figurowy

związany z figurą


SJP.pl


figurski

nazwisko


SJP.pl


figurynka

pełna wdzięku, zgrabna, zręczna figurka; statuetka, posążek


SJP.pl


figus

fikus;
1. roślina z rodziny morwowatych o wiecznie zielonych lub okresowo opadających liściach, uprawiana m.in. dla kauczuku, jadalnych owoców i jako roślina ozdobna; figowiec;
2. gatunek figowca o szerokich, skórzastych liściach


SJP.pl


fijak

nazwisko


SJP.pl


fijas

nazwisko


SJP.pl

Fijaš – wieś (obec) na Słowacji w kraju preszowskim, powiecie Svidník.Fijaš położony jest w historycznym kraju Szarysz na szlaku handlowym z Węgier do Polski. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z roku 1414.

Wikipedia


fijał

nazwisko


SJP.pl


fijałek

nazwisko


SJP.pl


fijałka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) śrpol. bot. fiołek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiołek m.

 przym. fiołkowy

Wiktionary


fijałkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Fijałkowski – duchowny katolicki
  • Antoni Fijałkowski – duchowny katolicki
  • Marek Fijałkowski – polski wokalista, muzyk
  • Mieczysław Fijałkowski – polski pisarz, działacz polityczny, poseł na Sejm RP.
  • Stanisław Fijałkowski – polski malarz
  • Stanisław Fijałkowski – polski śpiewak ludowy
  • Włodzimierz Fijałkowski – polski lekarz
  • Wojciech Fijałkowski – polski historyk sztuki, muzeolog

Wikipedia


fijewski

nazwisko


SJP.pl

  • Fijewski – polskie nazwisko

Wikipedia


fijołek

nazwisko


SJP.pl


fik

wyraz oznaczający fiknięcie, spadnięcie czegoś


SJP.pl

  • Ignacy Fik, poeta, publicysta, krytyk literacki
  • Marta Fik, polska historyczka i krytyk teatralny
  • Festivali i Këngës, albański festiwal muzyczny
  • Fik – dystrykt muhafazy Al-Kunajtira w Syrii

Wikipedia


fikać

potocznie:
1. machać, wywijać, zwykle nogami lub rękami; wierzgać;
2. skakać, spadać, wypadać;
3. prowokować, występować przeciwko komuś, sprzeciwiać się; podskakiwać;
4. tańczyć, zwłaszcza nieudolnie, ale ochoczo;
5. oddawać się uciechom cielesnym z partnerką, partnerem; baraszkować, figlować, pieścić się;
6. fikać (fajtać, machać, przewijać, wywijać) kozła (kozły), koziołka (koziołki):
a) przewracać się, upadać;
b) robić przewrót, obracać się wokół własnej osi


SJP.pl


fikanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|fikać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niefikanie n.

 czas. fikać ndk.

Wiktionary


fikcja

coś urojonego, wymysł, fantazja, pozór, złudzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś nierealnego, zmyślonego albo niemożliwego do wykonania

 (1.2) liter. wszystko to co jest wymyślone przez autora, to co nie jest historyczną prawdą

Wiktionary

  • Fikcja – wytwór wyobraźni. To, czemu nic nie odpowiada w rzeczywistości.
  • Fikcja interaktywna (skrót IF) – rodzaj programu komputerowego, w którym użytkownik posługuje się tekstem do komunikacji z programem
  • Fikcja literacka – właściwość świata przedstawionego, polegająca na tym, że jest on tworem różnym od rzeczywistego świata
  • Fikcja prawna – niezgodne z prawdą założenie, które norma prawna nakazuje przyjąć za prawdziwe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W celu utrwalenia swego panowania francuscy kolonizatorzy starali się podtrzymywać fikcję odrębności poszczególnych części Wietnamu, zwłaszcza Kochinchiny.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fikcyjny

Wiktionary


fikcjonalista

filozof, który jest zwolennikiem fikcjonalizmu lub prezentuje zbliżone do niego poglądy


SJP.pl


fikcjonalizm

pogląd głoszony przez H. Vaihingera, według którego wszelkie pojęcia naukowe i filozoficzne są fikcjami metodologicznymi


SJP.pl


fikcjonalność

fikcjonalny


SJP.pl

Wyobraźnia – zdolność do przywoływania i tworzenia w myślach wyobrażeń.

Źródłem przechowywanych w pamięci wyobrażeń są zmysły. Część odpowiadająca za wyobraźnię jest umiejscowiona w prawej półkuli mózgu. Często odróżnienie tych wrażeń od wyobrażeń jest trudne, gdyż w ciągłym strumieniu świadomości, z jakim mamy do czynienia w praktyce, występują one jednocześnie obok siebie. Dobrym dowodem na to są marzenia senne, podczas których powstają wyobrażenia odizolowane od wrażeń zmysłowych. Działaniu wyobraźni, w porównaniu do efektów pracy zmysłów, przypisuje się większą aktywność i mniejszą złożoność oraz intensywność (np. E. Husserl).

Wikipedia

Patrz:

fikcjonalny

fikcjonalny

fikcjonalizm


SJP.pl

Patrz:

fikcjonalizm

fikcjopisarstwo

twórczość oparta na fikcji


SJP.pl


fikcyjność

złudność, nierealność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co fikcyjne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fikcyjny

 przysł. fikcyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nieprawdziwość, fałszywość

Wiktionary


fikcyjny

nieprawdziwy, fantastyczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy fikcji; wymyślony, zmyślony, wyimaginowany, istniejący tylko pozornie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkie przedstawione w tej książce osoby i wydarzenia są fikcyjne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲikˈt͡sɨjnɨ, AS: fʹikcyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fikcja ż., fikcyjność ż.

 przysł. fikcyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fantastyczny, nierzeczywisty

Wiktionary


fiknąć

potocznie:
1. machnąć, wywinąć, zwykle nogami lub rękami; wierzgnąć;
2. skoczyć, spaść, wypaść;
3. sprowokować, wystąpić przeciwko komuś, sprzeciwić się; podskoczyć;
4. fiknąć (fajtnąć, machnąć, przewinąć, wywinąć) kozła (kozły), koziołka (koziołki):
a) przewrócić się, upaść;
b) zrobić przewrót, obrócić się wokół własnej osi


SJP.pl


fikobilina

związek z grupy barwników żółciowych występujący głównie u sinic i krasnorostów


SJP.pl

Fikobiliny (gr. φύκος (fikos) – glon oraz łac. bilis – żółć) – chromofory występujące u sinic oraz w chloroplastach glaukocystofitów, krasnorostów i kryptomonad. Fikobiliny, jako jedyne barwniki fotosyntetyczne są rozpuszczalne w wodzie, w połączeniu z odpowiednimi białkami tworzą struktury antenowe zwane fikobilisomami, które przekazują energię pochłoniętych fotonów na cząsteczki chlorofili fotoukładu II.

Wikipedia


fikobilinowy

fikobilina


SJP.pl

Patrz:

fikobilina

fikocyjan

organiczny barwnik chemiczny koloru niebieskiego


SJP.pl


fikocyjanina

niebieski barwnik asymilacyjny z grupy fikobilin


SJP.pl

Fikocyjanina – niebieski barwnik, występujący u krasnorostów, kryptofitów i sinic. Ma właściwości fluorescencyjne i antyoksydacyjne. Barwnik jest kompleksem chromoforu nazywanego fikocyjanobiliną i białka. Fikocyjanina wchodzi w skład fikobilisomów.

Wikipedia


fikoerytryna

czerwony barwnik znajdujący się w niektórych roślinach


SJP.pl

Fikoerytryna (gr. phýkos – trawa morska, wodorost, erythrós – czerwony) – czerwony barwnik, występujący u krasnorostów, kryptofitów i sinic. Barwnik jest kompleksem chromoforu nazywanego fikoerytrobiliną i białka. Fikoerytryna wchodzi w skład fikobilisomów.

Wikipedia


fikofeina

brązowy barwnik znajdujący się w niektórych wodorostach


SJP.pl


fikołek

żartobliwie: skok


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) skok połączony z szybkim obrotem całego ciała

Wiktionary


fiks

potocznie:
1. lekki obłęd, mania; fioł, fiś, hyś, hyź, bzik;
2. osoba, której zachowanie odbiega od normy; fioł;
3. proszek będący mieszanką kilku składników spożywczych, z którego można szybko przygotować danie lub napój;
4. nieotwieralne okno


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. mania, bzik

 (1.2) przest. stały dzień imprez, przyjęć, spotkań

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fiksat mrz., fiksacja ż., fiksum n., postfiks mrz., prefiks mrz., afiks mrz., sufiks mrz., infiks mrz., interfiks mrz., afiksacja ż., afiks ż., fiksowanie n., sfiksowanie n., zafiksowanie n.

 czas. fiksować ndk., sfiksować dk., zafiksować dk.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|fixe. < etym|łac|fixus. → stały, nieodmienny

 (1.2) skr. od: jour fixe

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fiks (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) umocować, przyczepić, ustalać

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiks, AS: fʹiks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiksat mrz., fiksacja ż., fiksum n., postfiks mrz., prefiks mrz., afiks mrz., sufiks mrz., infiks mrz., interfiks mrz., afiksacja ż., afiks ż., fiksowanie n., sfiksowanie n., zafiksowanie n.

 czas. fiksować ndk., sfiksować dk., zafiksować dk.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fiksat mrz., fiksacja ż., fiksum n., postfiks mrz., prefiks mrz., afiks mrz., sufiks mrz., infiks mrz., interfiks mrz., afiksacja ż., afiks ż., fiksowanie n., sfiksowanie n., zafiksowanie n.

 czas. fiksować ndk., sfiksować dk., zafiksować dk.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc|fixe. < etym|łac|fixus. → stały, nieodmienny

 (1.2) skr. od: jour fixe

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fiks (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) umocować, przyczepić, ustalać

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fiksacja

1. stan psychiczny polegający na uporczywym powtarzaniu szkodliwych dla siebie stanów i zachowań;
2. lekki obłęd; bzik, fiks;
3. ukierunkowanie spojrzenia w jednym punkcie powodujące zwężenie się pola widzenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. rodzaj obłędu polegającego na skupianiu się na jednej myśli lub zachowaniu;

 (1.2) moment zatrzymania wzroku pomiędzy sakadami

Wiktionary

Fiksacja (łac. fixus - umocowany, stały) – jeden z mechanizmów obronnych znanych w psychologii.

Polega na kurczowym trzymaniu się wyuczonych mechanizmów przystosowania (myśli i zachowań), dzięki czemu nie dopuszcza się myśli, które mogłyby spowodować frustrację.Daje to krótkotrwały zysk psychologiczny w postaci zmniejszenia napięcia (co jest podstawowym zadaniem mechanizmów obronnych), jeśli zagrożenie minie, ale uniemożliwia przystosowanie się do niego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fʲiˈksat͡sʲja, AS: fʹiksacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiks mrz., fiksat mrz., fiksum n., postfiks mrz., prefiks mrz., afiks mrz., sufiks mrz., infiks mrz., interfiks mrz., afiksacja ż., afiks ż., fiksowanie n., sfiksowanie n., zafiksowanie n.

 czas. fiksować ndk., sfiksować dk., zafiksować dk.

 przym. fiksacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wariacja

Wiktionary


fiksacyjny

związany z fiksacją


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fiksacją, dotyczący fiksacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiksacja ż.

Wiktionary


fiksat

potocznie: osoba ogarnięta manią, obsesją; maniak, wariat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. osoba dotknięta fiksacją; człowiek przywiązany do obsesyjnej myśli, manii

 (1.2) szaleniec, zapaleniec, maniak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jan jest zupełnym fiksatem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲiksat, AS: fʹiksat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiks mrz., postfiks m., prefiks, afiks, sufiks, infiks, interfiks, afiksacja, afiks, fiksacja, fiksum

Wiktionary


fiksatka

wariatka


SJP.pl


fiksatuar

dawniej: pomada lub kleisty płyn stosowany przy układaniu włosów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. kosmet. pomada lub mazisty płyn stosowany do układania męskiej fryzury i wąsów;

Wiktionary

Pomada (fr. pommade – maść) – kosmetyk do pielęgnacji włosów dla nadania im połysku i miękkości oraz układania fryzury. Wytwarzany na bazie tłuszczu, wosku i substancji zapachowych. Pomady dzieli się na wodne, woskowe i kremowe, z których każda ma inną gęstość (kleistość) i daje inny efekt finalny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Za szynkwasem stał gruby, baryłkowaty mężczyzna z wielką szramą na policzku i z zakręconymi po wilhelmowsku czarnymi wąsami, lśniącymi od fiksatuaru.

 (1.1) Gładził jej głowę, twarz, ręce. Z jakąż radością poczuła znajomy zapach cygar, kochany zapach fiksatuaru!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiksatuarowanie

 czas. fiksatuarować, przech. fiksatuarować się

Wiktionary


fiksatyw

płyn do utrwalania łatwo zacierających się rysunków, wykonanych pastelami, ołówkiem, węglem lub kredką; utrwalacz, fiksatywa


SJP.pl


fiksatywa

płyn do utrwalania łatwo zacierających się rysunków, wykonanych pastelami, ołówkiem, węglem lub kredką; utrwalacz, fiksatyw


SJP.pl

Fiksatywa (fr. fixatif 'utrwalający' < łac. fixus 'stały'>) to ogólna nazwa grupy substancji chemicznych stosowanych w malarstwie i produkcji farb olejnych w celu skrócenia okresu schnięcia farby. Fiksatywy są najczęściej substancjami silnie trującymi. Do najprostszych fiksatyw należą sole ołowiu i miedzi. Występują w postaci kryształków, proszków, oraz ich roztworów; dobrze rozpuszczają się w wielu rozpuszczalnikach, m.in. terpentynie i olejach.

Wikipedia


fiksaż

przestarzałe:
1. werniks;
2. utrwalacz


SJP.pl


fiksmatenta

rzeczownik

 (1.1) poznań. drobiazgi

Wiktionary


fiksować

1. potocznie: wariować, szaleć, tracić głowę; bzikować, świrować;
2. potocznie: psuć się; nawalać, wysiadać;
3. środowiskowo: ustalać, zatwierdzać, np. fiksować termin odjazdu;
4. środowiskowo: utrwalać, np. środek do fiksowania w fotografice


SJP.pl


fiksum

przestarzałe: niegroźna dewiacja psychiczna, mania, dziwactwo; zwykle w wyrażeniu: mieć fiksum - być lekko obłąkanym, mieć manię na jakimś punkcie; fiksum-dyrdum, fiks, bzik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. mania, bzik

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲiksũm, AS: fʹiksũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiks mrz., sufiks m., prefiks m., postfiks m., interfiks m., infiks m., fiksat m., fiksacja ż., afiks, afiksacja

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fioł

Wiktionary


fiksum-dyrdum

fiksum dyrdum; potocznie: mieć fiksum-dyrdum - być niespełna rozumu; mieć bzika (fioła, hopla, kota, kręćka, świra)


SJP.pl


fiku-miku

rodzaj przyśpiewki w tekstach ludowych i dziecięcych


SJP.pl

związek frazeologiczny

 (1.1) wykrzyknik oznaczający czynność szybką i sprawnie wykonaną

 (1.2) żart. seks

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszedł na drzewo kot, fiku-miku, pac – i już na ziemi na czterech łapkach stoi!

 (1.2) Robiliśmy fiku-miku całą noc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲiku‿ˈmʲiku, AS: fʹiku‿mʹiku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fik-mik, hokus-pokus

 (1.2) figo-fago, umcia-umcia, bara-bara

Wiktionary


fikus

1. roślina z rodziny morwowatych o wiecznie zielonych lub okresowo opadających liściach, uprawiana m.in. dla kauczuku, jadalnych owoców i jako roślina ozdobna; figowiec;
2. gatunek figowca o szerokich, skórzastych liściach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. figowiec, rodzaj rośliny z rodziny morwowatych

Wiktionary

Fikus – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 1138 osoby. Według nowszych, opartych na danych internetowych liczba wynosi 1027. Nazwisko pochodzi od łacińskiej nazwy gatunku roślin figowiec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moja ciotka hoduje piękne fikusy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲikus, AS: fʹikus

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fikusowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) figowiec, figa, drzewo figowe

Wiktionary


fikuśnie

przysłówek

 (1.1) dziwacznie, zabawnie

 (1.2) pomysłowo, sprytnie, przemyślnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielkanocny stół naszej babuni był fikuśnie przybrany.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fikuśność ż.

 przym. fikuśny

Wiktionary


fikuśniej

stopień wyższy od przysłówka: fikuśnie


SJP.pl


fikuśniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: fikuśny


SJP.pl


fikuśność

fikuśny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co fikuśne

Wiktionary

Patrz:

fikuśny

Przykłady

 (1.1) Fikuśność tych błyskotek polegała na dziwacznie dobranych kolorach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fikuśny

 przysł. fikuśnie

Wiktionary


fikuśności

fikuśny


SJP.pl

Patrz:

fikuśny

fikuśny

potocznie:
1. wymyślny, wyszukany;
2. zabawny, śmieszny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. krotochwilny, zabawny

 (1.2) pot. ciekawy, interesujący

 (1.3) pot. przemyślny, pomysłowy, sprytny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na komodzie miała poustawiane jakieś fikuśne figurki z porcelany.

 (1.3) Do tego problemu można użyć fikuśnego rozwiązania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fikuśność ż.

 przysł. fikuśnie

Wiktionary


fikusowy

fikus


SJP.pl

Patrz:

fikus

fil

fyle, fyla; w starożytnej Attyce:
1. gmina składająca się z kilku związków rodowych (fratrii);
2. oddział żołnierzy wystawiony przez filę - gminę


SJP.pl


fil-à-fil

ubraniowa tkanina wełniana z przędzy czesankowej; fil à fil


SJP.pl


fil-fil

typ owłosienia ludzi rasy czarnej, mocno skręcone kępki włosów odsłaniające częściowo skórę głowy


SJP.pl


fil.

skrót od: filologia, filologiczny; filol.


SJP.pl


fila

fyle, fyla; w starożytnej Attyce:
1. gmina składająca się z kilku związków rodowych (fratrii);
2. oddział żołnierzy wystawiony przez filę - gminę


SJP.pl

Osoby:

  • Fila − córka Antypatra, żona Kraterosa, a później Demetriusza Poliorketesa
  • Fila − żona Filipa II Macedońskiego
  • Fila − córka Seleukosa I
  • Fila − córka Demetriusza I
  • Fila z Teb − kurtyzana

Inne:

  • Fila – włoska firma sportowa
  • Dżazirat Fila − wyspa w Egipcie
  • Fila − wyspa w Vanuatu
  • FILA − skrót Międzynarodowej Federacji Zapaśniczej (od fr. Fédération Internationale des Luttes Associées)
  • Fila brasileiro – jedna z ras psów w typie dogowatym.

Wikipedia


filadelfia

miasto w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na północno-wschodnim wybrzeżu USA, w stanie Pensylwania;

 (1.2) geogr. hist. dawna grecka nazwa tureckiego miasta Alaşehir

 (1.3) geogr. hist. ruiny starożytnego miasta w Ammanie w Jordanii

 (1.4) geogr. zob. Nowa Filadelfia.

Wiktionary

Filadelfia (ang. Philadelphia, wym. [ˌfɪləˈdɛlfiə]) – miasto na północno-wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w stanie Pensylwania, siedziba hrabstwa Philadelphia, u ujścia rzeki Delaware do Atlantyku. Największe pod względem liczby ludności miasto w Pensylwanii i szóste w kraju.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfʲilaˈdɛlfʲja, AS: fʹiladelfʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filadelfijczyk mos., filadelfijka ż.

 przym. filadelfijski

Wiktionary


filadelfijczyk

mieszkaniec Filadelfii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Filadelfii; osoba z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filadelfia ż.

:: fż. filadelfijka ż.

 przym. filadelfijski

Wiktionary


filadelfijka

mieszkanka Filadelfii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Filadelfii; kobieta z tego miasta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filadelfia ż.

:: fm. filadelfijczyk mos.

 przym. filadelfijski

Wiktionary


filadelfijski

przymiotnik od: Filadelfia (miasto w Stanach Zjednoczonych)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Filadelfią, dotyczący Filadelfii (miasta w Stanach Zjednoczonych)

 (1.2) hist. geogr. związany z Filadelfią, dotyczący Filadelfii (miasta w Azji Mniejszej)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filadelfijka ż., filadelfijczyk mos., Filadelfia ż.

Wiktionary


filak

nazwisko


SJP.pl


filakteria

1. ornament w formie wstęgi, zwykle z odpowiednim napisem, widoczny na średniowiecznych malowidłach; banderola;
2. pergamin z zapisanymi wersetami z "Pięcioksięgu" Mojżesza, przywiązywany do czoła albo ramienia przez wyznawców religii mojżeszowej jako amulet


SJP.pl

  • Filakterie (tefilin) – pudełeczka z ustępami Tory, noszone przez Żydów
  • Filakterie – banderole z napisami, występujące zwłaszcza w średniowiecznych obrazach

Wikipedia


filakterie

dwa pudełeczka z przymocowanymi rzemykami, zawierające zwitki pergaminowe z czterema cytatami z Biblii; tefilin


SJP.pl

  • Filakterie (tefilin) – pudełeczka z ustępami Tory, noszone przez Żydów
  • Filakterie – banderole z napisami, występujące zwłaszcza w średniowiecznych obrazach

Wikipedia


filament

1. termoplastyczne tworzywo do drukarek 3D;
2. pojedyncze włókienko białkowe w komórce mięśniowej


SJP.pl

Biologia

Filament (łac. filamentum) – wieloznaczny termin używany w biologii dla określenia cienkiego, długiego wyrostka.

  • nić końcowa
  • cienka noga X pierścienia odwłokowego gąsienic niektórych motyli
  • nitka skrzelowa tworząca skrzela małży
  • nitkowaty wyrostek otoczki jajowej niektórych płazińców
  • szczeciny i wyrostki boczne u niesporczaków

Wikipedia


filamentacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) u grzybów: przechodzeniu z formy drożdżakowatej przez formy kiełkujące z charakterystycznymi wypustkami nitkowatymi do nitkowatej pseudostrzępki;

Wiktionary

Filamentacja, kiełkowanie – proces transformacji morfologicznej u niektórych grzybów, polegający na przechodzeniu z formy drożdżakowatej (blastospora) przez strzępkę kiełkową (ang. germ tubes) z charakterystycznymi wypustkami nitkowatymi do nitkowatej pseudostrzępki (pseudohypha, pseudomycelium).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pod pewnymi względami filamentacja bakterii i drożdżaków jest procesem odwrotnym do konidiacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilãmɛ̃nˈtat͡sʲja, AS: fʹilãmẽntacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filament m.

 przym. filamentacyjny

Wiktionary


filamentacyjny

przymiotnik

 (1.1) związany z filamentacją, dotyczący filamentacji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilãmɛ̃ntaˈt͡sɨjnɨ, AS: fʹilãmẽntacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filament m., filamentacja ż.

Wiktionary


filamentowy

filament


SJP.pl

Patrz:

filament

filander

rodzaj torbaczy z podrodziny kangurów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lagorchestes|Gould|ref=tak., rodzaj ssaka z podrodziny kangurów występującego w Australii;

 (1.2) zool. ssak z rodzaju filander (1.1)

Wiktionary

Filander (Lagorchestes) – rodzaj ssaków z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spód ciała wymarłego filandra był szarobiały.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filanderek mzw.

Wiktionary


filanderek

filanderek pręgowany - gatunek ssaka z rodziny kangurowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Lagostrophus|Thomas|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny kangurowatych występującego w Australii

 (1.2) zool. ssak z rodzaju filanderek (1.1)

 (1.3) zdrobn. filander

 (1.4) mały filander

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na kontynencie filanderki zostały wyparte przez owce, lisy oraz koty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filander mzw.

Wiktionary


filandria

upodobanie, pociąg do mężczyzn


SJP.pl


filantrop

człowiek wspomagający potrzebujących; dobroczyńca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek zajmujący się działalnością dobroczynną, wspomagający biednych i potrzebujących

Wiktionary

Filantropia (stgr. φιλανθρωπία philanthrōpia – dobroczynność, życzliwość; φιλάνθρωπος philánthrōpos – kochający ludzkość) – formalne i nieformalne działania osób oraz grup, instytucji i przedsiębiorstw, nakierowane na zaspokojenie potrzeb jednostek, wspólnot oraz społeczności lokalnych w wymiarach: materialnym, duchowym i moralnym oraz mające na celu kultywowanie tradycji, jak również reformy i zmiany społeczne.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. filantropia ż.

:: fż. filantropka ż.

 przym. filantropijny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dobroczyńca, dobrodziej

Wiktionary


filantropia

udzielanie pomocy potrzebującym; dobroczynność, beneficencja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bezinteresowne świadczenie pomocy

Wiktionary

Filantropia (stgr. φιλανθρωπία philanthrōpia – dobroczynność, życzliwość; φιλάνθρωπος philánthrōpos – kochający ludzkość) – formalne i nieformalne działania osób oraz grup, instytucji i przedsiębiorstw, nakierowane na zaspokojenie potrzeb jednostek, wspólnot oraz społeczności lokalnych w wymiarach: materialnym, duchowym i moralnym oraz mające na celu kultywowanie tradycji, jak również reformy i zmiany społeczne.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) dobroczynność, altruizm

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filantrop mos., filantropijność ż.

 przym. filantropijny

 przysł. filantropijnie

frazeologia.

etymologia.

 etym|grec|φιλανθρωπία. → łaskawość, szczodrość

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) philanthropy

* bułgarski: (1.1) филантропия ż.

* francuski: (1.1) philanthropie ż.

* hiszpański: (1.1) filantropía ż.

* nowogrecki: (1.1) φιλανθρωπία ż.

* ukraiński: (1.1) філантропія ż.

* węgierski: (1.1) filantrópia

źródła.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilãnˈtrɔpʲja, AS: fʹilãntropʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filantrop mos., filantropijność ż.

 przym. filantropijny

 przysł. filantropijnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dobroczynność, altruizm

Wiktionary


filantropijność

filantropijny


SJP.pl

Patrz:

filantropijny

filantropijny

dotyczący filantropii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z filantropią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filantropia ż., filantrop m.

Wiktionary


filantropinista

zwolennik ruchu pedagogicznego na rzecz oświaty, propagującego kształcenie także wśród niższych warstw społecznych oraz zeświecczenie oświaty; filantropista


SJP.pl


filantropista

zwolennik ruchu pedagogicznego na rzecz oświaty, propagującego kształcenie także wśród niższych warstw społecznych oraz zeświecczenie oświaty; filantropinista


SJP.pl


filantropistka

filantropista


SJP.pl

Patrz:

filantropista

filantropka

filantrop


SJP.pl

Patrz:

filantrop

filar

pionowa podpora konstrukcji o przekroju wielobocznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. wieloboczna, pionowa wolno stojąca podpora konstrukcji;

 (1.2) przen. ktoś lub coś będące podporą, ostoją

 (1.3) górn. nietknięta część górotworu, pozostawiona do podparcia stropu

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nawy były od siebie oddzielone dwoma rzędami sześciokątnych filarów.

 (1.2) Paweł był filarem stowarzyszenia, bez jego energii rozpadłoby się ono już dawno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilar, AS: fʹilar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filarowanie n., filarowiec m.

:: zdrobn. filarek m.

 przym. filarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podpora

Wiktionary


filareci

członek tajnego stowarzyszenia młodzieży polskiej (1820-23)


SJP.pl

Zgromadzenie Filaretów, potocznie: filareci (z gr. philáretos, miłośnik cnoty moralnej) – polskie tajne stowarzyszenie patriotyczne młodzieży wileńskiej założone przez Towarzystwo Filomatyczne (filomatów), działające w latach 1820–1823. Zgromadzenie Filaretów było najniższym hierarchicznie i zarazem najliczniejszym związkiem zależnym Towarzystwa Filomatycznego (do związku należeli filareci niżsi i filareci wyżsi, w 1822 związek liczył 172 członków). Jego prezesem był Tomasz Zan. Zlikwidowane zostało wskutek masowych aresztowań przez władze rosyjskie w 1823 po śledztwie prowadzonym przez komisję Nikołaja Nowosilcowa.

Wikipedia


filarecki

przymiotnik od: filareta


SJP.pl


filarek

zdrobnienie od: filar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: filar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poręcz wspierały ozdobne filarki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlarɛk, AS: fʹilarek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filar m., filarowanie n., filarowiec m.

 przym. filarowy

Wiktionary


filaret

Filaret – imię męskie pochodzenia greckiego, którego patronem jest św. Filaret, zwany Kalabryjczykiem (XI wiek).

Filaret imieniny obchodzi 6 kwietnia.

Znane osoby noszące imię Filaret:

  • Filaret (Wachromiejew) – prawosławny metropolita miński i słucki, egzarcha Białorusi
  • Filaret – patriarcha moskiewski i całej Rusi w latach 1619–1633
  • Filaret (Denysenko) – patriarcha kijowski i całej Ukrainy (niekanoniczny)
  • Filaret (Amfitieatrow) – metropolita kijowski w latach 1837–1857
  • Filaret (Drozdow) – metropolita moskiewski w latach 1828–1867
  • Filaret (Wozniesienski) – Pierwszy Hierarcha Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji w latach 1964–1985
  • Filaret (Karagodin) – arcybiskup penzeński i kuźniecki w latach 2004–2010, rektor Moskiewskiej Akademii Duchownej w latach 1992-1995
  • Filaret Kołessa – ukraiński kompozytor i folklorysta
  • Filaret (Gumilewski) – arcybiskup czernihowski i nieżyński

Wikipedia


filareta

członek tajnego stowarzyszenia młodzieży polskiej (1820-23)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. członek tajnego patriotycznego stowarzyszenia młodzieży wileńskiej działającego w latach 1820 – 1823;

Wiktionary


filargiria

miłość do złota, miłowanie pieniędzy, wielkie skąpstwo


SJP.pl


filaria

pasożyt z grupy nicieni


SJP.pl


filarioza

przewlekła, tropikalna choroba zakaźna


SJP.pl

Wikipedia


filarowanie

ciąg filarów podpierających konstrukcję architektoniczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szereg filarów podtrzymujących konstrukcję architektoniczną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Taras był wsparty filarowaniem z dziesięciu ozdobnych, kwadratowych filarków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilarɔˈvãɲɛ, AS: fʹilarovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filar, filarek, filarowiec

 przym. filarowy

Wiktionary


filarowiec

górnik pracujący na filarach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) górn. górnik zajmujący się wybieraniem węgla z filarów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilaˈrɔvʲjɛt͡s, AS: fʹilarovʹi ̯ec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filar m., filarek m., filarowanie n.

 przym. filarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) górnik filarowy

Wiktionary


filarówka

rząd filarów podtrzymujących konstrukcję architektoniczną; filarowanie


SJP.pl


filarowy

przymiotnik od: filar


SJP.pl


filarski

nazwisko


SJP.pl

  • Herman Filarski (ur. 25 grudnia 1912, zm. 3 kwietnia 1982) – holenderski brydżysta, reprezentant kraju, dziennikarz i teoretyk brydża.
  • Wojciech Filarski, także Albert Filarski (ur. 1831 w Przemyślanach, zm. 26 lipca 1898 we Lwowie) – polski duchowny katolicki, teolog, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.

Wikipedia


filat.

skrót od: filatelistyka, filatelistyczny; filatel.


SJP.pl


filatel.

skrót od: filatelistyka, filatelistyczny; filat.


SJP.pl


filatelista

kolekcjoner, znawca znaczków pocztowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kolekcjoner lub znawca znaczków pocztowych

Wiktionary

Filatelistyka – rodzaj hobby polegającego na kolekcjonowaniu wszelkiego rodzaju walorów pocztowych (głównie znaczków pocztowych).

Filatelistyka powstała równocześnie z wprowadzeniem pierwszych znaczków pocztowych w 1840 r. Pierwsze stowarzyszenie zrzeszające filatelistów zorganizowano w Belgii w latach 50. XIX w., natomiast pierwsze polskie stowarzyszenie tego typu założono w Krakowie w 1893 r. W 1926 r. założono Międzynarodową Federację Filatelistyki, a w 1950 r. w Polsce powstał Polski Związek Filatelistów. Współcześnie liczbę osób zajmujących się filatelistyką szacuje się na około 200 mln.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filatelistyka ż.

:: fż. filatelistka ż.

 przym. filatelistyczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) philatelist

* baskijski: (1.1) filatelista

* białoruski: (1.1) філатэліст m.

* bułgarski: (1.1) филателист m., тимброфил m.

* czeski: (1.1) filatelista m.

* duński: (1.1) filatelist w., frimærkesamler w.

* esperanto: (1.1) filatelisto, rzad. poŝtmarkisto

* fiński: (1.1) postimerkkeilijä

* hiszpański: (1.1) filatelista m., filatélico m.

* litewski: (1.1) filatelistas m.

* norweski (bokmål): (1.1) filatelist m., frimerkesamler m.

* norweski (nynorsk): (1.1) filatelist m., frimerkesamlar m.

* nowogrecki: (1.1) φιλοτελιστής m., γραμματοσυλλέκτης m.

* rosyjski: (1.1) филателист m.

* szwedzki: (1.1) filatelist w.

* ukraiński: (1.1) філателіст m.

* węgierski: (1.1) bélyeggyűjtő, filatelista

* włoski: (1.1) filatelista m., filatelico m.

źródła.

== filatelista (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filatelista

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filatelistyka ż.

:: fż. filatelistka ż.

 przym. filatelistyczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filatelistyka ż.

:: fż. filatelistka ż.

 przym. filatelistyczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) philatelist

* baskijski: (1.1) filatelista

* białoruski: (1.1) філатэліст m.

* bułgarski: (1.1) филателист m., тимброфил m.

* czeski: (1.1) filatelista m.

* duński: (1.1) filatelist w., frimærkesamler w.

* esperanto: (1.1) filatelisto, rzad. poŝtmarkisto

* fiński: (1.1) postimerkkeilijä

* hiszpański: (1.1) filatelista m., filatélico m.

* litewski: (1.1) filatelistas m.

* norweski (bokmål): (1.1) filatelist m., frimerkesamler m.

* norweski (nynorsk): (1.1) filatelist m., frimerkesamlar m.

* nowogrecki: (1.1) φιλοτελιστής m., γραμματοσυλλέκτης m.

* rosyjski: (1.1) филателист m.

* szwedzki: (1.1) filatelist w.

* ukraiński: (1.1) філателіст m.

* węgierski: (1.1) bélyeggyűjtő, filatelista

* włoski: (1.1) filatelista m., filatelico m.

źródła.

== filatelista (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filatelista

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filatelistka

kolekcjonerka, znawczyni znaczków pocztowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która kolekcjonuje znaczki pocztowe

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilatɛˈlʲistka, AS: fʹilatelʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filatelistyka ż.

:: fm. filatelista mos.

 przym. filatelistyczny

 przysł. filatelistycznie

Wiktionary


filatelistyczny

dotyczący filatelistyki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący filatelistyki, związany z filatelistyką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pójdziemy do sklepu filatelistycznego po klaser na znaczki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filatelista mos., filatelistka ż., filatelistyka ż.

Wiktionary


filatelistyka

1. kolekcjonowanie znaczków pocztowych;
2. znawstwo znaczków pocztowych; markoznawstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hobby polegające na kolekcjonowaniu artefaktów pocztowych;

Wiktionary

Filatelistyka – rodzaj hobby polegającego na kolekcjonowaniu wszelkiego rodzaju walorów pocztowych (głównie znaczków pocztowych).

Filatelistyka powstała równocześnie z wprowadzeniem pierwszych znaczków pocztowych w 1840 r. Pierwsze stowarzyszenie zrzeszające filatelistów zorganizowano w Belgii w latach 50. XIX w., natomiast pierwsze polskie stowarzyszenie tego typu założono w Krakowie w 1893 r. W 1926 r. założono Międzynarodową Federację Filatelistyki, a w 1950 r. w Polsce powstał Polski Związek Filatelistów. Współcześnie liczbę osób zajmujących się filatelistyką szacuje się na około 200 mln.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moim głównym hobby jest filatelistyka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilatɛˈlʲistɨka, AS: fʹilatelʹistyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filatelista m., filatelistka ż.

 przym. filatelistyczny

Wiktionary


filc

1. materiał uzyskany ze zbitej, sprasowanej wełny lub sierści
2. gęsty meszek pokrywający powierzchnię łodygi, liści lub owoców niektórych roślin; kutner


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) materiał ze zbitej wełny,

Wiktionary

Filc – wyrób włókienniczy otrzymywany przez spilśnianie tkanin, zwłaszcza wełnianych. Rozróżnia się dwa rodzaje filców: filce bite, uzyskiwane przez bezpośrednie folowanie włókien, oraz filce tkane, uzyskiwane przez folowanie powierzchni tkanin.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fʲilt͡s, AS: fʹilc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filcak m., filcarz mos.

 przym. filcowy, filcowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilśń

Wiktionary


filcak

1. filcowy but;
2. grzebień do kociej i psiej sierści


SJP.pl


filcarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzemieślnik, który wyrabia filc, głównie na kapelusze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jednakże pod koniec XVI w. pojawili się na przedmieściach tego miasta bardzo liczni filcarze, produkujący nie tylko nakrycia głowy, ale także kurtki, kołnierze, przykrycia na stoły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilt͡saʃ, AS: fʹilcaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filc m., filcowanie n., sfilcowanie n.

 czas. filcować ndk., sfilcować dk.

 przym. filcowy

Wiktionary


filce

1. materiał uzyskany ze zbitej, sprasowanej wełny lub sierści
2. gęsty meszek pokrywający powierzchnię łodygi, liści lub owoców niektórych roślin; kutner


SJP.pl


filcopodobny

mający niektóre właściwości filcu; przypominający filc


SJP.pl


filcować

zbijać wełnę lub sierść w filc


SJP.pl


filcowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|filcować.

Wiktionary

Filc – wyrób włókienniczy otrzymywany przez spilśnianie tkanin, zwłaszcza wełnianych. Rozróżnia się dwa rodzaje filców: filce bite, uzyskiwane przez bezpośrednie folowanie włókien, oraz filce tkane, uzyskiwane przez folowanie powierzchni tkanin.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. filcować ndk.

 rzecz. filcarz mos.

 przym. filcowy

Wiktionary


filcowaty

1. zbity, sprasowany, sfilcowany;
2. o częściach roślin: pokryty gęstymi włoskami


SJP.pl


filcówka

wojłokowy but z cholewką; walonka, walonek


SJP.pl


filcowy

przymiotnik od: filc


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z filcu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filc mrz., filcarz mos., filcowanie n., sfilcowanie n.

 czas. filcować ndk., sfilcować dk.

 przym. filcowaty

Wiktionary


filcunek

w gwarze więźniów hitlerowskich obozów koncentracyjnych: rewizja


SJP.pl


fildekos

rodzaj przędzy bawełnianej


SJP.pl

Fildekos (z franc. fil d'Ecosse, dosłownie szkocka nić) – rodzaj uszlachetnionej (poddanej wyczesywaniu i merceryzacji) przędzy bawełnianej z długich włókien, przeznaczonej do wyrobów dziewiarskich, np. do wyrobu bawełnianych pończoch i skarpet.

Wikipedia


fildekosowy

związany z fildekosem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z przędzy bawełnianej używanej do wyrobów dziewiarskich, zwłaszcza pończoszniczych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiła na targu sześć par najtańszych fildekosowych pończoch.

Wiktionary


fildekosy

dawniej: wyroby dziewiarskie, zwłaszcza pończochy z przędzy typu fildekos


SJP.pl


fildystor

przyrząd pozwalający wzmacniać sygnały elektryczne


SJP.pl


file

[czytaj: fajl] dokument lub rysunek zapisany w pamięci komputera; plik


SJP.pl

File (arab. فيله, gr. Φιλαί) – egipska wyspa na Nilu na wysokości I katarakty. W czasach starożytnych na wyspie znajdował się ośrodek kultu Izydy.

Wikipedia


fileasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Fileasz – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „miłujący lub żyjący w przyjaźni”.

Imię nosił egipski męczennik z IV wieku, ścięty za panowania cesarza Dioklecjana. Fileasz, biskup z Thmuis, i Filoromus wymienieni są w Martyrologium Rzymskim.

Imię znane z powieści Juliusza Verne'a, w której Phileas Fogg, angielski dżentelmen, podejmuje się okrążyć świat w 80 dni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biskupa Fileasza ścięto 4 lutego 306 roku.

Wiktionary


fileciarka

1. maszyna do odcinania dwóch bocznych płatów mięsa (filetów) od kręgosłupa ryby;
2. pracownica wykonująca tę czynność ręcznie za pomocą noża


SJP.pl


filecik

zdrobnienie od: filet


SJP.pl


filek

1. zdrobnienie od: Filip (imię męskie);
2. nazwisko


SJP.pl

  • Anna Maria Filek – profesor nauk biologicznych
  • Jacek Filek (właściwie: Tadeusz Jacek Filek) – etyk, profesor nauk humanistycznych
  • Janina Filek – etyczka, profesor nauk humanistycznych
  • Michał Filek – piłkarz
  • Rafał Filek – judoka
  • Władysław Filek – agronom, profesor nauk rolniczych

Wikipedia


filembriogeneza

określenie zmian ewolucyjnych zachodzących podczas embrionalnego rozwoju narządów, które prowadzą do modyfikacji w budowie dorosłego człowieka


SJP.pl


filemon

rodzaj ptaków z rodziny miodojadów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Filemon – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa philé – „miłuję, kocham” lub od phil-mosýn – „przyjazność, życzliwość”, czyli „życzliwy, przyjazny”. Żyjący w czasach biblijnych Św. Filemon był jednym z adresatów listów św. Pawła.

Żeńska forma: Filemona.

Filemon imieniny obchodzi 8 marca, 21 marca i 22 listopada.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fʲiˈlɛ̃mɔ̃n, AS: fʹilmõn

Wiktionary


filer

wcześnie owocujące drzewko owocowe; filler


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wieczne pióro

Wiktionary

Miejscowości w USA:

  • Filer – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Twin Falls

Gminy w USA:

  • Filer (ang. Filer Charter township) – gmina w stanie Michigan, w hrabstwie Manistee

W organach bezpieczeństwa Imperium Rosyjskiego:

  • Filer – potocz. detektyw, agent policji carskiej

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) filok

Wiktionary


filet

1. oczyszczony z kości lub ości płat mięsa lub ryby;
2. ozdobna koronka wykonywana ręcznie przy użyciu specjalistycznych iglic;
3. ozdobna złocona linia na grzbiecie książki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. płat czystego mięsa – bez skóry i kości

 (1.2) koronka w postaci wiązanej siateczki, na której haftowany jest ornament

 (1.3) ozdobna linia wykonana przez introligatora na okładce lub grzbiecie książki

Wiktionary

Francja:

  • Filet – rzeka, dopływ Cher

Szwajcaria:

  • Filet – miejscowość w gminie Mörel-Filet, w kantonie Valais, w okręgu Östlich Raron

Inne:

  • filet – rodzaj mięsa
  • filet – koronka siatkowa

Zobacz też:

  • Mörel-Filet

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfʲilɛt, AS: fʹilet

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. fileciarka ż., filetowanie n., odfiletowanie n., wyfiletowanie n.

:: zdrobn. filecik m.

 czas. filetować ndk., odfiletować dk., wyfiletować dk.

 przym. filetowy

 rzecz. fileta ż.

Wiktionary


fileta

narzędzie do wybijania ozdób introligatorskich


SJP.pl


filetować

1. porcjować i oczyszczać rybę lub mięso z ości lub kości;
2. robić filety


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) kulin. sprawiać rybę (rzadziej drób, jarzyny), usuwając części niejadalne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bezpośrednio po złowieniu, na statku, ryby są filetowane i mrożone w temperaturze - 30° C, co zapewnia najlepszą jakość i świeżość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɛˈtɔvat͡ɕ, AS: fʹiletovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filet m., filecik m., filetowanie n., wyfiletowanie n., odfiletowanie n., filetownik m., fileciarka ż., fileciarz m.

 czas. wyfiletować dk., odfiletować dk.

 przym. filetowy

Wiktionary


filetowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. odczasownikowy od|filetować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɛtɔˈvãɲɛ, AS: fʹiletovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filet m., filecik m., wyfiletowanie n., odfiletowanie n., filetownik m., fileciarka ż., fileciarz m.

 czas. filetować ndk., wyfiletować dk., odfiletować dk.

 przym. filetowy

Wiktionary


filetowy

związany z filetem


SJP.pl


filewicz

nazwisko


SJP.pl


filh.

skrót od: filharmonia, filharmoniczny


SJP.pl


filharmonia

instytucja dysponująca stałym zespołem złożonym z instrumentalistów, śpiewaków pod kierunkiem dyrygenta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instytucja organizująca koncerty muzyki poważnej, posiadająca własny skład muzyków

 (1.2) pot. budynek, w którym odbywają się koncerty muzyki poważnej

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy w naszej filharmonii będzie coś interesującego w ten weekend?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilxarˈmɔ̃ɲja, AS: fʹilχarmõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filharmonik mos., filharmonika ż., filharmonista m., filhamonistka ż.

 przym. filharmoniczny, filharmonijny

Wiktionary


filharmoniczka

filharmonik


SJP.pl

Patrz:

filharmonik

filharmoniczny

związany z filharmonią, dotyczący filharmonii


SJP.pl


filharmonik

1. członek orkiestry filharmonicznej
2. dawniej o melomanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. członek orkiestry filharmonicznej lub chóru filharmonicznego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filharmonia ż.

:: fż. filharmoniczka ż.

 przym. filharmoniczny

Wiktionary


filhellenista

miłośnik antycznej Hellady; miłośnik Grecji, Greków


SJP.pl


filhellenistka

filhellenista; hellenofilka


SJP.pl


filhellenizm

1. rozmiłowanie się w antycznej Grecji;
2. ruch poparcia dla aspiracji niepodległościowych Gregów, istniejący na początku XIX wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kult. umiłowanie kultury starożytnej Grecji;

 (1.2) hist. ruch solidarnościowy z grecką walką narodowowyzwoleńczą w XIX w.

Wiktionary

Filhellenizm – postawa wyrażająca sympatię wobec Grecji i Greków; termin zwykle używany w odniesieniu do ruchu kulturalnego, literackiego i politycznego w XIX-wiecznej Europie.

Celem filhellenów było wsparcie Greków w ich „wybijaniu się na niepodległość”, czyli w wojnie narodowowyzwoleńczej z Imperium Osmańskim toczonej w latach 1821-1830. Termin ten jednak funkcjonował już w starożytności, oznaczając wtedy bądź Greka miłującego ojczyznę, bądź był tytułem przyznawanym czynnym sprzymierzeńcom sprawy Greków. Miłośników greckiej kultury nazywano filhellenami także w renesansie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. filhellen m., filhellenista m., filhellenistka ż., hellenofilia ż., hellenofil m., hellenofilka ż., hellenofilizm m.

 przym. filohelleński, hellenofilski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hellenofilia, hellenofilizm

Wiktionary


filhelleński

sprzyjający Hellenom, Grekom


SJP.pl


filia

oddział jakiejś instytucji, agenda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zarz. oddział przedsiębiorstwa, uczelni lub urzędu znajdujący się w innym miejscu niż centralny

 (1.2) kośc. oddział administracji kościelnej nie stanowiący samodzielnej parafii

Wiktionary

Filia (łac. córka) – ekspozytura, agenda lub oddział (np. przedsiębiorstwa, uczelni, szkoły, urzędu, banku, instytucji), mający najczęściej swoją lokalizację poza miejscem funkcjonowania głównej, nadrzędnej jednostki.

Filia jest powiązana organizacyjnie i najczęściej również statutowo z głównym podmiotem, od którego jest zależna. Wykonuje zadania powierzone przez macierzystą jednostkę, pod jej nadzorem i kontrolą. Filie mogą być tworzone zarówno na terenie tego samego miasta, regionu czy kraju, jak i poza granicami państwa, w którym znajduje się jednostka nadrzędna (najczęściej w przypadku dużych, międzynarodowych przedsiębiorstw).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biblioteka wojewódzka ma małą filię na moim osiedlu.

 (1.2) Proboszcz odprawia msze we farze, zaś wikarzy i emeryt po filiach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilʲja, AS: fʹilʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filialny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oddział

Wiktionary


filiacja

1. książkowo: powiązanie, związek, zależność;
2. w genealogii: wzajemny stosunek pokrewieństwa dwóch osób;
3. w literaturoznawstwie: ustalanie zależności między fragmentami jednego dzieła;
4. w technice: stop o zmieniającej się zawartości jednego składnika w drugim;
5. w zootechnice: tworzenie nowych ras z innych już istniejących


SJP.pl

Filiacja (od łac. filiatio – wywodzenie syna od ojca) – rodzaj stosunku genealogicznego zachodzącego pomiędzy dwiema osobami, z których jedna pochodzi od drugiej.

Wikipedia


filiacyjny

przymiotnik od: filiacja


SJP.pl


filialny

będący filią, należący do filii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do filii, związany z filią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wikarzy odprawiają msze w kościołach i kaplicach filialnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filia ż.

Wiktionary


filiał

tyle co: filia


SJP.pl


filibustierka

uporczywe przedłużanie obrad parlamentu w celu opóźnienia podjęcia uchwał


SJP.pl


filiera

element nadający kształt włóknu syntetycznemu z roztworu lub stopu przędzalniczego; dysza przędzalnicza, filierka


SJP.pl


filierka

element nadający kształt włóknu syntetycznemu z roztworu lub stopu przędzalniczego; dysza przędzalnicza, filiera


SJP.pl


filigran

1. technika wykonywania ornamentów i przedmiotów, zwykle niewielkich rozmiarów, z drucików złotych i srebrnych łączonych w misterne desenie;
2. znak wodny na papierze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jubil. technika złotnicza polegająca na zdobieniu lub wykonywaniu całego przedmiotu z cienkich drucików ułożonych w ażurową siatkę;

Wiktionary

Filigran – technika złotnicza polegająca na zdobieniu lub wykonywaniu całego przedmiotu z cienkich drucików ułożonych w ażurową siatkę.

W technice tej używa się drucików złotych i srebrnych. Skręca się je ze sobą (zazwyczaj po dwa), a następnie rozklepuje, w efekcie czego ich brzeg jest charakterystycznie ząbkowany. Tak przygotowane druciki układane są w ornamenty i przylutowywane bądź przyklejane do podłoża. Służą także do wykonywania całych przedmiotów, takich jak koszyki lub pudełka. Technika filigranu często jest łączona z granulacją. Stosowana była od starożytności, zwłaszcza przez Etrusków. Bardzo popularna we włoskim złotnictwie renesansowym.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. filigranowy

 rzecz. filigranowość n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|filigrane.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) filigree, telkari, cift-isi

* bułgarski: (1.1) филигран m.

* rosyjski: (1.1) скань ż., филигрань ż.

* węgierski: (1.1) filigrán

źródła.

== filigran (język niemiecki.) ==

wymowa. audio|De-filigran.ogg.

 IPA3|filiˈɡʀaːn.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) filigranowy

odmiana.

 (1.1) odmiana-przymiotnik-niemiecki.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlʲiɡrãn, AS: fʹilʹigrãn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filigranowy

 rzecz. filigranowość n.

Wiktionary


filigranek

rzadko, przenośnie: rzecz lub osoba mała, krucha, delikatna; maleństwo, drobiazg, drobnostka, bibelocik


SJP.pl


filigranistyka

Filigranistyka - nauka pomocnicza historii, zajmująca się badaniem znaków wodnych dawnych papierni.

Rozwinęła się w XIX wieku, na marginesie badań archiwalnych. Filigranistyka pomaga datować papierowe dokumenty, przybliżać lub określać rejon ich powstania, ułatwia także wykrywanie fałszerstw, zarówno dawnych jak i współczesnych. Wyniki badań filigranów stanowią też cenne źródło dla heraldyki.

Jednym z największych historyków papiernictwa była Jadwiga Siniarska-Czaplicka.

Wikipedia


filigranować

wykonywać znaki wodne na papierze; znaczyć, oznaczać papier filigranami


SJP.pl


filigranowość

cecha przypisywana osobom lub przedmiotom o niewielkich rozmiarach; kruchość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest filigranowe; cecha tych, którzy są filigranowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filigranowy

 przysł. filigranowo

 rzecz. filigran mrz.

Wiktionary


filigranowy

1. drobny, nieduży o delikatnych kształtach;
2. będący filigranem lub wykonany tą techniką;
3. ażurowy


SJP.pl


filiński

nazwisko


SJP.pl


filioque

[czytaj: filiokwe] z łaciny: i od syna; o pochodzeniu Ducha Świętego w religii chrześcijańskiej: od Ojca (i od Syna) pochodzi; zasadnicza różnica w doktrynie i credo Kościoła Rzymskiego i Prawosławnego, która doprowadziła do pierwszego wielkiego rozłamu chrześcijaństwa; w przenośni: jedno słowo będące przyczyną wielkiego sporu i konfliktu


SJP.pl

Filioque (łac. i Syna) – łaciński termin, przedmiot i synonim sporu teologicznego prawosławia z katolicyzmem, a pośrednio też z protestantyzmem, o sformułowanie dogmatyczne zawarte w przyjętej przez Zachód wersji nicejsko-konstantynopolitańskiego wyznania wiary.

W następującym zdaniu Credo:

wstawiono wzmiankę o Synu:

Wikipedia


filip

gwarowe przezwisko dawane zającowi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Filip – imię męskie pochodzenia greckiego, oznaczające lubiący konie lub przyjaciel koni (φίλος, philos = „przyjaciel, miłośnik” + ἵππος, hippos = „koń”).

Nosił je np. Filip II Macedoński, ojciec Aleksandra Wielkiego. Żeńskie odpowiedniki tego imienia to Filipina, Filipa. Nazwiska pochodzące od Filipa: Filipowicz, Filipczak, Filipek, Filipowski, Filipkowski. Nazwa państwa Filipiny pochodzi od imienia króla Hiszpanii Filipa II Habsburga.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Filip i jestem hipoterapeutą z Konina.

 (1.1) 1, 6 i 26 maja przypadają imieniny Filipa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilʲip, AS: fʹilʹip

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filip m., filipin m., filipini m., filipon m., filipina ż., filipinka ż., Filippi n., Filipowa ż.

:: zdrobn. Filipek m.

:: fż. Filipa ż., Filipina ż.

 przym. Filipowy, Filipkowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filip m., filipin m., filipini m., filipon m., filipina ż., filipinka ż., Filippi n., Filipowa ż.

:: zdrobn. Filipek m.

:: fż. Filipa ż., Filipina ż.

 przym. Filipowy, Filipkowy

frazeologia.

 przysłowia: Benedykt w pole z grochem, Wojciech z owsem jedzie, Marek ze lnem, Filip tatarkę wywiedzie • na Filipa, gdy przymrozek spadnie, najgorsza zaraza na zboże przypadnie • na świętego Filipa dobrze się drze lipa

etymologia.

 etym|gr|Φίλιππος. (filippos) < etym|gr|φίλιππος. (filippos) → miłośnik koni; lubiący konie; znający się na koniach < etym|gr|φίλος|ἵππος. (filos + hippos) → przyjaciel + koń

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Philip

* białoruski: (1.1) Піліп m.

* chiński standardowy: (1.1) 腓力

* czeski: (1.1) Filip m.

* francuski: (1.1) Philippe m.

* hiszpański: (1.1) Felipe m.

* interlingua: (1.1) Philippo

* japoński: (1.1) フィリップ

* kataloński: (1.1) Felip m.

* litewski: (1.1) Pilypas m.

* łaciński: (1.1) Philippus m.

* niderlandzki: (1.1) Filip m.

* niemiecki: (1.1) Philipp m.

* nowogrecki: (1.1) Φίλιππος

* portugalski: (1.1) Felipe m.

* rosyjski: (1.1) Филипп m.

* słowacki: (1.1) Filip m.

* szwedzki: (1.1) Filip w., Philip w.

* ukraiński: (1.1) Філіпп m., Пилип m.

* węgierski: (1.1) Fülöp

* włoski: (1.1) Filippo m.

źródła.

== Filip (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|chorwacki|m. Filip

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filip.

skrót od: filipiński


SJP.pl


filipa

gwarowe przezwisko dawane zającowi


SJP.pl

Filipa – żeński odpowiednik imienia Filip.

Chrześcijańskimi patronkami tego imienia są św. Filipa z Perge i bł. Filipa Mareria, która postanowiła zostać pustelnicą pod wpływem spotkania ze św. Franciszkiem z Asyżu, a także bł. Filipa de Chantemilan.

Wikipedia


filipczak

nazwisko


SJP.pl

  • Bronisław Filipczak – polski notariusz, muzyk, działacz kultury
  • Dariusz Filipczak – polski piłkarz
  • Dorota Filipczak – polska filolog angielska, poetka, nauczyciel akademicki
  • Gabriel Filipczak (ujednoznacznienie)
  • Krzysztof Filipczak – polski futsalista
  • Marek Filipczak – polski piłkarz
  • Robert Filipczak – polski dyplomata, urzędnik państwowy
  • Tomasz Filipczak – polski działacz opozycyjny w PRL

Wikipedia


filipczuk

nazwisko


SJP.pl


filipczyk

nazwisko


SJP.pl


filipejon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) starożytna świątynia Zeusa ufundowana przez Filipa II Macedońskiego w Olimpii ok. 339–300 p.n.e.;

Wiktionary


filipek

zdrobnienie od: Filip (imię męskie); Filek


SJP.pl

Filip Jan Marcinek, znany jako Filipek (ur. 10 sierpnia 1995 w Krotoszynie) – polski raper, freestyler, autor tekstów oraz freak fighter. Zawodnik bitew typu freestyle. Dwukrotny zwycięzca WBS (Wielka Bitwa Szczecińska) w roku 2014 oraz 2015, trzykrotny zwycięzca Bitwy o Południe w roku 2018, 2022 i 2023. Dwukrotnie zajął także trzecie miejsce na WBW (Wielka Bitwa Warszawska) w latach 2013 i 2014.

Wikipedia


filipiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Filipiak:

  • Bartosz Filipiak – polski siatkarz
  • Bolesław Filipiak − rzymskokatolicki biskup
  • Ewa Filipiak − polski inżynier i samorządowiec
  • Izabela Filipiak − polska pisarka, eseistka, krytyk kultury
  • Jacek Filipiak − polski reżyser filmowy
  • Janusz Filipiak − polski inżynier, informatyk i przedsiębiorca
  • Kacper Filipiak − polski snookerzysta
  • Kazimierz Filipiak − polski chemik, nauczyciel akademicki i wojewoda
  • Kazimierz Filipiak − duchowny katolicki obrządku ormiańskiego
  • Krzysztof Jerzy Filipiak − polski nauczyciel akademicki i lekarz
  • Marian Filipiak − polski socjolog, religioznawca i biblista
  • Michał Filipiak − polski aktor
  • Ryszard Filipiak − polski hokeista
  • Zbigniew Filipiak − polski żużlowiec

Wikipedia


filipianin

mieszkaniec Filippi (starożytnego miasta i kolonii rzymskiej na wybrzeżu wschodniej Macedonii)


SJP.pl


filipika

gwałtowna, pełna pasji mowa skierowana przeciwko komuś lub czemuś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stanowcze, gwałtowne, oponujące mówienie;

 (1.2) hist. staroż. jedno z przemówień Demostenesa lub Cycerona;

Wiktionary

Filipika – gwałtowna, ostra mowa wymierzona przeciwko komuś, ewentualnie ostre wystąpienie oskarżycielskie.

Nazwa pochodzi od trzech mów Demostenesa przeciwko Filipowi II Macedońskiemu wygłoszonych w IV wieku p.n.e. w okresie wzrostu potęgi macedońskiej. Tym samym mianem nazwał też swoje mowy przeciwko Markowi Antoniuszowi rzymski orator Cyceron (zob. Filipiki).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marszałek Sejmu chciał przerwać filipikę posła.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲika, AS: fʹilʹipʹika

Wiktionary


filipin

członek zgromadzenia księży katolickich, założonego w 1564 roku w Rzymie przez św. Filipa Neri


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik ze zgromadzenia założonego przez św. Filipa Nereusza;

Wiktionary

Filipini, inaczej oratorianie, łac. Congregatio Oratorii Sancti Philippi Neri (COr) – stowarzyszenie życia apostolskiego założone w 1551 przez św. Filipa Neri w Rzymie i zatwierdzone przez papieża Grzegorza XIII w 1575 r. bullą Copiosus in misericordia Deus.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Świętego Filipa pochowano w klasztorze filipinów w Rzymie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filip m., Filipiak ż./mos.

 przym. filipiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oratorianin

Wiktionary


filipina

członek zgromadzenia księży katolickich, założonego w 1564 roku w Rzymie przez św. Filipa Neri


SJP.pl

Filipina – żeński odpowiednik imienia Filip. Patronką tego imienia jest św. Róża Filipina Duchesne (1769–1852).

Filipina imieniny obchodzi 21 sierpnia, 20 września i 18 listopada.

Według danych z rejestru PESEL (stan na 19 stycznia 2024 r.) imię to jako pierwsze nosi 112 osób, zaś jako drugie 185 osób.

Znane osoby noszące imię Filipina:

  • Filipina Brzezińska (1800–1886) – polska kompozytorka i pianistka

Wikipedia


filipińczyk

ptak z rzędu wróblowych, zamieszkujący wyspy Archipelagu Filipińskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Filipin

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲĩj̃n͇t͡ʃɨk, AS: fʹilʹipʹĩĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipiny nmos.

:: fż. Filipinka ż.

 przym. filipiński

Wiktionary


filipini

członek zgromadzenia księży katolickich, założonego w 1564 roku w Rzymie przez św. Filipa Neri


SJP.pl

Filipini, inaczej oratorianie, łac. Congregatio Oratorii Sancti Philippi Neri (COr) – stowarzyszenie życia apostolskiego założone w 1551 przez św. Filipa Neri w Rzymie i zatwierdzone przez papieża Grzegorza XIII w 1575 r. bullą Copiosus in misericordia Deus.

Wikipedia


filipininy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Filipiny lub z nią związany


SJP.pl


filipinka

granat szturmowy, używany głównie w powstaniu warszawskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Filipin

Wiktionary

  • ET-40 Filipinka – granat ręczny produkowany podczas II wojny światowej
  • "Filipinka" – miesięcznik kobiecy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲĩnka, AS: fʹilʹipʹĩnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipiny nmos., filipińskość ż.

:: fm. Filipińczyk mos.

 przym. filipiński

Wiktionary


filipinki

granat szturmowy, używany głównie w powstaniu warszawskim


SJP.pl

Filipinki – polski zespół wokalny utworzony w listopadzie 1959 przy Technikum Handlowym w Szczecinie z okazji 15-lecia szkoły, założony przez Jana Janikowskiego, nauczyciela ekonomii, towaroznawstwa i muzyki. Nazwa zespołu pochodzi od tytułu czasopisma dla dziewcząt „Filipinka”.

Wikipedia


filipino

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. główny dialekt języka tagalskiego

Wiktionary

Język filipiński (oficjalna nazwa w latach 1937–1987 Pilipino, od 1987 roku Filipino) – jeden z dwóch języków urzędowych Filipin (drugim jest angielski). Jest to zaadaptowana postać języka tagalskiego, wzbogacona o słownictwo pochodzące z innych języków filipińskich. Należy do zachodniej gałęzi rodziny języków malajsko-polinezyjskich.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) filipiński, daw. pilipino

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Filipino

* fiński: (1.1) filipino

* francuski: (1.1) filipino m.

* hiszpański: (1.1) filipino m.

* niemiecki: (1.1) Filipino

* nowogrecki: (1.1) φιλιππινέζικα n. lm. (philippinézika)

* portugalski: (1.1) filipino m.

* tagalski: (1.1) wikang Filipino

* ukraiński: (1.1) філіпіно n. (filipino)

* włoski: (1.1) filippino m.

źródła.

== filipino (język fiński.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. filipiński, filipino

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲĩnɔ, AS: fʹilʹipʹĩno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filipiński, daw. pilipino

Wiktionary


filipiński

związany z Filipinami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Filipinami, odnoszący się do państwa Filipiny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲĩj̃sʲci, AS: fʹilʹipʹĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipiny nmos., Filipińczyk mos., Filipinka ż., filipińskość ż., filipin mos.

Wiktionary


filipiny

członek zgromadzenia księży katolickich, założonego w 1564 roku w Rzymie przez św. Filipa Neri


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. państwo w Azji;

Wiktionary

Filipiny, oficjalnie Republika Filipin (fil. Pilipinas, Republika ng Pilipinas; hiszp. Filipinas, República de Filipinas; ang. Philippines, Republic of the Philippines) – państwo wyspiarskie w Azji Południowo-Wschodniej, położone na Archipelagu Filipińskim na Oceanie Spokojnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Językiem urzędowym na Filipinach jest język tagalog.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈpʲĩnɨ, AS: fʹilʹipʹĩny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipińczyk mos., Filipinka ż.

 przym. filipiński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. urz. Republika Filipin

Wiktionary


filipiuk

nazwisko


SJP.pl


filipkiewicz

nazwisko


SJP.pl


filipkowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Józef Filipkowski – polski pieśniarz, działacz opozycji w okresie PRL
  • Jan Filipkowski – polski inżynier budownictwa
  • Peter Vogel, także Piotr Filipkowski – szwajcarski bankowiec i morderca
  • Władysław Filipkowski – polski wojskowy
  • Zbigniew Filipkowski – polski polityk, przedsiębiorca, urzędnik państwowy i samorządowy, senator

Wikipedia


filipon

członek odłamu prawosławia wyłonionego po reformie Kościoła prawosławnego w Rosji, nieuznający małżeństwa i służby wojskowej; filipowiec


SJP.pl


filiponi

sekta, odłam prawosławia wyłoniony po reformie Kościoła prawosławnego w Rosji, nieuznający małżeństwa i służby wojskowej


SJP.pl

Filiponi (także: filipowcy, staropomorcy) – jedna ze wspólnot rosyjskich staroobrzędowców, zaliczana do bezpopowców.

W przeszłości wyraz filiponi był używany jako synonimiczne określenie staroobrzędowców, w szczególności ich społeczności zamieszkałych w Polsce i Prusach Wschodnich. Obecnie takie stosowanie tego terminu uważa się za niepoprawne.

Wikipedia


filiponka

filipon


SJP.pl

Patrz:

filipon

filiponów

sekta, odłam prawosławia wyłoniony po reformie Kościoła prawosławnego w Rosji, nieuznający małżeństwa i służby wojskowej


SJP.pl


filipostwo

Filip z małżonką; Filipowie


SJP.pl


filipów

gwarowe przezwisko dawane zającowi


SJP.pl

Filipów – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów. Siedziba gminy Filipów.

Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1570 roku, zdegradowany w 1870 roku. W końcu XVIII wieku jako miasto królewskie położone było w starostwie niegrodowym filipowskim w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. Za II RP siedziba zarówno gminy Filipów, jak i gminy Czostków. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


filipowianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Filipowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipów m.

:: fż. filipowianka ż.

 przym. filipowski

Wiktionary


filipowianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Filipowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipów m.

:: fm. filipowianin m.

 przym. filipowski

Wiktionary


filipowice

W Polsce
  • Filipowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Krzeszowice
  • Filipowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Koszyce
  • Filipowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Zakliczyn
  • Filipowice – gromada
  • Filipowice – dawna gmina

Wikipedia


filipowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Filipowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipowice nmos., filipowiczanin m., filipowiczanka ż.

Wiktionary


filipowicz

nazwisko


SJP.pl

Filipowicz (forma żeńska: Filipowicz/Filipowiczowa/Filipowiczówna, liczba mnoga: Filipowiczowie) – polskie nazwisko notowane od XIV wieku. Pochodzi od imienia Filip.

Wikipedia


filipowiczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Filipowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipowice nmos.

:: fż. filipowiczanka ż.

 przym. filipowicki

Wiktionary


filipowiczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Filipowic

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipowice nmos.

:: fm. filipowiczanin m.

 przym. filipowicki

Wiktionary


filipowie

Filip z małżonką; Filipostwo


SJP.pl


filipowiec

członek odłamu prawosławia wyłonionego po reformie Kościoła prawosławnego w Rosji, nieuznający małżeństwa i służby wojskowej; filipon


SJP.pl


filipowski

przymiotnik od: Filipów, Filipowice


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Filipowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filipów m., filipowianin m., filipowianka ż.

Wiktionary


filipowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Filipa lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Filipa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filip mos., Filipek mos.

Wiktionary


filippi

starożytne miasto w Macedonii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) hist. w starożytności miasto we wschodniej Macedonii założone przez Filipa II, gdzie przed bitwą (w 42 r. p.n.e.) Brutusowi ukazała się zjawa przepowiadająca mu śmierć;

Wiktionary

Filippi (łac. Philippi, gr. Φἱλιπποι Philippoi) – starożytne miasto greckie, następnie kolonia rzymska, w pobliżu wybrzeży Morza Egejskiego, na terenie obecnej Macedonii Wschodniej, na dawnej Via Egnatia i w bliskości obecnej autostrady Egnatia Odos.

W 2016 roku stanowisko archeologiczne w Filippi wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 30 roku p.n.e. cesarz August uznał Filippi za kolonię rzymską i przesłał więcej kolonistów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlʲipʲːi, AS: fʹilʹi•pʹi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filip mos., filipianin

Wiktionary


filipski

nazwisko


SJP.pl


filipsyt

minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia i potasu


SJP.pl

Phillipsyt (Filipsyt) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Należy do grupy minerałów pospolitych, szeroko rozpowszechnionych.

Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego mineraloga W. Phillipsa. Minerał znany od 1825 r. – phillipsyt-K; (phillipsyt-Na od 1998 r.; phillipsyt-Ca od 1998 r.)

Wikipedia


filistea

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna na obszarze Palestyny, zamieszkana przez Filistynów

Wiktionary

Filistea (hebr. פלשת) – obszar kontrolowany przez konfederację pięciu miast-państw filistyńskich (Ekron, Gaza, Gat, Aszkelon i Aszdod) w południowo-zachodnim Lewancie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy Żydzi podbili Filisteę?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filistyn m., Filistynka ż.

 przym. filistyński

Wiktionary


filister

1. człowiek bez aspiracji, małostkowy, obojętny na dobro ogółu; drobnomieszczanin;
2. dawniej: członek korporacji studenckiej niebędący studentem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. człowiek o ciasnych ambicjach, gustach czy poglądach

 (1.2) członek korporacji akademickiej, który został absolwentem uczelni;

Wiktionary

Filister – w korporacjach akademickich nazwa używana na określenie korporantów, którzy ukończyli studia. Filistrzy zobowiązani są do duchowego, organizacyjnego i finansowego wspierania członków czynnych, czyli studentów. Zbierają się podczas dorocznego komerszu korporacji i należą do organizacji filisterskich.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1) rzecz. filisterstwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kołtun, prostak, obskurant

Wiktionary


filisterka

kobieta bez aspiracji, małostkowa, obojętna na dobro ogółu; drobnomieszczanka


SJP.pl


filisterski

właściwy filistrom


SJP.pl


filisterstwo

sposób myślenia i postępowania właściwy filistrom; bezideowość, kołtuństwo, drobnomieszczaństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bezideowość, kołtuństwo, małostkowość, ograniczoność

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈstɛrstfɔ, AS: fʹilʹisterstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filister m., filisterka ż.

 przym. filisterski

Wiktionary


filistrzeć

stawać się małostkowym, obojętnym na dobro ogółu, nabywać cech filistra


SJP.pl


filistyn

członek dawnego indoeuropejskiego ludu, zaliczanego do tzw. Ludów Morza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. mieszkaniec Filistei;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dawid strzepał skórę Filistynowi.

 (1.1) Tutaj zaczynają się ziemie Filistynów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filistea ż.

:: fż. Filistynka ż.

 przym. filistyński

Wiktionary


filistyni

starożytny lud


SJP.pl

Filistyni (hebr. ‏פְּלִשְׁתִּים‎ Pəlištîm – „przybysze”, „wędrowcy”; eg. P-r-s-t; arab. ‏فلستيون‎ Filastin) – starożytny lud o nieokreślonym pochodzeniu, który zamieszkiwał południowe wybrzeża Kanaanu, w okresie pomiędzy XII a VII wiekiem p.n.e. Zaliczali się do tzw. Ludów Morza, po klęsce zadanej im przez Egipcjan osiedlili się w Lewancie, gdzie szybko zasymilowali się z miejscową ludnością kananejskiego pochodzenia. Na zajmowanym przez siebie obszarze Filistyni stworzyli konfederację miast-państw. W VIII wieku p.n.e. miasta filistyńskie dostały się pod panowanie Asyrii. W VII wieku p.n.e. zostali włączeni do państwa nowobabilońskiego, ostatecznie tracąc swoją niezależność. Głównym źródłem informacji na temat Filistynów jest biblijny Stary Testament, jednak najstarszymi przekazami odnośnie do tego ludu są płaskorzeźby umieszczone w świątyni faraona Ramzesa III w Medinet Habu, w którym zostają przedstawieni jako Peleset. W III wieku p.n.e. Filistyni ulegli hellenizacji, całkowicie tracąc swoją odrębność kulturalną.

Wikipedia


filistynka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. mieszkanka Filistei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z daleka przypatrywała się im Filistynka z niemowlęciem na ręku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filistea ż.

:: fm. Filistyn m.

 przym. filistyński

Wiktionary


filistyński

dotyczący Filistynów, właściwy Filistynom


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geogr. hist. dotyczący Filistei lub Filistynów; pochodzący z Filistei

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Karawana dotarła wreszcie do ziem filistyńskich.

 (1.1) Archeolodzy odnaleźli ceramikę filistyńską z X w. przed Chr.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Filistea ż., Filistyn m., Filistynka ż.

Wiktionary


filit

skała pochodzenia magmowego lub osadowego


SJP.pl


filitowy

filit


SJP.pl

Patrz:

filit

filiżaneczka

zdrobnienie od: filiżanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od filiżanka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiʒãˈnɛt͡ʃka, AS: fʹilʹižãnečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filiżanka ż.

Wiktionary


filiżanka

czarka z uszkiem, najczęściej porcelanowa lub fajansowa, używana do herbaty, kawy, czekolady, niektórych zup itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielkie naczynie z uszkiem, z którego pije się gorące napoje

 (1.2) pot. kulin. miara objętości równa pojemności filiżanki (1.1)

Wiktionary

Filiżanka – niewielkie naczynie, czarka, najczęściej z uszkiem służąca do picia napojów takich jak kawa czy herbata. Zazwyczaj używane z odpowiednim spodkiem.

Filiżanki z dwoma uszkami służące do podawania zup to bulionówki.

Pierwsze filiżanki sprowadzone do Europy z Japonii nie miały uszek, podobnie jak ich europejskie imitacje pochodzące z Miśni. Tradycyjnie wyrabiane są z porcelany lub fajansu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potłukłam moją ulubioną filiżankę. Został tylko spodek.

 (1.2) Mam ochotę na filiżankę gorącej czekolady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilʲiˈʒãnka, AS: fʹilʹižãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. filiżaneczka ż.

 przym. filiżankowy

Wiktionary


filiżankowy

filiżanka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z filiżanką, dotyczący filiżanki

Wiktionary

Patrz:

filiżanka

Powiązane:

 rzecz. filiżanka ż.

Wiktionary


fill

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. pot. przejście, wstawka na perkusji

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|fill. → wypełnić, uzupełnić

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fill (język albański.) ==

thumb|fill (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) nić, nitka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


filler

wcześnie owocujące drzewko owocowe; filer


SJP.pl

  • Fillér – moneta węgierska
  • Filler (telewizja)
  • Witold Filler (1931–2009) – polski aktor, dziennikarz, krytyk

Wikipedia


film

1. rodzaj widowiska z użyciem zapisanych sekwencji ruchomych obrazów;
2. taśma złożona z szeregu następujących po sobie zdjęć fotograficznych;
3. ogół utworów filmowych;
4. przezroczysta błona celuloidowa do zapisywania zdjęć;
5. cienka warstwa substancji na powierzchni ciała stałego, np. warstwa kosmetyku na skórze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) film. telew. utwór audiowizualny na jakiś temat; nośnik, na którym jest nagrany taki utwór;

 (1.2) fot. światłoczuła taśma filmowa lub fotograficzna

 (1.3) cienka i przejrzysta warstwa jakiejś substancji

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten film to bardzo wzruszająca komedia romantyczna.

 (1.1) Wszystkie filmy na tym kanale były na jedno kopyto.

 (1.2) Zrobiłem tyle zdjęć, że skończył mi się film.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲilm, AS: fʹilm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filmówka ż., filmowiec m., filmowanie n., sfilmowanie n.

:: zdrobn. filmik m.

:: zgrub. filmidło n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przysł. filmowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obraz

 (1.2) klisza, błona

 (1.3) błona, warstewka

Wiktionary


film.

skrót od: filmowy, filmoznawstwo (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


filmdruk

rodzaj druku przy użyciu naciągniętej na ramę gęstej siatki; sitodruk, filmodruk, serigrafia, drukowanie sitowe


SJP.pl


filmidło

marny film; szmira, gniot, chała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od: film

 (1.2) pot. kiepski film

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲilˈmʲidwɔ, AS: fʹilmʹidu̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. film m., filmik m., filmówka ż., filmowiec m., filmowanie n., sfilmowanie n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przysł. filmowo

Wiktionary


filmik

zdrobniale o filmie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: film

 (1.2) krótki film

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. film m., filmidło n., filmowość ż., filmówka ż., filmowiec m., filmiarz m., filmowanie n., sfilmowanie n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przysł. filmowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum zdrobn|film.

* kaszubski: (1.2) filmik m.

* nowogrecki: (1.1) φιλμάκι ż., ταινιούλα ż.; (1.2) φιλμάκι

* ukraiński: (1.1) фільмик m.

źródła.

== filmik (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) filmik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilmʲik, AS: fʹilmʹik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. film m., filmidło n., filmowość ż., filmówka ż., filmowiec m., filmiarz m., filmowanie n., sfilmowanie n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przysł. filmowo

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. film m., filmidło n., filmowość ż., filmówka ż., filmowiec m., filmiarz m., filmowanie n., sfilmowanie n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przysł. filmowo

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum zdrobn|film.

* kaszubski: (1.2) filmik m.

* nowogrecki: (1.1) φιλμάκι ż., ταινιούλα ż.; (1.2) φιλμάκι

* ukraiński: (1.1) фільмик m.

źródła.

== filmik (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) filmik

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filmikowy

filmik


SJP.pl

Patrz:

filmik

filmodruk

rodzaj druku przy użyciu naciągniętej na ramę gęstej siatki; sitodruk, filmdruk, serigrafia, drukowanie sitowe


SJP.pl


filmografia

spis lub zestaw filmów związanych ze sobą tematycznie lub będących dziełem jednego twórcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) film. zestawienie lub wykaz filmów powiązanych z określoną osobą, grupą, gatunkiem, tematem lub innym kryterium

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W filmografii Meryl Streep znajdziemy wiele znakomitych ról, które przyniosły jej liczne nagrody.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) filmography

* baskijski: (1.1) filmografia

* słowacki: (1.1) filmografia ż.

źródła.

== filmografia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filmografia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filmograficzny

dotyczący filmografii


SJP.pl


filmoholiczka

kobieta poświęcająca chorobliwie dużo czasu na oglądanie filmów


SJP.pl


filmoholik

osoba poświęcająca chorobliwie dużo czasu na oglądanie filmów


SJP.pl


filmoholizm

poświęcanie chorobliwie dużo czasu na oglądanie filmów


SJP.pl


filmolog

specjalista w zakresie nauki o filmie; filmoznawca


SJP.pl


filmologia

nauka o filmie; filmoznawstwo


SJP.pl

Filmoznawstwo (również: wiedza o filmie lub filmologia) – dyscyplina humanistyczna, zajmująca się naukową refleksją nad filmem. Obejmuje trzy zasadnicze dziedziny: teorię filmu (z historią myśli filmowej), historię filmu oraz krytykę filmową. W kręgu zainteresowań filmoznawców znajduje się także wiele innych przenikających się dyscyplin, np. antropologia filmu, teoria nowych mediów i audiowizualności.

Wikipedia


filmolożka

filmolog


SJP.pl

Patrz:

filmolog

filmoteka

skatalogowany zbiór filmów i materiałów filmowych, gromadzonych w archiwach i wytwórniach filmowych, także prywatnie; archiwum filmowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) skatalogowany zbiór materiałów filmowych; także prywatna kolekcja filmów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wczoraj przejrzałem filmotekę domu kultury.

 (1.1) Mam w swojej filmotece wszystkie filmy Barei.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilmɔˈtɛka, AS: fʹilmoteka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filmoteczny

 rzecz. filmówka ż.

Wiktionary


filmoterapia

psychoterapia z udziałem filmów; kinoterapia


SJP.pl


filmować

robić zdjęcia filmowe, nakręcać film


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. sfilmować)

 (1.1) nagrywać coś kamerą filmową

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Toć nas akurat filmują, a ten z pięściami, z gębą wściekłą, Jezu – cała Polska zobaczy!

 (1.1) Redaktor Słomczyński ustawił się na tle sejmowego okrąglaka i gestem dał znać kamerzyście, że może filmować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲilˈmɔvat͡ɕ, AS: fʹilmovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. film m., filmik m., filmidło n., filmowanie n., filmówka ż., sfilmowanie n.

 przym. filmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kręcić, pot. kamerować

Wiktionary


filmowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nagrywanie filmu

Wiktionary

Powiązane:

 czas. filmować

 rzecz. film mrz., filmidło n., filmik mrz., sfilmowanie n.

 przym. filmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. kamerowanie

Wiktionary


filmowczyni

filmowiec


SJP.pl

Patrz:

filmowiec

filmowiec

1. osoba związana z produkcją filmów;
2. operator filmowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. telew. człowiek pracujący w branży filmowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uznani amerykańscy filmowcy od lat chętnie odwiedzają Stary Kontynent.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. film m., filmidło n., filmik mrz., filmowość ż., filmówka ż., sfilmowanie n.

 przym. filmowy

Wiktionary


filmówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. szkoła filmowa, zwykle szkoła wyższa

Wiktionary

  • Filmówka – w języku środowiskowym oznacza szkołę filmową
  • Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi
  • Wydział Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Norbert ukończył warszawską filmówkę w ubiegłym roku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. film m., filmik m., filmidło n., filmowiec m., sfilmowanie n., filmoteka ż.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przym. filmowy

 przym. filmowo

Wiktionary


filmowość

zespół cech zapewniający pozytywny odbiór jakiegoś tematu przez widza


SJP.pl


filmowy

związany z filmem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z filmem, dotyczący filmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) taki jak w filmie bądź pasujący do filmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) O bieżącej produkcji filmowej można przeczytać w internecie.

 (1.1) Włosi szukają plenerów filmowych na Podkarpaciu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲilˈmɔvɨ, AS: fʹilmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filmowanie n., film m., filmik m., filmidło n., filmówka ż., filmowiec m., filmowość ż., sfilmowanie n.

 czas. filmować ndk., sfilmować dk.

 przysł. filmowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekranowy

Wiktionary


filmoznawca

specjalista w zakresie nauki o filmie; filmolog


SJP.pl


filmoznawczy

dotyczący nauki o filmie; filmologiczny


SJP.pl


filmoznawczyni

specjalistka w zakresie nauki o filmie


SJP.pl


filmoznawstwo

nauka o filmie; filmologia


SJP.pl

Filmoznawstwo (również: wiedza o filmie lub filmologia) – dyscyplina humanistyczna, zajmująca się naukową refleksją nad filmem. Obejmuje trzy zasadnicze dziedziny: teorię filmu (z historią myśli filmowej), historię filmu oraz krytykę filmową. W kręgu zainteresowań filmoznawców znajduje się także wiele innych przenikających się dyscyplin, np. antropologia filmu, teoria nowych mediów i audiowizualności.

Wikipedia


filo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) tradycyjne greckie ciasto w formie cienkich płatów – surowe przygotowywane i sprzedawane jako półprodukt

Wiktionary

Belgia:

  • Fîlo – walońska nazwa miejscowości Filot

Osoby:

  • Filó – pseudonim, który nosił piłkarz Anfilogino Guarisi

Inne:

  • filo – rodzaj cienkiego ciasta greckiego, półprodukt wielu potraw
  • FILO (ang. First In, Last Out) – skrótowiec: stosowany w gospodarce magazynowej; w informatyce oznaczający strukturę danych stosu
  • „Filo” – tytuł gejowskiego miesięcznika społeczno-kulturalnego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfʲilɔ, AS: fʹilo

Wiktionary


filochinon

związek chemiczny wywodzący się od naftochinonu; fitomenadion, fitonation, witamina K1


SJP.pl

Witamina K – grupa organicznych związków chemicznych, będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego. Poprzez uczestnictwo w syntezie protrombiny w wątrobie, warunkuje ona prawidłowy przebieg procesów krzepnięcia krwi. Uczestniczy także w metabolizmie układu kostnego. Do witamin K zaliczane są dwa naturalne związki rozpuszczalne w tłuszczach:

  • witamina K1 (filochinon) – w pozycji trzeciej posiada resztę fitylową;
  • witamina K2 (menachinon) – wytwarzana przez bakterie jelitowe; w pozycji trzeciej posiada resztę difarnezylową lub inne grupy izoprenowe.

Wikipedia


filochoros

Filochoros z Aten (gr. Φιλόχορος ὁ Ἀθηναῖος ok. 345 — 260 p.n.e.) – starożytny grecki historyk.

Pełnił funkcję oficjalnego państwowego kapłana-wróżbity (mantis). W kręgu jego zainteresowań znajdowały się studia historyczne i literackie (m.in. nad tragediami Eurypidesa i Sofoklesa), sporządził m.in. zbiór inskrypcji attyckich poświęconych prawu, sprawom administracyjnym czy kalendarzom. Badania te pozwoliły napisać mu Attydę (Ατθίς) – liczącą 17 ksiąg kronikę dziejów Aten od czasów mitycznych do roku 262 p.n.e. Był także autorem szeregu mniejszych dzieł takich jak O ofiarach, O świętach, O dniach, O oczyszczeniach, O świątyniach, O ateńskich igrzyskach, O ateńskich misteriach. Z jego twórczości zachowało się ponad 200 różnych fragmentów.

Wikipedia


filodemos

Filodemos z Gadary (stgr. Φιλόδημος Philodemos, ur. ok. 110 p.n.e. – zm. ok. 39 p.n.e.) – grecki poeta i filozof ze szkoły epikurejskiej. Przez ponad 30 lat mieszkał w Italii, gdzie założył własną szkołę, opartą na naukach Epikura.

Wikipedia


filodendron

drzewo, krzew lub pnącze z rodziny obrazkowatych, rosnące w strefie zwrotnikowej Ameryki; kilka gatunków hoduje się w doniczkach ze względu na duże, dekoracyjne, skórzaste liście


SJP.pl

Filodendron (Philodendron Schott) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący ponad 700 gatunków (w tym 465 opisanych), występujących w tropikalnej Ameryce, od Meksyku i Antyli do Paragwaju i Argentyny. Jest to drugi co do liczności, po anturium, rodzaj w rodzinie obrazkowatych.

Wikipedia


filofora

glon morski o plesze przypominającej liść; liściak


SJP.pl


filofrancuski

sprzyjający Francji, Francuzom; profrancuski


SJP.pl


filofun

[czytaj: filofan] plecionka z kolorowych żyłek utworzona metodą pętelkową


SJP.pl

Filofun – plecionka wykonywana metodą pętelkową z różnobarwnych żyłek lub sznurków.

Znane wzory podają wykorzystanie 3. lub 4. ściegów zaplatanych krzyżowo jeden za drugi. Plecionki mogą mieć prosty kształt lub tworzy się z nich skomplikowane struktury: bransolety, breloki i inne ozdoby, a nawet rzeźby. Do zaplatania filofunów wykorzystuje się zwykle od 2. do 8. żyłek lub sznurków, chociaż zdarzają się przypadki, w których filofuny wykonane są np. z 10. żyłek.

Wikipedia


filogenetyczny

dotyczący filogenezy lub filogenetyki


SJP.pl


filogenetyka

nauka o rozwoju rodowym poszczególnych grup organizmów; filogenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział biologii, gałąź ewolucjonizmu, zajmująca się badaniem filogenezy grup systematycznych roślin lub zwierząt;

Wiktionary

Filogenetyka – dział biologii zajmujący się badaniem drogi rozwojowej (filogenezą) organizmów. Przedmiotem zainteresowania filogenetyki są organizmy żyjące współcześnie oraz kopalne, ich pochodzenie i relacje pokrewieństwa. W swoich badaniach korzysta z osiągnięć paleontologii, genetyki i innych nauk przyrodniczych.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. filogenetyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filogenia

Wiktionary


filogeneza

rozwój rodowy współczesnych gatunków (np. człowieka, dębu) lub wyższych jednostek systematycznych (np. kręgowców, bakterii, paprotników), wywodzących się od wspólnego pnia, ustalany na podstawie badań porównawczych form kopalnych i współczesnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. droga rozwoju rodowego grup systematycznych organizmów;

Wiktionary

Filogeneza (gr. φυλη – gatunek, ród i γενεσις – pochodzenie) – droga rozwoju rodowego, pochodzenie i zmiany ewolucyjne grupy organizmów, zwykle gatunków. Termin wprowadzony w 1866 roku przez Ernsta Haeckla w Generelle Morphologie der Organismen. Zmienił jednak swoje znaczenie – Haeckel opisał filogenezę jako historię rozwoju paleontologicznego gatunków.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zależności od systemu klasyfikacyjnego i rozwoju wiedzy o filogenezie tych roślin, bardzo zmieniał się zakres roślin jaki zaliczano do wrzosowców.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filogenetyczny

Wiktionary


filogenia

nauka o rozwoju rodowym poszczególnych grup organizmów; filogenetyka


SJP.pl


filoginia

upodobanie, pociąg do kobiet; kobieciarstwo


SJP.pl


filohitlerowski

przymiotnik

 (1.1) sprzyjający hitleryzmowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. hitlerowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prohitlerowski

Wiktionary


filok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wieczne pióro

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filer

Wiktionary


filokaktus

roślina z rodziny kaktusowatych, rosnąca w międzyzwrotnikowej strefie Ameryki; epifilum; zygokaktus


SJP.pl


filokartysta

kolekcjoner pocztówek


SJP.pl


filokartystka

filokartysta


SJP.pl

Patrz:

filokartysta

filokartystyczny

filokartystyka


SJP.pl

Patrz:

filokartystyka

filokartystyka

kolekcjonowanie pocztówek


SJP.pl

Wikipedia


filoksenia

rzadko: gościnność, serdeczność wobec gości


SJP.pl


filoksera

owad z nadrodziny mszyc; winiec


SJP.pl


filoktet

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mit. postać z mitologii greckiej, król Tesalii, łucznik, spadkobierca łuku Heraklesa i zabójca Parysa;

Wiktionary

Filoktet (gr. Φιλοκτήτης Philoktḗtēs, łac. Philoctetes) – w mitologii greckiej król Tesalii, łucznik, spadkobierca łuku Heraklesa.

Uchodził za syna Pojasa i Demonassy. Był przyjacielem Heraklesa, świadkiem ostatnich chwil życia herosa. Odziedziczył po nim jego niezawodny łuk i strzały, bez których Troja, jak głosiła przepowiednia wieszcza Helenosa, nie mogła być zdobyta. Był jednym z zalotników Heleny, dlatego zgodnie ze złożoną przysięgą wyruszył, by przyłączyć się do oblężenia Troi. Podczas wyprawy na Troję ukąsił go w palec u nogi wąż lub, według innej wersji, zranił się własną strzałą. Była to kara za zdradzenie miejsca, w którym spoczywały prochy Heraklesa, choć Filoktet przyrzekał mu, że zachowa to w tajemnicy. Rana zaczęła ropieć, dlatego Grecy zostawili Filokteta na wyspie Lemnos. W dziesiątym roku wojny został sprowadzony przez Odyseusza pod Troję. Wyleczony przez synów Asklepiosa, Podalejriosa i Machaona (lekarzy armii greckiej) mógł dalej walczyć. Gdy Parys zginął od strzały Filokteta, wtedy Troja mogła zostać zdobyta. Filoktet wrócił do ojczyzny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tych, co mieszkali w Metonie i w Taumakii powabnej, • Co Meliboją władali i Olizoną skalistą, • Wiódł z okrętami siedmioma wyborny łucznik Filoktet.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlɔktɛt, AS: fʹiloktet

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Filoktetowy

Wiktionary


filol.

skrót od: filologia, filologiczny; fil.


SJP.pl


filolog

specjalista w zakresie filologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) jęz. specjalista w dziedzinie filologii

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) jęz. specjalistka w dziedzinie filologii

Wiktionary

Filologia – nauka humanistyczna badająca literaturę kręgu cywilizacyjnego lub narodu. Głównym przedmiotem jej badań jest tekst z perspektywy języka, właściwości literackich i treści kulturalno-historycznej, a celem – jego komentarz i interpretacja. W innym ujęciu: dyscyplina językoznawcza zajmująca się badaniem wypowiedzi i systemów językowych z wykorzystaniem metod i osiągnięć literaturoznawstwa, historii, filozofii, etnografii i archeologii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Królewska Akademia Języka Baskijskiego mianował polskiego filologa Jana Brauna członkiem honorowym Królewskiej Akademii Języka Baskijskiego w roku 2000.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlɔlɔk, AS: fʹilolok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filolożka ż., filologia ż.

 przym. filologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) filolożka

Wiktionary


filologia

dział nauk humanistycznych, obejmujący badania nad językiem i literaturą jakiegoś narodu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. dyscyplina humanistyczna, zajmująca się językiem i literaturą jakiegoś narodu lub kręgu cywilizacyjnego;

 (1.2) pot. wydział wyższej uczelni, na którym wykłada się nauki filologiczne

Wiktionary

Filologia – nauka humanistyczna badająca literaturę kręgu cywilizacyjnego lub narodu. Głównym przedmiotem jej badań jest tekst z perspektywy języka, właściwości literackich i treści kulturalno-historycznej, a celem – jego komentarz i interpretacja. W innym ujęciu: dyscyplina językoznawcza zajmująca się badaniem wypowiedzi i systemów językowych z wykorzystaniem metod i osiągnięć literaturoznawstwa, historii, filozofii, etnografii i archeologii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Mój brat Jacek jest studentem drugiego roku filologii klasycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔˈlɔɟja, AS: fʹiloloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filolog m., filolożka ż.

 przym. filologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filolog m., filolożka ż.

 przym. filologiczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) philology

* arabski: (1.1) فقه اللغة

* baskijski: (1.1) filologia

* białoruski: (1.1) філалогія ż.

* bośniacki: (1.1) filologija ż.

* bułgarski: (1.1) филология ż.

* chorwacki: (1.1) filologija ż.

* fiński: (1.1) filologia

* francuski: (1.1) philologie ż.

* hiszpański: (1.1) filología ż.

* kaszubski: (1.1) filologiô ż.

* kataloński: (1.1) filologia ż.

* litewski: (1.1) filologija ż.

* macedoński: (1.1) филологија ż.

* nowogrecki: (1.1) φιλολογία ż.; (1.2) φιλολογία ż.

* rosyjski: (1.1) филология ż.

* serbski: (1.1) филологија ż.

* słoweński: (1.1) filologija ż.

* szwedzki: (1.1) filologi w.

* ukraiński: (1.1) філологія ż.

* węgierski: (1.1) filológia

* włoski: (1.1) filologia ż.

źródła.

== filologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) filologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filologiczny

1. dotyczący badań nad językiem i literaturą jakiegoś państwa lub kręgu cywilizacyjnego;
2. dotyczący wydziału uniwersytetu, na którym prowadzone są studia związane z tymi badaniami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od: filologia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Ligia i studiuję filologię klasyczną na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: fʹiloloǵičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filolożka ż., filolog m., filologia ż.

 przysł. filologicznie

Wiktionary


filolożka

filolog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. specjalistka w dziedzinie filologii

Wiktionary

Patrz:

filolog

Przykłady

 (1.1) Jedna z nauczycielek o swej koleżance filolożce opowiada, że ta spokojnie mogłaby zrezygnować z pracy i utrzymywać się jedynie z udzielania dodatkowych lekcji.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filologia ż.

:: fm. filolog

 przym. filologiczny

 przysł. filologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filolog

Wiktionary


filomaci

Towarzystwo Filomatyczne (Towarzystwo Filomatów), tajne stowarzyszenie młodzieży w Wilnie działające os 1817 do 1823 roku


SJP.pl

Towarzystwo Filomatyczne, potocznie: Towarzystwo Filomatów, filomaci (z gr. miłośnicy nauki) – polskie tajne stowarzyszenie studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działające w latach 1817–1821, a następnie bez nazwy i ze zmienioną organizacją wewnętrzną do 1823. Pierwotnym celem związku było samokształcenie, wzajemna pomoc w nauce oraz ćwiczenie się w sztuce pisania. Towarzystwo Filomatyczne wypracowało własny program moralny oraz stworzyło sieć związków zależnych o rozbudowanych celach i programie działania. Kres istnieniu Towarzystwa Filomatycznego położyło śledztwo w sprawie tajnych związków młodzieży i studentów Uniwersytetu Wileńskiego prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa w latach 1823–1824.

Wikipedia


filomacki

przymiotnik od filomata


SJP.pl


filomata

członek tajnego stowarzyszenia młodzieży wileńskiej, istniejącego od r. 1817 do 1823, założonego przez A. Mickiewicza, T. Zana, J. Jeżowskiego, mającego cele społeczno-patriotyczne i samokształceniowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) członek stowarzyszenia miłośników nauk i filozofii, ruchu zapoczątkowanego przez towarzystwo paryskie w 1788

 (1.2) członek wileńskiego towarzystwa filomatów (1.1), działającego w latach 1817-1821;

Wiktionary

Filomata – kwartalnik ukazujący się w latach 1929–1996. Do 1939 ukazywał się we Lwowie, następnie od 1957 w Krakowie. Czasopismo poświęcone było kulturze antycznej, recepcji kultury antycznej, dydaktyką języków klasycznych i kultury antycznej. Pierwszym redaktorem naczelnym był: Ryszard Gansiniec. Kontynuacją pisma „Filomata” jest „Nowy Filomata”.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. filomatyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) war. filomat

Wiktionary


filomela

Filomela – w mitologii greckiej siostra Prokne, żony króla Daulis w Fokidzie Tereusa.

Tereus zgwałcił Filomelę i uciął jej język, aby o zdradzie nie dowiedziała się Prokne. Filomela utkała peplos, w którego deseniu umieściła słowa – klucz, dzięki którym Prokne dowiedziała się o losie siostry. Mszcząc się siostry zabiły Itysa – syna Prokne i Tereusa – i podały jego ciało w potrawie Tereusowi.

Wikipedia


filomen

imię męskie


SJP.pl

Filomen – imię męskie pochodzenia greckiego, oznaczające „przyjaciel siły”, od φιλος (philos) – „przyjaciel” i μενος (menos) – „siła, moc”. Wśród patronów tego imienia – św. Filomen, wspominany razem ze śwśw. Klementynem i Teodotem.

Wikipedia


filomena

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Filomena – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od gr. φίλος („drogi; miły; przyjaciel”) i μενος („męstwo, siła życiowa”). W Polsce stosowane od XIV wieku.

W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 872 kobiety o imieniu Filomena nadanym jako imię pierwsze oraz 740 kobiet noszących imię Filomena jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1 072 616 osób.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomogłem Filomenie poukładać segregatory.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔ̃ˈmɛ̃na, AS: fʹilõmna

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|łac|Philumena., etym|łac|Philomena.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Philomena, Filomena

* francuski: (1.1) Philomène ż.

* łaciński: (1.1) Philumena ż.

* niemiecki: (1.1) Philomena ż.

* rosyjski: (1.1) Филомена ż.

* włoski: (1.1) Filomena ż.

źródła.

