pieczarkarski

związany z hodowlą pieczarek (np. przemysł pieczarkarski) lub ludźmi zajmującymi się tą hodowlą


SJP.pl


pieczarkarstwo

hodowla pieczarek w pieczarkarniach (pomieszczeniach przeznaczonych do tej hodowli, utrzymujących stałą temperaturę i wilgotność)


SJP.pl


pieczarkarz

osoba trudniąca się pieczarkarstwem (hodowlą pieczarek w pieczarkarniach, pomieszczeniach przeznaczonych do tej hodowli, utrzymujących stałą temperaturę i wilgotność)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hodowca pieczarek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczarkowce nmos., pieczarniaki nmos.

Wiktionary


pieczarkopodobne

podklasa grzybów z klasy pieczarniaków; pojedynczopodstawkowe


SJP.pl

Agaricomycetidae Parmasto – podklasa grzybów należąca do klasy pieczarniaków (Agaricomycetes).

Wikipedia


pieczarkowa

wykorzystywany do uprawy pieczarek (np. nawóz pieczarkowy), zrobiony z pieczarek (np. sos pieczarkowy) lub w jakiś inny sposób związany z tym gatunkiem grzyba


SJP.pl


pieczarkowate

rodzina grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl

Pieczarkowate (Agaricaceae Chevall.) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców. W dawnych źródłach określana jako bedłkowate.

Wikipedia


pieczarkowaty

o cechach pieczarkowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


pieczarkowce

rząd grzybów z klasy pieczarniaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Agaricales||ref=tak., rząd podstawczaków w klasie pieczarniaków;

Wiktionary

Agaricales Underw. – rząd podstawczaków w klasie pieczarniaków (Agaricomycetes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na owocnikach pieczarkowców znajduje się obłocznia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczarka ż., pieczarkarnia ż., pieczarkarz m., pieczarkowa ż., pieczarkowate nmos., pieczareczka ż., pieczarniaki nmos.

 przym. pieczarkowy, pieczarkowaty

Wiktionary


pieczarkowiec

przedstawiciel rzędu grzybów z klasy pieczarniaków


SJP.pl


pieczarkowy

wykorzystywany do uprawy pieczarek (np. nawóz pieczarkowy), zrobiony z pieczarek (np. sos pieczarkowy) lub w jakiś inny sposób związany z tym gatunkiem grzyba


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) wykonany z pieczarek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczarniaki nmos., pieczarkowce nmos., pieczarka ż., piec mrz., pieczara ż.

 czas. piec

 przym. pieczarowy

Wiktionary


pieczarniaki

klasa grzybów należąca do typu podstawczaków


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Agaricomycetes|Doweld|ref=tak., klasa grzybów należąca do gromady podstawczaków;

Wiktionary

Pieczarniaki (Agaricomycetes Doweld) – klasa grzybów należąca do gromady podstawczaków (Basidiomycota), której typem nomenklatorycznym jest pieczarka (Agaricus). Takson ten zastąpił zdefiniowany poprzednio Homobasidiomycetes (podstawczaki pojedynczopodstawkowe), przy czym zawarto w nim dodatkowe rzędy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Okazuje się, że pieczarniaki mogą być pasożytami, saprotrofami lub symbiontami innych organizmów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczarka ż., pieczarkarnia ż., pieczarkarz m., pieczarkowa ż., pieczarkowate nmos., pieczareczka ż., pieczarkowce nmos.

 przym. pieczarkowy, pieczarkowaty

Wiktionary


pieczarowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pieczarą, dotyczący pieczary

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Gródku można zobaczyć dobrze zachowany kościół pieczarowy z XVII w.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczara ż., pieczarka ż.

 przym. pieczarkowy, pieczarny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieczarny

Wiktionary


pieczątka

niewielkie, proste narzędzie ze znakiem wyrytym w gumie lub kauczuku, używane do odbijania tuszem oraz sam znak wykonany za pomocą tego narzędzia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. pieczęć

Wiktionary

Pieczątka ma za zadanie pozostawienie trwałego odcisku na papierze lub innym podłożu, w odróżnieniu od pieczęci nie wymaga używania dodatkowego nośnika odbitki (laku itp.).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na tym dokumencie potrzebna jest pieczątka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈt͡ʃɔ̃ntka, AS: pʹi ̯ečõntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczęć ż., pieczętowanie n.

 czas. pieczętować ndk., zapieczętować dk.

 przym. pieczątkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|sztympel.

Wiktionary


pieczątkarz

dawniej: rzemieślnik wyrabiający pieczęcie; grawer, pieczętarz


SJP.pl


pieczątkowiec

karbońskie drzewo zarodnikowe osiągające do 20 metrów wysokości, o liściach o długości ok. 1 metra; sigilaria, sygilaria, pieczęciowiec, drzewo pieczęciowe


SJP.pl


pieczątkowy

pieczątka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pieczątką, dotyczący pieczątki

Wiktionary

Patrz:

pieczątka

Powiązane:

 rzecz. pieczątka ż.

Wiktionary


pieczęć

proste narzędzie ze znakiem wyrytym w gumie lub kauczuku, używane do odbijania na wosku, laku lub tuszem na papierze oraz sam znak wykonany za pomocą tego narzędzia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) znak rozpoznawczy osoby prawnej lub fizycznej, wyciskany za pomocą stempla (tłoka); nadaje moc prawną pismu lub dokumentowi, stanowi świadectwo wiarygodności

 (1.2) środek zabezpieczający nienaruszalność zamkniętego pisma lub przedmiotu

Wiktionary

Pieczęć – znak własnościowy i rozpoznawczy osoby fizycznej lub prawnej, wyciskany za pomocą stempla (tłoku pieczętnego). Stanowi świadectwo wiarygodności – nadaje moc prawną pismu lub dokumentowi. Również jest środkiem zabezpieczającym nienaruszalność zamkniętego pisma lub przedmiotu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do tej faktury potrzebna jest pieczęć.

 (1.2) To jest bardzo ważny dokument, ponieważ widnieje na nim pieczęć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛt͡ʃɛ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯ečẽńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczętowanie ż., opieczętowanie n., pieczątkarstwo n.

:: zdrobn. pieczątka ż., piecząteczka ż.

 czas. pieczętować, opieczętować

 przym. pieczęciowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stempel, pieczątka

Wiktionary


pieczęciowiec

karbońskie drzewo zarodnikowe osiągające do 20 metrów wysokości, o liściach o długości ok. 1 metra; sigilaria, sygilaria, pieczątkowiec, drzewo pieczęciowe


SJP.pl


pieczęciowy

podobny do pieczęci, związany w jakiś sposób z pieczęcią (np. lak pieczęciowy, pismo pieczęciowe)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pieczęcią, dotyczący pieczęci

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczętowanie n., pieczęć ż.

Wiktionary


pieczeń

upieczone lub ugotowane, uduszone mięso w jednym kawałku, najczęściej podawane razem z sosem powstałym przy przyrządzaniu tego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. potrawa z upieczonego mięsa (z wyjątkiem ryb)

 (1.2) przen. interes

Wiktionary

Pieczeń – potrawa w formie mięsa (z wyjątkiem ryb) upieczonego (ewentualnie uduszonego) w jednym kawałku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na weselu podano pieczeń z dzika.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛt͡ʃɛ̃ɲ, AS: pʹi ̯ečẽń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczyste n., piec m., pieczywo n., pieczeniarz m., zapiekanka ż., piekarnik m., piekarnia ż.

 czas. piec, upiec, zapiekać, zapiec, wypiec, spiec się, dopiec

 przym. pieczony, wypieczony, pieczeniowy, piekarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieczyste, daw. i dial. pieczenia

Wiktionary


pieczeniarka

pieczeniarz; darmozjadka


SJP.pl


pieczeniarski

charakterystyczny dla pieczeniarza (darmozjada, człowieka mającego skłonności do żywienia się cudzym kosztem, lubiącego wygodnie żyć z cudzej pracy), odnoszący się do pieczeniarza


SJP.pl


pieczeniarstwo

ironicznie o zespole cech charakterystycznych dla pieczeniarza (darmozjada, człowieka mającego skłonności do żywienia się cudzym kosztem, lubiącego wygodnie żyć z cudzej pracy)


SJP.pl


pieczeniarz

dawniej: człowiek prowadzący wygodne życie na cudzy koszt; garnkoskrob, darmozjad, pasożyt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. człowiek żyjący na cudzy koszt

Wiktionary

Pieczeniarz – człowiek mający skłonności do żywienia się cudzym kosztem, lubiący dobrze zjeść na cudzy koszt; darmozjad. W Polsce szlacheckiej – ubogi krewny przesiadujący na „łaskawym chlebie” u zamożnej rodziny szlacheckiej, odwdzięczający się usługami domowymi. Pojęcie kojarzone także ze starokawalerstwem, uważane za krzywdzące; jego zmierzch na terenach Polski wiązał się z II wojną światową i następującymi po niej przemianami społecznymi.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈt͡ʃɛ̃ɲaʃ, AS: pʹi ̯ečńaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczeniarstwo n., pieczeniarzowanie n., piec mrz., pieczeń ż.

 czas. piec, pieczeniarzować ndk.

 przym. pieczeniarski, pieczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) darmozjad, pasożyt, truteń, niebieski ptak

Wiktionary


pieczenie

upieczone lub ugotowane, uduszone mięso w jednym kawałku, najczęściej podawane razem z sosem powstałym przy przyrządzaniu tego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|piec.

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: pieczeń

Wiktionary

Pieczenie – proces obróbki termicznej polegający na ogrzewaniu potrawy w piecu lub piekarniku w środowisku nagrzanego powietrza. Temperatura pieczenia zawiera się w granicach od 160 do 250 °C. W zależności od typu potrawy pieczenie trwać może od kilkunastu minut, aż do 3-4 godzin.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈt͡ʃɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯ečńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piec

 rzecz. piekarnia ż., piec mrz., piekarz m., spieczenie n., piecyk mrz.

 przym. piekarski, pieczony

Wiktionary


pieczeniowy

będący pieczenią lub przypominający pieczeń (np. mięso pieczeniowe), zrobiony z pieczeni, podawany razem z pieczenią (np. sos pieczeniowy) lub w jakiś inny sposób związany z pieczenią


SJP.pl


pieczętarski

pieczętarz


SJP.pl

Patrz:

pieczętarz

pieczętarz

dawniej:
1. urzędnik dysponujący pieczęcią państwową, książęcą itp.;
2. świadek asystujący przy sporządzaniu dokumentu, kładący na nim swój podpis;
3. rzemieślnik wyrabiający pieczęcie; grawer, pieczątkarz


SJP.pl


pieczętować

opatrywać coś pieczęcią, wykonywać pieczęć, zamykając, potwierdzając lub oznaczając coś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. przypieczętować)

 (1.1) opatrywać coś pieczęcią, wykonywać pieczęć

 (1.2) przen. ostatecznie coś potwierdzać, przesądzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. zapieczętować)

 (2.1) opatrywać coś pieczęcią, wykonywać pieczęć na zamknięciu w celu zabezpieczenia

czasownik zwrotny pieczętować się

 (3.1) używać jakiegoś znaku jako swojego symbolu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛt͡ʃɛ̃nˈtɔvat͡ɕ, AS: pʹi ̯ečẽntovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczęć, pieczątka, pieczętowanie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stemplować

Wiktionary


pieczętowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) opatrywanie czegoś odciskiem pieczęci

 (1.2) zabezpieczanie czegoś przed otwarciem lub naruszeniem poprzez umieszczanie pieczęci

 (1.3) przesądzanie o czymś w sposób definitywny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛt͡ʃɛ̃ntɔˈvãɲɛ, AS: pʹi ̯ečẽntovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczęć ż., pieczątka ż., pieczątkarz m., pieczętarz m., pieczętarstwo n., pieczątkowiec m., przypieczętowywanie n., przypieczętowanie n., opieczętowanie n., zapieczętowanie n., rozpieczętowanie n., odpieczętowanie n.

 czas. pieczętować ndk., przypieczętowywać ndk., przypieczętować dk., opieczętować dk., zapieczętować dk., rozpieczętować dk., odpieczętować dk.

 przym. pieczęciowy, pieczętny, pieczętarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stemplowanie, podstemplowywanie

 (1.2) zapieczętowanie

 (1.3) przypieczętowywanie

Wiktionary


pieczka

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Feliks Pieczka – polski geolog, poseł na Sejm I kadencji
  • Franciszek Pieczka – polski aktor teatralny i filmowy
  • Jan Pieczka – polski piłkarz
  • Marian Pieczka – polski gimnastyk sportowy

Wikipedia


pięczkowo

Pięczkowo (niem. Pienschkowo) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Krzykosy.

Wikipedia


pieczonka

1. potrawa z ziemniaków, wędliny, cebuli i kapusty, przygotowywana nad ogniskiem w dużym garze; duszonka, prażonka;
2. rzadkie zdrobnienie od: pieczeń;
3. gwarowo: wątroba


SJP.pl

2 miejscowości w Polsce:

  • Pieczonka – osada w woj. podlaskim, w pow. białostockim, w gminie Supraśl
  • Pieczonka – przysiółek w woj. zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Chociwel

Pozostałe:

  • pieczonka – danie kuchni śląskiej

Wikipedia


pieczony

1. poddawać produkt żywnościowy działaniu ognia (wysokiej temperatury w piekarniku);
2. parzyć, palić, doskwierać;
3. wywoływać piekący ból; palić


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od piec

przymiotnik relacyjny

 (2.1) kulin. przyrządzony / przyrządzany w procesie pieczenia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Następnie indyk jest pieczony w temperaturze 180°C przez maksymalnie pół godziny.

 (2.1) Oni zawsze serwują pieczonego dorsza z frytkami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczyste n., pieczeń ż., piec m., pieczeniarz m., pieczenie n., upieczenie n., wypiekanie n., wypieczenie n., piekarz m., piekarnia ż., piekarnik m., piekarnictwo n., piekarczyk m., wypiek m., spiek m., dopiekanie n., dopieczenie n.

 czas. piec ndk., upiec dk., wypiekać ndk., wypiec dk., dopiekać ndk., dopiec dk.

 przym. pierniczy, piecowy, pieczeniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) upieczony

Wiktionary


pieczołowicie

przysłówek

 (1.1) z pieczołowitością; z troską

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dydakowy habit pieczołowicie przechowują hiszpańskie zakonnice.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieczołowitość ż.

 przym. pieczołowity

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) troskliwie, starannie

Wiktionary


pieczołowiciej

stopień wyższy od przysłówka: pieczołowicie


SJP.pl


pieczołowitość

staranność, dokładność, zazwyczaj w odniesieniu do opieki na kimś lub nad czymś, dbałości, troskliwości


SJP.pl


pieczołowitszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: pieczołowity; bardziej pieczołowity


SJP.pl


pieczołowity

staranny, dokładny, zazwyczaj w odniesieniu do opieki na kimś lub nad czymś, dbałości, troskliwości (np. pieczołowici rodzice)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) świadczący o wysokiej dbałości, staranny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pieczołowicie

Wiktionary


pieczykolan

nazwisko


SJP.pl


pieczyn

Pieczyn – kolonia krajeńska w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Złotów. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Górzna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wikipedia


pieczyng

członek koczowniczego plemienia azjatyckiego


SJP.pl


pieczyngowie

dawny związek plemion tureckich


SJP.pl

Wikipedia


pieczyński

nazwisko


SJP.pl

Osoby noszące nazwisko Pieczyński:

  • Adam Pieczyński – dziennikarz
  • Andrzej Pieczyński – aktor
  • Dariusz Pieczyński – futsalista
  • Krzysztof Pieczyński – aktor
  • Łukasz Pieczyński – futsalista

Wikipedia


pieczyrak

nazwisko


SJP.pl


pieczyste

ugotowane, uduszone lub upieczone, niekiedy także usmażone mięso przygotowane do podania i spożycia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. pieczone mięso

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piecyk mrz., piec mrz., pieczeń ż.

 czas. piec

 przym. piekarski, pieczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieczeń

Wiktionary


pieczywko

zdrobnienie od: pieczywo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. pieczywo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piec mrz., piecyk mrz.

 czas. piec

Wiktionary


pieczywo

ogół wypieczonych w wysokiej temperaturze produktów spożywczych przygotowywanych z ciasta z dodatkiem zakwasu i drożdży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. ogólnie o produktach spożywczych wypiekanych na bazie mąki

Wiktionary

Pieczywo – wyroby wypiekane z mąki, wody i soli w połączeniu z różnymi dodatkami. Stanowi jeden z podstawowych składników codziennej diety człowieka. Inne surowce wchodzące w skład pieczywa to mleko, środki spulchniające (zakwas, drożdże, proszek do pieczenia), cukier oraz dodatki zależne od rodzaju pieczywa, np. substancje zapachowo-smakowe, przyprawy ziołowe, mak, sezam, dynia, słonecznik, soja i suszone śliwki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Rodzajów pieczywa jest bardzo wiele.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈt͡ʃɨvɔ, AS: pʹi ̯ečyvo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piecyk mrz., pieczeń ż., piec m., piekarz m., piekarnia ż.

 czas. piec ndk., upiec dk.

Wiktionary


piedestał

monumentalny blok stanowiący podstawę pomnika lub popiersia, najczęściej z wyrytymi informacjami odnoszącymi się do przedstawionej postaci albo wydarzenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) podstawa, na której umieszczono pomnik, posąg, popiersie, kolumnę;

Wiktionary

Piedestał (z wł. piedistallo przez fr. piédestal), dawniej podstopie – podwyższenie pomnika, wykorzystywane na płaskorzeźby i napisy okolicznościowe; może stanowić organiczną całość artystyczną z monumentem, jak na przykład w przypadku pomnika Piotra I w Petersburgu; również podstawa kolumny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈdɛstaw, AS: pʹi ̯edestau̯

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postument

Wiktionary


piędź

dawna jednostka długości równa około ośmiu calom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. metrol. dawna miara długości równa odległości od końca kciuka do końca palca środkowego lub małego rozpostartej dłoni dorosłego mężczyzny (ok. 8 cali);

Wiktionary

Piędź – dawna miara długości, określana jako odległość między końcami kciuka i palca środkowego (lub małego) rozwartej dłoni.

W dawnej Polsce jej wartość, zróżnicowana lokalnie, wynosiła w zależności od regionu:

1 piędź = 1/3 łokcia ≈ 19,8 cm lub
1 piędź = 3/4 stopy ≈ 22,3 cm

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯ė̃ńć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. stpol. piędzisty, piędziowy

Wiktionary


piędziesiona

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgrub. od pięćdziesiątka

Wiktionary


piędzik

gatunek motyla, którego larwy żerują na drzewach liściastych (zwłaszcza na grabie, buku, dębie, klonie), pojawia się w okresie jesiennym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ent. motyl z gatunku piędzik przedzimek, nazwa systematyczna|Operophtera brumata|ref=tak.

 (1.2) ent. motyl z gatunku piędzik siewierak, nazwa systematyczna|Operophtera fagata.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) motyl zimowy

Wiktionary


piędziówka

gatunek owada, szkodnik lasów; miernica


SJP.pl


pieg

plamka na skórze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mała plamka na skórze człowieka występująca najczęściej u osób o jasnej karnacji (blondynów i rudych);

Wiktionary

Piegi (łac. ephelides) – małe ciemne plamy na skórze. Ich występowanie związane jest z genetycznie uwarunkowanym szybszym tempem syntezy melaniny przez melanocyty.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛk, AS: pʹi ̯ek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piegus m., pieguska ż.

:: zdrobn. piegusek

 przym. piegowaty

Wiktionary


piegaty

piegowaty


SJP.pl


piegowata

pokryty licznymi piegami (np. twarz piegowata), często także ogólniej: pokryty drobnymi kropkami; piegaty (gwarowo)


SJP.pl


piegowaty

pokryty licznymi piegami (np. twarz piegowata), często także ogólniej: pokryty drobnymi kropkami; piegaty (gwarowo)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pokryty piegami

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) ktoś piegowaty (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛɡɔˈvatɨ, AS: pʹi ̯egovaty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieg m., piegus m., pieguska ż., piegusek m.

:: fż. piegowata ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) piegus

Wiktionary


piegus

potocznie lub żartobliwie o osobie piegowatej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. człowiek, który ma piegi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Która dziewczyna umówi się z takim piegusem jak ja?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛɡus, AS: pʹi ̯egus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieg m.

:: zdrobn. piegusek m.

:: fż. pieguska ż.

 przym. piegowaty

 przysł. piegowato

Wiktionary


piegusek

pieszczotliwie o piegusie, osobie piegowatej, pokrytej licznymi piegami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od: piegus

 (1.2) pieszczotliwie o piegusie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Z wody wystawił głowę mały piegusek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieg mrz., piegus mos.

:: fż. pieguska ż.

 przym. piegowaty

Wiktionary


pieguska

potocznie lub żartobliwie o kobiecie piegowatej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. dziewczyna lub kobieta, która ma piegi

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈɡuska, AS: pʹi ̯eguska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieg m.

:: fm. piegus m., piegusek m.

 przym. piegowaty

Wiktionary


piegża

ptak z rodziny pokrzewkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Sylvia curruca|ref=tak., niewielki ptak eurazjatycki wijący gniazda wewnątrz ciernistych krzewów lub żywopłotów;

Wiktionary

Piegża, piegża zwyczajna, gajówka piegża, pokrzewka piegża (Curruca curruca) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny pokrzewek (Sylviidae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyszedł z drumli głos cudny, aż rozbrzmiały echa, i zaraz w zaroślach odezwały się drozdy, zięby, sikorki, piegże i inne drobne ptactwo, jakby ukryta kapela, co tylko znaku czeka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛɡʒa, AS: pʹi ̯egža

Wiktionary


piekący

1. poddawać produkt żywnościowy działaniu ognia (wysokiej temperatury w piekarniku);
2. parzyć, palić, doskwierać;
3. wywoływać piekący ból; palić


SJP.pl


piekacz

nazwisko


SJP.pl


piekara

nazwisko


SJP.pl


piekarczyk

dawniej o pomocniku piekarza lub bardzo młodym, niedoświadczonym piekarzu


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Andrzej Piekarczyk − polski satyryk i kabareciarz
  • Marek Piekarczyk − polski wokalista i autor tekstów
  • Natalia Piekarczyk − polska siatkarka
  • Paweł Piekarczyk − polski artysta wykonujący poezję śpiewaną
  • Piotr Piekarczyk − polski piłkarz i trener

Inne:

  • Pomnik Piekarczyka w Elblągu

Wikipedia


piekarek

kobieta trudniąca się zawodowo wypiekiem pieczywa oraz jego późniejszą dystrybucją


SJP.pl


piekarenka

zdrobnienie od: piekarnia


SJP.pl


piekarka

kobieta trudniąca się zawodowo wypiekiem pieczywa oraz jego późniejszą dystrybucją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która pracuje w piekarni i wypieka chleb, bułki itp.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarnia ż., piekarzowa ż., piekarstwo n., piekarczyk m.

:: fm. piekarz m.

 czas. piec ndk., upiec dk., wypiekać ndk.

 przym. piekarski, piekarniczy, piecowy

Wiktionary


piekarnia

szereg pomieszczeń będących miejscem wypieku pieczywa oraz jego późniejszej sprzedaży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce pracy piekarza; zakład produkujący chleb oraz inne wyroby z mąki

 (1.2) sklep, w którym sprzedaje się wyroby piekarnicze

Wiktionary

Piekarnia – zakład rzemieślniczy lub przemysłowy produkujący pieczywo.

Główne działy:

  • ciastownia
  • obrabialnia
  • piecownia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W piekarni zwolniło się jedno miejsce pracy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈkarʲɲa, AS: pʹi ̯ekarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarka ż., piecyk mrz., piekarz m., piec m., pieczeń ż., pieczywo n., pieczenie n., piekarnik mrz.

 czas. piec

 przym. piekarski, piekarniany, piekarniczy, pieczony

Wiktionary


piekarnianin

mieszkaniec Piekar Śląskich


SJP.pl


piekarnianka

mieszkanka Piekar Śląskich


SJP.pl


piekarniany

związany z piekarnią (np. budynek piekarniany) lub z piekarnictwem, zawodem piekarza (np. drożdże piekarniane)


SJP.pl


piekarnictwo

dział przemysłu spożywczego obejmujący wyrób masy piekarniczej oraz wypiek i późniejszą dystrybucję pieczywa; piekarstwo


SJP.pl

Piekarstwo – działalność polegająca na wytwarzaniu pieczywa, głównie chleba.

Działalność piekarską można prowadzić w domu, w zakładach rzemieślniczych lub w zakładach przemysłowych. Jeżeli działalność ta prowadzona jest w specjalnie do tego przeznaczonych pomieszczeniach, wówczas nazywa się je piekarnią.

Wikipedia


piekarniczy

powiązany z piekarnictwem lub zawodem piekarza (np. wyrób piekarniczy, piec piekarniczy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący piekarnictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarz mos., piekarka ż., piecyk mrz., piec mrz., piekarnia ż., piekarnictwo n.

 czas. piec

 przym. piekarski

Wiktionary


piekarnik

wbudowane w trzon kuchenny lub wolno stojące domowe urządzenie do pieczenia, głównie ciast i potraw mięsnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. kulin. wbudowane w trzon kuchenny lub wolno stojące domowe urządzenie do pieczenia, głównie ciast i potraw mięsnych;

Wiktionary

Piekarnik – urządzenie kuchenne służące do pieczenia lub podpiekania potraw. Obecnie produkowane są także mini piekarniki, które posiadają ograniczoną funkcjonalność, ale nadają się do małych kuchni w formie piekarników do zabudowy lub jako piekarniki przenośne.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) kuchenka, piec; pot. piecyk

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. zapiekanka ż., piecyk mrz., piec m., piekarnia ż., piekarnictwo n., piekarstwo n., piekarz m., piekarzowa ż., piekarczyk m., pieczeń ż.

 czas. piec ndk.

 przym. piekarski, pieczony

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) oven

* baskijski: (1.1) labe

* czeski: (1.1) trouba ż.

* duński: (1.1) ovn w.

* esperanto: (1.1) bakujo, bakforno

* galicyjski: (1.1) forno m.

* hiszpański: (1.1) horno m.

* karpatorusiński: (1.1) рула ż.

* kaszubski: (1.1) piekarnik m.

* kataloński: (1.1) forn m.

* niemiecki: (1.1) Backofen m.

* norweski (bokmål): (1.1) ovn m.

* nowogrecki: (1.1) φούρνος m.

* rosyjski: (1.1) духовка ż.

* rumuński: (1.1) cuptor n.

* słowacki: (1.1) piecka ż.

* węgierski: (1.1) kemence, sütő

* wilamowski: (1.1) bakkūva m., bakuwa m.

źródła.

== piekarnik (język kaszubski.) ==

thumb|piekarnik (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) techn. kulin. piekarnik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈkarʲɲik, AS: pʹi ̯ekarʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zapiekanka ż., piecyk mrz., piec m., piekarnia ż., piekarnictwo n., piekarstwo n., piekarz m., piekarzowa ż., piekarczyk m., pieczeń ż.

 czas. piec ndk.

 przym. piekarski, pieczony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kuchenka, piec; pot. piecyk

Wiktionary


piekarski

1. powiązany w jakiś sposób z Piekarami Śląskimi (miastem w województwie śląskim) lub Piekarami (jedną z kilku polskich wsi);
2. powiązany z piekarstwem lub zawodem piekarza (np. wyrób piekarski)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z piekarzem, dotyczący piekarza

 (1.2) należący do piekarza

 (1.3) odnoszący się do Piekar, związany z Piekarami

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Bolesław Piekarski (1911-1971) – dyrygent
  • Bronisław Piekarski (1901-1960) – inżynier
  • Edward Piekarski (1858-1934) – lingwista, sybirak
  • Florian Piekarski (1868-1919) – malarz
  • Frank Piekarski (1879-1951) – futbolista
  • Grzegorz Piekarski (ur. 1978) – hokeista
  • Henryk Piekarski (ur. 1962) – żużlowiec
  • Jan Wojciech Piekarski (ur. 1941) – dyplomata
  • Kazimierz Piekarski (1893-1944) – bibliotekarz
  • Konrad Piekarski (ur. 1885) – pułkownik
  • Krzysztof Piotr Piekarski (zm. 1672) – wojewoda
  • Maciej Piekarski (1932-1999) – historyk sztuki
  • Marcin Piekarski (saneczkarz) (ur. 1983) – saneczkarz
  • Marcin Piekarski (żużlowiec) (ur. 1989) – żużlowiec
  • Mariusz Piekarski (ur. 1975) – piłkarz
  • Michał Piekarski (1597-1620) – szlachcic, usiłował dokonać zamachu na króla Zygmunta III Wazę
  • Michał Piekarski (ur. 1953) – grafik
  • Piotr Piekarski (ur. 1964) – biegacz
  • Przemysław Piekarski (ur. 1952) – filolog
  • Wacław Piekarski (1917-2005) – doktor nauk technicznych
  • Wacław Piekarski (1893-1979) – generał
  • Witold Piekarski (1857-1909) – działacz socjalistyczny
  • Wojciech Piekarski (żołnierz) (1919-1998) – oficer
  • Wojciech Piekarski (????) – krakowski budowniczy, XVI w.

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Klasa wysłuchała opowieści o wizerunku piekarskim.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈkarsʲci, AS: pʹi ̯ekarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarka ż., piecyk mrz., Piekary lm nm., piekarz mos., piekarczyk mos., piec m., piekarnictwo n., piekarnia ż., piekarnik m., pieczenie n., upieczenie n., pieczeń ż., pieczyste n., pieczonka ż., piecuch m., pieczka ż., piekarzowa ż., piekarzówna ż., wypiek m., wypiekanie n., wypieczenie n., upieczenie n., spiekanie n., spieczenie n., piecowy m., zapiekanie n., zapieczenie n., piekarzanka ż., piekarzanin mos.

 czas. piec ndk., upiec dk., wypiekać ndk., wypiec dk., spiekać ndk., spiec dk., zapiekać ndk., zapiec dk.

 przym. piekarniczy, pieczysty, piecowy, pieczeniowy

 przysł. piekarsko, piekarniczo

Wiktionary


piekarstwo

dział przemysłu spożywczego obejmujący wyrób masy piekarniczej oraz wypiek i późniejszą dystrybucję pieczywa; piekarnictwo


SJP.pl

Piekarstwo – działalność polegająca na wytwarzaniu pieczywa, głównie chleba.

Działalność piekarską można prowadzić w domu, w zakładach rzemieślniczych lub w zakładach przemysłowych. Jeżeli działalność ta prowadzona jest w specjalnie do tego przeznaczonych pomieszczeniach, wówczas nazywa się je piekarnią.

Wikipedia


piekary

nazwa kilkunastu wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim nazwa kilkunastu polskich wsi i części miast;

 (1.2) geogr. synonim dla Piekar Śląskich;

Wiktionary

W Polsce

  • Piekary – część miasta Gniezno
  • Piekary – część miasta Poznań, w delegaturze Poznań-Stare Miasto
  • Piekary – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. oławskim, w gminie Jelcz-Laskowice
  • Piekary – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Udanin
  • Piekary – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Oborniki Śląskie
  • Piekary – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Piątek
  • Piekary – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Strzelce Wielkie
  • Piekary – wieś w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Sulmierzyce
  • Piekary – wieś w woj. łódzkim, w pow. piotrkowskim, w gminie Wola Krzysztoporska
  • Piekary – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Liszki
  • Piekary – wieś w woj. małopolskim, w pow. proszowickim, w gminie Proszowice
  • Piekary – wieś w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim, w gminie Mszczonów
  • Piekary – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Obrazów
  • Piekary – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Gniezno
  • Piekary – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Stęszew
  • Piekary – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. tureckim, w gminie Dobra
  • Piekary – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. drawskim, w gminie Czaplinek

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piekary leżą w granicach Gniezna.

 (1.2) W Piekarach gościł król Jan III Sobieski w drodze do Wiednia.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarzanin mos., piekarzanka ż., piec mrz.

 przym. piekarski

 czas. piec

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) Piekary Śląskie

Wiktionary


piekarz

osoba trudniąca się zawodowo wypiekiem pieczywa oraz jego późniejszą dystrybucją


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który pracuje w piekarni i wypieka chleb, bułki itp.

Wiktionary

Piekarz – osoba zajmująca się zawodowo piekarstwem

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛkaʃ, AS: pʹi ̯ekaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekarka ż., piekarnia ż., piekarzowa ż., piekarstwo n., piekarnik mrz.

:: zdrobn. piekarczyk m.

 czas. piec ndk., upiec dk., wypiekać ndk.

 przym. piekarski, piekarniczy, piecowy, pieczony

Wiktionary


piekarzanin

mieszkaniec Piekar Śląskich (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Piekar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tłum piekarzan skandował przed magistratem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piekary lm nm.

:: fż. piekarzanka ż.

 przym. piekarski

Wiktionary


piekarzanka

mieszkanka Piekar Śląskich (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Piekar

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już od tygodnia wiadomo, kto został „Piekarzanką Roku”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piekary lm nm.

:: fm. piekarzanin m.

 przym. piekarski

Wiktionary


piekarzowa

piekarz (dawniej); piekarski


SJP.pl


piekarzówna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) córka piekarza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛkaˈʒuvna, AS: pʹi ̯ekažuvna

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piekarski

Wiktionary


piekarzowy

piekarz (dawniej); piekarski


SJP.pl


piekałkiewicz

nazwisko


SJP.pl


piekielnica

1. potocznie: kłótliwa, złośliwa, niesympatyczna kobieta; złośnica, szantrapa, kłótnica, awanturnica, sekutnica;
2. ryba z rodziny karpiowatych, żyjąca w wodach stojących i rzekach zachodniej Europy; szweja


SJP.pl

Piekielnica, szweja, bystrzanka (Alburnoides bipunctatus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Wikipedia


piekielniej

stopień wyższy od przysłówka: piekielnie


SJP.pl


piekielnik

potocznie lub żartobliwie o osobie zadziornej, złej, skorej do złości, złośliwości, kłótni


SJP.pl

  • Piekielnik – wieś w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Czarny Dunajec
  • Piekielnik – dawna gromada
  • Piekielnik – potok, dopływ Czarnej Orawy
  • Piekielnik – potok, dopływ Czarnego Dunajca
  • Piekielnik – strumień, prawy dopływ rzeki Kamienna
  • Piekielnik (skała) – skała w Karkonoszach
  • Piekielnik (wzgórze) – wzgórze we Wzgórzach Bukowych pod Szczecinem

Wikipedia


piekielność

piekielny


SJP.pl

Patrz:

piekielny

piekielny

1. taki, jak w piekle (np. duch piekielny), związany w jakiś sposób z piekłem (np. ogień piekielny);
2. przynoszący, zwiastujący zło lub bardzo intensywny, silny, najczęściej w odniesieniu do czegoś przykrego (np. ból piekielny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piekła, związany z piekłem, taki, jak w piekle

 (1.2) przen. nieznośny, bardzo zły, denerwujący, cholerny

 (1.3) przen. o dużej intensywności, cholerny

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kątem oka spogląda na zegarek, bo geografia, piekielna geografia… ale zdąży.

 (1.3) Rohan wyciskał z maszyn całą moc, i wracali w jeszcze bardziej piekielnym jazgocie młócących kamienie gąsienic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇ˈcɛlnɨ, AS: pʹi ̯ėḱelny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekło n., piekiełko n., piekielność ż.

 przysł. piekielnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. infernalny

 (1.2) cholerny, nieszczęsny, diabelny, nieznośny

 (1.3) cholerny, potworny, diabelny

Wiktionary


piekiełko

przenośne zdrobnienie od: piekło, najczęściej w domyśle o drobnych przewinieniach, często żartobliwych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: piekło

 (1.2) reg. zob. łubianka.

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

  • Piekiełko – część miasta Chodecz
  • Piekiełko – część miasta Grybów
  • Piekiełko – część miasta Mława
  • Piekiełko – część miasta Rypin
  • Piekiełko – część miasta Warszawa
  • Piekiełko – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Golub-Dobrzyń
  • Piekiełko – część wsi Dylów A w woj. łódzkim, w pow. pajęczańskim, w gminie Pajęczno
  • Piekiełko – część wsi Prusinowice w woj. łódzkim, w pow. zduńskowolskim, w gminie Szadek
  • Piekiełko – wieś w woj. małopolskim, w pow. limanowskim, w gminie Tymbark
  • Piekiełko – część wsi Siołkowa w woj. małopolskim, w pow. nowosądeckim, w gminie Grybów
  • Piekiełko – część wsi Grywałd w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem
  • Piekiełko – część wsi Krościenko nad Dunajcem w woj. małopolskim, w pow. nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem
  • Piekiełko – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Grójec
  • Piekiełko – część wsi Brusy-Wybudowanie w woj. pomorskim, w pow. chojnickim, w gminie Brusy
  • Piekiełko – wieś w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Sierakowice
  • Piekiełko – część wsi Donimierz w woj. pomorskim, w pow. wejherowskim, w gminie Szemud
  • Piekiełko – osada w woj. pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Wejherowo
  • Piekiełko – część wsi Szkucin w woj. świętokrzyskim, w pow. koneckim, w gminie Ruda Maleniecka

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Babcia nazbierała w lesie piekiełko łochyni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇ˈcɛwkɔ, AS: pʹi ̯ėḱeu̯ko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekło n., piekielnik m., piekielnica ż.

 czas. pieklić się

 przym. piekielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) łubianka; reg. kobiałka

Wiktionary


pieklić

pieklić się: powodować zło, budzić strach lub denerwować się, kłócić się, awanturować, robić piekło


SJP.pl


piękne

odznaczający się pięknem


SJP.pl


pięknić

pięknić się -
1. być gdzieś i wyglądać pięknie;
2. stawać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiękniać się, upiększać się, wypiększać się, wypiękniać się, piększyć się


SJP.pl


piękniczka

piękniczka błękitnooka - gatunek ryby z rodziny piękniczkowatych


SJP.pl


piękniczkowate

rodzina małych ryb z rzędu karpieńcokształtnych


SJP.pl

Piękniczkowate, pecylki (Poeciliidae) – rodzina małych rybkarpieńcokształtnych (Cyprinodontiformes). Wiele gatunków z tej rodziny, zwłaszcza ozdobne odmiany hodowlane żyworódek, to ryby popularne w akwarystyce.

Wikipedia


piękniczkowaty

o cechach piękniczkowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


pięknie

przysłówek

 (1.1) w piękny sposób, posiadając dużo piękna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiem, czy to prawda, ale ludzie mówią, że pięknie śpiewam.

 (1.1) Pięknie dziś wyglądasz, Emilko.

 (1.1) Jest miło i pięknie, pamiętam i tęsknię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ŋʲcɲɛ, AS: pʹi ̯ŋʹḱńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upięknienie n., piękno n., piękniś mos., piękność ż.

 czas. upiększać ndk., upiększyć dk., pięknieć ndk., wypięknieć dk.

 przym. piękny, piękniutki, przepiękny

 przysł. przepięknie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ślicznie, urodziwie, ładnie

Wiktionary


pięknieć

czasownik

 (1.1) stawać się piękniejszym, piękniejszą

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ŋʲcɲɛ̇t͡ɕ, AS: pʹi ̯ŋʹḱńėć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piękny

 rzecz. upięknienie n., piękno n., piękność ż., pięknienie n.

 przysł. pięknie

Wiktionary


piękniej

stopień wyższy od przysłówka: pięknie


SJP.pl


piękniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: piękny


SJP.pl


pięknienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pięknieć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pięknieć

 rzecz. upięknienie n., piękność ż.

 przym. piękny

Wiktionary


piękniś

lekceważąco: mężczyzna przesadnie dbający o swój wygląd; laluś, strojniś, goguś, fircyk


SJP.pl

Patrz:

piękniś

pięknisia

piękniś


SJP.pl

Patrz:

piękniś

piękniuchny

zdrobnienie od: piękny; piękniutki, piękniusi


SJP.pl


piękniusi

zdrobnienie od: piękny; piękniutki, piękniuchny


SJP.pl


piękniutki

zdrobnienie od: piękny; piękniuchny, piękniusi


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: piękny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃ŋʲcˈɲutʲci, AS: pʹi ̯ẽŋʹḱńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pięknie

 przym. piękny

 rzecz. upięknienie n.

Wiktionary


piękno

1. zespół cech, który sprawia, że coś się podoba;
2. wysoka wartość moralna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zbiór pozytywnych cech (harmonia, proporcja) należących do obiektu, pojęcia; coś, co podoba się, wzbudza zachwyt;

Wiktionary

Piękno – pozytywna właściwość estetyczna bytu wynikająca z zachowania proporcji, harmonii barw, dźwięków, stosowności, umiaru i użyteczności, odbierana przez zmysły. Istnieje piękno idealne, duchowe, moralne, naturalne, cielesne, obiektywne i subiektywne. Pojęcie to jest silnie związane z teorią estetyki, prawdy i dobra.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pobyt w Rzymie stał się wielkim przeżyciem rozbudzającym wrażliwość na piękno i najwyższe wartości cywilizacyjne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ŋknɔ, AS: pʹi ̯ŋkno

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piękny, przepiękny

 przysł. pięknie, przepięknie

 rzecz. upięknienie n., piękność, piękniś

 czas. upiększać, upiększyć, pięknieć

Wiktionary


pięknobrzmiący

rzadko: mający piękne brzmienie


SJP.pl


pięknoduch

osoba oderwana od rzeczywistości, przypisująca zbyt dużą wartość doznaniom estetycznym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba nadmiernie skupiona na wzruszeniach estetycznych i przez to oderwana od rzeczywistości

Wiktionary


pięknoduchostwo

ogół cech właściwych pięknoduchowi, osobie oderwanej od rzeczywistości, przypisującej zbyt dużą wartość doznaniom estetycznym


SJP.pl


pięknoduchowski

pięknoduch


SJP.pl

Patrz:

pięknoduch

pięknolicy

przestarzałe: mający piękne lica; urodziwy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) poet. mający piękne lico, tj. piękną twarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W dodatku matka chrzestna Fiony […] przypomina królowi, że z Fioną miał ożenić się jej syn, zmanierowany, pięknolicy, znudzony bogactwem Książę z Bajki.

Wiktionary


pięknonogi

mający piękne nogi


SJP.pl


pięknooki

mający piękne oczy


SJP.pl


pięknopióry

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który ma piękne pióra

Wiktionary


pięknoróg

rodzaj grzyba z klasy podstawczaków


SJP.pl

Calocera (Fr.) Fr. (pięknoróg) – rodzaj grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae).

Wikipedia


piękność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co piękne

 (1.2) piękna kobieta

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Wczoraj w Krakowie widziałem prawdziwą piękność.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ŋknɔɕt͡ɕ, AS: pʹi ̯ŋkność

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upięknienie n., piękno n., pięknotka ż., pięknienie n., wypięknienie n., upiększanie n., upiększenie n.

 czas. pięknieć ndk., wypięknieć dk., upiększać ndk., upiększyć dk.

 przym. piękny, przepiękny

 przysł. pięknie, przepięknie

Wiktionary


pięknota

ślicznota, piękność; potocznie:
1. śliczna, piękna kobieta; ślicznotka, pięknotka;
2. coś ślicznego, pięknego


SJP.pl


pięknotka

  • pięknotka – rodzaj krzewów z rodziny jasnotowatych
  • pięknotka – rodzaj roślin zielnych z rodziny astrowatych

Wikipedia


pięknowłosy

mający piękne włosy


SJP.pl


piękny

odznaczający się pięknem


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, którego cechuje piękno: bardzo ładny, wzbudzający zachwyt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Krajobraz jest piękny.

 (1.1) To najpiękniejszy prezent, jaki dostałam.

 (1.1) Ona jest taka piękna!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ŋknɨ, AS: pʹi ̯ŋkny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upięknienie n., piękno n., piękność ż., piękniś m., pięknisia ż., pięknotka ż., pięknienie n., wypięknienie n., upiększanie n., upiększenie n.

 czas. pięknieć ndk., wypięknieć dk., upiększać ndk., upiększyć dk., upiękniać ndk.

 przym. piękniutki, przepiękny, niepiękny

 przysł. pięknie, przepięknie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ładny, atrakcyjny, wspaniały, śliczny, boski, uroczy, reg. śl. piekny., reg. śl. pyszny., reg. śl. szumny.

Wiktionary


piękocin

Piękocin (niem. Pinkotschine) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz.

Wikipedia


piękoś

nazwisko polskie


SJP.pl


piekoszów

miasto w Polsce


SJP.pl

Piekoszów – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Piekoszów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Piekoszów.

Wikipedia


piekoszowianin

mieszkaniec Piekoszowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


piekoszowianka

mieszkanka Piekoszowa (miasta w Polsce)


SJP.pl


piekoszowski

przymiotnik od: Piekoszów


SJP.pl


piększyć

piększyć się - rzadko: stawać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiękniać się, upiększać się, wypiększać się, wypiękniać się, pięknić się


SJP.pl


piekut

nazwisko


SJP.pl

Piekut – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Chynów.

Wieś założona na nowo wykarczowanym terenie w roku 1576. Właścicielem wsi był WawrzyniecŁoski. Dziesięcinę z 3 łanów płacono parafii w Chynowie, w której obrębie się znajdowała.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wikipedia


piekutowski

nazwisko


SJP.pl


piekło

1. według niektórych religii: miejsce gdzie pośmiertnie trafia dusza grzesznika; siedziba potępionych;
2. potocznie o kłótni, awanturze lub ogólnie o czymś złym albo pogrążonym w nieładzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rel. teol. filoz. miejsce przebywania dusz zmarłych potępionych za grzechy lub winy wobec bogów popełnione na ziemi;

 (1.2) przen. miejsce, w którym trudno wytrzymać (z powodu ciężkich warunków), bardzo nieprzyjemna sytuacja, wydarzenie przysparzające wielu cierpień

 (1.3) stpol. smoła

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. n. przesz. oznajm. od: piec

Wiktionary

Piekło – w eschatologiach religii uznających życie pozagrobowe – miejsce przebywania lub stan dusz zmarłych potępionych za grzechy lub winy wobec bogów popełnione na Ziemi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Będziesz się smażył w piekle za swoje grzechy!

 (1.2) Żołnierze przeszli przez prawdziwe piekło, torując sobie drogę przez dżunglę pod niemal nieustającym ostrzałem wroga.

 (1.2) Porwane dziecko przez trzy lata żyło w piekle.

 (2.1) Mamo, czy długo będzie piekło się ciasto?

 (2.1) W miejscu, gdzie puginał przygwoździł mnie do masztu, ramię piekło mnie jak rozpalonym żelazem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛkwɔ, AS: pʹi ̯eku̯o

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piekielnik m., piekielnica ż.

:: zdrobn. piekiełko n.

 czas. pieklić się

 przym. piekielny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) książk. inferno, otchłań, pandemonium; przest. gehenna; stpol. pkieł

 (1.2) gehenna, droga przez mękę, mordęga

Wiktionary


piela

nazwisko


SJP.pl

Pielnica – potok w Beskidzie Niskim, na Pogórzu Bukowskim i na terenie Dołów Jasielsko-Sanockich, prawobrzeżny dopływ Wisłoka. Długość ok. 27 km.

Źródła na wysokości ok. 710–730 m n.p.m. na północno-wschodnich stokach Pasma Bukowicy, w rejonie szczytów Zrubań (też: Skibce) i Pańskie Łuki. Spływa początkowo w kierunku północno-wschodnim, po czym po opuszczenia wzgórz Pogórza Bukowskiego, przed wsią Nowosielce, skręca ku północnemu zachodowi i poniżej Beska, na wysokości ok. 277 m n.p.m., uchodzi do Wisłoka.

Wikipedia


pielachowski

nazwisko


SJP.pl


pielak

nazwisko


SJP.pl


pielaszkowice

Pielaszkowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Udanin.

Wikipedia


pielaszów

Pielaszów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Wilczyce

Wikipedia


pielęgnacja

pielęgnowanie, ogół zabiegów pomagających w leczeniu chorych lub mających na celu osiągnięcie wzrostu i rozwoju roślin lub zwierząt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pielęgnowanie kogoś lub czegoś, dbanie o coś lub kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Absolutnie niezbędna jest pielęgnacja podrażnionej skóry od razu po zakończeniu golenia.

 (1.1) Potem ręcznik, mleczko do ciała, sól fizjologiczna do oczu, patyczki do uszu. Kaftanik, śpioszki, łóżeczko. A potem prasowanie. Tak, tak, chcieliśmy być najlepszymi rodzicami na świecie. Mistrzami pielęgnacji. I chyba byliśmy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛlɛ̃ŋɡˈnat͡sʲja, AS: pʹi ̯elẽŋgnacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgnowanie n., wypielęgnowanie n., pielęgniarka ż., pielęgniarz m., pielęgniarstwo n.

 czas. pielęgnować, wypielęgnować

 przym. pielęgnacyjny

 przysł. pielęgnacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pielęgnowanie

Wiktionary


pielęgnacyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób pielęgnacyjny, dotyczący pielęgnacji

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛlɛ̃ŋɡnaˈt͡sɨjɲɛ, AS: pʹi ̯elẽŋgnacyi ̯ńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgnacja ż., pielęgnowanie n., pielęgniarka ż., pielęgniarz m.

 czas. pielęgnować, wypielęgnować

 przym. pielęgnacyjny

Wiktionary


pielęgnacyjny

związany z pielęgnacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) służący pielęgnacji, pielęgnowaniu, dbaniu o zdrowie i zdrowy wygląd

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podobnie jak zwierzęta innych gatunków mające długą okrywę, również świnki angorskie wymagają szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych – czesania, pudrowania itp. – i są w hodowli najbardziej kłopotliwe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛlɛ̃ŋɡnaˈt͡sɨjnɨ, AS: pʹi ̯elẽŋgnacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgnacja ż., pielęgniarstwo n., pielęgniarz m., pielęgniarka ż., pielęgnica ż., pielęgnowanie n.

 czas. pielęgnować ndk., wypielęgnować dk.

 przysł. pielęgnacyjnie, pielęgniarski

 przym. pielęgniarski

Wiktionary


pielęgniara

zgrubienie od: pielęgniarka


SJP.pl


pielęgniareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pielęgniarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgniarka ż.

Wiktionary


pielęgniarka

pracownica służby zdrowia uprawniona do pomocy w pielęgnowaniu chorych i wykonywania podstawowych zabiegów leczniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta sprawująca podstawową opiekę medyczną nad pacjentami;

Wiktionary

Pielęgniarka (r. m. pielęgniarz) – samodzielny, medyczny zawód z grupy specjalistów do spraw zdrowia. Na całym świecie uprawiany jest w większości przez kobiety.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś jest święto pielęgniarek.

 (1.1) Nawet doświadczone pielęgniarki nie były w stanie na to patrzeć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛlɛ̃ŋʲɟˈɲarka, AS: pʹi ̯elẽŋʹǵńarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgniarstwo n., pielęgnacja ż., pielęgnowanie n., wypielęgnowanie n., pielęgnica ż.

:: fm. pielęgniarz m.

 czas. pielęgnować ndk., wypielęgnować dk.

 przym. pielęgniarski, pielęgnacyjny

 przysł. pielęgnacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. siostra; żart. piguła

Wiktionary


pielęgniarski

odnoszący się do zawodu pielęgniarza lub pielęgniarki (np. praktyka pielęgniarska), związany z pielęgniarstwem (np. szkoła pielęgniarska)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pielęgniarstwem, pielęgniarzem lub pielęgniarką, dotyczący pielęgniarstwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na drzwiach wisi pielęgniarski fartuch.

 (1.1) Gdzie pani zdobywała pielęgniarskie szlify?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgniarz m., pielęgniarka ż., pielęgniarstwo n., pielęgnowanie n.

 czas. pielęgnować ndk.

 przym. pielęgnacyjny

Wiktionary


pielęgniarstwo

ogół działań mających na celu opiekę nad chorymi, zawód pielęgniarza lub pielęgniarki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) profesja polegająca na opiekowaniu się chorymi

Wiktionary

Pielęgniarstwo – termin określający różnego rodzaju zadania i działania zawodowe pielęgniarek i pielęgniarzy oraz naukę, wiedzę, technikę i sztukę z tymi czynnościami związane.

Wyraz „pielęgniarstwo” funkcjonuje w takich znaczeniach jak m.in.:

  • czynności mające na celu pielęgnację chorych i opiekę nad nimi, wykonywanych przez pielęgniarki;
  • zawód zapoczątkowany przez Florence Nightingale w XIX wieku;
  • działalność związana z kształceniem, doskonaleniem zawodowym pielęgniarek oraz systemem organizacyjnym tych czynności;
  • składowa część pojęcia ochrona zdrowia z jej problematyką.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam na imię Jagna i studiuję pielęgniarstwo na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach.

 (1.1) Babcia Gosia poświęciła życie pielęgniarstwu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgniarz m., pielęgniarka ż., pielęgnowanie n., pielęgnacja ż.

 czas. pielęgnować ndk.

 przym. pielęgniarski, pielęgnacyjny

Wiktionary


pielęgniarz

pracownik służby zdrowia uprawniony do pomocy w pielęgnowaniu chorych i wykonywania podstawowych zabiegów leczniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pracownik służby zdrowia uprawniony do pielęgnowania chorych i do wykonywania prostszych zabiegów leczniczych

Wiktionary

Pielęgniarka (r. m. pielęgniarz) – samodzielny, medyczny zawód z grupy specjalistów do spraw zdrowia. Na całym świecie uprawiany jest w większości przez kobiety.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W szpitalach pielęgniarze są pożądanymi pracownikami, ponieważ z reguły dysponują większą siłą fizyczną, niż pielęgniarki.

 (1.1) Szybko wciągnął na siebie zielone ubranie pielęgniarza i zamknął szafkę w tym samym momencie, w którym otworzyły się drzwi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈlɛ̃ŋʲɟɲaʃ, AS: pʹi ̯elŋʹǵńaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgniarstwo n.

:: fż. pielęgniarka ż.

 przym. pielęgniarski, pielęgnacyjny

 przysł. pielęgnacyjnie

 czas. pielęgnować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lekcew. łapiduch; gw-pl|Górny Śląsk|krankfoter.

Wiktionary


pielęgnica

gatunek drapieżnej ryby akwariowej, żyjącej na wolności w Afryce i Ameryce Południowej


SJP.pl

Pielęgnica – zwyczajowa nazwa wielu gatunków ryb m.in. z rodzajów Amatitlania, Astronotus, Cichlasoma, Heros, Rocio, należących do rodziny pielęgnicowatych, m.in.:

  • pielęgnica brabancka Bricharda
  • pielęgnica brabancka Duboisa
  • pielęgnica brabancka Moora
  • pielęgnica chanchito, pielęgnica czanczito
  • pielęgnica czerwona
  • pielęgnica czerwonobrzucha
  • pielęgnica cytrynowa
  • pielęgnica indyjska
  • pielęgnica managuańska
  • pielęgnica Meeka
  • pielęgnica miodowa
  • pielęgnica niebieskołuska, pielęgnica plamista
  • pielęgnica nikaraguańska
  • pielęgnica pawiooka
  • pielęgnica perłowa
  • pielęgnica pięcioplama
  • pielęgnica plamooka, pielęgnica oczkowana, pielęgnica zielona
  • pielęgnica Salvini, pielęgnica diamentowa
  • pielęgnica sewerum
  • pielęgnica skośnopręga
  • pielęgnica zebra

Wikipedia


pielęgnicowate

rodzina ryb z gromady ryb kostnych, obejmująca gatunki charakteryzujące się spłaszczonym ciałem i wrodzonym instynktem opieki nad potomstwem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Cichlidae|Bonaparte|ref=tak., klad w randze rodziny słodkowodnych ryb okoniokształtnych;

Wiktionary

Pielęgnicowate (Cichlidae) – klad w randze rodziny ryb okoniokształtnych (Perciformes) obejmujący ponad 1600 gatunków opisanych naukowo oraz kilkaset odkrytych, oczekujących na formalny opis, co czyni ją jedną z najliczniejszych w gatunki rodzin kręgowców. Jest jedyną słodkowodną rodziną wargaczowców (Labroidei).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szybka specjacja i radiacja adaptacyjna pielęgnicowatych stały się przedmiotem zainteresowania biologów ewolucyjnych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielęgnica ż., pielęgniczka ż.

Wiktionary


pielęgnicowaty

o cechach pielęgnicowatych (ryb z gromady ryb kostnych, charakteryzujących się spłaszczonym ciałem i wrodzonym instynktem opieki nad potomstwem)


SJP.pl


pielęgniczka

część nazwy systematycznej kilku gatunków małych ryb akwariowych z rodziny pielęgnicowatych


SJP.pl

Pielęgniczka – nazwa (obiegowa i handlowa, stosowana m.in. przez miłośników akwarystyki) gatunków małych ryb z rodziny pielęgnicowatych, pochodzących z Ameryki Południowej i Afryki, z wyjątkiem jezior Wielkiego Rowu Afrykańskiego. Najbardziej rozpowszechnione wśród akwarystów są pielęgniczki z rodzaju Apistogramma, Mikrogeophagus oraz Pelvicachromis.

Wikipedia


pielęgnować

pomagać w leczeniu chorych lub prowadzić zabiegi pielęgnacyjne mające na celu osiągnięcie wzrostu i rozwoju roślin lub zwierząt


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dbać o coś, zajmować się czymś z dużą dbałością i troską

 (1.2) dbać o chorych, pomagać w leczeniu chorych

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛlɛ̃ŋɡˈnɔvat͡ɕ, AS: pʹi ̯elẽŋgnovać

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pielęgnacyjny, pielęgniarski

 rzecz. pielęgnacja ż., pielęgnowanie ż., pielęgniarka ż., pielęgniarz m., pielęgniarstwo n.

 czas. wypielęgnować dk.

 przysł. pielęgnacyjnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dbać, troszczyć się, zajmować się

Wiktionary


pielęgnowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pielęgnować.

Wiktionary

Pielęgnowanie – zespół czynności wchodzących w proces pielęgnowania chorych lub postępowania w zakresie ochrony zdrowia ludności. Specjalną rolą osoby pielęgnującej jest pomagać człowiekowi choremu lub zdrowemu w czynnościach mających na celu zapewnienie pełnego zdrowia lub powrotu do niego.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. pielęgnować ndk.

 rzecz. pielęgnacja ż., pielęgniarka ż., pielęgniarstwo n.

 przysł. pielęgnacyjnie

 przym. pielęgnacyjny, pielęgniarski

Wiktionary


pielenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pielić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈlɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯elńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pielić, opielać, pleć

Wiktionary


pielesz

oczyszczać ziemię z chwastów; pielić


SJP.pl

Pielesz – polski herb szlachecki, nadawany głównie na ziemi litewskiej, podlaskiej i białoruskiej.

Wikipedia


pielesze

znajome, dobrze znane okolice, najczęściej w odniesieniu do własnego domu, mieszkania


SJP.pl


pieleszki

Pieleszki – część wsi Zalesie w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Chodecz.

W latach 1975–1998 Pieleszki administracyjnie należały do województwa włocławskiego.

Wikipedia


pielgrzan

niewielkie drzewo z rodziny bananowatych, pochodzące z Madagaskaru, a dziś uprawiane w wielu krajach tropikalnych jako roślina ozdobna; drzewo podróżnych


SJP.pl

Pielgrzan (Ravenala Adans.) – rodzaj roślin z rodziny strelicjowatych. Obejmuje 6 gatunków występujących na Madagaskarze. Jeden z nich, pielgrzan madagaskarski, został introdukowany do Bangladeszu, Meksyku, na Komory i Mauritius.

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od zwyczajowej nazwy tych roślin w języku malgaskim.

Wikipedia


pielgrzym

osoba uczestnicząca w pielgrzymkach, podróżująca do miejsc świętych; pątnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. osoba, która odbywa wędrówkę do miejsca kultu

Wiktionary

  • pielgrzym (pątnik) – człowiek odbywający wędrówkę do miejsca kultu, uczestnik pielgrzymki
  • pielgrzym – podróżujący przedstawiciel Badaczy Pisma Świętego, obecnie nadzorca obwodu Świadków Jehowy
  • Pielgrzym – poemat Zofii Reutt-Witkowskiej, opublikowany w 1925
  • Pielgrzym – czternasty sonet z cyklu sonetów krymskich autorstwa Adama Mickiewicza

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Częstochowie spotkaliśmy grupę pielgrzymów z Hondurasu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymka ż., pielgrzymowanie n., pielgrzymstwo n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymi, pielgrzymkowy

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pątnik, sakroturysta

Wiktionary


pielgrzymi

odnoszący się do pielgrzyma, związany w jakiś sposób z pielgrzymem (np. kij pielgrzymi, szlak pielgrzymi)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do pielgrzyma, związany z pielgrzymem

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (2.1) M. i W. lm. od: pielgrzym

Wiktionary

Pielgrzymi (ang. Pilgrim Fathers: 'ojcowie pielgrzymi') – pasażerowie statku Mayflower, którzy 21 listopada 1620 roku przybyli do Nowej Anglii i osiedlili się, zakładając pierwszą angielską kolonię na terenie stanu Massachusetts i jedną z pierwszych na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych, w miejscu dzisiejszego Plymouth. Z ogólnej liczby 102 osób, niecałych 40 należało do religijnych radykałów, purytan, jednak to oni nadali współczesny wizerunek całej grupie. Nazwa „pielgrzymi” pojawiła się dopiero w XIX w., wcześniej tę grupę ludzi określano jako „Old Comers” ('starzy przybysze'). Posiadanie wśród przodków osadnika z Mayflower jest dzisiaj uważane w Stanach Zjednoczonych za powód do chluby, przy czym spośród 35 milionów potomków, bo na tyle szacuje się tę liczbę, w Stanach Zjednoczonych mieszka ich obecnie ok. 10 mln.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Emigranci często narzekali na swą pielgrzymią dolę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymka ż., pielgrzym m., pielgrzymowanie n., pielgrzymstwo n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymkowy

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary


pielgrzymio

przysłówek

 (1.1) rzad. tak jak pielgrzymi, pielgrzymując

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymka ż., pielgrzym m., pielgrzymowanie n., pielgrzymstwo n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymi, pielgrzymkowy

Wiktionary


pielgrzymka

1. wędrówka do miejsc świętych lub ogół osób uczestniczących w takiej wędrówce;
2. żartobliwie o sporej grupie osób regularnie przychodzących w jakieś miejsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wędrówka do świętego miejsca

 (1.2) grupa wspólnie odbywająca pielgrzymkę (1.1)

Wiktionary

Pielgrzymka – podróż podjęta z pobudek religijnych do miejsc świętych. Motywem podjęcia trudu pielgrzymowania może być chęć zadośćuczynienia za popełnione występki lub też chęć wyrażenia prośby, np. o zdrowie, o pomyślność. Pątnicy pielgrzymują również, ażeby wyrazić wdzięczność, np. za urodzenie dziecka, odzyskanie sprawności fizycznej. Pielgrzymowanie wiąże się też ze składaniem wotum w sanktuarium, do którego się wędrowało, jak to ma np. miejsce w katolicyzmie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Postanowiłem odbyć pielgrzymkę do Lichenia w intencji zdrowia dziecka.

 (1.2) Jadąc do Częstochowy, spotkałem dwie pielgrzymki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛlˈɡʒɨ̃mka, AS: pʹi ̯elgžmka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzym mos., pielgrzymowanie n., pielgrzymstwo n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymkowy, pielgrzymi

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peregrynacja, reg. śl. póńć.

 (1.2) reg. śl. póńć.

Wiktionary


pielgrzymkowczasy

wczasy połączone ze zwiedzaniem miejsc świętych


SJP.pl


pielgrzymkowy

pielgrzymka


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do pielgrzymki, związany z pielgrzymką

Wiktionary

Patrz:

pielgrzymka

Przykłady

 (1.1) Z powodu zamachu w Jerozolimie zamarł ruch pielgrzymkowy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymka ż., pielgrzym m., pielgrzymowanie n., pielgrzymstwo n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymi

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary


pielgrzymować

uczestniczyć w wędrówce do miejsc świętych jako pielgrzym, podróżować do miejsc kultu


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) rel. wędrować do miejsca kultu lub kogoś, komu się chce oddać cześć

 (1.2) przen. żart. nawiedzać często jakieś miejsce z zamiłowaniem, w pożądanym celu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) We wrześniu pielgrzymowaliśmy do Lourdes.

 (1.2) Do tej tawerny pielgrzymują smakosze kalmarów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymowanie n., pielgrzym m., pielgrzymka ż., pielgrzymstwo n.

 przym. pielgrzymi, pielgrzymkowy

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary


pielgrzymowanie

uczestniczyć w wędrówce do miejsc świętych jako pielgrzym, podróżować do miejsc kultu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pielgrzymować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Szczególną cechą pontyfikatu Jana Pawła II było pielgrzymowanie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzym m., pielgrzymka ż., pielgrzymstwo n.

 przym. pielgrzymi, pielgrzymkowy

 czas. pielgrzymować

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary


pielgrzymowice

3 miejscowości w Polsce:

  • Pielgrzymowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Michałowice
  • Pielgrzymowice – wieś w woj. opolskim, w pow. namysłowskim, w gminie Wilków
  • Pielgrzymowice – wieś w woj. śląskim, w pow. pszczyńskim, w gminie Pawłowice

Wikipedia


pielgrzymowicz

człowiek wędrujący do miejsc kultu; pątnik; pielgrzym


SJP.pl


pielgrzymowo

W Polsce
  • Pielgrzymowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Płoskinia
  • Pielgrzymowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Kozłowo
  • Pielgrzymowo – dawna gromada w powiecie nidzickim

Wikipedia


pielgrzymstwo

ogół zagadnień, czynności związanych z pielgrzymowaniem, podróżowaniem do miejsc kultu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. podróżowanie do miejsc kultu

 (1.2) daw. odbywanie podróży

 (1.3) wszyscy pielgrzymi, ich ogół

 (1.4) przen. uchodźstwo, emigracja

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielgrzymka ż., pielgrzym m., pielgrzymowanie n.

 czas. pielgrzymować ndk.

 przym. pielgrzymi, pielgrzymkowy

 przysł. pielgrzymio

Wiktionary


pielić

oczyszczać ziemię z chwastów; pleć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. wypielić)

 (1.1) ogrod. usuwać ręcznie chwasty z uprawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pracowałam na równi z nią, pieląc, nosząc wodę i sadząc kwiaty.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛlʲit͡ɕ, AS: pʹi ̯elʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielenie n., plenie n., opielanie n., opielenie n., wypielenie n.

 czas. pleć ndk., opielić dk., opielać ndk., wypielić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pleć, plewić

Wiktionary


pielice

2 miejscowości w Polsce:

  • Pielice – wieś w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Strzelce Krajeńskie
  • Pielice – wieś w woj. lubuskim, w pow. zielonogórskim, w gminie Nowogród Bobrzański

1 jezioro w Polsce:

  • Pielice – jezioro w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Strzelce Krajeńskie

Wikipedia


pielichowski

nazwisko


SJP.pl


pielik

środek chwastobójczy


SJP.pl


pielka

nazwisko


SJP.pl


pielmień

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. pierożek nadziewany surowym, mielonym mięsem wołowo-wieprzowym, podawany ze stopionym masłem lub śmietaną; tradycyjna potrawa kuchni ukraińskiej i rosyjskiej;

Wiktionary


pielmieni

pierożki nadziewane mięsem lub rybą, gotowane w rosole; pielmienie


SJP.pl

Pielmieni (także pilimeni, pielmenie, pielmienie, ros. пельме́ни [pʲiʎˈmʲɛni]) – rodzaj pierogów z dość luźnym farszem mięsnym. Potrawa kuchni rosyjskiej, wywodząca się z kuchni udmurckiej. Udmurcka nazwa pielniań złożona jest ze słów piel "ucho" i niań "chleb". Zadomowiona w kuchni polskiej, zwłaszcza na terenach dawnego zaboru rosyjskiego. Wyglądem, nazwą i pochodzeniem zbliżone do uszek.

Wikipedia


pielmienie

pierożki nadziewane mięsem lub rybą, gotowane w rosole; pielmieni


SJP.pl

Pielmieni (także pilimeni, pielmenie, pielmienie, ros. пельме́ни [pʲiʎˈmʲɛni]) – rodzaj pierogów z dość luźnym farszem mięsnym. Potrawa kuchni rosyjskiej, wywodząca się z kuchni udmurckiej. Udmurcka nazwa pielniań złożona jest ze słów piel "ucho" i niań "chleb". Zadomowiona w kuchni polskiej, zwłaszcza na terenach dawnego zaboru rosyjskiego. Wyglądem, nazwą i pochodzeniem zbliżone do uszek.

Wikipedia


pielnik

ręczne narzędzie do opielania i spulchniania gleby; planet


SJP.pl


pielografia

badanie radiologiczne mające na celu uwidocznienie miedniczki nerkowej poprzez wprowadzenie do niej środka kontrastującego


SJP.pl

Pielografia – badanie radiologiczne mające na celu uwidocznienie i następową ocenę miedniczki nerkowej.Do miedniczki nerkowej wprowadza się cewnik i następnie podaje się przez niego środek cieniujący (tzw. kontrast) po czym wykonuje się zdjęcie RTG. Następnie można wprowadzić tenże cewnik do moczowodu i ponownie podaje się kontrast – badanie nosi nazwę ureteropielografii i pozwala ocenić oprócz miedniczki i kielichów nerkowych, także moczowody.

Wikipedia


pielucha

niegdyś niewielki kawałek płótna lub podobnego materiału, dziś specjalny rodzaj jednorazowej bielizny służącej do przewijania, najczęściej niemowląt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hig. niegdyś niewielki kawałek płótna lub podobnego materiału, dziś specjalny rodzaj jednorazowej bielizny służącej do przewijania, najczęściej niemowląt

Wiktionary

Pieluszka, pielucha – kawałek chłonnego materiału, absorbujący mocz noworodka, niemowlęcia i małego dziecka, a także osób chorych, które samodzielnie nie kontrolują potrzeb fizjologicznych. Obecnie w Polsce najczęściej stosowane są pieluszki jednorazowe potocznie nazywane, od marki jednego z producentów, pampersami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy dziecko płakało oddawała je Izoldzie. Odor pieluch przepajał stancję.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈluxa, AS: pʹi ̯eluχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pieluszka ż.

 przym. pieluchowy, pieluszkowy, pieluszczany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. pampers

Wiktionary


pieluchomajtki

rodzaj jednorazowej bielizny, najczęściej dla dorosłych z problemami nietrzymania moczu


SJP.pl


pieluchować

potocznie: zakładać pieluchę


SJP.pl


pieluchowy

przeznaczony na pieluchy, pieluszki (np. tkanina pieluchowa) lub w jakiś inny sposób związany z pieluchami (np. okres pieluchowy)


SJP.pl


pielusia

pieszczotliwie: pielucha


SJP.pl


pieluszczany

przymiotnik

 (1.1) daw. dotyczący pieluszki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛluʃˈt͡ʃãnɨ, AS: pʹi ̯eluščãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielucha ż., pieluszka ż.

 przym. pieluszkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieluszkowy

Wiktionary


pieluszeczka

zdrobnienie od: pielucha


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pielucha

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛluˈʃɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯elušečka

Wiktionary


pieluszka

niegdyś niewielki kawałek płótna lub podobnego materiału, dziś specjalny rodzaj jednorazowej bielizny służącej do przewijania niemowląt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hig. kawałek płótna do przewijania niemowląt

 (1.2) pot. hig. jednorazowy artykuł higieniczny łączący funkcję pieluszki (1.1) z majtkami

Wiktionary

Pieluszka, pielucha – kawałek chłonnego materiału, absorbujący mocz noworodka, niemowlęcia i małego dziecka, a także osób chorych, które samodzielnie nie kontrolują potrzeb fizjologicznych. Obecnie w Polsce najczęściej stosowane są pieluszki jednorazowe potocznie nazywane, od marki jednego z producentów, pampersami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈluʃka, AS: pʹi ̯eluška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielucha ż.

 przym. pieluszkowy, pieluszczany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pielucha; gw-pl|Śląsk Cieszyński|plenka.

 (1.2) pampers

Wiktionary


pieluszkowy

przeznaczony na pieluszki, pieluchy (np. tkanina pieluszkowa) lub w jakiś inny sposób związany z pieluszkami (np. okres pieluszkowy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) rzad. związany z pieluszką

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najpiękniej wyszła Halinie czerwona sukienka z pieluszkowej bawełny własnoręcznie zafarbowanej na jaskrawą czerwień…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛluˈʃkɔvɨ, AS: pʹi ̯eluškovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pielucha ż., pieluszka ż.

 przym. pieluchowy, pieluszczany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pieluszczany

Wiktionary


piemoncki

przymiotnik od: Piemont


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Piemontem, dotyczący Piemontu, wywodzący się z Piemontu

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język piemoncki;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dialekt piemoncki wyraźnie różni się od języka włoskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃ˈmɔ̃nt͡sʲci, AS: pʹi ̯ẽmõncʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piemont m., Piemontczyk m., Piemontka ż., piemontyt mrz.

 przym. piemontytowy

Wiktionary


piemonckojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem piemonckim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem piemonckim

 (1.3) spisany, stworzony w języku piemonckim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃ˈmɔ̃nt͡skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: pʹi ̯ẽmõnckoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


piemont

kraina historyczna i region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech, przy granicy z Francją i Szwajcarią


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. kraina historyczna i region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech, ze stolicą w Turynie;

Wiktionary

Piemont (wł. Piemonte) – kraina historyczna i region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech. Od zachodu graniczy z Francją, od północy ze Szwajcarią i regionem Dolina Aosty, od wschodu z Lombardią i Emilią-Romanią, a od południa z Ligurią.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Od XI do XV wieku Piemont był podzielony na pięć jednostek terytorialnych: Turyn, Ivreę, Monferrato, Saluzzo i Sabaudię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃mɔ̃nt, AS: pʹi ̯mõnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piemontczyk m., Piemontka ż., piemontyt m., piemoncki m.

 przym. piemoncki, piemontytowy

Wiktionary


piemontczyk

mieszkaniec Piemontu (krainy historycznej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Piemontu lub osoba płci męskiej pochodząca z Piemontu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Autobiografie Piemontczyka Vittoria Dan Segrego, triesteńczyka Giorgia Voghery i autobiograficzna saga rodzinna rzymianki Clary Sereni stanowią różne przykłady sposobów, w jakie Żydzi włoscy poświadczali własne wybory polityczne (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃ˈmɔ̃nṭt͡ʃɨk, AS: pʹi ̯ẽmõnṭčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piemontyt mrz., Piemont m.

:: fż. Piemontka ż.

 przym. piemoncki, piemontytowy

Wiktionary


piemontese

[czytaj: piemonteze] włoska rasa bydła domowego pochodząca z Piemontu


SJP.pl


piemontka

mieszkanka Piemontu (krainy historycznej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Piemontu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piemont m.

:: fm. Piemontczyk mos.

 przym. piemoncki, piemontytowy

Wiktionary


piemontyt

rzadki minerał z grupy krzemianów, bogata w żelazo, mangan oraz glin odmiana epidotu, najczęściej spotykana w Piemoncie i w Valle d'Aosta we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z grupy krzemianów o czerwonej lub brunatnej barwie;

Wiktionary

Piemontyt (epidot manganowo-żelazowy) – minerał z grupy krzemianów, bogata w żelazo i mangan odmiana epidotu. Nazwa pochodzi od Piemontu we Włoszech, gdzie został odkryty.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Piemont m., Piemontczyk m., Piemontka ż., piemoncki m.

 przym. piemoncki, piemontytowy

Wiktionary


piemontytowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z piemontytem, dotyczący piemontytu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łupek piemontytowy jest łupkiem kwarcytowym z obfitą zawartością ozdobnych, a często ponad 1 cm sięgających kryształów epidotu manganowego (piemontytu), który nadaje skale zabarwienie czerwonawo-fioletowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piemontyt mrz., Piemont m., Piemontczyk mos., Piemontka ż., piemoncki m.

 przym. piemoncki

Wiktionary


pień

1. łodyga drzewa;
2. część drzewa pozostająca w ziemi po ścince;
3. ul w pniu drzewa; barć;
4. w geologii: batolit małych rozmiarów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrewniała łodyga drzewa, nadziemna część drzewa bez gałęzi

 (1.2) pszcz. (zasiedlona) rodzina pszczela (np. ul wraz ze znajdującymi się w nim pszczołami lub dzikie gniazdo)

forma rzeczownika|rodzaj=nijaki.

 (2.1) D. lm. od: zob. pienie.

forma rzeczownika|rodzaj=niemęskoosobowy, liczba mnoga.

 (3.1) D. lm. od: pienia

forma czasownika.

 (4.1) 2. os. lp. rozk. od: pienić

Wiktionary

Pień drzewa – gruba, zdrewniała łodyga drzew. Powstaje wskutek corocznego przyrastania na wysokość i na grubość. U drzewiastych form nagozalążkowych i dwuliściennych pień zakończony jest koroną. U nielicznych, drzewiastych jednoliściennych pień kończy się pąkiem wierzchołkowym. Na skutek skrócenia międzywęźli na szczycie pnia powstaje gęsty pióropusz liści.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Drzewo to wieloletnia roślina składająca się z korzeni, pnia i korony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇̃ɲ, AS: pʹi ̯ė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pniak m., pniaczek m.

:: zdrobn. pieniek m.

 przym. pienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rodzina pszczela

Wiktionary


pieńczykówek

Pieńczykówek – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Rajgród.

W 1929 r. wieś należała do gminy Bełda. Majątek ziemski posiadał tu Teofil Karwowski (111 mórg), J. Pieńczykowski (120), Kazimierz Pieńczykowski (118), Leopold Zawadzki (118).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Grajewie.

Wikipedia


pieńczykowo

Pieńczykowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Rajgród.

W 1929 r. wieś należała do gminy Bełda. Majątek ziemski posiadała tu Helena Majewski (55 mórg), Jakub Niedźwiecki (84), Józef Niedźwecki (56), Julia Niedźwiecka (124).

Wikipedia


pienia

1. pieśń, piosenka, utwór muzyczny z podkładem instrumentalnym, przeznaczony do śpiewania;
2. w przenośni o pochwałach, zachwytach


SJP.pl


pieniać

pieniać się: pieniaczyć się, procesować się, prawować się


SJP.pl


pieniąch

zgrubienie od: pieniądz


SJP.pl


pieniacki

taki, jak u pieniacza (np. pieniackie zachowanie, usposobienie), odnoszący się do pieniacza, pieniactwa


SJP.pl


pieniactwo

zamiłowanie do wytaczania spraw sądowych, najczęściej o błahe sprawy, w medycynie określane jako kwerulencja i uważane za chorobliwą skłonność


SJP.pl


pieniacz

osoba z zamiłowaniem do wytaczania spraw sądowych, najczęściej o błahe sprawy lub mająca chorobliwą skłonność do dochodzenia rzeczywistych lub urojonych krzywd


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba często procesująca się z błahych powodów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nikt nie chce mieć w swoim gronie partnerów uważanych, słusznie czy nie słusznie, za permanentnych pieniaczy i malkontentów.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniactwo ż., pienianie n.

:: fż. pieniaczka ż.

 czas. pieniaczyć się dk., pieniać ndk.

 przym. pieniacki, pieniaczy

 przysł. pieniacko, pieniaczo

Wiktionary


pieniaczka

kobieta z zamiłowaniem do wytaczania spraw sądowych, najczęściej o błahe sprawy lub mająca chorobliwą skłonność do dochodzenia rzeczywistych lub urojonych krzywd


SJP.pl


pieniaczyć

pieniaczyć się: procesować się, najczęściej o sprawy błahe, nieistotne, prawić się; pieniać się (rzadziej)


SJP.pl


pieniądz

1. powszechnie akceptowany środek płatniczy;
2. plastikowy pieniądz - karta płatnicza;
3. pusty pieniądz - pieniądz bez pokrycia w towarze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bank. umowny środek płatniczy, obecnie w postaci monet i banknotów;

Wiktionary

Pieniądz – towar uznany w wyniku ogólnej zgody społecznej za środek wymiany gospodarczej, w którym są wyrażone ceny i wartości wszystkich innych towarów. Jako waluta, krąży anonimowo od osoby do osoby i pomiędzy krajami, ułatwiając wymianę handlową. Innymi słowy jest to materialny lub niematerialny środek, który można wymienić na towar lub usługę. Jest prawnie określonym środkiem płatniczym, który może wyrażać, przechowywać i przekazywać wartość ściśle związaną z realnym produktem społecznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten samochód kosztuje dużo pieniędzy (= jest drogi).

 (1.1) Ludzie ulegają dominującej roli pieniądza.

 (1.1) Skradziono mi kopertę z pieniędzmi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̇̃ɲɔ̃nt͡s, AS: pʹi ̯ė̃ńõnc

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniądze lm nm., pieniążki lm nm., pieniężnik mos.

:: zdrobn. pieniążek mrz.

:: zgrub. pieniąch mrz.

 czas. spieniężyć dk.

 przym. pieniężny

 przysł. pieniężnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. forsa, flota, grosz, hajs, kabona, kapusta, kasa, kaszanka, kwit, mamona, sałata, siano, sos, szmal; gw-pl|Śląsk Cieszyński|pinióndz.

Wiktionary


pieniądze

1. powszechnie akceptowany środek płatniczy;
2. plastikowy pieniądz - karta płatnicza;
3. pusty pieniądz - pieniądz bez pokrycia w towarze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) plural|pieniądz.

Wiktionary

Pieniądz – towar uznany w wyniku ogólnej zgody społecznej za środek wymiany gospodarczej, w którym są wyrażone ceny i wartości wszystkich innych towarów. Jako waluta, krąży anonimowo od osoby do osoby i pomiędzy krajami, ułatwiając wymianę handlową. Innymi słowy jest to materialny lub niematerialny środek, który można wymienić na towar lub usługę. Jest prawnie określonym środkiem płatniczym, który może wyrażać, przechowywać i przekazywać wartość ściśle związaną z realnym produktem społecznym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie mam pieniędzy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇̃ˈɲɔ̃nd͡zɛ, AS: pʹi ̯ė̃ńõnʒe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniężnik mos., pieniądz mrz.

:: zdrobn. pieniążki lm.

 czas. spieniężyć dk., spieniężać ndk.

 przym. pieniężny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. forsa, pot. sałata, pot. mamona, pot. kasa, pot. hajs, pot. szmal, pot. siano, gw-pl|Poznań|bejmy.

Wiktionary


pieniądzory

potocznie, żartobliwie o pieniądzach


SJP.pl


pieniak

nazwisko


SJP.pl

  • Czesław Pieniak (1918-1965), oficer Wojska Polskiego i Armii Krajowej, cichociemny
  • Franciszek Pieniak (zm. 1939/1941), nauczyciel, ofiara zbrodni w Palmirach
  • Franciszek Pieniak (1903-1968), oficer Wojska Polskiego i Armii Krajowej
  • Stanisław Pieniak (1945-), reżyser, scenarzysta i montażysta filmów dokumentalnych

Wikipedia


pieniawa

źródło, z którego wypływa mieszanina wodno-gazowa; źródło gazujące


SJP.pl


pieniążek

1. gatunek grzyba (pieniążek palący);
2. potocznie o drobnej monecie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: pieniądz

 (1.2) mała moneta

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) biol. syst. nazwa systematyczna|Collybia|Fr.|ref=tak., rodzaj grzybów należący do rodziny gąskowatych;

 (2.2) biol. grzyb z rodzaju pieniążek (2.1)

Wiktionary

Collybia (Fr.) Staude (pieniążek) – rodzaj grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Dziewczynka trzymała na rączce pieniążka i prosiła o wsparcie.

 (2.2) Zarodniki pieniążków są kulistawe lub elipsoidalne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniężnik mos., pieniądz mrz., pieniążki lm nm., Pieniążki lm nm., Pieniążkowice lm nm., Pieniążkowo n.

 czas. spieniężać ndk., spieniężyć dk.

 przym. pieniężny

Wiktionary


pieniążkowice

Pieniążkowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czarny Dunajec.

Wieś królewska dawniej zwana Maciejowskie, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty nowotarskiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wikipedia


pieniążkowiec

drobny szkarłupień z gromady jeżowców, zamieszkujący muliste dna subtropikalnych i tropikalnych mórz


SJP.pl


pieniążkówka

rodzaj grzybów z rodziny obrzękowcowatych


SJP.pl

Xerula Maire (pieniążkówka) – rodzaj grzybów z rodziny obrzękowcowatych (Physalacriaceae).

Wikipedia


pieniążkowo

Pieniążkowo (niem. Pienonskowo) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew przy drodze krajowej nr 91.

Wikipedia


pieniążnica

rodzaj grzybów z rodziny twardzioszkowatych


SJP.pl

Megacollybia Kotl. & Pouzar (pieniążnica) – rodzaj grzybów z rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae). W Polsce występuje jeden gatunek.

Wikipedia


pieniążniczka

rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl

Baeospora Singer (pieniążniczka) – rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


pienić

1. pokrywać coś pianą;
2. pienić się:
a) wytwarzać pianę, pokrywać się pianą; burzyć się;
b) przenośnie o człowieku: denerwować się, złościć się;
c) o czymś bezładnym: kłębić się


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) wytwarzać pianę na czymś

czasownik zwrotny niedokonany pienić się

 (2.1) wytwarzać pianę na sobie

 (2.2) przen. pot. objawiać gniew, złość

Wiktionary

Przykłady

 (2.2) Wpadł zatem do nas któregoś dnia i pieniąc się z gniewu zaczął krzyczeć do Majstra: Co to jest!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̇̃ɲit͡ɕ, AS: pʹi ̯ė̃ńić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piana ż., pianka ż., pienienie n.

 czas. spienić, spieniać

 przym. pianowy, piankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (2.2) wściekać się, dostać białej gorączki

Wiktionary


pienie

1. pieśń, piosenka, utwór muzyczny z podkładem instrumentalnym, przeznaczony do śpiewania;
2. w przenośni o pochwałach, zachwytach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) podniosły śpiew, wzniosła pieśń

 (1.2) przen. przest. wiersz, poezja

 (1.3) daw. śpiewanie, śpiew

 (1.4) daw. pianie koguta

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Pienia Aniołów brzmią pod niebiosy, / Śpiewajmy z nimi wspólnymi głosy.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piać ndk.

