koncertantka

koncertant


SJP.pl

Patrz:

koncertant

koncertina

rodzaj zasieków używanych masowo w czasie I i II wojny światowej


SJP.pl

Koncertina, (drut żyletkowy, ostrzowy, brzytwiasty, ang. razor wire) – udoskonalona wersja drutu kolczastego. Specjalistyczny drut ostrzowy, do tworzenia zasieków przestrzennych. Zasieki z drutu Concertina mają uniwersalny charakter, ale często montowane są też tam, gdzie istnieje potrzeba stworzenia agresywnego ogrodzenia. Drut Concertina robiony jest ze stali nierdzewnej. Duża ilość zwojów w zaporze efektywnie zabezpiecza np. lotnisko, teren przemysłowy. Żyletkowe ostrza są ostre, a blacha ze stali – która służy do produkcji tych zasieków - nie ulega rdzewieniu. Zasieki z drutu ostrzowego w formie podwójnej spirali łączonej specjalnymi łącznikami, noszą nazwę też “concertina“.

Wikipedia


koncertmistrz

w orkiestrze symfonicznej: najważniejszy muzyk w obsadzie określonej grupy instrumentów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. główny instrumentalista danej grupy instrumentów w orkiestrze symfonicznej, najczęściej pierwszy skrzypek

Wiktionary

Koncertmistrz – w orkiestrze symfonicznej zazwyczaj pierwszy instrumentalista w danej sekcji instrumentów smyczkowych (a więc w sekcjach: pierwszych skrzypiec, drugich skrzypiec, altówek, wiolonczeli, kontrabasów), czasami także w sekcjach instrumentów dętych drewnianych i blaszanych (osobno). Najczęściej pod pojęciem koncertmistrza rozumie się pierwszego skrzypka pierwszych skrzypiec.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. koncertmistrzyni ż.

Wiktionary


koncertmistrzyni

koncertmistrz


SJP.pl

Patrz:

koncertmistrz

koncertować

1. wykonywać publicznie utwory muzyczne, dawać koncert;
2. przenośnie o zwierzętach: wydawać odgłosy, dźwięki podobne do utworu muzycznego;
3. symfonia koncertująca - symfonia z jednym lub paroma instrumentami solowymi, które współdziałają z orkiestrą


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) występować z repertuarem muzyki poważnej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczelniana orkiestra w czerwcu koncertowała we Włoszech i Szwajcarii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncert mrz.

 przym. koncertowy

Wiktionary


koncertowicz

1. osoba często bywająca na koncertach;
2. potocznie: muzyk grający na koncercie


SJP.pl


koncertowiczka

kobieta bywająca na koncertach i imprezach muzycznych


SJP.pl


koncertowy

1. przymiotnik od: koncert;
2. świetny, doskonały


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koncertem, dotyczący koncertu, przeznaczony na koncert

Wiktionary

Koncertowy – dwupłytowy album koncertowy zespołu Hey z okazji 10 lecia istnienia grupy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spory obszar zajmują tereny festynowe, wyposażone w duży krąg taneczny z muszlą koncertową, estradą i widownią.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncert m., koncercik m., koncertowanie n., koncertówka ż.

 czas. koncertować ndk.

 przysł. koncertowo

Wiktionary


koncertyna

odmiana harmonii ręcznej z klawiaturą guzikową; concertina


SJP.pl

Koncertyna – instrument muzyczny z grupy idiofonów dętych klawiszowych, rodzaj harmonii ręcznej z klawiaturą guzikową dla obu rąk.

Wyróżnia się dwie wersje koncertyny:

  • angielską – obustronnie jednogłosową, skonstruowaną przez Charlesa Wheatstone’a w 1829
  • niemiecką – opracowaną w 1834 przez Carla Friedricha Uhliga, który znacznie rozszerzył liczbę głosów.

Wikipedia


koncerz

broń biała pochodząca od miecza służąca do przebijania pancerza, używana m.in. przez polską husarię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. wojsk. długa broń biała wywodząca się od miecza i przeznaczona do kłucia;

Wiktionary

Koncerz – jednoręczna kolna broń biała wywodząca się od miecza, używana w XV-XVIII wieku przez kawalerię. Charakterystyczną cechą koncerza jest bardzo długa i wąska głownia.

Nazwę niektórzy językoznawcy wywodzą od łacińskiego contus oznaczającego drąg bądź smukły pocisk, jednakże wobec oczywistego pochodzenia wschodniego, etymologicznie miałaby ona bliższy związek z tatarskim kandżarem.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nt͡sɛʃ, AS: kõnceš

Wiktionary


koncesja

1. zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej lub usługowej, a także na eksploatację jakichś terenów, wydawane przez organ administracyjny;
2. ustępstwo dokonane na czyjąś korzyść


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urz. pozwolenie władz administracyjnych na prowadzenie danej działalności gospodarczej

 (1.2) ustępstwo na czyjąś korzyść

Wiktionary

Koncesja (łac. concessio „pozwolenie, zgoda”) – akt administracyjny wydawany przez organ koncesyjny. Akt ten upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej. Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koncesjonowanie n.

:: zdrobn. koncesyjka ż.

 przym. koncesyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) patent

Wiktionary


koncesjobiorca

przedsiębiorstwo lub osoba, która otrzymała koncesję


SJP.pl


koncesjodawca

organ administracji udzielający koncesji


SJP.pl


koncesjonariusz

osoba posiadająca koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej


SJP.pl

Koncesjonariusz (od łac. concessio – zgoda, pozwolenie) – podmiot gospodarczy na którego rzecz wydana została odpowiednia decyzja administracyjna (koncesja), wykonujący działalność w ramach i zgodnie z udzieloną koncesją.

Zobowiązany jest do poddania się kontroli działalności gospodarczej w ramach udzielonej koncesji przez koncedenta.

Wikipedia


koncesjoner

osoba mająca zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej lub usługowej


SJP.pl


koncesjonować

1. wymagać koncesji do prowadzenia danej działalności;
2. udzielać komuś koncesji


SJP.pl


koncesjonowany

1. objęty koncesją, zezwoleniem na jakiś rodzaj działalności gospodarczej;
2. posiadający takie zezwolenie


SJP.pl


koncesyjka

zdrobnienie od: koncesja


SJP.pl


koncesyjny

przymiotnik od: koncesja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) urz. zezwalający na prowadzenie działalności gospodarczej, określający jej warunki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nt͡sɛˈsɨjnɨ, AS: kõncesyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncesja

 czas. koncesjonować

 przym. koncesjonowany

Wiktionary


koncewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksandra Koncewicz – polska aktorka
  • Maksim Koncewicz – rosyjski matematyk
  • Ryszard Koncewicz – polski piłkarz, trener, działacz piłkarski, selekcjoner reprezentacji Polski
  • Tomasz Tadeusz Koncewicz – adwokat, profesor UG

Wikipedia


koncha

1. muszla
2. naczynie w kształcie muszli
3. półokrągłe sklepienie w kształcie muszli
4. dolne obszycie nawisu rufowego statku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skorupa mięczaka, muszla

 (1.2) naczynie o kształcie muszli

 (1.3) archit. półkoliste sklepienie nad wnęką w kształcie połowy kopuły, przypominające kształtem muszlę

 (1.4) świeca do konchowania uszu

 (1.5) anat. małżowina uszna

Wiktionary

Koncha (łac. concha, gr. konche – muszla) – półkoliste sklepienie nad wnęką w kształcie połowy kopuły, przypominające kształtem muszlę; półkopuła. Sklepienie takie zwane jest też sklepieniem konchowym.

Wikipedia


konchecja

niewielki stawonóg z podgromady małżoraczków


SJP.pl


konchina

substancja organiczna tworząca zewnętrzną warstwę ochronną muszli mięczaków; konchiolina


SJP.pl

Konchiolina, konchina (łac. conchyolinum, od concha – „mięczak” lub „muszla”) – organiczny biopolimer wchodzący w skład zewnętrznej warstwy ochronnej muszli mięczaków. Jest również, razem z aragonitem (węglan wapnia), składnikiem masy perłowej. Nierozpuszczalna w wodzie, alkoholu i eterze.

Wikipedia


konchiolina

substancja organiczna tworząca zewnętrzną warstwę ochronną muszli mięczaków; konchina


SJP.pl

Konchiolina, konchina (łac. conchyolinum, od concha – „mięczak” lub „muszla”) – organiczny biopolimer wchodzący w skład zewnętrznej warstwy ochronnej muszli mięczaków. Jest również, razem z aragonitem (węglan wapnia), składnikiem masy perłowej. Nierozpuszczalna w wodzie, alkoholu i eterze.

Wikipedia


konchiolinowy

przymiotnik od: konchiolina


SJP.pl


konchiolog

zoolog badający muszle mięczaków; konchyliolog


SJP.pl


konchiologia

nauka zajmująca się badaniem muszli mięczaków; konchyliologia; konchologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nauka o muszlach;

Wiktionary

Konchiologia (z gr. konche – muszla) – nauka zajmująca się badaniem skorup mięczaków – zwanych konchami lub muszlami.

Stosunkowo mało popularna dziedzina nauki skupiająca przeważnie indywidualne osoby, zainteresowane tematyką i tworzące kolekcje konchologiczne. Kolekcje takie posiadają również niektóre placówki naukowe zajmujące się badaniem fauny, zwłaszcza mórz i oceanów – to morskie zwierzęta wytworzyły największą różnorodność konch.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oprócz tych najpopularniejszych gromad i gatunków konchiologia zajmuje się ślimakami lądowymi, skorupiakami, szkarłupniami, w tym jeżowcami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nxʲjɔˈlɔɟja, AS: kõnχʹi ̯oloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konchiolog mos.

 przym. konchiologiczny

Wiktionary


konchiologiczny

dotyczący konchiologii


SJP.pl


konchoida

krzywa płaska otrzymywana z danej krzywej przez zmniejszanie lub zwiększanie promienia wodzącego każdego jej punktu o jednakowy odcinek


SJP.pl

Konchoida – typ krzywej płaskiej o specjalnej konstrukcji.

Wikipedia


konchoidograf

przyrząd do wykreślania konchoid


SJP.pl


koncholog

specjalista w zakresie konchologii


SJP.pl


konchologia

nauka zajmująca się badaniem muszli mięczaków; konchyliologia; konchiologia


SJP.pl


konchologiczny

dotyczący konchologii


SJP.pl


konchowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konchować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konchować

Wiktionary


konchowy

przypominający konchę (muszlę)


SJP.pl


konchyliolog

zoolog badający muszle mięczaków; konchiolog


SJP.pl


konchyliologia

nauka zajmująca się badaniem muszli mięczaków; konchiologia; konchologia


SJP.pl


końcóweczka

zdrobnienie od: końcówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od końcówka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃j̃nt͡suˈvɛt͡ʃka, AS: kõĩ ̯ncuvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. końcówka ż., koniec mrz.

 przym. końcowy

Wiktionary


końcówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. końcowa część czegoś

 (1.2) pot. ostatni fragment filmu, spektaklu, rozgrywek sportowych

 (1.3) jęz. gram. końcowy element wyrazu podlegający odmianie

 (1.4) techn. stała lub wymienna część, stanowiąca zakończenie urządzenia

 (1.5) inform. przest. terminal

 (1.6) szach. ostatnia faza partii szachów, gdy w grze pozostało niewiele bierek;

Wiktionary

  • końcówka:

1. zakończenie czegoś

2. resztka, pozostałość

3. ostatnia, decydująca faza rozgrywek sportowych

4. stały lub wymienny element stanowiący zakończenie jakiegoś urządzenia

5. element przewodzący umocowany na końcu przewodu, służący do jego przyłączania

6. końcowy element wyrazu wymieniający się w formach odmiany

7. w wersyfikacji: końcowa sylaba wiersza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sklepy odzieżowe wyprzedają końcówki kolekcji.

 (1.2) Z całego filmu najbardziej podobała mi się końcówka.

 (1.3) W podanych wyrazach wydziel temat i końcówkę.

 (1.4) Majster podważył wieko puszki końcówką śrubokrętu.

 (1.5) Na naszym wydziale były cztery końcówki podłączone do głównego komputera w centrum obliczeniowym.

 (1.6) Końcówki szachowe z różnobarwnymi gońcami często kończą się remisem nawet wówczas, gdy jedna ze stron ma przewagę w pionach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃j̃nˈt͡sufka, AS: kõĩ ̯ncufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniec m., kończenie n., kończyna ż., skończenie n., końcowość ż., skończoność ż., zakończenie n., zakańczanie n., wykańczanie n., wykończenie n., ukończenie n.

:: zdrobn. końcóweczka ż.

 czas. kończyć ndk., skończyć dk., zakończyć dk., zakańczać ndk., zakończyć dk., ukończyć dk.

 przym. końcowy, skończony

 przysł. końcowo, skończenie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) przyrostek fleksyjny

 (1.6) endszpil

Wiktionary


końcówkowy

przymiotnik od: końcówka


SJP.pl


końcoworoczny

dotyczący końca roku


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z końcem roku, dotyczący końca roku, odbywający się w końcówce roku – zwykle roku szkolnego

Wiktionary

Powiązane:

 przym. końcoroczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. końcoroczny

Wiktionary


końcowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest końcowe; cecha tych, którzy są końcowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. końcowy

 przysł. końcowo

 rzecz. końcówka ż.

Wiktionary


końcowy

będący na końcu czegoś, kończący coś; ostatni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ten przed definitywnym końcem; bliski końcowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W końcowej części aktu dojdzie do zbrodni i zupełnie odwróci się stosunek kierownika do pracowników.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃j̃nˈt͡sɔvɨ, AS: kõĩ ̯ncovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniec m., zakończenie n., końcóweczka ż., końcówka ż., końcowość ż.

 czas. kończyć

 przysł. końcowo

 przym. skończony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) finalny, ostatni

Wiktionary


koncyliabulum

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. nielegalne zgromadzenie, zwłaszcza konspiratorów czy spiskowców, przeciwko ustanowionej władzy państwowej lub kościelnej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Święty sobór”, a właściwie koncyliabulum, zebrane pod przewodnictwem Jana Antiocheńskiego, składało się z 43 członków, kiedy sobór prawdziwy liczył przeszło 198 biskupów.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) conciliabulum

Wiktionary


koncyliacja

sposób pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych przy udziale komisji pojednawczej; pojednawstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. działanie zmierzające do pojednania dwóch stron

 (1.2) praw. metoda rozwiązywania sporów międzynarodowych przy pomocy komisji pojednawczej

Wiktionary

Koncyliacja (ang. i fr. conciliation z łac. conciliatio 'porozumienie, pojednanie' od conciliare 'jednoczyć; pojednać') – jedna z metod alternatywnego (pozasądowego) rozwiązywania sporów, w tym międzynarodowych. Polega ona tak jak mediacja na udziale osoby trzeciej, z tym że ta, inaczej niż w przypadku mediacji, nie tylko mediuje, ale występuje z konkretnymi propozycjami rozwiązania istniejącego sporu (propozycją ugody). W większym stopniu niż mediator koncyliator może też ingerować w sposób, w jaki strony porozumiewają się ze sobą i dostarczają informacje na temat sporu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nt͡sɨˈlʲjat͡sʲja, AS: kõncylʹi ̯acʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncyliacyjność ż., koncyliaryzm m.

 przym. koncyliacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mediacja

Wiktionary


koncyliacyjność

koncyliacyjny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. skłonność do pokojowego rozwiązywania sporów

Wiktionary

Patrz:

koncyliacyjny

Przykłady

 (1.1) Tutaj widać wyraźnie jego prawicowe i konserwatywne przekonania, jednocześnie jednak zdolność do kompromisu i koncyliacyjność, był zdolny do współpracy z osobami, z którymi wcześniej się nie zgadzał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nt͡sɨlʲjaˈt͡sɨjnɔɕt͡ɕ, AS: kõncylʹi ̯acyi ̯ność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncyliacja ż., koncyliaryzm m., koncyliarysta m.

 przym. koncyliacyjny

 przysł. koncyliacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezkonfliktowość, elastyczność, giętkość, kompromisowość, pojednawczość, ugodowość

Wiktionary


koncyliacyjny

1. koncyliacja; pojednawczy, ugodowy, polubowny;
2. skłonny do ugodowego rozwiązywania konfliktów;
3. świadczący o skłonności do ugodowego rozwiązywania konfliktów, np. zdolności koncyliacyjne


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. odnoszący się do koncyliacji, skłonny do koncyliacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Oznaczało to akceptację, z niewielkimi korektami, propozycji reform przedstawianych przez najsilniejsze państwa członkowskie w celu kreacji wizerunku partnera koncyliacyjnego oraz dbającego o interes wspólnotowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nt͡sɨlʲjaˈt͡sɨjnɨ, AS: kõncylʹi ̯acyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncyliacja ż., koncyliacyjność ż.

 przysł. koncyliacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ugodowy, pojednawczy, kompromisowy, polubowny

Wiktionary


koncyliarny

przymiotnik od: koncylium


SJP.pl


koncyliarysta

zwolennik koncyliaryzmu (teorii głoszącej wyższość soboru nad papieżem)


SJP.pl


koncyliarystyczny

koncyliaryzm


SJP.pl

Patrz:

koncyliaryzm

koncyliaryzm

doktryna chrześcijańska uznająca wyższość zgromadzenia biskupów (soboru) nad papieżem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. doktryna w Kościele katolickim, zakładająca wyższość soboru nad papieżem;

Wiktionary

Koncyliaryzm (z łac. consilium „rada, narada, sobór”) – w XIV i XV wieku doktryna w katolicyzmie, twierdząca, że sobory powszechne są najwyższą władzą Kościoła, mającą nawet władzę sędziowską nad papieżem.

Koncyliaryzm był głoszony przez część teologów, prawników i przedstawicieli wyższego duchowieństwa, opowiadających się za ograniczeniem władzy papieża na soborach w Pizie (1409), w Konstancji (1414-1418) i w Bazylei (1431-1449). Miał licznych zwolenników w Polsce, w szczególności w środowisku Akademii Krakowskiej. Jego zwolennikami i głosicielami byli, m.in.: Paweł Włodkowic, Andrzej Łaskarz, Jakub z Paradyża, Jan Kanty, Zbigniew Oleśnicki i Sędziwoj z Czechła.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Koncyliaryzm był popularny w środowiskach teologicznych w XIV w., podczas trwania schizmy zachodniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nt͡sɨˈlʲjarɨsm̥, AS: kõncylʹi ̯arysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncyliacyjność ż., koncyliarysta m., koncyliacja ż.

Wiktionary


koncyliator

osoba, która działa w celu ugodowego rozwiązania konfliktu


SJP.pl


koncylium

1. dawniej, w Kościele katolickim: sobór, zgromadzenie wszystkich biskupów;
2. w starożytnym Rzymie: zgromadzenie ludowe


SJP.pl


kóncyntrok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. hist. obóz koncentracyjny

Wiktionary


koncypient

przestarzałe:
1. początkujący urzędnik, kancelista;
2. referent biurowy, adwokacki, notarialny itp.


SJP.pl


koncypować

obmyślać, układać, zastanawiać się nad czymś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) książk. wymyślać, obmyślać coś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koncepcja ż.

 czas. wykoncypować dk.

Wiktionary


kończać

czasownik

 (1.1) stpol. konać, umierać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃j̃n͇t͡ʃat͡ɕ, AS: kõĩ ̯ṇčać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kończanie n.

Wiktionary


kończanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kończać.

Wiktionary

Kończanie (biał. Канчані; ros. Кончани) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Słoboda.

Dawniej używana nazwa – Konczany.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. kończać ndk.

Wiktionary


kończasty

przestarzałe: ostro zakończony; spiczasty


SJP.pl


konczałowski

nazwisko


SJP.pl


koncze-daria

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydrol. rzeka w zachodnich Chinach, w regionie Sinciang, na skraju Kotliny Kaszgarskiej;

Wiktionary


kończenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kończyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃j̃n͇ˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: kõĩ ̯ṇčńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kończyć

 rzecz. zakończenie n., dokończenie n., końcówka ż.

Wiktionary


kończewice

W Polsce
  • Kończewice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. toruńskim, w gminie Chełmża
  • Kończewice – wieś w woj. pomorskim, w pow. malborskim, w gminie Miłoradz
  • Kończewice – gromada
  • Kończewice – dawny wąskotorowy przystanek kolejowy we wsi Kończewice, w województwie pomorskim

Wikipedia


kończyć

doprowadzać coś do końca


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) wykonywać coś, co zostało zaczęte, do końca

 (1.2) przen. zabijać; nieprzechodni umierać

 (1.3) zrywać z czymś, przestawać coś robić

czasownik zwrotny

 (2.1) dochodzić do końca, wyczerpywać się

 (2.2) przerywać jakiś stan

 (2.3) mieć koniec, zakończenie

 (2.4) dawać jako wynik, powodować, mieć konsekwencję

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Właśnie kończę czytać książkę.

 (1.2) Kończ waść, wstydu oszczędź!

 (1.3) Od jutra kończę z paleniem papierosów.

 (2.1) Muszę znaleźć stację benzynową, bo w samochodzie kończy się paliwo.

 (2.2) Jutro kończy mi się ważność mojego paszportu, nie będę mógł wyjechać za granicę.

 (2.3) Wiesz, jak kończy się ostatni odcinek tego serialu? Wyjaśnia się, kto był mordercą?

 (2.3) Film kończy się sceną wesela.

 (2.3) Pierwsza część toru kończy się ostrym zakrętem.

 (2.4) Nieodpowiedzialne zachowanie w miejscu pracy nierzadko kończy się wypadkiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃j̃n͇t͡ʃɨt͡ɕ, AS: kõĩ ̯ṇčyć

Wiktionary

Powiązane:

 (1) czas. kończyć się, dokańczać/dokończyć, ukańczać/ukończyć, wykańczać/wykończyć, zakańczać/zakończyć; zobacz też: koniec

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przestawać, wypełniać, dopełniać, finalizować

 (1.2) zabijać

 (1.3) zrywać, przestawać

Wiktionary


kończyce

W Polsce
  • Kończyce – część miasta Zabrze
  • Kończyce – część miasta Radom
  • Kończyce – wieś w województwie dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Domaniów
  • Kończyce – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Nowe
  • Kończyce – kolonia w województwie kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Nowe
  • Kończyce – wieś w województwie małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Michałowice
  • Kończyce – wieś w województwie podkarpackim, w pow. niżańskim, w gminie Nisko
  • Kończyce – dawna gmina

Wikipedia


kończyk

koniuszek, brzeżek


SJP.pl


kończyna

narząd ruchu kręgowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. narząd ruchu u kręgowców

 (1.2) daw. zakończenie, kres, granica

Wiktionary

Kończyna – część ciała kręgowców. U ryb parzyste płetwy brzuszne (łac. pinna ventralis) i płetwy piersiowe (łac. pinna pectoralis) biorą tylko nieznaczny udział w przemieszczaniu. U kręgowców lądowych nastąpiło w przebiegu filogenezy stopniowe doskonalenie i modyfikacja kończyn piersiowych (przednich, górnych) i miednicznych (tylnych, dolnych). Najwyższy rozwój, zarówno pod względem strukturalnym, jak i czynnościowym, cechuje kończyny piersiowe ptaków (skrzydła) oraz kończyny ssaków, wykazujące wielką różnorodność. Kończyny mają zasadniczy plan budowy wspólny. Można tu wyróżnić:

  • obręcz (zonopodium) (barkową, miedniczną). Jest to wbudowany w masę tułowia zespół kości stanowiący podporę dla
  • części wolnej kończyn, w której rozróżnia się odcinki:
    • nasadowy (stylopodium) (ramię, udo),
    • przejściowy (zeugopodium) (przedramię, podudzie) oraz
    • obwodowy (autopodium) (ręka, stopa).

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: kɔ̃j̃n͇ˈt͡ʃɨ̃na, AS: kõĩ ̯ṇčna

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. koniec m., końcówka ż.

    Wiktionary


kończynowy

przymiotnik od: kończyna


SJP.pl


kończysta

szczyt w Tatrach


SJP.pl

Kończysta (słow. Končistá, niem. Kontschista, węg. Koncsiszta) – dwuwierzchołkowy szczyt (2537 m, według wcześniejszych pomiarów 2538 m) w południowej, bocznej grani Tatr Wysokich odchodzącej od Zmarzłego Szczytu (Popradský Ľadový štít). Począwszy od Przełęczy koło Drąga (Sedlo pod Drúkom), grań ta nazywana jest Granią Kończystej (hrebeň Končistej). Na północ od szczytu znajduje się w niej Stwolska Turnia (Štôlska veža), oddzielona od Kończystej głęboko wciętą Stwolską Przełęczą Wyżnią (Štôlska štrbina).

Wikipedia


kończysto

kończysty


SJP.pl

Patrz:

kończysty

konda

rzeka w Azji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Irtysza;

Wiktionary

Konda – rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Irtyszu.

Ma źródła w Uwałach Wasiugańskich. Długość rzeki wynosi 1097 km. W dorzeczu wydobycie ropy naftowej.

Wikipedia


kondakion

hymn liturgiczny Kościoła bizantyjskiego; kontakion


SJP.pl

Kondakion, kontakion (gr. κόντάκιον – zwój, κοντός – drążek, na który nawijano pergamin) – rodzaj hymnu liturgicznego, typowego dla Cerkwi prawosławnej, oraz katolickiej obrządku bizantyjskiego. Niektórzy badacze sądzą, że kondakia (l.mn.) stanowią ślad tradycji syryjskiej (aramejskiej) w Cerkwi. Ich rodowód jest w każdym razie bardzo dawny – były znane już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa.

Wikipedia


kondej

nazwisko


SJP.pl


kondel

dawniej: kundel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) przest. kundel

Wiktionary


kondemnacja

1. uznanie statku za niezdolny do dalszej żeglugi;
2. dawniej: wydawany zaocznie wyrok skazujący; kondemnata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. mors. uznanie statku za niezdolny do żeglugi i niewart naprawy

 (1.2) hist. praw. zob. kondemnata.

Wiktionary

Akt kondemnacji – w prawie morskim dokument uznania jednostki pływającej wpisanej do rejestru okrętowego przez izbę morską za niezdatny do żeglugi lub niewart naprawy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kondemnata ż., kondemnatka ż.

 czas. kondemnować ndk.

Wiktionary


kondemnata

dawniej: wydawany zaocznie wyrok skazujący; kondemnacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. praw. w dawnym prawie polskim: wyrok skazujący wydawany zaocznie, pozbawiający tymczasowo możliwości sprawowania urzędu; Gloger.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Usłuż mi jeno przeciwko Bogusławowi tak sprawnie, to o dawne kondemnaty nie będziesz się potrzebował bać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondemnacja ż.

:: zdrobn. kondemnatka ż.

 czas. kondemnować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kondemnacja

Wiktionary


kondemnować

1. uznać, uznawać statek za niezdatny do żeglugi lub nienadający się do remontu;
2. dawniej: skazać, skazywać wyrokiem zaocznym


SJP.pl


kondensacja

1. proces zagęszczenia się jakiejś substancji
2. zwięzłe ujęcie czegoś, zagęszczenie czegoś abstrakcyjnego
3. w fizyce: przejście substancji ze stanu gazowego w stan ciekły
4. w chemii: reakcja łączenia się dwóch cząsteczek w większą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. przejście ze stanu gazowego w ciecz lub w ciało stałe

 (1.2) meteorol. powstawanie chmur

 (1.3) chem. reakcja chemiczna, w której substraty łączą się ze sobą, tworząc większą od nich cząsteczkę produktu głównego, i jedną lub więcej małych cząsteczek produktu ubocznego

Wiktionary

  • kondensacja – przejście ze stanu gazowego w ciecz (skraplanie) lub bezpośrednio w ciało stałe (resublimacja)
  • kondensacja – pojęcie z dziedziny meteorologii
  • kondensacja – pojęcie z dziedziny mineralogii
  • kondensacja – rodzaj reakcji chemicznej
  • kondensacja – pojęcie z dziedziny psychologii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndɛ̃w̃ˈsat͡sʲja, AS: kõndẽũ̯sacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondensator m., kondensat m., skondensowanie n.

 czas. kondensować ndk., skondensować dk.

 przym. kondensacyjny

Wiktionary


kondensacyjny

dotyczący kondensacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kondensacją, dotyczący kondensacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondensator mrz., kondensat mrz., kondensacja ż.

Wiktionary


kondensat

1. ciecz będąca produktem skraplania się gazu; skroplina, skropliny;
2. substancja powstała w wyniku kondensacji - zagęszczania;
3. coś, w czym została zawarta duża ilość najbardziej istotnej treści, np. kondensat wiedzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) produkt kondensacji

Wiktionary

Skropliny (zwane często kondensatem) to ciecz powstała ze skroplenia dowolnego gazu. Przykładem skroplin jest rosa i woda na lustrze w łazience.

Skroplenie pary wodnej i uzyskanie kondensatu w siłowniach parowych jest konieczne z uwagi na wytwarzanie próżni w kondensatorze turbin kondensacyjnych (dla osiągnięcia większej produkcji energii elektrycznej) lub odprowadzenia ciepła użytkowego w turbinach przeciwprężnych – ciepło skraplania wyrzucane jest w całości do otoczenia (w elektrowniach kondensacyjnych) lub jest wykorzystane do celów ciepłowniczych (w elektrociepłowniach). Pompa zasilająca pompuje skropliny poprzez wymienniki regeneracyjne do kotła parowego, gdzie następuje ich zamiana na parę.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kondensacja ż., kondensowanie n., kondensator m., kondensatorek m.

 czas. kondensować ndk.

 przym. kondensacyjny, kondensatorowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|condensatus.

odmiana.

 (1.1) ett kondensat, kondensatet, kondensat, kondensaten

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈdɛ̃w̃sat, AS: kõndũ̯sat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondensacja ż., kondensowanie n., kondensator m., kondensatorek m.

 czas. kondensować ndk.

 przym. kondensacyjny, kondensatorowy

Wiktionary


kondensator

1. przyrząd zbudowany z dwu lub większej liczby przewodników, służący do gromadzenia ładunków elektrycznych
2. urządzenie do skraplania pary; skraplacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektr. elektron. podzespół zbudowany z dwóch przewodników rozdzielonych dielektrykiem, mający za zadanie gromadzić ładunki elektryczne;

 (1.2) skraplacz;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten kondensator ma pojemność 200 pF.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndɛ̃w̃ˈsatɔr, AS: kõndẽũ̯sator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondensacja ż., kondensowanie n., skondensowanie n., kondensat m.

:: zdrobn. kondensatorek m.

 czas. kondensować ndk., skondensować dk.

 przym. kondensacyjny, kondensatorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kondensator elektryczny

Wiktionary


kondensatorowy

przymiotnik od: kondensator


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kondensatorem, dotyczący kondensatora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondensator m., kondensat mrz.

Wiktionary


kondensor

układ optyczny służący wraz ze źródłem światła do oświetlania badanego obiektu, np. w mikroskopie, projektorze


SJP.pl

Kondensor – układ optyczny służący do równomiernego oświetlenia np. przedmiotu w mikroskopie, diapozytywów w przeglądarce slajdów, rzutniku przeźroczy, grafoskopie albo powiększalniku.

Rodzaje kondensorów:

  • soczewkowy – w postaci soczewki skupiającej (albo kilku), zamieniającej punktowe źródło światła żarówki na równoległy snop – najpopularniejszy;
  • zwierciadlany – rzadko stosowany, np. w polskim powiększalniku Beta;
  • rozpraszający – w postaci szyby mlecznej, dający bardzo miękkie światło – stosowany prawie wyłącznie w stykowych kopiarkach fotograficznych i przeglądarkach slajdów.

Wikipedia


kondensować

1. zagęszczać jakąś substancję
2. ujmować coś w zwięzły sposób, zagęszczać coś abstrakcyjnego
3. kondensować się - skraplać się


SJP.pl


kondeusz

członek rodu arystokratycznego we Francji; Condé


SJP.pl


kondeusze

ród arystokratyczny we Francji; Kondeuszowie, Condé


SJP.pl

Kondeusze (fr. de Condé) – francuski ród arystokratyczny, będący boczną linią dynastii Burbonów. Przedstawiciele tego rodu odgrywali znaczącą rolę we Francji w XVI i XVII wieku.

Wikipedia


kondeuszowie

ród arystokratyczny we Francji; Kondeusze, Condé


SJP.pl


kondo

budynek w japońskiej świątyni buddyjskiej


SJP.pl

  • condo (kondo) – system własności nieruchomości

Osoby o tym nazwisku:

  • Ami Kondo – japońska judoczka
  • Anastas Kondo – albański pisarz i scenarzysta
  • Marie Kondo – japońska konsultantka ds. porządków, autorka książek oraz gospodyni programów telewizyjnych
  • Takayo Kondo – japońska lekkoatletka
  • Nobutake Kondō - japoński admirał z czasów II wojny światowej

Inne:

  • Efekt Kondo – zjawisko fizyczne

Wikipedia


kondolencja

dawniej: współczucie


SJP.pl


kondolencje

dawniej: współczucie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) książk. wyrażanie żalu z powodu czyjejś śmierci, wyrazy współczucia składane komuś, kto stracił bliską osobę

Wiktionary

Kondolencje – wyrażone w uroczystych słowach współczucie i żal z powodu śmierci bliskiej osoby.W przypadku cenionych lub innych znanych za życia osób, zwyczajowo prezydent lub premier składają kondolencje rodzinom i władzom państwa, z którego pochodziła ważna zmarła osoba lub w którym wydarzyła się katastrofa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przekazał swoje kondolencje po śmierci jej męża.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndɔˈlɛ̃nt͡sʲjɛ, AS: kõndolncʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kondolencyjny

Wiktionary


kondolencyjny

dotyczący kondolencji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kondolencjami, dotyczący kondolencji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szereg kondolencyjnych telegramów, które zachodnioeuropejskie rządy wysłały do Turcji po sobotnim ataku terrorystycznym w Stambule, to nic innego, jak krokodyle łzy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondolencje nmos.

Wiktionary


kondolent

rzadko: osoba składająca kondolencje


SJP.pl


kondom

gumowa osłonka nakładana na członek przed stosunkiem płciowym w celu uniknięcia zapłodnienia oraz zarażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową; prezerwatywa; kondon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. seks. farm. mechaniczny środek antykoncepcyjny stosowany głównie przez mężczyzn, wykonany z lateksu;

Wiktionary

Prezerwatywa (anglicyzm kondom) – mechaniczny środek antykoncepcyjny.

Prezerwatywa może być stosowana przez:

  • mężczyzn – zakłada się ją na penisa w stanie erekcji bezpośrednio przed stosunkiem płciowym (wskaźnik Pearla dla prezerwatywy męskiej to od 2 do 15);
  • kobiety – tzw. kobiecy kondom – podobna do prezerwatywy dla mężczyzn, długości około 17 cm. Oba końce ma zakończone pierścieniami. Pierścień wejściowy zapobiegający wpadaniu do pochwy ma średnicę około 7 cm. Drugi pierścień ma na celu umiejscowienie prezerwatywy w pochwie posiada zakończenie o średnicy około 6 cm (wskaźnik Pearla dla prezerwatywy kobiecej to od 5 do 21).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele osób twierdzi, że kondom skutecznie chroni przed niepożądaną ciążą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ndɔ̃m, AS: kõndõm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondomik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prezerwatywa, pot. gumka, guma, eros

Wiktionary


kondomat

automat do sprzedaży prezerwatyw; prezerwatomat, gumkomat


SJP.pl


kondomik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kondom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kondom, lecz tylko mały kondomik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondom m.

Wiktionary


kondominat

kondominium, condominium;
1. wspólne rządy dwóch lub kilku państw nad jakimś krajem; współpanowanie, współrządzenie;
2. terytorium znajdujące się pod wspólną władzą dwu lub kilku państw


SJP.pl


kondominialny

przymiotnik od: kondominium


SJP.pl


kondominium

kondominat, condominium;
1. wspólne rządy dwóch lub kilku państw nad jakimś krajem; współpanowanie, współrządzenie;
2. terytorium znajdujące się pod wspólną władzą dwu lub kilku państw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) terytorium podlegające wspólnej władzy przynajmniej dwóch państw;

Wiktionary

  • kondominium (architektura)
  • kondominium (kolonia)
  • condo nieruchomości

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndɔ̃ˈmʲĩɲũm, AS: kõndõmʹĩńũm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kondominialny

Wiktionary


kondomowy

kondom


SJP.pl

Patrz:

kondom

kondon

gumowa osłonka nakładana na członek przed stosunkiem płciowym w celu uniknięcia zapłodnienia oraz zarażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową; prezerwatywa, kondom


SJP.pl


kondonik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kondon

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kondon, lecz tylko mały kondonik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondon m.

Wiktionary


kondor

wielki, drapieżny ptak żywiący się głównie padliną, żyjący w Ameryce Południowej i Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. wielki drapieżny ptak z rodziny kondorowatych, występujący w Ameryce, przeważnie padlinożerny

Wiktionary

Kondorowate (Cathartidae) – rodzina ptaków z rzędu kondorowych (Cathartiformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wysokich Andach kondor jajo zniósł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ndɔr, AS: kõndor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondorowate lm nm., kondorowe lm nm.

Wiktionary


kondorowate

o cechach kondorowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Cathartidae|Lafresnaye|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu kondorowych, występujących w górach obu Ameryk;

Wiktionary

Kondorowate (Cathartidae) – rodzina ptaków z rzędu kondorowych (Cathartiformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mapa ukazuje zasięg terytorium kondorowatych w sezonie lęgowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondor mzw., kondorowe lm nm.

Wiktionary


kondorowaty

o cechach kondorowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


kondorowe

o cechach kondorowych (rząd ptaków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Cathartiformes|Coues|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;

Wiktionary

Kondorowe (Cathartiformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Współcześnie kondorowe występują w Ameryce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondor mzw., kondorowate lm nm.

Wiktionary


kondorowy

o cechach kondorowych (rząd ptaków)


SJP.pl


kondorzy

kondor


SJP.pl

Patrz:

kondor

kondotier

1. we Włoszech w okresie od XIV do XVI w.: dowódca oddziałów wojsk najemnych w służbie miast lub dworów książęcych;
2. dawniej: żołnierz najemny; najemnik;
3. w przenośni: człowiek służący obcej sprawie dla własnych korzyści


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. we Włoszech, w okresie od XIV do XVI w.: dowódca armii najemników, sprzedający jej usługi miastom albo dworom książęcym

 (1.2) hist. członek armii dowodzonej przez kondotiera (1.1)

 (1.3) przen. książk. najemnik

Wiktionary

Kondotier (wł. condottiere) – dowódca oddziałów wojsk najemnych w okresie od XIV do XVI wieku, w służbie miast lub dworów książęcych, który na własny rachunek werbował ludzi do swojego oddziału.

Zdaniem Giovanniego Villaniego, kronikarza florenckiego, ojcem najemników był Roger z Flor, były templariusz, który dowodził katalońskim oddziałem w służbie bizantyjskiego cesarza Andronika II Paleologa. W Italii pierwsi najemni żołnierze pojawili się w latach 60. XIII wieku. Po bitwie pod Buonconvento w armii Gwelfów pojawiły się pierwsze oddziały kawalerii z Francji i Prowansji. Kampania włoska cesarza Henryka VII Luksemburskiego z 1310 w znaczącym stopniu opierała się na oddziałach flamandzkich, brabanckich i niemieckich. Znaczącymi dowódcami najemników w tym czasie byli Katalończycy William della Torre i Diego de Rat i Niemiec Werner von Urslingen. Werner von Urslingen swój oddział trzech tysięcy najemników, skaptowanych spośród weteranów wojen prowadzonych między miastami włoskimi, nazwał Wielką Kompanią. Struktura tego oddziału, na którego czele stał dowódca najmujący żołnierzy, a który dowodził wspólnie z radą podkomendnych, była powielana przez kolejnych kondotierów. U boku Wernera wyrósł słynny kondotier Montreal d'Albarno, były mnich, zwany przez współczesnych Fra Moriale. W Toskanii od lat 60. XIII wieku w armiach służyli zagraniczni najemnicy. Z czasem oddziały tworzone przez kondotierów używane były w innych krajach europejskich, m.in. w krainach niemieckich, w Czechach czy w Austrii.Sławnymi kondotierami byli m.in.: John Hawkwood, Facino Cane, Braccio da Montone, Angelo Broglio, Alberico da Barbiano, Muzio Attendolo Sforza, Bartolomeo Colleoni, Malatesta da Verucchio, Gattamelata, Niccolò Piccinino, Giovanni Vitelleschi, Francesco Bussone, Cesare Borgia i Jan Jiskra.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kondotierstwo n., kondotierka ż.

 przym. kondotierski

Wiktionary


kondotierka

kondotier


SJP.pl

Patrz:

kondotier

kondotierski

kondotier


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z kondotierami, dotyczący kondotierów

Wiktionary

Patrz:

kondotier

Powiązane:

 rzecz. kondotier mos., kondotierstwo n.

Wiktionary


kóndowita

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. znajomości, koligacje

Wiktionary


kondraciuk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dariusz Kondraciuk – polski koszykarz
  • Karol Kondraciuk – polski lekkoatleta

Wikipedia


kondracki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bogdan Kondracki − polski muzyk, kompozytor, wokalista, multiinstrumentalista i producent muzyczny
  • Jerzy Kondracki − polski geograf
  • Michał Kondracki − polski kompozytor
  • Wiesław Kondracki − polski inżynier, rolnik, ekonomista i polityk, poseł na Sejm
  • Witold Kondracki − polski matematyk

Wikipedia


kondrajec

Kondrajec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Sochocin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


kondrak

nazwisko


SJP.pl


kondrat

Osoby o nazwisku Kondrat:

  • Rodzina aktorów:
    • Kondrat, Józef (1902-1974) – polski aktor, brat Tadeusza, stryj Marka
    • Kondrat, Tadeusz (1908-1994) – polski aktor, brat Józefa, ojciec Marka
    • Kondrat, Marek (ur. 1950) – polski aktor, syn Tadeusza
  • Inne osoby:
    • Kondrat, Barbara (ur. 1950) – polski ekonomista, urzędnik państwowy
    • Kondrat, Michał (ur. 1978) – polski reżyser, scenarzysta i producent filmowy

Wikipedia


kondratiuk

nazwisko


SJP.pl

  • Adrian Kondratiuk (ur. 1993) – polski piłkarz ręczny
  • Andrzej Kondratiuk (1936–2016) – polski reżyser
  • Daniił Kondratiuk (1896–1956) – radziecki wojskowy
  • Gabriel Kondratiuk (ur. 1969) – argentyński malarz
  • Janusz Kondratiuk (1943–2019) – polski reżyser
  • Jurij Kondratiuk (1897–1942) – radziecki inżynier

Wikipedia


kondratowice

wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim


SJP.pl

Kondratowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Kondratowice.

Wikipedia


kondratowicki

Kondratowice


SJP.pl

Patrz:

Kondratowice

kondratowicz

nazwisko


SJP.pl

Kondratowicz – polski herb szlachecki z nobilitacji.

Wikipedia


kondrusiewicz

nazwisko


SJP.pl


konduita

przestarzale lub żartobliwie: zachowanie, prowadzenie się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zachowanie, prowadzenie się, zwłaszcza budzące zastrzeżenia etyczne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nduˈjita, AS: kõndui ̯ita

Wiktionary


kondukcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kondukt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kondukt, lecz tylko mały kondukcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondukt m.

Wiktionary


kondukt

grono osób towarzyszących eksportacji zwłok na cmentarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. orszak pogrzebowy, grono ludzi uroczyście towarzyszących zmarłemu w drodze na cmentarz

Wiktionary

Kondukt – orszak, grupa ludzi (grono osób) uczestnicząca w przemieszczeniu trumny ze zwłokami na cmentarz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Trasa konduktu zostaje wytyczona tak, by podczas świeckiej uroczystości żałobnicy nie mijali żadnego kościoła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ndukt, AS: kõndukt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kondukcik mrz.

 przym. konduktowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pogrzeb, orszak pogrzebowy

Wiktionary


konduktancja

przewodność elektryczna czynna


SJP.pl

Konduktancja, przewodność elektryczna czynna – miara podatności elementu na przepływ prądu elektrycznego, odwrotność rezystancji.

Jednostką konduktancji w układzie SI jest simens (S).

Dla znanych wymiarów geometrycznych przewodnika i konduktywności materiału (miary podatności materiału na przepływ prądu), z jakiego został wykonany, jego konduktancję określa wzór:

G=\sigma {\frac {S}{l}},

Wikipedia


konduktancyjny

konduktancja


SJP.pl

Patrz:

konduktancja

konduktometr

aparat stosowany w analizie chemicznej do pomiaru przewodności elektrycznej badanego roztworu


SJP.pl

Konduktometr (lub miernik konduktancji) – przyrząd pomiarowy, używany w konduktometrii do pomiaru przewodności roztworów elektrolitów.

Jest on stosowany do orientacyjnych pomiarów zanieczyszczenia, zasolenia wody oraz w miareczkowaniu konduktometrycznym.

Detektory konduktometryczne bywają stosowane w mikroelektroforezie kapilarnej, czy HPLC.

Specjalnego rodzaju konduktometry stosowane są także do pomiarów stopnia zużycia elektrolitycznych akumulatorów elektrycznych.

Wikipedia


konduktometria

Konduktometria – metoda elektroanalityczna oparta na pomiarze przewodności elektrolitów, zmieniającej się wraz ze zmianą stężenia jonów.

Pomiarów przewodności roztworu dokonuje się za pomocą konduktometrów. Na podstawie tych wyników określa się stężenie badanego roztworu w odniesieniu do danych wzorcowych. Inną możliwością zastosowania tej metody jest miareczkowanie konduktometryczne, gdzie na podstawie zmiany przewodności ustala się punkt końcowy miareczkowania.

Wikipedia


konduktor

osoba sprawdzająca i sprzedająca bilety w pociągu, autobusie itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się sprawdzaniem biletów, czasem też ich sprzedażą w pociągu (dawniej także w autobusie, tramwaju itp.);

Wiktionary

Konduktor – współcześnie, pracownik kolejowy podległy bezpośrednio kierownikowi pociągu, zajmujący się obsługą pociągu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kasjerka nie miała mi wydać ze stówy i musiałem kupić bilet u konduktora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈduktɔr, AS: kõnduktor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fż. konduktorka ż.

 przym. konduktorski

Wiktionary


konduktorka

1. kobieta sprawdzająca i sprzedająca bilety w pociągu, autobusie itp.;
2. damska torebka przypominająca torbę konduktorską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: konduktor

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kasjer nie miał mi wydać ze stówy i musiałem kupić bilet u konduktorki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndukˈtɔrka, AS: kõnduktorka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. konduktor.

Wiktionary


konduktorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub zawodem konduktora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konduktor mos.

Wiktionary


konduktowy

przymiotnik od: kondukt


SJP.pl


konduktus

średniowieczna pieśń z łacińskim tekstem; conductus


SJP.pl

Wikipedia


konduktywność

przewodność elektryczna przewodnika o stałej długości i przekroju; przewodność elektryczna właściwa


SJP.pl

Konduktywność, przewodność elektryczna właściwa – wielkość fizyczna charakteryzująca przewodnictwo elektryczne materiału.

Wikipedia


konduktywny

przewodzący elektryczność


SJP.pl


kondurango

krzewiaste pnącze z rodziny trojeściowatych, pochodzące z Andów; tojowiec


SJP.pl

Tojowiec kondurango, kondurango (Marsdenia condurango) – gatunek rośliny z rodziny trojeściowatych (Asclepiadaceae). Pochodzi z Andów na obszarze Kolumbii, Ekwadoru i Peru.

Wikipedia


kondycha

potocznie: kondycja


SJP.pl


kondycja

1. stan fizyczny organizmu;
2. ogólny stan czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma fizyczna, wytrzymałość na wysiłek fizyczny

 (1.2) ogólny stan czegoś

Wiktionary

Kondycja – aktualny stan fizjologiczny organizmu podlegający zmianom pod wpływem czynników środowiska zewnętrznego. Wynika ona ze stanu odżywienia i wytrenowania organizmu, a także zabiegów pielęgnacyjnych.

Rodzaje kondycji:

  • hodowlana – pożądana u zwierząt wyselekcjonowanych do reprodukcji, mających dobrze rozwiniętą tkankę mięśniową, słabo rozwiniętą tkankę tłuszczową
  • opasowa – typowa dla opasów, maksymalnie rozwinięta tkanka mięśniowa i tłuszczowa (nawet w miejscach, gdzie tłuszcz odkłada się najpóźniej – za łopatką, u nasady ogona, w kroczu), kształty zwierzęcia są zaokrąglone
  • głodowa – włosy matowe (lub pióra bez połysku, nastroszone), widoczne zarysy żeber i zewnętrznych guzów biodrowych i kulszowych, niska wydajność lub dzielność pracy, słaby rozwój tkanek tłuszczowych i mięśniowych
  • wystawowa – pośrednia między hodowlaną a opasową, doprowadzone są do niej zwierzęta wytypowane na wystawę lub aukcję, mają szczególnie wypielęgnowaną skórę, okrywę włosową, upierzenie, kiść ogonową, racice, potrafią przyjmować ładną postawę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kondycja Kuszczaka jest zadowalająca, ponieważ grał cały mecz, a nie pojawiła się na nim ani jedna kropelka potu.

 (1.2) Gospodarka jest w dobrej kondycji, mimo kryzysu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈdɨt͡sʲja, AS: kõndycʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kondycyjny

Wiktionary


kondycjonalizm

Wikipedia


kondycjonować

1. ustalać stopień wilgotności wyrobów włókienniczych (tkanin, przędzy itp.);
2. suszyć ziarno w kondycjonerze, doprawiać je przed przemiałem;
3. poprawiać własności lub stan (m.in. włosów, wody, złóż mineralnych, ścieków i innych);
4. odżywiać, poprawiać kondycję (m.in. roślin poprzez wstawienie do odpowiedniego roztworu chemicznego)


SJP.pl


kondycyjny

dotyczący kondycji


SJP.pl


kondygnacja

poszczególne piętro budynku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poziom w budynku

Wiktionary

Kondygnacja – część budynku zawarta między bezpośrednio nad sobą położonymi stropami.

W zależności od położenia kondygnacji można mówić o parterze, stanowiącym poziom, na którym znajduje się główne wejście, piętrach, czyli poziomach położonych powyżej parteru oraz piwnicy, której powierzchnia podłogi leży niżej, niż powierzchnia otaczającego budynek terenu. Ostatnie piętro położone bezpośrednio pod dachem spadzistym jest określane jako poddasze, ewentualnie mansarda, zaś używana jako np. pomieszczenie mieszkalne lub handlowe płytka piwnica – suterena. W przypadku bardziej skomplikowanych układów przestrzennych (np. split levels) występują półpiętra, znajdujące się pomiędzy głównymi poziomami budynku. Jako półpiętro można określać też mezzanino. W mowie potocznej uznaje się często piętro za synonim kondygnacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na każdej kondygnacji będą trzy mieszkania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ndɨɡˈnat͡sʲja, AS: kõndygnacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kondygnacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poziom

Wiktionary


kondygnacjowy

kondygnacja; kondygnacyjny


SJP.pl


kondygnacyjny

kondygnacja; kondygnacjowy


SJP.pl


kondykcja

roszczenie prawne o zwrot nienależnego świadczonia


SJP.pl


kondykt

dawniej: spisek, zmowa


SJP.pl


kondylartr

przedstawiciel wymarłego rzędu ssaków kopalnych; prakopytowiec


SJP.pl


kondylartry

wymarły rząd kopalnych ssaków; prakopytne, prakopytowce


SJP.pl


kondylomat

przestarzałe, przy chorobach wenerycznych: wysypka sącząca, występująca w okolicy narządów płciowych i odbytnicy


SJP.pl


kondyment

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. kulin. przyprawa, sos do przyprawiania potraw

Wiktionary


końdzia

zdrobnienie od: Kunegunda (imię żeńskie); Kundzia


SJP.pl


konecczanin

mieszkaniec Końskich (miasta w województwie świętokrzyskim)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Końskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konecczanie żałują, że nie mogli, jak ci, którzy nocowali w Krakowie, uczestniczyć we wszystkich artystyczno-religijnych przedsięwzięciach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Końskie nmos.

:: fż. konecczanka ż.

 przym. konecki

Wiktionary


konecczanka

mieszkanka Końskich (miasta w województwie świętokrzyskim)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Końskich

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Końskie nmos.

:: fm. konecczanin mos.

 przym. konecki

Wiktionary


koneck

wieś w Polsce


SJP.pl

Koneck – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Koneck.

Wikipedia


konecki

1. Koneck;
2. Końskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z miejscowością Końskie, dotyczący miejscowości Końskie

Wiktionary

  • Konecki − polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 1790 osób.

Osoby noszące nazwisko Konecki:

  • Edward Konecki (1921-1990) – rytownik PWPW
  • Krzysztof Konecki (ur. 1958) – polski socjolog
  • Marek Konecki (1949-2021) – polski fizykochemik, taternik, rysownik
  • Tomasz Konecki (ur. 1962) – polski reżyser

Wikipedia

Patrz:

Koneck;
2. Końskie

Przykłady

 (1.1) Sprawą zajęła się konecka magistratura.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Końskie lm nm., konecczanin mos., konecczanka ż.

Wiktionary


koneczny

nazwisko, m.in. Feliks Koneczny, historyk i historiozof


SJP.pl

Feliks Karol Koneczny (ur. 1 listopada 1862 w Krakowie, zm. 10 lutego 1949 tamże) – polski historyk i historiozof, bibliotekarz, krytyk teatralny, publicysta, twórca oryginalnej koncepcji cywilizacji.

Wikipedia


konefał

nazwisko


SJP.pl


konefka

nazwisko


SJP.pl


koneksja

(zwykle w liczbie mnogiej) dobra znajomość z daną osobą, głównie będącą na wysokim, wpływowym stanowisku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) znajomość, stosunki, związek, powiązania z wpływową osobą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W firmie mówi się, że Marian został kierownikiem dzięki koneksjom z prezesem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈnɛksʲja, AS: kõneksʹi ̯a

Wiktionary


koneksjonistyczny

koneksjonizm


SJP.pl

Patrz:

koneksjonizm

koneksjonizm

koncepcja przetwarzania informacji przez mózg, zakładająca rozproszenie przetwarzania w wielu jednocześnie aktywnych centrach mózgu tworzących wspólną sieć


SJP.pl

Koneksjonizm, inaczej modele równoległego rozproszonego przetwarzania informacji, modele PDP – podejście w kogniwistyce próbujące wytłumaczyć działanie ludzkiego mózgu za pomocą sieci neuronowych.

Zdaniem koneksjonistów, mózg jest komputerem i bardzo szybko interpretuje on nieprecyzyjną informację sensoryczną za pomocą sieci neuronowych. Tym samym odróżnia on np. szept w hałaśliwym pomieszczeniu. Koneksjonizm dąży do zastąpienia metafory komputerowej metaforą mózgową. Samo funkcjonowanie mózgu ma przebieg statyczny, dlatego też koneksjoniści uważają, iż w stanie czynnościowym procesów dane magazynują się na bardzo krótki czas. W ten sposób każda wiedza zawarta jest implicite w strukturze urządzenia wykonawczego. Nie istnieje oddzielny procesor interpretujący wiedzę z bezpośrednim dostępem do niego. To właśnie wiedza wpływa na przebieg przetwarzania informacji. Koneksjoniści sugerują, iż złudzeniem jest przejście od tzw. wiedzy rozproszonej do wiedzy podmiotowej. Próbują oni dokonać wyraźnej zmiany w kartezjańskiej tezie o kopiowaniu świata zewnętrznego w aktach poznawczych.

Wikipedia


konektom

kompletna mapa sieci połączeń nerwowych w mózgu


SJP.pl

Konektom – kompletna mapa sieci połączeń neuronalnych. Termin odnosi się do sieci połączeń w mózgu, używany jest także do określenia kompletnej mapy połączeń nerwowych u gatunków nie posiadających ośrodkowego układu nerwowego (np. C. elegans). Nauka zajmująca się badaniem i mapowaniem konektomu nosi nazwę konektomiki.

Wikipedia


konektor

1. wtyczka kabla elektronicznego;
2. w językoznawstwie: wskaźnik spójności tekstu, spajający zdanie podrzędne z jednym ze składników zdania bezpośrednio nadrzędnego; relator


SJP.pl


konektywizm

teoria uczenia się, która podkreśla rolę sieci społecznych i technologicznych w procesie zdobywania wiedzy


SJP.pl

Wikipedia


koneser

miłośnik i znawca w jakiejś dziedzinie, zwykle tego, co piękne i wytworne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) znawca w jakiejś dziedzinie (zwykle także jej miłośnik), zwłaszcza w przypadku jedzenia lub sztuki

Wiktionary

Koneser (wł. La migliore offerta) – włoski melodramat z 2013 roku w reżyserii Giuseppe Tornatore. Film został wyprodukowany przez studio filmowe Warner Bros.

Światowa premiera filmu miała miejsce 1 stycznia 2013 roku, natomiast w Polsce premiera filmu odbyła się 2 sierpnia 2013 roku.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koneserstwo n.

:: fż. koneserka ż.

 przym. koneserski

Wiktionary


koneserka

znawczyni, smakoszka, miłośniczka rzeczy w dobrym gatunku, luksusowych


SJP.pl


koneserski

dotyczący koneserstwa lub konesera


SJP.pl


koneserstwo

znawstwo rzeczy pięknych, wytwornych


SJP.pl


konetabl

tytuł naczelnego dowódcy wojsk królewskich we Francji; zniesiony przez kardynała Richelieu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. w średniowiecznej i renesansowej Francji: tytuł naczelnego wodza królewskich wojsk;

 (1.2) hist. wojsk. człowiek z tytułem konetabla (1.1)

Wiktionary

Konetabl fr. (connétable), naczelny wódz francuskich wojsk królewskich od XI wieku do 1627. Tytuł wywodzi się z łacińskiego comes stabuli - i oznaczał początkowo, w starożytnym Rzymie i wczesnym średniowieczu, nadzorcę stajni. Tytuł ten był używany we Francji także jako honorowy za panowania cesarza Napoleona I. Napoleon nadał go jedynie swemu bratu Ludwikowi. Po roku 1815 tytuł wyszedł z użycia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Celem Henryka było Calais, główna angielska baza na kontynencie. Droga była jednak daleka, a do Henryka dochodziły wieści o marszu potężnej armii francuskiej pod wodzą konetabla Karola d’Albret (…)

Wiktionary


konew

1. dawna jedostka objętości równa 5 garncom;
2. duże naczynie do przenoszenia i przechowywania płynów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. drewniane lub częściej metalowe naczynie do noszenia lub przechowywania płynów

 (1.2) przest. zawartość konwi (1.1)

 (1.3) daw. jednostka objętości;

 (1.4) daw. rura do wody

Wiktionary

Konew – dawna jednostka objętości, stosowana na ziemiach polskich po 1764 roku, wprowadzona oficjalnie w ramach reform stanisławowskich jako miara objętości płynów. Konew stanowiła element systemu garńca warszawskiego i odpowiadała 5 garncom, tj. około 19 litrom.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hej, ty kudłaty! A czego do konwi zaglądasz?

 (1.2) Wyżłopał już ze cztery konwie piwa!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nɛf, AS: kõnef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwisarstwo n.

:: zdrobn. konewka ż., koneweczka ż.

Wiktionary


koneweczka

zdrobnienie od: konewka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: konewka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nɛˈvɛt͡ʃka, AS: kõnevečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konew ż.

Wiktionary


konewka

1. naczynie do przenoszenia i przechowywania płynów;
2. naczynie do podlewania roślin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pojemnik z uchem i szyjką, który służy do podlewania roślin;

Wiktionary

Konewka to przenośny zbiornik na wodę, wykonany najczęściej z blachy lub z tworzywa sztucznego, przeznaczony do podlewania roślin.

Kształt konewki jest zbliżony do walca o podstawie eliptycznej, z półkolistym uchwytem u góry. Z boku, przy podstawie przymocowana jest końcówka, biegnąca skośnie do góry i służąca do podlewania. Jej kształt jest zbliżony do mocno wydłużonego ściętego stożka, zakończonego rozpryskiwaczem. Ma on za zadanie rozdzielić mocny strumień wody, tak aby nie wypłukiwał on gleby i nie tworzył w niej zagłębień. Główny zbiornik konewki oraz wydłużona końcówka tworzą układ naczyń połączonych. Podlewanie odbywa się poprzez przechylanie konewki w stronę końcówki, co powoduje podniesienie w niej poziomu wody i powstanie ciśnienia, dzięki któremu woda wypływa przez sitko. Górna powierzchnia konewki jest zwykle częściowo zamknięta od strony końcówki, tak aby zapobiec wylewaniu się wody przy przechylaniu. W mniejszych konewkach z tworzyw sztucznych często zamknięta jest cała górna powierzchnia, w której pozostawiony zostaje jedynie mały okrągły otwór do nalewania wody. Pojemność konewek waha się w granicach od kilku do kilkudziesięciu litrów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Weź konewkę i podlej kwiatki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈnɛfka, AS: kõnefka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konew ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. polewaczka, reg. śl. giskana.

Wiktionary


konfa

potocznie: konferencja, czat grupowy


SJP.pl


konfabulacja

opowiadanie przeżyć zmyślonych, rzekomo objętych mgłą niepamięci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. mijanie się z prawdą, koloryzowanie na jakiś temat, zwykle w celu zaimponowania komuś

 (1.2) psych. przekonanie o prawdziwości zmyślonych przez siebie faktów, występujące w niektórych chorobach umysłowych, a także czasem u dzieci

Wiktionary

Konfabulacja (łac. confabulatio od confabulari „rozmawiać” z con „współ” i fabula „bajka”), wspomnienie rzekome – termin oznaczający uzupełnianie brakujących wspomnień informacjami nieprawdziwymi, które możliwie dobrze pasują do całego logicznego ciągu wydarzeń. Konfabulacja różni się od świadomego zmyślenia tym, że konfabulujący człowiek jest przekonany o prawdziwości swoich wspomnień, i jeśli o nich kogoś informuje, to wówczas nie kłamie, gdyż kłamać można wyłącznie świadomie. Konfabulacja często jest zjawiskiem czysto wewnętrznym, gdy człowiek jedynie przywołuje wspomnienia wyłącznie dla siebie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfabuˈlat͡sʲja, AS: kõnfabulacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfabulant m.

 przym. konfabulacyjny

Wiktionary


konfabulacyjny

dotyczący konfabulacji


SJP.pl


konfabulant

osoba opowiadająca zmyślone rzeczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) psych. osoba uzupełniająca brakujące wspomnienia informacjami nieprawdziwymi, które możliwie dobrze pasują do całego logicznego ciągu wydarzeń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfabulacja ż., konfabulator m.

:: fż. konfabulantka ż.

 czas. konfabulować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konfabulator

Wiktionary


konfabulator

osoba mająca skłonności do zmyślania


SJP.pl


konfabulować

zmyślać lub koloryzować na jakiś temat; fantazjować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) książk. opowiadać zmyślone fakty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfabulant m., konfabulantka ż., konfabulowanie n.

 przym. konfabulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zmyślać

Wiktionary


konfabulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konfabulować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konfabulować

Wiktionary


konfederacja

1. grupa utworzona przez partie, państwa albo miasta dla osiągnięcia określonych celów;
2. stowarzyszenie obywateli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) społ. polit. porozumienie osób fizycznych lub osób prawnych (również państw) w celu wspólnego działania

 (1.2) hist. w dawnej Polsce związek szlachty zawierany dla osiągnięcia doraźnych celów;

Wiktionary

  • konfederacja państw – związek państw utworzony w celu prowadzenia wspólnej polityki zagranicznej
  • Skonfederowane Stany Ameryki – potocznie zwane Konfederacją

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szwajcaria od XIII wieku istnieje jako luźna konfederacja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfɛdɛˈrat͡sʲja, AS: kõnfederacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfederat m., konfederatka ż., federacja ż., konfederowanie n., federalizowanie n., skonfederowanie n., sfederalizowanie n., konfederasta m.

 czas. konfederować ndk., federalizować ndk., skonfederować dk., sfederalizować dk.

 przym. konfederacyjny, konfederacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) federacja, związek, stowarzyszenie, unia

Wiktionary


konfederacki

odnoszący się do konfederacji lub konfederatów


SJP.pl


konfederacyjny

dotyczący konfederacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z konfederacją, dotyczący konfederacji; będący konfederacją

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfederacja ż., konfederat mos., konfederata mos., konfederatka ż., konfederasta m.

Wiktionary


konfederasta

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. polit. członek lub sympatyk Konfederacji Wolność i Niepodległość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy polscy konfederaści to agenda FSB?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfederacja ż., konfederat m., konfederatka ż., konfederowanie n., skonfederowanie n., federacja ż., sfederowanie n.

 czas. konfederować ndk., skonfederować dk., sfederować dk.

 przym. konfederacki, konfederacyjny, federacyjny

Wiktionary


konfederat

konfederata;
1. członek konfederacji, organizacji społecznej, stowarzyszenia obywatelskiego;
2. żołnierz walczący w wojnie secesyjnej po stronie Skonfederowanych Stanów Ameryki;
3. w dawnej Polsce: członek związku szlachty, duchowieństwa lub miast, utworzonego w celu osiągnięcia doraźnych celów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczestnik, członek albo przedstawiciel jakiejś konfederacji

 (1.2) hist. członek konfederacji szlacheckiej, zwłaszcza konfederacji barskiej

 (1.3) hist. żołnierz, polityk lub inny przedstawiciel Skonfederowanych Stanów Ameryki

 (1.4) polit. członek lub sympatyk polskiej partii politycznej mającej słowo „Konfederacja” w nazwie

Wiktionary

„Konfederat” – polskie czasopismo nawiązujące do tradycji działalności prospołecznej i niepodległościowej środowiska piłsudczykowskiego. W czasie walki o niepodległość do roku 1991 pismo było wydawane konspiracyjnie jako organ prasowy Konfederacji Polski Niepodległej, kolportaż prowadzony był m.in. w Poznaniu i na Śląsku.

Wydawanie czasopisma zostało wznowione 1 czerwca 2005 przez Adama Słomkę jako organ prasowy Polskiej Konfederacji – Godność i Praca.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konfederacja ż., konfederatka ż., konfederasta m.

 przym. konfederacki, konfederacyjny

Wiktionary


konfederata

konfederata;
1. członek konfederacji, organizacji społecznej, stowarzyszenia obywatelskiego;
2. żołnierz walczący w wojnie secesyjnej po stronie Skonfederowanych Stanów Ameryki;
3. w dawnej Polsce: członek związku szlachty, duchowieństwa lub miast, utworzonego w celu osiągnięcia doraźnych celów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. hist. zob. konfederat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfederatka ż.

 przym. konfederacki, konfederacyjny

Wiktionary


konfederatka

czapka rogatywka bez daszka ozdobiona czaplim piórem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wysoka karmazynowa lub granatowa czapka z dnem kwadratowym, obłożona barankiem, zwykle ozdobiona czaplim piórem, poprzedniczka rogatywki ;

 (1.2) pot. rodzaj kepi, powszechnie kojarzonego z armią Skonfederowanych Stanów Ameryki

 (1.3) uczestniczka, członkini albo przedstawicielka jakiejś konfederacji

 (1.4) polit. członkini lub sympatyczka polskiej partii politycznej mającej słowo „Konfederacja” w nazwie

Wiktionary

Rogatywka – czapka z charakterystycznym kwadratowym denkiem, element tradycyjnego polskiego stroju narodowego i munduru wojskowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konfederacja ż., konfederata m., konfederat m., konfederasta m.

 przym. konfederacyjny, konfederacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krakuska

Wiktionary


konfekcja

1. produkcja gotowej odzieży;
2. gotowa odzież będąca przedmiotem handlu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bielizna i lekka odzież szyta fabrycznie

 (1.2) produkcja konfekcji (1.1)

 (1.5) pogard. przen. sztuka, działalność artystyczna dla masowego odbiorcy

Wiktionary

Odzież, ubranie, strój – sposób na okrycie ludzkiego ciała. Noszenie odzieży jest przeważnie zarezerwowane dla ludzi i jest cechą wszystkich ludzkich społeczeństw. Ilość i rodzaj noszonej odzieży zależy od płci, typu ciała, sytuacji społecznej i geograficznej. Odzież produkowana jest z różnych materiałów naturalnych jak jedwab, len, agawa, bawełna, wełna, skóra lub syntetycznych akryl, jedwab sztuczny, bistor i inne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konfekcjonowanie n.

 czas. konfekcjonować ndk.

 przym. konfekcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prêt-à-porter

 (1.5) popkultura

Wiktionary


konfekcjoner

producent konfekcji


SJP.pl


konfekcjonować

1. porcjować lub pakować gotowe wyroby;
2. wytwarzać konfekcję


SJP.pl


konfekcjonowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konfekcjonować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfekcja ż.

 czas. konfekcjonować ndk.

Wiktionary


konfekcyjny

dotyczący konfekcji


SJP.pl


konfekt

dawniej:
1. (zwykle w liczbie mnogiej) owoc smażony w cukrze;
2. gęsta, słodka przyprawa aptekarska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. syrop

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== konfekt (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) cukierek

 (1.2) praliny, czekoladki

odmiana. en konfekt, konfekten, blm.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nfɛkt, AS: kõnfekt

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== konfekt (język szwedzki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj wspólny

 (1.1) cukierek

 (1.2) praliny, czekoladki

odmiana. en konfekt, konfekten, blm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konferansjer

osoba prowadząca konferansjerkę, zapowiadająca program na koncertach, pokazach itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba prowadząca występy, koncerty, rewie itp., zapowiada kolejne punkty programu, zabawia publiczność;

Wiktionary

Konferansjer (fr. conférencier) – osoba prowadząca przedstawienie, zapowiadająca poszczególne punkty programu, nadająca kształt widowiskom artystycznym o charakterze estradowym. Zadaniem konferansjera/konferansjerów podczas imprezy jest przedstawianie artystów, przygotowanie publiczności na ich występ, urozmaicanie przedstawień anegdotami i dowcipami.

Konferansjerzy bywają wynajmowani przez agencje artystyczne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dosłownie przed chwilą konferansjerowi wypadł z ręki mikrofon.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konferansjerka ż.

 przym. konferansjerski

Wiktionary


konferansjerka

1. kobieta zapowiadająca program na koncertach, pokazach itp.;
2. zapowiadanie programu na koncertach, pokazach itp. często przeplatane żartami, anegdotami, dowcipami opowiadanymi między punktami programu


SJP.pl

Konferansjer (fr. conférencier) – osoba prowadząca przedstawienie, zapowiadająca poszczególne punkty programu, nadająca kształt widowiskom artystycznym o charakterze estradowym. Zadaniem konferansjera/konferansjerów podczas imprezy jest przedstawianie artystów, przygotowanie publiczności na ich występ, urozmaicanie przedstawień anegdotami i dowcipami.

Konferansjerzy bywają wynajmowani przez agencje artystyczne.

Wikipedia


konferencja

1. spotkanie, posiedzenie jakiegoś grona, przedstawicieli instytucji lub organizacji w celu omówienia ustalonych zagadnień; narada;
2. popularna odmiana gruszy o średnich owocach;
3. owoc tej odmiany;
4. wystąpienie kapłana lub osoby świeckiej wobec zgromadzenia wiernych, poświęcone tematyce religijnej, etycznej itp.;
5. w amerykańskiej lidze niektórych sportów: grupa eliminacyjna drużyn z określonej części kraju;
6. konferencja prasowa - zebranie dziennikarzy, na którym przedstawiciel jakiejś instytucji udziela wywiadu;
7. konferencja episkopatu - zrzeszenie biskupów danego terytorium, najczęściej kraju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zjazd, spotkanie przedstawicieli instytucji bądź organizacji, w celu omówienia pewnych zagadnień

 (1.2) przest. prelekcja, odczyt

Wiktionary

Konferencja – spotkanie ludzi w celu omówienia konkretnego zagadnienia.

Spośród wielu rodzajów konferencji można wyróżnić:

  • polityczną – przykładowe ważne historycznie konferencje polityczne:
    • konferencja poczdamska
    • konferencja teherańska
    • konferencja jałtańska
  • naukową
  • biznesową
  • online
  • prasową

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Agenda konferencji została podzielona na cztery sesje tematyczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfɛˈrɛ̃nt͡sʲja, AS: kõnferncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konferencjariusz mos., konferowanie n., pokonferowanie n.

:: zdrobn. konferencyjka ż.

 czas. konferować ndk., pokonferować dk.

 przym. konferencyjny

Wiktionary


konferencjariusz

rzadko: uczestnik konferencji


SJP.pl


konferencyjka

zdrobnienie od: konferencja


SJP.pl


konferencyjnie

konferencyjny


SJP.pl

Patrz:

konferencyjny

konferencyjny

konferencja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konferencją, dotyczący konferencji; służący do odbywania narad, konferencji

Wiktionary

Patrz:

konferencja

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfɛrɛ̃nˈt͡sɨjnɨ, AS: kõnferẽncyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konferencja ż., konferowanie n.

 czas. konferować

Wiktionary


konferować

uczestniczyć w konferencji, posiedzeniu przedstawicieli instytucji lub organizacji, zebranych w celu omówienia ustalonych zagadnień; obradować, naradzać się, debatować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) książk. obradować, naradzać się, omawiać ważne sprawy

 (1.2) daw. ofiarować, przeznaczyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konferowanie n., konferencja ż.

 przym. konferencyjny

Wiktionary


konfesata

dawniej: wydobycie zeznań z oskarżonego, dobrowolnie albo za pomocą tortur


SJP.pl


konfesja

1. wyznawana religia;
2. przedsionek prowadzący do grobu męczennika znajdującego się pod ołtarzem głównym; od VIII w.
3. grobowiec świętego w kościele z jego relikwiami, zwykle bogato zdobiony;
4. ozdobna obudowa grobu świętego w formie baldachimu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. grobowiec męczennika, świętego lub przedsionek prowadzący do jego grobu umieszczonego pod głównym ołtarzem;

 (1.2) przest. wyznawana religia, wyznanie

Wiktionary

Konfesja – we wnętrzu świątyni grobowiec męczennika, świętego lub przedsionek prowadzący do jego grobu umieszczonego pod głównym ołtarzem. Również ołtarz związany z grobem męczennika (martyrion). Zwyczajem rzymskim często okryty cyborium – formą baldachimu.

Najbardziej znanym przykładem jest konfesja św. Piotra w bazylice watykańskiej. Przykładem konfesji w Polsce jest konfesja św. Wojciecha.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konfesjonał mrz.

 przym. konfesyjny

Wiktionary


konfesjonalizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. system sprawowania władzy państwowej opierający się na różnicowaniu stopnia udziału obywateli w życiu społeczno-politycznym według wyznawanej religii;

Wiktionary

  • Konfesjonalizm (polityka)
  • Konfesjonalizm (religia)

Wikipedia


konfesjonał

mebel kościelny, przy którym prowadzona jest spowiedź


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kośc. kościelny mebel służący do słuchania spowiedzi;

Wiktionary

Konfesjonał (łac. confessare – wyznawać) – mebel kościelny, który jest miejscem do spowiedzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mówią, że w Niemczech katolicy powynosili z kościołów konfesjonały i od razu zapełniły się gabinety psychologów.

 (1.1) Miejscem celebracji sakramentu pojednania jest konfesjonał z kratą.

 (1.1) Z drzwiczek konfesjonału zwisała fioletowa stuła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfesja ż., konfesyjność ż.

 przym. konfesyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. spowiednica; daw. konfesyonał, spowiadalnica

Wiktionary


konfesjonałowy

przymiotnik od: konfesjonał; związany z konfesjonałem


SJP.pl


konfesyjnie

konfesyjny


SJP.pl

Patrz:

konfesyjny

konfesyjność

przypisanie, przynależność do określonego wyznania religijnego


SJP.pl


konfesyjny

wyznaniowy;
1. dotyczący wiary, religii;
2. mający charakter spowiedzi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący konfesji, religijny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfesja ż., konfesjonał mrz.

Wiktionary


konfetti

[czytaj: konfetti, konfeti] kolorowe, drobniutkie, papierowe krążki używane do obsypywania uczestników balu; confetti


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) drobno pocięte kawałki papieru, najczęściej różnobarwne krążki, rzucane na uczestników głównie karnawałowej zabawy;

Wiktionary

Konfetti (confetti) – miniaturowe ścinki papieru (czasem tworzyw sztucznych), rozsypywane w powietrzu w salach balowych podczas karnawałowych zabaw, podczas wesel i innych świąt, a także na zabawach sylwestrowych, na meczach, np. piłkarskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To był szampański sylwester – barwne konfetti leciało na głowy, kolorowe serpentyny zwisały gęsto, a tańcom nie było końca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈfɛttʲi, AS: kõnfettʹi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) coriandoli

Wiktionary


konfiarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. neol. zwolennik Konfederacji

Wiktionary


konfidencja

książkowo: przyjazne, zażyłe stosunki; poufałość


SJP.pl


konfidencjonalniej

stopień wyższy od przysłówka: konfidencjonalnie


SJP.pl


konfidencjonalność

konfidencjonalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konfidencjonalne; cecha tych, którzy są konfidencjonalni

Wiktionary

Patrz:

konfidencjonalny

Powiązane:

 przym. konfidencjonalny

 przysł. konfidencjonalnie

 rzecz. konfident mos., konfidentka ż.

Wiktionary


konfidencjonalny

1. spoufalony, zażyły, zaprzyjaźniony;
2. nieprzeznaczony do publicznego rozgłaszania; sekretny, poufny


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający charakter poufały, zażyły

 (1.2) nie przeznaczony do publicznej wiadomości

 (1.3) skłonny do zwierzeń, poufałych gestów i określeń

 (1.4) świadczący o skłonności do poufałości, zwierzeń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfidencja ż., konfidencjonalność ż., konfident m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spoufalony, zaprzyjaźniony, zażyły

 (1.2) poufny, sekretny, tajemny

Wiktionary


konfidencki

przymiotnik od: konfident


SJP.pl


konfidenctwo

potocznie: bycie konfidentem (szpiegiem, informatorem, donosicielem)


SJP.pl


konfident

1. człowiek szpiegujący na zlecenie swoich mocodawców; kapuś, kabel, donosiciel;
2. agent wywiadu, tajny wywiadowca policyjny; szpieg, informator, szpicel;
3. przestarzałe: człowiek godny zaufania; powiernik, przyjaciel, zausznik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pejor. tajny wywiadowca lub współpracownik wywiadu, policji itp. służb

 (1.2) przest. człowiek zaufany

Wiktionary

Tajny współpracownik (TW) – podstawowa kategoria współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa (SB) i Wojskową Służbą Wewnętrzną (WSW) Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Osoba celowo pozyskana do współpracy, świadomy tajny informator i wykonawca zleceń SB lub WSW.

W końcowej fazie swojego istnienia, w sierpniu 1989, SB zatrudniała 24,3 tys. funkcjonariuszy, którzy nadzorowali 90 tys. tajnych współpracowników.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gestapo i niemieckie władze opuszczają Zakopane, wraz z niektórymi konfidentami z "Goralenvolku".

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfidencja ż., konfidencjonalność ż.

:: fż. konfidentka ż.

 przym. konfidencjonalny, konfidencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szpicel

 (1.2) powiernik, przyjaciel, zausznik

Wiktionary


konfidentka

1. agentka wywiadu, tajna współpracowniczka policji;
2. dawniej: kobieta zaufana, powierniczka, przyjaciółka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pejor. agentka wywiadu, tajna współpracowniczka np. policji

 (1.2) daw. kobieta zaufana, powierniczka tajemnic

 (1.3) podwójne krzesło, popularne w okresie drugiego cesarstwa francuskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieliczne Żydówki, które wbrew zarządzeniu i groźbie kary śmierci nosiły futrzane okrycia, były powszechnie postrzegane jako kolaborantki i konfidentki gestapo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲiˈdɛ̃ntka, AS: kõnfʹidntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfidencja ż., konfidencjonalność ż.

:: fm. konfident m.

 przym. konfidencki

Wiktionary


konfiguracja

1. określony układ elementów lub osób w zespole, który może ulec zmianie;
2. zestaw parametrów pracy programu komputerowego lub urządzenia peryferyjnego;
3. ukształtowanie terenu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) układ elementów wchodzących we wzajemne relacje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfigurowanie n.

 czas. konfigurować, rekonfigurować

 przym. konfiguracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postać, ukształtowanie

Wiktionary


konfiguracjonizm

kierunek w psychologii XX w. głoszący, że życie psychiczne składa się z pewnych całości, które mają swoistą formę, niedającą się sprowadzić do ich części składowych; gestaltyzm


SJP.pl

Konfiguracjonizm – nurt amerykańskiej antropologii kulturowej, ukształtowany w latach 20. i 30. XX wieku, stworzony przez uczniów Franza Boasa.

Wikipedia


konfiguracyjny

plik konfiguracyjny - plik zawierający parametry jakiegoś programu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konfiguracją, dotyczący konfigurowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfiguracja ż., konfigurowanie n., konfigurator mrz.

 czas. konfigurować ndk., skonfigurować dk.

Wiktionary


konfigurować

1. kształtować w ustalonej postaci, formować coś;
2. przystosowywać urządzenie lub program komputerowy do oczekiwanej pracy


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) nadawać czemuś jakiś układ, formować coś

 (1.2) przystosowywać jakieś urządzenie do pożądanej pracy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wczoraj pan Jerzy konfigurował mój komputer, ale mu nie wyszło, dlatego zadzwoniłem po pana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲiɡuˈrɔvat͡ɕ, AS: kõnfʹigurovać

Wiktionary

Powiązane:

 (1) forma dokonana skonfigurować

 rzecz. konfiguracja

 czas. przekonfigurować ndk., rekonfigurować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ustawiać

Wiktionary


konfigurowalność

konfigurowalny


SJP.pl

Patrz:

konfigurowalny

konfigurowalny

możliwy do skonfigurowania


SJP.pl


konfigurowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konfigurować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲiɡurɔˈvãɲɛ, AS: kõnfʹigurovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konfigurować ndk., skonfigurować dk.

 rzecz. konfiguracja

 przym. konfiguracyjny

Wiktionary


konfirmacja

1. w protestantyzmie: uroczyste przyjęcie do gminy kościelnej młodzieży w wieku od 14 do 18 lat;
2. w judaizmie: ceremonia utwierdzania w wierze, dokonywana w 13. roku życia;
3. w katolicyzmie: bierzmowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. u protestantów: uroczyste przyjęcie do gminy kościelnej chłopców i dziewcząt połączone z egzaminem i błogosławieństwem pastora;

Wiktionary

Konfirmacja (pol.: konfirmacja, niem., szw.: Konfirmation, z łac. confirmatio, potwierdzenie) – w kościołach ewangelickich uroczysty obrzęd wyznania swojej wiary i ślubowania wierności Kościołowi; nie ma ona charakteru sakramentu. Obrzęd pod tą nazwą występuje także w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, polegający na nałożeniu na ochrzczonych rąk duchownego w celu przekazania daru Ducha Świętego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj odbędzie się konfirmacja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲirˈmat͡sʲja, AS: kõnfʹirmacʹi ̯a

Wiktionary


konfirmacyjny

dotyczący konfirmacji


SJP.pl


konfirmant

osoba przystępująca do konfirmacji


SJP.pl


konfirmantka

konfirmant


SJP.pl

Patrz:

konfirmant

konfirmować

1. udzielać (udzielić) konfirmacji - uroczystego potwierdzenia przynależności do religii chrześcijańskiej lub judaistycznej;
2. dawniej: potwierdzać (potwierdzić), uznawać (uznać), zatwierdzać (zatwierdzić)


SJP.pl


konfiskacja

dawniej: konfiskata;
1. wywłaszczenie osoby prywatnej z jej majątku na rzecz państwa;
2. kara utraty mienia należącego do osoby skazanej wyrokiem sądu na rzecz państwa


SJP.pl


konfiskata

1. wywłaszczenie osoby prywatnej z jej majątku na rzecz państwa;
2. kara utraty mienia należącego do osoby skazanej wyrokiem sądu na rzecz państwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. zajęcie części lub całego majątku osoby prywatnej na rzecz państwa

 (1.2) praw. kara polegająca na utracie na rzecz skarbu państwa mienia należącego do przestępcy

 (1.3) adm. wycofanie druków z obiegu przez odpowiednie organy państwowe

Wiktionary

Konfiskata (z łac. confiscatio 'umieszczenie w skarbie' od confiscare 'składać w koszu a. worku na pieniądze' od com- 'współ-' i fiscus 'kosz lub worek na pieniądze; skarb') – przymusowe wywłaszczenie na rzecz państwa całości lub części majątku osoby fizycznej, bez prawa do odszkodowania. Konfiskatę należy odróżnić od rekwizycji (wywłaszczenia z prawem do odszkodowania) i sekwestru (przymusowego zajęcia bez rozstrzygnięcia o prawie własności).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konfiskacja ż., skonfiskowanie n., konfiskowanie n.

 czas. konfiskować, skonfiskować

Wiktionary

Synonimy:

 (1) konfiskacja

 (1.1) wywłaszczenie

 (1.2) przepadek

Wiktionary


konfiskator

osoba dokonująca konfiskaty


SJP.pl


konfiskować

zabierać coś komuś na mocy prawa, dokonywać konfiskaty


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dokonywać konfiskaty

 (1.2) zabierać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczególnie ciężko żyło się dziennikarzom w Prusach, gdyż gazety często były konfiskowane, a żurnaliści trafiali za kratki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲiˈskɔvat͡ɕ, AS: kõnfʹiskovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfiskata ż., konfiskacja ż., konfiskowanie n., skonfiskowanie n.

 czas. skonfiskować dk.

 przym. konfiskacyjny

Wiktionary


konfiskowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konfiskować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. skonfiskowanie n., konfiskata ż., konfiskacja ż.

 czas. skonfiskować dk., konfiskować ndk.

 przym. konfiskacyjny

Wiktionary


konfit

żywność gotowana powoli i przez długi czas w tłuszczu oraz niskiej temperaturze


SJP.pl


konfitować

konserwować żywność poprzez długie gotowanie w głębokim tłuszczu lub pieczenie w niskiej temperaturze


SJP.pl


konfitura

owoce usmażone w gęstym syropie z cukru; konfitury


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. owoce smażone w syropie cukrowym;

Wiktionary

Konfitura – produkt spożywczy uzyskiwany poprzez gotowanie owoców lub części owoców w syropie cukrowym lub zagęszczonym soku z winogron.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po ochłodzeniu konfitura zrobiła się bardzo gęsta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfʲiˈtura, AS: kõnfʹitura

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konfiturowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. konfiturowy

frazeologia.

etymologia. etym|franc|confiture.

uwagi.

 (1.1) zwykle w lm.

 (1.1) zoblistę|dżem|konfitura|marmolada|powidła.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) confiture

* baskijski: (1.1) erreximenta

* bułgarski: (1.1) конфитюр m. (konfitûr)

* esperanto: (1.1) konfitaĵo

* francuski: (1.1) confiture ż.

* hiszpański: (1.1) mermelada ż.

* interlingua: (1.1) confectura

* kataloński: (1.1) melmelada ż.

* niemiecki: (1.1) Konfitüre ż.

* portugalski: (1.1) compota ż.

* rosyjski: (1.1) варе́нье n. (varénʹe)

* węgierski: (1.1) íz

* wilamowski: (1.1) konfitür ż.

* włoski: (1.1) confettura ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konfiturowy

dotyczący konfitury, zrobiony z konfitury - owoców smażonych w syropie z cukrem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konfiturą, dotyczący konfitury

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfitura ż.

Wiktionary


konfitury

owoce usmażone w gęstym syropie z cukru; konfitura


SJP.pl

Konfitura – produkt spożywczy uzyskiwany poprzez gotowanie owoców lub części owoców w syropie cukrowym lub zagęszczonym soku z winogron.

Wikipedia


konflikcik

zdrobnienie od: konflikt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konflikt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie konflikt, lecz tylko mały konflikcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konflikt m.

Wiktionary


konflikt

zetknięcie się sprzecznych interesów, poglądów; niezgodność, spór, zatarg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sprzeczność (racji, wartości), spór między osobami; brak zgodności;

Wiktionary

Konflikt (z łaciny conflictus – zderzenie) – niezgodność, sprzeczność interesów, poglądów, spór, zatarg.

Konflikt to zjawisko powszechne, nieuchronnie związane z życiem społecznym. Pojęcie konfliktu można rozpatrywać w różnych aspektach, np. jako proces, w którym jednostka lub grupa dąży do osiągnięcia własnych celów przez wyeliminowanie, podporządkowanie sobie bądź zniszczenie jednostki lub grupy dążącej do celów podobnych lub identycznych. Wystąpienie realnych problemów nie jest jednak konieczne do powstania konfliktu. Niejednokrotnie wystarczy już samo przekonanie zaangażowanych stron o wrogim nastawieniu przeciwnika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konflikt może być rozwiązany jedynie na gruncie prawa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nflʲikt, AS: kõnflʹikt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfliktowość ż., konflikcik mrz.

 czas. konfliktować

 przym. konfliktowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antagonizm, walka, kolizja, konfrontacja

Wiktionary


konfliktogenność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konfliktogenne; cecha tych, którzy są konfliktogenni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konfliktogenny

 przysł. konfliktogennie

Wiktionary


konfliktogenny

taki, który jest przyczyną konfliktu; konfliktorodny


SJP.pl


konfliktorodny

taki, który jest przyczyną konfliktu; konfliktogenny


SJP.pl


konfliktotwórczy

sprzyjający powstawaniu konfliktów


SJP.pl


konfliktowość

cecha tego, co jest charakterystyczne dla konfliktu; kłótliwość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konfliktowe; cecha tych, którzy są konfliktowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niesprawiedliwość i korupcja w sferach politycznych są doskonałym gruntem do wzrostu konfliktowości społecznej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konflikt mrz.

 przym. konfliktowy

 przysł. konfliktowo

Wiktionary


konfliktowy

1. taki, który dotyczy konfliktu - zetknięcia się sprzecznych interesów;
2. o człowieku lub jego osobowości: taki, który często wchodzi w zatarg, spór z innymi osobami; kłótliwy, antagonistyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który popada w ciągłe konflikty z otoczeniem, nie jest skłonny do ugody

 (1.2) będący tematem sporu

 (1.3) związany z konfliktem serologicznym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) On jest bardzo konfliktowy, z wszystkimi się kłóci.

 (1.2) Podjęto decyzję w sprawie konfliktowego terytorium.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nflʲikˈtɔvɨ, AS: kõnflʹiktovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konflikt m., konfliktowość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kłótliwy, swarliwy

 (1.2) sporny

Wiktionary


konfluencja

1. łączenie się spływających potoków albo lodowców;
2. w biologii: stopień pokrycia naczynia hodowlanego przez hodowane komórki


SJP.pl

  • konfluencja – łączenie się spływających ku sobie potoków bądź lodowców
  • konfluencja – miara liczby komórek w kulturach komórkowych

Wikipedia


konfokalny

mający wspólne ognisko; współogniskowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) opt. mający wspólne ognisko

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfɔˈkalnɨ, AS: kõnfokalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współogniskowy

Wiktionary


konforemny

1. w geometrii: przekształcenie konforemne - przekształcenie figury, przy którym nie następuje zmiana jej kątów;
2. konforemny zbiornik paliwa - dodatkowy zbiornik paliwa w samolocie, zintegrowany z jego bryłą


SJP.pl


konformacja

sposób ułożenie przestrzennego białka


SJP.pl

Konformacja – układ przestrzenny atomów w cząsteczce chemicznej mogący zmieniać się przez obrót wokół pojedynczych wiązań chemicznych, bez ich zrywania.

Zdolność do przyjmowania różnych konformacji przez cząsteczki można sobie wyobrazić na przykładzie zmian kształtu metalowego łańcucha. Łańcuch może być rozciągnięty wzdłuż linii prostej, ale też zwinięty w kulkę lub zapętlony bez konieczności zrywania i ponownego łączenia poszczególnych jego ogniw.

Wikipedia


konformacyjny

dotyczący konformacji


SJP.pl


konformer

forma strukturalna, którą cząsteczka chemiczna może przybrać np. w wyniku obrotu


SJP.pl

Izomeria konformacyjna – rodzaj izomerii cząsteczek chemicznych, polegającej na częściowym zablokowaniu swobodnej rotacji podstawników lub pojedynczych atomów, występujących przy dwóch atomach połączonych pojedynczym wiązaniem chemicznym. Izomery konformacyjne różnią się konformacją atomów (czyli ich wzajemnym ułożeniem w przestrzeni), lecz mogą się wzajemnie w siebie przekształcać bez reakcji chemicznej, na skutek skoordynowanych ruchów fragmentów cząsteczki.

Wikipedia


konforming

porównanie zeskanowanego materiału z dostępnymi wersjami filmu podczas rekonstrukcji cyfrowej filmu


SJP.pl


konformista

osoba podporządkowująca się normom (także tym, których nie uważa za słuszne) obowiązującym w grupie społecznej, do której należy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który bezkrytycznie podporządkowuje się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie

 (1.2) hist. przedstawiciel protestantów angielskich, którzy w r. 1662 zadeklarowali lojalność wobec ustroju episkopalnego państwowego Kościoła anglikańskiego

Wiktionary

  • konformista – w psychologii społecznej, osoba, która podporządkowuje swoje zachowanie lub/oraz myślenie do rzeczywistego, bądź wyobrażonego wpływu innych ludzi
  • Konformista – film z 1970 roku, w reżyserii Bernarda Bertolucciego


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy nasi śląscy twórcy to ci, którzy uparcie potrafią iść pod prąd (buntownicy?), a może to konformiści, podążający pokornie za aktualnie obowiązującym nurtem?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konformizm m.

:: fż. konformistka ż.

 przym. konformistyczny

 przysł. konformistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oportunista, koniunkturalista, ugodowiec; pot. potakiewicz / potakiwacz

Wiktionary


konformistka

1. kobieta bezkrytycznie podporządkowująca się normom i poglądom obowiązującym w danym środowisku;
2. wyznawczyni Kościoła anglikańskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która bezkrytycznie podporządkowuje się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konformizm m.

:: fm. konformista m.

 przym. konformistyczny

 przysł. konformistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oportunistka, koniunkturalistka; pot. potakiewiczka / potakiwaczka

Wiktionary


konformistycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób konformistyczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konformizm n., konformista mos., konformistka ż.

 przym. konformistyczny

Wiktionary


konformistyczny

1. uległy, podporządkowany normom;
2. związany z protestantyzmem angielskim XVII wieku


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który bezkrytycznie podporządkowuje się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konformizm m., konformista m., konformistka ż.

 przysł. konformistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oportunistyczny, koniunkturalny, kompromisowy, ugodowy

Wiktionary


konformizm

1. bezkrytyczne akceptowanie obowiązujących norm, wartości, poglądów;
2. wyznanie chrześcijańskie uznające króla za głowę Kościoła, rozpowszechnione w Anglii; anglikanizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. psych. bezkrytyczne podporządkowywanie się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie;

Wiktionary

Konformizm (łac. conformo – nadaję kształt) – zmiana zachowania na skutek wpływu innych ludzi. Podporządkowanie się wartościom, poglądom, zasadom i normom postępowania obowiązującym w danej grupie społecznej. W tym rozumieniu jest to zmiana związana z faktem, że członek grupy miał początkowo inne zdanie czy inaczej się zachowywał niż grupa, a następnie je zmienił w kierunku zgodnym z oczekiwaniami grupy. Konformizm według Stanisława Miki to również zgodność, zbieżność istniejąca między członkami grupy, jeśli chodzi o zachowania, normy i postawy. Jako przeciwieństwo zachowania konformistycznego podawany jest nonkonformizm lub antykonformizm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W niektórych sytuacjach bezrefleksyjny konformizm może być tragiczny w skutkach, trzeba pamiętać, że czasem warto pozwolić sobie na zachowanie nonkonformistyczne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konformista m., konformistka ż.

 przym. konformistyczny

 przysł. konformistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oportunizm

Wiktionary


konformizować

1. powodować czyjąś konformizację;
2. konformizować się - ulegać konformizacji


SJP.pl


konfrater

1. przestarzale: członek bractwa religijnego lub związku świeckiego;
2. dawniej: towarzysz, kolega


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek konfraterni

 (1.2) daw. kompanion, towarzysz

 (1.3) przest. rel. współbrat (w zakonie, stanie duchownym)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeden z konfratrów niesie zawsze w procesji proporzec cechu.

 (1.2) Konfratrzy acana zostawili rannego pod dębem i pognali w siną dal.

 (1.3) Niech ojciec powiadomi swoich konfratrów o decyzji magistratu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfraternia ż.

 przym. konfraterski

 przysł. konfratersko

Wiktionary


konfrateria

przestarzałe: stowarzyszenie, bractwo, związek religijny lub świecki; konfraternia, gildia, cech


SJP.pl


konfraterka

konfrater


SJP.pl

Patrz:

konfrater

konfraternia

przestarzałe: stowarzyszenie, bractwo, związek religijny lub świecki; konfrateria, gildia, cech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. stowarzyszenie, organizacja religijna skupiająca głównie laikat

 (1.2) hist. stowarzyszenie (dawniej skupiające mieszczan), oparte na wspólnocie zawodu lub wykonywanej profesji

Wiktionary

  • bractwo religijne
  • bractwo świeckie skupiające rzemieślników jednego zawodu lub zajęcia, np. konfraternia poetów

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfraˈtɛrʲɲa, AS: kõnfraterʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfrater m., frater m., fraternizacja ż., fraternia ż.

 czas. fraternizować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bractwo religijne

 (1.2) gildia

Wiktionary


konfrontacja

1. zestawienie, porównanie kogoś z kimś lub czegoś z czymś w celu ustalenia podobieństw i różnic; komparacja;
2. zatarg, starcie zbrojne;
3. spór wynikający z różnic poglądów lub ideologii;
4. w prawie: jednoczesne stawienie się dwu lub więcej świadków albo świadków i oskarżonego w celu wyjaśnienia sprzeczności w zeznaniach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) porównanie ze sobą, zestawiając cechy wspólne i rozbieżne

 (1.2) konflikt między wrogimi stronami

 (1.3) praw. jednoczesne stawienie się świadków lub świadków i oskarżonego w celu oceny sprzeczności w zeznaniach

Wiktionary

  • Konfrontacja – film z 1976 roku w reżyserii Viktora Gjiki
  • Konfrontacja – film z 2000 roku w reżyserii Tsui Harka
  • Konfrontacja – film dokumentalny z 2005 roku w reżyserii Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego
  • Konfrontacja – film z 2009 roku

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Nieustanne burdy i konfrontacje zamieniły nasze spokojne osiedle w beczkę prochu.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konfrontować ndk., skonfrontować dk.

 przym. konfrontacyjny, konfrontatywny

 przysł. konfrontacyjnie

 rzecz. konfrontacyjność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porównanie

 (1.2) konflikt, spór, walka

Wiktionary


konfrontacje

1. zestawienie, porównanie kogoś z kimś lub czegoś z czymś w celu ustalenia podobieństw i różnic; komparacja;
2. zatarg, starcie zbrojne;
3. spór wynikający z różnic poglądów lub ideologii;
4. w prawie: jednoczesne stawienie się dwu lub więcej świadków albo świadków i oskarżonego w celu wyjaśnienia sprzeczności w zeznaniach


SJP.pl

Wikipedia


konfrontacyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób konfrontacyjny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfrontacyjność ż., konfrontacja ż.

 przym. konfrontacyjny

Wiktionary


konfrontacyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konfrontacyjne; cecha tych, którzy są konfrontacyjni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfrontacja ż.

 przym. konfrontacyjny

 przysł. konfrontacyjnie

Wiktionary


konfrontacyjny

dotyczący konfrontacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konfrontacją

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfrontacja ż., konfrontacyjność ż.

 przym. konfrontatywny

 przysł. konfrontacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konfrontatywny

Wiktionary


konfucjanista

konfucjanizm


SJP.pl

Patrz:

konfucjanizm

konfucjanistka

konfucjanista


SJP.pl

Patrz:

konfucjanista

konfucjanizm

system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach w V wieku p.n.e. przez Konfucjusza, rozwinięty w III wieku p.n.e. m.in. przez Mencjusza (konfucjanizm idealistyczny) i Xunzi (konfucjanizm realistyczny)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. rel. system filozoficzno-religijny zapoczątkowany przez Konfucjusza;

Wiktionary

Konfucjanizm (儒學, rúxué, lub 儒家, rújiā) – system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach przez Konfucjusza (Kong Fuzi, Kongzi) w V wieku p.n.e., a następnie rozwinięty m.in. przez Mencjusza (konfucjanizm idealistyczny) i Xunzi (konfucjanizm realistyczny) w III wieku p.n.e. Konfucjanizm głosi, że zbudowanie idealnego społeczeństwa i osiągnięcie pokoju na świecie jest możliwe pod warunkiem przestrzegania obowiązków wynikających z hierarchii społecznej oraz zachowywania tradycji, czystości, ładu i porządku.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Konfucjusz m., konfucjanista m., konfucjanistka ż.

 przym. konfucjański

Wiktionary


konfucjański

odnoszący się do konfucjanizmu


SJP.pl


konfucjusz

(551-479 r. p.n.e.) chiński myśliciel i filozof, twórca konfucjanizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. filoz. chiński filozof;

Wiktionary

Konfucjusz (chiń. 孔子 / 孔夫子; pinyin Kǒng Zǐ / Kǒng Fūzǐ; dosł. „Mistrz Kong”; ur. 551 p.n.e. w Qufu, zm. 479 p.n.e. tamże) – chiński filozof, twórca konfucjanizmu.

Konfucjusz nie pozostawił pism – jego nauczanie zebrano w księdze Dialogi konfucjańskie. Głównym tematem rozważań było codzienne życie ludzi i stabilność społeczeństwa. Jego zdaniem podstawowymi cnotami są: humanitaryzm, poprawność, mądrość i lojalność. Cnoty te realizują się w pięciu powinnościach, czy też fundamentalnych relacjach społecznych – między:

  • panującym i urzędnikiem,
  • ojcem i synem,
  • starszym i młodszym bratem,
  • mężem i żoną,
  • przyjaciółmi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konfucjusz na pewno nie tylko przekazywał, ale i tworzył, aczkolwiek ziarno wszystkiego, co pisał, tkwiło już u uwielbianych przezeń mędrców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfucjanizm m., konfucjanista m., konfucjanistka ż.

 przym. konfucjański

Wiktionary


konfundować

przestarzale: wprowadzać w zakłopotanie, zawstydzać, peszyć, zbijać z tropu


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonfundować)

 (1.1) powodować, że ktoś czuje się zakłopotany lub zawstydzony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten wynalazek konfundował wielu naukowców.

 (1.1) Nie powinno to nigdy konfundować niewinnego, choć kto przeciwko prawu i sprawiedliwości ozuchwala się, bo czyni to na własną głowę. sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfũnˈdɔvat͡ɕ, AS: kõnfũndovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konfundowanie n., konfuzja

 czas. skonfundować

 przym. skonfundowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zawstydzać, zbijać z tropu, wprawiać w zakłopotanie, żenować, zbić z pantałyku

Wiktionary


konfundowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konfundować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nfũndɔˈvãɲɛ, AS: kõnfũndovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konfundować

Wiktionary


konfutacja

książkowo: odrzucenie jakichś tez, wykazanie nieprawdziwości koncepcji lub idei


SJP.pl


konfuzja

przestarzale:
1. zmieszanie, zakłopotanie, zawstydzenie;
2. zamieszanie, chaos, anarchia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. poczucie zakłopotania

 (1.2) stan zamieszania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zarumieniła się, ale wcale nie z konfuzji; spojrzała mi w oczy z wyrazem gniewu i rozżalenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈfuzʲja, AS: kõnfuzʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konfundować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zażenowanie, zawstydzenie, zakłopotanie, zmieszanie

Wiktionary


konfuzor

zwężający się odcinek rury, używany m.in. do pomiaru prędkości lub ilości przepływającej substancji; dysza; zwężka


SJP.pl

Konfuzor – kanał przepływowy z malejącym przekrojem poprzecznym. Przepływający (w wyniku odpowiedniej różnicy ciśnień) z dużą prędkością czynnik termodynamiczny podlega przemianie adiabatycznej. Zmniejszający się przekrój poprzeczny powoduje wzrost prędkości przepływu i spadek ciśnienia czynnika. Wraz ze spadkiem ciśnienia następuje spadek temperatury a więc i entalpii. Rośnie przy tym objętość właściwa. Rozpatrując przemiany energii w konfuzorze można stwierdzić, że następuje zamiana pewnej wartości entalpii na energię kinetyczną. Spada więc entalpia gazu, a rośnie energia kinetyczna.

Wikipedia


konga

conga;
1. afrykański instrument muzyczny, bęben jednomembranowy, na którym gra się rękoma;
2. taniec południowoamerykański pochodzący z Afryki, tańczony zbiorowo w rytm uderzeń w kongę (bębenek)


SJP.pl

Kongi (rodzaj żeński, oryginalna pisownia – congas) to rodzina bębnów afrykańskich wywodzących się z Kuby. W odróżnieniu od większości afrykańskich bębnów kong nie robi się z wydrążonych pni drzew, lecz, na podobieństwo beczek, z listew. W konstrukcji kongi możemy wyróżnić dwa główne elementy – opisany już korpus oraz naciąg, na który składa się naturalna lub syntetyczna (nasączona syntetycznymi środkami) skóra, przymocowana metalową obręczą.

Wikipedia


kongelacja

ozdoba architektoniczna w kształcie lodowego sopla


SJP.pl

Zamróz, wietrzenie mrozowe, dezintegracja mrozowa, gelifrakcja, geliwacja, kongelacja – rodzaj wietrzenia fizycznego, polegający na rozsadzaniu lub rozkruszaniu skał w wyniku działania ciśnienia wytworzonego przez wielokrotnie zamarzającą i rozmarzającą wodę znajdującą się w szczelinach, porach skał.

Wikipedia


kongenialność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kongenialne; cecha tych, którzy są kongenialni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. geniusz m., ganiuszka ż., genialność n.

 przym. kongenialny, genialny

 przysł. kongenialnie, genialnie

Wiktionary


kongenialny

współrówny;
1. rzadko: o przekładzie, tłumaczeniu: taki, który dorównuje oryginałowi;
2. przestarzałe: taki, który dorównuje komuś, czemuś pod względem talentu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dorównujący oryginałowi; równie genialny jak pierwowzór (np. o tłumaczeniu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋɡɛ̃ˈɲalnɨ, AS: kõŋgẽńalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kongenialność ż.

 przysł. kongenialnie

 przym. genialny

Wiktionary


konger

drapieżna ryba morska z rodziny kongrowatych; węgorz morski


SJP.pl

Konger (Conger conger) – drapieżny gatunek morskiej ryby węgorzokształtnej z rodziny kongerowatych (Congridae).

Wikipedia


kongestia

dawniej: nadmierny napływ krwi do naczyń krwionośnych jakiegoś organu, zwłaszcza uderzenie krwi do głowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zatłoczenie, przetłoczenie, przeciążenie

 (1.2) daw. med. gwałtowny, nadmierny napływ krwi do naczyń krwionośnych jakiegoś organu, zwłaszcza mózgu

Wiktionary

Kongestia (ang. congestion) – chroniczne zjawisko większego natężenia ruchu środków transportu od przepustowości wykorzystywanej przez nie infrastruktury.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈɡɛstʲja, AS: kõŋgestʹi ̯a

Wiktionary


kongijczyk

obywatel Konga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Konga

 (1.2) obywatel Demokratycznej Republiki Konga

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋʲˈɟijt͡ʃɨk, AS: kõŋʹǵii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongo n.

:: fż. Kongijka ż.

 przym. kongijski

Wiktionary


kongijka

obywatelka Konga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Konga

 (1.2) obywatelka Demokratycznej Republiki Konga

Wiktionary

Kongijka rdzawa (Deomys ferrugineus) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Środkowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋʲˈɟijka, AS: kõŋʹǵii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongo n.

:: fm. Kongijczyk mos.

 przym. kongijski

Wiktionary


kongijski

związany z Kongiem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Demokratyczna Republika Konga

 (1.2) odnoszący się do państwa Kongo

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋʲˈɟijsʲci, AS: kõŋʹǵii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongo n., Kongijka ż., Kongijczyk m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. zairski

Wiktionary


konglomeracja

powstawanie i tworzenie się konglomeratu


SJP.pl


konglomerat

1. duże przedsiębiorstwo wielozakładowe
2. całość będąca połączeniem różnorodnych przedmiotów, zjawisk, definicji etc.
3. rodzaj skały osadowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) całość, będąca zlepkiem różnych, często niepasujących części lub elementów

 (1.2) geol. grubookruchowa, lita skała osadowa o różnych barwach, złożona z ziaren żwiru (lub głazów) spojonych lepiszczem;

 (1.3) ekon. koncern, grupujący przedsiębiorstwa o najróżniejszym profilu produkcji bez żadnej trwałej zasady doboru

 (1.4) chem. twór złożony z wielkiej liczby drobnych kryształów

Wiktionary

  • konglomerat – całość stanowiąca zlepek różnych, często niepasujących do siebie części lub elementów.
  • konglomerat – rodzaj skały osadowej
  • konglomerat – pojęcie z zakresu ekonomii

Wikipedia

Powiązane:

 przym. konglomeratowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zlepieniec, żwirowiec

Wiktionary


konglomeratowy

przymiotnik od: konglomerat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z konglomeratem, właściwy konglomeratowi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋɡlɔ̃mɛraˈtɔvɨ, AS: kõŋglõmeratovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konglomerat m.

Wiktionary


konglutyn

gatunek roślinnego białka


SJP.pl


kongo

1. organiczny barwnik wykorzystywany w analizie jako wskaźnik;
2. naturalny barwnik stosowany dawniej do barwienia bawełny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce;

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w Afryce;

 (1.3) geogr. etn. jedno z plemięemion zamieszkujących dorzecze rzeki Kongo (1.2);

Wiktionary

Kongo (Republika Konga; fr. Congo, République du Congo) – państwo w środkowej Afryce nad Oceanem Atlantyckim. Graniczy z Gabonem, Kamerunem, Republiką Środkowoafrykańską, Angolą (Kabinda) i Demokratyczną Republiką Konga.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W sierpniu nocowali tu studenci z Konga.

 (1.2) Lejowe ujście Konga osiąga miejscami szerokość ponad 20 kilometrów i nic nie blokuje tu już żeglugi.

 (1.3) Członkowie plemięemienia Kongo polują na antylopy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ŋɡɔ, AS: kõŋgo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongijczyk m., Kongijka ż., Bakongo n., Wakongo n., kongo n., kikongo n.

 przym. kongijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Konga; hist. Kongo Francuskie, Kongo Środkowe, Kongo-Brazzaville

 (1.3) Bakongo, Wakongo, Sundi

Wiktionary


kongregacja

1. urząd kościelny;
2. zgromadzenie zakonne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. oficjalne spotkanie osób duchownych

 (1.2) rel. grupa klasztorów tego samego zakonu lub zgromadzenia zakonnego

 (1.3) rel. wspólnota zakonna, zakon

 (1.4) rel. ciało doradcze przełożonego zakonu

 (1.5) rel. adm. jednostka administracji Stolicy Apostolskiej odpowiadająca świeckiemu ministerstwu

 (1.6) hand. konfraternia kupców

Wiktionary

Kongregacja (łac. congregatio – zebranie, towarzystwo):

  • typ katolickiego zgromadzenia zakonnego, w którym składane są jedynie proste śluby
  • grupa klasztorów w ramach jednego zakonu
  • ważniejszy zjazd duchownych
  • wspólnota religijna osób świeckich
  • Dykasteria – jednostka administracji Stolicy Apostolskiej odpowiadająca świeckiemu ministerstwu. Powołuje ją do życia papież celem nadzoru i załatwiania poszczególnych spraw jako pomoc w kierowaniu Kościołem katolickim
  • Kongregacja (fr. La Congrégation) – jedna z kongregacji, która została utworzona 2 lutego 1801 przez ojca Jean-Baptiste Bourdier-Delpuits.
  • Kongregacja Kupiecka – reprezentacja kupców Wolnego Miasta Krakowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziekani rozdadzą programy duszpasterskie podczas kongregacji wielkanocnej.

 (1.5) Polski kardynał stał na czele Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kongregacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konwent

Wiktionary


kongregacjonaliści

członek protestanckiej grupy religijnej stanowiącej odłam angielskiego kalwinizmu; independent, kongregacjonista


SJP.pl

Kongregacjonalizm (z łac. congregatio, wspólnota) – forma organizacji Kościołów protestanckich, której podstawą jest niezależność i autonomia poszczególnych wspólnot. Kongregacjonalizm jest jednym z ważnych kierunków w protestantyzmie, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.

Wikipedia


kongregacjonalista

członek protestanckiej grupy religijnej stanowiącej odłam angielskiego kalwinizmu; independent, kongregacjonista


SJP.pl


kongregacjonalizm

Kongregacjonalizm (z łac. congregatio, wspólnota) – forma organizacji Kościołów protestanckich, której podstawą jest niezależność i autonomia poszczególnych wspólnot. Kongregacjonalizm jest jednym z ważnych kierunków w protestantyzmie, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.

Wikipedia


kongregacjonista

członek protestanckiej grupy religijnej stanowiącej odłam angielskiego kalwinizmu; independent, kongregacjonalista


SJP.pl


kongregacyjny

dotyczący kongregacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kongregacją, dotyczący kongregacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kongregacja ż.

Wiktionary


kongres

zjazd krajowy lub międzynarodowy przedstawicieli sztuki, polityki, nauki, dyplomacji


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) organ ustawodawczy, zwłaszcza w USA

Wiktionary

  • kongres − zjazd przedstawicieli (np. naukowców, polityków)

Instytucje polityczne:

  • Kongres Stanów Zjednoczonych – dwuizbowy parlament w Stanach Zjednoczonych
  • Kongres Skonfederowanych Stanów Ameryki − dwuizbowy parlament krótko istniejących CSA
  • Kongres Deputowanych (Hiszpania) − niższa izba parlamentu w Królestwie Hiszpanii
  • Kongres Parlamentu Francuskiego − instytucja w systemie politycznym Francji
  • Kongres − dwuizbowy parlament Filipin
  • Kongres – dwuizbowy parlament w Meksyku

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kongres mrz.

Wiktionary


kongresik

zdrobnienie od: kongres


SJP.pl


kongresista

rzadko: uczestnik kongresu - zjazdu; kongresowicz


SJP.pl


kongresistka

kongresista; kongresowiczka


SJP.pl


kongresman

[czytaj: kongresmen] członek Kongresu; kongresmen


SJP.pl


kongresmanka

kongresman; kongresmenka


SJP.pl


kongresmen

członek Kongresu; kongresman


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, będący członkiem kongresu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈɡrɛsmɛ̃n, AS: kõŋgresmẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongresówka ż., kongres m.

:: fż. kongresmenka ż.

 przym. kongresowy

Wiktionary


kongresmenka

członkini Kongresu - organu władzy prawodawczej w większości państw Ameryki Środkowej i w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, będąca członkiem kongresu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋɡrɛˈsmɛ̃nka, AS: kõŋgresmnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongresówka, kongresmen, kongres

 przym. kongresowy

Wiktionary


kongresowiak

mieszkaniec byłego Królestwa Kongresowego; Królewiak


SJP.pl


kongresowianka

mieszkanka byłego Królestwa Kongresowego; Królewiaczka


SJP.pl


kongresowicz

rzadko: uczestnik kongresu - zjazdu; kongresista


SJP.pl


kongresowiczka

kongresowicz


SJP.pl

Patrz:

kongresowicz

kongresówka

potocznie: namiastka państwa polskiego utworzona na części terenów zaboru rosyjskiego w 1815 r.; Polskie Królestwo Kongresowe, Kraj Nadwiślański


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) pot. hist. Królestwo Polskie (kongresowe), utworzone na kongresie wiedeńskim;

Wiktionary

Królestwo Polskie (ros. Царство Польское, Carstwo Polskoje), tzw. Królestwo Kongresowe, potocznie Kongresówka – państwo utworzone decyzją kongresu wiedeńskiego, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim w latach 1815–1832 w oparciu o Konstytucję Królestwa Polskiego (1815). Od 1832 do 1917 związek Królestwa Polskiego z Cesarstwem Rosyjskim regulował Statut Organiczny (1832), choć jego przepisy nie zostały dotrzymane, ze względu na obowiązujący od 1833 „stan wojenny”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kongresówka miała częściową autonomię, ale w najważniejszych sprawach była zależna od cara.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋɡrɛˈsufka, AS: kõŋgresufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kongres m., Kongresowiak m., kongresmen mos., kongresmenka ż.

 przym. kongresowy, kongresówkowy

Wiktionary


kongresówkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kongresówką, dotyczący Kongresówki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kongresówka ż.

Wiktionary


kongresowy

przymiotnik od: kongres


SJP.pl


kongrowate

rodzina morskich ryb węgorzokształtnych


SJP.pl

Kongerowate, kongrowate (Congridae) – rodzina morskich ryb z rzędu węgorzokształtnych obejmująca ponad 190 gatunków znacznie zróżnicowanych morfologicznie.

Wikipedia


kongrowaty

o cechach kongrowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


kongruencja

1. zgodność, odpowiedniość, przystawanie, np. liczb lub figur geometrycznych;
2. gramatyczny związek zgody


SJP.pl

Kongruencja (łac. congruere – iść razem, zgadzać się) – termin oznaczający zgodność, harmonię, a stąd również odpowiedniość i stosowność rozważanych obiektów. Może oznaczać między innymi:

  • kongruencja – w językoznawstwie inna nazwa związku zgody;
  • kongruencja – w matematyce relacja równoważności definiowana w dowolnym systemie algebraicznym, w tym:
    • kongruencja liczb całkowitych,
    • kongruencja macierzy,
    • kongruencja figur geometrycznych.

    Wikipedia


kongruentny

pozostający w relacji kongruencji


SJP.pl


koniaczek

zdrobnienie od: koniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od koniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniak m.

 przym. koniakowy

Wiktionary


koniądz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. hist. wódz, zwłaszcza w kraju skandynawskim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Autor „Countess Cathleen” żyje duszą swą w epoce bardzo, bardzo zamierzchłej, […] kiedy to dziarscy koniądze „najstarszych Aryów” wracali z krwawych bojów i drak między sobą, odpasywali miecze […], brali w dłonie olchowe gałęzie i w druidzich płaszczach śpiewali tłumom swych poddanych długie epopeje o owem bezpochybnem męstwie i zawsze nieustraszonej odwadze.

Wiktionary


koniak

napój alkoholowy otrzymany ze spirytusu oddestylowanego z wina, dojrzewający kilka lat w beczkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. rodzaj mocnego alkoholu, wytwarzanego we wschodniej Francji;

 (1.2) geol. trzeci wiek późnej kredy, trwający 89,3 – 85,8 milionów lat temu;

Wiktionary

Koniak (od fr. Cognac – miejscowość we Francji) – rodzaj napoju alkoholowego typu winiak, zawierającego ok. 40% alkoholu i wytwarzanego w okolicach Cognac w departamencie Charente we Francji.

Na obszarze Unii Europejskiej nazwa cognac zastrzeżona jest wyłącznie dla produktów tego pochodzenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wejdź! Napijemy się po lampce koniaku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ɲak, AS: kõńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniakówka ż.

:: zdrobn. koniaczek m.

 przym. koniakowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. koniakówka ż.

:: zdrobn. koniaczek m.

 przym. koniakowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) od nazwy francuskiego miasta Cognac

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cognac; (1.2) Coniacian

* arabski: (1.1) كونياك

* baskijski: (1.1) koñak

* białoruski: (1.1) каньяк m.

* bułgarski: (1.1) коняк m.

* chorwacki: (1.1) konjak m.

* czeski: (1.1) koňak m.

* duński: (1.1) cognac w., konjak w., kognak w.

* fiński: (1.1) konjakki

* francuski: (1.1) cognac m.

* hiszpański: (1.1) coñac m.

* interlingua: (1.1) cognac, aquardente

* islandzki: (1.1) koníak n.

* jidysz: (1.1) קאָניאַק m. (konjak)

* kataloński: (1.1) conyac m.; (1.2) Coniacià m.

* niemiecki: (1.1) Cognac m., Kognak m.

* norweski (bokmål): (1.1) konjakk m.

* norweski (nynorsk): (1.1) konjakk m.

* nowogrecki: (1.1) κονιάκ n.

* rosyjski: (1.1) коньяк m.

* szwedzki: (1.1) konjak w.

* ukraiński: (1.1) коньяк m.

* wenedyk: (1.1) koniak m.

* węgierski: (1.1) borpárlat

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


koniaków

napój alkoholowy otrzymany ze spirytusu oddestylowanego z wina, dojrzewający kilka lat w beczkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Istebna;

 (1.2) geogr. część Czeskiego Cieszyna, w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Karwina w Czechach;

 (1.3) hist. geogr. dawna polska wieś na Wołyniu;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Koniakowie kwitnie koronkarstwo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniakowianin mos., koniakowianka ż.

 przym. koniakowski

Wiktionary


koniakowianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Koniakowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Koniakowianom udało się wygrać z wiślanami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koniaków mrz.

:: fż. koniakowianka ż.

 przym. koniakowski

Wiktionary


koniakowianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Koniakowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koniaków mrz.

:: fm. koniakowianin mos.

 przym. koniakowski

Wiktionary


koniakowski

przymiotnik od: Koniaków


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Koniakowa, związany z Koniakowem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ślub wzięli w koniakowskim kościele parafialnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniakowianin mos., koniakowianka ż., Koniaków mrz.

Wiktionary


koniakowy

koniak


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z koniakiem, dotyczący koniaku; mający smak koniaku

Wiktionary

Patrz:

koniak

Powiązane:

 rzecz. Cognac n., koniak mrz., koniaczek mrz., koniakówka ż.

Wiktionary


koniara

potocznie:
1. opiekunka, handlarka, hodowczyni koni;
2. miłośniczka, znawczyni koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. miłośniczka koni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniarz mos., koń mzw.

Wiktionary


koniarski

przymiotnik od: koniarz


SJP.pl


koniarz

potocznie:
1. opiekun, handlarz, hodowca koni;
2. miłośnik, znawca koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. miłośnik koni

 (1.2) pot. znawca koni

 (1.3) pot. hodowca koni

 (1.4) pot. handlarz końmi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koń m., koniowate nmos., konik m., konnica ż., koniuszy m.

:: fż. koniara ż.

 przym. koniowaty, koński

Wiktionary


konica

[czytaj: konika] produkt marki Konica Minolta


SJP.pl


konichalcyt

minerał, uwodniony arsenian miedzi i wapnia


SJP.pl

Konichalcyt – minerał z gromady arsenianów. Bardzo rzadki. Opisany w 1849.

Nazwa pochodzi od złożenia greckich słów: conia – pył, i khalkos – miedź.

Wikipedia


konicki

nazwisko


SJP.pl


koniczek

zdrobnienie od: konik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pasikonik

Wiktionary


koniczny

stożkowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rzad. mający kształt stożkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konew ma kształt koniczny.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stożkowaty

Wiktionary


koniczyna

roślina o kwiatach zebranych w główki i trójdzielnych liściach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Trifolium|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny bobowatych;

 (1.2) liść tej rośliny; motyw graficzny przypominający ten liść

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na łące zebraliśmy trochę koniczyny dla królika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲiˈt͡ʃɨ̃na, AS: kõńična

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniczynisko n., koniczysko n., wykoniczynienie n.

:: zdrobn. koniczynka ż.

 przym. koniczynowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg-pl|Śląsk|krasikoń., reg-pl|Śląsk|jetelinka.; lud. konicz, konik

 (1.2) reg. śl. krasikoń., koniczynka, reg. śl. jetelinka.

Wiktionary


koniczynisko

pole po skoszonej koniczynie; koniczysko


SJP.pl

Pole – obszar ziemi przeznaczony pod uprawę roślin, najczęściej obsiany lub obsadzony jedną rośliną, np. żytem, kukurydzą, ziemniakami. Pole jest sztucznym agroekosystemem kształtującym krajobraz rolniczy. Pole w płodozmianie przeznaczone pod jakąkolwiek roślinę nazywa się stanowiskiem.

Wikipedia


koniczynka

zdrobnienie od: koniczyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od koniczyna

Wiktionary

Koniczynka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Łysomice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲiˈt͡ʃɨ̃nka, AS: kõńičnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniczyna ż., koniczynisko n., koniczysko n.

 przym. koniczynowy

Wiktionary


koniczynówka

1. barczatka koniczynówka - gatunek motyla z rodziny barczatkowatych;
2. wygłoba koniczynówka - gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych


SJP.pl


koniczynowy

przymiotnik od: koniczyna


SJP.pl


koniczysko

rzadko: pole po skoszonej koniczynie; koniczynisko


SJP.pl


konidialny

zarodnik konidialny - kulisty zarodnik wytwarzany bez udziału procesu płciowego przez niektóre grzyby, powstający przez odcięcie komórki na końcu strzępki grzybni


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. dotyczący konidium

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲiˈdʲjalnɨ, AS: kõńidʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konidium n.

Wiktionary


konidiofor

końcowa część pionowo wzniesionej strzępki grzybów (głównie workowców i grzybów niedoskonałych), na której powstają kuliste zarodniki - konidia


SJP.pl

Konidiofor lub trzonek konidialny (ang. conidiophor) – szczytowa strzępka grzybni, na której wytwarzane są zarodniki konidialne. Konidiofor wyrasta z komórki bazalnej i zazwyczaj wzniesiony jest do góry. Trzonek ten może być nierozgałęziony, jak np. u kropidlaków (Aspergillus), lub rozgałęziony, jak u pędzlaków (Penicillum), rozgałęzienia te to metule. Zazwyczaj ostatni, szczytowy odcinek konidioforu to komórka konidiotwórcza, z której wyrastają konidia, czasem jednak może ona znajdować się nieco poniżej jego wierzchołka, lub w środku konidiofora.

Wikipedia


konidiospora

kulisty zarodnik wytwarzany bez udziału procesu płciowego przez niektóre grzyby, powstający przez odcięcie komórki na końcu strzępki grzybni; konidium, zarodnik konidialny


SJP.pl

Konidium (l.mn. konidia), konidiospora lub zarodnik konidialny – rodzaj zarodników grzybów powstający w wyniku rozmnażania bezpłciowego. Należy do grupy mitospor.

Wikipedia


konidium

kulisty zarodnik wytwarzany bez udziału procesu płciowego przez niektóre grzyby, powstający przez odcięcie komórki na końcu strzępki grzybni; konidiospora, zarodnik konidialny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) biol. rodzaj zarodników grzybów, stanowiących organ rozmnażania bezpłciowego

Wiktionary

Konidium (l.mn. konidia), konidiospora lub zarodnik konidialny – rodzaj zarodników grzybów powstający w wyniku rozmnażania bezpłciowego. Należy do grupy mitospor.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konidia występują jako blastokonidia i jako tallokonidia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲidʲjũm, AS: kõńidʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. blastokonidium, tallokonidium

 przym. konidialny

Wiktionary


konie

zwykle łącznie z przymiotnikiem "stary":
1. pejoratywne określenie na dorosłą osobę zachowującą się jak dziecko
2. poufałe o koledze lub przyjacielu


SJP.pl

  • Konie – wieś w woj. mazowieckim.
  • Konie – kolonia w woj. zachodniopomorskim.
  • Konie – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. warszawskim.
  • Jezioro Konie – jezioro w woj. zachodniopomorskim.

Wikipedia


koniec

1. chwila, w której coś przestaje istnieć, np. koniec świata, miłości, młodości; kres, schyłek, zmierzch;
2. fragment będący ostatnią częścią większej całości, np. koniec filmu, książki, przemówienia; zakończenie;
3. przenośnie: śmierć;
4. przenośnie: niepowodzenie, klęska, upadek;
5. zewnętrzna część czegoś; brzeg, skraj, kraniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ostatni fragment, część podłużnego przedmiotu, czubek

 (1.2) chwila, w której jakaś czynność nie jest już dłużej wykonywana

 (1.3) okoliczności końca (1.2)

 (1.4) miejsce, w którym nastąpił koniec (1.2) ruchu

Wiktionary

  • koniec:
    • punkt, linia, płaszczyzna kończące coś
    • moment, chwila, w której coś się kończy
    • ostatnia część czegoś, zakończenie
    • śmierć, zgon
    • niepowodzenie, klęska czegoś

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na końcu tego ołówka jest gumka.

 (1.2) To już koniec pracy na dziś, idziemy do domu.

 (1.2) Nie był to koniec wystawiania mnie na próbę.

 (1.3) Wszystko zaczęło się nieprzyjemnie, ale na szczęście koniec był wesoły.

 (1.4) Końcem naszej wycieczki po Krakowie był Wawel.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ɲɛt͡s, AS: kõńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kończyna ż., końcówka ż., końcóweczka ż.

:: zdrobn. koniuszek m.

 czas. kończyć ndk., zakończyć dk., zakańczać ndk., wykończyć dk., ukończyć dk., dokończyć dk., skończyć dk.

 przym. końcowy, kończący, wykończony, skończony, ukończony

 przysł. końcowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czubek, szpic, koniuszek

 (1.2) kres, schyłek

 (1.3) zakończenie, finał

 (1.4) meta

Wiktionary


koniecki

nazwisko


SJP.pl

Koniecki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Jedwabne.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Burzynie.

Wikipedia


koniecpol

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɛt͡spɔl, AS: kõńecpol

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniecpolanin m., koniecpolanka ż.

 przym. koniecpolski

Wiktionary


koniecpolanin

mieszkaniec Koniecpola


SJP.pl


koniecpolanka

mieszkanka Koniecpola


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Koniecpola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koniecpol m.

:: fm. koniecpolanin m.

 przym. koniecpolski

Wiktionary


koniecpolski

przymiotnik od: Koniecpol


SJP.pl

Koniecpolscy – magnacki ród herbu Pobóg, wywodzący się z Koniecpola koło Częstochowy.

Wikipedia


koniecwałd

Koniecwałd (dawniej: niem. Konradswald) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Sztum przy drodze krajowej nr 55.

Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


konieczek

nazwisko


SJP.pl


konieczka

nazwisko


SJP.pl


koniecznie

przysłówek sposobu

 (1.1) bezwzględnie, absolutnie

 (1.2) daw. ostatecznie, zupełnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Musicie to koniecznie zobaczyć.

 (1.1) Trzeba się tym koniecznie zająć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konieczność ż.

 przym. konieczny, koniecznościowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) absolutnie, bezwarunkowo, bezwzględnie, na pewno, nieodzownie, obligatoryjnie, obowiązkowo, stanowczo, zdecydowanie; bez względu na cenę, bez względu na cokolwiek, za jaką bądź cenę, za wszelką cenę

Wiktionary


konieczniej

stopień wyższy od przysłówka: koniecznie


SJP.pl


konieczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: konieczny


SJP.pl


konieczno

Konieczno – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Konieczno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


konieczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, czego nie można uniknąć

Wiktionary

Logika modalna – teoria logiczna, która bada pojęcia możliwości, konieczności i ich wariantów. Niekiedy termin „logika modalna” rozumie się szerzej, włączając w jego obręb logiki epistemiczne, logiki temporalne, logiki deontyczne i logiki programów – niniejszy artykuł omawia jedynie logiki modalne w sensie wąskim (logiki modalne aletyczne) na przykładzie systemu S5.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zasmuca nas konieczność śmierci.

 (1.1) Tego wymaga zasada wyższej konieczności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɛt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: kõńečność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konieczny

 przysł. koniecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przymus, nieodzowność, niezbędność, nieuchronność

Wiktionary


koniecznościowy

konieczność


SJP.pl

Patrz:

konieczność

konieczny

niezbędny, taki, bez którego nie można się obejść


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który dotyczy konieczności; jest nieunikniony lub niezbędny

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksy Konieczny (ur. 1925) – polski bobsleista, skeletonista
  • Alfred Konieczny (1934–2023) – polski historyk ustroju i prawa
  • Andrzej Konieczny (ur. 1971) – polski leśnik, urzędnik państwowy
  • Antoni Konieczny (1897–19??) – polski żołnierz
  • Bartłomiej Konieczny (ur. 1981) – polski piłkarz, występujący na pozycji obrońcy
  • Bernard Konieczny (1911–1980) – polsko-żydowski inżynier, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL
  • Bronisław Konieczny (1896–1973) – polski żołnierz, autor pamiętników
  • Czesław Konieczny (1927–2020) – polski lekkoatleta, trener, działacz sportowy
  • Ewa Konieczny (ur. 1989) – polska judoczka
  • Jan Konieczny – ujednoznacznienie
  • Janusz Konieczny – ujednoznacznienie
  • Jerzy Konieczny – ujednoznacznienie
  • Józef Konieczny – ujednoznacznienie
  • Karol Konieczny (ur. 1993) – polski lekkoatleta
  • Leszek Konieczny – ujednoznacznienie
  • Łukasz Konieczny (ur. 1985) – polski śpiewak operowy
  • Maciej Konieczny (ur. 1980) – polski kulturoznawca, polityk
  • Marian Konieczny – ujednoznacznienie
  • Piotr Konieczny – ujednoznacznienie
  • Robert Konieczny (ur. 1969) – polski architekt
  • Ryszard Konieczny (XX–XXI w.) – polski inżynier, technik leśny i rolniczy
  • Stanisław Konieczny – ujednoznacznienie
  • Tomasz Konieczny (ur. 1972) – polski śpiewak operowy
  • Włodzimierz Konieczny (1886–1916) – polski rzeźbiarz
  • Wojciech Konieczny (ur. 1970) – polski lekarz i polityk
  • Zdzisław Konieczny (1930–2016) – polski historyk
  • Zygmunt Konieczny – ujednoznacznienie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tej sytuacji konieczne jest podjęcie odpowiednich działań.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɛt͡ʃnɨ, AS: kõńečny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konieczność ż.

 przysł. koniecznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zasadniczy, nieuchronny, bezwarunkowy, potrzebny, podstawowy, niezbędny

Wiktionary


koniektura

1. domysł, przypuszczenie;
2. odtworzenie luk w uszkodzonym tekście


SJP.pl

Koniektura (łac. coniectura, domysł, hipoteza) - termin techniczny z zakresu krytyki tekstu. Oznacza wykoncypowaną współcześnie poprawkę do tekstu, który dotrwał czasów nowożytnych w postaci manuskryptów papirusowych lub pergaminowych.

Wikipedia


konietlica

roślina z rodziny traw


SJP.pl

Konietlica (Trisetum Pers.) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych. Obejmuje ponad 80 gatunków spotykanych w strefach umiarkowanych obu półkul oraz w górach w strefie tropikalnej z wyjątkiem Afryki. W Polsce rosną cztery gatunki: konietlica alpejska (Trisetum alpestre), konietlica karpacka (T. fuscum = T. ciliare), konietlica syberyjska (T. sibiricum) i konietlica łąkowa (T. flavescens).

