lajfstajlowy

zgodny z wybranym stylem życia; lifestylowy


SJP.pl


lajk

internetowe oznaczenie posta informujące, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; like


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. wyraz aprobaty internetowej treści zamieszczonej na portalu społecznościowym poprzez kliknięcie przycisku pojawiającego się przy takich treściach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kolejnych troje od dawna na żywo niewidzianych kumpli z zachwytem zaczęło nie tylko odpowiadać na moje polubienia lajkami moich wpisów, ale dodatkowo jeden z nich odezwał się, stwierdzając, że musimy się spotkać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lajkować ndk., odlajkować dk., odlajkowywać ndk., polajkować dk., zalajkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polubienie

Wiktionary


lajka

internetowe oznaczenie posta informujące, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; like


SJP.pl


lajker

środowiskowo: internauta, który oznaczył post internetowy w celu pokazania, że przypadł mu do gustu lub że się z nim zgodził; lajkers, polubownik


SJP.pl


lajkers

środowiskowo: internauta, który oznaczył post internetowy w celu pokazania, że przypadł mu do gustu lub że się z nim zgodził; lajker, polubownik


SJP.pl


lajknąć

oznaczyć post internetowy w celu pokazania, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; zlajkować, zalajkować


SJP.pl


lajkoniczka

żartobliwie: laiczka


SJP.pl


lajkonik

człowiek z drewnianym koniem ubrany w ozdobny strój jeźdźca we wschodnim stylu, uczestniczący w lajkoniku (zabawie)


SJP.pl

Wikipedia


lajkonikowy

przymiotnik

 (1.1) związany z lajkonikiem

 (1.2) środ. łatwy do pokonania w pojedynku

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Druid jest w tej grze strasznie lajkonikowy w walce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlajkɔ̃ɲiˈkɔvɨ, AS: lai ̯kõńikovy

Wiktionary


lajkować

oznaczać post internetowy w celu pokazania, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) w Internecie: oznaczać czyjeś posty lub zdjęcia jako pozytywne, aprobować je, zazwyczaj poprzez kliknięcie odpowiedniego linku na stronie WWW

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lajˈkɔvat͡ɕ, AS: lai ̯kovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lajk mrz./mzw., lajkowanie n., polajkowanie n., zalajkowanie n.

 czas. polajkować dk., zalajkować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) polubić

Wiktionary


lajkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lajkować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlajkɔˈvãɲɛ, AS: lai ̯kovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lajkować

Wiktionary


lajkowicz

osoba, która wyraża aprobatę na portalu społecznościowym, klikając przycisk „lubię to”


SJP.pl


lajkowiczka

kobieta, która wyraża aprobatę na portalu społecznościowym, klikając przycisk „lubię to”


SJP.pl


lajna

rasa owcy długowełnistej, wyhodowana w Niemczech


SJP.pl


lajos

Lajos – w mitologii greckiej król Teb, syn Labdakosa, mąż Jokasty i ojciec Edypa.

Lajos ściągnął klątwę na ród. Był raz u króla Pelopsa i uwiódł jego syna. Kiedy go jednak porzucił, chłopak popełnił samobójstwo. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że dziecko Jokasty zostanie jego zabójcą i ożeni się z własną matką. Gdy Jokasta powiła chłopca, któremu później nadano imię Edyp, Lajos kazał przebić gwoździem nogi syna i porzucić go w górach niedaleko Koryntu. Odnalezionego Edypa wychowała królewska para z Koryntu – Polibos i Meropa. Przepowiednia spełniła się, kiedy Edyp spotkał na drodze Lajosa i przez sprzeczkę zabił swego ojca.

Wikipedia


lajsnąć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Poznań. zafundować, sprawić sobie lub komuś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Załóż zegarek, co ci wuja Józwa lajsnął na imieniny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lajśnięcie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zafundować, fundnąć, sprawić

Wiktionary


lajśnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lajsnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lajsnąć

Wiktionary


lajsta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. listwa

Wiktionary


lajstrygon

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. członek plemięemienia ludożerczych olbrzymich ludzi zamieszkujących mityczną Telepylę;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na ten ryk Lajstrygony kupami wielkimi • Wypadli; to nie ludzie, lecz prawie olbrzymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lajˈstrɨɡɔ̃n, AS: lai ̯strygõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lajstrygoński

Wiktionary


lajstrygonowie

Lajstrygonowie – legendarne plemię olbrzymów zamieszkujących Telepylę, utożsamianą przez starożytnych Greków z którymś z regionów Sycylii bądź z Formią w Lacjum w Italii. Opisany przez Homera w eposie Odyseja w rozdziale 10. Lajstrygonowie byli ludożercami – zatopili 11 okrętów Odyseusza, pożerając ich załogi. Odyseusz uciekł chroniąc się na ostatnim z okrętów. Telepyla była krainą białych nocy.


Wikipedia


lajstrygoński

przymiotnik

 (1.1) mitgr. związany z Lajstrygonami, dotyczący Lajstrygonów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sześć dni i tyleż nocy tłuczem się po wodzie, • W siódmym przy lajstrygońskim stanęliśmy grodzie • Lamos (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlajstrɨˈɡɔ̃j̃sʲci, AS: lai ̯strygõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lajstrygon m.

Wiktionary


lajt

light; potocznie:
1. postawa charakteryzująca się luzem i powierzchownością przeżycia, stan beztroski, spokoju;
2. coś lekkiego, łatwego


SJP.pl


lajtowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest lajtowe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lajtowy

 przysł. lajtowo

Wiktionary


lajtowy

potocznie:
1. luźny, przyjemny, spokojny;
2. dobry, fajny; spoko;
3. lekki, łatwy; lightowy


SJP.pl


lajtrok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wewnętrzne oświetlenie pieca w piekarni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlajtrɔk, AS: lai ̯trok

Wiktionary


lajw

live; rzadko:
1. odbywający się na żywo;
2. na żywo


SJP.pl


lajzer

łajza, włóczęga


SJP.pl


lak

1. łatwo topliwa mieszanina materiałów żywicznych służąca do pieczętowania dokumentów, listów, paczek, uszczelniania butelek itp.
2. bylina lub półkrzew z rodziny kapustowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) topliwa mieszanina kalafonii i innych substancji żywicznych, używana do odciskania pieczęci i do uszczelniania;

 (1.2) bot. nazwa systematyczna|Cheiranthus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny kapustowatych

 (1.6) gw-pl|Bukowina. jezioro

Wiktionary

Węgry:

  • Lak – miejscowość

Inne:

  • lak – materiał termoplastyczny
  • lak – materiał stomatologiczny
  • lak – roślina
  • LAK – kod ISO 4217 dla kipa, waluty Laosu
  • LAK – kod IATA bazy lotniczej Lakatamia

Zobacz też:

  • Laak
  • Lac
  • Lack
  • laka

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lak, AS: lak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laka ż.

:: zdrobn. laczek m.

 przym. lakowy

Wiktionary


laka

1. żywica drzewna, po wyschnięciu twarda i trwała
2. dawna nazwa barwnika stosowanego w różnych przemysłach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żywica sumaka lakowego, stosowany w japońskiej i chińskiej sztuce zdobniczej;

 (1.2) przedmiot pokryty laką (1.1)

Wiktionary

Laka, laka orientalna – żywica sumaka lakowego zwanego też werniksowym (Toxicodendron vernicifluum, daw. Rhus vernicifera) rosnącego na południe od rzeki Jangcy, używana w japońskiej i chińskiej sztuce zdobniczej, często barwiona, także przedmioty zdobione tą techniką.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. lakowy

 rzecz. lak mrz.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|laque.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lacquer

* esperanto: (1.1) lako; (1.2) lakaĵo

* francuski: (1.1) laque m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlaka, AS: laka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lakowy

 rzecz. lak mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. lakowy

 rzecz. lak mrz.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|laque.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lacquer

* esperanto: (1.1) lako; (1.2) lakaĵo

* francuski: (1.1) laque m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lakaza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. enzym roślinny, charakterystyczny przede wszystkim dla grzybów rosnących na rozkładającym się drewnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ponieważ stwierdzano, że te dwie rośliny różnią się m.in. tym, że tylko w bożodrzewie zawarta jest lakaza, nasuwają się dwie możliwości wytłumaczenia zaobserwowanego zjawiska.

 (1.1) Jednym z biokatalizatorów, którego wydajność pracy próbuje się zwiększyć przez użycie rozpuszczalników organicznych, jest lakaza. Enzym ten należy do rodziny niebieskich oksydoreduktaz. Jest szeroko rozpowszechnioną glikoproteiną, produkowaną głównie przez grzyby, w mniejszym stopniu przez rośliny wyższe oraz niektóre bakterie (…).

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) enzym

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 nie mylić z|laktaza.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) laccase

* bośniacki: (1.1) lakaza ż.

* francuski: (1.1) laccase ż.

* japoński: (1.1) ラッカーゼ (rakkāze)

* łaciński: (1.1) laccasa ż.

* niemiecki: (1.1) Laccase

* serbsko-chorwacki: (1.1) lakaza ż.

* włoski: (1.1) laccasi ż.

źródła.

== lakaza (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. lakaza

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lakcid

[czytaj: lakc-id] preparat pomagający w utrzymaniu prawidłowego składu flory bakteryjnej jelit


SJP.pl


lakeland

[czytaj: lejklend] potocznie: pies rasy lakeland terrier


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Lakeland – miasto w stanie Floryda, w hrabstwie Polk
  • Lakeland – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Lanier
  • Lakeland – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Washington
  • Lakeland – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Onondaga
  • Lakeland – miasto w stanie Tennessee, w hrabstwie Shelby
  • Lakeland – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Barron

Wikipedia


lakers

  • Los Angeles Lakers – amerykański klub koszykówki
  • Rapperswil-Jona Lakers – szwajcarski klub hokeja na lodzie.

Wikipedia


lakhnau

miasto w Indiach


SJP.pl

Lucknow (hindi लखनऊ, trb. Lakhnau, trl. Lakhnaū, urdu لکھنؤ, ang. Lucknow) – miasto w północnych Indiach, stolica stanu Uttar Pradesh, na Nizinie Hindustańskiej, nad rzeką Gomati (dopływ Gangesu). Około 5 mln mieszkańców.

Wikipedia


lakhon

odmiana tajskich widowisk khon, w których aktorzy występują bez masek i grają bardziej ekspresyjnie


SJP.pl


lakier

roztwór lub zawiesina środków powłokotwórczych, służący do pokrywania powierzchni przedmiotów dla upiększenia lub ochrony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. płynny i twardniejący środek do pokrywania powierzchni przedmiotów w celu jej upiększenia lub ochrony

 (1.2) kosmet. skrócenie od|lakier do paznokci.

 (1.3) fryzj. skrócenie od|lakier do włosów.

Wiktionary

Lakier – roztwór lub zawiesina środków powłokotwórczych (np. olejów schnących, żywic naturalnych lub syntetycznych). Podstawową różnicą między lakierami a farbami jest znikome stężenie lub całkowity brak pigmentów i wypełniaczy oraz często mniejsza lepkość.

Lakiery mają nikłą zdolność do tzw. krycia, czyli pokrywania powierzchni nieprzezroczystą warstwą, lecz mają dobre właściwości błonotwórcze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mariolka pomalowała sobie paznokcie tym fajnym lakierem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlacɛr, AS: laḱer

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lakierować, polakierować

 rzecz. lakierowanie n., lakierek m., lakierki, lakiernictwo, lakiernik mos.

 przym. lakierniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) lakier do paznokci

 (1.3) lakier do włosów

Wiktionary


lakierek

but z lakierowanej skóry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. but z błyszczącej, lakierowanej skóry

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈcɛrɛk, AS: laḱerek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lakier m., lakierowanie n., polakierowanie n.

 czas. lakierować ndk., polakierować dk.

Wiktionary


lakierka

potocznie:
1. pokrywanie lakierem, np. mebli, samochodu;
2. warstwa lakieru, zwłaszcza na samochodzie


SJP.pl


lakierki

potocznie:
1. pokrywanie lakierem, np. mebli, samochodu;
2. warstwa lakieru, zwłaszcza na samochodzie


SJP.pl


lakierkowy

lakierek, lakierka


SJP.pl

Patrz:

lakierek, lakierka

lakiernia

zakład, pomieszczenie, w którym coś się lakieruje; lakierownia


SJP.pl

Lakiernia – pomieszczenie lub zakład, w którym lakieruje się (profesjonalnie pokrywa się lakierem) różne przedmioty (wyroby, części maszyn itp.).

Wikipedia


lakiernictwo

1. produkowanie lakierów;
2. zajęcie lakiernika;
3. umiejętność nadawania produktom określonej kolorystyki poprzez szereg procesów polegających na nałożeniu farby na produkt;
4. przenośnie: nieszczere przedstawianie kogoś lub czegoś w zbyt dobrym świetle


SJP.pl


lakierniczka

1. kobieta zajmująca się zawodowo lakierowaniem przedmiotów;
2. pracowniczka pracująca przy produkcji lakieru


SJP.pl


lakiernik

1. pracownik pracujący przy produkcji lakieru;
2. osoba zajmująca się zawodowo lakierowaniem przedmiotów


SJP.pl

Malarz (z niem. Maler, łac. pictor, pictorellus, iconista, imaginator) – rzemieślnik, artysta zajmujący się malarstwem. Jest to zawód polegający na pokrywaniu, malowaniu płaszczyzn, przedmiotów powłokami, liniami, punktami, kolorem, farbą, farbami, po to by je ochronić, zmienić ich własny kolor lub namalować, stworzyć obraz, wyobrażenie, iluzję tego co odbieramy zmysłem wzroku.

Wikipedia


lakierobejca

ochronny lakier do drewna z dodatkiem barwników i pigmentów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. środek ochronny do drewna łączący cechy bejcy i lakieru, barwiący i nadający połysk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lakierobejcą za jednym zamachem zabarwisz i zabezpieczysz drewno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlacɛrɔˈbɛjt͡sa, AS: laḱerobei ̯ca

Wiktionary


lakieroholiczka

kobieta nałogowo kupująca zbyt wiele lakierów do paznokci


SJP.pl


lakieroholik

osoba nałogowo kupująca zbyt wiele lakierów do paznokci


SJP.pl


lakieroholizm

gromadzenie zbyt wielu lakierów do paznokci


SJP.pl


lakierować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pokrywać, powlekać coś lakierem

 (1.2) rzad. pokrywać coś laką

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lakier mrz., lakierek mrz., lakierowanie n.

 czas. zalakierować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pokostować; gw-pl|Górny Śląsk|lakować.

 (1.2) lakować

Wiktionary


lakierowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nakładanie na coś powłoki lakierowej

 (1.2) dodawanie do opowiadania nieprawdziwych, a zarazem pochlebnych dla kogoś lub czegoś, szczegółów

Wiktionary

  • lakierowanie (technologia) – powlekanie wyrobu przezroczystą powłoką lakieru
  • lakierowanie – przedstawianie faktów w sposób nieprawdziwy, a jednocześnie pochlebny dla kogoś lub czegoś

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. polakierowanie n., lakier m., lakierek m., lakiernictwo n., lakiernia ż., lakiernik m.

 czas. lakierować ndk., polakierować dk.

 przym. lakierowy, lakierniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) lukrowanie, kolorowanie, podkolorowywanie, podmalowywanie, ubarwianie, upiększanie

Wiktionary


lakierowany

pokryty warstwą lakieru


SJP.pl


lakierówka

środowiskowo: maszyna do lakierowania okładek


SJP.pl


lakierownia

zakład, pomieszczenie, w którym coś się lakieruje; lakiernia


SJP.pl


lakierowy

przymiotnik od: lakier


SJP.pl


lakijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lakami, dotyczący Laków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język lakijski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lak mos.. Laczynka ż.

Wiktionary


lakista

pisarz należący do grupy poetów angielskich w pierwszej połowie XIX wieku, mieszkających nad jeziorami w Westmoreland, przeciwstawiających się klasycyzmowi przez wprowadzenie pierwiastka uczuciowego do opisów przyrody


SJP.pl


lakkadiwski

przymiotnik od: Lakkadiwy (archipelag)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lakkadiwami, dotyczący Lakkadiwów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakkadiwy nmos.

Wiktionary


lakkadiwy

terytorium związkowe w Indiach


SJP.pl

Lakszadiwy (hindi लक्षद्वीप, trb.: Lakszadwip, trl.: Lakṣadvīp; malajalam ലക്ഷദ്വീപ്; ang. Lakshadweep) – archipelag i jedno z terytoriów związkowych Indii, położone na Morzu Lakkadiwskim u południowo-zachodnich wybrzeży Indii. Do niedawna było znane w Polsce pod nazwą Lakkadiwy, od niej przyjęła się obowiązująca obecnie nazwa morza. Stolicą terytorium, a zarazem jedynym miastem (miejscowością) jest Kavaratti. Powierzchnia terytorium wynosi zaledwie 32 km², a zamieszkane jest przez około 65 000 osób.

Wikipedia


lakkolit

wielka masa skał wylewnych o nieregularnym lub kulistym kształcie, która została wciśnięta między inne skały


SJP.pl

Lakkolit (także: lakolit) – zgodna intruzja o kształcie bochenkowatym z płaską podstawą i wypukłą górną powierzchnią. Wdziera się między już istniejące, starsze warstwy, nie przecinając ich, lecz leżąc zgodnie na warstwie podścielającej i wybrzuszając warstwę nadległą. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych, w przeciwieństwie do batolitu powstała na niewielkiej głębokości, przeważnie subwulkaniczna (na głębokości do 1 km), choć znane są też lakkolity hipabisalne (na głębokości 1–5 km).

Wikipedia


lakmus

mieszanina barwnych związków organicznych uzyskiwana z kilku gatunków porostów; w roztworach kwaśnych przybiera barwę czerwoną, w zasadowych - niebieską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. wskaźnik pH, naturalnie występujący w wielu gatunkach porostów;

Wiktionary

Lakmus (E121) – wskaźnik pH, produkt naturalny występujący w wielu gatunkach porostów, m.in. Roccella fuciformis, występujących u wybrzeży Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego.

Mieszanina rozpuszczalnych w wodzie barwników (w tym azolitminy), w roztworach o odczynie kwasowym przyjmuje barwę czerwoną, zaś w roztworach o odczynie obojętnym i zasadowym – niebieską. Zakres zmiany barwy pH 5-8. Składniki odpowiedzialne za zmiany barwy lakmusu zawierają chromofor 7-hydroksyfenoksazonowy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlakmus, AS: lakmus

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lakmusowy

Wiktionary


lakmusowy

1. zawierający lakmus, nasączony lakmusem;
2. papierek lakmusowy - bibułka nasączona lakmusem, zmieniająca kolor w zależności od odczynu cieczy, w której została zanurzona;
3. w przenośni: papierek lakmusowy - wyraźny wskaźnik czegoś; probierz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z lakmusem; zawierający lakmus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lakmus mrz.

Wiktionary


lakolit

skamieniała masa minerałów pochodzenia wulkanicznego


SJP.pl

Lakkolit (także: lakolit) – zgodna intruzja o kształcie bochenkowatym z płaską podstawą i wypukłą górną powierzchnią. Wdziera się między już istniejące, starsze warstwy, nie przecinając ich, lecz leżąc zgodnie na warstwie podścielającej i wybrzuszając warstwę nadległą. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych, w przeciwieństwie do batolitu powstała na niewielkiej głębokości, przeważnie subwulkaniczna (na głębokości do 1 km), choć znane są też lakkolity hipabisalne (na głębokości 1–5 km).

Wikipedia


lakończyk

mieszkaniec Lakonii (krainy w Grecji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Lakonii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakonia ż.

:: fż. Lakonka ż.

 przym. lakoński, lakoniczny

Wiktionary


lakonia

kraina historyczna w Grecji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna na południowym wschodzie Peloponezu, z największym ośrodkiem w Sparcie, graniczyła od zachodu z Mesenią, od północy zaś z Arkadią;

Wiktionary

Lakonia (gr. Λακωνία) – kraina historyczna w południowej starożytnej Grecji, położona w południowo-wschodniej części Półwyspu Peloponeskiego. Największym miastem była Sparta. Uczono tam mówić i odpowiadać na pytania możliwie jak najkrócej, dlatego ten styl nazywany jest lakonicznym sposobem mówienia.

Graniczy od północy z Arkadią, od zachodu z Mesenią. Powierzchnia Lakonii wynosi 3636 km², mieszka tu około 100,8 tys. ludzi (stan z roku 2005).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skład Peloponezu wchodzą mniejsze krainy: Achaja, Arkadia, Argolida, Elida, Mesenia i Lakonia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakończyk mos., Lakonka ż., lakoniczność ż., lakonizm mrz.

 przym. lakoński, lakoniczny

 przysł. lakonicznie

Wiktionary


lakonicznie

przysłówek

 (1.1) w sposób lakoniczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lakonizm mrz., lakoniczność ż., Lakonia ż.

 przym. lakoniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lapidarnie, zwięźle

Wiktionary


lakoniczniej

stopień wyższy od przysłówka: lakonicznie


SJP.pl


lakoniczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: lakoniczny


SJP.pl


lakoniczność

zwięzłość w wyrażaniu myśli; lapidarność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wyrażanie czegoś w sposób zwięzły, krótki; oszczędność w słowach, wypowiedzi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlakɔ̃ˈɲit͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: lakõńičność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakonia ż., lakonizm m.

 przym. lakoniczny

 przysł. lakonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) esencjonalność, lapidarność, skrótowość, styl telegraficzny, treściwość, zwięzłość

Wiktionary


lakoniczny

oszczędny w słowach; krótki, zwięzły, lapidarny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zwięźle wyrażony, oszczędny w słowach

Wiktionary

1. Lakonizm (gr. lakōnismós, fr. laconisme, niem. Lakonismus) - zwięzłość i precyzja w wyrażaniu myśli, lapidarny i oszczędny sposób wypowiadania się, wedle tradycji właściwy Spartanom, mieszkańcom starożytnej Lakonii.

2. Lakonizm (gr. lakōnismós - naśladowanie obyczajów spartańskich, sprzyjanie Sparcie) - w starożytności moda na naśladowanie obyczajów spartańskich przez Ateńczyków i mieszkańców in. miast greckich w V i IV w. p.n.e. Obejmowało ono m.in. ubiór, zwyczaje higieniczne, wychowanie fizyczne, surowy sposób życia oraz polityczne sprzyjanie Sparcie. Naśladownictwo dotyczyło również przypisywanej Spartanom umiejętności ciętej, błyskotliwej i krótkiej (lakonicznej) riposty w dyskusji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Koncepcja Nye'a jest bardziej rozbudowana w porównaniu z dość lakoniczną propozycją Reissa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlakɔ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: lakõńičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakończyk mos., Lakonka ż., lakoniczność ż., lakonizm m., Lakonia ż.

 przym. lakoński

 przysł. lakonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) krótki, zwięzły, lapidarny

Wiktionary


lakonizm

zwięzłość w wyrażaniu myśli; lakoniczność, lapidarność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zwięzłość w wyrażaniu myśli; zwięzłość i treściwość

Wiktionary

1. Lakonizm (gr. lakōnismós, fr. laconisme, niem. Lakonismus) - zwięzłość i precyzja w wyrażaniu myśli, lapidarny i oszczędny sposób wypowiadania się, wedle tradycji właściwy Spartanom, mieszkańcom starożytnej Lakonii.

2. Lakonizm (gr. lakōnismós - naśladowanie obyczajów spartańskich, sprzyjanie Sparcie) - w starożytności moda na naśladowanie obyczajów spartańskich przez Ateńczyków i mieszkańców in. miast greckich w V i IV w. p.n.e. Obejmowało ono m.in. ubiór, zwyczaje higieniczne, wychowanie fizyczne, surowy sposób życia oraz polityczne sprzyjanie Sparcie. Naśladownictwo dotyczyło również przypisywanej Spartanom umiejętności ciętej, błyskotliwej i krótkiej (lakonicznej) riposty w dyskusji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od dzieł Szekspirowskich Borysa Godunowa odróżnia lakonizm, krótkość scen, a także sposób budowania wypowiedzi bohaterów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakonia ż., lakoniczność ż.

 przym. lakoniczny

 przysł. lakonicznie

Wiktionary


lakonka

mieszkanka Lakonii (krainy w Grecji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Lakonii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakonia ż.

:: fm. Lakończyk mos.

 przym. lakoński, lakoniczny

Wiktionary


lakoński

przymiotnik od: Lakonia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lakonią, dotyczący Lakonii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lakończyk mos., Lakonka ż., Lakonia ż.

 przym. lakoniczny

Wiktionary


lakować

1. uszczelniać lakiem;
2. pieczętować lakiem;
3. pokrywać zęby lakierem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lakierować

Wiktionary


lakowie

lud kaukaski zamieszkujący w większości tereny Dagestanu


SJP.pl

Lakowie (lakijski лак, лакку халкь, гъази-гъумучи) – naród kaukaski, zamieszkujący w Rosji liczący około 156 500 osób, z których 140 000 żyje w Dagestanie, zwłaszcza w centralnych, górzystych częściach. W 1944 Lakowie osiedlili się na równinach opuszczonych przez Czeczenów deportowanych przez Rosjan. Posługują się językiem lakijskim i mają piśmiennictwo od XV wieku (alfabet arabski, od 1938 cyrylica).

Wikipedia


lakówka

rodzaj grzybów z rodziny piestróweczkowatych


SJP.pl

Laccaria Berk. & Broome (lakówka) – rodzaj grzybów należący do rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae).

Wikipedia


lakownica

rodzaj grzybów z rodziny żagwiowatych


SJP.pl

Ganoderma P. Karst. (lakownica) – rodzaj grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae). Obejmuje ponad 250 gatunków, wiele z nich ze strefy tropikalnej. W Europie występuje 7 gatunków.

Wikipedia


lakowy

1. przymiotnik od: lak;
2. przymiotnik od: laka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lakiem, dotyczący laku

 (1.2) związany z laką, dotyczący laki

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. lak mrz.

 (1.2)

:: rzecz. laka ż.

Wiktionary


lakrymator

trujący środek bojowy podrażniający oczy; gał łzawiący


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny z podgrupy drażniących bojowych środków trujących, nazywanej lakrymatorami, działający drażniąco na oczy i drogi oddechowe powodując silne łzawienie;

Wiktionary

Lakrymatory (łac. lacrima – łza; łzawiące bojowe środki trujące, potocznie gazy łzawiące) – podgrupa drażniących bojowych środków trujących przeznaczonych do skażania powietrza. Stosowane w postaci par i aerozoli przez policję i inne służby w czasie starć z demonstracjami, do celów ćwiczebno-treningowych oraz do nękania przeciwnika w czasie operacji militarnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chloroacetofenon i chloropikryna są lakrymatorami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlakrɨ̃ˈmatɔr, AS: lakrỹmator

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gaz łzawiący

Wiktionary


laksa

1. potocznie: biegunka, rozwolnienie; sraczka, sraka;
2. azjatycka zupa na bazie czerwonej pasty curry oraz mleczka kokosowego


SJP.pl

Laksa – zupa popularna w Azji Południowo-Wschodniej, głównie w Malezji, Singapurze, jak również w Australii. Przyrządzana jest z czerwonej pasty curry oraz mleczka kokosowego, podawana z makaronem (Yellow Mee lub grubym Vermicelli) i dodatkami takimi jak: krewetki, kurczak, kalmary, kawałki ryby, kiełki fasoli mung, pak-choy (kapusta chińska), plasterki tradycyjnego ciasta rybnego, mielony susz krewetkowy, tofu czy pasta chilli sambal.

Wikipedia


laksacja

biegunka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. biegunka, rozwolnienie

Wiktionary


laksacyjny

laksacja


SJP.pl

Patrz:

laksacja

laksować

dawniej: przeczyszczać, mieć rozwolnienie


SJP.pl


laksyrka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. med. biegunka

Wiktionary


laksystyczny

związany z laksyzmem, poglądem, według którego wątpliwości co do obowiązującego prawa pozwalają się do niego nie stosować


SJP.pl


laksyzm

postawa i system moralny, wg których wszelka wątpliwość co do obowiązywalności prawa pozytywnego stanowi wystarczającą podstawę do usprawiedliwienia postępowania niezgodnego z tym prawem


SJP.pl

Laksyzm (z łac. laxus –  luźny) –  w etyce i teologii moralnej postawa, według której wszelka wątpliwość co do obowiązywalności prawa stanowi wystarczającą podstawę do usprawiedliwienia postępowania niezgodnego z tym prawem. Termin bliskoznaczny pojęciom liberalizmu obyczajowego i libertynizmu.

Wikipedia


lakszmi

Lakszmi – w hinduizmie bogini szczęścia, bogactwa i piękna; żona Wisznu, matka Kamy. Uosabia wszelkie powodzenie – także materialne.

Wikipedia


laktacja

wytwarzanie mleka przez gruczoły mleczne kobiet i samic ssaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. wydzielanie mleka z sutków samicy ssaków w okresie karmienia;

Wiktionary

Laktacja – proces wydzielania mleka przez gruczoły mleczne samic ssaków. Laktacja pojawia się po porodzie i trwa przez okres potrzebny do wykarmienia młodych. Wyjątek stanowi bydło mleczne, u którego laktacja jest stymulowana przez dłuższy czas, dla otrzymywania mleka do celów konsumpcyjnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okres laktacji trwa u suki od porodu do ok. 6-7 tygodni po urodzeniu szczeniąt.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lakˈtat͡sʲja, AS: laktacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktator m., laktarium n.

 przym. laktacyjny

Wiktionary


laktacyjny

związany z laktacją


SJP.pl


laktam

amid otrzymywany głównie przez odwodnienie aminokwasów, stosowany w produkcji tworzyw sztucznych


SJP.pl

Laktamy – tzw. „wewnątrzcząsteczkowe amidy” połączenia heterocykliczne zawierające heteroatom azotu w pierścieniu oraz grupę karbonylową w położeniu 2 w stosunku do atomu azotu. Można je otrzymać m.in. na drodze [2+2] cykloaddycji ketenów z nitrylami, albo też przegrupowania d-4-izoksazolin.Warunkiem aby powstawać mógł laktam jest aby grupa aminowa w pierwotnym związku znajdowała się przy węglu gamma (węgiel w pozycji czwartej licząc od grupy karboksylowej) lub dalej.

Wikipedia


laktamowy

laktam


SJP.pl

Patrz:

laktam

laktamy

amid otrzymywany głównie przez odwodnienie aminokwasów, stosowany w produkcji tworzyw sztucznych


SJP.pl

Laktamy – tzw. „wewnątrzcząsteczkowe amidy” połączenia heterocykliczne zawierające heteroatom azotu w pierścieniu oraz grupę karbonylową w położeniu 2 w stosunku do atomu azotu. Można je otrzymać m.in. na drodze [2+2] cykloaddycji ketenów z nitrylami, albo też przegrupowania d-4-izoksazolin.Warunkiem aby powstawać mógł laktam jest aby grupa aminowa w pierwotnym związku znajdowała się przy węglu gamma (węgiel w pozycji czwartej licząc od grupy karboksylowej) lub dalej.

Wikipedia


laktarium

oddział przychodni lekarskiej zajmujący się skupem i magazynowaniem mleka kobiecego, służącego do dożywiania niemowląt


SJP.pl

Laktarium – wyspecjalizowana komórka medyczna, który prowadzi zbiórkę oraz magazynuje mleko kobiece. Mleko to służy potem jako pokarm do żywienia bądź dożywiania niemowląt, zwłaszcza wcześniaków i noworodków o małej masie ciała bądź których matki są chore lub mają problemy z laktacją itp. Przeprowadza także testy jakości mleka i ma odpowiednie urządzenia (chłodnie) do jego przechowywania.

Wikipedia


laktator

urządzenie do odciągania pokarmu używane przez karmiące matki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie pozwalające karmiącym kobietom na odciąganie mleka;

Wiktionary

Laktator (odciągacz pokarmu) – urządzenie pozwalające karmiącym kobietom na odciąganie pokarmu. Urządzenie pozwala w łatwy sposób odciągać pokarm i podawać go w butelce dzieciom, które nie potrafią samodzielnie ssać (np. wcześniakom), lub gdy kobieta karmiąca ma w planie kilkugodzinną nieobecność i chce podać dziecku swój pokarm; pozwala też poradzić sobie z bolesnością piersi lub nawałem pokarmu. Na rynku dostępne są laktatory ręczne oraz elektryczne.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wielu przypadkach wprawne użycie laktatora może pomóc utrzymać pokarm.

 (1.1) Mackowicz wyciągnęła laktator spod bluzy, postawiła go na biurku. Julita odwróciła wzrok. Nie wiedzieć czemu, widok ludzkiego mleka ją brzydził.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktacja ż., laktarium n., laktaza ż., laktoza ż., laktuloza ż., laktam m., laktyd m., laktatorka ż.

 przym. laktacyjny, laktozowy

 temsłow. lakt-, lakto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odciągacz pokarmu

Wiktionary


laktaza

enzym w jelicie cienkim niemowląt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) enzym trawienny rozkładający laktozę do glukozy i galaktozy;

Wiktionary

Laktaza – enzym katalizujący hydrolizę disacharydu laktozy na jej dwa komponenty – glukozę i galaktozę. Wytwarzana jest przez zwierzęta, rośliny, grzyby, bakterie i drożdże. W zależności od mechanizmu działania laktazy klasyfikowane są jako β-D-galaktozydazy (EC 3.2.1.23) lub β-D-glukozydazy (EC 3.2.1.21).

.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lakˈtaza, AS: laktaza

Wiktionary

Powiązane:

 przym. laktazowy

 rzecz. laktator mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) β-D-galaktozydaza

Wiktionary


laktazowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biochem. związany z laktazą, dotyczący laktazy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktaza ż.

Wiktionary


lakteina

wyciąg z mleka zawierający jego najbardziej odżywcze składniki


SJP.pl


laktim

w chemii: forma tautomeryczna, w której wodór znajduje się w grupie hydroksylowej


SJP.pl


laktimy

w chemii: forma tautomeryczna, w której wodór znajduje się w grupie hydroksylowej


SJP.pl


laktoalbumina

białko o wysokiej wartości odżywczej występujące w mleku i serwatce


SJP.pl


laktobakcylina

kultura bakterii kwasu mlekowego


SJP.pl


laktobutyrometr

przyrząd do pomiaru zawartości tłuszczu w produktach mlecznych; laktoskop; tłuszczomierz


SJP.pl


laktodensymetr

przyrząd służący do pomiaru gęstości mleka; laktometr; galaktometr; mlekomierz


SJP.pl

Laktodensymetr (galaktometr) – areometr służący do pomiaru gęstości mleka. Na jego skali podane są stopnie umowne (°Ld), zwykle od 20 do 40, wskazujące tysięczne części gęstości mleka. Niekiedy laktodensymetry wyskalowane są na pomiar w temperaturze odniesienia (20 °C) przy działce 0,1 i zakresie od 1015 do 1045 g/cm. Z wykorzystaniem laktodensymetru można wykazać, czy badana próbka mleka była rozcieńczana wodą lub innym roztworem wodnym.

Wikipedia


laktoferryna

białko zaangażowane w metabolizm żelaza; występujące w płynach wydzielniczych ssaków; LF


SJP.pl

Laktoferyna (inna nazwa: laktoferryna, skrót: LF) – wielofunkcyjne białko z grupy transferryn, wykazujące duże powinowactwo do jonów żelaza. Jest to globularna glikoproteina o masie cząsteczkowej ok. 80 kDa i obecne w wielu płynach ustrojowych i wydzielinach gruczołów, takich jak: mleko, ślina, łzy, wydzielina gruczołów jamy nosowej. Poza tym stwierdzono występowanie laktoferyny w ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych.

Wikipedia


laktoferyna

białko występujące w mleku, zawierające związki żelaza, utrudniające rozwój bakterii w przewodzie pokarmowym


SJP.pl

Laktoferyna (inna nazwa: laktoferryna, skrót: LF) – wielofunkcyjne białko z grupy transferryn, wykazujące duże powinowactwo do jonów żelaza. Jest to globularna glikoproteina o masie cząsteczkowej ok. 80 kDa i obecne w wielu płynach ustrojowych i wydzielinach gruczołów, takich jak: mleko, ślina, łzy, wydzielina gruczołów jamy nosowej. Poza tym stwierdzono występowanie laktoferyny w ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych.

Wikipedia


laktoflawina

należący do witamin grupy B żółty, rozpuszczalny w wodzie barwnik, wchodzący w skład wielu enzymów, niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju ludzi i zwierząt; witamina B2; ryboflawina


SJP.pl

Witamina B2 (E101, ryboflawina, łac. riboflavinum) – organiczny związek chemiczny, połączenie rybitolu i flawiny. W organizmie człowieka pełni funkcję witaminy, której niedobór może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz stany zapalne błon śluzowych.

Wikipedia


laktoglobulina

białko zawarte w mleku ssaków, zawierające m.in. substancje odpornościowe


SJP.pl


laktometr

przyrząd służący do pomiaru gęstości mleka; laktodensymetr; galaktometr; mlekomierz


SJP.pl

Laktodensymetr (galaktometr) – areometr służący do pomiaru gęstości mleka. Na jego skali podane są stopnie umowne (°Ld), zwykle od 20 do 40, wskazujące tysięczne części gęstości mleka. Niekiedy laktodensymetry wyskalowane są na pomiar w temperaturze odniesienia (20 °C) przy działce 0,1 i zakresie od 1015 do 1045 g/cm. Z wykorzystaniem laktodensymetru można wykazać, czy badana próbka mleka była rozcieńczana wodą lub innym roztworem wodnym.

Wikipedia


lakton

organiczny związek chemiczny, wewnątrzcząsteczkowy ester hydroksykwasów, w których grupa estrowa występuje w ugrupowaniu cyklicznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. jeden z cyklicznych estrów powstających na drodze wewnątrzcząsteczkowej estryfikacji hydroksykwasów;

Wiktionary

Laktony – organiczne związki chemiczne, wewnątrzcząsteczkowe estry hydroksykwasów, w których grupa estrowa występuje w ugrupowaniu cyklicznym.

Niektóre laktony można otrzymać w wyniku katalizowanej kwasami wewnątrzcząsteczkowej estryfikacji hydroksykwasów. Alternatywnie można je otrzymać w wyniku cyklizacji niektórych nienasyconych kwasów karboksylowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kilka prostych laktonów również silnie hamuje kiełkowanie nasion.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. laktonowy

Wiktionary


laktonowy

lakton


SJP.pl

Patrz:

lakton

laktoowowegetarianin

wegetarianin, którego dieta obejmuje także mleko, produkty mleczne oraz jaja; owolaktarianin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wegetarianin jedzący jajka i przetwory mleczne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem laktoowowegetarianinem od 6. roku życia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaktɔːvɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲĩn, AS: lakt•ovovegetarʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktoowowegetarianizm m.

 przym. laktoowowegetariański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owolaktarianin

Wiktionary


laktoowowegetarianizm

forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie jaj i produktów mlecznych; owolaktarianizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jajek i przetworów mlecznych;

Wiktionary

Laktoowowegetarianizm lub owolaktarianizm (łac. lactus ‘mleko’, ovo ‘jajo’) – odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jaj oraz mleka i jego przetworów, a także miodu. Laktoowowegetarianie nie spożywają mięsa, ryb oraz produktów pochodzących z uboju, takich jak: podpuszczka (składnik serów) czy żelatyna (składnik galaretek).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlaktɔːvɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥, AS: lakt•ovovegetarʹi ̯ä̃ńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktoowowegetarianin m., laktoowowegetarianka ż.

 przym. laktoowowegetariański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) owolaktarianizm

Wiktionary


laktoowowegetarianka

kobieta stosująca dietę wyłączającą mięso i ryby, ale dopuszczającą mleko, produkty mleczne i jaja; owolaktarianka


SJP.pl


laktorol

napój z odtłuszczonego lub pasteryzowanego mleka, zakwaszonego maślanką lub zakwasem bakterii mlekowych


SJP.pl

Laktorol — nazwa handlowa fermentowanego napoju mlecznego. Otrzymywanego z łagodnie ukwaszonego (maślanką lub zakwasem) chudego mleka pasteryzowanego. Jego kwasowość wynosiła 22-32° Soxhleta-Henkla. Sprzedawany był w butelkach szklanych. Dopuszczalny termin do spożycia wynosił 24 h w temperaturze 12°C.

Wikipedia


laktoskop

przyrząd do pomiaru zawartości tłuszczu w produktach mlecznych; laktobutyrometr; tłuszczomierz


SJP.pl


laktotropina

hormon białkowy produkowany przez gruczołową część przysadki mózgowej, m.in. aktywujący wydzielanie progesteronu przez ciałko żółte oraz przygotowujący gruczoły mlekowe do laktacji; prolaktyna, luteotropina, hormon luteotropowy


SJP.pl

Prolaktyna (PRL) – hormon peptydowy zbudowany ze 199 aminokwasów (u człowieka), o masie cząsteczkowej 23,4 kDa. Ma zbliżone efekty metaboliczne, budowę chemiczną i centrum aktywne do somatotropiny. Prolaktyna wiąże cynk, co prawdopodobnie zwiększa trwałość cząsteczki.

Wikipedia


laktowegetarianin

wegetarianin niejadający mięsa, ryb ani jaj


SJP.pl


laktowegetarianizm

odmiana wegetarianizmu polegajca na jedzenu jedynie produktów roślinnych i mlecznych (nie można jeść jajek i miodu)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odmiana wegetarianizmu wyłączająca z diety poza mięsem również jajka;

Wiktionary

Laktowegetarianizm (lacto – łac. mleko) – odmiana wegetarianizmu wyłączająca z diety poza mięsem (w tym mięsem ryb) również jaja – oprócz produktów pochodzenia roślinnego spożywa się mleko i jego przetwory. W skali świata jest to najczęściej występująca odmiana wegetarianizmu, choć wśród Europejczyków częstszy jest owolaktowegetarianizm.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlaktɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥, AS: laktovegetarʹi ̯ä̃ńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktowegetarianin m., laktowegetarianka ż.

 przym. laktowegetariański

Wiktionary


laktowegetarianka

kobieta stosująca dietę wyłączającą mięso i ryby a także jaja, ale dopuszczającą mleko i produkty mleczne


SJP.pl


laktowit

mleko w proszku dla niemowląt


SJP.pl


laktoza

dwucukier występujący w mleku ssaków, wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym; cukier mlekowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. dwucukier występujący w mleku ssaków;

Wiktionary

Laktoza, cukier mleczny (łac. lac ‘mleko’), C12H22O11 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów, dwucukier zbudowany z D-galaktozy i D-glukozy, połączonych wiązaniem β-1,4-glikozydowym. Występuje w mleku wszystkich ssaków w ilości 2–8%. Jest mniej słodka niż glukoza i sacharoza.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Laktozę można otrzymać z serwatki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lakˈtɔza, AS: laktoza

Wiktionary

Powiązane:

 przym. laktozowy

 rzecz. laktator mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cukier mleczny, cukier mlekowy

Wiktionary


laktozowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z laktozą, dotyczący laktozy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laktator mrz., laktoza ż.

Wiktionary


laktozuria

obecność laktozy w moczu


SJP.pl

Cukromocz – obecność cukru w moczu.

W zależności od rodzaju cukru w moczu można rozróżnić:

  • glukozuria – przy obecności glukozy
  • melituria – obecność innego niż glukoza cukru w moczu:
    • galaktozuria – przy obecności galaktozy
    • fruktozuria – przy obecności fruktozy
    • laktozuria – przy obecności laktozy
    • pentozuria – przy obecności cukrów z grupy pentoz takich jak: ryboza, rybuloza, ksyloza, ksyluloza

Wikipedia


laktuka

dawniej: sałata (roślina zielna z rodziny złożonych); Lactuca


SJP.pl


laktyd

bezwodnik zewnętrzny alfa-oksykwasów, które przy ogrzewaniu wydzielają wodę w ten sposób, że z dwu ich cząsteczek tworzy się jedna cząsteczka bezwodnika zewnętrznego


SJP.pl

Laktydy – heterocykliczne związki organiczne z grupy estrów. Są cyklicznymi diestrami hydroksykwasów karboksylowych, z których mogą powstawać pod wpływem ogrzewania w obecności katalizatorów kwasowych.

Są wykorzystywane w procesie polimeryzacji do produkcji polilaktydów. Najczęściej spotykanym związkiem z tej grupy jest laktyd kwasu mlekowego, który powstaje w wyniku kondensacji dwóch cząsteczek tego kwasu. Jest on zwykle nazywany po prostu laktydem – od niego swą nazwę wzięła cała grupa związków.

Wikipedia


lakuna

ubytek fragmentu tekstu w wyniku jego transmisji (ręcznego powielania); lacuna


SJP.pl

Lakuna (łac. lacuna, dziura, ubytek) – termin techniczny z zakresu krytyki tekstu oznaczający ubytek tekstu w wyniku defektu jego transmisji.

Przyczyną powstania lakuny może być fizyczne uszkodzenie manuskryptu, z którego wykonywana jest nowa kopia rękopiśmienna, np. brak strony lub całej zszywki. W starożytności używano zwojów papirusowych, w których najbardziej narażony na zniszczenie był koniec (znajdujący się na wierzchu po przeczytaniu książki), stąd często spotykana sytuacja, kiedy tekst starożytnego autora urywa się pod koniec w pół zdania. W średniowieczu, epoce zszywanych z wielu stron kodeksów pergaminowych, istniało za to ryzyko wypadnięcia kart, albo nawet całych zszywek, również ze środka księgi. Nadto istnieje cały repertuar wszelkiego rodzaju mniejszych uszkodzeń powstałych w wyniku działania ognia, wilgoci (pleśń), robactwa, myszy (wygryzione dziury) itp. W lakuny szczególnie obfitują palimpsesty.

Wikipedia


lakunarność

matematyczny opis tekstury fraktala


SJP.pl

Lakunarność jest odpowiednikiem wymiaru fraktalnego, opisuje budowę fraktala. Związana jest z wielkością dystrybucji dziur. Ogólnie mówiąc opisuje, czy fraktal ma duże otwory lub dziury – ma on wtedy wysoką lakunarność.

Pojęcie lakunarności stosowane jest w technikach przetwarzania obrazu, w tym przy analizie obrazów medycznych. Pierwszy pojęcie lakunarności zaproponował Benoît Mandelbrot.

Wikipedia


lakunarny

udar lakunarny - udar spowodowany niedrożnością małych naczyń lub tętnic przeszywających


SJP.pl


lala

1. zabawka dziecięca; lalka
2. lekceważąco o wystrojonej lub ładnej kobiecie; lalka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. infantylna forma nazwy zabawki → lalka

 (1.2) przen. slang. ładna dziewczyna

 (1.3) przen. ładna, wystrojona kobieta, lecz ograniczona i próżna

wykrzyknik

 (2.1) przest. okrzyk przy spotkaniu na wojnie lub szczuciu psami na polowaniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zobacz Justysiu, to twoja lala. Tu lala ma oczko.

 (1.2) Chłopaki, ale lala wczoraj szła osiedlem!

 (1.3) Wziął sobie taką lalę za dziewczynę i teraz go to sporo kosztuje.

 (2.1) Lala, lalasz go lala, sasowie wołajcie, / Urlala lala, świnistra, urlala, witajcie. sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlala, AS: lala

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lalka ż., laleczka ż., lalunia ż., lalusia ż., laluś m., lalkarz m., lalkarstwo n., lalkanie n.

 czas. lalkać

 przym. lalkowy, lalusiowaty, lalczyny, lalkowaty, laleczkowaty

 przysł. lalkowato, lalusiowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lalka

 (1.2) lalunia, laska

 (1.3) lalka, barbietka

 (2.1) lalasz!, halala!, hulala!

Wiktionary


lalak

nazwisko


SJP.pl


lalczyny

lalka


SJP.pl

Patrz:

lalka

laleczka

lalusia, laleńka, lalunia;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: lalka

Wiktionary

  • Laleczka (album)
  • Laleczka (film 1956)
  • Laleczka (film 2019)
  • Laleczka (powieść)

Zobacz też

  • Laleczka Chucky
  • Lalka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Karinko, poustawiaj laleczki na półce i idziemy się myć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈlɛt͡ʃka, AS: lalečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lalka ż., lala ż.

 przym. lalusiowaty, lalkowy

 przysł. lalusiowato

 wykrz. lala

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|lalinka.

Wiktionary


laleczkowaty

ładny, podobny do lalki; lalkowaty


SJP.pl


lalemancja

jednoroczna roślina oleista pochodząca z Iranu; fałdzistka


SJP.pl

Wikipedia


laleńka

lalusia, lalunia, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka


SJP.pl


lalewicz

nazwisko


SJP.pl


lalik

nazwisko


SJP.pl


lalin

Lalin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok. Leży nad Stobnicą dopływem Wisłoka. Wieś liczy obecnie 300 mieszkańców oraz 78 domów. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 886 do Rzeszowa i Sanoka.

Wikipedia


lalinka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. laleczka

Wiktionary


lalka

1. dziecięca zabawka w postaci miniaturowego człowieka, zwykle bobasa, dziewczyny, kobiety itp.; używana też jako przedmiot dekoracyjny;
2. figurka mająca zastąpić postać aktora w spektaklu; kukiełka; jawajka; marionetka; kukła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziecięca zabawka mająca ludzką postać;

 (1.2) przen. określenie na ładną, wystrojoną kobietę

 (1.3) teatr. figurka człowieka lub zwierzęcia, poruszana przez aktora podczas spektaklu

 (1.4) drewniany model człowieka z ruchomymi częściami dla malarza lub rzeźbiarza

 (1.5) daw. model krawiecki do upinania na nim sukni

 (1.11) archit. wybrzuszenie tralki

Wiktionary

  • lalka – figurka
  • lalka teatralna
  • Lalka – półwysep na Jeziorze Łańskim, w woj. warmińsko-mazurskim, gmina Purda, dawna osada (Ramuki Małe)
  • Lalka – osada leśna w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda
  • Lalka – powieść Bolesława Prusa
    • Lalka – film fabularny z 1968 w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa z Mariuszem Dmochowskim, Beatą Tyszkiewicz i Tadeuszem Fijewskim
    • Lalka – serial telewizyjny z 1978 w reżyserii Ryszarda Bera z Jerzym Kamasem, Małgorzatą Braunek i Bronisławem Pawlikiem

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Od mamy dostałam wczoraj ładną lalkę, jak przyjdziesz do mnie, to ci pokażę.

     (1.2) — Co mnie jednak dziwi najmocniej, — prawiła — to okoliczność, że na podobnych lalkach nie poznają się mężczyźni. Dla żadnej kobiety, począwszy od Wąsowskiej, kończąc na mojej pokojówce, nie jest to sekret, że w Ewelinie nie zbudził się jeszcze ani rozum, ani serce; wszystko w niej śpi…

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈlalka, AS: lalka

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. lalkarz m., lalkarka ż., laluś m., lalkarstwo n.

    :: zdrobn. lala ż., laleczka ż., lalunia ż., lalusia ż.

     czas. lalkać

     przym. lalkowy, lalusiowaty, laleczkowy, laleczkowaty, lalczyny

     przysł. lalkowato, lalusiowato

     wykrz. lala

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) lala, laleczka, lalunia; daw. łątka

     (1.2) lala, cizia

     (1.3) w zależności od sposobu animowania: kukła, kukiełka, pacynka, marionetka, jawajka

     (1.4) manekin

     (1.5) manekin

     (1.9) poczwarka

    Wiktionary


lalkarka

lalkarz


SJP.pl

Patrz:

lalkarz

lalkarski

dotyczący lalkarza, lalkarstwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący lalkarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lalkarz mos.

Wiktionary


lalkarz

1. wytwórca lalek;
2. ten, kto się zajmuje lalkarstwem - twórczością teatralną;
3. aktor poruszający lalkami i użyczający im głosu w teatrze lalek;
4. potocznie: student lub absolwent lalkarstwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) teatr. artysta teatralny zajmujący się animowaniem lalek

 (1.2) rzem. rzemieślnik, który wyrabia lalki

Wiktionary

  • lalkarz – artysta zajmujący się animowaniem lalek w teatrze kukiełkowym
  • lalkarz – osoba zajmująca się projektowaniem i wyrobem lalek – zabawek i kukiełek
  • lalkarz – właściciel lub kierownik teatrzyku kukiełkowego
  • Lalkarz – tajwański film biograficzny z 1993 roku
  • Lalkarz – koreański film grozy z 2004 roku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Scena gości lalkarzy z Węgier.

 (1.2) Do warsztatu lalkarza należy też dłuto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlalkaʃ, AS: lalkaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lalka ż., lalkarstwo n., lalunia ż.

:: fż. lalkarka ż.

 przym. lalkowy, lalkarski

 wykrz. lala

Wiktionary


lalkowaty

ładny, podobny do lalki; laleczkowaty


SJP.pl


lalkowiec

miłośnik teatru lalkowego; lalkarz


SJP.pl


lalkowy

lalka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący lalki lub lalek, związany z lalką lub lalkami

Wiktionary

Lalkowy – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Smętowo Graniczne. Miejscowość leży przy linii kolejowej nr 131 Chorzów Batory – Tczew. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Wikipedia

Patrz:

lalka

Powiązane:

 rzecz. lalkarz mos., lala ż., lalka ż., laleczka ż.

 przym. laleczkowy

 wykrz. lala

Wiktionary


lalo

1. zabawka dziecięca; lalka
2. lekceważąco o wystrojonej lub ładnej kobiecie; lalka


SJP.pl

Lalo – miasto w południowym Beninie, w departamencie Kouffo. Położone jest około 80 km na północny zachód od stolicy kraju, Porto-Novo. W spisie ludności z 11 maja 2013 roku liczyło 13 451 mieszkańców.

Wikipedia


lalofobia

chorobliwy lęk przed mową ludzką


SJP.pl


lalotek

psotnik lalotek - gatunek owada z rzędu gryzków


SJP.pl


lalunia

lalusia, laleńka, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka


SJP.pl


laluś

lekceważąco: mężczyzna przesadnie dbający o swój wygląd; goguś, strojniś, piękniś, fircyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna, który przesadnie dba o wygląd; taki, który jest zbyt elegancki

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. lm. zob. lalusia.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z tego chłopaka jest niezły laluś!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlaluɕ, AS: laluś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lalusiowatość ż., lalka ż., lala ż.

:: fż. lalusia ż.

 przym. lalusiowaty

 przysł. lalusiowato

 wykrz. lala

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) modniś, strojniś

Wiktionary


lalusia

lalunia, laleńka, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka


SJP.pl


lalusiowato

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób lalusiowaty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miał twarz z rodzaju tych, które wyglądają lepiej ze zmarszczkami; był teraz z pewnością atrakcyjniejszy niż jako dwudziestolatek, musiał wtedy wyglądać lalusiowato.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laluś mos., lala ż., lalka ż., laleczka ż.

 przym. lalusiowaty

 wykrz. lala

Wiktionary


lalusiowaty

podobny do lalusia; fircykowaty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pejor. właściwy lalusiowi, świadczący o przesadnym dbaniu mężczyzny o wygląd

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laluś m., lala ż., lalka ż., laleczka ż.

 przysł. lalusiowato

 wykrz. lala

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. lekcew. picuś-glancuś

Wiktionary


lam

1. zwierzę z rodziny wielbłądów;
2. dawniej: lamówka;
3. tkanina o osnowie jedwabnej, używana w dawnej Polsce na bogate stroje, szaty liturgiczne i do dekoracji wnętrz; złotogłów;
4. dawniej: płytka ze szlachetnego metalu do wysadzania, nabijania pasów;
5. w gwarze młodzieżowej: laik (zwłaszcza komputerowy); lamer


SJP.pl

Geografia

  • Lam – gmina targowa w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Cham

Osoby

  • Andrzej Lam
  • Jan Lam
  • Stanisław Lam
  • Władysław Lam
  • Wilfredo Lam
  • Mỹ Quang Lâm (1944–2023) – polski poeta wietnamskiego pochodzenia

Zobacz też

  • LAM

Wikipedia


lama

duchowny buddyjski w Tybecie i Mongolii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. zwierzę juczne o sierści wykorzystywanej do produkcji wełny;

 (1.2) jedwabna tkanina ze srebrnymi lub złotymi nićmi

 (1.3) daw. rodzaj blaszki do ozdabiania pasów

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) rel. nauczyciel buddyzmu tybetańskiego;

Wiktionary

Lama, wikunia (Lama) – rodzaj ssaków z podrodziny Camelinae w obrębie rodziny wielbłądowatych (Camelidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Diamentowe guzy jego żupana migotały jak gwiazdy na niebie, nóż i szabla skrzyły się od klejnotów, żupan ze srebrnej lamy i czerwony kontusz podwoiły piękność jego smagłego oblicza – i tak stał przed nią, wysmukły, czarnobrewy, przepyszny, najpiękniejszy ze wszystkich mołojców Ukrainy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãma, AS: lãma

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 przym. lami

 (2.1)

 rzecz. lamaizm m., lamaista m., lamaistka ż., lamaita m., lamaitka ż.

 przym. lamaistyczny, lamaicki

Wiktionary


lamaicki

odnoszący się do lamaity lub lamaizmu, właściwy lamaitom; lamaistyczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z buddyzmem tybetańskim (lamaizmem)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamaizm mrz., lama mos., lamaista mos., lamaita mos., lamaistka ż., lamaitka ż.

 przym. lamaistyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lamaistyczny

Wiktionary


lamaista

zwolennik lub wyznawca lamaizmu, buddyzmu tybetańskiego


SJP.pl


lamaistka

lamaista


SJP.pl

Patrz:

lamaista

lamaistyczny

lamaizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z buddyzmem tybetańskim (lamaizmem)

Wiktionary

Patrz:

lamaizm

Przykłady

 (1.1) 15-letni Karmapa, będący jednym z najważniejszych przywódców lamaistycznych, uciekł z pilnowanego przez chińskich strażników klasztoru w Tybecie do sąsiednich Indii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlãmajiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: lãmai ̯istyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamaizm mrz., lama mos., lamaista mos., lamaita mos., lamaistka ż., lamaitka ż.

 przym. lamaicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lamaicki

Wiktionary


lamaita

wyznawca lamaizmu


SJP.pl


lamaitka

lamaita


SJP.pl

Patrz:

lamaita

lamaizm

religia łącząca elementy buddyzmu z lokalnymi wierzeniami, oparta na wierze w możliwość przewidzenia miejsca reinkarnacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. buddyzm tybetański

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zasadnicze zmiany formalne i treściowe powstały dopiero w sztuce Mongolii, kiedy z Tybetu przeniknął, a następnie rozpowszechnił się nowy kult, którym był lamaizm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãˈmajism̥, AS: lãmai ̯ism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lama m.

 przym. lamaistyczny, lamaicki

Wiktionary


lamantyna

duży ssak z rzędu syren, roślinożerny, o wrzecionowatym ciele, kończynach przednich przekształconych w płetwy i zaokrąglonej płetwie ogonowej służącej jako środek lokomocji, żyjący stadnie w wodach przybrzeżnych Afryki i Ameryki; manat, brzegowiec


SJP.pl

Manatowate, manaty, lamantyny, brzegowce (Trichechidae) – rodzina wodnych ssaków łożyskowych z rzędu brzegowców (Sirenia). Pojawiły się na przełomie eocenu i oligocenu na terenie Ameryki Południowej. Dawniej nazwa "brzegowce" przypisana była do rodziny Trichechidae nazywanej dziś manatowate

Wikipedia


lamantyny

duży ssak z rzędu syren, roślinożerny, o wrzecionowatym ciele, kończynach przednich przekształconych w płetwy i zaokrąglonej płetwie ogonowej służącej jako środek lokomocji, żyjący stadnie w wodach przybrzeżnych Afryki i Ameryki; manat, brzegowiec


SJP.pl


lamar

nazwisko


SJP.pl

  • Lamar – polski herb szlachecki
Miejscowości w USA
  • Lamar – miasto w stanie Arkansas, w hrabstwie Johnson
  • Lamar – miasto w stanie Kolorado, w hrabstwie Prowers
  • Lamar – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Barton
  • Lamar – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Chase
  • Lamar – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Hughes
  • Lamar – jednostka osadnicza w stanie Teksas, w hrabstwie Aransas
  • Lamar – miejscowość w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Darlington
Gminy w USA
  • Lamar (ang. Lamar Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Madison
  • Lamar (ang. Lamar Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Yell
  • Lamar (ang. Lamar Township) – gmina w stanie Missouri, w hrabstwie Barton
  • Lamar (ang. Lamar Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Clinton

Wikipedia


lamarck

[czytaj: laMARK] nazwisko, m.in. Jean Baptiste de Monet de Lamarck (1744-1829) - francuski biolog, ewolucjonista; twórca pierwszej teorii ewolucji, zwanej lamarkizmem (i pojęcia "biologia")


SJP.pl

Jean Baptiste de Lamarck (ur. 1 sierpnia 1744 w Bazentin-le-Petit, zm. 18 grudnia 1829 w Paryżu) – francuski przyrodnik, będący kolejno: żołnierzem, lekarzem, botanikiem, zoologiem (profesorem zoologii), twórcą wczesnej teorii ewolucji zwanej lamarkizmem.

Wikipedia


lamarkistyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lamarkizmem, teoriami Jeana-Baptiste'a de Lamarcka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamarkizm mrz.

Wiktionary


lamarkizm

pierwsza teoria ewolucji głoszona na początku XIX w. przez francuskiego przyrodnika Jeana Baptiste'a de Lamarcka, tłumacząca ciągłe nabywanie nowych cech dziedzicznych wpływem zmieniających się warunków środowiska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) biol. hist. teoria zakładająca ewolucję gatunków pod wpływem środowiska zewnętrznego;

Wiktionary

Lamarkizm – pierwsza materialistyczna teoria ewolucji, kwestionująca stałość cech gatunkowych i uznająca za fakt powstawanie nowych gatunków w wyniku naturalnych procesów oraz próbująca tłumaczyć mechanizm i przyczyny powstawania zmian.

Nazwa lamarkizm pochodzi od nazwiska twórcy tej teorii, francuskiego biologa Jeana Baptiste de Lamarcka, który zaprezentował ją w 1809 roku w książce Filozofia zoologii. Nielicznych zwolenników tej teorii nazywano lamarkistami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lamarkizm miał ponieść ostatecznie klęskę, ale zainspirował zarówno Erasmusa, jak i Charlesa Darwina [...], przy okazji zasilając też arsenał argumentów kreacjonistów.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lamarkistyczny

Wiktionary


lamartine

Lamartine – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Wisconsin, w hrabstwie Fond du Lac.

Wikipedia


lamas

  • Lamas – prowincja w Peru
  • Lamas – dystrykt w Peru
  • Lamas – miasto w Peru, stolica prowincji Lamas
  • Lamas (lub Lammas) – wieś w Anglii, w hrabstwie Norfolk
  • Lamas – sołectwo w Portugalii, w gminie Braga, w dystrykcie Braga
  • Lamas – sołectwo w Portugalii, w gminie Cadaval, w dystrykcie Lizbona
  • Lamas – sołectwo w Portugalii, w gminie Macedo de Cavaleiros, w dystrykcie Bragança
  • Lamas – sołectwo w Portugalii, w gminie Miranda do Corvo, w dystrykcie Coimbra
  • Lamas – przystanek kolei wąskotorowej FEVE w San Saturnino, w Hiszpanii

Wikipedia


lamassu

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. mit. starożytny rodzaj bóstwa opiekuńczego, skrzydlaty lew lub byk o ludzkim obliczu ukoronowanym tiarą, którego ogromne posągi parami strzegły bram świątyń i pałaców w starożytnej Mezopotamii;

Wiktionary

Lamassu – w sztuce asyryjskiej posąg wyobrażający skrzydlatego byka o ludzkiej, brodatej twarzy, czyli tzw. istotę zoomorficzną. Ta monumentalna rzeźba wywodzi się jeszcze z tradycji sumeryjskiej, gdzie byk łączony był z bogiem Księżyca Nanną, ale bezpośrednio Asyryjczycy przejęli je od Hetytów. Odkryto je podczas wykopalisk niemal w każdej stolicy asyryjskiej (Kalchu, Dur-Szarrukin i Niniwie).

Wikipedia


lambada

taniec towarzyski pochodzący z Brazylii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pierwotnie boliwijski lub brazylijski, zmysłowy taniec towarzyski wykonywany w ścisłej bliskości z partnerem;

 (1.2) muzyka do lambady (1.1)

Wiktionary

Lambada – taniec pochodzenia brazylijsko-boliwijskiego, który zyskał popularność na świecie w latach 80. XX wieku.

Piosenkę, napisaną w rytmie tańca lambady jako pierwsza zaśpiewała Lucia Mendez w 1987 roku. W 1989 piosenkę nagrał w wytwórni BMG zespół Kaoma, utwór najpierw był nagrany po hiszpańsku, zaś potem po portugalsku.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hiszp|lambada.

uwagi.

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) ламбада ż.

* słowacki: (1.1) lambada ż.

źródła.

== lambada (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) lambada

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãmˈbada, AS: lãmbada

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hiszp|lambada.

uwagi.

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) ламбада ż.

* słowacki: (1.1) lambada ż.

źródła.

== lambada (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) lambada

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lambadziara

pogardliwie: kobieta wyzywająca, rozwiązła seksualnie; labadziara


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. obraź. kobieta często uprawiająca seks z przypadkowymi mężczyznami

 (1.2) slang. obraź. dresiara

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlãmbaˈd͡ʑara, AS: lãmbaʒ́ara

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) latawica, dziwka, zdzira

 (1.2) lampucera

Wiktionary


lambda

1. litera greckiego alfabetu;
2. samochód typu Lancia Lambda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nazwa jedenastej litery alfabetu greckiego, λ;

Wiktionary

Lambda (λάμβδα, pisana Λλ) – jedenasta litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę płynną „l”. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 30.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãmbda, AS: lãmbda

Wiktionary


lambdacyzm

wymawianie głoski L zamiast R; wada wymowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. wada wymowy polegająca na zastępowaniu głoski r głoską l;

Wiktionary

Lambdacyzm (łac. lambdacismus; od nazwy greckiej litery lambda λ) – zaburzenie mowy, odmiana dyslalii wyodrębniona ze względu na objawy.

Charakteryzuje się nieprawidłową wymową głoski /l/.

Wyróżnia się trzy typy lambdacyzmu:

  • lambdacyzm właściwy – są to wszelkiego typu błędne wymowy głoski /l/
  • paralambdacyzm – polega na zamianie (substytucji) głoski /l/ na inną (najczęściej /j/ lub /r/) wymawianą prawidłowo (np. lalka – jajka)
  • mogilambdacyzm – polega na braku głoski w systemie fonetycznym chorego (np. las – as)

Wikipedia


lambeozaur

rodzaj dinozaura kaczodziobego


SJP.pl

Lambeozaur (Lambeosaurus, „jaszczur Lambe'a”) – rodzaj dinozaura kaczodziobego, żyjącego od 76 do 75 milionów lat temu, w kampanie, w kredzie późnej, w Ameryce Północnej. Ten dwu- lub czworonożny roślinożerca znany jest z charakterystycznych wydrążonych tworów na głowie, u najlepiej poznanego gatunku przypominających toporek. Wyróżniono kilka prawdopodobnych gatunków z Alberty w Kanadzie i Montany w Stanach Zjednoczonych, jednak tylko dwa gatunki kanadyjskie są obecnie dobrze poznane.

Wikipedia


lambeozaury

podrodzina dinozaurów z rodziny hadrozaurów


SJP.pl

Lambeozaury to grupa dinozaurów z rodziny Hadrozaurów. Hadrozaury dzielą się na dwie grupy: Hadrozaurów i Lambozaurów. Lambeozaury w przeciwieństwie do Hadrozaurów mają na głowie grzebienie. Do Lambeozaurów należą np. Parazaurolof, Korytozaur, Lambeozaur, Tsintaozaur.

Wikipedia


lambert

dawna jednostka luminancji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Lambert – imię męskie pochodzenia germańskiego. Upowszechniło się w średniowieczu po podboju Anglii przez Normanów wraz z rozpowszechnieniem kultu św. Lamberta z Maastricht.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãmbɛrt, AS: lãmbert

Wiktionary


lamberta

dawna jednostka luminancji


SJP.pl

Lamberta – żeński odpowiednik imienia Lambert.

Lamberta imieniny obchodzi: 14 kwietnia, 26 maja, 22 czerwca, 22 sierpnia i 17 września.

Wikipedia


lambic

[czytaj: lambik] belgijskie piwo górnie fermentowane przy pomocy dzikich drożdży; lambik


SJP.pl

Lambic, Lambiek – belgijski rodzaj piwa fermentacji spontanicznej produkowanego ze słodu jęczmiennego z dodatkiem pszenicy.

Metoda fermentacji piwa lambic za pomocą szczepów dzikich drożdży jest najstarszą znaną metodą produkcji piwa.

Wikipedia


lambik

belgijskie piwo górnie fermentowane przy pomocy dzikich drożdży; lambic


SJP.pl


lamblia

wiciowiec wywołujący giardiozę; giardia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Giardia intestinalis., wiciowiec pasożytny przywierający za pomocą przyssawki do jelita żywiciela, czasem też do wątroby lub pęcherzyka żółciowego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powszechnie uważa się, że w końcówkach bananów są lamblie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmblʲja, AS: lãmblʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamblioza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) giardia, ogoniastek jelitowy, wielkouściec jelitowy

Wiktionary


lamblioza

zakażenie pierwotniakiem należącym do wiciowców - lamblia jelitowa; giardioza


SJP.pl

Giardioza, lamblioza (łac. giardiosis) – choroba pasożytnicza jelita cienkiego wywoływana przez pierwotniaki z gatunku Giardia intestinalis (ogoniastek jelitowy). Inne łacińskie nazwy tego pasożyta to Giardia duodenalis oraz, stosowana głównie w Stanach Zjednoczonych, Giardia lamblia. Występuje w umiarkowanych szerokościach geograficznych, tak samo często w krajach wysoko rozwiniętych, jak i rozwijających się.

Wikipedia


lamborghini

[czytaj: lamborgini] samochód marki Lamborghini


SJP.pl

Wikipedia


lambrekin

krótka, ozdobna firanka nad oknem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj krótkiej ozdobnej zasłony, firanki nad oknem, drzwiami zawieszonej na drążku lub ozdabiający baldachimy;

 (1.2) archit. ornament lub element (na przykład zadaszenia albo baldachimu ołtarza) w kształcie krótkiej zasłony

Wiktionary

Lambrekin (fr. lambrequin) – dekoracyjny element wyposażenia wnętrz w postaci wąskiego, długiego, prostokątnego pasa tkaniny wyciętego od dołu w "zęby" oraz ozdobionego frędzlami i haftami. Słowo oznacza wycinki z tkaniny, drewna lub blachy wieńczące baldachim, namiot lub framugę okna.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lãmˈbrɛcĩn, AS: lãmbreḱĩn

Wiktionary


lambretta

skuter marki Lambretta


SJP.pl


lambro

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (2.1) rzeka w Lombardii, w północnych Włoszech

Wiktionary

  • Lambro – powieść poetycka Juliusza Słowackiego
  • Lambro – rodzaj mikroskopijnych grzybów
  • Lambro – rzeka we Włoszech, w Lombardii, dopływ Padu
  • Lambro – rzeka we Włoszech, w Kampanii, dopływ Morza Tyrreńskiego
  • Andrzej Niemojewski, ps. „Lambro” – polski poeta, pisarz i publicysta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cała ziemia ramieniem Lambra opasana, / Leżała jak w żelaznych skrętach Lewjatana. sic.

 (2.1) Ponad 2500 metrów sześciennych ropy naftowej i innych paliw przedostało się do rzeki Lambro, dopływu Padu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmbrɔ, AS: lãmbro

Wiktionary


lamek

1. zdrobnienie od: lama;
2. dawniej:
a) prosta uprząż szorowa do ciągnięcia statków rzecznych, przywiązywana do liny i wkładana przez ramię;
b) lina do holowania statku do brzegu


SJP.pl

  • Postaci biblijne o imieniu Lamech
  • Wieś Lamk

Wikipedia


lamela

1. cienka płytka blaszana, pasek z blachy; lamelka;
2. warstwa strukturalna w tkance mięśniowej albo w krystaliczno-amorficznych ciałach stałych


SJP.pl

  • lamele w biologii – regularne struktury tkankowe, tworzące warstwy, między którymi występują obszary puste, lub złożone z innej tkanki. Przykładem tkanek i organów o lamelarnej strukturze są mięśnie ryb, skrzela, kości. U niektórych gekonów jest to podszycie palców, składające się z setek tysięcy włosków dzielących się na jeszcze mniejsze setki wypustek (szpatułki). Są one tak małe, że wykorzystują siłę oddziaływania międzycząsteczkowego, które przy takiej ilości szpatułek (do 2 milionów) pozwala gekonom poruszać się nawet po gładkich, pionowych powierzchniach takich jak szkło.
  • lamele w fizyce – regularne struktury warstwowe powstające spontanicznie lub tworzone celowo w częściowo krystalicznych - częściowo amorficznych ciałach stałych. Posiadają one duże znaczenie technologiczne, gdyż regularna struktura lamelarna materiałów powoduje pożądaną anizotropię ich własności mechanicznych, optycznych i elektrycznych.
  • lamele w technice – rozmaite regularne konstrukcje, np.
    • drobne, równoległe do siebie nacięcia na bieżniku opon zimowych, które pomagają lepiej zahaczać się o gładkie ośnieżone lub oblodzone powierzchnie, zwiększając jednak zużycie opony i pogarszając przyczepność na zarówno suchym, jak i mokrym asfalcie
    • konstrukcje z ustawionych pod kątem do siebie wąskich i długich desek, stosowane w meblarstwie i budownictwie - np. żaluzje lamelowe, przegrody lamelowe, płoty lamelowe itp.
    • prążkowane wykończenie urządzeń mechanicznych zwiększające ich powierzchnię, co ułatwia wymianę ciepła z otoczeniem, zwane radiatorami lamelkowymi.