Wiktionary


pieniek

1. niewielki pień;
2. pozostały w szczęce dolny fragment zęba, będący pozostałością po wykruszeniu się lub złamaniu korony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: pień

 (1.2) mały pień

 (1.3) leśn. widoczna część pnia (bez korzeni), która pozostaje w ziemi po ścięciu drzewa

 (1.4) odcięta górna część karcza lub nasada pnia, na której rąbie się drewno albo mięso

 (1.5) gwara. ul

Wiktionary

Przykłady

 (1.4) Dawniej drewno na opał rąbano na pieńku.

 (1.5) Moja kobieta dostała po ojcu dziesięć pieńków; nie chciałbym ich zmarnować; boć widzę, że pszczoły są bardzo pożyteczne.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̇̃ɲɛk, AS: pʹi ̯ė̃ńek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pniaczek m., pień nmos./n./mrz.

 przym. pieńkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pniaczek

 (1.4) pniak, reg. śl. gnot., reg. śl. gnotek.

Wiktionary


pienienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pienić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pienić

 rzecz. piana ż., pianka ż.

Wiktionary


pieniężeński

przymiotnik od: Pieniężno


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pieniężnem, dotyczący Pieniężna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieniężno n., pieniężnianin m., pieniężnianka ż.

Wiktionary


pieniężnianin

mieszkaniec Pieniężna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pieniężna

 (1.2) osoba pochodząca z Pieniężna, urodzona w Pieniężnie

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieniężno n.

:: fż. pieniężnianka ż.

 przym. pieniężeński

Wiktionary


pieniężnianka

mieszkanka Pieniężna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pieniężna

 (1.2) kobieta pochodząca z Pieniężna, urodzona w Pieniężnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Braniewianki najlepsze w województwie. Pieniężnianki trzecie!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieniężno n.

:: fm. pieniężnianin m.

 przym. pieniężeński

Wiktionary


pieniężnica

Pieniężnica (kaszub. Pieniãżnica, niem.: Penkuhl) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Rzeczenica. Wieś jest siedzibą sołectwa Pieniężnica, w którego skład wchodzi również miejscowość Knieja.

Niedaleko wsi znajduje się byłe lotnisko wojskowe.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wikipedia


pieniężnik

gatunek niewielkiej rośliny polnej o jaskrawych pomarańczowych kwiatach i grubych liściach w kształcie kół


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. człowiek trudniący się wymianą pieniędzy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇̃ˈɲɛ̃w̃ʒʲɲik, AS: pʹi ̯ė̃ńũ̯žʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniądz, pieniądze

:: zdrobn. pieniążek, pieniążki

:: zgrub. pieniąch

 czas. spieniężyć

 przym. pieniężny

 przysł. pieniężnie

Wiktionary


pieniężno

miasto w Polsce


SJP.pl

Pieniężno (dawniej Melzak, niem. Mehlsack) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pieniężno.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Pieniężno liczyło 2420 mieszkańców.

Pieniężno leży zarówno na historycznej Warmii biskupiej, jak i na obszarze dawnego pruskiego terytorium Warmii plemiennej. Położone jest w pasie Wzniesień Górowskich, nad rzeką Wałszą.

Wikipedia


pieniężno-kredytowy

dotyczący kredytu pieniężnego


SJP.pl


pieniężny

wypłacany lub płacony w pieniądzach (np. kara pieniężna, darowizna pieniężna), wyrażony w pieniądzach (np. odszkodowanie pieniężne) lub w jakiś inny sposób związany z pieniędzmi (np. sprawy pieniężne)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wypłacany lub płacony w pieniądzach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇̃ˈɲɛ̃w̃ʒnɨ, AS: pʹi ̯ė̃ńũ̯žny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieniężnik mos., pieniądze nmos., pieniądz, pieniąch, pieniążek

 przysł. pieniężnie, niepieniężnie

 przym. niepieniężny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płatniczy

Wiktionary


pienik

owad, którego larwa otoczona grudką piany, wysysa soki z różnych krzewów i ziół


SJP.pl

Pienikowate (Aphrophoridae) – rodzina pluskwiaków z podrzędu cykadokształtnych, licząca ponad 900 opisanych gatunków.

Wikipedia


pienikowate

rodzina pluskwiaków obejmująca ponad 900 gatunków


SJP.pl

Pienikowate (Aphrophoridae) – rodzina pluskwiaków z podrzędu cykadokształtnych, licząca ponad 900 opisanych gatunków.

Wikipedia


pienikowaty

o cechach pienikowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl


pieniński

związany z Pieninami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pieninami, dotyczący Pienin, pochodzący z Pienin

Wiktionary

Pieniński Potok (Pieniński), Pieński Potok – potok w Pieninach, będący lewobrzeżnym dopływem Dunajca.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przywitał nas dyrektor Pienińskiego Parku Narodowego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieniny nmos.

Wiktionary


pieniny

pas skałkowy ciągnący się na północnym obrzeżu Centralnych Karpat Zachodnich, w Polsce i na Słowacji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. góry w Polsce i Słowacji;

Wiktionary

Pieniny (514.12) – pasmo górskie w łańcuchu Karpat, położone w południowej Polsce i północnej Słowacji. Region turystyczny.

Pieniny cechuje skomplikowana budowa geologiczna – charakterystyczne są skalice, będące najwyższą częścią długiego, porozdzielanego pasa formacji wapiennych (Pieniński Pas Skałkowy), który w tym miejscu wychodzi na powierzchnię. Pasmo przecina dolina Dunajca, tworząc tzw. Przełom Pieniński. Najwyższy szczyt stanowią Wysokie Skałki (1050 m n.p.m.) w Małych Pieninach, choć symbolem Pienin stały się Trzy Korony (982 m n.p.m.) w Pieninach Właściwych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Geneza Pienin to najtrudniejszy problem w całej geologii Karpat.

 (1.1) Poświęcił Pieninom jeden ze swoich liryków.

 (1.1) Kiedyś w Pieninach widywano żbika.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pieniński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) Karpaty

meronimy.

pokrewne.

 przym. pieniński

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Pieniny

* białoruski: (1.1) Пеніны

* czeski: (1.1) Pieniny lm.

* litewski: (1.1) Pieninai m. lm.

* rosyjski: (1.1) Пенины lm.

* słowacki: (1.1) Pieniny lm.

źródła.

== Pieniny (język czeski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. Pieniny

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pieniściej

stopień wyższy od przysłówka: pieniście


SJP.pl


pienistość

cecha czegoś pokrytego pianą lub pełnego piany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pieniste

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piana ż., pianka ż.

 przym. pienisty

Wiktionary


pienisty

pokryty warstwą piany, pełen piany lub łatwo pieniący się


SJP.pl


pieńka

1. niewielki pień;
2. pozostały w szczęce dolny fragment zęba, będący pozostałością po wykruszeniu się lub złamaniu korony


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. lub gwara. ornit. pliszka

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: pieniek

Wiktionary


pieńkowisko

teren, na którym znajdują się pieńki ściętych drzew


SJP.pl


pieńkowski

nazwisko


SJP.pl

Pieńkowski, Pieńkowska:

  • Alina Pienkowska, działaczka opozycyjna w latach PRL
  • Hanna Pieńkowska, polski historyk sztuki i konserwator zabytków
  • Jolanta Pieńkowska, polska dziennikarka
  • Karolina Pieńkowska, polska judoczka
  • Małgorzata Pieńkowska, polska aktorka
  • Grzegorz Pieńkowski, polski, geolog, profesor, konsul generalny RP w Sydney (1991–1996)
  • Ignacy Pieńkowski (1877, w Dołubowie (Dołubniowie) na Podlasiu - 1948 w Krakowie), polski malarz
  • Jan Pieńkowski, polsko-brytyjski ilustrator i autor książek i komiksów dla dzieci
  • Kazimierz Pieńkowski, rektor Politechniki Białostockiej 1988-1993
  • Oleg Pieńkowski (ros.: Олег Пеньковский; 1919–1963), wysoki oficer radzieckiego wywiadu wojskowego GRU
  • Piotr Pieńkowski, redaktor czasopisma Świata Gier Komputerowych
  • Romuald Pieńkowski (1906–1955), architekt i urbanista
  • Ryszard Pieńkowski (ur. 19 maja 1948[1]) – założyciel grupy INFOR,
  • Stanisław Pieńkowski
  • Stanisław Pieńkowski (1872, w Siedlcach - 1944, w Częstochowie), krytyk literacki i teatralny, publicysta
  • Stanisław Maria Pieńkowski (1900, w Warszawie - 1989), żołnierz
  • Stefan Pieńkowski (1883–1953), polski fizyk, rektor Uniwersytetu Warszawskiego
  • Stefan Pieńkowski (1885–1940), polski neurolog i psychiatra, major Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej
  • Wacław Pieńkowski, powstaniec warszawski
  • Waldemar Pieńkowski (ur. 1958), polski inżynier, przewodniczący Rady Miasta Ełk (2006-2010), dwukrotny zwycięzca Wielkiego Finału Jednego z dziesięciu (2013, 2018)
  • Wincenty a Paulo Pieńkowski (1786–1863), biskup rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski
  • Władysław Pieńkowski (1846, w Piotrkowie Trybunalskim – 1919, w Łodzi)

Wikipedia


pienny

mający pień, wyrastający z pnia (np. róża pienna, krzewy pienne), odnoszący się w jakiś sposób do zdrewniałego pnia


SJP.pl


pieńsk

miasto w Polsce


SJP.pl

Pieńsk (tuż po wojnie Pęczek, do 1945 niem. Penzig, gł. Peńsk) – miasto w południowo-zachodniej Polsce, w woj. dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, położone nad Nysą Łużycką, przy granicy z Niemcami. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pieńsk. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. jeleniogórskiego.

Wikipedia


pieński

przymiotnik od: Pieńsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pieńskiem, dotyczący Pieńska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieńsk mrz.

Wiktionary


pieńszczanin

mieszkaniec Pieńska (miasta w Polsce)


SJP.pl


pieńszczanka

mieszkanka Pieńska (miasta w Polsce)


SJP.pl


pieprz

niski krzew z rodziny pieprzowatych uprawiany w krajach tropikalnych i subtropikalnych oraz owoc takiego krzewu, najczęściej suszony, stosowany jako przyprawa stołowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina zielna lub krzew z rodziny pieprzowatych;

 (1.2) kulin. spoż. przyprawa otrzymywana z nasion pieprzu (1.1)

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: pieprzyć

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pieprz to roślina z rodziny pieprzowatych.

 (1.2) Na końcu wbić surowe jajko, dodać pieprz i sól.

 (2.1) Piotrze, nie pieprz tyle tej zupy!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛpʃ, AS: pʹi ̯epš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprzniczka ż., pieprzówka ż., pieprznik m., pieprzowiec mrz., pieprzenie n., pieprznięcie n., spieprzenie n.

:: zdrobn. pieprzyk m.

 czas. opieprzać, pieprzyć ndk., spieprzyć dk., pieprznąć dk.

 przym. pieprzowy, pieprzny, pierny, pieprznięty, pieprzony

 przysł. pieprznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reg. śl. fefer.

Wiktionary


pieprzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pieprzyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈpʃɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯epšńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pieprzyć, opieprzać

 ims. pieprzony

 przym. pieprzony, pieprzny, pieprznięty

 rzecz. pieprzyk mzw./mrz., pieprzniczka ż., pieprz mrz.

Wiktionary


pieprznąć

wulgarnie: uderzyć raz kogoś lub coś, cisnąć, rzucić coś, rąbnąć czymś o coś lub o kogoś


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pot. uderzyć, walnąć

 (1.2) wulg. pot. rzucić

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Pieprznął w kąt moją ulubioną książkę!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛpʃnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯epšnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pieprzyć

 rzecz. pieprz mrz., pieprznięcie

 ims. pieprznięty, popieprzony

 przym. pieprznięty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierdolnąć

Wiktionary


pieprznica

dawniej: pieprzówka


SJP.pl


pieprzniczka

1. niewielkie naczynie do przechowywania pieprzu; pieprznik;
2. krótka broń palna wyposażona w zespół czterech do sześciu luf, używana w latach 20. i 30. XX wieku; rewolwer wiązkowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. małe naczynie stołowe lub pojemnik do przechowywania pieprzu

 (1.2) wojsk. zob. rewolwer wiązkowy.

 (1.3) mikol. grzyb z rodzaju nazwa systematyczna|Cantharellula|ref=tak., z rodziny gąskowatych;

Wiktionary

  • pieprzniczka – naczynie stołowe i kuchenne
  • pieprzniczka – rodzaj grzybów
  • pieprzniczka – potoczne określenie kalkulatora „Curta”
  • pieprzniczka – potoczne określenie rewolweru wiązkowego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do obiadu zawsze kładę na stół solniczkę i pieprzniczkę.

 (1.1) Są to takie przedmioty jak solniczki, pieprzniczki, komplety do oliwy, octu, imbiru, majeranku, starannie wyczyszczone i rozmieszczone w kilku punktach stołu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈpʃʲɲit͡ʃka, AS: pʹi ̯epšʹńička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprz m., pieprzyk m., pieprznik m., pieprzówka ż., pieprzyca ż., pieprzowiec m., pieprzowate nmos., pieprzność ż., pieprzenie n., popieprzenie n.

 czas. pieprzyć ndk., popieprzyć dk., przepieprzyć dk., przepieprzać ndk., dopieprzyć dk., dopieprzać ndk.

 przym. pieprzowy, pieprzny, pieprznięty, popieprzony, przepieprzony

 przysł. pieprznie, pieprzno

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) rewolwer wiązkowy

Wiktionary


pieprznięcie

wulgarnie: uderzyć raz kogoś lub coś, cisnąć, rzucić coś, rąbnąć czymś o coś lub o kogoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pieprznąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pieprznąć, pieprzyć

 rzecz. pieprz mrz.

 przym. pieprznięty

Wiktionary


pieprzniej

stopień wyższy od przysłówków: pieprzno, pieprznie


SJP.pl


pieprzniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pieprzny


SJP.pl


pieprznięty

wulgarnie: uderzyć raz kogoś lub coś, cisnąć, rzucić coś, rąbnąć czymś o coś lub o kogoś


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. posp. chory psychicznie, nienormalny, szalony, zwariowany, niespełna rozumu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To pieprznięty facet!

 (1.1) Pieprznięty jesteś?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈpʃʲɲɛ̃ntɨ, AS: pʹi ̯epšʹńnty

Wiktionary

Powiązane:

 czas. dopieprzać/dopieprzyć, napieprzać/napieprzyć, odpieprzać/odpieprzyć, opieprzać/opieprzyć, pieprznąć/pieprzyć, podpieprzać/podpieprzyć, popieprzyć, przypieprzać się/przypieprzyć się, rozpieprzać/rozpieprzyć, spieprzać/spieprzyć, upieprzyć się, wpieprzać/wpieprzyć, wypieprzać/wypieprzyć, zapieprzać/zapieprzyć

 rzecz. pieprz m., pieprzenie n., pieprznięcie n., pieprzniczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. stuknięty, walnięty; posp. popieprzony; wulg. pierdolnięty, popierdolony

Wiktionary


pieprznik

1. rodzaj grzybów z klasy podstawczaków;
2. potocznie:
a) bałagan, nieład, nieporządek, rozgardiasz; syf, bajzel;
b) chaos, zamieszanie;
3. niewielkie naczynie do przechowywania pieprzu; pieprzniczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikol. nazwa systematyczna|Cantharellus|ref=tak., rodzaj grzybów z rodziny kolczakowatych;

Wiktionary

  • Pieprznik (grzyb) – rodzaj grzybów
  • Pieprznik (roślina) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pieprzniki trąbkowe są mistrzami kamuflażu, a ich brunatna barwa kapelusza i żółtawy trzon sprawiają, że łatwo stapiają się w jedno z opadłymi jesiennymi liśćmi o podobnych odcieniach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprz mrz., pieprzniczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) grzyb

hiponimy.

 (1.1) pieprznik trąbkowy

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pieprz mrz., pieprzniczka ż.

frazeologia.

 (1.1) pieprznik trąbkowy

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* duński: (1.1) kantarel w.

źródła.

== pieprznik (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) kulin. piernik

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pieprznikowate

rodzina grzybów z rzędu pieprznikowców


SJP.pl

Pieprznikowate (Cantharellaceae J. Schröt.) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieprznikowców (Cantharellales).

Wikipedia


pieprznikowaty

o cechach pieprznikowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


pieprznikowce

rząd grzybów z klasy pieczarniaków


SJP.pl

Pieprznikowce (Cantharellales Gäum.) – rząd grzybów z klasy pieczarniaków (Agaricomycetes).

Wikipedia


pieprzność

cecha czegoś mocno zaprawionego pieprzem, mającego w sobie dużo pieprzu lub pikantnego, nieprzyzwoitego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pieprzne

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pieprzny, pieprzowy

 rzecz. pieprzyk mzw./mrz., pieprzniczka ż.

Wiktionary


pieprzny

1. mocno zaprawiony pieprzem, posypany dużą ilością pieprzu (np. pieprzna zupa);
2. pikantny, nieprzyzwoity (np. pieprzne żarty, pieprzne zachowanie)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kulin. mocno przyprawiony pieprzem, mający w sobie dużo pieprzu; ostry, pikantny

 (1.2) nieprzyzwoity, rubaszny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marek lubi pieprzne potrawy, zawsze doprawia pieprzem.

 (1.2) Tomek, gdy popije, opowiada różne pieprzne historie z czasów studiów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛpʃnɨ, AS: pʹi ̯epšny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pieprznie

 rzecz. pieprzyk mzw./mrz., pieprzność ż., pieprz m., pieprzenie n., pieprzniczka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. pierny, przest. pierzny

 (1.2) gruby, słony, tłusty, nieprzyzwoity, niewybredny

Wiktionary


pieprzojad

ptak z rodziny tukanów


SJP.pl

Tukany (Ramphastinae) – podrodzina ptaków z rodziny tukanowatych (Ramphastidae).

Wikipedia


pieprzony

1. posypywać pieprzem, dodawać pieprzu do potraw w celu uzyskania pożądanego smaku;
2. wulgarne:
a) gadać brednie, bzdury;
b) mieć stosunek płciowy;
c) pieprzyć się - mieć stosunek płciowy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. wzbudzający gniew, niechęć, pogardę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj puszczamy z dymem całą naszą pieprzoną przeszłość.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈpʃɔ̃nɨ, AS: pʹi ̯epšõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprz m., pieprzenie n.

 czas. pieprzyć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. zakichany, cholerny, przeklęty; wulg. pierdolony, jebany

Wiktionary


pieprzowate

rodzina roślin z klasy dwuliściennych, uprawianych w krajach tropikalnych i subtropikalnych


SJP.pl

Pieprzowate (Piperaceae C. Agardh) – rodzina roślin z rzędu pieprzowców. Należy do niej tylko 5 rodzajów, ale obejmujących około 3615 gatunków, z czego ok. 2000 należy do rodzaju pieprz Piper, a 1600 do rodzaju peperomia Peperomia. Występują one na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej, rzadziej w strefie umiarkowanej (najdalej od równika rośliny te spotykane są w Japonii, Himalajach, na południowych krańcach Afryki i na Nowej Zelandii). W Europie brak przedstawicieli tej rodziny. Rośliny te zasiedlają najczęściej wilgotne lasy równikowe rosnąc w nich często zarówno na dnie lasu, jak i jako epifity na pniach i w koronach drzew. Część przedstawicieli występuje także na siedliskach suchych, w których mają pokrój gruboszowaty.

Wikipedia


pieprzowaty

o cechach pieprzowatych (rodziny roślin z klasy dwuliściennych, uprawianych w krajach tropikalnych i subtropikalnych)


SJP.pl


pieprzowcowy

produkowany na bazie owoców pieprzowca (np. nalewka pieprzowcowa), powiązany w jakiś sposób z tymi owocami lub samą rośliną (np. oleożywica pieprzowcowa)


SJP.pl


pieprzowiec

roczna roślina z rodziny psiankowatych o czerwonych owocach i lancetowatych lub jajowatych liściach, najczęściej hodowana jako doniczkowa roślina ozdobna; pieprz turecki, pieprz hiszpański


SJP.pl

Papryka, pieprzowiec (Capsicum L.) – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych. Obejmuje 37 gatunków. Rośliny te pochodzą z Ameryki Środkowej i Południowej z terenów między północnym Meksykiem i północną Argentyną. Współcześnie są szeroko rozprzestrzenione w uprawie na całym świecie, a jako zdziczałe spotykane są w strefie międzyzwrotnikowej i w ciepłym klimacie umiarkowanym.

Wikipedia


pieprzówka

1. roślina zielna lub krzewinka z rodziny pieprzowatych, o niewielkich, najczęściej lekko zaokrąglonych liściach i kremowych, niepachnących kwiatach, naturalnie rosnąca w krajach tropikalnych i subtropikalnych, często hodowana w domach jako ozdobna roślina doniczkowa; peperomia;
2. pobudzająca apetyt czysta wódka z dodatkiem zmielonego czarnego pieprzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Peperomia||ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pieprzowatych, charakteryzujący się mięsistymi liśćmi;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju pieprzówka (1.1)

 (1.3) spoż. nalewka pieprzowa

Wiktionary

  • Pieprzówka – rodzaj wódki
  • Pieprzówka (łac. Peperomia) – rodzaj roślin

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Podlej też pieprzówkę w Marcinowym pokoju.

 (1.3) Napiłem się trochę pieprzówki i mi przeszło.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprz mrz., pieprzniczka ż.

 przym. pieprzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) peperomia

 (1.2) peperomia

Wiktionary


pieprzowy

związany w jakiś sposób z pieprzem (np. krzew pieprzowy, plantacje pieprzowe), odnoszący się do tej rośliny lub jej owoców


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący pieprzu

 (1.2) przyrządzony z dodatkiem pieprzu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprzniczka ż., pieprz mrz., pieprzność ż., pieprzówka ż.

Wiktionary


pieprzyć

1. posypywać pieprzem, dodawać pieprzu do potraw w celu uzyskania pożądanego smaku;
2. wulgarne:
a) gadać brednie, bzdury;
b) mieć stosunek płciowy;
c) pieprzyć się - mieć stosunek płciowy


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) dodawać pieprzu do jedzenia

 (1.2) posp. pogard. mówić bzdury, kłamać

 (1.3) posp. pogardzać kimś lub czymś, lekceważyć kogoś

 (1.4) wulg. pot. uprawiać seks

czasownik zwrotny niedokonany pieprzyć się (dk. brak)

 (2.1) posp. przestawać pracować w sposób prawidłowy

 (2.2) posp. robić coś przesadnie długo, mozolnie, drobiazgowo

 (2.3) posp. o myślach, wspomnieniach itp.: mylić się

 (2.4) wulg. uprawiać seks

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie pieprz już tej zupy, jest za ostra.

 (1.2) Co ty mi tu pieprzysz, przecież widać, że to nieprawda!

 (1.3) Pieprzę tę robotę i jadę do Anglii, traktują mnie tu jak szmatę i do tego płacą gówniane grosze.

 (1.4) Wiesz, że Tomek pieprzył żonę szefa?!

 (2.1) Komputer się znowu pieprzy, trzeci raz dzisiaj się zawiesił.

 (2.2) Przestań się pieprzyć z tym raportem, rób go szybciej.

 (2.3) Znowu mi się pieprzą te daty, nie pamiętam kiedy to było.

 (2.4) Słyszałem ich wczoraj, pieprzyli się całą noc.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛpʃɨt͡ɕ, AS: pʹi ̯epšyć

Wiktionary

Powiązane:

 czas. dopieprzać ndk., dopieprzyć dk., napieprzać ndk.,napieprzyć dk., odpieprzać ndk., odpieprzyćdk., opieprzać ndk., opieprzyć dk., pieprznąć dk., podpieprzać ndk., podpieprzyć dk., popieprzyć dk., przypieprzać ndk., przypieprzyć dk., rozpieprzać ndk., rozpieprzyć dk., spieprzać ndk., spieprzyć dk., upieprzać ndk., upieprzyć dk., wpieprzać ndk., wpieprzyć dk., wypieprzać ndk., wypieprzyć dk., zapieprzać ndk., zapieprzyć dk.

 rzecz. pieprz m., pieprzyk m., pieprzniczka ż., pieprzenie n., pieprznięcie n.

 przym. pieprznięty, pieprzony

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pierniczyć

 (1.2-4) wulg. pierdolić

 (2.2) pot. cackać się; wulg. pierdolić się

Wiktionary


pieprzyca

zakaźna choroba pasożytnicza jedwabników morwowych i dębowych; plamica; pebryna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nazwa rodzaju roślin z rodziny kapustowatych (Lepidium);

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pieprzniczka ż.

Wiktionary


pieprzyk

1. zdrobnienie od: pieprz;
2. niewielka, brązowa plamka powstała na skórze wskutek nadmiaru lub niedoboru jednego ze składników tkankowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kosmet. mała, brązowa plama na skórze

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) szczegół w wypowiedzi lub sytuacji nadający jej sensacyjności

Wiktionary

Znamię (łac. naevus) – zmiana na skórze, będąca skutkiem niedoboru lub nadmiaru jednego ze składników tkankowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Leon ma pieprzyka na brzuchu.

 (2.1) Krycha lubiła takie opowieści z pieprzykiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieprz mrz., pieprzenie n., pieprzniczka ż., pieprzność ż.

 czas. pieprzyć ndk., przepieprzać ndk., przepieprzyć dk.

 przym. pieprzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieprz

 (2.1) pieprz, pikanteria

Wiktionary


pieprzykowaty

podobny do pieprzyka, charakterystyczny dla pieprzyka lub pokryty licznymi pieprzykami (np. pieprzykowata dziewczyna)


SJP.pl


pierca

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. adwokat, rzecznik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierczyk mos.

 czas. przeć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pierczyk

Wiktionary


pierce

  • Franklin Pierce – 14. prezydent USA
  • Hawkeye Pierce – lekarz wojskowy służący w Korei, bohater filmu MASH i serialu pod tym samym tytułem
  • Paul Pierce – koszykarz amerykański

Miejscowości w USA:

  • Pierce – miejscowość w stanie Kolorado, w hrabstwie Weld
  • Pierce – miasto w stanie Idaho, w hrabstwie Clearwater
  • Pierce – miasto w stanie Nebraska, w hrabstwie Pierce
  • Pierce – miasto w stanie Wisconsin, w hrabstwie Kewaunee

Wikipedia


piercer

[czytaj: pirser] osoba zajmująca się przekłuwaniem różnych części ciała


SJP.pl


piercerka

[czytaj: pirserka] kobieta zajmująca się przekłuwaniem różnych części ciała


SJP.pl


pierchała

nazwisko


SJP.pl


piercing

[czytaj: pirs-ing] umieszczanie kolczyków i tatuaży na różnych częściach ciała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ozdabianie ciała kolczykami;

Wiktionary

Piercing [wym. pir-sing] (ang. pierce [pɪəs], starofr. percier, łac. pertundere, pertusus – „przebijać”, „przekłuwać”) – forma modyfikacji ciała polegająca na nakłuwaniu lub przecinaniu części ciała człowieka w celu stworzenia otworu, w którym można nosić biżuterię (zazwyczaj kolczyk) lub implant.

Wikipedia


pierczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. adwokat, rzecznik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierca mos.

 czas. przeć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pierca

Wiktionary


pierd

potocznie: gazy wypuszczone z organizmu; bąk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii o charakterze zapachowo-dźwiękowym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./m., pierdzenie n., wypierdzenie n., wypierdek m., pierdolenie n., wypierdolenie n., upierdliwość ż., upierdalanie n., upierdolenie n., pierdolnik m., podpieralanie n., podpierdolenie n., podpieralacz m., pierdółka ż., pierdel m.

 czas. pierdzieć ndk., wypierdzieć dk., pierdolić ndk., wypierdolić dk., pierdzielić ndk., upierdalać ndk., upierdolić dk., pierdolnąć dk., podpierdalać ndk., podpierdolić dk.

 przym. upierdliwy, pierdolnięty, pierdółkowaty

 przysł. upierdliwie

 wykrz. pierdu-pierdu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bździna, bąk, pierdoła, piard

Wiktionary


pierdasić

potocznie: mówić głupstwa albo nieprawdę; pierdzielić, pierdolić, pieprzyć


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. popierdasić)

 (1.1) pot. wulg. mówić od rzeczy

 (1.2) pot. wulg. kłamać

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nie będziesz mi tu pierdasiła takich głupot!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdaszenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. wulg. pierdzielić, pierdolić, pieprzyć

 (1.2) pot. ściemniać; pot. wulg. pierdzielić, pierdolić, pieprzyć

Wiktionary


pierdaszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. wulg. mówienie od rzeczy

 (1.2) pot. wulg. mówienie kłamstw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tego jej pierdaszenia już się nie da słuchać!

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdasić ndk., popierdasić dk.

Wiktionary


pierdel

wulgarnie: więzienie; ciupa, kić, mamer, paka, pudło


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. grub. więzienie

 (1.2) przest. grub. śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii

 (1.3) uczn. grub. ubikacja

 (1.4) uczn. grub. szkoła

 (1.5) uczn. grub. posterunek MO

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Siedzę w pierdlu już ostatni rok.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrdɛl, AS: pʹi ̯erdel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./m., pierdzenie n., wypierdzenie n., wypierdek m., pierdolenie n., wypierdolenie n., upierdliwość ż., upierdalanie n., upierdolenie n., pierdolnik m., podpieralanie n., podpierdolenie n., podpieralacz m., pierdółka ż., pierd m.

 czas. pierdzieć ndk., wypierdzieć dk., pierdolić ndk., wypierdolić dk., pierdzielić ndk., upierdalać ndk., upierdolić dk., pierdolnąć dk., podpierdalać ndk., podpierdolić dk.

 przym. upierdliwy, pierdolnięty, pierdółkowaty

 przysł. upierdliwie

 wykrz. pierdu-pierdu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ciupa, mamer, paka, kić, pudło; neutr. więzienie

 (1.2) pierd, bździna, bąk; neutr. wiatry

Wiktionary


pierdnąć

potocznie: wypuścić gazy trawienne; pruknąć, pryknąć, puścić bąka


SJP.pl

czasownik

 (1.1) dokonany od|pierdzieć.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeden przebrał w jadle miarkę • I ma w dupie oliwiarkę. • Gdy chciał pierdnąć na odmianę, • Obsrał okna, drzwi i ścianę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrdnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯erdnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdnięcie n., pierdzenie n., pierdoła m./ż.

 czas. pierdzieć ndk., piardnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|purtnąć, purtnońć.

Wiktionary


pierdnięcie

potocznie: wypuścić gazy trawienne; pruknąć, pryknąć, puścić bąka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. wulg. odgłos wydawany podczas wypuszczania gazów trawiennych

Wiktionary

Gazy jelitowe – mieszanina gazów, głównie azotu, tlenu, dwutlenku węgla, metanu, siarkowodoru i organicznych związków siarki obecna w układzie trawiennym na skutek połykania powietrza oraz procesów fermentacyjnych prowadzonych przez jelitową florę bakteryjną. Największe ilości gazów jelitowych gromadzą się w okrężnicy. Większość gazów jelitowych jest absorbowana do krwiobiegu. Pozostałe wydalane są przez odbyt (czynność ta nosi nazwę w języku łacińskim flatus). W zespole rozrostu bakteryjnego, zespole jelita drażliwego i podobnych schorzeniach gazy jelitowe mogą być częściej produkowane i mieć bardziej drażniący zapach niż u osoby zdrowej (→ wzdęcie).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy usłyszał pierdnięcie, zachichotał.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrdʲˈɲɛ̇̃ɲt͡ɕɛ, AS: pʹi ̯erdʹńė̃ńće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdzenie n., piard m., pierdoła m./ż.

 czas. pierdnąć dk., pierdzieć ndk., piardnąć dk.

Wiktionary


pierdolec

wulgarne: mania, obsesja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) wulg. zafascynowanie, bzik, obsesja

 (1.2) wulg. zdenerwowanie, gniew, szał

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) wulg. pogardliwie o mężczyźnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam pierdolca na punkcie poprawnej polszczyzny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɔlɛt͡s, AS: pʹi ̯erdolec

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdolić, zapierdalać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) fiksum, fioł, hyś, jobel, szajba, zajob

 (1.2) biała gorączka, kurwica

 (2.1) pierdoła, popapraniec, popierdoleniec, zjeb, pokraka

Wiktionary


pierdolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wulg. bzdury

 (1.2) wulg. zmyślanie, mówienie bzdur

 (1.3) wulg. uprawianie seksu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Co to za pierdolenie?

 (1.2) Znowu słyszę to pierdolenie o płaskiej Ziemi!

 (1.2) Skończ już to pierdolenie.

 (1.3) Nieostrożne pierdolenie może skończyć się ciążą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrdɔˈlɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯erdolńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./mos.

 czas. pierdolić ndk., pierdolnąć ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1) pieprzenie

 (1.1) pierdoły

Wiktionary


pierdolet

potocznie: coś mało ważnego, błahostka, drobiazg, głupstwo; pierdoła, duperela


SJP.pl


pierdolić

pierdzielić; wulgarnie:
1. odbywać stosunek płciowy;
2. mówić coś głupiego, nieprawdziwego;
3. robić coś źle, niedołężnie;
4. psuć, niszczyć;
5. traktować z pogardą lub lekceważeniem;
6. mylić, mieszać, plątać;
7. pierdolić się:
a) odmawiać posłuszeństwa, psuć się;
b) mylić się, mieszać się, plątać się;
c) robić coś powoli, postępować zbyt delikatnie;
d) uprawiać seks ze sobą nawzajem


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) wulg. lekceważyć

 (1.2) wulg. zmyślać, mówić coś głupiego

 (1.3) poznań. dużo gadać, pleść głupstwa

 (1.4) wulg. czasownik ekspresyjny, wyrażający np. niedowierzanie, zaskoczenie

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (2.1) wulg. mylić

 (2.2) wulg. uprawiać z kimś seks (jako strona aktywna)

 (2.3) wulg. zmyślać, mówić coś głupiego

 (2.4) wulg. lekceważyć

 (2.5) wulg. psuć

czasownik zwrotny niedokonany pierdolić się (dk. brak)

 (3.1) wulg. mylić się (w zn. być mylonym)

 (3.2) wulg. mylić się

 (3.3) wulg. psuć się

 (3.4) wulg. uprawiać seks ze sobą nawzajem

 (3.5) wulg. zajmować się mozolnie, robić coś powoli

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierdolę jego zdanie! I tak zrobię tak jak uważam.

 (1.2) Naprawdę?! Pierdolisz, nie wierzę ci.

 (1.2) Weź nie pierdol.

 (1.3) O ja pierdolę! Wygrałem nagrodę w jakimś konkursie!

 (2.1) Ciągle pierdolę godziny zajęć i mam nieobecności.

 (2.2) Warszawiacy rzadko pierdolą swoje żony.

 (2.3) Pierdolisz bzdury, już nie mogę słuchać tych głupot.

 (2.4) Pierdolę to wszystko! Już mnie to nie obchodzi.

 (2.5) Pierdolę każdą robotę za jaką się nie wezmę.

 (3.1) Znaki drogowe mi się pierdolą.

 (3.2) Zawsze pierdolę się w obliczeniach.

 (3.3) Pierdoli mi się komputer.

 (3.4) Pierdolimy się każdego wieczoru.

 (3.4) Sąsiad z góry pierdoli się z sąsiadką tak, że aż tynk sypie się nam z sufitu.

 (3.5) Już nie mam siły; pierdolę się z tym od rana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛr.ˈdɔ.lʲit͡ɕ, AS: pʹi ̯er.do.lʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierduśnica ż., pierdel mrz., opierdol mrz., pierdolec mrz., pierdoleniec mos., pierdoła ż., pierdółka ż., pierdółeczka ż., pierdolnik mrz., pierduśnik mrz., popierdoleniec mos., pierdolenie n., pierdolnięcie n., dopierdalanie n., napierdalanie n., odpierdolenie n., odpierdalanie n., opierdolenie n., opierdalanie n., podpierdolenie n., podpierdalanie n., popierdolenie n., popierdalanie n., przepierdolenie n., przepierdalanie n., przypierdolenie n., przypierdalanie n., rozpierdolenie n., rozpierdalanie n., spierdolenie n., spierdalanie n., upierdolenie n., upierdalanie n., wpierdolenie n., wpierdalanie n., wypierdolenie n., wypierdalanie n., upierdolenie n., upierdalanie n., zapierdolenie n., zapierdalanie n., wpierdol mrz., pierdu-pierdu n., pierd mrz.

 czas. pierdolnąć dk., dopierdalać ndk., napierdalać ndk., odpierdolić dk., odpierdalać ndk., opierdolić dk., opierdalać ndk., podpierdolić dk., podpierdalać ndk., popierdolić dk., popierdalać ndk., porozpierdalać dk., przepierdolić dk., przepierdalać ndk., przypierdolić dk., przypierdalać ndk., rozpierdolić dk., rozpierdalać ndk., spierdolić dk., spierdalać ndk., upierdolić dk., upierdalać ndk., wpierdolić dk., wpierdalać ndk., wypierdolić dk., wypierdalać ndk., upierdolić dk., upierdalać ndk., zapierdolić dk., zapierdalać ndk.

 przym. pierdolony, dopierdolony, napierdolony, opierdolony, opierdalany, pierdolnięty, podpierdolony, popierdolony, przepierdolony, przypierdolony, rozpierdolony, spierdolony, upierdolony, wypierdolony, zapierdolony

 wykrz. pierdut, pierdu-pierdu, wypierdalać, pierdol się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. lekceważyć, ignorować; pot. chrzanić, pierniczyć; posp. olewać; wulg. pierdzielić, pieprzyć

 (1.2) neutr. zmyślać; pot. chrzanić, pierniczyć; wulg. pieprzyć

 (2.1) neutr. mylić, plątać; wulg. pieprzyć

 (2.2) wulg. bzykać, chrobotać, ciumkać, ciupciać, dupczyć, dymać, jebać, młócić, posuwać, ruchać, rypać, rżnąć, walić, zapinać; przest. chędożyć

 (2.3) neutr. zmyślać; posp. chrzanić; wulg. pieprzyć

 (2.4) neutr. lekceważyć; wulg. pieprzyć, mieć w dupie, srać (na coś); posp. pierdzielić

 (2.5) neutr. psuć, niszczyć; wulg. jebać

 (3.1) neutr. mylić się; wulg. pieprzyć

 (3.2) neutr. mylić się; wulg. pieprzyć

 (3.3) neutr. psuć się; wulg. pieprzyć

 (3.4) neutr. uprawiać seks, kopulować; wulg. bzykać się, pieprzyć się, ruchać się; przest. chędożyć się

 (3.5) neutr. zajmować się mozolnie; pot. cackać się; wulg. pieprzyć się

Wiktionary


pierdolina

(zwykle w liczbie mnogiej) pierdoła; wulgarnie:
1. brednia, niedorzeczność, bzdura; banialuka;
2. błahostka, drobnostka, drobiazg


SJP.pl


pierdolnąć

jebnąć; wulgaryzm o bardzo wielu znaczeniach, m.in.:
1. uderzyć w coś lub kogoś;
2. powiedzieć coś śmiesznego, nie na temat;
3. pierdolnąć się:
a) położyć się;
b) pomylić się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) wulg. powiedzieć coś głupiego

 (1.2) wulg. uderzyć

 (1.3) wulg. umieścić

 (1.4) wulg. zrobić, wykonać

 (1.5) wulg. zjeść, wypić

 (1.6) wulg. rzucić

 (1.7) wulg. runąć, przewrócić się, spaść

 (1.8) wulg. wybuchnąć

 (1.9) wulg. zepsuć się, ulec awarii

 (1.10) wulg. definitywnie się skończyć

 (1.11) wulg. porazić prądem

czasownik zwrotny dokonany pierdolnąć się

 (2.1) wulg. uderzyć się

 (2.2) wulg. pomylić się

 (2.3) wulg. położyć się, usiąść; spocząć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierdolnąłem głupotę.

 (1.2) Pierdolnąłem Zenka w głowę.

 (1.3) Pierdolnę ten obrazek na ścianę.

 (1.4) Pierdolnij mi masaż!

 (1.5) Pierdolnąłem sobie kebaba. Pierdolniemy po setce?

 (1.6) Pierdolnę tym twoim obrazkiem o ścianę!

 (1.7) Była taka wichura, że maszt pierdolnął na ziemię.

 (1.8) Bomba pierdolnęła!

 (1.9) Pierdolnął mi akumulator w aucie.

 (1.10) Kiedy wreszcie to wszystko pierdolnie?!

 (1.11) Jak mnie od tego kabla pierdolnęło…

 (2.1) Pierdolnąłem się o drzwi.

 (2.2) Pierdolnąłem się w obliczeniach.

 (2.3) Ale jestem zmęczony! Chcę jak najszybciej pierdolnąć się do wyrka i zasnąć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɔlnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯erdolnõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdolnięcie n., pierdolenie n., pierdolnik mrz., pierd mrz., pierdel mrz.

 czas. zapierdalać, pierdolić ndk.

 przym. pierdolnięty, upierdolony

Wiktionary

Synonimy:

 pieprznąć, pizdnąć, kurwnąć, jebutnąć, zapierdolnąć, wyjebać, pierdyknąć

Wiktionary


pierdolnięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pierdolnąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdolnąć, pierdolić, zapierdalać

Wiktionary


pierdolnięty

jebnąć; wulgaryzm o bardzo wielu znaczeniach, m.in.:
1. uderzyć w coś lub kogoś;
2. powiedzieć coś śmiesznego, nie na temat;
3. pierdolnąć się:
a) położyć się;
b) pomylić się


SJP.pl

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: pierdolnąć

przymiotnik

 (2.1) wulg. chory psychicznie, nienormalny, szalony, zwariowany, niespełna rozumu

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Jesteś nie mniej pierdolnięta niż twoja stara!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrdɔlʲˈɲɛ̃ntɨ, AS: pʹi ̯erdolʹńnty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdolenie n., pierd mrz., pierdel mrz.

 czas. zapierdalać ndk., pierdolnąć dk., pierdolić ndk., pierdolić się ndk.

 przym. popierdolony

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) kopnięty, niedorobiony, niespełna rozumu, stuknięty, szurnięty, walnięty; wulg. jebnięty, wulg. pieprznięty, wulg. popieprzony, wulg. popierdolony

Wiktionary


pierdolnik

wulgarnie:
1. mały przedmiot lub jego część; wihajster, dynks, dinks;
2. bałagan, rozgardiasz; burdel, bajzel;
3. szkoła, bursa, internat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. wulg. brak porządku

 (1.2) pot. wulg. mały przedmiot, dynks

 (1.3) pot. wulg. internat

Wiktionary

Pierdolnik – skała we wsi Podzamcze w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Ogrodzieniec. Jest to pojedyncza skała znajdująca się na szczycie Góry Janowskiego, po północno-wschodniej stronie hotelu, w lesie naprzeciwko Małej Cimy.Zbudowana jest z wapieni i opada połogimi i pionowymi ścianami o wysokości 12–13 m. Wspinacze skalni zaliczają ją do grupy Cim na Podzamczu i wspinają się na jej południowo-wschodniej, połogiej i pionowej ścianie. Poprowadzili na niej 3 drogi wspinaczkowe o trudności VI.1+ do VI.3+ w skali Kurtyki. Na wszystkich są zamontowane stałe punkty asekuracyjne: ringi (r) i stanowiska zjazdowe (st).

  1. Podarunek dla Paszczura; 3r + st, VI.3, 13 m
  2. Ogór; 4r + st, VI.2+, 13 m
  3. J-23; 4r + st, VI.1+, 12 m.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Posprzątaj wreszcie ten pierdolnik!

 (1.2) O, a tutaj na ścianie zrobimy taki pierdolnik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛr.ˈdɔl.ʲɲik, AS: pʹi ̯er.dol.ʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./mos., pierdolenie n.

 czas. pierdolić ndk., pierdolnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. pieprznik, syf, bajzel, burdel; pot. bałagan, bigos, dom wariatów, galimatias, kocioł, kociokwik, kołomyja, kołowacizna, kołowanina, kołowrotek, koniec świata, meksyk, mętlik, miszmasz, młyn, obłęd, pomieszanie z poplątaniem, przewalanka, sajgon, sądny dzień, szurum-burum, urwanie głowy; neutr. bezład, nieład, chaos, dezorganizacja, kakofonia, nieporządek, rozgardiasz, zamęt, zamieszanie; przest. kweres

 (1.2) dynks, dynksik

Wiktionary


pierdololo

wulgarnie: gadanie bez sensu, od rzeczy


SJP.pl


pierdolony

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od pierdolić

przymiotnik relacyjny

 (2.1) wulg. zły, wzbudzający gniew, zdenerwowanie lub pogardę

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Gdzie jest ten pierdolony Andrzej?!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrdɔˈlɔ̃nɨ, AS: pʹi ̯erdolõny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./mos.

 czas. pierdolić ndk., opierdalać ndk.

 przym. upierdolony

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) pieprzony, cholerny, przeklęty, jebany, w dupę kopany

Wiktionary


pierdoła

ktoś nieporadny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (1.1) wulg. człowiek mówiący bzdury, niedorzeczności

 (1.2) pogard. człowiek niedołężny, niezdarny, ślamazarny, zwykle stary

 (1.3) przest. posp. ktoś, kto często pierdzi

 (1.4) przest. wulg. lichy robotnik

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii

 (2.2) wulg. plotka; zob. pierdoły.

 (2.3) wulg. rzecz mało znacząca, bzdura, głupstwo; zob. pierdoły.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jasio to straszny pierdoła. Rozmowy z nim zawsze mnie nudzą.

 (1.2) Ten stary pierdoła bardzo głośno słucha radia. Przez niego nie mogę się skoncentrować na nauce!

 (2.2) Podniecała się jakąś pierdołą zasłyszaną przed sklepem.

 (2.3) Płaczesz z powodu potrzaskanej szklanki? Nie przejmuj się taką pierdołą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɔwa, AS: pʹi ̯erdou̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoły nmos., pierdu-pierdu n., pierd m., pierdzenie n., pierdolenie n., opierdalanie n., opierdolenie n., pierdolnik m., wypierdek m., wypierdzenie n.

:: zdrobn. pierdołka ż., pierdółka n.

 czas. napierdalać, zapierdalać, pierdnąć, pierdolić ndk., opierdalać ndk., pierdzieć ndk., opierdolić dk., wypierdzieć ndk.

 przym. pierdolony, pierdółkowaty

 wykrz. pierdu-pierdu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) zgred, pierdziel, pierdolec, niedołęga, fajtłapa

 (1.3) pierdziel, pierdzioch

 (1.4) partacz

 (2.1) bździna, pierd, bąk

Wiktionary


pierdółeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pierdółka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdółka ż.

 czas. pierdolić, zapierdalać

Wiktionary


pierdołek

potocznie: głupstwo, bzdura, błaha sprawa; pierdółka, pierdołka, pierdółek


SJP.pl


pierdołka

potocznie: głupstwo, bzdura, błaha sprawa; pierdółka, pierdołek, pierdółek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. przest. w lm. gadanina, banialuki, głupstwa

 (1.2) przest. kujawy. ulęgałka, polna gruszka

 (1.3) przest. zob. pierdolenie., pierdolenie się

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Nie mów, że z każdą pierdołką latasz do Janusza?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɔwka, AS: pʹi ̯erdou̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła mos./ż., pierdoły nmos., pierdółka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pierdziołka

Wiktionary


pierdółkowatość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pierdółkowate; cecha tych, którzy są pierdółkowaci

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pierdółkowaty

 przysł. pierdółkowato

Wiktionary


pierdołowaty

potocznie: niezaradny, niedołężny; gapowaty


SJP.pl


pierdoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. posp. rzeczy mało ważne, głupstwa, dyrdymałki, bzdury; zob. pierdoła.

 (1.2) pot. posp. plotkaotki, wieści; zob. pierdoła.

 (1.3) pot. posp. pogaduchy, plotkowanie

forma rzeczownika.

 (2.1) M. i B. lm. od: pierdoła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Myślałam, że to będzie ciekawy program, a to same pierdoły.

 (1.2) Znasz najnowsze pierdoły o naszym wójcie?

 (1.2) Nie przejmuj się tymi pierdołami, pogadają i zapomną.

 (1.3) Mamy nie ma w domu, poszła do sąsiadki na pierdoły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɔwɨ, AS: pʹi ̯erdou̯y

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdziel mos., pierdołka ż., pierdoła, pierdu-pierdu; zdrobn. pierdołki; zdrobn. pierdółki

 wykrz. pierdu-pierdu

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banialuki, koszałki-opałki

 (1.2) reg. pozn. pierdy., reg. sieradz. pirdoły

Wiktionary


pierdu-merdu

wykrzyknik

 (1.1) wulg. onomatopeja wartościująca negatywnie rozmowę

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierdu-pierdu

Wiktionary


pierdu-pierdu

pierdu, pierdu; potocznie:
1. bezwartościowa wypowiedź; trele-morele;
2. coś mało ważnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. bezsensowna wypowiedź

 (1.2) pot. coś mało istotnego

 (1.3) pot. zob. gadu-gadu.

wykrzyknik

 (2.1) pot. wykrzyknienie, które może wyrażać lekceważenie dla czyjejś wypowiedzi, niedowierzanie, irytację

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To, co mówili na szkoleniu to same pierdu-pierdu.

 (1.2) Ty się na tym znasz, pójdź tam odwalić jakieś komputerowe pierdu-pierdu.

 (2.1) — Pożycz jeszcze dychę; zobaczysz, po pierwszym oddam ci co do grosza. — Pierdu-pierdu!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrdu‿ˈpʲjɛrdu, AS: pʹi ̯erdu‿pʹi ̯erdu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdel mrz., pierdoła ż., pierdoły nmos., pierd mrz.

 czas. pierdolić, zapierdalać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trele-morele

 (2.1) akurat; pot. baju, baju, będziesz w raju, tere-fere kuku, strzela baba z łuku, tere-bzdere kuku, strzela baba z łuku, tere-fere kuku, tere-fere, trele-morele, gadaj zdrów; wulg. dupa jasiu, sranie w banię

Wiktionary


pierduśnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. plotkarka; osoba gadatliwa, gaduła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To dlatego właśnie zawiadomiła o tych połamanych drzwiach swoje koleżanki, a nie tę pierduśnicę Badurową, która znana była z tego, że na każdy temat preparowała niestworzone historie, zresztą z sobą w roli głównej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdy nmos.

:: fm. pierduśnik m.

 czas. pierdolić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pleciuga, pleciuch, papla; gw-pl|Poznań. klecicha, kletuśnica, klepidupa, gw-pl|Górny Śląsk. klekotka, klapaczka

Wiktionary


pierdut

potocznie: wykrzyknik naśladujący bardzo silne i głośne uderzenie; jebut


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) wulg. onomatopeja dosadnie imitująca uderzenie, upadek lub wybuch

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdolić, zapierdalać, pierdzieć ndk.

Wiktionary


pierdy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Poznań. pot. plotkaotki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Opowiadała różne pierdy o nowym szefie i jego żonie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierduśnik m., pierduśnica ż.

 czas. pierdzielić

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierdoły

Wiktionary


pierdykać

wulgarnie:
1. mocno uderzać w coś;
2. lekceważyć; chromolić;
3. mówić głupoty; chromolić, pieprzyć, chrzanić


SJP.pl


pierdyknąć

wulgarnie:
1. uderzyć; walnąć, strzelić;
2. cisnąć, rzucić;
3. wybuchnąć;
4. powiedzieć coś głupiego; palnąć;
5. stanąć przed odpowiedzialnością, odpowiedzieć za coś;
6. wykonać jakąś czynność, np. pierdyknąć browara;
7. pierdyknąć w kalendarz - umrzeć; fiknąć, wykitować, wykorkować;
8. pierdyknąć się:
a) uderzyć się; rąbnąć się, walnąć się;
b) pomylić się; kopnąć się, machnąć się, majdnąć się


SJP.pl

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) wulg. powiedzieć coś niemądrego

 (1.2) wulg. ponieść konsekwencje swojego postępowania

 (1.3) wulg. uderzyć

 (1.4) wulg. wybuchnąć

 (1.5) wulg. runąć, przewrócić się, spaść

 (1.6) wulg. porazić prądem elektrycznym

 (1.7) wulg. ukraść

 (1.8) wulg. umrzeć

 (1.9) wulg. zepsuć się, ulec awarii

 (1.10) wulg. definitywnie się skończyć

 (1.11) wulg. zrobić, wykonać

 (1.12) wulg. kupić, nabyć

czasownik zwrotny dokonany pierdyknąć się

 (2.1) wulg. uderzyć się

 (2.2) wulg. pomylić się

 (2.3) wulg. położyć się, usiąść; spocząć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Aleś pierdyknął, bo ja akurat zarabiam i płacę w euro, po cenach jak w Niemczech.

 (1.4) Usłyszeliśmy wybuch, wielki huk, potworna eksplozja. – Ja w jednej sztuce odzieży jestem, bo byłem w wannie, jak to pierdyknęło.

 (1.6) Dotknąłem tylko samego grzejnika i pierdyknął mnie, aż mi łapę wygięło.

 (1.9) Co się stanie jak zasilacz pierdyknie albo wiatrak od zasilacza się zatrzyma?

 (1.11) Przed wyborami "pierdyknie" się ze dwa kilometry asfaltu, otworzy jakieś boisko i następna kadencja wygrana.

 (2.1) Leży teraz w szpitalu, bo pierdyknął się w łeb.

 (2.2) Gdyby przed wojną państwowy urzędnik pierdyknął się w tak ważnym dokumencie tak haniebnie, to chyba pozostałoby mu tylko wyciągnięcie z szuflady rewolweru i palnięcie sobie w łeb.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈdɨknɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹi ̯erdyknõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdyknięcie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. jebnąć, pierdolnąć; posp. pieprznąć; pot. wyskoczyć jak filip z konopi

 (1.3) wulg. jebnąć, pierdolnąć; posp. pieprznąć; neutr. uderzyć, zdzielić

 (1.4) wulg. jebnąć, pierdolnąć; posp. pieprznąć; neutr. wybuchnąć, eksplodować

 (1.5) wulg. jebnąć, pierdolnąć; posp. pieprznąć

 (1.6) pot. kopnąć; posp. pieprznąć

 (1.7) wulg. zapierdolić; posp. zapieprzyć; pot. podwędzić

 (1.8) zob. umrzeć.

 (1.9) wulg. zjebać się, spierdolić się; posp. spieprzyć się; neutr. zepsuć się

 (1.10) wulg. jebnąć, pierdolnąć; posp. pieprznąć

 (1.12) pot. fundnąć (sobie), szarpnąć się

 (2.1-3) wulg. jebnąć się, pierdolnąć się

Wiktionary


pierdyknięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pierdyknąć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdyknąć

Wiktionary


pierdyliard

potocznie: ogromna liczba czegoś lub kogoś; pierdylion, zylion, miliard, milion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. grub. bardzo dużo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niektóre objawy są tak oczywiste, że dobry lekarz wcale nie potrzebuje pierdyliarda wizyt, żeby postawić diagnozę.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierdylion, w chuj

Wiktionary


pierdylion

potocznie: ogromna liczba czegoś lub kogoś; pierdyliard, zylion, miliard, milion


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. grub. bardzo dużo

Wiktionary


pierdzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pierdzieć.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tam jąkała w kącie stoi, • Dupę ściska bo się boi, • Chciałby sobie puścić bąka, • Lecz w pierdzeniu też się jąka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈd͡zɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯erʒńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdoła ż./m., pierdnięcie n.

 czas. pierdzieć ndk., pierdnąć dk.

Wiktionary


pierdzieć

wulgarnie: wydalać gazy trawienne; prukać, prykać, bździć, smrodzić


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. pierdnąć)

 (1.1) wulg. wypuszczać gazy trawienne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierdzą panny, dobrodzieje, • Księża, szlachta i złodzieje, • Nawet papież chociaż miernie, • Też kadzidłem sobie pierdnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrʲd͡ʑɛ̇t͡ɕ, AS: pʹi ̯erʹʒ́ėć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdzenie m., pierdnięcie n., pierdoła ż./mos.

 czas. pierdnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bździć, puszczać gazy, prykać, prukać, gw-pl|Górny Śląsk|dżistać, drzistać.

Wiktionary


pierdziel

wulgarne, lekceważące określenie na mężczyznę, najczęściej starego lub niezgrabnego, nieudolnego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wulg. pogard. stary mężczyzna

 (1.2) wulg. ktoś, kto często pierdzi

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: pierdzielić

Wiktionary

Piszczałka podwójnostroikowa, pierdziel, rożek wierzbowy, trąbka wierzbowa – polski ludowy instrument dęty wykonany z płata kory wierzbowej, rzadziej lipowej lub olszowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie słuchaj swojego lidera! To stary pierdziel, który utknął w latach 90-tych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdzenie n., pierdnięcie n., pierdoła ż./mos., pierdoły nmos., pierdzielenie n., wypierdek m.

 czas. pierdzielić ndk., pierdzieć ndk., pierdnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. pierdoła; pot. pogard. dziadyga, stary grzyb, pryk, ramol, staruch, zgred; gw-pl|Górny Śląsk|purt.

 (1.2) wulg. pierdoła

Wiktionary


pierdzielenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pierdzielić.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲd͡ʑɛˈlɛ̃ɲɛ, AS: pʹi ̯erʹʒ́elńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierdzielić

 rzecz. pierdziel mos.

Wiktionary


pierdzielić

1. wulgarnie: mówić głupstwa albo nieprawdę;
2. pierdzielić się - mylić się, plątać


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) pot. wulg. mówić bzdury, kłamać

 (1.2) pot. wulg. nie liczyć się z czymś lub kimś, nie przejmować się

czasownik zwrotny pierdzielić się

 (2.1) pot. wulg. mieszać się, mylić się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestań mi tu pierdzielić – powiedział zdenerwowany i wyszedł.

 (1.2) Pierdzielę to, nie będę się zarzynał dla dodatkowych paru groszy.

 (2.1) Wszystko mi się już pierdzieli ze zmęczenia, nie mogę dalej się uczyć.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈd͡ʑɛlʲit͡ɕ, AS: pʹi ̯erʹʒ́elʹić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierdziel m., pierdzielenie n., pierdy nmos.

 czas. dk. pierdzielnąć/pierdzielnąć się, dk. popierdzielić się

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2, 2.1) wulg. pierdolić; posp. pieprzyć

 (1.2) wulg. pierdolić; posp. olewać; eufem. mieć gdzieś

Wiktionary


pierdzielnąć

pieprznąć; potocznie:
1. rzucić coś z wielką siłą;
2. uderzyć czymś w coś;
3. przewrócić się


SJP.pl


pierdziu

żartobliwe przekleństwo (zwykle w wyrażeniu "ja pierdziu")


SJP.pl


piere-wtere

związek frazeologiczny

 (1.1) gwara. rzad. natychmiast, zaraz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak jej tak powiecie, to wam karczmarka piere-wtere jedzenie poda.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) raz-dwa

Wiktionary


pieredwiżnik

przedstawiciel demokratycznego prądu realistycznego w dziewiętnastowiecznym malarstwie rosyjskim; pieriedwiżnik


SJP.pl


pieredyszka

pieriedyszka;
1. potocznie: chwila odpoczynku, wytchnienia
2. złagodzenie na krótki czas terroru stalinowskiego


SJP.pl


pierekaczewnik

regionalnie: potrawa w postaci zapiekanego ciasta z nadzieniem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. tradycyjny wypiek świąteczny w kuchni tatarskiej i podlaskiej w formie cienkiego ciasta makaronowego zawijanego ze słodkim lub wytrawnym farszem w kształt ślimaka;

Wiktionary

Pierekaczewnik (biał. перакачаўнік, pierakaczaunik, od ros. pieriekatywat’ – przewałkowywać) – potrawa w formie zapiekanego ciasta z nadzieniem, znana w kuchni tatarskiej, białoruskiej, tureckiej i litewskiej, m.in. wśród mniejszości tatarskiej zamieszkującej Podlasie.

Wikipedia


pierepała

(zwykle w liczbie mnogiej) potocznie: kłopot, przeszkoda utrudniająca realizację jakichś planów; pierepałka


SJP.pl


pierepałka

(zwykle w liczbie mnogiej) potocznie: kłopot, przeszkoda utrudniająca realizację jakichś planów; pierepała


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. problem, kłopot, częściej w lm. pierepałki – życiowe perypetie, trudne przejścia życiowe

Wiktionary


pierestrojka

gruntowna przebudowa życia polityczno-gospodarczego w Związku Radzieckim, stanowiąca wraz z głasnostią program przebudowy polityki wewnętrznej i zagranicznej; pieriestrojka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. zob. pieriestrojka.

Wiktionary

Pieriestrojka (ros. перестройка, „przebudowa”) – określenie procesu przekształceń systemu komunistycznego ZSRR w okresie 1985–1991.

Obejmowała ona zmiany strukturalno-funkcjonalne w systemie społecznym, ekonomicznym i politycznym ZSRR, których ostatecznymi konsekwencjami były wzbogacenie świadomości społecznej w ZSRR, utrata przez ZSRR dominacji w Europie Środkowej i Wschodniej, rozpad ZSRR i powstanie Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrɛˈstrɔjka, AS: pʹi ̯erestroi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieriestrojka

 przym. pierestrojkowy, pieriestrojkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieriestrojka

Wiktionary


pierestrojkowy

odnoszący się do pierestrojki (gruntownej przebudowy życia polityczno-gospodarczego w Związku Radzieckim, stanowiącej wraz z głasnostią program przebudowy polityki wewnętrznej i zagranicznej), związany z nią; pieriestrojkowy


SJP.pl


pieriedwiżnik

przedstawiciel demokratycznego prądu realistycznego w dziewiętnastowiecznym malarstwie rosyjskim; pieredwiżnik


SJP.pl


pieriedyszka

pieredyszka;
1. potocznie: chwila odpoczynku, wytchnienia
2. złagodzenie na krótki czas terroru stalinowskiego


SJP.pl


pieriestrojka

przebudowa życia politycznego i gospodarczego w Związku Radzieckim, zainicjowana przez Michaiła Gorbaczowa; pierestrojka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. publ. hist. nieoficjalna nazwa reform w ZSRR w II połowie lat 1980;

Wiktionary

Pieriestrojka (ros. перестройка, „przebudowa”) – określenie procesu przekształceń systemu komunistycznego ZSRR w okresie 1985–1991.

Obejmowała ona zmiany strukturalno-funkcjonalne w systemie społecznym, ekonomicznym i politycznym ZSRR, których ostatecznymi konsekwencjami były wzbogacenie świadomości społecznej w ZSRR, utrata przez ZSRR dominacji w Europie Środkowej i Wschodniej, rozpad ZSRR i powstanie Federacji Rosyjskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Niektórzy uważają, że pieriestrojka była początkiem upadku ZSRR.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲjɛˈstrɔjka, AS: pʹi ̯erʹi ̯estroi ̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierestrojka ż.

Wiktionary


pieriestrojkowy

odnoszący się do pieriestrojki (gruntownej przebudowy życia polityczno-gospodarczego w Związku Radzieckim, stanowiącej wraz z głasnostią program przebudowy polityki wewnętrznej i zagranicznej), związany z nią; pierestrojkowy


SJP.pl


pieris

oślina z rodziny wrzosowatych, uprawiana w ogrodach


SJP.pl

Pieris (Pieris D. Don) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje 9 gatunków zimozielonych krzewów i małych drzew. Występują we wschodniej Azji, południowo-wschodniej części USA oraz w zachodniej części Kuby. Zasiedlają widne lasy i tereny skaliste. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza w odmianach ozdobnych.

Wikipedia


pierkunowo

Pierkunowo (niem. Pierkunowen, 1935–1945 Perkunen) – osada w Polsce położona na Mazurach, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. Wieś leży na wschodnim brzegu jeziora Kisajno.

We wsi bezstylowy dwór i zabudowania folwarczne z końca XIX w.

Wikipedia


pierluigi

[czytaj: pierluidżi] włoskie imię męskie


SJP.pl


pierm

miasto w Rosji nad rzeką Kamą, u stóp gór Ural; Perm


SJP.pl


piernacik

niewielki piernat (rodzaj niepikowanego materaca wypełnionego pierzem lub pościel, narzuta)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od piernat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie piernat, lecz tylko mały piernacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernat m.

Wiktionary


piernacz

rodzaj buzdyganu lub buławy; oznaka władzy starszyzny kozackiej w XVII w.


SJP.pl

Piernacz (rus. broń pierzasta) – rodzaj niewielkiej buławy lub buzdyganu wykonanego ze srebra lub żelaza i zakończonego piórami.

Dawniej stanowił symbol władzy u starszyzny kozackiej na Zaporożu. Spełniał także funkcję listu żelaznego (glejtu) zapewniającego posiadaczowi swobodny przejazd (łac. salvus conductus) i nietykalność.

Wikipedia


piernat

rodzaj materaca wypełnionego pierzem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niepikowany materac wypełniony pierzem;

Wiktionary

Piernat – w przeszłości rodzaj cienkiego, niepikowanego materaca wypełnionego pierzem, umieszczanego na twardszym, ale sprężystym materacu właściwym wypchanym trawą morską lub końskim włosiem i kładzionym bezpośrednio na drewniane łóżko.

Oznaka zamożności: "W 1834 roku w rękach Louise pozostała zapewne już tylko część z tych rzeczy, mianowicie: siedem piernatów, tj. materaców wypchanych pierzem i nieprzeszywanych, osiem poduszek dużych, siedem poduszek małych, dziewięć podgłówków i sześć pierzyn, co w sumie stanowiło niekompletne wyposażenie siedmiu łóżek. Do tego inwentarz wymienia pościel dla służby obejmującą: piernat, dwie poduszki, jeden podgłówek i pierzynę".

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. piernacik m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Poznań|spodek.

Wiktionary


piernaty

rodzaj materaca wypełnionego pierzem


SJP.pl


piernia

1. piernia jednokwiatowa - niskie, wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane w klimacie równikowym, głównie w Brazylii i Indonezji; goździkowiec jednokwiatowy, eugenia jednokwiatowa, pitanga;
2. piernia brazylijska - gatunek rośliny z rodziny mirtowatych; goździkowiec brazylijski


SJP.pl


piernicki

nazwisko


SJP.pl


pierniczarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. fż. od: pierniczarz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈt͡ʃarka, AS: pʹi ̯erʹńičarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierniczarz, piernikarstwo, piernikarnia, piernikarz, piernikarka, piernikarzowa, piernikarzówna, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


pierniczarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. amator pierników

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈɲit͡ʃaʃ, AS: pʹi ̯erʹńičaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarstwo n., piernikarz m., piernikarka ż., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż., piernikarczyk m., piernikarnia ż., piernik m., pierniczek ż., pierniczysko n., piernikalia ż., pierniczenie n., podpierniczenie n., podpierniczanie n., zapierniczenie n., zapierniczanie n., opierniczanie n., opierniczenie n., opiernicz m.

:: fż. pierniczarka ż.

 czas. pioerniczyć ndk., podpierniczać ndk., podpierniczyć dk., zapierniczać ndk., zapierniczyć dk., opierniczać ndk., opierniczyć dk.

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

 przysł. piernikowo

Wiktionary


pierniczeć

potocznie: tetryczeć, dziadzieć, starzeć się, zwłaszcza umysłowo, także o rzeczach: psuć się, niszczeć


SJP.pl


pierniczek

mały piernik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od piernik

 (1.2) kulin. ciastko z ciasta piernikowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kupiłam przepyszne pierniczki w czekoladzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈɲit͡ʃɛk, AS: pʹi ̯erʹńiček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernik m., pierniczysko n., piernikarz m., piernikarka ż., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż., piernikarczyk m., pierniczarz m., pierniczarka ż., piernikalia nmos.

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


pierniczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pierniczyć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pierniczyć

 rzecz. pierniczarz mos.

 przym. pierniczkowy

Wiktionary


pierniczka

mały piernik


SJP.pl


pierniczkowy

pierniczek


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pierniczkiem, dotyczący pierniczka, wykonany z pierniczka

Wiktionary

Patrz:

pierniczek

Powiązane:

 rzecz. piernikarzówna ż., piernikarzowa ż., piernikarz mos., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarka ż., piernikarczyk mos., pierniczysko n., pierniczarz mos., piernik m., pierniczek m., pierniczenie n., pierniczarka ż.

 czas. pierniczyć ndk.

 przym. piernikowy, piernikarski

Wiktionary


pierniczyć

1. wulgarnie: gadać brednie, bzdury, mówić coś od rzeczy;
2. pierniczyć się: wulgarnie: obchodzić się z kimś lub z czymś bardzo delikatnie, robić coś bardzo dokładnie


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) eufem. pejor. mówić, opowiadać bzdury

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spierniczyć)

 (2.1) eufem. psuć

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈɲit͡ʃɨt͡ɕ, AS: pʹi ̯erʹńičyć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernik m., pierniczenie n.

 przym. pierniczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. pieprzyć, wulg. pieprzyć głupoty, kłamać, opowiadać bajki, pleść androny, pleść od rzeczy

Wiktionary


pierniczysko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od piernik (ciasto)

 (1.2) zgrub. od piernik (stary pierdoła)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie wiem, co mi wyjdzie w tym roku, bo pierniczysko nieposłuszne wyrosło strasznie nierówno. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈt͡ʃɨskɔ, AS: pʹi ̯erʹńičysko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernik, pierniczek, piernikarz, piernikarka, piernikarstwo, piernikarnia, piernikarzowa, piernikarzówna, piernikarczyk, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernik

ciasto z dodatkiem miodu i przypraw korzennych, które nadają mu charakterystyczny zapach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) kulin. twarde ciemnobrązowe ciasto robione z mieszaniny mąki pszennej i żytniej, mleka, jajek, skarmelizowanego cukru, miodu, silnie przyprawione cynamonem, imbirem;

 (1.2) bot. zob. pieprzowiec.

 (1.3) przen. teatr. przest. niewiele warta rola, bez efektu

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) przen. pot. pogard. o starym mężczyźnie

Wiktionary

Piernik – ciasto o słodko-pikantnym smaku, o długiej trwałości, zrobione z mąki pszennej lub żytniej, miodu, karmelizowanego cukru, tłuszczu, jajek, wody (lub mleka), środka spulchniającego, mocno przyprawione przyprawami korzennymi. Nazwa piernik wywodzi się od staropolskiego słowa „pierny”, czyli „pieprzny”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym roku bożonarodzeniowe pierniki były wyśmienite!

 (2.1) Ten piernik stoi nad grobem, a wciąż się ogląda za małolatami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrʲɲik, AS: pʹi ̯erʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarzówna ż., piernikarzowa ż., piernikarz mos., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarka ż., piernikarczyk mos., pierniczarz mos., piernikalia nmos., pierniczarka ż.

:: zdrobn. pierniczek mrz.

:: zgrub. pierniczysko n.

 czas. pierniczyć ndk., popierniczyć dk., odpierniczyć dk., odpierniczać ndk., wypierniczyć dk., wypierniczać dk., spierniczyć dk., upierniczyć dk.

 przym. piernikowy, pierniczkowy, piernikarski, piernikarzowy, pierny

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) ramol

Wiktionary


piernikalia

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) żart. jubileusz starszej osoby obchodzony uroczyście

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Byłam ostatnio na piernikaliach mojego wuja, gdzie wszyscy bawili się jak na osiemnastce.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkalʲja, AS: pʹi ̯erʹńikalʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierniczysko n., pierniczek m., pierniczarz m., pierniczarka ż., piernik m., piernikarczyk m., piernikarka ż., piernikarnia ż., piernikarstwo n., piernikarz m., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż.

 przym. piernikarski

Wiktionary


piernikarczyk

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. czeladnik piernikarza

 (1.2) przest. syn piernikarza

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Jagna wyszła za mąż za młodego piernikarczyka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkart͡ʃɨk, AS: pʹi ̯erʹńikarčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarzówna ż., piernikarz m., piernikarka ż., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarzowa ż., piernik m., pierniczek m., pierniczysko n., pierniczarz m., pierniczarka ż., piernikalia nmos.

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernikarka

piernikarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. fż. od: piernikarz

 (1.2) przest. żona piernikarza

Wiktionary

Piernikarka – dawny przysiółek, obecnie niezamieszkana część Sławkowa.

Część znajdujących się w miejscowości budynków wykorzystywana jest jako działki letniskowe.

Miejscowość położona jest w lesie niedaleko Białej Przemszy na granicy z Sosnowcem. Znajduje się 1,5 km na wschód od Starych Maczków i 1 km na południowy zachód od Burków.

Wikipedia

Patrz:

piernikarz

Przykłady

 (1.1) Przy ul. Królowej Jadwigi, gdzie w XVIII w. znajdowała się największa toruńska wytwórnia pierników, możliwe byłoby umieszczenie rzeźby piernikarki, sprzedającej swoje wyroby. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkarka, AS: pʹi ̯erʹńikarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarz m., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż., piernikarczyk m., piernik m., pierniczek m., pierniczysko n., pierniczarz m., pierniczarka ż., piernikalia nmos.

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) piernikarzowa

Wiktionary


piernikarnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. fabryka pierników

 (1.2) przest. reg. żart. tyłek, pośladek

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkarʲɲa, AS: pʹi ̯erʹńikarʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarstwo, piernikarz, piernikarka, piernikarzowa, piernikarzówna, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernikarski

powiązany w jakiś sposób z piernikarstwem lub piernikarzem (np. piec piernikarski, masa piernikarska), związany z piernikarstwem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. od piernikarz lub piernikarstwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znał różne, stare piernikarskie tajemnice.

 (1.1) Zgłębimy tajniki wiedzy piernikarskiej i samodzielnie upieczemy piernik tak, jak to robili przed 500 laty toruńscy mistrzowie. (z Internetu)

 (1.1) Gospodarzem pokazu jest słynny mistrz piernikarski Bartłomiej, pomagają mu wiedźma korzenna i czeladnicy. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkarsʲci, AS: pʹi ̯erʹńikarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarstwo, piernikarz, piernikarka, piernikarnia, piernikarzowa, piernikarzówna, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernikarstwo

specjalizacja piekarnicza obejmująca wyrób pierników oraz ich późniejszą dystrybucję, sprzedaż


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. wyrób pierników, zajęcie piernikarza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piernikarstwo, jak wiele innych rzemiosł, przechodziło z pokolenia na pokolenie. (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkarstfɔ, AS: pʹi ̯erʹńikarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarz, piernikarka, piernikarnia, piernikarzowa, piernikarzówna, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernikarz

specjalista z zakresu piernikarstwa, zajmujący się wyrobem pierników oraz ich późniejszą dystrybucją, sprzedażą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. osoba zajmująca się wyrobem pierników

 (1.2) przest. stary pierdoła, niezdara, safanduła

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwszy cech piernikarzy w Polsce powstał w Krakowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈɲikaʃ, AS: pʹi ̯erʹńikaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż., piernikarczyk m., piernik m., pierniczek m., pierniczysko n., pierniczarz m., pierniczarka ż., piernikalia nmos.

:: fż. piernikarka ż.

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) miodownik, stpol. kichlarz

 (1.2) piernik, safanduła

Wiktionary


piernikarzowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. żona piernikarza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲikaˈʒɔva, AS: pʹi ̯erʹńikažova

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarka, piernikarz, piernikarstwo, piernikarnia, piernikarzówna, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piernikarka

Wiktionary


piernikarzówna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. córka piernikarza

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲikaˈʒuvna, AS: pʹi ̯erʹńikažuvna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernikarka, piernikarz, piernikarzowa, piernikarstwo, piernikarnia, piernikarczyk, piernik, pierniczek, pierniczysko, pierniczarz, pierniczarka, piernikalia

 przym. piernikarzowy, piernikarski, piernikowy, pierniczkowy

Wiktionary


piernikarzowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piernikarzem, dotyczący piernikarza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernik mzw./mos./mrz., pierniczysko n., pierniczek mrz., pierniczarz mos., piernikarz m., pierniczarka ż.

Wiktionary


pierniki

ciasto z dodatkiem miodu i przypraw korzennych, które nadają mu charakterystyczny zapach


SJP.pl


piernikowy

charakterystyczny dla piernika (np. smak piernikowy), będący częścią piernika, składający się na piernik (np. ciasto piernikowe) lub w jakiś inny sposób związany z piernikiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) kulin. spoż. dotyczący piernika, związany z piernikiem, zrobiony z piernika, zawierający piernik

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor żółtobrązowy, taki jak kolor piernika

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɲiˈkɔvɨ, AS: pʹi ̯erʹńikovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piernik mzw./mrz., pierniczek mrz., piernikarstwo n., piernikarnia ż., piernikarz mos., piernikarka ż., piernikarzowa ż., piernikarzówna ż., pierniczarz mos., pierniczarka ż., pierniczysko n., piernikarskość ż., piernikowość ż.

 czas. pierniczeć ndk.

 przym. piernikarski

 przysł. piernikarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) żółtobrązowy

Wiktionary


pierny

dawniej: pieprzny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. ostry, mocno przyprawiony pieprzem

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrnɨ, AS: pʹi ̯erny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pierno

 rzecz. piernik

 zob. pieprz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieprzny, pikantny, przest. pierzny

Wiktionary


pierocice

Pierocice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Działoszyce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


pierog

ciasto z farszem z mięsa, kapusty lub grzybów, upieczone lub usmażone, podawane na ciepło z różnymi dodatkami; pieróg


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. kawałek rozwałkowanego cienko ciasta nadzianego farszem mięsnym, serowym, warzywnym lub owocowym; gotowany, czasem też smażony na głębokim tłuszczu lub opiekany po ugotowaniu;

 (1.2) kulin. pieczone danie kuchni ukraińskiej – ciasto w formie placekacka z farszem słodkim (jabłka albo biały ser) lub słonym (mięso, ziemniaki albo kapusta);

 (1.3) odzież. hist. duży kapelusz w kształcie pieroga (1.1), noszony przez żołnierzy napoleońskich

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na dzisiejszy obiad mama lepi pierogi z serem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛruk, AS: pʹi ̯eruk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogownica ż., pierogarnia ż., pierogarka ż., pierożarka ż.

:: zdrobn. pierożek m.

 przym. pierogowy, pierożkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kulebiak

 (1.3) bikorn, dwuróg

Wiktionary


pierogarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) narzędzie ręczne lub urządzenie do robienia pierogów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogownica ż., pierogarnia ż., pierożarka ż., pierożek mrz., pieróg mrz.

 przym. pierogowy

Wiktionary


pierogarnia

punkt gastronomiczny, w którym sprzedaje się pierogi; pierożkarnia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wytwórnia pierogów

 (1.2) hand. sklep lub restauracja serwująca przede wszystkim pierogi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po zwolnieniu z pierogarni Michalina znalazła zatrudnienie u bambra.

 (1.2) Z której pierogarni bierzecie pierogi na obiad w domu spokojnej starości?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogownica ż., pierogarka ż., pierożarka ż., pierożek mrz., pieróg mrz.

 przym. pierogowy

Wiktionary


pierogomat

automat do sprzedaży pierogów


SJP.pl


pierogować

żartobliwie: przygotowywać lub jeść pierogi


SJP.pl


pierogownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) narzędzie ręczne lub urządzenie do robienia pierogów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdy używam pierogownicy do lepienia pierogów, wychodzą mi one wszystkie prawie jednakowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrɔɡɔvʲˈɲit͡sa, AS: pʹi ̯erogovʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogarka ż., pierogarnia ż., pierożarka ż., pierożek mrz., pieróg mrz.

 przym. pierogowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierogarka, pierożarka, maszynka / maszyna do pierogów

Wiktionary


pierogowy

charakterystyczny dla pieroga, będący częścią pieroga, składający się na pieroga (np. ciasto pierogowe) lub w jakiś inny sposób związany z pierogiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pierogami, dotyczący pierogów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ciasto pierogowe idealnie sprawdza się do zrobienia domowych kluseczek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogownica ż., pierogarnia ż., pierogarka ż., pierożarka ż., pierożek mrz., pieróg mrz.

Wiktionary


pieron

pierun; regionalnie:
1. przekleństwo;
2. wyzwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk, Zaolzie. meteorol. piorun

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. chwat, morus

wykrzyknik

 (3.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. posp. jako przekleństwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierón strzelił do jedle.

 (2.1) To je pierón, sam dźwignył sto kilo!

 (3.1) Pieróna kandy, to je robota!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierónobici n., pieróńszczok m.

 czas. pierónować ndk.

 przym. pieróński

 przysł. pierónym, pierónowacie

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|pieróńszczok.

Wiktionary


pierończyk

nazwisko


SJP.pl


pieronek

nazwisko


SJP.pl


pieronem

regionalnie: szybko, natychmiast; pierunem


SJP.pl


pierónobici

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. burza z piorunami

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. przen. awantura

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Tam je dycki wieczór taki pierónobici.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón mos./mrz., pieróńszczok mos.

 czas. pierónować ndk.

 przym. pieróński

 przysł. pierónym, pierónowacie

 wykrz. pierón

Wiktionary


pierónować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. kląć

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przestóń tela pierónować, ni ma cie gańba?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón m., pieróńszczok m., pierónobici n.

 przym. pieróński

 przysł. pierónym, pierónowacie

 wykrz. pierón

Wiktionary


pierónowacie

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. ekspr. bardzo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierónowacie sie nóm to podobało.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón m., pierónobici n., pieróńszczok m.

 czas. pierónować ndk.

 przym. pieróński

 przysł. pierónym

 wykrz. pierón

Wiktionary


pieroński

przymiotnik od: pierun; pieruński


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. ekspr. nieznośny, okropny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón m., pieróńszczok m., pierónobici n.

 czas. pierónować ndk.

 przysł. pierónym, pierónowacie

 wykrz. pierón

Wiktionary


pieróńszczok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. drań

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. chwat, morus

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pieróńszczok zasmolóny, znów nie podojone!

 (1.2) Ś niego to je pieróńszczok, wysoki i silny jak byk!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón mos./mrz., pierónobici n.

 czas. pierónować ndk.

 przym. pieróński

 przysł. pierónym, pierónowacie

 wykrz. pierón

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|pierón.

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie|pierón.

Wiktionary


pierónym

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. bardzo szybko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierón mos./mrz., pierónobici n., pieróńszczok mos.

 czas. pierónować ndk.

 przym. pieróński

 przysł. pierónowacie

 wykrz. pierón

Wiktionary


pierożarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) narzędzie ręczne lub urządzenie do robienia pierogów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierogownica ż., pierogarnia ż., pierogarka ż., pierożek mrz., pieróg mrz.

 przym. pierogowy

Wiktionary


pierożek

1. niewielki pieróg, pierog;
2. miękka czapka wojskowa lub harcerska, najczęściej bez daszka, składana podłużnie; furażerka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pieróg

 (1.2) pot. czapka bez daszka wykonana z miękkiego materiału, składana podłużnie

Wiktionary

Furażerka (pierożek) – rodzaj miękkiej, sukiennej czapki bez daszka, o podłużnym kształcie, stosowanej najczęściej w wojsku. Niekiedy – w wersji zimowej – ocieplana, lub futrzana. W wojsku stosowano ją, gdy nie obowiązywało wkładanie kapelusza, czako, czapki lub hełmu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na obiad były pieczone pierożki z pieczarkami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈrɔʒɛk, AS: pʹi ̯erožek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieróg mrz., pierogownica ż., pierogarnia ż., pierogarka ż., pierożarka ż.

 przym. pierogowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) furażerka

Wiktionary


pierożkarnia

punkt gastronomiczny, w którym sprzedaje się pierożki; pierogarnia


SJP.pl


pierożki

1. niewielki pieróg, pierog;
2. miękka czapka wojskowa lub harcerska, najczęściej bez daszka, składana podłużnie; furażerka


SJP.pl

Pierożki – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Szudziałowo.

W latach 1954–1957 wieś była siedzibą gromady Pierożki, po jej zniesieniu w gromadzie Szudziałowo. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wincentego Ferreriusza i św. Bartłomieja Apostoła w Szudziałowie.

Wikipedia


pierre

[czytaj: pjer] francuskie imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. Piotr

Wiktionary

Pierre (wymowa: /ˈpɪər/) – miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Dakota Południowa (od 1889), położona w środkowej części stanu, nad wschodnim brzegiem rzeki Missouri. Według spisu w 2020 roku liczy 14,1 tys. mieszkańców i jest 9. co do wielkości miastem Dakoty Południowej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛr, AS: pʹi ̯er

Wiktionary


pierrot

postać komiczna dawnej pantomimy francuskiej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) teatr. smutna i romantyczna postać z commedia dell’arte, w białym stroju i pobieloną twarzą;

 (1.2) ktoś przebrany za pierrota (1.1) na kostiumowej zabawie

Wiktionary

Pierrot (fr., dosł. „Piotruś”) – jedna z postaci włoskiej commedii dell’arte m.in. obok Arlekina i Scapino, którą rozsławiła pantomima francuska.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrːɔt, AS: pʹi ̯e•rot

Wiktionary


pierś

1. przednia, górna część tułowia u ludzi i niektórych zwierząt; klatka piersiowa;
2. część ubrania okrywająca przednią, górną część tułowia człowieka;
3. jeden z dwóch gruczołów mlecznych w przedniej, górnej części tułowia kobiety;
4. mięso z przedniej części tułowia ptaków;
5. siedlisko uczuć człowieka; serce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. parzysty gruczoł mlekowy człowieka;

 (1.2) anat. przednia, górna część tułowia u człowieka lub innego zwierzęcia

 (1.3) kulin. spoż. mięso z przedniej części tułowia drobiu

Wiktionary

Pierś może oznaczać:

  • gruczoł mlekowy u ssaków
    • gruczoł mlekowy człowieka
  • przednią, górną część tułowia ludzi i niektórych innych zwierząt
  • mięso z przedniej części tułowia drobiu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piersi u ssaków służą do karmienia młodych mlekiem.

 (1.2) Generał przypiął swoje ordery do piersi.