Wikipedia


koniewo

W Polsce
  • Koniewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński
  • Koniewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Wolin
W Rosji

m.in.:

  • Koniewo – osiedle typu wiejskiego w obwodzie królewieckim
  • Koniewo – wieś w obwodzie kemerowskim
  • Koniewo – chutor w rejonie kurskim obwodu kurskiego
  • Koniewo – wieś w obwodzie permskim
  • Koniewo – wieś w obwodzie pskowskim
  • Koniewo – wieś w obwodzie tiumeńskim
  • Koniewo – wieś w obwodzie twerskim

Wikipedia


koniferyna

glikozyd występujący w roślinach szpilkowych


SJP.pl


könig

[czytaj: kynig] nazwisko


SJP.pl

Niemcy:

  • Bad König – miasto w kraju związkowym Hesja, w powiecie Odenwald

Osoby:

  • Claës König – szwedzki jeździec sportowy
  • Ernst August König – zbrodniarz hitlerowski
  • Erwin König – fikcyjny niemiecki snajper
  • Franz König – austriacki duchowny
  • Friedrich Koenig – niemiecki inżynier i wynalazca
  • Georg König – zbrodniarz nazistowski
  • Hans Wilhelm König – zbrodniarz hitlerowski
  • Jan Latham-Koenig – pianista i dyrygent
  • Jerzy Koenig – polski krytyk teatralny
  • Johann Gerhard König – niemiecki botanik imykolog
  • Johann König – zbrodniarz hitlerowski
  • Lea Koenig – izraelska aktorka i piosenkarka
  • Maksymilian Koenig – polski piłkarz
  • Marie Pierre Kœnig – francuski generał
  • Pierre Koenig – amerykański architekt
  • Ralf König – niemiecki twórca komiksowy
  • Robbie Koenig – południowoafrykański tenisista
  • Susann König – niemiecka biathlonistka
  • Walter Koenig – amerykański aktor

Wikipedia


koniina

główny alkaloid szczwołu plamistego


SJP.pl

Wikipedia


konik

1. zdrobnienie od: koń; mały koń;
2. pasja, hobby;
3. jedna z figur szachowych; skoczek;
4. potocznie: pokątny sprzedawca biletów na różne imprezy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: koń

 (1.2) mały koń

 (1.3) zob. konik polny.

 (1.4) zob. konik morski.

 (1.5) przen. ulubiony przedmiot zainteresowań jakiejś osoby, któremu poświęca ona dużo czasu i który jest częstym tematem jej rozmów

 (1.6) techn. element obrabiarki służący do podpierania obrabianych przedmiotów

 (1.7) daw. ent. lud. szarańcza, nazwa systematyczna|Pachytilus migratorius.

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) lud. koniczyna

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (3.1) pot. osoba sprzedająca nielegalnie bilety na widowiska, koncerty

Wiktionary

Zwierzęta

  • konik – rasa koni
    • konik polski – rasa koni, których przodkami są tarpany
    • konik Falabella – rasa koników argentyńskich
    • konik dulmeński – nazwa kucy hodowanych w Niemczech

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.2) Na bluzeczce miała wyszyte koniki i krówki.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈkɔ̃ɲik, AS: kõńik

    Wiktionary

    Powiązane:

     zob. koń.

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.5) hobby, pasja, zamiłowanie

     (1.7) kobyłka

    Wiktionary


konikarski

związany z procederem konika (pokątnego sprzedawcy biletów)


SJP.pl


konikować

potocznie: odsprzedawać z zyskiem zakupione wcześniej bilety


SJP.pl


konikówka

zadanie szachowe, w którym należy przeprowadzić skoczka przez wszystkie pola szachownicy, stawiając go na każdym polu tylko jeden raz; także rodzaj łamigłówki, polegającej na odczytaniu tekstu umieszczonego na polach szachownicy


SJP.pl

Konikówka – rodzaj diagramowego zadania szaradziarskiego, w którym poruszając się ruchem konika szachowego po wypełnionym literami diagramie należy odczytać ukryte hasło. Na każdym polu wolno stanąć tylko raz.

Wikipedia


konikowo

W Polsce
  • Konikowo – część miasta Gniezno
  • Konikowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. gołdapskim, w gminie Gołdap
  • Konikowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Świeszyno
  • Konikowo – gromada w powiecie koszalińskim

Wikipedia


konikowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jerzy Konikowski – polski szachista, publicysta i trener
  • Witold Konikowski – polski działacz partyjny i państwowy, inżynier

Wikipedia


konikowy

przymiotnik od: konik


SJP.pl


konimetr

przyrząd badający zawartość pyłu w powietrzu; pyłomierz


SJP.pl


konin

mięso końskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, we wschodniej Wielkopolsce;

Wiktionary

Konin – miasto na prawach powiatu w środkowej Polsce, w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu konińskiego; leży w Dolinie Konińskiej, nad Wartą; główny ośrodek Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego.

Konin uzyskał lokację miejską przed 1293 rokiem. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego, należącym do starostwa konińskiego, w drugiej połowie XVI wieku leżał w powiecie konińskim województwa kaliskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Wielkopolsce powszechnie wiadomo, że od Konina Ukraina.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ɲĩn, AS: kõńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koninianin m., koninianka ż., konisko n.

 przym. koniński, podkoniński

Wiktionary


konina

mięso końskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. mięso końskie;

 (1.2) kulin. potrawa, danie z mięsa końskiego

 (1.3) środ. sport. w kolarstwie: rower marki Kona

Wiktionary

  • konina – mięso z konia
  • Konina – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Niedźwiedź
  • Konina – gromada w powiecie limanowskim
  • Konina – potok, dopływ Porębianki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲĩna, AS: kõńĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koń m., konik m., konisko n., koniś m., koniuszy m., koniowate nmos., konny mos.

 przym. koński, konny, koniowaty

 przysł. konno

Wiktionary


koninianin

mieszkaniec Konina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Konina

 (1.2) osoba pochodząca z Konina, urodzona w Koninie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲĩˈɲä̃ɲĩn, AS: kõńĩńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konin m., Konińskie n.

:: fż. koninianka ż.

 przym. koniński, podkoniński

Wiktionary


koninianka

mieszkanka Konina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Konina

 (1.2) kobieta pochodząca z Konina, urodzona w Koninie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲĩˈɲãnka, AS: kõńĩńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konin m., Konińskie n.

:: fm. koninianin m.

 przym. koniński, podkoniński

Wiktionary


koniński

przymiotnik od: Konin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od Konin

Wiktionary

  • powiat koniński – powiat w Polsce

Osoby o tym nazwisku:

  • Karol Ludwik Koniński – polski publicysta, krytyk literacki, prozaik, badacz kultury ludowej
  • Natan Koniński – członek grupy Oneg Szabat w getcie warszawskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲĩj̃sʲci, AS: kõńĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konin m., Konińskie n., koninianin m., koninianka ż.

Wiktionary


konińskie

przymiotnik od: Konin


SJP.pl


koniobijca

potocznie: onanista


SJP.pl


koniokrad

złodziej koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) złodziej koni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Utrapieniem hodowców na Dzikim Zachodzie były grasujące tam bandy koniokradów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɔkrat, AS: kõńokrat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniokradztwo n.

 przym. koniokradzki

Wiktionary


koniokradka

koniokrad


SJP.pl

Patrz:

koniokrad

koniokradzki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z koniokradami i koniokradztwem, dotyczący koniokradztwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniokradztwo mrz., koniokrad mos.

Wiktionary


koniopłoch

wysoka roślina wilgotnych łąk, należąca do rodziny selerowatych


SJP.pl

Koniopłoch łąkowy (Silaum silaus) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych. Jedyny przedstawiciel rodzaju koniopłoch Silaum. Występuje na rozległych obszarach Europy, z wyjątkiem jej południowych, zachodnich i północnych krańców, oraz w zachodniej Azji, sięgając do Azji Środkowej. W Polsce występuje głównie na niżu i jest dość rzadki. Brak go w północno-wschodniej części kraju, rzadki jest na południu.

Wikipedia


konior

nazwisko


SJP.pl

  • Alojzy Konior (1925–2020) – polski nauczyciel, regionalista, działacz kulturalny i społeczny, kawaler orderów.
  • Ireneusz Konior (ur. 1970) − polski grafik, ilustrator i autor komiksów.
  • Matylda Konior-Opiłka (ur. 1934) – polski historyk sztuki, konserwator zabytków, zabytkoznawca, wojewódzki konserwator zabytków w Katowicach w latach 1983–1985.
  • Tomasz Konior (ur. 1968) – polski architekt i urbanista.

Wikipedia


koniowate

o cechach koniowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Equidae|Gray|ref=tak., jedyna rodzina koniokształtnych z rzędu ssaków nieparzystokopytnych;

forma przymiotnika.

 (2.1) plural|koniowaty.

Wiktionary

Koniowate (Equidae) – rodzina ssaków z podrzędu koniokształtnych (Hippomorpha) w obrębie rzędu nieparzystokopytnych (Perissodactyla).

Wszystkie koniowate są dużymi zwierzętami o krótkiej sierści, mają grzywę i ogon pokryty całkowicie bądź częściowo długimi włosami; nogi zakończone przekształconym III palcem, osłoniętym kopytem. U samic występuje para sutków położonych na podbrzuszu. Są roślinożerne, żywią się głównie trawą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U kilku gatunków koniowatych stwierdzono terytorializm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koń mzw., koniuszy mos., konnica ż., koniarz mos., koniuch mos., konny mos., konina ż., konik mzw., koniczek mzw.

 przym. koński, konny, koniowaty

 przysł. konno

Wiktionary


koniowaty

o cechach koniowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający konia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koń mzw., koniuszy mos., konnica ż., koniarz mos., koniuch mos., konny mos., konina ż., konik mzw., koniczek mzw., koniowate lm nm.

 przym. koński, konny

 przysł. konno

Wiktionary


koniówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Koniówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czarny Dunajec. Sąsiaduje z Chochołowem i Podczerwonem oraz słowacką Suchą Horą. Przez wieś płynie rzeka Czarny Dunajec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Nazwa pochodzi od wypasających się tu dawno koni i wołów.

W 2004 Koniówka obchodziła 400-lecie wsi.

Wikipedia


koniowo

Koniowo – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Trzebnica.

Wikipedia


koniowód

dawny żołnierz pilnujący koni podczas pieszych walk kawalerzystów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żołnierz pilnujący koni kawalerzystów na tyłach ich pieszych walk

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɔvut, AS: kõńovut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniowodny mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. koniowodny

Wiktionary


koniowodny

koniowód


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) jeźdz. człowiek, wyznaczony do prowadzenia koniafakt.

 (1.2) wojsk. hist. funkcja sprawowana przez żołnierza, polegająca na powożeniu i opiece nad końmi w oddziale artylerii konnej;

 (1.3) wojsk. hist. żołnierz pilnujący na tyłach koni, podczas pieszych walk kawalerzystów

Wiktionary

Wikipedia

Patrz:

koniowód

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲɔˈvɔdnɨ, AS: kõńovodny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniowód m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) koniowód

Wiktionary


koniowóz

pojazd do transportu koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przyczepa do transportu koni

 (1.2) samochód do transportu koni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲɔvus, AS: kõńovus

Wiktionary


koniś

pieszczotliwie o koniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) rzad. pieszcz. koń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kto zatroszczy się o konisie, gdy dziadek Janek umrze?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konny mos., konisko n., koń mzw., konina ż.

 przym. konny

Wiktionary


konisko

stary, lichy koń; szkapa, konina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od koń

 (1.2) słaby, chorowity koń

 (1.3) rub. wyrosły młodzieniec

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Stare konisko padło na drodze do Morskiego Oka.

 (1.3) Do sklepu weszło stare konisko i zaczęło ślepić po regale z gorzałą.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konny, koński

 przysł. konno

 rzecz. koniuch mos., konny mos., Konin mrz., konina ż., koniś mzw., koń mzw.

Wiktionary


konitrut

roślina z rodziny trędownikowatych, rosnąca w rowach i na brzegach wód w klimacie umiarkowanym, zawierająca substancję trującą


SJP.pl

Konitrut (Gratiola) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych. Obejmuje 26–28 gatunków. Najbardziej zróżnicowane są w Ameryce Północnej, gdzie rośnie ich 17 gatunków, w Eurazji są 4 gatunki (w tym konitrut błotny G. officinalis – jedyny przedstawiciel rodzaju we florze Polski), w Australazji 3–5, a w górach Ameryki Południowej – 2–3. Rośliny te rosną na brzegach wód, nad rzekami, rowami i na mokradłach. Konitrut błotny wykorzystywany był w przeszłości jako roślina lecznicza.

Wikipedia


koniuch

dawniej:
1. pastuch koni;
2. sługa doglądający koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. parobek doglądający koni

Wiktionary

Koniuch (niem. Todte Plferd) (775 m n.p.m.) – szczyt w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Bystrzyckich.

Szczyt w grzbiecie odchodzącym na północny zachód od szczytu Kuźnicka Góra, porośnięty lasem świerkowym regla dolnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kazaliśmy koniuchowi wyprowadzić klaczki na pastwisko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniucha mos., konisko n., koń mzw., koniuszy mos., koniowate nmos.

 przym. koński, koniowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniucha

Wiktionary


koniucha

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. parobek doglądający koni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Naszego koniuchę objął pobór.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniuch mos., koń mzw.

 przym. koński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniuch

Wiktionary


koniugacja

1. odmiana czasownika;
2. zbiór form fleksyjnych czasownika;
3. akt płciowy u niektórych organizmów niższych;
4. łączenie się w pary chromosomów homologicznych przy podziale jądra komórkowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. odmiana czasownika przez osoby, liczbę, czas, tryb, aspekt, rodzaj;

 (1.2) biol. bezpośrednie przekazywanie DNA z jednej komórki do drugiej.

Wiktionary

  • koniugacja – pojęcie stosowane do określania różnych procesów genetycznych
  • koniugacja – odmiana czasownika przez osoby, czasy, tryby, strony, liczby, aspekty i inne kategorie gramatyczne

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czasowniki, które odmieniają się w ten sam sposób, stanowią koniugację.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲuˈɡat͡sʲja, AS: kõńugacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniugowanie n.

:: zdrobn. koniugacyjka ż.

 czas. koniugować ndk.

 przym. koniugacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. żart. koniugacyjka

Wiktionary


koniugacyjka

żartobliwe zdrobnienie od: koniugacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. rzad. zdrobn. od koniugacja (odmiana czasownika przez: osoby, czasy, tryby, strony, liczby; zespół form czasownika)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Podstawą języka łacińskiego — ciągnie Izdebski — są deklinacje i koniugacje. Bez Korneliusza, Owidiusza, Wergiliusza możesz zostać choćby biskupem — ale jeśli nie znasz deklinacyjki i koniugacyjki, nie będziesz nawet dobrym… / — Organistą! — kończy[ł] któryś z chłopców, na pamięć już znający tę przemowę, przez wszystkie klasy nieustannie powtarzaną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniugacja ż.

Wiktionary


koniugacyjny

dotyczący koniugacji


SJP.pl


koniugat

związek chemiczny powstały przez połączenie dwóch lub więcej cząsteczek, zwykle poprzez wiązanie kowalencyjne


SJP.pl


koniugować

1. odmieniać czasownik przez osoby, czasy, tryby;
2. u niektórych organizmów niższych: wymieniać materiał genetyczny;
3. o chromosomach podczas mejozy: łączyć się w pary


SJP.pl


koniunkcja

1. położenie dwóch ciał na sferze niebieskiej w najmniejszej odległości od siebie;
2. w logice: zdanie złożone ze zdań połączonych spójnikiem "i", prawdziwe wtedy, gdy każde ze zdań składowych jest prawdziwe;
3. dawniej: łączność, związek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) współwystępowanie

 (1.2) log. mat. iloczyn logiczny, symbol odpowiadający spójnikowi „i”;

 (1.3) mat. odpowiednik koniunkcji (1.2) dla dowolnej algebry Boole’a, np. koniunkcja zbiorów, koniunkcja zdarzeń

 (1.4) astr. ustawienie ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii;

Wiktionary

  • koniunkcja – iloczyn logiczny
  • koniunkcja (polisyndeton) – konstrukcja składniowa
  • koniunkcja – położenie ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Koniunkcja wielu nieszczęśliwych przypadków.

 (1.2) Negacja koniunkcji to alternatywa negacji.

 (1.3) Koniunkcja zbiorów to inaczej iloczyn zbiorów, ich część wspólna.

 (1.4) Koniunkcja Merkurego, Wenus, Marsa i Jowisza z pewnością musi być bardzo ważna dla astrologów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲũŋkt͡sʲja, AS: kõńũŋkcʹi ̯a

Wiktionary


koniunkcyjny

dotyczący koniunkcji


SJP.pl


koniunktiwus

w językoznawstwie: tryb czasownika, przedstawiający daną czynność jako niepewną, oczekiwaną, możliwą, składający się z form 3 osoby czasu przeszłego i partykuły "by", przybierającej końcówki osobowe; koniunktyw, coniunctivus, tryb przypuszczający, tryb warunkowy


SJP.pl


koniunktura

ogół zjawisk wywierających pozytywny wpływ na rozwój ekonomiczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół warunków mających na coś wpływ (zwłaszcza pozytywny)

 (1.2) ekon. ogólna sytuacja i nastroje panujące w gospodarce

 (1.3) daw. widoki, nadzieje

Wiktionary

Koniunktura (łac. coniunctura) – splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne.

Pojęcie oznacza stan aktywności gospodarczej charakteryzowany poprzez zmienne w czasie wskaźniki gospodarcze, takie jak:

  • PKB,
  • ceny,
  • płace,
  • zatrudnienie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koniunkturalizm mrz., koniunkturalność ż.

 przym. koniunkturalny

 przysł. koniunkturalnie

Wiktionary


koniunkturalista

osoba kierująca się w życiu własnym interesem; materialista, egoista


SJP.pl


koniunkturalistka

kobieta kierująca się w życiu własnym interesem; materialistka, egoistka


SJP.pl


koniunkturalizm

postawa lub zachowanie polegające na wykorzystywaniu chwilowych, sprzyjających warunków do osiągnięcia doraźnych korzyści osobistych; oportunizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) postawa polegająca na dopasowywaniu się do aktualnej sytuacji w celu osiągania doraźnych korzyści bez względu na konsekwencje natury moralnej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Koniunkturalizm jest negacją zasady wierności głoszonym ideałom. Koniunkturalista ich nie ma – ma takie poglądy, głosi takie deklaracje, hasła, które mają aktualny zbyt.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniunktura ż., koniunkturalność ż., koniunkturalista m., koniunkturalistka ż.

 przym. koniunkturalny

 przysł. koniunkturalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniunkturalność, konformizm, oportunizm

Wiktionary


koniunkturalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób koniunkturalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniunkturalność mrz., koniunkturalizm mrz., koniunktura ż., koniunkturalista m., koniunkturalistka ż.

 przym. koniunkturalny

Wiktionary


koniunkturalność

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. koniunkturalizm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniunktura ż., koniunkturalizm m., koniunkturalista m., koniunkturalistka ż.

 przym. koniunkturalny

 przysł. koniunkturalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniunkturalizm, konformizm, oportunizm

Wiktionary


koniunkturalny

1. powstały pod wpływem chwilowych, sprzyjających warunków, wykorzystujący dogodne okoliczności;
2. wynikający z wyrachowania, z chęci osiągnięcia doraźnych korzyści;
3. dotyczący aktualnego stanu gospodarki;
4. cykl koniunkturalny - następujące po sobie okresy szybkiego i wolnego rozwoju gospodarczego


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. nastawiony na wykorzystanie koniunktury

przymiotnik relacyjny

 (2.1) ekon. związany z koniunkturą, dotyczący koniunktury

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W teorii realnego cyklu koniunkturalnego pomijane są czynniki monetarne i uznaje się, że źródła zjawiska cyklu koniunkturalnego tkwią po podażowej stronie gospodarki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniunktura ż., koniunkturalizm mrz., koniunkturalność ż.

 przym. koniunkturowy

 przysł. koniunkturalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniunkturowy

 (2.1) koniunkturowy

Wiktionary


koniunkturowy

przymiotnik od: koniunktura


SJP.pl


koniunktyw

w językoznawstwie: tryb czasownika, przedstawiający daną czynność jako niepewną, oczekiwaną, możliwą, składający się z form 3 osoby czasu przeszłego i partykuły "by", przybierającej końcówki osobowe; koniunktiwus, coniunctivus, tryb przypuszczający, tryb warunkowy


SJP.pl


koniunktywny

1. w logice: oparty na koniunkcji, zdaniu złożonym ze zdań połączonych spójnikiem "i";
2. w językoznawstwie: mający formę koniunktywu, wyrażający czynność potencjalną, oczekiwaną, możliwą do wykonania;
3. pytanie koniunktywne - rodzaj pytania ankietowego, na które respondent wybiera więcej niż jedną z możliwych odpowiedzi


SJP.pl


koniuracja

1. zaklęcie magiczne; inkantacja;
2. spisek, sprzysiężenie


SJP.pl


koniuski

Koniusza (wieś w Polsce)


SJP.pl


koniustwo

funkcja koniuszego (zarządcy w stadninie lub urzędnika w dawnej Polsce); koniuszostwo


SJP.pl


koniusza

1. wieś w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim;
2. wieś w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Koniusza – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Koniusza
  • Koniusza – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przemyskim, w gminie Fredropol
  • Koniusza – część wsi Donatkowice w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Kazimierza Wielka

Wikipedia


koniuszanin

mieszkaniec Koniuszy


SJP.pl


koniuszanka

1. mieszkanka Koniuszy;
2. dawniej: córka koniuszego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. córka koniuszego

Wiktionary

Koniuszy (łac. praefectus stabuli, franc. écuyer; niem. Stallmeister) – zarządca stadnin i stajni na dworach królewskich i magnackich; później tylko zaszczytny tytuł dworski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koniuszy mos.

 przym. koński

Wiktionary


koniuszczek

zdrobnienie od: koniuszek


SJP.pl


koniuszeczek

zdrobnienie od: koniuszek


SJP.pl


koniuszek

koniec czegoś, czubek czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. najdalej wysunięty punkt czegoś, sam koniec, czubek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słoik leżał na najwyższej półce i ledwo dosięgnąłem go koniuszkami palców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈɲuʃɛk, AS: kõńušek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koniec m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czubek

Wiktionary


koniuszewski

nazwisko


SJP.pl


koniuszkowy

1. przymiotnik od: koniuszek;
2. w medycynie: uderzenie koniuszkowe - wypuklenie ścianki klatki piersiowej w okolicy koniuszka serca podczas skurczu komór serca


SJP.pl


koniusznia

dawniej: stajnia (budynek)


SJP.pl


koniuszostwo

funkcja koniuszego (zarządcy w stadninie lub urzędnika w dawnej Polsce); koniustwo


SJP.pl


koniuszy

1. w hodowli koni: zwierzchnik masztalerzy;
2. w dawnej Polsce:
a) osoba zarządzająca stajniami na dawnym dworze królewskim;
b) dworski tytuł honorowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. urzędnik sprawujący pieczę nad królewskimi stajniami i stadami koni – w średniowiecznej Polsce i innych krajach;

 (1.2) hist. od XIV w. w dawnej Polsce, dworski tytuł honorowy pochodzący od koniuszego (1.1)

Wiktionary

Koniuszy (łac. praefectus stabuli, franc. écuyer; niem. Stallmeister) – zarządca stadnin i stajni na dworach królewskich i magnackich; później tylko zaszczytny tytuł dworski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koniowate lm nm., koniuszyc mos., koniuszanka ż., koniuszyna ż., koniuch mos., koń mzw./mrz., konny mos., konina ż.

 przym. konny, koński, koniowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konarski

Wiktionary


koniuszyc

dawniej: syn koniuszego (urzędnika w dawnej Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. syn koniuszego

Wiktionary

Koniuszy (łac. praefectus stabuli, franc. écuyer; niem. Stallmeister) – zarządca stadnin i stajni na dworach królewskich i magnackich; później tylko zaszczytny tytuł dworski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koniuszy mos.

Wiktionary


koniuszyna

dawniej: żona koniuszego (urzędnika w dawnej Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. żona koniuszego

Wiktionary

Koniuszy (łac. praefectus stabuli, franc. écuyer; niem. Stallmeister) – zarządca stadnin i stajni na dworach królewskich i magnackich; później tylko zaszczytny tytuł dworski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koniuszy mos.

Wiktionary


konizacja

zabieg ginekologiczny polegający na wycięciu stożka macicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wycięcie z szyjki macicy kawałka tkanki w kształcie stożka;

Wiktionary

Konizacja szyjki macicy – metoda diagnostyczna lub diagnostyczno-lecznicza wycięcia stożka tkanki z części pochwowej szyjki macicy. Rutynowo wykonuje się po niej wyłyżeczkowanie kanału szyjki. Wskazaniem do konizacji jest nieprawidłowy obraz cytologiczny, nieprawidłowy obraz histologiczny pobranego wcześniej bioptatu części pochwowej szyjki lub nieprawidłowy wynik kolposkopii.


Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ɲiˈzat͡sʲja, AS: kõńizacʹi ̯a

Wiktionary


konkani

jeden z języków urzędowych Indii, używany przez co najmniej 7 milionów osób na zachodnim wybrzeżu Indii


SJP.pl

Język konkani, konknni, konkni (dewanagari: कोंकणी) – jeden z 23 oficjalnych języków Indii, używany przez co najmniej 7 milionów osób na zachodnim wybrzeżu Indii (w stanie Maharashtra, Goa, Karnataka, również niewielkie enklawy w stanie Kerala).

Wikipedia


konkatedra

kościół będący pod opieką biskupa diecezji, którego siedziba znajduje się przy innej katedrze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. rel. druga katedra ordynariusza diecezji

Wiktionary

Konkatedra, współkatedra, kościół konkatedralny – drugi kościół archidiecezji lub diecezji, druga siedziba biskupa diecezjalnego, ewentualnie miejsce rezydencji wikariusza biskupiego dla danego miasta (np. biskup Zbigniew Kraszewski, który krótko po powstaniu diecezji warszawsko-praskiej był proboszczem parafii konkatedralnej).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uroczystości odbędą się też w konkatedrze w Żywcu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konkatedralny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współkatedra, kościół konkatedralny

Wiktionary


konkatedralny

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do konkatedry, związany z konkatedrą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Procesja wyruszy z placu konkatedralnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkatedra ż.

Wiktionary


konkatenacja

1. konstrukcja polegająca na zaczynaniu następnego zdania, wersu, strofy od wyrazu, którym się kończy poprzednie zdanie, wers, strofa;
2. połączenie dwóch ciągów znaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. powtarzanie i rozwijanie w kolejnym zdaniu, wersie itp. wyrazu lub wyrażenia, którym się kończy poprzednie zdanie, wers;

 (1.2) inform. łączenie łańcuchów tekstowych

Wiktionary

Konkatenacja (łac. concatenatio) – łączenie ze sobą wyrażeń.

Wikipedia


konkatenacyjny

dotyczący konkatenacji


SJP.pl


konkel

nazwisko


SJP.pl


konkieta

dawniej: sukces w miłości, zalotach, flircie


SJP.pl


konklawe

1. rel. zebranie kardynałów w celu wybrania nowego papieża;
2. rel. zamknięta część Watykanu będąca miejscem wyboru papieża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kośc. w Kościele katolickim: zgromadzenie wybierające papieża; obrady tego zgromadzenia;

Wiktionary

Konklawe (łac. conclave, od cum clavis, zamknięcie pod kluczem) – ogólne zgromadzenie kardynałów dla wyboru papieża. Pierwszy raz terminem tym posłużył się papież Grzegorz X w konstytucji apostolskiej Ubi Periculum 1274, która przyznała prawo wyboru nowego papieża tylko przez kardynałów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po śmierci papieża zwołuje się konklawe, na którym kardynałowie wybierają nowego papieża.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈklavɛ, AS: kõŋklave

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konklawista m.

Wiktionary


konklawista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczestnik konklawe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konklawe n.

Wiktionary


konklawizm

odłam tradycjonalizmu katolickiego, wywodzący się z sedewakantyzmu, którego wyznawcy wybierają swoich własnych papieży (antypapieży)


SJP.pl

Konklawizm – odłam tradycjonalizmu katolickiego, wywodzący się z sedewakantyzmu, którego wyznawcy twierdzą, że ze względu na upadek posoborowej hierarchii mogą wybrać swego własnego papieża.

W przeciwieństwie do sedewakantyzmu, uznającego każdego papieża po Piusie XII za nieważnie wybranego, konklawiści uznają wybór papieża na swoich warunkach. Ruch powstał na przełomie lat 60. i 70., a jednym z jego rzeczników był Joaquín Sáenz y Arriaga. Pierwszym antypapieżem wybranym w nurcie konklawizmu został Mirko Krav Fabis, wybrany w Zagrzebiu w 1978 roku. Inni antypapieże to David Bawden (wybrany w 1990 jako Michał), Victor von Pentz (wybrany w 1994 jako Linus II) i Lucian Pulvermacher (głowa Prawdziwego Kościoła Katolickiego, wybrany w 1998 jako Pius XIII). W 2006 roku w Argentynie Oscar Michaelli został wybrany jako Leon XIV, a po jego śmierci rok później jego następcami byli Juan Bautista Bonetti (jako Innocenty XIV) i Alejandro Tomas Greico (jako Aleksander XI).

Wikipedia


konkludować

podsumowywać, wnioskować, pomyślnie kończyć, zamykać dyskusję, obrady


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zakonkludować)

 (1.1) przest. podsumowywać np. wypowiedź, formułować ostateczne wnioski, wnioskować

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To, co działa na zmysł wzroku, konkludowałem, w żaden sposób nie może być nieobecne w rzeczy, którą oglądamy, albowiem ów zmysł nie wnosi niczego nowego do oglądanego przedmiotu, czego by już w nim wcześniej nie było.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkluˈdɔvat͡ɕ, AS: kõŋkludovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkludowanie n., konkluzja

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wnioskować

Wiktionary


konkludowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konkludować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkludɔˈvãɲɛ, AS: kõŋkludovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konkludować

 rzecz. konkluzja ż.

Wiktionary


konkluzja

1. wynik rozumowania; wniosek;
2. wniosek strony w procesie; żądanie;
3. dawniej: napis na trumnie z ostatnią sentencją mowy pogrzebowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wniosek końcowy

 (1.2) praw. wniosek strony w procesie, żądanie

 (1.3) hist. siedemnasto- lub osiemnastowieczny napis trumienny zawierający ostatnią sentencję mowy pogrzebowej, który był umieszczany na tkaninach, często wraz z portretem i herbem zmarłego

Wiktionary

W każdym rozumowaniu odnaleźć można następujące elementy: racja i następstwo, przesłanka i konkluzja (wniosek).

Zdanie „A” jest racją zdania „B”, zaś zdanie „B” jest następstwem zdania „A”, wtedy, gdy prawdziwość zdania „A” jest gwarancją prawdziwości zdania „B”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkluzʲja, AS: kõŋkluzʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkluzywność ż., konkludowanie

 czas. konkludować

 przysł. konkluzywnie

 przym. konkluzywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) morał, wniosek

Wiktionary


konkluzywnie

przysłówek

 (1.1) z wnioskami, rozstrzygnięciem, konkluzjami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkluˈzɨvʲɲɛ, AS: kõŋkluzyvʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkluzywność, konkluzja

 przym. konkluzywny

Wiktionary


konkluzywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dawanie wniosków, konkluzji, rozstrzygnięć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkluˈzɨvnɔɕt͡ɕ, AS: kõŋkluzyvność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konkluzywny

 rzecz. konkluzja

 przysł. konkluzywnie

Wiktionary


konkluzywny

dający konkluzje, rozstrzygnięcia, wnioski; rozstrzygający


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dający wnioski, rozstrzygnięcie, konkluzje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkluˈzɨvnɨ, AS: kõŋkluzyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkluzywność, konkluzja

 przysł. konkluzywnie

Wiktionary


konkokcja

przestarzałe albo żartobliwe: trawienie, strawność


SJP.pl


konkordacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konkordat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkordat m.

Wiktionary


konkordancja

zestaw wszystkich wystąpień danego wyrazu w analizowanym tekście wraz z ich kontekstami


SJP.pl

Konkordancja (z łac. concordia „zgoda”) – alfabetyczny spis wyrazów, zdań, znaków lub symboli znajdujących się w jakimś dziele literackim lub zbiorze dokumentów czy ksiąg. Jest to zwykle dość obszerne opracowanie zawierające spis wyrazów występujących w wybranym dziele lub w pracach konkretnego autora wraz ze wskazaniem miejsc ich występowania.

Wikipedia


konkordans

rozmiar czcionki o wielkości 36 punktów typograficznych (13,536 mm)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień czcionki odpowiadający trzydziestu sześciu punktom (13,5324 mm)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkɔrdãw̃s, AS: kõŋkordãũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konkordia ż.

Wiktionary


konkordat

układ zawierany pomiędzy władzą państwową a papieżem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. układ pomiędzy Stolicą Apostolską a państwem regulujący stanowisko prawne Kościoła katolickiego w danym państwie;

Wiktionary

Konkordat (łac. concordatum: uzgodniony) – umowa międzynarodowa zawierana między państwem a Stolicą Apostolską, która reguluje sprawy dotyczące obu stron (pozycja Kościoła katolickiego w danym państwie, zapewnienie wolności nauczania religii i wypełniania swojej misji, kwestie własności, ważności małżeństw sakramentalnych, wpływu władz państwowych na obsadę stolic biskupich itp.). Ponadto nazwa konkordat używana jest również jako nazwa techniczna na oznaczenie jakiejkolwiek umowy dwustronnej pomiędzy władzą kościelną i państwową.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) podpisać / ratyfikować / wypowiedzieć / zerwać konkordat

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Konkordia ż.

:: zdrobn. konkordacik mrz.

 przym. konkordatowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|concordat. < etym2|łac|concordo|concordare.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) concordat

* baskijski: (1.1) konkordatu

* białoruski: (1.1) канкардат m.

* bułgarski: (1.1) конкордат m.

* czeski: (1.1) konkordát m.

* esperanto: (1.1) konkordato

* estoński: (1.1) konkordaat

* fiński: (1.1) konkordaatti

* francuski: (1.1) concordat m.

* hiszpański: (1.1) concordato m.

* ido: (1.1) konkordato

* interlingua: (1.1) concordato

* kataloński: (1.1) concordat m.

* litewski: (1.1) konkordatas m.

* łaciński: (1.1) concordatum n.

* niemiecki: (1.1) Konkordat n.

* nowogrecki: (1.1) κονκορδάτο n.

* rosyjski: (1.1) конкордат m.

* serbski: (1.1) конкордат m.

* słowacki: (1.1) konkordát m.

* szwedzki: (1.1) konkordat n.

* turecki: (1.1) konkordato

* ukraiński: (1.1) конкордат m.

* węgierski: (1.1) konkordátum

* włoski: (1.1) conciliazione ż.

źródła.

odmiana.

 (1.1) ett konkordat, konkordatet, konkordat, konkordaten

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkɔrdat, AS: kõŋkordat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konkordia ż.

:: zdrobn. konkordacik mrz.

 przym. konkordatowy

Wiktionary


konkordatowy

1. konkordat.
2. małżeństwo konkordatowe - małżeństwo kościelne zyskujące status związku cywilnego


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do konkordatu, związany z konkordatem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najważniejszą cechą ślubu konkordatowego jest wywoływanie skutków zarówno wyznaniowych jak i prawnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkordat m., Konkordia ż.

Wiktionary


konkordia

dawniej: zgoda, jedność, harmonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini i uosobienie zgody;

 (1.2) imię|polski|ż.;

Wiktionary

  • Konkordia (łac. Concordia) – w mitologii rzymskiej bogini i uosobienie zgody
  • Konkordia – imię żeńskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konkordia miała świątynię na Forum Romanum, która była miejscem posiedzeń senatu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkordia ż., konkordans m., konkordancja ż., konkordat m., konkordatowość ż.

:: fm. Konkordiusz m.

 przym. konkordatowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Homonoja, rzad. Zgoda

Wiktionary


konkordiusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Konkordiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Oznacza harmonię, pokój. Istnieje kilku świętych katolickich o tym imieniu.

Żeński odpowiednik: Konkordia

Konkordiusz imieniny obchodzi 1 stycznia i 16 grudnia.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziewczyna Konkordiusza urodziła się w Częstochowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konkordia ż.

Wiktionary


konkrecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konkret

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie konkret, lecz tylko mały konkrecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkrec m.

Wiktionary


konkrecja

skupienie minerałów występujące w skałach osadowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. kuliste, soczewkowe lub gruzłowe skupienie minerałów o składzie innym niż osad otaczający;

Wiktionary

Konkrecja – agregat mineralny powstały wskutek stopniowego narastania minerałów wokół jakiegoś obiektu w skale. Obiektem tym może być otoczak jakiejś skały, skamieniałość lub nawet ziarenko piasku. Przyrastanie odbywa się zawsze od środka (jądra konkrecji) na zewnątrz, co różni konkrecję od sekrecji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konkrecjami są np. buły krzemienia w wapieniach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkrɛt͡sʲja, AS: kõŋkrecʹi ̯a

Wiktionary


konkrecyjny

dotyczący konkrecji


SJP.pl


konkrement

substancje odkładające się w tkankach i narządach organizmów żywych; złóg


SJP.pl


konkret

rzecz konkretna; sprecyzowane pojęcie, odpowiadające rzeczy realnej, istniejącej w rzeczywistości


SJP.pl

Wikipedia


konkretnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób dokładnie określony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas rytuału kapłani złożyli w ofierze mnóstwo gadów, a konkretnie trzydzieści siedem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkret mrz., konkretność ż.

 czas. konkretyzować

 przym. konkretny

Wiktionary


konkretniej

stopień wyższy od przysłówka: konkretnie


SJP.pl


konkretniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: konkretny; bardziej konkretny


SJP.pl


konkretność

cecha tego, co konkretne, realnie istniejące, namacalne


SJP.pl


konkretny

1. istniejący materialnie; rzeczywisty, realny, namacalny;
2. dokładnie określony, sprecyzowany; precyzyjny, rzeczowy;
3. działający i rozumujący logicznie, praktycznie;
4. przenośnie: duży, znaczny, pokaźny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dobrze określony

 (1.2) praktyczny, rzeczowy

 (1.3) o człowieku: logiczny, ścisły

 (1.4) o znacznej wartości, zadowalający

 (1.5) wybrany z jakiegoś powodu

 (1.6) pot. duży

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To były bardzo konkretne uwagi.

 (1.4) Oczywiście dostaniesz za to konkretną zapłatę.

 (1.5) Nie wziął byle czego, tylko właśnie tę konkretną książkę.

 (1.6) Stół nie zajmie dużo, ale to łóżko to jest konkretne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkrɛtnɨ, AS: kõŋkretny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkret m., konkretyzacja ż., konkretyzowanie n., skonkretyzowanie n.

 czas. konkretyzować ndk., skonkretyzować dk.

 przysł. konkretnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rzeczowy

 (1.3) rzeczowy

Wiktionary


konkrety

ważne ustalenia


SJP.pl


konkretysta

zwolennik poglądu filozoficznego głoszącego, że istnieją tylko rzeczy, a negującego samodzielne istnienie zdarzeń, stosunków, właściwości itp.; reista


SJP.pl


konkretystka

zwolenniczka poglądu filozoficznego głoszącego, że istnieją tylko rzeczy, a negującego samodzielne istnienie zdarzeń, stosunków, właściwości itp.; reistka


SJP.pl


konkretystyczny

konkretyzm


SJP.pl

Patrz:

konkretyzm

konkretyzm

pogląd filozoficzny głoszący, że istnieją tylko rzeczy, konkrety, które można w jakiś sposób poczuć, zobaczyć oraz negujący samodzielne istnienie zdarzeń, stosunków; pansomatyzm, reizm


SJP.pl

Reizm (łac. res – rzecz), konkretyzm – odmiana nominalizmu; rozróżnia się jego dwie odmiany:

  • reizm ontologiczny mówi, że istnieją tylko rzeczy rozumiane czasoprzestrzennie, czyli zlokalizowalne w czasie i przestrzeni; odrzuca istnienie bytów abstrakcyjnych jak cechy, własności, relacje, zbiory, liczby, zdarzenia itp.;
  • reizm metodologiczny postuluje taką konstrukcję języka, w której każde sensowne wyrażenie odnosi się do rzeczy, np. Szczecin leży nad Odrą.

Wikipedia


konkretyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konkretyzować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konkretyzować ndk.

 przym. konkretny

Wiktionary


konkubencki

konkubent


SJP.pl

Patrz:

konkubent

konkubent

mężczyzna żyjący w nieślubnym związku z kobietą; konkubin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. mężczyzna żyjący z kobietą bez oficjalnego zawarcia związku małżeńskiego

Wiktionary

Konkubinat (łac. concubinatus od com- „współ-” i cubare „leżeć”) – nieformalny związek dwóch osób, pozostających w pożyciu, bez usankcjonowania w świetle prawa jako małżeństwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na ławie oskarżonych siedzieli zabójczyni dziecka i jej konkubent.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkubɛ̃nt, AS: kõŋkubẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkubinat m., konkubin m.

:: fż. konkubina

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konkubin; pot. eufem. narzeczony; pot. żart. nieślubny

Wiktionary


konkubentka

kobieta żyjąca w nieślubnym związku z mężczyzną; konkubina, nieślubna


SJP.pl


konkubin

mężczyzna żyjący w nieślubnym związku z kobietą; konkubent


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. konkubent.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konkubin mojej córki bardzo troszczy się o jej dziecko z poprzedniego związku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkubʲĩn, AS: kõŋkubʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkubinat m., konkubent m.

:: fż. konkubina

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) praw. konkubent; pot. eufem. narzeczony; pot. żart. nieślubny

Wiktionary


konkubina

kobieta żyjąca w nieślubnym związku z mężczyzną; konkubentka, nieślubna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. kobieta żyjąca z mężczyzną bez zawarcia związku małżeńskiego

 (1.2) daw. nałożnica

Wiktionary

Konkubinat (łac. concubinatus od com- „współ-” i cubare „leżeć”) – nieformalny związek dwóch osób, pozostających w pożyciu, bez usankcjonowania w świetle prawa jako małżeństwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedy Krzysztof D. powiedział, że nie ma pieniędzy, dostał dwa ciosy w twarz. Wtedy jego konkubina, która też była w mieszkaniu, zadzwoniła na policję.

 (1.2) Dawid, król Izraela, miał kilka żon i wiele konkubin.

 (1.2) Często więc mężczyźni w Chinach brali konkubiny dla własnej przyjemności (…).

 (1.2) Syn i następca cesarza polecił podobno pochować razem z ojcem wszystkie jego konkubiny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkuˈbʲĩna, AS: kõŋkubʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkubinat m.

:: fm. konkubent m., konkubin m.

 przym. konkubinacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieślubna

Wiktionary


konkubinacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konkubinat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A może by tak mały konkubinacik…?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkubinat m.

Wiktionary


konkubinat

stan wspólnego życia bez zawarcia formalnego związku małżeńskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) związek dwóch osób, podobny do małżeństwa, ale nieformalny z powodu braku rejestracji cywilnej bądź religijnego usankcjonowania;

Wiktionary

Konkubinat (łac. concubinatus od com- „współ-” i cubare „leżeć”) – nieformalny związek dwóch osób, pozostających w pożyciu, bez usankcjonowania w świetle prawa jako małżeństwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) We Włoszech od lat dyskutuje się nad problemem związków nieformalnych — bez usankcjonowania cywilnego bądź religijnego — i w dyskusji społecznej słowo konkubinat zostało zastąpione przez inne określenia takie, jak „partnerzy”, „towarzysze życia”, „wolny związek”, „związek partnerski”, „związek cywilny”. W Polsce słowo konkubinat ma nadal zabarwienie pejoratywne (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkuˈbʲĩnat, AS: kõŋkubʹĩnat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkubina ż., konkubent m., konkubin m., konkubinacik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kohabitacja, związek nieformalny, wolny związek

Wiktionary


konkupiscencja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wrodzona człowiekowi skłonność do grzechu i uleganiu żądzom

Wiktionary


konkurencja

1. oddziaływanie antagonistyczne pomiędzy populacjami polegające na ubieganiu się przez co najmniej dwie populacje o tę samą niszę ekologiczną;
2. ubieganie się o nabywców towarów i usług przez dwie różne firmy z tej samej branży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. oddziaływanie antagonistyczne pomiędzy populacjami polegające na ubieganiu się przez co najmniej dwie populacje o tę samą niszę ekologiczną

 (1.2) ekon. ubieganie się o nabywców towarów i usług przez różne firmy z tej samej branży

 (1.3) ogólnie: proces wyłaniania zwycięzców spośród pewnej grupy

 (1.4) ekon. jednostki konkurujące ze sobą

 (1.5) sport. typ rywalizacji sportowej

 (1.6) rzad. współistnienie, zbieg

Wiktionary

  • Konkurencja (ekologia)
  • Konkurencja (gospodarka)
  • Konkurencja (sport)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W sprawie tego nowego projektu, to trzymaj na razie język za zębami, żeby konkurencja nie podłapała.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkuˈrɛ̃nt͡sʲja, AS: kõŋkurncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurencyjność ż., konkury nmos., konkurs m., konkurent m., konkurentka ż., konkurowanie n.

 czas. konkurować ndk.

 przym. konkurencyjny

 przysł. konkurencyjnie

Wiktionary


konkurencki

konkurent (osoba)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z konkurentem, dotyczący konkurenta (tego, kto ubiega się o rękę kobiety)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurent mos., konkury nmos.

Wiktionary


konkurencyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konkurencyjne; cecha tych, którzy są konkurencyjni

Wiktionary

Konkurencyjność – zdolność do długookresowego, efektywnego wzrostu. Jej elementami są więc efektywność, dynamika oraz elastyczność badanego podmiotu gospodarczego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konkurencja ż., konkurent m., konkurentka ż., konkurowanie n.

 czas. konkurować ndk.

 przym. konkurencyjny

 przysł. konkurencyjnie

Wiktionary


konkurencyjny

1. dotyczący konkurencji;
2. współzawodniczący, rywalizujący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający znamiona konkurencji

 (1.2) mogący swobodnie konkurować w sferze ekonomicznej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurowanie n., konkurencja ż., konkurencyjność ż., konkurent mos., konkurentka ż.

 czas. konkurować ndk.

 przysł. konkurencyjnie

 przym. niekonkurencyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rywalizujący, współzawodniczący

 (1.2) atrakcyjny, niedrogi, tani

Wiktionary


konkurent

1. firma konkurująca na rynku lub osoba rywalizująca z kimś;
2. dawniej: mężczyzna ubiegający się o rękę panny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) firma, osoba będąca rywalem dla innej firmy, osoby

 (1.2) daw. mężczyzna zabiegający o względy kobiety w celach matrymonialnych

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) rywal

 (1.2) zalotnik

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. konkurencja, konkurencyjność, konkurentka, konkurowanie

 przym. konkurencki, konkurencyjny

 czas. konkurować

 przysł. konkurencyjnie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) competitor, rival; (1.2) suitor, wooer

* bułgarski: (1.1) конкурент m.

* czeski: (1.1) konkurent; (1.2) nápadník

* hiszpański: (1.1) competencia, rival; (1.2) pretendiente

* wilamowski: (1.1) konkurent m.

źródła.

== konkurent (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|konkǔrent.

 dzielenie|kon|ku|rent.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) konkurent

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ŋˈkurɛ̃nt, AS: kõŋkurẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurencja, konkurencyjność, konkurentka, konkurowanie

 przym. konkurencki, konkurencyjny

 czas. konkurować

 przysł. konkurencyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rywal

 (1.2) zalotnik

Wiktionary


konkurentka

firma konkurująca na rynku lub jej przedstawicielka


SJP.pl


konkurować

1. współzawodniczyć, walczyć, rywalizować;
2. przestarzale: ubiegać się o rękę panny


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) robić konkurencję, uczestniczyć w konkurencji, ubiegać się o pierwszeństwo

 (1.2) przest. ubiegać się o rękę panny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurencja ż., konkurencyjność ż., konkurent mos., konkurentka ż., konkurowanie n.

 przym. konkurencyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rywalizować, współzawodniczyć

Wiktionary


konkurowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konkurować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurencja ż., konkurent m., konkurentka ż., konkurencyjność ż.

 czas. konkurować ndk.

 przym. konkurencyjny

Wiktionary


konkurs

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. przedsięwzięcie rozrywkowe, artystyczne lub sportowe pozwalające wyłonić najlepszego uczestnika (lub uczestników), który najczęściej zostaje nagrodzony

 (1.2) adm. sformalizowana procedura wyboru kandydata na jakieś stanowisko

 (1.3) adm. hand. postępowanie mające na celu wybór najkorzystniejszej oferty, najlepszego projektu architektonicznego bądź projektów i przedsięwzięć, które zostaną dofinansowane ze środków publicznych

Wiktionary

Konkurs – rodzaj przyrzeczenia publicznego, w którym oznaczony został termin ubiegania się o nagrodę za najlepszą czynność lub najlepszy rezultat (dzieło), spełniające warunki określone w przyrzeczeniu nagrody w rozumieniu art. 919-921 Kodeksu cywilnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wygrałam tę płytę w konkursie na komiks.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ŋkurs, AS: kõŋkurs

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konkursowy

 rzecz. konkurencja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) turniej, zawody

Wiktionary


konkursik

1. zdrobnienie od: konkurs;
2. ironicznie o konkursie mało istotnym, z niewielką liczbą uczestników i przeprowadzonym w krótkim czasie


SJP.pl


konkursista

rzadko: osoba biorąca udział w konkursie - rywalizacji w jakiejś dziedzinie; konkursowicz


SJP.pl


konkursistka

konkursista; konkursowiczka


SJP.pl


konkursowicz

rzadko: osoba biorąca udział w konkursie - rywalizacji w jakiejś dziedzinie; konkursista


SJP.pl


konkursowiczka

konkursowicz; konkursistka


SJP.pl


konkursowość

cecha tego, co ma charakter konkursu - rywalizacji w jakiejś dziedzinie


SJP.pl


konkursowy

konkurs


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z konkursem, biorący udział w konkursie, wybrany w drodze konkursu

Wiktionary

Patrz:

konkurs

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ŋkurˈsɔvɨ, AS: kõŋkursovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurs m., konkursowicz m., konkursowiczka ż.

Wiktionary


konkury

przestarzałe: zabieganie o względy kobiety, staranie się o jej rękę; amory, zaloty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. zabieganie o rękę kobiety

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkurencja ż.

 przym. konkurencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) staranie się, zabieganie, zaloty

Wiktionary


konkwista

wyprawy zbrojne Portugalczyków lub Hiszpanów odbywające się pod koniec wieku XV i w wieku XVI, mające na celu zdobycie konkretnego terytorium, głównie w Ameryce Południowej i Środkowej oraz w Azji; conquista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wyprawy zbrojne podejmowane między XV a XVII wiekiem przez państwa iberyjskie (zwłaszcza Kastylię) w celu zdobycia nowych lądów i bogactw;

 (1.2) hist. pot. podbój ludów postrzeganych jako prymitywne dokonywany przez bardziej rozwiniętych cywilizacyjnie najeźdźców

Wiktionary

Konkwista (hiszp. conquista – podbój, zdobycie) – hiszpańskie i portugalskie wyprawy zbrojne, podejmowane od końca XV wieku w celu podboju nowo odkrytych terytoriów Ameryki, Afryki i Indii. Terror stosowany przez konkwistadorów wobec ludności tubylczej doprowadził m.in. do zagłady wielu plemion oraz zniszczenia cywilizacji Azteków i Inków.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konkwistador mos., konkwistadorstwo n.

 przym. konkwistadorski

Wiktionary


konkwistador

1. zaborca, zdobywca;
2. tytuł nadawany w XVI wieku zdobywcom Ameryki Południowej i Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. tytuł nadawany przez królów hiszpańskich i portugalskich zdobywcom Ameryki Południowej i Środkowej w XVI w.

 (1.2) zdobywca, najeźdźca, zaborca, kolonizator

Wiktionary

Konkwista (hiszp. conquista – podbój, zdobycie) – hiszpańskie i portugalskie wyprawy zbrojne, podejmowane od końca XV wieku w celu podboju nowo odkrytych terytoriów Ameryki, Afryki i Indii. Terror stosowany przez konkwistadorów wobec ludności tubylczej doprowadził m.in. do zagłady wielu plemion oraz zniszczenia cywilizacji Azteków i Inków.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konkwista ż.

 przym. konkwistadorski

Wiktionary


konkwistadorka

konkwistador


SJP.pl

Patrz:

konkwistador

konkwistadorski

konkwistador


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do konkwistadora lub konkwistadorów

Wiktionary

Patrz:

konkwistador

Przykłady

 (1.1) W okresie konkwistadorskim najszybciej rozwijała się centralna część kraju, północ oraz południe rozwijały się wolniej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konkwista ż., konkwistador mos., konkwistadorka ż.

Wiktionary


konnica

silnie uzbrojone wojsko walczące na koniach; jazda, kawaleria


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wojsk. formacja wojskowa złożona z uzbrojonych jeźdźców konnych

Wiktionary

Kawaleria (z wł. cavalleria; daw. jazda, konnica) – rodzaj wojsk wykorzystujący konie do przemieszczania się i walki. Dawniej jeden z dwóch podstawowych rodzajów wojsk (obok piechoty), dzielony na lekką i ciężką jazdę. Uległa zanikowi w I połowie XX w. Współcześnie stosowana prawie wyłącznie w charakterze reprezentacyjnym, zastąpiona oddziałami „kawalerii” powietrznej i pancernej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konny mos., koń mos./mzw.

 przym. konny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jazda, kawaleria

Wiktionary


konno

przysłówek

 (1.1) o sposobie poruszania się: na koniu

Wiktionary

  • Konno (wieś)
  • Konno (osada)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Goniec konno pognał do zamku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nːɔ, AS: kõ•no

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) zob. koń.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na koniu, wierzchem, wierzchowcem

Wiktionary


konno-artyleryjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. wojsk. związany z artylerią konną, dotyczący artylerii konnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. artyleria konna ż.

Wiktionary


konny

związany z koniem, dotyczący konia; wykorzystujący konia do jazdy wierzchem lub do jazdy w zaprzęgu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koniem, z jazdą na nim

 (1.2) wykorzystujący konie do zaprzęgu

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) ktoś poruszający się na koniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nːɨ, AS: kõ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koń mzw./mos., konisko n., koniś mzw., konnica ż., konina ż., koniuszy mos.

 przym. koński

 przysł. konno

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) jeździec

Wiktionary


konodont

zwykle w liczbie mnogiej: zbudowane z fosforanu wapnia drobne twory szkieletowe w kształcie ząbków grzebyków itp., występujące w osadach morskich z ery paleozoicznej


SJP.pl


konofit

kwiatowa roślina sucholubna z rodziny pryszczyrnicowatych


SJP.pl

Konofit (Conophytum) – rodzaj roślin z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Opisano około 300 gatunków z tego rodzaju, ale współcześnie uznawanych jest około 100 (103 według Plants of the World). Występują one w północno-zachodniej części południowej Afryki – w Namibii i RPA (centrum zróżnicowania w Namaqualand i Richtersveld). Są to sukulenty rosnące na suchych, skalistych siedliskach w obszarach, gdzie niewielkie deszcze padają tylko w okresie zimowym. Zasiedlają najczęściej szczeliny skalne na szczytach i zboczach wzniesień, czasem porastają lite powierzchnie skalne. W okresie suszy, trwającej zwykle 6 do 7 miesięcy, wchodzą w fazę spoczynku pozornie zamierając lub zamiera zewnętrzna para liści tworząca z czasem papierzastą osłonę wokół rozwijających się w centralnej szczelinie dwóch nowych liści. Rośliny te zakwitają po zakończeniu pory suchej, wydzielając nocą często intensywny zapach. Duża liczba gatunków ma bardzo ograniczony zasięg występowania, a ich siedliska są niszczone m.in. z powodu działalności górniczej. Wielu przedstawicieli rodzaju to w efekcie gatunki zagrożone.

Wikipedia


konoida

powierzchnia prostokreślna powstała przez poruszającą się prostą stale równoległą do stałej płaszczyzny i przecinającą ustaloną prostą


SJP.pl

Konoida – powierzchnia prostokreślna powstała jako suma prostych przecinających pewną ustaloną prostą i równoległych do ustalonej płaszczyzny, np. paraboloida hiperboliczna. Proste te nie muszą być równoległe do siebie.

Przykładem jest konoida Plückera dana przez układ:

{\begin{cases}x=u\cos v\\y=u\sin v\\z=a\sin 2v\end{cases}}

Wikipedia


konoidalny

w kształcie konoidy, powierzchni tworzonej przez poruszającą się prostą stale równoległą do stałej płaszczyzny i przecinającą ustaloną prostą


SJP.pl


konometr

przyrząd optyczny do mierzenia kąta między osiami optycznymi kryształu


SJP.pl


konon

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

  • Konon – imię pochodzenia greckiego
    • Konon (ur. ok. 444 p.n.e., zm. 392 p.n.e.) – wódz ateński z okresu II wojny peloponeskiej
    • Konon z Samos – grecki matematyk z III wieku p.n.e.
    • Konon – grecki mitograf z I wieku p.n.e.
    • Konon z Izaurii, cudotwórca i męczennik z II wieku
    • Konon z Magydas (zm. 250) – święty katolicki i prawosławny, męczennik z III w.
    • Konon z Pergi lub Konon "Ogrodnik" (zm. ok. 250)
    • Konon z Tarsus – biskup żyjący w VI wieku, przywódca Tryteizmu
    • Konon "Chrzciciel" lub Konon z Penthucla/z Jordanii (zm. ok. 555)
    • Konon (zm. 687) – papież
    • Leon III Izauryjczyk (ur. 685, zm. 741), cesarz bizantyński, przed objęciem władzy nosił imię Konon
    • Conon de Béthune (ur. ok. 1160, zm. 1219) – północnofrancuski truwer, uczestnik III i IV krucjaty
    • Conon (zm. 1106) – hrabia Montaigu, przywódca wojskowy I wyprawy krzyżowej
    • Conon – hrabia Montaigu i Duras (XII w.)
    • Konon z Naso (1139-1236), włoski opat i święty
    • Konon (ur. 1837, zm. 1922) – rumuński biskup prawosławny
    • Hans Conon von der Gabelentz (ur. 1807, zm. 1874) – niemiecki polityk i językoznawca
    • Konon z Rzymu – męczennik

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Papież Konon urodził się w Tracji.

    Wiktionary


kononowicz

nazwisko


SJP.pl

Kononowicz (forma żeńska: Kononowicz/Kononowiczowa/Kononowiczówna; liczba mnoga: Kononowiczowie) – polskie nazwisko. Na początku XXI wieku w Polsce mieszkały 644 osoby je noszące. Pochodzi od imienia Konon.

Rodzina szlachecka Kononowiczów pieczętuje się herbem Radwan.

Wikipedia


konopa

nazwisko


SJP.pl


konopacki

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Konopacki (1932–1990) – polski dziennikarz, dyplomata
  • Bronisława Konopacka (1884–1965) – embriolog
  • Dorota Konopacka – technolog żywności
  • Eugeniusz Konopacki (1906–1954) – harcmistrz, kapitan, dowódca harcerskiego batalionu Wigry w powstaniu warszawskim
  • Ewa Konopacka z domu Ponińska (ur. 1926) – łączniczka w powstaniu warszawskim
  • Fabian Konopacki (zm. 1619) – dziekan kapituły katedralnej poznańskiej i warmińskiej
  • Halina Konopacka (1900–1989) – lekkoatletka, dyskobolka
  • Hassan Konopacki (1879–1953) – białoruski, rosyjski i polski wojskowy, polityk i dziennikarz narodowości tatarskiej
  • Maciej Musa Konopacki (1926-2020) - tatarski działacz społeczny
  • Henryk Konopacki (1925–2007) – inżynier chemik, minister przemysłu chemicznego
  • Irena Konopacka-Semadeni (1901–1984) – chirurg stomatolog, „ciotka cichociemnych”, kierownik powstańczego szpitala na Czerniakowie 1944
  • Jan Konopacki (zm. 1530) – biskup chełmiński, skarbnik królewski
  • Jan Karol Konopacki (1581–1643) – biskup nominat warmiński
  • Jerzy Konopacki (1477–1543) – wojewoda pomorski
  • Maciej Konopacki (zm. 1613) – sekretarz królewski, wojewoda chełmiński, biskup chełmiński
  • Mieczysław Konopacki (1880–1939) – embriolog, anatom
  • Szymon Konopacki (1790–1884) – poeta i pamiętnikarz
  • Zbigniew Konopacki (1925–2002) – żołnierz Armii Krajowej

Wikipedia


konopatka

przestarzałe: materiał do uszczelniania, pakuły


SJP.pl

Konopatka – zniesiona nazwa części miasta Maciejowice, w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Maciejowice.

Wikipedia


konopczyn

Konopczyn – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Mońki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza w Mońkach.

Wikipedia


konopczyński

nazwisko


SJP.pl

Konopczyński (forma żeńska: Konopczyńska; liczba mnoga: Konopczyńscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 414 osoby, według nowszych, internetowych oparty danych liczba jest 406. Nazwisko pochodzi od staropolskiego słowa konop i jest najbardziej rozpowszechnione w centralnej Polsce.

Wikipedia


konopeum

zewnętrzna osłona tabernakulum z jedwabiu albo lnu


SJP.pl

Wikipedia


konopianka

ludowa nazwa wierzby wiciowej


SJP.pl


konopiany

konopny, konopiowy;
1. związany z konopiami - rośliną;
2. wykonany z konopi - włókna;
3. związany z konopiami - suszem otrzymywanym z liści;
4. mający kolor bladożółty, taki jak konopie (włókno)


SJP.pl


konopiasty

podobny kolorem do koloru włókiem konopi; płowy


SJP.pl


konopiaty

przestarzale: konopiasty, płowy


SJP.pl


konopie

1. jednoroczna roślina zielna, której włókna wykorzystywane są do wyrobu sznurów i płócien, a nasiona są źródłem oleju;
2. włókno otrzymywane z łodyg rośliny o tej samej nazwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Cannabis|L.|ref=tak., rodzaj roślin jednorocznych z rodziny konopiowatych, pochodzących z Azji, uprawianych dla mocnych włókien, nasion oraz używek;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju konopie (1.1);

 (1.3) włók. włókno uzyskiwane z konopi (1.2)

Wiktionary

Konopie (Cannabis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny konopiowatych. Rodzaj dość powszechnie uznawany jest przez botaników za monotypowy z konopiami siewnymi (Cannabis sativa) jako jedynym gatunkiem. Część badaczy wydziela jednak kilka gatunków w obrębie rodzaju. Koncepcja wyróżnienia konopi indyjskich pojawiła się po raz pierwszy w roku 1783 w "Encyclopedique de botanique". Gatunek został opisany przez Jeana Baptiste Pierre Antoine de Monet de Lamarcka. Badania genetyczne na roślinach pochodzących z różnych części świata potwierdzają politypową koncepcję rodzaju i pozwalają wyróżnić konopie siewne, indyjskie i dzikie oraz siedem taksonów domniemanych. Wyniki te pozwalają przypisać pulę genową roślin uprawianych na nasiona i włókna w Europie, Azji Mniejszej, Azji środkowej do C. sativum. Rośliny należące do puli genowej C. indica uprawiane są na nasiona i włókna w Azji wschodniej, jako narkotyk w Azji południowej, Afryce i Ameryce Łacińskiej oraz rosną jako rośliny dzikie w Indiach i Nepalu. Trzecia pula genowa obejmuje rośliny ruderalne w Azji środkowej. Rośliny określane jako konopie dzikie C. ruderalis rejestrowane m.in. w Europie i Polsce, są zdziczałymi formami C. sativa i ich odrębność taksonomiczna jest wątpliwa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈnɔpʲjɛ, AS: kõnopʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konop m., konopielka ż., konopiowate nmos.

 przym. konopny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk|hanf, hamf.

Wiktionary


konopielka

tytuł oraz tytułowa bohaterka powieści Redlińskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie kiwereckim

 (1.2) geogr. rzeka na Wołyniu, prawobrzeżny dopływ Styru

Wiktionary

  • konopielka – rodzaj pieśni ludowej
  • Konopielka – rzeka w obwodzie kurskim (Rosja)
  • Konopielka – powieść Edwarda Redlińskiego
  • Konopielka – polski film z 1981 roku, w reżyserii Witolda Leszczyńskiego

Wikipedia


konopiński

nazwisko


SJP.pl

  • Lech Konopiński – polski poeta, satyryk, twórca literatury dla dzieci
  • Tomasz Mieczysław Gabriel Konopiński – polski poeta oraz członek zespołu Dziady Żoliborskie
  • Marian Konopiński – polski duchowny katolicki, męczennik

Wikipedia


konopiowate

rodzina roślin kwiatowych dwuliściennych


SJP.pl

Konopiowate (Cannabaceae Endl.) – rodzina roślin zielnych (nierzadko pnączy) oraz niewielkich drzew z rzędu różowców (Rosales). Obejmuje 10 rodzajów ze 117 gatunkami, z czego 74 reprezentują rodzaj wiązowiec Celtis. W systemach klasyfikacyjnych z XX wieku zwykle zaliczano tu tylko dwa rodzaje: chmiel Humulus i konopie Cannabis. Konopiowate występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i obszarów pod wpływem klimatu suchego i zimnego.

Wikipedia


konopiowaty

1. o cechach konopiowatych (rodzina roślin);
2. ketmia konopiowata - gatunek ketmii, jadalna roślina jednoroczna, dostarczająca włókna i oleju; kenaf


SJP.pl


konopiowy

konopiany, konopny;
1. związany z konopiami - rośliną;
2. wykonany z konopi - włókna;
3. związany z konopiami - suszem otrzymywanym z liści;
4. mający kolor bladożółty, taki jak konopie (włókno)


SJP.pl


konopiska

pole po konopiach


SJP.pl

Konopiska – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, siedziba gminy Konopiska.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie częstochowskim.

Wikipedia


konopiski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Konopisk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konopiska, konopiszczanin, konopiszczanka

Wiktionary


konopisko

pole po konopiach


SJP.pl


konopka

nazwisko


SJP.pl

Konopka (dawniej Lętszyn) – rzeka, prawy dopływ Stradomki o długości 18,13 km.

Źródło rzeki znajdują się koło Dębowej Góry na Garbie Herbskim. Płynie koło Konopisk, następnie przez Częstochowę; w dzielnicy Błeszno zbiera wodę z rowów melioracyjnych pobliskich torfowisk.

Wikipedia


konopnica

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. wieś na Ukrainie;
3. wieś w Macedonii Północnej


SJP.pl

* konopnica – nazwa rodzaju roślin z rzędu dyniowców
W Polsce
  • Konopnica – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Konopnica
  • Konopnica – wieś w woj. łódzkim, w pow. poddębickim, w gminie Wartkowice
  • Konopnica – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka
  • Konopnica – wieś w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Konopnica
  • Konopnica – gmina w woj. lubelskim
  • Konopnica – gmina w woj. łódzkim
  • Konopnica – gromada w powiecie lubelskim
  • Konopnica – gromada w powiecie wieluńskim

Wikipedia


konopnicki

przymiotnik od: Konopnica


SJP.pl

osoby o nazwisku Konopnicki posiadające biogram w Wikipedii:
  • Adam Konopnicki – polski nauczyciel, pedagog, poeta, tłumacz
  • Guy Konopnicki – francuski pisarz, dziennikarz i felietonista
  • Jan Konopnicki – polski pedagog

Wikipedia


konopny

konopiany, konopiowy;
1. związany z konopiami - rośliną;
2. wykonany z konopi - włókna;
3. związany z konopiami - suszem otrzymywanym z liści;
4. mający kolor bladożółty, taki jak konopie (włókno)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) otrzymywany z konopi, wykonany z włókna konopi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Postronkiem konopnym brzemię okręcił i westchnąwszy na plecy zarzucił: wnet ruszył przez podwórko statecznym, niespiesznym krokiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konopie lm nm., konop m., konopielka ż., konopiowate nmos.

 przym. konopiany, konopiasty, konopiaty, konopiowaty, konopiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konopiasty

Wiktionary


konopski

nazwisko


SJP.pl


kónorz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. konar

Wiktionary


konorzatecki

Konorzatka


SJP.pl

Patrz:

Konorzatka

konorzatka

wieś w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim


SJP.pl

Konorzatka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Adamów.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Adamowie.

Wieś szlachecka Konarzatka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi stężyckiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


konosamencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konosament

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konosament m.

Wiktionary


konosament

dokument wystawiany przez przewoźnika morskiego, potwierdzający przyjęcie ładunku do przewozu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hand. mors. morski list przewozowy, potwierdzający przyjęcie ładunku do przewozu;

 (1.2) zbywalny papier wartościowy

Wiktionary

Konosament (fr. connaissement – znak rozpoznawczy), ang. „bill of lading” (BOL lub B/L) – morski list przewozowy, świadectwo ładunkowe potwierdzające odbiór określonego ładunku na statek i zobowiązujące przewoźnika do wydania ładunku w porcie przeznaczenia posiadaczowi konosamentu. Jest dokumentem wystawionym przez przewoźnika albo w jego imieniu przez kapitana statku lub inną osobę.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nɔˈsãmɛ̃nt, AS: kõnosãmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konosamencik mrz.

Wiktionary


konoskop

przyrząd do obserwacji figur konoskopowych, które powstają wskutek interferencji światła w materiałach optycznie anizotropowych, np. w kryształach


SJP.pl


konotacja

1. dodatkowa treść kojarzona z jakimś wyrazem, np. negatywna konotacja wyrazu alkoholik; skojarzenie, asocjacja;
2. znaczenie, sens, treść nazwy;
3. w językoznawstwie: zdolność leksemów do przyłączania innych części mowy; walencja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) znaczenie lub skojarzenia, które wykraczają poza dosłowne, podstawowe znaczenie słowa czy wyrażenia

 (1.2) log. znaczenie nazwy, treść terminu

Wiktionary

  • konotacja (językoznawstwo)
  • konotacja (logika)

Wikipedia


konotacyjny

konotacja; konotatywny


SJP.pl


konotatka

dawniej: notatka


SJP.pl


konotatywny

konotacja; konotacyjny


SJP.pl


konotoksyna

składnik śliny morskiego ślimaka, używany w doustnych lekach przeciwbólowych


SJP.pl


konotop

1. miasto na Ukrainie w dorzeczu Dniepru;
2. wieś w województwie lubuskim


SJP.pl

Konotop (ukr. Конотоп, wym. kon̪oˈt̪ɔp) – miasto w północno-wschodniej Ukrainie, w obwodzie sumskim, 250 km od ukraińskiej stolicy, Kijowa i 125 km od Sumów.

Węzeł kolejowy.

Wikipedia


konotować

kojarzyć coś, łączyć z danym wyrazem


SJP.pl


konowalski

przymiotnik

 (1.1) daw. związany z konowałem, dotyczący konowała

 (1.2) pot. taki jak konował: kiepski albo nieludzki lekarz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konował mos., konowalstwo n.

Wiktionary


konował

lekceważąco o kiepskim lekarzu lub weterynarzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. zły, kiepski lekarz

 (1.2) daw. człowiek niewykształcony, partacz leczący konie i bydło

 (1.3) daw. lekarz weterynarz, zwł. lekarz koni

 (1.4) daw. kowal zajmujący się prócz kucia koni również leczeniem zwierząt

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ˈnɔvaw, AS: kõnovau̯

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konowalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekarzyna, doktorzyna, rzeźnik, felczer, znachor

Wiktionary


konowałka

konował


SJP.pl

Patrz:

konował

konowiąz

przyrząd do przywiązywania koni


SJP.pl


konowicz

nazwisko


SJP.pl


konrad

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Konrad – imię

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Konrad i jestem infirmarzem z Katowic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nrat, AS: kõnrat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Konrada ż.

:: zdrobn. Konradek m.

 przym. Konradowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: fż. Konrada ż.

:: zdrobn. Konradek m.

 przym. Konradowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|Conradus. < etym|germ.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Conrad

* białoruski: (1.1) Кандрат m.

* czeski: (1.1) Konrád m.

* francuski: (1.1) Conrad m.

* hiszpański: (1.1) Conrado m.

* kataloński: (1.1) Conrad m.

* łaciński: (1.1) Conradus m.

* niemiecki: (1.1) Konrad m.

* rosyjski: (1.1) Конрад m.

* słowacki: (1.1) Konrád m.

* szwedzki: (1.1) Konrad w., Conrad w.

* węgierski: (1.1) Konrád

* włoski: (1.1) Corrado m.

źródła.

== Konrad (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konrada

imię męskie


SJP.pl

Konrada – żeński odpowiednik imienia Konrad pochodzenia germańskiego.

W innych językach:

  • francuski – Conrade
  • włoski – Corrada.

Imię pozostaje imieniem rzadkim. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL było 61 kobiet o imieniu Konrada nadanym jako imię pierwsze i 110 kobiet o imieniu Konrada nadanym jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane imię żeńskie – Anna – nosi 1072616 osób.

Wikipedia


konradek

zdrobnienie od: Konrad (imię męskie)


SJP.pl


konradostwo

Konrad z małżonką; Konradowie


SJP.pl


konradowie

wieś w Polsce


SJP.pl


konradowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 5, w tym 4 podstawowe
  • Konradowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski
  • Konradowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. nowosolskim, w gminie Otyń
  • Konradowo – wieś w woj. lubuskim, w pow. wschowskim, w gminie Wschowa
  • Konradowo – część wsi Malużyn w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Glinojeck
  • Konradowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. olsztyńskim, w gminie Świątki

Wikipedia


konradowski

1. przymiotnik dzierżawczy - należący do Conrada lub z nim związany; Conradowski;
2. przymiotnik dzierżawczy - należący do Konrada lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Konradowem, dotyczący Konradowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konradów m.

Wiktionary


konradowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Konrada lub z nim związany


SJP.pl


konradyn

imię żeńskie


SJP.pl

  • Konradyn – imię
  • Konradyn (Konrad Młodszy, Konrad V) – (1252–1268), książę Szwabii, król rzymski

Wikipedia


konradyna

imię żeńskie


SJP.pl

Konradyna – żeński odpowiednik imienia Konradyn, które jest włoskim zdrobnieniem germańskiego imienia Konrad.

Konradyna imieniny obchodzi 1 listopada, jako wspomnienie bł. Konradyna z Brescii.

Wikipedia


konradysta

znawca, badacz twórczości Józefa Conrada; conradysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. literaturoznawca badający twórczość Józefa Conrada

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyjechało też kilku konradystów z Wielkiej Brytanii i Irlandii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konrad mos., Konrada ż.

:: fż. konradystka ż.

Wiktionary


konradystka

konradysta


SJP.pl

Patrz:

konradysta

konsek

nazwisko


SJP.pl


konsekracja

1. główna część mszy, w czasie której odbywa się misterium przemiany chleba i wina w ciało i krew Chrystusa; przeistoczenie;
2. udzielenie prezbiterowi święceń biskupich, wyświęcenie na biskupa;
3. uroczyste poświęcenie czegoś, np. kościoła, ołtarza itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. przeistoczenie chleba i wina podczas liturgii eucharystycznej

 (1.2) rel. składanie ślubów zakonnych

 (1.3) rel. udzielenie święceń biskupich albo kapłańskich

 (1.4) rel. poświęcenie nowej świątyni albo jej części

Wiktionary

  • konsekracja (sakra) – udzielenie święceń biskupich czy kapłańskich
  • konsekracja – pierwotnie stan kobiet poświęconych Bogu, ślubujących życie w stałym dziewictwie jako tzw. dziewice konsekrowane; w szerszym znaczeniu konsekracja zakonna
  • konsekracja – składanie ślubów w zakonie, instytucie życia konsekrowanego bądź instytucie świeckim (podstawowe to ubóstwo, czystość i posłuszeństwo)
  • konsekracja eucharystyczna – inaczej przeistoczenie podczas liturgii eucharystycznej
  • konsekracja kościoła – poświęcenie przez biskupa nowej świątyni
  • konsekracja – w starożytnym Rzymie oficjalny akt pośmiertnego ubóstwienia władcy (cesarza), będący wyrazem jego apoteozy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konsekrowanie n.

 czas. konsekrować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) sakra

Wiktionary


konsekracyjny

dotyczący konsekracji


SJP.pl


konsekrator

osoba udzielająca święceń kandydatom do kapłaństwa lub obecnym duchownym na wyższe stanowisko w hierarchi kościelnej


SJP.pl


konsekrować

1. uroczyście święcić (poświęcić) kościół, ołtarz, naczynia liturgiczne itp.;
2. udzielać (udzielić) święceń biskupich;
3. dokonywać (dokonać) przemiany wina i chleba w ciało i krew Chrystusa


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) rel. dokonywać konsekracji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsekrowanie n., konsekracja ż.

Wiktionary


konsekrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. poświęcenie kościoła, ołtarza, krzyża lub innego przedmiotu

 (1.2) rel. wyświęcenie biskupa

Wiktionary

  • konsekracja (sakra) – udzielenie święceń biskupich czy kapłańskich
  • konsekracja – pierwotnie stan kobiet poświęconych Bogu, ślubujących życie w stałym dziewictwie jako tzw. dziewice konsekrowane; w szerszym znaczeniu konsekracja zakonna
  • konsekracja – składanie ślubów w zakonie, instytucie życia konsekrowanego bądź instytucie świeckim (podstawowe to ubóstwo, czystość i posłuszeństwo)
  • konsekracja eucharystyczna – inaczej przeistoczenie podczas liturgii eucharystycznej
  • konsekracja kościoła – poświęcenie przez biskupa nowej świątyni
  • konsekracja – w starożytnym Rzymie oficjalny akt pośmiertnego ubóstwienia władcy (cesarza), będący wyrazem jego apoteozy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konsekracja ż., konsekrator m.

 czas. konsekrować ndk.

 przym. konsekracyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) święcenie

 (1.2) wyświęcenie

Wiktionary


konsekutywność

następstwo, kolejność, sekwencja


SJP.pl


konsekutywny

następujący po sobie, kolejny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. następny, kolejny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wtórny

Wiktionary


konsekwencja

1. logiczne następstwo czegoś; skutek, rezultat;
2. niezłomność w działaniu, wytrwałość w realizacji czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skutek czegoś, rezultat

 (1.2) spójność działań, wytrwałość w robieniu czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O konsekwencjach mowy nie było, były natomiast podziękowania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛˈkfɛ̃nt͡sʲja, AS: kõũ̯sekfncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsekwencjalizm mrz., konsekwencjonalizm mrz.

 przym. konsekwentny

 przysł. konsekwentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skutek, następstwo, efekt

 (1.2) niezmienność, wytrwałość, uporczywość, metodyczność

Wiktionary


konsekwencjalizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. teoria etyczna, zgodnie z którą czyny należy oceniać po ich konsekwencjach;

Wiktionary

Konsekwencjalizm albo konsekwencjonizm – zespół teorii normatywnych dotyczących powinności moralnej, określanych też jako teorie teleologiczne powinności moralnej. Głoszą one, że zachodzenie powinności moralnej zależy w całości od wartości rzeczywistych lub oczekiwanych konsekwencji czynów, które miałaby ta powinność obejmować. Przeciwieństwem konsekwencjalizmu są teorie formalistyczne (deontologiczne), według których powinność moralna zależy od jakichś innych niż konsekwencje czynów czynników, np. od ich natury.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛkfɛ̃nˈt͡sʲjalʲism̥, AS: kõũ̯sekfẽncʹi ̯alʹism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsekwencja ż.

 przym. konsekwentny

 przysł. konsekwentnie

Wiktionary


konsekwencyjny

konsekwencja


SJP.pl

Patrz:

konsekwencja

konsekwentnie

przysłówek

 (1.1) w sposób konsekwentny

Wiktionary

Konsekwentnie – czwarty studyjny album polskiego rapera Michała Buczka, znanego lepiej pod pseudonimem Z.B.U.K.U. Wydawnictwo ukazało się 26 października 2018 roku nakładem wytwórni muzycznej Step Records.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛˈkfɛ̃ntʲɲɛ, AS: kõũ̯sekfntʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsekwencja ż., konsekwencjalizm mrz., konsekwentność ż.

 przym. konsekwentny

Wiktionary


konsekwentniej

stopień wyższy od przysłówka: konsekwentnie


SJP.pl


konsekwentniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: konsekwentny


SJP.pl


konsekwentność

wytrwałość w dążeniu do obranego celu; opieranie się na logicznych przesłankach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konsekwentne; cecha tych, którzy są konsekwentni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konsekwentny

 przysł. konsekwentnie

Wiktionary


konsekwentny

konsekwencja


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przeprowadzający coś wytrwale do końca w myśl przyjętych założeń, rozumujący i działający logicznie, przeprowadzany od początku do końca w myśl przyjętych założeń, oparty na logicznych przesłankach, logiczny, przemyślany

Wiktionary

Patrz:

konsekwencja

Przykłady

 (1.1) Obóz Narodowo-Radykalny stał się konsekwentnym siewcą antysemityzmu, rasizmu biologicznego i darwinizmu społecznego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsekwencja ż., konsekwentność ż., konsekwencjalizm mrz.

 przysł. konsekwentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezkompromisowy, charakterny, nieprzejednany, niestrudzony, nieubłagany, nieugięty, nieustępliwy, niewzruszony, niezachwiany, niezłomny, niezmordowany, nieznużony, oporny, pryncypialny, stanowczy, systematyczny, twardy, ultymatywny, uparty, wytrwały, zaciekły, zagorzały, zajadły, zakamieniały, zatwardziały, zawzięty, zdeklarowany

Wiktionary


konsens

1. dawniej: zezwolenie na coś, zwłaszcza urzędowe; consens;
2. zgodne stanowisko w jakiejś sprawie; konsensus, consensus, consens;
3. porozumienie będące efektem dyskusji, negocjacji, wzajemnych ustępstw; konsensus, consensus, consens


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) konsensus

Wiktionary

Konsensus, konsens (od łac. consensus, czyli zgoda) – w wąskim rozumieniu synonim pojęcia określającego zgodę powszechną między członkami danej społeczności. W rozumieniu szerszym jest to również teoria i praktyka osiągania takiej zgody, a więc proces dochodzenia do konsensusu w znaczeniu węższym.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃w̃sɛ̃w̃s, AS: kõũ̯sẽũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsensus mrz.

Wiktionary


konsensowy

przymiotnik od: konsens


SJP.pl


konsensualnie

konsensualny


SJP.pl

Patrz:

konsensualny

konsensualny

będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który jest wynikiem konsensusu, obopólnego porozumienia i wyrażonej zgody

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsensus m., konsensualność ż.

 przysł. konsensualnie

 przym. konsensusowy

Wiktionary


konsensus

1. zgodne stanowisko w jakiejś sprawie; konsens, consensus, consens;
2. porozumienie będące efektem dyskusji, negocjacji, wzajemnych ustępstw; konsens, consensus, consens;
3. sposób uprawiania polityki polegający na szukaniu rozwiązań zadowalających wszystkich, których dotyczyć będą przyjęte ustalenia; consensus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu

Wiktionary

Konsensus, konsens (od łac. consensus, czyli zgoda) – w wąskim rozumieniu synonim pojęcia określającego zgodę powszechną między członkami danej społeczności. W rozumieniu szerszym jest to również teoria i praktyka osiągania takiej zgody, a więc proces dochodzenia do konsensusu w znaczeniu węższym.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) osiągnąć / uzyskać / wypracować / przyjąć konsensus • dojść / doprowadzić do konsensusu • szeroki / społeczny / polityczny / narodowy konsensus

synonimy.

 (1.1) ugoda, konsens

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. konsens m., konsensualność ż.

 przym. konsensowy, konsensusowy, konsensualny

 przym. konsesnsualnie

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|consensus.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) consensus

* baskijski: (1.1) kontsentsu

* bułgarski: (1.1) консенсус m.

* duński: (1.1) konsensus w.

* fiński: (1.1) konsensus

* francuski: (1.1) consensus m.

* hiszpański: (1.1) consenso m.

* indonezyjski: (1.1) konsensus

* kataloński: (1.1) consens m.

* łaciński: (1.1) consensus m.

* niemiecki: (1.1) Konsens m.

* portugalski: (1.1) consenso m.

* rosyjski: (1.1) консе́нсус m.

* szwedzki: (1.1) konsensus w., consensus w.

* tajski: (1.1) ความเห็นต้องกัน

* turecki: (1.1) oybirliği

* ukraiński: (1.1) консе́нсус m.

* węgierski: (1.1) konszenzus

* włoski: (1.1) consenso m.

źródła.

== konsensus (język fiński.) ==

wymowa.

 dzielenie|kon|sen|sus.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) konsensus, zgoda

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɛ̃w̃sus, AS: kõũ̯sũ̯sus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsens m., konsensualność ż.

 przym. konsensowy, konsensusowy, konsensualny

 przym. konsesnsualnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ugoda, konsens

Wiktionary


konsensusowy

przymiotnik od: konsensus


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany konsensusem, dotyczący konsensusu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsensus m., konsensualność ż.

 przym. konsensualny

 przysł. konsensualnie

Wiktionary


konserwa

1. odpowiednio utrwalony produkt spożywczy, najczęściej mięsny, rybny, rzadziej owocowy i warzywny, w szczelnym opakowaniu, przeznaczony do dłuższego przechowywania;
2. hermetycznie zamknięta, blaszana puszka z konserwowaną żywnością;
3. lekceważąco:
a) ugrupowanie polityczne o przekonaniach sprzeciwiających się zmianom;
b) członek takiego ugrupowania;
c) osoba o przekonaniach konserwatywnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. zapasteryzowana żywność w hermetycznym, trwałym opakowaniu, najczęściej metalowym;

 (1.2) pot. przen. polit. pogard. obraź. osoba lub grupa ludzi o konserwatywnych poglądach

Wiktionary

Konserwa – potoczne określenie produktu żywnościowego w puszce, słoju lub plastikowym pojemniku, charakteryzującego się wydłużonym okresem przydatności do spożycia. Trwałość produktów zapewnia proces sterylizacji oraz szczelność opakowania chroniąca przed dostępem powietrza i zanieczyszczeń. Do niektórych produktów dodawane są także chemiczne środki konserwujące, np. azotan sodu lub azotan potasu w przetworach mięsnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Inspekcja Handlowa skontrolowała konserwy w dużych sklepach elbląskich i pasłęckich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɛrva, AS: kõũ̯serva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatyzm m., konserwatysta m., konserwatystka ż., konserwowanie n., konserwacja ż., zakonserwowanie m., konserwant mrz.

 czas. konserwować ndk., zakonserwować dk.

 przym. konserwatywny, konserwowy

 przysł. konserwatywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) puszka

Wiktionary


konserwacja

zespół czynności zabezpieczających coś (np. zabytki, dzieła sztuki, produkty spożywcze) przed zniszczeniem, psuciem się, utratą wartości itp.; konserwowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. zabiegi mające na celu utrzymywanie czegoś w dobrym stanie i chronienie tego przed zniszczeniem;

Wiktionary

Konserwacja – zabiegi mające na celu utrzymanie czegoś w dobrym stanie.

Według ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym konserwacja to zespół czynności wykonywanych w celu utrzymania stanu zdatności użytkowej urządzenia technicznego, prowadzonych zgodnie z instrukcją eksploatacji, niebędących naprawą urządzenia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konserwa ż., konserwant mrz., konserwator mos., konserwatysta mos., konserwatyzm mrz., konserwowanie n., konserwatorstwo n.

 czas. konserwować ndk., zakonserwować dk.

 przym. konserwacyjny, konserwatorski, konserwatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konserwowanie

Wiktionary


konserwacyjny

taki, który dotyczy konserwacji, służy do zabezpieczenia czegoś przed zniszczeniem, zepsuciem się, utratą wartości itp.; chroniący, zabezpieczający


SJP.pl


konserwant

związek chemiczny (lub mieszanina związków), które powodują przedłużenie przydatności do spożycia lub trwałości produktów spożywczych i przemysłowych; preparat konserwujący


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. substancja będąca dodatkiem do żywności albo produktów przemysłowych zapobiegająca niepożądanym zmianom chemicznym, rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów oraz przedłużająca termin przydatności produktów;

Wiktionary

Środki konserwujące, chemiczne środki konserwujące, konserwanty, antyseptyki – związki chemiczne, lub mieszaniny związków dodawane do żywności, pasz, kosmetyków aby powstrzymać lub spowolnić psucie się tych produktów przez zmniejszenie szybkości lub całkowite zahamowanie mikrobiologicznych i enzymatycznych procesów powodujących psucie i obniżanie jakości produktu w konsekwencji przedłużając jego przydatność do spożycia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konserwacja ż., konserwowanie n., konserwator m., konserwa ż.

 przym. konserwatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) środek konserwujący

Wiktionary


konserwarnia

konserwiarnia;
1. wytwórnia konserw;
2. przestarzałe: zakład zajmujący się konserwacją czegoś


SJP.pl


konserwator

1. specjalista zajmujący się konserwacją dzieł sztuki, obiektów zabytkowych itp.;
2. specjalista nadzorujący urządzenia w fabryce, odpowiadający za ich stan techniczny i dokonujący ewentualnych napraw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. szt. osoba konserwująca dzieła sztuki

 (1.2) adm. urzędnik nadzorujący dobrostan obiektów zabytkowych

 (1.3) adm. urzędnik nadzorujący dobrostan obiektów przyrodniczych

 (1.4) techn. mechanik nadzorujący pracę maszyn i ich konserwację

 (1.5) daw. urzędnik broniący stanu posiadania i zarządzający dobrami

Wiktionary

  • Konserwator budynków – tytuł zawodowy
  • Konserwator szkolny – tytuł zawodowy
  • Konserwator części – tytuł zawodowy
  • Konserwator dzieł sztuki – tytuł zawodowy
  • Konserwator skór surowych – tytuł zawodowy
  • Konserwator systemów komputerowych i sieci – tytuł zawodowy
  • Konserwator zabytków – zawód
  • Konserwator zabytków archeologicznych – zawód - pracownik służby ochrony zabytków
  • Konserwator przyrody – organ ochrony przyrody

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zawieźmy rzeźbę do konserwatora w Gandawie.

 (1.2) Otrzymaliśmy pozwolenie konserwatora na pomalowanie tych framug.

 (1.3) Na wycięcie kasztanowca pozwolił konserwator przyrody.

 (1.4) Cecylia zgłosiła konserwatorowi, że żarówka w windzie znowu mruga.

 (1.5) Król ustanowił konserwatorami biskupstwa swych kuzynów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatornia ż., konserwatorstwo n.

:: fż. konserwatorka ż.

 przym. konserwatorski, konserwatywny

 czas. konserwować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) renowator, restaurator

Wiktionary


konserwatorium

wyższa lub średnia szkoła o profilu muzycznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) eduk. muz. uczelnia wyższa specjalizująca się w edukacji muzycznej i artystycznej

Wiktionary

Uczelnia muzyczna – uczelnia, w której prowadzone jest nauczanie sztuki muzycznej. Nauka kończy się uzyskaniem tytułu licencjata lub magistra sztuki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsze konserwatoria powstały na przełomie XVI i XVII wieku we Włoszech, gdzie początkowo były to instytucje zajmujące się edukacją muzyczną sierot.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konserwatoryjny

 czas. konserwować

Wiktionary


konserwatorka

1. specjalistka zajmująca się konserwacją dzieł sztuki, obiektów zabytkowych itp.;
2. specjalistka nadzorująca urządzenia w fabryce, odpowiadająca za ich stan techniczny i dokonująca ewentualnych napraw


SJP.pl


konserwatornia

pomieszczenie przeznaczone do przechowywania i konserwacji różnych urządzeń, sprzętu itp.


SJP.pl


konserwatorski

taki, który dotyczy konserwacji lub konserwatora, np. urząd konserwatorski


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z konserwatorstwem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwator mos., konserwacja ż.

 przym. konserwatywny

Wiktionary


konserwatorstwo

1. nauka dotycząca konserwacji zabytków i dzieł sztuki;
2. rzadko: prace związane z konserwacją zabytków i dzieł sztuki; konserwacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) branża obejmująca zabezpieczanie majątku ruchomego oraz nieruchomości przed niszczeniem (m.in. w wyniku starzenia)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwacja ż., konserwatoryka ż., konserwator m., konserwatorka ż.

Wiktionary


konserwatoryjny

związany z konserwatorium, charakterystyczny dla konserwatorium - wyższej lub średniej szkoły muzycznej, np. klasa konserwatoryjna


SJP.pl


konserwatysta

1. członek partii konserwatywnej lub stronnictwa konserwatywnego;
2. człowiek przywiązany do tradycji i niechętny zmianom; tradycjonalista, reakcjonista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. członek partii konserwatywnej lub jej sympatyk

 (1.2) książk. osoba przywiązana do tradycji i niechętna wszelkim zmianom

Wiktionary

  • konserwatysta – zwolennik konserwatyzmu
  • „Konserwatysta” – pismo wydawane przez François-Renégo de Chateaubrianda
  • Konserwatysta – członek partii Konserwatystów

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛrvaˈtɨsta, AS: kõũ̯servatysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatyzm m., konserwa ż., konserwowanie n.

:: fż. konserwatystka ż.

 przym. konserwatywny

 przysł. konwerwatywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tradycjonalista; pejor. reakcjonista

 (1.2) tradycjonalista, człowiek starej daty

Wiktionary


konserwatystka

1. członkini partii konserwatywnej lub stronnictwa konserwatywnego;
2. kobieta przywiązana do tradycji i niechętna zmianom; tradycjonalistka, reakcjonistka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. członkini partii konserwatywnej lub jej sympatyczka

 (1.2) osoba przywiązana do tradycji i niechętna zmianom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Otóż przyznałam się do tego, że jestem katoliczką i konserwatystką. Ale wyznałam, że ani trochę nie odpowiada mi model matrony siedzącej w garach i rodzącej dzieci „z obowiązku wobec narodu", nie realizującej się zawodowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatyzm m., konserwa ż., konserwowanie n.

:: fm. konserwatysta m.

 przym. konserwatywny

 przysł. konserwatywnie

Wiktionary


konserwatywnie

przysłówek

 (1.1) w sposób konserwatywny, zgodnie z tradycją

 (1.2) w sposób konserwatywny, nie czyniąc szybkich zmian

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatystka mos., konserwatyzm mrz., konserwa ż., konserwatywność ż.

 przym. konserwatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tradycyjnie

 (1.2) zachowawczo

Wiktionary


konserwatywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: konserwatywny; bardziej konserwatywny


SJP.pl


konserwatywność

1. przywiązanie do tradycji, istniejących instytucji i systemu wartości, wyrażanie niechętnego lub wrogiego stosunku do poważniejszych zmian, sprzeciwianie się nowościom; tradycjonalizm, zachowawczość, ortodoksyjność, niepostępowość;
2. cecha partii, stronnictwa, kierunku politycznego, odwołujących się w swych założeniach do ideologii konserwatyzmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bycie konserwatystą, niechęć do zmian

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatysta m., konserwatyzm mrz.

 przysł. konserwatywnie

Wiktionary


konserwatywny

1. przywiązany do tradycji, istniejących instytucji i systemu wartości, wyrażający niechętny lub wrogi stosunek do poważniejszych zmian, sprzeciwiający się nowościom; tradycjonalistyczny, zachowawczy, ortodoksyjny, niepostępowy;
2. dotyczący konserwatyzmu - ideologii społeczno-politycznej lub kierunku politycznego;
3. należący, odnoszący się do partii lub stronnictwa konserwatywnego


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z konserwatyzmem, charakterystyczny dla konserwatyzmu lub konserwatystów

przymiotnik jakościowy

 (2.1) zachowawczy, nie lubiący zmian

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛrvaˈtɨvnɨ, AS: kõũ̯servatyvny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatyzm m., konserwatysta m., konserwatystka ż., konserwa ż., konserwowanie n., zakonserwowanie n., konserwant m., konserwator m., konserwatorka ż., konserwacja ż.

 czas. konserwować ndk., zakonserwować dk.

 przym. konserwowy, konserwatorski

 przysł. konserwatywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tradycjonalistyczny

 (2.1) zakrzepły, zasklepiały, zastygły

Wiktionary


konserwatyzm

1. przywiązanie do tego, co dawne i niechęć do zmian; zachowawczość;
2. ideologia broniąca tradycyjnego ładu społecznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) postawa cechująca się przywiązaniem do tradycji, a niechęcią do zmian;

 (1.2) polit. kierunek w polityce, popierający konserwatyzm (1.1)

 (1.3) socjol. kierunek w myśli społecznej, mówiący o nieusuwalności zła z historii i życia człowieka

 (1.4) jęz. postawa językowa, wg której nie powinno się wprowadzać innowacji językowych;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛrˈvatɨsm̥, AS: kõũ̯servatysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwatywność ż., konserwa ż., konserwatysta m., konserwatystka ż., konserwator m., konserwatorka ż., konserwacja ż.

 czas. konserwować ndk., zakonserwować dk.

 przym. konserwatywny, konserwacyjny

 przysł. konserwatywnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. reakcjonizm, wstecznictwo, zachowawczość, tradycjonalizm

Wiktionary


konserwiarnia

konserwarnia;
1. wytwórnia konserw;
2. przestarzałe: zakład zajmujący się konserwacją czegoś


SJP.pl


konserwować

1. utrwalać produkt spożywczy, przygotowywać go do dłuższego przechowywania; puszkować, wekować;
2. zabezpieczać za pomocą specjalnych środków zabytki, dzieła sztuki itp. przed niszczeniem i utratą wartości;
3. konserwować się:
a) ulegać konserwowaniu, nie psuć się, nie niszczyć się ;
b) w odniesieniu do człowieka: dbać, troszczyć się o siebie; trzymać się


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. zakonserwować)

 (1.1) chronić coś przed zniszczeniem za pomocą odpowiednich środków; utrzymywać we właściwym stanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zegarmistrzowie mogą zarówno produkować własne zegarki, jak i naprawiać oraz konserwować inne zegarki.

 (1.1) Jedzenie konserwowane aminami czy saletrą wpływa niekorzystnie na funkcje trzustki i może wywoływać jej schorzenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛrˈvɔvat͡ɕ, AS: kõũ̯servovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konserwacja ż., konserwa ż., konserwator m., konserwatorium n., konserwowanie n., konserwatyzm mrz.

 przym. konserwatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chronić

Wiktionary


konserwowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konserwować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɛrvɔˈvãɲɛ, AS: kõũ̯servovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konserwować ndk., zakonserwować dk.

 rzecz. konserwatystka mos., konserwant mrz., konserwatysta mos., konserwacja, konserwator, konserwatorka, konserwa

 przym. konserwowy, konserwatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konserwacja

Wiktionary


konserwowy

występujący w postaci konserwy - odpowiednio utrwalonego produktu spożywczego; konserwowany, puszkowany, wekowany


SJP.pl


konserwujący

1. taki, który służy do utrwalania produktów spożywczych, przygotowuje je do dłuższego przechowywania, np. preparat konserwujący;
2. taki, który zabezpiecza zbytki, dzieła sztuki itp. przed niszczeniem, psuciem się i utratą wartości, np. środek konserwujący


SJP.pl


konsjerż

z francuskiego: dozorca domu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) dozorca domu, gospodarz domu — szczególnie we Francji

Wiktionary

Konsjerż (fr. concierge dozorca) – dozorca domu i odźwierny w kamienicach i hotelach. We współczesnych luksusowych hotelach również pracownik, którego zadaniem jest załatwianie najróżniejszych spraw dla gości – rezerwacji biletów teatralnych, stolików w restauracjach, doradzanie i organizowanie rozrywek, rezerwacja środków transportu itd.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. concierge m.

:: fż. konsjerżka ż.

Wiktionary


konsjerżka

z francuskiego: dozorczyni domu


SJP.pl


koński

dotyczący konia, związany z koniem


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do konia

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z koniem, dotyczący konia

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla konia, mający cechy konia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nagły tupot końskich kopyt był jakby ocknieniem z dziwnego snu.

 (1.1) Jej kroki na kocich łbach bębnią jak niedawno kopyta końskie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃j̃sʲci, AS: kõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Końskie n./nmos., koniarz mos., koniowate nmos., koniucha mos., koniuch mos., konisko n., koń m., konik m., konina ż., konnica ż., koniuszy m., koniuszanka ż.

 przym. konny, koniowaty

Wiktionary


końskie

dotyczący konia, związany z koniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim;

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (2.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podkarpackim, w gminie Dydnia;

Wiktionary

Końskie – miasto w województwie świętokrzyskim, siedziba powiatu koneckiego i gminy miejsko-wiejskiej Końskie. Należy do ziemi sandomierskiej historycznej Małopolski. Położone jest na północnym skraju Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej, wśród Lasów Koneckich. Powiatowy ośrodek przemysłowy (przemysł metalurgiczny, wytwórnie płytek ceramicznych) i handlowy. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od Lipska do Końskich była to szosa jednokierunkowa, dziwaczny kręty produkt fantazji drogowców, wymagający od kierowcy odwagi i doświadczenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃j̃sʲcɛ, AS: kõĩ ̯sʹḱe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konecczanin mos., konecczanka ż.

 przym. konecki, koński

Wiktionary


końskostopie

Stopa końsko-szpotawa (łac. talipes equinovarus, ang. club foot) – wada wrodzona, polegająca na utrwalonym zgięciu podeszwowym stopy i przywiedzeniu przodostopia. Jest to wada o charakterze deformacji, w około 50% przypadków spowodowana przez malformacje kostne. Nie do końca jasna jest etiologia zmian.

Wikipedia


końskowola

miasto w Polsce


SJP.pl

Końskowola – miasto w Polsce, położone w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, siedziba gminy Końskowola.

Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 liczyła 2188 mieszkańców.

Końskowola uzyskała lokację miejską 8 czerwca 1532. Została pozbawiona praw miejskich 31 maja 1870, tworząc wiejską gminę Końskowola w powiecie nowoaleksandryjskim, wstępnie w granicach dotychczasowego miasta, a w latach 1925–1954 obejmując także sąsiednie wsie. W latach 1954–1972 siedziba gromady Końskowola w powiecie puławskim, a od 1973 reaktywowanej gminy Końskowola. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa lubelskiego. 1 stycznia 2025 Końskowola odzyskała status miasta.

Wikipedia


końskowolanin

mieszkaniec Końskowoli (miasta w Polsce)


SJP.pl


końskowolanka

mieszkanka Końskowoli (miasta w Polsce)


SJP.pl


końskowolski

przymiotnik od: Końskowola, wieś gminna w województwie lubelskim


SJP.pl


konskrypcja

1. pobór do wojska, branie rekruta;
2. dawniej: spis, wykaz, lista


SJP.pl


konskrypcyjny

dotyczący konskrypcji


SJP.pl


konsola

1. ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem jako podstawa pod zegar, wazon itp., używany głównie na przełomie XVII-XVIII wieku;
2. ozdobny wspornik architektoniczny lub podstawa rzeźby, zwykle w formie woluty;
3. konstrukcja wspierająca w różnych maszynach i urządzeniach, przymocowana do ściany pionowej, słupa itp.; wspornik;
4. pulpit w studiu radiowym lub w dyskotece z wmontowanym sprzętem grającym;
5. blat, na którym znajdują się dźwignie, przyciski oraz aparatura kontrolna do sterowania innymi urządzeniami;
6. w informatyce: urządzenie umożliwiające komunikację z komputerem i kontrolowanie przebiegu jego operacji;
7. urządzenie elektroniczne umożliwiające granie w gry komputerowe;
8. obligacja powstała z połączenia kilku różnych pożyczek, w celu ujednolicenia form i terminów płatności, zmiany stopy procentowej itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. blat lub tablica z elementami sterującymi

 (1.2) techn. zestaw cyfrowych urządzeń multimedialnych do gier, odtwarzania muzyki, filmów itp.;

 (1.3) mały stolik przyścienny;

 (1.4) archit. ozdobny wspornik podpierający balkon, rzeźbę, gzyms itp.;

 (1.5) inform. tryb wprowadzania poleceń do komputera w postaci komend wpisywanych z klawiatury

Wiktionary

  • konsola (architektura) – wspornik podpierający rzeźbę, gzyms, balkon, kolumnę, żebra sklepienia
  • konsola (mebel) – mały stolik przyścienny
  • konsola (informatyka) – wiersz poleceń, tryb tekstowy – jeden ze sposobów interakcji człowieka z komputerem
  • konsola gier wideo – komputer o wyspecjalizowanej architekturze przeznaczony do uruchamiania gier wideo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɔla, AS: kõũ̯sola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsoleta ż.

:: zdrobn. konsolka ż.

 przym. konsolowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) wiersz poleceń

Wiktionary


konsolacja

1. pociecha, pocieszenie;
2. dawniej: stypa, poczęstunek po pogrzebie;
3. przenośnie: dzieci, pociechy, potomstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. akt lub proces pocieszania kogoś, przynoszenia ukojenia i podnoszenia na duchu

 (1.2) spotkanie z poczęstunkiem po pogrzebie

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyrażone przez Justynę słowa przyniosły mi konsolację w trudnych chwilach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konsolacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pociecha, pocieszenie

 (1.2) stypa

Wiktionary


konsolacyjny

dotyczący konsolacji


SJP.pl


konsole

rodzaj państwowych papierów wartościowych, najbardziej rozpowszechnionych w Anglii


SJP.pl

Konsole – emulator terminali wyposażony w zakładki. Napisany został przez Larsa Doelle w C++. Rozprowadzany jest na licencji GPL w wersji 2. Konsole jest częścią składową KDE.


Wikipedia


konsoleta

urządzenie elektroakustyczne do opracowywania sygnału dźwiękowego; mikser, stół mikserski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. stół mikserski w studiu radiowym lub telewizyjnym, pulpit realizatora dźwięku;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɔˈlɛta, AS: kõũ̯soleta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsola ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stół mikserski, konsola mikserska, mikser

Wiktionary


konsolidacja

1. zjednoczenie, zespolenie, połączenie (się) w całość;
2. w psychologii: utrwalenie nabytych informacji w mózgu;
3. w geologii: zagęszczenie gruntu pod obciążeniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces integrowania różnych elementów w celu osiągnięcia jednolitości i spójności w obrębie danej grupy lub struktury;

 (1.2) bank. proces zastąpienia kilku pożyczek jedną z ujednoliconymi warunkami spłaty;

 (1.3) transp. proces łączenia niewielkich przesyłek w celu transportu ich w jednym kontenerze;

 (1.4) psych. proces utrwalania informacji w mózgu;

 (1.5) polit. proces umacniania i stabilizacji systemu demokratycznego;

 (1.6) inform. proces łączenia skompilowanych modułów i tworzenia pliku wykonywalnego lub innego pliku obiektowego;

Wiktionary

  • konsolidacja (informatyka)
  • konsolidacja w geologii:
    • konsolidacja (mechanika gruntów)
    • konsolidacja jako pojęcie bliskie lityfikacji
  • konsolidacja (psychologia)
  • konsolidacja (politologia)
  • Konsolidacja (gospodarka)
  • kredyt konsolidacyjny
  • konsolidacja (logistyka)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po wielu negocjacjach i wspólnych wysiłkach, konsolidacja partii politycznej doprowadziła do jednolitej strategii i spójnego stanowiska wobec kluczowych kwestii społecznych.

 (1.2) Konsolidacja studenckich pożyczek ułatwiła nieco absolwentowi spłatę zadłużenia.

 (1.3) Przeprowadziliśmy konsolidację przesyłek, co pozwoliło nam zoptymalizować koszty transportu.

 (1.4) Za proces konsolidacji odpowiedzialny jest m.in. neuron.

 (1.5) Konsolidacja następuje po tranzycji ustrojowej, a kończy się zazwyczaj wyborami lub referendum.

 (1.6) Podczas konsolidacji do pliku wynikowego mogą być dołączone odpowiednie nagłówki.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) integracja, połączenie

 (1.6) linkowanie

Wiktionary


konsolidacyjny

dotyczący konsolidacji


SJP.pl


konsolidować

1. jednoczyć, łączyć, zespalać; umacniać, utrwalać, integrować;
2. w ekonomii: zabezpieczać kredyty państwowe przez konsolidację


SJP.pl


konsolidowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konsolidować.

Wiktionary


konsolka

zdrobnienie od: konsola


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: konsola

 (1.2) mała konsola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsola ż.

Wiktionary


konsolofon

urządzenie będące połączeniem przenośnej konsoli do gier i telefonu komórkowego


SJP.pl

N-Gage – urządzenie wyprodukowane przez fińskie przedsiębiorstwo Nokia, mogące pełnić rolę telefonu komórkowego i przenośnej konsoli do gier (tzw. konsolofon). Wyposażone jest ono w procesor ARM9 o częstotliwości taktowania 104 MHz, system Symbian 6.1 oraz wyświetlacz o rozdzielczości 176×208 pikseli mogący wyświetlić 4096 kolorów. N-Gage powstał na bazie telefonu Nokia 7650/3650; w zależności od modelu (Classic/QD) telefon jest odpowiednio trój- i dwuzakresowy.

Wikipedia


konsolowiec

potocznie: osoba używająca konsoli do gier


SJP.pl


konsolowy

przymiotnik od: konsola


SJP.pl


konsonans

1. rym niedokładny;
2. harmonijne współbrzmienie co najmniej dwu dźwięków różnej wysokości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. rym niedokładny, polegający tylko na współbrzmieniu spółgłosek po ostatniej akcentowanej samogłosce (np. grabarz — grabież, pacierz — chociaż)

 (1.2) muz. harmonijne współbrzmienie dźwięków różnej wysokości;

Wiktionary

Konsonans (łac. consonans) – interwał uważany za zgodnie (przyjemnie) brzmiący. Jest to współbrzmienie (konsonans harmoniczny) lub następstwo (konsonans melodyczny) przynajmniej dwóch dźwięków, które słuchowo jest odczuwane jako zgodne. Wszystkie interwały zwiększone bądź zmniejszone, mogące enharmonicznie przypominać konsonanse, należą do dysonansów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W obrębie jednej oktawy pryma, kwarta, kwinta i oktawa są konsonansami doskonałymi, zaś tercja i seksta nazywane są konsonansami niedoskonałymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɔ̃nãw̃s, AS: kõũ̯sõnãũ̯s

Wiktionary


konsonansowy

przymiotnik od: konsonans


SJP.pl


konsonant

w językoznawstwie: spółgłoska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. dźwięk języka mówionego powstający poprzez zablokowanie przepływu powietrza w aparacie mowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Który z konsonantów występuje we wszystkich językach Kaukazu?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɔ̃nãnt, AS: kõũ̯sõnãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsonantyzacja ż., konsonantyzm mrz., konsonantyzowanie n.

 czas. konsonantyzować ndk., konsonantyzować się ndk., skonsonantyzować dk.

 przym. konsonantyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spółgłoska

Wiktionary


konsonantyczny

konsonant


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z konsonantem, dotyczący konsonantu

Wiktionary

Patrz:

konsonant

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɔ̃nãnˈtɨt͡ʃnɨ, AS: kõũ̯sõnãntyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsonantyzm mrz., konsonant mrz., konsonantyzacja ż.

 czas. konsonantyzować, skonsonantyzować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spółgłoskowy

Wiktionary


konsonantyzacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. przejście samogłoski w spółgłoskę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podwyższanie artykulacji samogłosek może prowadzić do ich konsonantyzacji, tj. przejścia w spółgłoski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsonant mrz., konsonantyzm mrz., konsonantyzowanie n.

 czas. konsonantyzować ndk., konsonantyzować się ndk., skonsonantyzować dk.

 przym. konsonantyczny

Wiktionary


konsonantyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. ogół konsonantów danego języka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsonant mrz., konsonantyzacja ż., konsonantyzowanie n.

 czas. konsonantyzować ndk., konsonantyzować się ndk., skonsonantyzować dk.

 przym. konsonantyczny

Wiktionary


konsonantyzować

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonsonantyzować)

 (1.1) jęz. o samogłosce przechodzić w spółgłoskę

czasownik zwrotny niedokonany konsonantyzować się (dk. skonsonantyzować się)

 (2.1) jęz. o samogłosce stawać się spółgłoską

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. skonsonantyzowanie n., konsonant mrz., konsonantyzacja ż., konsonantyzm mrz., konsonantyzowanie n.

 czas. skonsonantyzować dk.

 przym. konsonantyczny

Wiktionary


konsonantyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. przekształcanie się w spółgłoskę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsonantyzm mrz., konsonant mrz., konsonantyzacja ż., skonsonantyzowanie n.

 czas. skonsonantyzować, konsonantyzować ndk.

Wiktionary


konsorcjalny

konsorcjum; konsorcyjny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący konsorcjum, związany z konsorcjum

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɔrˈt͡sʲjalnɨ, AS: kõũ̯sorcʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsorcjum

Wiktionary


konsorcjant

uczestnik konsorcjum, związku przedsiębiorstw zawartego w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia


SJP.pl


konsorcjum

związek kilku przedsiębiorstw zawarty w celu dokonania wspólnego przedsięwzięcia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zarz. związek kilku przedsiębiorstw zawarty w celu dokonania wspólnego przedsięwzięcia;

Wiktionary

Konsorcjum (łac. consortium „współudział”, od con- „współ-” i sors „część, dola, udział”) – porozumienie samodzielnych podmiotów, którego celem jest ich zobowiązanie się do wspólnej realizacji określonego zadania.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɔrt͡sʲjũm, AS: kõũ̯sorcʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konsorcjalny

Wiktionary


konsorcyjny

konsorcjum; konsorcjalny


SJP.pl


konspekcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konspekt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie konspekt, lecz tylko mały konspekcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspekt m.

Wiktionary


konspekt

krótki zarys, szkic czegoś, obejmujący najważniejsze elementy; streszczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zarys, plan, szkic wykładu, utworu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃w̃spɛkt, AS: kõũ̯spekt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspekcik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkic, streszczenie

Wiktionary


konspektować

robić zarys utworu, wykładu itp. ujęty w punktach


SJP.pl


konspektowy

przymiotnik od: konspekt


SJP.pl


konspira

potoczne określenie konspiracji


SJP.pl


konspiracja

1. tajna, nielegalna działalność polityczna lub rewolucyjna; spiskowanie; konspirowanie;
2. tajna organizacja; sprzysiężenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tajna, nielegalna działalność przeciwko istniejącej władzy

 (1.2) tajna organizacja, także. jej członkowie

Wiktionary

Konspiracja (łac. conspiratio), podziemie, spisek – ogólnie: tajemnica lub tajna organizacja; w dziedzinie politycznej, wojskowości, przedsiębiorczości i innych, tajna działalność skierowana przeciwko istniejącej władzy, konkurencji gospodarczej, obywatelom, okupantom i innym, prowadzona przez organizacje polityczne, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, organizacje zbrojne i inne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konspirator m., konspiratorka ż., konspiracjonista m., konspiracjonistka ż., konspirant m., konspiratorstwo n., konspira ż., konspiracyjność ż., konspirowanie n.

:: zdrobn. konspiracyjka ż.

 czas. konspirować ndk.

 przym. konspiracyjny, konspiratorski

 przysł. konspiracyjnie, konspiratorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konspiratorstwo, podziemie; pot. konspira

 (1.2) podziemie; pot. konspira

Wiktionary


konspiracjonista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zwolennik, głosiciel teorii spiskowych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃spʲirat͡sʲjɔ̇̃ˈɲista, AS: kõũ̯spʹiracʹi ̯o̊̃ńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspiracja ż., konspira ż., konspirowanie n.

:: fż. konspiracjonistka ż.

 czas. konspirować ndk.

 przym. konspiracyjny, konspiratorski

 przysł. konspiracyjnie

Wiktionary


konspiracyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konspiracyjne; cecha tych, którzy są konspiracyjni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspiracja ż.

 przym. konspiracyjny, konspiratorski

 przysł. konspiracyjnie

Wiktionary


konspiracyjny

1. tajny, podziemny, spiskowy;
2. przenośnie: towarzyszący ukrywaniu czegoś przed kimś, np. głos konspiracyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z konspiracją, dotyczący konspiracji

 (1.2) towarzyszący zatajaniu, ukrywaniu czegoś przed kimś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako oficer rezerwy Moczarski przebył na froncie kampanię wrześniową, a natychmiast po klęsce, kiedy się Polska zawaliła pod naporem wojennej machiny Hitlera, rozpoczął działalność konspiracyjną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspiracja ż., konspirator m., konspiratorka ż., , konspiracjonista m., konspirant m., konspira ż., konspiratorstwo n., konspiracyjność ż., konspirowanie n.

 czas. konspirować ndk.

 przym. konspiratorski

 przysł. kospiracyjnie, konspiratorsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konspiratorski, podziemny, spiskowy, tajny

Wiktionary


konspirant

członek tajnej organizacji działającej przeciwko istniejącej władzy; działacz konspiracyjny, konspirator, spiskowiec


SJP.pl


konspirantka

członkini tajnej organizacji działającej przeciwko istniejącej władzy; działaczka konspiracyjna, konspiratorka


SJP.pl


konspirator

członek tajnej organizacji działającej przeciwko istniejącej władzy; działacz konspiracyjny, konspirant, spiskowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczestnik konspiracji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednych życie rewolucyjne pochłania całkowicie, czyniąc z nich zawodowych konspiratorów; drugich wciąga ono w swój wir częściowo, modyfikując i zastosowując do swych wymagań ich życie prywatne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspiracja ż., konspiratorstwo n., konspira ż., konspirowanie n.

:: fż. konspiratorka ż.

 czas. konspirować ndk.

 przym. konspiracyjny, konspiratorski

 przysł. konspiracyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spiskowiec, zaprzysiężony

Wiktionary


konspiratorka

członkini tajnej organizacji działającej przeciwko istniejącej władzy; działaczka konspiracyjna, konspirantka


SJP.pl


konspiratorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konspiratorami, dotyczący konspiratorów; właściwy konspiratorom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspiracja ż., konspirator m., konspiratorka ż., konspiracjonista m., konspirant m., konspira ż., konspiratorstwo n., konspiracyjność ż., konspirowanie n.

 czas. konspirować ndk.

 przym. konspiracyjny

 przysł. kospiracyjnie, konspiratorsko

Wiktionary


konspirować

1. porozumiewać się potajemnie, knuć coś; spiskować, zmawiać się, sprzysięgać się;
2. przenośnie: ukrywać, zatajać coś przed kimś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zakonspirować)

 (1.1) trzymać w ukryciu

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zakonspirować)

 (2.1) zmawiać się w ukryciu przeciwko komuś, np. obecnej władzy

czasownik zwrotny niedokonany konspirować się (dk. zakonspirować się)

 (3.1) ukrywać swoje zamiary lub tożsamość; otaczać się tajemnicą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konspirator mos., konspiracjonista mos., konspirowanie n., konspiracja ż.

 przym. konspiracyjny, konspiratorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) taić, ukrywać

 (2.1) spiskować

 (3.1) maskować się

Wiktionary


konstabl

stopień w policji brytyjskiej


SJP.pl

Konstabl, z łac. „comes stabuli” – stopień lub stanowisko w wymiarze sprawiedliwości bądź administracji wielu krajów. Znaczenie pojęcia jest bardzo szerokie i różni się zależnie od okresu historycznego i regionu geograficznego.

Wikipedia


konstanca

port handlowy Rumunii nad Morzem Czarnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rumunii, port nad Morzem Czarnym, stolica okręgu;

 (1.2) geogr. adm. okręg we wschodniej Rumunii, nad Morzem Czarnym;

Wiktionary

Konstanca (rum. Constanța, gr. Κωνστάντζας, łac. Constantiana), do IV wieku Tomi (stgr. Τόμοι, łac. Tomis) – największy port handlowy Rumunii, leżący nad Morzem Czarnym, a także stolica okręgu administracyjnego Konstanca. Powierzchnia: 124,89 km², populacja: 284 tys. mieszkańców (2011).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. konstancki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Tomis (do IV wieku)

Wiktionary


konstancin

wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 2 podstawowe
  • Konstancin – część miasta Konstancin-Jeziorna
  • Konstancin – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Góra Świętej Małgorzaty
  • Konstancin – wieś w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Ujazd
  • Konstancin – część wsi Brzóstków w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Żerków

Wikipedia


konstancin-jeziorna

miejscowość


SJP.pl

fraza rzeczownikowa, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Konstancin-Jeziorna – miasto w Polsce w woj. mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, położone w aglomeracji warszawskiej ok. 20 km na południe od centrum Warszawy; siedziba gminy miejsko-wiejskiej Konstancin-Jeziorna. Powstało w 1969 r. w wyniku połączenia miast Skolimów-Konstancin i Jeziorna oraz kilku wsi. Jest siedzibą władz gminy. Według danych stołecznego Urzędu Statystycznego z 31 grudnia 2021, miasto miało 17 032 mieszkańców. Znane jako uzdrowisko, dawniej także ze względu na produkcję papieru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od 21 lat mieszkamy w Konstancinie-Jeziornie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stãɲt͡ɕĩnʲ‿jɛ̇ˈʑɔrna, AS: kõũ̯stãńćĩnʹ‿i ̯ėźorna

Wiktionary


konstancinianin

mieszkaniec Konstancina-Jeziorny (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Konstancina-Jeziorny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. konstancinianka ż.

 przym. konstanciński

Wiktionary


konstancinianka

mieszkanka Konstancina-Jeziorny (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Konstancina-Jeziorny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. konstancinianin mos.

 przym. konstanciński

Wiktionary


konstanciński

przymiotnik od: Konstancin-Jeziorna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. dotyczący Konstancina-Jeziorny, związany ze Konstancinem-Jeziorną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstancinianin mos., konstancinianka ż.

Wiktionary


konstancja

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. miasto w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia;

 (1.3) geogr. część miasta Ozorków, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Ozorków

 (1.4) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie borszczowskim, w obwodzie tarnopolskim;

Wiktionary

Polska:

  • dawne miasto na terenie obecnego miasta Odolanów
  • Konstancja – część miasta Ozorków, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Ozorków

Niemcy:

  • Konstancja – powiat w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia
  • Konstancja (niem. Konstanz) – miasto w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w powiecie Konstancja

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pani Konstancja przynosi koszyk z kolorowymi pisankami.

 (1.2) Ślub wzięli w Konstancji 13 sierpnia 1787 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstãnt͡sʲja, AS: kõũ̯stãncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 (1.2)

:: przym. konstancjański, konstancki

 (1.3)

:: rzecz. konstancjanin mos., konstancjanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) stpol. Kostnica

Wiktionary


konstancjański

przymiotnik od: Konstancja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Konstancją, dotyczący Konstancji (miasta w Niemczech)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstancja ż.

Wiktionary


konstancjusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Konstancjusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa constans oznaczającego "stały", "prawidłowy". Jego patronem jest św. Konstancjusz, biskup (II wiek).

Odpowiedniki w innych językach:

  • łacina - Constantius
  • język niemiecki - Constantius
  • język angielski - Constantius

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Świętych męczenników Aleksandra i Konstancjusza liturgia wspomina 5 października.

Wiktionary


konstancjuszostwo

Konstancjusz z małżonką; Konstancjuszowie


SJP.pl


konstancjuszowie

Konstancjusz z małżonką; Konstancjuszostwo


SJP.pl


konstancjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Konstancjusza lub z nim związany


SJP.pl


konstancki

przymiotnik od: Konstancja (miasto w Rumunii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Konstancą, dotyczący Konstancy

 (1.2) geogr. hist. związany z Konstancją, dotyczący Konstancji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstanca ż., Konstanca ż., Konstancja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) współcz. konstancjański

Wiktionary


konstandinos

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najbardziej znanym w Polsce greckim poetą nowożytnym, jest Konstandinos Kawafis.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstanty m., Konstantyn m.

:: zdrobn. Kosta m., Kostas m.

Wiktionary


konstans

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

  • Konstans – imię męskie
  • Konstans – cesarz rzymski
  • Konstans II – cesarz rzymski
  • Konstans II – cesarz bizantyński

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Świętego Konstansa z Trewiru wspominamy 5 października.

Wiktionary


konstanta

element trwały, zachowujący swą niezmienność wśród elementów zmiennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. element stały, trwały

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstãnta, AS: kõũ̯stãnta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstatacja ż.

 czas. konstatować ndk.

Wiktionary


konstantan

stop miedzi i niklu, wykorzystywany do wyrobu oporników


SJP.pl

Konstantan – stop miedzi 60% i niklu 40%, charakteryzujący się stałą rezystywnością (znikomą zależnością oporu od temperatury). Używany jako drut oporowy w niskich temperaturach, jako jeden z drutów termopar typu E i typu T; do wyrobu tensometrów drutowych.


Wikipedia


konstantanowy

przymiotnik od: konstantan


SJP.pl


konstantin

rosyjskie imię męskie


SJP.pl

Konstantin (bułg. Константин) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Wielkie Tyrnowo, w gminie Elena. W 2024 roku liczyła 1101 mieszkańców.

Wikipedia


konstantostwo

Konstanty z małżonką; Konstantowie


SJP.pl


konstantów

Konstanty z małżonką; Konstantostwo


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Konstantów – wieś w woj. lubelskim, w pow. janowskim, w gminie Dzwola
  • Konstantów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. warszawski zachodnim, w gminie Błonie

Wikipedia


konstantowie

Konstanty z małżonką; Konstantostwo


SJP.pl


konstantowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Konstantowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Mrocza
  • Konstantowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Pruszcz

Wikipedia


konstantowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Konstantego lub z nim związany


SJP.pl


konstanty

element trwały, zachowujący swą niezmienność wśród elementów zmiennych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Konstanty, Konstantyn – imię męskie, które wywodzi się od łacińskiego przydomka Constantinus, pochodzącego od łac. constans znaczącego „stały, stateczny, konsekwentny”. Żeńskim odpowiednikiem tego imienia jest Konstantyna lub Konstancja. W Polsce imię znane co najmniej od XV wieku.

Konstanty imieniny obchodzi: 23 stycznia, 17 lutego, 11 marca i 30 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konstanty wprowadził się do Rudy z całą rodziną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstãntɨ, AS: kõũ̯stãnty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstandinos mos., Kostas mos., Konstantynowicz mos., Konstantyna ż.

Wiktionary


konstantyn

imię wielu władców starożytności i średniowiecza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Konstanty – imię męskie
  • Konstantyn I Wielki (272-337) – cesarz rzymski od 307 roku
  • Konstantyn II (317-340) – cesarz rzymski od 337 roku
  • Konstantyn III (zm. 411) – uzurpator w Brytanii, Galii i Hiszpanii
  • Konstantyn III (612-641) cesarz bizantyjski w 641 roku
  • Konstantyn IV (649-685) – cesarz bizantyjski od 668
  • Konstantyn V Kopronim (718-775) – cesarz bizantyjski od 741 roku
  • Konstantyn VI (771-797) – cesarz bizantyjski od 780 roku
  • Konstantyn I (836-877) – król Szkocji od 862
  • Konstantyn II (przed 879 – 952) – król Szkocji w latach 900-943
  • Konstantyn Lekapen – cesarz bizantyjski w 924 roku
  • Konstantyn VII Porfirogeneta (905-959) – cesarz bizantyjski od 913 roku
  • Konstantyn VIII (950-1028) – cesarz bizantyjski od 1025 roku
  • Konstantyn IX Monomach (1000-1055) – cesarz bizantyjski od 1042 roku
  • Konstantyn X Dukas (1006-1067) – cesarz bizantyjski od 1059 roku
  • Konstantyn XI Dragazes (1404-1453) – ostatni cesarz bizantyjski, panował od 1448 roku
  • Konstantyn VI (1860-1930) – patriarcha Konstantynopola od 17 grudnia 1924 do 22 maja 1925
  • Konstantyn I Grecki (1868-1923) – król Grecji w latach 1913-1917 i 1920-1922
  • Konstantyn II Grecki (ur. 1940) – król Hellenów w latach 1964-1973
  • Konstantyn (ur. 1969) – książę holenderski, najmłodszy syn holenderskiej królowej Beatrix i księcia Clausa
  • Konstantyn Dominik (1870-1942) – biskup pomocniczy diecezji chełmińskiej, jeden z najwybitniejszych synów ziemi kaszubskiej.
  • Konstantyn (województwo lubelskie) – wieś w województwie lubelskim
  • Konstantyn (Theodor Buggan, 1936-2012) – amerykański biskup prawosławny
  • Konstantyn (Kiriłł Joakimowicz Bułyczow, 1858-lata 30. XX w.) – rosyjski biskup prawosławny
  • Konstantyn (Konstandinos Charisiadis, 1929-2021) – duchowny prawosławnego
  • Konstantyn (Konstantin Andriejewicz Chomicz, 1911-2000) – białoruski biskup prawosławny
  • Konstantyn (Konstantin Grigoriewicz Diakow, 1871 lub 1875-1937) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
  • Konstantyn (Krsta Đokić, 1946-) – biskup Serbskiego Kościoła Prawosławnego
  • Konstantyn Dukas (1060-1081) – panował jako współcesarz w Cesarstwie Bizantyńskim
  • Konstantyn (Farandatos, 1929-2020) – grecki duchowny prawosławny
  • Konstantyn (Oleg Aleksandrowicz Gorianow, 1951-) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
  • Konstantyn I (1050 a 1055-1102 lub 1103) – drugi książę Cylicji
  • Konstantyn II (Konstantyn II właśc. Guy de Lusignan (zm. 1344) – król Małej Armenii
  • Konstantyn II – czwarty książę Armenii Cylicyjskiej
  • Konstantyn (Jakumakis, 1960-) – duchowny Greckiego Kościoła Prawosławnego
  • Konstantyn (Emmanuił Mawrikijewicz Jessienski-Lubek, 1907-1996) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji
  • Konstantyn (Kayal) – duchowny prawosławnego Patriarchatu Antiocheńskiego
  • Konstantyn (Friedrich Wilhelm Konstantin Hermann Thassilo von Hohenzollern-Hechingen, 1801-1869) – suwerenny książę Hohenzollern-Hechingen
  • Konstantyn (Malinkow, 1843-1912) – bułgarski biskup prawosławny
  • Konstantyn (Konstantin Konstantinowicz Manujłow, 1968-) – rosyjski biskup prawosławny
  • Konstantyn (Ilja Konstantinowicz Ostrowski, 1977-) – rosyjski biskup prawosławny
  • Konstantyn Paleolog (ok. 1230-1271) – przyrodni brat Michała VIII Paleologa, syn Andronika Paleologa
  • Konstantyn Paleolog (ok. 1278/1281-1334/1335) – drugi syn cesarza bizantyńskiego Andronika II Paleologa i Anny węgierskiej, despota Tesaloniki
  • Konstantyn (Papastefanou, 1924-2016) – biskup Patriarchatu Antiocheńskiego
  • Konstantyn (?- 715) – papież
  • Konstantyn (Kojczo Wasilew Petrow, 1941-2017) – bułgarski biskup prawosławny
  • Konstantyn (między 821/22 a 829 - 835) – bizantyński współcesarz
  • Konstantyn (Tsilis, 1973-) – grecki biskup prawosławny
  • Konstantyn (864 lub 866-879) – współcesarz Bizancjum

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstãntɨ̃n, AS: kõũ̯stãntỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstandinos mos., Kostas mos., Konstantynowicz mos., Konstantyna ż.

 przym. konstantyński

Wiktionary


konstantyna

1. miasto w północno-wschodniej Algierii;
2. wieś w województwie łódzkim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. miasto w północno-wschodniej Algierii;

 (1.3) geogr. adm. prowincja w północno-wschodniej Algierii

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Konstantyn

Wiktionary

  • Konstantyna – imię żeńskie
  • Konstantyna – cesarzowa rzymska
  • Konstantyna (ur. ok. 560, zm. ok. 605) – cesarzowa bizantyńska, żona Maurycjusza
  • Konstantyna – miasto w Algierii
  • Konstantyna – prowincja w Algierii
  • Konstantyna – wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Rzgów

Zobacz też:

  • Constantine

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Konstanty mos., Konstantyn mos., Konstantynopol mrz.

 przym. konstantyński

Wiktionary


konstantynopol

nazwa miasta Stambuł (rzadziej: Istambuł) w latach 324-1453, w latach 1453-1930 nazwy Konstantynopol i Stambuł używane zamiennie, w starożytności - Bizancjum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. dawna nazwa Stambułu;

Wiktionary

Konstantynopol (gr. Κωνσταντινούπολις) – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swoją siedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922. Od 1930 miasto nazywa się Stambuł.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konstantynopol to dawna stolica cesarstwa bizantyjskiego.

 (1.1) Cesarz Konstantyn I Wielki przeniósł stolicę swego cesarstwa z Rzymu do Konstantynopola.

 (1.1) To Odoaker obalił ostatniego cesarza zachodniorzymskiego, a insygnia cesarskie wysłał do Konstantynopola.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stãntɨ̃ˈnɔpɔl, AS: kõũ̯stãntỹnopol

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantyna ż., konstantynopolitańczyk mos., konstantynopolitanka ż.

 przym. konstantynopolitański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. Stambuł; hist. Bizancjum, Carogród

Wiktionary


konstantynopolitańczyk

mieszkaniec Konstantynopola


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Konstantynopola

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielu konstantynopolitańczyków zginęło, broniąc swoich kościołów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantynopol m.

:: fż. konstantynopolitanka ż.

 przym. konstantynopolitański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bizantyńczyk, bizantyjczyk

Wiktionary


konstantynopolitańczykowianeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sztucznie utworzone słowo, mające być w zamierzeniu najdłuższym wyrazem polskim i oznaczające rzekomo: młoda mieszkanka miasta Konstantynopol (współcz. Stambuł)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mała konstantynopolitańczykowianeczka tańczy na moście nad Bosforem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stãntɨ̃nɔpɔlʲitãj̃n͇t͡ʃɨkɔvʲjãˈnɛt͡ʃka, AS: kõũ̯stãntỹnopolʹitãĩ ̯ṇčykovʹi ̯ãnečka

Wiktionary


konstantynopolitanka

mieszkanka Konstantynopola


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Konstantynopola

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zatrzymał się u pewnej konstantynopolitanki nad zatoką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantynopol m.

:: fm. konstantynopolitańczyk m., konstantynopolitanin m.

 przym. konstantynopolitański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) carogrodzianka, bizantynka, bizantyjka

Wiktionary


konstantynopolitański

przymiotnik od: Konstantynopol


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Konstantynopola, związany z Konstantynopolem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W połowie lipca zawarto konstantynopolitański układ pokojowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantynopol mrz., konstantynopolitańczyk mos., konstantynopolitanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bizantyjski, bizantyński

Wiktionary


konstantynów

1. nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce;
2. osiedle w Warszawie;
3. wieś na Białorusi;
4. miasteczko na Litwie


SJP.pl

W Polsce
  • Konstantynów – część miasta Lubartów
  • Konstantynów – część miasta Lublin
  • Konstantynów – część miasta Sosnowiec
  • Konstantynów – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Konstantynów
  • Konstantynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Bedlno
  • Konstantynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kocierzew Południowy
  • Konstantynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. opoczyńskim, w gminie Mniszków
  • Konstantynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Nowa Brzeźnica
  • Konstantynów – kolonia w woj. łódzkim, w pow. radomszczańskim, w gminie Masłowice
  • Konstantynów – wieś w woj. łódzkim, w pow. rawskim, w gminie Biała Rawska
  • Konstantynów – część wsi Cesinów-Las w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Błędów
  • Konstantynów – kolonia w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Lipsko
  • Konstantynów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Gąbin
  • Konstantynów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno
  • Konstantynów – część wsi Koziarnia w woj. podkarpackim, w pow. niżańskim, w gminie Krzeszów
  • Konstantynów – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Lelów
  • Konstantynów – część wsi Wojnowice w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Iwaniska
  • Konstantynów – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Kramsk

Wikipedia


konstantynowianin

mieszkaniec Konstantynowa, Konstantynowa Łódzkiego


SJP.pl


konstantynowianka

mieszkanka Konstantynowa, Konstantynowa Łódzkiego


SJP.pl


konstantynowicz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) syn Konstantyna lub Konstantego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kniaź Wasyl Konstantynowicz Czartoryski był protoplastą rodu Czartoryskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantyn m., Konstanty m.