    Wikipedia


lamelka

cienka płytka blaszana, pasek z blachy; lamela


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. kawałek cienkiej blaszki, blaszana płytka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãˈmɛlka, AS: lãmelka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lamelkowy

Wiktionary


lamelkowy

lamelka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) złożony z lamelek

Wiktionary

Patrz:

lamelka

Powiązane:

 rzecz. lamelka ż.

Wiktionary


lamella

1. pojedyncza blaszka w dolnej części kapelusza niektórych grzybów;
2. środowiskowo: cienka płytka, blaszka używana w złotnictwie, rzeźbiarstwie


SJP.pl


lamelować

nacinać gryf sztangi w celu umożliwienia pewniejszego chwytu


SJP.pl


lamelowanie

nacięcia tworzące drobną siateczkę na gryfie sztangi ciężarowców, umożliwiające pewny uchwyt ciężaru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lamelować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lamelować

Wiktionary


lamelowy

lamela


SJP.pl

Patrz:

lamela

lamencić

potocznie: lamentować


SJP.pl


lamencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od lament

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lament m.

Wiktionary


lament

1. donośny płacz
2. utwór poetycki, w którym podmiot liryczny opłakuje czyjąś śmierć lub klęskę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) płacz, rozpaczanie

 (1.2) narzekanie, biadanie

Wiktionary

  • lament (tren, płacz) – w literaturze, utwór liryczny o charakterze żałobnym
  • lament – forma muzyczna
  • Lament – powieść Władysława Lecha Terleckiego
  • Lament – album muzyczny australijskiej grupy Abyssmal Sorrow
  • Lament – album muzyczny niemieckiej grupy Einstürzende Neubauten
  • Lament – singel muzyczny Zbigniewa Preisnera
  • Lament – południowokoreański film z 2016 roku

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãmɛ̃nt, AS: lãmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lamentować

 rzecz. lamentacja ż., lamencik mrz.

 przym. lamentacyjny

Wiktionary


lamentabile

sposób wykonania utworu: żałośnie, płaczliwie


SJP.pl


lamentacja

1. dawniej: płacz, lament;
2. pieśń żałobna, tren, elegia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. muz. utwór wyrażający żałobę, rozpacz lub nieszczęście;

 (1.2) rel. fragment biblijnych Trenów Jeremiasza wykonywany podczas liturgii chrześcijańskiej

 (1.3) daw. lament, płacz

Wiktionary

  • lamentacja (forma muzyczna)
  • lamentacja (teoria literatury)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Biblijne Lamentacje, których autorstwo tradycja przypisuje Jeremiaszowi, opłakują zburzenie Jerozolimy przez Nabuchodonozora i zniewolenie przez niego ludu Izraela.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lament m., lamentowanie n.

 czas. lamentować ndk.

 przym. lamentacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) tren

Wiktionary


lamentacje

1. dawniej: płacz, lament;
2. pieśń żałobna, tren, elegia


SJP.pl

  • lamentacja (forma muzyczna)
  • lamentacja (teoria literatury)

Wikipedia


lamentacyjny

związany z lamentacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) liter. muz. związany z lamentacją, dotyczący lamentacji

 (1.2) płaczliwy, pełen żalu, skarżący się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamentowanie n., lamentacja ż., lament mrz.

 czas. lamentować ndk.

Wiktionary


lamento

muzyka o charakterze elegijnym, żałobnym


SJP.pl


lamentoso

określenie wykonawcze: żałośnie


SJP.pl


lamentować

1. głośno zawodzić, rozpaczać, narzekać;
2. w łowiectwie o niektórych ptakach: wydawać głos


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) rozpaczliwie zawodzić; płakać lub narzekać poprzez głośne wydawanie jęków

 (1.2) ornit. (o drozdach i słowikach) prowadzić śpiew

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lament mrz., lamentacja ż.

 przym. lamentacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biadać, biadolić, jęczeć, kwilić, opłakiwać, skomleć, zawodzić

Wiktionary


lamentowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lamentować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamentacja ż.

 przym. lamentacyjny

Wiktionary


lamenty

1. donośny płacz
2. utwór poetycki, w którym podmiot liryczny opłakuje czyjąś śmierć lub klęskę


SJP.pl


lamer

potocznie: osoba niekompetentna w jakiejś dziedzinie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) środ. inform. osoba niemająca doświadczenia w posługiwaniu się komputerem, najczęściej w znaczeniu pejoratywnym;

Wiktionary

Lamer (z ang. lamekulawy) – potoczne i pejoratywne określenie osoby niekompetentnej - a przy tym starającej się uchodzić za dobrze obeznaną - w określonej dziedzinie lub mało inteligentnej, niedojrzałej, upośledzonej społecznie.

Terminu używa się w różnych kontekstach, jednak zazwyczaj w związku z elektroniką lub mediami elektronicznymi (IRC, BBS, sieciowe gry komputerowe).

Lamer to termin wywodzący się prawdopodobnie ze slangu subkultury hakerów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Powiedzcie temu lamerowi, żeby nie używał caps locka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmɛr, AS: lãmer

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lamerski

 rzecz. lamerstwo n.

:: fż. lamerka ż.

 przym. lamerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lama, noob, newbie

Wiktionary


lamerka

lamer


SJP.pl

Patrz:

lamer

lamers

nazwisko


SJP.pl


lamerski

lamer


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy lamerowi

Wiktionary

Patrz:

lamer

Powiązane:

 rzecz. lamerstwo n., lamerskość ż., lamer m., lamerka ż.

 przysł. lamersko

Wiktionary


lamerskość

lamerski


SJP.pl

Patrz:

lamerski

lamerstwo

potocznie: niekompetencja w jakiejś dziedzinie


SJP.pl


lameta

cienka folia metalowa; pocięta używana jako ozdoba choinkowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cienka folia metalowa pocięta w paseczki, używana jako ozdoba choinkowa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) włosy anielskie

Wiktionary


lamia

1. w wierzeniach starożytnych Greków: upiór o kobiecej postaci wykradający matkom dzieci;
2. wiedźma, wampirzyca, czarownica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Grecji;

 (1.2) mit. postać z mitologii greckiej;

Wiktionary

  • Lamia – demon słowiański
  • Lamia – gmina w Grecji
  • Lamia – miasto w Grecji
  • Lamia – potwór z mitologii greckiej
  • Lamia – rodzaj grzybów (synonim rodzaju Entomophthora)
  • Lamia (zgrzypik) – rodzaj chrząszczy z rodziny kózkowatych
  • Lamia – synonim rodzaju ryb Lamna
  • Lamia – zespół heavymetalowy w Kazachstanie

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãmʲja, AS: lãmʹi ̯a

Wiktionary


lamina

warstewka skały osadowej lub metamorficznej o grubości poniżej 1 cm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. maksymalnie kilkumilimetrowej grubości warstewka skały osadowej bądź metamorficznej odróżniająca się od sąsiednich warstewek składem, kolorem bądź innymi cechami

Wiktionary

Lamina SA (dawniej Zakłady Elektronowe „Unitra-Lamina” w Piasecznie) – przedsiębiorstwo z siedzibą w Piasecznie, które zajmowało się produkcją lamp elektronowych, diod krzemowych, lamp nadawczych oraz tyrystorów oraz scalonych układów hybrydowych. Jego wyroby znajdowały zastosowanie w produkcji sprzętu elektronicznego (m.in. w profesjonalnej technice UKF i VHF (radiotelefony FM + selektywne wywołanie) oraz sprzęcie RTV).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lãˈmʲĩna, AS: lãmʹĩna

Wiktionary


laminacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od laminat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laminat m.

Wiktionary


laminacja

występowanie w skale warstw różniących się składem i wyglądem


SJP.pl

  • laminacja – rodzaj tekstury skał
  • laminowanie – pokrywanie powierzchni jednego materiału innym, tworzenie laminatów

Wikipedia


laminacyjny

laminacja


SJP.pl

Patrz:

laminacja

laminaran

wielocukier zbudowany z cząsteczek glukozy, materiał zapasowy brunatnic; laminaryna


SJP.pl


laminareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: laminarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laminarka ż.

Wiktionary


laminaria

glon morski kształtem przypominający wielki liść na ogonku, występujący masowo, tworząc rozległe łąki w przybrzeżnych partiach mórz i oceanów półkuli północnej; listownica


SJP.pl

Listownica (Laminaria) – rodzaj glonów z klasy brunatnic.

Wikipedia


laminarka

urządzenie do laminowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. urządzenie do laminowania syntetyczną żywicą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laminowanie n., laminator m., laminareczka ż.

 czas. laminować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) laminator

Wiktionary


laminarny

warstwowy, płaski


SJP.pl


laminaryna

wielocukier zbudowany z cząsteczek glukozy, materiał zapasowy brunatnic; laminaran


SJP.pl

Laminaryna (laminaran) – polisacharyd występujący w komórkach brunatnic, pełni funkcję materiału zapasowego. Cząsteczka laminaryny jest rozgałęziona i składa się z cząsteczek glukozy połączonych wiązaniami glikozydowymi β(1→3) i β(1→6) w miejscu rozgałęzień. Stosunek wiązań wynosi 3:1.

Wikipedia


laminat

1. tworzywo złożone z kilku warstw różnych materiałów połączonych lepiszczem;
2. rodzaj tkaniny połączonej z pianką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lekkie tworzywo powstałe przez połączenie kilku materiałów

Wiktionary

Laminaty – rodzaj kompozytów: tworzywa powstające z połączenia dwóch materiałów o różnych właściwościach mechanicznych, fizycznych i technologicznych, w których składnik wzmacniający (tzw. zbrojenie) jest układany w postaci warstw (łac. lamina – cienka blaszka, płytka – stąd nazwa laminatów), między którymi znajduje się wypełnienie pełniące rolę lepiszcza. Warstwy wzmocnienia mogą być w postaci włókien ciągłych ułożonych jednokierunkowo (tzw. rovingu), tkanin lub mat z włókna ciętego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. laminacik mrz., laminowanie n.

Wiktionary


laminator

1. urządzenie do laminacji, pokrywania warstwą tworzywa sztucznego;
2. pracownik obróbki tworzyw sztucznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. laminarka.

Wiktionary

Laminowanie – pokrywanie powierzchni laminatem dla uzyskania dodatkowych odporności, np. odporności na wilgoć czy odporności mechanicznych lub dla efektów dekoracyjnych. Proces laminowania druków poligraficznych nie może zmieniać barwy odbitki, może zmieniać nasycenie odbitki. Zwiększa nasycenie odbitki folia z połyskiem, a zmniejsza folia matowa. Zmianę tego nasycenia polaminowanej odbitki można skorygować poprzez zmianę profilu procesu drukowania.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlãmʲĩˈnatɔr, AS: lãmʹĩnator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laminarka ż., laminowanie n.

 czas. laminować ndk.

Wiktionary


laminektomia

zabieg chirurgiczny wykonywany przy przemieszczeniu krążka międzykręgowego, polegający na usunięciu części kości co pozwala na przesunięcie krążka międzykręgowego


SJP.pl

Laminektomia – rodzaj operacji neurochirurgicznej, polegająca na usunięciu wyrostków kolczystych i łuków kręgów wraz z więzadłem żółtym, które przebiega między łukami kręgów.

Operacja jest wykonywana w przypadkach zwężania kanału kręgowego, na przykład w przebiegu dyskopatii.

Wikipedia


lamington

biszkopt w kształcie prostopadłościanu, polany czekoladową masą i posypany wiórkami kokosowymi


SJP.pl


laminować

oprawiać, nasączać lub wzmacniać coś cienką warstwą ochronną z tworzywa sztucznego, np. dokumenty, tkaniny itp.


SJP.pl


laminowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|laminować.

Wiktionary

Laminowanie – pokrywanie powierzchni laminatem dla uzyskania dodatkowych odporności, np. odporności na wilgoć czy odporności mechanicznych lub dla efektów dekoracyjnych. Proces laminowania druków poligraficznych nie może zmieniać barwy odbitki, może zmieniać nasycenie odbitki. Zwiększa nasycenie odbitki folia z połyskiem, a zmniejsza folia matowa. Zmianę tego nasycenia polaminowanej odbitki można skorygować poprzez zmianę profilu procesu drukowania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. laminarka ż., laminator m., laminat m.

 czas. laminować

Wiktionary


lamka

1. zdrobnienie od: lama;
2. dawniej:
a) prosta uprząż szorowa do ciągnięcia statków rzecznych, przywiązywana do liny i wkładana przez ramię;
b) lina do holowania statku do brzegu


SJP.pl


lamkowo

Lamkowo (niem. Groß Lemkendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. Do 1954 roku siedziba gminy Lamkowo.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lamkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość znajduje się w historycznym regionie Warmia.


Wikipedia


lammas

  • Lammas – wieś w Anglii, w hrabstwie Norfolk, w dystrykcie Broadland
  • Lammas – organizacja
  • Lammas – święto, zob. też Lughnasadh

Wikipedia


lamna

rekin z rodziny lamnowatych; żarłacz śledziowy


SJP.pl

Lamna – rodzaj morskich ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny lamnowatych (Lamnidae).

Wikipedia


lamnokształtne

rząd ryb chrzęstnoszkieletowych


SJP.pl

Lamnokształtne (Lamniformes) – rząd ryb chrzęstnoszkieletowych (Chondrichthyes) z nadrzędu Galeomorphi. W zapisie kopalnym znane są od górnej jury.

Wikipedia


lamnokształtny

o cechach lamnokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


lamnowate

rodzina drapieżnych ryb z gromady chrzęstnoszkieletowych, dużych (dorastają do ponad 6 m długości), występujących w wodach morskich całej kuli ziemskiej, głównie strefy tropikalnej i subtropikalnej


SJP.pl

Lamnowate, żarłacze śledziowe (Lamnidae) – rodzina drapieżnych ryb morskich zaliczana do lamnokształtnych (Lamniformes). Spotykane w wodach subtropikalnych niemal całego świata, na głębokościach do 700 m, najczęściej w okolicach raf koralowych. Zaliczane do tej rodziny ostronosy (Isurus) uważane są za najszybsze rekiny świata, a żarłacz biały jest jedną z największych ryb o drapieżnym trybie życia.

Wikipedia


lamnowaty

o cechach lamnowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


lamorek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) daw. karc. hazardowa gra karciana wywodząca się od lancknechta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie powinienem być posądzonym o przesadę, przytaczając ów fakt rzeczywisty: że jedna partyjka owego niewinnego lamorka zagrana z szulerami stała się stromą pochyłością dla pewnego magnata z arystokratycznego rodu, który odziedziczył po ojcu piękne miasto i czternaście wsi, a […] umarł w nędzy.

Wiktionary


lamować

obszywać brzegi materiału paskiem innego materiału, tasiemką, futrem; bramować


SJP.pl


lamowanie

wąski kawałek materiału do obszywania brzegów tkaniny, ubrań; oblamowanie, lamówka, oblamówka, obszywka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lamować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lamować

 rzecz. lamówka ż.

Wiktionary


lamówka

1. wąski kawałek materiału do obszywania brzegów tkaniny, ubrań; lamowanie, oblamowanie, oblamówka, obszywka;
2. w introligatorstwie: pasek papieru lub tkaniny od łączenia części książki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. pasek materiału, tasiemka jako element wykończenia wyrobu, którym obszywany jest jego brzeg

Wiktionary

Lamówka – wąski pasek materiału, cięty po skosie. Włókna lamówki, znajdujące się pod kątem 45 stopni do długości paska, sprawiają, że jest on bardziej rozciągliwy i łatwiej się układa w porównaniu do paska, który jest cięty zgodnie z włóknami tkaniny. Na lamówki można stosować materiały z różnych włókien i ich mieszanek, najlepiej ściśle dziane lub tkane, ponieważ są stabilne i podczas krojenia najmniej się strzepią. Wiele pasków tkaniny można ułożyć w długą „taśmę”. Szerokość lamówki waha się od około 1 do około 7 cm w zależności od zastosowania. Lamówki służą do wykańczania brzegów ubioru, podkreślenia konturów poszczególnych elementów lub, ujęte w szew, mogą służyć do tworzenia wypustek. Żeby nadać wypustkom plastyczną formę, wprowadza się w środek lamówki sznureczek o okrągłym przekroju. Są one często stosowana na brzegach kołder, podkładek i śliniaków, wokół brzegów pach i dekoltu, a także jako zwykły pasek.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. lamowanie n., oblamowanie n.

 czas. lamować ndk., oblamować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bramowanie, lameta, lamowanie, oblamowanie, obramowanie, obszycie, obwódka, wypustka

Wiktionary


lamówkowy

lamówka


SJP.pl

Patrz:

lamówka

lampa

urządzenie, które służy do wytwarzania sztucznego światła za pomocą prądu elektrycznego, oleju lub gazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urządzenie będące sztucznym źródłem światła; wytwarzające światło;

 (1.2) łow. lm. lampy: oczy wilka

 (1.3) zob. lampa elektronowa.;

 (1.4) slang. twarz, głowa

Wiktionary

Lampa – urządzenie wytwarzające światło, dzięki wykorzystaniu energii pochodzącej z przepływu prądu elektrycznego lub ze spalania paliwa. Lampa zamienia dostarczaną do niej energię na promieniowanie widzialne co umożliwia oświetlanie lub sygnalizację. Współcześnie pojęcie używane zarówno wobec pierwotnych źródeł światła (np. żarówki) jak i do całych złożonych urządzeń wykorzystujących te źródła (zob. oprawa oświetleniowa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W drugiej połowie dziewiętnastego wieku lampy naftowe często służyły do oświetlania wnętrz mieszkalnych.

 (1.2) Zza drzewa zalśniły lampy wadery.

 (1.3) Wzmacniacze na lampach są popularne wśród audiofilów.

 (1.4) Facio dostał w lampę i się odczepił.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmpa, AS: lãmpa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampiarnia ż., lampownia ż., lampiarz m., lampion m.

:: zdrobn. lampka ż., lampeczka ż.

 czas. lampić ndk.

 przym. lampowy, lampiarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) świeca, latarnia, ślepie

Wiktionary


lampadomancja

wróżenie z kształtu płomieni


SJP.pl


lamparci

przymiotnik od: lampart


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla lamparta; dotyczący, odnoszący się do lamparta

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãmˈparʲt͡ɕi, AS: lãmparʹći

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampart mzw., lamparcica ż.

Wiktionary


lamparcica

samica lamparta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica lamparta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wysłałem Ofce zdjęcie z lamparcicą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlãmparʲˈt͡ɕit͡sa, AS: lãmparʹćica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampart mzw., lamparciątko n.

 przym. lamparci

 czas. lampartować

Wiktionary


lamparcik

1. indochiński kot leśny; kot marmurkowy;
2. zdrobnienie od: lampart


SJP.pl

Lamparcik marmurkowy, kot marmurkowy (Pardofelis marmorata) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Wyróżnia się 2 podgatunki. Waży prawdopodobnie 2–5 kg, cechuje się szarym do czerwonobrązowego futrem pokrytym łatami. Zamieszkuje lasy Azji Południowo-Wschodniej, tryb życia poznano słabo. Jest rzadki i bliski zagrożenia wyginięciem.

Wikipedia


lamparski

nazwisko


SJP.pl


lampart

duży drapieżny kot; leopard, pantera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. zwykle cętkowany, afrykański i azjatycki kot drapieżny;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. także gw-pl|Kresy. hulaka, nicpoń

Wiktionary

Lampart plamisty, lampart, pantera, leopard (Panthera pardus) – gatunek ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w rodzinie kotowatych (Felidae). Czwarty pod względem wielkości kot świata (po tygrysie, lwie i jaguarze). Występuje w Afryce i Azji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Można tu spotkać makaki, zagrożone wyginięciem lamparty, prowadzące nocne życie żenety oraz tchórze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmpart, AS: lãmpart

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lamparcica ż., lamparciątko n.

 przym. lamparci

 czas. lampartować się, lampartować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pantera, leopard, rysiec

Wiktionary


lampartować

przestarzałe:
1. prowadzić hulaszcze życie, łajdaczyć się;
2. lampartować się - wzmocniona forma od: lampartować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) przest. hulać

czasownik zwrotny niedokonany lampartować się

 (2.1) przest. także gw-pl|Kresy. hulać, bawić się

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Tomek lampartuje się już dziesięć lat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampart m., lampartowanie n., lamparcica ż.

 czas. polampartować

Wiktionary


lampartyja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. festyn

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na lampartyji tańcowali my do północy.

Wiktionary


lampas

pas kolorowego materiału, naszywane na spodniach, zwykle w mundurze


SJP.pl

Lampasy – paski sukna lub jedwabiu kolorowego naszywane po bokach zewnętrznego szwu spodni (pantalonów), głównie mundurowych, rzadziej cywilnych (np. spodnie smokingu) zwykle podwójne lub pojedyncze.

Wikipedia


lampasik

zdrobnienie od: lampas


SJP.pl


lampasowy

lampas


SJP.pl

Patrz:

lampas

lampeczka

zdrobnienie od: lampka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: lampka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãmˈpɛt͡ʃka, AS: lãmpečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampki nmos., lampa ż., lampka ż., lampion mrz.

Wiktionary


lampedusa

[czytaj: lampeduza] nazwisko, m.in. Giuseppe Tomasi di Lampedusa (1896-1957) - pisarz włoski


SJP.pl

Lampedusa (wł. Isola Di Lampedusa, syc. Isula di Lampidusa, łac. Lopadussa) – włoska wyspa pochodzenia wulkanicznego na Morzu Śródziemnym (leżąca pomiędzy Maltą i Tunezją), największa z Wysp Pelagijskich o powierzchni 20,2 km². Jej długość wynosi 9 km, szerokość 3 km, a długość linii brzegowej wynosi 46,83 km. Wysokość n.p.m. sięga 133 m. Administracyjnie wyspa należy do sycylijskiej gminy Lampedusa e Linosa w prowincji Agrigento.

Wikipedia


lamperia

dolna część ściany pomalowana farbą, zwykle olejną, w celu ochrony przed zabrudzeniami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dolna część ściany, pokryta farbą olejną;

 (1.2) ozdobna okładzina na ścianie

 (1.3) wąski pas okładziny na ścianie, wzdłuż podłogi

Wiktionary

Lamperia (niem. Lamperie, fr. lambris) – dekoracyjna okładzina dolnej części ścian wewnętrznych wykonana najczęściej z kamienia, marmuru, stiuku lub z drewna. Także ochronna okładzina cokołowa wzdłuż posadzki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lãmˈpɛrʲja, AS: lãmperʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) boazeria; gw-pl|Górny Śląsk|zokel, zokiel.

Wiktionary


lamperyjny

lamperia


SJP.pl

Patrz:

lamperia

lampiarnia

pomieszczenie przeznaczone do przechowywania i konserwacji lamp (górniczych, kolejowych itp.); lampownia


SJP.pl


lampiarski

dotyczący lampiarza, lampiarni; produkowany przez lampiarza


SJP.pl


lampić

potocznie: lampić się - patrzeć się na kogoś lub na coś w wyraźny i bierny sposób; gapić się


SJP.pl


lampion

kolorowa latarenka z papieru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lekka, święcąca ozdoba w formie kuli lub wielościanu;

 (1.2) sport. wielościenna ramka zawieszana w celu oznaczenia punktu kontrolnego podczas zawodów na orientację;

Wiktionary

  • lampion adwentowy
  • Lampion (orientacja sportowa) – element punktu kontrolnego w biegu na orientację
  • Latający lampion

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) chiński / papierowy / adwentowy lampion

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lampa ż., lampka ż., lampeczka ż., lampionik mrz.

 przym. lampowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.2) od (1.1)

uwagi.

tłumaczenia.

* węgierski: (1.1) lampion

źródła.

== lampion (język węgierski.) ==

thumb|lampionok (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) lampion (latający)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmpʲjɔ̃n, AS: lãmpʹi ̯õn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampa ż., lampka ż., lampeczka ż., lampionik mrz.

 przym. lampowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lampa ż., lampka ż., lampeczka ż., lampionik mrz.

 przym. lampowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.2) od (1.1)

uwagi.

tłumaczenia.

* węgierski: (1.1) lampion

źródła.

== lampion (język węgierski.) ==

thumb|lampionok (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) lampion (latający)

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lampionik

zdrobnienie od: lampion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od lampion

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampion m.

Wiktionary


lampionowy

lampion


SJP.pl

Patrz:

lampion

lampka

1. zdrobnienie od: lampa (urządzenie, które służy do wytwarzania sztucznego światła);
2. szklaneczka lub kieliszek wina, miodu itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kieliszek

 (1.2) zdrobn. od: lampa

 (1.3) mała lampa, żarówka lub inne światełko

Wiktionary

Lampa – urządzenie wytwarzające światło, dzięki wykorzystaniu energii pochodzącej z przepływu prądu elektrycznego lub ze spalania paliwa. Lampa zamienia dostarczaną do niej energię na promieniowanie widzialne co umożliwia oświetlanie lub sygnalizację. Współcześnie pojęcie używane zarówno wobec pierwotnych źródeł światła (np. żarówki) jak i do całych złożonych urządzeń wykorzystujących te źródła (zob. oprawa oświetleniowa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do obiadu wypiłam lampkę czerwonego, wytrawnego wina.

 (1.2) Przy łóżku, na stoliku stała lampka.

 (1.3) Strojąc choinkę najpierw zawieszam lampki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmpka, AS: lãmpka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampki nmos., lampa ż., lampeczka ż., lampion m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kieliszek

 (1.3) światełko, żaróweczka

Wiktionary


lampki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) elektr. połączone w szereg punkty oświetleniowe

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: lampka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kaziu, zrób coś z tymi lampkami na choince, bo znowu przestały świecić.

 (1.1) Obecnie w lampkach stosuje się częściej diody niż wkręcane żaróweczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampa ż., lampeczka ż., lampka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) światełka

Wiktionary


lampownia

pomieszczenie przeznaczone do przechowywania i konserwacji lamp (górniczych, kolejowych itp.); lampiarnia


SJP.pl

Lampownia – jedna z naziemnych części kopalni, pomieszczenie, w którym przechowywane są lampy górnicze używane przez górników w czasie pracy.

Akumulatory są ładowane w celu ich dalszej eksploatacji. Lampy podlegają kontroli i naprawie. Są naprawiane i ewidencjonowane pomiędzy zmianami.

W pomieszczeniu lampowni górnicy pobierają także aparaty ucieczkowe.

Wikipedia


lampowy

przymiotnik od: lampa; związany z urządzeniem, które wytwarza sztuczne światło za pomocą różnych form energii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lampą, dotyczący lampy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampion mrz., lampa ż.

Wiktionary


lampreda

rodzaj minogów z rodziny minogowatych


SJP.pl


lamprofir

magmowa skała żyłowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) geol. magmowa skała żyłowa o ciemnej i połyskliwej barwie, głównie złożona z minerałów bogatych w żelazo i magnez

Wiktionary

Lamprofiry – należą do skał magmowych, a dokładniej do głębinowych hipabysalnych i subwulkanicznych. Są przeważnie obojętne lub zasadowe, najrzadziej ultrazasadowe. Klasyfikuje się do skał żyłowych, gdyż występują w postaci dajek i silli. Nazwa pochodzi od złożenia greckich słów lampros - lśniący połączonego z terminem porfir.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Polskie lamprofiry znajdujemy w Sudetach i Tatrach.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. gr. λαμπρός (lamprós) → błyszczący + φύρω (fýrō) → mieszać

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lamprophyre

* czeski: (1.1) lamprofyr m.

* francuski: (1.1) lamprophyre m.

* hiszpański: (1.1) lamprófido m.

* kazachski: (1.1) лампрофир

* portugalski: (1.1) lamprófiro m.

* serbski: (1.1) лампрофир m.

* węgierski: (1.1) lamprofir

źródła.

== lamprofir (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geol. lamprofir

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lampucer

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. miejski latarnik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Getynga zatrudniała trzydziestu lampucerów w 1870 roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampucera ż., lampuciara ż.

Wiktionary


lampucera

podstarzała kobieta używająca bardzo ostrego makijażu; pudernica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) grub. podstarzała kobieta, która myśli, że jeszcze się podoba mężczyznom i w celu zatuszowania swojego wieku używa bardzo ostrego makijażu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przyczepiła się jakaś lampucera i chciała, bym jej postawił drinka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lampucer mos., lampuciara ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pudernica, dzidzia-piernik

Wiktionary


lampy

oczy wilka lub lisa


SJP.pl


lamucki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. związany z Lamutami, dotyczący Lamutaów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. przest. język eweński;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lamuta mos., Lamutka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. eweński

 (2.1) współcz. eweński

Wiktionary


lamus

1. skład niepotrzebnych rzeczy; rupieciarnia, graciarnia;
2. dawniej: wolno stojący budynek drewniany lub murowany, przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów, zapasów żywności, sprzętu gospodarczego, narzędzi;
3. potocznie:
a) klasowy odludek, samotnik;
b) gamoń, frajer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. daw. pomocniczy budynek gospodarczy przy folwarku; ; Gloger.

 (1.2) przest. często przen. skład starych przedmiotów

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) slang. odrzutek, osoba mało lubiana, osoba udająca przebojową

 (2.2) slang. osoba nieznająca się w danej dziedzinie

Wiktionary

Lamus (niem. Lehmhaus) – dawny budynek gospodarczy, drewniany lub murowany, jedno- lub dwukondygnacyjny (z jedną izbą na każdej kondygnacji), czasami z podcieniem lub gankami, często o ozdobnych formach architektonicznych.

Lamus w Polsce wchodził początkowo w skład zabudowań dworskich i przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów czy zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża, żywności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obok lamus, spichrz, gumno, obora i stajnie, • Wszystko w kupie, jak bywa u szlachty zwyczajnie.

 (2.1) Ty i twoje koleżki to jesteście lamusy, my jesteśmy plusy, wy jesteście minusy

 (2.2) Szukaj Celiny, lamusie, gdzie adapter, chata, szkło

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãmus, AS: lãmus

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rupieciarnia

Wiktionary


lamusik

zdrobnienie od: lamus


SJP.pl


lamuska

lamus


SJP.pl

Patrz:

lamus

lamusownia

składowisko odpadów, których nie można wyrzucać na zwykłe śmietniki


SJP.pl


lan

[czytaj: lan] skrót angielskiego: Local Area Network - lokalna sieć komputerowa


SJP.pl

  • lokalna sieć komputerowa (ang. Local Area Network, LAN)
  • Län – jednostka administracyjna w Szwecji
  • LAN Airlines – linie lotnicze z Chile

Wikipedia


lanametr

przyrząd optyczny do pomiaru grubości włókien, stosowany zazwyczaj w przemyśle tekstylnym


SJP.pl


lanatozyd

glikozyd nasercowy pozyskiwany (obok digitoksyny i digoksyny) z liści naparstnicy purpurowej i wełnistej, stosowany w niewydolności mięśnia sercowego


SJP.pl


lanca

broń używana przez kawalerię, składająca się z długiego drzewca z metalowym grotem na końcu; włócznia; kopia; pika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wojsk. broń kawalerii złożona z długiego drzewca z proporczykiem, z osadzonym nań metalowym grotem

 (1.2) ogrod. roln. część opryskiwacza, tj. wąska rura z końcówką rozpylającą

 (1.3) techn. stalowa rurka z drutem ze stali miękkiej wewnątrz, przez którą przepływa tlen, służąca do cięcia różnych materiałów

Wiktionary

Lanca (z łac. lansea – włócznia) – lekka broń drzewcowa formacji kawaleryjskich: ułanów, szwoleżerów, lansjerów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. lansjer mzw./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) lanca do cięcia tlenem

Wiktionary


lancashire

[czytaj: lankeszer] rodzaj sera białego


SJP.pl

Lancashire – hrabstwo administracyjne (niemetropolitalne), ceremonialne i historyczne w północno-zachodniej Anglii, w regionie North West England, położone nad Morzem Irlandzkim i zatoką Morecambe.

Hrabstwo administracyjne zajmuje powierzchnię 2903 km², a zamieszkane jest przez 1 198 798 osób (2016). Hrabstwo ceremonialne, które obejmuje dodatkowo dwie jednostki administracyjne typu unitary authority – Blackpool oraz Blackburn with Darwen, liczy 3075 km² powierzchni i 1 485 042 mieszkańców (2016). Historyczne granice hrabstwa (do 1974 roku) obejmowały większy obszar, w tym miasta Liverpool (obecnie w hrabstwie Merseyside) i Manchester (obecnie w hrabstwie Wielki Manchester) oraz półwysep Furness (obecnie w Kumbrii).

Wikipedia


lancaster

[czytaj: LENkaster albo LANkaster]
1. miasto w Anglii;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych;
3. cieśnina na Morzu Arktycznym


SJP.pl

Lancaster – miasto w hrabstwie Lancashire, w dystrykcie Lancaster, w północno-zachodniej Anglii, którego liczba ludności wynosi 52 234 (2011).

Miasto leży nad rzeką Lune (skąd pochodzi nazwa miasta). Z kolei człon -caster pochodzi od łac. castra – „obóz”. Do 1974 r. było centrum administracyjnym hrabstwa. Nad miastem góruje zamek (Lancaster Castle), zbudowany częściowo w XIII w. i rozbudowany za czasów Elżbiety I, stojący w dawnym miejscu stacjonowania garnizonu rzymskiego. Lancaster jest wspomniana w Domesday Book (1086) jako Loncastre.

Wikipedia


lancasterowie

[czytaj: lankasterowie] angielska dynastia


SJP.pl

Lancasterowie – boczna linia Plantagenetów, panująca w latach 1399–1461 (a także krótko w 1470–1471), jej herbem była czerwona róża.

Wikipedia


lancasterski

[czytaj: lankasterski] przymiotnik od: Lancaster (miasto w Stanach Zjednoczonych)


SJP.pl


lancecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od lancet

 (1.2) pot. niewielki lancet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lancet mrz., lancetnik mzw.

 przym. lancetowaty

Wiktionary


lancelot

jeden z legendarnych rycerzy Okrągłego Stołu


SJP.pl

Lancelot z Jeziora (fr. Lancelot du Lac), czasem zapisywany też Launcelot lub Lanzelet – postać z legend arturiańskich, wódz irlandzki i najznamienitszy Rycerz Okrągłego Stołu.

Był synem króla Bana z Benoic, a więc księciem z urodzenia. W dzieciństwie został porwany przez czarodziejkę Vivianę, która wychowywała go (według niektórych wersji mitu, była ona jego matką). Od 18. roku życia przebywał na dworze króla Artura, gdzie (jeszcze przed przybyciem Artura), nadano mu imię Lancelot.

Wikipedia


lancer

[czytaj: lanser] samochód typu Mitsubishi Lancer


SJP.pl


lancet

1. mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu, posiadającym wybrzuszenie;
2. mały, ostry nożyk do wyrównywania powierzchni rzeźby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu

 (1.2) techn. nóż formierski

Wiktionary

Lancet – mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu, posiadający wybrzuszenie. Stosowany jest m.in. do nacięć w celach drenażu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãnt͡sɛt, AS: lãncet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lancetnik mzw.

:: zdrobn. lancecik mrz.

 przym. lancetowaty

Wiktionary


lancetnik

zwierzę łączące w sobie cechy zwierząt bezkręgowych i kręgowców, zamieszkujące piaszczyste dna mórz europejskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Branchiostoma lanceolatum|Pallas|ref=tak., zwierzę morskie zaliczane do bezczaszkowców;

Wiktionary

Lancetnik, szparoskrzelec lancetowaty (Branchiostoma lanceolatum) – zwierzę morskie zaliczane do bezczaszkowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ciało lancetnika okrywa orzęsiony nabłonek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lancet mrz., lancecik mrz.

 przym. lancetowaty

Wiktionary


lancetoczuby

aborygenek lancetoczuby - gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych


SJP.pl


lancetogłów

lancetogłów mleczny - gatunek węża z rodziny połozowatych; wąż królewski


SJP.pl


lancetowaty

podłużny, przypominający kształtem lancet


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) kształtem przypominający lancet: podłużny, płaski i spiczasto zakończony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Liście są lancetowate, zaostrzone, na łodydze układają się skrętolegle.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlãnt͡sɛtɔˈvatɨ, AS: lãncetovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lancet mrz., lancecik mrz., lancetnik mzw.

Wiktionary


lancia

[czytaj: lanczja] samochód marki Lancia


SJP.pl

Lancia Automobiles S.p.A. – włoski producent samochodów osobowych, sportowych i wyścigowych z siedzibą w Turynie działający od 1906 roku. Wchodzi w skład międzynarodowego koncernu Stellantis.

Wikipedia


lancknecht

w XV i XVI wieku w Niemczech: żołnierz zaciężnej piechoty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz zaciężnej piechoty niemieckiej, utworzonej na wzór Szwajcarów pod koniec XV wieku;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. karc. hazardowa gra w karty, rozpowszechniona zwłaszcza w XVI-XVIII wieku;

Wiktionary

Lancknecht – popularna do początku XX wieku hazardowa gra w karty.

Pochodzenie jej datuje się z czasów wojny trzydziestoletniej, gdy była popularna wśród żołnierzy zaciężnych – tzw. landsknechtów (lancknechtów).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Południowoniemieccy lancknechci zyskali reputację dzięki pikom, lecz w miarę jak wzrosło znaczenie broni palnej, przyjęli także i tę broń. Zasięg terytorialny ich werbunku, zarówno społeczny, jak geograficzny, był znacznie szerszy niż Szwajcarów.

 (2.1) A jeżeli wygram dziś wieczór pięć czy sześć tysięcy franków w lancknechta, cóż znaczy tych siedemdziesiąt franków straty… – Lancknecht to także jedna z tysiąca fizjonomii prawdziwego Paryża.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) landsknecht

 (2.1) lansknecht, diabełek

Wiktionary


lanckorona

wieś w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wzniesień w Polsce

Wiktionary

Lanckorona – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Lanckorona. Siedziba gminy Lanckorona.

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie bielskim.

Lanckorona w latach 1366–1934 posiadała prawa miejskie.

Lanckorona była miastem królewskim położonym w końcu XVI wieku w tenucie lanckorońskiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jadąc w góry, przejechaliśmy przez Lanckoronę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lanckoronianin mos., lanckoronianka ż.

 przym. lanckoroński

Wiktionary


lanckorończyk

mieszkaniec Lanckorony; lanckoronianin


SJP.pl


lanckoronianin

mieszkaniec Lanckorony; lanckorończyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Lanckorony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lanckorona ż.

:: fż. lanckoronianka ż.

 przym. lanckoroński

Wiktionary


lanckoronianka

mieszkanka Lanckorony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Lanckorony

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lanckorona ż.

:: fm. lanckoronianin m.

 przym. lanckoroński

Wiktionary


lanckoroński

Lanckorona


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Lanckorony, związany z Lanckoroną

Wiktionary

Patrz:

Lanckorona

Powiązane:

 rzecz. Lanckorona ż., lanckoronianin mos., lanckoronianka ż.

Wiktionary


lancowy

przymiotnik od: lanca


SJP.pl


lańcuch

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łańcuch

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. lańcuszek m.

Wiktionary


lańcuszek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łańcuszek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tyn lańcuszek na karku to mosz srebrny?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lańcuch m.

Wiktionary


lancz

lekki posiłek, najczęściej ciepły, spożywany około południa; lunch


SJP.pl

Wikipedia


lanczou

miasto w Chinach; Lanzhou


SJP.pl

Lanzhou (chiń. upr. 兰州; chiń. trad. 蘭州; pinyin Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.

Wikipedia


lanczowy

lancz; lunchowy


SJP.pl


land

jednostka podziału terytorialnego Niemiec; kraj związkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Poznań. wieś, prowincja

 (1.2) kraj związkowy

Wiktionary

Holandia:

  • Land van Maal – miejscowość (plaats) w dystrykcie Bandariba, w kraju autonomicznym Curaçao

Stany Zjednoczone:

  • Land (ang. Land Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Grant
  • Land (ang. Land Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie McHenry
  • De Land – wieś
  • Land O’ Lakes

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jutro jade po pyrki do ciotki na land.

Wiktionary


land-rover

samochód marki Land Rover; landrower


SJP.pl


landara

1. dawniej: rodzaj powozu, stosunkowo duża i ciężka kareta podróżna;
2. dawniej: niezgrabny, zniszczony powóz;
3.. potocznie: rzecz lub osoba duża, ciężka i niezgrabna; kolubryna, kobyła, krowa, krówsko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. kareta podróżna, zwykle duża i ciężka

 (1.2) pot. coś wielkiego, niezgrabnego

 (1.3) łódź. szafa trzydrzwiowa

 (1.4) łódź. grub. gruba kobieta

Wiktionary

Kareta (wł. carretta) – dawny czterokołowy, zamknięty, resorowany, konny pojazd pasażerski, historycznie występujący w licznych odmianach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lãnˈdara, AS: lãndara

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|landauer.

 (1.2) kolubryna, grzmot

Wiktionary


landau

Geografia

Francja

  • Petit-Landau – miejscowość

Niemcy

  • Landau – dzielnica Bad Arolsen
  • Landau an der Isar – miasto w kraju związkowym Bawaria, w powiecie Dingolfing-Landau
  • Landau in der Pfalz – miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat
  • Landau-Land – gmina związkowa w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, w powiecie Südliche Weinstraße
  • Landau – były powiat

Wikipedia


landauer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. daw. oszklona kareta, landara

Wiktionary

Landauer:

  • Erich Landauer
  • Gustav Landauer
  • Rolf Landauer

Wikipedia


landgraf

1. niemiecki średniowieczny tytuł feudalny;
2. osoba nosząca tytuł landgrafa


SJP.pl

Landgraf (łac. comes magnus, comes patriae, comes provinciae, comes terrae, comes principalis, lantgravius, niem. Landgraf) – tytuł władcy feudalnego w Świętym Cesarstwie Rzymskim, który jako hrabia bezpośrednio podlegał cesarzowi, zarządzając ziemią nadaną bezpośrednio przez samego władcę.

Wikipedia


landgrafini

landgraf


SJP.pl

Patrz:

landgraf

landis

Landis – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Rowan.

Wikipedia


landlady

[czytaj: land lejdi] właścicielka wynajmowanego mieszkania lub domu


SJP.pl


ländler

[czytaj: lendler] lendler;
1. austriacki i bawarski taniec ludowy, prototyp walca;
2. muzyka do tego tańca


SJP.pl


landlord

wielki właściciel ziemski w Anglii


SJP.pl


landman

Łandman (kazachski: Ландман, rosyjski: Ландман) – wieś w Kazachstanie, w obwodzie wschodniokazachstańskim, w rejonie ałtajskim. Historycznie była to osada założona przez osadników niemieckich. Nazwa Landmann pochodzi z języka niemieckiego i oznacza „rolnika”. Miejscowość należy do okręgu wiejskiego Malejewskiego. Położona jest na prawym brzegu rzeki Bieriozowka, na północny wschód od miasta Ałtaj – centrum administracyjnego rejonu. Kod KATO: 634833300

Wikipedia


lando

czteroosobowy powóz z opuszczaną na dwie strony budą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. rodzaj pojazdu konnego czterokołowego z siedzeniami dla pasażerów umieszczonymi naprzeciw siebie;

 (1.2) techn. rodzaj nadwozia samochodów osobowych z dachem odsuwanym nad tylnym siedzeniem

Wiktionary

Lando – znany od XVIII w. otwarty powóz czterokołowy, dwu- lub czterokonny, z czterema miejscami dla pasażerów i z podwyższonym siedzeniem z przodu dla powożącego.

Dwa jednakowe siedzenia pasażerów umieszczone są naprzeciw siebie. Charakterystyczny dla lando jest półkolisty kształt, w którym dolna krawędź drzwi jest najniższym punktem korpusu pojazdu. Lando wyposażone jest w rozkładaną na dwie części (przód i tył) budę na zawiasach, tworzącą po zamknięciu dach z oknami po bokach. Na zewnątrz pojazd obijany jest najczęściej czarną, lakierowaną skórą.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãndɔ, AS: lãndo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landolet

Wiktionary


landolet

dwuosobowy pojazd konny podobny do landa


SJP.pl

Landolet (ang. landaulet) – czterokołowy otwarty pojazd konny, odmiana lando. Przeznaczony był dla dwóch pasażerów. Siedzenie dla nich umieszczone było przodem do kierunku jazdy. Dodatkowo w landolecie znajdowało się małe, składane siedzenie dla dzieci. Nadwozie posiadało z przodu jedną lub dwie gięte szyby. W tylnej części nadwozia znajdowała się składana do tyłu, skórzana buda.

Wikipedia


landowski

nazwisko


SJP.pl

osoby o nazwisku Landowski posiadające biogram w Wikipedii:
  • Edward Landowski – polski lekarz, antropolog
  • Manon Landowski – francuska piosenkarka, kompozytorka i aktorka
  • Marcel Landowski – francuski kompozytor
  • Paul Landowski – francuski rzeźbiarz
  • Paweł Landowski – polski lekarz ginekolog w Paryżu
  • Roman Landowski – polski poeta, prozaik i publicysta
  • Tomasz Landowski – polski hokeista

Wikipedia


landowy

land


SJP.pl

Patrz:

land

landrat

1. naczelnik powiatu w dawnych Prusach;
2. radca ziemski, asesor rządu ziemskiego w dawnych Prusach


SJP.pl

Landrat – w Prusach urzędnik administrujący powiatem, zwany również radcą ziemskim, starostą lub konsyliarzem.

Landrat był najwyższym przedstawicielem władzy wykonawczej na terenie powiatu. Reprezentował interesy pruskiego króla, którego rozkazy otrzymywał na piśmie w formie rozporządzeń. Funkcja ta po raz pierwszy pojawiła się w patencie królewskim z 22 grudnia 1741 roku. Według tego dokumentu miał być wybierany przez sejmik powiatowy, który miał zastąpić dawną radę książęcą. Później sejmik powiatowy przemianowano na radę powiatu. Jednakże do 1770 roku na Śląsku władze pruskie nie zezwalały na zorganizowanie sejmiku, bowiem obawiano się ambicji politycznych śląskiej szlachty. W związku z tym landrat był powoływany przez króla spośród szlachty i oficerów wojskowych. Po reformie administracyjnej Prus w 1816 roku na stanowisko to mianowała administracja królewska.

Wikipedia


landrower

potocznie: samochód marki Land Rover; land-rover, land rover


SJP.pl

Land Rover – brytyjski producent samochodów osobowych, z siedzibą w Coventry, działający od 1948 roku. Należy do koncernu motoryzacyjnego Jaguar Land Rover.

Wikipedia


landryna

mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landrynka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. twardy, lekko przeźroczysty, kolorowy cukierek do ssania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sklepikarz postawił słój z landrynami na ladzie obok wagi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landrynka ż., landryneczka ż.

 przym. landrynkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) landrynka, gw-pl|Górny Śląsk|szklok.

Wiktionary


landryneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: landrynka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landrynówa ż., landryna ż., landrynka ż.

Wiktionary


landrynek

mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynka, landryna


SJP.pl

forma rzeczownika.

 (1.1) lm. D. od: landrynka

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) łódź. landrynka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Są landrynki i nie ma landrynek.

 (2.1) Pyłki kleją się także do rozpakowanych landrynków, lizaków[,] i do napojów, które przelewamy do szkłanek.

 (2.1) W czasie ssania takich landrynków uwalniają się dobroczynne składniki, które przenikają do organizmu i wzmacniają go.

Wiktionary


landrynka

mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landryna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. twardy, lekko przeźroczysty, kolorowy cukierek do ssania;

Wiktionary

Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.

W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lubię mieć przy sobie coś słodkiego, na podróż zawsze zabieram landrynki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãnˈdrɨ̃nka, AS: lãndrnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landryna ż., landrynówa ż.

:: zdrobn. landryneczka ż.

 przym. landrynkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) landryna, gw-pl|Górny Śląsk|szklok.

Wiktionary


landrynki

mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landryna


SJP.pl

Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.

W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.

Wikipedia


landrynkowatość

1. cecha czegoś przypominającego landrynkę - cukierka;
2. pejoratywnie: przesadny sentymentalizm, tandetny romantyzm


SJP.pl


landrynkowaty

1. przypominający landrynkę; cukierkowy; landrynkowy;
2. miły, czułostkowy


SJP.pl


landrynkowy

o smaku landrynek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kulin. spoż. związany z landrynkami, dotyczący landrynek, o smaku landrynek

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor landrynek, taki jak kolor landrynek

 (2.2) przen. czułostkowy i sentymentalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poproszę dwa napoje landrynkowe i kawę z mlekiem.

 (2.1) Bardziej landrynkowe już te zasłony być nie mogły?

 (2.2) Hiszpanie to landrynkowi, wypielęgnowani[,] i wymuskani machomeni „w każdym calu”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãndrɨ̃nˈkɔvɨ, AS: lãndrỹnkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landrynówa ż., landryna ż., landrynka ż.

 przym. landrynkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) landrynkowaty

 (2.1) słodki

 (2.2) cukierkowy

Wiktionary


landrynówa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. pot. tani słodki napój sztucznie aromatyzowany i barwiony na jaskrawy kolor, sprzedawany jako „oranżada”

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landrynka ż., landryneczka ż.

 przym. landrynkowy

Wiktionary


landsberg

1. niemiecka nazwa Gorzowa Wielkopolskiego
2. niemiecka nazwa Górowa Iławeckiego


SJP.pl

Miejscowości

Niemcy

  • Landsberg – miasto w kraju związkowym Saksonia-Anhalt
  • Landsberg am Lech – powiat w kraju związkowym Bawaria
  • Landsberg am Lech – miasto w kraju związkowym Bawaria
  • Landsberg (Warthe) – dawny powiat

Polska

Wikipedia


landsbergit

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) miner. naturalny stop srebra i rtęci występujący często w złożach cynobru, rtęci i srebra;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. landsbergitowy

frazeologia.

etymologia.

 skrót etymn|niem|Moschellandsbergit. < etymn|niem|Moschellandsberg. → nazwa własna wzgórza w Nadrenii-Palatynacie

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) moschellandsbergite

* niemiecki: (1.1) Moschellandsbergit, Landsbergit

* słowacki: (1.1) landsbergit m.

źródła.

== landsbergit (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) miner. landsbergit

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. landsbergitowy

Wiktionary


landseer

[czytaj: lands-ir] rasa psa z grupy molosów, wyhodowana w Kanadzie z nowofundlanda


SJP.pl

Landseer – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana w Kanadzie z nowofundlanda, uznawana przez część organizacji kynologicznych za jego biało-czarną odmianę, a przez Międzynarodową Federację Kynologiczną uznana za odrębną rasę – w klasyfikacji FCI określona nazwą Landseer (Continental-European type – E.C.T.). Zwierzęta z tej rasy są dobrze przystosowane do pływania. Cechuje je pasja do wody.

Wikipedia


landshut

Landshut – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, siedziba rejencji Dolna Bawaria, regionu Landshut oraz powiatu Landshut, do którego jednak miasto nie należy. Leży nad rzeką Izarą. Ze względu na umieszczone w herbie trzy hełmy bywa również nazywane Miastem trzech hełmów (niem. Dreihelmestadt).

Stacja kolejowa w mieście to Landshut Hauptbahnhof.

Wikipedia


landsmal

standardowa odmiana norweskiego języka literackiego, powstała w XIX wieku, poprzednik nynorsk


SJP.pl


landsting

wybieralny organ samorządu terytorialnego w Szwecji; landting


SJP.pl

Landsting (duń. Landstinget) – do połowy XX wieku pierwsza izba duńskiego parlamentu. Parlament powstał wraz z podpisaniem konstytucji 5 czerwca 1849, by ograniczyć absolutną władzę monarchy. Drugą, identyczną izbą był Folketing. Po podpisaniu konstytucji w 1953 Folketing stał się samodzielną izbą parlamentu wykonującą wszystkie jego zadania.

Wikipedia


landszafcik

zdrobnienie od: landszaft


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od landszaft

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landszaft m.

Wiktionary


landszaft

1. dawniej: obraz przedstawiający krajobraz;
2. pogardliwie: obraz w złym guście, o małej wartości artystycznej; kicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. obraz przedstawiający pejzaż

 (1.2) książk. pogard. obraz, który ma niewielką wartość artystyczną

 (1.3) widok, panorama natury; krajobraz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Filip był miłośnikiem landszaftów Moneta.

 (1.2) Na bazarze można nabyć mnóstwo landszaftów.

 (1.3) Weszli na szczyt góry, a ich oczom ukazał się przecudny landszaft.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãnṭʃaft, AS: lãnṭšaft

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. landszafcik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

lanszaft

Wiktionary


landszaftowy

landszaft


SJP.pl

Patrz:

landszaft

landszturmista

1. w Niemczech i Austro-Węgrzech do 1918 roku: żołnierz Landsturmu (formacji wojskowej pospolitego ruszenia);
2. w Niemczech do 1945 roku: żołnierz wojskowych formacji pomocniczych, niepodlegający obowiązkowi normalnej służby wojskowej ze względu na wiek lub stan zdrowia


SJP.pl


landtag

Landtag;
1. dwuizbowy sejm krajowy w państwach wchodzących w skład Rzeszy Niemieckiej, zniesiony po dojściu Hitlera do władzy (do 1934 r.);
2. zgromadzenie stanowe w wielu krajach niemieckich od XIII do XX wieku


SJP.pl

Termin sejm krajowy (niem. Landtag) oznacza istniejące i nieistniejące parlamenty regionalne w krajach niemieckojęzycznych.

Landtag może odnosić się do:

  • Landtag – parlament kraju związkowego w Niemczech
  • Landtag – parlament kraju związkowego w Austrii
  • Landtag – parlament włoskiego regionu autonomicznego Trydent-Górna Adyga
  • Landtag – parlament Liechtensteinu
  • Landtag – działający w latach 1849–1933 parlament istniejący w Królestwie Prus, Cesarstwie Niemieckim (w tym w niemonarchicznym Cesarstwie Niemieckim zwanym Republiką Weimarską, obejmującym Wolne Państwo Prusy)
  • Landtag – istniejące w okresie dwudziestolecia międzywojennego XX w. (do 1934 r.) parlamenty krajowe w Niemczech, jw. i m.in. Landtag Wolnego Państwa Saksonia
  • Landtag – istniejące w latach 1831–1918 zgromadzenie parlamentarne w Królestwie Saksonii
  • Landtag – istniejąca w latach 1946–1949 namiastka parlamentu w niemieckich strefach okupacyjnych
  • Landtag – istniejące w latach 1946–1952 parlamenty krajów związkowych w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec, a następnie w NRD
  • Landtag – istniejące w latach 1861–1918 sejmy krajów koronnych Austrii, a od 1867 – Austro-Węgier (m.in. Sejm Krajowy Galicji)
  • Landtag – istniejące w okresie nowożytnym zgromadzenia stanowe w niektórych krajach Świętego Cesarstwa Rzymskiego

Wikipedia


landting

wybieralny organ samorządu terytorialnego w Szwecji; landsting


SJP.pl


landwera

wojska terytorialne złożone z rezerwy w Niemczech i Austro-Węgrzech w XIX i XX wieku


SJP.pl

Landwehra (niem. Landwehr, tłum. od Land – ziemia, kraj i Wehr – obrona = obrona krajowa, staropol. landwerzysta) – kategoria obowiązku wojskowego drugiej kolejności i jednostki wojskowe tzw. drugiej kolejności, formowane w Prusach, Niemczech, Austro-Węgrzech i Szwajcarii w XIX i XX wieku.

Wikipedia


landwerysta

członek landwery; landwerzysta


SJP.pl


landwerzysta

członek landwery; landwerysta


SJP.pl


landwójt

urzędnik w dawnej Polsce pełniący w osadzie funkcje administracyjne, policyjne i sądownicze


SJP.pl

Landwójt z niem. Landvogt, odmianki rozwojowe; lantfójt, langwójt, lądwójt, lentwójt (łac. viceadvocatus, podwójci), w państwie krzyżackim Komtur, w średniowiecznej Anglii szeryf) – w okresie od XIII wieku do XVI wieku w Polsce – początkowo urzędnik książęcy, posiadający szerokie kompetencje sądownicze w nowo powstałych jednostkach administracyjnych zwanych dystryktami (łac. districtus) opartych na niemieckim prawie Weichbildzie, następnie obieralny urzędnik władz miejskich będący zastępcą wójta lub starosty na mocy przywileju lokacyjnego miasta na prawie magdeburskim.

Wikipedia


landy

jednostka podziału terytorialnego Niemiec; kraj związkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Nowa Akwitania;

Wiktionary

Landy – brydżowa konwencja licytacyjna, jedna z wielu form obrony po otwarciu przeciwnika 1BA, opracowana przez Alvina Landy. Według tej konwencji, wejście 2♣ pokazuje oba kolory starsze.

Odpowiadający licytuje następująco:

  • pas jest słaby z treflami,
  • 2 jest słabe z karami,
  • 2/♠ są do gry,
  • 2BA jest naturalna i zachęcające, ale nie jest forsujące,
  • 3♣ jest sztucznym relayem pytającym o układ ręki partnera,
  • 3 jest naturalne i inwitujące,
  • 3/♠ są inwitujące z fitem.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. landyjski

Wiktionary


landyjski

Landy (nizina we Francji)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Landami, krainą i departamentem w południowo-zachodniej Francji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) Nicole (…) zaproponowała mi obejrzenie pokazowych walk torreadorów w korridzie landyjskiej charakterystycznej dla rejonu wybrzeża od Bordeaux po granicę z Hiszpanią.

 (1.1) Z bocznego duktu wyszła gromada ludzi (…). Mężczyźni w landyjskich beretach, o twarzach i rękach popstrzonych plamami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Landy nmos. lm.

Wiktionary


lang

nazwisko noszone przez ludzi wielu narodowości, popularne w wielu rejonach świata


SJP.pl

Szablon Wikipedii o tej samej nazwie, służący do oznaczania języków, znajduje się tutaj

Lang (ang. Langhian)

  • w sensie geochronologicznym – trzeci wiek epoki miocenu w erze kenozoicznej, trwający około 2 miliony lat (od 15,97 do 13,82 mln lat temu). Lang jest starszy od serrawalu, a młodszy od burdygału.
  • w sensie chronostratygraficznym – trzecie piętro miocenu, wyższe od burdygału a niższe od serrawalu. Stratotyp dolnej granicy langu nie został jeszcze zatwierdzony. Dolna granica bazuje na pierwszym pojawieniu się otwornicy Praeorbulina glomerosa (Blow, 1956).

Wikipedia


langbeinit

minerał, składnik skał solnych


SJP.pl


lange

Lange – wieś w Estonii, w prowincji Tartu, w gminie Haaslava.

Wikipedia


langenscheidt

Langenscheidt GmbH & Co. KG – niemieckie wydawnictwo założone w 1856 roku w Berlinie przez Gustava Langenscheidta, specjalizujące się w słownikach i książkach do nauki języków obcych. Zajmuje się m.in. wydawaniem map, atlasów, rozmówek oraz słowników zarówno jednojęzycznych, jak i dwujęzycznych. W roku 1983 wydawnictwo wypuściło na rynek Langenscheidt alpha 8 – pierwszy elektroniczny słownik na świecie.

Wikipedia


langer

nazwisko


SJP.pl

Langer jest to nazwisko pochodzenia niemieckiego oznaczające słowo wysoki.

Wikipedia


langiewicz

nazwisko


SJP.pl


langner

nazwisko


SJP.pl

Langner:

  • Alojzy Langner
  • Andrzej Langner
  • Gerard Langner
  • Władysław Złom-Langner

Wikipedia


langosz

węgierski placek z mąki pszennej i gotowanych ziemniaków smażony na głębokim tłuszczu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. węgierska potrawa w formie pszenno-ziemniaczanego placekacka smażonego na głębokim oleju podawanego z różnymi dodatkami – na słono lub słodko;

Wiktionary

Langosz (węg. lángos, słow. langoš) – rodzaj smażonego pieczywa drożdżowego, specjalność kuchni węgierskiej (a za jej pośrednictwem – również słowackiej).

Głównymi składnikami ciasta są mąka pszenna, drożdże, mleko, cukier, sól i olej. Przed smażeniem na głębokim oleju ciasto jest formowane w płaskie placki o średnicy kilku-kilkunastu centymetrów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ile usmażyłaś tych langoszy?

Wiktionary


langowski

nazwisko


SJP.pl


langshan

[czytaj: langszan] niemiecka rasa kur


SJP.pl


langskip

statek wiosłowo-żaglowy używany przez wikingów, posiadający na drewnianym kadłubie charakterystyczną ozdobę w postaci rzeźby, np. smoka; drakkar


SJP.pl

Langskip – nazwa średniowiecznego okrętu Normanów (wikingów). Pochodzi od określenia „długi okręt”. Langskipy miały stosunek długości do szerokości sięgający 7:1, co, jak na średniowieczne warunki, oznaczało jednostki bardzo smukłe. Langskipy posiadały jeden maszt, na którym podnoszono duży, czworokątny, wełniany rejowy żagiel (żagiel taki pojawił się na jednostkach normańskich na przełomie VI i VII w.). Okręty budowano na szkielecie składającym się ze stępki i wręgów z drewnianych klepek łączonych na zakładkę (poszycie klinkierowe) łączonych przy użyciu kołków. Drewno do budowy jednostek było rozszczepiane, a nie piłowane, co czyniło je bardzo elastycznym i wytrzymałym oraz bardziej odpornym na nasiąkanie i gnicie. Stępkę wykonywano z jednego dębowego pnia, a maszt z jednej specjalnie dobranej sosny. Były to najważniejsze elementy drewniane jednostki.

Wikipedia


languido

określenie wykonawcze: omdlewająco, słabnąco


SJP.pl


langur

małpa z rodziny makakowatych


SJP.pl

Langur (Presbytis) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Wikipedia


langusta

duży jadalny skorupiak morski o czerwonofioletowym ubarwieniu, żyjący w ciepłych morzach, żywiący się innymi skorupiakami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. duży skorupiak mórz ciepłych poławiany dla celów spożywczych i zaliczany do owoców morza;

Wiktionary

  • langusta – skorupiak morski
  • Langusta – wyrzutnia rakietowa
  • Langusta – płyta zespołu One Million Bulgarians

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bo straszna to przecie myśl dla ludzkiego rozumu i nieznośne czucie dla serca matki sierocej, iż jej syn wałęsa się na dnie morza, nie mogąc znaleźć spoczynku, miotany i targany, z miejsca na miejsce przez tajemnicze i straszliwe oceanu potwory, jakoby w duszy szatana wyśnione - przez diabły morskie i rekiny, przez głowonogi ośmiornice, przez gruboskorupe langusty, ohydne kraby, oślizgłe mięczaki, ukwiały i jeżowce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãŋˈɡusta, AS: lãŋgusta

Wiktionary


langustynka

gatunek skorupiaka z rodziny homarowatych; nerczan, homarzec


SJP.pl

Homarzec, langustynka, nerczan (Nephrops norvegicus) – gatunek skorupiaka z rzędu dziesięcionogów i rodziny homarowatych (Nephropidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Nephrops. Występuje we wschodniej części Atlantyku i w Morzu Śródziemnym. Ma duże znaczenie gospodarcze, jest poławiany i konsumowany ze względu na ceniony smak mięsa.

Wikipedia


langwedocja

kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w południowej Francji;

Wiktionary

Langwedocja (oksyt. Lengadòc, franc. Languedoc) – dawna prowincja na terenie południowej Francji, między Pirenejami, Masywem Centralnym, Rodanem i Morzem Śródziemnym. Do 2015 roku wraz z Roussillon tworzyła region administracyjny Langwedocja-Roussillon, a część obszarów zaliczanych tradycyjnie do Langwedocji należała do regionu Midi-Pireneje. Kraina słynie z produkcji wina.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. langwedocki

Wiktionary


langwedocja-roussillon

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. były region administracyjny Francji;

Wiktionary

Langwedocja-Roussillon (fr. Languedoc-Roussillon wym.: [langdok' rusijõ']; oksyt. Lengadòc-Rosselhon wym.: [lengodo-ruselju]; kat. Llenguadoc-Rosselló) – region administracyjny Francji do 31 grudnia 2015, położony w południowej części kraju nad Morzem Śródziemnym oraz przy granicy z Hiszpanią. Graniczył też z regionami: Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe, Rodan-Alpy, Owernia i Midi-Pireneje. W skład regionu wchodziło 5 departamentów.

Wikipedia


langwedocki

przymiotnik od: Langwedocja (kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Langwedocją, dotyczący Langwedocji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Langwedocja ż.

Wiktionary


langwedockojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem langwedockim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem langwedockim

 (1.3) spisany, stworzony w języku langwedockim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlãŋɡvɛˈdɔt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: lãŋgvedockoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


lanie

bicie, chłosta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lać. (powodować wypływanie cieczy)

 (1.2) odczasownikowy od|lać. (bić)

Wiktionary

  • Mikcja
  • Przemoc

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlãɲɛ, AS: lãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zlewka ż., polanie n., polewa ż., lejek m., zalewanie n., zalanie n., wylewka ż., wylewność ż.

 czas. olać, rozlewać, lać ndk., zalewać ndk., zalać dk.

 przym. lejkowaty

 przysł. lejkowato

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|szmary.

Wiktionary


lanista

w starożytnym Rzymie: szermierz, nauczyciel gladiatorów


SJP.pl

Lanista (łac. lănistă, stgr. λουδοτρόφος) – w starożytnym Rzymie przedsiębiorca utrzymujący i szkolący gladiatorów dla wykorzystywania ich w walkach.

Wikipedia


lanital

1. naturalne włókno pochodzenia zwierzęcego, np. jedwab naturalny, wełna;
2. włókno sztuczne wytwarzane z białek zwierzęcych, głównie z kazeiny, keratyny oraz piór ptaków


SJP.pl


lanka

1. mała piłka kauczukowa;
2. (słowo używane zwykle w liczbie mnogiej) but piłkarski mający kołki na stałe przytwierdzone do podeszwy, zwykle plastikowe


SJP.pl


lankijczyk

obywatel Sri Lanki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Sri Lanki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãŋʲˈcijt͡ʃɨk, AS: lãŋʹḱii ̯čyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Sri Lanka ż.

:: fż. Lankijka ż.

 przym. lankijski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. Cejlończyk

Wiktionary


lankijka

obywatelka Sri Lanki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Sri Lanki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãŋʲˈcijka, AS: lãŋʹḱii ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Sri Lanka ż.

:: fm. Lankijczyk m.

 przym. lankijski

Wiktionary


lankijski

przymiotnik od: Sri Lanka (państwo w Azji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do państwa Sri Lanka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãŋʲˈcijsʲci, AS: lãŋʹḱii ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Sri Lanka ż., Lankijczyk mos., Lankijka ż.

Wiktionary


lankor

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żal, smutek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak umrzyli tata, mieli my okropny lankor.

Wiktionary


lankosz

nazwisko


SJP.pl


lanner

Lanner – wieś w Anglii, w Kornwalii. Leży 27 km na północny wschód od miasta Penzance i 385 km na zachód od Londynu. W 2001 miejscowość liczyła 2493 mieszkańców.

Wikipedia


lanolina

oczyszczony tłuszczopot z wełny owiec, zawierający m.in. cholesterol, używany np. w przemyśle kosmetycznym


SJP.pl

Lanolina, inaczej tłuszczopot – wosk zwierzęcy otrzymywany podczas czyszczenia wełny owczej. Stanowi mieszaninę estrów kwasów tłuszczowych ze sterolami (m.in. z cholesterolem). Oczyszczony i odwodniony wosk nosi nazwę lanoliny bezwodnej (Lanolinum anhydricum). Lanolina uwodniona (Lanolinum hydricum) zawiera 25–28% wody.

Wikipedia


lanolinowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) zawierający lanolinę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lanolina ż.

Wiktionary


lanos

samochód typu Daewoo Lanos


SJP.pl

Daewoo Lanos – samochód osobowy z pogranicza klasy subkompaktowej produkowany pod południowokoreańską marką Daewoo w latach 1997 – 2008, pod polską marką FSO jako FSO Lanos w latach 2004 – 2008 oraz pod ukraińską marką ZAZ jako ZAZ Sens w latach 2008 – 2017.

Wikipedia


lanosterol

rodzaj terpenu, związek chemiczny pośredni w syntezie cholesterolu


SJP.pl

Lanosterol – organiczny związek chemiczny z grupy triterpenoidów. Jest związkiem pośrednim w syntezie cholesterolu oraz wszystkich hormonów steroidowych, kwasów żółciowych i witaminy D. Grzyby wykorzystują go do wytwarzania ergosterolu, jest też istotnym składnikiem ich błony komórkowej. Otrzymuje się go z lanoliny z wełny owczej.

Wikipedia


lans

potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lanserstwo, lanserka


SJP.pl

Geografia

Austria

  • Lans – gmina w kraju związkowym Tyrol, w powiecie Innsbruck-Land

Francja

  • Lans – gmina
  • Lans-en-Vercors – gmina

Osoby

  • Lans Bovenberg – holenderski ekonomista

Zobacz też

  • Mont-de-Lans
  • Villard-de-Lans

Wikipedia


lansada

łukowaty skok konia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) długi, łukowaty skok konia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãw̃ˈsada, AS: lãũ̯sada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lansady nmos.

Wiktionary


lansady

łukowaty skok konia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przest. posuwiste, płynne podskoki

 (1.2) przen. uprzejmości, honory; zob. w lansadach.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: lansada

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) A wtedy trzeba serdecznie ze wszystkimi, jakby to powiedzieć, możliwymi tymi różnymi lansadami podziękować hrabiemu von Rostowskiemu i powołać technicznego niepolitycznego ministra finansów, który znajdzie w banku centralnym pełne wsparcie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãw̃ˈsadɨ, AS: lãũ̯sady

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lansada ż.

Wiktionary


lanser

potocznie: osoba chcąca być popularną, przyciągająca uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarz, lans


SJP.pl


lanserka

1. lanser;
2. potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lanserstwo, lans


SJP.pl


lanserski

zwracający uwagę swoim wyglądem


SJP.pl


lanserstwo

potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lans, lanserka


SJP.pl


lansiarstwo

potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lanserstwo, lans, lanserka


SJP.pl


lansiarz

potocznie: osoba chcąca być popularną, przyciągająca uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem; lanser, lans


SJP.pl


lansik

zdrobnienie od: lans


SJP.pl


lansjer

żołnierz lekkiej kawalerii, uzbrojony w lancę; ułan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz lekkiej kawalerii używający do walki lancę;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) choreogr. rodzaj tańca zaliczanego do salonowych, powstałego w Wielkiej Brytanii i popularnego w XIX w.;

Wiktionary

  • Lansjer (kawaleria)
  • Lansjer (taniec)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zgłodniały lansjer przystąpił do księdza i zagadnął go ostro, w twardym tonie, czy rozumie po francusku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lanca

 przym. lansjerski, lancowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ułan

Wiktionary


lańsko

zgrubienie od: lanie


SJP.pl


lansować

1. robić wszystko, aby ktoś stał się popularny, coś stało się modne; promować, popularyzować, propagować, wprowadzać w modę;
2. w tkactwie: tworzyć wzór na tkaninie dodatkowym wątkiem przechodzącym przez jej całą szerokość;
3. lansować się - chcieć być popularnym, przyciągać uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) promować, propagować, reklamować

czasownik zwrotny niedokonany lansować się

 (2.1) promować się

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lãw̃ˈsɔvat͡ɕ, AS: lãũ̯sovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wylansować dk.

 rzecz. lans, lanser

 przym. lanserski

Wiktionary


lansowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lansować.

Wiktionary


lanszaft

obraz przedstawiający pejzaż, krajobraz; zwykle kiczowaty


SJP.pl


lantan

pierwiastek chemiczny o symbolu La


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu La i liczbie atomowej 57;

Wiktionary

Lantan (La, łac. lanthanum) – pierwiastek chemiczny należący do bloku f w układzie okresowym.

Został odkryty w 1839 roku przez ucznia Berzeliusa Carla Gustawa Mosandera w zanieczyszczeniach tlenku ceru. Nazwę nadał Berzelius od greckiego słowa lanthanein – ukrywać się, gdyż pierwiastek ten „ukrywał się” w tlenku ceru.

IUPAC zalicza lantan do lantanowców, w podręcznikach spotyka się jednak często przypisanie lantanu do skandowców, a nie lantanowców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma lantan?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlãntãn, AS: lãntãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lantanowiec m.

 przym. lantanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. La

Wiktionary


lantana

wiecznie zielony krzew lub roślina zielna z rodziny werbenowatych


SJP.pl

  • Lantana – rodzaj roślin z rodziny werbenowatych
  • Lantana – miasto w USA, w stanie Floryda
  • Lantana – jednostka osadnicza w USA, w stanie Teksas

Wikipedia


lantanowce

grupa piętnastu pierwiastków szóstego układu okresowego, znajdujących się za lantanem


SJP.pl

Lantanowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z 6 okresu układu okresowego. Ich nieoficjalny wspólny symbol to Ln.

Rozpoczyna się ona od lantanu (liczba atomowa 57) i kończy na lutecie (liczba atomowa 71). Łącznie liczy ona 15 pierwiastków: lantan, cer, prazeodym, neodym, promet, samar, europ, gadolin, terb, dysproz, holm, erb, tul, iterb i lutet.

Wikipedia


lantanowiec

pierwiastek z grupy lantanowców


SJP.pl

Lantanowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z 6 okresu układu okresowego. Ich nieoficjalny wspólny symbol to Ln.

