.
* nowogrecki: (1.1) τσίπσετ n.
* rosyjski: (1.1) чипсет m.
* turecki: (1.1) chipset
źródła.
== chipset (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-chipset.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektron. chipset
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: czipsik] zdrobnienie od: chips; czipsik
SJP.pl
[czytaj: czipsoholiczka] kobieta uwielbiająca jeść chipsy; czipsoholiczka
SJP.pl
[czytaj: czipsoholik] osoba uwielbiająca jeść chipsy; czipsoholik
SJP.pl
[czytaj: czipsoholizm] częste jedzenie chipsów traktowane jako objaw choroby; czipsoholizm
SJP.pl
[czytaj: czips] cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; czips
SJP.pl
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
Wikipedia
[czytaj: cziptjun] muzyka syntetyczna tworzona przez układy dźwiękowe
SJP.pl
Chiptune (Chip music) – określenie ogółu muzyki generowanej przez układy dźwiękowe.
Ideą jest wykorzystywanie syntezy dźwięku, czyli jego generowania zamiast odtwarzania gotowych próbek. Stosuje się do tego celu takie układy jak np. MOS 6581 lub CO12294, stąd nazwa chiptune (chip – układ scalony). Brzmienia uzyskiwane w ten sposób subiektywnie mogą wydawać się surowe lub też ubogie. Dzieje się tak za sprawą realizowania prostego w porównaniu do syntezatorów, toru syntezy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. wódka
Wiktionary
[czytaj: sziRAK] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przewlekła choroba stawów; dna; artretyzm; podagra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. med. dna moczanowa objawiająca się w palcach dłoni
Wiktionary
Dna moczanowa, inaczej artretyzm, skaza moczanowa, podagra (dawniej pedogra), gdy obejmuje duże palce u stóp – choroba charakteryzująca się zwykle nawracającymi epizodami ostrego zapalenia stawów – zaczerwienionego, tkliwego, gorącego obrzęku stawu. Najczęściej (w ok. 50% przypadków) obejmuje staw śródstopno-paliczkowy mieszczący się u podstawy dużego palca stopy. Może również występować jako guzki dnawe, kamienie nerkowe czy nefropatia moczanowa. Przyczyną dny jest podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Kwas ten krystalizuje się, a jego kryształki odkładają się w stawach, ścięgnach, a także otaczającej je tkance.
Wikipedia
(1.1) Jeden cierpi okrutną w swych nogach podagrę, / Drugi zasię narzeka w ręku na chiragrę.
Wiktionary
rzecz. chiragryk m.
Wiktionary
cecha cząsteczek polegająca na nieidentyczności cząsteczki wyjściowej i jej lustrzanego odbicia
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. taki, który wraz z innym są dla siebie odbiciami lustrzanymi
Wiktionary
rzecz. chiralność ż.
Wiktionary
[czytaj: cziraszi] rodzaj sushi podawanego w miseczce lub drewnianym pudełku wypełnionym ryżem i z rozrzuconymi na nim różnorodnymi składnikami
SJP.pl
Chirashi-zushi (jap. 散らし鮨, 散らし寿司, ちらし寿司, 散らしずし) − rozproszone, posypane, rozdzielone sushi.
Rodzaj japońskiej potrawy sushi, podawanej w miseczce lub drewnianym pudełku wypełnionym ryżem (zwilżonym octem) i ułożonymi, rozrzuconymi na nim różnorodnymi składnikami: owocami morza, grzybami shiitake, krewetkami, warzywami czy tofu.
Wikipedia
[czytaj: kiriko] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. ogół gatunków nietoperzy zamieszkujących określony obszar geograficzny, biotop lub żyjących w określonym okresie geologicznym
Wiktionary
(1.1) Wykład dotyczył chirofauny jaskiń beskidzkich.
Wiktionary
dokument średniowieczny używany w dyplomacji zachodnioeuropejskiej
SJP.pl
osoba wróżąca z linii dłoni; chiromanta
SJP.pl
1. sposób porozumiewania się na migi, stosowany wśród głuchoniemych; daktylografia;
2. wróżenie z rąk; chiromancja
SJP.pl
wróżenie z linii papilarnych dłoni; chirologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ezot. sztuka wróżenia i odczytywania charakteru człowieka z bruzd na jego dłoniach;
Wiktionary
Chiromancja (z gr. cheir = ręka, manteia = wróżenie) – wróżenie z dłoni. Zagadnienie to było różnie nazywane na przestrzeni wieków np. nauka starożytna, sztuka dywinacyjna, wróżenie lub umiejętność odczytywania losów ludzkich z dłoni. Chirognomia to badanie konturów, zewnętrznych kształtów dłoni (szerokość, długość), spoistości wnętrza dłoni, kształtu palców i określanie ogólnego wyrazu. Chirologia polega na badaniu wnętrza dłoni, tj. wzgórków, linii i znaków.
Wikipedia
rzecz. chiromanta m., chiromantka ż.
Wiktionary
osoba wróżąca z linii dłoni; chirolog
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ezot. wróżbita zajmujący się chiromancją, czytający przyszłość z rąk
Wiktionary
rzecz. chiromancista mos., chiromantyk mos.
:: fż. chiromantka ż., chiromantyczka ż., chiromancistka ż.
przym. chiromancki, chiromantyczny
Wiktionary
(1.1) rzad. chiromancista, chiromantyk, rękowieszcz
Wiktionary
kobieta zajmująca się chiromancją, czyli wróżeniem z ręki
SJP.pl
1. w mitologii greckiej: centaur znany z prawości, mądrości i wiedzy medycznej; Chejron;
2. małe ciało Układu Słonecznego
SJP.pl
Wikipedia
sztuka i nauka wykonywania gestów rąk przy wygłaszaniu mów lub tekstów scenicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka gestykulacji przy wygłaszaniu mów lub tekstów scenicznych;
Wiktionary
Chironomia (gr. cheir = dłoń) – złożony system gestykulacji łączący rytm i ruch, rozwinięty przez starożytnych Greków.
Wikipedia
IPA: ˌxʲirɔ̃ˈnɔ̃mʲja, AS: χʹirõnõmʹi ̯a
Wiktionary
przymiotnik od: chironomia
SJP.pl
przyrząd utrzymujący nadgarstek i palce we właściwej pozycji przy nauce gry na fortepianie, popularny na początku XIX wieku
SJP.pl
leczenie zaburzeń układu kostno-mięśniowego za pomocą masażu w obrębie kręgosłupa, delikatniejszy i mniej inwazyjny rodzaj kręgarstwa
SJP.pl
Chiropraktyka – dziedzina medycyny niekonwencjonalnej oparta na diagnozie, leczeniu oraz zapobieganiu mechanicznym zaburzeniom i dysfunkcjom narządu ruchu. W szczególności skupiona na manipulacji kręgosłupa, gdyż według pierwotnych hipotez chiropraktycznych schorzenia układu ruchu mogą wpływać na ogólne zdrowie organizmu poprzez system nerwowy.
Wikipedia
leczenie zaburzeń układu kostno-mięśniowego za pomocą masażu w obrębie kręgosłupa, delikatniejszy i mniej inwazyjny rodzaj kręgarstwa
SJP.pl
Chiropraktyka – dziedzina medycyny niekonwencjonalnej oparta na diagnozie, leczeniu oraz zapobieganiu mechanicznym zaburzeniom i dysfunkcjom narządu ruchu. W szczególności skupiona na manipulacji kręgosłupa, gdyż według pierwotnych hipotez chiropraktycznych schorzenia układu ruchu mogą wpływać na ogólne zdrowie organizmu poprzez system nerwowy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. ogół nietoperzy (nazwa systematyczna|Chiroptera|ref=tak.) na danym terenie
Wiktionary
rzecz. chiropterologia
Wiktionary
zapylanie roślin przez nietoperze
SJP.pl
Zoogamia, zoidiogamia, zwierzęcopylność – zapylenie przez zwierzęta. W ten sposób zapylanych jest większość roślin okrytonasiennych oraz część nagonasiennych. Zwykle zapylaczem są owady, ptaki lub ssaki, a tylko niekiedy inne zwierzęta. Jako zapylacza traktuje się gatunki zwierząt uczestniczące regularnie w procesie. Możliwe jest też przypadkowe zapylanie przez inne gatunki.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie chiropterologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zool. naukowiec zajmujący się badaniem nietoperzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) zool. specjalistka w dziedzinie chiropterologii
Wiktionary
(1.1) Polscy chiropterolodzy odkryli w peruwiańskich jaskiniach nowy gatunek nietoperzy.
Wiktionary
IPA: ˌxʲirɔptɛˈrɔlɔk, AS: χʹiropterolok
Wiktionary
rzecz. chiropterologia ż.
przym. chiropterologiczny
przysł. chiropterologicznie
Wiktionary
nauka o życiu i zwyczajach oraz anatomii nietoperzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o nietoperzach;
Wiktionary
Chiropterologia – gałąź zoologii (teriologii) zajmująca się badaniem nietoperzy. Nazwa tej dziedziny wiedzy pochodzi od łacińskiej (acz greckiego pochodzenia) nazwy naukowej nietoperzy Chiroptera, co znaczy dosłownie rękoskrzydłe. Ze względu na unikatowy wśród ssaków tryb życia nietoperzy (zdolność do aktywnego lotu, jak również – u większości gatunków – ścisła zależność od dostępności kryjówek w ciągu dnia, przeważająco nocna aktywność oraz echolokacja) nauka ta posługuje się odmienną metodyką niż pozostałe gałęzie teriologii. Do specyficznych narzędzi badawczych należą detektory ultradźwięków oraz sieci do odłowów latających nietoperzy, podobne lub tożsame z sieciami ornitologicznymi. Chiropterologia zbliża się do ornitologii również metodami znakowania zwierząt będących obiektami jej badań, ponieważ nietoperze – podobnie jak ptaki – znakuje się metalowymi obrączkami. Oprócz typowych dla całej zoologii badań taksonomicznych czy populacyjnych, jak również związanych z preferencjami siedliskowymi poszczególnych gatunków, chiropterologia wytworzyła specyficzne dla siebie kierunki badań, np. wybiórczości kryjówek dziennych i zimowych, czy ekologii sensorycznej (sensory ecology) analizującej – często za pomocą skomplikowanych eksperymentów behawioralnych – percepcję zmysłową nietoperzy (wzrokową, słuchową, węchową) i adaptacje sygnałów echolokacyjnych do wykorzystywania różnych siedlisk i różnych typów ofiar. Tę ostatnią rozwijają szczególnie badacze niemieccy (Bjorn Siemers, Elizabeth Kalko). Rozwój chiropterologii jest powiązany z postępami w bioakustyce.Specyfiką chiropterologii jest zaangażowanie w badania naukowe, jak również monitoring i inwentaryzację nietoperzy dla potrzeb ochrony przyrody, dużej liczby przeszkolonych amatorów i organizacji pozarządowych, współpracujących z profesjonalnymi naukowcami zatrudnionymi w placówkach badawczych, bądź nawet realizujących własne projekty. Również ta cecha upodabnia silnie chiropterologię do ornitologii, w którą zaangażowane są tysiące obserwatorów-hobbystów. W Europie amatorzy uczestniczą zwłaszcza w monitoringu liczebności nietoperzy zimujących w kryjówkach podziemnych, wykorzystując fakt, że liczone zwierzęta przebywają wówczas w stanie hibernacji.
Wikipedia
(1.1) Chiropterologia jest działem teriologii, ta zaś - zoologii.
Wiktionary
IPA: ˌxʲirɔptɛrɔˈlɔɟja, AS: χʹiropteroloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. chiropterolog m., chiropterofauna ż.
przym. chiropterologiczny
przysł. chiropterologicznie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zool. związany z chiropterologią, dotyczący chiropterologii
Wiktionary
(1.1) Na Uniwersytecie Wrocławskim dwa razy w roku organizowane są kursy chiropterologiczne dla amatorów.
Wiktionary
IPA: ˌxʲirɔptɛrɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: χʹiropteroloǵičny
Wiktionary
rzecz. chiropterologia ż., chiropterolog m.
Wiktionary
dziedzina techniki zajmująca się estetyką kształtu produkowanych narzędzi pracy
SJP.pl
w Kościele prawosławnym i greckokatolickim: udzielenie święceń na diakona, prezbitera i biskupa
SJP.pl
Wikipedia
lekarz będący specjalistą w dziedzinie chirurgii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się operacjami i zabiegami
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka w zakresie chirurgii
Wiktionary
Chirurgia (z grec. cheir − ręka, ergon – czyn, działanie, cheirurgia – ręcznie wykonywana praca) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób i urazów. Osoba praktykująca chirurgię lub dziedzinę pochodną chirurgii nazywana jest chirurgiem. Jest ona nauką nadrzędną i zawiera wiele podspecjalności. Sama nazwa chirurgia jest zwykle identyfikowana ze specjalnością lekarską o nazwie chirurgia ogólna. Jest to kliniczna dziedzina medycyny. Oprócz chirurgii zabiegowej istnieje jednak szeroki zakres chirurgii zachowawczej.
Wikipedia
(1.1) Chirurg musi być bardzo dokładny.
(2.1) Żona Kowalskiego jest chirurgiem plastycznym.
(2.1) Doświadczona chirurg-laparoskopistka przeprowadziła appendektomię.
Wiktionary
IPA: ˈxʲirurk, AS: χʹirurk
Wiktionary
rzecz. chirurgia ż.
:: fż. chirurżka ż.
przym. chirurgiczny
przysł. chirurgicznie
Wiktionary
(1-2) chirurg ogólny
Wiktionary
1. dział medycyny zajmujący się leczeniem chorób poprzez przeprowadzanie zabiegów operacyjnych;
2. oddział chirurgiczny w szpitalu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny zajmujący się leczeniem operacyjnym;
(1.2) pot. med. oddział szpitala, kliniki lub uczelni medycznej, który zajmuje się chirurgią (1.1)
Wiktionary
Chirurgia (z grec. cheir − ręka, ergon – czyn, działanie, cheirurgia – ręcznie wykonywana praca) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób i urazów. Osoba praktykująca chirurgię lub dziedzinę pochodną chirurgii nazywana jest chirurgiem. Jest ona nauką nadrzędną i zawiera wiele podspecjalności. Sama nazwa chirurgia jest zwykle identyfikowana ze specjalnością lekarską o nazwie chirurgia ogólna. Jest to kliniczna dziedzina medycyny. Oprócz chirurgii zabiegowej istnieje jednak szeroki zakres chirurgii zachowawczej.
Wikipedia
(1.1) W Warszawie odbyła się konferencja na temat chirurgii plastycznyastycznej, w której uczestniczyło ponad 300 lekarzy z całej Polski.
Wiktionary
IPA: xʲiˈrurʲɟja, AS: χʹirurʹǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. chirurg m., chirurżka ż., chirurgini ż.
przym. chirurgiczny
przysł. chirurgicznie
Wiktionary
(1.1) chirurgia ogólna
(1.2) chirurgia ogólna
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) med. w sposób związany z chirurgią lub za pomocą zabiegu chirurgicznego
Wiktionary
(1.1) Możemy pozbyć się tej zmiany chirurgicznie.
Wiktionary
rzecz. chirurg mos., chirurgia ż.
przym. chirurgiczny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z chirurgią, dotyczący chirurgii lub chirurgów
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. charakteryzujący się precyzją, dokładnie odmierzony, wycelowany
Wiktionary
(1.1) Pacjent zemdlał widząc jakieś chirurgiczne przyrządy.
(2.1) Snajper trafił do odległego celu z chirurgiczną precyzją.
Wiktionary
IPA: ˌxʲirurʲˈɟit͡ʃnɨ, AS: χʹirurʹǵičny
Wiktionary
rzecz. chirurg m., chirurgia ż.
przysł. chirurgicznie
Wiktionary
(1.1) operacyjny
(2.1) precyzyjny, dokładny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lwów. pijak
Wiktionary
Hexagrammos – rodzaj ryb skorpenokształtnych z rodziny terpugowatych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Bułgarii, w obwodzie Płowdiw;
Wiktionary
Chisaria (bułg. Хисаря) – miasto w Bułgarii, w obwodzie Płowdiw; siedziba administracyjna gminy Chisaria. Według danych Narodowego Instytutu Statystycznego w Bułgarii z 31 grudnia 2011 miasto liczyło 7066 mieszkańców.
Wikipedia
strunowy instrument szarpany, rodzaj mniejszego teorbanu
SJP.pl
Chitarrone (kitaron) – rodzaj lutni. Strunowy szarpany instrument muzyczny, popularny od XVI do XVIII wieku.
Jest typem arcylutni; ma szyjkę długości ok. 120 cm, i korpus lutni. Posiada struny melodyczne (1 pojedyncza i 5 podwójnych) oraz struny basowe w liczbie 5–8. Instrument ten miał szerokie możliwości gry akordowej (wielogłosowej). Wykorzystywany do akompaniamentu przy utworach wokalnych i kameralnych jako instrument realizujący basso continuo.
Wikipedia
lniana lub wełniana szata noszona przez mężczyzn i kobiety w starożytnej Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. w starożytnej Grecji: lniana i wełniana szata zszyta po bokach, spięta na ramionach;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. nazwa systematyczna|Polyplacophora|ref=tak., mięczak z rodzaju chitonów;
Wiktionary
Chiton (stgr. χιτών) – koszula lniana lub wełniana z krótkimi rękawami noszona w starożytnej Grecji; rodzaj tuniki pochodzenia wschodniego (fenickiego).
Składała się z dwóch prostokątnych kawałków materiału zszytych dłuższymi bokami do wysokości ramion, spinanych na ramionach fibulami lub guzikami. Wkładano ją bezpośrednio na ciało, nie zdejmowano do snu (rozpinając tylko pasek); dzieci nosiły bez przepasania. Lżejszą jej odmianę zwano chitonionem (χιτώνιον).