== Filomena (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|hiszpański|ż.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filomeniny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Filomeny lub z nią związany


SJP.pl


filomenostwo

Filomen z małżonką; Filomenowie


SJP.pl


filomenowie

Filomen z małżonką; Filomenostwo


SJP.pl


filomenowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Filomena lub z nim związany


SJP.pl


filon

1. Filon z Aleksandrii (ok. 25 r. p.n.e.-przed 50 r. n.e.), żydowski filozof i teolog;
2. Filon z Bizancjum - (III w. p.n.e.), grecki mechanik i pisarz;
3. imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Filon – imię męskie pochodzenia greckiego, gr. Φιλων (Filon), które pochodzi od φιλεω (fileo) – "kochać" i oznacza "kochający". Patronem tego imienia jest św. Filon, wspominany razem ze św. Agatopodem.

Filon imieniny obchodzi 25 kwietnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wypożyczyłem książkę o Filonie z Aleksandrii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲilɔ̃n, AS: fʹilõn

Wiktionary


filoneizm

przychylne lub entuzjastyczne nastawienie do tego, co nowe


SJP.pl


filonizm

ogół poglądów filozoficznych głoszonych przez żydowskiego myśliciela, Filona z Aleksandrii, będących połączeniem elementów filozofii wschodnich i starogreckich


SJP.pl


filonostwo

Filon z małżonką; Filonowie


SJP.pl


filonowie

Filon z małżonką; Filonostwo


SJP.pl


filonowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Filona lub z nim związany


SJP.pl


filopatryczny

dotyczący filopatrii


SJP.pl


filopedia

dawniej, środowiskowo: zamiłowanie pedagogiczne do pracy z dziećmi


SJP.pl


filopodium

cienka i nitkowata wypustka cytoplazmatyczna u niektórych pierwotniaków oraz komórek organizmów wielokomórkowych


SJP.pl


filorosyjski

sprzyjający Rosji, Rosjanom; prorosyjski


SJP.pl


filosemicki

odnoszący się do filosemity, właściwy filosemicie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakteryzujący się filosemityzmem, związany z filosemitami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filosemityzm mrz., filosemita mos.

Wiktionary


filosemita

osoba przyjaźnie nastawiona do Żydów; semita


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kult. osoba sprzyjająca Żydom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pisarzowi przyklejono łatkę filosemity.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filosemityzm mrz.

:: fż. filosemitka ż.

 przym. filosemicki

Wiktionary


filosemitka

filosemita


SJP.pl

Patrz:

filosemita

filosemityzm

przyjazne nastawienie do Żydów; semityzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kult. postawa polegająca na pozytywnym stosunku do Żydów i kultury żydowskiej;

Wiktionary

Filosemityzm (gr. philos = „przyjaciel”, „miłujący”; semicki – dotyczący Semitów, w tym przypadku: Żydów) – postawa polegająca na pozytywnym stosunku do Żydów, umiłowanie Żydów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wysłuchaliśmy wykładu na temat filosemityzmu polskich monarchów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filosemita mos., filosemitka ż.

 przym. filosemicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) judofilstwo

Wiktionary


filotaksja

sposób rozmieszczenia liści na łodydze rośliny; ulistnienie


SJP.pl

Wikipedia


filować

1. o lampie naftowej: kopcić
2. powoli rozsuwać i oglądać otrzymane karty dla wywołania wśród graczy nastroju napięcia
3. oszukiwać w kartach
4. podglądać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) gwara więzienna wyglądać czegoś lub kogoś, zwłaszcza policji

 (1.2) kopcić

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Józef wlazł na daszek przybudówki i stamtąd filował, czy się kto nie zbliża. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlɔvat͡ɕ, AS: fʹilovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) patrzeć, obserwować

Wiktionary


filowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|filować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔˈvãɲɛ, AS: fʹilovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. filować

Wiktionary


filowirus

Filowirusy (łac. Filoviridae) – grupa (w randze rodziny) ssRNA(−) wirusów obejmująca dwa wirusy: Marburg i Ebola. Są one identyczne pod względem cech morfologicznych, ale różnią się cechami biologicznymi i antygenowymi.

Wikipedia


filoz.

skrót od: filozofia, filozoficzny (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


filozela

1. przędza jedwabna z gorszych gatunków jedwabiu naturalnego;
2. odpadki jedwabne, wyczeski jedwabne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przędza jedwabna używana do haftowania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔˈzɛla, AS: fʹilozela

Wiktionary


filozof

człowiek zajmujący się rozważaniem ważnych zagadnień; myśliciel; mędrzec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eduk. filoz. specjalista w zakresie filozofii

 (1.2) przen. iron. człowiek przemądrzały

Wiktionary

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej. Obejmuje te krytyczne rozważania, które jednocześnie:

  • nie są oparte na wierze religijnej;
  • nie należą do żadnej z nauk formalnych ani empirycznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Arystoteles był greckim filozofem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈlɔzɔf, AS: fʹilozof

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filozofia ż., filozoficzność ż., filozofowanie n.

:: fż. filozofka ż.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filozofia ż., filozoficzność ż., filozofowanie n.

:: fż. filozofka ż.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

frazeologia.

 nie śniło się filozofom • co gospodarz, to filozof

etymologia.

 etym|łac|philosophus.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) philosopher

* arabski: (1.1) فيلسوف m. (faīlasūf)

* baskijski: (1.1) filosofo

* białoruski: (1.1) філосаф m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) філёзаф m.

* bułgarski: (1.1) философ m.

* chorwacki: (1.1) filozof m.

* czeski: (1.1) filozof m.

* dolnołużycki: (1.1) filozof m.

* duński: (1.1) filosof w.

* esperanto: (1.1) filozofo

* fiński: (1.1) filosofi

* francuski: (1.1) philosophe m.

* galicyjski: (1.1) filósofo m.

* górnołużycki: (1.1) filozof m.

* hiszpański: (1.1) filósofo m.

* interlingua: (1.1) philosopho

* irlandzki: (1.1) fealsamh

* islandzki: (1.1) heimspekingur m.

* japoński: (1.1) 哲学者 (てつがくしゃ, tetsugakusha)

* jidysz: (1.1) פֿילאָסאָף m. (filosof)

* kaszubski: (1.1) filozófa m.

* kataloński: (1.1) filòsof m.

* kazachski: (1.1) пәлсапашы, философ

* litewski: (1.1) filosofas m.

* łaciński: (1.1) philosophus m.

* łotewski: (1.1) filozofs m.

* niderlandzki: (1.1) filosoof m.

* niemiecki: (1.1) Philosoph m.; (1.2) Philosoph m.

* norweski (bokmål): (1.1) filosof m.

* nowogrecki: (1.1) φιλόσοφος m.

* perski: (1.1) فیلسوف (filosuf)

* rosyjski: (1.1) философ m.

* serbski: (1.1) философ m., филозоф m.

* slovio: (1.1) filozofnik (филозофник)

* słowacki: (1.1) filozof m.

* słoweński: (1.1) filozof m.

* szwedzki: (1.1) filosof w.

* turecki: (1.1) felsefeci

* ukraiński: (1.1) філософ m.

* węgierski: (1.1) filozófus, bölcsész

* wietnamski: (1.1) nhà triết học, triết gia, triết nhân

* włoski: (1.1) filosofo m.

źródła.

== filozof (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|filǒzof.

 dzielenie|fi|lo|zof.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) filozof

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filozofia


1. nauka wieloelementowa, zajmująca się próbą wyjaśnienia przyczyny i sensu bytu, miejscem człowieka we wszechświecie, teorią poznania, logiką i teorią wartości, etyką i estetyką
2. rzecz trudna do zrozumienia, zrealizowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. dyscyplina zajmująca się rozważaniami na temat istoty bytu, źródeł poznania itp.;

 (1.2) zbiór zasad stanowiących podstawy czegoś

Wiktionary

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej. Obejmuje te krytyczne rozważania, które jednocześnie:

  • nie są oparte na wierze religijnej;
  • nie należą do żadnej z nauk formalnych ani empirycznych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tematem dyskusji była filozofia oraz przedmioty pokrewne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔˈzɔfʲja, AS: fʹilozofʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filozof mos., filozofka ż., filozofowanie n.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) światopogląd, zasada

Wiktionary


filozoficzność

1. cecha czegoś związanego z filozofią;
2. cecha czegoś charakterystycznego dla człowieka mądrego i doświadczonego


SJP.pl


filozoficzny

odnoszący się do filozofii lub filozofa; związany z filozofią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) filoz. związany z filozofią, dotyczący zagadnień filozofii

 (1.2) przen. zrównoważony, doświadczony, pełen przemyśleń

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Retoryka Trenów jest funkcją wielkiego monologu filozoficznego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔzɔˈfʲit͡ʃnɨ, AS: fʹilozofʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filozofia ż., filozofijka ż., filozof m., filozofka ż., filozofizm m., filozofowanie n.

 czas. filozofować ndk.

 przysł. filozoficznie

Wiktionary


filozofijka

zdrobnienie od: filozofia


SJP.pl


filozofka

kobieta filozof


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta filozof

Wiktionary

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej. Obejmuje te krytyczne rozważania, które jednocześnie:

  • nie są oparte na wierze religijnej;
  • nie należą do żadnej z nauk formalnych ani empirycznych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filozofia ż., filozoficzność ż., filozofowanie n.

:: fm. filozof m.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

frazeologia.

etymologia.

 forma żeńska od filozof

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) filósofa ż.

* kataloński: (1.1) filòsofa ż.

* litewski: (1.1) filosofė ż.

* niemiecki: (1.1) Philosophin ż.

* nowogrecki: (1.1) φιλόσοφος ż.

* słowacki: (1.1) filozofka ż.

źródła.

== filozofka (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filozofka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲilɔˈzɔfka, AS: fʹilozofka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filozofia ż., filozoficzność ż., filozofowanie n.

:: fm. filozof m.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filozofia ż., filozoficzność ż., filozofowanie n.

:: fm. filozof m.

 czas. filozofować ndk.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

frazeologia.

etymologia.

 forma żeńska od filozof

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) filósofa ż.

* kataloński: (1.1) filòsofa ż.

* litewski: (1.1) filosofė ż.

* niemiecki: (1.1) Philosophin ż.

* nowogrecki: (1.1) φιλόσοφος ż.

* słowacki: (1.1) filozofka ż.

źródła.

== filozofka (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filozofka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


filozofować

1. zajmować się filozofią;
2. snuć ogólne refleksje o życiu; rozmyślać, mędrkować


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) filoz. uprawiać filozofię

 (1.2) pot. mądrzyć się, mędrkować

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Trzeba jej powiedzieć, żeby przestała filozofować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filozofia ż., filozof mos., filozofka ż., filozofowanie n.

 przym. filozoficzny

 przysł. filozoficznie

Wiktionary


filozofowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|filozofować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. filozofować ndk.

 rzecz. filozofka ż., filozofia ż., filozof mos.

 przym. filozoficzny

Wiktionary


fils

1. zdawkowa moneta bahrajńska (1000 filsów = 1 dinar Bahrajnu);
2. zdawkowa moneta iracka (1000 filsów = 1 dinar iracki);
3. zdawkowa moneta jemeńska (100 filsów = 1 rial jemeński);
4. zdawkowa moneta jordańska (1000 filsów = 1 dinar jordański);
5. zdawkowa moneta kuwejcka (100 filsów = 1 dinar Kuwejtu);
6. zdawkowa moneta Zjednoczonych Emiratów Arabskich (100 filsów = 1 dirham)


SJP.pl

Niemcy:

  • Fils – rzeka, dopływ Neckaru

Osoby:

  • Anton Fils – niemiecki kompozytor

Inne:

  • fils – moneta

Zobacz też:

  • Mittleres Fils-Lautertal
  • Vils

Wikipedia


filtr

1. przegroda lub urządzenie do oczyszczania gazu lub cieczy metodą filtrowania;
2. filtr fotograficzny - kolorowa płytka fotograficzna nakładana na obiektyw w celu zmiany natężenia barw;
3. substancja chroniąca przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych, zawarta w niektórych kosmetykach; protektor;
4. w informatyce: rodzaj programu dokonującego selekcji bądź prostego przekształcenia danych wejściowych;
5. w budownictwie: filtr igłowy - długa, cienka rura ze stali zakończona ostrzem, zaopatrzona w filtr i połączona z pompą ssącą; urządzenie służące do obniżania poziomu wód gruntowych i odprowadzania ich poza miejsce budowy; igłofiltr;
6. filtr elektrostatyczny - aparat służący do usuwania pyłów z gazu, w którym na dodatnich elektrodach osadzają się naładowane ujemnie cząstki pyłu lub mgły; elektrofiltr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) błona lub warstwa, zaprojektowana do przepuszczania jedynie pewnej grupy substancji i zatrzymywania innych

 (1.2) opt. materiał przepuszczający tylko promieniowanie w pewnym zakresie częstotliwości lub określonej polaryzacji

 (1.3) elektron. fragment obwodu elektrycznego odpowiedzialny za tłumienie sygnałów w określonym przedziale częstotliwości

Wiktionary

Mechanika i hydraulika

Filtr – błona lub warstwa zaprojektowana do przepuszczania jedynie pewnych grup substancji, a zatrzymywania innych:

  • filtr powietrza
  • filtr wody
    • filtr igłowy
    • filtr powolny
    • filtr mechaniczny

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Było tyle brudu w filtrze powietrza, że silnik nie odpalał.

     (1.2) Aby zniwelować odbicia świetlne, należy przy fotografowaniu stosować filtr polaryzacyjny.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: fʲiltr̥, AS: fʹiltr̦

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. filtrat m., filtrowanie n., filtracja ż., przefiltrowanie n.

     czas. filtrować ndk., przefiltrować dk.

     przym. filtracyjny

    Wiktionary


filtracja

przepuszczanie przez filtr; filtrowanie, sączenie, przesączanie


SJP.pl

Filtracja (sączenie) – metoda oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w przegrodach porowatych (filtrach) przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa się filtratem. Filtracja jest najczęściej stosowanym sposobem oddzielania ciał stałych od cieczy.

Wikipedia


filtracyjny

przymiotnik od: filtracja


SJP.pl


filtrat

część ciekła lub gazowa materiału filtracyjnego, uwolniona w procesie filtracji od cząstek ciał stałych; przesącz


SJP.pl

Filtracja (sączenie) – metoda oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w przegrodach porowatych (filtrach) przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa się filtratem. Filtracja jest najczęściej stosowanym sposobem oddzielania ciał stałych od cieczy.

Wikipedia


filtrator

zwierzę wodne odcedzające z wody za pomocą narządów filtracyjnych pokarm, głównie zwierzęta planktonowe


SJP.pl

Filtratory – funkcjonalna grupa troficzna bezkręgowców wodnych odżywiająca się małymi fragmentami (poniżej 1 mm) detrytusu i cząstek organicznych, odfiltrowywanych z wody. Występują różnorodne przystosowania anatomiczne i behawioralne do filtrowania sestonu.

Przykłady filtratorów: chruściki (Hydropsychidae, Brachycentrus), jętki, muchówki z rodziny Simuliidae, małże, pąkle.

Wikipedia


filtrować

wybierać, sortować spośród określonego zbioru jednostek odpowiadających nam pod konkretnymi względami lub odrzucać ze zbioru te jednostki które nie spełniają określonych wymogów


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. odfiltrować, przefiltrować)

 (1.1) oczyszczać, przepuszczając przez filtr

 (1.2) będąc filtrem, zatrzymywać szkodliwe czynniki

 (1.3) przen. wykluczać z zakresu działania coś niepożądanego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filtr mrz., filtrowanie n.

 przym. filtrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cedzić, odfiltrowywać, przefiltrowywać, przesączać, sączkować, sączyć

Wiktionary


filtrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) proces przepuszczania czegoś przez filtr

Wiktionary

Mechanika i hydraulika

Filtr – błona lub warstwa zaprojektowana do przepuszczania jedynie pewnych grup substancji, a zatrzymywania innych:

  • filtr powietrza
  • filtr wody
    • filtr igłowy
    • filtr powolny
    • filtr mechaniczny

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Podstawowymi funkcjami nerki są filtrowanie i oczyszczanie krwi.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˌfʲiltrɔˈvãɲɛ, AS: fʹiltrovãńe

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. filtracja ż., filtr m., filtrat m.

     przym. filtracyjny, filtrowany

     czas. filtrować

    Wiktionary

    Synonimy:

     (1.1) sączenie, przesączanie

    Wiktionary


filtrowy

związany z filtrem


SJP.pl


filtry

1. zespół urządzeń do uzdatniania wody wodociągowej;
2. zakład uzdatniający tę wodę


SJP.pl

  • Filtry Lindleya – Zespół Stacji Filtrów wybudowany w latach 1883–1886 w Warszawie
  • Filtry – rejon i osiedle w dzielnicy Ochota w Warszawie

Wikipedia


filucik

zdrobnienie od: filut


SJP.pl


filucki

filut


SJP.pl

Patrz:

filut

filumenista

kolekcjoner etykiet z pudełek po zapałkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kolekcjoner etykiet z pudełek od zapałek

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. filumenistyka

:: fż. filumenistka

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φίλος. → miłośnik + etym|łac|lumen. → światło + -ista

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phillumenist

* niemiecki: (1.1) Phillumenist m.

* rosyjski: (1.1) филуменист m.

* słowacki: (1.1) filumenista m.

* ukraiński: (1.1) філуменіст m.

źródła.

== filumenista (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

 (1.1) filumenista

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filumenistyka

:: fż. filumenistka

Wiktionary


filumenistka

filumenista


SJP.pl

Patrz:

filumenista

filumenistyczny

dotyczący filumenistyki


SJP.pl


filumenistyka

kolekcjonowanie etykiet z pudełek po zapałkach


SJP.pl

Filumenistyka (gr. philéō = lubię + łac. lumen = światło, ozdoba) – dziedzina nauki i pasji hobbystycznej, która zajmuje się zbiorami etykiet zapałczanych oraz historią niecenia i użytkowania ognia.

Pierwsi filumeniści pojawili się w połowie XIX wieku. Większą popularność filumenistyka zyskała w latach 30. XX wieku, najpierw w Wielkiej Brytanii, potem także w innych krajach. Polscy filumeniści są zrzeszeni razem z filatelistami w Polskim Związku Filatelistów. W Bystrzycy Kłodzkiej znajduje się jedno z niewielu na świecie muzeów filumenistycznych.

Wikipedia


filunek

w stolarstwie: płaszczyzna otoczona wypukłą listwą; płycina, ramiak, filung


SJP.pl


filung

w stolarstwie: płaszczyzna otoczona wypukłą listwą; płycina, ramiak, filunek


SJP.pl


filura

lista pokwitowań doręczonej korespondencji


SJP.pl


filuś

1. zdrobnienie od: Filip (imię męskie);
2. nazwisko


SJP.pl

Filuś – kot księżnej Izabeli Czartoryskiej, pierwszy polski zwierzęcy aeronauta. Jego tragiczny w skutkach, pierwszy i ostatni lot odbył się w 1786 roku.

Wikipedia


filusz

nazwisko


SJP.pl


filut

1. figlarz, żartowniś, dowcipniś;
2. pejoratywnie: spryciarz, cwaniak, krętacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) spryciarz albo żartowniś, figlarz

 (1.2) daw. gw-pl|Warszawa. oszust

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filuteria ż.

 przym. filuterny

Wiktionary


filutek

1. zdrobnienie od filut;
2. loczek


SJP.pl


filuteria

zalotność, figlarność


SJP.pl


filuterniej

stopień wyższy od przysłówka: filuternie


SJP.pl


filuterność

zachowanie figlarne, zalotne, prowokujące


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest filuterne; cecha tych, którzy są filuterni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. filuterny

 przysł. filuternie

Wiktionary


filuterny

urokliwy, figlarny, zalotny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) żartobliwy i trochę prowokujący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spojrzała na niego z filuternym uśmiechem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲiluˈtɛrnɨ, AS: fʹiluterny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. filut mos., filuterność ż.

Wiktionary


filuterski

filut


SJP.pl

Patrz:

filut

filuterstwo

1. skłonność do żartów i kokieterii; filuteria, filuterność;
2. pejoratywnie: skłonność do oszustwa


SJP.pl


filutka

figlarka, spryciarka


SJP.pl


fim

Wikipedia


fimbria

krótki wyrostek widoczny w preparatach elektromikroskopowych na komórkach licznych bakterii; pila


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. rodzaj wyrostka w komórkach bakterii;

Wiktionary

Fimbria – włosowata struktura komórkowa. Niektóre bakterie posiadają ich setki. Występują u bakterii Gram-ujemnych, głównie z rodzaju Enterobacteriaceae (wyjątkowo u Gram-dodatnich – rodzaj Corynebacterium). Ich główną funkcją jest ułatwianie przylegania bakterii do innej komórki (np. w celu zainfekowania jej), czyli adhezji. Odmianą fimbrii pełniących ważną rolę w procesie zwanym koniugacją są fimbrie płciowe lub inaczej pile.

Wikipedia


fimel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. klin

Wiktionary


fimfa

finfa;
1. dawniej: dym puszczany komuś w nos;
2. przenośnie: złośliwy żart, kawał; afront, obraza


SJP.pl


fimoza

wrodzone zwężenie napletka; stulejka


SJP.pl


fin

w żeglarstwie: jednoosobowy jacht mieczowy; jacht klasy Finn, finn


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości fińskiej, obywatel Finlandii, mieszkaniec Finlandii

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Marszałek Carl Gustaw Mannerheim był prawdziwym Finem, chociaż prawie zupełnie nie mówił po fińsku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲĩn, AS: fʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finka ż., fińskość ż.

:: fż. Finka ż.

 przym. fiński

Wiktionary


fin.

skrót od: finis


SJP.pl

Język fiński (fiń. suomen kieli, suomi [ˈsuomi]) – język należący do podgrupy języków bałtycko-fińskich, zaliczanej do podrodziny języków ugrofińskich z rodziny uralskiej. Najbliżej jest spokrewniony m.in. z językiem estońskim oraz językami ludów północno-zachodniej Rosji, dalsze pokrewieństwo łączy go z językiem węgierskim.

Wikipedia


finale

w muzyce operowej: fragment zamykający akt lub całą operę


SJP.pl


finalik

rodzaj winiety w książce, bogate zdobienie, ornament umieszczany na końcu rozdziału zazwyczaj w kształcie trójkąta opartego na wierzchołku lub kolumny na której opiera się tekst


SJP.pl

Finalik – jeden z rodzajów winiety, czyli bogatego zdobienia w książce.

Tego typu zdobienie umieszczane jest na końcu rozdziału lub całości tekstu książki i najczęściej ma ogólny kształt zbliżony do trójkąta opartego na wierzchołku. Czasem trójkąt ten może przypominać kolumnę, o którą opiera się koniec tekstu. Pole finalika wypełniane jest zazwyczaj ornamentami, formami figuratywnymi lub zawiera scenkę rodzajową. Finalik w postaci kolumny podpierającej tekst nazywany jest też cul-de-lampe.

Wikipedia


finalis

główny dźwięk w skali modalnej (np. grecka lub kościelna) odpowiadający pierwszemu stopniowi w skali dur-moll


SJP.pl

Tonus Finalis, finalis (łac. końcowy) to w skalach kościelnych dźwięk, na którym utwór się kończy. Jest dźwiękiem podstawowym, wspólnym dla danej skali autentycznej jak i wywodzącej się z niej plagalnej. Jego odpowiednikiem w skalach systemu dur-moll (który powstał ze stopniowego przekształcania skal kościelnych) jest tonika.

Wikipedia


finalista

1. zawodnik, który doszedł do finału w rozgrywkach sportowych, konkursie, teleturnieju, zwyciężając w poprzednich rozgrywkach, etapach;
2. zwolennik finalizmu - odmiany teologii, poglądu, według którego rozwój świata i społeczeństwa zmierza do jakiegoś ostatecznego celu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. uczestnik finału w zawodach sportowych lub konkursie

 (1.2) filoz. zwolennik finalizmu

Wiktionary

Finalista! – pierwsze DVD zespołu Pidżamy Porno, wydane przed zawieszeniem działalności w 2007 roku. Zawiera materiał koncertowy nagrany w Krakowie, Wrocławiu i Warszawie.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1) rzecz. finał

:: fż. finalistka ż.

:: przym. finałowy, finalny

 (1.2) rzecz. finalizm m.

:: przym. finalistyczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) por. półfinalista, ćwierćfinalista

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) finalist

* baskijski: (1.1) finalista

* bułgarski: (1.1) финалист m.

* czeski: (1.1) finalista m.

* duński: (1.1) finalist w., finaledeltager w.

* hiszpański: (1.1) finalista m.; (1.2) finalista m.

* nowogrecki: (1.1) φιναλίστ m.

* słowacki: (1.1) finalista m.; (1.2) finalista m.

* ukraiński: (1.1) фіналіст m.

źródła.

== finalista (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) finalista

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnaˈlʲista, AS: fʹĩnalʹista

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. finał

:: fż. finalistka ż.

:: przym. finałowy, finalny

 (1.2) rzecz. finalizm m.

:: przym. finalistyczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1) rzecz. finał

:: fż. finalistka ż.

:: przym. finałowy, finalny

 (1.2) rzecz. finalizm m.

:: przym. finalistyczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) por. półfinalista, ćwierćfinalista

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) finalist

* baskijski: (1.1) finalista

* bułgarski: (1.1) финалист m.

* czeski: (1.1) finalista m.

* duński: (1.1) finalist w., finaledeltager w.

* hiszpański: (1.1) finalista m.; (1.2) finalista m.

* nowogrecki: (1.1) φιναλίστ m.

* słowacki: (1.1) finalista m.; (1.2) finalista m.

* ukraiński: (1.1) фіналіст m.

źródła.

== finalista (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) finalista

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


finalistka

1. zawodniczka, która doszła do finału w rozgrywkach sportowych, konkursie, teleturnieju, zwyciężając w poprzednich rozgrywkach, etapach;
2. zwolenniczka finalizmu - odmiany teologii, poglądu, według którego rozwój świata i społeczeństwa zmierza do jakiegoś ostatecznego celu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uczestniczka finału w zawodach sportowych lub konkursie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnaˈlʲistka, AS: fʹĩnalʹistka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. finalista.

Wiktionary


finalistyczny

dotyczący finalizmu


SJP.pl


finalizacja

doprowadzenie do końca; ukończenie


SJP.pl


finalizacyjny

przymiotnik od: finalizacja


SJP.pl


finalizm

odmiana teologii, pogląd, według którego rozwój świata i społeczeństwa zmierza do jakiegoś ostatecznego celu


SJP.pl

Finalizm – w filozofii historii pogląd, że dzieje stale zmierzają do określonego z góry celu, który jako realizacja wszystkiego, co w nich zalążkowo zawarte, stanowi ich rozwiązanie i zakończenie oraz nadaje im sens. Często analogicznie do finalizmu historiozoficznego sądzi się, że ten sam cel mają przed sobą także natura i świat jako całość.

Wikipedia


finalizować

ostatecznie załatwiać; doprowadzać do końca, kończyć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. sfinalizować)

 (1.1) doprowadzać coś do końca (finału)

czasownik zwrotny niedokonany finalizować się (dk. sfinalizować się)

 (2.1) dobiegać do końca; być doprowadzanym do finału

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W wyniku referendum został odwołany - prawo demokracji. Ale paradoksalnie wójt miał przestać pracować dla gminy w czasie, gdy z powodzeniem finalizował kilka najważniejszych inwestycji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnalʲiˈzɔvat͡ɕ, AS: fʹĩnalʹizovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finalizowanie, finalizacja, finał

 przym. finalny, finałowy

 czas. sfinalizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kończyć

Wiktionary


finalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|finalizować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnalʲizɔˈvãɲɛ, AS: fʹĩnalʹizovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. finalizować

 rzecz. finał m.

 przym. finałowy, finalny

Wiktionary


finalnie

przysłówek

 (1.1) daw. ostatecznie, koniec końców, wreszcie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finał m., finisaż mrz.

 przym. finalny, finałowy

Wiktionary


finalny

inaczej końcowy, gotowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. końcowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finisaż mrz., finał mrz., finalista mos., finalistka ż., finalizowanie n., sfinalizowanie n.

 czas. finalizować ndk., sfinalizować dk.

 przym. finałowy

 przysł. finalnie

Wiktionary


finans.

skrót od: finansowy


SJP.pl


finanse

środki pieniężne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) ogół spraw związanych z pieniędzmi, kosztami, płaceniem

 (1.2) pot. zasoby pieniężne

Wiktionary

Finanse – stosunki ekonomiczne polegające na gromadzeniu, podziale i wydatkowaniu zasobów pieniężnych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Finanse i inwestycje to bardzo praktyczny kierunek studiów

 (1.2) Jego finanse były na wyczerpaniu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. finansowy

 przysł. finansowo

 czas. finansować

 rzecz. finansista mos.

Wiktionary


finansista

posiadacz finansów, kapitałów; kapitalista, bankier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie finansów

Wiktionary

Finansista – człowiek obeznany z zagadnieniami finansowymi, w nauce finansów (nauce o finansach), rzeczoznawca w sprawach finansowych. Potocznie również określenie dla kapitalisty, bankiera, posiadacza kapitału finansowego.

Obecnie w terminologii ekonomicznej jest to określenie dla szeregu stanowisk związanych z finansami, między innymi:

  • młodszy finansista
  • analityk finansowy
  • analityk biznesowy
  • księgowy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. finanse lm.

 przym. finansowy

 czas. finansować

 przysł. finansowo

Wiktionary


finansistka

posiadaczka finansów, kapitałów


SJP.pl


finansjalizacja

ekspansja sfery finansowej w gospodarce


SJP.pl

Finansjalizacja (ang. financialization) – ekspansja sfery finansowej w gospodarce, polegająca na rosnącej roli rynków i instytucji finansowych oraz upowszechnianiu kryteriów finansowych w funkcjonowaniu życia gospodarczego i społecznego. Jest ona wynikiem deregulacji rynków finansowych oraz ograniczenia nadzoru państwa nad instytucjami, takimi jak: banki, fundusze inwestycyjne, giełdy i inne. Proces ten został zapoczątkowany w latach 70. XX w. w USA i w krajach Europy zachodniej. Dało to uczestnikom rynków większe możliwości przeprowadzania operacji o charakterze spekulacyjnym oraz pozwoliło bankom na poszerzanie akcji kredytowej, przy jednoczesnym podnoszeniu poziomu ryzyka podejmowanych działań. Innym czynnikiem sprzyjającym finansjalizacji była liberalizacja rynku pracy, postęp technologiczny i globalizacja rynków finansowych.

Wikipedia


finansjera

ogół finansistów, bankierów, kapitalistów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiorowość finansistów, bankierów, kapitalistów

Wiktionary

Powiązane:

 czas. finansować

 przysł. finansowo

 przym. finansowy

Wiktionary


finansować

dostarczać środków pieniężnych na coś, pokrywać koszty jakiegoś przedsięwzięcia, jakiejś działalności, udzielać funduszów; opłacać, subsydiować, subwencjonować, dotować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. sfinansować)

 (1.1) dostarczać finansów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finanse lm. nmos., finansista mos., finansjera ż., finansowanie n., finansowiec mos.

 przym. finansowy

 przysł. finansowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fundować, opłacać

Wiktionary


finansowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|finansować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Finansowanie opieki nad osobami starszymi to duże wyzwanie dla społeczeństwa.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. finansować ndk.

 przym. finansowy

Wiktionary


finansowiec

pracownik aparatu finansowego państwa, przedsiębiorstwa, instytucji


SJP.pl


finansowo

przysłówek

 (1.1) pod względem finansów, pieniędzy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włochy: sędziowie będą finansowo odpowiadać za błędy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finanse lm., finansista m., finansistka ż., finansjera ż.

 czas. finansować ndk.

 przym. finansowy

Wiktionary


finansowość

skarbowość, finanse


SJP.pl


finansowy

przymiotnik od: finanse


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący finansów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako ekonomista jestem przeciwny nawet oddłużaniu, gdyż sprzyja to niefrasobliwości w polityce finansowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnãw̃ˈsɔvɨ, AS: fʹĩnãũ̯sovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finanse nmos., finansista m., finansjera ż., finansowanie n.

 czas. finansować ndk., sfinansować dk.

 przysł. finansowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ekonomiczny

Wiktionary


finał

1. zakończenie, rozwiązanie, koniec;
2. końcowy ustęp utworu muzycznego lub zakończenie utworu literackiego;
3. w sporcie: ostateczna rozgrywka pomiędzy zwycięzcami poprzednich eliminacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) koniec, zakończenie

 (1.2) sport. końcowe zawody między zwycięzcami eliminacji mające na celu wyłonienie ostatecznego zwycięzcy rozgrywek

 (1.3) muz. ostatnia część cyklu sonatowego lub suitowego

 (1.4) muz. zakończenie aktu lub całej opery, przedstawienia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W finale Ligi Światowej siatkarzy w 2012 r. reprezentacja Polski pokonała reprezentację Stanów Zjednoczonych 3:0.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲĩnaw, AS: fʹĩnau̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finisaż mrz., finalista m., finalistka ż., finalizowanie n.

 czas. finalizować ndk.

 przym. finałowy, finalny

 przysł. finalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koniec

Wiktionary


finałowy

finał


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący finału, dziejący się w finale

Wiktionary

Patrz:

finał

Przykłady

 (1.1) Festiwal tradycyjnie kończą dwa koncerty —sobotni laureatów (godz. 16.00) i niedzielny finałowy (godz. 16.00).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnaˈwɔvɨ, AS: fʹĩnau̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finisaż mrz., finał m., finalista m., finalistka ż., finalizowanie n.

 czas. finalizować

 przysł. finalnie

 przym. finalny, półfinałowy

Wiktionary


finbak

wieloryb atlantycki z podrzędu waleni; finwal


SJP.pl


finch

[czytaj: fincz] nazwisko


SJP.pl

Finch jest jednym z amerykańskich post-hardcore'owych/alternatywnych zespołów z Temecula, Kalifornia.

Wikipedia


finder

Finder – program komputerowy pełniący funkcję powłoki systemowej i menedżera plików w systemach Mac OS do wersji 9.x i systemie A/UX. W systemie macOS pełni funkcję wyłącznie menedżera plików – powłoką systemową jest Aqua.

Wikipedia


findesieclista

[czytaj: fędesjeklista] artysta tworzący w duchu fin de siecle (dekadenckie tendencje w końcu XIX wieku)


SJP.pl


findesieclistka

findesieclista [czytaj: fędesjeklistka]


SJP.pl


findesieclizm

[czytaj: fędesjeklizm] nawiązywanie do stylu i motywów artystycznych epoki fin de siècle pod koniec XIX wieku


SJP.pl


findesieclowy

[czytaj: fędesjeklowy] odnoszący się do fin de siècle'u; dekadencki


SJP.pl


findysz

nazwisko


SJP.pl


findżan

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mała, porcelanowa filiżanka w formie czarki bez ucha, zwykle zdobiona ornamentem geometrycznym lub roślinny, używana na Bliskim Wschodzie

Wiktionary


fine

określenie muzyczne: koniec


SJP.pl

Fine – ród u Celtów iryjskich i brytyjskich.

W okresie wspólnoty rodowej fine eksploatował wspólnie pastwiska, lasy i nieużytki. Ziemia uprawna stanowiła wspólną własność, niepodzielną lub dzieloną do uprawy przez coroczne losowanie. Ród ponosił wspólną odpowiedzialność za długi i przestępstwa członków rodu. Fine opiekował się nieślubnymi dziećmi.

Wikipedia


fineline

[czytaj: fajnlajn] rodzaj tatuażu z delikatnymi konturami, bez mocnych linii oraz cieni


SJP.pl


finezja

subtelność, delikatność, wyrafinowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) subtelność, wytworność, wyrafinowanie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲĩˈnɛzʲja, AS: fʹĩnezʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. finezyjny

 przysł. finezyjnie

 rzecz. finezyjność

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) delikatność

Wiktionary


finezyjniej

stopień wyższy od przysłówka: finezyjnie


SJP.pl


finezyjność

precyzja, subtelność, delikatność w wykonani czegoś lub postępowaniu


SJP.pl


finezyjny

pełen finezji, subtelny, delikatny, wyrafinowany, precyzyjny


SJP.pl


finfa

fimfa;
1. dawniej: dym puszczany komuś w nos;
2. przenośnie: złośliwy żart, kawał; afront, obraza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. dym papierosowy złośliwie wypuszczony komuś w twarz

 (1.2) daw. złośliwy żart zrobiony komuś

Wiktionary

Finfa – dawna osada. Tereny, na których była położona, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Lebiedziewo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bo szewc Marek, był to lew. / Lecz umiał finfą zakurzyć, / W głowę mierzyć, w brzuch uderzyć, / Zażyć z mańki, zwalić z nóg.

 (1.2) Ku uciesze współtowarzyszy frant puścił stróżowi taką finfę, że ów długo się po niej pozbierać nie mógł.

Wiktionary


fingal

Fingal (irl. Contae Fhine Gall) – jednostka administracyjna w Irlandii, wchodząca w skład tradycyjnego hrabstwa Dublin. Populacja hrabstwa w 2011 roku wynosiła 273 991 mieszkańców.

Na jego terenie mieści się m.in. Port lotniczy Dublin.

Hrabstwo powstało 1 stycznia 1994 roku.

W zabytkowej wieży Martello w Howth w Fingal znajduje się muzeum sprzętu radiowego i fonograficznego Ye Olde Hurdy Gurdy Museum of Vintage Radio

Wikipedia


fingerbike

[czytaj: fingerbajk] środowiskowo: miniaturowy rowerek do wykonywania trików przy pomocy palców


SJP.pl


fingerboard

[czytaj: fingerbord] miniaturowa deskorolka przeznaczona na dwa palce


SJP.pl

Fingerboard (w skrócie FB) – miniaturowa deskorolka, wyposażona w koła, deck, trucki i inne części podobne do tych w dużej deskorolce. Charakterystyczną cechą fingerboardu jest dokładne odwzorowanie konstrukcji deskorolki, łącznie z charakterystycznym zawieszeniem, pozwalającym na poprzeczny skręt osi, pod wpływem asymetrycznego nacisku na deskę.

Wikipedia


fingerpark

środowiskowo: miniaturowy skatepark przeznaczony dla fingerboardów


SJP.pl

Fingerpark – miejsce przeznaczone do jazdy i wykonywania trików na fingerboardzie. Znajdują się w nim elementy, które wielkością dostosowane są do rozmiarów deseczki.

Wyposażenie fingerparków jest albo produkowane przez wyspecjalizowane firmy, albo wytwarzane przez samych fingerriderów (kupowane elementy są relatywnie drogie).

Wikipedia


fingeryzm

pobudzenie narządów płciowych partnera rękami, palcami; palcówka


SJP.pl


fingować

udawać, zmyślać, fałszować, pozorować


SJP.pl


finis

z łaciny: koniec


SJP.pl


finisaż

uroczyste zakończenie wystawy artystycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uroczyste zakończenie wystawy, zazwyczaj dzieł sztuki, ale także innych osiągnięć, np. naukowych lub dorobku miasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) 30 września zapraszamy na finisaż wystawy „Listy do tych, co daleko”, pierwszej wystawy czasowej w nowym budynku muzeum.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲĩˈɲisaʃ, AS: fʹĩńisaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finał m., finalista m., finalistka ż., finisz m., finito n., finiszowanie n.

 czas. finiszować ndk.

 przym. finiszowy, finalny, finałowy

 przysł. finalnie, finałowo

Wiktionary


finisz

końcowy odcinek wyścigu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. najbardziej zacięty, ostatni odcinek wyścigu, biegu, rozgrywający się tuż przed metą

 (1.2) przen. końcowa część jakiegoś przedsięwzięcia lub wydarzeń

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲĩɲiʃ, AS: fʹĩńiš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finiszowanie n., finisaż mrz.

 czas. finiszować

 czas. finiszowy

Wiktionary


finiszer

osoba pilnująca ruchu na pasie lądowania samolotu


SJP.pl


finiszować

1. rozwijać największą szybkość na końcowym odcinku wyścigu, na finiszu;
2. potocznie: być w końcowej fazie jakichś działań, kończyć coś


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) sport. dobiegać, dojeżdżać do mety wyścigu

 (1.2) przen. kończyć jakieś przedsięwzięcie, czynność

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩɲiˈʃɔvat͡ɕ, AS: fʹĩńišovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finisaż mrz., finisz m., finiszówka ż., finiszowanie n.

 przym. finiszowy

Wiktionary


finiszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|finiszować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finisz mrz., finisaż mrz., niefiniszowanie n.

 czas. finiszować ndk.

Wiktionary


finiszowy

związany z finiszem


SJP.pl


finito

wykrzyknik wyrażający nakaz zakończenia czegoś; basta, dosyć, dość, koniec, kwita, szlus


SJP.pl


finitywny

w językoznawstwie: określony w odniesieniu do kategorii czasu i trybu, zwykle również osoby


SJP.pl


finityzm

w filozofii:
1. pogląd, według którego Wszechświat posiada granice, jest skończony w czasie i przestrzeni;
2. założenie, że każdy proces jest skończony


SJP.pl

Finityzm – nurt filozofii matematyki, będący skrajną odmianą konstruktywizmu. Zwolennicy finityzmu uznają istnienie obiektów matematycznych o tyle, o ile są one dane „bezpośrednio” (jak na przykład liczby naturalne), lub dają się skonstruować z takich obiektów za pomocą skończonej liczby kroków. „Umiarkowany” konstruktywizm dopuszcza również konstrukcje o nieskończonej liczbie kroków pod warunkiem, że są one jednoznacznie opisane. W szczególności dozwolone są konstrukcje obiektów oparte na indukcji matematycznej.

Wikipedia


finka

krótki, nieskładany nóż o zakrzywionym ostrzu; nóż fiński


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. kobieta narodowości fińskiej lub obywatelka Finlandii

Wiktionary

Finka, nóż fiński – nóż używany zwykle przez harcerzy i turystów. Ma głownię długości około 12 cm, rękojeść najczęściej z tworzywa sztucznego i skórzaną pochewkę. Zwykle posiada jelec.

Oryginalna finka – puukko – to nóż z Finlandii. Szwedzkie noże o tej samej konstrukcji noszą nazwę Mora od miejsca produkcji. Na przestrzeni dziejów nóż w pochwie puukko był najważniejszym osobistym narzędziem Finów, noszonym stale przy pasie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chociaż jestem Finką, nie lubię zażywać kąpieli w saunie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲĩnka, AS: fʹĩnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Finlandia ż., fińskość ż., finka ż., fiński m.

:: fm. Fin m.

 przym. fiński, profiński, antyfiński

Wiktionary


finkelstein

[czytaj: FINkelsztajn] nazwisko


SJP.pl

  • (5706) Finkelstein
  • Gila Finkelstein
  • Norman Finkelstein
  • Samuel Finkelstein

Wikipedia


finkil

balast płetwowy na jednostce pływającej, w którym cała płetwa jest wykonana z ciężkiego materiału i spełnia funkcję balastu


SJP.pl

Finkil, inna nazwa to balast płetwowy - stała płetwa balastowa na jachcie przytwierdzona od spodu do stępki (kilu) w jej części środkowej lub środkowo-tylnej. Wykonana jest w całości z ciężkiego materiału (tzn. nie zawiera specjalnego balastu umieszczonego w jej dolnej części).

Wikipedia


finlandczyk

obywatel Finlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Finlandii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Finlandia ż., finlandyzacja ż., finlandyzowanie n.

:: fż. Finlandka ż.

 czas. finlandyzować ndk.

 przym. finlandzki

Wiktionary


finlandia

1. państwo w Europie ze stolicą w Helsinkach; Republika Finlandii;
2. marka wódki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Helsinkach;

Wiktionary

Finlandia, Republika Finlandii (fiń. Suomi, Suomen tasavalta; szw. Finland, Republiken Finland) – państwo unitarne w Europie Północnej, będące republiką. Graniczy od zachodu ze Szwecją, od północy z Norwegią i od wschodu z Rosją. Od zachodu i południa ma ponadto dostęp do Morza Bałtyckiego i do Zatoki Fińskiej. Zaliczana do krajów nordyckich. Jej stolicą są Helsinki, które wraz z miastami Espoo i Vantaa tworzą obszar metropolitalny; kolejnym największym obszarem miejskim jest Tampere, położone około 180 kilometrów na północ od Helsinek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mieszkam w Finlandii od roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲĩnˈlãndʲja, AS: fʹĩnlãndʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Finka ż., finlandzkość ż., finlandyzacja ż., finlandyzowanie n., Finlandczyk mos., Finlandka ż.

 czas. finlandyzować ndk.

 przym. finlandzki, finlandyzacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ofic. Republika Finlandii, peryfr. kraj tysiąca jezior

Wiktionary


finlandka

obywatelka Finlandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Finlandii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Finlandia ż., finlandyzacja ż.

:: fm. Finlandczyk mos.

 czas. finlandyzować ndk.

 przym. finlandzki

Wiktionary


finlandystyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filologia fińska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ania zgłębia finlandystykę.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) Finlandia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filologia fińska

Wiktionary


finlandyzacja

proces lub stan ograniczenia przez mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa przy równoczesnej znacznie słabszej ingerencji w politykę wewnętrzną; głównie w odniesieniu do charakteru stosunków między Finlandią a ZSRR po 1944 r.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. ograniczenie przez obce mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa, w zamian za zmniejszenie interwencji w jego politykę wewnętrzną;

Wiktionary

Finlandyzacja (fiń. suomettuminen) – ograniczenie przez obce mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa w zamian za brak interwencji w politykę wewnętrzną. Termin ten został wymyślony przez niemieckiego dziennikarza jako opis relacji Związku Radzieckiego i Finlandii w czasie zimnej wojny. Ich kształt był konsekwencją wojny zimowej oraz dużej dysproporcji sił obu krajów. Twórcą i realizatorem tej polityki był fiński prezydent Urho Kekkonen.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Finlandyzacja bywa ceną za uratowanie resztek suwerenności.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩnlãndɨˈzat͡sʲja, AS: fʹĩnlãndyzacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. finlandyzowanie n., Finlandia ż., Finlandczyk mos., Finlandka ż.

 czas. finlandyzować

 przym. finlandzki

Wiktionary


finlandyzować

ograniczać suwerenność sąsiedniego państwa


SJP.pl


finlandzki

dotyczący Finlandii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do państwa Finlandia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trzy razy górnicy gościli dziennikarzy finlandzkich, greckich, niemieckich i brytyjskich, dwukrotnie – włoskich i hiszpańskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲĩnˈlãnt͡sʲci, AS: fʹĩnlãncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Finlandia ż., Finlandczyk mos., Finlandka ż., finlandzkość ż., finlandyzacja ż., finlandyzowanie n.

 czas. finlandyzować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiński

Wiktionary


finn

[czytaj: fin] w żeglarstwie: jednoosobowy jacht mieczowy; jacht klasy Finn, fin


SJP.pl

  • Finn – rzeka w Irlandii i Irlandii Północnej
  • finn – klasa łodzi żaglowej
  • Finn – postać ze świata Gwiezdnych wojen

Wikipedia


fino

najwytrawniejszy jerez hiszpański


SJP.pl


fiński

dotyczący Finów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Finów lub Finlandii, pochodzący z Finlandii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. ugrofiński język używany przez Finów;

Wiktionary

Język fiński (fiń. suomen kieli, suomi [ˈsuomi]) – język należący do podgrupy języków bałtycko-fińskich, zaliczanej do podrodziny języków ugrofińskich z rodziny uralskiej. Najbliżej jest spokrewniony m.in. z językiem estońskim oraz językami ludów północno-zachodniej Rosji, dalsze pokrewieństwo łączy go z językiem węgierskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fińska flaga jest niebiesko-biała.

 (2.1) On mówił tylko trochę po fińsku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲĩj̃sʲci, AS: fʹĩĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fin m., Finka ż., finka ż., fińskość ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) finlandzki

Wiktionary


fińsko-polski

dotyczący Finlandii i Polski


SJP.pl


fińskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem fińskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem fińskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku fińskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲĩj̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: fʹĩĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


fińskość

fiński


SJP.pl

Patrz:

fiński

finta

1. ruch wykonany dla zmylenia przeciwnika, zwykle podczas walki szermierczej;
2. dawniej: podstęp, sztuczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sztuczka, trick, manewr, podstęp

 (1.2) sport. zmylenie przeciwnika

Wiktionary

Aloza, aloza finta (Alosa alosa) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny śledziowatych (Clupeidae).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) fortel

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|wł|finta.

uwagi.

tłumaczenia.

* szwedzki: (1.1) fint w.; (1.2) fint w.

* włoski: (1.1) finta; (1.2) finta

źródła.

== finta (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. wybieg, podstęp

 (1.2) sport. zwód

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲĩnta, AS: fʹĩnta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fortel

Wiktionary


fintech

firma finansowa działająca wyłącznie w internecie


SJP.pl

Technologie finansowe określane jako Fintech lub FinTech (ang. financial technology) – wszelkiego typu innowacje technologiczne w sektorze finansów. Tego samego określenia używa się również jako nazwy firm, które oferują rozwiązania innowacyjne dla sektora finansowego dotyczące instrumentów finansowych oraz usług.

Wikipedia


fintechowy

fintech


SJP.pl

Patrz:

fintech

fintifluszka

drobiazg, faramuszka, błahostka


SJP.pl


finwal

wieloryb atlantycki z podrzędu waleni; finbak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. zwierzę z gatunku płetwal zwyczajny, nazwa systematyczna|Balaenoptera physalus|ref=tak.;

Wiktionary

Płetwal zwyczajny, finwal (Balaenoptera physalus) – gatunek ssaka morskiego z rodziny płetwalowatych (Balaenopteridae), występujący we wszystkich oceanach. Jest drugim co do wielkości zwierzęciem na Ziemi (po płetwalu błękitnym), dorastającym do 27 metrów długości.

Wikipedia


fioczek

zdrobnienie od fiok


SJP.pl


fiodor

obce imię męskie


SJP.pl

Teodor (gr. θεός + δῶρον – bóg + dar, tj. „dar boży, darowany przez boga”) – imię męskie pochodzenia greckiego. Por. Diodor.

W Polsce nadawane co najmniej od XIII wieku i zapisywane m.in. w postaci: Tader, Chodor (wschsł.), Teodor, Todor, C(z)ader, C(z)eder. Odpowiednikiem znaczeniowym tego imienia wśród imion staropolskich jest Dadzbog, Bożydar, Bogdan, Bohdan.

Wikipedia


fiok

1. przestarzałe: lok, pukiel lub inny element pretensjonalnego uczesania;
2. dawniej: strój, fatałaszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. pretensjonalnie wyglądający lok

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲjɔk, AS: fʹi ̯ok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiokowanie n., wyfiokowanie n.

:: zdrobn. fioczek m.

 czas. fiokować ndk., wyfiokować dk.

 przym. fiokowy

Wiktionary


fioki

1. przestarzałe: lok, pukiel lub inny element pretensjonalnego uczesania;
2. dawniej: strój, fatałaszek


SJP.pl


fiokować

potocznie: fiokować się - ubierać się, stroić się z przesadną elegancją


SJP.pl


fiol.

skrót

 (1.1) = farm. fiolka

Wiktionary


fiola

naczynie z wąską szyjką


SJP.pl


fiolecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fiolet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie fiolet, lecz tylko blady fiolecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiolet m., fiołek mrz.

 przym. fioletowy

Wiktionary


fiolet

barwa powstała ze zmieszania czerwieni i błękitu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kolor fioletowy;

Wiktionary

Barwa fioletowa (fiolet) – światło o długości od 380 do 450 nm.

Kolor fioletowy można uzyskać na kilka sposobów:

  • jako monochromatyczny – emitując światło o długości 380 do 450 nm.
  • poprzez dodawanie barw – np. na monitorze fiolet powstaje, kiedy obok siebie dwa punkty luminoforu świecą na czerwono i niebiesko.
  • poprzez odejmowanie barw – np. nakładając na białą płaszczyznę półprzezroczysty filtr (farbę) w kolorze żółtym i drugi w kolorze zielono-niebieskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fiolet bardzo dobrze ci pasuje.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fioletowienie n.

:: zdrobn. fiolecik mrz.

 czas. fioletowieć

 przym. fioletowy, fioletowawy

 przysł. fioletowo

Wiktionary


fioletek

czerwończyk fioletek - motyl z rodziny modraszkowatych, objęty ochroną ścisłą


SJP.pl

Fioletek (Klais guimeti) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Występuje w Ameryce Centralnej i północno-zachodniej części Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wikipedia


fioletowawy

zbliżony do fioletowego, nie do końca fioletowy, prawie fioletowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) w kolorze podobnym do fioletowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pomalowana na niebiesko lampa u sufitu, nadając twarzom jakiś odcień fioletowawy, czyniła wrażenie dość niesamowite.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔˈvavɨ, AS: fʹi ̯oletovavy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiolet m.

 przym. fioletowy

 przysł. fioletowawo, fioletowo

Wiktionary


fioletowieć

stawać się fioletowym


SJP.pl


fioletowiej

stawać się fioletowym


SJP.pl


fioletowo

przysłówek sposobu

 (1.1) z użyciem fioletowej barwy, z obecnością fioletu

Wiktionary

Fioletowo – wieś w Armenii, w prowincji Lorri. W 2011 roku liczyła 1325 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomalował samochód na niebiesko i czarno, a nie na fioletowo.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiolet ż., fioletowość ż., fioletowawość ż., fioletowienie n., fiołek mrz.

 czas. fioletowić ndk.

 przym. fioletowy, fioletowawy, fioletowiutki, nadfioletowy

 przysł. fioletowawo, fioletowiutko

Wiktionary


fioletowo-biały

w części fioletowy, w części biały


SJP.pl


fioletowo-czerwony

fioletowy i czerwony


SJP.pl


fioletowo-różowy

w części fioletowy, w części różowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) mający dwa kolory: fioletowy i różowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nigdy jeszcze nie widziałem fioletowo-różowego autobusu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔ‿ruˈʒɔvɨ, AS: fʹi ̯oletovo‿ružovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różowo-fioletowy

Wiktionary


fioletowo-żółty

w części fioletowy, w części żółty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) fioletowy i żółty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zakładasz fioletowo-żółte trampki do kościoła? Bez żartów...

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔ‿ˈʒuwtɨ, AS: fʹi ̯oletovo‿žuu̯ty

Wiktionary


fioletowoczarny

czarny o fioletowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) koloru czarnego o odcieniu fioletowym

Wiktionary


fioletowoczerwony

czerwony z odcieniem fioletowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) czerwony o fioletowym odcieniu

Wiktionary


fioletowodzioby

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletowy dziób

Wiktionary


fioletowogłowy

górzak fioletowogłowy, trogon fioletowogłowy - gatunki ptaków


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletową głowę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔˈɡwɔvɨ, AS: fʹi ̯oletovogu̯ovy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fioletogłowy, fioletołbisty

Wiktionary


fioletowoniebieski

niebieski o odcieniu fioletowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) niebieski o fioletowym odcieniu

Wiktionary


fioletowopióry

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletowe pióra, pierze

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔˈpʲjurɨ, AS: fʹi ̯oletovopʹi ̯ury

Wiktionary


fioletowopurpurowy

purpurowy o fioletowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) purpurowy o fioletowym odcieniu

Wiktionary


fioletoworóżowy

różowy o odcieniu fioletowym


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) różowy z odcieniem fioletowym

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nigdzie nie mogę kupić fioletoworóżowych spodni. Chyba sobie pofarbuję te szare.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔruˈʒɔvɨ, AS: fʹi ̯oletovoružovy

Wiktionary


fioletowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest fioletowe; cecha tych, którzy są fioletowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fioletowy

 przysł. fioletowo

Wiktionary


fioletowoskrzydły

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletowe skrzydła

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔˈskʃɨdwɨ, AS: fʹi ̯oletovoskšydu̯y

Wiktionary


fioletowouchy

motylik fioletowouchy - gatunek ptaka z rodziny astryldowatych


SJP.pl


fioletowowłosy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletowe włosy lub sierść

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvɔˈvwɔsɨ, AS: fʹi ̯oletovovu̯osy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fioletowłosy

Wiktionary


fioletowozielony

zielony o fioletowym odcieniu


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) zielony o fioletowym odcieniu

Wiktionary


fioletowy

mający kolor fioletu, fiołkowy


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) mający kolor siódmego pasma tęczy, taki jak kolor kwiatu fiołka lub w kolorze powstałym przez zmieszanie barwnika czerwonego i niebieskiego;

Wiktionary

Barwa fioletowa (fiolet) – światło o długości od 380 do 450 nm.

Kolor fioletowy można uzyskać na kilka sposobów:

  • jako monochromatyczny – emitując światło o długości 380 do 450 nm.
  • poprzez dodawanie barw – np. na monitorze fiolet powstaje, kiedy obok siebie dwa punkty luminoforu świecą na czerwono i niebiesko.
  • poprzez odejmowanie barw – np. nakładając na białą płaszczyznę półprzezroczysty filtr (farbę) w kolorze żółtym i drugi w kolorze zielono-niebieskim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Te ściany są fioletowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛˈtɔvɨ, AS: fʹi ̯oletovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiolet m., fiolecik m., fiołek mrz., fioletowość ż., fioletowienie n., fioletek m.

 czas. fioletowieć ndk.

 przym. fioletowawy

 przysł. fioletowo

Wiktionary


fioletowłosy

przymiotnik

 (1.1) taki, który ma fioletowe włosy lub sierść

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔlɛtɔvˈwɔsɨ, AS: fʹi ̯oletovu̯osy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fioletowowłosy

Wiktionary


fiolety

strój biskupi


SJP.pl


fiolka

ampułka, flakonik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) małe, szklane naczynie z zatyczką;

Wiktionary

Fiolka (łac. phiola) – szklany pojemnik do przechowywania leków do wstrzykiwań, o ściankach grubszych niż ampułka, o pojemności 10-50 ml. Zamykana jest gumową zatyczką, dodatkowo zabezpieczoną metalowym kapslem. Środek zatyczki nie jest zakryty kapslem i ma zmniejszoną grubość, co ułatwia wkłucie igły do pobrania zawartości. Fiolka powinna być obojętna fizycznie i chemicznie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfʲjɔlka, AS: fʹi ̯olka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fiolkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ampułka

Wiktionary


fiolkować

napełniać fiolki jakąś substancją, lekarstwami


SJP.pl


fionia

wyspa duńska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa Danii, położona między Półwyspem Jutlandzkim a Zelandią;

Wiktionary

Fionia (duń. Fyn) – trzecia pod względem wielkości wyspa Danii, położona między Półwyspem Jutlandzkim a Zelandią (i połączona z nimi mostami ponad Wielkim i Małym Bełtem). Administracyjnie wyspa należy do regionu Dania Południowa. W latach 1970–2006 należała do okręgu Fionia.

  • powierzchnia: 2984 km²
  • liczba mieszkańców: 465 241 (Q1 2017 r.)
  • największe miasta: Odense 176,7 tys. (2017), Svendborg 27,3 tys. (2017), Nyborg 17,2 tys. (2017), Middelfart 15,2 tys. (2017)
  • najwyższe wzniesienie: Frøbjerg Bavnehøj – 131 m n.p.m.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fionia jest trzecią pod względem wielkości wyspą Danii.

Wiktionary


fioński

Fionia (wyspa w Danii)


SJP.pl


fiord

wąska zatoka morska o stromych, skalistych brzegach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. rodzaj głębokiej zatoki wrzynającej się w ląd;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. jeźdz. zimnokrwisty koń prymitywnej, norweskiej rasy

Wiktionary

Fiord – rodzaj głębokiej zatoki, mocno wcinającej się w głąb lądu, często rozgałęzionej, z charakterystycznymi stromymi brzegami, powstałej przez zalanie żłobów i dolin polodowcowych.

Fiordy są charakterystycznym elementem peryglacjalnego krajobrazu wybrzeży Norwegii oraz Szkocji, Grenlandii, Islandii, Nowej Zelandii, półwyspu Labrador, chilijskiej Patagonii i Alaski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fiordy powstały przez zalanie żłobów i dolin polodowcowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲjɔrt, AS: fʹi ̯ort

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fiordowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) koń fiordzki, fiording

Wiktionary


fiording

mały, silny koń zaprzęgowy; fiord, fiordyng, koń fiordzki


SJP.pl

Wikipedia


fiordowy

związany z fiordem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fiordem, dotyczący fiordów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiord mrz.

Wiktionary


fiordyng

mały, silny koń zaprzęgowy; fiord, fiording, koń fiordzki


SJP.pl


fiordzki

koń fiordzki - norweska rasa koni pociągowych; fiord, fiording, fiordyng


SJP.pl


fiorentina

ACF Fiorentina (znany jako Fiorentina) – włoski klub piłkarski założony 29 sierpnia 1926 roku jako AC Fiorentina. Zespół ma siedzibę we Florencji, od sezonu 2004/2005 nieprzerwanie występuje w rozgrywkach Serie A.

Fiorentina jest jednym z najbardziej utytułowanych klubów w kraju – ma na koncie dwa tytuły mistrza kraju zdobyte w 1956 i 1969 roku, sześć Pucharów Włoch i jeden Superpuchar Włoch. W rozgrywkach międzynarodowych jest jedynym klubem w Europie, który zagrał w finałach czterech głównych turniejów klubowych. Zespół z Florencji zwyciężył w Pucharze Zdobywców Pucharów 1960/1961 pokonując w finałowym dwumeczu Rangers F.C. ponadto dotarł do finału Pucharu Mistrzów 1956/1957, w którym przegrał z Realem Madryt wystąpił w finale Pucharu UEFA (1989/1990) gdzie we „włoskim” dwumeczu poległ z Juventusem oraz zmierzył się z West Ham United w finale Ligi Konferencji Europy 2022/2023. Fiorentina to również finalista Ligi Konferencji Europy w sezonie 2023/24; w decydującym o triumfie meczu w tych rozgrywkach drużyna z Florencji uległa greckiemu Olympiakosowi 0:1.

Wikipedia


fiorino

samochód typu Fiat Fiorino


SJP.pl

Fiorino di camera (fiorino pontificio) – złota moneta papieska z okresu późnego średniowiecza i renesansu.

Początkowo, w drugiej połowie XIV wieku, emitowana w Awinionie dla rozliczeń finansowych prowadzonych przez izbę skarbową (kamerę) ówczesnych antypapieży. Będąca odpowiednikiem florenckiej monety wysokowartościowej (florena), wybijana była z czystego złota (24-karatowego) przy masie jednostkowej 3,54 g i w liczbie 63 sztuk z grzywny tego kruszcu.

Wikipedia


fioritura

w muzyce wokalnej: ozdobnik w postaci efektownej figuracji melodycznej na jednej sylabie śpiewanego tekstu; fiorytura


SJP.pl

Fioritura – ozdobnik polegający na opisaniu dźwięku podstawowego przy pomocy kilku, rzadziej kilkunastu nut, o drobnych wartościach rytmicznych. Mają one rozmaity przebieg, na przykład szybkich pasaży.

Wikipedia


fiorytura

w muzyce wokalnej: ozdobnik w postaci efektownej figuracji melodycznej na jednej sylabie śpiewanego tekstu; fioritura


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. ozdobniki w śpiewie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲjɔrɨˈtura, AS: fʹi ̯orytura

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) belcanto

Wiktionary


fioł

1. bzik, mania;
2. dziwak, wariat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zgrubienie od słowa fiołek

 (1.2) pot. bzik

 (1.3) pot. dziwak

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Taki wielki kwiat, to chyba fioł a nie fiołek!

 (1.2) Chcę pokochać anioła, który ma na moim punkcie fioła. (M. Peszek: [http://www.youtube.com/watch?v=E8040gz0xCw SMS])

 (1.3) Musimy na niego uważać, bo to kompletny fioł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲjɔw, AS: fʹi ̯ou̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiołek, fiołeczek

 czas. wyfiołkować

 przym. fiołkowy, fiołkowaty, wyfiołkowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiołek, bratek

 (1.2) bzik, fiksum

 (1.3) dziwak, oryginał, szaleniec

Wiktionary


fiołeczek

zdrobnienie od: fiołek


SJP.pl


fiołek

roślina zielna, roczna lub trwała z rodziny fiołkowatych, o kwiatach najczęściej fioletowych, u niektórych gatunków pięknie pachnących; rośnie w strefie umiarkowanej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Viola|L.|ref=Viola (L.)., rodzaj roślin zielnych z rodziny fiołkowatych rosnący w strefie umiarkowanej;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju fiołek (1.1)

 (1.3) kwiat fiołka (1.2)

 (1.4) łow. jasne zakończenie lisiego ogona

 (1.5) środ. przestępcze tanie wino owocowe

 (1.6) pot. siniec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. środ. polit. agent policji

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na kuchennym parapecie stoją fiołki i pelargonie w kamionkowych cache-pot.

 (1.3) Fiołki mają dwa płatki skierowane w górę i trzy w dół.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲjɔwɛk, AS: fʹi ̯ou̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fioł m., fiołkowate nmos., fiolet m., fiolecik m.

:: zdrobn. fiołeczek m.

 czas. wyfiołkować dk., fioletowić ndk.

 przym. fiołkowy, fiołkowaty, fioletowy

 przysł. fiołkowo, fioletowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) reg. śl. karafioł., reg. śl. karafijoł., stpol. fijałka

Wiktionary


fiołka

roślina zielna, roczna lub trwała z rodziny fiołkowatych, o kwiatach najczęściej fioletowych, u niektórych gatunków pięknie pachnących; rośnie w strefie umiarkowanej


SJP.pl


fiołkowate

rodzina roślin dwuliściennych


SJP.pl

Wikipedia


fiołkowaty

o cechach fiołkowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


fiołkowce

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych


SJP.pl

Fiołkowce (Violales Perleb) - wyróżniany w niektórych systemach klasyfikacyjnych rząd głównie roślin drzewiastych należący do klasy dwuliściennych. Należy do niego ponad 3000 gatunków.

Wikipedia


fiołkowiec

przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych


SJP.pl


fiołkowo-różowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma dwa kolory: fiołkowy i różowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) różowo-fiołkowy

Wiktionary


fiołkowonogi

gołąbek fiołkowonogi - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych


SJP.pl


fiołkoworóżowy

różowy o odcieniu fiołkowym


SJP.pl


fiołkowy

[czytaj: fjołkowy lub fijołkowy]
1. związany z fiołkami, złożony z fiołków;
2. mający kolor fiołków, fioletowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do fiołków, zrobiony z fiołków

 (1.2) koloru fiołków, fioletowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Obok tradycyjnych, z dodatkiem tymianku lub miodu, można tam kupić musztardę kakaową, herbacianą, fiołkową, koniakową, szampanową i dziesiątki innych.

 (1.2) Pani Konstancja przynosi koszyk z kolorowymi pisankami. Wyjmuje ostrożnie fiołkową, na której olbrzym z siekierą usiłuje zabić maleńkiego ptaszka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiołek m., fioł m., fijałka ż.

 przysł. fiołowo

Wiktionary


fipresci

skrót od: Fédération Internationale de la Presse Cinématographique, Międzynarodowa Federacja Prasy Filmowej (stowarzyszenie zrzeszające organizacje i pojedyncze osoby związane z krytyką filmową)


SJP.pl


fipronil

silnie toksyczny biocyd wykorzystywany do zwalczania owadów i pajęczaków


SJP.pl

Fipronil – organiczny związek chemiczny, pochodna fenylopirazolu. Składnik insektycydów (głównie przeciwko karaluchom, komarom, szarańczom, kleszczom i pchłom) używanych w postaci cieczy, aerozolu bądź granulatu. Zastosowanie fipronilu obejmuje cztery główne obszary: ochronę roślin uprawnych i ozdobnych przed owadami i roztoczami roślinożernymi, zwalczanie szkodników w miastach, zastosowania weterynaryjne, zastosowania w hodowli zwierząt domowych i bydła oraz w hodowli ryb.

Wikipedia


fir

(skrót od: Fédération Internationale de Résistance) Międzynarodowa Federacja Bojowników Ruchu Oporu, organizacja międzynarodowa zrzeszająca walczących z faszyzmem podczas II wojny światowej


SJP.pl


firana

ozdobna zasłona na okno, zwykle z przejrzystej tkaniny; firanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. hand. ozdobna zasłona na okno z półprzezroczystej tkaniny

Wiktionary

Firanka – ozdobna osłona na okno, najczęściej biała, zazwyczaj z delikatnej tkaniny (tiulu, batystu, koronki).

Stosowana jako osłona przed wlatującymi owadami, a także, podobnie jak zasłona, ma za zadanie chronić intymność mieszkańców przed spojrzeniami przechodniów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Danka zdjęła firany i zamoczyła je na całą noc w wodzie z proszkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. firanka ż., firaneczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|gardina.

Wiktionary


firaneczka

zdrobnienie od: firanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: firanka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲirãˈnɛt͡ʃka, AS: fʹirãnečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firana ż., firanka ż.

Wiktionary


firanka

ozdobna zasłona na okno, zwykle z przejrzystej tkaniny; firana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ozdobny, przezroczysty materiał wieszany w oknie

 (1.2) gwara. więz. kraty w więziennym oknie

 (1.3) daw. gwara. więz. kosz w więziennym oknie

Wiktionary

Firanka – ozdobna osłona na okno, najczęściej biała, zazwyczaj z delikatnej tkaniny (tiulu, batystu, koronki).

Stosowana jako osłona przed wlatującymi owadami, a także, podobnie jak zasłona, ma za zadanie chronić intymność mieszkańców przed spojrzeniami przechodniów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chciałbym mieć czerwonego mercedesa z błękitnymi firankami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈrãnka, AS: fʹirãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firana ż.

:: zdrobn. firaneczka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zasłonka, reg. śl. gardinka.

Wiktionary


firankowy

firanka


SJP.pl

Patrz:

firanka

firanowy

firana


SJP.pl

Patrz:

firana

fircyczka

dawniej:
1. kobieta niepoważna, lekkomyślna; szaławiła, trzpiotka;
2. modnisia, strojnisia, lalusia


SJP.pl


fircyk

1. lekceważąco: człowiek niepoważny, lekkomyślny; trzpiot, szaławiła, lekkoduch;
2. przestarzałe: modniś, strojniś, goguś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekcew. ktoś pusty i lekkomyślny

 (1.2) przest. modniś

Wiktionary

Fircyk, pustak, świstak, kawaler modny, petit-maître – postać występująca w polskich i francuskich utworach komediowych i wierszach okresu Oświecenia. Charakteryzowała się bezrefleksyjnym naśladowaniem francuskiej mody, zwyczajów, sposobu bycia, rozrzutnością, co wiązało się następnie z próbą bogatego ożenienia się, pogardą dla rodzimej tradycji, filozofią carpe diem. Fircyk nie był postacią wykreowaną przez pisarzy, ale przeniknął do literatury z prawdziwego życia. Pojawiał się już m.in. w komediach Franciszka Bohomolca czy Ignacego Krasickiego, był on wtedy przedstawiany jednoznacznie negatywnie, a jego sposób bycia wyśmiewany. W komediach obyczajowych warszawskich fircyk urósł do rangi jednej z postaci naczelnych – obok damy modnej, waleta i subretki. Zmienił się wtedy sposób przedstawiania fircyka. Komediopisarze nadali mu cechy pozytywne i indywidualne, zaprzestając piętnowania tej postaci – jej ocenę pozostawiali odbiorcy. Zofia Wołoszyńska wyodrębnia dwa typy fircyków: fircyka prymitywnego i fircyka duchownego. O ile ten pierwszy typ charakteryzuje się bezrefleksyjnym przejęciem mody, stylu życia, zachowania na wzór francuski, przy jednoczesnym ignorowaniu filozofii i polityki wieku Oświecenia, to drugi jest wytworem tej epoki. Świadomie odrzucił tradycyjną moralność i sposób myślenia, nie zastępując jej jednak nową filozofią, ale chęcią "przeżycia rozkoszy", postawą hedonistyczną.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fircykowość ż.

:: fż. fircyczka ż.

 czas. fircykować ndk.

 przym. fircykowy, fircykowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekkoduch, letkiewicz, szałaput, świszczypała, pędziwiatr, paliwoda, pustak, szaławiła, trzpiot, wartogłów, wietrznik, szałaputa

Wiktionary


fircykowatość

fircykowaty


SJP.pl

Patrz:

fircykowaty

fircykowaty

wyglądający jak fircyk; niepoważny; trzpiotowaty


SJP.pl


fireball

[czytaj: FAjebol] jacht regatowy dwuosobowy o dużej powierzchni żagla


SJP.pl

Muzyka i film

  • Fireball – album grupy Deep Purple
  • Fireball – singel grupy Deep Purple
  • FIREBALL – singel grupy B'z
  • Fireball 500 – film z 1966

Inne

  • Ryan FR Fireball – amerykański samolot myśliwski o mieszanym napędzie tłokowo-odrzutowym z końcowego okresu II wojny światowej

Wikipedia


firefly

[czytaj: FAjerflaj] typ jednoosobowego jachtu regatowego klasy międzynarodowej o średniej powierzchni ożaglowania


SJP.pl

  • Firefly - serial telewizyjny
  • M4 Sherman – Sherman Firefly, odmiana czołgu M4
  • Fairey Firefly – myśliwiec pokładowy
  • Ryan AQM-91 Firefly – eksperymentalny UAV
  • Slingsby T-67 Firefly – samolot akrobatyczno-treningowy
  • Firefly Studios – producent komputerowych gier strategicznych
  • Firefly – malezyjska linia lotnicza, część holdingu Malaysia Airlines
  • Firefly – studyjny album grupy muzycznej Uriah Heep

Wikipedia


firefox

[czytaj: FAjerfoks] popularna przeglądarka stron WWW


SJP.pl

Firefox, pełna nazwa Mozilla Firefox – wieloplatformowa przeglądarka internetowa o otwartym kodzie źródłowym oparta na silniku Gecko, stworzona i rozwijana przez Mozilla Foundation, Mozilla Corporation oraz wolontariuszy. Rozpowszechniana jest na licencji MPL.

Wikipedia


firek

1. staropolska moneta miedziana;
2. dawniej:
a) drobnostka, głupstwo, bagatela;
b) osoba bez znaczenia;
3. regionalnie: roztrzepana dziewczyna; trzpiotka


SJP.pl


firemka

mała firma; biznesik


SJP.pl


firestone

Firestone Tire and Rubber Company – amerykańskie przedsiębiorstwo produkujące opony założone w 1900 roku przez Harveya S. Firestone’a w Akron. Od początku istnienia przedsiębiorstwo było głównym dostawcą opon dla firmy Ford Motor Company.

Na początku lat '70. XX wieku, przedsiębiorstwo rozpoczęło produkcję opon radialnych, które miały gwarantować dłuższą żywotność, jednak wprowadzono je w dużym pośpiechu i dopiero po czasie podczas wewnętrznych testów zaobserwowano rozwarstwianie się opony podczas jazdy. Pomimo odkrycia usterki Firestone nadal je produkował i dopiero pod naciskiem agencji ochrony konsumentów i amerykańskiej administracji został zmuszony do odebrania od klientów 10 milionów wadliwych opon. W następnych latach udowodniono firmie, że wiedziała wcześniej o wadzie produktu, co spowodowało utratę zaufania klientów.

Wikipedia


firet

drobny materiał justunkowy, charakteryzujący się szerokością równą stopniowi pisma, stosowany w typografii do oddzielania czcionek; czwartnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. kwadrat, którego bok ma długość odpowiadającą wielkości aktualnie użytego stopnia pisma;

Wiktionary

Firet – pomocnicza, bezwymiarowa jednostka miary stosowana w typografii, służąca do wyrażania wielkości różnych parametrów za pomocą ułamka lub wielokrotności wartości użytego stopnia pisma. Wartość firetu równa 1 odpowiada aktualnie używanemu stopniowi pisma. Wyrażana jest jako kwadrat o boku równym danemu stopniowi pisma. Oznacza to, że firetem można określać wielkości zarówno w poziomie, jak i w pionie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wyjustowanym tekście dopuszcza się odległości międzywyrazowe od 1/5 do 3 firetów. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲirɛt, AS: fʹiret

Wiktionary


firewall

[czytaj: FAjerłol] program zabezpieczający komputer przed atakami z Internetu


SJP.pl

  • Zapora sieciowa
  • Firewall – film
  • Ściana ogniowa – budownictwo

Wikipedia


firewire

[czytaj: FAjerłajr] w informatyce: nazwa szybkiego złącza cyfrowego stosowanego do podłączania urządzeń do komputera; fire wire


SJP.pl

FireWire – standard łącza szeregowego umożliwiającego szybką komunikację i synchroniczne usługi w czasie rzeczywistym. Opracowany w roku 1995 dla komputerów osobistych i cyfrowych urządzeń optycznych. Rozwijany do 2013 r. przez firmę Apple Inc. Jest zdefiniowany w dokumencie IEEE 1394.

Wikipedia


firka

1. staropolska moneta miedziana;
2. dawniej:
a) drobnostka, głupstwo, bagatela;
b) osoba bez znaczenia;
3. regionalnie: roztrzepana dziewczyna; trzpiotka


SJP.pl


firlej

dawniej: figiel; potem tylko w zwrocie: stroić firleje - stroić żarty, figlować, robić głupstwa


SJP.pl

Nazwy:

  • Firlej – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Firlej
  • Firlej – wieś w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Szczerców
  • Firlej – dzielnica Radomia
  • Firlej – jezioro w woj. lubelskim
  • Firlej – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim
  • Firlej – gromada

Wikipedia


firlejanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Firleja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Firlej m.

:: fż. firlejanka ż.

 przym. firlejski

Wiktionary


firlejanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Firleja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Firlej m.

:: fm. firlejanin m.

 przym. firlejski

Wiktionary


firlejczyk

mieszkaniec Firleja (wsi w województwie lubelskim i łódzkim)


SJP.pl


firleje

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. figle, żarty z kogoś

 (1.2) gwara. składkowa, zimowa zabawa dziewcząt

 (1.3) gwara. świecidełka zakładane na firleje (1.2)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲirˈlɛjɛ, AS: fʹirlei ̯e

Wiktionary


firlejka

1. mieszkanka Firleja (wsi w województwie lubelskim i łódzkim);
2. gwarowo: drewniany przyrząd do mieszania płynów i substancji sproszkowanych; mątewka


SJP.pl

Mątewka – przyrząd kuchenny, przeważnie wykonany z drewna. Wykorzystywany jest najczęściej do mieszania składników surowego ciasta, przy zagęszczaniu sosu mąką lub śmietaną i do podobnych czynności. Mątewka znana jest na całym świecie.

W Polsce, w zależności od regionu, znana jest też pod nazwami: rogalka, kłótewka, mątwica, kołotuszka, kwirlejka, koziołek, firlatek, krążyk, fryga. Przytoczone słowa są jedynie przykładami różnego nazewnictwa i nie wyczerpują wszystkich wariantów i określeń.

Wikipedia


firlejów

dawniej: figiel; potem tylko w zwrocie: stroić firleje - stroić żarty, figlować, robić głupstwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, w rejonie rohatyńskim obwodu iwanofrankowskiego Ukrainy;

Wiktionary

Firlejów – część wsi Wola Więcławska w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Michałowice.

W latach 1975–1998 Firlejów administracyjnie należał do województwa krakowskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. firlejowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Maciejów (przed 1570), Lipówka (na podstawie nazwy ukraińskiej)

Wiktionary


firlejówka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. Marmuszowice, wieś na Ukrainie (polski egzonim wariantowy);

Wiktionary

Andrejówka, Firlejówka (ukr. Андріївка, Andrijiwka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie złoczowskim, w hromadzie Krasne, nad rzeką Gołogórką, w pobliżu linii kolejowej Krasne-Złoczów. W 2021 roku liczyła 1500 mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. firlejówecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Marmuszowice

Wiktionary


firlejowski

Firlejów


SJP.pl

Patrz:

Firlejów

firlejski

Firlej


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Firleja

Wiktionary

Patrz:

Firlej

Powiązane:

 rzecz. Firlej m., firlejanin m., firlejanka ż.

Wiktionary


firletka

euroazjatycka bylina z rodziny goździkowatych, o kwiatach czerwonych, różowych, rzadziej białych; w Polsce pospolita firletka poszarpana, o różowych kwiatach, rosnąca na podmokłych łąkach


SJP.pl

Firletka (Lychnis L.) – tradycyjnie wyróżniany do końca XX wieku rodzaj roślin z rodziny goździkowatych, później zwykle ujmowany jako podrodzaj w obrębie rodzaju lepnica Silene subg. Lychnis. Obejmuje ok. 25–30 gatunków. Przedstawiciele tego taksonu występują w strefie umiarkowanej w Europie, Azji oraz w północnej Afryce. W Polsce dziko rośnie jeden gatunek – firletka poszarpana Lychnis flos-cuculiSilene flos-cuculi.

Wikipedia


firma

1. przedsiębiorstwo;
2. nazwa przedsiębiorstwa zarejestrowana i chroniona prawnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. przedsiębiorstwo

 (1.2) praw. zarejestrowana urzędowo nazwa, pod którą przedsiębiorca działa;

 (1.3) przen. ustalona opinia, reputacja

Wiktionary

Firma – nazwa, pod którą przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową. Nie jest ona składnikiem przedsiębiorstwa (2013). Prawo do firmy jest prawem podmiotowym przysługującym każdemu przedsiębiorcy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój wujek otworzył niedawno kolejną firmę.

 (1.2) Firmą jest imię i nazwisko osoby fizycznej lub nazwa osoby prawnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲirma, AS: fʹirma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmowanie n., firmówka ż.

 czas. firmować ndk.

 przym. firmowy, wewnątrzfirmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przedsiębiorstwo

Wiktionary


firmamencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od firmament

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmament m.

Wiktionary


firmament

sklepienie niebieskie, niebo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nieboskłon, sklepienie niebieskie, niebo

 (1.2) przen. coś stałego, stabilnego, niewzruszonego

Wiktionary

Sfera niebieska, firmament, sklepienie niebieskie – abstrakcyjna sfera o nieokreślonym promieniu otaczająca obserwatora znajdującego się na Ziemi, utożsamiana z widzianym przez niego niebem. Dawniej uznawano, że sfera niebieska jest rzeczywistą kopułą, dziś wiadomo, że jest to tylko złudzenie optyczne, a sformułowanie to jest używane jedynie w zwrotach językowych, jak np.:

  • widoczny na sferze niebieskiej = widoczny na niebie
  • ruch na sferze niebieskiej = zmiana kąta pod jakim widać dany obiekt

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Aborygeni pustyni doskonale znają każdą gwiazdę na firmamencie, od pierwszej, aż do czwartej wielkości i większość z nich, o ile nie wszystkie, ma związany z sobą odpowiedni mit.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲirˈmãmɛ̃nt, AS: fʹirmãmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmamencik mrz.

Wiktionary


firman

rozkaz, rozporządzenie skierowane przez szacha, sułtana lub wezyra do podwładnych albo lenników; ferman


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. oficjalny dokument wystawiony przez sułtana w państwie muzułmańskim;

Wiktionary

Firman – w dawnych państwach muzułmańskich określenie oficjalnych dokumentów wystawianych przez władcę (sułtana). Firman zawierał osobisty pisemny rozkaz i był pieczętowany sułtańską pieczęcią. Słowo pochodzi od perskiego słowa farmân (فرمان), znaczącego dekret lub nakaz. W sułtańskiej Turcji używana była forma ferman.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) firman

* węgierski: (1.1) fermán

źródła.

== firman (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. firman

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) firman

* węgierski: (1.1) fermán

źródła.

== firman (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) hist. firman

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


firmanctwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) występowanie w roli fikcyjnego właściciela firmy

Wiktionary

Firmanctwo (od firmant – osoba firmująca, dająca swoje nazwisko jako firmę) – działanie jednej osoby pod szyldem i firmą innej osoby (pod cudzą firmą) – celem zatajenia osoby faktycznie prowadzącej działalność. Koniecznym elementem tej formy działalności jest zgoda osoby, do której należy firma.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kontrowersyjna wydaje się być kwestia, czy zgodnie z brzmieniem art. 113 OrdPU odpowiedzialność z tytułu firmanctwa należy ograniczyć tylko do posługiwania się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą tej osoby, czy też rozumując szerzej, jako firmanctwo można uznać także posługiwanie się pseudonimem innej osoby, np. w internetowym serwisie aukcyjnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲirˈmãnt͡stfɔ, AS: fʹirmãnctfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmant mos.

Wiktionary


firmant

osoba użyczająca nazwiska jakiemuś przedsięwzięciu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba użyczająca swego nazwiska, firmująca jakieś przedsięwzięcie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲirmãnt, AS: fʹirmãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmanctwo n.

 czas. firmować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. słup

Wiktionary


firmantka

firmant


SJP.pl

Patrz:

firmant

firmiarz

potocznie: właściciel firmy


SJP.pl


firmin

obce imię męskie


SJP.pl

Firmin – imię męskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające „należący do Firmusa” lub stanowiące spieszczenie imienia Firmus, które z kolei pochodzi od słowa firmus, 'mocny, pewny, stały, trwały'.Wśród patronów - św. Firmin (biskup Amiens).

Wikipedia


firmoteka

rubryka w prasie, w której prezentowane są różne firmy


SJP.pl


firmować

1. dawać jakiemuś przedsiębiorstwu, jakiejś imprezie itp. swoje nazwisko jako firmę;
2. użyczać czemuś swego autorytetu, sankcjonować coś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) podpisywać nazwą firmy

 (1.2) przen. użyczać swego autorytetu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Byłem zdecydowanie przeciwny tej hecy. Uważałem, że partia pod żadnym warunkiem nie może jej tolerować, a tym bardziej firmować, bo na dłuższą perspektywę wyrządzi to jej ogromną szkodę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲirˈmɔvat͡ɕ, AS: fʹirmovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firma ż., firmowanie n., firmant

 przym. firmowy

Wiktionary


firmowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|firmować.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲirmɔˈvãɲɛ, AS: fʹirmovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. firmować

 rzecz. firma ż.

 przym. firmowy

Wiktionary


firmówka

1. papier firmowy, format strony z naniesionym znakiem firmy i jej danymi;
2. rodzaj przekładanego ciasta;
3. przedmiot oznakowany marką firmy, która go wytworzyła


SJP.pl


firmowy

firma


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z firmą, dotyczący firmy

Wiktionary

Patrz:

firma

Przykłady

 (1.1) Utrudnił mu określenie brak znaku firmowego, co się przy naczyniach Amphory często zdarza.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firma ż., firmówka ż., firmowanie n.

 czas. firmować ndk.

Wiktionary


firmware

[czytaj: fermłer] w informatyce: oprogramowanie wewnętrzne, wbudowane w dane urządzenie, sterujące jego pracą


SJP.pl

Oprogramowanie sprzętowe, oprogramowanie wbudowane, oprogramowanie układowe, oprogramowanie wewnętrzne, mikrooprogramowanie (ang. firmware) – oprogramowanie zainstalowane na stałe w urządzeniu, zapewniające podstawowe procedury jego obsługi.

Wikipedia


firmware'owy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z firmwarem, dotyczący firmware'u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. firmware m.

Wiktionary


firn

1. śnieg wiosenny w postaci ziarnistej, nielepiący się i ułatwiający wykonywanie ewolucji narciarskich;
2. ziarnisty lód powstały w wyniku kilkukrotnego topnienia i zamarzania śniegu


SJP.pl

Firn – forma przejściowa między śniegiem i lodem firnowym. Gęstość: 0,4–0,8 g/cm3. Powstaje w wyniku przeobrażenia luźnych kryształów śniegu w agregaty ziaren lodu o średnicy dochodzącej do kilku milimetrów. Proces ten zachodzi podczas wielokrotnego podtapiania, a następnie zamarzania śniegu. Nie bez znaczenia jest też nacisk warstw nadległych – czyli kumulującego się śniegu.

Wikipedia


firnis

rodzaj pokostu do pokrywania wyrobów ceramicznych stosowany w starożytnej Grecji


SJP.pl

Firnis (niem. werniks, z łac. vernix, vernisium) – rodzaj materiału do angobowania wyrobów ceramicznych stosowany w starożytnej Grecji.

Sporządzany z glinki zawierającej tlenek żelaza, zmieszanej z węglanem sodu i węglanem potasu, z dodatkiem wywarów roślinnych, po przefermentowaniu. Powlekano nim naczynia, następnie suszono, malowano i wypalano. Podczas wypalania firnis ulegał stopieniu, trwale łączył się z podłożem i wskutek redukcji tlenu zyskiwał odpowiednią barwę.

Wikipedia


firnowy

związany z firnem


SJP.pl


firth

[czytaj: fert] nazwisko


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Firth – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Bingham
  • Firth – wieś w stanie Nebraska, w hrabstwie Lancaster
  • Colin Firth – aktor brytyjski
  • Raymond Firth – antropolog brytyjski

Wikipedia


fis

dźwięk f podwyższony o pół tonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. dźwięk f podwyższony o półton;

Wiktionary

Osoby:

  • Markus Fis – polski komik

Inne:

  • fis – nazwa dźwięku
  • Fis – motocykl żużlowy
  • FIS – Międzynarodowa Federacja Narciarska
  • Fis-dur – tonacja muzyczna
  • fis-moll – gama muzyczna

Zobacz też:

  • Fiss

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) symbol. F♯

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|feses|fes|f|fis|fisis.

 (1.1) por|eisis|ges.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) F-sharp

* niemiecki: (1.1) Fis n.

źródła.

== fis (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) fis

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲis, AS: fʹis

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.1) zoblistę|feses|fes|f|fis|fisis.

 (1.1) por|eisis|ges.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) F-sharp

* niemiecki: (1.1) Fis n.

źródła.

== fis (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) fis

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. F♯

Wiktionary


fis-dur

w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku fis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku fis (w zapisie nutowym z sześcioma krzyżykami)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Fis-dur (1.1)

Wiktionary


fis-moll

w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku fis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku fis (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) muz. akord molowy oparty na tonice tonacji fis-moll (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲis‿mɔl, AS: fʹis‿mol

Wiktionary


fischer

[czytaj: fiszer] nazwisko wielu sławnych postaci, gł. pochodzenia niemieckiego


SJP.pl

  • Adam Fischer (1889–1943) – polski etnograf i folklorysta
  • Alexander Alexandrowicz Fischer von Waldheim – rosyjski botanik
  • Alfred Fischer (ujednoznacznienie)
  • Andrea Fischer (ur. 1960) – niemiecka polityk
  • Andrzej Fischer (ur. 1952) – polski piłkarz
  • Annie Fischer (1914–1995) – węgierska pianistka
  • Birgit Fischer (ur. 1962) – niemiecka kajakarka
  • Bobby Fischer (1943–2008) – amerykański szachista
  • Carsten Fischer (ur. 1961) – niemiecki hokeista na trawie
  • Dietrich Fischer-Dieskau (ur. 1925) – niemiecki śpiewak operowy
  • Edmond H. Fischer (1920–2021) – amerykański biochemik
  • Edmund Fischer (1874–1941) – polski prawnik, znawca prawa cywilnego
  • Eduard Fischer (ujednoznacznienie)
  • Edwin Fischer (1886–1960) – szwajcarski pianista i dyrygent
  • Emil Fischer – zob. Hermann Emil Fischer
  • Erica Fischer (ur. 1943) – pisarka, dziennikarka
  • Ernst Fischer (1918–2007) – niemiecki chemik
  • Franciszek Fischer (1851–1895) – polski rzeźbiarz i kamieniarz
  • Franz Joseph Emil Fischer (1877–1947) – niemiecki chemik
  • Fritz Fischer (ujednoznacznienie)
  • Georg Fischer (ur. 1960) – niemiecki biathlonista i biegacz narciarski
  • Gerhard Fischer (1921–2006) – dyplomata niemiecki
  • Hans Fischer (1881–1945) – niemiecki chemik
  • Heinz Fischer (ur. 1938) – austriacki polityk
  • Herbert Fischer (1914–2006) – niemiecki dyplomata
  • Hermann Fischer – śląski rzeźbiarz czasów manieryzmu
  • Hermann Emil Fischer (1852–1919) – niemiecki chemik
  • Horst Paul Silvester Fischer (1912–1966) – niemiecki zbrodniarz wojenny
  • Jan Fischer (ur. 1951) – czeski polityk
  • Jan Józef Fischer (1873–1942) – pionier ruchu sportowego
  • Jerzy Wilhelm Fischer (1811-1889)
  • Johann Fischer (ujednoznacznienie)
  • Joschka Fischer (ur. 1948) – niemiecki polityk
  • Józef Fischer (zm. 1744)
  • Julia Fischer (ur. 1983) – niemiecka skrzypaczka i pianistka
  • Julia Fischer (ur. 1990) – niemiecka lekkoatletka
  • Karl Fischer (1888–?) – austriacki trener piłkarski: Pogoń Lwów, Legia Warszawa
  • Karol Józef Fischer (1847–1931) – polski biskup
  • Klaus Fischer (ur. 1949) – niemiecki piłkarz
  • Kuno Fischer (1824–1907) – niemiecki filozof
  • Kurt von Fischer (1913–2003) – szwajcarski muzykolog
  • László Fischer (ur. 1962) – węgierski skoczek narciarski
  • Luba Fischer (1907–1943) – polska aktorka
  • Ludwig Fischer (1905–1947) – niemiecki zbrodniarz wojenny
  • Ludwig Fischer (1915-1991) – niemiecki kierowca wyścigowy
  • Manuel Fischer (ur. 1989) – niemiecki piłkarz
  • Marcel Fischer (ur. 1978) – szwajcarski szermierz
  • Mariann Fischer Boel (ur. 1943) – duńska polityk
  • Martin Fischer (ur. 1986) – austriacki tenisista
  • Max Fischer (1893–?) – niemiecki zbrodniarz wojenny
  • Murilo Fischer (ur. 1979) – brazylijski kolarz szosowy
  • Oskar Fischer (ujednoznacznienie)
  • Otokar Fischer (1883–1938) – czeski pisarz
  • Otto Wilhelm Fischer (1915–2004) – austriacki aktor
  • Paul Fischer (ujednoznacznienie)
  • Peter Fischer (ur. 1952) – niemiecki narciarz alpejski
  • Remo Fischer (ur. 1981) – szwajcarski biegacz narciarski
  • Renate Fischer (ur. 1943) – niemiecka biegaczka narciarska
  • Ruth Fischer (1895–1961) – austriacka i niemiecka działaczka komunistyczna
  • Sara Fischer (ur. 1979) – szwedzka snowboardzistka
  • Scott Fischer (1955–1996) – amerykański himalaista
  • Stanisław Fischer (1879–1967) – polski nauczyciel
  • Stanley Fischer (ur. 1943) – izraelski ekonomista
  • Sven Fischer (ur. 1971) – biathlonista niemiecki
  • Takayo Fischer (ur. 1932) – amerykańska aktorka
  • Theodor Fischer (1862–1928) – niemiecki architekt
  • Wild Man Fischer (1944–2011) – amerykański muzyk
  • Wilhelm Fischer (1886–1962) – austriacki muzykolog
  • Willi Fischer (1913–1947) – niemiecki kapo w obozach koncentracyjnych
  • Zofia Fischer-Malanowska (ur. 1934) – polska ekolog

Wikipedia


fiscus

[czytaj: fiskus] skarb cesarski w starożytnym Rzymie; fiskus


SJP.pl

Fiskus (łac. fiscus – koszyk na pieniądze) – oznaczał za czasów Cesarstwa Rzymskiego skarb prywatny cesarza w odróżnieniu od aerarium, tj. skarbu państwowego, zarządzanego przez senat.

Z ugruntowaniem jednak absolutyzmu, fiskus oznaczał w ogóle skarb państwa.

Wikipedia


fisharmonia

instrument z klawiaturą, w którym źródłem dźwięku są metalowe blaszki wzbudzane przez tłoczone za pomocą miechów powietrze, używany często zamiast organów w mniejszych pomieszczeniach, np. w kaplicach; harmonium


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instrument muzyczny z grupy instrumentów dętych klawiszowych;

Wiktionary

Fisharmonia (z fr. harmonium) – instrument muzyczny z grupy instrumentów dętych klawiszowych – idiofonów ze stroikami przelotowymi. Wyglądem zewnętrznym przypomina pianino "ścięte" nisko nad klawiaturą.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potrafię grać na pianinie, to pewnie dałabym radę nauczyć się grać na fisharmonii.

 (1.1) Pułkownik Stark postawił lampę na fisharmonii, stojącej przy drzwiach.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. harmonium

Wiktionary


fisher

Miejscowości w USA:

  • Fisher – miejscowość w stanie Arkansas, w hrabstwie Poinsett
  • Fisher – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Champaign
  • Fisher – wieś w stanie Luizjana, w parafii Sabine
  • Fisher – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Polk

Wikipedia


fishka

[czytaj: fiszka] środowiskowo: rodzaj krótkiej deskorolki z tworzywa sztucznego; fiszka


SJP.pl


fishmob

[czytaj: fiszmob] chrześcijański happening z muzyką i tańcami


SJP.pl


fisiak

nazwisko


SJP.pl


fisiować

potocznie: wariować, robić głupie rzeczy


SJP.pl


fisis

[czytaj: fis-is] dźwięk f podwyższony o dwa półtony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. dźwięk f podwyższony o cały ton;

Wiktionary

Fisis – dźwięk, którego częstotliwość dla fisis¹ wynosi około 391,9 Hz. Jest to podwyższony za pomocą podwójnego krzyżyka dźwięk f. Dźwięki enharmonicznie równoważne to: g i asas.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfʲisʲis, AS: fʹisʹis

Wiktionary


fisk

fiskus;
1. skarb państwa;
2. w starożytnym Rzymie: finanse cesarskie


SJP.pl

Fisk – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Missouri, w hrabstwie Butler.

Wikipedia


fiskalizacja

prowadzenie przez państwo polityki podatkowej


SJP.pl

Fiskalizacja - proces przestawienia działania pamięci fiskalnej urządzenia fiskalnego z trybu szkoleniowego na tryb fiskalny.

Od momentu wykonania fiskalizacji kwoty raportów dobowych są magazynowane w pamięci nieulotnej i niekasowalnej. Na podstawie zapisów w pamięci fiskalnej następuje generowanie miesięcznych raportów dla celów podatkowych.

Wikipedia


fiskalizm

polityka skarbowa zmierzająca do osiągnięcia jak największych wpływów z podatków i opłat


SJP.pl

Fiskalizm (łac. fiscus „koszyk” lub „skrzyneczka z wikliny do przechowywania pieniędzy”) – polityka państwa polegająca na dążeniu do osiągnięcia jak największych wpływów do budżetu poprzez nakładanie kolejnych obciążeń podatkowych na podatników.

Wikipedia


fiskalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest fiskalne; cecha tych, którzy są fiskalni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fiskalny

 przysł. fiskalnie

 rzecz. fiskus mzw./mrz.

Wiktionary


fiskalny

dotyczący skarbu państwa; skarbowy, podatkowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący podatków, skarbu państwa albo dochodów państwa

 (1.2) daw. chciwy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W roku fiskalnym 2006, Ministerstwo Finansów ściągnęło więcej podatków niż w ciągu dwóch poprzednich lat podatkowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiskus mzw./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podatkowy, skarbowy

Wiktionary


fiskus

1. potocznie: organ administracyjny ściągający podatki
2. skarb państwa
3. skarb cesarski w starożytnym Rzymie; fiscus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) hist. w starożytności skarb cesarski w Rzymie

 (1.2) ekon. praw. skarb państwa;

 (1.3) pot. organy administracyjne odpowiadające za ściąganie podatków

Wiktionary

Fiskus (łac. fiscus – koszyk na pieniądze) – oznaczał za czasów Cesarstwa Rzymskiego skarb prywatny cesarza w odróżnieniu od aerarium, tj. skarbu państwowego, zarządzanego przez senat.