Rozpoczyna się ona od lantanu (liczba atomowa 57) i kończy na lutecie (liczba atomowa 71). Łącznie liczy ona 15 pierwiastków: lantan, cer, prazeodym, neodym, promet, samar, europ, gadolin, terb, dysproz, holm, erb, tul, iterb i lutet.

Wikipedia


lantanowy

lantan


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący lantanu

Wiktionary

Patrz:

lantan

Powiązane:

 rzecz. lantan m.

Wiktionary


lantasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziecko szybko zdzierające ubranie

Wiktionary


lantra

samochód typu Hyundai Lantra


SJP.pl


lanugo

delikatne włoski na powierzchni ciała płodu; meszek płodowy


SJP.pl

Lanugo – meszek płodowy pokrywający około piątego miesiąca ciąży całą skórę płodu ludzkiego, znikający zazwyczaj pomiędzy siódmym a ósmym miesiącem ciąży. Czasem jednak jest obecny u noworodków i zanika wówczas samoistnie w ciągu kilku dni lub tygodni. Jest odpowiednikiem sierści (futra) zwierząt.

Wikipedia


lanuszka

konwalia lanuszka - roślina trwała z rodziny liliowatych, rosnąca w lasach i zaroślach


SJP.pl


lany

1. napełniać płynem; wlewać, nalewać, sączyć;
2. sprawiać, że płyn wypływa z czegoś;
3. o deszczu: padać obficie;
4. przestarzałe: wykonywać odlew czegoś; odlewać, ulewać;
5. potocznie: bić, uderzać, tłuc; walić;
6. potocznie: oddawać mocz; sikać, siusiać, siurać, odlewać się


SJP.pl


lanzarote

[czytaj: lansarote] hiszpańska wyspa wulkaniczna na Oceanie Atlantyckim


SJP.pl

Lanzarote – należąca do Hiszpanii wyspa znajdująca się na Oceanie Atlantyckim, będąca częścią archipelagu Wysp Kanaryjskich. Leży nieopodal północno-zachodnich wybrzeży Afryki, wraz z całym archipelagiem zaliczana jest do Makaronezji. Jest to wyspa pochodzenia wulkanicznego, położona na Oceanie Atlantyckim ok. 125 km od wybrzeży Maroka i 1000 km od Półwyspu Iberyjskiego.

Wikipedia


lanzhou

[czytaj: landżoł] miasto w Chinach nad Żółtą Rzeką, jeden z głównych ośrodków chińskiej atomistyki; Lanczou


SJP.pl

Lanzhou (chiń. upr. 兰州; chiń. trad. 蘭州; pinyin Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.

Wikipedia


lao-cy

chiński filozof z VI wieku p.n.e.; Laozi


SJP.pl


laodamia

  • Laodamia – córka Akastosa
  • Laodamia – córka Alkmeona
  • Laodamia – córka Bellerofonta

Wikipedia


laodycea

starożytne miasto


SJP.pl

Nazwa kilku miast, wywodząca się z greckich mitów:

  • Laodycea w Syrii, port pod współczesną nazwą Latakia
  • Laodycea (Laodicea ad Libanum) – starożytne miasto w Celesyrii (obecnie na terytorium Syrii).
  • Laodycea – starożytne miasto w Arkadii (Grecja).
  • Laodycea – starożytne miasto we Frygii (obecnie na terytorium Turcji), niedaleko współczesnego Denizli, związane z wczesnym okresem chrześcijaństwa
  • Laodycea (Laodicea Pontica) – starożytne miasto w Poncie (obecnie na terytorium Turcji)
  • Laodycea (Laodicea Combusta) – starożytne miasto w Likaonii (obecnie na terytorium Turcji)
  • Laodycea – starożytne miasto w Mezopotamii, na terenie współczesnego Iraku
  • Laodycea w Fenicji, albo Laodycea w Kanaanie - starożytne określenia Bejrutu
  • Laodycea w Persji, obecnie Navahand w Iranie

Wikipedia


laodycejski

1. przymiotnik od: Laodycea (miasto frygijskie wymienione w Biblii);
2. książkowo, rzadko: obojętny w sprawach wiary, religii, a także w kwestiach społecznych i politycznych


SJP.pl


laogai

chiński obóz pracy, będący de facto obozem koncentracyjnym dla więźniów politycznych


SJP.pl

Laogai (chiń. 勞改; pinyin láogǎi) – skrót od Laodong Gaizao (劳动改造), hasła określającego chiński wymiar sprawiedliwości, oznaczającego „naprawę przez pracę”. Odnosi się on do pracy więźniów w Chińskiej Republice Ludowej. Często mylony jest z powiązanym, ale znaczącym co innego hasłem – reedukacja przez pracę, który jest formą aresztu tymczasowego bez postawienia zarzutów i bez przeprowadzenia procesu. We wzorowanych na sowieckim Gułagu 1045 obozach więzionych jest ok. 6,8 mln ludzi (stan na 2007). Laogai Research Foundation szacuje, iż obecnie istnieje około 909 działających laogai, zaś od 1949 roku uwięziono w nich 40–50 milionów Chińczyków.

Wikipedia


laokoon

mit. gr. Trojanin, kapłan Apollina


SJP.pl

Laokoon, Laokos (gr. Λαοκόων Laokóōn, łac. Laocoon) – w mitologii greckiej kapłan Apollina Tymbrejskiego w Troi.

Uchodził za syna Antenora lub Kapysa, lub Akoitesa. Popełnił świętokradztwo, żeniąc się i łamiąc tym samym nakaz celibatu, czym ściągnął na siebie gniew Apollina. Z Antiope, która była jego żoną, miał dwóch synów – Etrona i Melantosa (według innej wersji Antifasa i Tymbrajosa).

Wikipedia


laomedon

Laomedon (także Laomedont, gr. Λαομέδων Laomédōn, łac. Laomedon) – w mitologii greckiej król Troi, syn Ilosa i Eurydyki.

Miał dwie żony – Strymo (lub Rhoeo) i Leukippe. Był ojcem ośmiorga dzieci: Priama, Astyoche, Lampusa, Hiketaona, Klytiusa, Killi, Proklii, Etilli, Klitodora i Hezjone. Miał również nieślubnego syna – Bukoliona z nimfą Abarbareą.

Wikipedia


laon

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w północnej Francji;

Wiktionary

Laon – miejscowość i gmina we Francji, w departamencie Aisne, w regionie Hauts-de-France.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. laoński

Wiktionary


laoński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Laon, dotyczący Laon

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laon mrz.

Wiktionary


laos

państwo w Azji ze stolicą w Wientianie; Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Azji;

Wiktionary

Laos, oficjalnie Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna (Lao, Sathalanalat Paxathipatai Paxaxôn Lao) – państwo w Azji Południowo-Wschodniej, na Półwyspie Indochińskim. Stolicą jest Wientian (700 tys. mieszkańców), główna rzeka Mekong. Na północy Laos graniczy z Mjanmą i Chinami, na wschodzie z Wietnamem, na południu z Kambodżą, a na zachodzie z Tajlandią. Laos jest państwem socjalistycznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Królestwo Kambodży na zachodzie graniczy z Tajlandią, na północy z Laosem i na wschodzie z Wietnamem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlaɔs, AS: laos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laotańczyk m., Laotanka ż., laotański m.

 przym. laotański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna

Wiktionary


laoski

dawniej: laotański (przymiotnik od: Laos)


SJP.pl


laosyjczyk

obywatel Laosu; Laotańczyk


SJP.pl


laosyjka

Laosyjczyk; Laotanka


SJP.pl


laotańczyk

obywatel Laosu; Laosyjczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Laosu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaɔˈtãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: laotãĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laos m., laotański m.

:: fż. Laotanka

 przym. laotański

Wiktionary


laotaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: Laotanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laotanka ż.

Wiktionary


laotanka

obywatelka Laosu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Laosu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaɔˈtãŋka, AS: laotãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laos m., laotański m.

:: fm. Laotańczyk

 przym. laotański

Wiktionary


laotański

przymiotnik od: Laos


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Laosu lub Laotańczyków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urzędowy Laosu;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaɔˈtãj̃sʲci, AS: laotãĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laos m., Laotańczyk m., Laotanka ż.

Wiktionary


laotańskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem laotańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem laotańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku laotańskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaɔˈtãj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: laotãĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


laozi

chiński filozof z VI wieku p.n.e.; Lao-cy


SJP.pl

Laozi (wym. [ˈlaʊˈdzʌ]; chiń. 老子; dosł. „Stary Mistrz”); nazwisko: Li Er (李耳); nazwisko pośmiertne: Li Dan (李聃) – półlegendarny chiński filozof, twórca taoizmu. Autor Daodejing, jednej z najważniejszych ksiąg taoizmu, zarówno filozoficznego, jak i religijnego.

Wikipedia


lapa

tybetański dęty instrument muzyczny; la-pa


SJP.pl

Lapa (nep. लापा) – gaun wikas samiti w środkowej części Nepalu w strefie Bagmati w dystrykcie Dhading. Według nepalskiego spisu powszechnego z 2001 roku liczył on 830 gospodarstw domowych i 3893 mieszkańców (2024 kobiet i 1869 mężczyzn).

Wikipedia


laparoskop

wziernik służący do oglądania wnętrza jamy brzusznej, wprowadzany przez nacięcie w powłokach brzusznych


SJP.pl


laparoskopia

rodzaj endoskopii stosowanej w medycynie do zabiegów operacyjnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wziernikowanie jamy otrzewnej;

Wiktionary

Laparoskopia – wziernikowanie jamy otrzewnej za pomocą instrumentu optycznego wprowadzonego przez powłoki brzuszne. Metoda jest wykorzystywana w diagnostyce zmian patologicznych, umożliwia pobranie materiału do badania histopatologicznego oraz przeprowadzanie zabiegów w obrębie jamy brzusznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Laparoskopia służy do diagnostyki jamy otrzewnej, wykonywania biopsji oraz szeregu zabiegów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaparɔˈskɔpʲja, AS: laparoskopʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laparoskop m.

 przym. laparoskopowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. laparoskop m.

 przym. laparoskopowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) laparoscopic surgery, laparoscopy

* baskijski: (1.1) laparoskopia

* białoruski: (1.1) лапараскапія ż.

* bułgarski: (1.1) лапароскопия ż.

* francuski: (1.1) cœlioscopie ż.

* hiszpański: (1.1) laparoscopia ż.

* łaciński: (1.1) abdominoscopia

* niemiecki: (1.1) Laparoskopie ż., laparoskopische Chirurgie ż.

* nowogrecki: (1.1) λαπαροσκόπηση ż.

* rosyjski: (1.1) лапароскопия ż.

* słowacki: (1.1) laparoskopia ż.

* włoski: (1.1) laparoscopia ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


laparoskopowy

laparoskop


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z laparoskopią, dotyczący laparoskopii

Wiktionary

Patrz:

laparoskop

Przykłady

 (1.1) Etap leczenia przyczynowego obejmuje dostępne leczenie zachowawcze, precyzyjne leczenie hormonalne, leczenie chirurgiczne– laparoskopowe, lub klasyczną laparotomię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laparoskopia ż., laparoskop m.

 przysł. laparoskopowo

Wiktionary


laparotomia

operacyjne otwarcie jamy brzusznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. operacyjne otwarcie jamy brzusznej, polegające na przecięciu skóry, mięśni i otrzewnej umożliwiające eksplorację wnętrza jamy brzusznej;

Wiktionary

Laparotomia (z greki he lapara – brzuch; he tome – cięcie) – termin medyczny określający operacyjne otwarcie jamy brzusznej, polegające na przecięciu skóry, mięśni i otrzewnej umożliwiające eksplorację wnętrza jamy brzusznej. Zwykle jest stosowane jako pierwszy etap operacji chirurgicznej, ale może być stosowana również w celach diagnostycznych i nosi wówczas nazwę laparotomii zwiadowczej (łac. laparotomia explorativa).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ostatnim czasie coraz częściej zamiast laparotomii diagnostycznej (zwiadowczej) stosuje się laparoskopię zwiadowczą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaparɔˈtɔ̃mʲja, AS: laparotõmʹi ̯a

Wiktionary


lapek

potocznie: laptop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) pot. slang. laptop

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój lapek po dwóch latach nieformatowania i zasyfiania go zaczął się chrzanić w ten sposób, że użycie procesora skakało do 100%.

 (1.1) Na twoim lapku ta gra płynnie nie będzie działać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laptop mrz./mzw.

Wiktionary


lapicyda

nazwa wykwalifikowanego kamieniarza lub rzeźbiarza w XVI-XVIII wieku


SJP.pl


lapidarialny

odnoszący się do lapidarium


SJP.pl


lapidarium

muzealny zbiór kamieni, kamiennych posągów


SJP.pl

Lapidarium (łac. lapidarius – kamienny) – miejsce przechowywania i prezentowania okazów kamieni naturalnych i kamiennych fragmentów elementów architektonicznych oraz inskrypcji epigraficznych, rzeźb, nagrobków, pomników, pochodzących z zabytkowych budowli. Pierwsze publiczne lapidarium znajduje się w „Museo Lapidario Maffeiano” w Weronie, założone w latach 1738–1749 przez Scypiona Maffeiego.

Wikipedia


lapidarnie

przysłówek sposobu

 (1.1) zwięźle, treściwie, wyraziście, lakonicznie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Potem, mówiąc bardzo lapidarnie, będzie konkurował z trzciną cukrową.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlapʲiˈdarʲɲɛ, AS: lapʹidarʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lapidarny

 rzecz. lapidarność ż.

Wiktionary


lapidarniej

stopień wyższy od przysłówka: lapidarnie


SJP.pl


lapidarniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: lapidarny; bardziej lapidarny


SJP.pl


lapidarność

zwięzłość w wyrażaniu myśli; lakoniczność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwięzłość, treściwość, wyrazistość, lakoniczność

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlapʲiˈdarnɔɕt͡ɕ, AS: lapʹidarność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lapidarny

 przysł. lapidarnie

Wiktionary


lapidarny

nie zawierający wielu słów; zwięzły, treściwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zwięzły, treściwy, wyrazisty, lakoniczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlapʲiˈdarnɨ, AS: lapʹidarny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. lapidarnie

 rzecz. lapidarność

Wiktionary


lapille

drobne kamienie powstające w wyniku wybuchu wulkanu; lapilli


SJP.pl

Lapille, lapilli (łac. lapillus – kamyk) – typ materiału piroklastycznego wyrzucanego podczas erupcji wulkanu. Są to cząstki i okruchy skalne (pokruszona lawa, pochodząca z poprzednich wybuchów wulkanu oraz świeża – krzepnąca w czasie lotu).

Wielkość lapilli wynosi od 2 do 64 mm. Mają one kształt zbliżony do bomb wulkanicznych. Zazwyczaj mają kształt kropli lub są kuliste, wrzecionowate i lekko skręcone przez ruch obrotowy w czasie spadania.

Wikipedia


lapilli

niewielkie kawałki lawy wyrzucane na powierzchnię ziemi w czasie wybuchu wulkanu; lapille


SJP.pl

Lapille, lapilli (łac. lapillus – kamyk) – typ materiału piroklastycznego wyrzucanego podczas erupcji wulkanu. Są to cząstki i okruchy skalne (pokruszona lawa, pochodząca z poprzednich wybuchów wulkanu oraz świeża – krzepnąca w czasie lotu).

Wielkość lapilli wynosi od 2 do 64 mm. Mają one kształt zbliżony do bomb wulkanicznych. Zazwyczaj mają kształt kropli lub są kuliste, wrzecionowate i lekko skręcone przez ruch obrotowy w czasie spadania.

Wikipedia


lapin

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Chanty-Mansyjskim Okręgu Autonomicznym – Jugrze, lewy dopływ Sośwy Północnej

Wiktionary


lapinporokoira

rasa psa; lapoński pies pasterski


SJP.pl

Lapinporokoira – jedna z ras psów, zaliczana do grupy szpiców i psów w typie pierwotnym, sekcji północnych psów pasterskich. Nie podlega próbom pracy.

Wikipedia


lapis

farmaceutyczna nazwa azotanu srebra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. farm. handlowa nazwa azotanu srebra

Wiktionary

  • lapis – potocznie azotan srebra (lapis infernalis → kamień piekielny)
  • lapis łac. kamień:
    • lapis lazuli – minerał niebieskiej barwy
    • lapis divinus – kamień oczny, Cuprum aluminatum
    • Lapis Niger – Czarny Kamień, monument w Rzymie
    • lapis angularis – kamień węgielny
    • lapis philosophorum – kamień filozoficzny
    • Lapis Refugii – kamień schronienia, daw. okolice Kláštoriska
    • Lapis Tiburtinus – kamień tyburtyński

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiłem sobie w aptece lapis na kurzajki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlapʲis, AS: lapʹis

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) azotan srebra, kamień piekielny

Wiktionary


lapis-lazuli

minerał koloru ciemnoniebieskiego lub granatowego, używany w zdobnictwie, dawniej także do wytwarzania ultramaryny, niebieskiej farby; lazuryt, lapis lazuli


SJP.pl


lapisować

przypalać, dezynfekować lapisem - azotanem srebra


SJP.pl


lapisowy

lapis


SJP.pl

Patrz:

lapis

laplace

[czytaj: laPLAS] nazwisko, m.in. Pierre Simon de Laplace (1749-1827) - francuski matematyk i astronom


SJP.pl

Osoby:

  • Pierre Simon de Laplace (1749–1827) – francuski matematyk, astronom, geodeta i fizyk

Matematyka:

  • Operator Laplace’a – operator różniczkowy drugiego rzędu
  • Równanie różniczkowe Laplace’a
  • Transformacja Laplace’a
  • rozkład Laplace’a-Gaussa

Wikipedia


laplasjan

operator różniczkowy drugiego rzędu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. operator różniczkowy drugiego rzędu będący sumą drugich pochodnych cząstkowych;

Wiktionary

Operator Laplace’a, laplasjan – operator różniczkowy drugiego rzędu, wprowadzony przez Pierre’a Simona de Laplace’a. W układzie kartezjańskim 3-wymiarowym ma postać:

\Delta \equiv \nabla ^{2}={\frac {\partial ^{2}}{\partial x^{2}}}+{\frac {\partial ^{2}}{\partial y^{2}}}+{\frac {\partial ^{2}}{\partial z^{2}}}.

Wikipedia


lapnąć

potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; chlapnąć


SJP.pl


lapnięcie

potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; chlapnąć


SJP.pl


lapończycy

mieszkaniec Laponii


SJP.pl

Lapończycy, Saamowie (Łoparowie, Loparowie; lap. Saami) – lud zamieszkujący głównie Laponię – krainę historyczno-geograficzną w Europie Północnej obejmującą północne krańce Norwegii, Finlandii, Rosji (Płw. Kolski) oraz Szwecji. Historycznie nazywani Lapończykami, które to miano jest obecnie uważane przez niektóre społeczności saamskie za obraźliwe. Saamowie są potomkami pierwotnych mieszkańców Skandynawii.

Wikipedia


lapończyk

mieszkaniec Laponii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości lapońskiej

 (1.2) mieszkaniec Laponii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laponia ż., lapoński mrz.

:: fż. Laponka ż.

 przym. lapoński

Wiktionary


laponia

kraina w Europie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. region Europy obejmujący północne tereny Norwegii, Szwecji, Finlandii oraz Półwysep Kolski w Rosji;

 (1.2) geogr. jednostka administracyjna Finlandii;

Wiktionary

Laponia (fiń. Lappi; szw. i norw. Sameland; Lappland; ros. Лапландия, Łapłandija; północnolapoński Sápmi) – region kulturowy i geograficzny w północnej Europie, obejmujący swoim zasięgiem północne części Półwyspu Kolskiego i Półwyspu Skandynawskiego. Leży na terenie czterech państw: Rosji, Finlandii, Szwecji i Norwegii. Zajmuje obszar ok. 380 tys. km². Głównymi ośrodkami miejskimi Laponii są Murmańsk w Rosji, Kiruna w Szwecji, Kautokeino w Norwegii oraz Inari i Rovaniemi w Finlandii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Laponii możesz zobaczyć więcej reniferów niż ludzi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈpɔ̃ɲja, AS: lapõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lapończyk m., Laponka ż., lapoński m.

 przym. lapoński

Wiktionary


laponka

mieszkanka Laponii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta narodowości lapońskiej

 (1.2) mieszkanka Laponii

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Laponia ż., lapoński mrz.

:: fm. Lapończyk mos.

 przym. lapoński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1-2) zobtłum rodz|Lapończyk.

* białoruski: (1.1) саамка ż.

* czeski: (1.2) Laponka ż.

* esperanto: (1.1) laponino

* hiszpański: (1.1) lapona ż.

* rosyjski: (1.1) саамка ż.

* słowacki: (1.1) Laponka ż.

* szwedzki: (1.1) lapska, lappkvinna w., samekvinna w., samiska w.

* ukraiński: (1.1) саамка ż.

źródła.

== Laponka (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Laponka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laponia ż., lapoński mrz.

:: fm. Lapończyk mos.

 przym. lapoński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Laponia ż., lapoński mrz.

:: fm. Lapończyk mos.

 przym. lapoński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1-2) zobtłum rodz|Lapończyk.

* białoruski: (1.1) саамка ż.

* czeski: (1.2) Laponka ż.

* esperanto: (1.1) laponino

* hiszpański: (1.1) lapona ż.

* rosyjski: (1.1) саамка ż.

* słowacki: (1.1) Laponka ż.

* szwedzki: (1.1) lapska, lappkvinna w., samekvinna w., samiska w.

* ukraiński: (1.1) саамка ż.

źródła.

== Laponka (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) Laponka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


laponoid

człowiek reprezentujący typ laponoidalny, czyli odznaczający się niskim wzrostem, krępą budową ciała, śniadą cerą oraz ciemnymi oczami i włosami


SJP.pl


lapoński

przymiotnik od: Laponia


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Laponii, związany z Laponią, pochodzący z Laponii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język używany w Laponii;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈpɔ̃j̃sʲci, AS: lapõĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laponia ż., Lapończyk m., Laponka ż.

Wiktionary


lapować

polerować powierzchnię elementów metalowych powleczoną pastą ścierną


SJP.pl


lapphund

[czytaj: laphunt]
1. lapphund fiński - rasa psów pasterskich;
2. lapphund szwedzki - rasa psów pasterskich


SJP.pl


laps

potocznie:
1. osoba powolna, niezaradna, niezgrabna; niedorajda, ciamcia, ciapa, ciamajda, ślamazara;
2. osoba będąca obiektem kpin i wyśmiewania się; pośmiewisko;
3. osoba ograniczona, naiwna; głupiec, bałwan, dureń, idiota


SJP.pl

Laps – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Puy-de-Dôme.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 428 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 60 osób/km² (wśród 1310 gmin Owernii Laps plasuje się na 447 miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 918).

Wikipedia


lapsi

hist.: chrześcijanie "upadli", którzy wyrzekli się wiary i oddali cześć bóstwom pogańskim


SJP.pl

Lapsi (łac. upadli) – określenie tych chrześcijan z pierwszych wieków, którzy ulegli prześladowaniom i oddali cześć pogańskim bóstwom.

Wikipedia


lapsologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka o błędach

Wiktionary


lapsus

błąd, zwłaszcza popełniony przez roztargnienie; przejęzyczenie


SJP.pl

  • lapsus (z łac. pomyłka, błąd) – każdy nieumyślny błąd człowieka, powstały z roztargnienia, nieuwagi itp.
  • lapsus językowy → patrz przejęzyczenie
    • lapsus linguae – pomyłka języka
    • lapsus calami – pomyłka na piśmie (dosł. „p. pióra”)
      • lapsus manus – pomyłka na piśmie (dosł. „p. ręki”), inna nazwa powyższego

      Wikipedia


laptop

przenośny komputer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) inform. pot. komputer przenośny większy niż palmtop;

Wiktionary

Laptop (z ang. lap – kolana, podołek + top – wierzch), notebook (z ang. notebook, notatnik, zeszyt) – rodzaj przenośnego komputera osobistego.

Do podtypów laptopów można zaliczyć ultrabooki i netbooki. Urządzeniami mniejszymi od laptopów są tablety i smartfony, które również są przenośnymi komputerami, choć nie są zgodne z IBM PC.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Używam laptopa, ponieważ często pracuję w podróży.

 (1.1) Pękła tylna obudowa, ale laptop działał. Poprosiłem dyrektora generalnego o inny komputer.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlaptɔp, AS: laptop

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lapek m., lapć m.

 przym. laptopowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) notebook; pot. żart. lapek, lapć

Wiktionary


laptopik

zdrobnienie od: laptop


SJP.pl


laptopowiec

potocznie: osoba używająca laptopa


SJP.pl


laptopówka

torba na laptop


SJP.pl


laptopowy

laptop


SJP.pl

Patrz:

laptop

lapunder

gatunek makaka; makak orientalny


SJP.pl

Makak orientalny, lapunder, makak lapunder (Macaca nemestrina) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Wikipedia


lar

gatunek ssaka naczelnego z rodziny gibonowatych o brązowo-czarnym ubarwieniu ciała i kończynach jasnego koloru; gibon białoręki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) hist. rel. dusza zmarłego uważana w starożytnym Rzymie za bóstwo opiekuńcze ogniska domowego, miejsca, kraju;

Wiktionary

Indie:

  • Lar – miasto w stanie Uttar Pradesh

Iran:

  • Lar – miasto w ostanie Fars

Inne:

  • lar – potoczna nazwa gibona białorękiego – gatunku ssaka naczelnego z rodziny gibonowatych
  • lar – bóstwo opiekuńcze w starożytnym Rzymie

Zobacz też:

  • Laar

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) genius loci

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lararium n.

frazeologia.

 lary i penaty

etymologia.

 (1.1) etym|łac|lar.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lar

* łaciński: (1.1) lar m.

źródła.

== lar (język albański.) ==

thumb|lar (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. wawrzyn

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lar, AS: lar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lararium n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) genius loci

Wiktionary


laramidia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geol. geogr. kontynent istniejący w późnej kredzie, 98-65 mln lat temu, który obejmował tereny stanowiące współcześnie zachód Ameryki Północnej;

Wiktionary

Laramidia – kontynent istniejący w późnej kredzie, od około 98 do 65 mln lat temu. Obejmuje tereny stanowiące obecnie zachód Ameryki Północnej. Od Appalachii – odpowiadającej dzisiejszemu wschodowi Ameryki Północnej – oddzielało ją epikontynentalne Morze Środkowego Zachodu. Była ponad pięciokrotnie mniejsza od współczesnej Ameryki Północnej, jednak na jej terenach żyło wiele dużych, ważących ponad tonę dinozaurów, reprezentujących różne linie ewolucyjne, takie jak ceratopsy, hadrozaury, ankylozaury, tyranozaury i ornitomimozaury. Niektórzy naukowcy sugerowali podział Laramidii na dwie prowincje biogeograficzne: północną i południową, pomiędzy którymi granica miałaby przebiegać na terenach dzisiejszych stanów Utah i Kolorado.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) prakontynent, paleokontynent

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Laramie n.

 przym. laramijski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|Laramidia.; termin wprowadzony przez J. Davida Archibalda w 1996 roku; nazwa zaczerpnięta od orogenezy laramijskiej

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Laramidia

* białoruski: (1.1) Ларамідыя ż.

* czeski: (1.1) Laramidie ż.

* francuski: (1.1) Laramidia ż.

* hiszpański: (1.1) Laramidia ż.

* kataloński: (1.1) Laramidia ż.

* niderlandzki: (1.1) Laramidia ż.

* niemiecki: (1.1) Laramidia ż.

* portugalski: (1.1) Laramidia ż.

* rosyjski: (1.1) Ларамидия ż.

* włoski: (1.1) Laramidia ż.

źródła.

== Laramidia (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geol. geogr. Laramidia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laramie n.

 przym. laramijski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) prakontynent, paleokontynent

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Laramie n.

 przym. laramijski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|Laramidia.; termin wprowadzony przez J. Davida Archibalda w 1996 roku; nazwa zaczerpnięta od orogenezy laramijskiej

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Laramidia

* białoruski: (1.1) Ларамідыя ż.

* czeski: (1.1) Laramidie ż.

* francuski: (1.1) Laramidia ż.

* hiszpański: (1.1) Laramidia ż.

* kataloński: (1.1) Laramidia ż.

* niderlandzki: (1.1) Laramidia ż.

* niemiecki: (1.1) Laramidia ż.

* portugalski: (1.1) Laramidia ż.

* rosyjski: (1.1) Ларамидия ż.

* włoski: (1.1) Laramidia ż.

źródła.

== Laramidia (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geol. geogr. Laramidia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lararium

w starożytnym Rzymie: domowe miejsce kultu larów, bóstw opiekuńczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. rel. domowe miejsce kultu larów, bóstw opiekuńczych w starożytnym Rzymie

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) kapliczka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lar m.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łac|lararium.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lararium

* łaciński: (1.1) lararium n.

* słowacki: (1.1) larárium n.

źródła.

== lararium (język angielski.) ==

thumb|lararium (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. rel. lararium

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lar m.

Wiktionary


larendogra

nalewka spirytusowa z rozmarynu i lawendy, niegdyś przypisywano jej cudowne właściwości odmładzające i odświeżające cerę; "woda królowej węgierskiej"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. kosmet. woda toaletowa o zapachu rozmarynu albo lawendy, szczególnie popularna w XVII-XVIII wieku;

Wiktionary

Larendogra (fr. l'eau de la reine d'Hongrie, łac. aqua Reginae Hungaricae – „woda królowej węgierskiej”, „woda węgierska”) – zapachowa woda toaletowa; także nalewka spirytusowa przygotowywana z 2 części ziela rozmarynu lekarskiego i 3 części niemal stuprocentowego alkoholu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Poruszyła się żywo i chwyciwszy ze stołu flaszeczkę larendogry, przyłożyła ją do twarzy, aby orzeźwiającym jej zapachem odetchnąć.

 (1.1) Stara sługa księżnej (…) dobyła flaszki z larendogrą i oblewać ją poczęła a trzeźwić.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) woda węgierska, wódka rozmarynowa

Wiktionary


largactil

lek z grupy neuroleptyków stosowany w psychiatrii, działa uspokajająco i przeciwwymiotnie oraz likwiduje halucynacje i omamy; fenactil


SJP.pl


largamento

largamenete;
1. określenie wykonawcze: spokojnie, szeroko;
2. tempo wykonania utworu: szeroko, zwalniając;
3. część utworu w tym tempie


SJP.pl


largando

określenie wykonawcze: zwalniając


SJP.pl


large

[czytaj: larż] z francuskiego: hojny, szczodry


SJP.pl


larghetto

[czytaj: largetto] utwór muzyczny lub jego część w tempie larghetto


SJP.pl


largo

określenie wykonawcze: powoli, szeroko, uroczyście


SJP.pl

  • Largo – rodzaj tempa muzycznego
  • Largo – serial telewizyjny, oparty na komiksie Largo Winch

Miejscowości w USA:

  • Largo – miasto w stanie Floryda, w hrabstwie Pinellas
  • Largo – jednostka osadnicza w stanie Maryland, w hrabstwie Prince George’s

Wikipedia


lari

jednostka monetarna Gruzji (1 lari = 100 tetri)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) monet. waluta Gruzji;

Wiktionary

  • Lari (waluta Gruzji)
  • Lari (miejscowość we Włoszech)
  • Lari malediwskie (moneta zdawkowa na Malediwach)

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) lari

* kataloński: (1.1) lari m.

* ukraiński: (1.1) ларі

źródła.

== lari (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. lari

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlarʲi, AS: larʹi

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) lari

* kataloński: (1.1) lari m.

* ukraiński: (1.1) ларі

źródła.

== lari (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. lari

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


larimar

kamień ozdobny, niebieska odmiana pektolitu


SJP.pl

Larimar – gemmologiczno-handlowa nazwa niebieskiej odmiany pektolitu, należących do rodziny krzemianów.

Nazwa pochodzi od imienia córki jednego z kolonizatorów Haiti, którzy przybyli tam w 1492 roku wraz z pierwszą wyprawą Kolumba. Niektórzy pochodzenie nazwy przypisują nazwie kopalni, w której został odkryty.

Wikipedia


larisa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w środkowej Grecji;

Wiktionary

Larisa (gr. Λάρισα; staroż. Larysa lub Laryssa) – miasto w środkowej Grecji, na Nizinie Tesalskiej, nad rzeką Pinios (uchodzi do Morza Egejskiego), siedziba administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, regionu Tesalia, jednostki regionalnej Larisa i gminy Larisa. W 2011 roku liczyło 144 651 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) war. Larysa, Laryssa

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|Λάρισα.

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) Lárisa ż., Larisa ż.

* nowogrecki: (1.1) Λάρισα ż.

źródła.

== Larisa (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Larysa, Laryssa

Wiktionary


larmo

dawniej: larum (wrzawa, krzyk)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. hałas, awantura, alarm

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Hyniek zrobioł srogie larmo w doma. → Heniek zrobił w domu wielką awanturę.

 (1.1) Aż w końcu Pan Bóg te larmo usłyszoł, poważnie się wnerwioł i wszystkich wymieszoł. → Aż w końcu Pan Bóg tę awanturę usłyszał, poważnie się wnerwił i wszystkich wymieszał''.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. larmować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) haja

Wiktionary


larnaka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto portowe na południowo-wschodnim wybrzeżu Cypru;

 (1.2) geogr. adm. dystrykt Republiki Cypryjskiej ze stolicą w mieście Larnaka (1.1);

Wiktionary

Larnaka (gr. Λάρνακα, daw. Kition) – miasto w Republice Cypryjskiej, na południowo-wschodnim wybrzeżu wyspy. Stanowi ośrodek administracyjny dystryktu Larnaka. W 2011 roku liczyło 51 468 mieszkańców. W jego pobliżu jest ulokowany główny port lotniczy Cypru. W starożytności nazywało się Kition (stgr. Κίτιον, łac. Citium). Trzecie co do wielkości miasto kraju.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) daw. Kition

Wiktionary


larnaks

rodzaj sarkofagu w kształcie skrzyni lub wanny, znany głównie z kręgu kultury egejskiej


SJP.pl

Larnaks – starogrecki wyrób (głównie ceramiczny) w kształcie skrzyni, służący do celów domowych i grzebalnych (jako sarkofag); charakterystyczny dla kultury egejskiej, ale występujący również w późniejszej kulturze starożytnych Greków.

Wikipedia


larnit

minerał z grupy glinokrzemianów


SJP.pl

Larnit – minerał z gromady krzemianów wyspowych, będący jednoskośną polimorficzną odmianą β substancji 2CaO · SiO2. Larnit krystalizuje w klasie słupa jednoskośnego w temperaturach 675-1420 °C. Jest minerałem skał zmetamorfizowanych w bardzo wysokich temperaturach facji sanidynitowej. Znany jest ze strefy kontaktowej Scawt Hill koło Larnes w Irlandii.

Wikipedia


laroo

[czytaj: laRU] nazwisko obce


SJP.pl


larousse

[czytaj: laRUS] nazwisko, m.in. Pierre Athanase Larousse (1817-1875) - wydawca, gramatyk, leksykograf


SJP.pl

Éditions Larousse – francuskie wydawnictwo założone w 1852 w Paryżu przez Pierre'a Larousse'a i Augustina Boyera jako Librairie Larousse.

Éditions Larousse specjalizuje się w wydawaniu encyklopedii, słowników, albumów i serii klasyków. Od stu lat jej nakładem ukazuje się „Le Petit Larousse”, słownik encyklopedyczny, wychodzący także po hiszpańsku i włosku.

Wikipedia


larp

środowiskowo: wspólne odgrywanie ról i tworzenie opowieści w ramach fikcyjnego świata, zwykle z kostiumami i rekwizytami; LARP


SJP.pl


larpowiec

środowiskowo: miłośnik lub uczestnik spotkania, na którym gracze wspólnie odgrywają role i tworzą opowieści w ramach fikcyjnego świata, zwykle z kostiumami i rekwizytami


SJP.pl


larrikin

chuligan, hoodlum


SJP.pl


larry

obce imię męskie


SJP.pl

  • Larry – angielskie imię męskie
  • Larry – kot pełniący funkcję Głównego Myszołapa w służbie Sekretariatu Generalnego w Wielkiej Brytanii
  • Larry – amerykański film dramatyczny z 1974 roku
  • Leisure Suit Larry – seria gier komputerowych, których głównym bohaterem był Larry Laffer

Wikipedia


lars

zagraniczne imię męskie


SJP.pl

  • Lars – skandynawska forma imienia Laurenty (Wawrzyniec)
  • LARS – seria niemieckich wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych

Wikipedia


larsen

nazwisko, m.in. Arthur Larsen, amerykański tenisista


SJP.pl

Larsen – popularne nazwisko norweskie (4 miejsce) i duńskie (7 miejsce), znaczy syn Larsa (tzn. Laurentego, Wawrzyńca). Szwedzkim odpowiednikiem jest Larsson.

Wikipedia


larsenowski

ściana (ścianka) larsenowska - szczelna ściana oporowa używana do umacniania i uszczelniania nabrzeży; ściana (ścianka) Larsena


SJP.pl


larsson

[czytaj: laszon] nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Åsa Larsson – szwedzka pisarka
  • Carl Larsson – szwedzki malarz i architekt wnętrz
  • Henrik Larsson – szwedzki piłkarz
  • Karl-Henrik Larsson – norweski mykolog
  • Lars-Erik Larsson – szwedzki kompozytor
  • Stieg Larsson – szwedzki dziennikarz i pisarz
  • Zara Larsson – szwedzka piosenkarka i autorka piosenek

Wikipedia


larum

dawniej:
a) wrzawa, krzyk, hałas, zgiełk
b) sygnał dźwiękowy oznaczający wezwanie do broni, alarm, pobudkę itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. pobudka, sygnał wojenny, wzywający do broni

 (1.2) wrzawa, wrzask, zamieszanie, zgiełk

 (1.3) daw. trwoga, popłoch

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trąby grały larum, by kto żyw, chronił się do miasta, lecz oni nie słyszeli tych głosów lub nie chcieli na nie zważać.

 (1.2) U nas, gdzie opinię publiczną wytwarzają kanapy, ile razy pojawi się jakaś nowa myśl z zagranicy, natychmiast podnosi się taki wrzask, takie larum, że trzeba mieć chyba odwagę graniczącą z zuchwałością, by jakąś reformę lub w ogóle coś niebywałego chcieć wprowadzić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlarũm, AS: larũm

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) alarm, do broni, daw. larmo, daw. larma, daw. trwoga, bicie na trwogę

Wiktionary


larwa

1. stadium rozwojowe zwierzęcia różniące się od postaci dojrzałej budową i trybem życia;
2. w wierzeniach starożytnych Rzymian: duch złego człowieka, upiór błądzący nocą wśród żywych; lemur;
3. potocznie: osoba, do której czuje się niechęć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ent. stadium życia owada różniące się pod względem budowy i zachowań od osobnika dojrzałego;

 (1.2) pot. niesympatyczna kobieta

 (1.3) daw. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) zob. maska. (na bal maskowy)

 (1.4) duch zmarłego prześladujący żywych

 (1.5) daw. zob. zjawa.

Wiktionary

Larwa (łac. larva – maska, widmo, lm larvae) – postać i stadium rozwoju postembrionalnego (młodocianego) zwierzęcia, charakteryzujące się możliwością wzrostu, często różniące się anatomicznie, fizjologicznie i ekologicznie od postaci dojrzałej osobników tego samego gatunku. Występuje powszechnie w rozwoju bezkręgowców, ryb i płazów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ptaszek zaczął dziobać larwę siedzącą na listku.

 (1.2) Ta stara larwa spod 38 znowu nie odpowiedziała mi na „dzień dobry”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlarva, AS: larva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. larwalność ż.

 przym. larwalny

Wiktionary

Synonimy:

poczwarka

Wiktionary


larwalka

rączyca larwalka - gatunek muchówki z rodziny rączycowatych


SJP.pl


larwalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co larwalne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. larwa ż.

 przym. larwalny

Wiktionary


larwalny

przymiotnik od: larwa


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do larwy

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący larwy, określający larwę, używany przy larwach

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla larw, mający cechy larwy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. larwa ż., larwalność ż.

Wiktionary


larwicyd

środek chemiczny działający zabójczo na larwy owadów


SJP.pl


larwoterapia

terapia przy wykorzystaniu larw muchy plujki, przyśpieszająca gojenie się ran


SJP.pl


lary

bóstwa opiekuńcze domowego ogniska i rodziny w mitologii rzymskiej


SJP.pl

Lary (łac. lares, genii loci, lp. odpowiednio: lar, genius loci) – dusze zmarłych, czczone w Rzymie jako chroniące przed nieszczęściami bóstwa opiekuńcze domu i sprawcy pomyślności.

W kapliczkach (larariach) umieszczano ich statuetki, modlono się do nich i składano im ofiary. Z okazji wesela, urodzin lub rodzinnej uroczystości otrzymania przez chłopca bulli lub toga virilis, otwierano domowe kapliczki i składano larom ofiary z ciasta, wina, kadzidła, a całość zdobiono kwiatami. Przeciwieństwem larów były złe dusze – larwy (larvae).

Wikipedia


laryngektomia

zabieg chirurgiczny polegający na częściowym lub zupełnym usunięciu krtani, wykonywany w leczeniu raka krtani


SJP.pl

Laryngektomia (łac. laryngectomia) – zabieg laryngologiczny polegający na częściowym lub całkowitym wycięciu krtani. Jest to jedna z metod chirurgicznego leczenia raka krtani i raka gardła dolnego.

Wikipedia


laryngektomowany

osoba po operacyjnym usunięciu krtani z powodu choroby nowotworowej


SJP.pl


laryngofon

sztuczna krtań, mikrofon działający pod wpływem drgań krtani


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) w hełmofonie: urządzenie pozwalające przekazywać mowę

Wiktionary

Laryngofon – odmiana mikrofonu przeznaczonego do pracy w warunkach ekstremalnie silnego hałasu zewnętrznego. Od zwykłego mikrofonu odróżnia się tym, że jego membrana nie jest pobudzana przenoszoną przez powietrze falą dźwiękową, lecz drganiami skóry na szyi w pobliżu krtani mówiącego człowieka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) No i co tam, Wiechu, jedziemy na wojnę? – zapytał, przyciskając do krtani czujnik laryngofonu.

Wiktionary


laryngolog

1. lekarz zajmujący się chorobami nosa, krtani i gardła;
2. potocznie: otolaryngolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób krtani i gardła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka laryngologii

Wiktionary

Otorynolaryngologia (z gr. otos: „ucho”; rhinos, rynos: „nos”; laryngos: „krtań”), dawniej otolaryngologia, potocznie laryngologia – dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób jamy ustnej, gardła, krtani, nosa i zatok przynosowych, ucha, szyi i twarzoczaszki, a także zaburzeń głosu, mowy, słuchu i równowagi. Potocznie używana jest nazwa laryngologia, która w ścisłym znaczeniu odnosi się do działu otorynolaryngologii zajmującego się chorobami gardła i krtani.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ojciec naszego znakomitego pisarza science fiction był cenionym lwowskim laryngologiem.

 (2.1) Operację przeprowadziła dr Malinowska — laryngolog dziecięcy.

 (2.1) Córka chce zostać laryngologiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlarɨ̃ŋˈɡɔlɔk, AS: larỹŋgolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laryngologia ż.

:: fż. laryngolożka ż.

 przym. laryngologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) laryngolożka

Wiktionary


laryngologia

1. dział medycyny zajmujący się chorobami nosa, gardła i krtani;
2. potocznie: otolaryngologia;
3. oddział szpitalny, na którym leczy się takie choroby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dział medycyny, który zajmuje się schorzeniami gardła i krtani

 (1.2) pot. oddział w szpitalu, gdzie leczy się choroby gardła i krtani

Wiktionary

Otorynolaryngologia (z gr. otos: „ucho”; rhinos, rynos: „nos”; laryngos: „krtań”), dawniej otolaryngologia, potocznie laryngologia – dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób jamy ustnej, gardła, krtani, nosa i zatok przynosowych, ucha, szyi i twarzoczaszki, a także zaburzeń głosu, mowy, słuchu i równowagi. Potocznie używana jest nazwa laryngologia, która w ścisłym znaczeniu odnosi się do działu otorynolaryngologii zajmującego się chorobami gardła i krtani.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. laryngolog mos./ż., laryngolożka ż.

 przym. laryngologiczny

Wiktionary


laryngologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z laryngologią lub laryngologiem, dotyczący laryngologii lub laryngologa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laryngologia ż., laryngolog mos., laryngolożka ż.

 przysł. laryngologicznie

Wiktionary


laryngolożka

laryngolog


SJP.pl

Patrz:

laryngolog

laryngoskop

przyrząd umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych; wziernik krtaniowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. przyrząd medyczny pozwalający obejrzeć wnętrze krtani;

Wiktionary

Laryngoskop – inaczej wziernik krtaniowy, to instrument umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych oraz w celu założenia rurki intubacyjnej. Laryngoskop składa się z rękojeści zawierającej baterie oraz łopatki (łyżki), prostej lub zakrzywionej, ze światłowodem. Po raz pierwszy laryngoskop zastosował Manuel García w 1854 roku.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) wziernik krtaniowy

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. laryngoskopia ż.

 przym. laryngoskopowy

 przysł. laryngoskopowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) laryngoscope

* białoruski: (1.1) ларынгаскоп m.

* francuski: (1.1) laryngoscope m.

* hiszpański: (1.1) laringoscopio m.

* niemiecki: (1.1) Laryngoskop n.

* nowogrecki: (1.1) λαρυγγοσκόπιο n.

* rosyjski: (1.1) ларингоскоп m.

* słowacki: (1.1) laryngoskop m.

* ukraiński: (1.1) ларингоскоп m.

źródła.

== laryngoskop (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) med. laryngoskop, wziernik krtaniowy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laryngoskopia ż.

 przym. laryngoskopowy

 przysł. laryngoskopowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wziernik krtaniowy

Wiktionary


laryngoskopia

badanie krtani za pomocą laryngoskopu, wykonane w celach diagnostycznych lub przed zabiegiem chirurgicznym


SJP.pl

Laryngoskopia – metoda badania krtani wykonywana przez laryngologa. Pierwszej obserwacji własnej krtani dokonał w 1854 roku hiszpański śpiewak Manuel Garcia.

Wikipedia


laryngotomia

metoda zabiegowego udrażniania dróg oddechowych polegająca na rozcięciu krtani, wykonywana w celu umożliwienia choremu oddychania


SJP.pl


larysa

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Larysa – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od nazwy antycznego miasta Larissa (w świecie starożytnym istniało 8 miast o tej nazwie). W języku polskim imię rzadkie, natomiast częste w języku rosyjskim. Forma Lara stanowi rosyjskie zdrobnienie od Larysy.

Larysa imieniny obchodzi 26 marca, 5 września.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Larysa podczas lekcji miała duży problem z objaśnieniem dynamiki Newtona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. Lara ż., Larysia ż., Laryska ż., Larunia ż., Larka ż., Larcia ż.

Wiktionary


larysiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Larysy lub z nią związany


SJP.pl


larysz

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


las

1. zwarty zbiór roślinności z przewagą roślin drzewiastych;
2. wielka liczba czegoś, masa, np. las sztandarów;
3. coś bujnie i gęsto rosnącego, gąszcz, plątanina, mnóstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mit. mezopotamska bogini, uważana za małżonkę Nergala, boga świata podziemnego;

Wiktionary

Las (biocenoza leśna) – kompleks roślinności swoisty dla danego kontynentu geograficznego, charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących w zwarciu, wraz ze światem zwierzęcym i różnymi czynnikami przyrody nieożywionej oraz związkami, które między nimi występują.

Wikipedia


lasa

1. zwykle w liczbie mnogiej: metalowe lub drewniane pręty zespolone ze sobą, służące do przesiewania żwiru, wapnia lub do suszenia lnu, chmielu, owoców itp.;
2. w rybołówstwie:
a) pleciony przyrząd do łapania ryb;
b) krata w tej samołówce


SJP.pl

Miejscowości

  • Lasa – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga
  • Lasa – wieś w Republice Cypryjskiej, w dystrykcie Pafos

Osoby

  • Emiliano Lasa – urugwajski lekkoatleta
  • José Manuel Lasa – hiszpański kolarz szosowy
  • Mikel Lasa – hiszpański piłkarz
  • Tassilo von der Lasa – niemiecki szachista

Wikipedia


lasagna

[czytaj: lazanja] potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagne; lazania, lazanie


SJP.pl

Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.

Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.

Wikipedia


lasagne

[czytaj: lazanje] potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagna; lazania, lazanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) spoż. włoski makaron o kształcie szerokich pasków;

 (1.2) kulin. zapiekanka z tego makaronu ułożonego warstwami, na przemian z mięsem mielonym lub innym farszem, beszamelem i sosem pomidorowym, posypana parmezanem

Wiktionary

Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.

Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kup lasagne, mięso mielone i jajka.

 (1.2) Chodźmy do tej włoskiej restauracji, bo mam ochotę na lasagne.

Wiktionary


lasak

nazwisko


SJP.pl


lascaux

jaskinia we Francji


SJP.pl

Lascaux – jaskinia krasowa w Akwitanii, w południowo-zachodniej części Francji, w której w 1940 roku odkryto rysunki i malowidła wykonane na ścianach w okresie paleolitu. Od 1963 r. jest zamknięta dla zwiedzających; turystom udostępniana jest znajdująca się w pobliżu wierna kopia jaskini (otwarta w 1983). Zamknięcie jaskini nie zapobiegło zniszczeniom, jakie powstały na skutek działania wilgoci, dwutlenku węgla oraz wadliwego systemu klimatyzacji. Na ścianach pojawił się grzyb, rysunki zaczęły pokrywać się ciemnymi plamami. Obecnie (stan na pierwszą dekadę XXI wieku) wstęp do jaskini – i to nie częściej niż dwa razy w miesiącu – ma zaledwie kilku naukowców. Wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Od 1940 roku posiada status monument historique, w kategorii classé (zabytek o znaczeniu krajowym).

Wikipedia


lasecki

1. przymiotnik od: Lasek;
2. przymiotnik od: Laski; laskowski


SJP.pl


laseczek

zdrobnienie od: lasek


SJP.pl


laseczka

zdrobnienie od: laska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: laska

 (1.2) mikrobiol. forma bakterii zdolna do tworzenia endospor

 (1.3) pot. posp. pieszcz. ładna, atrakcyjna dziewczyna

Wiktionary

Laseczki – grupa Gram-dodatnich bakterii w kształcie pałeczek, których charakterystyczną cechą jest zdolność do tworzenia przetrwalników. Poza nielicznymi wyjątkami są jedyną grupą bakterii zdolną do ich produkcji. Należą do typu Firmicutes. W piśmiennictwie obcojęzycznym w odniesieniu do kształtu nazywane są bacillus (pałeczka).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: laˈsɛt͡ʃka, AS: lasečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laska ż.

 czas. wylaszczyć się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) laska

Wiktionary


laseczki

zdrobnienie od: laska


SJP.pl

Laseczki – grupa Gram-dodatnich bakterii w kształcie pałeczek, których charakterystyczną cechą jest zdolność do tworzenia przetrwalników. Poza nielicznymi wyjątkami są jedyną grupą bakterii zdolną do ich produkcji. Należą do typu Firmicutes. W piśmiennictwie obcojęzycznym w odniesieniu do kształtu nazywane są bacillus (pałeczka).

Wikipedia


laseczkowaty

przypominający kształtem laseczkę; pałeczkowaty


SJP.pl


laseczkowy

laseczka


SJP.pl

Patrz:

laseczka

lasecznica

roślina z rodziny traw, cenne źródło celulozy


SJP.pl

Lasecznica, arundo (Arundo L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 5 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowej, środkowej i wschodniej Azji (po Filipiny i Japonię). W Europie rosną trzy gatunki i introdukowana z południowej Azji lasecznica trzcinowata A. donax. Gatunek ten jest szeroko rozprzestrzeniony jako inwazyjny w świecie – rośnie na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. W Polsce jest uprawiany.

Wikipedia


lasecznik

bakteria w kształcie pałeczki


SJP.pl


lasecznikowiec

lasecznik


SJP.pl


lasek

mały las


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: las

 (1.2) mały las

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: laska

Wiktionary

W Polsce

  • Lasek – część miasta Luboń
  • Lasek – część miasta Piwniczna-Zdrój
  • Lasek – część miasta Tyczyn
  • Lasek – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Udanin
  • Lasek – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. tucholskim, w gminie Tuchola
  • Lasek – kolonia w woj. lubelskim, w pow. kraśnickim, w gminie Annopol
  • Lasek – osada leśna w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Łuków
  • Lasek – część wsi Ratoszyn Pierwszy w woj. lubelskim, w pow. opolskim, w gminie Chodel
  • Lasek – osada leśna w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Brody
  • Lasek – wieś w woj. łódzkim, w pow. sieradzkim, w gminie Warta
  • Lasek – zniesiona kolonia wsi Pławno w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gidle
  • Lasek – przysiółek wsi Ożarów w woj. łódzkim, w pow. wieluńskim, w gminie Mokrsko
  • Lasek – część wsi Łukowica w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Łukowica
  • Lasek – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Nowy Targ
  • Lasek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. gostynińskim, w gminie Sanniki
  • Lasek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Lasek – część wsi Wielgie w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Ciepielów
  • Lasek – część wsi Sadkowice w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Solec nad Wisłą
  • Lasek – część wsi Lipniki w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Łyse
  • Lasek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. otwockim, w gminie Celestynów
  • Lasek – część wsi Ostrowy Baranowskie w woj. podkarpackim, w pow. kolbuszowskim, w gminie Cmolas
  • Lasek – przysiółek wsi Błędowa Zgłobieńska w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, w gminie Świlcza
  • Lasek – część wsi Kąty w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Mały Płock
  • Lasek – osada w woj. pomorskim, w pow. starogardzkim, w gminie Lubichowo
  • Lasek – część wsi Włosnowice w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Solec-Zdrój
  • Lasek – część wsi Pałęgi w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Mniów
  • Lasek – przysiółek wsi Lesica w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Piekoszów
  • Lasek – część wsi Kamienna Wola w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Stąporków
  • Lasek – przysiółek wsi Kozia Wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Krasocin
  • Lasek – przysiółek wsi Rogienice w woj. świętokrzyskim, w pow. włoszczowskim, w gminie Włoszczowa
  • Lasek – część wsi Samin w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Dąbrówno
  • Lasek – część wsi Smólniki Racięckie w woj. wielkopolskim, w pow. kolskim, w gminie Osiek Mały
  • Lasek – gromada w powiecie gostynińskim
  • Lasek – gromada w powiecie nowotarskim
  • Lasek – wzniesienie w Beskidzie Makowskim
  • Lasek – stacja kolejowa w Lasku, w województwie małopolskim, w Polsce

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj poszłam z Jacusiem do lasku na grzybki.

 (1.2) Dziś w brzozowym lasku za domem znalazłem dorodnego prawdziwka.

 (2.1) Na wczorajszej imprezie, niestety, nie udało się nam poderwać żadnych lasek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlasɛk, AS: lasek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lesistość ż., las m., laseczek m., leśnik m., leśniczy m., leśniczówka ż., leśniczyna ż., leśny m., Leśniczówka ż., leśnictwo n.

 czas. zalesiać ndk., zalesić dk., wylesiać ndk., wylesić dk.

 przym. lesisty, leśny, leśniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zagajnik

Wiktionary


lasencja

młodzieżowo: zgrabna, atrakcyjna dziewczyna; laska, cizia, sunia, dupencja, lachon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. atrakcyjna kobieta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dupa, dupencja, laseczka, laska, szprycha

Wiktionary


laser

1. generator promieniowania elektromagnetycznego;
2. wiązka promieniowania elektromagnetycznego wytworzona przez laser - generator;
3. zabieg kosmetyczny lub leczniczy przy użyciu lasera;
4. potocznie: drukarka laserowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. techn. generator światła, wykorzystujący zjawisko emisji wymuszonej;

 (1.2) pot. światło lasera (1.1)

 (1.3) daw. roślinny sok z Laserpitium L. (okrzyn, czarcie łajno)

 (1.4) sf. broń emitująca laser (1.2)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W mojej drukarce zepsuł się laser.

 (1.4) Ta potężna stacja bojowa wyposażona została w laser o niezwykle dużej mocy, mogący jednym strzałem zniszczyć całą planetaanetę, nawet z aktywnymi systemami obronnymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlasɛr, AS: laser

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laserówka ż.

 czas. laserować ndk.

 przym. laserowy

 przysł. laserowo

Wiktionary


laserofon

urządzenie na płyty kompaktowe, w których płyta zapisana cyfrowo odczytywana jest za pomocą wiązki lasera; dyskofon, gramofon cyfrowy


SJP.pl


laseroterapia

Laseroterapia – grupa zabiegów terapeutycznych, w których stosuje się lasery medyczne od ok. 20 lat.

Do laseroterapii wykorzystywane bywają lasery różnego typu, m.in.:

  • gazowe, zazwyczaj funkcjonujące w oparciu o CO2;
  • półprzewodnikowe, zazwyczaj funkcjonujące w oparciu o GaAs;
  • rubinowe.

Wikipedia


laserować

1. pokrywać obraz laserunkiem, cienką, prawie przezroczystą warstwą farby;
2. w fizyce: emitować światło laserowe;
3. potocznie: wykonywać zabieg, zwłaszcza kosmetyczny, z wykorzystaniem światła lasera


SJP.pl

czasownik

 (1.1) szt. pokrywać obraz, płótno laserunkiem; nakładać cienką, prawie przezroczystą warstwę farby

 (1.2) fiz. (o laserze) wykonywać akcję laserową, świecić światłem spójnym w wyniku emisji wymuszonej

 (1.3) pot. wykonywać zabieg, np. depilacji za pomocą lasera

 (1.4) daw. lśnić się, połyskiwać, świecić

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlasɛˈrɔvat͡ɕ, AS: laserovać

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. laserunek

 (1.2-3) rzecz. laser m., laserowanie n.

 (1.2-3) przym. laserowy

Wiktionary


laserowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|laserować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. laserować ndk.

Wiktionary


laserówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. inform. drukarka laserowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Postanowiłem kupić laserówkę, bo jest dużo szybsza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laser mrz.

 przym. laserowy

Wiktionary


laserowy

przymiotnik od: laser


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z laserem, dotyczący lasera, wykorzystujący do działania światło lasera, powstały ze światła lasera

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mikronizowany materiał poddawany jest badaniu wielkości cząstek z wykorzystaniem analizatora laserowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laser m., laserówka ż.

 przysł. laserowo

Wiktionary


laserunek

wierzchnia, końcowa warstwa farby przezroczystej lub półprzezroczystej zmieniająca odcień niższych warstw farby


SJP.pl

Laserunek – przezroczysta lub półprzezroczysta warstwa farby, zmieniająca ton lub barwę niższych warstw obrazu, zwłaszcza olejnego. Pochodzenie nazwy nie jest jasne, być może wywodzi się z określenia lasur w językach romańskich, tj. lazur, oznaczające błękit, ale także przejrzyste, jasne barwy.

Wikipedia


laska

1. rodzaj kijka używanego przez osoby starsze oraz niepełnosprawne do podpierania się w czasie chodzenia
2. książkowo: symbol niektórych godności i dostojeństw;
3. długi i cienki pręt czego;
4. potocznie: członek męski;
5. środowiskowo: ocena niedostateczna;
6. młodzieżowo o bardzo zgrabnej, atrakcyjnej dziewczynie; dziunia, lacha, lachon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wydłużony przedmiot służący do podpierania się;

 (1.2) jednostka czegoś (np. dynamitu, cynamonu)

 (1.3) pot. atrakcyjna, ładna dziewczyna

 (1.4) pot. dobrze wyglądająca kobieta

 (1.5) pot. grub. penis

 (1.7) gw-pl|Bukowina. łasica

 (1.8) bot. lud. leszczyna pospolita

 (1.9) uczn. ocena niedostateczna

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. lp. od: laski

Wiktionary

  • Rezerwat przyrody Jezioro Laska – jezioro objęte rezerwatem przyrody w woj. pomorskim

4 miejscowości w Polsce:

  • Laska – osada w woj. pomorskim, w pow. chojnickim, w gminie Brusy
  • Laska – osada w woj. pomorskim, w pow. kościerskim, w gminie Dziemiany
  • Laska – wieś w woj. pomorskim, w pow. lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska
  • Laska – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Wolin

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele starszych osób musi chodzić o lasce.

 (1.2) Do wysadzenia tego budynku wystarcza jedna laska dynamitu.

 (1.2) Do serka dodano pokruszona laskę wanilii.

 (1.3) Z tej dziewczyny jest niezła laska.

 (1.4) Patrz, mimo wieku jeszcze niezła z niej laska.

 (1.5) Iwona namiętnie ssała mi laskę.

 (1.6) Czy laska, czy normalnie, musi być w prezerwatywie!

 (2.1) Gwara laska słyszana była do niedawna na pograniczu polsko-czeskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlaska, AS: laska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. laseczka ż.

:: zgrub. lacha ż., laga ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lacha, laga, laseczka

 (1.3) lachon, lasencja, lalunia, lalka, cizia, dupa, dupencja, szprycha, suczka, foczka

 (1.5) dzida, pała, lacha

 (1.6) lód

Wiktionary


laskar

1. indyjski marynarz;
2. ordynans w indyjskim wojsku


SJP.pl


laskarka

hokeistka na trawie


SJP.pl


laskarz

1. gracz w hokeja na trawie;
2. potocznie: osoba chodząca o lasce


SJP.pl


laski

gwary laskie - mieszane gwary polsko-czeskie (w rejonie Raciborza)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) geogr. (toponim) nazwa kilkunastu wsi w Polsce;

Wiktionary

W Polsce

na Białorusi

  • Laski – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie kamienieckim, w sielsowiecie Rzeczyca
  • Laski – wieś w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Lubań
  • Laski – dawna wieś w obwodzie homelskim, w rejonie wieteckim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Laski wybrały nowego sołtysa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlasʲci, AS: lasʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. las mrz.

Wiktionary


laskonogi

1. mający długie, cienkie nogi;
2. kosoń laskonogi - owad z rodziny gąsienicznikowatych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający długie, cienkie i patykowate nogi

Wiktionary


laskowa

1. laska;
2. dotyczący leszczyny; leszczynowy;
3. orzech laskowy - jadalny owoc różnych gatunków leszczyn


SJP.pl

W Polsce
  • Laskowa – przysiółek wsi Witoszyce w woj. dolnośląskim, w pow. górowskim, w gmina Góra
  • Laskowa – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gmina Żmigród
  • Laskowa – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Laskowa
  • Laskowa – wieś w woj. małopolskim, w pow. oświęcimskim, w gmina Zator
  • Laskowa – część wsi Sidzina w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Bystra-Sidzina
  • Laskowa – część wsi Kojszówka w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Maków Podhalański
  • Laskowa – część wsi Stobierna w woj. podkarpackim, w pow. dębickim, w gminie Dębica
  • Laskowa – część wsi Rokitno Szlacheckiew woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, w gmina Łazy
  • Laskowa – część wsi Klimontów w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Sędziszów
  • Laskowa – część wsi Klimontówek w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Sędziszów
  • Laskowa – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, gmina Wodzisław
  • Laskowa – część wsi Kostomłoty Drugie w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Miedziana Góra
  • Laskowa – gmina wiejska w województwie małopolskim (powiat limanowski)
  • Laskowa – gromada
  • Laskowa – zlikwidowany przystanek kolejowy w Laskowej, w powiecie górowskim, w województwie dolnośląskim

Wikipedia


laskować

środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem


SJP.pl


laskowanie

środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|laskować.

Wiktionary

Maswerk (z niem. Maßwerk) – dekoracyjny, geometryczny wzór architektoniczny odkuty z kamienia lub zrobiony z cegieł, używany do wypełnienia górnej części gotyckiego okna, przeźrocza, rozety itp. Występuje także jako dekoracja ścian, murów, wimperg, blend - taki element jest nazywany ślepym maswerkiem.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. laskować

Wiktionary


laskowany

środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem


SJP.pl


laskowaty

podobny do laski; długi, cienki


SJP.pl


laskowice

nazwa kilku miejscowości w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Laskowice – część miasta Jelcz-Laskowice
  • Laskowice – część wsi Golnice w woj. dolnośląskim, w pow. bolesławieckim, w gminie Bolesławiec
  • Laskowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Jeżewo
  • Laskowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. siedleckim, w gminie Korczew
  • Laskowice – wieś w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie
  • Laskowice – osada w woj. opolskim, w pow. kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie
  • Laskowice – przysiółek wsi Grądy w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Otmuchów
  • Laskowice – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Lubrza
  • Laskowice – wieś w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Prabuty
  • Laskowice – gromada w powiecie oleskim
  • Laskowice – gromada w powiecie świeckim

Wikipedia


laskowicki

przymiotnik od: Laskowice Oławskie, Laskowice Wielkie


SJP.pl


laskowicz

nazwisko


SJP.pl


laskowiec

W Polsce
  • Laskowiec – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Zbójno
  • Laskowiec – wieś w woj. łódzkim, w pow. zduńskowolskim, w gminie Zduńska Wola
  • Laskowiec – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Rzekuń
  • Laskowiec – wieś w woj. opolskim, w pow. prudnickim, w gminie Biała
  • Laskowiec – kolonia w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Kolno
  • Laskowiec – wieś w woj. podlaskim, w pow. monieckim, w gminie Trzcianne
  • Laskowiec – gromada

Wikipedia


laskowik

nazwisko


SJP.pl


laskownica

Laskownica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.

Wikipedia


laskowo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 7, w tym 5 podstawowych
  • Laskowo – część wsi Strzelno Klasztorne w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. mogileńskim, w gminie Strzelno
  • Laskowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski
  • Laskowo – przysiółek wsi Mozów w woj. lubuskim, w pow. zielonogórskim, w gminie Sulechów
  • Laskowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. chodzieskim, w gminie Szamocin
  • Laskowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. obornickim, w gminie Rogoźno
  • Laskowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Lipka
  • Laskowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. pyrzyckim, w gminie Przelewice

Wikipedia


laskowski

1. Laski; lasecki;
2. Laskowa


SJP.pl

Laskowski – polskie nazwisko. Osoby o tym nazwisku:

  • Damian Laskowski (ur. 1980) – polski koszykarz zawodowy i raper
  • Felicjan Laskowski (1814–1869) – poseł do Sejmu Krajowego Galicji, właściciel ziemski
  • Heliodor Laskowski (1898–1936) − polski oficer Marynarki Wojennej
  • Ignacy Laskowski (1833–1871) – powstaniec styczniowy
  • Jacek Laskowski (ur. 1967) – polski komentator sportowy
  • Jan Laskowski (1872–1939) – ksiądz katolicki
  • Jan Laskowski (1928–2014) – polski operator filmowy i reżyser
  • Janusz Laskowski (ur. 1946) – polski piosenkarz
  • Józef Laskowski (ur. 1953) – polski lekkoatleta specjalizujący się w biegach sprinterskich
  • Józef Laskowski (ur. 1955) – polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm IV kadencji
  • Józef Laskowski (1900–1970) – polski lekarz onkolog
  • Julian Laskowski (1922–1944) – powstaniec warszawski
  • Kazimierz Laskowski (1850–1922) – poseł do Sejmu Krajowego Galicji, właściciel ziemski
  • Kazimierz Laskowski (1899–1961) – sportowiec, szermierz, bokser, medalista olimpijski, instruktor, trener i działacz, sędzia, oficer Wojska Polskiego
  • Lesław Laskowski (ur. 1936) – polityk w PRL
  • Onufry Laskowski (1805–1889) − polski prowincjał franciszkanów
  • Otton Laskowski (1892–1953) – polski historyk wojskowości
  • Patryk Laskowski (ur. 1993) – polski futsalista
  • Paweł Hulka-Laskowski (1881–1946) – polski pisarz i tłumacz
  • Paweł Laskowski – polski montażysta filmowy
  • Roman Laskowski (1936–2014) – polski językoznawca
  • Stanisław Laskowski (zm. 1661) – wojewoda płocki
  • Tadeusz Laskowski (1901–1989) – polski inżynier, specjalista w dziedzinie przeróbki mechanicznej
  • Tomasz Laskowski (ur. 1972) – polski siatkarz
  • Wiesław Laskowski (ur. 1978) – polski fizyk
  • Włodzimierz Laskowski (1886–1940) – polski duchowny katolicki, błogosławiony Kościoła katolickiego
  • Zygmunt Laskowski (1841–1928) – polski anatom

Wikipedia

Patrz:

Laski; lasecki;
2. Laskowa

laskowy

1. laska;
2. dotyczący leszczyny; leszczynowy;
3. orzech laskowy - jadalny owoc różnych gatunków leszczyn


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od: laska

 (1.2) bot. dotyczyczący leszczyny

Wiktionary

Leszy, borowy, także laskowiec, boruta, borowiec, gajowy, lasowy, leśnik, leśny dziad, dziad borowy, wilczy pasterz – w wierzeniach słowiańskich demon lasu, jego pan i władca zwierząt w nim żyjących. Czczony także jako wielkoruski demon dusz ludzi zmarłych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Bardzo lubię orzechy laskowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈskɔvɨ, AS: laskovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leśniczy mos., leśnictwo n.

 przym. leśniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) leszczynowy

Wiktionary


lasobór

las mieszany iglasto-liściasty z bogatym podszyciem


SJP.pl


lasocice

W Polsce
  • Lasocice – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Łambinowice
  • Lasocice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Święciechowa
  • Lasocice – gromada w powiecie leszczyńskim
  • Lasocice – gromada w powiecie limanowskim
  • Lasocice – stacja kolejowa

Wikipedia


lasocin

W Polsce
  • Lasocin – część wsi Rościszów w woj. dolnośląskim, w pow. dzierżoniowskim, w gminie Pieszyce
  • Lasocin – wieś w woj. lubelskim, w pow. ryckim, w gminie Ryki
  • Lasocin – wieś w woj. lubuskim, w pow. nowosolskim, w gminie Kożuchów
  • Lasocin – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kiernozia
  • Lasocin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Mała Wieś
  • Lasocin – wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Brochów
  • Lasocin – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Łopuszno
  • Lasocin – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Ożarów
  • Lasocin – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie
  • Lasocin – przysiółek wsi Piasek w woj. zachodniopomorskim, w pow. gryfińskim, w gminie Cedynia
  • Lasocin – gromada w powiecie łowickim
  • Lasocin – gromada w powiecie opatowskim
  • Lasocin – dawna gmina

Wikipedia


lasociński

nazwisko


SJP.pl


lasocki

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Lasocki

  • Andrzej Lasocki (ur. 1945) – lekkoatleta
  • Antoni Lasocki herbu Dołęga (1727–1799) – wojewoda ciechanowski, kasztelan gostyniński, szambelan królewski, podczaszy gostyński, starosta gostyński, starosta topolnicki
  • Czesław Lasocki herbu Dołęga (ur. 1852–1891) – hrabia, ziemianin, poseł do Sejmu Krajowego Galicji
  • Dariusz Lasocki (ur. 1978) – polski prawnik i samorządowiec
  • Dymitr Lasocki herbu Dołęga (zm. 1754) – miecznik zakroczymski, sędzia wojskowy, marszałek sejmiku przedsejmowego ziemi zakroczymskiej
  • Henryk Lasocki (1822–1899) – uczestnik powstania 1848 roku
  • Ignacy Lasocki (1823–1875) – artysta malarz
  • Jan Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Józef Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Kazimierz Lasocki (1871-1952) - artysta malarz
  • Krzysztof Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Ludwik Antoni Lasocki herbu Dołęga – starosta zakroczymski, pułkownik wojsk koronnych, podczaszy wyszogrodzki, sekretarz królewski, marszałek ziemi zakroczymskiej w konfederacji warszawskiej
  • Michał Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Mikołaj Lasocki (1380-1450) – sekretarz króla Władysława Jagiełły
  • Piotr Lasocki herbu Dołęga (ur. 1519) – cześnik dobrzyński, poseł na sejm parczewski
  • Rafał Lasocki (ur. 1975) – piłkarz
  • Remigian Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Roch Lasocki (1741-1791) – szambelan
  • Roman Lasocki (ur. 1948) − polski skrzypek, profesor
  • Stanisław Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Tadeusz Lasocki (ur. 1950) – polski polityk, przedsiębiorca, poseł na Sejm I kadencji
  • Wacław Lasocki (ujednoznacznienie)
  • Wiesław Antoni Lasocki (1913-1996) – żołnierz, publicysta i prozaik
  • Zygmunt Lasocki (ujednoznacznienie)

Wikipedia


lasoń

nazwisko


SJP.pl

Lasoń – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie ryckim, w gminie Ryki.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Ryki. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 67 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bobrownikach.

Wikipedia


lasonóg

przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; szczeponóg


SJP.pl


lasonogi

przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; szczeponóg


SJP.pl

Wikipedia


lasostep

pas przejściowy pomiędzy stepem a lasem; step parkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. formacja roślinna stanowiąca strefę przejściową między stepem a lasem liściastym, macharakter mozaiki tworzonej przez przemieszane wzajemnie płaty zbiorowisk stepowych i leśnych;

Wiktionary

Lasostep – formacja roślinna stanowiąca w Eurazji strefę przejściową między stepami na południu a lasami liściastymi na północy. Ma charakter makromozaiki tworzonej przez przemieszane wzajemnie płaty zbiorowisk stepowych i leśnych. W części północnej lasostepu przeważają powierzchniowo lasy, a w południowej – stepy. Ze względu na oddziaływanie człowieka obszary roślinności stepowej w ogromnej części zamienione zostały na pola uprawne.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. lasostepowy

Wiktionary


lasostepowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lasostepem, dotyczący lasostepu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lasostep mrz.