Wikipedia
IPA: ˈxʲitɔ̃n, AS: χʹitõn
Wiktionary
rzecz. chityna ż., chitozan m.
przym. chitynowy
Wiktionary
(2.1) wielotarczowiec, wielopłytkowiec
Wiktionary
lniana lub wełniana szata noszona przez mężczyzn i kobiety w starożytnej Grecji
SJP.pl
Chitony, wielotarczowce, wielopłytkowce (Polyplacophora) – gromada morskich mięczaków obejmująca około 1000 gatunków. Wielkości od 3 mm do 43 cm (największy jest Cryptochiton stelleri). U chitonów zauważalna jest jeszcze pierwotna metameria, która zaniknęła w pozostałych gromadach mięczaków. Nazwa gromady wywodzi się od greckiego słowa chitōn, które oznacza tunikę i dało też początek nazwie chityna. Ciało ich jest owalne lub spłaszczone, dwubocznie symetryczne. Pancerz złożony jest z ośmiu nachodzących na siebie dachówkowato płytek aragonitowych (płytki te są szare lub brunatne, a pancerz posiada charakterystyczne rzeźbienia).
Wikipedia
polisacharyd, pochodna chityny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. substancja organiczna będąca naturalnym polimerem, polisacharyd, pochodna chityny;
Wiktionary
Chitozan – organiczny związek chemiczny z grupy polisacharydów; pochodna chityny, powstająca w wyniku jej częściowej deacetylacji. Jest nietoksyczny, biokompatybilny i degradowalny.
Jest stosowany w medycynie, m.in. jako składnik materiałów opatrunkowych. Działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwbólowo, tamuje krwawienie oraz przyspiesza proces gojenia ran. Używa się go także w opatrunkach stosowanych na polu walki w celu doraźnego powstrzymania krwawienia.
Wikipedia
rzecz. chityna ż., chiton mrz./mzw.
przym. chitozanowy, chitynowy
Wiktionary
(1.1) poli(2-deoksy-2-aminoglukoza), deacetylowana chityna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię;
Wiktionary
(1.1) Zwróciliśmy się z prośbą o pomoc do Chittytów i nas nie zawiedli.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Chittytka ż.
przym. chittycki
Wiktionary
wielocukier zbliżony budową do celulozy; substancja występująca w błonach komórkowych u grzybów i bakterii, tworząca okrywy ciała bezkręgowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. organiczna substancja tworząca m.in. pancerze skorupiaków i pokrywy skrzydeł chrząszczy;
Wiktionary
Chityna (stgr. χιτών chiton ‘wierzchnia szata’) – organiczny związek chemiczny z grupy biopolimerów, polisacharyd zbudowany z cząsteczek β-glukozaminy, połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi. Występuje w ścianach komórkowych wodorostów, grzybów i bakterii, a także w szkieletach zewnętrznych stawonogów (które tworzy wraz z białkami oraz solami wapnia i magnezu). Jej obecność potwierdzono także u mięczaków, ramienionogów i mszywiołów.
Wikipedia
przym. chitynowy
rzecz. chiton mrz./mzw.
Wiktionary
przymiotnik od: chityna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chityną, dotyczący chityny, składający się z chityny
Wiktionary
rzecz. chityna ż., chitozan m., chiton m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto nad rzeką Amu-darią w wilajecie chorezmijskim Uzbekistanu w Azji Środkowej;
Wiktionary
Chiwa (uzb. Xiva) – miasto nad rzeką Amu-darią w wilajecie chorezmijskim Uzbekistanu w Azji Środkowej, ok. 51 tys. mieszkańców (2004) i ok. 90 tys. w 2017 roku. Położone jest 35 km od stolicy regionu Urgenchu i ledwo 5 km od granicy z Turkmenistanem.
Wikipedia
przym. chiwański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chiwą, dotyczący Chiwy
Wiktionary
rzecz. Chiwa ż.
Wiktionary
drzewo z rodziny biegunecznikowatych; przetrwał; ajlant; bożodrzew; ailant
SJP.pl
rodzaj minerału, siarczek bizmutowo-ołowiowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Selengi;
Wiktionary
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. pot. ChZJN (Chrześcijański Związek Jedności Narodowej)
Wiktionary
Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (ChZJN, potocznie Chjena) – powstał 16 sierpnia 1922 jako koalicja wyborcza Związku Ludowo-Narodowego, Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy, Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Ludowego i Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Rolniczego.
Wikipedia
(1.1) Dlatego w czwartym głosowaniu endecy „dodali” nieco głosów Narutowiczowi, eliminując tym samym kandydata ludowców. Sprawa wydała się więc przesądzona – endecy z Chjeny byli przekonani, że w ostatecznym pojedynku wyborczym ludowcy, nie mając już swojego kandydata – Wojciechowskiego, poprą hrabiego Maurycego Zamoyskiego, który choć nie „ich”, to jednak sto razy lepszy od kandydata konkurencyjnego PSL Wyzwolenia – Narutowicza.
Wiktionary
Chjeno-Piast – potoczna nazwa koalicji parlamentarnej w Sejmie II Rzeczypospolitej, która w 1923 i ponownie w 1926 tworzyła zaplecze dla drugiego i trzeciego rządu Wincentego Witosa.
Porozumienie o powołaniu koalicji (zwane paktem lanckorońskim) podpisano 17 maja 1923. W jej skład weszły Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” i Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (ironicznie zwany Chjeną). Zgodnie z ustaleniami chadecy i endecy z ChZJN oraz ludowcy z „Piasta” mieli utworzyć w Sejmie I kadencji większość parlamentarną. Dziewięć dni później po uprzedniej dymisji Władysława Sikorskiego, nowym premierem został Wincenty Witos. W skład jego rządu weszło 14 ministrów z koalicji Chjeno-Piast. Gabinet ten urzędował do grudnia 1923, kiedy to utracił większość sejmową w związku z secesją grupy posłów „Piasta”.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie:
1. pić w dużej ilości;
2. pić alkohol w nadmiarze; chlorzyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot. posp. pić, zwłaszcza alkohol
Wiktionary
(1.1) Janek chla już od pięciu dni.
(1.1) Od tygodnia tylko chlejesz. Opamiętaj się wreszcie, stary!
Wiktionary
IPA: xlat͡ɕ, AS: χlać
Wiktionary
rzecz. chlanie n., ochlajtus m., ochlaj m.
czas. ochlać się dk.
Wiktionary
(1.1) żłopać, drinkować
Wiktionary
człowiek nadużywający alkoholu; pijak, bibosz, chlejus
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szukać
Wiktionary
rodzaj płaszcza noszonego przez mężczyzn w starożytnej Grecji
SJP.pl
Chlajna (stgr. χλαῖνα), zdrobn. chlajnion – wierzchni ubiór męski w starożytnej Grecji, niekiedy stosowany w odmianie nazywanej lope.
Był to obszerny, chroniący przed zimnem, prostokątny płaszcz wełniany, spinany na piersiach lub na prawym ramieniu, znany już Homerowi. Noszono go poza domem, zwłaszcza na wsi (zamiast himationu), zazwyczaj luźno jako narzutkę na znacznie krótszy i przylegający bezpośrednio do ciała chiton. Kobiety nosiły go niekiedy jak peplos, z wykładaną tzw. apoptygmą, często jednak składano go na pół i wsuwając pod lewe ramię (mężczyźni przerzucali przez ramię), spinano szpilą na prawym.
Wikipedia
potocznie: człowiek nadużywający alkoholu; ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, pijus
SJP.pl
obszerna męska szata wierzchnia noszona w starożytnej Grecji do jazdy konnej
SJP.pl
Wikipedia
jednokomórkowy glon występujący głównie w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych
SJP.pl
grubościenny zarodnik przetrwalnikowy grzyba
SJP.pl
grubościenny zarodnik przetrwalnikowy grzyba
SJP.pl
rodzaj bakterii, pasożyt organizmów eukariotycznych, odgrywający ważną rolę w chorobach zakaźnych przenoszonych drogą płciową
SJP.pl
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
Wikipedia
rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych
SJP.pl
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
Wikipedia
bakteryjna choroba przenoszona droga płciową
SJP.pl
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. grubościenny zarodnik przetrwalnikowy powstający ze strzępek grzybni;
Wiktionary
Chlamydospora – zarodnik grzybów o grubej ścianie komórkowej przystosowany do przetrwania przez dłuższy czas niesprzyjających warunków środowiska. Chlamydospory powstają ze strzępek grzybni i u różnych gatunków mogą tworzyć się w postaci pojedynczych komórek, w formie łańcuchów lub zgrupowań. Powstają głównie w wyniku rozmnażania bezpłciowego i występują u workowców i niższych grzybów. U podstawczaków są rzadkie. Znanych jest kilka gatunków poliporoidalnych, u których chlamydospory tworzą się na podstawkach. Inonotus rickii zamiast bazydiokarpu wytwarza masę chlamydospor.
Wikipedia
IPA: ˌxlãmɨdɔˈspɔra, AS: χlãmydospora
Wiktionary
rzecz. askospora, bazydiospora, egzospora, mejospora
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlać.
Wiktionary
czas. chlać
Wiktionary
potocznie: impreza, na której pije się dużo alkoholu; biba, pijatyka, libacja
SJP.pl
wyraz naśladujący odgłos powstający przy chlapaniu
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) odgłos chlapania
Wiktionary
IPA: xlap, AS: χlap
Wiktionary
rzecz. chlapacz mos./mrz., chlapanie, chlapa, chlapanina, chlapawica
czas. chlapać, pochlapać, zachlapać
przym. chlapiący, pochlapany, zachlapany
Wiktionary
potocznie: brzydka, deszczowa pogoda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brzydka, deszczowa pogoda
(1.2) błoto i mokry śnieg
Wiktionary
rzecz. chlapawica ż., chlapacz mos./mrz.
czas. chlapać
wykrz. chlap
Wiktionary
1. rozpryskiwać jakąś substancję;
2. uderzać o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: mówić coś bez zastanowienia;
4. potocznie: wypić wódkę
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chlapnąć)
(1.1) wywoływać rozproszenie płynu z powstaniem plusku
(1.2) wylewać się porcjami z pluskiem
(1.3) pot. mówić bez zastanowienia
(1.4) pot. pić trunek
czasownik zwrotny niedokonany chlapać się (dk. chlapnąć się)
(2.1) obryzgiwać czymś siebie
(2.2) oblewać jeden drugiego
(2.3) pot. spędzać czas na kąpaniu się
Wiktionary
rzecz. chlapa ż., chlapacz mrz., chlapanie n., chlapanina ż., chlapawica ż., chlapnięcie n.
czas. rozchlapywać, chlapnąć dk.
wykrz. chlap, chlapu-chlapu, chlapu, chlap, chlapu, chlapu
Wiktionary
(1.1) bryzgać, obryzgiwać, ochlapywać
(1.3) paplać
(2.3) kąpać się
Wiktionary
gumowy płat montowany na karoserii samochodowej przy kołach przeciwdziałający nadmiernemu wydobywaniu się wody spod podwozia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. osłona z tyłu koła służąca do zabezpieczania pojazdu przed bryzgami wody, błota
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. ktoś, kto chlapie językiem, mówi byle co
Wiktionary
Chlapacz samochodowy – element montowany seryjnie lub dodawany opcjonalnie do samochodu, który ma na celu ochronę nadwozia przed kamieniami, wodą, błotem.
Montowany jest za kołami samochodu przy jednej lub przy obu osiach.
Szczególne zastosowanie dla chlapacza znalazło się w rajdach samochodowych, które często odbywają się na drogach szutrowych. Chlapacz ma za zadanie ochronić nie tylko nadwozie samochodu, ale przede wszystkim kibiców przed wylatującym spod kół żwirem czy kamieniami.
Wikipedia
(1.1) Naderwany chlapacz nad tylnym kołem szurał po mokrym asfalcie, nad nim zaś w najlepsze rósł mech, któremu łagodna zima nie dała rady. Samochodzik rzęził straszliwie, kaszląc spalinami, lecz dalej parł pod górkę.
(2.1) Hanka, ja wiem, że ze mnie taki chlapacz jest, że czasami ręce opadają, ale jakby świat był taki pod szyję zapięty, taki zasznurowany jak te twoje cudne usteczka, to ludzkość by się w ogóle nie posuwała.
Wiktionary
rzecz. chlapawica ż., chlapa ż., chlapanina ż., chlapanie n., chlapnięcie n., nachlapanie n.
czas. chlapać ndk., chlapnąć dk., nachlapać dk., rozchlapywać ndk., rozchlapać dk.
wykrz. chlap
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlapać.
Wiktionary
czas. chlapać, rozchlapywać
wykrz. chlap
rzecz. chlapawica ż., chlapacz mos./mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. chlapa.
Wiktionary
rzecz. chlapa ż., chlapanina ż., chlapanie n., chlapnięcie n., nachlapanie n., chlapacz m.
czas. chlapać ndk., chlapnąć dk., nachlapać dk.
wykrz. chlap, chlapu-chlapu
Wiktionary
(1.1) chlapa, chlapanina, słota
Wiktionary
1. prysnąć jakąś substancją;
2. uderzyć o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; lapnąć;
4. potocznie: wypić wódkę
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) rozproszyć ciecz
(1.2) pot. powiedzieć coś bezmyślnie
Wiktionary
rzecz. chlapanie n., chlapnięcie n., chlapacz m., chlapawica ż.
czas. chlapać ndk.
Wiktionary
1. prysnąć jakąś substancją;
2. uderzyć o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; lapnąć;
4. potocznie: wypić wódkę
SJP.pl
wyraz dźwiękonaśladowczy, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos chlapania, przeważnie używany przez dzieci lub przez dorosłych w rozmowie z nimi; chlapu-chlapu; chlapu, chlapu; chlapu, chlap
SJP.pl
potocznie:
1. uderzyć z pluskiem, chlupotem;
2. wydać plusk, chlupot;
3. uderzyć z rozmachem i świstem;
4. zrobić coś od razu;
5. rozedrzeć gwałtownie;
6. zaciąć, uderzyć, przeciąć
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. chlastać)
(1.1) pot. gwałtownie uderzyć z rozmachem i świstem
(1.2) pot. gwałtownie zranić ostrym przedmiotem
(1.3) pot. uderzyć czymś zdolnym do przecięcia skóry (np. batem)
(1.4) pot. gwałtownie oddzielić od całości ostrym narzędziem
(1.5) pot. (o cieczy) gwałtownie uderzyć o kogoś lub coś, rozpryskując się
(1.6) pot. rozpryskać jakąś ciecz szybko i gwałtownie
(1.7) pot. przen. ostro skrytykować kogoś
czasownik zwrotny dokonany chlasnąć się (ndk. chlastać się)
(2.1) pot. uderzyć siebie samego
(2.2) pot. uderzyć siebie nawzajem
(2.3) pot. zranić siebie samego ostrym przedmiotem
(2.4) pot. uderzyć siebie samego czymś zdolnym do przecięcia skóry
(2.5) pot. gwałtownie schlapać siebie samego
Wiktionary
(1.2) chlusnąć, smagnąć, zbiczować
(1.3) pociąć
(1.6) chlusnąć
(1.7) chlusnąć, wychłostać, zjechać
Wiktionary
potocznie:
1. uderzyć z pluskiem, chlupotem;
2. wydać plusk, chlupot;
3. uderzyć z rozmachem i świstem;
4. zrobić coś od razu;
5. rozedrzeć gwałtownie;
6. zaciąć, uderzyć, przeciąć
SJP.pl
wykrzyknik nazywający odgłos gwałtownego uderzenia
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja naśladująca odgłos bicia, chłosty
(1.2) onomatopeja naśladująca odgłos cięcia nożem, szablą
Wiktionary
rzecz. chlastanie n., wychlastanie n., pochlastanie n.
czas. chlastać ndk., wychlastać dk., pochlastać dk.
Wiktionary
potocznie:
1. uderzać z pluskiem, chlupotem;
2. wydawać plusk, chlupot;
3. uderzać z rozmachem i świstem;
4. robić coś od razu;
5. rozdzierać gwałtownie;
6. zacinać, uderzać, przecinać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. chlasnąć)
(1.1) pot. ciąć kogoś lub siebie
(1.2) daw. gw-pl|Śląsk Cieszyński. pić
Wiktionary
(1.1) Wykrzykując straszliwe klątwy i ohydne wyzwiska, demeryt chlastał szablą, aż bryzgała jucha.
Wiktionary
IPA: ˈxlastat͡ɕ, AS: χlastać
Wiktionary
rzecz. chlastanie n., chlaśnięcie n.
wykrz. chlast
Wiktionary
(1.1) ranić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlastać.
Wiktionary
czas. chlastać
wykrz. chlast
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = med. choroba Leśniowskiego-Crohna;
Wiktionary
(1.1) ChL-C
Wiktionary
1. pieczywo z mąki i wody na drożdżach lub na zakwasie, formowane w bochenki; bochenek takiego pieczywa;
2. przenośnie: byt, utrzymanie, zarobek, praca;
3. zboże
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pieczywo z mąki, wody, z dodatkiem drożdży lub zakwasu;
(1.2) przen. sposób zarabiania na życie, zawód, źródło utrzymania
(1.3) pot. wódka
(1.4) stpol. żywność
(1.5) stpol. żyto
(1.6) stpol. zboże
Wiktionary
Chleb – pieczywo otrzymywane z wypieku ciasta będącego jednorodnym połączeniem mąki i wody, poddanego najczęściej, ale nie zawsze, fermentacji alkoholowej, wyrobionego w bochny różnego kształtu i wielkości.
Chleb znany w starożytności nie przypominał współczesnego pulchnego wypieku, raczej zbliżony był do podpłomyka, znanej obecnie macy lub cienkiego podkładu pod pizzę. Taki chleb łatwiej było łamać niż kroić i zapewne stąd wziął się powszechnie znany w wielu kulturach zwyczaj obrzędowego łamania chlebem. Zwyczaj łamania, a nie krojenia chleba, utrzymał się zresztą do dzisiaj w kulturze śródziemnomorskiej (m.in. we Francji).