Wiktionary


konstantynówka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto na wschodniej Ukrainie, położone w obwodzie donieckim;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. konstantynówecki

Wiktionary


konstantynowo

W Polsce
  • Konstantynowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Waganiec
  • Konstantynowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. chodzieskim, w gminie Chodzież
  • Konstantynowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Ślesin
  • Konstantynowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Wyrzysk
  • Konstantynowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Mosina
  • Konstantynowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Zaniemyśl

Wikipedia


konstantynowski

przymiotnik od: Konstantynów, Konstantynów Łódzki


SJP.pl


konstantyński

Konstantyna


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z osobą o imieniu Konstantyn, w szczególności władcą, np. Konstantynem I Wielkim

 (1.2) związany z Konstantyną, dotyczący Konstantyny (miasta w Algierii)

Wiktionary

Patrz:

Konstantyna

Przykłady

 (1.1) Model takiego układu nazywany jest niekiedy katolicyzmem konstantyńskim, od imienia rzymskiego cesarza (…)

 (1.2) W czasach kolonialnych językami berberskimi mówiło 27 proc. ludności w departamencie konstantyńskim, 34 w algierskim i tylko 1 proc. w departamencie orańskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Konstantyn mos., Konstantyna ż.

Wiktionary


konstatacja

ustalenie, dostrzeżenie, stwierdzenie jakiegoś faktu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. stwierdzenie danego faktu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konstatować ndk.

 rzecz. konstanta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stwierdzenie, uwaga

Wiktionary


konstatować

stwierdzać, spostrzegać, ustalać jakiś fakt


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonstatować)

 (1.1) książk. stwierdzać zaistnienie jakiegoś faktu, zdarzenia; ustalać coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Anatol wrócił do Prefektury z paszportem i tu grubas konstatuje, że i w paszporcie rok 1918 jest wydrapany i zamieniony na 1919.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃staˈtɔvat͡ɕ, AS: kõũ̯statovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstanta ż., konstatacja ż., konstatowanie n., skonstatowanie n.

 czas. skonstatować dk.

Wiktionary


konstatowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konstatować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konstatować ndk.

Wiktionary


konstelacja

gwiazdozbiór; układ; stan rzeczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwiazdozbiór

 (1.2) przen. układ, położenie, stan rzeczy

Wiktionary

Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z [czym]' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός) – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Gwiazdy wchodzące w skład gwiazdozbiorów nie są ze sobą zazwyczaj fizycznie związane, a ich bliskie położenie na niebie jest wywołane geometrycznym efektem rzutowania ich położeń na sferę niebieską.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konstelacja Wielkiej Niedźwiedzicy jest bardzo łatwa do rozpoznania na niebie półkuli północnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɛˈlat͡sʲja, AS: kõũ̯stelacʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) konfiguracja

Wiktionary


konstelacyjny

dotyczący konstelacji


SJP.pl


konsternacja

zmieszanie; zakłopotanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stan osłupienia spowodowany nieoczekiwanym zwrotem sytuacji, w której znajduje się osoba „skonsternowana”; uczucie strachu spowodowane nieprzewidywalnością dalszego przebiegu sytuacji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród dostojników nastąpiła lekka konsternacja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɛrˈnat͡sʲja, AS: kõũ̯sternacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konsternować, skonsternować

 przym. skonsternowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zmieszanie, zażenowanie, zakłopotanie, strach, popłoch, konfuzja

Wiktionary


konsternować

wprawiać w zakłopotanie; konfundować, żenować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonsternować)

 (1.1) książk. wprawiać w zakłopotanie

czasownik zwrotny niedokonany konsternować się (dk. skonsternować się)

 (2.1) książk. czuć zakłopotanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nagłe zainteresowanie się religią żydowską gwiazdy światowej estrady konsternuje jednak rabinów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsternacja ż., konsternowanie n., skonsternowanie n.

 czas. skonsternować dk.

Wiktionary


konstrukcja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) układ elementów, sposób ich powiązania

 (1.2) proces budowania, konstruowania

 (1.3) mat. metoda wykreślania figur geometrycznych określonym sposobem, określonymi przyrządami

 (1.4) jęz. zestawienie jednostek o zgodnych funkcjach gramatycznych;

Wiktionary

Konstrukcja (układ konstrukcyjny) – obiekt powstały w wyniku wzajemnego powiązania wielu elementów (części) składowych w celu zbudowania pewnej strukturalnej i niepodzielnej całości.

W ujęciu ogólnym rozróżnia się dwa zasadnicze typy konstrukcji:

  • konstrukcje budowlane,
  • konstrukcje maszyn, urządzeń i pojazdów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Trzeba zrobić jakąś konstrukcję tego budynku.

 (1.3) Drogie dzieci, zróbcie konstrukcję sześcioboku foremnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstrukt͡sʲja, AS: kõũ̯strukcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstruktor m., konstruktorka ż., konstruowanie n., skonstruowanie n., konstruktywizm m., rekonstrukcja ż., konstruktywność ż.

 czas. konstruować ndk., skonstruować dk.

 przym. konstrukcyjny, konstruktorski, konstruktywistyczny

 przysł. konstrukcyjnie

Wiktionary


konstrukcyjny

dotyczący konstrukcji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący konstrukcji, związany z konstrukcją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na plac budowy przywieziono elementy konstrukcyjne dźwigu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃strukˈt͡sɨjnɨ, AS: kõũ̯strukcyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstruktywność ż., konstrukcja ż., dekonstrukcja ż., konstruktor m., konstruktorka ż., konstruowanie n., rekonstrukcja ż.

 czas. konstruować, dekonstruować, rekonstruować, skonstruować, przekonstruować

 przym. konstruktywny, dekonstrukcyjny

 przysł. konstrukcyjnie

Wiktionary


konstrukt

w filozofii: logiczny wytwór umysłu


SJP.pl

Konstrukt – w teorii Kelly’ego sposób postrzegania, konstruowania lub interpretowania zdarzeń.

Wyróżnia się:

  1. Konstrukt słowny (który jednostka jest w stanie wyrazić słowami)
  2. Konstrukt przedsłowny (którego jednostka nie jest w stanie wyrazić słowami)
  3. Konstrukt zanurzony (który dało się kiedyś wyrazić słowami, lecz teraz jeden lub oba jego bieguny nie mogą zostać zwerbalizowane)
  4. Konstrukt rdzenny (podstawowy dla systemu konstruktów osoby, nie może być zmieniony bez poważnych konsekwencji dla reszty systemu)
  5. Konstrukt peryferyczny (dla systemu konstruktów nie jest podstawowy i może być zmieniony bez poważnych konsekwencji dla reszty systemu)
  6. Konstrukt podrzędny (w systemie konstruktów jest mniej ważny i w związku z tym wchodzi w skład innego, nadrzędnego konstruktu)
  7. Konstrukt nadrzędny (w systemie konstruktów ma znaczenie podstawowe i w związku z tym zawiera w sobie inne konstrukty)
  8. Konstrukt przepuszczalny (przyjmuje nowe elementy)
  9. Konstrukt nieprzepuszczalny (nie przyjmuje nowych elementów)
  10. Konstrukt stale dostępny (aktywizuje się łatwo i na podstawie niewielkiej ilości informacji)

Wikipedia


konstruktor

specjalista opracowujący konstrukcję urządzeń technicznych, budynków, mostów itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś zajmujący się konstruowaniem czegoś, np. inżynier projektujący budynki

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) inform. procedura inicjująca obiekt po jego utworzeniu

Wiktionary

  • konstruktor – osoba;
  • konstruktor – specjalna metoda w programowaniu obiektowym

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Projektowaniem budynków zajmują się konstruktorzy, architekci oraz instalatorzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈstruktɔr, AS: kõũ̯struktor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstrukcja ż., dekonstrukcja ż., konstrukt m., konstruowanie n., skonstruowanie n., dekonstruowanie n., rekonstruowanie n., zrekonstruowanie n., rekonstruktor m.

:: fż. konstruktorka ż.

 czas. konstruować ndk., skonstruować dk., dekonstruować ndk., rekonstruować ndk., zrekonstruować dk.

 przym. konstrukcyjny, konstruktorski, rekonstrukcyjny, dekonstrukcyjny

Wiktionary


konstruktorka

specjalistka opracowująca konstrukcję urządzeń technicznych, budynków, mostów itp.


SJP.pl


konstruktorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konstruktorem, dotyczący konstruktora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstruktor mos., konstrukcja ż.

Wiktionary


konstruktywistka

konstruktywista


SJP.pl

Patrz:

konstruktywista

konstruktywistyczny

konstruktywizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szt. liter. dotyczący konstruktywizmu, związany z konstruktywizmem

Wiktionary

Patrz:

konstruktywizm

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃struktɨvʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: kõũ̯struktyvʹistyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstruktywność ż., konstruktywista m., konstruktywistka ż., konstruktywizm m., konstrukcja ż.

 przysł. konstruktywistycznie

Wiktionary


konstruktywizm

kierunek w sztuce, literaturze oraz architekturze, powstały w Rosji w latach dwudziestych XX wieku, w którym obecny był kult techniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. kierunek w sztuce abstrakcyjnej zapoczątkowany w 1913 roku w Rosji i głoszący syntezę sztuki, nauki i wiedzy technicznej;

 (1.2) liter. kierunek w literaturze rosyjskiej, który głosił kult techniki i przemysłu

Wiktionary

  • konstruktywizm w sztuce
  • konstruktywizm w architekturze
  • konstruktywizm w filozofii
  • konstruktywizm w socjologii
  • konstruktywizm w stosunkach międzynarodowych
  • konstruktywizm w matematyce
  • konstruktywizm w edukacji

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konstruktywność ż., konstruktywista m., konstruktywistka ż., konstrukcja ż.

 czas. konstruować ndk.

 przym. konstruktywistyczny

 przysł. konstruktywistycznie

Wiktionary


konstruktywniej

stopień wyższy od przysłówka: konstruktywnie


SJP.pl


konstruktywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: konstruktywny


SJP.pl


konstruktywność

sposób myślenia umożliwiający dochodzenie do prawidłowych wniosków tworzących jakaś nową rzeczywistość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest konstruktywne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstrukcja ż., konstruktor m., konstruktorka ż., konstruktywizm m., konstruktywista ż., konstruowanie n.

 przym. konstruktywny, konstrukcyjny, konstruktywistyczny

 przysł. konstruktywnie

Wiktionary


konstruktywny

1. wartościowy;
2. wnoszący nowe, potrzebne elementy;
3. budujący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który sprzyja rozwojowi, pomaga znaleźć rozwiązanie, prowadzi do pozytywnego rezultatu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potrzebujemy konstruktywnego podejścia do problemu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konstrukcyjny

 rzecz. konstruktywność ż.

 czas. konstruować

Wiktionary


konstruować

czasownik

 (1.1) budować, tworzyć konstrukcję

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃struˈwɔvat͡ɕ, AS: kõũ̯struovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstrukcja ż., konstruktor m., konstruktywizm m., rekonstrukcja ż., konstruowanie n.

 przym. konstrukcyjny, konstruktywny

 czas. rekonstruować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tworzyć, budować

Wiktionary


konstruowalność

cecha elementów konstruowalnych


SJP.pl


konstruowalny

dający się skonstruować


SJP.pl


konstruowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konstruować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃struwɔˈvãɲɛ, AS: kõũ̯struovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstrukcja ż., konstruktor m., rekonstrukcja ż., konstruktywność ż.

 czas. konstruować ndk., skonstruować dk.

 przym. konstrukcyjny

 przysł. konstrukcyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tworzenie, budowanie

Wiktionary


konstypacja

dawniej: obstrukcja, zaparcie


SJP.pl


konstytuanta

zgromadzenie ustawodawcze pracujące nad uchwaleniem konstytucji danego państwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. organ (zgromadzenie uchwałodawcze) powoływany w celu opracowania i uchwalenia konstytucjii;

 (1.2) nazwa parlamentów niektórych krajów

Wiktionary

Konstytuanta – organ powołany specjalnie przez suwerena (naród), złożony z reprezentantów wybranych przez niego, któremu powierzone zostaje opracowanie i uchwalenie konstytucji. Sposób ten był często stosowany dawniej, np. Norwegia (1814), Rosja (1918), Włochy (1947). Mianem konstytuanty można określić również parlament, który działając w szczególnym trybie może być podmiotem uchwalającym konstytucję np. Zgromadzenie Narodowe w Polsce w latach 1992–1997 lub Sejm Śląski w latach 1922–1929.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 27 listopada Konstytuanta poszła dalej i przyjęła ustawę podpisaną przez króla, na mocy której księża mieli obowiązek złożenia przysięgi na ustawę cywilną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucjonalista mos., konstytucyjność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgromadzenie konstytucyjne

Wiktionary


konstytucja

1. zbiór ogólnych zasad ustroju państwa, podstawowych, najważniejszych praw państwa i kompetencji naczelnych organów władzy; ustawa zasadnicza;
2. w dawnej Polsce: uchwała sejmu lub sejmiku;
3. w starożytnym Rzymie: cesarski akt prawny - edykt, dekret, reskrypt lub mandat;
4. w Kościele katolickim: podstawowy dokument dogmatyczny, wydany przez papieża, sobór itp.;
5. w biologii: zespół podstawowych cech budowy ciała, charakterystycznych dla danego osobnika;
6. w chemii: konstytucja cząsteczki - sposób i kolejność powiązania atomów w cząsteczce związku chemicznego;
7. mała konstytucja - konstytucja tymczasowa, która wkrótce ma być zastąpiona inną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie;

 (1.2) egzemplarz konstytucji (1.1)

 (1.3) hist. w I Rzeczypospolitej uchwała sejmu

 (1.4) biol. stan organizmu zwierzęcia uwarunkowany jakością tkanek, czynnością narządów wewnętrznych i regulacyjną działalnością gruczołów dokrewnych;

Wiktionary

Konstytucja (od łac. constituo „urządzać, ustanawiać, regulować”) – zestaw podstawowych norm i zasad prawnych określających formę władzy publicznej w danym społeczeństwie. We współczesnych społeczeństwach najczęstszą formą konstytucji jest konstytucja spisana, która jest najważniejszym aktem prawnym w danym państwie i podstawowym źródłem prawa w danym systemie prawnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konstytucja Polski zapewnia obywatelom najważniejsze prawa.

 (1.2) Tak często machacie tam tymi konstytucjami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɨˈtut͡sʲja, AS: kõũ̯stytucʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucjonalista mos., konstytucjonalistka ż., konstytucyjność ż., konstytuowanie n., ukonstytuowanie n.

 czas. konstytuować ndk., ukonstytuować dk.

 przym. konstytucyjny

 przysł. konstytucyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ustawa zasadnicza

Wiktionary


konstytucjonalista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. prawnik zajmujący się naukowo lub w praktyce prawem konstytucyjnym

 (1.2) polit. zwolennik monarchii konstytucyjnej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɨtut͡sʲjɔ̃naˈlʲista, AS: kõũ̯stytucʹi ̯õnalʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucja ż., konstytucyjność ż., konstytuanta ż.

:: fż. konstytucjonalistka ż.

 przym. konstytucyjny, konstytucjonalistyczny

 przysł. konstytucyjnie

Wiktionary


konstytucjonalistka

konstytucjonalista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) prawniczka zajmująca się naukowo lub w praktyce prawem konstytucyjnym

Wiktionary

Patrz:

konstytucjonalista

Przykłady

 (1.1) Kancelaria Premiera zatrudniła nową konstytucjonalistkę.

 (1.1) Nie jestem konstytucjonalistką ani teoretykiem ustroju państwowego, więc trudno mi wnikać w argumenty za i przeciw temu rozwiązaniu. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɨtut͡sʲjɔ̃naˈlʲistka, AS: kõũ̯stytucʹi ̯õnalʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucyjność ż., konstytucjonalista, konstytucja

 czas. konstytuować

 przym. konstytucyjny, konstytucjonalistyczny

Wiktionary


konstytucjonalistyczny

konstytucjonalizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z konstytucjonalizmem, dotyczący konstytucjonalizmu

Wiktionary

Patrz:

konstytucjonalizm

Powiązane:

 rzecz. konstytucjonalizm mrz., konstytucjonalista mos., konstytucjonalistka ż.

Wiktionary


konstytucjonalizacja

wprowadzenie jakiegoś prawa do konstytucji, nadanie mocy konstytucyjnej


SJP.pl


konstytucjonalizm

  • Konstytucjonalizm (polityka)
  • Konstytucjonalizm w prawie
  • Konstytucjonalizm (psychologia)

Wikipedia


konstytucjonalny

1. przymiotnik od: konstytucja; konstytucyjny;
2. typ konstytucjonalny - typ budowy ciała ludzkiego, któremu według niektórych teorii odpowiadają określone właściwości psychiczne człowieka


SJP.pl


konstytucyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób właściwy dla konstytucji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucyjność ż., konstytucjonalista mos., konstytucja ż.

 przym. konstytucyjny

Wiktionary


konstytucyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. zgodność ustawy albo przepisu prawnego z ustawą zasadniczą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kontrola konstytucyjności ustaw należy wyłącznie do Trybunału Konstytucyjnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucja ż., konstytuanta ż., konstytucjonalista m., konstytucjonalistka ż.

 przym. konstytucyjny

 przysł. konstytucyjnie

Wiktionary


konstytucyjny

dotyczący konstytucji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący konstytucji

 (1.2) zgodny z konstytucją, wynikający z konstytucji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃stɨtuˈt͡sɨjnɨ, AS: kõũ̯stytucyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konstytucja ż., konstytucyjność ż., konstytucjonalista m., konstytucjonalistka ż.

 przysł. konstytucyjnie

Wiktionary


konstytuować

książkowo: tworzyć, organizować coś


SJP.pl


konstytuowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konstytuować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konstytuować ndk.

 rzecz. konstytucja ż.

Wiktionary


konstytutywny

1. będący najważniejszym składnikiem czegoś; główny, zasadniczy, podstawowy;
2. ustanawiający coś, stanowiący o czymś


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który jest główną częścią lub cechą czegoś

 (1.2) praw. taki, który ustanawia, zmienia lub znosi stosunek prawny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ponieważ […] konstytutywną cechą buntu społecznego jest m.in. łamanie zasad, norm, standardów itp., dość łatwo można wpaść w pułapkę szablonowej, negatywnej oceny tego zjawiska.

 (1.2) Obowiązek meldunkowy ma charakter konstytutywnej zasady porządku publicznego mającej jednocześnie związek z ochroną praw i interesów obywateli.

Wiktionary


konsubstancjacja

Konsubstancjacja (łac. consubstantiatio) – nauka teologiczna o obecności ciała i krwi Jezusa Chrystusa w chlebie i winie w sakramencie eucharystii. Według doktryny, w sakramencie eucharystii współistnieją ze sobą substancje chleba i ciała oraz wina i krwi Chrystusa. Niektórzy teologowie łączą pojęcie konsubstancjacji z głoszoną w teologii luterańskiej nauką o unii sakramentalnej.

Wikipedia


konsul

1. urzędnik w starożytnym Rzymie
2. stały przedstawiciel państwa za granicą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. urzędnik państwa pełniący funkcje za granicą, w urzędzie konsularnym;

 (1.2) hist. w starożytnym Rzymie: wysoki urzędnik odpowiedzialny za politykę zagraniczną;

 (1.3) hist. we Francji: tytuł jednego z trzech najwyższych członków rządu w okresie I Republiki;

 (1.4) daw. rajca, członek rady miejskiej

Wiktionary

Konsul (łac. consul)

  • Konsul – urzędnik państwa pełniący funkcję za granicą, w urzędzie konsularnym,
  • Konsul rzymski – urząd w starożytnym Rzymie,
  • Konsul – tytuł jednego z trzech najwyższych członków rządu we Francji, w okresie I Republiki,
  • Konsul – film w reżyserii Mirosława Borka z Piotrem Fronczewskim z 1989 r.,
  • Consul – samochód osobowy marki Ford,
  • Consul – marka ręcznych maszyn do pisania w kilku modelach, w tym model walizkowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W państwie rzymskim wybierało się dwóch konsulów; gdy jeden był obecny w Rzymie, żeby zarządzać miastem, drugi mógł ruszyć z wojskiem i prowadzić wojnę w bardziej odległych prowincjach Imperium.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃w̃sul, AS: kõũ̯sul

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsulat m.

 przym. konsularny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. konsulat m.

 przym. konsularny

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|consul.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) consul; (1.2) consul; (1.3) consul

* baskijski: (1.1) kontsul; (1.2) kontsul

* białoruski: (1.1) консул m.; (1.2) консул m.; (1.3) консул m.

* bułgarski: (1.1) консул m.; (1.2) консул m.; (1.3) консул m.

* esperanto: (1.1) konsulo; (1.2) konsulo

* hiszpański: (1.1) cónsul m.; (1.2) cónsul m.

* kataloński: (1.1) cònsol m.

* niemiecki: (1.1) Konsul m.; (1.2) Konsul m.; (1.3) Konsul m.

* nowogrecki: (1.1) πρόξενος m. ż.

* tajski: (1.1) กงสุล

* węgierski: (1.1) konzul; (1.2) konzul; (1.3) konzul

źródła.

== konsul (język norweski (bokmål).) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) konsul

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konsularny

związany z działalnością konsulatu, osobą lub urzędem konsula, np. korpus konsularny - ogół szefów konsulatów i ich pracowników w jakimś kraju, objęty immunitetem i szczególnymi przywilejami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsulem, dotyczący konsula (przedstawiciela państwa)

 (1.2) hist. związany z konsulem, dotyczący konsula (urzędnika starożytnego Rzymu)

 (1.3) hist. związany z konsulem, dotyczący konsula (urzędnika rewolucyjnej Francji)

 (1.4) daw. związany z konsulem, dotyczący konsula (rajcy)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsul mos., konsulat mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) radziecki

Wiktionary


konsulat

1. urząd państwowy za granicą podległy konsulowi, zajmujący się obywatelami przebywającymi za granicą;
2. siedziba tego urzędu;
3. w starożytnym Rzymie:
a) urząd lub godność konsula republiki, jednego z dwóch najważniejszych urzędników w państwie;
b) okres sprawowania tej władzy, kadencja konsula;
4. we Francji w latach 1799-1804:
a) rząd, w którego skład wchodzili trzej konsulowi;
b) okres władzy tego rządu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. urząd państwa wysyłającego w państwie przyjmującym;

 (1.2) hist. w starożytnym Rzymie: okres, gdy władzę sprawował jeden z dwóch najwyższych rangą urzędników wybieranych przez komicja centurialne na roczną kadencję

 (1.3) hist. w starożytnym Rzymie: godność konsula

 (1.4) hist. we Francji: okres w latach 1799-1804, gdy władzę sprawowali trzej konsulowie;

 (1.5) hist. we Francji: forma rządów w latach 1799-1804, gdy władzę sprawowali trzej konsulowie

Wiktionary

Konsulat (łac. consulatus)

  • konsulat – placówka konsularna kierowana przez konsula,
  • Konsulat – nazwa 3-osobowego rządu w okresie rewolucji francuskiej, po obaleniu dyrektoriatu przez Napoleona Bonaparte w wyniku zamachu 9 XI 1799,
  • urząd i godność konsula w starożytnym Rzymie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. konsularny

 rzecz. konsul

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|consulatus.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) консульства n.; (1.2) консульства n.; (1.3) консульства n.; (1.4) консульства n.; (1.5) консульства n.

* bułgarski: (1.1) консулство n.

* esperanto: (1.1) konsulejo; (1.2) konsulato; (1.3) konsuleco; (1.4) konsulato; (1.5) konsulato, konsularo

* francuski: (1.1) consulat m.; (1.2) consulat m.; (1.3) consulat m.; (1.4) consulat m.

* niemiecki: (1.1) Konsulat n.

* nowogrecki: (1.1) προξενείο n.

* rosyjski: (1.1) консульство n.; (1.2) консульство n.; (1.4) консульство n.

* szwedzki: (1.1) konsulat n.

* węgierski: (1.1) konzulátus; (1.2) konzulátus; (1.3) konzulátus; (1.4) konzulátus

źródła.

== konsulat (język norweski (bokmål).) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) konsulat

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsulat, AS: kõũ̯sulat

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konsularny

 rzecz. konsul

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. konsularny

 rzecz. konsul

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|consulatus.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) консульства n.; (1.2) консульства n.; (1.3) консульства n.; (1.4) консульства n.; (1.5) консульства n.

* bułgarski: (1.1) консулство n.

* esperanto: (1.1) konsulejo; (1.2) konsulato; (1.3) konsuleco; (1.4) konsulato; (1.5) konsulato, konsularo

* francuski: (1.1) consulat m.; (1.2) consulat m.; (1.3) consulat m.; (1.4) consulat m.

* niemiecki: (1.1) Konsulat n.

* nowogrecki: (1.1) προξενείο n.

* rosyjski: (1.1) консульство n.; (1.2) консульство n.; (1.4) консульство n.

* szwedzki: (1.1) konsulat n.

* węgierski: (1.1) konzulátus; (1.2) konzulátus; (1.3) konzulátus; (1.4) konzulátus

źródła.

== konsulat (język norweski (bokmål).) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) konsulat

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konsulatowy

przymiotnik od: konsulat


SJP.pl


konsulent

przestarzałe: doradca w jakichś sprawach, zwłaszcza doradca prawny


SJP.pl

Konsulent (Austria), w pełnym brzmieniu: konsulent naukowy rządu kraju związkowego (niem. Wissenschaftlicher Konsulent der Landesregierung) – tytuł zawodowy, używany w niektórych landach Austrii i odpowiadający tam prestiżem tytułowi profesora, z tym, że profesor jest tytułem nadawanym przez prezydenta całego kraju i obowiązuje w całej Austrii, podczas gdy konsulent jest tytułem nadawanym przez władze kraju związkowego i obowiązuje tylko w danym landzie.

Wikipedia


konsulostwo

dawniej: okres sprawowania urzędu przez konsula


SJP.pl


konsulowa

przestarzale: żona konsula


SJP.pl


konsulowy

konsul (dawniej); konsulowski


SJP.pl


konsulta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. rada konsultacyjna składająca się z kilku osób

 (1.2) rel. rada przedstawicieli wyższych przełożonych zakonów i zgromadzeń zakonnych

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konsylium

 (1.2) rada

Wiktionary


konsultacja

1. zasięganie opinii u fachowców i specjalistów;
2. udzielenie fachowej porady;
3. narada rzeczoznawców w jakiejś sprawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zasięganie opinii u specjalisty lub rzeczoznawcy

 (1.2) udzielanie rad i wyjaśnień przez specjalistę lub rzeczoznawcę

 (1.3) narada specjalistów lub decydentów przed decyzją w jakiejś sprawie

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Gmina przed podjęciem decyzji o likwidacji szkoły przeprowadziła konsultacje z kuratorium oświaty i prawnikami, a także w komisjach rady gminy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sulˈtat͡sʲja, AS: kõũ̯sultacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsultant m., konsultantka ż., konsulting m., konsultowanie n.

 przym. konsultacyjny, konsultancki

 czas. konsultować, konsultować się, skonsultować, skonsultować się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porada, rada, wskazówka, zalecenie

 (1.2) porada, rada, wskazówka, zalecenie

 (1.3) debata, konsylium

Wiktionary


konsultacje

spotkania mające na celu zasięgnięcie opinii, rady lub wyjaśnień od rzeczoznawców


SJP.pl


konsultacyjny

dotyczący konsultacji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsultacją, dotyczący konsultacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsultacja ż., konsultowanie n., konsultant mos., konsultantka ż.

 czas. konsultować ndk., skonsultować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) doradczy

Wiktionary


konsultancki

konsultant


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą konsultanta, dotyczący konsultanta

Wiktionary

Patrz:

konsultant

Powiązane:

 rzecz. konsultant mos., konsultantka ż., konsultacja ż., konsultowanie n.

 przym. konsultować ndk.

 czas. konsultować

Wiktionary


konsultant

specjalista lub rzeczoznawca udzielający wyjaśnień i porad


SJP.pl

Konsultant, doradca (łac. consultare – omawiać) – osoba zawodowo zajmująca się udzielaniem porad w wybranej dziedzinie, np. księgowości, technologii, prawie, zarządzaniu personelem, marketingu, finansach, reklamie.

Wikipedia


konsultantka

konsultant


SJP.pl

Patrz:

konsultant

konsultatywny

dotyczący konsultacji, doradczy


SJP.pl


konsulting

[czytaj: konsalting albo konsulting] udzielanie porad dotyczących różnych aspektów działalności ekonomicznej; consulting


SJP.pl

Konsulting (ang. consulting „doradztwo”) – dziedzina zarządzania zajmująca się szeroko pojętym doradzaniem podmiotom gospodarczym, najczęściej dużym organizacjom. Osoba pracująca w konsultingu to konsultant.

Wikipedia


konsultingowy

związany z konsultingiem (consultingiem); consultingowy


SJP.pl


konsultować

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonsultować)

 (1.1) udzielać specjalistycznych porad

 (1.2) zasięgać opinii, rady w jakiejś sprawie u specjalisty

czasownik zwrotny niedokonany konsultować się (dk. skonsultować się)

 (2.1) naradzać się w jakiejś sprawie

 (2.2) zasięgać opinii, rady

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sulˈtɔvat͡ɕ, AS: kõũ̯sultovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsultacja ż., konsultant m., konsultantka ż., konsultowanie n.

 przym. konsultacyjny, konsultancki

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) naradzać się

 (2.2) radzić się

Wiktionary


konsultowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konsultować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sultɔˈvãɲɛ, AS: kõũ̯sultovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konsultować ndk., skonsultować dk.

 rzecz. konsultacja, konsultant, konsultantka, skonsultowanie

 przym. konsultancki, konsultacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konsultacja

Wiktionary


konsum

dawniej: sklep założony i prowadzony na zasadach spółdzielni spożywców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) sklep z artykułami konsumpcyjnymi przy zakładzie pracy dla jego pracowników, także spółdzielnia spożywców

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃w̃sũm, AS: kõũ̯sũm

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konsumować

Wiktionary


konsumencki

związany z konsumentem, konsumpcją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsumentem, dotyczący konsumentów, przeznaczony dla nich

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsument mos., konsumpcja ż., konsumpcjonizm m., konsumeryzm m., konsumentka ż., konsumowanie n., skonsumowanie n.

 czas. konsumować ndk., skonsumować dk.

 przym. konsumpcyjny

Wiktionary


konsument

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hand. nabywca lub użytkownik towarów, usług, zasobów lub dóbr;

 (1.2) gość spożywający posiłek w lokalu gastronomicznym

 (1.3) biol. organizm odżywiający się substancjami organicznymi;

Wiktionary

  • konsument (biologia) – rodzaj organizmów żywych,
  • konsument (prawo) – osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową
  • konsument (ekonomia) – osoba nabywająca towary dla zaspokojenia swoich potrzeb.
  • Konsument (piosenka) – piosenka Kultu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konsumenci są teraz chronieni znacznie lepiej przed nieuczciwymi praktykami producentów i sprzedawców.

 (1.2) Oprócz wiadomości dotyczących gastronomii i fachowych umiejętności, kelner musi budzić zaufanie u konsumentów.

 (1.3) Wyróżnia się konsumentów I, II, III i kolejnych rzędów. Konsumenci I rzędu żywią się producentami, konsumenci II rzędu natomiast konsumentami I rzędu, itd.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsũmɛ̃nt, AS: kõũ̯sũmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsumpcja ż., konsumpcjonizm m., konsumowanie n.

:: fż. konsumentka ż.

 czas. konsumować ndk.

 przym. konsumencki, konsumpcyjny, konsupcjonistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spożywca

Wiktionary


konsumentka

konsument


SJP.pl

Patrz:

konsument

konsumerski

przymiotnik

 (1.1) dotyczący konsumeryzmu i/lub konsumerystów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sũˈmɛrsʲci, AS: kõũ̯sũmersʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsumeryzm m., konsumerysta m., konsumpcjonizm m.

 przym. konsumpcyjny

Wiktionary


konsumerysta

zwolennik konsumeryzmu


SJP.pl


konsumeryzm

ruch ochrony praw konsumentów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. działalność, która ma na celu obronę praw klientów;

 (1.2) rzad. socjol. zachowania społeczne i postawy uznające za wyznacznik osobistego szczęścia nabywanie dóbr materialnych i ich konsumpcję

Wiktionary

Konsumeryzm – działalność mająca na celu obronę praw konsumenta. Jako ruch społeczny pojawił się wraz z rozwojem masowej konsumpcji.


Kultura konsumeryzmu – (def. socjol.) uleganie naciskom i modom nadmiernej konsumpcji dóbr.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konsument m., konsumentka ż., konsumpcja ż., konsumpcjonizm m., konsumowanie n., skonsumowanie n.

 czas. konsumować ndk., skonsumować dk.

 przym. konsumencki, konsumpcyjny, konsumetystyczny, konsumerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) konsumpcjonizm, hedonistyczny materializm

Wiktionary


konsumistyczniej

stopień wyższy od przysłówka: konsumistycznie


SJP.pl


konsumistyczny

konsumizm


SJP.pl

Patrz:

konsumizm

konsumizm

niepohamowana chęć zdobywania dóbr materialnych, często zbytecznych


SJP.pl

Konsumpcjonizm (także, konsumizm) – postawa polegająca na nieusprawiedliwionym (rzeczywistymi potrzebami oraz kosztami ekologicznymi, społecznymi czy indywidualnymi) zdobywaniu dóbr materialnych i usług lub pogląd polegający na uznawaniu tej konsumpcji za wyznacznik jakości życia (lub za najważniejszą, względnie jedyną wartość) – hedonistyczny materializm.

Współczesna kultura konsumpcji stała się jednym z centralnych przedmiotów uwagi kulturoznawstwa.

Wikipedia


konsumować

1. jeść, spożywać;
2. zużywać zakupiony towar na własną potrzebę


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skonsumować)

 (1.1) spożywać, jeść

 (1.2) nabywać i użytkować coś, zużywać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsumpcja ż., konsumowanie n., skonsumowanie n., konsument m., konsumentka ż., konsum m., konsumpcjonizm m., konsumeryzm mrz.

 czas. skonsumować dk.

 przym. konsumpcyjny, konsumencki

 przysł. konsumpcyjnie

Wiktionary


konsumowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konsumować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sũmɔˈvãɲɛ, AS: kõũ̯sũmovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konsumować, skonsumować

 rzecz. skonsumowanie n., konsument m., konsumentka ż., konsumpcja ż., konsumpcjonizm m., konsumeryzm mrz.

 przym. konsumpcyjny, konsumencki

Wiktionary


konsumpcja

1. wykorzystywanie dóbr i usług do zaspokojenia potrzeb
2. pożywianie się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spożywanie, jedzenie

 (1.2) zużywanie dóbr w celu zaspokojenia określonych potrzeb; kupowanie, nabywanie, używanie, użytkowanie, zużycie, wykorzystanie

 (1.3) daw. med. suchoty, gruźlica

Wiktionary

Konsumpcja – zużywanie posiadanych dóbr w celu bezpośredniego zaspokojenia ludzkich potrzeb. Wynika ona z użyteczności konsumowanego produktu lub usługi, które mogą mieć też dla konsumenta charakter subiektywny i komplementarny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konsumpcja mleka, palenie papierosów i picie alkoholu należą do grupy czynników przyczyniających się do powstawania osteoporozy.

 (1.2) Człowiek doświadczający cudu konsumpcji również sporządza sobie cały zestaw przedmiotów-symulakrów, znaków zwiastujących szczęście, i czeka (rozpaczliwie, jak ująłby to pewnie jakiś moralizator) na jego pojawienie się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsũmpt͡sʲja, AS: kõũ̯sũmpcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsument m., konsumpcjonizm m., konsumeryzm m., konsumentka ż., konsumowanie n., skonsumowanie n., konsumpcyjność ż.

 przym. konsumencki, konsumpcyjny

 czas. konsumować, skonsumować

Wiktionary


konsumpcjonista

osoba konsumująca ilość dóbr materialnych większą od potrzeb, przywiązująca nadmierną wagę do indywidualnej konsumpcji


SJP.pl


konsumpcjonistka

konsumpcjonista


SJP.pl

Patrz:

konsumpcjonista

konsumpcjonistyczny

konsumpcjonizm


SJP.pl

Patrz:

konsumpcjonizm

konsumpcjonizm

postawa życiowa objawiająca się nadmierną w stosunku do potrzeb konsumpcją różnych dóbr materialnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. postawa polegająca na nieusprawiedliwionej rzeczywistymi potrzebami konsumpcji dóbr materialnych i usług, a także pogląd głoszący uznawanie konsumpcji za wyznacznik jakości życia;

Wiktionary

Konsumpcjonizm (także, konsumizm) – postawa polegająca na nieusprawiedliwionym (rzeczywistymi potrzebami oraz kosztami ekologicznymi, społecznymi czy indywidualnymi) zdobywaniu dóbr materialnych i usług lub pogląd polegający na uznawaniu tej konsumpcji za wyznacznik jakości życia (lub za najważniejszą, względnie jedyną wartość) – hedonistyczny materializm.

Współczesna kultura konsumpcji stała się jednym z centralnych przedmiotów uwagi kulturoznawstwa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sũmpˈt͡sʲjɔ̇̃ɲism̥, AS: kõũ̯sũmpcʹi ̯o̊̃ńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsumpcja ż., konsument m., konsumentka ż., konsumeryzm m., konsumowanie n., skonsumowanie n.

 przym. konsumpcjonistyczny, konsumerski, konsumpcyjny, konsumencki

 czas. konsumować

Wiktionary


konsumpcyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. odprzym. cecha tego, co jest konsumpcyjne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W krajach zachodnich dominuje konsumpcyjność i permisywizm, u nas odczuwa się spotęgowane następstwa systemu autorytarnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsumpcja ż.

 przym. konsumpcyjny

 przysł. konsumpcyjnie

Wiktionary


konsumpcyjny

dotyczący konsumpcji


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsumpcją

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsument mos., konsumentka ż., konsumpcja ż., konsumpcjonizm mrz., konsumeryzm mrz., konsumerysta mos., konsumowanie n., skonsumowanie n., konsumpcyjność ż.

 czas. konsumować ndk., skonsumować dk.

 przym. konsumpcjonistyczny, konsumerski, konsumencki

Wiktionary


konsyderacja

przestarzałe:
1. roztrząsanie jakiegoś tematu; rozważanie, deliberacja;
2. poważanie wśród ludzi; szacunek, estyma


SJP.pl


konsyderować

dawniej:
1. rozważać, uważnie się nad czymś zastanawiać;
2. poważać, szanować


SJP.pl


konsygnacja

1. umowa łącząca cechy umowy komisu i umowy składu, przekazanie do sprzedaży towaru pozostającego własnością dostawcy;
2. specyfikacja towarów w tej umowie;
3. dawniej: ostre pogotowie bojowe


SJP.pl


konsygnacyjny

1. związany z konsygnacją;
2. magazyn konsygnacyjny - miejsce składu towarów przeznaczonych na sprzedaż


SJP.pl


konsygnatariusz

osoba podpisująca dokument wspólnie z kimś innym


SJP.pl


konsygnować

1. przekazać, przekazywać towar za pobraniem;
2. dawniej: wciągnąć, wciągać do protokołu


SJP.pl


konsyliarski

przymiotnik od: konsyliarz


SJP.pl


konsyliarz

1. przestarzale: lekarz, doktor;
2. dawniej: urzędnik pełniący funkcję radcy z wyboru lub nominacji; doradca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. doktor, lekarz

 (1.2) daw. doradca

Wiktionary

  • konsyliarz – w I Rzeczypospolitej urzędnik jednego z departamentów Rady Nieustającej
  • konsyliarz konfederacji

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈsɨlʲjaʃ, AS: kõũ̯sylʹi ̯aš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsylium n., konsyliarzowa ż., konsyliarzówna ż.

 przym. konsyliarski

Wiktionary


konsyliarzowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. żona konsyliarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsyliarz mos.

Wiktionary


konsyliarzówna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. córka konsyliarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsyliarz mos.

Wiktionary


konsylium

1. narada lekarzy w celu rozpoznania choroby i ustalenia sposobu leczenia;
2. dawniej: rada, narada w jakiejś ważnej sprawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. narada lekarzy mająca na celu rozpoznanie choroby i ustalenie sposobu leczenia

 (1.2) daw. narada w ważnej sprawie

Wiktionary

Konsylium (łac. consilium - narada) – narada lekarzy, mająca na celu ustalenie diagnostyki, badań dodatkowych oraz ostatecznej diagnozy i sposobu terapii w razie skomplikowanych przypadków medycznych.

Dawniej słowem konsylium określano także każdą naradę w ważnej sprawie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konsyliarz mos., konsyliarstwo n.

 przym. konsyliarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) consilium

Wiktionary


konsystencja

1. stopień zwartości, gęstości lub lepkości substancji; spoistość;
2. przestarzałe: trwałość, stabilność, siła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poziom określonych cech fizycznych (gęstość, twardość, lepkość) danej substancji; spoistość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Japoniec to niedrogie ciasto, które dzięki wykorzystaniu jabłek ma wilgotną i delikatną konsystencję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃sɨˈstɛ̃nt͡sʲja, AS: kõũ̯systncʹi ̯a

Wiktionary


konsystentny

1. mający zwartą konsystencję; gęsty;
2. wewnętrznie spójny, jednolity lub zgodny z czymś


SJP.pl


konsystometr

przyrząd do mierzenia konsystencji substancji


SJP.pl


konsystorialny

przestarzałe: konsystorski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsystorzem, dotyczący konsystorza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsystorz mrz.

 przym. konsystorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konsystorski

Wiktionary


konsystorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konsystorzem, dotyczący konsystorza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konsystorz mrz.

 przym. konsystorialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) konsystorialny

Wiktionary


konsystorz

1. rada przyboczna doradców cesarskich, powołana za panowania cesarza Dioklecjana (284-305);
2. w Kościele katolickim: kuria lub sąd biskupi;
3. zgromadzenie kardynałów pod przewodnictwem papieża;
4. w kościołach protestanckich: rada stojąca na czele gminy wyznaniowej lub Kościoła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. zgromadzenie kardynałów pod przewodnictwem papieża

 (1.2) rel. w Kościołach protestanckich rada diecezji lub całego Kościoła

 (1.3) rel. przest. w Kościele katolickim kuria biskupia

 (1.4) rel. dawny sąd prezbiterialny przy kurii biskupiej

Wiktionary

Konsystorz (łac. consistorium – zgromadzenie) – zebranie, zgromadzenie określonego gremium w celu rozwiązania ważnych spraw:

  • w starożytnym Rzymie było to zebranie doradców cesarza;
  • w Kościele katolickim jest to:
    • zwołane przez papieża zebranie Kolegium Kardynalskiego w celu rozpatrzenia spraw związanych z Kościołem (tzw. konsystorz papieski). Dawniej dzielił się na konsystorz sekretny, odbywający się bez udziału osób postronnych, za zamkniętymi drzwiami oraz publiczny, z udziałem innych osób. Podczas konsystorza papież ogłasza nominacje kardynalskie oraz dokonuje ich kreacji poprzez wręczenie m.in. biretu i pierścienia. Konsystorzem nie są zebrania kardynałów po śmierci (czy też ustąpieniu) papieża, odbywające się czy to przed konklawe, czy też w jego trakcie.
    • dawniej stosowane określenie kurii biskupiej jako zbioru doradców biskupa, pomagających mu w sprawach administracyjno-sądowniczych (konsystorz biskupi). Sąd biskupi nazywano sądem konsystorskim

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: kɔ̃w̃ˈsɨstɔʃ, AS: kõũ̯systoš

    Wiktionary

    Powiązane:

     przym. konsystorski, konsystorialny

    Wiktionary


konsystować

dawniej: mieć postój; stacjonować


SJP.pl


konsytuacja

sytuacja, w której dane zjawisko lub fakt miały miejsce, zaszły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. okoliczności lub sytuacja w jakiej dany fakt lub zdarzenie miały miejsce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontekst

Wiktionary


konsza

zbiornik z mieszadłem do mieszania (konszowania) masy czekoladowej


SJP.pl

Konsza (hiszp. concha – muszla) – zbiornik z mieszadłem do mieszania (konszowania) masy czekoladowej.

Konszowanie przeprowadza się w celu zemulgowania składników masy oraz odparowania nadmiaru wody. Konszowanie prowadzi się w temperaturze od 55 do 90 °C (rzadziej: do 105 °C) przez 2 lub 3 doby. Mieszanie w tym procesie jest bardzo intensywne i połączone z przerzucaniem masy. W czasie tego procesu uszlachetniającego, oprócz redukcji zawartości wody o średnio około 40% zmniejsza się też kwasowość (o 25%), zmniejsza się lepkość masy, zmniejsza się też zawartość garbników. Podczas tego procesu dodawane są także składniki uzupełniające, jak pasta kawowa, etylowanilina, lecytyna.

Wikipedia


konszabelant

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) słowo oddające brzmienie niemieckiego wyrażenia komm' aus Schwabenland (przybywam / pochodzę ze Szwabii) z oryginału dziecięcej piosenki „Muzykanci konszabelanci”

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Jestem muzykantem, konszabelantem. — I my – muzykanci, konszabelanci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃w̃ʃaˈbɛlãnt, AS: kõũ̯šabelãnt

Wiktionary


konszachciki

zdrobnienie od: konszachty


SJP.pl


konszachty

podstępne, zakulisowe, sekretne działania; intrygi; knowania; machinacje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) tajne i nieuczciwe układy, spiski, zmowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcąc nie chcąc, podporucznik zauważył, że starsi wychowańcy p. Kozdroja mają tajne konszachty z artylerzystami spoza spróchniałego parkanu, że nabywają od sołdatów razowy, żołnierski chleb, tytoń-machorkę i wódkę-siwuchę.

 (1.1) No, już to wybaczcie, panie arendarzu – wtrącił się z powagą wójt ryczychowski – z bliska go podobno jeszcze nikt nie widział prócz starego klucznika, Kostia Bulija, który z nim jakieś nieczyste utrzymuje konszachty.

 (1.1) Pod względem kryminalnym też na pewno nie ma czystej ewidencji. Pan Hobben ma rację, podejrzewając ją o handel narkotykami, bo skoro widywano ją w Szanghaju w towarzystwie znanego handlarza opium, nie ulega wątpliwości, że miała z nim konszachty zawodowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃w̃ˈʃaxtɨ, AS: kõũ̯šaχty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konszachtowanie n.

:: zdrobn. konszachciki nmos.

 czas. konszachtować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. knowania, spiski, zmowy; pot. układy, szachrajstwa

Wiktionary


kóńszczyczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kawałeczek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Biedróneczko, leć do nieba, / Prziniyś mi kóńszczyczek chleba.

Wiktionary


konszować

mieszać masę czekoladową w temperaturze 60-100°C w celu zemulgowania jej składników oraz odparowania nadmiaru wody


SJP.pl


kontakcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontakt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontakt m.

 przym. kontaktowy

 czas. kontaktować

Wiktionary


kontakion

hymn liturgiczny Kościoła bizantyjskiego; kondakion


SJP.pl

Kondakion, kontakion (gr. κόντάκιον – zwój, κοντός – drążek, na który nawijano pergamin) – rodzaj hymnu liturgicznego, typowego dla Cerkwi prawosławnej, oraz katolickiej obrządku bizantyjskiego. Niektórzy badacze sądzą, że kondakia (l.mn.) stanowią ślad tradycji syryjskiej (aramejskiej) w Cerkwi. Ich rodowód jest w każdym razie bardzo dawny – były znane już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa.

Wikipedia


kontakt

1. bezpośrednie zetknięcie się; styczność;
2. urządzenie do włączania prądu w instalacji świetlnej; włącznik;
3. gniazdko elektryczne;
4. w chemii: katalizator kontaktowy;
5. wzajemna relacja między osobami, instytucjami, krajami;
6. kontakt operacyjny - tajny informator


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zetknięcie się

 (1.2) informator, często tajny

 (1.3) możliwość przekazywania i odbierania informacji

 (1.4) gniazdo sieci elektrycznej

 (1.5) przełącznik światła elektrycznego

 (1.6) chem. stały katalizator w układach ciekłych lub gazowych (katalizator kontaktowy)

 (1.7) geol. styk dwóch skał różnego pochodzenia

 (1.8) utrzymywanie relacji z daną osobą/osobami

Wiktionary

Kultura
  • Kontakt (film 1992) – film krótkometrażowy Jonathana Darby'ego
  • Kontakt (film 1997) – film Roberta Zemeckisa
  • Kontakt (film 2005) − film Siergieja Stanojkowskiego
  • Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Kontakt”
  • Kontakt (miesięcznik) – miesięcznik wydawany przez Mirosława Chojeckiego
  • Magazyn Kontakt – kwartalnik wydawany przez warszawski Klub Inteligencji Katolickiej
  • Kontakt – powieść science fiction autorstwa Carla Sagana, opublikowana w 1985 r.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kontakt tych dwóch substancji może skończyć się eksplozją!

 (1.2) Kontakt detektywa był nieudolny i nie dostarczał żadnych wartościowych informacji.

 (1.3) Edytorzy Wikisłownika są w stałym kontakcie przez IRC.

 (1.4) Zanim zgłosisz awarię urządzenia, sprawdź, czy wtyczka włożona jest do kontaktu.

 (1.5) Ktoś uszkodził kontakt i musimy siedzieć przy świecach.

 (1.8) Podczas podróży zawarłem wiele interesujących kontaktów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntakt, AS: kõntakt

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kontaktować ndk.

 przym. kontaktowy

 przysł. kontaktowo

 rzecz. kontaktowanie n., skontaktowanie n., kontakcik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czucie, dotyk, styczność, łączność, stykanie się, dotykanie (się)

 (1.3) łączność, połączenie, związek, powiązanie, więź

 (1.4) gniazdko, wejście, wyjście

 (1.8) znajomość

Wiktionary


kontaktor

elektromechaniczne, rzadziej pneumatyczne urządzenie włączające i wyłączające obwody elektryczne; stycznik


SJP.pl


kontaktoreceptor

Kontaktoreceptor, receptor kontaktowy – rodzaj eksteroreceptora, odbierającego bodźce w bezpośrednim fizycznym kontakcie organizmu z ciałem lub substancją, która jest źródłem bodźca. Bodźce działają wówczas bezpośrednio na powierzchnię organizmu. Receptory takie występują w skórze i niektórych błonach śluzowych.

Do kontaktoreceptorów zalicza się receptory:

  • dotykowe
  • temperatury
  • smakowe
  • bólowe

Wikipedia


kontaktować

czasownik przechodni niedokonany (dk. skontaktować)

 (1.1) pośredniczyć w nawiązaniu znajomości, kontaktu między ludźmi

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zakontaktować)

 (2.1) mieć połączenie elektryczne

 (2.2) pot. pojmować, rozumieć coś

czasownik zwrotny niedokonany kontaktować się (dk. skontaktować się)

 (3.1) nawiązywać znajomość, kontakt osobiście

 (3.2) nawiązywać znajomość, kontakt wzajemnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontakt m., kontakcik m., kontaktowanie n., skontaktowanie n., zakontaktowanie n., kontaktron m., kontaktologia ż., kontaktolog m., kontaktolożka ż., kontaktowość ż., kontaktówka ż.

 czas. skontaktować dk., zakontaktować dk.

 przym. kontaktowy, niekontaktowy, bezkontaktowy, kontaktronowy, kontaktologiczny

 przysł. kontaktowo, bezkontaktowo

Wiktionary


kontaktowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontaktować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontakt m., kontaktowość ż.

 czas. kontaktować ndk.

 przym. kontaktowy

Wiktionary


kontaktowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kontaktowe; cecha tych, którzy są kontaktowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontaktowy

 przysł. kontaktowo

 rzecz. kontaktowanie n.

 czas. kontaktować

Wiktionary


kontaktowy

1. skłonny do kontaktów z innymi ludźmi, łatwo nawiązujący znajomości;
2. służący do kontaktowania się ludzi, np. punkt kontaktowy, telefon kontaktowy;
3. będący w bezpośredniej styczności z czymś, dotykający czegoś, przylegający do czegoś;


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontaktem, dotyczący kontaktu

 (1.2) taki, który wymaga kontaktu – dotknięcia, bliskości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontakt m., kontakcik m., kontaktowanie n., skontaktowanie n., kontaktowość ż.

 czas. kontaktować ndk., skontaktować dk.

Wiktionary


kontaktron

łącznik elektryczny, którego styki są uruchamiane i utrzymywane przez zmianę zewnętrznego pola magnetycznego


SJP.pl

Kontaktron – hermetyczny łącznik elektryczny sterowany magnesem.

Kontaktron składa się z hermetycznej bańki szklanej, w której – w atmosferze gazu obojętnego lub w próżni (kontaktrony wysokonapięciowe najczęściej wykonywane są jako próżniowe) – zatopione są styki z materiału ferromagnetycznego. Pod wpływem odpowiednio ukierunkowanego zewnętrznego pola magnetycznego w stykach indukuje się własne pole magnetyczne, w wyniku czego przyciągają się one i zwierają.

Wikipedia


kontaktronowy

przymiotnik od: kontaktron


SJP.pl


kontakty

potocznie: znajomości


SJP.pl


kontaktywny

rzadko o człowieku: łatwo nawiązujący kontakt z otoczeniem; ekstrawersyjny, ekstrawertywny, towarzyski


SJP.pl


kontaminacja

1. zmieszanie, skrzyżowanie czynników heterogenicznych w jedną całość;
2. pomieszanie w jednej relacji dwu lub więcej wydarzeń bądź wątków pochodzących z różnych źródeł;
3. skrzyżowanie wyrazów, forma wyrazowa powstała z połączenia ze sobą elementów różnych wyrazów;
4. skażenie promieniotwórcze, biologiczne lub chemiczne


SJP.pl

  • kontaminacja (ekologia)
  • kontaminacja (językoznawstwo)
  • kontaminacja (tekstologia)

Wikipedia


kontaminacyjny

związany z kontaminacją


SJP.pl


kontaminować

1. zanieczyszczać trującą lub promieniotwórczą substancją albo drobnoustrojami chorobotwórczymi;
2. wiązać różne czynniki w jedną całość; tworzyć kontaminację


SJP.pl


kontekścik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontekst

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontekst m.

Wiktionary


kontekst

część wypowiedzi ustnej lub pisemnej potrzebna do właściwego zrozumienia jakiegoś wyrazu, stwierdzenia; otoczenie wypowiedzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. tekst, którego częścią jest dany wyraz;

 (1.2) przen. sytuacja, tło, okoliczności, które określają lub wyjaśniają znaczenie zdarzenia lub następstwo innych zdarzeń

Wiktionary

Kontekst (łac. contextus) – związek, łączność, zależność.

W znaczeniu komunikacji językowej – zależność znaczenia treści jakiegoś fragmentu tekstu, wypowiedzi lub słowa, od treści i znaczeń słów ją poprzedzających lub po nich następujących. Np. słowo „morze” rozumiemy przede wszystkim jako rozległy obszar wody, lecz wyrażenie „morze piasku” rozumiemy jako pustynię, czyli obszar bezwodny, a słowo „morze” jest w tej specyficznej frazie synonimem bezmiaru, dużej ilości. Bardziej precyzyjnie, słowo „morze” zostało tu użyte w sensie metaforycznym (przenośnym).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uwzględnienie zdaniowego kontekstu jest głównym postulatem analizy semantycznej.

 (1.2) Skrót myślowy jest zrozumiały tylko w stosownym kontekście.

 (1.2) Historyczny kontekst tamtej bitwy zauważono i doceniono dopiero cały wiek później.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntɛkst, AS: kõntekst

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontekstowy

 przysł. kontekstowo

 rzecz. kontekścik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) okoliczność, tło; rzad. konsytuacja

Wiktionary


kontekstowość

kontekstowy


SJP.pl

Patrz:

kontekstowy

kontekstowy

przymiotnik od: kontekst


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontekstem, dotyczący kontekstu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontekst m.

Wiktionary


kontemplacja

głębokie rozmyślanie, przypatrywanie się, rozważanie; trwanie w zadumie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skupienie, rozmyślanie, pogrążenie w myślach

 (1.2) rel. w mistycyzmie: wewnętrzna modlitwa

 (1.3) przen. przyglądanie się czemuś

Wiktionary

Kontemplacja – sposób aktywności poznawczej realizowanej poprzez skupienie, pogrążenie się w myślach, przyglądanie się czemuś. Zarówno koncentracja, jak i kontemplacja są dwoma różnymi rodzajami medytacji. Koncentracja ma charakter medytacji syntetycznej, a kontemplacja – medytacji analitycznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zarówno koncentracja, jak i kontemplacja są dwoma różnymi rodzajami medytacji.

 (1.3) Potrafił godzinami wpatrywać się w jakiś obraz. Ta jego kontemplacja wprawiała w zdumienie kustoszy muzealnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛ̃mˈplat͡sʲja, AS: kõntẽmplacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontemplatyk mos., kontemplatyczka ż., kontemplacyjność ż., kontemplatywność ż., kontemplowanie n.

 czas. kontemplować ndk.

 przym. kontemplacyjny, kontemplatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) medytacja

Wiktionary


kontemplacyjny

związany z kontemplacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy kontemplacji, pogrążeniu się w myślach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛ̃mplaˈt͡sɨjnɨ, AS: kõntẽmplacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontemplacja ż., kontemplacyjność ż., kontemplatywność ż., kontemplator m., kontemplowanie n.

 czas. kontemplować ndk.

 przym. kontemplatywny

 przysł. kontemplacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) refleksyjny, kontemplatywny

Wiktionary


kontemplator

osoba kontemplująca coś, przyglądająca się w skupieniu, skłonna do zadumy, refleksji


SJP.pl


kontemplatorka

kontemplator


SJP.pl

Patrz:

kontemplator

kontemplatywny

rzadko: związany z kontemplacją; kontemplacyjny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. kontemplacyjny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontemplowanie n., kontemplacja ż.

 przym. kontemplacyjny

 czas. kontemplować

Wiktionary


kontemplować

głęboko się zastanawiać; nieobecnie przypatrywać się czemuś w zadumie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pogrążać się głęboko w myślach

 (1.2) uważnie, w skupieniu przyglądać się czemuś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛ̃mˈplɔvat͡ɕ, AS: kõntẽmplovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontemplacyjność ż., kontemplatywność ż., kontemplator m., kontemplatorium n., kontemplacja ż., kontemplowanie n.

 przym. kontemplacyjny, kontemplatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) medytować, rozmyślać

Wiktionary


kontemplowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontemplować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontemplacja ż., kontemplatywność ż.

 czas. kontemplować ndk.

 przym. kontemplacyjny, kontemplatywny

Wiktionary


kontempt

dawniej: hańba, lekceważenie, pogarda


SJP.pl


kontenans

przestarzale: rezon, pewność siebie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. pewność siebie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtɛ̃nãw̃s, AS: kõntnãũ̯s

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rezon, kuraż

Wiktionary


kontener

skrzynia o standaryzowanych wymiarach służąca przechowywania lub transportu towarów wieloma środkami lokomocji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) standaryzowany pojemnik służący do przechowywania i przewożenia towarów;

 (1.2) pot. duży pojemnik na śmieci

 (1.3) inform. struktura danych, której zadaniem jest przechowywanie w zorganizowany sposób zbioru danych;

Wiktionary

  • kontener – format zapisu plików multimedialnych
  • kontener – struktura danych w językach programowania
  • kontener – skrzynia do transportu różnego rodzaju towarów
  • kontener – uruchomiony obraz maszyny wirtualnej (np. Dockera)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Załadowano kontenery na statek.

 (1.1) Kontener zawierał partię przemycanych narkotyków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtɛ̃nɛr, AS: kõntner

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontenerowiec m., konteneryzacja ż.

:: zdrobn. kontenerek m.

 przym. kontenerowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pojemnik

Wiktionary


kontenering

środowiskowo: pozyskiwanie żywności z kontenerów na śmieci


SJP.pl


kontenerowiec

statek dostosowany do przewozu kontenerów; rorowiec, trejlerowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mors. statek przeznaczony do przewozu kontenerów;

Wiktionary

Kontenerowiec (również pojemnikowiec) – statek specjalnie wyposażony w prowadnice i przeznaczony do przewozu kontenerów, przy założeniu ich pionowego załadunku i wyładunku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛ̃nɛˈrɔvʲjɛt͡s, AS: kõntẽnerovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontener m., konteneryzacja ż., konteneryzowanie n.

 przym. kontenerowy

 czas. konteneryzować

Wiktionary


kontenerowy

przymiotnik od: kontener


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontenerem, dotyczący kontenera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontener mrz., kontenerowiec mrz.

Wiktionary


konteneryzacja

wprowadzanie kontenerów w logistyce i transporcie


SJP.pl

Konteneryzacja – proces tworzenia obrazów zawierających wszystkie potrzebne pliki do uruchomienia danej aplikacji oraz ich uruchamianie i zarządzanie nimi. Uruchomiony obraz nazywany jest kontenerem. Kontenery, czyli uruchomione aplikacje, są odizolowane od systemu operacyjnego. Do tworzenia obrazów i kontenerów oraz zarządzenia nimi wykorzystywany jest m.in. program Docker, Podman, Cloud foundry, czy platforma Kubernetes.

Wikipedia


kontent

tyleż co: zadowolony, usatysfakcjonowany


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przest. książk. zadowolony

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) środ. zawartość, treść

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stanął wreszcie przed lusterkiem i patrząc kolejno to na nogi, to na odbicie swojej fizjonomii w zwierciadle, uśmiechnął się, kontent, że taki blask bije mu od głowy i obuwia.

 (2.1) Ta strona ma bardzo ciekawy kontent.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntɛ̃nt, AS: kõntẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontentacja ż., kontentowanie n., ukontentowanie n.

 czas. kontentować ndk., ukontentować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rad, usatysfakcjonowany, zadowolony

 (2.1) zawartość, treść

Wiktionary


kontentacja

dawniej:
1. zadośćuczynienie, rekompensata; kompensata, kompensacja, rekompensacja;
2. zadowolenie, radość, satysfakcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zadośćuczynienie, zaspokojenie czyichś żądań

 (1.2) daw. zadowolenie, uciecha

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontestatorski, kontent

 rzecz. kontent mrz.

Wiktionary


kontentować

zadowalać, cieszyć kogoś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) daw. cieszyć, zadowalać

czasownik zwrotny niedokonany kontentować się

 (2.1) daw. cieszyć się, zadowalać się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛ̃nˈtɔvat͡ɕ, AS: kõntẽntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontentowanie n., ukontentowanie n., kontent mrz.

 czas. ukontentować dk.

 przym. kontent

Wiktionary


kontentowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontentować.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontent

 czas. kontentować

 rzecz. kontent mrz.

Wiktionary


kontentowy

kontent; contentowy


SJP.pl


konterfekt

przestarzale: portret, wizerunek, obraz, malowidło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. portret, wizerunek

Wiktionary

Portret, podobizna, konterfekt (fr. portrait, łac. protrahere – wydobyć na światło dzienne, wyjawiać, pokazać, contrafacere – naśladować) – artystyczny wizerunek (malarski, rzeźbiarski, graficzny, rysunkowy) konkretnej osoby lub grupy osób, ukazujący zewnętrzne podobieństwo oraz niekiedy cechy charakteru portretowanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ale wszystko to jakoś mu się nie kleiło, bo od czasu do czasu zerkał na konterfekt, który co raz więcej się ożywiał i groził panu Jędrzejowi jakiemś okropnem, złowrogiem słowem.

Wiktionary


kontessa

z języka włoskiego: hrabina; komtesa, contessa


SJP.pl


kontestacja

kwestionowanie, na ogół manifestacyjne, przyjętych tradycyjnie poglądów lub zasad


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) protest, manifestowanie sprzeciwu wobec czegoś; podanie w wątpliwość

Wiktionary

Kontestacja (fr. contestation – spór, negacja; od łac. contestari protestować) – sprzeciw, najczęściej przeciwko systemowi społecznemu i politycznemu, wyrażany publicznie poprzez wypowiedzi i zachowanie. Wypowiedzi kontestujące mogą mieć charakter werbalny lub pozawerbalny, np. poprzez sztukę. Kontestacja jest skrajnym przeciwieństwem konformizmu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛˈstat͡sʲja, AS: kõntestacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontestator m., kontestatorka ż.

 czas. kontestować

 przym. kontestacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bunt, protest, weto

Wiktionary


kontestacyjny

związany z kontestacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kwestionujący wartości lub normy obowiązujące w życiu społecznym czy politycznym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛstaˈt͡sɨjnɨ, AS: kõntestacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontestacja ż., kontestator m., kontestatorka ż.

 przym. kontestatorski

 czas. kontestować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nonkonformistyczny, buntowniczy, bezkompromisowy

Wiktionary


kontestator

osoba kwestionująca, zwłaszcza publiczne, wartości i normy obowiązujące w życiu społecznym, politycznym itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. człowiek protestujący przeciwko czemuś

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kontestować ndk.

 rzecz. kontestacja ż.

:: fż. kontestatorka ż.

 przym. kontestacyjny, kontestatorski

Wiktionary


kontestatorka

kobieta kwestionująca, zwłaszcza publiczne, wartości i normy obowiązujące w życiu społecznym, politycznym itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta publicznie protestująca przeciw czemuś, przeciwniczka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɛstaˈtɔrka, AS: kõntestatorka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontestacja ż., kontestowanie n., kontestatorstwo n.

:: fm. kontestator m.

 czas. kontestować

 przym. kontestacyjny, kontestatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) buntowniczka, nonkonformistka, niekonformistka

Wiktionary


kontestować

ostentacyjnie okazywać brak akceptacji dla jakichś norm, wartości lub obyczajów


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) książk. kwestionować coś, zaprzeczać czemuś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cyganeria artystyczna przesiadywała w kawiarniach i pubach, włóczyła się i błąkała, aby kontestować hipokryzję nudnej, mieszczańskiej wegetacji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontestacja ż., kontestator mos., kontestatorka ż.

 przym. kontestacyjny

Wiktionary


kontinuum

continuum;
1. jedna z liczb kardynalnych będąca mocą zbioru liczb rzeczywistych;
2. zwarta i spójna przestrzeń metryczna;
3. zbiór liczb rzeczywistych wraz ze swoją strukturą porządkową i topologiczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ciągły, zgodny z porządkiem zbiór elementów, które przechodzą jeden w drugi

 (1.2) mat. moc zbioru liczb rzeczywistych

Wiktionary

Continuum (z łac.) – wyraz związany z ciągłością i trwaniem, może oznaczać jeden z następujących terminów:

  • continuum – w fizyce,
  • continuum – w teorii mnogości,
  • continuum – w topologii,
  • continuum – instrument muzyczny,
  • kontinuum językowe
  • Continuum: Ocalić przyszłość – kanadyjski serial telewizyjny produkowany od 2012 roku.
  • Continuum – album studyjny Johna Mayera, wydany w 2006

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potrzebujemy widzialnej przeszłości, widzialnego kontinuum, widzialnego mitu początków, upewniającego nas co do naszego kresu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntʲĩˈnuwũm, AS: kõntʹĩnuũm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) continuum, ciągłość, trwanie

Wiktionary


konto

1. rachunek w księdze handlowej
2. rachunek w księgowości bankowej wykazujący stan pieniędzy klienta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ekon. bank. rachunek w banku, na którym są przechowywane pieniądze klienta;

 (1.2) inform. przypisana danemu użytkownikowi część zasobów serwera lub prawo dostępu do tych zasobów

 (1.3) inform. adres i skrzynka poczty elektronicznej

Wiktionary

  • konto (rachunkowość) – pojęcie z zakresu rachunkowości
  • konto bankowe – rachunek bankowy
  • konto użytkownika – konto w systemach komputerowych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Więcej nie otworzę konta bankowego!

 (1.1) Powinien pan otworzyć konto w naszym banku.

 (1.2) Nie zawsze używanie kilku kont w Wikipedii jest zabronione, ale jest przez wielu uważane za niemoralne, szczególnie jeżeli używane są te konta w jednym głosowaniu, dyskusji lub do celowego wprowadzenia w błąd innych użytkowników.

 (1.3) Administrator sieci nie wiedział, że z jego konta wysyłano spam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntɔ, AS: kõnto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontysta mos., kontystka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rachunek

Wiktionary


kontokurent

przestarzale: rachunek bieżący


SJP.pl


kontor

dawniej: zwierzchnik zakonu rycerskiego; komtur


SJP.pl


kontorsja

1. skręcenie, zwichnięcie;
2. grymas, skurcz twarzy


SJP.pl


kontorsjonista

osoba o wyjątkowo gibkim ciele, potrafiąca wyginać się w nieprawdopodobny sposób, zwykle artysta cyrkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzad. człowiek mający bardzo elastyczne, zwinne ciało; zwykle artysta cyrkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Noworoczny bal w hotelu uświetnił występ kontorsjonisty i magika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɔrsʲjɔ̇̃ˈɲista, AS: kõntorsʹi ̯o̊̃ńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontorsjonistyka ż., kontorsja ż.

:: fż. kontorsjonistka ż.

 przym. kontorsjonistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) człowiek-guma

Wiktionary


kontorsjonistka

kontorsjonista


SJP.pl

Patrz:

kontorsjonista

kontować

dokonywać zapisu na koncie


SJP.pl


kontowy

przymiotnik od: konto


SJP.pl


kontr-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: przeciwstawienie, występowanie przeciw

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontra ż.

 przyim. kontra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontra-

Wiktionary


kontra

contra;
1. atak mający na celu odparcie nacierającego przeciwnika, wroga; kontratak;
2. zachowanie wyrażające sprzeciw wobec czyichś zachowań; sprzeciw, przeciwdziałanie;
3. klisza drukarska odwracająca układ barw białych i czarnych na odbitce;
4. w boksie: cios powstrzymujący atak rywala;
5. w boksie: błyskawiczna odpowiedź ciosem na atak przeciwnika;
6. w kartach: zobowiązanie się gracza wobec partnera do niedopuszczenia do wygranej przeciwnika;
7. w brydżu: odzywka podważająca możność ugrania kontraktu wylicytowanego przez przeciwników
8. w wioślarstwie: wiosłowanie wstecz;
9. typ hamulca lub hamowania w rowerze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stanowisko lub postępowanie przeciwne do wypowiedzi lub postępowania innej osoby

 (1.2) sport. w boksie odpowiedź na cios przeciwnika, blokada lub odparcie ataku

 (1.3) sport. w brydżu zapowiedź w licytacji oznaczająca, iż gracz kontrujący uważa, że przeciwnicy nie zrealizują zapowiadanego kontraktu;

 (1.4) wojsk. kontratak, szybki zwrot od pozycji obronnej do ataku

 (1.5) środ. kontrybucja, treść dodawana przez użytkownika do bazy tworzonej na stronie internetowej

 (1.6) pot. kontrmanifestacja

 (1.7) pot. kontretykieta

 (1.8) hamulec nożny w rowerze działający przy odwrotnym obrocie pedałów

przyimek

 (2.1) przeciwko

Wiktionary

  • kontra – odzywka brydżowa
  • „Kontra” – powieść Józefa Mackiewicza
  • Kontra – wydawnictwo
  • Kontra – związek zawodowy
  • „Kontra” – miesięcznik o tematyce sportowej
  • kontra-fit – odzywka brydżowa

Zobacz też:

  • Contra

Wikipedia

Przykłady

 (1.5) Wer odrzucił mi znowu kontrę bez powodu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntra, AS: kõntra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrowanie n., skontrowanie n., kontrybucja ż., rekontra ż., kontrast m., kontrastowość ż., kontrastowanie n., skontrastowanie n., kontrówka ż.

 czas. kontrować ndk., skontrować dk., kontrastować ndk., skontrastować dk.

 przym. kontrowy, kontrastowy

 temsłow. kontra-, kontr-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) kontratak

 (2.1) alternatywna pisownia: contra

Wiktionary


kontrabanda

1. nielegalne przenoszenie lub przewożenie przez granicę państwa dewiz lub towarów; przemyt, szmugiel;
2. rzeczy, dewizy, towary przewożone nielegalnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nielegalny przewóz towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa;

 (1.2) przedmioty przemycane przez granicę

Wiktionary

Przemyt (kontrabanda, pot. szmugiel) – przemieszczenie towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa, na którego terytorium wwieziono towar, lub też wwiezienie towaru, którym obrót jest w danym kraju zakazany przez prawo. Omija się również, rzadko co prawda występujące, opłaty i ograniczenia wywozowe.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kontrabanda wojenna • kontrabanda broni / narkotyków / papierosów / alkoholu / złota /… • uprawiać kontrabandę • zajmować się kontrabandą • przeciwdziałać kontrabandzie • wykrywać / ścigać kontrabandę • kara za kontrabandę

 (1.2) konfiskata kontrabandy • samochód z kontrabandą

synonimy.

 (1.1) przemycanie, przemytnictwo, przemyt, szmugiel, szmuglerka, szmuglowanie

 (1.2) przemyt, szmugiel

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kontrabandzista m., kontrabandzistka ż.

 przym. kontrabandowy

frazeologia.

etymologia.

 od etym|franc|contrebande. lub etym|wł|contrabbando.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) smuggling, contraband

* arabski: (1.1) تهريب

* białoruski: (1.1) кантрабанда ż.; (1.2) кантрабанда ż.

* bułgarski: (1.1) контрабанда ż. (kontrabanda)

* czeski: (1.1) kontraband m.

* duński: (1.1) kontrabande w.

* francuski: (1.1) contrebande ż.

* hiszpański: (1.1) contrabando m.

* interlingua: (1.1) contrabando

* jidysz: (1.1) שמוגל m. (szmugl)

* koreański: (1.1) 밀수품

* litewski: (1.1) kontrabanda ż.

* łotewski: (1.1) kontrabanda ż.

* niemiecki: (1.1) Konterbande ż.

* nowogrecki: (1.1) λαθρεμπόριο n., λαθραία ż.

* portugalski: (1.1) contrabando m.

* rosyjski: (1.1) контрабанда ż.

* rumuński: (1.1) contrabandă ż.

* słowacki: (1.1) kontraband m.

* słoweński: (1.1) kontrabanda ż.

* szwedzki: (1.1) kontraband

* turecki: (1.1) kaçak

* ukraiński: (1.1) контрабанда ż. (kontrabanda)

* włoski: (1.1) contrabbando m.

źródła.

== kontrabanda (język litewski.) ==

wymowa.

 IPA|koːntrabanda.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przemyt

 (1.2) kontrabanda

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntraˈbãnda, AS: kõntrabãnda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrabandzista m., kontrabandzistka ż.

 przym. kontrabandowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemycanie, przemytnictwo, przemyt, szmugiel, szmuglerka, szmuglowanie

 (1.2) przemyt, szmugiel

Wiktionary


kontrabandowy

taki, który dotyczy kontrabandy - przemytu dewiz lub towarów; przemytniczy, szmuglerski, nielegalny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontrabandą, dotyczący kontrabandy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrabanda ż., kontrabandzista mos., kontrabandziarz mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemytniczy

Wiktionary


kontrabandzista

osoba uprawiająca kontrabandę, zajmująca się przemytem; przemytnik, szmugler, oszust


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten kto zajmuje się kontrabandą, przemytem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrabanda ż.

:: fż. kontrabandzistka ż.

 przym. kontrabandowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przemytnik, szmugler

Wiktionary


kontrabas

największy, najniżej brzmiący instrument smyczkowy o grubych strunach, używany w orkiestrze symfonicznej, zespołach jazzowych i innych jako instrument basowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. największy smyczkowy instrument strunowy;

Wiktionary

Kontrabas (wł. contrabbasso, skrót: cb.) – muzyczny instrument strunowy z grupy smyczkowych; jest największym instrumentem z rodziny skrzypiec. Muzyk grający na kontrabasie to kontrabasista.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtrabas, AS: kõntrabas

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basista mos., kontrabasista mos., kontrabasistka ż.

 przym. kontrabasowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) środ. wieloryb

Wiktionary


kontrabasista

muzyk grający na kontrabasie, największym z instrumentów smyczkowych; basista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na kontrabasie

Wiktionary

Kontrabasista – muzyk grający na kontrabasie.

Zawodowi kontrabasiści posiadają międzynarodowe stowarzyszenie z siedzibą główną w USA, które służy do propagowania gry na tym instrumencie poprzez organizowanie koncertów, kursów mistrzowskich itp. Polski oddział tej instytucji działa we Wrocławiu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W dzieciństwie marzyłem, by zostać kontrabasistą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrabaˈɕista, AS: kõntrabaśista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. basista mos., kontrabas m.

:: fż. kontrabasistka ż.

 przym. kontrabasowy

Wiktionary


kontrabasistka

muzyczka grająca na kontrabasie, największym z instrumentów smyczkowych; basistka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta, która gra na kontrabasie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrabas mrz., kontrabasista mos.

 przym. kontrabasowy

Wiktionary


kontrabasowy

związany z kontrabasem - najniżej brzmiącym instrumentem smyczkowym; basowy


SJP.pl


kontradm.

skrót

 (1.1) wojsk. mar. kontradmirał

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. kadm.

Wiktionary


kontradmiralski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontradmirałem, dotyczący kontradmirała; dowodzony przez kontradmirała

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Polski okręt kontradmiralski, galeon „Król Dawid”, uzbrojony był w 31 dział (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontradmirał mos.. kontradmiralstwo n.

Wiktionary


kontradmiralstwo

w wojsku: stopień kontradmirała - wyższego oficera marynarki wojennej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. mar. stopień kontradmiralski

 (1.2) wojsk. mar. godność, urząd kontradmirała

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wujek Janek dosłużył się kontradmiralstwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontradmirał mos.

 przym. kontradmiralski

Wiktionary


kontradmirał

w marynarce wojennej: pierwszy z trzech stopni admiralskich, odpowiadający stopniowi generała brygady w wojskach lądowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. mar. oficerski stopień wojskowy w polskiej marynarce wojennej odpowiadający generałowi brygady w wojskach lądowych i lotnictwie;

 (1.2) mar. oficer mający stopień kontradmirała (1.1)

Wiktionary

Kontradmirał (kadm.) – wojskowy stopień oficerski w polskiej Marynarce Wojennej, odpowiadający generałowi brygady w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych. Jego odpowiedniki znajdują się także w marynarkach wojennych innych państw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce stopień kontradmirała powstał w 1921, wraz z innymi stopniami Marynarki Wojennej.

 (1.2) Pogrzeb kontradmirała odbył się w Redzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontradmiralstwo n.

 przym. kontradmiralski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. kadm., kontradm.

Wiktionary


kontradykcja

przestarzałe:
1. brak zgody na coś; sprzeciw;
2. sprzeczność, niezgodność z czymś; rozbieżność, rozdźwięk, dysharmonia, dysonans


SJP.pl


kontradykcyjny

przestarzałe:
1. taki, który dotyczy kontradykcji - niezgody, sprzeciwu;
2. taki, który dotyczy kontradykcji - sprzeczności, niezgodności z czymś; przeciwstawny, rozbieżny, ambiwalentny, sprzeczny


SJP.pl


kontradyktoryczny

w logice: taki, który jest sprzeczny z rzeczywistością, zwłaszcza z konwencjami znaczeniowymi; wewnętrznie sprzeczny


SJP.pl


kontradyktoryjność

cecha procesu karnego, cywilnego, postępowania administracyjnego itp. zakładająca prawo strony do walki o korzystne dla siebie rozstrzygnięcie sprawy


SJP.pl

Kontradyktoryjność (z łac. contradictio „sprzeczność” od contra „przeciw” i dicere „mówić”) – cecha postępowania, w którym istnieją dwie przeciwstawne strony toczące spór. Stanowi jeden z elementów sformalizowanej procedury sądowej.

Wikipedia


kontradyktoryjny

w prawie: dający możność wypowiedzenia się obu stronom, polegający na przeciwstawności wypowiedzi


SJP.pl


kontrafagot

instrument dęty drewniany o podwójnym stroiku, basowa odmiana fagotu charakteryzująca się najniższą skalą w grupie instrumentów dętych drewnianych; kontrfagot (rzadziej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. fagot o niskiej skali;

Wiktionary

Kontrafagot – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fagot m., fagocista mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Instrumenty muzyczne

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) contrabassoon

* baskijski: (1.1) kontrafagot

* hiszpański: (1.1) contrafagot

* węgierski: (1.1) kontrafagott

* włoski: (1.1) controfagotto m.

źródła.

== kontrafagot (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. kontrafagot

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntraˈfaɡɔt, AS: kõntrafagot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fagot m., fagocista mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fagot m., fagocista mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Instrumenty muzyczne

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) contrabassoon

* baskijski: (1.1) kontrafagot

* hiszpański: (1.1) contrafagot

* węgierski: (1.1) kontrafagott

* włoski: (1.1) controfagotto m.

źródła.

== kontrafagot (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. kontrafagot

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kontrafakt

Kontrafakt – powstały w 2001 roku w Pieszczanach na Słowacji zespół hip-hopowy. Składa się z trzech muzyków – lidera Rytmusa, Ego oraz Anešoma. Obecnie jest to jedna z najbardziej cenionych ekip tego typu muzyki na Słowacji. W 2004 roku nagrali razem z WWO utwór pt. „Najstarsia Vlasnost”, a w 2005 wystąpili gościnnie w kawałku „I tak to osiągnę” na albumie Życie na kredycie.

Wikipedia


kontrafaktura

w muzyce: zastąpienie oryginalnego tekstu partii wokalnych nowym tekstem


SJP.pl

Kontrafaktura (z łac. contrafactum) – zmiana tekstu w utworze wokalnym bez zmiany lub z niewielką zmianą melodii. Najczęściej dotyczy to zmiany tekstu świeckiego na religijny. Melodie zapożyczane są z pieśni innych narodów, wyznań lub z utworów muzyki rozrywkowej.

Wikipedia


kontrafał

w żeglarstwie: lina mocowana do rogu fałowego żagla biegnąca w dół, służąca do ściągania żagla na pokład; kontrfał


SJP.pl

Kontrafał (niderholer) – element olinowania ruchomego. Lina służąca do opuszczania bądź zrzucania ruchomych elementów ożaglowania, omasztowania lub innych np. płetwy sterowej. Jest liną o działaniu przeciwnym do fału. Stosowana tam, gdzie siła ciężkości nie wystarcza, aby opuścić element uprzednio podniesiony przy użyciu fału. W przypadku ożaglowania biegnie od rogu fałowego w dół i służy do ściągnięcia żagla na pokład.

Wikipedia


kontrafałd

fałda zrobiona z dwóch założonych obok siebie fałd, zwróconych do siebie kantami; kontrafałda


SJP.pl


kontrafałda

fałda zrobiona z dwóch założonych obok siebie fałd, zwróconych do siebie kantami; kontrafałd


SJP.pl


kontragitacja

oddziaływanie na opinię publiczną w celu zjednania zwolenników dla jakiejś sprawy, idei, poglądów przeciwnych sprawom, ideom, poglądom podlegającym już agitacji


SJP.pl


kontragitacyjny

związany z kontragitacją, mający na celu kontragitację - zjednywanie przeciwników jakichś poglądów lub działań


SJP.pl


kontrahencki

przymiotnik od: kontrahent


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontrahentem, dotyczący kontrahenta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrahent mos., kontrahentka ż.

 przym. kontrahować ndk.

Wiktionary


kontrahent

jedna ze stron zawierających umowę; strona umowy, wspólnik, kooperant, partner


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) każda ze stron zawierających umowę

Wiktionary

Kontrahent – osoba fizyczna lub osoba prawna będąca stroną transakcji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtraxɛ̃nt, AS: kõntraχẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrakt m.

 przym. kontrahencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) partner, dostawca / odbiorca, klient / sprzedawca, konsument / przedsiębiorca, spożywca / wytwórca

Wiktionary


kontrahentka

kobieta reprezentująca jedną ze stron zwierających umowę; strona umowy, partnerka, kooperantka, wspólniczka


SJP.pl


kontrahować

zawierać transakcję, umowę, kontrakt; kontraktować


SJP.pl


kontrakcik

żartobliwe zdrobnienie od: kontrakt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontrakt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kontrakt, lecz tylko mały kontrakcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrakt m.

 przym. kontraktowy

Wiktionary


kontrakcja

1. [czytaj: kontr-akcja] akcja przeciwstawna innej akcji;
2. w fizyce: zmniejszenie się objętości podczas mieszania się niektórych rozpuszczających się wzajemnie cieczy;
3. w geologii: kurczenie się wnętrza Ziemi, a wraz z nim gruntu, wskutek utraty ciepła;
4. w językoznawstwie: zjawisko fonetyczne polegające na zlaniu się w jedną samogłoskę, zazwyczaj długą, dwóch samogłosek sąsiadujących ze sobą bezpośrednio albo oddzielonych pierwotnie od siebie jakimś zanikającym elementem spółgłoskowym; monoftongizacja
5. w różnych dziedzinach nauki: skrócenie, skurczenie, zwężenie się czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przeciwdziałanie (działanie skierowane przeciwko innemu działaniu) datadef|od 1902.

 (1.2) skurczenie, ściągnięcie lub zmniejszenie długości, zakresu, rozmiaru lub objętości

 (1.3) fonet. ściągnięcie dwóch samogłosek występujących obok siebie w jedną samogłoskę;

 (1.4) jęz. słowo lub wyrażenie skrócone w mowie

 (1.5) geol. kurczenie się ziemi lub skał w wyniku utraty przez nich temperatury;

 (1.6) chem. zjawisko fizyczne polegające na zmniejszeniu objętości roztworu na skutek reakcji chemicznej lub oddziaływań międzycząsteczkowych;

Wiktionary

  • kontrakcja (skrót)
  • kontrakcja (paleografia)
  • kontrakcja (fonetyka)
  • kontrakcja (matematyka)
  • kontrakcja objętości (chemia)
  • kontrakcja lantanowców (chemia)
  • kontrakcja (geologia)
  • hipoteza kontrakcji (geologia)

Wikipedia


kontrakcyjny

w geologii: teoria kontrakcyjna - teoria powstała na początku XIX wieku, zgodnie z którą przemieszczenia mas skalnych w skorupie ziemskiej są spowodowane kurczeniem się wnętrza Ziemi wskutek utraty przez nie ciepła; teoria kontrakcji


SJP.pl


kontrakt

1. porozumienie stron w jakiejś sprawie, zwykle zawierane w formie pisemnej, określające warunki na jakich coś ma się odbyć lub regulujące coś, zobowiązania stron i terminy;
2. pisemny tekst takiego porozumienia;
3. kontrakt terminowy - określona i niepodzielna wielkość partii danego towaru giełdowego, stanowiąca przedmiot w transakcji giełdowej, ustalana dla formy obrotu, jaką jest sesja przetargowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) umowa dotycząca jakiegoś przedsięwzięcia lub czyjegoś zatrudnienia

Wiktionary

Umowa, kontrakt (łac. contractus) – w prawie cywilnym zgodne porozumienie dwóch lub więcej stron ustalające ich wzajemne prawa lub obowiązki (ang. a meeting of minds). Na umowę składają się dwa lub więcej zgodnych oświadczeń woli (konsens) zmierzających do zawarcia umowy danego rodzaju. Złożenie przez strony oświadczeń woli, które nie są zgodne, określa się mianem dyssensu. Umowy są zawsze co najmniej dwustronnymi czynnościami prawnymi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj podpisałem nowy kontrakt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntrakt, AS: kõntrakt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrahent m., kontraktor m.

:: zdrobn. kontrakcik mrz.

 czas. kontraktować ndk.

 przym. kontraktowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) umowa

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kontrahent m., kontraktor m.

:: zdrobn. kontrakcik mrz.

 czas. kontraktować ndk.

 przym. kontraktowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|contractus.

uwagi.

 nie mylić z|kontakt.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) contract

* arabski: (1.1) عقد, إتفاق

* białoruski: (1.1) кантракт m.

* bułgarski: (1.1) контракт m.

* duński: (1.1) kontrakt w.

* esperanto: (1.1) kontrakto

* francuski: (1.1) contrat m.

* karpatorusiński: (1.1) контракт m.

* niemiecki: (1.1) Vertrag m., Kontrakt m.

* rosyjski: (1.1) контракт m.

* szwedzki: (1.1) kontrakt n.

* ukraiński: (1.1) контракт m.

* włoski: (1.1) contratto m.

źródła.

== kontrakt (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zawierać umowę

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kontraktacja

w rolnictwie: forma skupu produktów, głównie rolnych oraz zwierząt hodowlanych, oparta na dwustronnej umowie między producentem i przedsiębiorstwem skupu, określającej termin realizacji, ilość i jakość produktów, cenę oraz inne obustronne zobowiązania


SJP.pl

Kontraktacja – forma skupu płodów rolnych lub zwierząt hodowlanych albo ich produktów, oparta na umowie dwustronnej między producentem a przedsiębiorstwem skupującym.

Umowa kontraktacyjna określa wzajemne zobowiązania stron, np. terminy i wielkości dostaw, parametry jakościowe dostarczanych produktów, cenę, pomoc i opiekę instruktażową, weterynaryjną, paszową lub kredytową.

Wikipedia


kontraktacyjny

związany z kontraktacją - formą skupu produktów rolnych i zwierząt hodowlanych, np. umowa kontraktacyjna


SJP.pl


kontraktor

pracownik podnajmowany do pracy w miejscu innym, niż został zatrudniony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) wykonawca, kontrahent, strona umowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrakt

 przym. kontraktowy

Wiktionary


kontraktorka

kontraktor


SJP.pl

Patrz:

kontraktor

kontraktować

1. zawierać kontrakt, umowę na dostawę czegoś; kontrahować, zawierać transakcję;
2. rzadko: angażować na podstawie kontraktu


SJP.pl


kontraktowicz

dawniej: osoba biorąca udział w kontraktach - dorocznych zjazdach szlachty polskiej


SJP.pl


kontraktowiec

potocznie:
1. agent kontraktowy;
2. człowiek zatrudniony na zasadzie kontraktu


SJP.pl


kontraktowy

1. związany z kontraktem, mający charakter kontraktu - zgodnego oświadczenia dwóch lub więcej stron, złożonego na piśmie; ustalony, umówiony, uzgodniony;
2. związany z kontraktami - stałymi, dorocznymi zjazdami szlachty polskiej, służącymi zawieraniu umów gospodarczych i transakcji handlowych;
3. sejm kontraktowy - sejm wybrany w Polsce w 1989 roku na podstawie ordynacji przewidującej z góry podział mandatów między ugrupowania postkomunistyczne a solidarnościowe


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kontraktu, związany z kontraktem

 (1.2) o pracowniku: zatrudniony na podstawie kontraktu; nieetatowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesteśmy skazani na służbę kontraktową, która jest rzeczą konieczną, ponieważ o ile obecnie służba trwa 12 miesięcy, a będzie jeszcze skrócona do 10 miesięcy, siły zbrojne są tak utechnicznione, iż nie mogłyby inaczej funkcjonować.

 (1.2) - Ambasador jest pracownikiem kontraktowym - wyjaśnił dyrektor.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrakˈtɔvɨ, AS: kõntraktovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrakt m., kontrakcik m., kontraktor m., kontraktacja ż., kontraktowanie n., zakontraktowanie n.

 czas. kontraktować ndk., zakontraktować dk.

Wiktionary


kontraktura

w medycynie: ograniczenie ruchów i wykrzywienie kończyny, kręgosłupa lub szyi wskutek zmian chorobowych w stawach, mięśniach lub ścięgnach; przykurcz


SJP.pl


kontrakty

zapoczątkowane w XVI w. stałe, doroczne zjazdy szlachty polskiej, mające na celu zawieranie różnych umów gospodarczych i transakcji handlowych


SJP.pl

Kontrakty – w dawnej Polsce doroczne zjazdy szlachty odbywające się w miastach w celu zawarcia porozumień handlowych, kredytowych i gospodarczych. Odbywały się na początku roku kalendarzowego; trwały kilka tygodni. Zjazdom towarzyszyły zabawy, uczty i spotkania towarzyskie.

Wikipedia


kontrakulturacja

zjawisko unikania lub odrzucania wzorów kulturowych obcej grupy kulturowej, występujące na początku akulturacji


SJP.pl

Kontrakulturacja – proces występujący na początku zjawiska akulturacji wyrażający się traktowaniem z rezerwą, unikaniem bądź nawet odrzucaniem wzorów kulturowych obcej grupy kulturowej. Przyjęcie bądź odrzucenie jakichś elementów obcej kultury przez całą społeczność zależy od tego, która z grup (konserwatywna czy postępowa) zdobędzie przewagę.

Wikipedia


kontralcista

osoba śpiewająca kontraltem; kontralt


SJP.pl


kontralcistka

śpiewaczka śpiewająca kontraltem - najniższym głosem żeńskim; kontralt


SJP.pl


kontralt

śpiewaczka śpiewająca kontraltem - najniższym głosem żeńskim; kontralcistka


SJP.pl

Kontralt (alt głęboki) – rodzaj głosu żeńskiego o najniższej tessiturze. Skala kontraltu obejmuje co najmniej dźwięki od c do d2. Kontralcistki operują głosem o bardzo dużej skali – w niektórych przypadkach aż do wysokiego c-trzykreślnego sopranu.

Wikipedia


kontraltowy

przymiotnik od: kontralt (najniższy głos żeński), np. głos kontraltowy


SJP.pl


kontramarka

1. w numizmatyce: znak wybijany na monetach w celu usankcjonowania ich obiegu lub nadania im nowej wartości nominalnej; kontrasygnatura, kontrsygnatura;
2. dawniej: znaczek numerowany, otrzymywany w szatni przy oddawaniu ubrania lub przedmiotu pozostawionego na przechowani;
3. dawniej: znaczek numerowy, wydawany przy wejściu do teatru w zamian za bilet w celu wychwycenia fałszywych biletów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kresy. prowincjonalizm twarz

Wiktionary


kontramarsz

kontrmarsz;
1. sposób prowadzenia walki przez piechotę zachodnioeuropejską w XVI-XVII w., polegający na tym, że poszczególne szeregi żołnierzy kompanii strzelały kolejno do nieprzyjaciela i wycofywały się na tył kolumny;
2. marsz odbywający się w kierunku przeciwnym do dotychczasowego, w celu dostosowania ugrupowania własnych wojsk do nowej sytuacji


SJP.pl


kontrapas

wydzielony pas na ulicy jednokierunkowej, umożliwiający ruch w kierunku przeciwnym do innych pojazdów


SJP.pl

Kontrapas – wydzielony pas jezdni ulicy jednokierunkowej przeznaczony dla ruchu określonej kategorii pojazdów (np. rowerów lub autobusów) w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałe pojazdy.

Wikipedia


kontrapost

w rzeźbie: zasada kompozycyjna polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze


SJP.pl

Kontrapost − w sztukach plastycznych sposób ustawienia postaci tak, iż cały ciężar jej ciała opiera się na jednej nodze, podczas gdy druga jest odciążona i lekko wspiera się na ziemi. Ten układ nóg równoważony jest przez wygięcie tułowia i rąk - barki są pochylone przeciwnie w stosunku do bioder, co w połączeniu z pochyleniem głowy sprawia, że kręgosłup postaci tworzy kształt litery "S". Jedna z rąk zwykle jest spuszczona, a druga coś dzierży.

Wikipedia


kontrapozycja

w logice tradycyjnej: przekształcenie zdania kategorycznego przez zastosowanie kolejno konwersji i obwersji lub odwrotnie, np. zdanie: każdy człowiek jest ssakiem przekształca się w zdanie: żaden człowiek nie jest istotą niebędącą ssakiem (obwersja), i następnie w zdanie: żadna istota niebędąca ssakiem nie jest człowiekiem (konwersja)


SJP.pl


kontraproduktywny

utrudniający osiągnięcie zamierzonych efektów; kontrproduktywny


SJP.pl


kontrapunkcista

1. kompozytor, muzyk stosujący w swoich utworach zasadę kontrapunktu;
2. specjalista w zakresie kontrapunktu - techniki prowadzenia dwu lub więcej melodii równolegle


SJP.pl


kontrapunkt

1. w muzyce: technika kompozytorska polegająca na jednoczesnym zestawieniu kilku linii melodycznych według określonych zasad tonalnych, harmonicznych i rytmicznych w utworach wielogłosowych;
2. muzyce: druga melodia towarzysząca pierwszej, np. towarzysząca tematowi w fugach;
3. w muzyce: dział teorii muzyki dotyczący takiej techniki kompozytorskiej;
4. w filmoznawstwie: koncepcja estetyczna okresu kina wczesnodźwiękowego, traktująca dźwięk jako nowy element montażu i samodzielny składnik wizualnego obrazu zdolny wzbogacić metody oddziaływania na widza;
5. przenośnie: coś dopełniającego coś innego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) plast. element obrazu, widowiska itp., który poprzez swoją obecność kontrastuje z innym elementem, tym samym go uwidaczniając

 (1.2) muz. technika stosowana w muzyce polegająca na prowadzeniu kilku linii melodycznych, które są ze sobą zharmonizowane;

 (1.3) muz. jeden z działów teorii muzyki

Wiktionary

  • kontrapunkt – pojęcie z dziedziny muzyki
  • Kontrapunkt RMF FM i Newsweeka – cotygodniowy program publicystyczny radia RMF FM i tygodnika Newsweek Polska
  • Kontrapunkt – Przegląd Teatrów Małych Form, festiwal teatralny odbywający się co roku w Szczecinie
  • Kontrapunkt – powieść Aldousa Huxleya
  • Kontrapunkt – polski film dokumentalny z 1985 r.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* węgierski: (1.2) ellenpont

źródła.

== kontrapunkt (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kontrapunkt

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* węgierski: (1.2) ellenpont

źródła.

== kontrapunkt (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kontrapunkt

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kontrapunktować

w muzyce: komponując, stosować zasady kontrapunktu


SJP.pl


kontrapunktowy

w muzyce: zgodny z zasadami kontrapunktu - techniki prowadzenia dwu lub więcej melodii równolegle; kontrapunktyczny


SJP.pl


kontrapunktyczny

w muzyce: zgodny z zasadami kontrapunktu - techniki prowadzenia dwu lub więcej melodii równolegle; kontrapunktowy


SJP.pl


kontrargument

argument skierowany przeciwko argumentom strony przeciwnej, obalający inne twierdzenie


SJP.pl


kontrargumentacja

1. uzasadnianie, przekonywanie za pomocą kontrargumentów; kontrargumentowanie, falsyfikacja;
2. zespół kontrargumentów, które służą do przeciwstawiania się czyjejś argumentacji


SJP.pl


kontrargumentować

przytaczać argumenty przeciwko innym argumentom; zaprzeczać, falsyfikować, oponować, polemizować


SJP.pl


kontraruch

dwukierunkowy ruch rowerowy na ulicach jednokierunkowych


SJP.pl

Kontraruch rowerowy – organizacja ruchu drogowego dająca możliwość poruszania się rowerem w kierunku przeciwnym do ogólnej organizacji ruchu.

Wikipedia


kontraścik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontrast

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kontrast, lecz tylko lekki kontraścik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrast m.

Wiktionary


kontraśruba

w żeglarstwie: profilowa kierownica za lub przed śrubą statku wodnego, prostująca strumień wody przepływającej przez śrubę


SJP.pl


kontrast

1. wystąpienie elementów, zjawisk, postaw itp. o cechach przeciwstawnych lub o mocno uwidocznionej różnicy podczas ich porównywania lub zestawienia, np. kontrast form, linii, kolorów, kształtów; przeciwieństwo, sprzeczność, dysonans, rozdźwięk, rozbieżność;
2. w fizyce, optyce: stosunek jasności dwóch porównywanych elementów obrazu, np. kontrast oświetlenia, obrazu, luminacji; ostrość;
3. w psychologii widzenia: właściwość spostrzeżeń wzrokowych, dzięki której wizualna ocena świecącego przedmiotu jest różna w zależności od otaczającego tła lub od tego, jakie światło padało poprzednio na siatkówkę oka, np. kontrast wzrokowy, następczy;
4. w medycynie: substancja wprowadzana do organizmu osoby badanej w celu uzyskania wyrazistego obrazu na kliszy radiofotograficznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. sprzeczność występująca między zestawionymi elementami (przedmiotami, zjawiskami itp.)

 (1.2) opt. stosunek między największym a najmniejszym stopniem naświetlenia jakiegoś przedmiotu

Wiktionary

  • kontrast (elektronika)
  • kontrast (literatura)
  • kontrast (medycyna)
  • kontrast wzrokowy
  • kontrastowość w fotografii (gradacja)
  • kontrast (sztuka)
  • Kontrast (grupa muzyczna)
  • Kontrast – mini-album Sobla

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) To zdjęcie ma za duży kontrast: trzeba to skorygować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntrast, AS: kõntrast

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrastowość ż., kontrastowanie n., skontrastowanie n.

:: zdrobn. kontraścik mrz.

 czas. kontrastować ndk.

 przym. kontrastowy

 przysł. kontrastowo

 przyim. kontra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwieństwo

Wiktionary


kontraster

[czytaj: kontraSTER] pomocniczy ster opływowy, znajdujący się między śrubą i sterem, służący do usuwania prędkości obwodowych w strumieniu zaśrubowym, podwyższania sprawności śruby oraz do wytwarzania dodatkowego oporu; przeciwster


SJP.pl


kontrastować

1. wyraźnie odróżniać się od czegoś, odznaczać się w porównaniu z czymś; rzucać się w oczy;
2. stosować zasadę kontrastu, posługiwać się kontrastem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skontrastować)

 (1.1) być kontrastem dla czegoś; odznaczać się w zestawieniu z czym

 (1.2) zestawiać ze sobą dla ukazania kontrastu

czasownik zwrotny niedokonany kontrastować się (dk. skontrastować się)

 (2.1) zestawiać się w kontraście do siebie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontra ż., skontrastowanie n., kontrast mrz., kontrastowanie n., kontrastowość ż.

 czas. skontrastować dk.

 przym. kontrastowy

 przysł. kontrastowo

 przyim. kontra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odcinać się

 (1.2) przeciwstawiać

Wiktionary


kontrastowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontrastować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontra ż., kontrast m., kontrastowość ż., skontrastowanie n.

 czas. kontrastować ndk.

 przym. kontrastowy

 przyim. kontra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przeciwstawianie

Wiktionary


kontrastowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kontrastowe

Wiktionary

Kontrastowość, gradacja, twardość – cecha charakterystyczna materiałów światłoczułych, określająca różnice gęstości optycznej, w jakich zostaną odtworzone na obrazie różnice tonalne fotografowanego obiektu.

Miarą kontrastowości jest gradient krzywej charakterystycznej. Kontrastowość materiałów światłoczułych w czasie wywoływania rośnie do pewnej granicy. Materiały negatywowe w filmie mają stosunkowo niską kontrastowość – gradient średni ok. 0,6–0,7, materiały do reprodukcji kreskowej – ok. 3–5.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kontrast m., kontrastowanie n., skontrastowanie n., kontra ż.

 przym. kontrastowy

 przysł. kontrastowo

 czas. kontrastować

 przyim. kontra

Wiktionary


kontrastowy

1. stanowiący przeciwieństwo czegoś, wyraźnie różniący się od czegoś; krańcowo różny, sprzeczny, skrajnie odmienny, zupełnie inny;
2. w fotografii: film, zdjęcie, negatyw, odbitka kontrastowa - film, zdjęcie, negatyw, odbitka, na których ostro kontrastują ze sobą plamy jasne i bardzo ciemne, a mało jest plam o pośrednim nasileniu zaciemnienia;
3. w medycynie: środki kontrastowe - środki chemiczne wprowadzane do ciała człowieka w celu uzyskania wyraźnego obrazu badanego narządu na ekranie lub zdjęciu rentgenowskim; środki cieniujące, środki kontrastujące


SJP.pl


kontrastujący

w medycynie: środki kontrastujące - środki chemiczne wprowadzane do ciała człowieka w celu uzyskania wyraźnego obrazu badanego narządu na ekranie lub zdjęciu rentgenowskim; środki cieniujące, środki kontrastowe


SJP.pl


kontrastywny

w językoznawstwie: taki, który polega na zestawieniu dwóch lub więcej elementów języka w celu wykrycia podobieństw i różnic między nimi; konfrontatywny, komparatystyczny, komparatywny, porównawczy


SJP.pl


kontrasygnata

[czytaj: kontr-asygnata] w prawie: podpisanie aktu prawnego przez wysokiego urzędnika państwowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) adm. praw. wymóg złożenia podpisu pod aktem prawnym przez drugą osobę w celu potwierdzenia jego ważności;

Wiktionary

Kontrasygnata (łac. contra 'przeciw', signum 'znak; sygnał') – wymóg podpisania dokumentu, np. aktów prawnych jak ustawy bądź rozporządzenia przez drugą osobę, potwierdzające jego ważność.

W systemie rządów parlamentarno-gabinetowych oznacza najczęściej podpisanie aktu urzędowego wydanego przez głowę państwa – monarchę lub prezydenta – dodatkowo przez premiera lub ministra odpowiedniego resortu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W polskiej Konstytucji pojęcie kontrasygnaty nie występuje, jednak z racji szerokiego stosowania tej praktyki, pojęcie to ma charakter powszechny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrasygnowanie n.

 czas. kontrasygnować ndk.

Wiktionary


kontrasygnatura

w numizmatyce: znak wybijany na monetach w celu usankcjonowania ich obiegu lub nadania im nowej wartości nominalnej; kontramarka, kontrsygnatura


SJP.pl


kontrasygnować

[czytaj: kontr-asygnować] w prawie: dokonać, dokonywać kontrasygnaty, czyli złożyć, składać pod dokumentem drugi podpis, by dokument ten stał się prawomocny


SJP.pl


kontraszot

w żeglarstwie: lina zaczepiana do noku bomu i poprowadzona w przód w okolice dziobu, działająca w kierunku przeciwnym niż szot, która wspólnie z szotem utrzymuje bom w pewnym określonym położeniu


SJP.pl

Wikipedia


kontrataczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontratak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontratak m.

Wiktionary


kontratak

1. atak mający na celu odparcie nacierającego przeciwnika, wroga; contra, kontra, przeciwuderzenie;
2. w wojsku: przejście od walki obronnej do zaczepnej;
3. przenośnie: wystąpienie z oskarżeniem w odpowiedzi na zarzuty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odpowiedź atakowanego w dyskusji, sporcie, w wojskowości itp.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Drużyna naszych odpowiedziała kontratakiem.

 (1.1) Do podjęcia kontrataku zniechęcił go wygląd profesora.

 (1.1) Wojska sprzymierzonych przechodzą do kontrataku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontratakowanie n.

:: zdrobn. kontrataczek m.

 czas. kontratakować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontrnatarcie, przeciwnatarcie, kontrofensywa

Wiktionary


kontratakować

1. przeprowadzać kontratak, działaniem bronić się przed atakami przeciwnika;
2. w wojsku: przechodzić do kontrataku - walki zaczepnej;
3. przenośnie: występować z oskarżeniami w odpowiedzi na zarzuty


SJP.pl


kontratakowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odpowiadanie atakiem na atak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontratak m.

 czas. kontratakować ndk.

Wiktionary


kontratenor

śpiewak śpiewający kontratenorem; tenor altowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. najwyższy głos męski wykorzystujący rejestr falsetowy;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba z takim głosem

Wiktionary

Kontratenor – śpiewak płci męskiej, który mimo przebytej mutacji głosu, dzięki odpowiedniej technice, jak i wrodzonym uwarunkowaniom, jest w stanie operować pełną skalą altu (kontratenor altowy), mezzosopranu (kontratenor mezzosopranowy) lub nawet sopranu (kontratenor sopranowy).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piotr gra na fortepianie i śpiewa pięknym kontratenorem.

 (2.1) Baron podziwiał przebojową arię kontratenora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntraˈtɛ̃nɔr, AS: kõntratnor

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontratenorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) falset, alt

 (2.1) falsecista, alcista

Wiktionary


kontratenorowy

przymiotnik od: kontratenor


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kontratenoru, przeznaczony na ten rodzaj głosu

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) kontratenor, tenor, tenorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) falsetowy, altowy

Wiktionary


kontratyp

1. w filmoznawstwie: pozytywowa taśma filmowa otrzymana metodą kontratypowania za pośrednictwem kontrnegatywu (taśmy negatywowej otrzymanej w wyniku skopiowania taśmy pozytywowej);
2. w prawie: okoliczność wyłączająca bezprawność karną


SJP.pl

Kontratyp – okoliczność wyłączająca karną bezprawność czynu. Zaistnienie kontratypu powoduje, że zachowanie wypełniające znamiona czynu zabronionego nie jest przestępstwem. Innymi słowy – postępowanie, które w normalnych warunkach jest bezprawne, staje się prawnie dozwolone ze względu na zaistnienie określonych okoliczności wynikających z faktu wyłączenia przesłanek winy.

Wikipedia


kontratypować

w filmoznawstwie: wykonywać pozytywową taśmę filmową za pomocą kontrnegatywu - taśmy negatywowej otrzymanej w wyniku skopiowania taśmy pozytywowej


SJP.pl


kontrbateryjny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z walką artylerii przeciw artylerii przeciwnika, dotyczący takiej walki

Wiktionary


kontrchwyt

chwyt stanowiący odpowiedź na wcześniejszy chwyt przeciwnika


SJP.pl


kontrdowód

dowód podważający domniemanie autentyczności lub zgodności z prawdą innego dowodu; przeciwdowód


SJP.pl


kontredans

1. taniec towarzyski z XVIII w.;
2. muzyka do tego tańca


SJP.pl

Kontredans – zbiorowy, figurowy taniec towarzyski pochodzenia angielskiego, popularny zwłaszcza we Francji od końca XVIII w. (w XIX w. przekształcił się w kadryla).

Wikipedia


kontredansowy

przymiotnik od: kontredans


SJP.pl


kontrekspertyza

nowa ekspertyza poddająca w wątpliwość wynik badania poprzedniej


SJP.pl


kontreksperyment

eksperyment stanowiący odpowiedź na wcześniejszy eksperyment


SJP.pl


kontremalia

emalia kładziona na rewersie emaliowanej plakietki metalowej w celu jej wzmocnienia


SJP.pl


kontretykieta

dodatkowa naklejka na butelce, znajdująca się po przeciwnej stronie od głównej etykiety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) naklejka umieszczona po drugiej stronie butelki w stosunku do etykiety;

Wiktionary

Kontretykieta – papierowa naklejka, najczęściej w kształcie prostokąta lub kwadratu, znajdująca się na opakowaniu po przeciwnej stronie niż etykieta. Najczęściej stosują ją browary w przemyśle piwowarskim, umieszczając na niej szczegółowe informacje o piwie, datę minimalnej trwałości, kod paskowy i inne informacje.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na kontretykiecie znajdują się informacje, z jakich odmian wino powstało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrɛtɨˈcɛta, AS: kõntretyḱeta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. kontra

Wiktionary


kontrfagot

instrument dęty drewniany o podwójnym stroiku, basowa odmiana fagotu charakteryzująca się najniższą skalą w grupie instrumentów dętych drewnianych; kontrafagot (częściej)


SJP.pl


kontrfaktyczny

odnoszący się do zdarzeń potencjalnych lub nierzeczywistych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) filoz. taki, który odnosi się do zdarzeń potencjalnych lub nierzeczywistych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W przypadku intensji sekundarnych wartość logiczną lub odniesienie sądu / pojęcia ustalamy przyjmując nasz aktualny świat jako kontekst wypowiedzenia oraz dany świat kontrfaktyczny jako okoliczności wartościowania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrfaktualizm m., fakt m., faktoid m., fakcik m., faktyczność ż., faktualność ż., kontrfaktualność ż., kontrafakt m.

 czas. faktualizować ndk.

 przym. faktyczny, faktualny, kontrfaktualny, faktoidowy

 przysł. kontrfaktycznie, faktycznie, faktualnie, de facto

 wykrz. faktycznie, fakt

 partyk. fakt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontrfaktualny, nierzeczywisty

Wiktionary


kontrfał

w żeglarstwie: lina mocowana do rogu fałowego żagla biegnąca w dół, służąca do ściągania żagla na pokład; kontrafał


SJP.pl


kontrgambit

w szachach: gambit czarnych figur w odpowiedzi na uprzednie poświęcenie ze strony białych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szach. otwarcie szachowe, w którym czarne poświęcają jedną lub kilka bierek, w zamian za uzyskanie lepszej pozycji;

Wiktionary

Kontrgambit – określenie debiutu, w którym stroną ofiarującą materiał jest zawodnik grający czarnymi bierkami. Do XIX w. nazwę kontrgambit używano w odniesieniu do otwarcia, w którym jedna ze stron na kontynuację gambitową odpowiadała w taki sam sposób. Poniżej podano przykłady kontrgambitów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jedną możliwych odpowiedzi czarnych na gambit jest zagranie kontrgambitu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontrgambitowy

Wiktionary


kontrinicjatywa

inicjatywa będąca odpowiedzią na wcześniejszą inicjatywę


SJP.pl


kontrkandydat

kandydat strony przeciwnej; przeciwkandydat


SJP.pl


kontrkandydatka

kontrkandydat


SJP.pl

Patrz:

kontrkandydat

kontrkościół

organizacja działająca podobnie do Kościoła, lecz różniąca się światopoglądem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) organizacja działająca podobnie do Kościoła, lecz różniąca się światopoglądem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ja także coraz bardziej jestem zdegustowany polskim Kościołem katolickim, czuje się porzucony, mógłby zapisać się do kontrkościoła jako kontrowieczka, wszak potrafię beczeć.

Wiktionary


kontrkultura

antykultura;
1. grupa społeczna odrzucająca normy i zachowania kultury oficjalnej, propagująca nowe wartości;
2. kultura tej grupy społecznej


SJP.pl

Kontrkultura (z łac. contra „przeciw” + kultura) – określa względnie spójną grupę społeczną, która wyraża sprzeciw zarówno wobec zastanej kultury, jak i wobec tworzenia nowej.

Wikipedia


kontrkulturowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co kontrkulturowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrkultura ż.

 przym. kontrkulturowy

Wiktionary


kontrkulturowy

kontrkultura


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy kontrkulturze, odrzucający wartości, normy i wzory zachowania kultury oficjalnej

Wiktionary

Patrz:

kontrkultura

Powiązane:

 rzecz. kontrkultura ż., kontrkulturowość ż.

Wiktionary


kontrmanifestacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. manifestacja będąca formą przeciwstawienia się innej manifestacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. manifa ż.

Wiktionary


kontrmanifestant

osoba biorąca udział w manifestacji stanowiącej reakcję na inną manifestację


SJP.pl


kontrmarsz

kontramarsz;
1. sposób prowadzenia walki przez piechotę zachodnioeuropejską w XVI-XVII w., polegający na tym, że poszczególne szeregi żołnierzy kompanii strzelały kolejno do nieprzyjaciela i wycofywały się na tył kolumny;
2. marsz odbywający się w kierunku przeciwnym do dotychczasowego, w celu dostosowania ugrupowania własnych wojsk do nowej sytuacji


SJP.pl

Kontrmarsz – pojęcie z dziedziny wojskowości, oznaczające taktykę salwowego prowadzenia ognia kolejnymi szeregami lub sposób przemieszczania się pododdziałów w celu przegrupowania.

Wikipedia


kontrmiesięcznica

miesięcznica, której celem jest krytyka innej miesięcznicy


SJP.pl


kontrmina

mina podziemna stosowana w obronie w celu zniszczenia min nieprzyjaciela; przeciwmina


SJP.pl

Chodnik przeciwminowy, chodnik kontrminowy – chodnik (podziemny korytarz) wykonywany przez obrońców w kierunku oblegającego ich przeciwnika w celu wykrycia i zniszczenia chodników minowych wykonywanych przez oblegających.

System chodników przeciwminowych składał się z chodnika wejściowego, często będącego galerią przeciwstokową, chodników głównych, odchodzących od niej promieniście w kierunku przedpola i chodników bocznych, w których umieszczano posterunki nasłuchowe bądź kontrminy.

Wikipedia


kontrnegatyw

przekopiowywanie negatywu wyjściowego przez fazę pozytywu, w celu otrzymania negatywu wtórnego


SJP.pl


kontrnegatywowy

przymiotnik od: kontrnegatyw


SJP.pl


kontrofensywa

kontratak, przeciwnatarcie;
1. natarcie wojsk, do którego przechodzi się bezpośrednio po odparciu ataku nieprzyjaciela;
2. odpowiedź na czyjś atak, mająca na celu przejęcie inicjatywy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. natarcie wojsk, które następuje bezpośrednio po odparciu ofensywy wroga

Wiktionary

Kontrofensywa (franc. contre-offensive) – działanie taktyczne podejmowane przez broniące się wojska, mające na celu odparcie przeciwnika, który włamał się w głąb obrony, przejęcie inicjatywy w określonym rejonie prowadzenia walki i ostateczne rozbicie go i opanowanie określonych obiektów pod względem strategicznym.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kontrofensywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontratak, kontrnatarcie

Wiktionary


kontrofensywny

przymiotnik

 (1.1) związany z kontrofesywą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrofensywa ż.

Wiktionary


kontrola

1. porównywanie stanu rzeczywistego z przyjętymi normami, wzorcami, wartościami, ze stanem pożądanym i ustalenie ewentualnych odchyleń; przegląd, inspekcja, rewizja;
2. nadzór nad kimś lub nad czymś, pilnowanie kogoś lub czegoś; nadzór, opieka, władza;
3. potocznie: instytucja lub osoba zajmująca się sprawdzaniem czegoś lub sprawująca nad czymś nadzór


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sprawdzenie, czy coś spełnia określone warunki i wymogi

 (1.2) pot. nadzór nad kimś lub nad czymś

Wiktionary

  • kontrola - pojęcie z zakresu językoznawstwa
  • kontrola administracyjna
  • kontrola autorytatywna
  • kontrola bezpieczeństwa
  • kontrola celna
  • kontrola cen
  • kontrola czynszów
  • kontrola dokumentów
  • kontrola finansowa
  • kontrola graniczna
  • kontrola kapitału
  • kontrola państwowa
  • kontrola parlamentarna
  • kontrola podatkowa
  • kontrola prokuratorska
  • kontrola resortowa
  • kontrola robotnicza
  • kontrola rodzicielska
  • kontrola skarbowa
  • kontrola społeczna
  • kontrola zarządcza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W końcowej fazie produkcji dokonuje się kontroli za pomocą specjalnych mierników.

 (1.2) Inspektor nadzoru budowlanego sprawuje kontrolę nad działalnością starosty wynikającą ze stosowania przepisów prawa budowlanego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtrɔla, AS: kõntrola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontroler m., kontrolerka ż., kontrolka ż., kontrolowanie n., skontrolowanie n.

 czas. kontrolować ndk., skontrolować dk.

 przym. kontrolny, kontrolowany, kontrolerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) inspekcja, oględziny, przegląd

 (1.2) dozór, kuratela, nadzór, ochrona, opieka

Wiktionary


kontroler

1. osoba upoważniona do kontrolowania działalności instytucji, przedsiębiorstw; urzędnik przeprowadzający kontrolę;
2. osoba sprawdzająca bilety, np. w pociągu lub autobusie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kontrolująca, sprawdzająca coś

 (1.2) osoba kierująca ruchem wielu obiektów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) techn. urządzenie kontrolujące pracę maszyn

 (2.2) inform. program sterujący

 (2.3) inform. gamepad

Wiktionary

  • kontroler (informatyka)
  • kontroler ruchu lotniczego – osoba sprawująca służbę kontroli ruchu lotniczego przy pomocy wizualnej lub radaru
  • Kontroler – polski film z 2002, reżyseria w reżyserii Petera Vogta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Andrzej jest kontrolerem w autobusach miejskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtrɔlɛr, AS: kõntroler

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrola ż., kontrolka ż., kontrolowanie n., skontrolowanie n.

:: fż. kontrolerka ż.

 czas. kontrolować ndk., skontrolować dk.

 przym. kontrolerski, kontrolny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rewident, rewizor, lustrator, inspektor, wizytator, cenzor, korektor; potocznie o kontrolerze w komunikacji kanar

 (2.2) sterownik

Wiktionary


kontrolerka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: kontroler

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrɔˈlɛrka, AS: kõntrolerka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kontroler.

Wiktionary


kontrolerowy

kontroler (urządzenie)


SJP.pl


kontrolerski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontrolerem, dotyczący kontrolera, tego, kto wykonuje kontrole

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontroler mos., kontrolerka ż., kontrola ż., kontrolka ż., kontrolowanie n., skontrolowanie n.

 czas. kontrolować ndk., skontrolować dk.

 przym. kontrolny

Wiktionary


kontrolimpiada

igrzyska olimpijskie zorganizowane przez kraje bojkotujące igrzyska oficjalne


SJP.pl


kontroling

w ekonomii: metoda kierowania przedsiębiorstwem, polegająca na tworzeniu i aktualizowaniu systemu planowania, konstruowaniu wskaźników i mierników oceny finansowej firmy oraz przygotowywaniu informacji bieżących i strategicznych w celu podjęcia najbardziej odpowiednich decyzji w przedsiębiorstwie; controlling


SJP.pl

Controlling – system sterowania przedsiębiorstwem zorientowanym na wynik, łączący w sobie jednocześnie zadania planowania – poprzez ustalenie celów przedsiębiorstwa, kontroli – porównaniem stanu faktycznego z zamierzeniami i kierowania – przeprowadzanie działań korygujących. Celem działania controllingu jest przygotowanie dla kadry kierowniczej informacji, metod i instrumentów umożliwiających podejmowanie skutecznych decyzji planistycznych i realizacyjnych na różnych poziomach zarządzania, a także koordynację oraz kontrolę przebiegu wszystkich procesów przedsiębiorstwa.

Wikipedia


kontrolingowy

kontroling


SJP.pl

Patrz:

kontroling

kontrolka

1. notatnik do zapisków przydatnych podczas kontroli; notes, brulion;
2. lampka sygnalizacyjna umożliwiająca kontrolę pracy danego urządzenia; dioda, lampka kontrolna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) notatnik do prowadzenia zapisków podczas kontroli

 (1.2) lampka sygnalizacyjna, która umożliwia kontrolę pracy jakiegoś urządzenia

Wiktionary

Widżet – podstawowy element graficznego interfejsu użytkownika (na przykład okno, pole edycji, suwak, przycisk). Termin ten jest szczególnie popularny wśród użytkowników systemów operacyjnych z rodziny UNIX, natomiast użytkownicy systemów MS Windows używają w tym kontekście terminu kontrolka lub element kontrolny. W produktach firmy Microsoft (Visual Studio, .NET, Office itp.) używana jest nazwa formant. W pewnych kontekstach synonimem widżetu jest okno.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Czerwona kontrolka ciśnienia oleju powinna zgasnąć po uruchomieniu silnika samochodu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtrɔlka, AS: kõntrolka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrola ż., kontroler mos., kontrolerka ż., kontrolerskość ż., kontroling mrz., kontrolowanie n., przekontrolowanie n., przekontrolowywanie n., skontrolowanie n.

 czas. kontrolować ndk., przekontrolować dk., przekontrolowywać ndk., skontrolować dk.

 przym. kontrolny, pokontrolny, kontrolerski

 przysł. kontrolnie, pokontrolnie

Wiktionary


kontrolny

związany z kontrolą, wykorzystywany podczas kontroli, umożliwiający kontrolę, przeprowadzający kontrolę, np. zegar kontrolny, kontrolny spis towarów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontrolą lub kontrolowaniem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cały wczorajszy wieczór na każdym kanale w telewizji ukazywał się ekran kontrolny obrazu.

 (1.1) Aby uniknąć niebezpieczeństwa, przed rozłożeniem broni oddał strzał kontrolny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtrɔlnɨ, AS: kõntrolny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrola ż., kontroler m., kontrolerka ż., kontrolka ż., kontrolowanie n., skontrolowanie n.

 czas. kontrolować ndk., skontrolować dk.

 ims. kontrolujący

 przym. kontrolerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) testowy, sprawdzający

Wiktionary


kontrolować

1. przeprowadzać kontrolę, sprawdzać; nadzorować, inspekcjonować;
2. panować nad kimś lub nad czymś; rządzić, decydować;
3. dominować w jakiejś dziedzinie;
4. kontrolować się - panować nad sobą


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) sprawdzać, czy coś działa tak, jak powinno, czy jest takie, jak powinno być

 (1.2) sprawiać, że coś przebiega tak, jak chcemy

 (1.3) rządzić czymś, mieć nad czymś władzę

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Żeglugę morską kontrolowały niemal w całości wielkie spółki okrętowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrɔˈlɔvat͡ɕ, AS: kõntrolovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrola ż., kontrolka ż., kontroler m., kontrolerka ż., kontrolowanie n., skontrolowanie n.

 czas. skontrolować dk.

 przym. kontrolny, kontrolerski

 przysł. kontrolnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sprawdzać, weryfikować, nadzorować, monitorować

 (1.2) panować

 (1.3) panować, dominować, władać

Wiktionary


kontrolowalny

dający się kontrolować


SJP.pl


kontrolowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sprawowanie kontroli, wykonywanie czynności kontrolnych

Wiktionary

Kontrolowanie – w wąskim rozumieniu oznacza sprawdzanie zgodności z ustalonym standardem (np. kontrolowanie poziomu wody w rzece), w szerokim oznacza także sprawdzanie zgodności ze standardem i czynny nadzór nad jego przestrzeganiem (np. kontrolowanie pojazdu, utrzymywanie kontroli nad klasą w szkole itp.). W obu przypadkach punktem wyjścia jest określenie stanu pożądanego – wyznaczenie normy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrɔlɔˈvãɲɛ, AS: kõntrolovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. skontrolowanie n., kontrola ż., kontrolka ż., kontroler m., kontrolerka ż.

 czas. kontrolować ndk., skontrolować dk.

 przym. kontrolny, kontrolerski

 przysł. kontrolnie

Wiktionary


kontronim

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wyraz o dwóch przeciwstawnych znaczeniach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przykładem kontronimu w polszczyźnie jest słowo "morowy", które oznacza jednocześnie "śmiercionośny" (morowe powietrze) oraz potocznie "fajny".

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) autoantonim

Wiktionary


kontrorędzie

orędzie mające na celu zagłuszenie innego orędzia


SJP.pl


kontroskarżenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zarzut stawiany osobie w odpowiedzi na inny, postawiony przez nią komuś zarzut

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To był czarny obraz prywatyzacji: rozbabrany pakt o przedsiębiorstwie państwowym, regularne doniesienia prasy o wyimaginowanych lub faktycznych skandalach prywatyzacyjnych, oskarżenia i kontroskarżenia, podejrzliwość wobec inwestorów zarówno krajowych, jak i zagranicznych.

Wiktionary


kontrować

1. być przeciw komuś lub czemuś; oponować, sprzeciwiać się;
2. w brydżu: zobowiązywać się do niedopuszczenia licytującego przeciwnika do wygranej;
3. w boksie: zadawać kontry, odpowiadać ciosami na ciosy przeciwnika, powstrzymywać ciosem atak przeciwnika


SJP.pl


kontrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontrować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontra ż.

 czas. kontrować ndk., skontrować dk.

 przym. kontrowy

 przyim. kontra

Wiktionary


kontrowersista

dawniej: osoba biegła w polemice, zwłaszcza w sporach na tle wyznaniowym i religijnym


SJP.pl


kontrowersja

(zwykle w liczbie mnogiej) różnica zdań, rozbieżność poglądów; spór, polemika, konflikt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niejednoznaczność opinii w jakiejś sprawie, wywołująca dyskusje, sprzeczki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrowersyja ż., kontrowersyjność ż.

 przym. kontrowersyjny

 przysł. kontrowersyjnie

Wiktionary


kontrowersyjność

ogół cech kontrowersyjnych - wywołujących spory, niepozwalających na jednoznaczną ocenę; niejednoznaczność, dyskusyjność, sprzeczność, problematyczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kontrowersyjne; cecha tych, którzy są kontrowersyjni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontrowersyjny

 przysł. kontrowersyjnie

 rzecz. kontrowersja ż.

Wiktionary


kontrowersyjny

wywołujący spory, niepozwalający na jednoznaczną ocenę; problematyczny, dyskusyjny, sporny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wzbudzający kontrowersje, prowokujący spory i dyskusje

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntrɔvɛrˈsɨjnɨ, AS: kõntroversyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrowersja ż., kontrowersyjność ż.

 przysł. kontrowersyjnie

Wiktionary


kontrowy

kontra


SJP.pl

Patrz:

kontra

kontrpara

dawniej: para wpuszczana do cylindra parowego z odwrotnej strony tłoka w celu zahamowania jego ruchu; przeciwpara


SJP.pl


kontrpartner

przeciwnik, rywal


SJP.pl


kontrpartnerka

rywalka, konkurentka, przeciwniczka


SJP.pl


kontrpochód

pochód będący wyrazem sprzeciwu wobec innego pochodu


SJP.pl


kontrpozew

pozew wzajemny


SJP.pl


kontrpróba

sposób dodatkowej kontroli wyników głosowania jawnego w przypadku, gdy wyniki są niezbyt wyraziste


SJP.pl


kontrproduktywny

utrudniający osiągnięcie zamierzonych efektów; kontraproduktywny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zob. przeciwskuteczny.

Wiktionary


kontrprojekt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) projekt stanowiący alternatywę, konkurencję dla danego innego projektu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ntr̥ˈprɔjɛkt, AS: kõntr̦proi ̯ekt

Wiktionary


kontrprotest

w sporcie: protest składany w przypadku zaakceptowania przez jury protestu innego zawodnika, innej federacji itp.


SJP.pl


kontrprzykład

w matematyce: przykład obalający daną hipotezę, przeczący twierdzeniu; przeciwprzykład


SJP.pl

Kontrprzykład – zdanie falsyfikujące, z którego wynika negacja pewnego zdania ogólnego – zawierającego kwantyfikator ogólny („dla każdego”, „dla dowolnego”). Kontrprzykład jest koniunkcją dwóch zdań elementarnych (tzn. takich, że jest to zdanie atomowe lub negacja zdania atomowego).

Jeżeli uda nam się znaleźć kontrprzykład to wyrażenie nie jest tautologią, ponieważ istnieje takie podstawienie wartości logicznych za konkretne zmienne w wyrażeniu, dla którego schemat jest fałszywy.

Wikipedia


kontrreformacja

prąd powstały w kościele katolickim wobec zagrożenia reformacją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. rel. ruch w Kościele katolickim w XVI i XVII w., skierowany przeciw reformacji i wyznaniom protestanckim, mający na celu także przeprowadzenie odnowy wewnętrznej w Kościele;

Wiktionary

Kontrreformacja – ruch w Kościele katolickim zapoczątkowany soborem trydenckim, a zakończony wraz z wojną trzydziestoletnią, zmierzający do uzdrowienia stosunków w Kościele, będący odpowiedzią na reformację. Celem kontrreformacji była rekatolicyzacja podejmowana z zamiarem ponownego wprowadzania katolicyzmu wśród społeczności innowierczej na terenach, gdzie wcześniej przeważał katolicyzm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Inkwizycja powstała w Kościele katolickim w wyniku kontrreformacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntr̥rɛfɔrˈmat͡sʲja, AS: kõntr̦reformacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontrreformacyjny

Wiktionary


kontrreformacyjny

związany z kontrreformacją (prądem w Kościele katolickim); przeciwreformacyjny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. kośc. związany z kontrreformacją, dotyczący kontrreformacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrreformacja ż.

Wiktionary


kontrreformator

1. duchowny będący członkiem kontrreformacji;
2. osoba działająca w celu odwrócenia skutków reform


SJP.pl


kontrreformatorski

kontrreformator


SJP.pl

Patrz:

kontrreformator

kontrrewolucja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. hist. działania stanowiące reakcję w stosunku do rewolucji;

Wiktionary

Kontrrewolucja – określenie działań stanowiących reakcję w stosunku do rewolucji. Pierwszy raz użyte podczas rewolucji francuskiej, rozpowszechnione także podczas rewolucji w Rosji.

Najczęściej kontrrewolucja jest utożsamiana z prawicą oraz ruchami konserwatywnymi czy też monarchistycznymi, często określanymi przez samych rewolucjonistów i ich zwolenników jako reakcja. Często jednak odnoszony jest do wszystkich grup wrogich, (bądź też uznanych za wrogie) danej rewolucji, starających się ją zwalczyć - przykładem może być tu określanie jako kontrrewolucyjnego Rządu Białych, który był rządem stworzonym przez rewolucję lutową, reprezentującym w sporej części socjalistów i demokratów. Jako kontrrewolucyjne określano też m.in. powstanie w Kronsztadzie, którego głównymi postulatami była realizacji postulatów rewolucji lutowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntr̥rɛvɔˈlut͡sʲja, AS: kõntr̦revolucʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrrewolucjonista m., kontrrewolucjonistka ż., kontrrewolucyjność ż.

 przym. kontrrewolucyjny

 przysł. kontrrewolucyjnie

Wiktionary


kontrrewolucjonistka

kontrrewolucjonista


SJP.pl

Patrz:

kontrrewolucjonista

kontrrewolucyjny

związany z kontrrewolucją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z kontrrewolucją, dotyczący kontrrewolucji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrrewolucja ż., kontrrewolucjonista mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) antyrewolucyjny, reakcyjny

Wiktionary


kontrsankcja

sankcja będąca odpowiedzią na sankcję przeciwnej strony


SJP.pl


kontrsugestia

działanie wbrew czyjejś sugestii


SJP.pl


kontrsugestywny

charakterystyczny dla działania wbrew czyjejś sugestii; przekorny


SJP.pl


kontrświadczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) urz. świadczenie spełniane w odpowiedzi na świadczenie drugiej strony w ramach umowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W umowie sprzedaży kontrświadczeniem jest zapłata ceny przez nabywcę w zamian za przeniesienie własności rzeczy przez sprzedawcę.

Wiktionary


kontrsygnatura

w numizmatyce: znak wybijany na monetach w celu usankcjonowania ich obiegu lub nadania im nowej wartości nominalnej; kontramarka, kontrasygnatura


SJP.pl


kontrsztaba

tylna sztaba statku, stanowiąca wraz z kilem i sztabą podstawę wiązania całego kadłuba


SJP.pl


kontrterroryzm

Wikipedia


kontrtorpedowiec

rodzaj okrętu; niszczyciel


SJP.pl

Wikipedia


kontrtypowanie

wykonywanie pozytywowej taśmy filmowej za pomocą kontrnegatywu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontrtypować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kontrtypować

Wiktionary


kontrurbanizacja

wyludnianie się miasta


SJP.pl

Kontrurbanizacja – proces reorganizacji terenów miejskich zamieszkanych przez człowieka, polegający na zmniejszeniu się zagęszczenia przebywającej na tych terenach ludności oraz zmianie charakteru poszczególnych fragmentów miast na tereny typowo mieszkalne lub jednolicie przemysłowe. Proces ten występuje również w ścisłych centrach miast, z których mieszkańcy przenoszą się do dzielnic peryferyjnych, czego efektem jest zmiana charakteru centrum miasta na typowo handlowo-administracyjno-usługowe, ale pozbawione stałych mieszkańców.