Wiktionary


lasota

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Nazwisko

Osoby noszące nazwisko Lasota:

  • Alicja Lasota-Moskalewska (ur. 1937) – polska biolog
  • Andrzej Lasota (ujednoznacznienie)
  • Czesław Lasota (ur. 1932) – polski aktor
  • Edvard Lasota (ur. 1971) – czeski piłkarz
  • Eligiusz Lasota (1929–2001) – dziennikarz polski
  • Grzegorz Lasota (1929–2014) – polski dziennikarz i reżyser
  • Irena Lasota (ur. 1945) – publicystka
  • Jan Lasota (1883–1973) – polski duchowny ewangelicko-augsburski
  • Jakub Lasota (ur. 1975) – polski aktor
  • Marek Lasota (ur. 1960) – polski publicysta, polityk i samorządowiec
  • Piotr Lasota (1876–1942) – polski rzeźnik, działacz społeczno-polityczny, poseł na sejm
  • Sławomir Lasota (ur. 1971) – polski matematyk
  • Stefan Lasota (1910–1976) – polski piłkarz
  • Wanda Lasota (1925–2003) – polska farmaceutka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Lasota i jestem śpiewakem ludowym z Radomia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈsɔta, AS: lasota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lasocina ż., Lasocianka ż.

 przym. Lasotowy

Wiktionary


lasotaśma

rodzaj specjalistycznej taśmy samoprzylepnej


SJP.pl


lasotki

2 miejscowości w Polsce:

  • Lasotki – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Brudzeń Duży
  • Lasotki – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. leszczyńskim, w gminie Rydzyna

Wikipedia


lasotundra

pas przejściowy pomiędzy lasem północnym (tajgą) a tundrą właściwą


SJP.pl

Wikipedia


lasotundrowy

przymiotnik

 (1.1) związany z lasotundrą, dotyczący lasotundry

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Środowiskiem, w którym krystalizuje się model lasotundrowej adaptacji w najbardziej klasycznej postaci, była przede wszystkim lasotundra II pleniglacjału w Europie Zachodniej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lasotundra ż.

Wiktionary


lasotwórczy

tworzący las


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) leśn. ekol. taki, który tworzy las, przyczynia się do jego powstawania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lasotwórczość n.

 przysł. lasotwórczo

Wiktionary


lasować

1. łączyć palone wapno z wodą;
2. potocznie: przepalać, przegrzewać, wyparowywać;
3. o wapnie: lasować się - łączyć się z wodą


SJP.pl

czasownik

 (1.1) łączyć palone wapno z wodą w celu uzyskania spoiwa do zapraw budowlanych, gasić wapno

czasownik zwrotny

 (2.1) o wapnie: łączyć się z wodą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zaciągnięto pożyczkę u Gerlachów i Henryk kupił mały dom i plac przy ul. Towarowej, aby wzorem ojca lasować wapno i handlować materiałami budowlanymi.

 (2.1) Tak pozostawiona glina lasuje się w ciągu zimy, cząstki organiczne ulegają przegniciu, a gatunki gliny wstępnemu przemieszaniu.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zlasować dk.

 rzecz. lasowanie n.

Wiktionary


lasowacz

robotnik lasujący wapno


SJP.pl


lasowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lasować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lasować ndk.

Wiktionary


lasówecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Lasówki, związany z Lasówką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Urząd marszałkowski wyłożył kilkaset złotych na remont lasóweckiego dworku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. las mrz., lasówczanin mos., lasówczanka ż., Lasówka ż.

Wiktionary


lasowiacki

odnoszący się do lasowacza, należący do lasowacza


SJP.pl


lasowiacy

ludność zamieszkująca tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)


SJP.pl

Wikipedia


lasowiaczka

przedstawicielka ludności zamieszkującej tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)


SJP.pl


lasowiak

przedstawiciel ludności zamieszkującej tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)


SJP.pl

Lasowiak – polski taniec ludowy, związany z grupą etnograficzną Lasowiaków. Melodia tańca jest dwuczęściowa w takcie 2/4. Tańczony jest w parach na obwodzie koła.

Wikipedia


lasowice

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. dzielnica Tarnowskich Gór


SJP.pl

Miejscowości w Polsce:

  • Lasowice – osada w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz
  • Lasowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. legnickim, w gminie Ruja
  • Lasowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lubińskim, w gminie Ścinawa
  • Lasowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. radomskim, w gminie Jedlnia-Letnisko
  • Lasowice – wieś w woj. opolskim, w pow. nyskim, w gminie Otmuchów
  • Lasowice – dzielnica miasta Tarnowskie Góry
  • Lasowice – część wsi Koźlice (powiat zgorzelecki)

Wikipedia


lasowicki

Lasowice (wieś w Polsce)


SJP.pl


lasówka

1. mały, wędrowny ptak z rzędu wróblowych;
2. dawniej:
a) drzewo owocowe, dziko rosnące;
b) owoc tego drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka;

 (1.2) geogr. część wsi Żarnówka, w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Maków Podhalański

Wiktionary

  • Lasówka – potok, dopływ Słomki
  • Lasówka – część wsi Żarnówka, w województwie małopolskim
  • Lasówka – wieś w powiecie kłodzkim
  • Fort Lasówka w Krakowie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Otoczenie Lasówki stanowią rozległe półdzikie górskie łąki.

 (1.1) Huta w Lasówce wyspecjalizowała się w produkcji biżuterii ze szkła kryształowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. las mrz., lasówczanin mos., lasówczanka ż.

 przym. lasówecki

Wiktionary


lasowski

dotyczący Lasowiaków, charakterystyczny dla Lasowiaków


SJP.pl


lasowy

dawniej: leśny (przymiotnik od: las)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. leśny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈsɔvɨ, AS: lasovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. las m.

Wiktionary


lassak

nazwisko


SJP.pl


lassalczycy

członek pierwszej organizacji robotniczej w Niemczech


SJP.pl


lassalczyk

członek pierwszej organizacji robotniczej w Niemczech


SJP.pl


lassalizm

kierunek w niemieckim ruchu robotniczym oparty na koncepcjach F. Lassalle'a, odrzucający marksistowską teorię rewolucji i walkę poprzez strajki


SJP.pl


lassi

[czytaj: las-i] tradycyjny indyjski napój na bazie jogurtu, często z miąższem owoców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. orientalny napój chłodzący na bazie wody i jogurtu, przyrządzany na różne sposoby, specjalność m.in. kuchni hinduskiej i pakistańskiej;

Wiktionary

Lassi – indyjski napój przyrządzany z jogurtu, wody i przypraw spożywany dla orzeźwienia w upalne dni. Tradycyjne lassi jest słone i przyprawione chili. Współcześnie popularność zdobyła słodka odmiana tego napoju przyprawiona wodą różaną i różnymi owocami (cytryną, mango, truskawkami).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mango lassi dobrze sprawdza się jako napój do śniadania i jest niezastąpiony podczas dużych upałów.

Wiktionary


lassie

długi sznur zakończony pętlą, służący do łapania zwierząt; arkan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zoonim, imię dla suki;

Wiktionary

Lassie – fikcyjny pies (suka) rasy owczarek szkocki (collie). Postać została stworzona przez amerykańskiego pisarza Erica Knighta, który opisał jej przygody w powieści Lassie, wróć! (1940) powstałej na podstawie noweli tego samego autora wydanej w 1938 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Może Lassie brała kiedyś udział w takich popisach, ale w czasach, kiedy ją znałem, była już na emeryturze.

Wiktionary


lasso

długi sznur zakończony pętlą, służący do łapania zwierząt; arkan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) etn. sznur lub rzemień zakończony samozaciskową pętlą, służący do chwytania zwierząt;

Wiktionary

Lasso – sznur lub rzemień zawiązany w ten sposób że na jednym końcu znajduje się zaciskającą się pętla, wykorzystywany przez amerykańskich hodowców koni, kowbojów, myśliwych i pasterzy do chwytania zwierząt.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy zwierzę wykonuje gwałtowny ruch, pętla lassa zaciska się na jego szyi, utrudniając oddychanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlasːɔ, AS: la•so

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arkan

Wiktionary


lassota

nazwisko


SJP.pl


lassu

wolniejsza część czardasza (węgierskiego tańca ludowego opartego na metrum dwudzielnym, charakteryzującego się cyklicznymi zmianami dynamiki i tempa)


SJP.pl


lastrico

[czytaj: lastryko] mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastryko, lastriko, terazzo


SJP.pl

Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.

Wikipedia


lastriko

mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastryko, lastrico, terazzo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sztuczny kamień stworzony z mieszaniny wody, cementu i grysu

Wiktionary

Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.

Wikipedia


lastrykarski

przymiotnik od: lastrykarz


SJP.pl


lastrykarz

robotnik budowlany lub rzemieślnik tworzący posadzki, płyty itp. z lastryka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) bud. osoba zajmująca się lastrykowaniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lastrykarstwo n., lastryko n., lastrykowanie n., lastrykarka ż.

 czas. lastrykować

 przym. lastrykarski, lastrykowy

Wiktionary


lastryko

mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastriko, lastrico, terazzo


SJP.pl

Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.

Wikipedia


laszczak

nazwisko


SJP.pl


laszczyk

nazwisko


SJP.pl


laszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. region etniczny w Morawach i na Śląsku w Czechach

Wiktionary

Lasko lub Laszczyzna (cz. Lašsko, niem. Lachei) – region etnograficzny na pograniczu północno-wschodnich Moraw i południowego Śląska Czeskiego w Czechach.

Granice regionu nie są ściśle określone. Zwyczajowo region rozciąga się wzdłuż rzeki Ostrawicy po obu jej brzegach, a dalej w dorzeczach Odry, Lubiny, Ondřejnicy, Jičínki i Sedlnicy. Pośród miast leżących w regionie wymienić można Ostrawę, Příbor, Frydek-Mistek, Frydlant nad Ostrawicą, Frenštát pod Radhoštěm, Nowy Jiczyn, Kopřivnice, w jego geograficznym centrum znajduje się gmina Hukvaldy, dawniej centrum tzw. państwa hukwaldzkiego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Lach m., Laszka ż.

 przym. laski

Wiktionary


laszecki

przymiotnik od: Laszki


SJP.pl


laszewski

nazwisko


SJP.pl


laszka

dawniej:
1. Polka;
2. mieszkanka równin polskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. reg. Polka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laszek m., Lachistan m., Laszczyzna ż., Lechita m., Lachowa ż., Lachówna ż.

:: fm. Lach m.

 przym. lacki, laszy, laski, lechicki, Lachowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Polka

Wiktionary


laszki

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Laszki – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jarosławskim, w gminie Laszki
  • Laszki – wieś w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Zabłudów
  • Laszki – gmina wiejska
  • Laszki – gromada
  • Hłyneć – wieś na Ukrainie w rejonie jaworowskim, do 1949 r. nosiła nazwę Laszki
  • Załyżnia – wieś na Ukrainie w rejonie czerwonogrodzkim, dawniej Laszki (za II RP gmina Podberezie, powiat horochowski, woj. wołyńskie)

Wikipedia


laszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


laszować

1. odczepiać szybowiec od samolotu;
2. odbywać pierwsze ćwiczebne loty na danym typie statku powietrznego


SJP.pl


laszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) lotn. odczepienie szybowca od ciągnącego go samolotu

 (1.2) pierwsze samodzielne latanie

 (1.3) uroczyste pasowanie na pilota po pierwszym samodzielnym locie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlaʃɔˈvãɲɛ, AS: lašovãńe

Wiktionary


laszt

część pokładu lugra, gdzie stoją rybacy wybierający sieć


SJP.pl


lasztóweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. jaskółeczka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lasztówka ż.

Wiktionary


lasztówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. jaskółka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. lasztóweczka ż.

Wiktionary


laszuk

nazwisko


SJP.pl


laszy

dawniej: laski


SJP.pl


lata

pora roku pomiędzy wiosną a jesienią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) okres obejmujący jedno dziesięciolecie leżące w przeszłości, charakteryzujące się czymś szczególnym

 (1.2) okres w życiu

forma rzeczownika. (supletywna)

 (2.1) plural|rok.

forma czasownika.

 (3.1) 3. os. lp. ter. od: latać

Wiktionary

  • Lata – miasto na Wyspach Salomona
  • Lata (966 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Samoa Amerykańskiego
  • Lata – powieść Virginii Woolf
  • Lata – powieść Paavo Haavikko

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Taka fryzura była modna w latach dwudziestych.

 (1.1) Lata 60. to okres gwałtownych zmian.

 (1.1) Lata 90. to początek istnienia mediów komercyjnych w Polsce.

 (2.1) Nie widzieliśmy się całe lata, przyjacielu.

 (3.1) Wokół domu lata jaskółka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlata, AS: lata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lato n.

:: zdrobn. latka nmos.

 przym. letni

 przysł. letnio, latoś

 temsłow. -letni

Wiktionary


latać

1. unosić się w powietrzu
2. odbywać podróż w samolocie lub innej latającej maszynie
3. biegać, uganiać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) umieć przemieszczać się ponad gruntem, w powietrzu lub kosmosie

 (1.2) przen. być w ruchu, śpieszyć się

 (1.3) przen. pot. przemieszczać się swobodnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie latam samolotami, bo się tego boję.

 (1.2) To ja latam do sklepu, cześć!

 (1.3) Umocuj to pudełko lepiej, bo będzie ci latać w bagażniku przez drogę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlatat͡ɕ, AS: latać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latawiec mrz., lot mrz., latawica ż., lotnictwo n., oblatywacz mos., latanie n., nalot mrz., lotnik mos., latacz mrz.

 czas. lecieć ndk., wylecieć dk., wylatywać ndk., polecieć dk., polatywać ndk., nadlecieć dk., nadlatywać ndk., przylecieć dk., przylatywać ndk., oblatywać ndk., oblecieć dk., dolatywać ndk., dolecieć dk., przelatywać ndk., przelecieć dk.

 przym. lotniczy, lotny, oblatany

 przysł. lotem, lotniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fruwać, być w locie; gw-pl|Górny Śląsk|lotać.

 (1.2) biegać

Wiktionary


latacz

pierwszy sztaksel (rodzaj żagla) zamocowany na sztagu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. typ trójkątnego żagla podnoszonego przy słabym wietrze na sztagu dziobowym;

Wiktionary

Latacz – żagiel należący do sztaksli przednich o kształcie trójkątnym i podnoszonym przy słabych wiatrach na sztagu dziobowym powyżej foka i kliwra. Charakteryzuje się wysoko uniesionym nad pokład rogiem halsowym i rogiem fałowym sięgającym topu pierwszego masztu.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. latać ndk.

Wiktionary


latający

przymiotnik

 (1.1) taki, który lata

 (1.2) pot. będący w ciągłym ruchu, tu i tam

Wiktionary


latakia

1. portowe miasto w Syrii;
2. region w zachodniej Syrii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto portowe w północno-zachodniej Syrii;

Wiktionary

Latakia (arab. ‏اللاذقية‎, Al-Lazikijja; łac. Laodicea ad Mare) – jedno z ważniejszych miast portowych w Syrii, ok. 554 000 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. latakijski mos., latakijka ż.

 przym. latakijski

Wiktionary


latakijczyk

mieszkaniec Latakii (miasta w Syrii)


SJP.pl


latakijka

latakijczyk


SJP.pl

Patrz:

latakijczyk, Latakijczyk

latakijski

przymiotnik od: Latakia (miasto w Syrii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Latakią, dotyczący Latakii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Latakia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) staroż. Laodycea

Wiktionary


latalec

latalec jesieniak, latalec dębiniak - gatunki ćmy z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


latalski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jan Latalski – katolicki duchowny
  • Jan Latalski – polski urzędnik staropolski
  • Janusz Latalski – polski urzędnik staropolski
  • Maciej Latalski – polski lekarz, nauczyciel akademicki
  • Stanisław Latalski – polski urzędnik staropolski

Wikipedia


latami

przysłówek

 (1.1) ileś lat, przez wiele lat

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lm. od: rok

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeśli jednak panna posagu nie ma, latami czekać musi na oblubieńca w domu rodzicielskim, chyba, że już tak jest piękna, że zdoła zwabić i mniej interesownego konkurenta.

 (1.1) Towarzyszył mi dreszcz emocji, spora radocha, że oto nadeszła chwila, o której marzyłem miesiącami, może nawet latami.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) długo, długotrwale

Wiktionary


latania

gatunek palmy o wachlarzowatych liściach, rzadki w naturze, hodowany w szklarniach i ogrodach botanicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. rodzaj palmy z rodziny arekowatych

Wiktionary

Latania (Latania Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych, czyli palm (Arecaceae). Obejmuje trzy gatunki. Wszystkie są endemitami Maskarenów, przy czym w naturze są bardzo rzadkie. Latania sinolistna L. loddigesii zachowała się na pewno tylko na Round Island i być może bardzo nielicznie na Mauritiusie. Latania żółta L. verschaffeltii rośnie tylko na wyspie Rodrigues, a L. lontaroides na Reunionie. Występują w wąwozach, na klifach nadmorskich, w zbiorowiskach sawanny z palmami.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) latanier m.

* hiszpański: (1.1) latania ż.

źródła.

== latania (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|la.ˈta.nja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. latania

odmiana.

 (1) lm. latanias

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: la.ˈta.nja

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* francuski: (1.1) latanier m.

* hiszpański: (1.1) latania ż.

źródła.

== latania (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|la.ˈta.nja.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. latania

odmiana.

 (1) lm. latanias

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


latanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|latać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtãɲjɛ, AS: latãńi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 czas. dolecieć, odlatywać, latać ndk., lecieć dk., wylatać dk.

 rzecz. latawiec, latawica

Wiktionary


latanina

potocznie: uganianie się za czymś, pośpieszne załatwianie czegoś; krzątanina, bieganina


SJP.pl


latanowicz

nazwisko


SJP.pl


latański

nazwisko


SJP.pl


latareczka

zdrobnienie od: latarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: latarka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlataˈrɛt͡ʃka, AS: latarečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarka ż.

 przym. latarkowy

Wiktionary


latarenka

zdrobnienie od: latarnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała latarnia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na grobie stała latarenka, w której zapalała świeczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos./mrz., latarka ż., latarnia ż.

 przym. latarkowy, latarniany

Wiktionary


latarka

zazwyczaj niewielki przedmiot służący jako źródło światła, zasilany zwykle z baterii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podręczne urządzenie elektryczne emitujące światło

Wiktionary

Latarka elektryczna – rodzaj lampy elektrycznej, emitującej światło punktowe. Źródłem światła w latarce jest zwykle żarówka o niewielkiej mocy, zasilana bateriami. Do skupiania światła używa się reflektora parabolicznego. Wszystkie części latarki, wraz z odpowiednimi obwodami elektrycznymi, są montowane w obudowie o niewielkich rozmiarach i masie, zapewniającej niezbędną ochronę żarówce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zaświeć latarkę, bo jest tak ciemno, że nic nie widać.

 (1.1) Sokista świecił mi latarką prosto w oczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtarka, AS: latarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos.

:: zdrobn. latarenka ż., latareczka ż.

:: zgrub. latarnia ż.

 przym. latarniowy, latarkowy, latarniany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lampka; przest. bateryjka; gw-pl|Górny Śląsk|taszlampa.

Wiktionary


latarkowy

latarka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z latarką, dotyczący latarki

Wiktionary

Patrz:

latarka

Powiązane:

 rzecz. latarka ż., latarenka ż., latareczka ż.

Wiktionary


latarnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lampa przeznaczona do oświetlania otwartej przestrzeni

 (1.2) lampa przeznaczona do wysyłania sygnałów świetlnych

 (1.3) archit. cylinder na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi wnętrze;

 (1.4) łow. łeb wilka

 (1.5) jeźdz. rodzaj odmiany na głowie konia – szeroka jasna plama obejmująca chrapy i oczy

 (1.6) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pogard. swawolnica, niecnota

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (2.1) łow. lm. latarnie: oczy wilka

Wiktionary

  • latarnia – przenośne źródło światła
  • latarnia (architektura) – konstrukcja na kopule/dachu z otworami/oknami oświetlającymi pomieszczenie nią/nim przekryte;
  • latarnia morska – znak nawigacyjny: wieża umieszczona na brzegu wysyłająca znaki świetlne;
  • latarnia lotnicza – światło naziemne pomocne w nocnej nawigacji lotniczej;
  • latarnia uliczna – lampa, mająca za zadanie oświetlać ulice, chodniki i drogi;
  • latarnia Arystotelesa – aparat gębowy jeżowców;
  • Latarnia – twierdza u ujścia Wisły, znana obecnie jako Twierdza Wisłoujście.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ponieważ stało się to wśród burzy, przypuszczano, że nieszczęśliwy musiał podejść nad sam brzeg skalistej wysepki, na której stoi latarnia, i został spłukany przez bałwan.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtarʲɲa, AS: latarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarniarz mos., latarnik m., latarka ż., latarnica ż., latarenka ż., latarniowiec m.

 przym. latarniany, latarniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) lampy

Wiktionary


latarniany

latarnia; latarniowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z latarnią, dotyczący latarnii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos., latarnia ż., latarniowiec mrz., latarka ż., latarenka ż.

 przym. latarniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) latarniowy

Wiktionary


latarniarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba nosząca latarnie przy karawanie

 (1.2) przest. rzem. rzemieślnik wytwarzający latarnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos./mrz., latarnia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) latarnik

Wiktionary


latarnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. obraź. pejor. prostytutka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnia nmos./ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ulicznica

Wiktionary


latarnictwo

wiedza związana z funkcjonowaniem i obsługą latarni morskich


SJP.pl


latarniczka

latarnik


SJP.pl

Patrz:

latarnik

latarnik

1. osoba obsługująca latarnię morską;
2. dawniej: pracownik zajmujący się zapalaniem latarni ulicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mors. osoba, która nadzoruje pracę latarni morskiej

 (1.2) hist. osoba, która zapala i gasi latarnie uliczne

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) ent. nazwa systematyczna|Fulgora lanternaria|Linnaeus., neotropikalny pluskwiak z podrzędu fulgorokształtnych

 (2.2) ent. książk. świecący, latający nocą owad

Wiktionary

  • latarnik – osoba obsługująca latarnię morską
  • latarnik uliczny – osoba codziennie zapalająca o zmierzchu i gasząca o świcie gazowe latarnie uliczne
  • latarnik (Fulgora) – rodzaj owadów z rzędu pluskwiaków
  • latarnik – w mitologii śląskiej – błędny ogień
  • latarnik – w turystyce kajakowej, osoba lub osada płynąca na końcu spływu kajakowego

Wikipedia

Przykłady

 (2.2) Z rozlewów, które czyniła rzeka poniżej wodospadu, dochodziło niespokojne rechotanie żab i melancholijne kumkania ropuch, a podobne do wielkich błędnych gwiazd latarniki przelatywały z brzegu na brzeg między kępami bambusów i arumów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnia ż., latarka ż., latarenka ż., latarniarz mos., latarniowiec mrz.

 przym. latarniany, latarniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) latarnik surynamski

Wiktionary


latarniki

1. osoba obsługująca latarnię morską;
2. dawniej: pracownik zajmujący się zapalaniem latarni ulicznych


SJP.pl

  • latarniki – polska nazwa zwyczajowa ryb z rodzaju Priacanthus
  • Latarniki (serial animowany) – brytyjsko-amerykański serial animowany

Wikipedia


latarniowiec

statek spełniający rolę latarni morskiej, zakotwiczony w sąsiedztwie groźnych przeszkód morskich; statek latarniowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mar. statek, na którym zainstalowano latarnię morską;

Wiktionary

Latarniowiec – statek wodny pełniący funkcję latarni morskiej, pływający znak nawigacyjny zakotwiczany w miejscu, gdzie budowa latarni morskiej jest niemożliwa albo nieopłacalna.

Oprócz światła o pewnej charakterystyce (nie może jednak z powodu ruchu obrotowego statku występować światło sektorowe), latarniowce wyposażano w dźwiękowy sygnał mgłowy, później w radiolatarnie i transponder Racon. Geograficzny zasięg widoczności światła latarniowców nie jest duży ze względu na niskie wzniesienie światła nad poziom morza. Informacje o latarniowcach znajdują się w spisach świateł i publikacjach nautycznych (locjach).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos./mrz., latarnia ż.

 przym. latarniany

Wiktionary


latarniowy

1. latarnia; latarniany;
2. statek latarniowy - statek spełniający rolę latarni morskiej, zakotwiczony w sąsiedztwie groźnych przeszkód morskich; latarniowiec


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z latarnią, dotyczący latarnii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latarnik mos., latarnia ż., latarniowiec mrz., latarka ż., latarenka ż.

 przym. latarniany

Wiktionary


latasiewicz

nazwisko


SJP.pl


latawce

potocznie: człowiek o hulaszczym trybie życia, często postępujący lekkomyślnie; hulaka, trzpiot, lekkoduch


SJP.pl

Latawce, skóroskrzydłe (Dermoptera) – rząd nadrzewnych, roślinożernych ssaków w infragromadzie łożyskowcowych (Placentalia), do którego zaliczana jest jedna współcześnie żyjąca rodzina: lotokotowate (Cynocephalidae) oraz dwie wymarłe: Mixodectidae i Plagiomenidae. Skóroskrzydłe występują w Azji Południowo-Wschodniej.

Wikipedia


latawcowy

latawiec


SJP.pl

Patrz:

latawiec

latawica

potocznie: kobieta niewyznająca żadnych zasad moralnych; prowadząca rozwiązły tryb życia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obraź. kobieta szukająca rozrywek poza domem

 (1.2) obraź. kobieta prowadząca rozwiązły tryb życia

Wiktionary

Latawiec (w wersji żeńskiej: latawica) – demon z wierzeń słowiańskich, utożsamiany z duszami dzieci poronionych (później nieochrzczonych). Latawce wyobrażano sobie w postaci czarnych ptaków, identyfikowano je z wiatrem i wirami powietrznymi. Latawce ginęły podczas burzy, zabijane przez pioruny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie wiem czy pamiętasz, ale poprzednio pisałem ci, że wróciła do niego jego żona-latawica i któregoś wieczoru zastał ją nagusieńką w swoim łóżku. Od tego czasu chroni się przed nią u swojej matki.

 (1.2) Zadzwonił do mnie kolega i powiedział, że widział mnie z nią. Powiedział mi, że tracę czas i spotykam się z latawicą. Początkowo mu nie wierzyłem, z czasem zacząłem się zastanawiać, że wszystko poszło szybciej niż zwykle…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latawiec m., latanie n.

 czas. latać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kurwiszon, lambadziara; reg. śl. gónka., reg. śl. hadra.

Wiktionary


latawiec

potocznie: człowiek o hulaszczym trybie życia, często postępujący lekkomyślnie; hulaka, trzpiot, lekkoduch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zabawka w kształcie czworokąta, zrobiona z drewna i papieru lub płótna, która lata na wietrze na uwięzi;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) rozrywkowy człowiek, zwykle przebywający poza domem

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (3.1) mitsłow. powietrzny demon powstały z człowieka zmarłego nagłą przedwczesną śmiercią

 (3.2) daw. szybko biegnący koń

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas zabawy zerwała się linka i latawiec odleciał w siną dal.

 (2.1) Mój brat to prawdziwy latawiec – znów wrócił nad ranem od dziewczyny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtavʲjɛt͡s, AS: latavʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latanie n., lotnia ż.

:: fż. latawica ż.

 czas. latać ndk., lecieć ndk.

 przym. latawcowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. pozn. dracheta., gw-pl|Górny Śląsk|drach.

Wiktionary


latała

1. unosić się w powietrzu
2. odbywać podróż w samolocie lub innej latającej maszynie
3. biegać, uganiać się


SJP.pl


latek

zdrobnienie od: lato


SJP.pl


lateks

wodna koloidalna zawiesina kauczuku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. koloidalny roztwór kauczuku w cieczy;

 (1.2) techn. każdy roztwór koloidalny dowolnego polimeru

 (1.3) pot. materiał z cienkiej, miękkiej gumy stosowany m.in. na rękawiczki higieniczne, specjalne ubrania i prezerwatywy

 (1.4) środ. harc. materac podgumowany

Wiktionary

Lateks – koloidalny roztwór kauczuku naturalnego (lateks naturalny) lub syntetycznego (lateks syntetyczny) w substancji płynnej. W nomenklaturze przemysłu chemicznego wyraz „lateks” określa wszelkie emulsje polimerów, w tym gumy syntetyczne i plastiki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) lateks naturalny / syntetyczny

synonimy.

 (1.1) mleczko kauczukowe

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lateksówka ż.

 przym. lateksowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|nłac|lateks. < etym|łac|lateks. → wilgoć, płyn < prawdop. od etym|gr|λάταξ. → resztki wina w kielichu

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) latex

* arabski: (1.1) لاتكس

* bengalski: (1.1) দুগ্ধ, দুধ

* chorwacki: (1.1) lateks

* czeski: (1.1) latex

* estoński: (1.1) lateks

* fiński: (1.1) lateksi

* francuski: (1.1) latex

* galicyjski: (1.1) látex m.

* gruziński: (1.1) ლატექსი

* hiszpański: (1.1) látex m.

* ido: (1.1) latexo

* indonezyjski: (1.1) getah

* łotewski: (1.1) latekss

* nowogrecki: (1.1) κόμμι n., λατέξ n.

* portugalski: (1.1) látex

* rosyjski: (1.1) латекс m.

* serbsko-chorwacki: (1.1) lateks m.

* turecki: (1.1) lateks

* węgierski: (1.1) latex

* włoski: (1.1) latice m., lattice m.

źródła.

== lateks (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|lǎteks.

 dzielenie|la|teks.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) lateks

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlatɛks, AS: lateks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lateksówka ż.

 przym. lateksowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mleczko kauczukowe

Wiktionary


lateksowy

przymiotnik

 (1.1) związany z lateksem, dotyczący lateksu

 (1.2) wykonany z lateksu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlatɛˈksɔvɨ, AS: lateksovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lateks m., lateksówka ż.

Wiktionary


latem

przysłówek czasu

 (1.1) w czasie trwania lata

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: lato

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Latem najlepiej jest się zakochać.

 (2.1) Zawsze z latem wracają piegi na mój nos.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlatɛ̃m, AS: latẽm

Wiktionary

Powiązane:

 zob. lato.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) w lato, na lato

Wiktionary


latencja

1. okres utajnienia, nieujawnienia się choroby, popędu seksualnego u dzieci itp.;
2. okres od momentu zadziałania bodźca do chwili pojawienia się reakcji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) inform. opóźnienie czasowe podczas przesyłania informacji

 (1.2) med. okres czasu, w którym dana choroba czy popęd nie ujawnia się

Wiktionary

  • latencja – opóźnienie działania programu komputerowego
    • CAS latency – czas dostępu do kolumny danych pamięci RAM
  • latencja – czas między zakażeniem a wystąpieniem objawów choroby
    • latencja wirusów – stadium utajenia wirusa
  • latencja – wyciszenie tendencji i potrzeb seksualnych

Wikipedia

Powiązane:

 przysł. latentnie

 przym. latentny

Wiktionary


latenizacja

Wikipedia


lateński

okres lateński - drugi okres epoki żelaza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) archeol. hist. związany z okresem w dziejach Europy obejmującym mniej więcej ostatnie pięć wieków p.n.e., jak również z kulturą rozwijającą się w tym okresie

Wiktionary


latensyfikacja

zwiększenie czułości filmu przez naświetlanie go bardzo słabym światłem przed wywoływaniem


SJP.pl

Latensyfikacja - metoda zwiększenia czułości filmu fotograficznego polegająca na wstępnym naświetleniu filmu bardzo słabym światłem.

Wikipedia


latentnie

przysłówek

 (1.1) med. psych. wet. w sposób utajony, ukryty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ilość DNA mutanta w latentnie zakażonym zwoju była wielokrotnie mniejsza w porównaniu z ilością DNA w zwoju latentnie zakażonym dzikim szczepem wirusa.

 (1.1) Możliwości uwalniania stad świń latentnie zakażonych Herpesvirus suis typ 1 przy użyciu szczepionek delecyjnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latencja ż.

 przym. latentny

Wiktionary


latentny

w medycynie: utajony, ukryty, bezobjawowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) med. psych. wet. utajony, ukryty, bezobjawowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wspólną cechą tych wirusów jest indukcja silnej odpowiedzi humoralnej, obecność prowirusowego DNA zintegrowanego z genomem zakażonej komórki oraz wywoływanie zakażeń o charakterze latentnym.

 (1.1) Gruźlica i latentne zakażenie prątkami gruźlicy u dzieci.

 (1.1) Tak rozumiana cecha ma charakter latentny - nie można jej bezpośrednio zaobserwować, posiada status zmiennej pośredniczącej między bodźcem a reakcją.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latencja ż.

 przysł. latentnie

Wiktionary


lateralizacja

stan, w którym narządy jednej strony ciała dominują czynnościowo nad stroną przeciwną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. asymetria czynnościowa określonej, prawej lub lewej, strony ciała;

Wiktionary

Lateralizacja, inaczej stronność – asymetria czynnościowa prawej i lewej strony ciała ludzkiego, która wynika z różnic w budowie i funkcjach obu półkul mózgowych. Wyraża się np. większą sprawnością ruchową prawych kończyn niż lewych, a także rejestrowaniem przez mózg większej liczby bodźców zmysłowych dochodzących z jednej strony ciała.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. lateralność ż., bilateralność ż.

 czas. lateralizować ndk.

 przym. lateralny, bilateralny, trilateralny, lateralizacyjny

 przysł. lateralnie, bilateralnie, trilateralnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stronność

Wiktionary


lateralność

lateralny


SJP.pl

Patrz:

lateralny

lateralny

boczny


SJP.pl


lateran

zespół pałacowo-kościelny w Rzymie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. zespół pałacowo-kościelny w Rzymie;

Wiktionary

Lateran (wł. Laterano) – zespół architektoniczno-urbanistyczny w Rzymie, w rione Monti, wzniesiony w IV w. przez cesarza Konstantyna I Wielkiego na gruntach rzymskiej rodziny Lateranów.

Wówczas powstał kościół pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela (później przemianowywany dwukrotnie na kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty). Przebudowany pałac Laterański oraz kościół cesarz podarował papieżom, którzy gospodarowali tam do 1308. Od 11 lutego 1929 roku rezydencją papieską został Watykan. W 1308 roku pałac i kościół spłonęły, zostały jednak odbudowane, a bazylika św. Jana na Lateranie jest katedrą biskupa Rzymu, czyli papieża.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W bazylice na Lateranie odprawiona została msza święta.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. laterański

Wiktionary


laterański

przymiotnik od: Lateran


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Lateranu, związany z Lateranem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zasady te przyjęto na soborze laterańskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lateran m.

Wiktionary


laterna

1. gatunek ryby z rodziny skarpiowatych;
2. przeszklone pomieszczenie w szczycie latarni morskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. górna część latarni morskiej mieszcząca źródło światła i układ optyczny

Wiktionary

  • laterna – pomieszczenie latarni morskiej
  • laterna – gatunek ryby z rodziny skarpiowatych
  • laterna magica (latarnia czarnoksięska) – aparat projekcyjny

Wikipedia


lateryt

skała alitowa; skała osadowa o czerwonej lub pstrej barwie


SJP.pl

Wikipedia


laterytyzacja

rodzaj wietrzenia chemicznego polegającego na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych w warunkach gorącego, wilgotnego klimatu; wietrzenie laterytowe, lateryzacja


SJP.pl

Lateryzacja, laterytyzacja – proces wietrzenia chemicznego polegający na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych, zachodzący w warunkach gorącego i wilgotnego klimatu.Wytworzone w procesie laterytyzacji tlenki i wodorotlenki glinu oraz tlenki żelaza i wodorotlenki żelaza pozostają na miejscu, natomiast krzemionka zostaje odprowadzona.

Wikipedia


lateryzacja

rodzaj wietrzenia chemicznego polegającego na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych w warunkach gorącego, wilgotnego klimatu; wietrzenie laterytowe; laterytyzacja


SJP.pl

Lateryzacja, laterytyzacja – proces wietrzenia chemicznego polegający na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych, zachodzący w warunkach gorącego i wilgotnego klimatu.Wytworzone w procesie laterytyzacji tlenki i wodorotlenki glinu oraz tlenki żelaza i wodorotlenki żelaza pozostają na miejscu, natomiast krzemionka zostaje odprowadzona.

Wikipedia


latex

[czytaj: latech lub lejtech] komputerowy system do składu tekstu i dokumentów tekstowo-graficznych


SJP.pl

  • LaTeX – system składu tekstowego
  • lateks – surowiec roślinny

Wikipedia


latimeria

ryba z podgromady trzonopłetwych, jedyny żyjący przedstawiciel tej grupy (tzw. "żywa skamieniałość"), występujący w Oceanie Indyjskim u wybrzeży Afryki Wschodniej


SJP.pl

Latimeria – rodzaj drapieżnych ryb mięśniopłetwych obejmujący współcześnie żyjące gatunki z podgromady ryb trzonopłetwych, uważanej przez długi czas za wymarłą ponad 60–70 mln lat temu. Latimerie bywają nazywane żywymi skamieniałościami.

Wikipedia


latimeriokształtne

rząd ryb mięśniopłetwych; celakantokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne


SJP.pl

Celakantokształtne, latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne (Coelacanthiformes) – rząd ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii), obejmujący liczne gatunki znane ze śladów kopalnych, w tym dwa, które przetrwały do czasów współczesnych. Charakteryzują się dyficerkalną płetwą ogonową, złożoną z 3 płatów (jeden na końcu płetwy i dwa symetrycznie rozłożone), obecnością zewnętrznych nozdrzy (brak nozdrzy tylnych). Przednia płetwa grzbietowa położona przed środkiem korpusu.

Wikipedia


latina

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech, w regionie Lacjum;

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w regionie Lacjum;

Wiktionary

Latina (dawniej Littoria) – miasto we Włoszech, w regionie Lacjum, siedziba władz administracyjnych prowincji Latina. Liczy 108 711 mieszkańców i jest drugim co do wielkości miastem regionu. Zostało założone w 1932 roku, gdy otaczające dzisiejszą Latinę bagna zostały osuszone.

Latina graniczy z gminami: Aprilia, Cisterna di Latina, Nettuno, Pontinia, Sabaudia, Sermoneta i Sezze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Latinie kilkunastu burmistrzów uroczyście zawiązało porozumienie na rzecz wspierania i ochrony miasteczek, które reprezentują. Co je - i ponad setkę podobnych w całych Włoszech - łączy? Powstały w epoce Duce, w ramach narodowego programu „miasta od podstaw”.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Littoria (przed 1946)

Wiktionary


latitudynaryzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. teol. pogląd religijny relatywizujący drogi osiągnięcia zbawienia, przyzwalający tym samym każdemu na zmianę wyznawanej religii lub wyznania według własnej woli

Wiktionary

Modernizm – nurt w filozofii i teologii katolickiej przełomu XIX i XX wieku.

Głównymi przedstawicielami modernizmu katolickiego byli teologowie Alfred Loisy, autor książki L'Évangile et l'Église (1902) oraz George Tyrrell, a także filozofowie Maurice Blondel i Édouard Le Roy, jednak żaden z nich nie używał nazwy "modernizm" w odniesieniu do swoich poglądów. Do tego nurtu zaliczano też do pewnego stopnia historyka chrześcijaństwa Louisa Duchesne’a.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Latitudynaryzm mówi, że jeden odłam chrześcijan uzupełnia inny.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. latitudynarystyczny

Wiktionary


latium

dawna nazwa Lazio, niewielkiej krainy w środkowej Italii


SJP.pl


latka

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zdrobn. od: lata

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lata nmos., latko n.

Wiktionary


latko

zdrobnienie od: lato


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzad. zdrobn. lato (pora roku)

 (1.2) zdrobn. lato (daw. rok)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlatkɔ, AS: latko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lato n., lata nmos., latka nmos., letnisko n., polecie n.

 przym. letniskowy

Wiktionary


latkowski

nazwisko


SJP.pl


lato

pora roku pomiędzy wiosną a jesienią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pora roku, charakteryzująca się najwyższymi temperaturami;

 (1.2) daw. rok

Wiktionary

Lato – jedna z czterech podstawowych pór roku w przyrodzie, w strefie klimatu umiarkowanego. Charakteryzuje się najwyższymi temperaturami powietrza w skali roku. W świecie roślin jest to okres dojrzewania nasion i owoców, a w świecie zwierząt jest to okres wydawania na świat nowego pokolenia i przygotowania go do samodzielnego życia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lato to najgorętsza pora roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlatɔ, AS: lato

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latko n., polecie n., letnik m., letnisko n., lata nmos., letniość ż.

 przym. letni, leciwy, letniskowy

 przysł. letnio, latoś

 przyr. -letni

 temsłow. -lecie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) pora roku

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. latko n., polecie n., letnik m., letnisko n., lata nmos., letniość ż.

 przym. letni, leciwy, letniskowy

 przysł. letnio, latoś

 przyr. -letni

 temsłow. -lecie

frazeologia.

 babie lato • na to jak na lato • przysłowia: gdy na Wincentego i nawrócenie Pawła pogoda świeci, spodziewajcie się dobrego lata, dzieci • gdy słońce przygrzewa na Jana Dobrego, spodziewać się można lata pogodnego • kiedy w styczniu lato, w lecie zimno za to • kiedy w styczniu rośnie trawa, marna w lecie jest potrawa • kwiecień plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata • kwiecień plecień, bo przeplata: trochę zimy, trochę lata • po styczniu jasnym i białym będą w lato upały • święty Michał lato przekichał

etymologia.

 etym|prasł|*lěto.

 por. etymn|białor|лета., etymn|bośniacki|ljeto., etymn|bułg|лято., etymn|chorw|ljeto., etymn|czes|léto., etymn|kasz|lato., etymn|ros|лето., etymn|scs|лѣто., etymn|słc|leto. i etym2n|ukr|літо|лі́то.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|przedwiośnie|wiosna|przedlecie|lato|polecie|babie lato|jesień|przedzimie|zima.

 wikicytaty.

tłumaczenia.

 (1.2) zobtłum|rok.

* abazyński: (1.1) пхны

* abchaski: (1.1) аԥхын (āpxən), stara pisownia аҧхын (āpxən)

* adygejski: (1.1) гъэмафэ (ġămāfă)

* afrykanerski: (1.1) somer

* alabama: (1.1) lokba, lokbaha; (1.2) lokbaha

* albański: (1.1) verë ż.

* aleucki: (1.1) saqudaq, saaqudax

* amharski: (1.1) በጋ (bäga)

* angielski: (1.1) summer

* arabski: (1.1) صيف (ʂaif) m.

* aramejski: (1.1) ܩܝܛܐ m. (qayta)

* arumuński: (1.1) vearã ż.

* asamski: (1.1) গ্ৰীষ্ম (grishmô)

* asturyjski: (1.1) veranu m.

* awarski: (1.1) рии (rii)

* azerski: (1.1) yay

* baskijski: (1.1) uda

* baszkirski: (1.1) йәй (yäy)

* bengalski: (1.1) গ্রীষ্ম (grisshô)

* białoruski: (1.1) лета n. (ljeta)

* birmański: (1.1) နွေရာသီ (nwerasi)

* bośniacki: (1.1) ljeto n.

* bretoński: (1.1) hañv m. -où

* bułgarski: (1.1) лято n. (ljato)

* chiński standardowy: (1.1) 夏天 (xiàtiān), 夏季 (xiàjì)

* chorwacki: (1.1) ljeto n.

* czeczeński: (1.1) аьхке (äχke)

* czeski: (1.1) léto n.

* czirokeski: (1.1) ᎪᎨᏱ (gogeyi)

* czuwaski: (1.1) ҫу (śu), ҫулла (śulla)

* dalmatyński: (1.1) instuat m.

* dolnołużycki: (1.1) lěśe n.

* dolnoniemiecki: (1.1) Sommer m.

* duński: (1.1) sommer w.

* erzja: (1.1) кизэ (kize)

* esperanto: (1.1) somero

* estoński: (1.1) suvi

* farerski: (1.1) summar n.

* fiński: (1.1) kesä

* francuski: (1.1) été m.

* franko-prowansalski: (1.1) chôd-temps m., bon-temps m., étif m., étâf m., bôna sêson ż.

* friulski: (1.1) istât ż.

* fryzyjski: (1.1) simmer w.

* gagauski: (1.1) yaz

* galicyjski: (1.1) verán m., vran m.

* gocki: (1.1) 𐌰𐍃𐌰𐌽𐍃 (asans) ż.

* górnołużycki: (1.1) lěćo n.

* grenlandzki: (1.1) aasaq, stara pisownia aussaĸ

* gruziński: (1.1) ზაფხული (zapkhuli)

* gudźarati: (1.1) ઉનાળો m. (unāḷō)

* hebrajski: (1.1) קיץ m. (kajic)

* hindi: (1.1) ग्रीष्म m. (grīśm), गर्मी ż. (garmī)

* hiszpański: (1.1) verano m., estío m.

* ido: (1.1) somero

* indonezyjski: (1.1) musim panas

* inguski: (1.1) ахка (aχka)

* interlingua: (1.1) estate

* inuktitut: (1.1) ᐊᐅᔭ (auja)

* inupiak: (1.1) auraq

* irlandzki: (1.1) samhradh m.

* islandzki: (1.1) sumar n.

* japoński: (1.1) 夏 (なつ, natsu)

* jèrriais: (1.1) êté m.

* jidysz: (1.1) זומער m. (zumer)

* joruba: (1.1) ìgbà é̩rùnìgbà oru

* kabardyjski: (1.1) гъэмахуэ (ġămāx°ă)

* kałmucki: (1.1) зан (zan)

* kannada: (1.1) ಬೇಸಗೆ (bēsage)

* kantoński: (1.1) 夏天 (haa6 tin1), 夏季 (haa6 gwai3)

* karelski: (1.1) kezä

* karpatorusiński: (1.1) лїто n. (ljito)

* kaszubski: (1.1) lato

* kataloński: (1.1) estiu m.

* kazachski: (1.1) жаз (jaz)

* keczua: (1.1) ruphay killa

* khmerski: (1.1) គិម្ហន្ត (kɨmhɑn)

* kirgiski: (1.1) жай (cay)

* komi-permiacki: (1.1) гожӧм (gožöm)

* koreański: (1.1) 여름 (yeoreum)

* kornijski: (1.1) hav m.

* krymskotatarski: (1.1) yaz

* laotański: (1.1) ຣະດູຮ້ອນ (ra dū hǭn)

* lezgiński: (1.1) гад (gad)

* litewski: (1.1) vasara ż.

* lojban: (1.1) crisa

* luksemburski: (1.1) Summer m.

* łaciński: (1.1) aestas ż.

* łatgalski: (1.1) vosora ż.

* łotewski: (1.1) vasara ż.

* macedoński: (1.1) лето n. (leto)

* malajalam: (1.1) വേനല്‍ക്കാലം (vēnal‍kkālaṃ)

* malajski: (1.1) musim panas

* malediwski: (1.1) ހޫނު މޫސުން (hūnu mūsun)

* malgaski: (1.1) fahavaratra

* maltański: (1.1) sajf m.

* maoryski: (1.1) raumati

* marathi: (1.1) उन्हाळा m. (unhāḷā)

* maryjski: (1.1) кеҥеж

* mirandyjski: (1.1) berano m.

* moksza: (1.1) киза (kiza)

* mongolski: (1.1) зун (zun)

* nawaho: (1.1) shį́

* nepalski: (1.1) गमीर (gamīr)

* niderlandzki: (1.1) zomer m.

* niemiecki: (1.1) Sommer m.

* normandzki: (1.1) étaï m.

* norweski (bokmål): (1.1) sommer m.

* norweski (nynorsk): (1.1) sommar m., sumar m.

* nowogrecki: (1.1) καλοκαίρι n. (kalokaíri), θέρος n. (théros)

* occidental: (1.1) estive

* orija: (1.1) ଖରାଦିନ (kharādina)

* ormiański: (1.1) ամառ (amaṙ)

* osetyjski: (1.1) сӕрд (særd)

* pendżabski: (1.1) ਗਰਮੀ ż. (garmī)

* perski: (1.1) تابستان (tâbestân), هامین (hâmin)

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|lato. ,. PJM|lato 2.}}

* południowoałtajski: (1.1) јай (cay)

* portugalski: (1.1) verão m.

* północnolapoński: (1.1) geassi

* prowansalski: (1.1) estiu m.

* romansz: (1.1) stad m., sted m.

* rosyjski: (1.1) лето

* rumuński: (1.1) vară

* sanskryt: (1.1) ऊष्ण (ūṣṇa)

* serbski: (1.1) лето n. (leto)

* sindhi: (1.1) اوُنہارو (ūnhārō)

* skolt: (1.1) ǩieʹss

* slovio: (1.1) Leto (Лето)

* słowacki: (1.1) leto n.

* słoweński: (1.1) poletje n.

* staroangielski: (1.1) sumor m.

* staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) лѣто n.

* starofrancuski: (1.1) esté m.

* starogrecki: (1.1) θέρος n. (théros)

* staronordyjski: (1.1) sumar n.

* staroormiański: (1.1) ամառն (amaṙn)

* staroruski: (1.1) лѣто n.

* starosaksoński: (1.1) sumar m.

* staro-wysoko-niemiecki: (1.1) sumar m.

* suahili: (1.1) kiangazi

* syngaleski: (1.1) ගිම්හාන ඍතුව (gimhāna ṛtuva)

* szkocki: (1.1) simmer

* szkocki gaelicki: (1.1) samhradh m.

* szorski: (1.1) чайғы (çayğı)

* szwedzki: (1.1) sommar w.

* średnio-wysoko-niemiecki: (1.1) sumer m.

* tadżycki: (1.1) тобистон (tobiston)

* tagalski: (1.1) tag-aráw

* tajski: (1.1) ฤดูร้อน (ruedu ron)

* tamilski: (1.1) கோடை காலம் (kōṭai kālam)

* taos: (1.1) pȉléna

* telugu: (1.1) ఎండకాలము (eṃḍakālamu)

* tigrinia: (1.1) ሓጋይ (ḥagay)

* turecki: (1.1) yaz

* turkmeński: (1.1) tomus

* tybetański: (1.1) དབྱར་ཀ (dbyar.ka), དབྱར་ཁ (dbyar.kha)

* udmurcki: (1.1) гужем (gužem)

* ujgurski: (1.1) از (yaz)

* ukraiński: (1.1) літо n.

* urdu: (1.1) گرمی ż. (garmī), گریشم m. (grīśm), گرما ż. (garmā), صيف m. (ṣaif)

* uzbecki: (1.1) yoz

* volapük: (1.1) hitüp

* walijski: (1.1) haf m.

* waloński: (1.1) esté m.

* wenecki: (1.1) istà ż.

* węgierski: (1.1) nyár

* wietnamski: (1.1) mùa hè

* wilamowski: (1.1) zummer m., zumer m.

* włoski: (1.1) estate ż.

* wolof: (1.1) nawet

* xhosa: (1.1) ihlobo

* zulu: (1.1) ihlobo

źródła.

== lato (język fiński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) stodoła

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


latojsi

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zob. latosi.

Wiktionary


latolistek

latolistek cytrynek - gatunek motyla z rodziny bielinkowatych; listkowiec cytrynek


SJP.pl


latoń

nazwisko


SJP.pl


latona

w mitologii greckiej: matka Apollina i Artemidy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. zob. Leto.

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 639;

Wiktionary

  • Latona (Leto) – w mitologii greckiej jedna z tytanid, matka Apollona i Artemidy.
  • Latona – planetoida o numerze katalogowym 639
  • Latona – rodzaj małży z rodziny urąbkowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Latona porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtɔ̃na, AS: latõna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Leto

Wiktionary


latoperz

ssak z rodziny lotokotów; kolugo; lotokot


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Łowicz. zool. nietoperz

Wiktionary


latopierz

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) daw. lub gwara. ornit. pliszka

Wiktionary


latopis

autor kronik ruskich w XI-XVIII wieku; latopisarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. dziejopis

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) hist. staroruski rocznik dziejopisarski;

Wiktionary

Latopis (ukr. літопис, ros. летопись lub летописец, biał. летапіс) – średniowieczna księga dziejopisarska, ruski odpowiednik zachodnioeuropejskich kronik i annałów (roczników). Nazwa nawiązuje do narracji, która była prowadzona w ujęciu rocznym, a historia wydarzeń każdego roku, zwykle zaczynała się od słów „в лето”/„w roku”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: laˈtɔpʲis, AS: latopʹis

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latopisarz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) annał, rocznik

Wiktionary


latopisarski

dotyczący latopisarza, latopisarstwa


SJP.pl


latopisarstwo

na dawnej Rusi: zapis dziejów; kronikarstwo


SJP.pl


latopisarz

autor kronik ruskich w XI-XVIII wieku; latopis


SJP.pl


latopiyrz

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zool. nietoperz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przen. człowiek aktywny, szybki

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Taki latopiyrz to gibko wszycko pozałatwio.

Wiktionary


latorośl

1. inaczej: winorośl,
2. określenie na dorastające dziecko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. zob. winna latorośl.

 (1.2) przen. dziecko, młody potomek

 (1.3) bot. przest. młoda, tegoroczna roślina

 (1.4) bot. przest. młody, tegoroczny pęd rośliny

Wiktionary


latorózga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. gw-pl|Śląsk Cieszyński. latorośl

Wiktionary


latos

nazwisko


SJP.pl

przysłówek czasu

 (1.1) daw. dziś gwara. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) w tym, bieżącym roku

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Arkadiusz Latos – polski artysta rzeźbiarz
  • Barbara Latos – polska lekkoatletka
  • Edward Latos – polski lekarz pediatra
  • Tomasz Latos – polski polityk i lekarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Latoś żniwa będą opóźnione, bo dużo lało.

 (1.1) Latoś na polach z tej strony wsi były prawie same oziminy i bez to niewiela ludzi spotykał po drodze […]

 (1.1) (Śląsk Cieszyński) Jeszcze latoś Jewka bedzie miała wiesieli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. polecie n., lata lm nm., lato n., latos mzw., latosek mzw.

 przym. latosi

 przysł. letnio

Wiktionary


latosek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od latos

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na łące razem z krowami pasł się mały latosek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtɔsɛk, AS: latosek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latos mzw.

 przym. latosi

 przysł. latoś

Wiktionary


latosi

dawniej, dziś gwarowo: tegoroczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) daw. dziś gwara. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) tegoroczny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latosek m., latos m.

 przysł. latoś

Wiktionary


latosiński

nazwisko


SJP.pl


latoszek

nazwisko


SJP.pl

Latoszek – część miasta (od 1961) i osiedle w południowej części Wyszkowa (województwo mazowieckie).

Wikipedia


latoszyn

Latoszyn – wieś uzdrowiskowa w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Dębica.

Jest miejscowością położoną na pograniczu dwóch jednostek fizyko-geograficznych: Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Geologicznie Latoszyn leży na granicy dwóch jednostek tektonicznych Zapadliska Przedkarpackiego oraz Karpat Zewnętrznych. Przez miejscowość Latoszyn przepływa potok Ostra. Jest to prawobrzeżny dopływ Wisłoki, którego źródła znajdują się w lasach Głobikowej. Podstawowy układ drogowy w Latoszynie stanowi droga krajowa nr 94 – zaliczana do szlaku międzynarodowego. Drugim pod względem ważności ciągiem komunikacyjnym w Latoszynie jest droga powiatowa nr 1301 "Dębica – Latoszyn – Braciejowa".

Wikipedia


latowice

  • Latowice – osada w woj. dolnośląskim, w pow. milickim, w gminie Milicz
  • Latowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrowskim, w gminie Sieroszewice

Wikipedia


latowicki

przymiotnik od: Latowice, Latowicz


SJP.pl


latowicz

nazwisko


SJP.pl

Latowicz – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Latowicz, leżące nad rzeką Świder.

Administracyjnie na terenie Latowicza utworzono trzy sołectwa: Latowicz I, Latowicz II, Latowicz III.

Wikipedia


latowiczanin

mieszkaniec Latowicza (miasta w Polsce)


SJP.pl


latowiczanka

mieszkanka Latowicza (miasta w Polsce)


SJP.pl


latowisko

regionalnie: letnisko; letowisko


SJP.pl


latowy

regionalnie: letni (mający miejsce w lecie, przeznaczony na lato, właściwy latu)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gw-pl|Poznań. letni (odnosi się do lata)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) letni

Wiktionary


latria

1. oddawanie czci boskiej komuś lub czemuś; kult;
2. w teologii katolickiej: cześć oddawana Bogu


SJP.pl


latrinalia

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) liter. teksty (oraz rysunki) o charakterze anonimowym umieszczane na ścianach toalet publicznych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moja praca magisterska porusza temat latrinaliów.

 (1.1) Na wykładach z humorem opowiadał o spotkanych tu i ówdzie latrinaliach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlatrʲĩˈnalʲja, AS: latrʹĩnalʹi ̯a

Wiktionary


latry

gwarowo:
1. wóz do nawozu;
2. boczne deski kładzione wzdłuż wozu, drabiny


SJP.pl


latryna

prowizoryczna ubikacja w postaci dołu, urządzana w warunkach polowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) prymitywna toaleta polowa, często w postaci drewnianej lub kamiennej konstrukcji z otworem na odchody, zwykle budowana w miejscach, gdzie nie ma możliwości zbudowania lepszej;

Wiktionary

Latryna lub wychodek – rodzaj toalety, w której odchody zbierają się w dole wykopanym w ziemi. Nie korzysta się w nich z wody albo używa się od jednego do trzech litrów w przypadku latryn spłukiwanych. Prawidłowo zbudowana i konserwowana latryna może ograniczyć rozprzestrzenianie się chorób dzięki zmniejszeniu ilości ludzkich odchodów, które dostają się do środowiska w wyniku defekacji na wolnym powietrzu. Ogranicza to przenoszenie czynników chorobotwórczych przez muchy z odchodów na jedzenie. Patogeny należą do głównych czynników wywołujących biegunkę zakaźną i pasożytnicze infekcje jelitowe. W 2011 r. biegunka zakaźna doprowadziła do śmierci około 0,7 miliona dzieci poniżej piątego roku życia i była powodem 250 milionów opuszczonych dni szkolnych. Latryny stanowią najtańszą metodę odseparowania odchodów od ludzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) O szóstej wieczorem żołnierze dostają gulasz z kartoflami, o pół do dziewiątej idzie wojsko do latryny, żeby się wyknocić, o dziewiątej idzie spać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtrɨ̃na, AS: latrna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) toaleta, ustęp, sracz, wychodek, klop, kibel, bardacha, reg. śl. haziel.

Wiktionary


latrynowy

latryna


SJP.pl

Patrz:

latryna

latte

[czytaj: LAte] napój kawowy otrzymywany przez uzupełnienie kawy espresso spienionym mlekiem; café latte


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki

 (1.1) pot. kulin. kawa espresso z dużą ilością mleka krowiego lub roślinnego, zazwyczaj w stosunku 1 do 2

Wiktionary

Caffè latte [kafˈfɛ ˈlatte], w skrócie często nazywana latte – włoski napój kawowy powstający w wyniku wlania spienionego ciepłego mleka do kawy espresso. Kawa latte składa się z równych proporcji mleka i kawy. Piana na tej kawie powinna mieć 1 cm grubości. Kawę latte podaje się w wysokiej szklance, na spodku i z długą łyżeczką. W odróżnieniu od latte macchiato, która składa się z dwóch warstw, podczas przyrządzania kawy latte mleko wlewa się szybko, by zmieszało się z kawą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zamówiliśmy dwie latte i jedną szarlotkę.

 (1.1) Ciekawy pomysł z syropem… Choć ja chyba pozostanę przy niesłodzonej latte, a syrop może zrobię kiedyś do naleśników czy racuchów.

Wiktionary


latusek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dominika Latusek-Jurczak (ur. 1981) – polska teoretyk zarządzania
  • Paweł Latusek (1910-1973) – polski biskup rzymskokatolicki

Wikipedia


latuszek

nazwisko


SJP.pl


latyczów

Latyczów (ukr. Летичів, Łetycziw) – osiedle typu miejskiego w środkowej części Ukrainy, w obwodzie chmielnickim, w rejonie chmielnickim, siedziba hromady. 10 244 mieszkańców (2020).

Wikipedia


latyfundialny

przymiotnik od: latyfundium


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący latifundium

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latyfundium n.

Wiktionary


latyfundium

duża posiadłość ziemska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. duża posiadłość ziemska (szczególnie w starożytnym Rzymie)

Wiktionary

Latyfundium – ogromna posiadłość ziemska należąca do jednej osoby lub organizacji, np. religijnej, stanowiąca podstawę potęgi materialnej i znaczenia politycznego jej właściciela.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żądał, aby wszyscy wezwani wysłali natychmiast rodziny do swoich latyfundiów, albo w każdym razie daleko od stolicy Wicekrólestwa, a sami przenieśli się do Pałacu, gdzie będą należycie doglądani przez wicekrólewską służbę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlatɨˈfũndʲjũm, AS: latyfũndʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latyfundysta m., latyfundystka ż.

 przym. latyfundialny

Wiktionary


latyfundysta

właściciel majątku ziemskiego w Ameryce Południowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) właściciel latyfundium

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latyfundium n.

Wiktionary


latyfundystka

latyfundysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) właścicielka latyfundium

Wiktionary

Patrz:

latyfundysta

Powiązane:

 rzecz. latyfundium n.

Wiktionary


latyn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) staroż. etn. członek starożytnego ludu zamieszkującego Lacjum;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z języka Latynów wyrosła łacina, która stała się językiem urzędowym imperium i fundamentem kultury europejskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lacjum n., Latyńczyk mos., latynizacja ż., latynizm mrz., latynista mos., latynistka ż., latynistyka ż., latynizator mos., latynizowanie n., zlatynizowanie n.

:: fż. Latynka ż.

 czas. latynizować ndk., latynizować się ndk., zlatynizować dk., zlatynizować się dk.

 przym. latyński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Latyńczyk

Wiktionary


latyńczycy

plemię italskie zamieszkujące rejony ujścia Tybru i Gór Albańskich; Latynowie


SJP.pl


latyńczyk

mieszkaniec Lacjum (regionu lub krainy)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) staroż. rdzenny mieszkaniec Lacjum

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lacjum n., Latyn mos.

:: fż. Latynka ż.

 przym. latyński

 czas. latynizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Latyn

Wiktionary


latynista

znawca łaciny, literatury i kultury starożytnego Rzymu, nauczyciel języka łacińskiego; łacinnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) znawca łaciny i kultury rzymskiej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlatɨ̃ˈɲista, AS: latỹńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latynizacja ż., latynizm mrz., Lacjum n.

:: fż. latynistka ż.

 przym. latyński

 czas. latynizować

Wiktionary


latynistka

znawczyni języka łacińskiego, literatury i kultury starożytnego Rzymu; nauczycielka języka łacińskiego; łacinniczka


SJP.pl


latynistyczny

latynistyka


SJP.pl

Patrz:

latynistyka

latynizacja

1. poddawanie kogoś albo czegoś wpływom łaciny;
2. nadawanie formom językowym postaci łacińskiej, przekład na łacinę;
3. zapis alfabetem łacińskim tekstu napisanego w innym alfabecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. poddawanie wpływowi języka łacińskiego lub cywilizacji łacińskiej; uleganie takiemu wpływowi

 (1.2) książk. tłumaczenie (najczęściej nazwy własnej lub terminu) na język łaciński, nadawanie wyrazowi postaci językowej łacińskiej

Wiktionary

Latynizacja – termin przyjmujący różne znaczenia:

  • latynizacja – poddawanie kogoś albo czegoś wpływom łaciny (odpowiednik np. polonizacji czy germanizacji); zob. też latynizm
  • latynizacja – nadanie formom z danego języka postaci łacińskiej lub dokonanie przekładu na łacinę (np. Universitas Varsoviensis, Johannes Hevelius, Vratislavia)
  • latynizacja – proces konwersji pisma niebędącego alfabetem łacińskim na alfabet łaciński. Przykładowe metody latynizacji to:
    • Hanyu pinyin i Wade-Giles dla pisma chińskiego
    • latynizacja McCune'a-Reischauera dla alfabetu koreańskiego
    • transkrypcja Hepburna, Nihon-shiki, Kunrei, JSL, ALA-LC dla pisma japońskiego

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Za czasów rzymskich nastąpił szybki rozwój cywilizacyjny Galii i postępująca latynizacja jej mieszkańców.

     (1.2) Forma „Cracovia” powstała w wyniku latynizacji polskiej nazwy „Kraków”.

     (1.2) W dawnej Polsce modna była latynizacja nazwisk, szczególnie wśród literatów.

     (1.3) Istnieją dwie powszechnie używane latynizacje pisma chińskiego: system Wade’a-Gilesa oraz pinyin.

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. Latyn mos., Latynos mos., latynizm mrz., latynista mos., latynistka ż., latynizowanie n., latynizator mos., Lacjum n.

     przym. latyński

     czas. latynizować ndk., zlatynizować dk.

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.2) latynizowanie

     (1.3) romanizacja

    Wiktionary


latynizator

ten, kto poddaje kogoś lub coś wpływom kultury i języka łacińskiego


SJP.pl


latynizm

wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na łacinie albo z niej przejęte


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka łacińskiego;

Wiktionary

Latynizm (od łac. latinus „łaciński”) – zapożyczenie z łaciny, zwykle w postaci wyrazu, frazy lub konstrukcji składniowej, rzadziej innego elementu (np. przyrostków typu -acja, -tor).

W językach współczesnych latynizmy i pseudolatynizmy (czyli wyrazy tworzone obecnie z wykorzystaniem morfemów łacińskich) są bardzo liczne i cechują się dużą produktywnością w międzynarodowej terminologii naukowej i technicznej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: laˈtɨ̃ɲism̥, AS: latńism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Latyn mos., Latynos mos., Lacjum n., latynista mos., latynistka ż., latynizacja ż., latynizowanie n., latynizator mos.

 przym. latyński

 czas. latynizować

Wiktionary


latynizować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zlatynizować)

 (1.1) kult. poddawać wpływom języka lub kultury łacińskiej

 (1.2) jęz. wprowadzać formy łacińskie do języka, nadawać formom językowym postaci łacińskie

 (1.3) książk. przekładać na łacinę

 (1.4) uczyć się łaciny

czasownik zwrotny niedokonany latynizować się (dk. zlatynizować się)

 (2.1) nabierać cech łacińskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Współcześni Koreańczycy, kiedy posługują się językami zachodnimi, latynizują swoje nazwiska na różne sposoby, najczęściej zmieniając ich wymowę tak, by była jak najbliższa ortografii języka angielskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Latynos mos., Lacjum n., Latyn mos., Latyńczyk mos., Latynka ż., latynizacja ż., latynizm mrz., latynista mos., latynistka ż., latynistyka ż., latynizator mos., latynizowanie n., zlatynizowanie n.

 czas. zlatynizować dk., zlatynizować się dk.

 przym. latyński

Wiktionary


latynizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|latynizować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Latyn mos., Latynos mos., zlatynizowanie n., latynizacja ż., latynizm mrz.

 czas. latynizować ndk., zlatynizować dk.

Wiktionary


latynka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) staroż. rdzenna mieszkanka Lacjum

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lacjum n.

:: fm. Latyńczyk mos., Latyn mos.

 przym. latyński

 czas. latynizować

Wiktionary


latynoamerykanistka

latynoamerykanista


SJP.pl

Patrz:

latynoamerykanista

latynoamerykanistyczny

związany z ogółem zagadnień dotyczących krajów latynoamerykańskich


SJP.pl


latynoamerykanizacja

poddawanie lub uleganie wpływom latynoamerykańskim


SJP.pl


latynoamerykański

dotyczący Ameryki Południowej (Łacińskiej); pochodzący z Ameryki Południowej; żyjący w Ameryce Południowej


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ameryką Łacińską, dotyczący Ameryki Łacińskiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Ameryka Łacińska ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) latynoski, łacińskoamerykański

Wiktionary


latynos

człowiek pochodzący z Ameryki Południowej lub Środkowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. mężczyzna lub chłopiec z któregoś kraju Ameryki Łacińskiej;

Wiktionary

Latynosi – zbiorcze określenie narodów zamieszkujących Amerykę Łacińską i ich potomków na całym świecie. Czasami nazwa ta może się odwoływać do pochodzenia społecznego czy przynależności rasowej (w tym znaczeniu jest używana w krajach Ameryki Centralnej). W USA określenie Latino opisuje wszystkie osoby pochodzące z rejonu Ameryki Łacińskiej. Bywa mylnie stosowany zamiennie z terminem hispanic, który określa wyłącznie osoby pochodzące z krajów hiszpańskojęzycznych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. latynizacja ż., latynizowanie n., zlatynizowanie n., latynoskość ż., latynizm m., Latyn m., Latynka ż., latynistyka ż., latynista m., latynistka ż.

:: fż. Latynoska ż.

 czas. latynizować ndk., zlatynizować dk.

 przym. latynoski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Latynoamerykanin

Wiktionary


latynosi

mieszkańcy Ameryki Łacińskiej


SJP.pl

Latynosi – zbiorcze określenie narodów zamieszkujących Amerykę Łacińską i ich potomków na całym świecie. Czasami nazwa ta może się odwoływać do pochodzenia społecznego czy przynależności rasowej (w tym znaczeniu jest używana w krajach Ameryki Centralnej). W USA określenie Latino opisuje wszystkie osoby pochodzące z rejonu Ameryki Łacińskiej. Bywa mylnie stosowany zamiennie z terminem hispanic, który określa wyłącznie osoby pochodzące z krajów hiszpańskojęzycznych.

Wikipedia


latynoska

dotyczący Latynosów, charakterystyczny dla Latynosów


SJP.pl


latynoski

dotyczący Latynosów, charakterystyczny dla Latynosów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Latynosów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Latynos m.

Wiktionary


latynowie

plemię italskie zamieszkujące rejony ujścia Tybru i Gór Albańskich; Latyńczycy


SJP.pl

Latynowie, Latini (łac. Latini) – jedno z plemion italskich żyjące w regionie ujścia Tybru i Gór Albańskich, od którego pochodzi nazwa regionu Lacjum (Latium vetus).

Wikipedia


latyński

przymiotnik od: Lacjum


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Lacjum, Latynami (Latyńczykami)

 (1.2) dotyczący starożytnych Rzymian

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈtɨ̃j̃sʲci, AS: latĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lacjum n., Latyńczyk mos., Latyn mos., Latynka ż., latynizacja ż., latynizm m., latynista m.

 czas. latynizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) łaciński, romański

Wiktionary


latynus

Latynus (łac. Latinus) – postać z mitologii rzymskiej, król i eponim Lacjum, mąż Amaty, ojciec Lawinii. Istnieje kilka wersji jego genealogii:

  • według najdawniejszej z nich Latynus był synem Kirke i Odyseusza lub Kirke i Telemacha
  • według drugiej, ojcem Latynusa był italski bóg Faun, a matką – bogini miasta Minturnae, Marika.
  • według trzeciej, Latynus był synem Heraklesa i branki hiperborejskiej imieniem Palanto, od której ma pochodzić nazwa Palatynu. Herakles miał wydać ciężarną Palanto za Fauna, który wychował Latynusa.

Wikipedia


latyt

magmowa skała wylewna


SJP.pl

Latyt – skała magmowa, kwaśna, wylewna lub subwulkaniczna. Jego plutonicznym odpowiednikiem jest monzonit.

Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF latyt zajmuje pole 8.

W klasyfikacji TAS latyty wraz z benmoreitami zajmują pole S3 (trachyandezyty).

Wikipedia


latywać

latać od czasu do czasu


SJP.pl


lauba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ganek

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. altana

 (1.3) gw-pl|Górny Śląsk. wiatrołap

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. podcień

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Lauba w ogrodzie była czysta i pomalowana na zielono, a gdy słońce przypiekało, pachniało smołą.

 (1.4) Bedym na ciebie czakoł pod laubami na rynku.

Wiktionary


laubzega

cienka piłka służąca do wyrzynania otworów i wykrojów w drewnie; wyrzynarka; włośnica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piłka do drewna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|lałbzyga, lałbzega.

Wiktionary


lauda

włoska pieśń religijna o charakterze ludowym, rozpowszechniona w średniowieczu


SJP.pl

Litwa:

  • Lauda – rzeka
  • Lauda – region historyczny położony na północ od Kowna

Niemcy:

  • Lauda – dzielnica Lauda-Königshofen
  • Lauda – były urząd
  • Lauda – stacja kolejowa

Polska:

  • Lauda – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński

Wikipedia


laudacja

1. pochwała;
2. mowa pochwalna, np. okolicznościowa, pogrzebowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. mowa pochwalna

Wiktionary

Laudacja (łac. laudare – chwalić) – mowa pochwalna obrazująca zalety danej osoby, stosowana jako mowa okolicznościowa np. podczas pogrzebu (laudatio funebris), z okazji wręczania honorowego tytułu itp. W przypadku przesadnego zachwytu i nadmiaru pochlebstw można mówić o panegiryzmie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gratulacje odebrałem, stosowną laudację usłyszałem, a uścisk dłoni burmistrza wyrażał jak najcieplejsze uczucia.

 (1.1) Następnie nadszedł czas na laudacje nt. osób nagrodzonych i wręczenie im tytułów. W laudacji Marii Ollick przedstawiono nie tyle sylwetkę ww., co podkreślono jej wkład w propagowanie tradycji borowiackich poprzez wielokierunkową działalność i prezesurę w BTK.