Wikipedia
(1.1) To oburzające, żeby w piekarni nie było świeżego chleba!
(1.2) Sklepikarze skarżą się na supermarkety, że im chleb odbierają.
Wiktionary
IPA: xlɛp, AS: χlep
Wiktionary
rzecz. chlebak mrz., chlebnica ż.
:: zdrobn. chlebaszek mrz., chlebek mrz., chlebuś mrz.
przym. chlebowy, chlebny
Wiktionary
(1.1) pieczywo; gw-pl|Górny Śląsk|chlyb.
Wiktionary
zdrobnienie od: chlebak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chlebak
Wiktionary
rzecz. chlebak m.
Wiktionary
1. skórzana torba używana do przenoszenia żywności podczas wycieczek;
2. drewniany lub metalowy pojemnik używany w gospodarstwach domowych do przechowywania pieczywa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) średniej wielkości pojemnik, w którym przechowuje się pieczywo;
(1.2) średniej wielkości torba z paskiem, na prowiant;
Wiktionary
Chlebak – pojemnik kuchenny służący do przechowywania pieczywa, zmniejszający jego wysychanie i umożliwiający utrzymanie porządku.
Chlebaki w formie pojemników wykonywane są głównie z drewna, z tworzyw sztucznych i metalu. Chlebak składa się z części nieruchomej (dna) jak i części ruchomej (pokrywy).
Wikipedia
(1.1) Moja mama chleb przechowuje w chlebaku.
Wiktionary
IPA: ˈxlɛbak, AS: χlebak
Wiktionary
rzecz. chleb m., chlebek m.
:: zdrobn. chlebaczek m.
przym. chlebowy
Wiktionary
(1.1) przest. chlebnica
Wiktionary
Chlebczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Sarnaki.
Miejscowość leży przy drodze krajowej nr 19 w odległości 1,5 km na północ od Sarnak i linii kolejowej nr 31 Siedlce – Siemianówka z przystankiem Sarnaki. We wsi funkcjonuje jednostka OSP.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chleb
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: chleb
(1.2) mały chleb, niekiedy ze słodkimi dodatkami
(1.3) bot. lud. ślaz
Wiktionary
Osoby o nazwisku Chlebek:
Wikipedia
(1.1) Dziś na śniadanie zjadłem dwie kromeczki chlebka z masłem.
Wiktionary
IPA: ˈxlɛbɛk, AS: χlebek
Wiktionary
rzecz. chleb m., chlebuś m., chlebak m.
przym. chlebowy
Wiktionary
(1.1) chlebuś
Wiktionary
Chlebice (niem. Wiesenthal, w latach 1948–1953 Niemaszchleba) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Tuplice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. szafa lub pojemnik do składowania chleba
(1.2) rzad. dzieża do wyrobu ciasta na chleb
(1.3) daw. specjalna łopata do wkładania chleba do pieca
Wiktionary
(1.1) Chleb przechowywany w chlebnicy wysycha szybciej – tam przechowujemy tylko chleb tradycyjny i owocowy […]
Wiktionary
rzecz. chleb mrz.
Wiktionary
(1.1) chlebak
(1.2) dzieża
(1.3) łopata
Wiktionary
Chlebno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Łobżenica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: chleb; związany z chlebem, otrzymywany z chleba; chlebowy
SJP.pl
1. dający chleb;
2. dający zarobek, utrzymanie;
3. urodzajny, żyzny
SJP.pl
1. książkowo: pracodawca;
2. dawniej: ten, kto daje wyżywienie, utrzymanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. ten, kto zatrudnia kogoś do pracy, zapewnia zarobek
(1.2) przest. ten, kto zapewnia wyżywienie, utrzymanie
Wiktionary
rzecz.
:: fż. chlebodawczyni ż.
Wiktionary
(1.1) pracodawca
Wiktionary
1. kobieta dająca wyżywienie;
2. kobieta dająca komuś płatną pracę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta zatrudniająca osoby
(1.2) daw. kobieta żywiąca
Wiktionary
(1.2) Na powitanie swej chlebodawczyni suczka zamerdała ogonem.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. chlebodawca mos.
Wiktionary
(1.1) pracodawczyni
(1.2) żywicielka
Wiktionary
kobieta uwielbiająca jeść pieczywo
SJP.pl
osoba uwielbiająca jeść pieczywo
SJP.pl
żartobliwie: zamiłowanie do pieczenia domowego chleba
SJP.pl
automat do sprzedaży pieczywa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Warszawa. piekarz
Wiktionary
(1.1) piekarz
Wiktionary
Chlebowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Głowno.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
1. drzewo z rodziny morwowatych, o jadalnych owocach, rosnące w okolicach zwrotnikowych; drzewo chlebowe;
2. żywiak chlebowiec - niewielki chrząszcz z rodziny kołatkowatych
SJP.pl
Chlebowiec (Artocarpus J. R. Forst. & G. Forst.) – rodzaj roślin z rodziny morwowatych. Obejmuje 56 gatunków. Rośliny te rosną w Azji Południowo-Wschodniej, wyspach zachodniej Oceanii oraz w północnej części Australii. Owoce szeregu gatunków są jadalne. Popularnie uprawiane (współcześnie w tropikach także poza pierwotnym zasięgiem) są takie gatunki jak: chlebowiec właściwy, różnolistny, chempedak i wonny.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Chlebówka (niem. Brotsack) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Nowy Staw na obszarze Wielkich Żuław Malborskich przy drodze krajowej nr 55.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chlebowski (forma żeńska: Chlebowska; liczba mnoga: Chlebowscy) – polskie nazwisko. Najprawdopodobniej pochodzi pośrednio od pokarmu – chleb.
Wikipedia
przymiotnik od: chleb; związany z chlebem, otrzymywany z chleba; chlebny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zrobiony z chleba, zawierający chleb
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z chlebem, odnoszący się do chleba
Wiktionary
rzecz. chleb mrz., chlebek mrz., chlebuś mrz., chlebak mrz., chlebowiec mrz., chlebowe n.
Wiktionary
żartobliwie: człowiek lubiący jeść chleb
SJP.pl
pieszczotliwe zdrobnienie od: chleb; chlebek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. chleb
Wiktionary
człowiek nadużywający alkoholu; pijak, bibosz, chlacz
SJP.pl
od postaci Chlestakowa z komedii Gogola "Rewizor": bezczelność, hucpiarstwo, tupeciarstwo
SJP.pl
od postaci Chlestakowa z komedii Gogola "Rewizor": hucpiarstwo, bezczelność, tupeciarstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. bezczelne łgarstwa
Wiktionary
budynek z całym zapleczem technicznym przeznaczony do hodowli trzody chlewnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pomieszczenie lub wydzielone miejsce przeznaczone dla świń;
(1.2) przen. miejsce, w którym panuje bałagan i jest brudno
Wiktionary
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
Wikipedia
(1.1) W środku obszerniejszego podwórza, przed obórką, chlewem i drwalniami stało kilka fur chłopskich.
(1.2) Ale tu chlew! Posprzątaj w końcu!
Wiktionary
IPA: xlɛf, AS: χlef
Wiktionary
rzecz. chlewnia ż.
:: zdrobn. chlewek mrz., chlewik ż.
przym. chlewny
Wiktionary
(1.1) chlewnia, świniarnia; daw. gw-pl|Poznań|kubel.
Wiktionary
zdrobnienie od: chlew; chlewik
SJP.pl
zespół chlewów w dużym gospodarstwie rolnym
SJP.pl
dawna nazwa Gliwic (miasta na Śląsku)
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chlewik
SJP.pl
zdrobnienie od: chlew; chlewek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: chlew
Wiktionary
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
Wikipedia
(1.1) Znika cuchnąca obórka dla każdej chorej na gruźlicę krowiny i znika dwakroć bardziej cuchnący chlewik dla brudnej świnki, mającej na sobie i w sobie miliony zarazków chorobotwórczych.
Wiktionary
IPA: ˈxlɛvʲik, AS: χlevʹik
Wiktionary
rzecz. chlew m., chlewnia ż.
Wiktionary
związany z miejscowością Chlewiska
SJP.pl
Wikipedia
związany z miejscowością Chlewiska
SJP.pl
mieszkaniec Chlewisk
SJP.pl
mieszkanka Chlewisk
SJP.pl
pracownik doglądający hodowli trzody chlewnej
SJP.pl
kobieta opiekująca się trzodą chlewną; chlewiarka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej opiekująca się trzodą chlewną
Wiktionary
rzecz.
:: fm. chlewmistrz
Wiktionary
1. budynek do hodowli, chowu i tuczenia świń; chlew, świniarnia;
2. świnie hodowane w danym gospodarstwie, fermie itp.; trzoda chlewna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. budynek do przemysłowej hodowli świń
(1.2) zootechn. przedsiębiorstwo przemysłowej hodowli świń
Wiktionary
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
Wikipedia
(1.1) Albert poszedł zanieść zlewki do chlewni.
Wiktionary
IPA: ˈxlɛvʲɲa, AS: χlevʹńa
Wiktionary
rzecz. chlew mrz., chlewek mrz., chlewik mrz.
przym. chlewny
Wiktionary
(1.1) świniarnia
Wiktionary
związany z hodowlą świń
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chlewem, dotyczący chlewu
Wiktionary
(1.1) Spośród zwierząt gospodarskich w Katowicach w 2010 pogłowie drobiu liczyło 56,8 tys., trzody chlewnej 589, a bydła 126 sztuk.
Wiktionary
rzecz. chlew mrz., chlewnia ż.
Wiktionary
członek ukraińskiej partii (Ukrajinśka Chliborobśka Partija) jednoczącej głównie zamożne chłopstwo, działającej w latach 1918-20
SJP.pl
chlipu;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos płaczu
Wiktionary
chlipu-chlipu;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
czasownik
(1.1) pić wciągając płyn z odgłosem
(1.2) płakać żałośnie z cichym westchnieniem
Wiktionary
(1.1) Zziębnięty chłopiec łapczywie chlipał gorące kakao.
(1.2) Dziecko cicho chlipało w kącie.
Wiktionary
IPA: ˈxlʲipat͡ɕ, AS: χlʹipać
Wiktionary
rzecz. chlipanie n., chlipnięcie n.
czas. chlipnąć dk.
Wiktionary
(1.1) chłeptać
(1.2) popłakiwać, łkać, szlochać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlipać.
Wiktionary
rzecz. chlipnięcie n.
czas. chlipać ndk., chlipnąć dk.
Wiktionary
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chlipliwie
SJP.pl
przypominający żałosne płakanie; chlipiący
SJP.pl
potocznie:
1. wypić głośno, z mlaskaniem, wydając odgłos podobny do cmokania; siorbnąć, siorpnąć;
2. zaszlochać, załkać, zapłakać żałośnie
SJP.pl
potocznie:
1. wypić głośno, z mlaskaniem, wydając odgłos podobny do cmokania; siorbnąć, siorpnąć;
2. zaszlochać, załkać, zapłakać żałośnie
SJP.pl
chlip;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
chlip-chlip;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
minerał, arsenek niklu
SJP.pl
Chloantyt – minerał z gromady arsenków, należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od gr. chloantes (khloantes) – zielonkawy, nawiązując do charakterystycznych nalotów, którymi pokrywa się minerał podczas wietrzenia.
Wikipedia
imię królów Franków; Klodwig
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
Chlodwig I (fr. Clovis Ier, łac. Clodovicus, frankijski Chlodowech; ur. ok. 466, zm. 27 października 511) – władca Franków, syn Childeryka I i Basiny. Najsłynniejszy spośród merowińskich władców.
Wikipedia
(1.1) Spory z Chlodwigiem trwały dekadę.
Wiktionary
[czytaj: klołi]
1. imię żeńskie pochodzenia greckiego;
2. w mitologii greckiej: jedna z nimf
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Chloe (wym. Chloe) – imię żeńskie pochodzenia greckiego (gr. Χλοη), oznaczające "zielony pęd", "młode dziewczę". Przydomek greckiej bogini Demeter. Imię Chloe pojawia się także w Biblii, w 1. liście do Koryntian. W okresie baroku i rokoko imię to często było wykorzystywane przez autorów sielanek, nawiązujących do antycznego romansu greckiego Dafnis i Chloe Longosa. Dafnis i Chloe to także balet Ravela.
Wikipedia
(1.1) Doniesiono mi bowiem o was, bracia moi, przez ludzi Chloe, że zdarzają się między wami spory.
Wiktionary
rzecz. Chloris ż., chlor m., chlorek m., chloran m., chlorowiec m., chlorowanie n.
czas. chlorować ndk.
przym. chlorowy
Wiktionary
pierwiastek chemiczny o symbolu Cl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cl i liczbie atomowej 17;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(2.1) pot. kloszard lub pijak
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Chlor jest gazem trującym.
(2.1) Pod budką z piwem stał jakiś chlor.
Wiktionary
IPA: xlɔr, AS: χlor
Wiktionary
rzecz. chlorek m., chloran m., chlorowiec m., chlorowanie n., Chloe ż., Chloris ż.
czas. chlorować ndk.
przym. chlorowy
przedr. chloro-
Wiktionary
(1.1) symbol. Cl
Wiktionary
miernik chlorak (chlorissa cloraria) - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych, o niebieskawozielonych skrzydłach i rozpiętości skrzydeł 18-20 mm, podobny do miernika seledyniaka
SJP.pl
związek organiczny zawierający chlor, powstały wskutek chlorowania alkoholu etylowego
SJP.pl
Chloral (trichloroetanal, aldehyd trichlorooctowy), CCl3CHO – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów. Jest to bezbarwna, ruchliwa, oleista ciecz o drażniącym słodkawo-eterowym zapachu. Rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze dietylowym, chloroformie. Z wodą tworzy hydrat CCl3CH(OH)2 zwany wodzianem chloralu lub hydratem chloralu.
Wikipedia
antybiotyk działający na liczne bakterie Gram-dodatnie, riketsje i chlamydia; dawniej stosowany głównie w durze brzusznym; chloromycetyna
SJP.pl
Chloramfenikol (chloromycetyna, detreomycyna) – antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym wobec szeregu bakterii G- i G+, a także riketsji, mykoplazm, chlamydii i innych. Pierwotnie wyizolowany w 1947 roku przez Paula Burkholdera i współpracowników z produktów Gram-dodatnich bakterii Streptomyces venezuelae. Można go również uzyskać syntetycznie.
Wikipedia
gęsta, bezbarwna ciecz o mocnym zapachu i właściwościach bakteriobójczych
SJP.pl
Chloroamina, NH
2Cl – nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna amoniaku.
Wikipedia
gęsta, bezbarwna ciecz o mocnym zapachu i właściwościach bakteriobójczych
SJP.pl
Chloroaminy – grupa organicznych związków chemicznych, chlorowych pochodnych sulfonamidów, powstałych przez działanie podchlorynów na amoniak lub związki zawierające grupę aminową (-NH2) albo iminową (=NH).
Większość wykazuje właściwości bakteriobójcze.
Wikipedia
sól kwasu chlorowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu chlorowego (HClO₃); związek chemiczny, w którym jon ClO₃⁻ łączy się z kationem metalu
Wiktionary
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
Wikipedia
(1.1) Chlorany są silnymi utleniaczami.
Wiktionary
przym. chloranowy
rzecz. chlor mzw./mos./mrz., Chloe ż.
Wiktionary
sól kwasu chlorowego
SJP.pl
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
Wikipedia
minerał, chlorek srebra; srebro rogowe, kerargiryt
SJP.pl
przyrząd służący do odkażania wody; chlorownik, chlorownica
SJP.pl
ogólna nazwa materiałów wybuchowych utworzonych przez zmieszanie chloranu potasowego z substancjami bogatymi w węgiel; używane w czasie pierwszej wojny światowej
SJP.pl
kwas chlorawy - nazwa zwyczajowa kwasu chlorowego (III)
SJP.pl
lek bakteriobójczy
SJP.pl
Chlorochinaldol (łac. chlorquinaldolum) – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna 8-hydroksychinoliny. Stosowany jako lek o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym.
Wikipedia
chlorek kwasu cyjanowodorowego; chlorocyjan
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, insektycyd z grupy związków dienowych
SJP.pl
Chlordan – organiczny związek chemiczny, insektycyd z grupy związków dienowych o działaniu podobnym do DDT i HCH. Chlordan bywa również stosowany jako herbicyd selektywny.
Wikipedia
1. sól kwasu chlorowodorowego;
2. biały, żrący proszek o działaniu wybielającym i dezynfekcyjnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu solnego;
Wiktionary
Chlorki – ogólna nazwa związków chemicznych, soli kwasu solnego lub innych związków zawierających chlor.
W chemii nieorganicznej chlorkami nazywa się:
Wikipedia
(1.1) Chlorek sodu to po prostu sól kuchenna.
Wiktionary
IPA: ˈxlɔrɛk, AS: χlorek
Wiktionary
rzecz. chlor m., chloran m., chlorowiec m., chlorowanie n., Chloe ż.
czas. chlorować ndk.
przym. chlorowy
temsłow. chloro-
Wiktionary
jednokomórkowy glon z typu zielenic żyjący w wielu środowiskach
SJP.pl
Chlorella (Chlorella) – glon z gromady zielenic. Najpowszechniej występujący gatunek to chlorella zwyczajna (Chlorella vulgaris), podczas gdy gatunek typowy to Ch. ellipsoidea Gerneck. Występuje w każdym wodnym i wilgotnym środowisku: w wodach słodkich i słonych, w wilgotnej korze i ziemi (aerofit), a także we wnętrzu innych organizmów, jako zoochlorella. Wśród polskich glonów planktonowych znaleziono następujące gatunki: Ch. ellipsoidea, Ch. luteoviridis, Ch. minutissima i Ch. oocystoides w wodach śródlądowych i Ch. vulgaris w Bałtyku. Jest to glon jednokomórkowy o zielonej barwie i kulistym (ewentualnie elipsoidalnym) kształcie. Nie tworzy kolonii. Zawiera jeden duży, kubkowaty chloroplast. Jest organizmem autotroficznym. Zawiera barwnik zwany chlorofilem, który umożliwia przeprowadzanie fotosyntezy. Chlorella bywa także heterotroficzna, gdy pokarm jest łatwo dostępny (miksotrofizm). Rozmnaża się przez podział komórki na autospory, które wydostają się na zewnątrz po rozerwaniu ściany komórkowej komórki macierzystej.