Z ugruntowaniem jednak absolutyzmu, fiskus oznaczał w ogóle skarb państwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Roman o niczym innym nie myśli, tylko o tym, jak oszukać fiskusa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲiskus, AS: fʹiskus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiskalizm m., fiskalizacja ż., fiskalność ż., fiskalista m.

 przym. fiskalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) skarbówka

Wiktionary


fiskusowy

związany z fiskusem


SJP.pl


fiśnięty

potocznie: niemądry, niespełna rozumu, zachowujący się dziwacznie; stuknięty, szurnięty, kopnięty


SJP.pl


fistaszek

arachid, orzeszek ziemny, orzeszek arachidowy;
1. owoc orzecha ziemnego zawierający jadalne nasiona;
2. jadalne nasiono owocu orzecha ziemnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. spoż. jadalne nasiono orzachy podziemnej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Schrupał kilka fistaszków, popijając je piwem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fistaszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) arachid, orzech ziemny, orzeszek arachidowy, pot. żydek

Wiktionary


fistaszkowy

fistaszek


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) spoż. zrobiony z fistaszków, zawierający fistaszki

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z fistaszkami, odnoszący się do fistaszków

Wiktionary

Patrz:

fistaszek

Powiązane:

 rzecz. fistaszek mrz.

Wiktionary


fistballowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fistballem, dotyczący fistballu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fistball m.

Wiktionary


fisting

technika seksualna polegająca na penetracji pochwy lub odbytu przy użyciu całej dłoni


SJP.pl

Wikipedia


fistuła

1. piszczałka organowa o wysokim brzmieniu;
2. głos męski stosowany przy jodłowaniu; falset;
3. rodzaj owrzodzenia występującego w głęboko położonych obszarach ciała; przetoka


SJP.pl

  • fistuła – inaczej przetoka
  • fistuła – inaczej falset
  • fistuła – rodzaj piszczałki organowej charakteryzującej się wysokim brzmieniem

Wikipedia


fistułowaty

podobny do fistuły; przetokowy


SJP.pl


fisza

ważna osobistość


SJP.pl


fiszbin

u wielorybów bezzębnych: substancja rogowa tworząca płyty na podniebieniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zool. substancja rogowa na podniebieniu wielorybów

 (1.2) kraw. drut lub płytka nadające ubraniom sztywność i pożądaną formę

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od fiszbina

Wiktionary

Fiszbiny (niem. Fischbein) – płyty rogowe zwisające z podniebienia w jamie gębowej wieloryba (fiszbinowca), z każdej strony, w liczbie od 150 do 300. Kostne podniebienie ma na środku wystający duży grzebień, do którego są przyczepione fiszbiny. U nasady, płyty fiszbiny mają grubość męskiego ramienia, a długość jednej może wynosić nawet cztery metry. Wolne brzegi są postrzępione i przypominają końskie włosie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Fiszbiny w biustonoszach albo się kocha albo nienawidzi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiszbina ż., fiszbinik mrz., fiszbinowce lm nm., fiszbinowiec m.

 przym. fiszbinowy

Wiktionary


fiszbina

cienki pręt do usztywniania elementów damskiego ubioru; fiszbin


SJP.pl


fiszbinik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fiszbin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiszbin m.

Wiktionary


fiszbinowce

jedna z grup waleni charakteryzująca się występowaniem rogowych płytek zamiast zębów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Mysticeti|Cope|ref=tak., klad ssaków z rzędu waleni;

Wiktionary

Fiszbinowce (Mysticeti) – infrarząd ssaków z podrzędu waleni (Catacea) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla). Obejmuje szeroko rozprzestrzenione i zróżnicowane mięsożerne ssaki morskie z rodzin: walowatych, płetwalowatych, walenikowatych i pływaczowatych. Obecnie wyróżnia się 15 gatunków. Uważano niegdyś, że walenie wyewoluowały z Mesonychidae, lecz dowody molekularne wskazują na ich bliskie pokrewieństwo z parzystokopytnymi. Fiszbinowce oddzieliły się od zębowców około 34 milionów lat temu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Młode fiszbinowców zazwyczaj rodzą się na wiosnę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiszbin mrz.

 przym. fiszbinowy

Wiktionary


fiszbinowiec

waleń bezzębny


SJP.pl


fiszbinowy

przymiotnik od: fiszbin, fiszbina


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z fiszbinu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiszbin mrz., fiszbinowce lm nm.

Wiktionary


fiszbiny

cienki pręt do usztywniania elementów damskiego ubioru; fiszbin


SJP.pl

Fiszbiny (niem. Fischbein) – płyty rogowe zwisające z podniebienia w jamie gębowej wieloryba (fiszbinowca), z każdej strony, w liczbie od 150 do 300. Kostne podniebienie ma na środku wystający duży grzebień, do którego są przyczepione fiszbiny. U nasady, płyty fiszbiny mają grubość męskiego ramienia, a długość jednej może wynosić nawet cztery metry. Wolne brzegi są postrzępione i przypominają końskie włosie.

Wikipedia


fiszer

  • Edward Fiszer (1916–1972) – polski poeta, autor tekstów piosenek, librecista
  • Franciszek Fiszer (1860–1937) – polski erudyta, filozof, wnuk Karola Jana
  • Jakub Fiszer (ur. 1899, zm. ?) – polski aktor żydowskiego pochodzenia
  • Karol Jan Fiszer (1767–1843) – polski oficer, syn Karola Ludwika
  • Karol Ludwik Fiszer (ur. ?, zm. 1783) – polski generał
  • Ludwik Fiszer (1799–1877) – polski prawnik, syn Wilhelma
  • Michał Fiszer (ur. 1962) – polski ekspert wojskowy, dziennikarz,
  • Stanisław Fiszer (1769–1812) – polski generał, szef sztabu armii Księstwa Warszawskiego, syn Karola Ludwika
  • Stanisław Fiszer (ur. 1935) – architekt
  • Wilhelm Fiszer (1764–1832) – polski generał, syn Karola Ludwika

Wikipedia


fiszka

1. karteczka, na której zapisuje się notatki;
2. kartka w katalogu bibliotecznym;
3. w grach hazardowych: znaczek do płacenia w czasie gry, wymieniany później na pieniądze;
4. środowiskowo: rodzaj krótkiej deskorolki z tworzywa sztucznego; fishka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mała kartka z informacją

 (1.2) bibliot. kartka w kartotece

 (1.3) znaczek do płacenia w czasie gry, wymieniany na pieniądze

Wiktionary

Fiszka (fr. fiche) – kartka w kartotece dotycząca określonego hasła i zawierająca związane z nim informacje lub notatki. Fiszki wykorzystuje się m.in. w katalogach bibliotecznych. Te tzw. fiszki bibliograficzne zawierają tytuł książki, jej autora, miejsce i rok wydania itp. (zob. zapis bibliograficzny). Fiszki wykorzystuje się także w innego rodzaju katalogach. Mianem tym można w znaczeniu ogólniejszym określić dowolną, zwykle niewielkich rozmiarów, kartkę zawierającą notatki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfʲiʃka, AS: fʹiška

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) liczman, szton, żeton

Wiktionary


fiszkować

środowiskowo: sporządzać notatki na fiszkach, gromadzić informacje, notując je na fiszkach


SJP.pl


fiszkowy

fiszka


SJP.pl

Patrz:

fiszka

fiszorek

zwinięty kawałek skóry, irchy lub papieru, służący do rozcierania na rysunku kredki, ołówka, węgla lub pasteli; wiszor; wiszorek


SJP.pl


fiszutka

chustka kwadratowa lub trójkątna noszona przez kobiety, charakterystyczna dla mody empiru i biedermeieru


SJP.pl


fit

w brydżu - poparcie w kolorze partnera


SJP.pl

  • Fit (FIT) – czwarty album studyjny polskiego rapera Tymka
  • Fit – brytyjski film z 2010 roku
  • Wii Fit – gra wideo z 2007 roku
  • FitTV – amerykański kanał telewizyjny
  • Fit – brytyjski serial CBBC z 2013 roku

Wikipedia


fit-celebryta

celebryta zajmujący się tematyką fitness; fit celebryta, fit-celebryta


SJP.pl


fit-celebrytka

celebrytka zajmująca się tematyką fitness; fit celebrytka, fitcelebrytka


SJP.pl


fita

przyrząd do mierzenia średnicy drzew; klupa; średnicomierz


SJP.pl

Ѳ (fita) – litera wczesnej cyrylicy wzorowana na greckiej Θ (theta).W systemie liczbowym cyrylicy ma wartość 9.

Wikipedia


fitblogerka

kobieta prowadząca blog o tematyce fitness


SJP.pl


fitcelebryta

celebryta zajmujący się tematyką fitness; fit celebryta, fit-celebryta


SJP.pl


fitcelebrytka

celebrytka zajmująca się tematyką fitness; fit celebrytka, fit-celebrytka


SJP.pl


fitness

[czytaj: fitnes] ćwiczenia z użyciem specjalistycznego sprzętu w celu poprawienia kondycji fizycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. rekreacyjne ćwiczenia gimnastyczne wykonywane na specjalnych przyrządach i pod okiem instruktora;

Wiktionary

Fitness – rodzaj gimnastyki rekreacyjnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czwartki chodzę na zajęcia fitnessu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲitnɛs, AS: fʹitnes

Wiktionary


fitnesska

[czytaj: fitneska] kobieta uprawiająca ćwiczenia z użyciem specjalistycznego sprzętu w celu poprawienia kondycji fizycznej


SJP.pl


fitnessowy

fitness [czytaj: fitnesowy]


SJP.pl


fito-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z rośliną, roślinnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) fito- + patologia = fitopatologia

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲitɔ, AS: fʹito

Wiktionary

Powiązane:

 temsłow. -fit

Wiktionary


fitobentos

zespół organizmów roślinnych zasiedlających dno zbiorników wodnych (bental)


SJP.pl

Fitobentos – zespół organizmów tradycyjnie zaliczanych do roślin związanych z dnem zbiornika wodnego lub cieku i strefą przydenną (bentalem). Część bentosu. Czasem zakres ten jest ograniczany ze względu na rozmiar organizmów, tj. większe rośliny (rośliny naczyniowe, ramienice, gałęzatka itp.) nie są określane jako fitobentos, lecz jako makrofity. Według innych klasyfikacji makrofity związane z dnem również należą do bentosu. Drobne glony przyczepione do podłoża określane są z kolei jako mikrofitobentos (peryfiton), przy czym niektórzy autorzy rozgraniczają zespoły bentosu i peryfitonu, do pierwszej kategorii zaliczając wyłącznie organizmy zasiedlające dno, a do drugiej organizmy osiadłe na przedmiotach ponad dnem, gdyż warunki (zwłaszcza natlenienie i inne warunki fizyczno-chemiczne) w tych dwóch strefach różnią się. Do fitobentosu należą organizmy zaliczane według współczesnej taksonomii do różnych królestw biologicznych – oprócz glonów zaliczanych obecnie do roślin, takich jak drobne zielenice czy krasnorosty, również glony zaliczane do protistów (tzw. protisty roślinopodobne), jak okrzemki, a także do bakterii, czyli sinice. Inni przedstawiciele tych grup mogą wchodzić w skład fitoplanktonu, a nawet te same organizmy mogą w zależności od warunków trafiać do planktonu (tychoplankton).

Wikipedia


fitobiolog

biolog zajmujący się życiem roślin


SJP.pl


fitobiologia

dział biologii zajmujący się życiem roślin


SJP.pl

Botanika (gr. botanē = zieleń, owoc, roślina), roślinoznawstwo – dział biologii zajmujący się roślinami. Obejmuje całokształt wiedzy o świecie roślin i związanych z nimi zjawiskach. Szeroki zakres problematyki jest przyczyną wyodrębniania licznych, w różnym stopniu samodzielnych działów, wymagających stosowania swoistych metod i technik badawczych.

Wikipedia


fitobiologiczny

dotyczący fitobiologii


SJP.pl


fitocenolog

botanik specjalizujący się w badaniu i klasyfikowaniu fitocenoz, czyli zbiorowisk roślinnych; fitosocjolog


SJP.pl


fitocenologia

dział botaniki, nauka o zbiorowiskach roślinnych i prawidłowościach w klasyfikowaniu roślin; fitosocjologia


SJP.pl


fitocenotyczny

przymiotnik od: fitocenoza


SJP.pl


fitocenoza

konkretne skupisko roślinne wchodzące w skład danej biocenozy; biocenoza roślinna


SJP.pl

Fitocenoza (biocenoza roślinna) – zbiorowisko roślinne wchodzące w skład określonej biocenozy i stanowiące w jej obrębie wyodrębniające się, niepowtarzalne zjawisko przyrodnicze. Fitocenoza jest podstawową jednostką roślinności. Jest bytem realnym w odróżnieniu od abstrakcyjnego zespołu roślinnego. Cechą wyróżniającą konkretną fitocenozę jest inna niż w sąsiedztwie kombinacja gatunków roślin zorganizowanych w zbiorowisko w podobnych warunkach ekologicznych, biogeograficznych i historycznych.

Wikipedia


fitochemia

dział fizjologii roślin, nauka o procesach chemicznych zachodzących w żywych roślinach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. dział fizjologii roślin, nauka badająca roślinne związki organiczne i procesy chemiczne zachodzące w roślinach;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fitochemiczny

Wiktionary


fitochemiczny

dotyczący fitochemii


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący fitochemii, substancji roślinnych i procesów chemicznych zachodzacych w roślinach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] ma charakter fitochemiczny, gdyż dotyczy nielotnych kwasów w leczniczej roślinie kozłek lekarski — Valeriana officinalis. Badacz wyosobnił z korzeni rośliny dwa związki, które poddał analizie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitochemia ż.

Wiktionary


fitochrom

rodzaj chromoproteiny odmiennej od chlorofilu, aktywowanej odpowiednią ilością światła i będącej czynnikiem regulującym procesy wymagające odpowiedniego natężenia promieniowania słonecznego, takie jak np. wzrost i kiełkowanie


SJP.pl

Fitochrom jest fotoreceptorem, barwnikiem używanym przez rośliny w reakcjach na światło lub jego brak. Maksimum absorpcji barwnika przypada na długości fal odpowiadające światłu czerwonemu i dalekiej czerwieni. Wiele roślin wykorzystuje fitochrom do określenia czasu odpowiedniego na kwitnięcie poprzez określenie dnia i nocy. Zmiany w zawartości poszczególnych form fitochromu pozwalają regulować reakcje związane z cyklem dobowym. Fitochrom reguluje również kiełkowanie nasion, wzrost wydłużeniowy siewek, wielkość i kształt liści, syntezę chlorofilu oraz prostowanie się hipokotyli lub epikotyli siewek roślin dwuliściennych.Cząsteczka fitochromu jest chromoproteiną, składa się z części białkowej połączonej z barwnikiem.

Wikipedia


fitocyd

substancja lotna lub ciekła o działaniu bakteriobójczym, grzybobójczym i pierwotniakobójczym; fitoncyd


SJP.pl


fitocydowy

przymiotnik od: fitocyd


SJP.pl


fitoedafon

drobnoustroje roślinne występujące w powierzchniowych warstwach gleby


SJP.pl


fitoestrogen

substancja pochodzenia roślinnego, pochodna estrogenu stosowana w lecznictwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. fizj. występująca w roślinach, dowolna niesterydowa substancja (włączając izoflawony i lignany), która jest strukturalnie lub funkcjonalnie podobna do estrogenu ssaków, mająca za zadanie zwiększać odporność rośliny na choroby, a u ssaków działająca jako słaby agonista lub antagonista estrogenu;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeżyny zawierają także liczne związki fitochemiczne, takie jak flawonoidy, antocyjany, taniny i fitoestrogeny, które pomagają w zapobieganiu chorobom (…)

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|pol|fito-|estrogen.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phytoestrogen

* baskijski: (1.1) fitoestrogeno

* czeski: (1.1) fytoestrogen m.

* fiński: (1.1) fytoestrogeeni

* francuski: (1.1) phytoestrogène m.

* hiszpański: (1.1) fitoestrógeno m.

* indonezyjski: (1.1) fitoestrogen

* japoński: (1.1) フィトエストロゲン (fitoesutorogen)

* kataloński: (1.1) fitoestrogen m.

* portugalski: (1.1) fitoestrógeno m.

* rosyjski: (1.1) фитоэстроген m.

* rumuński: (1.1) fitoestrogen n.

* słowacki: (1.1) fytoestrogén m.

* ukraiński: (1.1) фітоестроген m.

* włoski: (1.1) fitoestrogeno m.

źródła.

== fitoestrogen (język indonezyjski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biochem. fizj. fitoestrogen

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fitoestrogenowy

fitoestrogen


SJP.pl

Patrz:

fitoestrogen

fitofag

zwierzę roślinożerne przystosowane do pobierania i przyswajania żywych części roślin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) roślinożerca

Wiktionary

Fitofag (gr. phytón – roślina, phageín – jeść), roślinożerca – organizm roślinożerny, odżywiający się roślinami lub częściami roślin (w tym przechowywanymi przez ludzi nasionami, owocami i suszem).

W ekosystemie roślinożercy stanowią pierwszy poziom konsumentów. Termin roślinożerca może odnosić się do pojedynczego organizmu, konkretnego gatunku (charakteryzuje formę odżywiania gatunku jak i jego rolę w ekosystemie), jak również może odnosić się do grupy gatunków o wspólnej cesze ekologicznej (roślinożerność). Do fitofagów należą m.in. przeżuwacze, wiele gatunków owadów, nicieni i pasożytniczych grzybów.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) roślinożerca

Wiktionary


fitofagia

roślinożerność


SJP.pl

Fitofag (gr. phytón – roślina, phageín – jeść), roślinożerca – organizm roślinożerny, odżywiający się roślinami lub częściami roślin (w tym przechowywanymi przez ludzi nasionami, owocami i suszem).

W ekosystemie roślinożercy stanowią pierwszy poziom konsumentów. Termin roślinożerca może odnosić się do pojedynczego organizmu, konkretnego gatunku (charakteryzuje formę odżywiania gatunku jak i jego rolę w ekosystemie), jak również może odnosić się do grupy gatunków o wspólnej cesze ekologicznej (roślinożerność). Do fitofagów należą m.in. przeżuwacze, wiele gatunków owadów, nicieni i pasożytniczych grzybów.

Wikipedia


fitofagiczny

dotyczący fitofagii


SJP.pl


fitofarmacja

ogół badań dotyczących metod otrzymywania i stosowania środków ochrony roślin; fitofarmakologia


SJP.pl


fitofarmakologia

ogół badań dotyczących metod otrzymywania i stosowania środków ochrony roślin; fitofarmacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nauka o działaniu leków wytworzonych z ziół

Wiktionary

Ziołolecznictwo (fitoterapia, fitofarmakologia) – dział medycyny i farmakologii zajmujący się wytwarzaniem leków ziołowych z naturalnych bądź przetworzonych surowców uzyskiwanych z roślin leczniczych oraz ich stosowaniem w profilaktyce i terapii chorób. Pojęcie to jest również używane dla określenia gałęzi medycyny alternatywnej zajmującej się leczeniem preparatami roślinnymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wykłady z fitofarmakologii prowadził jakiś profesor z Katowic.

 (1.1) Zakonnik twierdził, że fitofarmakologia może być idealnym uzupełnieniem medycyny konwencjonalnej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. farmakologia ż.

 przym. fitofarmakologiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fitoterapia, ziołolecznictwo

Wiktionary


fitofarmakologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z fitofarmakologią, dotyczący fitofarmakologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitofarmakologia ż.

Wiktionary


fitofenologia

nauka badająca okresowe zjawiska w życiu roślin


SJP.pl


fitofenologiczny

związany z nauką badającą okresowe zjawiska w życiu roślin


SJP.pl


fitofizjolog

specjalista w zakresie fizjologii roślin


SJP.pl


fitofizjologia

nauka zajmująca się badaniem poszczególnych zjawisk zachodzących w żywej roślinie, procesów odpowiedzialnych za te zjawiska i mechanizmów uczestniczących w regulacji tych procesów; fizjologia roślin


SJP.pl

Fizjologia roślin, fitofizjologia – nauka zajmująca się badaniem procesów życiowych roślin, funkcjami ich organów oraz warunków w jakich realizowane są funkcje życiowe roślin. Fizjolodzy roślin zajmują się badaniem procesów biofizycznych, takich jak transpiracja, procesów biochemicznych takich jak fotosynteza, oddychanie komórkowe oraz procesów wzrostu i rozwoju. Jest jedną z gałęzi botaniki i fizjologii. Jest też mocno powiązana z biochemią i biofizyką. Fizjologia roślin zajmuje się badaniem zjawisk i procesów zachodzących na różnych poziomach organizacji biologicznej:

  • na poziomie molekularnym – syntezy i łańcuchy reakcji biochemicznych zachodzących w komórce,
  • na poziomie struktur komórkowych – transport związków chemicznych i przekazywanie sygnałów w organizmach roślinnych,
  • na poziomie organów,
  • na poziomie organizmu,
  • na poziomie zbiorowiska roślinnego.

Wikipedia


fitofizjologiczny

dotyczący fitofizjologii (np. badania fitofizjologiczne)


SJP.pl


fitoftora

choroba ziemniaków i pomidorów wywoływana przez grzyby zaliczane do mączniaków rzekomych, objawiająca się żółtawymi plamami na liściach, sinawymi na bulwach lub brunatnymi na owocach pomidorów; zaraza ziemniaka


SJP.pl


fitogeniczny

mający pochodzenie roślinne, powstały ze szczątków organizmów roślinnych (np. skały fitogeniczne)


SJP.pl


fitogeografia

nauka zajmująca się badaniem rozmieszczenia roślin na powierzchni kuli ziemskiej i ich związku ze środowiskiem geograficznym; geografia roślin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział biogeografii i geobotaniki zajmujący się badaniem rozmieszczenia roślin na kuli ziemskiej;

Wiktionary

Fitogeografia (geografia roślin) – dział biogeografii i botaniki (dokładniej geobotaniki) zajmujący się badaniem rozmieszczenia roślin na kuli ziemskiej i jego przyczynami.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) geografia roślin

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fitogeograf m.

 przym. fitogeograficzny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|fito-|geografia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phytogeography

* bułgarski: (1.1) фитогеография ż.

* czeski: (1.1) fytogeografie

* francuski: (1.1) phytogéographie ż.

* hiszpański: (1.1) fitogeografía ż.

* nowogrecki: (1.1) φυτογεωγραφία ż.

* rosyjski: (1.1) фитогеография ż.

* serbski: (1.1) фитогеографија

* węgierski: (1.1) növényföldrajz

* włoski: (1.1) fitogeografia ż., geobotanica ż.

źródła.

== fitogeografia (język włoski.) ==

wymowa.

 IPA|ˌfitoʤeograˈfia.

 dzielenie|fi|to|ge|o|gra|fi|a.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. fitogeografia, geografia roślin

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲitɔɡɛɔˈɡrafʲja, AS: fʹitogeografʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitogeograf m.

 przym. fitogeograficzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) geografia roślin

Wiktionary


fitogeograficzny

dotyczący fitogeografii


SJP.pl


fitografia

dział botaniki zajmujący się systematyką oraz opisem świata roślin


SJP.pl


fitohormon

hormon roślinny wytwarzany przez rośliny niebiałkowe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. hormon, związek chemiczny wytwarzany przez organizmy roślinne, wpływający na ich procesy fizjologiczne

Wiktionary

Hormony roślinne, fitohormony (gr. φυτοορμόνη) – grupa związków organicznych należących do regulatorów wzrostu i rozwoju roślin. Kryterium uznania związku za fitohormon jest wywoływanie reakcji w organizmie rośliny w stężeniach rzędu 10-6 mol dm-3 lub mniejszych. Hormony roślinne nie muszą wykazywać działania poza miejscem ich wytwarzania, miejsce wytwarzania może być jednocześnie miejscem reakcji. Znane są związki wykazujące aktywność biologiczną analogiczną do naturalnie wytwarzanych w roślinie. Syntetyczne regulatory wzrostu i rozwoju roślin (np. 1-Metylocyklopropen) są wykorzystywane w rolnictwie i ogrodnictwie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fitohormony mogą działać stymulująco lub hamująco.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲitɔˈxɔrmɔ̃n, AS: fʹitoχormõn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hormon roślinny, bioregulator roślinny

Wiktionary


fitohormonalny

przymiotnik od: fitohormon


SJP.pl


fitoklimat

klimat lokalny wytworzony pod wpływem określonego zbiorowiska roślinnego, np. klimat lasu sosnowego, torfowiska, dżungli


SJP.pl

Fitoklimat (mikroklimat pola uprawnego) – specyficzny mikroklimat, na którego kształtowanie decydujący wpływ wywierają zwarte i wysokie łany roślin. Jest to mikroklimat panujący w nadziemnej części szaty roślinnej i strefie korzeniowej roślin.

Wikipedia


fitol

związek organiczny, alkohol o budowie łańcuchowej występujący np. w chlorofilach, filochinonie oraz w tokoferolu


SJP.pl

Fitol – organiczny związek chemiczny należący do rodziny alkoholi. Jest nienasyconym alkoholem diterpenowym. Wraz z pochodną porfiryny tworzy chlorofil, w którym pełni funkcję kotwicy dla całej cząsteczki, wbudowując się w błonę chloroplastu. Używany jest do półsyntezy tokoferolu – witaminy E oraz filochinonu, czyli witaminy K.

Wikipedia


fitolizyna

lek stosowany w chorobach układu moczowego, ułatwiający wydalanie kamieni i piasku, działający moczopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbólowo i bakteriostatycznie


SJP.pl


fitomelioracja

ogół zabiegów, których celem jest zmiana naturalnych czynników niekorzystnych dla uprawy roli (jak np. zbyt ostry klimat, za duże parowanie wody z gleby, silne wiatry) przez zalesianie, zadrzewianie lub uprawę roślin specjalnych


SJP.pl

Fitomelioracja (gr. phytón - roślina + łac. melioratio ~ naprawa, ulepszenie) – melioracja biologiczna, poprawianie produktywności gleb i możliwości wykorzystania gruntów przez zakładanie upraw odpowiednio dobranych gatunków roślin.

Rośliny drzewiaste liśćmi i gałązkami opadającymi na ściółkę wzbogacają glebę w próchnicę, systemem korzeniowym przebijają zwięzłe warstwy gleby, umożliwiając ruch wody i przewietrzanie gleby, poprawiają też mikroklimat.

Wikipedia


fitomenadion

witamina K1; fitonation, filochinon


SJP.pl

Witamina K – grupa organicznych związków chemicznych, będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego. Poprzez uczestnictwo w syntezie protrombiny w wątrobie, warunkuje ona prawidłowy przebieg procesów krzepnięcia krwi. Uczestniczy także w metabolizmie układu kostnego. Do witamin K zaliczane są dwa naturalne związki rozpuszczalne w tłuszczach:

  • witamina K1 (filochinon) – w pozycji trzeciej posiada resztę fitylową;
  • witamina K2 (menachinon) – wytwarzana przez bakterie jelitowe; w pozycji trzeciej posiada resztę difarnezylową lub inne grupy izoprenowe.

Wikipedia


fitoncyd

substancja lotna lub ciekła o działaniu bakteriobójczym, grzybobójczym i pierwotniakobójczym; fitocyd


SJP.pl


fitoncydowy

przymiotnik od: fitoncyd


SJP.pl


fitonia

roślina płożąca się, występująca w tropikalnych lasach deszczowych


SJP.pl

Wikipedia


fitonim

w językoznawstwie: nazwa własna rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. nazwa własna rośliny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fiˈtɔ̃ɲĩm

Wiktionary


fitopaleontologia

dział paleontologii i botaniki zajmujący się badaniem roślin z minionych epok geologicznych na podstawie kopalnych szczątków i odcisków tych roślin


SJP.pl


fitopatolog

specjalista w zakresie fitopatologii


SJP.pl

Fitopatologia (gr. φυτόν phyton „roślina”, πάθος pathos „cierpienie”, λόγος logos „nauka”) – nauka zajmująca się chorobami roślin, często nazywana patologią roślin.

Wikipedia


fitopatologia

nauka zajmująca się chorobami roślin oraz ich rozpoznawaniem, metodami zwalczania i zapobiegania im; patologia roślin


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nauk. dział botaniki, nauka o chorobach roślin i zwalczaniu tychże chorób;

Wiktionary

Fitopatologia (gr. φυτόν phyton „roślina”, πάθος pathos „cierpienie”, λόγος logos „nauka”) – nauka zajmująca się chorobami roślin, często nazywana patologią roślin.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) botanika

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fitopatolog m.

 przym. fitopatologiczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|fito-|patologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phytopathology, plant pathology

* arabski: (1.1) علم أمراض النبات m.

* azerski: (1.1) fitopatologiya

* baskijski: (1.1) fitopatologia

* białoruski: (1.1) фітапаталогія ż.

* bułgarski: (1.1) фитопатология ż.

* fiński: (1.1) fytopatologia

* francuski: (1.1) phytopathologie ż.

* gruziński: (1.1) ფიტოპათოლოგია (pit'op'atologia)

* hindi: (1.1) पादप रोगविज्ञान (pādapa rōgavijñāna), फायटोपैथोलोजी (phāyaṭōpaithōlōjī)

* hiszpański: (1.1) fitopatología ż.

* japoński: (1.1) furi|植物病理学|しょくぶつびょうりがく. (shokubutsu byōrigaku)

* kazachski: (1.1) фитопатология

* koreański: (1.1) 식물병리학 (singmulbyŏngnihak)

* łotewski: (1.1) fitopatoloģija ż., augu patoloģija ż.

* nowogrecki: (1.1) φυτοπαθολογία ż. (fytopathología)

* rosyjski: (1.1) фитопатология ż.

* słowacki: (1.1) fytopatológia ż.

* syngaleski: (1.1) ශාක ව්‍යාධි විද්‍යාව (śāka v‍yādhi vid‍yāva)

* ukraiński: (1.1) фітопатологія ż.

* włoski: (1.1) fitopatologia ż.

źródła.

== fitopatologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. nauk. fitopatologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲitɔpatɔˈlɔɟja, AS: fʹitopatoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitopatolog m.

 przym. fitopatologiczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) botanika

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fitopatolog m.

 przym. fitopatologiczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|fito-|patologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phytopathology, plant pathology

* arabski: (1.1) علم أمراض النبات m.

* azerski: (1.1) fitopatologiya

* baskijski: (1.1) fitopatologia

* białoruski: (1.1) фітапаталогія ż.

* bułgarski: (1.1) фитопатология ż.

* fiński: (1.1) fytopatologia

* francuski: (1.1) phytopathologie ż.

* gruziński: (1.1) ფიტოპათოლოგია (pit'op'atologia)

* hindi: (1.1) पादप रोगविज्ञान (pādapa rōgavijñāna), फायटोपैथोलोजी (phāyaṭōpaithōlōjī)

* hiszpański: (1.1) fitopatología ż.

* japoński: (1.1) furi|植物病理学|しょくぶつびょうりがく. (shokubutsu byōrigaku)

* kazachski: (1.1) фитопатология

* koreański: (1.1) 식물병리학 (singmulbyŏngnihak)

* łotewski: (1.1) fitopatoloģija ż., augu patoloģija ż.

* nowogrecki: (1.1) φυτοπαθολογία ż. (fytopathología)

* rosyjski: (1.1) фитопатология ż.

* słowacki: (1.1) fytopatológia ż.

* syngaleski: (1.1) ශාක ව්‍යාධි විද්‍යාව (śāka v‍yādhi vid‍yāva)

* ukraiński: (1.1) фітопатологія ż.

* włoski: (1.1) fitopatologia ż.

źródła.

== fitopatologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. nauk. fitopatologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fitopatologiczny

dotyczący fitopatologii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. związany z fitopatologią, dotyczący fitopatologii, chorób roślin

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitopatologia ż., fitopatolog mos. / ż.

Wiktionary


fitopatolożka

fitopatolog


SJP.pl

Patrz:

fitopatolog

fitoplankton

część planktonu składająca się z drobnych organizmów roślinnych zawieszonych w toni wodnej; plankton roślinny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. mikroskopijne organizmy roślinne oraz sinice, które biernie unoszą się w wodzie, nie posiadając zdolności ruchu lub tylko w znacznie ograniczonym zakresie;

Wiktionary

Fitoplankton – mikroskopijne organizmy roślinne (w tym glony niezaliczane do królestwa roślin w niektórych systemach taksonomicznych) oraz sinice (należące do prokariontów), żyjące w wodzie, nie posiadające zdolności ruchu lub tylko w znacznie ograniczonym zakresie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fitoplankton jest najważniejszą grupą producentów pierwotnych w większości zbiorników wodnych. (Wikipedia)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲitɔˈplãŋktɔ̃n, AS: fʹitoplãŋktõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fitoplanktonowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) plankton

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. fitoplanktonowy

frazeologia.

etymologia. etym|gr.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phytoplankton

* baskijski: (1.1) fitoplankton

* białoruski: (1.1) фітапланктон m.

* czeski: (1.1) fytoplankton m.

* hiszpański: (1.1) fitoplancton m.

* nowogrecki: (1.1) φυτοπλαγκτόν n., φυτοπλαγκτό n.

* rosyjski: (1.1) фитопланктон m.

* ukraiński: (1.1) фітопланктон m.

* włoski: (1.1) fitoplancton m.

źródła.

== fitoplankton (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) biol. fitoplankton

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fitoremediacja

Fitoremediacja (gr. phyto – roślina, łac. remedium – środek zaradczy) – technologia wykorzystująca rośliny wyższe w procesie oczyszczania środowiska (gleby, wód gruntowych i powierzchniowych, osadów ściekowych oraz powietrza). Metoda opiera się na praktycznym zastosowaniu trzech typów odpowiedzi fizjologicznej roślin wobec zanieczyszczeń obecnych w środowisku – wykluczania, akumulacji oraz hiperakumulacji.

Wikipedia


fitosanitarny

dotyczący stanu sanitarnego roślin


SJP.pl


fitosfera

część biosfery, strefa kuli ziemskiej obejmująca wszelkie organizmy roślinne


SJP.pl

Fitosfera (gr. phytón – roślina, sphaira – kula) – część biosfery tworzona przez rośliny. Biomasa fitosfery stanowi ponad 99% biomasy całej biosfery.

Wikipedia


fitoskładnik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. bot. składnik odżywczy znajdujący się w owocach i warzywach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ważną cechą fitoskładników jest ich aktywność przeciwutleniająca czyli zdolność usuwania wolnych rodników.

Wiktionary


fitosocjolog

specjalista w zakresie fitosocjologii


SJP.pl


fitosocjologia

dział botaniki, nauka o zbiorowiskach roślinnych i prawidłowościach w klasyfikowaniu roślin; socjologia roślin; fitocenologia


SJP.pl

Fitosocjologia, fitocenologia, fitocenotyka – dział botaniki (dyscyplina botaniczna), którego przedmiotem badań jest roślinność. Zajmuje się badaniem zbiorowisk roślinnych występujących w naturze, tj. fitocenoz oraz ich klasyfikowaniem (zob. syntaksonomia). Celem fitosocjologii jest stworzenie empirycznego modelu roślinności za pomocą kombinacji gatunków charakteryzującej unikatowe jednostki roślinności zwane syntaksonami. Nazewnictwo syntaksonów jest ustalane zgodnie z Międzynarodowym Kodem Nomenklatury Fitosocjologicznej (International Code of Phytosociological Nomenclature).

Wikipedia


fitosocjologiczny

dotyczący fitosocjologii


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. związany z fitosocjologią, dotyczący fitosocjologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitosocjologia ż.

Wiktionary


fitosterol

sterol pochodzenia roślinnego (otrzymywany np. z soi); stosowany w medycynie jako substytut hormonalny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. sterol pochodzenia roślinnego

Wiktionary

Fitosterole, sterole roślinne – grupa steroli wytwarzanych przez rośliny. Znanych jest ponad 150 różnych steroli roślinnych. Sterole wytwarzane przez rośliny są elementem strukturalnym błon komórkowych i cytoplazmatycznych, uczestniczą w regulacji procesów wewnątrzkomórkowych oraz pełnią funkcję substancji obronnych przed roślinożercami. Wiele steroli roślinnych po połączeniu z cukrem tworzy glikozydy, będące substancją obronną oraz znajdujące zastosowanie jako leki.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfʲitɔˈstɛrɔl, AS: fʹitosterol

Wiktionary


fitoterapeuta

terapeuta zajmujący się leczeniem za pomocą roślin, głównie ziół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba lecząca ziołami i ich pochodnymi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Byliśmy szukać porady u fitoterapeuty z Krakowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitoterapia ż.

:: fż. fitoterapeutka ż.

 przym. fitoterapeutyczny

Wiktionary


fitoterapeutka

fitoterapeuta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lecząca ziołami i ich pochodnymi

Wiktionary

Patrz:

fitoterapeuta

Przykłady

 (1.1) Obok sklepu zielarskiego w czwartki przyjmuje fitoterapeutka z Krakowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitoterapia ż.

:: fm. fitoterapeuta mos.

 przym. fitoterapeutyczny

Wiktionary


fitoterapeutyczny

fitoterapia


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fitoterapią, dotyczący fitoterapii

Wiktionary

Patrz:

fitoterapia

Powiązane:

 rzecz. fitoterapeutka ż., fitoterapeuta mos., fitoterapia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ziołoleczniczy

Wiktionary


fitoterapia

gałąź medycyny wykorzystująca lecznicze działanie niektórych surowców roślinnych; ziołolecznictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. farm. dział medycyny i farmakologii zajmujący się stosowaniem ziół w lecznictwie

Wiktionary

Ziołolecznictwo (fitoterapia, fitofarmakologia) – dział medycyny i farmakologii zajmujący się wytwarzaniem leków ziołowych z naturalnych bądź przetworzonych surowców uzyskiwanych z roślin leczniczych oraz ich stosowaniem w profilaktyce i terapii chorób. Pojęcie to jest również używane dla określenia gałęzi medycyny alternatywnej zajmującej się leczeniem preparatami roślinnymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na przestrzeni wieków fitoterapia rozwijała się też w domach zakonnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fitoterapeuta mos., fitoterapeutka ż.

 przym. fitoterapeutyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fitofarmakologia, ziołolecznictwo

Wiktionary


fitotoksyczność

toksyczne działanie substancji chemicznych na organizmy roślinne, wykorzystywane w rolnictwie do niszczenia chwastów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest toksyczne dla roślin

Wiktionary

Fitotoksyczność – toksyczność substancji względem roślin. Niekorzystny wpływ (toksyczny) substancji często obserwuje się przy nieprawidłowym stosowaniu pestycydów, ich nadużywaniu lub zbiegiem w czasie stosowania niekorzystnych warunków pogodowych. Fitotoksyczność wykazuje wiele herbicydów, przez co służą do zwalczania chwastów w roślinach uprawnych.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fitotoksyczny

 przysł. fitotoksycznie

Wiktionary


fitotoksyczny

przymiotnik od: fitotoksyczność


SJP.pl


fitotron

klimatyzowana komora do hodowli roślin


SJP.pl

Fitotron – komora, pomieszczenie lub zestaw pomieszczeń do uprawy roślin, wyposażone w urządzenia do klimatyzacji, sztucznego oświetlenia i wentylacji. Wyposażane jest w układy automatyki umożliwiające uzyskanie i monitorowanie wymaganych warunków w odpowiednich cyklach. Wykorzystywana w laboratoriach do wykonywania symulacji warunków klimatycznych i fizycznych (np. fotoperiodyzm, jarowizacja).

Wikipedia


fitować

potocznie: pasować, mieć odpowiednie wymiary


SJP.pl


fitowy

kwas fitowy - przeciwutleniacz występujący naturalnie w większości nasion


SJP.pl


fitozaur

przedstawiciel wymarłego podrzędu wczesnych gadów naczelnych o budowie przypominającej krokodyle; parazuch


SJP.pl


fitozaury

wymarły podrząd wczesnych gadów naczelnych o budowie przypominającej krokodyle; parazuchy


SJP.pl

Fitozaury (Phytosauria, syn. Parasuchia) – rząd archozaurów z kladu Crurotarsi o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle. Takson monotypowy, obejmuje jedną rodzinę – Phytosauridae.

Fitozaury charakteryzowały się wydłużoną wąską głową z długim pyskiem uzbrojonym w liczne, stożkowate zęby (około 200) i nozdrzami przesuniętymi znacznie do tyłu. Kończyny rozstawione szeroko, przednie nieznacznie krótsze od tylnych dobrze przystosowane do chwytania i utrzymywania zdobyczy zakończone ostrymi pazurami. Ogon potężny, bocznie spłaszczony, służył do pływania, podczas którego kończyny prawdopodobnie były złożone wzdłuż ciała.Prawdopodobnie były także zdolne do szybkiego biegu na krótkie dystanse. Stopy szerokie, utrzymujące zwierzę na bagnistej ziemi.Mimo zewnętrznego podobieństwa nie są blisko spokrewnione z krokodylami.Najbardziej znacząca różnica między nimi a krokodylami to rozmieszczenie nozdrzy w czaszce. Fitozaury miały nozdrza umieszczone blisko głowy albo powyżej poziomu oczu podczas gdy krokodyle mają nozdrza umieszczone daleko w przodzie przy końcu pyska. Były też pokryte potężną tarczą z łusek. Wypełniały tę samą niszę, którą zajmują dzisiaj krokodyle prowadząc ziemnowodny tryb życia wzdłuż brzegów słodkowodnych jezior i rzek podczas późnego triasu. Sądząc po budowie pyska były głównie rybożerne. Osiągały przeciętnie od 3 do 8 metrów długości, niektóre gatunki dochodziły jednak nawet do 12 metrów. Były jednymi z większych lądowych drapieżników okresu triasowego. Prawdopodobnie wymarły podczas wymierania późnotriasowego. Nieliczne skamieniałości sugerują możliwość przetrwania niektórych fitozaurów do wczesnej jury (znany jedynie z zębów "Megalosaurus" terquemi z hettangu Francji, fragment żuchwy przypisywany fitozaurowi z rodzaju Mystriosuchus z Anglii); jednak zdaniem Barretta i Xu (2012) część rzekomych skamieniałości jurajskich fitozaurów nie należy do przedstawicieli tej grupy, innych nie można jednoznacznie zidentyfikować, a jeszcze inne w rzeczywistości są kośćmi fitozaurów żyjących w triasie.

Wikipedia


fitrzyk

nazwisko


SJP.pl


fittonia

roślina z rodziny akantowatych, pochodząca z Ameryki Południowej


SJP.pl

Wikipedia


fityna

sól wapniowo-magnezowa kwasu inozytosześciofosforowego, występująca w nasionach zbóż i roślin oleistych


SJP.pl

Fityna – organiczny związek chemiczny, sól wapniowa-magnezowa kwasu inozytolosześciofosforowego, występującego powszechnie w świecie roślin, szczególnie obficie w nasionach zbóż i roślin oleistych w ziarnach aleuronowych tworzy okrągłe globoidy, dawniej stosowana w lecznictwie.

Wikipedia


fitynowy

związany z fityną


SJP.pl


fitzcarraldo

Fitzcarraldo – niemiecki dramat filmowy z 1982 roku w reżyserii Wernera Herzoga.

Produkcja filmu trwała 12 lat, a samo kręcenie zdjęć 2 lata. W scenach przenoszenia statku nie zastosowano żadnych efektów specjalnych, choć statek ważył 340 ton. Zdjęcia kręcono w Peru i Brazylii.

Wikipedia


fitzgerald

  • Fitzgerald – miejscowość w Kanadzie, w Albercie
  • Fitzgerald – miasto w USA, w Georgii
  • Fitzgerald River National Park – park narodowy w Australii

Wikipedia


fiu

1. wyraz naśladujący gwizdanie; fiut
2. wyraz wyrażający podziw, uznanie
3. wykrzyknienie wyrażające szybkie zniknięcie kogoś, czegoś; ziu


SJP.pl


fiu-bździu

fiu bździu; mieć fiu-bździu w głowie - być niepoważnym, nieodpowiedzialnym; mieć pstro w głowie, mieć zielono w głowie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) coś błahego, niepoważnego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲju ˈbʲʑd͡ʑu, AS: fʹi ̯u bʹźʒ́u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiu-bziu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) siu-bździu, koszałki-opałki, tere-fere, banialuki, grub. pierdoły, przest. kipki-opałki, przest. koszały-opały, przest. koszyczki-opałeczki

Wiktionary


fiucik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fiut

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie fiut, lecz tylko mały fiucik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiut m.

 wykrz. fiut

Wiktionary


fiuczeć

potocznie: gwizdać, świstać; fiukać


SJP.pl


fiuk

nazwisko


SJP.pl

Fiuk – przysiółek wsi Sieradza w Polsce, położony w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Żabno.

W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa tarnowskiego.

W miejscowości był przystanek kolejowy Fiuk.

Wikipedia


fiukać

potocznie: gwizdać, świstać; fiuczeć


SJP.pl


fiumara

suche koryto rzeczne w obszarach śródziemnomorskich; fiumare


SJP.pl

Fiumara – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Reggio Calabria.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 1201 osób, 200,2 os./km².

Wikipedia


fiumare

suche koryto rzeczne w obszarach śródziemnomorskich; fiumara


SJP.pl

Fiumare, l.poj. fiumara (z wł. fiumerzeka) – rzeki okresowe, występujące w basenie Morza Śródziemnego, zwłaszcza we Włoszech (zwłaszcza w Kalabrii). W porze suchej ich koryta są niemal lub zupełnie suche, niosąc wodę tylko w porze deszczowej lub po obfitych opadach.

Wikipedia


fiume

przestarzale: błahostka, głupstwo, drobiazg


SJP.pl

Rijeka (wł. Fiume, niem. St. Veit am Flaum, także Pflaum) – miasto w północno-zachodniej Chorwacji, stolica żupanii primorsko-gorskiej, siedziba miasta Rijeka. Leży nad Zatoką Rijecką Morza Adriatyckiego, na wzgórzach u podnóża masywu Risnjak. W 2021 roku liczyło 108 622 mieszkańców.

Wikipedia


fiumicino

[czytaj: fjumiczino] miasto nieopodal Rzymu z dużym portem lotniczym


SJP.pl

Fiumicino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym.W miejscowości znajduje się międzynarodowe lotnisko "Leonardo da Vinci", obsługujące Rzym. Do 1992 roku było częścią dzielnicy miasta Rzymu o nazwie Municipio XIV.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 44 074 osoby, 206,9 os./km².

Wikipedia


fiut

1. wulgarne określenie męskiego członka;
2. obraźliwie o mężczyźnie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) posp. wulg. penis

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) posp. pogard. mężczyzna, facet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (3.1) reg. syrop z buraków cukrowych;

wykrzyknik

 (4.1) przest. …stosowany do wyrażenia sytuacji, gdy coś szybko przeminęło, skończyło się lub ktoś uciekł, zniknął

Wiktionary

  • Fiut – nazwisko
  • fiut – syrop z buraków cukrowych

Wikipedia

Przykłady

 (4.1) Cudowny, wymyślony świat, w którym żyłam przez kilka dni, rozwiewał się niczym dym, fiut, przepadło, nie ma już nic.

 (4.1) Tutaj pracowałem u ogrodnika i co dzień rano chodziłem z kwiatami na targ. Ale teraz już fiut – trzepnął palcami – skończyło się z wysługiwaniem szkopom…

 (4.1) — Zbyszko (chwyta za kapelusz): Żmija! — Juliasiewiczowa: Byłam pewna. Kapelusz w rękę i fiut! Najlepszy punkt wyjścia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲjut, AS: fʹi ̯ut

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fiucik mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. chuj, kutas, neutr. członek, penis

 (3.1) cukrop

 (4.1) fiu, myk

Wiktionary


fiutak

nazwisko


SJP.pl


fiutek

zdrobnienie od: fiut


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. posp. zdrobn. od: fiut

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) posp. pogard. obraźliwie o mężczyźnie

Wiktionary


fix

w budownictwie: okno, którego nie można otworzyć; fiks


SJP.pl


fixer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kosmet. środek do utrwalania makijażu

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) utrwalacz

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|fixer.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fixer (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-fixer.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) fot. utrwalacz

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) utrwalacz

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|fixer.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fixer (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-fixer.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) fot. utrwalacz

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fixing

system notowań według kursu jednolitego, wyznaczenie kursu jednolitego


SJP.pl

Fixing – jest to sposób ustalenia jednolitej ceny danego dobra lub usługi w oparciu o mechanizm inny niż rynkowy. W większości krajów fixing może być przeprowadzany jedynie przez instytucje, które zostały do tego uprawnione (np. organy nadzorujące dany rynek, banki centralne).

Wikipedia


fixingowy

fixing


SJP.pl

Patrz:

fixing

fiź

potocznie: lekki obłęd, mania; zwykle w wyrażeniach "mieć fizia" albo "dostać fizia" - być niespełna rozumu; bzik, hyś, hyź, fiś


SJP.pl


fiz.

skrót od: fizyka, fizyczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)


SJP.pl


fiza

w gwarze uczniowskiej: fizyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. uczn. eduk. fizyka (przedmiot)

 (1.2) pot. środ. uczn. lekcja fizyki

Wiktionary

Fiza (hindi: फ़ीज़ा,ا) – indyjski film wyreżyserowany w 2000 roku przez Khalid Mohameda. Film jest dramatem społecznym, filmem rodzinnym i jednocześnie musicalem. W rolach głównych znani indyjscy aktorzy Jaya Bhaduri, Hrithik Roshan i Karisma Kapoor. Tematem filmu jest miłość siostry do brata na tle pogromów między hinduistami i muzułmanami i wyrosłego z tego terroru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostałam pałę z fizy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲiza, AS: fʹiza

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) fizyka

Wiktionary


fizdrygalska

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) grub. prostytutka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲizdrɨˈɡalska, AS: fʹizdrygalska

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. prostytutka.

Wiktionary


fizelina

materiał watopodobny używany przez krawców do usztywniania odzieży; flizelina


SJP.pl

Flizelina (z niem. Vlieseline), ew. fizelina – włóknina powstała z termicznego połączenia włókien syntetycznych (m.in. polipropylenowych, polieterosulfon), bądź ich sklejenia. Stosowana w krawiectwie do usztywniania i modelowania kształtu wyrobów odzieżowych, np. bluzek, marynarek i żakietów. Flizeliny odzieżowe są pokryte masami termoplastycznymi (zwanymi klejem) nanoszonymi w postaci punktowej lub proszkowej. Masy te mają niski poziom topliwości (ok. 100 stopni). Proces podklejania opiera się na wykorzystaniu różnicy topliwości masy termoplastycznej i włókien polipropylenowych i polieterosulfonowych.

Wikipedia


fizelinowy

fizelina


SJP.pl

Patrz:

fizelina

fizetyna

barwnik naturalny z grupy flawonów, występujący w postaci glikozydu w drewnie, m.in. sumaku; stosowany do barwienia wełny, skór


SJP.pl


fizia

potocznie: lekki obłęd, mania; zwykle w wyrażeniach "mieć fizia" albo "dostać fizia" - być niespełna rozumu; bzik, hyś, hyź, fiś


SJP.pl


fizis

twarz, oblicze; fizys


SJP.pl


fizj.

skrót od: fizjologia, fizjologiczny; fizjol.


SJP.pl


fizjatra

lekarz stosujący metodę fizjatrii, specjalista w zakresie fizjoterapii; fizjoterapeuta


SJP.pl


fizjatria

leczenie polegające na działaniu na organizm człowieka lub jego części różnych postaci energii, np. mechanicznej, cieplnej, elektrycznej, świetlnej, wytwarzanych za pomocą różnych aparatów; fizjoterapia


SJP.pl


fizjatryczny

oparty na fizjatrii, związany z fizjoterapią; fizjoterapeutyczny


SJP.pl


fizjogeografia

geografia fizyczna


SJP.pl


fizjognomia

przestarzałe: wyraz twarzy; oblicze; wygląd zewnętrzny; fizjonomia


SJP.pl


fizjognomiczny

fizjognomia


SJP.pl

Patrz:

fizjognomia

fizjognomika

przestarzale: umiejętność określania charakteru i usposobienia człowieka z wyglądu jego twarzy (fizjognomii) i całego ciała; fizjonomika


SJP.pl


fizjograf

specjalista w dziedzinie fizjografii


SJP.pl


fizjografia

opis przyrodniczy kraju, obejmujący geologię, geomorfologię, sieć rzeczną, klimat, gleby, roślinność i świat zwierzęcy


SJP.pl

Krajoznawstwo (dawniej krajopisarstwo, krainopisarstwo, ziemiopisarstwo) – szeroko pojęty zbiór wszelkich (nie tylko geograficznych) wiadomości o danym kraju, a także gromadzenie wiadomości z zakresu geologii, meteorologii, świata roślinnego i zwierzęcego.

Wikipedia


fizjograficzny

oparty na fizjografii, odnoszący się do fizjografii


SJP.pl


fizjokrata

jeden z twórców albo zwolennik fizjokratyzmu


SJP.pl


fizjokratyczny

oparty na fizjokratyzmie, będący w duchu fizjokratyzmu; stworzony przez fizjokratów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z fizjokratyzmem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲizʲjɔkraˈtɨt͡ʃnɨ, AS: fʹizʹi ̯okratyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjokratyzm mrz., fizjokrata mos.

Wiktionary


fizjokratyzm

szkoła ekonomiczna powstała we Francji w drugiej połowie XVIII w., której filozoficzną podstawą była idea "porządku naturalnego" i wynikająca z niej zasada wolnej konkurencji, a za jedyne źródło bogactwa uważane było rolnictwo


SJP.pl

Fizjokratyzm (fr. physiocratie, z gr. φύσις — przyroda i κράτος — siła, władza) – szkoła ekonomiczna stworzona we Francji przez François Quesnaya w drugiej połowie XVIII wieku. Jej hasła były związane z ideą porządku naturalnego. Fizjokraci akcentowali znaczenie pracy, rolnictwa i ziemi jako jedynych źródeł bogactwa.

Wikipedia


fizjol.

skrót od: fizjologia, fizjologiczny; fizj.


SJP.pl


fizjolog

specjalista w zakresie fizjologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie fizjologii

Wiktionary

  • Fizjolog (Physiologos) – wczesnochrześcijański anonimowy tekst grecki
  • fizjolog – osoba zajmująca się fizjologią

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fʲiˈzʲjɔlɔk, AS: fʹizʹi ̯olok

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjologia ż.

 przym. fizjologiczny

 przysł. fizjologicznie

Wiktionary


fizjologia

1. dział biologii, nauka o czynnościach organizmów żywych, ich narządów, tkanek i komórek;
2. ogół procesów życiowych organizmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka o mechanizmach rządzących przebiegiem czynności życiowych organizmów

 (1.2) procesy życiowe organizmu

Wiktionary

Fizjologia (łac. physiologia, gr. φυσιολογία, od φύσις „natura”, λόγος „nauka”) – nauka o mechanizmach rządzących przebiegiem czynności życiowych organizmów.

Można ją podzielić w zależności od badanego poziomu organizacji żywej materii na:

  • cytofizjologię
  • histofizjologię
  • działy badające funkcjonowanie narządów i ich układów np.: neurofizjologia
  • działy badające funkcjonowanie całego organizmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie pierwszego okresu szkolenia należy również przeprowadzać zajęcia z zakresu anatomii i fizjologii ciała, hydrografii itp.

 (1.2) Spotykała tu inne uczennice szkoły baletowej, podobnie niepewne, czujące się nieswojo, zażenowane własną fizjologią.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjolog m.

 przym. fizjologiczny

 przysł. fizjologicznie

Wiktionary


fizjologicznie

przysłówek

 (1.1) pod względem fizjologii, z punktu widzenia fizjologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjolog mos., fizjologia ż.

 przym. fizjologiczny

Wiktionary


fizjologiczność

fizjologiczny


SJP.pl

Patrz:

fizjologiczny

fizjologiczny

1. dotyczący naturalnych czynności organizmu, zachodzący w organizmie w warunkach normalnych; naturalny, organiczny;
2. zmysłowy, seksualny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do naturalnych czynności organizmu

 (1.2) dotyczący działu fizjologii

 (1.3) pot. związany z popędem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Cechy fizjologiczne tej grupy zwierząt pozwalają przetrwać tak niedogodne warunki jakie spotykamy w Arktyce.

 (1.2) Spojrzenie fizjologiczne na ten problem ułatwi nam zrozumienie mechanizmu utraty kontroli nad chodzeniem w chorobie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjologia ż., fizjolog m.

 przysł. fizjologicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) naturalny, prawidłowy, organiczny

Wiktionary


fizjolożka

fizjolog


SJP.pl

Patrz:

fizjolog

fizjonomia

wyraz twarzy; oblicze; wygląd zewnętrzny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rysy twarzy, twarz

 (1.2) wygląd czegoś, cechy charakterystyczne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizys ż.

Wiktionary


fizjonomiczny

fizjonomia


SJP.pl

Patrz:

fizjonomia

fizjonomijka

zdrobnienie od: fizjonomia


SJP.pl


fizjonomika

umiejętność określania charakteru i usposobienia człowieka z wyglądu jego twarzy (fizjonomii) i całego ciała; fizjognomika (przestarzale)


SJP.pl

Fizjonomika (gr. φύσις, physis – natura; γνώμων, gnōmōn – wskazówka, oznaka) – pseudonauka utrzymująca, że wygląd twarzy, jej cech charakterystycznych decyduje u człowieka o jego przynależności do określonej grupy charakterologicznej, a nawet może decydować o powodzeniu w życiu i całym losie. Fizjonomicy przewidują lub rozpoznają właściwości umysłowe i postawy uczuciowe badanego na podstawie twarzy, postury i czynności wykonywanych bezwiednie.Najwięcej wiadomości uzyskują jednak z twarzy. Zależnie od „szkoły” dzielą ją na trzy lub dwie strefy. Według trzystrefowego podziału:

  1. część od czoła do brwi odzwierciedla stan władz umysłowych – rozumu
  2. nos i policzki świadczą o uczuciowości osobnika
  3. usta i broda określają stan sił witalnych.

Wikipedia


fizjonomista

osoba umiejąca trafnie określić charakter człowieka na podstawie obserwacji rysów twarzy; znawca fizjonomiki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna posiadający umiejętność rozpoznawania właściwości umysłowych i emocji osoby z wyglądu jego twarzy i ciała

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szukanie podobieństwa ludzi do zwierząt i koordynowanie wspólnych cech było, grubo przede mną, ulubionym zajęciem fizjonomisty Lavatera (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjonomika ż.

:: fż. fizjonomistka

 przym. fizjonomiczny

Wiktionary


fizjonomistka

fizjonomista


SJP.pl

Patrz:

fizjonomista

fizjopatolog

lekarz zajmujący się zaburzeniami czynności organizmu wywołanymi chorobą


SJP.pl


fizjopatologia

dziedzina patologii i fizjologii zajmująca się badaniem zaburzeń czynności organizmu zmienionego wskutek choroby; patofizjologia


SJP.pl

Fizjologia patologiczna, patofizjologia – dział fizjologii i patologii, zajmujący się badaniem zmian i zaburzeń w pracy komórek, narządów i układów (pokarmowego, nerwowego, limfatycznego itd.) organizmu będących wynikiem choroby.

Wikipedia


fizjopatologiczny

przymiotnik od: fizjopatologia; związany w jakiś sposób z fizjopatologią, dziedziną patologii i fizjologii zajmującą się badaniem zaburzeń czynności organizmu zmienionego wskutek choroby (np. badania fizjopatologiczne); patofizjologiczny


SJP.pl


fizjoplastyka

operacja plastyczna przeszczepienia tkanek w obrębie tego samego organizmu w celu uzupełnienia ubytku tkanki lub skorygowania wady; autoplastyka


SJP.pl


fizjoterapeuta

lekarz stosujący metodę fizjoterapii; specjalista w zakresie fizjoterapii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. terapeuta, specjalista od fizjoterapii

Wiktionary

Fizjoterapeuta – zawód zaufania publicznego stanowiący zarazem samodzielny zawód medyczny, absolwent 4-letnich podyplomowych studiów specjalizacyjnych (specjalista fizjoterapii), studiów magisterskich lub licencjackich o kierunku rehabilitacja ruchowa lub fizjoterapia (różnice w kompetencjach). Część fizjoterapeutów posiada również dodatkowo stopnie naukowe (doktor, doktor habilitowany) lub tytuł naukowy (profesor).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfʲizʲjɔtɛraˈpɛwta, AS: fʹizʹi ̯oterapeu̯ta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjoterapia ż.

:: fż. fizjoterapeutka ż.

 przym. fizjoterapeutyczny

Wiktionary


fizjoterapeutka

fizjoterapeuta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. terapeutka, specjalistka od fizjoterapii

Wiktionary

Patrz:

fizjoterapeuta

Powiązane:

 rzecz. fizjoterapia ż.

:: fm. fizjoterapeuta m.

 przym. fizjoterapeutyczny

Wiktionary


fizjoterapeutyczny

oparty na fizjoterapii, związany z fizjoterapią


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z fizjoterapią, dotyczący fizjoterapii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizjoterapia ż., fizjoterapeuta mos., fizjoterapeutka ż.

Wiktionary


fizjoterapia

leczenie polegające na działaniu na organizm człowieka lub jego części różnych postaci energii, np. mechanicznej, cieplnej, elektrycznej, świetlnej, wytwarzanych za pomocą różnych aparatów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. metoda leczenia usprawniającego poprzez stymulowania organizmu bodźcami fizycznymi

Wiktionary

Fizjoterapia (ang. physical therapy, physiotherapy, PT) – usługi świadczone przez fizjoterapeutów osobom i populacjom w celu rozwijania, utrzymywania i przywracania ich maksymalnej sprawności oraz poprawy funkcjonowania przez całe życie. Usługi te są świadczone w sytuacjach, w których ruch i funkcja są zagrożone przez proces starzenia się, urazy, ból, choroby, zaburzenia, warunki lub czynniki środowiskowe, i przy zrozumieniu, że funkcjonalny ruch ma zasadnicze znaczenie dla zdrowia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fizjoterapeuta mos., fizjoterapeutka ż.

 przym. fizjoterapeutyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fizykoterapia

Wiktionary


fizjotest

badanie wydolności fizycznej organizmu


SJP.pl


fizjotop

miejsce o okreolonych warunkach fizyczno-geograficznych


SJP.pl


fizjotypia

dawniej: otrzymywanie form drukarskich bezpośrednio z samego przedmiotu; autoplastyka


SJP.pl


fizol

1. środowiskowo: student Akademii Wychowania Fizycznego;
2. potocznie: pracownik fizyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pogard. pot. ktoś, kto pracuje fizycznie (sprzątacz, kopacz, sztauer itp.)

 (1.2) slang. pot. student Akademii Wychowania Fizycznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poszedłem na studia żeby nie zostać fizolem, jak moi bracia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyczność ż., fizyk m., fizyka ż.

:: zdrobn. fizolek m.

 przym. fizyczny, fizykalny

 przysł. fizycznie

Wiktionary


fiżon

1. gatunek fasoli;
2. brazylijska potrawa z fasoli


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Phaseolus vulgaris|ref=tak., gatunek fasoli

 (1.2) kulin. brazylijska potrawa z fiżonu (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲiʒɔ̃n, AS: fʹižõn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fasola, fasola zwykła

Wiktionary


fizostygmina

alkaloid występujący w nasionach bobotrutki kalabarskiej, stosowany w leczeniu jaskry; eseryna


SJP.pl

Fizostygmina, eseryna – organiczny związek chemiczny, alkaloid indolowy będący inhibitorem acetylocholinoesterazy. Pozyskiwana jest z Physostigma venenosum.

Wikipedia


fizoły

góralska potrawa wigilijna w postaci zupy z fasoli i suszonych śliwek


SJP.pl


fizyczka

1. kobieta zajmująca się naukowo fizyką;
2. nauczycielka fizyki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. forma żeńska od: fizyk

 (1.2) pot. nauczycielka fizyki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Była bardzo zdolną fizyczką.

 (1.2) Ona była fizyczką w mojej szkole średniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈzɨt͡ʃka, AS: fʹizyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyka ż.

:: fm. fizyk m.

 przym. fizyczny

 przysł. fizycznie

Wiktionary


fizycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób dostępny zmysłom

 (1.2) w sposób odnoszący się do zjawisk fizyki

 (1.3) w sposób odnoszący się do ciała

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyczność ż., fizyczny mos., fizyk mos., fizyka ż., fizol mzw., fizyczka ż.

 przym. fizyczny, fizykalny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) materialnie, namacalnie, zmysłowo

 (1.2) fizykalnie

 (1.3) cieleśnie

Wiktionary


fizycznogeograficzny

dotyczący geografii fizycznej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od geografia fizyczna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfʲizɨt͡ʃnɔɡɛɔɡraˈfʲit͡ʃnɨ, AS: fʹizyčnogeografʹičny

Wiktionary


fizyczność

fizyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest związane z wyglądem zewnętrznym człowieka

 (1.2) cecha tego, co jest związane z organizmem człowieka

 (1.3) cecha tego, co jest związane z seksualnością i popędem płciowym

 (1.4) to, co jest dostępne zmysłom ludzkim

Wiktionary

Patrz:

fizyczny

Wymowa:

IPA: fʲiˈzɨt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: fʹizyčność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyka ż., fizyk m., fizol mzw.

 przym. fizyczny, fizykalny

 przysł. fizycznie, fizykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powierzchowność, aparycja, fizjonomia

 (1.3) zmysłowość, seksualność, płciowość

 (1.4) fizykalność, namacalność, obserwowalność

Wiktionary


fizyczny

1. dotyczący fizyki, zjawisk, którymi zajmuje się fizyka;
2. materialny, dostępny zmysłom;
3. dotyczący ciała ludzkiego; cielesny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z fizyką i zjawiskami, którymi ona się zajmuje

 (1.2) służący do badań w dziedzinie fizyki

 (1.3) dostępny zmysłom

 (1.4) dotyczący przyrody, ukształtowania powłoki skorupy ziemskiej

 (1.5) dotyczący wyglądu zewnętrznego człowieka

 (1.6) dotyczący organizmu człowieka

 (1.7) wykonujący pracę wymagającą siły mięśni; także. oparty na sile mięśni

 (1.8) dotyczący wyrobienia sportowego

 (1.9) seksualny

 (1.10) rzeczywisty, realny, dosłowny

Wiktionary

Przykłady

 (1.4) Praca analitycznego umysłu produkująca naukę jest w kulturze ludzkiej organem praktycznego oswajania środowiska fizycznego.

 (1.6) Po doznaniach fizycznego bólu i umysłowej niemocy przyszło zdumienie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fʲiˈzɨt͡ʃnɨ, AS: fʹizyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyka ż., fizyczka ż., fizyk mos., fizyczność ż., fizykalizm m., fizol mzw.

 przym. fizykalny

 przysł. fizycznie, fizykalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) materialny, fizykalny, substancjalny, widoczny, widzialny, zmysłowy

 (1.6) cielesny, somatyczny

 (1.8) ruchowy, motoryczny

 (1.9) cielesny, intymny, płciowy, seksualny, zmysłowy; pot. łóżkowy; przest. alkowiany

 (1.10) faktyczny

Wiktionary


fizyk

1. naukowiec zajmujący się fizyką; potocznie: szkolny nauczyciel fizyki;
2. dawniej: lekarz, zwłaszcza urzędowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) naukowiec zajmujący się fizyką

 (1.2) pot. nauczyciel fizyki

 (1.3) daw. lekarz urzędowy

Wiktionary

Fizyk – uczony rozwijający fizykę lub nauczyciel tej dziedziny nauki. Fizycy-naukowcy badają materię i zjawiska zachodzące w naturze. Pojęcie to czasem obejmuje astronomów.

Fizyk naukowiec bada i wyjaśnia zjawiska oraz procesy zachodzące we Wszechświecie, od mikroświata po kosmos. Prowadzi badania naukowe, których celem jest poznanie podstawowych praw fizyki i stosowanie wyników tych badań w praktyce, na przykład przy konstruowaniu urządzeń. Fizyk odkrywa związki i zależności między zdarzeniami i zjawiskami fizycznymi oraz opisuje je za pomocą aparatu matematycznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Obecnie fizycy odrzucają hipotezę istnienia eteru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲizɨk, AS: fʹizyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyka ż.

:: fż. fizyczka ż.

 przym. fizyczny, fizykalny

 przysł. fizycznie

 temsłow. fizyko-

Wiktionary


fizyka

nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ogólnych właściwości materii i zjawisk w niej zachodzących oraz wykrywaniem ogólnych praw, którym te zjawiska podlegają


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka zajmująca się badaniem właściwości i oddziaływań materii;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: fizyk

Wiktionary

Fizyka (z stgr. φύσις, physis – „natura”) – podstawowa nauka przyrodnicza badająca najbardziej fundamentalne i uniwersalne właściwości materii i energii, ich przemiany oraz oddziaływania między nimi. Do opisu zjawisk fizycznych używa się wielkości fizycznych takich jak odległość, miara kąta, czas, masa, temperatura czy ładunek elektryczny; są one wyrażane pojęciami matematycznymi takimi jak liczba, skalar, wektor i tensor, przez co fizyka jest zaliczana do nauk ścisłych. Fizyka doświadczalna znajduje między tymi wielkościami korelacje zwane prawami, a fizyka teoretyczna je wyjaśnia za pomocą hipotez, modeli i całych teorii. Fizycy przewidują wyniki przyszłych pomiarów dwojako:

  • wprost z danych doświadczalnych, za pomocą indukcji takiej jak interpolacja i ekstrapolacja;
  • dedukując je z różnych teorii; zajmuje się tym nie tylko fizyka teoretyczna, ale też część fizyki matematycznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fizyka tworzy matematyczne modele zjawisk, dopasowane do wyników dotychczasowych eksperymentów, a na ich podstawie próbuje przewidzieć nowe, nieodkryte zjawiska. Dopiero ich eksperymentalne sprawdzenie potwierdza poprawność teorii fizycznej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲizɨka, AS: fʹizyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizyk m., fizyczka ż., fizyczność ż., fizykalizm m., fizol mzw.

 przym. fizyczny, fizykalny

 przysł. fizycznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka, dziedzina / gałąź nauki

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

 (1.1) astrofizyka, fizyka cząstek elementarnych

pokrewne.

 rzecz. fizyk m., fizyczka ż., fizyczność ż., fizykalizm m., fizol mzw.

 przym. fizyczny, fizykalny

 przysł. fizycznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* amharski: (1.1) ፊዚካ

* angielski: (1.1) physics

* arabski: (1.1) فيزياء

* asamski: (1.1) পদাৰ্থবিজ্ঞান (pôdārtʰôbijñān)

* baskijski: (1.1) fisika

* bengalski: (1.1) পদার্থবিদ্যা (pôdārtʰôbidæ)

* białoruski: (1.1) фізіка ż.

* birmański: (1.1) ရူပဗေဒ (rupa.beda.)

* bułgarski: (1.1) физика ż.

* chiński standardowy: (1.1) pupr|物理学. / ptrad|物理學. (wùlǐxué)

* chorwacki: (1.1) fizika ż.

* czeski: (1.1) fyzika ż.

* duński: (1.1) fysik w.

* esperanto: (1.1) fiziko

* farerski: (1.1) alisfrøði ż.

* fiński: (1.1) fysiikka

* francuski: (1.1) physique ż.

* gruziński: (1.1) ფიზიკა (ṗizika)

* hakka: (1.1) tradycyjny 物理學 / uproszczony 物理学 (vu̍t-lî-ho̍k)

* hindi: (1.1) भौतिक विज्ञान (bʰôtik vijñān)

* hiszpański: (1.1) física ż.

* interlingua: (1.1) physica

* inuktitut: (1.1) ᐆᒫᑦᓱᓕᕆᓂᖅ / umaatsuliriniq

* islandzki: (1.1) eðlisfræði

* japoński: (1.1) 物理学 (ぶつりがく, butsurigaku)

* kannada: (1.1) ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ (bʰautašāstra)

* kantoński: (1.1) 物理學 (mat6 lei5 hok6)

* kaszubski: (1.1) fizyka ż.

* kataloński: (1.1) física ż.

* koreański: (1.1) 물리학 (mullihak)

* laotański: (1.1) ວັດຖຸວິທະຍາ (vâttʰuvitʰañā)

* luksemburski: (1.1) Physik ż.

* malajalam: (1.1) ഭൗതികശാസ്ത്രം (bʰāutikšāstraṃ)

* minnan: (1.1) tradycyjny 物理學 / uproszczony 物理学 (bu̍t-lí-ha̍k)

* niemiecki: (1.1) Physik ż.

* nowogrecki: (1.1) φυσική ż. (fysikí)

* ormiański: (1.1) ֆիզիկա (fizika)

* pendżabski: (1.1) ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ m. (bhautik vigiān)

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|fizyka.}}

* rosyjski: (1.1) физика ż.

* rumuński: (1.1) fizică

* słowacki: (1.1) fyzika ż.

* słoweński: (1.1) fyzika ż.

* syngaleski: (1.1) භෞතික විද්‍යාව (bʰautika vidyāva)

* szwedzki: (1.1) fysik w.

* tajski: (1.1) ฟิสิกส์ (fis̄iks̄̒)

* tamilski: (1.1) இயற்பியல் (iyaṛpiyal)

* telugu: (1.1) భౌతిక శాస్త్రము (bʰautika šāstramu)

* tigrinia: (1.1) ፈልደት (fäldät)

* ukraiński: (1.1) фізика ż.

* võro: (1.1) füüsiga

* wenecki: (1.1) fìxica ż.

* węgierski: (1.1) fizika

* włoski: (1.1) fisica ż.

* wolof: (1.1) jëmm

źródła.

== fizyka (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. fizyka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fizykalizm

1. koncepcja zastąpienia języków wszystkich nauk empirycznych językiem fizyki;
2. pogląd, według którego całe psychiczne życie człowieka można zredukować do zjawisk fizycznych w jego mózgu


SJP.pl

Fizykalizm – pogląd filozoficzny, według którego wszystkie zjawiska (w tym psychiczne i biologiczne), a także pojęcia naukowe, dają się sprowadzić do pojęć z zakresu fizyki.

Nie zaprzecza on, że w świecie istnieje wiele zjawisk, które po zbyt pobieżnej analizie mogą wyglądać na niefizyczne, ale wszystkie one okazują się wyłącznie fizycznego charakteru. Dzięki temu nie wykracza się poza stwierdzanie jedynie ściśle mierzalnych i sprawdzalnych faktów, fakty o pseudo-niefizycznym charakterze należy badać dotąd, aż znajdzie się racjonalne, mierzalne, potwierdzalne w rzeczywistości fizycznej prawdziwe wyjaśnienie.

Wikipedia


fizykalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest fizykalne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizykalizm m.

 przym. fizykalny

 przysł. fizykalnie

Wiktionary


fizykalny

dotyczący fizyki, fizyczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący fizyki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizykalność ż., fizyk mos., fizyczność ż., fizol mzw., fizyka ż.

 przysł. fizykalnie, fizycznie

 przym. fizyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fizyczny

Wiktionary


fizykochemia

dział chemii zajmujący się fizycznymi podstawami przemian chemicznych, zależnościami między określonymi właściwościami fizycznymi a budową materii; chemia fizyczna


SJP.pl

Chemia fizyczna jest nauką zajmującą się badaniem zjawisk makroskopowych, atomowych, subatomowych i międzycząsteczkowych w układach chemicznych uwzględniając prawa i pojęcia fizyki. Stosuje się zasady i pojęcia fizyki, takie jak ruch, energia, siła, czas, termodynamika, chemię kwantową, mechanikę statystyczną, dynamikę i równowagę.
Chemia fizyczna, w odróżnieniu od fizyki chemicznej, jest głównie (ale nie zawsze) nauką makroskopową lub struktur makrocząsteczkowych, jako że większość zasad chemii fizycznej ma swoje podłoże na założeniach związanych z masą, niż ze strukturami cząsteczkowymi lub subatomowymi. Przykładem jest równowaga chemiczna czy koloidy.

Wikipedia


fizykochemiczka

fizykochemik


SJP.pl

Patrz:

fizykochemik

fizykochemiczny

przymiotnik od: fizykochemia (np. proces fizykochemiczny, pomiary fizykochemiczne)


SJP.pl


fizykochemik

naukowiec, specjalista w dziedzinie fizykochemii (chemii fizycznej)


SJP.pl


fizykoterapeuta

lekarz stosujący metody fizykoterapii, specjalista w zakresie fizjoterapii; fizjoterapeuta


SJP.pl


fizykoterapeutka

fizykoterapeuta


SJP.pl

Patrz:

fizykoterapeuta

fizykoterapeutyczny

oparty na fizykoterapii, związany z fizjoterapią; fizjoterapeutyczny


SJP.pl


fizykoterapia

leczenie polegające na działaniu na organizm człowieka lub jego części różnych postaci energii, np. mechanicznej, cieplnej, elektrycznej, świetlnej, wytwarzanych za pomocą różnych aparatów; fizjoterapia


SJP.pl

Fizykoterapia – jedna z form fizjoterapii i część medycyny fizykalnej, w której na organizm oddziałuje się rozmaitymi bodźcami fizycznymi, pobieranymi z natury (Słońce, borowina) lub wytwarzanymi specjalnymi urządzeniami (krioterapia, prądy różnego rodzaju).

Wikipedia


fizylier

1. w dawnym wojsku: żołnierz uzbrojony w fuzję;
2. w okresie II wojny światowej: żołnierz piechoty uzbrojony w ręczną broń maszynową


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz piechoty uzbrojony w strzelbę skałkową (fuzję) w armiach XVII-XIX wieku; w okresie napoleońskim żołnierz lekkiej piechoty;

 (1.2) przest. wojsk. podczas II wojny światowej żołnierz wspierającej piechoty uzbrojony w ręczną broń maszynową

Wiktionary

  • fizylierzy – piechurzy XVII i XVIII wieku wyposażeni w fuzje (karabiny z zamkiem skałkowym)
  • fizylierzy – lżejsza piechota w wojskach napoleońskich
  • fizylierzy – piechota wspierająca z okresu II wojny światowej wyposażona w pistolety maszynowe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Będzie z ciebie fizylier, jak się patrzy. Do którego chcesz batalionu?

 (1.2) Widzieliśmy, że przejeżdżające sznurem czołgi radzieckie obsadzał desant co najmniej paru fizylierów.

Wiktionary


fizylierka

kobieta fizylier


SJP.pl


fizylierski

fizylier


SJP.pl

Patrz:

fizylier

fizys

twarz, oblicze; fizis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żart. twarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfʲizɨs, AS: fʹizys

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fizis war. ż., fizjonomia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) facjata, pychol, mordka, fizjonomia

Wiktionary


fizysorpcja

rodzaj adsorpcji


SJP.pl

Adsorpcja fizyczna lub mniej precyzyjnie fizysorpcja, to zjawisko lub proces adsorpcji na skutek działania sił oddziaływania międzycząsteczkowego - sił van der Waalsa (z wyłączeniem wiązań chemicznych - wówczas mówimy o adsorpcji chemicznej, czyli chemisorpcji) - pomiędzy cząsteczką adsorbatu a powierzchnią adsorbentu. Energia związana z procesem adsorpcji fizycznej (ciepło adsorpcji) jest z reguły rzędu kilku kJ/mol (rzadko kilkunastu kJ/mol), podczas gdy w przypadku adsorpcji chemicznej są to wielkości o rząd większe (ciepło reakcji chemicznej). Wielkość adsorpcji fizycznej silnie zależy od temperatury oraz ciśnienia lub stężenia adsorbatu, a obniżenie ciśnienia lub podwyższenie temperatury prowadzi do łatwej i szybkiej desorpcji.

Wikipedia


fizz

[czytaj: fiz] pieniący się, schłodzony i zmieszany napój alkoholowy z sokiem owocowym i wodą sodową


SJP.pl


fiłatow

nazwisko


SJP.pl

Fiłatow
  • Barnaba (Fiłatow) – imię świeckie: Wiaczesław Fiłatow, biskup Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego
  • Dmitrij Fiłatow (1876–1943) – radziecki embriolog i zoolog, twórca moskiewskiej szkoły embriologicznej
  • Jurij Fiłatow (ur. 1948) – radziecki kajakarz (Ukrainiec)
  • Nikita Fiłatow (ur. 1990) – rosyjski hokeista
  • Nił Fiłatow (1847–1902) – lekarz, twórca rosyjskiej pediatrii
  • Siergiej Fiłatow (1926–1997) – radziecki jeździec sportowy
  • Władimir Fiłatow (1875–1956) – rosyjsko-ukraiński lekarz, chirurg-okulista, pionier transplantologii (przeszczepienie rogówki, przeszczepienie płata skóry)

Wikipedia


fiłończuk

nazwisko


SJP.pl


fjn

Front Jedności Narodu (do roku 1956 Front Narodowy), polska instytucja społeczno-polityczna działająca w latach 1952-1983


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = hist. stud. Front Jedności Narodu;

Wiktionary


fk

skrót od: Federacja Konsumentów


SJP.pl


fl

symbol flerowu, pierwiastka chemicznego


SJP.pl

  • Fl – symbol pierwiastka flerowu
  • FL Studio

Wikipedia


fl.

skrót

 (1.1) = floruit → książk. wprowadza przedział dat, określający okres aktywności danej osoby lub organizacji;

 (1.2) = floren

Wiktionary

Floruit (w skrócie fl. lub flor.) – forma osobowa (3 os. l. poj. perfectum) łacińskiego czasownika floreo, florere, florui, oznaczająca „kwitł”, „kwitła”, „kwitło” i używana dla wskazania okresu, w którym ktoś (lub coś, np. jakaś szkoła, gatunek albo ruch społeczny czy polityczny) był aktywny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hans Klawincker (fl. 1586-1635 w Norymberdze)

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) floruit, skr. flor.

Wiktionary


flac

format bezstratnej kompresji dźwięku


SJP.pl

FLAC (ang. Free Lossless Audio Codec) – format bezstratnej kompresji dźwięku z rodziny kodeków Ogg. Format ten jest rozwijany przez Xiph.Org Foundation, a jego wzorcowa implementacja jest wolnym oprogramowaniem.

29 stycznia 2003 Xiphophorus (obecnie Xiph.Org Foundation) przyjęła FLAC pod swój patronat. Obecnie są nim objęte m.in. Ogg Vorbis, Ogg Theora i Speex.

Wikipedia


flacha

1. duża flaszka, butelka lub jej zawartość;
2. żartobliwie: butelka wódki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. flaszka

 (1.2) butelka dużych rozmiarów

 (1.3) pot. butelka wódki

 (1.4) kujawy. butla

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Trzeba było kupić jakąś małą butelkę, a nie taką flachę!

 (1.3) Zniechęcony jest i rozbity – // Ot, jak wczoraj mrugnął na Stacha, // To Michałek, cholerny prymityw, // Mu odmrugnął i w krzyk: – Co, jest flacha?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflaxa, AS: flaχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flaszka, flaszeczka

Wiktionary


flack

Flack – brytyjsko-amerykański serial telewizyjny (komediodramat) wyprodukowany przez CASM Films oraz Hat Trick Productions, którego twórcą jest Oliver Lansley. Serial jest koprodukcją amerykańskiej stacji Pop oraz brytyjskiej stacji W, który jest emitowany od 21 lutego 2019 roku.

Fabuła serialu opowiada o Robyn, amerykańskiej pracownicy PR w Londynie, której praca rujnuje jej życie prywatne.

Wikipedia


flaczeć

tracić sztywność, wiotczeć


SJP.pl


flaczek

zdrobnienie od: flak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od flak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flak m., flaki nmos.

Wiktionary


flaczki

zdrobnienie od: flaki (potrawa)


SJP.pl

Flaki (flaczki) – tradycyjna potrawa mięsna w formie gęstej zupy. Jej nazwa wywodzi się z jednego z głównych składników: oczyszczonych i pokrojonych w cienkie poprzeczne paski fragmentów żołądka wołowego. Dopuszczalne jest także użycie żołądków wieprzowych oraz jeleniowatych: jelenia, daniela, łosia.

Wikipedia


flader

1. kolorowe chorągiewki na sznurku służące do ograniczenia terenu polowania z wytropioną zwierzyną; fladra;
2. naturalny rysunek słojów drewna lub żyłek kamienia o zawiłym lub splątanym układzie, wykorzystywany w rzemiośle artystycznym; mazer, mazerunek;
3. imitacja rysunków słojów malowana na drewnie w celu zastąpienia kosztownych oklein szlachetnych gatunków drewna; mazer, mazerunek


SJP.pl

Flader (871 m) – szczyt w Paśmie Radziejowej w Beskidzie Sądeckim. Znajduje się w bocznym grzbiecie tego pasma, odchodzącym od Małego Rogacza (1182 m) w południowym kierunku. Wyróżnia się w nim kolejno: grzbiet Pokrywisko (975 m), Ruski Wierch (933 m), Jasielnik (886 m) i Flader. Zachodnie i południowe stoki Fladra opadają do Białej Wody, która przy Kociubylskiej Skale zatacza łuk. Stoki wschodnie opadają do niewielkiego potoku Pod Jasielnik, uchodzącego do Białej Wody.

Wikipedia


fląderka

gatunek niewielkiej flądry, żyjący w słonych wodach europejskich; stornia


SJP.pl

Stornia, flądra (Platichthys flesus) – gatunek ryby flądrokształtnej z rodziny flądrowatych (Pleuronectidae).

Wikipedia


fladra

kolorowe chorągiewki na sznurku służące do ograniczenia terenu polowania z wytropioną zwierzyną; flader


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. płaska ryba;

 (1.2) pogard. o źle prowadzącej się kobiecie

 (1.3) pogard. ktoś brudny i niechlujny

Wiktionary

Fladry (liczba pojedyncza: fladra) – sznury z przywiązanymi kawałkami materiału w jaskrawych barwach, zazwyczaj czerwonymi.

Początkowo fladry wykorzystywano w polowaniach, głównie na lisy i wilki, otaczając (fladrując) ostęp po wytropieniu w nim drapieżników. Powoduje to zatrzymanie zwierzyny w ofladrowanym terenie, ponieważ wiele zwierząt obawia się łopoczących, kolorowych chorągiewek, i nie przekracza wyznaczonej przez nie linii. Jednak wilk, który już raz przekroczy taką linię, przestaje się bać i będzie to robił za każdym razem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Flądry charakteryzują się asymetrią budowy ciała..

 (1.2) Dziś ta flądra przysyła do mnie jakiegoś draba z wymówieniem komornego.

 (1.3) Trudno się dziwić, że te dzieci czasem są niedoprane, skoro ich matka to taka flądra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflɔ̃ndra, AS: flõndra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flądrowate

:: zdrobn. fląderka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płastuga

 (1.2) ździra, szmata

 (1.3) niechluj, fleja, mamzela, flejtuch, brudas

Wiktionary


flądrokształtne

rząd morskich ryb promieniopłetwych; płastugi, bokopływy, płastugokształtne


SJP.pl

Flądrokształtne, płastugokształtne, płastugi, bokopływy (Pleuronectiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych występujących w większości mórz i oceanów, od tropikalnych po polarne, na różnych głębokościach. Niektóre gatunki wpływają do estuariów i rzek. Liczne gatunki są cenionymi rybami konsumpcyjnymi.Budową ciała i trybem życia przypominają chrzęstnoszkieletowe płaszczki, jednak nie są z nimi spokrewnione. Ich rozwój przebiegał odmiennie.

Wikipedia


flądrokształtny

o cechach flądrokształtnych (rząd ryb)


SJP.pl


fladrować

1. malować na drewnie lub kamieniu słoje imitujące naturalne;
2. w łowiectwie: otaczać sznurkami z kolorowymi chorągiewkami teren polowania w celu osaczenia zwierzyny


SJP.pl


flądrowate

rodzina ryb z rzędu flądrokształtnych; płastugowate


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) icht. rząd morskich ryb kostnoszkieletowych charakteryzujących się silnie spłaszczonym ciałem przystosowanym do przydennego trybu życia

Wiktionary

Flądrowate, flądry prawooczne (Pleuronectidae) – rodzina ryb flądrokształtnych. Większość gatunków morskich, niektóre wpływają do wód słonawych, rzadko spotykane w wodach słodkich. Mają duże znaczenie gospodarcze ze względu na smaczne mięso.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. flądrowaty

 rzecz. flądra ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płastugi; rzad. płastugokształtne, płastugowate

Wiktionary


flądrowaty

1. potocznie: brudny, niechlujny;
2. o cechach flądrowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


fladrownik

ten, kto rozwiesza fladry w lesie; człowiek polujący z fladrami


SJP.pl


fladrowy

o drewnie: mający dużo fladrów (słojów); słoisty; słojowaty


SJP.pl


flądry

1. gatunek ryby; płastuga
2. osoba niechlujna, bałaganiarz
3. pogardliwie o kobiecie, która się źle prowadzi


SJP.pl


flaga

tkanina o określonych barwach i kształtach umocowana do drzewca; chorągiew; bandera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płat tkaniny określonego kształtu, barwy i znaczenia, przymocowywany do drzewca lub masztu

 (1.2) chorągiew w barwach państwowych lub organizacyjnych, niekiedy z herbem lub godłem;

 (1.3) inform. specjalne, dodatkowe pole wyróżniające w rekordzie, pliku lub rejestrze

Wiktionary

Flaga – płat tkaniny określonego kształtu i barwy (barw) przymocowywany do drzewca; może zawierać godła, symbole, wizerunki. Flaga jest znakiem rozpoznawczym, symbolem państwa (flaga państwowa), czasem również miast (flaga miejska) czy jednostek podziału administracyjnego, oddziału wojsk (sztandar), organizacji, np. politycznych, społecznych, kościelnych i sportowych, a także indywidualnej osoby.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy wywieszonej czerwonej fladze obowiązuje zakaz kąpieli.

 (1.2) Flaga Polski jest dwukolorowa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflaɡa, AS: flaga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flagowisko n., flagowiec m., flażka ż.

 czas. flagować, oflagować

 przym. flagowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chorągiewka

 (1.2) chorągiew, sztandar

 (1.3) pole znacznikowe, pole wyróżnikowe, pole rozróżniające

Wiktionary


flagelanci

członek bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, który zgodnie wędrował wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowanym przez współbraci, nawołując do pokuty; biczownik, flagellant


SJP.pl

Flagelanci, flagellanci, biczownicy, kapnicy (łac. flagellum bat, bicz) – członkowie bractw religijnych, istniejących od XIII do XV wieku, głównie we Włoszech, Niemczech, później także w Hiszpanii i Polsce, które praktykowały publiczne biczowanie się jako formę pokuty. Początkowo byli pozytywnie oceniani przez Kościół katolicki i objęli znaczną część ludności różnych stanów. Zwłaszcza podczas wielkich epidemii charakterystyczne były procesje i wędrówki półnagich biczujących się do krwi kobiet i mężczyzn, często prowadzonych przez księży z krzyżami i flagami.

Wikipedia


flagelant

członek bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, który zgodnie wędrował wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowanym przez współbraci, nawołując do pokuty; biczownik, flagellant


SJP.pl

Flagelanci, flagellanci, biczownicy, kapnicy (łac. flagellum bat, bicz) – członkowie bractw religijnych, istniejących od XIII do XV wieku, głównie we Włoszech, Niemczech, później także w Hiszpanii i Polsce, które praktykowały publiczne biczowanie się jako formę pokuty. Początkowo byli pozytywnie oceniani przez Kościół katolicki i objęli znaczną część ludności różnych stanów. Zwłaszcza podczas wielkich epidemii charakterystyczne były procesje i wędrówki półnagich biczujących się do krwi kobiet i mężczyzn, często prowadzonych przez księży z krzyżami i flagami.

Wikipedia


flagelantka

członkini bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, która zgodnie wędrowała wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowaną przez współbraci, nawołując do pokuty; flagellantka, biczowniczka


SJP.pl


flagelina

białko wchodzące w skład wici bakterii


SJP.pl

Flagelina – białko budujące wić bakteryjną. Jest oznaczone jako: FliC.

Jego cząsteczki mają masę cząsteczkową 54000 i są zdolne do łączenia się w regularne struktury, które przypominają nici, spirale, a proces ten jest podobny do krystalizacji.

Wikipedia


flagellanci

członek bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, który zgodnie wędrował wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowanym przez współbraci, nawołując do pokuty; flagelant, biczownik


SJP.pl

Flagelanci, flagellanci, biczownicy, kapnicy (łac. flagellum bat, bicz) – członkowie bractw religijnych, istniejących od XIII do XV wieku, głównie we Włoszech, Niemczech, później także w Hiszpanii i Polsce, które praktykowały publiczne biczowanie się jako formę pokuty. Początkowo byli pozytywnie oceniani przez Kościół katolicki i objęli znaczną część ludności różnych stanów. Zwłaszcza podczas wielkich epidemii charakterystyczne były procesje i wędrówki półnagich biczujących się do krwi kobiet i mężczyzn, często prowadzonych przez księży z krzyżami i flagami.

Wikipedia


flagellant

członek bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, który zgodnie wędrował wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowanym przez współbraci, nawołując do pokuty; flagelant, biczownik


SJP.pl


flagellantka

członkini bractwa religijnego, założonego we Włoszech w XIII wieku, która zgodnie wędrowała wraz z innymi w procesjach pokutniczych, biczując się i będąc biczowaną przez współbraci, nawołując do pokuty; flagelantka, biczowniczka


SJP.pl


flageolet

[czytaj: flażolE] krótki flet podłużny z XVIII wieku; flażolet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. niewielka piszczałka z ustnikiem dzióbkowym

 (1.2) kulin. rodzaj drobnej jasnozielonej fasoli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Muzyk zagrał na flageolecie smutny kawałek.

 (1.2) Fasolka typu flageolet charakteryzuje się niewielkimi, zielonkawymi ziarnami.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flażolet

 (1.2) flażoletka

Wiktionary


flaglinka

w żeglarstwie: linka biegnąca od rei na maszcie sygnałowym ku dołowi, na której podnosi się flagi sygnałowe kodu


SJP.pl

Flaglinka – cienka, zwykle stalowa, linka biegnąca przez bloczek na maszcie sygnałowym. Służy do podnoszenia flag sygnałowych.

Wikipedia


flagować

umieszczać chorągiewki sygnałowe na skraju terenu, który ma być opylany z samolotów w celu zniszczenia szkodników


SJP.pl


flagowcowate

o cechach flagowcowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl

Wachlarzowcowate (Meripilaceae Jülich) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie żagwiowców (Polyporales).

Wikipedia


flagowcowaty

o cechach flagowcowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


flagowiec

1. reprezentacyjny okręt danej floty; okręt flagowy;
2. coś, co reprezentuje daną dziedzinę ludzkiej działalności ze względu na swoją wysoką wartość;
3. rodzaj grzybów z rzędu żagwiowców;
4. gatunek ptaka z rodziny cudowronek


SJP.pl

Flagowiec (Semioptera wallacii) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny cudowronek (Paradisaeidae). Jest gatunkiem endemicznym, występuje na wyspach Molukach, we wschodniej Indonezji. To najdalej na zachód wysunięty gatunek ptaka z rodziny cudowronek.

Wikipedia


flagowisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kib. miejsce, w którym zbiera się się duża grupa kibiców machających flagami, masowe machanie flagami w jednym miejscu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wielkie flagowisko na Górniku (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌflaɡɔˈvʲiskɔ, AS: flagovʹisko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flażka ż., flaga

 czas. oflagować dk.

Wiktionary


flagowy

związany z flagą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z flagą, dotyczący flagi

 (1.2) o produkcie, sklepie itp. wyróżniający się, reprezentujący daną firmą lub instytucję

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flażka ż., flaga ż.

Wiktionary


flagsztok

drzewce bandery na rufie statku lub jachtu; drążek flagowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. drzewce bandery na rufie;

Wiktionary

Flagsztok (drążek flagowy) – drzewce na którym zawieszana jest bandera. Pięta flagsztoka na statku handlowym, okręcie wojennym czy jachcie żaglowym umieszczana jest najczęściej na rufie jednostki bądź topie bezanmasztu. Na topie flagsztoka znajduje się jabłko z otworem, poprzez który przechodzi flaglinka.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflakʃtɔk, AS: flakštok

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drążek flagowy

Wiktionary


flair

[czytaj: fler] efektownie używanie akcesoriów barmańskich


SJP.pl


flak

1. przedmiot obwisły, zmięty, flakowaty
2. przenośnie: człowiek słaby, bez woli i charakteru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. kulin. osłonka kiełbasy wykonana z jelita zwierzęcego

 (1.2) kulin. część wołowego żołądka, produkt na zupę

 (1.3) pot. zwiotczały, obwisły lub zmięty przedmiot

 (1.4) pot. kiszka, jelito, część wnętrzności zwierzęcych lub ludzkich

 (1.5) pot. człowiek bardzo słaby, wyczerpany, pozbawiony energii

Wiktionary

FlaK – w niemieckiej nomenklaturze wojskowej desygnata armaty przeciwlotniczej. Jest to skrót od słowa Flugabwehrkanone (również Fliegerabwehrkanone) czyli dosłownie działo obrony przeciwlotniczej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: flak, AS: flak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flaczarka ż., flaczarnia ż., flaczarz mos., flaki nmos., flakowatość ż.

:: zdrobn. flaczek mrz., flaczki nmos.

 czas. flaczeć ndk., sflaczeć dk., flakowacieć ndk., sflakowacieć dk.

 przym. flakowaty, flakowy

Wiktionary


flaki

1. kiszki, jelita, wnętrzności
2. potrawa z przedżołądków wołowych lub cielęcych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. zupa z różnych części żołądka wołowego lub cielęcego pokrojonego w cienkie paski gotowana na wywarze z włoszczyzny;

 (1.2) spoż. części żołądka wołowego lub cielęcego, produkt na flaki (1.1)

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: flak

Wiktionary

* flaki – rodzaj potrawy

  • Flaki – osada w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Radłów
  • Flaki (SIMC 0139962) – osada w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Olesno
  • Flaki (SIMC 0140008) – osada w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Olesno
  • Flaki – szczyt w Pieninach

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Znany jest również wariant flaków, w którym zamiast żołądków wołowych wykorzystuje się żołądki lub mięso drobiowe, a potrawę nazywa się flakami drobiowymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflaci, AS: flaḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flak mrz., flaczek mrz., flaczki lm nm.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flaczki

Wiktionary


flakiewicz

nazwisko


SJP.pl


flakon

1. ozdobna buteleczka służąca zwłaszcza do perfum;
2. naczynie szklane lub kryształowe na cięte kwiaty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. wąski wazon

 (1.2) butelka na perfumy

 (1.3) płynna zawartość flakonu (1.2)

 (1.4) kraków. butelka wódki

Wiktionary

Flakon – jeden z ostańców w Grupie Borsuka w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto na Pogórzu Ciężkowickim, w mieście Ciężkowice w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie miejsko-wiejskiej Ciężkowice. Znajduje się w Grupie Borsuka pomiędzy skałami Orzeł, Mała Baszta i Jajo. W informatorze turystycznym skały te opisywane są jako Pieczarki i zaznaczone na mapie Geoportalu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włóż kwiaty do flakonu, zanim zwiędną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflakɔ̃n, AS: flakõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. flakonik m., flakoniczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flakonik, flakoniczek

Wiktionary


flakoniczek

zdrobnienie od: flakonik


SJP.pl


flakonik

mały flakon


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: flakon

 (1.2) książk. mały flakon

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wyjęła z torebki flakonik perfum.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flakon mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) buteleczka, flaszeczka

Wiktionary


flakowacieć

stawać się flakowatym


SJP.pl


flakowatość

potocznie: brak jędrności; obwisłość, gumowatość, rozciągliwość, wiotkość


SJP.pl


flakowaty

potocznie:
1. taki, który jest wiotki, stracił jędrność; sflaczały, obwisły, gumowaty, zwiotczały;
2. taki, który stracił energię; słaby, osłabły


SJP.pl


flakowy

związany z flakiem


SJP.pl


flakturm

Flakturm (wieża dział obrony przeciwlotniczej) – schrony w kształcie wieży budowane w czasie II wojny światowej w Berlinie, Hamburgu i Wiedniu. Pełniły rolę schronu, ale także platform dla artylerii przeciwlotniczej (z języka niemieckiego Flugabwehrkanone lub Fliegerabwehrkanone, w skrócie FLAK).

Wikipedia


flam.

skrót od: flamandzki


SJP.pl

Język flamandzki – belgijska odmiana standardowego języka niderlandzkiego. Używana przez Flamandów. Niektórzy uczeni uznają ją za język odrębny od niderlandzkiego.