Wiktionary


laudacyjny

związany z laudacją


SJP.pl


laudański

przymiotnik od: Lauda (1. miasto w Niemczech;
2. wieś w Polsce;
3.
a) rzeka na Litwie;
b) obszary w dorzeczu tej rzeki)


SJP.pl

Laudański (forma żeńska: Laudańska, liczba mnoga: Laudańscy; również Lawdański, Liawdański; lit. Liaudanskis, ros. Лявданский) – nazwisko toponimiczne o pochodzeniu litewskim.

Wikipedia


laudanum

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. farm. preparat w postaci nalewki alkoholowej na opium, używany zwłaszcza dawniej jako lek przeciwbólowy i przeciwkaszlowy, obecnie zaniechany ze względu na działanie uzależniające;

Wiktionary

Laudanum – dawna nazwa nalewki z opium, zawierająca około 10% opium (co odpowiada 1% morfiny).

W XVI wieku Paracelsus odkrył, że alkaloidy zawarte w opium są bardziej rozpuszczalne w alkoholu niż w wodzie. Początkowo każdy alkoholowy ekstrakt opium zwany był laudanum, a nazwę (od łac. laudare – chwalić) wprowadził sam Paracelsus. Jednakże dopiero Thomas Sydenham wprowadził laudanum szeroko do lecznictwa. Opublikował on w 1676 r. pracę Medical Observations Concerning the History and Cure of Acute Diseases, w której polecał laudanum w terapii licznych chorób (np. kaszel, biegunka, bezsenność) zapoczątkowując około 250-letni okres popularności laudanum. Na przestrzeni XVIII i XIX w. laudanum było środkiem stosowanym w leczeniu wielu – nawet banalnych – chorób, np. podawane było dzieciom, żeby je uciszyć. Popularność wynikała zarówno z faktu, że specyfik ten silnie uzależnia, jak i tym, że laudanum było tańsze od wina czy ginu, gdyż jako lek nie było objęte podatkiem akcyzowym. Dopiero w pierwszych latach XX wieku (Harrison Narcotics Tax Act, 1914) ograniczono stosowanie laudanum w związku z uznaniem go za narkotyk. Jego ofiarami były między innymi Mary Todd Lincoln, żona Abrahama Lincolna i Elizabeth Siddal, modelka prerafaelitów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zobaczyć tu można manuskrypty, książki, obrazy Branwella (mniej znanego brata malarza, który odurzał się alkoholem i dużymi ilościami laudanum).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lawˈdãnũm, AS: lau̯dãnũm

Wiktionary


laudatio

mowa pochwalna; panegiryk, elogium


SJP.pl


laudator

1. osoba wygłaszająca laudację;
2. potocznie: chwalca, lizus


SJP.pl


lauder

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Lauder
  • Afferbeck Lauder – pseudonim Alastaira Morrisona (1911–1998), australijskiego grafika i pisarza
  • Estée Lauder (1906–2004) – amerykańska założycielka koncernu kosmetycznego, miliarderka
  • Robert Scott Lauder (1803–1869) – szkocki malarz wiktoriański
  • Ronald Lauder – miliarder, filantrop i działacz społeczny - syn Estée Lauder

Wikipedia


laudes

lauda; modlitwa pochwalna odmawiana o wschodzie słońca


SJP.pl

  • Laudes – pierwsza część Liturgii godzin zwana Jutrznią
  • Laudes – średniowieczne wiersze religijne

Wikipedia


laudetur

z łaciny: niech będzie pochwalony!


SJP.pl


laudum

w dawnej Polsce:
1. uchwała sejmiku ziemskiego (XIV-XVIII wiek);
2. uchwała zjazdu (wiecu) sądowego (XIV-XV wiek);
3. postanowienie zjazdu konfederackiego szlachty (od XV wieku)


SJP.pl

Lauda (w liczbie pojedynczej laudum) – uchwały podejmowane w Polsce od XIV w. przez wiece dzielnicowe, a później przez sejmiki ziemskie, czasem również sejmiki generalne prowincji.

Początkowo były to wyroki sądów wiecowych, później nabrały znaczenia lokalnego ustawodawstwa, dotyczącego zwłaszcza prawa zwyczajowego i sądowego.

Wikipedia


laudysta

1. dawniej: poeta tworzący utwory panegiryczne;
2. osoba śpiewająca lub komponująca hymny i pieśni pochwalne


SJP.pl


laufer

1. dawniej: giermek, sługa biegnący przed pojazdem pana;
2. potocznie: człowiek lubiący się włóczyć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. giermek, sługa torujący drogę

 (1.2) pot. ktoś, kto ma w zwyczaju włóczenie się

 (1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ktoś żywy, ruchliwy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) przest. szach. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) bierka poruszająca się po szachownicy na skos;

 (2.2) włók. rodzaj podłużnej serwety

Wiktionary

Laufer, Lauffer, Läufer (Laeufer), Lojfer, Lajfer, etc.:

  • (niem. Läufer biegacz) dawniej giermek biegnący przed orszakiem lub powozem pana
  • figura szachowa, goniec
  • wąska długa serweta, bieżnik

Nazwisko

  • Laufer
  • Paul Laufer (1904–1969), niemiecki polityk (SPD, KPD, SED)
  • Josef Laufer (* 1939), czeski artysta, piosenkarz i aktor
  • Tal Laufer (* 1985), izraelski pisarz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed karetą biegną dwaj laufrowie z pochodniami.

 (1.2) Modlę się, by nasze córki nie wzięły sobie za mężów jakiś laufrów.

 (2.1) Laufer bije bierkę przeciwnika, zajmując jej pole.

 (2.2) Świeżo wyprany laufer równiutko leżał na ławie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) giermek

 (1.2) włóczęga, włóczykij, tramp, kresy|badzinia., kresy|bradiaga., kresy|bradziaga.

 (2.1) goniec, przest. giermek

 (2.2) serweta, bieżnik

Wiktionary


laufrować

dawniej: włóczyć się bez celu, wałęsać się


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. biegać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Laufrowali za cielokym, bo im uciyk.

Wiktionary


laufryka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bud. gruba deska na rusztowaniu budowlanym

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. techn. taśma do przesuwania ciężarów

Wiktionary


laumontyt

minerał z grupy zeolitów


SJP.pl

Laumontyt – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Należy do grupy minerałów bardzo pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.

Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego geologa i odkrywcy tego minerału F.N. Giletta de Laumonta.

Wikipedia


launch

[czytaj: loncz] silna kampania reklamowa, wprowadzająca nowy produkt lub usługę na rynek


SJP.pl


laundromat

pralnia samoobsługowa


SJP.pl


laur

wawrzyn;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Laurus|L.|ref=tak., wawrzyn

 (1.2) liście, gałązki wawrzynu

 (1.3) hist. wieniec z liści wawrzynu będący symbolem zwycięstwa i chwały w starożytnej Grecji i Rzymie

 (1.4) przen. nagroda, którą przyznaje się za wybitne osiągnięcia w pewnej dziedzinie

Wiktionary

  • laur, wieniec laurowy – nagroda
  • laur, wawrzyn – roślina

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lawr, AS: lau̯r

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laureat m., laureatka ż., Laurencjusz mos.

 przym. laurowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wawrzyn

 (1.2) wawrzyn

 (1.3) wawrzyn

 (1.4) nagroda, uznanie, chwała, zwycięstwo, wawrzyn

Wiktionary


laura

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Laura – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Pierwotnie oznaczało ono kobietę pochodzącą z Laurentum koło Rzymu. Wiązane jest także z łacińskim słowem laurus oznaczającym wawrzyn.

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Laura w 2022 r. zajmowała 4. miejsce w grupie imion żeńskich.

Laura obchodzi imieniny 22 stycznia, 17 czerwca i 19 października.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miała na imię Laura i obchodziła imieniny 22 stycznia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlawra, AS: lau̯ra

Wiktionary


laurazja

pierwotny kontynent półkuli północnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geol. superkontynent powstały w wyniku rozpadu Pangei;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W okresie jurajskim Pangea rozpadła się na dwie części: północną, Laurazję, i południową, Gondwanę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lawˈrazʲja, AS: lau̯razʹi ̯a

Wiktionary


laureat

zwycięzca w konkursie, zdobywca jakiejś nagrody


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdobywca nagrody

 (1.2) hist. poeta-zwycięzca, zdobywca wieńca laurowego w kulturze antycznej

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) zwycięzca

 (1.2) poeta laureatus

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. laur mrz.

:: fż. laureatka ż.

 przym. laurowy

frazeologia.

etymologia. etym|łac|laureatus.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) laureate, prizewinner

* francuski: (1.1) lauréat m.

* hiszpański: (1.1) laureado m.

* kaszubski: (1.1) laureat m., dobiwca m., dobëtnik m.; (1.2) laureat m.

* niemiecki: (1.1) Preisträger m.

* słowacki: (1.1) laureát m.; (1.2) laureát m.

* włoski: (1.1) premiato m.

źródła.

== laureat (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) laureat

 (1.2) hist. laureat

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laur mrz.

:: fż. laureatka ż.

 przym. laurowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zwycięzca

 (1.2) poeta laureatus

Wiktionary


laureatka

laureat


SJP.pl

Patrz:

laureat

laurel

Miejscowości w USA:

  • Laurel – miejscowość w stanie Delaware, w hrabstwie Sussex
  • Laurel – jednostka osadnicza w stanie Floryda, w hrabstwie Sarasota
  • Laurel – miejscowość w stanie Indiana, w hrabstwie Franklin
  • Laurel – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Marshall
  • Laurel – miasto w stanie Maryland, w hrabstwie Prince George’s
  • Laurel – miasto w stanie Missisipi, w hrabstwie Jones
  • Laurel – miasto w stanie Montana, w hrabstwie Yellowstone
  • Laurel – miasto w stanie Nebraska, w hrabstwie Cedar
  • Laurel – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Suffolk
  • Laurel – jednostka osadnicza w stanie Wirginia, w hrabstwie Henrico

Wikipedia


lauren

Lauren Bisan Etama Mayer (ur. 19 stycznia 1977 w Kribi) – kameruński piłkarz występujący na pozycji obrońcy. W latach 1998–2002 wystąpił w 24 spotkaniach reprezentacji Kamerunu. Posiada także obywatelstwo hiszpańskie.

Wikipedia


laurence

[czytaj: lorens] obce imię męskie


SJP.pl


laurencja

krasnorost występujący w wielu gatunkach we wszystkich cieplejszych morzach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

Laurencja – żeński odpowiednik imion Laurencjusz i Wawrzyniec. Patronką tego imienia jest św. Laurencja, towarzyszka św. Palacjaty, oraz bł. Laurencja Garasimiw, towarzyszka bł. Mikołaja Czarneckiego.

W Polsce imię jest rzadkie. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 255 kobiet o imieniu Laurencja nadanym jako imię pierwsze.

Laurencja imieniny obchodzi 17 czerwca, 8 października i 18 grudnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miała na imię Laurencja i piekła wyśmienite rogaliki z marmoladą różaną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laurencjusz m., Laurenty m.

Wiktionary


laurencjusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Laurencjusz (łac. Laurentius) – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone od nazwy miasta Laurentum (Lacjum). Laurentius to pierwotnie 'człowiek z Laurentum'. Wywodzi się od słowa oznaczającego „wieniec wawrzynowy”. Jego formę oboczną stanowi Laurenty, a za spolszczenie uznawane jest polskie imię Wawrzyniec. Patronem imienia jest m.in. św. Laurencjusz z Canterbury.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. laur m., Laurenty m., Laurentyna ż.

:: fż. Laurencja ż.

 przym. laurowy

Wiktionary


laurencjuszek

zdrobnienie od: Laurencjusz (imię męskie)


SJP.pl


laurencjuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurencjuszka lub z nim związany


SJP.pl


laurencjuszostwo

Laurencjusz z małżonką; Laurencjuszowie


SJP.pl


laurencjuszowie

imię męskie


SJP.pl


laurens

Miejscowości we Francji:

  • Laurens – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Langwedocja-Roussillon, w departamencie Hérault

Miejscowości w USA:

  • Laurens – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Pocahontas
  • Laurens – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Otsego
  • Laurens – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Otsego
  • Laurens – miasto w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Laurens

Wikipedia


laurentostwo

Laurent z małżonką; Laurentowie


SJP.pl


laurentowie

Laurent z małżonką; Laurentostwo


SJP.pl


laurentowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurentego lub z nim związany


SJP.pl


laurenty

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Laurencjusz (łac. Laurentius) – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone od nazwy miasta Laurentum (Lacjum). Laurentius to pierwotnie 'człowiek z Laurentum'. Wywodzi się od słowa oznaczającego „wieniec wawrzynowy”. Jego formę oboczną stanowi Laurenty, a za spolszczenie uznawane jest polskie imię Wawrzyniec. Patronem imienia jest m.in. św. Laurencjusz z Canterbury.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Śpieszę do ojca Laurentego celi, / On mi pomocy i rady udzieli.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Laurencja ż., Laurencjusz mos.

Wiktionary


laurentyna

imię żeńskie


SJP.pl

Laurentyna – żeński odpowiednik imienia Laurentyn i Wawrzyniec. Patronką tego imienia jest bł. siostra Laurentyna (Jane Reiné Prin).

Laurentyna imieniny obchodzi 17 października.

Wikipedia


laurentyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurentyny lub z nią związany


SJP.pl


laurentynka

zdrobnienie od: Laurentyna (imię żeńskie)


SJP.pl


laurka

1. kartka z ozdobami wykonana własnoręcznie, zawierająca życzenia, ofiarowywana zwykle przez dzieci, np. z okazji imienin;
2. nazbyt pozytywna opinia o jakiejś osobie podawana publicznie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od: Laura

Wiktionary


laurkowy

laurka


SJP.pl

Patrz:

laurka

laurowate

o cechach laurowatych (wawrzynowatych; rodzina roślin); wawrzynowaty


SJP.pl

Wawrzynowate, laurowate (Lauraceae Juss.) – rodzina głównie drzew i krzewów należąca do rzędu wawrzynowców (Laurales). Należy tu około 50 rodzajów i około 2850–3000 gatunków. Są to rośliny strefy tropikalnej i subtropikalnej, najbardziej zróżnicowane w Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Północnej. Najdalej od równika sięgają wschodniej Kanady, południowego Chile, Nowej Zelandii. We florze Polski brak przedstawicieli tej rodziny. W Europie rosną tylko w obszarze śródziemnomorskim. Rośliny te są istotnym składnikiem lasów równikowych i lasów twardolistnych.

Wikipedia


laurowaty

o cechach laurowatych (wawrzynowatych; rodzina roślin); wawrzynowaty


SJP.pl


laurowce

rząd drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; wawrzynowce


SJP.pl


laurowiec

przedstawiciel rzędu drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; wawrzynowiec


SJP.pl


laurowiśnia

krzew z rodziny różowatych o gładkich, lśniących liściach, często sadzony w parkach i ogrodach jako roślina ozdobna


SJP.pl


laurowy

przymiotnik od: laur


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z laurem, dotyczący lauru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laur m., Laurencjusz mos., laureat mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wawrzynowy

Wiktionary


laurus

wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe, laur


SJP.pl

Wawrzyn (Laurus L.), nazywany także laurem, drzewem laurowym – rodzaj drzew i krzewów z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Obejmuje dwa gatunki, spośród których jeden (wawrzyn szlachetny) rośnie w basenie Morza Śródziemnego, a drugi (wawrzyn azorski) spotykany jest na wyspach Makaronezji. Wawrzyn szlachetny rośnie w zaroślach, zwykle w pobliżu wybrzeży, w wąwozach, nad strumieniami i przy źródłach. Wawrzyn azorski jest charakterystyczny dla lasów wawrzynolistnych. Oba gatunki charakterystyczne są z powodu skórzastych i bardzo aromatycznych liści.

Wikipedia


laury

wawrzyn;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces


SJP.pl


laurynowy

kwas laurynowy - nasycony kwas tłuszczowy występujący w kokosach


SJP.pl


lauryt

minerał, siarczek rutenu


SJP.pl


lautal

stop aluminium z miedzią i krzemem


SJP.pl


lautréamont

Comte de Lautréamont, prawdziwe nazwisko Isidore Lucien Ducasse (ur. 4 kwietnia 1846 w Montevideo, zm. 24 listopada 1870 w Paryżu) – francuski poeta, jeden z pierwszych symbolistów; mistrz późniejszej szkoły surrealistów.

Wikipedia


lavabo

lawabo; w religii rzymskokatolickiej:
1. akt umycia rąk podczas mszy
2. naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk
3. pomieszczenie będące miejscem aktu umycia rąk


SJP.pl

Lavabo (łac. lavabo – dosł. "umyję, obmyję") – obrzęd umywania rąk w liturgii Kościoła katolickiego podczas mszy przez celebrującego ją kapłana. Do ceremonii używa się miseczki oraz małego dzbanuszka lub ampułki z wodą. Ręce kapłana najczęściej obmywają ministranci polewając wodą wysunięte palce, po czym podając specjalny lniany ręczniczek. Nazwa obrzędu wywodzi się od łacińskich słów wersetu 6. Psalmu 26: Lavabo inter innocentes manus meas (Umywam ręce na znak niewinności).

Wikipedia


lavandula

Lawenda (Lavandula L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 41 gatunków. Występują one głównie w basenie Morza Śródziemnego, w północno-wschodniej Afryce i na Półwyspie Arabskim, ale zasięg rodzaju obejmuje obszar od Wysp Kanaryjskich po Somalię i Indie. Rośliny te rosną na siedliskach suchych, na zboczach wzgórz.

Wikipedia


lavoisier

[czytaj: lawuaZJE] nazwisko, m.in. Antoine Laurent de Lavoisier (1743-1794) - wybitny chemik francuski


SJP.pl

Antoine Laurent de Lavoisier (ur. 26 sierpnia 1743 w Paryżu, zm. 8 maja 1794 tamże) – francuski chemik i fizyk, stracony na gilotynie w wyniku wyroku Trybunału Rewolucyjnego Republiki Francuskiej.

Wikipedia


lawa

magma, która wydobyła się na powierzchnię ziemi (najczęściej wskutek erupcji wulkanu)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. ciekły produkt działalności wulkanicznej;

Wiktionary

Lawa – ciekły produkt działalności wulkanicznej, składający się głównie ze stopionych tlenków krzemu, żelaza, sodu, potasu, wapnia i innych metali. Ma podobny skład jak magma, z której stopienia powstaje, ale jest zubożona o składniki lotne.

Lawy można podzielić ze względu na zawartość dwutlenku krzemu (SiO2) na:

  • kwaśne – zawierające dużo SiO2, są lepkie, płyną wolno i stosunkowo szybko krzepną; często powodują zaczopowanie krateru, co doprowadza do gwałtownych erupcji,
  • zasadowe – zawierające mało SiO2, mają mniejszą lepkość, dlatego szybciej płyną, a ich wylewy mają spokojny przebieg,
  • pośrednie, o wartościach pomiędzy kwaśnymi a zasadowymi,

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z wulkanu płynęły potoki lawy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlava, AS: lava

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lawowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. lawowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|lava.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lava

* baskijski: (1.1) laba

* bułgarski: (1.1) лава ż.

* duński: (1.1) lava w.

* esperanto: (1.1) lafo

* francuski: (1.1) lave ż.

* galicyjski: (1.1) lava ż.

* hiszpański: (1.1) lava ż.

* interlingua: (1.1) lava

* islandzki: (1.1) hraun n.

* jidysz: (1.1) לאַווע ż. (lawe)

* kataloński: (1.1) lava ż.

* kotava: (1.1) yazida

* niemiecki: (1.1) Lava ż.

* nowogrecki: (1.1) λάβα ż.

* rosyjski: (1.1) лава ż.

* szwedzki: (1.1) lava w.

* turecki: (1.1) lav

* ukraiński: (1.1) лава ż., магма ż.

źródła.

== lawa (język tagalski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) geogr. jezioro

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lawabo

1. akt umycia rąk podczas mszy rzymskokatolickiej
2. naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie w którym odbywa się akt umycia rąk; lavabo


SJP.pl


lawasz

tradycyjny chleb ormiański, podawany często z kebabem


SJP.pl

Lawasz (orm. լավաշ, pers. ‏لواش‎, azer., tur. lavaş, ros. лаваш) – tradycyjny ormiański chleb pochodzący z Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej.

W 2014 roku lawasz jako element kultury Armenii został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia


lawatarz

naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatorium, lawator


SJP.pl


lawaterz

umywalnia kapłańska w zakrystii lub w klasztorach przed wejściem do refektarza; lawatarz, lawator, lawatorium


SJP.pl

Lawaterz lub lawatarz, lavabo lub lawabo, lavatorium lub lawatorium (łac. lavatorium – sprzęt do mycia się, lavare – myć się):

1. Umywalnia kapłańska w kościołach (używana od XI w.), zwykle w zakrystii, służąca do mycia rąk przed mszą, wykonana z różnych materiałów (marmur, brąz, kamień, metale), często bogato ornamentowana. Była umieszczana przy ścianie, nadwieszana lub sięgała do posadzki. Składała się ze zbiornika na wodę i misy do jej spływu.

Wikipedia


lawator

naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie, w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatarz, lawatorium


SJP.pl


lawatorium

naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie, w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatarz, lawator


SJP.pl


laweciarz

potocznie: osoba zajmująca się sprowadzaniem uszkodzonych samochodów


SJP.pl


lawenda

jednoroczna roślina zielna z rodziny jasnotowatych, uprawiana dla niebieskofioletowych kwiatów, z których uzyskuje się olejek eteryczny stosowany w przemyśle perfumeryjnym i lecznictwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych kwitnących na niebiesko lub purpurowo, niektóre gatunki są uprawiane dla olejków wykorzystywanych w kosmetyce i w lecznictwie;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju lawenda (1.1)

Wiktionary

Lawenda (Lavandula L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 41 gatunków. Występują one głównie w basenie Morza Śródziemnego, w północno-wschodniej Afryce i na Półwyspie Arabskim, ale zasięg rodzaju obejmuje obszar od Wysp Kanaryjskich po Somalię i Indie. Rośliny te rosną na siedliskach suchych, na zboczach wzgórz.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: laˈvɛ̃nda, AS: lavnda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lawendowy

Wiktionary


lawendowy

o zapachu lub kolorze lawendy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. farm. kosmet. dotyczący lawendy, należący do lawendy, zrobiony z lawendy, zawierający lawendę, związany z lawendą

 (1.2) mający kolor fioletowy, taki jak kolor kwiatu lawendy

 (1.3) pachnący jak lawenda

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlavɛ̃nˈdɔvɨ, AS: lavẽndovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawenda ż., lawandyna ż.

 przym. lawandynowy

Wiktionary


lawerak

odmiana setera angielskiego


SJP.pl


laweta

1. platforma służąca do przewozu samochodów;
2. podstawa armaty podpierająca lufę i przyrządy celownicze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. podstawa armaty służąca jako oparcie dla lufy i przyrządów celowniczych

 (1.2) kolej. wagon kolejowy służący do przewozu samochodów

 (1.3) mot. samochód z platformaatformą do przewożenia samochodów osobowych, często z wyciągarką do wtaczania niesprawnych pojazdów

Wiktionary

  • laweta – podstawa lufy działa.
  • laweta – wagon kolejowy, służący do transportu samochodów.
  • laweta – pojazd służący do transportu aut. Może również pełnić rolę pojazdu pomocy drogowej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: laˈvɛta, AS: laveta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. laweciarz m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łoże działa

Wiktionary


lawetarz

umywalnia kapłańska w zakrystii lub w klasztorach przed wejściem do refektarza; lawatarz, lawaterz, lawator, lawatorium


SJP.pl


lawina

1. ogromne masy śniegu, lodu, gleby bądź skał, staczające się bądź spadające gwałtownie po zboczu góry;
2. bardzo duża ilość czegoś nagle pojawiająca się gdzieś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masa śniegu, lodu, ziemi lub kamieni schodząca ze stoku górskiego;

 (1.2) pot. duża ilość czegoś

Wiktionary

Lawina – gwałtowna utrata stabilności i przemieszczanie się: spadanie, staczanie lub ześlizgiwanie się ze stoku górskiego mas śniegu, lodu, gruntu, materiału skalnego, bądź ich mieszaniny (ruch jednego typu materiału z reguły powoduje ruch innego typu materiału znajdującego się na zboczu). Lawina jest najgwałtowniejszą postacią ruchów masowych i stanowi olbrzymie zagrożenie dla ludzi i ich otoczenia oraz infrastruktury. Występowanie lawin można jednak w pewnym stopniu przewidywać, a moment ich uruchomienia monitorować (np. przy wykorzystaniu geofonów jako systemu wczesnego ostrzegania, przy założeniu, że lawina powstaje w pewnej stałej strefie. Ewentualnie można monitorować szlaki schodzenia lawin, które są definiowane rzeźbą terenu. Jest to powszechna praktyka np. na terenach alpejskich).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wczoraj wieczorem w Tatrach zeszła potężna lawina.

 (1.2) Decyzja sądu wywołała lawinę skarg.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈvʲĩna, AS: lavʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. lawinisko, przym. lawinowy, lawinisty, przysł. lawinowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) mnóstwo, masa

Wiktionary


lawinia

imię żeńskie


SJP.pl

  • Lawinia – imię żeńskie
  • Lawinia (Lavinia) – powieść Ursuli K. Le Guin
  • Lawinia (łac. Lavinia) – w mitologii rzymskiej królewna, córka Latinusa

Wikipedia


lawiniasty

tworzący lawiny, obfitujący w lawiny


SJP.pl


lawininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawinii lub z nią związany


SJP.pl


lawinisko

miejsce, gdzie nagromadził się śnieg przyniesiony przez lawinę


SJP.pl

Lawinisko – usypisko powstałe z bloków śniegu, lodu i in. o różnej wielkości i strukturze (w zależności od typu lawiny), powstające w wyniku zatrzymania lawiny na skutek zmiany nachylenia stoku, dotarcia na przeciwstok lub napotkanie przeszkody terenowej.

Wikipedia


lawinowiec

pies pomagający w odnajdywaniu ludzi pod gruzami lub lawinami


SJP.pl


lawinowo

przysłówek

 (1.1) w sposób lawinowy, w sposób gwałtowny, masowy i trudny do zatrzymania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chcąc sprostać lawinowo rosnącej liczbie zamówień, skręcał długopisy coraz mniej starannie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawina ż.

 przym. lawinowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żywiołowo

Wiktionary


lawinowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący lawiny, związany z lawiną

 (1.2) mający przebieg gwałtowny, masowy i trudny do zatrzymania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawina ż.

 przysł. lawinowo

Wiktionary


lawirancki

lawirant


SJP.pl

Patrz:

lawirant

lawirant

osoba sprytnie postępująca w kłopotliwych sytuacjach, unikająca narażania się komukolwiek; drobny oszust


SJP.pl


lawirantka

lawirant


SJP.pl

Patrz:

lawirant

lawirować

1. posuwać się naprzód, zręcznie omijając przeszkody; manewrować, kluczyć;
2. postępować sprytnie, przebiegle;
3. prowadzić statek żaglowy zmiennym kursem pod wiatr; halsować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przemieszczać się, zręcznie omijając przeszkody znajdujące się na drodze

 (1.2) pejor. postępować w trudnych sytuacjach tak, żeby samemu odnieść korzyść, nie narażając się nikomu

 (1.3) żegl. prowadzić statek żaglowy pod wiatr, naprzemiennie ustawiając go lewą lub prawą burtą do wiatru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pośród wściekłego trąbienia klaksonów fiakry lawirowały między benzynowymi kabrioletami o chromowanych chłodnicach.

 (1.2) Lawirujący między twardogłowymi a liberałami prezydent Ion Iliescu ostatnio przychylniejszym okiem zerka w stronę partyjnego betonu.

 (1.3) Całą noc trzeba było lawirować przeciwko wiatrowi, a kiedy słońce wzeszło, żeglarze z przerażeniem zauważyli, że wiatr niósł ich daleko na zachód od wyspy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawiranctwo n., lawirant m., lawirantka ż., lawirowanie n.

 przym. lawirancki

 przysł. lawirancko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) halsować; daw. labirować

Wiktionary


lawirowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żegl. żeglowanie zmiennym kursem pod wiatr

 (1.2) zręczne omijanie przeszkód w czasie ruchu

 (1.3) przen. przebiegłe zachowanie się w kłopotliwych sytuacjach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawir m., lawiranctwo n., lawirant m., lawirantka ż.

 czas. lawirować ndk.

 przym. lawirancki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) halsowanie

 (1.2) balansowanie

 (1.3) balansowanie

Wiktionary


lawiusz

imię męskie


SJP.pl


lawiuszek

zdrobnienie od: Lawiusz (imię męskie)


SJP.pl


lawiuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawiuszka lub z nim związany


SJP.pl


lawiuszostwo

Lawiusz z małżonką; Lawiuszowie


SJP.pl


lawiuszowie

imię męskie


SJP.pl


lawiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawiusza lub z nim związany


SJP.pl


lawiza

w żeglarstwie: zbiorowe pomieszczenie mieszkalne załogi na statku; kubryk, orlop


SJP.pl


lawonicha

ludowy taniec białoruski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) choreogr. etn. białoruski taniec ludowy z parzystym metrum; żywiołowy, ostatnie dźwięki wzmocnione są charakterystycznym przytupywaniem

 (1.2) muz. muzyka do lawonichy (1.1)

Wiktionary

Lawonicha – białoruski taniec ludowy, wykonywany do melodii pieśni o tej samej nazwie. Dawniej znany jako krucicha (biał. круціха) ze względu na charakterystyczną figurę wirowania par. Utrzymany w metrum 2/4. Lawonicha to taniec parowo-zbiorowy, wesoły, żywiołowy i dynamiczny, z częstą zmianą figur i bogatym układem choreograficznym. Koniec każdej frazy muzycznej akcentowany jest lekkim przytupem. Nazwa pochodzi od imienia Lawon, Lawonicha to żona Lawona.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlavɔ̃ˈɲixa, AS: lavõńiχa

Wiktionary


lawor

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. miednica (do mycia)

Wiktionary


lawować

podmalowywać partie rysunku rozwodnionym tuszem albo farbą akwarelową w celu wzmocnienia plastyczności; cieniować


SJP.pl


lawowy

przymiotnik od: lawa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geol. związany z lawą, dotyczący lawy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lawa ż.

Wiktionary


lawrence

[czytaj: lorens] miejscowość w USA


SJP.pl

Osoby:

  • David Herbert Lawrence – brytyjski pisarz
  • Ernest Orlando Lawrence – amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
  • Fred Lawrence – angielski zawodowy snookerzysta i bilardzista
  • Jennifer Lawrence – amerykańska aktorka, laureatka Oscara 2013 w kategorii Najlepsza Aktorka
  • Thomas Edward Lawrence – brytyjski archeolog, wojskowy, pisarz i dyplomata, znany jako Lawrence z Arabii

Wikipedia


lawrens

sztucznie otrzymany pierwiastek chemiczny o symbolu Lr; lorens


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Lr i liczbie atomowej 103

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma lawrens?

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lorens, symbol. Lr

Wiktionary


lawson

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Lawson:

  • Aub Lawson – żużlowiec australijski
  • Bianca Lawson – amerykańska aktorka filmowa i telewizyjna
  • Eddie Lawson – amerykański kierowca motocyklów
  • Ernest Lawson – amerykański malarz pochodzenia kanadyjskiego
  • Iver Lawson – amerykański kolarz torowy
  • Jack Lawson – brytyjski polityk i działacz związków zawodowych, minister, członek Partii Pracy
  • Jarrion Lawson – amerykański lekkoatleta specjalizujący się w skoku w dal
  • John Lawson Stoddard – amerykański podróżnik i reportażysta
  • Joseph Lawson Howze – afroamerykański duchowny katolicki
  • Leigh Lawson – brytyjski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny, reżyser i scenarzysta
  • Louis Lawson – brytyjski żużlowiec
  • Maggie Lawson − amerykańska aktorka filmowa i telewizyjna
  • Nigel Lawson – brytyjski polityk, kanclerz skarbu, członek Partii Konserwatywnej
  • Nigella Lawson – brytyjska dziennikarka, autorka książek kucharskich, prezenterka telewizyjna
  • Richard Lawson – amerykański aktor filmowy i telewizyjny
  • Ricky Lawson – amerykański muzyk sesyjny, perkusista, kompozytor
  • Robert Lawson – amerykański pisarz i rysownik
  • Robert Lawson Vaught − amerykański logik i matematyk
  • Ty Lawson – amerykański koszykarz

Wikipedia


lawsonia

ciernisty krzew z rodziny krwawnicowatych, występujący w strefie międzyzwrotnikowej, uprawiany ze względu na barwnik (hennę) otrzymywany z jego pędów; henna, turecznia, hennowy krzew


SJP.pl

Lawsonia bezbronna (Lawsonia inermis L.) – gatunek rośliny z rodziny krwawnicowatych (Lythraceae). Nazywany jest także hennowym krzewem lub nadbarwią bezbronną. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju lawsonia (Lawsonia) Linn., Sp. Pl. 349. 1753. Kwitnie od października do listopada. Często uprawiany ze względu na pachnące kwiaty i pomarańczowoczerwony barwnik – hennę – pozyskiwany z liści.

Wikipedia


lay's

Lay’s – marka chipsów ziemniaczanych należąca do Frito-Lay (części PepsiCo) od 1965.

Wikipedia


lay's

[czytaj: lejs] marka chipsów ziemniaczanych


SJP.pl


lay'sy

[czytaj: lejsy] czipsy marki Lay's


SJP.pl


layering

rozbicie na warstwy, podział na warstwy


SJP.pl


layout

[czytaj: lejałt] układ graficzny książki, gazety, reklamy itp., określający rozmieszczenie nagłówka, tekstu i ilustracji, ich wielkość, kolorystykę i sposób wykonania


SJP.pl

  • layout – szablon, wzorzec, stały układ kompozycyjny strony publikacji w DTP
  • layout – szablon stron internetowych
  • layout – jedna z podstawowych technik akrobatycznych
  • układ klawiatury (ang. keyboard layout)

Wikipedia


lazania

potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lazanie; lasagna, lasagne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. pot. lasagne, lazanie (danie)

Wiktionary

Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.

Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Antonio, ten Włoch, nie lubi bigosu, więc poszedł do restauracji na lazanię.

 (1.1) Zweganizowałam klasyczną lazanię mojej babci i uważam, że smakuje lepiej niż oryginał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈzãɲja, AS: lazãńi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lasagne, lazanie

Wiktionary


lazanie

potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagna, lasagne; lazania


SJP.pl


lazar

nazwisko


SJP.pl


lazarecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od lazaret

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie lazaret, lecz tylko mały lazarecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lazaret m.

Wiktionary


lazarek

nazwisko


SJP.pl


lazaret

1. przestarzale: prowizoryczny szpital wojskowy;
2. dawniej: szpital lub miejsce odosobnienia dla chorych na trąd; leprozorium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) szpital wojskowy urządzony doraźnie w warunkach polowych;

 (1.2) przest. szpital dla zakaźnie chorych, zwłaszcza dla trędowatych

 (1.3) daw. gw-pl|Poznań. szpital (każdy)

Wiktionary

Lazaret (z wł. lazaretto – szpital polowy, przytułek, z wł. Lazar – Łazarz, oraz z wł. Nazaretto – Nazaret) – dawne określenie szpitala wojskowego, zwłaszcza polowego, który przeznaczony był do opatrywania zranionych podczas walk oraz izolacji i leczenia chorych żołnierzy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie wojny pracowała, opatrując rannych w przyfrontowym lazarecie.

 (1.2) Zmarł zapomniany przez wszystkich w lazarecie pod Paryżem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈzarɛt, AS: lazaret

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lazaretowy

 rzecz. lazarecik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szpital polowy

 (1.2) leprozorium

Wiktionary


lazaretowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wojsk. med. związany z lazaretem; spełniający rolę lazaretu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lazaret mrz.

Wiktionary


lazaron

żebrak, włóczęga uliczny we Włoszech; lazzarone


SJP.pl


lazaroński

lazaron


SJP.pl

Patrz:

lazaron

lazaryści

członek Zgromadzenia Misji, zgromadzenia kapłanów katolickich


SJP.pl

Wikipedia


lazarysta

członek Zgromadzenia Misji, zgromadzenia kapłanów katolickich


SJP.pl


lazaryta

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. członek Zakonu Rycerzy św. Łazarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Łazarz m., łazarzysta m., lazarianin m.

:: fż. lazartyka ż.

 przym. lazarycki, Łazarzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) łazarzysta, lazarianin

Wiktionary


lazio

[czytaj: lacjo] kraina historyczna w środkowych Włoszech, obecnie przemysłowo-rolniczy region ze stolicą w Rzymie; Lacjum


SJP.pl

Lacjum (wł. Lazio) – region administracyjny w centralnych Włoszech, o powierzchni 17 203 km²; 5,2 mln mieszkańców ze stolicą w Rzymie (2,5 mln mieszkańców). Gęstość zaludnienia 302 os./km². Graniczy z regionami: Toskania, Umbria, Marche, Abruzja, Molise i Kampania.

  • Największe miasta: Rzym, Viterbo, Civitavecchia, Rieti, Frosinone, Latina, Velletri
  • Najwyższe wzniesienie: Terminillo (2216 m n.p.m.)
  • Najdłuższe rzeki: Tyber, Garigliano

Wikipedia


lażować

rzadko:
1. pobłażać, folgować;
2. w grze w karty: impasować


SJP.pl


lazulina

gatunek owadożernej rośliny z rodziny pływaczowatych


SJP.pl


lazulit

zasadowy fosforan glinu, magnezu i żelaza, minerał barwy niebieskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z gromady fosforanów;

Wiktionary

Lazulit – rzadki minerał z gromady fosforanów. Nazwa pochodzi od arab. azul (niebo); pers. lazhward (niebieski) oraz łac. lazulum (błękit), połączonego z gr. lithos (kamień, skała), nawiązując do charakterystycznej barwy tego minerału.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skałach metamorficznych okolic Betafo występują duże skupienia homogenicznego lazulitu.

Wiktionary


lazur

kolor niebieski, błękitny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jasny niebieski kolor

Wiktionary

Błękit, lazur – kolor o odcieniu pomiędzy niebieskim a cyjanem, odpowiadający barwie czystego nieba w słoneczny dzień.

Błękit miał wiele znaczeń zmieniających się przez wieki. Symbolizował wierność, stałość uczuć, czystość i trwałość.

Słowo lazur jest pochodzenia francuskiego i często stosowane jest we Francji w odniesieniu do Morza Śródziemnego (także – Lazurowe Wybrzeże).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) błękit

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lazuryt m., lazurowanie n.

 czas. lazurować ndk.

 przym. lazurowy, lazurytowy

frazeologia.

etymologia. etym|śwn|lazur./etym|śwn|lasur. < etym|franc|l'|azur. < etym|arab|لازورد.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) azure

* arabski: (1.1) لازوردية ż., لازورد m.

* esperanto: (1.1) lazuro

* górnołużycki: (1.1) acur m.

* rosyjski: (1.1) лазурь ż.

źródła.

== lazur (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) lazur, lazurowy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlazur, AS: lazur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lazuryt m., lazurowanie n.

 czas. lazurować ndk.

 przym. lazurowy, lazurytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) błękit

Wiktionary


lazura

substancja do barwienia i konserwacji drewna


SJP.pl


lazurek

mnogooczak lazurek - motyl dzienny z rodziny modraszkowatych; modraszek ikar


SJP.pl

Lazurek, gołąb lodowy jest jedną z najstarszych ras gołębi. Prawdopodobnie istnieje od około 200 lat. Należy do grupy barwnych. Najpierw została wyhodowana na Śląsku odmiana gładkonoga, potem w Saksonii i Turyngii pojawiły się gołębie łapciate. Występuje w 6 odmianach barwnych. Jego nazwa pochodzi od koloru.

Wikipedia


lazurowobłękitny

intensywnie niebieski o lazurowym odcieniu


SJP.pl


lazurowość

lazurowy


SJP.pl

Patrz:

lazurowy

lazurowy

mający barwę błękitną; modry


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru jasnoniebieskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A mąż Miry powiada, że na łożu śmierci będzie mógł wspominać lazurowe włoskie niebo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lazur m.

Wiktionary


lazury

pigmenty malarskie dające efekt półprzeźroczystości


SJP.pl


lazuryt

minerał koloru ciemnoniebieskiego lub granatowego, używany w zdobnictwie, dawniej także do wytwarzania ultramaryny, niebieskiej farby; lapis-lazuli, lapis lazuli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. miner. minerał z gromady krzemianów;

Wiktionary

Lapis lazuli – skała metamorficzna powstała w wyniku przeobrażeń utworów węglanowych (wapieni i dolomitów) pod wpływem intruzji granitów, syenitów lub pegmatytów. Jej głównym składnikiem jest lazuryt, minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy skaleniowców. Nazwa pochodzi od łac. lapis (kamień) oraz arab. azul i pers. lazhward = niebieski (niebo), nawiązuje do barwy skały.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lazuryt wzbudzał swoim kolorem i twardością zainteresowanie w wielu kulturach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: laˈzurɨt, AS: lazuryt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lazur m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lapis lazuli

Wiktionary


lazyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lazami lub Lazyką, dotyczący Lazów lub Lazyki

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język lazyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lazyka ż., Laz mos., Lazyjka ż.

Wiktionary


lazyka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna i królestwo istniejące w zachodniej części współczesnej Gruzji;

Wiktionary

Lazyka (gr. Λαζική, gruz. ლაზიკა, pers. ‏لازستان‎, orm. Եգեր) – zwana też po gruzińsku Egrisi, region historyczny i nazwa królestwa istniejącego w zachodniej części współczesnej Gruzji. Nazwa pochodzi od Lazów, ludu który swego czasu dominował w miejscowych elitach rządzących.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. lazyjski

 rzecz. lazyjski mrz.

Wiktionary


lazzarone

żebrak, włóczęga uliczny we Włoszech; lazaron


SJP.pl


lazzi

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) teatr. komiczne wstawki dialogowe lub sytuacyjne improwizowane przez aktorów w komedii dell'arte

Wiktionary


lazzo

[czytaj: ladzdzo] komiczna, farsowa wstawka dialogowa w komedii dell'arte


SJP.pl


lałbzega

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piłka do drewna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|lałbzyga., gw-pl|Śląsk Cieszyński|laubzega.

Wiktionary


lałbzyga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piłka do drewna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|lałbzega., gw-pl|Śląsk Cieszyński|laubzega.

Wiktionary


lb

skrót od: Księga Liczb - czwarta księga Pisma Świętego, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) środ. wojsk. żart. leżenie bykiem

Wiktionary

  • LB, pożywka do hodowli bakteryjnych
  • Lb, Księga Liczb, Czwarta Księga Mojżeszowa w Starym Testamencie
  • lb jest symbolem funta, jednostki masy w anglosaskim układzie jednostek miar
  • lb jest jednym z pseudonimów Uwe Schmidta, muzyka niemieckiego
  • LB – kod przypisany Libanowi według standardu ISO 3166-1 alfa-2
    • .lb – domena internetowa przypisana do Libanu.

    Wikipedia


lbn

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = geogr. pot. Lublin

Wiktionary


lc

liczba cetanowa


SJP.pl


lcd

[czytaj: elcede lub els-idi] skrót od: liquid-crystal display - płaski ekran w urządzeniach elektronicznych, utworzony na bazie ciekłego kryształu; ekran ciekłokrystaliczny, wyświetlacz ciekłokrystaliczny


SJP.pl


ldl

skrót od: low-density lipoprotein - lipoproteina niskiej gęstości, cholesterol mający negatywny wpływ na organizm człowieka


SJP.pl


ldz.

skrót od: liczba dziennika; l.dz.


SJP.pl


le

[czytaj: el-E] skrót od: liceum ekonomiczne


SJP.pl

spójnik

 (1.1) stpol. ale

Wiktionary

Belgia:

  • Le Brûly – dzielnica Couvin

Francja:

  • Le Mans – gmina
  • Le Miroir – gmina
  • Le Mont-Saint-Michel – gmina

Mauritius:

  • Le Morne – miejscowość
  • Le Morne Brabant – półwysep

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛ, AS: le

Wiktionary


lea

1. postać biblijna, pierwsza żona Jakuba;
2. imię żeńskie pochodzenia biblijnego


SJP.pl

  • Lea – imię żeńskie
  • Lea – rzymska matrona, uczennica i dobrodziejka św. Hieronima ze Strydonu
  • Lea – postać biblijna
  • Lea – rzeka w Anglii
  • Lea – hrabstwo w USA, w stanie Nowy Meksyk

Miejscowości w Anglii:

  • Lea – miejscowość w hrabstwie Cheshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Derbyshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Devon
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Herefordshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Lancashire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Lincolnshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Shropshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Shropshire
  • Lea – miejscowość w hrabstwie Wiltshire

Wikipedia


lead

[czytaj: lid] część wstępna artykułu prasowego; lid


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wstępna, wprowadzająca część artykułu prasowego, często wyróżniona pogrubioną czcionką;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) hand. potencjalny klient, szansa sprzedażowa;

Wiktionary

Lead lub lid (wym. [li:d]; ang. lead – prowadzić, być na czele, przodować) – pierwszy graficznie wyodrębniony akapit tekstu, przede wszystkim artykułu prasowego, następujący bezpośrednio po tytule lub podtytule. Jego celem jest wprowadzenie czytelnika w zagadnienie, dlatego zazwyczaj podaje w formie skróconej najistotniejsze informacje, a często także i konkluzje, dając czytelnikowi poczucie zrozumienia tematu tekstu.

Wikipedia

Przykłady

 (2.1) W przypadku gorących leadów sprzedażowych konieczna jest natychmiastowa reakcja działu sprzedaży, by zdążyć zawrzeć umowę z klientem, zanim jego entuzjazm opadnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lʲit, AS: lʹit

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lid; środ. wabik

Wiktionary


leadbelly

Leadbelly lub Lead Belly, właśc. Hudson („Huddie”) William Ledbetter (ur. 20 stycznia 1888 w Mooringsport, Luizjana, zm. 6 grudnia 1949 w Nowym Jorku) – amerykański muzyk folkowy i bluesowy, znany z czystego i mocnego głosu, wirtuozerii gry na gitarze dwunastostrunowej i bogatego repertuaru standardów folkowych. W 1988 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame.

Wikipedia


leader

[czytaj: lider] lider;
1. zawodnik lub zespół prowadzący w wyścigu, będący na pierwszym miejscu;
2. przywódca partii politycznej lub organizacji społecznej;
3. przedsiębiorstwo zajmujące czołowe miejsce w produkcji i sprzedaży wyrobów z jakiejś dziedziny;
4. potocznie: osoba przewodząca innym; dowódca, przywódca, wódz;
5. środowiskowo: czołowy muzyk w zespole, piszący teksty i muzykę do piosenek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) socjol. polit. przywódca polityczny, społeczny, zawodowy

 (1.2) sport. zwyciężający zawodników lub drużyna

 (1.3) muz. muzyk stojący na czele zespołu muzycznego

 (1.4) hand. przedsiębiorstwo lub marka dominująca na rynku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Należy wciąż apelować do leaderów, by zajęli się problemem głodu na świecie.

 (1.2) Stoch jest tegorocznym leaderem.

 (1.3) Dziennikarka przeprowadziła wywiady z leaderami niszowych zespołów rockowych.

 (1.4) „Sasanka” okazuje się być leaderem na rynku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlʲidɛr, AS: lʹider

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lider m., liderka ż.

 czas. liderować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lider

 (1.2) lider

 (1.3) lider

 (1.4) lider

Wiktionary


leaderka

leader [czytaj: liderka]; liderka


SJP.pl


leaderski

leader [czytaj: liderski]; liderski, liderowy


SJP.pl


leaderstwo

[czytaj: liderstwo] bycie leaderem; liderstwo


SJP.pl


leading

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. odległość w pionie pomiędzy sąsiednimi wierszami drukowanego tekstu;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlʲidʲĩŋk, AS: lʹidʹĩŋk

Wiktionary


lean

[czytaj: lin] nazwisko


SJP.pl

  • Lean management – koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem
  • Lean manufacturing – zastosowanie koncepcji lean managment w działalności produkcyjnej
  • Lean Software Development – metoda tworzenia oprogramowania
  • David Lean – brytyjski reżyser i producent

Wikipedia


leander

imię męskie


SJP.pl

  • Leander – postać z mitologii greckiej, kochanek Hero
  • Leander – imię
  • Leander z Sewilli – święty katolicki
  • Leander – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Williamson
  • okręty:
    • Krążowniki lekkie typu Leander – brytyjskie krążowniki z okresu II wojny światowej
    • HMS Leander/HMNZS Leander – pierwszy z krążowników typu Leander,
    • Fregaty typu Leander – brytyjskie fregaty z okresu powojennego
    • HMS Leander – nazwa kilku okrętów brytyjskich

    Wikipedia


lear

bohater tragedii Szekspira; Lir


SJP.pl

Lir ("morze") – w mitologii celtyckiej bóg morza. Jego rodzicami byli Danu i Beli, a dziećmi (wszystkie ze związku z Penarddun - Manannan mac Lir, Bran i Branwen. Jego tożsamość z Learem/Lirem, ojcem dzieci zamienionych według legendy "Dzieci Lira" - "Clann Lir" ("Children of Lir") w łabędzie przez ciotkę macochę nie jest do końca pewna. Do czwórki tych dzieci należała Fionnuala. (Imię jej matki to: "Aoibh" a jej siostry - czarownicy macochy - to: "Aoife", imiona trzech braci Fionnuali to: Aodh, Fiachra i Conn).

Wikipedia


leasing

[czytaj: liz-ink] odpłatne użytkowanie czegoś przez określony czas, na podstawie umowy zawartej z właścicielem tego obiektu; lizing, lising


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. praw. odpłatne użytkowanie pewnego obiektu, zwłaszcza środka transportu lub maszyny, przez określony czas na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej z właścicielem tego obiektu;

Wiktionary

Leasing – forma finansowania inwestycji (szczególna umowa dzierżawy), umożliwiająca inwestorowi dostęp do dóbr inwestycyjnych bez konieczności zakupu tych dóbr. Leasingodawca (finansujący) na podstawie umowy przekazuje leasingobiorcy (korzystającemu) prawo do korzystania (użytkowania) przedmiotu leasingu za określone płatności w postaci czynszu leasingowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nowelizacja przepisów o leasingu zakłada, że firmy będą mogły wliczać do kosztów uzyskania przychodu samochody o wartości do 15000 euro, a nie do 10000 euro […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leasingobiorca m., leasingodawca m., leasingowanie n., leasingowość ż., podleasingowanie n.

 czas. leasingować ndk., podleasingować dk.

 przym. leasingowy

 przysł. leasingowo

Wiktionary


leasingobiorca

[czytaj: liz-ingobiorca] osoba odpłatnie użytkująca coś przez określony czas, na podstawie umowy zawartej z właścicielem tego obiektu; lizingobiorca, lisingobiorca


SJP.pl

Leasing – forma finansowania inwestycji (szczególna umowa dzierżawy), umożliwiająca inwestorowi dostęp do dóbr inwestycyjnych bez konieczności zakupu tych dóbr. Leasingodawca (finansujący) na podstawie umowy przekazuje leasingobiorcy (korzystającemu) prawo do korzystania (użytkowania) przedmiotu leasingu za określone płatności w postaci czynszu leasingowego.

Wikipedia


leasingodawca

Wikipedia


leasingować

[czytaj: liz-ingować] prowadzić sprzedaż opierającą się na leasingu; lizingować


SJP.pl


leasingowy

leasing [czytaj: liz-ingowy]; lizingowy, lisingowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z leasingiem, dotyczący leasingu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leasing m.

Wiktionary


lebensraum

Lebensraum (z niem. przestrzeń życiowa) – niemieckie określenie wyrażające przekonanie że Niemcy są przeludnione, że Niemcom brakuje niezbędnej do życia przestrzeni, co jakoby usprawiedliwiać miało terytorialną ekspansję.

Doktryna ta zawierała koncepcje rasistowskie, nacjonalistyczne i szowinistyczne.

Wikipedia


lebenstein

nazwisko


SJP.pl


lebenswelt

Świat społeczny albo świat życia (niem. Lebenswelt) – w ujęciu fenomenologicznym, świat otaczający jednostkę pojmowany przez nią subiektywnie jako świat realny. Specyfiką takiego widzenia świata jest brak wątpliwości w jego realność. Jako Lebenswelt można rozumieć świat życia codziennego, codziennych doznań i działań jednostki, ale także świat marzeń sennych, fantazji czy doznań religijnych.

Wikipedia


lebera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łódź., gw-pl|Poznań. rodzaj pasztetowej, wątrobianka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupił tej lebery i tak jadł.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. leberka

Wiktionary


leberka

wędlina przyrządzana z wątroby zwierzęcej, podrobów i mięsa zmielonego na gładką masę oraz tłuszczu, w osłonce z jelita lub tworzywa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łódź., gw-pl|Poznań., gw-pl|Śląsk Cieszyński. rodzaj pasztetowej, wątrobianka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na kolację był chleb gryskowy z rodzynkami i po kawałku leberki.

Wiktionary

Powiązane:

 zgrub. lebera

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lejberwuszt

Wiktionary


leberwuszt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pasztet

Wiktionary


lebiedź

nazwisko


SJP.pl


lebiedzin

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest nich 2
  • Lebiedzin – wieś w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Sztabin
  • Lebiedzin – wieś w woj. podlaskim, w pow. sokólskim, w gminie Sokółka

Wikipedia


lebiedziński

nazwisko


SJP.pl


lebiega

(r. męski) mężczyzna niezaradny, powolny, nieumiejący poradzić sobie w życiu; lebioda, niedołęga, niedojda, ciamajda, fajtłapa, oferma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (1.1) gw-pl|Warszawa. pogard. człowiek niezdarny, niezaradny; oferma, niedołęga

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Więc znakiem tego nie bądź lebiegą, / przyhamuj buzię i nie gadaj więcej nic.

 (1.1) Ach ty lebiego, linką strażacką okręcona, to ty do fotografii jedziesz i cały tramwaj męczysz?

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) melepeta; dupek, fujara, trąba; flimon, patafian

Wiktionary


lebioda

(r. żeński)
1. gatunek rośliny jednorocznej, pospolity chwast pól i ogrodów; komosa biała;
2. kobieta niezaradna, powolna, nieumiejąca poradzić sobie w życiu; także o mężczyźnie, z silniejszym odcieniem intensywnym; lebiega, niedołęga, niedojda, ciamajda, fajtłapa, oferma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. zwyczajowa nazwa komosy białej

 (1.2) przen. gw-pl|Śląsk Cieszyński. wątła roślina

 (1.3) przen. gw-pl|Śląsk Cieszyński. słaby, chorowity człowiek

Wiktionary

  • lebioda – potoczna nazwa komosy białej
obiekty geograficzne i administracyjne
  • Lebioda – rzeka na Białorusi
  • Lebioda – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie lidzkim
  • Lebioda – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w województwie nowogródzkim w Polsce
znane osoby noszące to nazwisko
  • Dariusz Tomasz Lebioda – poeta i krytyk
  • Łukasz Lebioda – brydżysta

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lebioda jest rośliną jadalną, chociaż obecnie traktowana jest jako chwast.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈbʲjɔda, AS: lebʹi ̯oda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. lebiodka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) komosa, komosa biała

Wiktionary


lebiodka

1. rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych, stosowany w ziołolecznictwie lub jako przyprawa;
2. przyprawa z suszonych liści i kwiatów lebiodki;
3. lebiodka pospolita - gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych; oregano;
4. lebiodka majeranek - gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych; majoran, majeranek ogrodowy


SJP.pl

Wikipedia


lebkowski

nazwisko


SJP.pl


lebo

spójnik

 (1.1) daw. (współcz. gw-pl|Śląsk Cieszyński.) albo

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) albo, lub, gw-pl|Śląsk Cieszyński|abo.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|albo.

źródła.

== lebo (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

spójnik

 (1.1) bo; ponieważ; dlatego, że

partykuła

 (2.1) bo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) albo, lub, gw-pl|Śląsk Cieszyński|abo.

Wiktionary


lęborczanin

mieszkaniec Lęborka


SJP.pl


lęborczanka

mieszkanka Lęborka


SJP.pl


lębork

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie pomorskim;

Wiktionary

Lębork (pierwotnie Lewino lub Łebno; kaszub. Lãbórg lub też Lãbórch; niem. Lauenburg in Pommern) – miasto w województwie pomorskim, siedziba powiatu lęborskiego.

Lębork uzyskał lokację miejską w 1341 roku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa słupskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałam tę książkę w biblioteczce u cioci Helusi w Lęborku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃mbɔrk, AS: lmbork

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lęborczanin m., lęborczanka ż.

 przym. lęborski

Wiktionary


lęborski

przymiotnik od: Lębork


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lęborkiem, dotyczący Lęborka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lębork m., lęborczanin m., lęborczanka ż.

Wiktionary


leboszowice

Leboszowice (niem. Leboschowitz)– wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Pilchowice. Nazwa wsi pochodzi od imienia Lewosz. Pierwsze wzmianki o Leboszowicach pochodzą z 1482 roku.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wikipedia


lebowski

nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


lec

legnąć;
1. książkowo: położyć się, opaść ciężko na łóżko, na ziemię;
2. polec, stracić życie; zginąć, umrzeć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany

 (1.1) książk. opaść, kładąc się na czymś

 (1.2) książk. zginąć w walce

rzeczownik

 (2.1) stpol. lejce

Wiktionary

  • LEC – konstruktor i zespół Formuły 1
  • Dawna nazwa Giżycka – miasta w województwie warmińsko-mazurskim
  • Stanisław Jerzy Lec – satyryk, aforysta i poeta polski
  • Zdzisław Franciszek Lec (ur. 1951) – polski ksiądz katolicki archidiecezji wrocławskiej, profesor nauk teologicznych, historyk Kościoła.
  • Lec Bushati (1923–1996) – albański aktor.
  • Lec Kurti (1884-1948) – albański dyplomata i kompozytor.
  • League of Legends European Championship – europejska liga e-sportowa w grze League of Legends

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛt͡s, AS: lec

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. legnięcie n., leżenie n.

 czas. legnąć, polec, polegnąć, położyć, zlegnąć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legnąć, położyć się, zwalić się

 (1.2) polec, polegnąć

Wiktionary


lecce

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, stolica prowincji Lecce (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona na południowym wschodzie kraju;

Wiktionary

Lecce (łac. Lupiae) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Lecce.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 83 237 osób, 349,7 os./km². Siedziba uniwersytetu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Odnowił się wszakże konflikt z cesarzem, gdy zmarł Wilhelm II (1189), a możni Apulii opowiedzieli się za Konstancją i Henrykiem, możni zaś Sycylii za Tankredem z Lecce, przyrodnim bratem zmarłego króla. Papież jako suweren Sycylii niepewny, czy Henryk VI złożyłby mu hołd lenny, opowiedział się za Tankredem.

 (1.1) Pociągi Pendolino (…) obsługują zasadniczo połączenia do Bari i Lecce, Tarentu oraz Reggio di Calabria na Południu i Bolzano, Bergamo, Turynu i Genui – na Północy.

Wiktionary


lecco

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech, w Lombardii, położone nad jeziorem Como;

 (1.2) geogr. adm. prowincja we Włoszech, w regionie Lombardia, ze stolicą w Lecco (1.1);

Wiktionary

Lecco − miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Lecco.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 45 507 osób, 1011,3 os./km².

W mieście znajduje się stacja kolejowa Lecco.

Lecco zostało uhonorowane tytułem Alpejskiego Miasta Roku 2013.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kongregacja Lombardii, pierwsza autonomiczna, stała się wkrótce nadprowincją, obejmując klasztory z różnych prowincji włoskich. Tomasz z Lecco, wikariusz generalny Lombardii, utworzył ją z poparciem Piusa II, a kapituła generalna w roku 1459 nakłoniła Auribellego do nadania jej statutów.

 (1.1) O tym, że benedyktyni, zwłaszcza w pozostającej pod silnymi wpływami bizantyńskimi Italii bardzo wcześnie przejęli i wprowadzili temat Deesis do własnych programów ikonograficznych, świadczy chociażby XI-wieczne malowidło na frontonie ołtarza z kościoła benedyktyńskiego monasteru położonego na południu Alp, w S. Pietro di Civate w pobliżu Lecco.

Wiktionary


lecenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lecieć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: lecńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lecieć

Wiktionary


lech

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitsłow. legendarny założyciel państwa polskiego;

 (1.2) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. rzeka w Austrii i Niemczech, prawy dopływ Dunaju;

Wiktionary

Geografia

  • Lech (gmina) – w kraju związkowym Vorarlberg, w powiecie Bludenz
  • Lech (rzeka) – dopływ Dunaju
  • Lech (Wzgórza Lewińskie) – szczyt

Osoby

  • Andrzej Lech – polski piłkarz ręczny
  • Czesław Lech – polski porucznik
  • Franciszek Lech – polski polityk
  • Georges Lech – francuski piłkarz
  • Grzegorz Lech – polski piłkarz
  • Jacek Lech – polski piosenkarz
  • Jarosław Lech – polski siatkarz
  • Joanna Lech – polska poetka
  • Lesław Lech – polski polityk
  • Małgorzata Lech – polska siatkarka
  • Piotr Lech – polski piłkarz
  • Piotr Witold Lech – polski pisarz
  • Tomasz Lech – polski kulturysta
  • Wiesława Lech – polska gimnastyczka
  • Władysław Lech – polski profesor
  • Włodzimierz Lech – polski oficer
  • Zbigniew Lech
  • Lech – książę czeski
  • Lech – legendarny władca Polski, protoplasta Polaków, według Kroniki Wielkopolskiej brat Czecha i Rusa.
  • Lech II – postać legendarna; według Długosza syn Kraka, według Kadłubka pogromca Smoka Wawelskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Według legendy Lech uchodził za brata Czecha i Rusa.

 (1.2) Na 29 lutego i 12 sierpnia przypadają imieniny Lecha.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛx, AS: leχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lechowa ż., Lechita m., Lechitka ż., lechickość ż.

:: zdrobn. Leszek m.

 przym. lechicki

Wiktionary


lecha

1. poznański klub piłkarski (dawniej wielosekcyjny);
2. marka piwa;
3. rzeka przepływająca przez Austrię i Niemcy;
4. wieś w Austrii;
5. marka motocykla


SJP.pl


lechaim

żydowska formuła toastu: na zdrowie!


SJP.pl


lechia

nazwa kilku klubów sportowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) daw. lub eufem. Polska

 (1.2) sport. nazwa kilkunastu polskich klubów sportowych

Wiktionary

  • Lechia (lub Lechistan) – dawne, a także alternatywne określenie Polski, wciąż reprezentowane w kilku językach wschodniej Europy oraz Bliskiego Wschodu
  • Lechia – producent kosmetyków Nivea w Poznaniu (inne nazwy: Pollena-Lechia, Beiersdorf-Lechia S.A., Nivea Polska S.A.)
  • Lechia – poznańska korporacja akademicka

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. lechista mos., Lech, Lechita, lechicki, Lechistan

 przym. lechicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Lechistan, Polska

Wiktionary


lechici

potocznie: fan lub zawodnik Lecha Poznań


SJP.pl

Języki lechickie – umowna nazwa przyjęta przez niektórych językoznawców na określenie północnej grupy języków zachodniosłowiańskich, posiadających pewne wspólne cechy w zakresie fonetyki, którymi posługiwały się plemiona lechickie.

Termin ten wprowadził do lingwistyki w 1862 roku Aleksandr Hilferding.Grupa ta powstała w wyniku dialektycznego rozpadu zespołu prasłowiańskiego. Mówiąc o prasłowiańszczyźnie, mamy na myśli okres trwający około 2000 lat, od początków rozpadu wspólnoty bałto-słowiańskiej (ok. 1500–1300 r. p.n.e.) do rozpadu wspólnoty językowej prasłowiańskiej (VI wiek – VII wiek n.e.). Języki lechickie cechują takie archaiczne cechy fonetyczne, jak zachowanie samogłosek nosowych, brak zmiany g w ɣ oraz zachowanie ʒ (dz) powstałego z *dj oraz *g zmiękczonego w drugiej palatalizacji.

Wikipedia


lechicki

1. związany z Lechitami, plemionami zachodniosłowiańskimi, często uznawanymi za przodków Polaków;
2. języki lechickie - północna grupa języków zachodniosłowiańskich, obecnie jedynie język polski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Lechii lub Lechitów, związany z Lechią lub Lechitami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Język kaszubski należy do grupy zachodniosłowiańskiej, a w niej do języków lechickich; najbliżej spokrewniony jest z polskim i wymarłym połabskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lechistan mrz., Laszka ż., Lech mos., Lechia ż., lechista mos., lechita mos., Lechita mos., lechitka ż., Lechitka ż., Lechu mos.

Wiktionary


lechista

potocznie: fan lub zawodnik Lechii Gdańsk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. kibic, fan klubu sportowego Lechia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lechia ż., Lech m., Leszek m.

:: fż. lechistka ż.

 przym. lechicki

Wiktionary


lechistan

dawniej: Polska (nazwa pochodząca z języka tureckiego)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) daw. / eufem. Polska

Wiktionary

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry. Od północy Polska graniczy z Rosją (z jej obwodem królewieckim) i Litwą, od wschodu z Białorusią i Ukrainą, od południa ze Słowacją i Czechami, od zachodu z Niemcami. Większość północnej granicy Polski wyznacza wybrzeże Morza Bałtyckiego. Polska Wyłączna Strefa Ekonomiczna na Bałtyku graniczy ze strefami Danii i Szwecji. Granice z Ukrainą, Białorusią i Rosją stanowią równocześnie granicę zewnętrzną NATO, Unii Europejskiej i strefy Schengen.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy przybył już poseł z Lechistanu?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lech mos., Lechia ż., lechista mos., lechita mos., Lechita mos., lechitka ż., Lechitka ż., Lechu mos.

 przym. lechicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Polska; daw. Lechia

Wiktionary


lechistka

lechista


SJP.pl

Patrz:

lechista

lechita

potocznie: fan lub zawodnik Lecha Poznań


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. podn. Polak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nazwa rzeki jest tak zwanym substratem językowym: została przejęta przez Lechitów od ludności wcześniej zamieszkującej jej dorzecze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈxʲita, AS: leχʹita

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lech mos./mrz., Lechia ż., lechista mos., lechita mos., lechitka ż., Lechitów mrz., Lechu mos.

:: fż. Lechitka ż.

 przym. lechicki

Wiktionary


lechitka

lechita


SJP.pl

Patrz:

lechita

lechoń

Jan Lechoń, właśc. Leszek Józef Serafinowicz (ur. 13 marca 1899 w Warszawie, zm. 8 czerwca 1956 w Nowym Jorku) – polski poeta, prozaik, krytyk literacki i teatralny, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, autor dziennika.

Wikipedia


lechostwo

Lech z małżonką; Lechowie


SJP.pl


lechosław

imię męskie


SJP.pl

Lechosław – imię męskie. Powstało poprzez dodanie do imienia Lech charakterystycznego dla staropolskich imion członu -sław.

Forma żeńska: Lechosława.

Imię nadawane rzadko. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1634 mężczyzn o imieniu Lechosław nadanym jako imię pierwsze. Dla porównania, najczęściej nadane jako męskie imię pierwsze – Piotr, nosi 689.313 osób.

Lechosław imieniny obchodzi 26 listopada.

Wikipedia


lechosława

imię męskie


SJP.pl

Lechosława – żeński odpowiednik imienia Lechosław, utworzonego w XIX wieku na wzór dwuczłonowych imion staropolskich.

Lechosława imieniny obchodzi 26 listopada.

Wikipedia


lechosławek

zdrobnienie od: Lechosław (imię męskie)


SJP.pl


lechosławkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lechosławka lub z nim związany


SJP.pl


lechosławostwo

Lechosław z małżonką; Lechosławowie


SJP.pl


lechosławowie

imię męskie


SJP.pl


lechosławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lechosława lub z nim związany


SJP.pl


lechowicz

nazwisko


SJP.pl


lechowie

1. imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


lechowo

Lechowo (niem. Lichtenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno.

Do 1954 roku siedziba gminy Lechowo. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lechowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


lechowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Lechowski – polski historyk regionalista z Białegostoku
  • Andrzej Kozioł Lechowski – polski historyk regionalista, bibliotekarz
  • Brunon Lechowski – polski malarz i projektant
  • Jerzy Lechowski – polski urzędnik konsularny
  • Marek Lechowski – polski muzyk, kompozytor, multiinstrumentalista i autor tekstów
  • Przemysław Lechowski – polski pianista klasyczny
  • Tadeusz Lechowski – polski inżynier, specjalizujący się w maszynoznawstwie i inżynierii mechanicznej
  • Witold Lechowski – polski polityk, nauczyciel i samorządowiec

Wikipedia


lechowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lecha lub z nim związany


SJP.pl


lechu

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gwara. zdrobn. od: Lech

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: Lech

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za zorganizowanie kuligu odpowiada Lechu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lech mos., Lechistan mrz., Lechita mos.

 przym. lechicki

Wiktionary


lecicha

lecicha pospolita - gatunek ważki


SJP.pl


lecieć

1. fruwać
2. wzbijać się, unosić się
3. (o głosie, o dźwięku) rozlegać się
4. staczać się, spadać
5. pot. szybko biec, gonić, gnać
6. (na kogoś, na coś) pot. pożądać kogoś, czegoś
7. (o czasie) szybko mijać


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. polecieć)

 (1.1) przemieszczać się w powietrzu

 (1.2) podróżować samolotem

 (1.3) pot. szybko biec

 (1.4) o czasie szybko mijać

 (1.5) pot. slang. być zakochanym, zauroczonym

 (1.6) pot. płynąć, ciec

 (1.7) spadać

 (1.8) o programie, filmie być wyświetlanym

 (1.9) o muzyce, audycji być odtwarzanym

 (1.10) wieść (układać, powodzić) się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ptaki lecą na południe.

 (1.2) Premier leci samolotem na spotkanie w Paryżu.

 (1.3) Jak tylko Baśka podsłucha sąsiadów, szybko leci z tym do siostry, żeby jej o tym opowiedzieć.

 (1.4) Czas leci, a ty wciąż jesteś tak przystojny jak tamtej wiosny!

 (1.5) Wczoraj Igor jakoś tak dziwnie się popatrzył na Laurę. Dziewczyny już opowiadają, że on na nią leci.

 (1.6) Krew mi leci z nosa.

 (1.6) U mnie wódka leci z kranów.

 (1.7) Z drzew lecą liście i żołędzie.

 (1.7) Uważaj! Cegła leci!

 (1.8) Co dziś leci w kinie?

 (1.9) Co to za piosenka leci w radiu?

 (1.10) — Jak ci leci? Dawno się nie odzywałeś. — Jakoś leci.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛt͡ɕɛ̇t͡ɕ, AS: lećėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. latawiec mos./mrz., latanie n., lot mrz., lotnisko mrz., lotnia ż., lotnik mos.

 czas. latać ndk., nadlecieć dk., przelecieć dk., przylecieć dk., rozlecieć dk., wylecieć dk., zalecieć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frunąć; szybować

 (1.3) gnać, pędzić

 (1.6) kapać

Wiktionary


leciejewski

nazwisko


SJP.pl


leciusi

zdrobnienie od: lekki; lekusi, leciutki, lekutki, lekkusi


SJP.pl


leciusieńki

zdrobnienie od: leciusi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛt͡ɕüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: lećüśė̃ńḱi

Wiktionary


leciuśki

zdrobnienie od: lekki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈt͡ɕüɕci, AS: lećüśḱi

Wiktionary


leciuteńki

zdrobnienie od: lekki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z siwych niebios spływały zasłony leciuteńkich, delikatnych drobinek, miękkich jak kłaczki bawełny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛt͡ɕuˈtɛ̃ɲci, AS: lećutńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lżeń mrz.

 przym. lekki

Wiktionary


leciutki

zdrobnienie od: lekki; lekutki, lekusi, lekkusi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) "Gawlik jest rumianym, prostodusznym entuzjastą, dość zdolnym i inteligentnym, o leciutkich skłonnościach erotomańskich" - napisał o nim Tyrmand.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈt͡ɕutʲci, AS: lećutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lekki

 rzecz. lżeń mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leciuśki, lekkuśki, lekuśki

Wiktionary


leciutko

przysłówek

 (1.1) zdrobn. od: lekko

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słysząc to mała wróżka, zadzwoniła leciutko dzwoneczkiem i natychmiast spuścił się do Wacia obłoczek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lżeń mrz., lekkość ż.

 przym. lekki

 przysł. lekko

Wiktionary


leciwość

rzadko: podeszły wiek, starość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co leciwe; cecha tych, co leciwi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leciwy

 rzecz. polecie n.

Wiktionary


leciwy

mający dużo lat, stary


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający dużo lat, będący w podeszłym wieku, istniejący od bardzo dawna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈt͡ɕivɨ, AS: lećivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. polecie n., leciwość ż., lato n.

 przysł. letnio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sędziwy, wiekowy, stary

Wiktionary


lecka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. lejce

Wiktionary

Lecka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Błażowa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Najświętszego Serca Jezusowego.

W Lecce urodził się profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego matematyk Józef Siciak.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) lejce

Wiktionary


lecki

nazwisko


SJP.pl


leclerc

  • Leclerc – francuski czołg podstawowy III generacji

Wikipedia


lectisternium

uroczystość religijna, obchodzona w starożytnym Rzymie ku czci wielu bogów


SJP.pl


lecytyna

związek lipidowy zawierający fosfor i azot, występujący powszechnie w błonach wszystkich komórek, a także obficie w żółtku jaj ptaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. mieszanina lipidów, związek organiczny, który występuje głównie w tkance nerwowej

Wiktionary

Lecytyny (fosfatydylocholiny, E322) – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do fosfolipidów, w których reszta fosforanowa zestryfikowana jest z choliną. W ujęciu żywieniowym nazwa „lecytyna” może obejmować także inne fosfolipidy, np. kefaliny (fosfatydyloetanoloaminy) lub fosfatydyloinozytol.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. lecytynowy

Wiktionary


lecytynowy

przymiotnik

 (1.1) związany z lecytyną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lecytyna ż.