Wikipedia
miękisz asymilacyjny
SJP.pl
Miękisz asymilacyjny, miękisz zieleniowy, chlorenchyma – tkanka roślinna, wyspecjalizowany miękisz, złożony z komórek zawierających liczne soczewkowate chloroplasty. Jest tkanką żywą. Zachodzi w nim proces fotosyntezy. Występuje głównie w liściach i młodych łodygach.
Wikipedia
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini kwiatów, utożsamiana z rzymską Florą; jedna z nimf;
(1.2) mitgr. królewna tebańska, córka Amfiona i Niobe;
(1.3) mitgr. jedna z Pieryd
(1.4) mitgr. córka Tejrezjasza
(1.5) astr. planetoida o numerze katalogowym 410;
Wiktionary
Wikipedia
(1.5) Chloris porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
rzecz. chlor mrz., chlorella ż., chloroza ż., Chloe ż.
temsłow. chloro-
Wiktionary
(1.1) Flora
(1.2) Meliboja
Wiktionary
1. sól kwasu chlorowodorowego;
2. biały, żrący proszek o działaniu wybielającym i dezynfekcyjnym
SJP.pl
Chlorki – ogólna nazwa związków chemicznych, soli kwasu solnego lub innych związków zawierających chlor.
W chemii nieorganicznej chlorkami nazywa się:
Wikipedia
wybielać coś lub dezynfekować za pomocą chlorku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorkować.
Wiktionary
czas. chlorkować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. med. wojsk. toksyczny związek organiczny, parzący bojowy środek trujący z grupy iperytów azotowych, pierwszy lek przeciwnowotworowy stosowany od lat 40. XX wieku, obecnie praktycznie nieużywany w medycynie;
Wiktionary
Chlorometyna, chlormetyna (łac. chlormethinum) – organiczny związek chemiczny z grupy iperytów azotowych; azotowy analog iperytu siarkowego. Jest związkiem macierzystym dla całej grupy cytostatyków o właściwościach alkilujących.
Wikipedia
(1.1) Pochodne chlormetyny, m.in. cyklofosfamid i ifosfamid, stosowane są w leczeniu nowotworów.
Wiktionary
IPA: ˌxlɔrmɛˈtɨ̃na, AS: χlormetỹna
Wiktionary
(1.1) chlorometyna, mechloretamina, 2-chloro-N-(2-chloroetylo)-N-metyloetanoamina, 2,2'-dichloro-N-metylodietyloamina, bis(2-chloroetylo)metyloamina, HN2, HN-2
Wiktionary
przedrostek
(1.1) chem. pierwszy człon nazwy związku chemicznego, wskazujący na obecność atomu chloru w cząsteczce
(1.2) biol. pierwszy człon wyrazów złożonych, wskazujący na związek z zielonym barwnikiem
Wiktionary
IPA: ˈxlɔrɔ, AS: χloro
Wiktionary
rzecz. Chloris ż., chlor m., chlorek m., chloran m., chloryn m., chlorowanie n.
czas. chlorować ndk.
przym. chlorowy, chlorkowy
temsłow. chlor-
Wiktionary
(1.1) chlor-, chlorydo-
(1.2) chlor-
Wiktionary
rodzaj ketonu, pochodna acetofenonu, o silnym działaniu drażniącym, używany jako gaz łzawiący
SJP.pl
Chloroacetofenon – organiczny związek chemiczny z grupy ketonów, pochodna acetofenonu, stosowany jako drażniący bojowy środek trujący (lakrymator). Oznaczenie wojskowe USA – CN, Wielka Brytania – CAP, Niemcy – O-Salz.
Wikipedia
halogenopochodna acetonu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony przez atom chloru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny z grupy ketonów, chlorowa pochodna acetonu, trujący lakrymator;
Wiktionary
Chloroaceton, chloropropanon, CH3COCH2Cl – organiczny związek chemiczny z grupy ketonów, chlorowa pochodna acetonu, silnie trujący lakrymator (stosowany podczas I wojny światowej jako bojowy środek trujący).
Wikipedia
(1.1) Chloroaceton był używany w czasie I wojny światowej jako bojowy środek trujący.
Wiktionary
IPA: ˌxlɔrɔaˈt͡sɛtɔ̃n, AS: χloroacetõn
Wiktionary
(1.1) chloropropanon
Wiktionary
związek posiadający w cząsteczce grupę aminową oraz niepowiązany z nią atom chloru
SJP.pl
Chloroamina, NH
2Cl – nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna amoniaku.
Wikipedia
związek chemiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wojsk. organiczny związek chemiczny stosowany jako drażniący bojowy środek trujący
Wiktionary
(1.1) 2-chlorobenzalomalononitryl; skr. CS
Wiktionary
halogenopochodna benzenu w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. rozpuszczalnik organiczny będący chlorową pochodną benzenu;
Wiktionary
Chlorobenzen – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna benzenu. Stosowany jest do produkcji fenolu i jego pochodnych (np. nitrobenzenu), barwników organicznych oraz jako rozpuszczalnik. Jest cieczą palną.
Wikipedia
(1.1) chlorek fenylu; wzór sumaryczny: wzór chemiczny|C6H5Cl.
Wiktionary
związek metalu z resztą kwasu borowego i chlorem
SJP.pl
rzadko: materiał budowlany wyrabiany z chloru i cementu
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, pochodna chinoliny
SJP.pl
Wikipedia
chlorek kwasu cyjanowodorowego; chlorcyjan (rzadko)
SJP.pl
Chlorocyjan, ClCN – nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków. Jest to chlorek kwasu cyjanowego, bezbarwny gaz o przenikliwym zapachu.
Może zostać otrzymany poprzez utlenianie cyjanku sodu gazowym chlorem:
Wikipedia
związek chemiczny, pochodna etanu, zawierająca w cząsteczce jeden atom chloru
SJP.pl
Chloroetan (chlorek etylu), CH3CH2Cl – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, bezbarwny, łatwopalny gaz.
Jest stosowany do produkcji tetraetyloołowiu, który jest środkiem przeciwstukowym do benzyn z grupy etylin oraz w medycynie jako środek znieczulający miejscowo.
Opary są łatwopalne i narkotyczne.
Wikipedia
naturalny barwnik występujący w chloroplastach roślin zielonych, algach oraz w niektórych bakteriach, umożliwiający przemianę energii świetlnej w energię chemiczną w procesie fotosyntezy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny obecny m.in. w roślinach i algach, nadający im zielony kolor;
Wiktionary
Chlorofile – grupa organicznych związków chemicznych obecnych między innymi w roślinach, algach i bakteriach fotosyntetyzujących (np. w sinicach). Nadaje częściom roślin (głównie liściom) charakterystyczny zielony kolor.
Funkcją chlorofili w organizmach przeprowadzających fotosyntezę jest wychwytywanie kwantów światła i przekazywanie energii wzbudzenia do centrum reakcji fotoukładu, skąd wybijane są elektrony, spożytkowane następnie w dalszych etapach fotosyntezy.
Wikipedia
(1.1) Podczas dłuższego ogrzewania warzywa zabarwione chlorofilem zmieniają barwę z żywozielonej na oliwkowobrunatną.
Wiktionary
IPA: xlɔˈrɔfʲil, AS: χlorofʹil
Wiktionary
przym. chlorofilowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chlorofilowy
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|chlorophylle. < etym|gr|χλωρός. (khlôrós) + etym|gr|φύλλον. (phúllon)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chlorophyll, chlorophyl
* arabski: (1.1) كلوروفيل m., يخضور m.
* azerski: (1.1) xlorofil
* baskijski: (1.1) klorofila
* bengalski: (1.1) ক্লোরোফিল (klōrōphila)
* białoruski: (1.1) хларафіл m.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) хлярафіл m.
* bośniacki: (1.1) hlorofil m.
* bułgarski: (1.1) хлорофил m.
* czeski: (1.1) chlorofyl m.
* estoński: (1.1) klorofüll
* francuski: (1.1) chlorophylle ż.
* gruziński: (1.1) ქლოროფილი (kloropili)
* gudźarati: (1.1) હરિતદ્રવ્ય (haritadravya)
* hebrajski: (1.1) כלורופיל
* hindi: (1.1) पर्णहरित (parṇaharita)
* hiszpański: (1.1) clorofila ż.
* ido: (1.1) klorofilo
* indonezyjski: (1.1) klorofil
* japoński: (1.1) クロロフィル (kurorofiru)
* kaszubski: (1.1) chlorofil m.
* kataloński: (1.1) clorofil·la ż.
* nowogrecki: (1.1) χλωροφύλλη ż.
* ormiański: (1.1) քլորոֆիլ (k'lo'ro'fil)
* rosyjski: (1.1) хлорофилл m.
* słowacki: (1.1) chlorofyl m.
* tajski: (1.1) คลอโรฟิลล์ (khlo.ro.fin)
* tamilski: (1.1) பச்சையம் (paccaiyam)
* turecki: (1.1) klorofil
* ukraiński: (1.1) хлорофіл m.
* węgierski: (1.1) klorofill, levélzöld
źródła.
== chlorofil (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) biochem. chlorofil
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: chlorofil
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z chlorofilem
Wiktionary
IPA: ˌxlɔrɔfʲiˈlɔvɨ, AS: χlorofʹilovy
Wiktionary
rzecz. chlorofil m.
Wiktionary
ozdobna roślina doniczkowa z liliowatych, mająca charakterystyczne zielone liście z białym bądź żółtym paskiem; zielistka
SJP.pl
Wikipedia
freonowy
SJP.pl
związek chemiczny - chlorometan, pochodna metanu zawierająca atom chloru w cząsteczce, wykorzystywany jako środek usypiający
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. chlorowa pochodna metanu, lotna, niepalna ciecz, wykorzystywana jako rozpuszczalnik, a dawniej także jako środek znieczulający;
Wiktionary
Chloroform (łac. chloroformium) – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, chlorowa pochodna metanu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) trichlorometan
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. chloroformowy
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|chlor|-form. < etym|franc|chloroforme. < (etym|franc|chlore. → chlor) + etym|franc|forme. skrót od etym|franc|formyle. → formyl, grupa aldehydowa. W języku polskim pierwsze doniesienia o chloroformie pojawiły się drugiej połowie lat 30. XIX wieku.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) chloroform
* baskijski: (1.1) kloroformo
* białoruski: (1.1) хлараформ m.
* bułgarski: (1.1) хлороформ m.
* czeski: (1.1) chloroform m.
* duński: (1.1) kloroform w.
* esperanto: (1.1) kloroformo
* francuski: (1.1) chloroforme m.
* galicyjski: (1.1) cloroformo
* hiszpański: (1.1) cloroformo m., triclorometano
* interlingua: (1.1) chloroformo
* islandzki: (1.1) klóróform n.
* niemiecki: (1.1) Chloroform n.
* nowogrecki: (1.1) χλωροφόρμιο n.
* portugalski: (1.1) clorofórmio m.
* rosyjski: (1.1) хлороформ m.
* rumuński: (1.1) cloroform
* słowacki: (1.1) chloroform m., trichlórmetán m.
* słoweński: (1.1) kloroform m.
* szwedzki: (1.1) kloroform w.
* turecki: (1.1) kloroform
* ukraiński: (1.1) хлороформ m.
* węgierski: (1.1) kloroform
* włoski: (1.1) cloroformio m.
źródła.
== chloroform (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-chloroform.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) chem. chloroform, trichlorometan
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: xlɔˈrɔfɔrm, AS: χloroform
Wiktionary
przym. chloroformowy
Wiktionary
(1.1) trichlorometan
Wiktionary
usypiać za pomocą chloroformu, dawać narkozę
SJP.pl
przymiotnik od: chloroform
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chloroformem, dotyczący chloroformu
Wiktionary
rzecz. chloroform mrz.
Wiktionary
sól oksychlorku fosforu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. syntetyczny antyseptyk o wzorze sumarycznym C22H30Cl2N10, stosowany do odkażania skóry, błon śluzowych, ran i narzędzi chirurgicznych;
Wiktionary
Chloroheksydyna – organiczny związek chemiczny; syntetyczny antyseptyk, pochodna biguanidu. Stosowana w postaci glukonianu lub octanu działa silnie na bakterie Gram-dodatnie, natomiast słabiej na Gram-ujemne. Jest używana głównie jako środek odkażający skórę, błony śluzowe, rany oraz narzędzia chirurgiczne.
Wikipedia
(1.1) Roztwory mydła, detergenty anionowe, jony chlorkowe i środowisko zasadowe zmniejszają aktywność chloroheksydyny.
Wiktionary
czerwonawo-brązowy chlorek hemu, powstający z hemoglobiny; protohemina
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową; chlorhydryna
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową; chlorhydryna
SJP.pl
Chlorohydryny – organiczne związki chemiczne zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową przy różnych atomach węgla.
Najprostszą chlorohydryną jest chlorohydryna etylenu HOCH2CH2Cl. Związek ten jest otrzymywany przez działanie chlorowodoru na odpowiednie glikole lub przez działanie kwasu podchlorawego na węglowodory nienasycone.
Wikipedia
rodzaj emalii antykorozyjnej
SJP.pl
przymiotnik od: chlorokauczuk
SJP.pl
rząd zielenic właściwych, jednokomórkowych organizmów powszechnie występujący w fitoplanktonie
SJP.pl
Chlorokokowce (Chlorococcales) – rząd zielenic (dawniej bywał łączony z pierwotkowcami).
Jednokomórkowe lub kolonijne (tworzące cenobia). Komórki wegetatywne nie posiadają wici, ale mogą posiadać szczecinki. Rozmnażanie bezpłciowe za pomocą spor tworzących się wewnątrz komórki macierzystej (autospory: zoospory z dwiema równymi wiciami lub bez wici, lub nieruchome aplanospory). Rozmnażanie płciowe stwierdzono tylko u niektórych - izogamia lub oogamia. Komórki jednojądrowe. Chloroplasty najczęściej pojedyncze (czasem podzielone), przyścienne lub rzadziej centralne.
Wikipedia
jednokomórkowy organizm z rzędu zielenic, powszechnie występujący w fitoplanktonie
SJP.pl
zielony barwnik krwi u wieloszczetów
SJP.pl
Chlorokruoryna – duże zewnątrzkomórkowe białko hemowe wiążące tlen, o zielonkawoczerwonym zabarwieniu. Kolor ten jest wynikiem nietypowej budowy grupy hemowej chlorokruoryny, w której jedna z grup winylowych (-HC=CH2) zastąpiona jest grupą aldehydową (-CHO). Występuje u niektórych morskich wieloszczetów.
Wikipedia
rozpad związku chemicznego pod wpływem chloru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. jubil. odmiana jadeitu o barwie ciemnozielonej prawie wpadającej w czerń, zawzawierająca znaczny procent żelaza
Wiktionary
IPA: ˌxlɔrɔ̃mɛˈlãɲit, AS: χlorõmelãńit
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna metanu o licznych zastosowaniach przemysłowych
SJP.pl
Chlorometan, CH
3Cl – organiczny związek chemiczny, najprostszy przedstawiciel chloroalkanów, chlorowa pochodna metanu. Ma właściwości usypiające.
Wikipedia
przymiotnik od: chlorometan
SJP.pl
miernik stężenia chloru w cieczach (zazwyczaj w wodzie)
SJP.pl
jednokomórkowy glon słodkowodny z dwoma wiciami umożliwiającymi aktywne przemieszczanie, pozbawiony ściany komórkowej, zawierający chloroplast
SJP.pl
jednokomórkowy glon słodkowodny z dwoma wiciami umożliwiającymi aktywne przemieszczanie, pozbawiony ściany komórkowej, zawierający chloroplast
SJP.pl
Rafidofity, chloromonady (Raphidophyceae) – gromada (klasa) glonów z supergrupy Chromalveolata (Chromista).
Wikipedia
antybiotyk działający na liczne bakterie Gram-dodatnie, riketsje i chlamydia; dawniej stosowany głównie w durze brzusznym; chloramfenikol
SJP.pl
Chloramfenikol (chloromycetyna, detreomycyna) – antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym wobec szeregu bakterii G- i G+, a także riketsji, mykoplazm, chlamydii i innych. Pierwotnie wyizolowany w 1947 roku przez Paula Burkholdera i współpracowników z produktów Gram-dodatnich bakterii Streptomyces venezuelae. Można go również uzyskać syntetycznie.
Wikipedia
halogenopochodna naftalenu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
Wikipedia
halogenopochodna naftalenu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
Chloronaftaleny, polichlorowane naftaleny (PCN z ang. polychlorinated naphthalene) – organiczne związki chemiczne będące pochodnymi naftalenu, którego atom lub atomy wodoru zostały zastąpione atomami chloru. Zatem chloronaftaleny należą do chlorowanych związków aromatycznych.
Wikipedia
kwas chlorooctowy - związek organiczny, halogenopochodna kwasu octowego, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierający podwójne wiązanie węglowe, w którym jeden lub więcej atomów wodoru zostało zastąpionych atomami chloru
SJP.pl
silnie trująca ciecz o ostrej woni, stosowana do dezynsekcji pomieszczeń oraz jako gaz bojowy; akwinit
SJP.pl
Chloropikryna, trichloro(nitro)metan – organiczny związek chemiczny stosowany jako bojowy środek trujący z grupy drażniących. Otrzymany w 1848 roku przez Johna Stenhousa, używany także jako nematocyd oraz fumigant.