Wikipedia


kontrwalacja

w działaniach oblężniczych: wewnętrzna linia umocnień, skierowana przeciwko obleganemu obiektowi


SJP.pl

Kontrwalacja (linia kontrwalacyjna, od łac. contrvallatio – przeciwobwałowanie) – w działaniach oblężniczych wewnętrzna linia umocnień w postaci wału ziemnego otaczająca obleganą twierdzę bądź miasto. Jej głównym celem było chronienie wojsk oblegających przed wypadami obrońców twierdzy.

Wikipedia


kontrwywiad

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) instytucja państwowa zajmująca się bezpieczeństwem państwa poprzez uniemożliwianie działalności szpiegom obcych państw;

Wiktionary

Kontrwywiad – neutralizowanie działań obcych służb wywiadowczych, wykorzystywanie ich do własnych celów (np. penetracja), jak też przeciwdziałanie szpiegostwu w ogólności. Ujmuje się tu również działania mające na celu ochronę i obronę przed dywersją i sabotażem, ochronę tajemnicy państwowej, wojskowej i gospodarczej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niemiecki szpieg wpadł w ręce brytyjskiego kontrwywiadu i przekazywał fałszywe informacje o rozmieszczeniu wojsk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃ndr‿vɨˈvʲjat, AS: kõndr‿vyvʹi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrwywiadowca mos.

 przym. kontrwywiadowczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. defensywa

Wiktionary


kontrwywiadowczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontrwywiadem, dotyczący kontrwywiadu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrwywiad mrz.

Wiktionary


kontrybucja

1. danina pieniężna narzucona w traktacie pokojowym państwu pokonanemu przez państwo zwycięskie;
2. dawniej w czasie wojny: przymusowe świadczenie w pieniądzach lub żywności pobierane przez wojsko;
3. dawniej: opłata nakładana przez władcę na kraj przez niego podbity; haracz, trybut, podatek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) danina, podatek nakładany na pokonane w wojnie państwo albo okupowane terytorium

 (1.2) hist. opłata płacona za odstąpienie przez napastników od oblężenia albo zaniechania ataku

 (1.3) środ. treść dodawana przez użytkownika do bazy tworzonej na stronie internetowej

Wiktionary

Kontrybucja (łac. contributio ‘zbieranie; rozdzielanie; składka’ od contribuere ‘zbierać; przyczyniać się’ com ‘współ’ tribuere ‘(roz)dawać; udzielać; łożyć’ z tribus ‘okrąg, jednostka podziału terytorialnego ludności starożytnego Rzymu’) – danina, składka, jednorazowy podatek wojenny bądź odszkodowanie wojenne, zwrot kosztów wojennych.

  1. W starożytności i średniowieczu kontrybucja była to pieniężna danina składana przez poddanych na rzecz państwa.
  2. W starożytnym Rzymie w okresie Republiki kontrybucja – contributio była to danina nakładana na pokonane ludy, służąca zwrotowi pożyczki zaciągniętej u ludu rzymskiego na prowadzenie wojny.
  3. W czasach nowożytnych i najnowszych – opłata za odstąpienie od oblężenia lub zaniechanie agresji terytorialnej, która była lub jest stosowana w celach represyjnych.
  4. Również w czasach nowożytnych i najnowszych – danina pieniężna, która została narzucona w traktacie pokojowym przez państwo zwycięskie państwu pokonanemu. Czym innym są reparacje wojenne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Weryfikator może odrzucić kontrybucję, jeśli użytkownik nie poda źródła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrybutor m., kontra ż.

 czas. kontrybuować

 przym. kontrybucyjny

 przyim. kontra

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pot. kontra

Wiktionary


kontrybucyjny

związany z kontrybucją


SJP.pl


kontrybuować

dawniej:
1. przyczyniać się do czegoś;
2. płacić kontrybucję, podatki


SJP.pl


kontrybutor

1. osoba lub podmiot płacący kontrybucję, czyli daninę pieniężną
2. osoba wnosząca swój wkład do czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto płaci kontrybucjęfakt.

 (1.2) osoba wnosząca wkład

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontrybucja ż.

Wiktionary


kontrybutorka

1. płatniczka kontrybucji;
2. współpracownica mająca swój wkład


SJP.pl


kontryfał

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. stop miedzi z cyną

 (1.2) daw. cyna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) spiauter

Wiktionary


kontrym

nazwisko


SJP.pl


kontrłata

listwa drewniana będąca częścią więźby dachowej


SJP.pl

Łata (z niem. Latte listwa) – drewniana listwa używana w budownictwie.

Długa listwa drewniana o przekroju kwadratowym lub prostokątnym używana w konstrukcjach drewnianych, na przykład w więźbie dachowej do ułożenia pokrycia dachowego. Jest układana poziomo. Przy deskowaniu pełnym stosuje się niekiedy kontrłaty, ustawiane prostopadle do łat. W dawnym budownictwie drewnianym używano żerdzie.

Wikipedia


kontuar

stół oddzielający kupującego od sprzedawcy; lada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) blat oddzielający sprzedawcę, szatniarza itp. od klienta;

 (1.2) muz. stół gry w organach piszczałkowych

Wiktionary

Kontuar – mebel, lada oddzielająca sprzedawcę (w sklepie) lub barmana (w barach) od klientów. Kontuar posiada kształt dużego stołu, często z szufladami lub podręcznymi półkami. Służy do podawania towarów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tej pizzerii w Gdyni, za kontuarem stoi od lat ta sama wredna baba.

 (1.2) Kontuar jest głównym miejscem pracy organisty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtuwar, AS: kõntuar

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lada, bar

Wiktionary


kontumacja

niestawienie się oskarżonego na rozprawę sądową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. praw. niepojawienie się oskarżonego na rozprawie, co powoduje zaoczne wydanie wyroku

 (1.2) daw. praw. wyrok wydany zaocznie

 (1.3) daw. kwarantanna (przymusowe odosobnienie osób, zwierząt i rzeczy przybyłych z miejsc objętych epidemią)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntũˈmat͡sʲja, AS: kõntũmacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kontumacyjny

Wiktionary


kontumacyjny

związany z kontumacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. przym. od kontumacja

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntũmaˈt͡sɨjnɨ, AS: kõntũmacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontumacja

Wiktionary


kontur

1. zarys kształtów jakiejś postaci lub przedmiotu, odcinający się od tła; kontury;
2. linia obwodząca kształt czegoś; obrys


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) linia, zarys kształtu

 (1.2) geogr. mapa z zaznaczonymi tylko liniami lądów, głównych rzek, gór itp.

 (1.3) szt. linia obwodząca dany motyw na malowidle lub rysunku, odgraniczająca płaszczyzny od siebie

Wiktionary

Kontur – regularna, dodatnio zorientowana krzywa Jordana.W geografii i kartografii określa się tą nazwą granicę zasięgu (linia wyznaczająca zasięg terytorialny) danego państwa (g. polityczna) obiektu lub powierzchni (g. administracyjna) jednostki administracyjnej, np. granica województwa, powiatu, gminy, miasta wydzielonego lub rezerwatu, lasu, łąki, ogrodzenia itp., wewnątrz którego na mapie rozmieszcza się znaki lub barwę.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) zarys, sylweta, obrys, sylwetka, szkic, schemat, profil

 (1.3) obrys, obrysowanie

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. konturówka ż., konturóweczka ż., konturowość ż.

 czas. konturować ndk.

 przym. konturowy

 przysł. konturowo

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|contour.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) contour, outline

* bułgarski: (1.1) контур m., контура ż., очертание n.

* chorwacki: (1.1) obris m.

* czeski: (1.1) kontura, obrys

* duński: (1.1) kontur w.

* esperanto: (1.1) konturo

* francuski: (1.1) contour m.

* hiszpański: (1.1) contorno m., perímetro m.

* interlingua: (1.1) contorno

* kaszubski: (1.1) kòntur m., òbcéch m., òbrët m.

* kataloński: (1.1) contorn m.

* łotewski: (1.1) kontūra ż.

* niemiecki: (1.1) Kontur ż., Umriss m.

* portugalski: (1.1) contorno m.

* rosyjski: (1.1) абрис m.

* serbski: (1.1) контура ż.

* szwedzki: (1.1) kontur w.

* ukraiński: (1.1) контур m.

* węgierski: (1.1) kontúr; (1.3) kontúr

* włoski: (1.1) contorno m.

źródła.

== kontur (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) kontur

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃ntur, AS: kõntur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konturówka ż., konturóweczka ż., konturowość ż.

 czas. konturować ndk.

 przym. konturowy

 przysł. konturowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zarys, sylweta, obrys, sylwetka, szkic, schemat, profil

 (1.3) obrys, obrysowanie

Wiktionary


konturować

obrysowywać kształt czegoś; robić kontury


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) szt. kreślić kontury

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontur m., konturówka ż., konturóweczka ż., konturowość ż., konturowanie n.

 przym. konturowy

 przysł. konturowo

Wiktionary


konturóweczka

zdrobnienie od: konturówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: konturówka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nturuˈvɛt͡ʃka, AS: kõnturuvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontur m., konturowość ż.

:: zgrub. konturówka ż.

 czas. konturować

 przym. konturowy

 przysł. konturowo

Wiktionary


konturówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kosmet. kosmetyk w formie ołówka, sztyftu lub pędzelka, służący do obrysowania oczu lub ust;

 (1.2) pot. mapa konturowa

 (1.3) pot. odblaskowe oznakowanie konturowe samochodów

 (1.4) szt. grubo nakładana farba do rysowania konturów, np. reliefów imitujących witraże

Wiktionary

Konturówka – potoczna nazwa kosmetyku służącego do obrysowywania oczu lub ust.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Błyszczyk czy szminka to dla wielu kobiet obowiązkowy kosmetyk, ale już z konturówką bywa różnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntuˈrufka, AS: kõnturufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontur m., konturowość ż.

:: zdrobn. konturóweczka ż.

 czas. konturować

 przym. konturowy

 przysł. konturowo

Wiktionary


konturowy

przymiotnik od: kontur


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) oparty na konturach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Praktycznym uzupełnieniem bogatego zasobu kartograficznych pomocy do nauczania geografii są mapy konturowe i indukcyjne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontur m., konturówka ż., konturóweczka ż., konturowość ż.

 czas. konturować

 przysł. konturowo

Wiktionary


kontury

zarys kształtów jakiejś postaci lub przedmiotu, odcinający się od tła; kontur


SJP.pl


kontusik

zdrobnienie od: kontusz (wierzchni strój męski noszony w dawnej Polsce)


SJP.pl


kontusz

w dawnej Polsce: strój męski, wkładany na żupan, suknia sięgająca poniżej kolan, z rozciętymi rękawami (wylotami) zarzuconymi zwykle na plecach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) męski strój staropolski wkładany na żupan, rodzaj długiej sukni z tzw. wylotami (rozciętymi rękawami), spinanymi na ogół na plecyecach

Wiktionary

Kontusz (węg. köntös – suknia z tur. kontos; rum. contas; bułg. kontos) – szata wierzchnia, rodzaj płaszcza lub kamizelki, z typowymi tzw. wylotami, czyli rozciętymi od pachy do łokci rękawami, które albo luźno zwisały, albo, odrzucone do tyłu, odsłaniały żupan. Element polskiego stroju narodowego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kontuszowiec m., kontuszówka ż.

 przym. kontuszowy

Wiktionary


kontuszowiec

dawniej: szlachcic tradycjonalista, szlachcic o poglądach sarmackich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. mężczyzna noszący kontusz

 (1.2) daw. szlachcic hołdujący starym obyczajom i poglądom

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontusz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) sarmata

Wiktionary


kontuszówka

dawniej: gatunek brunatnej wódki sporządzanej na bazie nasion przypraw z dodatkiem miodu


SJP.pl


kontuszowy

związany z kontuszem - wierzchnim okryciem męskim noszonym w dawnej Polsce (np. pas kontuszowy, szlachta kontuszowa)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kontuszem, dotyczący kontusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontusz m.

Wiktionary


kontuzja

potłuczenie ciała lub narządów wewnętrznych w wyniku tępego urazu; stłuczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. sport. uraz jakiejś części ciała powodujący jej częściową lub pełną niesprawność

Wiktionary

Stłuczenie, kontuzja (łac. contusio) – jest to zamknięte uszkodzenie wewnętrznej struktury tkanki powstałe w wyniku urazu mechanicznego polegające na zgnieceniu komórek, rozerwaniu włókien substancji międzykomórkowej, uszkodzeniu naczyń i nerwów. Stłuczona tkanka jest niezdolna do pełnienia swojej funkcji. Objawy zależą od funkcji uszkodzonej tkanki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najlepszy zawodnik naszej drużyny uległ wczoraj poważnej kontuzji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtuzʲja, AS: kõntuzʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kontuzjować

 ims. kontuzjowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uraz

Wiktionary


kontuzjogenny

często powodujący kontuzje


SJP.pl


kontuzjować

w sporcie: spowodować, powodować czyjąś kontuzję


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) sport. spowodować czyjąś kontuzję

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntuˈzʲjɔvat͡ɕ, AS: kõntuzʹi ̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontuzja ż., kontuzjowanie n.

Wiktionary


kontuzjowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kontuzjować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kontuzjować ndk.

Wiktionary


kontuzjowany

w sporcie: spowodować, powodować czyjąś kontuzję


SJP.pl


kontuzyjny

kontuzja


SJP.pl

Patrz:

kontuzja

kontyna

świątynia pogańska u dawnych Prusów, Słowian i Litwinów; gontyna, kącina


SJP.pl

Chram (także kącina, kupiszta; neologizmy: kontyna, gontyna) – typ budowli sakralnej w religii Słowian. Miejsce spotkań, modlitw, nabożeństw i wróżb, którego rolę pierwotnie pełniły poświęcone kultowi drzew oraz sił przyrody gaje – słowiańskie odpowiedniki świętych gajów w innych kulturach.

Wikipedia


kontynencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kontynent

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kontynent, lecz tylko mały kontynencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynent m.

Wiktionary


kontynent

1. wielki obszar lądu otoczony morzem i oceanem, np. kontynent europejski, amerykański, azjatycki;
2. książkowo: duży obszar ziemi niebędący wyspą; stały ląd;
3. książkowo: masyw lądowy Europy (bez Anglii);
4. czarny kontynent - Afryka;
5. stary kontynent - Europa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. wielki obszar lądu otoczony morzem lub oceanem, mający więcej niż 5 000 000 kilometrów kwadratowych;

Wiktionary

Kontynent (łac. continens – łączny) – w geografii fizycznej: olbrzymi pod względem powierzchni (rzędu kilku mln km²) obszar lądu, otoczony (oblany) ze wszystkich stron morzami i oceanami, a z innymi kontynentami połączony co najwyżej wąskimi przesmykami (Ameryka Północna i Ameryka Południowa, Eurazja i Afryka). W geotektonice i geomorfologii, kontynent określa się jako lądową część cokołu (bloku) kontynentalnego (do którego należy szelf kontynentalny z morzami szelfowymi), kontynent obejmuje więc także przybrzeżne wyspy, znajdujące się na tym samym cokole kontynentalnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na świecie można wyróżnić sześć kontynentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈtɨ̃nɛ̃nt, AS: kõntnẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynentalizm m., mikrokontynent m., superkontynent m., subkontynent m., prakontynent m., kontynencik mrz., kontynentalność ż.

 przym. kontynentalny, interkontynentalny

Wiktionary


kontynentalizm

Klimat kontynentalny – jeden z podstawowych typów klimatu występujący w różnych strefach klimatycznych. Kształtuje się w głębi lądu i powstaje w wyniku dominującego wpływu rozległego lądu na atmosferę. Wyróżnia się największą dobową oraz roczną amplitudą temperatury powietrza. Lata są upalne, a zimy surowe, mroźne. Wraz ze zwiększaniem się odległości od morza, zwłaszcza parującego oceanu, maleje wilgotność powietrza, przeciętne zachmurzenie nieba oraz ilość opadów. Zwiększone jest za to zapylenie powietrza.

Wikipedia


kontynentalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kontynentalne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzrost kontynentalności powoduje wysychanie Jeziora Aralskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynent mrz., kontynentalizacja ż., kontynentalizm mrz.

 przym. kontynentalny, interkontynentalny

Wiktionary


kontynentalny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący kontynentu, związany z kontynentem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chłopcy pojechali tym razem na zawody kontynentalne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɨ̃nɛ̃nˈtalnɨ, AS: kõntỹnẽntalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynent mrz., kontynentalizm mrz., kontynentalizacja ż., kontynentalność ż.

 przysł. kontynentalnie

 przym. epikontynentalny, interkontynentalny, międzykontynentalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lądowy

Wiktionary


kontyngencja

1. w matematyce: korelacja statystyczna między cechami, z których co najmniej jedna jest cechą jakościową;
2. w filozofii: brak konieczności istnienia; kontyngentyzm


SJP.pl


kontyngencyjny

kontyngencja


SJP.pl

Patrz:

kontyngencja

kontyngens

kontyngent; przestarzałe:
1. określona ilość, liczba czegoś; przydział, wkład, zasób;
2. obowiązkowe świadczenia w naturze, dokonywane przez ludzi na rzecz państwa, gminy itp.;
3. nakazana lub określona umową liczba wojska, którą należy wystawić;
4. obowiązkowy podatek płacony przez państwo, miasto itp. na rzecz wojska


SJP.pl


kontyngensowy

kontyngens


SJP.pl

Patrz:

kontyngens

kontyngent

1. określona ilość, liczba czegoś; przydział, wkład, zasób, kontyngens;
2. obowiązkowe świadczenia w naturze, dokonywane przez ludzi na rzecz państwa, gminy itp.; kontyngens;
3. nakazana lub określona umową liczba wojska, którą należy wystawić; kontyngens;
4. obowiązkowy podatek płacony przez państwo, miasto itp. na rzecz wojska; kontyngens;
5. oddział wojska jakiegoś państwa pełniący służbę w międzynarodowych siłach zbrojnych;
6. w ekonomii: limit importu, eksportu lub tranzytu towarów, dóbr, określony przez rząd danego kraju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przydział, określona ilość

 (1.2) hand. maksymalna norma importu, eksportu lub tranzytu określona w umowach międzypaństwowych

 (1.3) wojsk. jednostki wojskowe jakiegoś kraju, które pełnią służbę w międzynarodowych siłach zbrojnych

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Według danych prasy arabskiej, w Arabii Saudyjskiej i w Emiratach rozmieszczony jest już 4-tysięczny kontyngent syryjski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontyngentyzm m.

 czas. kontyngentować ndk.

 przym. kontyngentowy

Wiktionary


kontyngentny

kontyngencja


SJP.pl

Patrz:

kontyngencja

kontyngentowy

kontyngent


SJP.pl

Patrz:

kontyngent

kontyngentyzm

pogląd filozoficzny zaprzeczający powiązaniu zjawisk w sposób konieczny, uważający prawa nauki za subiektywne konstrukcje ludzkiego umysłu, negujący powiązanie zjawisk w stopniu umożliwiającym przewidzenie większości rzeczy, co nie wynika z braków nauki, ale z przypadkowości wpisanej w naturę świata; akcydentalizm


SJP.pl

Kontyngentyzm (łac. contingens - zdarzający się; także akcydentalizm) - koncepcja filozoficzna zakładająca, że zjawiska zachodzące w świecie mają w różnym stopniu charakter przypadkowy i nie są ze sobą związane przyczynowo. Według tej koncepcji pewne zdarzenia lub procesy nie wynikają z wiedzy naukowej, lecz z samej istoty rzeczywistości.

Wikipedia


kontynuacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dalsze trwanie czegoś lub następna część czegoś albo jakiejś działalności

Wiktionary

Kontynuacja – dalsze wykonywanie jakiejś czynności

  • Sequel – kontynuacja dzieła
  • Instrukcja kontynuacji – konstrukcja programistyczna
  • Kontynuacja (informatyka) – konstrukcja programistycza
  • Symbol kontynuacji – konstrukcja programistyczna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ramach projektu „Ptasie Wyspy – kontynuacja czynnej ochrony zagrożonych gatunków ptaków siewkowych” realizujemy ochronę jedynej, śródrzecznej kolonii mewy siwej na dolnej Wiśle.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynuator mos., kontynuatorka ż., kontynuowanie n.

 czas. kontynuować

 przym. kontynuacyjny, kontynuatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciąg dalszy, kontynuowanie, przedłużenie

Wiktionary


kontynuacyjny

związany z kontynuacją


SJP.pl


kontynuant

1. w językoznawstwie: element językowy zastępujący element o tej samej funkcji występujący wcześniej;
2. w matematyce: wielomian będący wyznacznikiem macierzy trójkątnej, stosowany w rozwijaniu ułamków łańcuchowych


SJP.pl


kontynuator

osoba wykonująca w dalszym ciągu rozpoczętą czynność; wykonawca rozpoczętego dzieła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba kontynuująca rozpoczętą przez kogoś pracę, wykonawca rozpoczętego dzieła, następca rozwijający lub naśladujący idee, pracę poprzednika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynuacja ż., kontynuant m., kontynuowanie n.

:: fż. kontynuatorka ż.

 czas. kontynuować ndk.

 przym. kontynuacyjny, kontynuatorski

Wiktionary


kontynuatorka

kobieta wykonująca w dalszym ciągu rozpoczętą czynność; wykonawczyni rozpoczętego dzieła


SJP.pl


kontynuować

czynić nadal zaczętą uprzednio czynność


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) dalej wykonywać określoną czynność; rozwijać coś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɨ̃nuˈwɔvat͡ɕ, AS: kõntỹnuovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynuacja ż., kontynuator m., kontynuatorka ż., kontynuant m., kontynuowanie n.

 przym. kontynuacyjny, kontynuatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciągnąć; iść za ciosem

Wiktionary


kontynuowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wykonywanie rozpoczętej czynności nadal

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃ntɨ̃nuwɔˈvãɲɛ, AS: kõntỹnuovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kontynuacja ż., kontynuator m., kontynuatorka ż., kontynuant m.

 czas. kontynuować ndk.

 przym. kontynuacyjny, kontynuatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kontynuacja, ciągnięcie; przejmowanie pałeczki

Wiktionary


kontysta

osoba zajmująca się zapisywaniem pozycji przychodu i rozchodu na odpowiednich kontach oraz sporządzająca wyciągi z konta


SJP.pl


kontystka

kobieta zapisująca pozycje księgowań na odpowiednie konta, pomoc księgowej


SJP.pl


konularia

wymarły bezkręgowiec morski


SJP.pl


konura

rodzaj ptaka z rodziny papugowatych; Aratinga


SJP.pl


konurbacja

zespół kilku sąsiadujących miast lub osiedli, z których żadne nie ma znaczenia dominującego; konurbium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zespół wielu sąsiadujących ze sobą miast, z których żadne nie dominuje nad pozostałymi;

Wiktionary

Konurbacja (z łac. con, „z, razem” i urbs, „miasto”) – typ aglomeracji powstałej w wyniku połączenia się w jeden obszar zurbanizowany wielu pierwotnie odrębnych miast, osiedli i przedmieść. Zazwyczaj konurbacja tworzy jednolity obszar dojazdów do pracy dzięki wytworzeniu się rozbudowanej sieci komunikacyjnej łączącej poszczególne jej części.

Konurbacje powstawały często w zagłębiach węglowych w czasie rewolucji przemysłowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nurˈbat͡sʲja, AS: kõnurbacʹi ̯a

Wiktionary


konurbium

zespół kilku sąsiadujących miast lub osiedli, z których żadne nie ma znaczenia dominującego; konurbacja


SJP.pl


konus

1. potocznie o niskim człowieku;
2. przestarzale: stożek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) o chłopaku lub mężczyźnie lekcew. człowiek niskiego wzrostu

 (1.2) daw. stożek

Wiktionary

  • Konus – dawna nazwa stożka (bryły ograniczonej przez powierzchnię stożkową)
  • Konus – komiks autorstwa Marka Szyszko (rys.) i Szweda (scenariusz)

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|łac|conus.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== konus (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

 audio|LL-Q143 (epo)-Lepticed7-konus.wav.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) mat. stożek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nus, AS: kõnus

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|łac|conus.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== konus (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

 audio|LL-Q143 (epo)-Lepticed7-konus.wav.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) mat. stożek

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


konusować

przestarzałe: nadawać czemuś kształt stożka


SJP.pl


konusowaty

pogardliwie: niski, niepokaźny, przysadzisty; kurduplowaty, kurduplowy, kurdupli


SJP.pl


konwalescencja

1. nabranie mocy prawnej, uzyskanie ważności, wejście w życie;
2. dawniej: powrót do zdrowia po przebytej ciężkiej chorobie; rekonwalescencja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nabranie mocy prawnej

 (1.2) daw. zob. rekonwalescencja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvalɛˈst͡sɛ̃nt͡sʲja, AS: kõnvalescncʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) współcz. rekonwalescencja

Wiktionary


konwalia

roślina o białych, wonnych kwiatach w kształcie drobnych dzwoneczków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Convallaria|L.|ref=tak., roślina z rodziny szparagowatych o białych kwiatach i intensywnym zapachu;

 (1.2) kwiat konwalii (1.1)

 (1.3) środek leczniczy sporządzony z konwalii (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W lesie zakwitły konwalie.

 (1.2) Mąż przyniósł mi dziś bukiecik konwalii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈvalʲja, AS: kõnvalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwaliowate nmos.

:: zdrobn. konwalijka ż.

 przym. konwaliowy, konwaliowaty

Wiktionary


konwalidacja

w prawie: działanie uchylające nieważność czynności prawnej


SJP.pl

Wikipedia


konwalidacyjny

związany z konwalidacją


SJP.pl


konwalidować

w prawie:
1. nadawać (nadać) moc prawną na skutek zaistnienia okoliczności spełniających warunki określone przez ustawę;
2. konwalidować się - uzyskiwać (uzyskać) moc prawną na skutek zaistnienia okoliczności spełniających warunki określone przez ustawę


SJP.pl


konwalijka

zdrobnienie od: konwalia


SJP.pl

Konwalijka (Maianthemum F.H. Wigg.) – rodzaj roślin należący do rodziny szparagowatych (Asparagaceae) według APweb. Należy tu 39 gatunków występujących głównie w Ameryce Północnej i Środkowej oraz we wschodniej Azji sięgając do Himalajów, poza tym w północnej i środkowej Europie. Jedynym przedstawicielem we florze Polski i zarazem gatunkiem typowym jest konwalijka dwulistna M. bifolium.

Wikipedia


konwaliowy

przymiotnik od: konwalia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od konwalia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvaˈlʲjɔvɨ, AS: kõnvalʹi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwalia ż., konwalijka ż.

Wiktionary


konwalnik

roślina ogrodowa z rodziny ruszczykowatych, o białych wiatach podobnych do konwalii


SJP.pl

Konwalnik, wężobród (Ophiopogon Ker-Gawler) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Należy do niego ok. 54, 65 lub 67 gatunków. Rośliny te występują w Azji w klimacie tropikalnym, subtropikalnym i umiarkowanym ciepłym, z centrum zróżnicowania w Chinach, gdzie jest ich 47 gatunków, z czego 38 to endemity. Zasięg rodzaju obejmuje Pakistan na zachodzie, dalej na wschód: Indie, Indochiny, Malezję, a na północy sięga po Japonię. W naturze rosną zwykle w cienistych zaroślach i lasach oraz nad strumieniami. W tropikach w niższych położeniach rośliny te zwykle nie kwitną.

Wikipedia


konwejer

1. przenośnik cięgnowy przenoszący nosiwo za pomocą taśmy (na powierzchni jednej taśmy, między dwiema taśmami lub wewnątrz zwiniętej taśmy); przenośnik taśmowy;
2. kilkudziesięciogodzinne przesłuchania stosowane w latach 40. i 50. ub. w. jako metoda śledcza przez funkcjonariuszy UB


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przenośnik taśmowy

 (1.2) środ. metoda wydobywania zeznań polegająca wielogodzinnych, nocnych przesłuchaniach świadków lub podejrzanych;

Wiktionary

Konwejer (z ang. conveyor – taśmociąg) – standardowa metoda przesłuchań przez NKWD i inne policje polityczne w krajach komunistycznych (Polska – UB i Informacja Wojskowa, Węgry – ÁVH, NRD – Stasi, Czechosłowacja – StB, Rumunia – Securitate i tak dalej) w okresie stalinizmu. Przez konwejer przeszli między innymi generał Leopold Okulicki, podpułkownik Władysław Minakowski, fizyk Aleksander Weissberg-Cybulski.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈvɛjɛr, AS: kõnvei ̯er

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) taśmociąg

Wiktionary


konwejerowy

przymiotnik od: konwejer


SJP.pl


konwekcja

ruch cieczy lub gazu względem siebie wynikający z różnicy temperatur


SJP.pl

Konwekcja – proces przekazywania ciepła związany z makroskopowym ruchem materii w gazie, cieczy lub plazmie, np. powietrzu, wodzie, plazmie gwiazdowej. Czasami przez konwekcję rozumie się również sam ruch materii związany z różnicami temperatur, który prowadzi do przenoszenia ciepła. Ruch ten precyzyjniej nazywa się prądem konwekcyjnym.

Wikipedia


konwekcyjny

związany z konwekcją


SJP.pl


konwektor

grzejnik centralnego ogrzewania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) grzejnik wykorzystujący efekt konwekcji

Wiktionary

Konwekcja – proces przekazywania ciepła związany z makroskopowym ruchem materii w gazie, cieczy lub plazmie, np. powietrzu, wodzie, plazmie gwiazdowej. Czasami przez konwekcję rozumie się również sam ruch materii związany z różnicami temperatur, który prowadzi do przenoszenia ciepła. Ruch ten precyzyjniej nazywa się prądem konwekcyjnym.

Wikipedia


konwektorowy

przymiotnik od: konwektor


SJP.pl


konwenans

ogólnie przyjęta norma społeczna obowiązująca w danym środowisku, zwyczaj towarzyski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogólnie przyjęte normy i obyczaje towarzyskie

Wiktionary

Savoir-vivre (fr. savoir – wiedzieć, vivre – żyć; „znajomość życia”) – ogłada, dobre maniery, bon-ton, konwenans towarzyski, znajomość obowiązujących zwyczajów, form towarzyskich i reguł grzeczności funkcjonujących w danej grupie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta pani łamie konwenanse.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈvɛ̃nãw̃s, AS: kõnvnãũ̯s

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwenansowy

Wiktionary


konwenansowość

to, co właściwe dla ogólnie przyjętej normy społecznej obowiązującej w danym środowisku; zwyczajowość, kurtuazyjność, uprzejmość


SJP.pl


konwenansowy

właściwy dla ogólnie przyjętej normy społecznej obowiązującej w danym środowisku; zwyczajowy, kurtuazyjny, uprzejmościowy, grzecznościowy


SJP.pl


konwencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od konwent

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie konwent, lecz tylko mały konwencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwent m.

Wiktionary


konwencja

umowa międzynarodowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. umowa międzynarodowa

 (1.2) książk. przyjęte w jakimś środowisku normy postępowania, myślenia itp.

 (1.3) liter. teatr. szt. charakterystyczne cechy twórczości przyjęte przez artystę

 (1.4) polit. zjazd członków partii politycznej, najczęściej poświęcony wyborom

Wiktionary

  • konwencja społeczna - zespół norm i standardów rządzących życiem społecznym,
  • konwencja – umowa międzynarodowa
  • konwencja – sztuczna odzywka w brydżu
  • konwencja literacka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta konwencja nie narusza żadnych praw człowieka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈvɛ̃nt͡sʲja, AS: kõnvncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwencjonalizm m.

 przym. konwencyjny, konwencjonalny

 przysł. konwencjonalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) traktat

 (1.2) konwenans, zwyczaj

 (1.3) styl

Wiktionary


konwencjonalistka

konwencjonalista


SJP.pl

Patrz:

konwencjonalista

konwencjonalistyczny

konwencjonalizm


SJP.pl

Patrz:

konwencjonalizm

konwencjonalizacja

czynienie czegoś zwykłym, umownym, konwencjonalnym lub stawanie się takim


SJP.pl


konwencjonalizm

1. ogólnie przyjęta norma społeczna obowiązująca w danym środowisku, zwyczaj towarzyski; konwenans;
2. kierunek filozoficzny, według którego wszystkie twierdzenia i teorie o charakterze naukowym mają charakter umowny


SJP.pl

Konwencjonalizm – przyrodoznawczy kierunek filozoficzny, powstały w V w. p.n.e. (Protagoras, Arystyp, sofiści), a rozwinięty w końcu XIX i w XX w. (Poincaré, Bergson, Ajdukiewicz), w myśl którego wszystkie twierdzenia i teorie o charakterze naukowym są konwencjami (tzn. mają umowny charakter). Rolą pełnioną przez te konwencje jest wygoda myślenia w procesach poznania i wartościowania w danym wycinku czasoprzestrzeni, co – w przekładzie potocznym – jest takim rozeznawaniem się w pewnej rzeczywistości, w którym umownie przyjmuje się określone sądy za prawdziwe bądź nieprawdziwe oraz określone rzeczy za dobre lub piękne bądź złe lub brzydkie. Niejako „użytkowym przekazem” konwencjonalizmu jest to, iż w praktyce nie ma wiecznie niezmiennych stanowisk wobec realiów – z racji tego, że rozwojową naturę ma myśl ludzka.

Wikipedia


konwencjonalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób konwencjonalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwencja ż., konwencjonalność ż.

 przym. konwencjonalny

Wiktionary


konwencjonalność

niewykraczanie poza schematy, nieoryginalność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest konwencjonalne; cecha tych, którzy są konwencjonalni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwencjonalny

 przysł. konwencjonalnie

Wiktionary


konwencjonalny

dotyczący umowy, zwyczajowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zgodny z konwencjami; tradycyjny, pospolity

 (1.2) oparty na konwencji, umowie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odkryliśmy, że społeczne środowiska kobiet, które nigdy nie były zamężne, charakteryzuje presja na dostosowanie się do konwencjonalnego stylu życia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvɛ̃nt͡sʲjɔ̃ˈnalnɨ, AS: kõnvẽncʹi ̯õnalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwencja ż., konwencjonalność ż.

 przysł. konwencjonalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banalny, powszechny, klasyczny, zwyczajowy, przyjęty

Wiktionary


konwencyjny

związany z konwencją


SJP.pl


konweniencja

zgodność, stosowność, odpowiedniość


SJP.pl


konweniencje

przestarzałe: to, co stosowne


SJP.pl


konweniować

1. odpowiadać czemuś, być zgodnym z czymś;
2. przypadać do gustu, odpowiadać


SJP.pl


konwent

zgromadzenie zakonne; zakon, klasztor, zakonnicy klasztoru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spotkanie członków jakiejś instytucji bądź organizacji, na którym podejmuje się decyzje w istotnych kwestiach

 (1.2) klasztor, zakon

 (1.3) grupa katolików, którzy mają prawo głosowania na spotkaniach, na których podejmuje się decyzje dotyczące całego zakonu

Wiktionary

  • Konwent Seniorów – organ Sejmu i Senatu RP
  • Konwent Narodowy – zgromadzenie prawodawcze z okresu rewolucji francuskiej 1789 roku
  • Konwent Polonia – najstarsza polska korporacja akademicka założona w 1828 roku
  • Konwent Unii Europejskiej – działający w latach 2001–2003
  • konwent zakonny – jednostka organizacyjna zakonu, także dom zakonny (klasztor)
  • konwent fanów – zjazd fanów jakiejś tematyki, najczęściej fantastyki i gier fabularnych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nvɛ̃nt, AS: kõnvẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwentowy, konwentualny

 rzecz. konwencik mrz.

Wiktionary


konwentowy

przymiotnik od: konwent


SJP.pl


konwentualny

w religii:
1. związany z konwentem - zakonem; zakonny;
2. o odłamie zakonu franciszkanów i karmelitów: odznaczający się mniej surową regułą zakonną


SJP.pl


konwentykiel

1. poufne, tajemne zebranie organizacji, stowarzyszenia itp.;
2. dawniej: zebranie sekty religijnej;
3. żartobliwie: poufna narada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zebranie jakiejś organizacji

Wiktionary


konwentykuł

przestarzałe: zebranie stowarzyszenia, sekty, zwłaszcza tajne


SJP.pl


konwergencja

1. zbieżność; podobieństwo;
2. powstawanie zbieżności, upodobnianie się; nabieranie wspólnych cech, podobieństwa;
3. występowanie podobnych cech u niespokrewnionych gatunków żyjących w podobnym środowisku;
4. ruch zbieżny gałek ocznych, przecinanie się osi optycznych oczu przy patrzeniu na bliski obiekt;
5. w psychologii: koncepcja współistotności i uzupełniania się czynników dziedzicznych i środowiskowych w rozwoju dziecka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbieżność lub jej powstawanie

 (1.2) kult. niezależne powstawanie podobnych zjawisk kulturowych w odległych od siebie regionach świata w podobnych warunkach geograficznych

 (1.3) biol. proces powstawania podobnych cech u niespokrewnionych ze sobą organizmów na skutek życia w podobnych warunkach;

 (1.4) techn. kojarzenie różnych zjawisk na pograniczu działów telekomunikacji, informatyki i multimediów;

 (1.5) med. jednoczesny, zbieżny ruch gałek ocznych przy zmianie odległości obiektu, na którym jest skupiany wzrok;

 (1.6) meteorol. zbliżanie się do siebie mas powietrza z różnych stron, powodujące wyparcie znajdującego się tam wcześniej powietrza w górę;

 (1.7) ekon. zjawisko zbliżania się poziomu rozwoju różnych krajów poprzez doganianie bogatych przez biedne;

 (1.8) ekon. zbieżność ekonomiczna państw Unii Europejskiej pod względem inflacji, stóp procentowych, zadłużenia i kursu walutowego;

Wiktionary

Konwergencja – pojęcie oznaczające zbieżność lub powstawanie zbieżności, np. powstawanie podobnych wytworów kulturowych u różnych ludów, zbliżenie się poziomu gospodarczego państw członkowskich Unii Europejskiej, ruch zbieżny gałek ocznych.

Przykłady
  • konwergencja (biologia)
  • konwergencja (multimedia)
  • konwergencja (meteorologia)
  • konwergencja (ekonomia)
  • konwergencja (medycyna)
  • kryteria konwergencji
  • teoria konwergencji
  • konwergencja (telekomunikacja)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvɛrˈɡɛ̃nt͡sʲja, AS: kõnvergncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwergencyjny, konwergentny

 czas. konwergować

 rzecz. konwergowanie

Wiktionary


konwergencyjny

związany z konwergencją, zbieżny


SJP.pl


konwergentny

zbieżny, podobny, pokrewny; często w odniesieniu do różnych gatunków, cech, kultur


SJP.pl


konwers

brat zakonny bez święceń kapłańskich, wykonujący najczęściej prace pomocnicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. niewykształcony zakonnik pracujący fizycznie, członek zgromadzenia drugiej kategorii zajmującego się posługą wobec braci z zakonu zasadniczego;

Wiktionary

  • konwers relacji – relacja odwrotna
  • konwers – typ zakonnika, por. konwersi

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) brat służebny

Wiktionary


konwersacja

porozumiewanie się za pomocą słów; rozmowa, dyskusja, polemika, dysputa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) towarzyska rozmowa

 (1.2) ćwiczenie języka obcego, polegające na rozmowie

Wiktionary

Konwersacja (łac. conversatio 'częste przebywanie; obcowanie' od convertere 'obracać, zmieniać') – wymiana opinii, czyli jednego z rodzajów wyrażeń niebędących zdaniami w sensie logicznym. Wyrażenia te nie pretendują do miana uzasadnionych. Konwersacja nie polega na przekonaniu dyskutanta do swoich przekonań.

Jeżeli strony konwersacji mają odmienne przekonania i rozpoczynają próby przekonywania do swoich poglądów, to konwersacja przemienia się w dyskusję.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvɛrˈsat͡sʲja, AS: kõnversacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwersatorium n., konwersowanie n.

 czas. konwersować ndk.

 przym. konwersacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozmowa, pogawędka; książk. dyskurs; pot. rozhowor, pogaduszka, gadka

Wiktionary


konwersacje

lekcje języka obcego, na których doskonali się ten język poprzez rozmowę


SJP.pl


konwersacyjny

związany z konwersacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konwersacją, dotyczący konwersowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwersacja ż., konwersowanie n.

 czas. konwersować ndk.

Wiktionary


konwersatorium

1. ćwiczenie seminaryjne, rozmowa prowadzona przez wykładowców ze słuchaczami na temat wykładanego przedmiotu
2. rozmównica w klasztorze


SJP.pl


konwersatoryjny

mający charakter konwersatorium, formy zajęć dydaktycznych polegającej na dyskusji w niewielkim gronie


SJP.pl


konwersja

1. zmiana postaci czegoś; przekształcenie, transformacja;
2. w chemii: przemiana, w wyniku której produkty uzyskują nowe, technologicznie pożądane właściwości;
3. zmiana warunków pożyczki lub kredytu albo jednostek funduszu inwestycyjnego;
4. w informatyce: zmiana formatu pliku;
5. w logice: przekształcenie zdania polegające na tym, że wyraz występujący w funkcji podmiotu staje się orzecznikiem i odwrotnie;
6. zmiana wyznania w obrębie wyznań chrześcijańskich lub przejście z innej religii na chrześcijaństwo; nawrócenie;
7. gwałtowna zmiana światopoglądu, ideologii, poczucia tożsamości itp. przej jednostkę albo grupy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przemiana, przekształcenie postaci czegoś

 (1.2) chem. proces jednostkowy, który ma na celu zmianę właściwości przekształcanych materiałów w wyniku różnych reakcji chemicznych, przeprowadzanych w aparatach zwanych konwertorami

 (1.3) rel. zmiana wyznania w obrębie religii chrześcijańskiej lub przejście na chrześcijaństwo z innej religii

 (1.4) inform. zmiana formatu pliku na mogący być odczytany przez inny program komputerowy niż ten, w którym został utworzony

Wiktionary

  • konwersja (chemia)
  • konwersja (psychologia)
  • konwersja (religia)
  • konwersja (socjologia)
  • konwersja α (matematyka)
  • konwersja danych
  • konwersja jednostek
  • konwersja na judaizm
  • konwersja narodowa
  • konwersja pisma
  • konwersja polityczna
  • konwersja typu

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konwertor m., konwertyta m., konwertytka ż., konwertowanie n.

 czas. konwertować ndk.

 przym. konwersyjny, konwertycki

Wiktionary


konwerska

siostra zakonna bez święceń kapłańskich


SJP.pl


konwerski

siostra zakonna bez święceń kapłańskich


SJP.pl


konwersować

prowadzić konwersację, rozmawiać z kimś


SJP.pl


konwersowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konwersować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konwersować ndk.

 rzecz. konwersacja ż.

 przym. konwersacyjny

Wiktionary


konwersyjny

przymiotnik od: konwersja


SJP.pl


konwertaza

Konwertaza - ogólna nazwa różnych enzymów, które działając na substrat (np. białkowy proenzym) powodują poprzez zmianę (np. proteolityczne odcięcie polipeptydowego fragmentu) jego uczynnienie.

Przykłady:

  • konwertaza angiotensyny
  • konwertaza C3, konwertaza C5 - występujące w układzie dopełniacza

Wikipedia


konwerter

1. urządzenie do przekształcania jakiejś wielkości fizycznej na inną; konwertor;
2. urządzenie elektroniczne zmieniające jeden typ sygnału na inny; przetwornik, konwertor;
3. w informatyce: program komputerowy do konwersji plików


SJP.pl

  • konwerter satelitarny
  • konwerter mocy
  • program komputerowy do przetwarzania plików jednego formatu na inny (np. .docx na .doc lub .flv na .avi)

Zobacz też: konwertor

Wikipedia


konwerterowy

konwerter


SJP.pl

Patrz:

konwerter

konwertoplan

aerodyna o przestawianych powierzchniach nośnych, mogąca startować i lądować pionowo, jak śmigłowiec, a wykonywać lot poziomy na tej samej zasadzie co samolot; przemiennopłat; zmiennopłat


SJP.pl


konwertor

1. w hutnictwie: stalowy zbiornik w kształcie cylindra, wyłożony materiałem ogniotrwałym, służący do przeprowadzania procesu utleniania w wysokich temperaturach domieszek w ciekłym wsadzie metalurgicznym;
2. w chemii: aparat do przeprowadzania procesów technologicznych, zazwyczaj w wysokiej temperaturze, pod wysokim ciśnieniem oraz z udziałem katalizatorów;
3. urządzenie do przekształcania jakiejś wielkości fizycznej na inną; konwerter;
4. urządzenie elektroniczne zmieniające jeden typ sygnału na inny; przetwornik, konwerter


SJP.pl

Konwertorowanie (świeżenie) – technologia usuwania niepożądanych domieszek z ciekłego metalu poprzez ich selektywne utlenianie.

Konwertorowanie można stosować w przypadku, gdy produkty utleniania tworzą fazę gazową a składniki stopu znacznie różnią się wartościami powinowactwa chemicznego do tlenu. Najczęściej stosowane jest przy otrzymywaniu stali oraz miedzi.

Wikipedia


konwertorownia

hala produkcyjna w hucie, w której pracują konwertory


SJP.pl


konwertorowy

przymiotnik od: konwertor


SJP.pl


konwertować

dokonywać konwersji


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) inform. dokonywać zmiany formatu pliku na inny

 (1.2) ekon. bank. dokonywać zmiany warunków pożyczki

 (1.3) rel. zmieniać wyznanie na inne

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvɛrˈtɔvat͡ɕ, AS: kõnvertovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwersja ż., konwerter m., konwertyta m., konwertytka ż., konwertowanie n.

 czas. przekonwertować

 przym. konwersyjny

Wiktionary


konwertowalny

dający się konwertować


SJP.pl


konwertowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konwertować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. konwertować ndk.

 rzecz. konwertyta mos., konwersja ż.

Wiktionary


konwertycki

odnoszący się do konwertyty, właściwy konwertytom


SJP.pl


konwertyna

enzym rozkładający i dezaktywujący bradykininę (hormon tkankowy wydzielany przy dużym wysiłku)


SJP.pl


konwertyta

osoba, która zmieniła wyznanie w obrębie chrześcijaństwa lub zmieniła inną religię na chrześcijaństwo; przechrzta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. osoba, która zmieniła jedno wyznanie na inne

Wiktionary

Konwersja (z łac. convertere „zmienić”) – zmiana wyznania w obrębie religii chrześcijańskiej lub przejście z innej religii na chrześcijaństwo. Osoba zmieniająca wyznanie chrześcijańskie to konwertyta.

Konwersje są charakterystyczne dla społeczności zróżnicowanych narodowościowo oraz wyznaniowo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1622 r. w jednej z publicznych kaźni poniosło śmierć nie tylko kilkadziesięcioro miejscowych konwertytów, lecz także dziewięciu europejskich misjonarzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔ̃nvɛrˈtɨta, AS: kõnvertyta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwersja ż., konwertowanie n.

:: fż. konwertytka ż.

 czas. konwertować ndk.

 przym. konwersyjny, konwertycki

 przysł. konwersyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neofita

Wiktionary


konwertytka

konwertyta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta, która zmieniła jedno wyznanie na inne

Wiktionary

Patrz:

konwertyta

konwicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Innocenty Konwicki – polski inżynier, polityk, działacz sportowy, działacz podziemia
  • Tadeusz Konwicki – polski prozaik, scenarzysta i reżyser

Wikipedia


kónwiczniok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chleb razowy

Wiktionary


konwikcja

dawniej:
1. przekonanie o czymś; pewność;
2. dowiedzenie komuś winy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. przekonanie, pewność

 (1.2) udowodnienie winy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔ̃nˈvʲikt͡sʲja, AS: kõnvʹikcʹi ̯a

Wiktionary


konwikt

1. w dawnej Polsce: szkoła, zwykle przyklasztorna z internatem;
2. internat prowadzony przez władze szkolne, położony poza terenem szkoły;
3. uczniowie szkoły zamieszkujący ten internat


SJP.pl

Konwikt (łac. convictus) – forma internatu dla uczniów uczęszczających do szkoły prowadzonej przez dany zakon katolicki. W dawnej Polsce najwięcej było konwiktów pijarów, teatynów i jezuitów. Te zakony bowiem zajmowały się z założenia edukacją. Konwikty cechowały się surową dyscypliną, koncentrując się na kształtowaniu charakterów wychowanków.

Wikipedia


konwiktor

przestarzale: uczeń mieszkający w konwikcie


SJP.pl

Konwikt (łac. convictus) – forma internatu dla uczniów uczęszczających do szkoły prowadzonej przez dany zakon katolicki. W dawnej Polsce najwięcej było konwiktów pijarów, teatynów i jezuitów. Te zakony bowiem zajmowały się z założenia edukacją. Konwikty cechowały się surową dyscypliną, koncentrując się na kształtowaniu charakterów wychowanków.

Wikipedia


konwiktorka

konwiktor


SJP.pl

Patrz:

konwiktor

konwiktorski

odnoszący się do konwiktu lub konwiktora


SJP.pl


konwiktowy

przymiotnik od: konwikt


SJP.pl


konwiński

nazwisko


SJP.pl


konwiowy

przymiotnik od: konew


SJP.pl


konwisarski

przymiotnik od: konwisarz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z konwisarzem, dotyczący konwisarza

 (1.2) dotyczący konwisarstwa, mający zastosowanie w konwisarstwie

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do konwisarza, będący jego własnością lub dziełem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwisarz m., konwisarstwo n.

Wiktionary


konwisarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. wytwarzanie przedmiotów z cyny oraz spiżu

Wiktionary

Konwisarstwo (z dawnego niem. Kannengießer) – dział rzemiosła obejmujący wyrób (odlewanie lub wykuwanie) i obróbkę przedmiotów z cyny i spiżu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój prapradziad trudnił się konwisarstwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwisarz n., konew ż.

 przym. konwisarski

Wiktionary


konwisarz

rzemieślnik wyrabiający przedmioty z cyny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. rzem. rzemieślnik zajmujący się wyrobem i obróbką przedmiotów z cyny oraz spiżu;

Wiktionary

Konwisarstwo (z dawnego niem. Kannengießer) – dział rzemiosła obejmujący wyrób (odlewanie lub wykuwanie) i obróbkę przedmiotów z cyny i spiżu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. konwisarstwo n., konwisarka ż.

 przym. konwisarski

Wiktionary


konwój

1. grupa wspólnie przemieszczających się pojazdów mechanicznych lub jednostek nawodnych, formowana głównie ze względów logistycznych i dla zwiększenia bezpieczeństwa podróży;
2. grupa osób lub pojazdów towarzyszących osobie z różnych względów zasługującej na szacunek ; dla podkreślenia jej rangi lub oddania jej czci, np. konwój honorowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. poruszająca się wspólnie grupa pojazdów lub okrętów, sformowana ze względów logistycznych lub z uwagi na bezpieczeństwo;

 (1.2) grupa uzbrojonych osób ochraniająca przewożony ładunek lub ludzi

Wiktionary

Konwój – termin o kilku zbliżonych znaczeniach:

  1. Konwój – grupa osób, zazwyczaj uzbrojonych (konwojenci), nadzorująca i ochraniająca powierzone ich pieczy osoby – więźniów, jeńców itp. (konwojowani) lub mienie (np. konwój bankowy).
  2. Konwój – grupa wspólnie przemieszczających się pojazdów mechanicznych lub jednostek nawodnych, formowana głównie ze względów logistycznych i dla zwiększenia bezpieczeństwa podróży.
  3. Konwój – grupa osób lub pojazdów towarzyszących osobie z różnych względów zasługującej na szacunek – dla podkreślenia jej rangi lub oddania jej czci, np. konwój honorowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wtedy to pierwszy raz uciekłem z konwoju, robiąc gliniarzy w jajo, wtedy stali się dla mnie ludzkim nawozem, który mógłbym bez końca kłuć widłami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔ̃nvuj, AS: kõnvui ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwojowanie n., konwojent m., konwojentka ż., konwojowiec m., konwojer m.

 czas. konwojować ndk.

 przym. konwojowy, konwojencki

Wiktionary


konwojencki

związany z konwojentem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą konwojenta, dotyczący konwojenta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwojent mos., konwojentka ż., konwój mrz., konwojowanie n.

 czas. konwojować ndk.

Wiktionary


konwojent

ten, kto konwojuje kogoś lub coś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba towarzysząca w czasie konwoju w celu uniemozliwienia ucieczki

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwojencki

 rzecz. konwojer mrz., konwojowanie n., konwój mrz.

 czas. konwojować

Wiktionary


konwojentka

kobieta, która konwojuje kogoś lub coś


SJP.pl


konwojer

okręt wojenny należący do konwoju ochraniającego statki handlowe; konwojowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. manewr samolotem przy lądowaniu, polegający na dotknięciu pasa startowego bez hamowania i natychmiastowym poderwaniu maszyny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwój m., konwojent m., konwojentka ż., konwojowanie n.

 czas. konwojować ndk.

 przym. konwojowy

Wiktionary


konwojować

prowadzić, wieźć kogoś lub coś w konwoju


SJP.pl

czasownik

 (1.1) towarzyszyć komuś lub czemuś w drodze w celu ochrony lub uniemożliwienia ucieczki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawiadom lotną, żeby mnie konwojowali aż do Warszawy, na wypadek gdyby mi wóz nawalił.

 (1.1) Najprawdopodobniej świadek, jak każda inna tymczasowo aresztowana osoba, będzie konwojowany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwój m., konwojowanie n., konwojent m., konwojentka ż., konwojowiec m., konwojer m.

 przym. konwojowy, konwojencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) eskortować

Wiktionary


konwojowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|konwojować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. konwój m., konwojent m., konwojentka ż., konwojowiec m., konwojer m.

 czas. konwojować ndk.

 przym. konwojowy, konwojencki

Wiktionary


konwojowiec

okręt wojenny należący do konwoju ochraniającego statki handlowe; konwojer


SJP.pl


konwojowy

przymiotnik od: konwój


SJP.pl


konwokacja

1. zwołanie, zebranie;
2. sejm zwoływany w Polsce przedrozbiorowej w czasie bezkrólewia; sejm konwokacyjny


SJP.pl


konwokacyjny

związany z konwokacją


SJP.pl


konwokować

dawniej: zwołać, zwoływać poszczególne osoby na posiedzenie


SJP.pl


konwulsja

(zwykle w liczbie mnogiej)
1. mimowolny, częsty, gwałtowny skurcz mięśni; silna drgawka;
2. gwałtowna zmiana poprzedzająca koniec czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mimowolny, gwałtowny skurcz mięśni powodujący silne drgania całego ciała

 (1.2) gwałtowna zmiana poprzedzająca koniec czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 przym. konwulsyjny

 przysł. konwulsyjnie

Wiktionary


konwulsyjny

powodujący skurcze mięśni lub silne drgania całego ciała


SJP.pl


konya

miasto w centralnej Turcji znane z mauzoleum Mevlany


SJP.pl

Konya (gr. Ἰκόνιον Ikónion, łac. Iconium, dawniej także osm. قونیه Koniah, Konieh, Qunia) – miasto w południowej Turcji, na Wyżynie Anatolijskiej, u północnego podnóża Taurusu, stolica prowincji Konya. Według danych z 31 grudnia 2013 r. liczy ponad dwa miliony mieszkańców.

Wikipedia


konyza

rodzaj okrytonasiennych roślin z rodziny astrowatych


SJP.pl

Wikipedia


kooikerhondje

[czytaj: kojkerhondzie] rasa psów; płochacz holenderski


SJP.pl

Kooikerhondje (Płochacz holenderski) - jedna z ras psów, należąca do grupy psów aportujących, płochaczy i psów dowodnych, zaklasyfikowana do sekcji płochaczy. Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


koopaker

[czytaj: kuPAker] firma opakowująca towar wyprodukowany w innej firmie na mocy umowy kooperacyjnej


SJP.pl


kooperacja

1. współdziałanie, współpraca między ludźmi lub instytucjami w jakiejś dziedzinie, zwłaszcza w produkcji towarów i usług;
2. dawniej:
a) ruch spółdzielczy, spółdzielczość;
b) spółdzielnia, kooperatywa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) współpraca, współdziałanie

 (1.2) przest. spółdzielczość

Wiktionary

Kooperacja (łac. cooperativus współpracujący, cooperatio współpraca) – współpraca, współdziałanie.

Kooperacja produkcyjna ma miejsce, gdy przedsiębiorstwo (kooperant) współpracuje z innym w ten sposób, że wykonuje dla niego pewne fazy procesu produkcyjnego; zaś kooperacja przedmiotowa wtedy, gdy dostarcza różnych elementów konstrukcyjnych do wytwarzanych przez inny zakład wyrobów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔːpɛˈrat͡sʲja, AS: koperacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kooperowanie n., kooperant

 czas. operować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współpraca, współdziałanie

Wiktionary


kooperacyjny

związany z kooperacją


SJP.pl


kooperancki

odnoszący się do kooperanta, właściwy kooperantom


SJP.pl


kooperant

kooperacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przedsiębiorstwo współpracujące z innym w ten sposób, że wykonuje dla niego pewne fazy procesu produkcyjnego (kooperacja produkcyjna)

 (1.2) przedsiębiorstwo współpracujące z innym w ten sposób, że dostarcza różnych elementów konstrukcyjnych do wytwarzanych przez inny zakład wyrobów (kooperacja przedmiotowa)

Wiktionary

Kooperacja (łac. cooperativus współpracujący, cooperatio współpraca) – współpraca, współdziałanie.

Kooperacja produkcyjna ma miejsce, gdy przedsiębiorstwo (kooperant) współpracuje z innym w ten sposób, że wykonuje dla niego pewne fazy procesu produkcyjnego; zaś kooperacja przedmiotowa wtedy, gdy dostarcza różnych elementów konstrukcyjnych do wytwarzanych przez inny zakład wyrobów.

Wikipedia

Patrz:

kooperacja

Wymowa:

IPA: ˌkɔːˈpɛrãnt, AS: koperãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kooperacja ż., kooperowanie n.

Wiktionary


kooperantka

kooperant


SJP.pl

Patrz:

kooperant

kooperatysta

dawniej: działacz ruchu spółdzielczego (kooperacji)


SJP.pl


kooperatystka

kooperatysta


SJP.pl

Patrz:

kooperatysta

kooperatystyczny

kooperatyzm


SJP.pl

Patrz:

kooperatyzm

kooperatywa

zrzeszenie prowadzące działalność gospodarczą w interesie swych członków zobowiązanych do wpłacenia udziałów; spółdzielnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. stowarzyszenie spółdzielcze, spółdzielnia

Wiktionary

Spółdzielnia – przedsiębiorca stanowiący autonomiczne zrzeszenie osób, które dobrowolnie łączą się w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb i aspiracji gospodarczych, społecznych i kulturalnych poprzez wspólne przedsiębiorstwo. Spółdzielnie mogą obejmować:

  • przedsiębiorstwa będące własnością i zarządzane przez osoby korzystające z ich usług (spółdzielnia konsumencka);
  • organizacje zarządzane przez osoby, które w nich pracują (spółdzielnie pracownicze);
  • spółdzielnie wielopodmiotowe lub hybrydowe, które mają wspólne prawa własności pomiędzy różnymi grupami zainteresowanych stron. Na przykład spółdzielnie opiekuńcze, w których własność jest dzielona między opiekunów i odbiorców. Zainteresowane strony mogą również obejmować organizacje pozarządowe lub inwestorów;
  • spółdzielnie drugiego i trzeciego stopnia, których członkami są inne spółdzielnie;
  • platformy spółdzielcze korzystające ze strony internetowej będącej własnością i zarządzanej przez spółdzielnię, aplikacji mobilnej lub protokołu ułatwiającego sprzedaż towarów i usług.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔːpɛraˈtɨva, AS: koperatyva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kooperowanie n.

Wiktionary


kooperatywizm

doktryna społeczna uznająca spółdzielczość za najdoskonalszą formę własności


SJP.pl


kooperatywność

zdolność do współpracy z innymi w celu osiągnięcia wspólnych celów


SJP.pl


kooperatywny

współpracujący


SJP.pl


kooperatyzm

utopijna, dziewiętnastowieczna, angielska doktryna społeczna, upatrująca w organizowaniu spółdzielni drogę do rozwiązania konfliktów społecznych i obalenia ustroju kapitalistycznego; pankooperatyzm, integralizm spółdzielczy


SJP.pl

Kooperatyzm (fr. coopératisme „spółdzielczość” z łac. cooperari „współpracować”) – doktryna społeczna upatrująca w organizowaniu spółdzielni, w ramach których środki produkcji stają się wspólną własnością wszystkich jej członków, drogę do wyzwolenia społecznego i ewolucyjnego wyeliminowania kapitalizmu.

Wikipedia


kooperencja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma stosunków między podmiotami, które jednocześnie ze sobą konkurują i współpracują;

Wiktionary

Kooperencja (ang. coopetition) – typ relacji między konkurentami, w których występują jednocześnie strumienie kooperacji i konkurencji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔːpɛˈrɛ̃nt͡sʲja, AS: koperncʹi ̯a

Wiktionary


kooperować

współpracować z sobą, współdziałać, zwłaszcza w wytwarzaniu produktów lub usług


SJP.pl


kooperowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kooperować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kooperacja ż., kooperatywa ż., kooperant m., kooperator m., kooperatka ż.

 czas. kooperować

 przym. kooperacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kooperacja ż.

Wiktionary


koopetycja

jednoczesne współzawodnictwo i kooperacja między firmami


SJP.pl


kooptacja

dobranie przez jakieś gremium, zespół, nowego człona do swojego składu


SJP.pl

Kooptacja (zarządzanie) (łac. cooptatio od co- 'współ-' i optatio 'życzenie') – sposób uzupełniania lub zmiany składu członkowskiego instytucji lub organu kolegialnego. Kooptacja odbywa się poprzez podjęcie stosownej uchwały przez tę instytucję, bez odwoływania się do woli wyborców czy też rozstrzygnięcia innej instytucji lub sądu.

Przykładem kooptacji jest przyjmowanie nowych członków do ONZ na podstawie uchwały Zgromadzenia Ogólnego.

Wikipedia


kooptacyjny

kooptacja


SJP.pl

Patrz:

kooptacja

kooptować

uzupełniać skład, wprowadzać poprawki; dobrać sobie do składu


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) dokonywać kooptacji, uzupełniać skład decyzją samych jego członków

Wiktionary

Powiązane:

 czas. dokooptować dk.

Wiktionary


koordonograf

przyrząd umożliwiający zachowanie perspektywy w rysunku


SJP.pl


koordymetr

przyrząd do pomiaru wychyleń od pionu wysokich budowli


SJP.pl


koordynacja

1. planowanie działań wykonywanych wspólnie przez wiele osób;
2. sprawny przebieg lub funkcjonowanie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) organizowanie i planowanie wspólnych działań

Wiktionary

Koordynacja – uporządkowanie, zestawienie w pewnym celowym porządku, przystosowanie, np. koordynacja pojęć dla otrzymania pewnego wyższego, ogólniejszego pojęcia.

W życiu politycznym mówi się o koordynacji programów, dążeń i działań poszczególnych czynników politycznych dla osiągnięcia wspólnego lub ogólnego celu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koordynowanie n., koordynator mos./mrz.

Wiktionary


koordynacyjny

związany z koordynacją


SJP.pl


koordynata

liczba określająca położenie punktu na płaszczyźnie lub w przestrzeni względem ustalonego układu współrzędnych


SJP.pl


koordynatograf

przyrząd do oznaczania na mapie lub na planie geodezyjnym punktów o znanych współrzędnych


SJP.pl

Koordynatograf (nanośnik) – przyrząd mechaniczno-optyczny służący do nanoszenia na różne podłoża punktów o współrzędnych w określonym układzie. W geodezji i kartografii służy do precyzyjnego nakłuwania punktów geodezyjnych i przecięć siatki współrzędnych. Spotyka się koordynatografy ortogonalne służące do kartowania punktów o określonych rzędnych i odciętych (współrzędne płaskie) oraz koordynatografy biegunowe – do kartowania punktów określonych poprzez azymut i odległość (współrzędne biegunowe).

Wikipedia


koordynator

osoba koordynująca jakieś działania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba koordynująca dane działania

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) przyrząd nawigacyjny służący do wyliczania współrzędnych geograficznych samolotu, pocisku rakietowego itp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koordynacja ż., koordynowanie n.

 czas. koordynować ndk.

Wiktionary


koordynatorka

kobieta koordynująca jakieś działania


SJP.pl


koordynować

harmonizować działania prowadzone wspólnie przez wiele osób w celu uzyskania efektu tych działań w jak najkrótszym czasie, przy jak najmniejszym nakładzie, przy optymalnym wykorzystaniu możliwości itp.


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skoordynować)

 (1.1) kierować różnymi elementami, działaniami tak, aby zapewniać ich harmonię, najlepszą wspólną skuteczność; uzgadniać wzajemne funkcjonowanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koordynacja ż., koordynata ż., koordynator mos., koordynatorka ż., koordynowanie n.

 czas. skoordynować dk.

 przym. koordynacyjny, koordynatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dostosowywać, organizować

Wiktionary


koordynowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|koordynować.

Wiktionary

Koordynacja – uporządkowanie, zestawienie w pewnym celowym porządku, przystosowanie, np. koordynacja pojęć dla otrzymania pewnego wyższego, ogólniejszego pojęcia.

W życiu politycznym mówi się o koordynacji programów, dążeń i działań poszczególnych czynników politycznych dla osiągnięcia wspólnego lub ogólnego celu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. skoordynowanie n., koordynacja ż., koordynator m., koordynatorka ż., koordynata ż.

 czas. koordynować ndk., skoordynować dk.

 przym. koordynacyjny, koordynatorski

Wiktionary


kop

uderzenie nogą, kopniak


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = Korpus Ochrony Pogranicza

 (1.2) = Koniński Okręg Przemysłowy

 (1.3) = Krakowski Okręg Przemysłowy

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński

 (2.1) = Komisja Ochrony Pracy

Wiktionary

"The Kop" – trybuna znajdująca się za jedną z bramek na stadionie Liverpoolu – Anfield.

The Kop dobudowano do głównego stadionu w roku 1906, jako nagrodę dla kibiców za zdobycie drugiego mistrzowskiego tytułu Anglii.

Początkowo nazwano ją Oakfield Road Embankment albo Walton Breck Bank. Nazwa The Kop powstała z inicjatywy gazety "Liverpool Echo", a dokładniej od Ernesta (Bee) Edwardsa, redaktora sportowego liverpoolskiego Daily Post i Echo. Nazwę zaczerpnięto od małego wzgórza w Południowej Afryce – Spion Kop, gdzie w styczniu 1900 roku podczas wojny zginęło wielu żołnierzy oddziału z Liverpoolu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔp, AS: kop

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. kopista mos.

Wiktionary


kop.

skrót

 (1.1) = kopiejka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rządca Walerian Iwanowski zmuszał do kupowania opału po 15 kop. za wóz.

Wiktionary


kopa

1. 60 sztuk;
2. góra o mocno zaokrąglonym, kopulastym wierzchołku;
3. duża sterta siana, słomy itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miar. przest. 60 sztuk;

 (1.2) roln. przest. sterta siana, słomy lub odpowiednio ustawione snopki zboża (4 mendle)

 (1.3) geogr. zaokrąglony wierzchołek górski;

 (1.4) przen. duża ilość czegoś

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: kop

Wiktionary

  • kopa – określenie liczby 60
  • kopa – termin geograficzny, synonim góry kopiastej
  • kopa – śląski deser
  • kopa – kupa, stos, sterta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marek kupił kopę jajek.

 (1.2) Wysuszone siano ułożono w kopy, przygotowując do zwózki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpa, AS: kopa

Wiktionary

Powiązane:

 (1.2) rzecz. zdrobn. kopka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kopica

Wiktionary


kopać

1. uderzać nogą, bić nogą, dawać kopniaki
2. robić dół, ryć
3. wydobywać, wykopywać (np. ziemniaki, minerały)
4. uderzać, odrzucać (o broni po wystrzale)


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) uderzać kogoś / coś nogą

 (1.2) wydobywać np. ziemię przy pomocy łopaty, innego narzędzia lub maszyny

 (1.3) wydobywać minerały lub płody rolne z ziemi przy pomocy narzędzi lub maszyn

 (1.4) pot. o broni palnej: odrzucać, uderzać w ramię po wystrzale

 (1.5) pot. o elektryczności: razić prądem

 (1.6) przen. przeglądać archiwa, stare akta, dokumenty

 (1.7) przen. dochodzić prawdy, prowadzić dochodzenie

czasownik zwrotny niedokonany kopać się

 (2.1) kopać (1.1) samego siebie

 (2.2) kopać (1.1) siebie nawzajem

 (2.3) rzad. brnąć przez coś, przedostawać się z trudem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bronił się, jak mógł: bił, gryzł i kopał.

 (1.2) […] pot spływał mu kroplami z czoła, a on z dziką zawziętością kopał ziemię i nie ustawał, póki korzonka nie dostał spod kamieni…

 (2.3) Odcięty od taboru, z oczyma zasypanymi śniegiem kopał się wtedy chłopak sam, mało co drogi widząc przed sobą […]

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpat͡ɕ, AS: kopać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopnięcie n., kopniak m., kopacz m., koparka ż., kopalnia ż., wykopalisko nmos., wykopki nmos., kopanie n., odkopywanie n., wykop mrz., kopanina ż., kop m., kopyść ż., Kopacz ż./mrz./mos.

 czas. wykopywać ndk., wykopać dk., przekopywać ndk., przekopać dk., zakopywać ndk., zakopać dk., odkopywać ndk., odkopać dk., okopywać ndk., okopać dk.

 przym. okopowy, kopalniany, wykopaliskowy, kopny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. butować

Wiktionary


kopacki

nazwisko


SJP.pl


kopacz

1. kopiący ziemię, kartofle itp.;
2. górnik rębacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) polski herb szlachecki;

Wiktionary

Nazwy geograficzne

  • Kopacz – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Złotoryja
  • Kopacz – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Błaszki
  • Kopacz – masyw na Pogórzu Dynowskim

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kopacz m., kopaczka ż., koparka ż., kopanie n., zakopywanie n., zakopanie n., podkopywanie n., podkopanie n., kopalina ż.

 czas. kopać ndk., zakopywać ndk., zakopać dk., podkopywać ndk., podkopać dk.

 przym. kopaczy, kopalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Topacz, Ropacz, Skrzydło

Wiktionary


kopaczewski

nazwisko


SJP.pl


kopaczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) roln. motyka

 (1.2) gw-pl|Kresy. kobieta kopiąca ziemniaki

 (1.3) gw-pl|Mazury. czas kopania, wykopki

 (1.4) roln. maszyna służąca do wykopywania ziemniaków, buraków itp.

Wiktionary

Motyka (kopaczka) – narzędzie ręczne służące do spulchniania gleby, kopczykowania roślin, zwalczania chwastów; wykorzystywana głównie w ogrodnictwie i rolnictwie.

Motyka zbudowana jest z płaskiego ostrza, najczęściej żelaznego, osadzonego na długim, drewnianym trzonku, prawie prostopadle do tego trzonka. Ostrze to może mieć różny kształt i wielkość.

Jest to jedno z najstarszych narzędzi – motyka z kamiennym ostrzem znana była już w neolicie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Tą kopaczką mój ojciec wykopał cztery hektary ziemniaków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopacz mos., okop mrz., wykopki nmos., Kopacz mrz., kopanie n.

 czas. kopać, zakopywać

 przym. kopalny, okopowy, przyokopowy

Wiktionary


kopaczkowy

przymiotnik od: kopaczka


SJP.pl


kopaiwa

1. drzewo z rodziny brezylkowatych;
2. balsam z tego drzewa


SJP.pl

Kopaiwa, kopaiba (Copaifera L.) – rodzaj drzew z rodziny bobowatych.

Słowo "kopaiwa" pochodzi z języka Indian Ameryki Południowej i Środkowej, gdzie rośliny z tego rodzaju występują w formie dzikiej. Do rodzaju należy ok. 40 gatunków występujących w tropikalnej Ameryce Środkowej i Południowej oraz w zachodniej i środkowej części tropikalnej Afryki.

Wikipedia


kopaiwowy

przymiotnik od kopaiwy


SJP.pl


kopal

żywica naturalna podobna do bursztynu, zbierana z pni, z ziemi pod drzewami lub wydobywana z powierzchniowych warstw gruntu, używana do wyrobu niektórych lakierów


SJP.pl

Kopal – żywica niektórych drzew tropikalnych, tzw. drzew kopalowych (iglastych lub liściastych), występująca w różnych odmianach w krajach strefy podzwrotnikowej. Jest podobny do bursztynu, może być bezbarwny lub w kolorze od żółtego do brunatnego. Rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych. Pozyskiwany jest bezpośrednio z drzew lub wydobywany jako kopalina z okresu czwartorzędu.

Wikipedia


kopala

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. grabarz

Wiktionary


kopalina

utwór geologiczny, znajdujący się wewnątrz lub na powierzchni skorupy ziemskiej w złożu, który może znaleźć zastosowanie w gospodarce; kopalina wydobyta ze złoża staje się surowcem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) surowiec o znaczeniu gospodarczym wydobywany z ziemi;

Wiktionary

Kopalina, kopalina użyteczna – minerał lub skała wydobywana z ziemi i wykorzystywana praktycznie, np. węgiel, ropa naftowa, sól, rudy metali.

Wyróżnia się kopaliny główne, towarzyszące i współwystępujące.

Kopaliny główne są przedmiotem samodzielnej eksploatacji górniczej.

Ze względu na stan skupienia kopaliny użyteczne dzieli się na:

  • stałe (np. węgle, rudy, sole);
  • ciekłe (ropa naftowa, wody mineralne);
  • gazowe (gaz ziemny).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔpaˈlʲĩna, AS: kopalʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopacz mos./mzw.

Wiktionary


kopaliński

nazwisko polskie, m.in. Władysław Kopaliński (właściwie Jan Stefczyk, przed II wojną światową Jan Sterling) (1907-2007), leksykograf, tłumacz, wydawca, autor m.in. "Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych"


SJP.pl

Władysław Kopaliński, właśc. Władysław Jan Stefczyk, pierwotne nazwisko Sterling (ur. 14 listopada 1907 w Warszawie, zm. 5 października 2007 tamże) – polski leksykograf, tłumacz, wydawca, w latach 1949–1954 prezes i redaktor naczelny Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Twórca „Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych”, potocznie nazywanego słownikiem Kopalińskiego.

Wikipedia


kopalnia

1. zakład przemysłowy zajmujący się wydobywaniem surowców z ziemi;
2. bogaty zasób czegoś;
3. przenośnie: kopalnia złota - źródło wielkich dochodów; bonanza, żyła złota, kokosowy interes


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) górn. zakład górniczy zajmujący się wydobyciem kopalin;

 (1.2) przen. skarbnica np. wiedzy

Wiktionary

Kopalnia – zakład górniczy zajmujący się wydobyciem (eksploatacją) z ziemi kopalin użytecznych.

Ze względu na sposób wydobycia kopalnie dzieli się na:

  • odkrywkowe – naziemne
  • głębinowe – podziemne
  • otworowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta kopalnia grozi zawaleniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpalʲɲa, AS: kopalʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopacz mos./mzw., koparka ż., kopanie n., wykopanie n.

 czas. kopać ndk., wykopać dk., zakopać dk.

 przym. kopalniany, wokółkopalniany, przykopalniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. mina, rudnik; gw-pl|Górny Śląsk|hawiernia, gruba.; gw-pl|Śląsk Cieszyński|szachta.

Wiktionary


kopalniak

drewno o ściśle określonych wymiarach, używane do obudowy chodników w kopalniach


SJP.pl

Kopalniak – okorowany i wysuszony okrąglak z drewna o określonych wymiarach, stosowany do wykonywania obudowy wyrobisk w podziemnych zakładach górniczych.

Do produkcji kopalniaków stosuje się odpowiedniej średnicy pnie drewna, proste i o ile możliwości najmniej sękate. W warunkach polskich stosuje się drewno sosnowe lub świerkowe, dawniej również jodłowe lub (rzadko) modrzewiowe. Kopalniaki nasyca się odpowiednimi roztworami w celu zabezpieczenia ich przed działaniem grzybów (głównie pleśni) w warunkach podziemi kopalń.

Wikipedia


kopalniakowy

kopalniak


SJP.pl

Patrz:

kopalniak

kopalniany

kopalnia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kopalni, związany z kopalnią, należący do kopalni

Wiktionary

Patrz:

kopalnia

Przykłady

 (1.1) Zanieczyszczenia gliną występują głównie w kruszywach kopalnianych, zwłaszcza w piasku, który przybiera wówczas barwę brązową.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopalnia ż., kopacz mos./mzw.

 czas. kopać

Wiktionary


kopalnictwo

1. przemysł zajmujący się wydobywaniem z ziemi kopalin użytecznych;
2. nauka i dział techniki zajmujący się zagadnieniami związanymi z wydobyciem kopalin;
3. praca górnika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zob. górnictwo.

Wiktionary

Górnictwo (kopalnictwo) – dziedzina przemysłu obejmująca ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania (obniżania zawartości zanieczyszczeń) do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu (wydobywanie surowców mineralnych lub organicznych, np. torfu, w kopalniach) bądź bezpośredniego wykorzystania w życiu codziennym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wystawa ukazuje warzelnictwo soli poczynając od eksponatów geologicznych poprzez oryginalne naczynia warzelnicze z epok: neolitu, epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, a także okresu lateńskiego i wczesnego średniowiecza aż do zagadnień związany z kopalnictwem soli w Wieliczce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopalnia ż.

 przym. kopalniany, kopalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) górnictwo

Wiktionary


kopalnisko

miejsce, w którym wydobywa się kopaliny z ziemi; kopalnia


SJP.pl


kopalny

1. w odniesieniu do kopalin: wydobywany z ziemi;
2. zachowany w głębi ziemi w postaci skamieniałości, pochodzący z odległych epok geologicznych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wydobywany z ziemi jako bogactwo naturalne

 (1.2) zachowany pod ziemią, pochodzący z dawnych epok geologicznych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopacz mos., kopaczka ż., kopalina ż., kopalnia ż., kopalnictwo n., koparka ż., wykopaliska nmos., wykopalisko n., Kopacz ż./mrz./mos.

 czas. kopać ndk., wykopać dk.

 przym. kopalniany

Wiktionary


kopalowy

kopal


SJP.pl

Patrz:

kopal

kopama

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. du. zob. kopa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpãma, AS: kopãma

Wiktionary


kopań

1. uderzać nogą, bić nogą, dawać kopniaki
2. robić dół, ryć
3. wydobywać, wykopywać (np. ziemniaki, minerały)
4. uderzać, odrzucać (o broni po wystrzale)


SJP.pl

  • kopań – naczynie
W Polsce
  • Kopań – wieś w woj. zachodniopomorskim, pow. sławieńskim, gm. Darłowo
  • Kopań – jezioro na Wybrzeżu Słowińskim, w woj. zachodniopomorskim
  • Kopań – szczyt w Górach Izerskich
  • Kopań – dzielnica Bierunia

Wikipedia


kopańczyk

nazwisko


SJP.pl


kopane

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) góry. miejsce wykarczowane

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny, n. lp. i nmos. lm. od: kopać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpãnɛ, AS: kopãne

Wiktionary


kopanica

1. przestarzale: płoza;
2. dawniej:
a) kopanie, miejsce kopania lub to, co zostało wykopane;
b) wykarczowane drzewo przeznaczone na płozy do sań


SJP.pl

W Polsce
  • Kopanica – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Nowinka
  • Kopanica – gajówka w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Płaska
  • Kopanica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wolsztyńskim, w gminie Siedlec
  • Kopanica – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Manowo
  • Kopanica – dzielnica miasta Piława Górna, w pow. dzierżoniowskim, w gminie Piława Górna
  • Kopanica – gromada w powiecie wolsztyńskim
  • Kopanica – dawna gmina

Wikipedia


kopanie

1. uderzać nogą, bić nogą, dawać kopniaki
2. robić dół, ryć
3. wydobywać, wykopywać (np. ziemniaki, minerały)
4. uderzać, odrzucać (o broni po wystrzale)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopać.

 (1.2) pot. wykopywanie ziemniaków, buraków, itp.

 (1.3) pot. okres kopania (1.2)

Wiktionary

Miejscowości w Polsce:

  • Kopanie – kolonia w województwie kujawsko-pomorskim
  • Kopanie – przysiółek wsi Leszno Dolne w województwie lubuskim
  • Kopanie – wieś w województwie opolskim
  • Kopanie – osada w województwie wielkopolskim

Miejscowości na Ukrainie

  • Kopanie – wieś w obwodzie lwowskim, w rejonie złoczowskim

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.2) wykopki

 (1.3) wykopki

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kopanina ż., odkopywanie n., kopnięcie n., kopniak m., koparka ż., kopacz m., kopaczka ż., kop m., wykopki nmos., Kopacz ż./mrz./mos.

 czas. kopać ndk., odkopać dk., dokopać dk.

 przym. kopny

frazeologia.

 kopanie leżącego

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) حفر

* slovio: (1.1) kopanie

* szwedzki: (1.1) grävning w.

źródła.

== kopanie (slovio.) ==

ortografie. копание

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kopanie

odmiana.

 (1.1) lm. kopanies

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpãɲɛ, AS: kopãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopanina ż., odkopywanie n., kopnięcie n., kopniak m., koparka ż., kopacz m., kopaczka ż., kop m., wykopki nmos., Kopacz ż./mrz./mos.

 czas. kopać ndk., odkopać dk., dokopać dk.

 przym. kopny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wykopki

 (1.3) wykopki

Wiktionary


kopaniec

W Polsce
  • Kopaniec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. karkonoskim, w gminie Stara Kamienica
  • Kopaniec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pułtuskim, w gminie Zatory
  • Kopaniec – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów
  • Kopaniec – gromada w powiecie jeleniogórskim
  • Kopaniec – jezioro w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Sulęcin

Wikipedia


kopanina

potocznie:
1. bezładna, nieciekawa gra w piłkę nożną;
2. długie i bezładne kopanie w ziemi;
3. brutalny atak słowny między rozmówcami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. w piłce nożnej: nieskładna, bezładna, nieciekawa gra

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔpãˈɲĩna, AS: kopãńĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopanie n.

 czas. kopać ndk.

Wiktionary


kopanisko

regionalnie: kartoflisko;
1. pole, gdzie rosną kartofle;
2. pole po zebraniu rosnących na nim kartofli


SJP.pl


kopanka

1. otwór wykopany w ziemi, przez który wydobywa się ropę naftową;
2. regionalnie: dzieża - naczynie;
3. dawniej: pomieszczenie wybudowane w ziemi; ziemianka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. dłubanka, naczynie wykonane z jednego kawałka drewna

Wiktionary

2 miejscowości w Polsce:

  • Kopanka – wieś w woj. łódzkim, w pow. łódzki wschodnim, w gminie Nowosolna
  • Kopanka – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Skawina

2 miejscowości na Ukrainie:

  • Kopanka – wieś w obwodzie charkowskim, w rejonie bałaklijskim
  • Kopanka – wieś w obwodzie lwowskim, w rejonie żółkiewskim

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kopań, kopanka

Wiktionary


kopański

nazwisko


SJP.pl


kopara

1. zgrubienie od: koparka;
2. potocznie: usta; gęba, jadaczka, japa, morda


SJP.pl


kopareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: koparka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koparka ż.

Wiktionary


koparka

maszyna do odspajania gruntu, czerpania i ładowania urobku; dwa podstawowe rodzaje: jednoczerpakowa oraz wieloczerpakowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masz. maszyna budowlana, pojazd służący do kopania dużych dołów w miękkim gruncie lub do wybierania gruntu

Wiktionary

Koparka – maszyna do robót ziemnych, służąca do oddzielania urobku od gruntu i przeniesienia na środki transportowe lub na składowisko. Koparka może również pełnić rolę urządzenia przeładunkowego (wtedy nabiera i przenosi tylko materiał sypki). Są maszynami powszechnie stosowanymi wszędzie tam, gdzie zachodzi właśnie konieczność takich procesów, stąd wykorzystywana jest powszechnie przy pracach ziemnych budowlanych, transportowych lub górniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Największą trudność w obsłudze koparki stanowi kierowanie jej łyżką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈparka, AS: koparka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopać ndk.

 rzecz. kopacz mzw./mos.

Wiktionary


koparkowy

koparka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) operator koparki

Wiktionary

Patrz:

koparka

Powiązane:

 rzecz. koparka ż.

 przym. okopowy

Wiktionary


kopaszyn

2 miejscowości w Polsce:

  • Kopaszyn – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Prusice
  • Kopaszyn – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Wągrowiec

Wikipedia


kopała

1. uderzać nogą, bić nogą, dawać kopniaki
2. robić dół, ryć
3. wydobywać, wykopywać (np. ziemniaki, minerały)
4. uderzać, odrzucać (o broni po wystrzale)


SJP.pl


kopcenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopcić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔpˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: kopcńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopcić

 przym. kopciany

 rzecz. Kopciuszek mos., kopciuch m.

Wiktionary


kopcewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kopcewicz – profesor filologii angielskiej
  • Jan Kopcewicz – profesor biologii, rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
  • Michał Maciej Kopcewicz – profesor inżynierii materiałowej
  • Teodor Kopcewicz – profesor fizyki atmosfery, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego

Wikipedia


kopciany

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kopciem, dotyczący kopciu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopeć m., kopcenie n., zakopcenie n.

 czas. kopcić ndk., zakopcać ndk., zakopcić dk.

 przym. kopciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopciowy

Wiktionary


kopciałka

Cegła ceramiczna – materiał budowlany otrzymywany z glin ilastych, morenowych, wstęgowych, łupków, mułków oraz lessów. Surowcami pomocniczymi przy produkcji ceramiki budowlanej są piasek kwarcowy.

Wikipedia


kopcić

1. kopcić lub kopcić się - wydzielać kopeć, gęsty dym; dymić;
2. pot. palić papierosa, fajkę itp.; ćmić, kurzyć


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) wydzielać gęsty dym, kopeć

 (1.2) pot. palić papierosa

czasownik zwrotny niedokonany kopcić się

 (2.1) paląc się, wydzielać gęsty dym, kopeć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słyszałem ich oddechy, widziałem cienie na ścianie, wyolbrzymione i ruchliwe, bo płomyk lampy naftowej drgał i kopcił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpʲt͡ɕit͡ɕ, AS: kopʹćić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopcenie n., kopciuch m., kopeć m., kopciuszek m., Kopciuszek mos.

 czas. zakopcić dk.

 przym. kopciany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. jarać fajki

Wiktionary


kopciewicz

nazwisko


SJP.pl


kopciński

nazwisko


SJP.pl


kopciówka

wieś w Polsce


SJP.pl

  • Kopciówka (Polska)
  • Kopciówka (Białoruś)
  • Kopciówka – dawny folwark. Obecnie część wsi Draguny na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Powiacie.

Wikipedia


kopciuch

1. potocznie: brudas, niechluj;
2. dymiący przedmiot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pot. papieros kiepski gatunkowo

 (1.2) pot. osoba niechlujna

 (1.3) pot. tradycyjny piec węglowy górnego ładowania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie stać go na porządne papierosy, tylko pali jakieś kopciuchy.

 (1.2) Ty kopciuchu, idź się umyj!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpʲt͡ɕux, AS: kopʹćuχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopcenie n., Kopciuszek m.

:: zdrobn. kopciuszek m.

 czas. kopcić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) brudas, flejtuch, fleja

Wiktionary


kopciuszek

ptak z rodziny drozdowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. przydomek głównej bohaterki popularnej baśni;

Wiktionary

Literatura i teatr

  • Kopciuszek – tytuł baśni i imię jej głównej bohaterki
  • Kopciuszek – opera
  • Kopciuszek – balet
  • Kopciuszek – sztuka Ireny Prusickiej

Zoologia

  • ptaki z rodziny muchołówkowatych:
    • kopciuszek rdzawogardły (Phoenicurus alaschanicus)
    • kopciuszek ałtajski (Phoenicurus erythronotus)
    • kopciuszek modrogłowy (Phoenicurus caeruleocephala)
    • kopciuszek zwyczajny (Phoenicurus ochruros)

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Za górami, za lasami, a w każdym razie hen, na dalekim wschodzie, mieszkała na wsi zamożna wdowa, mająca dwie córki i pasierbicę Rózię. […] Od kopcia, jaki czernił jej buzię przez ciągłe przebywanie w kuchni, siostry przezwały ją Kopciuszkiem i nazwa ta tak się z nią zrosła, że nikt inaczej nie wołał na nią, jak: Kopciuszku daj, Kopciuszku zrób, Kopciuszku leć, Kopciuszku przynieś!

     (1.1) Książę zakochał się w pięknym Kopciuszku.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. kopciuszek m., kopcenie n., kopciuch m.

     czas. kopcić ndk.

    Wiktionary


kopcować

przechowywać przez okres zimowy warzywa w kopcach; dołować


SJP.pl


kopcowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopcować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzięki kopcowaniu rolnicy przechowali ziemniaki mimo mroźnej zimy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiec m., kopczyk, zakopcowanie n.

 przym. kopcowy

 czas. kopcować ndk., zakopcować dk.

Wiktionary


kopcowaty

podobny kształtem do kopca; pokryty kopcami, pagórkowaty


SJP.pl


kopcowy

przymiotnik od: kopiec


SJP.pl


kopczewski

nazwisko


SJP.pl


kopczyk

1. mały kopiec;
2. krajowa rasa małych koni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały kopiec

Wiktionary

Kopczyk (664 m n.p.m.) – szczyt w Karkonoszach, w obrębie Lasockiego Grzbietu.

Położony jest w południowej części Lasockiego Grzbietu, w niezbyt wyraźnym bocznym grzbiecie odchodzącym ku wschodowi od Kopiny, pomiędzy Opawą na północy a Niedamirowem na południu. Na północy znajduje się dolina Opawy, a na południu Ostrężnika.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔpt͡ʃɨk, AS: kopčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiec m., kopczykowanie n., kopcowanie n.

 czas. okopcować, kopczykować ndk.

Wiktionary


kopczykować

okrywać ziemią łodygi roślin


SJP.pl


kopczyn

Kopczyn – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.

Wikipedia


kopczyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Kopczyński – polski filolog, anglista
  • Andrzej Kopczyński – funkcjonariusz SB, w 1976 przeszedł na stronę państw zachodnich
  • Jacek Kopczyński – polski aktor
  • Jan Kopczyński – polski prawnik
  • Janusz Kopczyński (ur. 1953) – polski oboista i pedagog
  • Krzysztof Kopczyński – polski filmowiec, wykładowca
  • Onufry Kopczyński – rzymskokatolicki duchowny, poeta, pedagog, językoznawca
  • Stanisław Kopczyński – polski lekarz i działacz społeczny
  • Wawrzyniec Kopczyński – polski historyk sztuki

Wikipedia


kopczyzna

dawniej: część (jedna sześćdziesiąta) zbiorów, będąca zapłatą za pracę w polu


SJP.pl


kopę

1. 60 sztuk;
2. góra o mocno zaokrąglonym, kopulastym wierzchołku;
3. duża sterta siana, słomy itp.


SJP.pl


kopeć

przestarzale:
1. gęsty dym z sadzą;
2. osad z czarnego pyłu;
3. przedmiot wydzielający intensywnie dym po podpaleniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gęsty, ciemny dym

 (1.2) osad z sadzy

 (1.3) wyrób tytoniowy w postaci cienkiej papierowej rurki, długości kilku centymetrów, wypełnionej zmielonym tytoniem

Wiktionary

Kopeć – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Grabów nad Prosną. Liczy około 200 mieszkańców.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Strażak chciał wejść do pomieszczenia, ale było ono pełne kopciu i nic nie było widać.

 (1.2) Sufit nad piecem był osmalony kopciem.

 (1.2) Ozdobne sklepienie tej sali pokryte było plamami wieloletniego kopciu naftowego (…)

 (1.3) Od dwóch lat palę kopcie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpɛt͡ɕ, AS: kopeć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopcić

 przym. kopciany, kopciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dym

 (1.3) szlug, papieros, fajek, skręt; reg. cygareta

Wiktionary


kopecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Maciej Kopecki – polski grafik i rytownik
  • Józef Kopecki – polski wojskowy
  • Kazimierz Kopecki – polski inżynier elektryk, poseł na Sejm
  • Stefan Kopecki – polski wojskowy

Wikipedia


kopenhaga

stolica Danii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Danii;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pociąg do Kopenhagi przyjedzie za moment.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛ̃nˈxaɡa, AS: kopẽnχaga

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kopenhaski, podkopenhaski

 rzecz. kopenhażanin mos., kopenhażanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. kopenhaski, podkopenhaski

 rzecz. kopenhażanin mos., kopenhażanka ż.

frazeologia.

etymologia. por. etymn|dolnoniemiecki|Kopenhagen.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Copenhagen

* arabski: (1.1) كوبنهاغن

* baskijski: (1.1) Kopenhage

* białoruski: (1.1) Капенгаген m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) Капэнгаген m.

* bułgarski: (1.1) Копенхаген

* chiński standardowy: (1.1) 哥本哈根

* czeski: (1.1) Kodaň

* duński: (1.1) København n.

* esperanto: (1.1) Kopenhago

* farerski: (1.1) Keypmannahavn

* fiński: (1.1) Kööpenhamina

* francuski: (1.1) Copenhague

* hebrajski: (1.1) קופנהגן

* hiszpański: (1.1) Copenhague m.

* islandzki: (1.1) Kaupmannahöfn

* japoński: (1.1) コペンハーゲン

* koreański: (1.1) korpłd|코펜하겐., korpłn|쾨뻰하븐.

* litewski: (1.1) Kopenhaga ż.

* łaciński: (1.1) Codania ż., Hafnia ż.

* niemiecki: (1.1) Kopenhagen n.

* norweski (bokmål): (1.1) København

* nowogrecki: (1.1) Κοπεγχάγη ż.

* portugalski: (1.1) Copenhaga

* rosyjski: (1.1) Копенгаген m.

* słowacki: (1.1) Kodaň ż.

* szwedzki: (1.1) Köpenhamn

* turecki: (1.1) Kopenhag

* tybetański: (1.1) ཀའོ་པེན་ཧ་ཀེན་

* ukraiński: (1.1) Копенгаген m.

* włoski: (1.1) Copenaghen ż.

źródła.

== Kopenhaga (język litewski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Kopenhaga

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kopenhaski

przymiotnik od: Kopenhaga (stolica Danii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Kopenhaga

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) SAS skarży się, że kopenhaskie lotnisko pobiera niesłychanie wysoką opłatę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛ̃nˈxasʲci, AS: kopẽnχasʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopenhaga ż., kopenhażanin mos., kopenhażanka ż.

Wiktionary


kopenhażanin

mieszkaniec Kopenhagi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kopenhagi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛ̃nxaˈʒãɲĩn, AS: kopẽnχažãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopenhaga ż.

:: fż. kopenhażanka ż.

 przym. kopenhaski

Wiktionary


kopenhażanka

mieszkanka Kopenhagi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kopenhagi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród młodych kopenhażanek szerzy się moda na tatuaże.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛ̃nxaˈʒãnka, AS: kopẽnχažãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopenhaga ż.

:: fm. kopenhażanin mos.

 przym. kopenhaski

Wiktionary


koper

jadalna roślina z rodziny selerowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto portowe w Słowenii nad Adriatykiem;

Wiktionary

Rośliny

  • koper (Anethum) – rodzaj roślin selerowatych (m.in. koper ogrodowy)
  • koper – zwyczajowa nazwa roślin z rodziny selerowatych:
    • koper włoski, czyli fenkuł włoski (Foeniculum vulgare)
    • koper morski, czyli kowniatek morski (Crithmum maritimum)

Miejscowości i stacje kolejowe

  • Koper – miasto w Słowenii
  • Koper – stacja kolejowa w mieście Koper (Słowenia)
  • Koper – gmina w Słowenii

Sport

Wikipedia


kopera

nazwisko


SJP.pl


koperczak

dawniej:
1. komplement;
2. przymilanie się, zalecanie się; zaloty, umizgi; dziś żywe w zwrotach: stroić, sadzić, palić, uderzać w koperczaki - zalecać się


SJP.pl


koperczaki

przestarzale: umizgi, zaloty


SJP.pl


koperek

zdrobnienie od: koper


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od koper

 (1.2) kulin. młode pędy kopru, wykorzystywane do przyprawiania potraw

Wiktionary

Koper ogrodowy (Anethum graveolens L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Uznawany jest za gatunek rodzimy w północnej Afryce (od Maroka po Libię i Czad) oraz w południowo-zachodniej Azji (Półwysep Arabski, Syria, Iran). Rozprzestrzeniony jest szeroko w uprawie i spotykany jest na różnych kontynentach jako roślina dziczejąca. Przejściowo dziczeje z upraw także w Polsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Piliśmy piwo i jedliśmy śledzie z koperkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koper m.

 przym. koperkowy

Wiktionary


koperkiewicz

nazwisko


SJP.pl


koperkowa

zupa koperkowa


SJP.pl


koperkowy

przymiotnik od: koperek


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zrobiony z koperku, zawierający koperek

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z koperkiem, odnoszący się do koperku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piotr uwielbiał wędzonego łososia z krewetkami w sosie koperkowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛrˈkɔvɨ, AS: koperkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koper mrz., koperek mrz., koperkowa ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koprowy

Wiktionary


kopernica

Kopernica (kaszub. Kòpernica) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice

Miejscowość położona na obszarze Zaborskiego Parku Krajobrazowego, na zachód od jeziora Charzykowskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Chojnice, w skład sołectwa wchodzą miejscowości: Babilon, Borne i Styporc.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Wikipedia


kopernicja

roślina z rodziny arekowatych


SJP.pl

Kopernicja (Copernicia Mart. ex Endl.) – rodzaj roślin należący do rodziny arekowatych (Arecaceae). Obejmuje 22–25 gatunków. Występują one głównie na Kubie, tylko dwa gatunki rosną na wyspie Haiti i trzy na sawannach Ameryki Południowej.

Wikipedia


kopernik

pierwiastek chemiczny o symbolu Cn i liczbie atomowej 112


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. jeden z kraterów na powierzchni Księżyca;

 (1.2) astr. jeden z kraterów na powierzchni Marsa;

Wiktionary

Kopernik, Mikołaj Kopernik – polski polihistor epoki renesansu, znany głównie jako astronom – twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈpɛrʲɲik, AS: koperʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopernik m., kopernikana nmos., kopernikanizm m., kopernikanista m., kopernikanistka ż., kopernikowskość ż., kopernikańskość ż., kopernicja ż.

 przym. Kopernikowski, kopernikowski, kopernikański, kopernikowy, Kopernikowy

 przysł. kopernikowsko, kopernikańsko

Wiktionary


kopernikana

wszystko, co dotyczy życia i działalności Kopernika; kopernikiana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) astr. autografy i dokumenty dotyczące Mikołaja Kopernika

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szwedzi wywieźli kilka ważnych kopernikanów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopernik mos., kopernik mrz., kopernikanizm mrz.

 przym. kopernikański, Kopernikowy, kopernikowski

Wiktionary


kopernikanistka

kopernikanista


SJP.pl

Patrz:

kopernikanista

kopernikanizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. nauka o heliocentrycznym modelu kosmologicznym rozwinięta przez Kopernika

Wiktionary

Heliocentryzm, kopernikanizm (gr. ἡλιος hēlios – słońce, κέντρον kentron – centrum) – teoria budowy Układu Słonecznego, w której Słońce jest jego środkiem, a wszystkie planety – łącznie z Ziemią – je obiegają. W niektórych historycznych wariantach tej teorii Słońce bywało ponadto uznawane za:

  • środek całego Wszechświata,
  • ciało nieruchome. Ta wersja heliocentryzmu bywa nazywana modelem heliostatycznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z tego powodu heliocentryzm bywa nazywany kopernikanizmem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopernik mzw., kopernik mrz., kopernikana lm nm.

 przym. kopernikowski, Kopernikowy, kopernikowy, kopernikański

Wiktionary


kopernikański

dotyczący Kopernika; kopernikowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kopernikanizmem – nauką, poglądami głoszonymi przez Kopernika

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Układ kopernikański jest na pewno bardziej inercjalny aniżeli układ ptolemeuszowski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopernik mzw., kopernik mrz., kopernikana lm nm., kopernikanizm mrz.

 przym. kopernikowski, Kopernikowy, kopernikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopernikowski

Wiktionary


kopernikiana

rzadko: wszystko, co dotyczy życia i działalności Kopernika; kopernikana


SJP.pl


kopernikolog

specjalista w zakresie kopernikologii


SJP.pl


kopernikologia

nauka o życiu i pracy Kopernika


SJP.pl

Mikołaj Kopernik, łac. Nicolaus Copernicus, niem. Nikolaus Kopernikus (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. w maju 1543 we Fromborku) – polski polihistor pochodzenia niemieckiego; prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego i naukowiec – zajmował się też astronomią, matematyką, ekonomią, strategią wojskową, kartografią i filologią. Bywa też nazywany fizykiem, filozofem i astrologiem przez ówczesne znaczenie tego słowa.

Wikipedia


kopernikowski

dotyczący Kopernika; kopernikański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kopernikanizmem – nauką, poglądami głoszonymi przez Kopernika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopernik mzw., kopernik mrz., kopernikana lm nm., kopernikanizm mrz.

 przym. antykopernikowski, kopernikański, Kopernikowy, kopernikowy, pokopernikowski, przedkopernikowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopernikański

Wiktionary


kopernikowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Kopernika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kopernik mzw., kopernik mrz., kopernikana lm nm., kopernikanizm mrz.

 przym. kopernikański, kopernikowski, kopernikowy

Wiktionary


koperno

Koperno (niem. Küppern, łuż. Kiperna) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wieś jako (niem.Kipper) wymieniona jest w dokumencie z 1278 roku. W pobliżu znajduje się linia kolejowa z Berlina do Wrocławia. W 1810 roku naliczono we wsi 12 rolników, a w 1939 roku żyło w niej 129 mieszkańców. Dawniej prowadziła tędy droga handlowa ze Szczecina przez Frankfurt, Fürstenberg (pol. Przybrzeg) i dalej do Lubska, Zgorzelca i Pragi. Na uwagę w Kopernie zasługuje kościół z XIX wieku, którego fundament składa się z polnych kamieni i który jest budowlą ceglaną z absydą we wschodniej części i wieżą w zachodniej części,

Wikipedia


koperski

nazwisko


SJP.pl


kopersztych

dawniej: miedzioryt, rycina; kupersztych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) przest. miedzioryt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kupersztych, miedzioryt

Wiktionary


koperta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poczt. płaskie opakowanie papierowe na list, pismo lub drobne przedmioty;

 (1.2) rysunek, piktogram o wyglądzie zamkniętej koperty (1.1)

 (1.3) pot. poziomy znak drogowy oznaczający zakaz parkowania

 (1.4) zewnętrzna obudowa zegarka kieszonkowego lub naręcznego

Wiktionary

  • koperta – opakowanie do przesyłania listów i innych przesyłek pocztowych
  • koperta – opakowanie do przechowywania nierozpiętych owadów
  • koperta – poziomy znak drogowy P-20
  • koperta – przeszkoda w jeździectwie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włożył list do koperty, zakleił, przykleił znaczek i wrzucił do skrzynki.

 (1.3) Za zaparkowanie na kopercie dostał mandat.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpɛrta, AS: koperta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopertówka ż., kopertowanie n., kopertownica ż.

:: zdrobn. kopertka ż.

 czas. kopertować ndk., zakopertować dk.

 przym. kopertowy

Wiktionary


kopertka

zdrobnienie od: koperta


SJP.pl


kopertówa

zgrubienie od: kopertówka


SJP.pl


kopertować

wkładać do koperty


SJP.pl

czasownik

 (1.1) wkładać do koperty, zaklejać w kopercie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dotąd Telekomunkacja Polska drukowała i kopertowała rachunki w 5 miejscach, co było kosztowniejsze i nie pozwalało dobrze zarządzać całym procesem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛrˈtɔvat͡ɕ, AS: kopertovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopertówka ż., kopertownica ż., koperta ż., kopertowanie

 czas. zakopertować

 przym. kopertowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pakować

Wiktionary


kopertowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopertować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛrtɔˈvãɲɛ, AS: kopertovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopertować

 rzecz. koperta ż., kopertownica ż.

 przym. kopertowy

Wiktionary


kopertowe

przymiotnik od: koperta


SJP.pl


kopertówka

1. mała torebka damska bez rączki;
2. potocznie: łapówka pieniężna przekazywana w kopercie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielka, płaska torebka damska, bez paska lub z chowanym paskiem

 (1.2) spódnica z szerokiego pasa owijanego wokół bioder tak, że jego poły zachodzą na siebie, wiązana lub zapinana w pasie

 (1.3) pot. łapówka lub nieoficjalne wynagrodzenie przekazywane w kopercie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛrˈtufka, AS: kopertufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koperta ż., kopertka ż.

:: zgrub. kopertówa ż.

 przym. kopertowy

 czas. kopertować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kopertówa

Wiktionary


kopertownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie automatycznie składające dokumenty i wkładające je do kopert, które następnie zamyka i zakleja

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpɛrtɔvʲˈɲit͡sa, AS: kopertovʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koperta, kopertowanie, kopertka

 czas. kopertować

 przym. kopertowy

Wiktionary


kopertowy

przymiotnik od: koperta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kopertami, dotyczący kopert

 (1.2) w kształcie koperty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koperta ż., kopertka ż., kopertówa ż., kopertówka ż., kopertownica ż., kopertowanie n.

 czas. kopertować ndk.

Wiktionary


kopff

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Kopff – polski kompozytor piosenek (Do zakochania jeden krok)
  • August Kopff – niemiecki astronom
  • Kopff – krater na Księżycu

Wikipedia


kopia

1. odwzorowanie oryginału, replika
2. rodzaj broni używanej przez rycerzy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przedmiot wykonany na wzór pierwszego, nie oryginał

 (1.2) praw. biur. dokument wytworzony przez odwzorowanie oryginału

 (1.3) wojsk. hist. rodzaj białej broni o długim drzewcu, do walki konno;

 (1.4) hist. średniowieczna, podstawowa jednostka organizacyjna ciężkozbrojnej jazdy rycerskiej, złożona z rycerza i jego kilkuosobowego pocztu;

Wiktionary

  • wynik kopiowania (powielania obiektu)
  • kopia dzieła sztuki
  • kopia – rodzaj broni drzewcowej
  • kopia – jednostka organizacyjna rycerstwa

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.2) wtórnik, duplikat

antonimy.

 (1.1) oryginał, pierwowzór

 (1.2) oryginał, pierwowzór, pierwopis, pierwodruk

hiperonimy.

 (1.2) dokument

hiponimy.

 (1.2) fotokopia, ksero, skan, zdjęcie (dokumentu), wydruk (komputerowy)

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kopiowanie n., skopiowanie n., kopista m., kopistka ż., kopiarka ż., kopijnik mos.

 czas. kopiować ndk., skopiować dk.

 przym. kopiowy

frazeologia.

 kruszyć kopie

etymologia.

uwagi.

 

 (1.1) w przypadku obrazów, o kopii mówi się tylko w przypadku wykonania jej metodami malarskimi; jeśli wtórny obraz został wykonany techniką fotograficzną, wówczas używa się terminu „reprodukcja”

 (1.3) por|włócznia|lanca.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) copy; (1.3) lance

* arabski: (1.1) نسخة

* białoruski: (1.1) копія ż.; (1.3) кап'ё n.

* chiński standardowy: (1.2) 份 (fèn)

* czeski: (1.1) kopie ż.

* duński: (1.1) kopi w.

* esperanto: (1.1) kopio; (1.3) lanco

* francuski: (1.1) copie ż.

* hiszpański: (1.1) copia ż.; (1.3) alabarda ż., lanza ż.

* kataloński: (1.1) còpia ż.; (1.3) llança ż.

* niemiecki: (1.1) Kopie ż.; (1.2) Kopie ż.; (1.3) Lanze ż.

* nowogrecki: (1.1) αντίγραφο n.

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|kopia. ,. PJM|kopia 3. ,. PJM|kopia 3.}}

* rosyjski: (1.1) копия ż.; (1.3) копьё n.

* rumuński: (1.3) suliță ż.

* slovio: (1.1) kopia

* szwedzki: (1.1) kopia

* ukraiński: (1.1) копія ż.

* wilamowski: (1.1) kopii ż.; (1.2) kopii ż.

* włoski: (1.1) copia ż.; (1.4) lancia ż.

źródła.

== kopia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kopia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpʲja, AS: kopʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiowanie n., skopiowanie n., kopista m., kopistka ż., kopiarka ż., kopijnik mos.

 czas. kopiować ndk., skopiować dk.

 przym. kopiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) wtórnik, duplikat

Wiktionary


kopiariusz

zbiór kopii dokumentów oryginalnych


SJP.pl

Kartulariusz (łac. cartularium), także kartularz, kopiariusz, kopiał, kopiarz – zbiór dokumentów i odpisów edyktów, dotyczących majątków ziemskich przeważnie klasztornych.

Termin ten używany był w średniowieczu i początkowo oznaczał bibliotekę. W Polsce kartulariusz znany był już w XIII wieku. Określano tak również księgę, zawierającą kopie dokumentów od różnych wystawców dla jednego odbiorcy. Takie księgi były prowadzone w klasztorach. W innych kancelariach i urzędach podobną rolę pełniły regesty.

Wikipedia


kopiarka

urządzenie do kopiowania tekstów i rysunków; kserograf, kserokopiarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie kopiujące

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W narożniku sekretariatu stoi kopiarka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopia ż., kopiowanie n., skopiowanie n., kopista m., kopistka ż.

 czas. kopiować ndk., skopiować dk.

 przym. kopiowy

Wiktionary


kopiarnia

dział zakładu chemigraficznego lub pomieszczenie, w którym się kopiuje


SJP.pl


kopiarstwo

rzadko: mechaniczne, bezmyślne naśladownictwo; kopiowanie, małpiarstwo


SJP.pl


kopiarz

1. przestarzałe: maszyna powielająca teksty wykonane na woskowych matrycach; powielacz;
2. dawniej:
a) bezrolny otrzymujący za robociznę zboże w kopach;
b) kopiariusz;
c) kopista


SJP.pl

Kartulariusz (łac. cartularium), także kartularz, kopiariusz, kopiał, kopiarz – zbiór dokumentów i odpisów edyktów, dotyczących majątków ziemskich przeważnie klasztornych.

Termin ten używany był w średniowieczu i początkowo oznaczał bibliotekę. W Polsce kartulariusz znany był już w XIII wieku. Określano tak również księgę, zawierającą kopie dokumentów od różnych wystawców dla jednego odbiorcy. Takie księgi były prowadzone w klasztorach. W innych kancelariach i urzędach podobną rolę pełniły regesty.

Wikipedia


kopiasty

mający kształt kopca; nagromadzony w usypisko; wysoko naładowany; kopiaty


SJP.pl


kopiaty

mający kształt kopca; nagromadzony w usypisko; wysoko naładowany; kopiasty


SJP.pl


kopiał

1. książka do pisania zleceń, kwitów, rachunków itp. przez kalkę, w której kopia tekstu zostaje jako dowód;
2. integralna część kopiarki, dzięki której można nadać obrabianemu przedmiotowi pożądany kształt; wzornik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. biurowa książka do kopiowania przez kalkę zleceń, rachunków, kwitów itp.

 (1.2) techn. przest. wzornik, wzór jednakowego wytwarzania przedmiotów; narzędzie identycznego kształtowania obrabianych przedmiotów

 (1.3) hist. kartulariusz, średniowieczny zbiór dokumentów, ich kopii i odpisów;

Wiktionary

Kartulariusz (łac. cartularium), także kartularz, kopiariusz, kopiał, kopiarz – zbiór dokumentów i odpisów edyktów, dotyczących majątków ziemskich przeważnie klasztornych.

Termin ten używany był w średniowieczu i początkowo oznaczał bibliotekę. W Polsce kartulariusz znany był już w XIII wieku. Określano tak również księgę, zawierającą kopie dokumentów od różnych wystawców dla jednego odbiorcy. Takie księgi były prowadzone w klasztorach. W innych kancelariach i urzędach podobną rolę pełniły regesty.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.2) szablon

 (1.3) kopiariusz, kopiarz, kartularz

Wiktionary


kopić

układać w kopy, np. siano


SJP.pl

czasownik

 (1.1) roln. układać zboże, siano w kopy

Wiktionary

Kopić – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, w kantonie dziesiątym, w gminie Glamoč. W 2013 roku liczyła 2 mieszkańców – Serbów.

Wikipedia


kopica

1. niewielka kopa siana;
2. dawniej: kopiec, kupa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kopa siana lub zboża

Wiktionary

3 wzniesienia w Polsce:

  • Kopica (803 m n.p.m.) – wzniesienie w Sudetach Środkowych, w Górach Kamiennych
  • Kopica (165,9 m n.p.m.) – wzniesienie na Pojezierzu Drawskim, położone w woj. zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Czaplinek
  • Kopica (152 m n.p.m.) – wzniesienie na Pojezierzu Łagowskim, położone w woj. lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Sulęcin

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈpʲit͡sa, AS: kopʹica

Wiktionary


kopiczyński

nazwisko


SJP.pl


kopidoł

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) żart. grabarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz kopidół ciągle łazi narąbany.

 (1.1) W Dzięgielowie mają dwóch kopidołów.

Wiktionary


kopiec

1. sztucznie usypane wzniesienie;
2. ziemniaki lub jarzyny zasypane ziemią i okryte słomą w celu zabezpieczenia ich przed zamarznięciem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sztucznie usypane wzniesienie

 (1.2) książk. lub archit. pomnik w formie takiego wzniesienia

 (1.3) pot. przen. zbiór przedmiotów ułożonych jeden na drugim

 (1.4) roln. pryzma ziemniaków, warzyw itp. przysypanych ziemią i przykrytych słomą w celu zabezpieczenia przed przemarznięciem; także: dół z taką samą zawartością zabezpieczony w ten sam sposób

 (1.5) inform. struktura danych oparta na drzewie, w której wartości potomków węzła są w stałej relacji z wartością rodzica

Wiktionary

  • kopiec (architektura)
  • kopiec (informatyka)
  • kopiec (rolnictwo)

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kopcowanie n., zakopcowanie n., okopcowanie n.

:: zdrobn. kopczyk m.

 czas. okopcować dk., kopcować ndk., zakopcować dk.

 przym. kopcowy, kopcowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kurhan

 (1.3) sterta

Wiktionary


kopiejeczka

zdrobniale o kopiejce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: kopiejka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpʲjɛ̇ˈjɛt͡ʃka, AS: kopʹi ̯ėi ̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiejka ż.

Wiktionary


kopiejka

1/100 rubla (rosyjskiej jednostki monetarnej), rubla białoruskiego, rubla tadżyckiego lub hrywny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) monet. drobna jednostka monetarna Rosji, Białorusi, a dawniej także ZSRR, jedna setna rubla;

 (1.2) monet. drobna jednostka monetarna Ukrainy, jedna setna hrywny

Wiktionary

Kopiejka (ros. копейка, kopiejka; ukr. копійка, kopijka; biał. капейка, kapiejka) – moneta, drobna jednostka monetarna Rosji, Białorusi i Naddniestrza (dawniej ZSRR) równa 1/100 rubla. Także jednostka monetarna Ukrainy równa 1/100 hrywny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈpʲjɛ̇jka, AS: kopʹi ̯ėi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kopiejeczka ż.

 przym. kopiejkowy

Wiktionary


kopiejkowy

kopiejka


SJP.pl

Patrz:

kopiejka

kopieniacki

przymiotnik od: kopieniactwo


SJP.pl


kopieniactwo

prymitywna forma rolnictwa, polegająca na uprawie roli kopaczką, bez użycia pługa czy radła, połączona najczęściej z hodowlą bydła


SJP.pl

Uprawa kopieniacza – sposób uprawy gleby, polegający na odwracaniu warstwy wierzchniej przy zastosowaniu narzędzi ręcznych (np. szpadla, motyki). Metoda mało wydajna, stosowana w epoce późnego mezolitu i wczesnego neolitu przed upowszechnieniem się orki sprzężajnej. Obecnie stosowana w uprawie niewielkich areałów rolnych (np. ogródków przydomowych), których mała powierzchnia uniemożliwia wykorzystanie zmechanizowanych środków produkcji rolniczej.

Wikipedia


kopieniaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kopieniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopieniak m.

Wiktionary


kopieniaczy

przymiotnik od: kopieniactwo (pierwotna metoda uprawy roli, polegająca na spulchnianiu ziemi za pomocą kija)


SJP.pl


kopieniak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. rodzaj płaszcza, szara opończa bez rękawów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpʲjɛ̇̃ɲak, AS: kopʹi ̯ė̃ńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopieniaczek mrz.

Wiktionary


kopieniec

szczyt w Gorcach


SJP.pl

  • Kopieniec – szczyt w Gorcach
  • Kopieniec – polana u podnóży Wielkiego Kopieńca w Tatrach Zachodnich
  • Kopieniec – wzniesienie w Beskidzie Śląskim
  • Wielki Kopieniec lub Kopieniec – szczyt po wschodniej stronie Doliny Olczyskiej w Tatrach
  • Wielki Kopieniec lub Kopieniec – szczyt w Dolinie Chochołowskiej
  • Kopieniec – jezioro w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Czarna Dąbrówka

Wikipedia


kopij

1. odwzorowanie oryginału, replika
2. rodzaj broni używanej przez rycerzy


SJP.pl


kopijka

rzadko: mała kopia


SJP.pl


kopijnik

w średniowiecznym wojsku: żołnierz ciężkozbrojny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. ciężkozbrojny jeździec uzbrojony w kopię, a także miecz

Wiktionary

Słupowe nagrobki szeklerskie – z węg. zwane Kopjafa (spolszcz. kopijnik) – "drewniana kopia", "drewniany słup"; lub fejfa – "drzewo głowowe", stanowią jeden z charakterystycznych elementów kultury Szeklerów, zamieszkujących obecnie rumuński Siedmiogród. Pierwotnie stawiane na szeklerskich grobach, obecnie spotykane są na całych Węgrzech w roli tradycyjnych, staromadziarskich pomników; jednym z takich pomników jest np. Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kopia ż.

 przym. kopijniczy

Wiktionary


kopiński

nazwisko


SJP.pl


kopiorama

urządzenie do kopiowania stykowego negatywów lub diapozytywów ilustracji


SJP.pl

Kopiorama – urządzenie do kopiowania stykowego, czyli naświetlania materiału światłoczułego poprzez kliszę (z wywołanym obrazem) leżącą bezpośrednio na tym materiale (oprócz klisz mogą to być również inne materiały, np. kalka zawierająca naniesiony dowolną techniką obraz). Obraz jest kopiowany w skali 1:1. Aby kopiowanie było faktycznie stykowe niezbędnym warunkiem jest, aby klisza była naświetlona w ten sposób, żeby strona zawierająca obraz dotykała warstwy światłoczułej – w przeciwnym przypadku obraz byłby lekko rozmyty. Np. z tego powodu przy naświetlaniu blach offsetowych wymagane są klisze naświetlone lewoczytelnie – "w lustrze".

Wikipedia


kopioramka

urządzenie do sporządzania fotograficznych odbitek stykowych


SJP.pl


kopiować

czasownik przechodni niedokonany (dk. skopiować)

 (1.1) powielać coś (zwykle materiał drukowany lub dane komputerowe), przepisywać, wykonywać kopię czegoś; powtarzać czyjeś zachowanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj panowie kopiowali jakieś dokumenty i w kopiarce zabrakło papieru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpʲjɔvat͡ɕ, AS: kopʹi ̯ovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopia ż., kopiarka ż., kopista m., kopiowanie n., skopiowanie n.

 czas. skopiować dk.

 przym. kopiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odbijać (na kserokopiarce), powtarzać, wzorować się, papugować

Wiktionary


kopiowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopiować.

Wiktionary

  • kopiowanie (powielanie)
  • kopiowanie (informatyka)
  • kopiowanie (kynologia)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kopiowanie materiałów z Wikisłownika jest dozwolone, choć pod pewnymi warunkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpʲjɔˈvãɲɛ, AS: kopʹi ̯ovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. skopiowanie n., kopia ż., kopiarka ż., kopista m.

 czas. kopiować ndk., skopiować dk.

 przym. kopiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powielanie

Wiktionary


kopiowy

przymiotnik od: kopia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kopiowaniem, dotyczący kopiowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopiarka ż., kopia ż., kopiowanie n., skopiowanie n., kopista m., kopistka ż.

 czas. kopiować ndk., skopiować dk.

Wiktionary


kopisko

rzadko: stos, usypisko czegoś; kopczyk, kopiec, sterta


SJP.pl

Kopisko (także: Podchełmiec, niem. Winkler-Berg, Winklerberg) - szczyt górski o wysokości 688 m n.p.m. w Masywie Chełmca w Górach Wałbrzyskich, w jego południowym ramieniu, pomiędzy szczytami Cichawą na północy i Boguszówką na południowym zachodzie. Leży w obrębie Boguszowa-Gorców. Jest zbudowany z dolnopermskich porfirów. W większości porasta go las mieszany.

W 1902 na jego szczycie zbudowano kamienną wieżę Bismarcka, wysadzoną w 1947.

Wikipedia


kopista

1. osoba, która sporządza kopię czegoś, powiela oryginał;
2. osoba przepisująca księgi, dokumenty; skryba, pisarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba sporządzająca kopie

 (1.2) hist. średniowieczny skryba

 (1.3) hist. wojsk. żołnierz Korpusu Ochrony Pogranicza

Wiktionary

Kopista – osoba, zajmująca się w średniowieczu przepisywaniem ksiąg lub dokumentów. Osoba taka mogła łączyć różne utwory i dopisywać własne fragmenty. Zdarzało się, że w ten sposób powstawały kolejne wersje tego samego tematu, a nawet zupełnie nowe dzieła. Kopistami byli mnisi.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. kopia ż., kopiowanie n., skopiowanie n.

::: fż. kopistka ż.

:: czas. kopiować ndk., skopiować dk.

 przym. kopiowy

 (1.3)

:: skr. KOP

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) skryba, skryptor, przepisywacz

Wiktionary


kopistka

kobieta, która sporządza kopię czegoś, powiela oryginał


SJP.pl


kopka

mała kopa, czyli złożone w stertę siano lub słoma


SJP.pl

  • kopka – ustawione snopy słomy lub siana
  • Kopka – polana w Tatrach Zachodnich
  • Bogusław Kopka – polski historyk
  • Kopka – wzniesienie w Sudetach Wschodnich, w Masywie Śnieżnika – Krowiarkach
  • Kopka – wzgórze na Przedgórzu Sudeckim we Wzgórzach Niemczańsko-Strzelińskich

Wikipedia


kopla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szeroki pas skórzany

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. łąka na wzgórku za domem

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. łąka przeznaczona do wypasania bydła

Wiktionary

Kopel (potocznie Kopla, Kropla) – rzeka, prawy dopływ Warty.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== kopla (język fiński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) banda, szajka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== kopla (język fiński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) banda, szajka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


koplanarny

w matematyce: leżący w tej samej płaszczyźnie; komplanarny


SJP.pl


koplino

Koplino (do 1945 Kopplin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Golczewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

We wsi był przystanek kolei wąskotorowej Koplino.

Wikipedia


kopnąć

uderzyć nogą


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. kopać)

 (1.1) dokonany od|kopać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: kopnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopniak m., kop m., kopnięcie n.

 przym. okopowy

Wiktionary


kopniaczek

zdrobnienie od: kopniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kopniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopniak m.

Wiktionary


kopniak

uderzenie nogą; kopnięcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) cios zadany nogą

 (1.2) środ. mot. w motocyklu pedał rozrusznika

Wiktionary

Kopnięcie – uderzenie stopą, kolanem lub inną częścią nogi stosowane w różnych formach konfrontacji fizycznej, w sztukach i w sportach walki. Kopnięcia są wolniejsze niż ciosy pięścią, chociaż silniejsze od nich.

Kopnięcia stanowią podstawowy element wielu sztuk walki, takich jak odmiany muay thai, wushu, karate, kick-boxing, tangsudo, taekwondo i MMA.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostałam tuzin policzków, a Cecco tyleż kopniaków.

 (1.1) Chcecie, by zniżył głos, to podnieście swój, pokażcie mu kij lub dajcie mu kopniaka w zadek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpʲɲak, AS: kopʹńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopnięcie n., kopanie n., kop m., kopacz m.

:: zdrobn. kopniaczek m.

 czas. kopać ndk., kopnąć dk., wykopywać ndk.

 przym. okopowy

Wiktionary


kopnica

Kopnica (do 1945 niem. Köpnitz) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Darłowo przy drodze wojewódzkiej nr 203.

Według danych z 28 września 2009 roku wieś miała 119 stałych mieszkańców.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kopnica, po jej zniesieniu w gromadzie Darłowo. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie koszalińskim.

Wikipedia


kopnięcie

uderzenie nogą; kopniak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uderzenie, cios zadany nogą

Wiktionary

Kopnięcie – uderzenie stopą, kolanem lub inną częścią nogi stosowane w różnych formach konfrontacji fizycznej, w sztukach i w sportach walki. Kopnięcia są wolniejsze niż ciosy pięścią, chociaż silniejsze od nich.

Kopnięcia stanowią podstawowy element wielu sztuk walki, takich jak odmiany muay thai, wushu, karate, kick-boxing, tangsudo, taekwondo i MMA.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔpʲˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: kopʹńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopniak m., kopanie n., kop m., wykop m., wykopki nmos.

 czas. kopać ndk., kopnąć dk.

 przym. okopowy, kopalny

Wiktionary


kopnięty

potocznie: odbiegający od normy i świadczący o niezrównoważeniu; szurnięty, stuknięty, rąbnięty, puknięty, walnięty


SJP.pl


kopnik

dawniej: uczestnik kopy - zebrania gromadzkiego


SJP.pl


kopno

1. miejsce wzniesione, wolne od śniegu, ziemia pokazująca się podczas odwilży
2. legowisko zająca w śniegu


SJP.pl


kopny

sypki i trudny do przejścia odcinek drogi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o śniegu lub piasku: trudny do przebycia, powodujący grzęźnięcie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był już zmęczony, bo od kwadransa brnął w kopnym śniegu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpnɨ, AS: kopny

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopać

 rzecz. kopanie n., kop mrz./mzw.

Wiktionary


kopocz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. górn. kilof

Wiktionary


kopolimer

polimer zawierający co najmniej dwa rodzaje merów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) chem. polimer, któreg łańcuchy zawierają dwa lub więcej rodzajów merów;

Wiktionary

Kopolimery – rodzaj polimerów, których łańcuchy zawierają dwa lub więcej rodzajów merów. W odróżnieniu od kopolimerów, polimery zawierające tylko jeden rodzaj merów nazywa się często homopolimerami. Głównym powodem otrzymywania kopolimerów są ich szczególne własności fizyczne, których nie mogą mieć homopolimery i ich proste mieszaniny zawierające te same mery.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|ko-|polimer.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) copolymer

* baskijski: (1.1) kopolimero

* czeski: (1.1) kopolymer m.

* estoński: (1.1) kopolümeer

* francuski: (1.1) copolymère m.

* hiszpański: (1.1) copolímero m.

* japoński: (1.1) 共重合

* kataloński: (1.1) copolímer m.

* niemiecki: (1.1) Copolymer

* portugalski: (1.1) copolímero m.

* słowacki: (1.1) kopolymér m.

* węgierski: (1.1) kopolimer

* włoski: (1.1) copolimero m.

źródła.

== kopolimer (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. kopolimer

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|ko-|polimer.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) copolymer

* baskijski: (1.1) kopolimero

* czeski: (1.1) kopolymer m.

* estoński: (1.1) kopolümeer

* francuski: (1.1) copolymère m.

* hiszpański: (1.1) copolímero m.

* japoński: (1.1) 共重合

* kataloński: (1.1) copolímer m.

* niemiecki: (1.1) Copolymer

* portugalski: (1.1) copolímero m.

* słowacki: (1.1) kopolymér m.

* węgierski: (1.1) kopolimer

* włoski: (1.1) copolimero m.

źródła.

== kopolimer (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. kopolimer

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kopolimeryzacja

Kopolimeryzacja – polimeryzacja z udziałem co najmniej dwóch różnych monomerów, która prowadzi do otrzymania kopolimerów. W zależności od wzajemnej reaktywności względnej monomerów reakcja ta prowadzi do otrzymania polimerów o różnym składzie i dystrybucji merów w końcowym polimerze. Mechanizm kopolimeryzacji zależy od stężenia i reaktywności poszczególnych monomerów.

Wikipedia


koppa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) litera alfabetu greckiego, obecnie nieużywana, w greckim systemie liczbowym oznaczająca liczbę 90, Ϙ;

 (1.2) archaiczna litera cyrylicy, Ҁ, stosowana także jako oznaczenie 90

Wiktionary

Koppa (gr. κόππα, pisana Ϙϙ lub Ϟϟ) – litera alfabetu greckiego, obecnie nieużywana w tym języku. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 90. W alfabecie koppa znajdowała się między san a rho.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) koppa; (1.2) koppa

źródła.

== koppa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) litera grecka koppa, Ϙ, ϙ, Ϟ, ϟ

 (1.2) litera cyrylicy koppa, Ҁ, ҁ

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpːa, AS: ko•pa

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) koppa; (1.2) koppa

źródła.

== koppa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) litera grecka koppa, Ϙ, ϙ, Ϟ, ϟ

 (1.2) litera cyrylicy koppa, Ҁ, ҁ

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kopra

wysuszony miąższ orzecha kokosowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. wysuszony miąższ orzecha kokosowego;

Wiktionary

Kopra – wysuszony miąższ (bielmo) nasion kokosa właściwego (palmy kokosowej), będący najważniejszym z ekonomicznego punktu widzenia surowcem pozyskiwanym z kokosa. Zawiera około 60–70% tłuszczu i na skalę przemysłową wykorzystywany jest do wyrobu oleju kokosowego. Przed wysuszeniem bielmo jest także ucierane w wióry, następnie macerowane w gorącej wodzie i prasowane, co w efekcie daje białą, nieprzejrzystą emulsję. Z niej także uzyskuje się olej, ale też mleko i krem kokosowy, służące do wyrabiania słodyczy. Słodkie masy z kremem kokosowym są formowane, suszone, a następnie krojone na podobne do toffi cukierki, o silnie kokosowym smaku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kraj Tuvalu sprzedaje koprę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpra, AS: kopra

Wiktionary


koprocesor

dodatkowy, wyspecjalizowany procesor wspomagający główny procesor komputera; współprocesor


SJP.pl

Koprocesor arytmetyczny, jednostka zmiennoprzecinkowa (ang. Floating-Point Unit, FPU) – układ scalony wspomagający procesor w obliczeniach głównie zmiennoprzecinkowych, ale również na liczbach całkowitych. W większości współczesnych konstrukcji koprocesor arytmetyczny, a także jednostki obsługujące bardziej skomplikowane obliczenia (np. instrukcje wektorowe), zintegrowany jest z procesorem w jednym układzie scalonym.

Wikipedia


koproducencki

odnoszący się do koproducenta lub koprodukcji, właściwy koproducentom


SJP.pl


koproducent

osoba lub przedsiębiorstwo współpracujące z innymi przy produkcji czegoś; współproducent


SJP.pl

Koprodukcja (ang. coproduction) – wspólne przedsięwzięcie produkcyjne kilku podmiotów (osób, przedsiębiorstw). Także wynik takiej współpracy.

Termin używany głównie w odniesieniu do produkcji filmowej, teatralnej, operowej itp. Celem koprodukcji najczęściej jest rozłożenie kosztów produkcji na koproducentów.

Wikipedia


koproducentka

koproducent


SJP.pl

Patrz:

koproducent

koprodukcja

współprodukcja;
1. współpraca kilku osób lub przedsiębiorstw przy produkcji czegoś;
2. produkt powstały w wyniku takiej współpracy


SJP.pl

Koprodukcja (ang. coproduction) – wspólne przedsięwzięcie produkcyjne kilku podmiotów (osób, przedsiębiorstw). Także wynik takiej współpracy.

Termin używany głównie w odniesieniu do produkcji filmowej, teatralnej, operowej itp. Celem koprodukcji najczęściej jest rozłożenie kosztów produkcji na koproducentów.

Wikipedia


koprodukcyjny

związany z koprodukcją


SJP.pl


koprodukować

współpracować przy produkcji czegoś


SJP.pl


koprodukt

pojęcie w teorii kategorii będące uogólnieniem sumy rozłącznej zbiorów i zewnętrznej sumy prostej przestrzeni liniowych


SJP.pl

Koprodukt – pojęcie w teorii kategorii będące uogólnieniem sumy rozłącznej zbiorów i zewnętrznej sumy prostej przestrzeni liniowych. Koprodukt jest konstrukcją dualną do produktu.

Wikipedia


koprofag

zwierzę żywiące się odchodami innych zwierząt, np. chrząszcz krowieńczak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ekol. zwierzę odżywiające się odchodami, fekaliami

Wiktionary

Koprofagia (gr. kópros = gnój + phagein = jeść) – odżywianie się odchodami (kałem).

U niektórych organizmów (np. krowieńczak, żuk gnojowy, poświętnik) żerowanie na odchodach innych zwierząt jest naturalnym sposobem odżywiania się, ponieważ kał zawiera dużo częściowo strawionego pożywienia. Kał może mieć też znaczenie pomocnicze, jak to się dzieje u hipopotamów i młodych słoni, gdyż zwiększa wykorzystanie pokarmu, oraz u psów i świń, u których umożliwia zaspokojenie niedoborów pokarmowych.

Wikipedia


koprofagia

1. zoologia: żywienie się przez niektóre zwierzęta kałem innych gatunków zwierząt
2. medycyna: spożywanie kału przez ludzi z niektórymi zaburzeniami psychicznymi


SJP.pl

Koprofagia (gr. kópros = gnój + phagein = jeść) – odżywianie się odchodami (kałem).

U niektórych organizmów (np. krowieńczak, żuk gnojowy, poświętnik) żerowanie na odchodach innych zwierząt jest naturalnym sposobem odżywiania się, ponieważ kał zawiera dużo częściowo strawionego pożywienia. Kał może mieć też znaczenie pomocnicze, jak to się dzieje u hipopotamów i młodych słoni, gdyż zwiększa wykorzystanie pokarmu, oraz u psów i świń, u których umożliwia zaspokojenie niedoborów pokarmowych.

Wikipedia


koprofil

osoba cierpiąca na koprofilię, tj. osiągająca satysfakcję seksualną podczas kontaktu z kałem ludzkim lub zwierzęcym


SJP.pl

Koprofilia (stgr. κόπρος, kópros – wydalina, φιλία, philia – „przyjaźń” lub „miłość”) – parafilia, w której zjadanie oraz kontakt z kałem własnym lub partnera (np. smarowanie ciała, wypróżnianie na klatkę piersiową) jest źródłem podniecenia seksualnego.

Wikipedia


koprofilia

zboczenie seksualne, polegające na doznawaniu podniecenia w kontakcie z odchodami partnera, oglądaniu go podczas załatwiania się itd.