Wiktionary


lecytyny

związek lipidowy zawierający fosfor i azot, występujący powszechnie w błonach wszystkich komórek, a także obficie w żółtku jaj ptaków


SJP.pl

Lecytyny (fosfatydylocholiny, E322) – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do fosfolipidów, w których reszta fosforanowa zestryfikowana jest z choliną. W ujęciu żywieniowym nazwa „lecytyna” może obejmować także inne fosfolipidy, np. kefaliny (fosfatydyloetanoloaminy) lub fosfatydyloinozytol.

Wikipedia


lecz

spójnik wyrażający kontrast, przeciwieństwo; ale


SJP.pl

spójnik

 (1.1) = ale

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: leczyć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chciałem zapłacić kartą, lecz zepsuł się terminal.

 (2.1) Lekarzu lecz się sam.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt͡ʃ, AS: leč

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ale, aczkolwiek, jednak, jednakże

Wiktionary


leczący

1. dążyć do poprawy czyjegoś zdrowia przez stosowanie odpowiednich środków farmakologicznych, zabiegów; uzdrawiać, kurować;
2. leczyć się - leczyć własną osobę; poddawać się zabiegom leczniczym; pozbywać się niechcianej cechy


SJP.pl

Patrz:

leczyć

leczby

staropolskie: ale, np. Nie wiem, co by z nią było, leczby się bawiła!


SJP.pl


leczchumi

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północno-zachodniej Gruzji

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leczchumski

Wiktionary


leczchumski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Leczchumi, dotyczący Leczchumi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leczchumi n.

Wiktionary


leczenie

1. dążyć do poprawy czyjegoś zdrowia przez stosowanie odpowiednich środków farmakologicznych, zabiegów; uzdrawiać, kurować;
2. leczyć się - leczyć własną osobę; poddawać się zabiegom leczniczym; pozbywać się niechcianej cechy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|leczyć.

Wiktionary

Działalność lecznicza – działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia w ramach procesu określanego czasem także jako leczenie, terapia lub kuracja, obejmującego świadczenia zdrowotne udzielane celem przywrócenia równowagi (homeostazy) organizmu dotkniętego chorobą lub kalectwem albo poprawieniu jego jakości życia, za pomocą odpowiednich zabiegów medycznych, pielęgnacyjnych, usprawniających albo psychoterapeutycznych, z użyciem stosownych leków, materiałów, urządzeń, ćwiczeń lub rozmowy. Działalność lecznicza może również polegać na promocji zdrowia lub realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leczenie socjopatów jest bardzo niewdzięcznym zadaniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: lečńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekarz mos., lekarka ż., lecznictwo n.

 czas. leczyć ndk., wyleczyć dk.

 przym. leczniczy, lekarski, nieleczony

 przysł. leczniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) terapia, kuracja

Wiktionary


leczeniowy

rzadko: związany z leczeniem; leczniczy


SJP.pl


lecznica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zakład leczniczy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym uzdrowisku jest trzynaście lecznic, w tym jeden szpital, trzy przychodnie i dziewięć sanatoriów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt͡ʃʲˈɲit͡sa, AS: lečʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lecznictwo n., lekarka ż., lekarz mos.

 przym. leczniczy, lekarski

 czas. leczyć, wyleczyć

 przysł. leczniczo

Wiktionary


lecznictwo

dział gospodarki obejmujący leczenie ludzi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) urz. działalność związana z diagnostyką, profilaktyką, leczeniem chorób i rehabilitacją

Wiktionary

Lecznictwo – dział medycyny zajmujący się leczeniem chorych. Wyróżnia się lecznictwo otwarte oraz w szpitalach i klinikach jako lecznictwo zamknięte.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szpitale jest placówkami lecznictwa zamkniętego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt͡ʃʲˈɲit͡stfɔ, AS: lečʹńictfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lek m., lekarstwo n., leczenie n., lecznica ż., lekarz m., lekarka ż.

 czas. leczyć ndk., wyleczyć dk., uleczyć dk., zaleczyć dk.

 przym. lekarski, leczniczy, nieleczony

 przysł. leczniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ochrona zdrowia, służba zdrowia

Wiktionary


leczniczo

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób leczniczy, właściwy leczeniu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt͡ʃʲˈɲit͡ʃɔ, AS: lečʹńičo

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. leczniczy

 rzecz. leczenie n., lecznictwo n., lecznica ż., lekarka ż., lekarz mos., leczniczość ż.

 czas. leczyć, wyleczyć, zaleczyć, podleczyć

 przym. leczniczy, lekarski, nieleczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrowotnie

Wiktionary


leczniczość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest lecznicze

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leczniczy

 przysł. leczniczo

 rzecz. lekarz mos.

Wiktionary


leczniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) pomagający wyzdrowieć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Te zioła mają działanie lecznicze.

 (1.1) Czosnek był znany już w starożytności jako artykuł spożywczy i środek leczniczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt͡ʃʲˈɲit͡ʃɨ, AS: lečʹńičy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leczenie n., lecznictwo n., lecznica ż., lekarka ż., lekarz mos., leczniczość ż.

 przysł. leczniczo

 czas. leczyć, wyleczyć, zaleczyć, podleczyć

 przym. lekarski, nieleczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrowotny, kuracyjny

Wiktionary


leczo

tradycyjna potrawa kuchni węgierskiej z warzyw, kiełbasy i przypraw, spożywana na gorąco


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. węgierska potrawa jednogarnkowa z pokrojonych na kawałki papryki, pomidorów i cebuli, często z dodatkiem boczku lub kiełbasy, duszonych z przyprawami;

Wiktionary

Leczo (węg. lecsó) – węgierska potrawa znana także w Polsce, Czechach, na Słowacji, Ukrainie, w Niemczech i Austrii, rodzaj ragoût warzywnego z pomidorów i świeżej papryki duszonych na smalcu z dodatkiem wędzonej słoniny i z podsmażoną cebulą, doprawionych podsmażoną papryką w proszku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leczo świetnie smakuje podane z chrupiącą bagietką lub ryżem.

 (1.1) Na Węgrzech często do leczo dodaje się pod koniec duszenia rozkłócone jajko.

Wiktionary


leczyć

1. dążyć do poprawy czyjegoś zdrowia przez stosowanie odpowiednich środków farmakologicznych, zabiegów; uzdrawiać, kurować;
2. leczyć się - leczyć własną osobę; poddawać się zabiegom leczniczym; pozbywać się niechcianej cechy


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przywracać do zdrowia; uwalniać od choroby

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moja babcia zawsze leczyła przeziębienie herbatką z lipy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛt͡ʃɨt͡ɕ, AS: lečyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lek m., lekarstwo n., leczenie n., lecznictwo n., lecznica ż., lekarz mos., lekarka ż.

 czas. podleczyć dk., uleczyć dk., wyleczyć dk., zaleczyć dk.

 przym. lekarski, leczniczy, nieleczony

 przysł. leczniczo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kurować

Wiktionary


led

skrót od: light-emitting diode, dioda emitująca promieniowanie w zakresie światła widzialnego, podczerwieni i ultrafioletu; dioda elektroluminescencyjna, dioda świecąca


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) elektron. dioda emitująca światło;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chciałbym oświetlić sobie korytarz LED-ami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛt, AS: let

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. ledówka ż.

 przym. ledowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dioda elektroluminescencyjna

Wiktionary


leda

bohaterka mitologii greckej, córka Testiosa i Leukippe, uwiedziona przez Zeusa występującego pod postacia łabędzia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. królewna etolska i królowa spartańska, żona Tyndareosa i kochanka Zeusa oraz matka Kastora, Polideukesa, Heleny i Klitajmestry;

 (1.2) astr. jeden z księżyców Jowisza;

 (1.3) astr. planetoida o numerze katalogowym 38;

Wiktionary

Astronomia

  • Leda – planetoida o numerze katalogowym 38
  • Leda – księżyc Jowisza

Geografia

  • Leda – potok w Lednicy Górnej
  • Leda – rzeka w północno-zachodnich Niemczech

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leda urodziła Zeusowi Polideukesa i Helenę, a Tyndareosowi Kastora i Klitajmestrę.

 (1.1) Zeus pod postacią łabędzia uwiódł Ledę, żonę króla Sparty, Tyndareosa.

 (1.3) Leda porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛda, AS: leda

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) królowa, królewna

 (1.2) księżyc

 (1.3) planetoida

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|Λήδα. (Leda)

 (1.2) od (1.1)

 (1.3) prawdopodobnie od etym|franc|Leda. (1.1)

uwagi.

 

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Mitologia grecka

 (1.2-3) zoblistę|Indeks:Polski - Astronomia|Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Leda; (1.2) Leda; (1.3) Leda

* czeski: (1.1) Léda ż.; (1.2) Leda ż.; (1.3) Leda ż.

* kataloński: (1.2) Leda

* łaciński: (1.1) Leda ż.; (1.2) Leda ż.; (1.3) Leda ż.

* niemiecki: (1.1) Leda ż.

* nowogrecki: (1.1) Λήδα ż.

* słowacki: (1.1) Léda ż.; (1.2) Léda ż.; (1.3) Leda ż.

* starogrecki: (1.1) Λήδα ż.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


ledeburyt

składnik strukturalny żeliw i surówek białych, bardzo twardy i kruchy


SJP.pl

Ledeburyt – składnik strukturalny stopów żelazo-węgiel powstały w wyniku przemiany eutektycznej zawierający austenit i cementyt. Nazwa ledeburyt pochodzi od nazwiska jego odkrywcy, niemieckiego metalurga Karla Ledebura; profesora na Akademii Górniczej we Freibergu. Odkrycia dokonał w 1882 roku.

Wikipedia


lederhose

skórzane spodnie na szelkach noszone w Bawarii i Tyrolu


SJP.pl

Lederhose – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Greiz, wchodzi w skład wspólnoty administracyjnej Münchenbernsdorf.

Wikipedia


lederwerk

(zwykle w liczbie mnogiej) pas rzemienny używany w oporządzeniu żołnierskim od XVII do XIX w.


SJP.pl


lederyna

sztuczna skóra stosowana w introligatorstwie do oprawiania książek, notesów itp.


SJP.pl

Lederyna to rodzaj sztucznej skóry wykonanej z tkaniny bawełnianej lub papieru, z jednostronnie nałożoną cienką elastyczną warstwą apretury (składającej się z nitrocelulozy, ftalanu dwubutylowego, oleju rycynowego i pigmentu).

Lederyna jest wyrabiana w rozmaitych kolorach i może być gładka lub wytłaczana. Używa się jej do oprawiania książek i notesów.

Wikipedia


lednica

rodzaj pluskwiaków z rodziny tarczówkowatych


SJP.pl

Lednica – jezioro w Polsce, na Pojezierzu Gnieźnieńskim. Znajduje się na obszarze Lednickiego Parku Krajobrazowego, na zachód od Gniezna w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Łubowo.

W plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry z 2011 jezioro zostało wyznaczone jako jednolita część wód powierzchniowych Lednica o kodzie PLLW10157 i typie 5a (jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o małym wpływie zlewni, stratyfikowane).

Wikipedia


lednicki

przymiotnik od: Lednica (jezioro, obszar wokół niego), Lednica Górna (wieś), Lednice (miejscowość w Czechach)


SJP.pl


ledno

Ledno – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Trzebiechów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


lednogóra

Lednogóra – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Łubowo nad jeziorem Lednica.

Wikipedia


ledóchowski

nazwisko


SJP.pl

Ledóchowski (forma żeńska: Ledóchowska; forma mnoga: Ledóchowscy) – polskie nazwisko.

Wikipedia


ledówka

potocznie: żarówka LED


SJP.pl


lędowo

  • Lędowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański
  • Lędowo – wieś w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka
  • Lędowo – zlikwidowany przystanek kolei wąskotorowej w Lędowej, w województwie zachodniopomorskim

Wikipedia


ledowy

wykorzystujący diody elektroluminescencyjne, zbudowany z diod świecących


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z diodami LED

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈdɔvɨ, AS: ledovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. LED

 skr. LED

Wiktionary


ledwie

ledwo;
1. spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, podkreślające bezpośrednie następstwo zdarzeń;
2. partykuła określająca natężenie lub ilość czegoś jako bardzo małe


SJP.pl

spójnik

 (1.1) spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, podkreślające bezpośrednie następstwo zdarzeń

partykuła

 (2.1) partykuła określająca natężenie lub ilość czegoś jako bardzo małe

przysłówek sposobu

 (3.1) przysłówek informujący, że coś zostało z trudem osiągnięte

 (3.2) przysłówek informujący, że coś wydarzyło się przed krótką chwilą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ucałował Ankę, ledwie ją zobaczył.

 (2.1) Pieniędzy wystarcza ledwie na jedzenie.

 (3.1) Ledwie udało mi się ją dostrzec w tej mgle.

 (3.2) Janek ledwie wstał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛdvʲjɛ, AS: ledvʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 partyk. zaledwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ledwo, zaledwie

 (2.1) ledwo, tylko, zaledwie

 (3.1-2) ledwo

Wiktionary


ledwo

ledwie;
1. spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, podkreślające bezpośrednie następstwo zdarzeń;
2. partykuła określająca natężenie lub ilość czegoś jako bardzo małe


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) … sposobu: z trudem, z ledwością

 (1.2) … czasu: niedawno, dopiero co

spójnik

 (2.1) … wskazujący, że bardzo niewiele czasu upłynęło pomiędzy jednym zdarzeniem a drugim, że zaszły one niemal równocześnie: zaledwie, bezpośrednio / tuż po tym jak, gdy tylko, jak tylko

partykuła

 (3.1) podkreślająca, że czegoś jest mniej, niż spodziewała się osoba mówiąca

 (3.2) prawie nie, tylko trochę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ledwo zdążyłem na autobus.

 (1.2) Ojciec ledwo wyszedł.

 (2.1) Ledwo zjadłem obiad, musiałem jechać do miasta.

 (3.1) Zostały mi ledwo dwa grosze.

 (3.2) Ledwo cię potrąciłem!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛdvɔ, AS: ledvo

Wiktionary

Powiązane:

 partyk. zaledwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ledwie, zaledwie, z ledwością, z biedą, na styk

 (1.2) ledwie, zaledwie, ledwo co, dopiero co

 (2.1) ledwie, zaledwie, gdy tylko, jak tylko

 (3.1) ledwie, zaledwie, tylko

 (3.2) ledwie, zaledwie

Wiktionary


ledwo-ledwo

w bardzo małym stopniu; ledwo ledwo


SJP.pl


ledwoń

nazwisko


SJP.pl


ledwość

tylko w wyrażeniu: z ledwością - z wielkim trudem, wysiłkiem


SJP.pl


ledwosiński

nazwisko


SJP.pl


ledy

bohaterka mitologii greckej, córka Testiosa i Leukippe, uwiedziona przez Zeusa występującego pod postacia łabędzia


SJP.pl


lędyczecki

przymiotnik od: Lędyczek


SJP.pl


lędyczek

wieś w Polsce


SJP.pl

Lędyczek (niem. Landeck) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Okonek, ośrodek turystyczny.

Lędyczek uzyskał lokację miejską w 1809 roku, zdegradowany został 1 stycznia 1973.

Wieś królewska starostwa człuchowskiego w województwie pomorskim w drugiej połowie XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wikipedia


lędzianie

plemię słowiańskie


SJP.pl

Lędzianie, także Lachowie, Lędzanie, Lędzice, Lendisi, Lendzaninoi, staronormańskie Laesa, Laesar (1031), staroruskie Лѧхъ (Lęch/Ljach/Lach) (1115) – zachodniosłowiańskie plemię lechickie zamieszkujące tereny pogranicza dzisiejszej Polski i Ukrainy.

Wikipedia


lędzianin

członek plemienia słowiańskiego


SJP.pl


lędziański

przymiotnik

 (1.1) hist. związany z Lędzianami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niektóre z lędziańskich plemięemion lub ich książąt pojawiają się w przekazach bizantyjskich dotyczących zatargów Bizancjum z Rusią Kijowską.

Wiktionary


lędziechowo

Lędziechowo (kaszb. Lãdzechòwò lub też Lãdzëchòwò, niem. Landechow) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska na trasie linii kolejowej Lębork-Łeba. Wieś jest częścią składową sołectwa Lędziechowo. We wsi znajduje się przystanek kolejowy Lędziechowo. Niedaleko wsi jest byłe lotnisko wojskowe.

Wikipedia


ledzień

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) stpol. styczeń

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛd͡ʑɛ̇̃ɲ, AS: leʒ́ė̃ń

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) styczeń, tyczeń

Wiktionary


lędzinianin

mieszkaniec Lędzin (miasta w Polsce)


SJP.pl


lędzinianka

mieszkanka Lędzin (miasta w Polsce)


SJP.pl


lędziński

przymiotnik od: Lędziny


SJP.pl


lędziny

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Lędziny (niem. Lendzin) – miasto w południowej Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim.

Według danych z 31 grudnia 2021 miasto miało 16 489 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie okupacji hitlerowskiej na terenie Lędzin istniał podobóz obozu koncentracyjnego Auschwitz. (z Wikipedii)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ɲˈd͡ʑĩnɨ, AS: lẽńʒ́ĩny

Wiktionary


ledziuchny

regionalnie: leciuchny; ledziutki


SJP.pl


ledziutki

regionalnie: leciutki; ledziuchny


SJP.pl


lędźwian

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. pot. roślina z gatunku nazwa systematyczna|Lathyrus sativus|L.|ref=tak., groszek siewny

 (1.2) spoż. nasiona lędźwianu (1.1) stosowane do konsumpcji

Wiktionary


lędźwica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. śrpol. nerka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ɲd͡ʑˈvʲit͡sa, AS: lẽńʒ́vʹica

Wiktionary


lędźwie

część pleców znajdująca się powyżej częsci krzyżowej kręgosłupa a poniżej części piersiowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) anat. część plecyeców między żebrami a miednicą

 (1.2) przest. biodra i uda

 (1.3) daw. nerki

Wiktionary

Kręgosłup (łac. columna vertebralis) – element szkieletu osiowego kręgowców (poza kręgoustymi). Składa się z kręgów.

Kręgosłup można sobie wyobrazić jako wieloelementową tuleję chroniącą rdzeń kręgowy. Podstawowe elementy składające się na kręgosłup nazywane są kręgami; każdy z nich jest osobną kością. W centrum każdego kręgu znajduje się otwór, przez który przebiega nieprzerwany rdzeń. Liczba kręgów jest różna w zależności od przynależności systematycznej kręgowca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Niech zaćmią się ich oczy, aby nie widzieli; / spraw, by lędźwie ich zawsze się chwiały.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃ɲd͡ʑvʲjɛ, AS: lńʒ́vʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lędźwiowy

Wiktionary


lędźwiowy

związany z lędźwiami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od lędźwie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najwspanialszy tatuaż lędźwiowy - raz obcałowany - już nie mami brylantowym blaskiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ɲd͡ʑˈvʲjɔvɨ, AS: lẽńʒ́vʹi ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lędźwie nmos.

Wiktionary


lee

[czytaj: li] produkt marki Lee, zwłaszcza spodnie dżinsowe


SJP.pl

  • Lee – imię
  • Lee – postać z gry komputerowej Gothic
  • Lee – marka ubrań

Wikipedia


leeds

miasto w Anglii


SJP.pl

Leeds – miasto w północnej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie West Yorkshire, w dystrykcie metropolitalnym Leeds. Miasto położone jest u podnóża Gór Pennińskich, nad rzeką Aire.

Według danych z 2021 w mieście zamieszkuje 812 000 osób, a w jego zespole miejskim prognozuje się dalszy wzrost ludności.

Wikipedia


leeuwenhoek

  • Antoni van Leeuwenhoek – holenderski przedsiębiorca i przyrodnik
  • (2766) Leeuwenhoek – jedna z planetoid

Wikipedia


lef-owiec

członek LEF-u, rosyjskiej grupy literackiej; lefowiec


SJP.pl


lefebryści

1. członek Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X, międzynarodowego zgromadzenia zrzeszającego tradycjonalistycznych księży oraz biskupów;
2. skrajnie konserwatywny katolik


SJP.pl

Wikipedia


lefebrysta

1. członek Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X, międzynarodowego zgromadzenia zrzeszającego tradycjonalistycznych księży oraz biskupów;
2. skrajnie konserwatywny katolik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zwolennik lefebryzmu

 (1.2) rel. kapłan należący do bractwa kapłańskiego św. Piusa X

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Z Williamsonem wybuchł skandal międzynarodowy, gest pojednania z lefebrystami wywołał nowe podziały w Kościele.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lefebryzm mrz., lefebvryzm mrz.

:: fż. lefebrystka

 przym. lefebrystyczny

Wiktionary


lefebrystka

lefebrysta


SJP.pl

Patrz:

lefebrysta

lefebryzm

konserwatywny nurt katolicyzmu, odrzucający niektóre reformy Drugiego Soboru Watykańskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. tradycjonalistyczny ruch wewnątrz Kościoła katolickiego, sprzeciwiający się reformom Soboru Watykańskiego II, związany z Bractwem Kapłańskim św. Piusa X;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛˈfɛbrɨsm̥, AS: lefebrysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lefebvryzm m., lefebrysta m., lefebrystka ż.

 przym. lefebrystyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lefebvryzm, piusowcy

Wiktionary


lefortowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lefortowem, dotyczący Lefortowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lefortowo n.

Wiktionary


lefowiec

członek LEF-u, rosyjskiej grupy literackiej; LEF-owiec


SJP.pl


leg

arkusz introligatorski, 16 stron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ornit. wyklucie się piskląt;

 (1.2) ornit. wszystkie pisklęta z jednego niosu

 (1.3) wszystkie jaja wysiadywane przez jakieś zwierzę jednocześnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ile lęgów wyprowadza krzyżówka każdego roku?

 (1.2) Zdaniem ornitologów bocianie lęgi były rzeczywiście liczne.

 (1.3) Niestety kolejny raz cały lęg wyżarły wszędobylskie kuny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ŋk, AS: lẽŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lęgnia ż., lęgnięcie n., lęgowisko n., wyląg mrz., wylęg mrz., wylęgnięcie n.

 czas. ląc się ndk., lęgnąć się ndk., wylęgać się ndk., wylęgnąć się dk.

 przym. lęgowy

Wiktionary


lega

arkusz introligatorski, 16 stron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. rzeka w północno-wschodniej Polsce;

Wiktionary

  • Lega – rzeka w Polsce, prawobrzeżny dopływ Biebrzy, niegdyś rzeki Ełk
  • Lega – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk
  • lega – tradycyjna nazwa składki (zadrukowanego arkusza, z którego powstaje wielostronicowa publikacja drukowana) w żargonie drukarzy
  • Lega – plemię w Demokratycznej Republice Konga

Wikipedia


legać

1. potocznie: kłaść się wygodnie;
2. legać (leżeć) w gruzach -
a) zostać doszczętnie zniszczonym;
b) nie zostać zrealizowanym


SJP.pl


legacik

zdrobnienie od: legat


SJP.pl


legacja

1. misja poselska; poselstwo; deputacja; urząd lub czynności posła, legata;
2. dawniej: zapis testamentowy; legat


SJP.pl

Prawo legacji (łac. ius legationis) jest jednym z podstawowych atrybutów suwerenności państwowej i oznacza uprawnienie podmiotu prawa międzynarodowego do wysyłania swoich (legacja czynna) i przyjmowania cudzych (legacja bierna) przedstawicieli dyplomatycznych, jednakże tylko za obustronną zgodą zainteresowanych.

Wikipedia


legacy

[czytaj: legas-i] samochód typu Subaru Legacy


SJP.pl

Legacy to album Davida Garretta wydany w 2011 roku, nagrany wraz z Royal Philharmonic Orchestra.

Wikipedia


legacyjny

związany z legacją


SJP.pl


legal

potocznie:
1. działania legalne;
2. produkt legalny (oryginalny)


SJP.pl

Format arkusza – standardowe rozmiary arkusza papieru stosowane powszechnie w drukarniach i rysunku technicznym. Czasem pojęcie formatu stosuje się do arkuszy niepapierowych, np. format formy drukowej w drukarni offsetowej (czyli powlekanego warstwą światłoczułą arkusza blachy aluminiowej).

Wikipedia


legalistka

legalista


SJP.pl

Patrz:

legalista

legalistyczny

legalizm


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący legalizmu, charakteryzujący się legalizmem

Wiktionary

Patrz:

legalizm

Przykłady

 (1.1) Jak przyjmuje Z. Bańkowski, z legalistycznego punktu widzenia najważniejsza jest niezmienność i obiektywność reguł kierujących naszym postępowaniem (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zalegalizowanie n., legalizm m., legalność ż., legalizowanie n., legalista m., legalistka ż.

 czas. zalegalizować, legalizować ndk.

 przym. legalny

 przysł. legalnie, legalistycznie

Wiktionary


legalizacja

nadanie mocy prawnej, uznanie za zgodne z prawem; urzędowe stwierdzenie wiarygodności


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. nadanie mocy prawnej, uznanie czegoś za zgodne z prawem

Wiktionary

Legalizacja – zespół czynności obejmujących sprawdzenie, stwierdzenie i poświadczenie dowodem legalizacji, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne.

Legalizacja jest czynnością należącą do metrologii prawnej. Obowiązkowi legalizacji podlegają rodzaje przyrządów pomiarowych określone w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli. Przykładowo wymóg legalizacji dotyczy m.in. przyrządów służących do rozliczeń handlowych (wagi, wodomierze, odmierzacze paliw ciekłych itp.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ze względu na cierpienie i śmierć nieuchronnie z nim związane jesteśmy zdecydowanie przeciwni tzw. ubojowi rytualnemu, a legalizację tego procederu w Polsce uważamy za kulturowy krok wstecz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɡalʲiˈzat͡sʲja, AS: legalʹizacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zalegalizowanie n., legalność ż.

 czas. zalegalizować dk., legalizować ndk.

 przym. legalizacyjny, legalny

 przysł. legalizacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zalegalizowanie

Wiktionary


legalizacyjny

związany z legalizacją


SJP.pl


legalizator

osoba sprawdzająca przyrządy pomiarowe w ramach legalizacji, uwierzytelnienia i wzorcowania


SJP.pl


legalizatorka

legalizator


SJP.pl

Patrz:

legalizator

legalizm

ścisłe przestrzeganie obowiązujących przepisów prawnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ścisłe przestrzeganie przepisów prawnych

Wiktionary

Legalizm – synonim praworządności (zasady praworządności), zasady prawnej, zgodnie z którą organy władzy mogą działać jedynie na podstawie i w ramach norm prawnych. Zasada legalizmu w polskim postępowaniu karnym, zgodnie z którą organ powołany do ścigania przestępstw jest obowiązany do wszczynania i ścigania każdego przestępstwa ściganego z urzędu (art. 10 k.p.k.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z szerszym pojęciem legalizmu spotykamy się na gruncie nauk takich, jak etyka czy teoria państwa i prawa. Zgodnie z jedną z obowiązujących w nich definicji przyjmuje się, że legalizm to „postawa moralna” stanowiąca uzasadnienie „zachowania zgodnego z prawem”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zalegalizowanie n., legalność ż., legalizowanie n., legalista m., legalistka ż.

 czas. zalegalizować, legalizować ndk.

 przym. legalny, legalistyczny

 przysł. legalnie, legalistycznie

Wiktionary


legalizować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zalegalizować)

 (1.1) czynić coś legalnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 2005 roku legalizowało dyplom 15 mistrzów z 45 zdających egzamin, oraz 21 czeladników.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legalizm mrz., legalizowanie n., zalegalizowanie n., legalność ż., legalka ż., nielegalka ż., nielegal m., legalizacja ż.

 czas. zalegalizować dk.

 przym. legalny, legalistyczny

 przysł. legalnie

Wiktionary


legalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) uznawanie czegoś za legalne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zalegalizowanie n., legalność ż., legalka ż., legalizm

 czas. legalizować ndk., zalegalizować dk.

 przym. legalny, legalistyczny

 przysł. legalnie, legalistycznie

Wiktionary


legalnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób legalny; nie odchodząc od litery prawa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wymienieni uprzednio imigranci legalnie przybyli do naszego kraju.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legalizm mrz., legalność ż., legalizowanie n., zalegalizowanie n.

 przym. legalny, legalistyczny

 czas. legalizować, zalegalizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) formalnie, prawnie

Wiktionary


legalniej

stopień wyższy od przysłówka: legalnie


SJP.pl


legalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: legalny


SJP.pl


legalność

legalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest legalne; cecha tych, którzy są legalni

Wiktionary

Patrz:

legalny

Powiązane:

 rzecz. legalizm mrz., legat m., legalizacja ż., legal m., nielegal m., legalizowanie n., zalegalizowanie n.

 czas. legalizować ndk., zalegalizować dk.

 przym. legalny, nielegalny, legalistyczny

 przysł. legalnie, nielegalnie

Wiktionary


legalny

zgodny z prawem, posiadający status prawny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zgodny z prawem

 (1.2) produkowany, używany, rozpowszechniany w sposób zgodny z prawem

 (1.3) praw. taki, jak zapisano w tekście prawnym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zarobki tego człowieka są legalne.

 (1.2) W sklepach można kupić legalne programy komputerowe.

 (1.3) Artykuł 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zawiera legalną definicję przedsiębiorcy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈɡalnɨ, AS: legalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legalizacja ż., legalność ż., legalizm m., legalista m., legalistka ż., legalizowanie n., zalegalizowanie n.

 przym. legalistyczny

 przysł. legalnie, legalistycznie

 czas. legalizować ndk., zalegalizować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgodny z przepisami, dozwolony prawem, prawowity, dopuszczalny

Wiktionary


leganza

samochód typu Daewoo Leganza


SJP.pl


legar

gruba belka, na której umocowuje się deski podłogowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) drewniana belka, do której przybite są deski podłogi;

 (1.2) podkład drewniany, na którym ustawiane są ciężary;

Wiktionary

Legar – drewniany, podłużny element, na którym układa się deski podłogi. Określenie to używane jest także w stosunku do podkładów pod ciężkie przedmioty.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Robotnicy zaczęli zrywać deski z legarów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛɡar, AS: legar

Wiktionary


legastenia

osłabienie pewnej funkcji mózgu u dzieci, objawiające się trudnościami w czytaniu i pisaniu


SJP.pl


legat

poseł, wysłannik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) stpol. poseł

 (1.2) hist. w starożytnym Rzymie: pierwotnie wysłannik, później wysokiej rangi urzędnik lub dowódca legionu

 (1.3) kośc. reprezentant papieża

Wiktionary

Legat rzymski

  • W Rzymie pierwotnie wysłannik – osoba, której zwierzchnik powierzył jakąś misję do wykonania we własnym zastępstwie (np. poseł, przyboczny wodza naczelnego). W armii rzymskiej mianem legata (łac. legatus legionis) określano wysokiej rangi oficera wyznaczonego przez zwierzchników (wodza, namiestnika prowincji, konsula, senat, później cesarza) do dowodzenia pojedynczym legionem; wybierany przez wodza spośród senatorów, mógł także pod jego nieobecność dowodzić całą armią (legatus pro praetore). Symbolem władzy legata było trzech liktorów z rózgami oraz toporami. W wyjątkowych wypadkach przyznawano mu nawet najwyższe wyróżnienie – odbycie triumfu.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlɛɡat, AS: legat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legalność ż.

Wiktionary


legatariusz

osoba otrzymująca legat


SJP.pl


legatariuszka

zapisobiorczyni, beneficjentka zapisu testamentowego


SJP.pl


legatissimo

określenie wykonawcze: starannie łączyć dźwięki


SJP.pl


legatka

legat


SJP.pl

Integralne części wsi w Polsce

  • Legatka – część wsi Piotrkowice w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Bejsce
  • Legatka – część wsi Uściszowice w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Bejsce
  • Legatka – część wsi Opatowiec w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Opatowiec
  • Legatka – część wsi Urzuty w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Opatowiec

Wikipedia

Patrz:

legat

legato

określenie wykonawcze: ściśle łącząc kolejne dźwięki


SJP.pl

Wikipedia


legator

osoba dokonująca zapisu w testamencie


SJP.pl


legatowy

1. legat (zapis testamentowy);
2. legato (określenie wykonawcze)


SJP.pl


legawiec

typ psa myśliwskiego, który nie goni zwietrzonej zwierzyny, lecz czeka na przybycie myśliwego


SJP.pl

Legawce – typ psów myśliwskich wystawiających zwierzynę na polowaniu przy wykorzystaniu "górnego wiatru".

Psy tego typu istniały już w średniowieczu i miały za zadanie podejść do zwierzyny i nie spłoszyć jej. Kiedy wytropiły ofiarę przylegały do ziemi (stąd nazwa) i czekały na nadejście myśliwego. Stosowanie takich psów na polowaniu wynikało z konieczności używania broni, wymagającej bliskiego podejścia do zwierzyny łownej (np. sieci). Dopiero później, gdy zaczęto w polowaniach wykorzystywać broń palną powstała potrzeba, aby pies także aportował zwierzynę.

Wikipedia


legawy

dawny przymiotnik, dziś żywy w wyrażeniu: pies legawy (legawiec) - typ psa myśliwskiego wystawiającego zwierzynę i aportującego ją po odstrzale


SJP.pl


legenda

1. niezwykła opowieść o wydarzeniach i postaciach historycznych, bohaterach lub świętych;
2. przenośnie: przesadne lub zmyślone opowieści;
3. napisy objaśniające na mapach, pod ilustracjami itp.;
4. napis na medalu lub monecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. opowieść fantastyczna, przekazywana jako część tradycji;

 (1.2) wymysł, bajka; także przesadzona ocena czyjejś wartości

 (1.3) geogr. opis oznaczeń objaśniających odczytywanie symboli mapy, planu;

 (1.4) numizm. wszelki napis umieszczony na monecie, pieczęci lub medalu;

 (1.5) muz. liryczny utwór instrumentalny zbliżony do ballady;

 (1.6) środ. fikcyjny życiorys, kreacja osobowości agenta wywiadu

 (1.7) przen. przymiot osoby sławnej, zasłużonej, ogólnie uznanej za autorytet w jakiejś dziedzinie

Wiktionary

Legenda (coś, co należy przeczytać; coś do czytania; od łac. legere – czytać) – opowieść albo zbiór opowieści o postaci czy postaciach historycznych lub uważanych za historyczne. Zazwyczaj przekazywana w formie ustnej na długo przed utrwaleniem na piśmie. Legendy opowiadają o mędrcach, świętych, władcach, politykach, wojownikach lub innych popularnych bohaterach. Składają się często z nieprawdopodobnych albo nierealnych motywów. Różnią się od mitów tym, że mają podstawy historyczne i opowiadają o ludziach, a nie bogach – chociaż niekiedy różnica trudna jest do wytyczenia.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛˈɡɛ̃nda, AS: legnda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. legendarny

 przysł. legendarnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) mit, podanie

Wiktionary


legendarny

przymiotnik

 (1.1) fikcyjny, ale taki, który pochodzi z legend

 (1.2) rzeczywisty, ale tak sławny, że krążą o nim legendy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Złota Kamieniczka” bogato ozdobiona płaskorzeźbami przedstawiającymi głośne wydarzenia historyczne i legendarne.

 (1.2) Wracali pamięcią do spotkań z Leopoldem Tyrmandem ludzie, którzy byli pierwowzorami bohaterów Złego oraz jego żony i kochanki, w tym Bogna, legendarna polska Lolita z łamów Dziennika 1954.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɡɛ̃nˈdarnɨ, AS: legẽndarny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legenda ż., legendarność ż.

 przym. legendowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legendowy

Wiktionary


legendotwórczy

legendotwórstwo


SJP.pl

Patrz:

legendotwórstwo

leggero

[czytaj: ledżdżero] określenie wykonawcze: lekko, z łatwością, z wdziękiem, z gracją; leggiero, leggiadro


SJP.pl


leggiadro

[czytaj: ledżdżiadro] określenie wykonawcze: lekko, z łatwością, z wdziękiem, z gracją; leggiero, leggero


SJP.pl


leggiero

[czytaj: ledżdżiero] określenie wykonawcze: lekko, z łatwością, z wdziękiem, z gracją; leggero, leggiadro


SJP.pl


legginsy

[czytaj: leginsy] obcisłe spodnie damskie lub dziecięce; leginsy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) obcisłe, elastyczne spodnie z lekkiej tkaniny, bez szwów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leginsy nmos.

 przym. legginsowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leginsy, getry

Wiktionary


leghemoglobina

Leghemoglobina jest hemoproteiną wiążącą tlen znalezioną w brodawkach korzeniowych roślin bobowatych. Rośliny te pozostają w symbiozie z bakteriami posiadającymi zdolność wiązania azotu atmosferycznego (bakterie brodawkowe). Kompleks enzymatyczny – nitrogenaza odpowiedzialny za przekształcenie azotu cząsteczkowego do jonów amonowych może działać tylko w środowisku beztlenowym. Dlatego jej działanie w komórkach korzeni roślin jest możliwe po obniżeniu stężenia tlenu poprzez związanie go z leghemoglobiną.

Wikipedia


leghorn

kura należąca do rasy wywodzącej się z Włoch, zwierzę o charakterystycznym białym upierzeniu, żółtym dziobie i żółtych nogach


SJP.pl

Leghorn – obecnie najbardziej rozpowszechniona rasa kur w produkcji nieśnej. Leghorn to kura lekka – zużywająca ok. 40% mniej paszy niż kury innych ras.

Wikipedia


leghorny

kura należąca do rasy wywodzącej się z Włoch, zwierzę o charakterystycznym białym upierzeniu, żółtym dziobie i żółtych nogach


SJP.pl


legia

ochotniczy oddział wojska; legion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. legion (jednostka w starożytnym Rzymie)

Wiktionary


  • Legia – stolica historycznej diecezji we Cesarstwie rzymskim w prowincji Numidia
  • Legia Chełmża
  • Legia Warszawa
  • CWKS Legia Warszawa
  • Legia Poznań
  • Legia Bydgoszcz
  • Legia Akademicka – ochotnicza formacja wojskowa młodzieży studenckiej uczelni warszawskich
  • Legia Cudzoziemska – francuska jednostka bojowa
  • Legia Honorowa (Legion d'Honneur) – francuski order
  • Legia Księstwa Warszawskiego
  • Legia Naddunajska
  • Legia Nadwiślańska
  • Legia Oficerska (PSZ)
  • Legia Podchorążych
  • Legia Polsko-Włoska
  • Legia Rycerska
  • Legia Zasług (Legion of Merit) – odznaczenie amerykańskie
  • Legie Księstwa Warszawskiego
  • Legie Północne
  • Legion – dawna jednostka wojskowa
  • Hiszpańska Legia Cudzoziemska

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlɛɟja, AS: leǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legion m., legionista m., legun mos.

 przym. legionowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legion

Wiktionary


legier

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. miejsce do spania, wypoczynku

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi. inna pisownia lygier

tłumaczenia.

źródła.

== legier (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) lekki

 (1.2) pobieżny, powierzchowny, płytki

 (1.3) zwinny, zręczny, ruchliwy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


legierski

nazwisko


SJP.pl


legijny

związany z klubem Legia Warszawa


SJP.pl


leginsy

obcisłe spodnie damskie lub dziecięce; legginsy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) obcisłe, elastyczne spodnie z lekkiej tkaniny, bez szwów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legginsy nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legginsy, getry

Wiktionary


legion

1. ochotniczy oddział wojska; legia;
2. duża liczba ludzi, gromada, masa, cała rzesza;
3. oddział wojska w starożytnym Rzymie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. w starożytnym Rzymie: jednostka wojskowa o liczebności do 6000 żołnierzy;

 (1.2) pot. masa, rzesza

 (1.3) hist. w lm.: wojska polskie we Włoszech pod koniec XVIII w.; także. wojska polskie z I WŚ walczące po stronie Państw Centralnych

Wiktionary

Legion (łac. legio; także legia) – podstawowa i największa jednostka taktyczna armii rzymskiej złożona przede wszystkim z ciężkozbrojnej piechoty. Odpowiednik współczesnej dywizji. W pierwszych trzech wiekach imperium armia rzymska liczyła od 25 do 34 legionów. W wyprawach legionów uczestniczyli również kamieniarze, cieśle, inżynierowie i inni rzemieślnicy (jako oddziały pomocnicze).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dowódcą legionu był legat.

 (1.2) W oborze mieszka chyba legion much!

 (1.3) Mój pradziadek służył w Legionach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛɟɔ̃n, AS: leǵõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Legionowo n., legia ż., legionista mos., legun mos.

 przym. legionowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legia

 (1.2) armia

Wiktionary


legionella

rodzaj Gram-ujemnej pałeczki, obejmujący gatunki wywołujące legionellozę


SJP.pl

Legionella – rodzaj Gram-ujemnej pałeczki, obejmujący gatunki wywołujące legionellozę (chorobę legionistów, gorączkę Pontiac).

Wikipedia


legionelloza

ciężka, zakaźna choroba bakteryjna dróg oddechowych; legioneloza, choroba legionistów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba legionistów, bakteryjna choroba dróg oddechowych;

Wiktionary

Choroba legionistów (inaczej legioneloza lub legionelloza) – ciężka zakaźna choroba dróg oddechowych wywołana zakażeniem bakteriami z rodzaju Legionella – głównie przez Legionella pneumophila (serogrupy 1). Szczep ten odpowiada za 60–80% przypadków choroby.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) choroba legionistów, legioneloza

Wiktionary


legioneloza

ciężka, zakaźna choroba bakteryjna dróg oddechowych; legionelloza, choroba legionistów


SJP.pl

Choroba legionistów (inaczej legioneloza lub legionelloza) – ciężka zakaźna choroba dróg oddechowych wywołana zakażeniem bakteriami z rodzaju Legionella – głównie przez Legionella pneumophila (serogrupy 1). Szczep ten odpowiada za 60–80% przypadków choroby.

Wikipedia


legionista

1. żołnierz służący w legionie rzymskim, w legionach lub legii cudzoziemskiej
2. członek lub kibic jednego z klubów sportowych o nazwie Legia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. żołnierz odbywający służbę w legionach

 (1.2) wojsk. żołnierz legii cudzoziemskiej

 (1.3) pot. sportowiec lub kibic klubu sportowego „Legia”

Wiktionary

  • legionista – żołnierz służący w legionie rzymskim, legionach lub Legii Cudzoziemskiej
  • Legionista – amerykański film fabularny z 1998 roku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Legion rzymski był samodzielnym związkiem operacyjnym z 4000–6000 legionistami i lekko uzbrojonymi wojskami pomocniczymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟɔ̇̃ˈɲista, AS: leǵo̊̃ńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legion m., legia ż., legun mos.

 przym. legionowy

Wiktionary


legionistka

legionista


SJP.pl

Patrz:

legionista

legionowianin

mieszkaniec Legionowa


SJP.pl


legionowianka

mieszkanka Legionowa


SJP.pl


legionowo

1. miasto w Polsce;
2. część Dąbrowy Górniczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim;

 (1.2) geogr. część miasta Dąbrowa Górnicza w Polsce, w województwie śląskim

 (1.3) geogr. część wsi Gozdy w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Brzeźnio;

Wiktionary

Legionowo – miasto w Polsce w województwie mazowieckim, siedziba powiatu legionowskiego, położone w Kotlinie Warszawskiej, w odległości ok. 22 km na północ od centrum stolicy. Miasto należy do aglomeracji warszawskiej.W latach 1975–1998 należało administracyjnie do województwa stołecznego warszawskiego.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 52 630 mieszkańców, będąc 6. najludniejszym miastem w województwie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z okresu międzywojennego pochodzi wiele charakterystycznych dla Legionowa domów piętrowych z dużą ilością okien i dużym strychem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟɔ̃ˈnɔvɔ, AS: leǵõnovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legion mrz., legionowianin mos., legionowianka ż.

 przym. legionowski, legionowy

Wiktionary


legionowski

przymiotnik od: Legionowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Legionowa, związany z Legionowem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Legionowo n., legionowianin m., legionowianka ż.

Wiktionary


legionowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. wojsk. związany z legionem, dotyczący legionów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W sierpniu odsłonięto Pomnik Czynu Legionowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legun mos., legion mrz., legia ż., legionista mos., Legionowo n.

 przym. legijny

Wiktionary


legiony

1. ochotniczy oddział wojska; legia;
2. duża liczba ludzi, gromada, masa, cała rzesza;
3. oddział wojska w starożytnym Rzymie


SJP.pl

  • Legiony Polskie – polskie formacje wojskowe okresu porozbiorowego
  • Legiony Polskie (1914–1918) – polska formacja wojskowa utworzona 27 sierpnia 1914 r. w Galicji
  • MS "Legiony Polskie"
  • Legiony rzymskie
  • Legiony – powieść Henryka Sienkiewicza
  • Legiony – film w reż. Dariusza Gajewskiego z 2019 roku
  • Legiony – singel Mateusza Ziółki i Tabba z 2019 roku

Wikipedia


legislacja

proces tworzenia prawa; ustawodawstwo; prawodawstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tworzenie przepisów prawnych

Wiktionary

Legislacja (fr. législation z łac. legis latio, legis lationis wniosek do prawa od łac. lex, legis prawo + latio przyniesienie) – ustawodawstwo, forma stanowienia prawa, w którym organy państwowe i samorządowe tworzą akty prawne powszechnie obowiązujące na danym terenie. Legislacja utożsamiana jest z kompetencjami parlamentu związanymi z uchwalaniem ustaw.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟiˈslat͡sʲja, AS: leǵislacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legislator mos., legislatywa

 przym. legislacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ustawodawstwo, prawodawstwo

Wiktionary


legislacyjność

zgodność z aktem prawnym powszechnie obowiązującym w jakimś państwie lub jakiejś społeczności


SJP.pl


legislacyjny

tyczący legislacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący legislacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legislacja ż., legislatywa ż., legislatura ż., legislator m.

 przym. legislatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prawodawczy

Wiktionary


legislator

prawodawca, znawca prawa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. prawnik redagujący projekty aktów prawnych;

Wiktionary

Legislator – funkcjonariusz publiczny wykwalifikowany do zapewniania organom władzy publicznej fachowego wsparcia w procesie stanowienia prawa.

W Polsce legislator nie jest zawodem zaufania publicznego posiadającym samorząd zawodowy, a raczej rodzajem niejednolicie nazywanych stanowisk w administracji publicznej, dostępnych dla absolwentów studiów prawniczych będących funkcjonariuszem służb państwowych, żołnierzem zawodowym lub urzędnikiem (pracownikiem urzędów państwowych, członkiem korpusu służby cywilnej albo pracownikiem samorządowym). Zatrudnia się również specjalistów po studiach administracyjnych, a także specjalistów merytorycznych obeznanych ze specyfiką zadań danego urzędu, którzy w ramach obowiązków zawodowych:

  • opracowują projekty aktów prawnych dla jednostek zatrudniających (szczególnie Sejm, Senat, urzędy centralne, wojewodowie, organy samorządu terytorialnego, ministerstwa, Rada Ministrów, Rządowe Centrum Legislacji),
  • sporządzają opinie na temat aktów prawnych oraz ich zgodności z obowiązującym prawem miejscowym, krajowym i europejskim oraz orzecznictwem i doktryną,
  • redagują i ujednolicają teksty aktów prawnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟiˈslatɔr, AS: leǵislator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legislacja ż.

 przym. legislacyjny

Wiktionary


legislatorka

legislator


SJP.pl

Patrz:

legislator

legislatura

1. wszystkie organy ustawodawcze w danym kraju;
2. okres wykonywania funkcji przez organ ustawodawczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) adm. organ tworzący prawo na pewnym obszarze

 (1.2) adm. okres pełnienia funkcji przez władzę ustawodawczą

 (1.3) praw. ogół obowiązujących przepisów prawnych

Wiktionary

Władza ustawodawcza, legislatywa, władza prawodawcza – element teorii podziału władz Johna Locke'a, a następnie Monteskiusza. Domeną władzy ustawodawczej jest według nich stanowienie powszechnie obowiązującego prawa.

We współczesnych państwach demokratycznych, o ustroju parlamentarno-prezydenckim, tworzenie prawa jest podstawowym zadaniem parlamentu. Parlament jest wówczas jedynym organem upoważnionym do tworzenia najwyższych aktów prawnych – ustaw – na podstawie których ustala się inne akty prawne w państwie. W ten sposób parlament wpływa na zasady działania państwa i na życie obywateli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Unia Europejska nie ma legislatury, lecz proces legislacyjny, w którym uczestniczą różne instytucje.

 (1.2) Takiej odwagi nie miał przed Schröderem ani Helmut Kohl przez szesnaście lat swych rządów, ani sam Schröder w czasie swej pierwszej legislatury.

 (1.3) Pan mecenas bardzo wyraźnie powiedział, że w legislaturze nie ma takiego sformułowania.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. legislacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legislatywa

Wiktionary


legislatywa

organ władzy ustawodawczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) adm. organ tworzący prawo na pewnym obszarze

Wiktionary

Władza ustawodawcza, legislatywa, władza prawodawcza – element teorii podziału władz Johna Locke'a, a następnie Monteskiusza. Domeną władzy ustawodawczej jest według nich stanowienie powszechnie obowiązującego prawa.

We współczesnych państwach demokratycznych, o ustroju parlamentarno-prezydenckim, tworzenie prawa jest podstawowym zadaniem parlamentu. Parlament jest wówczas jedynym organem upoważnionym do tworzenia najwyższych aktów prawnych – ustaw – na podstawie których ustala się inne akty prawne w państwie. W ten sposób parlament wpływa na zasady działania państwa i na życie obywateli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce konsekwentnie realizowana jest strategia wzmacniania egzekutywy kosztem legislatywy i trudno oczekiwać, by Sejm przyjmował ten proces z entuzjazmem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. legislatywny, legislacyjny

 rzecz. legislacja ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legislatura

Wiktionary


legista

średniowieczny znawca prawa rzymskiego


SJP.pl

Legista (od: łac. leges – prawa) – określenie powstałe w średniowiecznej Europie, oznacza ono znawcę, czy wręcz wielbiciela prawa rzymskiego.

Legiści mieli duży wpływ na rozwój europejskiego prawa oraz ustrojów politycznych, gdyż po odkryciu Kodeksu Justyniana przez uniwersytet w Bolonii propagowali oni zawarte w nim reguły, przyczyniając się do recepcji prawa rzymskiego.

Wikipedia


legitka

potocznie: legitymacja, zwłaszcza szkolna, studencka


SJP.pl


legitny

młodzieżowo: prawdziwy, oryginalny, wiarygodny


SJP.pl


legityma

część spadku, jaką osoby najbliższe spadkodawcy muszą otrzymać niezależnie od jego woli; zachowek


SJP.pl


legitymacja

1. dokument stwierdzający tożsamość osoby i potwierdzający przynależność do jakiejś organizacji lub instytucji;
2. uprawnienie do czegoś, np. do sprawowania jakiejś funkcji lub występowania w czyimś imieniu;
3. uznanie za własne dziecka urodzonego poza małżeństwem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dokument potwierdzający tożsamość oraz przynależność do określonej grupy ludzi

 (1.2) praw. podstawa prawna określonych uprawnień

 (1.3) potwierdzenie czegoś

 (1.4) akt nadający nieślubnemu dziecku prawa dzieci ślubnych

Wiktionary

  • legitymacja – dokument potwierdzający przynależność do grupy, organizacji
    • legitymacja studencka
    • legitymacja szkolna
    • legitymacja osoby niepełnosprawnej
  • legitymacja – uprawnienie
    • legitymacja wyborcza: czynna i bierna
  • legitymacja procesowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy legitymacja szkolna jest tam konieczna?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟitɨ̃ˈmat͡sʲja, AS: leǵitỹmacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legitymizacja ż., legitymizm m.

 czas. legitymować ndk., wylegitymować dk., legitymizować ndk.

 przym. legitymacyjny, legitymizacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) legitymizacja

Wiktionary


legitymacyjny

związany z legitymacją


SJP.pl


legitymista

osoba uznająca i przestrzegająca obowiązującego porządku prawnego


SJP.pl


legitymistka

legitymista


SJP.pl

Patrz:

legitymista

legitymistyczny

legitymizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z legitymizmem, legitymistami, dotyczący legitymizmu

Wiktionary

Patrz:

legitymizm

Powiązane:

 rzecz. legitymizm mrz., legitymista mos., legitymistka ż.

Wiktionary


legitymizacja

1. nadanie czemuś mocy prawnej, stwierdzenie zgodności z prawem;
2. formalna i faktyczna akceptacja przez społeczeństwo instytucji państwowych, stanowionego prawa lub władzy


SJP.pl

Legitymizacja, legitymacja – w szerokim sensie uzasadnienie bądź prawomocność określonej instytucji społecznej. Najczęściej mówi się o legitymizacji władzy, państwa czy prawa.

O legitymizacji można mówić w normatywnym i empirycznym sensie. Legitymizacja normatywna oznacza wskazanie, dlaczego określona instytucja powinna znajdować posłuch. Instytucja jest legitymizowana, jeśli można wskazać, że realizuje wartości podzielane przez daną społeczność. Badaniem legitymizacji różnych instytucji i struktur zajmuje się filozofia polityki.

Wikipedia


legitymizacyjny

legitymizacja


SJP.pl

Patrz:

legitymizacja

legitymizm

1. uznawanie i przestrzeganie obowiązującego porządku prawnego;
2. zasada przyznawania władzy lub innych godności osobie, która wykaże swoje prawa do tej władzy (wynikające na przykład z pokrewieństwa z panującym rodem); nienaruszalność praw dynastii


SJP.pl

Legitymizm (z łac. lex dpn. legis – ustawa) – doktryna polityczna definiowana dwojako:

  • wąsko: wiara w nienaruszalność praw dynastii historycznych (przedrewolucyjnych) do tronu;
  • szeroko: uznawanie prawowitości – a nie siły, popularności czy woli ludu – za podstawę władzy.

Wikipedia


legitymizować

nadawać mocy prawnej czemuś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) nadawać czemuś moc prawną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legitymacja ż., legitymizowanie n.

Wiktionary


legitymizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|legitymizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. legitymizować

Wiktionary


legitymować

1. sprawdzać urzędowo czyjeś dokumenty ustalające tożsamość;
2. uzasadniać coś odpowiednimi dokumentami, uprawnieniami; upoważniać, uprawniać;
3. legitymować się -
a) okazywać dokumenty tożsamości;
b) uzasadniać swoje uprawnienia dokumentami, zaświadczeniami itp.


SJP.pl


legjon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dawna pisownia słowa: legion

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tutaj Józef Piłsudski, działacz rewolucyjny, z byłych drużyn strzeleckich formuje legjony, które z hasłem niepodległości wkroczą od pierwszej chwili do Królestwa.

Wiktionary


legjonista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) dawna pisownia słowa: legionista

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Okres względnej swobody i pracy bardziej samodzielnej nie rozświetla bezbarwnego życia legjonisty, którego wrażliwość coraz bardziej tępieje.

Wiktionary


legnąć

lec;
1. książkowo: położyć się, opaść ciężko na łóżko, na ziemię;
2. polec, stracić życie; zginąć, umrzeć


SJP.pl

czasownik

 (1.1) zob. lec.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. rozległy

 czas. zlec

Wiktionary


lęgnia

1. żeński organ rozmnażania płciowego, występujący u większości glonów i niektórych grzybów, produkujący komórki jajowe; oogonium;
2. klujnik


SJP.pl

Lęgnia lub askogonium (łac. oogonium) – jednokomórkowe gametangium żeńskie u glonów i grzybopodobnych lęgniowców (Oomycota). Jest to przekształcona komórka wegetatywna zawierająca jedną lub kilka nieruchomych komórek jajowych. Może być tej samej wielkości co komórki wegetatywne, lub większa. Zwykle ma w ściance otwór, przez który do jej wnętrza może wniknąć plemnik.

Wikipedia


legnica

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowo-zachodniej Polsce;

Wiktionary

Legnica (do 1946 roku: Lignica, niem. Liegnitz, cz. Lehnice) – miasto na prawach powiatu w Polsce, w środkowej części województwa dolnośląskiego, w większości na Równinie Legnickiej, położone nad rzekami: Kaczawą (lewy dopływ Odry) i wpadającą do niej Czarną Wodą. Stanowi najdalej wysunięty na południe i największy ośrodek miejski Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pan Kozubal zgłosił właśnie awarię dwóch kabli w przedszkolu w Legnicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛɟˈɲit͡sa, AS: leǵńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legniczanin, legniczanka

 przym. legnicki, podlegnicki

Wiktionary


legnicki

tyczący się Legnicy, np. legnicki zabytek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Legnicy, związany z Legnicą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Legnica była kiedyś stolicą województwa legnickiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛɟˈɲit͡sʲci, AS: leǵńicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Legnica ż., legniczanin m., legniczanka ż.

Wiktionary


legnickie

tyczący się Legnicy, np. legnicki zabytek


SJP.pl


legnickopolski

Legnickie Pole (wieś w Polsce)


SJP.pl


legniczaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: legniczanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legniczanka ż.

Wiktionary


legniczanin

mieszkaniec Legnicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Legnicy

 (1.2) osoba pochodząca z Legnicy, urodzona w Legnicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W skład sześcioosobowej ekspedycji wchodzą – prócz legniczan – dwaj kaliszanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟɲiˈt͡ʃãɲĩn, AS: leǵńičãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Legnica ż.

:: fż. legniczanka ż.

 przym. legnicki

Wiktionary


legniczanka

mieszkanka Legnicy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Legnicy

 (1.2) kobieta pochodząca z Legnicy, urodzona w Legnicy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɟɲiˈt͡ʃãnka, AS: leǵńičãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Legnica ż.

:: zdrobn. legniczaneczka ż.

:: fm. legniczanin m.

 przym. legnicki

Wiktionary


legnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|lec.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛɟˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: leǵńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 czas. lec

Wiktionary


lęgniowce

typ eukariontów z królestwa chromistów; grzybopodobne lęgniowe


SJP.pl

Wikipedia


lęgniowiec

mikroskopijny grzyb z grupy glonowców


SJP.pl


lęgniowy

grzybopodobne lęgniowe - typ eukariontów z królestwa chromistów; lęgniowce


SJP.pl


lego

1. plastikowe klocki marki Lego;
2. w użyciu przymiotnikowym:
a) taki, który należy do zestawu takich klocków, np. klocek lego;
b) zbudowany z tych klocków, np. miasteczko lego


SJP.pl

przymiotnik postpozycyjny

 (1.1) zrobiony lub dotyczący klocków marki Lego

Wiktionary

The Lego Group (nazwa stylizowana: LEGO) – przedsiębiorstwo zabawkarskie, założone przez Ole Kirka Christiansena 10 sierpnia 1932 roku w Billund w Danii. W początkowych latach istnienia przedsiębiorstwo zajmowało się między innymi produkcją drewnianych zabawek, następnie zabawki stały się jedynym profilem jego działalności.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miał nawet na podwórzu wiszący na drzewie domek Lego.

Wiktionary


legocki

nazwisko


SJP.pl


legoland

1. park rozrywki firmy Lego;
2. seria zabawek dla dzieci


SJP.pl


legomina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. słodka potrawa, zwykle mączna, ale także np. ryżowa, podawana jako deser;

 (1.2) daw. spoż. artykuły spożywcze takie jak mąka, kasza, groch, warzywa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) war. legumina

Wiktionary


legować

dokonywać, dokonać zapisu testamentowego


SJP.pl


legowicz

nazwisko


SJP.pl


legowisko

1. posłanie, prymitywne łoże, wyrko;
2. miejsce, gdzie chronią się zwierzęta; barłóg;
3. pejoratywnie o miejscu zamieszkania;
4. dawniej miejsce tymczasowego postoju wojsk; leże


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. obszar gniazdowania i lęgu;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Budulec nie tylko spełnia funkcje konstrukcyjne, ale i dobrze maskuje lęgowisko.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lęg mrz., lęgnięcie n., lęgowość ż.

 czas. lęgnąć się ndk.

 przym. lęgowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gniazdowisko

Wiktionary


lęgowo

lęgowy


SJP.pl

Patrz:

lęgowy

lęgowy

1. związany z lęgiem, wylęganiem się;
2. o ptaku odbywającym lęgi na danym terenie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lęgiem, dotyczący lęgu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Okres lęgowy koliberków hawańskich trwa od marca do czerwca.

 (1.1) W Polsce kawki zwyczajne są średnio licznym ptakiem lęgowym niżu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wylęganiec mos., lęgowisko n., lęg mrz., lęgnięcie n., wylęganie n., wylęgnięcie n., wylęg mrz., wylęgarnia ż.

 czas. lęgnąć się ndk., wylęgać się ndk., wylęgnąć się dk.

 przym. wylęgowy

Wiktionary


legrand

Wikipedia


legrys

mieszaniec samca lwa i samicy tygrysa; lygrys


SJP.pl

Legrys, lygrys (zbitka wyrazów „lew” i „tygrys”) – mieszaniec samca lwa i samicy tygrysa.

Podobnie jak tyglew, nie występuje w naturze i jest skutkiem przypadkowego lub celowego krzyżowania zwierząt w niewoli. W warunkach naturalnych zasięgi występowania lwów i tygrysów się nie nakładają, a nawet gdyby tak było (lew azjatycki), to występowałyby między nimi konflikty. Związki tygrysic z lwami były odnotowywane bardzo rzadko. Pierwsze udokumentowane dane o istnieniu legrysów pochodzą z Azji z początków XIX wieku. Zwierzęta te żyją od 15 do 20 lat. Samce są bezpłodne, lecz samice są zdolne do urodzenia potomstwa.

Wikipedia


legumina

słodka potrawa, najczęściej mączna, podawana jako deser


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. słodka potrawa, zwykle mączna, ale także np. ryżowa, podawana jako deser;

 (1.2) chem. białko roślinne występujące w nasionach roślin strączkowych

 (1.3) daw. spoż. artykuły spożywcze takie jak mąka, kasza, groch, warzywa

Wiktionary

Legumina – nazwa popularnych deserów. Zaliczają się do nich słodkie potrawy, zazwyczaj mączne lub jajeczne, podawane po zasadniczym posiłku. Jeszcze przed II wojną światową leguminy podawano w Polsce faktycznie wyłącznie na deser, jednak w trudnym ekonomicznie okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej część z tych potraw stała się daniami obiadowymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy legumina jest już gotową, posypujemy ją cukrem i spożywamy na gorąco.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɡũˈmʲĩna, AS: legũmʹĩna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1, 1.3) war. legomina

Wiktionary


leguminka

zdrobnienie od: legumina


SJP.pl


legun

przestarzale: żołnierz legionów polskich z I wojny światowej; legionista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. pot. żołnierz Legionów Polskich z okresu pierwszej wojny światowej

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) legionista

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. legionista mos., legionistka ż., legion mrz., legia ż.

 przym. legionowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== legun (język starofrancuski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kulin. warzywo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legionista mos., legionistka ż., legion mrz., legia ż.

 przym. legionowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) legionista

Wiktionary


leguński

legun


SJP.pl

Patrz:

legun

legutko

nazwisko


SJP.pl

  • Piotr Legutko (ur. 1960) – polski dziennikarz i publicysta
  • Renata Madyda-Legutko (ur. 1948) – polska archeolog
  • Ryszard Legutko (ur. 1949) – polski filozof i polityk, profesor nauk humanistycznych, publicysta, autor książek o tematyce społeczno-politycznej oraz tłumacz

Wikipedia


legwan

duża jaszczurka, ceniona ze względu na jadalne jaja i mięso; iguana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) herp. jaszczurka z rodziny legwanowatych

 (1.2) kulin. mięso z legwana (1.1)

 (1.3) kulin. potrawa z legwana (1.1)

Wiktionary

Legwanowate, legwany (Iguanidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Iguania w obrębie rzędu łuskonośnych (Squamata), obejmuje ponad 40 gatunków, w tym 8 krytycznie zagrożonych wyginięciem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oczy tych legwanów są koloru czerwonopomarańczowego albo różowozłotego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legwanowate lm. nmos.

:: zdrobn. legwaniątko n.

Wiktionary


legwanek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: legwan

 (1.2) młody legwan

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W szkolnym terrarium pojawił się młody legwanek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legwan mzw., legwanowate lm. nmos., legwaniątko n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) legwaniątko

Wiktionary


legwaniątko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: legwanek

 (1.2) młody legwan

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Marysia dała mi nalepkę z legwaniątkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legwan mzw., legwanowate lm. nmos., legwanek mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) legwanek

Wiktionary


legwanowate

rodzina jaszczurek; legwany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. herp. nazwa systematyczna|Iguanidae|Oppel|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych;

Wiktionary

Legwanowate, legwany (Iguanidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Iguania w obrębie rzędu łuskonośnych (Squamata), obejmuje ponad 40 gatunków, w tym 8 krytycznie zagrożonych wyginięciem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Większość legwanowatych jest jajorodna, a część jajożyworodna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. legwan mzw., legwanek mzw., legwaniątko n.

Wiktionary


legwanowaty

o cechach legwanowatych (rodzina gadów)


SJP.pl


legwany

duża jaszczurka, ceniona ze względu na jadalne jaja i mięso; iguana


SJP.pl

Legwanowate, legwany (Iguanidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Iguania w obrębie rzędu łuskonośnych (Squamata), obejmuje ponad 40 gatunków, w tym 8 krytycznie zagrożonych wyginięciem.

Wikipedia


lehman

nazwisko


SJP.pl

Miejsca w USA:

  • Lehman (ang. Lehman Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Luzerne
  • Lehman (ang. Lehman Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Pike
  • Lehman Caves – jaskinia w Parku Narodowym Wielkiej Kotliny w stanie Nevada

Wikipedia


lehmann

[czytaj: leman] nazwisko


SJP.pl

  • Edmund Lehmann (ur. 1935) – działacz państwowy w okresie PRL, wojewoda bydgoski, poseł na Sejm PRL VI kadencji
  • Erich Leo Lehmann (1917–2009) – amerykański statystyk, współtwórca estymatora Hodgesa–Lehmanna oraz (wspólnie z Henrym Scheffé'm) twierdzenia Lehmanna–Scheffé'a.
  • Fritz Lehmann (1904–1956) – niemiecki dyrygent
  • Heinrich Lehmann-Willenbrock (1911–1986) – niemiecki dowódca okrętów podwodnych
  • Heinz-Günther Lehmann, pseud. Hase (1923–2006) – pływak niemiecki, mistrz Europy, wielokrotny mistrz Niemiec
  • Inge Lehmann (1888–1993) – duńska geofizyk, sejsmolog
  • Issachar Berend Lehmann (1661–1730) – żydowski bankier, dostawca dla armii Augusta II Mocnego, elektora Saksonii, króla Polski oraz dla szeregu innych książąt niemieckich
  • Jens Lehmann (ur. 1969) – niemiecki piłkarz
  • Jens Lehmann (ur. 1967) – niemiecki kolarz torowy i szosowy, czterokrotny medalista olimpijski i wielokrotny medalista torowych mistrzostw świata
  • Johann Georg Lehmann (1765–1811) – niemiecki geodeta i kartograf
  • Johann Gottlieb Lehmann (1781–1853) – niemiecki prawnik, polityk, samorządowiec, czterokrotny nadburmistrz Frankfurtu nad Odrą
  • Karl Lehmann (1936–2018) – niemiecki duchowny katolicki, biskup Moguncji (Mainz), kardynał
  • Lilli Lehmann (1848–1929) – niemiecka śpiewaczka operowa
  • Lotte Lehmann (1888–1976) – niemiecka sopranistka
  • Max Lehmann (1845–1929) − historyk niemiecki
  • Rudolf Lehmann (1891–1984) – niemiecki archiwista i historyk
  • Tom Lehmann (ur. 1987) – niemiecki wioślarz
  • Werner Lehmann – wschodnioniemiecki kierowca wyścigowy
  • Willy Lehmann (ur. 1925) – wschodnioniemiecki kierowca wyścigowy

Wikipedia


lehr

[czytaj: ler] nazwisko


SJP.pl

Lehr – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Logan.

Wikipedia


leibniz

[czytaj: lajbnic] Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716), niemiecki filozof i matematyk


SJP.pl

Osoby:

  • Gottfried Wilhelm Leibniz – niemiecki polihistor (m.in. matematyk, filozof)

Inne:

  • Leibniz – herbatniki produkowane przez Bahlsen
  • (5149) Leibniz – asteroida

Zobacz też:

  • Pik Leibniz
  • Leibnitz

Wikipedia


leibnizjański

taki jak u Leibniza, charakterystyczny dla Leibniza; leibnizowski


SJP.pl


leibnizowski

taki jak u Leibniza, charakterystyczny dla Leibniza; leibnizjański


SJP.pl


leica

marka aparatów fotograficznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fot. aparat fotograficzny marki Leica Camera

Wiktionary

Leica Camera AG (nazwa pochodzi od nazwiska właściciela zakładów: Leitz oraz od słowa camera) – niemieckie przedsiębiorstwo będące jednocześnie marką pierwszych fotograficznych aparatów małoobrazkowych. Obecnie najbardziej znane z produkcji układów optycznych na rynku sprzętu geodezyjnego oraz laboratoryjnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Janek ma starą leicę po ojcu.

Wiktionary


leicester

[czytaj: lester] miasto w Wielkiej Brytanii


SJP.pl

Leicester (wymowa, /ˈlɛstə/) – miasto w środkowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie ceremonialnym Leicestershire, będące samodzielną jednostką administracyjną typu unitary authority. Leicester jest największym miastem regionu East Midlands; położony jest nad rzeką Soar. Niedaleko znajduje się las National Forest.

Wikipedia


leigh

1. miasto w Anglii;
2. nazwisko, np. Vivien Leigh (właśc. Vivian Mary Hartley) (1913-69), aktorka angielska


SJP.pl

Miejscowości w Anglii:

  • Leigh (Devon) – miejscowość w hrabstwie Devon (Anglia)
  • Leigh (Dorset) – miejscowość w hrabstwie Dorset (Anglia)
  • Leigh (Gloucestershire) – miejscowość w hrabstwie Gloucestershire (Anglia)
  • Leigh (Wielki Manchester) – miasto w hrabstwie Wielki Manchester (Anglia)
  • Leigh (Kent) – miejscowość w hrabstwie Kent (Anglia)
  • Leigh (Shropshire) – miejscowość w hrabstwie Shropshire (Anglia)
  • Leigh (Staffordshire) – miejscowość w hrabstwie Staffordshire (Anglia)
  • Leigh (Surrey) – miejscowość w hrabstwie Surrey (Anglia)
  • Leigh (Wiltshire) – miejscowość w hrabstwie Wiltshire (Anglia)
  • Leigh (Worcestershire) – miejscowość w hrabstwie Worcestershire (Anglia)
  • Leigh-on-Mendip – miejscowość w hrabstwie Somerset (Anglia)
  • Leigh-on-Sea – miasto w hrabstwie Essex (Anglia)

Wikipedia


leighton

nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Leighton – miejscowość w stanie Alabama, w hrabstwie Colbert
  • Leighton – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Mahaska

Gminy w USA:

  • Leighton (ang. Leighton Township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Allegan

Wikipedia


leipzig

Niemcy

  • Leipzig (pol. Lipsk) – miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Saksonia
  • Bezirk Leipzig (pol. okręg Lipsk) – były okręg administracyjny
  • Direktionsbezirk Leipzig (pol. okręg administracyjny Lipsk) – okręg administracyjny w kraju związkowym Saksonia
  • Landkreis Leipzig (pol. powiat Lipsk) – powiat w kraju związkowym Saksonia
  • Landkreis Leipziger Land – (pol. powiat Lipsk) – były powiat do 2008
  • Oper Leipzig – Opera Lipska

Wikipedia


leiszmania

rodzaj pierwotniaków pasożytujących w tkankach narządów człowieka


SJP.pl


leiszmanioza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) choroba z grupy chorób pasożytniczych powodująca m.in. gorączkę, owrzodzenia skóry oraz zniekształcenia twarzy;

Wiktionary

Leiszmanioza (łac. i ang. leishmaniasis) – grupa chorób pasożytniczych wywoływanych u owodniowców, w tym człowieka, przez wiciowce z rodzaju Leishmania przenoszone poprzez owadzi wektor, którym są muchówki (moskity).

Część gatunków pasożyta zaraża głównie gady (klasycznie rozumiane), z kolei ssaki (oraz rzadko ptaki) preferowane są przez inne gatunki, Zakażenie u ludzi powoduje 21 z ogólnej liczby 30 gatunków, które atakują ssaki. Większość gatunków zwykle przenoszona jest na człowieka przez wektor od innych ssaków (m.in. L. mexicana, L. major i L. aethiopica) zaś jedynie w przypadku dwóch spośród nich (L. tropica oraz L. donovani) wektor typowo przenosi patogen bezpośrednio z człowieka na człowieka.