Niektórzy autorzy uważają stosowanie terminu „język flamandzki” w odniesieniu do belgijskiego standardu języka niderlandzkiego za niewłaściwe.

Wikipedia


flama

przestarzale: kobieta będąca czyjąś przelotną sympatią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kobieta będąca obiektem przygodnej miłostki, kochanka

Wiktionary


flamand

obraz szkoły flamandzkiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna narodowości flamandzkiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Delegacja Flamandów współuczestniczy w wodowaniu nowej korwety.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flamandczyk mos., flamandzki mrz.

:: fż. Flamandka ż.

 przym. flamandzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Flamandczyk

Wiktionary


flamandczyk

mężczyzna narodowości flamandzkiej; Flamand


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna narodowości flamandzkiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flamand mos., flamandzki mos.

:: fż. Flamandka ż.

 przym. flamandzki

Wiktionary


flamandczyzna

cechy malarstwa flamandzkiego; malarstwo flamandzkie


SJP.pl


flamandia

1. rzadko: kraina w zachodniej części Belgii; Flandria;
2. belgijska partia o profilu socjaldemokratycznym, działająca w wspólnocie niderlandzkojęzycznej


SJP.pl

Flandria (nld. Vlaanderen, fr. Flandre, niem. Flandern) – kraina historyczno-geograficzna położona na terenach Belgii, Francji i Niderlandów wzdłuż wybrzeża Morza Północnego.

Obejmuje terytoria dawnego Hrabstwa Flandrii, ale jej granice mogą być przy tym różnie określane, niekoniecznie jako prosta kontynuacja dawnego hrabstwa. Niekiedy, zwłaszcza w Belgii, termin „Flandria” używany jest na określenie wszystkich ziem zamieszkiwanych przez Flamandów i objętych zasięgiem języka flamandzkiego czy też jako określenie Regionu Flamandzkiego, jednostki federalnej Belgii, a nie jedynie terytorialno-kulturowej kontynuacji samego hrabstwa Flandrii.

Wikipedia


flamandka

kobieta narodowości flamandzkiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta narodowości flamandzkiej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flamandzki mrz., Flandria ż.

:: fm. Flamand mos., Flamandczyk mos.

 przym. flamandzki

Wiktionary


flamandzki

dotyczący Flandrii, Flamandów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do regionu w północnej części Belgii, Flandrii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. dialekt, etnolekt, język używany we Flandrii; jeden z trzech języków urzędowych w Belgii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jestem wielkim wielbicielem malarstwa flamandzkiego.

 (2.1) Flamandzki jest jednym z języków oficjalnych Belgii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flamandczyk mos., Flamand mos., Flamandka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) język flamandzki, skr. flam.

Wiktionary


flamandzkojęzyczny

1. posługujący się językiem flamandzkim;
2. napisany w języku flamandzkim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem flamandzkim


SJP.pl


flamaster

długopis o końcówce z filcu lub innego tworzywa, do rysowania grubą kreską


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj pióra wypełnionego tuszem i mającego kawałek filcu zamiast stalówki

Wiktionary

Pisak (cienkopis, flamaster, mazak, marker) – jest to rodzaj długopisu, wewnątrz którego znajduje się porowaty rdzeń nasączony tuszem. Końcówka pisząca jest również porowata, dzięki czemu tusz powoli przepływa na powierzchnię papieru czy innego materiału. Dostępna jest ich szeroka gama kolorów i rodzajów tuszu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ku oburzeniu babci Karolinka pomalowała sobie paznokcie czerwonym flamastrem spirytusowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flãˈmastɛr, AS: flãmaster

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pisak, mazak

Wiktionary


flamastrowy

flamaster


SJP.pl

Patrz:

flamaster

flamastry

długopis o końcówce z filcu lub innego tworzywa, do rysowania grubą kreską


SJP.pl


flambirować

podpalać potrawę tuż przed jej podaniem (np. płonące szaszłyki)


SJP.pl


flambirowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. sposób podawania potrawy, polegający na oblaniu mocnym alkoholem i podpaleniu

 (1.2) kulin. podpalenie potrawy podczas jej przygotowywania

Wiktionary

Flambirowanie – sposób podawania potrawy polegający na oblaniu lub skropieniu dania alkoholem i podpalenia go (tzw. płonący półmisek). Flambiruje się między innymi smażone banany lub mięso. Do flambirowania używa się wyłącznie mocnych alkoholi (40–60%).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Tylko trunki z wysoką zawartością alkoholu mogą być użyte do flambirowania jedzenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌflãmbʲirɔˈvãɲɛ, AS: flãmbʹirovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. flambirować ndk.

Wiktionary


flamboyant

[czytaj: flambłaJĄ] styl w sztuce późnogotyckiej; gotyk płomienisty


SJP.pl

Flamboyant – kierunek w schyłkowym okresie architektury późnego gotyku, nazywany płomienistym.

Występował przede wszystkim na terenie Francji w XV i XVI wieku. Cechowała go drobiazgowość i nadmiar detali, rzeźby. Łuki stały się ostrzejsze, przegięte w formie "oślego grzbietu", w detalach wykorzystywano kształt płomienia lub rybiego pęcherza. Jednocześnie dążono do uproszczenia konstrukcji.

Wikipedia


flame

[czytaj: flejm] zażarta kłótnia przez internet; flejm, flame war


SJP.pl


flamen

w starożytnym Rzymie: jeden spośród 15 kapłanów wchodzących w skład pontyfików; flamin


SJP.pl

Flamen – kapłan w starożytnym Rzymie służący konkretnemu bogu.

Kolegium flaminów składało się z 15 kapłanów. Wśród nich najwyższy rangą był flamen Jowisza, zwany flamen Dialis. Dwaj kolejni to flamen Marsa (flamen Martialis) i Kwiryna (flamen Quirinalis). Pozostali służyli mniejszym bogom i boginiom, jak Wulkan, Flora, Pomona.

Wikipedia


flamenco

[czytaj: flamenko] rytmiczny taniec Cyganów hiszpańskich; muzyka do tego tańca


SJP.pl

Flamenco – zjawisko kulturowe, związane z folklorem andaluzyjskich Romów, obejmujące muzykę, śpiew, taniec, strój i zachowania. Jego tradycja pochodzi z Andaluzji i tam do dziś można oglądać jego wykonanie.

W 2010 roku flamenco zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Wikipedia


flamin

w starożytnym Rzymie: jeden spośród 15 kapłanów wchodzących w skład pontyfików; flamen


SJP.pl


flaming

duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; czerwonak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. duży ptak brodzący o białoróżowym upierzeniu;

Wiktionary

Flaming karmazynowy, czerwonak, flaming, flaming amerykański, flaming karaibski, czerwonak różowy (Phoenicopterus ruber) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny flamingów (Phoenicopteridae), zamieszkujący rejon Karaibów i Galapagos. Nie jest zagrożony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Może będę machał nogami zawieszonymi na żyrandolu albo codziennie łaskotał się piórem flaminga?

 (1.1) Jest to kraina ptaków, gdzie żerują m.in. stada różowych i białych flamingów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflãmʲĩŋk, AS: flãmʹĩŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flamingowe nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czerwonak, flaming amerykański, flaming karaibski, czerwonak różowy

Wiktionary


flamingi

duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; czerwonak


SJP.pl

Flamingi, czerwonaki, czerwonakowate (Phoenicopteridae) – rodzina ptaków z monotypowego rzędu flamingowych (Phoenicopteriformes).

Wikipedia


flamingowate

rodzina ptaków z rzędu flamingowych; flamingi, czerwonaki, czerwonakowate


SJP.pl


flamingowaty

o cechach flamingowatych (rodzina ptaków)


SJP.pl


flamingowe

rząd ptaków neognatycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Phoenicopteriformes|Fürbringer|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;

Wiktionary

Flamingowe (Phoenicopteriformes) – rząd ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do rzędu flamingowych należy jedna rodzina.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flaming mzw.

Wiktionary


flamingowy

1. flaming;
2. o cechach flamingowych (rząd ptaków)


SJP.pl


flamiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Flaminiusza, związany z Flaminiuszem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Choć niebo w listopadzie zamglone i dżdżyste, / Na flamińskim gościńcu kłębi się kurzawa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flaminiusz mos.

Wiktionary


flammarion

Flammarion – nazwa zwyczajowa jednej z dwóch jednostek gospodarczych: wydawnictwa Flammarion oraz Grupy Flammarion.

Wikipedia


flammeum

w starożytnym Rzymie: welon ślubny koloru ognistoczerwonego


SJP.pl

Flammeum – welon ślubny koloru ciemnożółtego używany w starożytnym Rzymie, najważniejszy element stroju rzymskiej panny młodej.

Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa flamma (płomień), stąd niekiedy podaje się, że miał kolor czerwony. Przeczą temu jednak opisy flammeum (o żółtym kolorze welonu pisał Pliniusz Starszy) oraz przedstawienia plastyczne (np. malowidło na ścianie jednej z pompejańskich willi).

Wikipedia


flan

deser, babeczka budyniowa polana karmelem


SJP.pl


flanc

młoda roślina wyhodowana z nasienia, do czasu jej przesadzenia; sadzonka, rozsada, flanca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogrod. sadzonka roślinna

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: flanca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzięłyśmy na targu trochę flanców pomidorów malinowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flãnt͡s, AS: flãnc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flanca ż., flancowanie n.

 czas. flancować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flanca, rozsada, sadzonka

Wiktionary


flanca

młoda roślina wyhodowana z nasienia, do czasu jej przesadzenia; sadzonka, rozsada, flanc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. sadzonka roślinna

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: flanc

Wiktionary

  • siewka przeznaczona do posadzenia
  • sadzonka przeznaczona do posadzenia

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wzięłyśmy na targu trochę flanc pomidorów malinowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flanc mrz., flancowanie n.

 czas. flancować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flanc, rozsada, sadzonka

Wiktionary


flancka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. sadzonka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ablyjger, szczypek, szczypka

Wiktionary


flancować

sadzić, rozsadzać flance


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) ogrod. sadzić siewki do gruntu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Regina cały ranek flancowała pomidory i miętę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flanc mrz., flanca ż., flancowanie n.

 czas. przeflancować dk., przeflancowywać ndk.

Wiktionary


flancowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|flancować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. flancować ndk.

 rzecz. flanc mrz., flanca ż.

Wiktionary


flanczewski

nazwisko


SJP.pl


flanders

Belgia:

  • Flanders – angielska nazwa regionu Flandria

Stany Zjednoczone:

  • Flanders – miejscowość w stanie Alabama
  • Flanders – jednostka osadnicza w stanie Nowy Jork

Osoby:

  • Holly Flanders amerykańska narciarka alpejska
  • Roger Flanders amerykański zapaśnik

Wikipedia


flandria

1. kraina historyczna w Europie, nad Morzem Północnym;
2. region autonomiczny w Belgii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. kraina historyczna we Francji, Belgii i Holandii

 (1.2) geogr. adm. region Belgii;

Wiktionary

Belgia:

  • Flandria – synonim Regionu Flamandzkiego
  • Flandria Wschodnia – prowincja w Regionie Flamandzkim
  • Flandria Zachodnia – prowincja w Regionie Flamandzkim

Inne:

  • Flandria – kraina historyczna na terenie Belgii, Francji i Niderlandów
  • Flandria – obraz Otto Dixa z lat 1934–1936
  • Flandria – belgijski producent rowerów i motorów
  • Flandria – szwedzki statek

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.2) Region Flamandzki

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Flandryjczyk m., Flandryjka ż., Flamandka ż.

 przym. flandryjski

frazeologia.

etymologia.

uwagi. dla belgijskiego regionu Flandrii używa się formy przymiotnika flamandzki, a dla nazw mieszkańców Flamand i Flamandka

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Flanders; (1.2) Flanders

* baskijski: (1.1) Flandria; (1.2) Flandria

* białoruski: (1.1) Фландрыя ż.; (1.2) Фландрыя ż.

* bułgarski: (1.1) Фландрия ż.; (1.2) Фландрия ż.

* francuski: (1.1) Flandre ż.; (1.2) Flandre ż.

* niderlandzki: (1.1) Vlaanderen n.; (1.2) Vlaanderen n.

* niemiecki: (1.1) Flandern n.

* słowacki: (1.1) Flámsko n.

* węgierski: (1.1) Flandria; (1.2) Flandria

źródła.

== Flandria (ido.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Flandria

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflãndrʲja, AS: flãndrʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flandryjczyk m., Flandryjka ż., Flamandka ż.

 przym. flandryjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Region Flamandzki

Wiktionary


flandryjczyk

mieszkaniec Flandrii (krainy historycznej lub regionu autonomicznego)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Flandrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flandria ż.

:: fż. Flandryjka ż.

 przym. flandryjski

Wiktionary


flandryjka

mieszkanka Flandrii (krainy historycznej lub regionu autonomicznego)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Flandrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flandria ż.

:: fm. Flandryjczyk mos.

 przym. flandryjski

Wiktionary


flandryjski

Flandria


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Flandrią, dotyczący Flandrii

Wiktionary

Patrz:

Flandria

Powiązane:

 rzecz. Flandria ż., Flandryjczyk mos., Flandryjka ż.

Wiktionary


flanela

miękka, ciepła wełniana lub bawełniana tkanina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. miękka tkanina bawełniana lub wełniana, pokryta delikatnym meszkiem, stosowana do wyrobu m.in. koszul, piżam i pościeli;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od babci dostałam koszulę nocną z różowej flaneli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flãˈnɛla, AS: flãnela

Wiktionary

Powiązane:

 przym. flanelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|futerbach.

Wiktionary


flaneletka

bawełniana tkanina z meszkiem, imitująca wełnianą flanelę


SJP.pl


flanelka

zdrobnienie od: flanela (miękka, ciepła wełniana lub bawełniana tkanina)


SJP.pl


flanelkowy

zrobiony z flanelki (np. kocyk flanelkowy, kaftanik flanelkowy)


SJP.pl


flanelowy

przymiotnik od: flanela; zrobiony z miękkiej, ciepłej wełnianej lub bawełnianej tkaniny (np. koszula flanelowa)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z flaneli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ojciec podarował matce flanelową koszulę nocną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flanela ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) z flaneli

Wiktionary


flanerować

żartobliwie: spacerować


SJP.pl


flank

flanka; skrzydło czegoś, bok; w dawnej terminologii wojskowej: boczne skrzydło, boczna placówka, boczna wieża twierdzy


SJP.pl


flanka

1. bok, skrzydło szyku wojskowego;
2. boczny pas boiska, na którym najczęściej rozgrywa piłkę skrzydłowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. skrzydło szyku wojskowego

 (1.2) boczna wieża twierdzy

 (1.3) sport. boczna część boiska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwie dywizje wyszły na naszą flankę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflãnka, AS: flãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flankier m.

 czas. flankować ndk.

 przym. flankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1) flank

Wiktionary


flanker

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kosmet. środ. perfumy nawiązujące (nazwą czy zapachem) do poprzedniego zapachu z tej samej serii;

Wiktionary

Flanker - termin stosowany w branży perfumeryjnej na określenie perfum, które pod pewnymi względami bazują bądź nawiązują do podstawowej (zazwyczaj pierwszej) wersji istniejącego pachnidła, lub są jego rozwinięciem, ich skład jest na ogół jednak w znacznym stopniu zmodyfikowany. Flanker jest to kolejna edycja, kontynuacja bazowego zapachu, albo wariacja na jego temat.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Flakon zamówiłam po jednym teście nadgarstkowym i nie żałuję :) To bardzo udany flanker.

Wiktionary


flankier

żołnierz konny z grupy ubezpieczającej z boku oddział kawalerii


SJP.pl


flankierski

flankier


SJP.pl

Patrz:

flankier

flankować

1. otaczać coś z boku albo z obu stron;
2. obwarowywać flankami twierdzę;
3. nacierać na nieprzyjaciela z boku, otaczać wojsko nieprzyjaciela; oskrzydlać, brać we dwa ognie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. oflankować)

 (1.1) otaczać czymś z boku

 (1.2) wojsk. nacierać na nieprzyjaciela z boku, otaczać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Trzecia Dywizja flankowała niemiecki Trzynasty Korpus.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flãŋˈkɔvat͡ɕ, AS: flãŋkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flanka ż., flankowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) oskrzydlać

Wiktionary


flankowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|flankować.

Wiktionary

Flankowanie – manewr taktyczny, polegający na zaatakowaniu wroga od skrzydła (flanki), stosowany głównie w piechocie w walce mniejszych oddziałów. Według taktyki amerykańskiej, flankowanie składa się z czterech faz (4 x F):

  1. Find Them
  2. Fix Them
  3. Flank Them
  4. Finish Them

Wikipedia

Powiązane:

 czas. flankować ndk.

Wiktionary


flankowy

skierowany na flankę, na bok, na boki; boczny


SJP.pl


flansza

występ otaczający obwód różnych części instalacji, np. rurociągu; kołnierz, kryza


SJP.pl


flanszowy

flansza


SJP.pl

Patrz:

flansza

flara

bardzo jasne światło rozbłyskowe, używane do dawania sygnału lub oświetlania terenu; raca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. rakieta świetlna dająca sygnałowe światło rozbłyskowe; rakieta umocowana na spadochronie służąca do oświetlenia terenu;

Wiktionary

  • flara – efekt w fotografii
  • flara – pirotechniczny środek służący do sygnalizacji

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflara, AS: flara

Wiktionary


flash

[czytaj: flesz]
1. typ pamięci stosowany w kartach pamięci i innych nośnikach danych, np. pendrive'ach;
2. technologia tworzenia udźwiękowionych, niewielkim animacji, popularna w internecie;
3. krótki, zwykle poniżej minuty, telewizyjny materiał informacyjny;
4. rodzaj psychopatycznego zaburzenia, występującego po zażyciu niektórych narkotyków, np. heroiny;
5. lampa błyskowa w aparacie fotograficznym; flesz


SJP.pl

Wielka Brytania:

  • Flash – miejscowość w hrabstwie Staffordshire (Anglia)

Osoby:

  • George Flasz (George Flash)

Inne:

  • Flash Gordon – postać komiksowa autorstwa Alexa Raymonda
  • Flash – szereg postaci komiksowych, występujących w publikacjach DC Comics (Barry Allen, Wally West, Bart Allen)
  • Flash – serial telewizyjny z lat 1990–1991, bazujący na komiksach Flash wydawnictwa DC Comics
  • Flash – serial telewizyjny z 2014 roku
  • Flash – film z 1997 roku
  • Flash – album Amoyamo
  • Flash – album Electric Food
  • Flash – album Jeffa Becka
  • Flash – album Towy Teiego
  • Flash – singel zespołu Queen z albumu Flash Gordon
  • Adobe Flash – program komputerowy
  • Adobe Flash Player
  • Flash EEPROM – rodzaj pamięci
  • Radio Flash – rozgłośnia radiowa
  • Lampa błyskowa
  • Flash – amerykański fantastycznonaukowy

Wikipedia


flashback

[czytaj: fleszbek] spontaniczne krótkotrwałe przypomnienie sobie przebytych w przeszłości doznań psychotycznych, pojawiające się w wyniku stresu, zmęczenia, spożycia alkoholu lub środków halucynogennych


SJP.pl

  • inaczej reminiscencja
  • Flashback – objaw zaburzeń percepcji
  • Flashback – gra komputerowa
  • Flashback – rockowy zespół muzyczny
  • Flashback − czwarty album szwedzkiego piosenkarza Darina
  • Flashback – album Joan Jett
  • „Flashback” – jedenasty singel DJ-a i producenta Tomcraft, wydany w 1998
  • Flashback – minialbum grupy iKON
  • Flashback – włoski film fabularny z 1969

Wikipedia


flashowy

flash [czytaj: fleszowy]


SJP.pl


flasiński

nazwisko


SJP.pl


flasza

duża flaszka, butla


SJP.pl

Flasza (663 m n.p.m.) – szczyt w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa, położony w zachodniej części Beskidu Niskiego, nad wsią Klimkówka.

Szlaki piesze

  • Chełm (780 m n.p.m.) – Wawrzka – Flasza – Homola (712 m n.p.m.) – Bordiów Wierch (755 m n.p.m.)
  • Flasza – Klimkówka (zapora)

Wikipedia


flaszczyna

lekceważąco lub żartobliwie o flaszce


SJP.pl


flaszeczka

zdrobnienie od: flaszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pieszcz. pot. zdrobn. od: flaszka; mała flaszka

 (1.2) pieszcz. pot. zawartość flaszeczki (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W apteczce stała flaszeczka z jakimiś kroplami.

 (1.1) Heniek przyniósł flaszeczkę czegoś mocniejszego, napijmy się.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flaˈʃɛt͡ʃka, AS: flašečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flacha ż., flaszka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) buteleczka

Wiktionary


flaszeria

choroba gąsienic jedwabnika; martwota


SJP.pl


flaszka

1. naczynie szklane z wąską szyjką i małym otworem, służące do przechowywania płynów, butelka;
2. zawartość tego naczynia, np. flaszka wódki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: flasza

 (1.2) pot. butelka, zwłaszcza wódki

 (1.3) pot. zawartość flaszki (1.2)

Wiktionary

  • flaszka – butelka
  • Flaszka – skała w grupie Skał Rzędkowickich na Wyżynie Częstochowskiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Na dnie flaszki niewiele już zostało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflaʃka, AS: flaška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flasza ż.

:: zgrub. flacha ż.

:: zdrobn. flaszeczka ż.

 przym. flaszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) butelka, flakon

Wiktionary


flaszkowaty

podobny kształtem do flaszki


SJP.pl


flaszowcowate

rodzina roślin dwuliściennych, o wielu gatunkach drzew i krzewów rosnących w strefie zwrotnikowej


SJP.pl

Flaszowcowate (Annonaceae Juss.) – rodzina roślin okrytonasiennych stanowiąca jedno z ich starszych odgałęzień linii rozwojowych w rzędzie magnoliowców Magnoliales. Liczy około 2300 gatunków zgrupowanych w 120–130 rodzajach. Są to drzewa, krzewy lub pnącza, występujące głównie w strefie międzyzwrotnikowej, w wilgotnych lasach równikowych. W strefie umiarkowanej rosną przedstawiciele rodzaju asymina Asimina we wschodniej Ameryce Północnej. Kwiaty zapylane są przez chrząszcze, rzadziej muchówki i wciornastki. Nasiona przenoszą zwykle ptaki żywiące się mięsistymi owocami. Rośliny te często zawierają alkaloidy z grupy izochinolinowych.

Wikipedia


flaszowcowaty

o cechach flaszowcowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


flaszowiec

drzewo lub krzew z rodziny flaszowcowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych;

 (1.2) owoc flaszowca (1.1)

Wiktionary

Flaszowiec (Annona L.) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 166 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejne 32 taksony mają status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych). Występuje naturalnie w klimacie równikowym obu Ameryk. Większość z nich rodzi jadalne owoce. Gatunkiem typowym jest Annona muricata L.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: flaˈʃɔvʲjɛt͡s, AS: flašovʹi ̯ec

Wiktionary


flaszowy

przymiotnik od: flasza


SJP.pl


flatau

  • Flatau – niemieckojęzyczna, wzmiankowana w XVII wieku nazwa Złotowa.

Znane osoby noszące nazwisko Flatau:

  • Aleksander Flatau (1836–1902) – kupiec i filantrop, ojciec Michała Stanisława
  • Edward Flatau (1868–1932) – polski lekarz-neurolog, ojciec Joanny, brat Juliana
  • Franciszek Flatau (1900–1940) – rotmistrz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej, syn Michała Stanisława
  • Georg Flatau (1865–1942) – niemiecki lekarz neurolog i psychiatra
  • Jakub Ludwik Flatau (1800–1862) – polski kupiec, bratanek Aleksandra
  • Joanna Flatau (1928–1999) – polska lekarka psychiatra, córka Edwarda
  • Józef Jakub Flatau (1812–1887) – niemiecki kupiec pochodzenia żydowskiego
  • Julian Flatau (1870–1935) – polski chemik i farmaceuta, ojciec Kazimierza, brat Edwarda
  • Kazimierz Flatau (1910–2000) – polski muzyk, założyciel klasy klawesynu w wyższej szkole muzycznej w Poznaniu, syn Juliana
  • Ludwik Flatau (1829–1890) – polski bankier z Płocka, ojciec Edwarda i Juliana
  • Michał Flatau (1865–1925) – austriacki urzędnik, w latach 1904–1917 dyrektor policji w Krakowie, ojciec Franciszka
  • Piotr Jacek Flatau (ur. 1953) – polsko-amerykański profesor nauk fizycznych, syn Joanny
  • Theodor Simon Flatau (1860–1937) – niemiecki lekarz otorynolaryngolog i foniatra

Wikipedia


flatland

sport wyczynowy na rowerze typu BMX, polegający na wykonywaniu różnych trików na płaskim terenie


SJP.pl

Akrobacje rowerowe – odmiana kolarstwa uprawiana na różnego rodzaju rowerach, których wspólną cechą jest wykonywanie rozmaitych ewolucji.

Wikipedia


flatlay

[czytaj: flatLEJ] zdjęcie z perspektywy lotu ptaka, przedstawiające przedmioty leżące na płaskiej powierzchni; flat lay


SJP.pl


flatter

drgania części statku powietrznego (skrzydeł, usterzeń i in.)


SJP.pl

Flatter (ang. flutter – trzepotanie) – rodzaj aeroelastycznych drgań samowzbudnych skrzydła, lotek (w stałopłatach), usterzenia lub łopat wirników nośnych (w wiropłatach) powstających po przekroczeniu określonej prędkości, zwanej prędkością krytyczną flatteru. W budowlach wystawionych na działanie wiatru (zob. most Tacoma) występuje podobne zjawisko, jednak szczegółowy mechanizm powstawania jest inny.

Wikipedia


flatterowy

przymiotnik od: flatter


SJP.pl


flaubert

[czytaj: floBER] Gustave Flaubert (1821-80), pisarz francuski


SJP.pl


flaubertowski

[czytaj: flobertowski] taki jak u Gustave'a Flauberta, charakterystyczny dla Gustave'a Flauberta


SJP.pl


flausz

miękka tkanina wełniana lub półwełniana z przędzy zgrzebnej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj grubej i bardzo miękkiej tkaniny wełnianej lub bawełnianej;

Wiktionary

Flausz – miękka, gruba tkanina wykonana z wełny lub mieszanki wełny z innymi włóknami, o splocie skośnym lub atłasowym. Charakteryzuje się gęstą, poddaną folowaniu i drapaniu okrywą włókienną. Najczęściej barwiona jednolicie, używana do szycia peleryn, kurtek i innych okryć wierzchnich.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. flauszowy

Wiktionary


flauszowy

przymiotnik od: flausz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z flauszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flausz mrz.

Wiktionary


flauta

w żeglarstwie: bezwietrzna pogoda na morzu; sztil


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. sytuacja na morzu, gdy brak wiatru;

Wiktionary

Flauta (sztil, cisza morska) – określenie żeglarskie oznaczające brak wiatru. Pogoda bezwietrzna, prędkość wiatru 0,2 m/s (< 1 km/h), 0° w skali Beauforta). Lustrzana tafla wody.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy flaucie nie da się żeglować – trzeba uruchomić silnik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflawta, AS: flau̯ta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cisza morska, sztil, 0 B; rzad. bezwietrze

Wiktionary


flautino

w partyturach: określenie fletu poprzecznego; flauto


SJP.pl


flauto

w partyturach: określenie fletu poprzecznego; flautino


SJP.pl


flawanon

związek chemiczny z grupy flawonoidów, występujący w cytrusach


SJP.pl


flawanony

grupa związków chemicznych występujących w owocach cytrusowych: hesperydyna, naringenina i eryodoctyol


SJP.pl


flawedo

zewnętrzna część owocni owoców cytrusowych


SJP.pl

Flawedo – egzokarp (zewnętrzna warstwa) owoców cytrusowych. Jest zbudowany ze zgrubiałych komórek o niezdrewniałych ścianach, pomiędzy którymi znajdują się przestwory wypełnione olejkami eterycznymi.

Wikipedia


flawia

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Flawia – żeński odpowiednik imienia Flawiusz. Istnieje kilka świętych patronek tego imienia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie powiedziałem Flawii o naszej sprawie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flawian mos., Flawiusz mos.

Wiktionary


flawian

imię żeńskie


SJP.pl

Flawian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rzymskiego rodu Flawiuszów. Oznacza flavus - "żółty, płowy, złoty". Wśród patronów - m.in. św. Flawian II, biskup Antiochii.

Flawian imieniny obchodzi 28 stycznia, 14 lutego, 18 lutego, 24 lutego, 20 lipca i 23 sierpnia.

Żeński odpowiednik: Flawiana

Wikipedia


flawiana

imię żeńskie


SJP.pl

Flawiana – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rzymskiego rodu Flawiuszów. Oznacza "należąca do Flawiusza, pochodząca od Flawiusza". Patronką tego imienia jest św. Flawiana z Auxerre.

Flawiana imieniny obchodzi 5 października.

Męski odpowiednik: Flawian

Wikipedia


flawianiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Flawiany lub z nią związany


SJP.pl


flawianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Flawiana lub z nim związany


SJP.pl


flawina

związek chemiczny pełniący razem z karotenoidami funkcję fotoreceptorów w fototropizmie


SJP.pl


flawiusz

1. przydomek rodowy członków rzymskiej dynastii cesarskiej panującej w latach 69-96;
2. imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Flawiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od imienia rzymskiego rodu Flawiuszów. Po łacinie znaczy "złoty".

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Flawiusz kupi nowy skuter na wiosnę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflavʲjuʃ, AS: flavʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Flawia ż.

Wiktionary


flawiusze

dynastia rzymska


SJP.pl

Flawiusze – dynastia w cesarstwie rzymskim panująca w latach 69–96. Należeli do niej:

  • Wespazjan oraz jego synowie:
  • Tytus,
  • Domicjan.

Wikipedia


flawiuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Flawiusza lub z nim związany


SJP.pl


flawiwirus

Flawiwirus jest rodzajem wirusów z rodziny Flaviviridae. Rodzaj ten obejmuje wirus Zachodniego Nilu, wirus dengi, wirus kleszczowego zapalenia mózgu, wirus żółtej gorączki, wirus Zika i kilka innych wirusów, które mogą prowadzić do zapalenia mózgu. Nazwa pochodzi od wirusa żółtej gorączki, który jest gatunkiem typowym dla rodzaju; słowo flavus oznacza żółty po łacinie.

Wikipedia


flawoksantyna

żółty barwnik ksantofilowy należący do karotenowców


SJP.pl

Flawoksantyna (E161a) – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Naturalny, żółtozłoty barwnik spożywczy. Jego niewielkie ilości można znaleźć w wielu gatunkach roślin.

Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 5 mg/kg masy ciała.

Wikipedia


flawon

bezbarwna substancja krystaliczna, nierozpuszczalna w wodzie


SJP.pl

Flawon (z łac. flavus – żółty, płowy) – organiczny związek chemiczny, fenylowa pochodna chromonu. Tworzy heterocykliczny układ będący podstawową strukturą flawonoidów. Jest to bezbarwna substancja w postaci rozpuszczalnych w wodzie kryształów. Pochodne flawonu – flawony, flawonole i flawanony – są żółtymi barwnikami. Stosowany w kosmetykach. Występuje w owocach mandarynki.

Wikipedia


flawonoid

żółty barwnik roślinny pełniący funkcję przeciwutleniacza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) organiczny związek chemiczny występujący w roślinach, spełniający funkcję barwnika, przeciwutleniacza i naturalnego insektycydu oraz fungicydu

Wiktionary

Flawonoidy, związki flawonowe – organiczne związki chemiczne z grupy polifenoli. Występują w roślinach, spełniają funkcję barwników, przeciwutleniaczy i naturalnych insektycydów oraz fungicydów, chroniących przed atakiem ze strony owadów i grzybów. Większość z nich jest barwnikami zgromadzonymi w powierzchniowych warstwach tkanek roślinnych, nadając intensywny kolor i ograniczając szkodliwy wpływ promieniowania ultrafioletowego. Do 2003 r. poznano ok. 9000 flawonoidów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌflavɔ̃ˈnɔjit, AS: flavõnoi ̯it

Wiktionary

Powiązane:

 przym. flawonoidowy

Wiktionary


flawonol

pochodna flawonu będąca żółtym barwnikiem roślinnym


SJP.pl


flawonole

grupa hydroksylowych pochodnych flawonu


SJP.pl

Wikipedia


flawonowy

przymiotnik od: flawon


SJP.pl


flawoproteina

Flawoproteiny, enzymy flawinowe – grupa organicznych związków chemicznych, chromoproteinowych enzymów zaliczanych do oksydoreduktaz, w których grupę prostetyczną stanowi flawina. Występują powszechnie zarówno w komórkach roślinnych (np. jako fotoreceptory w aparatach szparkowych), jak i zwierzęcych.

Wikipedia


flawoproteinowy

przymiotnik od: flawoproteina


SJP.pl


flażka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. zdrobn. od flaga

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przecięta światłem flażka w górę wzleci – • Wnet spełnia rozkaz w dymu fiolecie. • Kirem z kominów błękit zachmurzy, • Strzępkami burzy, mógłbyś rzec, kurzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflaʃka, AS: flaška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flaga ż., flagowiec m., flagowy m., flagowanie n., oflagowanie n., flagowisko n., flagowcowate nmos. lm.

 czas. flagować ndk., oflagować dk.

 przym. flagowy, flagowcowaty

Wiktionary


flażolet

1. krótki flet podłużny z XVIII wieku; flageolet;
2. delikatny, miękki ton uzyskiwany na instrumentach smyczkowych lub strunowych przez lekkie dotknięcie struny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. niewielka piszczałka z ustnikiem dzióbkowym;

 (1.2) muz. dźwięk wydobywany z instrumentu, np. przez delikatne przeciągnięcie smyczkiem;

 (1.3) muz. rejestr organowy o typie fletowym

Wiktionary

Flażolet – sposób wydobywania dźwięku (np. z instrumentu strunowego) polegający na tym, że jedna składowa harmoniczna dominuje nad innymi, w szczególności nad tonem podstawowym.

Nazwy flażoletów pochodzą od interwałów, które uzyskałoby się ze struny przez jej skrócenie w danym punkcie i tak flażolet uzyskany przez dotknięcie struny w 1/2 długości to flażolet oktawowy, w 1/3 – kwintowy, w 1/4 – kwartowy, w 1/5 – wielkotercjowy, w 2/5 – wielkosekstowy i w 1/6 – małotercjowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Budowa flażoletu jest na tyle prosta, że mógł on zostać wynaleziony niezależnie w kilku miejscach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flażoletka ż.

 przym. flażoletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flageolet

Wiktionary


flażoletka

typ fasoli uprawiany dla jasnozielonych, niedojrzałych nasion; flageolet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. rodzaj drobnej jasnozielonej fasoli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nałóż mi, proszę, troszkę tej flażoletki i tak ze trzy kartofelki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flażolet mrz.

 przym. flażoletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flageolet

Wiktionary


flażoletowy

przymiotnik od: flażolet


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) muz. związany z flażoletem, dotyczący flażoletu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Drugi dzień imprezy poświęcony został wydarzeniom dla rodzin z dziećmi: na Ostrowie Tumskim odbywały się warsztaty dla dzieci, gry terenowe, wycieczki oraz koncert flażoletowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flażolet mrz., flażoletka ż.

Wiktionary


flebile

[czytaj: FLEbile] określenie wykonawcze: żałośnie, płaczliwie, posępnie


SJP.pl


flebo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z żyłą

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) flebografia • flebolit • flebologia

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φλεβο-. < etym|gr|φλέψ., φλεβός → żyła

uwagi.

tłumaczenia.

* włoski: (1.1) flebo-

źródła.

== flebo- (język włoski.) ==

wymowa.

 IPA|ˈflɛbo.

 dzielenie|fle|bo-.

znaczenia.

temat słowotwórczy

 (1.1) flebo-

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

Wiktionary


flebodium

rodzaj roślin z rodziny paprotkowatych


SJP.pl

Flebodium (Phlebodium (R. Br.) J. Smith) – rodzaj roślin należący do rodziny paprotkowatych. Należą do niego trzy gatunki, których ojczyzną są tropikalne i subtropikalne rejony Ameryki.

Wikipedia


flebografia

rentgenowska metoda badania żył, rodzaj angiografii


SJP.pl

Flebografia (synonim wenografia) – badanie polegające na podaniu do żyły środka cieniującego (tzw. kontrastu), umożliwiającego uwidocznienie jej światła i zobrazowanie na zdjęciu rentgenowskim; może być również składową angiografii tomografii komputerowej (angio-TK) i jądrowego rezonansu magnetycznego (angio-MR).

Wikipedia


flebolit

kamień w naczyniach żylnych


SJP.pl


flebolog

lekarz zajmujący się chorobami żył


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalizujący się we flebologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flebologia ż.

:: fż. flebolożka ż.

 przym. flebologiczny

 przysł. flebologicznie

Wiktionary


flebologia

dział medycyny zajmujący się chorobami żył


SJP.pl

Flebologia – dział medycyny zajmujący się diagnostyką i chorobami żył. W Polsce od roku 1991 działa Polskie Towarzystwo Flebologiczne.

Wikipedia


flebologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z flebologią, dotyczący flebologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flebolożka ż., flebolog mos., flebologia ż.

Wiktionary


flebolożka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. lekarka specjalizująca się we flebologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flebologia ż.

:: fm. flebolog ż.

 przym. flebologiczny

 przysł. flebologicznie

Wiktionary


flebotomia

upuszczenie krwi dokonywane dawniej przez cyrulików lub felczerów


SJP.pl

Puszczanie krwi (upuszczanie krwi, flebotomia) – zabieg pseudoleczniczy często wykonywany w dawnej praktyce medycznej. Znany już od starożytności i popularny aż do końca XIX w. Flebotomia polega na wycofaniu z układu krwionośnego znaczącej ilości krwi. Dawniej wierzono, iż zapobiega powstawaniu wielu chorób i przypadłości. Obecnie praktyka ta ze względu na brak potwierdzonej skuteczności jest zarzucona z wyjątkiem nielicznych przypadków. W przeszłości użycie tej metody może wydawać się uzasadnione jedynie w przypadkach nadciśnienia ze względu na brak znajomości innych środków leczniczych. Upuszczenie krwi mogło powodować korzystne objawy u pacjenta poprzez zmniejszenie ciśnienia krwi, co było wynikiem spadku objętości krwi w organizmie.

Wikipedia


flecik

zdrobnienie od: flet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od flet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie flet, lecz tylko mały flecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flet m., flecista m., flecistka ż.

 przym. fletowy

Wiktionary


flecista

muzyk grający na flecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muzyk, który gra na flecie

Wiktionary

Flet – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów wargowych. Zazwyczaj ma postać cienkiej, pustej w środku rurki (istnieją również flety o innych kształtach, np. okaryna).

Najbardziej znanymi odmianami fletów są flet poprzeczny (mniejszy – flet piccolo), popularny instrument muzyki klasycznej, oraz flet prosty, instrument popularny w muzyce artystycznej do XVIII w., obecnie wykorzystywany do wykonywania muzyki dawnej, muzyki współczesnej pisanej na ten instrument, na zajęciach wychowania muzycznego w szkołach podstawowych, a nawet do leczenia astmy.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: flɛˈt͡ɕista, AS: flećista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flet m., fletnia ż.

:: fż. flecistka ż.

 przym. fletowy

Wiktionary


flecistka

muzyczka grająca na flecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która gra na flecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Koncert flecistek został odwołany z powodu braku zainteresowania.

 (1.1) W zespole mamy też wirtuozyjnie grającą flecistkę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɛˈt͡ɕistka, AS: flećistka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flet m./mrz.

:: fm. flecista m.

 przym. fletowy

Wiktionary


fleczek

zdrobnienie od: flek


SJP.pl


fleczer

stomatologiczna masa plastyczna stosowana do tymczasowego wypełnienia ubytków zębowych


SJP.pl

Fleczer – materiał stosowany w stomatologii, który pełni funkcję tymczasowego wypełnienia ubytków zęba.

Wikipedia


flegma

1. ślina zmieszana z produktami śluzówek dróg oddechowych; plwocina;
2. powolność charakteru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. śluzowa wydzielina dróg oddechowych

 (1.2) psych. temperament, któremu właściwy jest brak gwałtownych emocji i poważna powolność działania

Wiktionary

  • flegma – wydzielina dróg oddechowych
  • flegma – orosienie, odciek
  • Flegma – Niezależne Pismo Młodzieży.

Zobacz też:

  • Flegmatyk – cecha osobowa

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. flegmatyk m., flegmatyczka ż., flegmatyczność ż.

 przym. flegmisty, flegmatyczny

 przysł. flegmatycznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phlegm

* bułgarski: (1.2) флегма ż.

* duński: (1.2) flegma w.

* hiszpański: (1.1) flema ż., flegma ż.; (1.2) flema ż., flegma ż.

* norweski (bokmål): (1.2) flegma n.

* norweski (nynorsk): (1.2) flegma n.

* słowacki: (1.2) flegma ż.

* szwedzki: (1.2) flegma w.

* węgierski: (1.2) flegma

źródła.

== flegma (język hiszpański.) ==

wymowa.

 IPA3|ˈfleɣ.ma.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. flegma

odmiana.

 (1.1) lp. flegma; lm. flegmas

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flegmatyk m., flegmatyczka ż., flegmatyczność ż.

 przym. flegmisty, flegmatyczny

 przysł. flegmatycznie

Wiktionary


flegmatyczka

flegmatyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta bardzo powolna, bez emocji

Wiktionary

Patrz:

flegmatyk

Powiązane:

 rzecz. flegma ż., flegmatyk mos.

 przym. flegmatyczny

 przysł. flegmatycznie

Wiktionary


flegmatycznie

przysłówek

 (1.1) na sposób flegmatyczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Chodził tak jakoś flegmatycznie, czym doprowadzał Antosia do furii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flegma ż., flegmatyczka ż., flegmatyczność ż., flegmatyk mos.

 przym. flegmatyczny

Wiktionary


flegmatyczniej

stopień wyższy od przysłówka: flegmatycznie


SJP.pl


flegmatyczność

flegmatyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co flegmatyczne; cecha tych, którzy są flegmatyczni

Wiktionary

Patrz:

flegmatyczny

Przykłady

 (1.1) Jego flegmatyczność jest irytująca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flegma ż., flegmatyzacja ż., flegmatyzm m., flegmatyk m., flegmatyczka ż.

 przym. flegmatyczny

 przysł. flegmatycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) powolność

Wiktionary


flegmatyczny

powolny, opanowany, nieulegający emocjom


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) odznaczający się spokojem, mało pobudliwy, powolny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nudzi mnie ten flegmatyczny angol.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌflɛɡmaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: flegmatyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flegmatyzm m., flegmatyzacja ż., flegmatyk m., flegmatyczka ż., flegmatyczność ż., flegmatyzowanie n., flegma ż.

 czas. flegmatyzować

 przysł. flegmatycznie

Wiktionary


flegmatyk

człowiek opanowany, obojętny, powolny, spokojny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba bardzo powolna, bez emocji

Wiktionary

Flegmatyk (gr. φλέγμα – śluz) – jeden z temperamentów wyróżnianych w teorii humoralnej. Wiązany był z przewagą wpływu śluzu na typ konstytucyjny człowieka. Wraz z rozwojem teorii humoralnej od starożytności do średniowiecza i wyróżnianego w niej podziału na cztery elementy, jako kolejne powiązania podawano starość, zimę, wodę (jako jeden z żywiołów), mózg, wieczór, biel, smak słony. Astrologicznym skojarzeniem były Ryby, Wodnik, Koziorożec i Księżyc. Podobnie jak w przypadku śluzu, miały mu odpowiadać cechy zimna i wilgoci.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jej mąż, będąc flegmatykiem, nigdy nie podniósł na nią głosu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flegmatyczność ż.

:: fż. flegmatyczka ż.

 przym. flegmatyczny

 przysł. flegmatycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flegma

Wiktionary


flegmatyzacja

wprowadzanie do materiałów wybuchowych domieszek zmniejszających ich wrażliwość na bodźce mechaniczne, np. wstrząs lub uderzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces dodawnia do materiału wybuchowego substancji obniżającej jego wrażliwość na bodźce mechaniczne

Wiktionary

Wikipedia


flegmatyzator

substancja chemiczna dodawana do materiałów wybuchowych w celu zmniejszenia ich wrażliwości na uderzenie lub wstrząs


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja zmniejszająca wrażliwość materiału wybuchowego na bodźce mechaniczne

Wiktionary

Wikipedia


flegmatyzm

cecha charakteru polegająca na przesadnym spokoju, słabym reagowaniu na bodźce zewnętrzne, powolnym wymawianiu słów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cecha charakteru odznaczająca się spokojem, opanowaniem, cierpliwością

Wiktionary


flegmatyzować

wprowadzać do materiałów wybuchowych domieszki zmniejszające ich wrażliwość na bodźce mechaniczne


SJP.pl


flegmiak

grzyb kapeluszowy z rodziny bedłkowatych; zasłonak


SJP.pl


flegmisty

śluzowaty, lepki, ciągnący się, podobny do flegmy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący flegmy (śluzu)

Wiktionary


flegmona

ropne, szerzące się zapalenie tkanek miękkich, zwłaszcza tkanki łącznej; ropowica, phlegmone


SJP.pl

Ropowica, flegmona (łac. phlegmone) – zapalenie ropne, nieodgraniczone tkanką włóknistą czy ziarniną, obejmujące różne warstwy danego narządu i dotyczące luźnej tkanki łącznej, często podskórnej, wywołane mieszaniną drobnoustrojów, wśród których najczęstsze są paciorkowce.

Wikipedia


flegrejski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Flegrą, dotyczący Flegry

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flegra ż.

Wiktionary


fleischmann

Fleischmann GmbH und Co. KG – zakład produkujący modele kolejowe w skalach H0 i N.

Wikipedia


flej

(r. żeński) potocznie o kobiecie, dziewczynie niedbającej o estetykę wokół siebie, o czystość swoich ubrań; brudas; także o mężczyźnie, z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl


fleja

(r. żeński) potocznie o kobiecie, dziewczynie niedbającej o estetykę wokół siebie, o czystość swoich ubrań; brudas; także o mężczyźnie, z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) łódź., gw-pl|Poznań. flejtuch, zazwyczaj o kobiecie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ta fleja się w ogóle nie myje.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flejtuch, niechluj, brudas, brudaska, kocmołuch, niedbalec, abnegat, abnegatka, reg. pozn. glajda.

Wiktionary


flejers

środowiskowo: kurtka z grubego nylonu, zapinana na gruby metalowy zamek, w Polsce kojarzona ze środowiskiem skinheadów i punków; flyers


SJP.pl


flejm

[czytaj: flejm] zażarta kłótnia przez internet; flame, flame war


SJP.pl

Flejm (rzadziej flame, ang. flame war) – kłótnia w Internecie, przeważnie prowadzona w obrębie forów, komentarzach do artykułów lub w serwisach społecznościowych. Bywa inicjowana celowym działaniem trolla, starającego się wyprowadzić z równowagi innych użytkowników. Najczęściej flejm zaczyna się od prowokacyjnego, niemerytorycznego wpisu jednego z użytkowników, często zawierającego agresywne i złośliwe komentarze. Wszczynanie tego typu kłótni bywa rozumiane jako zachowanie modne, „trendy”. Naukowcy wskazują, że flejm w internecie irytuje większość użytkowników. Jest on postrzegany jako „odchodzenie od uczciwego wyrażania sprzeciwu”.

Wikipedia


flejowatość

niechlujność, niechlujstwo;
1. brak dbałości o wygląd, czystość lub porządek w swoim otoczeniu;
2. cecha kogoś wykonującego coś niestarannie


SJP.pl


flejowaty

potocznie: niedbający o higienę, czystość i porządek; flejtuchowaty, niechlujny


SJP.pl


flejterski

nazwisko


SJP.pl


flejtuch

potocznie: człowiek brudny, zaniedbany, nieporządny; brudas, fleja, niechluj, niechluja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) człowiek niechlujny, nieelegancki, niedbały, brudny

 (1.2) kawałek cienkiej tkaniny, służący do owinięcia kuli w czarnoprochowej broni odprzodowej, brudzący się przy ładowaniu i wystrzale;

Wiktionary

Flejtuch (niem. fliegen – latać, das Tuch - tkanina) – kawałek cienkiej tkaniny lnianej lub bawełnianej, ewentualnie cienkiej skóry służący, po uprzednim natłuszczeniu, do owinięcia kuli podkalibrowej stosowanej w broni ładowanej odprzodowo. Flejtuch zazwyczaj ma kształt koła o średnicy ponad dwóch średnic kuli, dla której jest przygotowany.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflɛjtux, AS: flei ̯tuχ

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fleja, abnegat, brudas, niechluj, flądra, kocmołuch, niedbalec, reg. pozn. glajda.

Wiktionary


flejtucha

potocznie: człowiek brudny, zaniedbany, nieporządny; brudas, fleja, niechluj, niechluja


SJP.pl


flejtuchostwo

potocznie: ogół cech charakteryzujących flejtucha - osobę brudną, niedbającą o czystość osobistą, swojej odzieży i otoczenia; niechlujstwo, niedbalstwo


SJP.pl


flejtuchowatość

flejtuchowaty


SJP.pl

Patrz:

flejtuchowaty

flejtuchowaty

potocznie: niedbający o higienę, czystość i porządek; flejowaty, niechlujny


SJP.pl


flejtuszek

zdrobnienie od: flejtuch


SJP.pl


flejtuszy

flejtuch


SJP.pl

Patrz:

flejtuch

flejtuszyć

potocznie: być osobą brudną, zaniedbaną, niedbającą o czystość osobistą, swojej odzieży i otoczenia; świntuszyć


SJP.pl


flek

zewnętrzna warstwa skóry, gumy lub tworzywa sztucznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) obuw. ochronne umocnienie obcasa wykonane z gumy lub sztucznego tworzywa

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Idę do sklepu obuwniczego, muszę kupić fleki, sznurówki i wkładki do butów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɛk, AS: flek

Wiktionary


flekować

1. pospolicie: brutalnie kogoś kopać;
2. przenośnie: moralnie znęcać się nad kimś


SJP.pl


fleks

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) opt. specjalny sprężynujący zawias, którym przyczepia się zausznik do okularów

 (1.2) pot. środ. szlifierka kątowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nareszcie przeciąłem tę rurę fleksem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɛks, AS: fleks

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fleksa ż., fleksura ż., fleksybilność ż., fleksografia ż., fleksodruk m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) szlifierka kątowa; pot. środ. fleksa, gumówka, grajnerka, diaks, boszka, boszówka

Wiktionary


fleksa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifierka kątowa

Wiktionary

Szlifierka kątowa (pot. fleks, platerówka, gumówka, grajnerka, kątówka, fleksa, diaks, bakielitka, bosz, boszka lub boszówka) – narzędzie pneumatyczne lub elektryczne (na prąd stały DC jak i zmienny AC) oraz rzadko spotykane spalinowe, przeznaczone do cięcia, szlifowania, polerowania, a także satynowania.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fleks mrz.

Wiktionary


fleksitarianin

[czytaj: fleks-itarianin] wegetarianin, który okazjonalnie spożywa mięso


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba stosująca dietę z ograniczeniem produktów mięsnych, zasadniczo jarską

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fleksitarianizm m.

:: fż. fleksitarianka ż.

 przym. fleksitariański

Wiktionary


fleksitarianizm

[czytaj: fleks-itarianizm] dieta roślinna dopuszczająca okazjonalne spożywanie mięsa; elastyczny wegetarianizm


SJP.pl

Fleksitarianizm (z ang. flexible – elastyczny), elastyczny wegetarianizm – dieta roślinna polegająca na okazjonalnym spożywaniu posiłków zawierających mięso lub ryby np. poza domem, na przyjęciach, w domach przyjaciół lub rodziny.

Pojęcie to zostało użyte po raz pierwszy przez Lindę Anthony 17 października 1992 roku. Pojęcia fleksitarianizm i semiwegetarianizm stosowane są zamiennie.

Wikipedia


fleksitarianka

[czytaj: fleks-itarianka] wegetarianka, która okazjonalnie spożywa mięso


SJP.pl


fleksitariański

fleksitarianin [czytaj: fleks-itariański]


SJP.pl


fleksja

w językoznawstwie:
1. dział gramatyki zajmujący się odmianą wyrazów;
2. odmiana wyrazów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gram. odmiana wyrazów

 (1.2) gram. dział gramatyki zajmujący się opisem odmiany wyrazów

Wiktionary

Fleksja – system opozycji słów należących do jednego leksemu.

  1. Dział gramatyki zajmujący się opisem form wyrazowych.
  2. Odmiana wyrazów – wyróżnia się fleksję imienną (deklinację) oraz fleksję czasownika (koniugację).

Fleksja to ta część morfologii, która umożliwia wyrażanie relacji gramatycznych (składniowych) za pomocą form wyrazowych, poprzez zastosowanie sufiksów, rzadziej też prefiksów. Formy fleksyjne, dominujące w językach fleksyjnych, wyrażają funkcje składniowe; w innych językach podobną rolę pełni szyk wyrazów. Oprócz fleksji imiennej i fleksji czasownika wyróżnia się niekiedy fleksję przymiotników i przysłówków (stopniowanie).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflɛksʲja, AS: fleksʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fleksyjny

Wiktionary


fleksografia

przemysłowa technika druku polegająca na przenoszeniu obrazu za pomocą wypukłej formy drukowej wykonanej z polimeru lub z gumy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poligr. technika druku wypukłego, w której forma drukowa wykonana jest z elastycznego tworzywa sztucznego;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ojczyzną fleksografii jest Ameryka Północna, gdzie do tej pory pozostała dominującą techniką druku na opakowaniach i nie tylko na nich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌflɛksɔˈɡrafʲja, AS: fleksografʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fleksograficzny

 rzecz. fleks mrz.

Wiktionary


fleksometr

przyrząd do badania odporności materiałów na zginanie


SJP.pl

Fleksometr – urządzenie, które służy do badania odporności różnych materiałów (np. tkanin) na zginanie.

Wikipedia


fleksor

mięsień umożliwiający zginanie kończyny; zginacz


SJP.pl


fleksura

w geologii: schodkowe wygięcie ławic, warstw skalnych


SJP.pl

Fleksura (przegięcie) to ciągła dyslokacja tektoniczna pośrednia pomiędzy fałdem a uskokiem. Powstaje wskutek przemieszczenia warstw skalnych bez przerwania ich ciągłości. Bardzo często występuje jako przedłużenie uskoku.

Przegięcie prowadzi do ścieniania i rozciągania warstw skalnych, co może prowadzić do powstania budinażu.

Wikipedia


fleksyjność

cecha języka wyrażająca się tym, że niektóre słowa są odmieniane przez przypadki, osoby, czasy itp.


SJP.pl


fleksyjny

dotyczący fleksji, czyli odmiany wyrazów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. gram. dotyczący fleksji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fleksja ż.

Wiktionary


fleming

nazwisko, np.: Paul (1609-40), poeta niemiecki; Victor (1883-1949), amerykański reżyser filmowy; Ian Lancaster (1908-64), szkocki dziennikarz i pisarz, twórca postaci Jamesa Bonda


SJP.pl

  • Dawna (niemiecka) nazwa wsi Frączki (Warmia), obowiązywała do 1945 r.

Miejscowości w Kanadzie:

  • Fleming (Saskatchewan) – miejscowość w prowincji Saskatchewan

Miejscowości w USA:

  • Fleming – miejscowość w stanie Kolorado, w hrabstwie Logan
  • Fleming – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Ray
  • Fleming – miejscowość w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Cayuga

Wikipedia


flemming

nazwisko


SJP.pl

Flemming (Flemingowie, Flemmingowie, von Flemming) – zniemczony flamandzki ród szlachecki, wywodzący się z Flandrii (dzisiejsza Belgia), zamieszkujący Pomorze Zachodnie od okresu średniowiecza (XIII w.) do XIX/XX wieku.

Wikipedia


flensburg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto portowe w północnej części Niemiec, przy granicy z Danią;

Wiktionary

Flensburg (dolnoniem. i duń. Flensborg) – miasto portowe na prawach powiatu w północnej części Niemiec, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn (trzecie co do wielkości miasto w tym kraju związkowym po Kilonii i Lubece), w pobliżu granicy z Danią, nad Zatoką Flensburską. Szkoła i baza marynarki wojennej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. flensburski

Wiktionary


flensburski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Flensburgiem, dotyczący Flensburga

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flensburg mrz.

Wiktionary


flep

w gwarze poznańskiej:
1. dokument;
2. rzadziej: pieczątka na dokumencie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poznań. dokument

 (1.2) poznań. rzad. pieczątka na dokumencie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie mogę znaleźć tych flepów.

 (1.1) Muszę zanieść ten flep do magistratu.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dokument

Wiktionary


flerken

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) sf. pozaziemski przedstawiciel gatunku o wyglądzie domowego kota, postać z uniwersum komiksów i filmów Marvela

Wiktionary


flerow

pierwiastek chemiczny o symbolu Fl


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Fl i liczbie atomowej 114;

Wiktionary

Flerow (Fl, łac. flerovium) – pierwiastek chemiczny leżący w układzie okresowym w bloku p bezpośrednio pod ołowiem. Wszystkie znane izotopy są bardzo nietrwałe i nie występują na Ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma flerow?

Wiktionary

Powiązane:

 przym. flerowowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Fl; daw. ununquadium

Wiktionary


flerowowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący flerowu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flerow m.

Wiktionary


flesz

1. lampa błyskowa;
2. pchnięcie lub cięcie rzutem w szermierce;
3. polowe umocnienie obronne XVIII-XIX w.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. lampa błyskowa aparatu fotograficznego

 (1.2) publ. skrót wiadomości

Wiktionary

Flesz, skrót informacji, informacje w skrócie (ang. flash) – skrót najważniejszych informacji poza programem informacyjnym, trwający zwykle kilkadziesiąt sekund. Program informacyjny typu flesz prezentuje zwykle lektor, rzadziej prezenter. Flesze stanowią niekiedy zapowiedź głównego wydania programu informacyjnego (na przykład: Fakty TVN). Określenie to spotyka się najczęściej w odniesieniu do telewizji.

Wikipedia


flesza

specjalna budowla zewnętrzna, która umożliwia ostrzelanie ukrytych podejść nieprzyjaciela; strzałczan


SJP.pl

Strzałczan, flesza – niewielkie, otwarte, samodzielne dzieło fortyfikacji polowej lub półstałej o narysie bastionowym, jeden z rodzajów szańca.

Często nazwę tę stosuje się w odniesieniu do lunety, słoniczoła lub rawelinu.

Wikipedia


fleszar

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko „Fleszar”:

  • Adam Fleszar (1899–1939) – major piechoty Wojska Polskiego, dowódca Kompanii KOP „Smolicze”, Brodnickiego Batalionu Obrony Narodowej i II batalionu 63 Toruńskiego Pułku Piechoty
  • Albin Fleszar ps. „Satyr” (1888–1916) – major piechoty Wojska Polskiego
  • Alfred Fleszar (1890–1940) – major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, zamordowany w Katyniu
  • Antoni Fleszar (1897–1940) – major piechoty Wojska Polskiego, odznaczony Krzyżem Niepodległości i czterokrotnie Krzyżem Walecznych, zamordowany w Charkowie
  • Bolesław Fleszar (1933–2023) – profesor doktor habilitowany, specjalista w zakresie technologii chemicznej, senator I kadencji
  • Ewa Fleszar (ur. 1966) – polska artystka rzeźbiarka, działaczka na rzecz kultury i sztuki
  • Gabriel Fleszar (ur. 1979) – muzyk i piosenkarz
  • Roman Fleszar (ur. 1966) – polski artysta malarz, pedagog, działacz na rzecz kultury i sztuki
  • Stanisław Fleszar (ur. 1895) – oficer piechoty Wojska Polskiego
  • Stanisław Wiktor Fleszar (ur. 1889) – major intendentury Wojska Polskiego, kierownik Rejonu Intendentury Gniezno, odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Złotym Krzyżem Zasługi i in.

Wikipedia


fleszarowa-muskat

Stanisława Fleszarowa-Muskat (1919-1989) - powieściopisarka, poetka, publicystka i dramaturg


SJP.pl


fleszowy

przymiotnik od: flesz, flesza


SJP.pl


flet

1. instrument muzyczny z grupy aerofonów wargowych,
2. kielich lub kieliszek do wina, wysoki i wąski na krótkiej nóżce; czasem z pokrywą; używany zwł. w XVIII w.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. instrument muzyczny;

 (1.2) muz. głos organowy o brzmieniu fletu (1.1)

 (1.3) grub. posp. penis

Wiktionary

Flet – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów wargowych. Zazwyczaj ma postać cienkiej, pustej w środku rurki (istnieją również flety o innych kształtach, np. okaryna).

Najbardziej znanymi odmianami fletów są flet poprzeczny (mniejszy – flet piccolo), popularny instrument muzyki klasycznej, oraz flet prosty, instrument popularny w muzyce artystycznej do XVIII w., obecnie wykorzystywany do wykonywania muzyki dawnej, muzyki współczesnej pisanej na ten instrument, na zajęciach wychowania muzycznego w szkołach podstawowych, a nawet do leczenia astmy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Naukę gry na flecie zaczęliśmy od melodii „Wyszły w pole kurki trzy”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɛt, AS: flet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flecista m., flecistka ż., fletnia ż., flecik mrz.

 przym. fletowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) fiut

Wiktionary


fletcher

[czytaj: fleczer] nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Darren Fletcher (ur. 1984), szkocki piłkarz
  • Tom Fletcher (ur. 1985), muzyk z Mcfly
  • Andrew Fletcher (ur. 1961), muzyk angielski (Depeche Mode)
  • Dexter Fletcher (ur. 1966), aktor brytyjski
  • Frank Friday Fletcher (ur. 1855, zm. 1928), admirał amerykański
  • Frank Jack Fletcher (ur. 1885, zm. 1973), admirał amerykański
  • Guy Fletcher (ur. 1960), muzyk angielski (Dire Straits)
  • Ken Fletcher (1940–2006), tenisista australijski
  • Kevin Fletcher – amerykański koszykarz
  • Louise Fletcher (ur. 1934), aktorka amerykańska
  • Cari Elise Fletcher (ur. 1994), piosenkarka amerykańska
  • Mundungus Fletcher – postać fikcyjna z powieści Harry Potter

Wikipedia


fletner

ruchomy fragment krawędzi spływu steru lub lotki; flettner


SJP.pl


fletnia

fletnia Pana - instrument dęty drewniany zbudowany z różnej długości piszczałek; multanki, syringa, syrynga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. instrument muzyczny dęty złożony z kilku piszczałek różnej długości; aerofon wargowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kto lubi kwiaty uroczych dni wiosny / Z różowem licem jutrzenki, / Wierzbowych fletni kto zna głos żałośny, / Niech tej posłucha piosenki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flet mrz., flecista mos., fletnista mos., fletnistka ż., fletniarz mos.

Wiktionary


fletniarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na fletni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po występie fletniarza zaśpiewa chór z Sycylii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fletnista mos., fletnia ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fletnista

Wiktionary


fletniowy

fletnia


SJP.pl

Patrz:

fletnia

fletnista

muzyk grający na fletni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na fletni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na początku wystąpi niewidomy fletnista z Łotwy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fletnia ż., fletniarz mos.

:: fż. fletnistka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fletniarz

Wiktionary


fletnistka

kobieta lub dziewczyna grająca na fletni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. kobieta grająca na fletni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po koncercie fletnistki z Rumunii poszliśmy z Danusią na pizzę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fletnia ż.

:: fm. fletnista mos.

Wiktionary


fletnowo

Fletnowo – (niem. Flötenau) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Dragacz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 326 mieszkańców. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Dragacz.

Wikipedia


fletowiec

rodzaj ptaków z rodziny wilgowatych


SJP.pl


fletówka

rodzaj ptaków śpiewających


SJP.pl


fletowy

przymiotnik od: flet


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) muz. związany z fletem, dotyczący fletu

 (1.2) przypominający brzmieniem flet

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Samiec często wydaje dźwięczne, melodyjne, fletowe gwizdy podobne do „zofija fija”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flet mrz., flecik mrz., flecista mos., flecistka ż.

Wiktionary


fletrowers

instrument muzyczny, flet poprzeczny; flotrowers


SJP.pl


flettner

ruchomy fragment krawędzi spływu steru lub lotki; fletner


SJP.pl

Klapka odciążająca, fletner – niewielki (zazwyczaj 6–8% powierzchni) element ruchomy, w postaci klapki umieszczanej na krawędzi spływu powierzchni sterowych statku powietrznego. Dzięki połączeniu flettnera z elementem stałym (np. statecznikiem) uzyskuje się odwrotne wychylenia klapki w stosunku do wychyleń sterów. Powoduje to wytworzenie siły aerodynamicznej, która na ramieniu od środka parcia klapki do osi zawiasu steru redukuje moment zawiasowy zmniejszając tym samym siły niezbędne do wychylenia sterów. Jej wadą jest zmniejszenie efektywności powierzchni sterowej, może też powodować wpadanie płatowca w drgania.

Wikipedia


fleury

miejscowości:

  • Fleury (Manche) – francuska gmina w regionie Dolna Normandia
  • Fleury (Aude) – francuska gmina w regionie Langwedocja-Roussillon
  • Fleury (Mozela) – francuska gmina w regionie Lotaryngia
  • Fleury (Pas-de-Calais) – francuska gmina w regionie Nord-Pas-de-Calais
  • Fleury (Aisne) – francuska gmina w regionie Pikardia
  • Fleury (Oise) – francuska gmina w regionie Pikardia
  • Fleury (Somma) – francuska gmina w regionie Pikardia
  • Fleury-devant-Douaumont – francuska miejscowość w regionie Lotaryngia
  • Fleury-en-Bière – francuska miejscowość w regionie Île-de-France
  • Fleury-la-Forêt – francuska miejscowość w regionie Górna Normandia
  • Fleury-la-Montagne – francuska miejscowość w regionie Burgundia
  • Fleury-la-Rivière – francuska miejscowość w regionie Szampania-Ardeny
  • Fleury-la-Vallée – francuska miejscowość w regionie Burgundia
  • Fleury-les-Aubrais – francuska miejscowość w Regionie Centralnym
  • Fleury-Mérogis – francuska miejscowość w regionie Île-de-France
  • Fleury-sur-Andelle – francuska miejscowość w regionie Górna Normandia
  • Fleury-sur-Loire – francuska miejscowość w regionie Burgundia
  • Fleury-sur-Orne – francuska miejscowość w regionie Dolna Normandia
  • Ambly-Fleury – francuska miejscowość w regionie Szampania-Ardeny
  • Fontenay-le-Fleury – francuska miejscowość w regionie Île-de-France

Wikipedia


fleuta

trójmasztowy (trzymasztowy) żaglowiec handlowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. żegl. europejski XVII-wieczny żaglowiec trójmasztowy, używany w celach handlowych i wojennych;

Wiktionary

Fluita (fleuta) - to typ handlowego statku żaglowego, zbudowany przez budowniczych z Hoorn i rozwijany w Holandii od lat 90. XVI wieku, następnie używany także w innych krajach.

Fluita miała zaokrągloną rufę; nadbudówki (kasztele) były niższe, niż na galeonach. Burty fluity zwężały się w przekroju poprzecznym ku górze, co dawało gruszkowaty kształt przekroju kadłuba. Kadłub był przy tym dość smukły.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) fluita

Wiktionary


flibustier

pirat grasujący w XVII i XVIII wieku u wybrzeży kolonii hiszpańskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hist. żegl. członek społeczności piratów pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego w XVII wieku na Wielkich Antylach;

Wiktionary

Bukanier – członek społeczności piratów i myśliwych, składającej się ze zbiegów pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego, osiedlających się od początku XVII wieku na Wielkich Antylach, będących wówczas posiadłością Hiszpanii.

Ich nazwa pochodzi od francuskiego słowa boucan (zapożyczonego z języka mieszkańców Wielkich Antyli), oznaczającego rodzaj grilla, za pomocą którego wędzono mięso upolowanych zwierząt, którym handlowano. Używane zamiennie określenie filibustier (lub flibustier) wywodzi się z francuskiego przekształcenia holenderskiego wyrazu vrijbueter, czyli wolny łowca łupów (z tego samego źródłosłowu pochodzi angielskie słowo freebooter, synonim pirata).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ta portowa tawerna pamięta jeszcze czasy flibustierów.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. flibustierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bukanier, korsarz

Wiktionary


flibustierski

przymiotnik od: flibustier


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rzad. właściwy flibustierom, piracki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) z biegiem czasu jednak flibustierski (piracki, rozbójniczy) styl życia Kozaków sam w sobie stał się siłą przyciągającą ludzi z zewnątrz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flibustier m.

Wiktionary


flic

[czytaj: flik] we Francji: pogardliwie o policjancie; flik


SJP.pl


flickr

Flickr – serwis internetowy stworzony do gromadzenia i udostępniania zdjęć cyfrowych online.

Serwis działa od lutego 2004 roku i jest produktem kanadyjskiej firmy Ludicorp z Vancouver. W marcu 2011 roku serwis Flickr został zakupiony przez Yahoo i w czerwcu tego roku wszystkie zdjęcia przeniesiono z Kanady na serwery w USA, co spowodowało, że od tej pory podlegają amerykańskiemu prawu federalnemu.

Wikipedia


fligel

dawniej: skrzydło okienne lub listewka do zawieszenia półki na ścianie; dawniej: fligel-adiutant - oficer pełniący służbę u boku panującego


SJP.pl


fligeladiutant

dawniej: przyboczny adiutant przy osobie panującego lub przy wyższym wojskowym


SJP.pl

  1. Adiutant – oficer przydzielony w charakterze pomocnika do dowódcy, od dowódcy oddziału (batalionu, dywizjonu) wzwyż. Adiutant załatwiał sprawy personalne i kierował służbą wewnętrzną jednostki.
  2. Fligeladiutant (niem. Flügeladjutant) – dawniej oficer pełniący służbę adiutanta przy osobach panujących (adiutant przyboczny).
  3. Adiutant (fr. Adjudant) – stopień wojskowy we Francuskich Siłach Zbrojnych oraz Legii Cudzoziemskiej.
  4. Adiutant major – stanowisko w wojsku francuskim równorzędne stanowisku adiutanta formacji względnie oddziału w Wojsku Polskim.
  5. Adiutant polowy – termin używany w Polsce, w latach 1815–1830 – oznaczał adiutanta dowódcy oddziału w przeciwstawieniu do adiunkta sztabu, czyli oficera zajętego pracą kancelaryjną.
  6. Generał adiutant – funkcja w armii I Rzeczypospolitej i innych ówczesnych armiach
  7. Adiutantura – kancelaria dowództwa, na której czele stał adiutant.

Wikipedia


fliger

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. samolot

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Flieger.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|samolot.

źródła.

== fliger (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) lotn. samolot

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem|Flieger.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|samolot.

źródła.

== fliger (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) lotn. samolot

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fligier

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Pszczyna. samolot

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fliger.

Wiktionary


flik

pogardliwie: francuski policjant; flic


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pogard. we Francji: policjant

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Spadajmy stąd, bo zaraz się fliki zlecą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flʲik, AS: flʹik

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|flic.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== flik (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) łatać, łata

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


flinders

Flinders – rzeka okresowa w północno-wschodniej Australii, w stanie Queensland.

Długość rzeki wynosi 840 km, a powierzchnia dorzecza wynosi 108 000 km².

Źródła rzeki znajdują się w Wielkich Górach Wododziałowych, a uchodzi ona do zatoki Karpentaria.

Główne dopływy rzeki:

  • Cloncurry,
  • Saxby.

Większe miasta nad rzeką:

  • Richmond,
  • Hughenden.

Wikipedia


flint

szkło optyczne o dużym współczynniku załamania światła


SJP.pl

Osoby
  • Flint – polski raper
  • Austin Flint (1812–1886) – amerykański lekarz
  • Austin Flint (1836–1915) – amerykański fizjolog
  • Caroline Flint – brytyjska polityk
  • David Flint – australijski prawnik
  • Eric Flint – amerykański pisarz
  • Frank Stuart Flint – brytyjski poeta
  • Jill Flint – amerykańska aktorka
  • Keith Flint – brytyjski muzyk
  • Simon Flint – angielski strongman
Miejsca
  • Flint – miasto w Walii
    • Flint – stacja kolejowa w miejscowości Flint
  • Flint Cross – osada w Anglii
  • Flint Hill – wieś w Anglii

Wikipedia


flinta

myśliwska strzelba na śrut; fuzja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hydron. rzeka w Wielkopolsce, prawy dopływ Wełny;

Wiktionary

  • flinta – inna nazwa karabinu lub strzelby myśliwskiej
  • Flinta – rzeka w Wielkopolsce, prawy dopływ Wełny
  • Ewelina Flinta (ur. 1979) – polska piosenkarka pop-rockowa

Wikipedia


flintglas

szkło ołowiowe o dużym współczynniku załamania światła; szkło optyczne; flint


SJP.pl


flip

1. mrożony napój z wina, brandy, rumu albo likieru, cukru i jajek
2. słodzony, gorący napój alkoholowy
3. koziołek wykonany w powietrzu w pewnych ćwiczeniach gimnastycznych, na łyżwach lub pod wodą przy nurkowaniu


SJP.pl

Holandia:

  • Flip – miejscowość (plaats) w dystrykcie Bandabou, w kraju autonomicznym Curaçao

Osoby:

  • Flip – holenderski magik
  • Flip – austriacki muzyk
  • Flip Saunders – amerykański trener koszykarski
  • Flip i Flap – duet amerykańskich komików
  • Lil’ Flip – amerykański raper

Wikipedia


flipchart

[czytaj: flipczart] spięte arkusze papieru dużego formatu umieszczane na specjalnym pionowym stojaku, służące do prezentacji; flip chart


SJP.pl

Flipchart – rodzaj tablicy demonstracyjnej, urządzenia konferencyjnego. Flipchart to lekka i łatwa w przenoszeniu tablica, posiadająca regulowaną wysokość. Występuje z dwoma rodzajami suchościeralnej powierzchni do pisania:

  • niemagnetyczną - umożliwia pisanie po niej markerami lub umocowanie na niej bloku papierowego,
  • magnetyczną - umożliwiająca dodatkowo pracę z akcesoriami magnetycznymi.

Wikipedia


fliper

flipper;
1. automat do gry w pinballa; pinball;
2. każdy z dwóch elementów do odbijania kulki w takim automacie


SJP.pl

  • fliper, flipper – automat do gry
  • Fliper – polski zespół pop rockowy

Wikipedia


fliperka

kobieta skupująca mieszkania lub domy i odsprzedająca je po remoncie w wyższych cenach; flipperka


SJP.pl


flipper

[czytaj: fliper] fliper;
1. automat do gry w pinballa; pinball;
2. każdy z dwóch elementów do odbijania kulki w takim automacie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) automat do gry z odbijająca się wewnątrz metalową kulką

 (1.2) ruchoma część flippera (1.1), którą odbija się kulkę ręcznie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) spekulant mieszkaniowy

Wiktionary

Flipper (nazywany też pinballem lub bilardem elektrycznym) – automat do gry, w którym gracz za pomocą ruchomych łapek (z ang. flipper) odbija kulkę poruszającą się po nachylonej w jego kierunku planszy. Na samej planszy umieszczone są elementy, za których trafianie gracz zdobywa punkty. Gra kończy się, gdy metalowa kulka wpadnie określoną liczbę razy do otworu na dole planszy. Pierwszym flipperem był Triple Action, wyprodukowany w 1948 roku przez Steve'a Kordeka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na wagary często uciekaliśmy na flippery.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflʲipɛr, AS: flʹiper

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flipping mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bilard

Wiktionary


flipperka

[czytaj: fliperka] kobieta skupująca mieszkania lub domy i odsprzedająca je po remoncie w wyższych cenach; fliperka


SJP.pl


flipperowy

flipper


SJP.pl

Patrz:

flipper

flipping

[czytaj: fliping] szybki zakup, remont i sprzedaż nieruchomości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przełączanie kanałów pilotem telewizyjnym bez wyraźnego powodu

 (1.2) ekon. spekulacyjny obrót mieszkaniami

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flipper m.

Wiktionary


flippingowy

flipping [czytaj: flipingowy]


SJP.pl


flippowanie

szybki zakup, remont i sprzedaż nieruchomości; flipping


SJP.pl


flirciara

kobieta często flirtująca; podrywaczka, kokietka, flirciarka


SJP.pl


flirciarka

kobieta często flirtująca; podrywaczka, kokietka, flirciara


SJP.pl


flirciarski

dotyczący flirtu, a także charakterystyczny dla flirciarza lub flirciarki


SJP.pl


flirciarz

mężczyzna lubiący flirtować; bałamutnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna lubiący wzbudzać zainteresowanie kobiet poprzez flirtowanie z nimi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z dziadka Alfreda jest stary flirciarz, on żadnej babce nie przepuści.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flircik mrz., flirt mrz., flirtowanie n., poflirtowanie n.

:: fż. flirciarka ż., flirciara ż.

 przym. flirciarski

 czas. flirtować ndk., poflirtować dk.

Wiktionary


flircik

zdrobnienie od: flirt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od flirt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie flirt, lecz tylko mały flircik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flirt m., flirciarz m., flirciarka ż., flirtowanie n.

 czas. flirtować ndk.

Wiktionary


flirt

książkowo:
1. zabiegi mające na celu pozyskanie względów osoby płci odmiennej, starania o czyjąś rękę; umizgi, umizg (dawniej), konkury, amory, zalecanki, zaloty;
2. przygoda erotyczna; romans, miłostka;
3. gra towarzyska umożliwiająca rozmowę na tematy miłosne za pomocą przekazywanych kartek z pytaniami i odpowiedziami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) krótkotrwała miłostka, zalotna rozmowa;

 (1.2) rodzaj gry towarzyskiej wykorzystującej karty z listą numerowanych pytań i odpowiedzi

Wiktionary

Flirt – zachowanie społeczne polegające zazwyczaj na prowadzeniu zalotnych rozmów i czynieniu kokieteryjnych gestów.

Słowo „flirt” pochodzi od starofrancuskiego conter fleurette, co znaczy „(próbować) kusić” przez upuszczanie płatków kwiatów. Ale conter fleurette pojawia w języku francuskim dopiero w XVII wieku, a słowo flirt w j. angielskim używano już od XVI wieku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przyjemny musi być flirt z tymi, którzy się w nas niegdyś durzyli, a których teraz spotykamy na nowo.

 (1.2) Zagramy we flirta?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flʲirt, AS: flʹirt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flirciarz m., flirciarka ż., flirciara ż., flirtowanie n., poflirtowanie n.

:: zdrobn. flircik m.

 czas. flirtować ndk., poflirtować dk.

 przym. flirciarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) romansik, miłostka, amory

Wiktionary


flirtak

nazwisko


SJP.pl


flirtoholik

osoba odczuwająca nieustanną potrzebę nawiązywania przelotnych związków miłosnych


SJP.pl


flirtować

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) uprawiać flirt, prowadzić lekką, zalotną rozmowę towarzyską z osobą innej płci

 (1.2) kokietować kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kąpał się i próbował flirtować z jakimiś przygodnymi i nietutejszymi dziewczętami.

 (1.2) Flirtowała go, zresztą miała do niego feblik…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flirciara ż., flirciarka ż., flirciarz mos., flircik mrz., flirt mrz., flirtowanie n.

 czas. poflirtować

 przym. flirciarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kokietować, romansować, uprawiać flirt

Wiktionary


flis

człowiek trudniący się spławem drzewa; oryl, flisak


SJP.pl

Flisactwo (flis, osyłka) – rzeczny spław towarów.

Tradycja flisactwa kultywowana w Polsce, Austrii, Czechach, Niemczech, Łotwie i Hiszpanii została w grudniu 2022 roku wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.

Wikipedia


flisacki

związany z flisakiem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z flisactwem i flisakami, dotyczący flisactwa lub flisaków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kilkuset żeglarzy z całej Polski i z zagranicy przypomniało wczoraj gdańszczanom o flisackich tradycjach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flisak m., flisactwo n.

Wiktionary


flisactwo

spław towarów rzeką przy wykorzystaniu tratw, szkut, galarów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) domena flisaka

Wiktionary

Flisactwo (flis, osyłka) – rzeczny spław towarów.

Tradycja flisactwa kultywowana w Polsce, Austrii, Czechach, Niemczech, Łotwie i Hiszpanii została w grudniu 2022 roku wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. flisak m.

 przym. flisacki

Wiktionary


flisaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od flisak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flisak m.

Wiktionary


flisaczka

flisak


SJP.pl

Patrz:

flisak

flisaczy

flisacki


SJP.pl


flisak

człowiek trudniący się spławem drzewa; oryl, flis


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaw. człowiek zawodowo trudniący się spławem rzecznymi tratwami drewna, zboża i innych towarów do portów morskich, zajmujący się flisactwem;

 (1.2) zaw. współcz. przewoźnik turystów łódkami do miejsc niżej położonych;

Wiktionary

Flisak (oryl, flis) – przedstawiciel grupy zawodowej zajmującej się w dawnej Polsce flisem, czyli rzecznym spławem (transportem) towarów.

Jednym z tradycyjnych zajęć w górach było flisactwo. Flis, czyli rzeczny spław, był częstą formą transportu w górzystych regionach Słowacji i odbywał się przy pomocy tratw. Przewożono, czyli spławiano różnego rodzaju towary, np. drewno, piasek czy żywność. Najczęściej do spławu wykorzystywano takie rzeki jak Orawa, Wag, Poprad czy Dunajec.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Toruniu zmierzch purpurą niebo znaczy, / A Wisłą, co skryta już jest pośród mgieł, / Jak we śnie spływają widmowi flisacy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflʲisak, AS: flʹisak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flisaczek mos., flisactwo n., flis m.

 przym. flisowski, flisowy, flisacki, flisowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oryl, włóczek, szkutnik

Wiktionary


flisek

nazwisko


SJP.pl


flisiak

nazwisko


SJP.pl


flisikowski

nazwisko


SJP.pl


flisowski

flis (osoba); flisacki, flisaczy


SJP.pl


flisz

gruby zespół osadów terygenicznych lub (rzadziej) wapiennych o charakterystycznym, naprzemiennym ułożeniu osadów gruboziarnistych i drobnoziarnistych


SJP.pl

  • flisz (geologia) – zespół skał osadowych
  • flisz (brydż) – brydżowa konwencja licytacyjna

Wikipedia


fliszowy

przymiotnik od: flisz


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geol. związany z fliszem, dotyczący fliszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flisz mrz.

Wiktionary


flit

środek owadobójczy, zwykle płynny


SJP.pl

FliT (ukr. Фліт) – zespół muzyczny z Iwano-Frankiwska, założony w 2001 roku, grający muzykę, którą sami członkowie zespołu określają jako inteligentny punk rock.W grudniu 2003 r. Flit wydał debiutancki album „Світ такий...” Swit takyj.W kwietniu 2006 r. został wydany nowy album – „Заникай” Zanykaj.Najbardziej znaną piosenką zespołu jest „Їжачок” Jiżaczok

Wikipedia


flitować

rozpylać środki owadobójcze, zwłaszcza flity


SJP.pl


fliz

fliza;
1. dawniej: płyta ozdobna do wykładania ścian i podłóg;
2. kamień do rozcierania farby drukarskiej


SJP.pl


fliza

fliz;
1. dawniej: płyta ozdobna do wykładania ścian i podłóg;
2. kamień do rozcierania farby drukarskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. płyta z kamienia, terakoty, fajansu, szkła itp., często ozdobna, stosowana jako wykładzina ścian i podłóg;

 (1.2) kraków. pot. kafelek, płytka naścienna

Wiktionary

Fliza, fliz (l.m. flizy) – płyty do wykładania ścian i podłóg, kamienne, ceramiczne (glazurowane i nieglazurowane), szklane, z tworzyw sztucznych i innych.

Stosowane od czasów starożytnych w różnych epokach rozwoju architektury. Gładkie lub często zdobione dekoracją rytą, odciskaną lub malowaną o różnych motywach, tworząc w zespołach – zależnie od kształtu płyt i sposobu ich ułożenia – rozmaite kompozycje, pokrywające znaczne lub całe powierzchnie posadzek i ścian. Flizy układane są w szachownicę lub we wzory.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fliziarz m., flizowanie n., flizówka ż.

:: zdrobn. flizka ż.

 czas. flizować

 przym. flizowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|niem|Fliese.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.2) zobtłum|kafelek.

źródła.

== fliza (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kafelek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fliziarz m., flizowanie n., flizówka ż.

:: zdrobn. flizka ż.

 czas. flizować

 przym. flizowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fliziarz m., flizowanie n., flizówka ż.

:: zdrobn. flizka ż.

 czas. flizować

 przym. flizowy

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|niem|Fliese.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.2) zobtłum|kafelek.

źródła.

== fliza (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kafelek

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


flizelina

syntetyczny materiał watopodobny używany w krawiectwie do usztywniania odzieży; fizelina


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) materiał, cienki krawiecki wkład odzieżowy stosowany w celu usztywnienia lub stabilizacji szytej tkaniny;

Wiktionary

Flizelina (z niem. Vlieseline), ew. fizelina – włóknina powstała z termicznego połączenia włókien syntetycznych (m.in. polipropylenowych, polieterosulfon), bądź ich sklejenia. Stosowana w krawiectwie do usztywniania i modelowania kształtu wyrobów odzieżowych, np. bluzek, marynarek i żakietów. Flizeliny odzieżowe są pokryte masami termoplastycznymi (zwanymi klejem) nanoszonymi w postaci punktowej lub proszkowej. Masy te mają niski poziom topliwości (ok. 100 stopni). Proces podklejania opiera się na wykorzystaniu różnicy topliwości masy termoplastycznej i włókien polipropylenowych i polieterosulfonowych.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) sztywnik

Wiktionary


flizelinowy

flizelina


SJP.pl

Patrz:

flizelina

fliziarka

potocznie: maszyna do układania kafelków; kafelkarka


SJP.pl


fliziarz

1. dawniej: osoba zajmująca się zawodowo układaniem fliz;
2. regionalnie: glazurnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kraków. glazurnik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fliza ż.

Wiktionary


flizka

ceramiczna płytka do wykładania ścian lub posadzek w budynkach; kafelek; płytka


SJP.pl


flizkarz

osoba układająca płytki, flizki; płytkarz


SJP.pl


flizować

układać płytki podłogowe lub ścienne


SJP.pl


flizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|flizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. flizować ndk.

 rzecz. fliza ż.

Wiktionary


flizowy

przymiotnik od: fliz, fliza


SJP.pl


flm

skrót od: List do Filemona - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Nowego Testamentu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. List świętego Pawła do Filemona

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlʲizd ˌːɔ‿fʲilɛ̃ˈmɔ̃na, AS: lʹiz• do‿fʹilẽmõna

Wiktionary


float

[czytaj: flołt]
1. rodzaj wskaźnika giełdowego; free float;
2. rodzaj serwu w siatkówce


SJP.pl

  • float – liczba zmiennoprzecinkowa
  • float – metoda produkcji szkła
  • float – rodzaj zagrywki w siatkówce
  • Float – album muzyczny grupy Flogging Molly (2008)

Wikipedia


floatacja

[czytaj: flołtacja] unoszenie się na powierzchni bardzo słonej wody; floating


SJP.pl


floatarium

[czytaj: flotarium] pomieszczenie do unoszenia się na powierzchni bardzo słonej wody


SJP.pl


floating

[czytaj: flołting] unoszenie się na powierzchni bardzo słonej wody; floatacja


SJP.pl

Floating (Pływanie) – amerykański melodramat w reżyserii Williama Rotha z 1999.

Wikipedia


floatingowy

floating [czytaj: flołtingowy]


SJP.pl


flobert

małokalibrowa broń palna, karabinek iglicowy; flower


SJP.pl


floem

1. tkanka roślinna drzew i krzewów przewodząca wodę i inne substancje organiczne; łyko;
2. duża płaszczyzna lodu unosząca się na wodzie


SJP.pl

Łyko, in. floem (łac. phloem, z gr. φλοιός, phlóios) – żywa tkanka roślinna niejednorodna, wchodząca w skład zespołu tkanek przewodzących, pełniących funkcję przewodzącą w roślinach naczyniowych. Łyko przewodzi produkty fotosyntezy, czyli związki organiczne.

Ze względu na pochodzenie wyróżnia się łyko pierwotne i łyko wtórne.

Wikipedia


flog

blog założony w celach marketingowych przez opłaconą osobę; fałszywy blog


SJP.pl

Flog – fałszywy blog, który w odróżnieniu od splogów jest pisany przez człowieka. Flogerzy podszywając się pod zwykłych użytkowników internetu są w rzeczywistości opłacani przez sponsorujące ich firmy. Ich wpisy na blogach mają na celu w ukryty dla innych osób rozreklamować produkty bądź usługi danej firmy. Poza tym flogerzy nawiązują bezpośredni kontakt z potencjalnymi klientami danej firmy i wpływają na rzetelność komunikacji z nimi, przedstawiając reklamowaną firmę zawsze w dobrym świetle.

Wikipedia


floger

opłacony internauta prowadzący blog założony w celach marketingowych


SJP.pl


flogiston

hipotetyczna, nieważka "materia ognia" mająca rzekomo być składnikiem każdej substancji palnej


SJP.pl

Teoria flogistonu (φλογιστόν) – teoria mechanizmu spalania powstała w XVII w., wywodząca się z wcześniejszych koncepcji alchemicznych. Zakładała występowanie w ciałach palnych substancji zwanej flogistonem. Późniejsze prace eksperymentalne, m.in. Łomonosowa i Lavoisiera, wykazały, że jest ona całkowicie błędna.

Wikipedia


flogopit

minerał z grupy łyszczyków; brązowa mika


SJP.pl

Flogopit – pospolity minerał skałotwórczy z gromady krzemianów zaliczany do grupy mik.

Wikipedia


floken

pęknięcie w elemencie stalowym, przypominające kształtem płatek śniegu


SJP.pl


flokeny

pęknięcie w elemencie stalowym, przypominające kształtem płatek śniegu


SJP.pl


flokować

poddawać tkaninę obróbce w celu pokrycia jej drobnym meszkiem; zamszować


SJP.pl


flokowarka

maszyna do pokrywania powierzchni tkanin warstwą ciętych włókien; zamszowarka


SJP.pl


floks

roślina ozdobna z rodziny wielosiłowatych; płomyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Phlox|ref=tak., roślina o długich łodygach i silnie pachnących kwiatach;

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: flɔks, AS: floks

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płomyk

Wiktionary


flokula

jasny obszar w chromosferze Słońca; flokuła


SJP.pl


flokulacja

kłaczkowanie; proces łączenia się rozproszonych cząstek stałych w większe zespoły, odbywający się w ośrodku ciekłym, wykorzystywany często w przemyśle (np. w procesie oczyszczania ścieków)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. chem. proces łączenia się drobnych cząsteczek w cieczy w większe grupy

Wiktionary

Flokulacja - końcowy etap niektórych rodzajów koagulacji tj. wypadania osadu z koloidów. Polega na tworzeniu się wiązań chemicznych między micelami, na skutek czego łączą się one w duże aglomeraty, które w widoczny sposób wyodrębniają się z roztworu koloidalnego tworząc osad lub mętną zawiesinę.

Wikipedia


flokulacyjny

przymiotnik od: flokulacja


SJP.pl


flokulant

substancja przyspieszająca kłaczkowanie roztworu koloidowego; flokulator


SJP.pl


flokulator

1. substancja przyspieszająca kłaczkowanie roztworu koloidowego; flokulant;
2. urządzenie do przeprowadzania procesu flokulacji


SJP.pl


flokuła

jasny obszar w chromosferze Słońca; flokula


SJP.pl


flokuły

duże skupiska cząstek powstałe w procesie flokulacji (kłaczkowania)


SJP.pl


flooding

[czytaj: flading] w informatyce: masowe wysyłanie wiadomości lub pustych pakietów w bardzo krótkich odstępach czasu


SJP.pl

  • Flood (informatyka)
  • Zanurzanie – metoda terapeutyczna w leczeniu fobii

Wikipedia


floorball

[czytaj: florbol] gra zespołowa o zasadach podobnych do zasad hokeja na lodzie, gdzie krążek został zastąpiony piłeczką, a gracze poruszają się bez łyżew; unihokej


SJP.pl

Unihokej (ang. floorball) – sport drużynowy z pięcioma zawodnikami i bramkarzem w każdej drużynie. Zawodnicy do gry używają poliwęglanowych kijów zakończonych kompozytową blendą oraz ażurowej plastikowej piłki. Celem jest zwycięstwo w meczu poprzez zdobycie większej liczby bramek niż rywal.

Wikipedia


floorbox

[czytaj: florboks] gniazda elektryczne i multimedialne umieszczone w jednym miejscu w podłodze


SJP.pl


flop

1. styl skoku wzwyż (tyłem do poprzeczki), wymyślony przez R. D. Fosbury'ego;
2. rodzaj fryzury męskiej;
3. w informatyce: jednostka mocy obliczeniowej komputerów, określająca liczbę operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę; flops;
4. środowiskowo: wyłożenie trzech pierwszy kart na stół w Texas Hold'em;
5. środowiskowo: stacja dyskietek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. jednostka mocy obliczeniowej komputera, która oznacza jedną operację zmiennoprzecinkową na sekundę

 (1.2) środ. inform. = stacja dysków

 (1.3) środ. inform. = dyskietka

 (1.4) sport. skok wzwyż, w trakcie którego zawodnik pokonuje poprzeczkę w pozycji na plecyecach

 (1.5) środ. fryzj. męska fryzura modna w latach osiemdziesiątych XX w.: czub długich włosów spadających na oczy oraz wysoko podstrzyżonych włosów z boków i z tyłu

Wiktionary

  • Flop Fosbury’ego – technika wykonywania skoku wzwyż
  • flop – symulacja faulu w koszykówce
  • FLOPS – jednostka mocy obliczeniowej komputerów (operacje zmiennoprzecinkowe na sekundę)

Wikipedia


flops

jednostka mocy obliczeniowej komputerów, określająca liczbę operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę; flop


SJP.pl


flor

1. cienka tkanina jedwabna, bawełniana lub wełniana;
2. odzież z tejże tkaniny;
3. czarny materiał symbolizujący żałobę; kir


SJP.pl


flor.

skrót od:
a) floren;
b) florencki;
c) florentyński


SJP.pl

skrót

 (1.1) = floren

 (1.2) = florencki, florentyński

Wiktionary

Floruit (w skrócie fl. lub flor.) – forma osobowa (3 os. l. poj. perfectum) łacińskiego czasownika floreo, florere, florui, oznaczająca „kwitł”, „kwitła”, „kwitło” i używana dla wskazania okresu, w którym ktoś (lub coś, np. jakaś szkoła, gatunek albo ruch społeczny czy polityczny) był aktywny.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. florystyka ż., florystka ż.

 przysł. florystycznie

Wiktionary


flora

ogół roślin występujących w określonym miejscu, środowisku lub epoce geologicznej; roślinność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini wiosny, kwiatów, roślinności w stadium kwitnienia i wszystkiego co rozkwita, utożsamiana z grecką nimfą Chloris;

 (1.2) imię|polski|ż.;

 (1.3) astr. planetoida o numerze katalogowym 8;

Wiktionary

Flora (z łac. Flora – rzymska bogini kwiatów) – ogół gatunków roślin występujących na określonym obszarze i publikacje zawierające ich opracowanie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Flora porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisz, czyli w pasie głównym planetoid.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflɔra, AS: flora

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flora ż., Floralia nmos., Florian m., Florianek m., Florek m., Floreczek m., Floruś m., Florunio m., Florcio m., Floriana ż., Florianka ż., Florianostwo mos. blp., Florianowa ż., Florianówna ż., Florczak m./ż., Florczakowa ż., Florczakówna ż., Florianowski m., Florianowska ż., flores m., floresik m., floresowatość ż., florystyka ż., florysta m., florystka ż.

:: zdrobn. Florka ż., Florcia ż., Floreczka ż., Florusia ż., Florunia ż.

:: fm. Florus m.

 czas. floresować ndk.

 przym. Florzyn, Florowy, Florusowy, Florianowy, Floriankowy, Florkowy, Florusiowy, Floruniowy, Florciowy, Florusowy, florystyczny, floresowy, floresowaty, floriański

 przysł. floriańsko, florystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Chloris

 (1.2) zdrobn. Florka, Florcia, Floreczka, Florusia, Florunia

Wiktionary


floralia

Floralia (Ludi Florales) – rzymskie święto ku czci bogini Flory obchodzone od 28 kwietnia do 3 maja.

Podczas obchodów tego święta ustanowionego w 241 roku p.n.e. uczestnicy przystrajali się kwiatami. Nazywano je świętem młodości jako kojarzone ze świętowaniem miłości i wiosny. Połączone było z przedstawieniami scenicznymi i z odbywającymi się w cyrku igrzyskami, w których brały udział również kurtyzany. Towarzyszyły temu zabawy ludowe nacechowane dużą swobodą obyczajową.

Wikipedia


floralnie

floralny


SJP.pl

Patrz:

floralny

floralny

o motywie dekoracyjnym: roślinny, kwiatowy


SJP.pl


florczacki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Florczaków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florczaki nmos., florczaczanin m., florczaczanka ż.

Wiktionary


florczaczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Florczaków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florczaki nmos.

:: fż. florczaczanka ż.

 przym. florczacki

Wiktionary


florczaczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Florczaków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florczaki nmos.

:: fm. florczaczanin m.

 przym. florczacki

Wiktionary


florczak

nazwisko


SJP.pl

Florczak (forma żeńska: Florczak/Florczakowa; liczba mnoga: Florczakowie) – nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w centralnej Polsce, na Ziemi Łódzkiej oraz w Warszawie i jej okolicach.

Nazwisko można wywodzić od imienia Florian, pochodzącego od łacińskiego „Florianus” i dalej od wyrazu „florus” ‘kwitnący’.

Wikipedia


florczyk

nazwisko


SJP.pl


floréal

[czytaj: floreAL] ósmy miesiąc w kalendarzu Rewolucji Francuskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nazwa ósmego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym;

Wiktionary

Floréal (z łac. floreus = 'kwiecisty') – ósmy miesiąc we francuskim kalendarzu rewolucyjnym, drugi miesiąc wiosny. Trwał od 20 kwietnia do 19 maja.

Po floréalu następował miesiąc prairial.

Wikipedia


florecista

szermierz walczący na florety


SJP.pl

Floret – sportowa broń biała (zaliczana do broni kolnych).

Wikipedia


florecistka

florecista


SJP.pl

Floret – sportowa broń biała (zaliczana do broni kolnych).

Wikipedia

Patrz:

florecista

florek

zdrobnienie od: Florian (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Florencjusz

 (1.2) imię|polski|m., zdrobn. od Florentyn

 (1.3) imię|polski|m., zdrobn. od Florian

Wiktionary

Florek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Kutno.

Miejscowość wraz z wsią Michałów tworzy sołectwo Florek.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Do 1990 r. w miejscowości Florek istniała stacja kolejowa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Florek nie miał wielkiego szczęścia w kartach, ale był mistrzem blefu.

 (1.2) Anegdota opowiedziana przez Florka wywołała wybuch wesołości.

 (1.3) Panu Florkowi nie do śmiechu były żarty Włodka.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. Florencjusz m.

 (1.2)

 rzecz. Florentyn m.

 (1.3)

 rzecz. Florian m.