Wikipedia
ciałko zieleni zawierające chlorofil, występujące w komórkach roślinnych i innych organizmach fotosyntetyzujących, zachodzą w nim procesy fotosyntetycznej asymilacji dwutlenku węgla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych;
Wiktionary
Chloroplast (ze starogreckiego: χλωρός (chlōrós) + πλαστός (plastós) – ciałko zieleni) – otoczone dwoma błonami białkowo-lipidowymi organellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych. Są rodzajem plastydów. Zawierają zielone barwniki chlorofile pochłaniające energię światła słonecznego potrzebną do fotosyntezy. W nich zachodzi przemiana dwutlenku węgla oraz wody z wykorzystaniem energii świetlnej w glukozę oraz tlen.
Wikipedia
(1.1) Wewnątrz chloroplastu następuje przekazanie łańcucha białka kolejnym białkom opiekuńczym i odcięcie peptydu tranzytowego.
Wiktionary
IPA: xlɔˈrɔplast, AS: χloroplast
Wiktionary
rzecz. chloroplastyna ż.
przym. chloroplastowy
Wiktionary
przymiotnik od: chloroplast
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z chloroplastem, dotyczący chloroplastu
Wiktionary
rzecz. chloroplast mrz.
Wiktionary
składnik chloroplastu, barwne białko
SJP.pl
w chemii: sól kwasu chloroplatynowego
SJP.pl
Kwas chloroplatynowy, kwas heksachloroplatynowy – nieorganiczny związek chemiczny, jeden z najczęściej spotykanych związków platyny, rozpuszczalny w wodzie. Zwykle występujący w postaci uwodnionej o wzorze H
2PtCl
6·6H
2O. Sole kwasu chloroplatynowego nazywane są chloroplatynianami.
Wikipedia
w chemii: sól kwasu chloroplatynowego
SJP.pl
rodzaj halogenopochodnej, w której podstawnikiem jest atom chloru
SJP.pl
chloropochodna butadienu używana do wyrobu syntetycznego kauczuku
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chloropren
SJP.pl
lek przeciwpsychotyczny
SJP.pl
Chloropromazyna (łac. chlorpromazinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna fenotiazyny o budowie zbliżonej do chloroprotyksenu. W postaci chlorowodorku stosowana jako lek psychotropowy o działaniu przeciwpsychotycznym, przeciwautystycznym i uspokajającym. Lek zaliczany do leków typowych działających głównie na receptory dopaminergiczne.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wojsk. związek fosforoorganiczny z grupy chlorofosfonianów, bezpośredni prekursor sarinu;
Wiktionary
Chlorosarin – fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy chlorofosfonianów, bezpośredni prekursor sarinu znajdujący się w części B wykazu 1. Konwencji o zakazie broni chemicznej.
Sarin otrzymuje się w dwóch etapach. Najpierw w reakcji metylofosfonianu izopropylu z fosgenem tworzy się chlorosarin, który następnie z fluorkiem sodu tworzy sarin.
Wikipedia
(1.1) W reakcji chlorosarinu z fluorkiem sodu powstaje sarin.
Wiktionary
IPA: ˌxlɔrɔˈsarʲĩn, AS: χlorosarʹĩn
Wiktionary
(1.1) chlorometylofosfonian izopropylu
Wiktionary
związek powstały w wyniku działania kwasu chlorosulfonowego, np. chlorosiarczan metanu używany jako łzawiący gaz bojowy; chlorosulfon
SJP.pl
wykonany z chlorku srebra lub nim pokryty
SJP.pl
w chemii: związek powstały w wyniku działania kwasu chlorosulfonowego, np. chlorosiarczan metanu używany jako łzawiący gaz bojowy; chlorosiarczan
SJP.pl
kwas chlorosulfonowy - rodzaj kwasu nieorganicznego; kwas chlorosiarkowy
SJP.pl
antybiotyk stosowany w chorobach zakaźnych; aureomycyna
SJP.pl
Chlorotetracyklina – organiczny związek chemiczny z grupy antybiotyków tetracyklinowych otrzymywany z hodowli szczepu Streptomyces aurofaciens.
Wikipedia
1. poddawać coś działaniu chloru;
2. wprowadzać jeden lub więcej atomów chloru do cząsteczki związku organicznego
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) chem. techn. traktować coś chlorem lub związkiem, który wydziela chlor
(1.2) chem. wprowadzać atomy chloru do cząsteczek związków chemicznych
Wiktionary
rzecz. chlor m., chlorek m., chloryn m., chlorowanie n., podchloryn m., Chloe ż.
przym. chlorowy, chlorkowy
temsłow. chloro-
Wiktionary
chlorowanadan ołowiu - minerał występujący w strefie utlenienia niektórych złóż rud ołowiu, stanowiący źródło otrzymywania wanadu; wanadynit
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorować.
Wiktionary
Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.
Wikipedia
rzecz. chlor m., chlorek m., chloran m., chlorowiec m., Chloe ż.
czas. chlorować
przym. chlorowy
temsłow. chloro-
Wiktionary
grupa pierwiastków chemicznych z 17 grupy układu okresowego oprócz fluoru (chlor, brom, jod i astat), typowe niemetale występujące w przyrodzie w postaci związków, stosowane głównie jako środki dezynfekcyjne i utleniające
SJP.pl
Fluorowce, chlorowce, halogeny – pierwiastki chemiczne 17 (dawniej VIIA lub VII głównej) grupy układu okresowego. Są to fluor, chlor, brom, jod, astat oraz (zsyntetyzowany w drugiej połowie 2009) tenes. Nazwa „halogeny” pochodzi od greckich słów ἁλός „sól” i γένος „tworzyć”.
Wikipedia
związek chlorowcopochodny - taki organiczny związek chemiczny, w którym atom wodoru został zastąpiony atomem chlorowca
SJP.pl
wprowadzać atomy chlorowca (chloru, bromu, jodu lub astatu) do związku chemicznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorowcować.
Wiktionary
Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.
Wikipedia
czas. chlorowcować
Wiktionary
nieorganiczny związek powstały z połączenia chlorowców z wodorem
SJP.pl
nieorganiczny związek powstały z połączenia chlorowców z wodorem
SJP.pl
Fluorowcowodory, halogenowodory – nieorganiczne związki chemiczne fluorowców (halogenów) z wodorem. Do związków tych zalicza się:
Wszystkie fluorowcowodory w warunkach standardowych są gazami (właściwości astatowodoru nie zostały jeszcze (2014) zbadane). W ich cząsteczkach występują wiązania kowalencyjne pomiędzy atomem wodoru a niemetalem.
Wikipedia
przymiotnik od: chlorowiec
SJP.pl
sól kwasu chlorowęglowego
SJP.pl
pierwiastek z siedemnastej grupy układu okresowego
SJP.pl
1. dział w fabryce włókienniczej, w którym farbuje się tkaniny;
2. przyrząd do odkażania wody; chlorator, chlorownik, chlorownica
SJP.pl
przyrząd do odkażania wody; chlorator, chlorownik, chlorownia
SJP.pl
przyrząd służący do odkażania wody; chlorator, chlorownica
SJP.pl
1. nieorganiczny związek chemiczny, gaz o duszącej woni;
2. zwyczajowa nazwa kwasu chlorowodorowego
SJP.pl
Chlorowodór, HCl – nieorganiczny związek chemiczny, połączenie chloru i wodoru. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, tworząc kwas solny (kwas chlorowodorowy) z wydzieleniem dużej ilości ciepła.
Wikipedia
sól zasady organicznej i kwasu chlorowodorowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. organiczna sól kwasu chlorowodorowego (kwasu solnego);
Wiktionary
Chlorowodorki – sole zasady organicznej i kwasu solnego, np. chlorowodorki amin (chlorki amoniowe), imin, hydrazyn, oksymów lub semikarbazydów.
Chlorowodorki amin należą do najczęściej stosowanych soli amin. W takiej formie aminy mają lepszą rozpuszczalność w wodzie (choć rozpuszczalność niektórych chlorowodorków amin w zimnej wodzie jest słaba – jednak lepsza niż wolnej aminy). Można je uzyskać w formie krystalicznej, są mniej higroskopijne, mają łatwiejszą do ustalenia temperaturę topnienia i lepsze właściwości mechaniczne. Są bardziej odporne na degradację (np. utlenianie) od neutralnych amin i często taka forma jest wykorzystywana do ich przechowywania i handlu. Leki zawierające ugrupowania aminowe w formie chlorowodorków są łatwo wchłaniane przez organizm pacjenta, jednak czasem chlorowodorki substancji leczniczych mogą mieć niepożądane właściwości, uniemożliwiające ich stosowanie terapeutyczne.
Wikipedia
rzecz. chlorowodór m.
przym. chlorowodorkowy, chlorowodorowy
Wiktionary
sól zasady organicznej i kwasu chlorowodorowego
SJP.pl
Chlorowodorki – sole zasady organicznej i kwasu solnego, np. chlorowodorki amin (chlorki amoniowe), imin, hydrazyn, oksymów lub semikarbazydów.
Chlorowodorki amin należą do najczęściej stosowanych soli amin. W takiej formie aminy mają lepszą rozpuszczalność w wodzie (choć rozpuszczalność niektórych chlorowodorków amin w zimnej wodzie jest słaba – jednak lepsza niż wolnej aminy). Można je uzyskać w formie krystalicznej, są mniej higroskopijne, mają łatwiejszą do ustalenia temperaturę topnienia i lepsze właściwości mechaniczne. Są bardziej odporne na degradację (np. utlenianie) od neutralnych amin i często taka forma jest wykorzystywana do ich przechowywania i handlu. Leki zawierające ugrupowania aminowe w formie chlorowodorków są łatwo wchłaniane przez organizm pacjenta, jednak czasem chlorowodorki substancji leczniczych mogą mieć niepożądane właściwości, uniemożliwiające ich stosowanie terapeutyczne.
Wikipedia
tworzywo termoplastyczne, produkt przyłączania chlorowodoru do kauczuku naturalnego; hydrochlorokauczuk
SJP.pl
przymiotnik od: chlorowodór
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chlorowodorem, dotyczący chlorowodoru
Wiktionary
(1.1) Ten roztwór składa się z kwasu chlorowodorowego i azotowego.
Wiktionary
rzecz. chlorowodór mrz., chlorowodorek mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: chlor
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. dotyczący chloru, związany z chlorem, zawierający chlor
Wiktionary
rzecz. chlor m., chlorek m., chlorowanie n., Chloe ż.
czas. chlorować
temsłow. chloro-
Wiktionary
1. choroba roślin zielonych spowodowana niedoborem chlorofilu, objawiająca się żółknięciem, odbarwieniami liści i łodyg;
2. niedokrwistość występująca najczęściej u młodych dziewcząt w okresie dojrzewania płciowego; blednica
SJP.pl
Chloroza – jeden z rodzajów zmian zabarwienia roślin. Jest to objaw chorobowy polegający na zaburzeniach w wytwarzaniu chlorofilu. Objawia się tym, że chore rośliny stopniowo żółkną. Przyczyny chlorozy są różne:
Wikipedia
kwas chlorozłotowy - nieorganiczny związek chemiczny złota z chlorem i wodorem, stosowany w złotnictwie
SJP.pl
łacińska nazwa chloru (pierwiastka chemicznego)
SJP.pl
nazwa zwyczajowa soli kwasu chlorowego (III)
SJP.pl
sól nietrwałego kwasu chlorawego; niektóre chloryny mają zastosowanie w przemyśle papierniczym i włókienniczym jako środki bielące
SJP.pl
przymiotnik od: chloryn, chloryna
SJP.pl
sól nietrwałego kwasu chlorawego; niektóre chloryny mają zastosowanie w przemyśle papierniczym i włókienniczym jako środki bielące
SJP.pl
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
Wikipedia
minerał z grupy skałotwórczych, uwodniony krzemian i glinokrzemian
SJP.pl
Chloryt – minerał, będący mieszaniną glinokrzemianów, magnezu i żelaza, o barwie ciemnozielonej, połysku perłowym, tworzącym łuseczkowate skupienia. Minerał ten należy do krzemianów warstwowych i bywa zaliczany do minerałów ilastych.
Nazwa pochodzi od gr. chloros = jasnozielony (A.G. Werner, 1789 r.).
Wikipedia
minerał, krzemian żelaza i glinu
SJP.pl
Chlorytoid – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.
Nazwa nawiązuje do powierzchownego podobieństwa tego minerału do chlorytów, lecz bardzo różniący się od strukturalnie, w 1837 roku został zidentyfikowany jako oddzielny minerał.
Wikipedia
minerał z grupy skałotwórczych, uwodniony krzemian i glinokrzemian
SJP.pl
Chloryty – grupa minerałów zaliczana do gromady krzemianów. Należą do minerałów szeroko rozpowszechnionych na Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. Chloros (khloros) = zielony i nawiązuje do częstej barwy tych minerałów.
Wikipedia
proces zachodzący podczas wietrzenia krzemianów
SJP.pl
Chlorytyzacja – proces zachodzący w skorupie ziemskiej, prowadzący do przeobrażenia minerałów zawierających żelazo I magnez (np. biotytu, amfibolu, piroksenu, granatu) w chloryty. Przebiega pod wpływem procesów hydrotermalnych w niższych temperaturach, wietrzenia lub niektórych procesów metamorficznych. Skały mają barwę zielonawą.
Wikipedia
potocznie: pić alkohol w nadmiarze; chlać
SJP.pl
imię królów Franków
SJP.pl
Chlotar I (ur. ok. 498 w Soissons, zm. 29 listopada 561), zwany Starym – król Franków, jeden z synów Chlodwiga.
Po śmierci ojca w 511 jako spadek po ojcu dostał Neustrię z głównym miastem Soissons. Jednakże Chlotar był zbyt ambitny, aby długo pozostać na swej dzielnicy.Był głównym prowokatorem morderstwa synów swego brata Chlodomera w 524, gdy ten poległ w czasie wyprawy przeciwko Burgundom, w bitwie koło Vezeronce, w okolicy Vienne. Chlotar zaplanował morderstwo wraz z bratem Childebertem I, a gdy ten zapragnął wycofać się z okrutnego przedsięwzięcia, osobiście zamordował 10-letniego Teudebalda i 7-letniego Guntera. Najmłodszego z synów – Chlodowalda ukryła matka Chlotara – Chrodechilda. Został on duchownym, ściął włosy i zrzekł się władzy. Po zabiciu bratanków Chlotarowi przypadły miasta Tours i Poitiers.
Wikipedia
1. przedmiot dumy;
2. zaszczyt, chwała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedmiot dumy, powód do dumy
(1.2) stpol. chełpliwość
Wiktionary
(1.1) Reprezentacja Polski nie przyniosła nam chluby podczas Euro 2012.
Wiktionary
IPA: ˈxluba, AS: χluba
Wiktionary
przym. chłubliwy, chlubny
Wiktionary
chlubić się; szczycić się, być dumnym z kogoś lub czegoś; chełpić się
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chlubnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chlubny
SJP.pl
przynoszący chwałę, zaszczyt; zaszczytny, chwalebny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) przynoszący chlubę, zaszczyt; taki jakim można się chlubić
Wiktionary
(1.1) Jedyny chlubny wyjątek stanowiły spółdzielnie rzemieślnicze, które nie dały się podporządkować ówczesnym władzom.
Wiktionary
czas. chlubić się ndk.
rzecz. chluba ż.
rzad. chlubiś mos.
przym. stpol. chłubliwy, chlubliwy
przysł. chlubnie
Wiktionary
(1.1) zaszczytny, chwalebny
Wiktionary
dawniej: chlupotać; wydawać dźwięk charakterystyczny dla przelewającej się cieczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlubotać.
Wiktionary
czas. chlubotać
Wiktionary
Chludowo (niem. Goldau) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Suchy Las.
Wieś duchowna, od 1248/1250 z nadania książąt Przemysła I i Bolesława Pobożnego własność Klasztoru Cysterek w Owińskach. Pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chludziński – polski herb szlachecki, odmiana herbu Cholewa.
Wikipedia
żartobliwie: staranny, czysty, schludny
SJP.pl
odgłos wpadnięcia do wody
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) odgłos wpadania czegoś do cieczy lub błota
(1.2) odgłos uderzania wody o coś
wykrzyknik w użyciu czasownikowym
(2.1) wpaść do wody, błota, kałuży itp.
Wiktionary
(2.1) Mięso na rosół chlup do wody, oczywiście zimnej, dopiero później zaczynamy wszystko gotować.
Wiktionary
IPA: xlup, AS: χlup
Wiktionary
rzecz. chlupanie, chlupnięcie, chlupot, chlupotanie
czas. chlupać, chlupotać
przym. chlupki
Wiktionary
(1.1-2) plusk
(1.2) plusk
Wiktionary
o cieczy: przelewać się, wydając charakterystyczny dźwięk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlupać.
Wiktionary
czas. chlupać
wykrz. chlup
Wiktionary
przestarzałe: chlupoczący, błotnisty
SJP.pl
wydawać dźwięk charakterystyczny dla przelewającej się cieczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlupotać.
Wiktionary
czas. chlupotać
wykrz. chlup
Wiktionary
wydający odgłos chlupotania; chlupoczący, bulgoczący
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. chlustać)
(1.1) z rozmachem rozlać, rozchlapać lub rozbryzgać ciecz
(1.2) pot. wypić kieliszek wódki
(1.3) gw-pl|Warszawa. uciec
Wiktionary
(1.1) Na modelkę w futrze chluśnięto czerwoną farbą.
(1.2) „Chluśniem, bo uśniem!” – wybełkotał Józef.
Wiktionary
IPA: ˈxlusnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: χlusnõńć
Wiktionary
rzecz. chluśnięcie n., chlustanie n.
czas. chlustać ndk.
Wiktionary
(1.1) chlapnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlusnąć.