Wikipedia


leitmotiv

[czytaj: lAjtmotiw] charakterystyczny motyw przewijający się przez cały utwór, symbolizujący jakąś postać, rzecz lub ideę; lejtmotyw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) motyw przewodni

Wiktionary

Leitmotiv; lejtmotyw, motyw powracający (wym. uproszczona: lajtmotiw; niem. Leitmotiv – motyw przewodni) – termin zastosowany po raz pierwszy przez Richarda Wagnera dla określenia przewijającego się w utworze muzycznym i istotnego dla jego treści motywu. Później stosowany także w odniesieniu do dzieł literackich i filmowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlajtmɔtʲif, AS: lai ̯tmotʹif

Wiktionary


leiwo

masa ceramiczna w postaci zawiesiny


SJP.pl


leizna

metal lub inny materiał otrzymywany w wyniku procesu odlewniczego


SJP.pl


lej

wyrwa w ziemi powstająca po wybuchu bomby


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) duże, stożkowe wgłębienie

 (1.2) duży lejek

 (1.3) monet. waluta Rumunii;

 (1.4) monet. waluta Mołdawii

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp., rozk. od: lać

Wiktionary

  • Lej – waluta Mołdawii MDL
  • Lej – waluta Rumunii RON
  • Lej depresji – strefa wód gruntowych
  • Lej Imhoffa – naczynie laboratoryjne
  • Lej kondensacyjny – kolumna z podstawy chmur
  • Lej krasowy – forma ukształtowania powierzchni
  • Lej Mały – twór geologiczny w Polsce
  • Lej Mi Pół – polski zespół muzyczny
  • Lej sufozyjny – forma ukształtowania terenu
  • Lej Średni – twór geologiczny w Polsce
  • Lej Wielki – twór geologiczny w Polsce
  • Lej zapadliskowy – odmiana leja krasowego
  • Lej źródłowy – zamknięcie doliny

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) lej depresyjny • lej krasowy • lej po bombie

 (1.3) lej rumuński

 (1.4) lej mołdawski

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1-2)

 rzecz. lejkowatość ż.

:: zdrobn. lejek m.

 przym. lejkowaty, lejowy

 przysł. lejkowato

frazeologia.

etymologia.

 (1.3) etym|rum|leu. → lew

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) crater; (1.3) leu; (1.4) leu

* bułgarski: (1.1) фуния ż.

* esperanto: (1.1) funelo; (1.2) funelego; (1.3) leo; (1.4) leo

* kataloński: (1.3) leu m.; (1.4) leu m.

* rumuński: (1.3) leu m.; (1.4) leu m.

* ukraiński: (1.3) лей m.; (1.4) лей m.

* węgierski: (1.3) lej; (1.4) lej

źródła.

== lej (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. lej (rumuński)

 (1.2) monet. lej (mołdawski)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛj, AS: lei ̯

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. lejkowatość ż.

:: zdrobn. lejek m.

 przym. lejkowaty, lejowy

 przysł. lejkowato

Wiktionary


leja

lej, leu;
1. jednostka monetarna Rumunii (1 leja = 100 banów);
2. jednostka monetarna Mołdawii (1 leja = 100 banów)


SJP.pl

Leja – polskie nazwisko. Pojawiło się po 1624. Podczas jednej z bitew polscy chłopi wzięli do niewoli wielu Tatarów, którzy potem obrabiali chłopskie pola, gdy gospodarze musieli odrabiać pańszczyznę. Osiedlili się wtedy w okolicznych wsiach, dając początek rodzinom o nazwisku Leja.

Wikipedia


lejana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. plotkarka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|fulandryna, klebetnica.; gw-pl|Górny Śląsk|drzistula, fyrtula, klachula, klachulino, klapaczka, klebetnica, klekotka, klyta, melikot, paploła, tyrtula, tyrtulino, tyrtyna.

Wiktionary


lejarnia

zakład, w którym odlewa się wyroby z metalu; gisernia; odlewnia


SJP.pl


lejarski

lejarz, lejarstwo; giserski


SJP.pl


lejarstwo

wykonywanie odlewów z metalu; giserstwo


SJP.pl


lejarz

dawne określenie na robotnika pracującego przy wytwarzaniu odlewów * forma dopełniacza l.mn. "lejarzów" przestarzała


SJP.pl


lejba

potocznie:
1. ulewny deszcz; ulewa;
2. luźne, obszerne ubranie, często niezgrabnie uszyte;
3. lekcja szkolna


SJP.pl


lejberwuszt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. leberwuszt.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ach ten lejberwuszt był taki masny.

Wiktionary


lejbgwardia

1. rosyjskie oddziały wojskowe;
2. straż przyboczna monarchy


SJP.pl

Lejbgwardia

  1. doborowe oddziały gwardii, stanowiące straż przyboczną panującego.
  2. gwardia przyboczna; w dawnym wojsku rosyjskim pułki gwardii cesarskiej nosiły nazwę Lejbgwardii.

Wikipedia


lejbgwardzista

żołnierz należący do lejbgwardii


SJP.pl


lejbik

1. luźny żakiet, kaftan;
2. dawniej: obcisły stanik;
3. górna część munduru w dawnym wojsku


SJP.pl

Lejbik (pożyczka niemiecka od wyrazu Leibchen) – luźny żakiet, kaftan, górna część stroju zarówno męskiego, jak i kobiecego. W dawnym wojsku (XVIII–XIX wiek) to była górna część munduru (bluza), na który zakładano spencerek. U kobiet dawniej był to obcisły stanik.
Kaftan z rękawami używany przy wojskowym ubiorze ćwiczebnym lub roboczym.

Wikipedia


lejbikowaty

luźny, obszerny


SJP.pl


lejbowaty

szeroki, luźny


SJP.pl


lejburzysta

członek lub zwolennik angielskiej Partii Pracy; laburzysta, labourzysta


SJP.pl


lejburzystka

lejburzysta; laburzystka, labourzystka


SJP.pl


lejburzystowski

dotyczący brytyjskiej partii politycznej Labour Party i jej członków; laburzystowski


SJP.pl


lejbuś

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) nicpoń, urwis, łajdak

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛjbuɕ, AS: lei ̯buś

Wiktionary


lejc

(zwykle w liczbie mnogiej) długi pasek rzemienny lub gruby sznur mocowany po obu stronach uzdy, stanowiący część uprzęży używanej do kierowania koniem w zaprzęgu; cugiel, wodza


SJP.pl

Wodze – skórzane, parciane lub gumowe pasy połączone z wędzidłem, przy pomocy których jeździec utrzymuje kontakt z pyskiem konia poprzez kiełzno i w ten sposób przekazuje koniowi sygnały.

Lejce, rzadziej też: lejc, wodze – dłuższe pasy wykorzystywane w podobnym celu w powożeniu.

Wikipedia


lejce

inaczej: cugle - pasy rzemienne do kierowania końmi w zaprzęgu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) hipol. rzemienne pasy służące do kierowania koniem

 (1.2) pot. prawo jazdy

Wiktionary

Wodze – skórzane, parciane lub gumowe pasy połączone z wędzidłem, przy pomocy których jeździec utrzymuje kontakt z pyskiem konia poprzez kiełzno i w ten sposób przekazuje koniowi sygnały.

Lejce, rzadziej też: lejc, wodze – dłuższe pasy wykorzystywane w podobnym celu w powożeniu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Od kiedy straciłem lejce za przekroczenie prędkości w zabudowanym, muszę jeździć do pracy autobusem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛjt͡sɛ, AS: lei ̯ce

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wodze, cugle; daw. lec; gwara. lecka, gw-pl|Śląsk Cieszyński|oprata.

Wiktionary


lejcowy

przymiotnik od: lejc, np. rzemień lejcowy


SJP.pl


lejda

miasto w Holandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa u wybrzeża Morza Północnego;

Wiktionary

Lejda (niderl. Leiden) – miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa u wybrzeża Morza Północnego. Należy do najstarszych miast niderlandzkich. Jest miejscem urodzenia malarza Rembrandta. Prawa miejskie otrzymało w 1266. Jest jednym z głównych ośrodków handlowych Holandii; handel kwiatami, przemysł maszynowy, kosmetyczny, poligraficzny oraz włókienniczy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Starszy od Heweliusza o pięć lat syn młynarza z Lejdy po studiach u Piotra Lastmana w Amsterdamie wrócił do rodzinnego miasta i tworzył tu w latach 1624-1631 wespół z drugim lejdejczykiem, Janem Lievensem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lejdejczyk mos., lejdejka ż.

 przym. lejdejski

Wiktionary


lejdejczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Lejdy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Starszy od Heweliusza o pięć lat syn młynarza z Lejdy po studiach u Piotra Lastmana w Amsterdamie wrócił do rodzinnego miasta i tworzył tu w latach 1624–1631 wespół z drugim lejdejczykiem, Janem Lievensem.

 (1.1) Spór ciągnął się nieomal przez dziesięć lat przy żywym udziale Hanzy, do której odwoływali się lejdejczycy chcąc pognębić rywali w oczach odbiorców. Ostatecznie Haga musiała się zgodzić na wyrób krótszych niż dotąd sztuk tkanin (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lejda ż.

:: fż. lejdejka ż.

 przym. lejdejski

Wiktionary


lejdejka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Lejdy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lejda ż.

:: fm. lejdejczyk mos.

 przym. lejdejski

Wiktionary


lejdejski

1. przymiotnik od: Lejda
2. butelka lejdejska - rodzaj kondensatora elektrycznego


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lejdą, pochodzący z Lejdy, dotyczący Lejdy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lejda ż., lejdejczyk mos., lejdejka ż.

Wiktionary


lejeczek

zdrobnienie od: lejek


SJP.pl


lejek

zbiornik z rurką służący do przelewania cieczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie, zwykle o stożkowym kształcie, służące do zmniejszenia średnicy strumienia cieczy;

 (1.2) przedmiot o kształcie lejka (1.1)

Wiktionary

  • lejek – sprzęt laboratoryjny w kształcie stożka
  • lejek – część międzymózgowia
  • lejek (fotografia)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aby nalać płyn do chłodnicy należy użyć lejka, inaczej spora część wyleje się na pokrywę silnika.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lej mrz., lanie n.

 przym. lejkowaty

 przysł. lejkowato

 czas. olać, lać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. trichter.

Wiktionary


lejka

zbiornik z rurką służący do przelewania cieczy


SJP.pl


lejkarz

dawniej: osoba posługująca się aparatem fotograficznym Leica


SJP.pl


lejkoporek

rodzaj grzybów z rodziny krowiakowatych


SJP.pl

Gyrodon Opat. (lejkoporek) – rodzaj grzybów z rodziny krowiakowatych (Paxillaceae). W Polsce występuje tylko jeden gatunek.

Wikipedia


lejkowato

przysłówek

 (1.1) od: lejkowaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lej mrz., lejek mrz., lejeczek m., lanie n.

 przym. lejkowaty, lejowy

Wiktionary


lejkowaty

podobny kształtem do lejka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający kształt lejka, podobny do lejka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lejek mrz., lej mrz., lanie n.

 przysł. lejkowato

Wiktionary


lejkowcowate

rodzina pająków


SJP.pl

Lejkowcowate (Agelenidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae. Obejmuje 1200 opisanych gatunków. Kosmopolityczna. Jej przedstawiciele tkają płachtowate sieci łowne z lejkiem mieszkalnym.

Wikipedia


lejkowcowaty

o cechach lejkowcowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


lejkowiec

1. lejkowiec labiryntowy - gatunek pająka z rodziny lejkowcowatych;
2. rodzaj grzybów z rodziny pieprznikowatych


SJP.pl

Craterellus Pers. (lejkowiec) – rodzaj grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae).

Wikipedia


lejkówka

rodzaj grzybów z rodziny gąskowatych


SJP.pl

Clitocybe (Fr.) Staude (lejkówka) – rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)

Wikipedia


lejkowniczek

rodzaj grzybów z rodziny kolczakowatych


SJP.pl

Pseudocraterellus Corner (lejkowniczek) – rodzaj grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae). W Polsce występuje jeden gatunek.

Wikipedia


lejkowski

nazwisko


SJP.pl


lejkowy

lejek


SJP.pl

Patrz:

lejek

lejman

nazwisko


SJP.pl


lejnia

1. w poligrafii: kociołek odlewniczy połączony z linotypem
2. dawniej: odlewnia


SJP.pl


lejniczy

dawniej: dotyczący odlewnictwa lub odlewnika; odlewniczy


SJP.pl


lejność

cecha określająca zdolność płynnego metalu do wypełniania formy odlewniczej


SJP.pl

Lejność - cecha metali i stopów używanych w odlewnictwie. Określa zdolność płynnego metalu/stopu do wpływania do formy odlewniczej przez kanał wlewowy. Lejność jest zależna zarówno od materiału, jak i warunków początkowych i granicznych. Warunkami tymi są m.in.: temperatura płynnego metalu, wielkość i przekrój wlewu, własności masy formierskiej, dynamika zalewania formy itp. Ograniczoną lejnością charakteryzują się głównie staliwa i stopy aluminium.

Wikipedia


lejny

taki, który może wypełniać formę odlewniczą


SJP.pl


lejowaty

podobny kształtem do leja


SJP.pl


lejowy

przymiotnik od: lej (wyrwa w ziemi powstająca po wybuchu bomby)


SJP.pl


lejtmotyw

charakterystyczny motyw przewijający się przez cały utwór, symbolizujący jakąś postać, rzecz lub ideę; leitmotiv


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. motyw przewodni

Wiktionary

Leitmotiv; lejtmotyw, motyw powracający (wym. uproszczona: lajtmotiw; niem. Leitmotiv – motyw przewodni) – termin zastosowany po raz pierwszy przez Richarda Wagnera dla określenia przewijającego się w utworze muzycznym i istotnego dla jego treści motywu. Później stosowany także w odniesieniu do dzieł literackich i filmowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jest to lejtmotyw tego serialu, który opowiada o kolejnej, zakrawającej na cud, rodzinie. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛjtˈmɔtɨf, AS: lei ̯tmotyf

Wiktionary


lejtnant

leutnant;
1. niższy stopień oficerski w niektórych armiach;
2. oficer mający taki stopień


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. oficerski stopień wojskowy, odpowiednik porucznika;

Wiktionary

Lejtnant, lejtenant (ros. лейтенант) – transkrypcja oryginalnej nazwy oficerskiego stopnia wojskowego w armii rosyjskiej i radzieckiej (także białoruskiej i ukraińskiej, jak również bułgarskiej), w języku polskim porucznika. Nazwa zapożyczona z języka francuskiego (fr. lieu tenant, „utrzymujący linię (pozycję)” i niemieckiego, w którym Leutnant jest odpowiednikiem podporucznika.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tu u nas już mówią, że Polska powstanie, że się Śląsk rusza. Więc się zmówiłem z jednym lejtnantem i tak robimy, aby się na Wrocław kierować, aby tam maszyny swoje mieć (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛjtnãnt, AS: lei ̯tnãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leutnant mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) porucznik

Wiktionary


lek

lekarstwo;
1. substancja chemiczna (lub ich zespół) stosowana w lecznictwie jako środek przeciw chorobom, bólom itp.;
2. metoda zaradcza, sposób, pomoc, rada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uczucie niepokoju, obawy przed czymś, co może być groźne

 (1.2) psych. strach pojawiający się bez przyczyny;

Wiktionary

Lek, lekarstwo, produkt leczniczy (nazwa ustawowa w Polsce) – każda substancja, niezależnie od pochodzenia (naturalnego lub syntetycznego), nadająca się do bezpośredniego wprowadzania do organizmu w odpowiedniej postaci farmaceutycznej w celu osiągnięcia pożądanego efektu terapeutycznego, lub w celu zapobiegania chorobie, często podawana w ściśle określonej dawce. Lekiem jest substancja modyfikująca procesy fizjologiczne w taki sposób, że hamuje przyczyny lub objawy choroby lub zapobiega jej rozwojowi. Określenie lek stosuje się też w stosunku do substancji stosowanych w celach diagnostycznych (np. metoklopramid w diagnostyce hiperprolaktynemii) oraz środków modyfikujących nie zmienione chorobowo funkcje organizmu (np. środki antykoncepcyjne).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na widok mgły zawsze ogarnia mnie niewytłumaczalny lęk.

 (1.1) Ledwie tych słów domówiła, kiedy jakiś szelest ją przestraszył; z lękiem spojrzała ku oknu i cofnęła się do drzwi nasłuchując. (Władysław Łoziński, Oko proroka)

 (1.2) Lęk staje się patologiczny, gdy stale dominuje w zachowaniu. (Wikipedia)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ŋk, AS: lẽŋk

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) czas. lękać się, zlęknąć się, ulęknąć się, przelęknąć się; przym. lękliwy, nieulękły, przelękniony

 (1.2) przym. lękowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obawa, trwoga, strach

 (1.2) fobia

Wiktionary


lek.

skrót od: lekarz (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl

skrót

 (1.1) = lekarz

 (1.2) = lekarski

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wówczas dyrektorem placówkaacówki była lek. med. Jolanta Skowrc.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekarz mos., lekarka ż.

 przym. lekarski

Wiktionary


lękać

lękać się - odczuwać strach przed kimś, czymś, bać się czegoś; martwić się o kogoś, o coś, trwożyć się


SJP.pl


lekarka

kobieta lekarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. med. kobieta pracująca jako lekarz

Wiktionary

Lekarz – osoba posiadająca wiedzę i uprawnienia do leczenia.

Lekarz zajmuje się utrzymywaniem lub przywracaniem zdrowia poprzez badanie, diagnozowanie, prognozowanie i leczenie chorób, urazów i innych schorzeń fizycznych i umysłowych.

Dawniej wyrazy „lekarz” i „doktor” były słowami potocznymi, którymi określano ludzi zajmujących się leczeniem i pielęgnowaniem, posiadających wykształcenie, ale niekoniecznie uniwersyteckie czy akademickie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Widziałem naszą lekarkę najpierw w kościele, a potem późnym wieczorem wychodzącą z plebaniaebanii, gdzie zamówiła mszę za swą chorą matkę.

 (1.1) Podobno w Polsce brakuje lekarek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈkarka, AS: lekarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lek mrz., lecznica ż., leczenie n., lekarstwo n., leczenie n., wyleczenie n., podleczenie n.

:: fm. lekarz mos.

 czas. leczyć ndk., wyleczyć dk., podleczyć dk.

 przym. lekarski, leczniczy, lekowy

 przysł. leczniczo

 skr. lek.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pani doktor

Wiktionary


lekarski

1. odnoszący się do zawodu lekarza;
2. przestarzale: służący do leczenia (np. rośliny lekarskie); leczniczy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lekarzem, dotyczący lekarza

 (1.2) dotyczący leczenia, mający zastosowanie w leczeniu

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do lekarza, będący jego własnością lub dziełem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przysługuje ci od szpitala odszkodowanie, ponieważ chirurg popełnił błąd w sztuce lekarskiej.

 (1.2) Mniszek lekarski nazywany jest mleczem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈkarsʲci, AS: lekarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lecznictwo n., lekarz mos., lekarka ż., leczenie n., uleczenie n., wyleczenie n., lecznica ż., lek mrz., wyleczalność ż., uleczalność ż.

 czas. leczyć ndk., uleczyć dk., wyleczyć dk.

 przym. przedlekarski, uleczalny, wyleczalny, leczniczy, lekowy

 przysł. lekarsko, leczniczo

 skr. lek.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) medyczny; przest. żart. eskulapski

 (1.2) leczniczy, medyczny

 (2.1) przest. żart. eskulapski

Wiktionary


lekarstwo

lek;
1. substancja chemiczna (lub ich zespół) stosowana w lecznictwie jako środek przeciw chorobom, bólom itp.;
2. metoda zaradcza, sposób, pomoc, rada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. farm. produkt, który leczy

Wiktionary

Lek, lekarstwo, produkt leczniczy (nazwa ustawowa w Polsce) – każda substancja, niezależnie od pochodzenia (naturalnego lub syntetycznego), nadająca się do bezpośredniego wprowadzania do organizmu w odpowiedniej postaci farmaceutycznej w celu osiągnięcia pożądanego efektu terapeutycznego, lub w celu zapobiegania chorobie, często podawana w ściśle określonej dawce. Lekiem jest substancja modyfikująca procesy fizjologiczne w taki sposób, że hamuje przyczyny lub objawy choroby lub zapobiega jej rozwojowi. Określenie lek stosuje się też w stosunku do substancji stosowanych w celach diagnostycznych (np. metoklopramid w diagnostyce hiperprolaktynemii) oraz środków modyfikujących nie zmienione chorobowo funkcje organizmu (np. środki antykoncepcyjne).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ewa co wieczór zażywa gorzkie lekarstwo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈkarstfɔ, AS: lekarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekarz mrz., lecznictwo n., lekarka ż.

 czas. wyleczyć, leczyć

 przym. lekowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lek, medykament, środek, specyfik

Wiktionary


lekartów

Lekartów (niem. Lekartow, w latach 1936-1945 Mettich) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie, na lewym, północnym brzegu Psiny.

Wikipedia


lekarz

osoba, która zawodowo zajmuje się leczeniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. osoba, która zawodowo zajmuje się zdrowiem ludzi lub zwierząt;

Wiktionary

Lekarz – osoba posiadająca wiedzę i uprawnienia do leczenia.

Lekarz zajmuje się utrzymywaniem lub przywracaniem zdrowia poprzez badanie, diagnozowanie, prognozowanie i leczenie chorób, urazów i innych schorzeń fizycznych i umysłowych.

Dawniej wyrazy „lekarz” i „doktor” były słowami potocznymi, którymi określano ludzi zajmujących się leczeniem i pielęgnowaniem, posiadających wykształcenie, ale niekoniecznie uniwersyteckie czy akademickie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Boli mnie noga, muszę więc iść do lekarza.

 (1.1) Są cztery rodzaje białej śmierci: sól, cukier, kokaina i lekarz pierwszego kontaktu.

 (1.1) Lekarz zalecił podawanie leków przeciwcukrzycowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛkaʃ, AS: lekaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lek m., lecznica ż., lecznictwo n., leczenie n., lekarstwo n., wyleczenie n., zaleczenie n., leczniczość ż., podleczenie n.

:: zgrub. lekarzyna m.

:: fż. lekarka ż.

 czas. leczyć ndk., wyleczyć dk., zaleczyć dk., podleczyć dk.

 przym. lekarski, leczniczy, lekowy

 przysł. leczniczo, lekarsko, lekowo

 skr. lek.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. doktor; książk. eskulap; pogard. konował; żart. lekcew. łapiduch; daw. konsyliarz, medyk

Wiktionary


lekarzówka

potocznie: budynek mieszkalny dla lekarzy


SJP.pl


lekarzyna

(r. żeński) lekceważąco: marna lekarka; także o mężczyźnie z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl


lekaż

ubytek cieczy w czasie transportu


SJP.pl


lekce

dziś tylko w wyrażeniu: lekce sobie ważyć - lekceważyć, nie przejmować się kimś lub czymś


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) przest. lekko, niepoważnie, nierozważnie, płocho, bez zastanowienia

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lekki

 przysł. lekko

 rzecz. lżeń mrz.

Wiktionary


lekcew.

skrót od: lekceważący, lekceważąco (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


lekceważąco

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób lekceważący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) - 700 złotych dla lekarza lub pielęgniarki ze stażem to absurd - twierdzi jeden z lekarzy Śląskiej Kasy Chorych. - Za takie pieniądze każdy traktuje swoje obowiązki lekceważąco.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkt͡sɛvaˈʒɔ̃nt͡sɔ, AS: lekcevažõnco

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekceważenie n.

 czas. lekceważyć

 przym. lekceważący

Wiktionary


lekceważący

1. nie zwracać uwagi na kogoś, traktować kogoś pogardliwie, bez szacunku;
2. nie przywiązywać wagi do czegoś; bagatelizować


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) świadczący o lekceważeniu, bagatelizowaniu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekceważenie n.

 czas. lekceważyć ndk., zlekceważyć dk.

 przysł. lekceważąco

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arogancki, nonszalancki

Wiktionary


lekceważenie

1. nie zwracać uwagi na kogoś, traktować kogoś pogardliwie, bez szacunku;
2. nie przywiązywać wagi do czegoś; bagatelizować


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) traktowanie kogoś z pogardą, bez dostatecznej uwagi

 (1.2) uznawanie czegoś za nieistotne

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W regionie Delty Nigru codziennie bez większej reakcji ze strony społeczności międzynarodowej, miejscowych władz i z całkowitym lekceważeniem lokalnej społeczności, wielkie międzynarodowe koncerny naftowe eksploatują zasoby ropy naftowej, powodując wielkie zniszczenia środowiska (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkt͡sɛvaˈʒɛ̃ɲɛ, AS: lekcevažńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zlekceważenie n.

 czas. lekceważyć ndk., zlekceważyć dk.

 przysł. lekceważąco

 przym. lekceważący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bagatelizowanie

Wiktionary


lekceważyć

1. nie zwracać uwagi na kogoś, traktować kogoś pogardliwie, bez szacunku;
2. nie przywiązywać wagi do czegoś; bagatelizować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. zlekceważyć)

 (1.1) traktować kogoś lub coś pogardliwie, bez szacunku lub zainteresowania

 (1.2) nie przywiązywać do czegoś wagi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Więc dlatego lekceważy mnie — zamruczała Lone z zamkniętymi oczami — wciąż uważa, że jest księżniczką, a ja tylko chłopcem od koni.

 (1.2) Musiałem dać mu odczuć, że nie jestem człowiekiem lekceważącym zagrożenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkt͡sɛˈvaʒɨt͡ɕ, AS: lekcevažyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekceważenie n., zlekceważenie n.

 czas. zlekceważyć dk.

 przysł. lekceważąco

 przym. lekceważący

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gardzić, pomiatać; pot. mieć w nosie

 (1.2) ignorować, bagatelizować; grub. walić, chromolić, olewać, chrzanić; wulg. pierdolić, pieprzyć, jebać, srać

Wiktionary


lekcja

1. jednostka zajęć szkolnych, trwająca zwykle 45 minut;
2. doświadczenie, nauka otrzymana od kogoś;
3. materiał zadany do domu do nauczenia się;
4. fragment Biblii czytany na mszy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) eduk. jednostka zajęć dydaktycznych

 (1.2) rozdział w podręczniku

 (1.3) przen. przykre doświadczenie będące przestrogą

 (1.4) jęz. sposób odczytywania znaków danego pisma;

 (1.5) liter. pierwszy etap opracowywania dzieła antycznego, polegający na jego głośnym odczytaniu

 (1.6) rel. fragment Biblii przeznaczony do czytania na mszy

 (1.7) lekcje pot. praca domowa

Wiktionary

Lekcja – od późnołacińskiego lectio (odczytanie)

  • lekcja – lekcja biblijna (epistoła lub inny wyjątek z Biblii), czytany lub śpiewany w czasie mszy a. w brewiarzu
  • lekcja – lekcja szkolna
  • lekcja – jeden z wariantów tekstu, np. pisanego lub drukowanego
  • lekcja – sposób odczytania na głos wyrazu, znaku (wymowa).
  • Lekcja – sztuka autorstwa Eugène Ionesco

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekcja w szkole trwa 45 minut.

 (1.4) To będzie dla ciebie lekcja na przyszłość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛkt͡sʲja, AS: lekcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekcje lm nm., lekcjonarz mrz.

:: zdrobn. lekcyjka ż.

 przym. lekcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) godzina lekcyjna

 (1.4) nauczka, morał

 (1.6) czytanie

Wiktionary


lekcje

1. jednostka zajęć szkolnych, trwająca zwykle 45 minut;
2. doświadczenie, nauka otrzymana od kogoś;
3. materiał zadany do domu do nauczenia się;
4. fragment Biblii czytany na mszy


SJP.pl


lekcjonarz

zbiór perykop z różnych ksiąg biblijnych, ułożonych w porządku czytań na cały rok liturgiczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. księga liturgiczna zawierająca czytania mszalne;

Wiktionary

Lekcjonarz – księga liturgiczna używana w Kościele katolickim. Zawiera czytania biblijne, psalmy responsoryjne, śpiewy przed ewangelią, sekwencje i ewangelię na poszczególne dni roku liturgicznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na pulpicie kościelny położył lekcjonarz w czerwonej oprawie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekcja ż., lekcje lm nm., lekcyjka ż.

 przym. lekcyjny

Wiktionary


lekcjować

potocznie: odrabiać lekcje


SJP.pl


lekcyjka

zdrobnienie od: lekcja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. lekcja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekcjonarz mrz., lekcja

 przym. lekcyjny

Wiktionary


lekcyjny

lekcja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) eduk. związany z lekcjami w szkole

Wiktionary

Patrz:

lekcja

Powiązane:

 rzecz. lekcyjka ż., lekcjonarz mrz., lekcja ż.

Wiktionary


lęki

1. uczucie bojaźni, trwogi, strachu; lęki (rzadziej);
2. środowiskowo: lęk klimatyczny - chorobliwy strach przed katastrofą klimatyczną


SJP.pl

Lęk (łac. anxietas) – nieprzyjemny stan emocjonalny związany z przewidywaniem nadchodzącego z zewnątrz lub pochodzącego z wewnątrz organizmu niebezpieczeństwa, objawiający się jako niepokój, uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia. W odróżnieniu od strachu jest on procesem wewnętrznym, niezwiązanym z bezpośrednim zagrożeniem lub bólem.

Wikipedia


lekki

1. mający niewielki ciężar;
2. o delikatnych kształtach, zwinny, nieociężały;
3. nieintensywny, słaby, nieznaczny, niewielki;
4. nietrudny, niewymagający dużego wysiłku


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) o małej wadze, małym ciężarze

 (1.2) łatwy, np. do zaakceptowania, przyjęcia, zrobienia

 (1.3) o słabej sile, niskim natężeniu

 (1.4) o małej gęstości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ania wydawała się być lekka jak piórko.

 (1.2) Dla Polaka nauka hiszpańskiego jest lekka i przyjemna.

 (1.3) Nie ma nic przyjemniejszego niż powiew lekkiego wiatru w twarz.

 (1.4) Gorące powietrze jest lżejsze od chłodnego, dlatego unosi się ku górze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛcːi, AS: le•ḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lżeń mrz., lekkość ż.

 przym. leciutki, leciuteńki

 przysł. lekce, lekko, leciutko, leciuteńko

Wiktionary


lekko

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób znamionujący lekkość, zwinnie

 (1.2) łatwo

 (1.3) delikatnie

 (1.4) w niewielkim natężeniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tancerka poruszała się lekko po parkiecie.

 (1.2) Krzysiek nie docenia tego, co ma, bo wszystko mu lekko przychodzi.

 (1.4) Lekko powiał wietrzyk, liście ledwo się poruszyły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛkːɔ, AS: le•ko

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. leciutko, lekce

 rzecz. lżeń mrz., lekkość

 przym. lekki

Wiktionary


lekkoatleta

sportowiec uprawiający lekkoatletykę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. sportowiec uprawiający lekkoatletykę

Wiktionary

Lekkoatletyka (także lekka atletyka) – jedna z najstarszych dyscyplin sportu, oparta na naturalnym ruchu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mogłem zostać lekkoatletą, ale wybrałem szermierkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːɔaˈtlɛta, AS: le•koatleta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkoatletyka ż.

:: fż. lekkoatletka ż.

 przym. lekkoatletyczny

Wiktionary


lekkoatletka

lekkoatleta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. sportsmenka, która uprawia jedną z dyscyplin lekkoatletyki

Wiktionary

Lekkoatletyka (także lekka atletyka) – jedna z najstarszych dyscyplin sportu, oparta na naturalnym ruchu.

Wikipedia

Patrz:

lekkoatleta

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːɔaˈtlɛtka, AS: le•koatletka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkoatletyka ż.

:: fm. lekkoatleta m.

 przym. lekkoatletyczny

Wiktionary


lekkoatletyczny

związany z lekkoatletyką (np. stadion lekkoatletyczny, mityng lekkoatletyczny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z lekką atletyką, dotyczący lekkiej atletyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkoatleta m., lekkoatletka ż., lekkoatletyka ż., lekka atletyka ż.

Wiktionary


lekkoatletyka

dziedzina sportu obejmująca biegi, skoki i rzuty; lekka atletyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. zespół konkurencji sportowych obejmujący biegi, skoki i rzuty;

Wiktionary

Lekkoatletyka (także lekka atletyka) – jedna z najstarszych dyscyplin sportu, oparta na naturalnym ruchu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekkoatletyka nazywana jest królową sportu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːɔaˈtlɛtɨka, AS: le•koatletyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkoatleta m., lekkoatletka ż., lekka atletyka ż.

 przym. lekkoatletyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekka atletyka

Wiktionary


lekkoduch

osoba lekkomyślna, nieodpowiedzialna; szaławiła, wietrznik, świszczypała, świszczypałka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba lekkomyślna

Wiktionary

Lekkoduch – amerykański film muzyczny z 1936 roku w reżyserii George’a Stevensa z Fredem Astaire’em oraz Ginger Rogers w rolach głównych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekkoduch goni za przysmakami życia.

 (1.1) Babka Anzelma uważała go za lekkoducha, często komentowała jego trzpiotowski styl życia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkoduchostwo n.

 przym. lekkoduszny

Wiktionary


lekkoduszny

lekkomyślny, nieodpowiedzialny, niepoważny


SJP.pl


lekkofigurowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) szach. dotyczący pozycji, w których oprócz króla i pionów występują tylko lekkie figury, tj. skoczki i gońce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z końcówek lekkofigurowych najłatwiejsze do wygrania są skoczkowe, a najtrudniejsze – z różnobarwnymi gońcami.

Wiktionary


lekkokonny

konny lekko uzbrojony


SJP.pl


lekkomyślnie

przysłówek

 (1.1) w sposób lekkomyślny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkomyślnik m., lekkomyślność ż.

 przym. lekkomyślny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) beztrosko, niefrasobliwie, nieroztropnie, nierozważnie

Wiktionary


lekkomyślniej

stopień wyższy od przysłówka: lekkomyślnie


SJP.pl


lekkomyślniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: lekkomyślny; bardziej lekkomyślny


SJP.pl


lekkomyślnik

rzadko: człowiek lekkomyślny


SJP.pl


lekkomyślność

cecha charakteryzująca się pochopnym działaniem, niezastanawianiem się nad konsekwencjami, beztroskim stosunkiem do życia; beztroska, nieodpowiedzialność, pochopność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha kogoś, kto jest lekkomyślny, niepoważny, zbyt lekko coś traktujący

Wiktionary

Lekkomyślność (łac. luxuria) – forma winy nieumyślnej (świadoma wina nieumyślna), polegająca na tym, iż sprawca przewiduje możliwość popełnienia czynu zabronionego, ale bezpodstawnie przypuszcza, że popełnienia tego czynu uniknie, świadomie łamiąc zasady ostrożności.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːɔ̃ˈmɨɕl̥nɔɕt͡ɕ, AS: le•kõmyśl̦ność

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lekkomyślny

 przysł. lekkomyślnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) beztroska, lekkoduchostwo, niefrasobliwość, nieroztropność, nierozwaga, pustota, trzpiotowatość; przest. płochość

Wiktionary


lekkomyślny

nierozważny, pochopny, nieprzemyślany;
1. działający pochopnie, bez zastanowienia nad konsekwencjami, np. lekkomyślna dziewczyna;
2. czyniony bez głębszego namysłu, np. lekkomyślna decyzja


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o osobie: taki, który nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji własnych poczynań

 (1.2) czyniony bez głębszego namysłu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkomyślność ż.

 przysł. lekkomyślnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) beztroski, niefrasobliwy, nieroztropny, nierozważny, płochy, trzpiotowaty

 (1.2) beztroski, niefrasobliwy, nieroztropny, nieprzemyślany, nierozważny

Wiktionary


lekkonogi

poruszający się lekko, zwinnie, zręcznie


SJP.pl


lekkonośny

o zwierzęciu do jazdy wierzchem: płynnie poruszający się, niosący jeźdźca bez wstrząsów


SJP.pl


lekkość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co lekkie

Wiktionary

Powiązane:

 przym. lekki

 przysł. lekko, leciutko

 rzecz. lżeń mrz.

Wiktionary


lekkostrawny

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest łatwo przyswajany przez organizm, szybko trawiony

 (1.2) przen. łatwo przyswajalny, przystępny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jest sycąca i lekkostrawna, doskonała na posiłek wieczorny. (z Internetu)

 (1.2) Dziś po 12 będzie można wygrać bardzo przyjemną, lekkostrawną komedię w gwiazdorskiej obsadzie. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːɔˈstravnɨ, AS: le•kostravny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekkostrawność ż.

 przysł. lekkostrawnie

Wiktionary


lekkozbrojni

żołnierz mający lekkie, przystosowane do służby wymagającej ruchliwości uzbrojenie


SJP.pl


lekkozbrojny

żołnierz mający lekkie, przystosowane do służby wymagającej ruchliwości uzbrojenie


SJP.pl


lekkuchny

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekutki, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl


lekkusi

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekutki, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl


lekkusieńki

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkːuˈɕɛ̇̃ɲci, AS: le•kuśė̃ńḱi

Wiktionary


lekkuśki

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekutki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛkˈːuɕci, AS: le•kuśḱi

Wiktionary


lękliwica

krokiewka lękliwica - gatunek motyla z rodziny sówkowatych


SJP.pl


lękliwie

przysłówek

 (1.1) w sposób lękliwy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lęk m., lękanie n., lękliwość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tchórzliwie, bojaźliwie, strachliwie

Wiktionary


lękliwiej

stopień wyższy od przysłówka: lękliwie


SJP.pl


lękliwość

lękliwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co lękliwe; cecha tych, którzy są lękliwi

Wiktionary

Patrz:

lękliwy

Powiązane:

 rzecz. lęk m., lękowiec m.

 czas. lękać się

 przym. lękliwy, lękowy

 przysł. lękliwie, lękowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trwożliwość, strachliwość, bojaźliwość, tchórzliwość

Wiktionary


lękliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: lękliwy


SJP.pl


lękliwy

1. skłonny do lękania się, bojący się byle czego; bojaźliwy, strachliwy, trwożliwy;
2. wyrażający lęk, np. lękliwy krok


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) (o osobach) skłonny do lęku, dający się łatwo nastraszyć

 (1.2) książk. przelękniony, nieśmiały, niepewny

 (1.3) książk. przen. niepewny, drżący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konieczność nawet lękliwych przemienia w bohaterów.

 (1.3) Słońce skłoniło się nad bory i pierwsze lękliwe cienie wyłoniły spod drzew, czołgając się ku zbożom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ŋkˈlʲivɨ, AS: lẽŋklʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 zob. lęk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tchórzliwy, bojaźliwy, strachliwy

 (1.2) nieśmiały

Wiktionary


lęknąć

dawniej: lękać się, bać się; ląc się


SJP.pl


lekoman

człowiek nałogowo zażywający leki


SJP.pl


lekomania

uzależnienie się od leków; farmakomania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. uzależnienie od leków, nadużywanie leków;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛkɔ̃ˈmãɲja, AS: lekõmãńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekoman m., lekomanka ż.

 przym. lekomański

 przysł. lekomańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekozależność, zależność lekowa

Wiktionary


lekomanka

kobieta nałogowo zażywająca leki


SJP.pl


lekomański

przymiotnik od: lekoman


SJP.pl


lekomat

automat do leków i produktów aptecznych; aptekomat


SJP.pl


lekomin

Lekomin – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Zagnańsk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 750.

Wikipedia


lekoodporność

lekoodporny; lekooporność


SJP.pl


lekoodporny

o drobnoustrojach: odporny na działanie leku; lekooporny


SJP.pl


lekooporność

Lekooporność – zmniejszona wrażliwość w czasie na te same stężenia leków w trakcie terapii, spowodowane na przykład ich zwiększonym metabolizmem.

Wikipedia


lekooporny

o drobnoustrojach: odporny na działanie leku; lekoodporny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który jest odporny na działanie leku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z czasem w populacji komórek nowotworowych zaczynają przeważać komórki lekooporne o znacznie zwiększonej zawartości transporterów ABC.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lekooporność ż.

Wiktionary


lekospis

urzędowy spis leków, ułożony alfabetycznie, podający obowiązujące normy ich składu, przyrządzania, dawkowania i przechowywania, aktualizowany co roku; farmakopea


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. zob. farmakopea.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Leki z listy negatywnej na razie nie zostały wykreślone z lekospisów, chociaż prawdopodobnie będą.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) farmakopea

Wiktionary


lękotwórczy

będący przyczyną lęku


SJP.pl


lękowiec

osoba o skłonnościach do stanów lękowych, do odczuwania nieuzasadnionego lęku


SJP.pl


lekowo

W Polsce
  • Lekowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ciechanowskim, w gminie Regimin
  • Lekowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. świdwińskim, w gminie Świdwin
  • Lekowo – gromada
  • Lekowo – dawna gmina

Wikipedia


lekowrażliwość

o drobnoustrojach: wrażliwość na działanie leku


SJP.pl


lekowrażliwy

o drobnoustrojach: wrażliwy na działanie leku


SJP.pl


lekowy

przymiotnik od: lek (lekarstwo)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) psych. dotyczący lęku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czas przyszły jest zawsze czasem nieznanym; nie wiemy, co w nim nas może spotkać, dlatego w zetknięciu z przyszłością zawsze można się doszukać komponentu lękowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lęk m., lękliwość ż.

 czas. lękać się ndk.

 przym. lękliwy

Wiktionary


lekozależność

uzależnienie od leków; lekomania


SJP.pl

Wikipedia


lekozależny

spowodowany zażywaniem leków, np. cukrzyca lekozależna


SJP.pl


lekoznawca

specjalista w dziedzinie nauki o lekach; farmaceuta


SJP.pl


lekoznawstwo

nauka o lekach; farmaceutyka, farmacja


SJP.pl


leks

nazwisko


SJP.pl


leksan

tworzywo sztuczne, poliwęglan


SJP.pl


leksem

abstrakcyjna jednostka systemu języka reprezentowana w tekście przez formy wyrazowe (np. formy wyrazowe: pies, psa, psu, psa, psem, psie, psie, psy, psów, psom, psy, psami, psach, psy reprezentują w tekście leksem, który możemy oznaczyć jako PIES)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zestaw form, jakie może przyjmować dany wyraz, nie tracąc swojego znaczenia;

Wiktionary

Leksem, wyraz słownikowy – wyraz rozumiany jako abstrakcyjna jednostka systemu słownikowego języka. Leksem niesie ze sobą określone znaczenie leksykalne (rzeczowe) oraz zasób funkcji gramatycznych wyrażanych przy użyciu form wyrazowych, które reprezentują leksem w tekście. Przykładowo wyrazy czytać, czytam, czytali, przeczytasz są formami tego samego leksemu. W słownikach z reguły nie podaje się dużej liczby form wyrazowych, lecz jedynie leksem w postaci podstawowej. Pokrewnym pojęciem jest lemma, czyli kanoniczna, podstawowa forma leksemu, która jest tradycyjnie wykorzystywana w słownikach (forma słownikowa). Lemma może być reprezentowana przez jeden wyraz tekstowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Formy „robię”, „zrobił”, „robić” stanowią jeden leksem; „robotnik” jest odrębnym leksemem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛksɛ̃m, AS: leksẽm

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leksykalny

Wiktionary


leksemowy

leksem


SJP.pl

Patrz:

leksem

leksja

najmniejszy fragment hipertekstu; węzeł


SJP.pl

Leksja – najmniejszy fragment hipertekstu. Leksja powinna być zamkniętą całością, niezależną od innych fragmentów. Powinna również zawierać hiperłącza do innych leksji. Obecnie w tekstach technicznych częściej spotykanym określeniem jednostki hipertekstu jest węzeł (ang. node).

Wikipedia


leksowizaur

rodzaj dinozaura z rodziny stegozaurów


SJP.pl

Leksowizaur (Lexovisaurus) – rodzaj dinozaura z rodziny stegozaurów (Stegosauridae), czworonożny, roślinożerny stegozaur spokrewniony z kentrozaurem.

Znaczenie jego nazwy - jaszczur Lexovii (celtyckie plemię Lexovii)

Wikipedia


leksus

potocznie: samochód marki Lexus


SJP.pl


leksyk

ogół wyrazów wchodzących w skład jakiegoś języka; słownictwo, leksyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. zob. słownictwo.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zasób wyrazów danego języka nazywamy leksykiem lub słownictwem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksyka ż., leksykon mrz.

 przym. leksykalny

 przysł. leksykalnie, leksykonowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słownictwo

Wiktionary


leksyka

1. zasób wyrazów jakiegoś języka; słownictwo;
2. zasób wyrazów i terminów dotyczących jakiejś dziedziny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. zbiór wszystkich wyrazów składających się na jakiś język

Wiktionary

Słownictwo, inaczej leksyka – ogół wyrazów danego języka; pojedyncza warstwa leksykalna (np. słownictwo neutralne, książkowe, ekspresywne itp.) lub zasób wyrazów właściwych dla danego autora lub utworu. Wyrazy służą do nazywania elementów rzeczywistości (ich cech oraz relacji między nimi), stanów wewnętrznych człowieka oraz stanów ekspresywnych (uczuć, emocji itp.). Leksyka tworzy złożony system, w którego skład wchodzą różne podsystemy stanowiące rozmaite warstwy słów. Poszczególne leksemy różnią się pod względem pochodzenia, sfer użycia, przynależności stylistycznej i stopnia bliskości znaczeniowej. Pewna grupa wyrazów nie odnosi się do rzeczywistości językowej, lecz pełni funkcję tekstową (spójniki, częściowo przyimki).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) leksyk, słownictwo, słownik

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. leksyk m., leksykon m., leksykalizacja ż.

 przym. leksykalny

 przysł. leksykonowo, leksykalnie

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Lexik. z etym|franc|lexique. z etym|gr|λεξικόν. (leksikón)

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|słownictwo.

* białoruski: (1.1) лексіка ż.

* bułgarski: (1.1) лексика ż.

* kaszubski: (1.1) leksyka ż.

* rosyjski: (1.1) лексика ż.

* ukraiński: (1.1) лексика ż.

* włoski: (1.1) lessico m.

źródła.

== leksyka (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. leksyka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛksɨka, AS: leksyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksyk m., leksykon m., leksykalizacja ż.

 przym. leksykalny

 przysł. leksykonowo, leksykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leksyk, słownictwo, słownik

Wiktionary


leksykalizacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. rozbieżność między znaczeniem wyrazu a jego morfologiczną strukturą, która była uformowana przez znaczenie pierwotne;

Wiktionary

Leksykalizacja – zjawisko językowe, które polega na rozbieżności między aktualnym znaczeniem wyrazu a jego morfologiczną strukturą, która była uformowana przez znaczenie pierwotne. Czasem rozbieżność ta jest tak silna, że związek między budową słowotwórczą a znaczeniem wyrazu ulega całkowitemu zatarciu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przykładem leksykalizacji jest transformacja skrótowców w samodzielnie funkcjonujące rzeczowniki, np. PC – pecet, WF – wuef, ND – endek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksyka ż.

 przym. leksykalny

 przysł. leksykalnie

Wiktionary


leksykalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest leksykalne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leksykalny

 przysł. leksykalnie

Wiktionary


leksykalny

odnoszący się do leksyki, związany ze słownictwem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany ze słownictwem, dotyczący słownictwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wymień rodzaje błędów leksykalnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykalizacja ż., leksyk mrz., leksyka ż., leksykon mrz., leksem mrz., leksykalność ż.

 przysł. leksykalnie, leksykonowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słownikowy

Wiktionary


leksykograf

specjalista w dziedzinie leksykografii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) jęz. badacz i znawca leksykografii

Wiktionary

Leksykografia (gr. leksikón „słownik” + gráphõ „piszę”), także słownikarstwo – dział językoznawstwa zajmujący się teorią i praktyką tworzenia różnego rodzaju słowników. Jest ściśle związany z leksykologią. Zakres badawczy leksykografii obejmuje metodologię gromadzenia i opracowania materiałów słownikowych, typologię słowników oraz teorię słownika jako materiału językoznawczego i wytworu kulturalnego. Niektórzy badacze uznają leksykografię za odrębną samodzielną dyscyplinę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Profesor poświęcił swoją rozprawę temu wybitnemu leksykografowi polskiemu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykografia ż.

:: fż. leksykografka ż.

 przym. leksykograficzny, leksykonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słownikarz

Wiktionary


leksykografia

proces opracowywania słowników


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka o opracowywaniu i układaniu słowników;

 (1.2) tworzenie słowników, słownikarstwo

 (1.3) zbiór słowników jakiegoś języka, regionu, okresu

Wiktionary

Leksykografia (gr. leksikón „słownik” + gráphõ „piszę”), także słownikarstwo – dział językoznawstwa zajmujący się teorią i praktyką tworzenia różnego rodzaju słowników. Jest ściśle związany z leksykologią. Zakres badawczy leksykografii obejmuje metodologię gromadzenia i opracowania materiałów słownikowych, typologię słowników oraz teorię słownika jako materiału językoznawczego i wytworu kulturalnego. Niektórzy badacze uznają leksykografię za odrębną samodzielną dyscyplinę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Doroszewski przyczynił się do rozwoju polskiej leksykografii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykograf m., leksykografka ż.

 przym. leksykograficzny

Wiktionary


leksykograficzny

dotyczący procesu opracowywania słowników


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący leksykografii, właściwy leksykografii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykografia ż., leksykograf m., leksykografka ż.

 przysł. leksykograficznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słownikarski

Wiktionary


leksykografka

leksykograf


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. badaczka i znawczyni leksykografii

Wiktionary

Patrz:

leksykograf

Przykłady

 (1.1) Nasza Alma Mater postanowiła zaprosić z wykładem tę wybitną leksykografkę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykografia ż.

:: fm. leksykograf m.

 przym. leksykograficzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leksykograf

Wiktionary


leksykolog

specjalista w zakresie leksykologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) jęz. badacz leksyki, zasobów wyrazów i związków wyrazowych

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) jęz. kobieta zajmująca się leksykologią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kamila wzięła udział w zjeździe leksykologów polskich w Kórniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykologia ż.

:: fż. leksykolożka ż.

 przym. leksykologiczny

 przysł. leksykologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) pot. leksykolożka

Wiktionary


leksykologia

dział językoznawstwa zajmujący się słownictwem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka o słownictwie, zasobie wyrazów i związków wyrazowych, badanie wyrazów ze względu na ich znaczenie i sposoby użycia;

Wiktionary

Leksykologia – dyscyplina językoznawcza badająca słownictwo języka w stanie współczesnym i jego rozwój historyczny. Leksykologia jest wymieniana w zestawieniu z leksykografią, dla której stanowi naukę pomocniczą.

Do zainteresowań leksykologii należą przede wszystkim: problematyka słowa jako podstawowej jednostki leksykalnej, określanie znaczenia leksykalnego słowa, problematyka związku między znaczeniem a pojęciem, badanie relacji między znaczeniem leksykalnym a gramatycznym oraz szereg pokrewnych zagadnień. Przedmiotem leksykologii są nie tylko pojedyncze słowa, ale również słownictwo języka jako pewna całość. W ramach leksykologii bada się słowa z perspektywy ich znaczenia, miejsca w systemie słownikowym, pochodzenia, właściwości gramatycznych, sfer użycia w komunikacji i cech stylistycznych. Jednym z podstawowych odłamów nauki o słowie jest semantyka, która bada semantyczny aspekt słowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Badacz opublikował pracę o leksykologii i leksykografii języków słowiańskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykolog ż./mos.

 przym. leksykologiczny

 przysł. leksykologicznie

Wiktionary


leksykologicznie

przysłówek

 (1.1) jęz. w odniesieniu do leksykologii, zgodnie z regułami leksykologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykologia ż., leksykolog m., leksykolożka ż.

 przym. leksykologiczny

Wiktionary


leksykologiczny

dotyczący leksykologii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) jęz. odnoszący się do leksykologii, mający związek z leksykologią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykologia ż., leksykolog m., leksykolożka ż.

 przysł. leksykologicznie

Wiktionary


leksykolożka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta leksykolog

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lora spotkała się z tą znaną leksykolożką w Cieszynie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykologia ż.

:: fm. leksykolog m.

 przym. leksykologiczny

 przysł. leksykologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) leksykolog

Wiktionary


leksykon

1. słownik zawierający wiadomości encyklopedyczne;
2. pierwotnie: uporządkowany zbiór objaśnionych wyrazów i terminów jednego języka (greckiego lub łacińskiego), dotyczących określonej dziedziny;
3. słownictwo, zwłaszcza jakiejś osoby lub grupy osób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publikacja książkowa, niekiedy wielotomowa, będąca uporządkowanym zbiorem wiedzy w formie skondensowanej;

Wiktionary

Leksykon (z niem. Lexikon, z fr. lexikon, z stgr. λεξικόν lexikón, od λεξικὸν βιβλίον lexikón biblíon ‘słownik’) – uporządkowany zbiór wiedzy ujęty w formie haseł wraz z ich podstawowymi opisami, lub też zawierający wiedzę encyklopedyczną w formie skondensowanej. Jest formą pośrednią pomiędzy słownikiem opisującym hasła czysto definicyjnie, a encyklopedią, zawierającą artykuły bogato opisujące przedstawiane tematy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. leksyka ż., leksyk m.

 przym. leksykonowy, leksykalny

 przysł. leksykonowo, leksykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) słownik encyklopedyczny

Wiktionary


leksykonowo

przysłówek

 (1.1) podobnie jak w leksykonie czy słowniku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykon m., leksyka ż., leksyk m.

 przym. leksykalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) alfabetycznie, słownikowo

Wiktionary


leksykonowy

dotyczący leksykonu


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) jęz. odnoszący się do leksykonu, mający związek z leksykonem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród 325 książek znalazły się powieści dla dzieci, tomiki wierszy, wydania leksykonowe i encyklopedyczne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leksykon m., leksykograf mos.

Wiktionary


leksykostatystyka

jedna z metod określania czasu rozpadu prajęzyka na odrębne języki


SJP.pl

Datowanie lingwistyczne – metoda datowania względnego, opiera się na studiach porównawczych języków pokrewnych. Wyróżnia się:

  • leksykostatystykę – metoda ta polega na wybraniu około 100 lub 200 pospolitych wyrazów i sprawdzeniu, które mają ten sam źródłosłów.
  • glottochronologia – za twórcę tej metody uważa się Morrisa Swadesha. Wprowadził on wzór, który mówił, iż dwa spokrewnione języki zachowują 85–86% wspólnego początkowego słownictwa po okresie rozdzielenia 1000 lat.

Wikipedia


lekszycki

nazwisko


SJP.pl


lekt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. rzad. swoista forma mowy

Wiktionary

Odmiana językowa (ang. language variety, speech variety), niekiedy również lekt (ang. lect) lub kod językowy – każda forma języka rozpatrywana jako systematycznie odrębna od innych. Odmianę językową można rozumieć jako zbiór środków językowych wyróżnionych na podstawie określonego kryterium – terytorialnego, społecznego lub funkcjonalnego. Mianem odmiany językowej, lektu lub kodu można określić pewien język, dialekt, styl lub odmianę standardową danego języka czy też każdy inaczej zdefiniowany byt językowy (związany z klasą społeczną, grupą wiekową, płcią, a nawet pojedynczą osobą).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naukowiec dodaje, że zarazem pod względem funkcjonalnym, jak i ontologicznym są one bytami tylko częściowo samodzielnymi, co oznacza, że pomiędzy nimi a określonymi lektami ogólnymi w wielu przypadkach nie istnieje żadna czytelna granica.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odmiana językowa

Wiktionary


lektor

1. osoba czytająca komuś głośno, zajmująca się czytaniem;
2. osoba prowadząca lektorat języka obcego na wyższej uczelni;
3. osoba wygłaszająca odczyty; prelegent


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eduk. nauczyciel języka obcego na uczelni lub w szkole językowej

 (1.2) osoba czytająca teksty w programach radiowych

 (1.3) rel. kleryk ze święceniami lektoratu

 (1.4) rel. osoba uprawniona do czytania podczas mszy

 (1.5) przest. osoba czytająca na głos

 (1.6) hist. dawny stopień naukowy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) czytnik do mikrofilmów, mikrofisz

Wiktionary

Osoby

  • lektor – osoba o dobrej dykcji, czytająca wcześniej przygotowany tekst (porównaj z aktor głosowy)
    • lektor filmowy – osoba czytająca tekst dialogów lub narracji w filmach
    • lektor radiowy – osoba czytająca teksty w programach radiowych

    Wikipedia

    Przykłady

    składnia.

    kolokacje.

    synonimy.

    antonimy.

    hiperonimy.

    hiponimy.

    holonimy.

    meronimy.

    pokrewne.

     rzecz. aleksja ż., lektorat mrz., lektura ż., lektorka ż.

     przym. lektorski

    frazeologia.

    etymologia.

     etym|łac|lector.

    uwagi.

    tłumaczenia.

    * angielski: (1.1) language teacher; (1.2) speaker, announcer

    * esperanto: (1.1) lektoro; (1.6) lektoro

    * hiszpański: (1.1) lector m.; (1.2) lector m.; (1.3) lector m.; (1.4) lector m.; (1.5) lector m.; (2.1) lector m.

    * niemiecki: (1.1) Lektor m.

    * polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|lektor.}}

    * węgierski: (1.1) lektor

    * włoski: (1.2) lettore m.; (1.3) lettore m.; (1.4) lettore m.; (2.1) lettore m.

    źródła.

    == lektor (język krymskotatarski.) ==

    ortografie.

    wymowa.

    znaczenia.

    rzeczownik

     (1.1) wykładowca

    odmiana.

    przykłady.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈlɛktɔr, AS: lektor

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. aleksja ż., lektorat mrz., lektura ż., lektorka ż.

     przym. lektorski

    Wiktionary

    Synonimy:

    antonimy.

    hiperonimy.

    hiponimy.

    holonimy.

    meronimy.

    pokrewne.

     rzecz. aleksja ż., lektorat mrz., lektura ż., lektorka ż.

     przym. lektorski

    frazeologia.

    etymologia.

     etym|łac|lector.

    uwagi.

    tłumaczenia.

    * angielski: (1.1) language teacher; (1.2) speaker, announcer

    * esperanto: (1.1) lektoro; (1.6) lektoro

    * hiszpański: (1.1) lector m.; (1.2) lector m.; (1.3) lector m.; (1.4) lector m.; (1.5) lector m.; (2.1) lector m.

    * niemiecki: (1.1) Lektor m.

    * polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|lektor.}}

    * węgierski: (1.1) lektor

    * włoski: (1.2) lettore m.; (1.3) lettore m.; (1.4) lettore m.; (2.1) lettore m.

    źródła.

    == lektor (język krymskotatarski.) ==

    ortografie.

    wymowa.

    znaczenia.

    rzeczownik

     (1.1) wykładowca

    odmiana.

    przykłady.

    składnia.

    kolokacje.

    synonimy.

    Wiktionary


lektorat

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kurs języka obcego na uczelni

 (1.2) komórka wyższej uczelni zajmująca się organizowaniem kursów języków obcych

 (1.3) teol. jedna z posług w Kościele, udzielana wiernym świeckim;

 (1.4) przest. zajęcie, zawód lektora, osoby czytającej na głos

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛkˈtɔrat, AS: lektorat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lektor m., lektorka ż., lektura ż.

 przym. lektorski

Wiktionary


lektorium

Lektorium – murowana lub drewniana przegroda oddzielająca w kościołach katedralnych i klasztornych przestrzeń przeznaczoną dla księży lub zakonników (prezbiterium) od części, w której mogły przebywać osoby świeckie (nawy głównej).

Lektorium stanowiło dalszą formę rozwojową wczesnochrześcijańskiej przegrody chórowej i najczęściej miało formę ażurowej ścianki z drzwiami pośrodku, na której znajdowało się miejsce do czytania ewangelii, wygłaszania kazań, oznajmiania zarządzeń oraz ukazywania wiernym relikwii.

Wikipedia


lektorka

1. kobieta czytająca komuś głośno, zajmująca się czytaniem;
2. kobieta prowadząca lektorat języka obcego na wyższej uczelni;
3. kobieta wygłaszająca odczyty; prelegent


SJP.pl


lektorować

wykonywać zawód lektora, czytać dialogi w filmie itp.


SJP.pl


lektorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lektorem, dotyczący lektora lub jego pracy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lektor mos., lektorat mrz.

Wiktionary


lektorstwo

zajęcie lektora


SJP.pl


lektura

1. spis książek poleconych do przeczytania;
2. coś, co się czyta;
3. czytanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czynność czytania

 (1.2) to, co ktoś czyta lub będzie czytał

 (1.3) eduk. pozycja książkowa przeznaczona czytania i omawiania w toku nauczania danego przedmiotu szkolnego;

Wiktionary

  • lektura – lektura szkolna,
  • Lektura – dzieło malarskie Francisca Goi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Ile osób liczy zespół układający kanon lektur szkolnych?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lektor m., lektorka ż., lektorat m., lektorium n.

:: zdrobn. lekturka ż.

 przym. lekturowy

Wiktionary


lekturowy

przymiotnik od: lektura


SJP.pl


lektyka

1. osłonięty fotel lub łoże, służące do noszenia ludzi przez tragarzy lub juczne zwierzęta;
2. dawniej: kryte nosze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łoże osłonięte baldachimem, ściankami i daszkiem;

Wiktionary

Lektyka – środek transportu lądowego do przemieszczania na nieduże odległości jednej lub dwóch osób, noszony przez tragarzy bądź zwierzęta juczne (basterna). Lektyki znane są od czasów starożytnych, używane były często przez monarchów i zamożnych ludzi. Lektyki w formie tronu (sedia gestatoria) transportowały również wielu papieży do czasu pontyfikatu Jana Pawła I.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy wiesz, że papieży noszono w lektyce?

 (1.1) W Rzymie zrobiono pierwszą lektykę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛktɨka, AS: lektyka

Wiktionary


lektykarz

dawniej: osoba niosąca lektykę


SJP.pl


lektyna

białko wiążące węglowodany, biorące udział m.in. w obronie przed infekcjami u roślin


SJP.pl

Lektyny – białka lub glikoproteiny wiążące węglowodany dzięki czemu są w stanie wiązać się specyficznie z komórkami lub błonami komórkowymi i wywoływać stamtąd reakcje biochemiczne. Początkowo opisano je u roślin, jednak występują także i są produkowane przez zwierzęta i mikroorganizmy.

Wikipedia


lekuchny

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekutki, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl


lekusi

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekutki, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl


lekusieńki

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekutki, lekkusieńki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛkuˈɕɛ̇̃ɲci, AS: lekuśė̃ńḱi

Wiktionary


lekuśki

zdrobnienie od: lekki; lekutki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: lekki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈkuɕci, AS: lekuśḱi

Wiktionary


lekutki

zdrobnienie od: lekki; lekuśki, lekkuśki, lekusi, lekkusi, lekuchny, lekkuchny, lekusieńki, lekkusieńki


SJP.pl


lekyt

w starożytnej Grecji:
a) ceramiczne naczynie do przechowywania oliwy;
b) nagrobek w kształcie tego naczynia


SJP.pl

Wikipedia


lelak

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) reg. osoba słabo orientująca się w danej dziedzinie

Wiktionary


lelczyk

rodzaj ptaków z rodziny lelkowatych


SJP.pl


lelek

nocny, owadożerny ptak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z podrodziny lelków (nazwa systematyczna|Caprimulginae|ref=tak.);

 (1.2) ornit. pot. lelek kozodój

Wiktionary

  • Lelek – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki
  • Lelek – wzniesienie w gminie Dzierżoniów
  • Lelek – polski folkowy zespół muzyczny
Zwierzęta
  • Lelek chiński
  • Lelek egipski
  • Lelek etiopski
  • Lelek kongijski
  • Lelek malgaski
  • Lelek rdzawoszyi
  • Lelek sundajski
  • Lelek zwyczajny

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) lelek zwyczajny / lelek kozodój • lelek chiński • lelek rdzawoszyi • lelek mandżurski • lelek indyjski • lelek koralowy • lelek białowąsy • lelek akacjowy • lelek egipski • lelek piaskowy • lelek pustynny • lelek złocisty • lelek ozdobny • lelek paskogłowy • lelek andamański • lelek sundajski • lelek filipiński • lelek celebeski • lelek samotny • lelek śniady • lelek górski • lelek krótkoskrzydły • lelek malgaski • lelek bagienny • lelek etiopski • lelek jasny • lelek cętkowany • lelek krótkosterny • lelek skalny • lelek sumatrzański • lelek jawajski • lelek kongijski • lelek dżunglowy • lelek ostrosterny • lelek wysmukły • lelek klinosterny • lelek dwuplamy

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lelkowiec m., lelkowate lm nm., lelkowe lm nm., lelki lm nm., lelkowe lm nm.

 przym. lelkowy, lelkowaty

frazeologia.

 ślepy lelek

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.2) zobtłum|lelek kozodój.

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛlɛk, AS: lelek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lelkowiec m., lelkowate lm nm., lelkowe lm nm., lelki lm nm., lelkowe lm nm.

 przym. lelkowy, lelkowaty

Wiktionary


leleszki

Leleszki (do roku 1950 Leleski, niem. – Lehlesken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wikipedia


lelewel

  • Jan Paweł Lelewel (1796–1847) – inżynier i malarz
  • Joachim Lelewel (1786–1861) – historyk i polityk
  • Karol Maurycy Lelewel – prawnik
  • Marcin Borelowski, pseud. Lelewel (1829–1863) – polski działacz niepodległościowy, powstaniec styczniowy.
  • Prot Adam Lelewel (1790–1884) – oficer napoleoński

Wikipedia


lelia

roślina z rodziny storczykowatych


SJP.pl


lelice

Lelice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Gozdowo. Ma status sołectwa.

Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Lelice. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lelice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


lelija

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. lilia

Wiktionary

Lelija - ludowa melodia dudziarska pochodząca z Wielkopolski. W kraju znana jest lepiej w opracowaniu Jerzego Krzemińskiego, który użył jej w piosence Te opolskie dziouchy napisanej dla zespołu No To Co. Ze względu na tę aranżację, melodię często błędnie uważa się za śląską.Piosenka ma 2 znane teksty: wielkopolski i śląski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie zawżdy, piękna Zofija, / Róża kwitnie i lelija (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈlʲija, AS: lelʹii ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. leluja.

Wiktionary


lelingit

minerał, arsenek żelaza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z grupy arsenków, FeAs2;

Wiktionary

Lelingit (Löllingit, Glaukopiryt) – rzadki minerał z grupy arsenków.

Nazwa pochodzi od miejscowości Lölling w Austrii, gdzie został odkryty.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. lelingitowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) glaukopiryt

Wiktionary


lelis

wieś w Polsce


SJP.pl

Lelis – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Lelis, w odległości 1 km od Rozogi na jej prawym brzegu. Siedziba gminy Lelis.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lelis. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Wikipedia


leliski

przymiotnik od: Lelis (wieś gminna w województwie mazowieckim)


SJP.pl


lelki

nocny, owadożerny ptak


SJP.pl

Lelki (Caprimulginae) – podrodzina ptaków z rodziny lelkowatych (Caprimulgidae).

Wikipedia


lelkowate

rodzina ptaków z rzędu lelkowych, występujących na całym świecie z wyjątkiem rejonów okołobiegunowych; kozodoje


SJP.pl

Lelkowate (Caprimulgidae) – rodzina ptaków z monotypowego rzędu lelkowych (Caprimulgiformes).

Wikipedia


lelkowaty

o cechach lelkowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


lelkowe

rząd ptaków nowoczesnych, prowadzących nocny tryb życia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Caprimulgiformes|Ridgway|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;

Wiktionary

Lelkowe (Caprimulgiformes) – monotypowy rząd ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Obejmuje gatunki prowadzące nocny tryb życia, spotykane zarówno w lasach, jak i na otwartych przestrzeniach, często w górach. Zamieszkują cały świat poza daleką północą i południem oraz Nową Zelandią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do rzędu lelkowych należy tylko jedna rodzina – lelkowate.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lelek mzw., lelkowate lm nm.

Wiktionary


lelkowiec

rodzaj ptaków z podrodziny lelków


SJP.pl


lelkowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Lelkowo (niem. Lichtenfeld) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Lelkowo. Miejscowość jest siedzibą gminy Lelkowo.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lelkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

We wsi istniała stacja kolejowa Lelkowo.

Na terenie Lelkowa działalność prowadzi parafia greckokatolicka św. Jerzego.

Wikipedia


lelkowski

przymiotnik od: Lelkowo


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lelkowem, dotyczący Lelkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lelkowo n., lelkowianin m., lelkowianka ż.

Wiktionary


lelkowy

1. lelek;
2. o cechach lelkowych (rząd ptaków)


SJP.pl


lelonek

nazwisko


SJP.pl

Lelonek (961 m), Wierch Lelonek (955 m) – szczyt w Gorcach, znajdujący się w długim, wschodnim (niżej zakręcającym na południowy wschód) grzbiecie Gorca, który poprzez przełęcz Wierchmłynne i Twarogi ciągnie się aż do Dunajca. Lelonek znajduje się w tym grzbiecie po zachodniej stronie przełęczy Wierch Młynne i sąsiaduje z Tokarką. Północne, strome i porośnięte lasem stoki Lelonka opadają do doliny Potoku Zasadnego. W południowo-wschodnim kierunku od Lelonka opada krótki grzbiet oddzielający główny ciek potoku Młynne od jego dopływu spod przełęczy Wierchmłynne. Należące do przysiółka Młynne w Ochotnicy Dolnej południowe stoki Lelonka są w dużym stopniu bezleśne. Dawniej w ich grzbietowej części oraz południowych stokach znajdowały się polany i pola uprawne. Obecnie w większości nie są już uprawiane i stopniowo zarastają lasem.

Wikipedia


lelouch

[czytaj: löLUSZ albo leLUSZ] nazwisko


SJP.pl


lelów

1. wieś w Polsce;
2. część miasta Bolesławiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim;

Wiktionary

Lelów (jid. לעלאוו, hebr. ללוב) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, siedziba gminy wiejskiej Lelów. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.

Liczba mieszkańców w 2021 roku wynosiła około 1 118.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym czasie studiował chasydyzm pod kierunkiem Dawida ben Szlomy z Lelowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛluf, AS: leluf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lelowianin m., lelowianka ż.

 przym. lelowski

Wiktionary


lelowianin

mieszkaniec Lelowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Lelowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛlɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: lelovʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lelów m.

:: fż. lelowianka ż.

 przym. lelowski

Wiktionary


lelowianka

mieszkanka Lelowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Lelowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛlɔˈvʲjãnka, AS: lelovʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lelów m.

:: fm. lelowianin m.

 przym. lelowski

Wiktionary


lelowski

przymiotnik od: Lelów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Lelowem, dotyczący Lelowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był bigos, grochówka i kiełbasa, które również za złotówkę, prosto z kuchni polowej, serwowali lelowscy harcerze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈlɔfsʲci, AS: lelofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lelów m., lelowianin m., lelowianka ż.

Wiktionary


leluchów

Leluchów (j. łemkowski Лелюхів) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Muszyna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Na jej terenie znajduje się cerkiew pw. św. Dymitra z 1861 roku z zachowanym wyposażeniem z XIX wieku. Cerkiew jest siedliskiem podkowca małego, nietoperza zagrożonego wyginięciem w Europie (kolonia liczy ok. 135 osobników).

Wikipedia


leluja

ludowy motyw dekoracyjny, stosowany na Podkarpaciu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nieudacznik, ofiara losu, oferma; ktoś nieporadny, ale sympatyczny

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wysoki człowiek, tyka

 (1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. kwiat lilii

 (1.5) szt. typ kurpiowskiej wycinanki

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jo żech nie wiedziała, że z Francika je tako leluja.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciućmok, ciumciok, borok, boroczek

Wiktionary


lelupa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na Łotwie, powstająca z połączenia Niemenka i Muszy;

Wiktionary

Lelupa (łot. Lielupe (dosłownie „wielka rzeka”), niem. Kurländische Aa lub Kurische Aa) – rzeka na Łotwie, w Kurlandii, o długości 119 km (310 km razem z rzeką Niemenek) i zlewni o powierzchni 17 600 km².

Wikipedia


lem

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) astr. planetoida o numerze 3836 z głównego pasa asteroid;

Wiktionary

  • Stanisław Lem
  • Licomp Empik Multimedia
  • (3836) Lem – planetoida
  • Lem – pierwszy polski sztuczny satelita
  • LEM ang. Lunar Efficient Missionary fikcyjny pojazd kosmiczny z powieści Stanisława Lema Pokój na Ziemi opublikowanej w 1987 r.
  • LEM ang. Lunar Excursion Module – jedna z wczesnych nazw modułu lądownika księżycowego Programu Apollo (lata 1962-1972)
  • Leszek Moczulski

Wikipedia


leman

w średniowieczu: lennik podległy bezpośrednio królowi


SJP.pl

Polska:

  • Leman – wieś w województwie podlaskim
  • Leman – dawna gromada

Osoby:

  • Leman Altınçekiç – turecka pułkownik, pilotka
  • Richard Leman – brytyjski hokeista
  • Ernst Leman – rosyjski as lotnictwa
  • Brady Leman – kanadyjski narciarz

Inne:

  • Leman – rodzaj pełnienia służby zbrojnej

Zobacz też:

  • Léman
  • Lehman

Wikipedia


lemańczyk

nazwisko


SJP.pl


lemanowicz

nazwisko


SJP.pl


lemański

nazwisko


SJP.pl

  • Lemański – polskie nazwisko
  • Jan Lemański – ujednoznacznienie
  • Janusz Lemański – ujednoznacznienie
  • Bartłomiej Lemański (ur. 1996) – polski siatkarz
  • Ludwik Lemański (1809–1873) − powstaniec listopadowy, przedsiębiorca
  • Romuald Marian Lemański – polski fizyk, profesor
  • Wojciech Lemański (ur. 1960) − ksiądz katolicki, publicysta
  • Wojciech Lemański (ur. 1963) – kompozytor muzyki filmowej i teatralnej, aranżer

Wikipedia


lemaństwo

dawniej:
1. stosunek, jaki zachodził między lemanem a jego suwerenem, czyli królem;
2. to, co należało do lemana


SJP.pl


lemat

w matematyce twierdzenie, którego głównym zastosowaniem jest uproszczenie dowodów innych, bardziej istotnych twierdzeń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. twierdzenie pomocnicze, używane do udowodnienia innego twierdzenia

Wiktionary

Lemat (z gr. λημμα, lēmma – założenie) – twierdzenie pomocnicze, którego głównym zastosowaniem jest uproszczenie dowodów innych, bardziej istotnych twierdzeń. Formalnie każdy lemat jest pełnoprawnym twierdzeniem, a zaklasyfikowanie pewnego twierdzenia jako lematu wynika jedynie ze sposobu jego użycia w innym, obszerniejszym kontekście.