SJP.pl

Koprofilia (stgr. κόπρος, kópros – wydalina, φιλία, philia – „przyjaźń” lub „miłość”) – parafilia, w której zjadanie oraz kontakt z kałem własnym lub partnera (np. smarowanie ciała, wypróżnianie na klatkę piersiową) jest źródłem podniecenia seksualnego.

Wikipedia


koprofilka

koprofil


SJP.pl

Patrz:

koprofil

koprofilny

koprofilia


SJP.pl

Patrz:

koprofilia

koprolalia

skłonność, często chorobliwa, do używania wulgaryzmów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obsesyjne wypowiadanie słów nieprzyzwoitych lub wulgarnych

Wiktionary

Koprolalia (gr. kópros 'kał' i laliá 'gadanina') – patologiczna, niedająca się opanować potrzeba wypowiadania nieprzyzwoitych słów lub zdań, przekleństw lub obelg (wulgaryzmów) kierowanych do innych osób.

Występuje w zespole Tourette’a (poniżej 15% wszystkich chorych), ale również w schizofrenii, psychozach alkoholowych, czasem w zaburzeniu obsesyjno-kompulsyjnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Symptomem niektórych chorób umysłowych jest często koprolalia, proszę więc pochopnie nie oceniać naszych pacjentów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔprɔˈlalʲja, AS: koprolalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koprolit m.

Wiktionary


koprolalny

koprolalia


SJP.pl

Patrz:

koprolalia

koprolit

1. skamieniała grudka kału zwierzęcia kopalnego;
2. nieskamieniały ekskrement dżdżownic tworzący biohumus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. zachowany w osadach skamieniały ekskrement zwierzęcy;

 (1.2) roln. ekskrementy głównie dżdżownic, zawierające dużo składników organicznych, używane w użyźnianiu gleby

Wiktionary

Koprolity (gr. kopros - kał + lithos - kamień) – skamieniałe ekskrementy zwierząt, jeden z rodzajów skamieniałości śladowych.

Koprolity spotykane są w osadach pochodzących od ordowiku do współczesności.

Koprolity, podobnie jak inne skamieniałości śladowe, są klasyfikowane zgodnie z zasadami ichnotaksonomii. Przykładowe ichnorodzaje koprolitów to Bactrylium – drobne koprolity małży z retyku, Tibikoia – drobne koprolity wieloszczetów z miocenu, czy Macropoma – poddane fosforytyzacji koprolity ryb z kredy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈprɔlʲit, AS: koprolʹit

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koprolalia ż.

 przym. koprolitowy

Wiktionary


koprolitowy

koprolit


SJP.pl

Patrz:

koprolit

koprowina

dawniej: miedziaki, pieniądze miedziane


SJP.pl


koprowski

nazwisko


SJP.pl

Koprowski (forma żeńska: Koprowska; liczba mnoga: Koprowscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 4921 osoby, według nowszych, internetowych danych noszą je 5294 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa koper i jest najbardziej rozpowszechnione w północno-centralnej i południowo-centralnej Polsce.

Wikipedia


koprowy

przymiotnik od: koper


SJP.pl


kopruch

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. komar

Wiktionary

Kopruch, właściwie Aleksander Kozłowski (ur. 5 marca 1985 w Świętochłowicach) – polski scenarzysta, reżyser, operator filmowy, twórca CGI, raper, autor tekstów, kompozytor, producent muzyczny i przedsiębiorca. Założyciel i właściciel studia filmowego Przedmarańcza.

Wikipedia


koprula

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kulin. zupa koperkowa

Wiktionary


koprzywnica

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Koprzywnica, dawniej także Pokrzywnica – miasto w woj. świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, nad rzeką Koprzywianką (na której utworzono zalew). Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Koprzywnica. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnobrzeskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔpʃɨvʲˈɲit͡sa, AS: kopšyvʹńica

Wiktionary


koprzywnicki

przymiotnik od: Koprzywnica


SJP.pl


koprzywniczanin

mieszkaniec Koprzywnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


koprzywniczanka

mieszkanka Koprzywnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


kopsać

potocznie:
a) dawać;
b) kopać


SJP.pl


kopsnąć

potocznie:
a) dać
b) kopnąć


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany (ndk. kopsać)

 (1.1) gwara. więz. slang. młodz. podać, sprzedać, dać

czasownik zwrotny dokonany kopsnąć się (ndk. kopsać się)

 (2.1) slang. młodz. skoczyć gdzieś, pobiec po coś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy ktoś mógłby mi kopsnąć adres strony, na której znalazłbym te informacje?

 (1.1) Kopsnij kolki, pić mi się chce.

 (2.1) Kopsnij się do sklepu po chipsy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔpsnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: kopsnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopsnięcie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. zapodać

Wiktionary


kopsnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopsnąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔpsʲˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: kopsʹńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopsnąć

Wiktionary


kopt

przedstawiciel grupy ludności zamieszkującej Egipt


SJP.pl


kopt.

skrót od: koptyjski


SJP.pl


koptowie

lud zamieszkujący Egipt


SJP.pl

Koptowie (arab. ‏أقباط‎ Akbat) – grupa etniczno-religijna, ogólne określenie wiernych Kościołów koptyjskich: ortodoksyjnego Kościoła koptyjskiego i Kościoła katolickiego obrządku koptyjskiego. Słowo kopt pochodzi od arabskiego qibt, będącego zmodyfikowaną i skróconą wersją greckiego aigyptos, bez pierwszej i ostatniej sylaby. Koptyjski jest ostatnim stadium języka rodowitych mieszkańców Egiptu, zapisywanego niegdyś hieroglifami, a od III w. n.e. – alfabetem greckim. Ortodoksyjnych koptów jest około 11,2 mln, głównie w Egipcie, duża część w diasporze w Europie Zachodniej i w Ameryce Północnej, niewielka liczba w pozostałych krajach Lewantu. Liczbę wiernych Kościoła koptyjsko-katolickiego określa się na około 210 tys. (wyłącznie w Egipcie).

Wikipedia


koptyjka

przedstawicielka grupy ludności zamieszkującej Egipt


SJP.pl


koptyjski

dotyczący Koptów, charakterystyczny dla Koptów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) antrop. rel. związany z Koptami; dotyczący Kościoła koptyjskiego i jego wyznawców

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. ostatnia faza rozwojowa języka egipskiego, język wywodzący się ze staroegipskiego, należący do rodziny języków afroazjatyckich;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔpˈtɨjsʲci, AS: koptyi ̯sʹḱi

Wiktionary


kopula

forma osobowa czasownika "być" wiążąca podmiot z orzecznikiem w zdanie; łącznik, spójka


SJP.pl


kopulacja

spółkowanie;
1. fizycznie zespolenie się organów płciowych ludzi lub zwierząt różnej płci, umożliwiające zapłodnienie komórki jajowej przez plemniki;
2. pejoratywnie: stosunek seksualny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. cielesne zespolenie się dwóch osobników różnej płci, umożliwiające zapłodnienie

 (1.2) biol. połączenie się gamet w zygotę

Wiktionary

Kopulacja (łac. copulatio), akt płciowy, spółkowanie – stosunek płciowy, który u zwierząt polega na bezpośrednim kontakcie dwóch osobników (różnych płci lub obojnaczych) w celu zaplemnienia i zapłodnienia. W akcie tym wykorzystywane są najczęściej różnie wykształcone narządy kopulacyjne. Kopulację u większości zwierząt poprzedza określony rytuał godowy i wydzielanie specyficznych sygnałów zapachowych (np. feromony), dźwiękowych (np. ptasi śpiew) i wzrokowych (np. szata godowa).

Wikipedia

Powiązane:

 czas. kopulować ndk.

 przym. kopulacyjny

 rzecz. kopulowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spółkowanie, stosunek, akt płciowy, stosunek płciowy, zootechn. krycie

Wiktionary


kopulacyjny

związany z kopulacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biol. dotyczący kopulacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopulacja ż., kopulowanie n.

 czas. kopulować ndk.

Wiktionary


kopulak

piec odlewniczy do wytapiania żeliwa; żeliwiak


SJP.pl


kopulakowy

przymiotnik od: kopulak


SJP.pl


kopulant

potocznie: męski partner erotyczny; konkubent, kochanek, nałożnik


SJP.pl


kopulasty

o kształcie kopuły; kopułowaty


SJP.pl


kopulizacja

sposób szczepienia drzew i krzewów zrazem na podkładce


SJP.pl


kopulizować

w ogrodnictwie: szczepić drzewa i krzewy na podkładce ze zdrewniałego pędu z pąkami


SJP.pl


kopulować

odbywać stosunek płciowy; spółkować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) fizj. odbywać stosunek seksualny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Małpy kopulowały w zoo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpuˈlɔvat͡ɕ, AS: kopulovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopulacja ż., kopulowanie n.

 przym. kopulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spółkować, parzyć się, ptaszkować

Wiktionary


kopulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kopulować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔpulɔˈvãɲɛ, AS: kopulovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopulacja ż.

 czas. kopulować

 przym. kopulacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spółkowanie

Wiktionary


kopuła

1. sklepienie półkoliste lub półeliptyczne oparte na murze lub bębnie na planie kolistym, eliptycznym albo wielobocznym ;
2. dystrybuanta wielowymiarowego rozkładu prawdopodobieństwa na kwadracie jednostkowym (dla trzech wymiarów sześcianie jednostkowym, itd.) o jednostajnych rozkładach brzegowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. półkoliste lub półeliptyczne sklepienie;

 (1.2) mat. dystrybuanta wielowymiarowego rozkładu prawdopodobieństwa na kwadracie jednostkowym o jednostajnych rozkładach brzegowych;

Wiktionary

  • kopuła (architektura)
  • kopuła (matematyka)
  • kopuła (geologia)
  • kopuła geodezyjna
  • kopuła lodowa
  • kopuła pancerna
  • kopuła pozorna
  • kopuła wulkaniczna

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈpuwa, AS: kopuu̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) copula

Wiktionary


kopułka

1. zdrobnienie od: kopuła; mała kopuła;
2. kopułka aparatu zapłonowego - część urządzenia zapłonowego w silniku benzynowym, gdzie następuje przełączanie zapłonu na kolejne cylindry;
3. kopułka naścienna, kopułka wysmukła - niewielki owad, błonkówka z rodziny osowatych


SJP.pl

  • kopułka – górny element aparatu zapłonowego
  • kopułka (Cuphophyllus) – rodzaj grzybów
  • kopułka (Eumenes) – rodzaj owadów

Wikipedia


kopułkowaty

podobny kształtem do kopuły; zakończony kopułą; kopulasty


SJP.pl


kopułkowy

kopułka


SJP.pl

Patrz:

kopułka

kopułowaty

o kształcie kopuły; kopulasty


SJP.pl


kopułowy

przymiotnik od: kopuła


SJP.pl


kopyciarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wyrzynający z drewna kopyta szewskie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto, kopytnik, kopytarz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopytnik, kopytarz

Wiktionary


kopyciński

nazwisko


SJP.pl


kopycki

nazwisko


SJP.pl


kopyco

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wełniana skarpeta

Wiktionary


kopydłów

Kopydłów – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Biała.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


kopydłowo

1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. fikcyjna wieś będąca miejscem akcji widowiska estradowego pt. "Spotkanie z Balladą"


SJP.pl

W Polsce
  • Kopydłowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Kłecko.
  • Kopydłowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Wilczyn
  • Kopydłowo – dawny wąskotorowy przystanek kolejowy w Kopydłowie
Zobacz też
  • Kopydłów

Wikipedia


kopyrajter

osoba zajmująca się pisaniem sloganów i tekstów reklamowych; copywriter, tekster


SJP.pl


kopyrtnyć

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przewrócić

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kopyrtać sie ndk.

Wiktionary


kopyść

regionalnie: płaska, drewniana łyżka o długim trzonku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reg. drewniana łyżka lub łopatka o długim trzonku, służąca do mieszania wrzących potraw lub gotowanej w dużych pojemnikach bielizny;

Wiktionary

  • Kopyść – Festiwal Piosenki Żeglarskiej
  • Kopyść – wieś w województwie łódzkim, w powiecie łaskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hania mieszała kopyścią zupę w wielkim kotle.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto n.

 czas. kopać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warząchew

Wiktionary


kopystka

1. w okulistyce: srebrne narzędzie w kształcie łyżeczki do operacji katarakty;
2. specjalne narzędzie do czyszczenia podeszew kopyt końskich;
3. zdrobnienie od: kopyść


SJP.pl

Wikipedia


kopyt

1. zrogowaciałe zakończenie palców u niektórych ssaków kopytnych;
2. drewniana forma do kształtowania obuwia w czasie produkcji


SJP.pl


kopytarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wyrzynający z drewna kopyta szewskie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto, kopytnik, kopyciarz

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopytnik, kopyciarz

Wiktionary


kopytka

grube kluski cięte ukośnie z wałka ciasta, podawane jako dodatek lub samoistne danie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. kluski z gotowanych ziemniaków i mąki pszennej w kształcie rombów uzyskiwanych przez ukośne cięcie wałków ciasta;

forma rzeczownika|rodzaj=nijaki.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: kopytko

Wiktionary

Kopytka (pozn. szagówki) – w kuchni polskiej, rodzaj grubych klusek w kształcie rombów, wyrabianych z ugotowanych ziemniaków, mąki i jaj. Wykorzystuje się mąkę pszenną z niewielkim dodatkiem ziemniaczanej. Ciasto doprawia się do smaku solą.

Ugotowane, wystudzone, po czym zmielone ziemniaki należy wymieszać z pozostałymi składnikami i szybko wyrobić zwartą, elastyczną masę. Czas mieszania ma duże znaczenie, bowiem podczas tego procesu masa ziemniaczana oddaje zgromadzoną w sobie wodę, co powoduje zwiększenie zużycia mąki. Wyrobione ciasto należy podzielić na niewielkie kawałki i uformować z nich wałki o średnicy ok. 3 cm. Następnie, po lekkim spłaszczeniu uformowanych wałków, należy pokroić je formując charakterystyczne romby. Tak przygotowane kopytka należy gotować w dużej ilości wrzącej, osolonej wody, delikatnie mieszając. Po wypłynięciu na powierzchnię wody kopytka są gotowe do wyjęcia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈpɨtka, AS: kopytka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto n., kopytko n.

 przym. kopytowy, kopytkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Poznań. szagówki

Wiktionary


kopytko

zdrobnienie od: kopyto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: kopyto

 (1.2) małe kopyto

 (1.3) kulin. pojedyncza kluska z rodzaju kopytek

Wiktionary

Kopytko (niem. Kopitko, w latach 1938–1945 Langerdamm) – osada leśna w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kózki mają kopytka.

 (1.3) Babcia źle się czuje i zjadła dosłownie tylko jedno kopytko.

 (1.3) Bronkowi zsunęło się kopytko z widelca i wpadło do kompotierki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpɨtkɔ, AS: kopytko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto n., kopytka nmos.

 przym. kopytowy, kopytkowy, kopytny

Wiktionary


kopytkowaty

podobny kształtem do kopytka


SJP.pl


kopytkowe

1. opłata za przejazd lub przepędzenie bydła przez rogatki miejskie;
2. podarek dawany przy zakupie zwierzęcia temu, kto go wcześniej doglądał


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. finans. opłata ponoszona za przejazd wozem zaprzęgowym lub za przejście bydła przez rogatki miejskie

 (1.2) daw. hand. datek wręczany przy kupnie zwierzęcia jego stałemu opiekunowi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przepędzając stado bydła do miasta na jarmark, stale zżymał się na przesadnie wysokie kopytkowe.

Wiktionary


kopytkowo

W Polsce
  • Kopytkowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Sztabin
  • Kopytkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Smętowo Graniczne
  • Kopytkowo – zamknięty przystanek kolejowy w Kopytkowie

Wikipedia


kopytkowy

przymiotnik od: kopytko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z lub pochodzący od kopytka

 (1.2) kulin. związany z lub pochodzący od kopytek (potrawy)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Mam kopytkowy problem, nie chcą mi wychodzić twarde, takie jak powinny być.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. kopytko n., kopyto n.

 (1.2) rzecz. kopytka lm.

Wiktionary


kopytne

dawniej rząd w obrębie gromady ssaków, do którego zaliczano wszystkie ssaki mające kopyta; obecnie ogólna nazwa wszystkich ssaków łożyskowych, podzielonych na: mrówniki, syreny, trąbowce, góralki, parzystokopytne i nieparzystokopytne, a także wiele wymarłych i walenie


SJP.pl

Kopytne (Ungulata) – nadrząd ssaków łożyskowych pochodzących od prakopytnych. Tradycyjnie do kopytnych zalicza się zwierzęta, których kończyny zakończone są kopytami. Dawniej klasyfikowane były jako gromada Ungulata (kopytne), a obecnie w rzędach:

  • parzystokopytne
  • nieparzystokopytne

Wikipedia


kopytnik

roślina o silnym i niemiłym zapachu, w medycynie ludowej stosowana do oduczania alkoholików od picia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wyrzynający z drewna kopyta szewskie

Wiktionary

  • Kopytnik – wieś w woj. lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Łomazy
  • kopytnik – Asarum L., rodzaj roślin z rodziny kokornakowatych

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kopyto, kopyciarz, kopytarz

 przym. kopytny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kopyciarz, kopytarz

Wiktionary


kopytny

mający palce zakończone kopytami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma kopyta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopyto n., kopytko n., kopytne nmos., kopytnik m.

Wiktionary


kopyto

1. zrogowaciałe zakończenie palców u niektórych ssaków kopytnych;
2. drewniana forma do kształtowania obuwia w czasie produkcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. rogowe zakończenie kończyn niektórych ssaków;

 (1.2) przen. żart. stopa lub noga

 (1.3) rzem. obuw. drewniane narzędzie szewskie służące do formowania obuwia

 (1.4) rzem. obuw. metalowe narzędzie szewskie służące jako podpora, np. podczas wbijania gwoździ w podeszwę

 (1.5) środ. wędk. rodzaj sztucznej przynęty na ryby

 (1.6) środ. pistolet

Wiktionary

  • kopyto (zoologia) – osłona końcowych członów palca ssaka
  • kopyto końskie
  • kopyto szewskie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Konie chrapały i wyprężone ich nogi silnie biły kopytami w twardą drogę, żeby się na niej utrzymać.

 (1.2) Zabieraj stąd te swoje kopyta!

 (1.3) Pilnuj szewcze kopyta.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈpɨtɔ, AS: kopyto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kopytnik m., kopytka nmos., Kopydłowo n., kopytne nmos., przykopytnik m.

:: zdrobn. kopytko n.

 przym. kopytny, kopytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) prawidło

 (1.6) gnat, klamka

Wiktionary


kopytowaty

podobny kształtem do kopyta


SJP.pl


kopytowiec

zwierzę mające kopyta


SJP.pl


kopytówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Kopytówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Brzeźnica.

Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego, należała do klucza czernichowskiego wielkorządów krakowskich. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Położona na Pogórzu Wielickim na wysokości 250–270 m n.p.m., przy drodze Kalwaria Zebrzydowska – Brzeźnica.

Wikipedia


kopytowy

przymiotnik od: kopyto


SJP.pl


kopyłów

Kopyłów (ukr. Копилів) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło.

Wieś starostwa hrubieszowskiego położona była w XVIII wieku w województwie bełskim. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kopyłów, po jej zniesieniu w gromadzie Horodło. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wikipedia


kor

1. zewnętrzna, ochronna warstwa pokrywająca pnie i gałęzie roślin drzewiastych
2. lekka tkanina sukienkowa
3. w sztuce greckiej: posąg młodej dziewczyny


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = hist. polit. Komitet Obrony Robotników;

 (1.2) = hist. wojsk. Komitet Obrony Rzeczypospolitej;

Wiktionary

Kor, kor
  • kor – biblijna miara objętości
  • Kor (Cor) – fikcyjna postać z serii książkowej Opowieści z Narnii
KOR
  • Komitet Obrony Rzeczypospolitej – w latach 1935-1939 jeden z trzech, obok Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych i Ministerstwa Spraw Wojskowych, naczelnych organów władzy wojskowej, utworzony w miejsce Komitetu Obrony Państwa. W PRL-U rolę KOR-u spełniał Komitet Obrony Kraju.
  • KOR – Komitet Obrony Robotników, organizacja opozycyjna związana z apelem do władz wystosowanym 23 września 1976 r.
  • KSS „KOR” – Komitet Samoobrony Społecznej „KOR” powstały 29 września 1977 z przekształcenia Komitetu Obrony Robotników
  • Klub Oficerów Rezerwy – organizacje lub jednostki organizacyjne działające w ramach Ligi Obrony Kraju, grupujące przede wszystkim oficerów i podchorążych niezawodowych, absolwentów SOR i SPR.
  • Kimagure Orange Road – japońska seria manga i anime autorstwa Izumiego Matsumoto.
  • KOR – kod ISO 3166-1 alfa-3 dla Korei Południowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Działalność KOR-u obejmowała trzy zasadnicze płaszczyzny: pomoc finansową, pomoc prawną i lekarską oraz informowanie opinii publicznej o represjach.

 (1.2) Przewodniczącym KOR-u był prezydent.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔr, AS: kor

Wiktionary

Powiązane:

 przym. KOR-owski

Wiktionary


kor-owiec

członek KOR-u (Komitetu Obrony Robotników); korowiec


SJP.pl


kor-owski

KOR


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. polit. związany z KOR-em (Komitetem Obrony Robotników), dotyczący KOR-u

Wiktionary

Patrz:

KOR

Przykłady

 (1.1) Dysydentka kolportowała KOR-owską bibułę.

Wiktionary

Powiązane:

 skr. KOR mrz.

Wiktionary


kora

1. zewnętrzna, ochronna warstwa pokrywająca pnie i gałęzie roślin drzewiastych
2. lekka tkanina sukienkowa
3. w sztuce greckiej: posąg młodej dziewczyny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. kora pierwotna tkanka łodygi i korzenia znajdująca się między walcem osiowym a skórką

 (1.2) bot. kora wtórna występująca u starszych roślin tkanka złożona z łyka oraz korka lub korowiny

 (1.3) włók. lekki materiał, zwykle bawełniany, którego charakterystyczną cechą jest wypukło-wklęsła (gofrowana) faktura

 (1.4) szt. charakterystyczny dla sztuki Grecji okresu archaicznego posąg stojącej dziewczyny w długiej szacie, często trzymającej w ręce owoc, kwiat lub ptaka;

 (1.5) muz. afrykański instrument strunowy;

 (1.6) wojsk. nepalska szabla o jednosiecznej, zakrzywionej głowni;

Wiktionary

Kora (łac. cortex) – w botanice nazwa tkanek w zewnętrznych partiach korzenia lub łodygi:

  1. kora pierwotna,
  2. korek,
  3. kora wtórna – wszystkie tkanki znajdujące się na zewnątrz od kambium,
  4. potoczna nazwa martwicy korkowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poszłam do drewutni po korę na podpałkę, ale z pokorą musiałam przyznać, że po korze ani śladu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔra, AS: kora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kornik mzw., korowarka ż., korowina ż.

 czas. okorować dk., okorowywać ndk.

 przym. korowy, podkorowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) daw. łub

Wiktionary


korab

dawniej, a dziś poetycko o okręcie, łodzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. obecnie poet. łódź, okręt

 (1.2) przen. rel. Kościół katolicki

 (1.3) przen. rel. przybytek Boga

 (1.4) przen. rel. Matka Boska

 (1.5) daw. pojazd na pasach lub lektyka

Wiktionary

  • Korab – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Blizanów
  • Korab – wzniesienie w Beskidzie Wyspowym
  • Korab – pasmo górskie na pograniczu Albanii i Macedonii Północnej
    • Golem Korab – najwyższy szczyt tego pasma

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1-4) I postanowię przymierze Moje z tobą; i wnijdziesz do korabia ty i synowie twoi, żona twoja i żony synów twoich z tobą.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈkɔrap, AS: korap

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) barka, łódź, okręt

     (1.2-4) arka Noego, daw. archa

     (1.5) kolebka

    Wiktionary


korabiewice

Korabiewice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, w gminie Puszcza Mariańska. Ma status sołectwa.

Wieś królewska w dzierżawie Korabiewice w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku. Do 1953 roku istniała gmina Korabiewice w województwie łódzkim. W latach 1954–1958 wieś należała i była siedzibą władz gromady Korabiewice, po jej zniesieniu w gromadzie Puszcza Mariańska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wikipedia


korabiewicki

Korabiewice


SJP.pl

Patrz:

Korabiewice

korabiowy

przymiotnik od: korab


SJP.pl


korach

1. zewnętrzna, ochronna warstwa pokrywająca pnie i gałęzie roślin drzewiastych
2. lekka tkanina sukienkowa
3. w sztuce greckiej: posąg młodej dziewczyny


SJP.pl

Korach (hebr. קֹרַח) – postać biblijna ze Starego Testamentu, lewita, syn Jishara i kuzyn Mojżesza (Wj 6,21).

Według Księgi Liczb podczas wędrówki do Ziemi Obiecanej wraz z Datanem, Abiramem i Onem oraz 250 innymi Izraelitami zbuntował się przeciwko władzy Mojżesza i Aarona (Lb 16,1-3). Mojżesz polecił Korachowi i jego stronnikom stawić się z kadzidłami przed Przybytkiem obok Aarona, by Bóg sam rozsądził spór. Gdy stawili się w umówionym miejscu, głos Boga polecił Mojżeszowi i Aaronowi usunąć się wraz ze swoim ludem, po czym ziemia rozstąpiła się, a Szeol pochłonął Koracha, Abirama i Datana. Dwustu pięćdziesięciu ludzi, którzy przyłączyli się do Koracha, spalił natomiast ogień z nieba (Lb 16,16-35). Kadzielnice stronników Koracha zostały następnie przetopione na blachy stanowiące pokrywę ołtarza (Lb 17,1-5).

Wikipedia


koracidium

pierwsza larwa w rozwoju tasiemców z rzędu Pseudophyllidea, urzęsiona i wolno żyjąca


SJP.pl

Wikipedia


korakan

jednoroczna roślina zbożowa i pastewna z rodziny wiechlinowatych, uprawiana głównie w południowej Azji oraz w środkowej i wschodniej Afryce; proso afrykańskie; ragi; dagusa


SJP.pl

Manneczka łękowata, korakan, dagussa, dogussa, tokussa, ragi, proso afrykańskie (Eleusine coracana (L.) Gaertn.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Uprawiana jako roślina zbożowa i pastewna, a czasem też jako ozdobna, w południowej i wschodniej Azji oraz środkowej i wschodniej Afryce.Z ziarna wytwarza się mąkę i kasze oraz piwo.

Wikipedia


korakl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj małej, prostej łódki zbudowanej z drewnianych listew o konstrukcji plecionyecionej i pokrytej impregnowanym materiałem, używanej tradycyjnie na rzekach Walii;

Wiktionary

Korakl (ang. coracle z walijskiego corwg-l; por. gaelic curach – łódź) – rodzaj małej, jednoosobowej łodzi o konstrukcji plecionej z drewnianych listew i pokrytej impregnowanym materiałem, tradycyjnie używanej na rzekach Walii.

Wikipedia


koral

1. materiał jubilerski pozyskiwany z koralowców; koralowina;
2. przedmiot wykonany z tego materiału, zwłaszcza paciorek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. szkielet węglanowy koralowców;

 (1.2) jubil. drobny element w postaci kulki itp., wykonany z koralowiny

 (1.3) kostka, kulka lub coś podobnego z otworkiem, w który wkłada się nitkę

 (1.4) biol. koralowiec

 (1.5) kolor różowoczerwony

Wiktionary

Osoby:

  • Ignacy Koral – polski inspektor Policji
  • Jarosław Koral – polski teolog
  • Tadeusz Koral – polski wojskowy
  • Tom Koral – amerykański pokerzysta
  • Wacław Koral – polski poseł

Inne:

  • Koral – polski producent lodów
  • Koral – polski telewizor
  • Korál – węgierski zespół muzyczny
  • Koral szlachetny – gatunek koralowca
  • Zastava Koral – serbski samochód osobowy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔral, AS: koral

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korale nmos., koralik m., koralowiec m., koralowina ż.

 przym. koralowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) paciorek

 (1.4) koralowiec

 (1.5) kolor malinowy

Wiktionary


koralczyk

rodzaj ptaków z rodziny gołębiowatych


SJP.pl


korale

1. sznurek, nitka z kuleczkami, kostkami itp.; paciorki;
2. czerwona narośl na głowie, szyi niektórych ptaków, np. indyka;
3. kolczasta obroża psa myśliwskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) ozdoba kobieca z koralików nanizanych na sznurek

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B., W. lm. od: koral

Wiktionary

  • korale – rodzaj biżuterii
  • korale madreporowe – korale rafotwórcze
  • Korale – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeczańskim, w sielsowiecie Horodziłowo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈralɛ, AS: korale

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koral m., koralowiec m., koralik m.

:: zdrobn. koraliki nmos.

 przym. koralowy

Wiktionary


koralewski

nazwisko


SJP.pl


koraliczek

zdrobnienie od: koralik, mały koralik


SJP.pl


koralik

zdrobnienie od: koral


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały koral, paciorek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈralʲik, AS: koralʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koral m., korale nmos., koralowiec mrz.

 przym. koralowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) paciorek

Wiktionary


koraliki

zdrobnienie od: koral


SJP.pl


koralikowaty

przypominający wyglądem koralik; paciorkowaty


SJP.pl


koralikowy

przymiotnik od: koralik


SJP.pl


koralina

1. krzew z rodziny psiankowatych;
2. syntetyczny barwnik używany w analizie chemicznej; auryna, kwas rozolowy;
3. dawniej: tkanina barwy koralowej


SJP.pl

  • Koralina – inaczej: auryna, kwas rozolowy - syntetyczny barwnik trójarylometanowy, stosowany jako barwnik w analizie chemicznej
  • Koralina – tytuł powieści fantastycznej Neila Gaimana

Wikipedia


koralka

glon występujący w morzach tropikalnych, którego plechy są budulcem raf koralowych


SJP.pl


koralkowy

koralka


SJP.pl

Patrz:

koralka

koralnik

rodzaj ptaków śpiewających


SJP.pl


koralodrzew

rodzaj roślin z rodziny bobowatych; erytryna


SJP.pl

Koralodrzew, erytryna (Erythrina L.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. Obejmuje ok. 120 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje całą strefę tropikalną i subtropikalną, przy czym największe zróżnicowanie jest w Ameryce Środkowej, gdzie rośnie 50 gatunków. W Ameryce Południowej jest ich ok. 20, 38 obecnych jest w Afryce z Madagaskarem, 12 występuje w Azji i Australii. Ze względu na znaczenie użytkowe wiele gatunków zostało szeroko rozprzestrzenionych poza swym pierwotnym zasięgiem. Są to drzewa i krzewy rosnące w lasach nizinnych i górskich zwykle na obszarach okresowo suchych, rzadziej na terenach podmokłych i w dolinach rzek, często też w formacjach zaroślowych i trawiastych. Kwiaty zapylane są przez ptaki, dla których w porze suchej, gdy kwitną, ich nektar jest istotnym źródłem węglowodanów i wody.

Wikipedia


koralowaty

przypominający kształtem korale


SJP.pl


koralowce

przedstawiciel jednej z gromad morskich parzydełkowców


SJP.pl

Wikipedia


koralowiec

przedstawiciel jednej z gromad morskich parzydełkowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. osiadłe zwierzę morskie z gromady koralowców;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koral m., koralik m., koralowce nmos., korale nmos.

 przym. koralowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koral

Wiktionary


koralowina

szkielet korali tworzących kolonie, używany do wyrobu różnych ozdób; koral


SJP.pl

Koralowina – szkielety morskich organizmów zwierzęcych koralowców używane jako surowiec w jubilerstwie do wyrobu biżuterii i innych przedmiotów artystycznych ze względu na piękno, rzadkość i względną trwałość.

Koralowina może być cięta, polerowana i poddawana innym zabiegom w celu otrzymania odpowiednio obrobionego kawałka surowca – koralu. W jubilerstwie pod kątem właściwości koralowiny korale (morskie organizmy i ich szkielety) dzieli się na szlachetne i nieszlachetne. Twarda koralowina korali szlachetnych, zbudowana głównie z węglanu wapnia, charakteryzuje się z natury ładnym i trwałym kolorem oraz nadaje się do bezpośredniego szlifowania i polerowania, po którym uzyskuje porcelanowy połysk. Miękka lub porowata koralowina korali nieszlachetnych wymaga poddania zabiegom jubilerskim i barwieniu, aby uzyskać trwały i atrakcyjny komercyjnie wygląd.

Wikipedia


koralówka

1. rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych;
2. rodzaj podstawczaków z rodziny siatkoblaszkowatych


SJP.pl

Ramaria Bonord. (koralówka) – rodzaj wielkoowocnikowych podstawczaków należący do rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae), którego gatunkiem typowym jest koralówka czerwonowierzchołkowa (Ramaria botrytis).

Wikipedia


koralowoczerwony

czerwony o odcieniu koralowym


SJP.pl


koralowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący korali, złożony z korali, będący koralami, zrobiony z korali

 (1.2) podobny kolorem do korala

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koral m., koralik m., koralowiec m., korale nmos.

 przysł. koralowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) czerwony

Wiktionary


koramina

lek pobudzający ośrodkowy układ nerwowy, stosowany m.in. w zapaści, w zatruciach czadem, barbituranami, alkoholem i narkotykami; kardiamid; niketamid


SJP.pl

Niketamid – organiczny związek chemiczny, substancja psychoaktywna o działaniu stymulującym, stosowana jako lek analeptyczny.

.

Wikipedia


koran

egzemplarz lub zwój z tekstem Koranu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) rel. święta księga islamu;

 (1.2) geogr. miasto w Bośni i Hercegowinie

Wiktionary

Koran (arab. ‏القُرْآن‎, Al-Qur’ān) – święta księga islamu. Według tradycji muzułmańskiej powstawał w latach 610–632, objawiany fragmentami prorokowi islamu, Mahometowi (zm. 632) przez Archanioła Dżibrila (identyfikowanego w islamie z biblijnym archaniołem Gabrielem). Słowo „Koran” pochodzi od arabskiego słowa al-kur’ān, które oznacza „recytację”, ponieważ pierwotnie Koran przekazywano ustnie. Według islamu i samego Koranu jego twórcą jest Allah.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ali codziennie studiuje Koran.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrãn, AS: korãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koranista m.

 przym. koraniczny

 przysł. koranicznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. koranista m.

 przym. koraniczny

 przysł. koranicznie

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|arab|القرآن. < etym|arab|قرآن. → recytowanie < etym|arab|قراءة. → czytanie, recytowanie < etym|arab|قرأ. → deklamować, recytować < etym|syryjski|ܩܪܝܢܐ.

uwagi.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) Koran

* albański: (1.1) Kur'ani

* angielski: (1.1) Koran, Qur'an, Quran

* arabski: (1.1) القرآن

* aragoński: (1.1) Alcorán

* asturyjski: (1.1) Corán

* azerski: (1.1) Quran

* baskijski: (1.1) Koran

* białoruski: (1.1) Каран m.

* bośniacki: (1.1) Kur'an

* bułgarski: (1.1) Коран m.

* chiński standardowy: (1.1) pupr|古兰经. / ptrad|古蘭經. (gǔlánjīng)

* czeski: (1.1) Korán m.

* duński: (1.1) Koranen w.

* esperanto: (1.1) Korano

* fiński: (1.1) Koraani

* francuski: (1.1) Coran m.

* gruziński: (1.1) ყურანი

* hebrajski: (1.1) הקוראן m.

* japoński: (1.1) コーラン (kōran), クルアーン (kuruān)

* jidysz: (1.1) קאָראַן m. (koran)

* kataloński: (1.1) Alcorà

* kazachski: (1.1) Құран

* litewski: (1.1) Koranas m.

* łaciński: (1.1) Alcoranus m.

* łotewski: (1.1) Korāns m.

* macedoński: (1.1) Куран m., Коран m.

* marathi: (1.1) कुराण

* mazanderański: (1.1) قورآن

* niemiecki: (1.1) Koran m.

* nowogrecki: (1.1) Κοράνιο n., Κοράνι

* ormiański: (1.1) Ղուրան

* pendżabski: (1.1) قرآن

* perski: (1.1) قرآن

* portugalski: (1.1) Alcorão m., Corão m.

* rosyjski: (1.1) Коран m.

* serbski: (1.1) Куран m.

* słowacki: (1.1) Korán m.

* słoweński: (1.1) Koran m.

* sorani: (1.1) قورئان

* szwedzki: (1.1) koranen

* tajski: (1.1) อัลกุรอาน

* turecki: (1.1) Kur'an

* ukraiński: (1.1) Коран m.

* uzbecki: (1.1) Qur'on

* węgierski: (1.1) Korán

* włoski: (1.1) Corano m., Qur'an m., Quran m., Coran m.

* zazaki: (1.1) Qurane

źródła.

== Koran (język angielski.) ==

thumb|Koran (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) the Koran: rel. Koran

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Quran

Wiktionary


korando

1. samochód typu Daewoo Korando;
2. samochód typu SsangYong Korando


SJP.pl


koraniczny

przymiotnik

 (1.1) przym. od Koran

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Płk Kadafi chce wprowadzić w Libii prawo koraniczne, aby zneutralizować opozycję fundamentalistów islamskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrãˈɲit͡ʃnɨ, AS: korãńičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koran m.

Wiktionary


koranista

znawca Koranu, świętej księgi muzułmańskiej


SJP.pl


koranowy

przymiotnik od: koran lub Koran


SJP.pl


koraszewski

nazwisko


SJP.pl


korat

rasa kota z Tajlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) felinol. rasa tajlandzkiego kota domowego średniej wielkości, o srebrzystoniebieskiej sierści;

 (1.2) felinol. kot rasy korat (1.1)

Wiktionary

Korat – rasa kota.

Wikipedia


korazja

żłobienie powierzchni skał przez okruchy skalne i piasek


SJP.pl

Korazja (rodzaj abrazji eolicznej) – proces polegający na szlifowaniu, żłobieniu, zdzieraniu i wygładzaniu powierzchni skał (podłoża skalnego) wskutek uderzeń ziaren piasku niesionego przez wiatr.

Wiatr podobnie jak woda czy lód, może przenosić okruchy skalne na znaczne odległości. Pył i piasek niesione przez wiatr, szlifują podłoże. Niszczenie powierzchni skalnej poprzez uderzanie w nią ziarnami piasku i okruchami skał nosi nazwę korazji. W wyniku tego zjawiska powstają grzyby skalne. Kiedy zmniejsza się prędkość wiatru, następuje akumulacja niesionego materiału. Wówczas powstają wydmy. W zależności od kształtu dzieli się je na: wydmy paraboliczne oraz barchany.

Wikipedia


korazyjny

korazja


SJP.pl

Patrz:

korazja

korba

1. część mechanizmu dźwigniowego, ramię służące do wykonywania obrotu wokół osi;
2. część wału korbowego składająca się z ramienia i czopa;
3. pot. mania, obłęd; bzik, fiks, fiś, hyś, hyź


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. dźwignia z rączką

 (1.2) techn. dźwignia pedału rowerowego

 (1.3) techn. manetka rozruchu tramwaju

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. roln. nóż do cięcia słomy

 (1.5) przen. pot. człowiek aktywny, przedsiębiorczy

Wiktionary

Korba – element mechanizmów dźwigniowych służący do przeniesienia ruchu obrotowego ramienia na ruch obrotowy wału.

Korba ma zwykle konstrukcję w kształcie jednokrotnie lub dwukrotnie zagiętego pręta zaklinowanego jednym końcem na osi wału. Przykładem jest korba rowerowa, gdzie ruch stóp kolarza po obwodzie koła wymusza obrót suportu wokół osi. Ruch tego mechanizmu jest przekazywany przekładnią łańcuchową do koła napędowego. Odmianą korby jest też klamka drzwiowa.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.6) mieć korbę

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. korbka ż.

 przym. korbowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) crank; (1.2) crank

* włoski: (1.1) manovella ż.

źródła.

== korba (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skrzynia (np. wozu)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. korbka ż.

 przym. korbowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. korbka ż.

 przym. korbowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) crank; (1.2) crank

* włoski: (1.1) manovella ż.

źródła.

== korba (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skrzynia (np. wozu)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korbacz

dawny bicz z długim rzemieniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. bicz rzemienny, rzemień do bicza

 (1.2) daw. batog skręcony ze szmat lub czegoś innego

 (1.4) hist. wojsk. średniowieczna broń obuchowa piechoty w postaci żelaznej kolczastej kuli na łańcuchu, mocowanej do drewnianej rękojeści

 (1.5) daw. penis byka

Wiktionary

  • korbacz – rodzaj bata
  • korbacz – rodzaj sera

Wikipedia

Przykłady

 (1.1-2) Żart pański stoi za gniew i w gniew się obraca. Ty go słówkiem, a on cię korbaczem namaca.

 (1.3) To rzekłszy Idrys uderzył wielbłąda korbaczem, a za jego przykładem poszli inni. Przez jakiś czas słychać było tylko tępe razy grubych batów, podobne do klaskania w dłonie, i okrzyki: yalla!…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrbat͡ʃ, AS: korbač

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. korbaczyk mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bykowiec

 (1.3) harap, kańczug

 (1.4) kiścień, masłak

 (1.5) bykowiec

Wiktionary


korbal

korbol; w gwarze poznańskiej:
1. dynia;
2. owoc dyni


SJP.pl


korban

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. żydowska ofiara całopalna;

Wiktionary

Korban – różne rodzaje ofiar całopalnych, jakie zostały opisane w Tanach i Talmudzie. Były składane przez Izraelitów, a w późniejszych czasach przez Kohanim (kapłanów) w Świątyni Jerozolimskiej. Korban pochodzi od hebrajskiego słowa K [a] R [o] V (קרב), które oznacza przybyć do Boga lub zbliżyć się do Niego i jest podobne do łacińskiego sacrificium, sacrum facere (czynić świętym).

Wikipedia


korbea

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Corbie, miasto w Pikardii zbudowane wokół ważnego we wczesnym średniowieczu opactwa;

Wiktionary

Powiązane:

 przym. korbejski

Wiktionary


korbeczka

zdrobnienie od: korbka


SJP.pl


korbel

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Daniel Korbel – kanadyjski brydżysta
  • Janusz Korbel – polski działacz ekologiczny, dziennikarz, fotograf, architekt
  • Mirosław Korbel – polski żużlowiec
  • Petr Korbel – czeski tenisista stołowy

Zobacz też:

  • Karl-Heinz Körbel – niemiecki piłkarz i trener

Wikipedia


korbicz

nazwisko


SJP.pl


korbielów

wieś w Polsce


SJP.pl

Korbielów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia. W latach 1975–1998 w województwie bielskim.

Wikipedia


korbielowianin

mieszkaniec Korbielowa


SJP.pl


korbielowianka

mieszkanka Korbielowa


SJP.pl


korbielowski

przymiotnik od: Korbielów


SJP.pl


korbik

nazwisko


SJP.pl


korbinian

niemieckie imię męskie


SJP.pl

Święty Korbinian (ur. ok. 680 r. w Châtres, zm. 8 września między 720-730 we Fryzyndze) – biskup, święty Kościoła katolickiego.

Wikipedia


korbka

mała korba (zgięty pręt)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od korba

 (1.2) mała korba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korba ż.

 przym. korbowy

Wiktionary


korbkowy

przymiotnik od: korbka


SJP.pl


korbla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. korba

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|kurbla.

Wiktionary


korbol

w gwarze poznańskiej:
1. dynia; korbal;
2. owoc dyni; korbal;
3. olbrzymi brzuch; brzuszysko;
4. tanie, kiepskie wino; jabol, bełt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) reg-pl|Poznań. dynia

 (1.2) reg-pl|Poznań. duży brzuch, brzuszysko

 (1.3) reg-pl|Poznań. niemarkowe wino rozcieńczone mineralną wodą gazowaną

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korbal

 (1.2) korbal

Wiktionary


korboniec

Korboniec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Wiśniewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


korboński

nazwisko


SJP.pl


korbowód

ramię przymocowane pod kątem prostym do wału, za pomocą którego może ono wykonywać rotacje lub oscylacje


SJP.pl

Korbowód jest częścią mechanizmu korbowego. Służy (wraz z wałem korbowym) do zamiany ruchu posuwisto-zwrotnego tłoka na ruch obrotowy wału korbowego albo obrotowego ruchu wału na ruch posuwisty tłoka lub innego elementu. Części korbowodu to: stopa (najczęściej dzielona, aby ułatwić montaż), trzon i główka. Trzon ma najczęściej przekrój dwuteowy. Stopa korbowodu łączy się z wałem korbowym, a główka z tłokiem albo krzyżulcem.

Wikipedia


korbowodowy

przymiotnik od: korbowód


SJP.pl


korbowy

przymiotnik od: korba


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) techn. dotyczący korby

 (1.2) techn. działający na korbę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korbka ż., korba ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) na korbę

Wiktionary


korbut

nazwisko


SJP.pl


korchorus

jednoroczna roślina z rodziny ślazowatych, występująca w wielu gatunkach; juta, jarzychna


SJP.pl


korcić

nęcić, kusić;
1. powodować chęć zdobycia, wykorzystania, zjedzenia itp;
2. nie dawać spokoju; trapić


SJP.pl


korcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kort

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kort m.

Wiktionary


korcowy

przymiotnik od: korzec


SJP.pl


korcz

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. skurcz

 (1.2) gw-pl|Bukowina. żylak na nodze

 (1.3) gw-pl|Bukowina. krzak

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Korcz – polski hokeista na trawie, olimpijczyk
  • Anna Korcz – polska aktorka
  • Grzegorz Korcz – polski koszykarz, olimpijczyk
  • Jan Korcz – polski malarz
  • Jerzy Korcz – polski aktor teatralny i filmowy
  • Marcin Korcz – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny
  • Maria Korcz – polska matematyk
  • Waldemar Korcz – polski sztangista
  • Włodzimierz Korcz – polski kompozytor, pianista, aranżer, dyrygent

Wikipedia

Powiązane:

 czas. korczyć

Wiktionary


korcza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowo-wschodniej Albanii;

Wiktionary

Korcza (alb. Korçë, Korça; gr. Κορυτσά, Korytsá; wł. Corizza; tur. Görice) – miasto w południowo-wschodniej Albanii, w kotlinie na wysokości 866 m n.p.m., u podnóża gór Morava, ośrodek administracyjny okręgu Korcza, a jednocześnie obwodu Korcza.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. korczański

Wiktionary


korczak

nazwisko


SJP.pl

Historia
  • Korczak – herb szlachecki
Geografia i astronomia
  • Korczak – wieś na Ukrainie, koło Żytomierza
  • Korczak – dzielnica Kalisza
  • Korczak – kolonia w Polsce, w woj. podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Trzcianne
  • Korczak – wzniesienie w Polsce, w Sudetach Środkowych, w północno-środkowej części Gór Sowich
  • (2163) Korczak – planetoida

Wikipedia


korczański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Korczą, dotyczący Korczy (miasta w Albanii)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najwięcej przykładów z nosowością zachowaną w postaci odrębnej głoski nosowej znajdujemy w najbardziej na południe wysuniętym obszarze Macedonii, czyli na terenie gwar soluńskich, kosturskich i korczańskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korcza ż.

Wiktionary


korczew

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Korczew – wieś w woj. łódzkim, w pow. bełchatowskim, w gminie Bełchatów
  • Korczew – wieś w woj. łódzkim, w pow. zduńskowolskim, w gminie Zduńska Wola
  • Korczew – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Korczew
  • Korczew – gmina w powiecie siedleckim
  • Korczew – dawna gmina istniejąca w woj. łódzkim
  • Korczew – gromada w powiecie łosickim
  • Korczew – gromada w powiecie sieradzkim

Wikipedia


korczewski

przymiotnik od: Korczew


SJP.pl

Wikipedia


korczów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie, położona w rejonie sokalskim obwodu lwowskiego;

Wiktionary

Korczów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Biłgoraj.

Wieś jest sołectwem w gminie Biłgoraj. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 533 mieszkańców i była ósmą co do wielkości miejscowością gminy.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Marii Magdaleny w Biłgoraju.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. korczowski

 rzecz. Korczowski m., Korczowska ż.

Wiktionary


korczowa

wieś w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim


SJP.pl

Korczowa (do 14 lutego 1968 Korczowe) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Radymno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Przed II wojną światową Korczowa była przysiółkiem wsi Gnojnice, które z kolei były przedmieściem miasta Krakowiec.

Wikipedia


korczówka

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Korczówka – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Łomazy
  • Korczówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Olszanka
Na Ukrainie
  • Korczówka – wieś w obwodzie lwowskim, w rejonie szeptyckim
  • Korczówka – wieś w obwodzie lwowskim, rejonie żydaczowskim
Zobacz też
  • Korczówka-Kolonia

Wikipedia


korczyć

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dokuczać, trapić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korcz mrz.

Wiktionary


korczyców

Korczyców (niem. Kurtschow) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Maszewo.

W latach 1945-54 siedziba gminy Korczyców. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


korczyk

dawna jednostka objętości równa 16 garncom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Słuczy;

Wiktionary

Korczyk – dawna jednostka objętości, stosowana dla ciał sypkich po 1764 roku. Jeden korczyk odpowiadał 16 garncom. Inna nazwa Korczyka to mierzyca. 1 mierzyca wynosiła ok. 50-60 kg.

Wikipedia


korczyn

nazwa dwóch miejscowości w Polsce i na Ukrainie


SJP.pl

W Polsce
  • Korczyn – część wsi Pniewo-Czeruchy w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Regimin
  • Korczyn – wieś woj. świętokrzyskim, pow. kieleckim, w gminie Strawczyn
  • Korczyn – osada w woj.wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Chodów

Wikipedia


korczyna

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Korczyna – wieś w woj. małopolskim, w pow. gorlickim, w gminie Biecz
  • Korczyna – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Korczyna
  • Korczyna – część wsi Mogielnica w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Boguchwała
  • Korczyna – gmina w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim
  • Korczyna – gromada w powiecie krośnieńskim
Zobacz też
  • Korczyn

Wikipedia


korczynianin

mieszkaniec Korczyny


SJP.pl


korczynianka

mieszkanka Korczyny


SJP.pl


korczyński

Korczyna


SJP.pl

Korczyński – polskie nazwisko.

Osoby noszące nazwisko „Korczyński”:

  • Adam Korczyński (XVII w.) – polski poeta wierszopis
  • Ignacy Korczyński (1948-) – polski entomolog
  • Michał Korczyński (1784-1839) – biskup przemyski
  • Edward Korczyński (1844-1905) – polski lekarz internista
  • Ludomił Korczyński (1867—1936) – polski lekarz balneolog
  • Antoni Korczyński (1879-1929) – polski chemik organik
  • Antoni Marian Korczyński (1897-1940) – podpułkownik dyplomowany Wojska Polskiego
  • Grzegorz Korczyński vel Stefan Kilanowicz (1915-1971) – generał broni Wojska Polskiego

Wikipedia

Patrz:

Korczyna

kord

1. każda broń sieczna, miecz lub szpada;
2. w XII wieku: krótki miecz na uzbrojeniu jazdy;
3. w XVI wieku: rodzaj ciężkiej szabli;
4. w XVI wieku: sztylet noszony na pasie rycerskim;
5. prosty nóż wschodni w ozdobnej oprawie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. krótki miecz, używany zazwyczaj przez niższe warstwy społeczeństwa;

 (1.2) mocne włókno syntetyczne służące do wzmacniania opon samochodowych

Wiktionary

  • kord – sieczna broń biała, używana przez uboższe warstwy społeczne w średniowieczu i nowożytności.
  • kord – sztruks, rodzaj prążkowanej tkaniny na odzież roboczą;
  • kord – włókno stosowane jako wewnętrzna warstwa wzmacniająca przy produkcji opon samochodowych, najczęściej z wiskozy lub poliamidu
  • Kord – rosyjski wielkokalibrowy karabin maszynowy
  • Kazimierz Kord – dyrygent polski

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za frajbitrem każda w wodę by skoczyła! Byle kord czy tasak u boku miał, a już białka świata za nim nie widzi!

 (1.2) Opona przetarła się – widać już kord!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrt, AS: kort

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) kordelas

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) miecz

 (1.2) włókno

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1) kordelas

frazeologia.

 (1.1) kord do boju, szabla do stroju • nie do korda, panie Horda • z kordem a boso, zobacz też: przysłowia o broni

etymologia.

 (1.1) etym|węg. < etym|tur. i etym|pers|kardas.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: kordzik

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cutlass

* litewski: (1.1) kardas m.

źródła.

== kord (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) struna

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korda

1. każda broń sieczna, miecz lub szpada;
2. w XII wieku: krótki miecz na uzbrojeniu jazdy;
3. w XVI wieku: rodzaj ciężkiej szabli;
4. w XVI wieku: sztylet noszony na pasie rycerskim;
5. prosty nóż wschodni w ozdobnej oprawie


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Alberto Korda – kubański fotograf
  • Alexander Korda – brytyjski reżyser i producent filmowy
  • Bronisław Korda – polski lekkoatleta
  • Mychajło Korda – ukraiński biochemik
  • Petr Korda – czeski tenisista
  • Piotr Korda – polski pisarz, lekarz weterynarii, aktor, etolog
  • Wojciech Korda – polski wokalista, gitarzysta, kompozytor

Wikipedia


kordait

nagozalążkowa roślina kopalna z paleozoiku, przypominająca obecne drzewa iglaste


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. wymarłe drzewo z gromady nagonasiennych rosnące w karbonie i permie;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈdajit, AS: kordai ̯it

Wiktionary


kordaity

nagozalążkowa roślina kopalna z paleozoiku, przypominająca obecne drzewa iglaste


SJP.pl

Kordaity, kordaitowe (Cordaitopsida) – klasa roślin kopalnych należących do typu (gromady) nagonasiennych. Rosły w karbonie i permie.

Wikipedia


kordalski

nazwisko


SJP.pl


kordas

nazwisko


SJP.pl


kordasiewicz

nazwisko


SJP.pl


kordebalet

zespół tancerek i tancerzy danego teatru, opery (z wyłączeniem solistów); corps de ballet


SJP.pl


kordecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Augustyn Kordecki – katolicki duchowny
  • Andrzej Kordecki – polski inżynier elektryk
  • Michał Kordecki – katolicki duchowny

Wikipedia


kordegarda

w zespole pałacowym: budynek dla straży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. mały budynek znajdujący się w pobliżu pałacu, pełniący funkcję wartowni i aresztu;

Wiktionary

Kordegarda (fr. corps de garde), odwach (niem. Hauptwache – straż główna), wartownia – budynek, w którym stacjonowały wszelkiego rodzaju oddziały wojskowe oraz warty garnizonowe i policyjne, wraz z całym zapleczem. W skład zaplecza wchodziło zazwyczaj biuro komendanta, areszt i szereg izb, w których oddziały odpoczywały lub czekały na swoją kolej do odbycia warty. Przechowywano w nich również broń.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) odwach

Wiktionary


kordek

nazwisko


SJP.pl


kordelas

obosieczny nóż myśliwski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) łow. długi, prosty, obosieczny nóż z masywną rękojeścią, służący dawniej do dobijania postrzelonej grubej zwierzyny;

 (1.2) hist. wojsk. broń boczna o jednosiecznej głowni, używana od XV wieku przez piechotę, także na okrętach

Wiktionary

Kordelas (wł. cortelas) – rodzaj długiego noża o jednosiecznej głowni prostej lub zakrzywionej.

Od XV wieku był bronią wojskową używaną przez formacje piechoty, później najczęściej wykorzystywany jako broń myśliwska.

Jako broń myśliwska kordelas służył podczas polowań do dobijania grubej zwierzyny (łosie, jelenie, sarny, muflony, dziki). Do użytku w łowiectwie wszedł w XVIII wieku i przetrwał do XX stulecia. W okazalszych i bardziej reprezentatywnych egzemplarzach rękojeści wykonywano z rogu, a okucia pochwy dekorowano motywami o tematyce myśliwskiej. Z czasem został przekształcony w broń paradną stanowiącą element galowego stroju myśliwego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy myśliwcy przypadli na strzał chyżo, ażeby rozjuszoną bestię dobić kordelasami, leżała już brocząc krwią ziemię.

 (1.2) Janczarowie stanowili rodzaj gwardyi i milicyi sułtanów (…); służyli pieszo, uzbrojeni w strzelby, zwane w Polsce janczarkami, krótkie szable, kordelas i pistolet za pasem.

 (1.2) Naokoło wielkiego masztu ułożono stos pik, toporów, szabli i kordelasów, oraz kilkanaście nabitych muszkietów.

Wiktionary


kordelia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

 (1.2) księżyc Urana;

Wiktionary

  • Kordelia (księżyc)
  • Kordula
  • (2758) Cordelia

Wikipedia


kordiak

nazwisko


SJP.pl


kordialnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w kordialny sposób; serdecznie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈdʲjalʲɲɛ, AS: kordʹi ̯alʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kordialność ż., kordiał m., Kordian m.

 przym. kordialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) serdecznie

Wiktionary


kordialniej

stopień wyższy od przysłówka: kordialnie


SJP.pl


kordialność

kordialny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. czułość, serdeczność, wylewność

Wiktionary

Patrz:

kordialny

Powiązane:

 rzecz. kordiał m., Kordian m.

 przym. kordialny

 przysł. kordialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wylewność

Wiktionary


kordialny

serdeczny, wylewny, czuły


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. serdeczny, przyjazny, wylewny w okazywaniu sympatii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈdʲjalnɨ, AS: kordʹi ̯alny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kordialność ż., kordiał m., Kordian m.

 przysł. kordialnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) serdeczny, przyjazny

Wiktionary


kordian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Kordian – imię męskie utworzone przez Juliusza Słowackiego
  • Kordian – dramat romantyczny Juliusza Słowackiego
  • Kordian i cham – powieść Leona Kruczkowskiego
  • Kordian – właśc. Wacław Cieślik, polski piosenkarz wykonujący muzykę z pogranicza gatunku disco polo i folku
  • Kordian – wieś w Iranie, w ostanie Chorasan-e Razawi
  • Kordian – wieś w Iranie, w ostanie Fars

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kordian sięgnął po telefon jako pierwszy i szybko przeczytał esemesa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrdʲjãn, AS: kordʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. kordialnie

 rzecz. kordialność ż., kordiał mrz.

 przym. kordialny

Wiktionary


kordianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kordiana lub z nim związany


SJP.pl


kordiał

1. mocny, szlachetny trunek;
2. dawniej: lek wzmacniający


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. spoż. mocny, szlachetny trunek

 (1.2) daw. med. lek wzmacniający serce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kordialność ż., Kordian m.

 przym. kordialny

 przysł. kordialnie

Wiktionary


kordieryt

minerał, glinokrzemian magnezu i glinu; dichroit


SJP.pl

Kordieryt (nazywany także: ijolit, dichroit) – minerał z gromady krzemianów z grupy krzemianów pierścieniowych. Należy do minerałów rzadkich.

Nazwa minerału wywodzi się od nazwiska Louisa Cordiera (1777–1861), francuskiego geologa, który jako pierwszy zajmował się badaniem kordierytu, odkryty w 1813 roku. Nazwy synonimów pochodzą od greckich słów ion – „fiołek” i dichroos – „dwubarwny”.

Wikipedia


kordierytowy

przymiotnik od: kordieryt


SJP.pl


kordoba

miasto w Hiszpanii; Kordowa, Córdoba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. miasto w południowej Hiszpanii, w regionie Andaluzja;

 (1.2) geogr. adm. prowincja w południowej Hiszpanii z ośrodkiem administracyjnym w Kordobie (1.1);

Wiktionary

Kordoba lub Kordowa (hiszp. Córdoba) – miasto w południowej Hiszpanii, nad rzeką Gwadalkiwir, stolica prowincji Kordoba, w regionie Andaluzja. Ośrodek przemysłowy, naukowy oraz turystyczny o znaczeniu światowym.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Córdoba.

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, metalowy, chemiczny, ceramiczny oraz hutniczy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔrˈdɔba, AS: kordoba

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kordowa ż., kurdyban m.

 przym. kordobański, kordowański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kordowa

Wiktionary


kordobańczyk

mieszkaniec Cordoby (miasta w Hiszpanii lub w Argentynie)


SJP.pl


kordobanka

mieszkanka Cordoby (miasta w Hiszpanii lub w Argentynie)


SJP.pl


kordobański

Kordoba; kordowański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kordobą, dotyczący Kordoby, pochodzący z Kordoby

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kordoba ż.

Wiktionary


kordocenteza

jedno z badań prenatalnych polegające na pobraniu krwi z pępowiny przez nakłucie powłok brzusznych matki


SJP.pl

Kordocenteza (ang. percutaneous umbilical cord blood sampling, PUBS) – inwazyjna metoda diagnostyczna, pozwalająca na pobranie krwi z naczynia pępowinowego płodu i uzyskanie krwi płodowej do dalszych testów. Stosowana jest w diagnostyce m.in. choroby hemolitycznej płodu i wad genetycznych. Zabieg przeprowadza się pod kontrolą USG. Operator nakłuwa igłą punkcyjną naczynie pępowinowe, najczęściej żyłę pępowinową, z dojścia od strony łożyska (punkcja przezłożyskowa) bądź od strony jamy owodni (punkcja przezowodniowa), najczęściej z najbardziej stabilnego miejsca łożyskowego przyczepu pępowiny.

Wikipedia


kordon

szereg żołnierzy lub policjantów blokujących przejście


SJP.pl

  • kordon:

1. ciasny szereg lub kilka szeregów żołnierzy, policjantów itp. otaczających jakiś obiekt lub blokujących przejście

2. ciąg posterunków wojskowych, policyjnych lub straży granicznej rozstawionych wzdłuż granicy państwa

Wikipedia


kordonek

gruba nić jedwabna lub bawełniana do haftowania lub szydełkowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) włók. ręk. skręcona nitka używana do haftowania i szydełkowania;

Wiktionary

Kordonek (fr. cordon – sznurek) – skręcona ozdobna nitka jedwabna lub bawełniana w różnych kolorach, wykorzystywana do robót ręcznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam szydełko i kordonek, może zabiorę się za szydełkowanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈdɔ̃nɛk, AS: kordõnek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kordonkowy

Wiktionary


kordonik

zdrobnienie od: kordon


SJP.pl


kordonkowy

przymiotnik od: kordonek


SJP.pl


kordonowy

przymiotnik od: kordon


SJP.pl


kordowa

przymiotnik od: kord


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowej Hiszpanii, w regionie Andaluzja

Wiktionary

Kordoba lub Kordowa (hiszp. Córdoba) – miasto w południowej Hiszpanii, nad rzeką Gwadalkiwir, stolica prowincji Kordoba, w regionie Andaluzja. Ośrodek przemysłowy, naukowy oraz turystyczny o znaczeniu światowym.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Córdoba.

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, metalowy, chemiczny, ceramiczny oraz hutniczy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Meczet w Kordowie to skarb muzułmańskiej sztuki hiszpańskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈdɔva, AS: kordova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kordoba ż.

 przym. kordowański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kordoba

Wiktionary


kordowański

przymiotnik od: Kordowa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kordową (Kordobą), dotyczący Kordowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kordowa ż., Kordoba ż., kordowanin mos., kordowanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kordobański

Wiktionary


kordowianin

1. mieszkaniec Kordowa;
2. mieszkaniec Kordowy (Kordoby), miasta w Hiszpanii


SJP.pl


kordowianka

1. mieszkanka Kordowa;
2. mieszkanka Kordowy (Kordoby), miasta w Hiszpanii


SJP.pl


kordowski

nazwisko


SJP.pl


kordowy

przymiotnik od: kord


SJP.pl


kordula

imię żeńskie


SJP.pl

Kordula – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od łacińskiego przydomka Cordulus/ula, stanowiącego złożenie wyrazów cor, cordis („serce”) i przyrostka zdrabniającego -ula. Według innych hipotez pochodzi bezpośrednio od łacińskiego wyrazu cordulum („serduszko”), może stanowić żeńską formę imienia rzymskiego Cordus i oznaczać „późno urodzona” lub pochodzić od nazwy greckiego miasta Kordule. W Polsce notowane od 1414 roku.

Wikipedia


korduliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Korduli lub z nią związany


SJP.pl


kordupel

dawniej: kurdupel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obraź. niski mężczyzna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idź, powiedz tym korduplom, że zaraz im spuszczę manto.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) karzeł; war. kurdupel

Wiktionary


kordura

gruba nylonowa tkanina; cordura


SJP.pl


kordurowy

kordura


SJP.pl

Patrz:

kordura

kordyban

rodzaj zdobionej skóry koźlej, rzadziej cielęcej lub owczej; kurdyban


SJP.pl

Kurdyban – skóra garbowana, barwiona, po czym intensywnie zdobiona we wzory tłoczeniami, złoceniami lub srebrzeniami oraz malowidłami. Najcenniejszy kurdyban wykonywano ze skóry cielęcej garbowanej roślinnie, w gorszych gatunkach koźlej lub owczej.

Wikipedia


kordybanowy

przymiotnik od: kordyban


SJP.pl


kordylewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Kazimierz Kordylewski – polski astronom
  • Leszek Kordylewski – polsko-amerykański biolog
  • Włodzimierz Kordylewski – polski inżynier elektronik

Wikipedia


kordyliera

łańcuch bądź masyw górski wypiętrzony w obrębie geosynkliny w wyniku ruchów fałdujących; geoantyklina; geantyklina


SJP.pl


kordylierski

1. Kordyliery;
2. andowiak kordylierski - gatunek ssaka z rodziny chomikowatych


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kordylierami, dotyczący Kordylierów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kordyliery nmos.

Wiktionary


kordyliery

łańcuch bądź masyw górski wypiętrzony w obrębie geosynkliny w wyniku ruchów fałdujących; geoantyklina; geantyklina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) geogr. rozległy obszar wyżynno-górski w zachodniej części Ameryki Północnej;

Wiktionary

Kordyliery – łańcuch górski w zachodniej części Ameryki Północnej. Rozciągłość południkowa łańcucha to około 8 000 km, od Cieśniny Beringa na północy po Kanał Panamski na południu. Szerokość dochodzi do 1 700 km. Najwyższym szczytem jest Denali (McKinley) (6190 m n.p.m.). Te góry fałdowe mają duży wpływ na klimat, florę i faunę, gospodarkę i rozmieszczenie ludności w Ameryce Północnej, ponieważ hamują masy wilgotnego powietrza napływające z zachodu, co prowadzi do obniżenia rocznej sumy opadów w centralnej części Ameryki. Powstały w orogenezie alpejskiej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔrdɨˈlʲjɛrɨ, AS: kordylʹi ̯ery

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kordylierski

Wiktionary


kordylina

krzew lub drzewo z rodziny agawowatych, rosnące w strefie międzyzwrotnikowej


SJP.pl

Kordylina, maczużnia (Cordyline) – rodzaj roślin wieloletnich należących do rodziny szparagowatych. Obejmuje co najmniej 20–26 gatunków. Rośliny te występują naturalnie głównie w Australazji, poza tym w południowej Azji (na zachodzie po Indie), na Maskarenach, wyspach Oceanii, jeden gatunek także w tropikach Ameryki Południowej. Niektóre gatunki zostały jednak szeroko rozprzestrzenione poza pierwotny zasięg, zwłaszcza kordylina krzewiasta. W naturze kordyliny rosną w lasach i na mokradłach. Kordylina maurycjańska jest epifitem, co wśród szparagowatych jest rzadkością.

Wikipedia


kordylofora

gatunek jamochłona przypominający rozgałęziony krzew, występujący w wodach morskich i słodkich; gałęzatka, kladofora


SJP.pl


kordyt

proch bezdymny z lotnym rozpuszczalnikiem


SJP.pl

Kordyt – rodzaj prochu bezdymnego, stosowany jako materiał miotający. Został wynaleziony przez Fredericka Abla oraz Jamesa Dewara w 1889 roku.

Główne składniki kordytu to nitroceluloza o wysokiej zawartości azotu (12,9–13,3%) oraz nitrogliceryna, która rozpuszcza nitrocelulozę i ją żeluje. Dodatkowo dodaje się plastyfikatory, substancje flegmatyzujące, konserwujące i stabilizujące. Do zmiękczenia (dokończenia procesu żelatynizacji) tak powstałej dość twardej, mało plastycznej masy prochowej stosuje się lotny rozpuszczalnik – aceton, co odróżnia prawdziwy kordyt od zwykłego prochu bezdymnego (nitrocelulozowego), gdzie stosuje się mieszaninę eteru z alkoholem.

Wikipedia


kordzik

krótki, ozdobny sztylet noszony przez oficerów i podoficerów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. obosieczna broń paradna w postaci sztyletu;

Wiktionary

Kordzik – krótka broń biała, o budowie sztyletu. Jest bronią paradną, używaną w charakterze ceremonialnym, jako wyznacznik: stopnia wojskowego, piastowanego urzędu, funkcji, lub przynależności do określonej organizacji.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔrʲd͡ʑik, AS: korʹʒ́ik

Wiktionary


kordziński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Czesław Kordziński – polski inżynier
  • Roman Kordziński – polski reżyser teatralny, pedagog

Wikipedia


kore

w greckiej rzeźbie archaicznej: posąg młodej dziewczyny w powłóczystej szacie; kora


SJP.pl

Persefona, także Kora (gr. Περσεφόνη Persephónē, gr. Κόρη Kórē; łac. Proserpina – dziewczyna) – w mitologii greckiej małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych. Córka Demeter i Zeusa. W mitologii rzymskiej utożsamiono ją z Prozerpiną.

Wikipedia


korea

dawne państwo azjatyckie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. dawne zjednoczone państwo w Azji, obecnie Korea Północna i Korea Południowa;

 (1.2) pot. Korea Północna lub Korea Południowa

 (1.3) pot. Półwysep Koreański;

Wiktionary

Korea (kor. 조선 Chosŏn, 한국 Han'guk, chiń. 朝鲜 Cháoxiǎn) – kraina historyczna na Półwyspie Koreańskim we wschodniej Azji; obszar zamieszkany przez jednolitą grupę etniczną – Koreańczyków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie zjednoczonej Korei rozwinęła się tradycyjna sztuka i powstało pismo hangul.

 (1.2) Rano lecę do Korei.

 (1.3) Korea podzielona jest między KRLD a Koreę Południową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɛa, AS: korea

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koreanistyka ż., Korejczyk mos., koreański mrz., Koreanka ż., Koreańczyk m.

 przym. koreański, starokoreański

 przysł. po koreańsku

Wiktionary

Synonimy:

Kraj Spokojnego Poranka • Kraj Porannej Świeżości

Wiktionary


korealny

w prawie: solidarnie współdłużny, np. zobowiązanie korealne - zobowiązanie nakładające na wszystkich dłużników solidarną odpowiedzialność za wykonanie zobowiązania w całości


SJP.pl


koreań.

skrót od: koreański


SJP.pl


koreańczyk

potocznie: samochód produkcji koreańskiej; koreaniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Korei Południowej lub Korei Północnej; osoba narodowości koreańskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy czekaliśmy na autobus, usiadł obok nas jakiś Koreańczyk.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛˈãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: koreãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koreański mrz., Korea ż.

:: fż. Koreanka ż.

 przym. koreański

 przysł. po koreańsku

Wiktionary


koreaniec

potocznie: samochód produkcji koreańskiej; koreańczyk


SJP.pl


koreanista

znawca języka, kultury i literatury koreańskiej


SJP.pl


koreanistka

koreanista


SJP.pl

Patrz:

koreanista

koreanistyczny

koreanistyka


SJP.pl

Patrz:

koreanistyka

koreanistyka

nauka o języku, kulturze i literaturze koreańskiej; filologia koreańska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka o języku, historii i kulturze koreańskiej

 (1.2) wydział lub kierunek uniwersytecki obejmujący studia w zakresie koreanistyki (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W naszym programie koreanistyki chcemy przede wszystkim skupić się na intensywnej nauce języka koreańskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koreański mrz., Korea ż., Koreańczyk m., Koreanka ż.

 przym. koreański

Wiktionary


koreanka

koreańska odmiana chryzantemy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Korei Południowej lub Korei Północnej; kobieta narodowości koreańskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W barze sushi Koreanka na naszą prośbę na cały głos zaśpiewała tradycyjną pieśń.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛˈãŋka, AS: koreãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korea ż., koreański m.

:: fm. Koreańczyk m.

 przym. koreański

 przysł. po koreańsku

Wiktionary


koreański

1. przymiotnik od: Korea Południowa; południowokoreański
2. przymiotnik od: Korea Północna; północnokoreański


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Korei lub Koreańczyków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Korei Południowej i Korei Północnej;

Wiktionary

Język koreański (kor. 한국어, 조선말) – język narodowy Koreańczyków, urzędowy w Korei Południowej i Północnej, a także w chińskiej prefekturze autonomicznej Yanbian. Łącznie na świecie językiem tym posługuje się 77,2 mln ludzi, wliczając skupiska użytkowników w Chinach, Stanach Zjednoczonych, Japonii, Rosji i Kazachstanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) On jest sławnym koreańskim aktorem.

 (2.1) Jak długo uczysz się koreańskiego?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛˈãj̃sʲci, AS: koreãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koreanistyka ż., Korejczyk mos., Korea ż., Koreańczyk m., Koreanka ż.

 przysł. po koreańsku

Wiktionary


koreańskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem koreańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem koreańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku koreańskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛˈãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: koreãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


koreańskość

koreański


SJP.pl

Patrz:

koreański

korecki

przymiotnik od: Korzec; korzecki


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Korecki – polski saksofonista
  • Bohusz Korecki – polski arystokrata
  • Joachim Korecki – polski arystokrata
  • Samuel Korecki – polski arystokrata
  • Karol Korecki – polski arystokrata
  • Samuel Karol Korecki – polski arystokrata
  • Leon Korecki – polski prawnik, działacz patriotyczny

Zobacz też:

  • Koreccy herbu Pogoń Litewska

Wikipedia


koreczek

zdrobnienie od: korek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: korek

 (1.2) mały korek

 (1.3) spoż. kulin. kawałki mięsa, sera, warzyw itp., nadziane na wykałaczkę / patyczek, podawane jako przekąska

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɛt͡ʃɛk, AS: koreček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korek mrz., korkowe n.

Wiktionary


koreczki

zdrobnienie od: korek


SJP.pl


koreferat

referat będący uzupełnieniem lub polemiką z referatem przedstawionym wcześniej


SJP.pl


koreferencja

związek między wyrażeniami w tekście, odnoszącymi się do tej samej osoby lub rzeczy


SJP.pl


koreferent

autor koreferatu, referent przedstawiający uzupełnienie lub polemikę z przedstawionym wcześniej referatem


SJP.pl


koreferentka

koreferent


SJP.pl

Patrz:

koreferent

koreferentny

odnoszący się do elementów w zdaniu wskazujących na tę samą osobę, rzecz lub pojęcie, zazwyczaj poprzez użycie zaimków


SJP.pl


koreferować

przedstawiać koreferat, uzupełnienie lub polemikę z przedstawionym wcześniej referatem


SJP.pl


koregencja

wspólne rządy dwóch lub więcej osób w czasie małoletniości, choroby lub dłuższej nieobecności panującego


SJP.pl

Koregencja – sytuacja, w której rolę monarchy (koregenta) o równorzędnej pozycji i władzy, sprawują dwie osoby z powodu np. choroby, dłuższej nieobecności lub małoletniości władcy. Inne sytuacje, na mocy których występuje koregencja to: porozumienie dwóch rywalizujących o tron władców, koronacja syna monarchy za życia ojca (vivente rege), czy też wyniesienie praw do korony z małżeństwa (iure uxoris). Koregencja nie występuje w przypadku, gdy mąż władczyni zostaje księciem małżonkiem.

Wikipedia


koregencyjny

związany z koregencją


SJP.pl


koregent

osoba władająca państwem wspólnie z inną osobą; współwładca


SJP.pl

Koregent (inaczej współkról, współwładca) – monarcha, który rządzi danym państwem razem z innym (lub kilkoma innymi), równym mu formalnie rangą i pozycją, monarchą. Pozycja koregentów w rzeczywistości nie zawsze jest równorzędna. W tych wypadkach, gdy jeden z władców posiada silniejszą pozycję, koregentem często nazywa się drugiego z monarchów, jak np. w przypadku młodszych synów monarchów, koronowanych za ich życia. Okres współrządów nazywany jest koregencją.

Wikipedia


koregentka

koregent


SJP.pl

Patrz:

koregent

korejczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. Koreańczyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koreański mrz., Korea, Koreanka, Koreańczyk

 przym. koreański, korejski

Wiktionary


korejski

przymiotnik

 (1.1) daw. koreański

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Korejczyk mos.

frazeologia.

etymologia.

 rzecz. Korea, Koreanka, Koreańczyk

 przym. koreański

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|koreański.

źródła.

== korejski (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) koreański

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korejczyk mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Korejczyk mos.

frazeologia.

etymologia.

 rzecz. Korea, Koreanka, Koreańczyk

 przym. koreański

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|koreański.

źródła.

== korejski (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) koreański

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korek

1. tkanka wtórna okrywająca łodygi, pnie, korzenie, bulwy, wytwarzana przez miazgę;
2. surowiec uzyskiwany z kory niektórych drzew; korek użytkowy;
3. zatyczka do butelki;
4. zator w ruchu drogowym;
5. bezpiecznik w instalacji elektrycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zatyczka od butelki wykonana z korka (1.3) lub innego materiału

 (1.2) pot. zakrętka od butelki;

 (1.3) bot. tkanka roślinna pokrywająca łodygi, bulwy i korzenie dębu korkowego i korkowca

 (1.4) transp. pot. zahamowanie w ruchu ulicznym;

 (1.5) podeszwy butów

 (1.6) zob. korki. → buty piłkarskie

 (1.7) bezpiecznik w instalacji elektrycznej;

 (1.8) zob. koreczek. → przekąska

 (1.9) zob. korki.pot. korepetycje

 (1.10) zamknięcie odpływu w zlewie lub wannie

 (1.11) środ. przestępców udawanie sztucznego tłoku w celu dokonania kradzieży kieszonkowej

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) środ. uczn. żart. korepetytor

 (2.2) środ. żołnierzy niski żołnierz

Wiktionary

Korek – zamknięcie naczynia (zazwyczaj butelki, ale niekiedy też słoja albo termosu bądź naczyń laboratoryjnych) wykonane z nieprzepuszczalnego materiału. W zależności od przechowywanego w naczyniu medium – gazu, cieczy lub materiału sypkiego, korek winien być nieprzepuszczalny (szczelny) dla tego medium. Szczelnością charakteryzują się korki szlifowe, stosowane zwykle w laboratoriach chemicznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Modernizacji ronda Zesłańców Syberyjskich warszawscy kierowcy czekają jak kania dżdżu – codziennie tworzą się tam gigantyczne korki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrɛk, AS: korek

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-10)

 rzecz. korkowiec m., korkowanie n.

:: zdrobn. koreczek m.

 przym. korkowy

 czas. okorować, okorowywać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zatyczka, zamknięcie

 (1.2) zakrętka

 (1.4) zator, kongestia

Wiktionary


korekcja

usuwanie wad lub usterek; poprawianie, naprawa, korygowanie


SJP.pl

rzeczownik nieżywotny, rodzaj żeński

 (1.1) usuwanie nieprawidłowości, poprawianie wad

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Osoby, które decydują się na chirurgiczny zabieg korekcji starczowzroczności to przeważnie ludzie żyjący bardzo aktywnie, uprawiający sporty lub wykonujący określony zawód, np. aktora.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. korekcyjny, korektorski

 rzecz. korekta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korekta

Wiktionary


korekcyjny

korektywny;
1. poprawiający, usuwający wady;
2. gimnastyka korekcyjna - ćwiczenia gimnastyczne dla osób z wadami postawy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z korekcją, poprawczy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korekta ż., korekcja

 przym. korektorski

Wiktionary


koreks

światłoszczelna puszka do wywoływania błon zwojowych i filmów małoobrazkowych


SJP.pl

Koreks – element wyposażenia ciemni fotograficznej, światłoszczelne naczynie służące do ręcznego wywoływania filmów fotograficznych – najczęściej filmów małoobrazkowych i błon zwojowych (istnieją również do wywoływania taśm filmowych np. 8 mm). Pierwszy koreks wyprodukowany został w 1930 przez firmę Leitz.

Wikipedia


koreksowy

przymiotnik od: koreks


SJP.pl


korekt

poprawny, prawidłowy; correct


SJP.pl


korekta

1. usuwanie usterek, zmienianie czegoś celem poprawy;
2. poprawa błędów w tekście przeznaczonym do publikacji;
3. tekst przeznaczony do publikacji z naniesionymi poprawkami;
4. miejsce pracy korektorów; korektornia;
5. ogół korektorów w wydawnictwie;
6. dokument korygujący dane zawarte we wcześniejszym dokumencie;
7. spadek indeksów giełdowych występujący w pewnych cyklach czasowych;
8. zabieg medyczny poprawiający wygląd;
9. strojenie instrumentów muzycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poprawienie błędu lub niedoskonałości, dorównanie do stanu prawidłowego

Wiktionary

  • korektor tekstu
  • korektor pisowni
  • korektor – w pisaku, w taśmie, w płynie
  • korektor na giełdzie
  • korektor hydrauliczny
  • korektor (kosmetyka)

Elektronika:

  • korektor (equalizer, EQ) – zespół filtrów, które służą do podbijania lub tłumienia określonego zakresu częstotliwości
  • korektor graficzny

Zobacz też: redakcja

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈrɛkta, AS: korekta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektor m., korektorka ż., korekcja ż.

 przym. korektorski, korekcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poprawa, poprawka, retusz

Wiktionary


korektor

1. osoba czytająca próbne wydruki tekstów i nanosząca poprawki;
2. stroiciel instrumentów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba sprawdzająca i poprawiająca tekst pod kątem redakcyjnym przed oddaniem go do druku;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) przyrząd piśmienniczy służący do zamalowywania błędów na kartce papieru;

 (2.2) techn. urządzenie poprawiające usterki, np. zniekształcenia dźwięku;

 (2.3) kosmet. kosmetyk przeznaczony do ukrywania wad skóry;

Wiktionary

  • korektor tekstu
  • korektor pisowni
  • korektor – w pisaku, w taśmie, w płynie
  • korektor na giełdzie
  • korektor hydrauliczny
  • korektor (kosmetyka)

Elektronika:

  • korektor (equalizer, EQ) – zespół filtrów, które służą do podbijania lub tłumienia określonego zakresu częstotliwości
  • korektor graficzny

Zobacz też: redakcja

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obecnie wydawnictwa zatrudniają coraz mniej korektorów.

 (2.1) Czy ktoś w klasie ma pożyczyć korektor?

 (2.2) Mam do sprzedania korektor akustyczny po niskiej cenie.

 (2.3) Na małe sińce wystarczy użycie korektora o ton jaśniejszego od podkładu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɛktɔr, AS: korektor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektornia ż., korekta ż., korektura ż.

:: fż. korektorka ż.

 czas. korygować ndk., korektorować ndk.

 przym. korektorski, korektowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) equalizer

Wiktionary


korektorka

kobieta, która wykonuje korektę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) druk. kobieta zawodowo poprawiająca teksty na różnych etapach przygotowywania druku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maciek! Znów twój tekst wrócił od korektorki cały pokreślony!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛkˈtɔrka, AS: korektorka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektor, korekta, korektornia, korektura

 przym. korektorski, korektowy

Wiktionary


korektornia

1. miejsce, w którym pracują korektorzy;
2. zespół korektorów


SJP.pl


korektorować

potocznie: zamazywać korektorem błędy w tekście


SJP.pl


korektorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korektorem, dotyczący pracy korektora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektor mos., korektorka ż., korekta ż., korekcja ż.

 przym. korekcyjny

Wiktionary


korektorstwo

1. poprawa błędów w tekście przeznaczonym do publikacji; korekta;
2. specjalizacja na studiach, kształcąca w zawodzie korektora tekstów


SJP.pl


korektowy

przymiotnik od: korekta


SJP.pl


korektura

usuwanie błędów i nieprawidłowości


SJP.pl


korektywa

leczenie wad postawy za pomocą ćwiczeń fizycznych


SJP.pl


korektywny

korekcyjny;
1. poprawiający, usuwający wady;
2. gimnastyka korektywna - ćwiczenia gimnastyczne dla osób z wadami postawy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korektywą, dotyczący korektywy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektywa ż.

Wiktionary


korelacja

1. współzależność, wzajemne powiązanie
2. współzależność występowania niektórych cech budowy i funkcji organizmu
3. w matematyce: współzależność dwóch ciągów zmiennych losowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) współzależność między dwoma lub więcej zjawiskami

 (1.2) stat. zależność zmiennych losowych;

 (1.3) stat. pot. współczynnik korelacji (1.2), a szczególnie współczynnik korelacji Pearsona;

Wiktionary

Korelacja (łac. śr. correlation-, correlatio, od com-, „razem, łącznie”; i relation-, relatio, „związek, relacja”) – współzależność, wzajemny związek; wyraz ten oznacza zwykle jedno z następujących pojęć:

  • korelacja zmiennych losowych w statystyce,
    • współczynnik korelacji, najczęściej współczynnik korelacji liniowej Pearsona,
      • korelacja rangowa, zwykle współczynnik korelacji rang Spearmana,
      • korelacja wzajemna (krzyżowa);

      Wikipedia

      Przykłady

       (1.1) Nie potrafiliśmy dowieść korelacji między wydatkami na kampanię reklamową, a zwiększonym zainteresowaniem klientów.

       (1.2) Często błędnie zakłada się, że zależność statystyczna jest równoważna niezerowemu współczynnikowi korelacji. (z Wikipedii)

       (1.3) Korelacja mówi nam o stopniu zależności liniowej. (tzn. współczynnik korelacji Pearsona jest miarą stopnia zależności liniowej)

      Wiktionary

      Wymowa:

      IPA: ˌkɔrɛˈlat͡sʲja, AS: korelacʹi ̯a

      Wiktionary

      Powiązane:

       rzecz. skorelowanie n., autokorelacja, korelat, korelator, korelowanie, korelogram

       przym. korelacyjny, korelatywny

       czas. korelować, skorelować

      Wiktionary

      Synonimy:

       (1.1) zależność, współzależność

       (1.3) współczynnik korelacji

      Wiktionary


korelacyjny

wzajemnie powiązany, współzależny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) stat. związany z korelacją, dotyczący korelacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korelacja ż.

Wiktionary


korelat

jedno z pary przedmiotów lub pojęć wzajemnie od siebie zależnych i wzajemnie uwarunkowanych; odpowiednik


SJP.pl


korelator

1. przyrząd do wykrywania awarii sieci kanalizacyjnej;
2. w cybernetyce: część systemu autonomicznego do przechowywania i przetwarzania i informacji


SJP.pl

Korelator – organ do przetwarzania i przechowywania informacji w systemie autonomicznym.

Stanowi centralną część toru informacyjnego systemu autonomicznnego. Jest wewnętrznym organem tego systemu. Odbiera sygnały z receptorów, energię od homeostatu, sam zaś steruje efektorami.

Wikipedia


korelatywny

związany z korelacją; współzależny, odpowiadający


SJP.pl


korelować

1. wiązać wzajemnie, poszukując podobieństw i różnic; zestawiać;
2. pozostawać we współzależności z czymś;
3. o zmiennych losowych: zależeć od siebie


SJP.pl

czasownik

 (1.1) mieć związek, być powiązanym, współzależeć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛˈlɔvat͡ɕ, AS: korelovać

Wiktionary

Powiązane:

 zob. korelacja.

Wiktionary


korelowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|korelować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛlɔˈvãɲɛ, AS: korelovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. korelować ndk., skorelować dk.

 rzecz. korelacja, korelator

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korelacja

Wiktionary


korennik

środkowy koń w trojce


SJP.pl


korepetycja

1. prywatna lekcja jako pomoc w nauce;
2. przygotowanie tancerzy lub śpiewaków do występu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dodatkowa, prywatna lekcja (zwykle w liczbie mnogiej)

Wiktionary

Korepetycje – dodatkowe lekcje pozaszkolne, które mają na celu powtórzenie materiału i przygotowanie z uczniem pracy domowej zadanej w szkole. Nauczyciel, czyli osoba udzielająca korepetycji, nazywana jest korepetytorem.

Słowo korepetycja pochodzi od repetycja – co oznacza powtórzenie, próbne wykonanie lub powtórzenie części wykonywanego utworu muzycznego. Niemiecki pierwowzór korepetycji – Korrepetition – oznacza ćwiczenie partii wokalnej lub baletowej przy akompaniamencie fortepianu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. korepetytor m., korepetytorka ż., repeta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. korki

Wiktionary


korepetycyjny

związany z korepetycją


SJP.pl


korepetytantka

korepetytant


SJP.pl

Patrz:

korepetytant

korepetytor

1. osoba udzielająca płatnych, prywatnych lekcji;
2. nauczyciel śpiewu lub tańca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna dający korepetycje

Wiktionary

Korepetycje – dodatkowe lekcje pozaszkolne, które mają na celu powtórzenie materiału i przygotowanie z uczniem pracy domowej zadanej w szkole. Nauczyciel, czyli osoba udzielająca korepetycji, nazywana jest korepetytorem.

Słowo korepetycja pochodzi od repetycja – co oznacza powtórzenie, próbne wykonanie lub powtórzenie części wykonywanego utworu muzycznego. Niemiecki pierwowzór korepetycji – Korrepetition – oznacza ćwiczenie partii wokalnej lub baletowej przy akompaniamencie fortepianu.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. korepetycja ż., korepetycyjka ż., korepetytant m., korepetytorstwo n., korepetytowanie n.

:: fż. korepetytorka

 czas. korepetytować ndk.

 przym. korepetycyjny, korepetytorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tutor

Wiktionary


korepetytorka

nauczycielka udzielająca korepetycji


SJP.pl


korepetytować

dawniej: dawać korepetycje


SJP.pl


korespondencina

lekceważąco: korespondentka


SJP.pl


korespondencja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wymiana informacji między ludźmi na papierze (list, pocztówka) lub w postaci elektronicznej (e-mail, czat, komunikatory)

 (1.2) zbiór dokumentujący korespondencję (1.1), ogół listów wymienionych z kimś lub w konkretnej sprawie lub w jakimś okresie

 (1.3) materiał nadesłany przez korespondenta

 (1.4) dopasowanie

Wiktionary

  • korespondencja – wymiana informacji między ludźmi w postaci tekstu na papierze (np. list, pocztówka) lub elektronicznie (np. e-mail, czat, komunikaty)
  • korespondencja – antologia listów napisanych przez jedną osobę lub wymienianych między określonymi osobami (por. epistolografia)
  • korespondencja – w ekonomii rodzaj relacji między zbiorami
  • korespondencja seryjna – zespół podobnych dokumentów adresowanych do różnych podmiotów
  • korespondencja sztuk – rozpoznawanie podobieństw między różnymi dziedzinami sztuki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Utrzymywałem z nimi korespondencję do stycznia.

 (1.2) Na poczcie odebrałam swoją korespondencję.

 (1.3) Ta korespondencja była przygotowana po amatorsku.

 (1.4) Między tymi kolorami jest wspaniała korespondencja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛspɔ̃nˈdɛ̃nt͡sʲja, AS: korespõndncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondent m., korespondentka ż., korespondowanie n.

 czas. korespondować ndk.

 przym. korespondencyjny, korespondencki

 przysł. korespondencyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) poczta

Wiktionary


korespondencki

związany z korespondentem, korespondencją


SJP.pl


korespondencyjnie

przysłówek

 (1.1) za pomocą korespondencji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miałem rok przerwy, teraz studiuję korespondencyjnie biznes międzynarodowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛspɔ̃ndɛ̃nˈt͡sɨjɲɛ, AS: korespõndẽncyi ̯ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondent mos., korespondowanie n., korespondencja

 czas. korespondować

 przym. korespondencyjny

Wiktionary


korespondencyjny

związany z korespondencją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z korespondencją; służący do korespondencji

 (1.2) odbywający się na odległość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛspɔ̃ndɛ̃nˈt͡sɨjnɨ, AS: korespõndẽncyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondencja ż., korespondent m., korespondentka ż., korespondowanie n.

 czas. korespondować ndk.

 przysł. korespondencyjnie

Wiktionary


korespondent

1. osoba prowadząca z kimś korespondencję;
2. dziennikarz lub współpracownik pisma, radia lub telewizji przesyłający informacje z terenu, zwłaszcza z zagranicy;
3. członek korespondent - niższy stopień osoby przyjętej do akademii lub towarzystwa naukowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś kto koresponduje

 (1.2) dziennikarz przekazujący reportaże z terenu

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.2) korespondent wojenny

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. korespondowanie n., korespondencja ż., korespondentka ż.

 czas. korespondować ndk.

 przym. korespondencyjny

 przysł. korespondencyjnie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) correspondent; (1.2) correspondent

* arabski: (1.1) مراسل m. (murāsil)

* azerski: (1.1) müxbir

* baskijski: (1.1) berriemaile

* bengalski: (1.1) সংবাদদাতা (sambādadātā)

* białoruski: (1.1) карэспандэнт m.; (1.2) карэспандэнт m.

* birmański: (1.1) သတင်းထောက် (satainnhtout)

* bośniacki: (1.1) dopisnik m.

* bułgarski: (1.1) кореспондент m. (korespondent), дописник m. (dopisnik)

* cebuano: (1.1) nagkauyon

* chiński standardowy: (1.1) 记者 (jìzhě)

* chorwacki: (1.1) korespondent m.

* czeski: (1.1) korespondent m.

* dolnołużycki: (1.1) korespondent m.

* duński: (1.1) korrespondent w.

* esperanto: (1.1) korespondanto

* estoński: (1.1) kirjasaatja, korrespondent

* fiński: (1.1) kirjeenvaihtaja

* francuski: (1.1) correspondant m.

* fryzyjski: (1.1) korrespondint w.

* galicyjski: (1.1) correspondente m.

* gruziński: (1.1) კორესპონდენტი (k’oresp’ondent’i)

* gudźarati: (1.1) સંવાદદાતા (sanvādadātā)

* haitański: (1.1) korespondan

* hebrajski: (1.1) כתב m. (katav)

* hindi: (1.1) संवाददाता m. (sanvādadāta)

* hiszpański: (1.1) correspondiente m., corresponsal m.; (1.2) corresponsal m.

* igbo: (1.1) onye mmekorita

* indonezyjski: (1.1) koresponden, wartawan, pewarta

* jidysz: (1.1) קארעספאנדענט m. (karesfandent)

* kaszubski: (1.2) kòrespòndent m., dotëgiwôcz wiédzów m.

* kataloński: (1.1) corresponsal m.

* kazachski: (1.1) тілші (tilşi)

* koreański: (1.1) 통신 기자, 특파원

* korsykański: (1.1) currispundente m.

* litewski: (1.1) korespondentas m., susirašinėtojas m.

* luksemburski: (1.1) Korrespondent m.

* łotewski: (1.1) korespondents m.

* macedoński: (1.1) дописник m. (dopisnik)

* malajski: (1.1) wartawan

* maltański: (1.1) korrispondent m.

* maoryski: (1.1) kaituhi reta

* marathi: (1.1) बातमीदार (bātamīdāra)

* mongolski: (1.1) сурвалжлагч (survaljlagch)

* nepalski: (1.1) सम्वाददाता (samvādadātā)

* niderlandzki: (1.1) correspondent m.

* niemiecki: (1.1) Korrespondent m.

* norweski (bokmål): (1.1) korrespondent m.

* nowogrecki: (1.1) επιστολογράφος m.; (1.2) ανταποκριτής m.

* ormiański: (1.1) թղթակից (t’ght’akits’)

* perski: (1.1) خبرنگار

* portugalski: (1.1) correspondente m.

* rosyjski: (1.1) корреспондент m.

* rumuński: (1.1) corespondent m.

* serbski: (1.1) дописник (dopisnik) m., кореспондент (korespondent) m.

* słowacki: (1.1) korešpondent m., dopisovateľ m.

* słoweński: (1.1) dopisnik m., korespondent m.

* szwedzki: (1.1) korrespondent w.

* tadżycki: (1.1) мухбир (muxbir)

* tajski: (1.1) ผู้สื่อข่าว

* turecki: (1.1) muhabir

* ukraiński: (1.1) кореспондент m. (korespondent)

* uzbecki: (1.1) muxbir

* walijski: (1.1) gohebydd

* węgierski: (1.1) levelező, sajtótudósító

* wietnamski: (1.1) phóng viên

* wilamowski: (1.1) korespondent m.

* włoski: (1.1) corrispondente m.

* zulu: (1.1) umbhaleli

źródła.

== korespondent (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|korespondent.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) korespondent

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondowanie n., korespondencja ż., korespondentka ż.

 czas. korespondować ndk.

 przym. korespondencyjny

 przysł. korespondencyjnie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. korespondowanie n., korespondencja ż., korespondentka ż.

 czas. korespondować ndk.

 przym. korespondencyjny

 przysł. korespondencyjnie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) correspondent; (1.2) correspondent

* arabski: (1.1) مراسل m. (murāsil)

* azerski: (1.1) müxbir

* baskijski: (1.1) berriemaile

* bengalski: (1.1) সংবাদদাতা (sambādadātā)

* białoruski: (1.1) карэспандэнт m.; (1.2) карэспандэнт m.

* birmański: (1.1) သတင်းထောက် (satainnhtout)

* bośniacki: (1.1) dopisnik m.

* bułgarski: (1.1) кореспондент m. (korespondent), дописник m. (dopisnik)

* cebuano: (1.1) nagkauyon

* chiński standardowy: (1.1) 记者 (jìzhě)

* chorwacki: (1.1) korespondent m.

* czeski: (1.1) korespondent m.

* dolnołużycki: (1.1) korespondent m.

* duński: (1.1) korrespondent w.

* esperanto: (1.1) korespondanto

* estoński: (1.1) kirjasaatja, korrespondent

* fiński: (1.1) kirjeenvaihtaja

* francuski: (1.1) correspondant m.

* fryzyjski: (1.1) korrespondint w.

* galicyjski: (1.1) correspondente m.

* gruziński: (1.1) კორესპონდენტი (k’oresp’ondent’i)

* gudźarati: (1.1) સંવાદદાતા (sanvādadātā)

* haitański: (1.1) korespondan

* hebrajski: (1.1) כתב m. (katav)

* hindi: (1.1) संवाददाता m. (sanvādadāta)

* hiszpański: (1.1) correspondiente m., corresponsal m.; (1.2) corresponsal m.

* igbo: (1.1) onye mmekorita

* indonezyjski: (1.1) koresponden, wartawan, pewarta

* jidysz: (1.1) קארעספאנדענט m. (karesfandent)

* kaszubski: (1.2) kòrespòndent m., dotëgiwôcz wiédzów m.

* kataloński: (1.1) corresponsal m.

* kazachski: (1.1) тілші (tilşi)

* koreański: (1.1) 통신 기자, 특파원

* korsykański: (1.1) currispundente m.

* litewski: (1.1) korespondentas m., susirašinėtojas m.

* luksemburski: (1.1) Korrespondent m.

* łotewski: (1.1) korespondents m.

* macedoński: (1.1) дописник m. (dopisnik)

* malajski: (1.1) wartawan

* maltański: (1.1) korrispondent m.

* maoryski: (1.1) kaituhi reta

* marathi: (1.1) बातमीदार (bātamīdāra)

* mongolski: (1.1) сурвалжлагч (survaljlagch)

* nepalski: (1.1) सम्वाददाता (samvādadātā)

* niderlandzki: (1.1) correspondent m.

* niemiecki: (1.1) Korrespondent m.

* norweski (bokmål): (1.1) korrespondent m.

* nowogrecki: (1.1) επιστολογράφος m.; (1.2) ανταποκριτής m.

* ormiański: (1.1) թղթակից (t’ght’akits’)

* perski: (1.1) خبرنگار

* portugalski: (1.1) correspondente m.

* rosyjski: (1.1) корреспондент m.

* rumuński: (1.1) corespondent m.

* serbski: (1.1) дописник (dopisnik) m., кореспондент (korespondent) m.

* słowacki: (1.1) korešpondent m., dopisovateľ m.

* słoweński: (1.1) dopisnik m., korespondent m.

* szwedzki: (1.1) korrespondent w.

* tadżycki: (1.1) мухбир (muxbir)

* tajski: (1.1) ผู้สื่อข่าว

* turecki: (1.1) muhabir

* ukraiński: (1.1) кореспондент m. (korespondent)

* uzbecki: (1.1) muxbir

* walijski: (1.1) gohebydd

* węgierski: (1.1) levelező, sajtótudósító

* wietnamski: (1.1) phóng viên

* wilamowski: (1.1) korespondent m.

* włoski: (1.1) corrispondente m.

* zulu: (1.1) umbhaleli

źródła.

== korespondent (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|korespondent.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) korespondent

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korespondentka

1. korespondent;
2. dawniej: kartka pocztowa; odkrytka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta przekazująca informacje do środków masowego przekazu

 (1.2) kobieta prowadząca korespondencję z kimś

 (1.3) przest. odkrytka, pocztówka

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) dziennikarka

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. korespondowanie n., korespondent, korespondencja

 przym. korespondencyjny

 czas. korespondować

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) fż. od korespondent

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) corresponsal ż.; (1.2) corresponsal ż., correspondiente ż.; (1.3) postal ż., tarjeta postal ż.

źródła.

== korespondentka (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) korespondentka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondowanie n., korespondent, korespondencja

 przym. korespondencyjny

 czas. korespondować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dziennikarka

Wiktionary


korespondować

1. wymieniać myśli, najczęściej w formie pisemnej, prowadzić korespondencję;
2. dawniej: odpowiadać czemuś, być odpowiednim, stosownym


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) prowadzić korespondencję, wymieniać się listami

 (1.2) mieć związek z czymś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛspɔ̃nˈdɔvat͡ɕ, AS: korespõndovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondencja ż., korespondent m., korespondentka ż., korespondowanie n.

 przym. korespondencyjny

 przysł. korespondencyjnie

Wiktionary


korespondowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) prowadzenie korespondencji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɛspɔ̃ndɔˈvãɲɛ, AS: korespõndovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korespondencja ż., korespondent m., korespondentka ż.

 czas. korespondować ndk.

 przym. korespondencyjny

 przysł. korespondencyjnie

Wiktionary


korfantów

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, położone na Opolszczyźnie;

Wiktionary

Korfantów (daw. Fyrląd, Fryląd, niem. Friedland, Friedland in Oberschlesien, śl. Fyrlōnd, dś. Friedland) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie nyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Korfantów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔrˈfãntuf, AS: korfãntuf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korfanty m., korfantowianin m., korfantowianka ż.

 przym. korfantowski

Wiktionary


korfantowianin

mieszkaniec Korfantowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


korfantowianka

mieszkanka Korfantowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


korfantowski

przymiotnik od: Korfantów


SJP.pl


korfanty

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) rel. mit. gw-pl|Górny Śląsk. diabeł, czort

Wiktionary

  • Korfanty (samochód pancerny)
  • Bronisław Korfanty – senator VI i VII kadencji
  • Ed Korfanty
  • Stanisław Korfanty – od 2002 prezydent Piekar Śląskich
  • Wojciech Korfanty – polski przywódca narodowy Górnego Śląska
  • Korfanty (diabeł) – jedna z nazw diabła na Górnym Śląsku

Wikipedia


korfbal

gra zespołowa podobna do koszykówki; korfball


SJP.pl


korfball

[czytaj: korfbol] gra zespołowa podobna do koszykówki; korfbal


SJP.pl

Korfball (od: niderl. korf ‘kosz’; ang. ball ‘piłka’) – koedukacyjna dyscyplina sportu drużynowego z piłką.

Korfball dostrzeżony został przez nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów oraz trenerów jako dyscyplina będąca doskonałym uzupełnieniem zajęć z wychowania fizycznego, propagująca zdrowy styl życia oraz zachęcająca do aktywności ruchowej.

Wikipedia


korfballowy

korfball [czytaj: korfbolowy]; korfbalowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korfballem, dotyczący korfballu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korfball m.

Wiktionary


korfbalowy

korfbal; korfballowy


SJP.pl


korfu

Korfu, starożytna Kerkyra (gr. Κέρκυρα Kérkira, łac. Cercyra; wł. Corfu) – górzysta wyspa w Grecji, w północnej części Morza Jońskiego u wybrzeży Albanii.

Łącznie z kilkoma pobliskimi wysepkami tworzy gminę Korfu, w jednostce regionalnej Korfu, w regionie Wyspy Jońskie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie. Stolicą wyspy jest miasto Korfu (zwane też Kerkirą).

Wikipedia


korfuański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z wyspą Korfu, dotyczący wyspy Korfu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W deklaracji tej, nazwanej korfuańską, broniono jedności narodowej Serbów, Chorwatów i Słoweńców oraz zapowiadano utworzenie wspólnego demokratycznego państwa na całym obszarze zamieszkanym przez „nasz trójimienny naród"(…).

 (1.1) Autor dowcipnie i z rzadkim darem spostrzegawczym skreślił wrażenia swoje i uwagi. Szczególniej uroczem (=uroczym) jest opisanie wyspy Korfu, gdzie widzi po wsiach dotąd przechowany typ starogrecki, przejawiający się i w duszy i w ciele mieszkańców onej. Kobiety korfuańskie mogą dziś jeszcze stanąć obok Milońskiej Wenery. Zachwyca się ich pięknością i, chcąc je przedstawić w swym obrazku, zbliża się do tych arcydzieł piękna, które zdolna była wydać tylko starożytnośćsic..

 (1.1) Wielka monarchini swej tęsknoty, szukająca jeno toni dla bólu, a pogody korfuańskiego nieba dla myśli chmurnych, stała się ofiarą zaślepieńca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korfu n.

Wiktionary


kori

1. miejscowość w Korei Południowej;
2. elektrownia atomowa leżąca w tejże miejscowości


SJP.pl


koriacja

okręg autonomiczny w Rosji


SJP.pl

Okręg Koriacki (ros. Корякский округ, Koriakskij okrug) powstał 1 lipca 2007 w wyniku włączenia Koriackiego Okręgu Autonomicznego do nowo powstałego Kraju Kamczackiego i przekształcenia w jednostkę terytorialną tego kraju.

Wikipedia


koriacki

związany z Koriacją lub Koriakami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Koriacją lub Koriakami, dotyczący Koriacji lub Koriaków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język koriacki;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koriacja ż., Koriak mos., Koriaczka ż.

Wiktionary


koriacy

lud zamieszkujący Kamczatkę


SJP.pl

Koriacy (нымылан) – lud zaliczany do paleoazjatyckch, zamieszkujący głównie Koriację, część Kraju Kamczackiego. Blisko spokrewniony z Czukczami.

Liczebność osób deklarujących przynależność do narodowości koriackiej wykazuje tendencję spadkową:

  • 8942 – spis powszechny FSRR w 1989 r.;
  • 8743 – spis powszechny Federacji Rosyjskiej w 2002 r.;
  • 7953 – spis powszechny Federacji Rosyjskiej w 2010.

Wikipedia


koriaczka

Koriak


SJP.pl

Patrz:

Koriak

koriak

mieszkaniec Koriacji


SJP.pl


koriander

rzadko: kolendra (kolender)


SJP.pl


korienizacja

Korienizacja (ros. коренизация, корень – korzeń) – polityka narodowościowa Związku Radzieckiego na początku lat 20. XX wieku.

Polityka korienizacji (powrotu do korzeni) została sformułowana w 1913 r. przez Józefa Stalina. Wprowadzanie jej w życie rozpoczęto po rewolucji październikowej.

Wikipedia


koriolan

tragedia autorstwa Williama Shakespeare'a


SJP.pl

Koriolan (ang. Coriolanus) – tragedia autorstwa Williama Shakespeare’a, datowana na 1607 rok. Sztuka ta jest oparta na Życiu Koriolana, fragmencie Żywotów równoległych Plutarcha, a także na Ab Urbe condita Liwiusza. Bohaterem tragicznym jest rzymski żołnierz, Gnejusz Marcjusz Koriolan.

Wikipedia


korki

potocznie: korepetycje


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) buty piłkarskie z okrągłymi wypustkami na podeszwie;

 (1.2) pot. korepetycje

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|korek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrʲci, AS: korʹḱi

Wiktionary


korkino

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, na Uralu;

Wiktionary

Korkino (ros. Коркино) – miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, na Uralu.

Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 40 tys.

W mieście urodzili się Anatolij Bukriejew i Artiemij Panarin.

W mieście rozwinął się przemysł materiałów budowlanych oraz szklarski.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. korkiński

Wiktionary


korkiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Korkinem, dotyczący Korkina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korkino mrz.

Wiktionary


korkociąg

1. urządzenie do wyciągania korków z butelek, w postaci metalowej spirali z uchwytem; trybuszon;
2. rodzaj ewolucji lotniczej;
3. rodzaj skoku akrobatycznego;
4. niedozwolony cios bokserski polegający na silnym zakręceniu rękawicy po dotknięciu ciała przeciwnika;
5. środowiskowo: wirowanie bojera wokół własnej osi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie służące do wyjmowania korków z butelek;

 (1.2) lotn. rodzaj akrobacji lotniczej;

Wiktionary

Korkociąg (staropol. trybuszon od franc. tire-bouchon lub grajcar, grajcarek) – przyrząd do wyjmowania korków z butelek. W najbardziej podstawowej swej konstrukcji jest to szpikulec skręcony śrubowo, na którego końcu znajduje się uchwyt do wkręcania korkociągu w korek i wyjmowania korka. Niektóre modele są wyposażone w ostry nożyk do cięcia folii oraz dźwignię ułatwiającą otwieranie bez nadmiernego wysiłku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wkręcony korkociąg wyciąga się wraz z korkiem.

 (1.1) Kupiliśmy wino, ale nie mamy korkociągu.

 (1.2) We wyprowadzaniu z korkociągu pomóc może chwilowy przyrost ciągu śmigła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈkɔt͡ɕɔ̃ŋk, AS: korkoćõŋk

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. trybuszon, grajcar, grajcarek

Wiktionary


korkociągowy

korkociąg


SJP.pl

Patrz:

korkociąg

korkorodny

wytwarzający warstwę komórek korkowych; korkotwórczy


SJP.pl


korkosz

nazwisko


SJP.pl

Korkosz (Korkoz, Korkoza) – nazwisko szlacheckiej rodziny używającej herbów Pobóg i Ossorya zamieszkującej przysiółek Korkosze nad rzeką Tanwią na Roztoczu oraz okolice Kowna.

Wikipedia


korkotrampek

but piłkarski z gumowymi kołkami w podeszwie, zabezpieczającymi przed ślizganiem się po boisku; trampkokorek


SJP.pl


korkotwórczy

powodujący powstawanie korka; korkorodny


SJP.pl


korkować

czasownik nieprzechodni

 (1.1) gwara więzienna umierać

czasownik przechodni

 (2.1) zatkać coś korkiem

 (2.2) pot. zablokować coś

czasownik zwrotny

 (3.1) korkować sięo drodze zatykać się/blokować się samochodami, których jest zbyt dużo, by mogły swobodnie przejechać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈkɔvat͡ɕ, AS: korkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korkowanie n., korkowiec mrz., korkowe n.

Wiktionary


korkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|korkować.

 (1.2) łow. trzecia, przedostatnia faza toków samca głuszca, charakteryzująca się silnym, pojedynczym tonem, podobnym do dźwięku otwieranej butelki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrkɔˈvãɲɛ, AS: korkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. korkować ndk., zakorkować dk.

 rzecz. korkowe n., korek

Wiktionary


korkowaty

przypominający korek, podobny do korka


SJP.pl


korkowe

przymiotnik od: korek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) opłata związana z otwarciem butelki trunku w barach, restauracjach, gospodach itp.

forma przymiotnika.

 (2.1) n. lp. i nmos. lm. od: korkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W niektórych miejscach płaci się korkowe ryczałtem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korek m., koreczek m., korkowiec m., korkowanie n.

 czas. korkować, zakorkować

 przym. korkowy

Wiktionary


korkowica

wtórna tkanka okrywająca powierzchnię łodyg i korzeni roślin wieloletnich; peryderma


SJP.pl

Wikipedia


korkowiec

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) pistolet-zabawka do strzelania z korków

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Phellodendron|Rupr.|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny rutowatych

 (1.3) zool. nazwa systematyczna|Alcyonium palmatum|ref=tak., gatunek koralowca, koral korkowiec;

Wiktionary

Korkowiec może oznaczać:

  • Phellodendron – rodzaj drzew z rodziny rutowatych, w tym uprawiany m.in. w Polsce korkowiec amurski,
  • koralowiec z rzędu korkowców (Alcyonacea), a w szczególności:
    • rodzaj lub jeden z gatunków rodzaju Alcyonium określanych też nazwami koral korkowiec, dłoń topielca lub ręka topielca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spokój mieszkańcom zakłócała grupa wyrostków, którzy strzelali z petard i korkowców.

 (1.2) Korkowce występują w Azji.

 (1.3) Kolonie korkowców są w dotyku miękkie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈkɔvʲjɛt͡s, AS: korkovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korek m., korkowe n.

 czas. korkować, zakorkować

 przym. korkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) koral korkowiec, dłoń topielca

Wiktionary


korkowina

warstwa korka pokrywająca niektóre części roślin


SJP.pl


korkownica

urządzenie do korkowania butelek


SJP.pl


korkowy

przymiotnik od: korek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z korka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korkowe n., korkowiec mzw./mrz.

Wiktionary


korkoza

bardzo częste i uciążliwe powstawanie i utrzymywanie się przez dłuższy czas zatorów na drodze, spowodowanych gromadzeniem się tam zbyt wielu pojazdów


SJP.pl


korma

indyjskie curry na bazie jogurtu i przypraw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. potrawa z duszonego mięsa z warzywami, rodzaj curry z dodatkiem jogurtu i orzechów;

Wiktionary

Korma – danie kuchni indyjskiej; rodzaj curry na bazie jogurtu i przypraw. Istnieją zarówno odmiany mięsne, jak i wegetariańskie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje-potrawa|kormę.

synonimy.

 (1.1) kurma, quorma

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) curry

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) kuchnia indyjska

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) korma ż.

* rosyjski: (1.1) корма ż.

źródła.

== korma (język czeski.) ==

thumb|korma (1.2)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) piwo z miodem pitnym

 (1.2) kulin. korma

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurma, quorma

Wiktionary


korman

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości
  • Korman (gmina Aleksinac) – wieś w Serbii, w okręgu niszawskim, w gminie Aleksinac
  • Korman (miasto Kragujevac) – wieś w Serbii, w okręgu szumadijskim, w mieście Kragujevac
  • Korman (miasto Šabac) – wieś w Serbii, w okręgu maczwańskim, w mieście Šabac
  • Korman – wieś na Ukrainie w obwodzie czerniowieckim w rejonie sokiriańskim

Wikipedia


kormik

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. zootechn. tucznik, karmnik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. karmnik dla ptaków

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kormny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|babuć.

Wiktionary


kormin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Styru

Wiktionary

Kormin (ukr. Кормин Kormyn) – rzeka na Ukrainie, przepływająca przez rejon kiwerecki i maniwecki obwodu wołyńskiego. Prawy dopływ Styru w dorzeczu Dniepru.

Wikipedia


kormny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zootechn. tuczony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kormik mrz./mzw.

Wiktionary


kormofit

roślina lądowa, której ciało jest zróżnicowane na łodygę, liście i korzeń; osiowiec, roślina osiowa


SJP.pl


kormofity

roślina lądowa, której ciało jest zróżnicowane na łodygę, liście i korzeń; osiowiec, roślina osiowa


SJP.pl


kormoran

ptak wodny z rzędu głuptakowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. duży ptak wodny zamieszkujący brzegi mórz i rzek;

Wiktionary

Kormorany, kormoranowate (Phalacrocoracidae) – rodzina ptaków z rzędu głuptakowych (Suliformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkanie zapełniło się szkieletami albatrosów, kormoranów, nietoperzy, kondorów, orłów i bocianów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈmɔrãn, AS: kormorãn

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|cormoran.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cormorant

* baskijski: (1.1) ubarroi

* białoruski: (1.1) баклан m.

* chiński standardowy: (1.1) 鸬鹚

* duński: (1.1) skarv w.

* esperanto: (1.1) kormorano

* francuski: (1.1) cormoran m.

* hiszpański: (1.1) cormorán m.

* japoński: (1.1) 鵜

* koreański: (1.1) 가마우지

* niderlandzki: (1.1) aalscholver m.

* niemiecki: (1.1) Kormoran m.

* norweski (bokmål): (1.1) skarv m.

* norweski (nynorsk): (1.1) skarv m.

* nowogrecki: (1.1) κορμοράνος m.

* rosyjski: (1.1) баклан m.

* rumuński: (1.1) cormoran m.

* słowacki: (1.1) kormorán m.

* szkocki gaelicki: (1.1) sgarbh m.

* szwedzki: (1.1) skarv w.

* ukraiński: (1.1) баклан m.

* węgierski: (1.1) kormorán

* włoski: (1.1) cormorano m.

źródła.

== kormoran (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ornit. kormoran

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kormorani

przymiotnik

 (1.1) związany z kormoranem; taki jak u kormoranów

Wiktionary


kormoranowate

o cechach kormoranowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl

Kormorany, kormoranowate (Phalacrocoracidae) – rodzina ptaków z rzędu głuptakowych (Suliformes).

Wikipedia


kormoranowaty

o cechach kormoranowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


kormus

kolonia organizmów zwierzęcych o wysokiej specjalizacji i daleko idącym podziale czynności, funkcjonująca jak organizm wyższego rzędu; np. kolonia toczka, rurkopławów


SJP.pl

Kormus (gr. kormós pień):

  • Inaczej: organizm kolonijny – polimorficzna, silnie scalona kolonia zwierząt utworzona z podzielonych funkcjonalnie osobników o wysokiej specjalizacji. W kormusach rurkopławów (Siphonophora) występują osobniki hydrostatyczne, odżywiające i rozmnażające. Mniejsze grupy funkcjonalne polipów rurkopławów nazywane są kormidiami (cormidium).
  • Ciało rośliny charakteryzujące się wysokim stopniem organizacji.

Wikipedia


korn

nazwisko, m.in. Artur Korn (1870-1945) - fizyk niemiecki


SJP.pl

Korn (zapis stylizowany: KoЯn) – amerykański zespół muzyczny wykonujący nu metal. Powstała w 1993 roku w Bakersfield w Kalifornii po rozwiązaniu formacji L.A.P.D., gdzie grali gitarzysta James Shaffer, gitarzysta basowy Reginald Arvizu i perkusista David Silveria. Według danych z 2009 roku zespół sprzedał 16 mln płyt w Stanach Zjednoczonych oraz 32 mln na całym świecie. Grupa ośmiokrotnie nominowana do nagrody amerykańskiego przemysłu fonograficznego Grammy została nagrodzona dwukrotnie. W 2000 roku za utwór „Freak on a Leash” i w 2003 za „Here to Stay”.

Wikipedia


kornacice

Kornacice – wieś w sołecka Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Opatów.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kornacice, po jej zniesieniu w gromadzie Bogusławice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wikipedia


kornacki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Kornacki – polski kierowca wyścigowy i dziennikarz motoryzacyjny
  • Jakub Kornacki – polski aktor filmowy i teatralny
  • Krzysztof Kornacki – polski nauczyciel akademicki

Wikipedia


kornak

dozorca słoni; mahaut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba pracująca ze słoniami

Wiktionary

Kornak (sanskr. karinājaka) – opiekun słonia, człowiek pracujący ze słoniami. Kierujący podczas jazdy na słoniu.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) dozorca / poganiacz słoni

Wiktionary


kornas

nazwisko


SJP.pl


kornasiewicz

nazwisko


SJP.pl


kornaszewski

nazwisko


SJP.pl


kornati

archipelag chorwacki na Morzu Adriatyckim


SJP.pl

Kornaty (chorw. Kornati) – chorwacki archipelag na Morzu Adriatyckim, w środkowej Dalmacji, na południe od Zadaru, składający się z około 147 wysp o łącznej powierzchni 320 km², w 2021 r. zamieszkały na stałe przez 14 osób, chociaż formalnie są tam wyłącznie budynki sezonowe. W 1980 r. południowa część archipelagu została objęta ochroną w ramach Parku Narodowego Kornaty, mającego na celu ochronę środowiska wodnego i organizmów żyjących w wodach otaczających wyspy oraz zahamowanie zabudowy wysp.

Wikipedia


kornatowo

Kornatowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Lisewo.

W latach 1939 - 1942 dotychczasową nazwą wsi (i znajdującego się tam majatku) było Kornatowo, lecz po przeprowadzonej zamianie nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w latach 1942 - 1945 nazywała się Konraden, Kreis Kulm (Weichsel).

Wikipedia


kornatowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby
  • Konrad Kornatowski (ur. 1957) – polski prawnik
  • Michał Kornatowski (1956–2016) – polski lekarz i polityk
  • Irena Kornatowska (1927–2014) – polska psychiatra i działaczka społeczna
  • Maria Kornatowska (1935–2011) – polska krytyczka filmowa

Wikipedia


kornecik

zdrobnienie od: kornet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kornet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie kornet, lecz tylko mały kornecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kornet m.

Wiktionary


kornecista

muzyk grający na kornecie


SJP.pl


kornecistka

kobieta grająca na kornecie


SJP.pl


kornecki

nazwisko


SJP.pl


kornek

nazwisko


SJP.pl


kornel

twarde drewno otrzymywane z północnoamerykańskiego derenia kwiecistego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kornel, Korneliusz, Korneli – imię męskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od nazwiska rzymskiego rodu Cornelii (Korneliuszy, por. Korneliusze Cynna). Istnieją różne hipotezy pochodzenia wspomnianej nazwy rodowej; wywodzi się ją bądź to ze słowa cornu („róg”), bądź to cornus („dereń”), bądź to od nazwy pola Corne w Tusculum. W dawnej Polsce zapisywane od 1402 w łac. formie Cornelius oraz od 1412 roku w formach pochodnych Kornosz, Kornasz, Korna (masc.), Kornosza (masc.), Kornoszek i ze zdrobnieniami Nela (masc.), Nelka (masc.), Nelko.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Panu Kornelowi przypadł do gustu chłopak jego córki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrnɛl, AS: kornel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kornel mrz., Kornelia ż.

Wiktionary


kornela

imię męskie


SJP.pl


kornelia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Kornelia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Żeński odpowiednik imienia Kornel, Korneliusz i Korneli. Wywodzi się od nazwiska rzymskiego rodu Korneliuszy. Imię to było znane już w starożytności. W Polsce nadawane co najmniej od 1770 roku. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Kornelia w 2017 r. zajmowała 25. miejsce w grupie imion żeńskich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grakchus Tyberiusz był synem Kornelii z rodu Scypionów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈnɛlʲja, AS: kornelʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korneliusz m., Kornel mos.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Korneliusz m., Kornel mos.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) Cornélie ż.

* rosyjski: (1.1) Корнелия ż.

* słowacki: (1.1) Kornélia ż.

* szwedzki: (1.1) Cornelia

* ukraiński: (1.1) Корне́лія ż.

* węgierski: (1.1) Kornélia

* włoski: (1.1) Cornelia ż.

źródła.

== Kornelia (język farerski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|farerski|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kornelin

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kornelii lub z nią związany


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2, podstawowe
  • Kornelin – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Szubin
  • Kornelin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Nowa Sucha
  • Kornelin – część wsi Antonin w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Szczytniki

Wikipedia


korneliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kornelii lub z nią związany


SJP.pl


korneliusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kornel, Korneliusz, Korneli – imię męskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od nazwiska rzymskiego rodu Cornelii (Korneliuszy, por. Korneliusze Cynna). Istnieją różne hipotezy pochodzenia wspomnianej nazwy rodowej; wywodzi się ją bądź to ze słowa cornu („róg”), bądź to cornus („dereń”), bądź to od nazwy pola Corne w Tusculum. W dawnej Polsce zapisywane od 1402 w łac. formie Cornelius oraz od 1412 roku w formach pochodnych Kornosz, Kornasz, Korna (masc.), Kornosza (masc.), Kornoszek i ze zdrobnieniami Nela (masc.), Nelka (masc.), Nelko.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj przypada liturgiczne wspomnienie świętych Korneliusza i Cypriana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈnɛlʲjuʃ, AS: kornelʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korneliuszek mos., Kornelia ż.

 przym. Korneliuszowy

Wiktionary


korneliuszek

zdrobnienie od: Korneliusz (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. Korneliusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz mały Korneliuszek nadto się rozbrykał.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korneliusz mos.

 przym. Korneliuszowy

Wiktionary


korneliuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Korneliuszka lub z nim związany


SJP.pl


korneliuszostwo

Korneliusz z małżonką; Korneliuszowie


SJP.pl


korneliuszowie

Korneliusz z małżonką; Korneliuszostwo


SJP.pl


korneliuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Korneliusza lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Korneliusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miłosierdzia nie znajdziesz w Korneliuszowym sercu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korneliusz mos., Korneliuszek mos.

Wiktionary


kornelówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

  • Kornelówka – wieś w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Sitno
  • Kornelówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Pniewy

Miejscowości na Ukrainie

  • Kornelówka – wieś w rejonie żydaczowskim

Wikipedia


korneluk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Agnieszka Korneluk
  • Dariusz Korneluk
  • Stanisław Korneluk

Wikipedia


korner

w piłce nożnej: rzut rożny


SJP.pl


kornerupin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. klasa borokrzemianów i krzemianów boru;

Wiktionary

Kornerupin – klasa borokrzemianów i krzemianów boru. Nazwa pochodzi od nazwiska Andreasa N. Kornerupa (1857-1881), duńskiego geologa. Odmiana o znaczeniu gemmologicznym: pryzmatyt.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔrnɛˈrupʲĩn, AS: kornerupʹĩn

Wiktionary


kornet

1. oficer noszący sztandar oddziału lekkiej jazdy we Francji w XVI w.;
2. najniższy stopień oficerski w kawalerii Rosji carskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. dęty instrument blaszany, podobny do trąbki;

 (1.2) muz. daw. dęty instrument drewniany;

 (1.3) rel. sztywny, biały czepiec na głowie zakonnicy

 (1.4) daw. ozdobny czepiec;

 (1.5) hist. jeden ze stopni oficerskich w carskiej kawalerii

 (1.6) daw. jednostka jazdy lekkiej

 (1.7) daw. sztandar jazdy lekkiej

Wiktionary

Militaria

  • kornet – niewielki kwadratowy sztandar oddziału kawalerii w wojskach europejskich XVI-XVIII wieku
  • kornet – stopień oficerski w europejskiej kawalerii XVI-XIX wieku, odpowiednik chorążego piechoty
  • kornet – pododdział jazdy, mniejszy od szwadronu
  • kornet – zasłona na średniowiecznym hełmie turniejowym
  • Kornet – rosyjski pocisk przeciwpancerny

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Głowa w warkocze spleciona goła albo też w jaki kornet i bukiety ubrana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrnɛt, AS: kornet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kornecista mos., kornecistka ż.

:: zdrobn. kornecik mrz.

 przym. kornetowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) cynk

Wiktionary


kornetowy

przymiotnik od: kornet


SJP.pl


kornflejki

chrupkie płatki z ziaren kukurydzy; płatki kukurydziane, cornflakes, cornfleksy, kornfleksy, cornflakesy


SJP.pl


kornfleki

potocznie: chrupkie płatki z ziaren kukurydzy; płatki kukurydziane, cornflakes, corn flakes, cornflakesy, cornfleksy, kornfleksy, kornflejki


SJP.pl


kornfleksy

chrupkie płatki z ziaren kukurydzy; płatki kukurydziane, cornflakes, cornfleksy, cornflakesy, kornflejki


SJP.pl


korniak

nazwisko


SJP.pl


kornica

wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim


SJP.pl

  • Kornica – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Republice Serbskiej, w gminie Šamac
  • Kornica – wieś w Bułgarii, w obwodzie Błagojewgrad, w gminie Goce Dełczew
  • Kornica – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie
  • Kornica – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Jody.
    • Kornica – przystanek kolejowy w Kornicy
  • Kornica (obecnie Kornycia, ukr. Корниця) – wieś na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie biłohirskim

Wikipedia


kornice

Kornice (niem. Kornitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie.

W XVII wieku właścicielami Kornic była rodzina szlachecka Sobków. Był to stary polski ród pochodzący z ziemi łęczyckiej. Na Śląsku ród ten występował tymczasowo.

Wikipedia


kórnicki

przymiotnik od: Kórnik


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Kórnika, związany z Kórnikiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kórnik m., kórniczanin m., kórniczanka ż.

Wiktionary


kórniczanin

mieszkaniec Kórnika


SJP.pl


kórniczanka

mieszkanka Kórnika


SJP.pl


korniczek

korniczek wielozębny - gatunek kornika


SJP.pl


korniej

stopień wyższy od przysłówka: kornie


SJP.pl


korniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: korny


SJP.pl


kornijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kornwalii lub Kornwalijczyków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język z grupy brytańskiej języków celtyckich;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kornwalijka ż., Kornwalijczyk mos., Kornwalia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) kornwalijski, kornicki

Wiktionary


kornijskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem kornijskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem kornijskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku kornijskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrʲˈɲijskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: korʹńii ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


kornik

chrząszcz żyjący w korze lub drewnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim;

Wiktionary

  • chrząszcze z rodzaju Ips:
    • kornik drukarczyk (Ips amitinus)
    • kornik drukarz (Ips typographus)
    • kornik modrzewiowiec (Ips cembrae)
    • kornik ostrozębny (Ips acuminatus)
    • kornik sześciozębny (Ips sexdentatus)
    • kornik zrosłozębny (Ips duplicatus)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kamila wzięła udział w zjeździe leksykologów polskich w Kórniku.

 (1.1) Wierzby, które rodzą gruszki znaleźć można w Szczawnicy nad Dunajcem oraz w arboretum w Kórniku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkurʲɲik, AS: kurʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kórniczanin m., kórniczanka ż.

 przym. kórnicki

Wiktionary


korniki

podrodzina chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych; kornikowate


SJP.pl

Kornikowate, korniki (Scolytinae) – podrodzina chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych, wcześniej klasyfikowana jako rodzina Scolytidae, syn. Ipidae.

Występowanie: na całym świecie do granicy zasięgu drzew. Niektóre gatunki mają tendencję do masowego pojawiania się i wyrządzania olbrzymich szkód w drzewostanach.

Wikipedia


kornikowate

podrodzina chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych; korniki


SJP.pl

Kornikowate, korniki (Scolytinae) – podrodzina chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych, wcześniej klasyfikowana jako rodzina Scolytidae, syn. Ipidae.

Występowanie: na całym świecie do granicy zasięgu drzew. Niektóre gatunki mają tendencję do masowego pojawiania się i wyrządzania olbrzymich szkód w drzewostanach.

Wikipedia


kornikowaty

o cechach kornikowatych (podrodzina chrząszczy)


SJP.pl


kornikowy

przymiotnik od: kornik


SJP.pl


korniluk

nazwisko


SJP.pl


kornisz

kornwalijska kura mięsna, ważąca od 3 do 7 kilogramów, używana do krzyżowania z kurami ras ogólnoużytkowych


SJP.pl


kornisze

kornwalijska rasa kur mięsnych, krzyżowana z kurami ras ogólnoużytkowych; cornish


SJP.pl


korniszon

ogórek w zalewie octowej (marynowany)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) kulin. mały ogórek gruntowy poddany marynowaniu w zalewie octowej;

Wiktionary

Ogórki konserwowe – produkt spożywczy otrzymywany przez marynowanie i wekowanie ogórków w zalewie z wody, octu, cukru i soli kuchennej. Do słoików z ogórkami konserwowymi lub zalewy dodaje się różne przyprawy, takie jak: liście laurowe, ziarna ziela angielskiego i pieprzu czarnego, baldachy kopru, nasiona gorczycy, marchew. Dawniej używano do przyprawiania ogórków także kopru włoskiego, majeranku i goździków.

Wikipedia


korniszonowaty

przypominający korniszona


SJP.pl


korniszonowy

przymiotnik od: korniszon


SJP.pl


korniszony

słoik z marynowanymi ogórkami (korniszonami)


SJP.pl


korniłowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Edward Korniłowicz (1847–1909) – polski lekarz psychiatra
  • Kazimierz Korniłowicz (1892–1939) – polski działacz społeczny i oświatowy
  • Maria Korniłowicz (1925-1996) – polska pisarka i tłumaczka
  • Rafał Korniłowicz (1876–1916) – polski pedagog, inżynier, działacz społecznyPSB t. 14 s. 86[1]
  • Tadeusz Korniłowicz (1880–1940) – podpułkownik WP, psycholog
  • Władysław Korniłowicz (1884–1946) – polski ksiądz katolicki

Wikipedia


korność

korny (rzadko)


SJP.pl


kornowac

wieś w Polsce


SJP.pl

Kornowac (niem. Kornowatz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Kornowac.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Kornowac.

Wikipedia


kornowacki

Kornowac (wieś w Polsce)


SJP.pl


kornulit

skamieniałość zwierzokrzewów


SJP.pl


kornut

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. mąż zdradzany przez żonę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrnut, AS: kornut

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rogacz, rogal

Wiktionary


kornutka

kornutka koniczynowa - gatunek pszczoły z rodziny porobnicowatych


SJP.pl

Kornutka (Eucera) – rodzaj pszczół z rodziny pszczołowatych(Apidae), zaliczany do pszczół samotnic.

Gniazda zakładają w ziemi, niekiedy tworzą kolonie. Odznaczają się dwiema komórkami kubitalnymi na przednich skrzydłach i długim języczkiem. Samice mają ciało długości pszczoły miodnej, ale szersze, słabo owłosione, zwykle z białymi przerywanymi przepaskami w tylnej części odwłoka. Samce o długich czułkach, czasem dochodzących do długości ciała.

Wikipedia


kornwalia

kraina geograficzno-historyczna i hrabstwo Anglii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna położona na Półwyspie Kornwalijskim;

Wiktionary

Kornwalia (ang. Cornwall [ˈkɔ:nwɔ:ɫ] / [ˈkɔrnwɔ:ɫ]; korn. Kernow [ˈkɛ(r)nɔʊ] / [ˈkɛ(ɹ)nɔʊ]) – kraina geograficzno-historyczna i zarazem najbardziej wysunięte na południowy zachód hrabstwo Anglii, położone na Półwyspie Kornwalijskim, na zachód od rzeki Tamar. Centrum administracyjnym, a także jedynym miastem o statusie city jest Truro. Kornwalia zajmuje powierzchnię 3563 km² łącznie z wyspami Scilly (administracyjnie stanowiącymi oddzielną jednostkę), położonymi 45 km od Land’s End – najbardziej na południowy zachód wysuniętego fragmentu hrabstwa. W 2021 roku hrabstwo zamieszkane było przez 572 359 osób (161 os./km²).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kornijski mrz., kornwalijski mrz., Kornwalijczyk mos., Kornwalijka ż.

 przym. kornwalijski, kornijski, kornicki

Wiktionary


kornwalijczyk

mieszkaniec Kornwalii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kornwalii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kornwalia ż.

:: fż. Kornwalijka ż.

 przym. kornwalijski, kornijski, kornicki

Wiktionary


kornwalijka

mieszkanka Kornwalii (krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kornwalii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kornwalia ż.