Wiktionary
IPA: xluɕˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: χluśńė̃ńće
Wiktionary
czas. chlusnąć, chlustać
Wiktionary
chluśniem, bo uśniem - żartobliwe wyrażenie używane w celu zachęcenia do wypicia kolejnej porcji alkoholu
SJP.pl
dźwięk uderzenia wody o coś; plusk, pluskot
SJP.pl
Chlust – szybka, wieloosobowa, hazardowa gra karciana, popularna wśród szkolnej młodzieży na terenie Górnego Śląska oraz okolic Radomia w czasach PRL-u. Nazwa gry wzięła się od onomatopei oznaczającej odgłos, jaki wydawały karty przy nerwowym rzucaniu ich na stół bądź ziemię przez graczy. Jest nazywana również śląskim pokerem.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chlusnąć)
(1.1) o cieczy: wylewać się strumieniami, rozpryskując się
Wiktionary
(1.1) Nagle jeden z napastników wyjmuje z torby butelkę z pomarańczową cieczą i chlusta nią w twarz kobiecie.
Wiktionary
IPA: ˈxlustat͡ɕ, AS: χlustać
Wiktionary
rzecz. chlustanie n., chluśnięcie n.
czas. chlusnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlustać.
Wiktionary
czas. chlustać, chlusnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) góry. gw-pl|Górny Śląsk. chleb
Wiktionary
(1.1) góry. Cy mos chlyb?
Wiktionary
wielka liczba czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nagromadzenie latających owadów, rzadziej ptaków
(1.2) łow. stado jeleni, łosi, danieli lub żubrów
(1.3) przen. duża liczba kogoś lub czegoś
(1.4) przest. chmura, tuman
Wiktionary
Chmara – nazwisko
Wikipedia
(1.1) Pod gałęzią wisiała w powietrzu chmara maleńkich muszek.
(1.2) Jelenia chmara pomknęła w głąb regla jak błyskawica.
(1.2) Widuje się tutaj chmary danieli gaszące pragnienie o poranku.
(1.4) Każde ruszenie jakiegoś rupiecia na strychu, wzbija chmary kurzu.
Wiktionary
IPA: ˈxmara, AS: χmara
Wiktionary
(1.1) hurma, rój
(1.3) mnóstwo, ćma, tłum
Wiktionary
a) ludowa obrzędowa pieśń weselna śpiewana przy oczepinach;
b) muzyka do tej pieśni;
c) taniec do tej pieśni; taniec chmielowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Humulus|L.|ref=tak., rodzaj roślin pnących z rodziny konopiowatych;
(1.2) bot. pot. roślina z rodzaju chmieli (1.1)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) kraków. piwo
(2.2) tradycyjna pieśń weselna śpiewana przy oczepinach;
forma czasownika.
(3.1) 2. os. lp. rozk. od: chmielić
Wiktionary
Chmiel (Humulus L.) – rodzaj roślin pnących z rodziny konopiowatych. Należą do niego w zależności od ujęcia systematycznego 3 lub 7 gatunków. Występują one w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej. W Polsce rośnie dziko i uprawiany jest chmiel zwyczajny H. lupulus, przejściowo dziczeje także chmiel japoński H. scandens.
Wikipedia
(1.2) W Czechach o 20% spadła uprawa chmielu.
Wiktionary
IPA: xmʲjɛl, AS: χmʹi ̯el
Wiktionary
rzecz. chmielarnia ż., chmielarz m., chmielarstwo n., chmielina ż., chmielnik m., Chmielowice nmos., Chmielnik m., Chmielno n., Chmielaki nmos., Chmiel m., chmielowy m., Chmielina ż., Chmielita ż., Chmielinek m., Chmieliska ż., Chmielisko n., Chmielinko n.
:: zdrobn. chmielik m.
czas. chmielić ndk., chmielować ndk., podchmielić dk.
przym. chmielowy, chmielarski, podchmielony
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
święto na zakończenie okresu zbioru chmielu, dożynki chmielowe
SJP.pl
Chmielaki Krasnostawskie – Ogólnopolskie Święto Chmielarzy i Piwowarów odbywające się co roku w Krasnymstawie po żniwach chmielowych. Nazywane inaczej dożynkami chmielowo-piwnymi.
Wikipedia
niesobka chmielanka - gatunek motyla z rodziny niesobkowatych, występujący w Azji i Europie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
plantacja chmielu; chmielnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. miejsce uprawy chmielu
(1.2) zakład parowania chmielu
Wiktionary
(1.1) Zaraz za chmielarnią zaczynała się miedza wujostwa.
Wiktionary
rzecz. chmiel m.
Wiktionary
(1.1) chmielnik
Wiktionary
przymiotnik od: chmielarz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chmielarstwem albo chmielarzami
Wiktionary
rzecz. chmielowy mrz., chmielarstwo n., chmielarz mos., chmielarka ż., chmiel mrz., chmielenie n.
czas. chmielić ndk., chmielować ndk.
przym. chmielowy, chmielny, podchmielony
Wiktionary
uprawa chmielu dla przemysłu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dziedzina rolnictwa przemysłowego zajmująca się uprawą i przetwarzaniem chmielu
Wiktionary
przym. podchmielony
rzecz. chmiel mzw./mrz.
Wiktionary
człowiek uprawiający chmiel lub handlujący chmielem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba uprawiająca chmiel
Wiktionary
Chmielarz (niem. Hopfen-Berg, Hopfenberg) - szczyt (585 m n.p.m.) w północnej części Grzbietu Wschodniego w Górach Kaczawskich. Leży między Dłużkiem a Polanką, w grzbiecie ciągnącym się na zachód od Bukowinki poprzez Marciniec, Rogacz, Dłużek, Chmielarz, Polankę, Trzciniec, Zadorę i Lipną nad Wojcieszowem. Sam szczyt leży na południe od linii grzbietowej. Na wierzchołku występują niewielkie skałki.
Wikipedia
przym. podchmielony
rzecz. chmiel mzw./mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Chmieleniec (kaszb. Chmiéléńc) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce.
Według danych na dzień 23 października 2019 roku wieś zamieszkuje 184 mieszkańców na powierzchni 12,03 km².
Wikipedia
przymiotnik od: Chmielno
SJP.pl
Miejscowości w Polsce
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chmielewski (forma żeńska: Chmielewska) – polskie nazwisko.
Wikipedia
dodawać do czegoś chmielu; chmielować
SJP.pl
pęd chmielu
SJP.pl
Chmielina (niem. Hopfenberg, 664 i 643 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w środkowej części Gór Sowich.
Wikipedia
Chmielinko (dawniej: Chmielinka, niem. Steinberg, od 15 maja 1943 Trauensteinberg) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Lwówek.
Wieś szlachecka Chmielinka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chmieliński (Chmelentz, Chmelentzke, Chmelenz, Chmielinski, Drzewica odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Drzewica.
Wikipedia
mieszkaniec Chmielnika, Chmielna
SJP.pl
mieszkanka Chmielna
SJP.pl
powstanie w latach 1648-1655 Kozaków Zaporoskich i chłopstwa ukraińskiego pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego; wielka wojna kozacka
SJP.pl
1. → Chmielnik;
2. → Chmielnik Rzeszowski;
3. obwód chmielnicki - jeden z 24 obwodów Ukrainy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chmielnickim, dotyczący Chmielnickiego (miasta na Ukrainie)
Wiktionary
Chmielnicki (ukr. Хмельницький, Chmelnyćkyj; do 1954 Płoskirów, Proskurów ukr. Проскурів, Proskuriw) – miasto w zachodniej części Ukrainy, nad Bohem, stolica obwodu i rejonu. Miasto liczy 273 713 mieszkańców (2020), dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 251 077.
Około 100 km na północ od miasta znajduje się elektrownia jądrowa o mocy 2 GW.
Wikipedia
mieszkaniec Chmielnika (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chmielnika (miasta w Polsce)
SJP.pl
plantacja chmielu; chmielarnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa miasta, dzielnicy Kalisza i kilku wsi w Polsce;
(1.2) geogr. miasto w Ukrainie, siedziba rejonu chmielnickiego, w obwodzie winnickim
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈxmʲjɛlʲɲik, AS: χmʹi ̯elʹńik
Wiktionary
rzecz. chmiel mrz./mzw.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
zbiory chmielu
SJP.pl
drzewo z rodziny brzozowatych; drzewo chmielowe, ostria
SJP.pl
Chmielograb, ostria (Ostrya Scop.) – rodzaj drzew i krzewów klasyfikowany do rodziny brzozowatych (dawniej często do wyodrębnianej rodziny leszczynowatych). Obejmuje 8–9 gatunków. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej na półkuli północnej – jeden gatunek, chmielograb europejski (O. carpinifolia), rośnie w południowej Europie, dwa lub trzy rosną w Ameryce Północnej na południu sięgając po Meksyk, pozostałe gatunki rosną w Azji Wschodniej, głównie w Chinach, tylko chmielograb japoński (O. japonica) poza tym krajem sięga do Korei i Japonii. Gatunki te rosną w lasach, zwykle w miejscach suchych i skalistych.
Wikipedia
dodawać do czegoś chmielu; chmielić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chmielować.
Wiktionary
czas. chmielować
Wiktionary
Wikipedia
przędziorek chmielowiec - mały pajączek z rzędu roztoczy, będący szkodnikiem chmielu
SJP.pl
Chmielowiec – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Kluki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wieś położona nad rzeką Ścichawką w otoczeniu kompleksów leśnych przy drodze gminnej Kluki – Żar.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chmiel
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z chmielem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) choreogr. tradycyjny taniec weselny tańczony do melodii chmiela;
Wiktionary
Chmielowy – polski taniec ludowy, tańczony na weselu do melodii Chmiela po oczepinach panny młodej.
Wikipedia
(1.1) Sprzeczamy się, która altana w naszym ogrodzie piękniejsza: różana czy chmielowa?
Wiktionary
IPA: xmʲjɛˈlɔvɨ, AS: χmʹi ̯elovy
Wiktionary
rzecz. chmiel m.
przym. chmielarski, podchmielony
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kum
Wiktionary
1. kropelki wody, kryształki lodu albo ich mieszanina, skupione i zawieszone w atmosferze;
2. wielka ilość lub liczba czegoś;
3. kłąb czegoś;
4. potocznie: smutek lub niezadowolenie z czegoś;
5. w informatyce: wirtualne miejsce na serwerach internetowych do przechowywania danych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krople wody lub kryształki lodu zawieszone w atmosferze;
(1.2) przen. inna nieprzejrzysta zawiesina cząsteczek lub drobnych obiektów, która unosi się w powietrzu
(1.3) inform. model przetwarzania oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez zewnętrzne organizacje;
rzeczownik, rodzaj męski lub żeński
(2.1) daw. gw-pl|Warszawa. stróż
Wiktionary
Chmura – obserwowane w atmosferze skupiska kondensatów substancji występującej w postaci pary
Wyraz chmura w określeniach odnoszących się do chmur atmosferycznych:
Wikipedia
(1.1) Na niebie pojawiły się nagle deszczowe chmury.
(1.3) Nasza firma pracuje nad nową usługą, umożliwiającą przechowywanie danych w chmurze.
Wiktionary
IPA: ˈxmura, AS: χmura
Wiktionary
rzecz. zachmurzenie n., chmurność ż., chmurzenie n., pochmurność ż., rozchmurzenie n.
:: zdrobn. chmurka ż., chmureczka ż.
czas. chmurzyć, chmurzyć się ndk., zachmurzyć dk., rozchmurzyć dk., pochmurnieć ndk., spochmurnieć dk.
przym. pochmurny, zachmurzony, chmurny, bezchmurny
przysł. pochmurnie, chmurnie, pochmurno
Wiktionary
zdrobnienie od: chmurka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: chmura
Wiktionary
IPA: xmuˈrɛt͡ʃka, AS: χmurečka
Wiktionary
rzecz. chmura ż.
czas. chmurzyć
Wiktionary
mała chmura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chmura
(1.2) mała chmura, obłoczek
(1.3) niewielki kłąb czegoś
Wiktionary
Elżbieta Sommer, ps. „Chmurka” (ur. 1936, zm. 7 grudnia 2023) – polska prezenterka prognozy pogody w Telewizji Polskiej.
Wikipedia
IPA: ˈxmurka, AS: χmurka
Wiktionary
zob. chmura.
Wiktionary
nieco pochmurny, trochę zachmurzony
SJP.pl
przysłówek
(1.1) meteorol. będąc obfitym w chmury
(1.2) przen. w sposób ponury czy mroczny
Wiktionary
rzecz. zachmurzenie n., chmurność ż., chmura ż., chmurka ż., chmurzenie n., pochmurnienie n., pochmurność ż., spochmurnienie n.
czas. chmurzyć ndk., pochmurnieć ndk., spochmurnieć dk.
przym. chmurny, pochmurny, bezchmurny
przysł. chmurno, pochmurnie, pochmurno
Wiktionary
(1.1) war. chmurno, pochmurnie, pochmurno
(1.2) mrocznie, ponuro, posępnie, złowróżbnie
Wiktionary
chmurzyć;
1. zaciągać się chmurami; pochmurnieć;
2. w przenośni: stawać się smutnym; zasępiać się, smutnieć
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówków: chmurnie, chmurno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chmurny
SJP.pl
postać z dawnych wierzeń ludowych, czarodziej mający władzę nad chmurami; płanetnik
SJP.pl
Płanetnik (inne nazwy: chmurnik, obłocznik) – postać z wierzeń słowiańskich, demoniczna lub półdemoniczna istota uosabiająca zjawiska atmosferyczne.
Wierzono, że płanetnicy kierują chmurami, zsyłają burzę i grad. Nazwa „płanetnik” pochodzi od słowa płaneta tzn. chmura, zwłaszcza burzowa (stąd też „chmurnik” i „obłocznik”), wg innego poglądu nazwa pochodzi od łacińskiego słowa planeta i jest stosunkowo młoda, w przeciwieństwie do prawdopodobnie oryginalnych form rodzimych „chmurnik” i „obłocznik”. Na południowej Słowiańszczyźnie w wyniku nałożenia się funkcji doszło do utożsamienia płanetników (zwanych tam zduhaczami) ze żmijami.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) chmurnie, pochmurnie
(1.2) przest. ponuro, posępnie
Wiktionary
(1.1) Było cały dzień chmurno, ale pod wieczór pozimniało i wypogodziło się.
(1.1) Gdym wjeżdżał do portu, było chmurno, dżdżysto, mglisto, posępnie; słowem taki czas, w jakim najlepiéj jest położyć się spać.
(1.1) Zrobiło się wietrzno i chmurno. Wszakże deszcz nie pada, więc idziemy dalej.
(1.2) Król nań chmurno popatrzył i głowę odwrócił.
Wiktionary
przysł. chmurnie
przym. chmurny
Wiktionary
→ chmurny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chmurne; cecha tych, którzy są chmurni
Wiktionary
przym. chmurny, pochmurny, bezchmurny
rzecz. chmura ż., zachmurzenie n.
czas. chmurzyć się, chmurzyć
przysł. pochmurno, chmurnie
Wiktionary
1. pokryty chmurami, pełen chmur; zachmurzony, pochmurny;
2. ponury, posępny, nachmurzony; pochmurny;
3. będący wyrazem czyjegoś smutku; pochmurny;
4. budzący niepokój, groźny;
5. wzniosły, górny; nierzeczywisty, urojony
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pokryty chmurami
(1.2) sprawiający ponure wrażenie
(1.3) będący źródłem niepokoju
Wiktionary
rzecz. chmura ż., chmurność ż., zachmurzenie n.
przysł. chmurno, chmurnie, pochmurno
czas. chmurzyć się, chmurzyć
przym. pochmurny
Wiktionary
(1.1) pochmurny, zachmurzony, mglisty, niepogodny, mroczny
(1.2) mroczny, ponury, posępny, smutny, zasępiony
(1.3) groźny
Wiktionary
mający wpływ na tworzenie się chmur
SJP.pl
przymiotnik od: chmura
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chmura; chmurzysko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chmurzyć.
Wiktionary
rzecz. chmura ż.
czas. chmurzyć się, chmurzyć
przysł. pochmurno, chmurnie
Wiktionary
1. zaciągać chmurami; chmurnieć;
2. w przenośni: czynić smutnym, posępnym; zasmucać;
3. chmurzyć się -
a) zaciągać się chmurami;
b) w przenośni: stawać się posępnym, smutnym, nadąsanym
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) zasłaniać chmurami
(1.2) przen. książk. czynić smutnym, ponurym, przygnębionym
czasownik zwrotny niedokonany chmurzyć się
(2.1) pokrywać się chmurami
(2.2) przen. stawać się smutnym
Wiktionary
IPA: ˈxmuʒɨt͡ɕ, AS: χmužyć
Wiktionary
rzecz. chmura ż., chmurka ż., chmureczka ż., zachmurzenie n., zachmurzanie n., chmurzenie n., chmurność ż.
czas. zachmurzyć się, zachmurzać się, chmurnieć, pochmurnieć, rozchmurzyć się, rozchmurzać się
przym. chmurny, pochmurny, bezchmurny
przysł. pochmurno, chmurnie
Wiktionary
(2.1) zachmurzać się
(2.2) smutnieć, chmurnieć
Wiktionary
zgrubienie od: chmura; chmurzysko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chmura; chmursko
SJP.pl
1. mały, niepozorny okaz zwierzęcia danego gatunku;
2. mały, niepozorny człowiek;
3. przenośnie: malec, brzdąc, smarkacz
SJP.pl
podobny do chmyza; mały, niepozorny
SJP.pl
henna;
1. naturalny czerwonopomarańczowy barwnik otrzymywany z pędów henny;
2. farba do włosów, której głównym składnikiem jest ten barwnik
SJP.pl
w starożytnym Egipcie: bóg z głową barana, opiekun robotników
SJP.pl
Chnum – w mitologii egipskiej jeden z bogów Górnego Egiptu, patron garncarzy i zachodu słońca, uważany za stwórcę ludzi.