 (1.3) Dzisiaj na obiad gotuję piersi z kurczaka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲɕ, AS: pʹi ̯erʹś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piersiówka ż., piersióweczka ż., pierśnica ż., piersiątko n., napierśnik m., popiersie n.

 przym. piersiowy, piersiasty

 przysł. piersiowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biust; wulg. cyc, cycek, balon, bufor, melon, zderzak

Wiktionary


piersa

nazwisko


SJP.pl


pierściec

Pierściec (cz. Prstec, niem. Perstetz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Skoczów. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego, geograficznie znajduje się w regionie Dolina Górnej Wisły, będącej częścią Kotliny Oświęcimskiej. Powierzchnia sołectwa wynosi 709 ha, a liczba ludności 2034 ze, co daje gęstość zaludnienia równą 286,8 os./km².

Wikipedia


pierścień

1. obrączka, najczęściej ze szlachetnego metalu, często przyozdabiana szlachetnymi kamieniami, pełniąca funkcję ozdoby lub oznaki godności;
2. coś w kształcie okręgu, głównie część jakiejś maszyny, słój na pniach drzew lub zespół oddzielnych przedmiotów tworzących krąg;
3. zamknięty układ atomowy węgla


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jubil. ozdoba nakładana na palec, masywna obrączka zazwyczaj z oczkiem;

 (1.2) krąg naokoło czegoś

 (1.3) zool. u niektórych zwierząt powtarzalna część ciała;

 (1.4) astr. pierścień (1.2) składający się z cząsteczek pyłu i innych małych cząstek krążących dookoła planetaanety w obszarze o kształcie dysku;

 (1.5) inform. jedna z topologii sieci lokalnych;

 (1.6) mat. rodzaj struktury algebraicznej;

 (1.7) bot. słój w przekroju pnia drzewa świadczący o przyroście rocznym

 (1.8) techn. część urządzenia o kształcie koła z otworem

Wiktionary

  • pierścień – rodzaj biżuterii,
  • pierścień – termin w mechanice,
  • pierścień – element rozgrywki w grach z serii Sonic the Hedgehog,
  • Pierścień – u grzybów kapeluszowych część osłony całkowitej znajdująca się na trzonie
  • pierścień ciała – metamer;
  • Pierścień − polski herb szlachecki z nobilitacji
  • Pierścień – jezioro w miejscowości Tłokowo, w gminie Jeziorany
  • Pierścień – powtórzenie na końcu strofy, akapitu lub całego utworu pierwszego wersu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) (…) jak one starannie czesały się, jakie nosiły szpilki, zausznice, pierścienie i bransolety (…)

 (1.2) To, co z zatoki wyglądało jak las, było w rzeczywistości pierścieniem drzew otaczających ścięty czubek góry.

 (1.2) Zza pierścienia strzelców konnych wyłonił się oddział lekkiej jazdy prowadzony przez kilku ciężkozbrojnych z pysznymi pióropuszami na hełmach.

 (1.3) Ciało dżdżownicy składa się z wielu pierścieni.

 (1.4) (…) właśnie zdążają pod cerkiew na obserwacje pierścieni Saturna (…)

 (1.6) Ciało to pierścień przemienny, w którym każdy niezerowy element jest odwracalny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrʲɕt͡ɕɛ̇̃ɲ, AS: pʹi ̯erʹśćė̃ń

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. podpierścień mrz., pierścienica ż.

:: zdrobn. pierścionek mrz., pierścioneczek mrz.

 przym. pierścieniowaty, pierścieniowy, pierścienny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sygnet

 (1.2) krąg, kordon, koło

 (1.3) metamer, segment

 (1.7) słój

Wiktionary


pierścieniak

rodzaj grzybów z rodziny pierścieniakowatych


SJP.pl

Stropharia (Fr.) Quél.) (pierścieniak) – rodzaj grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae).

Wikipedia


pierścieniakowate

rodzina grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl

Pierścieniakowate (Strophariaceae Singer & A.H. Sm.) – rodzina grzybów z rzędu pieczarkowców.

Wikipedia


pierścienica

bezkręgowe zwierzę zaliczane do typu o tej samej nazwie, charakteryzujące się robakowatym ciałem złożonym z licznych pierścieni


SJP.pl

Pierścienica – szczyt w Górach Świętokrzyskich, w Paśmie Posłowickim, o wysokości 367 m n.p.m. Rozpościera się stąd szeroka panorama na miasto Kielce.

Przez górę przechodzi niebieski szlak turystyczny z Chęcin do Łagowa. Dolna stacja wyciągu narciarskiego jest punktem początkowym żółtego szlaku spacerowego wokół Kielc. Górna stacja wyciągu narciarskiego jest punktem początkowym czarnego szlaku turystycznego prowadzącego na ulicę Szczepaniaka w Kielcach.

Wikipedia


pierścienice

bezkręgowe zwierzę zaliczane do typu o tej samej nazwie, charakteryzujące się robakowatym ciałem złożonym z licznych pierścieni


SJP.pl

Pierścienice (Annelida) – typ zwierząt bezkręgowych o wydłużonym ciele złożonym z szeregu pierścieni. Są jednym z głównych typów zwierząt pierwoustych. Zaliczane do lofotrochorowców (Lophotrochozoa). Żyją w wodach morskich i śródlądowych oraz w glebie i ściółce – na całym świecie. Występują wśród nich formy wolno żyjące, pasożytnicze i komensalne. Jedne są saprofagami, inne filtratorami, a jeszcze inne drapieżnikami. Odgrywają ważną rolę w użyźnianiu gleb i osadów dennych, a gatunki lądowe w procesach mineralizacji substancji organicznych.

Wikipedia


pierścieniopłat

samolot pionowego startu i lądowania, którego skrzydło ma kształt pierścienia; koleopter; coleopter


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. samolot pionowego startu i lądowania, w którym skrzydła zastępuje pierścień nośny znajdujący się wokół kadłuba

Wiktionary

Pierścieniopłat – statek powietrzny, który zamiast klasycznych skrzydeł, ma płat nośny ukształtowany w formie pierścienia otaczającego kadłub.

Pierścieniopłat może mieć napęd śmigłowy, pochodzący z dwóch przeciwbieżnych śmigieł napędzanych silnikiem turbośmigłowym, lub napęd odrzutowy pochodzący z silnika turboodrzutowego oraz strumieniowego (pierścieniowy płat nośny pierścieniopłata pełni wtedy także funkcję obudowy silnika strumieniowego).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɕt͡ɕɛ̇̃ˈɲɔpwat, AS: pʹi ̯erʹśćė̃ńopu̯at

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koleopter

Wiktionary


pierścieniowaty

1. o kształcie zbliżonym do pierścienia (np. chrząstka pierścieniowata), przypominający pierścień;
2. zwykle o gąsienicach, dżdżownicach: mający ciało zbudowane z segmentów charakterystycznych dla pierścienic


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) kształtem przypominający pierścień

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierścień mrz.

 przym. pierścieniowy, pierścienny

Wiktionary


pierścieniówka

barczatka pierścieniówka: owad z rzędu motyli o beżowych lub szarawych skrzydłach, którego gąsienice wylęgają się z jaj zebranych w złoża w kształcie okręgów


SJP.pl


pierścieniowy

w kształcie pierścienia, tworzący obwód zamknięty (np. otwór pierścieniowy, uszczelka pierścieniowa) lub zaopatrzony w pierścienie (np. wał pierścieniowy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pierścieniem, dotyczący pierścienia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierścień mrz.

 przym. pierścienny, pierścieniowaty

Wiktionary


pierścienny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. związany z pierścieniem, dotyczący pierścienia

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierścień mrz.

 przym. pierścieniowaty, pierścieniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierścieniowy

Wiktionary


pierściński

nazwisko


SJP.pl


pierścioneczek

niewielki pierścionek, głównie w odniesieniu do obrączki ze szlachetnego metalu, przyozdabianej drogimi kamieniami


SJP.pl


pierścionek

1. niewielki pierścień, głównie w odniesieniu do obrączki ze szlachetnego metalu, często przyozdabianej drogimi kamieniami;
2. pojedynczy lok, pukiel


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj ozdoby na palec, wykonanej zazwyczaj z metalu szlachetnego z oczkiem

Wiktionary

  • pierścień (biżuteria)
  • Pierścionek – amerykański film z 1996 roku
  • pierścionek zaręczynowy

Osoby o tym nazwisku:

  • Katarzyna Pierścionek – polska aktorka
  • Zdzisław Pierścionek – polski ekonomista

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na palcu serdecznym nosiła pierścionek zaręczynowy z brylantem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲɕˈt͡ɕɔ̃nɛk, AS: pʹi ̯erʹśćõnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierścień m.

:: zdrobn. pierścioneczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrączka, pierścień

Wiktionary


pierścionkowy

związany pierścionkami, głównie w odniesieniu do ozdób ze szlachetnego metalu (np. biżuteria pierścionkowa)


SJP.pl


piersi

1. przednia, górna część tułowia u ludzi i niektórych zwierząt; klatka piersiowa;
2. część ubrania okrywająca przednią, górną część tułowia człowieka;
3. jeden z dwóch gruczołów mlecznych w przedniej, górnej części tułowia kobiety;
4. mięso z przedniej części tułowia ptaków;
5. siedlisko uczuć człowieka; serce


SJP.pl

  • Piersi (anatomia)
  • Piersi (zespół muzyczny)
  • Piersi – debiutancka płyta zespołu Piersi wydana w 1992 roku.

Wikipedia


piersiasty

szeroki w klatce piersiowej, postawny, mocno zbudowany (np. piersiasty bokser) lub mający duże, wydatne piersi (np. piersiasta kobieta); piersisty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. o kobiecie mająca duże, obfite piersi

 (1.2) pot. o mężczyźnie mający szeroką klatkę piersiową

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierś ż., piersiówka ż., napierśnik m.

 przym. piersiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) biuściasty, cycaty

Wiktionary


piersiątko

niewielka pierś, najczęściej w odniesieniu do piersi niemowlęcia, dziecka lub młodego zwierzęcia


SJP.pl


piersiczka

zdrobniale o piersi, często także o mięsie z przedniej części tułowia drobiu


SJP.pl


piersiopławka

1. jedyny przedstawiciel rodziny diugoni, morski ssak zaliczany do syren, żyjący w wodach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego; diugoń;
2. dawniej: syrena, rusałka, połączenie dziewczęcia z rybą


SJP.pl


piersiopłetwe

o cechach piersiopłetwych (ryb z gromady ryb kostnych, charakteryzujących się silnie rozwiniętymi płetwami piersiowymi)


SJP.pl


piersiopłetwy

o cechach piersiopłetwych (ryb z gromady ryb kostnych, charakteryzujących się silnie rozwiniętymi płetwami piersiowymi)


SJP.pl


piersióweczka

zdrobnienie od: piersiówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od piersiówka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrʲɕuˈvɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯erʹśuvečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierś ż., piersiówka ż., napierśnik m.

 przym. piersiowy

Wiktionary


piersiówka

potocznie o niewielkiej, płaskiej, zwykle metalowej lub szklanej buteleczce z alkoholem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielki, płaski, najczęściej metalowy pojemnik na alkohol, noszony w wewnętrznej kieszeni

 (1.2) pot. płaska butelka alkoholu

Wiktionary

  • piersiówka – rodzaj naczynia na płyny
  • Piersiówka – skała w Dolinie Kobylańskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie pił dużo, ale zawsze miał przy sobie piersiówkę czegoś mocniejszego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrʲˈɕufka, AS: pʹi ̯erʹśufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierś ż., napierśnik m., pierśnica ż., piersiątko n., popiersie n.

:: zdrobn. piersióweczka ż.

 przym. piersiowy, piersiasty

 przysł. piersiowo

Wiktionary


piersiowy

położony na wysokości piersi (np. klatka piersiowa, kręgi piersiowe) lub w jakiś inny sposób związany z piersiami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piersi, związany z piersią

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierś ż., napierśnik mrz., piersióweczka ż., piersiówka ż., popiersie n., pierśnica ż.

 przym. piersiasty

Wiktionary


piersisty

szeroki w klatce piersiowej, postawny, mocno zbudowany (np. piersisty bokser) lub mający duże, wydatne piersi (np. piersista kobieta); piersiasty


SJP.pl


pierśnica

średnica drzewa mierzona na wysokości 1,3 metra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. leśn. średnica pnia drzewa mierzona na wysokości piersi, czyli 1,30 m;

 (1.2) ekol. obwód pnia drzewa mierzony na wysokości piersi, czyli 1,30 m

Wiktionary

Pierśnica – miara stosowana w opisie drzew uzyskiwana w wyniku pomiaru drzewa na wysokości 1,3 metra nad poziomem gruntu (czyli na wysokości klatki piersiowej przeciętnego dorosłego człowieka – stąd nazwa).

W naukach leśnych i dendrometrii pomiar dotyczy średnicy pnia i dostarcza jednego z głównych parametrów (obok wysokości pnia) służących do określania miąższości drzewa. W praktyce leśnej pierśnica służy również do określania wyrażonego w m³ zapasu masy drzew na jednostce powierzchni.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pierś m., piersiówka ż., napierśnik m.

 przym. piersiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) obwód pierśnicowy

Wiktionary


piersno

2 miejscowości w Polsce:

  • Piersno – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Kostomłoty
  • Piersno – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Trzebnica

Wikipedia


pierszczewo

Pierszczewo (kaszub. Pierszczewò) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, powiecie kartuskim, gminie Stężyca, na Kaszubach, na terenie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, nad Jeziorem Patulskim.

Pierszczewo 31 grudnia 2014 r. miało 137 stałych mieszkańców, z których 91 osób mieszkało w głównej części wsi.

Wikipedia


pierszyce

Pierszyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Żabno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Wikipedia


pierun

pieron; regionalnie:
1. przekleństwo;
2. wyzwisko


SJP.pl


pierunem

pieron; regionalnie:
1. przekleństwo;
2. wyzwisko


SJP.pl


pieruński

przymiotnik od: pierun; pieroński


SJP.pl


pieruszyce

Pieruszyce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Czermin.

W Pieruszycach urodził się ppłk Zygmunt Ertel (1890–1940) oraz zmarł Jan Brzeskot (1873–1937).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Wikipedia


pierw

przestarzałe: najpierw, wpierw, najwcześniej lub uprzednio, przedtem, wcześniej; pierwej


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) książk. najpierw, wpierw, wcześniej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszy mos.

 przym. pierwszy

 przysł. pierwej, wpierw

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwej

Wiktionary


pierwak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pszcz. pierwszy rój w roku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszeństwo n.

Wiktionary


pierwej

przestarzale: najpierw, wpierw, najwcześniej lub uprzednio, przedtem, wcześniej; pierw


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) książk. najpierw, wpierw, wcześniej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeżeli was świat nienawidzi, wiedzcie, że Mnie pierwej znienawidził.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrvɛj, AS: pʹi ̯ervei ̯

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszy mos.

 przym. pierwszy

 przysł. wpierw, pierw

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierw

Wiktionary


pierwiastek

1. liczba, która podniesiona do potęgi liczby stopnia pierwiastka, da liczbę podpierwiastkową
2. substancja chemiczna, której nie można rozłożyć na prostsze substancje
3. element, składnik czegoś
4. językoznawstwo: rdzeń; morfem główny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. substancja składająca się z atomów o tej samej liczbie protonów w jądrze (liczbie atomowej); pierwiastek chemiczny;

 (1.2) mat. liczba, która po podniesieniu do danej potęgi, jest równa liczbie pierwiastkowanej;

 (1.3) mat. miejsce zerowe funkcji;

 (1.4) mat. liczba, która spełnia dane równanie

 (1.5) istotny składnik jakiejś całości; czynnik, cząstka

 (1.6) jęz. rdzeń

Wiktionary

W matematyce:

  • pierwiastek – operacja matematyczna,
  • pierwiastek – element a, dla którego dwumian x-a dzieli (bez reszty) dany wielomian zmiennej x (zob. też pierwiastek z jedynki),
  • pierwiastek, miejsce zerowe a. zero – argument, dla którego funkcja przyjmuje wartość zerową,
  • pierwiastek a. rozwiązanie – wartość bądź ciąg wartości, które spełniają dane równanie, tzn. podstawione w miejsce niewiadomych dają zdanie logicznie prawdziwe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mangan jest pierwiastkiem chemicznym o symbolu Mn i liczbie atomowej 25.

 (1.2) Pierwiastek arytmetyczny stopnia drugiego nazywany jest pierwiastkiem kwadratowym.

 (1.3) Proszę obliczyć wszystkie pierwiastki tego wielomianu.

 (1.5) A dla wszelkiego zwierzęcia polnego i dla wszelkiego ptactwa w powietrzu, i dla wszystkiego, co się porusza po ziemi i ma w sobie pierwiastek życia, będzie pokarmem wszelka trawa zielona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvʲjastɛk, AS: pʹi ̯ervʹi ̯astek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwiastka ż., pierwiastkowanie n.

 czas. pierwiastkować ndk.

 przym. pierwiastkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) symbol. √, por. uwagi

 (1.4) rozwiązanie

 (1.5) element

Wiktionary


pierwiastka

kobieta lub samica pierwszy raz rodząca


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. kobieta, która po raz pierwszy rodzi dziecko

 (1.2) wet. samica ssaka, która pierwszy raz rodzi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jeszcze do niedawna kobiety w wieku powyżej 24 lat, rodzące pierwszy raz, były nazywane „starymi pierwiastkami”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwiastek mrz., pierwszy mos.

 przym. pierwszy, pierwiastkowy

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pierworódka

Wiktionary


pierwiastkować

obliczać pierwiastek danej liczby


SJP.pl


pierwiastkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mat. wyznaczanie pierwiastka jakiejś liczby;

Wiktionary

Pierwiastkowanie – operacja odwrotna względem potęgowania, zdefiniowana m.in. dla liczb rzeczywistych i zespolonych. Przy tym dla liczb rzeczywistych wprowadza się dwa pojęcia: pierwiastka arytmetycznego i pierwiastka algebraicznego.

Pierwiastki pojawiają się np. w definicji średniej geometrycznej, w pierwiastkowym kryterium Cauchy’ego na zbieżność szeregu liczbowego albo w definicji odległości Minkowskiego.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pierwiastek mrz.

 czas. pierwiastkować ndk.

Wiktionary


pierwiastkowość

1. zespół cech charakterystycznych dla pierwiastka (substancji chemicznej, której nie można rozłożyć na prostsze substancje);
2. dodatniość liczby


SJP.pl


pierwiastkowy

związany w jakiś sposób z pierwiastkiem (np. równanie pierwiastkowe, nierówność pierwiastkowa), odnoszący się do pierwiastka lub działań na nim


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pierwiastkiem, dotyczący pierwiastka

 (1.2) związany z pierwiastką, dotyczący pierwiastki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwiastek m., pierwiastka ż.

Wiktionary


pierwiastnik

liczba, którą można otrzymać poprzez działania dodawania, odejmowania, mnożenia, dzielenia i pierwiastkowania


SJP.pl

Wikipedia


pierwiastnikowy

pierwiastnik


SJP.pl

Patrz:

pierwiastnik

pierwiosnek

1. roślina z rodziny pierwiosnkowatych; pierwiosnka, prymula, prymulka;
2. owadożerny ptak z rodziny pokrzewek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Primula|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych;

 (1.2) bot. roślina z rodzaju pierwiosnek (1.1)

 (1.3) pot. kwiat pierwiosnka (1.2)

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) ornit. zob. pierwiosnek zwyczajny.

Wiktionary

  • pierwiosnek zwyczajny (Phylloscopus collybita) – ptak z rodziny Phylloscopidae (wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych)
  • pierwiosnek (Primula) – rodzaj rośliny z rodziny pierwiosnkowatych
  • "Pierwiosnek" – XIX-wieczne czasopismo kobiece
  • Pierwiosnek – wiersz napisany w 1820 roku przez Adama Mickiewicza

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvʲjɔsnɛk, AS: pʹi ̯ervʹi ̯osnek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. wiosna ż., pierwiosnka ż., pierwiosnkowe nmos., pierwiosnkowate nmos.

 przym. pierwiosnkowy, pierwiosnkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) prymula, pierwiosnka, gw-pl|Dukiel|kurze stopy.

 (1.3) prymula, pierwiosnka

Wiktionary


pierwiośnie

dawniej o przedwiośniu (porze roku stanowiącej okres przejściowy między zimą a wiosną, przypadającej na kwiecień i początki maja)


SJP.pl

Pierwiośnie, wczesna wiosna – fenologiczna pora roku, charakteryzująca się tym, że kwiaty drzew, krzewów oraz roślin zielnych rozwijają się równomiernie z rozwojem pierwszych liści. W tym okresie rozpoczyna się listnienie drzew później zakwitających. W polskiej szerokości geograficznej i klimacie porą fenologiczną poprzedzającą pierwiośnie jest przedwiośnie, zaś porą fenologiczną następującą po pierwiośniu jest wiosna.

Wikipedia


pierwiosnka

roślina o barwnych kwiatach, kwitnąca zwykle wiosną; pierwiosnek, prymula, prymulka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. pot. pierwiosnek

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kwiaciarka zaproponowała nam kupno żółtych pierwiosnek.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwiosnek mrz./mzw., pierwiosnkowe nmos., pierwiosnkowate nmos.

 przym. pierwiosnkowy, pierwiosnkowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwiosnek, prymula, prymulka

Wiktionary


pierwiosnkowate

o cechach pierwiosnkowatych (roślin zielnych z rzędu pierwiosnkowców, charakteryzujących się promienistymi kwiatami typowymi dla pierwiosnków)


SJP.pl

Pierwiosnkowate (Primulaceae Vent.) – rodzina roślin z rzędu wrzosowców i w takim ujęciu (system APG III z 2009, APG IV, APweb) szeroko ujmowana systematycznie (58 rodzajów z ponad 2,5 tysiącem gatunków). Dawniej zwykle była wąsko ujmowana i wówczas zaliczano do niej tylko 20 rodzajów z ok. 800 gatunkami (system Takhtajana z 1997, system Cronquista z 1981). Opis wąsko wydzielanej rodziny dotyczy w obecnym ujęciu głównie podrodziny pierwiosnkowych Primuloideae. Należą tu rośliny występujące w tropikach i na szerokościach podzwrotnikowych reprezentowane tam głównie przez drzewa i krzewy oraz w strefie umiarkowanej i arktycznej, gdzie rosną przede wszystkim przedstawiciele będący roślinami zielnymi. Charakterystyczną cechą przedstawicieli jest jednokomorowa zalążnia utworzona z kilku zrośniętych owocolistków ze środkowym lub dolnym łożyskiem. Podobne są zwykle też kwiaty pięciokrotne o zrosłopłatkowej koronie.

Wikipedia


pierwiosnkowaty

o cechach pierwiosnkowatych (roślin zielnych z rzędu pierwiosnkowców, charakteryzujących się promienistymi kwiatami typowymi dla pierwiosnków)


SJP.pl


pierwiosnkowiec

roślina zielna, drzewo lub krzew, przedstawiciel rzędu pierwiosnkowców z gromady okrytonasiennych


SJP.pl


pierwiosnkowy

charakterystyczny, typowy dla pierwiosnków (np. zapach pierwiosnkowy), związany z jakiś sposób z pierwiosnkami (np. miód pierwiosnkowy, łąka pierwiosnkowa)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla pierwiosnka, związany z pierwiosnkiem (rośliną)

 (1.2) charakterystyczny dla pierwiosnka, związany z pierwiosnkiem (ptakiem)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwiosnek m., pierwiosnka ż.

Wiktionary


pierwo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający pierwszeństwo, początek, pierwotność

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) pierwodruk • pierwowzór • pierworodny • pierwokup

Wiktionary


pierwobyt

pierwotne istnienie, bytowanie czegoś lub kogoś gdzieś, zaczątki, początki czegoś; pierwocina


SJP.pl


pierwocina

1. pierwotne istnienie, bytowanie czegoś lub kogoś gdzieś, zaczątki, początki czegoś; pierwobyt;
2. debiutancki utwór jakiegoś artysty, najczęściej pisarza lub muzyka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) element który powstał jako pierwszy, zalążek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pierwotny

Wiktionary


pierwodruk

1. pierwszy wydruk jakiegoś tekstu, utworu literackiego, zwykle w odniesieniu do wydań klasyków;
2. odbitka składu zecerskiego, używana w drukarniach jako alternatywa dla maszynopisu


SJP.pl

Wikipedia


pierwogębe

klad zwierząt bezkręgowych, u których pragęba powstająca w czasie rozwoju zarodkowego przekształca się w otwór gębowy; pierwouste, pragębowce


SJP.pl

Wikipedia


pierwogonek

niewielki stawonóg pozbawiony czułków i oczu, zamieszkujący górne warstwy gleb na obszarach klimatów wilgotnych i umiarkowanych


SJP.pl


pierwokształt

rzadko: kształt pierwotny, pierwotna postać czegoś


SJP.pl


pierwokup

określone ustawą lub rzadziej umową pierwszeństwo w nabyciu określonej rzeczy w razie chęci zbycia jej przez osobę zobowiązaną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. przysługujące komuś prawo pierwszeństwa kupna

Wiktionary

Prawo pierwokupu – prawo określonej osoby do zakupu danej rzeczy w pierwszej kolejności na wypadek, gdyby jej właściciel miał zamiar ją sprzedać.

Prawo pierwokupu upoważnia daną osobę do kupna określonej rzeczy jedynie wtedy, kiedy jej właściciel będzie sprzedawał tę rzecz. Nie obowiązuje ono w przypadku innych form odstępowania (np. przy darowiźnie).

Wikipedia


pierwomrówka

błonkówka, bliska krewna mrówki


SJP.pl


pierwopis

pierwsza wersja jakiegoś utworu literackiego, najczęściej w postaci rękopisu, rzadziej wydruku, stanowiąca wzór kopii dla tego utworu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pierwszy tekst jakiegoś utworu, pisma, lub dokumentu, zazwyczaj pisany ręcznie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tekst Kołysanki jest zapisem marzenia o wiecznej jesieni. I jest - w pierwopisie ostatni wers Kołysanki brzmiał: "niech mi się zdaje, że nic nie będzie" - zapisem marzenia o śmierci: marzenia, które moderniści związali z marzeniem o wiecznej jesieni.

Wiktionary


pierwoptak

kopalne zwierzę z okresu jury, uważane za najstarszego przedstawiciela ptaków, łączące w sobie cechy charakterystyczne dla ptaków i gadów; praptak, archeopteryks


SJP.pl


pierworódka

kobieta lub samica u zwierząt, która urodziła po raz pierwszy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. kobieta, która po raz pierwszy rodzi dziecko

 (1.2) wet. samica ssaka, która pierwszy raz rodzi

Wiktionary

Pierworódka – w ginekologii kobieta, która pierwszy raz urodziła. Starą pierworódką jest kobieta, która swoje pierwsze dziecko urodzi po 40 roku życia.

Pierwiastka – kobieta, która pierwszy raz jest w ciąży.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jeszcze do niedawna kobiety w wieku powyżej 24 lat, rodzące pierwszy raz, były nazywane „starymi pierworódkami”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierworództwo n., pierworodny mrz.

 przym. pierworodny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwiastka

 (1.2) pierwiastka

Wiktionary


pierworodna

urodzony jako pierwszy wśród całego rodzeństwa, najstarszy z rodzeństwa (np. syn pierworodny) lub wrodzony, przyrodzony, przypisany od urodzenia (np. grzech pierworodny)


SJP.pl


pierworodność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pierworodne; cecha tych, którzy są pierworodni

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pierworodny

 przysł. pierworodnie

 rzecz. pierworództwo n.

Wiktionary


pierworodny

urodzony jako pierwszy wśród całego rodzeństwa, najstarszy z rodzeństwa (np. syn pierworodny) lub wrodzony, przyrodzony, przypisany od urodzenia (np. grzech pierworodny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) urodzony jako pierwszy z potomstwa

 (1.2) daw. przyrodzony, wrodzony

 (1.3) daw. pierwotny, pierwszy, początkowy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) syn pierworodny (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) [...] Gród ten postanowił Kazimierz oddać na powrót synowi pierworodnemu siostry swojej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrvɔˈrɔdnɨ, AS: pʹi ̯ervorodny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierworództwo n., pierworódka ż.

:: fż. pierworodna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. jednorodzony

Wiktionary


pierworodztwo

bycie pierworodnym lub pierworodną (najstarszym dzieckiem rodziców), przywileje związane z bycia takim dzieckiem; pierworództwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bycie pierworodnym synem

 (1.2) hist. praw. zespół praw i przywilejów pierworodnego potomka męskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Za gotowaną soczewicę biblijny patriarcha Ezaw oddał pierworództwo swemu bliźniakowi Jakubowi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierworodny m., pierworódka ż., pierworodność ż.

 przym. pierworodny

 przysł. pierworodnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwszeństwo

 (1.2) primogenitura

Wiktionary


pierworys

szablon, pierwotny, oryginalny szkic, zarys czegoś, najczęściej projektu lub planu technicznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pierwszy szkic projektu, planu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔrɨs, AS: pʹi ̯ervorys

Wiktionary


pierwospy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) daw. pierwsze godziny snu po zaśnięciu; także nocna pora pomiędzy wieczorem a północą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nic łatwiejszego jak na noclegu w pierwospy najść i zarąbać.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwośpie, gwara. pirwośpie

Wiktionary


pierwoszcza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. zob. protoplazma.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. oraz M., B. i W. od pierwoszcze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Miąższ sporyszu okazuje pod mikroskopem komórki owalne, gęsto obok siebie ułożone, które zawierają w swej pierwoszczy tłuszcz, nadający miąższowi ćme wejrzenie.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) protoplazma; daw. pierwoszcze, pierwoszcznia, zaródź

Wiktionary


pierwoszczowocnia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikol. zarodnia niektórych śluzowców powstająca przez skupienie się ich plazmodium i wykształcenie się wokół niego perydium, wewnątrz którego wytwarzane są zarodniki;

Wiktionary

Pierwoszczowocnia (łac. plasmodiocarpium) – rodzaj zarodni u śluzowców (Myxomycota). Powstaje z plazmodium (śluźni), które nie ulegając większym zewnętrznym zmianom skupia się i otacza grubszą ścianą, wewnątrz której wytwarzane są zarodniki. Jest to najbardziej pierwotny sposób tworzenia zarodni przez śluzowce. Pozostałe rodzaje zarodni tworzonych przez śluzowce to: zrosłozarodnia, zarodnia wolna i pseudozrosłozarodnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najciekawsze są jednak te wypadki, w których gatunki śluzowców posiadające foremne zarodnie owocują jako pierwoszczowocnie.

Wiktionary


pierwoszów

Pierwoszów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Wisznia Mała.

Wikipedia


pierwotek

prosty glon z typu zielenic, często spotykany w miejscach wilgotnych jako ciemnozielony nalot, głównie na kamieniach, płotach lub ścianach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. należący do gromady zielenic jednokomórkowy glon tworzący zielony nalot na skałach, murach oraz korze drzew;

Wiktionary

Pierwotek (Pleurococcus, Protococcus, Desmococcus) – rodzaj zielenic, o spornej pozycji systematycznej.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔtɛk, AS: pʹi ̯ervotek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwotność ż., pierwotniak m.

 przym. pierwotny

 przysł. pierwotnie

Wiktionary


pierwotniaczy

charakterystyczny, typowy dla pierwotniaków, związany w jakiś sposób z pierwotniakami (np. pasożyt pierwotniaczy, zakażenie pierwotniacze)


SJP.pl


pierwotniak

jednokomórkowy organizm eukariotyczny, z reguły mikroskopijnej wielkości, cudzożywny, poruszający się za pomocą wici, nibynóżek albo rzęsek, zamieszkujący wody i miejsca wilgotne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. mikroskopijnej wielkości zwierzę jednokomórkowe

Wiktionary

Pierwotniaki (Protozoa) – takson o różnej randze – w zależności od systemu klasyfikacyjnego – obejmujący drobne organizmy, przeważnie heterotroficzne. Początkowo (do XX w.) zaliczane do królestwa zwierząt, w randze typu lub podkrólestwa. W nowszych systemach klasyfikacji włączane są do królestwa Protista jako sztuczny takson (dział) określany też jako protisty zwierzęce. Takson Protozoa jest ponownie wyróżniany w systemach dzielących Protista na organizmy generalnie fotosyntetyzujące – Chromista i niefotosyntetyzujące – Protozoa. Kryterium to jednak nie jest ścisłe, gdyż w niektórych liniach ewolucyjnych zdolność do fotosyntezy umożliwiona przez wtórną endosymbiozę została nabyta jedynie przez niektórych przedstawicieli, a w innych zanikła. Protozoa są uznawane za takson parafiletyczny, a pozostałe eukarionty są jego taksonami potomnymi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wymieńcie dowolne trzy gatunki pierwotniaków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔtʲɲak, AS: pʹi ̯ervotʹńak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwotność ż., pierwotek m.

 przym. pierwotniakowy, pierwotny, przeciwpierwotniakowy

 przysł. pierwotnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) jednokomórkowiec, protista zwierzęcy

Wiktionary


pierwotniaki

jednokomórkowy organizm eukariotyczny, z reguły mikroskopijnej wielkości, cudzożywny, poruszający się za pomocą wici, nibynóżek albo rzęsek, zamieszkujący wody i miejsca wilgotne


SJP.pl

Pierwotniaki (Protozoa) – takson o różnej randze – w zależności od systemu klasyfikacyjnego – obejmujący drobne organizmy, przeważnie heterotroficzne. Początkowo (do XX w.) zaliczane do królestwa zwierząt, w randze typu lub podkrólestwa. W nowszych systemach klasyfikacji włączane są do królestwa Protista jako sztuczny takson (dział) określany też jako protisty zwierzęce. Takson Protozoa jest ponownie wyróżniany w systemach dzielących Protista na organizmy generalnie fotosyntetyzujące – Chromista i niefotosyntetyzujące – Protozoa. Kryterium to jednak nie jest ścisłe, gdyż w niektórych liniach ewolucyjnych zdolność do fotosyntezy umożliwiona przez wtórną endosymbiozę została nabyta jedynie przez niektórych przedstawicieli, a w innych zanikła. Protozoa są uznawane za takson parafiletyczny, a pozostałe eukarionty są jego taksonami potomnymi.

Wikipedia


pierwotniakobójczy

niszczący pierwotniaki


SJP.pl


pierwotniakowy

pierwotniak


SJP.pl

Patrz:

pierwotniak

pierwotnie

przysłówek

 (1.1) zgodnie z początkiem, odwołując się do najwcześniejszych chwil od powstania

 (1.2) w sposób nietknięty cywilizacją

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tej piwnicy pierwotnie leżakowały wina, zaś teraz tylko jakieś graty.

 (1.2) Pierwotnie te tereny porośnięte były puszczą.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔtʲɲɛ, AS: pʹi ̯ervotʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwotność ż., pierwotniak m., pierwotek m.

 przym. pierwotny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) początkowo, z początku, w pierwszej chwili, oryginalnie, wstępnie, dziewiczo, zrazu

 (1.2) prymitywnie

Wiktionary


pierwotniej

stopień wyższy od przysłówka: pierwotnie


SJP.pl


pierwotniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pierwotny


SJP.pl


pierwotność

bycie pierwszym w jakimś ujęciu, cecha czegoś, co zapoczątkowało coś, stało się podstawą istnienia czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pierwotne; cecha tych, którzy są pierwotni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwotniak m., pierwotek mzw./mrz.

 przym. pierwotny

 przysł. pierwotnie

 licz. pierwszy

Wiktionary


pierwotny

prehistoryczny, taki, który istniał bardzo dawno temu (np. kultura pierwotna, człowiek pierwotny) lub taki, który pozostał w niezmienionej postaci (np. las pierwotny)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) prehistoryczny, taki, który istniał bardzo dawno temu

 (1.2) taki, który pozostał w niezmienionej postaci

 (1.3) ten, który funkcjonuje jako pierwszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Rzeczywiście spragnieni kontaktu z przyrodą wybiorą przygodę w miejscach przyrodniczo cennych, dzikich i pierwotnych.

 (1.3) Mimo niebywałego w stosunku do pierwotnych (bardzo pesymistycznych na Zachodzie) przewidywań sukcesu gospodarczego Polski, wciąż Polnische Wirtschaft jest w Niemczech symbolem partactwa i bałaganu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔtnɨ, AS: pʹi ̯ervotny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszy mos./ż., pierwotniak m., pierwotek m., pierwotność ż., pierwocina ż.

 przysł. pierwotnie

 temsłow. pierwszo-

 przym. pierwszy

Wiktionary


pierwouste

o cechach pierwoustych (klad zwierząt)


SJP.pl

Wikipedia


pierwousty

o cechach pierwoustych (klad zwierząt)


SJP.pl


pierwowij

relikt polodowcowy, przedstawiciel podgromady o tej samej nazwie, charakteryzujący się brakiem oczu, licznymi odnóżami i dwoma czułkami pełniącymi rolę receptorów


SJP.pl


pierwowije

relikt polodowcowy, przedstawiciel podgromady o tej samej nazwie, charakteryzujący się brakiem oczu, licznymi odnóżami i dwoma czułkami pełniącymi rolę receptorów


SJP.pl


pierwowzór

pierwotny wzór, model czegoś, będący planem według którego tworzy się kopie; prototyp


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) początkowy stan czegoś

 (1.2) prototyp

 (1.3) plan, model, na wzór którego tworzy się kopie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten model jest beznadziejny! Wróćmy do pierwowzoru i zacznijmy od nowa.

 (1.2) Liga Narodów była pierwowzorem obecnej Organizacji Narodów Zjednoczonych.

 (1.3) Postać Merlina jest pierwowzorem dla obecnego wizerunku czarodzieja.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrˈvɔvzur, AS: pʹi ̯ervovzur

Wiktionary


pierwsza

godzina pierwsza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) godzina 1 po południu lub w nocy

forma przymiotnika.

 (2.1) M. i W. ż. lp. od: pierwszy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Po powrocie do hotelu Alicja nie czuła nóg. Wyszli z muzeum o pierwszej, kiedy je zamykano, jako jedni z ostatnich.

Wiktionary

Powiązane:

 licz. pierwszy

 przym. pierwszy

 rzecz. pierwszy mos./ż.

Wiktionary


pierwszaczek

zdrobnienie od: pierwszak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od pierwszak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszak m.

Wiktionary


pierwszaczka

uczennica pierwszej klasy szkoły podstawowej, ponadpodstawowej lub rzadziej liceum; pierwszoklasistka


SJP.pl


pierwszak

uczeń pierwszej klasy szkoły podstawowej, ponadpodstawowej lub rzadziej liceum; pierwszoklasista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. eduk. uczeń pierwszej klasy podstawówki

 (1.2) pot. student pierwszego roku lub semestru

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziś odbyło się uroczyste pasowanie pierwszaków na uczniów naszej szkoły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrfʃak, AS: pʹi ̯erfšak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszeństwo n.

:: zdrobn. pierwszaczek m.

 przym. pierwszy

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwszoklasista

Wiktionary


pierwsze

pierwsze danie posiłku


SJP.pl

Jezioro Recze (Pierwsze, Rakowe) – jezioro na Pojezierzu Łagowskim, w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Sulęcin, na północny zachód od Jeziora Ostrowicko. Powierzchnia jeziora to 19,7 ha. Jezioro znajduje się na terenie wędrzyńskiego poligonu wojskowego i jest w dyspozycji MON.

Wikipedia


pierwszeństwo

prawo bycia pierwszym, robienie czegoś przed innymi; przewaga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) prawo do czegoś przed innymi; prawo bycia pierwszym, zrobienia czegoś na początku; przewaga, wyższość nad czymś lub nad kimś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu było najczęstszą przyczyną wypadków drogowych na terenie pow. mławskiego w roku 2019.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛrfˈʃɛ̃j̃stfɔ, AS: pʹi ̯erfšĩ ̯stfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszy mos., pierwak mrz., pierwszak mos.

 przym. pierwszy

 przysł. najpierw

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) priorytet

Wiktionary


pierwszo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych określający pierwszeństwo w znaczeniu, wartości lub kolejności tego, do czego się odnosi człon drugi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszeństwo n., pierwszak m., pierwiastka ż., pierwszy mos.

 przym. pierwotny, pierwszy

 przysł. najpierw, pierwej, pierw

Wiktionary


pierwszoklasista

uczeń pierwszej klasy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) eduk. uczeń klasy pierwszej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na boisku zaroiło się od pierwszoklasistów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrfʃɔklaˈɕista, AS: pʹi ̯erfšoklaśista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. pierwszoklasistka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pierwszak

Wiktionary


pierwszoklasistka

uczennica pierwszej klasy szkoły podstawowej, ponadpodstawowej lub rzadziej liceum; pierwszaczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uczennica klasy pierwszej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kubuś zakochał się w jakiejś pierwszoklasistce i codziennie bierze do szkoły dwa jabłka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrfʃɔklaˈɕistka, AS: pʹi ̯erfšoklaśistka

Wiktionary

Powiązane:

 zob. pierwszoklasista.

Wiktionary


pierwszokomunijny

dotyczący pierwszej komunii świętej


SJP.pl


pierwszokomunista

potocznie: chłopak przystępujący do pierwszej komunii


SJP.pl


pierwszokomunistka

dziewczynka przygotowująca się do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej


SJP.pl


pierwszoligowiec

1. zawodnik grający w pierwszej lidze
2. pot. o kimś, kto zajmuje wysoką pozycję, stanowisko, cieszy się prestiżem, "gra w pierwszej lidze"


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. klub lub zawodnik pierwszoligowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piłkarki nożne ekstraligowego Górnika Łęczna kontynuują serię sparingów z pierwszoligowcami.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pierwszoligowy

Wiktionary


pierwszoligowy

1. należący do pierwszej ligi, typowy dla pierwszej ligi, rozgrywany przez zespoły z pierwszej ligi;
2. osiągający najlepsze wyniki w swojej dziedzinie


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) sport. należący do pierwszej ligi, grający, występujący w pierwszej lidze

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszoligowiec mos.

Wiktionary


pierwszomajowy

odnoszący się do dnia pierwszego maja, mający miejsce tego dnia (np. pochód pierwszomajowy, obchody pierwszomajowe)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z dniem 1 maja, dotyczący dnia 1 maja

 (1.2) związany ze świętem Pierwszego Maja, dotyczący święta Pierwszego Maja

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Z podobnych przyczyn socjaliści organizowali obchody pierwszomajowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrfʃɔ̃maˈjɔvɨ, AS: pʹi ̯erfšõmai ̯ovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pierwszy Maja m.

Wiktionary


pierwszoobiegowy

związany z pierwszym obiegiem


SJP.pl


pierwszoosobowy

mówiący w pierwszej osobie, najczęściej w liczbie pojedynczej, opowiadający przebieg wydarzeń jako ich świadek lub uczestnik (np. narrator pierwszoosobowy)


SJP.pl


pierwszopiątkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący pierwszego piątku miesiąca, dziejący się w pierwszy piątek miesiąca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na nabożeństwo pierwszopiątkowe pójdziemy do oblatów na Wełnowiecką.

Wiktionary


pierwszoplanowość

największe znaczenie czegoś lub kogoś, bycie najważniejszym, najbardziej istotnym lub rzadziej pierwszoplanowym w ujęciu obrazu, rysunku albo fotografii


SJP.pl


pierwszoplanowy

znajdujący się na pierwszym planie obrazu, rysunku, fotografii (np. pierwszoplanowe położenie przedmiotu) lub najistotniejszy, najważniejszy, mający największe znaczenie dla kogoś lub czegoś (np. postać pierwszoplanowa)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) będący na pierwszym planie

 (1.2) mający główną rolę w dziele

 (1.3) o priorytetowym znaczeniu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Aktorka nie zagrała żadnej roli pierwszoplanowej przed rokiem 2000.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwszoplanowość ż.

 przysł. pierwszoplanowo

Wiktionary


pierwszorazowy

przeprowadzany po raz pierwszy, najczęściej nieodwracalnie, ostatecznie (np. zakup pierwszorazowy, wpis pierwszorazowy)


SJP.pl


pierwszoroczna

będący pierwszym w roku (np. pierwszoroczna niedziela, jagody pierwszoroczne) lub związany z pierwszym rokiem studiów, rzadziej z pierwszą klasą szkoły podstawowej, gimnazjalnej lub licealnej


SJP.pl


pierwszoroczniaczka

studentka pierwszego roku bądź uczennica pierwszej klasy


SJP.pl


pierwszoroczniak

student pierwszego roku bądź uczeń pierwszej klasy


SJP.pl


pierwszoroczny

będący pierwszym w roku (np. pierwszoroczna niedziela, jagody pierwszoroczne) lub związany z pierwszym rokiem studiów, rzadziej z pierwszą klasą szkoły podstawowej, gimnazjalnej lub licealnej


SJP.pl


pierwszorzęd

najstarszy okres w dziejach Ziemi, wydzielany w dawniejszych klasyfikacjach


SJP.pl


pierwszorzędnie

przysłówek

 (1.1) w sposób pierwszorzędny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrfʃɔˈʒɛ̃ndʲɲɛ, AS: pʹi ̯erfšožndʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pierwszorzędny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wyśmienicie, świetnie, wspaniale, doskonale, znakomicie

Wiktionary


pierwszorzędność

pierwszorzędny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pierwszorzędne

Wiktionary

Patrz:

pierwszorzędny

Powiązane:

 przym. pierwszorzędny

Wiktionary


pierwszorzędny

1. bardzo dobry, najwyższej jakości; wspaniały, wyśmienity, doskonały;
2. najważniejszy pod jakimś względem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) najlepszej jakości

 (1.2) najważniejszy, najbardziej znaczący

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) w dalszej drodze opowiedział mi śliczną historię, jak po przyjeździe do Polski udał się do pierwszorzędnej restauracji hotelowej, aby zjeść obiad.

 (1.1) Ten materiał jest pierwszorzędny.

 (1.2) Poznanie tajemnic rosyjskich okrętów atomowych oraz rejonów ich patroli stało się pierwszorzędnym zadaniem amerykańskich podwodniaków.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛrfʃɔˈʒɛ̃ndnɨ, AS: pʹi ̯erfšožndny

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. pierwszorzędnie

 rzecz. pierwszorzędność ż.

Wiktionary


pierwszorzędowy

1. najważniejszy w kolejności lub hierarchii;
2. dotyczący pierwszego rzędu;
3. dotyczący pierwszorzędu - najstarszego okresu w dziejach Ziemi, wydzielanego w dawniejszych klasyfikacjach


SJP.pl


pierwszorzutowy

należący do pierwszego rzutu, odnoszący się do pierwszego rzutu, np. oddziały pierwszorzutowe


SJP.pl


pierwszość

cecha liczb pierwszych


SJP.pl


pierwszowojenny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pierwszą wojną światową, dotyczący pierwszej wojny światowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pierwszowojenny czarny rynek (wtedy nazywany — przynajmniej na ziemiach polskich — paskarstwem) łagodnie przeszedł w stan pokoju, nie zmieniając jednak specjalnie ani rozmiarów, ani przedmiotów.

Wiktionary


pierwszowrześniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z 1 września, dotyczący 1 września (zwykle w związku z rozpoczęciem roku szkolnego lub rocznicą wybuchu II wojny światowej)

Wiktionary


pierwszy

1. liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 1;
2. stojący na początku;
3. taki, przed którym nie było innych podobnych;
4. odgrywający w czymś najważniejszą rolę;
5. przewyższający innych pod jakimś względem, najlepszy


SJP.pl

przymiotnik odliczebnikowy

 (1.1) od liczby 1

przymiotnik

 (2.1) najważniejszy

 (2.2) mat. niemający nietrywialnych dzielników

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (3.1) pot. żegl. pierwszy oficer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (4.1) początkowy dzień miesiąca

rzeczownik, rodzaj żeński

 (5.1) pierwsza: godzina pierwsza

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasz zawodnik przybiegł do mety jako pierwszy i zdobył złoty medal.

 (1.1) Zastanawialiśmy się kiedyś z Eweliną, jakiż to tajemniczy inwestor kupił działkę na narożniku, pod numerem pierwszym.

 (1.1) W zoo w Chorzowie Michalina po raz pierwszy w życiu widziała hipopotama.

 (3.1) Kapitan polecił, aby pierwszy przejął dowodzenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛrfʃɨ, AS: pʹi ̯erfšy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierwsza ż., pierwsze n., pierwszeństwo n., pierwszak m., pierwiastka ż., pierwotność ż.

 przym. pierwotny

 przysł. najpierw, pierwej, pierw

 temsłow. pierwszo-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) 1.

Wiktionary


pierwszykroć

przysłówek liczebnikowy

 (1.1) daw. po raz pierwszy, pierwszy raz

Wiktionary


pierwszyzna

dawniej:
1. coś, co się zdarza po raz pierwszy;
2. rzecz nowa;
3. pierwszeństwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) coś, czego ktoś nigdy przedtem nie robił lub co go jeszcze nie spotkało

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widać, że praca w polu to dla niego nie pierwszyzna.

 (1.1) Sołdaci maszerowali uporczywie, sfornie, nie rozglądając się nawet po ogromnem mieście, dla wielu z nich będącem pierwszyzną w życiu

Wiktionary


pierwyj

przysłówek

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. najpierw

Wiktionary


pierydy

Pierydy (gr. Πιερίδες Pierídes, łac. Pierides) – w mitologii greckiej córki króla Pierosa, które nazywały się: Kolymbas, Iynx, Kenchris, Kissa, Chloris, Akalantis, Nessa, Pipo, Drakontis. Współzawodniczyły z muzami w śpiewie, lecz przegrawszy, zostały zamienione do końca życia w sroki lub rozmaite ptaki. Legenda ta znana jest dopiero z czasów hellenistycznych. W tradycji wcześniejszej Pierydy to nazwa muz jako pochodzących z Pierii, pasma górskiego na północ od Olimpu (Hezjod, Teogonia 53); byłoby to miejsce ich narodzin bądź współżycia ich rodziców.

Wikipedia


pierz

1. czyścić tkaniny za pomocą wody i/lub środków chemicznych;
2. potocznie: bić kogoś


SJP.pl

Miejscowości w USA:

  • Pierz – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie Morrison

Gminy w USA:

  • Pierz (ang. Pierz Township) – gmina w stanie Minnesota, w hrabstwie Morrison

Wikipedia


pierzak

mrzonka pierzak - gatunek ćmy z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


pierzany

przymiotnik

 (1.1) wypełniony pierzem

 (1.2) obrosły pierzem, opierzony

Wiktionary


pierzarka

pracowniczka przemysłu pierzarskiego (działu przemysłu obejmującego pozyskiwanie i późniejszą obróbkę pierza, a niekiedy także ich wykorzystanie podczas produkcji poduszek, pierzyn i galanterii)


SJP.pl


pierzarski

odnoszący się do pierzarstwa (działu przemysłu obejmującego pozyskiwanie i późniejszą obróbkę pierza, a niekiedy także ich wykorzystanie podczas produkcji poduszek, pierzyn i galanterii) lub pierzarzy


SJP.pl


pierzarstwo

dział przemysłu obejmujący pozyskiwanie i późniejszą obróbkę pierza, a niekiedy także ich wykorzystanie podczas produkcji poduszek, pierzyn i galanterii


SJP.pl


pierzarz

pracownik przemysłu pierzarskiego (działu przemysłu obejmującego pozyskiwanie i późniejszą obróbkę pierza, a niekiedy także ich wykorzystanie podczas produkcji poduszek, pierzyn i galanterii)


SJP.pl


pierzasto-kłębiasty

rzadko: chmura pierzasto-kłębiasta - chmura złożona z kryształków lodu, nie powodująca opadów; chmura kłębiasto-pierzasta, cirrocumulus


SJP.pl


pierzastodzielny

głównie o liściach: taki, u którego rozcięcie blaszki liściowej jest takie samo, jak u dębu


SJP.pl


pierzastosieczny

głównie o liściach: taki, u którego rozcięcie blaszki liściowej jest głębokie, a spód jasnozielony


SJP.pl


pierzastowąsowate

rodzina słodkowodnych ryb sumokształtnych


SJP.pl

Pierzastowąsowate (Mochokidae) – rodzina słodkowodnych ryb sumokształtnych (Siluriformes), obejmująca ponad 200 gatunków zamieszkujących wody tropikalnej i subtropikalnej strefy Afryki. Synodontis znany jest w zapisie kopalnym od oligocenu. Wiele gatunków tych ryb trzymanych jest w akwariach ze względu na ciekawy wygląd i interesujące zachowanie.

Wikipedia


pierzastozłożony

przymiotnik jakościowy

 (1.1) bot. o strukturze przypominającej ptasie pióro

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzniesiony ogonek, tworzący u nasady krótką pochwę, rozgałęzia się na trzy pierzastozłożone osie, składające się z kilku listków.

Wiktionary


pierzasty

1. opierzony, porośnięty piórami lub zrobiony z ptasich piór (np. pierzaste boa);
2. z wyglądu podobny do pióra, puchu (np. pierzaste chmury, obłoki), a o liściach: składający się z kilku blaszek liściowych osadzonych na osi tak, jak promienie ptasiego pióra


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) porośnięty pierzem

 (1.2) zrobiony z piór

 (1.3) przypominający ptasie pióra

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Bo najbardziej mi żal: / Kolorowych jarmarków, blaszanych zegarków / Pierzastych kogucików, baloników na druciku…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierze n., pierzyna ż., pierzynka ż., pióro n., opierzenie n., upierzenie n.

 czas. opierzyć

 przysł. pierzasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) opierzony

 (1.3) piórkowaty

Wiktionary


pierzchać

1. pośpiesznie uciekać, szczególnie w popłochu, panice;
2. o skórze, cerze: stawać się szorstkim wskutek działania wiatru, rzadziej mrozu lub środków chemicznych; pierzchnąć


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) książk. uciekać w popłochu, pośpiesznie

 (1.2) przen. znikać, rozwiewać się

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nieprzyjaciel pierzcha w kierunku wschodnim, pozostawiając wielu jeńców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierzchanie n., pierzchnięcie n., Pierzchała mrz.

 czas. pierzchnąć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) umykać

 (1.2) niknąć

Wiktionary


pierzchalski

nazwisko


SJP.pl


pierzchała

1. pośpiesznie uciekać, szczególnie w popłochu, panice;
2. o skórze, cerze: stawać się szorstkim wskutek działania wiatru, rzadziej mrozu lub środków chemicznych; pierzchnąć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Pierzchała (Pyrzchala, Kolumna, Roch, Roch II, Pirch, Pirzchała, Trzaski) – polski herb szlachecki, jeden z 47 herbów adoptowanych przez bojarów litewskich w unii horodelskiej w 1413 roku. Herb został też wymieniony w najstarszym zachowanym do dziś polskim herbarzu, napisanym przez historyka Jana Długosza, Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae z lat 1464–1480.

Wikipedia

Powiązane:

 czas. pierzchać ndk.

Wiktionary


pierzchliwiej

stopień wyższy od przysłówka: pierzchliwie


SJP.pl


pierzchliwość

płochliwość, podatność na lęk, lękliwość, trwożliwość


SJP.pl


pierzchliwy

płochliwy, skory do paniki, ucieczki w popłochu, podatny na lęk, lękliwy, trwożliwy


SJP.pl


pierzchnąć

uciec, zniknąć


SJP.pl


pierzchnianka

wieś w Polsce


SJP.pl

Pierzchnianka – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Pierzchnica.

W okresie Królestwa Kongresowego Pierśniczka i Pierzchnianka, wieś i folwark, powiat kielecki, gmina Szczecno, parafia Pierzchnica, posiada pokłady kamienia litograficznego, ciemnożółtego. W 1827 r. było 20 domów i 160 mieszkańców. Według dokumentów powiatu wiślickiego z 1579 r. wieś Pierśniczka w parafii Pierśnica, własność Melchiora Piersniczkiego, miała 9 osad, 3½ łana, 2 zagrody z rolą, 1 biedny.

Wikipedia


pierzchnica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


SJP.pl

Pierzchnica – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Pierzchnica. Miejscowość jest od 1973 siedzibą gminy Pierzchnica; do 1954 roku była siedzibą gminy Drugnia.

Prawa miejskie w latach 1359–1869 oraz ponownie od 1 stycznia 2019.

Wikipedia


pierzchnicki

Pierzchnica


SJP.pl

Patrz:

Pierzchnica

pierzchniczanin

mieszkaniec Pierzchnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


pierzchniczanka

mieszkanka Pierzchnicy (miasta w Polsce)


SJP.pl


pierzchno

W Polsce
  • Pierzchno – wieś w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Wręczyca Wielka
  • Pierzchno – osada leśna w woj. śląskim, w pow. kłobuckim, w gminie Wręczyca Wielka
  • Pierzchno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. poznańskim, w gminie Kórnik
  • Pierzchno – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. średzkim, w gminie Środa Wielkopolska
  • Pierzchno – przystanek kolejowy w Pierzchnie, w gminie Kórnik, w woj. wielkopolskim

Wikipedia


pierzchotek

gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych


SJP.pl


pierzchowice

Pierzchowice – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie.

Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Wikipedia


pierzchły

taki, który pierzchnął (uciekł, zniknął)


SJP.pl


pierze

pióra i pokrywający je w dolnej części puch, szczególnie ptaków domowych, wykorzystywane po odpowiednim przygotowaniu do wypychania poduszek, pierzyn i produkcji ozdób


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. w ogólności, pióra i puch pokrywające ptaka

 (1.2) pióra ptaków domowych, zwykle gęsi, służące do napychania poduszek, pierzyn itp.

 (1.3) przen. żart. włosy słabe, rzadkie

 (1.4) daw. gwara. więz. włosy

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. ter. od prać

Wiktionary

Pióro (łac. penna) – twory nabłonkowe pokrywające ciała części zwierząt, zwłaszcza ptaków. Podobnie jak łuski u gadów, pióra zachodzą na siebie dachówkowato.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Moja poduszka wypchana jest gęsim pierzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛʒɛ, AS: pʹi ̯eže

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. upierzenie n., opierzanie n., opierzenie n., pierzyna ż., pierzynka ż., pióro n., piórko n., pierzynka ż., piórnik m.

 czas. opierzać ndk., opierzyć dk.

 przym. pierzasty, opierzony, nieopierzony, piórkowy

 przysł. pierzasto

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) upierzenie

 (1.3) pióra, kołtuny, kłaki

 (1.4) selery

Wiktionary


pierzeja

frontowa ściana zabudowy ulicy lub placu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. archit. połać ulicy, strona ulicy

 (1.2) daw. zwykle w l. mnogiej skrzydło drzwi

Wiktionary

Pierzeja – ciąg frontowych elewacji budynków ustawionych w szeregu po jednej stronie ulicy lub placu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W wyniku walk została spalona wschodnia pierzeja rynku z ratuszem.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. przepierzać ndk., przepierzyć dk.

 rzecz. przepierzenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pierzej, formy oboczne pierzaj, pierzaja

Wiktionary


pierzga

grudka pyłku kwiatowego zlepiona miodem, stanowiąca pokarm dla młodych pszczół i starszych larw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pszcz. pszczeli pokarm będący sfermentowanym i zakonserwowanym w komórkach plasterastra pyłkiem kwiatowym;

Wiktionary

Pierzga – substancja wytwarzana przez pszczoły z pyłku kwiatowego zmieszanego z miodem lub nektarem i zakonserwowanego w komórkach plastra w następstwie fermentacji.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) pierzga pszczela

Wiktionary


pierzowisko

teren o warunkach sprzyjających lęgowi danego gatunku ptaka, szczególnie kaczek i innych ptaków wodnych


SJP.pl


pierzowy

pierze


SJP.pl

Patrz:

pierze

pierzwin

Pierzwin – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Nowogród Bobrzański.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Wikipedia


pierzyć

pierzyć się: o ptakach: zmieniać upierzenie, tracić stare pióra i pokrywać się nowymi


SJP.pl


pierzyna

przykrycie składające się z wsypy wypełnionej pierzem, powleczonej poszwą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gruba kołdra wykonana z pierza

 (1.2) książk. warstwa okrywająca

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To też, gdy mu się jednego razu udało wejść do izby chyłkiem i nieobaczkiem, wskoczył na łóżko, zakopał się głęboko w pierzynie i zasnął.

 (1.2) Śnieg okrył białą pierzyną cały ogród.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈʒɨ̃na, AS: pʹi ̯ežna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pióro n., piórko n., pierze n., upierzenie n.

:: zdrobn. pierzynka ż.

 czas. upierzać ndk., upierzyć dk.

 przym. pierzasty, piórkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) kołdra, pokrywa

Wiktionary


pierzyneczka

zdrobnienie od: pierzynka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pierzyna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛʒɨ̃ˈnɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯ežỹnečka

Wiktionary


pierzynka

zdrobnienie od: pierzyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pierzyna

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈʒɨ̃nka, AS: pʹi ̯ežnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierzyna ż., pierze n., pióro n.

 przym. pierzasty

Wiktionary


pierzyński

nazwisko


SJP.pl


pierzysko

część strzały, w której znajdują się lotki


SJP.pl


pierzyszowate

rodzina owadów z rzędu chruścików


SJP.pl


pies

1. zwierzę domowe występujące w wielu rasach, tresowane dla różnych celów;
2. wyzwisko;
3. samiec lisa i borsuka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Canis familiaris|ref=tak., zwierzę domowe;

 (1.2) samiec psa (1.1)

 (1.3) środ. łow. samiec lisa lub borsuka

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) slang. obraź. policjant, żandarm lub milicjant

 (2.2) daw. gwara. więz. ajent policyjny

 (2.3) pejor. ktoś podły, oszukańczy (epitet wobec mężczyzny)

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pies jest najlepszym przyjacielem człowieka.

 (1.1) Cyrk Arena nie ukrywa: będą wielbłądy, konie, lamy, alpaki, słoń, osioł, psy.

 (1.2) Czy to jest pies czy suka?

 (1.3) Na pokocie mieliśmy dwadzieścia psów lisa i pięć borsuków.

 (2.1) Psy stoją na patrolu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛs, AS: pʹi ̯es

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. psowate nmos., psiarnia ż., psiarczyk mos., psiarz mos., psica ż., psina ż., psiara ż., psiak mzw., arcypies m., psioczenie n., napsioczenie n.

:: zdrobn. piesek mzw., psiaczek mzw., psiątko n., psinka ż., pieseczek mzw., piesunio mzw., pieseł m.

:: zgrub. psisko n.

 czas. psioczyć ndk., napsioczyć dk.

 przym. psi, psowaty, pieski, arcypsi

 przysł. psio, piesko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) warszawa|skowyr.; reg. pozn. kejter.; reg. pozn. luńt.; białystok|sobaka.; czworonożny przyjaciel, stróż domu / domowego ogniska

 (2.1) pała; neutr. policjant; pot. glina, gliniarz, kulson; żart. smerf

 (2.2) hind, skieł

 (2.3) szubrawiec, łgarz

Wiktionary


piesak

niewielki ssak drapieżny z rodziny psów, zamieszkujący tereny północnej tundry, hodowany dla futra i mięsa; piesiec, lis polarny


SJP.pl

Lis polarny, piesiec, piesak (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od północnego kręgu polarnego.

Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), jajami, rybami i padliną. Przez zimę do wiosny często podążają za niedźwiedziami polarnymi, podobnie jak szakale za lwami, licząc na pozostałości z ich zdobyczy. Nory lęgowe kopie w ziemi, na zboczach, pomiędzy kamieniami. Ciąża trwa 49-57 dni. W maju lub czerwcu samica rodzi 2-8, maksymalnie 12 szczeniąt, ważących 40-80 g. Śmiertelność młodych jest duża i dochodzi do 50%, praktycznie lisica odchowuje 3-4 szczenięta. Szczenięta zaczynają widzieć po 14 dniach, matka natomiast żywi je mlekiem przez 8-10 tygodni.

Wikipedia


pięść

zaciśnięta dłoń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zaciśnięta dłoń

 (1.2) przen. brutalna przemoc

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mocno zacisnął pięść i zadał cios.

 (1.1) Ciągnął nas na brzeg skały, kiedy Donald zamykał oczy i zaciskał obie pięście koło skroni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃w̃ɕt͡ɕ, AS: pʹi ̯ẽũ̯ść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięściarka ż., pięściak mrz., piącha ż., piąstka ż., piąstkowanie n., pięściarstwo n., pięściarz mos.

 czas. piąstkować ndk.

 przym. pięściarski, pięściowy

Wiktionary


pięściaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pięściak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięściak m.

Wiktionary


pięściak

proste kamienne narzędzie wykorzystywane do rozbijania i kruszenia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archeol. paleolityczne narzędzie przeważnie z krzemienia lub twardej skały mające kształt migdałowaty, sercowaty lub owalny;

Wiktionary

Pięściak, tłuk pięściowy, zwany w dawnej archeologii toporem bądź tłukiem pięściowym – narzędzie wykonane techniką rdzeniowania z naturalnych fragmentów krzemieni i innych skał twardych (rzadziej z grubych odłupków) przy zastosowaniu obustronnej obróbki na większej części lub na całym obwodzie. W ten sposób powstawały narzędzia o migdałowatym, sercowatym czy owalnym kształcie, o dopasowanej do dłoni podstawie. Pierwsze pięściaki abwilskie charakteryzowały się przypadkową formą i brakiem wyraźnej krawędzi tnącej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pierwsze pięściaki abwilskie charakteryzowały się przypadkową formą i brakiem wyraźnej krawędzi tnącej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃w̃ɕt͡ɕak, AS: pʹi ̯ũ̯śćak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięść ż., piąstka ż., pięściarz mos., pięściarstwo n., piącha ż., piąstkowanie n.

:: zdrobn. pięściaczek mrz.

 czas. piąstkować ndk.

 przym. pięściowy, pięściarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tłuk pięściowy

Wiktionary


pięściarka

pięściarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. kobieta, która uprawia pięściarstwo

Wiktionary

Boks, pięściarstwo – sport walki, w którym dwóch zawodników walczy ze sobą jedynie przy użyciu pięści, pierwotnie bez rękawic, a od początku XX w. już w rękawicach.

Wikipedia

Patrz:

pięściarz

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃w̃ɕˈt͡ɕarka, AS: pʹi ̯ẽũ̯śćarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięść ż., pięściarstwo n., piąstka ż.

:: fm. pięściarz m.

 przym. pięściowy, pięściarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bokserka

Wiktionary


pięściarski

dotyczący pięściarza, pięściarstwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sport. związany z pięściarstwem lub pięściarzami, dotyczący pięściarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięściarka ż., pięść ż., pięściak mrz., pięściarstwo n., pięściarz mos., piąstka ż.

 przym. pięściowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bokserski

Wiktionary


pięściarstwo

sportowa walka na pięści; boks


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. boks

Wiktionary

Boks, pięściarstwo – sport walki, w którym dwóch zawodników walczy ze sobą jedynie przy użyciu pięści, pierwotnie bez rękawic, a od początku XX w. już w rękawicach.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃w̃ɕˈt͡ɕarstfɔ, AS: pʹi ̯ẽũ̯śćarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięściarka ż., piącha ż., piąstka ż., piąstkowanie n., pięściak m., pięściarz m., pięść ż.

 czas. piąstkować ndk.

 przym. pięściarski, pięściowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) boks

Wiktionary


pięściarz

sportowiec uprawiający pięściarstwo; bokser


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. zawodnik, który uprawia pięściarstwo (boks), zwłaszcza w kontekście historycznym

Wiktionary

Boks, pięściarstwo – sport walki, w którym dwóch zawodników walczy ze sobą jedynie przy użyciu pięści, pierwotnie bez rękawic, a od początku XX w. już w rękawicach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Circus Maximus, w dolinie pomiędzy Palatynem i Awentynem urządzane były wyścigi konne i walki pięściarzy sprowadzanych z Etrurii.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃w̃ɕt͡ɕaʃ, AS: pʹi ̯ũ̯śćaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piącha ż., piąstka ż., piąstkowanie n., pięściak m., pięściarstwo m., pięść ż.

:: fż. pięściarka ż.

 czas. piąstkować ndk.

 przym. pięściarski, pięściowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bokser

Wiktionary


pieścić

1. pieścić (się): głaskać, tulić, całować kogoś, najczęściej dla okazania czułości;
2. pieścić się: dbać o siebie lub o coś, o kogoś przesadnie, oszczędzać coś lub kogoś, cackać się z czymś lub z kimś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) tulić, głaskać okazując czułość

czasownik zwrotny niedokonany pieścić się

 (2.1) pieścić (1.1) siebie nawzajem

 (2.2) przesadnie dbać o siebie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mój chłopak często pieści moje włosy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczota ż., pieszczenie n., pieszczoch m., pieścidełko n.

 czas. rozpieścić

Wiktionary


pieścidełko

rzecz, rzadziej zwierzę lub człowiek piękny, wypieszczony, bardzo zadbany, doprowadzony do idealnego stanu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) cudeńko, rzecz wymuskana, wypieszczona

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Najwybitniejsi twórcy tamtej epoki stawiali tu sobie wille i domki w różnych stylach, wszystkie jednak harmonizujące z krajobrazem. Te „pieścidełka" architektoniczne były rzeczywiście wypieszczone do najdrobniejszego szczegółu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczoch mos., pieszczoszek m., pieszczoszka ż., pieszczenie n., rozpieszczanie n., rozpieszczenie n., pieszczota ż., pieszczotka ż., wypieszczenie n.

 czas. pieścić ndk., rozpieszczać ndk., rozpieścić dk., wypieścić dk.

 przym. pieszczotliwy, rozpieszczony

 przysł. pieszczotliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cudo, cudeńko

Wiktionary


pięściopiryna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) slang. iron. cios z pięści jako metoda „wychowawcza” lub „lecznicza”

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A na wypocenie pięćdziesiąt pompek, a na bóle wszelakie – pięściopiryna!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piąchopiryna ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piąchopiryna

Wiktionary


pięściowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pięścią, dotyczący pięści

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięść ż., piąstka ż., pięściarstwo n., pięściarz mos., pięściarka ż., pięściak mrz.

 przym. pięściarski

Wiktionary


pieściwiej

przestarzały stopień wyższy od przysłówka: pieściwie


SJP.pl


pieściwość

pieściwy


SJP.pl

Patrz:

pieściwy

pieściwszy

stopień wyższy od przymiotnika: pieściwy


SJP.pl


pieściwy

dawniej: miły, skłonny do rozczulania się (np. pieściwa gospodyni), a także pełen wrażliwości lub lubiący być pieszczonym (np. pieściwy zwierzak)


SJP.pl


pieseczek

zdrobnienie od: piesek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pieszcz. zdrobn. od: pies

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pieseczku, chodź tutaj!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. arcypies mzw., pies m., psina ż., psiak m., piesek m., psiaczek m., psinka ż., psiarz m., psioczenie n., psiarnia ż.

 przym. psi, psowaty, pieski

 przysł. psio

 czas. psioczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) psina, psinka

Wiktionary


piesek

1. zdrobnienie od: pies;
2. mały pies;
3. dawniej: przyrząd do ściągania wysokich butów; chłopiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od pies

 (1.2) mały pies

 (1.3) zabawka wyobrażająca psa

 (1.4) pot. pogard. o kimś, kto donosi na innych, jest na czyichś usługach

 (1.5) zool. zob. piesek preriowy.

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) daw. przen. przyrząd do zdejmowania butów

 (2.2) sport. prosty styl pływacki, przypominający sposób pływania psów i innych czworonogów;

Wiktionary

Piesek – prosty styl pływacki. Charakteryzuje się on tym, że pływak leży na klatce piersiowej i porusza rękoma i nogami w górę i w dół, tak jak pływają psy i inne zwierzęta. Jest to w zasadzie kłus w wodzie.

Jest pierwszym stylem używanym przez starożytnych ludzi. Uważa się, że powstał w wyniku obserwacji pływających zwierząt. Prehistoryczne malowidła jaskiniowe w Egipcie przedstawiają postaci, które wydają się płynąć pieskiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Taki piesek robi tyle hałasu?

 (1.2) Kupiliśmy pieska rasy labrador, teraz waży 10 kg, ale jak dorośnie, to będzie miał ponad 30.

 (1.3) Jacuś dostał dwie maskotki, misia i pieska.

 (1.4) Lepiej nie mów za dużo przy Wiktorze, to piesek szefowej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛsɛk, AS: pʹi ̯esek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. psiur mzw., psioczenie n., napsioczenie n., piesio mzw., arcypies mzw., pies mzw., psowate nmos., psiarnia ż., psiarz mos., psica ż., psiątko n., psina ż., psiaczek mzw., psinka ż., pieseczek mzw., psiak mzw., psisko n., piechol mzw.

 czas. psioczyć ndk., napsioczyć dk., popsioczyć dk.

 przym. psi, psowaty, pieski, pieskowy

 przysł. psio, piesko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pieseczek, psinka, psina

Wiktionary


pieseniek

pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, psiaczek, psina, psinka, piesio, psiuniek


SJP.pl


pieseł

potocznie:
1. pies rasy shiba inu z internetowych memów;
2. pies


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) żart. slang. pies

Wiktionary

Pieseł (ang. Doge) – mem internetowy, który zyskał popularność w 2013. Przedstawia psa rasy Shiba, otoczonego kolorowymi tekstami, oryginalnie pisanymi angielszczyzną, przy użyciu fontu Comic Sans, wśród których często występuje słowo wow. Teksty mają przedstawiać wewnętrzne monologi psa. Polska nazwa mema została stworzona przez Randalla Kieślowskiego na jego profilu w portalu Facebook, którego popularność przewyższyła anglojęzyczną wersję profilu z memem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój pieseł nie pozwala mi grać w gierki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pies mzw./mos.

Wiktionary


piesełek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. pieseł

Wiktionary


piesiak

nazwisko


SJP.pl


piesiec

ssak z rodziny psów występujący w Arktyce, hodowany jako zwierzę futerkowe; lis polarny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Vulpes lagopus|ref=tak., gatunek lisa występujący w tundrze;

Wiktionary

Lis polarny, piesiec, piesak (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od północnego kręgu polarnego.

Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), jajami, rybami i padliną. Przez zimę do wiosny często podążają za niedźwiedziami polarnymi, podobnie jak szakale za lwami, licząc na pozostałości z ich zdobyczy. Nory lęgowe kopie w ziemi, na zboczach, pomiędzy kamieniami. Ciąża trwa 49-57 dni. W maju lub czerwcu samica rodzi 2-8, maksymalnie 12 szczeniąt, ważących 40-80 g. Śmiertelność młodych jest duża i dochodzi do 50%, praktycznie lisica odchowuje 3-4 szczenięta. Szczenięta zaczynają widzieć po 14 dniach, matka natomiast żywi je mlekiem przez 8-10 tygodni.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W zimie sierść pieśca jest śnieżnobiała

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̇ɕɛt͡s, AS: pʹi ̯ėśec

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piesiewicz ż./mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lis polarny, piesak

Wiktionary


piesienica

Piesienica – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Zblewo nad Piesienicą w pobliżu trasy linii kolejowej Tczew-Chojnice-Piła (stacja kolejowa Piesienice).

Piesienica należy do rzymskokatolickiej parafii św. Elżbiety w Pinczynie.

Wikipedia


piesiewicz

nazwisko


SJP.pl


piesik

nazwisko


SJP.pl


piesio

pieszczotliwie: pies; psiutek, psiunia, psiak, psiaczek, psina, psinka, psiuniek, pieseniek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pieszcz. pies

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pogłaskał małego piesia, który wybiegł za nim na drogę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̇ɕɔ, AS: pʹi ̯ėśo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pies mzw.

:: zdrobn. piesek mzw., psina ż., psinka ż., psiak mzw., psiaczek mzw., psiunio mzw.

:: zgrub. psisko

 przym. psi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) psiaczek, psiunio, piesek

Wiktionary


pieski

potocznie: marny, nędzny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) przest. psi

przymiotnik jakościowy

 (2.1) pot. godny pożałowania

forma rzeczownika.

 (3.1) plural|piesek.

Wiktionary

Miejscowości w Polsce
  • Pieski – wieś w woj. lubuskim, w pow. międzyrzeckim, w gminie Międzyrzecz
  • Pieski – wieś w woj. pomorskim, w pow. lęborskim, w gminie Cewice
Rosja
  • Pieski – miejscowość w obwodzie moskiewskim
  • Pieski – wieś w osiedlu wiejskim Pieriewołoczskoje rejonu rudniańskiego w obwodzie smoleńskim
  • Pieski – osiedle w obwodzie riazańskim, w rejonie spaskim
  • Pieski – wieś w sielsowiecie naumowskim rejonu konyszowskiego w obwodzie kurskim
  • Pieski – wieś w obwodzie woroneskim, w rejonie poworińskim
  • Pieski – stacja kolejowa w miejscowości Pieski, w rejonie kołomieńskim, w obwodzie moskiewskim

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛsʲci, AS: pʹi ̯esʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pies m., piesek m., psiarnia ż., psiarz m., psina ż., psinka ż., psisko n., psiaczek m., pieseczek mzw., Piesiewicz ż./mos.

 przym. psi, psowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) psi, sobaczy

 (2.1) nędzny, kiepski, marny

Wiktionary


pieskiem

1. zdrobnienie od: pies;
2. mały pies;
3. dawniej: przyrząd do ściągania wysokich butów; chłopiec


SJP.pl


piesko

przysłówek

 (1.1) na sposób pieski

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pies mzw., piesek mzw., arcypies mzw.

 przym. pieski

Wiktionary


pieskować

czasownik

 (1.1) przen. zabiegać o względy kobiety niczym piesek o uwagę właściciela

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Autor stworzył poradnik jak przykładowo pieskować kobietom.

Wiktionary


pieskowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pieskować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ostatnio byłem koleżance z pracy kupić lekarstwa w aptece, czy to pieskowanie?

Wiktionary


pieskowy

piesek


SJP.pl

Patrz:

piesek

pieśń

1. krótki utwór wokalny, często do tekstu poetyckiego, wykonywany zespołowo lub solowo, zwykle za akompaniamentem;
2. rozpowszechniony w starożytnej Grecji wiersz liryczny przeznaczony do recytacji lub śpiewu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. forma muzyczna utworu wokalnego, instrumentalnego lub wokalno-instrumentalnego;

 (1.2) liter. gatunek literacki poezji lirycznej, o genezie związanej z obrzędami i muzyką (pieśni ludowe, pieśni średniowieczne), od której stopniowo się uwolnił, stając się samodzielną formą wyrazu;

Wiktionary

  • pieśń (forma muzyczna)
  • pieśń (gatunek literacki)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Polskie pieśni ludowe są głównie jednogłosowe.

 (1.1) Ja jestem Dawid, jam jest pasterz – / Błagalną wiodę pieśń, / byś się zmiłować chciał nad Piastem, / byś żniwo zwolił zwieść.

 (1.2) U Horacego pieśń stała się samodzielną formą literacką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̇ɕɲ̊, AS: pʹi ̯ėśń̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieśniarz mos.

:: zdrobn. piosenka ż.

 przym. pieśniowy

 czas. piać

Wiktionary


pieśniarka

1. wykonawczyni pieśni, piosenek, najczęściej regionalnych, typowych dla danego regionu;
2. kompozytorka pieśni i śpiewanych utworów lirycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. wokalistka wykonująca pieśni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla przedwojennych pieśniarek pisał teksty m.in. Julian Tuwim.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieśń ż.

:: fm. pieśniarz mos.

 przym. pieśniowy

Wiktionary


pieśniarski

odnoszący się do pieśniarstwa lub pieśniarza, pieśniarski (np. koncert pieśniarski, recital pieśniarski)


SJP.pl


pieśniarstwo

zbiór pieśni charakteryzujących dany region, ogół wykonań muzycznych typowych dla tego regionu


SJP.pl


pieśniarz

1. wykonawca pieśni, piosenek, najczęściej regionalnych, typowych dla danego regionu;
2. kompozytor pieśni i śpiewanych utworów lirycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. wykonawca pieśni, a także piosenek

 (1.2) książk. kompozytor pieśni

Wiktionary

Pieśniarz, pieśniarka – wykonawca, wykonawczyni pieśni, piosenek. Również autor, autorka melodii i słów pieśni lub śpiewanych utworów lirycznych. Również poeta, poetka tworzący pieśni (utwory poezji lirycznej).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pieśniarka ż., pieśń ż.

 czas. piać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) neutr. piosenkarz, śpiewak

Wiktionary


pieśniowy

mający cechy typowe dla pieśni (np. pieśniowy charakter poezji) lub odnoszący się do pieśni, związany z nią (np. recital pieśniowy, repertuar pieśniowy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pieśnią, dotyczący pieśni

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieśniarka ż., pieśń ż.

Wiktionary


piesno

  • Piesno – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Łobżenica
  • Piesno – osada leśna w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Łobżenica]

Wikipedia


pięstnik

w technice: jednoręczny młot do podbijania narzędzi kamieniarskich; młot babkowy


SJP.pl


piestrak

rodzaj grzybów z rodziny truflowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Choiromyces|Vittad.|ref=nie., rodzaj grzybów należący do rodziny truflowatych;

 (1.2) mikol. grzyb z rodzaju piestrak (1.1)

Wiktionary

Choiromyces Vittad. (piestrak) – rodzaj grzybów należący do rodziny truflowatych (Tuberaceae). W Polsce występuje 1 gatunek.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Swoim zapachem piestraki zwabiają owady.

Wiktionary


piestróweczkowate

rodzina grzybów z rzędu pieczarkowców


SJP.pl

Piestróweczkowate (Hydnangiaceae Gäum. & C.W. Dodge) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców (Agaricales).

Wikipedia


piestrówka

rodzaj grzybów z rodziny piestrówkowatych


SJP.pl

Rhizopogon Fr. (piestrówka) – rodzaj grzybów z rodziny piestrówkowatych (Rhizopogonaceae).

Wikipedia


piestrówkowate

rodzina grzybów z rzędu borowikowców


SJP.pl

Piestrówkowate (Rhizopogonaceae Gäum. & C.W. Dodge) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie borowikowców (Boletales).

Wikipedia


piestruszka

rodzaj niewielkiego gryzonia z rodziny chomikowatych


SJP.pl

Piestruszka (Lagurus) – rodzaj ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Wikipedia


piestrzec

Piestrzec – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


piestrzenica

grzyb z rodziny piestrzycowatych, o dużym, charakterystycznie pofałdowanym, brązowym kapeluszu i białawym trzonie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mikol. nazwa systematyczna|Gyromitra|Fr.|ref=tak., rodzaj grzyba o ciemnobrązowym, pofałdowanym kapeluszu obejmujący wiele trujących gatunków;

Wiktionary

Gyromitra Fr. (piestrzenica) – rodzaj grzybów z rodziny krążkownicowatych (Discinaceae).

Wikipedia


piestrzeniewicz

nazwisko


SJP.pl

Sławomir Piestrzeniewicz (ur. 21 marca 1955 w Łodzi), znany jako Arsène Lupin (pseudonim artystyczny) - jeden z czołowych polskich iluzjonistów.

Absolwent XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Prusa w Łodzi oraz Akademii Medycznej w Łodzi.

Wikipedia


piestrzyca

rodzaj grzybów z rodziny piestrzycowatych


SJP.pl

Helvella L. (piestrzyca) – rodzaj grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae).

Wikipedia


piestrzycowate

o cechach piestrzycowatych (grzybów z klasy workowców, charakteryzujących się białawym trzonem i dużym, pofałdowanym kapeluszem, głównie w kolorze brązowym lub kawowym)


SJP.pl

Piestrzycowate (Helvellaceae Fr.) – rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców (Pezizales).

Wikipedia


piestrzycowaty

o cechach piestrzycowatych (grzybów z klasy workowców, charakteryzujących się białawym trzonem i dużym, pofałdowanym kapeluszem, głównie w kolorze brązowym lub kawowym)


SJP.pl


piestrzyński

nazwisko


SJP.pl


piesza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która porusza się na własnych nogach

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. od: pieszy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fm. pieszy m.

 przym. pieszy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piechurka

Wiktionary


pieszak

nazwisko


SJP.pl


pieszczański

Pieszczany; piszczański


SJP.pl


pieszczany

miasto w zachodniej Słowacji; Piszczany


SJP.pl

Pieszczany (słow. Piešťany, węg. Pöstyén, niem. Pistyan/Pistian, na przełomie XIX i XX w. również [Bad] Püschtin) – uzdrowisko na Słowacji, ok. 86 km na północ od Bratysławy i 40 km na południe od Trenczyna, przy autostradzie D1, u podnóża pasma górskiego Považský Inovec nad Wagiem. Ośrodek administracyjny powiatu Pieszczany.

Wikipedia


pieszczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pieścić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pieścić ndk., wypieścić dk.

 rzecz. pieszczota ż., pieszczotliwość ż., pieszczoch mos., pieścidełko n.

 przym. pieszczotliwy

 przysł. pieszczotliwie

Wiktionary


pieszczoch

ktoś lubiący pieszczoty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś lubiący pieszczoty lub rozpieszczony

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛʃt͡ʃɔx, AS: pʹi ̯eščoχ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczota ż., pieszczotka ż., pieszczoszka ż., pieszczotliwość ż., pieszczenie n.

:: fż. pieszczocha ż.

:: zdrobn. pieszczoszek m.

 przym. pieszczotliwy, rozpieszczony

 przysł. pieszczotliwie

 czas. pieścić ndk., rozpieszczać ndk., rozpieścić dk., dopieszczać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przylepka

Wiktionary


pieszczocha

pieszczotliwie o samicy jakiegoś zwierzęcia lub dziewczynie bardzo kochanej, przymilnej, lubiącej pieszczoty


SJP.pl


pieszczoszek

zdrobniale, czule o pieszczochu (osobie lub zwierzęciu lubiącym pieszczoty)


SJP.pl


pieszczoszka

zdrobniale, czule o pieszczosze (dziewczynce, kobiecie lub samicy jakiegoś zwierzęcia, lubiącej pieszczoty)


SJP.pl


pieszczot.

skrót od: pieszczotliwy, pieszczotliwie


SJP.pl


pieszczota

czułe głaskanie, przytulanie, całowanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czułe dotykanie, głaskanie, całowanie kogoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jej córka to dziecko bardzo wrażliwe, stale spragnione maminych pieszczot.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛʃˈt͡ʃɔta, AS: pʹi ̯eščota

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczoch mos., pieszczoszek m., pieszczoszka ż., pieszczenie n., rozpieszczanie n., rozpieszczenie n., pieścidełko n.