:: fm. Kornwalijczyk mos.

 przym. kornwalijski, kornijski, kornicki

Wiktionary


kornwalijski

przymiotnik od: Kornwalia (hrabstwo w Wielkiej Brytanii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kornwalią, dotyczący Kornwalii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język kornwalijski (kornijski);

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kornwalia ż., Kornwalijczyk mos., Kornwalijka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kornijski

 (2.1) kornijski, kornicki

Wiktionary


korny

pełen pokory, posłuszeństwa; pokorny; posłuszny


SJP.pl


koroboracja

przestarzale: oficjalne potwierdzenie, zatwierdzenie czegoś


SJP.pl

Wikipedia


korodować

powodować korozję; ulegać korozji; rdzewieć


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) ulegać korozji

 (1.2) powodować korozję czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli samochód był pod wodą kilka dni, mogły zacząć korodować wewnętrzne ścianki cylindrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɔˈdɔvat͡ɕ, AS: korodovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korozja ż., korodowanie n., skorodowanie n.

 czas. skorodować dk.

 przym. korozyjny, skorodowany

Wiktionary


korodowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|korodować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. skorodowanie n., korozja ż.

 czas. korodować ndk., skorodować dk.

 przym. korozyjny

Wiktionary


korol

nazwisko


SJP.pl


korolarium

wynik logiczny, wniosek wysunięty z poprzednich twierdzeń


SJP.pl


korolczuk

nazwisko


SJP.pl


korolewicz

nazwisko


SJP.pl


korolkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandra Korolkiewicz – polska dziennikarka sportowa, pływaczka
  • Józef Korolkiewicz – polski malarz, grafik, śpiewak i sportowiec
  • Łukasz Korolkiewicz – polski malarz

Wikipedia


korolówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Korolówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa Leży w odległości 6 km od Włodawy.

Wikipedia


koromysła

przyrząd do noszenia wiader z wodą


SJP.pl


koromysło

przyrząd do noszenia wiader z wodą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nosidło do dźwigania na barkach ciężarów, zwykle wiader z wodą;

Wiktionary

Koromysło (lm koromysła) – nosidło, pałąkowaty drewniany przyrząd ułatwiający przenoszenie na barkach ciężarów; nazwa zapożyczona z języka ukraińskiego (корóмисло).

Stosowany głównie w gospodarstwie wiejskim, gdzie służy do noszenia wiader z wodą z rzeki lub studni. Ma kształt nakładanej na ramiona, pałąkowatej belki z wycięciem na szyję. Dwa pojemniki o zbliżonych masach zawieszane są na hakach po obu końcach pałąka, dzięki czemu obciążenie koromysła zachowuje równowagę.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) gwara. jarzemka, kluki, daw. gw-pl|Tarnów|kule., gw-pl|Polesie. nosiłki, daw. gwara. powerek, daw. gw-pl|Kraków|ramieńczyk., gw-pl|Mazury|pydy, pedy., gw-pl|Poznań|szuńdy.

Wiktionary


korona

1. symbol władzy monarchy;
2. przenośnie: władza królewska;
3. jednostka monetarna w niektórych krajach;
4. górne rozgałęzienie drzewa utworzone z konarów i gałęzi;
5. górna część zęba;
6. najwyższa, wieńcząca część muru, nasypu, zapory wodnej itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (2.1) hist. polit. Królestwo Polskie

 (2.2) imię|polski|ż.

Wiktionary

Atrybut monarszy

  • korona – atrybut władzy królewskiej, przykłady:
    • Korona średzka – średniowieczna korona kobieca z przełomu XIII i XIV wieku, najcenniejsze ze znalezisk należących do skarbu średzkiego
    • Korona świętego Wacława – insygnium koronacyjne władców Czech od 1347 do 1836 roku
    • Korona cesarska Anny Iwanowny – imperialna korona rosyjska wykonana na cesarską koronację Anny Iwanowny Romanow

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) Ziemie te przypadły Koronie w wyniku zawartego traktatu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔ̃na, AS: korõna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koronka ż., korona ż.

 przym. koronny, koroniasty

Wiktionary


koronabzdura

potocznie: epidemia COVID-19 uznawana za wymyśloną; koronaściema


SJP.pl


koronacelebryta

potocznie:
1. celebryta zarażony koronawirusem;
2. osoba znana głównie z tego, że jest zarażona koronawirusem


SJP.pl


koronacja

uroczysty akt intronizacji osoby uprawnionej, oraz nadania jej insygniów władzy, oraz nałożenie na skronie ozdobnego nakrycia głowy tj. korony, diademu, mitry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) akt przekazania insygniów królewskich następcy tronu

 (1.2) uroczyste przyznanie komuś pierwszeństwa poprzez umieszczenie korony lub diademu na głowie tej osoby

Wiktionary

Koronacja – uroczysty akt, podczas którego wysoki dostojnik kościoła namaszcza obejmującego tron monarchę na króla lub cesarza.

Dawniej koronacja była aktem prawno-państwowego znaczenia, nadawała ona monarsze pełnię praw i władzy i poddani składali hołd wierności i posłuszeństwa po spełnionym akcie koronacyjnym.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koronowanie n., ukoronowanie n., korona ż., koronka ż., koruna ż.

 czas. koronować ndk., ukoronować dk.

 przym. koronacyjny

Wiktionary


koronacki

nazwisko


SJP.pl


koronacyjny

związany z koronacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koronacją, dotyczący koronowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koronacja ż., koronowanie n., ukoronowanie n., korona ż., koronka ż., koruna ż.

 czas. koronować ndk., ukoronować dk.

Wiktionary


koronaczasy

potocznie: okres trwania epidemii koronawirusa SARS-CoV-2


SJP.pl


koronaferie

potocznie: okres zamknięcia szkół z powodu zagrożenia koronawirusem, postrzegany jako ferie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. uczn. przerwa w nauce w związku z epidemią koronawirusa

Wiktionary


koronainfekcja

potocznie: COVID-19 - ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana koronawirusem SARS-CoV-2; covid, kowid, covidek, covidzik, wuhanka


SJP.pl


koronakryzys

potocznie: kryzys wywołany epidemią koronawirusa SARS-CoV-2


SJP.pl

Pandemia COVID-19 – pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Rozpoczęła się jako epidemia 17 listopada 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei, w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię.

Wikipedia


koronalny

koronalny wyrzut masy - olbrzymi obłok plazmy, jeden z najważniejszych czynników kształtujących pogodę kosmiczną


SJP.pl


koronanews

[czytaj: koronanius] potocznie: news na temat koronawirusa


SJP.pl


koronaparty

spotkanie towarzyskie w czasie epidemii choroby COVID-19, którego uczestnicy narażają się na zakażenie koronawirusem


SJP.pl


koronarestrykcja

ograniczenie z mocą prawną, stosowane wobec jakiejś osoby, instytucji lub państwa w związku z epidemią choroby COVID-19


SJP.pl


koronarografia

metoda badania naczyń wieńcowych serca polegająca na uwidocznieniu ich na obrazie rentgenowskim po wprowadzeniu do ich światła środka kontrastującego; koronografia


SJP.pl

Wikipedia


koronaroplastyka

poszerzanie naczyń wieńcowych, zwężonych w wyniku choroby


SJP.pl


koronasceptycyzm

powątpiewanie co do restrykcji i zaleceń związanych z epidemią COVID-19


SJP.pl


koronasceptyczny

koronasceptyzm


SJP.pl

Patrz:

koronasceptyzm

koronasceptyk

osoba powątpiewająca w skuteczność restrykcji i zaleceń związanych z epidemią COVID-19 oraz w istnienie epidemii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba negująca epidemię koronawirusa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marsz zgromadził koronasceptyków, przedsiębiorców walczących z obostrzeniami, a nawet antyszczepionkowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. koronasceptyczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) covidosceptyk, plandemista, antycovidowiec, antymaseczkowiec, covidiota

Wiktionary


koronaściema

potocznie: epidemia COVID-19 uznawana za wymyśloną; koronabzdura


SJP.pl


koronaświrus

żartobliwie: panika wywołana zagrożeniem koronawirusem


SJP.pl


koronaświrusowy

żartobliwie: związany z koronawirusem i epidemią przez niego wywołaną


SJP.pl


koronat

monarcha po uroczystym przekazaniu mu insygniów królewskich


SJP.pl


koronawirus

patogen odpowiedzialny za infekcje układu oddechowego, atakujący głównie ssaki i ptaki; koronowirus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikrobiol. wirus z podrodziny nazwa systematyczna|Coronavirinae|ref=tak. powodujący infekcje układu oddechowego;

 (1.2) pot. wirus SARS-CoV-2

Wiktionary

Koronawirusy – gatunki wirusów, należących do podrodziny Coronavirinae z rodziny Coronaviridae w rzędzie Nidovirales. Podrodzina Coronavirinae podzielona została na cztery rodzaje: alfa-, beta-, gamma- i deltakoronawirusy (łac. Alphacoronavirus, Betacoronavirus, Gammacoronavirus i Deltacoronavirus). Nosicielami poszczególnych gatunków są ssaki lub ptaki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Władze Arabii Saudyjskiej podjęły próbę uciszenia wirusologa, który donosił o nowym szczepie koronawirusa wykrytym po raz pierwszy u pacjenta szpitala w Dżuddzie jesienią 2012 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. koronawirusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) chiński wirus, korona, koronka, wirus z Wuhan

Wiktionary


koronawirusowy

koronawirus; koronowirusowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koronawirusem, dotyczący koronawirusa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Choroba koronawirusowa przenosi się głównie przez kontakt z zarażonymi osobami, które kichają lub kaszlą.

 (1.1) USA przygotowują się na „koronawirusowe Pearl Harbor”..

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koronawirus mrz./mzw.

Wiktionary


koronazakupy

żartobliwie: wykupywanie żywności i środków czystości, związane z ogłoszeniem pandemii choroby COVID-19


SJP.pl


koronazaraza

potocznie: choroba zakaźna wywołana przez jedną z odmian koronawirusa


SJP.pl


koronczarka

  • Koronczarka - kobieta wykonująca koronki
  • Koronczarka – obraz Jana Vermeera
  • Koronczarka – film z 1977 roku
  • Koronczarka – powieść Pascal Laine

Wikipedia


koronczarnia

fabryka produkująca koronki - lekkie, ozdobne materiały z nitek; koronkarnia


SJP.pl


koronczarz

koronkarz;
1. mężczyzna zajmujący się wyrobem koronek;
2. dawniej: sprzedawca, handlarz koronek


SJP.pl


korończyk

1. moneta z czasów jagiellońskich; półgroszek;
2. wymarły gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych


SJP.pl

Korończyk (Microgoura meeki) – wymarły gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Był dużym gołębiem rozmiarów kurczaka, z charakterystycznym pióropuszem na głowie. Zamieszkiwał lasy tropikalne Wysp Salomona. Wyginął na skutek drapieżnictwa zdziczałych psów i kotów.

Wikipedia


koroneczka

zdrobnienie od: koronka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: koronka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɔ̃ˈnɛt͡ʃka, AS: korõnečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koroniec m., koronka ż.

Wiktionary


koronen

organiczny związek chemiczny, węglowodór aromatyczny


SJP.pl

Koronen – organiczny związek chemiczny, skondensowany, policykliczny węglowodór aromatyczny o wzorze sumarycznym C24H12, zbudowany z 6 pierścieni benzenowych.

Koronen występuje także w przyrodzie w postaci minerału karpatytu.

Wikipedia


koroner

w krajach anglosaskich: biegły sądowy zajmujący się badaniem przyczyn, czasu, okoliczności śmierci osób zmarłych śmiercią nienaturalną; coroner


SJP.pl

Wikipedia


koronerka

koroner


SJP.pl

Patrz:

koroner

koronerski

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do koronera

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący koronera, związany z koronerem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koroner m., coroner mos.

Wiktionary


koroniarka

przestarzale: mieszkanka Korony, rdzennej Polski, w czasie trwania unii Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego


SJP.pl


koroniarski

koroniarz


SJP.pl

Patrz:

koroniarz

koroniarz

przestarzale: mieszkaniec Korony, rdzennej Polski, w czasie trwania unii Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec Korony w Rzeczypospolitej Obojga Narodów

 (1.2) ornit. rasy hodowlane gołębia skalnego

 (1.3) slang. zawodnik lub kibic klubu sportowego o nazwie, bądź symbolu, związanym z koroną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A wyście to, koroniarze, nie podrwili pod Ujściem, a pod Wolborzem, a pod Sulejowem, a w dziesięciu innych miejscach?

 (1.2) Mamy tu również rasy ginące, jak koroniarz końcaty (to krakowska rasa, wyhodowana w XVIII wieku) i koroniarz sercaty (kształt piór na grzbiecie przypomina serce - stąd nazwa).

 (1.3) Brat Janusza, Andrzej, mieszkający obecnie w Luksemburgu, jeszcze jako " Koroniarz" debiutował w reprezentacji Polski […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronka ż.

:: fż. koroniarka ż.

Wiktionary


koroniasty

1. mający kształt korony;
2. opatrzony koroną, czubem, rogami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kształtem przypominający koronę

 (1.2) zool. mający koronę z piór, rogów lub sierści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koronka ż., korona ż., Korona ż.

 czas. koronować ndk., ukoronować dk.

 przym. koronny

Wiktionary


koroniec

gołąb z rzędu korońców, zamieszkuje Nową Gwineę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Goura|ref=tak., niebieski gołąb z czubkiem z piór;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔ̃ɲɛt͡s, AS: korõńec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronka ż., koroneczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pióropusznik

Wiktionary


koronium

hipotetyczny pierwiastek chemiczny zaproponowany przez Dymitra Mendelejewa w 1902 roku, który miał być cięższy od wszystkich znanych pierwiastków; newtonium


SJP.pl

Koronium, newtonium – hipotetyczny pierwiastek chemiczny zaproponowany na przełomie XIX i XX wieku, którego obecnością tłumaczono występowanie jednej z linii emisyjnych w widmie korony słonecznej.

Według teorii Fraunhofera powstałej około 1814 roku, dany zestaw linii ciemnych w spektrum promieniowania słonecznego związany jest z konkretnym pierwiastkiem. Podczas zaćmienia Słońca 7 sierpnia 1869 Charles Young i William Harkness odkryli w spektrum korony słonecznej linię emisyjną o słabej intensywności w jego zielonej części. Young zidentyfikował ją jako linię żelaza nr 1474 na skali Kirchhoffa. Wzbudziło to jednak wątpliwości, gdyż obecność żelaza w koronie słonecznej powinna przejawiać się wystąpieniem kilkuset linii spektralnych. Obserwacje zaćmienia z roku 1898 pozwoliły na ustalenie, że długość fali tajemniczej linii wynosi 5303 Å. W celu jej wyjaśnienia pojawiła się hipoteza o istnieniu nieznanego pierwiastka dopełniającego swoim promieniowaniem spektrum promieniowania korony Słońca – stąd nazwa koronium. Pierwsze takie domniemanie przypisuje się Dymitrowi Mendelejewowi ok. 1902 roku (uczony ten później zaproponował inną nazwę dla hipotetycznego pierwiastka: newtonium).

Wikipedia


koronka

1. ażurowa, lekka tkanina z różnorodnych splotów lnianych, jedwabnych, bawełnianych itp., tworzących desenie, wykonywana maszynowo lub ręcznie, używana na suknie, bieliznę, bluzki itp.; koronki;
2. przenośnie: coś delikatnego, ażurowego;
3. wymienne ostrze wrębiarki udarowej, zakończone zębami;
4. w niektórych grach karcianych: sekwens kart tego samego koloru, złożony co najmniej z asa, króla i damy albo trzech asów, w brydżu - z czterech honorów;
5. modlitwa wzorowana na różańcu;
6. paciorki nanizane na sznurek, przesuwane w palcach przy odmawianiu koronki;
7. trzecia część różańca;
8. proteza o kształcie pochewki z metalu lub porcelany nakładanej na ząb w celu jego wzmocnienia lub uzupełnienia brakującej części; korona;
9. mała korona


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. wyrób będący rodzajem ażurowej plecionkaecionki z nici;

 (1.2) pot. stomat. stałe uzupełnienie protetyczne odtwarzające znaczny ubytek korony klinicznej zęba

 (1.3) przen. coś delikatnego i ażurowego

 (1.4) rel. forma modlitwy polegająca na powtarzaniu w określony sposób i określoną liczbę razy różnych modlitw

 (1.5) zob. koronka Ziemi.

 (1.6) techn. rodzaj świdra wiertniczego

 (1.7) karc. sekwens w jednym kolorze

 (1.8) zdrobn. od korona, mała korona

Wiktionary

  • koronka – wyrób włókienniczy, często o dużych walorach artystycznych, będący ażurową plecionką z przędz lub nici, z włókien naturalnych lub sztucznych (najczęściej bawełnianych lub lnianych, czasem metalowych)
  • koronka – rodzaj świdra wiertniczego
  • koronka – nakładany na niezniszczony trzon zęba kapturek metalowy (czasem pokryty warstwą ceramiczną)
  • koronka – forma modlitwy polegająca na powtarzaniu w określony sposób i określoną liczbę razy różnych modlitw
  • koronka – szereg modlitw typu koronka do Marii z Nazaretu
  • koronka – przedmiot (najczęściej sznur modlitewny) służący do odmawiania koronek oraz różańca
  • Koronka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Żelazków
  • Koronka Ziemi – drugie co do wysokości szczyty górskie na każdym kontynenecie

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔ̃nka, AS: korõnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., Korona ż., koroneczka ż., koronacja ż., koronat m., koroniarz m., koronczarstwo n., koronkarstwo n., koronkarnia ż., koronkarz m., koronkarka ż., koronczarka ż., koronkowość ż., koronarografia ż., koronografia ż., koronograf m., koroniec m., koronowanie n., ukoronowanie n., koronnik m.

 czas. koronować ndk., ukoronować dk.

 przym. koronkowy, koronkarski, koronny, koronacyjny, koronarograficzny, koronograficzny, koroniasty

 przysł. koronkowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) korona protetyczna

 (1.6) koronka wiertnicza

Wiktionary


koronkarka

Koronka – wyrób sztuki użytkowej, często o dużych walorach artystycznych, będący rodzajem ażurowej plecionki z nici (najczęściej bawełnianych lub lnianych, czasem metalowych).

Ze względu na sposób wykonania i wygląd, koronki dzielimy na:

  • szydełkowe – wykonywane szydełkiem;
  • igłowe – wykonywane poprzez osnuwanie nici na kawałku tkaniny, którą po wykonaniu wzoru usuwa się;
  • klockowe – wykonywane za pomocą nici nawiniętych na specjalne klocki, przeplatanych i wiązanych w odpowiedni sposób;
  • siatkowe – wytwarzane przy użyciu sztabki i specjalnej igły, a następnie w zależności od wzoru, cerowane;
  • frywolitki – wyrabiane za pomocą czółenka, igły lub szydełka do frywolitek (cro-tat);
  • teneryfowe – wykonywane przy użyciu specjalnej foremki i igły.

Wikipedia


koronkarnia

fabryka produkująca koronki - lekkie, ozdobne materiały z nitek; koronczarnia


SJP.pl


koronkarski

dotyczący koronkarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koronkarstwem albo koronkarzem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronkarstwo n., koronkarz mos., koronkarka ż., koronka ż.

Wiktionary


koronkarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wyrabianie koronek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkanki Koniakowa trudnią się koronkarstwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronka ż., koronkarnia ż., koronkarz mos., koronkarka ż.

 przym. koronkarski

Wiktionary


koronkarz

koronczarz;
1. mężczyzna zajmujący się wyrobem koronek;
2. dawniej: sprzedawca, handlarz koronek


SJP.pl


koronki

ażurowa, lekka tkanina z różnorodnych splotów lnianych, jedwabnych, bawełnianych itp., tworzących desenie, wykonywana maszynowo lub ręcznie, używana na suknie, bieliznę, bluzki itp.; koronka


SJP.pl


koronkiewicz

nazwisko


SJP.pl


koronkowy

przymiotnik od: koronka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z koronki

 (1.2) przen. misterny (tak jak koronka)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedy jej przywiózł bluzkę, nic nie mówiłam, ale kiedy się zjawił z tuzinem koronkowych majtek, całkiem przezroczystych, powiedziałam mu parę słów do słuchu, bo jakże może kawaler pannie majtki kupować, i to takie, jakby ich nie było?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɔ̃ŋˈkɔvɨ, AS: korõŋkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) ażurowy, misterny

Wiktionary


koronnik

rodzaj ptaków z rodziny żurawiowatych


SJP.pl


koronny

1. decydujący, najważniejszy, główny;
2. o jeleniu: mający koronę - grupę rozgałęzień na szczycie rogów;
3. odnoszący się do Korony, rdzennej Polski, w czasie trwania unii Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego;
4. przynależny królowi, należący do państwa; królewski, rządowy, państwowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) najważniejszy

 (1.2) łow. o jeleniu mający koronę

 (1.3) hist. polit. związany z Koroną, dotyczący Korony

 (1.4) związany z państwem lub królestwem, dotyczący państwa lub królestwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prokurator przedstawiła dowody koronne i na sali sądowej zaległa cisza.

 (1.2) Rysiu ustrzelił największego koronnego i został wybrany królem łowów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., Korona ż., koronka ż.

 czas. koronować ndk., ukoronować dk.

 przym. koronowy, koroniasty

Wiktionary


koronograf

1. urządzenie do diagnostyki serca;
2. urządzenie pozwalające fotografować Słońce poza okresem całkowitego zaćmienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. przyrząd astronomiczny służący do obserwacji korony słonecznej poza momentami całkowitych zaćmień słońca;

Wiktionary

Koronograf – przyrząd astronomiczny służący do obserwacji korony słonecznej. Jest wyposażony w przesłonę odcinającą światło pochodzące z tarczy Słońca. Dzięki koronografowi możliwa jest obserwacja korony słonecznej niezależnie od momentów całkowitych zaćmień Słońca. Może on także służyć do obserwacji komet znajdujących się blisko Słońca.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɔ̃ˈnɔɡraf, AS: korõnograf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronka ż.

Wiktionary


koronografia

metoda badania naczyń wieńcowych serca polegająca na uwidocznieniu ich na obrazie rentgenowskim po wprowadzeniu do ich światła środka kontrastującego; koronarografia


SJP.pl

Wikipedia


koronoplastyka

selektywne szlifowanie powierzchni zębowych


SJP.pl


koronować

1. dokonać, dokonywać koronacji, przekazać, przekazywać nowemu monarsze władzę i jej insygnia;
2. przenośnie: włożyć, wkładać komuś na głowę symbol zwycięstwa (zwykle koronę), np. w konkursie piękności;
3. koronować się:
a) otrzymać, otrzymywać władzę i jej insygnia;
b) przenośnie: zostać ukoronowanym, być koronowanym jako zwycięzca, np. konkursu piękności


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ukoronować)

 (1.1) polit. przekazywać uroczyście najwyższą władzę poprzez nakładanie korony na głowę przyszłego panującego

 (1.2) pot. wkładać komuś diadem, koronę albo wieniec na znak jego zwycięstwa

 (1.3) przen. stanowić górną część czegoś

czasownik zwrotny niedokonany koronować się (dk. ukoronować się)

 (2.1) stawać się władcą poprzez akt koronacji

 (2.2) zostać wyróżnionym lub wyróżniać się

Wiktionary

Powiązane:

 czas. ukoronować

 rzecz. korona ż., koronacja ż., koronka ż., koruna ż., koronowanie n.

 przym. koronny, koronacyjny, koroniasty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) wieńczyć

Wiktionary


koronowanie

1. dokonać, dokonywać koronacji, przekazać, przekazywać nowemu monarsze władzę i jej insygnia;
2. przenośnie: włożyć, wkładać komuś na głowę symbol zwycięstwa (zwykle koronę), np. w konkursie piękności;
3. koronować się:
a) otrzymać, otrzymywać władzę i jej insygnia;
b) przenośnie: zostać ukoronowanym, być koronowanym jako zwycięzca, np. konkursu piękności


SJP.pl


koronowianin

mieszkaniec Koronowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


koronowianka

mieszkanka Koronowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


koronowicz

nazwisko


SJP.pl


koronowirus

rzadko: patogen odpowiedzialny za infekcje układu oddechowego, atakujący głównie ssaki i ptaki; koronawirus


SJP.pl


koronowirusowy

koronowirus; koronawirusowy


SJP.pl


koronowo

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Koronowo (niem. Polnisch Crone) – miasto w północnej Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Koronowo.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔrɔ̃ˈnɔvɔ, AS: korõnovo

Wiktionary


koronowski

przymiotnik od: Koronowo


SJP.pl


koronowy

korona


SJP.pl

Patrz:

korona

korontanna

żartobliwie: kwarantanna z powodu epidemii koronawirusa


SJP.pl


koropiec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Dniestru;

Wiktionary

Koropiec (ukr. Коропець, Koropeć) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie czortkowskim obwodu tarnopolskiego.

Wikipedia


koroplasta

w starożytnej Grecji: artysta zajmujący się modelowaniem w glinie drobnych rzeźb figuralnych


SJP.pl


koroplastyka

w starożytnej Grecji: modelowanie w glinie drobnych rzeźb figuralnych


SJP.pl

Koroplastyka (od κόρη – dziewczyna i πλαστός – ukształtowany) – modelowanie wyobrażeń figuralnych w glinie z utrwaleniem ich przez wypał; zaliczane do rzemiosła artystycznego.

W starożytnej Grecji obejmowało ono ceramiczny wyrób figurek oraz reliefowych plakietek, głównie o charakterze wotywnym i sepulkralnym, lecz również dekoracyjnym. Wytwarzano je z formy albo lepiono ręcznie, dodatkowo ozdabiając polichromią. W zakresie plastycznych wyobrażeń koroplaści często pozostawali pod wpływem wielkiej rzeźby reliefowo-statuarycznej, niekiedy wprost naśladując wzorce stworzone przez sławnych artystów epoki.

Wikipedia


koror

dawna stolica Palau


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Palau

Wiktionary

Koror (palau Oreor) – wyspa i zarazem jedna z jednostek administracyjnych Republiki Palau. Koror to też największe miasto, dawna stolica Palau, w którym zamieszkuje blisko połowa ludności tego wyspiarskiego kraju. Według danych szacunkowych na rok 2009 liczy 9587 mieszkańców.

7 października 2006 stolica kraju została przeniesiona do Ngerulmud.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kororczyk mos., kororka ż.

 przym. kororski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Koror m.

* słowacki: (1.1) Koror m.

źródła.

== Koror (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna

 (1.1) geogr. Koror

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrɔr, AS: koror

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kororczyk mos., kororka ż.

 przym. kororski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kororczyk mos., kororka ż.

 przym. kororski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Koror m.

* słowacki: (1.1) Koror m.

źródła.

== Koror (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna

 (1.1) geogr. Koror

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kororczyk

mieszkaniec Kororu (stolicy Palau)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kororu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔrt͡ʃɨk, AS: kororčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koror m.

:: fż. kororka ż.

 przym. kororski

Wiktionary


kororka

mieszkanka Kororu (stolicy Palau)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kororu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔrka, AS: kororka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koror mrz.

:: fm. kororczyk mos.

 przym. kororski

Wiktionary


kororski

przymiotnik od: Koror (dawna stolica Palau, obecnie: Ngerulmud)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Koror (w Republice Palau)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔrsʲci, AS: kororsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koror mrz., kororczyk mos., kororka ż.

Wiktionary


korosz

chrząszcz żyjący w chodnikach korników


SJP.pl

Korosz (Corticeus) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Diaperinae.

Wikipedia


koroszczyn

Koroszczyn – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Terespol. Leży nad rzeką Czapelką, dopływem Krzny.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Terespol. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 594 mieszkańców i była drugą co do wielkości miejscowością gminy Terespol.

Wikipedia


korotyński

nazwisko


SJP.pl

Korotyński – polskie nazwisko, żeńska odmiana tego nazwiska to: Korotyńska. Znani ludzie noszący to nazwisko:

  • Bruno Wincenty Korotyński – polski dziennikarz i kolekcjoner
  • Elwira Karataj-Korotyńska – polska literatka, pisarka, poetka i tłumaczka
  • Henryk Korotyński – polonista, dziennikarz, działacz społeczno-polityczny
  • Ludwik Stanisław Korotyński – polski pisarz i dziennikarz
  • Wanda Korotyńska – polska powieściopisarka
  • Wincenty Korotyński – polski pisarz, poeta i dziennikarz
  • Władysław Rajnold Korotyński – polski literat i dziennikarz

Wikipedia


korować

1. usuwać korę okrywającą pień i gałęzie drzewa; okorowywać;
2. korować się - o drewnie: być korowanym, ulegać korowaniu


SJP.pl

czasownik

 (1.1) leśn. usuwać korę z drzew

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaatakowane przez kornika drukarza drzewa trzeba wyrabiać i korować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korowanie n., korowacz m., korowalnia ż., korownik m., korowarka ż.

Wiktionary


korowacz

człowiek zatrudniony przy ręcznym usuwaniu kory z drzew i krzewów


SJP.pl


korowaczka

maszyna do oddzielania kory od drewna; korowarka


SJP.pl


korowaj

weselny lub świąteczny placek z mąki pszennej, wypiekany w Rosji i na Ukrainie


SJP.pl

Wikipedia


korowajczyk

nazwisko


SJP.pl


korowalnia

dział tartaku, gdzie odbywa się korowanie drewna


SJP.pl


korowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|korować.

Wiktionary

Korowanie – czynność polegająca na usuwaniu z powierzchni drewna okrągłego kory lub kory z łykiem.

Rozróżnić można korowanie:

  • ręczne wykonywane za pomocą korownika zwanego także korowaczką lub ośnikiem oraz za pomocą strugów do korowania; ogranicza się w większości do koronowania małej ilości słupów energetycznych, papierówki i pułapek
  • mechaniczne wykonuje się korowarkami tarczowymi, łańcuchowymi lub bębnowymi
  • ciśnieniowe polega na zdzieraniu kory przez sprężone powietrze lub parę wodną
  • hydrauliczne przeprowadza się za pomocą wody.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. korować ndk.

Wiktionary


korowarka

maszyna do oddzielania kory od drewna; korowaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. leśn. maszyna służąca do usuwania kory z drewna;

 (1.2) pot. techn. urządzenie do obróbki izolacji przewodów i kabli

Wiktionary

Korowarka – mechaniczne urządzenie, pierwotnie do oddzielania kory od drewna okrągłego, a obecnie także do obróbki izolacji przewodów i kabli elektrycznych, oparte albo na zasadzie tarcia (korowarki łańcuchowe lub hydrauliczne), albo na zasadzie skrawania (korowarki tarczowe lub nożowe).


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Im kora jest grubsza i twardsza tym bardziej opłacalne staje się stosowanie korowarek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kora ż.

 czas. korować ndk.

 przym. korowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) odizolowywacz, skórowarka

Wiktionary


korowaty

przypominający wyglądem korę drzewa


SJP.pl


korowiec

członek KOR-u (Komitetu Obrony Robotników); KOR-owiec


SJP.pl


korowina

zewnętrzna, martwa tkanka znajdująca się na powierzchni starszych łodyg roślin i korzeni; martwica korkowa


SJP.pl

Martwica korkowa, korowina, rytidom – pokłady martwego łyka poprzedzielane korkiem i ewentualnie przekształconą fellodermą kolejno tworzonych peryderm, funkcjonujące łącznie jako element układu okrywającego. Martwica korkowa stanowi okrywę mechaniczną, a także ochronę chemiczną oraz termiczną. Często jest również elementem układu mechanicznego.

Wikipedia


korówka

szkodnik jabłoni; mszyca wełnista


SJP.pl


korownia

urządzenie do korowania wikliny


SJP.pl


korownicowate

o cechach korownicowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

Korownicowate (Phanerochaetaceae Jülich) – rodzina grzybów należąca do rzędu żagwiowców (Polyporales).

Wikipedia


korownicowaty

o cechach korownicowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


korownik

narzędzie do ręcznego korowania drewna


SJP.pl


korowód

gromada ludzi posuwających się jeden za drugim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) tańczący ludzie posuwający się jeden za drugim, często w rytmie tanecznym, czasem trzymający się za ręce

 (1.2) w gimnastyce szkolnej: połączenie ćwiczeń rzędowych i wolnych ze śpiewem i muzyką

Wiktionary

  • korowód – długi szereg osób posuwających się jedna za drugą
  • Korowód – tańce korowodowe
  • Korowód – polski film z 2007 roku
  • Korowód – album muzyczny Marka Grechuty

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈrɔvut, AS: korovut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korowody nmos.

 przym. korowodowy

Wiktionary


korowódkowate

podrodzina owadów z rodziny garbatkowatych


SJP.pl

Korowódkowate (Thaumetopoeinae) – podrodzina owadów rodziny garbatkowatych (Notodontidae), w obrębie rzędu motyli, do niedawna traktowana jako samodzielna rodzina Thaumetopoeidae.

Wikipedia


korowódkowaty

o cechach korowódkowatych (podrodzina owadów)


SJP.pl


korowodowy

przymiotnik od: korowód


SJP.pl


korowody

potocznie: uciążliwe zabiegi; ceregiele, starania, kłopoty, trudności


SJP.pl


korowy

przymiotnik od: kora


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do kory, mający związek z korą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kora ż., kornik mzw., korowarka ż.

 czas. okorować dk., okorowywać ndk.

 przym. podkorowy

Wiktionary


korozja

niszczenie metali lub ich stopów pod wpływem tlenu znajdującego się w powietrzu, czynników atmosferycznych oraz niektórych związków chemicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces niszczenia metalu lub innego materiału na skutek kontaktu z otoczeniem;

 (1.2) pot. mot. techn. miejsce objęte korozją (1.1)

 (1.3) książk. stopniowe tracenie walorów

Wiktionary

Korozja (łac. corrosio – zżeranie) – proces stopniowego niszczenia materiałów, zachodzący między ich powierzchnią i otaczającym środowiskiem. Zależnie od rodzaju materiału dominujące procesy mają charakter reakcji chemicznych, procesów elektrochemicznych, mikrobiologicznych lub fizycznych (np. topnienie i inne przemiany fazowe, uszkodzenia przez promieniowanie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cienka powłoka cyny na blaszanych puszkach z żywnością zapobiega korozji.

 (1.1) Kadłuby statków zabezpiecza się przed korozją przy pomocy anod cynkowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korodowanie n., skorodowanie n.

 czas. korodować ndk., skorodować dk.

 przym. korozyjny, skorodowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rdza; daw. nagryzanie

Wiktionary


korozyjność

podatność na uleganie korozji


SJP.pl


korozyjny

przymiotnik od: korozja


SJP.pl


korołaz

rodzaj ptaków z rzędu wróblowych


SJP.pl


korpak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Korpak – polski wojskowy
  • Józef Korpak – polski polityk i samorządowiec
  • Szymon Korpak – rzymskokatolicki duchowny i działacz społeczny

Wikipedia


korpalski

nazwisko


SJP.pl


korpektomia

operacyjne usunięcie trzonu kręgu


SJP.pl


korpo

potocznie: korporacja (firma)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. korporacja

Wiktionary

Korpo (ang. Mayhem) – amerykański film fabularny z 2017 roku w reżyserii Joego Lyncha, wyprodukowany przez wytwórnię RLJE Films.

Premiera filmu odbyła się 10 listopada 2017 w Stanach Zjednoczonych. Dziesięć miesięcy później, 28 września 2018, obraz trafił do kin na terenie Polski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wstydzę się, bo pracuję w korpo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrpɔ, AS: korpo

Wiktionary


korpolud

potocznie: pracownik korporacji; korpoludek, korposzczur


SJP.pl


korpoludek

potocznie: osoba pracująca w korporacji; korpolud, korposzczur


SJP.pl


korpomowa

potocznie: charakterystyczny język używany w korporacjach; korponowomowa, korposlang


SJP.pl

Korpomowa, polszczyzna korporacyjna, nowomowa korporacyjna, korpolekt, korpopolszczyzna – odmiana języka polskiego używana w dużych przedsiębiorstwach, zwłaszcza międzynarodowych, która charakteryzuje się dużymi wpływami języka angielskiego, obecnością kolokwializmów i specjalistycznych terminów branżowych, a także zawiera pewne specyficzne cechy wynikające z dążenia do realizacji celów biznesowych.

Wikipedia


korponowomowa

specjalistyczny język korporacyjny; korpomowa, korposlang


SJP.pl


korpopracownik

osoba pracująca w korporacji


SJP.pl


korporacja

zrzeszenie osób mające na celu realizację określonych zadań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duża firma

 (1.2) bractwo studenckie

Wiktionary

Korporacja – zrzeszenie osób posiadające osobowość prawną, którego celem jest realizacja określonych wspólnych zadań.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔrpɔˈrat͡sʲja, AS: korporacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korporant m., korporacjonizm m.

 przym. korporacyjny, wewnątrzkorporacyjny, korporancki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bractwo, korporacja akademicka, stowarzyszenie studentów

Wiktionary


korporacjonistyczny

korporacjonizm


SJP.pl

Patrz:

korporacjonizm

korporacjonizm

ideologia, według której człowiek realizuje się poprzez pracę i głosząca, że podstawą państwa powinny być korporacje zawodowe pracowników i pracodawców różnych branż


SJP.pl

Korporacjonizm (korporatywizm, ang. corporatism, niem. Korporatismus) – doktryna społeczno-gospodarczo-polityczna o charakterze samorządu (stanowego, zawodowego, branżowego), postrzegająca społeczeństwo i państwo jako naturalne i solidarne organizmy (łac. corporatio – zrzeszenie, stowarzyszenie, corpus – ciało). Termin ten nabrał dwojakiego znaczenia; w założeniach pierwotnych (teoretycznych) korporacjonizm integrować ma wszystkie grupy społeczne (warstwy, klasy, branże gospodarcze), godzić ich interesy i tłumić konflikty pomiędzy nimi. Zakłada uspołecznienie procesu decyzyjnego i upaństwowienie interesów branżowych. Doktryna przedstawiana jest jako naturalna alternatywa wobec indywidualistycznego liberalizmu i kolektywistycznego socjalizmu. Dąży do ustanowienia reżimu opartego na korporacjach zorganizowanych pionowo, skupiających tak pracodawców, jak i pracobiorców różnych szczebli oraz inne jednostki działające w tym samym zawodzie, czy też branży, z zachowaniem ich hierarchii (np. wykonawca i podwykonawca). W rolnictwie dopuszcza się także takie o charakterze terytorialnym. Korporacje rozumiane są jako „stany zawodowe”, czyli produkcyjne i nieprodukcyjne instytucje publiczno-prawne, samorządne, lecz uznające zwierzchnią i koordynującą rolę państwa. Istnienie tych stanów może, ale nie musi wykluczać tworzenia zrzeszeń o charakterze klasowym (zorganizowanych poziomo), skupiających tylko przedsiębiorców (organizacje pracodawców) lub tylko robotników (związki zawodowe). Korporacje mają na celu również troskę o sprawy socjalne swych członków, podejmując się w razie potrzeby opieki nad nimi (np. gwarantowane zatrudnienie w czasach kryzysu), ale i będąc uprawnione do nakładania na nich różnych obowiązków i egzekwowania podległości (paternalizm). W zakresie ich kompetencji leży także ogólny rozwój kulturalno-społeczny. Zależnie od koncepcji, przynależność do jakiejkolwiek korporacji może być przymusowa, albo i nie.

Wikipedia


korporacyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest korporacyjne; cecha tych, którzy są korporacyjni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. korporacyjny, korporancki

 przysł. korporacyjnie

Wiktionary


korporacyjny

związany z korporacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący korporacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korporacja ż., korporacjonizm mrz., korporant mos., korporacyjność ż.

 przym. korporancki

 przysł. korporacyjnie

Wiktionary


korporalny

odnoszący się do ciała; cielesny


SJP.pl


korporancki

odnoszący się do korporanta lub korporacji, właściwy korporantom


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korporantem, dotyczący korporanta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korporant mos., korporacja ż., korporacjonizm mrz., korporacyjność ż.

 przym. korporacyjny

 przysł. korporacyjnie

Wiktionary


korporant

członek korporacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekon. członek korporacji (jako spółki)

 (1.2) praw. członek korporacji (jako stowarzyszenia)

Wiktionary

Korporant – członek korporacji (stowarzyszenia), zwykle korporacji akademickiej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔrˈpɔrãnt, AS: korporãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korporacja ż.

 przym. korporacyjny, korporancki

Wiktionary


korporantka

korporant


SJP.pl

Patrz:

korporant

korporat

środowiskowo: pracownik korporacji


SJP.pl


korporatystyczny

korporatyzm


SJP.pl

Patrz:

korporatyzm

korporatyzm

forma organizacji społecznej, w której o najważniejszych sprawach decydują grupy korporacyjne


SJP.pl


korporał

w liturgii katolickiej: biała chusta podkładana pod naczynia liturgiczne w czasie mszy


SJP.pl

Korporał (łac. corporale) – w liturgii Kościołów zachodnich obrus rozkładany na ołtarzu podczas liturgii eucharystii (części mszy) i w niektórych innych okolicznościach; element bielizny kielichowej. W najczęściej używanej formie ma kształt kwadratu o wymiarach 50×50 cm.

Wikipedia


korposlang

specjalistyczny język korporacyjny; korponowomowa, korpomowa


SJP.pl


korpospotkanie

potocznie: spotkanie pracowników korporacji


SJP.pl


korpoświat

1. życie zawodowe w korporacji;
2. ogół zatrudnionych w korporacji


SJP.pl


korpoświatek

lekceważąco: korporacja wraz z jej pracownikami


SJP.pl


korposzczur

pogardliwie: pracownik korporacji; korpolud, korpoludek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) slang. pejor. pracownik korporacji, uczestnik wyścigu szczurów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na własne życzenie został korposzczurem, tyle że nie wyrobił na zakrętach w kołowrotku.

 (1.1) Jego starszy nieco brat (korposzczur) dodał, że tak jak kiedyś "na fajka" urywało się u niego w robo zaledwie kilku uzależnionych, tak teraz co chwila znikają niemal wszyscy (…).

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korpoludek

Wiktionary


korpulencja

cecha kogoś, kto ma nadwagę, jest otyły, gruby; tusza, otyłość, pulchność, korpulentność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. poważna nadwaga będąca wynikiem nadmiernego nagromadzenia tłuszczu w organizmie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Korpulencja nie przeszkadzała jej w aktywnym krzątaniu się po kuchni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrpuˈlɛ̃nt͡sʲja, AS: korpulncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpulentność ż.

 przym. korpulentny

 przysł. korpulentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) otyłość, tusza

Wiktionary


korpulentnie

przysłówek

 (1.1) rzad. w sposób otyły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niezwykle korpulentnie wyglądający bachor uśmiechał się zawadiacko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpulencja ż., korpulentność ż.

 przym. korpulentny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grubo, otyle, tłusto

Wiktionary


korpulentność

cecha kogoś, kto ma nadwagę, jest otyły, gruby; tusza, otyłość, pulchność, korpulencja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest korpulentne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciało o niezwykłej korpulentności spoczywało na stole sekcyjnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpulencja ż.

 przym. korpulentny

 przysł. korpulentnie

Wiktionary


korpulentny

charakteryzujący się nadmierną tuszą, mający nadwagę; tęgi, otyły, pulchny, puszysty


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o człowieku: odznaczający się nadwagą, o tęgiej budowie ciała

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Korpulentni panowie muszą czasem zamawiać indywidualnie skrojone garnitury u krawców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrpuˈlɛ̃ntnɨ, AS: korpulntny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpulencja ż., korpulentność ż.

 przysł. korpulentnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gruby, tęgi, tęgawy, zażywny

Wiktionary


korpus

1. ciało człowieka lub zwierzęcia (oprócz głowy i kończyn); tułów;
2. główna część budowli;
3. główna część maszyny, urządzenia, przyrządu itp.;
4. wojskowa jednostka taktyczna składająca się z kilku brygad lub dywizji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. tułów człowieka lub zwierzęcia

 (1.2) techn. główna część maszyny lub urządzenia;

 (1.3) wojsk. jednostka wojskowa utworzona tymczasowo w celach administracyjnych, szkoleniowych lub taktycznych;

 (1.4) archit. główna część budowli;

 (1.5) jęz. zbiór tekstów będący podstawą badań językoznawczych;

 (1.6) bot. komórki okalające komórki inicjalne w części centralnej merystemu wierzchołowego pędu;

Wiktionary

  • korpus - tułów
  • korpus (językoznawstwo)
  • korpus budowli
  • korpus (technika)
  • korpus (wojsko)
  • korpus (botanika)
  • Korpus (zespół muzyczny)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gruba zimowa kurtka ochroni korpus, szyję i ręce.

 (1.3) Szeregi korpusu wzmocnili weterani walk w Normandii.

 (1.5) Korpus języka polskiego liczy kilkadziesiąt milionów słów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrpus, AS: korpus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpusówka ż., korpusik mrz.

 przym. korpusowy, korpuśny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. korpusówka ż., korpusik mrz.

 przym. korpusowy, korpuśny

frazeologia.

 korpus dyplomatyczny

etymologia.

 etym|łac|corpus.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) trunk; (1.2) body; (1.5) corpus

* arabski: (1.3) فيلق m.

* bułgarski: (1.1) корпус m.; (1.2) корпус m.; (1.3) корпус m.; (1.4) корпус m.

* chorwacki: (1.1) trup m.; (1.5) korpus m.

* duński: (1.1) korpus n.

* fiński: (1.3) armeijakunta; (1.5) korpus

* jidysz: (1.1) קערפּער m. (kerper)

* rosyjski: (1.1) корпус m., туловище n.; (1.2) корпус m.; (1.3) корпус m.; (1.5) корпус m.

* szwedzki: (1.3) kår w.

* węgierski: (1.3) hadtest; (1.5) korpusz

źródła.

== korpus (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) wojsk. korpus

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korpusik

zdrobnienie od: korpus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od korpus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie korpus, lecz tylko mały korpusik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpus m.

Wiktionary


korpuskularność

cecha czegoś składającego się z korpuskuł, cząsteczek, np. korpuskularność światła - własności światła wynikające z jego fotonowej budowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest korpuskularne; cecha tych, którzy są korpuskularni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. korpuskularny

 przysł. korpuskularnie

Wiktionary


korpuskularny

1. przymiotnik od: korpuskuła;
2. promieniowanie korpuskularne - promieniowanie składające się z cząstek materialnych


SJP.pl


korpuskuła

w fizyce: cząsteczka


SJP.pl

Cząstka – niewielki fragment materii, w znaczeniu potocznym zwykle ma kształt podobny do sfery. W naukach przyrodniczych słowo cząstka zazwyczaj dotyczy obiektów o rozmiarze podobnym lub mniejszym niż rozmiar atomu (w tej skali nie ma sensu mówić o kształcie, ponieważ zachowanie materii podlega wtedy także efektom kwantowym – zobacz fizyka cząstek elementarnych). W fizyce oraz chemii słowa cząstka i cząsteczka mają różne znaczenia – cząsteczka jest grupą atomów połączonych wiązaniami chemicznymi, natomiast cząstka jest pojęciem ogólniejszym i zawierającym w sobie cząsteczkę.

Wikipedia


korpuśny

dawniej: korpusowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. wojsk. związany z korpusem wojskowym, dotyczący korpusu wojskowego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpus mrz.

 przym. korpusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korpusowy

Wiktionary


korpusówka

potocznie: oznaka korpusu osobowego w służbach mundurowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. wojsk. metalowa oznaka korpusu (specjalności) sił zbrojnych, noszona na mundurze;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Współczesna korpusówka podhalańczyków ma formę kwiatu szarotki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpus mrz.

 przym. korpusowy

Wiktionary


korpusowy

przymiotnik od: korpus


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korpusem, dotyczący korpusu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korpus mrz., korpusówka ż.

 przym. korpuśny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wojsk. przest. korpuśny

Wiktionary


korral

corral;
1. zagroda dla bydła w Ameryce Południowej i Północnej;
2. dawny teatr hiszpański wystawiający swe sztuki na dziedzińcach, podwórkach; także podwórko lub dziedziniec służące jako scena dla tego teatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zootechn. rodzaj zagrody dla bydła w Ameryce

Wiktionary

Korral – ogrodzenie z kolczastych i ciernistych gałęzi dla pomieszczenia bydła i jego ochrony przed drapieżnikami, stosowane przez pasterzy w Ameryce. Analogiczne ogrodzenie w Afryce nosi nazwę zeriba lub boma.

Wikipedia


korrida

walka człowieka z bykiem prowadzona na arenie; corrida


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. widowisko polegające na walce toreadorów z bykiem, popularne przede wszystkim w Hiszpanii;

Wiktionary

Korrida (hiszp. corrida de toros od correr – „biegać” oraz toro – „byk”) – tradycyjna walka z bykiem, widowisko popularne w Hiszpanii, według niektórych zwyczaj sprowadzony na Półwysep Iberyjski przez Arabów; inne wersje mówią o Kartagińczykach lub Rzymianach. Kiedyś zwyczaj popularny wśród arystokracji, w walkach brali udział nawet królowie (np. Filip IV).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Parlament Katalonii zaaprobował w środę zakaz korridy w tym autonomicznym regionie w północno-wschodniej Hiszpanii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈrʲida, AS: korrʹida

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszp|corrida. < etym|hiszp|correr.

uwagi.

 (1.1) inna pisownia: corrida

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) bullfighting, corrida

* bułgarski: (1.1) корида ż.

* czeski: (1.1) korida ż., býčí zápasy nmos.

* esperanto: (1.1) toreo, taŭrludo

* hiszpański: (1.1) corrida de toros, toros

* kataloński: (1.1) tauromàquia ż., cursa de braus ż.

* niemiecki: (1.1) Stierkampf m., Corrida ż.

* rosyjski: (1.1) коррида ż.

* ukraiński: (1.1) корида ż.

* węgierski: (1.1) bikaviadal

* włoski: (1.1) corrida ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) zezenketa

Wiktionary


korrobori

widowisko urządzane u ludów australijskich z okazji udanych łowów


SJP.pl


korsak

drapieżne zwierzę podobne do lisa, o rudym ubarwieniu, żyjące na stepach i na pustyniach Eurazji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Vulpes corsac|ref=tak., gatunek drapieżnego ssaka z rodzaju lis, występujący na stepach i półpustyniach Azji Środkowo-Wschodniej;

 (1.2) zool. zwierzę z gatunku korsak (1.1)

Wiktionary

  • korsak, lis stepowy – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Korsak – polski lekarz, pisarz, popularyzator medycyny
  • Florian Korsak – katolicki duchowny
  • Józef Korsak Głębocki – polski urzędnik i dworzanin
  • Julian Korsak – polski poeta i tłumacz
  • Kasper Korsak – polski wojskowy
  • Mikołaj Korsak - imię zakonne Rafał,

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) lis stepowy

Wiktionary


korsakow

nazwisko


SJP.pl

  • Korsakow (miasto w Rosji)
  • Nikołaj Rimski-Korsakow (1844-1908), kompozytor
  • Siergiej Korsakow (1854-1900), lekarz, psychiatra
    • zespół Korsakowa
  • Aleksander Rimski-Korsakow (1753-1840), generał
  • Siemion Korsakow (1788-1853), homeopata i wynalazca karty dziurkowanej

Wikipedia


korsarka

1. zajęcie korsarza, kapra; rozbójnictwo morskie;
2. rodzaj dużej petardy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. mar. uprawianie zbójnictwa morskiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korsarstwo n., korsarz m.

 przym. korsarski

 przysł. korsarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korsarstwo

Wiktionary


korsarki

damskie spodnie sięgające do połowy łydki, noszone zwykle podczas aerobiku i na siłowni


SJP.pl


korsarski

korsarz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korsarzami, korsarstwem, dotyczący korsarzy

Wiktionary

Patrz:

korsarz

Powiązane:

 rzecz. korsarz mos., korsarstwo n., korsarka ż.

 przysł. korsarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piracki, kaperski

Wiktionary


korsarsko

przysłówek sposobu

 (1.1) na sposób korsarski, po korsarsku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od strony wysp nadpłynął korsarsko wyglądający statek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korsarka ż., korsarstwo n., korsarz m.

 przym. korsarski

Wiktionary


korsarstwo

1. rozbój uprawiany przez piratów, korsarzy; piractwo, rozbójnictwo morskie;
2. ogół korsarzy, piratów;
3. wynajmowanie przez państwo prywatnej jednostki pływającej z załogą i upoważnianie jej dowódcy do prowadzenia działań wojennych; kaperstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. mar. uprawianie zbójnictwa morskiego

Wiktionary

Korsarz (ang. corsair, privateer) – kapitan prywatnego okrętu prowadzący działania wojenne w imieniu władcy na podstawie wystawionego przez niego listu kaperskiego. Korsarz nie otrzymuje żołdu, a jego wynagrodzenie stanowią zdobyte na przeciwniku łupy. W przeciwieństwie do pirata, korsarz prowadził legalną działalność usankcjonowaną prawnie. Zdarzało się jednak, że korsarze zajmowali się również nielegalnym piractwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Algier stał się ośrodkiem korsarstwa i rabunku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korsarka ż., korsarz m.

 przym. korsarski

 przysł. korsarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korsarka

Wiktionary


korsarz

kaper;
1. rozbójnik morski, pirat;
2. uzbrojony, prywatny statek handlowy, upoważniony do walki ze statkami wrogiego państwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. żegl. pirat na usługach państwa;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) hist. żegl. korsarski okręt

 (2.2) żegl. sport. rodzaj jachtu żaglowego;

 (2.3) zool. pajęczak z rzędu korsarzy (nazwa systematyczna|Opiliones|ref=tak.);

Wiktionary

Korsarz (ang. corsair, privateer) – kapitan prywatnego okrętu prowadzący działania wojenne w imieniu władcy na podstawie wystawionego przez niego listu kaperskiego. Korsarz nie otrzymuje żołdu, a jego wynagrodzenie stanowią zdobyte na przeciwniku łupy. W przeciwieństwie do pirata, korsarz prowadził legalną działalność usankcjonowaną prawnie. Zdarzało się jednak, że korsarze zajmowali się również nielegalnym piractwem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałem ostatnio film dokumentalny o korsarzach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korsarstwo n., korsarze nmos.

:: fż. korsarka ż.

 przym. korsarski

 przysł. korsarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaper

 (2.3) łabuniec

Wiktionary


korsaż

ozdoba stroju damskiego w formie małego bukietu


SJP.pl

Korsaż (z ang. corsage) – mały ozdobny bukiet z kwiatów umieszczany na nadgarstku, w okolicach dekoltu sukni ślubnej bądź też wpięty we włosy.

Wikipedia


korsjowate

o cechach korsjowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Korsjowate (Corsiaceae) – rodzina roślin jednoliściennych. Bezzieleniowe myko-heterotrofy występujące w runie wilgotnych lasów. Należą tu 3 rodzaje z 30 gatunkami. Jedyny gatunek z rodzaju Arachnitis rośnie w Andach boliwijskich i w Chile oraz na Falklandach, rodzaj Corsia rośnie w północnej Australii i na okolicznych wyspach, rodzaj Corsiopsis znany jest tylko z południowych Chin.

Wikipedia


korsjowaty

o cechach korsjowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


korso

reprezentacyjna aleja, miejsce przejażdżek i spacerów; corso


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) urb. szeroka ulica miejska

 (1.2) pochód z ukwieconymi pojazdami

Wiktionary

Korso – tygodnik regionalny o charakterze informacyjnym i publicystycznym, wydawany w Mielcu od 1991 roku, Kolbuszowej (Korso Kolbuszowskie) od 2007 roku, Sanoku (Korso Gazeta Sanocka) od 2014 roku, a dawniej również w Busko-Zdroju (Korso Buskie) od 2010 do 2011 roku. Porusza tematy dotyczące Mielca i okalającego go powiatu, to samo tyczy się Korso Kolbuszowskiego i Korso Gazety Sanockiej. Drukowany jest w nakładzie ok. 8500 egzemplarzy.

Wikipedia


korsyka

wyspa na Morzu Śródziemnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa na Morzu Śródziemnym, część Francji;

 (1.2) geogr. adm. zbiorowość terytorialna, a de facto region administracyjny Francji obejmujący wyspę Korsykę (1.1)

Wiktionary

Korsyka (fr. Corse, wymowa; kors. Corsica) – wyspa na Morzu Śródziemnym, należąca do Francji, położona na południowy wschód od kontynentalnej części tego kraju, na zachód od Półwyspu Apenińskiego (Włochy). Cieśnina Świętego Bonifacego oddziela ją od położonej na południu włoskiej Sardynii. Wyspa ma powierzchnię 8680 km², co czyni ją czwartą pod względem wielkości na Morzu Śródziemnym, a największą we Francji metropolitalnej. Liczba mieszkańców w 2023 roku wynosiła 351 255.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Postanowiliśmy spędzić kilka dni na Korsyce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈsɨka, AS: korsyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korsykański mrz., Korsykanin mos., Korsykańczyk mos., Korsykanka ż.

 przym. korsykański

Wiktionary


korsykańczyk

mieszkaniec Korsyki; Korsykanin


SJP.pl


korsykanin

mieszkaniec Korsyki; Korsykańczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Korsyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsyka ż.

:: fż. Korsykanka ż.

 przym. korsykański

Wiktionary


korsykanka

mieszkanka Korsyki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Korsyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsyka ż., Korsykańczyk mos.

:: fm. Korsykanin mos.

 przym. korsykański

Wiktionary


korsykański

przymiotnik od: Korsyka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Korsyki, związany lub wywodzący się z Korsyki

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język używany na Korsyce;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Odkryjcie najpiękniejsze korsykańskie plażaaże.

 (2.1) Większość mieszkańców Korsyki posługuje się korsykańskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrsɨˈkãj̃sʲci, AS: korsykãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsyka ż., Korsykanin m., Korsykanka ż.

Wiktionary


korsykańskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem korsykańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem korsykańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku korsykańskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrsɨˈkãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: korsykãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


korszanin

mieszkaniec Korsz (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Korsz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Korszanie pomimo upału oraz szalejącej w okolicy burzy z chęcią przybyli do amfiteatru, by świętować wspólnie 50-lecie nadania praw miejskich swojemu miastu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsze nmos.

:: fż. korszanka ż.

 przym. korszeński, korszyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. korszynianin, korszyniak

Wiktionary


korszanka

mieszkanka Korsz (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Korsz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Korszanki zajęły drugie miejsce w turnieju tańca nowoczesnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsze nmos.

:: fm. korszanin m.

 przym. korszeński, korszyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. korszynianka, korszyniaczka

Wiktionary


korsze

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim;

Wiktionary

Korsze (dawniej Korszyn, niem. Korschen, prus. Karsi) – miasto w Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Korsze.

Pod względem historycznym Korsze leżą w Prusach Dolnych, na obszarze dawnej Barcji, a także na Mazurach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W półfinale orzyszanki zostały pokonane przez piłkarki z Korsz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrʃɛ, AS: korše

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korszyn m., korszynianin m., korszynianka ż., korszanin m., korszanka ż.

 przym. korszeński, korszyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Korszyn

Wiktionary


korszeński

przymiotnik od: Korsze


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Korszami, dotyczący Korsz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsze nmos., Korszyn m., korszanin m., korszanka ż., korszynianin m., korszynianka ż.

 przym. korszyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. korszyński

Wiktionary


korszuk

nazwisko


SJP.pl


korszyński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pot. związany z Korszami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korsze nmos., Korszyn m., korszynianin m., korszynianka ż., korszanin m., korszanka ż.

 przym. korszeński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korszeński

Wiktionary


kort

1. plac do gry w tenisa;
2. ciężka tkanina wełniana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. miejsce do gry w tenisa, badmintona, squasha itp.;

 (1.2) włók. rodzaj tkaniny wełnianej;

 (1.3) gw-pl|Bukowina. namiot

Wiktionary

  • kort – tkanina
  • kort – boisko gry do tenisa (kort tenisowy), squasha, ricocheta, speed-ball

Osoby o nazwisku Kort:

  • Axel Kort
  • Dawid Kort
  • Koen de Kort

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔrt, AS: kort

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. korcik mrz.

 przym. kortowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pałatka, szatra

Wiktionary


korta

nazwisko


SJP.pl

  • Korta – wieś w Gruzji

Osoby o tym nazwisku:

  • Alina Korta – polska pisarka i scenarzystka
  • Wacław Korta – polski historyk

Wikipedia


kortaderia

roślina z rodziny traw (Cortaderia selloana), występująca w Brazylii i Argentynie; gynerium, trawa pampasowa, okolcz srebrzysty


SJP.pl

Kortaderia, trawa pampasowa, okolcz (Cortaderia Stapf) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych. Obejmuje od ok. 20 gatunków (w wąskim ujęciu po wyodrębnieniu rodzaju Austroderia) do ok. 24, 25 lub nawet 27 gatunków.

Wikipedia


kortas

nazwisko


SJP.pl


kortenowski

corten


SJP.pl

Patrz:

corten

kortezan

kortezanin;
1. dawniej: duchowny posiadający beneficjum w kraju, a mieszkający w Rzymie;
2. dawniej: człowiek schlebiający swoim mocodawcom; dworzanin; dworak; pochlebca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. dworzanin

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔrˈtɛzãn, AS: kortezãn

Wiktionary


kortezanin

kortezan;
1. dawniej: duchowny posiadający beneficjum w kraju, a mieszkający w Rzymie;
2. dawniej: człowiek schlebiający swoim mocodawcom; dworzanin; dworak; pochlebca


SJP.pl


kortezanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. nierządnica

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrtɛˈzãŋka, AS: kortezãŋka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurtyzanka

Wiktionary


kortezy

średniowieczne przedstawicielstwo stanowe w Portugalii i państwach hiszpańskich


SJP.pl

Kortezy (hiszp. Cortes, katal. Corts l.mn. od corte 'dwór' z łac. cohors dpn. cohortis 'pole ogrodzone; część obozu wojsk.; kohorta') – stanowe zgromadzenia przedstawicielskie w średniowiecznych państwach Półwyspu Iberyjskiego. Wyłoniły się z rady królewskiej (curia regis), do której, oprócz przedstawicieli rycerstwa i duchowieństwa, od XII-XIII w. powoływano także delegatów miast. W Katalonii-Aragonie zebrały się po raz pierwszy w Lleidzie w roku 1214. W Kastylii XIV-XVI w. przekształciły się stopniowo w reprezentację 18 miast; od końca XV w. ich rola była ograniczana; w XVII w. zwoływane sporadycznie, w Portugalii po raz ostatni w 1698; w Hiszpanii od 1724 Kortezy wszystkich części państwa obradowały wspólnie, faktycznie pozbawione uprawnień.

Wikipedia


korthalazja

rodzaj roślin z rodziny arekowatych (palm)


SJP.pl


kortland

cortland; rzadko:
1. zimowa odmiana jabłoni;
2. owoc tej jabłoni


SJP.pl


korton

steroidowy hormon kory nadnerczy; kortyzon


SJP.pl


kortownia

fabryka włókiennicza produkująca kort


SJP.pl


kortowo

Kortowo (niem. Kortau) – osiedle (jednostka pomocnicza gminy) w Olsztynie, stanowiące część oficjalnego podziału administracyjnego miasta, usytuowane w południowej jego części (na jego obrzeżach), nad Jeziorem Kortowskim.

Kortowo tworzy wyodrębnione z pozostałej części miasta miasteczko uniwersyteckie, w którym siedzibę ma większość instytucji uniwersyteckich lub związanych z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie (radio UWM FM, kluby studenckie itp.). Na terenie osiedla znajdują się jeziora Stary Dwór i Modrzewiowe.

Wikipedia


kortowski

1. przymiotnik od: Kortowo (osiedle w Olsztynie);
2. ser kortowski - wytwarzany w Polsce gatunek twardego sera podpuszczkowego


SJP.pl


kortowy

przymiotnik od: kort


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kortem, dotyczący kortu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kort m.

Wiktionary


kortusa

kortusa górska - gatunek rośliny z rodziny pierwiosnkowatych; zarzyczka górska


SJP.pl


kortykosteroid

hormon produkowany przez korę nadnerczy, regulujący przemiany białek, węglowodanów i tłuszczów; kortykosteryd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. farm. hormon steroidowy wytwarzany przez korę nadnerczy lub otrzymywany syntetycznie;

Wiktionary

Kortykosteroidy, kortykosterydy, glikokortykoidy, glikokortykosterydy, glikokortykosteroidy – hormony steroidowe produkowane w warstwach pasmowatej i siatkowatej kory nadnerczy (głównie pasmowatej) pod wpływem hormonu adrenokortykotropowego (ACTH), które regulują przemiany białek, węglowodanów i tłuszczów. Zalicza się do nich: kortyzol, kortykosteron, kortyzon.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) kortykosteryd, glikokortykoid, glikokortykosteroid, glikokortykosteryd

Wiktionary


kortykosteroidowy

kortykosteroid; kortykosteryd


SJP.pl


kortykosteron

hormon sterydowy wydzielany przez korę nadnerczy, biorący udział w wytwarzaniu glukozy


SJP.pl

Kortykosteron – organiczny związek chemiczny, glikokortykoidowy hormon sterydowy (21-węglowy) wydzielany przez korę nadnerczy, wydzielany pod wpływem adrenokortykotropiny. Ma zbliżone działanie do kortyzolu. Wpływa stymulująco na proces glukoneogenezy.

Wikipedia


kortykosteryd

hormon produkowany przez korę nadnerczy, regulujący przemiany białek, węglowodanów i tłuszczów; kortykosteroid


SJP.pl

Kortykosteroidy, kortykosterydy, glikokortykoidy, glikokortykosterydy, glikokortykosteroidy – hormony steroidowe produkowane w warstwach pasmowatej i siatkowatej kory nadnerczy (głównie pasmowatej) pod wpływem hormonu adrenokortykotropowego (ACTH), które regulują przemiany białek, węglowodanów i tłuszczów. Zalicza się do nich: kortyzol, kortykosteron, kortyzon.

Wikipedia


kortykosterydowy

kortykosteryd; kortykosteroidowy


SJP.pl


kortykoterapia

w medycynie: stosowanie syntetycznych hormonów kory nadnerczy w celach leczniczych


SJP.pl


kortykotomia

zabieg chirurgiczny wspomagający leczenie ortodontyczne u dorosłych pacjentów


SJP.pl


kortykotropina

hormon wytwarzany przez przedni płat przysadki; adrenokortykotropina; ACTH


SJP.pl

Hormon adrenokortykotropowy (kortykotropina, skrót: ACTH) – hormon peptydowy przysadki mózgowej, zaliczany do hormonów tropowych. Pobudza korę nadnerczy do wydzielania kortykosteroidów, mineralokortykoidów (w nieznacznym stopniu) oraz androgenów.

Wikipedia


kortyna

wyciąg z kory nadnercza stosowany w lecznictwie


SJP.pl


kortyzol

hormon steroidowy wytwarzany przez korę nadnerczy; hydrokortyzon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. hormon należący do kortykosteroidów;

Wiktionary

Kortyzol, hydrokortyzon (łac. cortex = „kora”, „łupina”, „skórka”) – organiczny związek chemiczny, naturalny hormon steroidowy wytwarzany przez warstwę pasmowatą kory nadnerczy, główny przedstawiciel glikokortykosteroidów. Wywiera szeroki wpływ na metabolizm, bywa nazywany hormonem stresu na równi z adrenaliną. Powstaje z 11-β-deoksykortyzolu przy udziale 11β-hydroksylazy w warstwie pasmowatej kory.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kortyzolowy

Wiktionary


kortyzolowy

przymiotnik od: kortyzol


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) biochem. dotyczący kortyzolu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za mobilizację organizmu w stanie wzmożonego wysiłku odpowiada hormon stresu – kortyzol (…). Pomaga on nam radzić sobie z długoterminowym napięciem, łapać twórczy wiatr w skrzydła i wydajnie pracować nawet po 12-14 godzin na dobę. Jest to pierwsza faza kortyzolowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kortyzol m.

Wiktionary


kortyzon

hormon wytwarzany przez korę nadnerczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. hormon kory nadnercza z grupy steroidów, nieaktywny biologicznie;

Wiktionary

Kortyzon – organiczny związek chemiczny zaliczany do steroidów, hormon kory nadnerczy. Wpływa na metabolizm węglowodanów i białek. Ma działanie przeciwzapalne. Jest uznawany przez DFB (komisję antydopingową) za zabroniony środek dopingujący. Stosuje się go również przy zatruciach cyjankiem potasu lub cyjanowodorem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy przeciwzapalne działanie kortyzonu bywa wykorzystywane w praktyce klinicznej?

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kortyzonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) (8S,9S,10R,13S,14S,17R)-17-hydroksy-17-(2-hydroksyacetylo)-10,13-dimetylo-1,2,6,7,8,9,12,14,15,16-dekahydrocyklopenta[a]fenantreno-3,11-dion; 11-dehydro-17-hydroksykortykosteron; 17-hydroksy-11-dehydrokortykosteron; 17,21-dihydroksypregn-4-eno-3,11,20-trion; wzór sumaryczny: wzór chemiczny|C21H28O5.

Wiktionary


kortyzonowy

przymiotnik od: kortyzon


SJP.pl


korumpować

uzależniać od siebie kogoś, zwłaszcza urzędników i polityków, przez dawanie łapówek, przykupywanie


SJP.pl


koruna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. korona

Wiktionary

Koruna (niem. Ringelkoppe) – szczyt (769 m n.p.m.) w Czechach w czeskiej części Gór Stołowych (Broumovska vrchovina) w Broumowskich Ścianach (Broumovské stěny)

Wzniesienie położone jest po zachodniej stronie od Božanova na obszarze Czech w granicach czeskiego parku narodowego (Narodni Přírodní Rezervace Broumovské Stěny) w czeskiej części Gór Stołowych (Broumovska vrchovina) w południowo-wschodniej części Broumovskich Ścianach (Broumovské stěny), stanowiących czeską część Gór Stołowych, około 6,0 km na północny zachód od Radkowa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈrũna, AS: korũna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korona ż., koronacja ż., koronowanie n.

 czas. koronować ndk.

 przym. koronacyjny

Wiktionary


korund

tlenek glinu, minerał najtwardszy po diamencie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał, najtwardszy po diamencie; tlenek glinu;

Wiktionary

Korund – minerał będący tlenkiem glinu Al2O3. Nazwa minerału wywodzi się z sanskrytu (kurivinda znaczy „rubin”).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odmiana korundu o czerwonej barwie nazywana jest rubinem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔrũnt, AS: korũnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. korundowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) rubin, szafir

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. korundowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|tamil|குருந்தம். (kuruntam) < etym|sanskr|कुरुविन्द. (kuruvinda) → rubin

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Minerały

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) corundum

* baskijski: (1.1) korindoi

* białoruski: (1.1) карунд m.

* bułgarski: (1.1) корунд m.

* estoński: (1.1) korund

* francuski: (1.1) corindon m.

* hiszpański: (1.1) corindón m.

* rosyjski: (1.1) корунд m.

* słowacki: (1.1) korund m.

* ukraiński: (1.1) корунд m.

źródła.

== korund (język estoński.) ==

thumb|korund (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) miner. korund

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


korundowy

przymiotnik od: korund


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z korundu, składający się z korundu, zawierający korund

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔrũnˈdɔvɨ, AS: korũndovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korund m.

Wiktionary


korupcja

żądanie lub przyjmowanie korzyści finansowych lub majątkowych przez pracowników instytucji za naruszenie prawa lub wykonanie określonych czynności urzędowych; przekupstwo, łapownictwo, łapówkarstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści;

 (1.2) przest. psucie się, gnicie, rozkład

Wiktionary

Korupcja (łac. corruptio – zepsucie) – nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści.Korupcja może w praktyce powstawać niezależnie od formy rządów. Poziom korupcji może być bardzo różny, od drobnych przypadków wykorzystania wpływu lub faworyzowania w celu wyświadczenia lub oddania przysługi, do kleptokracji (rządów złodziei), gdzie porzucone zostają nawet zewnętrzne pozory uczciwości.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈrupt͡sʲja, AS: korupcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 czas. korumpować ndk., skorumpować dk.

 rzecz. ruptura ż., korumpowanie

 przym. korupcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łapówkarstwo, łapownictwo, przekupstwo

Wiktionary


korupcjogenny

sprzyjający korupcji, będący przyczyną korupcji, rodzący korupcję


SJP.pl


korupcjonista

osoba biorąca udział w przekupstwie, oferująca lub przyjmująca łapówki


SJP.pl


korupcjonistka

korupcjonista


SJP.pl

Patrz:

korupcjonista

korupcyjność

powiązanie ze zjawiskiem korupcji


SJP.pl


korupcyjny

związany z korupcją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korupcją, dotyczący korupcji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korupcja ż., korumpowanie n., skorumpowanie n.

 czas. korumpować ndk., skorumpować dk.

 przym. skorumpowany

 przysł. korupcyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łapówkarski

Wiktionary


korus

nazwisko


SJP.pl

  • Korus – nazwisko
  • Kazimierz Korus (ur. 1944) – polski filolog klasyczny, prof. dr hab.
  • Romuald Korus (1942–2017) – polski malarz, plastyk, pedagog
  • Edward Korus (1930–1983) – polski działacz ruchu ludowego, inżynier leśnik, polityk, poseł

Wikipedia


korwet

podskok, skok konia; kurbeta


SJP.pl


korweta

1. w epoce floty żaglowej - okręt wojenny średnich rozmiarów, uzbrojony w armaty, używany do służby rozpoznawczej;
2. od II wojny światowej - typ okrętu eskortowego przystosowany do wykrywania i zwalczania okrętów podwodnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. mar. okręt żaglowy do służby zwiadowczej oraz zadań pomocniczych;

 (1.2) mar. średni okręt wojenny o wyporności od 500 do 1000 ton;

Wiktionary

Korweta – klasa współczesnych okrętów umiarkowanej wielkości. Współczesne korwety dzielą się pod względem przeznaczenia i uzbrojenia na okręty przeznaczone do zwalczania okrętów podwodnych lub przeznaczone do zwalczania okrętów nawodnych za pomocą kierowanych pocisków rakietowych (korwety rakietowe). Do XIX wieku korweta oznaczała historyczną klasę okrętów żaglowych (zobacz korweta żaglowa), po czym nazwa tej klasy została wprowadzona ponownie podczas II wojny światowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W porcie w Genui czekała na nich zakotwiczona korweta.

 (1.2) Budowę polskiej korwety powierzono Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dozorowiec

Wiktionary


korwin

wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w gminie Słupca;

 (1.2) herald. polski herb szlachecki z wizerunkiem kruka na kłodzie z pierścieniem w dziobie;

Wiktionary

Miejscowość
  • Korwin – wieś w woj. wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Słupca
Ryba z rodziny kulbinowatych
  • korwin, inaczej kulbin czarny (Sciaena umbra)
  • korwin czerwony, inaczej kulbak czerwony (Sciaenops ocellatus)
  • korwin kapitański (Pseudotolithus senegalensis)
  • korwin szary (Pseudotolithus elongatus)

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. korwinizm m., korwinista m., korwinistka ż.

Wiktionary


korwin-mikke

nazwisko


SJP.pl


korwinista

korwinowiec;
1. członek partii Janusza Korwin-Mikkego;
2. zwolennik polityki Janusza Korwin-Mikkego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik korwinizmu, zwolennik Janusza Korwin-Mikkego

 (1.2) polit. członek lub działacz którejś z partii Janusza Korwin-Mikkego, np. Nowa Prawica, KORWiN itp.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla „korwinistów” liczy się, by każdy mógł sam decydować o tym, czy zapinać pasy, jadąc samochodem, posiadać broń czy zażywać narkotyki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korwin mrz., korwinizm mrz., korwinowiec mos.

:: fż. korwinistka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pejor. kuc, szur; war. korwinowiec

Wiktionary


korwinistka

1. członkini partii Janusza Korwin-Mikkego;
2. zwolenniczka polityki Janusza Korwin-Mikkego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwolenniczka poglądów Janusza Korwin-Mikkego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korwinizm mrz., Korwin mrz., korwinista mos., korwinowiec mos.

Wiktionary


korwinistyczny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący poglądów Janusza Korwin-Mikkego

Wiktionary


korwinizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. zbiór poglądów głoszonych przez polskiego polityka konserwatywno-liberalnego Janusza Korwin-Mikkego

Wiktionary

Janusz Ryszard Korwin-Mikke, krótko Korwin (ur. 27 października 1942 w Warszawie) – polski polityk, publicysta i brydżysta, z wykształcenia filozof. Poseł na Sejm I i IX kadencji (1991–1993 i 2019–2023) oraz Poseł do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2018), założyciel i prezes kilku partii. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 1995, 2000, 2005, 2010 i 2015.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Alternatywą dla solidarności jest darwinizm społeczny, który w Polsce przybiera postać korwinizmu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korwin mrz., korwinista m., korwinistka ż., korwinowiec m.

Wiktionary


korwinów

Korwinów – wieś w Polsce, położona nad Wartą, w pobliżu Częstochowy, w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Poczesna.

Wikipedia


korwinowiec

korwinista;
1. członek partii Janusza Korwin-Mikkego;
2. zwolennik polityki Janusza Korwin-Mikkego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) neol. polit. zwolennik poglądów Janusza Korwin-Mikkego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korwinista mos., korwinizm mrz.

:: fż. korwinistka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. korwinista

Wiktionary


korybut

nazwisko


SJP.pl

Korybut – polski herb książęcy.

Wikipedia


korycin

osada w Polsce


SJP.pl

Korycin – osada w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Korycin.

Miejscowość jest siedzibą gminy Korycin.

Korycin był miastem, uzyskał lokację miejską w 1671 roku, zdegradowany w 1897 roku. Miasto królewskie w ekonomii grodzieńskiej położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wikipedia


koryciński

przymiotnik od: Korycin


SJP.pl


korycki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Korycki – polski specjalista rybactwa jeziorowego
  • Andrzej Korycki – polski piosenkarz
  • Józef Korycki – polski wojskowy, pułkownik artylerii
  • Mikołaj Korycki – polski szlachcic, urzędnik
  • Paweł Korycki – polski judoka
  • Walenty Korycki – polski samorządowiec, zootechnik i urzędnik

Wikipedia


koryfanta

roślina z rodziny kaktusowatych, sukulent uprawiany w celach ozdobnych


SJP.pl

Koryfanta (Coryphantha (Engelm.) Lem.) – rodzaj roślin z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). Występują od USA do Meksyku.

Wikipedia


koryfej

przewodnik chóru w starożytnym teatrze greckim; koryfeusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. teatr. przewodnik chóru w starożytnym teatrze greckim

 (1.2) teatr. choreogr. przodujący tancerz, który nie jest jeszcze solistą, ale już został oddzielony od tancerzy baletu zespołowego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryfeusz m.

:: fż. koryfejka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koryfeusz

Wiktionary


koryfejka

solistka w balecie


SJP.pl


koryfena

gatunek drapieżnej ryby okoniokształtnej; smagla, złota makrela


SJP.pl

Koryfena, złota makrela, smagla (Coryphaena hippurus) – gatunek drapieżnej ryby okoniokształtnej z rodziny koryfenowatych (Coryphaenidae).

Wikipedia


koryfeusz

1. przewodnik chóru w starożytnym teatrze greckim; koryfej;
2. wybitna osoba w jakiejś dziedzinie; luminarz, znakomitość;
3. solista w balecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. teatr. przewodnik chóru w starożytnym teatrze greckim;

 (1.2) przen. podn. lider, przodownik nowych działań w jakimś środowisku, zwłaszcza artystycznym lub naukowym

 (1.3) teatr. choreogr. przodujący tancerz, który nie jest solistą, ale został oddzielony od tancerzy baletu zespołowego

Wiktionary

Koryfeusz, koryfej (gr. κορυφαῖος korypháios, od κορυφή koryphé „szczyt”, „wierzchołek”) – przewodnik chóru w teatrze starogreckim. Wygłaszał on najtrudniejsze kwestie oraz wyznaczał chórzystom tempo i wysokość dźwięku.

W zespołach baletowych mianem koryfeusz lub koryfej określa się tancerza, który jeszcze nie jest solistą, ale też nie jest już członkiem corps de ballet. W baletach klasycznych koryfeje zwykle wykonują tańce w mniejszych grupach (druhny, kawalerowie, przyjaciele i przyjaciółki głównych bohaterów) lub niewielkie partie solowe w tańcach charakterystycznych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koryfej m., koryfejka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koryfej

 (1.3) koryfej

Wiktionary


koryfeuszka

koryfeusz


SJP.pl

Patrz:

koryfeusz

korygować

poprawiać, usuwać wady


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skorygować)

 (1.1) usuwać niedokładności

 (1.2) przeprowadzać korektę, poprawiać błędy w tekście

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korektor mos./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) poprawiać, prostować

Wiktionary


korygujący

poprawiać, usuwać wady


SJP.pl

Patrz:

korygować

koryna

imię żeńskie


SJP.pl

Koryna, Korynna – imię żeńskie pochodzenia greckiego, będące zdrobnieniem imienia Kora, wywodzącego się od słowa kóre „dziewczę”. Patronką tego imienia jest św. Koryna z Syrii (II wiek).

W 2019 roku w Polsce Koryna zajmowała 702. miejsce wśród imion żeńskich (132 nadania), w rejestrze PESEL występowała także m.in. w formach Korina (90 nadań), Corina i Corinna (po 26 nadań), Corinne (16 nadań), Corine (3 nadania), Korynna, Korinna i Corin (po 2 nadania).

Wikipedia


koryncki

przymiotnik od: Korynt, Koryntia; koryntyjski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. od Korynt (miasto-państwo, polis w starożytnej Grecji)

 (1.2) hist. od Korynt (miasto w starożytnej Grecji)

 (1.3) od Korynt (miasto w obecnej Grecji)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɨ̃nt͡sʲci, AS: korncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryntówna ż., koryntyjskość ż., koryntyjczyk mos., koryntianin mos., Koryntyjczyk mos., Koryntia ż., Korynt m., Koryntianin m., Koryntianka ż., Koryntczyk m., koryntianka ż., koryntczyk m., koryntka ż.

 przym. koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


koryniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Koryny lub z nią związany


SJP.pl


korynna

imię żeńskie


SJP.pl

Korinna z Tanagry, Korynna (gr. Κόριννα, łac. Corinna, druga połowa VI w. p.n.e.) – starogrecka liryczna poetka beocka.

Wikipedia


korynt

1. miasto w starożytnej Grecji, słynne z prostytutek;
2. córa Koryntu - żartobliwie o prostytutce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Grecji, na półwyspie Peloponez;

 (1.2) hist. starożytne miasto-państwo

Wiktionary

Korynt (gr. Κόρινθος, Korinthos; łac. Corinthus) – miasto portowe w środkowej Grecji, położone na półwyspie Peloponez, na Przesmyku Korynckim, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Koryntia. Siedziba gminy Korynt. W 2011 roku liczyło 30 176 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widzieliśmy w Koryncie wspaniały pomnik Pegaza.

 (1.2) A ja wzywam Boga na świadka mojej duszy, iż tylko aby was oszczędzić, nie przybyłem do Koryntu.

 (1.2) Hej, Pawle, czy Ci nie szkoda krwi? / Ateny się odwrócą, Korynt pokaże drzwi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., Koryntyjka ż., koryntyjka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


koryntczyk

mieszkaniec Koryntu (miasta w Grecji); koryntyjczyk, koryntianin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec starożytnego miasta-państwa Koryntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po czwartej krucjacie Koryntczycy znaleźli się pod władzą Księstwa Aten.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryntczyk mos., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

:: fż. Koryntianka ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Koryntianin, Koryntyjczyk

Wiktionary


koryntia

1. kraj związkowy w południowej Austrii;
2. dawny nomos w Grecji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. starożytna kraina tworzona przez ziemie leżące wokół Koryntu

 (1.2) adm. nomos ze stolicą w Koryncie;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Koryntia leży na Peloponezie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., koryntyjskość ż., koryntka ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


koryntianin

mieszkaniec Koryntu (starożytnego miasta-państwa); Koryntyjczyk, Koryntczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec starożytnego miasta-państwa Koryntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dopiero w 197 roku p.n.e. Koryntianom udało się zrzucić macedońską hegemonię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryntianin mos., Korynt mrz., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

:: fż. Koryntianka ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Koryntczyk, Koryntyjczyk

Wiktionary


koryntianka

mieszkanka Koryntu (miasta); koryntyjka, koryntka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. mieszkanka starożytnego miasta-państwa Koryntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na Koryntiankach, widzących ciała swych pobitych synów, nie robiło to już wrażenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryntianka ż., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

:: fm. Koryntianin m.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


koryntka

1. mieszkanka Koryntu (miasta); koryntianka, koryntyjka;
2. rodzynka grecka z drobnych, ciemnych winogron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hand. spoż. rodzaj drobnej ciemnej rodzynki pochodzącej z Grecji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zważy mi pani tak z pół kilo koryntek?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


koryntówna

dawniej: córa Koryntu (prostytutka)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) eufem. kobieta lekkich obyczajów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) córa Koryntu

Wiktionary


koryntyjczyk

mieszkaniec Koryntu (miasta w Grecji); koryntianin, koryntczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec starożytnego miasta-państwa Koryntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ateńczycy rywalizowali z Koryntyjczykami o przewodnictwo w jednoczeniu Hellady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koryntyjczyk mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntianin mos., koryntianin mos., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

:: fż. Koryntianka ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Koryntczyk, Koryntianin

Wiktionary


koryntyjka

mieszkanka Koryntu (miasta); koryntianka, koryntka


SJP.pl


koryntyjski

przymiotnik od: Korynt, Koryntia; koryncki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Koryntem, dotyczący Koryntu

 (1.2) związany z Koryntią, dotyczący Koryntii

 (1.3) związany ze starożytnym miastem-państwem Koryntem, dotyczący starożytnego miasta-państwa Koryntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiłem ten plan na koryntyjskim dworcu kolejowym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koryncki

 (1.2) koryncki

 (1.3) koryncki

Wiktionary


koryntyjsko

przysłówek

 (1.1) na sposób koryntyjski, tak jak w Koryncie

 (1.2) na sposób koryntyjski, tak jak w Koryntii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., koryntyjskość ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

Wiktionary


koryntyjskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co koryntyjskie; koryntyjski charakter czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korynt mrz., Koryntianin mos., koryntianin mos., Koryntczyk mos., koryntczyk mos., Koryntyjczyk mos., koryntyjczyk mos., Koryntianka ż., koryntianka ż., Koryntia ż., koryntka ż., koryntówna ż.

 przym. koryncki, koryntyjski

 przysł. koryntyjsko

Wiktionary


korys

gatunek ryby z rodziny wargaczowatych


SJP.pl

  • Korys (Koryzna) – polska rodzina
  • korys (Coris julis) – gatunek ryby

Wikipedia


korytarz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bud. wąskie pomieszczenie łączące inne pomieszczenia w budynku;

 (1.2) górn. długie, wąskie przejście wykopane, wyżłobione w ziemi lub w skale

 (1.3) praw. polit. wydzielony obszar komunikacyjny, często przebiegający przez terytorium obcego państwa

 (1.4) telekom. wydzielone pasmo telekomunikacyjne

Wiktionary

Korytarz – długie, wąskie pomieszczenie komunikacyjno-użytkowe, łączące ze sobą pozostałe pomieszczenia wewnątrz budynku lub mieszkania.

Pierwotnie korytarze występowały popularnie w klasztorach, zamkach, pałacach, gdzie często posiadały bogatą oprawę architektoniczną (malarską i rzeźbiarską).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na przerwie uczniowie powinni wyjść z klasy na korytarz.

 (1.2) Krety kopią długie korytarze mieszkalne.

 (1.3) Samoloty latają tylko po ściśle określonych korytarzach.

 (1.4) Na potrzeby akcji ratunkowej udostępniono specjalny korytarz łączności radiowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɨtaʃ, AS: korytaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korytarzowiec m., korytarzówka ż.

:: zdrobn. korytarzyk m.

 przym. korytarzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przejście, hol

 (1.2) sztolnia

 (1.3) kanał, droga

 (1.4) kanał, pasmo

Wiktionary


korytarzowiec

We współczesnej typologii architektury mieszkaniowej określa się następujące typy, w zależności od przestrzennego usytuowania mieszkań:

Wikipedia


korytarzowy

korytarz


SJP.pl

Patrz:

korytarz

korytarzyk

zdrobnienie od: korytarz


SJP.pl


korytkowski

nazwisko


SJP.pl


korytkowy

przymiotnik od: korytko


SJP.pl


korytnica

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. rzeka w Polsce;
3. wieś na Ukrainie


SJP.pl

W Polsce
  • Korytnica – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Sulejów
  • Korytnica – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Trojanów
  • Korytnica – wieś w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Korytnica
  • Korytnica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Sobków
  • Korytnica – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Szydłów
  • Korytnica – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Raszków
  • Korytnica – gmina w powiecie węgrowskim
  • Korytnica – gromada w powiecie jędrzejowskim
  • Korytnica – gromada w powiecie ryckim
  • Korytnica – gromada w powiecie węgrowskim
  • Korytnica – rzeka, dopływ Drawy
  • Korytnica – rzeka, dopływ Utraty
  • Korytnica – jezioro w woj. zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Drawno

Wikipedia


korytnicki

przymiotnik od: Korytnica


SJP.pl


korytniki

Korytniki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Krasiczyn. Leży nad Sanem.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Wikipedia


korytno

Korytno – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Masłowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego. W Korytnie znajduje się ponad 90-letni budynek OSP oraz dworek, który w okresie międzywojennym został przekształcony na szkołę. Szkoła funkcjonowała do lat 90., kiedy to z powodu niżu demograficznego została zlikwidowana (obecnie budynek stoi pusty). Przed wojną na terenie wsi istniała również gorzelnia, obecnie jej budynek jest zaadaptowany na mieszkalny.

Wikipedia


koryto

1. podłużny pojemnik do pojenia i karmienia zwierząt;
2. zagłębienie w ziemi wyżłobione przez płynącą wodę; łożysko;
3. potocznie:
a) jedzenie, pożywienie;
b) źródło wysokich dochodów, dobrze płatne stanowisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podłużny pojemnik przeznaczony do pojenia i karmienia zwierząt domowych

 (1.2) zawartość koryta (1.1)

 (1.3) hydrol. miejsce płynięcia rzeki, jej biegu; może być inne od jej obecnego przebiegu

 (1.4) pot. przen. iron. źródło znacznych dochodów, posada, zazwyczaj publiczna, zapewniająca duże dochody

 (1.5) pot. przen. pogard. wyżywienie

 (1.6) daw. statek rzeczny do spławiania zboża

 (1.7) daw. gw-pl|Warszawa. kareta

 (1.8) gw-pl|Warszawa. jedzenie

Wiktionary

  • koryto – naczynie do karmienia świń
  • koryto rzeki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stado świń podeszło do koryta i zaczęło pić.

 (1.2) Te zwierzęta zjadły całe koryto żarcia.

 (1.3) Po przebyciu jeziora zapuszczamy się w wąskie, kręte koryto, ni to w rzekę, ni w martwą odnogę.

 (1.4) Dla niego najważniejsze jest koryto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈrɨtɔ, AS: koryto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Korytnica ż., Korytów m., Korytowo n., Korycin m.

:: zdrobn. korytko n.

 przym. korytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) żłób

Wiktionary


korytów

W Polsce
  • Korytów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kłodzkim, w gminie Kłodzko
  • Korytów – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. polkowickim, w gminie Gaworzyce
  • Korytów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Radziejowice
  • Korytów – stacja kolejowa w Korytowie, w województwie mazowieckim
Zobacz też
  • Korytowo
  • Korytno

Wikipedia


korytować

przygotowywać grunt pod budowę nawierzchni, zwykle z kostki brukowej


SJP.pl


korytowaty

podobny do koryta, przypominający kształtem koryto


SJP.pl


korytowo

W Polsce
  • Korytowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Bukowiec
  • Korytowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płońskim, w gminie Dzierzążnia
  • Korytowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Choszczno
  • Korytowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. goleniowskim, w gminie Maszewo
  • Korytowo – gromada w powiecie choszczeńskim
  • Korytowo – gromada w powiecie nowogardzkim
  • Korytowo – gromada w powiecie świeckim
  • Korytowo – jezioro w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Choszczno
  • Korytowo – nieistniejąca miejscowość w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Osięciny, przyłączona do wsi Leonowo.
Zobacz też

Wikipedia


korytowski

nazwisko


SJP.pl


korytowy

przymiotnik od: koryto


SJP.pl


korytozaur

rodzaj roślinożernego, kaczodziobego dinozaura z rodziny hadrozaurów


SJP.pl

Korytozaur (Corythosaurus (gr. κορυς korus, κορυθος koruthos „hełm”; σαυρος sauros „jaszczurka”)) – rodzaj roślinożernego, kaczodziobego dinozaura z podrodziny lambeozaurów (Lambeosaurinae) w rodzinie hadrozaurów (Hadrosauridae).

Wikipedia


korzeb

nazwisko


SJP.pl


korzec

1. dawne naczynie na zboże;
2. w Polsce od wczesnego średniowiecza do XIX wieku: dawna miara objętości stosowana dla ciał sypkich, wynosząca w zależności od regionu od około 43 do 128 litrów;
3. korzec rzymski - dawna miara objętości wynosząca około 10,5 litra;
4. dawna miara ciężaru wynosząca około 98 kg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. dawna jednostka objętości, stosowana przy ciałach sypkich;

 (1.2) daw. dawna miara ciężaru

 (1.3) daw. naczynie odmierzające korce (1.1)

Wiktionary

  • korzec – dawna jednostka objętości
  • Korzec – miasto na Ukrainie
  • Korzec – dawna gmina
  • Korzec – część wsi Włynkówko, w Polsce, w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Redzikowo
  • Korzec – część miasta Barwice, w Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Barwice
  • Korzec – osada w Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Barwice

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zaborze pruskim korzec nie był używany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. korczyk mrz.

 przym. korcowy

Wiktionary


korzęcin

Korzęcin (niem. Körtenthin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin.

Wikipedia


korzecki

przymiotnik od: Korzec; korecki


SJP.pl


korzekwa

nazwisko


SJP.pl


korzekwice

Korzękwice (niem. Korkwitz, 1936–1945 Moeckendorf)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Pakosławice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


korzekwin

  • Korzekwin – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki
  • Korzekwin – kolonia w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki

Wikipedia


korzeń

część rośliny znajdująca się pod ziemią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. organ roślin naczyniowych umiejscowiony zwykle w podłożu (glebie), utrzymujący roślinę w jednym miejscu i pobierający dla niej wodę i składniki mineralne;

 (1.2) anat. element organu tkwiący wewnątrz innej części ciała

 (1.3) kulin. roślina, która zawiera olejki eteryczne, używana jako przyprawa

 (1.4) eufem. żart. członek męski

 (1.5) przen. lm. zob. korzenie.

Wiktionary

Korzeń (łac. radix) – organ roślinny, część sporofitu, która dostarcza roślinom wodę i sole mineralne, przytwierdza rośliny do podłoża, a u roślin wieloletnich może pełnić funkcję organu spichrzowego. W wyniku przystosowania do warunków środowiska korzenie poszczególnych grup ekologicznych roślin pełnią dodatkowe funkcje.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczorajsza wichura wyrywała drzewa z korzeniami.

 (1.2) Za wzrost włosa odpowiedzialny jest jego korzeń.

 (1.4) Bo choć doktor nie był młodzikiem, to przecież w Skiroławkach mówiono, że z wiekiem u mężczyzny korzeń twardnieje jak u sosny w lesie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʒɛ̃ɲ, AS: kožẽń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzeniówka ż., ukorzeniacz m., ukorzenianie n., ukorzenienie n., wykorzenianie n., wykorzenienie n., zakorzenianie n., zakorzenienie n., korzennik m., korzenniczka ż., Korzeniówka ż., korzenie nmos., korzeniowiec m., Korzenna ż., Korzeńsko n., korzennictwo n., korzonkowanie n.

:: zdrobn. korzonek m., korzoneczek m.

 czas. korzenić się ndk., ukorzeniać ndk., ukorzenić dk., zakorzeniać ndk., zakorzenić dk., wykorzeniać ndk., wykorzenić dk., korzonkować ndk.

 przym. korzeniowy, korzenny, korzenniczy

 przysł. korzeniowo, korzennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|korzyń.

Wiktionary


korzeniak

korzeniak szkodliwy - gatunek nicienia z rzędu węgorków, szkodnik upraw sadowniczych, ogrodniczych i ozdobnych


SJP.pl

Korzeniak – polskie nazwisko. Należy do nazwisk stosunkowo rzadkich, nosi je w Polsce niespełna 700 osób. Najwięcej osób noszących to nazwisko zamieszkuje w Krakowie, Warszawie, Grudziądzu i w Węgrowie.

  • Anna Korzeniak (ur. 1988) – tenisistka, reprezentantka Polski.
  • Grażyna Janina Korzeniak - geograf, Instytut Rozwoju Miast UJ
  • Joanna Korzeniak - botanik, Instytut Ochrony Przyrody PAN
  • Juliusz Korzeniak (1930–2015) – piłkarz KS Cracovia w latach 1947-1954
  • Krzysztof Korzeniak (ur. 1968) – grafik, autor komiksów
  • Sandra Korzeniak (ur. 1976) – aktorka Teatru Dramatycznego w Warszawie
  • Tomasz Korzeniak - chemik, Wydział Chemii UJ
  • Urszula Korzeniak (ur. 1958) – botanik, ekolog Instytut Botaniki PAN
  • Wojciech Korzeniak (ur. 1972) – ksiądz katolicki, historyk, regionalista, animator kultury

Wikipedia


korzeniara

wiecznie zielone drzewo liściaste z rodziny korzeniarowatych, z obszarów tropikalnych, wypuszczające z pnia i gałęzi liczne korzenie podporowe i powietrzne, wchodzące w skład namorzynów, cenione m.in. ze względu na twarde drewno używane jako budulec i do obróbki stolarskiej; korzeniara namorzyniec, srożypląt, ryzofora


SJP.pl

Korzeniara (Rhizophora L.) – rodzaj roślin z rodziny korzeniarowatych (Rhizophoraceae). Obejmuje 6 gatunków i kilka taksonów mieszańcowych. Wszystkie występują w tropikach wzdłuż wybrzeży stanowiąc istotny składnik lasów namorzynowych.

Wikipedia


korzeniarowate

rodzina roślin okrytonasiennych, obejmująca ponad 150 gatunków wiecznie zielonych drzew i krzewów ze strefy tropikalnej; należą do niej m.in. gatunki tworzące lasy namorzynowe (mangrowe), np. korzeniara


SJP.pl

Wikipedia


korzeniarowaty

o cechach korzeniarowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


korzeniasty

1. mający wiele korzeni; korzenisty;
2. bodziszek korzeniasty - gatunek rośliny z rodziny bodziszkowatych;
3. tęgoskór korzeniasty, gorzkoborowik korzeniasty - gatunki grzybów


SJP.pl


korzenica

korzenica dębowa - gatunek błonkówki z rodziny galasówkowatych


SJP.pl

W Polsce
  • Korzenica – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Błaszki
  • Korzenica – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Laszki
  • Korzenica – osada w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo

Wikipedia


korzenie

źródło czegoś; pochodzenie, rodowód, początek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pochodzenie, rodowód, początki

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: korzeń

Wiktionary

  • korzeń – narząd roślin naczyniowych (znaczenie podstawowe)
  • korzenie – potoczna nazwa przypraw korzennych, czyli pochodzących głównie z krajów Azji, np. cynamonu, goździków, pieprzu, wanilii
  • korzenie – potocznie, w genealogii przodkowie lub miejsce ich pochodzenia
  • Korzenie – kwartalnik historyczny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈʒɛ̃ɲɛ, AS: kožńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzennictwo n., korzeń mrz.

 przym. korzeniowy

Wiktionary


korzeniec

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Korzeniec – część miasta Dąbrowa Górnicza
  • Korzeniec – część miasta Jaworzno
  • Korzeniec – część miasta Sławków
  • Korzeniec – wieś w woj. podkarpackim, w pow. przemyskim, w gminie Bircza
  • Korzeniec – część wsi Porzecze w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Miedziana Góra
  • Korzeniec – część wsi Oblęgorek w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Strawczyn

Wikipedia


korzeniecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Leszek Korzeniecki – polski duchowny pentekostalny
  • Olgierd Korzeniecki – litewski lekarz okulista, działacz społeczny i polonijny

Wikipedia


korzenieński

przymiotnik od: Korzenna


SJP.pl


korzeniewo

Korzeniewo (kaszb. Kùrcëbrôk, niem. Kurzebrack) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Kwidzyn nad Wisłą przy drodze krajowej nr 90.

W latach 1945–1954 i 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Korzeniewo, a w 1972 roku gromady Korzeniewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


korzeniewski

nazwisko


SJP.pl


korzenionóżka

przedstawiciel jednego z typów pierwotniaków


SJP.pl


korzenionóżki

typ pierwotniaków należących do protistów


SJP.pl

Korzenionóżki (Rhizopoda) – takson pierwotniaków wyróżniany w XIX- i XX-wiecznych systemach taksonomicznych. Zaliczano do niego liczne gatunki określane jako ameby, czyli pełzaki, tj. organizmy jednokomórkowe (także komórczakowe) o zmiennym kształcie ciała, poruszające się ruchem pełzakowatym przy pomocy nibynóżek, które służą również do zdobywania pokarmu.

Wikipedia


korzenioplastyczka

artystka wykonująca rzeźby, ozdoby itp. z korzeni


SJP.pl


korzenioplastyk

artysta wykonujący rzeźby, ozdoby itp. z korzeni


SJP.pl


korzenioplastyka

artysta wykonujący rzeźby, ozdoby itp. z korzeni


SJP.pl

Korzenioplastyka – technika wykonywania rzeźb i ozdób z wykorzystaniem korzeni.

Wikipedia


korzeniów

2 miejscowości w Polsce:

  • Korzeniów – wieś w woj. lubelskim, w pow. ryckim, w gminie Ułęż
  • Korzeniów – wieś w woj. podkarpackim, w pow. dębickim, w gminie Żyraków

Zobacz też:

  • Korzeniówka
  • Korzeniówka Duża
  • Kořenov – czeska wieś w powiecie jabloneckim, w kraju libereckim

Wikipedia


korzeniowiec

rodzaj grzybów z rodziny jodłownicowatych


SJP.pl

Heterobasidion Bref. (korzeniowiec) – rodzaj grzybów z rodziny jodłownicowatych (Bondarzewiaceae). Należy do niego 12 gatunków.

Wikipedia


korzeniówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka korzenna

Wiktionary

  • Korzeniówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Tarczyn
  • Korzeniówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gminie Dziadkowice
  • Korzeniówka – rzeka w woj. mazowieckim, w pow. szydłowieckim, w gminie Szydłowiec
  • korzeniówka – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych
Zobacz też
Korzeniówka Duża

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Babka nalała jej trochę korzeniówki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzennictwo n., korzeń mrz.

 przym. korzenny, korzeniowy

Wiktionary


korzeniowski

nazwisko


SJP.pl

  • Abel Korzeniowski (ur. 1972) – polski muzyk i kompozytor filmowy
  • Apollo Korzeniowski (1820–1869) – polski pisarz, poeta i autor dramatów, ojciec Josepha Conrada
  • Hipolit Korzeniowski (1827–1879) – polski chirurg, syn pisarza Józefa Korzeniowskiego
  • Ignacy Korzeniowski (1. połowa XIX w.) – polski poeta
  • Józef Korzeniowski (1797–1863) – polski dramatopisarz i powieściopisarz
  • Józef Korzeniowski (1863–1921) – polski historyk, wnuk pisarza Józefa Korzeniowskiego
  • Joseph Conrad (1857–1924) – właściwie Józef Teodor Konrad Korzeniowski, brytyjski pisarz polskiego pochodzenia
  • Leszek Korzeniowski (ur. 1955) – polski polityk, poseł na Sejm
  • Lucjan Korzeniowski (1897–1984) – polski psychiatra
  • Paweł Korzeniowski (ur. 1985) – polski pływak
  • Robert Korzeniowski (ur. 1968) – polski lekkoatleta

Wikipedia


korzeniowy

korzeń


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z korzeniem, dotyczący korzenia

Wiktionary

Patrz:

korzeń

Przykłady

 (1.1) Ambrowce tworzą rozłożyste systemy korzeniowe.

 (1.1) Rzodkiew japońska, znana też jako daikon, to duże, białe warzywo korzeniowe, które może osiągać długość do 40-50 cm i grubość 8-10 cm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzeniówka ż., korzeń mrz., korzonek mrz., korzoneczek mrz., ukorzeniacz mrz., ukorzenianie n., ukorzenienie n., wykorzenianie n., wykorzenienie n., zakorzenianie n., zakorzenienie n., korzennik mos., korzenniczka ż., Korzeniówka ż., korzenie lm nm., korzeniowiec mrz., Korzenna ż., Korzeńsko n., korzennictwo n., korzonkowanie n.

 czas. korzenić się ndk., ukorzeniać ndk., ukorzenić dk., zakorzeniać ndk., zakorzenić dk., wykorzeniać ndk., wykorzenić dk., korzonkować ndk.

 przym. korzenny, korzenniczy

 przysł. korzeniowo, korzennie

Wiktionary


korzenisty

mający wiele korzeni; korzeniasty


SJP.pl


korzenna

wieś w Polsce


SJP.pl

Korzenna – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Korzenna.

Wieś położona jest na Pogórzu Rożnowskim, w dolinie potoków Jasienianka (Wojnarówka) i Spólnik (Łyczanka). Siedziba gminy Korzenna.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Korzenna. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


korzennianin

mieszkaniec wsi: Korzenna


SJP.pl


korzennianka

mieszkanka wsi: Korzenna


SJP.pl


korzennictwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dawna dziedzina rzemiosła i handlu zajmująca się produkcją i sprzedażą przypraw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do intratnych zajęć należało korzennictwo i aptekarstwo łączone z wyrobem świec i handlem różnorodnym towarem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzeń m., korzeniówka ż., ukorzeniacz m., ukorzenianie n., ukorzenienie n., wykorzenianie n., wykorzenienie n., zakorzenianie n., zakorzenienie n., korzennik m., korzenniczka ż., Korzeniówka ż., korzenie nmos., korzeniowiec m., Korzenna ż., Korzeńsko n., korzonek m., korzenność ż.

 czas. ukorzeniać ndk., ukorzenić dk., zakorzeniać ndk., zakorzenić dk., wykorzeniać ndk., wykorzenić dk.

 przym. korzeniowy, korzenny, korzenniczy

 przysł. korzeniowo, korzennie

Wiktionary


korzenniej

stopień wyższy od przysłówka: korzennie


SJP.pl


korzennik

1. zimozielona roślina z rodziny mirtowatych;
2. dawniej: ul wykonany z kory


SJP.pl

Korzennik (Pimenta Lindl.) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. Obejmuje 20 gatunków. Rośliny te występują w strefie międzyzwrotnikowej Ameryki Południowej i Środkowej. Owoce niektórych gatunków są używane jako przyprawy, wytwarza się też z nich olejki eteryczne.

Wikipedia


korzenno

wieś w Polsce


SJP.pl

Korzenno – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Raków.

21.02.1864 r. miała tu miejsce potyczka Powstania Styczniowego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Korzenno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


korzenność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest korzenne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzeń m., korzonek m., korzennik m., korzennictwo n.

 przym. korzenny

 przysł. korzennie

Wiktionary


korzenny

wieś w Polsce


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. przyprawiony korzeniami; pachnący taką przyprawą

 (1.2) bot. odnoszący się do korzeni (roślin stanowiących przyprawy)

 (1.3) daw. związany z handlem korzeniami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzeń mrz., korzenność ż., korzennictwo n., korzeniówka ż.

 przym. przykorzenny, korzeniowy

Wiktionary


korzeńsko

Korzeńsko – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Żmigród.

Wikipedia


korziewicz

nazwisko


SJP.pl


korzkiew

wieś w Polsce


SJP.pl

Korzkiew – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki.

Przez wieś przepływa Potok Korzkiewski zwany też Korzkiewką. Integralne części miejscowości: Nowa Wieś, Pod Lisinami.

Siedziba rzymskokatolickiej parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Korzkwi.

Wikipedia


korzoneczek

zdrobnienie od: korzonek


SJP.pl


korzonek

zdrobnienie od: korzeń


SJP.pl

  • Korzonek – wieś w województwie śląskim w powiecie częstochowskim w gminie Konopiska
  • Korzonek – wieś w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Bierawa
  • Korzonek – dawny przysiółek ww. wsi

Wikipedia


korzonki

potocznie:
1. włókna nerwowe wychodzące z rdzenia kręgowego, łączące się w pień nerwu rdzeniowego; korzonki nerwowe, korzenie nerwowe;
2. dolegliwości związane ze schorzeniami tych włókien; zespół korzeniowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) med. pot. zob. korzonki nerwowe.

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|korzonek.

Wiktionary

Korzenie nerwowe (radix nervi spinalis), potocznie określane czasem jako „korzonki nerwowe” – wiązki włókien nerwowych odchodzących od rdzenia kręgowego jako nici korzeniowe i tworzące po połączeniu pień nerwu rdzeniowego. Na wysokości każdej przestrzeni międzykręgowej od rdzenia odchodzą cztery korzenie – dwa korzenie brzuszne i dwa korzenie grzbietowe, po jednej parze z prawej i lewej strony rdzenia. Korzeń nerwowy grzbietowy zawiera włókna nerwowe czuciowe, brzuszny – włókna ruchowe.

Wikipedia


korzonkowy

przymiotnik od: korzonek


SJP.pl


korzybie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) miejscowość w Polsce;

Wiktionary

W Polsce
  • Korzybie – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Szydłowo
  • Korzybie – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płońskim, w gminie Baboszewo
  • Korzybie – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kępice
  • Korzybie – przystanek kolejowy w Korzybiu w województwie pomorskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spotkałem się ze znajomymi z Korzybia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʒɨbʲjɛ, AS: kožybʹi ̯e

Wiktionary


korzybielowce

rząd roślin okrytonasiennych z kladu magnoliowych; kanellowce


SJP.pl

Wikipedia


korzyć

1. rzadko: okazywać komuś swoją wyższość;
2. korzyć się - okazywać pokorę, uległość, niższość wobec kogoś


SJP.pl


korzym

nazwisko


SJP.pl

Komi

  • Korzym – rzeka

Niemcy

Górnołużycka nazwa miejscowości:

  • Kirschau

Osoby

  • Maciej Korzym – polski piłkarz

Wikipedia


korzyń

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. korzeń

Wiktionary


korzyński

nazwisko


SJP.pl


korzyść

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zysk, pożytek

Wiktionary

Korzyść – dodatni wynik porównania jakiegoś stanu (cechy, sytuacji) z innym.

  • korzyść finansowa
  • korzyść krańcowa
  • korzyść majątkowa
  • korzyść marginalna → korzyść krańcowa
  • korzyść oczekiwana → lucrum cessans
  • korzyść osobista
  • korzyść polityczna
  • Korzyść – miejscowość na Ukrainie
  • Korzyść – dawna osada. Tereny na których leżała znajdują się obecnie na Białorusi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mydło antybakteryjne do zwykłego użytku domowego nie zapewnia żadnych korzyści zdrowotnych i nie jest w stanie usunąć z dłoni większej ilości bakterii, niż zwyczajne mydło.

 (1.1) Badanie doniosło o niewielu korzyściach płynących z bycia w związku małżeńskim w porównaniu z byciem w długotrwałym związku i mieszkaniu razem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʒɨɕt͡ɕ, AS: kožyść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzystanie n.

 czas. korzystać, wykorzystywać, skorzystać

 przym. korzystny

 przysł. korzystnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) błogosławieństwo, beneficjum, dobrodziejstwo, pożytek, użytek, zysk; przest. awantaż

Wiktionary


korzystać

1. używać czegoś, posługiwać się czymś; wykorzystywać;
2. osiągać z czegoś zysk, korzyść; zyskiwać, wyzyskiwać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni

 (1.1) używać czegoś

 (1.2) uzyskiwać z czegoś korzyści

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas pisania mojej pracy (ja) korzystałem z pańskiego artykułu.

 (1.2) Adam długo korzystał z hossy na giełdzie, ale Stefan nie potrafił na tym korzystać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʒɨstat͡ɕ, AS: kožystać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wykorzystywać/wykorzystać/skorzystać

 rzecz. korzyść ż., korzystanie n.

 przym. korzystny

 przysł. korzystnie

Wiktionary


korzystanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|korzystać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʒɨˈstãɲɛ, AS: kožystãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. korzystać ndk., skorzystać dk., wykorzystać dk.

 rzecz. korzyść

 przym. korzystny

 przysł. korzystnie

Wiktionary


korzystka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od korzyść

 (1.2) pot. drobna korzyść w zysku

 (1.3) pot. elektr. rozdzielacz elektryczny

 (1.4) gwara. roln. rączka u kosiska

 (1.5) uchwyt na trzonku łopaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) złodziejka

Wiktionary


korzystnie

przysłówek

 (1.1) w sposób korzystny; z korzyścią, dobrym wynikiem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʒɨstʲɲɛ, AS: kožystʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzystanie n., korzyść

 czas. korzystać, skorzystać

 przym. korzystny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pomyślnie

Wiktionary


korzystniej

stopień wyższy od przysłówka: korzystnie


SJP.pl


korzystniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: korzystny


SJP.pl


korzystno

Korzystno – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Kołobrzeg.

Korzystno jest siedzibą sołectwa, w skład którego wchodzi także osada Korzyścienko.

Wikipedia


korzystność

cecha czegoś przynoszącego korzyść


SJP.pl


korzystny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) przynoszący korzyść

 (1.2) sprzyjający

 (1.3) przychylny, pochlebny

 (1.4) o cenach: niski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To była bardzo korzystna transakcja.

 (1.2) Wszystkie te zmiany okazały się korzystne dla wymowy dramatu.

 (1.3) Recenzja była nad wyraz korzystna.

 (1.4) Oferujemy wysoką jakość usług w korzystnych cenach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʒɨstnɨ, AS: kožystny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. korzystanie n., korzyść ż.

 czas. korzystać, wykorzystywać, skorzystać

 przysł. korzystnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) dobroczynny, nieoceniony, owocny, zbawienny

 (1.3) przychylny, pochlebny

 (1.4) atrakcyjny, niski

Wiktionary


kos

melodyjnie śpiewający ptak z rodziny drozdowatych, o upierzeniu brunatnym u samicy i prawie czarnym u samca, żyjący w Eurazji i Afryce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. grecka wyspa w archipelagu Dodekanez;

 (1.2) geogr. główne miasto na wyspie Kos (1.1)

 (1.3) geogr. wieś w Czarnogórze w gminie Kolašin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) herald. herb szlachecki o ukośnych polach;

Wiktionary

  • kos – gatunek ptaka z rodziny drozdowatych
  • Kos – wyspa na Morzu Egejskim
  • Kos – miasto na wyspie Kos w Grecji
  • Kos – gmina z siedzibą w ww. mieście
  • Kos – wieś w Bułgarii
  • Kos – herb szlachecki
  • Kos – polski film historyczny w reżyserii Pawła Maślony
  • Kos 6290 – radioodbiornik
  • PZL-102 Kos – polski samolot

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hipokrates urodził się na Kos w 460 roku p.n.e.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔs, AS: kos

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|Κῶς.

uwagi.

 

 (2.1) uwaga herb.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Kos

* czeski: (1.1) Kós

* duński: (1.1) Kos

* estoński: (1.1) Kos

* fiński: (1.1) Kos

* francuski: (1.1) Cos, Kos

* hebrajski: (1.1) קוס

* hiszpański: (1.1) Cos

* kataloński: (1.1) Kos

* łaciński: (1.1) Cos

* niderlandzki: (1.1) Kos

* niemiecki: (1.1) Kos

* norweski (bokmål): (1.1) Kos

* norweski (nynorsk): (1.1) Kos

* nowogrecki: (1.1) Κως ż.; (1.2) Κως ż.

* portugalski: (1.1) Cós

* rosyjski: (1.1) Кос

* rumuński: (1.1) Kos

* słowacki: (1.1) Kos

* słoweński: (1.1) Kos

* starogrecki: (1.1) Κῶς ż.

* szwedzki: (1.1) Kos

* turecki: (1.1) İstanköy

* ukraiński: (1.1) Кос

* węgierski: (1.1) Kosz

* włoski: (1.1) Coo

źródła.

== Kos (język plautdietsch.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. koza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) wyspa

 (1.2) miasto

 (1.3) wieś

 (2.1) herb

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|Κῶς.

uwagi.

 

 (2.1) uwaga herb.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Kos

* czeski: (1.1) Kós

* duński: (1.1) Kos

* estoński: (1.1) Kos

* fiński: (1.1) Kos

* francuski: (1.1) Cos, Kos

* hebrajski: (1.1) קוס

* hiszpański: (1.1) Cos

* kataloński: (1.1) Kos

* łaciński: (1.1) Cos

* niderlandzki: (1.1) Kos

* niemiecki: (1.1) Kos

* norweski (bokmål): (1.1) Kos

* norweski (nynorsk): (1.1) Kos

* nowogrecki: (1.1) Κως ż.; (1.2) Κως ż.

* portugalski: (1.1) Cós

* rosyjski: (1.1) Кос

* rumuński: (1.1) Kos

* słowacki: (1.1) Kos

* słoweński: (1.1) Kos

* starogrecki: (1.1) Κῶς ż.

* szwedzki: (1.1) Kos

* turecki: (1.1) İstanköy

* ukraiński: (1.1) Кос

* węgierski: (1.1) Kosz

* włoski: (1.1) Coo

źródła.

== Kos (język plautdietsch.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. koza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kosa

1. ręczne narzędzie rolnicze do ścinania trawy i zbóż;
2. dawna broń używana przez kosynierów;
3. splecione włosy kobiece; warkocz;
4. potocznie: półwysep przypominający kształtem kosę - narzędzie;
5. potocznie: wymagający i stanowczy nauczyciel lub szef;
6. środowiskowo: wrogie stosunki między ludźmi reprezentującymi różne środowiska;
7. środowiskowo: nóż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Kraju Permskim Rosji, prawy dopływ Kamy

 (1.2) gw-pl|Bukowina. pas Oriona

Wiktionary

Kosa – narzędzie rolnicze służące do ścinania zbóż lub traw, które składa się z wygiętego ostrza zamocowanego na drzewcu.

Wikipedia


kosaćcowate

rodzina roślin trwałych, jednoliściennych, posiadających kłącza lub bulwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Iridaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu szparagowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pędy boczne kosaćcowatych rozwijają się w kątach najwyższych liści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosaćcowce lm nm., kosaciec mrz.

Wiktionary


kosaćcowaty

o cechach kosaćcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


kosaćcowce

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Iridales|Raf.., rząd roślin należący do podklasy liliowych;

Wiktionary

Kosaćcowce (Iridales Raf.) – rząd roślin należący do podklasy liliowych. Rząd ten był wyróżniany m.in. w systemie Takhtajana i w systemie Reveala. W wyniku udziału Reveala w pracach nad systemem APG, autor dokonał w roku 2010 modyfikacji swojego systemu, rezygnując z wyróżnienia tego rzędu i odnosząc go do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). W systemie APG III rząd kosaćcowców jest uznany za synonim rzędu szparagowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W systemie APG III rząd kosaćcowców jest uznany za synonim rzędu szparagowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosaćcowate lm nm., kosaciec mrz.

Wiktionary


kosaciec

bylina o wąskich liściach i barwnych kwiatach; irys


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Iris|ref=tak., roślina o barwnych kwiatach, najczęściej fioletowych, niebieskich lub żółtych;

Wiktionary

Kosaciec, irys (Iris L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych. Obejmuje co najmniej 311 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty na półkuli północnej, najbardziej zróżnicowany jest tu w strefie umiarkowanej. Najdalej na południe sięga północnego Meksyku, Jemenu i Filipin. W Ameryce Północnej obecne są 34 gatunki, w Europie 31, w Chinach co najmniej 58. Do flory Polski należą cztery gatunki: kosaciec bezlistny I. aphylla, trawolistny I. graminea, żółty I. pseudacorus i syberyjski I. sibirica.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kosaciec żółty to bardzo wytrzymała i odporna roślina do oczka wodnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈsat͡ɕɛt͡s, AS: kosaćec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosaćcowate nmos., kosaćcowce nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) irys

Wiktionary


kosacki

nazwisko


SJP.pl


kosacz

w gwarze myśliwskiej: stary cietrzew


SJP.pl


kosak

nazwisko


SJP.pl


kosakowo

nazwa kilku miejscowości w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Kosakowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. puckim, w gminie Kosakowo
  • Kosakowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. kętrzyńskim, w gminie Srokowo
  • Kosakowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Orchowo
  • Kosakowo – gromada w powiecie kętrzyńskim
  • Kosakowo – gromada w powiecie puckim
  • Kosakowo – gmina wiejska
  • Kosakowo – spółdzielnia mleczarska

Wikipedia


kosakowski

nazwisko


SJP.pl


kosarz

przedstawiciel rzędu stawonogów z gromady pajęczaków; łabuniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. pajęczak o bardzo długich odnóżach;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. kosiarz

Wiktionary

Kosarze (Opiliones syn. Phalangida, łabuńce) – stosunkowo liczny (ponad 6 tys. gatunków) rząd pajęczaków, obejmujący zwierzęta od 5 do 10 mm długości, zamieszkujące przede wszystkim strefy tropikalne, ale występujące również w klimacie umiarkowanym. Kosarze są łatwe do rozpoznania dzięki prawie idealnie eliptycznemu ciału. Ich prosoma ściśle przylega do szerokiej opistosomy. Odnóża kroczne są natomiast niezwykle długie (czasem do 16 cm) i cienkie. Szczękoczułki krótkie i nogogłaszczki długie są wyposażone w wyrostki służące do wstępnego rozdrabniania pokarmu. Kosarze są mięsożerne, ale żywią się też (a nawet głównie) martwą materią organiczną. Jaja tych pajęczaków są składane do ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kosarze są mięsożerne, ale żywią się też (a nawet głównie) martwą materią organiczną

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔsaʃ, AS: kosaš

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łabuniec

Wiktionary


kosarze

przedstawiciel rzędu stawonogów z gromady pajęczaków; łabuniec


SJP.pl

Kosarze (Opiliones syn. Phalangida, łabuńce) – stosunkowo liczny (ponad 6 tys. gatunków) rząd pajęczaków, obejmujący zwierzęta od 5 do 10 mm długości, zamieszkujące przede wszystkim strefy tropikalne, ale występujące również w klimacie umiarkowanym. Kosarze są łatwe do rozpoznania dzięki prawie idealnie eliptycznemu ciału. Ich prosoma ściśle przylega do szerokiej opistosomy. Odnóża kroczne są natomiast niezwykle długie (czasem do 16 cm) i cienkie. Szczękoczułki krótkie i nogogłaszczki długie są wyposażone w wyrostki służące do wstępnego rozdrabniania pokarmu. Kosarze są mięsożerne, ale żywią się też (a nawet głównie) martwą materią organiczną. Jaja tych pajęczaków są składane do ziemi.

Wikipedia


kosatka

roślina z rodziny liliowatych


SJP.pl

  • Kosatka – rodzaj roślin z rodziny kosatkowatych
    • Kosatka kielichowa

Dwie miejscowości w Polsce, w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Brąszewice:

  • Kosatka – wieś
  • Kosatka – osada

Wikipedia


kosałka

nazwisko


SJP.pl


kośba

koszenie zboża lub trawy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. koszenie traw, zbóż

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym roku nie planowaćanujemy kośby. Nie mamy pieniędzy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosiarz mos., kosa ż.

 czas. kosić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszenie, żęcie, żniwa

Wiktionary


kośbiarz

regionalnie: kosiarz


SJP.pl


kość

1. część szkieletu kręgowców, zbudowana z tkanki kostnej;
2. sześcian z zaznaczonymi punktami przeznaczony do gry; * forma narzędnika l.mn. "kościami" możliwa tylko w wyrażeniu "poczciwy/dobry/uczciwy z kościami" - prawdziwie, do gruntu poczciwy, dobry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. część szkieletu ludzi lub zwierząt;

 (1.2) elektron. pot. układ scalony

 (1.3) inform. pot. niewielki podzespół na płytce drukowanej

 (1.4) wielościan z oczkami służący do gry;

 (1.5) zob. kości.

Wiktionary

Kość (łac. os, lm ossa; gr. ostéon) – narząd budujący układ kostny. Nauką zajmującą się kośćmi jest osteologia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kość udowa jest kością długą.

 (1.1) Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała!

 (1.2) Dzisiejsze kości są bardzo wydajne.

 (1.4) Rzuć kośćmi dwa razy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔɕt͡ɕ, AS: kość

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ość, kościec m., kostucha ż., okostna ż.

:: zdrobn. kostka ż., kosteczka ż.

 czas. kostnieć, skostnieć

 przym. kostny, kościsty, kościany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gnat

 (1.2) scalak, chip

 (1.4) kostka, kostka do gry

Wiktionary


kośc.

skrót od: kościelny


SJP.pl


kośćcowy

przymiotnik od: kościec


SJP.pl


kości

1. gra hazardowa, polegająca na rzucaniu sześcianikami, których ścianki oznacza się cyframi od 1 do 6;
2. pot. ciało człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gra hazardowa sześciennymi kostkami

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D., C., Ms. i W. lp.; M., D., B. i W. lm. od: kość

Wiktionary

  • kość – część szkieletu
  • kość – do gry
  • kość – w elektronice i informatyce określenie układu scalonego
  • Kość – skała w grupie Rogożowej Skały na Wyżynie Olkuskiej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕt͡ɕi, AS: kośći

Wiktionary


kościan

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Kościan (niem. Kosten) – miasto w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu kościańskiego oraz gminy wiejskiej Kościan.

Miasto królewskie, należące do starostwa kościańskiego, pod koniec XVI wieku leżało w powiecie kościańskim województwa poznańskiego.

Według danych GUS na 1 stycznia 2023, miasto liczyło 23 563 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kościan to miasto w województwie wielkopolskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕt͡ɕãn, AS: kośćãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościanianin m., kościanianka ż.

 przym. kościański

Wiktionary


kościanianin

mieszkaniec Kościana


SJP.pl


kościanianka

mieszkanka Kościana


SJP.pl


kościanożółty

żółty o kościanym odcieniu


SJP.pl


kościański

przymiotnik od: Kościan


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kościana, związany z Kościanem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kościan m., kościanianin m., kościanianka ż.

Wiktionary


kościany

wykonany ze zwierzęcych kości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z kości

 (1.2) daw. kościsty

Wiktionary

Kościany – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tanie kościane bransolety postukiwały na jej śniadych, szczupłych ramionach.

 (1.1) Aby założyć oczko, podnoszą się ostrzem kościanem końce kory pod nacięciem poprzecznem (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈɕt͡ɕãnɨ, AS: kośćãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kostka ż., kościec m., kostucha ż., kostniak mrz.

 przym. kostny, kościsty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kostny

Wiktionary


kościec

szkielet;
1. twarda konstrukcja ciała zwierząt i ludzi, składająca się z kości i chrząstek; układ kostny;
2. zespół najważniejszych elementów jakiejś całości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. mocna kostna i częściowo chrzęstna konstrukcja anatomiczna stanowiąca podporę dla ciała organizmu i nadająca jemu kształt

 (1.2) pot. zespół istotnych elementów określonej całości

Wiktionary

  • szkielet, układ kostny – układ szkieletowy zwierząt i protistów zwierzęcych
  • Alagaësia – fikcyjna kraina

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zachował się niemal cały kościec odkrytego wczoraj australopiteka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕt͡ɕɛt͡s, AS: kośćec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kostka ż., kostniak mrz.

 przym. kośćcowy, kościany, kostny, kościsty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szkielet, układ szkieletowy

 (1.2) istota rzeczy, rdzeń

Wiktionary


kościecha

nazwisko


SJP.pl


kościelak

nazwisko


SJP.pl


kościelcowy

Kościelec (nazwa kilku szczytów w Polsce)


SJP.pl


kościelczanin

mieszkaniec wsi: Kościelec


SJP.pl


kościelczanka

mieszkanka wsi: Kościelec


SJP.pl


kościelec

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. nazwa kilku szczytów w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Kościelec – część miasta Chrzanów
  • Kościelec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. legnickim, w gminie Krotoszyce
  • Kościelec – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Pakość
  • Kościelec – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Kościelec – przysiółek wsi Bukowo w woj. pomorskim, w pow. sztumskim; w gminie Stary Targ
  • Kościelec – wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Rędziny
  • Kościelec – część wsi Szewna w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Bodzechów
  • Kościelec – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kaliskim, w gminie Mycielin
  • Kościelec – część wsi Dąbrowice Stare w woj. wielkopolskim, pow. kolskim, w gminie Kościelec
  • Kościelec – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Kościelec
  • Kościelec – gmina w powiecie kolskim
  • Kościelec – dawna gmina w powiecie pińczowskim
  • Kościelec – dawna gmina w powiecie kaliskim
  • Kościelec – gromada w powiecie częstochowskim
  • Kościelec – gromada w powiecie inowrocławskim
  • Kościelec – gromada w powiecie kaliskim
  • Kościelec – gromada w powiecie kolskim
  • Kościelec – gromada w powiecie proszowickim

Wikipedia


kościelecki

Kościelec (nazwa kilku wsi w Polsce)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kościelca, związany z Kościelcem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kościelec m., kościelczanin m., kościelczanka ż.

Wiktionary


kościeliski

przymiotnik od: Kościelisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kościeliska, związany z Kościeliskiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W piątek pojechaliśmy do Kościeliskiej, w sobotę do Chochołowskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościelisko n., Kościelisko n., kościeliszczanin mos., kościeliszczanka ż., kościół mrz.

Wiktionary


kościelisko

przymiotnik od: Kościelisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim;

Wiktionary

Kościelisko – wieś podhalańska w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, siedziba gminy Kościelisko.

W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Kościelisko-Witów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poszczególne osady pasterskie, które weszły później w skład Kościeliska, wzmiankowane były już od roku 1623.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościelisko n., kościeliszczanin mos., kościeliszczanka ż., kościół mrz.

 przym. kościeliski

Wiktionary


kościeliszczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kościeliska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od 1845 kościeliszczanie mają własną parafię katolicką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościelisko n., Kościelisko n.

:: fż. kościeliszczanka ż.

 przym. kościeliski

Wiktionary


kościeliszczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kościeliska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościelisko n., Kościelisko n.

:: fm. kościeliszczanin mos.

 przym. kościeliski

Wiktionary


kościelna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kośc. kobieta pomagająca w kościele

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: kościelny

Wiktionary

Kościelna (niem. Kirchberg, 513 m n.p.m.) – szczyt w północnej części Gór Kruczych, w Sudetach Środkowych, stanowiący ich północne zakończenie. Ma dwa wierzchołki o wysokości 513 i 511 m n.p.m. (ten niższy zwany jest Górą Parkową).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ministrant poprosił panią kościelną o rozpalenie kadzidła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościół mrz., Kościół mrz., kościółek mrz., kościelisko n.

:: fm. kościelny mos.

 przym. kościelny, kościołowy

 przysł. kościelnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zakrystianka

Wiktionary


kościelniak

nazwisko


SJP.pl

  • Cyprian Kościelniak (ur. 1948) – grafik filmowy
  • Ireneusz Kościelniak (ur. 1974) – piłkarz
  • Jacek Kościelniak (ur. 1963) – polityk, poseł na Sejm RP V kadencji
  • Krzysztof Kościelniak (ur. 1965) – ksiądz, profesor
  • Małgorzata Kościelniak (ur. 1973) – dziennikarka
  • Mieczysław Kościelniak (1912–1993) – malarz, grafik i rysownik
  • Tadeusz Kościelniak – (1910–1996) – polski malarz, grafik i rysownik;
  • Władysław Kościelniak (1916–2015) – malarz, grafik i rysownik
  • Wojciech Kościelniak (ur. 1965) – aktor, reżyser teatralny
  • Zdzisław Kościelniak – rzeźbiarz

Wikipedia


kościelnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób kościelny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościół mrz., Kościół mrz., kościelna ż., kościelny mos., kościółek mrz., kościółeczek mrz.

 przym. kościelny, kościołowy, przykościelny, wewnątrzkościelny, wokółkościelny

Wiktionary


kościelnik

wieś w Polsce


SJP.pl

  • Kościelnik – wieś w woj. dolnośląskim, w powiecie lubańskim, w gminie Lubań
  • Kościelnik – przysiółek wsi Błądkowo w woj. zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Dobra.
  • Kościelnik – dawna gmina
  • Kościelnik – zamknięty przystanek kolejowy w Kościelniku, w województwie dolnośląskim

Wikipedia


kościelność

dawniej: sprawy religijne, dotyczące Kościoła


SJP.pl


kościelny

mężczyzna wykonujący w kościele drobne czynności pomocnicze; zakrystian


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z określonym kościołem (instytucją)

 (1.2) związany z regułami określonego kościoła (instytucji)

 (1.3) archit. szt. związany z budynkiem kościoła

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) kośc. mężczyzna pomagający w kościele

Wiktionary

Zakrystian, kościelny – funkcja liturgiczna obejmująca sprawowanie nadzoru nad zakrystią, a także staranne przygotowywanie przedmiotów niezbędnych do sprawowania liturgii. Zakrystianem może być osoba świecka lub zakonna (zarówno mężczyzna jak i kobieta). Jest to najczęściej pracownik parafii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedyś chodziłam do kościoła, mam chrzest, komunię i bierzmowanie, ale na pewno nie wezmę ślubu kościelnego (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔɕˈt͡ɕɛlnɨ, AS: kośćelny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościół mrz., Kościół mrz., kościółek mrz., kościelisko n.

:: fż. kościelna ż.

 przym. kościołowy

 przysł. kościelnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.?) przest. cyrkwny

 (2.1) zakrystian

Wiktionary


kościelski

nazwisko


SJP.pl


kościenica

Wikipedia


kościernica

W Polsce
  • Kościernica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. białogardzkim, w gminie Białogard
  • Kościernica – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Polanów
  • Kościernica – gromada w powiecie białogardzkim
  • Kościernica – gromada w powiecie koszalińskim
  • Kościernica – przystanek kolejowy w Kościernicy, w powiecie białogardzkim

Wikipedia


kościerski

przymiotnik od: Kościerzyna; kościerzyński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kościerzyny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kościerzyna ż., kościerzynianin m., kościerzynianka ż.

 przym. kościerzyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kościerzyński

Wiktionary


kościerzyce

Kościerzyce (niem. Gross Neudorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Lubsza, nad rzeką Odrą.

W latach 1945–1954 siedziba gminy Kościerzyce. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kościerzyce.

W 1997 miejscowość nawiedziła powódź tysiąclecia.

W miejscowości działały Państwowe Gospodarstwo Rolne Kościerzyce, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna i Spółdzielnia kółek rolniczych.

Wikipedia


kościerzyna

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie pomorskim;

Wiktionary

Kościerzyna (dodatkowa nazwa w języku kaszub. Kòscérzna; niem. Berent, dawniej Bern) – miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, którego jest siedzibą.

Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Kościerzyna liczyła 23 698 mieszkańców i była pod względem liczby ludności piętnastym miastem w województwie pomorskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 17 kwietnia do Kościerzyny wjechały pociągi „Jeleń” i „Niedźwiadek”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔɕt͡ɕɛˈʒɨ̃na, AS: kośćežna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościerzynianin m., kościerzynianka ż.

 przym. kościerski, kościerzyński

Wiktionary


kościerzynianin

mieszkaniec Kościerzyny


SJP.pl


kościerzynianka

mieszkanka Kościerzyny


SJP.pl


kościerzyński

przymiotnik od: Kościerzyna; kościerski


SJP.pl


kościesza

nazwisko


SJP.pl

Kościesza (Strzegomia, Strzegomya) – polski herb szlachecki.

Wikipedia


kościk

nazwisko


SJP.pl


kościkiewicz

nazwisko


SJP.pl


kościński

nazwisko


SJP.pl


kościogubny

komórki kościogubne - komórki odpowiadające za niszczenie zbędnych komórek kostnych w celu umożliwienia prawidłowego wzrostu kości; osteoklasty


SJP.pl


kościotrup

1. szkielet człowieka;
2. w kulturze: personifikacja śmierci - wyobrażenie śmierci w postaci kościotrupa, np. taniec szkieletów; szkielet, kostucha, kostusia, śmierć;
3. potocznie: ktoś bardzo chudy, wynędzniały; szkielet, chudzielec, chudzina, chuderlak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) szkielet ludzki

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. bardzo chudy, mizerny człowiek

Wiktionary

  • Kościotrup (symbol)
  • Kościotrup (czasopismo)

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔɕˈt͡ɕɔtrup, AS: kośćotrup

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kościotrupi

 rzecz. trupięgi nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. kościej

Wiktionary


kościotrupek

potocznie: kobieta przebrana za kościotrupa


SJP.pl


kościotrupi

taki, który dotyczy kościotrupa, przypomina swoim wyglądem kościotrupa - szkielet człowieka; wynędzniały, bardzo chudy


SJP.pl


kościotrupka

potocznie: kobieta przebrana za kościotrupa


SJP.pl


kościotwórczy

tworzący kości


SJP.pl


kościów

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Kościów – polski kompozytor, altowiolista, pedagog i pisarz
  • Zbigniew Kościów – polski pisarz i pedagog muzyczny, badacz kultury muzycznej

Wikipedia


kościozrost

wrodzony zrost kości powstały wskutek zaburzenia w tworzeniu się szczelin stawowych; synostoza


SJP.pl

Kościozrost (łac. synostosis) – najmocniejsze połączenie międzykostne, rozwijające się z wiekiem a zachodzące w obrębie więzozrostów i chrząstkozrostów. W kościozrost mogą przekształcać się także stawy, np. stawy kości krzyżowej, a patologicznie często i inne, na przykład po złamaniu. Charakterystyczną cechą kościozrostu jest całkowity zanik ruchomości.

Wikipedia


kościół

1. ogół wyznawców jakiejś religii; Kościół;
2. instytucja kościelna, zwłaszcza katolicka, reprezentowana przez duchownych; Kościół;
3. budynek, miejsce modlitwy chrześcijan, w którym odbywają się uroczystości religijne i odprawiane są msze święte


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) rel. religijna instytucja społeczna obejmująca wspólnotę wiernych danej religii, zwykle chrześcijańskiej, przeważnie hierarchiczna;

 (1.2) rel. chrześcijańska wspólnota religijna w danym miejscu, np. mieście, kraju; także wspólnota wszystkich wyznawców danej religii

 (1.3) geogr. formacja skalna w Wąwozie Kraków w polskich Tatrach Zachodnich;

 (1.4) geogr. zob. Kościoły.

Wiktionary

Kościół, od czes. kostel, „kościół”, z łac. castellum, „miejsce warowne”, „zamek” zdr. od łac. castra „obóz”. Właściwym terminem w chrześcijańskiej łacinie jest ecclesia, od gr. ἐκκλησία (ekklesia), „zgromadzenie”.

  • kościół – budynek przeznaczony dla celów kultu
  • Kościół – religijna organizacja wyznawców i ich duchowieństwa
  • Kościół – w teologii chrześcijańskiej: wspólnota wierzących założona przez Jezusa Chrystusa, stanowiąca Lud Boży, Ciało Chrystusa i Świątynię Ducha Świętego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) I tak ustanowił Bóg w Kościele najprzód apostołów, po wtóre proroków, po trzecie nauczycieli, a następnie tych, co mają dar czynienia cudów (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕt͡ɕuw, AS: kośćuu̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościół m., kościelny m., kościółek m., kościółeczek m., kościelna ż.

 przym. kościelny, kościołowy, przykościelny, wewnątrzkościelny, wokółkościelny

 przysł. kościelnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyznanie

 (1.2) wspólnota, gmina, zbór, diecezja

Wiktionary


kościołeczek

zdrobnienie od: kościołek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bardzo mały kościół

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. kościelnie

 rzecz. kościół mrz., kościółek mrz.

Wiktionary


kościołek

mały kościół; kościółek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kościół

 (1.2) mały kościół

 (1.3) bot. lud. dziurawiec

Wiktionary

Kościołek lub Kościółek (słow. Kostolík, niem. Kapelle, węg. Kápolna, 2261 m n.p.m.) – odosobniona skalista turnia w górnej części Doliny Batyżowieckiej w słowackich Tatrach Wysokich. Na południe od ścian Batyżowieckiego Szczytu z dna doliny wypiętrza się krótki i początkowo szeroki grzbiet o kierunku prostopadłym do głównej grani Tatr. Jego kulminacją jest Kościołek z niewielkimi (nieco ponad 100 m wysokości), ale stromymi ścianami od strony zachodniej i południowej. Szeroka przełęcz oddzielająca Kościołek od Batyżowieckiego Szczytu to Pasternakowa Przehyba, stanowiąca północno-zachodnią część Wyżniej Batyżowieckiej Równi. Szczyt ma dwa wierzchołki, z których wyższy jest wschodni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jacusiu, idź z babunią do kościółka po śniadanku.

 (1.2) We wsi Nowa Biela stał ongiś modrzewiowy kościółek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔɕˈt͡ɕuwɛk, AS: kośćuu̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościół m., kościółeczek m., Kościół m., kościelny m., kościelna ż.

 przym. kościelny, kościołowy, antykościelny

 przysł. kościelnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kościółeczek

Wiktionary


kościółkowy

kościółek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. pobożny, religijny

Wiktionary

Patrz:

kościółek

kościołowy

przymiotnik

 (1.1) pot. iron. sprzyjający Kościołowi katolickiemu, związany z Kościołem katolickim, mający ortodoksyjnie katolickie poglądy

 (1.2) pot. żart. kościelny

 (1.3) pot. żart. używany przy odświętnych okazjach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potrzebny jest kandydat prawicowy, kościołowy i jednocześnie kompetentny i wtedy elektorat o prawicowych poglądach będzie rozbity, a lewicowy i centrowy da głosy na przeciwnika Nowaka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kościół m., kościół, m., kościelny m.

:: zdrobn. kościółek m.

 przym. kościelny, przykościelny, wewnątrzkościelny

 przysł. kościelnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prokościelny, klerykalny, parafiański, religiancki, bigoteryjny, dewocyjny, świętoszkowaty, ultrakatolicki; pot. moherowy; wulg. żart. świętojebliwy

 (1.3) odświętny, niedzielny, galowy

Wiktionary


kościoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. dwie turnie w Pośredniej Grani w słowackich Tatrach Wysokich;

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: Kościół

Wiktionary

Kościoły (słow. Kostoly) – grupa turni w Zimnowodzkiej Grani w słowackich Tatrach Wysokich. Wznoszą się one pomiędzy Ciemniastą Przełęczą (Bránička) na północnym zachodzie a Rywocińską Przełęczą (Sedlo za Oštepmi) na południowym wschodzie i górują nad Doliną Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina) oraz Doliną Staroleśną (Veľká Studená dolina). Najwybitniejsze turnie Kościołów to Mały Kościół (2095 m n.p.m.) i Wielki Kościół (2151 m).

Wikipedia


kościsko

zgrubienie od: kość


SJP.pl


kościste

największa podgromada ryb promieniopłetwych


SJP.pl


kościstość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzymiotnikowy od|kościsty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kostucha ż.

:: zdrobn. kostka ż., kosteczka ż.

 przym. kostny, kościsty

Wiktionary


kościsty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o ciele lub o części ciała: o wydatnych, wystających kościach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kościstość ż., kostucha ż., kostka ż., kosteczka ż., kościec m.

 przym. kostny, kostkowy, kościany, ościsty

Wiktionary


kościuch

nazwisko


SJP.pl


kościuk

nazwisko


SJP.pl


kościukiewicz

nazwisko


SJP.pl


kościuszko

nazwisko, np. Tadeusz Bonawentura Kościuszko (1746-1817), generał polski


SJP.pl

  • Ludzie:
    • Konstanty (Kostiuszko) Fiodorowicz (XV/XVI w.) – sekretarz wielkich książąt litewskich w latach 1492-1509, protoplasta rodu Kostiuszków-Kościuszków
    • Aleksander Jan Kościuszko (ur. 1629, zm. 1711) – pradziadek Tadeusza Kościuszki
    • Ambroży Kazimierz Kościuszko (ur. 1667, zm. ok. 1720) – dziadek Tadeusza Kościuszki
    • Ludwik Tadeusz Kościuszko (ur. 1700, zm. 1758) – pułkownik, ojciec Tadeusza Kościuszki
    • Tadeusz Kościuszko (ur. 1746, zm. 1817) – generał, bojownik o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych
    • Jan Kościuszko (ur. 1954) – polski kierowca rajdowy i wyścigowy, przedsiębiorca, restaurator, filantrop
    • Michał Kościuszko (ur. 1985) – polski kierowca rajdowy
    • Karol Kościuszko-Waluszyński (ur. 1847, zm. 1907) – polski archeolog, badacz Chersonezu na Krymie

    Wikipedia


kościuszkowa

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kościuszki lub z nim związany


SJP.pl


kościuszkowiec

żołnierz pierwszej dywizji im. Tadeusza Kościuszki, utworzonej w ZSRR do walki z Niemcami hitlerowskimi w okresie drugiej wojny światowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz 1. Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki sformowanej w Sielcach nad Oką w maju 1943 roku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W rocznicę bitwy pod Grunwaldem kościuszkowcy złożyli przysięgę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kościuszków m., Kościuszkowo n., Kościuszki nmos.

 przym. kościuszkowski, Kościuszkowski

Wiktionary


kościuszkowski

1. taki, jak u Tadeusza Kościuszki, np. nos kościuszkowski - nos zadarty w charakterystyczny sposób;
2. dotyczący insurekcji z 1794 roku, powstania kościuszkowskiego, np. dukat kościuszkowski - moneta bita przez władze powstańcze


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Kościuszki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W gliwickim muzeum zaprezentowano szablę Kościuszkowską, wyciągniętą z trumny generała.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kościuszkowiec m.

 przym. kościuszkowski

Wiktionary


kościuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kościuszki lub z nim związany


SJP.pl


kosecki

nazwisko


SJP.pl

Kosecki – polskie nazwisko.

Wikipedia


kosek

nazwisko


SJP.pl


kosekans

funkcja będąca odwrotnością sinusa; cosecans


SJP.pl

Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.

Wikipedia


kosela

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Kosela – polski kolarz szosowy
  • Jerzy Kossela (właśc. Jerzy Kosela) – polski gitarzysta, wokalista, autor tekstów i kompozytor
  • Krzysztof Kosela – polski bokser

Wikipedia


kosemin

Kosemin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Zawidz. Ma status sołectwa. Leży w odległości 2 kilometrów od trasy drogi wojewódzkiej nr 561.

Do 1954 roku istniała gmina Kosemin. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kosemin, po jej zniesieniu w gromadzie Zawidz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


koser

duży nóż w kształcie sierpa


SJP.pl


kosewko

Kosewko – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, w gminie Pomiechówek. Leży nad Wkrą.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa warszawskiego.

Wikipedia


kosewo

W Polsce
  • Kosewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Nasielsk
  • Kosewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Pomiechówek
  • Kosewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrowskim, w gminie Stary Lubotyń
  • Kosewo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Żuromin
  • Kosewo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Kosewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Ostrowite
  • Kosewo – gromada w powiecie mrągowskim
  • Kosewo – gromada w powiecie nowodworskim, w latach 1954–1959
  • Kosewo – gromada w powiecie nowodworskim, 1969–1972
  • Kosewo – przystanek kolejowy w Kosewie w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim

Wikipedia


kosewski

nazwisko


SJP.pl


kośi

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. strefa w regionie Purwańćal, w Nepalu;

Wiktionary

Kośi (nep. कोशी) – jedna ze stref w regionie Purwańćal, w Nepalu. Stolicą tej strefy jest miasto Dharan, ale największym miastem jest Biratnagar.

Kośi dzieli się na 6 dystryktów:

  • Dystrykt Bhojpur (Bhojpur),
  • Dystrykt Dhankuta (Dhankuta),
  • Dystrykt Morang (Biratnagar),
  • Dystrykt Sankhuwasabha (Khandbari),
  • Dystrykt Sunsari (Inaruwa),
  • Dystrykt Terhathum (Manglung).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕi, AS: kośi

Wiktionary


kosiak

niski lot samolotu do 25 metrów nad terenem; lot koszący


SJP.pl


kosiareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kosiarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosiarka ż.

Wiktionary


kosiarka

1. maszyna rolnicza do koszenia;
2. kobieta, która kosi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. roln. urządzenie mechaniczne do koszenia, głównie trawy;

 (1.2) żart. środ. mot. samochód, którego właściciel lubi wysokie obroty silnika

Wiktionary

Kosiarka – maszyna rolnicza i ogrodnicza ścinająca trawę i inne rosnące gęsto rośliny o niezbyt grubych łodygach.

Ze względu na przeznaczenie kosiarki dzieli się na:

  • kosiarki rolnicze – przeznaczone do koszenia dużych terenów i różnych roślin, ciągnione (konne, ciągnikowe), zawieszane na ciągniku, samojezdne, zintegrowane z innymi maszynami oraz jako elementy kombajnów,
  • kosiarki trawnikowe – przeznaczone do terenów sportowych i ogrodów przydomowych,
  • kosiarki specjalistyczne – wysięgnikowe, z napędem hydraulicznym,
  • kosy spalinowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Muszę zapłacić za pożyczoną kosiarkę, bo złamałem ostrze o kamień.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈɕarka, AS: kośarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosa ż., koszenie n., skoszenie n., kosiarz m., podkaszarka ż.

:: zdrobn. kosiareczka ż.

:: zgrub. kosiara ż.

 czas. wykaszać, kosić ndk., skosić dk.

 przym. kosiarski

Wiktionary


kosiarkiewicz

nazwisko


SJP.pl


kosiarski

przymiotnik od: kosiarz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z osobą lub pracą kosiarza, dotyczący kosiarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosiarz mos., kosiarka ż., kosa ż.

 czas. kosić ndk., skosić dk.

Wiktionary


kosiarz

1. osoba kosząca trawę, zboże;
2. dawniej: powstaniec uzbrojony w kosę; kosynier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) roln. ten, kto używa kosy; osoba ścinająca kosą

Wiktionary

Kosiarz (ang. Reaper Man) – humorystyczna powieść fantasy Terry'ego Pratchetta, wydana w 1991 r. (tłumaczenie wydania polskiego: Piotr W. Cholewa). Jest to jedenasta część długiego cyklu Świat Dysku. W Polsce wydana w 15 stycznia 2001 roku przez Prószyński i S-ka (ISBN 978-83-7648-214-9).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod drzewem siedział kosiarz i ostrzył kosę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosa ż., kosiarka ż., koszenie n., skoszenie n., wykoszenie n., podkoszenie n., podkaszanie n., kośba ż.

 czas. wykaszać ndk., wykosić dk., kosić ndk., skosić dk., podkosić dk., podkaszać ndk.

 przym. kosiarski, kośny, kosiarkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|kośnik.

Wiktionary


kosiba

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Kosiba polski geograf, klimatolog
  • Alojzy Kosiba – katolicki duchowny
  • Kazimierz Kosiba – polski wojskowy

Wikipedia


kosić

1. ścinać, obcinać, ucinać
2. powodować śmierć wielu osób;
3. potocznie: zagarniać, zdobywać (np. korzyści, środki);
4. potocznie: surowo egzaminować, stawiając wiele ocen niedostatecznych


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. skosić)

 (1.1) ścinać wysoką trawę lub zboże – kosą lub maszynowo

 (1.2) pot. przen. zabijać, zwykle wiele osób lub zwierząt naraz

 (1.3) gwara więzienna, przen. kraść

Wiktionary

Kosić (cyr. Косић) – wieś w Czarnogórze, w gminie Danilovgrad. W 2011 roku liczyła 517 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biedny mąż musi od rana kosić trawnik przed domem.

 (1.2) Sierżant kosił serią cały pluton nieprzyjaciela.

 (1.3) Chuligan chwalił się, jak kosi kobietom portmonetki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕit͡ɕ, AS: kośić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kośnik mzw./mos., półkosek mrz., kosina ż., kosa ż., kosisko n., kosiarka ż., kosiarz m., kosynier mos., kośba ż., koszenie n., podkaszanie n.

 czas. wykaszać, podkaszać ndk., skosić dk., zakosić dk.

 przym. kosiarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żąć, wyżynać, zżynać

 (1.3) zob. kraść.

Wiktionary


kosice

Kosice (dodatkowa nazwa w j. niem. Koschütz) – przysiółek wsi Radawie w Polsce, położony w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Zębowice.

W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


kosicki

nazwisko


SJP.pl


kosidowski

nazwisko


SJP.pl


kosiec

nazwisko


SJP.pl


kosieczyn

Kosieczyn (pol. hist. Kosiczyn, do 1945 niem. Kuschten) – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim w powiecie świebodzińskim w gminie Zbąszynek.

Wikipedia


kosiedowski

nazwisko


SJP.pl


kosieliński

nazwisko


SJP.pl


kosienice

Kosienice – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Żurawica.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej Parafii Matki Bożej Bolesnej.

Wikipedia


kosieradzki

nazwisko


SJP.pl


kosierzewo

Kosierzewo (niem. Kusserow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Malechowo w pobliżu drogi wojewódzkiej nr 205.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.

Wikipedia


kosiewski

nazwisko


SJP.pl


kosik

nazwisko, m.in. Rafał Kosik - pisarz, twórca serii książek dla młodzieży oraz powieści science fiction


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Maciej Kosik – polski piłkarz
  • Małgorzata Kosik – polska aktorka i fotomodelka
  • Rafał Kosik – polski pisarz

Wikipedia


kosikowski

nazwisko


SJP.pl


kosin

W Polsce
  • Kosin – wieś w woj. lubelskim, w pow. kraśnickim, w gminie Annopol
  • Kosin – wieś w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko
  • Kosin – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Góra Świętej Małgorzaty
  • Kosin – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Czaplinek
  • Kosin – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Przelewice
  • Kosin – gromada w powiecie kraśnickim
  • Kosin – dawna gmina
  • Kosin – zlikwidowany przystanek kolejowy w Kosinie na linii kolejowej Pyrzyce – Kosin, w województwie zachodniopomorskim

Wikipedia


kosina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nędzna, licha kosa

 (1.2) daw. roślina, której łodygi i gałęzie ścielą się po ziemi

Wiktionary

Miejscowości w Polsce
  • Kosina – wieś w woj. podkarpackim, w pow. łańcuckim, w gminie Łańcut
  • Kosina – część wsi Lubenia, w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Lubenia
Miejscowość na Litwie
  • Kosina – wieś w rejonie wileńskim

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kosa ż.

 czas. kosić ndk.

Wiktionary


kosiniak

nazwisko


SJP.pl


kosiniakowe

okresowe świadczenie pieniężne wypłacane rodzicom niemającym prawa do zasiłku macierzyńskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) publ. świadczenie wypłacane rodzicom, którzy nie mają prawa do urlopu rodzicielskiego

Wiktionary

Świadczenie rodzicielskie (potocznie: kosiniakowe) – świadczenie rodzinne, przysługujące m.in. rodzicom dziecka nie otrzymującym zasiłku macierzyńskiego.Nazwa potoczna świadczenia pochodzi od nazwiska ministra pracy i polityki społecznej w latach 2011–2015 Władysława Kosiniaka-Kamysza.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już od 1 stycznia 2016 roku nieubezpieczeni rodzice niemowląt będą dostawać po tysiąc złotych. To tak zwane kosiniakowe.

Wiktionary


kosino

Kosino – wieś solecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Radzanowo.

Prywatna wieś szlachecka Kośnino, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


kosinowo

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 3
  • Kosinowo – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Prusice
  • Kosinowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Włocławek
  • Kosinowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Prostki

Wikipedia


kosiński

nazwisko


SJP.pl

  • Kosiński – polskie nazwisko. Według danych z 27 stycznia 2022 roku nazwisko to nosi 8 246 Polek i 8 012 Polaków zarejestrowanych w rejestrze PESEL.

Osoby o nazwisku Kosiński:

  • Antoni Kosiński (ujednoznacznienie)
  • Cezary Kosiński – aktor
  • Cyprian Kosiński – chemik
  • Janusz Kosiński – dziennikarz
  • Jerzy Kosiński – pisarz
  • Jerzy Kosiński – modelarz
  • Józef Kosiński (ujednoznacznienie)
  • Krzysztof Kosiński (ujednoznacznienie)
  • Michał Kosiński – psycholog
  • Mirosław Kosiński – śpiewak, aktor, reżyser, pedagog, działacz społeczny
  • Piotr Kosiński – dziennikarz
  • Sławomir Kosiński – gitarzysta
  • Włodzimierz Kosiński – dziennikarz

Wikipedia


kosinus

cosinus; funkcja trygonometryczna; określająca, dla pewnego punktu A(x, y) i promienia wodzącego r, stosunek x do r; w trójkącie prostokątym - stosunek długości przyprostokątnej leżącej przy danym kącie do długości przeciwkprostokątnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. cosinus.

Wiktionary

Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kosinus jest funkcją okresową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈsʲĩnus, AS: kosʹĩnus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. cosinus mrz., cosinusoida ż., kosinusoida ż., sinus mrz., sinusoida ż.

 przym. sinusowy, sinusoidalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cosinus

Wiktionary


kosinusoida

[czytaj: kos-inusoida] linia krzywa przedstawiająca zmienność funkcji kosinus; cosinusoida


SJP.pl

Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.

Wikipedia


kosior

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. gwara. rodzaj pogrzebacza z deszczułką do wygarniania węgli z pieca chlebowego

 (1.2) gwara więzienna nóż

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕɔr, AS: kośor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kosiorek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ożóg piekarski, kryka

Wiktionary


kosiorek

nazwisko


SJP.pl


kosiorowo

Kosiorowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Świercze. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


kosiorowski

nazwisko


SJP.pl


kosisko

1. zgrubienie od: kosa;
2. trzonek, drzewce kosy


SJP.pl


kośka

nazwisko


SJP.pl


koski

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Koski Drugie – wieś w woj. śląskim, w pow.kłobuckim, w gm. Panki
  • Koski-Gajówka – osada leśna w woj. śląskim, w pow.kłobuckim, w gm. Panki
  • Koski Pierwsze – wieś w woj. śląskim, w pow.kłobuckim, w gm. Panki
  • Koski-Falki – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gm. Perlejewo
  • Koski-Wypychy – wieś w woj. podlaskim, w pow. siemiatyckim, w gm. Perlejewo

Wikipedia


koskoroba

gatunek gęsi


SJP.pl

Koskoroba (Coscoroba coscoroba) – gatunek dużego ptaka z podrodziny gęsi (Anserinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia


kośla

nazwisko


SJP.pl


koślacz

nazwisko


SJP.pl


koślaczek

roślina z rodziny storczykowatych o karminowoczerwonych kwiatach


SJP.pl

Wikipedia


koślak

1. pogardliwie: osoba z wadą postawy;
2. krzywa noga;
3. kulfon; gryzmoł


SJP.pl


koślarz

regionalnie: jadalny grzyb o rudopomarańczowym lub jasnobrązowym kapeluszu i wysmukłej, białej nodze; koźlak, koźlarz


SJP.pl


koślawiec

potocznie o człowieku koślawym, niezgrabnym


SJP.pl


koślawiej

stopień wyższy od przysłówka: koślawo


SJP.pl


koślawka

rodzaj chrząszczy z rodziny poświętnikowatych; krzywonóg


SJP.pl

Krzywonóg, koślawka (Valgus) – rodzaj chrząszczy z rodziny poświętnikowatych i podrodziny kruszczycowatych.

Wikipedia


koślawość

koślawy


SJP.pl

Patrz:

koślawy

koślawy

potocznie:
1. krzywy, powykręcany;
2. mający krzywe nogi;
3. pełen błędów, usterek


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) krzywego kształtu, ze zniekształceniem

 (1.2) anat. kątem skierowany do wewnątrz, osią odchylony na zewnątrz od osi symetrii ciała

 (1.3) o różnej długości nóg

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ha, ha, ha, ale ten ogórek koślawy! Jeszcze takiego nie widziałam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔɕˈlavɨ, AS: koślavy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koślawość ż.

 przysł. koślawo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krzywy, niezgrabny, powykręcany, skrzywiony, wygięty, wykręcony, zdeformowany

 (1.2) krzywonogi

 (1.3) kulawy

Wiktionary


kosma

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Kosma – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od gr. κόσμος oznaczającego „porządek, ład”, „ozdobić”. Często wiązane z imieniem Damian – od śś. Kosmy i Damiana (†283).

Zniekształcenie słowiańskie: Kuźma.

Jedno z niewielu imion męskich używanych w Polsce, kończących się na literę a (inne to m.in. Barnaba, Zawisza).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔsma, AS: kosma

Wiktionary


kosmacić

czynić coś kosmatym


SJP.pl


kosmacz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. etn. mit. demon leśny, dziki mąż, satyr

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. pot. myszołów włochaty (nazwa systematyczna|Buteo lagopus|ref=tak.)

Wiktionary

Na Ukrainie
  • Kosmacz – wieś w rejonie bohorodczańskim obwodu iwanofrankiwskiego Ukrainy
  • Kosmacz – wieś w rejonie kosowskim obwodu iwanofrankiwskiego Ukrainy
  • Kosmacz – dawna gmina

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kosmyk m., kosmatość ż., koszmacz m.

 przym. kosmaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszmacz m.

Wiktionary


kosmaczek

jastrzębiec kosmaczek - roślina wieloletnia, o różnokolorowych kwiatach zebranych w koszyczki i lancetowatych liściach


SJP.pl

Wikipedia


kosmaczewo

Kosmaczewo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Zawidz. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


kosmala

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kosmala (ur. 1946) – menadżer piosenkarzy, dziennikarz, autor tekstów piosenek, producent nagrań
  • Jerzy Kosmala (ur. 1958) – polski polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji
  • Maciej Kosmala (ur. 1988) – polski aktor telewizyjny, teatralny, dubbingowy, reżyser dubbingu
  • Piotr Kosmala (ur. 1967) – polski kolarz szosowy, dyrektor grupy Mróz, selekcjoner polskiej kadry w kolarstwie szosowym
  • Roman Kosmala (ur. 1948) – polski artysta rzeźbiarz, malarz, rysownik, pedagog

Wikipedia


kosmalski

nazwisko


SJP.pl


kosman

nazwisko


SJP.pl

Osoby

  • Marceli Kosman (1940–2023) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Michał M. Kosman (ur. 1972) – polski politolog, dr hab. nauk społecznych, profesor nadzwyczajny Instytutu Nauk Politycznych Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego

Wikipedia


kosmarium

rodzaj jednokomórkowych glonów słodkowodnych z podrzędu sprzężnic właściwych


SJP.pl


kosmatek

gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny sitowatych, występujący na większej części obszarów Europy (brak jej tylko na dalekiej północy i południowych krańcach), na Zakaukaziu oraz w północnej Azji, gdzie występuje aż po Irkuck, w Polsce roślina bardzo pospolita na terenie całego niżu i w niższych położeniach górskich


SJP.pl

Ripartites P. Karst. (kosmatek) – rodzaj grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


kosmatka

gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny sitowatych, występujący na większej części obszarów Europy (brak jej tylko na dalekiej północy i południowych krańcach), na Zakaukaziu oraz w północnej Azji, gdzie występuje aż po Irkuck, w Polsce roślina bardzo pospolita na terenie całego niżu i w niższych położeniach górskich


SJP.pl

Kosmatka (Luzula DC.) – rodzaj roślin z rodziny sitowatych. Należą do niego 124 gatunki. Występują one na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, zwykle w klimacie chłodnym, w strefie międzyzwrotnikowej na obszarach górskich. Do flory Polski należy 10 gatunków.

Wikipedia


kosmatnik

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nietoperz z plemięemienia kosmatników w podrodzinie mroczków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Samica kosmatnika początkowo nosi młode ze sobą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmatniki lm nm.

 przym. kosmaty

Wiktionary


kosmatniki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lasiurini|Tate|ref=tak., plemię nietoperzy z podrodziny mroczków;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: kosmatnik

Wiktionary

Kosmatniki (Lasiurini) – monotypowe plemię ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Różne gatunki kosmatników występują w Ameryce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmatnik mzw.

 przym. kosmaty

Wiktionary


kosmatorogi

o cechach kosmatorogich (rodzina ssaków)


SJP.pl


kosmatorogie

rodzina ssaków parzystokopytnych


SJP.pl


kosmatostrąkowy

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający kosmate strąki

Wiktionary


kosmaty

pokryty włosami, sierścią, meszkiem; włochaty, mechaty


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) pokryty włosami, sierścią, meszkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmyk m., kosmatnik mzw., kosmatniki nmos., kosmacz mzw./mos.

 przysł. kosmato

Wiktionary


kosmea

roślina z rodziny złożonych, hodowana jako roślina ozdobna w parkach i ogrodach; onętek, ponętka, warszawianka, kosmos


SJP.pl


kosmek

drobny wyrostek pokrywający błonę śluzową jelita cienkiego


SJP.pl


kosmet.

skrót od: kosmetyka, kosmetyczny


SJP.pl


kosmetolog

specjalista w dziedzinie kosmetologii


SJP.pl

Wikipedia


kosmetologia

dział dermatologii zajmujący się upiększaniem, przywracaniem urody ciała; kosmetyka lekarska


SJP.pl

Wikipedia


kosmetologiczny

kosmetologia


SJP.pl

Patrz:

kosmetologia

kosmetolożka

kosmetolog


SJP.pl

Patrz:

kosmetolog

kosmetomat

automat do sprzedaży kosmetyków i środków czystości, nalewanych bezpośrednio z urządzenia; cosmetomat


SJP.pl


kosmetyczka

1. kobieta zawodowo wykonująca zabiegi kosmetyczne;
2. mała torebka do przechowywania kosmetyków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która wykonuje zabiegi kosmetyczne;

 (1.2) torebka, saszetka do noszenia / przechowywania kosmetyków

Wiktionary

Kosmetyczka – osoba wykonująca zabiegi z zakresu kosmetyki pielęgnacyjnej, leczniczej i upiększającej.

Zawód kosmetyczki należy do grupy zawodów usługowych i rzemieślniczych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja ciocia pracuje jako kosmetyczka w eleganckim salonie piękności.

 (1.2) Muszę kupić większą kosmetyczkę, bo w tej już się nie mieszczę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɛˈtɨt͡ʃka, AS: kosmetyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmetyk m., kosmetologia ż., kosmetolog m., kosmetyka ż.

 przym. kosmetyczny

Wiktionary


kosmetyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kosmetyczne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kosmetyczny

 przysł. kosmetycznie

Wiktionary


kosmetyczny

1. służący do pielęgnowania ciała i urody;
2. dotyczący kosmetyki, kosmetyków;
3. o poprawkach: drobny, niewielki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) służący do pielęgnacji ciała, utrzymania urody

 (1.2) dotyczący kosmetyki lub kosmetyków

 (1.3) drobny, niewiele znaczący

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kozie mleko, do niedawna zapomniane, znalazło niedawno zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: kosmetyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmetyka ż., kosmetyk m., kosmetyczka ż., kosmetologia ż., kosmetolog m., kosmetyczność ż.

 przym. kosmetologiczny

 przysł. kosmetycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upiększający

 (1.3) drobny, niewielki

Wiktionary


kosmetyk

mężczyzna zawodowo wykonujący zabiegi kosmetyczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja, produkt przeznaczony do pielęgnacji, oczyszczania, ochrony i upiększania ciała lub włosów

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naturalne kosmetyki są dla mnie absolutnym hitem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔsˈmɛtɨk, AS: kosmetyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmetyczka ż., kosmetyka ż.

 przym. kosmetyczny

 przysł. kosmetycznie

Wiktionary


kosmetyka

mężczyzna zawodowo wykonujący zabiegi kosmetyczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sztuka upiększania, pielęgnowania ciała, włosów; stosowanie środków lub zabiegów mających na celu pielęgnowanie ciała lub włosów

 (1.2) przen. wprowadzanie drobnych zmian (najczęściej w celu upiększania czegoś)

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔsˈmɛtɨka, AS: kosmetyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmetyk m., kosmetyczka ż.

 przym. kosmetyczny

Wiktionary


kosmetykoholizm

kupowanie i gromadzenie zbyt wielu kosmetyków


SJP.pl


kośmicki

nazwisko


SJP.pl


kosmicznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób kosmiczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Twoje zachowanie było kosmicznie głupie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmiczność ż., kosmita mos., kosmitka ż., kosmos mrz.

 przym. kosmiczny

Wiktionary


kosmiczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kosmiczne; cecha tych, którzy są kosmiczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kosmiczny

 przysł. kosmicznie

 rzecz. kosmita mos.

Wiktionary


kosmiczny

przymiotnik od: kosmos


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosmosem, dotyczący kosmosu

 (1.2) odbywający się w kosmosie

przymiotnik jakościowy

 (2.1) przen. bardzo duży

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Stara rosyjska stacja kosmiczna wczoraj spadła na Ziemię.

 (2.1) W domu znów była kosmiczna awantura o pieniądze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔsˈmʲit͡ʃnɨ, AS: kosmʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmodrom mrz., kosmos m., kosmita m., kosmitka ż., kosmiczność ż.

 przysł. kosmicznie

 temsłow. kosmo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pozaziemski

 (2.1) niepomierny, przeogromny, gigantyczny

Wiktionary


kośmider

nazwisko


SJP.pl


kośmin

  • kośmin – rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych
  • Kośmin – dzielnica miasta Piława Górna, w pow. dzierżoniowskim, w gminie Piława Górna

2 miejscowości w Polsce:

  • Kośmin – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Żyrzyn
  • Kośmin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Grójec

Sjenit Kośmin – nazwa handlowa granodiorytu wydobywanego w Kopalni Kośmin znajdującej się niedaleko Piławy Górnej.

Wikipedia


kośminek

Kośminek – dzielnica Lublina we wschodniej części miasta. Składa się z właściwego Kośminka, Majdanka, osiedli Maki i Wyzwolenie-Południe.

Wikipedia


kosmita

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sf. hipotetyczny mieszkaniec planetaanety innej niż Ziemia, planetoidaanetoidy, księżyca itp.;

Wiktionary

Kosmita, obcy – hipotetyczny przedstawiciel inteligentnej formy życia pozaziemskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy kosmici naprawdę istnieją?

 (1.1) Kim są kosmici i jakie są ich plany względem Ziemi i Ziemian?

 (1.1) Moja siostra wierzy, że została uprowadzona przez kosmitów.

 (1.1) W 1978 roku rolnik Jan Wolski z Emilcina przeżył spotkanie z kosmitami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔsˈmʲita, AS: kosmʹita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmos m., kosmiczność ż., kosmogonia ż., kosmologia ż., kosmolog m., kosmolożka ż., kosmonauta m., kosmonautka ż., kosmonautyka ż., kosmodrom m., kosmopolita ż., kosmopolityzm m.

:: fż. kosmitka ż.

 przym. kosmiczny, kosmologiczny, kosmogoniczny, kosmopolityczny, kosmonautyczny

 przysł. kosmicznie

 temsłow. kosmo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. obcy; pot. ufoludek; pot. ekspr. ufok; żart. zielony ludzik

Wiktionary


kosmitka

kosmita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sf. hipotetyczna mieszkanka planetaanety innej niż Ziemia, planetoidaanetoidy, księżyca itp.

Wiktionary

Patrz:

kosmita

Wymowa:

IPA: kɔsˈmʲitka, AS: kosmʹitka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmos mrz., fm. kosmita mos.

 przym. kosmiczny

 przysł. kosmicznie

Wiktionary


kosmkowy

kosmek


SJP.pl

Patrz:

kosmek

kosmo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kosmosem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) kosmo- + -drom = kosmodrom

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔsmɔ, AS: kosmo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos.

 przym. kosmiczny

Wiktionary


kosmobiolog

specjalista w dziedzinie kosmobiologii (nauki badającej możliwość występowania życia poza Ziemią); astrobiolog, egzobiolog


SJP.pl


kosmobiologia

dziedzina biologii, nauka badająca możliwość występowania życia poza Ziemią; astrobiologia, egzobiologia, ksenobiologia


SJP.pl

Wikipedia


kosmobiologiczny

związany z kosmobiologią (np. kosmobiologiczne poszukiwania wody, kosmobiologiczne eksperymenty); astrobiologiczny, egzobiologiczny


SJP.pl


kosmocentryczny

w filozofii, religii: uznający jedność człowieka i świata, zakładający istnienie harmonii wszystkich bytów


SJP.pl


kosmoceutyk

preparat stosowany w kosmetologii i dermatologii głównie do walki ze zmarszczkami, trądzikiem i przesuszeniem skóry


SJP.pl


kosmochemia

nauka obejmująca badania występujących we Wszechświecie pierwiastków chemicznych; astrochemia


SJP.pl

Kosmochemia – dział astronomii i jednocześnie chemii, zajmujący się badaniem składu molekularnego ciał niebieskich, szczególnie w Układzie Słonecznym. Termin kosmochemia został stworzony przez Harolda Claytona Ureya.

Kosmochemia może obejmować tematy z zakresu:

  • powstawanie planet,
  • skład chemiczny planet,
  • budowa Układu Słonecznego,
  • meteoryty i komety,
  • kinetyka reakcji zachodzących w gwiazdach.

Wikipedia


kosmodrom

wydzielony teren dla obiektów kosmicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astronaut. ośrodek, w którym przeprowadza się starty statków kosmicznych oraz starty i lądowania promów kosmicznych, w którym przygotowuje się i nadzoruje loty kosmiczne;

Wiktionary

Kosmodrom, port kosmiczny, centrum lotów kosmicznych (kosmo- + gr. drómos tor biegowy) – ośrodek przeznaczony do przeprowadzania startów statków kosmicznych oraz startów i lądowań promów kosmicznych. Zadania kosmodromu obejmują także montaż, przygotowanie do lotu oraz nadzór nad jego przebiegiem, choć centrum sterowania lotem może znajdować się w innym miejscu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔsˈmɔdrɔ̃m, AS: kosmodrõm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kosmiczny

 rzecz. kosmita mos.

Wiktionary


kosmodromowy

kosmodrom


SJP.pl

Patrz:

kosmodrom

kosmofizyczka

kosmofizyk płci żeńskiej


SJP.pl


kosmofizyk

naukowiec badający właściwości fizyczne ciał niebieskich i materii rozproszonej w przestrzeni kosmicznej; astrofizyk


SJP.pl


kosmofizyka

dział astronomii badający właściwości fizyczne ciał niebieskich i materii rozproszonej w przestrzeni kosmicznej; astrofizyka


SJP.pl


kosmogonia

mitologiczne lub religijne wyobrażenie powstania świata


SJP.pl

Kosmogonia, z gr. κόσμος, kósmos (wszechświat, także ład, porządek) oraz gónos (pochodzenie) – całość wyobrażeń o pochodzeniu świata dla danej religii lub systemu filozoficznego oraz dział astronomii, który zajmuje się genezą i ewolucją ciał niebieskich, przeważnie tych z Układu Słonecznego.

Wikipedia


kosmogoniczny

związany z kosmogonią, mitycznym lub religijnym wyobrażeniem stworzenia świata i pochodzenia kultury


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosmogonią, dotyczący kosmogonii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmogonia ż.

 przysł. kosmogonicznie

Wiktionary


kosmograf

specjalista w dziedzinie kosmografii


SJP.pl

Kosmograf – wg Doroszewskiego to znawca kosmografii, nauki wchodzącej niegdyś w skład astronomii, łączącej wiedzę z zakresu obecnej astronomii, geografii, geologii i meteorologii; średniowieczna nazwa zawodu, z którego później wywiódł się kartograf i astrolog.

Wikipedia


kosmografia

1. dawna nauka zajmująca się opisem wszechświata;
2. wyobrażenia o wyglądzie i funkcjonowaniu świata właściwe określonej religii lub systemowi filozoficznemu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. dawna nauka badająca strukturę i ewolucję wszechświata

 (1.2) filoz. rel. wyobrażenie o świecie i jego funkcjonowaniu charakterystyczne dla konkretnej religii lub systemu filozoficznego

Wiktionary

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Termin ten został wprowadzony przez Christiana Wolffa, jednak stał się potem rzadko stosowany, gdyż został wyparty przez zbliżony znaczeniem „filozofia przyrody”. Kosmologia zaczęła oznaczać głównie naukę empiryczną poszukującą odpowiedzi na pytanie o strukturę i ewolucję Wszechświata. Natomiast pochodzenie Wszechświata, choć bywa przedstawiane jako ściśle związane z kosmologią, jest obszarem zainteresowania kosmogonii, a nie kosmologii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Używać będziemy tego samego podręcznika do kosmografii, którego używaliśmy w zeszłym roku.

 (1.2) Czy kosmografia judeochrześcijańska znacznie różni się od kosmografii hinduskiej?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmograf mos.

 przym. kosmograficzny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kosmograf mos.

 przym. kosmograficzny

frazeologia.

etymologia. etym|łac|cosmographia. < etym|gr|κοσμογραφία. (kosmografia) → opis świata < etym|gr|κόσμος|-γραφία. (kósmos + -graphíā)

uwagi.

tłumaczenia.

* arabski: (1.1) كوزموغرافيا ż. (kuzmūḡrāfīyā); (1.2) كوزموغرافيا ż. (kuzmūḡrāfīyā)

* baskijski: (1.1) kosmografia; (1.2) kosmografia

* bułgarski: (1.1) космография ż. (kosmografiâ); (1.2) космография ż. (kosmografiâ)

* estoński: (1.1) kosmograafia; (1.2) kosmograafia

* francuski: (1.1) cosmographie ż.; (1.2) cosmographie ż.

* hiszpański: (1.1) cosmografía ż.

* interlingua: (1.1) cosmographia; (1.2) cosmographia

* łaciński: (1.1) cosmographia ż.; (1.2) cosmographia ż.

* nowogrecki: (1.1) κοσμογραφία ż.

* portugalski: (1.1) cosmografia ż.; (1.2) cosmografia ż.

* słowacki: (1.1) kozmografia ż.; (1.2) kozmografia ż.

* ukraiński: (1.1) космографія ż. (kosmografìâ); (1.2) космографія ż. (kosmografìâ)

* włoski: (1.1) cosmografia ż.; (1.2) cosmografia ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kosmograficzny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosmografią, dotyczący kosmografii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmograf mos., kosmografia ż.

Wiktionary


kosmolog

specjalista w zakresie kosmologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie kosmologii

Wiktionary

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Termin ten został wprowadzony przez Christiana Wolffa, jednak stał się potem rzadko stosowany, gdyż został wyparty przez zbliżony znaczeniem „filozofia przyrody”. Kosmologia zaczęła oznaczać głównie naukę empiryczną poszukującą odpowiedzi na pytanie o strukturę i ewolucję Wszechświata. Natomiast pochodzenie Wszechświata, choć bywa przedstawiane jako ściśle związane z kosmologią, jest obszarem zainteresowania kosmogonii, a nie kosmologii.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmologia ż.

 przym. kosmologiczny

Wiktionary


kosmologia

1. dział astronomii zajmujący się problematyką całościową kosmosu;
2. pogląd religijno-filozoficzny na temat pochodzenia człowieka i świata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. dział astronomii, który zajmuje się kosmosem; nauka o wszechświecie;

 (1.2) filoz. dział filozofii zajmujący się tematami powstania, istoty i końca wszechświata

Wiktionary

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Termin ten został wprowadzony przez Christiana Wolffa, jednak stał się potem rzadko stosowany, gdyż został wyparty przez zbliżony znaczeniem „filozofia przyrody”. Kosmologia zaczęła oznaczać głównie naukę empiryczną poszukującą odpowiedzi na pytanie o strukturę i ewolucję Wszechświata. Natomiast pochodzenie Wszechświata, choć bywa przedstawiane jako ściśle związane z kosmologią, jest obszarem zainteresowania kosmogonii, a nie kosmologii.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kosmolog m., kosmita mos.

 przym. kosmologiczny

 przysł. kosmologicznie

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|κοσμολογία.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cosmology

* arabski: (1.1) علم الكون

* asturyjski: (1.1) cosmoloxía ż.

* baskijski: (1.1) kosmologia; (1.2) kosmologia

* białoruski: (1.1) касмалогія ż.; (1.2) касмалогія ż.

* bośniacki: (1.1) kosmologija ż.

* bułgarski: (1.1) космология ż.

* duński: (1.1) kosmologi w.

* francuski: (1.1) cosmologie ż.

* hiszpański: (1.1) cosmología ż.; (1.2) cosmología ż.

* kataloński: (1.1) cosmologia ż.

* niemiecki: (1.1) Kosmologie ż.

* nowogrecki: (1.1) κοσμολογία ż.; (1.2) κοσμολογία ż.

* portugalski: (1.1) cosmologia

* rosyjski: (1.1) космология ż.; (1.2) космология ż.

* szwedzki: (1.1) kosmologi w.

* ukraiński: (1.1) космологія ż.; (1.2) космологія ż.

* włoski: (1.1) cosmologia

źródła.

== kosmologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) astr. kosmologia

 (1.2) filoz. kosmologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɔˈlɔɟja, AS: kosmoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmolog m., kosmita mos.

 przym. kosmologiczny

 przysł. kosmologicznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. kosmolog m., kosmita mos.

 przym. kosmologiczny

 przysł. kosmologicznie

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|κοσμολογία.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) cosmology

* arabski: (1.1) علم الكون

* asturyjski: (1.1) cosmoloxía ż.

* baskijski: (1.1) kosmologia; (1.2) kosmologia

* białoruski: (1.1) касмалогія ż.; (1.2) касмалогія ż.

* bośniacki: (1.1) kosmologija ż.

* bułgarski: (1.1) космология ż.

* duński: (1.1) kosmologi w.

* francuski: (1.1) cosmologie ż.

* hiszpański: (1.1) cosmología ż.; (1.2) cosmología ż.

* kataloński: (1.1) cosmologia ż.

* niemiecki: (1.1) Kosmologie ż.

* nowogrecki: (1.1) κοσμολογία ż.; (1.2) κοσμολογία ż.

* portugalski: (1.1) cosmologia

* rosyjski: (1.1) космология ż.; (1.2) космология ż.

* szwedzki: (1.1) kosmologi w.

* ukraiński: (1.1) космологія ż.; (1.2) космологія ż.

* włoski: (1.1) cosmologia

źródła.

== kosmologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) astr. kosmologia

 (1.2) filoz. kosmologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kosmologiczny

kosmologia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosmologią, dotyczący kosmologii

Wiktionary

Patrz:

kosmologia

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmologia ż., kosmolog mos.

 przysł. kosmologicznie

Wiktionary


kosmolot

przestarzale: rodzaj sztucznego satelity z napędem


SJP.pl


kosmolów

Wikipedia


kosmonauta

osoba odpowiednio przygotowana i wyszkolona do odbywania lotów kosmicznych; astronauta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który wziął udział w podróży kosmicznej

Wiktionary

Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obejmować Ziemię wzrokiem… – to marzenie ziściło się jedynie kosmonautom, a telewidzowie dostają tylko namiastkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɔ̃ˈnawta, AS: kosmõnau̯ta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmonautyka ż., kosmonautyczność ż.

:: fż. kosmonautka ż.

 przym. kosmonautyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) astronauta

Wiktionary


kosmonautka

kobieta odpowiednio przygotowana i wyszkolona do odbywania lotów kosmicznych; astronautka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która wzięła udział w podróży kosmicznej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɔ̃ˈnawtka, AS: kosmõnau̯tka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmonautyka ż.

:: fm. kosmonauta mos.

 przym. kosmonautyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) astronautka

Wiktionary


kosmonautyczny

kosmonautyka; astronautyczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosmonautyką i kosmonautami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W czasie kolacji przyłączył się do nich Naczelny Lekarz radzieckiej ekipy kosmonautycznej - Eugeniusz Anatoliewicz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɔ̃nawˈtɨt͡ʃnɨ, AS: kosmõnau̯tyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmonautyka ż., kosmonauta m., kosmonautka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) astronautyczny

Wiktionary


kosmonautyka

zespół nauk zajmujących się realizacją lotów kosmicznych, także badaniem możliwości podróży w przestrzeni międzyplanetarnej, poznawaniem jej i znajdujących się tam obiektów; astronautyka


SJP.pl

Astronautyka (lub kosmonautyka) – zespół nauk zajmujących się wysyłaniem statków kosmicznych oraz sztucznych satelitów poza atmosferę ziemską, w przestrzeń kosmiczną celem jej eksploracji. Wykonywanie lotów kosmicznych jest jednym głównych zastosowań astronautyki.

Wikipedia


kosmoplan

prom kosmiczny, wahadłowiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astronaut. statek kosmiczny o wielokrotnym wykorzystaniu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prom kosmiczny, wahadłowiec

Wiktionary


kosmopolita

człowiek nieczujący więzi z krajem, z którego pochodzi lub którego jest obywatelem, deklarujący swą więź z kulturą świata; obywatel świata


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek nieuznający jakiegokolwiek obywatelstwa, a jedynie światowe

Wiktionary

Kosmopolityzm (z gr. kosmos „świat”, polis „miasto” i ismos „pogląd”) – pogląd wyrażający brak podlegania podziałom kulturowo-politycznym i terytorialnym, lecz zarazem szanujący te podziały i stosujący się do reguł panujących na danym terytorium. Zwolennicy kosmopolityzmu uważają za swoją ojczyznę nie kraj czy inny sformalizowany obszar, ale cały świat niezależnie od pochodzenia. Dążą oni do politycznej i społecznej jedności świata, wolnego od podziałów i konfliktów, stopionego w jedną wspólnotę ogólnoludzką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wydawało się, że wszędzie czuł się u siebie – był prawdziwym kosmopolitą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsmɔpɔˈlʲita, AS: kosmopolʹita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmopolityzm m.

:: fż. kosmopolitka

 przym. kosmopolityczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obywatel świata

Wiktionary


kosmopolitka

kosmopolita


SJP.pl

Patrz:

kosmopolita

kosmopolityczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kosmopolityczne; cecha tych, którzy są kosmopolityczni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmopolita m., kosmopolitka ż.

 przym. kosmopolityczny

 przysł. kosmopolitycznie

Wiktionary


kosmopolityczny

dotyczący kosmopolity i kosmopolityzmu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) nieczujący związku z żadnym państwem (miejscem) w szczególności

 (1.2) wielokulturowy

 (1.3) biol. rozpowszechniony na znacznej części kuli ziemskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmopolita mos., kosmopolitka ż., kosmopolityzm mrz., kosmopolityczność ż.

Wiktionary


kosmopolityzacja

1. stawanie się kosmopolitycznym, nabieranie cech właściwych kosmopolitom;
2. wprowadzanie, szerzenie kosmopolityzmu


SJP.pl


kosmopolityzm

pogląd negujący wszelkie podziały kulturowo-polityczne i terytorialne, więzi narodowe i tradycję, za prawdziwą ojczyznę człowieka uznający cały świat


SJP.pl

Kosmopolityzm (z gr. kosmos „świat”, polis „miasto” i ismos „pogląd”) – pogląd wyrażający brak podlegania podziałom kulturowo-politycznym i terytorialnym, lecz zarazem szanujący te podziały i stosujący się do reguł panujących na danym terytorium. Zwolennicy kosmopolityzmu uważają za swoją ojczyznę nie kraj czy inny sformalizowany obszar, ale cały świat niezależnie od pochodzenia. Dążą oni do politycznej i społecznej jedności świata, wolnego od podziałów i konfliktów, stopionego w jedną wspólnotę ogólnoludzką.

Wikipedia


kosmos

1. cała przestrzeń ze wszystkim, co się w niej znajduje; Wszechświat, wszechświat, Kosmos;
2. przestrzeń pozaziemska, dostępna ludzkiemu doświadczeniu; Kosmos;
3. w filozofii: świat pojęty jako harmonijnie zbudowana i wewnętrznie uporządkowana całość; Kosmos;
4. roślina z rodziny złożonych, hodowana jako roślina ozdobna w parkach i ogrodach; kosmea, onętek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. przestrzeń poza obszarem ziemskiej atmosfery;

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Cosmos bipinnatus|Cav.|ref=tak., gatunek rośliny z rodziny astrowatych;

 (1.3) bot. roślina z gatunku kosmosów (1.2)

Wiktionary

  • Wszechświat – kosmos w astronomii
    • w węższym znaczeniu: przestrzeń kosmiczna
  • kosmos w filozofii
  • Kosmos (filozofia starożytna)
  • przestrzeń kosmiczna
  • Kosmos – 5-tomowe dzieło Aleksandra von Humboldta
  • Kosmos – powieść Witolda Gombrowicza
  • Kosmos – książka amerykańskiego astronoma Carla Sagana
  • Kosmos – kanadyjski film z 1996 (sześć segmentów, w tym w reżyserii Denisa Villeneuve’a
  • Kosmos – francuski film z 2015 w reżyserii Andrzeja Żuławskiego, ekranizacja prozy Gombrowicza
  • Kosmos – singel Skubasa
  • Kosmos – radziecko-rosyjski system nazewnictwa sztucznych satelitów wojskowych
  • Kosmos – rodzina radzieckich rakiet nośnych
  • kosmos – rodzaj roślin z rodziny astrowatych
  • „Kosmos” – czasopismo naukowe wydawane przez Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, o pełnej nazwie: Kosmos: Problemy Nauk Biologicznych
  • Kosmos – rosyjskie linie lotnicze
  • Kosmos – przystanek kolejowy w Kazachstanie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Według popularnego mitu, jedyną budowlą widoczną z kosmosu jest Wielki Mur Chiński.

 (1.2) W wielu krajach świata kosmos uprawiany jest jako roślina ozdobna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔsmɔs, AS: kosmos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmita mos., kosmitka ż.

 przym. kosmiczny

 przysł. kosmicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wszechświat, uniwersum

 (1.2) kosmos podwójnie pierzasty, onętek, ponętka, warszawianka

Wiktionary


kosmotron

cykliczny akcelerator cząstek naładowanych; bewatron; synchrotron protonowy


SJP.pl

Wikipedia


kosmówczak

nowotwór złośliwy wywodzący się z trofoblastu (tkanki charakterystycznej dla łożyska), rozwijający się w macicy, jajniku lub jajowodzie; nabłoniak kosmówkowy; rak kosmówki


SJP.pl

Rak kosmówki, kosmówczak (łac. choriocarcinoma) – jedna z postaci ciążowej choroby trofoblastycznej, przebiegająca jako wysoce złośliwy nowotwór, wybitnie dobrze reagujący na chemioterapię.

Guz pochodzi z komórek trofoblastu, wydziela gonadotropinę kosmówkową, powstaje z przetrwałego zaśniadu po usunięciu chirurgicznym, dużo rzadziej po ciąży prawidłowej.

Wikipedia


kosmowie

Kosma z małżonką


SJP.pl


kosmówka

zewnętrzna błona płodowa gadów, ptaków, ssaków i człowieka, otaczająca zarodek i pozostałe błony płodowe; chorion


SJP.pl

Kosmówka (łac. chorion) – zewnętrzna błona płodowa owodniowców zbudowana z ektodermy, osłaniająca ciało zarodka i pozostałe błony płodowe: owodnię, omocznię i pęcherzyk żółtkowy.

Kosmówka gadów i ptaków jest cienkościenną błoną surowiczą, natomiast u ssaków na jej powierzchni rozwijają się liczne i rozmaicie wykształcone wyrostki, tzw. kosmki uczestniczące w budowie łożyska.

Wikipedia


kosmowo

W Polsce
  • Kosmowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. przasnyskim, w gminie Czernice Borowe
  • Kosmowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Czerniejewo
W Rosji
  • Kosmowo – wieś w rejonie mieżdurieczeńskim obwodu wołogodzkiego

Zobacz też: Kosmów

Wikipedia


kosmowski

nazwisko


SJP.pl

  • Kosmowski – polskie nazwisko. Według danych z lat 90. XX wieku nazwisko to nosiło 2284 Polskich obywateli zarejestrowanych w rejestrze PESEL.

Osoby o nazwisku Kosmowski:

  • Edmund Ernest-Kosmowski – polski malarz
  • Michał Mateusz Kosmowski – polski duchowny rzymskokatolicki
  • Mieczysław Kosmowski – polski pracownik poczty
  • Patrycjusz Kosmowski – polski działacz opozycyjny
  • Ziemowit Kosmowski – polski muzyk rockowy

Wikipedia


kosmowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Kosmy lub z nim związany


SJP.pl


kosmozoficzny

kosmozofia


SJP.pl

Patrz:

kosmozofia

kosmyczek

zdrobnienie od: kosmyk


SJP.pl


kosmyk

1. pasemko włosów;
2. ogon zająca; osmyk; omyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niewielki pukiel włosów

 (1.2) łow. ogon zwierzyny płowej (jeleniowatych)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na czole zwisał mu kosmyk włosów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosmyczek m., kosmacz mzw./mos.

 przym. kosmaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kłak, lok, kogut, pasemko

 (1.2) omyk, osmyk

Wiktionary


kośnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kostnica

Wiktionary


kośnik

ptak leśny z rodziny kośników; hoacyn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. roln. kosiarz

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. nazwa systematyczna|Opisthocomus hoazin|Müller|ref=tak., średniej wielkości tropikalny ptak z rodziny hoacynów

Wiktionary

  • hoacyn, kośnik czubaty
  • Kośnik – część wsi Mokrsko w woj. łódzkim, pow. wieluńskim, w gminie Mokrsko
  • Kośnik – część miasta Drawno w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Drawno
  • Kośnik – kolonia w woj. zachodniopomorskim, w pow. choszczeńskim, w gminie Drawno
  • Kośnik – alternatywna nazwa strugi Kośnej

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kosa ż.

 czas. kosić ndk., skosić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) hoacyn

Wiktionary


kośno

jezioro w Polsce


SJP.pl

2 jeziora w Polsce:

  • Kośno – jezioro na Pojezierzu Olsztyńskim, położone w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda
  • Kośno – jezioro na Pojezierzu Choszczeńskim, położone w woj. zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Bierzwnik

miejscowość w Polsce:

  • Kośno – dawna osada w Polsce, położona w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda.

Wikipedia


kosnowiec

Kosnowiec – kolonia w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Fajsławice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Fajsławice. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 122 mieszkańców.

Wikipedia


kośny

nadający się do koszenia lub przeznaczony do koszenia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony, nadający się do koszenia

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Augustyn Kośny – polski działacz społeczny i polityczny
  • Bolesław Kośny – powstaniec śląski
  • Maksymilian Kośny – polski lekarz, działacz społeczny i polityczny

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔɕnɨ, AS: kośny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosiarz mos., kosynier mos., kosa

 czas. wykaszać

Wiktionary


kosobucki

nazwisko


SJP.pl


kosobudzki

nazwisko


SJP.pl


kosodrzew

karłowaty gatunek sosny rosnący w górach powyżej górnej granicy lasu; kosówka, kosodrzewina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. dendr. nazwa systematyczna|Pinus mugo|Turra|ref=tak., gatunek drzewa lub krzewu iglastego należący do rodziny sosnowatych, rosnący w górach, powyżej górnej granicy lasu;

 (1.2) rzad. dendr. krzew z gatunku kosodrzewów (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce kosodrzew podlega ochronie.

 (1.2) Wywrócił się, zahaczając o korzeń kosodrzewiu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosodrzewina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kosodrzewina, kosówka, kosówka właściwa, sosna górska

 (1.2) kosodrzewina, kosówka, kosówka właściwa, sosna górska

Wiktionary


kosodrzewie

rzadko: karłowaty gatunek sosny rosnący w górach powyżej górnej granicy lasu; kosówka, kosodrzew, kosodrzewina


SJP.pl


kosodrzewina

1. karłowaty gatunek sosny rosnący w górach powyżej górnej granicy lasu; kosówka, kosodrzew;
2. zwarte zarośla wysokogórskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. syst. nazwa systematyczna|Pinus mugo|Turra|ref=tak., gatunek drzewa lub krzewu iglastego należący do rodziny sosnowatych, rosnący w górach, powyżej górnej granicy lasu;

 (1.2) dendr. krzew z gatunku kosodrzewin (1.1)

 (1.3) zarośla kosodrzewiny (1.1) występujące w górach powyżej górnej granicy lasu;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do lat 90. XX wieku reliktowe stanowisko kosodrzewiny znajdowało się w Beskidzie Niskim.

 (1.2) Wysyp tę korę wokół kosodrzewiny przy płocie.

 (1.3) Dawniej kosodrzewina była masowo wypalana i wycinana, aby przygotować tereny pod wypas.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsɔḍʒɛˈvʲĩna, AS: kosoḍževʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosodrzew mrz.

 przym. kosodrzewinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kosówka, kosodrzew, sosna górska, kosówka właściwa

 (1.2) kosówka, kosodrzew, sosna górska, kosówka właściwa

Wiktionary


kosodrzewinowy

przymiotnik od: kosodrzewina


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) składający się z kosodrzewiny

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części kosodrzewiny

 (1.3) będący częścią kosodrzewiny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔsɔḍʒɛvʲĩˈnɔvɨ, AS: kosoḍževʹĩnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosodrzewina

Wiktionary


kosogon

ryba zaliczana do rzędu rekinokształtnych; lis morski


SJP.pl

Kosogon, lis morski (Alopias vulpinus) – gatunek morskiej ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny kosogonowatych (Alopiidae). Poławiana gospodarczo i w wędkarstwie.

Wikipedia


kosok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. sierp

Wiktionary


kosoń

błonkówka z rodziny gąsieniczników


SJP.pl

Kosoń (ukr. Косонь, węg. Mezőkaszony) – wieś na Ukrainie w rejonie berehowskim obwodu zakarpackiego. W miejscowości znajduje się przejście graniczne Kosoń-Barabás z Węgrami.

Wikipedia


kosooki

przestarzale:
1. mający skośne oczy; skośnooki;
2. mający zeza; zezowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. skośnooki

 (1.2) przest. zezowaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosookość ż.

 przysł. kosooko

Wiktionary


kosorowice

Kosorowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Kossorowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Tarnów Opolski.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Wikipedia


kosów

melodyjnie śpiewający ptak z rodziny drozdowatych, o upierzeniu brunatnym u samicy i prawie czarnym u samca, żyjący w Eurazji i Afryce


SJP.pl

W Polsce
  • Kosów – część wsi Krasne w woj. lubelskim, w pow. lubartowskim, w gminie Uścimów
  • Kosów – wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Bedlno
  • Kosów – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Moszczenica
  • Kosów – część wsi Marianki w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Ciepielów
  • Kosów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. piaseczyńskim, w gminie Lesznowola
  • Kosów – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Kowala
  • Kosów – przystanek kolejowy w Kosowie, w gminie Kowala

Wikipedia


kosowianin

mieszkaniec Kosowa Lackiego (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kosowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gospodarze ośrodka powoli żegnają się z mieszkającymi od maja albańskimi rodzinami. Jednocześnie szykują się na przyjęcie kolejnej grupy Kosowian.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kosowo n.

:: fż. Kosowianka ż.

 przym. kosowski

Wiktionary


kosowianka

mieszkanka Kosowa Lackiego (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Kosowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kosowo n.

:: fm. Kosowianin m.

 przym. kosowski

Wiktionary


kosowice

Kosowice – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bodzechów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 751.

Wikipedia


kosowicz

nazwisko


SJP.pl


kosówka

karłowaty gatunek sosny rosnący w górach powyżej górnej granicy lasu; kosodrzew, kosodrzewina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. syst. nazwa systematyczna|Pinus mugo|Turra|ref=tak., gatunek drzewa lub krzewu iglastego należący do rodziny sosnowatych, rosnący w górach, powyżej górnej granicy lasu;

 (1.2) dendr. krzew z gatunku kosówek (1.1)

 (1.3) bot. piętro roślinności w wysokich górach

Wiktionary

  • kosodrzewina – gatunek roślin z rodziny sosnowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pylenie kosówki następuje od maja do lipca.

 (1.2) Tę kosówkę posadził któryś z naszych ogrodników.

 (1.3) Wygląd kosówki zmienia się wraz z wysokością.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kosodrzew, kosodrzewina, kosówka właściwa, sosna górska

 (1.2) kosodrzew, kosodrzewina, kosówka właściwa, sosna górska

 (1.3) kosodrzewina

Wiktionary


kosówkowy

przymiotnik od: kosówka


SJP.pl


kosownik

w gwarze przestępczej: sprawca rozboju


SJP.pl


kosowo

1. terytorium sporne w południowej Europie ze stolicą w Prisztinie, państwo częściowo uznawane na arenie międzynarodowej;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. częściowo uznawane państwo w Europie ze stolicą w Prisztinie;

Wiktionary

Kosowo, Republika Kosowa (alb.: Kosova / Kosovë, Republika e Kosovës; serb.: Косово, Kosovo, Република Косовo, Republika Kosovo) – państwo w południowej Europie ze stolicą w Prisztinie o ograniczonym uznaniu na arenie międzynarodowej (patrz: lista państw formalnie uznających niepodległość Kosowa), które jednostronnie ogłosiło niepodległość 17 lutego 2008 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Serbski parlament przyjął rezolucję w sprawie Kosowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈsɔvɔ, AS: kosovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kosowianin m., Kosowianka ż.

 przym. kosowski, Kosowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Republika Kosowa

Wiktionary


kosoworotka

tradycyjna męska koszula rosyjska ze skośnie zapinanym kołnierzem, stójką


SJP.pl

Kosoworotka – tradycyjna rosyjska, prosta i długa koszula męska z kołnierzem-stójką, rozcięciem po lewej stronie oraz długimi rękawami, noszona na wierzch spodni i przewiązywana paskiem w pasie.

Wikipedia


kosowski

przymiotnik od: Kosowo, Kosów Lacki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Kosowa

Wiktionary

Kosowski – polskie nazwisko. Według danych z lat 90 XX wieku nazwisko to nosiło 6 208 Polskich obywateli zarejestrowanych w rejestrze PESEL.

Osoby o nazwisku Kosowski:

  • Adrian Kosowski – polski fizyk
  • Andrzej Kosowski – menadżer kultury
  • Bartosz Kosowski – polski ilustrator
  • Grzegorz Kosowski – polski samorządowiec
  • Jakub Kosowski – polski tenisista

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kosowo n., Kosowianin mos., Kosowianka ż.

 przym. Kosowy

Wiktionary


kossak

potocznie: dzieło Juliusza Kossaka - polskiego malarza, rysownika i ilustratora; Kossak


SJP.pl

  • Gloria Kossak – malarka, poetka, siostra Simony
  • Hilary Kossak – polski oficer
  • Hryhorij Kossak – ukraiński oficer, pułkownik UHA, brat Iwana
  • Iwan Kossak – ukraiński oficer, brat Hryhorija
  • Janina Kossak-Pełeńska – pisarka, dziennikarka
  • Jerzy Kossak polski malarz, syn Wojciecha, ojciec Simony
  • Juliusz Kossak – polski malarz
  • Karol Kossak – polski malarz, akwarelista, wnuk Juliusza, bratanek Wojciecha
  • Leon Kossak – polski malarz, brat Juliusza
  • Mychajło Kossak – ukraiński działacz społeczny, wydawca
  • Mychajło Kossak – ukraiński dyrygent, brat Wasyla
  • Simona Kossak – biolog, profesor nauk leśnych, autorka publikacji przyrodniczych
  • Wasyl Kossak – ukraiński aktor i śpiewak (tenor)
  • Władysław Kossak – polski malarz, brat Juliusza
  • Wojciech Kossak – polski malarz, syn Juliusza
  • Zenon Kossak – ukraiński nacjonalista
  • Zofia Kossak – polska powieściopisarka

Wikipedia


kossakowski

1. nazwisko, np. Eustachy Kossakowski (1925-2001), fotografik;
2. przymiotnik dzierżawczy - należący do Kossaka lub z nim związany


SJP.pl

Kossakowscy (Kosakowscy) – polski ród szlachecki, pieczętujący się herbem Ślepowron, którego niektóre linie otrzymały w czasach rozbiorów tytuł hrabiowski.

Wikipedia


kossobudzki

nazwisko


SJP.pl


kossowski

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Kossowski (1905-1986) – polski malarz i rzeźbiarz
  • Aleksander Kossowski (1886-1965) – polski historyk
  • Antoni Kossowski (1701–1771) z Głogowy herbu Dołęga – sekretarz wielki koronny
  • Franciszek Kossowski (zm. 1700) – wojski lubelski
  • Edmund Kossowski (1920-2002) – polski śpiewak operowy
  • Henryk Kossowski (ujednoznacznienie)
  • Ignacy Kossowski (XVIII w.) – starosta radziejowski, kłodawski
  • Ignacy Pantaleon Kossowski (XVIII w.) – cześnik chęciński, łowczy chęciński,wojski większy chęciński
  • Jan Kossowski(1898 – 1958) – architekt i budowniczy
  • Jerzy Kossowski (1889-1969) – polski pisarz
  • Jerzy Kossowski (1892-1939) – kapitan awiacji Armii Imperium Rosyjskiego, pułkownik pilot Wojska Polskiego.
  • Maciej Kossowski (1937-2022) – polski piosenkarz i muzyk
  • Olgierd Kossowski (1928-2011) – polski lekarz, neurolog
  • Roch Kossowski herbu Dołęga (1737-1813) – podskarbi wielki koronny
  • Tomasz Kossowski (XVIII w.) – chorąży brzeziński, stolnik brzeziński, chorąży orłowski, stolnik orłowski
  • Władysław Kossowski (ur. 1836) – oficer armii rosyjskiej, spiskowiec, powstaniec z 1863, sybirak
  • Wieniedikt Abdank-Kossowski (1918-1994) – wojskowy armii litewskiej, emigracyjny działacz polityczno-społeczny.
  • Witold Habdank Kossowski (1894-1954) – pierwszy dyrektor pierwszego liceum w Stalowej Woli
  • Władimir Abdank-Kossowski (1886-1962) – rosyjski wojskowy, emigracyjny działacz społeczno-polityczny

Wikipedia


kossuth

Osoby:

  • Ferenc Kossuth – węgierski polityk i inżynier
  • Lajos Kossuth – węgierski bohater narodowy, przywódca rewolucji
  • Stanisław Kossuth – polski inżynier górnictwa
  • Stefan Kossuth – polski inżynier i działacz społeczny

Wikipedia


kostański

nazwisko


SJP.pl


kostarczyk

nazwisko


SJP.pl


kostaryka

państwo w Ameryce Środkowej ze stolicą w San José; Republika Kostaryki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Środkowej;

Wiktionary

Kostaryka (Costa Rica, hiszp. dosł. „bogate wybrzeże”, Republika KostarykiRepública de Costa Rica) – państwo w Ameryce Centralnej nad Morzem Karaibskim i Oceanem Spokojnym. Graniczy od północy z Nikaraguą na odcinku 309 km i od południa z Panamą – 330 km. Łączna długość wybrzeża karaibskiego i pacyficznego wynosi 1290 km.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już trzy lata mieszkam w Kostaryce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstaˈrɨka, AS: kostaryka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostarykanin m., Kostarykanka ż., kostarykańskość ż.

 przym. kostarykański

Wiktionary


kostarykanin

obywatel Kostaryki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Kostaryki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mecz Serbów z Kostarykanami oglądało dziesięć milionów widzów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstarɨˈkãɲĩn, AS: kostarykãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostaryka ż.

:: fż. Kostarykanka ż.

 przym. kostarykański

Wiktionary


kostarykanka

obywatelka Kostaryki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Kostaryki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstarɨˈkãŋka, AS: kostarykãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostaryka ż.

:: fm. Kostarykanin mos.

 przym. kostarykański

Wiktionary


kostarykański

przymiotnik od: Kostaryka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Kostaryki, państwa w Ameryce Środkowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W miarę upływu czasu przewagę na murawie uzyskali gracze tureccy. Częściej przebywali na połowie rywali, konstruując groźniejsze akcje i niepokojąc obrońców kostarykańskich.

 (1.1) Najwięcej jest chętnych na kawy smakowe, np. irlandzką, a z tradycyjnych najczęściej kupowana jest kolumbijska i kostarykańska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstarɨˈkãj̃sʲci, AS: kostarykãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostaryka ż., Kostarykanin mos., Kostarykanka ż.

Wiktionary


kostarz

w staropolszczyźnie: mężczyzna często grający w karty lub kości, zazwyczaj nieuczciwie; kostera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. gracz w kości

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔstaʃ, AS: kostaš

Wiktionary


kostas

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., forma poufała imienia Konstandinos

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój grecki przyjaciel Kostas mieszka w Salonikach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kosta m., Konstandinos m., Konstanty m., Konstantyn m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Kosta

Wiktionary


kostecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Kostecki
  • Ada Kostrz-Kostecka (ur. 1951) – dziennikarka i publicystka
  • Artur Kostecki (ur. 1978) – hokeista
  • Barbara Houwalt-Kostecka (ur. 1935) – malarka i poetka
  • Dawid Kostecki (1981-2019) – bokser
  • Franciszek Kostecki (1758-1844) – polski lekarz
  • Franciszek Kostecki (1792-przed 1856) – burmistrz Lipna, Wyszogrodu i Warki
  • Halina Kostecka-Kwiatkowska, ps. "Halusia" (1917-1944) – łączniczka, sanitariuszka w powstaniu warszawskim
  • Henryk Kostecki (1930-1999) – polityk, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
  • Józef Kostecki (1922-1980) – aktor
  • Karol Kostecki (1917-1998) – kapitan piechoty Wojska Polskiego
  • Leon Kostecki (1911-1955) – polski oficer
  • Leszek Kostecki (1934-1988) – malarz i grafik
  • Marek Kostecki (ur. 1953) – polski działacz hokeja na lodzie
  • Mikołaj Kostecki (1878-1932) – polski generał
  • Nepomucena Kostecka (1807-1847) – aktorka
  • Platon Kostecki (1832-1908) – dziennikarz, poeta
  • Robert Kostecki (ujednoznacznienie)
  • Rudolf Kostecki (1894) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari
  • Salomea Kostecka (1887-1931) – nauczycielka, działaczka oświatowa i narodowa
  • Tadeusz Kostecki (1905-1965) – pisarz
  • Wincenty Kostecki (1831-1868) – polski szlachcic
  • Wojciech Kostecki (ur. 1936) – aktor teatralny i filmowy
  • Zdzisław Andrzej Kostecki (1864-1947) – generał brygady Wojska Polskiego

Wikipedia


kosteczka

zdrobnienie od: kostka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: kostka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈstɛt͡ʃka, AS: kostečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostka ż., kostucha ż., kość ż., kościstość ż., kostniak mrz.

 przym. kościsty

Wiktionary


kostek

rzadko: szczątki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Konstanty lub Konstantyn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostkówna ż.

:: fż. Kostkowa ż.

Wiktionary


kostencki

nazwisko


SJP.pl


kostenko

nazwisko


SJP.pl


kostera

1. drapieżna ryba z rzędu zrosłoszczękich, żyjąca w morzach tropikalnych;
2. (r. żeński) przestarzałe: kobieta często grająca w karty lub kości, zazwyczaj nieuczciwie; także o mężczyźnie, z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. ryba drapieżna

 (1.2) karc. namiętny, nieuczciwy gracz

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

WQg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa
  • Kostera – część wsi Widuchowa woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Busko-Zdrój
  • Kostera – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Gnojno

Wikipedia


kosternik

kosternik leśniak - motyl z rodziny powszelatkowatych


SJP.pl


kosterski

kostera (osoba)


SJP.pl


kosterstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. namiętne granie w kości lub karty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Usunął oficerów, oddających się pijaństwu i kosterstwu, tudzież takich, którzy udręczali żołnierzy.

Wiktionary


kostioza

pasożytnicza choroba ryb wywoływana przez wiciowce


SJP.pl

Kostioza, ichtiobodoza, Costiosis – pasożytnicza choroba ryb wywoływana przez wiciowce z rodzaju Ichthyobodo.

Wyróżnia się dwa gatunki wiciowców z rodzaju Ichthyobodo: I. necatrix oraz I. pyriformis, z czego ten pierwszy jest najczęstszą przyczyną wywoływania tej choroby. Nazwa wywodzi się od dawniej używanej nazwy rodzajowej Costia.

Wikipedia


kostium

1. ubiór damski składający się z żakietu i spódnicy;
2. strój przeznaczony do uprawiania pewnych sportów np. gimnastyki, pływania;
3. strój balowy lub karnawałowy, charakterystyczny dla jakiejś epoki lub postaci;
4. ubranie aktora, charakteryzujące postać graną w teatrze lub filmie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) teatr. sceniczne ubranie aktora, charakteryzujące graną postać

 (1.2) odzież. ubranie damskie, w skład którego wchodzą żakiet i spódnica

 (1.3) odzież. specjalny strój przeznaczony do uprawiania pewnych sportów

 (1.4) odzież. strój używany jako przebranie na balach, zabawach i paradach głównie w okresie karnawału

 (1.5) odzież. kobiecy strój na plażaażę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W teatrze ważnym uzupełnieniem kostiumów są fryzury i charakteryzacja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔstʲjũm, AS: kostʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostiumeria ż.

 przym. kostiumowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przebranie

 (1.2) ubranie

 (1.3) ubranie

 (1.4) przebranie

 (1.5) ubranie

Wiktionary


kostiumer

pracownik teatru lub opery zajmujący się kostiumami


SJP.pl


kostiumeria

kostiumernia;
1. pracownia, w której szyje się kostiumy teatralne;
2. pomieszczenie na zapleczu teatru do przechowywania kostiumów


SJP.pl


kostiumerka

kostiumer


SJP.pl

Patrz:

kostiumer

kostiumernia

kostiumeria;
1. pracownia, w której szyje się kostiumy teatralne;
2. pomieszczenie na zapleczu teatru do przechowywania kostiumów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teatr. pracownia kostiumów teatralnych

 (1.2) teatr. miejsce przechowywania kostiumów w teatrze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostiumer mos.

 przym. kostiumowy

Wiktionary


kostiumik

zdrobnienie od: kostium


SJP.pl


kostiumograf

osoba opracowująca koncepcję plastyczna kostiumów, fryzur, rekwizytów itp. dla postaci występujących w filmie lub teatrze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się kostiumografią

Wiktionary

Kostiumograf – osoba zajmująca się opracowywaniem koncepcji plastycznej kostiumów, fryzur oraz rekwizytów dla aktorów występujących w kinie lub teatrze. Praca kostiumografa zasadniczo różni się od pracy projektanta mody, jego uwaga skupia się przede wszystkim na stworzeniu ubioru na potrzeby filmu bądź spektaklu, na podstawie realiów w nim przedstawianych oraz koncepcji reżysera. Kostiumografowie zwykle pracują w grupach, aby skończyć pracę w wyznaczonym terminie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kostiumografia ż.

 przym. kostiumograficzny

Wiktionary


kostiumografia

sztuka opracowywania koncepcji plastycznych kostiumów i fryzur postaci scenicznych lub telewizyjnych


SJP.pl

Kostiumograf – osoba zajmująca się opracowywaniem koncepcji plastycznej kostiumów, fryzur oraz rekwizytów dla aktorów występujących w kinie lub teatrze. Praca kostiumografa zasadniczo różni się od pracy projektanta mody, jego uwaga skupia się przede wszystkim na stworzeniu ubioru na potrzeby filmu bądź spektaklu, na podstawie realiów w nim przedstawianych oraz koncepcji reżysera. Kostiumografowie zwykle pracują w grupach, aby skończyć pracę w wyznaczonym terminie.

Wikipedia


kostiumografka

kostiumograf


SJP.pl

Patrz:

kostiumograf

kostiumolog

specjalista w zakresie kostiumologii


SJP.pl

Kostiumologia – nauka zajmująca się historią ubiorów, zapoczątkowana w XVI wieku. Od XVII wieku rozwijana była przede wszystkim we Francji. Pierwsze publikacje kostiumologiczne w języku polskim opracowano w XIX wieku, na co wpływ miała popularność malarstwa historycznego.

Wikipedia


kostiumologia

nauka zajmująca się historią ubiorów


SJP.pl

Kostiumologia – nauka zajmująca się historią ubiorów, zapoczątkowana w XVI wieku. Od XVII wieku rozwijana była przede wszystkim we Francji. Pierwsze publikacje kostiumologiczne w języku polskim opracowano w XIX wieku, na co wpływ miała popularność malarstwa historycznego.

Wikipedia


kostiumolożka

kostiumolog


SJP.pl

Patrz:

kostiumolog

kostiumować

potocznie: ubierać w kostium


SJP.pl


kostiumowiec

potocznie: osoba zajmująca się kostiumami w filmie lub teatrze


SJP.pl


kostiumówka

potocznie: bal kostiumowy


SJP.pl


kostiumowy

przymiotnik od: kostium


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od kostium

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstʲjũˈmɔvɨ, AS: kostʹi ̯ũmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostium m., kostiumer m., kostiumerka ż., kostiumernia ż., kostiumik m., kostiumowanie n., kostiumowiec m., kostiumowość ż., kostiumówka ż.

 czas. kostiumować

 przym. kostiumerski

 przysł. kostiumowo

Wiktionary


kostka

1. zdrobnienie od: kość;
2. trójkątna płytka z masy lub kości używana do gry na gitarze;
3. sześcian z oznaczonymi punktami ścianami, używany w grach;
4. coś krojonego w kształt sześcianu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kość

 (1.2) anat. mała kość łącząca stopę z nogą;

 (1.3) wojskowy bądź harcerski plecak o charakterystycznym kwadratowym kształcie;

 (1.4) muz. mała płytka, którą gra się na niektórych instrumentach strunowych

 (1.5) efekt gitarowy w postaci przełącznika nożnego

 (1.6) element sprzętu wspinaczkowego, używany do zakładania punktów asekuracyjnych

 (1.7) niewielki przedmiot w kształcie prostopadłościanu

 (1.8) anat. część kości strzałkowej nad stawem nadgarstkowym

 (1.9) pewna jednostkowa porcja towaru, zwykle tłuszczu

 (1.10) nawierzchnia drogi z prostopadłościennych kamieni

 (1.11) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pestka

Wiktionary

  • kość do gry
  • kostka – potoczna nazwa górnego stawu skokowego
  • kostka – wyrostek na piszczeli lub kości strzałkowej
  • kostka wstawna – element czaszki
  • kostka – tornister (plecak)
  • kostka – element sprzętu wspinaczkowego
  • kostka gitarowa – rodzaj plektronu
  • kostka – potoczna nazwa urządzenia wspomagającego grę na gitarze
  • kostka brukowa
  • kostka – pojęcie z teorii grafów
  • kostka Rubika
  • kostka Bedlam
  • kostka Aleksandrowa
  • kostka boolowska
  • kostka introligatorska
  • Kostkowie – kaszubska rodzina szlachecka
    • Kostka – herb szlachecki

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Byłem tak głodny, że poogryzałem całego kurczaka do ostatniej kostki.

     (1.2) Nie mogę grać w piłkę z powodu zwichniętej kostki.

     (1.3) Zawiązał glany, zarzucił kostkę z książkami na plecy i pobiegł do szkoły.

     (1.4) Ta kostka jest dla mnie za miękka, nie dam rady zagrać żadnej solówki.

     (1.7) Ja jak pracowałam w teatrze, oczywiście, był obchodzony Dzień Kobiet (…), był tulipan, były rajstopy i była kostka mydła, tak, pamiętam jak dziś.

     (1.9) Edwardzie, kup proszę dwie kostki margaryny.

     (1.10) Na rynku przed rauszem położono nową kostkę.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈkɔstka, AS: kostka

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. kość ż., kościec m., kostucha ż., kostyczność ż., kostnienie n., skostnienie n.

    :: zdrobn. kosteczka ż.

     czas. kostnieć ndk., skostnieć dk.

     przym. kostny, kościany, kostkowy, kostyczny, kościsty, kostkowaty

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) kosteczka

     (1.3) plecak, tornister

     (1.4) plektron, piórko

     (1.8) nadgarstek

     (1.10) bruk

    Wiktionary


kostkarka

Łuparka, łupiarka lub kostkarka to obrabiarka służąca do mechanicznego łupania kamienia.

Ze względu na przydatność do wykonywania określonego asortymentu produkcji łuparki dzielą się na:

  • Łuparki bloków – do łupania dużych bloków na płyty.
  • Łuparki formaków – wtórne po łupiarkach bloków, lub jako łupiarki do mniejszych bloczków.
  • Łuparki do kostki – do wykonywania kostki brukowej, najczęściej hydrauliczne, jednokolumnowe.
  • Łuparki do płyt – hydrauliczne, bądź mechaniczne, stosowane do łupania płyt, słupków na płyty okładzinowe o fakturze łupanej.

Wikipedia


kostkarz

robotnik wykładający nawierzchnię drogi kostką brukową


SJP.pl


kostki

rzadko: szczątki


SJP.pl

W Polsce
  • Kostki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Sokołów Podlaski
  • Kostki – część wsi Ugoszcz w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Studzienice
  • Kostki – gromada w powiecie buskim
  • Kostki – zamknięty przystanek kolejowy w Kostkach, w województwie mazowieckim

Wikipedia


kostkiewicz

nazwisko


SJP.pl


kostkowanie

obróbka wykańczająca przedmiotów metalowych przez wykonywanie na ich powierzchni drobnych rysek tworzących określony wzór; mazerowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kostkować.

Wiktionary

Pick slide lub pick scrape (dosł. ślizganie/drapanie kostką; brak polskiej nazwy) – technika gry na gitarze elektrycznej (również basowej) polegająca na przesuwaniu krawędzią kostki (plektronu) wzdłuż strun posiadających owijki.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. kostkować

Wiktionary


kostkowaty

przypominający kostkę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przypominający kostkę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostka

Wiktionary


kostkowice

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Kostkowice – wieś w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, w gminie Dębowiec
  • Kostkowice – wieś w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gminie Kroczyce

Wikipedia


kostkowie

nazwisko polskie


SJP.pl

Kostka – kaszubski ród szlachecki.

Wikipedia


kostkowiec

przedstawiciel gromady zwierząt wodnych z typu parzydełkowców


SJP.pl


kostkówka

potocznie:
1. but lub skarpeta sięgające do kostki;
2. droga z kostką brukową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. skarpeta sięgająca do kostki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostka

Wiktionary


kostkówki

potocznie:
1. but lub skarpeta sięgające do kostki;
2. droga z kostką brukową


SJP.pl


kostkowo

W Polsce
  • Kostkowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Gniewino
  • Kostkowo – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. działdowskim, w gminie Rybno
  • Kostkowo – gromada
  • Kostkowo – nieczynny przystanek kolejowy w Kostkowie, w województwie pomorskim

Wikipedia


kostkowski

nazwisko


SJP.pl


kostkowy

przymiotnik od: kostka


SJP.pl


kostkoza

zbyt wiele miejsc pokrytych kostką brukową w przestrzeni publicznej; brukoza


SJP.pl


kostniaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kostniak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostniak m.

Wiktionary


kostniak

niezłośliwy nowotwór w postaci guza wywodzący się z tkanki kostnej, umiejscowiony zwykle w kościach lub częściach miękkich do nich przylegających; osteoma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. łagodny nowotwór tkanki kostnej

Wiktionary

Kostniak (łac. osteoma) – łagodny, wolno rosnący nowotwór kości, zbudowany z dojrzałej, zbitej lub gąbczastej tkanki kostnej. Zmiany te najczęściej lokalizują się w obrębie kości czaszki i twarzoczaszki, zwłaszcza w zatokach przynosowych (szczególnie czołowej), a także w kości czołowej, sitowej i żuchwie. Kostniaki mogą występować pojedynczo lub jako zmiany mnogie, szczególnie w przebiegu zespołu Gardnera – dziedzicznej choroby genetycznej.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kosteczka ż., kościec m., kostnienie n., skostnienie n.

:: zdrobn. kostniaczek m.

 czas. kostnieć ndk., skostnieć dk.

 przym. kostny, kościany, kośćcowy

Wiktionary


kostnica

pomieszczenie, w którym przechowuje się ciała zmarłych do chwili pogrzebu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie, w którym przechowuje się ciała zmarłych do chwili pogrzebu;

 (1.2) przykościelna kaplica pogrzebowa

Wiktionary

Kostnica (marownia, ossarium) – pomieszczenie lub osobny budynek znajdujący się przy kościele, szpitalu lub cmentarzu, w którym przechowuje się ciała zmarłych do chwili pogrzebu. Kostnice służyły także do przechowywania kości, na które natrafiono podczas kopania nowych grobów. Po nagromadzeniu się odpowiedniej ilości takich szczątków dokonywano ich ponownego pochówku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ciało babki już przywieźli z kostnicy.

 (1.2) Obrzędy pogrzebowe rozpoczną się w kostnicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈstʲɲit͡sa, AS: kostʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kostny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) promorta

Wiktionary


kostnienie

proces powstawania kości polegający na przekształcaniu się elementów chrzęstnych szkieletu w tkankę kostną; osyfikacja


SJP.pl

Osteogeneza, osyfikacja, kostnienie – powstawanie kości w rozwoju osobniczym. Może zachodzić na dwa sposoby: kostnienia na podłożu błoniastym lub kostnienia na podłożu chrzęstnym.

Kostnienie na podłożu błoniastym rozpoczyna się w punktach kostnienia, czyli obszarach, w których komórki osteoprogenitorowe (pochodzące z komórek mezenchymy) powstają i proliferują (dzielą się) oraz tworzone są warstwy osteoblastów wokół sieci rozwijających się włosowatych naczyń krwionośnych. Osteoblasty wydzielają osteoid, który ulega uwapnieniu, tworząc obszary kości splotowatej (zwanej pierwotną czy grubowłóknistą), z której powstaje kość dojrzała. W ten sposób powstaje większość kości płaskich.

Wikipedia


kostnina

tkanka kostna obrastająca powierzchnię uszkodzonej kości


SJP.pl

Kostnina (łac. callus) – grubowłóknista, splotowata, pierwotna tkanka kostna powstająca w ognisku uszkodzenia lub złamania kości, powodująca jej zrośnięcie. Powstaje w wyniku namnażania się i różnicowania komórek osteogennych rozrodczej warstwy okostnej, śródkostnej oraz szpiku. Wyróżnia się dwa rodzaje kostniny:

  • zewnętrzna – tworzy w miejscu złamania swoisty mankiet ochronny,
  • wewnętrzna – powstaje od strony jamy szpikowej oraz pomiędzy uszkodzonymi fragmentami kości.

Wikipedia


kostniwo

cement; jedna z tkanek zęba, pokrywająca korzeń zęba, budową zbliżona do kości


SJP.pl

Cement zęba, kostniwo – jedna z tkanek twardych zęba, zmineralizowana, o budowie podobnej do kości zbitej, pokrywająca zębinę korzeniową w zębach szkliwoguzkowych (wtedy koronę zęba pokrywa szkliwo) lub cały ząb szkliwofałdowy ssaków roślinożernych.

Wikipedia


kostno-skórny

dotyczący kości i skóry


SJP.pl


kostno-stawowy

dotyczący kości i stawów


SJP.pl


kostnojęzykokształtne

rząd ryb promieniopłetwych; arowanokształtne, arapaimokształtne


SJP.pl

Kostnojęzykokształtne, arowanokształtne, arapaimokształtne (Osteoglossiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o wielu prymitywnych cechach budowy, zamieszkujących wody słodkowodne całego świata, głównie w obszarach tropikalnych. Większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze otolity pochodzą z mastrychtu.

Wikipedia


kostnopromieniste

gromada ryb kostnoszkieletowych; promieniopłetwe, kostnopromienne, promienistopłetwe


SJP.pl

Promieniopłetwe, kostnopromieniste, kostnopromienne (Actinopterygii, z gr. aktina – promień i pterygio – płetwa) – gromada ryb kostnoszkieletowych (Osteichthyes) o płetwach wspartych na promieniach kostnych, obejmująca większość (około 30 tys.) współcześnie żyjących gatunków ryb. Wykazują znaczne zróżnicowanie morfologiczne. Zasiedlają wszystkie typy wód słodkich, słonawych i słonych. Od mięśniopłetwych odróżnia je budowa płetw i sposób poruszania.

Wikipedia


kostnopromienne

gromada ryb kostnoszkieletowych; promieniopłetwe, kostnopromieniste, promienistopłetwe


SJP.pl

Promieniopłetwe, kostnopromieniste, kostnopromienne (Actinopterygii, z gr. aktina – promień i pterygio – płetwa) – gromada ryb kostnoszkieletowych (Osteichthyes) o płetwach wspartych na promieniach kostnych, obejmująca większość (około 30 tys.) współcześnie żyjących gatunków ryb. Wykazują znaczne zróżnicowanie morfologiczne. Zasiedlają wszystkie typy wód słodkich, słonawych i słonych. Od mięśniopłetwych odróżnia je budowa płetw i sposób poruszania.

Wikipedia


kostnoszkieletowe

nadgromada ryb o szkielecie w różnym stopniu skostniałym


SJP.pl

Wikipedia


kostnoszkieletowy

o cechach kostnoszkieletowych (nadgromada ryb)


SJP.pl


kostnotwórczy

sprzyjający tworzeniu się kości


SJP.pl


kostnołuski

o cechach kostnołuskich (podgromada ryb)


SJP.pl


kostnołuskie

podgromada ryb promieniopłetwych; kostołuskie, chrzęstnokostne


SJP.pl

Kostnochrzęstne, kostołuskie, ganoidy chrzęstne, kostnołuskie, chrzęstnokostne (Chondrostei), błędnie nazywane chrzęstnikami – podgromada ryb promieniopłetwych (Actinopterygii). Pierwotne formy ryb kostnochrzęstnych pojawiły się już we wczesnym dewonie, rozkwit przeżyły w permie i triasie. Występowały na całym świecie. Obecnie występują w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej.

Wikipedia


kostny

dotyczący kości lub pochodzący od nich


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z kostną budową szkieletu nie spotykamy się u bezkręgowców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔstnɨ, AS: kostny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostnica ż., kość ż., kostka ż., kostucha ż., kościec m., kościstość ż., kostniak mrz.

 przym. kościany, kościsty

Wiktionary


kostolice

rodzina ryb o głowach silnie skostniałych z wyrostkami kostnymi


SJP.pl

Głowaczowce, kostolice (Cottoidei) – podrząd ryb skorpenokształtnych (Scorpaeniformes), obejmujący około 800 gatunków klasyfikowanych tradycyjnie w dwóch nadrodzinach: Cottoidea i Cyclopteroidea, jednak relacje pokrewieństwa w obrębie tego taksonu nie zostały ustalone.

Wikipedia


kostolicy

o cechach kostolicych (rodzina ryb)


SJP.pl


kostomłocianin

mieszkaniec Kostomłotów


SJP.pl


kostomłocianka

mieszkanka Kostomłotów


SJP.pl


kostomłocki

przymiotnik od: Kostomłoty


SJP.pl


kostomłoty

nazwa kilku miejscowości w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Kostomłoty – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Kostomłoty
  • Kostomłoty – wieś w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Kodeń
  • Kostomłoty – osada w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Kodeń
  • Kostomłoty – gmina w powiecie średzkim
  • Kostomłoty – dawna gmina wiejska
  • Kostomłoty – gromada w powiecie średzkim
  • Kostomłoty – dawna wieś w województwie świętokrzyskim, podzielona na Kostomłoty Pierwsze i Kostomłoty Drugie
  • Kostomłoty – przystanek osobowy

Wikipedia


kostorz

nazwisko


SJP.pl


kostotom

przyrząd chirurgiczny w postaci mocnych metalowych nożyc o krótkich ostrzach do przecinania żeber i innych cienkich kości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) med. nożyce do przecinania kości

Wiktionary


kostotomia

zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu żebra lub wycięciu jego części


SJP.pl


kostów

Kostów (niem. Kostau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Byczyna. Usytuowana jest ok. 7 km od miasta na trasie Byczyna – Kępno. Leży na wysokości 170 m n.p.m. Na terenie Kostowa znajdują się stawy hodowlane i stacja PKP. Wieś znajduje się na szlaku kolejowym i szlaku drogowym łączącym Śląsk z Wielkopolską (Poznań).

Wikipedia


kostowcowate

o cechach kostowcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Kostowcowate (Costaceae) – rodzina bylin z rzędu imbirowców. Należy do niej 7–8 rodzajów ze 143–162 gatunkami, większość z nich należy do rodzaju Costus. Przedstawiciele występują w całej strefie tropikalnej, największe zróżnicowanie osiągając w tropikalnej części Ameryki Południowej oraz w rejonie Nowej Gwinei. Szereg gatunków z rodzaju Costus uprawianych jest jako rośliny ozdobne, wykorzystywanych jest jako warzywa i rośliny lecznicze.

Wikipedia


kostowcowaty

o cechach kostowcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


kostowiec

rodzaj roślin tropikalnych z rodziny kostowcowatych


SJP.pl

Kostowiec – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Nadarzyn

W skład sołectwa Urzut-Kostowiec wchodzi także wieś Urzut.

Do 2024 r. miejscowość była częścią wsi Urzut. W latach 1975–1998 Kostowiec administracyjnie należał do województwa warszawskiego.

Wikipedia


kostowski

nazwisko


SJP.pl


kostołuski

o cechach kostołuskich (podgromada ryb)


SJP.pl


kostołuskie

podgromada ryb promieniopłetwych; kostnołuskie, chrzęstnokostne


SJP.pl

  • Kostołuskie (Chondrostei) - podgromada ryb promieniopłetwych (Actinopterygii).
  • Kostołuskie (Holostei) – infragromada ryb promieniopłetwych

Wikipedia


kostroma

miasto w Federacji Rosyjskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto obwodowe w europejskiej części Federacji Rosyjskiej;

 (1.2) geogr. rzeka w Rosji przeduralskiej, lewy dopływ Wołgi;

Wiktionary

  • Kostroma – miasto w Rosji
  • Kostroma – rzeka w Rosji, dopływ Wołgi
  • Kostroma – personifikacja wiosny i urodzaju w wierzeniach wschodniosłowiańskich

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈstrɔ̃ma, AS: kostrõma

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kostromski

Wiktionary


kostromski

przymiotnik od: Kostroma (rzeka lub miasto w Rosji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kostromą, dotyczący Kostromy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostroma ż.

Wiktionary


kostropaty

szorstki, chropowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. szorstki, chropowaty

 (1.2) przen. nieelegancki, szorstki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔstrɔˈpatɨ, AS: kostropaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chropawy, chropowaty, nierówny, szorstki

Wiktionary


kostrowicki

nazwisko


SJP.pl


kostruba

dawniej: nierówność, guz, wyrostek


SJP.pl


kostrubacz

gwarowo: osoba nieporządna, nieokrzesana


SJP.pl


kostrubaty

dawniej: kosmaty


SJP.pl


kostrubiec

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Franciszek Kostrubiec – polski materiałoznawca
  • Jarosław Kostrubiec – polski prawnik, nauczyciel akademicki

Wikipedia


kostrz

nazwisko polskie


SJP.pl


kostrzeń

kostrzeń baryłkowaty - gatunek chrząszcza z rodziny jelonkowatych


SJP.pl


kostrzeszyn

Kostrzeszyn – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Złota.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


kostrzewa

roślina należąca do rodziny wiechlinowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Festuca|L.|ref=tak., rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju kostrzewa (1.1)

Wiktionary

Kostrzewa (Festuca L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego ok. 450–640 gatunków występujących w strefie klimatu umiarkowanego na całym świecie, w strefie międzyzwrotnikowej gatunki z tego rodzaju rosną w górach. W obrębie rodzaju wyróżnia się wiele gatunków zbiorowych, wiele taksonów jest morfologicznie bardzo podobnych. Ważnymi cechami diagnostycznymi są układ pasm sklerenchymy na przekroju poprzecznym liścia oraz sposób rozgałęziania się pędów wegetatywnych (śródpochwowe lub pozapochwowe).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W strefie międzyzwrotnikowej gatunki kostrzewy rosną w górach.

 (1.2) Artysta przedstawił zwarte kępy kostrzewy smagane wiatrem.

 (1.2) Wiechowate pióropusze kostrzew dominują w krajobrazie.

Wiktionary


kostrzewiec

osadnik kostrzewiec - motyl z rodziny rusałkowatych


SJP.pl


kostrzewski

nazwisko


SJP.pl

Kostrzewski – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ponad cztery tysiące osób.

Osoby noszące nazwisko Kostrzewski:

  • Albin Kostrzewski – polski działacz państwowy i ekonomista, wiceminister.
  • Andrzej Kostrzewski – polski geograf i geolog.
  • Andrzej Kostrzewski – polski prawnik.
  • Barbara Kostrzewska – polska piosenkarka.
  • Franciszek Kostrzewski – polski malarz realistyczny.
  • Józef Kostrzewski – polski archeolog, muzeolog, profesor Uniwersytetu Poznańskiego.
  • Mateusz Kostrzewski – polski koszykarz występujący na pozycji niskiego skrzydłowego.
  • Roman Kostrzewski – wokalista zespołu Kat.
  • Roman Kostrzewski – polski działacz sportowy, sędzia piłkarski.
  • Stanisław Kostrzewski – polski ekonomista, były wiceprezes Banku Ochrony Środowiska.
  • Stefan Kostrzewski – polski lekkoatleta, koszykarz.
  • Wawrzyniec Kostrzewski – polski reżyser i scenarzysta teatralny i telewizyjny.

Wikipedia


kostrzyca

1. wieś i osada w Polsce;
2. szczyt w Czarnohorze


SJP.pl

  • kostrzyca – mieszaniec międzyrodzajowy traw
W Polsce
  • Kostrzyca – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. karkonoskim, w gminie Mysłakowice
  • Kostrzyca – część kolonii Bolesławowo w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Debrzno
  • Kostrzyca – gromada w powiecie jeleniogórskim
  • Kostrzyca – szczyt w Czarnohorze
  • Harcerskie Schronisko Turystyczne Kostrzyca
  • Kostrzyca – nieczynny przystanek kolejowy w Kostrzycy w województwie dolnośląskim

Wikipedia


kostrzyn

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim;

 (1.3) geogr. zob. Kostrzyn nad Odrą.

Wiktionary

Kostrzyn – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kostrzyn. Położone 21 km na wschód od Poznania, 32 km od Gniezna, 27 km od Wrześni oraz 20 km od Środy Wielkopolskiej.

Według danych z 1 stycznia 2019 roku miasto liczyło 9677 mieszkańców.

Przez miasto przebiegają droga ekspresowa S5, droga krajowa nr 92 i linia kolejowa Berlin – Warszawa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] rzucił w kąt Cycerona, przypasał szabelkę, wsadził na głowę konfederatkę z dwubarwnem piórkiem i ruszył z legionem pod Pogrzybowo, a potem za swoją imprezę pokutował wraz z innymi w Kostrzynie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔsṭʃɨ̃n, AS: kosṭšỹn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostrzynianin m., kostrzynianka ż., Kostrzyń m.

 przym. kostrzyński

Wiktionary


kostrzynek

Kostrzynek – osada w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Wysoka. Wchodzi w skład sołectwa Mościska.

W latach 1975–1998 osada należała administracyjnie do województwa pilskiego.

W miejscowości był przystanek kolei wąskotorowej Kostrzynek.

Wikipedia


kostrzynianin

mieszkaniec Kostrzyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Kostrzyna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostrzyn m.

:: fż. kostrzynianka ż.

 przym. kostrzyński

Wiktionary


kostrzynianka

mieszkanka Kostrzyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Kostrzyna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostrzyn m.

:: fm. kostrzynianin m.

 przym. kostrzyński

Wiktionary


kostrzyński

przymiotnik od: Kostrzyn


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kostrzynem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kostrzyn m., kostrzynianin m., kostrzynianka ż.

Wiktionary


kostucha

potocznie: postać śmierci wyobrażana jako kościotrup z kosą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. personifikacja śmierci zabierająca ludzi w zaświaty, przedstawiana jako szkielet, zwykle z atrybutami takimi jak kosa, klepsydra czy kaptur

forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.

 (2.1) D. lp. od: kostuch

Wiktionary

Śmierć (personifikacja) – nadanie biologicznemu zjawisku śmierci cech ludzkich, nierzadko również antropomorficznej postaci. Śmierć jako pojęcie abstrakcyjne była personifikowana przez twórców wielu epok.

Najpopularniejsze, a mające swe źródło w średniowieczu, wyobrażenia śmierci:

  • zakapturzona postać kobieca (słowo śmierć w języku polskim jest rzeczownikiem rodzaju żeńskiego) lub męska (np. Ankou w bretońskich wierzeniach ludowych)
  • kostucha – ludowe, jako kościotrupa z kosą, czasem w kapturze. Jednak nie zawsze występuje pod postacią szkieletu, czasem kaptur całkowicie skrywa widok twarzy w cieniu i nie widać innych części ciała, więc może występować jako duch (mimo tego, że widać płaszcz, kaptur oraz kosę).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Człowiek jest jako ten ptak bezbronny, na świat puszczony – a to go jastrząb, a to go zwierz, a to głód, a w końcu i ta kostucha dodusi (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈstuxa, AS: kostuχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kość ż., kostka ż., kosteczka ż., kostuch m., kostur m.

:: zdrobn. kostusia ż.

 przym. kostny, kościsty, kościany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śmiertka, kostuch

Wiktionary


kostuchna

Kostuchna – część oraz dzielnica Katowic, położona w południowej części miasta, na Płaskowyżu Murcek, granicząca z Podlesiem, Zarzeczem, Piotrowicami-Ochojcem, Murckami i miastem Tychy, w latach 1967–1975 samodzielne miasto.

Początki Kostuchny sięgają XVII wieku. Osadnictwu na tym obszarze sprzyjało występowanie w tym rejonie rud żelaza. W późniejszym czasie osiedlali się tu się chałupnicy i robotnicy leśni, zaś przełomem w rozwoju terenów dzielnicy był początek XX wieku i założenie kopalni „Böer” („Boże Dary”; później połączona z zakładem „Murcki”), która była największym zakładem należącym do książąt pszczyńskich. Przy niej powstała osada robotnicza – późniejsza kolonia Boże Dary. Liczba ludności systematycznie rosła. W latach 1951–1954 północna część Kostuchny była dzielnicą Katowic, zaś w 1954 roku Kostuchna została siedzibą gromady Kostuchna, którą zanim zaczęła działać, przekształcono na osiedle, które w 1967 roku uzyskało prawa miejskie. Kostuchnę ponownie, tym razem w całości, włączono do Katowic 27 maja 1975 roku, a od 1 stycznia 1992 roku stała się ona jedną z jej administracyjnych dzielnic.

Wikipedia


kostulski

nazwisko


SJP.pl


kostumbryzm

prąd w romantycznej literaturze hiszpańskiej


SJP.pl

Kostumbryzm (hiszp. costumbrismo, od costumbre – obyczaj) – kierunek w literaturze i sztuce hiszpańskiej i hispanoamerykańskiej. Zapoczątkowany w Hiszpanii w XVII w., rozwinął się w okresie romantyzmu. Kostumbryzm dąży do wiernego zobrazowania życia i obyczajów epoki, przedstawia lokalne regiony, ich codzienność i folklor.

Wikipedia


kostur

1. kij służący do podpierania się;
2. pręt służący do rozgarniania żarów lub rozbijania ziemi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kij lub laska używane jako podpórka przy chodzeniu

Wiktionary

  • Kostur – rodzaj laski
  • Kostur sadzarski – narzędzie do sadzenia drzew

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektóre staruszki wymyślały mu od ostatnich, jedna stłukła go kosturem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostucha ż.

Wiktionary


kosturek

mały kostur; kij, drążek


SJP.pl


kostuś

zdrobnienie od: kostucha


SJP.pl


kostusia

zdrobnienie od: kostucha


SJP.pl


kostyczniej

stopień wyższy od przysłówka: kostycznie


SJP.pl


kostyczność

kostyczny


SJP.pl

Patrz:

kostyczny

kostyczny

o człowieku: uszczypliwy, złośliwy, zgryźliwy, szyderczy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) niezwykle złośliwy lub opryskliwy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kostka ż., kostyczność ż.

 przysł. kostycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opryskliwy, złośliwy

Wiktionary


kostyra

nazwisko


SJP.pl

Kostyra – polskie nazwisko

Wikipedia


kośwa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w obwodzie swierdłowskim i Kraju Permskim

Wiktionary


kosy

o oczach, spojrzeniu: krzywy, ukośny, zezujący


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. krzywy, pochyły

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B., i W. plural|kosa.

 (2.2) M., B. i W. lm. od: kos

Wiktionary

  • Kosy – herb szlachecki

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. ukos mrz.

Wiktionary


kosycarz

nazwisko


SJP.pl


kosyginowski

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z działaczem komunistycznym Aleksiejem Kosyginem

Wiktionary


kosynier

żołnierz uzbrojony w kosę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. żołnierz pieszy z kosą o ostrzu osadzonym na sztorc;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈsɨ̃ɲɛr, AS: kosńer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosa ż., koszenie n., skoszenie n., podkoszenie n., podkaszanie n., pokos m.

 czas. kosić ndk., skosić dk., podkaszać ndk., podkosić dk.

 przym. kosynierski, kośny

Wiktionary


kosynierka

kosynier


SJP.pl

Patrz:

kosynier

kosynierski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z kosynierem, dotyczący kosynierów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosa ż., kosynier mos.

Wiktionary


kosynka

regionalnie: trójkątna chustka


SJP.pl


kosz

1. rodzaj pojemnika; koszyk;
2. pojemnik na śmieci, odpadki;
3. rodzaj osłony;
4. pleciony fotel plażowy;
5. boczna przyczepa motocykla;
6. gondola balonu;
7. pot. koszykówka;
8. tatarski lub kozacki obóz wojskowy; komenda takiego obozu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pojemnik pleśćeciony z elastycznego materiału naturalnego lub sztucznego

 (1.2) jakikolwiek pojemnik przypominający kosz (1.1)

 (1.3) pojemnik na odpady

 (1.4) zawartość kosza (1.1-3)

 (1.5) zob. kosz plażowy.

 (1.6) lotn. gondola zawieszona pod balonem, mieszcząca pasażerów i bagaż

 (1.7) sport. obręcz z siatką umieszczona na tablicy, do której koszykarze starają się wrzucić piłkę

 (1.8) techn. element podnośnika, w którym stoi człowiek

 (1.9) mot. boczna przyczepa motocykla

 (1.10) stpol. obóz Tatarów lub Kozaków

 (1.11) inform. folder systemowy do przechowywania usuniętych plików

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) pot. koszykówka

 (2.2) pot. trafienie piłką do kosza (1.7)

Wiktionary

  • kosz – rodzaj plecionego pojemnika
  • kosz (dach) – wklęsła krawędź dachu
  • kosz balonowy – gondola pod balonem
  • kosz – element broni białej chroniący dłoń
  • kosz – gondola z kołem doczepiana do motocykla
  • kosz plażowy – plażowa osłona od wiatru lub nadmiernego nasłonecznienia
  • kosz – rodzaj furmanki
  • kosz – obóz albo oddział Tatarów lub Kozaków
  • kosz dziobowy lub rufowy – barierka na dziobie lub rufie jachtu
  • kosz – część systemów operacyjnych
  • kosz – pojemnik przeznaczony na śmieci
  • kosz – pot. koszyk, pojemnik w sklepie samoobsługowym, służący do gromadzenia zakupywanych towarów
  • kosz – miejsce, do którego wykonuje się rzuty w koszykówce
  • kosz – pot. nazwa koszykówki – gry zespołowej
  • kosz – pot. trafienie, celny, punktowany rzut w koszykówce
  • Kosz Mieczysław – muzyk jazzowy
  • Kosz Dariusz – scrabblista i matematyk
  • Kosz – wieś w Armenii, w prowincji Aragacotn
  • Kosz – przystanek kolejowy w pobliżu miejscowości Kosz, w rejonie mścisławskim, w obwodzie mohylewskim, na Białorusi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na podłodze stał kosz z węglem.

 (1.2) Wchodząc do sklepu, wzięła kosz.

 (1.3) Wrzuć te papierki do kosza.

 (1.10) W drodze powrotnej natknęli się na kosz Tatarów.

 (2.1) Na mnie nie licz: jutro gram w kosza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔʃ, AS: koš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszykówka ż., koszykarz m., koszykarka ż., koszyczkowe n., koszykarstwo n.

:: zdrobn. koszyk m., koszyczek m.

 przym. koszowy, koszykowy, koszykarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-3) pojemnik

 (1.1) plecionka

 (1.3) kosz na śmieci / kosz na śmiecie, kubeł (na śmieci[e]), pojemnik (na śmieci[e]), śmietnik

 (1.4) zawartość

 (1.6) gondola

 (1.10) obóz, obozowisko

 (2.1) koszykówka

 (2.2) punkt

Wiktionary


koszący

lot koszący - lot samolotu lub szybowca na wysokości do około 50 metrów


SJP.pl


koszajec

2 miejscowości w Polsce:

  • Koszajec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pruszkowskim, w gminie Brwinów
  • Koszajec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Rybno

Wikipedia


koszalin

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Polsce w województwie zachodniopomorskim, dawniej koszalińskim;

Wiktionary

Koszalin (niem. Köslin) – miasto na prawach powiatu w północno-zachodniej Polsce, położone w województwie zachodniopomorskim, nad rzeką Dzierżęcinką, nad jeziorami: Jamno i Lubiatowo Północne. Siedziba powiatu koszalińskiego, sądu okręgowego, wydziału zamiejscowego urzędu marszałkowskiego i delegatury urzędu wojewódzkiego. Według danych GUS z 30 czerwca 2024 r. Koszalin liczył 105 143 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wynosiła 995,9 os./km².

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielu dawnych wilniuków po wojnie osiedliło się w Koszalinie .

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃalʲĩn, AS: košalʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszaliniak m., koszalinianin m., koszalinianka ż., Koszalińskie n.

 przym. koszaliński, podkoszaliński

Wiktionary


koszaliniak

potocznie: koszalinianin (mieszkaniec Koszalina)


SJP.pl


koszalinianin

mieszkaniec Koszalina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Koszalina

 (1.2) osoba pochodząca z Koszalina, urodzona w Koszalinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Urodziłem się w Koszalinie, jestem więc koszalinianinem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃalʲĩˈɲä̃ɲĩn, AS: košalʹĩńä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koszalin m., Koszalińskie n., koszaliniak m.

:: fż. koszalinianka ż.

 przym. koszaliński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pot. koszaliniak

Wiktionary


koszalinianka

mieszkanka Koszalina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Koszalina

 (1.2) kobieta pochodząca z Koszalina, urodzona w Koszalinie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃalʲĩˈɲãnka, AS: košalʹĩńãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koszalin m., Koszalińskie n., koszaliniak m.

:: fm. koszalinianin m.

 przym. koszaliński

Wiktionary


koszaliński

przymiotnik od: Koszalin, Koszalińskie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Koszalina, związany z Koszalinem, pochodzący z Koszalina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Diecezja koszalińsko-kołobrzeska powstała 28 czerwca 1972 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃaˈlʲĩj̃sʲci, AS: košalʹĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koszalin m., Koszalińskie n., koszaliniak m., koszalinianin m., koszalinianka ż.

Wiktionary


koszalińskie

przymiotnik od: Koszalin, Koszalińskie


SJP.pl


koszanowo

4 miejscowości w Polsce:

  • Koszanowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Włocławek
  • Koszanowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kościańskim, w gminie Śmigiel
  • Koszanowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Pniewy
  • Koszanowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Brzeżno

Wikipedia


koszar

zagroda dla owiec i bydła; koszara


SJP.pl

Koszar – przenośna zagroda dla owiec w Karpatach Zachodnich, zbudowana z rozłącznych przęseł. Koszar był jednym z głównych elementów gospodarki pasterskiej (tzw. szałaśnictwa). Stawiano go na halach pasterskich na czas wypasu zwierząt w górach. Sebastian Flizak podał następującą definicję koszaru: Koszar jest to ogrodzenie z krzaseł w kształcie prostokąta.

Wikipedia


koszara

zagroda dla owiec lub bydła; koszar


SJP.pl

Koszara (biał. Кашара; ros. Кошара; hist. Olmańska Koszara, biał. Альма́нская Каша́ра) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie stolińskim, w sielsowiecie Struga, w pobliżu granicy z Ukrainą.

Wikipedia


koszarawa

wieś w Polsce


SJP.pl

Koszarawa – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Koszarawa, ok. 20 kilometrów od Żywca. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Koszarawa. Według danych GUS z 30 czerwca 2020 r. zamieszkiwały ją 2362 osoby.

Wikipedia


koszarawianin

mieszkaniec Koszarawy (wsi w Polsce)


SJP.pl


koszarawianka

mieszkanka Koszarawy (wsi w Polsce)


SJP.pl


koszarawski

Koszarawa


SJP.pl

Patrz:

Koszarawa

koszarka

statek bez napędu z pomieszczeniami mieszkalnymi dla robotników


SJP.pl

  • koszarka – statek bez napędu, z pomieszczeniami mieszkalnymi dla robotników zatrudnionych przy pracach hydrotechnicznych»
W Polsce
  • Koszarka – część miasta Kielce
  • Koszarka – część wsi Jarosławiec w woj. lubelskim, w pow. zamojskim, w gminie Sitno
  • Koszarka – część wsi Gródek nad Dunajcem w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem
  • Koszarka – część wsi Budy Augustowskie w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Grabów nad Pilicą
  • Koszarka – kolonia wsi Ploski w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Bielsk Podlaski
  • Koszarka – przysiółek wsi Potok Mały w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Jędrzejów
  • Koszarka – część wsi Dąbrowa w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Masłów
  • Koszarka – część wsi Wymysłów w woj. świętokrzyskim, w pow. starachowickim, w gminie Wąchock

Wikipedia


koszarniak

potocznie: kara stosowana w wojsku, polegająca na zakazie opuszczania koszar przez pewien czas


SJP.pl


koszarowiec

budynek koszarowy


SJP.pl


koszarówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. strój zawodowej straży pożarnej noszony w koszarach

Wiktionary

Koszarówka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Grajewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Grajewie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koszary nmos.

Wiktionary


koszarowość

niewyszukana obyczajowość typowa dla wojskowych koszarów; trywialność, prostactwo


SJP.pl


koszarowy

przymiotnik od: koszary


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. związany z koszarami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszary nmos.

 czas. koszarować, skoszarować

Wiktionary


koszary

zamknięty teren wraz z budynkami, w których kwaterują żołnierze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) teren i budynki, w których kwaterują żołnierze

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp.; M., B. i W. lm. od: koszara

 (2.2) M., B. i W. lm. od: koszar

Wiktionary

Koszary – budynek lub zespół budynków służący jako pomieszczenia dla wojska.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żołnierze drugiego batalionu stanęli w szeregu na dziedzińcu koszar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃarɨ, AS: košary

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszar m., koszara ż., koszarniak m., koszarówka ż.

 czas. koszarować ndk.

 przym. koszarniany, koszarny, koszarowy, przykoszarowy, wokółkoszarowy

 przysł. koszarowo

Wiktionary


koszarzyć

umieszczać owce albo bydło na noc lub na czas dojenia na pastwisku w koszarze


SJP.pl


koszatka

mały gryzoń z rodziny pilchowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Dryomys|Thomas|ref=tak., rodzaj niedużego ssaka z rodziny popielicowatych;

 (1.2) zool. gryzoń z rodzaju koszatka (1.1)

Wiktionary

Koszatka (Dryomys) – rodzaj ssaków z podrodziny koszatek (Leithiinae) w obrębie rodziny popielicowatych (Gliridae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ciemne obwódki wokół oczu zwężają się u koszatek w stronę uszu.

Wiktionary


koszatniczka

niewielki gryzoń zamieszkujący Chile i zachodnie Andy


SJP.pl

Koszatniczka, koszatniczek (Octodon) – rodzaj ssaków z rodziny koszatniczkowatych (Octodontidae). Najliczniejszym przedstawicielem rodzaju jest koszatniczka pospolita (O. degus). Koszatniczki tego gatunku są popularnym gatunkiem hodowanym hobbystycznie.

Wikipedia


koszatniczkowate

rodzina ssaków z rzędu gryzoni


SJP.pl

Koszatniczkowate, dawniej koszatniczki (Octodontidae) – rodzina ssaków z podrzędu jeżozwierzowców (Hystricomorpha) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Wikipedia


koszatnik

rodzaj gryzoni z rodziny koszatniczkowatych


SJP.pl


koszałka

rodzaj koszyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. koszyk lub torebka pleśćecione z wikliny, z przykrywką, służące zwykle do noszenia pokarmów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃawka, AS: košau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. koszałeczka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. koszarka

Wiktionary


koszałki-opałki

związek frazeologiczny

 (1.1) pot. głupstwa, brednie, rzeczy zmyślone

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez cały wieczór opowiadał jakieś koszałki-opałki, ale dzieciaki były zachwycone.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃawʲci ɔˈpawʲci, AS: košau̯ʹḱi opau̯ʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. banialuki, androny, farmazony, duby smalone; grub. pierdoły; reg. kipki-opałki, koszały-opały, koszyczki-opałeczki

Wiktionary


koszcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od koszt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie koszt, lecz tylko mały koszcik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszt m.

Wiktionary


koszęcin

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Koszęcin – wieś w woj. lubuskim, w pow. gorzowskim, w gminie Deszczno
  • Koszęcin – wieś w woj. śląskim, w pow. lublinieckim, w gminie Koszęcin
  • Koszęcin – gmina w powiecie lublinieckim
  • Koszęcin – gromada w powiecie lublinieckim
  • Koszęcin– stacja kolejowa w Koszęcinie, w województwie śląskim

Wikipedia


koszęcinianin

mieszkaniec Koszęcina (wsi w Polsce)


SJP.pl


koszęcinianka

mieszkanka Koszęcina (wsi w Polsce)


SJP.pl


koszęciński

Koszęcin


SJP.pl

Patrz:

Koszęcin

koszela

nazwisko


SJP.pl


koszeliki

Koszeliki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Międzyrzec Podlaski.

Wieś była własnością starosty guzowskiego i nowomiejskiego Stanisława Opalińskiego, leżała w województwie podlaskim w 1673 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wikipedia


koszelówka

wieś w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Koszelówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Stara Kornica
  • Koszelówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Łąck
Na Białorusi
  • Koszelówka – dawna kolonia. Tereny, na których była położona, leżą w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim

Wikipedia


koszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kosić.

Wiktionary

Koszenie, żęcie – ścinanie roślin dawniej ręcznie z pomocą m.in. sierpa, kosy lub współcześnie maszynowo z wykorzystaniem różnego typu kombajnów oraz kosiarek.

Ręczne koszenie łanu zboża przez kosiarza z pomocą kosy odbywało się metodą: „na pokos” oraz” na ścianę”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈʃɛ̃ɲɛ, AS: košńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kosić ndk.

 rzecz. kosa ż./mrz.

Wiktionary


koszenila

1. pluskwiak należący do nadrodziny czerwców
2. karminowy barwnik naturalny otrzymywany z pluskwiaków o tej samej nazwie; koszenilina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. naturalny ciemnoczerwony barwnik pozyskiwany z wysuszonych i zmielonych czerwców kaktusowych, dawniej także z czerwców polskich

Wiktionary

Kwas karminowy, koszenila, karmina (E120) – organiczny związek chemiczny, naturalny, karminowy barwnik pozyskiwany z wysuszonych, zmielonych owadów, zwanych czerwcami kaktusowymi (Dactylopius coccus), żyjących w Meksyku. Od starożytności aż po XVI wiek uzyskiwano go także z czerwców polskich (Porphyrophora polonica). Jest jednym z nielicznych rozpuszczalnych w wodzie naturalnych barwników, które nie ulegają degradacji z upływem czasu. Jest najbardziej odporny na działanie światła, podwyższonej temperatury i utlenianie spośród wszystkich naturalnych barwników, a nawet bardziej trwały niż niektóre barwniki syntetyczne.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. koszenilowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) karmina, kwas karminowy

Wiktionary


koszenilina

karminowy barwnik naturalny otrzymywany z pluskwiaków o tej samej nazwie; koszenila


SJP.pl


koszenilinowy

koszenilina; koszenilowy


SJP.pl


koszenilowy

koszenila; koszenilinowy


SJP.pl


koszer

1. w judaizmie: przepisy dotyczące zachowania rytualnej czystości potraw lub przedmiotów;
2. cecha potraw i przedmiotów, uznanych przez prawo mojżeszowe za rytualnie czyste;
3. potrawy lub przedmioty uznane przez prawo mojżeszowe za rytualnie czyste;
4. w sądzie rabinicznym: uznanie czyjejś wiarygodności


SJP.pl

Koszerność, kaszrut (z hebr. ‏כשרות‎, od ‏כשר‎ – dosł. „właściwy”) – pojęcie odnoszące się do reguł obowiązujących w prawie żydowskim (halacha), określających rodzaje produktów dozwolonych do spożywania (pokarmy, napoje i leki) oraz warunki, w jakich powinny być produkowane oraz spożywane.

Wikipedia


koszerność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co koszerne

Wiktionary

Koszerność, kaszrut (z hebr. ‏כשרות‎, od ‏כשר‎ – dosł. „właściwy”) – pojęcie odnoszące się do reguł obowiązujących w prawie żydowskim (halacha), określających rodzaje produktów dozwolonych do spożywania (pokarmy, napoje i leki) oraz warunki, w jakich powinny być produkowane oraz spożywane.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. niekoszerny, koszerny

Wiktionary


koszerny

nadający się do użytku lub do spożycia zgodnie z żydowskimi zasadami religijnymi; koszer


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który spełnia wymogi żydowskiego prawa w zakresie czystości rytualnej pokarmów, napojów i leków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jonatan popijał kawę i gryzł koszerną czekoladę przyniesioną w przetłuszczonym papierze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszerność ż., koszernik m.

 przym. koszer, niekoszerny

 przysł. koszernie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszer

Wiktionary


koszewko

Koszewko (niem. Klein Küssow) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Stargard.

Wikipedia


koszewo

3 miejscowości w Polsce:

  • Koszewo – wieś w woj. podlaskim, w pow. bielskim, w gminie Brańsk
  • Koszewo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Skulsk
  • Koszewo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Stargard

Wikipedia


koszewski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Koszewski (1922–2015) – kompozytor
  • Irvin Koszewski (1924–2009) – kulturysta
  • Radosław Koszewski (ur. 1972) – ekonomista
  • Stanisław Koszewski (ur. 1936) – satyryk
  • Waldemar Koszewski (ur. 1959) – neurochirurg

Wikipedia


koszka

słomiany ul


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) drewniane naczynie z uchem, zakładane za pas kosiarza, w którym jest zamoczona osełka do ostrzenia kosy

 (1.2) pszcz. pleśćeciony ze słomy kosz, używany jako ul dla pszczół

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkuʃka, AS: kuška

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) koszka

Wiktionary


koszmar

1. okropny sen;
2. coś wstrząsającego, przerażającego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) marzenie senne o treści wywołującej u śniącego uczucie strachu;

 (1.2) przen. coś tak skrajnie nieprzyjemnego, strasznego lub wstrząsającego jak koszmar (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Psycholog pomoże ci uwolnić się od koszmarów.

 (1.2) „Szkoła średnia to był koszmar” – wyznał Sebastian.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʃmar, AS: košmar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszmarność ż.

:: zdrobn. koszmarek m.

 czas. koszmarnieć ndk.

 przym. koszmarny, koszmarowy

 przysł. koszmarnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zły sen

 (1.2) horror

Wiktionary


koszmarek

zdrobnienie od: koszmar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od koszmar

 (1.2) rzecz uważana za bardzo brzydką

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔʃˈmarɛk, AS: košmarek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszmar m., koszmarność ż.

Wiktionary


koszmarkowaty

potocznie: brzydki, w złym guście


SJP.pl


koszmarniej

stopień wyższy od przysłówka: koszmarnie


SJP.pl


koszmarniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: koszmarny


SJP.pl


koszmarność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest koszmarne; cecha tych, którzy są koszmarni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszmar m., koszmarek m.

 przym. koszmarny

 przysł. koszmarnie

Wiktionary


koszmarny

przymiotnik

 (1.1) bardzo zły, tragiczny; taki, jak w koszmarze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj Fundacja (…) przyjęła pod opiekę 20 pekińczyków ze zlikwidowanej pseudohodowli pod Otwockiem. (…) Blisko 50 zwierząt było przetrzymywanych w koszmarnych warunkach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔʃˈmarnɨ, AS: košmarny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszmar m., koszmarność ż.

 przysł. koszmarnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) makabryczny, odpychający, okropny, przeraźliwy, przerażający, straszny, szkaradny, upiorny

Wiktionary


koszmarowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koszmarem, dotyczący koszmaru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszmar m.

Wiktionary


kosznik

nazwisko


SJP.pl


koszokop

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. rodzaj okopu umocnionego koszami wypełnionymi ziemią;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. koszokopowy

Wiktionary


koszopopielnica

pojemnik pełniący funkcje kosza na śmieci i popielniczki


SJP.pl


koszor

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niezadaszona zagroda dla zwierząt

Wiktionary


koszówka

motyl nocny, niewielkich rozmiarów, którego gąsienice budują sobie domki w kształcie koszyków


SJP.pl

Koszówka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Kampinos.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Wikipedia


koszówki

motyl nocny, niewielkich rozmiarów, którego gąsienice budują sobie domki w kształcie koszyków


SJP.pl

Koszówkowate, koszówki (Psychidae) – rodzina przeważnie małych, niepozornych szaro lub brunatno ubarwionych motyli nocnych należących do grupy tzw. Macrolepidoptera. W Palearktyce znanych jest 396 gatunków (Sauter i Hattenschwiller, 1991), zaś w Polsce występuje 37 gatunków (Marciniak, 2000), jednakże status taksonomiczny części z nich pozostaje nadal otwarty, dlatego liczba może ulec zmianie.

Wikipedia


koszówkowate

o cechach koszówkowatych (rodzina motyli)


SJP.pl

Koszówkowate, koszówki (Psychidae) – rodzina przeważnie małych, niepozornych szaro lub brunatno ubarwionych motyli nocnych należących do grupy tzw. Macrolepidoptera. W Palearktyce znanych jest 396 gatunków (Sauter i Hattenschwiller, 1991), zaś w Polsce występuje 37 gatunków (Marciniak, 2000), jednakże status taksonomiczny części z nich pozostaje nadal otwarty, dlatego liczba może ulec zmianie.

Wikipedia


koszówkowaty

o cechach koszówkowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


koszowski

nazwisko


SJP.pl


koszowy

przymiotnik od: kosz


SJP.pl


koszt

suma pieniędzy na kupno lub opłacenie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. poniesiony wydatek

 (1.2) suma starań o coś

Wiktionary

Koszt – wydatek, który jest ponoszony przez podmiot, w celu późniejszego osiągnięcia przychodów. Jest to np. zakup materiałów handlowych.

Nie każdy wydatek jest kosztem, natomiast większość wydatków, które mają bezpośredni związek z prowadzeniem działalności gospodarczej są kosztami. Przykładem wydatków, które nie stanowią kosztu uzyskania przychodu są koszty reprezentacji (np. wydatki poniesione na obiedzie z kontrahentem, które mają na celu zbudowanie pozytywnego wizerunku o przedsiębiorstwie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta strategia umożliwia nam obcięcie kosztów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔʃt, AS: košt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszcik mrz., kosztorys m., kosztowność ż., koszty lm.

 czas. kosztować

 przym. kosztowny, kosztowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kwota, suma

 (1.1-2) cena

Wiktionary


koszta

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. koszt

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʃta, AS: košta

Wiktionary


kosztela

odmiana jabłoni; owoc tej jabłoni


SJP.pl

Wikipedia


kosztelowy

kosztela


SJP.pl

Patrz:

kosztela

kosztem

suma pieniędzy na kupno lub opłacenie czegoś


SJP.pl


kosztochłonność

kosztochłonny


SJP.pl

Patrz:

kosztochłonny

kosztochłonny

wymagający poniesienia dużych kosztów; kosztowny


SJP.pl


kosztorys

1. plan wydatków, obliczenie przewidywanych kosztów jakiegoś przedsięwzięcia;
2. dokument zawierający takie obliczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dokument finansowy realizacji określonego zadania;

Wiktionary

Kosztorys – dokument finansowy realizacji określonego zadania.

Według Słownika Języka Polskiego kosztorys to obliczenie przewidywanych kosztów związanych z wykonaniem czegoś.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szukam kosztorysu ofertowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃtɔrɨs, AS: koštorys

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kosztorysowy

 czas. kosztorysować

 rzecz. koszt mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wycena

Wiktionary


kosztorysant

osoba sporządzająca kosztorysy - plany wydatków jakiegoś przedsięwzięcia; kosztorysowiec, kosztorysiarz


SJP.pl

Kosztorysant – osoba sporządzająca kosztorys w procesie kosztorysowania. Osoba ta może wykonywać zawód kosztorysanta lub wykonywać kosztorys okazjonalnie z potrzeby chwili.

Wikipedia


kosztorysantka

kobieta sporządzająca kosztorysy - plany wydatków jakiegoś przedsięwzięcia


SJP.pl


kosztorysiarz

potocznie: osoba sporządzająca kosztorysy - plany wydatków jakiegoś przedsięwzięcia; kosztorysant, kosztorysowiec


SJP.pl


kosztorysować

sporządzać kosztorys - plan wydatków jakiegoś przedsięwzięcia


SJP.pl


kosztorysowiec

osoba sporządzająca kosztorysy - plany wydatków jakiegoś przedsięwzięcia; kosztorysant, kosztorysiarz


SJP.pl


kosztorysowy

kosztorys


SJP.pl

Patrz:

kosztorys

kosztować

1. stanowić wartość pieniężną, wymagać nakładu pieniędzy;
2. jeść lub pić coś w celu zbadania smaku; próbować;
3. doznawać czegoś, poznawać coś;
4. być wynikiem wysiłku, ofiary, wyrzeczeń


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) mieć jakąś cenę w pieniądzu

 (1.2) przen. mieć jakąś cenę w wartościach niewymiernych

czasownik przechodni niedokonany (dk. skosztować)

 (2.1) próbować smakiem

 (2.2) przen. próbować korzystać z czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cukierki kosztują piętnaście złotych.

 (1.2) Zdobycie złotego medalu kosztowało go 10 (dziesięć) lat ciężkich treningów.

 (2.1) Dawniej pan miał niewolnika, który kosztował jego potrawy, aby sprawdzić, czy nie zostały zatrute.