Wikipedia


lematyzacja

sprowadzanie formy fleksyjnej wyrazu do postaci słownikowej; hasłowanie


SJP.pl

Lematyzacja – dobór, forma, liczba haseł w słowniku.

Hasłami (lemami) w słowniku mogą być nie tylko wyrazy, ale też frazeologizmy, formy gramatyczne (np. stopień wyższy przymiotników, formy supletywne przysłówków: lepiej, besser. formy zaimków osobowych (mnie, mir), morfemy słowotwórcze: nad-, un-, -haft, nazwy własne (imiona, nazwy geograficzne). Do problemów związanych z lematyzacją należy też decyzja, w jakiej formie dane jednostki mają w słowniku występować jako hasła, np. czasowniki w formie bezokolicznika (pracować) czy 1. osoby liczby pojedynczej (pracuję), czy jako oddzielne hasła lematyzowane są formy czasu przeszłego niemieckich czasowników (np. ging, sprach). Lematyzację należy dostosować do wieku czy umiejętności użytkowników słownika. Powinna być inna w słownikach szkolnych przeznaczonych dla uczniów szkoły podstawowej a inna dla osób dorosłych.

Wikipedia


lementowicz

nazwisko


SJP.pl


lemiesz

1. ostrze pługa krojące ziemię;
2. płaska kość tworząca tylną część przegrody nosowej u wielu kręgowców; u ryb i płazów bywa miejscem osadzenia zębów;
3. metalowa tarcza przy lawecie działa opierająca się o ziemię i zapobiegająca jego szarpnięciu po wystrzale


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) roln. dolna część pługa odcinająca skibę;

 (1.2) anat. płaska kość stanowiąca tylną część przegrody nosowej;

 (1.3) techn. element roboczy spycharki lub równiarki;

 (1.4) wojsk. płyta przy lawecie działa zapobiegająca odrzutowi przy wystrzale

Wiktionary

Lemiesz – robocza dolna część korpusu pługa odcinająca poziomo skibę od gleby (calizny) i przekazująca ją na odkładnicę.

Lemiesz składa się z trzech części: ostrza, grzbietu i dzioba. W lemieszach dzielonych dziób może być elementem wymiennym. Do wzmocnienia dzioba może dodatkowo służyć ścianka polowa lub dłuto.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Celtom zawdzięczamy żarna, pług z żelaznym lemieszem umożliwiający głęboką orkę, żelazne podkowy (hutnictwo żelaza i kowalstwo stało na wysokim poziomie).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃mʲjɛʃ, AS: lmʹi ̯eš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemieszka ż., Lemieszów m.

 przym. lemieszowy

Wiktionary


lemieszczuk

nazwisko


SJP.pl


lemieszek

nazwisko


SJP.pl


leming

1. niewielki gryzoń z rodziny norników;
2. potocznie: osoba wierząca we wszystko, co usłyszy lub przeczyta;
3. lekceważąco: młody i dobrze wykształcony pracownik korporacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Lemmus|Link|ref=tak., niewielki gryzoń występujący licznie w tundrze północnej Europy, Azji i Ameryki Północnej;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) publ. pogard. młody człowiek zwykle pracujący w korporacji, zwykle wyborca liberalny, nieposiadający własnego zdania, lecz idący za tłumem, bezkrytycznie ufający popularnym mediom

Wiktionary

Leming (Lemmus) – rodzaj gryzonia z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W populacjach lemingów występują cykliczne zmiany liczebności.

 (2.1) Co do orientacji światopoglądowej lemingom zarzuca się ślepe poddaństwo Platformie Obywatelskiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃mʲĩŋk, AS: lmʹĩŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemingoza ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) mediota, polszewik, fajnopolak

Wiktionary


lemingowy

leming


SJP.pl

Patrz:

leming

lemingoza

pogardliwie:
1. ogół młodych, dobrze zarabiających osób, uważanych za wywyższających się oraz niezdolnych do samodzielnego myślenia;
2. sposób myślenia charakterystyczny dla tej grupy osób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) neol. publ. pogard. określenie zachowań przypisywanych lemingowi (osobie), tj. nieposiadanie własnego zdania i bezkrytyczne zaufanie wobec mediów mainstreamowych

 (1.2) neol. publ. pogard. grupa osób, której przypisuje się nieposiadanie własnego zdania i bezkrytyczne zaufanie wobec mediów mainstreamowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Może są wyjątki, ale przeważa szara masa lemingozy, która żyje w absolutnym przekonaniu, że należy do światłej części społeczeństwa, do Europejczyków.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leming m.

Wiktionary


lemma

1. napis objaśniający alegoryczny sens rysunku lub obrazu
2. podtytuł odnoszący się do problematyki, treści utworu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. kanoniczna forma wyrazu, używana np. w słownikach;

Wiktionary

Forma słownikowa, także: forma hasłowa, lemma, lemat, hasło – ta spośród form gramatycznych wyrazu odmiennego, która jest tradycyjnie wykorzystywana w słownikach i reprezentuje tam w nagłówku artykułu hasłowego cały wyraz ze wszystkimi jego formami. Forma ta stanowi niejako „umowną etykietę zbioru form” i decyduje o umiejscowieniu artykułu hasłowego w słowniku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃mːa, AS: l•ma

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forma podstawowa

Wiktionary


lemmon

Lemmon – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Perkins.

Wikipedia


lemnijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Lemnosem, dotyczący Lemnosu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lemnos mrz. / n., Lemnijczyk mos.

Wiktionary


lemniskata

krzywa płaska będąca zbiorem punktów, dla których iloczyn odległości od dwóch ustalonych punktów jest stały


SJP.pl

Lemniskata – nazwa różnych figur geometrycznych przypominających kształtem symbol \infty . Czasem tym słowem określa się również symbol nieskończoności.

Do tego typu krzywych zalicza się:

  • lemniskata Bernoulliego,
  • lemniskata Bootha,
  • lemniskata Gerona.

Wikipedia


lemocyt

rodzaj komórki glejowej tworzącej osłonkę mielinową na aksonach komórek nerwowych


SJP.pl

Komórka Schwanna, także lemocyt, lemmocyt – komórka glejowa obwodowego układu nerwowego występująca w zespołach.

Wikipedia


lemondka

podpórka na kierownicy rowerowej, stosowana głównie w triatlonie i kolarstwie torowym


SJP.pl

Lemondka - (ang. aerobars) dodatkowa podpórka na kierownicy roweru umożliwiająca przyjęcie bardziej aerodynamicznej pozycji.

Lemondki stosowane są w triatlonie, kolarstwie torowym oraz w etapach na czas szosowych wyścigów kolarskich.

Nazwa pochodzi od nazwiska Grega LeMonda, który w 1989 r. jako pierwszy w wyścigu szosowym zastosował ją w finałowym etapie na czas w Tour de France. Wcześniej tego typu podpórki używano w triatlonie.

Wikipedia


lemongrasowy

przymiotnik

 (1.1) biochem. pozyskiwany z palczatki cytrynowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛ̃mɔ̃ŋɡraˈsɔvɨ, AS: lmõŋgrasovy

Wiktionary


lemoniada

chłodzący napój z soku cytrynowego, cukru i wody, najczęściej gazowany i aromatyzowany; cytrynada


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. napój z cytryn;

 (1.2) butelka, porcja lemoniady (1.1)

rzeczownik, rodzaj męski lub żeński

 (2.1) przen. ktoś głupi

Wiktionary

Lemoniada – napój chłodzący o kwaskowatym smaku składający się z wody, cukru i soku cytrynowego, niekiedy gazowany.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zimna lemoniada jest dobra w upał.

 (1.1) Tylko raz u sąsiada leci z kranu lemoniada.

 (1.2) Kupiłem po dwie lemoniady dla każdego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛ̃mɔ̃ˈɲada, AS: lmõńada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. lemoniadka ż.

 przym. lemoniadowy

Wiktionary


lemoniadka

zdrobnienie od: lemoniada


SJP.pl


lemoniadowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z lemoniadą, dotyczący lemoniady

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemoniada ż., lemoniadka ż.

Wiktionary


lemowski

taki jak u Lema, właściwy utworom Lema


SJP.pl


lempira

jednostka monetarna Hondurasu (1 lempira = 100 centavos)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) monet. waluta Hondurasu;

Wiktionary

  • lempira – jednostka monetarna Hondurasu
  • Lempira – departament Hondurasu
  • Lempira – kacyk z plemienia Lenca

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszp. < od imienia wodza indiańskiego

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lempira

* baskijski: (1.1) lempira

* kataloński: (1.1) lempira ż.

* ukraiński: (1.1) лемпіра

źródła.

== lempira (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. lempira

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃mˈpʲira, AS: lẽmpʹira

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|hiszp. < od imienia wodza indiańskiego

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) lempira

* baskijski: (1.1) lempira

* kataloński: (1.1) lempira ż.

* ukraiński: (1.1) лемпіра

źródła.

== lempira (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. lempira

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lemur

1. ssak z podrzędu małpiatek o gęstym i puszystym futrze, wydłużonym pysku i długim ogonie, prowadzący nadrzewny, nocny tryb życia;
2. w wierzeniach starożytnych Rzymian: duch złego człowieka, upiór błądzący nocą wśród żywych; larwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Lemur|Linnaeus|ref=tak., madagaskarska ogoniasta małpiatka o puszystym futrze;

 (1.2) mitrzym. (zwykle lm.) duch zmarłej osoby;

Wiktionary

Lemurowate (Lemuridae) – rodzina ssaków naczelnych z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) w rzędzie naczelnych (Primates), występujące na Madagaskarze i Komorach. Wszystkie sklasyfikowane w niej gatunki objęte są konwencją CITES.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ogon pomaga również lemurowi utrzymać równowagę w trakcie wykonywania iście akrobatycznych skoków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃mur, AS: lmur

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemurowate nmos., lemurowce nmos., lemurowe nmos.

:: zdrobn. lemurek mzw.

:: fż. lemurzyca ż.

Wiktionary


lemuralia

Lemuralia (Lemuria) – święto obchodzone 9, 11 i 13 maja w starożytnym Rzymie ku czci Lemurów, złych duchów zmarłych.

Podczas lemuraliów wszystkie świątynie były zamknięte i obowiązywał zakaz zawierania małżeństw. Ojciec rodziny specjalnymi obrzędami magicznymi musiał chronić swój dom podczas tego nocnego święta.

Wikipedia


lemurek

rodzaj ssaków z rodziny lemurkowatych


SJP.pl

Lemurek (Cheirogaleus) – rodzaj ssaków z rodziny lemurkowatych (Cheirogaleidae).

Wikipedia


lemuria

święto ustanowione i obchodzone przez starożytnych Rzymian, mające na celu odwrócenie szkodliwego działania duchów morderców


SJP.pl

  • Lemuria – rodzaj ssaka z rodziny lemurowatych
  • Lemuria – fikcyjna i mityczna kraina
  • Lemuria – grupa muzyczna
  • Lemuria – album zespołu Therion
  • Lemuralia (Lemuria) – święto obchodzone w starożytnym Rzymie

Wikipedia


lemurkowate

rodzina małych ssaków naczelnych


SJP.pl

Lemurkowate (Cheirogaleidae) – rodzina małych ssaków z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) o nocnym trybie życia. Lemurki są najmniejszymi ssakami naczelnymi. Wcześniej były klasyfikowane jako podrodzina Cheirogaleinae w rodzinie lemurów (Lemuridae).

Wikipedia


lemurkowaty

o cechach lemurkowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


lemurokształtne

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lemuriformes|J.E. Gray|ref=tak., infrarząd małpiatek z podrzędu lemurowych;

Wiktionary

Lemurokształtne (Lemuriformes) – infrarząd małpiatek z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) w rzędzie naczelnych (Primates), występujących na Madagaskarze i Komorach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do infrarzędu lemurokształtnych należą m.in. lemurowce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemur mzw., lemurek mzw., lemurowce nmos., lemurowe nmos., lemurzyca ż.

Wiktionary


lemurowate

rodzina niewielkich ssaków z podrzędu małpiatek, obejmująca gatunki prowadzące nadrzewny tryb życia w lasach Madagaskaru i Komory; lemury


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lemuridae|J.E. Gray|ref=tak., rodzina ssaków naczelnych z podrzędu lemurowych;

Wiktionary

Lemurowate (Lemuridae) – rodzina ssaków naczelnych z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) w rzędzie naczelnych (Primates), występujące na Madagaskarze i Komorach. Wszystkie sklasyfikowane w niej gatunki objęte są konwencją CITES.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zależności od gatunku lemurowate żywią się roślinami lub owadami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemur mzw., lemurek mzw., lemurowce nmos., lemurowe nmos., lemurzyca ż.

Wiktionary


lemurowaty

o cechach lemurowatych (lemurów; rodzina ssaków)


SJP.pl


lemurowce

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lemuroidea|J.E. Gray|ref=tak., nadrodzina małpiatek z infrarzędu lemurokształtnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rodzina lemurowatych należy do nadrodziny lemurowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemurokształtne nmos., lemur mzw., lemurek mzw., lemurowate nmos., lemurowe nmos., lemurzyca ż.

Wiktionary


lemurowe

podrząd ssaków z rzędu naczelnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Strepsirrhini|É. Geoffroy Saint-Hilaire|ref=tak., podrząd ssaków z rzędu naczelnych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lemurokształtne zaliczane są do podrzędu lemurowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemurokształtne nmos., lemur mzw., lemurek mzw., lemurowate nmos., lemurowce nmos., lemurzyca ż.

Wiktionary


lemurowy

o cechach lemurowych (podrząd ssaków)


SJP.pl


lemury

rodzina niewielkich ssaków z podrzędu małpiatek, obejmująca gatunki prowadzące nadrzewny tryb życia w lasach Madagaskaru i Komory; lemurowate


SJP.pl

  • Lemurowate – rodzina małpiatek
  • Lemury – złe duchy w mitologii rzymskiej

Wikipedia


lemurzyca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. samica lemura

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednak lata mijały, a lemurzyca miała się świetnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lemurek mzw., lemurowate nmos., lemurowce nmos., lemurowe nmos.

:: fm. lemur mzw.

Wiktionary


lemysz

lemysz nadwodny - gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych; moczarnik południowy


SJP.pl


len

1. roślina zielna z rodziny lnowatych
2. nasienie tej rośliny (siemię lniane)
3. włókno lub przędza z tej rośliny; tkanina z włókna tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek odpoczywający ponad potrzebę, unikający pracy

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) icht. zob. leń jeziorowy.

forma czasownika.

 (3.1) 2. os. lp. rozk. od: lenić

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na tapczanie leży leń, nic nie robi cały dzień..

 (2.1) Rybacy wyjęli z sieci dwa lenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ɲ, AS: lẽń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lenistwo n., leniuchowanie n., leniwiec m., leniwe nmos., leniwienie n., poleniuchowanie n.

:: zdrobn. leniuszek m.

:: zgrub. leniuch m.

 czas. leniwieć ndk., leniuchować ndk., poleniuchować ndk.

 przym. leniwy

 przysł. leniwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nierób, wałkoń, obibok, próżniak, lewe ręce, leniuch, bumelant, nygus, darmozjad, leniwiec, leser; gw-pl|Górny Śląsk|lyń.

Wiktionary


lena

1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Milena, Helena (imiona żeńskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. rzeka w Rosji;

Wiktionary

  • Lena – imię żeńskie
  • Lena – rzeka w Rosji
  • Lena – nazwa zdjęcia, używanego powszechnie jako obraz testowy w kompresji obrazów
  • Lena – pseudonim artystyczny niemieckiej wokalistki Leny Meyer-Landrut; zwyciężczyni Konkursu Piosenki Eurowizji w 2010

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na te słowa podjęła się Lena prężnie i opuściwszy nogi przysiadła na łóżku.

 (1.2) Leńsk leży na lewym brzegu rzeki Leny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃na, AS: lna

Wiktionary

Powiązane:

 (1.2)

:: rzecz. Lenin mos., leninówka ż., Leńsk mrz.

:: przym. leński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.2)

:: rzecz. Lenin mos., leninówka ż., Leńsk mrz.

:: przym. leński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* baskijski: (1.2) Lena, Lena ibaia

* czeski: (1.1) Lenka

* francuski: (1.1) Lena ż.

* górnołużycki: (1.1) Lejna ż., Lenka ż., Leńka ż.

* jakucki: (1.2) Өлүөнэ

* kaszubski: (1.1) Léna ż.; zdrobn. Lénka m.

* rosyjski: (1.2) Лена ż.

* słowacki: (1.2) Lena ż.

* szwedzki: (1.1) Lena

źródła.

== Lena (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|ż. Lena

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


lenacyl

nazwa zwyczajowa herbicydu - pochodnej uracylu


SJP.pl

Wikipedia


lenaje

Lenaje gr. Λήναια (Lḗnaia) – w starożytnej Grecji święta ku czci Dionizosa obchodzone w miesiącu Gamelion (styczeń–luty). W ich czasie odbywała się uroczysta procesja oraz zawody chórów komicznych i tragicznych; uczestniczące w obchodach kobiety wykonywały ekstatyczny taniec. W Atenach odbywał się agon dramatyczny, w czasie którego wystawiano dwie tragedie i pięć komedii.

Wikipedia


lenarcik

nazwisko


SJP.pl


lenarczyk

nazwisko


SJP.pl


lenard

nazwisko


SJP.pl


lenart

nazwisko


SJP.pl

Lenart v Slovenskih goricah – miasto w Słowenii, siedziba gminy Lenart. W 2018 roku liczba ludności miasta wynosiła 3191 mieszkańców.

Wikipedia


lenartowice

W Polsce
  • Lenartowice – część miasta Kędzierzyn-Koźle
  • Lenartowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Miękinia
  • Lenartowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. staszowskim, w gminie Staszów
  • Lenartowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pleszewskim, w gminie Pleszew
  • Lenartowice – przystanek kolejowy

Wikipedia


lenartowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Anna Pobóg-Lenartowicz – polska historyk
  • Gabriela Lenartowicz – polska polityk i samorządowiec
  • Jacek Lenartowicz – polski aktor teatralny i filmowy, prezenter telewizyjny
  • Jacek Lenartowicz – polski perkusista
  • Józef Lenartowicz – polski inżynier elektryk, projektant systemów komunikacyjnych
  • Józef Lenartowicz – rzymskokatolicki ksiądz, społecznik, kompozytor i publicysta
  • Krzysztof Lenartowicz – polski pilot samolotowy
  • Marta Lenartowicz – doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o zarządzaniu
  • Michał Lenartowicz – polski notariusz, poseł do parlamentu austriackiego
  • Piotr Lenartowicz – polski filozof przyrody, witalista, lekarz, jezuita i żeglarz
  • Stanisław Lenartowicz – polski reżyser i scenarzysta filmowy
  • Teofil Lenartowicz – polski etnograf, rzeźbiarz, konspirator i poeta romantyczny

Wikipedia


lenczewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Alicja Lenczewska (1934–2012) – polska mistyczka, nauczycielka
  • Mikołaj Lenczewski (1940–2017) – polski duchowny prawosławny, ksiądz mitrat Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
  • Romuald Lenczewski (1822–1912) – polski architekt
  • Romuald Lenczewski (ur. 1957) – polski matematyk, profesor Politechniki Wrocławskiej
  • Ryszard Lenczewski (ur. 1948) – polski operator filmowy
  • Stanisław Lenczewski (1917–1986) – polski rzemieślnik i działacz społeczny, poseł na Sejm
  • Stanisław Lenczewski (1902–1981) – profesor Politechniki Warszawskiej, inżynier dróg i mostów
  • Tomasz Lenczewski (ur. 1960) – polski genealog i heraldyk, prawnik kanonista i antykwariusz
  • Wincenty Lenczewski – podchorąży, uczestnik Nocy Listopadowej

Wikipedia


lenczowski

nazwisko


SJP.pl


lenczyk

nazwisko


SJP.pl


lenda

nazwisko


SJP.pl


lendler

ländler;
1. austriacki i bawarski taniec ludowy, prototyp walca;
2. muzyka do tego tańca


SJP.pl

Lendler (niem. Ländler) – austriacki taniec ludowy w metrum 3/8 lub 3/4, w tempie umiarkowanym. Popularny pod koniec XVIII i na początku XIX wieku. Prototyp walca.

W XVIII wieku był najpopularniejszym tańcem ludowym w Austrii i południowych Niemczech, a także na terenach Czech, Moraw, Słowenii i północnych Włoch. Przed upowszechnieniem się jego nazwy na początku XIX wieku, określany był mianem Tanz (niem. taniec) z dookreśleniem regionu, np. Salzburger Tänze. Początkowo był tańcem typowo wiejskim, z przytupami, klaskaniem w dłonie i przyśpiewkami. Z upływem czasu nabrał elegancji i wchłonięty został przez walca.

Wikipedia


lendlerowy

przymiotnik od: lendler


SJP.pl


lendzielski

przymiotnik od: Lengyel


SJP.pl


lendzion

nazwisko


SJP.pl


lenek

jednoroczna roślina zielna z rodziny lnowatych


SJP.pl

Lenek stoziarn (Radiola linoides Roth) – gatunek roślin z rodziny lnowatych (Linaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj lenek (Radiola), ewentualnie bywa włączany do rodzaju len jako Linum radiola L. Występuje na rozległych obszarach Europy, na Bliskim Wschodzie i w górach afrykańskich (najdalej na południe sięgając Malawi). W Polsce występuje w rozproszeniu na terenie całego kraju.

Wikipedia


lenga

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Łódź. środ. długa bułka

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== lenga (język franko-prowansalski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) język (sposób porozumiewania)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


lengren

  • Lengren – nazwisko. Na początku 2023 roku w Polsce nosiły je 3 osoby.
  • Osoby o tym nazwisku:
    • Tomasz Lengren (1945–2008) – polski aktor, reżyser i wykładowca sztuki aktorskiej
    • Zbigniew Lengren (1919–2003) – polski satyryk, grafik i rysownik, autor karykatur, aforyzmów i fraszek

Wikipedia


lengyel

[czytaj: leniel] nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Balázs Lengyel (ur. 1980) – węgierski szermierz
  • Imre Lengyel (ur. 1977) – węgierski skoczek do wody
  • József Lengyel (1896–1975) – węgierski prozaik i poeta
  • Levente Lengyel (1933–2014) – węgierski szachista
  • Nándor Lengyel (1914–1968) – węgierski trener piłkarski
  • Roman Lengyel (ur. 1978) – czeski piłkarz
  • Zoltán Lengyel (ur. 1946) – ukraiński informatyk i samorządowiec

Wikipedia


leniak

ptak podczas zmiany upierzenia


SJP.pl


lenić

lenić się:
1. nie chcieć pracować, wykonywać różnych zajęć, być opieszałym
2. linieć


SJP.pl


lenica

nazwisko


SJP.pl


lenicja

w językoznawstwie: osłabienie artykulacyjno-akustyczne danego dźwięku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) osłabienie artykulacyjno-akustyczne dźwięku;

Wiktionary

Lenicja (łac. lenio „łagodzę, zmiękczam”) – proces fonetyczny, zachodzący w wielu językach, w którym głoska ulega osłabieniu w określonych sytuacjach, jak na przykład spółgłoska pomiędzy samogłoskami czy w wygłosie, może także odgrywać rolę gramatyczną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po rzeczownikach rodzaju żeńskiego przymiotniki ulegają lenicji.

 (1.1) Istnieje takie zjawisko, jak lenicja (z łac.: złagodnienie). Z czasem (to tak w uproszczeniu) samogłoski bezdźwięczne jak gdyby łagodnieją, przechodzą w dźwięczne.

Wiktionary


leniec

roślina górska


SJP.pl

Leniec (Thesium L.) – rodzaj roślin należący do rodziny sandałowcowatych (Santalaceae). Obejmuje ok. 340 gatunków, występujących w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Południowej. W Polsce rosły cztery gatunki (jeden wymarł). Rośliny te są półpasożytami korzeniowymi traw. Thesium humile bywa, że na Bliskim Wschodzie powoduje straty w uprawach jęczmienia.

Wikipedia


lenik

lenik germański - gatunek pająka z rodziny lenikowatych (Zodariidae)


SJP.pl


lenikowate

o cechach lenikowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


lenikowaty

o cechach lenikowatych (rodzina pająków)


SJP.pl


lenin

nazwisko, np. Włodzimierz Lenin (Władimir Iljicz Uljanow), 1870-1924 - rosyjski działacz komunistyczny, przywódca rewolucji październikowej, pierwszy przywódca Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. polit. pseudonim Władimira Iljicza Uljanowa, rosyjskiego polityka i radzieckiego przywódcy;

Wiktionary

Włodzimierz Lenin (ros. Владимир Ленин), właśc. Władimir Iljicz Uljanow (ros. Владимир Ильич Ульянов; ur. 10 kwietnia?/22 kwietnia 1870 w Symbirsku, zm. 21 stycznia 1924 w Gorkach) – rosyjski polityk socjaldemokratyczny i komunistyczny, filozof marksistowski, organizator i przywódca rewolucji październikowej, a następnie pierwszy przywódca Rosji Radzieckiej (1917–1924) i ZSRR (1922–1924). Współzałożyciel i lider partii bolszewickiej (1903–1924). Teoretyk ideologii komunizmu i twórca idei leninizmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lenin był przywódcą i ideologiem rewolucji proletariackiej w Rosji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃ɲĩn, AS: lńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lenino n., leniniana nmos., leninista m., leninizm m., leninowiec m., leninówka ż., Lena ż.

 przym. leninowski, Leninowski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Lenino n., leniniana nmos., leninista m., leninizm m., leninowiec m., leninówka ż., Lena ż.

 przym. leninowski, Leninowski

frazeologia.

 Lenin wiecznie żywy

etymologia.

 etym|ros|Ленин. < etym|ros|Лена. → Lena (rzeka w Rosji)

uwagi.

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) Ленин m.

* interlingua: (1.1) Lenin

* łotewski: (1.1) Ļeņins m.

* nowogrecki: (1.1) Λένιν m.

* rosyjski: (1.1) Ленин m.

* węgierski: (1.1) Lenin

źródła.

== Lenin (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) hist. polit. Lenin

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


leningrad

nazwa Petersburga (miasta w Rosji) w latach 1924-91


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. nazwa Petersburga w latach 1924–1991

Wiktionary

Petersburg, Sankt Petersburg (ros. Санкт-Петербург, Sankt-Pietierburg); dawniej: Piotrogród (ros. Петроград, Pietrograd), Leningrad (ros. Ленинград) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską. W latach 1712–1918 stolica Imperium Rosyjskiego. Powierzchnia 1439 km², liczba ludności 5 384 342.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Leningradzie na rozkaz Kwatery Głównej umacniano rubież newską, na bazie newskiej grupy operacyjnej rozlokowywała się tam 67. Armia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ˈɲĩŋɡrat, AS: lẽńĩŋgrat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leningradczyk m., leningradka ż., leningrad m.

 przym. leningradzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) współcz. Petersburg, Sankt Petersburg; hist. Piotrogród

Wiktionary


leningradczyk

mieszkaniec Leningradu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec Leningradu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leningrad mrz.

:: fż. leningradka ż.

 przym. leningradzki

Wiktionary


leningradka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. mieszkanka Leningradu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leningrad mrz.

:: fm. leningradczyk mos.

 przym. leningradzki

Wiktionary


leningradzki

przymiotnik od: Leningrad


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Leningradem, dotyczący Leningradu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛ̃ɲĩŋˈɡrat͡sʲci, AS: lńĩŋgracʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leningrad m., leningradczyk m., leningradka ż.

Wiktionary


leniniana

wszystko, co dotyczy życia i twórczości Lenina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) przedmioty związane z Leninem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛ̃ɲĩˈɲãna, AS: lńĩńãna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lenin, leninista, leninizm, leninowiec, leninówka

 przym. leninowski, Leninowski

Wiktionary


leninistka

leninista


SJP.pl

Patrz:

leninista

leninizm

przypisywana W. Leninowi odmiana marksizmu, w której kładzie się szczególny nacisk na zagadnienie metod przejęcia i sprawowania władzy, uwypuklając rolę partii komunistycznej w przygotowaniu i przeprowadzeniu rewolucji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. polit. doktryna polityczna stworzona przez Włodzimierza Lenina;

Wiktionary

Leninizm (ros. ленинизм) – koncepcja stworzona i rozwijana przez Włodzimierza Lenina jako teoria dostosowująca marksizm do nowej sytuacji historycznej, a następnie – w zmodyfikowanej formie – ideologia obowiązująca w państwach komunistycznych. Leninizm stanowił oficjalną ideologię państwową w ZSRR od dnia jego powstania aż po jego rozwiązanie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Lenin mos., leniniana nmos., leninówka ż.

Wiktionary


lenino

wieś na Białorusi


SJP.pl

Miejscowości

  • Lenino – agromiasteczko na Białorusi, w rejonie horeckim obwodu mohylewskiego
  • Lenino – wieś w Rosji, w obwodzie riazańskim, w rejonie aleksandro-newskim
  • Lenino – wieś w Rosji, w rejonie jenotajewskim obwodu astrachańskiego
  • Lenino – wieś w Rosji, w rejonie zawitinskim obwodu amurskiego
  • Lenino – wieś w Rosji, w rejonie lipieckim obwodu lipieckiego
  • Lenino-Kokuszkino – wieś w Rosji, w rejonie piestrieczyńskim Tatarstanu
  • Lenino – wieś w Rosji, w rejonie totiemskim obwodu wołogodzkiego
  • Lenino – nazwa rosyjskiego miasta Lenińsk Kuźniecki w latach 1922–1925
  • Lenino – dawna nazwa kazachskiej wsi Karatobe
  • Lenino – miasto na półwyspie Krymskim, stolica rejonu lenińskiego

Wikipedia


leninowiec

zwolennik Lenina, leninizmu


SJP.pl


leninówka

rodzaj czapki z daszkiem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. czapka z daszkiem i sztywnym otokiem, podobna do tej, jaką nosił Lenin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lenin m., leniniana nmos., Lenino n., leninista m., leninizm m., leninowiec m., Lena ż.

 przym. leninowski, Leninowski

Wiktionary


leninowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lenina lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) hist. polit. należący do Włodzimierza Lenina

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lenin mos., leniniana nmos., leninówka ż.

 przym. leninowski

Wiktionary


leniny

nazwisko, np. Włodzimierz Lenin (Władimir Iljicz Uljanow), 1870-1924 - rosyjski działacz komunistyczny, przywódca rewolucji październikowej, pierwszy przywódca Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich


SJP.pl


leniowate

rodzina niewielkich muchówek, których larwy żyją w glebie


SJP.pl

Leniowate (Bibionidae) – rodzina muchówek z podrzędu długorogich. Na świecie opisano około 700 gatunków tych owadów, z czego w Polsce występuje 19 gatunków.

Wikipedia


leniowaty

o cechach leniowatych


SJP.pl


lenistwo

niechęć do wysiłku, pracy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odpoczywanie ponad potrzebę, unikanie wysiłku

Wiktionary

Lenistwo – stan ducha, powodujący zaniechanie jakiegoś wymaganego działania lub działań i powodujący przedłużenie czasu wypoczynku pasywnego ponad uznane w danej chwili i dziedzinie normy.

Lenistwo w filozofii – pogoda ducha, uspokojenie duszy i myśli, wielu starożytnych filozofów uznawało tenże stan podobny do ataraksji za szczęście i cel życia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To twoje lenistwo jest denerwujące!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ˈɲistfɔ, AS: lẽńistfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leń mos., leniuch mos.

 czas. lenić się ndk., leniwieć ndk., leniuchować ndk.

 przym. leniwy

 przysł. leniwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) próżniactwo, nieróbstwo

Wiktionary


leniuch

człowiek leniwy; leń; próżniak; nierób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zgrub. od: leń (czasem o zabarwieniu żartobliwym)

 (1.2) pot. osoba bardzo leniwa (wyrażenie nacechowane emocjonalnie)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Tomek to prawdziwy leniuch, nie wykonał poleconego jemu prostego zadania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leń mos., lenistwo n., leniwość ż., leniwiec m., leniuchowanie n.

:: zdrobn. leniuszek m.

 czas. lenić się ndk., leniwieć ndk., leniuchować ndk., leniuchować się ndk.

 przym. leniwy

 przysł. leniwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) nierób, próżniak, wałkoń, bumelant, leser, nygus, obibok, leniwiec, ociężały

Wiktionary


leniuchować

potocznie: nic nie robić, spędzać bezczynnie czas; próżnować, obijać się, bumelować, próżniaczyć (się)


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) pot. oddawać się bezczynności

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniuch mos., leniuchowanie n.

:: zdrobn. leniuszek mos.

 przym. leniuchowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bumelować, obijać się, próżnować, odpoczywać, wypoczywać, wylegiwać się

Wiktionary


leniuchowaty

skłonny do leniuchowania


SJP.pl


leniuchowcowate

o cechach leniuchowcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Wikipedia


leniuchowcowaty

o cechach leniuchowcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


leniuchowiec

rodzaj szczerbaków z rodziny leniuchowcowatych


SJP.pl

Wikipedia


leniuszek

zdrobnienie od: leniuch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. leń, leniuch

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniuch mos., leń mzw./mos.

 czas. leniuchować

 przym. leniwy

Wiktionary


leniwcowate

o cechach leniwcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Bradypodidae|ref=tak., monotypowa rodzina lądowych, nadrzewnych ssaków z rzędu włochaczy;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leniwiec karłowaty zalicza się do leniwcowatych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniwiec mzw.

Wiktionary


leniwcowaty

o cechach leniwcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


leniwe

potocznie: leniwe pierogi


SJP.pl

Leniwe pierogi (pierogi leniwe, potocznie: leniwe) – grube kluski przyrządzane z twarogu, jaj, mąki i ugotowanych ziemniaków (opcjonalny składnik), gotowane w lekko osolonej wodzie. Czasem dodatkowo podsmaża się je na patelni.

Według polskich podręczników do gastronomii, składniki na leniwe pierogi z ciasta ziemniaczanego są następujące: ser biały, gotowane ziemniaki, mąka pszenna, jaja, mąka ziemniaczana, sól do smaku. Ser i ziemniaki przepuszcza się przez maszynkę. Wyrobione ciasto dzieli się na części, z których formuje się wałki o średnicy 3 cm, które następnie się spłaszcza i kroi na ukośne kluski.

Wikipedia


leniwie

przysłówek

 (1.1) w sposób leniwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wylegujący się leniwie pod ścianą domu pies, ulubieniec młodego Zgrzebskiego, ujrzawszy u progu swego pana, skoczył do niego z radosnym skowytem pomachując zwiniętym w znak zapytania ogonem, rzucił mu się do nóg (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniwiec mzw./mos./mrz., leniwość ż., leń m., lenistwo n., leniuch mos.

 przym. leniwy

 czas. lenić się, leniwieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ospale, sennie, w ślimaczym tempie, powoli, flegmatycznie, powolnie, letargicznie, opieszale, gnuśnie

Wiktionary


leniwiec

potocznie: człowiek leniwy; leń, leniuch, próżniak, nierób, truteń


SJP.pl

czasownik

 (1.1) stawać się leniwym, opieszałym

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛ̃ˈɲivʲjɛ̇t͡ɕ, AS: lẽńivʹi ̯ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lenistwo n., leń m., leniuch m., leniwiec m., leniwienie n.

 przym. leniwy

 przysł. leniwie

Wiktionary


leniwiej

stopień wyższy od przysłówków: leniwie, leniwo


SJP.pl


leniwienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|leniwieć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. leniwieć

 rzecz. leń mos./mzw.

Wiktionary


leniwka

1. leniwka lunety - śruba umożliwiająca obrót lunety wokół osi poziomej
2. śruba mikrometryczna (element niektórych przyrządów pomiarowych)


SJP.pl

  • Leniwka – osada w woj. lubuskim, w pow. świebodzińskim, w gminie Świebodzin
  • Leniwka – historyczna nazwa ramienia ujściowego Wisły, obecnie stanowiące główne koryto
  • Leniwka – strumień w północno-zachodniej Polsce, prawy dopływ Chojnówki
  • Leniwka – rzeka, dopływ Radomki
  • Leniwka – potok, dopływ Widawy
  • Leniwka – struga, dopływ Krzywuli
  • Leniwka – struga, dopływ Radówki
  • Leniwka – struga, dopływ Moszczenicy
  • Leniwka Notecka – struga, dopływ Starej Noteci

Wikipedia


leniwość

rzadko: brak ochoty do działania, nieróbstwo, opieszałość; lenistwo, ospałość, ociężałość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co leniwe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Żeby nie poddać się leniwości, obecna konkubina zaprosiła mnie na frapujący serial.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniuch mos.

 przym. leniwy

 przysł. leniwie

Wiktionary


leniwszy

stopień wyższy od przymiotnika: leniwy


SJP.pl


leniwy

niechętnie pracujący, opieszały


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakteryzujący się lenistwem

 (1.2) wolny, poruszający się bez pośpiechu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kot był tak leniwy, że Ewa musiała mu przynosić miskę z karmą; sam nie chciał się ruszyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃ˈɲivɨ, AS: lẽńivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. leniwiec mzw./mos./mrz., leń mos., leniuch mos., leniuszek mos., lenistwo n., leniwość ż.

 czas. leniwieć

 przysł. leniwie, leniwo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bezczynny, gnuśny, leniuchowaty, urodzony w niedzielę

 (1.2) nieśpieszny, opieszały, ospały, powolny, senny, ślimaczy, wolny, żółwi

Wiktionary


lenka

jednoroczna roślina zielna z rodziny lnowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. roln. odmiana marchwi

Wiktionary

  • Lenka – wieś na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Rymawska Sobota
  • Lenka – rzeka w województwie lubuskim, lewy dopływ Postomii
  • Lenka – australijska piosenkarka
  • Lenka – album muzyczny Lenki
  • Lenka Kotková – czeska astronom
  • Zdrobnienie od imienia Lena.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wiosnę wysieję trochę lenki koło pomidorów.

Wiktionary


lenkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Adam Lenkiewicz – polski nauczyciel, filolog klasyczny, fotograf, działacz turystyczny
  • Jan Lenkiewicz-Ipohorski – polski ziemianin, rolnik, działacz niepodległościowy i społeczny, poseł
  • Antoni Lenkiewicz – polski historyk, prawnik, publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej
  • Tomasz Lenkiewicz – polski menedżer branży sportowej i urzędnik państwowy, w latach 2012–2013 podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa
  • Tomasz Lenkiewicz – polski politolog
  • Wiesław Ipohorski-Lenkiewicz – polski nauczyciel, oficer Wojska Polskiego II RP, PSZ i AK, cichociemny
  • Witold Lenkiewicz – polski publicysta
  • Włodzimierz Lenkiewicz – polski historyk, nauczyciel, komisarz rządowy i burmistrz miasta Tarnopola
  • Lenkiewicz – polski herb szlachecki

Wikipedia


lenkoran

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowym Azerbejdżanie, na Nizinie Lenkorańskiej, port nad Morzem Kaspijskim;

Wiktionary

Lenkoran (azer. Lənkəran) – miasto w południowym Azerbejdżanie, na Nizinie Lenkorańskiej, port nad Morzem Kaspijskim. Lenkoran jest położony u stop Gór Tałyskich. Przez miasto płynie rzeka Lenkoranka (Lənkərançay), uchodząca tu do morza. Według danych z 2014 r. Lenkoran zamieszkuje około 52 tys. mieszkańców.

Wikipedia


lennictwo

zależność między lennikiem a seniorem; lenność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. system feudalny polegający na zależności wasala od seniora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lenniczka ż., lennik mos., lenno n.

 przym. lenniczy, lenny

Wiktionary


lenniczka

w średniowieczu: kobieta, która za otrzymaną ziemię (lenno) lub pieniądze zobowiązana była do świadczenia usług dającemu to lenno; wasalka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. kobieta zobowiązana do płacenia lenna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lennictwo n., lenno n.

:: fm. lennik mos.

 przym. lenniczy, lenny

Wiktionary


lenniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z lennikiem lub lennictwem, dotyczący lennika lub lennictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lennictwo n., lenniczka ż., lennik mos., lenno n.

 przym. lenny

Wiktionary


lennik

w średniowieczu: człowiek, który za otrzymaną ziemię (lenno) lub pieniądze zobowiązany był do świadczenia usług dającemu to lenno; wasal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. osoba zobowiązana do płacenia lenna

Wiktionary

Belgia:

  • Lennik – gmina w Regionie Flamandzkim, w prowincji Brabancja Flamandzka, w okręgu Halle-Vilvoorde
  • Lennik-Saint-Martin – francuska nazwa miejscowości Sint-Martens-Lennik
  • Lennik-Saint-Quentin – francuska nazwa miejscowości Sint-Kwintens-Lennik

Inne:

  • lennik – synonim wasala

Zobacz też:

  • Sint-Kwintens-Lennik
  • Sint-Martens-Lennik

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rzeczpospolita była lennikiem Imperium Osmańskiego w latach 1672−1673.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lennictwo n., lenno n.

:: fż. lenniczka ż.

 przym. lenniczy, lenny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wasal

Wiktionary


lenno

w systemie feudalnym: określona wartość majątkowa (zwykle ziemia, rzadko renta pieniężna) nadawana wasalowi przez seniora w użytkowanie dożywotnie lub dziedziczne w zamian za wykonywanie określonych obowiązków (pomocy materialnej, dworskiej, wojskowej, w postaci rady itp.)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. w ustroju feudalnym / systemie lennym: dobra (najczęściej ziemskie) nadawane wasalowi przez seniora w użytkowanie;

 (1.2) hist. w epoce feudalizmu: całokształt stosunków między seniorem a wasalem

Wiktionary

Lenno (łac. feudum) – w ustroju lennym majątek będący przedmiotem kontraktu lennego, czyli nadawany przez seniora wasalowi w użytkowanie i pobieranie części pożytków w zamian za wsparcie militarne lub finansowe. Później przez lenno rozumiano całość stosunków pomiędzy seniorem a wasalem typowych dla feudalizmu. W Europie instytucja ta wywodzi się z połączenia wczesnośredniowiecznych beneficjum i komendacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pozbawione męskiego dziedzica lenno z mocy prawa i obyczaju stawało się ponownie nieograniczoną własnością seniora, który mógł nim dowolnie dysponować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃nːɔ, AS: l•no

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lennictwo n., lenniczka ż., lennik mos.

 przym. lenny, lenniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) feudum

Wiktionary


lennon

nazwisko angielskie, np. John Lennon (1940-1980) - muzyk, działacz ruchu pacyfistycznego, członek zespołu The Beatles


SJP.pl

Lennon – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Bretania, w departamencie Finistère.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 646 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 28 osób/km² (wśród 1269 gmin Bretanii Lennon plasuje się na 750. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 425.).

Wikipedia


lennonki

okulary z okrągłymi, małymi szkiełkami w drucianej oprawie; lenonki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rodzaj okularów z okrągłymi szkłami

Wiktionary


lenność

dawniej:
1. posiadłość lenna lub prawa oddane lennikowi przez seniora w zamian za lojalność, służbę dworską, pomoc materialną i wojskową lub rady; lenno;
2. zależność między lennikiem a seniorem; lennictwo


SJP.pl


lenny

przymiotnik od: lenno; dotyczący lenna, związany z lennem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z lennem, dotyczący lenna

Wiktionary

Lenny – amerykański film biograficzny z 1974 roku w reżyserii Boba Fosse, zrealizowany na podstawie sztuki Juliana Barry’ego. Oparta na faktach historia kontrowersyjnego komika Lenny’ego Bruce’a. Zdjęcia kręcono w Nowym Jorku i Miami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wasala zobowiązywano do składania hołdu lennego seniorowi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lennictwo n., lenniczka ż., lennik mos., lenno n.

 przym. lenniczy

Wiktionary


lenonki

okulary z okrągłymi, małymi szkiełkami w drucianej oprawie; lennonki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. okulary z okrągłymi szkłami, takie jak nosił John Lennon

Wiktionary

Lenonki – wzór okularów o okrągłych oprawkach. Nazwa pochodzi od nazwiska brytyjskiego muzyka Johna Lennona (1940–1980), który wprowadził na całym świecie modę na noszenie tego wzoru oprawek. Były bardzo popularne w subkulturze hipisów, szczególnie z przyciemnianymi szkłami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: lɛ̃ˈnɔ̃nʲci, AS: lẽnõnʹḱi

Wiktionary


lenora

imię żeńskie


SJP.pl

Lenora – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kansas, w hrabstwie Norton.

Wikipedia


lenorzyny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Lenory lub z nią związany


SJP.pl


lenovo

firma, chiński producent komputerów


SJP.pl

Lenovo Group Limited (chiń. 联想集团有限公司; pinyin Liánxiǎng jítuán yǒuxiàn gōngsī) – chińskie przedsiębiorstwo informatyczne. Oferta korporacji obejmuje komputery osobiste, stacje robocze, serwery, pamięć masową, a także produkty mobilne, takie jak smartfony (w tym marki Motorola), tablety, aplikacje oraz rozwiązania z zakresu Smart Home. Firma jest liderem na rynku komputerów z udziałami powyżej 20%.

Wikipedia


lens

Lens (wymowa) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Pas-de-Calais.

Wikipedia


leńsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rosji;

Wiktionary

Lensk (ros. Ленск) – miasto w Rosji, w Jakucji; ośrodek administracyjny ułusu leńskiego.

Leży na Płaskowyżu Nadleńskim na lewym brzegu Leny, 90 km powyżej ujścia rzeki Niuja; ok. 780 km na zachód od Jakucka; współrzędne geograficzne 60°43′N 114°54′E; 25 tys. mieszkańców (2005); przemysł drzewny i materiałów budowlanych; duży port rzeczny; lotnisko. Miasto zagrożone powodziami powodowanymi przez wzbierające wody Leny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leńsk leży na lewym brzegu rzeki Leny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛ̃j̃sk, AS: lẽĩ ̯sk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Lena ż.

Wiktionary


leński

Lena (rzeka w Azji)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) stpol. lenny

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z Leną, dotyczący Leny (rzeki w Rosji)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛ̃j̃sʲci, AS: lĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 (2.1)

:: rzecz. Lena ż.

Wiktionary


lenteks

tkanina jutowo-lniana pokryta masą z tworzywa sztucznego; lentex


SJP.pl


lentex

tkanina jutowo-lniana pokryta masą z tworzywa sztucznego; lenteks


SJP.pl

Lentex S.A. – przedsiębiorstwo w Lublińcu, producent włóknin.

Wikipedia


lentikularny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. soczewkowaty

Wiktionary


lentilek

mały cukierek czekoladowy w twardej polewie; lentilka


SJP.pl


lentilka

mały cukierek czekoladowy w twardej polewie; lentilka


SJP.pl


lento

określenie wykonawcze: powoli


SJP.pl

  • Lento – miejscowość i gmina we Francji
  • Lento – jedno z określeń tempa w muzyce

Zobacz też:

  • Lento Violento …e altre storie – album Gigiego d'Agostino

Wikipedia


lentyszek

gatunek drzewa z rodziny nanerczowatych, z którego pozyskuje się żywicę mastyks; pistacja kleista, mastyksowe drzewo


SJP.pl

Pistacja kleista, pistacja lentyszek, lentyszek, mastyksowe drzewo (Pistacia lentiscus L.) – gatunek drzewa z rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae). Występuje w basenie Morza Śródziemnego: w Afryce Północnej (Wyspy Kanaryjskie, Maroko, Algieria, Libia, Tunezja), w Europie Południowej (Hiszpania, Portugalia, Francja, Chorwacja, Grecja, Włochy) i Azji Zachodniej (Cypr, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja). Jest uprawiana w wielu krajach świata.

Wikipedia


lentz

Lentz – nazwisko.

Znani Lentzowie:

  • Heinrich Gerhard Lentz (1764–1839) – polski pianista, organista i kompozytor niemieckiego pochodzenia
  • Irene Lentz (1900–1962) – amerykańska kostiumograf
  • Stanisław Lentz (1861–1920) – polski malarz, portrecista, ilustrator

Wikipedia


lenz

[czytaj: lenc] nazwisko


SJP.pl

Grografia

Niemcy

  • Lenz – dzielnica Gardelegen
  • Lenz – dzielnica Malchow

Polska

Dawna nazwa miejscowości:

  • Łęczyca

Szwajcaria

  • Lenz – dawna nazwa gminy Lantsch/Lenz

Wikipedia


leo

1. postać biblijna, pierwsza żona Jakuba;
2. imię żeńskie pochodzenia biblijnego


SJP.pl

Leo – (łac.) lew, drapieżnik z rodziny kotowatych

Wikipedia


leodegar

imię męskie


SJP.pl

Leodegar – imię męskie pochodzące od św. Leodegara (ok. 616-680), biskupa Autun.

Leodegar imieniny obchodzi 2 października.

Zobacz też:

  • Mont-Saint-Léger
  • Saint-Léger-des-Aubées
  • Saint-Léger-du-Ventoux
  • Saint-Léger-Vauban
  • Sankt Leodegar

Wikipedia


leodium

łacińska nazwa belgijskiego miasta Liege


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Liège;

Wiktionary

Liège (nld. Luik; niem. Lüttich; wal. Lidje; lb. Léck; ksh. Lück; la. Leodium, Leodicum; do 1949 Liége) – miasto we wschodniej Belgii, w Regionie Walońskim, siedziba administracyjna prowincji Liège, oraz okręgu Liège. Leży nad Mozą, w pobliżu granicy z Niderlandami i Niemcami. Największy ośrodek francuskiego obszaru językowego w Belgii. Pod względem liczby mieszkańców jest największym miastem w prowincji. Mieszkaniec miasta, prowincji lub okręgu to Leodyjczyk. Wytwarzane są tutaj tradycyjne gofry cukrowe.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. leodyjski

Wiktionary


leodyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Leodium (Liège)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leodium n.

Wiktionary


leokadia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Leokadia – imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeńska wersja męskiego imienia Leokadiusz. Oznacza „troszcząca się o lud”. W Polsce rozpowszechniło się w XIX wieku dzięki powieściom Stéphanie Félicité de Genlis. W XIX wieku było nowym i rzadkim imieniem wśród drobnej szlachty przasnyskiej, nadal obecne wśród starszego pokolenia, szczególnie na wschodzie kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pani Leokadia Kowalska z Krasnopola zamieniła balkon w kaktusowy ogród.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌlɛɔˈkadʲja, AS: leokadʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Lodzia ż., Loda ż., Lodka ż., Leosia ż.

:: fm. Leokadiusz m.

Wiktionary


leokadiusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Leokadiusz – imię męskie pochodzenia greckiego, utworzone z wyrazów pospolitych laós (léos), oznaczającego lud oraz kedos (kados), oznaczającego troskę. Imię to oznacza zatem troszczący się o lud.


Żeński odpowiednik: Leokadia

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛɔˈkadʲjuʃ, AS: leokadʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leokadia ż.

Wiktionary


leokadiuszek

zdrobnienie od: Leokadiusz (imię męskie)


SJP.pl


leokadiuszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leokadiuszka lub z nim związany


SJP.pl


leokadiuszostwo

Leokadiusz z małżonką; Leokadiuszowie


SJP.pl


leokadiuszowie

imię męskie


SJP.pl


leokadiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leokadiusza lub z nim związany


SJP.pl


leokrycja

imię żeńskie


SJP.pl

Leokrycja – imię żeńskie pochodzenia greckiego, oznaczające „ukoronowana”, „królowa”. Patronką tego imienia jest św. Leokrycja z Kordowy.

Leokrycja imieniny obchodzi 15 marca.

Wikipedia


leon

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

  • Leon – imię męskie
  • Leon – polski siatkarz
  • LEON – procesor zgodny ze SPARC

Papieże o imieniu Leon:

  • Leon I, znany także jako Leon I Wielki
  • Leon II
  • Leon III
  • Leon IV
  • Leon V
  • Leon VI
  • Leon VII
  • Leon VIII
  • Leon IX
  • Leon X
  • Leon XI
  • Leon XII
  • Leon XIII
  • Leon XIV

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Leon i jestem muzykiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛɔ̃n, AS: leõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Leonek mos.

:: fż. Leona ż., Leonia ż.

 przym. przest. gwara. Leonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Lew; zdrobn. Leonek

Wiktionary


leona

imię męskie


SJP.pl

Leona – imię żeńskie; żeński odpowiednik imienia Leon, które w starożytnej Grecji funkcjonowało jako zdrobnienie imion dwuczłonowych, zaczynających się lub kończących (jak Pantaleon) członem λεων (leon), pochodzącym albo od słowa oznaczającego po grecku "lud", albo "lew". Już od czasów starożytnych jednak powszechnie uważano to imię za oznaczające "lew". Imię to pojawiło się także u Rzymian, bądź jako zapożyczenie z Grecji, bądź niezależnie.

Wikipedia


leonard

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Leonard – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „silny jak lew”. W Polsce imię to poświadczone jest od 1193 roku, m.in. jako Lenart, Lenard, Leonhardus, Lenert, Lenhart i Lenhard.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje imię m.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. Leonardowski, leonardowski

frazeologia.

etymologia.

 etym|germ.

uwagi.

 (1.1) W dawnej polszczyźnie także w formie Lenart.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Leonard

* białoruski: (1.1) Леанард m.

* łotewski: (1.1) Leonards m.

* niemiecki: (1.1) Leonhard m.

* rosyjski: (1.1) Леонард m.

* słowacki: (1.1) Leonard m.

* węgierski: (1.1) Lénárd

* włoski: (1.1) Leonardo m.

źródła.

== Leonard (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Leonard

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈɔ̃nart, AS: leõnart

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Leonardowski, leonardowski

Wiktionary


leonarda

imię żeńskie


SJP.pl

Leonarda – imię żeńskie pochodzenia łacińsko–germańskiego; żeński odpowiednik imienia Leonard. Pierwszy człon imienia stanowi wczesna pożyczka germańska z łaciny („lew” – stwniem. lēwo, lěwo; zachodniofrankońska, zromanizowana forma leon), natomiast drugi człon to stwniem. hart – „mocny, dzielny”.

Wikipedia


leonardo

imię męskie


SJP.pl

Miasta

  • Leonardo – jednostka osadnicza w stanie New Jersey, w hrabstwie Monmouth

Osoby

  • Leonardo da Vinci – włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, filozof, muzyk, poeta, odkrywca, matematyk, mechanik, anatom, geolog.
  • Leonardo DiCaprio – amerykański aktor
  • Leonardo Leo – włoski kompozytor epoki baroku
  • Leonardo Nascimento de Araújo – piłkarz brazylijski (ur. 1969)
  • Leonardo Santiago – piłkarz brazylijski (ur. 1983)
  • Leonardo Vinci – włoski kompozytor epoki baroku
  • Leonardo (ur. 1969) – brazylijski trener piłkarski i piłkarz
  • Leonardo (ur. 1986) – brazylijski piłkarz

Wikipedia


leonardostwo

Leonard z małżonką; Leonardowie


SJP.pl


leonardowie

imię męskie


SJP.pl


leonardowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leonarda lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) szt. należący do Leonarda da Vinci

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leonard mos., Leonarda ż.

 przym. leonardowski

Wiktionary


leonardowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leonarda lub z nim związany


SJP.pl


leonardziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leonardy lub z nią związany


SJP.pl


leonberger

Leonberger – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana w XIX wieku w Niemczech.

Wikipedia


leoncin

wieś w Polsce


SJP.pl

Leoncin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, w gminie Leoncin.

Do 1952 roku miejscowość była siedzibą gminy Głusk. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Leoncin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Wikipedia


leonciński

przymiotnik od: Leoncin


SJP.pl


leoncja

imię żeńskie


SJP.pl

Leoncja – imię żeńskie pochodzenia greckiego; żeński odpowiednik imienia Leoncjusz, które to jest zdrobnieniem od imion, w których skład wchodziła cząstka leon-, takich jak Leontoménēs.

Imię to było nadawane w bizantyjskiej rodzinie królewskiej.

Wikipedia


leoncjusz

imię męskie


SJP.pl

Leoncjusz – imię męskie pochodzenia greckiego.

Do języka polskiego imię to zostało zapożyczone z łaciny, gdzie miało formę Leontius. Natomiast do łaciny dostało się z greki: Λεόντιος Leóntios było tam zdrobnieniem różnych imion rozpoczynających się od członu Λεον- Leon-, a wywodzących się od wyrazu λέων léōn „lew”.

Wikipedia


leoncjuszostwo

Leoncjusz z małżonką; Leoncjuszowie


SJP.pl


leoncjuszowie

imię męskie


SJP.pl


leoncjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leoncjusza lub z nim związany


SJP.pl


leończuk

nazwisko


SJP.pl


leończyk

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Leónu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W pierwszej bitwie Kastylijczycy pokonani, musieli ustąpić Leończykom (…).

 (1.1) Zamieszkujący te obszary Leończycy, Estremadurczycy, a w szczególności Kastylijczycy, zbliżają się bardzo ku sobie pod względem swych zwyczajów, poczucia solidarności (…) oraz cech charakteru.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. León m.

:: fż. Leonka ż.

 przym. leoński

Wiktionary


leone

jednostka monetarna Sierra Leone (1 leone = 100 centów)


SJP.pl

Leone – jednostka walutowa Sierra Leone od 1964 roku. W 2021 doszło do denominacji 1 SLE do 1000 SLL. 1 leone to 100 centów.W obiegu przed denominacją znajdowały się:

  • Monety o nominałach 10, 50, 100 i 500 leone.
  • Banknoty o nominałach 1000, 2000, 5000, 10000 leone.

Po denominacji w obiegu znajdują się:

  • Monety o nominałach 1, 5, 10, 50 centów.
  • Banknoty o nominałach 1, 2, 5, 10, 20 leone.

Wikipedia


leonek

zdrobnienie od: Leon (imię męskie); Leoś


SJP.pl


leones

napis na dawnych mapach, oznaczający nieznane, niezbadane jeszcze krainy; hic sunt leones


SJP.pl


leonhard

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


SJP.pl


leonia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Leonia – żeński odpowiednik imienia Leon.

Leonia imieniny obchodzi:

  • 10 stycznia, jako wspomnienie św. Leonii Franciszki Aviat
  • 3 maja, jako wspomnienie bł. Marii Leonii Paradis

Znane osoby noszące to imię:

  • Leonia Gradstein (1894–1984) – pisarka, tłumaczka, muzykolog

Zobacz też:

  • Leosia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja babcia ma na imię Leonia.

 (1.1) Leonia Poznańska była łódzką filantropką pochodzenia żydowskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. Leosia ż., Leosieńka ż., Leośka ż.

:: fm. Leon m.

:: fż. Leona ż.

 przym. Leonin

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Leosia, Leosieńka, Leośka

Wiktionary


leoniak

nazwisko


SJP.pl


leoniański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. odnoszący się do papieża Leona, związany z papieżem Leonem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeden z najdawniejszych formularzy liturgicznych, zwany sakramentarzem leoniańskim, posiada kilkanaście różnych tekstów na uroczystość św. Wawrzyńca.

Wiktionary


leonid

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Leonid – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa λέων oznaczającego „lew”.

W innych językach:

  • łacina – Leonidas
  • biał. Леанід, Лявон
  • port. braz. Leônidas
  • ros. Леонид
  • stgr. Λεωνίδας
  • ukr. Леонід.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leonid Teliga opłynął samotnie Ziemię na drewnianym jachcie "Opty" w latach 1967-1969.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈɔ̃ɲit, AS: leõńit

Wiktionary


leonida

imię żeńskie


SJP.pl

Leonida – żeński odpowiednik imienia Leonid. Istnieje szereg świętych katolickich o tym imieniu.

Leonida imieniny obchodzi: 22 kwietnia, 4 maja, 15 czerwca i 12 sierpnia.

Wikipedia


leonidas

legendarny wódz spartański poległy w bitwie pod Termopilami w 480 roku przed naszą erą


SJP.pl

  • Leonidas I – król Sparty (ok. 490 p.n.e.-480 p.n.e.), poległy pod Termopilami
  • Leonidas II – król Sparty (ok. 254 p.n.e.|254-ok. 236 p.n.e.)
  • Leonidas z Rodos (II wiek p.n.e.) – starożytny biegacz, wielokrotny zwycięzca igrzysk olimpijskich
  • Leonidas z Tarentu (IV-III wiek p.n.e.) – poeta grecki, autor epigramatów
  • Leônidas de Silva (1913-2004) – brazylijski piłkarz
  • Leonidas – utwór Richarda Glovera z 1738 roku
  • Leonidas – imię męskie

Wikipedia


leonidy

rój meteorów obserwowany w gwiazdozbiorze Lwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) astr. rój meteorów widoczny w gwiazdozbiorze Lwa;

Wiktionary

Leonidy, LEO – rój meteorów aktywny od 10 do 23 listopada, którego maksimum przypada na 17/18 listopada każdego roku. Radiant roju znajduje się w pobliżu gwiazdy podwójnej Gamma Leonis (Algieba) o jasności 2,01m.

Jest to najszybszy znany rój meteorów – prędkość meteoroidów w ziemskiej atmosferze dochodzi do 72 km/s. W przeszłości rój tworzył spektakularne „deszcze meteorów”, np. w roku 1833 (w Ameryce Północnej odnotowano prawie 26 700 meteorów na godzinę), a w roku 1966 obfitość roju oszacowano na 140 000. Ze względu na powrót komety macierzystej z 1998 roku bardzo wysoką aktywność, sięgającą nawet 3000 meteorów na godzinę, notowano w latach 1998-2002.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌlɛɔ̃ˈɲidɨ, AS: leõńidy

Wiktionary


leonin

średniowieczny łaciński wiersz rymowany


SJP.pl

  • Leoninus – kompozytor związany ze szkołą paryską
  • Leonin – średniowieczny heksametr z rymem średniówkowo-klauzulowym
  • Leonin → Heksametr daktyliczny – najstarsze znane metrum europejskiej poezji epicznej
  • Leonin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Opole Lubelskie

Wikipedia


leoniński

przymiotnik od: leonin


SJP.pl


leoniny

średniowieczny łaciński wiersz rymowany


SJP.pl


leoniuk

nazwisko


SJP.pl


leonkiewicz

nazwisko


SJP.pl


leonkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leonka lub z nim związany


SJP.pl


leonora

imię żeńskie


SJP.pl

Leonora – miasto w Australii, w stanie Australia Zachodnia.

Wikipedia


leonostwo

Leon z małżonką; Leonowie


SJP.pl


leonow

  • Leonow – chutor w Rosji, w obwodzie rostowskim, w rejonie obliwskim. W 2010 liczył 353 mieszkańców

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksandr Leonow – radziecki funkcjonariusz bezpieczeństwa
  • Aleksiej Leonow – radziecki pilot wojskowy i kosmonauta
  • Aleksiej Leonow – radziecki dowódca wojskowy
  • Jewgienij Leonow – radziecki aktor filmowy
  • Jurij Leonow – kazachski hokeista i trener
  • Leonid Leonow – rosyjski pisarz, dramaturg i dziennikarz
  • Władimir Leonow – radziecki kolarz torowy, olimpijczyk

Wikipedia


leonowicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Agnieszka Leonowicz – polska piłkarka
  • Edmund Leonowicz – polski architekt
  • Jan Leonowicz – polski dowódca oddziału partyzanckiego
  • Marcin Kazimierz Leonowicz – polski specjalista w zakresie materiałów magnetycznych, nanomateriałów oraz materiałów inteligentnych
  • Zbigniew Leonowicz - inżynier elektryk, profesor Politechniki Wrocławskiej

Wikipedia


leonowie

imię męskie


SJP.pl


leonowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leona lub z nim związany


SJP.pl


leoński

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Leonem (Leónem) (krainą historyczną w Hiszpanii)

 (1.2) związany z imieniem Leon, pochodzący od Leona, dotyczący Leona

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do Leona

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leon mos. / mrz., León mrz., Leończyk mos., Leonka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Leonowy

 (2.1) Leonowy

Wiktionary


leontyn

imię męskie


SJP.pl

Leontyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa Leo oznaczającego lwa. Nosiło je kilku świętych wczesnego kościoła katolickiego: św. Leontyn z Bragi, św. Leontyn z Saintes, św. Leontyn (męczennik za Dioklecjana) i św. Leontyn z Cezarei.

Żeński odpowiednik: Leontyna

Wikipedia


leontyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Jakubów;

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Leontyn

Wiktionary

Leontyna – żeński odpowiednik greckiego imienia Leontyn.

Leontyna imieniny obchodzi 19 kwietnia, jako wspomnienie św. Leontyny.

Imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 703 kobiety o imieniu Leontyna nadanym jako imię pierwsze oraz 470 kobiet noszące imię Leontyna jako imię drugie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiłem babci Leontynie bukiet frezji.

 (1.2) Po powrocie z Leontyny zamówiliśmy przez Internet pizzę.

Wiktionary


leontynek

zdrobnienie od: Leontyn (imię męskie)


SJP.pl


leontyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leontyny lub z nią związany


SJP.pl


leontynkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leontynka lub z nim związany


SJP.pl


leontynostwo

Leontyn z małżonką; Leontynowie


SJP.pl


leontynowie

imię męskie


SJP.pl


leontynowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leontyna lub z nim związany


SJP.pl


leopard

ssak z rodziny kotowatych; pantera, lampart (Panthera pardus)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. lampart

Wiktionary

  • leopard (pantera, lampart, lampart plamisty) – ssak drapieżny

Pojazdy:

  • Leopard 1 – czołg niemiecki
  • Leopard 2 – czołg niemiecki, eksploatowany w Polsce, następca Leoparda 1
  • VK 1602 Leopard – niemiecki prototypowy czołg rozpoznawczy
  • Leopard – polski producent luksusowego samochodu Leopard 6 Litre Roadster
  • Leopaard – chińska marka samochodów kocernu GAC działająca w latach 2013–2020.
  • Leopard – chińska marka samochodów koncernu BYD działająca od 2023 roku.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) lampart, pantera, rysiec

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. leopardzi

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki

 

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|lampart.

źródła.

== leopard (język angielski.) ==

thumb|leopard (1.1)

wymowa.

 bryt. IPA|ˈlɛpəd.

 audioUS|En-us-leopard.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. lampart, leopard

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈɔpart, AS: leopart

Wiktionary

Powiązane:

 przym. leopardzi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lampart, pantera, rysiec

Wiktionary


leopardowy

leopard


SJP.pl

Patrz:

leopard

leopardyzacja

środowiskowo: modernizacja polskich czołgów PT-91 i T-72 z zastosowaniem niemieckiej technologii


SJP.pl


leopardzi

leopard


SJP.pl

Patrz:

leopard

leopold

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Leopold – imię męskie pochodzenia germańskiego, wywodzące się od słów leut- 'lud, naród, plemię' i -bald 'odważny' (w formie południowoniemieckiej -pold).

W Polsce imię to występuje od 1265 r. w formach: Lupold (1265), Lupuld (1273), Leupold (1339), Lipold (1306), Leupuld (1369), Lipołt (1444) i jako nazwisko Libelt (1459).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Myśli, aforyzmy zaczerpnięte z wypowiedzi i listów św. Leopolda stawały się często powtarzanymi sentencjami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛˈɔpɔlt, AS: leopolt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leopoldów m., Leopolda ż.

:: zdrobn. Poldek m., Poldzio m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Poldek

Wiktionary


leopolda

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż., odpowiednik męskiego imienia Leopold;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Leopold

Wiktionary

Leopolda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego; żeński odpowiednik imienia Leopold, które wywodzi się od słowa oznaczającego "lud".

Leopolda imieniny obchodzi 2 kwietnia i 30 lipca.

Znane osoby noszące to imię:

  • Mathilde Marie Theresia Henriette Christine Luitpolda – księżniczka Bawarii
  • Maria Krystyna Karolina Adelajda Franciszka Leopolda Orleańska (1813–1839) – księżna wirtemberska

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spakowałam Leopoldzie: latarkę, kompas i mapę Beskidów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leopold m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Leopold m.

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|Leopold|-a. < etym|swn.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* rosyjski: (1.1) Леопольда ż.

* słoweński: (1.1) Leopolda ż.

* włoski: (1.1) Leopolda ż.

źródła.

== Leopolda (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|słoweński|ż. Leopolda

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


leopoldostwo

Leopold z małżonką; Leopoldowie


SJP.pl


leopoldowie

imię męskie


SJP.pl


leopoldowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leopolda lub z nim związany


SJP.pl


léopoldville

stolica Konga Belgijskiego, obecnie Kinszasa


SJP.pl

Kinszasa (dawniej Léopoldville) – stolica i największe miasto Demokratycznej Republiki Konga, dawniej stolica Zairu. Jest to drugie co do wielkości miasto Afryki, po Lagos w Nigerii, położone na południe od równika. W 2020 roku miasto zamieszkane było przez 17,1 mln osób.

Kinszasa leży w zachodniej części państwa nad rzeką Kongo, w niewielkiej odległości od stolicy Republiki Konga – Brazzaville.

Wikipedia


leopoldyna

imię żeńskie


SJP.pl

Leopoldyna – żeński odpowiednik imienia Leopold.

Leopoldyna imieniny obchodzi 15 listopada.

Znane osoby noszące imię Leopoldyna:

  • Leopoldyna Naudet (1773-1834) – założycielka Sióstr od Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka
  • Klementyna Orleańska, właśc. Maria Klementyna Leopoldyna Karolina Klotylda Burbon-Orleańska – księżniczka francuska, księżna Saksonii

Wikipedia


leopoldynczyny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leopoldyny lub z nią związany


SJP.pl


leopoldyniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leopoldyny lub z nią związany


SJP.pl


leopoldynka

zdrobnienie od: Leopoldyna (imię żeńskie)


SJP.pl


leopoldziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leopoldy lub z nią związany


SJP.pl


leopolita

  • leopolita – lwowianin

Wikipedia


leoś

zdrobnienie od: Leon (imię męskie); Leonek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. Leon

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Leosia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiedziałam, że Leosiowi podobają się huzarskie szamerunki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Leon mos.

Wiktionary


leosia

zdrobnienie od: Leonia (imię żeńskie)


SJP.pl

  • Leosia (osada)
  • Leosia (przystanek kolejowy)
  • Leosia – album jazzowy Tomasza Stańko
  • zdrobnienie imienia Leona lub Leonia

Wikipedia


leosiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Leosi lub z nią związany


SJP.pl


leośka

zdrobnienie od: Leonarda (imię żeńskie); Leonia, Leonka


SJP.pl


lep

lepka substancja różnego pochodzenia (służąca głównie do wabienia owadów); pasek papieru posmarowany tą substancją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. środek wabiący i łapiący owady

 (1.2) pułapka na owady w postaci paska nasmarowanego lepką substancją wabiącą

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: lepić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Porozwieszałem w jadalni lepy, bo much mamy tego lata co niemiara.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: lɛp, AS: lep

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. polepa ż., lepiszcze n., oblepicha ż., lepidło n., zlepieniec mrz., lepienie n., lepa ż.

 czas. lepić ndk., zlepić dk.

 przym. lepowy, lepki

Wiktionary


lepa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) meteorol. hydrol. niestopiony śnieg na powierzchni wody,

 (1.2) gatunek trawy

 (1.3) coś ulepionego, tłustego (jak ciasto, kluchy)

 (1.4) niedołęga, niezdara

 (1.5) środ. uderzenie otwartą dłonią w kark

Wiktionary

Lepa (ang. snow slush) – śnieg, który pada na powierzchnię wody i nie topi się, gdyż woda ma temperaturę 0 °C bądź jest przechłodzona. Lepa jest prawie przezroczysta i można ją zobaczyć tylko będąc bezpośrednio nad wodą. Po zamarznięciu tworzy biały lód. Przy gwałtownym ochłodzeniu się powietrza zamienia się w lód śnieżny.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.5) dostać lepę

synonimy.

 (1.5) karczycho

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. lepiszcze n., przylepa ż., przylepka ż., polepa ż., lep m., lepidło n., lepik m.

 czas. lepić, przylepić, polepić, zlepić, oblepić

 przym. lepiący, oblepiony, lepki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) snow slush

źródła.

== lepa (język słoweński.) ==

wymowa.

znaczenia.

forma przymiotnika|sl.

 (1.1) ż. lp. od: lep

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlɛpa, AS: lepa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. lepiszcze n., przylepa ż., przylepka ż., polepa ż., lep m., lepidło n., lepik m.

 czas. lepić, przylepić, polepić, zlepić, oblepić

 przym. lepiący, oblepiony, lepki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.5) karczycho

Wiktionary


lepak

nazwisko


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) stpol. znowu

Wiktionary

Lepak – część wsi Kuczów w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Brody.

W latach 1975–1998 Lepak administracyjnie należał do województwa kieleckiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈlɛpak, AS: lepak

Wiktionary


lepanto

miasto i port w Grecji


SJP.pl

Lepanto – miasto w Kostaryce, w prowincji Puntarenas.

Wikipedia


lepażówka

rodzaj dawnej strzelby myśliwskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łow. rodzaj francuskiej strzelby myśliwskiej

Wiktionary