:: zdrobn. pieszczotka

 czas. pieścić ndk., rozpieszczać ndk., rozpieścić dk.

 przym. pieszczotliwy, rozpieszczony

 przysł. pieszczotliwie

Wiktionary


pieszczotka

pieszczotliwie, czule o dziewczynce, kobiecie lub samicy jakiegoś zwierzęcia, bardzo kochanej, przymilnej, czułej, lubiącej być pieszczoną


SJP.pl


pieszczotki

pieszczotliwie, czule o dziewczynce, kobiecie lub samicy jakiegoś zwierzęcia, bardzo kochanej, przymilnej, czułej, lubiącej być pieszczoną


SJP.pl


pieszczotliwie

przysłówek

 (1.1) w sposób pieszczotliwy, z czułością

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛʃt͡ʃɔˈtlʲivʲjɛ, AS: pʹi ̯eščotlʹivʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pieszczotliwy

 rzecz. pieszczoch mos., pieszczota ż., pieszczotliwość ż., pieszczenie n., pieścidełko n.

Wiktionary


pieszczotliwiej

stopień wyższy od przysłówka: pieszczotliwie


SJP.pl


pieszczotliwość

przymilność, czułość, serdeczność, także miłość lub potrzeba pieszczot, szczególnie w odniesieniu do zwierząt


SJP.pl


pieszczotliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: pieszczotliwy


SJP.pl


pieszczotliwy

przymilny, pełen czułości, serdeczności, także miłości, oddania lub lubiący być pieszczonym, rozpieszczanym


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. pełen czułości, serdeczności

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛʃt͡ʃɔˈtlʲivɨ, AS: pʹi ̯eščotlʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszczota ż., pieszczoch mos., pieszczotliwość ż., pieszczenie n., pieścidełko n.

 przysł. pieszczotliwie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czuły

Wiktionary


pieszczoty

czułe głaskanie, przytulanie, całowanie


SJP.pl


pieszek

pieszek czarnogłowy - gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych


SJP.pl


pieszko

nazwisko


SJP.pl

Mistrz Pieszko, magister Pesco, Peschel (ok. 1320–1371) — średniowieczny budowniczy epoki gotyku działający we Wrocławiu.

Realizował zlecenia biskupa Przecława z Pogorzeli. Był projektantem kaplicy Mariackiej w katedrze wrocławskiej w latach 1354–1368 (wedle innych źródeł 1345–1369), gdzie na wspornikach mogą widnieć wizerunki jego i żony. Brał udział w budowie chóru katedralnego, kościoła NMP na Piasku (St. Maria in Arena) (od 1365) i katedry św. Marii Magdaleny (do 1362).

Wikipedia


pieszków

pieszek czarnogłowy - gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 3, w tym 2 podstawowe
  • Pieszków – przysiółek wsi Dobroszów w woj. dolnośląskim, w pow. legnickim, w gminie Chojnów
  • Pieszków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lubińskim, w gminie Lubin
  • Pieszków – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lwóweckim, w gminie Lwówek Śląski

Wikipedia


pieszkowa

wieś w Polsce


SJP.pl


pieszkowice

Pieszkowice (niem. Petersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Polkowice.

Wikipedia


pieszkowo

wieś w Polsce


SJP.pl

Pieszkowo (niem. Petershagen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie.

Wieś położona w pobliżu doliny Elmy.

Wikipedia


piesznia

rzadko: rodzaj żelaznego dłuta o półokrągłym kształcie, służącego do żłobienia w drzewie; żłobak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. leśn. rodzaj dłuta lub siekiery wykorzystywanej głównie do drążenia barci;

Wiktionary

Piesznia – narzędzie przypominające dzidę z ostrzem kątowym na szczycie. Służyło do drążenia (dziania) barci.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gosta wstał, schylił się po piesznię, w razie potrzeby mogącą służyć jako broń.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. pieśnia

Wiktionary


pieszo

przysłówek

 (1.1) idąc, biegnąc, nie zaś pojazdem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Do pracy chodzę pieszo, bo firma jest tylko kilometr od domu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛʃɔ, AS: pʹi ̯ešo

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pieszy

 rzecz. pieszy m., piechota ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piechotą, na piechotę

Wiktionary


pieszojezdnia

pas bez wydzielonych chodników, przeznaczony dla pieszych i pojazdów


SJP.pl


pieszy

piechotny;
1. idący na własnych nogach, np. pieszy turysta;
2. odbywany na własnych, np. piesza wycieczka;
3. złożony z osób idących na własnych, np. pieszy orszak;
4. przeznaczony dla ludzi idących na własnych nogach, np. ciąg pieszy;
5. należący do piechoty (formacji wojskowej), np. żołnierz pieszy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) poruszający się jedynie na własnych nogach

 (1.2) odbywający się przy udziale osób pieszych (1.1)

 (1.3) przeznaczony dla pieszych (2.1)

 (1.4) przest. odnoszący się do piechoty wojskowej, należący do takiej piechoty

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba, która porusza się na własnych nogach

Wiktionary

Pieszy – osoba znajdująca się poza pojazdem na drodze i niewykonująca na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami. Za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, hulajnogę elektryczną, urządzenie transportu osobistego, urządzenie wspomagające ruch, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pieszy turysta porusza się wolniej, ale zobaczy więcej.

 (1.2) Pieszy ruch graniczny jest źródłem sporego importu towarów na ścianie wschodniej.

 (1.4) 2. pluton strzelców pieszych wykonał rozpoznanie przedpola w kierunku północnym.

 (2.1) Na drogach publicznych piesi powinni poruszać się zawsze lewym poboczem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛʃɨ, AS: pʹi ̯ešy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piechota ż., piechur m., piechurka ż., piechociarz m., pieszka ż.

:: fż. piesza ż.

 czas. spieszyć ndk.

 przym. piechotny, piechociarski

 przysł. pieszo, piechotą

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) niezmotoryzowany

 (1.4) piechotny

 (2.1) piechur

Wiktionary


pieszyce

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, na Górnym Śląsku;

Wiktionary

Pieszyce (niem. Peterswaldau) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pieszyce.

Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto liczyło 6827 mieszkańców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈʃɨt͡sɛ, AS: pʹi ̯ešyce

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieszyczanin, pieszyczanka

 przym. pieszycki

Wiktionary


pieszycki

Pieszyce


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przym. od Pieszyce

Wiktionary

Patrz:

Pieszyce

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈʃɨt͡sʲci, AS: pʹi ̯ešycʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieszyce, pieszyczanin, pieszyczanka

Wiktionary


pieszyczanin

mieszkaniec Pieszyc (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pieszyc

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛʃɨˈt͡ʃãɲĩn, AS: pʹi ̯ešyčãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieszyce, pieszyczanka

 przym. pieszycki

Wiktionary


pieszyczanka

mieszkanka Pieszyc (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pieszyc

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛʃɨˈt͡ʃãnka, AS: pʹi ̯ešyčãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pieszyce, pieszyczanin

 przym. pieszycki

Wiktionary


piet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) inform. ezoteryczny język programowania oparty na kolorowych polach przypominających abstrakcyjną grafikę;

Wiktionary

Piet – ezoteryczny język programowania opracowany przez Davida Morgan-Mara. Nazwa języka pochodzi od holenderskiego malarza Pieta Mondriana. Pierwotnie zaplanowana nazwa Mondrian okazała się już zajęta.

Programy tworzone w Piet to bitmapy, które wyglądem przypominają abstrakcyjne obrazy. Kompilacji towarzyszy kursor, który porusza się po obrazie „przeskakując” z jednego obszaru o jednolitej barwie na kolejne. Procedury są wykonywane wówczas, gdy kursor opuszcza dany obszar.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 Od imienia malarza Pieta Mondriana, którego kompozycje wyglądają podobnie do programów w języku Piet.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Piet

źródła.

== Piet (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-Piet.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|afrykanerski|m.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲit, AS: pʹit

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 Od imienia malarza Pieta Mondriana, którego kompozycje wyglądają podobnie do programów w języku Piet.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Piet

źródła.

== Piet (język afrykanerski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-Piet.wav.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|afrykanerski|m.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pieta

obraz lub rzeźba przedstawiająca boleściwą Marię z martwym Chrystusem na kolanach; Pieta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. tylna część stopy

 (1.2) część skarpety, pończochy, buta w okolicach pięty (1.1)

 (1.3) żegl. dolny koniec masztu;

Wiktionary

Pietà [pjeˈta] (wł. pietà – „miłosierdzie”, „litość”; łac. pietas – „miłość zgodna z powołaniem”) – w sztukach plastycznych przedstawienie opłakującej Matki Bożej trzymającej na kolanach ciało Jezusa Chrystusa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Coś mnie lewa pięta boli.

 (1.2) Co ci się tak te skarpety na piętach przecierają?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃nta, AS: pʹi ̯nta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętka ż., podpiętek m., zapiętek m.

 przym. piętowy

Wiktionary


piętak

dawniej:
1. moneta wartości pięciu groszy lub pięciu kopiejek;
2. żelazny drążek używany do podważania ciężkich przedmiotów


SJP.pl

Piętak – część wsi Rogienice Wielkie w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Mały Płock.

Wikipedia


piętaszek

Przypadki Robinsona Crusoe – powieść podróżniczo-przygodowa Daniela Defoe z 1719 roku.

Opowieść o Robinsonie składa się z dwóch części: pierwsza – The Life and Strange Surprizing Adventures of Robinson Crusoe opowiada o losach marynarza Robinsona Crusoe, który trafia na bezludną wyspę. Druga – znacznie mniej znana – The Further Adventures of Robinson Crusoe opowiada o dalszych podróżach Robinsona.

Wikipedia


pieter

żartobliwie lub potocznie o strachu, bojaźni, także panice, odczuwaniu lęków, fobii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. Piotr

Wiktionary

Osoby:

  • Jarzinho Pieter – piłkarz z Curaçao

Inne:

  • Pieter – niderlandzkie imię męskie

Zobacz też:

  • Sint-Pieter

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pieter cosikej tam ónaczy w piwnicy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. Piotrowy

Wiktionary


pięterko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od piętro; nadbudowa, zwykle o mniejszej powierzchni niż kondygnacja poniżej

 (1.2) przen. miejsce intymnych spotkań

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyremontowaliśmy sobie pięterko u rodziców i mamy własny kąt.

 (1.2) Asi i Bartkowi udzielił się romantyczny nastrój i poszli na pięterko.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃nˈtɛrkɔ, AS: pʹi ̯ẽnterko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętro n., piętrowiec mrz., piętrówka ż., piętrus mrz.

 przym. piętrowy

 przysł. piętrowo

 czas. piętrzyć (się)

Wiktionary


piętka

1. zdrobnienie od: pięta;
2. kromka chleba odcięta pierwsza z brzegu bochenka; przylepka;
3. tylna część narty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pięta

 (1.2) spoż. kromka chleba odkrojona z początku lub końca bochenka chleba

Wiktionary

  • piętka – sposób ukształtowania konturu elementu architektonicznego
  • Piętka – polskie nazwisko
  • piętka – część pługa
  • piętka – część kopyta koniowatych

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ntka, AS: pʹi ̯ntka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięta ż.

 przym. piętowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) przylepka, reg. skrajka, pot. dupka

Wiktionary


pietkiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Antoni Pietkiewicz (ujednoznacznienie)
  • Barbara Pietkiewicz – polska dziennikarka prasowa, reportażystka
  • Barbara Trzeciak-Pietkiewicz (ur. 1945) – polska dziennikarka radiowa i telewizyjna, producentka
  • Beata Pietkiewicz (ur. 1981) – litewska polityczka i działaczka samorządowa, posłanka do parlamentu Litwy
  • Bogusława Pietkiewicz (1944–2012) – polska skoczkini do wody, tłumaczka
  • Edward Pietkiewicz (1909–1998) – polski dyplomata i pisarz
  • Grzegorz Pietkiewicz (ur. 1962) – polski artysta plastyk
  • Grzegorz Pietkiewicz (ur. 1988) – polski siatkarz
  • Jadwiga Pietkiewicz (ur. 1950) – polska koszykarka
  • Janusz Pietkiewicz (ur. 1946) – polski impresario, animator kultury, działacz samorządowy
  • Jerzy Pietkiewicz (ujednoznacznienie)
  • Juzefs Petkēvičs (Józef Pietkiewicz) – łotewski szachista polskiego pochodzenia
  • Kazimierz Pietkiewicz (ujednoznacznienie)
  • Konstanty Pietkiewicz (1908–1980) – polski inżynier i dyrektor kolejowy
  • Krzysztof Pietkiewicz (ur. 1950) – polski historyk, lituanista
  • Maciej Stanisławowicz Pietkiewicz (XVI w.) – szlachcic Rzeczypospolitej
  • Małgorzata Jedynak-Pietkiewicz (1945–2013) – polska dziennikarka kulturalna
  • Mirosław Pietkiewicz (1933–2020) – polski organista
  • Monika Richardson z domu Pietkiewicz (ur. 1972) – polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
  • Rajmund Pietkiewicz (1920–2013) – polski malarz, grafik, wykładowca
  • Rajmund Pietkiewicz (ur. 1970) – polski duchowny katolicki
  • Stanisław Pietkiewicz (1894–1986) – polski geograf i kartograf
  • Zenon Pietkiewicz (1862–1932) – polski dziennikarz
  • Zenon Pietkiewicz (1938–2018) – polski żołnierz
  • Zygmunt Pietkiewicz (ur. 1942) – łotewski działacz polityczny i przedsiębiorca polskiego pochodzenia

Wikipedia


pietkowo

Pietkowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Poświętne. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1522 roku, kiedy to powstała parafia rzymskokatolicka.

W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Pietkowo, po jej zniesieniu w gromadzie Poświętne. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wikipedia


piętnar

ciesielskie łączenie konstrukcji drewnianej; bantyna, rososzka


SJP.pl


piętnaście

[czytaj: pietnaście] liczebnik oznaczający liczbę 15


SJP.pl

liczebnik główny

 (1.1) liczba 15

Wiktionary

15 (piętnaście) – liczba naturalna następująca po 14 i poprzedzająca 16. Warunek podzielności zapisanej w systemie dziesiętnym liczby przez 15 to, aby była podzielna zarówno przez 3, jak i przez 5.

Piętnaście sztuk to inaczej mendel, a 15 minut nazywane jest tradycyjnie kwadransem. Liczba piętnaście jest najmniejszą liczbą złożoną mającą w rozkładzie na czynniki pierwsze dwie różne liczby nieparzyste.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɛtˈnaɕt͡ɕɛ, AS: pʹi ̯etnaśće

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnasta ż., piętnastka ż.

 przym. piętnasty

 licz. piętnaścioro

Wiktionary


piętnaścioro

liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 15, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej


SJP.pl

liczebnik zbiorowy

 (1.1) …odpowiadający liczbie 15

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piętnaścioro uczniów z naszej klasy (ośmiu chłopców i siedem dziewczynek) zakwalifikowało się do finału konkursu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnaɕˈt͡ɕɔrɔ, AS: pʹi ̯etnaśćoro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastka ż.

 przym. piętnasty

 licz. piętnaście

Wiktionary


piętnasta

godzina piętnasta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) godzina 15, godzina trzecia po południu

forma przymiotnika.

 (2.1) M. i W. ż. lp. od: piętnasty

Wiktionary

Powiązane:

 licz. piętnaście

 przym. piętnasty

 rzecz. piętnastka ż.

Wiktionary


piętnastak

ktoś związany z obiektem (np. drużyną, oddziałem) oznaczonym liczbą 15


SJP.pl


piętnastka

1. grupa piętnastu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 15;
3. piętnaście lat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nazwa liczby 15

 (1.2) coś, co oznaczone jest liczbą 15

 (1.3) całość składająca się z piętnastu części, elementów lub jednostek

 (1.4) pot. piętnastoletnia dziewczyna

Wiktionary

  • piętnastka – nazwa liczby 15
  • Piętnastka – układanka logiczna
  • Piętnastka – gra bilardowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W którym bloku mieszka Andrzej? W piętnastce.

 (1.4) Andrzej ma prawie trzydziechę, a spotyka się z piętnastką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛtˈnastka, AS: pʹi ̯etnastka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnasta ż.

 przym. piętnasty

 licz. piętnaście, piętnaścioro

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) piętnastolatka

Wiktionary


piętnastkowy

przymiotnik

 (1.1) związany z liczbą piętnaście, dotyczący liczby piętnaście

Wiktionary


piętnastoboczny

mający 15 boków


SJP.pl


piętnastocentymetrowy

mający długość piętnastu centymetrów


SJP.pl


piętnastoczęściowy

składający się z piętnastu części


SJP.pl


piętnastodniowy

mający piętnaście dni, trwający piętnaście dni itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający piętnaście dni

 (1.2) będący w wieku piętnastu dni

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na zakończenie piętnastodniowych rekolekcji pojechaliśmy do Łagiewnik.

 (1.1) Ernest rozpoczął piętnastodniową dietę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈdʲɲɔvɨ, AS: pʹi ̯etnastodʹńovy

Wiktionary


piętnastogodzinny

trwający piętnaście godzin


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) trwający piętnaście godzin

 (1.2) będący w wieku piętnastu godzin

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔɡɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: pʹi ̯etnastogoʒ́ĩ•ny

Wiktionary


piętnastokąt

figura płaska mająca 15 kątów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. figura geometryczna, która ma piętnaście boków i piętnaście wierzchołków

Wiktionary

Wielokąt, wielobok – różnie definiowany typ figury geometrycznej:

  • w sensie najszerszym jest to dowolna zamknięta linia łamana;
  • czasem wymaga się dodatkowo, by była to łamana płaska;
  • dodatkowym założeniem może być, że jest to łamana zwyczajna;
  • wielokątem nazywa się też obszar płaszczyzny ograniczony łamaną zwyczajną; w tym wypadku jest to spójny zbiór stanowiący sumę skończonej liczby trójkątów zdefiniowanych jako sympleksy danej przestrzeni dwuwymiarowej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Suma kątów wewnętrznych w piętnastokącie wynosi 2340°.

Wiktionary


piętnastokilometrowy

mający długość piętnastu kilometrów, wynoszący piętnaście kilometrów


SJP.pl


piętnastokrotnie

przysłówek

 (1.1) piętnaście razy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tu należy przypomnieć sobie perypetie z murawą, gdzie poprzednie władze z dwu ofert wybrały droższą piętnastokrotnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈkrɔtʲɲɛ, AS: pʹi ̯etnastokrotʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastokrotność ż.

 przym. piętnastokrotny

Wiktionary


piętnastokrotność

piętnastokrotny


SJP.pl

Patrz:

piętnastokrotny

piętnastokrotny

powtarzający się piętnaście razy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odbywający się/powtarzający się piętnaście razy

 (1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś piętnaście razy

 (1.3) piętnaście razy większy bądź mniejszy od czegoś

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈkrɔtnɨ, AS: pʹi ̯etnastokrotny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastokrotność ż.

 przysł. piętnastokrotnie

Wiktionary


piętnastolatek

chłopiec piętnastoletni


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) chłopak w wieku piętnastu lat

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca piętnaście lat

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od piętnastolatka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasza córka chodzi dopiero do piątej klasy, a spotyka się z jakimś piętnastolatkiem.

 (2.1) Byłem wczoraj na giełdzie samochodowej, kupiłem całkiem sprawnego piętnastolatka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈlatɛk, AS: pʹi ̯etnastolatek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastolatka

 przym. piętnastoletni

Wiktionary


piętnastolatka

1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca piętnaście lat;
2. okres obejmujący piętnaście lat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziewczyna mająca piętnaście lat

 (1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca piętnaście lat

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od piętnastolatek

Wiktionary

Piętnastolatka (tytuł oryg. Quinceañera) – amerykański dramat filmowy z 2006 roku, napisany oraz wyreżyserowany przez Richarda Glatzera i Washa Westmorelanda. Projekt miał swoją premierę podczas Sundance Film Festival styczniem 2006, następnie prezentowany był podczas ogólnoświatowych festiwali, w tym na prestiżowym Berlinale. Został wyróżniony wieloma nagrodami i nominacjami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈlatka, AS: pʹi ̯etnastolatka

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piętnastoletni

 rzecz. piętnastolatek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. piętnastka

Wiktionary


piętnastolatki

1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca piętnaście lat;
2. okres obejmujący piętnaście lat


SJP.pl

Piętnastolatki (ang. Hillside, znany również jako Fifteen, 1991–1993) – kanadyjsko-amerykański serial młodzieżowy stworzony przez Johna T. Binkleya.

Wikipedia


piętnastolecie

1. okres piętnastu lat;
2. piętnasta rocznica czegoś


SJP.pl


piętnastoletni

1. trwający piętnaście lat; przypadający za piętnaście lat;
2. będący w wieku piętnastu lat, mający piętnaście lat


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający piętnaście lat

 (1.2) trwający piętnaście lat

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈlɛtʲɲi, AS: pʹi ̯etnastoletʹńi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastolecie n., piętnastolatek m., piętnastolatka ż.

Wiktionary


piętnastoliterowy

przymiotnik

 (1.1) taki, który składa się z piętnastu liter

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛtˈnastɔˌlʲitɛˈrɔvɨ, AS: pʹi ̯etnastolʹiterovy

Wiktionary


piętnastomiesięczny

mający piętnaście miesięcy, trwający piętnaście miesięcy itp.


SJP.pl


piętnastominutowy

trwający piętnaście minut


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) trwający piętnaście minut

Wiktionary


piętnastoosobowy

1. składający się z piętnastu osób;
2. przeznaczony dla piętnastu osób


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony dla piętnastu osób, mogący pomieścić piętnaście osób

 (1.2) złożony z piętnastu osób, wykonywany przez piętnaście osób

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔːsɔˈbɔvɨ, AS: pʹi ̯etnast•osobovy

Wiktionary


piętnastopiętrowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) złożony z parteru i piętnastu kondygnacji położonych nad nim

Wiktionary


piętnastoprocentowy

stanowiący piętnaście procent czegoś


SJP.pl


piętnastościan

wielościan o 15 ścianach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. wielościan o piętnastu ścianach

Wiktionary


piętnastostopniowy

1. mający piętnaście stopni (w jakiejś skali);
2. mający piętnaście stopni, etapów


SJP.pl


piętnastotomowy

przymiotnik

 (1.1) składający się z piętnastu tomów, zawarty w piętnastu tomach, wydany w piętnastu tomach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔtɔ̃ˈmɔvɨ, AS: pʹi ̯etnastotõmovy

Wiktionary


piętnastotonowy

ważący piętnaście ton


SJP.pl


piętnastotygodniowy

przymiotnik

 (1.1) trwający piętnaście tygodni

 (1.2) będący w wieku piętnastu tygodni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ, AS: pʹi ̯etnastotygodʹńovy

Wiktionary


piętnastotysięcznik

statek o nośności piętnastu tysięcy ton


SJP.pl


piętnastowieczny

dotyczący piętnastego wieku, pochodzący z piętnastego wieku, żyjący w piętnastym wieku, dziejący się w piętnastym wieku itp.


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) taki, który wydarzył się lub żył w piętnastym wieku; taki, który pochodzi z piętnastego wieku

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtnastɔˈvʲjɛt͡ʃnɨ, AS: pʹi ̯etnastovʹi ̯ečny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnastowiecze n.

Wiktionary


piętnasty

liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 15


SJP.pl

przymiotnik odliczebnikowy

 (1.1) od 15

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) dzień miesiąca po czternastym

rzeczownik, rodzaj żeński

 (3.1) piętnasta: godzina piętnasta

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mieszkam na piętnastym piętrze.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛtˈnastɨ, AS: pʹi ̯etnasty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętnasta ż., piętnastka ż.

 licz. piętnaście, piętnaścioro

 przedr. piętnasto-

Wiktionary


piętno

1. znak, znamię, ślad po uderzeniu, blizna;
2. cecha charakterystyczna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) trwały znak rozpoznawczy właściciela wyciśnięty lub wypalony na skórze bydlęcia albo niewolnika; dawniej również na twarzy lub plecyecach przestępcy

 (1.2) przen. cecha charakterystyczna, trwały ślad po czymś, znak rozpoznawczy

Wiktionary

  • piętno – ślad albo odbite czy wypalone znamię; piętno na ramieniu nosiła Milady, zbrodniarka, bohaterka powieści Trzej muszkieterowie Aleksandra Dumasa; naznaczony nim był również Jean Valjean, bohater Nędzników Victora Hugo
  • Piętno (zootechnika) – znak wypalany na skórze zwierząt w celu ich rozpoznawania
  • Piętno – polski film z 1983 roku
  • Piętno – brytyjski film z 1997 roku
  • Piętno – amerykański film z 2003 roku
Nazwy w Polsce
  • Piętno – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Tuliszków
  • Piętno – dawna gmina wiejska
  • Piętno − dawny kolejowy wąskotorowy przystanek osobowy w Piętnie

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. piętnowanie n., napiętnowanie n., piętnówki nmos.

 czas. piętnować ndk., napiętnować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) blizna, odcisk, skaza, stygmat, ślad, znak, znamię

Wiktionary


piętnować

1. potępiać;
2. oznaczyć piętnem


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. napiętnować)

 (1.1) surowo osądzać

 (1.2) rzad. odciskać piętno

czasownik zwrotny niedokonany piętnować się (dk. napiętnować się)

 (2.1) surowo osądzać jeden drugiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piętno n., piętno n., piętnowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ganić, karcić, potępiać

Wiktionary


piętnówki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Hadeninae|Guénée|ref=tak., podrodzina motyli w obrębie rodziny sówkowatych;

Wiktionary

Piętnówki (Hadeninae) – podrodzina motyli w obrębie rodziny sówkowatych (Noctuidae). Jest bardzo liczna: wyróżnia się kilka tysięcy gatunków i 382 rodzaje. Do piętnówek należy wiele szkodników upraw, z czego w Polsce szczególnie szkodliwe są gatunki z rodzaju Mamestra (m.in. piętnówka kapustnica, piętnówka brukiewka).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Do podrodziny piętnówek należy szereg szkodników upraw.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętno n., piętnówka ż.

Wiktionary


pietoso

określenie wykonawcze: współczująco


SJP.pl


piętowski

nazwisko


SJP.pl


piętowy

pięta


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piętą

Wiktionary

Patrz:

pięta

Powiązane:

 rzecz. pięta ż., piętka ż.

Wiktionary


pietrać

potocznie: pietrać się - odczuwać strach, bać się, a także panikować, odczuwać lęk przed kimś lub przed czymś; mieć pietra


SJP.pl


pietrain

[czytaj: pitrejn] rasa świni domowej wyhodowana w Belgii


SJP.pl

Wikipedia


pietrak

nazwisko


SJP.pl


pietras

nazwisko


SJP.pl


pietrasiak

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Adolf Pietrasiak – polski wojskowy
  • Dariusz Pietrasiak – polski piłkarz
  • Iwona Pietrasiak – polska biskupka Kościoła Katolickiego Mariawitów
  • Małgorzata Pietrasiak – polska naukowiec

Wikipedia


pietrasiewicz

nazwisko


SJP.pl

Pietrasiewicz – polski herb szlachecki, odmiana herbu Leliwa.

Wikipedia


pietrasik

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ariel Pietrasik – polski piłkarz ręczny
  • Bartłomiej Pietrasik – polski piłkarz
  • Damian Pietrasik – polski niepełnosprawny pływak
  • Eugeniusz Pietrasik – polski działacz sportowy
  • Zdzisław Pietrasik – polski krytyk filmowy i teatralny, dziennikarz, publicysta

Wikipedia


pietrasz

potocznie: pietrać się - odczuwać strach, bać się, a także panikować, odczuwać lęk przed kimś lub przed czymś; mieć pietra


SJP.pl


pietraszak

nazwisko


SJP.pl


pietraszek

nazwisko


SJP.pl

  • Pietraszek – polskie nazwisko.
Osoby noszące nazwisko Pietraszek
  • Alfreda i Bolesław Pietraszek – Polacy uhonorowani medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata,
  • Adrian Pietraszek – dziennikarz i socjolog,
  • Anna Teresa Pietraszek – polska reżyser, dokumentalista, operatorka,
  • Andrzej Pietraszek – chirurg, taternik i alpinista,
  • Jan Kryspin Pietraszek – bohater PSB
  • Leszek Pietraszek – funkcjonariusz służb specjalnych, wicemarszałek województwa śląskiego,
  • Marcin Pietraszek – dziennikarz i pisarz,
  • Mieczysław Pietraszek – inżynier mechanik, oficer WP, bohater PSB,
  • Romuald Pietraszek – prawnik, kapitan żeglugi wielkiej, urzędnik państwowy.

Wikipedia


pietraszewcy

Koło Pietraszewskiego – dyskusyjna grupa literacka młodych intelektualistów rosyjskich, założona przez Michała Wasylewicza Pietraszewskiego w latach 1845–1849.

Poglądy członków Koła Pietraszewskiego określano jako zapadniczelstwo (ros. zapad „zachód”). Zajmowano się w niej zachodnią filozofią (szczególnie Heglem) oraz literaturą, co zostało oficjalnie zakazane przez Mikołaja I.

Wikipedia


pietraszewicz

nazwisko


SJP.pl


pietraszewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Ignacy Pietraszewski – polski orientalista
  • Jerzy Pietraszewski – polski oficer wywiadu
  • Michał Pietraszewski – polski działacz społeczny
  • Teofil Pietraszewski – polski wojskowy, rosyjski szpieg

Wikipedia


pietraszkiewicz

nazwisko


SJP.pl


pietraszko

nazwisko


SJP.pl


pietrasznik

roślina zielna, zawiera trujący alkaloid - koniinę; szczwół


SJP.pl


pietraszyn

Pietraszyn (dodatkowa nazwa w j. niem. Klein Peterwitz, cz. Petřatin) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Krzanowice. Liczy około 350 mieszkańców. Historycznie leży na Górnym Śląsku, w tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej.

Wikipedia


pietrek

1. nazwisko;
2. dawna forma imienia Piotr


SJP.pl


pietrelcina

miasto i gmina we Włoszech


SJP.pl

Pietrelcina – miasto i gmina we Włoszech, w pobliżu Neapolu, w regionie Kampania, w prowincji Benewent. Miejsce urodzenia św. o. Pio.

Według danych na I 2009 gminę zamieszkiwało 3069 osób przy gęstości zaludnienia 106,6 os./1 km².

W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Pietrelcina.

Wikipedia


pietrewicz

nazwisko


SJP.pl


pietrkiewicz

nazwisko


SJP.pl


piętro

1. kondygnacja budynku nad parterem lub nad inną kondygnacją;
2. strefa znajdująca się na określonej wysokości nad poziomem morza, w której panuje pewien typ roślinności;
3. zespół warstw skalnych powstałych w czasie wieku geologicznego;
4. część złoża przygotowana do jednoczesnego wybierania;
5. w drzewostanie leśnym: jednakowa wysokość koron pewnej grupy drzew lub krzewów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) archit. bud. nadziemna kondygnacja budynku bezpośrednio nad parterem albo jeszcze wyżej

 (1.2) geol. jednostka chronostratygraficzna dziejów Ziemi, część oddziału;

 (1.3) bot. zob. piętro roślinne.

 (1.4) górn. część złoża przygotowana do jednoczesnego wybierania (przy pionowym podziale poziomu kopalni)

 (1.5) leśn. korony grupy drzew znajdujące się na tej samej wysokości

Wiktionary

  • Piętro, czyli wyższa kondygnacja budynku
  • Piętra roślinności w botanice
  • Piętro – jednostka chronostratygraficzna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Samobójca wyskoczył z dziesiątego piętra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ntrɔ, AS: pʹi ̯ntro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętrowiec m., piętrus m., piętrówka ż., piętrzenie n., spiętrzenie n.

:: zdrobn. pięterko n.

 czas. piętrzyć (się)

 przym. piętrowy, piętrzasty

 przysł. piętrowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|sztok.

Wiktionary


pietrodworec

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Peterhof (nazwa obowiązująca w latach 1944–1997, obecnie egzonim wariantowy);

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pietrodworecki

Wiktionary


pietroń

nazwisko


SJP.pl


pietropawłowsk

miasto w Kazachstanie; Petropawłowsk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Kazachstanie, położone nad Iszymem;

 (1.2) geogr. zob. Pietropawłowsk Kamczacki.

Wiktionary

  • Pietropawłowsk – miasto w Kazachstanie
  • Pietropawłowsk Kamczacki – miasto w Rosji
  • Pietropawłowsk – wieś w Rosji, w Jakucji, w ułusie ust-majskim
  • „Pietropawłowsk” – okręt floty Imperium Rosyjskiego w latach 1897–1904
  • „Pietropawłowsk” – pancernik typu Gangut floty Imperium Rosyjskiego, a następnie ZSRR w latach 1914–1953
  • „Pietropawłowsk” – krążownik ciężki typu Admiral Hipper służący w marynarce wojennej ZSRR w latach 1940–1956 (od 1944 jako „Tallin”)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pietropawłowski

Wiktionary


pietropawłowski

przymiotnik od: Pietropawłowsk


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pietropawłowskiem, dotyczący Pietropawłowska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pietropawłowsk mrz.

Wiktionary


pietroszek

nazwisko


SJP.pl


pietrowiak

nazwisko


SJP.pl


pietrowice

wieś w Polsce


SJP.pl

Pietrowice (dawniej Pietrowice Głubczyckie, cz. Petrovice, dawniej Petříkovy, niem. Peterwitz, dawniej Petrowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce, w południowo-wschodniej części Gór Opawskich.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


pietrowicki

przymiotnik od: Pietrowice, Pietrowice Małe, Pietrowice Wielkie


SJP.pl


pietrowicz

nazwisko


SJP.pl


piętrowiec

potocznie: budynek piętrowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. budynek piętrowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętro n., pięterko n., piętrówka ż., piętrus mrz., piętrzenie n., podpiętrzenie n., popiętrzenie n., spiętrzanie n., spiętrzenie n., wypiętrzanie n., wypiętrzenie n.

 przym. piętrowy

 przysł. piętrowo

 czas. piętrzyć ndk., podpiętrzyć dk., popiętrzyć dk., spiętrzać ndk., spiętrzyć dk., wypiętrzać ndk., wypiętrzyć dk.

Wiktionary


piętrówka

piętrówka kapustnica - motyl z rodziny sówek, szkodnik kalafiorów i kapusty


SJP.pl


piętrowość

Piętrowość – istotna właściwość środowiska przyrodniczego terenów górskich, polegająca na zmienności jego cech wraz ze wzrostem wysokości bezwzględnej. Zmienność ta dotyczy całego środowiska, jak i poszczególnych jego elementów (np. klimatu, opadów, gleb, roślinności itp.).

Wikipedia


pietrowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Pietrowski
  • Artur Pietrowski (1924-2006) – rosyjski psycholog
  • Boris Pietrowski (1908-2004) – radziecki chirurg
  • Fiodor Pietrowski (1907-1959) – generał radzieckich służb specjalnych
  • Karol Pietrowski (2. poł. XVIII w.) – polski kompozytor
  • Konstantin Pietrowski (1875-?) – rosyjski działacz narodowy w II Rzeczypospolitej
  • Marcin Pietrowski (ur. 1988) – polski piłkarz
  • Piotr Pietrowski (1899-1941) – radziecki wojskowy
  • Stiepan Pietrowski (1897-po 1966) – pułkownik Armii Czerwonej, generał brygady LWP

Wikipedia


piętrowy

odnoszący się do piętra, składający się z dwóch lub więcej pięter (kondygnacji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o domu: taki, który ma dwie kondygnacje: parter i jedno piętro

 (1.2) taki, który ma wiele pięter, kondygnacji, spiętrzonych warstw

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za kościołem, po obu stronach, dwie ściany dawnego leprozorium, piętrowe, bez okien.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛ̃nˈtrɔvɨ, AS: pʹi ̯ẽntrovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętro n., pięterko n., piętrówka ż., piętrus mrz., piętrowiec mrz., piętrzenie n., podpiętrzenie n., popiętrzenie n., spiętrzanie n., spiętrzenie n., wypiętrzanie n., wypiętrzenie n.

 przysł. piętrowo

 czas. piętrzyć ndk., podpiętrzyć dk., popiętrzyć dk., spiętrzać ndk., spiętrzyć dk., wypiętrzać ndk., wypiętrzyć dk.

Wiktionary


pietrozawodsk

stolica Karelii; Petrozawodzk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto na północnym zachodzie Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Karelii;

Wiktionary

Pietrozawodsk, Petrozawodzk (ros. Петрозаводск, karel. Petroskoi lub Zavod, fiń. Petroskoi, w latach wojny kontynuacyjnej 1941–1944 – Äänislinna, jeszcze w XVI w. znane jak Onegaborg) – miasto w europejskiej części Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Karelii. Port nad jeziorem Onega. Ludność: 281,0 tys. mieszkańców (2020).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtrɔˈzavɔtsk, AS: pʹi ̯etrozavotsk

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pietrozawodski, pietrozawodzki, petrozawodzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. Petrozawodzk, Pietrozawodzk

Wiktionary


pietrozawodski

Pietrozawodsk; petrozawodzki


SJP.pl


pietrucha

1. pietruszka o pokaźnych rozmiarach;
2. żartobliwie o kobiecie lub mężczyźnie, który pietruszkuje (nie ma powodzenia na zabawie, balu, nie tańczy z partnerem, partnerką)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zgrub. pietruszka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) — Dobry byłby ze mnie rosołek — rosołek na kościach z dodatkiem pietruchy, marchwi, selerów tudzież kilku wonnych liści kapuścianych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈtruxa, AS: pʹi ̯etruχa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pietruszka ż., pietruszeczka ż.

 przym. pietruszkowy

Wiktionary


pietruczuk

nazwisko


SJP.pl


pietruniek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od Piotr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ale mu powiem: święty Pietruńku! zaklinam cię na ucho Malchusowe, nie czyńże mi wstrętu, boć to poganie tak mi popsowali szatki cielesne…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr m., Piotra ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Piotruś, Piotrek

Wiktionary


piętrus

potocznie: wagon kolejowy lub autobus mający miejsca dla pasażerów umieszczone na dwóch poziomach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. piętrowy pojazd – autobus lub pociąg

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛ̃ntrus, AS: pʹi ̯ntrus

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piętro n., pięterko n., piętrówka ż.

:: zdrobn. piętruś m.

 czas. piętrzyć, spiętrzyć, wypiętrzyć

 przym. piętrowy

 przysł. piętrowo

Wiktionary


pietrusiak

nazwisko


SJP.pl


pietrusiewicz

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Stefan Pietrusiewicz − polski inżynier i polityk
  • Wiesław Pietrusiewicz − polski lekarz

Wikipedia


pietrusiński

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Dionizy Pietrusiński (1930–2020) – polski rzymskokatolicki duchowny
  • Jan Pietrusiński (1864–1886) – polski tkacz, działacz ruchu robotniczego
  • Józef Pietrusiński (1912–1976) – polski działacz polityczny, poseł na Sejm
  • Ludwik Pietrusiński (1803–1865) – polski prawnik, pisarz i publicysta
  • Stefan Pietrusiński (1929–1953) – polski działacz konspiracji
  • Zygmunt Pietrusiński (1924–?) – polski działacz partyjny i dyplomata

Wikipedia


pietruski

nazwisko


SJP.pl

  • Mieczysław Pietruski (1848-1905) – kontradmirał
  • Oktaw Pietruski (1820-1894) – prawnik, polityk
  • Ryszard Pietruski (1922-1996) – aktor teatralny i filmowy
  • Stanisław Pietruski (1893-1971) – lotnik wojskowy
  • Stanisław Konstanty Pietruski (1811-1874) – zoolog, botanik

Wikipedia


pietruszczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. zupa z pietruszki

 (1.2) daw. gw-pl|Piotrkowskie. kulin. rosół

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pietruszczankę możemy ugotować też na mięsie drobiowym.

Wiktionary


pietruszczany

przymiotnik

 (1.1) daw. dotyczący pietruszki, zawierający pietruszkę

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtruʃˈt͡ʃãnɨ, AS: pʹi ̯etruščãny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pietruszkowy

Wiktionary


pietruszeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pietruszka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pietruszka ż., pietrucha ż.

Wiktionary


pietruszewski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o nazwisku Pietruszewski

  • Aleksandr Pietruszewski – rosyjski historyk
  • Aleksandr Pietruszewski – radziecki generał
  • Dmitrij Pietruszewski – rosyjski historyk
  • Fiodor Pietruszewski – rosyjski fizyk
  • Mateusz Kazimierz Pietruszewski – sędzia grodzki
  • Michaił Pietruszewski – rosyjski generał

Wikipedia


pietruszka

dwuletnia roślina zielna z rodziny baldaszkowatych, zawierająca liczne witaminy i olejek eteryczny o charakterystycznym zapachu oraz właściwościach leczniczych, stosowana najczęściej jako dodatek do potraw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. roln. kulin. jadalne warzywo o białym korzeniu i zielonej naci;

 (1.2) pot. kulin. nać pietruszki (1.1)

 (1.3) pot. kulin. korzeń pietruszki (1.1)

Wiktionary

  • Pietruszka – balet
  • pietruszka – warzywo korzeniowe i liściowe – pietruszka zwyczajna
  • pietruszka – rodzaj roślin selerowatych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Natka pietruszki może stanowić bardzo smaczny dodatek do zupy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɛˈtruʃka, AS: pʹi ̯etruška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zgrub. pietrucha ż.

 przym. pietruszkowy

 czas. pietruszkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pietruziel.

Wiktionary


pietruszkować

żartobliwie: nie mieć powodzenia na zabawie, balu, nie być proszonym lub proszoną do tańca


SJP.pl


pietruszkowy

zrobiony z pietruszki lub z dodatkiem pietruszki (np. krem pietruszkowy, ser pietruszkowy), związany w jakiś sposób z tą rośliną (np. pole pietruszkowe)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący pietruszki (roślin i jadalnych korzeni)

 (1.2) przyrządzony, zrobiony z pietruszki, z dodatkiem pietruszki

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przywiozłam stamtąd ceramiczny moździerz, w którym najlepiej udaje się doskonale pasujący do ryby sos pietruszkowy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɛtruˈʃkɔvɨ, AS: pʹi ̯etruškovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pietruszka ż., pietrucha ż.

Wiktionary


pietruszyński

nazwisko


SJP.pl


pietruziel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pietruszka

Wiktionary


pietryga

nazwisko


SJP.pl


pietryka

nazwisko


SJP.pl


pietrykowski

nazwisko


SJP.pl


pietrzak

nazwisko


SJP.pl

Pietrzak – nazwisko polskie.

Nazwa osobowa Pietrzak, podobnie jak Pietrzyk, wytworzyła się z imienia Piotr, w okresie gdy brzmiało ono jeszcze Pietr, zanim nie ustabilizowało się w formie dzisiejszej Piotr po dokonaniu się tzw. przegłosu polskiego.Odmiana Pietrzyk jest bardzo stara, została zapisana już w XII wieku.

Wikipedia


pietrzejowice

Pietrzejowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca.

Wieś duchowna, własność opactwa benedyktynów na Św. Krzyżu położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecieproszowskim województwa krakowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Wikipedia


pietrzkiewicz

nazwisko


SJP.pl


pietrzkowski

nazwisko


SJP.pl


pietrzycki

nazwisko


SJP.pl


pietrzyk

nazwisko


SJP.pl

Pietrzyk – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lutocin. Ma status sołectwa.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim województwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Wikipedia


pietrzykowice

  • Pietrzykowice – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Długołęka
  • Pietrzykowice – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kąty Wrocławskie
  • Pietrzykowice – wieś w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Łodygowice
  • Pietrzykowice – dawna gromada

Wikipedia


pietrzykowo

W Polsce:

  • Pietrzykowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. człuchowskim, w gminie Koczała
  • Pietrzykowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Szczecinek
  • Pietrzykowo – dawna gromada

Wikipedia


pietrzykowski

nazwisko


SJP.pl

Pietrzykowski (Pietrzykowska):

  • Bogusław Pietrzykowski
  • Irena Pietrzykowska
  • Jan Pietrzykowski
  • Józef Pietrzykowski
  • Józef Pietrzykowski (artysta)
  • Feliks Pietrzykowski
  • Krzysztof Pietrzykowski
  • Michał Pietrzykowski
  • Mieczysław Pietrzykowski
  • Sławomir Pietrzykowski
  • Tadeusz Pietrzykowski
  • Tomasz Pietrzykowski
  • Zbigniew Pietrzykowski
  • Zdzisław Pietrzykowski
  • Zofia Rejman-Pietrzykowska

Wikipedia


pietrzyński

nazwisko


SJP.pl


pietuch

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) białystok. kogut

Wiktionary


pietysta

osoba, którą charakteryzuje pietyzm (cześć, szczególne poszanowanie kogoś lub czegoś)


SJP.pl


pietystka

pietysta


SJP.pl

Patrz:

pietysta

pietystyczny

odnoszący się do pietyzmu (szczególnego poszanowania kogoś lub czegoś), związany z pietyzmem (np. periodyk pietystyczny)


SJP.pl


pietyzm

szczególne poszanowanie kogoś lub czegoś; cześć


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. cześć, poszanowanie; szacunek z troską o coś

 (1.2) rel. nurt religijny w luteranizmie w XVII i XVIII w.;

Wiktionary

Pietyzm (niem. Pietismus) – nurt religijny w luteranizmie z XVII i XVIII wieku kładący nacisk na intensywną modlitwę, studiowanie Biblii, udział w pobożnych zgromadzeniach religijnych, rygorystyczną moralność oraz działalność charytatywną. Szczególnie rozwinął się w Wirtembergii i Prusach w XVII wieku.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛtɨsm̥, AS: pʹi ̯etysm̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pietystyczny

 rzecz. pieta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dbałość, szacunek

Wiktionary


piewca

1. przestarzałe: ten, kto opisuje, przedstawia, sławi coś lub kogoś;
2. dawniej: poeta, śpiewak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. artysta sławiący w swej twórczości

 (1.2) książk. osoba przekonana do czegoś i zwykle to wyrażająca

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piać

Wiktionary


piewczyni

dawniej o kobiecie, która opisuje, przedstawia, sławi coś albo kogoś lub o poetce, śpiewaczce, wykonawczyni pieśni


SJP.pl


piewik

przedstawiciel rodziny owadów, których samce wydają donośne dźwięki za pomocą odwłokowego narządu dźwiękowego; cykada


SJP.pl


piewikowate

o cechach piewikowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl

Piewikowate, cykadowate, cykady (Cicadidae) – rodzina pluskwiaków z podrzędu cykadokształtnych. Obejmuje około 2900 gatunków, głównie tropikalnych i subtropikalnych. Larwy mają przednie odnóża grzebne i żyją pod ziemią, żywiąc się sokami wysysanymi z korzeni. Ich rozwój trwa od 2 do 17 lat. Dorosłe samce wydają głośne dźwięki celem przywabienia samic.

Wikipedia


piewikowaty

o cechach piewikowatych (rodzina pluskwiaków)


SJP.pl


pieza

jednostka ciśnienia jednego stena na powierzchnię jednego metra kwadratowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. fiz. jednostka ciśnienia równa jednemu stenowi na powierzchnię jednego metra kwadratowego

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɛza, AS: pʹi ̯eza

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) skrót pz

Wiktionary


piezoelektryczność

1. zjawisko fizyczne polegające na powstawaniu na przeciwległych ścianach niektórych kryształów ładunków elektrycznych przeciwnego znaku pod wpływem rozciągania lub ściskania kryształu
2. mechaniczna deformacja kryształu pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego


SJP.pl

Piezoelektryk, materiał piezoelektryczny (z gr. πιέζω [piézō] – naciskać, popychać) – kryształ wykazujący zjawisko piezoelektryczne, polegające na pojawieniu się na jego powierzchni ładunków elektrycznych pod wpływem naprężeń mechanicznych.

Wikipedia


piezoelektryczny

związany z piezoelektrycznością (zjawiskiem fizycznym polegającym na powstawaniu na przeciwległych ścianach niektórych kryształów ładunków elektrycznych przeciwnego znaku)


SJP.pl


piezoelektryk

kryształ, w którym występuje zjawisko piezoelektryczności (zjawisko fizyczne polegające na powstawaniu na przeciwległych ścianach niektórych kryształów ładunków elektrycznych przeciwnego znaku pod wpływem rozciągania lub ściskania kryształu)


SJP.pl

Piezoelektryk, materiał piezoelektryczny (z gr. πιέζω [piézō] – naciskać, popychać) – kryształ wykazujący zjawisko piezoelektryczne, polegające na pojawieniu się na jego powierzchni ładunków elektrycznych pod wpływem naprężeń mechanicznych.

Wikipedia


piezoelektryka

kryształ, w którym występuje zjawisko piezoelektryczności (zjawisko fizyczne polegające na powstawaniu na przeciwległych ścianach niektórych kryształów ładunków elektrycznych przeciwnego znaku pod wpływem rozciągania lub ściskania kryształu)


SJP.pl


piezoelement

element układu scalonego, podatny na zjawisko piezoelektryczności (mechanicznej deformacji pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego)


SJP.pl


piezokwarc

określenie kryształu kwarcu stosowane m.in. w optoelektronice, związane z jego własnościami piezoelektrycznymi


SJP.pl


piezometr

przyrząd pomiarowy badający stopień ściśliwości jakiejś cieczy lub gazu oraz istniejące wówczas ciśnienie


SJP.pl

Piezometr, właśc. hydrogeologiczny otwór obserwacyjny – urządzenie służące do pomiaru wysokości ciśnienia piezometrycznego w określonym punkcie warstwy wodonośnej. Oprócz tego, nowoczesne piezometry są zdolne do:

  • wykonywania pomiarów poziomu (głębokość, zasięg i przepuszczalność) i rozkładu ciśnienia wód gruntowych,
  • określania składu chemicznego i temperatury wody,
  • określania kierunku wody i prędkości filtracji,

Wikipedia


piezometryczny

piezometr


SJP.pl

Patrz:

piezometr

piezoprzewodność

zdolność przewodnika przewodzenia prądu elektrycznego pod wpływem rozciągnięcia lub ściśnięcia tego przewodnika


SJP.pl


piezotronika

dziedzina elektroniki obejmująca badanie i wykorzystanie zjawiska piezoelektryczności (mechanicznej deformacji kryształu pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego)


SJP.pl


pif

wykrzyknienie naśladujące odgłos wystrzału lub odgłos przypominający wystrzał; często w wyrażeniu: pif, paf


SJP.pl


pif-paf

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja imitująca podwójny wystrzał

Wiktionary


pifferaro

we Włoszech: wędrowny muzykant grający na piffero


SJP.pl


piffero

włoski instrument muzyczny; rodzaj fujarki pasterskiej


SJP.pl


pig

skrótowiec

 (1.1) = Państwowy Instytut Geologiczny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲik, AS: pʹik

Wiktionary


pigalak

potocznie o terenie miejskim, najczęściej w okolicach domów publicznych, na którym gromadzą się prostytutki


SJP.pl

  • pigalak – teren w mieście gdzie można spotkać osoby trudniące się prostytucją
  • Pigalak – amerykański film

Wikipedia


pigalakowy

odnoszący się do pigalaka (terenu miejskiego, na którym gromadzą się prostytutki), związany w jakiś sposób z pigalakiem


SJP.pl


pigalle

plac Pigalle - plac w Paryżu u podnóża wzgórza Montmartre


SJP.pl

Pigalle – zwyczajowa nazwa dzielnicy w Paryżu wokół placu Pigalle, na granicy pomiędzy administracyjną dzielnicą (arrondissement) IX i XVIII. Patronem placu jest osiemnastowieczny rzeźbiarz francuski, Jean-Baptiste Pigalle (1714–1785).

Wikipedia


piggybacking

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) forma kooperacji eksportowej, polegająca na współpracy z innym lokalnym bądź zagranicznym podmiotem w celu wykorzystania jego kanałów dystrybucji;

Wiktionary

Piggybacking – forma kooperacji eksportowej, polegająca na współpracy z innym lokalnym bądź zagranicznym podmiotem w celu wykorzystania jego kanałów dystrybucji.

Partnerem w piggybackingu jest często większy i bardziej umiędzynarodowiony podmiot, którego asortyment nie konkuruje (a często jest komplementarny) z firmą, z którą dokonuje współpracy. Eksporter podczas piggybackingu zachowuje niezależność w zakresie kształtowania elementów takich jak marka, cena, reklama itp.

Wikipedia


pigmalion

przenośnie: mężczyzna zakochany, umiejący uwznioślić ukochaną kobietę


SJP.pl

W mitologii greckiej:

  • Pigmalion – król Cypru, którego rzeźbę ożywiła Afrodyta
  • Pigmalion – syn Belosa, władca Tyru

W kulturze:

  • Pigmalion – dramat Jeana-Jacques’a Rousseau
  • Pigmalion – dramat George’a Bernarda Shawa
  • Pigmalion – niemiecki film z 1935, adaptacja dramatu Shawa
  • Pigmalion – holenderski film z 1937, adaptacja dramatu Shawa
  • Pigmalion – brytyjski film z 1938, filmowa adaptacja dramatu Shawa
  • Pigmalion – brytyjski film z 1983
  • Pigmalion – jednoaktowa opera napisana przez Jeana-Philippe’a Rameau

Wikipedia


pigmalionizm

seksualne podniecanie się wywołane oglądaniem zdjęć pornograficznych i obrazów lub rzeźb przedstawiających akty


SJP.pl

Kompleks Pigmaliona – kompleks ten ma w seksuologii dwa znaczenia:

  1. Odmiana fetyszyzmu połączona z oglądactwem polegająca na uzyskiwaniu podniecenia seksualnego w wyniku oglądania lub dotykania rzeźb, może prowadzić do orgazmu (agalmatofilia).
  2. Wykreowanie lub potrzeba wykreowania obiektu seksualnego dla siebie (np. mężczyzna „wychowuje” sobie partnerkę, ucząc ją sztuki miłosnej, wpływając na jej upodobania w tym zakresie). Taka partnerka zaspokaja erotyczne i estetyczne potrzeby jej twórcy. Do konfliktu, a nawet rozpadu związku może dojść, kiedy „dzieło” chce zyskać niezależność.

Wikipedia


pigmalionowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Pigmaliona lub z nim związany


SJP.pl


pigmej

obraźliwie, często także żartobliwie o osobie niskiego wzrostu, rzadziej o kimś małodusznym, niezdolnym do szlachetnych odruchów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek ludu afrykańskiego;

Wiktionary

Pigmeje (stgr. πυγμαῖος pygmaĩos „mały jak pięść” od πυγμή pygmḗ „pięść; boks”) – ludy negroidalne, zamieszkujące lasy tropikalne Afryki Środkowej, charakteryzuje je niski wzrost, wahający się od 140 do 150 cm. Częściowo prowadzą koczowniczy tryb życia, zajmując się łowiectwem i zbieractwem. Zamieszkują różne regiony w Afryce równikowej. Ich populacja liczy około 100 tys. osób. Nie posługują się wspólnym językiem, nie mają świadomości wspólnej historii. Stanowią małe, odrębne społeczności.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pigmej mos., Pigmejczyk mos., pigmejka ż.

:: fż. Pigmejka ż.

 przym. pigmejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pigmejczyk

Wiktionary


pigmejczyk

członek negroidalnego ludu Afryki Środkowej, charakteryzującego się m.in. niskim wzrostem; Pigmej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek ludu afrykańskiego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pigmej mos., pigmej mos., Pigmejka ż., pigmejka ż.

 przym. pigmejski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pigmej

Wiktionary


pigmeje

obraźliwie, często także żartobliwie o osobie niskiego wzrostu, rzadziej o kimś małodusznym, niezdolnym do szlachetnych odruchów


SJP.pl

Pigmeje (stgr. πυγμαῖος pygmaĩos „mały jak pięść” od πυγμή pygmḗ „pięść; boks”) – ludy negroidalne, zamieszkujące lasy tropikalne Afryki Środkowej, charakteryzuje je niski wzrost, wahający się od 140 do 150 cm. Częściowo prowadzą koczowniczy tryb życia, zajmując się łowiectwem i zbieractwem. Zamieszkują różne regiony w Afryce równikowej. Ich populacja liczy około 100 tys. osób. Nie posługują się wspólnym językiem, nie mają świadomości wspólnej historii. Stanowią małe, odrębne społeczności.

Wikipedia


pigmejka

1. malutka małpa z rodziny pazurkowców, zamieszkująca tropikalne lasy Ameryki Południowej;
2. obraźliwie, niekiedy żartobliwie o kobiecie niskiego wzrostu, rzadziej małodusznej, niezdolnej do szlachetnych odruchów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. członkini ludu afrykańskiego

Wiktionary

Pigmejka (Cebuella) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny pazurkowcowatych (Callitrichidae), najmniejsza z małpokształtnych. Osiąga 12–16 cm długości ciała (bez ogona), 17–23 cm długości ogona i masę ciała 85–140 g. Zamieszkuje lasy Amazonii, wiodąc nadrzewny tryb życia w grupach rodzinnych, w których rozmnaża się pojedyncza samica, wydająca na świat zwykle bliźnięta. Żywi się gumami roślinnymi i niewielkimi zwierzętami, głównie owadami. Obejmuje dwa gatunki, oba narażone na wyginięcie.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pigmej mos., Pigmejczyk mos., pigmejka ż.

:: fm. Pigmej mos.

 przym. pigmejski

Wiktionary


pigmejski

dotyczący Pigmejów, charakterystyczny dla Pigmejów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Pigmejami, dotyczący Pigmejów, ich kultury, sztuki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już prędzej spodziewałbym się spotkać Polaków posługujących się narzeczami papuaskimi i pigmejskimi, bo tych uczą się podróżnicy i przyrodnicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiɡˈmɛjsʲci, AS: pʹigmei ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigmej mos., Pigmej mos., Pigmejczyk mos., Pigmejka ż.

Wiktionary


pigmencik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pigment

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie pigment, lecz tylko słaby pigmencik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigment m.

Wiktionary


pigment

1. naturalna substancja barwiąca, produkowana przez żywe komórki niektórych zwierząt i roślin;
2. nierozpuszczalna w wodzie i olejach substancja używana w przemyśle farbiarskim do barwienia farb


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. substancja barwiąca wytwarzana przez komórki i tkanki organizmów żywych, która nadaje im kolor

 (1.2) techn. sproszkowana, kryjąca substancja barwiąca, nierozpuszczalna w wodzie i olejach, używana do sporządzania farb

Wiktionary

Substancje barwiące – substancje nadające barwę innej substancji pozbawionej barwy (przezroczystej, białej lub szarej) lub też zmieniające barwę substancji posiadającej już jakąś barwę. Można je podzielić na pigmenty, laki i barwniki. Pigmenty są nierozpuszczalnymi kryształami wymagającymi procesu dyspersji w celu ich użycia do barwienia substancji. Barwniki są substancjami rozpuszczalnymi, są łatwe w użyciu, jednak ich odporności są mniejsze od pigmentów. Barwniki są przezroczyste, pigmenty zaś różne – część jest kryjąca, część przezroczysta.

  • Pigment (łac. pigmentum) – kryjąca substancja barwiąca. Drobno zmielona substancja stała, nierozpuszczalna i najczęściej nieprzezroczysta, zabarwiająca sobą powierzchnię pokrywanej substancji. Zazwyczaj są to rozdrobnione minerały. W farbach dla oszczędności stosuje się pigmenty razem z wypełniaczami. Ziarna wypełniacza są wielokrotnie większe od ziaren pigmentów, które wypełniacz pokrywają, tworząc w ten sposób większą powierzchnię kryjącą. Pigmenty można podzielić na pigmenty absorpcyjne (m.in. biel barowa, błękit pruski, cynober, czerń frankfurcka, glejta ołowiana, minia ołowiowa, ultramaryna, zieleń szwajnfurcka), pigmenty metaliczne, pigmenty perłowe. W farbie mogą występować pigmenty z różnych grup jednocześnie, np. jeśli w farbie metalicznej znajdą się dodatkowo pigmenty absorpcyjne, wówczas dzięki takiej farbie można uzyskać barwę z połyskiem metalicznym. Farbę z pigmentami metalicznymi można też wzbogacić pigmentami perłowymi, otrzymując dodatkowo efekty właściwe pigmentom perłowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Albinizm jest skutkiem wrodzonego braku pigmentu w skórze.

 (1.2) Malując ściany, dodałem do białej farby emulsyjnej, pigment w kolorze oliwkowym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiɡmɛ̃nt, AS: pʹigmẽnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigmentacja ż., pigmentowanie n.

:: zdrobn. pigmencik m.

 czas. pigmentować

 przym. pigmentowy, pigmentacyjny

Wiktionary


pigmentacja

ubarwienie poszczególnych części roślin oraz powierzchni ciała zwierząt i ludzi, charakteryzujące dany gatunek i uwarunkowane występowaniem określonych pigmentów w ich komórkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. ubarwienie roślin, człowieka i zwierząt uwarunkowane pigmentami w ich komórkach

Wiktionary

Pigmentacja – występowanie pigmentu w ciele organizmu, może być stałe lub zależne od różnych warunków zewnętrznych (np. opalenizna, zmiana pH). Pełni ona rozmaite funkcje, jak np.: ochrona przed promieniowaniem ultrafioletowym, komunikacja (ubarwienie ostrzegawcze), kamuflaż, wychwytywanie promieniowania czynnego fotosyntetycznie. Liczne substancje występujące w ciele organizmów mogą być zabarwione, mimo że nie wiąże się to z ich podstawową funkcją (np. karotenoidy w ciałach i wydzielinach).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲiɡmɛ̃nˈtat͡sʲja, AS: pʹigmẽntacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigment m.

 przym. pigmentacyjny

Wiktionary


pigmentacyjny

związany z pigmentacją


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pigmentacją

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiɡmɛ̃ntaˈt͡sɨjnɨ, AS: pʹigmẽntacyi ̯ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigmentacja ż., pigment m.

Wiktionary


pigmentować

potocznie: dodawać pigmentu włosom lub ustom


SJP.pl


pigmentowany

o farbach: połączony z pigmentem, taki, którego kolor został uzyskany poprzez zmieszanie danych pigmentów w odpowiednich proporcjach (np. emulsja pigmentowana)


SJP.pl


pigmentowy

utworzony z cieczy zmieszanej z pigmentem (np. tusz pigmentowy, pasta pigmentowa) lub w jakiś inny sposób związany z pigmentem (np. drukarka pigmentowa)


SJP.pl


pigmoid

rzadko: człowiek o wzroście niższym niż przewiduje norma fizjologiczna, ale wyższy od karła


SJP.pl


pigmoidalny

rzadko: taki, który wyróżnia się wzrostem niższym niż przewiduje norma fizjologiczna, ale wyższym od karła


SJP.pl


pigoń

  • Andrzej Pigoń (1922–2005) – cytolog
  • Krzysztof Pigoń (1925–2001) – fizykochemik
  • Stanisław Pigoń (1885–1968) – historyk literatury
  • Zenon Pigoń (ur. 1940) – polityk

Wikipedia


pigtail

[czytaj: pigtejl] krótki odcinek światłowodu jednostronnie zakończonego wtykiem


SJP.pl


pigulara

ironicznie lub żartobliwie o aptekarce; pigularka


SJP.pl


pigularz

ironicznie lub żartobliwie o aptekarzu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. iron. albo żart. zob. aptekarz.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈɡulaʃ, AS: pʹigulaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigułka ż., piguła ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) aptekarz, farmaceuta, pot. magister

Wiktionary


piguła

1. kula śniegowa; śnieżka;
2. potocznie:
a) duża pigułka;
b) pielęgniarka;
3. gorzka piguła - doznana przykrość; gorzka pigułka


SJP.pl


pigułeczka

zdrobnienie od: pigułka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pigułka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiɡuˈwɛt͡ʃka, AS: pʹiguu̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigułka ż.

Wiktionary


pigułka

1. sproszkowany lek zmieszany z masą spoistą, uformowany w małą, twardą kulkę
2. kulka ulepiona z miękkiej masy, np. z ciasta, ze śniegu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. mała porcja lekarstwa w zwartej postaci i zwykle o obłym kształcie

 (1.2) farm. pot. tabletka antykoncepcyjna, doustny środek antykoncepcyjny

Wiktionary

Pigułka (łac. pilulae) – recepturowa stała dozowana postać leku, do podawania doustnego, w kształcie małej kulki o średnicy 3–5 mm i masie 0,1–0,3 g. Oprócz substancji czynnej zawiera ona składniki podłoża leku dobrane tak, aby powstała plastyczna masa, z której formuje się kulkę.

W języku potocznym słowem „pigułka” nazywa się często tabletkę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten lek jest sprzedawany też w płynie, ale pani, zdaje się, woli łykać pigułki?

 (1.1) Można powiedzieć, że słońce jest często wielką żółtą pigułką od niebiańskich psychiatrów, która rozpędza smutek i wytwarza różowy nastrój.

 (1.2) (…) wiele dziewczyn przespało się wtedy z chłopcami i zaszło w niechciane ciąże. Pigułka praktycznie nie istniała, aborcja była zakazana.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈɡuwka, AS: pʹiguu̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigularz m.

:: zdrobn. pigułeczka ż.

:: zgrub. piguła ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) drażetka, pastylka, tabletka

Wiktionary


pigułki

1. sproszkowany lek zmieszany z masą spoistą, uformowany w małą, twardą kulkę
2. kulka ulepiona z miękkiej masy, np. z ciasta, ze śniegu


SJP.pl

Pigułka (łac. pilulae) – recepturowa stała dozowana postać leku, do podawania doustnego, w kształcie małej kulki o średnicy 3–5 mm i masie 0,1–0,3 g. Oprócz substancji czynnej zawiera ona składniki podłoża leku dobrane tak, aby powstała plastyczna masa, z której formuje się kulkę.

W języku potocznym słowem „pigułka” nazywa się często tabletkę.

Wikipedia


pigułkowy

pigułka


SJP.pl

Patrz:

pigułka

pigwa

krzew lub drzewko z rodziny różowatych; cydonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Cydonia|ref=tak., krzew lub drzewko o dużych, białych lub różowych kwiatach i aromatycznych owocach;

 (1.2) kulin. owoc pigwy (1.1) używany na przetwory

 (1.3) uczn. pielęgniarka

Wiktionary

Pigwa pospolita (Cydonia oblonga Mill.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju pigwa. Pochodzi z południowo-zachodniej Azji: Zakaukazia, Iranu, Turkiestanu, południowo-wschodniej Arabii, Azji Mniejszej. Rozprzestrzeniona została także na innych obszarach, zwłaszcza w południowej Europie. W naturze rośnie w lasach i zaroślach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Czekoladowe ciasto z pigwą to pyszny deser na zakończenie uroczystego obiadu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiɡva, AS: pʹigva

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigwówka ż., pigwowiec m., pigwica ż.

 przym. pigwowy, pigwowcowy, pigwicowy

Wiktionary


pigwica

tropikalne drzewo z rodziny sączyńcowatych, o jadalnych owocach i cennym, wytrzymałym drewnie cenionym w przemyśle meblarskim; sapodilla, sączyniec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Manilkara|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny sączyńcowatych (nazwa systematyczna|Sapotaceae|ref=tak.)

 (1.2) dendr. drzewo z rodzaju pigwic (1.1)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigwa ż.

Wiktionary


pigwowiec

krzew z rodziny różowatych, o skórzastych liściach, barwnych kwiatach i aromatycznych, zielonych lub kremowych owocach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. rodzaj krzewu o skórzastych liściach i aromatycznych owocach

Wiktionary

Pigwowiec (Chaenomeles Lindl.) – rodzaj roślin z rodziny różowatych. Obejmuje cztery gatunki. Wszystkie występują we wschodniej Azji – w Chinach, na Półwyspie Koreańskim i w Japonii. Jako introdukowane obecne są w Azji Środkowej, znacznej części Europy, w Ameryce Północnej i Nowej Zelandii. W naturze rosną w lasach, na terenach skalistych, często przy strumieniach.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pigwa ż., pigwówka ż.

 przym. pigwowy

Wiktionary


pigwówka

nalewka z pigwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka na owocach pigwy lub pigwowca

Wiktionary

Pigwówka – słodka nalewka z owoców pigwy lub pigwowca, o 40-45 procentowej zawartości alkoholu. Sporządzana w procesie maceracji, czyli przez zalanie składników alkoholem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Bardzo mi się podoba, że teraz nie ma mody na bimber, ale na tak wspaniałe trunki jak pigwówka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiɡˈvufka, AS: pʹigvufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pigwa, pigwowiec

 przym. pigwowy

Wiktionary


pigwowy

pigwa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pigwą; zrobiony z pigwy

Wiktionary

Patrz:

pigwa

Powiązane:

 rzecz. pigwa ż., pigwówka ż., pigwowiec mos.

Wiktionary


pigłowice

Pigłowice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Zaniemyśl.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wikipedia


pih

[czytaj: pih] Państwowa Inspekcja Handlowa


SJP.pl

Pih właściwie Adam Piechocki (ur. 9 września 1977 w Białymstoku) – polski raper. Były członek zespołów JedenSiedem i Skazani na Sukcezz. Od 2000 roku prowadzi solową działalność artystyczną.

Współpracował ponadto m.in. z takimi wykonawcami i zespołami jak: Chada, Trzeci Wymiar, Sokół, Pro8l3m, Magiera, WSRH, Ero, Drużyna Mistrzów, Teka, Ten Typ Mes, Peja, Pezet, Bonson, Pawbeats oraz Paktofonika. W ramach występów gościnnych wziął udział w nagraniach ponad 80 albumów.

Wikipedia


pih-owiec

pracownik PIH-u (Państwowej Inspekcji Handlowej); pihowiec


SJP.pl


pih-owski

PIH; pihowski


SJP.pl


pihm

[czytaj: pihm] skrót od: Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny (używana w latach 1945-1972 nazwa Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej)


SJP.pl


pihowiec

pracownik PIH-u (Państwowej Inspekcji Handlowej); PIH-owiec


SJP.pl


pihowski

dotyczący PIH-u; PIH-owski


SJP.pl


pii

odgłos piszczenia, piszczącego sygnału


SJP.pl

wykrzyknik onomatopeiczny

 (1.1) dźwięk. onomatopeja imitująca słaby głos zwierzęcia, człowieka lub urządzenia elektronicznego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z ukrytego gniazda dochodziło cichuśkie: pii, pii...

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiː, AS: pʹi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pi

Wiktionary


pijać

mieć w zwyczaju picie jakiegoś napoju, np. ziół, kawy, alkoholu, co jakiś czas


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pić coś regularnie, stale lub od czasu do czasu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲijät͡ɕ, AS: pʹii ̯äć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijak m., pijaczek m., pijaczka ż., pijany mos., pijawka ż., pijalnia ż., picie n., pijawa ż., pijanie n., pijus mos., piwosz mos.

 czas. pić ndk., popijać ndk.

 przym. pijany, pijacki, pitny

Wiktionary


pijacki

prowadzony, organizowany przy zbyt dużej ilości alkoholu (np. pijackie spotkanie, pijacka impreza) lub charakterystyczny dla pijaka, związany z pijakiem (np. pijacki charakter, pijackie zachowanie)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) właściwy pijakowi, charakterystyczny dla pijaka

 (1.2) złożony z pijaków

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z pijackim uporem jął bełkotać coś o spisku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjat͡sʲci, AS: pʹii ̯acʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijak mos., pijaczka ż., pijaczek mos., pijatyka ż., pijaczyna mos./ż., pijanica mos./ż., pijaństwo n., pijaczysko n.

 czas. pić ndk., pijać ndk.

 przym. pijaczy, pijany, pijaniusieńki

 przysł. pijacko

Wiktionary


pijacko

przysłówek

 (1.1) w sposób charakterystyczny dla pijaka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już dość! Już dość! – charczał pijacko Walenty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijus mos., pijawa ż., picie n., pijak mos., pijaczka ż.

 przym. pijacki

Wiktionary


pijactwo

pijaństwo;
1. alkoholizm, uzależnienie od alkoholu, nałóg częstego upijania się;
2. pijatyka, pijacka uczta; libacja


SJP.pl


pijaczek

człowiek nadużywający alkoholu; alkoholik, bibosz, moczygęba, moczymorda, ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, opilca, opilec, opój, pijaczyna, pijaczysko, pijak, pijanica, pijus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. zdrobn. od: pijak

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjat͡ʃɛk, AS: pʹii ̯aček

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijak m., pijaczka ż., pijaczysko n., pijaństwo n., pijawka ż., pijany mos., picie n., pijawa ż., pijus mos.

 czas. pić ndk., pijać

 przym. pijacki, pijany

Wiktionary


pijaczka

alkoholiczka, kobieta nadużywająca alkoholu, rzadziej żartobliwie o kobiecie dużo pijącej, spożywającej duże ilości wody lub innych cieczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. pejor. kobieta notorycznie nadużywająca alkoholu

 (1.2) pot. pejor. kobieta będąca pod wpływem alkoholu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na klatce schodowej leży rozczochrana pijaczka w chińskim szlafroku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjat͡ʃka, AS: pʹii ̯ačka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijaństwo n., pijatyka ż., pijaczysko n., pijaczek m., pijany mos., pijalnia ż., picie n., pijawa ż., pijus mos.

:: fm. pijak m.

 czas. upić dk., upijać ndk., pić ndk., pijać ndk.

 przym. pijacki, pijany, pitny

 przysł. pijacko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) med. alkoholiczka; gw-pl|Śląsk Cieszyński|ożralica.

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński|ożralica.

Wiktionary


pijaczyna

ekspresywnie: mężczyzna nadużywający alkoholu; bibosz, moczygęba, moczymorda, ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, opilca, opilec, opój, pijaczek, pijaczysko, pijak, pijanica, pijus


SJP.pl


pijaczyński

nazwisko


SJP.pl


pijaczysko

człowiek nadużywający alkoholu; alkoholik, bibosz, moczygęba, moczymorda, ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, opilca, opilec, opój, pijaczek, pijaczyna, pijak, pijanica, pijus


SJP.pl


pijak

ktoś nałogowo pijący alkohol; alkoholik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba nadużywająca alkoholu

 (1.2) pot. osoba będąca pod wpływem alkoholu

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) kulin. przesączone alkoholem ciasto z makiem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wujek Kazio to straszny pijak!

 (1.2) Samochód potrącił pijaka.

 (2.1) Bez wódki i maku nie da się upiec prawdziwego pijaka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲijak, AS: pʹii ̯ak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijaństwo n., pijatyka ż., pijalnia ż., pijus m., pijawka ż., picie n.

:: fż. pijaczka ż.

:: zdrobn. pijaczek m., pijaczyna m.

:: zgrub. pijaczysko n.

 czas. wypić, upić, upijać, pić ndk., pijać ndk.

 przym. pijacki, pijany, pitny, piwny

 przysł. pijacko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) alkoholik, bibosz, opój; przest. opilca, opilec; pogard. moczygęba, moczymorda, pijaczyna, pijaczysko, pijus; środ. więz. bejc; gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński|ożralec, ożyrok., gw-pl|Górny Śląsk|pulyr.; lwów|chirus.; stpol. hirus

 (1.2) pijany

Wiktionary


pijalnia

lokal, w którym kupuje się i pije różne napoje, zazwyczaj charakterystyczne dla danego miejsca i przy większym wyborze, niż w tradycyjnych barach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) specjalne miejsce lub budynek, w którym coś się pija

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wodę z dwóch ostatnich ujęć wykorzystuje się do kuracji pitnej w pijalni, zaś z pozostałych jest pompowana do połączonych podziemnych zbiorników, a potem używana do kąpieli.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjalʲɲa, AS: pʹii ̯alʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. picie n., pijanie n., pijak m., pijaczka ż., pijawka ż., opój m., pijus m., pijanica m., piwo n., pijany mos.

 czas. upić, pić ndk., pijać ndk., wypić dk., wypijać ndk., spijać ndk., spić dk.

 przym. pijalny, pijany, pijalniany

Wiktionary


pijalność

1. atrakcyjność smakowa napoju;
2. zdatność do picia


SJP.pl


pijalny

nadający się do picia, przygotowany lub podany w sposób nieszkodzący zdrowiu (np. pijalna woda); pitny (częściej)


SJP.pl


pijana

mieć w zwyczaju picie jakiegoś napoju, np. ziół, kawy, alkoholu, co jakiś czas


SJP.pl


pijanica

1. potocznie: kobieta nadużywająca alkoholu; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym);
2. gatunek borówki; łochynia, borówka bagienna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pogard. pijak

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) pot. pogard. pijaczka

 (2.2) bot. pot. roślina z gatunku nazwa systematyczna|Vaccinium uliginosum|L.|ref=tak., borówka bagienna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Niepotrzebnie martwisz się o tego pijanicę, pewnie znów śpi w jakiejś bramie.

 (2.2) Kazia nazbierała kosz grzybów i piekiełko pijanicy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijä̃ˈɲit͡sa, AS: pʹii ̯ä̃ńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijalnia ż., pijany mos., pijaństwo

 czas. pić ndk.

 przym. pijany, pijacki, pitny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pijaczyna

 (2.1) zob. łochynia.

Wiktionary


pijanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pijać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. upić, pijać ndk.

 rzecz. picie n., pijalnia ż., pijus mos., pijawa ż., pijak mos./mrz.

Wiktionary


pijanista

potocznie: człowiek nadużywający alkoholu; alkoholik, bibosz, moczygęba, moczymorda, ochlaj, ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, opilca, opilec, opój, pijaczek, pijaczyna, pijaczysko, pijak, pijanica, pijanista, pijus


SJP.pl


pijaniusieńki

zdrobnienie od: pijany; pijaniuteńki, pijaniutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pijany

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijä̃ɲüˈɕɛ̇̃ɲci, AS: pʹii ̯ä̃ńüśė̃ńḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pijany, pijacki

 rzecz. pijany mos.

Wiktionary


pijaniuteńki

zdrobnienie od: pijany; pijaniusieńki, pijaniutki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zdrobn. od: pijany

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijä̃ɲuˈtɛ̃ɲci, AS: pʹii ̯ä̃ńutńḱi

Wiktionary


pijaniutki

zdrobnienie od: pijany; pijaniusieńki, pijaniuteńki


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zdrobn. od: pijany

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijä̃ˈɲutʲci, AS: pʹii ̯ä̃ńutʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pijany

 rzecz. pijany mos.

Wiktionary


pijanów

Pijanów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Słupia Konecka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Do 1954 roku istniała gmina Pijanów.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Tekli w Mninie.

Wikipedia


pijanowski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Henryk Pijanowski – polski aktor, reżyser teatralny, lalkarz oraz lektor filmowy
  • Lech Pijanowski – polski krytyk filmowy i telewizyjny, reżyser, scenarzysta
  • Wacław Pijanowski – polski inżynier i oficer
  • Wojciech Pijanowski – polski prezenter telewizyjny, producent, szaradzista, autor teleturniejów i łamigłówek, gracz i działacz golfowy

Wikipedia


pijaństwo

pijactwo;
1. alkoholizm, uzależnienie od alkoholu, nałóg częstego upijania się;
2. pijatyka, pijacka uczta; libacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nałogowe nadużywanie alkoholu

 (1.2) nietrzeźwość, stan upojenia alkoholowego

 (1.3) libacja alkoholowa

Wiktionary

  • Alkoholizm
  • Libacja alkoholowa
  • Pijaństwo – satyra Ignacego Krasickiego

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pijanica m./ż., pijaczka ż., pijaczek mos., pijak m.

 czas. pić ndk., napić dk., upijać ndk., upić dk., upijać się ndk., upić się dk.

 przym. pijany, pijacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) alkoholizm, zaglądanie do kieliszka, opilstwo

 (1.2) nietrzeźwość

Wiktionary


pijany

mieć w zwyczaju picie jakiegoś napoju, np. ziół, kawy, alkoholu, co jakiś czas


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pod wpływem alkoholu

 (1.2) przen. książk. w stanie euforii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) osoba nietrzeźwa

forma czasownika.

 (3.1) ims. przymiotnikowy bierny od: pijać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Proszę mnie nie dotykać! Pan jest pijany!

 (2.1) Policja znalazła pijanego na chodniku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjãnɨ, AS: pʹii ̯ãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijak m., pijaczka ż., pijus m., pijaczyna m., pijaczek m., opój m., pijaństwo n., popijawa ż., pijanica m./ż., pijana ż., pijawka ż., pijalnia ż.

 czas. pić, pijać, popijać, podpijać

 przym. pitny, pijacki

:: zdrobn. pijaniutki, pijaniusieńki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nietrzeźwy, podchmielony, spity, upity, wcięty, zalany, schlany, na gazie, na cyku, nachlany, nabombany, wstawiony, pod wpływem alkoholu, w stanie wskazującym na spożycie, dziabnięty, na rauszu, na bani, napity, ubzdryngolony, ululany, zalany, zaprawiony, zapruty, napruty, zamroczony alkoholem, podochocony, w stanie nietrzeźwości, odurzony alkoholem, urżnięty, nagazowany, nabzdryngolony, mający w czubie, kurzy mu się z czuba, kirznięty, nabąbelkowany, zapity, podchmielony, pod dobrą datą, zanietrzeźwiony; eufem. zawiany, zmęczony, chory na nogi, zakręcony, łyżwa się komuś odpięła, w ciasnych butach; grub. nawalony; wulg. najebany, napierdolony

 (2.1) pijak; gw-pl|Śląsk Cieszyński|opiły., gw-pl|Górny Śląsk|naprany.

Wiktionary


pijar

1. członek rzymskiego zakonu założonego przez św. Józefa Kalasantego;
2. środowiskowo: pracownik zajmujący się public relations


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu pijarskiego;

 (1.2) środ. pracownik zajmujący się PR (public relations)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) pot. public relations

Wiktionary

  • pijarzy – jeden z zakonów
  • Public relations (skrót PR, czytany z angielska piː ɑː(r) albo mniej dokładnie pi:ar lub potocznie w Polsce "pijar") – pojęcie z dziedziny psychologii społecznej i marketingu
    • szczególny przypadek PR – czarny PR (potocznie "czarny pijar")

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Spotykaliśmy się u pijarów na rekolekcjach powołaniowych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: fż. pijarka ż.

 przym. pijarski, popijarski

Wiktionary


pijarka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego, powstałego przy zakonie pijarów: Instytut Córek Maryi Sióstr Szkół Pobożnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica z Instytutu Córek Maryi Sióstr Szkół Pobożnych;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Marysia mieszka na stancji u sióstr pijarek w Krakowie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijar mos.

 przym. pijarski, popijarski

Wiktionary


pijarki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego, powstałego przy zakonie pijarów: Instytut Córek Maryi Sióstr Szkół Pobożnych


SJP.pl


pijarówa

pogardliwie: kobieta zawodowo dbająca o dobry wizerunek i akceptację danej osoby, firmy lub organizacji; PR-ówka, pijarówka


SJP.pl


pijarowiec

człowiek związany z public relations, pośredniczący w kontaktach, np. polityka - media, podejmujący działania mające na celu wpływanie na opinię odbiorców; PR-owiec, piarowiec


SJP.pl


pijarówka

kobieta zawodowo dbająca o dobry wizerunek i akceptację danej osoby, firmy lub organizacji; PR-ówka, pijarówa


SJP.pl


pijarowski

nazwisko


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pot. zobacz. PR-owski

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijaˈrɔfsʲci, AS: pʹii ̯arofsʹḱi

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) PR-owski

Wiktionary


pijarski

odnoszący się do pijarów (członków rzymskiego zakonu założonego przez św. Józefa Kalasantego), związany w jakiś sposób z pijarami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący zakonu pijarów albo członka tego zakonu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pracę pijarskich szkół przerwały rozbiory.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijar m., pijarka ż.

 przym. popijarski

Wiktionary


pijarzy

1. członek rzymskiego zakonu założonego przez św. Józefa Kalasantego;
2. środowiskowo: pracownik zajmujący się public relations


SJP.pl

Zakon pijarów – potoczna nazwa Zakonu Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych (Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum), czyli Zakonu Szkół Pobożnych – zakonu ustanowionego przez papieża Grzegorza XV 18 listopada 1621 r. (regułę zatwierdzono rok później). Korzenie swe wywodzi jednak od roku 1597, kiedy to św. Józef Kalasancjusz otworzył pierwszą bezpłatną i powszechną szkołę podstawową w Europie.

Wikipedia


pijatyka

pijacka uczta; biba, libacja


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uczta skoncentrowana wokół picia alkoholu w dużych ilościach

Wiktionary

  • Alkoholizm
  • Libacja alkoholowa
  • Pijaństwo – satyra Ignacego Krasickiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲijaˈtɨka, AS: pʹii ̯atyka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijaczka ż., pijak m.

 przym. pijacki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) libacja, popijawa, melanż

Wiktionary


pijawa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. gwara. tęcza

 (1.2) przest. popijawa

 (1.3) zgrub. od: pijawka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. picie n., pijanie n., wypicie n., wypitek m., napitek m., pijawka ż., pijaweczka ż., pijus m., pijuska ż., pijak m., pijaczka ż., pijaczek m., piwo n., piwko n., wypijanie n., pijaństwo n., upicie n., upijanie n.

 czas. pić ndk., pijać ndk., wypić dk., wypijać ndk., spić dk., spijać ndk., upić dk., upijać ndk.

 przym. pijacki, pijawkowy, pijany, piwny

 przysł. pijacko

Wiktionary


pijawczak

podobny do pijawek pasożyt raków rzecznych, zaliczany do typu pierścienic, zamieszkujący wody Północnej i Środkowej Europy


SJP.pl


pijaweczka

zdrobnienie od: pijawka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: pijawka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲijaˈvɛt͡ʃka, AS: pʹii ̯avečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijawa ż.

Wiktionary


pijawka

1. przedstawiciel podgromady zwierząt wodnych z typu pierścienic, żywiący się krwią zwierzęcą i ludzką;
2. osoba bogacąca się pracą innych ludzi;
3. szybko rozwijający się pęd, wyrastający pionowo z konarów starych drzew; wilk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. drobne zwierzę wodne z typu pierścienic;

 (1.2) przen. ktoś, kto czerpie korzyści z innych

 (1.3) daw. przen. lichwiarz

 (1.4) leśn. boczny pęd wyrastający poniżej korony

 (1.5) łow. mały zawzięty pies do polowań na dziki i niedźwiedzie

Wiktionary

  • pijawki – podgromada zwierząt z typu pierścienic
  • Pijawka – film

3 cieki w Polsce:

  • Pijawka – potok, dopływ Różowego
  • Pijawka – rzeka, dopływ Smortawy
  • Pijawka – rzeka, dopływ Warty

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pijawki stosuje się w lecznictwie w schorzeniach układu krążenia.