Wiktionary


floren

1. niedawna jednostka monetarna Holandii (1 floren = 100 centów), zastąpiona w 2002 r. przez euro; gulden;
2. złota moneta florencka bita od XIII w., w późniejszych czasach rozpowszechniona w wielu krajach europejskich, m.in. w Anglii i na Węgrzech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. numizm. trzynastowieczna złota moneta florencka, rozpowszechniona następnie w handlu i naśladowana w krajach europejskich;

 (1.2) monet. brytyjska srebrna moneta wartości 2 szylingów, dziesiąta część funta; współcześnie moneta o wartości 10 pensów;

 (1.3) monet. dawna jednostka monetarna Holandii, późniejszy gulden;

Wiktionary

Floren – złota moneta o masie ok. 3,5 grama, bita przez Florencję od 1252 roku. Jej stabilna wartość pozwoliła stać się główną złotą monetą w Europie. Od XIV w. była często naśladowana, m.in. przez państwa włoskie, Czechy, Węgry, Francję oraz Niderlandy. Jej weneckim odpowiednikiem był dukat nazywany później cekinem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce floren stał się także oznaczeniem nie tylko monet złotych, ale i złotego jako obrachunkowej jednostki pieniężnej, zwanej też zwykle złotym polskim w odróżnieniu od złotego czerwonego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż.

 przym. florencki, florenowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) floren aragoński / legnicki / polski

 (1.3) gulden

Wiktionary


florence

  • Florence – naziemna stacja metra w Los Angeles

Miejscowości w USA:

  • Florence – miasto w stanie Alabama, w hrabstwie Lauderdale
  • Florence – miejscowość w stanie Arizona, w hrabstwie Pinal
  • Florence – miasto w stanie Kolorado, w hrabstwie Fremont
  • Florence – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Pike
  • Florence – jednostka osadnicza w stanie Indiana, w hrabstwie Switzerland
  • Florence – miasto w stanie Kansas, w hrabstwie Marion
  • Florence – miasto w stanie Kentucky, w hrabstwie Boone
  • Florence – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Lyon
  • Florence – miejscowość w stanie Missisipi, w hrabstwie Rankin
  • Florence – jednostka osadnicza w stanie Montana, w hrabstwie Ravalli
  • Florence – jednostka osadnicza w stanie New Jersey, w hrabstwie Burlington
  • Florence – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Oneida
  • Florence – miasto w stanie Oregon, w hrabstwie Lane
  • Florence – miasto w stanie Karolina Południowa, w hrabstwie Florence
  • Florence – miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Codington
  • Florence – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Williamson
  • Florence – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Florence
  • Florence – jednostka osadnicza w stanie Wisconsin, w hrabstwie Florence

Wikipedia


florencja

miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech;

 (1.2) imię|polski|ż.;

 (1.3) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce

 (1.4) geogr. hist. Kleparz

Wiktionary

Florencja (wł. Firenze, MAF: [fiˈrɛnʦe]) – miasto w środkowych Włoszech, nad Arno, u stóp Apeninów, stolica Toskanii i prowincji Florencja, stolica Włoch w latach 1865–1871. W 2022 roku liczyła 362 tys. mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku odwiedzę Florencję i kilka innych miast Toskanii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɛ̃nt͡sʲja, AS: florncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. florentczyk mos., florentyńczyk mos., Florentyńczyk mos., florentynka ż., floren m., Florencjusz m., Florentyna ż., Florentynka ż., flora ż., flores m., Florenty mos.

 przym. florencki, florentyński, Florencjuszowy, florystyczny, florenowy

Wiktionary


florencjusz

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Florencjusz, Florenty – imię męskie pochodzenia łacińskiego, występujące w Polsce już w XII wieku (1175 r.). Powstało ono od łac. przydomka Florentius, utworzonego poprzez dodanie przyrostka -ius od innego przydomka, Florens (łac. florens, -ntis — "kwitnący"). Istnieją liczni święci patroni tego imienia (nawet dwudziestu), m.in. św. Florencjusz z Populonii, biskup (IV wiek).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Florencjusz i interesuję się monastycyzmem starożytnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., Florenty m., Florentyna ż.

:: zdrobn. Florek m.

 przym. Florencjuszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Florenty; zdrobn. Florek

Wiktionary


florencjuszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Florencjusza lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Florencjusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Agata nazbierała poziomek w Florencjuszowym zagajniku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencjusz mos., Florek mos., Florencja ż.

Wiktionary


florencki

przymiotnik od: Florencja; florentyński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Florencją, dotyczący Florencji

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W jednym z florenckich kościołów zobaczyć można tablicę nagrobną ukochanej Słowackiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɛ̃nt͡sʲci, AS: florncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., florentczyk mos., florentynka ż., floren m., Florentynka ż., Florentyńczyk mos., florentyńczyk mos.

 przym. florentyński

 przysł. po florencku

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) florentyński

Wiktionary


florentczyk

mieszkaniec Florencji; florentyńczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Florencji, osoba wywodząca się z Florencji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɛ̃nṭt͡ʃɨk, AS: flornṭčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., florentyńczyk mos., Florentczyk mos., Florentyńczyk mos., Florentynka ż.

:: fż. florentynka ż.

 przym. florencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) florentyńczyk

Wiktionary


florenty

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

Florencjusz, Florenty – imię męskie pochodzenia łacińskiego, występujące w Polsce już w XII wieku (1175 r.). Powstało ono od łac. przydomka Florentius, utworzonego poprzez dodanie przyrostka -ius od innego przydomka, Florens (łac. florens, -ntis — "kwitnący"). Istnieją liczni święci patroni tego imienia (nawet dwudziestu), m.in. św. Florencjusz z Populonii, biskup (IV wiek).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Florenty i interesuję się monastycyzmem italskim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., Florencjusz m., Florentyna ż.

:: zdrobn. Florek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Florencjusz; zdrobn. Florek

Wiktionary


florentyn

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Florentyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie wtórne cognomen Florentinus, utworzone od pierwotnego Florentius Istnieją liczni święci patroni tego imienia, m.in. św. Florentyn (+357), męczennik burgundzki wspominany 27 września.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Florencjusz i interesuję się monastycyzmem średniowiecznym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florentyna ż.

:: zdrobn. Florek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Florek

Wiktionary


florentyna

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w gminie Żelazków;

Wiktionary

Florentyna – żeński odpowiednik imienia Florentyn. Patronką tego imienia jest św. Florentyna z Kartageny, siostra św. Izydora i św. Leandra z Sewilli.

Florentyna imieniny obchodzi: 20 czerwca i 16 października.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miała na imię Florentyna i świetnie jeździła na snowboardzie.

 (1.2) Zamieszkaliśmy we Florentynie we wrześniu 2017.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florentyn m., Florenty m., Florencjusz m., Florencja ż., Florian mos.

Wiktionary


florentyńczyk

mieszkaniec Florencji; florentczyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Republiki Florenckiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Udziały Florentyńczyków w handlu z Lewantem zasługiwały na podziw.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., florentyńczyk m., florentynka ż.

:: fż. Florentynka ż.

 przym. florencki

Wiktionary


florentynka

mieszkanka Florencji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

 (1.2) obywatelka Republiki Florenckiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miała na imię Florentynka i ślicznie haftowała.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florencja ż., florentyńczyk m., florentynka ż.

:: fm. Florentyńczyk m.

 przym. florencki

Wiktionary


florentyński

przymiotnik od: Florencja; florencki


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Florencji, związany z Florencją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W jednym z florentyńskich kościołów zobaczyć można tablicę nagrobną ukochanej Słowackiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. florentynka ż., Florencja ż.

 przym. florencki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) florencki

Wiktionary


flores

zawiła linia naśladująca gałązkę z liśćmi i kwiatami


SJP.pl

Wyspy:

  • Flores – wyspa w Indonezji
  • Flores – wyspa na Azorach (Portugalia)
  • Flores – wyspa w Kanadzie, w prowincji Kolumbia Brytyjska

Miejscowości:

  • Flores – miasto w Brazylii
  • Flores – miasto w Gwatemali
  • Flores Costa Cuca – miasto w Gwatemali

Wikipedia


floreski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Floresem, dotyczący Floresu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flores mrz.

Wiktionary


floresowaty

w kształcie floresów


SJP.pl


floresy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zawiły deseń z zakrzywionych linii

Wiktionary


floret

1. sportowa broń szermiercza o wąskiej klindze;
2. konkurencja szermiercza;
3. gatunek jedwabnej tkaniny otrzymywany po sprzędzeniu odpadków jedwabiu; szap


SJP.pl

Floret – sportowa broń biała (zaliczana do broni kolnych).

Wikipedia


floretowy

przymiotnik od: floret


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z floretem lub z szermierką tą bronią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. floret mrz., florecista mos., florecistka ż.

Wiktionary


florian

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Florian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „kwitnący kwiat”. W Polsce używane bywało w formie Tworzyjan. Od Floriana wywodzi się także czeski neologizm Květoslav.

Żeński odpowiednik: Florianna, Floriana.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasz stary zakrystian ma na imię Florian.

 (1.1) Florian Kowalewski był budowniczym, który pracował przy montażu mostów, m.in.: w Wilnie przez Wilię, Grodnie przez Niemen, Warszawie przez Wisłę.

 (1.1) W Kościele katolickim na 4 maja przypada wspomnienie św. Floriana z Lauriacum, patrona strażaków i hutników oraz chroniącego od pożarów.

 (1.1) Florianowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 4 maja, a także 5 listopada i 17 grudnia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflɔrʲjãn, AS: florʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florianowa ż., Florianówna ż., Florianostwo lm m., Florkowa ż., Florkówna ż., flores mrz., floresik mrz., floresowość ż., floresowatość ż., floresowanie n., florystyka ż., florysta mos., florystka ż., florystyczność ż.

:: zdrobn. Florianek mos., Florek mos., Floreczek mos., Floruś mos., Florunio mos., Florcio mos.

:: fż. Floriana ż.

 czas. floresować ndk.

 przym. Florianowy, Floriankowy, Florkowy, Florusiowy, Floruniowy, Florciowy, florystyczny, floresowy, floresowaty, floriański

 przysł. floriańsko, florystycznie

 zob. Flora, Florus, Floryn, Florenty, Florentyn, Florentyna, Florencjusz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Florianek, Florek, Floreczek, Floruś, Florunio, Florcio

Wiktionary


floriana

imię żeńskie


SJP.pl

Floriana – jedna z jednostek administracyjnych na Malcie. Zamieszkiwana przez 2205 osób. Położona na półwyspie Sciberras pomiędzy dwiema zatokami: Grand Harbour i Marsamxett, od północy graniczy ze stolicą – Vallettą. Co roku odbywa się tutaj międzynarodowy festiwal muzyczny Isle of MTV. Znajduje się tu jedyny na Malcie ogród botaniczny – Argotti Botanical Gardens, a także baza marynarki wojennej Hay Wharf.

Wikipedia


florianek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Florian

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nauczymy Florianka puszczać latawce.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florek mos., Florian mos., Flora ż.

 przym. Floriankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Florek, Floreczek, Floruś, Florunio, Florcio

Wiktionary


florianiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Floriany lub z nią związany


SJP.pl


florianka

wieś w Polsce


SJP.pl

Florianka – osada część wsi Górecko Stare położona w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Józefów. Leży na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego.

Jest najbardziej wysuniętą na północny zachód miejscowością gminy i nie ma bezpośredniego połączenia z innymi miejscowościami w gminie. Ze względu na przepisy parku, nie można się tu dostać samochodem.

Wikipedia


floriankowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który odnosi się, należy do Florianka; taki, którego właścicielem, autorem, twórcą jest Florianek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zostawiłam Floriankowe buciki na werandzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florian mos., Florianek mos., Flora ż.

Wiktionary


florianostwo

Florian z małżonką; Florianowie


SJP.pl


florianowie

Florian z małżonką; Florianostwo


SJP.pl


florianowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Floriana lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który odnosi się, należy do Floriana; taki, którego właścicielem, autorem, twórcą jest Florian

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Florianowym sadzie rosną dorodne jabłonie i grusze oraz stare orzechy.

 (1.1) Obok Florianowej chaty stoi przydrożna figura św. Floriana.

 (1.1) Florianowi synowie wyrośli na dorodnych mężczyzn.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. florystyka ż., florysta mos., flora ż., Flora ż., Florian m., florystka ż.

 przysł. florystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Floriana (D. lp.po rzecz.)

Wiktionary


floriański

związany ze świętym Florianem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze św. Florianem, dotyczący św. Floriana

 (1.2) hist. mający związek z miastem Sankt Florian w Austrii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Barokowe zwieńczenie Bramy Floriańskiej zostało wykonane w 1660 roku.

 (1.2) Faksymile „Psałterza floriańskiego” podarowano papieżowi.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. Florian mos., Florianek mos.

:: przym. Florianowy

Wiktionary


florigen

hormon roślinny regulujący powstawanie kwiatu


SJP.pl

Wikipedia


florilegium

antologia utworów różnych autorów


SJP.pl

Florilegium – w średniowiecznej łacinie określenie na zbiór cytatów pochodzących z dzieł najwybitniejszych autorytetów, najczęściej z dziedziny teologii lub filozofii. Słowo pochodzi z połączenia łacińskich słów flos oznaczającego „kwiat” i legere w znaczeniu „zbierać”, „zbiór”. Dosłownie więc był to „zbiór kwiatów” i termin ten był analogiczny do greckiego określenia antologia. Florilegia (liczba mnoga) najczęściej zawierały zbiory cytatów z dzieł Ojców Kościoła, innych pisarzy wczesnochrześcijańskich, rzadziej filozofów pogańskich lub autorów klasycznych (głównie Arystotelesa). Jednym z najsławniejszych florilegium był XIV-wieczny Manipulus florum autorstwa Tomasza Irlandczyka, który umieścił w nim cytaty zebrane w bibliotece Sorbony.

Wikipedia


florin

waluta Aruby (terytorium zależnego Holandii)


SJP.pl

  • floren (ang. florin) – średniowieczna moneta angielska o wartości 6 szylingów
  • floren (ang. florin) – dawna moneta brytyjska o wartości 2 szylingów
  • Florin – miejscowość w Stanach Zjednoczonych, w Kalifornii

Wikipedia


florkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Bronisław Florkiewicz – polski matematyk
  • Franciszek Florkiewicz – polski polityk
  • Władysław Florkiewicz – polski lekarz
  • Wojciech Florkiewicz – polski lekkoatleta

Wikipedia


florkowie

Florek z małżonką


SJP.pl


florkowski

nazwisko


SJP.pl


florkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Florka lub z nim związany


SJP.pl


floroglucyna

trihydroksylowy fenol; 1,3,5-trihydroksybenzen


SJP.pl


florow

nazwisko rosyjskie


SJP.pl


floruit

z łaciny: kwitł, był w rozkwicie; okres największego rozwoju, rozkwit


SJP.pl

przyimek

 (1.1) książk. określenie poprzedzające datę lub przedział dat dla wskazania, kiedy dana osoba bądź też organizacja czy szkoła była aktywna;

Wiktionary

Floruit (w skrócie fl. lub flor.) – forma osobowa (3 os. l. poj. perfectum) łacińskiego czasownika floreo, florere, florui, oznaczająca „kwitł”, „kwitła”, „kwitło” i używana dla wskazania okresu, w którym ktoś (lub coś, np. jakaś szkoła, gatunek albo ruch społeczny czy polityczny) był aktywny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Hans Klawincker, floruit 1586-1635 w Norymberdze, w Niemczech

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflɔrujit, AS: florui ̯it

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flora ż., florysta m., florystka ż., florystyka ż.

 przysł. florystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. fl., flor.; działał / działała, czynny / czynna

Wiktionary


floryda

1. półwysep w Stanach Zjednoczonych;
2. stan w Stanach Zjednoczonych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. półwysep w południowo-wschodniej części Ameryki Północnej;

 (1.2) geogr. adm. stan w Stanach Zjednoczonych;

Wiktionary

Floryda (ang. Florida, State of Florida; wymowa: /ˈflɒrɪdə/) – stan na południowym wschodzie Stanów Zjednoczonych, na półwyspie Floryda otoczonym przez wody Zatoki Meksykańskiej na zachodzie i Oceanu Atlantyckiego na wschodzie. Floryda graniczy na północy z Alabamą i Georgią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Floryda została odkryta w 1513 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɨda, AS: floryda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. florydzki

Wiktionary


florydacyzm

wyrażenie użyte dla ubarwienia wypowiedzi


SJP.pl


florydzki

związany z Florydą


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Florydą, dotyczący Florydy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W ubiegłym tygodniu obiecał florydzkim farmerom 25 mln dolarów z rządowych funduszy na walkę z insektami zjadającymi ich uprawy pomarańczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɨt͡sʲci, AS: florycʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Floryda ż.

Wiktionary


florydzyna

glikozyd występujący w korzeniach jabłoni, grusz, śliw i wiśni, tworzący kryształy bezbarwne i bezwonne; fizjologicznie oddziaływa podobnie jak chinina


SJP.pl


floryn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Floryn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen od imienia Florus, Florinus, „pochodzący od Florusa, syn Florusa, mały Florus”. Wywodzi się od słowa oznaczającego „kwitnący”. Patronem imienia jest św. Floryn z VI lub VII wieku.

Żeńskim odpowiednikiem jest Floryna.

Floryn imieniny obchodzi 17 listopada.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Żeńskim odpowiednikiem imienia Floryn jest Floryna.

 (1.1) W opactwie św. Floryna pokazano nam bibliotekę i zabytkowy kapitularz.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. Floryna ż.

Wiktionary


florynczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Florynki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florynka ż.

:: fż. florynczanka ż.

 przym. florynecki

Wiktionary


florynczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Florynki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florynka ż.

:: fm. florynczanin m.

 przym. florynecki

Wiktionary


florynecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Florynki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florynka ż., florynczanin m., florynczanka ż.

Wiktionary


florysta

przestarzałe: botanik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaw. ktoś, kto zajmuje się układaniem kwiatów

 (1.2) przest. specjalista w zakresie florystyki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: flɔˈrɨsta, AS: florysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flora ż., florystyka ż.

:: fż. florystka ż.

 przym. Florianowy, florystyczny

 przyim. floruit

 przysł. florystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bukieciarz

Wiktionary


florystka

florysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zaw. ktoś, kto zajmuje się układaniem kwiatów

 (1.2) przest. specjalistka w zakresie florystyki

Wiktionary

Patrz:

florysta

Przykłady

 (1.1) Pani Kinga jest florystką i pracuje w kwiaciarni przy cmentarzu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flora ż., florystyka ż.

:: fm. florysta mos.

 przym. Florianowy, florystyczny

 przyim. floruit

 przysł. florystycznie

 skr. flor.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bukieciarka

Wiktionary


florystycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) zgodnie z zasadami florystyki, jak florysta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flora ż., Florian mos., florysta mos., florystka ż., florystyka ż.

 przym. Florianowy, florystyczny

 przyim. floruit

 skr. flor.

Wiktionary


florystyczny

dotyczący florystyki - działu geografii roślin


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z florystyką, dotyczący florystyki lub flory

 (1.2) związany z florą, dotyczący flory

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Florian mos., Florencja ż., Flora ż., florysta mos., florystka ż., florystyka ż.

 przysł. florystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) roślinny

Wiktionary


florystyka

dział geografii roślin zajmujący się inwentaryzacją gatunków roślin w określonych regionach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. dział geografii roślin i geobotaniki systematyzujący florę danego obszaru

 (1.2) ogrod. sztuka układania kwiatów

Wiktionary

Florystyka, autochorologia, florystyczna geografia roślin, geobotanika florystyczna – dział botaniki, a ściślej geografii roślin i geobotaniki, zajmujący się inwentaryzacją flory w celu ustalania spisu gatunków roślin z podaniem ich stanowisk (rozmieszczenia) na określonym obszarze. W szerszym ujęciu zajmuje się badaniem zasięgów roślin, grupowaniem roślin według kryterium zasięgowego oraz powinowactwem florystycznym różnych obszarów, ich zróżnicowaniem florystycznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Badaniem zróżnicowania florystycznego zajmuje się florystyka.

 (1.2) Za florystykę w bazylice odpowiada siostra Honorata.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Flora ż., Florian mos., florysta mos., florystka ż.

 przym. Florianowy, florystyczny

 przyim. floruit

 przysł. florystycznie

 skr. flor.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) autochorologia, florystyczna geografia roślin, geobotanika florystyczna

 (1.2) bukieciarstwo

Wiktionary


flosa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) warmia. płetwa

Wiktionary


flot

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jeźdz. kokarda z rozetką, którą dekoruje się zwycięskiego wierzchowca;

Wiktionary

Flot (fr., czyt. flo) – rozetka ze wstążek przypinana do końskiego ogłowia po skończonych zawodach. Przepisy stanowią, że jeśli nie można nagrodzić wszystkich, to udekorowana powinna być grupa najlepszych, stanowiąca przynajmniej jedną czwartą wszystkich uczestników.

Wikipedia


flota

1. ogół okrętów wojennych i statków handlowych jakiegoś państwa;
2. potocznie o pieniądzach, gotówce; kasa, sałata, zielone, mamona;
3. środowiskowo: pojazdy używane w działalności przedsiębiorstwa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mar. żegl. zbiór jednostek pływających;

 (1.2) mot. zbiór pojazdów, np. samochodów, ciężarówek, samolotów

 (1.3) slang. pieniądze, w szczególności drobne nominały

Wiktionary

Flota – zespół statków podporządkowanych jednemu z przewoźników żeglugi lub państwu, którego mają banderę.

Najczęściej wyróżniane floty statków:

  • flota handlowa
  • flota wojenna
  • flota pasażerska
  • flota rybacka

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasza flota handlowa ostatnio bardzo się unowocześniła.

 (1.2) Polski przewoźnik powiększył swoją flotę o 20 nowych samolotów.

 (1.3) Adam chciał szybko flotę na nowe buty, więc mu pożyczyłem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈflɔta, AS: flota

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) marynarka

Wiktionary


flotacja

metoda frakcjonowania drobnoziarnistych mieszanin ciał stałych; wykorzystuje różne stopnie zwilżalności ziaren ciała stałego cieczą - te o dobrej opadają na dno, te o złej są unoszone ku powierzchni cieczy


SJP.pl

Flotacja (z ang. float – wypływać) – metoda rozdziału rozdrobnionych ciał stałych, wykorzystująca różnice w zwilżalności składników. Produktem flotacji jest tzw. koncentrat flotacyjny.

Wikipedia


flotacyjny

dotyczący flotacji - metody frakcjonowania drobnoziarnistych mieszanin ciał stałych


SJP.pl


flotokoncentrat

produkt uzyskany w procesie flotacji


SJP.pl


flotowalność

podatność materiałów na polepszanie ich składu w procesie flotacji


SJP.pl


flotowiec

osoba zawodowo zarządzająca ogółem środków transportu firmy lub innej jednostki organizacyjnej


SJP.pl


flotownia

dział huty lub kopalni, gdzie przeprowadza się flotację, czyli frakcjonowanie drobnoziarnistych mieszanin ciał stałych


SJP.pl


flotownik

aparat służący do przeprowadzania flotacji; maszyna flotacyjna


SJP.pl


flotowy

przymiotnik od: flota


SJP.pl


flotrowers

instrument muzyczny, flet poprzeczny; fletrowers


SJP.pl


flotylla

1. większa grupa statków tego samego typu, np. rybackich;
2. zespół operacyjny marynarki wojennej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. mar. jednostka wojskowa występująca w marynarce wojennej odpowiadająca dywizji piechoty.

 (1.2) mar. grupa statków tego samego typu

Wiktionary

Flotylla – związek taktyczny mający w swoim składzie dywizjony i (lub) grupy okrętów jednej albo różnych klas oraz jednostki brzegowe. Flotylla okrętów składać się może z jednorodnych lub różnorodnych sił. Jest odpowiednikiem dywizji w Wojskach Lądowych oraz Siłach Powietrznych.

Także – większa grupa statków dowolnego typu (rybackich, jachtów, okrętów wojennych...) płynących razem. Termin pochodzący z języka hiszpańskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. flotyllowy

Wiktionary


flotyllowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z flotyllą, dotyczący flotylli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. flotylla ż.

Wiktionary


flou

[czytaj: flu] miękkość, brak wyrazistości; cecha charakterystyczna krawiectwa francuskiego


SJP.pl


flow

[czytaj: floł] środowiskowo: płynne wykonywanie utworów hip-hopowych; nawijka


SJP.pl

  • Flow (parkour)
  • Flow (film)
  • Flow (muzyka)
  • Flow (Crip Walk)
  • Flow (psychologia)
  • Flow (gra komputerowa)
  • Flow (zespół muzyczny)

Wikipedia


flower

małokalibrowa ćwiczebna broń palna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) łow. małokalibrowa broń używana do polowań na drobne ptactwo i ryby

Wiktionary

  • Flower – album Jody Watley
  • Flower – singel Kylie Minogue
  • Flower – singel zespołu Soundgarden
  • Flower – singel Gackta
  • Flower – komputerowa gra zręcznościowa
  • Flower – japoński girls band

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflɔvɛr, AS: flover

Wiktionary

Powiązane:

 przym. flowerowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) flobert, frankota, karabinek sportowy

Wiktionary


flower-power

[czytaj: FLAłer PAłer] środowiskowo: masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; flower power, dzieci kwiaty, dzieci-kwiaty, ruch hippisowski


SJP.pl


flowerowy

przymiotnik od: flower


SJP.pl


flowerstick

[czytaj: flałerstik] kijek z luźnymi taśmami na końcach do wykonywania trików; flower stick


SJP.pl

Diabelski kijek (l.mn. diabelskie kijki; ang. devilstick) – rodzaj sprzętu do wykonywania cyrkowych pokazów z zakresu żonglerki.

Pokaz polega na utrzymaniu w powietrzu większego kijka wyłącznie przy użyciu mniejszych kijków, za pomocą których wykonuje się obracanie, podrzucanie oraz szereg innych zręcznościowych sztuczek.

Wikipedia


floyd

[czytaj: flojd]
1. anglosaskie imię męskie;
2. nazwisko obce


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Floyd – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Floyd
  • Floyd – wieś w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Roosevelt
  • Floyd – miasto w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Oneida
  • Floyd – miejscowość w stanie Wirginia, w hrabstwie Floyd

Wikipedia


flp

skrót od: List do Filipian - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Nowego Testamentu


SJP.pl

skrót

 (1.1) = bibl. List do Filipian

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈlʲizd ˌːɔ‿fʲiˈlʲipʲjãn, AS: lʹiz• do‿fʹilʹipʹi ̯ãn

Wiktionary


fluat

środek wzmacniający i konserwujący miękkie i porowate materiały budowlane


SJP.pl


fluatować

nasycać materiały budowlane środkami konserwującymi


SJP.pl


fluder

nazwisko


SJP.pl


flug

urządzenie teatralne umożliwiające unoszenie i lot aktorów, używane głównie w okresie baroku i romantyzmu


SJP.pl


flügelhorn

blaszany instrument dęty, odmiana sakshornu o wysokim dźwięku; skrzydłówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) muz. skrzydłówka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Był nie tylko mistrzem gry na flugelhornie, grał również biegle na fortepianie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fluˈɡɛlxɔrn, AS: flugelχorn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skrzydłówka

Wiktionary


fluid

1. coś nieuchwytnego, co emanuje z człowieka lub przedmiotu i udziela się innym ludziom;
2. prąd psychiczny promieniujący z ludzkiego ciała;
3. puder w kremie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. prąd psychiczny, który wydostaje się z ciał ludzkich

 (1.2) nastrój osoby, środowiska

 (1.3) kosmet. płynna postać podkładu

Wiktionary

  • fluid (z łac. fluidus „płynny” od fluere „płynąć, upływać”) – według spirytystów: energia lub prąd psychiczny wydzielający się z ludzkiego ciała; aura
  • fluid – ciągła nieważka substancja, za jaką w XVII i XVIII wieku uważano ciepło, światło, elektryczność, magnetyzm, także eter i flogiston
  • fluid – podkład w kremie
  • Fluid – czasopismo
  • Fluid – singel polskiego rapera ReTo

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈflujit, AS: flui ̯it

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) aura

Wiktionary


fluidalny

oparty na procesie tworzenia zawiesiny, roztworu


SJP.pl


fluidex

roztwór wielkocząsteczkowego polimeru glukozy, stosowany jako płyn krwiozastępczy w przypadkach skrwawień, wstrząsu pourazowego i w oparzeniach; dekstran


SJP.pl


fluidowy

1. mający konsystencję fluidu (pudru w kremie do ujednolicania barwy twarzy) lub w jakiś inny sposób związany z fluidem;
2. wydzielający fluidy (prądy psychiczne emanujące głównie z ludzi) lub w jakiś inny sposób związany z fluidami


SJP.pl


fluidy

1. coś nieuchwytnego, co emanuje z człowieka lub przedmiotu i udziela się innym ludziom;
2. prąd psychiczny promieniujący z ludzkiego ciała;
3. puder w kremie


SJP.pl


fluidyczny

nieuchwytny, emanujący z człowieka lub przedmiotu i udzielający się innym ludziom; magnetyczny, mesmeryczny


SJP.pl


fluidyzacja

1. proces tworzenia się zawiesiny drobnych cząstek ciał stałych w płynie przepływającym z dołu do góry;
2. sposób tworzenia powłok przez umieszczenie nagrzanego przedmiotu w komorze z zawiesiną proszku materiału powłokowego w strumieniu gazu


SJP.pl

Fluidyzacja – proces powstawania tzw. złoża fluidalnego – dynamicznej zawiesiny drobnych cząsteczek ciała stałego w strumieniu gazu (rzadziej cieczy) poruszającego się z dołu do góry.

Zawiesinę tę tworzy się w urządzeniach zwanych fluidyzatorami. Zawiesina fluidalna powstaje, gdy prędkość porywania cząstek ciała stałego przez gaz jest równa prędkości ich opadania pod wpływem grawitacji.

Wikipedia


fluidyzacyjny

przymiotnik od: fluidyzacja


SJP.pl


fluidyzator

aparat do przeprowadzania procesu fluidyzacji


SJP.pl

Fluidyzator to aparat do prowadzenia fluidyzacji. Schemat konstrukcji fluidyzatora przedstawiono na rysunku. Składa się z naczynia z podwójnym dnem: stałym i porowatym, przez które jest tłoczony gaz (z butli, z sieci lub dmuchawy). Naczynie napełnia się drobnymi cząstkami (proszkiem) ciała stałego poddawanego obróbce lub będącego materiałem w procesie technologicznym. Przepływ gazu regulowany jest za pomocą zaworu redukcyjnego. Przy ciśnieniu gazu przewyższającym parcie warstwy proszku następuje "upłynnienie" proszku - powstaje tzw. złoże fluidalne.

Wikipedia


fluk

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) białystok. wydzielina z nosa

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fluk (volapük.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. owoc

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fluk (volapük.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. owoc

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fluk (volapük.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) bot. owoc

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


flukonazol

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) farm. lek przeciwgrzybiczy;

Wiktionary

Flukonazol (łac. fluconazolum) – organiczny związek chemiczny będący pochodną 1,2,4-triazolu, stosowany jako lek przeciwgrzybiczy.

Wikipedia


flukowski

nazwisko


SJP.pl


fluks

1. dawniej: fluksja (obrzęk dziąseł na tle zapalnym);
2. dawna gra w karty


SJP.pl


fluksja

obrzęk dziąseł na tle zapalnym


SJP.pl


fluksometr

przyrząd do pomiaru zmian strumienia indukcji magnetycznej


SJP.pl

Fluksometr – przyrząd do pomiaru zmian strumienia indukcji magnetycznej. Najprostszy fluksometr składa się z cewki pomiarowej (pełniącej rolę sondy) i odpowiedniego galwanometru mierzącego indukowany w cewce prąd elektryczny. Galwanometr powinien mieć mały opór elektryczny ramki, pomijalny moment zwracający spełniając warunki galwanometru balistycznego z tłumieniem ponadkrytycznym (całkującego).

Inne nazwy: strumieniomierz, strumieniomierz magnetoelektryczny, fluksomierz, weberomierz.

Wikipedia


fluktuacja

1. zmienność w nasileniu procesów, zjawisk, odchylenia od stanu równowagi, od normy; płynność, niestałość, wahania
2. przypadkowe odchylenie wartości dowolnych wielkości fizycznych (np. temperatury, gęstości, prądu elektrycznego) od ich wartości średnich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zmienność, płynność, niestałość, falowanie, zmienność nasilenia, odstępstwo od średniej statystycznej lub od normy;

Wiktionary

Fluktuacja, wahania przypadkowe – przypadkowe, niedające się przewidzieć, odchylenia od wartości średniej zmiennej losowej – np. wielkości fizycznej – podlegającej stochastycznym zmianom w czasie i nie wykazujące żadnej tendencji.

Fluktuacje obecne są we wszelkich procesach stochastycznych, w fizyce zarówno w układach klasycznych, jak i kwantowych, także w ekonometrii, biologii itp. Związane są nieodłącznie z błędami statystycznymi oraz prognostycznymi. Występują jako składowa szeregu czasowego (trend + sezonowość + wahania przypadkowe).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfluktuˈwat͡sʲja, AS: fluktuacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fluktuacyjny

 czas. fluktuować

Wiktionary


fluktuacyjny

przymiotnik od: fluktuacja


SJP.pl


fluktuant

człowiek często zmieniający pracę


SJP.pl


fluktuować

w odniesieniu do zjawisk lub procesów: zmieniać swoje cechy w czasie


SJP.pl


flunitrazepam

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. pochodna benzodiazepiny o silnym działaniu nasennym, stosowana w premedykacji i do leczenia poważnych zaburzeń snu;

Wiktionary

Flunitrazepam – związek organiczny, pochodna benzodiazepiny, zsyntetyzowana w 1962 roku przez absolwenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Leona Sternbacha (1908–2005). Opatentowany w roku 1970. Próby kliniczne rozpoczęto w roku 1972, natomiast wprowadzono do lecznictwa w 1975 roku (Szwajcaria) pod nazwą handlową Rohypnol przez koncern farmaceutyczny Hoffmann-La Roche, początkowo w Europie, a od 1980 r. do lecznictwa światowego. W 1984 roku preparat wprowadzono do polskiego lecznictwa. W szczytowym okresie Rohypnol był dostępny w ponad 80 krajach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po połączeniu z alkoholem powoduje trwającą kilka godzin amnezję. Ta właściwość flunitrazepamu sprawia, że bywa on używany w celach przestępczych jako składnik pigułki gwałtu.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) benzodiazepina

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|flunitrazepam. < etym2|ang|fluoro-|flu(oro)-|nitro-|nitr(o)-|-azepam|-azepam.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) flunitrazepam

* francuski: (1.1) flunitrazépam m.

* rosyjski: (1.1) флунитразепам m.

* węgierski: (1.1) flunitrazepám

źródła.

== flunitrazepam (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik niepoliczalny

 (1.1) chem. farm. flunitrazepam

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fluoksetyna

organiczny związek chemiczny stosowany jako środek antydepresyjny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. substancja czynna leków tymoleptycznych — stosowanych głównie w leczeniu zaburzeń depresyjnych i obsesyjno-kompulsyjnych;

Wiktionary

Fluoksetyna – organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwdepresyjny, głównie w leczeniu zaburzeń depresyjnych oraz obsesyjno-kompulsyjnych. Ponadto znalazła zastosowanie w leczeniu bulimii, przedmiesiączkowych zaburzeń dysforycznych, zespołu lęku napadowego i depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego (w połączeniu z olanzapiną). Należy do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfluwɔksɛˈtɨ̃na, AS: fluoksetna

Wiktionary


fluor

pierwiastek chemiczny o symbolu F i liczbie atomowej 9


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu F i liczbie atomowej 9;

Wiktionary

Fluor (F, łac. fluorum od fluorytu) – pierwiastek chemiczny, niemetal z grupy fluorowców w układzie okresowym. Fluor w stanie wolnym występuje w postaci dwuatomowej cząsteczki F
2
. Jest żółtozielonym silnie trującym gazem o ostrym zapachu podobnym do chloru.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma fluor?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfluwɔr, AS: fluor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluorek m., fluorowiec m., fluoran m., fluoryzacja ż., fluoryt m., fluoryzowanie n., fluorescencja ż.

 czas. fluoryzować ndk.

 przym. fluorowy, fluoryzacyjny, fluorescencyjny, fluorytowy, fluorkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. F

Wiktionary


fluorek

sól kwasu fluorowodorowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. sól kwasu fluorowodorowego;

Wiktionary

Fluorki – związki chemiczne, sole kwasu fluorowodorowego, w których występują jony F
. Część z nich może być trująca w dużych stężeniach.

W wodzie rozpuszczalne są fluorki litowców, amonu, chromu(III), srebra, bizmutu, cyny(II) oraz cyny(IV). Do trudno rozpuszczalnych zalicza się fluorki berylowców, cynku, glinu, manganu(III), niklu, kobaltu, żelaza(II) i (III), ołowiu, miedzi oraz kadmu. Fluorki rtęci(I) i (II) w wodzie ulegają rozkładowi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Większość osób utożsamia ją z myciem zębów dwa razy dziennie, stosowaniem past zawierających fluorki lub inne składniki zwalczające próchnicę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluor mrz., fluoryt mrz.

 przym. fluorkowy, fluorytowy

Wiktionary


fluoren

związek organiczny


SJP.pl

Fluoren – organiczny związek chemiczny, węglowodór aromatyczny, trójcykliczny.

Wikipedia


fluoresceina

chemiczny związek organiczny, barwnik syntetyczny; fluorosceina


SJP.pl

Fluoresceina – organiczny związek chemiczny, pochodna ksantenu będąca barwnikiem ksantenowym. W roztworach zasadowych fluoresceina wykazuje zielonożółtą fluorescencję, widoczną nawet przy rozcieńczeniu jak jeden do kilkudziesięciu milionów.

Sól disodowa fluoresceiny zwana jest uraniną lub żółcienią kwasową 73.

Wikipedia


fluorescencja

emitowanie własnego światła na skutek pochłonięcia światła pochodzącego od innego źródła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. samorzutne świecenie niektórych substancji pod wpływwem różnych czynników (jak np. światło, promienie katodowe, promieniowanie nadfioletowe, promienie rentgenowskie) trwające dopóty, dopóki działają te czynniki

Wiktionary

Fluorescencja – zjawisko emitowania światła przez substancję uprzednio wzbudzoną poprzez pochłonięcie światła lub innego promieniowania elektromagnetycznego; rodzaj luminescencji. Zjawisko fluorescencji jest zjawiskiem występującym naturalnie.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fluorescencyjny

 rzecz. fluor mrz., fluoryt mrz.

Wiktionary


fluorescencyjny

przymiotnik od: fluorescencja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fluorescencją, dotyczący fluorescencji, wykorzystujący zjawisko fluorescencji, oparty na fluorescencji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluoryt mrz., fluor mrz., fluorescencja ż.

Wiktionary


fluorium

łacińska nazwa fluoru (pierwiastka chemicznego)


SJP.pl


fluorki

sól kwasu fluorowodorowego


SJP.pl

Fluorki – związki chemiczne, sole kwasu fluorowodorowego, w których występują jony F
. Część z nich może być trująca w dużych stężeniach.

W wodzie rozpuszczalne są fluorki litowców, amonu, chromu(III), srebra, bizmutu, cyny(II) oraz cyny(IV). Do trudno rozpuszczalnych zalicza się fluorki berylowców, cynku, glinu, manganu(III), niklu, kobaltu, żelaza(II) i (III), ołowiu, miedzi oraz kadmu. Fluorki rtęci(I) i (II) w wodzie ulegają rozkładowi.

Wikipedia


fluorkować

fluoryzować;
1. nasycać szkliwo zębów związkami fluoru;
2. dodawać do soli, wody wodociągowej itp. związki fluoru


SJP.pl


fluorkowy

fluorek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z fluorkami, dotyczący fluorków

Wiktionary

Patrz:

fluorek

Powiązane:

 rzecz. fluorek mrz., fluor mrz.

 przym. fluorytowy

Wiktionary


fluoroangiografia

metoda badania oka


SJP.pl


fluoroborowy

kwas fluoroborowy - związek chemiczny używany w galwanotechnice


SJP.pl


fluoroforta

Fluoroforta – technika graficzna trawiona (ryt wklęsły), jak również odbitka wykonana tą techniką.

W technice fluoroforty jako matrycę stosuje się szklaną płytę. Powleka się ją werniksem, który jest odporny na kwas i rylcem wykonuje rysunek. W ten sposób zostają odsłonięte fragmenty szkła, które następnie poddaje się trawieniu kwasem fluorowodorowym. Z powodu kruchości szkła, odbitki nie można wykonać przy użyciu prasy. Wilgotny papier ułożony na matrycy, pokrytej uprzednio farbą, należy ubijać gęstą szczotką. Fluoroforta podobna jest do akwaforty, gdzie jako matrycę stosuje się płytę metalową, a rysunek trawiony jest za pomocą kwasu azotowego.

Wikipedia


fluoroglucyna

fenol trójwodorotlenowy występujący w roślinach, stosowany jako wskaźnik do wykrywania obecności ligniny


SJP.pl


fluorografia

badanie rentgenowskie polegające na fotografowaniu obrazu powstającego na ekranie fluorescencyjnym podczas prześwietlania; rentgenofluorografia, fluororadiografia


SJP.pl


fluoropochodna

rodzaj substancji chemicznej


SJP.pl


fluororadiografia

badanie rentgenowskie polegające na fotografowaniu obrazu powstającego na ekranie fluorescencyjnym podczas prześwietlania; rentgenofluorografia, fluorografia


SJP.pl


fluorosceina

chemiczny związek organiczny, barwnik syntetyczny; fluoresceina


SJP.pl


fluoroskopia

technika uzyskiwania obrazów (m.in. rentgenowskich) dzięki użyciu materiałów fluoryzujących


SJP.pl

Wikipedia


fluorować

1. wprowadzać fluor do cząsteczek jakiejś substancji;
2. nasycać szkliwo zębów związkami fluoru; fluorkować, fluoryzować


SJP.pl


fluorowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czyszczenie zębów preparatem zawierającym związki fluoru w celu zapobiegania próchnicy

Wiktionary

Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. fluorować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fluoryzowanie

Wiktionary


fluorowce

grupa pierwiastków chemicznych stanowiąca VII grupę główną układu okresowego: fluor, chlor, brom, jod, astat; halogeny


SJP.pl

Fluorowce, chlorowce, halogeny – pierwiastki chemiczne 17 (dawniej VIIA lub VII głównej) grupy układu okresowego. Są to fluor, chlor, brom, jod, astat oraz (zsyntetyzowany w drugiej połowie 2009) tenes. Nazwa „halogeny” pochodzi od greckich słów ἁλός „sól” i γένος „tworzyć”.

Wikipedia


fluorowcować

wprowadzać atomy fluorowca (fluoru, chloru, bromu, jodu lub astatu) do cząsteczek związku organicznego


SJP.pl


fluorowiec

każdy pierwiastek z XVII grupy układu okresowego; halogen


SJP.pl


fluorowodór

1. nieorganiczny związek chemiczny, gaz lub ciecz, substancja silnie trująca;
2. zwyczajowa nazwa kwasu fluorowodorowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. nieorganiczny związek chemiczny zbudowany z fluoru i wodoru;

Wiktionary

Fluorowodór, HF – nieorganiczny związek chemiczny zbudowany z fluoru i wodoru. Jest to bezbarwna ciecz lub gaz o ostrym zapachu. Jego temperatura wrzenia jest niewiele niższa od temperatury pokojowej, co wyróżnia go spośród innych fluorowcowodorów (np. temp. wrz. HCl wynosi –85 °C). Spowodowane jest to występowaniem pomiędzy cząsteczkami tego związku silnych wiązań wodorowych.

Jego wodny roztwór nazywany jest kwasem fluorowodorowym.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fluorowodorowy

Wiktionary


fluorowodorowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z fluorowodorem, dotyczący fluorowodoru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluorowodór mrz.

Wiktionary


fluorowy

przymiotnik od: fluor


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący fluoru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluor mrz., fluoryt mrz.

 przym. fluorytowy

Wiktionary


fluoroza

choroba wynikająca z nadmiernej ilości fluoru w organizmie, skutkująca uszkodzeniem zębów i kości oraz układu nerwowego


SJP.pl

Fluoroza – choroba, której objawy występują w szkliwie zębów, kościach i ścięgnach, których przyczyną jest zbyt duża zawartość fluoru w wodzie pitnej i pożywieniu. Choroba w swojej najlżejszej postaci objawia się plamami kredowymi na zębach. Plamy te wywołują nadżerkę szkliwa. Powoduje to zwiększenie kruchości i twardości szkliwa. U dorosłych fluoroza prowadzi do uszkodzenia nerwów. Choroba najbardziej niebezpieczna jest dla dzieci, które się intensywnie rozwijają, a także dla młodzieży.

Wikipedia


fluorycik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fluoryt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluoryt m.

Wiktionary


fluorymetr

przyrząd do fluorymetrii (badania substancji poprzez pomiar natężenia emitowanego przez nią promieniowania fluoroscencyjnego)


SJP.pl


fluorymetria

Spektrofluorymetria, fluorymetria, spektroskopia fluorescencyjna – rodzaj spektroskopii promieniowania elektromagnetycznego, w której analizuje się fluorescencję próbki wywołaną zazwyczaj światłem ultrafioletowym lub promieniowaniem rentgenowskim.

Wikipedia


fluoryt

minerał, fluorek wapnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. różnobarwny minerał z gromady halogenków, zawierający fluorek wapnia;

Wiktionary

Fluoryt – szeroko rozpowszechniony minerał z gromady halogenków.

Nazwa pochodzi od łac. fluere = płynąć, z powodu zdolności tego minerału do obniżania temperatur topnienia szeregu innych minerałów (zastosowanie fluorytu jako topnika opisał w roku 1529 Georgius Agricola). Od jego nazwy pochodzi nazwa pierwiastka chemicznego – fluoru – oraz zjawiska fluorescencji.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fluor m., fluorek m., fluorowiec m., fluoran m., fluoryzacja ż., fluoryzowanie n., fluorescencja ż., fluorycik mrz.

 czas. fluoryzować ndk.

 przym. fluorowy, fluoryzacyjny, fluorescencyjny, fluorytowy

Wiktionary


fluorytowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) miner. związany z fluorytem, dotyczący fluorytu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluoryt mrz., fluor mrz., fluorek mrz.

 przym. fluorowy, fluorkowy

Wiktionary


fluoryzacja

nasycanie czegoś fluorem, np. szkliwa zębów w profilaktyce przeciwpróchniczej


SJP.pl


fluoryzacyjny

przymiotnik od: fluoryzacja


SJP.pl


fluoryzować

wykazywać właściwości fluorescencji


SJP.pl


fluoryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) świecenie blaskiem fluorescencyjnym

 (1.2) czyszczenie zębów preparatem zawierającym związki fluoru w celu zapobiegania próchnicy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fluoryzacja ż., fluor mrz., fluoryt mrz.

 czas. fluoryzować ndk.

 przym. fluoryzacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) fluorowanie

Wiktionary


flupirtyna

nieopioidowy lek przeciwbólowy o działaniu ośrodkowym


SJP.pl

Flupirtyna (łac. flupirtinum) – lek przeciwbólowy stosowany w leczeniu bólów związanych z układem ruchu.

Wikipedia


flus

1. substancja ładowana do wielkich pieców między warstwy rudy i paliwa, wykorzystywana do oczyszczania rudy z domieszek;
2. łatwo topliwa substancja dodawana do ciasta z gliny, wypełniająca pory między jej cząstkami, ułatwiająca stapianie się w masę kamienistą w procesie wypalania wyrobów ceramicznych


SJP.pl


flutamid

niesteroidowy antyandrogen stosowany w leczeniu zaawansowanych postaci raka gruczołu krokowego


SJP.pl

Flutamid (łac. flutamidum) – organiczny związek chemiczny, pochodna fenylopropanamidu. Substancja o silnym działaniu antyandrogennym. Stosowana jako lek w hormonoterapii, przede wszystkim raka gruczołu krokowego.

Wikipedia


flutter

flatter; aerodynamiczne drgania mechaniczne


SJP.pl

Flutter (początkowo znany jako Sky) – otwartoźródłowy zestaw narzędzi dla programistów przeznaczony do tworzenia natywnych, wieloplatformowych aplikacji mobilnych, komputerowych oraz internetowych, stworzony przez firmę Google.

Flutter został zapowiedziany w 2015 roku podczas konferencji Dart Developer Summit w 2015 roku, który pierwotnie umożliwiał tworzenie aplikacji na mobilny system operacyjny Android, obsługując renderowanie treści o częstotliwości nawet 120 klatek na sekundę. Flutter został wydany w maju 2017 roku.

Wikipedia


fluwialny

znajdujący się w rzece; rzeczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) geol. związany z rzeką i jej działalnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Badania potwierdzają obecność zanieczyszczeń metalami ciężkimi we współczesnych osadach fluwialnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fluˈvʲjalnɨ, AS: fluvʹi ̯alny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzeczny

Wiktionary


fluwiogeniczny

pochodzący z procesów zachodzących pod wpływem wód rzecznych


SJP.pl


fluwioglacjalny

przymiotnik

 (1.1) geol. związany z odpływem wód roztopowych od lodowca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfluvʲjɔɡlaˈt͡sʲjalnɨ, AS: fluvʹi ̯oglacʹi ̯alny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wodnolodowcowy, rzecznolodowcowy

Wiktionary


fluwiograf

urządzenie rejestrujące na wykresie poziom wody w rzece


SJP.pl


fluxus

międzynarodowy ruch artystyczny, którego największy rozkwit przypadał na lata 60.-70.; wśród jego przedstawicieli: George Maciunas, Dick Higgins, Yoko Ono, Emmett Williams, Ann Noel


SJP.pl

Fluxus (z łac. „płynący”) – międzynarodowy ruch artystyczny w sztuce XX wieku patronujący działaniom wielu dziedzin (sztuki wizualne, poezja, muzyka) i artystom o różnych postawach i doświadczeniach sztuki, ale charakteryzujących się przekraczaniem wąskich specjalności, specyficznym humorem, dystansem do tradycyjnej sztuki. Nawiązywali do ruchu dada, inspiracją był dla nich Marcel Duchamp, a także John Cage.

Wikipedia


flyball

[czytaj: flajbol] wyścigi równoległe psich sztafet


SJP.pl

Flyball – psi sport, wyścigi równoległe psich sztafet. Zadanie każdego psa polega na przebiegnięciu przez cztery przeszkody do maszyny tzw. boxu, który po naciśnięciu przednimi łapami, wyrzuca piłkę. Następnie pies z piłką wraca do właściciela przez te same przeszkody. Wszystko w jak najkrótszym czasie. Sport ten uprawia się w drużynach, składających się z czterech psów.

Wikipedia


flyballowy

flyball [czytaj: flajbolowy]


SJP.pl


flybook

[czytaj: flajbuk] środowiskowo: ulotka z fragmentami różnych książek, zostawiana w miejscu publicznym w celu popularyzacji czytelnictwa


SJP.pl


flyers

[czytaj: flajers] środowiskowo: kurtka z grubego nylonu, zapinana na gruby metalowy zamek, w Polsce kojarzona ze środowiskiem skinheadów i punków; flejers


SJP.pl


flynn

  • Flynn (imię)
  • Flynn (nazwisko)
  • Flynn (film)
  • (2994) Flynn

Wikipedia


fm

symbol femtometra, jednostki długości


SJP.pl

  • fm – jednostka długości (femtometr)
  • Fm – symbol pierwiastka fermu
  • FM – modulacja częstotliwości (ang. Frequency Modulation)
  • FM – trałowce typu FM
  • FM – Football Manager, gra komputerowa
  • FM – mistrz FIDE, tytuł szachowy (ang. FIDE Master)
  • FM – skrót. od ang. Factory Mutual (Approval) – certyfikacja iskrobezpiecznego wyposażenia i sprzętu w USA i Kanadzie – odpowiadającego wykonaniu ATEX.
  • FM – kod przypisany Mikronezji według standardu ISO 3166-1 alfa-2
  • facility management

Wikipedia


fma

Congregatio Filiarum Mariae Auxiliatricis, zakon salezjanek


SJP.pl

  • Fabrica Militar de Aviones, argentyński producent samolotów (obecnie część konsorcjum Lockheed Martin)
  • FloAt's Mobile Agent, program przeznaczony do zarządzania telefonami marki Sony Ericsson
  • Fullmetal Alchemist, anime i manga autorstwa Hiromu Arakawy
  • Salezjanki – żeńskie zgromadzenie zakonne
  • Akumulujące wyniki mnożenia (FMA) – zestaw instrukcji procesora

Wikipedia


fmjd

(skrót od: Fédération Mondiale du Jeu de Dames) Światowa Federacja Warcabowa, organizacja zrzeszająca narodowe federacje warcabowe


SJP.pl


fmm

Institutum Franciscalium Missionariarum a Maria, zakon franciszkanek misjonarek Maryi


SJP.pl


fmw

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) = hist. polit. Federacja Młodzieży Walczącej;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W październiku 1984, niezależnie od FMW w Warszawie, powstała Gdańska Federacja Młodzieży Walczącej.

Wiktionary


fn

skrót od: Filharmonia Narodowa


SJP.pl

  • Fabrique Nationale – belgijska spółka produkująca broń strzelecką
  • Filmoteka Narodowa – państwowa instytucja kultury zlokalizowana w Warszawie
  • Fundacja Nautilus – fundacja zajmująca się pseudonauką
  • Fn – klawisz na klawiaturze komputerowej

Wikipedia


fo

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Dario Fo – włoski pisarz
  • Jacopo Fo – włoski pisarz
  • Sun Fo – chiński polityk

Inne:

  • .fo – domena internetowa Wysp Owczych
  • fo – język farerski
  • Fó – budda
  • Fo pa – polski kwartalnik

Zobacz też:

  • FO

Wikipedia


fob

klauzula w umowach handlowych (z angielskiego: free on board; sprzedawca zobowiązany jest dostarczyć towar na pokład statku); FOB


SJP.pl


fobia

strach, lęk przed czymś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. chorobliwy, paniczny (często nieuzasadniony i uporczywy) lęk przed kimś lub przed czymś;

 (1.2) pot. niechęć, antypatia, uprzedzenie

Wiktionary

Fobia (nowołac. phobia z stgr. φόβος phóbos „strach, lęk”) – zaburzenie nerwicowe, którego objawem osiowym jest uporczywy lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami, związany z unikaniem przyczyn go wywołujących i utrudniający funkcjonowanie w społeczeństwie. Fobie wywoływane są przez pewne sytuacje lub obiekty zewnętrzne wobec osoby przeżywającej lęk, które w praktyce nie są niebezpieczne. Zasadniczy obraz fobii to przesadne reakcje zaniepokojenia i trwogi, pomimo świadomości o irracjonalności własnego lęku oraz zapewnień, że obiekt strachu nie stanowi realnego zagrożenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jej fobia jest na tyle silna, że może wywołać fizyczną reakcję i ślepą panikę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔbʲja, AS: fobʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fobos m.

 przym. fobijny, fobiczny

 temsłow. -fob, -fobia

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) lęk, strach, zaburzenie psychiczne, choroba psychiczna

hiponimy.

 (1.1) aerofobia, agorafobia, akrofobia, androfobia, antropofobia, arachnofobia, batofobia, demonofobia, entomofobia, felinofobia, herpetofobia, hydrofobia, kancerofobia, klaustrofobia, kynofobia, musofobia, nekrofobia, neofobia, tanatofobia, tokofobia

 (1.2) anglofobia

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Fobos m.

 przym. fobijny, fobiczny

 temsłow. -fob, -fobia

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φόβος. (fobos) → strach

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phobia

* arabski: (1.1) رهاب m. (ruhāb), egiparab|فوبيا.

* baskijski: (1.1) fobia

* białoruski: (1.1) фобія ż.

* bułgarski: (1.1) фобия ż.

* chiński standardowy: (1.1) 恐惧症 (kǒngjùzhèng)

* czeski: (1.1) fobie ż.; (1.2) fobie ż.

* duński: (1.1) fobi w.

* esperanto: (1.1) fobio

* francuski: (1.1) phobie ż.; (1.2) antipathie

* hiszpański: (1.1) fobia ż.

* koreański: (1.1) 공포증 (komgp’ojŭng)

* niemiecki: (1.1) Phobie ż.

* nowogrecki: (1.1) φοβία ż.

* rosyjski: (1.1) фобия ż.

* słowacki: (1.1) fóbia ż.; (1.2) fóbia ż.

* szwedzki: (1.1) fobi w.

* turecki: (1.1) fobi

* ukraiński: (1.1) фобія ż.

* węgierski: (1.1) fóbia

* włoski: (1.1) fobia ż.; (1.2) fobia ż., antipatia ż.

źródła.

== fobia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) psych. fobia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fobiczny

fobia


SJP.pl

Patrz:

fobia

fobos

1. satelita Marsa; Phobos;
2. w mitologii greckiej: bóg i uosobienie strachu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bóg i uosobienie strachu, towarzysz Aresa na polu bitwy;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) astr. większy i bliższy z dwóch księżyców Marsa;

Wiktionary

  • Fobos (Phobos) – księżyc Marsa
  • Fobos (gr. Phobos, łac. Phobus) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie strachu, brat Dejmosa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fobos uchodził za syna Aresa i Afrodyty oraz brata Dejmosa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔbɔs, AS: fobos

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fobia ż., fobiczność ż.

 przym. Fobosowy, fobiczny, fobijny

 temsłow. -fob, -fobia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. Strach

Wiktionary


focaccia

[czytaj: foKAczia lub foKAczja] włoskie pieczywo w postaci płaskiego placka, serwowane zwykle jako przystawka oraz jako dodatek do innych potraw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. włoski płaski chleb, doprawiony olejem lub innymi składnikami, pieczony w piekarniku;

Wiktionary

Focaccia [fokˈat͡ʃːa] – potrawa kuchni włoskiej; rodzaj pieczywa, będącego podstawą pizzy. Każdy region Włoch może się pochwalić inną odmianą focaccii, od suchego, z solą, ziołami (rozmaryn, szałwia) polanego oliwą ciasta, do pulchnego, z suszonymi pomidorami i oliwkami. Zazwyczaj podawane na ciepło.

Focaccia serwowana jest jako przystawka oraz jako dodatek do innych potraw.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podstawową różnicą pomiędzy focaccią a konwencjonalną pizzą jest czas wyrastania ciasta.

 (1.1) Przy plażaaży dostaliśmy parę kawałków focaccii z ziołami i czarnymi oliwkami.

Wiktionary


foch

potocznie: obrażenie się; zwykle w wyrażeniu "strzelić focha" - obrazić się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) pot. dąs

 (1.2) daw. figiel

Wiktionary

  • „Foch” – francuski krążownik typu Suffren zwodowany w 1929 roku
  • „Foch” – francuski lotniskowiec typu Clemenceau zwodowany w 1960 roku
  • AMX-50 Foch – francuski prototypowy niszczyciel czołgów z okresu po II wojnie światowej
  • Ferdinand Foch – francuski marszałek
  • Nina Foch – amerykańska aktorka
  • Foch – stacja metra w Lyonie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie strzelaj mi tu fochów gówniarzu, gdy do ciebie mówię!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔx, AS: foχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fochanie n., fochnięcie n.

 czas. fochnąć się, fochać się, fochać ndk., fochnąć dk.

 przym. foszasty

Wiktionary


fochować

potocznie: fochować się - obrażać się; foszyć się


SJP.pl


fochowaty

potocznie: niezadowolony lub obrażający się zbyt często; humorzasty, fosiasty


SJP.pl


fochy

zachowanie wyrażające niezadowolenie; kaprysy, grymasy, dąsy


SJP.pl


focia

potocznie: fotografia, zdjęcie; fota, fotka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. żart. fotografia, zdjęcie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Strzelimy sobie focię na tle Ściany Płaczu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotografia ż., foto n., fotograf mos., fotografka ż., fotografika ż., fotografik mos., fotograficzka ż., fotografizm mrz., fotografowanie n., sfotografowanie n., fotka ż., fota ż.

 czas. focić, fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

 temsłow. foto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fotografia, zdjęcie; pot. fota, fotka

Wiktionary


focić

potocznie: robić zdjęcia, fotografować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pot. fotografować, robić zdjęcia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas wyjazdu prawie nie rozmawialiśmy, Tomek wciąż focił jakieś roślinki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. focia ż.

 czas. obfocić dk., sfocić dk.

Wiktionary


focjusz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

Wiktionary

  • Focjusz I Wielki (ok. 810–891) – patriarcha Konstantynopola
  • Focjusz (zm. 1431) – metropolita kijowski
  • Focjusz (1853–1925) – patriarcha Aleksandrii
  • Focjusz (1881–1938) – rosyjski biskup
  • Focjusz (1884–1952) – rosyjski biskup
  • Focjusz (ur. 1961) – serbski biskup prawosławny
  • Focjusz II (1874–1935) – patriarcha Konstantynopola
  • Focjusz (Fotios Chadziantoniu (ur. 1954) – duchowny Patriarchatu Aleksandryjskiego
  • Focjusz (Ołeksandr Serhijewicz Dawydenko (ur. 1980) – biskup Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego
  • Focjusz (Iwan Władimirowicz Jewtichiejew (ur. 1962) – rosyjski biskup prawosławny
  • Focjusz (Sawwas Mandalis, ur. 1968) – biskup Cerkwi Prawdziwych Prawosławnych Chrześcijan Hellady

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔt͡sʲjuʃ, AS: focʹi ̯uš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fotis m.

 przym. Focjuszowy, Fotisowy

Wiktionary


focjuszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) taki, który należy do Focjusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dopiero w r. 869 na synodzie rzymskim potępiono synod Focjuszowy i zatwierdzono patriarchę Ignacego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔt͡sʲjuˈʃɔvɨ, AS: focʹi ̯ušovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Focjusz m., Fotis m.

Wiktionary


focoso

[czytaj: fokozo] określenie wykonawcze: ogniście, płomiennie


SJP.pl


focus

[czytaj: fokus]
1. punkt, w którym zbiegają się po przejściu przez układ optyczny padające nań promienie równoległe; fokus; ognisko
2. w socjologii: zogniskowany wywiad grupowy; fokus


SJP.pl

  • Focus − jeden z modeli samochodów Forda
  • Focus − miesięcznik popularnonaukowy, wydawany w Polsce przez Gruner+Jahr Polska
  • Focus − magazyn polityczny, wydawany na całym świecie przez wydawnictwo Burda
  • Focus − holenderska grupa rockowa
  • focus − w informatyce aktywność danego elementu GUI
  • focus − metoda badawcza w socjologii i marketingu
  • Focus − album grupy Cynic
  • Hotel Focus – hotel w Łodzi
  • Focus − biurowiec w Warszawie
  • Focus − zespół disco polo
  • Focus – amerykański komediodramat kryminalny
  • Focus – piosenka nagrana przez amerykańską piosenkarkę, Arianę Grande
  • Focus – album hip-hopowej grupy Souls of Mischief
  • Fokus – gra planszowa sprzedawana w Polsce pod nazwą Fokus

Wikipedia


focusowy

focus [czytaj: fokusowy]; fokusowy


SJP.pl


focyda

starożytna kraina w środkowej Grecji, nad Zatoką Koryncką; Fokida


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. zob. Fokida.

Wiktionary

Fokida lub Focyda (nowogr. Φωκίδα, starogr. Φωκίς) – kraina w środkowej Grecji nad Zatoką Koryncką, w której wznoszą się góry Parnas i Kirfis. Kraina należała w starożytności do Związku Etolskiego. Głównymi miastami były Elateja i ośrodek religijny Delfy. Według mitologii w tej krainie Prometeusz ulepił człowieka, a Edyp zabił swojego ojca, Lajosa.

Wikipedia


foczątko

młode foki; foczę


SJP.pl


foczę

młode foki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. młode foki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foka ż., fokarium n., foczka ż.

:: zdrobn. foczątko n.

 przym. foczy, fokowaty

Wiktionary


foczka

mała foka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: foka

 (1.2) mała lub młoda foka

 (1.3) młodz. dziewczyna atrakcyjna fizycznie

Wiktionary

Foczka mała, foka Rossa (Ommatophoca rossii) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny fokowatych (Phocidae), najrzadsza z antarktycznych fok.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔt͡ʃka, AS: fočka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foka ż., foczę n., fokarium n.

 przym. foczy

Wiktionary


foczy

1. należący do foki, mający związek z foką, odnoszący się do foki, np. focze dzieci;
2. zrobiony z futra foki; fokowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z foką, dotyczący foki

 (1.2) charakterystyczny dla foki, podobny do foki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔt͡ʃɨ, AS: fočy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foka ż., foczka ż., foczątko n., foczysko n., fokarium n., foczę n.

Wiktionary


foczysko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od: foka

Wiktionary


fogara

organowy głos pryncypałowo-smyczkowy; fugara


SJP.pl


fogaraski

przymiotnik od: Fogarasz (miasto w Rumunii)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Fogaraszem, dotyczący Fogaraszu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fogarasz mrz.

Wiktionary


fogarasz

miasto w Rumunii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Rumunii, w okręgu Braszów;

Wiktionary

Fogarasz (rum. Făgăraș, węg. Fogaras, niem. Fugreschmarkt) – miasto w środkowej Rumunii, w okręgu Braszów, nad rzeką Alutą u podnóża północnych stoków Gór Fogaraskich. Około 40,1 tys. mieszkańców.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fogaraski

Wiktionary


fogelka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poznań. wesołe miasteczko, plac zabaw

Wiktionary


fogg

  • Fogg Museum
  • Fogg Highland
  • Fogg Record
  • Mieczysław Fogg
  • Phileas Fogg

Wikipedia


foggia

[czytaj: fodżja] miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto i gmina w południowych Włoszech, w Apulii; stolica prowincji Foggia (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w Apulii;

Wiktionary

Foggia – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia.

Leży na nizinie Tavoliere.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 156 072 osoby, 288,1 os./km².

28 sierpnia 1867 urodził się tutaj kompozytor Umberto Giordano.

W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Foggia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bez wsparcia lotniczego posuwanie się w kierunku Rzymu było ryzykowne, dlatego też podjęto decyzję zdobycia lotniska w Foggii. Zadanie to miała wykonać brytyjska dywizja powietrzno-desantowa, uderzając w kierunku Foggii przez port w Tarencie.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. foggiański

Wiktionary


foggiański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z Foggią, dotyczący Foggii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W okresie swego urlopu zdrowotnego Ojciec Pio mieszkał w jednym z foggiańskich klasztorów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Foggia ż.

Wiktionary


fogiel

Fogiel (nazwisko)

Fogiel:

  • Aleksander Fogiel
  • Marc-Olivier Fogiel
  • Mieczysław Fogiel
  • Radosław Fogiel – polski polityk
  • Władimir Fogiel

Wikipedia


foglar

Foglar – ród Foglarów znany jest od końca XV w.

Jako swoją rodową siedzibę podawał w języku czeskim Studene Vode (w niemieckim Kaltwasser, a w polskim Zimna Woda). Podana miejscowość jest identyfikowana ze Studzienną (teraz jest dzielnicą Raciborza), której stara nazwa czeska to Studena Voda.

Wikipedia


foglerz

małe działo odtylcowe na kule z ołowiu


SJP.pl

Foglerz (foglar, foglarz) (z fr. veuglaire, od aveugler – zaślepiać, zatykać otwór) – lekkie działo odtylcowe używane w końcu XV i w XVI wieku.

Strzelało kulami ołowianymi i używano go przede wszystkim do obrony zamków i murów miejskich. Jego specyficzną cechą było zastosowanie 4-5 prochownic (wymiennych komór z ładunkami prochowymi), które przed odpaleniem kolejno umieszczano w specjalnym wyżłobieniu w tylnej dennej części lufy. Zaletą foglerza była zwiększona szybkostrzelność w porównaniu z innymi ówczesnymi działami. Poważną wadę stanowiło natomiast nieszczelne dopasowanie prochownicy, powodujące uchodzenie gazów prochowych, a w konsekwencji – istotne zmniejszenie siły wyrzutu (prędkości początkowej) pocisku.

Wikipedia


foit

[czytaj; Fojt] nazwisko


SJP.pl


fojait

magmowa skała głębinowa, odmiana sjenitu; sjenit nefelinowy


SJP.pl

Fojait – zasadowa skała magmowa o pochodzeniu wulkanicznym lub subwulkanicznym. Odpowiednik głębinowego foidowego syenitu (foidowego sjenitu). Fojait zaliczany jest do skał jawnokrystalicznych. Najczęściej barwy szarej lub ciemnoszarej. Zawiera 10–60% foidów (skaleniowców). W zależności od rodzaju występujących skaleniowców tworzy się lokalną nazwę skały. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF fojait zajmuje pole 11.

  • Struktura: jawnokrystaliczna, średniokrystaliczna.
  • Skład mineralny: skalenie alkaliczne (ortoklaz, mikroklin, albit), skaleniowce (leucyt, nefelin, sodalit, nosean, hauyn, kankrynit, analcym), biotyt, amfibole, pirokseny. Minerały akcesoryczne, to: apatyt, cyrkon, ilmenit, rutyl, tytanit, ksenotym.

Wikipedia


fojcik

nazwisko


SJP.pl

  • Fojcik – nazwisko
  • Manfred Fojcik (ur. 1924) – polski piłkarz
  • Henryk Fojcik (ur. 1956) – polski artysta, rzeźbiarz, naukowiec
  • Wilhelm Fojcik (1879–1970) – członek władz powstańczy, działacz plebiscytowy, poseł na sejm II RP
  • Jan Fojcik (1888–1975) – działacz społeczny, publicysta, redaktor „Śpiewaka Śląskiego”
  • Ignacy Fojcik (1871–1967) – polski działacz narodowy, powstaniec śląski

Wikipedia


fojer

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) gw-pl|Poznań. ogień

 (1.2) gw-pl|Poznań. pożar

Wiktionary


fojercojg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zapalniczka

Wiktionary


fojercok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zapalniczka

Wiktionary


fojerhok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. bosak

Wiktionary


fojerman

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strażak

Wiktionary


fojerwera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. straż pożarna

Wiktionary


fojt

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wójt

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. por. etymn|niem|Vogt.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|wójt.

źródła.

== fojt (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) dusić, dławić

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. por. etymn|niem|Vogt.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|wójt.

źródła.

== fojt (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) dusić, dławić

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fok

główny żagiel na przednim maszcie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. jeden z żagli pierwszego masztu;

 (1.2) pot. żegl. fokmaszt

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: foka

Wiktionary

Fok – żagiel i jeden z podstawowych elementów ożaglowania występujący w formie sztaksla przedniego bądź żagla przymasztowego.

Jako sztaksel wieszany jest na sztagu umiejscowionym najbliżej przedniego masztu. W przypadku większej liczby sztaksli przednich fok występuje jako ostatni, najbliżej masztu (w kolejności za lataczem, kliwrem i bomkliwrem). W odróżnieniu od genui kryje grota w nieznacznym stopniu bądź też wcale.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1-2) szot foka

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1-2) rzecz. fokmaszt, foksztaksel

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|niderl|fok.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) jib, foresail; (1.2) foremast, fore-mast, foremost mast

* esperanto: (1.1) ĵibo

* francuski: (1.1) foc m.

* hiszpański: (1.1) foque m.

* niderlandzki: (1.1) fok m.

* niemiecki: (1.1) Fock ż.

* nowogrecki: (1.1) φλόκος m.

* włoski: (1.1) fiocco m.; (1.2) albero di trinchetto m.

źródła.

== fok (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zool. foka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔk, AS: fok

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2) rzecz. fokmaszt, foksztaksel

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 (1.1-2) rzecz. fokmaszt, foksztaksel

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|niderl|fok.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) jib, foresail; (1.2) foremast, fore-mast, foremost mast

* esperanto: (1.1) ĵibo

* francuski: (1.1) foc m.

* hiszpański: (1.1) foque m.

* niderlandzki: (1.1) fok m.

* niemiecki: (1.1) Fock ż.

* nowogrecki: (1.1) φλόκος m.

* włoski: (1.1) fiocco m.; (1.2) albero di trinchetto m.

źródła.

== fok (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) zool. foka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


foka

ssak wodny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. pot. morski ssak drapieżny;

 (1.2) daw. uczn. stud. gw-pl|Radom. ocena niedostateczna

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: fok

Wiktionary

Foka (Phoca) – rodzaj dużych, morskich ssaków z podrodziny Phocinae w obrębie rodziny fokowatych (Phocidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy pojechaliśmy do zoo, Jacuś po raz pierwszy w życiu zobaczył fokę na żywo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔka, AS: foka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fokarium n., fokowate lm nm.

:: zdrobn. foczka ż.

:: zgrub. foczysko n.

 przym. foczy

Wiktionary


fokalizacja

w filmoznawstwie: zabieg operatorski polegający na skoncentrowaniu światła na danym obiekcie lub ograniczeniu pola widzenia kamery


SJP.pl


fokarium

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zootechn. ośrodek badawczy, w którym obserwuje się i hoduje foki

 (1.2) zootechn. pawilon lub wybieg z fokami w ogrodzie zoologicznym

Wiktionary

Fokarium – ośrodek badawczy, którego celem jest odtworzenie zagrożonych gatunków fok.

Przeważnie fokarium składa się z budynków laboratoryjnych i szpitaliku, kilku dużych basenów z wodą morską, kilku małych basenów, które służą dla młodych lub chorych fok i specjalnych izolatek.

W Polsce funkcjonuje fokarium Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego – Fokarium w Helu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W helskim fokarium przyszło na świat sześć młodych fok.

 (1.2) W fokarium naszego zoo trzymamy cztery kotiki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foczę n., foka ż., foczka ż., foczysko n.

 przym. foczy

Wiktionary


foki

1. skórzane lub aksamitne pasy podpinane pod narty dla ułatwienia wejścia na strome zbocze;
2. futro ze skór fok lub kotików


SJP.pl

Wikipedia


fokida

starożytna kraina w środkowej Grecji, nad Zatoką Koryncką; Focyda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. niewielka kraina w środkowej Grecji, na terenie której znajdowały się słynne z wyroczni Delfy i góra Parnas;

 (1.2) adm. nomos w środkowej Grecji

Wiktionary

Fokida lub Focyda (nowogr. Φωκίδα, starogr. Φωκίς) – kraina w środkowej Grecji nad Zatoką Koryncką, w której wznoszą się góry Parnas i Kirfis. Kraina należała w starożytności do Związku Etolskiego. Głównymi miastami były Elateja i ośrodek religijny Delfy. Według mitologii w tej krainie Prometeusz ulepił człowieka, a Edyp zabił swojego ojca, Lajosa.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Fokijczyk mos., Fokidczyk mos.

 przym. fokidyjski, fokidzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Focyda

Wiktionary


fokidyjski

przymiotnik od: Fokida (kraina w środkowej Grecji)


SJP.pl


fokin

nazwisko


SJP.pl


fokker

samolot marki Fokker


SJP.pl

Fokker – holenderskie przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją samolotów, założone 22 lutego 1912 roku przez Antona Fokkera.

Wikipedia


fokmars

bocianie gniazdo na fokmaszcie


SJP.pl


fokmarsel

środkowy żagiel pierwszego masztu żaglowca


SJP.pl


fokmaszt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. pierwszy maszt od strony dziobu jednostek pływających, które posiadają co najmniej dwa maszty;

Wiktionary

Fokmaszt – pierwszy maszt od strony dziobu znajdujący się na większości jednostek pływających o napędzie żaglowym, posiadających co najmniej dwa maszty. Wyjątkiem są tylko jednostki dwumasztowe, posiadające pierwszy maszt wyższy od drugiego – w tym wypadku pierwszy maszt nazywany jest grotmasztem (a drugi bezanmasztem).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fok mrz.

Wiktionary


fokomelia

Wikipedia


fokowąs

fokowąs brodaty - gatunek największej foki arktycznej; foka wąsata, foka brodata


SJP.pl

Fokowąs brodaty, foka wąsata, foka brodata (Erignathus barbatus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny fokowatych (Phocidae). Największa foka żyjąca w niewielkich stadach na terenie Arktyki. Znaczenie gospodarcze foki wąsatej jest nieduże. Poławiana głównie przez Inuitów.

Wikipedia


fokowate

rodzina drapieżnych ssaków morskich z grupy płetwonogich


SJP.pl

Wikipedia


fokowaty

1. podobny do foki;
2. o cechach fokowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


fokowy

zrobiony z futra foki; foczy


SJP.pl


fokreja

pierwsza od dołu reja na fokmaszcie żaglowca


SJP.pl


foks

skrótowa forma od:
1. foksterier;
2. fokstrot;
3. folksdojcz


SJP.pl


foksal

dawniej: dworzec kolejowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. ogród podmiejski będący miejscem rozrywki

 (1.2) daw. dworzec kolejowy

Wiktionary

  • Foksal – ulica w Warszawie;
  • Galeria Foksal – niekomercyjna galeria sztuki współczesnej utworzona w 1966 roku w Warszawie;
  • Grupa Wydawnicza Foksal – polska grupa wydawnicza powstała 31 grudnia 2012;
  • Rezydencja Foksal – luksusowy apartamentowiec w Warszawie;
  • Willa „Foksal” – zabytkowa willa w Grodzisku Mazowieckim.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie tylko od święta, ale i w dni powszednie ulubionym miejscem spędzania czasu były liczne piwiarnie, kawiarniane ogródki i foksale.

 (1.2) W wagonie ani słóweczka, panie mój kochany, ale potem na foksalu widziałam, że rozmawiali ze sobą.

Wiktionary


foksik

zdrobnienie od: foks (pies)


SJP.pl


foksiński

nazwisko


SJP.pl


fokstenga

przedłużenie kolumny fokmasztu, służące do rozpinania górnych żagli skośnych; przedniak gniezdny


SJP.pl


foksterier

angielska rasa psów używanych do polowań na lisy i dziki


SJP.pl

  • Foksterier krótkowłosy
  • Foksterier szorstkowłosy

Wikipedia


foksterierek

zdrobnienie od: foksterier (rasa psa myśliwskiego)


SJP.pl


foksterierka

zdrobnienie od: foksterier (rasa psa myśliwskiego)


SJP.pl


fokstrocik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fokstrot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fokstrot m.

 przym. fokstrotowy

Wiktionary


fokstrot

1. taniec towarzyski pochodzenia amerykańskiego;
2. muzyka do tego tańca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) choreogr. taniec towarzyski w rytmie 4/4 (cztery czwarte);

Wiktionary

Fokstrot, foxtrot – amerykański taniec towarzyski, dotarł do Europy ok. 1918 roku; metrum parzyste, rytm synkopowany, tempo szybkie. Słowo „foxtrot” oznacza kłus lisa – pochodzi od nazwiska aktora Harry'ego Foxa, który wprowadził do tego tańca kroki kłusujące. Foxtrot uważany jest za jeden z najtrudniejszych tańców i nazywany „najtrudniejszym spacerem świata”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Choć Maria nie umie tańczyć walca, w fokstrocie jest prawdziwą mistrzynią.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔkstrɔt, AS: fokstrot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fokstrocik mrz.

 przym. fokstrotowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) slowfox ang., quickstep

Wiktionary


fokstrotowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fokstrotem, dotyczący fokstrota; mający cechy fokstrota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fokstrot mzw., fokstrocik mrz.

Wiktionary


fokszański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Fokszanami, dotyczący Fokszan

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fokszany mrz.

Wiktionary


fokszany

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rumunii, w historycznej Mołdawii;

Wiktionary

Fokszany (rum. Focșani, niem. Fokschan) – stołeczne miasto okręgu Vrancea w Rumunii. Leży nad rzeką Milcov. W 2021 roku miasto liczyło 65 052 mieszkańców. W 1789 r. miała tu miejsce bitwa wojsk tureckich z wojskami rosyjsko-austriackimi, w której Turcy ponieśli klęskę.

W mieście tym swoją siedzibę ma klub piłkarski CSM Fokszany.

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, meblarski oraz odzieżowy.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fokszański

Wiktionary


foksztaksel

trójkątny żagiel na szkunerze; sztafok


SJP.pl

Sztafok – jeden z żagli zaliczanych do sztaksli przednich, trójkątny żagiel, ostatni od strony dziobu, położony najbliżej fokmasztu, występujący na dużych żaglowcach. W zależności od typu ożaglowania zamiast sztafok może nosić nazwę foksztaksla.

Wikipedia


foktopsel

górny, skośny żagiel na przednim maszcie statku; fortopsel


SJP.pl


fokus

1. punkt, w którym zbiegają się po przejściu przez układ optyczny padające nań promienie równoległe; focus; ognisko
2. w socjologii: zogniskowany wywiad grupowy; focus


SJP.pl

Fokus, właśc. Wojciech Alszer (ur. 13 marca 1980 w Katowicach) – polski raper, autor tekstów i producent muzyczny znany przede wszystkim z działalności w zespole Paktofonika, a także Pijani Powietrzem i Pokahontaz. Współlaureat nagrody Fryderyka z Paktofoniką.

Wikipedia


fokusować

środowiskowo: fokusować się - skupiać się na czymś


SJP.pl


fokusowy

fokus; focusowy


SJP.pl


fola

1. skrzynia drewniana używana do gaszenia wapna palonego
2. w budownictwie: część muru
3. rodzaj sieci rybackiej


SJP.pl


folacyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. kwas foliowy.

Wiktionary

Kwas foliowy (folacyna, witamina B9) – organiczny związek chemiczny z grupy witamin B. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa folium, oznaczającego liść.

W organizmie człowieka jest syntezowany przez bakterie jelitowe, a jego biologicznie aktywną formą jest kwas lewomefoliowy (5-MTHF).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔlaˈt͡sɨ̃na, AS: folacna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) witamina B9, witamina M, witamina B11

Wiktionary


folarski

przymiotnik od: folarz


SJP.pl


folarz

rzemieślnik zajmujący się folowaniem (zagęszczaniem) tkanin; pilśniarz


SJP.pl


folblut

rasowy koń pełnej krwi angielskiej


SJP.pl

Koń pełnej krwi angielskiej – jedna z podstawowych ras koni gorącokrwistych pochodząca z Anglii. Potocznie nazywany „folblutem“ (z niem. Vollblüter – pełnej krwi) lub „anglikiem“. Obecnie są to najszybsze konie na świecie, a rasa rozpowszechniła się na całym globie, wywierając wielki wpływ na niemalże wszystkie rasy obecnie hodowanych koni sportowych. Konie te hodowane są głównie w Anglii, Irlandii, USA, Japonii i Francji
.

Wikipedia


folder

1. druk reklamowy, propagandowy, informacyjny, zawierający zwykle opisy, zdjęcia, mapki lub dane dotyczące oferowanego towaru, usługi;
2. uporządkowany zbiór plików komputerowych; katalog


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. zob. katalog.

 (1.2) rodzaj druku reklamowego lub informacyjnego;

Wiktionary

  1. folder (informatyka) – katalog plików
  2. folder (marketing) – rodzaj wydawnictwa niewielkiego objętościowo, służącego dostarczeniu informacji o określonym towarze/usłudze

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Zaproszeni goście otrzymali informacyjny folder, w którym Volkswagen pochwalił się przykładowymi akcjami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔldɛr, AS: folder

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) katalog

 (1.2) prospekt

Wiktionary


folderowy

folder


SJP.pl

Patrz:

folder

folga

przestarzale: ulga, odpoczynek, pobłażanie, luz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. ulga, wytchnienie, odpoczynek

 (1.2) przest. pobłażanie

 (1.4) stpol. wojsk. rzemień ze sprzążką do kolby karabinka kawaleryjskiego; Gloger.

 (1.5) stpol. posłuch

 (1.6) gw-pl|Bukowina. drążek

Wiktionary

Folga – kolonia wsi Mierzawa w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Wodzisław.

W latach 1975–1998 kolonia należała administracyjnie do województwa kieleckiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔlɡa, AS: folga

Wiktionary

Powiązane:

 czas. folgować ndk.

Wiktionary


folgować

1. przestawać powściągać swoje skłonności, pozwolić im panować nad sobą;
2. pozwalać komuś na większą swobodę; łagodzić rygory i ograniczenia


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przest. dawać upust czemuś, pozwalać sobie

 (1.2) przest. zmniejszać siłę, intensywność oddziaływania, spowalniać tempo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Folgować pokusom.

 (1.1) Folgować kaprysom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔlˈɡɔvat͡ɕ, AS: folgovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folgowanie n., folga ż.

Wiktionary


folgowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|folgować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. folgować ndk.

Wiktionary


folia

1. cienka, delikatna blacha wyrabiana przez walcowanie;
2. cienki arkusz tworzywa sztucznego;
3. dawny taniec portugalski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cienkie tworzywo w arkuszach lub rolkach;

Wiktionary

Folia – materiał wykonany najczęściej z metalu nieżelaznego lub z tworzywa sztucznego, o grubości do 2 mm (do wyrobu np. opakowań).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po upieczeniu wyciągamy formy z piekarnika, wyjmujemy formę z sernikiem z kąpieli wodnej, odwijamy z folii, studzimy na blacie kuchennym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔlʲja, AS: folʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliarka ż., foliowanie n., zafoliowanie n., foliówka ż., folióweczka ż., foliak m., foliaczek m., foliarz m., foliarstwo n.

:: zdrobn. folijka ż.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


foliacja

1. numeracja kart w rękopiśmiennictwie;
2. warstwowe ułożenie materiałów blaszkowatych łupków krystalicznych lub ilastych


SJP.pl

  • Foliacja – rodzaj budowy skały.
  • Foliacja – numerowanie kart.

Wikipedia


foliaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od foliak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folia ż., foliak m., foliarz m., foliarstwo n., foliowanie n., zafoliowanie n., folijka ż.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


foliak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. ogrod. tunel ogrodowy, namiot lub inspekt z przezroczystej folii z tworzywa sztucznego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folia ż., folijka ż., foliowanie n., zafoliowanie n., foliarz m., foliarstwo n., foliarka ż., foliówka ż., folióweczka ż.

:: zdrobn. foliaczek m.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


folian

sól kwasu foliowego


SJP.pl

Kwas foliowy (folacyna, witamina B9) – organiczny związek chemiczny z grupy witamin B. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa folium, oznaczającego liść.

W organizmie człowieka jest syntezowany przez bakterie jelitowe, a jego biologicznie aktywną formą jest kwas lewomefoliowy (5-MTHF).

Wikipedia


foliant

foliał;
1. wielka, gruba księga;
2. książka w formacie folio


SJP.pl


foliara

foliarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pejor. kobieta wierząca w teorie spiskowe

Wiktionary

Patrz:

foliarz

Powiązane:

 rzecz. foliarz mos.

 przym. foliarski

Wiktionary


foliarka

maszyna do foliowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urządzenie do foliowania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliarz mos., foliak mrz., folia ż.

 przym. foliarski

 czas. foliować

Wiktionary


foliarski

1. folia, np. wyroby foliarskie;
2. foliarz, np. foliarskie teorie


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z foliarzami lub foliarstwem, dotyczący foliarzy lub foliarstwa

przymiotnik jakościowy

 (2.1) posiadający cechy foliarzy lub foliarstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gene był mechanikiem i domorosłym naukowcem. (…) Z tego co zauważyłem, radośnie podzielał foliarską teorię na temat przemagnesowania biegunów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliaczek mrz., folia ż., foliak m., folijka ż., foliarz m., foliara ż., foliarstwo n., foliowanie n., zafoliowanie n., ofoliowanie n., foliarka ż., foliówka ż., folióweczka ż., defoliacja ż., defoliant m.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk., ofoliować dk.

 przym. foliowy

Wiktionary


foliarstwo

potocznie:
1. wiara w teorie spiskowe, pseudonaukowe, zjawiska paranormalne itp.;
2. ogół ludzi wierzących w teorie spiskowe, pseudonaukowe, zjawiska paranormalne itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wiara w teorie spiskowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliarz mos., foliak mrz., foliaczek mrz., folia ż.

 przym. foliarski

 czas. foliować

Wiktionary


foliarz

pejoratywnie: osoba wierząca w teorie spiskowe, pseudonaukowe, zjawiska paranormalne itp.; szurofoliarz, szur, szurysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pejor. osoba, która wierzy w teorie spiskowe, zjawiska paranormalne, pseudonaukowe teorie itp.

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rośnie w siłę cały ruch negacjonistów pandemii, zwanych też antycovidowcami, foliarzami czy wręcz covidiotami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliara ż., folia ż., foliak m., foliaczek m., foliarka ż., foliówka ż., folióweczka ż., foliarstwo n., foliowanie n., zafoliowanie n., folijka ż.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


foliał

foliant;
1. ogromna, gruba księga;
2. książka w formacie folio


SJP.pl


foliałowy

przymiotnik od: foliał


SJP.pl


foligno

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w środkowych Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia;

 (1.2) geogr. adm. gmina z siedzibą władz w mieście Foligno (1.1)

Wiktionary

Foligno (łac.: Fulginiae lub Fulginium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia. Leży nad rzeką Topino.

Według danych na rok 2007 gminę zamieszkiwały 53 818 osoby, 274,7 os./km².

Wikipedia


folijka

mała folia do ochrony ekranu urządzenia elektronicznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od folia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliówka ż., foliarz mos., foliak mrz., foliaczek mrz., folia ż.

 przym. foliarski, foliowy

 czas. foliować

Wiktionary


folikularny

follikularny;
1. mający budowę pęcherzykową;
2. związany z tworzeniem (się) pęcherzyków


SJP.pl


folikulina

żeński hormon płciowy; estron


SJP.pl

Estron (łac. estronum) – organiczny związek chemiczny, ketonowo – hydroksylowa pochodna estranu. Jest steroidowym estrogenem o działaniu podobnym do estradiolu.

Jest to pierwszy żeński hormon płciowy, odkryty w 1929 przez późniejszego profesora Politechniki Gdańskiej Adolfa Butenandta. Za prace nad hormonami płciowymi Butenandt został uhonorowany w 1939 Nagrodą Nobla.

Wikipedia


folikulostymulina

hormon produkowany przez przysadkę mózgową; folikulotropina, hormon folikulotropowy, FSH


SJP.pl


folikulotropina

hormon produkowany przez przysadkę mózgową; folikulostymulina, hormon folikulotropowy, FSH


SJP.pl

Hormon folikulotropowy, folikulotropina, FSH (od ang. follicle-stimulating hormone) – hormon tropowy, o budowie peptydowej, wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Działając wspólnie z hormonem luteinizującym, u kobiet pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i produkcję estrogenów, zaś u mężczyzn kontroluje czynność jąder.

Wikipedia


folikulotropowy

hormon folikulotropowy - hormon produkowany przez przysadkę mózgową; folikulostymulina, folikulotropina, FSH


SJP.pl


folio

format wielkości arkusza raz złożonego na pół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) arkusz papieru jednokrotnie złożony, który tworzy dwie karty i cztery stronice;

forma rzeczownika.

 (2.1) W. lp. od: folia

Wiktionary

Format bibliograficzny – określenie formatu książki, pochodzące od liczby złożeń arkuszy papieru tworzących jej składkę, stosowane do opisu druków wydawanych od końca XV do końca XVIII wieku. Ze względu na nieustandaryzowane wymiary produkowanego wówczas papieru powstające z niego książki miały zróżnicowane wysokości, których nie używano do klasyfikacji formatu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. foliowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) folio

* rumuński: (1.1) foaie, folio

źródła.

== folio (język angielski.) ==

wymowa. audioAU|En-au-folio.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) folio

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔlʲjɔ, AS: folʹi ̯o

Wiktionary

Powiązane:

 przym. foliowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. foliowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) folio

* rumuński: (1.1) foaie, folio

źródła.

== folio (język angielski.) ==

wymowa. audioAU|En-au-folio.ogg.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) folio

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


foliograf

urządzenie służące do nanoszenia na przezroczysta folię obrazów lub tekstów, w celu rzutowania ich później na ekran


SJP.pl


foliogram

karta przezroczystej folii z tekstem, obrazami, wykresami lub rysunkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) folia z odbitym na niej materiałem tekstowym i graficznym, którą za pomocą rzutnika (grafoskopu) wyświetla się na ekranie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈlʲjɔɡrãm, AS: folʹi ̯ogrãm

Wiktionary


foliopak

foliowa koperta kurierska


SJP.pl


foliopis

pisak do pisania po folii i plastiku


SJP.pl


foliować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zafoliować)

 (1.1) opakowywać w folię

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folia ż., folijka ż., foliowanie n., zafoliowanie n., foliarz m., foliarstwo n., foliak m., foliaczek m., foliarka ż., foliówka ż., folióweczka ż.

 czas. zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


foliowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|foliować.

Wiktionary

Foliowanie – rodzaj poligraficznego laminowania.

Polega na pokryciu powierzchni druku folią z tworzyw sztucznych. Dzięki foliowaniu zadrukowana powierzchnia uzyskuje dodatkowe walory estetyczne, zostaje też usztywniona i zabezpieczona przed działaniem mechanicznym, chemicznym, promieniowaniem UV, czy wilgocią.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. folia ż., foliaczek mrz., foliak mrz., foliarz mos.

 czas. foliować ndk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary


folióweczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. foliówka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foliarz mos., foliak mrz., folia ż.

 przym. foliarski

 czas. foliować

Wiktionary


foliówka

potocznie: torba foliowa; reklamówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. jednorazowa torba foliowa

 (1.2) pot. tunel foliowy

Wiktionary

Foliówka to określenie potoczne odnoszące się do:

  • Torby foliowej;
  • Tunelu foliowego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Włożę ci to do foliówki, żeby ci się dobrze niosło.

 (1.2) Nie kupujemy pomidorów. Mamy własne z foliówki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folia ż., folijka ż., foliak mrz., foliownica ż., foliarz mos.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk.

 przym. foliowy, foliarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) częstochowa|zrywka.

 (1.2) foliak

Wiktionary


foliowy

1. wykonany z folii, bardzo cienkiej blachy lub błony z tworzywa sztucznego;
2. kwas foliowy - organiczny związek chemiczny występujący głównie w warzywach liściastych; witamina B11


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z folią, dotyczący folii

 (1.2) wykonany z folii

 (1.3) druk. w formacie folio, związany z formatem folio

 (1.4) biochem. zob. kwas foliowy.

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W sklepach nie będzie darmowych torebek foliowych – zapowiada „Gazeta Prawna”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folia ż., folijka ż., folio n., foliał m., foliowanie n., zafoliowanie n., ofoliowanie n., folian m., defoliacja ż., foliówka ż., foliaczek mrz., foliak mrz., foliarz mos.

 czas. foliować ndk., zafoliować dk., ofoliować dk.

 przym. foliarski

Wiktionary


folitropina

hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową


SJP.pl

Hormon folikulotropowy, folikulotropina, FSH (od ang. follicle-stimulating hormone) – hormon tropowy, o budowie peptydowej, wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Działając wspólnie z hormonem luteinizującym, u kobiet pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i produkcję estrogenów, zaś u mężczyzn kontroluje czynność jąder.

Wikipedia


folium

z łaciny: liść; określenie spotykane głównie na receptach


SJP.pl


folk

gatunek muzyki rozrywkowej wywodzący się z muzyki ludowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. gatunek muzyki popularnej wywodzący się z muzyki ludowej;

Wiktionary

Muzyka folkowa – gatunek muzyki popularnej wywodzący się z muzyki ludowej. Często muzykę folkową określa się mianem europejskiej muzyki ludowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedyś słuchałem folku, teraz bardziej mi podchodzi muzyka klezmerska.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔlk, AS: folk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folklor m., folklorystyka ż., folklorysta m., folklorystka ż., folkloryzm m.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folkowo, folklorystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) muzyka folkowa

Wiktionary


folketing

Izba Ludowa; (1849-1953) izba niższa parlamentu duńskiego


SJP.pl

Folketing, duń. Folketinget – duński parlament. W latach 1849–1953 Folketinget był izbą niższą duńskiego parlamentu. Od 1953, po zmianach w konstytucji, parlament jest jednoizbowy.

W parlamencie zasiada 179 członków (w tym po dwóch z Wysp Owczych i z Grenlandii) wybieranych w 17 okręgach co cztery lata.

Siedzibą Folketingu jest dawny zamek królewski Christiansborg w Kopenhadze.

Wikipedia


folklor

twórczość ludowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) etn. ogół ludowej kultury i twórczości artystycznej, jak baśnie, pieśni, obrzędy, stroje, architektura, kuchnia itp.

Wiktionary

Folklor (ang. folk-lore „wiedza ludu”) – symboliczno-artystyczna dziedzina kultury ludowej, mająca charakter wieloskładnikowy, niejednolity i synkretyczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiara w utopce była na tyle mocno zakorzeniona, iż swój oddźwięk znalazła w folklorze chrześcijańskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔlklɔr, AS: folklor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklorystyka ż., folklorysta m., folklorystka ż., folkloryzm m.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ludowość

Wiktionary


folklorowy

folklor


SJP.pl

Patrz:

folklor

folklorysta

badacz ludowej twórczości artystycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. osoba specjalizująca się w folklorystyce, badacz folkloru

Wiktionary

Folklorystyka – dyscyplina humanistyczna, obejmująca badania folkloru, mechanizmu jego funkcjonowania w kulturze oraz relacji zachodzących między folklorem a literaturą i kulturą masową. Czasem uznawana za jedną z dziedzin etnografii i antropologii kulturowej, jako że folklor jest elementem kultury ludowej, a ta przedmiotem badań etnografii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jej dziadek był znanym śląskim folklorystą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklorystyka ż., folkloryzm m.

:: fż. folklorystka ż.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary


folklorystka

folklorysta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. kobieta specjalizująca się w folklorystyce, badaczka folkloru

Wiktionary

Patrz:

folklorysta

Przykłady

 (1.1) Jego babka była znaną beskidzką folklorystką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklorystyka ż., folkloryzm m.

:: fm. folklorysta m.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary


folklorystycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób folklorystyczny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pościel jest obszyta folklorystycznie zdobioną tkaniną, dzięki czemu Wyspiański uniknął barwnej monotonii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklor m., folklorysta mos., folklorystka ż., folklorystyka ż., folkloryzm mrz.

 przym. folklorystyczny

Wiktionary


folklorystyczny

1. związany z ludową twórczością artystyczną;
2. związany z nauką badającą sztukę i kulturę ludową


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do folkloru lub folklorystyki, związany z folklorem lub folklorystyką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Jabłonkowie zakończył się festiwal folklorystyczny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folklor m., folk m., folklorystyka ż., folklorysta m., folklorystka ż., folkloryzm m.

 przym. folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ludowy, etniczny, kulturowy

Wiktionary


folklorystyka

nauka zajmująca się badaniem kultury ludowej, folkloru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. szt. nauka badająca folklor;

Wiktionary

Folklorystyka – dyscyplina humanistyczna, obejmująca badania folkloru, mechanizmu jego funkcjonowania w kulturze oraz relacji zachodzących między folklorem a literaturą i kulturą masową. Czasem uznawana za jedną z dziedzin etnografii i antropologii kulturowej, jako że folklor jest elementem kultury ludowej, a ta przedmiotem badań etnografii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Franciszek interesuje się folklorystyką beskidzką.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklor m., folklorysta m., folklorystka ż., folkloryzm m.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary


folkloryzm

wykorzystywanie elementów sztuki ludowej w twórczości artystycznej, nawiązywanie do folkloru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. szt. nawiązywanie w sztuce i literaturze do elementów folklorystycznych;

Wiktionary

Folkloryzm – wybieranie elementów pochodzących z folkloru ludowego i cytowanie ich w oderwanym od pierwotnych znaczeń kontekście. Jako jeden z pierwszych termin ten zaproponował Józef Burszta w celu oddzielenia kategorii folkloru od folkloryzmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wykład dotyczył folkloryzmu we współczesnej polskiej muzyce rozrywkowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folklor m., folk m., folklorystyka ż., folklorysta m., folklorystka ż.

 przym. folklorystyczny, folkowy

 przysł. folklorystycznie

Wiktionary


folkowiec

wykonawca lub fan folka


SJP.pl


folkowo

przysłówek sposobu

 (1.1) na sposób folkowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folkowość ż.

 przym. folkowy

Wiktionary


folkowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest folkowe; cecha tych, którzy są folkowi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. folkowy

 przysł. folkowo

Wiktionary


folkowy

związany z muzyką rozrywkową wywodzącą się z muzyki ludowej


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. związany z folkiem, dotyczący folku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co tam słychać na polskiej scenie folkowej?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folk m., folklor m., folklorystyka ż., folklorysta m., folklorystka ż., folkloryzm m., folkowość ż.

 przym. folklorystyczny

 przysł. folkowo

Wiktionary


folksdojcz

w okresie okupacji hitlerowskiej: mężczyzna znajdujący się na liście ludzi pochodzenia niemieckiego (często rzekomego), na której obecność gwarantowała wiele przywilejów w stosunku do pozostałej ludności polskiej; volksdeutsch


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w okresie II wojny światowej w krajach okupowanych przez III Rzeszę: osoba narodowości niemieckiej lub pochodzenia niemieckiego wpisana na folkslistę;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy wbijaniu w ścianę gwoździa, na którym folksdojcz chciał powiesić portret Adolfa, tynk z sufitu odpadł.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔlɡzdɔjt͡ʃ, AS: folgzdoi ̯č

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. folksdojczka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) volksdeutsch

Wiktionary


folksdojczka

folksdojcz; volksdeutschka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. w okresie okupacji hitlerowskiej kobieta wpisana na folkslistę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) …ubiera się lepiej niż inni, ma żonę folksdojczkę i swoje przyzwyczajenia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. folksdojcz m.