Czczony już w czasach Starego Państwa jako lokalne bóstwo wyspy Elefantyny, następnie jego kult rozpowszechnił się na cały Górny Egipt i Nubię. Jego żoną była bogini Satis, a córką Anuket (tzw. triada elefantyjska). W Esnie czczono go wraz z dwiema boginiami uznawanymi za jego żony: Menhit i Nebtuu oraz jego dziećmi: Neit i Heka. Z kolei w ośrodku kultu w Antinoe czczony był razem z Heket, która była tam uważana za jego małżonkę. Od V dynastii (zgodnie z teorią heliopolitańską) łączony był ze Słońcem (Ra), występując pod imieniem Chnum-Re.
Wikipedia
wewnętrzny otwór nosowy u kręgowców czworonożnych i niektórych ryb; nozdrze wewnętrzne
SJP.pl
występująca w wewnętrznej warstwie ciała gąbek komórka o kształcie cylindrycznym, zaopatrzona w wić i charakterystyczny, otaczający ją kołnierzyk plazmatyczny, wychwytująca z wody cząstki pokarmowe; komórka kołnierzykowata
SJP.pl
Choanocyt, komórka kołnierzykowa – jednowiciowa, owalna lub okrągła komórka wewnętrznej (gastralnej) warstwy ciała gąbek (Porifera) wykazująca duże podobieństwo do wiciowców kołnierzykowych (Choanoflagellata). Komórki kołnierzykowe wyposażone są w pojedyncze wici otoczone wieńcem 30–40 mikrokosmków.
Wikipedia
Chobielin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin.
Wikipedia
Chobienice (pol. hist. Chobienica, niem. Köbnitz) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec.
Wikipedia
dawniej:
1. sandał ze skrzydełkami;
2. rozszerzenie nogawki spodni lub rękawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. ogon
(1.2) daw. sandały, rzadziej inne buty, z przyczepionymi skrzydłami
(1.3) daw. włók. rozszerzenie nogawki lub rękawa
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈxɔbɔt, AS: χobot
Wiktionary
Chobotki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Knyszyn.
Wieś posiadała w 1673 roku marszałkowa nadworna koronna Aleksandra Katarzyna Branicka, leżała w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Jasionówce.
Wikipedia
dawniej:
1. sandał ze skrzydełkami;
2. rozszerzenie nogawki spodni lub rękawa
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) stpol. szerokie spodnie
Wiktionary
IPA: xɔˈbɔtɨ, AS: χoboty
Wiktionary
spójnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. jakby, jak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. choćby
Wiktionary
(1.1) Stanik szczylo machy choby afa.
Wiktionary
chociaż;
1. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające kontrast, rozbieżność między oczekiwaniami a tym, co się dokonuje, realizuje, np. "Kobieta to bardzo atrakcyjna, choć trudno powiedzieć, że ładna."; ale, mimo;
2. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające szczególność, specyfikę sytuacji, w których podejmowane działania są bezskuteczne, prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów, np.: "Spróbował, choć wiedział, że się nie uda.";
3. partykuła uwydatniająca treść, na której ma być skoncentrowana szczególna uwaga, np. "Spróbuj choć jednego."; bodaj, przynajmniej * przed spójnikiem "choć" stawiamy zawsze przecinek
SJP.pl
spójnik
(1.1) używany, aby wyrazić, że to, co jest powiedziane w pierwszej części zdania pomimo przytoczonych w drugiej części zdania okoliczności jest prawdą
partykuła
(2.1) podkreślenie treści, na której zależy mówiącemu
Wiktionary
(1.1) Cieszył się, choć sam nie wiedział dlaczego.
(2.1) Choć raz posłuchaj mnie uważnie!
Wiktionary
IPA: xɔt͡ɕ, AS: χoć
Wiktionary
(1.1) chociaż, stpol. lubo
Wiktionary
1. spójnik, skrócone "chociażby";
2. partykuła, np. "Przyjdź choćby jutro."
SJP.pl
spójnik
(1.1) spójnik wzmacniający treść zdania nadrzędnego i komunikujący, że sytuacja podana w zdaniu podrzędnym nie będzie miała lub nie powinna mieć wpływu na realizację zdania nadrzędnego
(1.2) spójnik wyrażający lekceważenie mówcy wobec określonego wyboru i jednocześnie sugerujący jedną z opcji
partykuła
(2.1) partykuła wskazująca na dolne ograniczenie jakiejś wielkości lub intensywności jakiegoś zjawiska
(2.2) partykuła sugerująca, że dołączany składnik jest tylko jednym z wielu możliwych przykładów lub opcji
Wiktionary
(1.1) Choćby cię smażyli w smole, nie mów bracie, co jest w szkole.
(1.1) Choćbyśmy na rzęsach stawali, i tak ich nie dogonimy.
(1.2) Kupisz lepszy wszędzie, choćby i na bazarze.
(2.1) Chciałbym zarabiać choćby połowę tego co on.
(2.1) Powinieneś ustąpić jej w jednej choćby kwestii, żeby nie poczuła się urażona.
(2.1) Pożycz mi choćby stówę!
(2.1) Jeśli ten chłopak choćby dotknie mojej córki, przetrzepię mu skórę!
(2.2) Pogadajcie choćby o pogodzie.
(2.2) Niestety nie wszyscy są kulturalni, weźmy choćby twojego sąsiada.
Wiktionary
IPA: ˈxɔd͡ʑbɨ, AS: χoʒ́by
Wiktionary
(1.1) nawet gdyby, nawet jeśli, chociażby
(1.2) chociażby
(2.1) przynajmniej, co najmniej
(2.2) na przykład
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Choceń – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Choceń.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Choceń. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Z końcem 2019 roku liczyła 1 874 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Choceń.
Miejscowość jest siedzibą gminy Choceń. We wsi nad jeziorem Borzymowskim funkcjonuje kąpielisko.
Wikipedia
przymiotnik od: Choceń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chochelka
Wiktionary
rzecz. chochelka ż.
Wiktionary
mała chochla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała chochla, łyżka wazowa
Wiktionary
IPA: xɔˈxɛlka, AS: χoχelka
Wiktionary
rzecz. chocheleczka ż., chochla
Wiktionary
(1.1) łyżka wazowa, reg. pozn. nabierka.
Wiktionary
1. łyżka wazowa; warząchew, warzecha;
2. ilość zupy w tej łyżce;
3. w rybołówstwie: długa tyczka do przeciągania sieci pod lodem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża łyżka służąca do nakładania posiłków, najczęściej zupy;
Wiktionary
Chochla – narzędzie do nakładania posiłków (sztuciec); duża łyżka przystosowana do głębokich naczyń. Chochlą zazwyczaj nalewa się zupę lub inne ciecze. Wykonana jest najczęściej z metalu lub tworzyw sztucznych.
Wikipedia
(1.1) Nabrałem chochlą zupy do talerza.
Wiktionary
IPA: ˈxɔxla, AS: χoχla
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. chochelka ż.
Wiktionary
(1.1) warząchew; reg. śl. kielnia.
Wiktionary
rybak używający sieci, które przeciąga się pod lodem za pomocą żerdzi zwanych chochlami
SJP.pl
złośliwy duszek, nadprzyrodzona istota występująca w podaniach ludowych; skrzat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) złośliwy, psotny duszek
(1.2) drobny błąd w tekście zmieniający jego znaczenie
(1.3) psotny, wesoły błysk w spojrzeniu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Paź o urodzie psotnego chochlika zaskakująco dobrze obeznany był we wszelkiego rodzaju chłopięcych figlach.
(1.2) Złośliwy chochlik drukarski wkradł się i do naszej rubryki.
Wiktionary
rzecz. chochoł mzw./mos./mrz.
Wiktionary
złośliwy duszek, nadprzyrodzona istota występująca w podaniach ludowych; skrzat
SJP.pl
podobny do chochlika; psotny, złośliwy
SJP.pl
przymiotnik od: chochlik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. regionalnie: jeść łapczywie łyżką;
2. przestarzałe: przeciągać tyki od sieci pod lodem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chochlować.
Wiktionary
czas. chochlować
Wiktionary
1. związany z chochołami, mający cechy chochoła;
2. dotyczący Chochoła, postaci z "Wesela" Wyspiańskiego
SJP.pl
Chochorowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. słomiane okrycie drzewek i krzewów ogrodowych na czas zimy;
2. snopek chroniący przed deszczem ul lub zestawione snopy zboża;
3. ziemnowodny ssak z rodziny kretowatych; desman, wychuchol
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. śrpol. wierzch, czub
(1.2) śrpol. wysoko upięta fryzura, kok
(1.7) gw-pl|Chotel Czerwony, Jeżewo, Biłgoraj. wierzchołek
(2.2) mężczyzna, do którego mówiący odczuwa lekceważenie lub pogardę
(2.3) gw-pl|Piaski. przebieraniec owinięty w słomę straszący w zapusty
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) gw-pl|Jacnia. strach, widziadło
(3.2) zool. desman
Wiktionary
Zobacz też:
Wikipedia
(1.3) Po dwuletniej przerwie wczoraj, w Rydlówce znowu uroczyście osłonięto słomianym chochołem krzak róży.
(1.4) W mendel idzie 14 snopków [...], które się przykrywają chachołem [...] snopem rozczapierzonym i opuszczonym w okap niby daszkiem.
(1.6) Kapusta często ma puste głowy albo wyrasta w chochoły.
(2.2) Felietoniści sporządzali sobie plan pracy: [...] pognębić syjonizm, wyszydzać bumelantów i chochołów spod budki z piwem.
(2.3) Dawniej owijali się niektórzy w słomę i tych zwano chochołami.
Wiktionary
IPA: ˈxɔ.xɔw, AS: χoχou̯
Wiktionary
rzecz. chochlik m. Chochoł m., Chocholec m.
:: zdrobn. chochołk m.
przym. chocholaty, chochołaty, chochłaty
Wiktionary
(1.3) otulina
(1.4) gwara. chachoł
(1.5) sofizmat rozszerzenia, stawianie chochoła, atakowanie chochoła
(2.1) chachoł
Wiktionary
1. słomiane okrycie drzewek i krzewów ogrodowych na czas zimy;
2. snopek chroniący przed deszczem ul lub zestawione snopy zboża;
3. ziemnowodny ssak z rodziny kretowatych; desman, wychuchol
SJP.pl
Wikipedia
podobny do chochoła; nastroszony, rozczochrany
SJP.pl
mieszkaniec Chochołowa
SJP.pl
mieszkanka Chochołowa
SJP.pl
przymiotnik od: Chochołów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chochołowa, związany z Chochołowem
Wiktionary
(1.1) W piątek pojechaliśmy do Chochołowskiej, w sobotę do Kościeliskiej.
Wiktionary
rzecz. Chochołów mrz., chochołowianin mrz., chochołowianka ż., Chochołowski mos., Chochołowska ż.
Wiktionary
związany z chochołem
SJP.pl
spójnik
(1.1) daw. choć, chociaż
Wiktionary
IPA: ˈxɔt͡ɕa, AS: χoća
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Chociesław, Chocsław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -sław („sława”). Mogło oznaczać "pragnący sławy”.
Chociesław imieniny obchodzi 7 stycznia i 10 maja.
Wikipedia
Chocian z małżonką; Chocianowie
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Chocianów (tuż po wojnie Kaczanów, niem. Kotzenau) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chocianów. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. legnickiego.
Wikipedia
IPA: xɔˈt͡ɕãnuf, AS: χoćãnuf
Wiktionary
mieszkaniec Chocianowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chocianowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
Wikipedia
Chocian z małżonką; Chocianostwo
SJP.pl
przymiotnik od: Chocianów
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociana lub z nim związany
SJP.pl
choć;
1. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające kontrast, rozbieżność między oczekiwaniami a tym, co się dokonuje, realizuje, np. "Kobieta to bardzo atrakcyjna, chociaż trudno powiedzieć, że ładna."; ale, mimo;
2. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające szczególność, specyfikę sytuacji, w których podejmowane działania są bezskuteczne, prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów, np.: "Spróbował, chociaż wiedział, że się nie uda.";
3. partykuła uwydatniająca treść, na której ma być skoncentrowana szczególna uwaga, np. "Spróbuj chociaż jednego."; bodaj, przynajmniej * przed spójnikiem "chociaż" stawiamy zawsze przecinek
SJP.pl
spójnik
(1.1) …przyłączający zdanie podrzędne stwierdzające stan faktyczny, z którego można by sądzić, że to, co stwierdza zdanie nadrzędne nie powinno mieć miejsca
partykuła
(2.1) …uznająca to, co następuje za minimum, na które można się jednak zgodzić
Wiktionary
Chociaż (biał. Хацяж; ros. Хотяж) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie lachowickim, w sielsowiecie Honczary.
Wikipedia
(1.1) Kupił cukier, chociaż miał go w domu.
(2.1) Wypij chociaż ten jeden kieliszek, a na pewno ci nie zaszkodzi!
(2.1) Chociaż raz zachowaj się jak prawdziwy mężczyzna!
(2.1) Nie mogę iść na piwo, bo antybiotyki, to chociaż sobie poczytam.
Wiktionary
IPA: ˈxɔt͡ɕaʃ, AS: χoćaš
Wiktionary
(1.1) choć, aczkolwiek, jakkolwiek, mimo że, pomimo że
(2.1) choć, choćby, chociażby, bodaj, bodajby, przynajmniej, co najmniej, reg. śl. aspóń.
Wiktionary
co najmniej, przynajmniej
SJP.pl
dawne imię męskie
SJP.pl
Chociebor, Kociebor – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -bor („walka”). Mogło oznaczać „pragnącego walki”.
Chociebor imieniny obchodzi 6 lipca.
Zobacz też:
Wikipedia
Chocieborowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Wąsosz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Chociebórz (niem. Koschpendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Kamiennik.
Liczba mieszkańców około 140 osób.
Wikipedia
przymiotnik od: Chociebuż (miasto w Niemczech)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chociebużem
Wiktionary
(1.1) Jubileuszowy rok zaczął się 1 stycznia z wielkim noworocznym koncertem i zakończył się 30 listopada ze świątecznym przedstawieniem w chociebuskim teatrze.
Wiktionary
IPA: ˌxɔt͡ɕɛˈbusʲci, AS: χoćebusʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chociebuż m., chociebużanin mos., chociebużanka ż.
Wiktionary
miasto w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodnich Niemczech;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pan Alfred M. z Chociebuża napisał podręcznik języka dolnołużyckiego dla Polaków.
Wiktionary
IPA: xɔˈt͡ɕɛbuʃ, AS: χoćebuš
Wiktionary
rzecz. chociebużanin mos., chociebużanka ż.
przym. chociebuski
Wiktionary
mieszkaniec Chociebuża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chociebuża
Wiktionary
rzecz. Chociebuż mrz.
:: fż. chociebużanka ż.
przym. chociebuski
Wiktionary
mieszkanka Chociebuża
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chociebuża
Wiktionary
rzecz. Chociebuż mrz.
:: fm. chociebużanin mos.
przym. chociebuski
Wiktionary
czasownik
(1.1) stpol. chcieć
Wiktionary
IPA: ˈxɔt͡ɕɛ̇t͡ɕ, AS: χoćėć
Wiktionary
Chociejów (niem. Göttern) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wieś liczy ponad 1000 lat, od 1573 roku należała do majątków Gębickich. W 1952 roku wieś zamieszkiwało 77 osób w 17 gospodarstwach.
Wikipedia
Chocielewko (kaszb. Chòceléwkò) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska w pradolinie Łeby.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Chociemir, Chocimier, Chocimir, Chocimirz, Kociemir, Kociemiar, Kociemier, Kocimiar, Kocimier, Kocimir, Koćmir – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „pragnący pokoju”.
Chociemir imieniny obchodzi 5 maja i 13 czerwca.
Wikipedia
Chociemir z małżonką; Chociemirowie
SJP.pl
Chociemir z małżonką; Chociemirostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociemira lub z nim związany
SJP.pl
Chocień – kolonia w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Nowogródek Pomorski.
W 2002 r. kolonia miała 46 mieszkańców.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Wikipedia
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Chociesław, Chocsław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -sław („sława”). Mogło oznaczać "pragnący sławy”.
Chociesław imieniny obchodzi 7 stycznia i 10 maja.
Wikipedia
Chociesław z małżonką; Chociesławowie
SJP.pl
Chociesław z małżonką; Chociesławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociesława lub z nim związany
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie, w obwodzie czerniowieckim, położone nad Dniestrem;
Wiktionary
Chocim (ukr. Хотин, Chotyn, rum. Hotin) – miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy (Besarabia), w obwodzie czerniowieckim, stolica rejonu nad Dniestrem.
Wikipedia
(1.1) Jan III Sobieski odniósł zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem.
Wiktionary
przym. chocimski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, w rejonie tłumackim obwodu iwanofrankiwskiego;
Wiktionary
Wikipedia
przym. chocimierski
Wiktionary
Chocimów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Kunów.
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chocimów, po jej zniesieniu w gromadzie Kunów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Miejscowość leży na trasie zielonego szlaku rowerowego im. Witolda Gombrowicza.
Wikipedia
przymiotnik od: Chocim (miasto na Ukrainie)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Chocimiem, dotyczący Chocimia
Wiktionary
rzecz. Chocim m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Chociwel (niem. Freienwalde) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chociwel. Miasto leży na Pojezierzu Ińskim, nad rzeką Krąpiel i jeziorem Starzyca o charakterystycznym półksiężycowym kształcie.
Według danych z 30 czerwca 2009 roku, miasto miało 3266 mieszkańców.
Ośrodek przemysłu spożywczego i drzewnego.
Wikipedia
(1.1) Niedawno obchodzono 670 (= sześćset siedemdziesiąt) lat praw miejskich Chociwla.