 (1.2) Jego była żona to prawdziwa pijawka… Po rozwodzie wzięła wszystkie jego pieniądze!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈjafka, AS: pʹii ̯afka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijany mos., pijaczek mos., pijalnia ż., picie n., pijawa ż., pijus mos., pijak mos./mrz.

 czas. upić dk., pijać ndk.

 przym. pijany, pitny

Wiktionary


pijawki

1. przedstawiciel podgromady zwierząt wodnych z typu pierścienic, żywiący się krwią zwierzęcą i ludzką;
2. osoba bogacąca się pracą innych ludzi;
3. szybko rozwijający się pęd, wyrastający pionowo z konarów starych drzew; wilk


SJP.pl

Pijawki, pijawki właściwe (Hirudinea) – podgromada zwierząt z typu pierścienic (Annelida) obejmująca ponad 500 – w większości eurytopowych – gatunków zaopatrzonych w jedną lub dwie przyssawki. Prowadzą pasożytniczy lub drapieżny tryb życia. Są blisko spokrewnione ze skąposzczetami, mają z nimi wiele cech wspólnych i włączane są z nimi do siodełkowców (Clitellata). Większość pijawek to zwierzęta wodne lub amfibiotyczne, gatunki lądowe należą do rzadkości.

Wikipedia


pijawkowate

rodzina słodkowodnych pierścienic


SJP.pl

Pijawkowate (Hirudinidae) – rodzina słodkowodnych i amfibiotycznych pierścienic zaliczanych do pijawek szczękowych (Hirudiniformes). Obejmuje gatunki krwiopijne, występujące na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą. Pijawkowate mają dobrze rozwinięte szczęki i pięć par oczu ułożonych w półkole na spodniej części ciała. Segmenty ciała podzielone są na pięć podpierścieni. Gatunki z tej rodziny żywią się krwią kręgowców.

Wikipedia


pijawkowy

pijawka


SJP.pl

Patrz:

pijawka

pijawnik

gatunek ptaka będącego jedynym przedstawicielem rodziny pijawników z rzędu siewkowych; stróż krokodyli, żwirowiec nilowy


SJP.pl

Pijawnik, stróż krokodyli, żwirowiec nilowy (Pluvianus aegyptius) – gatunek ptaka będącego jedynym przedstawicielem rodziny pijawników (Pluvianidae) z rzędu siewkowych (Charadriiformes). Występuje w Afryce Subsaharyjskiej, aż po centralną część kontynentu. Nie jest zagrożony.

Wikipedia


pijus

człowiek nadużywający alkoholu; alkoholik, bibosz, moczygęba, moczymorda, ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, opilca, opilec, opój, pijaczek, pijaczyna, pijaczysko, pijak, pijanica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. pijak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijalnia ż., pijawka ż., pijak m., pijaczka ż., piwo n., pijanie n., wypijanie n., wypicie n., upijanie n., upicie n., picie n., spijanie n., spicie n., opijanie n., opicie n., dopijanie n., dopicie n., pijawa ż., popijawa ż., pijaczek m., pijany mos.

 czas. pić ndk., pijać ndk., wypijać ndk., wypić dk., upijać ndk., upić dk., spijać ndk., spić dk., opijać ndk., opić dk., dopijać ndk., dopić dk.

 przym. pitny, pijacki, piwny, pijany

 przysł. pijacko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pijak

Wiktionary


pik

1. jeden z czterech kolorów w kartach;
2. karta w takim kolorze;
3. rodzaj gry karcianej;
4. ostry szczyt górski;
5. najwyższy róg żagla gaflowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) karc. kolor w kartach oznaczony czarnym listkiem w kształcie serca; karta tego koloru;

 (1.2) w liczbie mnogiej piki: rodzaj gry karcianej;

 (1.3) szczyt (w nazwach niektórych rosyjskich gór)

 (1.4) gwałtowny i krótkotrwały wzrost wartości sygnału

przymiotnik

 (2.1) należący do pików (1.1)

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: pika

Wiktionary

Pik (fr. pique – grot, pika) – jeden z czterech kolorów w kartach typu francuskiego, oznaczony czarnym pojedynczym listkiem .

Odpowiednikiem pików w talii niemieckiej są wina, w talii szwajcarskiej – tarcze, a w talii włosko-hiszpańskiej miecze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Miałem w ręku pięć pików.

 (1.3) Szczytem marzeń każdego alpinisty jest zdobycie Piku Komunizmu.

 (1.4) Na obrazie z oscyloskopu naukowiec zauważył niepokojące piki.

 (2.1) Dołożyłem damę pik.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲik, AS: pʹik

Wiktionary

Powiązane:

 (1.3-4) rzecz. pika ż.

 (1.3-4) czas. pikować

 (1.1,2.1) przym. pikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wino, reg. śl. grin.

 (2.1) pikowy

Wiktionary


pika

1. broń z długiego drzewca i małego ostrego grotu, używana dawniej przez piechotę europejską;
2. gęsta, prążkowana tkanina jedwabna lub bawełniana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. wojsk. broń drzewcowa piechoty, używana przede wszystkim przeciwko kawalerii;

 (1.2) włók. rodzaj gęstej tkaniny bawełnianej lub jedwabnej

 (1.3) daw. uczn. stud. gw-pl|Lublin. ocena niedostateczna

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. lp. ter. od: pikać

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) dzida, spisa, włócznia

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. pikować

 przym. pikowany

 rzecz. pikinier mos.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|franc. pique

 (1.2) etym|franc. piqué

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pike

* czeski: (1.1) píka ż.

* esperanto: (1.1) neol. pikeo, pikstango, także. lanco

* hiszpański: (1.1) pica ż.

* kataloński: (1.1) pica ż.

* niderlandzki: (1.1) piek, spies ż.

* niemiecki: (1.1) Spieß m.

* rosyjski: (1.1) пика ż.

* szwedzki: (1.1) pik w.

* ukraiński: (1.1) піка ż.

* węgierski: (1.1) pika; (1.2) piké

* wilamowski: (1.1) pik ż.

* włoski: (1.1) picca ż.

źródła.

== pika (język angielski.) ==

thumb|pika (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. szczekuszka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲika, AS: pʹika

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pikować

 przym. pikowany

 rzecz. pikinier mos.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dzida, spisa, włócznia

Wiktionary


pikać

potocznie:
1. wydawać krótki, słaby, urywany głos; piszczeć;
2. o sercu: bić, uderzać;
3. kłuć lekko kogoś lub coś;
4. potocznie w mediach: zagłuszać wypowiedź piszczącym dźwiękiem


SJP.pl


pikada

przesieka w lesie


SJP.pl


pikador

konny uczestnik korridy uzbrojony w pikę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. konny uczestnik korridy, który kłuje byka piką osłabiając w ten sposób mięśnie jego karku, czym powoduje obniżenie pozycji rogów do poziomu mulety

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkadɔr, AS: pʹikador

Wiktionary


pikanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pikać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikadło n., pikawa ż., pikawka ż.

 czas. pikać ndk., piknąć dk.

Wiktionary


pikanteria

1. dwuznaczny, często nieprzyzwoity charakter jakiejś wypowiedzi lub zajścia;
2. element jakiejś sprawy lub wypowiedzi, który nadaje jej cechy sensacji


SJP.pl


pikantniej

stopień wyższy od przysłówka: pikantnie


SJP.pl


pikantniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pikantny


SJP.pl


pikantność

1. ostrość w smaku;
2. zespół cech charakterystycznych dla sensacji, najczęściej w połączeniu z nieprzyzwoitością lub złośliwością


SJP.pl


pikantny

1. odznaczający się ostrym, silnie piekącym smakiem (np. pikantna papryka);
2. nadający jakiejś sprawie lub wypowiedzi charakter sensacji, a także: typowy dla sensacji, o cechach sensacji


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) ostry w smaku, mający dużo drażniących język przypraw

 (1.2) dowcipny z odcieniem nieprzyzwoitości

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ten trunek jest słodkawy, ale z wyraźnym pikantnym akcentem.

 (1.2) Znasz jakiś pikantny dowcip?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkãntnɨ, AS: pʹikãntny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikanteria ż., pikantność ż.

 przysł. pikantnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) ostry

 (1.2) nieprzyzwoity, pieprzny

Wiktionary


pikap

samochód półciężarowy z platformą bagażową w miejscu tylnych siedzeń; pickup, pick-up


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. mały samochód dostawczy, wersja samochodu osobowego z platformaatformą bagażową zamiast tylnych siedzeń

Wiktionary

Pick-up (ang. tu: zabrać, podwieźć), pikap – typ nadwozia dostawczego lub terenowego samochodu osobowego, charakteryzujący się skrzynią ładunkową znajdującą się zaraz za kabiną pasażerską.

Kabina może być:

  • pojedyncza (tzw. single cab lub standard cab), dwudrzwiowa, dwu- lub trzyosobowa;
  • powiększona (tzw. extra cab, king cab lub super cab), czasem z półdrzwiami uchylanymi „pod wiatr”, z ławeczką dla jednej lub dwóch dodatkowych osób;
  • podwójna (tzw. double cab lub crew cab), czterodrzwiowa, pięcio- lub sześcioosobowa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲi'kap, AS: pʹikap

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pick-up, półciężarówka

Wiktionary


pikardia

kraina historyczna we Francji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna we Francji, położona w północnej części kraju nad kanałem La Manche;

 (1.2) geogr. hist. adm. były region administracyjny we Francji; zniesiony w 2016 roku;

Wiktionary

Pikardia (fr. Picardie) – kraina historyczna i dawny region administracyjny (1960–2015) we Francji, położone w północnej części kraju, nad kanałem La Manche. Ważny region rolniczy. Od 1 stycznia 2016 jest częścią nowo powstałego regionu Hauts-de-France.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

 (1.1) Francja

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Pikardyjczyk mos., Pikardyjka ż., pikardyjski mrz.

 przym. pikardyjski, pikardzki

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Picardy

* arabski: (1.1) بيكاردي

* baskijski: (1.1) Pikardia

* białoruski: (1.1) Пікардыя ż.

* chorwacki: (1.1) Pikardija ż.

* francuski: (1.1) Picardie

* hiszpański: (1.1) Picardía

* niemiecki: (1.1) Picardie ż.; (1.2) Picardie ż.

* pikardyjski: (1.1) Picardie

* rosyjski: (1.1) Пикардия ż.

* słoweński: (1.1) Pikardija ż.

* ukraiński: (1.1) Пікардія ż.

* włoski: (1.1) Piccardia ż.; (1.2) Piccardia ż.

źródła.

== Pikardia (język baskijski.) ==

thumb|Pikardia (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Pikardia

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkardʲja, AS: pʹikardʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikardyjczyk mos., Pikardyjka ż., pikardyjski mrz.

 przym. pikardyjski, pikardzki

Wiktionary


pikardyjczyk

mieszkaniec Pikardii (krainy we Francji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pikardii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikardia ż.

:: fż. Pikardyjka ż.

 przym. pikardyjski, pikardzki

Wiktionary


pikardyjka

mieszkanka Pikardii (krainy we Francji)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pikardii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikardia ż.

:: fm. Pikardyjczyk mos.

 przym. pikardyjski, pikardzki

Wiktionary


pikardyjski

1. przymiotnik od: Pikardia;
2. owczarek pikardyjski i spaniel pikardyjski - rasy psów


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący Pikardii lub Pikardyjczyków

 (1.2) pochodzący z Pikardii lub wytworzony na tamtejszy sposób

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. etnolekt romański, blisko powiązany z francuskim, używany w Pikardii i części Belgii;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyzionął ducha na pikardyjskiej ziemi w bitwie pod Crécy. Albo może nawet jeszcze wcześniej, wtedy, gdy ujrzał swą siostrę, Eudeline, hańbioną przez ojca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikardia mrz., Pikardyjczyk mos., Pikardyjka ż., pikardyjskość ż., pikard mos.

 przym. pikardzki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1-2) pikardzki

Wiktionary


pikardyjskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem pikardyjskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem pikardyjskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku pikardyjskim

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲikarˈdɨjskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: pʹikardyi ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny

Wiktionary


pikardzki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. związany z Pikardią lub Pikardyjczykami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) pewni księża przebywający na górze Tabor (…) zarazili swą doktryną około czterystu wiernych obojga płci, którzy obecnie w ślad za nimi wyznają herezję pikardzką (…)

 (1.1) Malarstwo Ozenfanta aż do I wojny związane było tematycznie z pejzażem, na co wpłynęło niewątpliwie jego dzieciństwo spędzone na wsi pikardzkiej (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikardia ż., pikardyjski mrz., Pikardyjczyk mos., Pikardyjka ż.

 przym. pikardyjski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pikardyjski

Wiktionary


pikarejski

powieść, opowieść pikarejska, romans pikarejski: romans awanturniczy, którego głównym bohaterem jest bezdomny włóczęga przedstawiony w satyrycznym obrazie epoki; powieść łotrzykowska (romans łotrzykowski); powieść szelmowska (romans szelmowski)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) liter. związany z powieścią pikarejską (powieścią łotrzykowską, powieścią szelmowską), dotyczący tego rodzaju powieści

Wiktionary


pikareska

powieść łotrzykowska; picaresca; romans awanturniczy, należący do literatury ludowo-mieszczańskiej, w którym przedstawienie losów przedsiębiorczego i przebiegłego włóczęgi-oszusta służy ukazaniu satyrycznego obrazu epoki


SJP.pl

Powieść łotrzykowska, powieść pikarejska, szelmowska (hiszp. novela picaresca) – romans awanturniczy przedstawiający losy przebiegłego i pomysłowego włóczęgi-oszusta, ukazujący zarazem satyryczny obraz epoki.

Za pierwowzór powieści łotrzykowskiej uważa się anonimową hiszpańską powieść pt. Łazik z Tormesu.

Wikipedia


pikas

potocznie: obraz, wzór dekoracyjny kojarzący się z obrazami Pabla Picassa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. abstrakcyjne malarstwo bądź rzeźba; element zdobniczy niezbyt zrozumiały dla laika

 (1.2) pot. coś brzydkiego

 (1.3) pot. coś niezrozumiałego

Wiktionary


pikawa

potocznie: serce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. więz. serce

 (1.2) gwałtowne pikanie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pikawa mu stawa w tem wolnym konaniu… sic.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkava, AS: pʹikava

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikawka ż., pikanie n.

 czas. pikać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zob. serce.

Wiktionary


pikawka

zdrobnienie od: pikawa (serce)


SJP.pl


pikelhauba

skórzany hełm okuty blachą i zakończony ostrym grotem, noszony dawniej przez wojsko pruskie i niemieckie; pikielhauba


SJP.pl


pikfał

lina, która wraz z gardafałem służy do stawiania i zrzucania żagla gaflowego


SJP.pl

Pikfał – element olinowania ruchomego występujący przy ożaglowaniu gaflowym. Fał ten mocowany jest do piku gafla zazwyczaj przez wodzik (prowadnicę). Przy żaglu występuje w parze z gardafałem. Podczas stawiania ożaglowania w pierwszej kolejności wybierany jest pikfał, aby unieść pik gafla, a następnie oba pikfał i gardafał.

Wikipedia


piki

1. broń z długiego drzewca i małego ostrego grotu, używana dawniej przez piechotę europejską;
2. gęsta, prążkowana tkanina jedwabna lub bawełniana


SJP.pl

Piki – gra karciana dla czterech osób. Gra się pełną talią kart, atutem jest zawsze pik. Osoby siedzące naprzeciw siebie grają razem w parze.

Gra składa się z deklaracji i rozgrywki.

Każdy gracz otrzymuje 13 kart i deklaruje, ile weźmie lew (od zera do trzynastu). Może też zadeklarować zero w ciemno. Wtedy, gdy nie weźmie ani jednej lewy dostaje dwa razy tyle, ile mógłby dostać grając zero w normalny sposób. Jeśli grając zero w normalny sposób weźmie choć jedną lewę, nie dostaje już punktów za zero.

Wikipedia


pikieciara

1. potocznie: uczestniczka pikiety;
2. środowiskowo: prostytutka


SJP.pl


pikieciarz

potocznie: ten, kto pikietuje


SJP.pl


pikiel

kąpiel garbarska stosowana do piklowania skór


SJP.pl


pikielhauba

skórzany hełm okuty blachą i zakończony ostrym grotem, noszony dawniej przez wojsko pruskie i niemieckie; pikelhauba


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. rodzaj hełmu wojskowego lub policyjnego, zazwyczaj wykonanego ze skóry i zakończonego grotem, stosowanego m.in. w wojsku Cesarstwa Niemieckiego;

Wiktionary

Pikielhauba (niem. Pickelhaube) – rodzaj hełmu zwieńczonego charakterystycznym szpikulcem, z dzwonem wykonywanym najczęściej ze skóry lub stali.

Wikipedia


pikieta

1. zorganizowana grupa protestacyjna lub sam protest prowadzony przez tę grupę;
2. dawniej o warcie, służbie wartowniczej;
3. dawna francuska gra karciana opracowana i rozpowszechniona przez Charles'a Picquet'a, niegdyś znana pod nazwą ronflé


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) aktywna forma demonstracji lub protestu w sprawie społecznej lub politycznej przed siedzibą jakiejś instytucji lub w innym publicznym miejscu

 (1.2) przest. grupa robotników obnosząca plakaty przed strajkującym zakładem i blokująca wejście łamistrajków

 (1.3) jedna ze starych gier karcianych dla dwóch osób, pochodząca z Francji;

 (1.4) przest. określenie jednostki piechoty, kawalerii albo wysuniętego posterunku wojskowego

 (1.5) geod. bud. punkt pomiaru wysokościowego lub sytuacyjnego

 (1.6) środ. gejowskie miejsce spotkań osób poszukujących anonimowego seksu;

 (1.7) sport. w krokiecie kołek, od którego rozpoczynana jest gra

Wiktionary

  • pikieta – gra karciana
  • pikieta – forma demonstracji
  • pikieta – w slangu gejowskim miejsce spotkań osób poszukujących anonimowego seksu
  • pikieta – określenie jednostki piechoty lub wysuniętych posterunków
  • pikieta – punkt pomierzony w ramach wykonywania pomiarów geodezyjnych

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pikieta przed ambasadą Chin skandowała hasła za wolnym Tybetem.

 (1.2) Pikieta strajkujących związkowców nie wpuściła dyrektora na teren fabryki.

 (1.3) Zwycięzcą w pikietę jest gracz, który uzyskał w całej grze więcej punktów.

 (1.4) Cała pikieta liczyła pięć drużyn pod dowództwem porucznika.

 (1.5) Aby określić pikietę, należy wykonać trzy dokładne pomiary.

 (1.6) Pod Teatrem Słowackiego była kiedyś najsłynniejsza pikieta w mieście.

 (1.7) W krokiecie kulę przetacza się według ustalonego porządku począwszy od pikiety poprzez sześć bramek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈcɛta, AS: pʹiḱeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikiet m., pikietaż m.; pikieciarz m., pikietujący m.

 czas. pikietować ndk.

 przym. pikietowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) protest, wiec

 (1.3) ronflé, cent

 (1.4) pikiet, posterunek, placówka, czujka

 (1.7) baba

Wiktionary


pikietaż

przebyta odległość mierzona w kilometrach; kilometraż, kilometracja


SJP.pl

Pikietaż (kilometraż, kilometracja) – określenie miejsca na drodze lub linii kolejowej poprzez podanie odległości od jej początku. Odległość tę na ogół podaje się z dokładnością do 1 metra w formacie (km) xx+yyy lub xx,yyy (km), gdzie:

  • xx – całkowita liczba kilometrów od początku drogi lub linii kolejowej;
  • yyy – całkowita liczba metrów liczona od ostatniego pełnego kilometra.

Wikipedia


pikietażowy

pikietaż


SJP.pl

Patrz:

pikietaż

pikietować

1. zbierać się w grupę protestacyjną lub protestować, najczęściej przed gmachem jakiegoś urzędu;
2. potocznie: pilnować, strzec czegoś


SJP.pl


pikietowy

pikieta


SJP.pl

Patrz:

pikieta

pikinier

w armiach XVI-XVIII w.: żołnierz piechoty wyposażony w pikę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz walczący przy użyciu piki (czasem kosy);

Wiktionary

Pikinierzy – formacja wojskowa powstała w XIV–XV w. Była pierwszą nowoczesną piechotą tamtej epoki. Ich charakterystyczną bronią była długa pika (początkowo długości 2,5, a później nawet 5,5 metra).

Uzbrojenie ochronne w postaci pancerzy, półpancerzy i hełmów posiadał jedynie pierwszy szereg i zewnętrzne szeregi boczne. Broń pikinierów stanowiły długie piki, kusze i broń palna, co w połączeniu ze schodkowym ustawieniem kolumn (batalii), składających się każda z kilku szeregów pikinierów (przeważnie tak zwane trzy batalie), dawało ich formacjom dużą manewrowość i przynosiło łatwe zwycięstwa nad rycerstwem feudalnym. Natarcie prowadzono, kierując w przeciwnika trzymane na wysokości głowy piki czterech pierwszych szeregów batalii, następne szeregi trzymały piki w pionie i w miarę wbijania się w szeregi wroga opuszczały je w jego kierunku. O szeregi pikinierów rozbijały się szarże konne, a ich szyki w obronie były bardzo trudne do przełamania.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Między pikinierami i za nimi stali żołnierze, których główną bronią był półtorametrowy goedendag […], połączenie maczugi z piką zdatne tak do zadawania ciosów obuchem jak pchnięć zamocowanym na głowicy szpikulcem.

 (1.1) Ledwo pół wieku po wojnach husyckich na polach bitewnych Europy królowała już artyleria, a popłoch budzili pikinierzy szwajcarscy i formacje lancknechtów Frundsberga – karne, zwarte, po plebejskiebejsku solidarne, wiernie naśladujące husycki styl wojowania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pika ż.

Wiktionary


pikinierski

pikinier


SJP.pl

Patrz:

pikinier

pikle

ugotowane kawałki zamarynowanych w occie warzyw


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. marynowane warzywa w ostrej zalewie octowej

Wiktionary

Pikle – mieszanka ogórków, marchwi, dyni, cebuli i zielonych pomidorów w ostrej marynacie warzywnej.

Po wstępnym krojeniu warzywa zostają posolone i są przechowywane w emaliowanej misce bądź kamiennym garnku. Po odcedzeniu płynu, nagromadzonego w wyniku procesów chemicznych zainicjowanych przez sól, warzywa zostają umieszczone w słoikach i zalane marynatą w wysokiej temperaturze, sporządzoną na bazie wody, cukru, gorczycy i octu. Słoiki zostają następnie hermetycznie zamknięte i poddane procesowi pasteryzacji.

Wikipedia


pikling

śledź lekko solony i wędzony w gorącym dymie


SJP.pl

Pikling – handlowa nazwa wędzonego śledzia. Pikling jest to śledź wędzony w całości – z wnętrznościami (w tym również z mleczem lub ikrą). Pikling pochodzi z kuchni niemieckiej, a przyrządza i spożywa się go również w Polsce, na Wyspach Brytyjskich, w Holandii oraz w Norwegii. Wędzone na gorąco w dymie o temperaturze powyżej 40 stopni Celsjusza, nie wymagają gotowania.

Wikipedia


pikloram

organiczny związek chemiczny używany jako bardzo skuteczny fitotoksyczny bojowy środek trujący


SJP.pl

Pikloram – organiczny związek chemiczny, jeden z najskuteczniejszych fitotoksycznych bojowych środków trujących.

Tordon jest białym proszkiem, rozpuszcza się w wodzie, nierozpuszczalny w olejach. Jako pochodna kwasu pikolinowego należy do grupy herbicydów opartych na strukturze pirydyny.

Wikipedia


piklować

obmywać surową skórę podczas kąpieli garbarskiej w celu zakonserwowania jej przed właściwym garbowaniem


SJP.pl


piklowy

pikle


SJP.pl

Patrz:

pikle

piknąć

potocznie: zapiszczeć, wydać krótki, słaby głos, najczęściej urywany lub uderzyć, ukłuć, podrażnić coś


SJP.pl

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pikać)

 (1.1) dokonany od|pikać.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiknɔ̃ɲt͡ɕ, AS: pʹiknõńć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikanie n.

Wiktionary


pikniczek

zdrobnienie od: piknik


SJP.pl


piknięcie

potocznie: zapiszczeć, wydać krótki, słaby głos, najczęściej urywany lub uderzyć, ukłuć, podrażnić coś


SJP.pl


piknik

zabawa towarzyska na wolnym powietrzu poza miastem; wycieczka; majówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj wypoczynku na łonie natury z jedzeniem zabranym ze sobą;

 (1.2) kib. lekcew. kibic, który przychodzi na mecze, ale nie angażuje się w ruch kibicowski

Wiktionary

Piknik – forma wypoczynku, polegająca na spożywaniu posiłku na świeżym powietrzu, na wcześniej rozłożonym kocu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W najbliższą sobotę urządzamy piknik nad rzeką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲicɲik, AS: pʹiḱńik

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piknikować ndk.

 przym. piknikowy

 rzecz. piknikowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) majówka

Wiktionary


piknikować

jeść, bawić się podczas pikniku (zabawy towarzyskiej na wolnym powietrzu poza miastem), uczestniczyć w pikniku


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) rzad. robić piknik

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lubimy z dziewczynami piknikować pod starym dębem przy ruczaju.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piknik mrz., piknikowanie n.

 przym. piknikowy

Wiktionary


piknikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) robienie pikniku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zabrania się piknikowania na terenie rezerwatu!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piknik mrz.

 czas. piknikować ndk.

 przym. piknikowy

Wiktionary


piknikowicz

piknikowiec;
1. uczestnik pikniku;
2. środowiskowo: sympatyk piłki nożnej, który na widowni tylko obserwuje grę i nie angażuje się w doping i sprawy klubowe; piknik


SJP.pl


piknikowiec

piknikowicz;
1. uczestnik pikniku;
2. środowiskowo: sympatyk piłki nożnej, który na widowni tylko obserwuje grę i nie angażuje się w doping i sprawy klubowe; piknik


SJP.pl


piknikowy

przeznaczony na piknik, pomocny w przygotowaniu, zorganizowaniu pikniku (np. plecak piknikowy, kosz piknikowy) lub związany w jakiś inny sposób z piknikiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piknikiem, dotyczący pikniku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zawiozła ich za to nad jezioro Källtorpssjön w Hagen, gdzie łąka schodziła łagodną krzywizną do wody, a pożółkłą trawę zasłaniały ludzkie ciała, ręczniki, wózki, rowery i torby piknikowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲicɲiˈkɔvɨ, AS: pʹiḱńikovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piknik mrz., piknikowanie n.

 czas. piknikować ndk.

Wiktionary


piknometr

gęstościomierz do oznaczania gęstości cieczy i ciał stałych


SJP.pl

Piknometr (od gr. πυκνός „gęsty” i μέτρον „miara”) – naczynie szklane, które pozwala na dokładny pomiar masy cieczy przy ściśle określonej objętości. Metoda piknometryczna jest jednym z najprostszych sposobów wyznaczania gęstości cieczy (metod densymetrycznych).

Wikipedia


piknometryczny

piknometr


SJP.pl

Patrz:

piknometr

pikofarad

bilionowa część farada (jednostki pojemności elektrycznej równej przyrostowi wartości potencjału o jednego wolta, po dostarczeniu ładunku jednego kulomba)


SJP.pl

Farad (F) – jednostka pojemności elektrycznej w układzie SI (jednostka pochodna układu SI).

Przewodnik elektryczny ma pojemność elektryczną jednego farada, gdy zwiększa potencjał o 1 wolt po dostarczeniu ładunku 1 kulomba. W uproszczeniu pojemność jednego farada oznacza, że w przewodniku o potencjale jednego wolta można „umieścić” ładunek o wartości jednego kulomba.

Wikipedia


pikogram

jednostka masy równa jednej bilionowej grama


SJP.pl

Kilogram, oznaczenie kg – jednostka masy, w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar (SI) jest jednostką podstawową.

W Międzynarodowym Układzie Miar jest to jedyna jednostka podstawowa posiadająca przedrostek (kilo).

Wikipedia


pikolaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od pikolak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikolak m.

Wiktionary


pikolak

dawniej o chłopcu usługującym w miejscach publicznych, najczęściej w hotelach, kawiarniach i restauracjach; pikolo; piccolo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. chłopak usługujący w restauracji, hotelu, itp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkɔlak, AS: pʹikolak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pikolaczek m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pikolo

Wiktionary


pikolina

pochodna pirydyny używana m.in. jako rozpuszczalnik i do skażania denaturatu


SJP.pl

Pikoliny (metylopirydyny) – trzy izomeryczne organiczne związki chemiczne z grupy heterocyklicznych amin o wzorze CH
3
C
5
H
4
N
. Są to monometylowe pochodne pirydyny, różniące się pozycją podstawnika metylowego (α, β lub γ).

Wikipedia


pikolitr

jednostka objętości równa jednej bilionowej litra


SJP.pl

Litr, oznaczenie l (mała litera) – pozaukładowa jednostka objętości. W przeliczeniu na jednostki SI 1 l = 1/1000 m³ = 1 dm³.

W USA, Kanadzie, Australii do oznaczania tej jednostki stosuje się oficjalnie wielką literę L, w pozostałych krajach świata, w tym w Polsce, normą jest stosowanie małej litery l, choć stosowanie wielkiej litery jest również dopuszczalne.

Wikipedia


pikolo

dawniej o chłopcu usługującemu w miejscach publicznych, najczęściej w hotelach, kawiarniach lub restauracjach; piccolo, pikolak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. chłopak usługujący w restauracji, hotelu, itp.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) muz. rodzaj fletu;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkɔlɔ, AS: pʹikolo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pikolak

 (2.1) pikulina, piccolo, flet piccolo, flecik

Wiktionary


pikometr

jednostka długości równa jednej bilionowej metra (skrót: pm)


SJP.pl

Pikometr (symbol: pm) – podwielokrotność metra, podstawowej jednostki długości w układzie SI. Jeden pikometr równa się 10−12 m. W notacji naukowej można go zapisać jako 1 E-12 m oznaczający 0,000 000 000 001 × 1 m (jedna bilionowa część metra).

Jest równy jednej milionowej mikrometra (mikrona) i był nazywany mikromikronem lub bikronem (nazwa od jednej bilionowej części metra).

Wikipedia


pikornawirus

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) mikrobiol. nazwa systematyczna|Picornaviridae|ref=tak., wirus z rodziny małych wirusów o ikosaedralnej symetrii kapsydu z jednoniciowym RNA o dodatniej polarności;

Wiktionary

Pikornawirusy (łac. Picornaviridae, z gr. pico – bardzo mały (wirus RNA)) – rodzina wirusów charakteryzujących się następującymi cechami:

  • Symetria: ikosaedralna
  • Otoczka lipidowa: brak
  • Kwas nukleinowy: ssRNA(+), ok. 7,5 tys. par zasad
  • Replikacja: cytoplazma
  • Peptydy i białka: najpierw powstaje pojedyncza poliproteina, która jest z kolei rozcinana na białka kapsydu i poszczególne enzymy niezbędne do rozwoju wirusa
  • Wielkość: 27–30 nm średnicy
  • Gospodarz: kręgowce
  • Cechy dodatkowe: jedna z najliczniejszych rodzin wirusów, wykazujących jedne z najmniejszych rozmiarów oraz powodujących bardzo szeroki zakres chorób, obejmujących wiele narządów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) […] ponowne dodanie do systemu czystego białka przywraca wydajną translację pikornawirusów, nie wpływa natomiast na zmianę poziomu translacji HCV.

Wiktionary


pikosatelita

Wikipedia


pikosekunda

jednostka czasu równa 10^(-12) sekundy (skrót: ps)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miar. jednostka czasu równa jednej bilionowej części sekundy;

Wiktionary

Pikosekunda (ps) – jednostka czasu w układzie SI równa jednej bilionowej sekundy:

1 ps = 10−12 s.

Jednostka stosowana w niektórych dziedzinach technicznych, zwłaszcza w telekomunikacji, a także w niektórych dziedzinach nauki, np. w fizyce cząstek.

  • 1 ps to czas połowicznego rozpadu kwarka b
  • ok. 3,3 ps to czas, w którym światło pokonuje drogę 1 mm

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po następnych 20 pikosekundach elektron znajduje się już na przeciwległym końcu membrany, przemierzywszy całe centrum — ok. 40 angstremów […], dla atomu podróż niemalże dookoła świata.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pikosekundowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. ps

Wiktionary


pikot

pętelki robione szydełkiem na brzegu chusteczki, kołnierzyka; pikotek; pikotka


SJP.pl


pikotek

pętelki robione szydełkiem na brzegu chusteczki, kołnierzyka.; pikot; pikotka


SJP.pl

Pikotek, pikot, pikotka – pętelka z nici wykonana w celu użytkowym lub zdobniczym wzdłuż krawędzi koronki lub wstążki, robótki szydełkowej, tkaniny dzianej lub we frywolitce. Pętle różnią się rozmiarem i formą (drobne oczka, ząbki, pętelki) w zależności od ich funkcji i zamysłu artystycznego.

„Picot”, wymawiane jako /piko/, jest zdrobnieniem pochodzącym od francuskiego czasownika piquer, „kłuć”.

Wikipedia


pikotka

pętelki robione szydełkiem na brzegu chusteczki, kołnierzyka.; pikot; pikotek


SJP.pl


pikotyt

minerał z grupy spineli


SJP.pl


pikować

1. przeszywać ściegiem kilka warstw materiału;
2. robić przestrzeń dla gęsto rosnących roślin, rozsadzając je;
3. wykonywać manewr lotniczy w postaci pionowego lotu w dół


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) lecieć ostro w dół

 (1.2) kraw. przeszywać ściegiem warstwę tkanin

 (1.3) ogrod. sadzić ukorzenione rośliny w dołkach

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: pʹikovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pika ż., pikowanie n., pik m.

Wiktionary


pikowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wzór utworzony przez zszywanie dwóch tkanin;

Wiktionary

  • Pikowanie (manewr lotniczy)
  • Pikowanie tkanin – technika szycia, np. kołder;
  • Pikowanie roślin – sposób sadzenia rozsady.
  • Pikowanie włosów – (częściej piórkowanie) technika strzyżenia włosów przez fryzjera.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲikɔˈvãɲɛ, AS: pʹikovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pikować

Wiktionary


pikówka

kilka warstw materiału zszytych ściegiem podczas pikowania, pełniących rolę ozdób, najczęściej na kołnierzu


SJP.pl


pikownik

krótki, ostry kołek z metalu lub drewna do tworzenia otworów, w które sadzi się rośliny; pikulec


SJP.pl


pikowy

1. przymiotnik od: pik
2. przymiotnik od: pika


SJP.pl


pikraminowy

kwas pikraminowy: zredukowany za pomocą podsiarczynu sodowego kwas pikrynowy, niegdyś wykorzystywany jako dodatek do kosmetyków, dziś wycofany z takiego zastosowania


SJP.pl


pikrat

sól powstała z połączenia kwasu pikrynowego z innym związkiem chemicznym


SJP.pl


pikromeryt

minerał o charakterystycznym gorzkim smaku, uwodniony siarczan potasu i magnezu


SJP.pl


pikrotoksyna

silnie trujący organiczny związek chemiczny, dobrze rozpuszczalny w wodzie i alkoholach, wyodrębniany z nasion niektórych roślin azjatyckich


SJP.pl

Pikrotoksyna – organiczny związek chemiczny występujący w nasionach azjatyckich pnączy Anamirta cocculus, wykazujący silne działanie toksyczne.

Tworzy bezbarwne kryształy w formie igieł o temperaturze topnienia 203,5 °C, dobrze rozpuszczalne w etanolu i gorącej wodzie. Działanie toksyczne objawia się uczuciem palenia w jamie ustnej, rozszerzeniem źrenic, ślinotokiem, wymiotami, pragnieniem, zawrotami głowy, uczuciem lęku, osłabieniem i śpiączką. LD50 dla szczurów wynosi 33,3 μg/kg.

Wikipedia


pikrynian

sól kwasu pikrynowego, powstała podczas reakcji tego kwasu z niektórymi metalami i zasadami


SJP.pl

Pikryniany – sole kwasu pikrynowego (trinitrofenolu). Są w większości żółtymi substancjami krystalicznymi. Tworzą się w wyniku reakcji trinitrofenolu z odpowiednimi metalami lub zasadami. Mają właściwości wybuchowe, z reguły silniejsze od kwasu pikrynowego, stąd niektóre z nich są stosowane jako materiały wybuchowe (zwykle inicjujące).

Wikipedia


pikryniany

sól kwasu pikrynowego, powstała podczas reakcji tego kwasu z niektórymi metalami i zasadami


SJP.pl

Pikryniany – sole kwasu pikrynowego (trinitrofenolu). Są w większości żółtymi substancjami krystalicznymi. Tworzą się w wyniku reakcji trinitrofenolu z odpowiednimi metalami lub zasadami. Mają właściwości wybuchowe, z reguły silniejsze od kwasu pikrynowego, stąd niektóre z nich są stosowane jako materiały wybuchowe (zwykle inicjujące).

Wikipedia


pikrynowy

kwas pikrynowy: związek nitrowy w postaci zielonkawych lub białawych kryształków, wybuchowy i silnie trujący, niegdyś stosowany w pociskach artyleryjskich


SJP.pl


pikryt

żyłowa skała magmowa


SJP.pl

Pikryt, porfiryt pikrytowy – ciemna skała magmowa: wylewna lub hipabisalna. Drobno- lub średnioziarnista o strukturze porfirowej. W składzie najliczniejszy jest oliwin i augit tytanowy, może zawierać też w znaczniejszych ilościach takie minerały jak hornblenda i plagioklaz. Zawiera mało krzemionki, poniżej 45%.

Wikipedia


piksa

nazwisko


SJP.pl


piksel

najmniejszy element obrazu bitmapowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. najmniejszy jednolity element obrazu wyświetlanego na ekranie, drukowanego lub uzyskiwanego za pomocą urządzeń przetwarzania obrazu (aparat cyfrowy, skaner);

Wiktionary

Piksel (ang. pixel) – najmniejszy jednolity (przedstawiający konkretny kolor) element obrazu prezentowanego na urządzeniach cyfrowych lub w formie drukowanej cyfrowo. Nazwa piksel jest zbitką angielskich słów pictures oraz element.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) megapiksel • subpiksel

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pikselizacja ż., pikseloza ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|pixel.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pixel

* arabski: (1.1) بكسل (bíksil) m.

* baskijski: (1.1) pixel

* bengalski: (1.1) পিক্সেল

* bośniacki: (1.1) piksel

* bułgarski: (1.1) пиксел m.

* chorwacki: (1.1) piksel m., točka

* czeski: (1.1) pixel

* duński: (1.1) pixel w.

* fiński: (1.1) pikseli

* francuski: (1.1) pixel

* hiszpański: (1.1) píxel m., pixel m.

* indonezyjski: (1.1) piksel

* islandzki: (1.1) díll, depill, pixill

* japoński: (1.1) ピクセル

* kataloński: (1.1) píxel m., pícsel m.

* koreański: (1.1) 화소

* niderlandzki: (1.1) pixel

* niemiecki: (1.1) Pixel n.

* norweski (bokmål): (1.1) piksel m.

* norweski (nynorsk): (1.1) piksel m.

* nowogrecki: (1.1) πίξελ n., εικονοστοιχείο n.

* perski: (1.1) پیکسل

* portugalski: (1.1) pixel, píxel

* rumuński: (1.1) pixel

* serbski: (1.1) пиксел

* szwedzki: (1.1) pixel w.

* turecki: (1.1) piksel

* ukraiński: (1.1) пі́ксель m.

* węgierski: (1.1) képpont

* wietnamski: (1.1) pixel, pel

* włoski: (1.1) pixel

źródła.

== piksel (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) inform. piksel

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiksɛl, AS: pʹiksel

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pikselizacja ż., pikseloza ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pikselizacja ż., pikseloza ż.

frazeologia.

etymologia.

 etym|ang|pixel.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pixel

* arabski: (1.1) بكسل (bíksil) m.

* baskijski: (1.1) pixel

* bengalski: (1.1) পিক্সেল

* bośniacki: (1.1) piksel

* bułgarski: (1.1) пиксел m.

* chorwacki: (1.1) piksel m., točka

* czeski: (1.1) pixel

* duński: (1.1) pixel w.

* fiński: (1.1) pikseli

* francuski: (1.1) pixel

* hiszpański: (1.1) píxel m., pixel m.

* indonezyjski: (1.1) piksel

* islandzki: (1.1) díll, depill, pixill

* japoński: (1.1) ピクセル

* kataloński: (1.1) píxel m., pícsel m.

* koreański: (1.1) 화소

* niderlandzki: (1.1) pixel

* niemiecki: (1.1) Pixel n.

* norweski (bokmål): (1.1) piksel m.

* norweski (nynorsk): (1.1) piksel m.

* nowogrecki: (1.1) πίξελ n., εικονοστοιχείο n.

* perski: (1.1) پیکسل

* portugalski: (1.1) pixel, píxel

* rumuński: (1.1) pixel

* serbski: (1.1) пиксел

* szwedzki: (1.1) pixel w.

* turecki: (1.1) piksel

* ukraiński: (1.1) пі́ксель m.

* węgierski: (1.1) képpont

* wietnamski: (1.1) pixel, pel

* włoski: (1.1) pixel

źródła.

== piksel (język bośniacki.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) inform. piksel

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pikselizacja

zniekształcenie obrazu cyfrowego bądź obrazu wideo tak, że widoczne są duże piksele zamiast obrazu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) celowe zamazanie obrazu kwadratami pikseli

 (1.2) wada techniczna obrazu, na którym widoczne są niepożądane piksele;

Wiktionary

Pikselizacja (pot. pikseloza) – zjawisko deformacji obrazu polegające na jego wyświetlaniu w sposób widoczny, ukazując poszczególne wiązki pikseli, które nie są widoczne, gdy obraz jest widziany w pomniejszeniu, z większej odległości lub gdy zastosowano mniejszy stopień kompresji. W znacznym stopniu zjawisko pikselizacji można zminimalizować dzięki technikom redukcji artefaktów, m.in. antyaliasingowi oraz ditheringowi.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. piksel m.

Wiktionary


pikselizować

zniekształcać obraz cyfrowy lub obraz wideo, ukazując poszczególne piksele, zwykle w celu uniemożliwienia rozpoznania określonych szczegółów; pikselować


SJP.pl


pikselować

zniekształcać obraz cyfrowy lub obraz wideo, ukazując poszczególne piksele, zwykle w celu uniemożliwienia rozpoznania określonych szczegółów; pikselizować


SJP.pl


pikselowy

piksel


SJP.pl

Patrz:

piksel

pikseloza

występowanie widocznych pikseli na obrazie cyfrowym lub video


SJP.pl

Pikselizacja (pot. pikseloza) – zjawisko deformacji obrazu polegające na jego wyświetlaniu w sposób widoczny, ukazując poszczególne wiązki pikseli, które nie są widoczne, gdy obraz jest widziany w pomniejszeniu, z większej odległości lub gdy zastosowano mniejszy stopień kompresji. W znacznym stopniu zjawisko pikselizacji można zminimalizować dzięki technikom redukcji artefaktów, m.in. antyaliasingowi oraz ditheringowi.

Wikipedia


piktawia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. daw. Poitou (historyczna prowincja francuska)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piktawianin mos., Piktawianka ż.

 przym. piktawski

Wiktionary


piktografia

grupa ściśle określonych znaków wykorzystywanych jako zamienniki liter przy zapisywaniu słów, treści


SJP.pl


piktograficzny

związany z piktografią (grupą ściśle określonych znaków wykorzystywanych jako zamienniki liter przy zapisywaniu słów, treści), odnoszący się do piktografii


SJP.pl


piktogram

1. wyraz przedstawiony za pomocą obrazka;
2. symbol jednoznacznie rozumiany przez ludzi wszystkich narodowości;
3. charakterystyczna forma w postaci kilku łączących się figur, powstałych po zgnieceniu łanów zboża na polach uprawnych, według niektórych wskutek ingerencji istot pozaziemskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pojęcie przedstawione obrazem;

Wiktionary

Piktogram (łac. pictus — „narysowany” i stgr. γράμμα grámma — „pismo”) – przedstawienie pojęcia (opisywanego wyrazem bądź równoważnikiem zdania) za pomocą obrazka w oderwaniu od zapisu. Piktogramami są np. hieroglify, znaki drogowe i ostrzegawcze, oznaczenia przeciwpożarowe. Formą piktogramu jest również ideogram.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲikˈtɔɡrãm, AS: pʹiktogrãm

Wiktionary


piktorial

fotografia lub seria fotografii, na których model lub modelka są nadzy lub prawie nadzy; pictorial


SJP.pl


piktorialistyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piktorializmem, dotyczący piktorializmu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piktorializm m., piktorialista m., piktorialistka ż.

 przysł. piktorialistycznie

Wiktionary


piktorializm

nurt w fotografii, rzadziej w grafice, którego głównym założeniem jest nadanie dziełu cech typowych obrazom, dziełom sztuki malarskiej


SJP.pl

Piktorializm – nurt w fotografii artystycznej rozwijający się w Europie i Stanach Zjednoczonych od końca XIX wieku do około 1914 roku.

Wikipedia


piktorialny

charakterystyczny dla piktorializmu (nurtu w fotografii, rzadziej w grafice, którego głównym założeniem jest nadanie dziełu cech typowych obrazom, dziełom sztuki malarskiej)


SJP.pl


pikturalizm

określenie czystych wartości kolorystycznych i fakturowych w malarstwie


SJP.pl


piktyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Piktami, dotyczący Piktów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język piktyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pikt mos.

Wiktionary


pikul

nazwisko


SJP.pl

Pikul

  • Andrzej Pikul (ur. 1954) – pianista, pedagog i profesor
  • Antoni Pikul (ur. 1954) – polski polityk
  • Jan Pikul – polski duchowny katolicki i autor sterowników
  • Jan Pikul (profesor) (ur. 1949) – polski technolog żywności i nauczyciel akademicki
  • Jerzy Marian Pikul (1946–2016) – polski poeta i prozaik
  • Piotr Pikul (ur. 1924) – polski rolnik i poseł na Sejm
  • Walentin Pikul (1928–1990) – rosyjski pisarz

Wikipedia


pikula

nazwisko


SJP.pl


pikulec

krótki, ostry kołek z metalu lub drewna do tworzenia otworów, w które sadzi się rośliny; pikownik


SJP.pl


pikulina

rodzaj niewielkiego fletu poprzecznego, o bardzo szerokim zakresie wysokich dźwięków; piccolo, pikolo


SJP.pl


pikulinista

osoba grająca na pikulinie (pikolu, piccolu - niewielkim flecie poprzecznym, o bardzo szerokim zakresie wysokich dźwięków)


SJP.pl


pikulinistka

kobieta grająca na pikulinie (pikolu, piccolu - niewielkim flecie poprzecznym, o bardzo szerokim zakresie wysokich dźwięków)


SJP.pl


pikulski

nazwisko


SJP.pl


pikus

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. błahostka, drobiazg, coś mało istotnego

Wiktionary

  • Pikus – postać z mitologii rzymskiej
  • Pikus – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow.e iławskim, w gminie Iława
  • Pikus – przystanek kolejowy
  • Stefan Pikus – profesor doktor habilitowany, filozof

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dlaczego jednak ci ludzie (…) nie widzą również, że ich dzieci oraz wnuki będą za chwilę miały na głowie problemy takie, przy których zamknięta przez tydzień przychodnia na osiedlu to pikuś?

Wiktionary


pikutkowo

Pikutkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Brześć Kujawski.

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 292 mieszkańców. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Brześć Kujawski.

Wikipedia


pikuty

gra z wykorzystaniem noża, w której zadaniem osoby uczestniczącej jest wbić nóż w ziemię po wykonaniu jednej z kilku określonych sztuczek


SJP.pl

Pikuty – gra zręcznościowa z wykorzystaniem noża, polegająca na jego wbijaniu w ziemię po wykonaniu określonej sztuczki. Dawniej bardzo popularna gra podwórkowa zwana również „grą w noża”.

Wikipedia


pikuła

nazwisko


SJP.pl


pil.

skrót

 (1.1) = lotn. wojsk. pilot

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dwóch pilotów wojskowych odwiedziło w tym tygodniu Szkołę Podstawową im. por. pil. Franciszka Surmy w Gołkowicach.

Wiktionary


pila

krótki wyrostek widoczny w preparatach elektromikroskopowych na komórkach licznych bakterii; fimbria


SJP.pl

  • pila (biologia)
  • oszczepy pochodzenia etruskiego (lp pilum)
  • Pila – wieś w Chorwacji, w żupanii krapińsko-zagorskiej, w gminie Stubičke Toplice
  • Pila – miejscowość na Cyprze
  • Pila – wieś i gmina w Czechach, w powiecie Karlowe Wary, w kraju karlowarskim
  • Pila – miejscowość i gmina we Włoszech
  • Pila (firma) – produkująca żarówki
  • Pila Röding, 1798 syn. Ampullaria Lamarck, 1799 – rodzaj ślimaków z rodziny Ampullariidae

Wikipedia


pilak

niewielki rekin


SJP.pl


pilanin

mieszkaniec Piły


SJP.pl


pilanka

mieszkanka Piły


SJP.pl


pilar

nazwisko


SJP.pl

Pilar − miasto w Argentynie wchodzące w skład zespołu miejskiego Buenos Aires. Według spisu z roku 2001 miasto liczyło 232 463 mieszkańców. Jedna z siedzib Uniwersytetu Austral.

Wikipedia


pilarczyk

nazwisko


SJP.pl


pilarek

obrabiarka do piłowania drewna; piła


SJP.pl


pilarka

obrabiarka do piłowania drewna; piła


SJP.pl

Piła – samodzielne narzędzie lub część urządzenia w formie ząbkowanego ostrza służące do przerzynania materiałów takich jak drewno, kamień, metal i innych ciał stałych. Ostrze to wprawiane jest w ruch w zależności od rodzaju piły, np. za pomocą mięśni lub energii elektrycznej, parowej czy wodnej.

Wikipedia


pilarski

pilarz


SJP.pl

Pilarski, Pilarska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ponad 8,5 tys. osób.

Osoby noszące to nazwisko:

  • Bohdan Pilarski (ur. 24 września 1931 w Brzozowcu) – polski polityk, muzykolog, rolnik, poseł na Sejm X i I kadencji.
  • Czesława Pilarska (ur. 2 grudnia 1966) – polska szachistka i ekonomistka.
  • Józef Pilarski (ur. 28 lutego 1893 w Łodzi, zm. 9 lipca 1972 w Łodzi) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny.
  • Marcin Pilarski (ur. 15 września 1982) – polski judoka
  • Tomasz Pilarski, ps. "Janson", "Jan Rylski", "Kompardt" i inne (ur. 6 lipca 1902 w Leśnicy, zm. 3 lutego 1977 w Warszawie) – jeden z głównych animatorów anarchizmu w Polsce w okresie przedwojennym.
  • Wojciech Pilarski (ur. 15 kwietnia 1921 w Łodzi, zm. 20 czerwca 1988 w Łodzi) – aktor teatralny i filmowy.

Wikipedia

Patrz:

pilarz

pilarz

robotnik, którego głównym narzędziem pracy jest piła lub pilarka (elektryczna obrabiarka, najczęściej drewna)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) drwal, który posługuje się piłą

Wiktionary

Pilarz – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 1701 osoby.

Wikipedia


pilarzowate

o cechach pilarzowatych (rodziny błonkówek obejmującej kilka tysięcy gatunków, z których większość to groźne szkodniki roślin uprawnych)


SJP.pl

Pilarzowate (Tenthredinidae) – rodzina owadów z rzędu błonkoskrzydłych i podrzędu rośliniarek, obejmująca ponad 5 tysięcy opisanych gatunków. Takson kosmopolityczny, najliczniejszy w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Gąsienicowate larwy są fitofagami. Wiele gatunków to szkodniki roślin uprawnych oraz drzew leśnych.

Wikipedia


pilarzowaty

o cechach pilarzowatych (rodziny błonkówek obejmującej kilka tysięcy gatunków, z których większość to groźne szkodniki roślin uprawnych)


SJP.pl


pilarzowe

o cechach pilarzowych (nadrodzina błonkówek)


SJP.pl

Pilarzowe (Tenthredinoidea) – nadrodzina błonkówek z podrzędu rośliniarek.

Przedstawiciele tej grupy wyróżniają się od innych rośliniarek zwężonym pośrodku przedpleczem, brakiem szwu sutura transscutalis na śródpleczu oraz obecnością dwóch ostróg na wierzchołkowej części goleni przedniej pary odnóży.

Wikipedia


pilarzowy

o cechach pilarzowych (nadrodzina błonkówek)


SJP.pl


pilaster

płaski filar przyścienny z bazą i głowicą, pełniący w architekturze funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną; pilastr


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. filar ustawiony przy ścianie lub częściowo w nią wtopiony, nieznacznie występujący przed lico ściany;

Wiktionary

Pilaster – element architektoniczny w formie płaskiego filara, nieznacznie występującego przed lico ściany. Pełni on funkcje zarówno konstrukcyjną, jak i dekoracyjną (rozczłonkowuje ścianę). Może stanowić część obramienia otworów okiennych, drzwiowych lub bramnych. W starożytności pilastry występowały dużo rzadziej niż półkolumny i używane były głównie w architekturze rzymskiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten pilaster jest pięknie zdobiony.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈlastɛr, AS: pʹilaster

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilastr m., pilastrowanie n.

 przym. pilastrowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilastr

Wiktionary


pilastr

płaski filar przyścienny z bazą i głowicą, pełniący w architekturze funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną; pilaster


SJP.pl


pilastrować

stawiać pilastry


SJP.pl


pilastrowanie

szereg pilastrów (płaskich filarów przyściennych z bazą i głowicą, pełniących w architekturze funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną)


SJP.pl


pilastrowy

związany z pilastrami (płaskimi filarami przyściennymi z bazą i głowicą, pełniącymi w architekturze funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną), charakterystyczny dla takich filarów (np. głowica pilastrowa, trzon pilastrowy)


SJP.pl


pilasty

o sposobach dachówkowego pokrycia dachów: utworzony poprzez częściowe nałożenie na siebie dachówek


SJP.pl


pilaszków

W Polsce:

  • Pilaszków – wieś w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Łowicz
  • Pilaszków – wieś w woj. mazowieckim, w pow. warszawski zachodnim, w gminie Ożarów Mazowiecki
  • Pilaszków – dawna gromada

Wikipedia


pilates

system ćwiczeń ruchowych z początku XX wieku, połączenie baletu, jogi i gimnastyki izometrycznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. system ćwiczeń mający na celu rozciągnięcie i uelastycznienie wszystkich mięśni ciała;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) System pilates to połączenie jogi, baletu i ćwiczeń izometrycznych.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) fitness

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pilates, Pilates

* baskijski: (1.1) pilates

* duński: (1.1) pilates

* niemiecki: (1.1) Pilates n.

* rosyjski: (1.1) пилатес m.

źródła.

== pilates (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) pilates

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) Pilates

Wiktionary


pilaw

potrawa popularna na Bliskim Wschodzie, ryż z kawałkami baraniny i ostrymi przyprawami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. potrawa z ryżu, ostrych przypraw i mięsa, najczęściej baraniego, pochodząca z Bliskiego Wschodu;

Wiktionary

Pilaw (tur. pilav, pers. پلو, polou, hindi पुलाव, pulaw, ros. плов, plow) – tradycyjna potrawa wschodnia, sporządzana z ryżu lub bulguru z dodatkiem warzyw, kawałków mięsa (baraniny, drobiu lub ryb) oraz dużej ilości ostrych przypraw. Dzięki specjalnej technice gotowania (również nazywanej pilawem) ziarenka ryżu pozostają osobno.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Moim zdaniem, w tym pilawie jest za mało mięsa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilaf, AS: pʹilaf

Wiktionary


pilawa

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. nazwa kilku wsi na Ukrainie


SJP.pl

W Polsce

  • Pilawa – miasto w woj. mazowieckim, pow. garwolińskim, gminie Pilawa
  • Pilawa – wieś w woj. mazowieckim, pow. piaseczyńskim, gminie Piaseczno
  • Pilawa – osada leśna w woj. mazowieckim, pow. piaseczyńskim, gminie Piaseczno
  • Pilawa – dawna gromada

Wikipedia


pilawianin

mieszkaniec Pilawy


SJP.pl


pilawianka

mieszkanka Pilawy


SJP.pl


pilawski

przymiotnik od: Pilawa


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pilawą, dotyczący Pilawy

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Mariusz Pilawski – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser, poeta i felietonista
  • Stanisław Pilawski – polski zoolog, wykładowca akademicki
  • Zbigniew Pilawski – polski lekarz, działacz harcerski, żołnierz podziemia i wojskowy

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Pilawa ż.

Wiktionary


pilch

gryzoń nadrzewny; popielica


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. zool. popielica

Wiktionary

Zoologia
  • pilch – inna nazwa popielicy Glis glis
Osoby noszące nazwisko Pilch
  • Adam Pilch (1965–2010) – polski duchowny luterański
  • Adolf Pilch ps. „Góra”, „Dolina” (1914–2000) – jeden z dowódców oddziałów Armii Krajowej
  • Andrzej Pilch (1912–1981) – polski działacz patriotyczny
  • Andrzej Pilch (1926–2011) – historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
  • Edward Pilch (1916–1941) – polski pilot okresu II wojny światowej
  • Grzegorz Pilch (ur. 1976) – polski piłkarz
  • Jan Pilch (1956–2022) – polski perkusista, profesor sztuk muzycznych
  • Jerzy Pilch (1952–2020) – polski pisarz
  • Józef Pilch (ur. 1957) – działacz Prawa i Sprawiedliwości, wojewoda małopolski (2015–2017)
  • Magdalena Pilch (ur. 1972) – polska flecistka
  • Piotr Pilch (ur. 1965) – samorządowiec, działacz Prawa i Sprawiedliwości, wicemarszałek sejmiku województwa podkarpackiego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grzbiety starzejących się pilchów coraz bardziej rudzieją.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) popielica

Wiktionary


pilchowate

o cechach pilchowatych (popielicowatych - gryzoni z grupy pośredniej między myszowatymi a wiewiórkowatymi, obejmującej kilkadziesiąt gatunków o puszystym ogonie i cennym futrze); popielicowaty


SJP.pl

Popielicowate, pilchowate (Gliridae) – rodzina ssaków z podrzędu wiewiórkokształtnych (Sciuromorpha) w rzędzie gryzoni (Rodentia). Obejmuje blisko 30 gatunków.

Wikipedia


pilchowaty

o cechach pilchowatych (popielicowatych - gryzoni z grupy pośredniej między myszowatymi a wiewiórkowatymi, obejmującej kilkadziesiąt gatunków o puszystym ogonie i cennym futrze); popielicowaty


SJP.pl


pilchowice

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

W Polsce:

  • Pilchowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lwóweckim, w gminie Wleń
  • Pilchowice – wieś w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Pilchowice
  • Pilchowice – dawna gromada w powiecie gliwickim
  • Pilchowice – dawna gromada w powiecie lwóweckim
  • Pilchowice – nieczynna wąskotorowa stacja kolejowa w Pilchowicach, w woj. śląskim

Wikipedia


pilchowicki

przymiotnik od: Pilchowice


SJP.pl


pilchowo

  • Pilchowo – część Szczecina
  • Pilchowo – wieś w woj. zachodniopomorskim, pow. polickim, gm. Police

Wikipedia


pilcomayo

rzeka w Boliwii


SJP.pl

Pilcomayo – rzeka wychodząca ze źródła w środkowych Andach, przepływająca przez Boliwię, Paragwaj i Argentynę.

Mierzy 2500 km długości, a uchodzi w Paragwaju. W dolnym biegu stanowi granicę między Paragwajem a Argentyną. Znajduje się tu argentyński Park Narodowy Río Pilcomayo.

Rzeka Pilcomayo jest wykorzystywana w celach energetycznych i do nawadniania pól uprawnych.

Wikipedia


pilczycki

nazwisko


SJP.pl


pile

krótki wyrostek widoczny w preparatach elektromikroskopowych na komórkach licznych bakterii; fimbria


SJP.pl

  • Pile (jezioro)
  • Pile - dawna nazwa (do 1998) wsi Piława
  • Pilus – rodzaj fimbrii, pustego w środku „włoska” komórkowego

Wikipedia


pilea

roślina z rodziny pokrzywowatych, uprawiana jako doniczkowa


SJP.pl

  • Pilea – miasto w Grecji
  • pilea – roślina

Wikipedia


pilecki

nazwisko


SJP.pl

Osoby:

  • Jan Pilecki (ok. 1405–1476) – kasztelan krakowski, wojewoda krakowski
  • Jan Pilecki (zm. 1527) – polski szlachcic, urzędnik i wojskowy staropolski
  • Jan Pilecki – polski szlachcic, urzędnik i wojskowy staropolski
  • Jan Pilecki – polski lekarz, dziennikarz i działacz społeczny
  • Jan Pilecki – polski szlachcic, urzędnik staropolski
  • Giedymin Pilecki – duchowny rzymskokatolicki, kapelan
  • Gustaw Pilecki – polski malarz
  • Marian Pilecki – polski oficer
  • Oktawian Pilecki – polski lekarz, generał
  • Stan Pilecki – australijski rugbysta
  • Stanisław Pilecki Otta – polski szlachcic, urzędnik staropolski
  • Szczepan Pilecki – polski działacz i nauczyciel w Wolnym Mieście Gdańsku
  • Szymon Pilecki – polski inżynier, badacz samolotów, oficer
  • Witold Pilecki – polski wojskowy, rotmistrz kawalerii, żołnierz podziemia
  • Zdzisław Pilecki – działacz PRON, poseł na Sejm

Wikipedia


pilers

element pełniący rolę podpory poziomo ułożonych części, najczęściej kadłuba statków i innych jednostek pływających


SJP.pl

Pilers (podpora pokładowa) – element konstrukcyjny spełniający rolę filaru, stosowany na pływających jednostkach wodnych do punktowego podpierania poziomych elementów szkieletu kadłuba, którym mogło grozić zbyt duże ugięcie pod obciążeniem, oraz do podpierania innych elementów o dużym nacisku na małą powierzchnię.

Wikipedia


pileus

czapka noszona przez wyzwolonych niewolników w starożytnym Rzymie; czapka frygijska, symbol wolności


SJP.pl

  • Czapka frygijska (łac. pileus) – nakrycie głowy
  • Pileus – forma chmury

Wikipedia


pilewski

nazwisko


SJP.pl


pili

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. orzech z drzewa kanarecznika, Canarium L.

forma czasownika.

 (2.1) 3. os. ter. od: pilić

 (2.2) 3. os. przesz. od: pić

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== pili (język keczua.) ==

thumb|pili (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kaczka

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilʲi, AS: pʹilʹi

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== pili (język keczua.) ==

thumb|pili (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kaczka

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pilić

potocznie: naglić, popędzać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) przynaglać kogoś do czegoś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilenie n., przypilenie n.

 czas. przypilić dk.

Wiktionary


pilica

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. rzeka w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Polsce, lewy dopływ Wisły;

 (1.2) geogr. miasto w województwie śląskim;

Wiktionary

Pilica – rzeka w południowej i centralnej Polsce, najdłuższy lewy dopływ Wisły. Długość rzeki wynosi 319 km, a powierzchnia dorzecza 8341 km². Płynie przez Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, Niziny Środkowopolskie oraz Nizinę Środkowomazowiecką i wpada do Wisły w okolicach wsi Ostrówek, w regionie geograficznym zwanym Doliną Środkowej Wisły.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pilica jest najdłuższym lewym dopływem Wisły.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Nadpilicze n.

 przym. pilicki

Wiktionary


pilichówko

Pilichówko – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Bulkowo.

W latach 1954-1960 wieś była siedzibą gromady Pilichówko, po jej zniesieniu w gromadzie Daniszewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


pilichowo

W Polsce
  • Pilichowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim w pow. radziejowskim, w gminie Osięciny
  • Pilichowo – część wsi Arciszewo w woj. kujawsko-pomorskim w pow. włocławskim, w gminie Boniewo
  • Pilichowo – nazwa niestandaryzowana, osada wsi Pilichowo w woj. mazowieckim w pow. płockim, w gminie Bulkowo
  • Pilichowo – wieś w woj. mazowieckim w pow. płockim, w gminie Bulkowo
  • Pilichowo – wieś w woj. pomorskim w pow. kwidzyńskim, w gminie Prabuty

Wikipedia


pilichowski

nazwisko


SJP.pl


pilicki

przymiotnik od: Pilica


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Pilica

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈlʲit͡sʲci, AS: pʹilʹicʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pilica

Wiktionary


piliczanin

mieszkaniec miasta: Pilica


SJP.pl


piliczanka

mieszkanka Pilicy


SJP.pl


pilidium

wolno pływająca larwa wstężnic o ciele pokrytym rzęskami, w kształcie podobnym do dzwonu


SJP.pl


pilik

ptak z rzędu pilików; trogon


SJP.pl


pilikowski

nazwisko


SJP.pl


piling

peeling;
1. zabieg kosmetyczny wykonywany w celu usunięcia martwego naskórka;
2. kosmetyk używany do takiego zabiegu; ścierak


SJP.pl

Pilling − proces tworzenia się skupisk splątanych włókienek (kuleczek) na powierzchni wyrobów włókienniczych pod wpływem tarcia, podczas ich użytkowania. Szczególnie występuje w tekstyliach z nitek zawierających wraz z włóknami naturalnymi również włókno chemiczne.

Zjawisko to zwane jest także potocznie mechaceniem.

Wikipedia


pilingować

usuwać zrogowaciałe części naskórka i oczyszczać skórę; peelingować


SJP.pl


pilingowy

piling; peelingowy


SJP.pl


pilipczuk

nazwisko


SJP.pl

  • Marcin Pilipczuk
  • Michał Pilipczuk
  • Swiatłana Cichanouska z domu Pilipczuk

Wikipedia


pilipiuk

nazwisko


SJP.pl


pilitowo

Pilitowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego. Położona 1 km od trasy nr 7 Warszawa - Gdańsk i około 3 km od Płońska w kierunku Warszawy.

Przemysł:

  • Cegielnia "NOWINA" - nieczynna
  • Zakład Przetwórstwa Mięsnego- obecnie nieczynny

Wikipedia


pilker

rodzaj przynęty wędkarskiej w postaci niewielkiej sztucznej rybki z kotwiczką lub haczykiem, wykorzystywanej podczas połowów metodą spinningową


SJP.pl

Pilker – przynęta stosowana głównie w wędkarstwie morskim.Przypomina kształtem małe rybki. Obecnie w wielu kształtach i barwach. Pilker uzbrojony jest zazwyczaj w jedną, lub dwie kotwice, często zakończone kolorowymi nitkami, lub sztuczną muchą. Gramatura w przedziale od 40 g do 1 kg.

Wikipedia


pilling

[czytaj: piling] proces kosmacenia się tkanin


SJP.pl

Pilling − proces tworzenia się skupisk splątanych włókienek (kuleczek) na powierzchni wyrobów włókienniczych pod wpływem tarcia, podczas ich użytkowania. Szczególnie występuje w tekstyliach z nitek zawierających wraz z włóknami naturalnymi również włókno chemiczne.

Zjawisko to zwane jest także potocznie mechaceniem.

Wikipedia


pilniczek

niewielki pilnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niewielki pilnik (narzędzie służące do obróbki twardych materiałów)

 (1.2) przyrząd do pielęgnacji paznokci

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilnik m., pilarka ż. piłowanie n., opiłek mrz.

 czas. piłować ndk., opiłować dk.

Wiktionary


pilnicznik

pilnicznik fiołkowy - gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych


SJP.pl


pilnie

przysłówek sposobu

 (1.1) ze starannością, z gorliwością

 (1.2) z wielką uwagą

 (1.3) będąc przymuszony upływającym terminem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Uczeń pilnie przykładał się do nauki języka polskiego.

 (1.2) Chemiczka pilnie obserwowała gimnazjalistów piszących kartkówkę.

 (1.3) Dobry akordeon pilnie odkupię.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pilny

 rzecz. pilność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) aktywnie, gorliwie, mozolnie, niestrudzenie, niezmordowanie, nieznużenie, ofiarnie, pracowicie, znojnie, żmudnie

 (1.2) bacznie, czujnie, uważnie

 (1.3) bez zwłoki, bezzwłocznie, co żywo, jak najszybciej, na gwałt, natychmiast, niezwłocznie, pośpiesznie, w tej chwili, od ręki

Wiktionary


pilniej

stopień wyższy od przysłówków: pilno, pilnie


SJP.pl


pilniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: pilny


SJP.pl


pilnik

rodzaj narzędzia z hartowanej stali w kształcie płaskiej sztabki o chropowatej powierzchni, używany do ścierania, gładzenia lub obrabiana, najczęściej kawałków drewna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. rodzaj narzędzia z hartowanej stali w kształcie płaskiej sztabki o chropowatej powierzchni, używany do ścierania, gładzenia lub obrabiana, najczęściej kawałków drewna;

Wiktionary

Pilnik – narzędzie służące do piłowania, czyli skrawania z obrabianej powierzchni cienkiej warstwy o grubości od 0,01 do 1 mm.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ojciec Jurka wykuł mi ze starego pilnika krzesiwo, za pomocą którego nauczyłem się rozniecać ogień.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilʲɲik, AS: pʹilʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. opiłek mrz.

:: zdrobn. pilniczek mrz.

 czas. opiłowywać ndk., piłować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|fajla.

Wiktionary


pilnikarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący pilniki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilnikarstwo n., pilnikarnia ż., pilnik mrz.

 przym. pilnikarski

Wiktionary


pilność

wyróżniająca się pracowitość, staranność, gorliwość w wykonywaniu jakiejś czynności, przykładanie się do wykonywania czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha bycia pilnym; przykładanie się do czegoś; staranność w wykonywaniu czego

 (1.2) konieczność pośpiechu

 (1.3) daw. czujna opieka nad kim lub nad czym

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pilny

 przysł. pilnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gorliwość, pracowitość, rzetelność, sumienność, zapał

 (1.2) pośpiech, terminowość

 (1.3) baczność, czujność

Wiktionary


pilnować

1. strzec czegoś lub kogoś, czuwać nad czymś lub nad kimś, najczęściej chroniąc przed niebezpieczeństwem;
2. nie odstępować od czegoś, przestrzegać czegoś;
3. pilnować się: czuwać nad sobą, uważać na swoje własne poczynania


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) sprawować nadzór; strzec czegoś lub kogoś

 (1.2) postępować, trzymając się określonych reguł

czasownik zwrotny pilnować się

 (2.1) uważać na siebie, na swoje postępowanie

 (2.2) pilnować (1.1) wzajemnie jeden drugiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy dzisiaj nadal pilnujesz swojego młodszego brata, Marka?

 (1.1) Pilnuję, żeby nikt nie zniszczył tych wiktoriańskich regałów i foteli.

 (1.2) Mariola nie tyje, bo pilnuje diety.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲilˈnɔvat͡ɕ, AS: pʹilnovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilnowanie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) czuwać, dbać, doglądać; gw-pl|Górny Śląsk|wahować.

Wiktionary


pilnowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pilnować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pilnować ndk.

Wiktionary


pilny

1. gorliwie i rzetelnie coś wykonujący; pracowity
2. wymagający pośpiechu, szybkiego działania; niezwłoczny, konieczny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) gorliwie i rzetelnie coś wykonujący

 (1.2) wymagający pośpiechu, szybkiego działania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyhaftowanie chusty na głowę, niezbędnej do stroju Lachów sądeckich, zabierało ponad 70 godzin pilnej pracy.

 (1.2) Wieczorem ojciec z Piotrowskim i z Jurczenką wyjechali do Moskwy załatwić jakieś pilne sprawy związane z przeniesieniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilnɨ, AS: pʹilny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilność ż.

 przysł. pilnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dbały, nienaganny, obowiązkowy, odpowiedzialny, poważny, przykładny, rzetelny, słowny, solenny, solidny, stateczny, sumienny, uczciwy, dokładny, gorliwy, skrupulatny, skrzętny, staranny, troskliwy

Wiktionary


pilobezoar

bezoar z sierści powstający w przewodzie pokarmowym kota


SJP.pl


pilocik

1. zdrobnienie od: pilot;
2. część spadochronu wyciągająca czaszę spadochronu z pokrowca podczas skoku


SJP.pl


pilocki

pilot (osoba)


SJP.pl


pilokarpina

alkaloid pochodzący z liści krzewu potoślinu, pobudzając układ przywspółczulny należy do najsilniej działających leków ślinopędnych i napotnych, stosowany w leczeniu jaskry


SJP.pl

Pilokarpina (łac. Pilocarpinum) – organiczny związek chemiczny, alkaloid imidazolowy występujący w liściach południowoamerykańskich roślin – Pilocarpus jaborandi i Pilocarpus microphyllus – wraz z jej stereoizomerem – izopilokarpiną.

Wikipedia


pilokarpus

wiecznie zielony krzew lub niewielkie drzewko z lasów tropikalnych Ameryki Południowej, którego liście są źródłem pilokarpiny


SJP.pl


pilon

podpora pośrednia mostu wiszącego, na której opierają się pasma nośne; pylon


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Daniel Pilon – kanadyjski aktor filmowy i telewizyjny
  • Debby Stam-Pilon – holenderska siatkarka
  • Dominique Pilon – francuski brydżysta
  • Germain Pilon – francuski rzeźbiarz

Wikipedia


piloreczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żona pilorza

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilorz mos., piła ż.

Wiktionary


pilorekcja

stroszenie się włosów u zwierząt, głównie pod wpływem chłodu


SJP.pl


pilorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. właściciel tartaku

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piła ż., piloreczka ż.

Wiktionary


pilot

1. osoba oprowadzająca wycieczki;
2. osoba kierująca pojazdem latającym;
3. osoba towarzysząca kierowcy rajdowemu w czasie wyścigu;
4. osoba wskazująca trasę wyścigu kolarskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lotn. osoba kierująca pojazdem latającym – statkiem kosmicznym, śmigłowcem lub samolotem

 (1.2) turyst. osoba odpowiedzialna za przebieg wycieczki;

 (1.3) mar. osoba, która pokazuje i nadzoruje drogę w porcie wodnym lub akwenie przybrzeżnym;

 (1.4) sport. osoba podająca kierowcy na bieżąco: drogę (kierunek i kąt skrętu) oraz optymalną prędkość przejazdu przez dany odcinek trasy rajdu;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) pot. telew. odcinek serialu telewizyjnego wprowadzony na próbę;

 (2.2) techn. urządzenie do sterowania na odległość sprzętem elektronicznym lub maszyną;

 (2.3) pot. zool. nazwa systematyczna|Globicephala macrorhyncus|ref=tak., zob. grindwal krótkopłetwy. (gatunek walenia)

 (2.4) techn. niewielka tuleja (pilot ruchomy) nakładana na narzędzie skrawające lub cylindryczny odcinek narzędzia (pilot stały);

Wiktionary

W najszerszym znaczeniu tego słowa, osoba lub przedmiot wprowadzająca, wskazująca, sterująca, kierująca.

  • pilot statku powietrznego – prowadzi taką jednostkę np. samolot, szybowiec, śmigłowiec
  • pilot drogowy – pilotaż pojazdów nienormatywnych
  • pilot zdalnego sterowania – urządzenie elektroniczne
  • pilot wycieczek – zawód w branży turystycznej
  • pilot automatyczny – urządzenie nawigacyjne
  • pilot morski, pilot portowy – osoba doradzająca kapitanowi statku podczas nawigacji i manewrów w porcie
  • pilotówka – jednostka pływająca do transportu pilota morskiego
  • pilot rajdowy – osoba podająca kierowcy na bieżąco: drogę (kierunek i kąt skrętu) oraz optymalną prędkość przejazdu przez dany odcinek trasy rajdu
  • pilot serialu – odcinek serialu telewizyjnego poprzedzający pierwszą serię
  • pilot spadochronu – część spadochronu (pilocik)
  • Pilot – marka przyborów do pisania
  • pilot – projekt pilotażowy mający na celu zgromadzenie know-how dla realizacji przyszłych projektów
  • pilot – bobsleista kierujący ruchem bobsleja
  • pilot – stała lub ruchoma tuleja ułatwiająca utrzymanie narzędzia skrawającego w osi obrabianego otworu
  • pilotka – czapka dla pilota samolotu bezkabinowego
  • Pilot – rosyjski statek przystosowany do łamania lodu

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pilot Pirx wylądował na Księżycu.

 (1.2) Jeżeli masz chorobę lokomocyjną, zgłoś to pilotowi wycieczki.

 (1.3) Pilot wszedł na pokład.

 (1.4) Z powodu pomyłki pilota samochód wpadł na drzewo.

 (2.2) Podaj mi pilot do telewizora!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilɔt, AS: pʹilot

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilotaż m., pilotówka ż., pilotowanie n., popilotowanie n., pilotażówka ż.

:: fż. pilotka ż.

:: zdrobn. pilocik m.

 czas. pilotować ndk., popilotować dk.

 przym. pilotażowy, pilocki

 przysł. pilotażowo

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) odcinek pilotażowy

Wiktionary


pilota

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. pilot

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

współczesna.

tłumaczenia.

źródła.

== pilota (język baskijski.) ==

wymowa.

 audio|LL-Q8752 (eus)-Xabier Cañas-pilota.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) piłka

 (1.2) sport. pelota (gra baskijska)

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈlɔta, AS: pʹilota

Wiktionary


pilotaż

1. umiejętność odpowiedniego pokierowania kierowcy samochodu, sternika statku, wycieczki itp.
2. umiejętność prowadzenia statków powietrznych
3. próbne, sprawdzające działania, zwykle w związku z przeprowadzeniem czegoś, wdrażaniem czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) prowadzenie samolotu lub innego statku powietrznego

 (1.2) przeprowadzanie statków przez niebezpieczne i trudne do nawigacji miejsca

 (1.3) działania próbne, których celem jest sprawdzenie czegoś, często jakiegoś przedsięwzięcia w dziedzinie polityki lub gospodarki

Wiktionary

  • Pilotaż (lotnictwo) – prowadzenie i manewrowanie statków powietrznych w płaszczyźnie poziomej i pionowej
  • Pilotaż (zarządzanie) – realizacja projektu wstępnego mającego na celu zgromadzenie know-how dla realizacji przyszłych projektów
  • Pilotaż (turystyka) – prowadzenie imprezy turystycznej przez pilota wycieczki
  • Pilotaż (ruch drogowy) – zabezpieczenie przejazdu pojazdów najczęściej ponadnormatywnych (gabarytowych) drogami publicznymi.
  • Pilotaż w żegludze – usługa pomocy w manewrowaniu statkiem wykonywana przez pilotów morskich

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pilotażowy

 rzecz. pilot mzw./mos./mrz.

Wiktionary


pilotażowy

powiązany z pilotażem (np. umiejętności pilotażowe, grupa pilotażowa) lub wykorzystywany do nauki pilotażu (np. podręcznik pilotażowy)


SJP.pl


pilotka

1. kobieta oprowadzająca wycieczki;
2. kobieta kierująca pojazdem latającym;
3. czapka zapinana pod brodą, wykonana zwykle ze skóry, noszona dawniej przez lotników, kierowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. lotn. kobieta prowadząca statek powietrzny

 (1.2) turyst. kobieta opiekująca się turystami podczas wycieczki, dbająca o ich zakwaterowanie, program itp.

 (1.3) pot. czapka z nausznikami zapinana pod brodą, chroniąca przed wiatrem i mrozem, noszona zwykle przez lotników, motocyklistów lub dzieci i młodzież jako zimowe nakrycie głowy

Wiktionary

Hauba lotnicza (niem. Haube), pilotka – rodzaj czapki skórzanej przeznaczonej dla pilotów samolotów, dopasowana ściśle do głowy lotnika. Stała się szczególnie popularna na początku XX wieku, w momencie kiedy zaczęto używać na większą skalę samolotów z otwartym kokpitem.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) pilotka samolotu/szybowca/balonu

 (1.2) pilotka wycieczek zagranicznych

synonimy.

 (1.3) hauba lotnicza

antonimy.

hiperonimy.

 (1.2) opiekunka

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pilotaż m., pilotowanie n., pilotówka ż., pilocik m.

:: fm. (1.1-2) pilot

 czas. pilotować

 przym. pilotażowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 (1.3) por|uszanka.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum rodz|pilot.

 (1.2) zobtłum rodz|pilot.

* niemiecki: (1.1) Pilotin ż.; (1.2) Reiseleiterin ż.

źródła.

== pilotka (język turkmeński.) ==

ortografie.

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) kobieta pilot

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈlɔtka, AS: pʹilotka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilotaż m., pilotowanie n., pilotówka ż., pilocik m.

:: fm. (1.1-2) pilot

 czas. pilotować

 przym. pilotażowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) hauba lotnicza

Wiktionary


pilotki

1. kobieta oprowadzająca wycieczki;
2. kobieta kierująca pojazdem latającym;
3. czapka zapinana pod brodą, wykonana zwykle ze skóry, noszona dawniej przez lotników, kierowców


SJP.pl


pilotować

1. kierować statkiem powietrznym
2. opiekować się zwiedzającymi
3. towarzyszyć kierowcy, wskazując drogę
4. jechać przed pojazdem, pojazdami (np. z niebezpiecznymi materiałami), kolarzami itp., aby zapewnić bezpieczny przejazd


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) prowadzić statek powietrzny

 (1.2) żegl. przeprowadzać statek wodny przez obszar trudny do żeglugi

 (1.3) turyst. opiekować się turystami

 (1.4) mot. jechać na przodzie potencjalnie niebezpiecznych pojazdów, ostrzegając i zabezpieczając innych użytkowników drogi

 (1.5) sport. jechać na czele kolumny wyścigu

 (1.6) wytyczać drogę rozwoju; tyczyć kierunek działań

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilotowanie n., pilot mzw./mos./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sterować

 (1.3) oprowadzać

Wiktionary


pilotowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pilotować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilot mos./mzw.

Wiktionary


pilotówka

1. niewielka specjalistyczna jednostka pływająca, najczęściej używana jako holownik;
2. rodzaj kurtki od wewnątrz pokrytej polarem, a od zewnątrz nieprzemakalnym materiałem


SJP.pl

Pilotówka – specjalistyczna jednostka pływająca służąca do transportu pilota morskiego i przedstawicieli innych organów portowych na lub ze statku podczas ich przemieszczania się na redzie portu morskiego w związku z wykonywanymi czynnościami.

Wikipedia


pilotowy

kierowany pilotem, zmieniany za pomocą pilota (np. pilotowy system monitoringu) lub w jakiś inny sposób związany z pilotem


SJP.pl


pils

typ piwa dolnej fermentacji; pilzner, pilsner


SJP.pl

Pilzner (pilsener, pils, pilsen, pilsner) – typ piwa fermentacji dolnej. Nazwę swoją piwo to zawdzięcza miejscowości Pilzno (Plzeň) w Czechach, gdzie w 1842 roku opracowano jego oryginalną recepturę. Po raz pierwszy w obrocie handlowym znalazło się to piwo pod marką Pilsner Urquell.

Wikipedia


pilsik

zdrobnienie od: pils


SJP.pl


pilski

dotyczący Piły (miasto w Polsce)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Piły, związany z Piłą, pochodzący z Piły

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wśród 18 nowych zakażonych koronawirusem w Wielkopolsce siedem osób pochodzi z powiatu kępińskiego, który jest głównym ogniskiem epidemii w regionie, trzy z powiatu kaliskiego, po jednym z pilskiego, śremskiego, jarocińskiego, ostrzeszowskiego i tureckiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilsʲci, AS: pʹilsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piła ż., pilanin m., pilanka ż.

 przym. podpilski

Wiktionary


pilskie

dotyczący Piły (miasto w Polsce)


SJP.pl


pilsko

dotyczący Piły (miasto w Polsce)


SJP.pl

Pilsko (słow. Pilsko) – szczyt w Grupie Pilska w Beskidzie Żywiecko-Orawskim. Często nazwą Pilsko obejmuje się nie tylko jego główną kulminację (1557 m), w całości leżącą po stronie słowackiej, ale również cały masyw. Według słowackiej regionalizacji są to Beskidy Orawskie (Oravské Beskydy).

Jest drugim po Babiej Górze co do wysokości szczytem w Beskidzie Żywiecko-Orawskim.

Wikipedia


pilśń

1. rodzaj filcu
2. pilśń mineralna - spilśniona wełna mineralna z lepiszczem bitumicznym, żywicznym itp., służąca jako materiał izolacyjny, chroniący przed zimnem
3. pilśń papierowa - rozwłókniona masa drzewna, odpowiednio spreparowana


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) włók. zwarty materiał uzyskiwana z włókien wełny lub sierści zwierząt

 (1.2) techn. silnie zwarty materiał drewnopochodny

Wiktionary

  • płyta pilśniowa – wyrób z drewna
  • filc – wyrób włókienniczy
  • pilśń nerwowa – neuropil (fragment układu nerwowego)

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pilśniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) filc

Wiktionary


pilsner

typ piwa dolnej fermentacji; pilzner, pils


SJP.pl

Pilzner (pilsener, pils, pilsen, pilsner) – typ piwa fermentacji dolnej. Nazwę swoją piwo to zawdzięcza miejscowości Pilzno (Plzeň) w Czechach, gdzie w 1842 roku opracowano jego oryginalną recepturę. Po raz pierwszy w obrocie handlowym znalazło się to piwo pod marką Pilsner Urquell.