Wiktionary


folkslista

lista obywateli pochodzenia niemieckiego w okupowanym przez Niemcy kraju w okresie okupacji hitlerowskiej, którzy zadeklarowali przynależność do narodowości niemieckiej; volkslista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. w okresie okupacji hitlerowskiej: niemiecka lista narodowa, na którą wpisywano ludność pochodzenia niemieckiego krajów okupowanych;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uchowali się cało i zdrowo we trójkę, dzięki czemu? Podpisali folkslistę.

Wiktionary


follett

Follett – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Teksas, w hrabstwie Lipscomb.

Wikipedia


follikularny

folikularny;
1. mający budowę pęcherzykową;
2. związany z tworzeniem (się) pęcherzyków


SJP.pl


followers

[czytaj: falołers] użytkownik śledzący na bieżąco czyjś profil w serwisie społecznościowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) subskrybent serwisu społecznościowego lub agregatora treści

Wiktionary


followup

[czytaj: faloł-ap] w hip-hopie: nawiązanie do utworu lub wersu przez przytoczenie lub sparafrazowanie go w tekście piosenki


SJP.pl


folować

powierzchniowo spilśniać tkaninę, zwykle zgrzebną, przez gniecenie, wałkowanie itp.; foluszować


SJP.pl


folsom

Miejscowości w USA:

  • Folsom – miasto w stanie Kalifornia, w hrabstwie Sacramento
  • Folsom – wieś w stanie Luizjana, w parafii St. Tammany
  • Folsom – miasto w stanie New Jersey, w hrabstwie Atlantic
  • Folsom – wieś w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Union
  • Folsom – jednostka osadnicza w stanie Pensylwania, w hrabstwie Delaware

Wikipedia


folsomski

przymiotnik od: Folsom


SJP.pl


folta

nazwisko


SJP.pl

Folta:

  • Aleksandra Folta – polska siatkarka
  • Barbara Folta – polska dziennikarka, prezenterka, reżyserka i historyczka

Wikipedia


foltynowicz

nazwisko


SJP.pl


foltyński

nazwisko


SJP.pl


foluski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Folusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Folusz m., foluszanin m., foluszanka ż.

Wiktionary


folusz

maszyna służąca do folowania tkanin; pilśniarka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) stpol. włók. urządzenie do folowania sukna;

 (1.2) budynek lub pomieszczenie mieszczące urządzenie do folowania;

Wiktionary

  • folusz (maszyna) – maszyna do obróbki sukna
  • folusz (budynek) – budynek, w którym umieszczono folusz
  • Folusz (jezioro) – jezioro na Pojezierzu Gnieźnieńskim
  • Folusz (Grodno) – mikrorejon Grodna

11 miejscowości w Polsce:

  • Folusz – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. żnińskim, w gminie Gąsawa
  • Folusz – wieś w woj. podkarpackim, w pow. jasielskim, w gminie Dębowiec
  • Folusz – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Rutka-Tartak
  • Folusz – osada w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Trzemeszno
  • Folusz – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. pleszewskim, w gminie Pleszew
  • Folusz – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Rawicz

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sukno gotowe idzie do folowania do młyna, zwanego foluszem, którego częścią najważniejszą jest stępa ze stęporami.

 (1.1) Kompleks fabryczny składał się również z czesalni, folusza i magla sukienniczego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔluʃ, AS: foluš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusznia ż., folusznictwo n., folusznik mos., foluszowanie n.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszniczy, foluszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilśniarka, spilśniarka

Wiktionary


foluszanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Folusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Folusz m.

:: fż. foluszanka ż.

 przym. foluski

Wiktionary


foluszanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Folusza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Folusz m.

:: fm. foluszanin m.

 przym. foluski

Wiktionary


folusznictwo

zawód folusznika


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. dział rzemiosła związany z wytwarzaniem sukna, profesja folusznika;

Wiktionary

Folusznictwo – gałąź rzemieślniczej i manufakturowej produkcji sukienniczej, zajmująca się folowaniem sukna, procesem mającym na celu oczyszczenie sukna z tłuszczów i kleju tkackiego, nadanie tkaninie puszystości i jej zagęszczenie (spilśnienie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od XIV wieku folusznictwo rozwijało się też w Rzeczpospolitej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznik mos., foluszowanie n.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszniczy, foluszowy

Wiktionary


foluszniczy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) włók. związany z folusznictwem, dotyczący folusznictwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W 1845 roku w majątku były młyny, zakład foluszniczy i karczma.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznictwo n., folusznik mos., foluszowanie n.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszowy

Wiktionary


folusznik

rzemieślnik trudniący się folowaniem; pilśniarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wstępnie przygotowujący i czyszczący z tłuszczów i klejów tkaniny wełniane;

Wiktionary

Folusznik – rzemieślnik trudniący się przygotowywaniem tkanin i czyszczeniem ubrań.

Miejscem pracy folusznika był folusz. Folusznik folował sukno w celu zagęszczenia tkaniny i oczyszczenia jej z tłuszczów i klejów.

W polskim tłumaczeniu Nowego Testamentu greckie gnapheus, występujące w 9. rozdziale Ewangelii Marka, tłumaczone jest jako folusznik (Mk 9,3). Pojęcie to występuje również w Starym Testamencie (2 Krl 18,17; Iz 7,3 oraz 36,2; Mal 3,2).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jego odzienie stało się lśniąco białe tak, jak żaden folusznik na ziemi wybielić nie zdoła.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznictwo n., foluszowanie n.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszniczy, foluszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilśniarz

Wiktionary


foluszować

powierzchniowo spilśniać tkaninę, zwykle zgrzebną, przez gniecenie, wałkowanie itp.; folować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) włók. poddawać tkaniny obróbce wstępnej, spilśniać ich powierzchnię

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Następnie sukno foluszowano czyli wałkowano, aby stało się grubsze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznictwo n., folusznik mos., foluszowanie n.

 przym. foluszniczy, foluszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) folować, pilśnić

Wiktionary


foluszowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) włók. poddawanie tkaniny obróbce wstępnej, spilśnianie jej powierzchni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pod koniec XVI w. na Wypustach powstał młyn wodny, posiadający dwa koła wodne do mielenia zboża i jedno do foluszowania sukna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznictwo n., folusznik mos.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszniczy, foluszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) folowanie

Wiktionary


foluszowy

związany z foluszem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z foluszem, dotyczący folusza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Młyn miał jedno koło mączne, drugie zaś foluszowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folusz mrz., folusznia ż., folusznictwo n., folusznik mos., foluszowanie n.

 czas. foluszować ndk.

 przym. foluszniczy

Wiktionary


folwarczek

zdrobnienie od: folwark


SJP.pl


folwarczny

1. należący do folwarku, dotyczący folwarku;
2. przenośnie: grubiański, wulgarny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący folwarku, związany z folwarkiem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. folwark m.

Wiktionary


folwark

gospodarstwo rolne, część większego majątku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. duże, samodzielne gospodarstwo rolne wraz z kompleksem budynków gospodarczych i mieszkalnych, a należące do dworu lub do właściciela ziemskiego;

 (1.2) przen. własność wspólna lub sfera publiczna traktowana przez kogoś jak prywatna

 (1.3) daw. dom mieszkalny, w którym mieszka właściciel wioski lub czeladź

 (1.4) pot. na dużym przyjęciu dodatkowy stół dla dzieci

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój dziadek pracował dawniej na folwarku przy koniach.

 (1.1) W roku 1749 wysiano na folwarku pańskim 30 wierteli żyta, 4 pszenicy, 12 owsa, 18 jęczmienia, 3 grochu

 (1.2) Ten prezes traktuje spółdzielnię jak swój folwark.

 (1.3) W ciągu zimy na folwarku mieszka zaledwie kilka osób, nawet bydło wypędza się do stepów, niekiedy odległych o kilkaset kilometrów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔlvark, AS: folvark

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. folwarczek m.

 przym. folwarczny

Wiktionary


folwarkowy

folwark; folwarczny


SJP.pl


folwarski

nazwisko


SJP.pl


fomalhaut

Fomalhaut (Alfa Piscis Austrini, α PsA) – najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Ryby Południowej i jednocześnie jedna z najjaśniejszych gwiazd półkuli południowej. Jest osiemnastą co do jasności gwiazdą na nocnym niebie. Od Słońca dzieli ją 25 lat świetlnych. Krąży wokół niej dysk pyłowy; zaobserwowano także obiekt, który mógł być planetą, jednak w toku dalszych obserwacji uznano go raczej za pozostałość po kolizji mniejszych ciał.

Wikipedia


fomorianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mitcelt. istota nadprzyrodzona, najczęściej przedstawiana jako gigant, mająca zamieszkiwać Irlandię przed przybyciem Galów;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już jako mężczyzna Lugh stał się wojownikiem i poprowadził wojska boskiego plemięemienia Tuatha przeciw Fomorianom w drugiej bitwie pod Magh Tuireadh.

Wiktionary


fomoza

choroba roślin z rodziny krzyżowych, wywoływana przez pasożytnicze grzyby


SJP.pl


fon

jednostka poziomu głośności dźwięku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. jednostka poziomu głośności

Wiktionary

  • fon – jednostka poziomu głośności dźwięku
  • Fon (góry) – łańcuch górski w płn.zach. Tadżykistanie
  • Fon – lokalny przywódca ludów Tikar i Bamileke
  • Fonowie – grupa etniczna w Afryce Zachodniej
  • FON – FON SA, spółka akcyjna zajmująca się produkcją konstrukcji stalowych
  • FON – FON Technology S.L , firma oraz międzynarodowa społeczność osób umożliwiających dostęp innym do Internetu przy użyciu technologii Wi-Fi
  • FON – Fundusz Obrony Narodowej

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) skr. Ph

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. foniatra mos./ż., fonia ż., fonacja ż., fonem m., fonetyka ż.

 przym. foniczny, fonogeniczny

frazeologia.

etymologia. etym|gr|φωνή. (dźwięk, głos)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phon

* czeski: (1.1) fón m.

* niemiecki: (1.1) Phon n., Fon n.

* słowacki: (1.1) fón m.

* ukraiński: (1.1) фон m.

* włoski: (1.1) phon m.

źródła.

== fon (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik przechodni

 (1.1) włók. prząść

 (1.2) pleść, wyplatać

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃n, AS: fõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foniatra mos./ż., fonia ż., fonacja ż., fonem m., fonetyka ż.

 przym. foniczny, fonogeniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. Ph

Wiktionary


fon.

skrót od: fonetyka, fonetyczny; fonet.


SJP.pl


fonacja

wydawanie dźwięku przez człowieka, zwłaszcza wymawianie głosek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. w foniatrii: emisja głosu

Wiktionary

Dźwięczność (fonacja) – jedna z cech artykulacji głosek związana z pracą więzadeł głosowych. Głoski wymawiane z wymuszeniem drgań więzadeł przy produkcji dźwięku nazywane są głoskami dźwięcznymi, natomiast wymawiane bez ich drgania nazywane są głoskami bezdźwięcznymi.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fonia ż., fon m.

 temsłow. -fonia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fonia

Wiktionary


fonacyjny

przymiotnik od: fonacja


SJP.pl


fonastenia

zaburzenie wymowy


SJP.pl


foncik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od font

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. font m.

Wiktionary


fonda

  • Bridget Fonda – amerykańska aktorka
  • Henry Fonda – amerykański aktor
  • Jane Fonda – amerykańska aktorka
  • Peter Fonda – amerykański aktor

Miejscowości w USA:

  • Fonda – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Pocahontas
  • Fonda – wieś w stanie Nowy Jork, w hrabstwie Montgomery

Wikipedia


fondant

delikatna, słodka plastyczna masa do dekorowania tortów; glazura, pomada


SJP.pl

Masa cukrowa (inaczej fondant lub lukier plastyczny) – stosowana w cukiernictwie masa wykonana głównie z cukru pudru oraz żelatyny, używana do powlekania gotowych ciast i wykonywania dekoracji.

Znajduje zastosowanie, podobnie jak masa marcepanowa, przede wszystkim przy produkcji tortów w stylu angielskim, a także amerykańskich cupcakes.

Wikipedia


fondantowy

fondant


SJP.pl

Patrz:

fondant

fondue

[czytaj: fąDU] potrawa ze stopionej masy serowej (zwykle z dodatkiem białego wina), w której zanurza się kawałki pieczywa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. szwajcarska i francuska potrawa z roztopionego sera i białego wina podawanego na gorąco, w którym macza się kawałki pieczywa lub warzyw;

 (1.2) kulin. potrawa z kawałków mięsa lub warzyw, które umieszcza się na długim widelcu i zanurza we wrzącym tłuszczu

Wiktionary

Fondue (od fr. fondre – „roztapiać się”) – potrawa (rodzaj zupy serowej) przygotowana z gorącego sera i białego wina. Uważana za narodową potrawę kuchni szwajcarskiej, lecz bardzo popularna we Francji i Włoszech.

Jej specyficzna cecha to przyrządzanie na bieżąco przy stole z podgrzewanego garnka. Zależnie od regionu powstały różne przepisy odnoszące się do przypraw i dodatków. Podstawowe składniki fondue au fromage stanowią zawsze sery, co najmniej w dwóch gatunkach (najczęściej gruyère i ementaler lub appenzeller), białe wytrawne wino i kieliszek kirszu. Dodatek niewielkiej ilości mąki ziemniaczanej ułatwia zemulgowanie serowo-winnej masy i zapobiega jej rozwarstwieniu (zwarzeniu). Typowymi przyprawami do fondue są: pieprz biały, gałka muszkatołowa i czosnek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten ser byłby dobry do fondue.

Wiktionary


fonem

jednostka fonetyczna języka; głoska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. najmniejsza jednostka mowy rozróżnialna dla użytkowników danego języka;

Wiktionary

Fonem – podstawowa jednostka struktury fonologicznej mowy. Jest różnorodnie definiowany, ale zwykle o jego wyróżnianiu ma decydować rozróżnianie dzięki niemu znaczenia wyrazów. Fonem jest pojęciem abstrakcyjnym, realizowanym w rzeczywistej mowie przez głoski. Różne głoski będące realizacjami jednego fonemu to alofony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fonemy są realizowane w mowie przez głoski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔ̃nɛ̃m, AS: fõnẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fon m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

 (1.1) głoska

pokrewne.

 rzecz. fon m.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phoneme

* baskijski: (1.1) fonema

* białoruski: (1.1) фанема ż.

* bułgarski: (1.1) фонема ż.

* duński: (1.1) fonem n.

* francuski: (1.1) phonème m.

* hiszpański: (1.1) fonema m.

* ido: (1.1) fonemo

* islandzki: (1.1) fónem n., hljóðan ż., hljóðungur m.

* jidysz: (1.1) פֿאָנעם ż. (fonem)

* niemiecki: (1.1) Phonem n.

* norweski (bokmål): (1.1) fonem n.

* norweski (nynorsk): (1.1) fonem n.

* nowogrecki: (1.1) φώνημα n.

* szwedzki: (1.1) fonem n.

* węgierski: (1.1) fonéma

źródła.

== fonem (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|fǒneːm.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) jęz. fonem

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fonematyczny

fonem


SJP.pl

Patrz:

fonem

fonemiczny

fonemika


SJP.pl

Patrz:

fonemika

fonemika

nauka o systemach dźwiękowych języków; fonematyka


SJP.pl


fonemowy

związany z fonemem, dotyczący fonemu


SJP.pl


fonendoskop

słuchawka lekarska służąca do osłuchiwania narządów wewnętrznych, zakończona membraną z lejkiem; stetoskop


SJP.pl

Stetoskop (z gr. στήθος, stēthos – „pierś” i σκοπή, skopé – „obserwacja, ogląd”), inna nazwa to fonendoskop – przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej.

Wikipedia


fonet.

skrót od: fonetyka, fonetyczny; fon.


SJP.pl


fonetyczka

specjalistka zajmująca się fonetyką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zajmująca się fonetyką

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃nɛˈtɨt͡ʃka, AS: fõnetyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonetyka ż., fonetyk mos.

 przym. fonetyczny

 przysł. fonetycznie

Wiktionary


fonetycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) tak, jak się wymawia; zgodnie z wymową

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Knife” czyta się fonetycznie jako /naɪf/.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonetyk mos., fonetyczka ż., fonetyka ż.

 przym. fonetyczny

Wiktionary


fonetyczny

1. związany z wymową; dźwiękowy, głosowy;
2. pisownia fonetyczna - pisanie wyrazów zgodne z ich wymową


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) jęz. związany z fonetyką, dotyczący fonetyki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każda litera i znak w alfabecie fonetycznym ma jedną, i tylko jedną, wymowę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonetyka ż., fonetyzacja ż., fonetyk m., fonetyczka ż., fonetyzowanie n.

 czas. fonetyzować ndk.

 przysł. fonetycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dźwiękowy, głosowy

Wiktionary


fonetyk

językoznawca zajmujący się fonetyką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) językoznawca zajmujący się fonetyką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nawet nasz najlepszy fonetyk nie potrafił zidentyfikować tego dialektu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃ˈnɛtɨk, AS: fõnetyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonetyka ż.

:: fż. fonetyczka ż.

 przym. fonetyczny

 przysł. fonetycznie

Wiktionary


fonetyka

artykulacja głosek właściwa danemu językowi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka zajmująca się opisywaniem głosek danego języka;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: fonetyk

Wiktionary

Fonetyka (dawniej głosownia) – jeden z działów lingwistyki, zajmujący się badaniem dźwięków mowy ludzkiej (zwanych głoskami) od strony ich artykulacji (tj. sposobu wytwarzania za pomocą narządów mowy – fonetyka artykulacyjna), ich cech fizycznych (dokładniej: akustycznych – fonetyka akustyczna), ich odbierania (fonetyka audytywna).Fonetyka jako dziedzina badań jest starsza od fonologii, która opiera się w swojej praktyce na wiedzy z zakresu fonetyki. Mówi się często, że fonetyka koncentruje się na stronie materialnej aktów mowy, fonologia zaś na funkcji językowej fonicznych jednostek języka. Nie istnieje jednak ostra granica między tymi dyscyplinami badawczymi, ponieważ fonologia musi być oparta na fonetyce, zaś analiza fonologiczna jest warunkiem uprawiania fonetyki.Granice pomiędzy fonetyką a fonologią dobrze ilustruje następujący przykład: w języku polskim istnieje spółgłoska nosowa dziąsłowa (np. w wyrazie nos [n̪ɔs̪]) oraz spółgłoska nosowa miękkopodniebienna (np. w wyrazie bank ['bãŋk]). Obie głoski różnią się miejscem artykulacji w takim samym stopniu jak głoski [t] i [k] (pierwsza jest dziąsłowa, druga tylnojęzykowa). O ile jednak w tym drugim wypadku opisywana różnica w artykulacji służy do odróżniania form (np. kot : kok), o tyle w wypadku spółgłosek nosowych ta sama różnica miejsca artykulacji roli tej nie spełnia (np. nie ma słowa *['bãnk] obok ['bãŋk]). Na gruncie fonetyki opisuje się różnice w artykulacji obu spółgłosek nosowych bez wnikania w ich funkcje w języku, zaś na gruncie fonologii oba dźwięki uznaje się za uwarunkowane kontekstem warianty tego samego fonemu /n/. Co więcej, z punktu widzenia fonologii języka angielskiego ta sama różnica służy do odróżniania form (np. thin [θɪn] „cienki”: thing [θɪŋ] „rzecz”), czyli jest fonologicznie relewantna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po chrystologii mieliśmy jeszcze wykład z fonetyki pastoralnej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃ˈnɛtɨka, AS: fõnetyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonetyk m., fonetyczka ż., fonetyczność ż., fonetyzacja ż., fonetyzowanie n., fon m.

 czas. fonetyzować

 przym. fonetyczny

 przysł. fonetycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. głoskownia, daw. głosownia

Wiktionary


fonetyzacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przystosowywanie pisowni do wymowy;

Wiktionary

Fonetyzacja – proces polegający na przystosowywaniu, najczęściej pisowni, do wymowy, w metodyce szybkiego czytania nazywany także subwokalizacją.

Jeżeli w procesie czytania fonetyzacja zachodzi na poziomie myśli, możemy mówić o fonetyzacji wewnętrznej. W szczególnych przypadkach udział w czytaniu może brać dodatkowo aparat mowy - mówimy wtedy o fonetyzacji zewnętrznej, czyli artykulacji.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fonetyzowanie n., fonetyka ż.

 czas. fonetyzować ndk.

 przym. fonetyczny

Wiktionary


fonia

w telewizji i radiofonii: ogół sygnałów dźwiękowych zawartych w pasmie akustycznym, przesyłanych od nadajnika do odbiorników


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rad. telew. sygnał dźwiękowy przesyłany z nadajnika do odbiornika radiowego, telewizyjnego itp., za pomocą fali elektromagnetycznej

 (1.2) akust. reprodukowany dźwięk docierający do ucha słuchającego przy odtwarzaniu nagrania, projekcji filmu itp. w postaci fali akustycznej

 (1.3) med. w foniatrii: emisja głosu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foniatria ż., fonacja ż., fon m.

 temsłow. -fonia

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) fonacja

Wiktionary


foniatra

osoba specjalizująca się w zakresie foniatrii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń głosu, mowy i języka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka foniatrii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nauczyciele powinni od czasu do czasu odwiedzać foniatrę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃ˈɲatra, AS: fõńatra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foniatria ż., fon m.

 przym. foniatryczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) laryngolog

 (2.1) laryngolog

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. foniatria ż., fon m.

 przym. foniatryczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* baskijski: (1.1) foniatra

* włoski: (1.1) foniatra m.; (2.1) foniatra ż.

źródła.

== foniatra (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. foniatra

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


foniatria

dział medycyny zajmujący się fizjologią i patologią głosu oraz leczeniem zaburzeń i wad wymowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. med. dział medycyny zajmujący się leczeniem i zaburzeniami wydawania głosu (przez człowieka);

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Honorata wydała podręcznik do foniatrii w latach osiemdziesiątych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃ˈɲatrʲja, AS: fõńatrʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foniatra m., fonia ż., fon m., foniatra m., foniatrystka ż.

 przym. foniatryczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) nauka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. foniatra m., fonia ż., fon m., foniatra m., foniatrystka ż.

 przym. foniatryczny

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|fonia|-iatria. < etym|gr|φωνή|ἰατρεία. → głos + leczenie

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phoniatry, phoniatrics

* baskijski: (1.1) foniatria

* bułgarski: (1.1) фониатрия ż.

* hiszpański: (1.1) foniatría ż.

* niemiecki: (1.1) Phoniatrie ż.

* nowogrecki: (1.1) φωνιατρική ż.

* rosyjski: (1.1) фониатрия ż.

* słowacki: (1.1) foniatria ż.

* szwedzki: (1.1) foniatri w.

* włoski: (1.1) foniatria ż.

źródła.

== foniatria (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) med. foniatria

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


foniatryczny

foniatria


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z foniatrią, dotyczący foniatrii

Wiktionary

Patrz:

foniatria

Powiązane:

 rzecz. foniatra mos./ż., foniatria ż., foniatria mos.

Wiktionary


fonica

[czytaj: fonika] produkt marki Fonica


SJP.pl

Łódzkie Zakłady Radiowe Fonica (ZWAT, ŁZR Fonica, T-4) – łódzkie przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją urządzeń i podzespołów telekomunikacyjnych i elektronicznych. Wchodziło w skład Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego Unitra, a od 1978 r. Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego Unitra-Dom.

Wikipedia


foniczny

dotyczący dźwięku, głosu; dźwiękowy, głosowy, akustyczny


SJP.pl


foniks

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) udźwiękowiony komiks; rodzaj animacji, filmu, w którym do klatek komiksu dołączony jest dźwięk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ostatnim etapem całego procesu jest zapisanie stworzonego przez nas foniksu w formie filmu na dysku komputera lub płycie DVD.

Wiktionary


fonit

technika będąca połączeniem fotografii z grafiką


SJP.pl


fono

taki, który odtwarzany jest na sprzęcie audialnym; związany z techniką zapisu dźwięku (np. biblioteka fono i wideo); audio


SJP.pl


fonoamator

człowiek zajmujący się amatorsko nagrywaniem, odtwarzaniem utworów muzycznych, produkcji dźwiękowej itp.


SJP.pl


fonoamatorka

fonoamator


SJP.pl

Patrz:

fonoamator

fonochemia

Fonochemia, sonochemia – dział chemii fizycznej obejmujący całokształt zagadnień dotyczących zastosowania ultradźwięków (i ewentualnie krótszych fal głosowych) w chemii.Fonochemia opisuje reakcje chemiczne inicjowane, katalizowane lub modyfikowane ultradźwiękami i efekty mechaniczne działania tych fal na środowisko. Nauka ta obejmuje również niezwykle ważne dla badań struktury zagadnienie zależności niektórych właściwości ultradźwięków od fizykochemicznych własności środowiska.

Wikipedia


fonoforeza

wprowadzenie leku do skóry za pomocą ultradźwięków, stosowane w fizykoterapii


SJP.pl


fonogeniczność

szczególnie korzystna dyspozycja głosu do odtwarzania w filmach lub rozgłośniach radiowych


SJP.pl


fonogeniczny

charakteryzujący się szczególnie korzystną dyspozycją głosu do odtwarzania w filmach lub rozgłośniach radiowych


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o dźwięku: taki, który nadaje się do utrwalania na płycie lub taśmie i odtwarzania

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fon m.

Wiktionary


fonograf

urządzenie do zapisu i odtwarzania dźwięku, prototyp gramofonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. techn. dawne urządzenie nagrywające i odtwarzające dźwięk, zwykle z zastosowaniem na woskowych płyt lub wałków;

 (1.2) hist. techn. dawny, prymitywny gramofon do płyt

Wiktionary

Fonograf (z gr. φωνή fonē, głos, oraz γραφή grafē, pisanie) – jedno z pierwszych urządzeń służących do zapisu i odtwarzania dźwięku, poprzednik gramofonu .

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fonografia ż.

 przym. fonograficzny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phonograph; (1.2) phonograph

* białoruski: (1.1) фанограф m.

* bułgarski: (1.1) фонограф m.

* rosyjski: (1.1) фонограф m.

* słowacki: (1.1) fonograf m.

* ukraiński: (1.1) фонограф m.

źródła.

== fonograf (język chorwacki.) ==

thumb|fonograf (1.1)

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hist. techn. fonograf

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonografia ż.

 przym. fonograficzny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fonografia ż.

 przym. fonograficzny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phonograph; (1.2) phonograph

* białoruski: (1.1) фанограф m.

* bułgarski: (1.1) фонограф m.

* rosyjski: (1.1) фонограф m.

* słowacki: (1.1) fonograf m.

* ukraiński: (1.1) фонограф m.

źródła.

== fonograf (język chorwacki.) ==

thumb|fonograf (1.1)

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) hist. techn. fonograf

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fonografia

1. utrwalanie dźwięku na nośniku magnetycznym lub optycznym, np. płycie kompaktowej, winylowej;
2. wydawanie płyt lub kaset z nagranymi dźwiękami;
3. zbiór płyt danego zespołu lub wykonawcy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zapisywanie dźwięków na nośnikach danych np. płytach kompaktowych albo kasetach mangetofonowych

 (1.2) działalność polegająca na wydawaniu nagrań muzycznych

 (1.3) dorobek nagrań artysty lub zespołu muzycznego

Wiktionary

Fonografia (z gr. „zapis dźwięku”) – technika lub dział przemysłu zajmujący się zapisywaniem (i odtwarzaniem) dźwięku i muzyki.

Mianem fonografii określa się również dorobek nagrań artysty lub zespołu muzycznego.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. fonograficzny

 rzecz. fonograf mrz.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φωνή|γρᾰ́φειν. (phōnḗ+gráphein) → dźwięk + pisać

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phonography

* baskijski: (1.1) fonografia

* niemiecki: (1.1) Phonographie ż., Tonaufzeichnung ż., Tonaufnahme ż.

* włoski: (1.1) fonografia ż.

źródła.

== fonografia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) techn. fonografia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔ̃nɔˈɡrafʲja, AS: fõnografʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fonograficzny

 rzecz. fonograf mrz.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. fonograficzny

 rzecz. fonograf mrz.

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φωνή|γρᾰ́φειν. (phōnḗ+gráphein) → dźwięk + pisać

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) phonography

* baskijski: (1.1) fonografia

* niemiecki: (1.1) Phonographie ż., Tonaufzeichnung ż., Tonaufnahme ż.

* włoski: (1.1) fonografia ż.

źródła.

== fonografia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) techn. fonografia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fonograficzny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) techn. związany z fonografem, dotyczący fonografu

 (1.2) związany z fonografią, dotyczący fonografii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonografia ż., fonograf mrz.

Wiktionary


fonogram

1. zapis dźwięku dokonany za pomocą fonografu, prototypu gramofonu;
2. nośnik, na którym zostały utrwalono utwory muzyczne;
3. znak graficzny odzwierciedlający dźwięk języka w niektórych systemach pisma


SJP.pl

Fonogram (z gr. phōnē, phōnēma 'dźwięk, głos' i gráphein 'skrobać, rytować, rysować, pisać'):

  1. znak graficzny dźwięku w piśmie ideograficzno-fonetycznym;
  2. pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej jakiegoś utworu lub zjawiska akustycznego; w przemyśle fonograficznym najczęściej występuje pod postacią tzw. taśmy matki, nośnika, za pomocą którego następnie utwór może zostać powielony, zwielokrotniony i wprowadzony do obrotu.

Wikipedia


fonoholiczka

kobieta uzależniona od telefonu komórkowego; maniaczka telefoniczna


SJP.pl


fonoholiczny

fonoholizm


SJP.pl

Patrz:

fonoholizm

fonoholik

osoba uzależniona od telefonu komórkowego; maniak telefoniczny


SJP.pl


fonoholizm

uzależnienie od telefonów komórkowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) neol. uzależnienie od telefonów komórkowych, smartfonów

Wiktionary


fonoideogram

znak dodany do ideogramu w celu wyrażenia elementów gramatycznych; dopełnienie fonetyczne


SJP.pl


fonokardiograf

aparat do badania serca


SJP.pl


fonokardiografia

metoda obrazowania odgłosów pracy serca, stosowana w diagnostyce niektórych jego chorób


SJP.pl

Fonokardiografia - diagnostyczna metoda badania serca, polegająca na graficznym zapisie dźwiękowej pracy tego narządu. Zapisu tego dokonuje się łącznie z zapisem EKG. Fonokardiografy pozwalają na bardzo dokładną charakterystykę szmerów sercowych i dźwięków nadliczbowych, tzw. cwałów. Informacje te są jednak mało praktyczne i dlatego fonokardiografia jest najrzadziej stosowaną obecnie metodą diagnostyki kardiologicznej. Tylko niektóre wady wrodzone lub nabyte dają charakterystyczny fonokardiogram.

Wikipedia


fonokardiograficzny

fonokardiografia


SJP.pl

Patrz:

fonokardiografia

fonokardiogram

graficzny zapis dźwięków serca, stosowany w diagnostyce medycznej


SJP.pl


fonokraniograf

aparat rejestrujący szmery naczyniowe czaszki


SJP.pl


fonol.

skrót od: fonologia, fonologiczny


SJP.pl


fonola

instrument muzyczny


SJP.pl

Fonola – mechaniczny instrument muzyczny z grupy idiofonów języczkowych. Ma formę skrzynki z wystającą korbą. Wewnątrz umieszczona jest wiatrownica, metalowe języczki (elementy dźwiękotwórcze), mieszki i wałki z perforowaną taśmą. Kręcąc korbą wprowadza się w ruch wałki oraz taśmę, której otwory przemieszczają się wzdłuż mechanizmu sterującego wentylami. Te z kolei otwierają drogę strumieniowi powietrza do języczków.

Fonola wynaleziona była około połowy XIX wieku do użytku domowego.

Wikipedia


fonolit

magmowa skała wylewna o składzie mineralnym identycznym jak w fojaicie; dźwiękowiec


SJP.pl

Fonolit (echodolit) – wylewna, zasadowa, skała magmowa, niedosycona krzemionką, złożona głównie ze skaleni potasowych i skaleniowców. W składzie mineralnym nie zawiera wolnej krzemionki SiO2 w postaci kwarcu, krystobalitu lub trydymitu. SiO2 występuje jedynie jako składnik innych minerałów, od 44 do 52% w stosunku wagowym.

Wikipedia


fonolog

specjalista w zakresie fonologii


SJP.pl


fonologia

dział językoznawstwa zajmujący się nauką o fonemach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka o fonemach i relacjach między nimi;

Wiktionary

Fonologia (dawniej głosownia) – nauka o systemach dźwiękowych języków. Stanowi jeden z działów językoznawstwa (lingwistyki). Fonemika czy fonematyka, podawane jako nazwy synonimiczne, odnoszą się tylko do jednej z teorii fonologicznych i nie mogą być traktowane jako pełny zamiennik nazwy „fonologia”.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) lingwistyka, językoznawstwo

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fonolog m., fonolożka ż.

 przym. fonologiczny

 przysł. fonologicznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* asturyjski: (1.1) fonoloxía ż.

* białoruski: (1.1) фаналогія ż.

* bułgarski: (1.1) фонология ż.

* duński: (1.1) fonologi w.

* galicyjski: (1.1) fonoloxía ż.

* hiszpański: (1.1) fonología ż.

* kataloński: (1.1) fonologia ż.

* niemiecki: (1.1) Phonologie ż.

* norweski (bokmål): (1.1) fonologi m.

* norweski (nynorsk): (1.1) fonologi m.

* nowogrecki: (1.1) φωνολογία ż.

* rosyjski: (1.1) фонология ż.

* słowacki: (1.1) fonológia ż.

* szwedzki: (1.1) fonologi w.

* ukraiński: (1.1) фонологія ż.

* węgierski: (1.1) fonológia

* wietnamski: (1.1) âm vị học

źródła.

== fonologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. fonologia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔ̃nɔˈlɔɟja, AS: fõnoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonolog m., fonolożka ż.

 przym. fonologiczny

 przysł. fonologicznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) lingwistyka, językoznawstwo

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fonolog m., fonolożka ż.

 przym. fonologiczny

 przysł. fonologicznie

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* asturyjski: (1.1) fonoloxía ż.

* białoruski: (1.1) фаналогія ż.

* bułgarski: (1.1) фонология ż.

* duński: (1.1) fonologi w.

* galicyjski: (1.1) fonoloxía ż.

* hiszpański: (1.1) fonología ż.

* kataloński: (1.1) fonologia ż.

* niemiecki: (1.1) Phonologie ż.

* norweski (bokmål): (1.1) fonologi m.

* norweski (nynorsk): (1.1) fonologi m.

* nowogrecki: (1.1) φωνολογία ż.

* rosyjski: (1.1) фонология ż.

* słowacki: (1.1) fonológia ż.

* szwedzki: (1.1) fonologi w.

* ukraiński: (1.1) фонологія ż.

* węgierski: (1.1) fonológia

* wietnamski: (1.1) âm vị học

źródła.

== fonologia (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. fonologia

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fonologiczność

fonologiczny


SJP.pl

Patrz:

fonologiczny

fonologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z fonologią, dotyczący fonologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonologia ż., fonologiczność ż.

 przysł. fonologicznie

Wiktionary


fonometr

przyrząd do pomiaru natężenia dźwięku; składa się z mikrofonu i układu pomiarowego wskazującego lub rejestrującego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) akust. przyrząd do mierzenia natężenia dźwięku

Wiktionary

Fonometr – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru natężenia dźwięku. Fonometr jest złożony z mikrofonu oraz z wskazującego bądź rejestrującego układu pomiarowego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fɔ̃ˈnɔ̃mɛtr̥, AS: fõnõmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonometria ż., fon m.

 przym. fonometryczny

Wiktionary


fonometryczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fonometrią lub fonometrem, dotyczący fonometrii lub fonometru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fonometria ż., fonometr mrz.

Wiktionary


fonon

kwazicząstka stanowiąca kwant energii drgań sieci krystalicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. kwant energii drgań sieci krystalicznej

Wiktionary

Fonon (z gr. φωνή phonē, „dźwięk”) – kwazicząstka, kwant energii drgań sieci krystalicznej o bozonowych własnościach.

Fonony są wersją kwantową specjalnych typów drgań wibracyjnych nazywanych modami normalnymi mechaniki klasycznej. Znaczenie tego typu drgań polega na tym, że każde drganie sieci krystalicznej jest superpozycją drgań normalnych. Drgania normalne w mechanice klasycznej mają charakter falowy.W mechanice kwantowej mogą być opisywane korpuskularnie – są bozonowymi wzbudzeniami układu fermionów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fonony nie są cząstkami w sensie klasycznym – to cząstki wygodne matematycznie, które pomagają opisać fale drgań w sposób kwantowy.

Wiktionary


fononowy

związany z fononem


SJP.pl


fonopulmograf

aparat rejestrujący szmery w płucach


SJP.pl


fonosfera

dźwięki, które są wynikiem ekspresji głosowej człowieka


SJP.pl


fonoskop

przyrząd do pomiaru i prezentacji obrazu fal dźwiękowych


SJP.pl


fonoskopia

Fonoskopia (z gr. phone – dźwięk, skopeo – patrzę) – technika śledcza mająca na celu zbadanie autentyczności nagrania, odtworzenie i spisanie treści rozmowy, identyfikację mówcy na podstawie analizy mowy. Do jej zadań należy także korekcja nagrań, mająca na celu poprawienie wyrazistości i zrozumiałości mowy. W Polsce stosowana od początku lat 60. Pierwsza pracownia fonoskopii powstała w Zakładzie Kryminalistyki Komendy Głównej MO. Pierwsze publikacje z fonoskopii w Problemach Kryminalistyki, mające praktyczne znaczenie w uprawianiu tej dziedziny kryminalistyki, wyszły spod pióra Stanisława Błasikiewicza i Wiesława Bednarczyka, ekspertów ZK KGMO.

Wikipedia


fonoskopijny

fonoskopia


SJP.pl

Patrz:

fonoskopia

fonoskopowy

przymiotnik od: fonoskop


SJP.pl


fonotaksja

reakcja ruchowa zwierząt zachodząca pod wpływem zewnętrznych bodźców dźwiękowych, dodatnia w kierunku źródła dźwięku lub ujemna w kierunku przeciwnym, występująca np. u owadów


SJP.pl

Fonotaksja (gr. phōnḗ ‘dźwięk’; táxis ‘układ’) – jedna z taksji, będąca reakcją ruchową (przejawiającą się ustawieniem ciała bądź przemieszczaniem się) zwierzęcia w określonym kierunku, pod względem bodźca dźwiękowego. Wyróżnia się dwa rodzaje fonotaksji:

  • dodatnia – ruch odbywa się w kierunku bodźca, może być składnikiem orientującym różnych zachowań apetencyjnych, m.in.: kojarzenia (np. uprostoskrzydłych lub piewików) albo odnajdywania pisklęcia przez kurę;
  • ujemna – ruch odbywa się w kierunku przeciwnym do kierunku bodźca.

Wikipedia


fonotaktyczny

fonotaktyka


SJP.pl

Patrz:

fonotaktyka

fonotaktyka

metodologia badań językowych


SJP.pl

Fonotaktyka – dział fonologii zajmujący się analizą systemów fonologicznych pod względem właściwości syntagmatycznych. Celem fonotaktycznego opisu języka jest ustalenie ograniczeń dystrybucji (łączliwości) segmentów fonologicznych w tym języku, czyli określenie, jakie typy złożonych tekstowych struktur fonologicznych (typy fonologicznej struktury sylaby czy wyrazu fonologicznego) są w nim dopuszczalne.

Wikipedia


fonoteka

archiwum dźwiękowe, zbiór taśm magnetofonowych, płyt gramofonowych i innych nośników dźwięku z nagranymi utworami muzycznymi, audycjami, efektami akustycznymi itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce przechowywania nagrań dźwiękowych

Wiktionary


fonotelista

kolekcjoner kart telefonicznych


SJP.pl


fonotelistka

fonotelista


SJP.pl

Patrz:

fonotelista

fonotelistyczny

fonotelistyka


SJP.pl

Patrz:

fonotelistyka

fonotelistyka

zbieractwo kart telefonicznych


SJP.pl

Fonotelistyka (fonokartystyka, filostyka) – kolekcjonowanie kart telefonicznych. Ten rodzaj kolekcjonerstwa rozwinął się w Polsce wraz z pojawieniem się aparatów na karty magnetyczne (Urmet – 1990 r.) i aparatów na karty z układami elektronicznymi (Centertel – 1995 r. i TP SA – 1996 r.).

Wikipedia


fonoterapia

metoda lecznicza wykorzystująca ultradźwięki do miejscowego oddziaływania na głębsze warstwy skóry; sonoterapia


SJP.pl


fonseca

  • Fonseca – miasto w Kolumbii
  • Fonseca – zatoka Oceanu Spokojnego w Ameryce Środkowej
  • Fonseca – popularne nazwisko w Hiszpanii i Portugalii

Wikipedia


fonsik

zdrobnienie od: Alfons, Ildefons (imiona męskie)


SJP.pl


fonsio

zdrobnienie od: Ildefons (imię męskie)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. infant. imię męskie, poufała forma imienia Alfons

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Alfons m., alfons m., Alfonsik m., Fonsik m.

 przym. Alfonsowy, alfonsowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Alfonsik m., Fonsik m.

Wiktionary


font

zestaw znaków pisarskich dla danego urządzenia lub programu; czcionka, krój


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj pisma dla komputera lub drukarki

Wiktionary

Font (ang., z łac. fons „źródło”) – komputerowy nośnik pisma, znaki zaprojektowane w formie wektorów lub bitmapy, zestaw krojów pisma o określonych wspólnych cechach zapisany w postaci elektronicznej, zazwyczaj w jednym pliku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fɔ̃nt, AS: fõnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foncik mrz.

Wiktionary


fontainebleau

[czytak: fątenBLO]
1. miasto we Francji;
2. szkoła Fontainebleau, kierunek artystyczny we Francji w XVI w.


SJP.pl

Fontainebleau – miasto i gmina we Francji, w regionie Île-de-France, w departamencie Sekwana i Marna, 60 km na południowy wschód od Paryża, nad Sekwaną.

Według danych na rok 1999 gminę zamieszkiwały 15 942 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 93 osób/km². Wśród 1287 gmin regionu Île-de-France Fontainebleau plasuje się na 185. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1.

Wikipedia


fontana

Osoby

  • Albin Fontana (zm. 1630) – włoski architekt i stiukator działający w Polsce;
  • Baltazar Fontana (1658 albo 1661 - 1729) – włoski rzeźbiarz i sztukator działający w Polsce;
  • Domenico Fontana (1543–1607) – włoski architekt tworzący w okresie późnego Renesansu;
  • Giovanni Battista Fontana (ok. 1571–1630), włoski kompozytor i skrzypek;
  • Giovanni Battista Fontana (1524–1587), włoski malarz i rytownik;
  • José de Anchieta Fontana (1940–1980) – piłkarz brazylijski, mistrz świata (1970);
  • Józef Fontana (1670–1741) – architekt polski, ojciec architekta Jakuba Fontany;
  • Jakub Fontana (1710–1773) – włoski architekt barokowy, nadworny architekt królów Polski;
  • Jan Kanty Fontana (1731–1800) – architekt, geometra, burgrabia zamku warszawskiego i administrator ekonomii kozienickiej z lat 1783–1793;
  • Julian Fontana (1810–1869) – polski pianista i kompozytor;
  • Lucio Fontana (1899–1968) – argentyński malarz i rzeźbiarz, prekursor spacjalizmu;
  • Paweł Antoni Fontana (1696–1765) – polski architekt późnobarokowy pochodzenia włoskiego.

Wikipedia


fontanna

urządzenie składające się ze zbiornika (w formie basenu, czaszy lub misy) i trzonu z dyszą, z której tryska woda doprowadzona pod ciśnieniem; wodotrysk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dekoracyjny element architektoniczny złożony ze zbiornika z wodą oraz otworu, przez który woda wpada do zbiornika;

 (1.2) przen. pot. zwykle w lm.: fontanny: wzburzony strumień wody

Wiktionary

Fontanna (wodotrysk) – urządzenie wodne, najczęściej ozdobne, wyrzucające pod ciśnieniem wodę z dysz lub dyszy. Jest jednym z elementów tzw. małej architektury.

Jedna z konstrukcji składa się z basenu z przelewem i trzonu z dyszą. Do trzonu doprowadzona jest pod ciśnieniem woda, która tryska z jednej lub kilku dysz. Opadająca woda gromadzona jest w basenie. Basen może być złożony z jednej lub kilku mis różnej wielkości i różnego kształtu. Ilość wody w basenach regulowana jest za pomocą przelewów. Innym rodzajem fontann są takie, w których woda spływa w formie kaskad. Najbardziej znanym jej przykładem jest Fontanna di Trevi w Rzymie, która zasilana jest grawitacyjnie, wodą spływającą do niej akweduktem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Uważam, że najpiękniejszą fontanną na świecie jest fontanna „di Trevi” w Rzymie.

 (1.2) Stanisław nie pływa zbyt dobrze i zawsze niepotrzebnie wzbija wokół siebie fontanny wody.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔ̃nˈtãnːa, AS: fõntã•na

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fontannowy

 rzecz. minifontanna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wodotrysk

 (1.2) strumień, rozbryzg

Wiktionary


fontannowy

fontanna


SJP.pl

Patrz:

fontanna

fontanometr

przyrząd do nieinwazyjnego pomiaru ciśnienia płynu otaczającego mózg niemowlęcia


SJP.pl


fontaź

1. fantazyjna kokarda noszona zamiast krawata w dawnej Francji;
2. ozdobny węzeł przy częściach ubioru;
3. czepek kobiecy noszony na przełomie XVII i XVIII w.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) frędzla (frędzel) przy czepku

 (1.2) fantazyjna kokarda noszona zamiast klasycznego krawata

 (1.3) fryzj. hist. ozdoba kobiecej fryzury z koronek i wstążek wysoko upiętych nad czołem

 (1.4) rodzaj miotełki z piór

Wiktionary


fontina

łagodny włoski ser owczy, żółty, o maleńkich oczkach i jasnobrązowej skórce


SJP.pl

Fontina lub fr. Fontine – rodzaj włoskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów podpuszczkowych, dojrzewających oraz półtwardych. Smak sera Fontina jest bardzo delikatny. Po dwumiesięcznym dojrzewaniu ser nadaje się do starcia na tarce. Ser Fontina jest wykorzystywany jako przyprawa do wielu różnych potraw.

Wikipedia


fontowy

font


SJP.pl

Patrz:

font

foodbook

[czytaj: fudbuk] przedstawienie w internecie wszystkich dań zjedzonych w ciągu jednego dnia; food book


SJP.pl


foodie

[czytaj: FUdi] osoba kosztująca wiele nowych potraw, mająca obszerną wiedzę kulinarną


SJP.pl


foodis

[czytaj: fudis] osoba spożywająca zdrową żywność


SJP.pl


foodpairing

[czytaj: FUDpering] w gastronomii: łączenie rozmaitych składników w celu uzyskania nowego smaku


SJP.pl


foodpairingowy

foodpairing [czytaj: fudperingowy]


SJP.pl


foodporn

[czytaj: fudporn] jedzenie przedstawione w zmysłowy sposób; food porn


SJP.pl


foodpornowy

[czytaj: fudpornowy] związany z jedzeniem przedstawionym w zmysłowy sposób; food pornowy


SJP.pl


foodtrackowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z food truckiem, dotyczący food trucka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. food truck m.

Wiktionary


foolproof

[czytaj: fulpruf] prosty w obsłudze


SJP.pl


foot

[czytaj: fut] miara długości, inaczej stopa (30.5 cm)


SJP.pl

  • Michael Foot (1913–2010) – brytyjski polityk
  • Moira Foot (ur. 1953) – brytyjska aktorka

Wikipedia


footbag

[czytaj: futbeg] gra w podbijanie nogami małej piłeczki wypełnionej piaskiem; gra w zośkę


SJP.pl

Footbag – nazwa zbiorcza pokrewnych dyscyplin sportu i przyrządu, który jest w nich wykorzystywany. Footbag w Polsce jest często nazywany grą w zośkę.

Wikipedia


football

[czytaj: futbol] popularny sport oparty na rywalizacji dwóch zespołów mających za zadanie skierować piłkę do bramki przeciwnika bez możliwości dotykania piłki ręką (z wyjątkiem bramkarza); futbol; piłka nożna


SJP.pl

  • futbol – sport polegający na zdobyciu większej ilości punktów (bramek) za pomocą piłki
    • futbol amerykański – kontaktowy sport drużynowy
      • futbol akademicki – futbol amerykański rozgrywany przez drużyny amerykańskich uczelni
      • futbol flagowy – odmiana futbolu amerykańskiego

      Wikipedia


footing

[czytaj: futing] treningowy bieg kondycyjny


SJP.pl


footy

[czytaj: futi] gra drużynowa rozgrywana przez dwa 18-osobowe zespoły na boisku krykietowym przy użyciu piłki podobnej do tej używanej w rugby, sport o specyficznych zasadach łączący cechy piłki nożnej i rugby, bardzo popularny w Australii; futbol australijski


SJP.pl


for

1. (zwykle w liczbie mnogiej) w niektórych grach pewna liczba punktów lub ruchów figur przyznawana słabszemu graczowi
2. w piłce nożnej: płaskie podanie do wybiegającego partnera; podanie prostopadłe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) przest. fory

Wiktionary

  • FOR – Forum Obywatelskiego Rozwoju – polska organizacja pozarządowa
  • Fur (For) – grupa etniczna
  • for (informatyka) – w wielu językach programowania słowo kluczowe najczęściej oznaczające początek jednego z typów pętli
  • for – w szachach przywilej, przewaga początkowa, dana przeciwnikowi słabszemu w grze - dla wyrównania szans.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fɔr, AS: for

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. fora, war. forta, war. fort

Wiktionary


fora

1. dawniej: okrzyk wywołujący aktora zza kulis na scenę;
2. przestarzałe: okrzyk wyrażający żądanie natychmiastowego opuszczenia przez kogoś jakiegoś miejsca; precz; dziś tylko w związku frazeologicznym: fora ze dwora - wynocha, wynoś się


SJP.pl

forma rzeczownika|rodzaj=niemęskoosobowy.

 (1.1) lm. M. od forum

 (1.2) lm. B. od forum

 (1.3) lm. W. od forum

wykrzyknik

 (2.1) daw. precz!

 (2.2) przest. bis!

Wiktionary

Niemcy:

  • Fora – szwabska nazwa miejscowości Forheim w Bawarii

Inne:

  • fora cesarskie

Zobacz też:

  • forum
  • Mikroregion Juiz de Fora
  • Juiz de Fora
  • Tupi Juiz de Fora
  • Federación Obrera Regional Argentina – FORA

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Są fora i nie ma forów.

 (1.2) Widzę fora.

 (1.3) Moje drogie fora!

 (2.1) Jeśli się jej coś nie podoba, śmiało może brać swoje graty i fora do ojca.

 (2.1) KUCHARZ: Dosyć! Zbierać łachy i fora ze dwora.

 (2.1) — Ejże[,] nie żartujcie ze mną! fora, won! pókiście cali! — zawołał[,] a oczy dzikim rozgorzały mu blaskiem.

 (2.1) Zaraz mnie [mi] zapowiedział albo aukcją, albo fora z karczmy.

 (2.1) Ustępuj z domu mojej siostry… fora…

 (2.1) Dom ten w moim zarządzeniu cały. Kogo chcę przyjmę, kogo nie chcę, za drzwi fora!

 (2.2) Wojewodzianka starsza i ciotka moja[,] na swój śpiew piękny otrzymały fora i huczne oklaski.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

 (2.1) fora ze dwora

etymologia.

 (1.1-3) zob. forum.

 (2.1-2) etym|wł|fuora.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (2.1) get out!; (2.2) encore!

źródła.

== fora (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

forma rzeczownika|en.

 (1.1) plural|forum.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) forums

Wiktionary


forbes

[czytaj: forps]
1. nazwisko;
2. obce imię męskie


SJP.pl

Forbes – amerykański dwutygodnik o tematyce biznesowej, założony w 1917 przez Bertiego Forbesa i Waltera Dreya.

Wikipedia


forboty

dawniej, dziś gwarowo: koronki


SJP.pl


forcik

zdrobnienie od: fort


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fort

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fort m.

Wiktionary


forcing

[czytaj: fors-ing] metoda dowodzenia niesprzeczności i niezależności zdań teorii mnogości; forsing


SJP.pl

Forsing (forcing) – metoda dowodzenia niesprzeczności i niezależności zdań teorii mnogości względem aksjomatów Zermela-Fraenkla. Forsing to jedna z metod używanych w matematyce do ścisłego udowodnienia, że pewnych stwierdzeń nie można ani udowodnić, ani obalić (ten ostatni termin oznacza udowodnienie zaprzeczenia).

Wikipedia


ford

samochód marki Ford


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mot. samochód marki Ford

Wiktionary

Ford Motor Company – amerykański koncern, producent samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych, z siedzibą w Dearborn, działający od 1903 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tego wieczora dwóch amerykańskich żołnierzy chwiejnym krokiem wyszło z baru, skatowało do nieprzytomności orzyszanina i zabrało mu forda focusa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrt, AS: fort

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fordyzm mrz.

Wiktionary


fordancer

rzadko: płatny partner do tańca; żigolo, gigolo, fordanser, fortancerz


SJP.pl


fordancerka

rzadko: kobieta wynajmowana za opłatą jako partnerka do tańca; fordanserka, fortancerka


SJP.pl


fordancerski

fordancer; fordanserski


SJP.pl


fordanser

płatny partner do tańca; żigolo, gigolo, fordancer, fortancerz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) płatny partner do tańca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fż. fordanserka ż.

Wiktionary


fordanserka

kobieta wynajmowana za opłatą jako partnerka do tańca; fordancerka, fortancerka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płatna partnerka do tańca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fm. fordanser mos.

Wiktionary


fordanserski

fordanser; fordancerski


SJP.pl


fordek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. pokład dziobowy;

Wiktionary

Fordek, pokład dziobowy – powierzchnia pokładu statku w dziobowej części jednostki, znajdująca się nad forpikiem. Na żaglowcu fordek rozciąga się od dziobu do pierwszego masztu.

Wikipedia


fordewind

1. wiatr wiejący od strony rufy; pełny wiatr;
2. kurs statku zgodny z kierunkiem tego wiatru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) mar. nazwa jednego z wiatrów pozornych, wiejącego z tyłu

 (1.2) żegl. kurs z kierunku, z którego wieje wiatr rzeczywisty;

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.2) pełny wiatr

Wiktionary


fordon

przemysłowo-mieszkaniowa dzielnica Bydgoszczy


SJP.pl

  • fordon – dawniej podatek pobierany przy wpływaniu na Wisłę
  • Fordon – dzielnica Bydgoszczy, do 1973 roku miasto
  • Fordon – gromada
  • Fordon – wieś w północno-wschodniej Anglii
Zobacz też
  • Bydgoszcz Fordon
  • Stary Fordon
  • Zakład Karny Bydgoszcz-Fordon

Wikipedia


fordoński

nazwisko


SJP.pl


fordyzm

specjalna metoda organizacji pracy i zarządzania wielkim przedsiębiorstwem kapitalistycznym


SJP.pl

Wikipedia


fordziak

potocznie: samochód marki Ford


SJP.pl


forecki

nazwisko


SJP.pl


forehand

[czytaj: forhend] forhend, forhand;
1. w tenisie, badmintonie itp.: uderzenie od strony ręki, która trzyma się rakietę lub rakietkę;
2. w hokeju: uderzenie z lewej strony kijem trzymanym niżej lewą ręką i na odwrót


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. forhend.

Wiktionary

Forhend (od ang. forehand, dłoń [ręki]) – w tenisie ziemnym, tenisie stołowym, badmintonie i speed-ballu uderzenie z prawej strony wewnętrzną stroną rakiety lub rakietki trzymanej w prawej ręce lub uderzenie z lewej strony rakietą trzymaną w lewej ręce. W hokeju nazwą tą określa się uderzenie kijem z prawej strony.

Wikipedia


forehandowy

forehand [czytaj: forhendowy]; forhendowy, forhandowy


SJP.pl


foreksowy

forex (rynek wymiany walut)


SJP.pl


foremeczka

zdrobnienie od: forma, foremka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: foremka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrɛ̃ˈmɛt͡ʃka, AS: forẽmečka

Wiktionary


foremka

1. niewielka forma do pieczenia ciasta;
2. zabawka do robienia babek z piasku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: forma

 (1.2) odpowiednio ukształtowany przedmiot do nadawania kształtu ciastu, glinie itp.

 (1.3) zabawka do robienia babek z piasku

 (1.4) kształtka do wykrawania ciastek

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Muszę kupić Asi foremki, żeby miała się czym bawić na plażaaży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈrɛ̃mka, AS: formka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formowanie n., sformowanie n.

 czas. formować ndk.

 przym. foremny, foremkowy, formacyjny, formatywny

Wiktionary


foremkowy

foremka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z foremką, dotyczący foremki

 (1.2) wyprodukowany w foremce

Wiktionary

Patrz:

foremka

Przykłady

 (1.2) Dopiero tam większość mieszkańców mogła zjeść po kawałku z rekordowego bochna. – W Siewierzu istnieje tradycja pieczenia chleba foremkowego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrɛ̃mˈkɔvɨ, AS: forẽmkovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., foremka ż., formowanie n., sformowanie n., uformowanie n.

 czas. formować, sformować, uformować

 przym. formatywny

Wiktionary


foremniak

nazwisko


SJP.pl


foremniej

stopień wyższy od przysłówka: foremnie


SJP.pl


foremniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: foremny


SJP.pl


foremnik

narzędzie do nadawania odpowiednich kształtów odkuwkom


SJP.pl


foremnikowy

związany z foremnikiem, dotyczący foremnika


SJP.pl


foremność

foremny


SJP.pl

Patrz:

foremny

foremny

1. mający prawidłowy kształt; zgrabny;
2. wielokąt foremny - figura płaska, której wszystkie boki i kąty są równe;
3. wielościan foremny - bryła, której wszystkie powierzchnie są wielokątami foremnymi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. o prawidłowym, regularnym kształcie; kształtny, zgrabny

 (1.2) geom. dla wielokątów: taki, którego wszystkie kąty wewnętrzne są równe, a boki równej długości;

 (1.3) geom. dla wielościanów: ograniczony jednakowymi wielokątami foremnymi (1.1), którego wszystkie kąty dwuścienne są równe;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ania ma cudownie foremny nos, nie wiem czemu ciągle narzeka, że jest brzydki.

 (1.1) Ten piasek jest świetny. Babki, które stawialiśmy, są niezwykle foremne.

 (1.2) Stosunek długości boku pięciokąta foremnego do długości jego przekątnej jest złotą liczbą.

 (1.3) Wielościany foremne nazywane są także bryłami platońskimi, gdyż Platon jako pierwszy odnotował fakt istnienia ściśle określonej ich liczby. Do jego czasów znano jednak jedynie cztery z nich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈrɛ̃mnɨ, AS: formny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., foremka ż., foremność ż., formowanie n.

 czas. formować, uformować, deformować, zdeformować

 przym. formowy, formatywny

 przysł. foremnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kształtny, zgrabny

Wiktionary


foresight

[czytaj: forsajt] metoda prognozowania koncentrująca się na formułowaniu scenariuszy przyszłości i przygotowaniu do zmian


SJP.pl

  • Foresight – metodyka prognozowania
  • Foresight Linux
  • Chanting the Light of Foresight – kompozycja Terry'ego Rileya

Wikipedia


forest

anglosaskie imię męskie


SJP.pl

Geografia

Australia

  • Forest – jednostka osadnicza w stanie Tasmania, na obszarze samorządu lokalnego Circular Head Council

Belgia

  • Forest – dzielnica (deelgemeente) gminy Frasnes-lez-Anvaing w Regionie Walońskim, w prowincji Hainaut, w okręgu Ath
  • Forest – miasto w Regionie Stołecznym Brukseli, w Okręgu Stołecznym Brukseli

Wikipedia


forester

samochód typu Subaru Forester


SJP.pl


forex

międzynarodowy, pozagiełdowy rynek walutowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) finans. międzynarodowy rynek walutowy;

Wiktionary

Forex, FX (ang. Foreign Exchange) – pozagiełdowy rynek walutowy w ramach którego banki, wielkie korporacje międzynarodowe, rządy, banki centralne oraz inwestorzy instytucjonalni z całego świata przeprowadzają operacje wymiany walut 24 godziny na dobę przy wykorzystaniu sieci telefonicznych, łączy informatycznych oraz systemów informacyjnych (np. Agencja Reutera).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przeciętny inwestor indywidualny, według badań amerykańskiej Commodity Futures Trading Commission, traci na foreksie średnio 15000 dolarów, po czym rezygnuje.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Forex

Wiktionary


forfaiter

instytucja prowadząca forfaiting, wykupująca od eksportera z dyskontem weksle, którymi zapłacili zagraniczni klienci, i ściągająca od nich pieniądze we właściwym czasie


SJP.pl


forfaiting

usługa finansowa, skup wierzytelności, szczególnie wekslowych, powstających w transakcjach handlowych


SJP.pl

Umowa forfaitingu (franc. Forfaitage, niem. Forfaitierung) – umowa pośrednictwa w obrocie gospodarczym. Jej charakter na gruncie polskiego systemu prawa najpełniej obrazuje konstrukcja prawna polegająca na bezregresowym wykupie przez forfaitera, najczęściej jest nim bank lub wyspecjalizowana instytucja, wierzytelności terminowych, powstałych wskutek realizacji kontraktu.

Wikipedia


forfaitingowy

przymiotnik od: forfaiting


SJP.pl


forga

pióropusz, zwykle ze strusich piór, na szyszakach rycerskich oraz zdobiący łby końskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) śrpol. kita, pióropusz

 (1.2) śrpol. przen. pukiel, lok

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrɡa, AS: forga

Wiktionary


forhand

[czytaj: forhend] forhend, forehand;
1. w tenisie, badmintonie itp.: uderzenie od strony ręki, która trzyma się rakietę lub rakietkę;
2. w hokeju: uderzenie z lewej strony kijem trzymanym niżej lewą ręką i na odwrót


SJP.pl


forhandowy

forhand; forhendowy, forehandowy


SJP.pl


forhang

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zasłona

Wiktionary


forhend

forehand, forhand;
1. w tenisie, badmintonie itp.: uderzenie od strony ręki, która trzyma się rakietę lub rakietkę;
2. w hokeju: uderzenie z lewej strony kijem trzymanym niżej lewą ręką i na odwrót


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. (w tenisie ziemnym, tenisie stołowym, badmintonie i speed-ballu) odbicie z prawej strony rakietą trzymaną w prawej ręce;

Wiktionary

Forhend (od ang. forehand, dłoń [ręki]) – w tenisie ziemnym, tenisie stołowym, badmintonie i speed-ballu uderzenie z prawej strony wewnętrzną stroną rakiety lub rakietki trzymanej w prawej ręce lub uderzenie z lewej strony rakietą trzymaną w lewej ręce. W hokeju nazwą tą określa się uderzenie kijem z prawej strony.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzięki doskonałemu forhendowi, w którym łączy potworną siłę z doskonałą techniką, przełamał zasadę, że Hiszpanie wygrywają tylko na kortach ziemnych.

 (1.1) Rok temu porażkę na Wimbledonie Andriej tłumaczył względami natury osobistej, ale wróble na trawie Wimbledonu już ćwierkały, że romans z Anke jest dla niego ważniejszy niż forhendy lub bekhendy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. forhendowy, forehandowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forehand

Wiktionary


forhendowy

forhend; forehandowy, forhandowy


SJP.pl


foricoenium

[czytaj: foricenium] określenie stosowne przez J.Kochanowskiego dla tworzonych przez siebie krótkich lekkich utworów opisujących życie dworskie


SJP.pl


forint

jednostka monetarna Węgier równa 100 fillerom; forynt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) monet. oficjalna waluta Węgier;

Wiktionary

Forint (węg. magyar forint) – oficjalna waluta Węgier. Kod walutowy ISO 4217: HUF.

Po raz pierwszy forint pojawił się na Węgrzech w XIII wieku. Od 1868 do 1892 był węgierskim odpowiednikiem austriackich guldenów (w ramach monarchii austro-węgierskiej) i dzielił się na 100 krajcarów. W 1892 w jego miejsce pojawiła się korona węgierska (równa 100 fillérom), w 1926 zastąpiona pengő.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. forintowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) forint

* arabski: (1.1) فورنت مجري

* baskijski: (1.1) forint

* bułgarski: (1.1) форинт m.

* czeski: (1.1) forint

* francuski: (1.1) forint

* kataloński: (1.1) fòrint m.

* krymskotatarski: (1.1) forint

* węgierski: (1.1) forint

* włoski: (1.1) fiorino

źródła.

== forint (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Neøn-forint.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. forint

odmiana.

 (1.1) lp. forint; lm. forints

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrʲĩnt, AS: forʹĩnt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. forintowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. forintowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) forint

* arabski: (1.1) فورنت مجري

* baskijski: (1.1) forint

* bułgarski: (1.1) форинт m.

* czeski: (1.1) forint

* francuski: (1.1) forint

* kataloński: (1.1) fòrint m.

* krymskotatarski: (1.1) forint

* węgierski: (1.1) forint

* włoski: (1.1) fiorino

źródła.

== forint (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Neøn-forint.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) monet. forint

odmiana.

 (1.1) lp. forint; lm. forints

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


forintowy

forint


SJP.pl

Patrz:

forint

fork

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rozwidlenie, odgałęzienie linii projektowej

Wiktionary

Fork (po ang. rozwidlenie) – sytuacja, w której rozwój projektu nie prowadzi już jedną drogą, ale rozwidla się na dwie lub więcej gałęzi.

Podział forków ze względu na powód, dla którego powstały:

  • Jedna grupa forków dotyczy projektów, których zasięg stał się z praktycznego punktu widzenia za duży. Przykładowo na potrzeby projektu GIMP powstał zbiór widżetów, który został oddzielony od GIMP-a i przeniesiony do GTK+. GTK+ ulegało potem dalszym podziałom, odłączyły się od niego m.in. GLib i Pango.
  • Inną grupą są specjalne wersje projektu, rozwijane jednak we współpracy z „główną gałęzią”, np. wersje Apache, jądra Linuksa używane w różnych dystrybucjach, czy też CinePaint (dawniej Film Gimp), który odłączył się od GIMP-a.
  • Trzecią grupę stanowią sytuacje, kiedy wskutek konfliktów co do właściwego kierunku rozwoju projektu powstaje kilka różnych gałęzi. Zwykle jedna z gałęzi powstałych po rozpadzie szybko ginie, np. EGCS odłączyło się od GCC, po czym stało się jedyną oficjalną wersją, gdyż programiści GCC przeszli do projektu EGCS (który od tego czasu ponownie nosi nazwę GCC). Czasem różne gałęzie istnieją obok siebie przez bardzo długi czas, pozostając ze sobą w różnych stosunkach. Tak jak np. XEmacs i GNU Emacs, czy różne wersje systemu BSD – FreeBSD, OpenBSD, NetBSD itp.
    • Podobna sytuacja miała miejsce w znanym menedżerze okien do Linuksa – od projektu Compiz odłączyła się gałąź eksperymentalna – Beryl. W drugiej połowie roku 2007 liderzy grup programistycznych dwóch gałęzi postanowili połączyć swoje projekty w jeden – Compiz Fusion.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na bazie Linuxa Sorcerer powstały dwa forki: Lunar Linux oraz Source Mage.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrk, AS: fork

Wiktionary


forkasztel

dziobowa nadbudówka na żaglowcu, przeznaczona dla załogi


SJP.pl

Forkasztel - na dawnych żaglowcach, głównie średniowiecznych, było to pomieszczenie mieszkalne w postaci nadbudówki zbudowanej na pokładzie w dziobowej części jednostki. Zajmowane było przez załogę.

Wikipedia


forkidy

Wikipedia


forkiet

widełki używane przez piechotę w XVI i XVII wieku, służące do opierania na nich arkebuzów, muszkietów i hakownic


SJP.pl

Forkiet (staropol. soszka, kozia noga, widelec) – przyrząd w formie długiej tyczki zwieńczonej metalowymi widełkami służący do podpierania lufy przy strzelaniu z hakownicy lub muszkietu. W roli forkietu wykorzystywano również skrócone berdysze.

Wikipedia


forkos

Forkos (także Forkis, Forkys; gr. Φόρκος Phórkos, Φόρκυς Phórkys, łac. Phorcys) – w mitologii greckiej bóstwo morskie będące synem Gai i Pontosa. Jego żoną była jedna z jego sióstr – Keto. Wedle Teogonii Hezjoda z tego związku urodziły się trzy Forkidy zwane Grajami, dwa potwory morskie zwane Ketosami, trzy gorgony, Echidna i smok hesperyjski zwany Ladonem. Apollodoros w Bibliotece natomiast jako potomstwo Forkosa wymienia Skyllę.

Wikipedia


forkys

Forkos (także Forkis, Forkys; gr. Φόρκος Phórkos, Φόρκυς Phórkys, łac. Phorcys) – w mitologii greckiej bóstwo morskie będące synem Gai i Pontosa. Jego żoną była jedna z jego sióstr – Keto. Wedle Teogonii Hezjoda z tego związku urodziły się trzy Forkidy zwane Grajami, dwa potwory morskie zwane Ketosami, trzy gorgony, Echidna i smok hesperyjski zwany Ladonem. Apollodoros w Bibliotece natomiast jako potomstwo Forkosa wymienia Skyllę.

Wikipedia


forlana

włoski taniec zalotny w szybkim tempie i takcie 6/4 albo 6/8, modny zwłaszcza na początku XVII wieku; furlana


SJP.pl

Forlana – żywy taniec włoski w rytmie na 6/8 lub na 6/4, modny na początku XVII wieku w Wenecji, potem wprowadzony do Francji, gdzie jego rytmy i melodie wyzyskali kompozytorzy oper i baletów

Wikipedia


forluk

przedni luk na statku


SJP.pl


forma

1. wygląd, zewnętrzny kształt czegoś;
2. układ jakichś elementów; budowa, struktura;
3. model, szablon, wzór;
4. w filozofii: wyraz wewnętrznej struktury rzeczy;
5. sposób zachowania; konwenans, etykieta;
6. naczynie do pieczenia;
7. naczynie do wykonywania odlewów w określonych kształtach;
8. sprawność fizyczna (lub psychiczna) człowieka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zewnętrzny kształt

 (1.2) kondycja fizyczna osoby

 (1.3) cuk. naczynie do pieczenia ciast

 (1.4) sposób robienia (mówienia, wyrażania) czegoś

 (1.5) jęz. konstrukcja wyrazu;

 (1.6) rodzaj naczynia do formowania jakiejś plastycznyastycznej masy

Wiktionary

Sztuka

  • forma – w sztuce
  • forma otwarta – w sztuce
  • czysta forma
  • forma muzyczna
  • forma sonatowa
  • forma cykliczna
  • Forma – czasopismo literackie redagowane przez Karola Hillera i Stefana Wegnera
  • Forma (zespół muzyczny)
  • Kabaret Forma
  • Wydawnictwo Forma

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Codziennie rano robię gimnastykę i dlatego jestem w dobrej formie.

 (1.3) Najpierw należy zagnieść ciasto, następnie przelać je do formy, a potem wstawić do piekarnika.

 (1.4) Nie mogę przyjąć referatu napisanego w tej formie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrma, AS: forma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. format mrz., formuła ż., formalność ż., formalista ż., formiarz m., formiernia ż., praforma ż.

:: zdrobn. foremka ż.

 czas. formatować, formować, formułować, sformułować

 przym. formalny, foremny, formierski, foremkowy, formatowy, formacyjny, formalistyczny, formatywny

 przysł. foremnie, formalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kształt, wygląd, zarys

 (1.2) stan, sprawność

 (1.3) foremka, blaszka; gw-pl|Górny Śląsk|babowka.

 (1.4) metoda, charakter, styl

Wiktionary


formacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od format

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie format, lecz tylko mały formacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. format m., formatka ż.

 przym. formatowy, formatywny

Wiktionary


formacja

1. budowa czegoś, kształt, forma;
2. ugrupowanie polityczne;
3. ludzie żyjący w tej samej epoce i mający podobne wykształcenie i poglądy;
4. zespół muzyczny; kapela, band;
5. formacja roślinna - ekologicznie uwarunkowane zbiorowisko roślin o podobnych cechach;
6. według marksizmu: stopień rozwoju społecznego;
7. w geologii: zespół skał powstałych jednym okresie geologicznym;
8. wyraz mający określoną budowę słowotwórczą;
9. samodzielny oddział wojska;
10. rodzaj broni;
11. kształcenie zakonne, edukacja religijna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) grupa ludzi, których łączą określone poglądy

 (1.2) wojsk. samodzielny oddział wojskowy

 (1.3) geol. jednostka podstawowa w litostratygrafii

 (1.4) formowanie

Wiktionary

  • formacja społeczna w materializmie historycznym – określenie społeczeństwa na danym etapie rozwoju
  • formacja reaktywna w psychologii – mechanizm obronny
  • formacja roślinna w botanice – środowiskowo uwarunkowane zbiorowisko roślinne
  • formacja (geologia) – jednostka litostratygraficzna
  • formacja skalna – forma ukształtowania terenu
  • formacja (wojsko) – oddział wojskowy
  • formacja mundurowa – zob. Służba mundurowa
  • formacje w analizie technicznej – układ wykresu wskazujący na kontynuacje bądź odwrócenie trendu
  • formacja słowotwórcza – wyraz o określonej budowie słowotwórczej
  • formacja (literaturoznawstwo) – koncepcja periodyzacyjna w badaniach historycznoliterackich
  • formacja chrześcijańska w teologii – proces dojrzewania i udoskonalania się na drodze do świętości
  • formacja zakonna w teologii – proces dojrzewania i udoskonalania się na drodze rad ewangelicznych we współpracy z łaską Bożą
  • formacja kapłańska w teologii – proces dojrzewania i udoskonalania się kandydata na kapłana w Kościele katolickim; również proces doskonalenia osobowościowego już wyświęconego kapłana w ciągu całego jego życia
  • Formacja Chatelet – krakowski kabaret
  • Formacja Nieżywych Schabuff – zespół muzyczny

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ale proszę pamiętać, że bigbitowcy to była formacja jednopokoleniowa. Autorzy tekstów mieli po tyle samo lat, co wykonawcy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmat͡sʲja, AS: formacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. formacyjny, formatywny

 rzecz. formator mos.

Wiktionary


formacyjny

przymiotnik od: formacja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący formacji, związany z formacją

 (1.2) taki, który uformował coś lub kogoś w istotny sposób, np. dziedzinę nauki, nurt sztuki, czyjś światopogląd

 (1.3) rel. związany z formowaniem kogoś w wierze, jako katolika

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nowicjusz powinien przebywać w domu formacyjnym przez jeden rok.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formacja ż., reformacja ż., formator m., formatorka ż., forma ż., foremka ż., format m., formowanie n., uformowanie n., formacyjność ż., formatywność ż., reformowanie n., zreformowanie n., reformator m., reformatorka ż., formierz m., formiernia ż., reformy nmos.

 czas. formować ndk., uformować dk., reformować ndk., zreformować dk.

 przym. formatywny, formierski

 przysł. formacyjnie

Wiktionary


formak

blok kamienia łupanego o kształcie i wymiarach zbliżonych do kształtu i wymiarów przyszłego wyrobu lub będący jego wielokrotnością


SJP.pl

Formak – blok skalny łupany z przeznaczeniem na konkretny wyrób (lub jego krotność) tak, aby zminimalizować naddatek na dalszą obróbkę.

Wikipedia


formaldehyd

związek organiczny, najprostszy aldehyd alifatyczny; aldehyd mrówkowy, metanal


SJP.pl

Aldehyd mrówkowy, formaldehyd, E240 (nazwa systematyczna: metanal), HCHO – organiczny związek chemiczny, pierwszy w szeregu homologicznym aldehydów. Został odkryty przez rosyjskiego chemika Aleksandra Butlerowa w 1859 roku. W handlu najczęściej spotyka się jego 35–40% roztwór w wodzie, zwany formaliną. Produktem polimeryzacji formaldehydu jest polioksymetylen (zwany także paraformaldehydem).

Wikipedia


formaldehydowy

przymiotnik od: formaldehyd


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z formaldehydem, dotyczący formaldehydu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formaldehyd mrz.

Wiktionary


formalina

wodny roztwór aldehydu mrówkowego, mający zastosowanie jako środek dezynfekcyjny lub konserwujący oraz służący do wyrobu tworzyw sztucznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. roztwór wodny formaldehydu, stosowany jako środek odkażający i konserwujący;

Wiktionary

Formalina – nasycony (35–40%) roztwór wodny formaldehydu (aldehydu mrówkowego), bezbarwna ciecz o drażniącym ostrym zapachu i smaku, silnie toksyczna i bakteriobójcza (ścina białka zarówno strukturalne, jak i enzymatyczne).

Jako środek wygodniejszy w użyciu zastępuje sam formaldehyd, który w warunkach normalnych jest gazem. Miesza się z etanolem, służącym do jej stabilizowania (czysta formalina ma tendencję do polimeryzacji do trioksanu lub polioksymetylenu).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) 29-latek sam przypadkowo obciął sobie palec u nogi. Przez rok trzymał go w słoiku z formaliną.

 (1.1) Rühtgard poczuł dławienie w gardle, kiedy przyjrzał się potężnemu akwarium wypełnionemu formaliną, w którym stał dwumetrowy albinos o negroidalnych rysach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. formalinowy

Wiktionary


formalinowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z formaliną, dotyczący formaliny; zawierający formalinę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formalina ż.

Wiktionary


formalista

osoba przypisująca formie wielkie znaczenie, stosująca się ściśle do obowiązujących przepisów; pedant


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek zbytnio przywiązujący wagę do formalności, zewnętrznych form działania

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrmaˈlʲista, AS: formalʹista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formalizm m., formalność ż., formalizacja ż.

:: fż. formalistka ż.

 przym. formalny, formalistyczny, formatywny

 przysł. formalnie, formalistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pedant, gorliwiec, nadgorliwiec, purysta, skrupulat, skrupulant

Wiktionary


formalistka

kobieta przypisująca formie wielkie znaczenie, stosująca się ściśle do obowiązujących przepisów; pedantka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zbytnio przywiązująca wagę do formalności, zewnętrznych form działania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bibliotekarki nie są formalistkami i chociaż traci na tym statystyka, cieszą się każdym czytelnikiem — nawet, jeśli nie jest zarejestrowany. Martwią się jedynie tym, że „odpożyczane" książki czasem giną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formalizm m., formalność ż., formalizacja ż.

:: fm. formalista m.

 przym. formalny, formalistyczny, formatywny

 przysł. formalnie, formalistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pedantka, purystka

Wiktionary


formalistycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób formalistyczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrmalʲiˈstɨt͡ʃʲɲɛ, AS: formalʹistyčʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. formalistyczny

 rzecz. formalista mos., formalność ż., formalistka ż., formalistyczność ż.

 przysł. formalnie

Wiktionary


formalistyczność

formalistyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest formalistyczne; cecha tych, którzy są formalistyczni

Wiktionary

Patrz:

formalistyczny

Powiązane:

 przym. formalistyczny, formalny

 przysł. formalistycznie

Wiktionary


formalistyczny

1. przywiązujący nadmierną wagę do ustalonych form i przepisów;
2. wyrażający taką postawę


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakteryzujący się formalizmem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formalizacja ż., forma ż., formalizm m., formalista m., formalistka ż., formalność ż., formalistyczność ż.

 czas. formalizować ndk.

 przym. formalny

 przysł. formalistycznie, formalnie

Wiktionary


formalistyka

ścisłe, nadmiernie skrupulatne przestrzeganie ustalonych form i przepisów


SJP.pl


formalizacja

1. nadanie czemuś właściwych kształtów, doskonalenie formy czegoś;
2. procedura prowadząca nadania czemuś postaci sformalizowanej lub formalnego statusu prawnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) procedura, której celem jest przedstawienie danej teorii lub systemu w sformalizowanej postaci

 (1.2) nadawanie nieformalnej organizacji statusu prawnego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formalność ż., formalista m., formalistka ż., formalizowanie n., sformalizowanie n., formularz m., forma ż., formowanie n., sformowanie n.

 czas. formalizować ndk., sformalizować dk., formować ndk., sformować dk.

 przym. formalny, formalistyczny

 przysł. formalnie

Wiktionary


formalizm

1. przywiązywanie nadmiernej wagi do ustalonych form i przepisów;
2. stanowisko w filozofii, sztuce, według którego wartość dzieła wynika w zasadniczym stopniu z jego formy;
3. w nauce: matematyczne sformułowanie zagadnienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ścisłe trzymanie się litery przepisów w danym działaniu

Wiktionary

  • formalizm (kognitywistyka) – lub formalizacja – sposób postępowania, procedura, lub ich produkt ściśle przestrzegający uprzednio zdefiniowane reguły
  • formalizm (administracja) – ścisłe przestrzeganie przepisów prawnych i administracyjnych
  • formalizm (nauka) – to co jest sformalizowane w języku matematycznym może być zaprogramowane na komputerze
  • formalizm (matematyka) – kierunek w filozofii matematyki, będący formą rozwojową logicyzmu
  • formalizm rosyjski – kierunek w filozofii literatury
  • formalizm dydaktyczny – w dydaktyce, teoria doboru treści nauczania
  • metody formalne – w informatyce, zastosowanie matematyki do budowy i weryfikacji programów komputerowych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formalność ż., formalista mos., formalistka ż.

 przysł. formalnie

 przym. formalny, formalistyczny

Wiktionary


formalizować

1. nadawać czemuś dobrze określoną, ścisłą formę;
2. robiąc coś, przywiązywać nadmierną wagę do ustalonych form i przepisów;
3. formalizować się:
a) stawać się formalnym;
b) przybierać ścisłą formę


SJP.pl

czasownik

 (1.1) nadawać określone reguły lub formę

Wiktionary


formalizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|formalizować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. formalizować ndk.

 rzecz. formalizacja ż.

Wiktionary


formalnie

przysłówek

 (1.1) zgodnie z przepisami

 (1.2) uwzględniając formę

 (1.3) pot. po prostu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formalista mos., formalistka ż., formalizacja ż., formalizm mrz., formalność ż.

 czas. formalizować, sformalizować

 przym. formalistyczny, formalny, formatywny

 przysł. formalistycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oficjalnie, urzędowo

 (1.2) strukturalnie

 (1.3) naprawdę, rzeczywiście

Wiktionary


formalniej

stopień wyższy od przysłówka: formalnie


SJP.pl


formalniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: formalny


SJP.pl


formalnogramatyczny

związany z gramatyką formalną (sposobem opisu języka formalnego)


SJP.pl


formalność

1. czynność wykonywana urzędowo, zgodnie z procedurą;
2. prosta czynność, konieczna dla zachowania ustalonych reguł postępowania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czynność wykonywana według przepisów, urzędowo

 (1.2) czynność konieczna, ale nieistotna albo bardzo prosta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Załatwiłem wszystkie formalności związane z rejestracją samochodu.

 (1.2) Egzamin na prawo jazdy był dla mnie czystą formalnością.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmalnɔɕt͡ɕ, AS: formalność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formalizm m., formalista m., formalistka ż., formalizacja ż.

 czas. formalizować ndk.

 przym. formalny, formalistyczny, formatywny

 przysł. formalnie, formalistycznie

Wiktionary


formalności

1. czynność wykonywana urzędowo, zgodnie z procedurą;
2. prosta czynność, konieczna dla zachowania ustalonych reguł postępowania


SJP.pl


formalnościowy

związany z formalnością, dotyczący formalności


SJP.pl


formalny

1. odnoszący się do formy czegoś, a nie treści, istoty rzeczy;
2. wynikający z przepisów lub obowiązujących zasad;
3. potocznie: rzeczywisty, autentyczny, kompletny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zgodny z pewnymi normami i przepisami, wymagany do utrzymania porządku

 (1.2) dotyczący formy

 (1.3) nieszczery, wymuszony

 (1.4) pot. ścisły, prawdziwy, rzeczywisty

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Republika Sacha to formalna nazwa Jakucji.

 (1.2) Biegłość formalna tego twórcy budziła szacunek.

 (1.3) Małżeństwo Krzysztofa i Janki to tylko formalny związek — sami przyznają, że pobrali się pod presją rodziców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmalnɨ, AS: formalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formalizm m., formalista m., formalista ż., formalistyczność ż., formalistyka ż., formalizacja ż., formalność ż., forma ż., formalistka ż.

 przym. formalistyczny, formalnoprawny, formowy

 przysł. formalnie

 czas. formalizować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) oficjalny, urzędowy, legalny

Wiktionary


formamid

amid kwasów karboksylowych


SJP.pl

Formamid – organiczny związek chemiczny z grupy amidów, pochodzący od kwasu mrówkowego i będący najprostszym przedstawicielem tej klasy związków. Stosowany jest w syntezie organicznej jako rozpuszczalnik oraz plastyfikator.

Wikipedia


forman

Miejscowości w USA:

  • Forman – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Sargent

Gminy w USA:

  • Forman (ang. Forman Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Sargent

Osoby o nazwisku Forman:

  • Miloš Forman (1932–2018) – czeski reżyser filmowy, obecnie zamieszkały i tworzący w Stanach Zjednoczonych
  • James Forman (1928–2005) – amerykański działacz praw człowieka
  • Ezekiel Forman Chambers (1788–1867) – polityk amerykański

Wikipedia


fórmanowicz

nazwisko


SJP.pl


formant

1. grupa składowych widma dźwięku nadających mu swoistą barwę;
2. element, za pomocą którego dany wyraz został utworzony od swej podstawy słowotwórczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. składnik dźwięku nadający mu swoistą barwę

 (1.2) jęz. element słowotwórczy formujący, kształtujący wyraz pochodny od podstawowego

Wiktionary

  • formant (akustyka)
  • formant (morfologia)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. formantowy

 rzecz. formanta ż., formanta metryczna ż.

Wiktionary


formanta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. zob. formanta metryczna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formant mrz.

Wiktionary


formantowy

związany z formantem, dotyczący formantu


SJP.pl


format

1. rozmiary książki, arkusza papieru, zdjęcia itp.
2. ogół cech ocenianych wysoko lub nisko
3. struktura pliku związana z określonym sposobem zapisu i odczytywania informacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rozmiar arkusza papieru, książki itp.

 (1.2) inform. rodzaj pliku związany z odpowiednim sposobem zapisu i odczytu

 (1.3) ogół cech ocenianych wysoko lub nisko

Wiktionary

Format to, w ogólnym znaczeniu, reguły określające strukturę fizyczną, sposób rozmieszczenia, zapisu informacji danego typu. Inaczej: wzorzec, szablon.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nasz instytut wydaje zeszyty naukowe w formacie A4.

 (1.1) Moją jedyną pamiątką z tamtego okresu jest zdjęcie formatu pocztówkowego z zadartym rogiem.

 (1.2) Jest wiele formatów plików dźwiękowych.

 (1.2) W internecie są strony umożliwiające konwersję między formatami.

 (1.2) Program odczytuje wszystkie formaty plików CAD.

 (1.3) Na festiwalu pojawiły się gwiazdy wielkiego formatu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrmat, AS: format

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formatka ż., formatownik m., formatowanie n., sformatowanie ż., forma ż., formowanie n., sformowanie n.

:: zdrobn. formacik m.

 czas. formatować ndk., sformatować dk., formować ndk., sformować dk.

 przym. formatowy, formacyjny, formatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rozmiar, wielkość

Wiktionary


formatka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. kilka kawałków forniru, które tworzą arkusz o wymaganych wymiarach

 (1.2) poligr. strona tekstu przygotowana do powielenia techniką małej poligrafii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmatka, AS: formatka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. format m., formacik m., formatowanie n.

 czas. formatować ndk., sformatować dk.

 przym. formatowy, formatkowy, formatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) formularz

Wiktionary


formatkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z formatką, dotyczący formatki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formatka ż.

 przym. formatywny

Wiktionary


formatnik

mechanizm do nastawienia formatu na maszynie poligraficznej


SJP.pl


formator

polityk wyznaczony przez głowę państwa (prezydenta, króla) do tworzenia większościowej koalicji parlamentarnej i rządu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba trudniąca się pomocą w jakimkolwiek rozwoju osobowości człowieka

 (1.2) polit. polityk wybrany przez głowę państwa do sformowania rządu koalicyjnego, po wyborach parlamentarnych lub upadku poprzedniego gabinetu;

Wiktionary

Formator lub formateur – polityk wybrany przez głowę państwa do sformowania rządu koalicyjnego, po wyborach parlamentarnych lub upadku poprzedniego gabinetu. Rola formatora jest szczególnie ważna na scenie politycznej Belgii, Holandii, Luksemburga, Izraela oraz Czech. W tych krajach władza wykonawcza wybierana jest przez władzę ustawodawczą, zaś ordynacja proporcjonalna oraz system wielopartyjny powodują, że koalicje są częstym zjawiskiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ksiądz Olek nałeżał do grupy formatorów oazowych.

 (1.1) W spotkaniu wzięli udział formatorzy z różnych prowincji zakonnych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., formacja ż., format m.

:: fż. formatorka ż.

 czas. formować ndk.

 przym. formacyjny, formatywny

Wiktionary


formatorka

edukatorka wspierająca rozwój osobisty i duchowy człowieka


SJP.pl


formatować

czasownik przechodni

 (1.1) druk. poligr. inform. nadawać czemuś jakiś format, kształt

 (1.2) inform. przystosowywać nośnik danych do pracy przez odpowiednie ustalenie jego systemu plików

 (1.3) inform. pot. kasować zawartość dysku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie jestem poligrafem i nie będę formatował pracy magisterskiej - oddam prosty wydruk.

 (1.2) Karta pamięci w moim nowym aparacie była dwukrotnie formatowana, a mimo tego zdjęcia nie zapisały się.

 (1.3) Pirat nie wiedział, że nie ma sensu formatować dysku twardego, gdyż policja i tak zdoła odzyskać dane.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrmaˈtɔvat͡ɕ, AS: formatovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. format m., formatka ż., forma ż., formatowanie

 przym. formatowy, formatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) czyścić

Wiktionary


formatowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|formatować.

Wiktionary

  • formatowanie tekstu
    • formatowanie warunkowe
  • formatowanie dysku
    • formatowanie niskopoziomowe
  • formatowanie kodu

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔrmatɔˈvãɲɛ, AS: formatovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. formatować

 rzecz. formatka ż., format m.

 przym. formatowy, formatywny

Wiktionary


formatownik

część formy typograficznej


SJP.pl


formatowy

związany z formatem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z formatem, dotyczący formatu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. format m., formacik m., formatka ż., formatowanie n., sformatowanie ż., forma ż., formowanie n., sformowanie n.

 czas. formatować ndk., sformatować dk., formować ndk., sformować dk.

 przym. formatywny

Wiktionary


formatyw

w językoznawstwie: najmniejszy element w strukturze powierzchniowej generatywnego opisu zdania


SJP.pl


formatywny

mający związek z procesem formowania się czegoś; kształtujący


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który coś formuje, ma wpływ na formowanie się czegoś

 (1.2) taki, który powoduje, że coś się formuje

 (1.3) taki, w czasie którego coś się formuje

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., foremka ż., reforma ż., formatka ż., format m., formacik m., formacja ż., formatowanie n., uformowanie n., sformowanie n., sformatowanie n., reformowanie n., zreformowanie n., formatywność ż., reformacja ż., reformator m., reformatorek m., reformatorka ż., formierz m., formierka ż., formiernia ż., przeformatowanie n., przeformatowywanie n., formierstwo n., reformowalność ż., niereformowalność ż., formator m., formatorka ż., formacyjność ż., foremność ż., nieforemność ż., formalność ż., formalista m., formalistka ż., formularz m., formuła ż., formułka ż.

 czas. formować ndk., sformować dk., uformować dk., formatować ndk., sformatować dk., reformować ndk., zreformować dk., przeformatować dk., przeformatowywać ndk., formułować ndk., sformułować dk.

 przym. reformacyjny, reformowy, reformowalny, niereformowalny, formatkowy, formatowy, formierski, foremkowy, formatowy, formacyjny, foremny, nieforemny, formalnie, nieformalnie, formularzowy, formułowy

 przysł. reformacyjnie, formacyjnie, foremnie, nieforemnie, formalnie, nieformalnie

Wiktionary


formela

nazwisko


SJP.pl


formella

nazwisko


SJP.pl


formentera

Formentera – druga co do wielkości wyspa wchodząca w skład Pitiuzów. Leży na południe od Ibizy. Czwarta co do wielkości wyspa Balearów. Stolicą i głównym miastem jest Sant Francesc de Formentera.

Wikipedia


formia

roślina z rodziny liliowatych; len nowozelandzki


SJP.pl

Formia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Latina.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 35 758 osób, 489,8 os./km².

W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Formia.

Wikipedia


formiarka

formierka;
1. maszyna do wykonywania form odlewniczych;
2. maszyna, w której obracający się ślimak wytłacza materiał plastyczny


SJP.pl


formiarnia

dział odlewni, w którym wyrabia się formy odlewnicze; formiernia


SJP.pl


formiarz

osoba wykonująca formy do kształtowania materiałów przez odlewanie; formierz, giser


SJP.pl


formicki

nazwisko


SJP.pl


formierka

formiarka;
1. maszyna do wykonywania form odlewniczych;
2. maszyna, w której obracający się ślimak wytłacza materiał plastyczny


SJP.pl


formiernia

dział odlewni, w którym wyrabia się formy odlewnicze; formiarnia


SJP.pl


formierski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z formierstwem, dotyczący formierstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formierstwo n., forma ż.

 przym. formacyjny, formatywny

Wiktionary


formierz

osoba wykonująca formy do kształtowania materiałów przez odlewanie; formiarz, giser


SJP.pl


formikarium

oszklone, sztuczne mrowisko, służące do badań biologii mrówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ent. sztuczne mrowisko;

Wiktionary

Formikarium (łac. formica – mrówka) – rodzaj insektarium, sztuczne mrowisko przeznaczone do hodowli mrówek i obserwacji żyjących w nim mrówek. Dziedzina zoologii zajmująca się badaniem mrówek to myrmekologia.

W zależności od zastosowanego materiału wyróżnia się formikaria:

  • korkowe,
  • gipsowe,
  • gazobetonowe,
  • ziemne,
  • piaskowe,
  • akrylowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Formikarium składa się z części gniazdowej oraz wybiegu zwanego areną.

Wiktionary


forminga

starogrecki instrument muzyczny, chordofon szarpany; kitara


SJP.pl

Forminga (stgr. φόρμιγξ phórminks) – starogrecki instrument strunowy szarpany, bez gryfu, odmiana liry albo kitary.

Od liry i kitary odróżniał się większą liczbą strun. Podobnie jak kitara miał korpus rezonansowy w postaci drewnianego pudła, z wewnętrznie pustymi ramionami połączonymi poprzeczką zwaną jarzmem. Struny z włókien roślinnych, nawinięte z jednej strony na jarzmie, a z drugiej umocowane u dołu rezonatora, szarpane były plektronem, którego grający używał prawą ręką; lewa ręka skracała struny.

Wikipedia


formista

artysta tworzący zgodnie z zasadami formizmu, traktujący formę jako nadrzędną w stosunku do treści


SJP.pl


formistka

formista


SJP.pl

Patrz:

formista

formistyczny

formizm


SJP.pl

Patrz:

formizm

formizm

krakowski ruch artystyczny z początku XX wieku, pokrewny kubizmowi, głoszący nadrzędną rolę formy w sztuce


SJP.pl

Formizm – polski awangardowy ruch literacko-artystyczny rozwijający się w latach 1917–1922, czerpiący inspirację z dokonań kubizmu, ekspresjonizmu i futuryzmu oraz sztuki ludowej; był jedną z dwóch, obok unizmu, oryginalnie polskich formacji awangardowych.

Wikipedia


formolak

lakier żywiczny używany do wymalowań zewnętrznych i wewnętrznych


SJP.pl


formoterol

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwastmatyczny;

Wiktionary

Informacje ogólne

Formoterol (łac. Formoterolum) – organiczny związek chemiczny, lek rozszerzający oskrzela, będący długodziałającym (>12 h) β2-mimetykiem (LABA). Formoterol ma wydłużony czas działania (do 12 godzin) w porównaniu z krótko działającymi β2 agonistami, takimi jak salbutamol (albuterol), które są skuteczne przez 4 godziny do 6 godzin. Formoterol ma stosunkowo szybki początek działania w porównaniu do innych LABA i jest skuteczny w ciągu 2-3 minut. W raporcie Global Initiative for Asthma z 2022 r. zaleca się skojarzenie formoterolu i wziewnego kortykosteroidu wziewnego w leczeniu zarówno zapobiegawczym, jak i łagodzącym objawy astmy u dorosłych. U dzieci nadal zaleca się stosowanie krótko działającego agonisty receptorów β2-adrenergicznych (np. salbutamolu). Podawany drogą wziewną zapobiega skurczowi oskrzeli. W Polsce występuje pod nazwami handlowymi: Atimos, Diffumax Easyhaler, Foradil, Forastmin, Oxis Turbuhaler, Oxodil, Zafiron jako preparat prosty oraz jako preparat złożony – Symbicort Turbuhaler z budezonidem, oraz Fostex z beklometazonem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Lekarz zalecił Hance stosowanie formoterolu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrmɔˈtɛrɔl, AS: formoterol

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nazwy handlowe: Diffumax, Foradil, Forastmin, Oxis, Oxodil, Zafiron

Wiktionary


formotwórczy

kształtujący formę


SJP.pl


formować

nadawać kształt, formę; kształtować


SJP.pl

czasownik

 (1.1) nadawać czemuś określoną formę, kształt

 (1.2) o grupie ludzi: ustawiać się w pewnym porządku

 (1.3) wyrabiać w kimś określone cechy lub postawy

 (1.4) organizować coś powołując do życia

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Gdy orszak się formował, Szarlej został z tyłu, dyskretnie wezwał ku sobie Reynevana i Samsona Miodka.

 (1.3) I temat, i sami rozmówcy formują kształt idealnego człowieka epoki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmɔvat͡ɕ, AS: formovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forma ż., foremka ż., formowanie n., formiernia ż., format m., formator mos., formalizacja ż.

 czas. uformować, sformować, rozformować

 przym. foremny, foremkowy, formatowy, formacyjny, formatywny

 przysł. foremnie

Wiktionary


formowalny

dający się formować, możliwy do formowania


SJP.pl


formowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|formować.