 (2.2) Bosman w każdym porcie kosztował wszelkich uciech.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃtɔvat͡ɕ, AS: koštovać

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) zob. koszt.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) próbować, smakować

 (2.2) korzystać z, używać, folgować

Wiktionary


kosztowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kosztować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃtɔˈvãɲɛ, AS: koštovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kosztować

Wiktionary


kosztowniak

nazwisko


SJP.pl


kosztowniej

stopień wyższy od przysłówka: kosztownie


SJP.pl


kosztowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: kosztowny


SJP.pl


kosztowniś

potocznie: osoba lubiąca kosztowne rzeczy


SJP.pl


kosztowność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co kosztowne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kosztowny

 rzecz. koszt mrz., kosztowności nmos.

Wiktionary


kosztowności

przedmioty mające dużą wartość materialną, zwłaszcza biżuteria, klejnoty; precjoza, drogocenności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kosztowne przedmioty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie przejmuj się kosztownościami, oddamy je do depozytu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosztowność ż.

 przym. kosztowny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drogocenności, precjoza

Wiktionary


kosztowny

przymiotnik

 (1.1) posiadający dużą wartość materialną

 (1.2) wymagający dużych nakładów pieniężnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marta wszystkim się chwali, że chodzi w kosztownych ubraniach, a w rzeczywistości kupuje je w ciucholandach!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃtɔvnɨ, AS: koštovny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszt m., kosztowność ż., kosztowności nmos.

 czas. kosztować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drogi

 (1.2) nieekonomiczny, nieoszczędny

Wiktionary


kosztowo

przymiotnik od: koszt


SJP.pl

Kosztowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Wyrzysk.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kosztowo, po jej zniesieniu w gromadzie Wyrzysk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

W 1278 w Kosztowie powstała parafia św. Anny.

Wikipedia


kosztowy

przymiotnik od: koszt


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kosztem, dotyczący kosztu

Wiktionary

Kosztowy (niem. Kosztow) – dzielnica Mysłowic.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koszt m.

Wiktionary


koszty

suma pieniędzy na kupno lub opłacenie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) cena za produkcję np. prądu, gazu, produktów spożywczych

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|koszt.

Wiktionary

  • Znaczenia ekonomiczne:
    • koszt
    • koszt zmienny
    • koszt stały
    • koszt alternatywny
    • koszt komparatywny
    • koszt krańcowy
    • koszt transakcyjny
    • koszt utopiony
    • koszt pośredni
    • koszt implicite – koszt alternatywnego wykorzystania zasobów, niestanowiące wydatków danego przedsiębiorstwa.
    • koszt explicite – koszty rachunkowe odzwierciedlające widoczne wydatki na zakup czynników produkcji.
    • koszty jakości

    Wikipedia

    Powiązane:

     rzecz. koszt m.

     czas. kosztować ndk.

    Wiktionary


kosztywał

roślina z rodziny selerowatych


SJP.pl


koszula

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odzież. kraw. lekkie ubranie z rękawami, nakładane na tułów, zapinane na guziki;

Wiktionary

Koszula – górna część ubioru, okrywająca tułów oraz ręce, historycznie będąca płócienną bielizną zarówno męską, jak i damską. Obecnie termin koszula oznacza niemal wyłącznie ubiór męski, będący samodzielnym okryciem górnej części ciała bądź noszony pod marynarką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biała koszula zawsze dodaje mężczyźnie elegancji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃula, AS: košula

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podkoszulek m., podkoszulka ż., koszulina ż., koszulnik m., koszulniczka ż., koszularka ż., kosz m., koszyk m., koszulnictwo n.

:: zdrobn. koszulka ż.

 przym. koszulowy, koszulny, koszulniczy, koszowy

Wiktionary


koszularka

krawcowa, szwaczka szyjąca koszule


SJP.pl


koszularz

krawiec specjalizujący się w szyciu koszul męskich


SJP.pl


koszuleczka

zdrobnienie od: koszula


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: koszulka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃuˈlɛt͡ʃka, AS: košulečka

Wiktionary


koszulina

nędzna koszula


SJP.pl


koszulinka

zdrobnienie od: koszulina


SJP.pl


koszulka

1. zdrobnienie od: koszula;
2. część ubrania noszona zwykle bezpośrednio na ciele;
3. osłonka nakładana na jakiś przedmiot; obwoluta; pokrowiec; futerał


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ubranie z rękawami lub bez noszone na tułowiu

 (1.2) biur. ochronne opakowanie nakładane na jakiś przedmiot

 (1.3) karc. tylna strona karty do gry

Wiktionary

  • koszulka (ubiór)
    • koszulka sportowa, gimnastyczna
    • koszulka niemowlęca, dziecięca
    • zobacz też: koszula, podkoszulek, giezło
  • koszulka (osłona)
    • passe-partout, maska, obramienie
    • futerał, obwoluta, pokrowiec, zasłona ochronna
    • Koszulka – arkusz referatowy, stosowany w urzędach II RP

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Nie mam już więcej białych koszulek.

     (1.2) Włóż ten dokument do tej przeźroczystej koszulki.

     (1.3) Te talie mają takie same koszulki, ale w różnych kolorach.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: kɔˈʃulka, AS: košulka

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. koszula, podkoszulka, podkoszulek

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) T-shirt, bluzka, polo

     (1.3) rewers, tył

    Wiktionary


koszulkowy

przymiotnik od: koszulka; związany z koszulką


SJP.pl


koszulowy

przymiotnik od: koszula


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koszulą, dotyczący koszuli, przeznaczony na koszule

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszula ż.

Wiktionary


koszutka

Koszutka (niem. Koschutka, Kossutka) – część oraz dzielnica Katowic, położona w północnej części miasta, na Wzgórzach Chorzowskich, granicząca z Wełnowcem-Józefowcem, Bogucicami, Śródmieściem i Dębem. Jest najmniejszą powierzchniowo i jedną z najgęściej zaludnionych dzielnic miasta, z dużym udziałem osób w wieku poprodukcyjnym. Ma ona głównie charakter mieszkaniowy z rozwiniętym sektorem usług, jak też stanowi siedzibę szeregu placówek administracji publicznej.

Wikipedia


koszyce

1. miasto na Słowacji;
2. miasto w Polsce;
3. wieś w Polsce;
4. dzielnica Tarnowa;
5. dzielnica Piły


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na Słowacji;

Wiktionary

Koszyce (słow.  i cz. Košice, węg. Kassa, niem. Kaschau, romski Kasza, łac. Cassovia) – drugie co do wielkości miasto Słowacji pod względem liczby ludności (niemal 240 tys. mieszkańców pod koniec 2019 roku), trzecie – po Bratysławie i Wysokich Tatrach (Vysoké Tatry) – pod względem powierzchni (243,7 km²) oraz największe miasto wschodniej Słowacji. Koszyce to siedziba władz kraju koszyckiego (Košický kraj) i powiatu Koszyce-okolice (Košice-okolie), a także centralny ośrodek metropolitalny aglomeracji koszycko-preszowskiej (Košicko-prešovská aglomerácia). Stanowią one również centrum kulturowe, edukacyjne, rekreacyjno-turystyczne, gospodarcze. Położone są w historycznym regionie Abov (20 km od granicy z Węgrami, po 90 km od granicy z Ukrainą i z Polską).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Koszycach wychodziły 4 gazety: biskupi dziennik klerykalny, dwa Partii Pracy i jeden konserwatywny w języku niemieckim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃɨt͡sɛ, AS: košyce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszyczanin m., koszyczanka ż.

 przym. koszycki

Wiktionary


koszycki

przymiotnik od: Koszyce


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Koszycami, dotyczący Koszyc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Koszyce nmos.

Wiktionary


koszyczanin

mieszkaniec Koszyc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Koszyc; osoba z tego miasta

Wiktionary


koszyczanka

mieszkanka Koszyc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Koszyc; kobieta z tego miasta

Wiktionary


koszyczek

1. mały koszyk;
2. fryzura z upiętych wokół głowy warkoczy;
3. figura w tańcu;
4. typ kwiatostanu;
5. zagłębienie na tylnej nodze pszczoły, w którym składany jest pyłek kwiatowy;
6. element łożyska tocznego maszyny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały koszyk

 (1.2) zawartość koszyczka (1.1)

 (1.3) bot. typ kwiatostanu groniastego, w którym kwiaty są gęsto osadzone na dnie kwiatowym;

 (1.4) etn. figura taneczna polegająca na tym, że tańczący tworzą podwójne koło i splatają ręce

 (1.5) pszcz. zagłębienie na zewnętrznej powierzchni goleni tylnej nogi pszczoły-robotnicy, w którym składany jest pyłek kwiatowy

 (1.6) fryz. warkocz pleciony naokoło głowy

 (1.7) fryz. fryzura z zaplecionym naokoło głowy koszyczkiem

Wiktionary

Koszyczek (łac. anthodium, calathidium, ang. head, capitula) – typ kwiatostanu groniastego charakterystyczny dla roślin z rodziny astrowatych Asteraceae. Cechuje się silnie skróconą i rozszerzoną osią kwiatostanu, tworzącą tzw. osadnik (dno kwiatostanowe), na którym rozwijają się, często bardzo liczne, kwiaty siedzące, rzadziej liczba kwiatów jest niewielka i kwiaty rozwijają się na krótkich szypułkach. Osadnik może być spłaszczony lub wypukły. Kwiaty bywają wsparte lub nie przysadkami, które w tym wypadku nazywane są plewinkami (paleae). Dno kwiatostanowe może być nagie lub owłosione. Koszyczek otacza od dołu okrywa (involucrum) tworzona zwykle przez wiele listków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ręku wisiał zgrabny słomkowy koszyczek, który niezupełnie zamknięty, pozwalał obok robótek kobiecych widzieć jakąś elegancko oprawną książkę.

 (1.2) Zaprawiłam wczoraj trzy koszyczki jagód.

 (1.6) Przynieś grzebień, to zrobię ci koszyczek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʃɨt͡ʃɛk, AS: košyček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosz m., koszykarz m., koszyk m., koszykarka ż.

 przym. koszyczkowaty

Wiktionary


koszyczki-opałeczki

związek frazeologiczny

 (1.1) reg. głupstwa, brednie, rzeczy zmyślone

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez cały wieczór opowiadał jakieś koszyczki-opałeczki, ale dzieciaki były zachwycone.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. banialuki, brednie, farmazony, androny, duby smalone, koszałki-opałki; posp. pierdoły; reg. kipki-opałki, koszały-opały

Wiktionary


koszyczkowe

drobna kwota pozostawiana sobie przez osobę robiącą zakupy na czyjeś polecenie; koszykowe


SJP.pl


koszyczkowy

przymiotnik od: koszyczek


SJP.pl


koszyk

1. zdrobnienie od: kosz;
2. wózek sklepowy;
3. pojemnik do przechowywania lub przenoszenia przedmiotów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kosz

 (1.2) mały, pleciony pojemnik służący do noszenia przedmiotów

 (1.3) inform. wirtualny pojemnik towarów w sklepie internetowym;

 (1.4) zob. koszyk walutowy.

 (1.5) zob. koszyk inflacyjny.

 (1.6) zob. koszyk dóbr i usług.

Wiktionary

  • koszyk inflacyjny
  • koszyk dóbr i usług
  • koszyk walutowy
  • koszyk (www)
  • święconka

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Spakowałem moje zakupy do koszyka.

 (1.3) Twój koszyk zawiera 3 towary.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʃɨk, AS: košyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosz m., koszyczek m., koszykarz m., koszykówka ż., koszykarka ż., koszykarstwo n., koszula ż.

 przym. koszykowy, koszowy, koszykarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koszyczek

Wiktionary


koszykara

ekspresywnie: koszykarka


SJP.pl


koszykarka

1. sport: kobieta, dziewczyna grająca w koszykówkę, trenująca koszykówkę, profesjonalnie uprawiająca koszykówkę;
2. kobieta, dziewczyna wykonująca kosze i inne wyroby koszykarskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. zawodniczka grająca w koszykówkę

 (1.2) kobieta, która wyrabia kosze

 (1.3) wiklina, z której wyrabia się kosze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃɨˈkarka, AS: košykarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosz m., koszyk m., koszyczek m., koszykarstwo n., koszykówka ż.

:: fm. koszykarz m.

 przym. koszykarski, koszykowy

Wiktionary


koszykarnia

fabryka wyrobów koszykarskich


SJP.pl


koszykarski

przymiotnik od: koszykarz, koszykarstwo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z koszykarzami lub koszykówką, dotyczący koszykarzy lub koszykówki

 (1.2) związany z koszykarstwem, wytwórstwem koszyków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszykówka ż., koszykarz mos., koszykarka ż., koszyk mrz., kosz mrz.

Wiktionary


koszykarstwo

Koszykarstwo – rodzaj rzemiosła polegającego na wykorzystywaniu surowych lub wcześniej odpowiednio przygotowanych włókien roślinnych do wyplatania koszy. Przykładowe materiały, które mogą być wykorzystywane w koszykarstwie to między innymi: wiklina, trawa, rattan, słoma czy bambus.

Wikipedia


koszykarz

1. sport: osoba grająca w koszykówkę, trenująca koszykówkę, profesjonalnie uprawiająca koszykówkę;
2. osoba wykonująca kosze i inne wyroby koszykarskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. sportowiec grający w koszykówkę

 (1.2) rzem. rzemieślnik wyplatający kosze i koszyki

Wiktionary

  • koszykarz – sportowiec uprawiający koszykówkę
  • koszykarz – rzemieślnik zajmujący się koszykarstwem; inna nazwa to koszykarz-plecionkarz

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈʃɨkaʃ, AS: košykaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kosz m., koszyk m., koszyczek m., koszykówka ż., koszykarstwo n.

:: fż. koszykarka ż.

 przym. koszykarski, koszowy, koszykowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) łubiankarz

Wiktionary


koszykowe

wypleciony z wikliny


SJP.pl


koszykówka

gra zespołowa polegająca na zdobywaniu punktów przez umieszczanie piłki w koszu rywali, przytwierdzonym do wysoko znajdującej się tablicy; piłka koszykowa, basketball (rzadko), basket (środowiskowo)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. dyscyplina sportu drużynowego, w której dwie pięcioosobowe drużyny grają przeciwko sobie, próbując zdobyć punkty, umieszczając piłkę w koszu;

Wiktionary

Koszykówka (lub piłka koszykowa) – dyscyplina sportu drużynowego (sport olimpijski), w której dwie pięcioosobowe drużyny grają przeciwko sobie próbując zdobyć jak największą liczbę punktów wrzucając piłkę do kosza drużyny przeciwnej. Za datę powstania koszykówki uznaje się 21 grudnia 1891 r., a za jej twórcę – Jamesa Naismitha.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔʃɨˈkufka, AS: košykufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszykarz m., koszykarka ż., kosz m., koszyk mrz., koszykarstwo n.

 przym. koszykarski, koszowy, koszykówkowy

 przysł. koszykarsko

Wiktionary


koszykówkarz

potocznie: koszykarz (sportowiec)


SJP.pl


koszykówkowy

koszykówka; basketballowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z koszykówką, dotyczący koszykówki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koszykówka ż.

Wiktionary


koszykowski

nazwisko


SJP.pl


koszykowy

wypleciony z wikliny


SJP.pl


koszysta

szczyt w Tatrach


SJP.pl

Koszysta (słow. Košista) – grzbiet w Tatrach Wysokich o długości ok. 3 km, odchodzący od długiej wschodniej grani Świnicy z Buczynowymi Turniami i Wołoszynem w rejonie przełęczy Krzyżne w kierunku północnym (z lekkim odchyleniem na wschód). Od północnej strony opada do Waksmundzkiej Przełęczy (1418 m) oddzielającej go od Suchego Wierchu Waksmundzkiego. Koszysta oddziela Dolinę Waksmundzką od doliny Pańszczycy. Jest to najbardziej na północ wysunięty masyw dwutysięczników tatrzańskich, zarazem miejsce, w którym na północ wysuwa się krystaliczny trzon Tatr, zbudowany z granitów. Jedynie północne i północno-zachodnie zbocza zbudowane są ze skał osadowych.

Wikipedia


kot

1. zwierzę domowe z rodziny kotowatych, o miękkiej sierści, ostrych pazurach, długim ogonie, mające znakomity słuch i wzrok, żyjące zwykle 15-20 lat;
2. przedstawiciel rodziny ssaków drapieżnych - kotów (np. żbik, lew, lampart);
3. w łowiectwie: zając;
4. mała, czteroramienna kotwica; drapacz
5. (zwykle w liczbie mnogiej) potocznie o kłębie kurzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Felis catus|Linnaeus|ref=tak., zwierzę domowe;

 (1.2) zool. każde zwierzę drapieżne z rodziny nazwa systematyczna|Felidae|G. Fischer|ref=tak., o smukłym ciele, miękkiej sierści i długim ogonie

 (1.3) łow. samiec zająca i rysia

 (1.4) pot. kłąb kurzu zbierającego się w zakamarkach mieszkania

 (1.5) daw. młode zwierzę

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) slang. rekrut, nowy uczeń

Wiktionary

Zoologia
  • kot – właściwie kot domowy, udomowiony gatunek ssaka z rzędu drapieżnych z rodziny kotowatych
  • kot – określenie każdego ssaka z rodziny kotowatych
  • kot (Felis) – rodzaj ssaków z rodziny kotowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kot goni za myszą.

 (1.2) Koty umieszczone są w północnym sektorze zoo.

 (1.3) On wczoraj złapał kota.

 (1.4) Rozalia zamiotła koty kurzu pod dywan.

 (2.1) Najbardziej ekscytującym aspektem służby wojskowej jest bycie kotem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔt, AS: kot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotka ż., kocica ż., kocię n., kocik mzw., kocur mzw., kociarz mos., kociara ż., kocimiętka ż., kociarstwo n., kociamber mos./mzw., kociokwik mrz.

:: zdrobn. kotek mzw., kociak mzw., koteczek mzw., kociaczek mzw.

:: zgrub. kocisko n., kocurzysko n.

 czas. kocić się, kocić ndk., okocić dk., wykocić dk., kotować ndk.

 przym. koci, kociarski, kotny, kotowaty

 przysł. kocio

 temsłow. kocio-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kot domowy; żart. dachołaz, dachowiec; pogard. sierściuch, futrzak; reg. pozn. kociamber., lwów|kacaraba.

 (1.4) farfocel

Wiktionary


kota

liczba oznaczająca na mapie wysokość punktu nad przyjętym punktem odniesienia; rzędna wysokości punktu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kartogr. na mapie wysokość nad poziomem odniesienia

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: kot

Wiktionary

  • kota – punkt wysokościowy na mapie
  • kota – współrzędna z w przestrzeni trójwymiarowej
  • kota – oznaczenie wysokości w rysunku budowlanym
  • kota – rodzaj szałasu
  • kota – jednostka podziału administracyjnego w Indonezji
  • Kota – szczyt w Górach Wałbrzyskich
  • kota – kura w kuchni greckiej
  • Kota – miasto w północnych Indiach, w stanie Radżastan
  • Kota – miasto w północnych Indiach, w stanie Uttar Pradesh, na Nizinie Hindustańskiej
  • Kota – miasto w Albanii, w okręgu Wlora
  • Kota – gaun wikas samiti we wschodniej części Nepalu w strefie Kośi w dystrykcie Bhojpur
  • Kota – gaun wikas samiti w zachodniej części Nepalu w strefie Gandaki w dystrykcie Tanahu
  • języki kota – nazwa dwóch języków: bantu i drawidyjskiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔta, AS: kota

Wiktionary


kotala

nazwisko


SJP.pl


kotangens

cotangens; f. trygonometryczna; określająca, dla pewnego punktu A(x, y) i promienia wodzącego r, stosunek x do y; w trójkącie prostokątym - stosunek długości przyprostokątnej leżącej przy danym kącie do długości drugiej przyprostokątnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. cotangens.

Wiktionary

Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kotangens to spolszczona pisownia słowa cotangens.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtãŋɡɛ̃w̃s, AS: kotãŋgẽũ̯s

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cotangens

Wiktionary


kotangensoida

linia krzywa przedstawiająca zmienność funkcji kotangens; cotangensoida


SJP.pl

Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.

Wikipedia


kotański

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kotański (1941-2018) - fizyk
  • Michał Kotański (ur. 1976) - reżyser, dyrektor Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach
  • Janusz Kotański (ur. 1957) – historyk, poeta
  • Marek Kotański (1942-2002) – psycholog, terapeuta, społecznik
  • Wiesław Kotański (1915-2005) – japonista
  • Zbigniew Kotański (1927–2005) – geolog

Wikipedia


kotara

zasłona z grubej tkaniny; portiera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zasłona z grubej tkaniny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zamocowania dla metalowych drągów widać także nad drzwiami, co świadczy o tym, że kotarami zasłaniano wejścia, zupełnie tak samo jak dziś w barach czy sklepach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtara, AS: kotara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kotarka ż.

Wiktionary


kotarba

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Kotarba − polski chemik
  • Beniamin Kotarba − polski oficer
  • Henryk Kotarba − polski technik elektronik, krótkofalowiec, artysta malarz, społecznik
  • Marek Kotarba − polski artysta ceramik, rzeźbiarz, malarz, rysownik i grafik
  • Maria Kotarba − polska kurierka ruchu oporu, Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata

Wikipedia


kotarbiński

nazwisko


SJP.pl

Kotarbiński – polskie nazwisko.

Wikipedia


kotarka

zdrobnienie od: kotara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: kotara

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotara ż.

Wiktionary


kotarowy

kotara


SJP.pl

Patrz:

kotara

kotarski

nazwisko


SJP.pl

  • Dominik Kotarski
  • Bogdan Kotarski
  • Edmund Kotarski
  • Jarosław Kotarski
  • Radosław Kotarski

Wikipedia


kotarszyn

wieś w Polsce


SJP.pl

Kotarszyn – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów.

Był wsią klasztoru norbertanek buskich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


kotarwice

Kotarwice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Kowala. Ma status sołectwa.

Prywatna wieś szlachecka Kotarbice, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Pelagowie.

Wikipedia


kotary

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wertepy

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: kotara

Wiktionary

Kotary – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim, w gminie Panki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Wikipedia


kotas

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Kotas – polski geolog
  • Bolesław Kotas – żołnierz Legionów Polskich, oficer Wojska Polskiego i Policji Państwowej
  • Dorota Kotas – polska pisarka
  • Jacek Kotas – polski polityk, przedsiębiorca, w 2007 podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
  • Jan Kotas – poseł na Sejm Śląski, notariusz
  • Jarosław Kotas – polski piłkarz występujący na pozycji pomocnika, trener i działacz piłkarski
  • Ludwik Kotas – działacz Francuskiej Partii Komunistycznej
  • Waldemar Kotas (ur. 27 lutego 1950 w Końskich) – polski aktor teatralny i filmowy

Wikipedia


kotawiec

rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów


SJP.pl

Kotawiec (Chlorocebus) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Wikipedia


kotbelka

żuraw lub belka, wystająca za burtę, używana na mniejszych statkach


SJP.pl

Kotbelka (ang. cathead) - na dużych starych żaglowcach pozioma belka wystająca poza burtę, służąca w ostatnim etapie wyciągania kotwicy do wyjęcia jej z wody i położenia na pokładzie. Do kotbelki mocowana była zazwyczaj talia z liną zakończoną hakiem, którym łapano pierścień kotwicy.

Wikipedia


kotecki

nazwisko


SJP.pl

Kotecki – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ok. 3 tys. osób.

Osoby noszące to nazwisko:

  • Dariusz Kotecki – rzymskokatolicki duchowny, teolog-biblista
  • Wacław Kotecki (3 marca 1897 w Piaskach - 31 marca 1943 w Dreźnie) – polski wojskowy, major Wojska Polskiego.
  • Zbigniew Kotecki (ur. 14 września 1952 w Łodzi) – polski operator i reżyser filmów animowanych, pedagog.

Wikipedia


koteczek

zdrobnienie od: kotek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pieszcz. zdrobn. od: kotek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtɛt͡ʃɛk, AS: koteček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kot m., kotek m., kociak m., koteczka ż., koty nmos.

 przysł. kocio

Wiktionary


koteczka

1. zdrobnienie od: kotka;
2. potocznie: młoda, zalotna kobieta; kotka, kociczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: kotka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtɛt͡ʃka, AS: kotečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koteczek m., kotka ż., kocica ż.

Wiktionary


kotek

1. mały kot; zdrobnienie od: kot;
2. pieszczotliwe określenie miłej, bliskiej osoby;
3. w żeglarstwie: ochraniacz zapleciony na linie dla ochrony żagli przed przetarciem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) jęz. zdrobn. od: kot

 (1.2) młody lub mały kot

 (1.3) pieszcz. zwrot używany w odniesieniu do bliskich

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. zob. kotka.

Wiktionary

  • Kotek – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Ryn.
  • Kotek (Prionailurus) – rodzaj ssaka z rodziny kotowatych
    • kotek bengalski
    • kotek wyspowy
    • kotek kusy
    • kotek rudy
    • kotek cętkowany

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kotek łapczywie pił mleko ze spodka.

 (1.3) Kotku, czy odebrałeś dzieci z przedszkola?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔtɛk, AS: kotek

Wiktionary

Powiązane:

 zob. kot.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kiciuś, kocię, kociątko, kociak, kicia, kociaczek; gw-pl|Górny Śląsk|kocik, kociczek.

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|kocik, kociczek.

 (1.3) złotko, kochanie; gw-pl|Górny Śląsk|kocik, kociczek.

Wiktionary


koteka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. tradycyjna, nowogwinejska ozdobna osłona na prącie;

Wiktionary

Wikipedia


kotelnia

okres łączenia owiec w pary; czas wykotu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zootechn. okres godowy owiec

Wiktionary


kotelski

przymiotnik od: Kotla (gmina w województwie dolnośląskim)


SJP.pl


kotener

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) środ. żart. pojemnik do przenoszenia kota

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zapakowany w kotener kotek wykazuje zdezorientowanie i niesmak, acz względny spokój.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtɛ̃nɛr, AS: kotner

Wiktionary


koterba

nazwisko


SJP.pl


koterbski

nazwisko


SJP.pl


koteria

grupa ludzi i środowisk powiązanych ze sobą wspólnymi interesami, popierających i broniących się wzajemnie; klika; stronnictwo; dawniej: towarzystwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekskluzywna grupa ludzi i środowisk związanych ze sobą wspólnym interesem, popierających się nawzajem, aby trwać na różnych poziomach i wymiarach władzy

Wiktionary

Koteria (fr. coterie) – grupa ludzi wzajemnie się popierających i dążących do pewnych partykularnych, często osobistych celów, bez należytego uwzględnienia dobra publicznego.

Cechy funkcjonowania koterii:

  • ukierunkowanie na własne, egoistyczne cele, często wbrew interesowi ogółu społeczeństwa;
  • wywieranie pozaprawnego wpływu na działanie struktur publicznych;
  • nadużywanie stanowisk;
  • intrygi;
  • nepotyzm;
  • niedopuszczanie i eliminowanie z życia publicznego osób niewygodnych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈtɛrʲja, AS: koterʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koteryjność ż.

 przym. koteryjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kasta, klan, klika, mafia, sitwa; żart. towarzystwo wzajemnej adoracji, krewni i znajomi królika; przest. kamaryla

Wiktionary


koterski

nazwisko


SJP.pl


koteryjka

zdrobnienie od: koteria


SJP.pl


koteryjność

koteria


SJP.pl

Patrz:

koteria

koteryjny

dotyczący koterii; stronniczy


SJP.pl


kotew

wiązanie drewniane albo stalowe wzmacniające budowlę; kotwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. kotwica

Wiktionary

Kotew (spotyka się też określenia ankier, ankra, kotwa, kołek, dybel lub łącznik) – element konstrukcji stosowany do mocowania (kotwienia) monolitycznego podłoża, rzadziej do mocowania podłoża z otworami takiego jak cegły kratówki lub pustaki stropowe, stopy słupa z fundamentem, wsporników lub belek do słupów lub ścian, płyt okładzinowych itp.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔtɛf, AS: kotef

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwica ż.

 czas. kotwić

Wiktionary


kotewka

1. zdrobnienie od: kotew;
2. rodzaj roślin wodnych z rodziny krwawnicowatych


SJP.pl

Wikipedia


kotewkowate

o cechach kotewkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Kotewkowate (Trapaceae Dumort. nom. cons.) – monotypowa rodzina roślin wodnych z rzędu mirtowców, wyróżniana w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych roślin okrytonasiennych. Zaliczano tu tylko jeden rodzaj – kotewka (Trapa).

Wikipedia


kotewkowaty

o cechach kotewkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


koteł

żartobliwie: kot (zwierzę domowe); kociak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) żart. slang. kot

Wiktionary

Koteł (bułg. Котел) – miasto w Bułgarii, w obwodzie Sliwen, siedziba administracyjna gminy Koteł. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 czerwca 2020 roku miejscowość liczyła 5471 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój koteł nie pozwala mi grać w gierki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kot mzw./mos.

Wiktionary


kotełek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. koteł

Wiktionary


koticzak

rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny uchatkowatych


SJP.pl

Koticzak (Callorhinus) – rodzaj ssaków z rodziny uchatkowatych (Otariidae).

Wikipedia


kotik

ssak morski z rodziny uchatek, bardzo ceniony ze względu na futro; niedźwiedź morski, uchatka niedźwiedziowata


SJP.pl

Kotik (Arctocephalus) – rodzaj ssaków z rodziny uchatkowatych (Otariidae).

Wikipedia


kotka

1. zdrobniale o samicy kota;
2. kwiatostan w kształcie miękkiego kłosa np. na wierzbie; bazia;
3. potocznie gałązka wierzby z baziami;
4. potocznie o młodej kobiecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica kota

 (1.2) bot. bazia;

 (1.3) przen. o przymilnie zachowującej się kobiecie

forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.

 (2.1) D. i B. lp. od: kotek

Wiktionary

  • Kotka – miasto w Finlandii
    • Kotka – stacja kolejowa w ww mieście
  • Kotka – wieś w Estonii, w prowincji Võru, w gminie Haanja
  • Kotka – wieś w Estonii, w prowincji Harju, w gminie Kuusalu
  • kotka – typ kwiatostanu u roślin
  • Kotka (telenowela) – meksykańska telenowela z 2014 roku
  • Kotka Brygidy – książka dla dzieci
  • kotka – samica kota domowego
  • „Kotka” – fiński kuter rakietowy typu Helsinki z lat 80. XX wieku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na balkonie pięć kocurów zaleca się do mojej kotki!

 (1.2) Na drzewach pojawiły się już pierwsze kotki.

 (1.3) A gdzie to moja kotka mnie dziś zabiera?

 (2.1) Zdechł kotek i nie ma już kotka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔtka, AS: kotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kot m., kociarz m., kociara ż.

:: zdrobn. koteczka ż.

:: zgrub. kocica ż.

 czas. kocić się, okocić się

 przym. koci

 przysł. kocio

Wiktionary


kotkowaty

podobny do kotki - kwiatostanu w kształcie wiotkiego kłosa


SJP.pl


kotkowe

rząd drzew i krzewów wytwarzających kwiatostany w kształcie kotki; Amentaceae


SJP.pl

Patrz:

kotek

kotkowski

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kotkowski (ur. 1940 - 2016) – reżyser filmowy
  • Juliusz Kotkowski (ur. 1913) – funkcjonariusz MBP
  • Kacper Kotkowski (1814-1875) – ksiądz
  • Stanisław Ostoja-Kotkowski (1922-1994) – malarz, rzeźbiarz
  • Władysław Kotkowski (1840-1866) – konspirator
  • Włodzimierz Kotkowski (1942-2011) – grafik

Wikipedia


kotkowy

kotek


SJP.pl

Patrz:

kotek

kotku

1. mały kot; zdrobnienie od: kot;
2. pieszczotliwe określenie miłej, bliskiej osoby;
3. w żeglarstwie: ochraniacz zapleciony na linie dla ochrony żagli przed przetarciem


SJP.pl


kotla

W Polsce
  • Kotla – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Kotla
  • Kotla – gmina w powiecie głogowskim
  • Kotla – gromada w powiecie głogowskim
  • Kotla – zlikwidowany kolejowy przystanek kolejowy na linii nr 305 w Kotli

Wikipedia


kotlarczyk

nazwisko


SJP.pl


kotlarek

nazwisko


SJP.pl


kotlarnia

zakład produkujący kotły


SJP.pl

Kotlarnia (dodatkowa nazwa w j. niem. Jakobswalde) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Bierawa.

Wieś leży nad rzeką Bierawką, dopływem Odry.

Wikipedia


kotlarski

przymiotnik od: kotlarz


SJP.pl


kotlarstwo

Kotlarz – rzemieślnik zajmujący się wyrabianiem z blachy kotłów, rondli i innych przedmiotów (np. wężownic, aparatów gorzelniczych). Kotlarze zajmowali się też pobielaniem naczyń i urządzeń miedzianych. Przez wiele lat kotlarstwo należało do intratnych zawodów, a Cyganie byli uważani za fachowców w tej branży.

Wikipedia


kotlarz

rzemieślnik wyrabiający przedmioty metalowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik, który wyrabia naczynia metalowe, kotły;

Wiktionary

Kotlarz – rzemieślnik zajmujący się wyrabianiem z blachy kotłów, rondli i innych przedmiotów (np. wężownic, aparatów gorzelniczych). Kotlarze zajmowali się też pobielaniem naczyń i urządzeń miedzianych. Przez wiele lat kotlarstwo należało do intratnych zawodów, a Cyganie byli uważani za fachowców w tej branży.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔtlaʃ, AS: kotlaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotłowy mos., kocioł m., kotlista m., kotłownia ż., kotlarstwo n., kotłowanie n., zakotłowanie n., kotłowanina ż., kociołek mrz.

 czas. kotłować, zakotłować

 przym. kotłowy, kotlarski

Wiktionary


kotleciarka

maszynka do rozbijania mięsa na kotlety; steaker


SJP.pl


kotlecik

zdrobnienie od: kotlet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kotlet

 (1.2) kulin. mały kotlet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zamówiłem sobie właśnie kotleciki z ziemniaczkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kotlet m.

Wiktionary


kotler

nazwisko


SJP.pl


kotlet

1. ubijane lub mielone mięso (czasami także jajka, jarzyny itp.) w formie placka, zwykle panierowane i usmażone na tłuszczu;
2. kotlet pożarski - kotlet z mięsa drobiowego lub mieszanego kurzego i cielęcego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) mięso (ale również warzywa, jajka) uformowane zazwyczaj w plasterastry i usmażone na tłuszczu;

 (1.2) pot. kotlet (1.1) ze schabu

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. baki, bokobrody

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na obiad podano kotlety mielone z ziemniakami.

 (1.1) Zamówić ci kotlet schabowy czy bigos?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔtlɛt, AS: kotlet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. kotlecik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|karminadel., lwów|karmenadel.

 (1.2) schabowy

Wiktionary


kotletowy

kotlet


SJP.pl

Patrz:

kotlet

kotlewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Feliks Kotlewski – polski specjalista w dziedzinie termodynamiki i miernictwa cieplnego
  • Stefan Kotlewski – polski polityk, samorządowiec

Wikipedia


kotlicki

nazwisko


SJP.pl


kotliczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rel. mała kropielnica

Wiktionary


kotlin

rozległe obniżenia terenu otoczone ze wszystkich stron wzniesieniami


SJP.pl

  • Kotlin – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Kotlin
  • Kotlin – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim
  • Kotlin – gromada w powiecie jarocińskim
  • Kotlin – stacja kolejowa w Kotlinie, w województwie wielkopolskim
  • Kotlin – polska firma z siedzibą w Kotlinie

Wikipedia


kotlina

rozległe obniżenia terenu otoczone ze wszystkich stron wzniesieniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w gminie Mirsk;

 (1.2) geogr. kocioł polodowcowy na północnym stoku Barańca w Tatrach Zachodnich;

Wiktionary

Kotlina – rozległa, niezbyt mocno wydłużona, wklęsła forma terenu, ze wszystkich stron otoczona wzniesieniami. Może być w postaci zamkniętej (bezodpływowej) lub otwartej. Kotliny powstają na skutek ruchów górotwórczych (czyli orogenezy) lub w wyniku erozji.

Kotliny dzielą się między innymi na: denudacyjne, erozyjne, wulkaniczne i zapadliskowe. Kotliny na dnie oceanów nazywane są basenami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kotlina ż., kocioł m., kociołek m., kotłownia ż.

:: zdrobn. kotlinka ż.

 przym. kotlinowy, kotłowy

Wiktionary


kotlinianin

mieszkaniec wsi: Kotlin


SJP.pl


kotlinianka

mieszkanka wsi: Kotlin


SJP.pl


kotlinka

zdrobnienie od: kotlina


SJP.pl

  • Kotlinka – dawny folwark, na terenie obecnej Białorusi
  • Kotlinka – struga, dopływ Lutyni

Wikipedia


kotlinny

kotlina; kotlinowy


SJP.pl


kotlinowaty

podobny kształtem do kotliny


SJP.pl


kotlinowski

nazwisko


SJP.pl


kotlinowy

kotlina; kotlinny


SJP.pl


kotliński

związany z Kotlinem, dotyczący Kotlina


SJP.pl

Kotliński:

  • Janusz Kotliński
    • Janusz Kotliński (kolarz)
    • Janusz Kotliński (lekkoatleta)
  • Kazimierz Kotliński
  • Roman Kotliński

Wikipedia


kotlista

osoba grająca na kotłach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na kotłach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtlʲista, AS: kotlʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kocioł m., kotlarz m., kotłownia ż., kotlarstwo n., kotłowanie n., zakotłowanie n., kotłowanina ż.

:: fż. kotlistka ż.

 czas. kotłować, zakotłować

 przym. kotłowy, kotlarski

Wiktionary


kotlistka

kotlista


SJP.pl

Patrz:

kotlista

kotnik

w odniesieniu do zwierząt futerkowych: gniazdo dla samicy i jej młodych


SJP.pl

Kotnik – pomieszczenie rozrodcze dla ryb, które zastępuje akwarium rozrodcze. Spotyka się kilka rodzajów kotników:

  • podzielone na komory
  • "siatkowe"

Wikipedia


kotnowo

Kotnowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Płużnica.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kotnowo, po jej zniesieniu w gromadzie Płużnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 122 mieszkańców. Jest dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Płużnica.

Wikipedia


kotny

kotna - o kotce, owcy, zajęczycy itp.: ciężarna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wet. zootechn. o niektórych samicach zwierząt: będący w ciąży, spodziewający się potomstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasza kotka jest kotna, wkrótce będzie miała młode.

 (1.1) Nie wiem po czym poznać, że gupik jest kotny.

 (1.1) W małżeństwie jak się pokłócą, będzie tam albo psie złe, albo diabeł kotny.

 (1.1) Gdyby nie to, że był kocur, nie kocica, można by pomyśleć, że kotny i kocięta go tak rozepchały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. okocenie n., kot mos./mzw.

 czas. kocić się ndk., okocić się dk., wykocić się dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciężarny, brzemienny, w ciąży

Wiktionary


koto

narodowy japoński instrument szarpany, najczęściej z 13 strunami, podobny do europejskiej cytry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. tradycyjny, japoński instrument strunowy;

Wiktionary

Koto (jap. 箏 lub 琴) – tradycyjny japoński instrument muzyczny, należący do grupy chordofonów szarpanych, rodzaj cytry, narodowy instrument Japonii.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔtɔ, AS: koto

Wiktionary


kotofretka

Szopik pręgoogonowy, kotofretka, norka kalifornijska (Bassariscus astutus) – gatunek ssaka łożyskowego z rodziny szopowatych występujący w Ameryce Północnej (zachodnie stany USA i w Meksyku). Zamieszkuje zróżnicowane środowiska, od górskich lasów iglastych po pustynie. Zwierzę wszystkożerne, nocne, prowadzące nadrzewny tryb życia, żyje w małych stadach. Posiada szarożółtą sierść na grzbiecie i bokach i białą na brzuchu, na długim ogonie zauważyć można 14–16 wyraźnych, czarno-białych, poprzecznych pasów. Ciąża trwa 51–55 dni, zwykle na świat przychodzą 2–3 młode. Niegdyś kotofretka była popularnym zwierzęciem hodowlanym, tępiła bowiem gryzonie.

Wikipedia


kotoholiczka

potocznie: kobieta uwielbiająca koty


SJP.pl


kotoholik

potocznie: osoba uwielbiająca koty


SJP.pl


kotoholizm

potocznie: zamiłowanie do kotów


SJP.pl


kotokształtne

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Feliformia|Kretzoi|ref=tak., podrząd ssaków z rzędu drapieżnych;

Wiktionary

Kotokształtne (Feliformia) – podrząd ssaków z rzędu drapieżnych (Carnivora), dawniej nadrodzina Feloidea w ramach podrzędu palconogie (Fissipedia).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nową systematykę kotokształtnych opracował zoolog z Tel Awiwu.

Wiktionary


koton

dawniej: bawełna


SJP.pl


kotoniarz

robotnik zatrudniony przy wyrobie kotoniny


SJP.pl


kotonina

przędziwo uzyskane w wyniku kotonizacji włókien lnu, konopi itp., używane do wyrobu waty, a w połączeniu z innymi włóknami do wyrobu filcu


SJP.pl


kotonizacja

proces mech. oddzielania włókien lnu


SJP.pl


kotonowy

1. bawełniany, otrzymywany z bawełny;
2. używany do wyrobu dzianin


SJP.pl


kotoński

nazwisko


SJP.pl


kotonu

miasto w Beninie; Cotonou


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Beninie;

Wiktionary

Kotonu (fr. Cotonou) – miasto w południowym Beninie, w departamencie Littoral. Położone jest pomiędzy Zatoką Gwinejską na południu, a jeziorem Nokoué na północy, przy ujściu rzeki Ouémé. W spisie ludności z 11 maja 2013 roku liczyło 679 012 mieszkańców. Pod względem liczby ludności jest największym miastem kraju, jego głównym ośrodkiem gospodarczym i portem morskim. Kotonu jest także siedzibą parlamentu, ministerstw i Sądu Najwyższego Beninu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kotonu to największe miasto Beninu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtɔ̃nu, AS: kotõnu

Wiktionary


kotor

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto portowe w południowo-zachodniej części Czarnogóry;

 (1.2) geogr. adm. gmina w Czarnogórze z siedzibą władz w Kotorze (1.1)

 (1.3) geogr. zob. Kotor Varoš.

Wiktionary

Kotor (cyr. Котор, wł. Cattaro) – miasto portowe w południowo-zachodniej części Czarnogóry, siedziba gminy Kotor. W 2023 roku liczyło 21 916 mieszkańców.

Położone nad Zatoką Kotorską, na krańcu Zalewu Kotorskiego, na wybrzeżu Adriatyku. Miasto otoczone jest z trzech stron masywami górskimi: Lovćen, Vrmac i Dobrota.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, chemiczny oraz spożywczy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stary Kotor to miejsce niezwykle piękne, głównie za sprawą obfitości i różnorodności zabytkowej zabudowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotorczyk m., kotorka ż.

 przym. kotorski

Wiktionary


kotorosl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w północnej Rosji przeduralskiej, prawy dopływ Wołgi;

Wiktionary

Kotorosl (ros. Ко́торосль) – rzeka w północnej Rosji przeduralskiej (obwód jarosławski), prawy dopływ Wołgi w zlewisku Morza Kaspijskiego. Długość – 132 km, powierzchnia zlewni – 5500 km², średni przepływ w mieście Gawriłow-Jam – 30 m³/s.

Wikipedia


kotorowicz

nazwisko


SJP.pl


kotorowski

nazwisko


SJP.pl


kotorski

1. przymiotnik od: Kotórz Mały (wieś w województwie opolskim);
2. przymiotnik od: Kotórz Wielki (wieś w województwie opolskim)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kotorem, dotyczący Kotoru, pochodzący z Kotoru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kotor mrz.

Wiktionary


kotow

nazwisko, np. Aleksander Kotow (1913-1981), rosyjski szachista


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandr Kotow – rosyjski arcymistrz szachowy, teoretyk i propagator szachów
  • Boris Kotow – radziecki operator filmowy
  • Jewhen Kotow – ukraiński piłkarz
  • Oleg Kotow – rosyjski lekarz, oficer sił powietrznych, kosmonauta

Wikipedia


kotować

wyznaczać wysokość danych punktów pomiarowych, czyli tak zwanych kot


SJP.pl

czasownik

 (1.1) stpol. błaznować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈtɔvat͡ɕ, AS: kotovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotowanie n., kot mzw./mos.

Wiktionary


kotowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kotować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kotować ndk.

Wiktionary


kotowate

rodzina ssaków drapieżnych obejmująca 37 gatunków, charakteryzujących się m.in. muskularną budową ciała, smukłą sylwetką, krótką sierścią i długim ogonem; koty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Felidae|ref=tak., rodzina ssaków z rzędu drapieżnych;

Wiktionary

Kotowate (Felidae) – rodzina ssaków z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Siatkówka oczu kotowatych jest niezwykle czuła dzięki warstwie guaninowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kot mzw., koty nmos.

Wiktionary


kotowaty

o cechach kotowatych (kotów)


SJP.pl


kotowice

W Polsce
  • Kotowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. głogowskim, w gminie Pęcław
  • Kotowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Oborniki Śląskie
  • Kotowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Siechnice
  • Kotowice – wieś w woj. lubuskim, w pow. zielonogórskim, w gminie Nowogród Bobrzański
  • Kotowice – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Zgierz
  • Kotowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. pruszkowskim, w gminie Brwinów
  • Kotowice – wieś w woj. śląskim, w pow. myszkowskim, w gminie Żarki
  • Kotowice – gromada w powiecie myszkowskim

Wikipedia


kotowicz

nazwisko


SJP.pl

Kotowicz (forma żeńska:Kotowicz, Kotowiczowa, Kotowiczówna;liczba mnoga:Kotowiczowie, Kotowicze; forma zniemczona: Kottwitz) – polskie nazwisko, które na początku lat 90. XX w. nosiło ok. 3500 osób.

Wikipedia


kotówka

1. wieś w Polsce;
2. wieś na Ukrainie


SJP.pl

W Polsce
  • Kotówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Hajnówka
  • Kotówka – osada leśna w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Jeżewo
  • Kotówka – przysiółek wsi Kasina Wielka, w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Mszana Dolna
  • Kotówka – część wsi Lubomia, w woj. śląskim, w pow. wodzisławskim, będąca stanowiskiem archeologicznym
  • Kotówka – część wsi Łapanów, w woj. małopolskim, w pow. bocheńskim, w gminie Łapanów
  • Kotówka – część wsi Palcza, w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Budzów
  • Kotówka – część wsi Sidzina, w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Bystra-Sidzina
  • Kotówka – część wsi Sudół, w woj. świętokrzyskim w pow. ostrowieckim w gminie Bodzechów

Wikipedia


kotowo

Miejscowości w Polsce
  • Kotowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska
  • Kotowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński
  • Kotowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. grodziskim, w gminie Granowo
  • Kotowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Dolsk
  • Kotowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Śrem

Wikipedia


kotowski

nazwisko


SJP.pl

Kotowski (forma żeńska: Kotowska, liczba mnoga: Kotowscy), nazwisko pochodzenia polskiego. Noszące przez herbownych szlachty herbów Kot, Trzaska, Pomian i Puchała. Nosi je około 7 705 osób w Polsce.

Wikipedia


kotołak

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mit. folk. człowiek potrafiący zmienić się w kota lub kot ukrywająca się pod postacią człowieka

 (1.2) fant. człowiek, którego jedną z form jest kot

Wiktionary

Kotołak – fikcyjny gatunek, stworzony na wzór wilkołaka.

Istnieją różne wyobrażenia kotołaków. Dwa główne to:

  • Człowiek, który może przemienić się w ogromnego kota. Wtedy staje się niebezpieczną bestią.
  • Przedstawiciel nowego gatunku, hybryda człowieka i kota. Owłosiony, z długim ogonem i ostrymi pazurami, charakteryzujący się zwinnością zwierzęcia oraz umysłem człowieka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kotołak rozpłynął się w chłodnej nocy, zostawiając nas samych.

Wiktionary


kotsis

[czytaj; KOTs-is] nazwisko


SJP.pl


kott

[czytaj: kot] nazwisko


SJP.pl

Kott:

  • język kott
  • Bogusław Kott
  • Jan Kott

Wikipedia


kotte

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Sri Lanki;

Wiktionary

Sri Dźajawardanapura Kotte (ang. Sri Jayawardenepura Kotte, syng. ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ, tamil. ஸ்ரீ ஜயவர்த்தனபுரம கோட்டே), znane także jako Kotte – miasto na Sri Lance, siedziba parlamentu i rządu tego kraju.

Miasto leży na południowych przedmieściach największego miasta kraju i dawnej stolicy – Kolombo. Parlament Sri Lanki wybrał Kotte na swoją siedzibę i nową stolicę państwa 29 kwietnia 1982.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Sri Dźajawardanapura Kotte

Wiktionary


kotuch

dawniej: pomieszczenie dla drobiu lub tuczonej trzody chlewnej


SJP.pl


kotuj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, po połączeniu z Chetą tworzy Chatangę;

Wiktionary

Kotuj – rzeka w Rosji o długości 1409 km. Kotuj znajduje się w Kraju Krasnojarskim. Jej dorzecze zajmuje około 176 tys. km² powierzchni. Po połączeniu z Chetą tworzy Chatangę. Kotuj zamarza na przełomie września i października, odmarza w czerwcu.

Wikipedia


kotula

1. roślina kobiercowa z rodziny astrowatych;
2. rzadko: pieszczotliwie o kocie


SJP.pl

Osobyː
  • Adam Kotula (1919–1982) – romanista, historyk sztuki
  • Andrzej Kotula (1822–1891) – prawnik, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim
  • Andrzej Kotula (1853–1934) – inżynier, dyrektor kolei żelaznej w Wiedniu
  • Bernard Kotula (1874–1915) – księgarz, poeta, nauczyciel
  • Bolesław Kotula (1849–1898) – botanik i zoolog
  • Brunon Kotula (1898–1961) – księgarz i wydawca
  • Franciszek Kotula (1900–1983) – etnograf, folklorysta i muzealnik
  • Jerzy Kotula (1855–1889) – księgarz i wydawca
  • Karol Kotula (1884–1968) – biskup ewangelicki
  • Katarzyna Kotula (ur. 1977) – nauczycielka, posłanka na Sejm RP IX i X kadencji
  • Ludwik Kotula (1907–1972) – górnik i dziennikarz
  • Oskar Kotula (1900–1967) – nauczyciel
  • Tadeusz Kotula (1923–2007) – historyk

Wikipedia


kotulanka

nazwisko


SJP.pl


kotulek

pieszczotliwie o kocie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pieszcz. kotek

Wiktionary


kotulin

W Polsce
  • Kotulin – wieś w woj. łódzkim, w pow. brzezińskim, w gminie Rogów
  • Kotulin – wieś w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Toszek
  • Kotulin – gromada w powiecie gliwickim
  • Kotulin – przystanek kolejowy w miejscowości Kotulin, w województwie śląskim

Wikipedia


kotulski

nazwisko


SJP.pl


kotuń

pieszczotliwie: kotka; kotusia


SJP.pl

W Polsce
  • Kotuń – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Kotuń
  • Kotuń – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pilskim, w gminie Szydłowo
  • Kotuń – gromada w powiecie siedleckim
  • Kotuń – przystanek kolejowy w Kotuniu, w województwie mazowieckim

Wikipedia


kotunia

pieszczotliwie: kotka; kotusia


SJP.pl

Kotunia – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Słupca. Nazwa wsi wyewoluowała z wcześniejszego Chotunia.

Wieś duchowna Chotunia, własność biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Dawniej przez miejscowość przebiegała droga nr 466, łącząca Słupcę z Pyzdrami.

Wikipedia


kotunio

pieszczotliwie: kotka; kotusia


SJP.pl


kotuński

przymiotnik od: Kotuń


SJP.pl


koturn

1. bardzo gruba podeszwa w obuwiu, zwłaszcza damskim;
2. but na takiej podeszwie;
3. specjalny podwyższony but używany przez aktorów teatru antycznego dla podwyższenia sylwetki;
4. w przenośni: przesadna podniosłość i pompatyczność wypowiedzi i gestów; patos, zadęcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) but o grubej podeszwie zakładany przez aktorów w antycznym teatrze greckim;

 (1.2) but damski na wysokiej podeszwie

Wiktionary

Koturny – buty na bardzo wysokich obcasach. Używane były m.in. w starożytnym teatrze greckim. Ich podeszwy robiono z kilku warstw twardej wyprawionej skóry. Aktorzy w teatrze greckim wkładali je, aby można było ich lepiej widzieć z daleka.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. koturnowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* węgierski: (1.1) koturnus

źródła.

== koturn (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ornit. przepiórka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔturn, AS: koturn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. koturnowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. koturnowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* węgierski: (1.1) koturnus

źródła.

== koturn (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ornit. przepiórka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


koturnowość

przesadna podniosłość i pompatyczność wypowiedzi i gestów; patos, zadęcie


SJP.pl


koturnowy

1. przymiotnik od: koturn;
2. przenośnie: przesadnie podniosły, uroczysty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z koturnem, dotyczący koturnu

 (1.2) przen. przesadnie uroczysty

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jako humanistka i estetka z duszy zwrócę uwagę na rolę savoir vivre’u w kontaktach wszelakiego rodzaju. Nie tylko w sytuacjach wyjątkowych, specjalnych czy koturnowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koturn m., koturnowość ż.

 przysł. koturnowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) patetyczny

Wiktionary


koturny

1. obuwie na bardzo grubej podeszwie;
2. specjalny rodzaj obuwia na bardzo wysokiej podeszwie używany przez aktorów teatru antycznego dla podwyższenia sylwetki


SJP.pl

Koturny – buty na bardzo wysokich obcasach. Używane były m.in. w starożytnym teatrze greckim. Ich podeszwy robiono z kilku warstw twardej wyprawionej skóry. Aktorzy w teatrze greckim wkładali je, aby można było ich lepiej widzieć z daleka.

Wikipedia


kotuś

pieszczotliwie o kocie lub bliskiej osobie


SJP.pl


kotusia

pieszczotliwie o bliskiej osobie


SJP.pl


kotuszów

W Polsce
  • Kotuszów – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Aleksandrów
  • Kotuszów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Szydłów
  • Kotuszów – gromada w powiecie buskim, później - staszowskim

Wikipedia


kotuła

nazwisko


SJP.pl


kotwa

wiązanie drewniane albo stalowe wzmacniające budowlę; kotew


SJP.pl

Kotwa może dotyczyć:

  • Kotwa (kotew) – element konstrukcji budowlanej
  • Kotwa – miasto w północnych Indiach, w stanie Uttar Pradesh

Wikipedia


kotwasice

Kotwasice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Malanów.

Miejscowość położona jest 3 km na północ od Malanowa, przy drodze do Konina.

Nazwa miejscowości pochodzi od słowa kotwa, czyli poziomego pręta ściągającego elementy konstrukcji.

Wikipedia


kotwiarka

AHTS (ang. Anchor Handling Tug / Supply vessel) – statek do pracy przy instalacjach offshore polegającej na obsłudze ich kotwic oraz dostarczaniu zaopatrzenia. Jeden z typów holownika.

Wikipedia


kotwić

łączyć poszczególne elementy budowlane za pomocą kotwi


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zakotwić)

 (1.1) techn. bud. wiązać, zamocowywać poszczególne elementy budowlane przy użyciu kotwi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwica ż., kotew ż., kotwienie n.

 czas. kotwować ndk., zakotwić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. kotwować

Wiktionary


kotwica

stalowa konstrukcja z trzonem i ramionami, która rzucona ze statku (na linie lub łańcuchu), zagłębia się w dno i utrzymuje statek w jednym miejscu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. przyrząd służący do unieruchomienia statku (czasem także innych pływających obiektów) przez zaczepienie o dno;

 (1.2) gwara. mar. postój statku na redzie

 (1.3) gwara. więzienna: drut z zakończeniem w kształcie kotwicy (1.1), używany do kaleczenia przełyku

Wiktionary

Kotwica – element wyposażenia jednostki pływającej służący do unieruchomienia jej na wodzie przez zaczepienie o dno, niekiedy do hamowania oraz wykonywania manewrów.

Kotwice wytwarzane są najczęściej ze stali kutej bądź walcowanej, rzadziej odlewane ze staliwa. Głównymi elementami konstrukcyjnymi kotwicy są trzon oraz łapy niekiedy zakończone pazurami. Istnieje kilka podstawowych typów kotwic, różniących się budową i kształtem, wszystkie jednak działają na tej samej zasadzie: statek rzuca kotwicę, a następnie, dryfując, zaczyna ją wlec. Zmniejszenie kąta pomiędzy liną kotwiczną a dnem zbiornika, spowodowane oddalaniem się statku, prowadzi do ułożenia kotwicy w taki sposób, że łapa lub łapy zagłębiają się w dnie. Kotwica stawia duży opór, utrzymujący statek w miejscu. Konstrukcja kotwicy sprawia, że jej podniesienie jest możliwe tylko wtedy, gdy lina kotwiczna patrzy pion tj. kotwica znajduje się pionowo pod kadłubem jednostki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kotwicę wydobytego wraku ustawiono na pamiątkę na trawniku przez Urzędem Morskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔtˈfʲit͡sa, AS: kotfʹica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwicowisko n., kotwiczenie n., zakotwiczenie n., kotwa ż., kotew ż., kotewka ż., kotwienie n., zakotwienie n.

:: zdrobn. kotwiczka ż.

 czas. kotwiczyć ndk., zakotwiczyć dk., kotwić ndk., zakotwić dk.

 przym. kotwicowy, kotwiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. kotew

Wiktionary


kotwicki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Kotwicki – katolicki duchowny
  • Mikołaj Kotwicki – polski wojskowy

Wikipedia


kotwicowisko

obszar na redzie, w porcie lub przed portem, wyznaczony do rzucania przez statki kotwicy; przedporcie, przedmorze, przedport, awanport


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mar. część redy (lub portu), w której można zakotwiczać statki;

Wiktionary

Kotwicowisko – wyznaczony akwen znajdujący się w bezpiecznej odległości zarówno od lądu, jak i budowli hydrotechnicznych, przeznaczony dla jednostek pływających na miejsce postoju na kotwicy. Jest to akwen o dnie dostatecznie płytkim, trzymającym kotwicę (odpowiednio zwartym), a jednocześnie nie blokującym jej (np. oczyszczony z wraków). Kotwicowisko jest zwykle osłonięte z jednej lub kilku stron od fali i wiatru przez naturalne przeszkody, takie jak wyspy i półwyspy, lub tworzone przez człowieka budowle, np. falochrony.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔtfʲit͡sɔˈvʲiskɔ, AS: kotfʹicovʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwiczne n., kotwica ż., kotwiczka ż., kotwiczenie n., zakotwiczenie n., kotwicznik mos.

 czas. kotwiczyć ndk., zakotwiczyć dk.

 przym. kotwiczny, kotwicowy

Wiktionary


kotwicowy

przymiotnik od: kotwica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mors. związany z kotwicą, dotyczący kotwicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwiczne n., kotwica ż., kotwicowisko n.

 przym. kotwiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kotwiczny

Wiktionary


kotwiczka

1. zdrobnienie od: kotwica;
2. w wędkarstwie: haczyk mający kilka ramion


SJP.pl

Kotwiczka (łac. cardo, l. mn. cardi) − element narządów gębowych stawonogów stanowiący część szczęk, a u krocionogów też żuwaczek.

U sześcionogów kotwiczka stanowi nasadową część szczęk. W aparacie gębowym typu gryzącego kotwiczka szczęk I pary łączy się luźno z puszką głowową z jednej strony, a stawowo z pieńkiem z drugiej. W aparacie gębowym gryząco-liżącym kotwiczki I pary szczęk są wydłużone, a w innych typach aparatów ulegają silnym przekształceniom. U skoczogonków między kotwiczką a puszką głowową znajduje się jeszcze jeden skleryt − fulcrum. Kotwiczki II pary szczęk są zrośnięte tworząc razem podbródek i wchodząc w skład wargi dolnej.

Wikipedia


kotwiczne

opłata statku za możliwość zatrzymania się w porcie; opłata kotwiczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mors. opłata za kotwiczenie w porcie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwica ż., kotwicowisko n., kotwiczenie n., kotwiczka ż., zakotwiczenie n.

 czas. kotwiczyć ndk., zakotwiczyć dk.

 przym. kotwicowy, kotwiczny

Wiktionary


kotwicznik

dawniej: poborca podatkowy zbierający opłaty za zatrzymanie statku w porcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. mar. poborca podatkowy zbierający opłaty za zarzucenie kotwicy w porcie

 (1.2) daw. mar. marynarz zawiadujący na okrętach kotwicą i linami

 (1.3) daw. rzem. kowal wykuwający kotwice

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwica ż., kotwiczka ż., kotwicowisko n., kotwiczenie n., zakotwiczenie n.

 czas. kotwiczyć ndk., zakotwiczyć dk.

 przym. kotwiczny

Wiktionary


kotwiczny

przymiotnik od: kotwica


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z kotwicą, dotyczący kotwicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotwicznik mos., kotwica ż., kotwicowisko n., kotwiczenie n., kotwiczka ż., kotwiczne n., zakotwiczenie n.

 czas. kotwiczyć ndk., zakotwiczyć dk.

 przym. kotwicowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kotwicowy

Wiktionary


kotwiowy

kotew; kotwowy


SJP.pl


kotwowy

kotwa, kotew; kotwiowy


SJP.pl


koty

1. rodzina ssaków drapieżnych obejmująca 37 gatunków, charakteryzujących się m.in. muskularną budową ciała, smukłą sylwetką, krótką sierścią i długim ogonem; kotowate;
2. zszyte skóry kotów lub zajęcy służące za futrzane podbicie płaszcza;
3. kłębki kurzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Felinae|G. Fischer|ref=tak., podrodzina ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: kot

Wiktionary

Koty (Felinae) – podrodzina ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych (Felidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podrodzina kotów obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. koci

 przysł. kocio

 rzecz. kot mzw., koteczek mzw., kotowate lm nm., kotuś mzw.

Wiktionary


kotyledon

krzew lub podkrzew z rodziny gruboszowatych o mięsistych liściach i rurkowatych kwiatach; niektóre gatunki hodowane jako rośliny doniczkowe


SJP.pl


kotylion

taniec towarzyski, do którego dobierają się pary według jednakowych parzystych oznak; oznaka przypinana tańczącym ten taniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) tradycyjna zbiorowa zabawa taneczna, o XIX-wiecznym francuskim rodowodzie, złożona z kilku samodzielnych tańców i zabaw, niekiedy z wymianą drobnych upominków, podczas której tańczy się walca figurowego, mazurka albo galop, a w której pary dobierają się według przypiętych wcześniej wstążek kotylionów (2.1);

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) każda z dwóch identycznych ozdób, zwykle w formie wstążki uformowanej w rozetkę, przypinanych na balu potencjalnym partnerom w kotylionie (1.1)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jako jeden z bohaterów dzisiejszego dnia i prywatny detektyw incognito, zrozumiałem, że będę musiał odważyć się na słynny kotylion, a może także na kilka suwanych i skakanych.

 (2.1) Rozbawienie i atmosferę zabawy oraz klimat balu podnosił walc kotylionowy, w którym pary dobierały się według otrzymanych kotylionów i wirowały w przemyślnych układach i figurach wymyślanych przez wodzireja (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotylionówka ż.

:: zdrobn. kotylionik m.

 przym. kotylionowy

Wiktionary


kotylionik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kotylion

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotylion m.

Wiktionary


kotylionowy

przymiotnik od: kotylion


SJP.pl


kotylozaur

pierwotny gad kopalny z rodziny o tej samej nazwie, o masywnej budowie, długości do trzech metrów, żyjący w permie i triasie


SJP.pl

Kotylozaury (Cotylosauria) – pierwotnie nazwę tę stosowano na określenie najstarszych i najbardziej pierwotnych gadów kopalnych, które miały dać początek wszystkim późniejszym owodniowcom. Obecnie jednak uważa się, że tak definiowane kotylozaury grupowały różne bliżej nie spokrewnione ze sobą zwierzęta czworonogie – m.in. część anapsydów (np. wymarłe pod koniec permu parejazaury) i blisko spokrewnione z diapsydami karbońskie rodziny Captorhinidae (m.in. rodzaj Captorhinus) i Protorothyrididae (m.in. rodzaj Hylonomus), a według niektórych definicji nawet sejmurię i pokrewne jej czworonogie. W dodatku tak definiowane kotylozaury były grupą parafiletyczną, gdyż nie obejmowały bardziej zaawansowanych ewolucyjnie owodniowców, które miały od nich pochodzić.

Wikipedia


kotylozaury

rodzina najpierwotniejszych gadów kopalnych żyjących w permie i triasie, przodków wszystkich gadów


SJP.pl

Kotylozaury (Cotylosauria) – pierwotnie nazwę tę stosowano na określenie najstarszych i najbardziej pierwotnych gadów kopalnych, które miały dać początek wszystkim późniejszym owodniowcom. Obecnie jednak uważa się, że tak definiowane kotylozaury grupowały różne bliżej nie spokrewnione ze sobą zwierzęta czworonogie – m.in. część anapsydów (np. wymarłe pod koniec permu parejazaury) i blisko spokrewnione z diapsydami karbońskie rodziny Captorhinidae (m.in. rodzaj Captorhinus) i Protorothyrididae (m.in. rodzaj Hylonomus), a według niektórych definicji nawet sejmurię i pokrewne jej czworonogie. W dodatku tak definiowane kotylozaury były grupą parafiletyczną, gdyż nie obejmowały bardziej zaawansowanych ewolucyjnie owodniowców, które miały od nich pochodzić.

Wikipedia


kotynia

nazwisko


SJP.pl

Kotynia (kaszb. Jezoro Kòtëniô) – polodowcowe jezioro wytopiskowe w mezoregionie Bory Tucholskie, na południe od wsi Zdunowice (gmina Sulęczyno, powiat kartuski, województwo pomorskie).

Powierzchnia całkowita jeziora wynosi 16,57 ha.

Wikipedia


kotynina

związek chemiczny powstały w wyniku rozkładu nikotyny


SJP.pl

Wikipedia


kotyński

nazwisko


SJP.pl


kotyzacja

1. ustalenie wartości czegoś, zwłaszcza waloru finansowego, papieru wartościowego;
2. rozkład na raty jakiejś płatności, składki, podatku itp.


SJP.pl


kotłowanina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zamieszanie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kocioł mrz., kotlarz mos., kotlista mos.

Wiktionary


kotłowisko

coś co się kotłuje, kłębi, gwałtownie porusza; kłębowisko


SJP.pl


kotłówka

zupa z wywaru, w którym gotowało się mięso na wędliny


SJP.pl

w Polsce
  • Kotłówka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. garwolińskim, w gminie Żelechów
  • Kotłówka – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narew
  • Kotłówka – część wsi Sopieszyno w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Wejherowo
  • Kotłówka – część wsi Laliki w woj. śląskim, w pow. żywieckim, w gminie Milówka
  • Kotłówka – gromada w powiecie garwolińskim

Wikipedia


kotłownia

pomieszczenie, w którym zainstalowane są kotły podgrzewające wodę lub wytwarzające parę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie lub budynek, w którym zamontowane są kotły grzewcze

Wiktionary

Kotłownia – pomieszczenie lub budynek, przedział statku lub okrętu, w którym znajduje się kocioł grzewczy lub parowy.

Na statku część siłowni, przeważnie wydzielona. W odniesieniu do okrętownictwa termin archaiczny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔtˈwɔvʲɲa, AS: kotu̯ovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kociołek mrz., kotlina ż., Kotlina ż., kotlarz mos., kotlista mos., kocioł, kotłowy

 przym. kotłowy

Wiktionary


kotłowo

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Kotłowo – osada w woj. pomorskim, w pow. słupskim, w gminie Kępice
  • Kotłowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Biesiekierz

Wikipedia


kotłowski

nazwisko


SJP.pl


kotłowy

przymiotnik od: kocioł


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z kotłami czy kotłownią

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) robotnik obsługujący kotły w kotłowni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kotłownia ż., kotlista mos., kotlina ż., kotlarz mos., kociołek mrz., kocioł mrz., Kotlina ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) palacz kotłowy

Wiktionary


kouign-amann

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. słodkie bretońskie maślane ciasto drożdzowe, pieczone w formie rolek lub placekacka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cztery lub pięć razy próbowałem zrobić kouign-amann i za każdym razem wychodziło mi bardzo dobre, ale jednak zakalec.

Wiktionary


koulun

[czytaj: kałlun]
1. miasto w Chinach;
2. półwysep w Chinach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. obszar miejski w Hongkongu;

Wiktionary

Koulun (chiń. Jiulong, ang. Kowloon) – region w Hongkongu.

Wraz z półwyspem Koulun i Nowym Koulunem liczy 2,06 mln mieszkańców (2003). Jest to ośrodek handlowo-finansowy o międzynarodowym znaczeniu, a także międzynarodowy port morski i lotniczy.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kouluński

Wiktionary


kouluński

Koulun [czytaj: kałluński]


SJP.pl


kousa

dereń kousa - gatunek rośliny z rodziny dereniowatych pochodzący z Chin, Japonii i Korei


SJP.pl


kovacs

[czytaj: kowacz] nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Erika Kovacs – rumuńska bobsleistka, olimpijka
  • Ernie Kovacs – amerykański komik, aktor, gospodarz programów telewizyjnych
  • Greg Kovacs – kanadyjski kulturysta
  • Răzvan Kovacs – rumuński zapaśnik

Wikipedia


kovacz

nazwisko


SJP.pl


kować

dawniej: kuć


SJP.pl


kowacki

nazwisko


SJP.pl


kowacz

rzemieślnik trudniący się kuciem przedmiotów z metalu


SJP.pl

Kowacz (bułg. Ковач) – szczyt pasma górskiego Riła, w Bułgarii, o wysokości 2634 m n.p.m.

Wikipedia


kowadełko

1. zdrobnienie od: kowadło
2. jedna z trzech kosteczek słuchowych w jamie bębenkowej u ssaków
3. kulisty występ gniazda spłonki w łusce naboju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. jedna z trzech kosteczek słuchowych u ssaków;

Wiktionary

Kowadełko (łac. incus) – jedna z trzech kosteczek słuchowych u ssaków. Położona jest w jamie bębenkowej. Przekazuje drgania dźwiękowe z ucha zewnętrznego do ucha wewnętrznego.

Znajduje się w uchu środkowym. Swoją powierzchnią stawową łączy się z główką młoteczka (łac. caput mallei) a odnogą długą (łac. crus longum) jest ruchomo połączona z głową strzemiączka. Ewolucyjnie wywodzi się z kości kwadratowej gadów, która pierwotnie pochodzi z kości osłaniających pierwszą szparę skrzelową ryb (tryskawkę).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kowadełko znajduje się w uchu środkowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔvaˈdɛwkɔ, AS: kovadeu̯ko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kowadło n., kowadło n.

Wiktionary


kowadełkowy

przymiotnik od: kowadełko


SJP.pl


kowadlnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. kuźnia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈvadlʲɲa, AS: kovadlʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kowalczyk ż./mos., kowal, kowadło

Wiktionary


kowadło

1. żelazna lub stalowa podstawa, na której kuje się przedmioty metalowe;
2. w związku frazeologicznym: znajdować się między młotem a kowadłem - być w sytuacji, w której każde z dwu rozwiązań jest niekorzystne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. szczyt na południowym krańcu Gór Złotych;

Wiktionary

  • kowadło (narzędzie)
  • Kowadło – szczyt w Górach Złotych
  • Kowadło – skała na szczycie Kończystej w Tatrach
  • Kowadło – skała w rezerwacie przyrody Zielona Góra w województwie śląskim
  • Kowadło – skała w Wąwozie Ostryszni na Wyżynie Olkuskiej
  • kowadło – konkurencja zawodów siłaczy
  • kowadło chmurowe (kowadło burzowe)
  • Lodowe kowadło – saga fantasy Michaela Scotta Rohana
  • "Kowadło" – nagroda stowarzyszenia "Kuźnica"
  • "Kowadło" – kryptonim jednostki Związku Walki Zbrojnej "Obwód Luboml AK"
  • KOWADŁO – Festiwal Państwowych Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych w Kuźni Raciborskiej
  • "Latające kowadło" (Flying Anvil) – jedna z nieoficjalnych nazw samolotu McDonnell Douglas F-4 Phantom II

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈvadwɔ, AS: kovadu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowadło n., kowadełko n., kowal m., kowalicha ż., kowanie n., Kowalczyk ż./mos.

 czas. kować ndk.

 przym. kowadłowy

Wiktionary


kowadłowy

kowadło


SJP.pl

Patrz:

kowadło

kowal

1. rzemieślnik wykonujący przedmioty z żelaza, podkuwający konie itp.; kuziennik;
2. wykwalifikowany robotnik obsługujący młoty maszynowe;
3. pogardliwie o osobie, która dużo się uczy; kujon;
4. dość duży, czerwono-czarny owad z rzędu pluskwiaków różnoskrzydłych, pospolity wczesną wiosną u podstaw pni niektórych drzew


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Kowal – rzemieślnik zajmujący się kowalstwem. Zawód polegający na tworzeniu (wykuwaniu) przedmiotów z metalu. Miejscem pracy kowala jest kuźnia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔval, AS: koval

Wiktionary


kowala

1. rzemieślnik wykonujący przedmioty z żelaza, podkuwający konie itp.; kuziennik;
2. wykwalifikowany robotnik obsługujący młoty maszynowe;
3. pogardliwie o osobie, która dużo się uczy; kujon;
4. dość duży, czerwono-czarny owad z rzędu pluskwiaków różnoskrzydłych, pospolity wczesną wiosną u podstaw pni niektórych drzew


SJP.pl

W Polsce
  • Kowala – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Puławy
  • Kowala – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Kowala – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Sitkówka-Nowiny
  • Kowala – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. pińczowskim, w gminie Pińczów
  • Kowala – gmina wiejska, powiat miechowski, województwo kieleckie/krakowskie
  • Kowala – gmina wiejska, powiat nowoaleksandryjski, gubernia lubelska
  • Kowala – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim
  • Kowala – gromada w powiecie opolsko-lubelskim
  • Kowala – gromada w powiecie proszowickim
  • Kowala – gromada w powiecie radomskim

Wikipedia


kowalak

nazwisko


SJP.pl


kowalanin

mieszkaniec Kowala (miasta w Polsce)


SJP.pl


kowalanka

mieszkanka Kowala (miasta w Polsce)


SJP.pl

Kowalanka – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Wolanów. Ma status sołectwa.

Do 2023 miejscowość była częścią wsi Wolanów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Doroty w Wolanowie.

Wikipedia


kowalczewski

nazwisko


SJP.pl


kowalczuk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandra Kowalczuk – polska taekwondzistka
  • Anna Kowalczuk – rosyjska aktorka
  • Cezary Kowalczuk – polski montażysta filmowy
  • Cezary Kowalczuk – polski artysta fotograf
  • Daniel (Kowalczuk) – ukraiński duchowny prawosławny
  • Ilja Kowalczuk – rosyjski hokeista, olimpijczyk
  • Ilko-Sascha Kowalczuk – niemiecki historyk
  • Jerzy Kowalczuk – polski geofizyk
  • Michał Kowalczuk – polski architekt, konserwator zabytków i rzeźbiarz
  • Piotr Kowalczuk – polski samorządowiec, urzędnik i pedagog
  • Piotr Kowalczuk – polski profesor, oceanolog

Wikipedia


kowalczyk

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. uczeń kowala, czeladnik kowalski

 (1.2) daw. syn kowala

Wiktionary

Kowalczyk (forma żeńska: Kowalczyk, Kowalczykowa, Kowalczykówna, liczba mnoga: Kowalczykowie) – polskie nazwisko notowane od 1427 roku. Obecnie jest to piąte pod względem popularności nazwisko w Polsce. Według bazy PESEL 22 stycznia 2025 r. nazwisko to nosiło 48 449 Polek i 47 252 Polaków. Łącznie nazwisko to nosiło 95 701 obywateli Polski.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Kowalski mos., kowalstwo n., kowalicha ż., kowalik m., kowal m., kowalność ż., Kowadło n., kowadlnia ż., kowadło n., kowalka ż., kowanie n.

 czas. kować ndk.

 przym. kowalski, kowalny

Wiktionary


kowalencyjność

charakterystyka atomu określająca liczbę par elektronowych wspólnych z innymi atomami wchodzącymi razem z nim w skład związku chemicznego; kowalentność


SJP.pl


kowalencyjny

w fizyce, chemii: wiązanie kowalencyjne - wiązanie powstałe przez kwantowe sprzężenie pary elektronów pochodzących z dwóch sąsiednich atomów; wiązanie kowalentne


SJP.pl


kowalenko

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandr Kowalenko – białoruski lekkoatleta
  • Andriej Kowalenko – rosyjski hokeista, działacz hokejowy, olimpijczyk
  • Andrij Kowałenko – ukraiński piłkarz wodny
  • Andrij Kowałenko – ukraiński pływak
  • Igor Kowalenko – ukraiński szachista
  • Jan Kowalenko – prawosławny duchowny
  • Jan (Kowalenko) (właśc. Andriej Kowalenko) – prawosławny biskup
  • Jelena Kowalenko – rosyjska siatkarka
  • Nikander (Kowalenko) – prawosławny biskup
  • Siergiej Kowalenko – radziecki koszykarz
  • Władysław Kowalenko – polski historyk, archeolog, marynista

Wikipedia


kowalentność

charakterystyka atomu określająca liczbę par elektronowych wspólnych z innymi atomami wchodzącymi razem z nim w skład związku chemicznego; kowalencyjność


SJP.pl


kowalentny

w fizyce, chemii: wiązanie kowalentne - wiązanie powstałe przez kwantowe sprzężenie pary elektronów pochodzących z dwóch sąsiednich atomów; wiązanie kowalencyjne


SJP.pl


kowalewianin

mieszkaniec Kowalewa Pomorskiego (miasta w Polsce)


SJP.pl


kowalewianka

mieszkanka Kowalewa Pomorskiego (miasta w Polsce)


SJP.pl


kowalewice

3 miejscowości w Polsce:

  • Kowalewice – wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Parzęczew
  • Kowalewice – wieś w woj. pomorskim, w pow. bytowskim, w gminie Miastko
  • Kowalewice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Darłowo

Zobacz też: Kowalewice Nowe, Kowalewice Włościańskie

Wikipedia


kowalewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Kowalewicz:

  • Andrzej Kowalewicz
  • Ben Kowalewicz
  • Jan Kowalewicz
  • Stefan Kowalewicz
  • Julian Kowalewicz

Wikipedia


kowalewko

W Polsce
  • Kowalewko – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Kcynia
  • Kowalewko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Glinojeck
  • Kowalewko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. mławskim, w gminie Strzegowo
  • Kowalewko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Stara Biała
  • Kowalewko – część wsi Kowalewo w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Mieleszyn
  • Kowalewko – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. obornickim, w gminie Oborniki
  • Kowalewko – gromada w latach 1954–1959
  • Kowalewko – gromada w latach 1954–1959

Wikipedia


kowalewski

przymiotnik od: Kowalewo Pomorskie


SJP.pl

Osoby o nazwisku Kowalewski:

  • Adam Kowalewski (ujednoznacznienie)
  • Aleksander Kowalewski (ujednoznacznienie)
  • Anton Kowałewski – łyżwiarz figurowy
  • Bogdan Kowalewski (ur. 1953) – gitarzysta basowy
  • Bronisław Kowalewski (ujednoznacznienie)
  • Jan Kowalewski (1892-1965) – podpułkownik
  • Jerzy Kowalewski (ur. 1944) – skoczek do wody
  • Józef Kowalewski (1801-1878) – filolog
  • Krzysztof Kowalewski (1937-2021) – aktor
  • Leonard Kowalewski (XX w.) – prezydent Włocławka
  • Leszek Kowalewski (1910-1943) – porucznik
  • Maciej Kowalewski (ur. 1969) – aktor
  • Maciej Kowalewski (ur. 1977) – socjolog
  • Maksim Kowalewski (1851-1916) – socjolog
  • Maksymilian Kowalewski (1879-1940) – pułkownik
  • Maksymilian Kowalewski (1898-1966) – major obserwator
  • Marian Kowalewski (ur. 1951) – profesor AWF
  • Michał Kowalewski (ur. 1971) – dziennikarz
  • Mieczysław Kowalewski (1857-1919) – zoolog
  • Mirosław Kowalewski (ur. 1952) – wioślarz
  • Paweł Kowalewski (ur. 1948) – malarz
  • Pawieł Kowalewski (1849-1931) – lekarz
  • Roman Kowalewski (ujednoznacznienie)
  • Sławomir Kowalewski (ujednoznacznienie)
  • Stanisław Kowalewski (1918-2003) – pisarz
  • Stefan Kowalewski (1915-1944) – podporucznik
  • Wacław Kowalewski (1891-1962) – architekt
  • Władimir Kowalewski (1842-1883) – paleontolog
  • Włodzimierz Kowalewski (ur. 1956) – pisarz
  • Wojciech Kowalewski (ur. 1977) – piłkarz
  • Zbigniew Kowalewski (ujednoznacznienie)

Wikipedia


kowalicha

dawniej: żona kowala; kowalowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. żona kowala

 (1.2) kobieta zajmująca się kowalstwem

Wiktionary

Kowalicha – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Dąbrówka. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Miłosierdzia Bożego w Józefowie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. kowal m., kowalstwo n., kowadło n., kowalczyk mos., Kowadło n.

 przym. kowalski

 czas. wykuć

Wiktionary


kowalik

ptak leśny z rzędu wróblowych, zamieszkujący lasy Eurazji i Ameryki Północnej, w Polsce pod ochroną; bargiel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Sitta europaea|ref=tak., mały leśny ptak z rzędu wróblowych, zimą często spotykany w karmnikach;

Wiktionary

  • Kowalik – miejscowość w województwie warmińsko-mazurskim
  • Kowalik lub Kowalik Piski – część miasta Rucianego-Nidy w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈvalʲik, AS: kovalʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowal mos./mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bargiel

Wiktionary


kowaliński

nazwisko


SJP.pl


kowalka

1. kobieta trudniąca się kowalstwem;
2. zajęcie, profesja kowala; kowalstwo


SJP.pl

  • Kowalka – nieoficjalna nazwa części wsi Zaniemyśl w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Zaniemyśl
  • Kowalka (dawniej Nowy Młot, Nowy Hamerek, kaszb. Nowi Hômerk, niem. Neuhammer) – przysiółek wsi Kostkowo w Polsce położony w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino

Wikipedia


kowalkowski

nazwisko


SJP.pl


kowalno

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. kowadło

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈvalnɔ, AS: kovalno

Wiktionary


kowalność

zdolność metalu do zmiany kształtu pod wpływem kucia; klepalność, kujność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest kowalne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kowalny

 przysł. kowalnie

 rzecz. kowal mzw./mos.

Wiktionary


kowalny

o metalach: dający się łatwo kuć; kujny


SJP.pl


kowalowa

żona kowala


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 8, w tym 2 podstawowe
  • Kowalowa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wałbrzyskim, w gminie Mieroszów
  • Kowalowa – przysiółek wsi Lubień w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Lubień
  • Kowalowa – część wsi Trzebunia w woj. małopolskim, w pow. myślenickim, w gminie Pcim
  • Kowalowa – część wsi Naprawa w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Jordanów
  • Kowalowa – część wsi Osielec w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Jordanów
  • Kowalowa – przysiółek wsi Zawoja w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Zawoja
  • Kowalowa – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Ryglice
  • Kowalowa – część wsi Iwla w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Dukla

Wikipedia


kowalować

rzadko: być kowalem, zajmować się kowalstwem


SJP.pl


kowalowate

rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych


SJP.pl

Kowalowate (Pyrrhocoridae) – rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych. Obejmuje ponad 360 gatunków.

Wikipedia


kowalówka

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Miejscowości poza Polską

Na Ukrainie
  • Kowalówka – wieś w obwodzie winnickim
  • Kowalówka – wieś w obwodzie tarnopolskim
  • Kowalówka – wieś w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie kołomyjskim

Wikipedia


kowalski

1. przymiotnik od: Kowal, Kowala, Kowale Oleckie;
2. związany z kowalem lub kowalstwem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przen. przeciętny Polak, obywatel Polski

Wiktionary

Kowalski (forma żeńska: Kowalska; liczba mnoga: Kowalscy) – drugie pod względem popularności (po Nowak) nazwisko w Polsce. Według bazy PESEL 30.01.2023 nazwisko to nosiło 68454 Polek i 67505 Polaków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Statystyczny Kowalski coraz częściej tonie w długach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈvalsʲci, AS: kovalsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowal mos., kowalstwo n., kowalik mzw., kowalczyk mos.

 przym. kowalski, kowalny

Wiktionary


kowalstwo

1. dział technologii zajmujący się procesami obróbki przedmiotów metalowych przez kucie; kuziennictwo, kuźnictwo, przemysł kuźniczy;
2. zawód, zajęcie kowala; kowalka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. fach kowala

 (1.2) rzem. produkcja kuźnicza

Wiktionary

Kowalstwo – rzemiosło wykonywane przez kowala, przy użyciu narzędzi kowalskich. Polega na wytwarzaniu przedmiotów przez kucie. Miejsce pracy kowala nazywane jest kuźnią.

Podstawowe wyposażenie kuźni:

  • Palenisko – umożliwia ogrzanie metalu do temperatury, która pozwala na łatwiejszą obróbkę.
  • Kowadło – zajmuje zwykle centralne miejsce kuźni. Jest to duży blok twardego żelaza lub stali, specjalnie ukształtowany, na którym kładzie się metal poddawany obróbce.
  • Młotek – zwykle jest ich kilka. Różnią się wielkością i ciężarem. Służą do nadawania kształtu metalowi.
  • Kleszcze – służą do chwytania rozgrzanego metalu, oraz przytrzymywania go na kowadle w czasie obróbki młotkiem.
  • Fartuch i rękawice – służą do ochrony ciała.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mirek trudni się kowalstwem od czasów podstawówki.

 (1.2) Istnienie rodzimych rud sprzyjało rozwojowi kowalstwa śląskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowalczyk mos., kowal mos., Kowalski mos., kowalicha ż.

 przym. kowalski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kuźnictwo

Wiktionary


kowaluk

nazwisko


SJP.pl


kowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|kować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. kować ndk.

 rzecz. kowadło n., Kowadło n., kowal mos./mzw.

Wiktionary


kowanówko

Kowanówko – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie obornickim, w gminie Oborniki, nad Wełną.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

W Kowanówku znajduje się szpital rehabilitacyjno-kardiologiczny.

Wikipedia


kowar

stop żelaza, kobaltu, niklu i manganu


SJP.pl

Kowar – stop żelaza zawierający przeciętnie 30% niklu, 15% kobaltu i 0,2% manganu o współczynniku rozszerzalności liniowej porównywalnym ze szkłem. Stosowany jest w elektronice próżniowej do produkcji elektrod i elementów wtapianych w szkło, np. w lampach elektronowych.

Wikipedia


kowara

nazwisko


SJP.pl


kowariancja

miara statystyczna określająca zależność dwóch zmiennych losowych (dla zmiennych niezależnych kowariancja wynosi 0)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. stat. iloczyn współczynnika korelacji Pearsona i odchyleń standardowych korelowanych zmiennych losowych;

Wiktionary

Kowariancja, \operatorname {cov} (X,Y) – liczba określająca odchylenie elementów od sytuacji idealnej, w której występuje zależność liniowa. Zależność tę określa się między zmiennymi losowymi X i Y.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kowariancja zmiennych niezależnych jest równa zero.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔvarʲˈjãnt͡sʲja, AS: kovarʹi ̯ãncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kowariantny, kowariancyjny

Wiktionary


kowariancyjny

związany z kowariancją


SJP.pl


kowariantny

w matematyce: pozostający w stałej relacji do czegoś; współzmienniczy


SJP.pl


kowarka

maszyna kuźnicza wielobijakowa; młotkownica


SJP.pl


kowarowy

przymiotnik od: kowar


SJP.pl


kowarski

Kowary


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Kowar

Wiktionary

  • Felicjan Szczęsny Kowarski – polski malarz, rzeźbiarz, pedagog
  • Lew Kowarski – francuski fizyk atomowy polsko-rosyjskiego pochodzenia
  • Kowarski Grzbiet – grzbiet górski w Karkonoszach

Wikipedia

Patrz:

Kowary

Powiązane:

 rzecz. Kowary

Wiktionary


kowary

stop żelaza, kobaltu, niklu i manganu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Kowary (niem. Schmiedeberg im Riesengebirge) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, na pograniczu Karkonoszy, Rudaw Janowickich i Kotliny Jeleniogórskiej w Sudetach Zachodnich. Historycznie leżące na Dolnym Śląsku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pyrofillyt występuje w okolicach Kowar na Dolnym Śląsku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈvarɨ, AS: kovary

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kowarski

Wiktionary


kowarzanin

mieszkaniec Kowar (miasta w Polsce)


SJP.pl


kowarzanka

mieszkanka Kowar (miasta w Polsce)


SJP.pl


kowasz

nazwisko


SJP.pl


kowboj

pasterz bydła, koni w Ameryce Północnej, charakteryzujący się specyficznym, gł. skórzanym ubiorem: szerokim kapeluszem, pasem z przypiętą bronią; cowboy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pasterz bydła w Ameryce;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obraz kowboja wylansowany przez Hollywood odbiega od rzeczywistości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔvbɔj, AS: kovboi ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowbojka ż.

 przym. kowbojski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cowboy

Wiktionary


kowbojka

skórzany but na obcasie ze spiczastym czubkiem i z wysoką, zaokrągloną u góry cholewką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta pasąca bydło w Ameryce

 (1.2) obuw. skórzany but na obcasie z wysoką cholewką o spiczastym czubku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Historyk sztuki chce, by piękna kowbojka udawała wnuczkę weterana II wojny światowej.

 (1.2) Ubierał kapelusz kowbojski i kowbojki i grał nam na harmonijce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowboj mos.

 przym. kowbojski

Wiktionary


kowbojki

skórzany but na obcasie ze spiczastym czubkiem i z wysoką, zaokrągloną u góry cholewką


SJP.pl


kowbojski

kowboj; cowboyski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z kowbojami, dotyczący kowbojów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kowboj mos., kowbojka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cowboyski

Wiktionary


kowel

miasto na Ukrainie


SJP.pl

Kowel (ukr. Ковель) – miasto na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, siedziba administracyjna rejonu kowelskiego.

Leży na głównej drodze między Warszawą a Kijowem, około 65 km od granicy polsko-ukraińskiej.

Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.

Wikipedia


kowelin

niebieskogranatowy minerał, siarczek miedzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) miner. niebieskogranatowy minerał, siarczek miedzi;

Wiktionary

Kowelin (także covellin, dawniej używano także nazwy kawelin) – minerał z gromady siarczków. Rozpowszechniony, ale występujący w niewielkich ilościach.

Nazwa pochodzi od nazwiska włoskiego mineraloga, Nicoli Covelliego (1790–1829), który odkrył ten minerał w produktach ekshalacji Wezuwiusza.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈvɛlʲĩn, AS: kovelʹĩn

Wiktionary


kowelski

przymiotnik od: Kowel (miasto na Ukrainie)


SJP.pl


kowen

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. zorganizowana grupa wyznawców wicca lub innej religii neopogańskiej;

Wiktionary

Kowen – grupa wyznawców wicca lub innej religii neopogańskiej, działająca zazwyczaj w tej samej miejscowości lub regionie. Słowo pochodzi z języka gaelickiego szkockiego, w którym znaczyło tyle co "zgromadzenie".

Wikipedia


kowenant

warunek umowny określający wymogi dla pożyczkobiorcy


SJP.pl


kower

dawny przebój muzyczny lansowany przez nowego wykonawcę w nowej aranżacji; cover


SJP.pl

Cover (ang. cover, od cover version; IPA /ˈkʌvə/) – nowa aranżacja, interpretacja istniejącego utworu muzycznego wykonywana przez artystę, który nie jest jego pierwotnym twórcą.

Wikipedia


kowerkot

gęsta tkanina wełniana na płaszcze i kostiumy; covercoat


SJP.pl


kowid

potocznie: COVID-19 - ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana koronawirusem SARS-CoV-2; covid, covidek, covidzik, koronainfekcja, wuhanka


SJP.pl


kowidowy

COVID-19; covidowy, COVID-owy


SJP.pl


kowidoza

sytuacja wywołana pandemią COVID-19 oraz zbyt intensywnymi, uciążliwymi działaniami mającymi na celu jej ograniczenie; covidoza, pandemioza


SJP.pl


kowieński

Kowno; kownieński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Kowna, związany z Kownem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kowno n., Kowieńszczyzna ż., kownianin m., kownianka ż.

Wiktionary


kowieski

przymiotnik od: Kowiesy


SJP.pl


kowiesy

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Kowiesy – wieś w woj. łódzkim, w pow. skierniewickim, w gminie Kowiesy
  • Kowiesy – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sokołowskim, w gminie Bielany
  • Kowiesy – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Mszczonów
  • Kowiesy – gromada w powiecie skierniewickim
  • Kowiesy – dawna gmina wiejska w woj. lubelskim/warszawskim

Wikipedia


kowiór

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zootechn. staw (dla kaczek, gęsi)

Wiktionary


kownacki

nazwisko


SJP.pl

Kownacki, Kownacka – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ok. 3 tys. osób.

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Kownacki (ur. 27 marca 1989 w Łomży) – polsko-amerykański pięściarz
  • Bartosz Kownacki (ur. 11 sierpnia 1979 w Warszawie) – prawnik, działacz państwowy
  • Dawid Kownacki (ur. 14 marca 1997 w Gorzowie Wielkopolskim) – polski piłkarz
  • Edmund Knoll-Kownacki (ur. 24 lipca 1891 w Pomiechówku, zm. 2 września 1953) – generał brygady Wojska Polskiego
  • Gabriela Kownacka (ur. 25 maja 1952 we Wrocławiu, zm. 30 listopada 2010 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i telewizyjna
  • Hipolit Kownacki (ur. 21 sierpnia 1761 w Wysocicach, zm. 28 marca 1854 w Warszawie) – przedsiębiorca hutniczy, geolog i historyk
  • Katarzyna Kownacka (ur. 25 listopada 1970 w Ciechanowie) – polska aktorka filmowa i teatralna, pieśniarka i animatorka kultury
  • Maria Kownacka (ur. 11 września 1894 w Słupie, zm. 27 lutego 1982 w Warszawie) – polska pisarka, tłumaczka z jęz. rosyjskiego
  • Piotr Kownacki (ur. 8 października 1954 w Warszawie) – prawnik, działacz państwowy

Wikipedia


kownianin

mieszkaniec Kowna


SJP.pl


kownianka

mieszkanka Kowna


SJP.pl


kownieński

Kowno; kowieński


SJP.pl


kowno

miasto na Litwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. drugie najważniejsze miasto Litwy, położone w środkowej Litwie u zbiegu Niemna i Wilii;

Wiktionary

Kowno (lit. Kaunas; wymowa, biał. Коўна, ros. Каунас, Ковно lub Ковна; jidysz ‏קאָוונע‎; Kowne) – drugie pod względem liczby mieszkańców miasto Litwy (około 319 790 tys. mieszkańców w 2023 roku) i największy ośrodek przemysłowy kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z Wilna do Kowna jest 100 kilometrów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kowieńszczyzna ż., kownianin m., kownianka ż.

 przym. kowieński

Wiktionary


kowol

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ent. czarny żuk

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. etn. choreogr. cieszyński taniec ludowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) My sie wdycki boli tych kowoli.

Wiktionary


kowolik

nazwisko


SJP.pl


kowr

skrótowiec

 (1.1) = Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedziba centrali KOWR mieści się w Warszawie.

Wiktionary


kowrow

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, położone w obwodzie włodzimierskim, nad Klaźmą;

Wiktionary

Kowrow (ros. Ковров) – miasto w Rosji, w obwodzie włodzimierskim, nad Klaźmą (dopływ Oki). Około 135,7 tys. mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kowrowski

Wiktionary


kowrowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kowrowem, dotyczący Kowrowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kowrow mrz.

Wiktionary


kowtun

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrij Kowtun – ukraiński piłkarz
  • Jurij Kowtun – rosyjski piłkarz
  • Ołeksij Kowtun – ukraiński piłkarz
  • Maksim Kowtun – rosyjski łyżwiarz figurowy
  • Natalja Kowtun – rosyjska lekkoatletka

Wikipedia


kowymiar

kowymiar podprzestrzeni - pojęcie odnoszące się do podprzestrzeni wektorowej


SJP.pl

Podprzestrzeń liniowa a. wektorowa – podzbiór przestrzeni liniowej, który sam jest przestrzenią liniową z działaniami dziedziczonymi z wyjściowej przestrzeni. Równoważnie, podzbiór U przestrzeni liniowej V nad ciałem K jest podprzestrzenią liniową wtedy i tylko wtedy, gdy dla wszystkich wektorów \mathbf {u} ,\mathbf {v} \in U i skalarów a\in K spełnione są warunki:

0\in U,
a\mathbf {u} \in U,
\mathbf {u} +\mathbf {v} \in U.

Wikipedia


kowzan

nazwisko


SJP.pl

Znane osoby noszące nazwisko Kowzan:

  • Artur Julian Kowzan – poeta, historyk
  • Borys Kowzan – sowiecki lotnik, pułkownik
  • Franciszek Kowzan – poeta, powstaniec
  • Tadeusz Kowzan – historyk literatury, teatrolog

Wikipedia


koza

1. zwierzę hodowlane z rodziny krętorogich; samica tego zwierzęcia;
2. samica sarny i kozicy;
3. ryba z rodziny piskorzowatych;
4. ludowy instrument dęty; dudy, duda;
5. potocznie:
a) lekkomyślna, przesadnie wesoła dziewczyna; kózka;
b) mały, metalowy piecyk;
c) areszt, więzienie;
d) miejsce odbywania kary szkolnej;
e) smark, glut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. skóra zwierzęca

Wiktionary

  • koza domowa i inne ssaki z rodzaju Capra, rodziny krętorogich:
    • koza śruboroga (markur)
    • koza bezoarowa
  • rasy kozy domowej:
    • koza saaneńska
    • koza burska
  • koza – w gwarze myśliwskiej samica sarny lub kozicy
  • koza lub kózka – gatunek (lub podgatunek) ryby z rodziny piskorzowatych (zwykle w odniesieniu do kozy pospolitej):
    • koza pospolita
    • koza aralska (podgatunek kozy złotawej)
    • koza dunajska
    • koza kaspijska
    • koza kaukaska
    • koza oczkoplama
    • koza rumuńska
    • koza wielka (koza bałkańska)
    • koza włoska (koza wenecka)
    • koza złotawa
  • koza – rodzaj pieca
  • koza – statek do przewozu zboża
  • koza – inaczej dudy, instrument muzyczny
  • koza – dawny pogański obrzęd ludowy
  • Kapella (Capella, Koza) – gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔʒa, AS: koža

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kuża

Wiktionary


kozać

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nakazywać, nauczać

Wiktionary


kozacki

odnoszący się do kozaka, należący do kozaka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Kozaków (ludności ruskiej/ukraińskiej)

 (1.2) odnoszący się do kozaków (oddziałów wojskowych)

 (1.3) pot. odważny

 (1.4) pot. niewiarygodnie szybki i zwinny

 (1.5) pot. bardzo wysoki

 (1.6) pot. wyśmienity, rewelacyjny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ludność kozacka zamieszkiwała stepy położone na południe od księstw ruskich,

 (1.2) Kozacka jazda była wykorzystywana głównie na kresach, w walce z Tatarami i… Kozakami.

 (1.3) To był kozacki skok maluchem.

 (1.4) Ależ on ma kozackie ruchy!

 (1.5) Ta gra ma kozacki poziom trudności.

 (1.6) Ten numer był kozacki, stary!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈzat͡sʲci, AS: kozacʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kozak m., kozak m., kozaczyzna ż.

 przysł. kozacko

Wiktionary


kozacko

przysłówek

 (1.1) pot. odważnie, budząc podziw, robiąc wrażenie

 (1.2) pot. bardzo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla mnie koleś rysuje kozacko. (z internetu)

 (1.2) Te spodnie są kozacko drogie!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈzat͡skɔ, AS: kozacko

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2) przym. kozacki

Wiktionary


kozackość

kozacki


SJP.pl

Patrz:

kozacki

kozactwo

kozaczyzna; dawniej:
1. oddział wojska złożony z Kozaków;
2. kozacy, wojsko kozackie


SJP.pl


kozacy

1. potocznie: ktoś odważny, mężny
2. żołnierz lekkiej jazdy kozackiej


SJP.pl

Kozacy (ukr. козаки́ / kozaky, ros. каза́ки a. казаки́ / kazaki, z tur. quazzāq, awanturnik) – grupa ludności o charakterze wieloetnicznym z dominującym substratem ruskim, zamieszkującej stepy położone na południe od księstw ruskich, określająca później także rodzaj osadnictwa wojskowego na zasiedlanych ziemiach pogranicznych Rzeczypospolitej i Rosji.

Wikipedia


kozaczek

zdrobnienie od: kozak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od kozak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kozak m., Kozak m./ż.

Wiktionary


kozaczka

zdrobnienie od: kozak


SJP.pl


kozaczki

zdrobnienie od: kozak


SJP.pl

Kozaczki (ukr. Козачки) – wieś na Ukrainie w rejonie krzemienieckim należącym do obwodu tarnopolskiego.

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała strażnica KOP „Kozaczki”.

Wikipedia


kozaczok

[czytaj: kozaCZOK] taniec popularny w Europie Zachodniej w drugiej połowie lat sześćdziesiątych, oparty na różnych przeróbkach jednej z najbardziej znanych pieśni rosyjskich - "Katiusza"; kazaczok


SJP.pl


kozaczuk

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Kozaczuk – polski aktor teatralny i filmowy
  • Władysław Kozaczuk – polski historyk wojskowości, wojskowy

Wikipedia


kozaczy

przymiotnik od: kozak


SJP.pl


kozaczyć

1. dawniej: narzucać komuś kozacki tryb życia, kozackie obyczaje;
2. dawniej: pędzić życie typowe dla Kozaka, żyć jak Kozak; kozakować;
3. potocznie: udawać kozaka, starać się być śmiałkiem, kozakiem, popisywać się odwagą; kozakować


SJP.pl


kozaczyński

nazwisko


SJP.pl


kozaczyzna

kozactwo; dawniej:
1. oddział wojska złożony z Kozaków;
2. kozacy, wojsko kozackie


SJP.pl

  • Kozaczyzny − terytoria należące do Kozaków
  • Kozaczyzna − wieś na Litwie
  • Kozaczyzna – – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim należącym do obwodu tarnopolskiego
  • Kozaczyzna – wieś na Ukrainie w rejonie brodzkim obwodu lwowskiego

Wikipedia


kozak

1. potocznie: ktoś odważny, mężny
2. żołnierz lekkiej jazdy kozackiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. członek wspólnoty zamieszkującej stepy na południowych pograniczach dawnej Rzeczpospolitej i Rosji;

Wiktionary

  • Kozacy – lud zamieszkujący wschodnią Europę i Azję
    • Kozacy dunajscy
    • Kozacy zaporoscy
    • Kozacy dońscy
    • Kozacy kubańscy
    • Kozacy terscy
    • Kozacy astrachańscy
    • Kozacy uralscy (jaiccy)
    • Kozacy Siedmiorzecza
    • Kozacy orenburscy
    • Kozacy syberyjscy
    • Kozacy nadbajkalscy
    • Kozacy amurscy
    • Kozacy ussuryjscy
    • Kozacy buscy (nadbużańscy)
    • Kozacy czarnomorscy
    • Kozacy azowscy
  • Miejscowości w Polsce i na Ukrainie:
    • Kozaki – osada w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap
    • Kozaki – wieś w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Łukowa
    • Kozak – wieś na Ukrainie
  • Rzeka w Polsce:
    • Kozak – niewielka rzeka (struga) dorzecza Narwi, lewy dopływ Przylepnicy
  • Muzyka:
    • kozak – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu kozak
    • kozak – ukraiński taniec ludowy
  • Wojsko:
    • Kozak – improwizowany polski pociąg pancerny z okresu walk polsko-ukraińskich w latach 1918-1919
    • Kozak – ukraiński lekki transporter opancerzony z napędem 4×4
    • kozak – stopień wojskowy w Armii URL (szeregowy)
  • Gry:
    • Kozacy: Europejskie boje – gra RTS
    • Kozacy 2: Wojny Napoleońskie – gra RTS
  • Osoby:
    • Ján Kozák (ur. 1954) – słowacki piłkarz
    • Ján Kozák (ur. 1980) – słowacki piłkarz
    • Václav Kozák (1937–2004) – czeski wioślarz
    • Andrzej Kozak (ur. 1934) – polski aktor
    • Artur Kozak (1960–2009) – polski prawnik
    • Grzegorz Kozak (ur. 1961) – polski dziennikarz
    • Kinga Kozak – polska piłkarka
    • Krzysztof Kozak – polski wydawca i promotor muzyki hip-hopowej
    • Łukasz Kozak (ur. 1981) – polski historyk, mediewista
    • Łukasz Kozak (ur. 1995) – polski mistrz krav magi
    • Magdalena Kozak (ur. 1971) – polska pisarka fantastyki i żołnierz
    • Miłosz Kozak (ur. 1997) – polski piłkarz
    • Robert Kozak (ur. 1964) – polski dziennikarz
    • Stefan Kozak (ur. 1937) – ukraińsko-polski filolog
    • Wojciech Kozak (ur. 1963) – polski działacz samorządowy, były prezydent Warszawy
    • Zbigniew Kozak (ur. 1961) – polski polityk, poseł na Sejm RP V i VI kadencji
    • Andrzej „Kozak” Kozakiewicz – polski gitarzysta rockowy, członek Pidżamy Porno i Strachów na Lachy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kozacy mieszkali na Ukrainie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔzak, AS: kozak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kozak m., Kozacczyzna ż., kozactwo n., kozaczek m.

:: fż. Kozaczka ż.

 przym. kozacki, kozaczy

Wiktionary


kozaki

1. potocznie: ktoś odważny, mężny
2. żołnierz lekkiej jazdy kozackiej


SJP.pl

  • kozaki – buty z wysoką cholewką, noszone zimą

Wikipedia


kozakiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Andrzej Kozakiewicz – współzałożyciel zespołów Pidżama Porno i Strachy na Lachy
  • Antoni Kozakiewicz – polski malarz
  • Daniel Kozakiewicz – aktor i reżyser filmowy
  • Dariusz Kozakiewicz – polski gitarzysta
  • Ita Kozakiewicz – działaczka Polonii na Łotwie
  • Jarosław Kozakiewicz – polski artysta
  • Jerzy Kozakiewicz – polski aktor
  • Mikołaj Kozakiewicz – socjolog, polityk, poseł na Sejm
  • Stanisław Kozakiewicz – filomata
  • Władysław Kozakiewicz – lekkoatleta-tyczkarz

Wikipedia


kozakować

kozaczyć;
1. dawniej: pędzić życie typowe dla Kozaka, żyć jak Kozak;
2. potocznie: udawać kozaka, starać się być śmiałkiem, kozakiem, popisywać się odwagą


SJP.pl


kozakowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adam Józef Kozakowski – polski urzędnik, poseł na Sejm
  • Witold Kozakowski – polski muzyk, nauczyciel

Wikipedia


kozanecki

nazwisko


SJP.pl


kozankiewicz

nazwisko


SJP.pl


koźbiał

nazwisko


SJP.pl


kozdra

nazwisko


SJP.pl


kozdrój

nazwisko


SJP.pl


kozdrowski

nazwisko


SJP.pl


kożdy

zaimek upowszechniający

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. każdy

Wiktionary


kózecki

Kózki


SJP.pl

Patrz:

Kózki

kożekrzył

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) stpol. nietoperz

Wiktionary


kozenin

Kozenin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, w gminie Sławno.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kozenin, po jej zniesieniu w gromadzie Sławno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Geroncjusza i Wniebowzięcia NMP w Sławnie.

Wikipedia


kozer

człowiek umiejący rozmawiać, gawędzić interesująco, dowcipnie; gawędziarz; causeur


SJP.pl


kozera

dawniej:
1. powód, przyczyna;
2. kolor atutowy (w grze w karty), także karta atutowa;
3. awantura, kłótnia; dziś tylko w wyrażeniu "nie bez kozery" - nie bez powodu, nie bez przyczyny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. powód, przyczyna

 (1.2) daw. awantura, kłótnia

 (1.3) daw. karc. kolor atutowy, także karta atutowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈzɛra, AS: kozera

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) atut

Wiktionary


kozerka

1. miejsce łączenia się kołnierza marynarki oraz klapy;
2. zdrobnienie od: kozera


SJP.pl


kozerny

dawniej w kartach: atutowy


SJP.pl


kozerski

nazwisko


SJP.pl


kozeta

duża kozetka


SJP.pl

Kozeta (w oryginale francuskim Cosette) – jedna z fikcyjnych bohaterek powieści Nędznicy Wiktora Hugo.

Wikipedia


kozetka

wyściełana kanapka bez oparcia, używana w gabinetach lekarskich i szpitalach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wąski mebel bez oparcia, przeznaczony do leżenia

Wiktionary

Kozetka (fr. causette – pogawędka) – niewielka dwuosobowa kanapa, mająca oparcie z jednej lub z dwóch stron.
Wprowadzona we Francji w połowie XVIII wieku, rozpowszechniona w XIX wieku.

W Polsce nazwa różnych leżanek, np. leżanki lekarskiej lub prostego łóżka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Otuliła się w wytarte futro, umieściła się wygodniej na kozetce i powróciła do książki.

 (1.1) Podchodzę do kozetki i układam się wygodnie. Zamykam oczy, ale natychmiast otwieram je na powrót, bo doznaję nieprzyjemnego uczucia zapadania się, zupełnie jak po dużej dawce alkoholu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈzɛtka, AS: kozetka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kozetkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg-pl|Poznań|leżanka.

Wiktionary


kozi

związany z kozą, pochodzący od kozy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący kozy, odnoszący się do kozy (o zwierzęciu)

 (1.2) pochodzący od kozy

 (1.3) charakterystyczny dla kozy, mający cechy kozy

Wiktionary

Közi (jap. こうじ; ur. 29 maja 1972 w prefekturze Niigata) – japoński artysta z nurtu visual kei grający na gitarze, fortepianie, keyboardzie i syntezatorze. Közi najbardziej znany jest z czasów, gdy należał do popularnego zespołu visual kei, MALICE MIZER. Po tym, jak grupa zawiesiła działalność w 2001 roku, Közi dołączył do projektu, Eve of Destiny, grającego industrialnego rocka, a także rozpoczął karierę solową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kozie mleko, do niedawna zapomniane, znalazło niedawno zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʑi, AS: koźi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koziczek mrz., koźlina ż., koźlątko n., koza ż., kozioł mzw., koźlę n., kózka ż., koziarz mos.

 przym. koźli

Wiktionary


koziak

nazwisko


SJP.pl


kozianin

mieszkaniec Kóz (wsi w Polsce)


SJP.pl


kozianka

mieszkanka Kóz (wsi w Polsce)


SJP.pl

W Polsce
  • Kozianka – część wsi Janik w woj. świętokrzyskim, w pow. ostrowieckim, w gminie Kunów
  • Kozianka – kolonia w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Iława

Wikipedia


koziara

nazwisko


SJP.pl


koziarka

1. rzadko: pasterka kóz;
2. dawniej: żona albo córka pasterza kóz


SJP.pl


koziarnia

pomieszczenie dla kóz


SJP.pl

  • koziarnia – pomieszczenie dla kóz

Wikipedia


koziarski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Czesław Koziarski – polski inżynier mechanik.
  • Daniel Koziarski – polski prawnik, pisarz
  • Stanisław Koziarski – polski geograf

Wikipedia


koziarz

1. pasterz kóz;
2. osoba grająca na kozie, dudach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hodowca kóz

 (1.2) pasterz kóz

Wiktionary

Koziarz, Kosiarz (943 m) – szczyt w grzbiecie głównym Pasma Radziejowej w Beskidzie Sądeckim. Znajduje się w zachodnim końcu tego pasma, pomiędzy Jaworzynką (936 m) a Suchym Groniem (855 m). W północno-zachodnim kierunku stok Koziarza opada w widły dwóch źródłowych cieków potoku Klępowski, we wschodnim kierunku od Koziarza odchodzi niski grzbiet oddzielający dolinę potoku Kąty od doliny Obidzkiego Potoku. Na grzbiecie tym i w dolinach potoków rozłożone są przysiółki Obidzy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koza ż., kózka ż., kozioł m., koziołek m., koźlak m., koźlę n., kozik m., koźlak m., kozina ż., koźlina ż.

:: fż. koziarka ż.

 przym. kozi, koźli, koźlęcy

Wiktionary


koziatek

nazwisko


SJP.pl


kozibród

roślina zielna z rodziny astrowatych (złożonych), rosnąca w wielu gatunkach w Europie, Azji i Afryce


SJP.pl

Kozibród (Tragopogon L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 124 gatunki. Występują one w regionie Morza Środziemnego oraz w pozostałej części Europy i Azji w strefie umiarkowanej, rosnące w formacjach trawiastych. Są to rośliny zielne o trawiastych (długich i wąskich) liściach i kwiatach skupionych w koszyczek na szczycie pędu, otwierający się tylko rano.

Wikipedia


kozica

ssak górski z rodziny pustorożców; giemza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Rupicapra rupicapra|ref=tak., ssak górski o bujnej sierści i pionowo wyrastających rogach, zagiętych ku tyłowi u samca;

Wiktionary

Kozica (Rupicapra) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas wspinaczki po górach spotkaliśmy kilka kozic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʑit͡sa, AS: koźica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koźlątko n.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. koźlątko n.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) chamois

* baskijski: (1.1) sarrio

* białoruski: (1.1) сарна ż., серна ż.

* bośniacki: (1.1) divokoza ż.

* chorwacki: (1.1) divokoza ż.

* czeski: (1.1) kamzík m.

* esperanto: (1.1) ĉamo

* ido: (1.1) chamo

* macedoński: (1.1) дивокоза ż.

* niemiecki: (1.1) Gämse ż.

* rosyjski: (1.1) серна ż.

* serbski: (1.1) дивокоза ż.

* słowacki: (1.1) kamzík m.

* szwedzki: (1.1) gems w.

* ukraiński: (1.1) кози́ця ż.

źródła.

== kozica (slovio.) ==

ortografie. козица

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) koza

odmiana.

 (1.1) lm. kozicas

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


kozicki

nazwisko


SJP.pl

  • Jan Kozicki – polski matematyk
  • Marian Kozicki – polski jeździec sportowy
  • Stanisław Kozicki – polski polityk i publicysta
  • Stanisław Kozicki ps. "Howerla" – harcmistrz, podporucznik
  • Stefan Kozicki – polski pisarz, reportażysta i scenarzysta
  • Władysław Kozicki – polski historyk sztuki, poeta, dramaturg i publicysta

Wikipedia


kozicowy

piwo kozicowe - regionalny napój kurpiowski


SJP.pl


koziczek

zdrobnienie od: kozik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: kozik

 (1.2) mały kozik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jasiek wyskrobał koziczkiem frasobliwego Pana Jezusa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koza ż., kozik mrz.

 przym. kozi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kozik, nożyk

Wiktionary


koziczyn

W Polsce
  • Koziczyn – wieś w woj. lubuskim, w pow. słubickim, w gminie Cybinka
  • Koziczyn – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Regimin
  • Koziczyn – zlikwidowany przystanek osobowy w Koziczynie, w gminie Cybinka

Wikipedia


koziczyński

nazwisko


SJP.pl


kozidrak

nazwisko


SJP.pl

  • Kozidrak – polskie nazwisko. Według danych z lat 90. XX wieku nazwisko to nosi mniej niż 50 osób w Polsce.

Osoby noszące nazwisko Kozidrak:

  • Beata Kozidrak (ur. 1960) – polska piosenkarka, autorka tekstów i kompozytorka
  • Jarosław Kozidrak (1955–2018) – polski gitarzysta i klawiszowiec, wokalista i kompozytor, założyciel zespołu Bajm

Wikipedia


koziegłowianin

mieszkaniec Koziegłów (miasta w Polsce)


SJP.pl


koziegłowianka

mieszkanka Koziegłów (miasta w Polsce)


SJP.pl


koziegłowski

przymiotnik od: Koziegłowy


SJP.pl


koziegłowy

1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

  • Koziegłowy – miasto w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Koziegłowy
  • Koziegłowy – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Czerwonak (druga pod względem liczby ludności wieś w Polsce)
  • Koziegłowy – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Kleczew
  • Koziegłowy – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Jasieniec
  • Koziegłowy – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Pokrzywnica
  • Koziegłowy – gmina miejsko-wiejska w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɛɡˈwɔvɨ, AS: koźegu̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 przym. koziegłowski

Wiktionary


koziej

związany z kozą, pochodzący od kozy


SJP.pl

Koziej – nazwisko używane w Polsce.

Na początku lat 90. XX wieku nosiło je w Polsce 1226 pełnoletnich osób. Najwięcej w dawnym woj. lubelskim (482 osoby), zamojskim (117 osób) i chełmskim (99 osób).

Wikipedia


kozielec

Miejscowość na Ukrainie
  • Kozielec (Kozełeć) – osiedle typu miejskiego w obwodzie czernihowskim
Miejscowości w Polsce
  • Kozielec – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Dobrcz
    Kozielec – projektowany rezerwat przyrody w okolicy wsi
  • Kozielec – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Nowe
  • Kozielec (skały) – Karkonosze

Wikipedia


kozielecki

nazwisko


SJP.pl


kozielewicz

nazwisko


SJP.pl


kozielice

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Kozielice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Golczewo
  • Kozielice – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Kozielice
  • Kozielice – dawna gmina wiejska w woj. szczecińskim
  • Kozielice – gromada w powiecie pyrzyckim
  • Kozielice – nieczynny przystanek kolejowy w Kozielicach w województwie zachodniopomorskim

Wikipedia


kozielicki

przymiotnik od: Kozielice


SJP.pl


kozielsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w obwodzie kałuskim Rosji;

Wiktionary

Kozielsk (ros. Козельск) – miasto w obwodzie kałuskim Rosji.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. kozielski

Wiktionary


kozielski

przymiotnik od:
1. Koźle;
2. Kozielsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Kozielskiem, dotyczący Kozielska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Kozielsk mrz.

Wiktionary


kozienice

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Kozienice – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim. Siedziba władz powiatu i miejsko-wiejskiej gminy Kozienice. Położone nad lewym dopływem Wisły – rzeką Zagożdżonką, na Nizinie Środkowomazowieckiej; historycznie – w Małopolsce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam już po uszy Kozienic i tych wyranżerowanych szkap pułkowych, z którymi muszę grywać w mariasza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɛ̇̃ˈɲit͡sɛ, AS: koźė̃ńice

Wiktionary

Powiązane:

 przym. kozienicki

Wiktionary


kozienicki

przymiotnik od: Kozienice


SJP.pl


kozieniczanin

mieszkaniec Kozienic


SJP.pl


kozieniczanka

mieszkanka Kozienic


SJP.pl


kozieniec

wrodzona lub nabyta wada postawy nóg u konia, charakteryzująca się pochyleniem stawu nadgarstkowego do przodu; koziniec


SJP.pl

  • Kozieniec – wieś w województwie lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Siennica Różana
  • Kozieniec – wieś w województwie mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Potworów
  • Kozieniec – wzniesienie na Garbie Tenczyńskim w Czułowie w województwie małopolskim

Wikipedia


kozieński

przymiotnik od: Kozy


SJP.pl


kozieradka

roślina zielna o jasnożółtych kwiatach, przypomina z wyglądu koniczynę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Trigonella|ref=tak., rodzaj aromatycznych roślin z rodziny bobowatych, używanych jako przyprawa i w celach leczniczych;

 (1.2) kulin. przyprawa z nasion kozieradki pospolitej (nazwa systematyczna|Trigonella foenum-graecum|ref=tak.)

Wiktionary

Kozieradka (Trigonella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje ponad 100 gatunków występujących na wszystkich kontynentach Starego Świata sięgając po wyspy Oceanii. W Polsce jako przejściowo dziczejące (efemerofity) spotykane są dwa gatunki: kozieradka błękitna (T. caerulea) i pospolita (T. foenum-graecum).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dodawana do potraw, kozieradka wzbogaca ich smak i pobudza trawienie, działając przy tym regenerująco, przeciwzapalnie i przeciwalergicznie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kozierodka

Wiktionary


kozierkiewicz

nazwisko


SJP.pl


kozietulski

nazwisko


SJP.pl


kozieł

nazwisko


SJP.pl

Kozieł – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Praszka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

W 1929 r. wybudowano kapliczkę we wsi z wizerunkiem Maryi z dzieciątkiem Jezus, która stała się zabytkiem. Na początku 2015 r. wyremontowano i odświeżono wygląd kapliczki.

Wikipedia


kozik

rodzaj małego nożyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały nóż ze składanym, spiczastym ostrzem i drewnianym trzonkiem

Wiktionary

  • kozik, cyganek – składany nóż w drewnianej oprawie
  • Kozik – nazwisko

Osoby:

  • Marcin Kozik – matematyk i informatyk związany z Uniwersytetem Jagiellońskim
  • Jakub Kozik – matematyk i informatyk związany z Uniwersytetem Jagiellońskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chuligan wyrył kozikiem na drewnianej ławce plugawy napis.

 (1.1) Do dziesiątego roku życia zepsuł ze cztery koziki, ale też strugał nimi dziwne rzeczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʑik, AS: koźik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koźlątko n., koźlę n., koziarz mos., koziczek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nożyk, scyzoryk, reg. pozn. hajtok.

Wiktionary


kozikowski

nazwisko


SJP.pl


kozina

mięso z kozy


SJP.pl

  • Kozina (mięso)
  • Kozina – dwuwierzchołkowe wzniesienie w Sudetach Środkowych, w Górach Kamiennych, w zachodniej części pasma Gór Suchych
  • Kozina – wieś na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim
  • Kozina – wieś na Ukrainie w obwodzie iwanofrankiwskiego, w rejonie tyśmienickim
  • Kozina – wieś w Słowenii, w gminie Hrpelje-Kozina

Wikipedia


koziniec

wrodzona lub nabyta wada postawy nóg u konia, charakteryzująca się pochyleniem stawu nadgarstkowego do przodu; kozieniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zootechn. kozie łajno

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 9, w tym 3 podstawowe
  • Koziniec – część miasta Czchów
  • Koziniec – część miasta Zakopane
  • Koziniec – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. ząbkowickim, w gminie Ząbkowice Śląskie
  • Koziniec – część wsi Liszno-Kolonia w woj. lubelskim, w pow. chełmskim, w gminie Rejowiec Fabryczny
  • Koziniec – część wsi Ożegów w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Siemkowice
  • Koziniec – wieś w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Mucharz
  • Koziniec – część wsi Przybradz w woj. małopolskim, w pow. wadowickim, w gminie Wieprz
  • Koziniec – część wsi Nowy Borek w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Błażowa
  • Koziniec – wieś w woj. podlaskim, w pow. monieckim, w gminie Jasionówka

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. koziorz mos.

Wiktionary


koziński

nazwisko


SJP.pl

Koziński v. Zagłoba, Zdan, Kojleńczyk (Koileńczyk) – własny

Wikipedia


koziobrody

przymiotnik

 (1.1) mający kozią brodę, podobną do koziej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔˈbrɔdɨ, AS: koźobrody

Wiktionary


koziogłów

przymiotnik

 (1.1) stpol. mający kozią głowę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: kɔˈʑɔɡwuf, AS: koźogu̯uf

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koziogłowy

Wiktionary


koziogłowy

przymiotnik

 (1.1) mający kozią głowę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔɡˈwɔvɨ, AS: koźogu̯ovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. koziogłów

Wiktionary


koziokopytny

przymiotnik

 (1.1) mający kozie kopyta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔkɔˈpɨtnɨ, AS: koźokopytny

Wiktionary


kozionogi

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający kozie nogi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla siebie zaś wynalazł inny przemyślny instrument, piszczałkę, syrinks (my jednak dalej w tej książce usłyszymy o niej jako o melancholijnej zdobyczy kozionogiego Pana).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔ̃ˈnɔɟi, AS: koźõnoǵi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kozłonogi, koźlonogi, koziostopy

Wiktionary


koziooki

przymiotnik

 (1.1) mający kozie oczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔˈːci, AS: koź•oḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. kozioki, rzad. kozooki

Wiktionary


kozioróg

kozioróg dębosz - chrząszcz żyjący w lasach liściastych


SJP.pl


koziorogi

przymiotnik

 (1.1) mający kozie rogi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔˈrɔɟi, AS: koźoroǵi

Wiktionary


koziorowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Krzysztof Koziorowicz – polski koszykarz
  • Michał Koziorowicz – polski szachista

Wikipedia


koziorowski

nazwisko


SJP.pl


koziorożec

zwierzę górskie o dużych rogach zagiętych ku tyłowi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) astr. zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny latem, nisko nad horyzontem;

 (1.2) astr. astrol. dziesiąty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 22 grudnia do 20 stycznia;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) pot. osoba urodzona pod znakiem Koziorożca (1.2)

Wiktionary

  • koziorożec – zwierzę krętorogie z rodzaju Capra:
    • koziorożec abisyński (Capra walie)
    • koziorożec alpejski (Capra ibex ibex)
    • koziorożec kaukaski (Capra caucasica)
    • koziorożec nubijski (Capra ibex nubiana)
    • koziorożec pirenejski (Capra pyrenaica)
    • koziorożec syberyjski (Capra ibex sibirica)
    • koziorożec wschodniokaukaski (Capra cylindricornis)
  • Koziorożec – gwiazdozbiór
  • Koziorożec – jeden z astrologicznych znaków zodiaku
  • Koziorożec – belgijska seria komiksowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Koziorożca jest Deneb Algedi.

 (1.1) Konstelacja Koziorożca góruje o północy w sierpniu.

 (1.2) Koziorożec to jeden ze znaków zodiaku, który występuje po Strzelcu, a przed Wodnikiem.

 (1.2) Pod koniec grudnia Słońce wchodzi w znak Koziorożca.

 (1.2) Wejściu Słońca w znak Koziorożca (21 lub 22 XII) towarzyszy przesilenie zimowe.

 (1.2) Koziorożcem, jednym z zimowych, ziemskich i kardynalnych znaków zodiaku, rządzi planeta Saturn.

 (2.1) Ona zachowuje się jak typowy Koziorożec.

 (2.1) Mój tata jest zodiakalnym Koziorożcem, a mama – zodiakalnym Bykiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌkɔʑɔˈrɔʒɛt͡s, AS: koźorožec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koziorożec mzw., koziorożątko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Cap

 (1.2) symbol.

Wiktionary


koziorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zootechn. pasterz kóz

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koziniec mrz.

Wiktionary


kozioł

1. samiec kozy;
2. samiec sarny, rogacz;
3. siedzenie dla woźnicy w pojeździe konnym;
4. drążki drewniane zbite na skos w kształcie litery X, używane jako konstrukcja wsporcza;
5. przyrząd gimnastyczny używany do ćwiczeń w skokach;
6. odbicie piłki od ziemi;
7. ludowy instrument dęty, odmiana dud


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. dorosły samiec kozy;

 (1.2) zool. samiec sarny;

 (1.3) przen. człowiek uparty, nieprzejednany

 (1.4) sport. odbicie piłki od ziemi;

 (1.5) muz. ludowy instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych;

 (1.6) przest. drewniana konstrukcja do noszenia cegieł na plecyecach

 (1.7) bud. umocnienie kalenicy dachu krytego strzechą

 (1.8) druk. drukarski stół z pochyłym blatem

 (1.9) stojak do piłowania drewna;

 (1.10) roln. stojak do suszenia siana

 (1.11) stojak służący jako podpora lub zapora

 (1.12) siedzenie powożącego pojazdem zaprzęgowym

 (1.13) wojsk. karabiny (lub inna broń długa) ustawione na sztorc i oparte o siebie nawzajem

 (1.14) stpol. rodzaj mocnego piwa

 (1.15) sport. przyrząd gimnastyczny, używany w akrobatyce

 (1.16) daw. przen. człowiek niedbały

 (1.17) kolej. wózek do przewożenia wagonów szerokotorowych po torach węższych

Wiktionary

Geografia Polski

  • Kozioł – wieś w woj. lubelskim, w pow. puławskim, w gminie Baranów
  • Kozioł – wieś w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Kolno
  • Kozioł koło Sławkowa – osiedle w Sławkowie
  • Kozioł koło Strzemieszyc – osiedle w Sławkowie
  • Kozioł – gromada w powiecie koleńskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Kolega zabrał złom z pyska upolowanego przeze mnie kozła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈkɔʑɔw, AS: koźou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koźlina ż., koźlątko n., koza ż., kozłowanie n.

:: zdrobn. koziołek m., koźlę n.

 czas. kozłować, koziołkować, przekoziołkować

 przym. koźli, kozi, koziołkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cap

 (1.2) rogacz

 (1.5) kozioł ślubny, kozioł weselny, kozioł wielkopolski

 (1.14) koźlak

Wiktionary


koziołeczek

zdrobnienie od: koziołek


SJP.pl


koziołek

mały kozioł


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zool. młody lub mały kozioł

 (1.2) zool. młody samiec sarny

 (1.3) ćwiczenie fizyczne z przewrotem ciała

 (1.4) lekkie siedzisko woźnicy

 (1.5) lud. drewniana figurka używana podczas obchodów wsi i na zabawie w ostatni wtorek karnawału

 (1.6) techn. lekka konstrukcja podpierająca

 (1.7) ornit. zob. kszyk.

Wiktionary

koziołek

  • «mały, młody kozioł – samiec kozy lub sarny»
  • «małe, o lekkiej konstrukcji siedzenie dla woźnicy; też: podwyższenie nakładane na kozioł»
  • «niewielki kozioł – konstrukcja»
  • «inaczej fikołek»

W Polsce

  • Koziołek – kolonia w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Skępe
  • Koziołek – część wsi Skrzynno w województwie łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Ostrówek
  • Koziołek – zniesiona nazwa osady leśnej w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Bolesławiec
  • Koziołek – kolonia wsi Żdżary w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Bolesławiec
  • Koziołek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Grabów nad Pilicą
  • Koziołek – część wsi Rusinów w woj. podkarpackim, w pow. kolbuszowskim, w gminie Majdan Królewski
  • Koziołek – przystanek kolejowy w Koziołku, w województwie kujawsko-pomorskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: kɔˈʑɔwɛk, AS: koźou̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. koziołkowanie n., kozioł m., koźlątko n., koźlak m., koźlina ż., koza ż., koźlę n., koziarz mos.

 przym. koźli, koziołkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) capek, koźlak, koźlątko

 (1.3) fikołek

 (1.6) kawaleto, kobyłka

Wiktionary


koziołkować

wykonywać całym ciałem szybki obrót przez głowę


SJP.pl


koziołkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) robienie koziołków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kozioł mzw., koziołeczek mzw., koziołek mzw., koźlątko n., koźlę n.

 czas. koziołkować ndk.

 przym. koziołkowy

Wiktionary


koziołkowy

przymiotnik od: koziołek


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do koziołka

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący koziołka, określający koziołka, używany przy koziołku

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla koziołka, mający cechy koziołka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. kozioł mzw., koziołek mzw., koźlątko n., koźlę n., koziołkowanie n.

Wiktionary


koziułkowate

rodzina owadów z rzędu muchówek


SJP.pl

Koziułkowate, komarnice (Tipulidae) – rodzina owadów z rzędu muchówek.

Ich odnóża mogą oderwać się od reszty ciała, co może je ratować po złapaniu przez ptaki.

Większość osiąga do 60 mm długości, niektóre tropikalne gatunki nawet ponad 100 mm. Samice mają wypukłe od strony brzusznej odwłoki z powodu zgromadzonych jaj oraz spiczaste pokładełka służące do ich składania.

Wikipedia


koziułkowaty

o cechach koziułkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


kózka

1. zdrobnienie od: koza;
2. ekspresywnie: młoda dziewczyna;
3. rodzaj owadów z rodziny szarańczowatych;
4. przedstawiciel nadrodziny chrząszczy z podrzędu wielożernych;
5. gatunek ryby z rodziny piskorzowatych, np. kózka aralska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: koza

 (1.2) icht. nazwa systematyczna|Sabanejewia|ref=tak., ryba z rodzaju Sabanejewia, z rodziny piskorzowatych;

Wiktionary

  • kózka (Stauroderus) – rodzaj owadów prostoskrzydłych
  • kózka – przedstawiciel chrząszczy z nadrodziny kózek (Cerambycoidea), zwłaszcza rodziny kózkowatych
  • kózka (Cobitis taenia) – gatunek ryby oraz pierwszy człon nazw zwyczajowych niektórych innych gatunków ryb z rodziny piskorzowatych:
    • kózka aralska (Sabanejewia aurata)
    • kózka bergatino (Sabanejewia larvata)
    • kózka kaspijska (Sabanejewia caspia)
    • kózka rumuńska (Sabanejewia romanica)
    • kózka wielka (Cobitis elongata)

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Po łące skakały małe kózki.

     (1.2) Ichtiolog badał kózki i karasie.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. koza ż., koźlątko n., koźlę n., koziarz mos.

     przym. kozi

    Wiktionary


kózki

rodzina chrząszczy o długich czółkach; kózkowate


SJP.pl

5 miejscowości w Polsce:

  • Kózki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. łosickim, w gminie Sarnaki
  • Kózki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. węgrowskim, w gminie Grębków
  • Kózki – wieś w woj. opolskim, w pow. kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Pawłowiczki
  • Kózki – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Skalbmierz
  • Kózki – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. piskim, w gminie Biała Piska

Wikipedia


kózkowate

1. rodzina chrząszczy o długich czółkach; kózki;
2. rodzina słodkowodnych ryb karpiokształtnych; piskorzowate, kózkowate


SJP.pl

Kózkowate (Cerambycidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy, podrzędu chrząszczy wielożernych. Rodzina obejmuje owady o wydłużonym ciele i charakterystycznych niezwykle długich czułkach, które często sięgają poza odwłok. Do rodziny tej zalicza się ponad 20 tys. gatunków; w Polsce 194.

Wikipedia


kózkowaty

o cechach kózkowatych (rodzina owadów)


SJP.pl


koźlak

1. jadalny grzyb o rudopomarańczowym lub jasnobrązowym kapeluszu i wysmukłej, białej nodze; kozak; koźlarz;
2. gatunek mocnego i ciemnego piwa ze słodu jęczmiennego;
3. koźlę, koziołek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. zool. koziołek, koźlę

 (1.2) mikol. zob. koźlarz.

 (1.3) mikol. reg. zob. maślak zwyczajny.

 (1.4) kulin. spoż. rodzaj mocnego piwa;

Wiktionary

  • koźlak – typ wiatraka
  • Koźlak – osada w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie węgorzewskim, gminie Budry.
  • koźlak – (potocznie) rodzaj grzyba z rodziny borowikowatych, zob. koźlarz
  • koźlak – gatunek piwa
    • Koźlak – marka piwa browaru Amber

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈkɔʑlak, AS: koźlak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. koźlarek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kozak, koźlarek

 (1.3) maślarz, maśloch, maślicha, maślórka, maśluk, pępek, ślimak, sośniak

Wiktionary


koźlakowy

koźlak


SJP.pl

Patrz:

koźlak

koźlanin

mieszkaniec Koźla


SJP.pl