Wikipedia


pilsnerek

zdrobnienie od: pilsner


SJP.pl


pilśniak

potocznie: kapelusz pilśniowy


SJP.pl


pilśniarka

maszyna wykończająca tkaniny wełniane w ten sposób, aby poszczególne włókna wątku i osnowy sczepiły się i splątały; folusz


SJP.pl


pilśniarz

rzemieślnik zajmujący się folowaniem (zagęszczaniem) tkanin; folarz


SJP.pl


pilśnić

wykańczać tkaniny wełniane w ten sposób, aby poszczególne włókna wątku i osnowy sczepiły się i splątały, w wyniku czego wzrasta wytrzymałość, gęstość i niekiedy także miękkość tej tkaniny


SJP.pl


pilśniowaty

imitujący pilśń, przypominający z wyglądu pilśń (np. nalot pilśniowaty, pilśniowata skórka owocnika), mający cechy pilśni


SJP.pl


pilśniowy

zrobiony z pilśni, zbliżony do niej wyglądem


SJP.pl


pilsowy

pils


SJP.pl

Patrz:

pils

piltyń

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północno-zachodniej Łotwie, w okręgu windawskim;

Wiktionary

Piltyń (łot. Piltene, niem. Pilten) – miasto na Łotwie, w novadsie Windawa, 1776 mieszkańców (2004), położone na wschód od rzeki Windawy.

Piltyń to jedno z najmniejszych ale i najstarszych miast Łotwy. Gród w tym miejscu wzmiankowany był już w 1295 roku, prawa miejskie otrzymało w roku 1557. Dawniej był siedzibą jednego z biskupstw Kurlandii (biskupstwo kurlandzkie). Do czasów współczesnych zachowały się ruiny zamku inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego z przełomu XIII i XIV wieku zbudowany przez biskupa Burcharda oraz kościół luterański z 1719 roku z zabytkowymi organami wykonanymi przez J. Kreicberga w 1722 roku. W mieście znajduje się również muzeum historyczne.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. piltyński

Wiktionary


pilum

oszczep służący do walki na odległość, używany dawniej przez starożytnych legionistów rzymskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) (w starożytności) oszczep używany przez rzymskich legionistów;

Wiktionary

Wikipedia


pilzneński

przymiotnik od: Pilzno; pilźnieński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Pilzna, związany z Pilznem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Napiłbym się schłodzonego pilzneńskiego piwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pilzno n., pilźnianin mos., pilźnianka ż., pilzner m.

 przym. pilźnieński, pilzny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilźnieński

Wiktionary


pilzner

typ piwa dolnej fermentacji; pils, pilsner


SJP.pl

Pilzner (pilsener, pils, pilsen, pilsner) – typ piwa fermentacji dolnej. Nazwę swoją piwo to zawdzięcza miejscowości Pilzno (Plzeň) w Czechach, gdzie w 1842 roku opracowano jego oryginalną recepturę. Po raz pierwszy w obrocie handlowym znalazło się to piwo pod marką Pilsner Urquell.

Wikipedia


pilźnianin

mieszkaniec Pilzna (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pilzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pilzno n.

:: fż. pilźnianka ż.

 przym. pilzneński, pilźnieński

Wiktionary


pilźnianka

mieszkanka Pilzna (miasta w Polsce)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pilzna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pilzno n.

:: fm. pilźnianin m.

 przym. pilzneński, pilźnieński

Wiktionary


pilźnieński

przymiotnik od: Pilzno; pilzneński


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Pilzna, związany z Pilznem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Napiłbym się schłodzonego pilźnieńskiego piwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pilzno n., pilźnianin mos., pilźnianka ż., pilzner m.

 przym. pilzneński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pilzneński

Wiktionary


pilzno

1. miasto w Polsce;
2. miasto w Czechach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Czechach;

 (1.2) geogr. miasto w Polsce, w powiecie dębickim;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W sierpniu pojedziemy do Pilzna.

 (1.2) Z Cieszyna do Pilzna jest w linii prostej ok. 190 km.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲilznɔ, AS: pʹilzno

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilźnianin mos., pilźnianka ż., pilzner m.

 przym. pilzneński, pilźnieński

Wiktionary


pimelea

wiecznie zielony krzew z rodziny wawrzynowatych


SJP.pl


piment

ziele angielskie, pieprz angielski


SJP.pl


pimenta

drzewko pimentowe: niskie drzewo z rodziny mirtowatych, o brunatnoszarych, wonnych jagodach wykorzystywanych do produkcji perfum i kremów; drzewko pimentowe


SJP.pl

Roślina
  • korzennik (Pimenta)
Miejscowości
  • Pimenta (Minas Gerais), miasto i gmina w Brazylii
  • Pimenta Bueno, miasto i gmina w Brazylii
Nazwisko
  • Adhemar Pimenta
  • Simon Pimenta


Wikipedia


pimentowy

drzewko pimentowe: niskie drzewo z rodziny mirtowatych, o brunatnoszarych, wonnych jagodach wykorzystywanych do produkcji perfum i kremów; pimenta


SJP.pl


pimowie

plemię Indian Ameryki Północnej z rodziny uto-azteckiej; Pima


SJP.pl

Pima, Pimowie (nazwa własna Akimel O'odham lub Aa'-tam, co znaczy „ludzie rzeki”, słowem Pima (pol. „nie wiem”) określali ich sąsiedzi nierozumiejący ich języka) – plemię Indian Ameryki Północnej z rodziny uto-azteckiej, zamieszkujące obszary nad rzekami Gila River i Salt w stanie Arizona oraz północnej części stanu Sonora w Meksyku. Potomkowie starożytnej kultury Hohokam, sprzymierzeni z plemieniem Tohono O’odham (Papagów, zwanych też „Ludem Fasoli”). Ponad sto pięćdziesiąt lat temu połączyli się z resztkami plemienia Maricopa, którzy zostali ze swych terenów wyparci przez własnych pobratymców z plemienia Mohave. Chociaż Pimowie i Maricopa mówili zupełnie innymi językami, oba plemiona od tamtej chwili żyją razem.

Wikipedia


pimpinella

Biedrzeniec (Pimpinella L.) – rodzaj roślin dwuletnich lub bylin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Należy tu ok. 150 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje niemal w całości wszystkie kontynenty Starego Świata: Europę, Afrykę i Azję, a gatunki introdukowane z tego rodzaju występują także na obu kontynentach amerykańskich. W Europie rośnie 16 gatunków, z czego dwa lub trzy (w zależności od ujęcia systematycznego) rosną jako rodzime w Polsce: biedrzeniec mniejszy P. saxifraga, biedrzeniec czarny P. nigraP. saxifraga subsp. nigra i biedrzeniec wielki P. major.

Wikipedia


pimpunia

pieszczotliwie o ukochanej; pimpusia


SJP.pl


pimpuś

imię dla zwierząt


SJP.pl


pimpusia

pieszczotliwie o ukochanym


SJP.pl


pin

nóżka układu scalonego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) krótki kod dostępu do usługi elektronicznej lub urządzenia;

 (1.2) elektron. nóżka układu scalonego;

 (1.3) elektron. szpilkowy bolec wtyczki łączącej urządzenia elektroniczne

Wiktionary

Pin (z ang. szpilka, trzpień), zwany również nóżką – wyprowadzenie elementu elektronicznego (np. układu scalonego) służące do wykonywania połączeń elektrycznych pomiędzy danym elementem a innymi elementami obwodu drukowanego. Połączenie to może być zarówno mechaniczne (np. gniazdo procesora w przypadku obudów PGA), jak i lutowane (w przypadku obudów BGA). Natomiast piny układów scalonych widocznych np. na rysunku po prawej stronie mogą być zarówno wsunięte w odpowiednią podstawkę, jak i przylutowane bezpośrednio do płytki obwodu drukowanego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Często przy bankomacie zapominam pinu do mojej karty.

 (1.2) Układ scalony 7480 ma czternaście pinów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲĩn, AS: pʹĩn

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) PIN

Wiktionary


pinakiel

mała, smukła wieżyczka, element dekoracyjny architektury gotyckiej; fiala


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. mała wieżyczka umieszczona na filarze przypory, często dekorowana elementami roślinnymi (np. w zwieńczeniu – kwiatonem), figurami i innymi ozdobnikami;

Wiktionary

Pinakiel (inaczej fiala, sterczyna) – pionowy element dekoracyjny w postaci smukłej kamiennej wieżyczki, zakończonej od góry iglicą, której krawędzie udekorowane są żabkami i która zwieńczona jest kwiatonem. W postaci bardziej ozdobnej miał kształt ażurowej kapliczki z maswerkami. Jest charakterystyczny dla architektury gotyckiej i neogotyckiej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zadaniem pinakli w budowlach jest dociążanie przypór, mające na celu zwiększenie kąta nachylenia wypadkowej sił rozporu idących ze sklepień i ciężaru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲĩˈnacɛl, AS: pʹĩnaḱel

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sterczyna, fiala

Wiktionary


pinakocyt

zewnętrzna komórka gąbek


SJP.pl

Pinakocyty – płaskie komórki, z których zbudowana jest pinakoderma. Pinakocyty mają zdolność kurczenia się. U niektórych gąbek (np. Oscarellidae) są zaopatrzone w wić. Jako że nie mają błony podstawnej ani połączeń międzykomórkowych nie są zaliczane do tkanki nabłonkowej.

Zewnętrzne pinakocyty nazywane są egzopinakocytami, a wewnętrzne – tworzące wyściółkę kanałów wodnych lub jamy atrialnej – endopinakocytami.

Wikipedia


pinakoid

forma krystalograficzna składająca się z dwu równych równoległych ścian; dwuścian


SJP.pl


pinakoteka

galeria obrazów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) galeria, zbiór obrazów i dzieł sztuki

Wiktionary

Pinakoteka (łac. pinacotheca, pinacothece, z gr. pinakotheke) – galeria obrazów.

W starożytności za najstarszą i najsławniejszą pinakotekę uważano Pinakotekę ateńską. Mieściła się ona w północno-zachodnim skrzydle Propylejów na Akropolu w Atenach. W okresie hellenistycznym funkcję pinakoteki spełniały przede wszystkim świątynie, zwłaszcza Asklepiejon na Kos ozdobiony m.in. obrazami Apellesa (m.in. Afrodyta Anadyomene) czy świątynia Ateny w Syrakuzach, w której znajdował się zbiór portretów tyranów sycylijskich. Dwie pinakoteki na Samos (z których jedna znajdowała się w Herajonie) wymienia Strabon. W III wieku p.n.e. pierwsze pinakoteki prywatne, zawierające bezcenne oryginały i kopie dzieł starych mistrzów, gromadzili władcy (Attalos II w Pergamonie, Ptolemeusz III w Aleksandrii) oraz wybitni mężowie stanu (Aratos z Sykionu), przeznaczając na ten cel ogromne sumy i korzystając z pomocy ekspertów. W Rzymie od II wieku p.n.e. wywiezione z Grecji dzieła sztuki stały się podstawą pinakotek publicznych, umieszczanych w portykach (np. w Portyku Oktawii) oraz prywatnych w domach wysokich urzędników (np. Werresa).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲĩnakɔˈtɛka, AS: pʹĩnakoteka

Wiktionary


pinakozaur

rodzaj dinozaura z rodziny ankylozaurów; syrmozaur


SJP.pl

Pinakozaur (Pinacosaurus) – rodzaj tyreofora z rodziny ankylozaurów (Ankylosauridae) żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Azji. Gatunek typowy rodzaju, Pinacosaurus grangeri, został opisany w 1933 roku przez amerykańskiego paleontologa Charlesa Whitneya Gilmore'a w oparciu o czaszkę, osteodermy i przednie kręgi szyjne (AMNH 6523). Jest to pierwszy nowy takson ankylozaura opisany z terenów Azji.

Wikipedia


pinang

drzewo z rodziny palm uprawiane w Malezji, której owoce są źródłem arekoliny (silnie trującego alkaloidu); penang, żuwipalma, palma betelowa, areka


SJP.pl

  • Penang – stan w Malezji
  • Penang – wyspa w Cieśninie Malakka
  • Penang – port lotniczy na wyspie Penang
  • Pinang – orzechy palmy arekowej

Wikipedia


pinardier

statek-cysterna do przewozu wina


SJP.pl


pinasa

niewielka szybka jednostka pływająca z trzema lub dwoma masztami rejowymi, rzadziej gaflowymi, używana w piętnastowiecznej Europie, obecnie rozpowszechniona w Holandii jako statek rybacki; pinka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) żegl. mar. XVII-wieczny okręt żaglowy, często obecny w składzie flot wojennych;

Wiktionary

Pinasa, pinas, pinka – żaglowiec szeroko rozpowszechniony we flotach europejskich w XVI-XVIII wieku. Zazwyczaj były to jednostki trochę mniejsze od fluit (z których się rozwinęły) oraz zdecydowanie mniejsze od galeonów. Wykorzystywane były do przewozu towarów lub jako okręty wojenne, pomimo tego, że nie były zbyt pojemne. Ich zaletą była zwrotność, szybkość oraz dość małe zanurzenie, co predysponowało je na płytkie i małe akweny morskie. Z tego względu zabierano je też na dalsze wyprawy jako jednostki towarzyszące większym okrętom. Stosowano je wtedy do pościgów, łączności oraz patrolowania akwenów przybrzeżnych i komunikacji z lądem (w ostatnim etapie za pomocą łodzi).

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) pinas, pinka

Wiktionary


pinball

[czytaj: pinbol]
1. gra, w której gracz stara się za pomocą ruchomych elementów utrzymać kulkę jak najdłużej na nachylonej w jego kierunku planszy;
2. automat do gry w pinballa; flipper, fliper


SJP.pl

Flipper (nazywany też pinballem lub bilardem elektrycznym) – automat do gry, w którym gracz za pomocą ruchomych łapek (z ang. flipper) odbija kulkę poruszającą się po nachylonej w jego kierunku planszy. Na samej planszy umieszczone są elementy, za których trafianie gracz zdobywa punkty. Gra kończy się, gdy metalowa kulka wpadnie określoną liczbę razy do otworu na dole planszy. Pierwszym flipperem był Triple Action, wyprodukowany w 1948 roku przez Steve'a Kordeka.

Wikipedia


pinballista

[czytaj: pinbolista] osoba grająca w pinball


SJP.pl


pinballowy

pinball [czytaj: pinbolowy]


SJP.pl


pince-nez

[czytaj: pęsNE] okulary osadzone na nosie za pomocą sprężynki, bez uchwytów za uszy; cwikier, binokle


SJP.pl


pinceta

rodzaj szczypiec o sprężystych ramionach; pęseta


SJP.pl

Pinceta (pęseta, szczypczyki) – narzędzie o sprężystych ramionach używane do chwytania przedmiotów, których mały rozmiar utrudnia lub uniemożliwia manipulację za pomocą rąk. Wywodzi się prawdopodobnie od cęgów, szczypiec lub nożyc – jak kleszcze do uchwycenia i trzymania gorących przedmiotów, używanych od zarania dziejów.

Wikipedia


pincetka

pęsetka, niewielka pinceta


SJP.pl


pincetowy

pinceta; pęsetowy


SJP.pl


pinchas

  • Pinchas – Arcykapłan syn Helego
  • Pinchas – Arcykapłan syn Eleazara

Wikipedia


pinczer

niewielki pies pochodzący z Niemiec, hodowany jako stróżujący lub do towarzystwa, charakteryzujący się krótką gładką sierścią i żywym temperamentem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. przedstawiciel grupy ras europejskich psów kontynentalnych o proporcjonalnej, kwadratowej sylwetce, małych wymaganiach, obdarzonych inteligencją, czujnością oraz odpornością na choroby;

Wiktionary

Pinczery (z niem. Pinscher) – grupa ras psa wywodzących się z niemieckich psów stróżujących i obronnych. Są cenione ze względu na małe wymagania, dużą aktywność i inteligencję. Współcześnie są użytkowane również jako psy służbowe oraz psy towarzyszące. W klasyfikacji FCI zaliczane są do grupy II – Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła, pozostałe rasy.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) pinczer austriacki • pinczer małpi • pinczer miniaturowy • pinczer średni

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pinscher

* białoruski: (1.1) пінчэр m.

* czeski: (1.1) pinč m.

* duński: (1.1) pinscher w., pincher w.

* kaszubski: (1.1) pinczer m.

* niemiecki: (1.1) Pinscher m.

* rosyjski: (1.1) пинчер m.

* słowacki: (1.1) pinč m.

* ukraiński: (1.1) пі́нчер m.

* węgierski: (1.1) pincsi

źródła.

== pinczer (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pinczer

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|niem.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pinscher

* białoruski: (1.1) пінчэр m.

* czeski: (1.1) pinč m.

* duński: (1.1) pinscher w., pincher w.

* kaszubski: (1.1) pinczer m.

* niemiecki: (1.1) Pinscher m.

* rosyjski: (1.1) пинчер m.

* słowacki: (1.1) pinč m.

* ukraiński: (1.1) пі́нчер m.

* węgierski: (1.1) pincsi

źródła.

== pinczer (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pinczer

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

 (1.1) strzédny pinczer

synonimy.

Wiktionary


pinczerek

mały pinczer (pies pochodzący z Niemiec, hodowany jako stróżujący lub do towarzystwa, charakteryzujący się krótką gładką sierścią i żywym temperamentem)


SJP.pl


pińczów

miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim


SJP.pl

Pińczów – miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim, siedziba powiatu pińczowskiego i gminy miejsko-wiejskiej Pińczów.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1428 roku, położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wiślickim w województwie sandomierskim.

Wikipedia


pińczowianin

mieszkaniec Pińczowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pińczowa

 (1.2) osoba pochodząca z Pińczowa, urodzona w Pińczowie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲĩj̃n͇t͡ʃɔˈvʲjä̃ɲĩn, AS: pʹĩĩ ̯ṇčovʹi ̯ä̃ńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pińczów m.

:: fż. pińczowianka ż.

 przym. pińczowski

Wiktionary


pińczowianka

mieszkanka Pińczowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pińczowa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲĩj̃n͇t͡ʃɔˈvʲjãnka, AS: pʹĩĩ ̯ṇčovʹi ̯ãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pińczów m.

:: fm. pińczowianin m.

 przym. pińczowski

Wiktionary


pińczowski

przymiotnik od: Pińczów


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pińczowem, dotyczący Pińczowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pińczów mrz., pińczowianin mos., pińczowianka ż.

Wiktionary


pińczyce

Pińczyce – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Koziegłowy.

Słynie przede wszystkim z pięknego zabytkowego kościółka z XVIII w. i pałacu, w którym obecnie znajduje się plebania. Wokół kościoła i plebanii znajduje się również mur i dwie baszty. W Pińczycach mieści się także Szkoła Podstawowa oraz Biblioteka. Pińczyce położone są na Garbie Woźnickim, wokół nich rosną lasy.

Wikipedia


pinczyn

Pinczyn – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Zblewo.

Pinczyn leży przy linii kolejowej nr 203 Tczew – Kostrzyn. Na łące (teren prywatny) obok toru kolejowego leży głaz narzutowy – pomnik przyrody przyniesiony niegdyś przez lodowiec, zwany Kamieniem diabelskim (obwód 14 m, wysokość 2,20 m). Miejscowość ma charakter ulicówki. Przez wieś przepływa rzeka Piesienica. Pinczyn, wraz z sąsiednimi Zblewem i Bytonią tworzy zwarty obszar osadniczy o charakterze małomiasteczkowym.

Wikipedia


pinda

picz, picza; wulgarnie:
1. srom;
2. wyzwisko stosowane do kobiety


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wulg. pogard. kobieta, zwłaszcza źle prowadząca się

 (1.2) wulg. zewnętrzne narządy płciowe kobiety

Wiktionary

Znaczenia dla indyjskiego słowa pinda (sanskryt: piṇḍa):

  • Pinda – hinduistyczna rytualna ofiara dla przodków
  • Pinda – ciała subtelne z nauczania hathajogi

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdzie się znowu szlajasz po nocach, głupia pindo?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩnda, AS: pʹĩnda

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pindowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cipa, puszczalska, rozpustnica, zdzira

 (1.2) cipa, cipka, srom

Wiktionary


pindar

starogrecki twórca liryki chóralnej


SJP.pl

Pindar, stgr. Πίνδαρος (ur. między 522 a 518 p.n.e. w Kynoskefalaj pod Tebami, zm. m. 443 a 438 p.n.e. w Argos) – grecki twórca liryki chóralnej (oda), wykonywanej przez chór przy akompaniamencie instrumentów dętych (aulos) lub strunowych (kitara).

Wikipedia


pindarowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Pindara lub z nim związany


SJP.pl


pindaryczność

zespół cech charakterystycznych dla dzieł Pindara (greckiego twórcy liryki chóralnej, obecnie zaliczanej do ód wykonywanych przy akompaniamencie pojedynczego instrumentu)


SJP.pl


pindaryczny

charakterystyczny dla dzieł Pindara (greckiego twórcy liryki chóralnej, obecnie zaliczanej do ód wykonywanych przy akompaniamencie pojedynczego instrumentu)


SJP.pl


pindel

nazwisko


SJP.pl


pindelski

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Stefan Pindelski – polski operator filmowy
  • Piotr Pindelski – polski inżynier

Wikipedia


pindol

potocznie: penis; kuśka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) grub. penis

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: pindolić

Wiktionary

Pindolol (ATC C07AA03) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, pochodna indolu. Stosowany jako lek β-adrenolityczny (betabloker). Należy do nieselektywnych blokerów receptorów beta-adrenergicznych, charakteryzuje się częściową wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną (najsilniejszą wśród leków β-adrenolitycznych) oraz działaniem błonowym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) posp. Za szczanie na klapę obcinamy pół pindola!

 (2.1) posp. Człowieku! Pindol to! Co się będziesz durniami przejmował?!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩndɔl, AS: pʹĩndol

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pindolić ndk.

Wiktionary


pindolek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. pindol

Wiktionary


pindrzyć

pospolicie: pindrzyć się - stroić się


SJP.pl


pindzia

1. zdrobnienie od: pinda;
2. wyzwisko używane głównie w stosunku do kobiet


SJP.pl


pinealocyt

pojedyncza komórka, głównie szyszynki, tworząca wraz z innymi takimi komórkami wypustki połączone ze sobą charakterystyczną siecią


SJP.pl

Pinealocyty – komórki występujące w szyszynce, odpowiedzialne za produkcję i uwalnianie melatoniny. Są one stosunkowo duże, z pleomorficznymi jądrami komórkowymi zawierającymi kilka jąderek. Mają rozwinięte struktury odpowiedzialne za syntezę i wydzielanie białek oraz typowe dla neuronów prążki synaptyczne. Obecność tych struktur nie została dotychczas całkowicie wyjaśniona – czy mają one sens czynnościowy, czy też są jedynie pozostałością wspólnego pochodzenia komórek.

Wikipedia


pinega

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka na północy europejskiej części Rosji, prawy dopływ Dwiny;

Wiktionary

Pinega (ros. Пинега, Piniega) – rzeka na północy europejskiej części Rosji (w obwodzie archangielskim), prawy dopływ Dwiny o długości 779 km i powierzchni dorzecza 42 600 km².

Pinega powstaje na Nizinie Dwińskiej z połączenia dwóch rzek: Białej i Czarnej, a do Dwiny uchodzi w miejscowości Ust'-Piniega.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pineżański

Wiktionary


pinen

związek organiczny, dwupierścieniowy, nienasycony węglowodór terpenowy


SJP.pl

α-Pinen – organiczny związek chemiczny z grupy cyklicznych monoterpenów. Główny składnik terpentyny otrzymywanej z żywicy sosnowej. Stosowany jest w kosmetyce jako składnik perfum oraz jako surowiec do otrzymywania innych środków zapachowych, np. α-terpineolu, limonenu lub bergaptolu.

Główne reakcje z udziałem α-pinenu:

Wikipedia


pineska

mały metalowy przedmiocik z okrągłą, płaską główką i szpikulcem, używany do przypinania czegoś do tektury, drewna itp; pinezka; pluskiewka


SJP.pl

Pinezka, pineska (pluskiewka) – krótki gwoździk lub szpilka (z ostrzem długości nieprzekraczającej 6, rzadziej 10 milimetrów) z dużą główką, metalową lub z tworzywa sztucznego, często płaską, umożliwiającą wciśnięcie pinezki w miękkie podłoże (np. z tektury, korka lub miękkiego drewna) bez użycia młotka, samymi palcami i – co często ważniejsze – również wyciągnięcie jej bez użycia żadnych narzędzi.

Wikipedia


pineskowy

pineska; pinezkowy


SJP.pl


pineta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. las sosnowy w Italii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Roślinność ogrodów, winnic, pinet i gajów owocowych zalśniła na tle lwiej żółci urwisk skalnych i nagich głowic górskich.

Wiktionary


pineżański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pinegą, dotyczący Pinegi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pinega ż.

Wiktionary


pinezka

mały metalowy przedmiocik z okrągłą, płaską główką i szpikulcem, używany do przypinania czegoś do tektury, drewna itp; pineska; pluskiewka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krótka szpilka z płaską lub kulistą główką;

Wiktionary

Pinezka, pineska (pluskiewka) – krótki gwoździk lub szpilka (z ostrzem długości nieprzekraczającej 6, rzadziej 10 milimetrów) z dużą główką, metalową lub z tworzywa sztucznego, często płaską, umożliwiającą wciśnięcie pinezki w miękkie podłoże (np. z tektury, korka lub miękkiego drewna) bez użycia młotka, samymi palcami i – co często ważniejsze – również wyciągnięcie jej bez użycia żadnych narzędzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nauczycielka pinezkami przypięła do tablicy ogłoszeń informację o sprawdzianach na koniec semestru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲĩˈnɛska, AS: pʹĩneska

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. cwek.; kraków|pluskiewka.

Wiktionary


pinezkowy

pinezka; pineskowy


SJP.pl


ping

w informatyce:
1. program do diagnozowania połączeń sieciowych;
2. pakiet wysłany w celu zbadania, czy docelowy serwer odpowiada


SJP.pl

Ping – polecenie używane w sieciach komputerowych TCP/IP (jak Internet) i służące do diagnozowania połączeń sieciowych. Pozwala na sprawdzenie, czy istnieje połączenie pomiędzy hostami testującym i testowanym. Umożliwia on zmierzenie liczby zgubionych pakietów oraz opóźnień w ich transmisji, zwanych lagami.

Mike Muuss (1958–2000) wymyślił i napisał pierwszą implementację pingu w grudniu 1983 pod 4.2aBSD Unix. Razem z koniecznymi zmianami w jądrze systemu pojawiła się ona w 4.xBSD Unix.

Wikipedia


ping-pong

ping pong;
1. gra sportowa przypominająca tenis, rozgrywana na stole przy użyciu rakietek służących do przebijania piłeczki nad siatką na pole przeciwnika; tenis stołowy;
2. piłeczka do tej gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) sport. zob. tenis stołowy.

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) tenis stołowy

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pingpongista, pingpongistka

 przym. pingpongowy

frazeologia.

etymologia. etym|ang|ping-pong.

uwagi. inna pisownia: ping pong

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|tenis stołowy.

* białoruski: (1.1) пінг-понг m.

* francuski: (1.1) pingpong m.

* rosyjski: (1.1) пинг-понг m.

* ukraiński: (1.1) пінг-понг m.

* węgierski: (1.1) pingpong

źródła.

== ping-pong (język angielski.) ==

wymowa. audioUS|En-us-ping-pong.ogg.

znaczenia.

rzeczownik niepoliczalny

 (1.1) sport. ping-pong, tenis stołowy

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩŋk‿pɔ̃ŋk, AS: pʹĩŋk‿põŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingpongista, pingpongistka

 przym. pingpongowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tenis stołowy

Wiktionary


ping-pongowy

ping-pong; pingpongowy


SJP.pl


pingiel

potocznie: ping-pong


SJP.pl


pingle

potocznie: okulary; binokle, bryle, cyngle, patrzałki, szkła


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) żart. okulary

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrz na mnie bacznie jak kujon przez pingle.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩŋɡlɛ, AS: pʹĩŋgle

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bryle, patrzałki, lupy

Wiktionary


pingpong

sport. dyscyplina sportowa rozgrywana przy pomocy rakietek i piłeczki na stole przedzielonym siatką; ping-pong; tenis stołowy


SJP.pl


pingpongista

osoba grająca w ping-ponga (tenisa stołowego)


SJP.pl


pingpongistka

kobieta grająca w ping-ponga (tenisa stołowego)


SJP.pl


pingpongowy

ping-pong; ping-pongowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z ping-pongiem, dotyczący ping-ponga

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zamiast eukaliptusowej gumy, mógłby schować w kieszeni organki, plastelinaastelinę lub piłeczkę pingpongową, każda z tych ewentualności stałaby się pożywką dla wyobraźni żony.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingpongista m., pingpongistka ż., ping-pong mzw., ping pong mzw.

Wiktionary


pingwin

1. ptak o krótkich nogach i skrzydłach oraz czarno-białym upierzeniu, nielatający, lecz świetnie pływający, żyjący w wielkich koloniach, głównie na Antarktydzie; bezlotek;
2. w gwarze młodzieżowej: zakonnica; batman


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nielotny, czarno-biały ptak zamieszkujący zimne morza półkuli południowej;

 (1.2) żart. pejor. zakonnica

Wiktionary

Pingwiny, bezlotki – rząd (Sphenisciformes) oraz rodzina (Spheniscidae) ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) 4 lipca chińskie media podały, że „zaniepokojeni częstymi przypadkami zachorowań wśród pingwinów pracownicy szanghajskiego zoo postanowili uodpornić podopiecznych, karmiąc ich regularnie czosnkiem”.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩŋɡvʲĩn, AS: pʹĩŋgvʹĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingwiny lm nm.

:: zdrobn. pingwinek mzw., pingwiniątko n.

 przym. pingwini

Wiktionary


pingwinarium

pomieszczenie w ogrodzie zoologicznym, w którym żyją pingwiny


SJP.pl

Pingwinarium (ang. penguinarium) – część ogrodu zoologicznego, rzadziej odrębny obiekt zajmujący się hodowlą, badaniem oraz eksponowaniem pingwinów. Jednym z najbardziej znanych placówek tego typu na świecie pingiwnarium jest australijskie Kangaroo Island Penguine Centre.

Wikipedia


pingwinek

1. mały pingwin;
2. gatunek pingwina z Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zdrobn. od: pingwin

 (1.2) mały pingwin

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pingwinek zaczął przebijać skorupę jaja.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingwin mzw., pingwiniątko n., pingwiny lm nm.

 przym. pingwini

Wiktionary


pingwini

charakterystyczny dla pingwina (np. pingwini ogon, pingwini dziób), związany w jakiś sposób z tym ptakiem


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do pingwina

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z pingwinem, dotyczący pingwina

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla pingwina, mający cechy pingwina

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Lis opustoszył kilka pingwinich gniazd.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingwin mzw., pingwinek mzw., pingwiniątko n., pingwiny lm nm.

Wiktionary


pingwiniątko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pingwinie pisklę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W filmie pokazane było pingwiniątko wykluwające się z jaja.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingwin mzw., pingwinek mzw.

 przym. pingwini

Wiktionary


pingwinowy

pingwin


SJP.pl

Patrz:

pingwin

pingwiny

1. ptak o krótkich nogach i skrzydłach oraz czarno-białym upierzeniu, nielatający, lecz świetnie pływający, żyjący w wielkich koloniach, głównie na Antarktydzie; bezlotek;
2. w gwarze młodzieżowej: zakonnica; batman


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Sphenisciformes|Sharpe|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;

 (1.2) syst. ornit. nazwa systematyczna|Spheniscidae|Bonaparte|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu pingwinów (1.1)

forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: pingwin

Wiktionary

Pingwiny, bezlotki – rząd (Sphenisciformes) oraz rodzina (Spheniscidae) ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Rodzina pingwinów obejmuje gatunki morskie zamieszkujące zimne morza półkuli południowej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pingwin mzw., pingwinek mzw.

 przym. pingwini

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) bezlotki

Wiktionary


pini

nazwisko, m.in. Tadeusz Pini (1872-1937) - historyk literatury polskiej


SJP.pl

Osoby:

  • Józef Pini
  • Raúl Pini
  • Rodolfo Pini
  • Ryan Pini
  • Pini Szomer

Wikipedia


pinia

drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, rośnie w krajach śródziemnomorskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Pinus pinea|L.|ref=tak., drzewo z rodziny sosnowatych, charakterystyczne dla krajów śródziemnomorskich;

Wiktionary

Sosna pinia (Pinus pinea L.) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pinia występuje na północnym wybrzeżu Morza Śródziemnego, od Hiszpanii po Cypr oraz na południowym wybrzeżu Morza Czarnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W przeciwieństwie do innych gatunków sosen, pinie są mało wrażliwe na działanie wiatru.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sosna pinia

Wiktionary


piniata

1. ludowy zwyczaj krajów latynoskich, polegający na strąceniu kijem przedmiotu wypełnionego słodyczami;
2. kula lub zabawka wypełniona słodyczami, którą dzieci okładają kijem, aby dostać się do jej zawartości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. kula lub zabawka wypełniona słodyczami wykonywana tradycyjnie w krajach latynoskich w okresie Bożego Narodzenia i zawieszana pod sufitem, którą dzieci okładają kijem, aby dostać się do jej zawartości;

Wiktionary

Piniata (hiszp. piñata) – ludowy zwyczaj w krajach latynoskich osadzony w tradycji bożonarodzeniowej. Zabawa polega na strąceniu specjalnie przygotowanej kuli wypełnionej przeważnie słodyczami, których uczestnicy starają się zebrać jak najwięcej.

Wikipedia


pinino

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Pinino – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski
  • Pinino – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Rogowo

Wikipedia


piniola

(zwykle w liczbie mnogiej) orzeszek pinii


SJP.pl


pinióndz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pieniądz

Wiktionary


pinior

nazwisko


SJP.pl


piniowy

charakterystyczny dla pinii (drzewa iglastego z rodziny sosnowatych, rosnącego w krajach śródziemnomorskich) lub zrobiony z pinii (np. olejek piniowy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) składający się z pinii

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części pinii

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do pinii, będący częścią pinii

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Nazwa ta pochodzi od szyszki drzewa piniowego, które połaciami porastają wyspę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pinia ż.

Wiktionary


piniynżyty

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bogaty

Wiktionary


pink

potocznie: jednorazowy sygnał wysyłany jako znak umowny przez dzwoniącego przy łączeniu się przez telefon komórkowy; dzwonek; strzałka


SJP.pl

Wikipedia


pinka

niewielka szybka jednostka pływająca z trzema lub dwoma masztami rejowymi, rzadziej gaflowymi, używana w piętnastowiecznej Europie, obecnie rozpowszechniona w Holandii jako statek rybacki; pinasa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. zięba

Wiktionary

  • Pinasa, pinka – typ dawnego okrętu żaglowego
  • Pinka – rzeka w Austrii i na Węgrzech
  • Pinka – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim
  • Pinka – drobne larwy much

Wikipedia


pinkas

nazwisko


SJP.pl


pinkawa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. zięba

Wiktionary


pinkiel

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. tobół

Wiktionary


pinkowski

nazwisko


SJP.pl


pinner

[czytaj: piner] środowiskowo: użytkownik Pinteresta - serwisu społecznościowego umożliwiającego kolekcjonowanie i wyszukiwanie materiałów wizualnych


SJP.pl

Pinner – obszar w dzielnicy Borough of Harrow w północno-zachodnim Londynie, 12,2 mili na północny zachód od Charing Cross. Pinner pierwotnie był osadą, o której pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1231. Obszar był w hrabstwie Middlesex do 1965 roku, kiedy to został wchłonięty przez Government Act Londyn 1963 w skład Greater London.

Wikipedia


pinnit

minerał, produkt przeobrażenia kordierytu, składający się głównie z muskowitu i biotytu


SJP.pl


pinnoit

bardzo rzadki minerał zbudowany głównie z boru i magnezu


SJP.pl


pinobanksyna

propolis (rodzaj gęstej mazi nazywanej kitem pszczelim) wytwarzany z pyłu kwiatów kwitnących topól


SJP.pl


pinochet

[czytaj: pinoczet] nazwisko, m.in. Augusto José Ramón Pinochet Ugarte (1915-2006) - polityk chilijski, generał


SJP.pl

Augusto Pinochet, właśc. Augusto José Ramón Pinochet Ugarte (ur. 25 listopada 1915 w Valparaíso, zm. 10 grudnia 2006 w Santiago) – chilijski dyktator i generał, przywódca junty wojskowej w Chile od 1973. W latach 1973–1990 pełnił urząd prezydenta. Doszedł do władzy w wyniku wojskowego puczu, odsuwając od władzy Salvadora Allende i zawieszając konstytucję. Po przegranym plebiscycie w 1988, nie kandydował w wynikających z tego plebiscytu wyborach, przekazał w 1990 pokojowo władzę zwycięzcy wolnych wyborów prezydenckich z 1989.

Wikipedia


pinocytoza

zjawisko wchłaniania substancji chemicznych przez komórkę i trawienia ich; sposób odżywiania się organizmów jednokomórkowych lub wielokomórkowych; rodzaj endocytozy


SJP.pl

Wikipedia


pinokio

postać stworzona przez Carlo Collodiego; drewniana marionetka stająca się po wielu perypetiach chłopcem; postać występująca nie tylko w powieści Włocha, ale i w wielu innych gatunkach, m.in. balecie, komiksie, filmie rysunkowym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) liter. bohater powieści Carla Collodiego;

Wiktionary

Pinokio (wł. Pinocchio) – postać fikcyjna stworzona przez Carla Collodiego, autora powieści Pinokio (Le avventure di Pinocchio), która ukazywała się w odcinkach w latach 1881–1883. Pinokio jest też bohaterem licznych teatralnych i filmowych ekranizacji oraz ich sequeli.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Witajcie w naszej bajce, / Słoń zagra na fujarce, / Pinokio nam zaśpiewa, / Zatańczą w koło drzewa.

 (1.1) Postać Pinokia wielokrotnie pojawiała się w teatrze i filmie.

Wiktionary


pinola

uprawna odmiana pora, charakteryzująca się brakiem cebuli oraz długimi liśćmi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. uprawna odmiana pora, charakteryzująca się brakiem cebuli oraz długimi liśćmi

 (1.2) masz. wysuwana tuleja w obrabiarkach

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Javier Pinola – argentyński piłkarz
  • Sanna Pinola – fiński kierowca wyścigowy

Inne:

  • USS Pinola – różne okręty US Navy

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Maszyna wyposażona jest w wysuwaną pinolę pionową.

Wiktionary


pinot

gatunek winogron czerwonych i białych, używanych do produkcji win; winorośl burgundzka


SJP.pl


pinsa

danie kuchni włoskiej, podpłomyk na cieście przygotowanym z mieszanki mąk w różnych proporcjach i bez dodatku oliwy


SJP.pl

Pinsa – danie kuchni włoskiej z regionu Lacjum, które stanowi podpłomyk na cieście przygotowanym z mieszanki mąk w różnych proporcjach i bez (lub z niewielkim) dodatku oliwy. Pinsa może być również podawana z sosem pomidorowym i dodatkami. Nazywana jest niskokaloryczną kuzynką pizzy.

Wikipedia


pińsk

miasto i port na Białorusi


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto i port rzeczny na Białorusi, na Polesiu, nad rzeką Piną, u jej ujścia do Prypeci

Wiktionary

Pińsk (biał. Пінск, Pinsk, ros. Пинск, Pinsk) – miasto i port rzeczny w południowej części Białorusi, na Polesiu, nad rzeką Piną, u jej ujścia do Prypeci, w odległości 29 km od kanału Dniepr – Bug. Miasto leży w obwodzie brzeskim, do 1939 w województwie poleskim (1921 stolica), węzeł drogowy; stolica diecezji pińskiej (1925), seminarium duchowne (1925, 2001); 126 300 mieszkańców (2020).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Pina ż., pińszczanin mos., pińszczanka ż.

 przym. piński

Wiktionary


piński

związany z Pińskiem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pińskiem, dotyczący Pińska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pińsk mrz.

Wiktionary


pińsko

związany z Pińskiem


SJP.pl

  • Pińsko – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin
  • Pińsko – osada w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin

Wikipedia


pińszczanin

mieszkaniec Pińska


SJP.pl


pińszczanka

mieszkanka Pińska


SJP.pl


pint

[czytaj: pajnt] pinta, półkwarta;
1. angielska miara cieczy i ciał sypkich równa w przybliżeniu 0,568 litra;
2. pint mokry - amerykańska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,473 litra (jedna ósma galona);
3. pint suchy - amerykańska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,551 litra


SJP.pl

Pinta, półkwarta (ang. pint) – zróżnicowana jednostka objętości lub pojemności stosowana głównie w Wielkiej Brytanii (ang. imperial pint), Irlandii oraz Stanach Zjednoczonych. W USA stosowane są dwie różne jednostki o nazwie pinta - jedna do odmierzania płynów (ang. U.S. liquid pint), a druga do sypkich ciał stałych (ang. U.S. dry pint).

Wikipedia


pinta

1. starofrancuska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,9 litra;
2. angielska miara cieczy i ciał sypkich równa w przybliżeniu 0,568 litra; pint, półkwarta;
3. pinta mokra - amerykańska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,473 litra (jedna ósma galona); pint mokry, półkwarta;
4. pinta sucha - amerykańska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,551 litra; pint suchy, półkwarta;
5. choroba zakaźna skóry zaliczana do krętkowic niewenerycznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. choroba wywołana przez Treponema carateum;

 (1.2) starofrancuska miara cieczy równa w przybliżeniu 0,9 l

Wiktionary

  • pinta – choroba zakaźna wywoływana przez krętka Treponema carateum
  • Pinta – jeden ze statków z wyprawy Krzysztofa Kolumba
  • Pinta – wyspa w archipelagu Galapagos
  • Pinta – program do obróbki grafiki komputerowej
  • półkwarta (pint) – jednostka objętości lub pojemności stosowana głównie w USA, Wielkiej Brytanii i Irlandii.
  • Browar Pinta – polski browar kontraktowy

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩnta, AS: pʹĩnta

Wiktionary


pinter

[czytaj: pajnter] nazwisko


SJP.pl


pinterest

serwis społecznościowy umożliwiający kolekcjonowanie i wyszukiwanie materiałów wizualnych


SJP.pl

Wikipedia


pinto

odmiana fasoli o różowawych nasionach w bordowe plamki, popularna w południowej Europie


SJP.pl

Pinto – rasa koni pochodząca z USA i od 1963 uznawana za oddzielną rasę. Od 1956 hodowane pod okiem Pinto Horse Association of America (PtHA) pod kątem ubarwienia, harmonijnej budowy i chodów.

Wysokość w kłębie: 130-170 cm. W Niemczech, Austrii i Szwajcarii przeważają konie mniejsze.

Wikipedia


pinturicchio

[czytaj: pintuRIKjo] nazwisko


SJP.pl

Pinturicchio, właśc. Bernardino di Betto (ur. ok. 1454 w Perugii, zm. 11 grudnia 1513 w Sienie) – malarz włoski.

Należał do umbryjskiej szkoły malarstwa, był uczniem Perugina. Na rok 1473 datuje się dwa płótna Uzdrowienie paralityka i Uwolnienie więźnia. Razem ze swoim nauczycielem znalazł się w gronie artystów, dekorujących Kaplicę Sykstyńską. Przypisuje mu się freski Podróż Mojżesza oraz Chrzest Chrystusa, które dla niego naszkicował Perugino. W 1486 wykonał freski z dziejami św. Bernardyna w kaplicy Bufalini w kościele Santa Maria Aracoeli w Rzymie

Wikipedia


pinus

światłolubne drzewo lub krzew z rodziny sosnowatych, obejmujące około 80 gatunków; sosna


SJP.pl

Sosna (Pinus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.) obejmujący niemal 115 gatunków drzew i krzewów. Występują przeważnie w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, choć niektóre gatunki rosną również w strefach cieplejszych (tu jednak zwykle w górach). W Ameryce Środkowej najdalej na południe sięgają do Gwatemali, Salwadoru i Nikaragui, zaś w Azji do Archipelagu Malajskiego. Jedyne naturalne stanowisko na półkuli południowej znajduje się na Sumatrze (P. merkusii).

Wikipedia


pinx

skrót od: pinxit; pinx.


SJP.pl


pinx.

skrót od: pinxit; pinx


SJP.pl


pinxit

= namalował - napis umieszczany dawniej na obrazach przed nazwiskiem malarza


SJP.pl

Pinxit, pinx. (łac. namalował) – formułka (wyrażenie lub skrót) używana przez malarzy w sygnaturach lub umieszczana przez rytowników na rycinie przy nazwisku malarza, według którego obrazu ją wykonano.

Pinxit, które zaczęto używać w renesansie, wraz z rozpowszechnianiem się zwyczaju sygnowania obrazów przez malarzy, stało się szeroko stosowane w baroku.

Wikipedia


pinyin

[czytaj: pinjin] transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego, opierająca się przede wszystkim na rozróżnieniu tonów przypisanych danym sylabom


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. system latynizacji języka chińskiego

Wiktionary

Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua, hanyu pinyin: pǔtōnghuà) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.

Hanyu pinyin został opracowany przez Komitet Reformy Języka z Zhou Youguangiem na czele w 1956 i zatwierdzony przez rząd chiński w 1958 roku. Jego celem było upowszechnienie wymowy putonghua i pomoc w nauce znaków chińskiego pisma. Do szerszego użytku wprowadzony został dopiero w 1979 r., po otwarciu Chin na świat. Miał zastąpić starsze metody transkrypcji:

  • oparty na grafice chińskiej, a nie łacińskiej, alfabet bopomofo (w zasadzie system nauczania poprawnej wymowy, stąd inna nazwa zhuyin zimu), który stworzono w Chinach na początku XIX wieku,
  • system Gwoyeu Romatzyh z 1909 – skomplikowany, gdyż zapisuje się w nim tony bez użycia znaków diakrytycznych, a poprzez modyfikację wyglądu sylaby podstawowej,
  • transkrypcje zagraniczne, np. najpopularniejszą brytyjską transkrypcję Wade’a i Gilesa z 1859 (wersja zmodyfikowana z 1912 r.).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|chiń|拼音. (pīnyīn)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Pinyin, pinyin

* chiński standardowy: (1.1) 拼音 (pīnyīn)

* nowogrecki: (1.1) πινγίν

źródła.

== pinyin (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. pinyin

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲĩnʲjĩn, AS: pʹĩnʹi ̯ĩn

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia. etym|chiń|拼音. (pīnyīn)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Pinyin, pinyin

* chiński standardowy: (1.1) 拼音 (pīnyīn)

* nowogrecki: (1.1) πινγίν

źródła.

== pinyin (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. pinyin

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|chiń|拼音. (pīnyīn)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Pinyin, pinyin

* chiński standardowy: (1.1) 拼音 (pīnyīn)

* nowogrecki: (1.1) πινγίν

źródła.

== pinyin (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) jęz. pinyin

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pinzgauer

austriacka rasa bydła mięsno-mlecznego, wyhodowana w krainie Pinzgau


SJP.pl

Pinzgauer – austriacki wojskowy wielozadaniowy terenowy samochód ciężarowy opracowany w drugiej połowie lat 60. XX wieku przez przedsiębiorstwo Steyr-Daimler-Puch jako następca pojazdu Haflinger.

Produkcja seryjna samochodów Pinzgauer rozpoczęła się w 1971 roku. Dwa lata później pierwsze pojazdy trafiły do armii austriackiej. Samochody produkowane były w wersjach z napędem 4x4 (oznaczenie 710) i 6x6 (712), z nadwoziem zamkniętym (K), pokrytym brezentem (M) lub otwartym (T). Powstała też ograniczona liczba pojazdów innych wersji m.in. ambulans z tylną częścią nadwozia w postaci zdejmowanego kontenera (AMB-S). W 1985 roku zaprezentowane zostały zmodernizowane wersje pojazdu – 716 (4x4) oraz 718 (6x6).

Wikipedia


pinzgauery

austriacka rasa bydła mięsno-mlecznego, wyhodowana w krainie Pinzgau


SJP.pl


pio

[czytaj: pijo] Pio z Pietrelciny (1887-1968) - prezbiter i włoski kapucyn, stygmatyk i święty Kościoła katolickiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (2.1) geogr. wyspa w archipelagu Wysp Salomona

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Święty ojciec Pio stał się jednym z najpopularniejszych świętych Kościoła katolickiego.

 (1.1) Mam na imię Pio i jestem wokalistą kapeli heavymetalowej z Fiesole.

 (1.1) Wuj Pio był niepoprawnym dzieckiem szlachcica z dobrego kastylijskiego domu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pia ż., Pius mos., piuska ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pius

Wiktionary


piodermia

zgorzelinowe zapalenie skóry objawiające się rozległymi, szybko postępującymi owrzodzeniami, najczęściej lokalizującymi się na kończynach dolnych


SJP.pl


piokać

czasownik niedokonany

 (1.1) wydawać indyczy głos

Wiktionary


pioktanina

barwnik anilinowy o działaniu przeciwbakteryjnym; fiolet gencjany


SJP.pl

Gencjana, fiolet gencjanowy, fiolet goryczki, pioktanina (łac. Violetum Gentianae, Pyoctaninum coeruleum FP III) – 0,5–2% wodny lub spirytusowy roztwór fioletu gencjanowego, czyli farmakopealnego surowca farmaceutycznego (FP III) mieszaniny fioletu krystalicznego i fioletu metylowego. Według charakterystyki produktu leczniczego składnikiem czynnym jest chlorek metylorozanilinowy (fiolet krystaliczny).

Wikipedia


piombino

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. nadmorska miejscowość i gmina we Włoszech; położona w Toskanii, naprzeciw wyspy Elby;

Wiktionary

Piombino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Livorno.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 33 917 osób, 262,9 os./km².

W pobliżu Piombino leżą ruiny etruskiego miasta Populonia. Od XVI do XIX w. Piombino było ośrodkiem niezależnego księstwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na przykład cesarz zgodził się w latach dwudziestych ochraniać małe miasto-państwo Piombino, którego port miał strategiczne znaczenie dla ochrony drogi morskiej pomiędzy Neapolem a Genuą. Jednak w roku 1529 flotylla składająca się z pięciu galer muzułmańskich wpłynęła bez oporu do Piombino i zdobyła tam cesarski okręt.

 (1.1) Eliza Baciocchi nie zadowoliła się również po bitwie pod Austerlitz posiadaniem Lukki i Piombina; zażądała rozleglejszego terytorium, a brat jej, którego najsłabszą stroną była uległość dla rodziny, zadość uczynił wymaganiom siostry uwsp..

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piombiński

Wiktionary


pion

1. kierunek zgodny z siłą ciężkości na powierzchni Ziemi;
2. przyrząd do wyznaczania kierunku pionowego;
3. oddzielny dział; resort;
4. część sieci przewodów elektrycznych, gazowych itp. biegnących pionowo w budynku wielokondygnacyjnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kierunek równoległy do kierunku działania siły grawitacji ciała niebieskiego, względem którego jest on określany;

 (1.2) techn. ciężarek na sznurku, służący do wyznaczania pionu (1.1);

 (1.3) techn. fragment sieci przewodów instalacji elektrycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej itp. przebiegający pionowo przez kondygnacje budynku

 (1.4) fiz. najlżejszy z mezonów;

 (1.5) dział instytucji

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) szach. jedna z bierek w szachach, warcabach i innych grach

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: piona

Wiktionary

  • pion (cząstka)
  • pion (kierunek)
  • pion (organizacja) – w organizacji (np. gospodarczej) wyodrębniona jej część tworząca zamkniętą całość
  • pion (przyrząd)
  • pion (szachy) – najsłabsza bierka w szachach
  • „Pion” – czasopismo literackie
  • „Pion” – radziecki film dramatyczny z 1966 roku
  • Pion – armata samobieżna kalibru 203 mm
  • Pion wodny – pionowe rury w instalacjach wodnych
  • Pion dziobowy i pion rufowy – linie teoretyczne kadłuba statku

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Winda porusza się w pionie.

 (2.1) Końcówki szachowe z różnobarwnymi gońcami często kończą się remisem nawet wówczas, gdy jedna ze stron ma przewagę w pionach.

 (2.1) Ruszył się słoniem, aby wziąć piona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃n, AS: pʹi ̯õn

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-3)

 rzecz. pionowość ż., pionizacja ż.

 czas. pionować ndk.

 przym. pionowy

 przysł. pionowo

 (2.1)

 rzecz.

:: zdrobn. pionek mrz.

 przym. pionowy, pionkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk|zynklod.

 (1.4) mezon π

 (2.1) pionek, gw. sądecka: chłopek

Wiktionary


piona

bierka szachowa, pionek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) posp. slang. gest przywitania, pożegnania lub gratulacji przez zdecydowane zetknięcie powierzchni dłoni dwóch osób

 (1.2) uczn. pot. ocena bardzo dobra

 (1.3) ornit. nazwa systematyczna|Pionus|ref=tak., ptak z rodziny papugowatych

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: pion (tylko w znaczeniu „jedna z bierek w szachach, warcabach i innych grach”)

wykrzyknik

 (3.1) posp. slang. „przybij pionę (1.1)”

 (3.2) posp. slang. cześć, na razie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przybili pionę i poszli na chatę.

 (1.2) Z testu z EdB dostałem tym razem pionę.

 (1.3) Piona niebieskogłowa uwielbia wodne kąpiele, dlatego należy jej to umożliwić.

 (3.1) — Ojechaliśmy ich 3:0! — Brawo, piona!

 (3.2) — Muszę już kończyć, ziomuś, na razie. — Spoko, piona.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔ̃na, AS: pʹi ̯õna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pięć n., pięcioraczek m., piątka ż., piątek mrz., pięciornik mrz., piątak m., piąteczek mrz.

 przym. piątkowy, piąty

 licz. pięć, pięcioro

 przedr. pięcio-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piątka

 (1.2) bardzo dobry, pot. piątka

Wiktionary


pionczanin

mieszkaniec Pionek (miasta w Polsce); pionkowianin


SJP.pl


pionczanka

mieszkanka Pionek (miasta w Polsce); pionkowianka


SJP.pl


pionecki

przymiotnik od: Pionki


SJP.pl


pioneer

[czytaj: pjońer]
1. fundusz inwestycyjny;
2. japońska firma elektroniczna


SJP.pl

  • Pioneer Pekao TFI - w Polsce – polskie towarzystwo funduszy inwestycyjnych zarządzające funduszami inwestycyjnymi
  • Program Pioneer – seria amerykańskich próbników kosmicznych
  • Pioneer Corporation – japońska korporacja
  • „Pioneer” – singiel węgierskiego piosenkarza Freddiego z 2016 roku
  • Pioneer – naziemna stacja Mass Rapid Transit (MRT) w Singapurze

Wikipedia


pionek

1. najsłabsza bierka w szachach; pion;
2. drobny przedmiot używany w grach planszowych;
3. potocznie: osoba mało znacząca, niemająca wpływu na przebieg wydarzeń; płotka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) szach. najsłabsza bierka;

 (1.2) przedmiot przemieszczany na planszaanszy w niektórych grach

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) przen. ktoś nieważny, wykorzystywany przez innego człowieka i nieświadomie wypełniający jego wolę

Wiktionary

  • pion albo pionek – najsłabsza i zarazem najmniejsza bierka w szachach.
  • Pionek (ang. Pawn Sacrifice) – film biograficzny w reżyserii Edwarda Zwicka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zasady wykonywania ruchów pionkami znacznie się różnią od zasad dotyczących innych bierek szachowych.

 (2.1) Byłam tylko pionkiem na ich szachownicy, nie wiedziałam, że robię coś złego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔ̃nɛk, AS: pʹi ̯õnek

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pionkowy

 rzecz. pion mzw./mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pion

 (2.1) marionetka, płotka

Wiktionary


pionier

1. krzewiciel kultury, postępu, osoba wyznaczająca nowe drogi w jakieś dziedzinie;
2. członek masowej dziecięcej organizacji komunistycznej, działającej niegdyś na terenach Związku Radzieckiego;
3. dawniej o inżynierze wojskowym, żołnierzu wojsk inżynieryjnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto pierwszy coś odkrywa, poznaje

 (1.2) osadnik, który zagospodarowuje nowe tereny

 (1.3) członek komunistycznej dziecięco-młodzieżowej organizacji pionierskiej

 (1.4) daw. wojsk. żołnierz wojsk inżynieryjnych

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) bot. roln. odmiana kalafiora

Wiktionary

  • pionier – pierwszy w danej dziedzinie, także pierwszy osadnik
  • pionier – żołnierz wojsk inżynieryjnych (saper)
    • pionier – saper niemiecki z czasów II wojny światowej
  • pionier – członek komunistycznej organizacji dziecięcej (w ZSRR Wszechzwiązkowej Organizacji Pionierskiej imienia W.I. Lenina)
  • Pionier – dziecięca organizacja komunistyczna w II Rzeczypospolitej
  • Pionier – pierwszy polski powojenny odbiornik radiowy
  • Pionier – ogólnopolska sieć optyczna, do jej stworzenia powołano konsorcjum Pionier.
  • Pionier – wyspa w archipelagu Ziemia Północna na Morzu Arktycznym
  • „Pionier” – dziennik dolnośląski wydawany przez kilkanaście miesięcy (od początku sierpnia 1945 do II połowy roku 1946). W wyniku plebiscytu wśród czytelników przemianowany na „Słowo Polskie”
  • pionier – pełnoczasowy głosiciel dobrej nowiny Świadków Jehowy
  • Pionier – prototyp polskiego samochodu małolitrażowego
  • pionier – osoba, która wcześnie osiedliła się na Ziemiach Odzyskanych.
  • Pionier – pociąg pancerny Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej
  • Pioniere w Rosji, w Tatarstanie, w rejonie aksubajewskim

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) prekursor, nowator

 (1.4) saper

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) odkrywca, wynalazca

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pionierstwo n., pionierskość ż.

:: zdrobn. pionierek m.

:: fż. pionierka ż.

 przym. pionierski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|ang|pioneer. < etym|franc|pionnier. < etym|stfranc|peonier., od peon

 (1.2-4) od (1.1)

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pioneer

* czeski: (1.1) pionýr m.; (1.2) pionýr m.; (1.3) pionýr m.

* duński: (1.1) pioner w.; (1.2) pioner w.; (1.4) pioner w.

* esperanto: (1.1) pioniro; (1.2) pioniro; (1.3) junpioniro; (1.4) pioniro

* hiszpański: (1.1) pionero m.

* niemiecki: (1.1) Pionier m.

* norweski (bokmål): (1.1) pioner m.; (1.4) pioner m.

* norweski (nynorsk): (1.1) pioner m.; (1.4) pioner m.

* nowogrecki: (1.1) πιονέρος m.

* rosyjski: (1.1) пионер m.; (1.2) пионер m.; (1.3) пионер m.; (1.4) пионер m.

* ukraiński: (1.1) піонер m.; (1.2) піонер m.; (1.3) піонер m.; (1.4) піонер m.

* węgierski: (1.1) úttörő

* włoski: (1.1) antesignano m., apripista m., pioniere m.

źródła.

== pionier (język niderlandzki.) ==

wymowa. audio|Nl-pionier.ogg.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pionier

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔ̇̃ɲɛr, AS: pʹi ̯o̊̃ńer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pionierstwo n., pionierskość ż.

:: zdrobn. pionierek m.

:: fż. pionierka ż.

 przym. pionierski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prekursor, nowator

 (1.4) saper

Wiktionary


pionierek

1. potocznie o szerokim, wygodnym bucie sportowym z cholewką i gumową, rowkowaną podeszwą; pionierka;
2. żartobliwie, potocznie o produkcie japońskiej firmy Pioneer


SJP.pl


pionierka

1. krzewicielka kultury, postępu, kobieta wyznaczająca nowe drogi w jakieś dziedzinie;
2. członkini masowej dziecięcej organizacji komunistycznej, działającej niegdyś na terenach Związku Radzieckiego;
3. potocznie o szerokim, wygodnym bucie sportowym z cholewką i gumową, rowkowaną podeszwą; pionierek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która przybywa zamieszkać na niezaludnionym terenie

 (1.2) kobieta, która jest prekursorem w jakiejś dziedzinie, odkrywa coś nowego

 (1.3) członkini organizacji pionierskiej

 (1.4) harc. zajęcia oraz umiejętności związane z urządzaniem obozu harcerskiego i budową sprzętów z drewna;

 (1.5) harc. jeden z żeńskich stopni harcerskich;

 (1.6) rodzaj turystycznego buta sięgającego za kostkę;

Wiktionary

  • Pionierka – stopień harcerski
  • Pionierka – but turystyczny
  • Pionierka – technika harcerska

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̇̃ˈɲɛrka, AS: pʹi ̯o̊̃ńerka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pionierstwo n., pionierskość ż.

:: zdrobn. pioniereczka ż.

:: fm. pionier m.

 przym. pionierski

 przysł. pioniersko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) osadniczka, traperka

 (1.2) prekursorka

Wiktionary


pionierki

1. krzewicielka kultury, postępu, kobieta wyznaczająca nowe drogi w jakieś dziedzinie;
2. członkini masowej dziecięcej organizacji komunistycznej, działającej niegdyś na terenach Związku Radzieckiego;
3. potocznie o szerokim, wygodnym bucie sportowym z cholewką i gumową, rowkowaną podeszwą; pionierek


SJP.pl

Pionierki – obuwie skórzane, za kostkę, przeznaczone do turystyki. Zwykle na głęboko żłobionej podeszwie typu wibram. Popularne wśród turystów i harcerzy do końca lat 90. Wyparte przez obuwie z membranami tzw. trekingowe (np. Gore-Tex). Pionierki były charakterystycznym obuwiem noszonym przez m.in. Zbigniewa Cybulskiego.

Wikipedia


pionierski

charakterystyczny dla pionierstwa, pioniera lub pionierki (np. pionierskie osadnictwo), związany w jakiś sposób z pionierstwem (np. działalność pionierska)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) pierwszy w jakiejś dziedzinie i torujący drogę następnym

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pionierka ż., pionier mos., pionierskość ż., pionierstwo n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) nowatorski, prekursorski

Wiktionary


pionierskość

innowacyjność, ślad, znak krzewienia kultury, postępu, torowania nowych dróg w jakiejś dziedzinie


SJP.pl


pionierstwo

nowatorstwo, innowacja, praca, działalność pioniera albo pionierki, torowanie nowych dróg w jakiejś dziedzinie


SJP.pl


pionizacja

jedna z podstawowych cech człowieka jako gatunku, którą jest przybranie w toku ewolucji pozycji pionowej, niespotykanej u innych ssaków i związanej z dwunożnością


SJP.pl

Pionizacja – proces polegający na uzyskaniu wyprostowanej postawy ciała, związany z zamianą funkcji podporowych kończyn górnych na funkcje manipulacyjne. Dziecko w naturalny sposób dąży do uzyskania postawy pionowej kształtując poszczególne partie mięśni. Pionizacja następuje gdy miednica jest stabilna, a rozwinięte mięśnie ustawiają kość krzyżową pomiędzy kośćmi biodrowymi.

Wikipedia


pionizacyjny

pionizacja


SJP.pl

Patrz:

pionizacja

pionizator

przyrząd do rehabilitacji osób niepełnosprawnych


SJP.pl


pionizować

w medycynie: powodować przybranie pozycji pionowej


SJP.pl


pionki

1. najsłabsza bierka w szachach; pion;
2. drobny przedmiot używany w grach planszowych;
3. potocznie: osoba mało znacząca, niemająca wpływu na przebieg wydarzeń; płotka


SJP.pl

Pionki (do 1932 Zagożdżon i Pionki) – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim. Siedziba wiejskiej gminy Pionki. Pionki są położone nad rzeką Zagożdżonką, na Nizinie Środkowomazowieckiej, w dawnej ziemi radomskiej historycznej Małopolski.

Wikipedia


pionkowianin

mieszkaniec Pionek (miasta w Polsce); pionczanin


SJP.pl


pionkowianka

mieszkanka Pionek (miasta w Polsce); pionczanka


SJP.pl


pionkowski

przymiotnik od: Pionki (miasto)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pionkami, dotyczący Pionek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pionki nmos.

Wiktionary


pionkowy

pionek (bierka w szachach lub warcabach)


SJP.pl


pionować

ustalać, określać położenie czegoś za pomocą pionu, wyznaczać kąt prosty między podstawą a elementami mającymi tworzyć pion


SJP.pl


pionowo

przysłówek sposobu

 (1.1) w kierunku pionowym; poruszając się w górę lub dół, prostopadle do podstawy

 (1.2) w grach planszowych: związany z pionem (bierką)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poluzowana dachówka spadła pionowo z dachu i, nie napotykając żadnych przeszkód, rozbiła się na ubitej ziemi.

 (1.1) Stawiaj książki pionowo na półce, bo wtedy będziesz miał więcej miejsca.

 (1.1) Pięć pionowo: „Pasiaste zwierzę afrykańskie”. To chyba zebra, nie?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃ˈnɔvɔ, AS: pʹi ̯õnovo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pion m., pionowość ż.

 czas. pionować

 przym. pionowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wertykalnie

Wiktionary


pionowość

prostopadłość do podstawy usytuowanej poziomo, poruszanie się lub działanie w kierunku prostopadłym do niej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co pionowe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pion m., pionizacja ż., pionizowanie ż.

 czas. pionizować ndk.

 przym. pionowy

 przysł. pionowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wertykalność

Wiktionary


pionowy

tworzący z podstawą kąt prosty, prostopadły do podstawy usytuowanej poziomo lub poruszający się, działający prosto w dół lub w górę


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) prostopadły do podstawy usytuowanej poziomo

 (1.2) poruszający się prosto w dół lub w górę

 (1.3) związany z pionem w grach planszowych

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mur był zupełnie pionowy, a zatem wdrapać się nań nie mogły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃ˈnɔvɨ, AS: pʹi ̯õnovy

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1-2)

 rzecz. pion mrz., pionizacja ż., pionowość ż.

 czas. pionować ndk.

 przysł. pionowo

 (1.3)

 rzecz. pion mrz., pionek mrz.

Wiktionary


pionowzlot

zdolność niektórych samolotów wojskowych do pionowego startu i lądowania lub wykonania tych manewrów na pasie startowym o niewielkich wymiarach; pionowznos


SJP.pl

VTOL (ang. vertical take-off and landing), pionowzlot – zdolność samolotu do pionowego startu i pionowego lądowania.

Oznaczenie to odnosi się do bardzo niewielu typów samolotów. Statki powietrzne takie jak śmigłowce, autożyra, balony nie należą do tej kategorii.Część samolotów VTOL może także startować i lądować w sposób konwencjonalny (CTOL) lub skrócony (STOL), dlatego też w rzeczywistości należą one do klasy V/STOL. Oznaczenia te czasami stosowane są w praktyce w sposób zamienny, gdyż jedyne praktycznie eksploatowane samoloty o możliwości pionowego startu i lądowania są w rzeczywistości maszynami V/STOL. Inne z kolei działają wyłącznie w trybie VTOL ze względu na brak podwozia umożliwiającego ruch poziomy.

Wikipedia


piontek

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. piątek

Wiktionary


pióra

1. wytwór naskórka ptaków w kształcie cienkiej rurki z promieniście ułożonymi włoskami;
2. przedmiot, narzędzie podobne do ptasiego pióra;
3. przyrząd do pisania;
4. występ, np. w desce podłogowej, pozwalający na łączenie jej z innymi;
5. twórczość literacka;
6. styl charakterystyczny dla danego autora;
7. pisarz, autor, literat


SJP.pl

Pióro (łac. penna) – twory nabłonkowe pokrywające ciała części zwierząt, zwłaszcza ptaków. Podobnie jak łuski u gadów, pióra zachodzą na siebie dachówkowato.

Wikipedia


piórecki

nazwisko


SJP.pl


pióreczko

zdrobnienie od: piórko


SJP.pl


piórek

1. niewielkie pióro, często także drobny przedmiot lub jego część przypominająca ptasie pióro;
2. młody listek lub nowe pędy wschodzącej rośliny;
3. mała, najczęściej trójkątna płytka wykonana ze sztucznego tworzywa, służąca do szarpania strun podczas gry na instrumentach strunowych; plektron


SJP.pl


piórewicz

nazwisko


SJP.pl


piórka

1. niewielkie pióro, często także drobny przedmiot lub jego część przypominająca ptasie pióro;
2. młody listek lub nowe pędy wschodzącej rośliny;
3. mała, najczęściej trójkątna płytka wykonana ze sztucznego tworzywa, służąca do szarpania strun podczas gry na instrumentach strunowych; plektron


SJP.pl


piórko

1. niewielkie pióro, często także drobny przedmiot lub jego część przypominająca ptasie pióro;
2. młody listek lub nowe pędy wschodzącej rośliny;
3. mała, najczęściej trójkątna płytka wykonana ze sztucznego tworzywa, służąca do szarpania strun podczas gry na instrumentach strunowych; plektron


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: pióro

 (1.2) małe pióro

 (1.3) stalówka używana w tworzeniu szkiców i rysunków

Wiktionary

  • Piórko – potoczna nazwa na kostkę do gry na gitarze
  • Piórko – przyrząd do rysowania tuszem
  • Piórko – źródło krasowe w Jerzmanowicach w powiecie krakowskim

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Sądzę, że Jadwisi ten kapelusik z piórkiem, zupełnie nie pasuje.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjurkɔ, AS: pʹi ̯urko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pierze n., pióro n., pierzyna ż.

 przym. piórkowy

Wiktionary


piórkować

1. dobijać postrzelonego w polowaniu ptaka;
2. używać piórka (plektronu, małej, najczęściej trójkątnej płytki wykonanej ze sztucznego tworzywa) podczas gry na strunowych instrumentach szarpanych


SJP.pl


piórkowanie

1. dobijać postrzelonego w polowaniu ptaka;
2. używać piórka (plektronu, małej, najczęściej trójkątnej płytki wykonanej ze sztucznego tworzywa) podczas gry na strunowych instrumentach szarpanych


SJP.pl

Piórkowanie (pikowanie) – technika strzyżenia włosów polegająca na przerzedzaniu ich w części środkowej i na końcach w celu nadania fryzurze lekko postrzępionego wyglądu.

Piórkowanie nie zmniejsza objętości fryzury i gęstości owłosienia, w odróżnieniu od innej techniki strzyżenia - degażowania (efilowania).

Wikipedia


piórkowaty

podobny do ptasiego pióra lub jego części, charakterystyczny dla ułożenia niteczek puchu na takim piórze; pierzasty, strzępiasty


SJP.pl


piórkowcowate

rodzina mszaków z rzędu meszkowców


SJP.pl


piórkowiec

potocznie o zawodniku sportowym o masie mieszczącej się w przedziale wagi piórkowej (wagi określonej dla boksu, zapasów, dżudo oraz podnoszenia ciężarów, której wyznacznikiem jest wartość równa sześćdziesięciu kilogramom)


SJP.pl


piórkowo

2 miejscowości w Polsce:

  • Piórkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Radomin
  • Piórkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. braniewskim, w gminie Płoskinia

Wikipedia


piórkowski

nazwisko


SJP.pl

Piórkowski – polskie nazwisko. Znani ludzie noszący to nazwisko:

  • Adrian Piórkowski – polski piłkarz ręczny, zawodnik Juranda Ciechanów
  • Zbigniew Piórkowski – polski pięściarz, olimpijczyk, reprezentant Polski i trener

Wikipedia


piórkowy

o cechach piórka ptasiego, głównie w odniesieniu do masy czegoś lub kogoś (np. waga piórkowa, zawodnik piórkowy), podobny do piórka


SJP.pl


piórkuję

1. dobijać postrzelonego w polowaniu ptaka;
2. używać piórka (plektronu, małej, najczęściej trójkątnej płytki wykonanej ze sztucznego tworzywa) podczas gry na strunowych instrumentach szarpanych


SJP.pl


piórniczek

zdrobnienie od: piórnik


SJP.pl


piórnik

rodzaj pojemnika, najczęściej podłużnego, służącego do przechowywania gumek, piór oraz innych przyborów piśmienniczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zwykle podłużne etui z przyborami szkolnymi;

 (1.2) reg. zwyczaj wspólnego darcia pierza przez dziewczęta i kobiety

 (1.3) środ. więz. grzebień

 (1.4) slang. głupiec

 (1.5) gw-pl|Mazury, Warmia. wsypa na pierzynę

 (1.6) środ. trumna

Wiktionary

Piórnik – pudełko lub etui przeznaczone do przechowywania materiałów piśmienniczych oraz innych małych przedmiotów przydatnych podczas zajęć. Piórniki zwykle zrobione są z materiału, plastiku, skóry lub metalu. Dawniej piórniki wykonywano z drewna. Większość posiada zamek błyskawiczny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed wyjściem do szkoły włożył do piórnika ołówek.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjurʲɲik, AS: pʹi ̯urʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pióro n.

:: zdrobn. piórniczek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) reg. śl. fyjderbiksa, fyjderkasta.

 (1.2) zob. wyskubek.

Wiktionary


piórnikowe

świadczenie pieniężne pracodawcy na rzecz pracownika, którego dziecko uczęszcza do szkoły; kredkowe, ołówkowe


SJP.pl

Patrz:

piórnik

piórnikowy

piórnik


SJP.pl

Patrz:

piórnik

pióro

1. wytwór naskórka ptaków w kształcie cienkiej rurki z promieniście ułożonymi włoskami;
2. przedmiot, narzędzie podobne do ptasiego pióra;
3. przyrząd do pisania;
4. występ, np. w desce podłogowej, pozwalający na łączenie jej z innymi;
5. twórczość literacka;
6. styl charakterystyczny dla danego autora;
7. pisarz, autor, literat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. wytwór naskórka ptaków, pokrywający ich ciało, składający się z elastycznej osi i dwu chorągiewek;

 (1.2) przyrząd do pisania

 (1.3) liter. autorstwo dzieła literackiego

 (1.4) spłaszczony, rozszerzony koniec wiosła

 (1.5) pióra slang. długie włosy, szczególnie u mężczyzny

 (1.6) gwara. muz. gitara

 (1.7) łow. ptactwo łowne

 (1.8) techn. męska część połączenia ciesielskiego typu „pióro i wpust”

Wiktionary

Pióro (łac. penna) – twory nabłonkowe pokrywające ciała części zwierząt, zwłaszcza ptaków. Podobnie jak łuski u gadów, pióra zachodzą na siebie dachówkowato.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wróbel nastroszył pióra.

 (1.2) Dziadek pisze listy wyłącznie piórem.

 (1.3) To jedyna powieść pióra młodej węgierskiej pisarki.

 (1.4) Powinieneś płycej zanurzać pióra wioseł.

 (1.5) Gitarzysta potrząsał długimi blond piórami.

 (1.6) Klaudia umie pięknie grać na piórze, a ja się dopiero uczę.

 (1.8) Pod elewacją drewnianą mocowaną na pióro i wpust należy zapewnić szczelinę wentylacyjną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjurɔ, AS: pʹi ̯uro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piórnik m., pierze n., pierzyna ż., pierzynka ż., pierzenie n., opierzenie n., piórkowanie n., opiórkanie n., pierzastość ż.

:: zdrobn. piórko n., pióreczko n.

 czas. pierzyć się ndk., opierzyć się dk., piórkować ndk., opiórkać dk.

 przym. piórowy, piórkowy, pierzasty, pióropuszowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) lotka, sterówka

 (1.3) klawiatura

 (1.5) włosy

Wiktionary


piórolotek

rodzaj motyla z rodziny piórolotkowatych


SJP.pl


piórolotki

rodzaj motyla z rodziny piórolotkowatych


SJP.pl

Piórolotkowate, piórolotki (Pterophoridae) – rodzina motyli z podrzędu Glossata. Obejmuje ponad 1300 opisanych gatunków. Kosmopolityczna. Imagines mają małe głowy, smukłe odwłoki, cienkie i długie odnóża oraz (z wyjątkiem Agdistinae) skrzydła podzielone wcięciami na 2–3 piórka. Aktywne są wieczorem i nocą, niekiedy też o świcie. Gąsienice żerują wewnątrz lub na zewnątrz różnych części roślin.

Wikipedia


piórolotkowate

rodzina motyli


SJP.pl

Piórolotkowate, piórolotki (Pterophoridae) – rodzina motyli z podrzędu Glossata. Obejmuje ponad 1300 opisanych gatunków. Kosmopolityczna. Imagines mają małe głowy, smukłe odwłoki, cienkie i długie odnóża oraz (z wyjątkiem Agdistinae) skrzydła podzielone wcięciami na 2–3 piórka. Aktywne są wieczorem i nocą, niekiedy też o świcie. Gąsienice żerują wewnątrz lub na zewnątrz różnych części roślin.

Wikipedia


piórolotkowaty

o cechach piórolotkowatych (rodzina motyli)


SJP.pl


pióronóg

pióronóg zwykły - gatunek ważki


SJP.pl


pióropusz

kita z piór lub ich imitacji, niegdyś noszona jako ozdoba lub znak charakterystyczny pozwalający rozróżnić członków niektórych zakonów rycerskich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nakrycie głowy z piór noszone przez indiańskiego wojownika

Wiktionary

Pióropusz – nakrycie głowy, używane przez wybitnych wojowników indiańskich Ameryki Północnej regionu Wielkich Równin. Pióropusz miał znaczenie religijne (szamanizm), był uważany za magiczny talizman ochronny (za takowy uważał swój warbonnet znany wojownik Rzymski Nos). Pióra reprezentowały znaczące dokonania osoby, która nosiła pióropusz. Każde z plemion posiadało własne, wyróżniające się nakrycie głowy. Indianie z zalesionych, wschodnich obszarów dzisiejszych Stanów Zjednoczonych, nosili pióropusze mniejsze, a obok orlich używali piór jastrzębich, indyczych, czaplich i żurawich. Po zetknięciu się z białymi przybyszami Irokezi chętnie zakładali czapki i kapelusze, ale ozdabiali je pozatykanymi gdzie się dało małymi piórami i jednym orlim pośrodku. Takie nakrycia głowy nosiły nazwę gustoweh (prawdziwy kapelusz).

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pióropusznik mos.

Wiktionary


pióropusznik

roślina z rodziny paprotkowatych, rosnąca w lasach półkuli północnej, występująca w trzech gatunkach, z których jeden, pióropusznik strusi, został w Polsce objęty ochroną gatunkową


SJP.pl

Wikipedia


pióropuszowy

składający się na pióropusz, ozdobiony pióropuszem (np. kapelusz, hełm pióropuszowy) lub w jakiś inny sposób związany z taką ozdobą


SJP.pl


pióroskrzelce

gromada zwierząt morskich z typu przedstrunowców


SJP.pl

Pióroskrzelne, pióroskrzelce (Pterobranchia) – monofiletyczna gromada niewielkich półstrunowców obejmująca okołu 30 rodzajów.

Gromada Pterobranchia została utworzona przez Raya Lankestera w 1877. Zawierała wtedy jeden rodzaj: Rhabdopleura.

Wikipedia


pióroskrzelec

przedstawiciel gromady bezkręgowców morskich z typu przedstrunowców


SJP.pl


pióroskrzelne

o cechach pióroskrzelnych (bezkręgowców z gromady przedstrunowców, kolonijnie zamieszkujących głębiny mórz strefy umiarkowanej i chłodnej)


SJP.pl

Pióroskrzelne, pióroskrzelce (Pterobranchia) – monofiletyczna gromada niewielkich półstrunowców obejmująca okołu 30 rodzajów.

Gromada Pterobranchia została utworzona przez Raya Lankestera w 1877. Zawierała wtedy jeden rodzaj: Rhabdopleura.

Wikipedia


pióroskrzelny

o cechach pióroskrzelnych (bezkręgowców z gromady przedstrunowców, kolonijnie zamieszkujących głębiny mórz strefy umiarkowanej i chłodnej)


SJP.pl


piórówka

jamochłon morski


SJP.pl

Pennatula – rodzaj półosiadłych koralowców z rzędu piórówek, w języku polskim określany zwyczajową nazwą piórówka albo pióro morskie. Piórówki tworzą piórokształtne kolonie o szkielecie rogowym, złożonym z niespojonych ze sobą spikul. Nasadowa część tworzonej przez najstarszy polip głównej osi kolonii (zwanej pniem) tkwi w miękkim dnie morskim lub jest przymocowana do twardych obiektów. Drobne, czerwone polipy rozmieszczone są szeregami na bocznych odgałęzieniach (promieniach) kolonii. Polipy dzielą się na odżywiające kolonię autozooidy i regulujące przepływ wody przez kolonię małe, pozbawione ramion syfonozooidy.

Wikipedia


piórowy

przypominający pióro, zrobiony z piór lub pokryty piórami (np. skrzydła piórowe) albo w jakiś inny sposób związany z piórami


SJP.pl


piorun

gwałtowne wyładowanie elektryczne pomiędzy dwiema chmurami lub między chmurą a ziemią, możliwe do zaobserwowania podczas burzy jako znacznej wielkości iskra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. wyładowanie elektryczne między dwiema chmurami lub między chmurą a ziemią;

Wiktionary

Piorun – w meteorologii bardzo silne wyładowanie elektrostatyczne w atmosferze powstające naturalnie, zwykle towarzyszące burzom. Piorunowi często towarzyszy grom dźwiękowy (grzmot) oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Może ono przybierać rozmaite kształty i rozciągłości, tworzyć linie proste lub rozgałęziać się do góry lub w dół. Występują błyskawice, które widoczne są jedynie jako rozjaśnienie powierzchni chmury, inne znów w ciągu ułamka sekundy przypominają swym kształtem świecący sznur pereł.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piorunowi często towarzyszy błyskawica i grzmot.

 (1.1) Piorun może wywołać pożar.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔrũn, AS: pʹi ̯orũn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piorunian mrz.

 przym. piorunowy, pioruński, piorunujący

 przysł. piorunem, pioruńsko

 czas. piorunować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grom, ogień niebieski; gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk, Zaolzie|pierón.

Wiktionary


piorunem

potocznie: bardzo szybko, błyskawicznie (np. trasa przejechana piorunem), galopem, pędem


SJP.pl

przysłówek

 (1.1) pot. bardzo szybko

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: piorun

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Idź tam! Piorunem!

 (1.1) Jak tylko usłyszałem strzelaninę, uciekłem piorunem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈrũnɛ̃m, AS: pʹi ̯orũnẽm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piorun m.

 czas. piorunować

Wiktionary


piorunian

sól kwasu piorunowego (izomeru kwasu cyjanowego), często podlegająca procesowi krystalizacji, trująca i silnie wybuchowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. sól kwasu piorunowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jakie są właściwości wybuchowe piorunianu rtęci?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piorun mrz.

 przym. piorunowy

 czas. piorunować

Wiktionary


pioruniany

sól kwasu piorunowego (izomeru kwasu cyjanowego), często podlegająca procesowi krystalizacji, trująca i silnie wybuchowa


SJP.pl

Pioruniany – grupa związków chemicznych będących solami kwasu piorunowego, zawierających pseudohalogenkowy jon piorunianowy CNO
. Z uwagi na właściwości wybuchowe i dużą wrażliwość na bodźce zewnętrzne niektóre pioruniany stosowane są jako inicjujące materiały wybuchowe (np. piorunian rtęci(II), piorunian srebra) m.in. w zapalnikach.

Wikipedia


piorunkowice

Piorunkowice (niem. Schweinsdorf, łac. Perunchovitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Ścinawa Niemodlińska.

Wikipedia


piorunochron

element instalacyjny budowli, chroniący ją przed bezpośrednim uderzeniem pioruna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie instalowane na budynkach lub obok nich, aby chronić je przed bezpośrednim uderzeniem pioruna ;

Wiktionary

Instalacja odgromowa (z ang. LPS – Lightning Protection System, pop. piorunochron) – instalacja chroniąca obiekty przed porażeniami wynikłymi z wyładowań piorunowych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɔrũˈnɔxrɔ̃n, AS: pʹi ̯orũnoχrõn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piorunochronny, piorunochronowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) odgromnik

Wiktionary


piorunochronny

ochraniający przed uderzeniem pioruna lub skutkami takiego uderzenia (np. uziemienie piorunochronne, instalacja urządzeń piorunochronnych)


SJP.pl


piorunochronowy

odnoszący się do piorunochronów, instalacji piorunochronnych, związany z nimi (np. instalacje piorunochronowe, drąg piorunochronowy)


SJP.pl


piorunować

1. sprzeciwiać się komuś lub czemuś, surowo napominać, strofować, także: gniewnie, groźnie spoglądać na coś lub na kogoś;
2. potocznie: robić wrażenie na kimś, zachwycać


SJP.pl

czasownik niedokonany (dk. spiorunować)

 (1.1) gwałtownie krytykować kogoś lub coś

 (1.2) gniewnie spoglądać

 (1.3) przeklinać

 (1.4) daw. strzelać, miotać piorunami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podobna nieco była droga Emmanuela Mouniera, redaktora pisma "Esprit", który, tak samo piorunując na kapitalizm, doszedł do uznania stanowiska komunistów za jedynie słuszne.

 (1.2) Odwrócił się do gospodarzy, zanim żona przestała piorunować męża wzrokiem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piorun mrz., piorunian mrz.

 przym. piorunowy, pioruński, piorunujący

 przysł. piorunem, pioruńsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gromić

Wiktionary


piorunówek

Piorunówek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Wodzierady.