 (1.2) techn. proces przygotowania nowych akumulatorów do pracy

Wiktionary

Formowanie może mieć następujące znaczenia szczegółowe:

  • formowanie wtryskowe – termin z zakresu obróbki tworzyw sztucznych,
  • formowanie jednostki – termin z zakresu wojskowości,
  • formowanie stanowiska archeologicznego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. nieformowanie n., forma ż., format mrz., sformowanie n., foremka ż., formalizacja ż.

 czas. formować ndk., sformować dk.

 przym. foremkowy, foremny, formatowy, formacyjny

Wiktionary


formowicz

nazwisko


SJP.pl


formówka

instrument stomatologiczny wykorzystywany podczas zakładania plomby do ubytku na powierzchni stycznej zęba


SJP.pl


formownia

1. dział wytwórni, w którym wyrabia się formy;
2. pomieszczenie, w którym nadaje się ostateczne kształty wyrabianym w wytwórni przedmiotom


SJP.pl


formowy

związany z formą (naczyniem)


SJP.pl


formoza

przestarzale: Tajwan


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. dawna nazwa wyspy Tajwan

 (1.2) pot. Jednostka Wojskowa Formoza

Wiktionary

  • Historyczna nazwa wyspy Tajwan
  • Torpedownia
  • Jednostka Wojskowa Formoza

Wikipedia


formula

w prawie rzymskim: dokument z roszczeniami powoda i zarzutami pozwanego, skierowany do prywatnego sędziego przez pretora; formuła


SJP.pl


formulacja

forma użytkowa środka ochrony roślin, np. emulsja, proszek, granulat


SJP.pl


formularz

blankiet jakiegoś dokumentu do wypełnienia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) blankiet jakiegoś dokumentu do wypełnienia

 (1.4) daw. zbiór formuł, księga informacyjna

Wiktionary

Formularz – wzór dokumentu z rubrykami do wypełnienia.

Aby dokument mógł być dowodem, musi spełniać określone wymagania formalne i merytoryczne. Wymagania te winny być wyszczególnione w instrukcji. Ta zwykle nie jest dostępna w chwili wystawiania dokumentu lub nie jest w ogóle znana wystawcy. Rozwiązaniem jest formularz – blankiet dokumentu z nadrukowanymi rubrykami i objaśnieniami dotyczącymi sposobu ich wypełnienia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tomek musiał wypełnić odpowiedni formularz, żeby założyć firmę.

 (1.2) Aby zapisać się na konferencję, konieczne jest zgłoszenie udziału za pomocą formularza rejestracyjnego dostępnego online.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmulaʃ, AS: formulaš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. formularzowy, formatywny

 rzecz. formalizacja ż., formułowanie n.

 czas. formułować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) blankiet

Wiktionary


formularzowy

formularz


SJP.pl

Patrz:

formularz

formuliczny

szablonowy, schematyczny


SJP.pl


formuła

1. stały tekst wypowiadany w pewnych okolicznościach;
2. ustalony sposób postępowania lub działania czegoś; prawidło;
3. symboliczny zapis zdania matematycznego lub skład związku chemicznego;
4. zasada organizacji i charakter jakiejś imprezy, partii politycznej; forma organizacyjna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przepis na daną czynność, sposób funkcjonowania czegoś

 (1.2) kategoria wyścigów samochodowych

Wiktionary

  • Formuła – kanadyjsko-brytyjski film sensacyjny z 2001 roku w reżyserii Ronny’ego Yu
  • Formuła – stalowa kolejka górska otwarta w czerwcu 2016 roku w parku rozrywki Energylandia w Zatorze

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Standardowa formuła podziękowania współmałżonkowi wypowiadana przez jubilatów nawiązywała literalnie do tej, którą wygłaszano w czasie ślubu cywilnego.

 (1.2) W ubiegły wtorek rozpoczęły się starty w zawodach formuły 1.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈmuwa, AS: formuu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formułowanie n., forma ż., formułka ż.

 czas. formułować

 przym. formatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przepis

Wiktionary


formułka

1. zdawkowy, stały tekst wypowiadany w pewnych okolicznościach;
2. wzór matematyczny lub fizyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od formuła

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formuła ż., formułowanie n.

 czas. formułować ndk.

 przym. formatywny

Wiktionary


formułkowy

związany z formułką, dotyczący formułki


SJP.pl


formułować

wyrażać jakąś myśl, nadawać jej ściśle określoną formę słowną, precyzować, określać coś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. sformułować)

 (1.1) określać coś jasno i treściwie, ujmować w ścisłe wyrażenie

 (1.2) wyrażać opinię, życzenia słowami

czasownik zwrotny niedokonany formułować się (dk. sformułować się)

 (2.1) być formułowanym (1.1)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. formularz mrz., formuła ż., formułowanie n., forma ż., formułka ż.

 czas. sformułować dk.

 przym. formatywny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ustalać

 (1.2) wyrażać

Wiktionary


formyl

reszta acylowa kwasu mrówkowego; grupa formylowa


SJP.pl

Grupa aldehydowa – jednowartościowa grupa funkcyjna o wzorze −CHO, zbudowana z grupy karbonylowej, której atom węgla jest bezpośrednio związany z atomem wodoru. Grupa ta jest charakterystyczną grupą aldehydów i aldoz.

Jest to grupa silnie polarna, przy czym częściowy ładunek ujemny znajduje się na atomie tlenu, zaś dodatni na węglu. Powoduje to dużą reaktywność aldehydów w reakcji addycji nukleofilowej. Grupa aldehydowa jest płaska (trygonalna), co zwiększa podatność na atak nukleofila. Przyłączenie nukleofila do karbonylowego atomu węgla powoduje przejście z płaskiego układu trygonalnego do układu tetraedrycznego. Aldehydy są bardziej reaktywne od ketonów w analogicznej reakcji ze względu na mniejszą zawadę przestrzenną reaktywnego węgla.

Wikipedia


formylowanie

wprowadzanie do cząsteczki związku organicznego grupy formylowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|formylować.

Wiktionary

Formylowanie (formylacja) – reakcja chemiczna polegająca na wprowadzeniu do związku chemicznego grupy formylowej (aldehydowej), –CHO.

Przykładową reakcją formylowania jest reakcja Vilsmeiera-Haacka, np.:

Formylowanie jest reakcją o dużym znaczeniu biologicznym. M.in. biosynteza białka inicjowana jest przez N-formylometioninę, powstającą w wyniku formylacji metioniny przez formylową pochodną kwasu tetrahydrofoliowego:

Wikipedia

Powiązane:

 czas. formylować

Wiktionary


formylowy

grupa formylowa - reszta acylowa kwasu mrówkowego; formyl


SJP.pl


fornal

dawniej robotnik folwarczny pracujący przy koniach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. zaw. najemny robotnik rolny z folwarku, obsługujący konie robocze i wykonujący nimi prace gospodarskie w majątkach ziemskich;

 (1.2) daw. gwara. hak zaczepowy na końcu dyszla

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nareszcie wszyscy fornale pozaprzęgali konie do pługów i kiwając się na koniach, z biczami w rękach, rzędem jechali drogą jeden za drugim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fornalka ż.

:: rzecz. Fornalski mos. / Fornalska ż.

 przym. fornalski

Wiktionary


fornalczyk

nazwisko


SJP.pl


fornalik

nazwisko


SJP.pl


fornalka

przestarzałe:
1. zaprzęg przydzielany fornalowi do pracy;
2. klacz wchodząca w skład zaprzęgu przydzielanego fornalowi do pracy;
3. furmanka, wóz, fura;
4. zajęcie fornala


SJP.pl


fornalski

fornal


SJP.pl

Fornalski (forma żeńska: Fornalska, w liczbie mnogiej: Fornalscy) – polskie nazwisko typu patronimicznego. Pochodzi od rzeczownika fornal, oznaczającego woźnicę. W Polsce nazwiskiem tym posługuje się około 1000 osób, najwięcej w województwie świętokrzyskim.

Pierwszy podpis tym nazwiskiem pochodzi z roku 1653.

Pierwszy podpis nazwiskiem Fornal (Fornayl) pochodzi z 1423 r.

Wikipedia

Patrz:

fornal

fornier

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. fornir

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forniernia ż.

 przym. fornierowy

 czas. fornierować ndk.

Wiktionary


forniernia

zakład, w którym wyrabiane są forniry


SJP.pl


fornierować

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) przest. fornirować

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fornier m.

 przym. fornierowy

Wiktionary


fornir

1. cienkie arkusze dobrego drewna, którymi okleja się wyroby z gorszego drewna; okleina;
2. cienkie płaty drewna, z których tworzy się sklejkę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cienkie płaty drewna uzyskiwane przez skrawanie;

Wiktionary

Fornir (z niem.) – cienkie płaty drewna uzyskiwane przez skrawanie płaskie (styczne – w kierunku prostopadłym do włókien) lub obwodowe (łuszczenie). Płaty te mają grubość od 0,1 do 5,0 mm. Forniry dzielą się ze względu na zastosowanie na okleiny i obłogi. Fornir w zależności od efektowności rysunku (od gatunku drzewa) może być przeznaczony na sklejkę, okleinę (fornirowanie) lub drewno warstwowe prasowane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na fornir przeznacza się drewno okrągłe o dużych średnicach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrʲɲir, AS: forʹńir

Wiktionary

Powiązane:

 czas. fornirować

 przym. fornirowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. fornirować

 przym. fornirowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|Furnier.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) wood veneer

* bułgarski: (1.1) фурнир m.

* niemiecki: (1.1) Furnier n.

* wilamowski: (1.1) forner m., fornjȳr m.

* włoski: (1.1) impiallacciatura ż.

źródła.

== fornir (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik

 (1.1) zaopatrywać, dostarczać

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fornirować

pokrywać drewno fornirem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) techn. okładać wyroby stolarskie fornirem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fornir mrz., fornirowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wykładać fornirem

Wiktionary


fornirowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|fornirować.

Wiktionary

Fornirowanie – pokrywanie materiału, najczęściej drewnianego lub drewnopodobnego, warstwą drewna o wyższej jakości – forniru, dzięki czemu przy obniżonym koszcie można zbudować dany produkt (np. front mebli, drzwi), tak aby wyglądał jak zbudowany z litego i cenniejszego drewna.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. niefornirowanie n.

 czas. fornirować ndk.

Wiktionary


fornirowy

przymiotnik od: fornir


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fornirem; wykonany z forniru

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fornir mrz.

Wiktionary


fornirski

fornir; fornirowy


SJP.pl


foronidy

typ morskich bezkręgowców; kryzelnice


SJP.pl


foropter

urządzenie do badania refrakcji i zaburzeń widzenia obuocznego


SJP.pl

Foropter – urządzenie stosowane w okulistyce i optometrii służące do ustalenia wady wzroku. Zawiera wewnątrz soczewki sferyczne i cylindryczne, pryzmaty, różne filtry optyczne, cylinder skrzyżowany, otwór stenopeiczny i inne przybory.

Wikipedia


fororak

wymarły nielotny ptak występujący w miocenie na terenie Patagonii


SJP.pl

Fororak (Phorusrhacos) – rodzaj wielkich, wymarłych nielotnych ptaków z rodziny Phorusrhacidae, występujących w miocenie na terenie Patagonii, 20–14 milionów lat temu. Obejmuje jeden gatunek – Phorusrhacos longissimus.

Wikipedia


forować

stawiać kogoś w uprzywilejowanej sytuacji, dawać fory


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) dawać pierwszeństwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forowanie n., fory nmos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popierać, uprzywilejowywać

Wiktionary


forowicz

uczestnik internetowego forum dyskusyjnego; forumowicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) użytkownik forum (internetowego)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Użytkownicy forów wolą używać mniej poprawnej, lecz popularniejszej formy „forumowicz” nad „forowicz”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈrɔvʲit͡ʃ, AS: forovʹič

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forum n., forumowicz m.

 przym. forumowy, forowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forumowicz

Wiktionary


forowiczka

kobieta wypowiadająca się na forum internetowym; forumowiczka


SJP.pl


forowy

przymiotnik

 (1.1) związany z forum (internetowym)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forum n., forumowicz m., forowicz m.

 przym. forumowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forumowy

Wiktionary


forpik

wodoszczelny przedział na dziobie lub rufie statku, zabezpieczający go przed zatopieniem w razie uszkodzenia; skrajnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. schowek pod pokładem dziobowym (fordekiem)

Wiktionary

Skrajnik dziobowy, forpik – pomieszczenie lub fragment wnętrza kadłuba zajmujące dziobową część jednostki pływającej. Pojęcie to może oznaczać pierwszy przedział kadłuba od dziobu do najbliższego poprzecznego elementu konstrukcyjnego, lub pierwsze większe pomieszczenie, lub też pierwszy z trzech głównych obszarów wnętrza kadłuba. Skrajnik dziobowy jest przykryty pokładem dziobowym.

Wikipedia


forpoczta

posterunek lub oddział zwiadowczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. przest. wysunięte stanowisko posterunkowe

 (1.2) wojsk. wywiadowcza grupa wojskowa

 (1.3) przen. książk. osoba lub zjawisko, które wyprzedza swoją epokę

Wiktionary

Awangarda (z fr. avant garde „straż przednia”) – oddział, pododdział maszerujący przed siłami głównymi związku taktycznego (oddziału). Stanowi element ubezpieczenia ugrupowania marszowego w marszu dofrontowym.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fɔrˈpɔt͡ʃta, AS: forpočta

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) awangarda

Wiktionary


forrest

Miejscowości w USA:

  • Forrest – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Livingston

Gminy w USA:

  • Forrest (ang. Forrest Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Livingston

Hrabstwa w USA:

  • hrabstwo Forrest (ang. Forrest County) – w stanie Missisipi

Wikipedia


forsa

pot. pieniądze; kasa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pieniądze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prezes wychodzi z założenia, że w życiu najważniejsza jest forsa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrsa, AS: forsa

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) szmal, sałata, hajs, kasa, kapucha

Wiktionary


forsiasty

potocznie: mający dużo pieniędzy, bogaty; kasiasty


SJP.pl


forsing

[czytaj: fors-ing] metoda dowodzenia niesprzeczności i niezależności zdań teorii mnogości; forcing


SJP.pl

Forsing (forcing) – metoda dowodzenia niesprzeczności i niezależności zdań teorii mnogości względem aksjomatów Zermela-Fraenkla. Forsing to jedna z metod używanych w matematyce do ścisłego udowodnienia, że pewnych stwierdzeń nie można ani udowodnić, ani obalić (ten ostatni termin oznacza udowodnienie zaprzeczenia).

Wikipedia


forskolina

substancja czynna występująca w korzeniach pokrzywy indyjskiej, wykorzystywana leczniczo


SJP.pl

Forskolina – substancja zwiększająca stężenie cyklicznego AMP (cAMP) w komórkach.

Wikipedia


forsować

1. przeprowadzać coś siłą, narzucać coś komuś;
2. męczyć, przeciążać, nadwyrężać nadmiernym wysiłkiem;
3. pokonywać przeszkody terenowe, posuwać się z trudem po ciężkim do przebycia terenie


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) popierać lub wprowadzać coś albo kogoś, naciskając, często przeciwko przeciwnym głosom

 (1.2) męczyć, wysilać

 (1.3) posuwać się z wysiłkiem, pokonując trudny teren

 (1.4) przełamywać zabezpieczenia, przedostawać się przez struktury obronne

 (1.5) utrzymywać płyny w warunkach, sprzyjających fermentacji

czasownik zwrotny niedokonany forsować się

 (2.1) wysilać się, nadmiernie zużywać siły

Wiktionary

Powiązane:

 przym. forsowny

 przyim. forsownie

Wiktionary


forsowniej

stopień wyższy od przysłówka: forsownie


SJP.pl


forsowniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: forsowny


SJP.pl


forsowność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest forsowne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. forsowny

 przysł. forsownie

Wiktionary


forsowny

wykonywany z dużym nakładem sił, z wysiłkiem; męczący, intensywny


SJP.pl


forspan

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. gw-pl|Kresy. woźnica

Wiktionary


forster

nazwisko


SJP.pl

Ludzie noszący nazwisko Forster

  • Albert Forster (ur. 1902, zm. 1952) – gauleiter z NSDAP
  • Edmund Forster (ur. 1878, zm. 1933) – lekarz niemiecki
  • Edward Morgan Forster (ur. 1879, zm. 1970) – prozaik angielski
  • Fraser Forster (ur. 1988) – piłkarz angielski
  • Georg Forster (ur. 1754, zm. 1794) – przyrodnik polsko-niemiecki szkockiego pochodzenia
  • Helene von Forster (1859–1923) – niemiecka poetka i działaczka społeczna
  • Henry Forster (ur. 1866, zm. 1936) – brytyjski polityk, 1. baron Forster
  • Hugh Arnold-Forster (ur. 1855, zm. 1909) – brytyjski polityk
  • Ilse Forster (ur. 1922) – niemiecka zbrodniarka wojenna
  • Johann Reinhold Forster (ur. 1729, zm. 1798) – przyrodnik pochodzenia szkockiego
  • Karol Forster (ur. 1800, zm. 1879) – polski pisarz i poeta
  • Marc Forster (ur. 1969) – reżyser szwajcarsko-niemiecki
  • Raymond Robert Forster (ur. 1922, zm. 2000) – zoolog nowozelandzki
  • Robert Forster (1941–2019) – amerykański aktor
  • Thomas Forster (ur. 1683, zm. 1738) – brytyjski polityk
  • Thomas Ignatius Maria Forster (ur. 1789, zm. 1860) – ornitolog brytyjski
  • William Edward Forster (ur. 1818, zm. 1886) – brytyjski polityk

Wikipedia


forsteryt

minerał, krzemian magnezu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jubil. miner. minerał z gromady krzemianów;

Wiktionary

Forsteryt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy oliwinów. Forsteryt należy do grupy minerałów rzadkich. Forsteryt znaleziony został w meteorytach żelaznych i w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.

Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego handlowca i kolekcjonera minerałów Adolariusa Jacoba Forstera (1739–1806).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. forsterytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chryzolit

Wiktionary


forsterytowy

związany z forsterytem, dotyczący forsterytu


SJP.pl


forsycja

ozdobny krzew ogrodowy, kwitnący na wiosnę, o licznych żółtych kwiatach rozwijających się przed liśćmi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Forsythia|Vahl|ref=tak., kwitnący wiosną krzew ozdobny o żółtych kwiatach;

Wiktionary

Forsycja (Forsythia Vahl) – rodzaj krzewów należący do rodziny oliwkowatych. Obejmuje 11 gatunków. Jeden gatunek (forsycja europejska F. europaea) występuje w południowo-wschodniej Europie, pozostałe we wschodniej Azji (w Chinach, Korei i Japonii). W naturze krzewy te rosną w suchych formacjach zaroślowych. Ich kwiaty zapylane są przez owady.

Wikipedia


forsyth

[czytaj: forsajt] nazwisko obce


SJP.pl

  • Forsyth – klan szkocki

Miejscowości w USA:

  • Forsyth – miasto w stanie Georgia, w hrabstwie Monroe
  • Forsyth – wieś w stanie Illinois, w hrabstwie Macon
  • Forsyth – miasto w stanie Missouri, w hrabstwie Taney
  • Forsyth – miasto w stanie Montana, w hrabstwie Rosebud

Wikipedia


forszlak

część cielęciny lub baraniny z nerką


SJP.pl


forszmak

potrawa z różnych składników, np. z ugotowanych ziemniaków, pieczonego lub gotowanego mięsa, śmietany i utartego sera, albo z cebuli, śledzi, zapiekana lub podawana na zimno jako przystawka lub danie główne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. wieloskładnikowe mięsno-warzywne ragoût z dodatkiem sosu pomidorowego podawane na ciepło jako przystawka;

Wiktionary

Forszmak (od niem. Vorschmack, Vorgeschmack) – przystawka, najczęściej do głównego dania.

W zależności od miejsca i czasu może to być np. zapiekanka przygotowywana z ugotowanych ziemniaków, mielonego lub usiekanego mięsa (np. pieczonej cielęciny), siekanych śledzi, tartych jabłek, jaj, z dodatkiem śmietany, masła, tartej cebuli, doprawiona solą, pieprzem i zielem angielskim.

Wikipedia


forszok

wstrząs poprzedzający główne trzęsienie ziemi


SJP.pl


forszpan

przestarzałe:
1. krótkometrażowy film reklamowy, zmontowany z najciekawszych scen zapowiadanego filmu; zwiastun, trailer, teaser;
2. podwoda


SJP.pl

Forszpan (niem. Vorspann) – w programach informacyjnych: kilkudziesięciosekundowy skrót najważniejszych informacji zawartych w danym serwisie, emitowany na początku serwisu; składa się zwykle z dwóch lub trzech, rzadziej czterech ujęć dla każdego newsa i jednego zdania wprowadzającego każdy materiał. Najczęściej z elementami oprawy graficznej charakterystycznej dla danej stacji. Nadawany również w radiu.

Wikipedia


forsztag

lina łącząca na staku przedni maszt z bukszprytem lub dziobnicą; więź przednia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. lina biegnąca od topu do dziobu;

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) sztag (jeśli jest tylko jedna taka lina)

Wiktionary


forsztować

1. umacniać grubymi deskami ściany wykopu, pokrywać deskami ściany lub strop budynku; szalować;
2. przegradzać pomieszczenie drewnianą ścianką


SJP.pl


forszub

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. pierwszy rzut do pieca w piekarni

 (1.2) gw-pl|Łódź. środ. normalna ilość wypiekanego chleba

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrʃup, AS: foršup

Wiktionary


forszus

przestarzale: zaliczka, zadatek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. księg. kwota wypłacana z góry na rachunek całkowitej zapłaty za pracę wykonaną lub samo jej zamówienie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiedział to niezwykle uprzejmie i dodał: – Choroba babki musi cię drogo kosztować. Możesz wziąć forszus w kasie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zadatek, zaliczka, akonto; zapomoga

Wiktionary


fort

budowla obronna w systemie umocnień stałych; w XVII i XVIII w. przystosowana do samodzielnej obrony okrężnej, w XIX i XX w. - element twierdzy


SJP.pl

przysłówek sposobu

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ciągle

Wiktionary

Fort (wł.) – budowla obronna przystosowana do obrony okrężnej stanowiąca element większego zespołu fortyfikacyjnego (np. twierdzy).

Forty wznoszono od XVII do początków XX w. zasadniczo grupowano je w zespoły zwane twierdzami fortowymi, choć w szczególnych wypadkach budowano również forty wydzielone (tzw. detaszowane) jako budowle samodzielne.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Co myślicie, że bedym fórt otrokym? → Co sądzicie, że będę ciągle wykorzystywany?

Wiktionary


fort-de-france

[czytaj: for de frans] stolica Martyniki


SJP.pl

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica i największe miasto Martyniki, francuskiego departamentu zamorskiego położonego na Karaibach;

Wiktionary


fort.

skrót od: fortepian, fortepianowy


SJP.pl


forta

karta w grze (np. w brydżu) biorąca lewę jako jedna z ostatnich kart tego samego koloru


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. mocna karta biorąca lewę

 (1.2) przest. brama, furta

Wiktionary

Forta – powieść science-fiction polskiego pisarza Michała Cholewy z 2014 roku. W 2015 roku została nagrodzona Nagrodą im. Janusza A. Zajdla. Jest trzecim tomem cyklu Algorytm Wojny. Należy do nurtu militarnej SF.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔrta, AS: forta

Wiktionary


fortaleski

Fortaleza


SJP.pl

Patrz:

Fortaleza

fortaleza

miasto w Brazylii


SJP.pl

Fortaleza – miasto w północno-wschodniej Brazylii, port nad Oceanem Atlantyckim; stolica stanu Ceará; aglomeracja liczy 4 miliony mieszkańców.

W mieście rozwinął się przemysł włókienniczy, spożywczy, rafineryjny oraz rzemieślniczy.

Wikipedia


fortalicja

dawniej: mała wartownia znajdująca się na kresach państwa dla obrony granic


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. mała wartownia znajdująca się na kresach państwa dla obrony granic

Wiktionary

Fortalicja (łac. fortalicium) – ogólna nazwa niewielkiej budowli posiadającej cechy obronne, określanej także jako turris. Nazwa ta przyjęta jest również dla tzw. dworów na kopcu i często strażnic. Były to obiekty przeważnie drewniane i wielu przypadkach stanowiły formę przejściową pomiędzy wieżą mieszkalną a dworem obronnym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najpierw stanęła tu drewniana fortalicja, spalona podczas krzyżackiej rajzy zakończonej bitwą pod Płowcami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrtaˈlʲit͡sʲja, AS: fortalʹicʹi ̯a

Wiktionary


fortancerka

przestarzale: kobieta wynajmowana za opłatą jako partnerka do tańca; fordanserka, fordancerka


SJP.pl


fortancerz

przestarzale: płatny partner do tańca; żigolo, gigolo, fordancer, fordanser


SJP.pl


forte

1. określenie wykonawcze: silnie, głośno;
2. fragment utworu muzycznego wykonywanego w sposób głośny


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) muz. głośno, silnie, mocno

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrtɛ, AS: forte

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. f.

Wiktionary


forte-piano

określenie wykonawcze: szybkie przejście między grą głośną a cichą; fortepiano, fp


SJP.pl


forteca

1. umocniony obiekt wojskowy, silnie broniony i trudny do zdobycia obiekt, np. część miasta, zamek, fort;
2. w przenośni: coś dobrze zabezpieczonego przed dostępem osób niepowołanych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. wojsk. fortyfikacja obronna, na którą składają się forty i umocnienia;

Wiktionary

  • forteca – ufortyfikowane miasto, gród, klasztor
  • Forteca (Fortress) – film australijski z 1986 roku, reż. Arch Nicholson
  • Forteca (Fortress) – film australijsko-amerykański z 1992 roku, reż. Stuart Gordon
  • Forteca (Fortress) – film amerykański z 2021 roku, reż. James Cullen Bressack
  • Forteca – polski zespół rockowy
  • Forteca – skała w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej

Wikipedia

Wymowa:

IPA: fɔrˈtɛt͡sa, AS: forteca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortyfikacja ż., fort mrz.

 czas. fortyfikować ndk., ufortyfikować dk.

 przym. forteczny, fortyfikacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) twierdza

Wiktionary


forteczka

zdrobnienie od: forteca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: forteca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈtɛt͡ʃka, AS: fortečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortyfikacja ż.

 przym. fortyfikacyjny

Wiktionary


forteczny

przymiotnik od: forteca


SJP.pl


forteklapa

gwarowo: fortepian


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lwów. fortepian

Wiktionary


fortel

sprytna metoda pokonania trudności, osiągnięcia czegoś; podstęp, wybieg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sprytne oszustwo, podstęp

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) […] Szwedów puśćmy, ale nie powiadajmy im, kto jesteśmy. Owszem, mówmy, żeśmy radziwiłłowscy ludzie, że z rozkazu hetmana wycięliśmy ten oddział i dalej będziemy wycinali wszystkie, które spotkamy, bo hetman tylko przez fortel symulował, że do Szwedów przechodzi. (Henryk Sienkiewicz, Potop)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrtɛl, AS: fortel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sztuczka, podstęp, oszustwo, trik, blef

Wiktionary


fortepian

a) instrument strunowo-klawiszowy większy od pianina;
b) potocznie: lekcja gry na tym instrumencie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. klawiszowy instrument muzyczny, z poziomo umieszczonym pudłem rezonansowym;

Wiktionary

Fortepian (wł. pianoforte, skrót: pf. lub pfte.) – strunowy (chordofon), młoteczkowy, klawiszowy instrument muzyczny, zaliczany do rodziny cytr. Współczesny fortepian ma skalę od A2 (czasami najlepsze koncertowe od F2; instrumenty z początku XIX wieku od C1) do c5 (88 dźwięków/klawiszy). Typowy zakres częstotliwości dźwięków (przy stroju 440 Hz): od A2 = 27,50 Hz do c5 = ok. 4186,01 Hz.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) „(…) A czwarty wagon pełen bananów, a w piątym stoi sześć fortepianów (…)”

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈtɛpʲjãn, AS: fortepʹi ̯ãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortepianista mos., fortepianistka ż.

 przym. fortepianowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. pozn. skrzydło.

Wiktionary


fortepianik

zdrobnienie od: fortepian


SJP.pl


fortepianista

dawniej:
1. osoba grająca na fortepianie; pianista;
2. wytwórca lub stroiciel fortepianów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. przest. muzyk grający na fortepianie

 (1.2) przest. wytwórca fortepianów

 (1.3) przest. stroiciel fortepianów

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrtɛpʲjä̃ˈɲista, AS: fortepʹi ̯ä̃ńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortepian m.

 przym. fortepianowy

Wiktionary


fortepiano

1. określenie wykonawcze: szybkie przejście między grą głośną a cichą; forte-piano, fp;
2. dawniej: fortepian


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. akcentując dźwięk, po czym nagle ściszając

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) skr. fp

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fortepiano (język azerski.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) muz. fortepian

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skr. fp

Wiktionary


fortepianowy

przymiotnik od: fortepian


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. związany z fortepianem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortepian mrz., fortepianista mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pianistyczny, skr. fort.

Wiktionary


fortis

bank belgijski przejęty przez bank BNP Paribas


SJP.pl


fortissimo

[czytaj: forTISs-imo] określenie wykonawcze: bardzo silnie, bardzo mocno


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) muz. bardzo głośny, bardzo mocny

przysłówek

 (2.1) muz. bardzo głośno, bardzo mocno

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (2.1) fortissimo possibile • forte fortissimo

synonimy.

antonimy.

 pianissimo

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|włoski.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fortissimo (język angielski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-fortissimo.wav.

znaczenia.

przymiotnik

 (1.1) muz. fortissimo

przysłówek

 (2.1) muz. fortissimo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


fortopsel

górny, skośny żagiel na przednim maszcie statku; foktopsel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. topsel na fokmaszcie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) foktopsel

Wiktionary


fortowy

przymiotnik od: fort


SJP.pl


fortran

język programowania stworzony w latach 50. i nadal rozwijany; FORTRAN


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. jeden z pierwszych języków programowania, przeznaczony do obliczeń numerycznych;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fortran dysponuje wielką liczbą bibliotek, które pozwalają rozwiązać praktycznie każde zadanie numeryczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrtrãn, AS: fortrãn

Wiktionary


fortugał

stelaż z kilku obręczy podszyty płótnem lub taftą, nadający nakładanej na niego spódnicy kształt stożka lub dzwonu; modny element stroju kobiecego w XVI-XVII wieku


SJP.pl

Fortugał (hiszp. verdugado, franc. vertugadin, ang. farthingale) – stelaż stosowany w ubiorze kobiecym od końca XV do XVII wieku w Europie, poszerzający biodra i nadający nakładanej na niego spódnicy kształt stożka lub dzwonu. Fortugałowi w jego najbardziej rozwiniętej formie towarzyszyła usztywniona góra sukni, spłaszczająca piersi i brzuch. Szyję zaś otaczała kryza. Wszystkie te elementy nadawały kobiecej sylwetce kształt krzyża.

Wikipedia


fortuna

1. los, zwłaszcza dobry;
2. mienie, dobytek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini ludzkich losów, szczęścia i nieszczęścia;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 19;

Wiktionary

Fortuna – w mitologii rzymskiej bogini kierująca ludzkimi losami jako bóstwo zarazem szczęścia i nieszczęścia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Greckim odpowiednikiem Fortuny była bogini Tyche.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortunarz mos., Fortunata ż., Fortunat mos., fortunat mos., fortunka ż., fortuna ż.

 przysł. fortunnie

 czas. pofortunić, fortunić

Wiktionary


fortunaciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Fortunaty lub z nią związany


SJP.pl


fortunarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. osoba sprzedająca losy na loterię.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortunny mrz., fortuna ż., fortunka ż., fortunat mos., fortunatka ż., Fortunat mos., Fortunata ż., Fortuna ż.

 czas. fortunić ndk.

 przym. fortunny

 przysł. fortunnie

Wiktionary


fortunat

przestarzale: człowiek bogaty, zamożny; bogacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Fortunata

Wiktionary

Fortunat – imię męskie pochodzenia łacińskiego.

Oznacza „mającego szczęście” lub „tego, któremu los sprzyja”. W innych językach spotykane zazwyczaj jako Fortunat lub Fortunatus; w litewskim – Fortūnas (Fortūnatas), w węgierskim – Szerencsés.

Imieniny obchodzi: 21 lutego, 23 kwietnia, 1 czerwca, 11 czerwca, 26 sierpnia, 28 sierpnia i 14 października.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pamiętasz, kiedy Fortunata wywalili z roboty?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortuna ż., fortunat mos., fortunka ż., fortunatka ż., fortunarz mos., Fortuna ż.

:: fż. Fortunata ż.

 czas. pofortunić, fortunić ndk.

 przym. fortunny

 przysł. fortunnie

Wiktionary


fortunata

przestarzale: człowiek bogaty, zamożny; bogacz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

Wiktionary

Fortunata – żeński odpowiednik łacińskiego imienia Fortunat, oznacza „uszczęśliwona”.

Odnotowano dwie święte patronki tego imienia.

Fortunata imieniny obchodzi 14 października i 20 listopada.

Znane osoby noszące to imię:

  • Fortunata Obrąpalska – polska fotografka;
  • św. Fortunata – męczennica.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Babka miała na imię Fortunata i pochodziła z Szombierek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortuna ż., fortunat mos., fortunka ż., fortunatka ż., fortunarz mos., Fortuna ż.

:: fm. Fortunat mos.

 czas. pofortunić, fortunić ndk.

 przym. fortunny

 przysł. fortunnie

Wiktionary


fortunatostwo

Fortunat z małżonką; Fortunatowie


SJP.pl


fortunatowie

Fortunat z małżonką; Fortunatostwo


SJP.pl


fortunatowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Fortunata (Fortunaty) lub z nim (z nią) związany


SJP.pl


fortuniak

nazwisko


SJP.pl


fortunić

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) daw. darzyć, sprzyjać.

czasownik zwrotny niedokonany fortunić się

 (2.1) daw. szczęścić się, powodzić się

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortunny mrz., fortunarz mos., fortuna ż., fortunka ż., fortunat mos., fortunatka ż., Fortunat mos., Fortunata ż., Fortuna ż.

 czas. pofortunić dk.

 przym. fortunny

 przysł. fortunnie

Wiktionary


fortunka

zdrobnienie od: fortuna; majątek, kapitalik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od fortuna

 (1.2) żart. majątek

 (1.3) przest. dziecięca ruletka

Wiktionary

Fortunki (ang. fortunes, znaczenie pierwotne: wróżby) – zbiory cytatów popularne na Uniksie.Do czytania ich służy program fortune, który wybiera losowo jedną fortunkę (można ograniczyć zakres, np. tylko do krótkich fortunek lub fortunek na jakiś konkretny temat).

Zestawy fortunek tworzą często informatyczne kanały na IRC-u.


Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dorobił się niezłej fortunki na przemycie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortunny mrz., fortuna ż., fortunat mos., fortunatka ż., fortunarz mos., Fortunat mos., Fortunata ż., Fortuna ż.

 czas. pofortunić, fortunić ndk.

 przym. fortunny

 przysł. fortunnie

Wiktionary


fortunnie

przysłówek sposobu

 (1.1) zaznając szczęścia, z powodzeniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortunarz mos., fortunny mrz., fortuna ż., fortunka ż., fortunat mos., fortunatka ż., Fortunat mos., Fortunata ż., Fortuna ż.

 czas. fortunić ndk., pofortunić dk.

 przym. fortunny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korzystnie, pomyślnie, szczęśliwie, trafnie

Wiktionary


fortunniej

stopień wyższy od przysłówka: fortunnie


SJP.pl


fortunniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: fortunny


SJP.pl


fortunność

fortunny


SJP.pl

Patrz:

fortunny

fortunny

pomyślny, udany, szczęśliwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) szczęśliwy, pomyślny

 (1.2) taki, któremu się wiedzie

 (1.3) daw. dotyczący fortuny, losu

 (1.4) daw. dotyczący majątku, posiadłości, tego co jest fortuną

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. rodzaj tańca

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔrˈtũnːɨ, AS: fortũ•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fortunata ż., Fortunat mos., fortunarz mos., fortuna ż., fortunka ż., fortuneczka ż., fortunat m.

 czas. pofortunić, fortunić

 przysł. fortunnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) udany

Wiktionary


fortyfikacja

umocnienie, budowla obronna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) umocnienie, budowla obronna

 (1.2) budowanie umocnień, obwarowań

 (1.3) dział inżynierii wojskowej zajmujący się przygotowywaniem umocnień

Wiktionary

Fortyfikacja (z łac. fortificatio – umocnienie, a to od czasownika fortifico „wzmacniam, umacniam”) – zespół obiektów wojskowych w postaci odpowiednich budowli i urządzeń, przeznaczonych do prowadzenia działań obronnych.

Ponadto jest to dziedzina inżynierii wojskowej, która zajmuje się przygotowywaniem terenu do walki przez opracowanie, zaprojektowanie i zorganizowanie prac mających na celu wykonanie obiektów i zespołów fortyfikacyjnych służących do osłony wojsk i obszaru terytorium podczas działań bojowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bastion jest wysuniętym do przodu punktem obronnym fortyfikacji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrtɨfʲiˈkat͡sʲja, AS: fortyfʹikacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fort m., forteca ż., forteczka ż., fortyfikowanie n.

 czas. fortyfikować ndk.

 przym. forteczny, fortyfikacyjny

 ims. ufortyfikowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obwarowanie, umocnienia

Wiktionary


fortyfikacyjny

przymiotnik od: fortyfikacja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fortyfikacją, fortyfikowaniem, dotyczący fortyfikacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fortyfikacja ż., fort m., forteca ż., forteczka ż., fortyfikowanie n.

 czas. fortyfikować ndk.

 przym. forteczny

 ims. ufortyfikowany

Wiktionary


fortyfikować

1. umacniać coś konstrukcjami obronnymi; obwarowywać;
2. fortyfikować się - umacniać się na stanowisku obronnym przez budowę odpowiednich konstrukcji warownych


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. ufortyfikować)

 (1.1) bud. wojsk. budować fortyfikacje; stawiać umocnienia obronne

czasownik zwrotny niedokonany fortyfikować się (dk. ufortyfikować się)

 (2.1) bud. wojsk. być fortyfikowanym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forteca ż., fort mrz., fortyfikacja ż., fortyfikator mos., fortyfikowanie n.

 czas. ufortyfikować dk.

 przym. fortyfikacyjny, nieufortyfikowany

 ims. ufortyfikowany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obwarowywać, umacniać

Wiktionary


fortynbras

Fortinbras – imię dwóch postaci fikcyjnych z tragedii Williama Shakespeare’a pod tytułem Hamlet.

Wikipedia


forum

1. spotkanie (lub miejsce spotkania) poświęcone otwartej dyskusji na ważne tematy publiczne;
2. ogół członków takiego spotkania;
3. miejsce publicznych wystąpień, przemówień;
4. w starożytnym Rzymie: miejsce zebrań, sądów i targów;
5. w dawnej Polsce: sąd właściwy dla rozstrzygania danej sprawy;
6. w informatyce: forma grup dyskusyjnych w Internecie, służąca do wymiany informacji i poglądów między użytkownikami sieci przy użyciu przeglądarki internetowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. urb. rynek handlowy, główny plac w miastach starożytnego Rzymu;

 (1.2) miejsce spotkań, publicznych wystąpień, dyskusji

 (1.3) spotkanie poświęcone dyskusji na dany temat

 (1.4) inform. zob. forum dyskusyjne.;

Wiktionary

  • Forum – rynek miasta w starożytnym Rzymie
  • Forum – sieć hotelowa
  • "Forum" – polski dwutygodnik wydawany w latach 1965–2023
  • Forum – program publicystyczny w TVP Info
  • Forum – internetowa forma dyskusji
  • Forum – centrum handlowe w Gliwicach
  • Forum SA – wydawnictwo wydające Gazetę Polską Codziennie
  • Forum Gdańsk - centrum handlowe w Gdańsku
  • Forum – stacja metra w Kopenhadze

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spadkowi popularności usenetu towarzyszy wzrost popularności forów internetowych.

 (1.2) Koordynacji działań służyć będzie również powołanie forum komunikacyjnego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrũm, AS: forũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forowicz m., forumowicz m.

 przym. forumowy, forowy

Wiktionary


forumoholiczka

kobieta poświęcająca chorobliwie dużo czasu na dyskusje na forach internetowych


SJP.pl


forumoholik

osoba poświęcająca chorobliwie dużo czasu na dyskusje na forach internetowych


SJP.pl


forumoholizm

poświęcanie chorobliwie dużo czasu na dyskusje na forach internetowych


SJP.pl


forumowicz

uczestnik internetowego forum dyskusyjnego; forowicz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. środ. użytkownik forum (internetowego)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Forumowicze, wraz z wydłużającym się stażem na forum, zaczynają coraz więcej pisać o swoim prywatnym życiu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrũˈmɔvʲit͡ʃ, AS: forũmovʹič

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forum n., forowicz m.

 przym. forumowy, forowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forowicz

Wiktionary


forumowiczka

kobieta wypowiadająca się na forum internetowym; forowiczka


SJP.pl


forumowy

związany z forum (grupą dyskusyjną w Internecie), dotyczący forum, np. spotkanie forumowe


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. związany z forum (internetowym)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas gorącej, forumowej dyskusji często padają słowa, których nikt nie użyłby na żywo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrũˈmɔvɨ, AS: forũmovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forum n., forumowicz m., forowicz m.

 przym. forowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forowy

Wiktionary


forward

[czytaj: FORłerd]
1. w ekonomii: kontrakt, transakcja forward - transakcja przewidująca realizację towaru w późniejszym terminie, ale po uzgodnionej cenie;
2. w ekonomii: rynek obrotu towarowego, charakteryzujący się tym, że płatność za towar następuje wcześniej niż jego odbiór; rynek o przedłużonym terminie dostawy;
3. linia ataku w wielu grach sportowych


SJP.pl

  • forward – rodzaj transakcji na rynku terminowym
  • przekształtnik forward – układ elektroniczny

Gminy w USA:

  • Forward (ang. Forward Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Wells
  • Forward (ang. Forward Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Allegheny
  • Forward (ang. Forward Township) – gmina w stanie Pensylwania, w hrabstwie Butler

Wikipedia


forwarder

ciągnik do zrywki drewna


SJP.pl

Forwarder – wykorzystywany w leśnictwie ciągnik do nasiębiernej zrywki drewna krótkiego (kłód i wałków).

Są to maszyny samojezdne, których zadaniem jest załadunek, rozładunek drewna oraz przemieszczanie się w terenie leśnym.

Umożliwiają one:

  • załadunek krótkich sortymentów przy pomocy żurawia,
  • przemieszczanie się na powierzchni leśnej,
  • rozładunek drewna przy pomocy żurawia.

Wikipedia


forwardować

[czytaj: forłerdować] środowiskowo: przesyłać dalej za pomocą internetu


SJP.pl


fory

względy u kogoś, protekcja, łaska, ulgowe traktowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) dobrowolne ograniczenie własnej przewagi nad przeciwnikiem, np. by skłonić go do rywalizacji

 (1.2) szczególne względy u kogoś

 (1.3) protekcja, plecy

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. forować

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|for. < etym|niem|vorgeben.

uwagi.

 Dawniej używano także liczby pojedynczej, dziś już rzadko spotykanej.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) handicap

* niemiecki: (1.1) Vorteil, Vorzug

źródła.

== fory (język malgaski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) anat. pochwa

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔrɨ, AS: fory

Wiktionary

Powiązane:

 czas. forować

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. forować

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|for. < etym|niem|vorgeben.

uwagi.

 Dawniej używano także liczby pojedynczej, dziś już rzadko spotykanej.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) handicap

* niemiecki: (1.1) Vorteil, Vorzug

źródła.

== fory (język malgaski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) anat. pochwa

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


forynt

jednostka monetarna Węgier równa 100 fillerom; forint


SJP.pl


foryś

1. pomocnik woźnicy;
2. woźnica;
3. konny ordynans oficera w dawnym wojsku polskim


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. konny sługa z trąbką lub światłem poprzedzający karetę;

 (1.2) daw. pomocnik stangreta

Wiktionary

Foryś (zdrobn. od forytarz, z niem. Vorreiter – dosł. „konny poprzedzający”) – dawniej u możnej szlachty konny pachołek z trąbką (w nocy ze światłem) poprzedzający karetę dla rozpoznania drogi.

W innej roli występował jako pomocnik stangreta powożącego wielokonnym zaprzęgiem. Zwykle jechał na koniu z przedniej pary w poczwórnym lub poszóstnym zaprzęgu.

W dawnym wojsku polskim foryś był konnym ordynansem oficera.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔrɨɕ, AS: foryś

Wiktionary

Powiązane:

 czas. forytować

Wiktionary


forysiak

nazwisko


SJP.pl


foryster

rzeczownik

 (1.1) daw. cudzoziemiec

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈrɨstɛr, AS: foryster

Wiktionary


forytować

dawniej: wyróżniać, faworyzować


SJP.pl

czasownik

 (1.1) przest. protegować, faworyzować

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔrɨˈtɔvat͡ɕ, AS: forytovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. forytowanie n., foryś

Wiktionary


forytowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|forytować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. forytować ndk.

Wiktionary


forzac

[czytaj: for-zac] arkusz papieru wielkości dwóch stron książki, którego jedna połowa jest przyklejona do wewnętrznej strony okładki; wyklejka


SJP.pl

Wikipedia


forzando

[czytaj: forcando] określenie wykonawcze: wzmacniając, akcentując; sforzato; sforzando; forzato


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) muz. nagle akcentując

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forzato, skr. fz

Wiktionary


forzato

[czytaj: forcato] określenie wykonawcze: wzmacniając, akcentując; forzando; sforzato; sforzando


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) muz. nagle akcentując

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) forzando, skr. fz

Wiktionary


fosa

1. głęboki rów napełniony wodą, utworzony dla ochrony twierdzy, miasta itp.;
2. rów przy drogach, zwykle napełniony wodą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. zapora w postaci rowu otaczającego umocnienia;

Wiktionary

Fosa, rów forteczny (łac. fossa – rów, kanał) – Zapora fortyfikacyjna w postaci rowu otaczającego całość lub część umocnienia. Rowy (fosy) mogły być wypełnione wodą (mokre) bądź nie (suche). Aby dostać się legalnie do takiej twierdzy, należało opuścić zwodzony most. Fosa to duże utrudnienie dla najeźdźców, gdyż zdecydowanie komplikuje zdobycie obiektu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiedźmin odwrócił głowę. Słyszał krzyki dzieci, bawiących się w wyschniętej, wewnętrznej fosie otaczającej zamkowe ogrody.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔsa, AS: fosa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fosowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rów forteczny

Wiktionary


fosfagen

bogaty w energię ester fosforowy


SJP.pl

Fosfokreatyna – związek gromadzący energię w wiązaniach wysokoenergetycznych, występujący w tkance mięśniowej. Bierze udział w syntezie ATP, przekształcając się pod wpływem kinazy kreatynowej w kreatynę.

Stosowany jest jako lek w chorobach serca.

Wikipedia


fosfagenowy

przymiotnik od: fosfagen


SJP.pl


fosfan

nazwa systematyczna fosforowodoru


SJP.pl

Fosforowodór, fosforiak, fosfina, PH
3
– nieorganiczny związek chemiczny, którego cząsteczka zbudowana jest z fosforu i wodoru. Jest to bezbarwny, palny i bardzo toksyczny gaz.

Wikipedia


fosfanowy

przymiotnik od: fosfan


SJP.pl


fosfat

nawóz fosforowy


SJP.pl

Fosforany (nazwa systematyczna: tetraoksydofosforany(3−); w systemie Stocka: ortofosforany(V)) – związki chemiczne, pochodne kwasu fosforowego. Nazwa obejmuje zarówno sole, jak i estry kwasu fosforowego. W ogólniejszym ujęciu nazwa "fosforany" może dotyczyć także pochodnych innych kwasów fosforowych, m.in. metafosforanów i pirofosforanów.

Wikipedia


fosfataza

enzym roślinny i zwierzęcy regulujący zawartość fosforu w komórce


SJP.pl

Fosfatazy – grupa enzymów należących do hydrolaz, które hydrolizują wiązania fosfodiestrowe, usuwając z różnych cząsteczek (np. białek, kwasów nukleinowych, fosfolipidów) reszty fosforanowe, biorąc tym samym udział w procesach fosforylacji i defosforylacji. Mają szerokie spektrum aktywności (w przeciwieństwie do większości enzymów). W zależności od pH środowiska (5–8), w którym wykazują aktywność, dzielą się na:

  • fosfatazy kwaśne
  • fosfatazy zasadowe (alkaliczne)

Wikipedia


fosfaturia

wzmożone wydalanie fosforanów z moczem


SJP.pl


fosfatydowy

związany z fosfatydem


SJP.pl


fosfatydyloetanoloamina

organiczny związek chemiczny, fosfolipid występujący głównie w substancji mózgowej; kefalina


SJP.pl


fosfatydyloseryna

tłuszcz złożony zawierający serynę


SJP.pl


fosfatyzować

wytwarzać powłokę ochronną w postaci warstwy fosforanów na powierzchni metali, zabezpieczając ją w ten sposób przed uszkodzeniami mechanicznymi lub tworząc powłokę zmniejszającą tarcie i będącą dobrym podkładem pod farby i lakiery; fosforanować, bonderyzować, parkeryzować


SJP.pl


fosfina

związek chemiczny


SJP.pl

Fosforowodór, fosforiak, fosfina, PH
3
– nieorganiczny związek chemiczny, którego cząsteczka zbudowana jest z fosforu i wodoru. Jest to bezbarwny, palny i bardzo toksyczny gaz.

Wikipedia


fosfinowy

fosfina


SJP.pl

Patrz:

fosfina

fosfodiesteraza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. enzym rozkładający diestry fosforowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wymieńcie grupy fosfodiesteraz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔsfɔdʲjɛstɛˈraza, AS: fosfodʹi ̯esteraza

Wiktionary


fosfogips

mieszanka fosforu i gipsu


SJP.pl

Fosfogips (fosforogips) – odpad będący produktem ubocznym otrzymywania kwasu fosforowego z fosforytów metodą ekstrakcji kwasem siarkowym:

3Ca3(PO4)2·CaF2 + 10H2SO410CaSO4 + 6H3PO4 + 2HF

Oprócz siarczanu wapnia, fosfogips zawiera także nierozłożone pozostałości surowca.

Wikipedia


fosfogipsowy

fosfogips


SJP.pl

Patrz:

fosfogips

fosfogliceryd

fosfolipid; ester kwasu fosfatydowego występujący w komórkach organizmów żywych


SJP.pl


fosfokreatyna

związek występujący w tkance mięśniowej, stanowi jedno ze źródeł energii dla skurczu mięśnia


SJP.pl

Fosfokreatyna – związek gromadzący energię w wiązaniach wysokoenergetycznych, występujący w tkance mięśniowej. Bierze udział w syntezie ATP, przekształcając się pod wpływem kinazy kreatynowej w kreatynę.

Stosowany jest jako lek w chorobach serca.

Wikipedia


fosfolipaza

enzym


SJP.pl

Fosfolipazy – grupa enzymów hydrolizujących fosfolipidy. Występują we wszystkich ludzkich tkankach oraz soku trzustkowym, należą do egzotoksyn bakteryjnych oraz wchodzą w skład śliny węży.

Wikipedia


fosfolipid

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. organiczny związek chemiczny stanowiący istotny składnik budowy błony komórkowej;

Wiktionary

Fosfolipidy (inaczej fosfatydy lub fosfotłuszczowce; skrót: PL, z ang. phospholipid) – grupa organicznych związków chemicznych, lipidy, które oprócz reszt glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych zawierają resztę kwasu fosforowego związanego z zasadą azotową, np. choliną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oleje rafinowane pozbawione są cennych z żywieniowego punktu widzenia fosfolipidów złożonych znajdujących się obok triacygliceroli w nasionach oleistych w ilości 0,5-3,5%. Największą zawartość fosfolipidów posiada olej rzepakowy (2,5%), olej sojowy (3,2%) i z kiełków kukurydzianych (2,0%).

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fosfatyd, fosfotłuszczowiec

Wiktionary


fosfolipidowy

związany z fosfolipidem, dotyczący fosfolipidu


SJP.pl


fosfoliza

proces rozpadu zachodzący w komórkach


SJP.pl


fosfon

substancja toksyczna dla roślin, stosowana jako roztwór wodny do oprysków, działająca różnie na rośliny w zależności od dawki


SJP.pl


fosfonowy

przymiotnik od: fosfon


SJP.pl


fosfoproteid

białko złożone (proteid), zawierające grupy fosforowe


SJP.pl


fosfoproteina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. białko, które zawiera grupy fosforanowe (PO₄³⁻) przyłączone do reszt aminokwasów, zazwyczaj seryny, treoniny lub tyrozyny, w wyniku procesu zwanego fosforylacją

Wiktionary

Fosfoproteiny – grupa białek złożonych o charakterze kwasowym, w których grupy hydroksylowe reszt seryny i treoniny są zestryfikowane kwasem fosforowym. Mają zdolność wiązania jonów wapnia (Ca2+), przez co odgrywają istotną rolę w procesach gojenia się złamań kości.

Przykładami fosfoprotein są m.in.: kazeina w mleku, witelina i fosfityna w żółtku jaj, ichtulina w ikrze ryb, a także osteopontyna i sialoproteiny.

Wikipedia


fosfor

pierwiastek chemiczny o symbolu P


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu P i liczbie atomowej 15;

Wiktionary

Fosfor (P, stgr. φωσφόρος phōsphóros ‘niosący światło’, łac. phosphorus) – pierwiastek chemiczny, niemetal. Jedynym stabilnym izotopem fosforu jest 31
P
.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma fosfor?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔsfɔr, AS: fosfor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosforek m., fosforyzacja ż., fosforyzowanie n., fosforan m., fosforyt m., fosforescencja ż., fosforylacja ż.

 czas. fosforyzować ndk.

 przym. fosforowy, fosforanowy, fosfinowy, fosfonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. P

Wiktionary


fosforan

sól kwasu fosforowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pochodna kwasu fosforowego;

Wiktionary

Fosforany (nazwa systematyczna: tetraoksydofosforany(3−); w systemie Stocka: ortofosforany(V)) – związki chemiczne, pochodne kwasu fosforowego. Nazwa obejmuje zarówno sole, jak i estry kwasu fosforowego. W ogólniejszym ujęciu nazwa "fosforany" może dotyczyć także pochodnych innych kwasów fosforowych, m.in. metafosforanów i pirofosforanów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Stosowanie nawozów na bazie fosforanów wywołuje eutrofizację wód, w sensie – powoduje nadmierny wzrost glonów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosforanowanie n., fosfor mrz.

 czas. fosforanować

 przym. fosforanowy, fosforowy

Wiktionary


fosforanować

wytwarzać powłokę ochronną w postaci warstwy fosforanów na powierzchni metali, zabezpieczając ją w ten sposób przed uszkodzeniami mechanicznymi lub tworząc powłokę zmniejszającą tarcie i będącą dobrym podkładem pod farby i lakiery; fosfatyzować, bonderyzować, parkeryzować


SJP.pl


fosforanowy

związany z fosforanem, dotyczący fosforanu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z fosforanem, dotyczący fosforanów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosforan mrz., fosfor mrz.

 przym. fosforowy

Wiktionary


fosforany

sól kwasu fosforowego


SJP.pl

Fosforany (nazwa systematyczna: tetraoksydofosforany(3−); w systemie Stocka: ortofosforany(V)) – związki chemiczne, pochodne kwasu fosforowego. Nazwa obejmuje zarówno sole, jak i estry kwasu fosforowego. W ogólniejszym ujęciu nazwa "fosforany" może dotyczyć także pochodnych innych kwasów fosforowych, m.in. metafosforanów i pirofosforanów.

Wikipedia


fosforek

związek fosforu


SJP.pl


fosforescencja

długotrwałe świecenie przedmiotów po uprzednim ich naświetleniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. świecenie ciał wywołane uprzednim naświetlaniem i trwające po jego ustaniu;

Wiktionary

Fosforescencja – rodzaj fotoluminescencji, zjawisko świecenia niektórych substancji światłem własnym, wywołane uprzednim naświetleniem (lub napromieniowaniem pokrewnego rodzaju) z zewnątrz. Czas trwania fosforescencji jest relatywnie długi – od stosunkowo dużych części sekundy do wielu godzin, a mierzalny może być nawet po wielu miesiącach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔsfɔrɛˈst͡sɛ̃nt͡sʲja, AS: fosforescncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fosforescencyjny, fosforowy

 rzecz. fosfor mrz.

Wiktionary


fosforescencyjny

fosforescencja


SJP.pl

Patrz:

fosforescencja

fosforiak

związek fosforu z wodorem, trujący, bezbarwny gaz o zapachu zgniłych ryb, pod względem właściwości chemicznych przypominający amoniak; fosforowodór


SJP.pl

Fosforowodór, fosforiak, fosfina, PH
3
– nieorganiczny związek chemiczny, którego cząsteczka zbudowana jest z fosforu i wodoru. Jest to bezbarwny, palny i bardzo toksyczny gaz.

Wikipedia


fosforki

związek fosforu


SJP.pl

Fosforki są związkami chemicznymi fosforu z mniej elektroujemnym pierwiastkiem lub pierwiastkami. Związki dwuskładnikowe są tworzone z większością pierwiastków o niższej elektroujemności, z wyjątkiem Hg, Pb, Sb, Bi, Te i Po. Zazwyczaj istnieje pewien zakres stechiometrii dla połączeń z danym pierwiastkiem; na przykład, potas posiada 9 fosforków: (K
3
P, K
4
P
3
, K
5
P
4
, KP, K
4
P
6
K
3
P
7
, K
3
P
11
, KP
10.3
, KP
15
), a nikiel ma ich osiem (Ni
3
P, Ni
5
P
2
, Ni
12
P
5
, NiP
2
, Ni
5
P
4
, NiP, NiP
2
, NiP
3
).

Wikipedia


fosforobakteryna

nawóz bakteryjny używany do zakażania nasion roślin uprawnych


SJP.pl


fosforobrąz

Fosfobrąz (fosforobrąz) – stop miedzi i cyny z dodatkiem czerwonego fosforu, np. fosforobrąz CuSn10P (Polsce oznaczany jako B101) zawiera oprócz miedzi 10% cyny i 1% fosforu. Jest bardzo odporny na ścieranie i zgniatanie. Przykładowe zastosowanie to panewki w łożyskach ślizgowych o dużych wymaganiach materiałowych.

Wikipedia


fosforoliza

enzymatyczne, odwracalne rozszczepienie wiązania glikozydowego przy udziale kwasu fosforowego


SJP.pl


fosforonośny

obfitujący w fosfor; dostarczający fosforu; zawierający fosfor


SJP.pl


fosforoorganiczny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) chem. o związku organicznym: zawierający fosfor;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym roku UE wycofała np. większość preparatów fosforoorganicznych, charakteryzujących się bardzo złymi wskaźnikami toksykologii i ekotoksykologii.

Wiktionary


fosforoskop

przyrząd do obserwacji procesu fosforescencji; fosfoskop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. przyrząd do mierzenia zmian natężenia fosforescencji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔsfɔˈrɔskɔp, AS: fosforoskop

Wiktionary


fosforować

tworzyć fosforanową warstwę ochronną (antykorozyjną) na powierzchni stalowych przedmiotów


SJP.pl


fosforowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|fosforować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niefosforowanie n.

 czas. fosforować ndk.

Wiktionary


fosforowodór

związek fosforu z wodorem, trujący, bezbarwny gaz o zapachu zgniłych ryb, pod względem właściwości chemicznych przypominający amoniak; fosforiak


SJP.pl

Fosforowodór, fosforiak, fosfina, PH
3
– nieorganiczny związek chemiczny, którego cząsteczka zbudowana jest z fosforu i wodoru. Jest to bezbarwny, palny i bardzo toksyczny gaz.

Wikipedia


fosforowy

przymiotnik od: fosfor


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) chem. dotyczący fosforu; zawierający fosfor

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosfor m., fosforek m., fosforyzacja ż., fosforyzowanie n., fosforan m., fosforyt m., fosforescencja ż., fosforylacja ż.

 czas. fosforyzować ndk.

 przym. fosforanowy, fosfinowy, fosfonowy

Wiktionary


fosforyczność

fosforyczny


SJP.pl

Patrz:

fosforyczny

fosforyczny

świecący bladym blaskiem na skutek wcześniejszego naświetlenia


SJP.pl


fosforylacja

Fosforylacja – reakcja przyłączenia reszty fosforanowej do nukleofilowego atomu dowolnego związku chemicznego. Zazwyczaj fosforylowane są grupy hydroksylowe (estryfikacja alkoholi) lub aminowe (tworzenie amidów). Przeciwieństwem fosforylacji jest defosforylacja.

Wikipedia


fosforyn

Fosforyny, nazwa Stocka: fosforany(III) – grupa organicznych związków chemicznych, pochodych kwasu fosfonowego (kwasu fosforawego). Z uwagi na tautomerię kwasu fosfonowego i znacznie większą trwałość formy H-fosfonianowej (HPO(OH)
2
) względem formy fosforynowej (P(OH)
3
), fosforyny występują przede wszystkim jako triestry o wzorze ogólnym P(OR)
3
. Sole tego kwasu mają postać H-fosfonianów – zawierających aniony HPO2−
3
lub HP(OH)O
2
– podobnie jak monoestry (HPO(OH)OR) i diestry (HPO(OR)
2
).

Wikipedia


fosforyny

Fosforyny, nazwa Stocka: fosforany(III) – grupa organicznych związków chemicznych, pochodych kwasu fosfonowego (kwasu fosforawego). Z uwagi na tautomerię kwasu fosfonowego i znacznie większą trwałość formy H-fosfonianowej (HPO(OH)
2
) względem formy fosforynowej (P(OH)
3
), fosforyny występują przede wszystkim jako triestry o wzorze ogólnym P(OR)
3
. Sole tego kwasu mają postać H-fosfonianów – zawierających aniony HPO2−
3
lub HP(OH)O
2
– podobnie jak monoestry (HPO(OH)OR) i diestry (HPO(OR)
2
).

Wikipedia


fosforyt

skała o dużej koncentracji fosforanów


SJP.pl

Fosforyty – skały osadowe o chemicznym lub organicznym pochodzeniu.

  • Chemizm: złożone głównie z fosforanów (zawierają od 12 do 40% P4O10), reprezentowanych przez apatyt (kolofan) i kwarc, kalcyt, glaukonit, kaolinit, montmorillonit, czasami też limonit i substancje organiczne.
  • charakterystyczną cechą jest zazwyczaj rozległe, poziome rozprzestrzenienie złoża o niewielkiej masy i wielkości.
  • Fosforyty tworzą wkładki, przewarstwienia lub szeroko rozprzestrzenione pokłady wśród wapieni i margli.

Wikipedia


fosforytowy

przymiotnik od: fosforyt


SJP.pl


fosforytyzacja

wypieranie w osadach węglanu wapnia przez fosforan


SJP.pl

Fosforytyzacja – długotrwały proces geologiczny polegający na wypieraniu w osadach węglanu wapnia (kalcytu) przez fosforan wapnia.

Wikipedia


fosforyzacja

1. zjawisko świecenia ciał bladym światłem przez jakiś czas po ich uprzednim naświetleniu; fosforescencja;
2. w chemii: reakcja przyłączenia grupy fosforowej do cząsteczki organicznej; fosforylacja


SJP.pl


fosforyzować

1. odznaczać się fosforescencją, świecić w ciemności po uprzednim naświetleniu;
2. potocznie: błyszczeć, świecić zielonkawym światłem


SJP.pl


fosforyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|fosforyzować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. niefosforyzowanie n., fosfor mrz.

 czas. fosforyzować ndk.

 przym. fosforowy

Wiktionary


fosforyzujący

1. odznaczać się fosforescencją, świecić w ciemności po uprzednim naświetleniu;
2. potocznie: błyszczeć, świecić zielonkawym światłem


SJP.pl

Patrz:

fosforyzować

fosfoskop

przyrząd do obserwacji procesu fosforescencji; fosforoskop


SJP.pl


fosgen

związek nieorganiczny, bezbarwny, silnie trujący gaz o duszącej woni, bardzo aktywny chemicznie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. wojsk. związek organiczny z grupy chlorków kwasowych, bezbarwny gaz o zapachu świeżo skoszonej trawy lub zgniłych owoców, stosowany jako bojowy środek trujący z grupy duszących w czasie I wojny światowej;

Wiktionary

Fosgen, COCl2 – organiczny związek chemiczny z grupy chlorków kwasowych. Jest to bezbarwny gaz, silnie trujący i duszący, o zapachu świeżo skoszonej trawy lub zgniłych owoców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas spalania polichlorku winylu mogą powstawać pewne ilości fosgenu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔzɡɛ̃n, AS: fozgẽn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosgenoksym

 przym. fosgenowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tlenochlorek węgla, dichlorek karbonylu, CG

Wiktionary


fosgenit

minerał, chlorowęglan ołowiu


SJP.pl


fosiasty

potocznie: niezadowolony lub obrażający się zbyt często; humorzasty, fochowaty


SJP.pl


fosowskie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. dzielnica miasta Kolonowskie, w województwie opolskim, dawniej samodzielna miejscowość;

Wiktionary

Fosowskie (niem. Vossowska) – dzielnica miasta Kolonowskie w województwie opolskim, powiat strzelecki, nad rzeką Mała Panew. Niegdyś samodzielna osada, od końca XVIII wieku ośrodek hutnictwa, a w XIX wieku także ważny węzeł kolejowy.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fosowszczanin mos.

:: fż. fosowszczanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Wosowska

Wiktionary


fossa

zwierzę drapieżne z rodziny Eupleridae, żyjące wyłącznie na Madagaskarze


SJP.pl

Miejscowości

  • Fossa we Włoszech

Zwierzęta

  • Fossa (Cryptoprocta) – rodzaj ssaka z rodziny falanrukowatych
  • fossa madagaskarska (Cryptoprocta ferox) – gatunek ssaka z rodziny falanrukowatych
  • Fossa fossana – fanaloka madagaskarska – gatunek ssaka z rodziny falanrukowatych

Wikipedia


fosse

[czytaj: fos] nazwisko; m.in. Bob Fosse (1927-1987) - amerykański reżyser, aktor filmowy i choreograf


SJP.pl

Belgia:

  • Fosse – dzielnica (deelgemeente) gminy Trois-Ponts w Regionie Walońskim, w prowincji Liège, w okręgu Verviers
  • Fosse-dilé-l'-Troes-Pont – walońska nazwa miejscowości Fosse
  • Fosse-li-Veye – walońska nazwa miasta Fosses-la-Ville

Wikipedia


foster

Ludzie:

  • Foster, Gicik A’Mane – polski raper, członek Hewry i JWP
  • Foster Bastious – ghański piłkarz
  • Foster Nkodo – kameruński bokser wagi średniej

Przedsiębiorstwa:

  • Foster’s Lager – australijska marka piwa
  • Foster and Partners – brytyjska firma architektoniczna

Wikipedia


fosylia

zachowane w skałach szczątki oraz ślady działalności organizmów zwierzęcych i roślinnych z minionych epok geologicznych; skamieniałości; skamieliny


SJP.pl


fosylizacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. ogół procesów prowadzących do utrwalenia w osadzie organizmów roślinnych i zwierzęcych, bądź też śladów ich działalności życiowej;

 (1.2) jęz. zjawisko zatrzymania procesu uczenia się języka obcego ze względu na osiągnięcie satysfakcjonującego poziomu jego znajomości;

Wiktionary

  • Fosylizacja – zjawisko geologiczne
  • Fosylizacja – zjawisko językowe

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fosylizacja prowadzi do powstawania skamieniałości.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔsɨlʲiˈzat͡sʲja, AS: fosylʹizacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fosylizacyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kamienienie

Wiktionary


fosylizacyjny

przymiotnik od: fosylizacja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fosylizacją, dotyczący fosylizacji

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosylizacja ż.

Wiktionary


foszasty

przymiotnik

 (1.1) pot. mający skłonność do łatwego obrażania się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wybredna jestem, foszasta i wredna.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈʃastɨ, AS: fošasty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foch

 czas. fochnąć się, fochać się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrażalski

Wiktionary


foszek

zdrobnienie od: foch


SJP.pl


foszt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara. przest. deska, zwykle surowa, gruba

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprzedam foszty dębowe sezonowane ponad 3 lata, grubość 5 cm, długość 3 m.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fosztowanie n.

 czas. fosztować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tarcica

Wiktionary


foszyć

potocznie: foszyć się - obrażać się; fochować się


SJP.pl


fot

w fizyce: jednostka natężenia oświetlenia równa natężeniu oświetlenia powierzchni 1 cm^2, na którą pada równomiernie rozłożony strumień świetlny 1 lumena; jeden fot to natężenie światła równe 10^4 luksom (skrót: ph)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miar. fiz. jednostka natężenia światła w układzie CGS, równa jednemu lumenowi na centymetr kwadratowy i równoważna 10 000 luksów;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od fota

Wiktionary

Fot (ph) – fotometryczna jednostka natężenia światła, lub strumienia świetlnego przechodzącego przez dany obszar. Nie należy on do Układu SI, stosowany w systemie CGS. Nazwę wprowadził André Blondel w 1921 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] strumień promieniowania w tym przypadku jest mocą promieniowania wypływającego we wszystkich kierunkach z 1 cm² powierzchni świecącej. W fotometrii praktycznej wielkość ta nazywa się promiennością powierzchni świecącej i mierzona jest w fotach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔt, AS: fot

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. ph

Wiktionary


fot.

skrót od: fotografia, fotografika, fotograficzny (czytany jako cały, odmienny wyraz); fotogr.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = fotografował

 (1.2) = fotograf

 (1.3) = fotografia

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.3) skr. zdj.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. fotografować

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== fot. (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = fotograficky → fotograficznie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔɡraˈfɔvaw|fɔˈtɔɡraf, AS: fotografovau̯|fotograf

Wiktionary

Powiązane:

 czas. fotografować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) skr. zdj.

Wiktionary


fota

w fizyce: jednostka natężenia oświetlenia równa natężeniu oświetlenia powierzchni 1 cm^2, na którą pada równomiernie rozłożony strumień świetlny 1 lumena; jeden fot to natężenie światła równe 10^4 luksom (skrót: ph)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. posp. fotografia, zdjęcie

Wiktionary

Fota (gr. Φώττα, tur. Dağyolu) – wieś na Cyprze, w dystrykcie Kirenia.

W wyniku inwazji tureckiej w 1974 obszar, w którym znajduje się miejscowość kontrolowany jest przez nieuznawaną na arenie międzynarodowej, proklamowaną w 1983 Turecką Republikę Cypru Północnego. Republika Cypryjska rości sobie prawa do tych terenów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Coś ta fota ci nie wyszła.

 (1.1) Wroniasty dawaj nowe foty co to za opindalanie się:D sic.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foto n., fotograf mos., fotografka ż., fotografika ż., fotografik mos., fotograficzka ż., fotografizm mrz., fotografowanie n., sfotografowanie n., fotka ż., focia ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

 temsłow. foto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fotka, focia

Wiktionary


fotarium

miejsce do zbiorowych naświetlań zastępczych lampą kwarcową


SJP.pl


foteczka

zdrobnienie od: fotka


SJP.pl


fotel

1. szeroki, wygodny mebel do siedzenia, najczęściej wyściełany, mający poręcze;
2. siedzenie w pojeździe albo na sali widowiskowej (np. w kinie);
3. przenośnie: stanowisko, godność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj siedziska z oparciem na plecy i podłokietnikami;

 (1.2) przen. stanowisko, urząd

Wiktionary

Fotel – rodzaj siedziska z oparciem na plecy wraz z podłokietnikami.Siedzisko fotela jest zwykle usytuowane niżej niż siedzisko krzesła (36–45 cm) i jest również od niego zdecydowanie szersze (50–55 cm). Podłokietniki montowane z boków siedziska dla wygody użytkownika są rozstawione w odległości ok. 55 cm od siebie i 60 cm od podłoża, zwykle tapicerowane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rozsiadł się wygodnie w fotelu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔtɛl, AS: fotel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. fotelik m.

 przym. fotelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zesel.

Wiktionary


fotelik

mały fotel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fotel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotel mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zeslik.

Wiktionary


fotelowy

związany z fotelem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący fotela

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotel mrz.

Wiktionary


foter

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ojciec

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Foter się śmioł zy mie chyba tydziyń.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fater.

Wiktionary


fotergilla

krzew z rodziny oczarowatych


SJP.pl

Fotergilla (Fothergilla L.) – rodzaj roślin należący do rodziny oczarowatych (Hamamelidaceae R. Br. in Abel). Obejmuje dwa gatunki występujące naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej.

Fotergilla Gardena rośnie na mokradłach wzdłuż wschodniego wybrzeża USA, a fotergilla większa wzdłuż dolin rzecznych, w suchych lasach i na terenach skalistych, zwykle w krajobrazie wyżynnym i górskim. Kwiaty tych roślin zapylane są przez owady.

Wikipedia


foterliczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. od: foter

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|faterek.

Wiktionary


fotis

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., współczesna forma imienia Focjusz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Fotis i jestem synem greckich emigrantów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔtʲis, AS: fotʹis

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Focjusz m.

 przym. Fotisowy, Focjuszowy

Wiktionary


fotisowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) taki, który należy do Fotisa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Fotisowe mieszkanie jest dużo mniejsze od mojego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtʲiˈsɔvɨ, AS: fotʹisovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Fotis m., Focjusz m.

Wiktionary


fotka

potocznie: fotografia, zdjęcie; fota, focia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. fotografia, zdjęcie

Wiktionary

Fotka.com (dawniej Fotka.pl) – polski serwis społecznościowy uruchomiony 14 lutego 2001. Właścicielem serwisu jest firma Fotka Sp. z o.o. Sp. k., założona przez Rafała Agnieszczaka i Andrzeja Ciesielskiego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfɔtka, AS: fotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż., fotograf m., fotografika ż., fotografik m., fotografizm m., fotogram m., fotografowanie n., foto ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

Wiktionary


foto

1. pot.: fotografia,
2. związany z fotografowaniem, np. zakład foto


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) środ. pot. fotografia, zdjęcie

Wiktionary

FOTO – polski miesięcznik poświęcony fotografii (amatorskiej oraz profesjonalnej), wydawany od stycznia 1975 do roku 2013.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Daj mi swoje foto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔtɔ, AS: foto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż., fotograf ż., fotografka ż., fotka ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fotografia, fotka, zdjęcie

Wiktionary


foto-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze światłem

 (1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z fotografią

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) fotoalergia • fotobiologia • fotoemisja

 (1.2) fotokomórka • fotoradar • fotoreportaż

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|φωτο-. < etym|gr|φῶς., φωτός → światło

 (1.2) skr. od etymn|pol|fotografia.

uwagi.

tłumaczenia.

* duński: (1.1) foto-

* hiszpański: (1.1) foto-

* nowogrecki: (1.1) φωτο-

* włoski: (1.1) foto-; (1.2) foto-

źródła.

== foto- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|fo.to.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) foto-

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔtɔ, AS: foto

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|φωτο-. < etym|gr|φῶς., φωτός → światło

 (1.2) skr. od etymn|pol|fotografia.

uwagi.

tłumaczenia.

* duński: (1.1) foto-

* hiszpański: (1.1) foto-

* nowogrecki: (1.1) φωτο-

* włoski: (1.1) foto-; (1.2) foto-

źródła.

== foto- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|fo.to.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) foto-

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotoalbum

album na zdjęcia


SJP.pl


fotoalergia

uczulenie skóry na światło, zwłaszcza ultrafioletowe, zwykle wywoływane innymi alergenami


SJP.pl


fotoalergiczny

dotyczący fotoalergii, spowodowany fotoalergią, cierpiący na fotoalergię


SJP.pl


fotoalergik

człowiek cierpiący na fotoalergię, uczulony na światło ultrafioletowe


SJP.pl


fotoamator

miłośnik fotografii, zajmujący się nią niezawodowo


SJP.pl

Fotoamator – polski film dokumentalny z roku 1998 w reżyserii Dariusza Jabłońskiego. Obraz pokazuje życie łódzkiego getta z dwóch perspektyw – Arnolda Mostowicza, lekarza żydowskiego pochodzenia więzionego w getcie i Waltera Geneweina, Austriaka, głównego księgowego getta.

Wikipedia


fotoamatorka

miłośniczka fotografii, zajmująca się nią niezawodowo


SJP.pl


fotoanoda

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. chem. materiał pracujący jako oświetlana anoda w ogniwie fotoelektrochemicznym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔãˈnɔda, AS: fotoãnoda

Wiktionary


fotoaparat

rzadko: aparat fotograficzny


SJP.pl


fotoautotrof

organizm samożywny (autotrof) posiadający zdolność wytwarzania materii organicznej ze związków nieorganicznych przy użyciu energii słonecznej


SJP.pl

Fotoautotrofy – autotroficzne organizmy pozyskujące pożywienie na drodze fotosyntezy. Zalicza się je do roślin, protistów i sinic. Dawniej wszystkie organizmy wyposażone w chlorofil zaliczano do jednego królestwa – roślin. Dopiero stosunkowo niedawno wykazano niezbicie, że zdolność do fotosyntezy nie jest dobrym kryterium oceny związków filogenetycznych. Jednakże i dziś jeszcze wielu naukowców posługuje się tym kryterium. Nowa klasyfikacja naukowa organizmów, przyjęta również w Polsce, zakłada jednak, że fotoautotrofy można znaleźć w aż trzech królestwach.

Wikipedia


fotobiolog

specjalista badający zjawiska biologiczne zależne od działania światła


SJP.pl


fotobiologia

Fotobiologia (z gr. φως, phōs – światło, βίος, bíos – życie, λόγος, lógos – nauka) – nauka interdyscyplinarna zajmująca się rolą promieniowania niejonizującego w biosferze, w tym jego korzystnym i niekorzystnym oddziaływaniem na żywe organizmy roślinne i zwierzęce oraz ich zbiorowiska (np. ekosystemy), jak również wykorzystywaniem promieniowania do przekazu informacji między organizmami.

Wikipedia


fotobiologiczny

fotobiologia


SJP.pl

Patrz:

fotobiologia

fotoblog

środowiskowo: blog ilustrowany zdjęciami lub składający się z samych zdjęć


SJP.pl

Fotoblog jest rodzajem internetowego pamiętnika, którego podstawową treść stanowią zdjęcia.

Wikipedia


fotobloger

środowiskowo: internauta prowadzący fotoblog


SJP.pl


fotoblogerka

fotobloger


SJP.pl

Patrz:

fotobloger

fotobomba

fotografia, na której znalazła się nieoczekiwana osoba, rzadziej zwierzę lub rzecz


SJP.pl


fotobudka

kabina wyposażona w automat do robienia i wywoływania zdjęć; fotokabina


SJP.pl

Fotobudka (ang. photo booth) – zautomatyzowane urządzenie, które wykonuje zdjęcia i od razu je drukuje. Wykorzystywane głównie do wykonywania fotografii paszportowych, legitymacyjnych itp., także do celów rozrywkowych jako atrakcja podczas imprez, wesel itp.

Wikipedia


fotobłysk

1. substancja w proszku dająca bardzo jasny błysk podczas spalania; magnezja;
2. krótki i bardzo jasny impuls świetlny uzyskany podczas spalania magnezji


SJP.pl

Proszek błyskowy (też magnezja lub fotobłysk) – proszek składający się z pyłu aluminiowego lub magnezowego lub pyłu stopu aluminium z magnezem i substancji utleniającej (na przykład chloranu potasu), podczas spalania, której uzyskuje się bardzo jasny błysk światła. Służy do wytworzenia światła magnezowego. Używany w pirotechnice do uzyskania efektów świetlnych w fajerwerkach oraz akustycznych w petardach.

Wikipedia


fotochemia

jeden z działów chemii zajmujący się reakcjami chemicznymi, które zachodzą wskutek działania światła na materiały światłoczułe


SJP.pl

Fotochemia – dział chemii badający reakcje fotochemiczne, czyli zachodzące pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego.

Promieniowanie elektromagnetyczne oddziałuje na układ reakcyjny na różne sposoby. W szczególności może ono prowadzić do:

  • inicjowania reakcji chemicznych, które dalej mogą już zachodzić bez udziału tego promieniowania
  • być główną siłą napędową tych reakcji
  • hamować postęp reakcji
  • zmieniać przebieg reakcji zarówno w pożądanym jak i niepożądanym kierunku.
  • prowadzić do rozkładu naświetlanych związków chemicznych
  • prowadzić do wewnętrznych przemian naświetlanych związków (np. do zmiany ich konformacji.

Wikipedia


fotochemigrafia

1. proces przygotowania form drukowych metodą fotochemiczną;
2. dział drukarni wykonujący formy drukowe tą metodą


SJP.pl

Fotochemigrafia to rodzaj chemigrafii, w której wykorzystywane są techniki fotograficzne, tj. światłoczuła warstwa płyty metalowej naświetlana jest np. przez kliszę fotograficzną, a następnie wywoływana. Dzięki temu powierzchnia płyty jest maskowana emulsją pozostałą po wywoływaniu. Pozwala to na wierne odzwierciedlenie projektu. W następnym etapie powierzchnia płyty poddawana jest chemicznej obróbce.

Wikipedia


fotochemoterapia

metoda leczenia chorób skóry poprzez naświetlanie promieniowaniem ultrafioletowym


SJP.pl


fotochrom

rodzaj szkła; szkło fotochromowe


SJP.pl


fotochromatyczny

przyciemniający się pod wpływem światła; fotochromowy, fotochromiczny


SJP.pl


fotochromia

Wikipedia


fotochromiczny

przyciemniający się pod wpływem światła; fotochromatyczny, fotochromowy


SJP.pl


fotochromizm

zjawisko odwracalnej przemiany struktury związku chemicznego pod wpływem naświetlania; fotochromatyczność, fotochromia


SJP.pl

Wikipedia


fotochromowy

przyciemniający się pod wpływem światła; fotochromatyczny, fotochromiczny


SJP.pl


fotochromy

okulary ze szkłami fotochromowymi


SJP.pl


fotoczuły

reagujący na światło; światłoczuły


SJP.pl


fotodegradowalny

ulegający fotodegradacji


SJP.pl


fotodepilacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kosmet. depilacja za pomocą silnej wiązki światła, np. lasera

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔdɛpʲiˈlat͡sʲja, AS: fotodepʹilacʹi ̯a

Wiktionary


fotodermatoza

choroba skóry, która występuje przy fotosensybilizacji


SJP.pl

Fotodermatoza – choroba skóry spowodowana ekspozycją na światło słoneczne, związana z nadwrażliwością na promieniowanie UV, zależna od mechanizmów immunologicznych lub czynników egzogennych.

Nadwrażliwość mogą spowodować niektóre substancje znajdujące się w pożywieniu lub stosowane jako leki bądź kosmetyki, wykazujące tzw. działanie fototoksyczne. Do substancji tych należą niektóre środki spożywcze, barwniki, dziegcie, substancje roślinne. Gdy nadwrażliwość na promieniowanie wynika z zakłóceń układu odpornościowego, mówi się o fotoalergiach albo fotouczuleniach. Najczęstszym z nich jest tzw. polimorficzna osutka świetlna (ang. polymorphous light eruption, PLE), dotycząca 10-20% populacji.

Wikipedia


fotodetektor

Fotodetektor – czujnik reagujący na światło. Fotodetektory przetwarzają światło na inne sygnały, w tym na sygnały elektryczne.

Wikipedia


fotodioda

lampa elektronowa lub element półprzewodnikowy, w których wartość płynącego przez nie prądu można kontrolować poprzez zmianę natężenia promieniowania


SJP.pl

  • fotodioda półprzewodnikowa
  • fotodioda próżniowa

Wikipedia


fotodruk

technika druku płaskiego; odbitka wykonana tą techniką; fototypia, fototypografia, heliografia, światłodruk


SJP.pl


fotodysocjacja

Fotodysocjacja – reakcja chemiczna polegająca na rozpadzie na jony cząsteczek dowolnego związku chemicznego pod wpływem bombardowania go strumieniem fotonów. Inaczej jest to dysocjacja elektrolityczna inicjowana promieniowaniem elektromagnetycznym, np. światłem.

Wikipedia


fotoedytor

grafik zajmujący się wyborem i przygotowywaniem zdjęć do druku, zwykle w gazetach codziennych i magazynach


SJP.pl


fotoedytorka

fotoedytor


SJP.pl

Patrz:

fotoedytor

fotoefekt

w fizyce: zjawisko emisji elektronów pod wpływem światła; efekt fotoelektryczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. zob. efekt fotoelektryczny.

Wiktionary

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Potem potwierdził z dużą dokładnością równanie fotoefektu zaproponowane przez Einsteina.

Wiktionary


fotoelektron

elektron wyzwolony z substancji przez foton wskutek działania promieniowania elektromagnetycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. elektron wyemitowany z powierzchni pewnego materiału na skutek działania promieniowania elektromagnetycznego

Wiktionary

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ślady fotoelektronów wybitych z cząsteczek powietrza przez promieniowanie Roentgena możemy zobaczyć w komorze Wilsona […].

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotoelektronowy

Wiktionary


fotoelektronowy

związany z fotoelektronem, dotyczący fotoelektronu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fotoelektronem, dotyczący fotoelektronu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotoelektron mrz.

Wiktionary


fotoelektryczność

zjawisko indukowania prądu elektrycznego w metalach lub półprzewodnikach pod wpływem padającego promieniowania świetlnego


SJP.pl

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Wikipedia


fotoelement

Fotoelement, element światłoczuły – element obwodu elektrycznego zmieniający swoje właściwości (najczęściej rezystancję) pod wpływem padającego na niego światła.

Do fotoelementów należą, między innymi, fotorezystory, fotodiody i fototranzystory.

Wikipedia


fotoemisja

inaczej zjawisko fotoelektryczne


SJP.pl

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Wikipedia


fotoemisyjny

przymiotnik od: fotoemisja


SJP.pl


fotoenergetyczny

związany z przetwarzaniem promieniowania świetlnego na energię elektryczną


SJP.pl


fotoetui

etui z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotofil

organizm światłolubny


SJP.pl


fotofinisz

urządzenie na linii mety do weryfikacji kolejności zawodników


SJP.pl


fotofob

organizm cieniolubny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba odczuwająca dyskomfortu lub ból podczas ekspozycji oczu na światło

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotofobia ż.

Wiktionary


fotofobia

chorobliwy lęk przed światłem


SJP.pl

Wikipedia


fotofon

przyrząd służący do przenoszenia dźwięków na znaczne odległości za pomocą promieni świetlnych


SJP.pl


fotofor

świecący narząd u niektórych gatunków zwierząt, np. form głębinowych


SJP.pl

Narząd świetlny, fotofor – emitujący światło narząd występujący w skórze niektórych gatunków ryb, spotykane również u głowonogów. Fotofory różnych gatunków mają różny stopień skomplikowania budowy – od stosunkowo prostych do złożonych na wzór budowy oka.

Wikipedia


fotoforum

forum internetowe poświęcone tematyce fotograficznej lub portal do prezentacji zdjęć


SJP.pl


fotofosforylacja

Fosforylacja fotosyntetyczna, fotofosforylacja – proces zachodzący w fazie jasnej fotosyntezy w chloroplastach. Polega na wytworzeniu ATP z ADP i fosforanu nieorganicznego przy użyciu energii światła.

ADP + Pi + h\nu (energia świetlna) → ATP

Wikipedia


fotogadżet

gadżet z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotogaleria

galeria fotografii


SJP.pl


fotogazeta

gazeta z dużą liczbą fotografii i tekstem zredukowanym do minimum


SJP.pl


fotogenicznie

przysłówek

 (1.1) korzystnie wyglądając na zdjęciach

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotogeniczność ż.

 przym. fotogeniczny

Wiktionary


fotogeniczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: fotogeniczny


SJP.pl


fotogeniczność

korzystny wygląd na zdjęciach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co fotogeniczne; cecha tych, którzy są fotogeniczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotogeniczny

 przysł. fotogenicznie

Wiktionary


fotogeniczny

dobrze wyglądający na fotografii, nadający się do fotografowania


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) korzystnie wyglądający na zdjęciach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Może dlatego, że słyszałem w dzieciństwie, że jestem fotogeniczny, a zwłaszcza mój lewy profil jest po prostu zabójczy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotogeniczność ż.

 przysł. fotogenicznie

Wiktionary


fotogr.

skrót od: fotografia, fotografika, fotograficzny (czytany jako cały, odmienny wyraz); fot.


SJP.pl


fotograf

osoba zajmująca się robieniem zdjęć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się wykonywaniem fotografii, najczęściej zawodowo;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ona jest świetnym fotografem koncertów i wydarzeń sportowych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔˈtɔɡraf, AS: fotograf

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografika ż., fotografik m., fotografia ż., fotografijka ż., fotka ż., fotografowanie n., sfotografowanie n., foto ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografika ż., fotografik m., fotografia ż., fotografijka ż., fotka ż., fotografowanie n., sfotografowanie n., foto ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

frazeologia.

etymologia.

 etym|franc|photographe.

uwagi.

 zobacz też: Indeks:Polski - Zawody

tłumaczenia.

* albański: (1.1) fotograf m.

* angielski: (1.1) photographer

* baskijski: (1.1) argazkilari, fotografo

* białoruski: (1.1) фатограф m.

* bułgarski: (1.1) фотограф m.

* duński: (1.1) fotograf w.

* esperanto: (1.1) fotisto, fotografisto

* francuski: (1.1) photographe m.

* hiszpański: (1.1) fotógrafo m.

* ido: (1.1) fotografisto

* interlingua: (1.1) photographo

* islandzki: (1.1) ljósmyndari m.

* kaszubski: (1.1) òdjimnik m.

* kataloński: (1.1) fotògraf m.

* litewski: (1.1) fotografas m.

* niemiecki: (1.1) mężczyzna Fotograf m., Photograph m., kobieta Fotografin ż.

* nowogrecki: (1.1) φωτογράφος m.

* rosyjski: (1.1) фотограф m.

* słowacki: (1.1) fotografista m., fotograf m.

* słoweński: (1.1) fotograf m.

* szwedzki: (1.1) fotograf w.

* ukraiński: (1.1) фотограф m.

* włoski: (1.1) fotografo m.

źródła.

== fotograf (język albański.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) fotograf

odmiana.

 (1.1) lp. fotograf, fotografi; lm. fotografë, fotografët

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotografia

1. technika tworzenia trwałych obrazów przedmiotów za pomocą klisz lub błon światłoczułych, na które działają promienie świetlne odbite od danych przedmiotów;
2. obraz przedmiotu otrzymywany w ten sposób; zdjęcie;
3. przenośnie: wierne odtworzenie, odbicie czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nieruchomy obraz rzeczywistości utrwalony aparatem fotograficznym

 (1.2) sztuka wykonywania fotografii (1.1);

Wiktionary

Fotografia (ang. photography) – zbiór wielu różnych technik, których celem jest zarejestrowanie trwałego, pojedynczego obrazu za pomocą światła. Potoczne znaczenie zakłada wykorzystanie układu optycznego, choć nie jest to konieczne np. przy rayografii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zrobiłem fotografię płonącego kościoła i opublikowałem ją w sieci.

 (1.2) Fotografią będę się mógł zająć na poważnie dopiero na emeryturze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔˈɡrafʲja, AS: fotografʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foto n., fotograf m., fotografka ż., fotografika ż., fotografik m., fotograficzka ż., fotografizm m., fotografowanie n., sfotografowanie n.

:: zdrobn. fotka ż., focia ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

 temsłow. foto-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdjęcie, foto, pot. fotka

 (1.2) fotografika

Wiktionary


fotograficzka

kobieta fotografik, artystka fotograf


SJP.pl


fotograficznie

przysłówek

 (1.1) w sposób fotograficzny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotografia ż., fotograf mos., fotka ż., fota ż., focia ż.

 przym. fotograficzny

 czas. fotografować

Wiktionary


fotograficzność

fotograficzny


SJP.pl

Patrz:

fotograficzny

fotograficzny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fotografią, fotografowaniem, robieniem zdjęć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przystosowałem moją łazienkę, aby mogła mi służyć a laboratorium fotograficzne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔɡraˈfʲit͡ʃnɨ, AS: fotografʹičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż., fotograf m., fotografik m., fotka ż., fotografowanie n., sfotografowanie n., obfotografowanie n.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk., obfotografować dk.

 przysł. fotograficznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdjęciowy

Wiktionary


fotografijka

zdrobnienie od: fotografia


SJP.pl


fotografik

artysta fotograf wykonujący fotografie mające walory dzieł sztuki; określenie zastrzeżone dla członków Związku Polskich Artystów Fotografików


SJP.pl

Fotografika – termin utworzony przez Jana Bułhaka w latach 20. XX wieku w celu odróżnienia fotografów-artystów (fotografików) od rzemieślników (fotografów). Powstał przez połączenie słów fotografia i grafika. Jako dział grafiki nobilitował fotografię Bułhak podkreślając, że „fotografia jest sztuką plastyczną, jako nowa gałąź grafiki”.

Wikipedia


fotografika

technika graficzna tworzenia obrazów bez użycia aparatu fotograficznego, wykorzystująca światłoczułe materiały fotograficzne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fot. sztuka fotografii

 (1.2) fot. technika wykonywania fotografii bez aparatu fotograficznego

Wiktionary

Fotografika – termin utworzony przez Jana Bułhaka w latach 20. XX wieku w celu odróżnienia fotografów-artystów (fotografików) od rzemieślników (fotografów). Powstał przez połączenie słów fotografia i grafika. Jako dział grafiki nobilitował fotografię Bułhak podkreślając, że „fotografia jest sztuką plastyczną, jako nowa gałąź grafiki”.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔˈɡrafʲika, AS: fotografʹika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., fotografia ż., fotka ż., fotograf mos., fotografik mos.

Wiktionary


fotografista

dawniej: fotograf


SJP.pl


fotografistka

dawniej: kobieta fotograf (fotografka)


SJP.pl


fotografka

kobieta zajmująca się robieniem zdjęć


SJP.pl


fotografować

wykonywać fotografie, zdjęcia


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. sfotografować)

 (1.1) robić zdjęcie, robić fotografię

czasownik zwrotny niedokonany fotografować się (dk. sfotografować się)

 (2.1) robić sobie zdjęcie, pozwalać na zrobienie sobie zdjęć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nigdy nie byłem związany zawodowo z lotnictwem, jednak lubię fotografować samoloty.

 (2.1) Jak mogłaś fotografować się z tym nikczemnikiem?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔɡraˈfɔvat͡ɕ, AS: fotografovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., sfotografowanie n., fotka ż., fotograf mos., fotografia ż., fotografowanie n., foto ż.

 czas. sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

 przysł. fotograficznie

 skr. fot.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pstrykać, robić zdjęcie

Wiktionary


fotografowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynność wykonywania fotografii

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔɡrafɔˈvãɲɛ, AS: fotografovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fota ż., focia ż., sfotografowanie n., fotografia ż., fotka ż., fotograf m., fotografka ż.

 czas. fotografować ndk., sfotografować dk.

 przym. fotograficzny

Wiktionary


fotogram

1. artystyczne zdjęcie fotograficzne;
2. fotografia otrzymana metodą luksografii, bez użycia aparatu fotograficznego;
3. zdjęcie fotogrametryczne, służące do pomiaru sfotografowanych obiektów, stosowane w geodezji i kartografii;
4. dawniej: każde zdjęcie, fotografia


SJP.pl

Wikipedia


fotogrametra

osoba zajmująca się fotogrametrią


SJP.pl


fotogrametria

dział geodezji zajmujący się pomiarem terenów i obiektów przestrzennych, a także opracowywaniem map i planów geodezyjnych


SJP.pl

Fotogrametria – dziedzina nauki i techniki zajmująca się odtwarzaniem kształtów, rozmiarów i wzajemnego położenia obiektów w terenie na podstawie zdjęć fotogrametrycznych (fotogramów).

Praktycznym zastosowaniem fotogrametrii jest jej wykorzystanie jako źródła podczas tworzenia map. W geodezji służy jako pomoc przy pomiarach dużych obszarów i odległości. Jest też jedną z metod wyznaczania wysokości obiektów.

Wikipedia


fotogrametryczny

związany z fotogrametrią


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z fotogrametrią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Natomiast już w zeszłym roku wykonano naziemną i lotniczą inwentaryzację fotogrametryczną.

 (1.1) Mapa fotogrametryczna mówiła prawdę najzupełniej nieużyteczną, bo ukazywała teren z lotu ptaka, w przeraźliwym pionowym skrócie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔɡrãmɛˈtrɨt͡ʃnɨ, AS: fotogrãmetryčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotogrametria ż.

Wiktionary


fotogrametrysta

specjalista w dziedzinie fotogrametrii


SJP.pl


fotograwiura

heliograwiura, heliografia;
1. metoda drukowania wklęsłego, w której formę drukową sporządzano przeprowadzając kopiowanie diapozytywu oryginału na papier pigmentowy;
2. odbitka zrobiona taką metodą


SJP.pl

Heliograwiura (fotograwiura) (gr. helio + grawiura) – rodzaj techniki druku wklęsłego, zbliżony do akwatinty, polegający na fotograficznym przenoszeniu obrazu na płytę metalową (najczęściej miedzianą) i wytrawienie za pomocą emulsji światłoczułej w ten sposób, by miejsca najjaśniejsze stworzyły najpłytsze zagłębienia. Wynaleziona w 1879 przez Karela Klíča.

Wikipedia


fotoheliograf

aparat do fotografowania Słońca


SJP.pl


fotoholiczka

kobieta odczuwająca nieustanną potrzebę robienia zdjęć


SJP.pl


fotoholik

osoba odczuwająca nieustanną potrzebę robienia zdjęć


SJP.pl


fotoholizm

odczuwanie nieustannej potrzeby robienia zdjęć


SJP.pl


fotojonizacja

jonizacja pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego, przeważnie świetlnego


SJP.pl

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Wikipedia


fotojonizacyjny

fotojonizacja


SJP.pl

Patrz:

fotojonizacja

fotokabina

kabina wyposażona w automat do robienia i wywoływania zdjęć; fotobudka


SJP.pl


fotokarabin

urządzenie do treningu strzeleckiego w lotnictwie wojskowym, aparat fotograficzny umieszczony w miejscu karabinu lub działka pokładowego


SJP.pl

Fotokarabin – aparat fotograficzny lub kamera filmowa wycelowana i sprzężona z kierunkiem strzału lotniczego karabinu maszynowego. Fotokarabin ma zastosowanie głównie w lotnictwie, służy do treningu jak i rejestracji skuteczności ostrzału. Pierwsze fotokarabiny montowano w samolotach pod koniec I wojny światowej i mają zastosowanie do czasów obecnych.

Wikipedia


fotokataliza

przyśpieszenie, bądź umożliwienie zajścia reakcji pod wpływem światła


SJP.pl

Fotokataliza – zmiana szybkości reakcji chemicznej lub jej inicjacji w wyniku działania promieniowania UV, promieniowania widzialnego lub podczerwieni, w obecności substancji (fotokatalizatora), która absorbuje światło i jest zaangażowana w przemiany chemiczne reagentów. W procesie wykorzystywane są najczęściej tlenki metali z grupy półprzewodników typu, takie jak tlenek cynku (ZnO), tlenek wolframu(VI) (WO
3
), tlenek tytanu(IV) (TiO
2
), tytanian strontu (SrTiO
3
), wanadan bizmutu (BiVO
4
), jak również siarczki (CdS, ZnS), a także związki węgla, np. grafitowy azotek węgla (g-C
3
N
4
) lub związki metaloorganiczne.

Podział ze względu na fazę

Wikipedia


fotokatoda

katoda w której pod wpływem fotonów następuje emisja elektronów


SJP.pl

Fotokatoda to katoda wysyłająca elektrony pod wpływem światła. Fotokatoda jest podłączana do ujemnego bieguna napięcia zasilającego i stanowi ważny element wielu detektorów promieniowania zawierających lampy próżniowe, np. fotopowielacz.

Konstrukcja fotokatody opiera się na cienkiej warstwie materiału naniesionej na powierzchnię nośną. Warstwa ta może być nieprzeźroczysta, a wtedy emisja elektronów następuje z tej samej strony, z której pada światło. Fotokatody nieprzeźroczyste stosuje się w fotodiodach próżniowych, gdzie elektrody te mają kształt walca lub kuli otaczającej anodę. Fotokatody umieszczone są wewnątrz lampy.