Wiktionary
IPA: xɔˈt͡ɕivɛl, AS: χoćivel
Wiktionary
przym. chociwelski
Wiktionary
mieszkaniec Chociwla (miasta w Polsce); chociwlanin
SJP.pl
mieszkanka Chociwla (miasta w Polsce); chociwlanka
SJP.pl
przymiotnik od: Chociwel
SJP.pl
mieszkaniec Chociwla (miasta w Polsce); chociwelanin
SJP.pl
mieszkanka Chociwla (miasta w Polsce); chociwelanka
SJP.pl
przymiotnik od: Chocz; chodecki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chocza, związany z Choczem
Wiktionary
(1.1) Spacerowaliśmy chwilę po chockim rynku.
Wiktionary
rzecz. Chocz mrz., choczanin mos., choczanka ż.
Wiktionary
Choćmirówko (kaszb. Nowé Chòcmirowò lub też Nowé Chòczmirowò, niem. Neu Gutzmerow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce przy drodze wojewódzkiej nr 213.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
Choćmirowo (kaszb. Stôré Chòcmirowò lub też Stôré Chòczmirowò, niem. Alt Gutzmerow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Choćmirowo.
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim;
Wiktionary
Chocz – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, siedziba gminy Chocz.
Chocz uzyskał lokację miejską przed 1382 rokiem, zdegradowany w 1870 roku, ponowne otrzymanie praw miejskich w 2015 roku.
Wikipedia
(1.1) Do atrakcji turystycznych Chocza należy barokowa kolegiata wraz z pałacem infułatów.
Wiktionary
rzecz. choczanin mos., choczanka ż.
przym. chocki
Wiktionary
mieszkaniec Chocza (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chocza
Wiktionary
(1.1) W tegorocznym plebiscytebiscycie kolejny raz wygrał choczanin.
Wiktionary
przym. chocki
rzecz. Chocz mrz.
:: fż. choczanka ż.
Wiktionary
mieszkanka Chocza (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chocza
Wiktionary
rzecz. Chocz mrz.
:: fm. choczanin mos.
przym. chocki
Wiktionary
Wikipedia
Choczewko (kaszb. Chòczéwkò) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo na obszarze Wysoczyzny Żarnowieckiej. Osada jest siedzibą sołectwa Choczewko, w którego skład wchodzą również miejscowości: Kurowo, Przebendowo i Przebendówko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Choczewko.
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Choczewo (kaszub. Chòczewò, niem. Chottschow) – wieś letniskowa w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo, na obszarze Wysoczyzny Żarnowieckiej, w pobliżu Jeziora Choczewskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 213 i na trasie linii kolejowej nr 230 (Wejherowo-Garczegorze, obecnie zawieszonej). Miejscowość jest siedzibą gminy Choczewo.
Wikipedia
przymiotnik od: Choczewo
SJP.pl
1. stawianie kroków, stąpanie; chodzenie;
2. sposób chodzenia;
3. ruch, działanie maszyny lub mechanizmu;
4. konkurencja lekkoatletyczna, marsz na określony dystans;
5. reguły przemieszczania figur w szachach i innych grach;
6. dawniej: przejście, korytarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chodzenie, zob. krok.
(1.2) sport. sport i dyscyplina olimpijska
Wiktionary
Chód – forma lokomocji zwierząt na lądzie przy użyciu kończyn. Jest to seria cyklicznych, naprzemiennych ruchów całego ciała – kończyn i tułowia – powodujących przemieszczanie się. Podczas chodzenia środek ciężkości unosi się i opada w dół. Może również wykonywać niewielkie wahania na boki (chód kołyszący).
Wikipedia
(1.2) Robert Korzeniowski zdobył dwa medale olimpijskie w chodzie.
Wiktionary
IPA: xut, AS: χut
Wiktionary
rzecz. chodak mrz., chodziarz mos., chodziarka ż., chodzik m., chodzony m., chodzenie n., chadzanie n.
czas. chadzać ndk., chodzić ndk.
przym. chodziarski
Wiktionary
(1.1) krok
(1.2) chód sportowy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: chodak;
2. dawniej określenie ubogiego szlachcica;
3. przedstawiciel kroczących (podrodziny skorupiaków)
SJP.pl
zdrobnienie od: chodaki
SJP.pl
związany z chodaczkiem
SJP.pl
Chodaczów – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Grodzisko Dolne, w widłach Wisłoka i jego dopływu Leszczynki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Wikipedia
rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; łapeć; trep; kapeć; krypeć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) but z drewnianą podeszwą, bez pięty
(1.2) daw. but cały zrobiony z drewna lub łyka
Wiktionary
Chodaki, chodaczki – proste obuwie, które może być wykonane z drewna (drewniaki), kory (łapcie), skóry (np. kierpce) lub innego materiału. Współcześnie chodak to zwykle but bez pięty, na drewnianej podeszwie i na podwyższonym obcasie.
Dawna zagonowa, uboga szlachta, nosząca częstokroć zamiast droższych butów chodaki z kory lipowej, była zwana od nich szlachtą chodaczkową. Zużyte, stare chodaki nazywano chodaczynami lub chodaczyskami.
Wikipedia
(1.1) Chodząc w chodakach, pielęgniarka budziła cały oddział.
Wiktionary
rzecz. chód mrz.
:: zdrobn. chodaczek mrz.
czas. obejść, chadzać, chodzić ndk.
przym. chodaczkowy
Wiktionary
(1.2) trep
Wiktionary
rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; łapcie, trepy, kapcie, krypcie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Chodakówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Kańczuga.
Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Aleksandra Michała Lubomirskiego, jej posesorem był Stanisław Rusiecki, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku. Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Kańczuga Lubomirskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chodakowski (Chodakowska, Chodakauskaitė):
Wikipedia
mieszkaniec Chodcza
SJP.pl
mieszkanka Chodcza
SJP.pl
1. przymiotnik od: Chocz; chocki;
2. przymiotnik od: Chodecz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chodcza, związany z Chodczem
Wiktionary
IPA: xɔˈdɛt͡sʲci, AS: χodecʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chodecz mrz., Chodeczka ż.
Wiktionary
miasto w województwie kujawsko-pomorskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim;
Wiktionary
Chodecz – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chodecz.
Leży na Pojezierzu Kujawskim, w obrębie Wysoczyzny Kujawskiej. Chodecz uzyskał lokację miejską w 1442 roku, zdegradowany po 1800 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1822 roku, degradacja w 1870 roku, nadanie praw miejskich w 1921 roku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa włocławskiego. W czasie okupacji hitlerowskiej miasto nosiło nazwę Godetz.
Wikipedia
(1.1) W sezonie letnim na plażaaży w Chodczu odbył się szereg imprez sportowo-rekreacyjnych.
Wiktionary
IPA: ˈxɔdɛt͡ʃ, AS: χodeč
Wiktionary
rzecz. Chodeczek m., Chodeczka ż.
przym. chodecki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Polsce, na Pojezierzu Kujawskim; prawy dopływ Zgłowiączki
Wiktionary
Chodeczka – rzeka w centralnej Polsce w dorzeczu Wisły. Przepływa przez obszar Pojezierza Kujawskiego. Dopływ Zgłowiączki. Długość Chodeczki to 36,66 km.
Wikipedia
rzecz. Chodecz m., Chodeczek m.
przym. chodecki
Wiktionary
wieś w województwie lubelskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie lubelskim;
(1.2) geogr. hist. dawna nazwa rzeki Chodelki
Wiktionary
Chodel – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Chodel. Leży nad rzeką Chodelką, w Kotlinie Chodelskiej.
Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Chodel. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1461 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Mieszkam w Chodlu i jestem plantatorem malin.
Wiktionary
IPA: ˈxɔdɛl, AS: χodel
Wiktionary
rzecz. chodlowianin m., chodlowianka ż., Chodelka ż., Chodelica ż., Chodlik m.
przym. chodelski
Wiktionary
przymiotnik od: Chodel
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Chodlem, dotyczący Chodla
Wiktionary
IPA: xɔˈdɛlsʲci, AS: χodelsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Chodel
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) polski herb szlachecki;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nasza rodzina od XVIII wieku pieczętuje się Chodkiewiczem.
Wiktionary
przym. Chodkiewiczowy
Wiktionary
Chodkowo – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Bodzanów, której od 1 stycznia 2021 jest siedzibą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: chodliwie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chodliwy
SJP.pl
znajdujący łatwo nabywców, chętnie kupowany; pokupny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. cieszący się popytem; łatwo i szybko sprzedawany
Wiktionary
(1.1) Na bazarze sprzedaję tylko chodliwy towar.
Wiktionary
IPA: xɔˈdlʲivɨ, AS: χodlʹivy
Wiktionary
rzecz. chodziarz mos., chodziarka ż., chodliwość ż., chadzanie n., chodzenie n.
czas. chadzać, chodzić
Wiktionary
(1.1) pokupny
Wiktionary
rozciągnięta pod reją lina, na której marynarze pracujący przy żaglach opierają stopy; perta
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chodnik
SJP.pl
1. miejsce przeznaczone dla ruchu pieszego; trotuar;
2. wąski dywanik podłogowy;
3. korytarz górniczy;
4. kanaliki drążone w miąższu roślin przez owady
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wydzielona część ulicy przeznaczona dla pieszych;
(1.2) długi dywan do przykrywania tylko miejsca, po którym się chodzi;
(1.3) górn. wydrążony tunel w kopalni;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wczoraj znalazłem na chodniku sto złotych.
(1.2) U babci w chałupie na podłodze leżą stare chodniki.
Wiktionary
IPA: ˈxɔdʲɲik, AS: χodʹńik
Wiktionary
rzecz. chodzik m., chodak m., chodzony m., chadzka ż., chodzenie n., chadzanie n.
:: zdrobn. chodniczek m.
czas. chodzić ndk., chadzać ndk.
przym. chodnikowy
Wiktionary
(1.1) trotuar
Wiktionary
droga przeznaczona dla pieszych, po której na ustalonych warunkach mogą poruszać się pojazdy
SJP.pl
górnik będący specjalistą w przebijaniu chodników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
IPA: ˌxɔdʲɲiˈkufka, AS: χodʹńikufka
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
związany z chodnikiem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący chodnika; stanowiący część chodnika; dziejący się na chodniku
Wiktionary
IPA: ˌxɔdʲɲiˈkɔvɨ, AS: χodʹńikovy
Wiktionary
rzecz. przechodka ż., chodziarz mos., chodnik m., chodzenie n., chadzanie n., chodziarka ż.
czas. chadzać, chodzić
Wiktionary
Chodnów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Biała Rawska.
Wieś wspominana w 1450 r. jako Chodnowo.
Na terenie wsi działa OSP Chodnów. Istnieje Szkoła Podstawowa im. Jerzego Popiełuszki. Na skraju wsi pozostałości cmentarza ewangelickiego z XIX-XX w.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
służący do chodzenia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie w rejonie żydaczowskim obwódu lwowski;
Wiktionary
Chodorów (ukr. Ходорів, Chodoriw) – miasto na Ukrainie, w rejonie stryjskim, w obwodzie lwowskim. Siedziba hromady.
Wikipedia
przym. chodorowski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Chodorowski, Chodorowska:
Wikipedia
1. potocznie: protekcja, znajomości;
2. dawniej, w łowiectwie:
a) ścieżki zwierząt, przejścia leśne;
b) nogi psa myśliwskiego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chodów
SJP.pl
związany z chodem
SJP.pl
w języku potocznym: wykrzyknienie zachęcające do szybkiej ucieczki
SJP.pl
1. potocznie: protekcja, znajomości;
2. dawniej, w łowiectwie:
a) ścieżki zwierząt, przejścia leśne;
b) nogi psa myśliwskiego
SJP.pl
hodża;
1. wykształcony muzułmanin; mistrz;
2. w Indiach: członek kasty chodża
SJP.pl
Hodża (lub: Chodża) – tytuł grzecznościowy stosowany dawniej w kulturze muzułmańskiej: nauczyciel, duchowny, pan, mistrz, znawca Koranu i praw islamu. Tytuł występujący na terenach Imperium Osmańskiego oraz Indii.
Wikipedia
chora, która może chodzić
SJP.pl
potocznie, o urządzeniu mechanicznym: taki, który sprawnie działa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chodżentem, dotyczący Chodżentu
Wiktionary
rzecz. Chodżent mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) poruszanie się pieszo
(1.2) stałe i regularne przemieszczanie się w jakimś kierunku, do jakieś miejsca
(1.3) o mechanizmie: działanie
(1.4) pot. pozostawanie w bliskiej zażyłości emocjonalnej o podłożu seksualnym z drugą osobą, bez formalnego zobowiązania
Wiktionary
(1.1) Domeną fakira jest chodzenie boso po rozżarzonych węglach.
(1.2) Nigdy nie lubiłem rodzinnego chodzenia do kościoła.
(1.4) W piątek jest rocznica Ani i mojego chodzenia.
(1.4) Uproszczoną, na potrzeby rozwoju młodzieńczego, wersją małżeństwa jest chodzenie.
Wiktionary
IPA: xɔˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: χoʒẽńe
Wiktionary
rzecz. wchód mrz., zejście n., przechodka ż., nadejście n., chód m., chodzik m., chodnik m., chodniczek m., chodnikowiec m., chodak m., chodaczek m., chodzony m., chodnica ż., chodliwość ż., chodziarz m., chodziarka m., chadzka ż., chadzanie n.
czas. zejść, obejść, chodzić ndk., chadzać ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
(1.1) kroczenie, stąpanie
(1.2) uczęszczanie
(1.4) bycie w związku, bycie ze sobą
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnym Tadżykistanie, stolica wilajetu sogdyjskiego, położone nad Syr-darią;
Wiktionary
Chodżent (tadż. Хуҷанд, Chudżand, w latach 1936–1991 Leninabad) – miasto w północnym Tadżykistanie, stolica wilajetu sogdyjskiego (Sughd). Leży nad rzeką Syr-darią.
Drugie (po Duszanbe) pod względem liczby ludności miasto kraju.
Wikipedia
przym. chodżencki
Wiktionary
(1.1) hist. Leninabad (1936-1992)
Wiktionary
lekkoatletka specjalizująca się w chodzie sportowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka uprawiająca chód sportowy
Wiktionary
(1.1) Córka pani Magdaleny jest chodziarką.
Wiktionary
rzecz. chodzenie n., chód mrz.
:: fm. chodziarz mos.
czas. chadzać ndk., chodzić ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
dotyczący chodu sportowego, chodziarzy
SJP.pl
potocznie: chód (dyscyplina sportowa)
SJP.pl
sportowiec uprawiający chód
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. zawodnik uprawiający chód sportowy
Wiktionary
(1.1) Wybitny tyski chodziarz wywalczył olimpijskie złoto.
Wiktionary
rzecz. chodzenie n., chodzik mrz., chód mrz.
:: fż. chodziarka ż.
czas. chadzać ndk., chodzić ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
1. przenosić się pieszo z miejsca na miejsce; kroczyć, stąpać;
2. uczęszczać gdzieś systematycznie, brać w czymś udział;
3. często odwiedzać jakieś miejsce lub osobę; bywać;
4. potocznie:
a) o urządzeniach, mechanizmach: być sprawnym, działać, funkcjonować;
b) o środkach lokomocji: kursować;
c) być w obiegu; rozchodzić się, rozprzestrzeniać się, krążyć;
d) drgać, trząść się, chwiać się;
5. środowiskowo: pływać na jakimś wodnym środku transportu;
6. chodzić z kimś - być z kimś w związku;
7. potocznie: chodzi (komuś) o coś -
a) rzecz polega na czymś;
b) komuś zależy na czymś;
c) coś jest istotą sprawy
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) poruszać się za pomocą nóg
(1.2) poruszać się (regularnie) w jakimś kierunku, w jakieś miejsce
(1.3) o mechanizmie: działać, pracować
(1.4) o środkach komunikacji: kursować
(1.5) mieć coś na myśli
(1.6) pot. spotykać się ze sobą, będąc parą w nieformalnym związku
(1.7) chodzący → przen. prawdziwy, będący przykładem czegoś
(1.8) rozk. chodź, chodźmy, chodźcie → podejdź (podejdźcie, podejdźmy); idź (idźcie, idźmy) za mną
(1.9) rozk. chodź, chodźmy, chodźcie → pot. zachęta do zrobienia czegoś
(1.10) uczęszczać regularnie na jakieś zajęcia
Wiktionary
(1.1) Co rano chodzę do łazienki.
(1.1) W tym tygodniu chodziła w koszulce w paski z napisem „Possible”.
(1.2) Czy w niedzielę też chodzisz do pracy?
(1.3) Zegarek mi nie chodzi.
(1.4) Pomiędzy tymi miasteczkami nie chodzi o tej porze żaden autobus.
(1.5) Nie wiem, o co mu chodzi.
(1.6) Ela chciałaby chodzić z Jackiem, ale niestety Jacek chodzi już z Elizą.
(1.7) Antek to chodząca dobroć.
(1.8) Chodź, coś ci pokażę!
(1.9) Więc chodź, pomaluj mój świat na żółto i na niebiesko.
(1.10) Dzieci chodzą do szkoły.
(1.10) Latem chodziłam na kurs języka hiszpańskiego.
Wiktionary
IPA: ˈxɔd͡ʑit͡ɕ, AS: χoʒ́ić
Wiktionary
rzecz. wchód mrz., przechodka ż., uchodźczyni ż., chód m., chodzik m., chodnik m., chodniczek m., chodnikowiec m., chodak m., chodaczek m., chodzony m., chodnica ż., chodliwość ż., chodziarz m., chodziarka m., chadzka ż., chadzanie n., chodzenie n.
czas. obejść, chadzać ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
Wiktionary
(1.1) stawiać kroki
(1.2) uczęszczać, chadzać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. chodzik dla dziecka
Wiktionary
przymiotnik od: Chodzież
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chodzieży, związany z Chodzieżą
Wiktionary
rzecz. Chodzież ż., chodzieżanin m., chodzieżanka ż.
Wiktionary