Miejscowość położona jest na Wysoczyźnie Łaskiej.Przez wieś przebiega droga asfaltowa, powiatowa nr 03706E. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wikipedia


piorunowiec

kwarcowy pręt powstały z piasku lub skały, stopionych od uderzenia pioruna; fulguryt


SJP.pl

  • Piorunowiec – wzniesienie w Gorcach
  • piorunowiec, fulguryt – rodzaj minerału

Wikipedia


piorunowy

będący źródłem piorunów (np. chmura piorunowa, burza piorunowa) lub podobny do pioruna, najczęściej w szybkości lub gwałtowności


SJP.pl


piorunowładny

władający piorunami, głównie w odniesieniu do Posejdona (greckiego boga mórz i oceanów) lub jego odpowiedników w innych religiach politeistycznych


SJP.pl


pioruński

szybki jak piorun


SJP.pl


piorunujący

1. działający jak piorun, szybki, bardzo gwałtowny, błyskawiczny, natychmiastowy (np. piorunujący przebieg choroby);
2. groźny, gniewny (np. piorunujące spojrzenie) lub robiący wrażenie na kimś, zadziwiający


SJP.pl


pioseneczka

zdrobnienie od: piosenka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: piosenka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɔsɛ̃ˈnɛt͡ʃka, AS: pʹi ̯osẽnečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosneczka ż., piosenka

Wiktionary


piosenka

krótki, prosty utwór muzyczny z tekstem do śpiewania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. wokalny utwór muzyczny, zwykle o rozrywkowym charakterze;

Wiktionary

Piosenka – krótki utwór słowno-muzyczny solowy, wykonywany z akompaniamentem instrumentu, zespołu instrumentalnego lub orkiestry; podstawowa forma muzyczna stosowana w muzyce popularnej. Spośród rozmaitych typów piosenki (m.in. piosenek kupletowej i bluesowej) najczęściej pojawiającym się jest piosenka zwrotkowa, zbudowana z występujących naprzemiennie zwrotek i refrenu. Według niektórych muzykologów, piosenkę można nazwać uproszczoną formą pieśni, przy czym dokładne rozróżnienie tych form nie jest ścisłe, a w wielu językach są one nazywane tym samym słowem, co najwyżej z precyzującym określeniem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na przedszkolnym przedstawieniu dzieci recytowały wierszyki i śpiewały piosenki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈsɛ̃nka, AS: pʹi ̯osnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieśń ż., piosenkarz m., piosenkarka ż., pioseneczka ż., piosnka ż., piosneczka ż.

 czas. piać ndk., piosenkować ndk.

 przym. piosenkarski, pieśniarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pioseneczka, piosnka

Wiktionary


piosenkarka

1. kobieta zawodowo zajmująca się śpiewaniem
2. autorka piosenek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) artystka, która śpiewa piosenki

Wiktionary

Piosenkarz, piosenkarka – zawód polegający na wykorzystaniu głosu do śpiewu, z reguły przy akompaniamencie grupy muzycznej. Utwory wydawane są następnie na płytach (albumach) lub wykonywane na koncertach. Piosenkarze zajmują się muzyką rozrywkową, w odróżnieniu od śpiewaków, którzy związani są z muzyką klasyczną. Do popularyzacji współczesnych piosenek i ich wykonawców przyczynia się działalność radia i telewizji.

Śpiew bez akompaniamentu instrumentalnego nazywa się a cappella.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piosenkarka na scenie była mokra od potu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲjɔsɛ̃ŋˈkarka, AS: pʹi ̯osẽŋkarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosenka ż., piosenkarstwo n.

:: fm. piosenkarz m.

 przym. piosenkarski

 czas. piosenkować

Wiktionary


piosenkarski

odnoszący się do piosenkarstwa, piosenkarza lub piosenkarki, związany z piosenkarstwem (np. recital piosenkarski, twórczość piosenkarska)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piosenkarzy i/lub piosenkarstwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosenka ż., piosenkarz m., piosenkarka ż., piosenkarstwo n.

 czas. piosenkować

Wiktionary


piosenkarstwo

1. gatunek sztuki estradowej, której prezentacja skupia się głównie na śpiewaniu piosenek;
2. zbiór pieśni typowych dla danego regionu, terenu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. wykonywanie piosenek na estradzie

 (1.2) muz. ogół piosenek np. danego kraju

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Kompozytor przyczynił się do rozwoju piosenkarstwa węgierskiego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosenkarz mos., piosenkarka ż.

 przym. piosenkarski

Wiktionary


piosenkarz

wykonawca piosenek, pieśni, najczęściej będący także ich kompozytorem, autorem; pieśniarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się zawodowo śpiewaniem;

Wiktionary

Piosenkarz, piosenkarka – zawód polegający na wykorzystaniu głosu do śpiewu, z reguły przy akompaniamencie grupy muzycznej. Utwory wydawane są następnie na płytach (albumach) lub wykonywane na koncertach. Piosenkarze zajmują się muzyką rozrywkową, w odróżnieniu od śpiewaków, którzy związani są z muzyką klasyczną. Do popularyzacji współczesnych piosenek i ich wykonawców przyczynia się działalność radia i telewizji.

Śpiew bez akompaniamentu instrumentalnego nazywa się a cappella.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mój brat, kiedy był mały, bardzo chciał zostać piosenkarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈsɛ̃ŋkaʃ, AS: pʹi ̯osŋkaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosenka ż., piosenkarstwo n.

:: fż. piosenkarka ż.

 przym. piosenkarski

 czas. piosenkować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) śpiewak

Wiktionary


piosenkopisarski

piosenkopisarz, piosenkopisarstwo


SJP.pl

Patrz:

piosenkopisarz, piosenkopisarstwo

piosenkopisarstwo

pisanie piosenek


SJP.pl


piosenkopisarz

twórca tekstów piosenek


SJP.pl


piosenkować

potocznie: śpiewać wspólnie piosenki


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) przest. śpiewać piosenki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Harcerze piosenkują z gitarą przy ognisku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosenka ż., piosenkarz m., piosenkarka ż.

 przym. piosenkarski

Wiktionary


piosenkowy

piosenka


SJP.pl

Patrz:

piosenka

piosik

nazwisko


SJP.pl


piosneczka

przestarzałe zdrobnienie od: piosenka; pioseneczka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: piosnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piosnka ż., piosenka ż., pioseneczka ż.

 przym. piosenkowy

Wiktionary


piosnka

przestrzale, dziś tylko w poezji, liryce: piosenka, pieśń, głównie ludowa, typowa dla danego regionu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) poet. piosenka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Moi młodzi towarzysze podróży stali się weselsi. Fiodor począł nucić jakąś skoczną piosnkę, a Dytryk wydobył zza pazuchy fujarkę i począł przygrywać do wtóru.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pieśń ż., piosenka ż.

:: zdrobn. piosneczka ż.

 czas. piać ndk.

Wiktionary


pioter

pogardliwie: chłopiec będący synem rodziców postrzeganych jako niewychowanych, prymitywnych; Pioter, Brajan, brajan, Brajanek, brajanek


SJP.pl


pioterczak

nazwisko


SJP.pl


pioterek

nazwisko


SJP.pl


piotr

imię męskie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Piotra

Wiktionary

  • Piotr – imię (tam lista osób o imieniu Piotr)
  • Piotr apostoł
Duchowni
  • Piotr – patriarcha Konstantynopola 654-666
  • Piotr (zm. 1191) – dwunastowieczny kardynał
  • Piotr (zm. 1139) – kardynał prezbiter S. Marcello w latach 1120–1139
  • Piotr (?-1326) – metropolita moskiewski
  • Piotr – duchowny Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego
  • Piotr – duchowny Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego, od 2017 biskup Szirie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Według tradycji święty Piotr był pierwszym papieżem, ale niektórzy historycy twierdzą inaczej.

 (1.1) Żona pana Piotra powiadomiła go o wygranej na loterii.

 (1.1) Kontakt z panem Piotrem jeszcze toleruję ale niebezpiecznie zbliża się do punktu, który może nie być przyjemny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔtr̥, AS: pʹi ̯otr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrowa ż., Piotrówna ż., Piotrostwo lm m., Piotrusiowa ż., Piotrusiówna ż., Piotrkowa ż., Piotrkówna ż., Pietrkowa ż., Piotrka ż., Piotrusia ż., Piotrowo n., Piotrkowo n., Piotrków mrz., piotrkowianin mos., piotrkowianka ż., Piotrkówek mrz., Piotrkówko n., Piotrowice nmos., Piotrkowice nmos.

:: zdrobn. Piotrek mos., Piotruś mos., Pietrek mos.

:: fż. Piotra ż.

 przym. Piotrowy, Piotrkowy, Piotrusiowy, piotrski, piotrkowski, piotrkowicki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zdrobn. Piotrek, Piotruś; gw-pl|Górny Śląsk|Pieter.

Wiktionary


piotra

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Piotr

Wiktionary

Piotra – żeński odpowiednik imienia Piotr, chrześcijańskiego imienia męskiego pochodzenia grecko-łacińskiego, wywiedzionego od przydomku Szymona apostoła nadanego mu przez Jezusa Chrystusa (aram. Kefas). Imię Piotr (Πέτρος) jest czasami tłumaczone jako „Skała”, co w języku polskim oznacza z reguły wielki kamienny masyw. Polska forma Piotr z „o” zamiast „e” jest regularną zmianą spowodowaną przez przegłos lechicki (por. też np. kościół z łac. castel.)

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Furtę otwarła siostra Piotra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔtra, AS: pʹi ̯otra

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrków mrz., Piotrówka ż.

:: fm. Piotr mos., Piotrek mos., Piotruś mos.

 przym. Piotrowy

Wiktionary


piotrak

nazwisko


SJP.pl


piotraszewo

Piotraszewo (dawniej niem. Peterswalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto.

Wikipedia


piotreczek

zdrobnienie od: Piotr (imię męskie)


SJP.pl


piotrek

zdrobnienie od: Piotr (imię męskie); Piotruś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Piotr

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piotrek, przyjdź tu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔtrɛk, AS: pʹi ̯otrek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotra ż., Piotrowicz mos.

 przym. Piotrowy, piotrkowski, Piotrkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Piotruś, Pietruniek

Wiktionary


piotrkiewicz

nazwisko


SJP.pl


piotrkosice

Piotrkosice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz.

W latach 1954-1961 wieś była siedzibą gromady Piotrkosice, po jej zniesieniu była w gromadzie Sułów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Wikipedia


piotrków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. zob. Piotrków Kujawski.

 (1.2) geogr. zob. Piotrków Trybunalski.

 (1.3) geogr. zob. Piotrków Pierwszy.

 (1.4) geogr. zob. Piotrków Drugi.

 (1.5) geogr. zob. Piotrków Borowski.

 (1.6) geogr. zob. Piotrków-Kolonia.

Wiktionary

W Polsce:

  • Piotrków – część miasta Niemcza
  • Piotrków Trybunalski – miasto na prawach powiatu w województwie łódzkim
  • Piotrków Kujawski – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski
  • Piotrków Pierwszy – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jabłonna
  • Piotrków Drugi – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jabłonna
  • Piotrków Borowski – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Borów
  • Piotrków-Kolonia – wieś w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jabłonna

Wikipedia

Powiązane:

 przym. piotrkowski

 rzecz. Piotr mos., Piotra ż., Piotrowicz ż./mos.

Wiktionary


piotrkówek

W Polsce
  • Piotrkówek – wieś w woj. lubelskim, w pow. lubelskim, w gminie Krzczonów
  • Piotrkówek – wieś w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Grabów
  • Piotrkówek – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Słubice
  • Piotrkówek – dzielnica Niemczy
  • Piotrkówek – dawna gromada
Zobacz też
  • Piotrkowo
  • Piotrkówek Duży
  • Piotrkówek Mały

Wikipedia


piotrkowianin

1. mieszkaniec Piotrkowa Trybunalskiego;
2. mieszkaniec Piotrkowa Kujawskiego


SJP.pl


piotrkowianka

1. mieszkanka Piotrkowa Trybunalskiego;
2. mieszkanka Piotrkowa Kujawskiego


SJP.pl


piotrkowice

nazwa kilku wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilkunastu wsi lub ich części w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości w Polsce
  • Piotrkowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. trzebnickim, w gminie Prusice
  • Piotrkowice – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Inowrocław
  • Piotrkowice – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Tuchów
  • Piotrkowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. grodziskim, w gminie Żabia Wola
  • Piotrkowice – wieś w woj. mazowieckim, w pow. kozienickim, w gminie Kozienice
  • Piotrkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Wodzisław
  • Piotrkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kazimierskim, w gminie Bejsce
  • Piotrkowice – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Chmielnik
  • Piotrkowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Ślesin
  • Piotrkowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kościańskim, w gminie Czempiń
  • Piotrkowice – osada leśna w woj. wielkopolskim, w pow. kościańskim, w gminie Czempiń
  • Piotrkowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Damasławek

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przyjeżdżając do Piotrkowic, zatrzymywał się w motelu koło poczty.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., piotrkowiczanin mos., piotrkowiczanka ż.

 przym. piotrkowicki

Wiktionary


piotrkowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Piotrkowic, związany z Piotrkowicami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Prochy rotmistrza spoczęły na piotrkowickim cmentarzu parafialnym.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotrkowice lm nm., piotrkowiczanin mos., piotrkowiczanka ż.

Wiktionary


piotrkowicz

nazwisko


SJP.pl


piotrkowiczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Piotrkowic

 (1.2) osoba pochodząca z Piotrkowic, urodzona w Piotrkowicach

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wybitnego piotrkowiczanina doceniły władze wojewódzkie.

 (1.2) Mąż Barbary jest piotrkowiczaninem z dziada pradziada.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrkowice lm nm.

:: fż. piotrkowiczanka ż.

 przym. piotrkowicki

Wiktionary


piotrkowiczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Piotrkowic

 (1.2) kobieta pochodząca z Piotrkowic, urodzona w Piotrkowicach

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Czy babka Marcela była piotrkowiczanką z urodzenia?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrkowice lm nm.

:: fm. piotrkowiczanin mos.

 przym. piotrkowicki

Wiktionary


piotrkowo

W Polsce:

  • Piotrkowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. golubsko-dobrzyńskim, w gminie Ciechocin
  • Piotrkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Susz
  • Piotrkowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny
  • Piotrkowo – pierwotna nazwa Piotrkowa Kujawskiego, w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Piotrków Kujawski

Wikipedia


piotrkowski

1. przymiotnik od: Piotrków Kujawski;
2. przymiotnik od: Piotrków Trybunalski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Piotrkowem, dotyczący Piotrkowa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kiedyś Rawicz należał do województwa piotrkowskiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈtr̥kɔfsʲci, AS: pʹi ̯otr̦kofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrków m., piotrkowianin m., piotrkowianka ż., Piotr m., Piotrek m.

 przym. Piotrowy

Wiktionary


piotrkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Piotrka lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Piotrka

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widzieliśmy Piotrkowy ciągnik na końcu pola.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotrek mos.

 przym. Piotrowy

Wiktionary


piotrogród

dawna nazwa Petersburga


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Petersburg

Wiktionary

Petersburg, Sankt Petersburg (ros. Санкт-Петербург, Sankt-Pietierburg); dawniej: Piotrogród (ros. Петроград, Pietrograd), Leningrad (ros. Ленинград) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską. W latach 1712–1918 stolica Imperium Rosyjskiego. Powierzchnia 1439 km², liczba ludności 5 384 342.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. piotrogrodzianin mos., piotrogrodzianka ż.

 przym. piotrogrodzki

Wiktionary


piotrogrodzki

przymiotnik od: Piotrogród (dawna nazwa Sankt Petersburga)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Piotrogrodem, dotyczący Piotrogrodu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotrogród mrz., piotrogrodzianin mos., piotrogrodzianka ż.

Wiktionary


piotrostwo

Piotr z żoną; Piotrowie


SJP.pl


piotrosz

drapieżny gatunek ryby występujący przy europejskich wybrzeżach Oceanu Atlantyckiego; paszczak, zeus


SJP.pl

Piotrosz, paszczak (Zeus faber) – gatunek ryby z rodziny piotroszowatych (Zeidae).

Wikipedia


piotroszowate

o cechach piotroszowatych (tropikalnych ryb morskich z gromady promieniopłetwych)


SJP.pl

Piotroszowate (Zeidae) – nieliczna w gatunki rodzina morskich ryb piotroszokształtnych (Zeiformes).

Wikipedia


piotroszowaty

o cechach piotroszowatych (tropikalnych ryb morskich z gromady promieniopłetwych)


SJP.pl


piotrowa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) przest. żona Piotra

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: Piotrowo

 (2.2) D. lp. od: Piotrów

forma przymiotnika.

 (3.1) ż. lp. od: Piotrowy

Wiktionary

Piotrowa (niem. Petersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Niemodlin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piotrowa wzdychała głośno i raz po raz, Szymonowa głowę w obie strony kołysała i także wzdychała.

 (2.1-2) Jadę dziś do Piotrowa.

 (3.1) Sąsiadował z Piotrową zagrodą z jednej strony i z Józefowym polem z drugiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈtrɔva, AS: pʹi ̯otrova

Wiktionary

Powiązane:

 zob. Piotr.

Wiktionary


piotrowiak

nazwisko


SJP.pl


piotrowice

nazwa wielu wsi w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. historyczna dzielnica Katowic;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu wsi lub ich części w Polsce;

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Inne

  • Piotrowice – gmina w województwie katowickim
  • Piotrowice – gmina w województwie lubelskim
  • Piotrowice – gmina w województwie wrocławskim
  • Piotrowice – gromada w powiecie bychawskim
  • Piotrowice – gromada w powiecie jaworskim
  • Piotrowice – gromada w powiecie oświęcimskim
  • Piotrowice – gromada w powiecie puławskim
  • Piotrowice – przystanek kolejowy

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dolina Ślepiotki jest coraz częściej odwiedzana przez mieszkańców Piotrowic i Ochojca.

 (1.2) Lasy ciągną się stąd ku Piotrowicom na północy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., piotrowiczanin mos., piotrowiczanka ż.

 przym. piotrowicki, podpiotrowicki

Wiktionary


piotrowicz

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) daw. syn Piotra

Wiktionary

  • Jan (Piotrowicz) z Oświęcimia – filozof, prawnik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Kazimierz Piotrowicz – kandydat w wyborach prezydenckich 1995.
  • Ludwik Piotrowicz – historyk starożytności, autor prac z zakresu archeologii, papirologii oraz historii Słowiańszczyzny.
  • Marek Piotrowicz – polski piłkarz, trener piłkarski
  • Paweł Piotrowicz – polski poeta, dziennikarz, animator kultury.
  • Robert Piotrowicz – artysta dźwiękowy, kompozytor, improwizator.
  • Stanisław Piotrowicz (zm. 1894) – polski ksiądz katolicki
  • Stanisław Piotrowicz (ur. 1940) – polski działacz partyjny, prezydent Poznania
  • Stanisław Piotrowicz (ur. 1952) – polski prokurator i polityk
  • Wiesław Piotrowicz – polski rugbysta, międzynarodowy sędzia sportowy.
  • Wiktor Piotrowicz – urzędnik, historyk, publicysta i krytyk literacki
  • Zbigniew Piotrowicz – polski psycholog i podróżnik

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotrek mos., Piotruś mos., Piotrków mrz.

 przym. Piotrowiczowy, Piotrowy

Wiktionary


piotrowiczanin

mieszkaniec Piotrowic (miasta w województwie dolnośląskim lub dzielnicy Katowic)


SJP.pl


piotrowiczanka

mieszkanka Piotrowic (miasta w województwie dolnośląskim lub dzielnicy Katowic)


SJP.pl


piotrowie

wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim


SJP.pl


piotrowin

bohater średniowiecznej opowieści o cudach św. Stanisława ze Szczepanowa; Piotr Strzemieńczyk z Janiszewa


SJP.pl

Piotrowin – bohater hagiograficznej legendy z XI wieku, zapisanej w Żywocie św. Stanisława Wincentego z Kielczy. Biskup krakowski św. Stanisław ze Szczepanowa zakupił od Piotra Strzemieńczyka z Janiszewa, zwanego Piotrowinem, dobra ziemskie na rzecz biskupstwa. Po śmierci Piotrowina jego spadkobiercy upomnieli się o ziemię. Postawiony przed sądem Stanisław wyjaśnił w jaki sposób wszedł w posiadanie ziemi, lecz nie dano mu wiary. Wówczas biskup Stanisław poprosił o 3 dni przerwy, które poświęcił na post i modlitwę. Wszedł następnie do kościoła w Piotrawinie, odprawił mszę, po której kazał otworzyć grób i wskrzesił Piotrowina, by ten poświadczył prawdę w procesie. Po zakończonej rozprawie odprowadził Piotrowina z powrotem do grobu.

Wikipedia


piotrówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce
  • Piotrówka – część miasta Radom
  • Piotrówka – część wsi Świnice Warckie w woj. łódzkim, w pow. łęczyckim, w gminie Świnice Warckie
  • Piotrówka – część wsi Wysoka w woj. małopolskim, w pow. suskim, w gminie Jordanów
  • Piotrówka – część wsi Grabowiec w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Rzeczniów
  • Piotrówka – część wsi Teodorowo w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Rzekuń
  • Piotrówka – wieś w woj. opolskim, w pow. strzeleckim, w gminie Jemielnica
  • Piotrówka – wieś w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Jedlicze
  • Piotrówka – część wsi Pietrusza Wola w woj. podkarpackim, w pow. krośnieńskim, w gminie Wojaszówka
  • Piotrówka – przysiółek wsi Rzegocin w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Nowy Korczyn
  • Piotrówka – część wsi Łoniów-Kolonia w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Łoniów
  • Piotrówka – osada w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Mrągowo
  • Piotrówka – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Trzcinica

Wikipedia


piotrowo

wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim


SJP.pl

W Polsce
  • Piotrowo – część miasta Poznań, w delegaturze Poznań-Nowe Miasto
  • Piotrowo – część miasta Tczew
  • Piotrowo – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. nakielskim, w gminie Kcynia
  • Piotrowo – kolonia w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. włocławskim, w gminie Chodecz
  • Piotrowo – część wsi Dąbrowice w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Dąbrowice
  • Piotrowo – część wsi Osiny w woj. łódzkim, w pow. łowickim, w gminie Kiernozia
  • Piotrowo – wieś w woj. mazowieckim, w pow. ostrołęckim, w gminie Czerwin
  • Piotrowo – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Słupno
  • Piotrowo – wieś w woj. pomorskim, w pow. kartuskim, w gminie Somonino
  • Piotrowo – osada w woj. pomorskim, w pow. nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański
  • Piotrowo – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. lidzbarskim, w gminie Lubomino
  • Piotrowo – kolonia w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Golina
  • Piotrowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. obornickim, w gminie Ryczywół
  • Piotrowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. słupeckim, w gminie Lądek
  • Piotrowo – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. szamotulskim, w gminie Obrzycko
  • Piotrowo – osada w woj. wielkopolskim, w pow. śremskim, w gminie Brodnica

Wikipedia


piotrowski

Piotrowo, Piotrów


SJP.pl

Piotrowski (forma żeńska: Piotrowska; liczba mnoga: Piotrowscy) – nazwisko należące do grupy 20 najpopularniejszych nazwisk używanych w Polsce. Według bazy PESEL 17.01.2015 r. nosiło je 39 857 Polek i 38 770 Polaków.

Nazwisko pochodne od nazw miejscowych Piotrów lub Piotrowice, utworzone przy użyciu formantu „-ski”.

  • Piotrowski – herb książęcy

Wikipedia

Patrz:

Piotrowo, Piotrów

piotrowszczyzna

wieś w Polsce


SJP.pl

Piotrowszczyzna to nazwa miejscowości w Polsce, na Białorusi i na Litwie.

Miejscowość na Białorusi
  • Piotrowszczyzna – wieś w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim
  • Piotrowszczyzna – dawny folwark w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Budsław
  • Piotrowszczyzna – dawny zaścianek w obwodzie mińskim, w rejonie miadzielskim, w sielsowiecie Narocz.
  • Piotrowszczyzna – dawny folwark w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Gródek
  • Piotrowszczyzna – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie postawskim, w sielsowiecie Urzecze
  • Piotrowszczyzna – wieś w obwodzie witebskim, w rejonie postawskim, w sielsowiecie Komaje
  • Piotrowszczyzna – dawny zaścianek w obwodzie witebskim, w rejonie dokszyckim, w sielsowiecie Tumiłowicze
  • Piotrowszczyzna – chutor w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Ziabki
  • Piotrowszczyzna – chutor w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Mieżany
  • Piotrowszczyzna – dawny majątek w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Urzecze

Wikipedia


piotrowy

taki jak u Piotra, charakterystyczny dla Piotra


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Piotra

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Przed Piotrową chałupą rosną dwa stare dęby.

 (1.1) Sąsiadował z Maciejową zagrodą z jednej strony i z Piotrowym polem z drugiej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔˈtrɔvɨ, AS: pʹi ̯otrovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotrek mos., Piotruś mos., Piotrowa ż., Piotra ż., Piotrowicz mos., Pieter mos., pieter mzw.

 przym. Piotrkowy, Piotrusiowy, piotrkowski

Wiktionary


piotrumiliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Piotrumiły lub z nią związany


SJP.pl


piotrumiła

imię żeńskie


SJP.pl


piotruś

gra karciana; Piotruś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Piotr

Wiktionary

Piotruś (Płazyna, 727 m n.p.m.) – szczyt w Beskidzie Niskim w paśmie Beskidu Dukielskiego, górujący nad przełomem Jasiołki. Na stokach Piotrusia odkryto jaskinie, bije tu także źródełko związane legendą ze św. Janem z Dukli.

Piesze szlaki turystyczne:

  • Dukla – Cergowa (716 m n.p.m.) – Zawadka Rymanowska – Piotruś (728 m n.p.m.) – Stasiane

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pójdziesz, Piotrusiu, z babcią pobawić się w piaskownicy?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔtruɕ, AS: pʹi ̯otruś

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piotruś mzw., Piotr mos., Piotra ż., Piotrowicz mos.

 przym. Piotrowy, Piotrusiowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Piotrek

Wiktionary


piotrusiowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Piotrusia lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Piotrusia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyprałam Piotrusiowe bety i rozwiesiłam na werandzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piotr mos., Piotruś mos., piotruś mzw.

 przym. Piotrowy

Wiktionary


piotrzkowski

nazwisko


SJP.pl


piołun

1. wieloletnia roślina z rodziny astrowatych o drobnych, żółtawych kwiatach i intensywnym zapachu, ceniona w lecznictwie, używana jako przyprawa i do wyrobu nalewek
2. napar lub wywar z tej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. bylica piołun

 (1.2) kulin. przyprawa z ziela bylicy piołun

Wiktionary

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔwũn, AS: pʹi ̯ou̯ũn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piołunówka ż.

 przym. piołunowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bylica piołun, psia ruta, absynt, wermut, bielica piołun

Wiktionary


piołunka

wieś w Polsce


SJP.pl

Piołunka – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sędziszów.

Piołunka jest położona na terenie nizinnym, większość obszaru obejmują pola uprawne. Wieś graniczy z Zielonkami, Krzcięcicami i Mierzynem.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wikipedia


piołunówka

nalewka spirytusowa na piołunie i innych ziołach; absynt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. gorzka wódka ziołowa na piołunie;

Wiktionary

Piołunówka − bardzo gorzka wódka ziołowa sporządzona poprzez zalanie alkoholem ziela piołunu.

Piołunówkę można spożywać bez dodatkowego dojrzewania. Stosowana w bardzo małych ilościach ma lecznicze działanie na problemy z układem pokarmowym. Może być używana u osób ze zmniejszonym apetytem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piołunówkę można spożywać bez dodatkowego dojrzewania.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piołun mrz.

 przym. piołunowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) absynt, wódka piołunowa, zielona wróżka

Wiktionary


piołunowo

składający się z piołunu (wieloletniej rośliny z rodziny astrowatych), zrobiony z piołunu (np. nalewka piołunowa) lub w jakiś inny sposób związany z piołunem


SJP.pl

Piołunowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Radziejów.

Wikipedia


piołunowy

składający się z piołunu (wieloletniej rośliny z rodziny astrowatych), zrobiony z piołunu (np. nalewka piołunowa) lub w jakiś inny sposób związany z piołunem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) sporządzony z piołunu

 (1.2) związany z piołunem, dotyczący piołunu

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Na Wyżynie Kolumbii i w Wielkiej Kotlinie występuje step piołunowy, a gorące regiony Nevady zajmuje półpustynia piołunowa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piołun mrz., piołunówka ż.

Wiktionary


pip

funkcja w telewizorze, umożliwiająca podgląd innych programów telewizyjnych lub obrazów ze źródeł zewnętrznych, np. z magnetowidu, podczas oglądania innego programu, bez przełączenia kanału; PIP


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = adm. Państwowa Inspekcja Pracy;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gdyby w tej firmie zjawili się inspektorzy PIP, konsekwencje mogłyby być surowe.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲip, AS: pʹip

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

 

tłumaczenia.

źródła.

== PIP (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = Picture in Picture → obraz w obrazie

odmiana.

 (1.1) nieodm.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) PiP

Wiktionary


pipa

1. czterostrunowy chiński instrument muzyczny szarpany; mandolina chińska;
2. potocznie: pompka do beczki z piwem;
3. wulgarnie:
a) żeński organ płciowy;
b) wyzwisko kierowane przede wszystkim do kobiet;
c) osoba niezaradna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. chiński instrument szarpany;

 (1.2) posp. narząd płciowy kobiety

 (1.3) posp. pogard. pogardliwie o kobiecie

 (1.6) daw. beczka do wina, oliwy lub araku

 (1.7) daw. fajka

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pipa to instrument strunowy szarpany – czasami nazywany chińską lutnią, ponieważ ma pudło rezonansowe o gruszkowatym kształcie.

 (1.1) Jako instrument muzyczny pipa funkcjonuje w Chinach od ponad dwóch tysięcy lat (ma krewnych w Azji południowo-wschodniej, np. japońska biwa, wietnamska đàn tỳ, koreańska bipa).

 (1.4) Jak chodzisz, pipo jedna, ślepy jesteś?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲipa, AS: pʹipa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pipka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chińska lutnia

 (1.2) vagina, wulg. cipa

 (1.3) wulg. cipa

 (1.4) oferma, wulg. cipa

Wiktionary


pipcia

pieszczotliwie o kobiecym narządzie płciowym


SJP.pl


pipczeć

regionalnie: pikać, trąbić


SJP.pl


pipek

1. potrawa z gęsich żołądków z dodatkiem cebuli i czosnku, podawana na ciepło wraz z sosem powstałym podczas przyrządzania;
2. potocznie: osoba niezaradna


SJP.pl


piperazyna

związek organiczny o budowie cząsteczkowej zbliżonej do budowy piperydyny, uzyskiwany sztucznie, wykorzystywany w farmakologii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) farm. heterocykliczny związek organiczny o wzorze sumarycznym C4H10N2;

Wiktionary

Piperazyna – organiczny związek heterocykliczny z dwoma heteroatomami azotu w pozycjach 1,4. Szkielet piperazyny występuje w wielu związkach aktywnych biologicznie, między innymi w cząsteczce sildenafilu oraz w szeregu związków psychoaktywnych. Nazwa piperazyny wynika z jej strukturalnego podobieństwa do piperydyny.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Z pewnością, gdyby istniało zagrożenie zdrowia publicznego innymi substancjami, takimi jak inne pochodne piperazyny, polskie służby podjęłyby decyzję o kontrolowaniu tych substancji.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piperazynowy

Wiktionary


piperonal

związek organiczny występujący w olejkach eterycznych; heliotropina


SJP.pl

Piperonal – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów występujący w olejkach eterycznych. Stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym jako składnik kompozycji zapachowych, do aromatyzowania likierów oraz jako prekursor MDA i MDMA.

Wikipedia


piperydyna

związek chemiczny z grupy amin, stosowany jako rozpuszczalnik w analizie chemicznej


SJP.pl

Piperydyna – heterocykliczny, organiczny związek chemiczny, cykliczna amina drugorzędowa. Zawiera nasycony pierścień sześcioczłonowy z jednym heteroatomem – azotem.

Wikipedia


piperyna

alkaloid występujący w pieprzu


SJP.pl

Piperyna – organiczny związek chemiczny, alkaloid występujący we wierzchniej warstwie owoców czarnego pieprzu (Piperis nigri), pochodna piperydyny. Jest bezbarwną lub kremowożółtą, krystaliczną substancją rozpuszczalną w benzynie, chloroformie, etanolu, eterze dietylowym oraz w pirydynie. Ma ostro-gorzki smak.

Wikipedia


pipeta

rurka szklana o zwężonym wylocie z gumową nasadką, używana w laboratoriach i w lecznictwie; pipetka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lab. chem. wąsko zakończona rurka, zwykle szklana, służąca do przenoszenia lub odmierzania niewielkiej ilości cieczy;

Wiktionary

Pipeta – sprzęt laboratoryjny – rurka szklana lub wykonana z tworzywa sztucznego, służąca do przenoszenia i odmierzania cieczy.

W laboratoriach spotykane są trzy rodzaje pipet:

Pipeta Pasteura (A na rysunku) to najprostszy rodzaj pipety. Jest to rurka szklana, o pojemności zazwyczaj ok. 1 ml, która posiada dolny odcinek wąski i górny odcinek szerszy. Ma ona charakter sprzętu jednorazowego użytku. Przy jej pomocy pobiera się i przenosi niewielkie ilości cieczy przy pomocy ssawki.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. pipetka ż., pipa ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) pipetë ż.

* angielski: (1.1) pipette, pipet

* baskijski: (1.1) pipeta

* czeski: (1.1) pipeta ż.

* hiszpański: (1.1) pipeta ż.

* jidysz: (1.1) פּיפּעט m., פּיפּעטקע ż.

* niemiecki: (1.1) Pipette ż.

* nowogrecki: (1.1) σιφώνιο n., πιπέτα ż., σταγονόμετρο n

* portugalski: (1.1) pipeta ż.

* rosyjski: (1.1) пипетка ż.

źródła.

== pipeta (język baskijski.) ==

thumb|pipeta (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. lab. pipeta

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈpɛta, AS: pʹipeta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pipetka ż., pipa ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz.

:: zdrobn. pipetka ż., pipa ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* albański: (1.1) pipetë ż.

* angielski: (1.1) pipette, pipet

* baskijski: (1.1) pipeta

* czeski: (1.1) pipeta ż.

* hiszpański: (1.1) pipeta ż.

* jidysz: (1.1) פּיפּעט m., פּיפּעטקע ż.

* niemiecki: (1.1) Pipette ż.

* nowogrecki: (1.1) σιφώνιο n., πιπέτα ż., σταγονόμετρο n

* portugalski: (1.1) pipeta ż.

* rosyjski: (1.1) пипетка ż.

źródła.

== pipeta (język baskijski.) ==

thumb|pipeta (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. lab. pipeta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pipetka

rurka szklana o zwężonym wylocie z gumową nasadką, używana w laboratoriach i w lecznictwie; pipeta


SJP.pl


pipetowy

pipeta, np. gruszka pipetowa


SJP.pl


pipidówa

potocznie o niewielkiej miejscowości (żartobliwie często w połączeniu: pipidówa wielka); pipidówka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. iron. lub pogard. mała, prowincjonalna miejscowość

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲipʲiˈduva, AS: pʹipʹiduva

Wiktionary

Powiązane:

 zdrobn. pipidówka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posp. zadupie, dziura, dziura zabita dechami, grajdoł, grajdołek, kaczy dół, świat zabity dechami, tam, gdzie diabeł mówi dobranoc, wiocha, wygwizdów; dziura zabita deskami, świat zabity deskami, wieś zabita deskami, zaścianek

Wiktionary


pipidówek

potocznie: mała miejscowość oddalona od dużych skupisk ludzi; pipidówek


SJP.pl


pipidówka

potocznie: mała miejscowość oddalona od dużych skupisk ludzi; pipidówek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. iron. lub pogard. mała, prowincjonalna miejscowość

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Udaje panią z wielkiego miasta, a mieszka w jakiejś pipidówce.

 (1.1) Więc to nie dla mnie pani tak, lecz dla męża • W mizernych wdziękach ten dwutlenek pani spręża, • Dla niego ta heca, ta kieca z zerówki, • Ten szał, ten styl, gdzieś z pipidówki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲipʲiˈdufka, AS: pʹipʹidufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zgrub. pipidówa ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posp. zadupie, dziura, dziura zabita dechami, grajdoł, grajdołek, kaczy dół, świat zabity dechami, tam, gdzie diabeł mówi dobranoc, wiocha, wygwizdów; dziura zabita deskami, świat zabity deskami, wieś zabita deskami, zaścianek

Wiktionary


pipil

rodzaj ptaków z rodziny pasówek


SJP.pl


pipka

1. dawniej fajka
2. szklana rurka służąca do pomocy w paleniu papierosów bezustnikowych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pipa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲipka, AS: pʹipka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pipa ż.

Wiktionary


pippi

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

Wiktionary

  • Pippi Pończoszanka − postać fikcyjna z cyklu powieści Astrid Lindgren

Wikipedia


pips

Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej


SJP.pl


pips-owski

PIPS; pipsowski


SJP.pl


pipsowski

dotyczący PIPS-u; PIPS-owski


SJP.pl


pipszoł

peep show, peep-show, peepshow;
1. striptiz lub taniec erotyczny wykonywany w odgrodzonym od widza pomieszczeniu, który można oglądać przez okienko;
2. miejsce, w którym odbywa się taki striptiz lub taniec erotyczny


SJP.pl


pipsztyk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. slang. przycisk, guzik (część mechanizmu)

 (1.2) pot. slang. wihajster, dynks (dinks)

 (1.3) pot. slang. dzyndzel

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲipʃtɨk, AS: pʹipštyk

Wiktionary


piptoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. buty typu peep toe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Widzę, że zebrały się tu butowe ekspertki, może mi wytłumaczycie i podpowiecie, jak dobrze wyglądać w piptołach.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. peep toe

Wiktionary


piracetam

lek nootropowy


SJP.pl

Piracetam – organiczny związek chemiczny, pochodna 2-pirolidonu, stosowany jako lek nootropowy.

Wikipedia


piracić

potocznie: nielegalnie kopiować lub ściągać z internetu np. film, grę, utwór muzyczny


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. spiracić)

 (1.1) pot. niezgodnie z prawem kopiować, odtwarzać, lub rozpowszechniać pewne dzieło, utwór, program komputerowy lub inną własność intelektualną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ich kasety, piracone, nagrywane podczas koncertów, krążyły po pokojach akademików i w harcerskich izbach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirat m., pirata m., piractwo n.

 czas. piratować ndk., spiracić dk., spiratować ndk.

 przym. piracki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. piratować

Wiktionary


piracki

1. charakterystyczny dla pirata (np. napad piracki), należący do pirata lub z nim związany (np. statek piracki, wyprawa piracka);
2. odnoszący się do piractwa (czerpania zysków z nielegalnego kopiowania i rozpowszechniania cudzej twórczości)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piractwa lub piratów

 (1.2) przen. naruszający prawa autorskie

 (1.3) przen. taki, który nie przestrzega przepisów drogowych i stwarza zagrożenie dla innych użytkowników dróg

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na maszcie wisiała piracka flaga.

 (1.2) On ciągle ogląda pirackie filmy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈrat͡sʲci, AS: pʹiracʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirat m., piractwo n.

 przysł. piracko

 czas. piracić

Wiktionary


pirackość

piracki


SJP.pl

Patrz:

piracki

piractwo

1. bezprawne akty przemocy dokonywane przez piratów;
2. łamanie przepisów drogowych przy jednoczesnym stwarzaniu zagrożenia dla zdrowia lub życia innych;
3. czerpanie zysków z nielegalnego kopiowania i rozpowszechniania cudzej twórczości


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. wszelki bezprawny akt gwałtu, zatrzymania lub grabieży popełniony dla celów osobistych przez załogę lub pasażerów prywatnego statku lub samolotu na pełnym morzu lub w miejscu niepodlegającym jurysdykcji żadnego państwa wymierzony przeciwko innemu statkowi morskiemu lub powietrznemu albo przeciwko osobom lub mieniu na pokładzie takiego statku

 (1.5) przen. naruszanie praw autorskich poprzez nielegalne kopiowanie, odtwarzanie, rozpowszechnianie utworów, dzieł, programów komputerowych itp.

Wiktionary

  • piractwo (rozbój morski) w świetle prawa międzynarodowego
  • piractwo drogowe
  • piractwo medialne (w tym komputerowe)
    • piractwo radiowe
    • piractwo telewizyjne - na angielskiej Wikipedii

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiˈrat͡stfɔ, AS: pʹiractfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirat mos./mzw.

 przym. piracki

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) korsarstwo

Wiktionary


piraja

niewielka drapieżna ryba słodkowodna z podrzędu kąsaczy; pirania, karibe


SJP.pl


piramida

1. monumentalna budowla w kształcie ostrosłupa o kwadratowej podstawie, budowana w starożytnym Egipcie jako grobowiec dla faraona, także: bryła geometryczna o takim kształcie;
2. rodzaj grupowego ćwiczenia akrobatycznego, w którym akrobaci tworzą coś w rodzaju pionowo stojącego trójkąta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) archit. budowla w kształcie ostrosłupa, grobowiec faraona;

 (1.2) archit. podbudowa świątyni w prekolumbijskiej architekturze południowoamerykańskiej

 (1.3) geom. ostrosłup o podstawie kwadratu i trójkątach równoramiennych tworzących jego boki;

 (1.4) pot. przedmiot lub sterta czegoś przypominająca kształtem, wyglądem piramidę (1.1)

 (1.5) sport. ćwiczenie akrobatyczne, w którym kilku, kilkunastu ćwiczących tworzy figurę w kształcie stożka

Wiktionary

Piramida – budowla w kształcie ostrosłupa prawidłowego o podstawie czworokątnej lub do niego podobnym, służąca najczęściej jako grobowiec albo podbudowa dla świątyni. Najbardziej znane kompleksy piramid znajdują się w Egipcie i prekolumbijskiej Ameryce.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) U nas zasadniczym kształtem każdego gmachu jest piramida ścięta, najtrwalsza ze wszystkich form, jak Egipt jest najtrwalszym ze wszystkich państw.

 (1.2) Stare cywilizacje, nie tylko egipska, wiedziały co robią, budując piramidy w Babilonii, w meksykańskim Teotihuacan, wśród Olmeków i Majów, w Peru i Boliwii, w Indiach, Kambodży, Australii, Japonii i Chinach, gdzie jest największa na świecie, tak zwana Biała Piramida, mająca 300 metrów wysokości, czyli ponad dwa razy większa od piramidy Cheopsa

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirãˈmʲida, AS: pʹirãmʹida

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piramidalność ż., piramidion m., piramidy ż. lm.

:: zdrobn. piramidka ż.

 przym. piramidowy, piramidalny

 przysł. piramidowo-, piramidalnie

Wiktionary


piramidalność

podobieństwo do piramidy, zespół cech, dzięki którym coś przypomina wyglądem piramidę, rzadziej: kolosalność lub niezwykłość czegoś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest piramidalne

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piramida ż., piramidka ż., piramidy nmos.

 przym. piramidalny

 przysł. piramidalnie

Wiktionary


piramidalny

podobny do piramidy, o kształcie zbliżonym do ostrosłupa z kwadratową podstawą (np. piramidalny gmach, biurowiec), rzadziej: kolosalny, niezwykły (np. piramidalna głupota)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) podobny do piramidy, mający kształt ostrosłupa

 (1.2) olbrzymi, kolosalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Bzdura piramidalna, ale jak przychodzi z prokuratury oficjalne zlecenie, czynności sprawdzające muszą być przez policję przeprowadzone.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirãmʲiˈdalnɨ, AS: pʹirãmʹidalny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piramida, piramidka, piramidy, piramidalność

 przym. piramidowy

 przysł. piramidalnie

Wiktionary


piramidion

kamień stanowiący zakończenie piramidy lub obelisku


SJP.pl

Piramidion – kamień wieńczący szczyt piramidy lub obelisku.

W starożytnym Egipcie piramidion symbolizował prawzgórze benben, na którym, zgodnie z heliopolitańskim systemem kosmogoniczno-religijnym, objawił się pierwszy bóg – stwórca Atum-Ra. Kamień benben miał formę ostrosłupa, więc na jego cześć wznoszono piramidy o takim właśnie kształcie, będące jego powiększeniem.

Wikipedia


piramidka

niewielka piramida, głównie w odniesieniu do czegoś, co wyglądem przypomina piramidę lub kilku rzeczy ułożonych na kształt piramidy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. piramida

 (1.2) mała piramida

 (1.3) sport. odmiana bilarda, w której bile ustawia się w trójkąt

Wiktionary

Piramidka (ang. pyramis) – część owocu mniszka (Taraxacum) znajdująca się pomiędzy dzióbkiem a samą niełupką.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲirãˈmʲitka, AS: pʹirãmʹitka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piramida ż., piramidy nmos., piramidalność ż.

 przym. piramidalny

 przysł. piramidalnie

Wiktionary


piramidon

środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy


SJP.pl

Aminofenazon, amidopiryna – organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy pochodnych pirazolonów o budowie chemicznej zbliżonej do metamizolu, wprowadzony do lecznictwa w 1896. Po raz pierwszy zsyntetyzowany przez Friedricha Stolza w 1893. Ostatnia polska monografia surowca farmaceutycznego znajduje się w Farmakopei Polskiej IV.

Wikipedia


piramidowy

rzadko: w kształcie piramidy, głównie o konturach tworzących rzut boczny takiej bryły (np. piramidowy układ nerwowy)


SJP.pl


piramidy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. spodnie o rozszerzających się nogawkach, a w pasie i biodrach wąskie

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp.; M., B. i W. lm. od: piramida

Wiktionary

  • Piramidy – powieść Terry'ego Pratchetta
  • Piramidy – blokowisko skalne w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach
  • Piramidy – zespół muzyczny, którego liderem jest Piotr Kajetan Matczuk

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲirãˈmʲidɨ, AS: pʹirãmʹidy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piramidalność ż., piramidion m., piramida ż.

:: zdrobn. piramidka ż.

 przym. piramidowy, piramidalny

 przysł. piramidalnie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dzwony

Wiktionary


piramowicz

nazwisko


SJP.pl

  • Grzegorz Piramowicz (1735–1801) – jezuita, pisarz, pedagog, działacz oświatowy
  • Zofia Piramowicz (1880–1958) – malarka i ilustratorka
  • Antoni Konrad Piramowicz (1817–1896) – prowincjał reformatów, pisarz, działacz religijny
  • Piotr Piramowicz – brat Grzegorza, sekretarz na dworze Izabeli Branickiej w Białymstoku (1772–1786); według starszej literatury tożsamy z przeorem dominikanów w Żółkwi od 1788 r., doktorem teologii, zm. 3 czerwca 1807 r.; być może jeden z nich lub obaj są tożsami z rotmistrzem Piotrem Piramowiczem nobilitowanym w 1768 roku z zachowaniem skartabellatu
  • Barbara Weronika Piramowiczówna (ur. ok. 1744, zm. 1827) – siostra Grzegorza, siódma ksieni benedyktynek ormiańskich we Lwowie w latach 1796–1827

Wikipedia


piran

heterocykliczny związek chemiczny


SJP.pl

  • Piran – miasto w Słowenii
  • Piran – organiczny związek chemiczny

Wikipedia


pirandellizm

ideologia Luigiego Pirandella (włoskiego dramaturga i powieściopisarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury)


SJP.pl


pirandello

Osoby o nazwisku Pirandello

  • Fausto Pirandello (ur. 1899, zm. 1975) – włoski malarz, syn Luigiego
  • Giuseppe Pirandello (ur. 1900, zm. 1928) – włoski piłkarz
  • Luigi Pirandello (ur. 1867, zm. 1936) – włoski dramaturg, pisarz, noblista (1934)
  • Stefano Pirandello (ur. 1895, zm. 1972) – włoski dramaturg (komediopisarz) i poeta

Wikipedia


piranga

rodzaj ptaków z rodziny kardynałów


SJP.pl

Piranga – rodzaj ptaków z rodziny kardynałów (Cardinalidae).

Wikipedia


pirania

niewielka drapieżna ryba słodkowodna z podrzędu kąsaczy; piraja, karibe


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) icht. ryba drapieżna występująca głównie w dorzeczu Amazonki;

 (1.2) przen. osoba zachowująca się w stosunku do innych agresywnie

Wiktionary

Pirania (Pygocentrus piraya) – gatunek słodkowodnej, drapieżnej ryby kąsaczokształtnej, jeden z największych przedstawicieli rodziny piraniowatych (Serrasalmidae). Jest gatunkiem typowym rodzaju Pygocentrus. Wraz z piranią Natterera zaliczana jest do gatunków bardzo agresywnych i niebezpiecznych, również dla ludzi.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy historie o piraniach rzucających się na rybaków to banialuki?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈrãɲja, AS: pʹirãńi ̯a

Wiktionary


piraniowate

o cechach piraniowatych (rodzina ryb)


SJP.pl

Wikipedia


piraniowaty

o cechach piraniowatych (rodzina ryb)


SJP.pl


piranometr

przyrząd opatentowany przez Andersa Angströma, wykorzystywany do mierzenia stopnia natężenia promieniowania słonecznego; pyranometr, solarymetr


SJP.pl

Pyranometr – instrument do pomiaru hemisferycznego (przychodzącego z półkuli) promieniowania całkowitego, rozproszonego i odbitego, najczęściej całego widma światła słonecznego, chociaż możliwe jest ograniczenie zakresu widma poprzez używanie kolorowych kopuł lub filtrów. Nazwa pyranometr pochodzi od greckiego pyr, co oznacza płomień i ano, co oznacza niebo. Pyranometr mierzy irradiancję, czyli strumień przychodzącej energii słonecznej (w watach na metr kwadratowy).

Wikipedia


piranoza

pierścieniowa odmiana cukrów prostych, mających co najmniej pięć atomów węgla


SJP.pl


piranozowy

piranoza


SJP.pl

Patrz:

piranoza

pirantron

syntetyczny barwnik kadziowy


SJP.pl


pirapitinga

gatunek ryby z rodziny piraniowatych


SJP.pl

Pirapitinga (Piaractus brachypomus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny piraniowatych (Serrasalmidae).

Wikipedia


pirargiryt

siarczek srebra i antymonu (siarkoantymonin), czarny lub ciemnoczerwony minerał o diamentowym lub metalicznym połysku, stosowany jako surowiec do otrzymywania srebra


SJP.pl


pirargyryt

minerał, siarczek srebra i antymonu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady siarkosoli, antymonowa siarkosól srebra;

Wiktionary

Pirargyryt (pirargityt, pyrargyryt) – minerał z gromady siarkosoli. Podobnie jak proustyt, jest kruszcem srebra. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.

Nazwa pochodzi od gr. pyr = ogień i argyros = srebro; nawiązuje do barwy minerału i jego składu chemicznego.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pirargyrytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pirargityt, pyrargyryt

Wiktionary


pirat

1. osoba napadająca i rabujące inne statki na morzu; korsarz;
2. osoba czerpiąca zyski z nieautoryzowanej sprzedaży cudzej własności intelektualnej;
3. pirat drogowy - kierowca łamiący przepisy drogowe;
4. pirat powietrzny - terrorysta porywający samolot;
5. dawniej, przenośnie: rozbójnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. rozbójnik napadający na statki morskie lub powietrzne;

 (1.2) pot. przestępca nielegalnie rozpowszechniający cudzą własność intelektualną

 (1.3) pot. zob. pirat drogowy.

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) pot. nielegalnie skopiowany program komputerowy lub plik

Wiktionary

Pirat (łac. pirata z gr. πειρατής peiratēs) – przestępca prowadzący rozbój na morzu lub nabrzeżu, przy wykorzystaniu statku lub łodzi. Najczęściej celem ataków piratów padają inne statki.

Pirat często mylony jest z korsarzem, który prowadził legalne działania wojenne w imieniu władcy na podstawie listu kaperskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kapitan uzbroił statek do obrony przed piratami.

 (1.2) Policja wykryła lokal, gdzie piraci kopiowali programy.

 (1.3) Jakiś pirat potrącił staruszkę na pasach.

 (2.1) Mam kolekcję oryginalnych płyt i żadnego pirata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲirat, AS: pʹirat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piractwo n.

 czas. piracić ndk., spiracić dk., piratować ndk.

 przym. piracki

 przysł. piracko

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) bukanier, kaper, korsarz

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. piractwo n.

 czas. piracić ndk., spiracić dk., piratować ndk.

 przym. piracki

 przysł. piracko

frazeologia.

 (1.3) pirat drogowy

etymologia.

 (1.1) etym|niem|Pirat.etym|łac|pirata.etym|gr|πειρατής.etym|gr|πεῖρα.

 (1.2-3) od (1.1)

 (2.1) od (1.2)

uwagi.

 (1.1-3) Zgodnie z prawem międzynarodowym pojęcie piractwa odnosi się tylko do rozbojów morskich i powietrznych. Używanie tego pojęcia w odniesieniu do innych czynów (np. naruszanie praw własności intelektualnej) jest z prawniczego punktu widzenia niepoprawne.

tłumaczenia.

 (1.3) zobtłum|pirat drogowy.

* angielski: (1.1) pirate

* baskijski: (1.1) pirata; (1.2) pirata

* białoruski: (1.1) пірат m.

* bułgarski: (1.1) пират m.

* czeski: (1.1) pirát

* duński: (1.1) pirat w.; (1.2) pirat w.

* esperanto: (1.1) pirato; (1.2) pirato, plagiatisto

* francuski: (1.1) pirate m.

* hiszpański: (1.1) pirata m./ż.; (1.2) pirata m./ż.

* interlingua: (1.1) pirata

* kataloński: (1.1) pirata m.

* łaciński: (1.1) pirata m.

* niderlandzki: (1.1) piraat m.

* niemiecki: (1.1) Pirat m.

* norweski (bokmål): (1.1) pirat m.; (1.2) pirat m.

* norweski (nynorsk): (1.1) pirat m.; (1.2) pirat m.

* nowogrecki: (1.1) πειρατής m.; (1.2) πειρατής m.

* portugalski: (1.1) pirata m.

* rosyjski: (1.1) пират m.; (1.2) пират m.

* szwedzki: (1.1) pirat w., sjörövare w.

* ukraiński: (1.1) пірат m.; (1.2) пірат m.

* włoski: (1.1) corsaro m., pirata m.

źródła.

== pirat (język chorwacki.) ==

ortografie.

wymowa.

 IPA|pǐraːt.

 dzielenie|pi|rat.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pirat

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piratka

pirat


SJP.pl

Patrz:

pirat

piratnik

korsarz piratnik - gatunek pająka z rodziny pogońcowatych


SJP.pl


piratować

potocznie:
1. podrabiać produkty objęte prawem autorskim;
2. podszywać się pod jakąś znaną markę;
3. brawurowo prowadzić samochód, motocykl


SJP.pl


pirazol

pięcioczłonowy związek heterocykliczny, którego pochodne są cennymi lekami (np. piramidon)


SJP.pl

Pirazol (1,2-diazol) – organiczny, pięcioczłonowy aromatyczny heterocykliczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C3H4N2.

Pirazol i jego pochodne stosowane są do wytwarzania leków, barwników i pestycydów. Ma właściwości słabo zasadowe.

Izomerem pirazolu jest imidazol (1,3-diazol).

Wikipedia


pirazolon

syntetyczny środek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny; antypiryna


SJP.pl


pirazyna

heterocykliczny organiczny związek chemiczny stosowany głównie w medycynie


SJP.pl

Pirazyna, 1,4-diazyna – heteroaromatyczny organiczny związek chemiczny.

Wikipedia


pirazynamid

organiczny związek chemiczny, pochodna nikotynamidu o działaniu przeciwgruźliczym


SJP.pl

Pirazynamid, pyrazynamid (łac. pyrazinamidum) – organiczny związek chemiczny, pochodna nikotynamidu o działaniu przeciwgruźliczym. Jeden z pięciu podstawowych leków w leczeniu gruźlicy, stosowany w pierwszej, najintensywniejszej fazie leczenia.

Wikipedia


pirdoły

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) reg. sieradz. zob. pierdoły.

Wiktionary


pireks

gatunek twardego szkła o małym współczynniku rozszerzalności termicznej, odpornego na działanie chemikaliów; pyrex, pyreks


SJP.pl


pirelli

produkt firmy Pirelli


SJP.pl

Pirelli – włoskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji opon pneumatycznych. Założył je Giovanni Battista Pirelli w 1872 roku.Opony Pirelli niemal od zawsze kojarzone są ze sportem. Pierwszym sukcesem był rajd Pekin-Paryż w 1907 r. Zwycięzcy wyścigu używali właśnie opon tego przedsiębiorstwa, co przyniosło mu międzynarodową sławę.

Wikipedia


piren

bezbarwna substancja krystaliczna, węglowodór aromatyczny zbudowany z czterech sprzężonych pierścieni benzenowych


SJP.pl

Piren – organiczny związek chemiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny zbudowany z czterech sprzężonych pierścieni benzenowych.

Piren jest w temperaturze pokojowej bezbarwną substancją krystaliczną. Po raz pierwszy został wyodrębniony przez Carla Gräbego, ze smoły pogazowej, będącej produktem ubocznym suchej destylacji węgla kamiennego (w niegdysiejszym procesie produkcji gazu miejskiego). Otrzymuje się go przez wyodrębnianie z sadzy, powstałej w czasie niezupełnego spalania węgla kamiennego lub substancji organicznych. Piren jest słabo toksyczny, ale bardzo mocno rakotwórczy. Atakuje nerki i wątrobę.

Wikipedia


pireneje

łańcuch górski w północno-wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. łańcuch górski w południowo-zachodniej Europie;

Wiktionary

Pireneje (hiszp. Pirineos, kat. Pirineus; franc. Pyrénées; gask. Pirenèus; arag. Perineus; bask. Pirinioak) – łańcuch górski w Europie, trzeci pod względem wysokości po Alpach i Górach Betyckich. Położony jest pomiędzy Francją (północna część) a Hiszpanią (południowa część). W niewielkiej środkowej części znajduje Andora.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pireneje rozciągają się między Atlantykiem na zachodzie i Morzem Śródziemnym na wschodzie, osiągając długość 450 km.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɛ̃ˈnɛjɛ, AS: pʹirẽnei ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirenejczyk m., Pirenejczyk m.

 przym. pirenejski

Wiktionary


pirenejski

przymiotnik od: Pireneje


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pirenejami, dotyczący Pirenejów

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Włosi tradycyjnie wyróżniają trzy klasyczne typy lodowców: pirenejski, alpejski i himalajski.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɛ̃ˈnɛjsʲci, AS: pʹirẽnei ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pireneje nmos.

Wiktionary


pirenoid

ciałko występujące w chloroplastach niektórych glonów i mszaków, ośrodek tworzenia się skrobi


SJP.pl

Pirenoid (gr. pyrén ‘pestka’ + eídos ‘postać’) – sferyczna, białkowa struktura o rozmiarach 1,5–2 μm, zbudowana głównie z karboksylazy/oksygenazy rybulozo-1,5-bisfosforanu (RuBisCO), występująca w chloroplastach glonów oraz glewików (Anthoceros). Wokół pirenoidów u Euglena często odkładają się pierścieniowate ziarna paramylonu, polisacharydu podobnego w swej budowie do skrobi. W chloroplaście może być 1 lub kilka pirenoidów. Pirenoid posiada zdolność silnego załamywania światła.

Wikipedia


piretron

organiczny związek chemiczny wyodrębniany z kwiatostanu piretrum (złocienia dalmatyńskiego, rośliny zielnej z rodziny astrowatych), wykorzystywany jako środek owadobójczy i lek na świerzb


SJP.pl


piretrum

roślina zielna z rodziny astrowatych; maruna szarolistna, zębownik, złocień dalmatyński, bertram


SJP.pl


pireus

miasto portowe w Grecji


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Grecji;

Wiktionary

Pireus (gr. Πειραιάς, Pireas; starogrecki / katharewusa Πειραιεύς, Peiraieús, Pireẹfs) – miasto portowe w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Pireus, w południowo-zachodniej części aglomeracji ateńskiej. Siedziba i jedyna miejscowość gminy Pireus. W 2011 roku liczyło 163 688 mieszkańców.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pireus to główny port morski Grecji.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲirɛws, AS: pʹireu̯s

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pireuski

Wiktionary


pireuski

Pireus (miasto w Grecji)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pireusem, dotyczący Pireusu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Rozgłośnia Wolnej Grecji donosi że dnia 7 bm. rozpoczął się w Grecji 24-godzinny strajk robotników i urzędników ateńskich i pireuskich tramwajów oraz pracowników kolei elektrycznej, łączącej Ateny z Pireusem.

 (1.1) Prokurator sądu apelacyjnego w Atenach poinformował, że proces byłego dyktatora Grecji, Jeorjosa Papadopulosa i jego najbliższych współpracowników, oskarżonych o zdradę stanu i dokonanie przewrotu wojskowego w 1967 roku, rozpocznie się 28 lipca w pireuskim więzieniu Koridalos.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pireus mrz.

Wiktionary


pirheliometr

przyrząd wykorzystywany do mierzenia stopnia natężenia promieniowania słonecznego padającego na Ziemię; pyrheliometr


SJP.pl

Pyrheliometr (pirheliometr) – instrument meteorologiczny służący do pomiarów ilości energii słonecznej padającej na daną jednostkę powierzchni. Energia promieniowania otrzymywana od Słońca jest przekształcana na energię cieplną i mierzona jest metodami kalorymetrycznymi.

Wikipedia


piro-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z ogniem lub wysoką temperaturą

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) piroliza • piroluzyt • piromania • pirometr • pirosfera • pirotechnik

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. piryt m., piroliza ż.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|πυρο-. (pyro) < etym|gr|πῦρ., πυρός → ogień

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyro-, pyr-

* francuski: (1.1) pyro-

* hiszpański: (1.1) piro-

* łaciński: (1.1) pyr-

* nowogrecki: (1.1) πυρο-, πυρ-

* węgierski: (1.1) piro-

* włoski: (1.1) piro-, pir-

źródła.

== piro- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|ˈpi.ɾo.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) piro-

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲirɔ, AS: pʹiro

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piryt m., piroliza ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. piryt m., piroliza ż.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|gr|πυρο-. (pyro) < etym|gr|πῦρ., πυρός → ogień

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyro-, pyr-

* francuski: (1.1) pyro-

* hiszpański: (1.1) piro-

* łaciński: (1.1) pyr-

* nowogrecki: (1.1) πυρο-, πυρ-

* węgierski: (1.1) piro-

* włoski: (1.1) piro-, pir-

źródła.

== piro- (język hiszpański.) ==

wymowa. IPA3|ˈpi.ɾo.

znaczenia.

przedrostek

 (1.1) piro-

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) pir-

Wiktionary


piroceram

ognioodporne i wytrzymałe tworzywo otrzymywane poprzez wprowadzenie do szkła specjalnych dodatków powodujących krystalizację mieszanki; pyroceram


SJP.pl


pirochlor

minerał utleniony w wyniku reakcji z sodem, wapniem, tytanem, tantalem lub niobem, o barwie czerwonej lub brunatnej


SJP.pl

Pirochlor – minerał o dużej zawartości niobu. Ruda pirochloru zawiera zazwyczaj co najmniej 0,05% radioaktywnych uranu i toru. Nazwa pochodzi od greckiego słowa πΰρ (pyr) – ogień, i χλωρός (chloros) – zielony, ponieważ minerał ten przy spalaniu często staje się zielony.

Wikipedia


pirodynamika

nauka łącząca w sobie zagadnienia z dziedziny pirotechniki i pirostatyki, badająca zmiany energetyczne zachodzące podczas procesu spalania


SJP.pl


piroelektryczność

powstawanie ładunków elektrycznych na powierzchni niektórych kryształów dielektrycznych podczas ich równomiernego ogrzewania lub ochładzania


SJP.pl


piroelektryczny

taki, którego cechuje zjawisko piroelektryczności (powstawanie ładunków elektrycznych na powierzchni niektórych kryształów dielektrycznych podczas ich równomiernego ogrzewania lub ochładzania)


SJP.pl


piroelektryk

kryształ, w którym zachodzi zjawisko piroelektryczności (powstawanie na powierzchni ładunków elektrycznych podczas równomiernego ogrzewania lub ochładzania)


SJP.pl

Wikipedia


pirofag

artysta cyrkowy rzekomo łykający ogień; połykacz ognia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) artysta cyrkowy rzekomo połykający ogień

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈrɔfak, AS: pʹirofak

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) połykacz ognia

Wiktionary


pirofanit

krzemian magnezu, czarny minerał o metalicznym połysku, stosowany jako najważniejsza ruda manganu, głównie do produkcji żelazomanganu; braunit


SJP.pl


pirofilit

minerał, zasadowy krzemian glinu


SJP.pl


pirofit

gatunek rośliny, który w wyniku ewolucji zdążył się przystosować do warunków panujących na terenach suchych, będących miejscem częstych pożarów; pyrofit


SJP.pl

Pirofit, pyrofit (gr. pyr - ogień + -fit) – roślina przystosowana (fizjologicznie i anatomicznie) do oddziaływania ognia.

Wyróżnia się pirofity pasywne i aktywne. Do pierwszej grupy należą drzewa i krzewy odporne na działanie ognia. Przystosowanie u tych roślin polega zwykle na wykształcaniu grubej i słabo palącej się kory np. silnie uwilgotnionej. Martwica korkowa (korowina) składająca się z warstw korka jest doskonałym termoizolatorem, ponieważ komórki w niej są martwe i wypełnione powietrzem. Szczególnym przystosowaniem do przetrwania pożaru jest wykształcanie przez niektóre krzewy utworów zwanych lignotuber. Pirofitami aktywnymi są zwykle krzewy i rośliny zielne. Dla nich ogień jest czynnikiem stymulującym wzrost, kiełkowanie lub rozmnażanie.

Wikipedia


pirofityczny

pirofit; pyrofityczny


SJP.pl


pirofobia

chorobliwy lęk przed ogniem


SJP.pl


pirofor

substancja, która po zetknięciu z powietrzem zapala się lub ulega gwałtownym reakcjom o podobnym do spalania przebiegu


SJP.pl


pirofory

substancja, która po zetknięciu z powietrzem zapala się lub ulega gwałtownym reakcjom o podobnym do spalania przebiegu


SJP.pl

Piroforyczność (ze stgr. πυροφόρος od πῦρ „ogień” i φορός „niosący”) – właściwość pierwiastków i związków chemicznych, powodująca samozapłon w kontakcie z tlenem z powietrza.

Wikipedia


piroforyczny

zapalający się samoczynnie po zetknięciu z powietrzem


SJP.pl


pirofyllit

minerał, krzemian glinu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) minerał z gromady krzemianów;

Wiktionary

Pirofyllit (pyrofyllit) – dihydroksyfylokrzemian glinu – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy minerałów blaszkowych (fyllokrzemianów). Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.

Jego nazwa pochodzi od greckich słów pyr- ogień i phyllon- liść, wiążących się z jego zachowaniem podczas ogrzewania (traci wodę, tworząc blaszkowatą masę).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pyrofillyt występuje w okolicach Kowar na Dolnym Śląsku.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dihydroksyfylokrzemian glinu, pyrofyllit

Wiktionary


piróg

kapelusz składany płasko, noszony niegdyś przez wyższych oficerów francuskich, a także: rodzaj cylindra popularnego w dziewiętnastowiecznej Europie; szapoklak


SJP.pl

  • piróg – szapoklak (nie mylić z cylindrem), składany płasko dwurożny kapelusz, używany przez wyższych oficerów francuskich na początku XIX wieku
  • piróg (pieróg) – potrawa, nadziewany placek z ciasta drożdżowego
  • piróg (pieróg) – potrawa z cienko rozwałkowanej porcji ciasta z farszem; zob. pierogi, sekcja Etymologia wyrazu
  • Piróg – wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Stromiec

Wikipedia


piroga

łódź indiańska wykonana z pnia drzewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niewielka, płaskodenna łódź, wydrążona z pnia, poruszana zwykle jednym wiosłem – pagajem;

Wiktionary

Piroga to niewielka, płaskodenna łódź, wydrążona z pnia, napędzana wiosłem o jednym piórze (pagajem). Jej budowa umożliwia pływanie po bardzo płytkiej wodzie i łatwe wyciąganie łodzi na brzeg. Nie jest przeznaczona do pływania na otwartych wodach.

Piroga napędzana niewielkim silnikiem spalinowym to tzw. peke-peke.

Nazwa pochodzi od hiszpańskiego słowa piragua [piˈɾaɣwa].

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiˈrɔɡa, AS: pʹiroga

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pirogowy

Wiktionary


pirogallol

fenol trihydroksylowy, trujący chemiczny związek organiczny w postaci białych płatków lub igiełek, stosowany jako wywoływacz fotograficzny; pirogalol


SJP.pl


pirogalol

fenol trihydroksylowy, trujący chemiczny związek organiczny w postaci białych płatków lub igiełek, stosowany jako wywoływacz fotograficzny; pirogallol


SJP.pl

Wikipedia


pirogen

farm. substancja gorączkotwórcza powodująca podwyższenie temperatury organizmu ciała ludzkiego powyżej 37 stopni Celsjusza


SJP.pl

Pirogen – substancja wywołująca gorączkę. Substancje pirogenne oddziałują na ośrodek termoregulacyjny, który znajduje się w podwzgórzu i przestawiają biologiczny wzorzec temperatury ciała tzw. set point na wyższy poziom.

Wikipedia


pirogeneza

proces tworzenia się niektórych skał magmowych, przebiegający pod wpływem niskich temperatur, w których gorąca magma ulega szybkiemu schłodzeniu


SJP.pl


pirogeniczny

o skałach, minerałach: powstały w wyniku pirogenezy (procesu przebiegającego pod wpływem niskich temperatur, w których gorąca magma ulega szybkiemu schłodzeniu)


SJP.pl


pirogenizacja

proces rozkładu termicznego substancji przy wysokiej temperaturze i bez kontaktu z tlenem


SJP.pl

Piroliza (gr. pyr dopełniacz pyros, ogień, i lysis, rozpad), sucha destylacja, destylacja rozkładowa – proces degradacji zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury i prowadzony bez tlenu i innych celowo dodawanych reagentów. Podobnym procesem jest przebiegające w niższej temperaturze wytlewanie.

Wikipedia


pirogenny

podwyższający temperaturę ciała do co najmniej stanu podgorączkowego (np. pirogenny ośrodek mózgowy, lek pirogenny)


SJP.pl


pirogowy

charakterystyczny dla pirogi (łodzi indiańskiej wykonanej z pnia drzewa), odnoszący się do pirogi, związany z nią


SJP.pl


pirograf

urządzenie do wypalania wzorów lub rysunków na skórze lub w drewnie (pirografia)


SJP.pl


pirografia

technika zdobnicza skóry i drzewa, polegająca na wypalaniu gorącym metalowym rylcem różnego rodzaju wzorów, rysunków


SJP.pl

Pirografia – technika druku wypukłego. Matrycę przygotowuje się wypalając rysunek na drewnie przy użyciu pirografu – narzędzia z metalową końcówką rozgrzewaną za pomocą prądu. Pirografy pojawiły się w połowie XX wieku.

Pirografia jest także techniką zdobniczą polegającą na wypalaniu wzorów na drewnie, skórze lub innym materiale przy pomocy rozgrzanego rylca lub pirografu. Technikę pirografii wykorzystuje w swojej twórczości polska artystka Zuzanna Dolega.

Wikipedia


pirograficzny

pirografia


SJP.pl

Patrz:

pirografia

pirogronian

organiczny związek chemiczny umożliwiający utrzymanie wysokiego stężenia glikogenu w mięśniach


SJP.pl

Kwas pirogronowy (kwas 2-oksopropanowy) – organiczny związek chemiczny z grupy α-ketokwasów. Jest produktem przejściowym fermentacji alkoholowej węglowodanów. W organizmach powstaje zwykle jako produkt glikolizy w ciągu reakcji zachodzących w cytozolu. W warunkach beztlenowych (lub gdy w komórce nie ma mitochondriów, np. erytrocytach, bakteriach) przekształcenie jednej cząsteczki glukozy do 2 cząsteczek pirogronianu dostarcza 2 cząsteczek ATP i 2 cząsteczek NADH. Pirogronian redukowany jest do mleczanu dzięki enzymowi dehydrogenazie mleczanowej (LDH, ang. lactate dehydrogenase), dzięki czemu następuje odtworzenie NAD+:

Wikipedia


pirogronianowy

pirogronian


SJP.pl

Patrz:

pirogronian

pirogronowy

kwas pirogronowy: organiczny związek chemiczny powstający w żywych organizmach jako produkt metabolizmu cukrów


SJP.pl


pirokatechina

związek organiczny, fenol dihydroksylowy; pirokatechol


SJP.pl

Pirokatechina, o-dihydroksybenzen – organiczny związek chemiczny z grupy polifenoli, w którym dwie grupy hydroksylowe są przyłączone do pierścienia benzenowego w pozycji orto. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dając roztwory o odczynie kwaśnym. Ma własności redukujące.

Wikipedia


pirokatechol

związek organiczny, fenol dihydroksylowy; pirokatechina


SJP.pl

Pirokatechina, o-dihydroksybenzen – organiczny związek chemiczny z grupy polifenoli, w którym dwie grupy hydroksylowe są przyłączone do pierścienia benzenowego w pozycji orto. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dając roztwory o odczynie kwaśnym. Ma własności redukujące.

Wikipedia


pirokinetyczka

kobieta mająca paranormalne zdolności panowania nad ogniem przy użyciu siły woli


SJP.pl


pirokinetyk

osoba mająca paranormalne zdolności panowania nad ogniem przy użyciu siły woli


SJP.pl


pirokineza

paranormalne zdolności panowania nad ogniem przy użyciu siły woli


SJP.pl

Pirokineza (z gr. pûr – ogień, błyskawica oraz kínesis – ruch) – rzekoma umiejętność wzniecania ognia siłą woli, zaliczana do kategorii zjawisk paranormalnych. W niektórych przypadkach mówi się o pełnej kontroli nad płomieniami (np. temperatura, ukierunkowanie, moc itp.) lub nieświadomym użyciu zdolności (m.in. tzw. „ludzkie pochodnie”), a także umiejętności podnoszenia temperatury w danym pomieszczeniu lub skupieniu ciepła na przedmiocie. Podobnie jak w przypadku innych zjawisk paranormalnych, nie istnieją rzetelne naukowe dowody potwierdzające istnienie tego zjawiska, a wiara w jego istnienie opiera się tylko na relacjach świadków.

Wikipedia


piroklastyczny

powstały z odłamków skał, pyłów i piasków wyrzuconych na powierzchnię ziemi w trakcie wybuchu wulkanicznego (np. materiały piroklastyczne)


SJP.pl


piroksen

minerał skałotwórczy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. skała z grupy minerałów skałotwórczych, występujących w barwach od białej do żółtawej, zielonej lub czarnej, zawierających krzemiany wapnia, sodu, litu, magnezu, żelaza i/lub glinu;

Wiktionary

Pirokseny – grupa bardzo rozpowszechnionych minerałów skałotwórczych o strukturze wewnętrznej odpowiadającej krzemianom łańcuchowym i ogólnym wzorze:

AB[Si2O6]
gdzie:
A to najczęściej wapń, sód, lit;
B to najczęściej magnez, żelazo, glin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W czasie naszej podróży chcemy dotrzeć do kilku klasycznych stanowisk geologicznych z barwnymi odmianami piroksenów, amfiboli, turmalinów i nefrytów.

Wiktionary


piroksenit

brunatnoczarna, rdzawa lub zielonkawa magmowa skała głębinowa, na którą składają się w większej części pirokseny


SJP.pl

Piroksenit – skała magmowa głębinowa pochodzenia ultrazasadowego, brunatnoczarna, ziarnista, zbudowana prawie wyłącznie z piroksenów jednoskośnych lub rombowych. Często w niewielkich ilościach zawiera także hornblendę, biotyt, chromit i magnetyt.

Występuje w USA, Irlandii, na Grenlandii, Zimbabwe. Na terenie Polski piroksenity występują na małych obszarach Sudetów w Górach Bialskich, Rudawach Janowickich, w okolicy Sobótki, gdzie występują razem ze skałami z klasy gabra i bazaltu.

Wikipedia


pirokseny

minerał skałotwórczy


SJP.pl

Pirokseny – grupa bardzo rozpowszechnionych minerałów skałotwórczych o strukturze wewnętrznej odpowiadającej krzemianom łańcuchowym i ogólnym wzorze:

AB[Si2O6]
gdzie:
A to najczęściej wapń, sód, lit;
B to najczęściej magnez, żelazo, glin.

Wikipedia


piroksylina

bawełna strzelnicza


SJP.pl

Nitroceluloza – mieszanina estrów celulozy i kwasu azotowego. Do każdej reszty glukozowej dołączone są grupy –NO2 (od jednej do trzech, w zależności od stopnia estryfikacji), pochodzące od kwasu azotowego. Fragmenty zawierające w pełni zestryfikowane reszty cukrowe opisuje wzór [C6H7O2(ONO2)3]n (triazotan celulozy). Maksymalna zawartość azotu w nitrocelulozie wynosi teoretycznie 14,14% (w praktyce zwykle mniej).

Wikipedia


pirol

związek chemiczny z grupy związków heterocyklicznych, stosowany do produkcji leków; pyrol


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. związek chemiczny o wzorze C4H5N;

Wiktionary

Pirol – organiczny związek chemiczny z grupy heterocyklicznych związków aromatycznych. Zbudowany jest z pięcioczłonowego pierścienia zawierającego jeden atom azotu.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|ang|pyrrole.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyrrole

* esperanto: (1.1) pirolo

* francuski: (1.1) pyrrole m.

źródła.

== pirol (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ornit. gil

 (1.2) bot. gruszyczka

 (1.3) chem. pirol

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲirɔl, AS: pʹirol

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|ang|pyrrole.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyrrole

* esperanto: (1.1) pirolo

* francuski: (1.1) pyrrole m.

źródła.

== pirol (esperanto (morfem).) ==

wymowa.

znaczenia.

morfem|eo.

 (1.1) ornit. gil

 (1.2) bot. gruszyczka

 (1.3) chem. pirol

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pirolatria

kult ognia w religiach pierwotnych


SJP.pl


pirolidon

w chemii: cykliczny organiczny związek chemiczny z grupy laktamów


SJP.pl

2-Pirolidon (butyrolaktam) – cykliczny organiczny związek chemiczny z grupy laktamów. Jest to laktam kwasu γ-aminobutanowego.

Wikipedia


pirolidyna

heterocykliczny związek chemiczny na bazie cyklopentanu, zawierający heteroatom azotu


SJP.pl

Pirolidyna – organiczny, nasycony związek heterocykliczny. Strukturalnie oparta jest na pierścieniu cyklopentanu i zawiera jeden heteroatom – azot. Jest aminą drugorzędową o zasadowości porównywalnej z trietyloaminą. Bezbarwna ciecz o ostrym zapachu zbliżonym do amoniaku. Pochodnymi pirolidyny są m.in. aminokwasy prolina i hydroksyprolina.

Wikipedia


pirolidynowy

pirolidyna


SJP.pl

Patrz:

pirolidyna

pirolit

hipotetyczny materiał, z którego zbudowany jest górny płaszcz Ziemi


SJP.pl


pirolityczny

związany z pirolizą (procesem rozpadu cząsteczki związku chemicznego pod wpływem odpowiednio wysokiej temperatury), odnoszący się do pirolizy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. związany z pirolizą, dotyczący pirolizy, polegający na pirolizie

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɔlʲiˈtɨt͡ʃnɨ, AS: pʹirolʹityčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piroliza ż.

Wiktionary


piroliza

proces rozpadu cząsteczki związku chemicznego pod wpływem odpowiednio wysokiej temperatury


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. proces rozkładu termicznego substancji prowadzony poprzez poddawanie ich działaniu wysokiej temperatury, ale bez kontaktu z tlenem i innymi czynnikami utleniającymi;

Wiktionary

Piroliza (gr. pyr dopełniacz pyros, ogień, i lysis, rozpad), sucha destylacja, destylacja rozkładowa – proces degradacji zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury i prowadzony bez tlenu i innych celowo dodawanych reagentów. Podobnym procesem jest przebiegające w niższej temperaturze wytlewanie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɔˈlʲiza, AS: pʹirolʹiza

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pirolityczny

 temsłow. piro-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) sucha destylacja, destylacja rozkładowa

Wiktionary


pirolowy

utworzony przez pirol (związek chemiczny z grupy związków heterocyklicznych), wytworzony pod wpływem obecności pirolu (np. kationowy pierścień pirolowy) lub w jakiś inny sposób związany z pirolem


SJP.pl


piroluzyt

twardy, stalowoszary minerał, dwutlenek manganu, odmiana braunsztynu


SJP.pl

Piroluzyt – minerał z gromady tlenków. Należy do minerałów pospolitych i często spotykanych.

Nazwa pochodzi od gr. pyr = ogień i liosis = rozproszenie, rozkład (oysis = myć).

Wikipedia


piroman

osoba cierpiąca na piromanię (chorobliwą skłonność do zabawy ogniem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) psych. ktoś dotknięty piromanią

Wiktionary

Piromania (z gr. πῦρ „ogień” i μανία „szaleństwo”) – chorobliwa żądza podpalania lub do zabaw z ogniem, która występuje przy niektórych zaburzeniach psychicznych takich jak np. padaczka czy psychopatia. Jest to zaburzenie występujące rzadko.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakiś piroman znów podpalił stóg siana we wsi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈrɔ̃mãn, AS: pʹirõmãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piromania ż.

:: fż. piromanka ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) podpalacz

Wiktionary


piromancja

wróżenie z ognia; pyromancja


SJP.pl

Piromancja (starogreckie ἐμπυρία, wróżenie z ognia) – sztuka wróżenia za pomocą ognia lub płomieni.

Słowo piromancja jest adaptacją greckiego słowa pyromanteia, pochodzącego od pyr (πῦρ, ogień) i manteia (μαντεία, wróżenie przy użyciu [czegoś]). Pierwsze znane użycie tego słowa miało miejsce w XIV wieku, a następnie rozwinęło się ono w późnołacińskie słowo piromantia i starofrancuskie słowo piromance.

Wikipedia


piromania

chorobliwa skłonność do bawienia się ogniem, do podpalania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. chorobliwa żądza podpalania lub bawienia się ogniem;

Wiktionary

Piromania (z gr. πῦρ „ogień” i μανία „szaleństwo”) – chorobliwa żądza podpalania lub do zabaw z ogniem, która występuje przy niektórych zaburzeniach psychicznych takich jak np. padaczka czy psychopatia. Jest to zaburzenie występujące rzadko.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jak na ironię muzeum piromanii nie spłonęło z powodu podpalenia, ale w wyniku zwarcia w instalacjach elektrycznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɔ̃ˈmãɲja, AS: pʹirõmãńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piroman m., piromanka ż., piromaństwo n., piromaniak m.

 przym. piromański

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) mania, zaburzenie

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. piroman m., piromanka ż., piromaństwo n., piromaniak m.

 przym. piromański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyromania

* baskijski: (1.1) piromania

* bułgarski: (1.1) пиромания ż.

* chiński standardowy: (1.1) 放火狂

* chorwacki: (1.1) piromanija ż.

* czeski: (1.1) pyromanie ż., pyrománie ż.

* duński: (1.1) pyromani w.

* estoński: (1.1) püromaania

* fiński: (1.1) pyromania

* francuski: (1.1) pyromanie ż.

* hebrajski: (1.1) פירומאניה

* hiszpański: (1.1) piromanía ż.

* islandzki: (1.1) íkveikjuæði n.

* japoński: (1.1) 放火癖

* kataloński: (1.1) piromania ż.

* niderlandzki: (1.1) pyromanie ż.

* niemiecki: (1.1) Pyromanie ż.

* norweski (bokmål): (1.1) pyromani m.

* norweski (nynorsk): (1.1) pyromani m.

* nowogrecki: (1.1) πυρομανία ż.

* portugalski: (1.1) piromania ż.

* rosyjski: (1.1) пиромания ż.

* szwedzki: (1.1) pyromani

* turecki: (1.1) piromani

* ukraiński: (1.1) піроманія ż.

* węgierski: (1.1) pirománia

* włoski: (1.1) piromania ż.

źródła.

== piromania (język baskijski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) psych. piromania

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piromanka

kobieta cierpiąca na piromanię (chorobliwą skłonność do zabawy ogniem)


SJP.pl


piromański

piroman


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) psych. związany z piromanią lub piromanem

Wiktionary

Patrz:

piroman

Powiązane:

 rzecz. piromania ż.

Wiktionary


piromelitowy

kwas piromelitowy, bezwodnik piromelitowy: związek chemiczny, który w połączeniu z diaminą tworzy poliimid (rodzaj syntetycznego tworzywa o bardzo dużej odporności na działanie wysokich temperatur i silnie żrących związków chemicznych)


SJP.pl


pirometalurgia

dział metalurgii zajmujący się otrzymywaniem metali z rud poprzez przerabianie tych rud w wysokich temperaturach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział metalurgii zajmujący się przerobem rud metali i metali wtórnych w wysokich temperaturach;

Wiktionary

Pirometalurgia – dział metalurgii zajmujący się przerobem rud metali i metali wtórnych w wysokich temperaturach (powyżej temperatury topienia otrzymywanego metalu).

Pirometalurgia obejmuje procesy spiekania, świeżenia (inaczej konwertorowania), redukcji i inne.


Wikipedia


pirometr

przyrząd do bezdotykowego pomiaru bardzo wysokich temperatur, np. w piecach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. przyrząd do bezdotykowego pomiaru temperatury;

Wiktionary

Pirometr – przyrząd pomiarowy służący do bezdotykowego pomiaru temperatury. Działa w oparciu o analizę promieniowania cieplnego emitowanego przez badane ciała.

Wszystkie ciała o temperaturze wyższej od temperatury zera bezwzględnego emitują promieniowanie cieplne o podobnej charakterystyce zwanej promieniowaniem ciała doskonale czarnego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zasada działania pirometru opiera się na pomiarze natężenia promieniowania cieplnego emitowanego przez badane ciało.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈrɔ̃mɛtr̥, AS: pʹirõmetr̦

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirometria ż.

 przym. pirometryczny

 przysł. pirometrycznie

Wiktionary


pirometria

dział zajmujący się fotometrycznymi pomiarami wysokich temperatur


SJP.pl


pirometryczny

związany z procesem mierzenia wysokich temperatur (np. urządzenia pirometryczne, wskaźnik pirometryczny)


SJP.pl


piromorfit

minerał, chlorofosforan ołowiu, najczęściej o zielonym lub pomarańczowym zabarwieniu


SJP.pl

Piromorfit (pyromorfit) – minerał z gromady fosforanów. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Nazwa pochodzi od gr. pyr = ogień i morphe = postać, forma, kształt.

Wikipedia


pironizm

sceptycyzm starożytny; pirronizm; pyrronizm


SJP.pl


pirop

minerał z grupy granatów, kamień półszlachetny; granat czeski


SJP.pl

Pirop – minerał z gromady krzemianów, należący do granatów szeregu piralspitu.

Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa pyr = ,,ogień" lub piropos = „podobny do ognia”, co jest aluzją do czerwonej barwy minerału.