Wikipedia


fotokineza

reakcja ruchowa zwierząt wywołana bodźcami świetlnymi


SJP.pl


fotokoagulacja

med. metoda zabiegowa polegająca na usuwaniu chorych tkanek przy użyciu lasera


SJP.pl


fotokod

kod odczytywany z użyciem aparatu cyfrowego telefonu komórkowego; kod QR


SJP.pl

Kody 2D, kody dwuwymiarowe (ang. 2D bar codes DataMatrix, QR Code, MaxiCode, Aztec Code) to dwuwymiarowa macierz binarna.

Jest to forma graficznego zapisu informacji w postaci dwuwymiarowych obrazków złożonych z czarno-białych kwadratów. Można zastosować je wszędzie tam, gdzie mała ilość miejsca nie pozwala na umieszczenie długiego tekstu. Ułatwiają również szybkie zapisywanie i przenoszenie informacji. Fotokody można zeskanować przy użyciu telefonu komórkowego z aparatem cyfrowym wyposażonego w aplikację do odczytywania fotokodów.

Wikipedia


fotokolorymetr

rodzaj przyrządu pomiarowego służący m.in. do oznaczania stężeń cieczy barwnych


SJP.pl


fotokolorymetria

metoda określania stężenia roztworu na podstawie jego barwy


SJP.pl


fotokomórka

urządzenie, którego zasadniczą częścią jest fotoelement; stosowane m.in. w urządzeniach alarmowych, optycznych przyrządach pomiarowych, w układach automatyki przemysłowej itp.; komórka fotoelektryczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elektron. urządzenie służące do pomiaru światła, przetwarzające sygnały optyczne na elektryczne

Wiktionary

Fotokomórka – element urządzeń elektronicznych służący do pomiaru światła wykonany jako fotodioda próżniowa lub półprzewodnikowa, fototranzystor, fotorezystor i innych elementów elektronicznych wrażliwych na padające na nie promieniowanie.

Fotokomórka próżniowa została wynaleziona w 1895 przez fizyków niemieckich Hansa Geitela i Juliusa Elstera. Odkryli oni, że promienie katodowe mogą być emitowane z katody po oświetleniu jej dowolnym światłem, a natężenie tych promieni jest wprost proporcjonalne do natężenia padającego światła.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fotokomórki do bramy stosuje się jako dodatkowe zabezpieczenie użytkowników znajdujących się w pobliżu bramy. […] Działanie fotokomórek bramowych polega na zatrzymaniu ruchu bramy w momencie pojawienia się przeszkody w linii fotokomórek.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotokomórkowy

Wiktionary


fotokomórkowy

przymiotnik od: fotokomórka


SJP.pl


fotokopia

kopia wykonana metodą fotograficzną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biur. kopia dokumentu, druku, rękopisu itp. uzyskana techniką fotograficzną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widać to wyraźnie na załączonej fotokopii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔˈkɔpʲja, AS: fotokopʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kserokopia

Wiktionary


fotokopiarka

Kserokopiarka – urządzenie umożliwiające tworzenie kopii dokumentów i dwuwymiarowych elementów graficznych.

Wikipedia


fotokopiarski

fotokopia


SJP.pl

Patrz:

fotokopia

fotokopiować

wykonywać kopię czegoś techniką fotograficzną


SJP.pl


fotoksiążka

album zdjęciowy oprawiony w formie książki


SJP.pl

Fotoksiążka – książka wydrukowana w technologii cyfrowej, zaprojektowana przez indywidualnego autora z wybranych przez niego zdjęć i opisów. Może mieć różny format, zawartość i oprawę.

Przed wprowadzeniem na rynek fotoksiążek drukowanych w technologii cyfrowej, określenie to dotyczyło zazwyczaj drukowanej książki związanej z fotografią. Były to zbiory fotografii, książki techniczne traktujące o fotograficznych zasadach kompozycji, książki o sprzęcie fotograficznym lub publikacje z pokrewnej tematyki.

Wikipedia


fotokubek

kubek z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotolab

pracownia, w której dokonuje się całościowej obróbki zdjęć fotograficznych; fotolaboratorium


SJP.pl


fotolaboratorium

pracownia, w której dokonuje się całościowej obróbki zdjęć fotograficznych; fotolab


SJP.pl


fotolitografia

1. metoda wykonywania form drukowych stosowanych w technice drukowania offsetowego;
2. metoda otrzymywania odpowiednich struktur na podłożu półprzewodnikowym


SJP.pl

Fotolitografia – proces pochodzący z technologii półprzewodnikowej polegający na odtworzeniu wzorów np. fotomasek na podłożu np. półprzewodnikowym. Celem wykonywania fotolitografii jest wykonanie jakiegoś rodzaju struktury o określonym wzorze. Zasada działania fotolitografii jest podobna do litografii w poligrafii.

Wikipedia


fotolityczny

fotoliza


SJP.pl

Patrz:

fotoliza

fotoliza

rozkład cząsteczek pod wpływem światła


SJP.pl

Fotoliza – reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, np. na rodniki:

Cl2 _hν 2Cl

Innym przykładem fotolizy jest rozkład fotochemiczny jodku srebra w emulsji światłoczułej:

2AgI _hν 2Ag + I2

Wikipedia


fotoluminescencja

świecenie nienagrzanego ciała pod wpływem działania na nie promieniowaniem widzialnym lub nadfioletowym, np. fluoryzacja, fosforyzacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. emisja fal elektromagnetycznych przez ciało w wyniku pochłonięcia fotonu;

Wiktionary

Fotoluminescencja – rodzaj luminescencji, emisja promieniowania elektromagnetycznego przez atomy, cząsteczki lub ciała stałe w wyniku pochłonięcia przez nie energii świetlnej z obszaru widzialnego, ultrafioletu lub podczerwieni.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pomiary fotoluminescencji dają informacje o przerwie energetycznej materiału.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔlũmʲĩnɛˈst͡sɛ̃nt͡sʲja, AS: fotolũmʹĩnescncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotoluminescencyjny

Wiktionary


fotom.

skrót od: fotomontaż


SJP.pl


fotomapa

zestaw zdjęć lotniczych jakiegoś obszaru odpowiednio przetworzonych, ułożonych i naklejonych na planszy; fotoplan


SJP.pl

Ortofotomapa, mapa fotograficzna – mapa, której treść przedstawiona jest obrazem aerofotograficznym (zwykle zdjęcia lotnicze lub satelitarne powierzchni ziemskiej) przetworzonym metodą różniczkową oraz przedstawiona w nawiązaniu do układu współrzędnych przyjętego odwzorowania kartograficznego. Inaczej zespół przetworzonych zdjęć lotniczych, dopasowanych do jednolitej skali i wpasowanych na punkty osnowy geodezyjnej (fotogrametrycznej).

Wikipedia


fotomaton

urządzenie fotograficzne w kabinie wykonujące serię zdjęć portretowych bez pomocy fotografa


SJP.pl


fotometr

przyrząd do pomiaru natężenia źródeł światła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. przyrząd służący do pomiaru natężenia oświetlenia i innych parametrów światła;

Wiktionary

Fotometr – przyrząd pomiarowy do pomiaru natężenia oświetlenia i innych parametrów światła. Stosowany m.in. w fotometrii, spektrofotometrii, technikach oświetleniowych i fotografii (światłomierz, eksponometr, luksomierz). W fotometrii płomieniowej służy do analizy spektralnej płomienia.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fotometria ż.

 przym. fotometryczny

Wiktionary


fotometria

Wikipedia


fotometryczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. związany z fotometrią, dotyczący fotometrii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotometr mrz., fotometria ż.

Wiktionary


fotomnożnik

Fotopowielacz – rodzaj lampy próżniowej, detektor światła, stanowi rozwinięcie fotodiody próżniowej o powielacz elektronowy. Podobnie jak fotodioda zawiera fotokatodę i anodę, jednak pomiędzy nimi znajduje się powielacz elektronów zawierający co najmniej jeden stopień wzmacniający w postaci katody wtórnej nazywanej w powielaczach dynodą. Elektron wyemitowany z fotokatody pada najpierw na dynodę, gdzie wybija elektrony wtórne, które są następnie przyciągane przez anodę lub następną dynodę. W typowych lampach jedna dynoda daje trzy lub czterokrotne powielenie, a ilość stopni powielających wynosi od kilku do kilkunastu. Łącznie dając wzmocnienie rzędu 10 milionów razy.

Wikipedia


fotomodel

model pozujący do zdjęć fotograficznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) model pozujący do zdjęć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔ̃ˈmɔdɛl, AS: fotõmodel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotomodeling m.

:: fż. fotomodelka ż.

Wiktionary


fotomodeling

czynności powiązane z zawodem fotomodela lub fotomodelki, np. pozowanie do zdjęć fotograficznych itp.


SJP.pl


fotomodelka

modelka pozująca do zdjęć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) modelka pozująca do zdjęć

Wiktionary

Model (mężczyzna), modelka (kobieta) – osoba zawodowo zajmująca się pozowaniem artyście (fotografowi, malarzowi, rzeźbiarzowi) lub demonstrowaniem strojów podczas pokazów mody.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Patrycja wie, że jest fotogeniczna, dlatego marzy jej się kariera fotomodelki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔ̃mɔˈdɛlka, AS: fotõmodelka

Wiktionary

Powiązane:

 forma męska fotomodel

 rzecz. fotomodeling

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 forma męska fotomodel

 rzecz. fotomodeling

frazeologia.

etymologia.

 etymn|pol|foto-|modelka.

uwagi. zobacz też: Indeks:Polski - Zawody

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|fotomodel.

* niemiecki: (1.1) Fotomodell n.

* słowacki: (1.1) fotomodelka

* szwedzki: (1.1) fotomodell w.

* włoski: (1.1) fotomodella ż.

źródła.

== fotomodelka (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fotomodelka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotomontaż

1. obraz uzyskany poprzez zmontowanie kilku fotografii, ich wycinków lub innych elementów graficznych
2. metoda tworzenia takich obrazów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. obraz fotograficzny powstały przez manipulację lub skomponowanie kilku obrazów;

 (1.2) fot. metoda tworzenia fotomontaży (1.1)

Wiktionary

Fotomontaż – obraz fotograficzny powstały z zestawienia, kombinacji i połączenia kilku (lub kilkunastu) fotografii – łączenie odbitek fotograficznych, technika powiększalnikowa w ciemni fotograficznej, wielokrotna ekspozycja, nakładanie zdjęć w komputerowych programach fotograficznych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔ̃ˈmɔ̃ntaʃ, AS: fotõmõntaš

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotomontażowy

Wiktionary


fotomontażowy

związany z fotomontażem, dotyczący fotomontażu


SJP.pl


fotomontować

robić fotomontaż


SJP.pl


foton

elementarna jednostka promieniowania elektromagnetycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. cząstka elementarna o zerowej masie spoczynkowej i ładunku, kwant oddziaływania elektromagnetycznego;

Wiktionary

Foton (gr. φῶς – światło, w dopełniaczu – φωτός, nazwa stworzona przez Gilberta N. Lewisa) – cząstka elementarna z grupy bozonów, będąca nośnikiem oddziaływań elektromagnetycznych (bozon cechowania). Nie posiada ładunku elektrycznego ani momentu magnetycznego, jego masa spoczynkowa jest zerowa (m0 = 0), a liczba spinowa s ma wartość 1. Wykazuje dualizm korpuskularno-falowy, więc równocześnie ma cechy cząstki i fali elektromagnetycznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Foton przenosi oddziaływanie elektromagnetyczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfɔtɔ̃n, AS: fotõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotonowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. fotonowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|φως., φοτος → światło

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) photon

* baskijski: (1.1) fotoi

* bułgarski: (1.1) фотон m.

* chorwacki: (1.1) foton

* czeski: (1.1) foton

* duński: (1.1) foton w.

* esperanto: (1.1) fotono

* fiński: (1.1) fotoni

* francuski: (1.1) photon

* hiszpański: (1.1) fotón

* islandzki: (1.1) ljóseind ż.

* jidysz: (1.1) פֿאָטאָן n. (foton)

* kataloński: (1.1) fotó m.

* nepalski: (1.1) प्रकाशाणु (prakaśanu)

* niemiecki: (1.1) Photon n.

* norweski (bokmål): (1.1) foton

* norweski (nynorsk): (1.1) foton

* nowogrecki: (1.1) φωτόνιο n.

* rosyjski: (1.1) фото́н

* szwedzki: (1.1) foton w.

* węgierski: (1.1) foton

* wietnamski: (1.1) photon

* włoski: (1.1) fotone

źródła.

== foton (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) fiz. foton

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotonal

nazwa firmowa (Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych Foton) roztworu obniżającego napięcie powierzchniowe wody, stosowanego do końcowego płukania błon fotograficznych


SJP.pl

Fotonal – środek do płukania negatywu w fotografii tradycyjnej (kąpiel płucząco-zmiękczająca do negatywów czarno-białych). Fotonal zawiera środki powierzchniowo czynne wspomagające proces suszenia negatywu po obróbce.

Wikipedia


fotonastia

wzrost rośliny w kierunku światła


SJP.pl

Fotonastia – reakcja ruchowa, rodzaj nastii, spotykana u wielu roślin, będąca reakcją na zmianę intensywności oświetlenia niezależną od kierunku padania światła (w odróżnieniu od fototropizmu). Mechanizm ruchu może polegać na nierównomiernym wzroście, podobnie jak w przypadku tropizmów lub odwracalnych zmianach turgoru.

Wikipedia


fotonaświetlarka

Naświetlarka, fotonaświetlarka – urządzenie wykorzystywane w poligrafii do nanoszenia metodą optyczną obrazu drukowego bezpośrednio na formę drukową lub na formę kopiową służącą później do wykonania formy drukowej.

Wyróżnia się kilka typów naświetlarek.

  • W technologii CtF wykorzystuje się naświetlarki laserowe, służące do naświetlania klisz (czyli form kopiowych), które później będą wykorzystywane do naświetlania metodą stykową form drukowych w rozmaitych technikach druku. W zależności od docelowej techniki druku, obraz na kliszach może być naświetlany pozytywowo lub negatywowo, oraz prawo- lub lewoczytelnie (czyli w odbiciu lustrzanym).
  • W technologii CtP wykorzystuje się naświetlarki praktycznie takie same jak w CtF, ale dostosowane do naświetlania bezpośrednio płaskich form drukowych w postaci tzw. blach. Metoda ta wykorzystywana jest do przygotowywania druku offsetowego.
  • W technologii CtPress wykorzystywane są naświetlarki diodowe (LED) usytuowane bezpośrednio w każdym z zespołów drukujących na maszynie drukarskiej. Naświetlają one formy drukowe bezpośrednio w tym miejscu, z którego za chwilę będzie odbywał się druk.

Wikipedia


fotoneutron

neutron emitowany podczas reakcji fotojądrowej


SJP.pl


fotoniczny

fotonika


SJP.pl

Patrz:

fotonika

fotonika

dziedzina nauki i techniki łącząca w sobie elementy optyki, elektroniki i informatyki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. dziedzina nauki zajmująca się badaniem zastosowań właściwości korpuskularnych światła w przesyłaniu informacji;

Wiktionary

Fotonika – interdyscyplinarna dziedzina nauki i techniki, łącząca dokonania optyki, elektroniki i informatyki w celu opracowywania technik i urządzeń wykorzystujących promieniowanie elektromagnetyczne (oprócz radiowego) do przenoszenia i przetwarzania informacji.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] podstawową zaletą fotoniki jest fakt, że teorię od możliwości praktycznego zastosowania dzieli mały dystans.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotonik m.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fotonik m.

frazeologia.

etymologia.

 internacjonalizm (por. etymn|ang|photonics., etymn|franc|photonique., etymn|niem|Fotonik., Photonik), od etymn|pol|foton.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) photonics

* francuski: (1.1) photonique ż.

* hiszpański: (1.1) fotónica ż.

* niemiecki: (1.1) Photonik ż., Fotonik ż.

źródła.

== fotonika (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) elektron. fotonika

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotonit

technika fotograficzna polegająca na znacznej ingerencji w obraz


SJP.pl


fotonówka

komórka fotoelektryczna, w której światło powoduje emisję elektronową z fotokatody; komórka fotoelektryczna emisyjna


SJP.pl


fotonowy

przymiotnik od: foton (np. silnik fotonowy, napęd fotonowy, energia fotonowa)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) fiz. związany z fotonem, dotyczący fotonów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. foton mrz.

Wiktionary


fotoobraz

wysokiej jakości nadruk na płótnie malarskim przypominający obraz


SJP.pl


fotooddychanie

proces zachodzący w obecności światła, polegający na pobieraniu tlenu i wydzielaniu dwutlenku węgla przez komórki niektórych roślin; fotorespiracja


SJP.pl

Fotooddychanie, fotorespiracja – proces biochemiczny zachodzący na świetle w komórkach roślinnych, objawiający się pobieraniem tlenu i wydzielaniem dwutlenku węgla na drodze innej niż oddychanie komórkowe.

Biochemicznie proces fotooddychania związany jest z dwufunkcyjnością enzymu karboksylazy/oksygenazy rybulozo-1-5-bisfosforanu (RuBisCO), odpowiedzialnego zarówno za przyłączenie do rybulozo-1,5-bisfoforanu (RuBP) cząsteczki CO2, jak i cząsteczki O2 w chloroplastach podczas oświetlania. CO2 i O2 konkurują o miejsce katalityczne Rubisco. W wyniku przyłączenia tlenu do rybulozo-1-5-bisfosforanu powstaje jedna cząsteczka kwasu fosfoglicerynowego (jak w fazie ciemnej fotosyntezy) oraz jedna cząsteczka fosfoglikolanu, pierwszego (dwuwęglowego; C2) produktu fotooddychania. Stąd pochodzi inna nazwa fotooddychania – cykl C2.

Wikipedia


fotoodmładzanie

laserowy zabieg kosmetyczny wygładzający skórę i usuwający skórne przebarwienia


SJP.pl


fotooffset

metoda wykonywania form drukarskich dla druku płaskiego za pomocą fotografii reprodukcyjnej


SJP.pl


fotooffsetowy

dotyczący fotooffsetu


SJP.pl


fotoogniwo

element baterii słonecznej, w którym energia promieniowania słonecznego zamieniana jest w energię elektryczną


SJP.pl

Ogniwo słoneczne, ogniwo fotowoltaiczne, ogniwo fotoelektryczne, fotoogniwo – przyrząd półprzewodnikowy, w którym następuje przemiana (konwersja) energii promieniowania słonecznego (światła) w energię elektryczną w wyniku zjawiska fotowoltaicznego. Poprzez wykorzystanie półprzewodnikowego złącza typu p-n, w którym pod wpływem fotonów o energii większej niż szerokość przerwy energetycznej półprzewodnika, elektrony przemieszczają się do obszaru n, a dziury (zob. nośniki ładunku) do obszaru p. Takie przemieszczenie ładunków elektrycznych powoduje pojawienie się różnicy potencjałów, czyli napięcia elektrycznego.

Wikipedia


fotoopornik

element elektroniczny zmieniający oporność pod wpływem światła


SJP.pl

Fotorezystor (ang. Photoresistor), fotoopornik, opornik fotoelektryczny – przyrząd półprzewodnikowy, którego rezystancja ulega zmianie pod wpływem padającego na jego powierzchnię promieniowania elektromagnetycznego na przykład promieniowania widzialnego lub podczerwieni. Rezystancja elementu zależy od natężenia oświetlenia fotorezystora, jego rezystancja w ciemności jest bardzo duża i może osiągnąć wartość rzędu megaomów, przy silnym oświetleniu może zmaleć do kilku omów.

Wikipedia


fotoperiod

powtarzająca się zmienność długości dnia i nocy (długi dzień i krótka noc lub odwrotnie)


SJP.pl

Wikipedia


fotoperiodyzm

zjawisko zależności rozwoju zwierząt i roślin od długości okresów światła i ciemności w ciągu doby


SJP.pl

Wikipedia


fotoplan

zestaw zdjęć lotniczych jakiegoś obszaru odpowiednio przetworzonych, ułożonych i naklejonych na planszy; fotomapa


SJP.pl


fotoplastikon

fotoplastykon; urządzenie do jednoczesnego oglądania wielu zdjęć stereoskopowych; lokal z takimi przyrządami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. techn. zob. fotoplastykon.

Wiktionary

Wikipedia


fotoplastykon

fotoplastikon; urządzenie do jednoczesnego oglądania wielu zdjęć stereoskopowych; lokal z takimi przyrządami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. techn. automat do prezentacji pojedynczych fotografii (przeźroczy) stereoskopowych, którego mechanizm przesuwczy co kilka sekund podawał nowe fotografie przed wizjer;

Wiktionary

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) war. fotoplastikon

Wiktionary


fotopoduszka

poduszka z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotopolimer

polimer, którego właściwości są modyfikowane za pomocą światła, materiał stosowany m.in. w fotografii i przemyśle drukarskim


SJP.pl


fotopolimeryzacja

Fotopolimeryzacja – proces polegający na polimeryzacji monomerów w obecności fotoinicjatora, który pod wypływem światła ultrafioletowego (UV) lub widzialnego (VIS) ulega rozpadowi z wytworzeniem centrów aktywnych (wolnych rodników, jonów), inicjujących reakcję polimeryzacji.

Wikipedia


fotoposzewka

poszewka z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotopowielacz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. techn. urządzenie przetwarzające sygnał świetlny na elektryczny oraz wzmacniające ten sygnał;

Wiktionary

Fotopowielacz – rodzaj lampy próżniowej, detektor światła, stanowi rozwinięcie fotodiody próżniowej o powielacz elektronowy. Podobnie jak fotodioda zawiera fotokatodę i anodę, jednak pomiędzy nimi znajduje się powielacz elektronów zawierający co najmniej jeden stopień wzmacniający w postaci katody wtórnej nazywanej w powielaczach dynodą. Elektron wyemitowany z fotokatody pada najpierw na dynodę, gdzie wybija elektrony wtórne, które są następnie przyciągane przez anodę lub następną dynodę. W typowych lampach jedna dynoda daje trzy lub czterokrotne powielenie, a ilość stopni powielających wynosi od kilku do kilkunastu. Łącznie dając wzmocnienie rzędu 10 milionów razy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do wzmocnienia sygnału na detektorze najlepiej użyć fotopowielacza.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔpɔˈvʲjɛlat͡ʃ, AS: fotopovʹi ̯elač

Wiktionary


fotopowielaczowy

związany z fotopowielaczem, dotyczący fotopowielacza


SJP.pl


fotopowy

widzenie fotopowe - praca oka przy wystarczającej ilości światła


SJP.pl


fotoprąd

prąd elektryczny wywołany zjawiskiem fotoelektrycznym; prąd fotoelektryczny


SJP.pl

W telekomunikacji fotoprąd występuje, gdy przepływa przez światłoczułe urządzenia, takie jak fotodiody, w wyniku czego wypromieniowuje moc.

Fotoprąd może wystąpić w wyniku efektów fotoelektrycznego, fotoelektronowego lub być skutkiem efektu fotowoltaicznego.

Fotoprąd może być wzmocniony przez wewnętrzny zysk spowodowany przez interakcje jonów i fotonów pod wpływem stosowanego pola, takiego jak występuje w spadku zbocza fotodiody (APD).

Wikipedia


fotoprezent

prezent z nadrukowanym zdjęciem


SJP.pl


fotoprotekcja

ochrona skóry przed promieniowaniem słonecznym


SJP.pl


fotoprzewodnictwo

zależność przewodnictwa elektrycznego półprzewodnika (lub nieprzewodnika) od pochłanianych przez niego fotonów


SJP.pl

Wikipedia


fotopsja

postrzeganie błysków światła bodźcem innym niż światło


SJP.pl

Fotopsja – objaw polegający na postrzeganiu błysków światła powstających w oczach lub w układzie nerwowym oraz na skutek pobudzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego bodźcem innym niż światło. Najczęściej wiąże się z tylnym odwarstwieniem ciała szklistego, migreną z aurą, aurą migrenową bez bólów głowy, odwarstwieniem siatkówki, zawałem płata potylicznego i deprywacją sensoryczną (tzw. halucynacje oftalmopatyczne).

Wikipedia


fotopułapka

cyfrowy aparat fotograficzny lub kamera, wyposażone w czujnik ruchu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) urządzenie wyposażone w kamerę i czujnik ruchu, rejestrujące obraz w momencie wykrycia ruchu w pobliżu;

Wiktionary

Fotopułapka – urządzenie wyzwalane przez jakąś aktywność w otoczeniu samoczynnie (bez bezpośredniego udziału człowieka) i rejestrujące ją w postaci filmu lub zdjęć. Komercyjne kompaktowe fotopułapki znane są również pod nazwami kamera leśna i (rzadziej) kamera obserwacyjna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzięki zapisowi z fotopułapek bydgoscy strażnicy miejscy ponownie ukarali sprawców zanieczyszczania miejsc publicznych.

Wiktionary


fotopłatność

mobilna metoda płacenia rachunków przy pomocy kodu QR; fotowpłata


SJP.pl


fotoradar

urządzenie automatycznie fotografujące pojazdy przekraczające dopuszczalną prędkość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie rejestrujące przekroczenie dopuszczalnej prędkości pojazdów, uwieczniające ten fakt na fotografii;

Wiktionary

Fotoradar – urządzenie służące do rejestrowania przekroczenia dopuszczalnej prędkości pojazdów. Jest montowane na statywie i może być zasilane z akumulatora albo umieszczone w obudowie na specjalnym słupie i wówczas zasilane z sieci miejskiej lub akumulatora. Fotoradar fotografuje pojazdy, które przekraczają określoną w danym miejscu prędkość. W zależności od sposobu umieszczenia może mierzyć prędkość pojazdu zbliżającego się lub oddalającego od obiektywu. Wtedy jednak nie może zarejestrować twarzy kierowcy, co może być ważne jeśli pojazd został pożyczony. W starszych urządzeniach zdjęcia są zapisywane na kliszy fotograficznej, w nowszych na elektronicznym nośniku danych lub przesyłane na bieżąco do centrali systemu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na mojej trasie do pracy ustawili trzy nowe fotoradary.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔˈradar, AS: fotoradar

Wiktionary


fotoradarowy

fotoradar


SJP.pl

Patrz:

fotoradar

fotoreaktywacja

Wikipedia


fotorealistka

fotorealista


SJP.pl

Patrz:

fotorealista

fotorealistyczny

fotorealizm


SJP.pl

Patrz:

fotorealizm

fotorealizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. sposób malowania obrazów, mających sprawiać wrażenie, że są fotografiami; malarstwo charakteryzujące się fotograficzną dokładnością;

Wiktionary

  • fotorealizm – w grafice komputerowej
  • fotorealizm – w malarstwie

Wikipedia

Powiązane:

 przym. fotorealistyczny

 przysł. fotorealistycznie

Wiktionary


fotoreambulator

przyrząd geodezyjny służący do aktualizowania map, przy wykorzystaniu zdjęć lotniczych


SJP.pl


fotoreceptor

komórka ciała reagująca na światło


SJP.pl

Fotoreceptory – receptory (białka lub specyficzne komórki) pochłaniające światło i uruchamiające określoną reakcję fizjologiczną w organizmie. Występują w organizmach roślinnych (fotoreceptory roślin) i zwierzęcych, w tym u człowieka.

Receptory wzrokowe stanowią wyspecjalizowane neurony siatkówki oka:

  • czopki – odpowiedzialne za widzenie fotopowe, zawierające jodopsynę;
  • pręciki – odpowiedzialne za widzenie skotopowe, zawierające rodopsynę.

Wikipedia


fotoreceptorowy

fotoreceptor


SJP.pl

Patrz:

fotoreceptor

fotorelacja

relacja w postaci zdjęć fotograficznych lub filmowy i krótkiego komentarza; relacja fotograficzna


SJP.pl


fotoreportaż

rodzaj reportażu zawierającego zdjęcia i krótki tekst


SJP.pl

Fotoreportaż (foto (fotografia); łac. reportare: odnosić, zawiadamiać; fr. reportage: opowiadać) – „reportaż składający się z szeregu zdjęć fotograficznych lub filmowych i krótkiego tekstu wiążącego”. W tej formie reportażu fotografia przejmuje część roli tekstu informując o bieżących wydarzeniach. Zdjęcia do fotoreportażu są robione „na żywo”, „na gorąco”, tak, że odbiorca ma mieć wrażenie, że autor był dokładnie na miejscu, był uczestnikiem przedstawionych wydarzeń. Należy jednak zaznaczyć subiektywny charakter tego typu publikacji. „Wybrany moment wydarzenia powinien je zreasumować, niemniej może koloryzować reportaż wybierając co, kiedy i gdzie fotografujesz.” Zgodnie z intencją autora materiał ma wywołać u odbiorcy określone reakcje, np. fotografując protest od strony policji pilnującej porządku lub protestujących walczących o swoje racje może zostać pokazany zupełnie różny obraz sytuacji.

Wikipedia


fotoreportażowy

fotoreportaż


SJP.pl

Patrz:

fotoreportaż

fotoreporter

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna wykonujący zdjęcia na zlecenie redakcji lub agencji prasowej

Wiktionary

Fotoreporter – fotograf specjalizujący się w robieniu zdjęć bieżących wydarzeń (politycznych, społecznych, kulturalnych, sportowych itd.).

Odbiorcą efektów jego pracy są czasopisma oraz portale internetowe, organizatorzy wydarzeń, a także osoby uwiecznione na zdjęciach. Fotoreporterzy bywają delegowani przez zatrudniające ich redakcje lub agencje fotograficzne. Otrzymują też jednorazowe zlecenia na dokumentację konkretnej imprezy czy wydarzenia od organizatorów lub uczestników. Wielu fotoreporterów działa na własną rękę szukając później zbytu na swoje zdjęcia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyrywał się policjantom i próbował kopnąć naszego fotoreportera.

 (1.1) Przeszli kilka kroków w stronę recepcji, kiedy dopadł ich jeden z fotoreporterów, obwieszony aż trzema aparatami, fleszem i światłomierzem.

 (1.1) Aparaty profesjonalne używane przez fotoreporterów kosztują dziesiątki tysięcy dolarów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔrɛˈpɔrtɛr, AS: fotoreporter

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotoreporterstwo n., fotoreportaż m., fotoreporterka ż.

 przym. fotoreporterski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. fotoreporterstwo n., fotoreportaż m., fotoreporterka ż.

 przym. fotoreporterski

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* bułgarski: (1.1) фоторепортер m.

* rosyjski: (1.1) фоторепортёр m.

* słowacki: (1.1) fotoreportér m.

* słoweński: (1.1) fotoreporter m.

* ukraiński: (1.1) фоторепортер m.

* węgierski: (1.1) fotóriporter

* włoski: (1.1) fotoreporter m., fotocronista m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


fotoreporterski

przymiotnik od: fotoreporter


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z osobą lub pracą fotoreportera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotoreporter m., fotoreporterka ż., fotoreporterstwo n., fotoreportaż m.

Wiktionary


fotoreprodukcyjny

przymiotnik od: fotoreprodukcja


SJP.pl


fotorespiracja

proces zachodzący w obecności światła, polegający na pobieraniu tlenu i wydzielaniu dwutlenku węgla przez komórki niektórych roślin; fotooddychanie


SJP.pl

Fotooddychanie, fotorespiracja – proces biochemiczny zachodzący na świetle w komórkach roślinnych, objawiający się pobieraniem tlenu i wydzielaniem dwutlenku węgla na drodze innej niż oddychanie komórkowe.

Biochemicznie proces fotooddychania związany jest z dwufunkcyjnością enzymu karboksylazy/oksygenazy rybulozo-1-5-bisfosforanu (RuBisCO), odpowiedzialnego zarówno za przyłączenie do rybulozo-1,5-bisfoforanu (RuBP) cząsteczki CO2, jak i cząsteczki O2 w chloroplastach podczas oświetlania. CO2 i O2 konkurują o miejsce katalityczne Rubisco. W wyniku przyłączenia tlenu do rybulozo-1-5-bisfosforanu powstaje jedna cząsteczka kwasu fosfoglicerynowego (jak w fazie ciemnej fotosyntezy) oraz jedna cząsteczka fosfoglikolanu, pierwszego (dwuwęglowego; C2) produktu fotooddychania. Stąd pochodzi inna nazwa fotooddychania – cykl C2.

Wikipedia


fotorezystor

Fotorezystor (ang. Photoresistor), fotoopornik, opornik fotoelektryczny – przyrząd półprzewodnikowy, którego rezystancja ulega zmianie pod wpływem padającego na jego powierzchnię promieniowania elektromagnetycznego na przykład promieniowania widzialnego lub podczerwieni. Rezystancja elementu zależy od natężenia oświetlenia fotorezystora, jego rezystancja w ciemności jest bardzo duża i może osiągnąć wartość rzędu megaomów, przy silnym oświetleniu może zmaleć do kilku omów.

Wikipedia


fotorysunek

odpowiednio przygotowane zdjęcie fotograficzne modelu projektowanego obiektu przemysłowego z podaniem wymiarów, zastępujące rysunek w dokumentacji projektowej


SJP.pl


fotos

zdjęcie reklamowe, np. kadr z filmu, zdjęcie aktora


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fotografia przedstawiająca aktora lub scenę teatralną albo filmową, wykorzystywana później do celów reklamowych;

Wiktionary

Fotos – fotografia, zdjęcie z filmu lub sztuki zwykle przedstawiające aktora lub scenę z filmu. Fotosy mogą być wykonywane na planie zdjęciowym, podczas kręcenia zdjęć, przez fotosistę. Służą do późniejszej reklamy, np. przez produkcję plakatów, ogłoszeń internetowych itp. Fotosy wykorzystywane są też do dokumentacji filmu lub sztuki, późniejszych opracowań i jako pamiątki.

Wikipedia


fotosekunda

jednostka naświetlenia; naświetlenie równoważne jednemu dżulowi energii świetlnej padającej na 1cm^2 oświetlanej powierzchni


SJP.pl


fotosensybilizacja

zwiększanie się wrażliwości skóry na promieniowanie ultrafioletowe, np. jako wynik ubocznego działania leków


SJP.pl


fotosensybilizator

czynnik uczulający skórę na promienie ultrafioletowe


SJP.pl


fotosfera

Fotosfera – widzialna, powierzchniowa warstwa gwiazdy (np. Słońca), emitująca na zewnątrz gwiazdy fale elektromagnetyczne w postaci światła widzialnego. Typ widmowy gwiazdy określony jest przez rozkład energii w widmie ciągłym fotosfery.

Postrzeganie fotosfery jako powierzchni gwiazdy wynika ze zmian optycznej przezroczystości materii dla głębszych warstw gwiazdy. Fotosfera to najbardziej wewnętrzna część atmosfery gwiazdy. Dla atmosfery słonecznej ma grubość kilkuset kilometrów. Jej temperaturę określa się na podstawie maksimum widma, przyrównując je do widma ciała doskonale czarnego. Dla Słońca temperatura ta wynosi ok. 6000 K.

Wikipedia


fotosistka

fotosista


SJP.pl

Patrz:

fotosista

fotoskład

1. skład wykonany na materiale światłoczułym;
2. technika wykonywania składu metodą fotoskładową


SJP.pl

Fotoskład – sposób i miejsce przygotowania materiałów do druku, chronologicznie umiejscowione pomiędzy tradycyjną zecernią (patrz: zecerstwo) a współczesnym studiem DTP. Dziś jest to tradycyjna, wychodząca z użycia nazwa studia DTP.

Fotoskład był miejscem, gdzie materiały na potrzeby drukarni (tekst i obrazy) były formowane w obrazy kolumn metodą układania zadrukowanych kartek i przeźroczy na stole podświetlanym, gdzie następnie reprodukowano wszystko metodą fotograficzną. Klisze były przekazywane do drukarni w celu kopiowania na docelowe formy drukowe – blachy offsetowe.

Wikipedia


fotoskładowy

przymiotnik od: fotoskład


SJP.pl


fotosprężysty

efekt fotosprężysty - efekt wykorzystywany w pomiarach właściwości światłowodów


SJP.pl


fotostory

rodzaj komiksu ze zdjęciami zamiast rysunków


SJP.pl


fotosyntetyczny

fotosynteza


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fotosyntezą, dotyczący fotosyntezy

Wiktionary

Patrz:

fotosynteza

Powiązane:

 rzecz. fotosynteza ż., fotosyntetyzowanie n.

 czas. fotosyntetyzować ndk.

Wiktionary


fotosyntetyzujący

fotosyntetyzować


SJP.pl

Patrz:

fotosyntetyzować

fotosynteza

proces zachodzący w zielonych częściach roślin oraz w komórkach niektórych bakterii i sinic, polegający na wytwarzaniu związków organicznych z dwutlenku węgla i wody przy udziale energii świetlnej i chlorofilu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. bot. proces wytwarzania przez rośliny zielone i niektóre bakterie związków organicznych z dwutlenku węgla i wody przy udziale światła;

Wiktionary

Fotosynteza (stgr. φῶς – światło, σύνθεσις – łączenie) – proces wytwarzania związków organicznych z materii nieorganicznej zachodzący w komórkach zawierających chlorofil lub bakteriochlorofil, przy udziale światła. Jest to jedna z najważniejszych przemian biochemicznych na Ziemi. Proces ten utrzymuje wysoki poziom tlenu w atmosferze oraz przyczynia się do wzrostu ilości węgla organicznego w puli węgla, zwiększając masę materii organicznej kosztem materii nieorganicznej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Materia organiczna wytwarzana w procesie fotosyntezy zapewnia życie nie tylko organizmom potrafiącym przeprowadzać ten proces, ale także wszystkim heterotrofom.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotosyntetyczny

Wiktionary


fotoszkic

Wikipedia


fotoszopować

obrabiać zdjęcie lub film w programie graficznym; photoshopować


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) pot. fot. inform. korygować zdjęcie w programie graficznym, żeby wyglądało korzystniej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiem kto fotoszopował twoje zdjęcie, ale poprawki widać na pierwszy rzut oka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Photoshop mzw., fotoszopowanie n., sfotoszopowanie n., wyfotoszopowanie n., photoshopowanie n., sphotoshopowanie n., wyphotoshopowanie n.

 czas. sfotoszopować dk., wyfotoszopować dk., photoshopować ndk., sphotoshopować dk., wyphotoshopować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) photoshopować

Wiktionary


fotoszopowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. fot. inform. korygowanie zdjęcia w programie graficznym tak, żeby wyglądało korzystniej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Photoshop mzw., sfotoszopowanie n., wyfotoszopowanie n., photoshopowanie n., sphotoshopowanie n., wyphotoshopowanie n.

 czas. fotoszopować ndk., sfotoszopować dk., wyfotoszopować dk., photoshopować ndk., sphotoshopować dk., wyphotoshopować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fotomontowanie; war. photoshopowanie

Wiktionary


fototaksja

reakcja ruchowa całych organizmów (np. niektórych bakterii, glonów) uwarunkowana bodźcem świetlnym, dodatnia w jego kierunku lub ujemna w kierunku przeciwnym


SJP.pl

Fototaksja – jedna z taksji, jest to zjawisko reakcji na świetlne bodźce:

  • fototaksja dodatnia – występuje podczas ruchu do światła,
  • fototaksja ujemna – występuje podczas ruchu w stronę przeciwną.

Zjawisko fototaksji u roślin następuje w chloroplastach.

Wikipedia


fototapeta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) tapeta na ścianę w formie wielkoformatowej fotografii

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔtaˈpɛta, AS: fototapeta

Wiktionary


fototechniczka

fototechnik


SJP.pl

Patrz:

fototechnik

fototechnik

specjalista w dziedzinie fototechniki


SJP.pl


fototechnika

specjalista w dziedzinie fototechniki


SJP.pl


fototeka

skatalogowany zbiór fotografii


SJP.pl

Fototeka – zbiór fotografii, w szerszym znaczeniu także miejsce jego przechowywania lub placówka pełniąca nad nim pieczę, np.:

  • Fototeka Filmoteki Narodowej
  • Fototeka Lanckorońskich.

Wikipedia


fototelegraf

aparat do przesyłania obrazów metodą fototelegrafii


SJP.pl


fototelegrafia

przekazywanie na odległość nieruchomych obrazów za pomocą fototelegrafu; telefotografia


SJP.pl

Fototelegrafia – rodzaj symilografii, w której stosuje się metody fotograficzne w procesie odbioru i utrwalania wiadomości. Przesyłanie obrazów na odległość za pośrednictwem prądu elektrycznego. Pierwsze doświadczenia z tej dziedziny przeprowadzał na początku XIX wieku H. Davy, któremu udało się odtwarzać proste znaki na płytce pokrytej jodkiem srebra, ulegającym rozkładowi pod wpływem prądu.

Wikipedia


fototeodolit

przyrząd składający się z teodolitu i sprzęgniętej z nim kamery fotograficznej


SJP.pl


fototerapia

leczenie za pomocą promieni słonecznych lub ze sztucznych źródeł światła; światłolecznictwo, światłoterapia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zob. światłolecznictwo.

Wiktionary

Fototerapia (światłoterapia), czyli światłolecznictwo, helioterapia – nazwa określająca różne działania mające u podstawy leczenie światłem.

W fototerapii wykorzystuje się naturalne źródła światła (helioterapia) oraz źródła sztuczne (aktynoterapia).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔtɛˈrapʲja, AS: fototerapʹi ̯a

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) światłolecznictwo

Wiktionary


fototranzystor

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) elektron. element optoelektroniczny złożony z trzech warstw półprzewodnika o kolejno zmieniających się typach przewodnictwa;

Wiktionary

Fototranzystor – element optoelektroniczny złożony z trzech warstw półprzewodnika o kolejno zmieniających się typach przewodnictwa (n-p-n lub p-n-p). Łączy on w sobie właściwości fotodiody i wzmacniające działanie tranzystora.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Fototranzystor łączy w sobie właściwości fotodiody i wzmacniające działanie tranzystora.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔtrãw̃ˈzɨstɔr, AS: fototrãũ̯zystor

Wiktionary


fototropicznie

fototropiczny


SJP.pl

Patrz:

fototropiczny

fototropizm

ruch części organizmu (zwłaszcza rośliny) w kierunku do źródła światła lub od niego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. zwrócenie się rośliny w kierunku źródła światła lub w przeciwną stronę;

Wiktionary

Fototropizm – typ wzrostu (tropizm), w którym kierunek wzrostu wyznaczany jest przez kierunek padającego światła. Fototropizm najczęściej obserwujemy w roślinach, ale może występować także w innych organizmach, takich jak grzyby. Wzrost w kierunku światła to fototropizm dodatni, wzrost w kierunku przeciwnym to fototropizm ujemny. Większość pędów roślin, potrzebujących światła do fotosyntezy, wykazuje fototropizm dodatni. Natomiast korzenie wykazują zazwyczaj fototropizm ujemny, chociaż w ich zachowaniu dominującą rolę odgrywać może geotropizm. Pędy niektórych winorośli wykazują fototropizm ujemny, co pozwala im na wzrost w kierunku ciemnych obiektów i wspieranie się na nich.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔˈtrɔpʲism̥, AS: fototropʹism̦

Wiktionary


fototypia

technika druku płaskiego; odbitka wykonana tą techniką; fototypografia, fotodruk, heliografia, światłodruk


SJP.pl


fototypografia

technika druku płaskiego; odbitka wykonana tą techniką; fototypia, fotodruk, heliografia, światłodruk


SJP.pl


fototypowy

związany z fototypem, dotyczący fototypu


SJP.pl


fototyrystor

półprzewodnikowy przyrząd fotoelektryczny dwustanowy, przełączany ze stanu załączenia do stanu wyłączenia (i odwrotnie) za pomocą promieniowania elektromagnetycznego


SJP.pl

Fototyrystor, LASCR (gr. phōtós – światło + tyrystor, ang. Light Activated Semiconductor Controlled Rectifier) – element optoelektroniczny, rodzaj tyrystora wyzwalanego promieniowaniem elektromagnetycznym.

Wikipedia


fotowoltaiczny

zmieniający energię promieniowania słonecznego na energię elektryczną


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przym. związany z przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔvɔltaˈjit͡ʃnɨ, AS: fotovoltai ̯ičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fotowoltaika ż.

Wiktionary


fotowoltaika

dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. elektr. dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem światła energii słonecznego na energię elektryczną;

 (1.2) pot. ogniwo fotowoltaiczne; urządzenie służące do przetwarzania energii światła słonecznego na energię elektryczną

Wiktionary

Fotowoltaika (PV) – dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną, czyli inaczej wytwarzanie prądu elektrycznego z promieniowania słonecznego przy wykorzystaniu zjawiska fotowoltaicznego.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfɔtɔvɔltaˈjika, AS: fotovoltai ̯ika

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fotowoltaiczny

Wiktionary


fotowpłata

mobilna metoda płacenia rachunków przy pomocy kodu QR; fotopłatność


SJP.pl


fotyczny

1. związany ze światłem;
2. strefa fotyczna - górna warstwa wód do głębokości około 1700 m, do której dociera światło słoneczne i mogą się w niej rozwijać organizmy roślinne


SJP.pl


fotyga

nazwisko


SJP.pl


fotyzm

złudne wrażenia świetlne lub barwne, powstające jako reakcja na podrażnienia receptorów wzrokowych


SJP.pl


foucauld

[czytaj: fuKO, w odmianie fukolda, fukoldem itp] nazwisko francuskie


SJP.pl


foucault

[czytaj: fuKO] nazwisko, m.in. Jean Bernard Léon Foucault (1819-1868) - fizyk francuski


SJP.pl

Osoby:

  • Jean Bernard Léon Foucault – fizyk francuski (1819–1868)
  • Michel Foucault – filozof francuski (1926–1984)

Astronomia:

  • (5668) Foucault – planetoida

Technika:

  • „Foucault” – francuski okręt podwodny z okresu I wojny światowej

Wikipedia


foul

[czytaj: fałl] rzadko: faul - naruszenie przepisów gry, np. przez niedozwolony chwyt przeszkadzający przeciwnikowi w grze


SJP.pl


foulé

[czytaj: fałl] rzadko: faul - naruszenie przepisów gry, np. przez niedozwolony chwyt przeszkadzający przeciwnikowi w grze


SJP.pl

Belgia:

  • Foulé – walońska nazwa miejscowości Fouleng

Osoby:

  • Daniel Abenzoar-Foulé – luksemburski lekkoatleta
  • Eugène Foulé – francuska polityczka

Wikipedia


foulée

[czytaj: fuLE] w jeździectwie: krok koński w galopie


SJP.pl


fourier

[czytaj: furjE lub furjer] Jean Baptiste Joseph Fourier (1768-1830), baron, fr. matematyk i egiptolog, jeden z prekursorów fizyki mat.; pierwszy zastosował szeregi trygonometryczne do rozwiązania problemu przewodnictwa cieplnego (transformacja Fouriera)


SJP.pl

  • Jean Baptiste Joseph Fourier – matematyk, twórca analizy fourierowskiej
  • Charles Fourier – socjalista utopijny

Wikipedia


fourierowski

[czytaj: furierowski] oparty o dokonania matematyczne Fouriera, zwłaszcza związany z rozkładem zjawisk okresowych na szereg trygonometryczny; furierowski


SJP.pl


fousek

[czytaj: fusek] czeski fousek - rasa psów myśliwskich z grupy wyżłów


SJP.pl


fowista

zwolennik fowizmu


SJP.pl


fowistka

fowista


SJP.pl

Patrz:

fowista

fowistyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest fowistyczne; cecha tych, którzy są fowistyczni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fowizm mrz., fowista mos.

 przym. fowistyczny

 przysł. fowistycznie

Wiktionary


fowistyczny

fowizm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) szt. związany z fowizmem, dotyczący fowizmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający cechy fowizmu

Wiktionary

Patrz:

fowizm

Powiązane:

 rzecz. fowizm m., fowista m., fowistka ż., fowistyczność ż.

 przysł. fowistycznie

Wiktionary


fowizm

kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku o bardzo żywej kolorystyce dzieł;

Wiktionary

Fowizm (fr. Les Fauves – dzikie zwierzęta, drapieżniki) – kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku, charakteryzujący się bardzo żywą i oderwaną od rzeczywistości kolorystyką dzieł.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. fowista m., fowistka ż., fowistyczność ż.

 przym. fowistyczny

Wiktionary


fowler

Osoby

  • Christopher Fowler – angielski pisarz
  • Henry Weed Fowler – amerykański zoolog
  • Ralph H. Fowler – angielski fizyk
  • Robbie Fowler – angielski piłkarz
  • William Fowler – fizyk, astrofizyk, noblista
  • John Fowler (wynalazca) – angielski wynalazca i przemysłowiec (ur. 1826)
  • John Fowler (inżynier budownictwa) – angielski inżynier budownictwa (ur. 1817)

Miejsca

Wikipedia


foxconn

Foxconn Group – tajwański międzynarodowy producent podzespołów i komponentów elektronicznych, dostarczający je na zlecenie globalnych wielobranżowych koncernów produkujących m.in. smartfony, komputery, samochody czy konsole do gier. Marka handlowa firmy Hon Hai Precision Industry Co. Ltd., działającej od 1974 roku z siedzibą w Tajpej.

Wikipedia


foxtrot

  • Fokstrot – amerykański taniec towarzyski,
  • Foxtrot – oznaczenie NATO na radziecki okręt podwodny projektu 641,
  • Foxtrot – oznaczenie litery F w Międzynarodowym Kodzie Sygnałowym
  • Foxtrot – album zespołu Genesis
  • Foxtrot – album składankowy wydany w 1998 roku nakładem wytwórni Chalice

Wikipedia


foyer

[czytaj: fuaJE] sala lub korytarz obok sali teatralnej, koncertowej, konferencyjnej itp.


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. teatr. sala lub hol obok sali teatralnej, koncertowej, konferencyjnej itp., gdzie przebywa publiczność lub uczestnicy konferencji w czasie przerw, antraktów;

Wiktionary

Foyer (wym. fuaje) – duże i rozległe pomieszczenie (lub zespół pomieszczeń) w budynku teatru, opery, filharmonii, hali widowiskowej, kina itp., przylegające do widowni sali widowiskowej lub koncertowej, przeznaczone dla widzów do odpoczynku oraz spotkań towarzyskich, wykorzystywane przed rozpoczęciem spektaklu oraz w trakcie jego antraktów (przerw), ale bywa również miejscem uroczystości po zakończeniu spektaklu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przestronne foyer usytuowane na poziomie pierwszego piętra o powierzchni ok. 860 m², wykorzystywane jest na uroczyste przyjęcia po części artystycznej.

Wiktionary


fozz

skrót od: Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego, państwowy fundusz celowy, powołany w Polsce na mocy ustawy z 15 lutego 1989 roku


SJP.pl


fołdrować

czasownik

 (1.1) stpol. oczerniać, oskarżać

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fɔwˈdrɔvat͡ɕ, AS: fou̯drovać

Wiktionary


fołdrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. skarga sądowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfɔwdrɔˈvãɲɛ, AS: fou̯drovãńe

Wiktionary


fołta

nazwisko


SJP.pl


fołtyn

nazwisko


SJP.pl


fp

forte-piano


SJP.pl

skrót

 (1.1) = muz. fortepiano

Wiktionary


fpk

Francuska Partia Komunistyczna, francuska partia komunistyczna działająca od roku 1920


SJP.pl


fpp

skrót od:
1. First Person Perspective - sposób przedstawiania świata z perspektywy oczu głównego bohatera, stosowany w grach komputerowych;
2. Federacja Polskiej Przedsiębiorczości


SJP.pl


fps

Skrót fps może oznaczać:

  • klatki na sekundę (ang. frames per second) – miara prędkości wyświetlania ruchomych obrazów
  • stopy na sekundę (ang. feet per second) – miara szybkości

Pisany wielkimi literami FPS:

  • strzelanka pierwszoosobowa (ang. first-person shooter) – gatunek gier komputerowych
  • H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych – poznańskie przedsiębiorstwo produkujące tabor szynowy, od 1997 wchodzące w skład grupy H. Cegielski – Poznań
  • Fabryka Przekładni Samochodowych Tczew – producent skrzyń biegów i sprężarek mechanicznych, obecnie część korporacji Eaton
  • Forssan Palloseura – fiński klub hokeja na lodzie
  • Full Power Spirit – polski zespół hip-hopowy

Wikipedia


fpż

skrót od:
1. Festiwal Piosenki Żołnierskiej;
2. Festiwal Piosenki Żeglarskiej


SJP.pl


fr

1. symbol fransu, pierwiastka chemicznego;
2. symbol franklina, jednostki fizycznej


SJP.pl

Frans (Fr, łac. francium) – pierwiastek chemiczny, przypuszczalnie najaktywniejszy metal alkaliczny, dawniej znany jako eka-cez lub aktyn-K.

Nazwa pochodzi od nazwy państwa – Francji. Odkryty w produktach rozpadu uranu-235 w 1939 roku we Francji przez Marguerite Perey.

Wikipedia


fr.

1. skrót od: frank;
2. skrót od: francuski; franc.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = monet. frank

 (1.2) = francuski

Wiktionary

Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 67 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Quebec, Ontario i Nowy Brunszwik. Około 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Międzynarodowej Organizacji Frankofonii), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym w krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.

Wikipedia

Powiązane:

 (1.1)

:: rzecz. frank mrz., frankowicz mos., frankowiczka ż.

:: przym. frankowy

 (1.2)

:: rzecz. francuski mrz.

:: przym. francuski

:: skr. franc.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) war. franc.

Wiktionary


frąc

nazwisko


SJP.pl

  • Frac – polska sieć handlowa

Osoby noszące nazwisko Frąc:

  • Cezary Frąc – tłumacz z j. angielskiego
  • Henryka Frąc – posłanka na Sejm PRL VII i VIII kadencji
  • Magdalena Frąc – polska mykolog, profesor Polskiej Akademii Nauk
  • Maria Frąc – tłumaczka z j. angielskiego

Wikipedia


fracht

1. opłata pieniężna należna przewoźnikowi morskiemu za przewóz ładunku;
2. przewóz towarów;
3. przewożone towary


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. przewóz towarów w określone miejsce jakimś środkiem transportu

 (1.2) hand. ładunek, który transportowany jest podczas frachtu (1.1)

 (1.3) hand. opłata pobierana przez przewoźnika za fracht (1.1)

 (1.4) hand. dokument potwierdzający oddanie przewoźnikowi i przyjęcie przez niego ładunku słanego frachtem (1.1)

Wiktionary

Fracht (niem. Fracht) – opłata za przewóz towarów drogą morską.Stawki zwykle uzależnione są od masy i objętości przesyłki.

Fracht zasadniczo wypłacany jest po dostarczeniu towaru na miejsce przeznaczenia, w uzgodnionym terminie i w stanie nieuszkodzonym. Ponieważ transport morski był obarczony dużym ryzykiem niezależnie od starań przewoźnika, wypracowano najróżniejsze formy zabezpieczania interesów przewoźnika, takie jak: płatność z góry, płatność niezależna od wyniku lub częściowa, zastaw na przewożonym towarze.Może być też pobierana opłata za niewykorzystaną ładowność wynajętego środka transportu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kiedyś lecąc do USA nadałem kilka kilogramów książek frachtem lotniczym.

 (1.2) Chińczycy wynajmują część nabrzeża portowego i magazyny w Neapolu, większość frachtu chińskiego do Europy idzie bowiem tą drogą.

 (1.3) Wielka obniżka frachtów morskich doprowadziła do tego, że dowóz zboża z Nowego Jorku do Liverpoolu kosztował taniej niż przewiezienie go z Królewca do Berlina.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frachtowiec m.

 czas. frachtować ndk.

 przym. frachtowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) list frachtowy, list przewozowy

Wiktionary


frachtować

1. zawierać umowę o przewozie towaru drogą wodną;
2. przyjmować lub oddawać towar do przewozu drogą wodną


SJP.pl


frachtowiec

statek handlowy do przewozu towarów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mar. statek handlowy przewożący towary drogą morską np. masowiec, kontenerowiec, drobnicowiec;

 (1.2) sf. kosmiczny statek towarowy

Wiktionary

Frachtowiec – statek handlowy przewożący towary drogą morską, będący w dyspozycji przewoźnika, np. masowiec, kontenerowiec, zbiornikowiec, drobnicowiec. Termin ten wiąże się z wziętym z języka niemieckiego słowem fracht, który oznacza opłatę za przewóz towarów drogą morską. Stawki zwykle uzależnione są od masy i objętości przesyłki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niemieckie bombowce zaatakowały konwój brytyjskich frachtowców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fracht mrz.

Wiktionary


frachtowy

przymiotnik od: fracht; przewozowy, towarowy (np. list frachtowy, taryfa frachtowa, statek frachtowy)


SJP.pl


frącki

nazwisko


SJP.pl

Frącki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Giby. Leży nad Czarną Hańczą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

We wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków cmentarz wojenny z I wojny światowej (nr rej.: 421 z 31.01.1985)

Wikipedia


frąckiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Antoni Frąckiewicz (XVIII wiek – polski rzeźbiarz epoki baroku.
  • Ewa Frąckiewicz (1930–1998) – polska aktorka teatralna i filmowa.
  • Jacek Frąckiewicz (1969) – były polski piłkarz.
  • Jerzy Frąckiewicz Radzimiński (ok. 1580–po 1629) – sekretarz królewski, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego.
  • Lucyna Frąckiewicz (1926–2009) – polska ekonomistka.
  • Łukasz Frąckiewicz (1996) – polski koszykarz.
  • Piotr Frąckiewicz (1989) – polski lekkoatleta specjalizujący się w rzucie oszczepem.
  • Ryszard Frąckiewicz (XX wiek) – polski koszykarz, multimedalista mistrzostw Polski.
  • Ryszard Frąckiewicz (ur. 1931) – polski dyplomata.
  • Stefan Frąckiewicz Radzimiński (ok. 1610–1693) – chorąży nowogrodzki, starosta słonimski, właściciel majątku Kościeniewo.
  • Waldemar Frąckiewicz (XX wiek – polski artysta fotograf.

Wikipedia


frąckowiak

nazwisko


SJP.pl

  • Franciszek Frąckowiak − polski działacz polityczny
  • Grzegorz Frąckowiak − polski ksiądz
  • Halina Frąckowiak − polska piosenkarka i kompozytor
  • Joanna Frąckowiak − polska siatkarka
  • Magdalena Frąckowiak − polska modelka
  • Marek Frąckowiak − polski aktor
  • Michał Frąckowiak − polski astrofizyk
  • Richard Frąckowiak − brytyjski lekarz-neurolog i neuronaukowiec (polskiego pochodzenia)

Wikipedia


fractocumulus

[czytaj: fraktokumulus] chmura kłębiasta postrzępiona


SJP.pl


fractonimbus

[czytaj: fraktonimbus] chmura deszczowa potargana na fragmenty przez wiatr


SJP.pl

Fractonimbus – chmura deszczowa, potargana przez wiatr na strzępy

Wikipedia


fractostratus

[czytaj: fraktostratus] niska, postrzępiona chmura warstwowa


SJP.pl

Stratus fractus – gatunek chmur Stratus. Podobnie jak chmury Stratus nebulosus, występują na niskim poziomie 0 − 600 m. Jednak w odróżnieniu od nich mają postać niskich strzępków, a nie mglistej zasłony. Z czasem strzępy stają się coraz liczniejsze i mogą utworzyć niską warstwę chmur przysłaniającą niebo na znacznym obszarze. Mogą jednak mieć formę małych kłaczków, szybko przesuwających się z wiatrem. Stratus fractus mają zdolność do szybkiego i częstego zmieniania kształtu. Jeżeli występują z obniżającymi się chmurami Nimbostratus, Altostratus lub Cumulonimbus określane są jako pannus. Często chmurom Stratus fractus towarzyszy opad mżawki lub śniegu ziarnistego. Nie należy mylić ich z chmurami Cumulus fractus, występującymi wyżej.

Wikipedia


frącz

nazwisko


SJP.pl


frączak

nazwisko


SJP.pl


frączanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Frączek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frączki nmos.

:: fż. frączanka ż.

 przym. frączecki, frączkowski

Wiktionary


frączanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Frączek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frączki nmos.

:: fm. frączanin m.

 przym. frączecki, frączkowski

Wiktionary


frączecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Frączek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frączki nmos., frączanin m., frączanka ż.

 przym. frączkowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frączkowski

Wiktionary


fraczek

1. zdrobnienie od: frak;
2. żartobliwie lub lekceważąco o wierzchnim ubraniu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od frak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frak m.

 przym. frakowy

Wiktionary


frączewski

nazwisko


SJP.pl


frączkiewicz

nazwisko


SJP.pl

  • Aleksander Frączkiewicz (1910–1994) – polski muzykolog, teoretyk muzyki i pedagog.
  • Aleksander Frączkiewicz (1863–1925) – polski pedagog, dyrektor gimnazjów w Brzeżanach i w Stryju
  • Augustyn Frączkiewicz (1796–1883) – polski matematyk, doktor filozofii, profesor matematyki.
  • Zbigniew Frączkiewicz (ur. 1946) – polski rzeźbiarz zamieszkały w Szklarskiej Porębie.

Wikipedia


frączkowski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Frączek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frączki nmos., frączanin m., frączanka ż.

 przym. frączecki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frączecki

Wiktionary


frączyk

nazwisko


SJP.pl


frag

zabicie przeciwnika w grze komputerowej i punkt za to


SJP.pl

Frag – anglojęzyczny termin oznaczający eliminację przeciwnika w grach komputerowych (zwykle z gatunku first-person shooter), premiowaną punktem dodawanym do wyniku rozgrywki. Terminologia „frag” po raz pierwszy pojawiła się w grze Doom z 1993 roku. Fragi są najczęściej stosowane w trybach gry wieloosobowej, na przykład deathmatch, w których celem jest uzyskanie jak największej liczby punktów za eliminację przeciwników.

Wikipedia


fraget

Fraget (pełna nazwa Józef Fraget) – fabryka wyrobów platerowanych założona w 1824 roku w Warszawie przez Alfonsa i Józefa Fragetów. Do wybuchu wojny w 1939 roku wytwarzała sztućce oraz galanterię stołową, tzw. platery.

Wikipedia


fragm.

skrót od: fragment


SJP.pl

skrót

 (1.1) = fragment

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) „Kukuczka marzył o zdobyciu wszystkich czternastu ośmiotysięczników. To marzenie się spełniło. Więc gdzie jeszcze tak gnał?” […] – fragm. książki “Lhotse’89. Ostatnia wyprawa Jerzego Kukuczki”.

Wiktionary


fragmencik

zdrobnienie od: fragment; urywek, niewielki fragment


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od fragment

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nawet nie fragment, lecz tylko mały fragmencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fragment m.

Wiktionary


fragment

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wyodrębniona część czegoś

Wiktionary

Fragment – zachowana część zaginionego dzieła danego autora, bądź ogólniej jego zaginionej twórczości. Do fragmentów zaliczają się zarówno części kopii danego utworu, które dotrwały do naszych czasów (np. na papirusach), jak i wszystkie cytaty, streszczenia i opisy dzieła, zarówno w języku oryginału jak i tłumaczone, u innych autorów, którzy mieli dostęp do utworu przed jego zaginięciem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pisarz czytał fragmenty swojej nowej powieści.

 (1.1) Z maszyny oderwał się spory fragment obudowy ochronnej, ale usterkę szybko naprawiono.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfraɡmɛ̃nt, AS: fragmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fragmentacja ż., fragmentowanie n.

:: zdrobn. fragmencik m.

 czas. zdefragmentować, fragmentować ndk.

 przym. fragmentaryczny

 przysł. fragmentarycznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) część, kawałek, odłamek, urywek

Wiktionary


fragmentacja

dzielenie całości na części, kawałkowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podział na części, wydzielenie fragmentów

Wiktionary

  • Fragmentacja datagramów IP
  • Fragmentacja jaźni
  • Fragmentacja siedliska – podział siedliska na mniejsze płaty
    • Fragmentacja rzek
  • Fragmentacja plechy – sposób rozmnażania bezpłciowego; występuje u niektórych roślin, grzybów i porostów
  • Fragmentacja systemu plików, np. FAT w niektórych wersjach Microsoft Windows
  • Fragmentacja pamięci – niekorzystne zjawisko pojawiające się podczas zarządzania pamięcią

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌfraɡmɛ̃nˈtat͡sʲja, AS: fragmẽntacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fragment m., fragmentowanie n.

 przym. fragmentaryczny

Wiktionary


fragmentacyjny

fragmentacja


SJP.pl

Patrz:

fragmentacja

fragmentaryczność

nieobejmowanie całości; wycinkowość, ułamkowość, połowiczność, pobieżność, migawkowość, ogólnikowość, niekompletność, niepełność, fragmentaryzm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest fragmentaryczne; cecha tych, którzy są fragmentaryczni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. fragmentaryczny

 przysł. fragmentarycznie

Wiktionary


fragmentaryczny

nie obejmujący całości, dotyczący części; niepełny, cząstkowy, wyrywkowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) stanowiący fragment, nieobejmujący całości

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fragmentaryczność ż., fragment m., fragmentacja ż.

Wiktionary


fragmentaryzacja

ujęcie w sposób nieobejmujący całości czegoś


SJP.pl


fragmentaryzm

rzadko: nieobejmowanie całości; wycinkowość, ułamkowość, połowiczność, pobieżność, migawkowość, ogólnikowość, niekompletność, niepełność, fragmentaryczność


SJP.pl


fragmentaryzować

rozbijać na fragmenty; dzielić, rozdzielać, atomizować


SJP.pl


fragmentowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) inform. zachodzenie procesu fragmentacji w systemie plików na twardym dysku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. fragment mrz., fragmentacja ż.

 czas. fragmentować ndk.

Wiktionary


fragmobazydium

typ podstawki u grzybów podstawczaków; heterobazydium, protobazydium


SJP.pl

Fragmobazydium (łac. phragmobasidium, l. mn. phragmobasidia) – rodzaj podstawek u grzybów. Charakteryzują się tym, że są podzielone przegrodami na kilka części. Istnieją dwa różne rodzaje fragmobazydiów. W typie Auricularia podstawki podzielone są na cztery pojedyncze komórki przez trzy przegrody poprzeczne, a w typie Tremella przez dwie przegrody podłużne. Przegrody powstają natychmiast po mejozie.

Wikipedia


fragmoplast

system włókienek


SJP.pl

Fragmoplast – specyficzna dla komórek roślinnych struktura powstająca podczas cytokinezy. Jest zespołem mikrotubuli (MT) i mikrofilamentów (MF) ułożonych równolegle względem siebie i prostopadle do płaszczyzny podziału. Pośrodku płaszczyzny łącza się pęcherzyki transportujące polisacharydy i pektyny wytwarzane przez aparaty Golgiego. MT zapewniają ruch pęcherzyków do centralnej części płaszczymy równikowej, gdzie transportowane związki są deponowane w wyniku łączenia kolejnych pęcherzyków. Wraz z powiększaniem się przegrody pierwotnej (fragmosomu) mikrotubule w centrum są demontowane a przybywa ich na obrzeżach powstającej struktury. Średnica rozrastającego się torusa stopniowo powiększa się aż do zetknięcia się z błoną komórkową. Torus rozrasta się z prędkością 1 μm na minutę. Po zlaniu się błon wytwarzanego przez fragmoplast torusa z błoną komórkową pektyny znajdujące się pomiędzy błonami stają się blaszką środkową a powstająca podczas rozrastania się fragmosomu kaloza ulega hydrolizie. Odśrodkowe rozrastanie się przegrody pierwotnej zachodzi wyłącznie u roślin wyższych. U glonów, grzybów oraz w niektórych dzielących się komórkach roślin wyższych (bielmo, komórki macierzyste pyłku) przegroda pierwotna budowana jest dośrodkowo.

Wikipedia


fragmosom

Wikipedia


fragonard

[czytaj: fragoNAR] nazwisko


SJP.pl

Wikipedia


fragować

czasownik

 (1.1) slang. neol. graczy komputerowych: wyeliminować przeciwnika z gry (zwłaszcza tymczasowo);

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fraˈɡɔvat͡ɕ, AS: fragovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frag m., fragowanie n.

Wiktionary


fragowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|fragować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. fragować ndk.

Wiktionary


fraj

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Kresy. bezpłatnie

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|frei.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|bezpłatnie.

źródła.

== fraj (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ikra

 (1.2) skrzek

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 etym|niem|frei.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|bezpłatnie.

źródła.

== fraj (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ikra

 (1.2) skrzek

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


frajbiterka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) prostytutka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌfrajbʲiˈtɛrka, AS: frai ̯bʹiterka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. prostytutka.

Wiktionary


frajda

bardzo duża radość, przyjemność z czegoś; gratka; uciecha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. radość, uciecha z czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciągle mam taką samą frajdę, gdy oglądam ten film.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfrajda, AS: frai ̯da

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) radość, rozkosz, ubaw, uciecha, zabawa

Wiktionary


frajer

1. potocznie:
a) człowiek naiwny, łatwo dający się oszukać;
b) amator, początkujący;
2. środowiskowo: donosiciel; kapuś;
3. dawniej: kawaler, zalotnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba dająca się łatwo nabrać, naiwna; osoba nadmiernie wierna normom moralnym, które przez innych nie są przestrzegane

 (1.2) wulg. gwara więzienna osoba spoza kręgu subkultury więziennej

 (1.3) przest. kawaler, zalotnik

Wiktionary

Frajer (ang. Loser) – amerykański film komediowy z 2000 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Tomek to frajer – kasuje bilety, a przecież na pewno nie będzie tutaj chodził kanar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfrajɛr, AS: frai ̯er

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frajerstwo n.

:: fż. frajerka ż.

 czas. sfrajerować się, frajerzyć się

 przym. frajerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) frajerzyna, naiwniak, jeleń, lolek, durniacha, dureń

Wiktionary


frajerek

kobieta niedoświadczona, naiwna, niezaradna


SJP.pl


frajerka

kobieta niedoświadczona, naiwna, niezaradna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta naiwna, łatwowierna, niezaradna

 (1.2) góry. kochanka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Facet zdradza ją na prawo i lewo, a ta frajerka bezgranicznie mu ufa.

 (1.2) Harnasia własna zdradziła frajerka i za korale wydała Luptakom.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: fraˈjɛrka, AS: frai ̯erka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frajerstwo n.

:: fm. frajer mos.

 przym. frajerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. naiwniara

Wiktionary


frajerować

frajerować się - potocznie: zachowywać się jak frajer; frajerzyć się


SJP.pl


frajerski

frajer


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. świadczący o byciu naiwniakiem

 (1.2) pot. ujawniający fakt bycia nowicjuszem

Wiktionary

Patrz:

frajer

Powiązane:

 rzecz. frajer mos., frajerka ż., frajerstwo n.

Wiktionary


frajerskość

frajerski


SJP.pl

Patrz:

frajerski

frajerstwo

wszystko, co charakteryzuje frajera


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) naiwność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frajer mos., frajerka ż.

 przym. frajerski

Wiktionary


frajerzyć

frajerzyć się - potocznie: zachowywać się jak frajer; frajerować się


SJP.pl


frajerzyna

pogardliwie: osoba łatwowierna, niedoświadczona, niezaradna życiowo; frajer, naiwniak, fujara


SJP.pl


frajla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Kresy. dziewczyna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Oto frajla (panna) — mówi jeden z tych ulicznych rycerzy, — poszlagowała ludzi, a teraz myśli, że będziemy z nią kunirować…
 — Feca jedna! — dodaje drugi, szarpiąc odzież Kaśki
.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frajlina ż.

Wiktionary


frajlina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. panna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frajla ż.

Wiktionary


frajter

dawny stopień wojskowy w niektórych armiach, odpowiadający starszemu szeregowcowi; gefrajter; gefrejter


SJP.pl


frak

rodzaj surduta z wydłużonymi z tyłu połami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) część męskiego stroju wieczorowego, rodzaj marynarki o połach obciętych z przodu i wydłużonych z tyłu;

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. środ. polit. członek Frakcji Rewolucyjnej

Wiktionary

Frak, także white tie – najelegantszy męski strój wieczorowy, używany tylko przy szczególnie uroczystych okazjach, jak np. ślub lub uroczysty bal. Nie należy mylić go z żakietem (jaskółką). Zwyczajowo fraki noszą dyrygenci, zawodowi tancerze podczas turniejów tańca towarzyskiego oraz kelnerzy w eleganckich restauracjach (dla odróżnienia od gości używają czarnych muszek).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na bankiecie było wielu mężczyzn we frakach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frak, AS: frak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. fraczek m.

 przym. frakowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. fraczek m.

 przym. frakowy

frazeologia.

 za mundurem panny sznurem, a za frakiem panny rakiem

etymologia.

 (1.1) etym|franc.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) tailcoat, tail coat, dress coat, white tie

* bułgarski: (1.1) фрак m.

* czeski: (1.1) frak m.

* niemiecki: (1.1) Frack m.

* rosyjski: (1.1) фрак m.

* słowacki: (1.1) frak m.

* ukraiński: (1.1) фрак m.

źródła.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


frakcja

1. wyodrębniona część większej całości;
2. odłam w ramach ugrupowania politycznego;
3. wydzielona część mieszaniny różnych substancji, posiadająca specyficzne właściwości;
4. część skały osadowej lub kruszywa o określonej wielkości ziaren;
5. czcionka mniejsza od podstawowej, służąca do oznaczania indeksów (górnych i dolnych), przypisów itp.;
6. dawniej: ułamek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. grupa partyjna, klub w parlamencie, który prezentuje odrębny program

 (1.2) chem. wyodrębniona część składowa mieszaniny substancji o określonych właściwościach

 (1.3) techn. część partii kruszywa o jednakowych wymiarach ziaren

 (1.4) poligr. czcionki mniejsze od pisma podstawowego, umieszczane powyżej albo poniżej linii pisma

 (1.5) stat. stosunek liczby obserwacji mających pewną właściwość do liczebności całej próby statystycznej;

Wiktionary

  • frakcja w budownictwie
  • frakcja w chemii
  • frakcja w geologii
  • frakcja w gleboznawstwie
  • frakcja w polityce
  • frakcja (proporcja, wskaźnik struktury) w statystyce
  • frakcja (częstość) w statystyce
  • Frakcja – grupa artystek i teoretyczek sztuki

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nowy rząd będzie próbował zjednoczyć różne frakcje.

 (1.2) Wirowanie to wykonuje się każdorazowo zlewając supernatant i wirując powtórnie, aż do uzyskania oczekiwanej frakcji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfrakt͡sʲja, AS: frakcʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frakcjonowanie n., refrakcja ż., fraktal m., frakcyjność ż.

 czas. frakcjonować

 przym. frakcyjny, wewnątrzfrakcyjny, refrakcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odłam, stronnictwo

 (1.5) częstość

Wiktionary


frakcjonista

osoba dążąca do utworzenia frakcji, odłamu wewnątrz ugrupowania politycznego, lub należąca działająca w takim odłamie


SJP.pl


frakcjonistka

frakcjonista


SJP.pl

Patrz:

frakcjonista

frakcjonować

dzielić mieszaninę na części o specyficznych własnościach


SJP.pl


frakcjonowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|frakcjonować.

Wiktionary

Frakcjonowanie – proces rozdziału składników mieszaniny (stałej, ciekłej, roztworu lub zawiesiny) w oparciu o różnice w ich właściwościach chemicznych lub fizycznych.

U wyboru podstawowej strategii frakcjonowania stoi optimum pomiędzy ilością zbieranych frakcji (a co za tym idzie ich wielkością), a ich homogennością pod względem zadanego składnika (im więcej mniejszych frakcji, tym wzrasta ilość tych, które będą jednorodne pod względem składnika, ale wzrasta też stopień skomplikowania procesu). Frakcjonowanie umożliwia izolację więcej niż jednego składnika wyjściowego preparatu w jednym procesie. To odróżnia frakcjonowanie od innych podobnych technik separacyjnych.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. frakcja ż., frakcjonizm m., dyfrakcja ż.

 czas. frakcjonować ndk.

 przym. frakcyjny, dyfrakcyjny

Wiktionary


frakcjonowy

przymiotnik od: frakcja


SJP.pl


frakcyjność

frakcyjny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest frakcyjne; cecha tych, którzy są frakcyjni

Wiktionary

Patrz:

frakcyjny

Powiązane:

 rzecz. frakcja ż.

 przym. frakcyjny

 przysł. frakcyjnie

Wiktionary


frakcyjny

przymiotnik od: frakcja


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z frakcją, dotyczący frakcji; przynależący do frakcji

 (1.2) chem. związany z frakcją, frakcjonowaniem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frakcja ż., frakcjonowanie n., refrakcja ż., fraktal m., frakcyjność ż.

 czas. frakcjonować

 przym. wewnątrzfrakcyjny, refrakcyjny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stronniczy

Wiktionary


frakowy

przymiotnik od: frak


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z frakiem, dotyczący fraka; stanowiący część fraka

 (1.2) noszący frak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frak mrz., fraczek mrz., fraczkowy mos.

 przym. fraczkowy

Wiktionary


fraktal

skomplikowana figura geometryczna, charakteryzująca się swoistą regularnością w nieregularności i mająca wymiar ułamkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. matematyczny obiekt określany jako „samopodobny”, czyli charakteryzujący się m.in. tym, że podczas dowolnego powiększania jego fragmentów, stale zachowuje taką samą złożoność struktury;

Wiktionary

Fraktal (łac. fractus – złamany, cząstkowy, ułamkowy) w znaczeniu potocznym oznacza zwykle obiekt samopodobny (tzn. taki, którego części są podobne do całości) albo „nieskończenie złożony” (ukazujący coraz bardziej złożone detale w dowolnie wielkim powiększeniu). Ze względu na olbrzymią różnorodność przykładów matematycy obecnie unikają podawania ścisłej definicji i proponują określać fraktal jako zbiór, który posiada wszystkie poniższe charakterystyki albo przynajmniej ich większość:

  • ma nietrywialną strukturę w każdej skali,
  • struktura ta nie daje się łatwo opisać w języku tradycyjnej geometrii euklidesowej,
  • jest samopodobny, jeśli nie w sensie dokładnym, to przybliżonym lub stochastycznym,
  • jego wymiar Hausdorffa jest większy niż jego wymiar topologiczny,
  • ma względnie prostą definicję rekurencyjną,
  • ma naturalny („poszarpany”, „kłębiasty” itp.) wygląd.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. frakcja ż.

 przym. fraktalny, frakcyjny

 przysł. fraktalnie

frazeologia.

etymologia. etym2|łac|frango|fractus. → złamany

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfraktal, AS: fraktal

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frakcja ż.

 przym. fraktalny, frakcyjny

 przysł. fraktalnie

Wiktionary


fraktalny

fraktal


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z fraktalem, dotyczący fraktala

 (1.2) przypominający kształtem fraktal

Wiktionary

Patrz:

fraktal

Powiązane:

 rzecz. fraktal mrz.

Wiktionary


fraktura

1. odmiana pisma gotyckiego o ostro łamanych liniach, powstała w XVI wieku;
2. w medycynie: złamanie, np. kończyny dolnej


SJP.pl

  • fraktura (krój pisma)
  • Fraktura (film)

Wikipedia


frakturowy

związany z frakturą


SJP.pl


frambezja

zakaźna choroba tropikalna o przebiegu podobnym do kiły; framboezja, jagodzica, malinica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. malinica, choroba wywoływana przez krętka bladego

Wiktionary

Malinica (frambezja, jagodzica) - bakteryjna choroba zakaźna, zaliczana do tzw. krętkowic endemicznych lub inaczej zwanych krętkowicami niewenerycznymi. Czynnikiem etiologicznym jest bakteria krętek blady (Treponema pallidum) subsp. pertenue

Do grupy krętkowic endemicznych zaliczamy także kiłę endemiczną i pintę.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) malinica, jagodzica

Wiktionary


framboezja

zakaźna choroba tropikalna o przebiegu podobnym do kiły; frambezja, jagodzica, malinica


SJP.pl

Malinica (frambezja, jagodzica) - bakteryjna choroba zakaźna, zaliczana do tzw. krętkowic endemicznych lub inaczej zwanych krętkowicami niewenerycznymi. Czynnikiem etiologicznym jest bakteria krętek blady (Treponema pallidum) subsp. pertenue

Do grupy krętkowic endemicznych zaliczamy także kiłę endemiczną i pintę.

Wikipedia


frame

[czytaj: frejm] pojedyncza partia w snookerze; frejm


SJP.pl

Frame, lub w spolszczonej wersji frejm (z ang. rama) – pojedyncza partia w snookerze. Zwykle trwa około 15–30 minut, chociaż teoretycznie może trwać w nieskończoność, bo nie ma ograniczonego czasu gry, a we wszystkich turniejach rankingowych nie ma również ograniczonego czasu na pojedyncze uderzenie. Frame’a wygrywa zawodnik, który w momencie, gdy na stole nie ma już bil, ma więcej punktów. Jednak w praktyce, gdy zawodnik przegrywający potrzebuje więcej niż 3 snookery plus wszystkie bile ze stołu, frame najczęściej jest poddawany. Punkty zdobywa się poprzez wbijanie bil i faule (popełniane przez przeciwnika: np. wbicie białej bili do kieszeni). Frame może zostać poddany przez gracza, który aktualnie jest przy stole. Ze względów grzecznościowych i praktycznych (aby nie przerwać breaka), nie można się poddać, gdy gra przeciwnik.

Wikipedia


frampol

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;

Wiktionary

Frampol – miasto w południowej części województwa lubelskiego, w powiecie biłgorajskim; siedziba gminy miejsko-wiejskiej Frampol.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈfrãmpɔl, AS: frãmpol

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. frampolanin mos., frampolanka ż.

 przym. frampolski

Wiktionary


frampolanin

mieszkaniec Frampola (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Frampola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frampol m.

:: fż. frampolanka ż.

 przym. frampolski

Wiktionary


frampolanka

mieszkaniec Frampola (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Frampola

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Frampol m.

:: fm. frampolanin m.

 przym. frampolski

Wiktionary


frampolski

Frampol


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Frampola

Wiktionary

Patrz:

Frampol

Powiązane:

 rzecz. Frampol m., frampolanin m., frampolanka ż.

Wiktionary


framuga

1. rama okna lub drzwi wmontowana w mur
2. zagłębienie w murze, w którym osadza się okno lub drzwi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bud. wnęka w murze do osadzenia okna lub drzwi;

 (1.2) bud. rama okna lub drzwi

Wiktionary

Framuga – wnęka pomiędzy licem ściany wewnątrz pomieszczenia a powierzchnią osadzonego okna (framuga okienna) lub drzwi (framuga drzwiowa).

Framuga podokienna – to wnęka pod oknem służąca do osadzenia grzejnika centralnego ogrzewania.

Objaśnienia etymologicznego tego określenia dokonał Eugeniusz Słuszkiewicz na łamach czasopisma „Język Polski”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Ojciec oparł się o framugę drzwi i oglądał zaistniałą sytuację.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãˈmuɡa, AS: frãmuga

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) futryna

Wiktionary


framużka

zdrobnienie od: framuga


SJP.pl


fran

Fran (ang. Frasnian)

  • w sensie geochronologicznym – starszy wiek epoki dewonu późnego, trwający około 11 milionów lat (od 385,3 ± 2,6 do 374,5 ± 2,6 mln lat temu). Fran jest młodszy od żywetu, a starszy od famenu.
  • w sensie chronostratygraficznym – niższe piętro dewonu górnego, leżące powyżej żywetu, a poniżej famenu. Nazwa pochodzi od miejscowości Frasnes, leżącej na północ od miasta Couvin (południowa Belgia). Stratotyp dolnej granicy franu znajduje się w kamieniołomie na wzgórzu Col du Puech de la Suque (około 1 km na SE od miejscowości St. Nazaire de Ladarez, region Montagne Noire, południowa Francja). Granica oparta jest na pierwszym pojawieniu się konodonta Ancyrodella rotundiloba (Bryant, 1921).

Wikipedia


franaszczuk

nazwisko


SJP.pl


franaszek

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Franaszek – polski literaturoznawca i krytyk literacki
  • Mieczysław Franaszek – polski aktor, podróżnik i fotograf
  • Piotr Franaszek – polski historyk i działacz społeczny

Wikipedia


franc.

skrót od: francuski (czytany jako cały, odmienny wyraz); fr.


SJP.pl

skrót

 (1.1) = francuski

Wiktionary

Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 67 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Quebec, Ontario i Nowy Brunszwik. Około 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Międzynarodowej Organizacji Frankofonii), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym w krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.

Wikipedia


franca

potocznie:
1. kiła, syfilis (choroba weneryczna);
2. często o zabarwieniu ujemnym: cwana kobieta;
3. o kimś niegodziwym lub takim, wobec którego żywi się złe uczucia;
4. wyprysk, krosta;
5. przewlekła, dokuczliwa choroba;
6. coś denerwującego, wzbudzającego irytację, zwłaszcza dokuczliwy owad;
7. prostytutka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. med. kiła, syfilis

 (1.2) pot. dokuczliwa, ciągnąca się choroba

 (1.3) pot. krosta

 (1.4) obraź. o osobie niegodziwej, dokuczliwej

Wiktionary

  • Franca – inaczej kiła
  • Franca – miasto w Brazylii
  • Franca Visalta (1170–1218) – święta

Wikipedia

Przykłady

 (1.4) Że też ty się musisz zawsze nad tą francą litować!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfrãnt͡sa, AS: frãnca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. francuski mrz., Francuz mos.

 przym. francuski

Wiktionary


france

potocznie:
1. kiła, syfilis (choroba weneryczna);
2. często o zabarwieniu ujemnym: cwana kobieta;
3. o kimś niegodziwym lub takim, wobec którego żywi się złe uczucia;
4. wyprysk, krosta;
5. przewlekła, dokuczliwa choroba;
6. coś denerwującego, wzbudzającego irytację, zwłaszcza dokuczliwy owad;
7. prostytutka


SJP.pl

Francja (fr. France, IPA: [fʁɑ̃s]), Republika Francuska (fr. République française [ʁe.py.blik fʁɑ̃.sɛz]) – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także terytoria na innych kontynentach. Francja metropolitalna rozciąga się od Morza Śródziemnego na południu do kanału La Manche i Morza Północnego na północy, oraz od Renu na wschodzie do Oceanu Atlantyckiego na zachodzie. Francuzi często nazywają swój kraj l’Hexagone (sześciokąt) – pochodzi to od kształtu Francji metropolitalnej.

Wikipedia


francek

zdrobnienie od: Franciszek (imię męskie); Franek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. imię|polski|m. Franciszek

Wiktionary


francesca

[czytaj: franczeska] Piero della Francesca (ok. 1417-1492) - włoski malarz


SJP.pl


francesco

[czytaj: franczesko] włoskie imię męskie


SJP.pl

  • Francesco – Franciszek
  • Francesco – amerykański film dokumentalny z 2020 o papieżu Franciszku

O św. Franciszku z Asyżu

  • Francesco − musical o z muzyką Piotra Dziubka i librettem Romana Kołakowskiego
  • Franciszek (Francesco) – włosko-niemiecki film z 1989
  • Święty Franciszek z Asyżu (Francesco) – włoski film z 2002
  • Francesco – włoski miniserial z 2014

Wikipedia


franche-comté

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w środkowo-wschodniej Francji;

Wiktionary

Franche-Comté (wymowa, fɾɑ̃ʃə-kõte) – kraina historyczna i dawny region administracyjny (1956–2015) we wschodniej Francji, przy granicy ze Szwajcarią. Graniczył także z regionami: Alzacją, Lotaryngią, Szampanią-Ardenami, Burgundią i Rodanem-Alpami. W jego skład wchodziły cztery departamenty: Doubs, Górna Saona, Jura i Territoire-de-Belfort.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) Hrabstwo Burgundii, Wolne Hrabstwo Burgundii, Wolne Hrabstwo

Wiktionary


franchising

[czytaj: franczajz-ing] rodzaj współpracy gospodarczej na podstawie umowy, w ramach której sprzedaje się firmie lub jakimś osobom prawa do prowadzenia działalności pod daną nazwą oraz sprzedaży towarów i usług innej firmy lub innych osób; franchizing


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. zob. franczyza.

Wiktionary

Franczyza (również franchising, fr. franchise) – system sprzedaży towarów, usług lub technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami: franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami. Franczyza zakłada też przepływ know-how od franczyzodawcy do franczyzobiorcy przez cały czas obowiązywania umowy franczyzowej. Istotą jest udzielenie praw (i przyjęcie obowiązków) poprzez zawarcie umowy franczyzy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najważniejsze walory franchisingu to uzyskanie znaku handlowego oraz nazwy sieci – czyli ważnych dla przedsiębiorców dobrego imienia i reputacji.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. franchisingowy

Wiktionary


franchisingowy

franchising [czytaj: franczajz-ingowy]


SJP.pl


franchisobiorca

biorca franczyzowego systemu współpracy gospodarczej, strona umowy franczyzy uzyskująca prawo i przyjmująca obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z koncepcją franczyzodawcy, jednak działająca we własnym imieniu i na własny rachunek; franchisebiorca, franczyzobiorca, franchisingobiorca, beneficjariusz, franczyzant, uczestnik sieci franchisingowej


SJP.pl


franchisodawca

[czytaj: franczajzodawca] podmiot, który na podstawie umowy z daną firmą lub osobą pozwala na sprzedawanie swoich towarów i usług oraz korzystanie ze swojego znaku firmowego; franczyzodawca, franszyzodawca


SJP.pl


franchizing

[czytaj: franczajz-ing] rzadko: rodzaj współpracy gospodarczej na podstawie umowy, w ramach której sprzedaje się firmie lub jakimś osobom prawa do prowadzenia działalności pod daną nazwą oraz sprzedaży towarów i usług innej firmy lub innych osób; franchising


SJP.pl


francik

zdrobnienie od: Franciszek (imię męskie); Franek, Franio


SJP.pl


francis

  • Francis - polski producent muzyczny

Miejscowości w USA:

  • Francis – miejscowość w stanie Oklahoma, w hrabstwie Pontotoc
  • Francis – miejscowość w stanie Utah, w hrabstwie Summit

Gminy w USA:

  • Francis (ang. Francis Township) – gmina w stanie Arkansas, w hrabstwie Cleburne
  • Francis (ang. Francis Township) – gmina w stanie Nebraska, w hrabstwie Holt
  • Francis (ang. Francis Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Burleigh

Wikipedia


francisco

[czytaj: frans-isko] hiszpańskie imię męskie


SJP.pl

  • Francisco – mały, nieregularny księżyc planety Uran
  • Francisco – miasto w USA, w stanie Indiana, w hrabstwie Gibson

Wikipedia


franciszek

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Franciszek – imię męskie wywodzące się z włoskiego określenia francesco oznaczającego "Francuza, Francuzika", jakim kupiec Piotr Bernardone (ojciec św. Franciszka z Asyżu) nazwał swego syna Jana, gdy ten wrócił z Francji. W Asyżu zaczęto powszechnie nazywać chłopca tym określeniem i pod takim imieniem znany jest powszechnie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Franciszek i jestem fliziarzem z Krakowa.

 (1.1) Liturgiczne wspomnienie św. Franciszka z Asyżu obchodzi się 4 października.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãɲˈt͡ɕiʃɛk, AS: frãńćišek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszkowa ż., Franciszkówna ż., frania ż., Frania ż., franciszkanin mos., franciszkanka ż., franciszkanizm mrz., Franciszków mrz., Franciszkowo n.

:: zdrobn. Franek mos., Franio mos., Franuś mos.

:: fż. Franciszka ż.

 przym. Franciszkowy, Franusiowy, Frankowy, franciszkański, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk|Francek.

Wiktionary


franciszka

imię żeńskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Franciszek

Wiktionary

Franciszka – żeński odpowiednik imienia Franciszek, pochodzi z języka włoskiego.

Franciszka imieniny obchodzi: 9 marca i 22 grudnia. Patronką jest św. Franciszka Rzymianka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wspomnienie św. Franciszki Rzymianki obchodzi się 9 marca.

 (1.1) Pani Franciszka miała drobny feler: lubiła alkohol, to jest, przynajmniej trzy razy do roku, musiała się ululać w drobną kaszkę.

 (2.1) Portret papieża Franciszka zawisł obok drzwi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãɲˈt͡ɕiʃka, AS: frãńćiška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek mos., franciszkanizm mrz., franciszkanka ż., franciszkanin mos., Frank ż./mrz./mos.

 przym. franciszkański, pofranciszkański

Wiktionary


franciszkanie

zakon lub zgromadzenie zakonne, które przyjęło regułę św. Franciszka z Asyżu


SJP.pl

Zakony i zgromadzenia franciszkańskie – zakony i zgromadzenia zakonne Kościoła katolickiego, założone lub współzałożone przez św. Franciszka z Asyżu, bądź odwołujące się do jego osoby i duchowości. Obok nich istnieją zgromadzenia lub stowarzyszenia nawiązujące do św. Franciszka, ale pozostające poza obrębem Kościoła katolickiego.

Wikipedia


franciszkanin

członek zakonu założonego przez św. Franciszka z Asyżu; minoryta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Franciszka z Asyżu;

Wiktionary

Zakon Braci Mniejszych (łac. Ordo Fratrum Minorum, siglum: OFM, pot. franciszkanie, franciszkanie brązowi) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących z rodziny franciszkańskiej. Założona w 1209 przez św. Franciszka z Asyżu. Jeden z największych zakonów katolickich (ponad 10 tys. braci). Do wspólnoty należą na równych prawach zarówno kapłani, jak i bracia niemający święceń kapłańskich. Kościół zalicza Braci Mniejszych do instytutów kleryckich.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spotkałem wczoraj franciszkanina, miał na imię Masseo i nosił sandały.

 (1.1) Franciszkanie przybyli do Polski w średniowieczu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek mos., Franciszka ż., Franek mos., Franka ż., franciszkanizm mrz.

:: fż. franciszkanka ż.

 przym. franciszkański, Frankowy, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brat mniejszy

Wiktionary


franciszkanizm

nurt filozoficzny opierający się na postawie chrześcijańskiej propagowanej przez św. Franciszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) teol. hist. katolicki ruch religijny zapoczątkowany w XIII w. przez Franciszka z Asyżu, jeden z nurtów w duchowości chrześcijańskiej;

 (1.2) liter. dwudziestowieczny nurt literacki nawiązujący do idei franciszkanizmu (1.1);

Wiktionary

Franciszkanizm − zainicjowany w Europie w XIII w. ruch religijny w łonie Kościoła katolickiego, którego pierwszymi protagonistami byli św. Franciszek z Asyżu i jego naśladowcy. W historiografii pojęcie to wiąże się z rozwojem zakonów franciszkańskich, natomiast w sztuce – wkład przedstawicieli wspólnot franciszkańskich w poszczególne jej dyscypliny oraz inspirację ideałami i motywami właściwymi dla duchowości franciszkańskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Franciszkanizm wywarł przemożny wpływ na filozofię i teologię średniowiecza.

 (1.1) O. Alojzy prowadził dziś wykłady o franciszkanizmie polskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãɲˈt͡ɕiʃkaɲism̥, AS: frãńćiškańism̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek mos., Franciszka ż., franciszkanin mos., franciszkanka ż.

 przym. franciszkański, Franciszkowy, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary


franciszkanka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego reguły św. Franciszka z Asyżu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica ze zgromadzenia franciszkańskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podczas okupacji ukrywała się w klasztorze sióstr franciszkanek koło Murzasichla.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãɲˈt͡ɕiʃkãŋka, AS: frãńćiškãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek m., Franciszka ż., franciszkanizm m.

:: fm. franciszkanin m.

 przym. franciszkański, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary


franciszkanki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego reguły św. Franciszka z Asyżu


SJP.pl


franciszkański

1. związany z zakonem franciszkanów; minorycki;
2. związany z zakonem franciszkanek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z franciszkanami lub franciszkankami, dotyczący franciszkanów lub franciszkanek

 (1.2) hist. mający związek z panowaniem cesarza Franciszka II Habsburga

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do franciszkanów lub franciszkanek, będący ich własnością

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przez rok od tego wyboru papież Franciszek słowami i czynami wielokrotnie dał dowody wierności franciszkańskiemu ideałowi.

 (2.1) Nocowaliśmy w starym klasztorze franciszkańskim w Santiago.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: frãɲˈt͡ɕiʃkaɨ̃j̃sʲci, AS: frãńćiškaĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. franciszkanizm mrz., franciszkanin mos., franciszkanka ż., Franciszek mos., Franciszka ż., Franek mos., Franka ż.

 przym. Franciszkowy, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) minorycki

Wiktionary


franciszkańsko

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób właściwy dla franciszkanów lub franciszkanek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. franciszkanizm mrz., franciszkanin mos., franciszkanka ż., Franciszek mos., Franciszka ż., Franek mos., Franka ż.

 przym. Franciszkowy, pofranciszkański, franciszkański

Wiktionary


franciszkostwo

Franciszek z małżonką; Franciszkowie


SJP.pl


franciszkowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) przest. żona Franciszka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: Franciszkowo

 (2.2) D. lp. od: Franciszków

forma przymiotnika.

 (3.1) ż. lp. od: Franciszkowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kupiliśmy jajek od Franciszkowej.

 (2.1-2) Jadę dziś do Franciszkowa na targ.

 (3.1) Najnowsza Franciszkowa encyklika jest już dostępna w sieci.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek mos.

Wiktionary


franciszkowianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Franciszkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszkowo n.

:: fż. franciszkowianka ż.

 przym. franciszkowski

Wiktionary


franciszkowianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Franciszkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszkowo n.

:: fm. franciszkowianin m.

 przym. franciszkowski

Wiktionary


franciszkowie

Franciszek z małżonką; Franciszkostwo


SJP.pl


franciszkówna

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) przest. córka Franciszka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Usiadłam w kościele za Franciszkówną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek mos.

Wiktionary


franciszkowo

W Polsce
  • Franciszkowo – część miasta Grudziądz
  • Franciszkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Skępe
  • Franciszkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Bukowiec
  • Franciszkowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żuromińskim, w gminie Żuromin
  • Franciszkowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. suwalskim, w gminie Raczki
  • Franciszkowo – przysiółek wsi Pańska Wola w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Wydminy
  • Franciszkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Iława
  • Franciszkowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Poniec
  • Franciszkowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. złotowskim, w gminie Złotów

Wikipedia


franciszkowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Franciszkowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszkowo n., franciszkowianin m., franciszkowianka ż.

Wiktionary


franciszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Franciszka (Franciszki) lub z nim (z nią) związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) od Franciszek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Franciszkowy pokój nie jest rodzajem panteistycznej harmonii z energiami wszechświata.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Franciszek m., franciszkanizm mrz.

 przym. franciszkański, pofranciszkański

 przysł. franciszkańsko

Wiktionary


francja

państwo w Europie ze stolicą w Paryżu; Republika Francuska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w zachodniej Europie, ze stolicą w Paryżu;

Wiktionary

Francja (fr. France, IPA: [fʁɑ̃s]), Republika Francuska (fr. République française [ʁe.py.blik fʁɑ̃.sɛz]) – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także terytoria na innych kontynentach. Francja metropolitalna rozciąga się od Morza Śródziemnego na południu do kanału La Manche i Morza Północnego na północy, oraz od Renu na wschodzie do Oceanu Atlantyckiego na zachodzie. Francuzi często nazywają swój kraj l’Hexagone (sześciokąt) – pochodzi to od kształtu Francji metropolitalnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Francja jest dużym krajem europejskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈfrãnt͡sʲja, AS: frãncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. francuski m., Francuzka ż., Francuz m., francuz mrz./mzw.

 przym. francuski

 czas. francuzieć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peryfr. trójkolorowi; gw-pl|Górny Śląsk|Francyjo.

Wiktionary


franckowski

nazwisko


SJP.pl


franco

wolny od opłaty; franko


SJP.pl

Portugalia:

  • Franco – miejscowość w gminie Mirandela

Osoby:

  • Antonio Franco (ur. 1937) – włoski arcybiskup, nuncjusz apostolski
  • Francisco Franco (1892–1975) – generał rządzący Hiszpanią w latach 1936–1975
  • James Franco (ur. 1978) – amerykański aktor filmowy
  • Jorge Franco (ur. 1962) – pisarz kolumbijski
  • Vincenzo Franco (1917-2016) – włoski biskup

Wikipedia