Wikipedia


piropiktura

Wikipedia


piropissyt

odmiana węgla brunatnego o szczególnie dużej zawartości substancji bitumicznych


SJP.pl


piroplazma

pierwotniak wywołujący piroplazmozę (babesiozę, babeszjozę, śmiertelną chorobę psów i kotów, powodującą rozpad krwinek czerwonych)


SJP.pl


piroplazmoza

przenoszona przez kleszcze śmiertelna choroba psów i kotów, powodująca rozpad krwinek czerwonych; babesioza, babeszjoza


SJP.pl


piroplazmozy

przenoszona przez kleszcze śmiertelna choroba psów i kotów, powodująca rozpad krwinek czerwonych; babesioza, babeszjoza


SJP.pl


pirosfera

jedna z warstw ukrytych pod skorupą Ziemi, utworzona przez ognistą płynną masę składającą się w znaczącej części z niklu


SJP.pl


pirosiarczan

rozpuszczalny w wodzie związek chemiczny w postaci białego proszku, wykorzystywany w przemyśle spożywczym jako jeden ze środków konserwujących


SJP.pl


pirosiarkowy

kwas pirosiarkowy: bezbarwny kwas, którego pojedyncza cząsteczka składa się z dwóch atomów siarki, dwóch atomów wodoru oraz siedmiu atomów tlenu


SJP.pl


pirostatyka

nauka łącząca w sobie zagadnienia z dziedziny pirotechniki i balistyki, zajmująca się badaniem praw spalania się prochu w warunkach stałej objętości


SJP.pl


pirostilpnit

czerwony minerał o połysku diamentowym, którego skład i własności chemiczne są analogiczne do pirargirytu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z grupy siarczków, o czerwonej lub czerwonobrunatnej barwie i diamentowym połysku;

Wiktionary

Pirostilpnit – rzadki minerał z grupy siarczków. Jego nazwa w języku greckim oznacza lśniący ogniście. Dawniej znany był pod nazwą pirochrotyt.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pirostilpnitowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pirochrotyt

Wiktionary


pirotechniczka

pirotechnik


SJP.pl

Patrz:

pirotechnik

pirotechniczny

związany z pirotechniką, pirotechnikiem (np. pokaz pirotechniczny, efekty pirotechniczne)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pirotechniką, dotyczący pirotechniki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sylwester za pasem, już teraz jak grzyby po deszczu wyrastają sklepy i stragany z petardami, w pogoni za zyskiem handlowcy zapominają o obowiązującym zakazie sprzedaży artykułów pirotechnicznych nieletnim […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirotechnika ż., pirotechnik m.

Wiktionary


pirotechnik

specjalista w dziedzinie pirotechniki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie pirotechniki

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirotechnika ż.

 przym. pirotechniczny

Wiktionary


pirotechnika

dział techniki obejmujący wytwarzanie wyrobów wywołujących efekty świetlne i akustyczne (np. sztucznych ogni); także sztuka wywoływania takich efektów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział chemii i techniki zajmujący się sporządzaniem wyrobów służących do wywoływania efektów świetlnych i akustycznych;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: pirotechnik

Wiktionary

Pirotechnika – dział chemii i techniki zajmujący się konstrukcją urządzeń z wykorzystaniem materiałów, które po wzbudzeniu, samodzielnie lub w połączeniu z innymi, poprzez proces reakcji spalania, wywołują efekty optyczne, cieplne, akustyczne, zapalające lub dymne. Dzieje się to dzięki niedetonacyjnych samowystarczalnych reakcjach egzotermicznych. Jedną z ważnych cech substancji pirotechnicznych jest to, że nie polegają na tlenie ze źródeł zewnętrznych.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pirotechnik m.

 przym. pirotechniczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyrotechnics, pyrotechny

* arabski: (1.1) تقانة نارية ż. (taqāna nāríyya)

* asturyjski: (1.1) pirotecnia ż.

* baskijski: (1.1) piroteknia

* białoruski: (1.1) піратэхніка ż.

* bułgarski: (1.1) пиротехника ż.

* chiński standardowy: (1.1) 烟火制造术 (yānhuǒzhìzàoshù)

* chorwacki: (1.1) pirotehnika ż.

* czeski: (1.1) pyrotechnika ż.

* duński: (1.1) pyroteknik

* esperanto: (1.1) pirotekniko

* estoński: (1.1) pürotehnika

* fiński: (1.1) pyrotekniikka

* francuski: (1.1) pyrotechnie ż.

* hebrajski: (1.1) פירוטכניקה

* hiszpański: (1.1) pirotecnia ż.

* ido: (1.1) pirotekno

* japoński: (1.1) パイロテクニクス (pairotekunikusu)

* kazachski: (1.1) пиротехника

* niderlandzki: (1.1) pyrotechniek

* niemiecki: (1.1) Pyrotechnik ż.

* ormiański: (1.1) հրարվեստ (hrarv'est)

* perski: (1.1) آتشکاری

* rosyjski: (1.1) пиротехника ż.

* słowacki: (1.1) pyrotechnika ż.

* słoweński: (1.1) pirotehnika ż.

* turecki: (1.1) piroteknik

* ukraiński: (1.1) піротехніка ż.

* węgierski: (1.1) pirotechnika

* włoski: (1.1) pirotecnica ż.

źródła.

== pirotechnika (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) pirotechnika

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pirotechnik m.

 przym. pirotechniczny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pirotechnik m.

 przym. pirotechniczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pyrotechnics, pyrotechny

* arabski: (1.1) تقانة نارية ż. (taqāna nāríyya)

* asturyjski: (1.1) pirotecnia ż.

* baskijski: (1.1) piroteknia

* białoruski: (1.1) піратэхніка ż.

* bułgarski: (1.1) пиротехника ż.

* chiński standardowy: (1.1) 烟火制造术 (yānhuǒzhìzàoshù)

* chorwacki: (1.1) pirotehnika ż.

* czeski: (1.1) pyrotechnika ż.

* duński: (1.1) pyroteknik

* esperanto: (1.1) pirotekniko

* estoński: (1.1) pürotehnika

* fiński: (1.1) pyrotekniikka

* francuski: (1.1) pyrotechnie ż.

* hebrajski: (1.1) פירוטכניקה

* hiszpański: (1.1) pirotecnia ż.

* ido: (1.1) pirotekno

* japoński: (1.1) パイロテクニクス (pairotekunikusu)

* kazachski: (1.1) пиротехника

* niderlandzki: (1.1) pyrotechniek

* niemiecki: (1.1) Pyrotechnik ż.

* ormiański: (1.1) հրարվեստ (hrarv'est)

* perski: (1.1) آتشکاری

* rosyjski: (1.1) пиротехника ż.

* słowacki: (1.1) pyrotechnika ż.

* słoweński: (1.1) pirotehnika ż.

* turecki: (1.1) piroteknik

* ukraiński: (1.1) піротехніка ż.

* węgierski: (1.1) pirotechnika

* włoski: (1.1) pirotecnica ż.

źródła.

== pirotechnika (język węgierski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) pirotechnika

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piroteria

Piroteria – rząd wymarłych łożyskowców z nadrzędu Meridiungulata.

Uważa się niekiedy, że pochodzą od ksenungulatów (Xenungulata) – monotypowego rzędu obejmującego rodzaj Carodnia.

Wikipedia


pirotyn

minerał, siarczek żelaza; piryt magnetyczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rodzaj minerału;

Wiktionary

Pirotyn (piryt magnetyczny) – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem rzadkim. Nazwa pochodzi od gr. pyrrhos = ognisty.

Wikipedia


pirowski

nazwisko


SJP.pl


pirożel

bojowy środek zapalający składający się z mieszaniny sproszkowanego magnezu z asfaltem


SJP.pl

Wikipedia


pirożki

fraza rzeczownikowa, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. danie kuchni rosyjskiej, pieczone lub smażone ciasto drożdżowe, z nadzieniem słonym lub słodkim

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wewnątrz mówiło się po francusku i jadło ptifurki, lecz także turecką baklawę, rosyjskie pirożki, wiedeńskie strudle – przegląd najważniejszych w Rumunii wpływów kulturowych.

Wiktionary


pirozol

układ koloidowy zawierający rozdrobniony metal, trwały tylko w wysokiej temperaturze; pyrozol


SJP.pl


pirożyński

nazwisko


SJP.pl

  • Marian Pirożyński (1899-1964) – redemptorysta, publicysta, historyk Kościoła
  • Jan Kazimierz Pirożyński (1903-1978) – polski inżynier rolnictwa
  • Jan Pirożyński (1936-2004) – polski bibliolog, historyk książki, literatury i kultury

Wikipedia


pirronizm

sceptycyzm starożytny; pironizm; pyrronizm


SJP.pl


pirrus

Pirrus (319-272 p.n.e.), król Epiru; Pyrrus


SJP.pl


pirrusowy

odnoszący się do Pirrusa (Pyrrusa, króla Epiru), dziś głównie w powiedzeniu: pirrusowe zwycięstwo - zwycięstwo odniesione przy dużych stratach; pyrrusowy


SJP.pl


pirrychej

antyczna stopa wierszowa złożona z dwóch krótkich sylab; pirychej


SJP.pl


pirs

1. pomost do cumowania statków i przeładunku towarów, wchodzący w głąb basenu portowego;
2. pas suchego terenu między sąsiednimi basenami portu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. sztuczny półwysep portowy wyposażony w urządzenia do cumowania;

Wiktionary

  • pirs – portowa budowla hydrotechniczna
  • Pirs – jeden z modułów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) lm. od etym|ang|pier. → przystań, molo, filar

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pier

* esperanto: (1.1) piero

* francuski: (1.1) jetée

* niemiecki: (1.1) Pier ż.

źródła.

== pirs (język kurmandżi.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pytanie

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲirs, AS: pʹirs

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) lm. od etym|ang|pier. → przystań, molo, filar

uwagi.

 

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pier

* esperanto: (1.1) piero

* francuski: (1.1) jetée

* niemiecki: (1.1) Pier ż.

źródła.

== pirs (język kurmandżi.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pytanie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piruecik

1. zdrobnienie od: piruet;
2. figura akrobacji lotniczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od piruet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie piruet, lecz tylko mały piruecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piruet m.

Wiktionary


piruet

1. obrót dookoła własnej osi wykonany stojąc na palcach jednej nogi, a w łyżwiarstwie figurowym - na czubie łyżwy
2. obrót konia na tylnych nogach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) choreogr. sport. szybki obrót

Wiktionary

Piruet (z franc. Pirouette) – obrót wokół własnej osi, wykonywany przez tancerzy. Piruet może być wykonywany z różnych pozycji - w tańcu zazwyczaj pozycją wyjściową jest pierwsza pozycja klasyczna. Pierwszą wykonawczynią piruetu była Niemka, Anna Hainel, tancerka klasyczna z epoki oświecenia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ekwilibrysta może robić piruety na drucie.

 (1.1) Zbliżył się do drzwi, zrobił nagły, zapewne pożegnalny piruet i znikł we drzwiach raz na zawsze.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piruetka ż.

:: zdrobn. piruecik m.

Wiktionary


piruetka

skomplikowana akrobacja lotnicza, polegająca na wykonaniu w locie pionowym w górę pełnej beczki i wyprowadzeniu samolotu do lotu poziomego na tym samym pułapie, co początkowy kurs


SJP.pl


pirwina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. pierwsze plony

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲirˈvʲĩna, AS: pʹirvʹĩna

Wiktionary


pirychej

antyczna stopa wierszowa złożona z dwóch krótkich sylab; pirrychej


SJP.pl

Wikipedia


pirydoksal

witamina B6, pochodna pirydyny syntetyzowana przez rośliny i bakterie; adermina; pirydoksyna


SJP.pl


pirydoksamina

pochodna pirydoksyny


SJP.pl


pirydoksyna

witamina B6, pochodna pirydyny syntetyzowana przez rośliny i bakterie; adermina; pirydoksal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. jedna z form witaminy B6;

Wiktionary

Pirydoksyna (adermina) – organiczny związek chemiczny, pochodna pirydyny, jedna z form witaminy B6. W organizmie ulega przemianie do fosforanu pirydoksalu, aktywnej formy witaminy B6, wchodzącego w skład grup prostetycznych wielu enzymów niezbędnych w syntezie aminokwasów (np. tryptofanu), neuroprzekaźników (katecholamin, serotoniny, norepinefryny), sfingolipidów, kwasu 5-aminolewulinowego oraz metabolizmie białek (np. hemoglobiny), węglowodanów i tłuszczów.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲirɨdɔˈksɨ̃na, AS: pʹirydoksna

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) adermina

Wiktionary


pirydyna

związek heterocykliczny; azyna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. bezbarwny, organiczny, heterocykliczny związek chemiczny o nieprzyjemnym zapachu;

Wiktionary

Pirydyna – organiczny, heterocykliczny związek chemiczny z grupy azyn o aromatycznym, sześcioczłonowym pierścieniu.

Jest to bezbarwna ciecz, o charakterystycznym zapachu, mieszająca się z wodą w każdym stosunku. Jest silnie higroskopijna. Z wodą tworzy monohydrat, różniący się właściwościami od czystej pirydyny. Ma właściwości słabo zasadowe, z mocnymi kwasami tworzy krystaliczne sole pirydyniowe. W reakcji pirydyny z halogenoalkanami powstają czwartorzędowe sole amoniowe. Produktem całkowitego uwodornienia pirydyny jest piperydyna. Pirydyna jest otrzymywana ze smoły pogazowej lub na drodze syntetycznej z acetylenu i kwasu cyjanowodorowego.

Wikipedia


pirydynowy

zawierający pirydynę (azynę, jeden ze związków heterocyklicznych) lub w jakiś inny sposób związany z tym związkiem; azynowy


SJP.pl


pirymidyna

heterocykliczny związek organiczny, którego pojedyncza cząsteczka zawiera cztery atomy węgla, cztery atomy wodoru i dwa atomy azotu


SJP.pl

Pirymidyna, 1,3-diazyna, C
4
H
4
N
2
– organiczny związek chemiczny z grupy heterocyklicznych związków aromatycznych, strukturalnie zbliżony do pirydyny.

Trzy podstawowe części kwasów nukleinowych (DNA i RNA) – cytozyna, tymina i uracyl są pochodnymi pirymidyny.

Wikipedia


pirymidynowy

związany w jakiś sposób z pirymidyną (heterocyklicznym związkiem organicznym, którego pojedyncza cząsteczka zawiera cztery atomy węgla, cztery atomy wodoru i dwa atomy azotu)


SJP.pl


piryt

minerał należący do grupy siarczków o wzorze chemicznym FeS2 (disiarczek żelaza (II)).


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał, polimorficzna odmiana siarczku żelaza;

Wiktionary

Piryt (Iskrzyk) – minerał żelaza z gromady siarczków, disiarczek żelaza(II), FeS
2
. Nazwa pochodzi od gr. pyr = „ogień” / pyrites lithos = „kamień, który wywołuje ogień”, gdyż po uderzeniu w minerał powstają iskry.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piryt tworzy zwykle kryształy sześcienne o mosiężnożółtej barwie i metalicznym połysku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲirɨt, AS: pʹiryt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pirytowy

 temsłow. piro-

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) iskrzyk, złoto głupców, Jaś błądzący

Wiktionary


pirytowy

o cechach pirytu, wykonany z pirytu, zawierający piryt (np. złoża pirytowe, kryształ pirytowy)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pirytem, zawierający piryt, wykonany z pirytu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piryt mrz.

Wiktionary


pirzgnąć

potocznie: rzucić, walnąć


SJP.pl


pis

[czytaj: pis] skrót od: Prawo i Sprawiedliwość - partia polityczna


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Państwowa Inspekcja Sanitarna;

Wiktionary

  • Prawo i Sprawiedliwość (PiS) – polska partia polityczna
  • Pis – miejscowość we Francji
  • Państwowa Inspekcja Sanitarna, potocznie określana jako sanepid
  • kod IATA dla portu lotniczego w Biard
  • Platform Invocation Services (Microsoft) – usługa pozwalająca wywoływanie procedur z bibliotek DLL lub komponentów COM
  • Polski Instytut Spalania
  • Przedsiębiorstwo Inżynierii Sanitarnej

Wikipedia


pis-bus

potocznie: autobus, którym poruszają się politycy PiS-u w czasie kampanii wyborczych


SJP.pl


pis-ówa

pisówa, PiS-ówka, pisówka; pogardliwie:
1. zwolenniczka partii Prawo i Sprawiedliwość;
2. członkini partii Prawo i Sprawiedliwość


SJP.pl


pis-owiec

pisowiec;
1. członek PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości, partii politycznej);
2. pogardliwie: zwolennik PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości, partii politycznej)


SJP.pl


pis-ówka

pisówka, PiS-ówa, pisówa; pogardliwie:
1. zwolenniczka partii Prawo i Sprawiedliwość;
2. członkini partii Prawo i Sprawiedliwość


SJP.pl


pis-owski

PiS (Prawo i Sprawiedliwość); pisowski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z PiS-em (Prawem i Sprawiedliwością), dotyczący PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości)

 (1.2) polit. związany z polityką, rządami PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości), charakterystyczny dla rządów PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsɔfsʲci, AS: pʹisofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 skr. PiS

 rzecz. pisowiec mos., PiS-owiec mos., pisdzielec mos., pisowskość ż., PiS-owskość ż.

 przym. pisowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pisowski

Wiktionary


pis.

skrót od: pisownia


SJP.pl


pisa

rzeka w Polsce, przepływająca przez Pisz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Rosji, w obwodzie królewieckim, dopływ Węgorapy;

 (1.2) geogr. nazwa kilku cieków wodnych w Polsce;

Wiktionary

Cieki w Polsce:

  • Pisa – rzeka, dopływ Narwi, na Mazurach i północnym Mazowszu
  • Pisa – rzeka, dopływ Łyny, na Warmii i Prusach Dolnych
  • Pisa – rzeka, średni bieg rzeki Wadąg, na Warmii (od jez. Pisz do jez. Wadąg)
  • Pisa – potok, dopływ Białej Głuchołaskiej
  • Pisa – struga, dopływ Rypienicy

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

 (1.1) kolokacje rzeka|D=Pisy|N=Pisą.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. piski, pisański

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* czeski: (1.1) Pisa ż.

* litewski: (1.1) Pisa

* niemiecki: (1.1) Pissa

* rosyjski: (1.1) Писса ż.

źródła.

== Pisa (język angielski.) ==

thumb|Pisa (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. Piza

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisa, AS: pʹisa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piski, pisański

Wiktionary


pisać

1. tworzyć tekst na jakiejś powierzchni używając do tego stosownego narzędzia;
2. donosić, przekazywać coś na piśmie lub w druku, komunikować o czymś w taki sposób;
3. pisać się: podpisywać się pod czymś, często także: zgadzać się na coś, potwierdzać chęć uczestniczenia w czymś


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. napisać)

 (1.1) umieszczać tekst na jakimś materiale lub medium

 (1.2) tworzyć utwór literacki; przekazywać jakieś informacje za pomocą pisma

 (1.3) przest. malować, rysować (szczególnie prawosławne ikony)

 (1.4) tworzyć, określać regułę pisowni; stosować taką regułę

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nauczycielka pisze kredą na tablicy jakieś wzory.

 (1.2) Dziennikarz napisał dla swojej gazety ciekawą recenzję przedstawienia.

 (1.4) Jak się pisze pana nazwisko?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisat͡ɕ, AS: pʹisać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wpisywać ndk., pisywać ndk., napisać dk., dopisywać ndk., dopisać dk., opisywać ndk., opisać dk., przepisywać ndk., przepisać dk., zapisywać ndk., zapisać dk.

 rzecz. pisarczyk mos., piśmiennictwo n., pisanie n., pisak mrz., pismo n., pismak mos., pisarz mos., pisarka ż., pisarstwo n., pisadło n., pisownia ż., pisanka ż., podpisanie n., napisy nmos., pisanina ż.

 przym. pisemny, pisarski, niepiśmienny, piśmienny, pisakowy

 przysł. pisemnie

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

 (1.1) rysować, malować; mówić

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. wpisywać ndk., pisywać ndk., napisać dk., dopisywać ndk., dopisać dk., opisywać ndk., opisać dk., przepisywać ndk., przepisać dk., zapisywać ndk., zapisać dk.

 rzecz. pisarczyk mos., piśmiennictwo n., pisanie n., pisak mrz., pismo n., pismak mos., pisarz mos., pisarka ż., pisarstwo n., pisadło n., pisownia ż., pisanka ż., podpisanie n., napisy nmos., pisanina ż.

 przym. pisemny, pisarski, niepiśmienny, piśmienny, pisakowy

 przysł. pisemnie

frazeologia.

 bądź mądry i pisz wiersze • pisać do szuflady • pisać jak kura pazurem • pisz do mnie na Berdyczów • ludzie piszą, jak słyszą

etymologia.

 od etym|prasł|*pьsati.

 por. etymn|białor|пісаць., etymn|chorw|pisati., etymn|czes|psát., etymn|dłuż|pisaś., etymn|głuż|pisać., etymn|ros|писать., etymn|scs|пьсати., etymn|słc|písať., etymn|słń|pisati. i etym2n|ukr|писати|писа́ти.

uwagi.

 (1.1) często spotykanym zjawiskiem językowym jest użycie potocznej lub całkowicie nienormatywnej formy „w gazecie/książce/… pisze, że…” zamiast literackiej „w gazecie/książce/… jest napisane, że…”

 (1.4) zazwyczaj w 3. osobie lp. rodzaju nijakiego, z podmiotem domyślnym lub zaimkiem „się”

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) write, (na maszynie, komputerze) type; (1.2) write; (1.4) spell

* arabski: (1.1) كتب ,حبر (1.2) ;كتب ,حبر

* baskijski: (1.1) idatzi

* baszkirski: (1.1) яҙырға; (1.2) яҙырға

* chiński standardowy: (1.1) 写 (xiě); (1.2) 写 (xiě)

* chorwacki: (1.1) pisati; (1.2) pisati; (1.3) pisati; (1.4) pisati

* czeski: (1.1) psát

* dolnołużycki: (1.1) pisaś

* duński: (1.1) skrive; (1.2) skrive

* esperanto: (1.1) skribi

* fiński: (1.1) kirjoittaa

* francuski: (1.1) écrire; (1.2) écrire; (1.3) écrire; (1.4) écrire

* górnołużycki: (1.1) pisać

* hebrajski: (1.1) כתב

* hiszpański: (1.1) escribir

* ido: (1.1) skribar

* islandzki: (1.1) skrifa

* japoński: (1.1) 書く (かく, kaku); (1.2) 書く (かく, kaku); (1.4) 綴る (つづる, tsuzuru)

* jidysz: (1.1) שרײַבן (szrajbn), (na maszynie) także. דרוקן (drukn); (1.2) שרײַבן (szrajbn), (do gazety) także. דרוקן זיך (drukn zich); (1.4) שרײַבן (szrajbn)

* kaszubski: (1.1) pisac

* kataloński: (1.1) escriure

* kazachski: (1.1) жазу; (1.2) жазу

* łaciński: (1.1) scribo

* niderlandzki: (1.1) schrijven

* niemiecki: (1.1) schreiben; (1.2) schreiben; (1.4) schreiben

* nowogrecki: (1.1) γράφω

* perski: (1.1) نوشتن (neveshtan)

* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1-2) {{PJM|pisać.}}

* portugalski: (1.1) escrever; (1.2) escrever

* rosyjski: (1.1) писать; (1.2) писать; (1.4) писать, писаться

* staroegipski: (1.1) 20px|link=sš (sš)

* suahili: (1.1) andika

* szwedzki: (1.1) skriva; (1.2) skriva

* turecki: (1.1) yazmak

* tybetański: (1.1) རྩོམ

* ukraiński: (1.1) писати; (1.2) писати; (1.3) писати, малювати; (1.4) писати

* włoski: (1.1) scrivere, vergare

* zulu: (1.1) -bhala

źródła.

== pisać (język górnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pisać

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pisaczek

zdrobnienie od: pisak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od pisak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisak m., pisanina ż.

 przym. pisakowy

Wiktionary


pisadło

potocznie: przyrząd do pisania; pisak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. to, co służy do pisania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czekam na pianino – przywiozą, to się ogarnę, odkurzę i łaps za pisadło, do nut przystąpię, notatki porobię.

 (1.1) Zostawi pisadła, aby podczas wyborów pamiętać, żeby przy nazwisku żadnego z tych kandydatów krzyżyka nie postawić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pisać ndk.

 rzecz. pismo n., pisak m., pisarz m., pisanina ż.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 czas. pisać ndk.

 rzecz. pismo n., pisak m., pisarz m., pisanina ż.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

źródła.

== pisadło (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) długopis

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pisak

przyrząd do pisania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) narzędzie do pisania, którym pisze się, używając wymiennych wkładów z atramentem lub żelem

 (1.2) techn. część pisząca mechanizmu

 (1.3) pot. każdy przyrząd, którym można pisać

Wiktionary

Pisak (cienkopis, flamaster, mazak, marker) – jest to rodzaj długopisu, wewnątrz którego znajduje się porowaty rdzeń nasączony tuszem. Końcówka pisząca jest również porowata, dzięki czemu tusz powoli przepływa na powierzchnię papieru czy innego materiału. Dostępna jest ich szeroka gama kolorów i rodzajów tuszu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kto ma pożyczyć pisak, bo mi się wypisał?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisak, AS: pʹisak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanie n., pismo n., pisanina ż.

:: zdrobn. pisaczek mrz.

 czas. pisać ndk.

 przym. pisakowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) długopis, pióro, cienkopis, flamaster

Wiktionary


pisakowy

przymiotnik od: pisak


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pisakiem, dotyczący pisaka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisak mrz., pisaczek mrz.

 czas. pisać ndk.

Wiktionary


pisane

1. tworzyć tekst na jakiejś powierzchni używając do tego stosownego narzędzia;
2. donosić, przekazywać coś na piśmie lub w druku, komunikować o czymś w taki sposób;
3. pisać się: podpisywać się pod czymś, często także: zgadzać się na coś, potwierdzać chęć uczestniczenia w czymś


SJP.pl


pisaneczka

zdrobnienie od: pisanka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: pisanka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanka ż., pisanina ż.

Wiktionary


pisanica

wieś i osada w Polsce


SJP.pl

W Polsce
  • Pisanica – osada leśna w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Ełk
  • Pisanica – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ełckim, w gminie Kalinowo
  • Pisanica – dawna gmina wiejska
  • Pisanica – dawna gromada

Wikipedia


pisanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pisać.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Maciuś lubi czytanie i rachunki, ale nie przepada za pisaniem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsãɲɛ, AS: pʹisãńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisarstwo n., pismo n., pisarz m., pisarka ż., pismak m., pisak m., pisownia ż., pisanina ż., pisanka ż., pisarczyk m., piśmienność ż., piśmiennictwo n., pisywanie n., napisanie n., spisywanie n., spisanie n., wypisywanie n., wypisanie n., wpisywanie n., wpisanie n., opisywanie n., opisanie n., nadpisywanie n., nadpisanie n., napisy nmos.

 czas. pisywać dk., pisać ndk., napisać dk., spisywać ndk., spisać dk., wypisywać ndk., wypisać dk., opisywać ndk., opisać dk., nadpisywać ndk., nadpisać dk., wpisywanie n., wpisanie n.

 przym. pisarski, piśmienny, piśmienniczy, pisemny

Wiktionary


pisanina

lekceważąco o jakimś błahym, marnym lub nudnym tekście, najczęściej niepotrzebnym, niewnoszącym żadnych nowych spojrzeń na daną sprawę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lekcew. przydługie, nudnawe pisanie

 (1.2) lekcew. nędzny, marny utwór pisany

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. dopisanie dk., dopisek mrz., dopisywacz mos., dopisywanie ndk., napis mrz., napisanie dk., napisy nmos., odpis mrz., odpisanie dk., odpisywacz mos., odpisywanie ndk., opis mrz., opisanie dk., opisowość ż., opisówka ż., opisywactwo n., opisywacz mos., opisywalność ż., opisywanie ndk., pisaczek mrz., pisadło n., pisak mrz., pisane n., pisaneczka ż., pisanie n., pisanka ż., pisankarka ż., pisankarstwo n., pisanko n., pisarczyk mos., pisarka ż., pisarskość ż., pisarstwo n., pisarz mos., pisarzyna mos., pisemko n., pisemność ż., pismak mos., piśmidło n., pismo n., pisownia ż., pisywacz mos., pisywanie n., piszpan mos., piśmidło n., piśmiennictwo n., piśmienność ż., podpis mrz., podpisik mrz., podpisanie n., podpisywanie n., popis mrz., popisowość ż., popisówa ż., popisówka ż., popisanie n., popisy nmos., pospiskowanie n., przepis mrz., przepisanie n., przepiska ż., przepisodawca mos., przepisownik mrz., przepisowość ż., przepisy nmos., przepisywacz mos., przepisywanie n., przepiśnik mrz., przypis mrz., przypisanie n., przypisaniec mos., przypisek mrz., przypiska ż., przypisywanie n., rozpis mrz., rozpisanie n., rozpiska ż., rozpisywanie n., spis mrz., spisanie n., spisek mrz., spiskowanie n., spiskowiec mos., spisywanie n., wpis mrz., wpisanie n., wpisowe nmos., wpisywanie n., wypis mrz., wypisanie n., wypisek mrz., wypiska ż., wypiski nmos., wypisy nmos., wypisywanie n., zapis mrz., zapisanie n., zapisek mrz., zapiska ż., zapisobierca mos., zapisobiorca mos., zapisodawca mos., zapisywacz, zapisywanie n.

 czas. dopisać dk., dopisywać ndk., napisać dk., odpisać dk., odpisywać ndk., opisać dk., opisywać ndk., pisać ndk., pisywać ndk., podpisać dk., podpisywać ndk., popisać dk., pospiskować dk., przepisać dk., przepisywać ndk., przypisać dk., przypisywać ndk., rozpisać dk., rozpisywać ndk., spisać dk., spiskować ndk., spisywać ndk., wpisać dk., wpisywać ndk., wypisać dk., wypisywać ndk., zapisać dk., zapisywać ndk.

 przym. opisowy, opisywalny, pisemny, piśmienniczy, piśmienny, pisarski, podpisowy, popisowy, przepisodawczy, przepisowy, spisowy, spiskowy, wpisowy, zapisowy, zapisywalny

 przysł. pisemnie, piśmiennie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) pot. bazgranina, bazgroły, bohomazy, chała, chłam, grafomania, gryzmoły, kicz, makulatura, mazanina, ramota, szmira

Wiktionary


pisanit

minerał, siarczan miedzi zawierający w swojej pojedynczej cząsteczce siedem cząsteczek wody; melanteryt miedziowy


SJP.pl


pisanka

wielkanocne jajko barwione, malowane lub ozdabiane innymi technikami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) etn. folk. tradycyjnie pomalowane jajko w okresie świąt Wielkiejnocy;

 (1.2) typogr. łaciński krój wzorowany na kaligraficznym piśmie odręcznym, przeważnie pochylony w prawo

Wiktionary

Pisanka – ogólna, zwyczajowa nazwa jaja (zwykle kurzego, ale także gęsiego czy kaczego) zdobionego różnymi technikami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Malowanie pisanek w Wielką Sobotę to stary polski zwyczaj.

 (1.2) […] Należy też pamiętać, że bloki tekstu złożone pisanką nie zachęcają do czytania.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsãnka, AS: pʹisãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisarczyk mos., pismo n., pisarz mos., pisaneczka ż., pisanie n., pisanina ż.

 czas. pisać

 przym. pisankowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Mazowsze|piska.

Wiktionary


pisankarka

kobieta zajmująca się pisankarstwem (tworzeniem i barwieniem pisanek, najczęściej przy użyciu technik charakterystycznych dla danego regionu)


SJP.pl


pisankarski

odnoszący się do pisankarstwa (ogółu technik tworzenia i barwienia pisanek, najczęściej odrębnych dla danego regionu), związany z pisankarstwem


SJP.pl


pisankarstwo

ogół specjalnych technik tworzenia i barwienia pisanek, najczęściej odrębnych dla danego regionu


SJP.pl


pisankarz

twórca pisanek


SJP.pl


pisanko

pismo artystyczne zbliżone formą do pisma kaligraficznego, stosowane do dużych napisów


SJP.pl


pisankowy

pisanka


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pisankami, dotyczący pisanek

Wiktionary

Patrz:

pisanka

Powiązane:

 rzecz. pisanka ż.

Wiktionary


pisański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pisą, dotyczący Pisy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pisa ż.

Wiktionary


pisarczyk

1. lekceważąco: marny pisarz; pismak, pisarzyna, skrobipiórek, gryzipiórek;
2. dawniej: pomocnik pisarza w biurze, urzędzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) lekcew. słaby, marny lub podrzędny pisarz

 (1.2) daw. pomocnik pisarza urzędowego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanina ż., pisarz mos., pismo n., pisarstwo n., piśmiennictwo n., pisanka ż., zapisek mrz., Pisarzowice nmos., pisanie n., napisanie n., pisarka ż., pisarzyna mos.

 czas. pisać ndk., napisać dk., zapisywać ndk., zapisać dk.

 przym. pisarski

 przysł. pisarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pisarzyna, gryzipiórek, gryzipiór

Wiktionary


pisarek

kobieta zajmująca się pisaniem utworów literackich; literatka, autorka


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Abraham Pisarek (1901, Przedbórz – 1983, Berlin Zachodni) – fotograf
  • Izabella Pisarek (ur. 1964) – polska ekonomistka, profesor nauk rolniczych
  • Karolina Pisarek (ur. 1997) – polska modelka
  • Krystyna Pisarkowa (1932–2010) – profesor językoznawstwa, badaczka języka polskiego
  • Maciej Pisarek (ur. 1966, Kraków) – polski reżyser i scenarzysta filmowy
  • Magdalena Willems-Pisarek (ur. 1972, Warszawa) – malarka
  • Marian Pisarek (1912, Łosie – 1942, Francja)
  • Regina Pisarek (1939, Warszawa – 1998, Nadarzyn) – polska piosenkarka
  • Walery Pisarek (1931–2017) – polski językoznawca i prasoznawca
  • Zdzisław Pisarek (ur. 1953, Tokary) – polski polityk

Wikipedia


pisarka

kobieta zajmująca się pisaniem utworów literackich; literatka, autorka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. forma żeńska od: pisarz

Wiktionary

Pisarz – osoba tworząca dzieła literackie, przynależna do języka, w którym pisze.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiˈsarka, AS: pʹisarka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisanie n., pisarstwo n.

:: fm. pisarz m.

 czas. pisać

 przym. pisarski

 przysł. pisarsko

Wiktionary


pisarkiewicz

nazwisko


SJP.pl


pisarowicz

nazwisko


SJP.pl


pisarski

odnoszący się do pisarstwa lub pisarza, pisarki (np. talent pisarski, wyobraźnia pisarska), związany w jakiś sposób z tą dziedziną sztuki (np. znak pisarski, przyrząd pisarski)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z pisaniem, dotyczący pisania

 (1.2) związany z tworzeniem dzieł literackich, dotyczący tworzenia dzieł literackich

Wiktionary

Osoby o tym nazwisku:

  • Bohdan Pisarski – polski myrmekolog i entomolog
  • Józef Pisarski – polski bokser
  • Roman Pisarski – polski pisarz
  • Ryszard Pisarski – polski piosenkarz
  • Ryszard Pisarski – polski zootechnik, specjalizujący się w żywieniu zwierząt

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Chwyt pisarski u dzieci można podzielić na chwyt prymitywny, przejściowy i dojrzały.

 (1.2) Odkrył w sobie talent pisarski podczas rekonwalescencji po amputacji nogi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisarczyk mos., pisarz mos., pisarka ż., pisarstwo n., pisanie n., pismo n., pisanina ż.

 czas. napisać dk., pisać ndk.

 przysł. pisarsko

Wiktionary


pisarstwo

twórczość pisarska, literacka, tworzenie utworów pisanych, najczęściej masowo w celu znalezienia dochodów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zajęcie pisarza, działalność pisarska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dla mojego pisarstwa najbardziej inspirująca okazała się artystyczna potencja mowy chłopskiej.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisarczyk mos., pismo n., pisanina ż., pisanie n., napis m., napisanie n., pisarz m., pisarka ż., pisarzyna m.

 czas. pisać ndk., napisać dk., przynapisać dk., donapisać dk., przynapisać dk., odnapisać dk.

 przym. pisarski

Wiktionary


pisarz

1. osoba zajmująca się pisaniem utworów literackich; literat;
2. dawniej: urzędnik pełniący funkcję sekretarza, zajmujący się sprawami administracyjnymi, finansowymi itp.;
3. osoba przepisująca księgi, dokumenty; skryba, kopista


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) liter. osoba, która tworzy utwory literackie, zwłaszcza prozą;

 (1.2) wojsk. podoficer funkcyjny do spraw administracyjnych, sekretarz dowódcy kompanii

 (1.3) daw. urzędnik pełniący funkcję sekretarza w urzędzie miejskim, kancelarii królewskiej itp.;

 (1.4) hist. warstwa społeczna starożytnego Egiptu osób wykształconych, posługujących się pismem;

Wiktionary

Pisarz – osoba tworząca dzieła literackie, przynależna do języka, w którym pisze.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Autor tej książki jest bardzo znanym pisarzem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisaʃ, AS: pʹisaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisarstwo n., piśmiennictwo n., pisanka ż., zapisek m., Pisarzowice nmos., pisanie n., napisanie n.

:: zdrobn. pisarczyk m.

:: zgrub. pisarzyna m.

:: fż. pisarka ż.

 czas. pisać ndk., napisać dk., zapisywać ndk., zapisać dk.

 przym. pisarski

 przysł. pisarsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) literat, prozaik

 (1.3) kancelista, notariusz

 (1.4) skryba

Wiktionary


pisarzowa

pisarz (dawniej); pisarski


SJP.pl

Pisarzowa – wieś w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Limanowa położona u podnóży Pasma Łososińskiego, w górnym odcinku potoku Smolnik (dopływu Dunajca), przy drodze powiatowej nr 1551K relacji Limanowa – Chełmiec. Miejscowość zamieszkana jest przez grupę entograficzną lachów limanowskich.

Wikipedia


pisarzowice

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Polsce;

Wiktionary

W Polsce:

  • Pisarzowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra
  • Pisarzowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. lubańskim, w gminie Lubań
  • Pisarzowice – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Miękinia
  • Pisarzowice – wieś w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Lubsza
  • Pisarzowice – wieś w woj. opolskim, w pow. krapkowickim, w gminie Strzeleczki
  • Pisarzowice – wieś w woj. śląskim, w pow. bielskim, w gminie Wilamowice
  • Pisarzowice – wieś w woj. śląskim, w pow. gliwickim, w gminie Toszek
  • Pisarzowice – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. ostrzeszowskim, w gminie Kobyla Góra

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pisarz mos., pisarczyk mos.

Wiktionary


pisarzówna

dawniej: córka pisarza


SJP.pl


pisarzowy

pisarz (dawniej); pisarski


SJP.pl


pisarzyna

(r. męski) lekceważąco: marny pisarz; pismak, skryba, skrobipiórek, gryzipiórek


SJP.pl


pisces

Pisces jest łacińską nazwą dla:

  • Ryb – zwierząt.
  • Ryb – gwiazdozbioru nieba północnego.

Wikipedia


pischinger

[czytaj: piszinger] torcik z wafli przekładanych słodką masą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. torcik waflowy, zwykle z masą czekoladową;

Wiktionary

Pischinger, także spolszczony jako piszinger, piszyngier lub piszynger – torcik z wafli przekładanych masą czekoladowo-orzechową, oblany polewą czekoladową. Termin ten znany jest prawie wyłącznie na terenach dawnej Galicji i może odnosić się też do andrutów przełożonych masą kajmakową.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) piszinger, piszyngier

Wiktionary


piscina

[czytaj: pisc-ina] piscyna;
1. basen z zimną wodą stanowiący element starorzymskich term;
2. kamienna misa z wodą, służąca do ablucji kapłańskich i mycia naczyń liturgicznych, a w epoce wczesnochrześcijańskiej także jako baptysterium, w którym chrzczono przez zanurzenie w wodzie


SJP.pl

  • Piscina (miasto) – miasto we Włoszech
  • Piscina (architektura) – zbiornik wodny

Wikipedia


pisco

[czytaj: pisko] aromatyczny winiak uznawany za trunek narodowy w Peru i Chile, spożywany zwykle z dodatkiem soku owocowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rodzaj alkoholu z Ameryki Południowej, brandy ze sfermentowanych i destylowanych winogron;

Wiktionary

  • Pisco (miasto) – miasto w Peru
  • Pisco (alkohol) – alkohol typu brandy

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) winiak

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hiszp.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pisco

* hiszpański: (1.1) pisco m.

* kataloński: (1.1) pisco m.

* portugalski: (1.1) pisco m.

* ukraiński: (1.1) піско n.

* włoski: (1.1) pisco m.

źródła.

== pisco (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) pisco

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) winiak

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia. etym|hiszp.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) pisco

* hiszpański: (1.1) pisco m.

* kataloński: (1.1) pisco m.

* portugalski: (1.1) pisco m.

* ukraiński: (1.1) піско n.

* włoski: (1.1) pisco m.

źródła.

== pisco (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) pisco

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piscyna

piscina;
1. basen z zimną wodą stanowiący element starorzymskich term;
2. kamienna misa z wodą, służąca do ablucji kapłańskich i mycia naczyń liturgicznych, a w epoce wczesnochrześcijańskiej także jako baptysterium, w którym chrzczono przez zanurzenie w wodzie


SJP.pl


pisdzielec

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wulg. członek lub zwolennik PiS-u

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czy te pisdzielce zrobią chociaż jedną rzecz dobrze, czy wszystko mają zamiar spierdolić?

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. PiS m., pisowiec m., pisówka ż., pisowczyk m.

 przym. pisowski, PiS-owski

 skr. PiS

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. obraź. pisior, pisuar; neutr. pisowiec, pisowczyk

Wiktionary


pisemko

zdrobniale o piśmie (najczęściej w znaczeniu tekstu stanowiącego dokument lub większą całość, gazetę lub czasopismo)


SJP.pl


pisemnie

przysłówek

 (1.1) na piśmie, za pomocą pisma

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsɛ̃mʲɲɛ, AS: pʹismʹńe

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanina ż., pismo, piśmiennictwo

 czas. pisać

 przym. pisemny, piśmienniczy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) na piśmie

Wiktionary


pisemny

utrwalony na piśmie (np. praca pisemna, zgoda pisemna), wyrażony za pomocą pisma lub w jakiś inny sposób związany z pismem; piśmienny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odbywający się na piśmie, wyrażony na piśmie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Konkurs będzie przebiegać w dwóch etapach: test pisemny, a po nim część ustna dla finalistów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsɛ̃mnɨ, AS: pʹismny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisemko n., piśmidło n., piśmidełko n., piśmiennictwo n., piśmiennik m., pisemność ż., pisemnictwo n., pisanina ż., pisanie n.

 czas. pisać ndk.

 przym. piśmienniczy

 przysł. pisemnie

Wiktionary


pisf

skrótowiec głoskowy w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = Polski Instytut Sztuki Filmowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Realizację filmu umożliwiły pieniądze z PISF-u.

Wiktionary


pisflacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. ekon. inflacja spowodowana rządami PiS

Wiktionary


pisia

rubasznie: żeński narząd płciowy; pipa, pipka, piczka


SJP.pl

Pisia – rzeka w Polsce, w województwie mazowieckim na Równinie Łowicko-Błońskiej, prawy dopływ Bzury (uchodzi w Sochaczewie). Długość rzeki wynosi 58,5 km, a powierzchnia zlewni 501,4 km².

Pisia powstaje z połączenia dwóch rzek: większej Pisi Gągoliny (dawniej zwanej Radziejówką) i mniejszej Pisi Tucznej. Obie mają źródła na Wysoczyźnie Rawskiej na południowy wschód od miasta Mszczonów i łączą się na południe od wsi Kaski.

Wikipedia


pisiewicz

nazwisko


SJP.pl


pisil

skrótowiec

 (1.1) = Polska Izba Spedycji i Logistyki

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisʲil, AS: pʹisʹil

Wiktionary


pisior

żartobliwie o męskim członku; siusior, kuśka, pitol, ptaszek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. grub. penis

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (2.1) pejor. obraź. członek lub zwolennik PiS-u

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jacek nachlał się wódy i latał z pisiorem na wierzchu po akademiku.

 (2.1) Nie tylko pisiory wierzą w zamach smoleński.

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz.

:: zdrobn. pisiorek m.

 (2.1)

 skr. PiS

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. siusiak, siurak, wacek, fajfus; członek, penis; wulg. chuj, wulg. kutas

 (2.1) pisuar; neutr. pisowiec

Wiktionary


pisiorek

zdrobnienie od: pisior


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. penis

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisior m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pisior, ptaszek, fujara, członek, pała, fiutek

Wiktionary


pisiorski

pogardliwie: pisowski (związany z PiS-em)


SJP.pl


pisiorstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pejor. ogół wyborców i polityków Prawa i Sprawiedliwości

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pisowski

Wiktionary


pisk

ostry, przenikliwy dźwięk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cienki, przenikliwy dźwięk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nagły pisk dochodzący z korytarza zelektryzował zebranych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲisk, AS: pʹisk

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piszczeć, piskać, popiskiwać

 przym. piskliwy, piszczałkowy

 rzecz. pisklę n., piszczałka ż.

Wiktionary


piska

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kreska

 (1.2) gw-pl|Mazowsze. pisanka

forma czasownika.

 (2.1) 3 os. lp. ter. od: piskać

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kreska.

 (1.2) zobtłum|pisanka.

źródła.

== piska (papiamento.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. ryba

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Powiązane:

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kreska.

 (1.2) zobtłum|pisanka.

źródła.

== piska (papiamento.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. ryba

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|kreska.

 (1.2) zobtłum|pisanka.

źródła.

== piska (papiamento.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) zool. ryba

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piskać

wydawać piski


SJP.pl


piski

przymiotnik od: Pisz


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) od Pisz

 (1.2) od Pisa

forma rzeczownika.

 (2.1) M. B. lm. od pisk

Wiktionary

Piski (dopełniacz: Pisków, przymiotnik: piskowski) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Czerwin.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲisʲci, AS: pʹisʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1)

 rzecz. Pisz m., piszanin m., piszanka ż.

 (1.2)

 rzecz. Pisa ż.

Wiktionary


pisklaczek

młode ptaka, szczególnie gęsi lub kury, znane jako jeden z pozareligijnych symboli świąt Wielkiejnocy; pisklak, pisklątko, pisklę


SJP.pl


pisklak

młode ptaka, szczególnie gęsi lub kury, znane jako jeden z pozareligijnych symboli świąt Wielkiejnocy; pisklaczek, pisklątko, pisklę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. ptak wykluty z jaja

Wiktionary

Pisklak (ang. Piper) – 6-minutowy krótkometrażowy film animowany produkcji wytwórni Pixar. Wyreżyserował go Alan Barillaro, który również napisał scenariusz. Swoją premierę miał 16 czerwca 2016, w kinach przed filmem Gdzie jest Dory?, w Polsce 17 czerwca. Film zdobył Oskara w 2017 roku, w kategorii najlepszy krótkometrażowy film animowany.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy pniu leżało ciałko pisklaka, który wypadł z gniazda.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisklę n., pisklątko n.

:: zdrobn. pisklaczek mzw.

 przym. pisklęcy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pisklę

Wiktionary


pisklątko

młode ptaka, szczególnie gęsi lub kury, znane jako jeden z pozareligijnych symboli świąt Wielkiejnocy; pisklaczek, pisklak, pisklę


SJP.pl


pisklę

młode ptaka, szczególnie gęsi lub kury, znane jako jeden z pozareligijnych symboli świąt Wielkiejnocy; pisklaczek, pisklak, pisklątko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ornit. niedawno wyklute młode ptaka;

 (1.2) przen. pieszczotliwie o dziecku

Wiktionary

Pisklę – świeżo wykluty z jaja ptak (termin stosowany również dla młodych dinozaurów nieptasich), u większości gatunków wymagający opieki rodzicielskiej.

Według cech piskląt różnych gatunków ptaków, ptaki dzielimy na gniazdowniki i zagniazdowniki.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszystkie pisklęta po wykluciu wymagają opieki rodziców.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲisklɛ, AS: pʹiskle

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisk m., piszczenie n., popiskiwanie n., piskanie n.

:: zdrobn. pisklątko n., pisklaczek m.

:: zgrub. pisklak m.

 czas. piszczeć ndk., popiskiwać ndk., piskać ndk.

 przym. pisklęcy, piskliwy, piszczałkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. pisklak

Wiktionary


pisklęcy

należący do pisklęcia (np. pisklęce skrzydełka, pisklęcy dzióbek), taki jak u pisklęcia (np. pisklęcy puszek) lub w jakiś inny sposób związany z pisklęciem


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pisklęciem, dotyczący pisklęcia

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do pisklęcia

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla pisklęcia, posiadający cechy przypisywane pisklętom

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) Z budki dochodził pisklęcy świergot.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisklak mzw., pisklę n., pisklątko n., pisklaczek mzw.

Wiktionary


piskliwiej

stopień wyższy od przysłówka: piskliwie


SJP.pl


piskliwość

cecha głosu lub dźwięku przenikliwego, bardzo wysokiego, cienkiego lub jakiegoś przedmiotu wydającego dźwięki określone w ten sposób


SJP.pl


piskliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: piskliwy


SJP.pl


piskliwy

przenikliwy, bardzo wysoki, cienki, zbliżony do pisku (np. piskliwy głos) lub będący źródłem dźwięków tak określonych (np. piskliwe skrzypce, piskliwy flet)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) o głosie, dźwięku itp.: wysoki, cienki, przenikliwy

 (1.2) wydający piskliwy (1.1) dźwięk, głos itp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲisˈklʲivɨ, AS: pʹisklʹivy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisk m., piskliwość ż., pisklę n.

 przysł. piskliwie

Wiktionary


pisknięcie

pisk, pojedynczy dźwięk o bardzo wysokiej częstotliwości, przenikliwy, cienki, ostry


SJP.pl


piskorczyk

nazwisko


SJP.pl


piskorczyn

Piskorczyn – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Brzuze. W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. W latach 1867–1975 miejscowość administracyjnie należała do powiatu rypińskiego. Jest to przedostatnia pod względem liczby ludności miejscowość w gminie.

Wikipedia


piskorek

rodzaj ryb z rodziny piskorzowatych; cierniooczek


SJP.pl


piskornica

Piskornica dawniej też Piskorszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Gózd. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Kuczkach.

Wikipedia


piskorów

Piskorów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Puławy.

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wikipedia


piskorowice

Piskorowice – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Leżajsk.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wieś królewska Piskorowice, położona była w 1589 roku w starostwie niegrodowym krzeszowskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego. Wieś Piskorowice jest położona nad rzeką San.

Wikipedia


piskorowski

nazwisko


SJP.pl


piskorski

nazwisko


SJP.pl

Piskorski (forma żeńska: Piskorska; liczba mnoga: Piskorscy) – polskie nazwisko. Najprawdopodobniej pochodzi od nazwy ryby – piskorz.

Wikipedia


piskorz

słodkowodna ryba pochodząca z Eurazji i Afryki, mająca wydłużone ciało i małe łuski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) icht. nazwa systematyczna|Misgurnus fossilis|ref=tak., gatunek słodkowodnej ryby z rodziny piskorzowatych (Cobitidae);

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) stpol. nic

Wiktionary

Piskorz (Misgurnus fossilis) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny piskorzowatych (Cobitidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲiskɔʃ, AS: pʹiskoš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piskorzowate nmos.

 przym. piskorzowy, piskorzowaty

Wiktionary


piskorzec

Piskorzec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Iłów. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wikipedia


piskorzeniec

Piskorzeniec – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Przedbórz.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody o pow. 409 ha (Rezerwat przyrody Piskorzeniec).

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Michała Archanioła w Pilczycy.

Wikipedia


piskorzewo

Piskorzewo (niem. Königsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


piskorzowate

o cechach piskorzowatych (ryb słodkowodnych z podrzędu karpiowców, charakteryzujących się walcowatym, nagim lub miejscowo pokrytym niewielkimi łuskami ciałem)


SJP.pl

Piskorzowate, kozowate, kózkowate (Cobitidae) – rodzina słodkowodnych ryb karpiokształtnych (Cypriniformes).

Wikipedia


piskorzowaty

o cechach piskorzowatych (ryb słodkowodnych z podrzędu karpiowców, charakteryzujących się walcowatym, nagim lub miejscowo pokrytym niewielkimi łuskami ciałem)


SJP.pl


piskorzówek

Piskorzówek (niem. Klein Peiskerau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oławskim, w gminie Domaniów.

Wikipedia


piskorzowy

zrobiony z piskorza (słodkowodnej ryby z rodziny piskorzowatych), przyrządzony z dodatkiem kawałków piskorza (np. sałatka piskorzowa)


SJP.pl


piskrzyn

Piskrzyn – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Baćkowice.

W Piskrzynie znajduje się kamieniołom dolomitu eksploatowany przez Kopalnie Dolomitu S.A. w Sandomierzu. Miejscowe zasoby oceniono na 16 997 tys. ton, z czego dotychczas wydobyto 384 tys. Od 2015 roku trwa proces przenoszenia kopalni do Janczyc.

Wikipedia


piskwa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Poznań. beksa

Wiktionary


pism

1. zespół znaków graficznych w postaci liter składających się na dany alfabet, a także: to, co zostało napisane, wyrażone takimi znakami;
2. czasopismo, gazeta lub jakikolwiek inny podobny tekst napisany ręcznie lub maszynowo


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. = Polski Instytut Spraw Międzynarodowych;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲism, AS: pʹism

Wiktionary


pisma

1. zespół znaków graficznych w postaci liter składających się na dany alfabet, a także: to, co zostało napisane, wyrażone takimi znakami;
2. czasopismo, gazeta lub jakikolwiek inny podobny tekst napisany ręcznie lub maszynowo


SJP.pl

Wikipedia


pismaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od pismak

Wiktionary

Opegrapha Ach. (pismaczek) – rodzaj grzybów z rodziny Opegraphaceae. Zaliczany jest do grupy porostów.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. pismak m.

Wiktionary


pismaczka

pismak; gryzipiórka


SJP.pl


pismak

1. lekceważąco: autor tekstów o małej wartości literackiej; pisarzyna, skryba, skrobipiórek, gryzipiórek;
2. pogardliwie o dziennikarzu, publicyście, zwłaszcza marnym, nieudolnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pogard. dziennikarz, publicysta, literat, zwłaszcza marny, nieudolny

Wiktionary

  • Pismak – powieść Władysława Terleckiego
  • Pismak – powieść Marka Harnego, nagrodzona Nagrodą Wielkiego Kalibru
  • Pismak – film polski w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa z 1984 r., adaptacja powieści Terleckiego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲismak, AS: pʹismak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisanie n., pisanina ż.

:: zdrobn. pismaczek m.

 czas. pisać ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) dziennikarzyna, gryzipiórek

Wiktionary


pismaniye

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. słodki deser zrobiony z cukru, mąki pszennej, masła i aromatu

Wiktionary

Pişmaniye, pishmaniye – deser kuchni tureckiej; rodzaj waty cukrowej zrobionej z mąki pszennej i cukru, z aromatem wanilii. Serwowany z niesłodzoną herbatą miętową.

Perskim odpowiednikiem tego deseru jest pashmak.

Wikipedia


piśmica

piśmica okółkóweczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych


SJP.pl


piśmidełko

zdrobnienie od: piśmidło


SJP.pl


piśmidło

pogardliwie o kiepskiej gazecie, marnym, bezwartościowym czasopiśmie, rzadziej utworze literackim


SJP.pl


piśmiennictwo

utwory pisane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ogół pisanych utworów literackich

 (1.2) przest. pisarstwo, tworzenie literatury

Wiktionary

Piśmiennictwo – ogół wypowiedzi językowych utrwalonych w piśmie, pełniących określone funkcje w różnych dziedzinach życia społecznego; obejmuje m.in. literaturę piękną, publicystykę, dzieła naukowe i popularnonaukowe, dokumenty życia zbiorowego.

Piśmiennictwo w publikacjach naukowych to umieszczane na końcu pracy zestawienie bibliograficzne cytowanych publikacji. Czasami zapisywane jako „literatura” lub „bibliografia”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Początki literatury polskiej wiążą się z piśmiennictwem łacińskim, powstającym na ziemiach polskich już od przełomu X i XI w.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pisać ndk., pisywać dk.

 przym. piśmienniczy, piśmienny, pisemny

 rzecz. pisarczyk mos., pisarz mos., piśmienność ż., pisanie n., pisanina ż., pismo n.

 przysł. pisemnie

Wiktionary


piśmienniczy

odnoszący się do piśmiennictwa, pisarstwa (np. praca piśmiennicza, twórczość piśmiennicza), związany w jakiś sposób z piśmiennictwem


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piśmiennictwa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanie n., pisanina ż., piśmiennictwo n., piśmienniczość ż., piśmiennik mos., piśmienność ż.

 przym. piśmienny, pisemny

 przysł. piśmienniczo, piśmiennie, pisemnie

Wiktionary


piśmienność

nabyta umiejętność pisania, a także: talent pisarski, zdolność do tworzenia wartościowych utworów literackich


SJP.pl

Alfabetyzm – określenie odnoszące się do podstawowych zasobów wiedzy i umiejętności niezbędnych do uczestnictwa w życiu społecznym danej zbiorowości ludzkiej.

Wymagany zestaw tych zasobów zależy od czynników historycznych i społeczno-kulturowych. Dotyczy kompetencji zdobywanych przez całe życie jednostki i uznawanych w danej epoce za podstawowe, stanowiące wymóg społeczny i poddawane kontroli społecznej. Dotyczy zarówno cech zdobywanych w edukacji nieformalnej, jak i drogą formalnego systemu nauczania. Alfabetyzm odnosi się nie tylko do umiejętności czytania i pisania, ale też do podstawowej wiedzy matematycznej, geograficznej, biologicznej, fizycznej, technicznej, o społeczeństwie oraz umiejętności jak posługiwanie się komputerem i internetem.

Wikipedia


piśmienny

1. o człowieku: potrafiący pisać;
2. utrwalony na piśmie (np. praca piśmienna, zgoda piśmienna), wyrażony za pomocą pisma lub w jakiś inny sposób związany z pismem; pisemny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) potrafiący czytać i pisać

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już przed wojną w naszej wsi żyły same osoby piśmienne.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisemko n., pisanie n., pisanina ż., piśmiennictwo n., piśmienniczość ż., piśmiennik mos., piśmienność ż.

 czas. pisać ndk.

 przym. piśmienniczy

 przysł. piśmienniczo, piśmiennie

Wiktionary


pismo

1. zespół znaków graficznych w postaci liter składających się na dany alfabet, a także: to, co zostało napisane, wyrażone takimi znakami;
2. czasopismo, gazeta lub jakikolwiek inny podobny tekst napisany ręcznie lub maszynowo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) skr. Pismo Święte, Biblia

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) I zmartwychwstał trzeciego dnia, jak oznajmia Pismo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲismɔ, AS: pʹismo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pismo Święte, Biblia

Wiktionary


pismowstręt

żartobliwie o bardzo silnej niechęci do pisania, zazwyczaj przy użyciu pióra, długopisu lub podobnego tradycyjnego przedmiotu


SJP.pl


pismowy

pismo


SJP.pl

Patrz:

pismo

pisnąć

1. odezwać się piskliwym głosem, wydać ostry, cienki, przenikliwy dźwięk, wydać pisk;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydać pojedynczy ton, dźwięk


SJP.pl


piśnięcie

1. odezwać się piskliwym głosem, wydać ostry, cienki, przenikliwy dźwięk, wydać pisk;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydać pojedynczy ton, dźwięk


SJP.pl


pisogłówka

pisogłówka różanecznikowa - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych


SJP.pl

Pisogłówka (Graphocephala) – rodzaj pluskwiaków z rodziny bezrąbkowatych i podrodziny Cicadellinae.

Pisogłówki są najjaskrawiej ubarwionymi przedstawicielami podrodziny w całym państwie holarktycznym.

Naturalny zasięg tych pluskwiaków obejmuje Amerykę Północną, od Kanady na północy po Panamę na południu. Jeden z gatunków, pisogłówka różanecznikowa, zawleczony został do Europy, w tym także do Polski.

Wikipedia


pisonia

roślina doniczkowa o grubych liściach, których soki zawierają kolchicynę (jedną z najbardziej rozpowszechnionych w przyrodzie trucizn) i związki pochodne


SJP.pl

Pisonia, chwytwa (Pisonia) – rodzaj roślin z rodziny nocnicowatych. Obejmuje około 40 gatunków, przy czym w niektórych ujęciach zaliczane są tu także rośliny z rodzaju Ceodes, co zwiększa liczbę gatunków do ok. 75. Są one szeroko rozprzestrzenione w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Najbardziej zróżnicowane są na Antylach i w Ameryce Centralnej (na północy sięgają po południową Florydę), mniej liczne w południowo-wschodniej Azji i Oceanii, poza tym rosną w Indiach (trzy gatunki), w Chinach (trzy gatunki) i w Afryce (jeden gatunek). Zasiedlają różne siedliska, często w rejonie wybrzeży lub na skrajach lasów, nierzadko tworząc trudne do przybycia, gęste zarośla, porastają także nawet niewielkie i izolowane wyspy z koloniami ptaków, które roznoszą ich nasiona.

Wikipedia


pisówa

PiS-ówa, PiS-ówka, pisówka; pogardliwie:
1. zwolenniczka partii Prawo i Sprawiedliwość;
2. członkini partii Prawo i Sprawiedliwość


SJP.pl


pisowiec

PiS-owiec;
1. członek PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości, partii politycznej);
2. pogardliwie: zwolennik PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości, partii politycznej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. członek PiS-u

 (1.2) polit. zwolennik PiS-u

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. PiS m.

:: fż. pisówka ż.

 przym. pisowski, PiS-owski

 skr. PiS

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kaczysta; pejor. obraź. pisior, pisuar, wulg. pisdzielec

 (1.2) kaczysta; pejor. obraź. pisior, pisuar, wulg. pisdzielec

Wiktionary


pisówka

PiS-ówka, PiS-ówa, pisówa; pogardliwie:
1. zwolenniczka partii Prawo i Sprawiedliwość;
2. członkini partii Prawo i Sprawiedliwość


SJP.pl


pisownia

sposób pisania wyrazów; grafia, ortografia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sposób pisania, zapisu wyrazów według ustalonych zasad

 (1.2) zasady dotyczące poprawnego pisania wyrazów

Wiktionary

Ortografia (z gr. ορθο-, ortho- „poprawny”, γραφος, grafos „piszący”), inaczej pisownia (dawniej prawopis) – zbiór przepisów regulujących sposób zapisu słów danego języka za pomocą liter alfabetu lub innych symboli.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiˈsɔvʲɲa, AS: pʹisovʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pismo n., pisanie n., napisanie n., pisarz m., pisarka ż., pisanina ż.

 czas. pisać ndk., napisać dk.

 przym. pisowniany, pisowniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) grafia

 (1.2) ortografia

Wiktionary


pisowniany

określający poprawną pisownię (np. zasady pisowniane), odnoszący się do pisowni, związany w jakiś sposób z pisownią (np. spory pisowniane); pisowniowy (częściej)


SJP.pl


pisowniowy

określający poprawną pisownię (np. zasady pisowniowe), odnoszący się do pisowni, związany w jakiś sposób z pisownią (np. spory pisowniowe); pisowniany (rzadziej)


SJP.pl


pisowski

przymiotnik od: PiS (Prawo i Sprawiedliwość); PiS-owski


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) polit. związany z PiS-em (Prawem i Sprawiedliwością), dotyczący PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości)

 (1.2) polit. związany z polityką, rządami PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości), charakterystyczny dla rządów PiS-u (Prawa i Sprawiedliwości)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie można jednak było oprzeć się wrażeniu, że pisowscy spece od marketingu natrudzili się, aby konferencja prof. Glińskiego entouragem do złudzenia przypominała posiedzenie rządu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsɔfsʲci, AS: pʹisofsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 skr. PiS

 rzecz. pisiorstwo n., pisowiec mos., PiS-owiec mos., pisdzielec mos., pisowskość ż., PiS-owskość ż.

 przym. PiS-owski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) PiS-owski

Wiktionary


pisowskość

pisowski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest pisowskie; cecha tych, którzy są pisowscy

Wiktionary

Patrz:

pisowski

Powiązane:

 rzecz. PiS m., pisowiec m., pisówa ż.

 przym. pisowski, PiS-owski

 przysł. pisowsko

 skr. PiS

Wiktionary


pissarro

[czytaj: pisaRO] nazwisko, m.in. Camille Pissarro (1830-1903) - malarz francuski


SJP.pl


pissing

[czytaj: pis-ink] oddawanie moczu na ciało partnera lub partnerki; chiński deszczyk, złoty deszcz


SJP.pl

Urofilia – parafilia, w której kontakt z moczem partnera jest źródłem podniecenia seksualnego. Fetyszem może być oddawanie moczu na partnera, wąchanie go, dotykanie, oblewanie się nim, wydalenie do narządów płciowych czy odbytnicy. Najczęściej połączona z dominacją jednego partnera nad drugim. Urofilia ma rysy masochistyczne.

Potocznym określeniem na urofilię jest pissing (albo piss) – z języka angielskiego (piss – sikać).

Wikipedia


pistacja

1. drzewo lub krzew z rodziny nanerczowatych występujące w rejonie śródziemnomorskim, w Azji, południowej części Ameryki Pn. i Ameryce Środkowej, o smacznych, oleistych nasionach
2. nasiono owocu tego drzewa (krzewu); orzeszek pistacjowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. owoc drzewa pistacjowego

 (1.2) dendr. nazwa systematyczna|Pistacia|L.|ref=tak., drzewo z rodziny nanerczowatych;

 (1.3) barwa jasnozielona przypominająca kolor pistacji (1.1)

Wiktionary

Pistacja (Pistacia L.) – rodzaj roślin z rodziny nanerczowatych. Obejmuje 11–12 gatunków. Rośliny te występują na półkuli północnej na obszarach o ciepłym lub umiarkowanym klimacie – w basenie Morza Śródziemnego (trzy gatunki rosną w południowej Europie), we wschodniej Afryce, w południowej i środkowej Azji i w południowej części Ameryki Północnej (między Teksasem i Hondurasem). Rośliny te rosną w zaroślach i świetlistych lasach, zwykle na terenach suchych i skalistych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pasterz siedział i dłubał pistacje.

 (1.2) Z nasion pistacji wytwarza się terpentynę cypryjską.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈstat͡sʲja, AS: pʹistacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pistacjowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) orzeszek pistacjowy

 (1.3) jasnozielony

Wiktionary


pistacje

1. drzewo lub krzew z rodziny nanerczowatych występujące w rejonie śródziemnomorskim, w Azji, południowej części Ameryki Pn. i Ameryce Środkowej, o smacznych, oleistych nasionach
2. nasiono owocu tego drzewa (krzewu); orzeszek pistacjowy


SJP.pl

Orzeszki pistacjowe – owoce drzew z rodzaju pistacja. Pod względem botanicznym są to pestkowce. Właściwą, jadalną ich częścią jest pestka. Otacza ją zdrewniała i bardzo twarda łupina. U całkowicie dojrzałych orzeszków pistacjowych łupina ta jest pęknięta i rozwarta tak, że widoczna jest pestka, u niecałkowicie dojrzałych jest pełna. Zewnętrzna warstwa odpada po dojrzeniu owoców lub jest usuwana.

Wikipedia


pistacjowy

1. związany z pistacją (drzewem lub krzewem);
2. zrobiony z owoców pistacji, mający smak owoców pistacji, zapach owoców pistacji;
3. seledynowy, bladozielony


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do pistacji, zrobiony z pistacji

 (1.2) koloru bladozielonego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pistacja ż.

Wiktionary


pistacyt

minerał z grupy krzemianów


SJP.pl

Pistacyt (epidot żelazowy) – minerał z grupy krzemianów, odmiana epidotu zasobna w żelazo.

Nazwa pochodzi od gr. pistakia = orzech pistacjowy i nawiązuje do charakterystycznej barwy, przypominającej orzeszki pistacjowe.

Wikipedia


pistakowiec

drzewo lub krzew z rodziny nanerczowatych o smacznych, oleistych nasionach, występujące w śródziemnomorskim rejonie Azji, Ameryki Północnej i Ameryki Środkowej


SJP.pl


pistki

Pistki (niem. Pistken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wikipedia


pistofon

urządzenie służące do wzorcowania pomiarowych odbiorników dźwięku przy niskich częstotliwościach dźwiękowych


SJP.pl

Pistonfon – (często zawyczajowo nazywany "Pistofonem"). Nazwa pochodzi od angielskiego słowa tłok - piston. Urządzenie wytwarzające w sposób mechaniczny za pomocą tłoka ton (najczęściej o częstotliwości 250 Hz) o stałym poziomie dźwięku, a dokładniej ciśnienia akustycznego (najczęściej 124dB). Służy do kalibracji mierników poziomu dźwięku SLM.

Wikipedia


pistol

dawna złota moneta hiszpańska


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. dawna moneta hiszpańska;

Wiktionary

Pistol – złota moneta hiszpańska o wartości podwójnego escudo wprowadzona do mennictwa przez Filipa II, bita także w niektórych innych krajach europejskich, po raz ostatni w Brunszwiku i Lüneburgu w 1803 r. Na awersie przedstawiony był portret monarszy, na rewersie zaś tarcza herbowa albo inny znak oficjalny.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲistɔl, AS: pʹistol

Wiktionary


pistoleciarz

potocznie: sportowiec startujący w konkurencji strzelania z pistoletu


SJP.pl


pistolecik

zdrobnienie od: pistolet


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: pistolet

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie pistolet, lecz tylko mały pistolecik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pistolet mrz.

Wiktionary


pistolet

1. krótka, ręczna broń palna, przeznaczona do strzelania na bliskie odległości, początkowo działająca na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, później zmodernizowana do broni samopowtarzalnej wykorzystującej krótki odrzut lufy;
2. urządzenie wyrzucające pod ciśnieniem farbę, lakier lub wodę;
3. przysiad na jednej nodze, z drugą wyprostowaną i skierowaną równolegle do podłoża


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ręczna, krótka broń palna, zasilana z magazynka lub jednostrzałowa;

 (1.2) techn. narzędzie w kształcie pistoletu (1.1), np. do malowania, klejenia

 (1.3) pot. przen. żart. ktoś szybki i rzutki

Wiktionary

Pistolet – krótka, ręczna broń strzelecka (z wyłączeniem rewolwerów) przeznaczona do strzelania na krótkim dystansie (do 50 m). Wyposażona w chwyt umożliwiający prowadzenie ognia jedną ręką, oraz zasilana najczęściej amunicją pistoletową.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nagle ktoś przysunął mu pistolet do głowy.

 (1.1) Jest coś takiego w pistolecie maszynowym, co powoduje, że serce młodego mężczyzny zaczyna szybciej bić.

 (1.3) Kolega życzliwie uprzedził go, że z tymi młodymi pistoletami i tak nie wygra.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈstɔlɛt, AS: pʹistolet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. pistolecik m.

 przym. pistoletowy

 przysł. pistoletowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) żart. pukawka; slang. gnat, klamka, kopyto, spluwa; daw. środ. woczypluń

Wiktionary


pistoletowy

przeznaczony do pistoletu (np. nabój pistoletowy, tarcza pistoletowa), związany w jakiś sposób z pistoletem (np. lufa pistoletowa)


SJP.pl


piston

1. klapka zamykająca otwory w dętych instrumentach muzycznych;
2. mosiężna lub miedziana spłonka wykorzystywana w dawnej broni palnej, zawierająca proch wybuchający bezpośrednio po uderzeniu kurka; kapiszon


SJP.pl


pistonówka

strzelba kapiszonowa


SJP.pl

Pistonówka – dawny folwark. Tereny, na których leżał, znajdują się obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie miorskim, w sielsowiecie Turkowo.

Wikipedia


pistonowy

podobny do pistonu (kapiszonu, mosiężnej lub miedzianej spłonki wybuchającej bezpośrednio po uderzeniu kurka), wykorzystujący piston (np. obrzyn pistonowy, pistolet pistonowy) lub w jakiś inny sposób związany z pistonem


SJP.pl


pistynka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka na zachodniej Ukrainie, lewy dopływ Prutu;

Wiktionary

Pistynka (ukr. Пістинька Pistyńka) – rzeka na Ukrainie, na Huculszczyźnie, przepływająca przez rejon kosowski i kołomyjski obwodu iwanofrankiwskiego. Prawy dopływ Prutu w dorzeczu Dunaju.

Wikipedia


pisuar

miska wykonana z pocelany lub materiałów porcelanopodobnych służąca do oddawania moczu przez mężczyzn, instalowana zwykle w ubikacjach publicznych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muszla w ubikacji męskiej do oddawania moczu na stojąco

 (1.2) męska ubikacja publiczna wyposażona w pisuary (1.1)

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. pejor. pogard. obraź. członek Prawa i Sprawiedliwości, także zwolennik PiS-u

Wiktionary

Pisuar – urządzenie sanitarne pozwalające na wygodne oddawanie moczu przez mężczyzn w pozycji stojącej; na ogół montowane na ścianie, wykonywane zwykle z materiałów ceramicznych, stali nierdzewnej lub tworzywa sztucznego i wyposażone w spłuczkę. Montowany najczęściej w ubikacjach publicznych lub w ubikacjach w ogólnodostępnych budynkach; rzadziej w prywatnych mieszkaniach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W ubikacjach publicznych korzystam tylko z pisuarów, nigdy z muszli klozetowych.

 (1.2) Poczekaj na mnie chwilę; muszę pójść do pisuaru.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈsuwar, AS: pʹisuar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisuardessa ż.

:: zdrobn. pisuarek m.

 przym. pisuarowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. wulg. szczalnik

 (1.2) przest. wulg. szczalnia

 (2.1) neutr. pisowiec; pot. lekcew. pisiak; obraź. pisior

Wiktionary


pisuardesa

żartobliwie o kobiecie sprzątającej ubikację lub w ogóle pracującej w płatnej ubikacji, przyjmującej zapłatę za skorzystanie z ubikacji, wydzielającej papier toaletowy itp.; pisuardessa; babcia klozetowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. żart. kobieta sprzątająca publiczne toalaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) babcia klozetowa

Wiktionary


pisuardessa

żartobliwie o kobiecie sprzątającej ubikację lub w ogóle pracującej w płatnej ubikacji, przyjmującej zapłatę za skorzystanie z ubikacji, wydzielającej papier toaletowy itp.; pisuardesa, babcia klozetowa


SJP.pl


pisuarowy

pisuar


SJP.pl

Patrz:

pisuar

pisula

nazwisko


SJP.pl


pisuliński

nazwisko


SJP.pl


pisywać

1. pisać od czasu do czasu;
2. informować, komunikować coś od czasu do czasu


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) tworzyć od czasu do czasu utwory literackie lub muzyczne

 (1.2) listownie komunikować się z kimś

 (1.3) wyrażać pisemnie co jakiś czas swoje myśli lub opinie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To może trochę dziwić, ale dzisiaj na świecie, i w Polsce także, muzykę do filmu pisują ludzie, którzy nie odróżniają krzyżyka od bemola czy ćwiartki od półnuty.

 (1.2) Dzieci pisywały do siebie prawie codziennie, ale złożyło się tak, że nie widziały się lat dziesięć.

 (1.3) Terasawa, który pisuje do tabloidów, nie należy do żadnego z około tysiąca klubów prasowych przy instytucjach, tzw. Kisza Kurabu, które monopolizują dostęp mediów do źródeł informacji.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. wpisywać, napisać, pisać ndk.

 rzecz. piśmiennictwo n., pismo n., pisanie n., pisanina ż.

Wiktionary


pisz

1. tworzyć tekst na jakiejś powierzchni używając do tego stosownego narzędzia;
2. donosić, przekazywać coś na piśmie lub w druku, komunikować o czymś w taki sposób;
3. pisać się: podpisywać się pod czymś, często także: zgadzać się na coś, potwierdzać chęć uczestniczenia w czymś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w województwie warmińsko-mazurskim;

 (1.2) geogr. jezioro w województwie warmińsko-mazurskim, na terenie Pojezierza Olsztyńskiego;

Wiktionary

Pisz (dawniej Jańsbork albo Janbork, niem. Johannisburg, prus. Pīsis) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba powiatu piskiego i gminy miejsko-wiejskiej Pisz, w południowo-wschodniej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, nad jeziorem Roś i nad wypływającą z niego rzeką Pisą. Miasto otacza Puszcza Piska.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Cmentarz żydowski w Piszu został założony w 1850 roku.

 (1.2) Średnia głębokość Pisza wynosi 5,1 m.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiʃ, AS: pʹiš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piszanin mos., piszanka ż.

 przym. piski

Wiktionary


piszący

1. tworzyć tekst na jakiejś powierzchni używając do tego stosownego narzędzia;
2. donosić, przekazywać coś na piśmie lub w druku, komunikować o czymś w taki sposób;
3. pisać się: podpisywać się pod czymś, często także: zgadzać się na coś, potwierdzać chęć uczestniczenia w czymś


SJP.pl


piszanin

mieszkaniec Pisza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pisza

 (1.2) osoba pochodząca z Pisza, urodzona w Piszu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈʃãɲĩn, AS: pʹišãńĩn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pisz m.

:: fż. piszanka ż.

 przym. piski

Wiktionary


piszanka

mieszkanka Pisza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pisza

 (1.2) kobieta pochodząca z Pisza, urodzona w Piszu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wszystkie spotkania zakończyły się zwycięstwem piszanek 2-0 w setach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈʃãnka, AS: pʹišãnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pisz m.

:: fm. piszanin m.

 przym. piski

Wiktionary


piszcz

1. odzywać się piskliwym głosem, wydawać ostre, cienkie, przenikliwe dźwięki, wydawać piski;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydawać tony, dźwięki


SJP.pl

  • Agata Piszcz – kajakarka
  • Edmund Piszcz – biskup
  • Edward Piszcz – dziennikarz
  • Rafał Piszcz – kajakarz
  • Swiatłana Piszcz – białoruska polityczka

Wikipedia


piszczac

miasto w Polsce


SJP.pl

Wikipedia


piszczacki

przymiotnik od: Piszczac


SJP.pl


piszczaczanin

mieszkaniec Piszczaca (miasta w Polsce)


SJP.pl


piszczaczanka

mieszkanka Piszczaca (miasta w Polsce)


SJP.pl


piszczal

1. rodzaj średniowiecznej armaty
2. dawniej:
a) piszczel
b) piszczałka


SJP.pl


piszczański

Piszczany; pieszczański


SJP.pl


piszczany

miasto w zachodniej Słowacji; Pieszczany


SJP.pl

Piszczany (ukr. Піщани) – wieś na Ukrainie, w rejonie stryjskim obwodu lwowskiego. Wieś liczy 463 mieszkańców.

Do 1946 roku miejscowość nosiła nazwę Tatarsko (ukr. Татарське, Tatarśke).

Znajduje tu się przystanek kolejowy Piszczany, położony na linii Tarnopol – Stryj.

Wikipedia


piszczatowski

nazwisko


SJP.pl


piszczała

duża piszczałka (głównie w znaczeniu jednej z wielu części składowych instrumentów muzycznych, przede wszystkim z grupy aerofonów)


SJP.pl


piszczałeczka

zdrobnienie od: piszczałka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: piszczałka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiʃt͡ʃaˈwɛt͡ʃka, AS: pʹiščau̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piszczałka ż.

 przym. piszczałkowy

Wiktionary


piszczałka

1. ludowy instrument muzyczny z grupy aerofonów wargowych, przypominający niewielki flet z bocznymi otworami;
2. jedna z wielu składowych części instrumentów muzycznych, głównie z grupy aerofonów


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. część składowa wielu instrumentów muzycznych

 (1.2) muz. ludowy dęty instrument muzyczny w postaci długiej, wąskiej rurki z otworami z boku

 (1.3) ornit. niewielki instrument służący do wabienia ptaków

 (1.4) pot. ryba rodzaju nazwa systematyczna|Fistularia|ref=tak.

Wiktionary

Muzyka
  • piszczałka – ludowy instrument muzyczny z grupy aerofonów wargowych, będący najczęściej drewnianą rurką zaopatrzoną w otwór wargowy i 3-7 otworów bocznych (inaczej fujara, fujarka, fulara).
  • piszczałka – część aerofonu, w której wskutek wibracji słupa powietrza powstaje dźwięk (zob. też piszczałka organowa).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiʃˈt͡ʃawka, AS: pʹiščau̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisk m., piszczenie n., pisklę n.

:: zdrobn. piszczałeczka ż.

 czas. piszczeć ndk., pisnąć dk.

 przym. piszczałkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) fujarka

Wiktionary


piszczałkowy

składający się z piszczałek (np. piszczałkowy mechanizm organowy), oparty na zasadzie działania piszczałek lub w jakiś inny sposób związany z piszczałkami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) składający się z piszczałek, oparty na zasadzie działania piszczałek lub w jakiś inny sposób związany z piszczałkami

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Była to machina droga i skomplikowana, a także trudna w obsłudze, bo organy piszczałkowe były najkunsztowniejszym mechanizmem przed wynalezieniem zegara mechanicznego w XIV wieku.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piszczałka ż., piszczałeczka ż., pisk mrz., piszczenie n., pisklę n.

 czas. piszczeć ndk., pisnąć dk.

Wiktionary


piszczeć

1. odzywać się piskliwym głosem, wydawać ostre, cienkie, przenikliwe dźwięki, wydawać piski;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydawać tony, dźwięki


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) powodować przenikliwy dźwięk, odgłos

 (1.2) (o istotach żywych) wydawać przenikliwy głos

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łożysko w lewym kole piszczy. Muszę je nasmarować.

 (1.2) Nie piszcz. Zastrzyk nie jest aż tak bolesny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiʃt͡ʃɛt͡ɕ, AS: pʹiščeć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisk m., piszczałka ż., piszczenie n., pisklę n.

 przym. piszczałkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) zgrzytać

 (1.2) kwiczeć, skowyczeć

Wiktionary


piszczek

średniowieczny muzyk grający na instrumentach dętych, najczęściej wędrujący po miastach i zarabiający koncertami na dworach


SJP.pl

  • Piszczek – część miasta Tuchola
  • Piszczek – część miasta Opole Lubelskie
  • Piszczek – polskie nazwisko

Osoby o tym nazwisku:

  • Filip Piszczek – polski piłkarz
  • Józef Piszczek – polski profesor nauk rolniczych
  • Łukasz Piszczek – polski piłkarz

Wikipedia


piszczel

1. jedna z najdłuższych kości szkieletu, będąca jedną z dwu kości goleniowych, łącząca się u góry z kością udową, a u dołu z napiętkiem;
2. cienka, stalowa rurka z ustnikiem, stosowana w hutach szkła do wydmuchiwania wyrobów szklanych; cybuch, piszczel (rodzaj żeński)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, rzadziej męskorzeczowy

 (1.1) anat. podstawowa kość goleni;

 (1.2) techn. narzędzie używane w hutnictwie szkła służące do ręcznego formowania wyrobów;

Wiktionary

  • piszczel – jedna z kości długich szkieletu nogi
  • piszczel – narzędzie hutnicze do wydmuchiwania szkła
  • piszczel (piszczał) – ręczna broń palna

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dwie skrzyżowane piszczele widnieją na banderze piratów.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piszczelowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kość piszczelowa

 (1.2) cybuch

Wiktionary


piszczelowy

kość piszczelowa: jedna z najdłuższych kości szkieletu, będąca jedną z dwu kości goleniowych, łącząca się u góry z kością udową, a u dołu z napiętkiem; piszczel


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piszczelą, dotyczący piszczeli

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piszczel ż.

Wiktionary


piszczenia

1. odzywać się piskliwym głosem, wydawać ostre, cienkie, przenikliwe dźwięki, wydawać piski;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydawać tony, dźwięki


SJP.pl


piszczenie

1. odzywać się piskliwym głosem, wydawać ostre, cienkie, przenikliwe dźwięki, wydawać piski;
2. o instrumentach muzycznych, głównie piszczałkowych: wydawać tony, dźwięki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|piszczeć.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisklę n., piszczałka ż.

 czas. piszczeć

 przym. piszczałkowy

Wiktionary


piszczka

potocznie o przedmiocie do świstania, gwizdania, a także: gumowa zabawka dla zwierząt domowych, wypełniona powietrzem, piszcząca po przydepnięciu


SJP.pl

Bieszcza (Piszczka, Kukówka) – struga w Polsce, prawy dopływ Liswarty o długości ok. 15 km. Płynie na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej, w województwie śląskim.

Struga ma źródła w gminie Panki, a uchodzi do Liswarty w okolicach Krzepic.

Wikipedia


piszczyk

nazwisko


SJP.pl


piszewo

Piszewo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

W Piszewie urodził się Ferdinand Schulz, wielokrotny mistrz świata w szybownictwie.

We wsi neogotycki kościół św. Walentego z 1907.

Wikipedia


piszinger

torcik z wafli przekładanych słodką masą, np. kakaową; pischinger


SJP.pl

Pischinger, także spolszczony jako piszinger, piszyngier lub piszynger – torcik z wafli przekładanych masą czekoladowo-orzechową, oblany polewą czekoladową. Termin ten znany jest prawie wyłącznie na terenach dawnej Galicji i może odnosić się też do andrutów przełożonych masą kajmakową.

Wikipedia


piszkowice

Piszkowice (niem. Pischkowitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko, w północnej części Kotliny Kłodzkiej.

W przeszłości do wsi należały przysiółki

  • Grochy (niem. Thorhäuser)
  • Szczodrków (niem. Böhmischwinkel)

Obecnie nazwy niestandaryzowane.

Wikipedia


piszpan

potocznie, żartobliwie o urzędniku, zwłaszcza niższego szczebla, zajmującym się głównie tworzeniem dokumentów i innych pism


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) żart. kancelista

 (1.2) gw-pl|Warszawa. pogard. inteligent

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pisanina ż.

Wiktionary


pit

okrągły placek jęczmienny lub pszenny; pitta, chleb syryjski


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. urz. podatek od dochodu osobistego;

 (1.2) pot. formularz służący do składania zeznania podatkowego

 (1.3) = turyst. Polska Izba Turystyki;

 (1.4) = nauk. Państwowy Instytut Telekomunikacyjny;

Wiktionary

Pit (pol. wgłębienie) – wgłębienie w nośnikach optycznych, takich jak CD, DVD, HD DVD, Blu-ray czy HVD.

Wiązka lasera padająca na nośnik jest albo rozpraszana (absorbowana) we wgłębieniu (pit) albo odbijana od powierzchni (ang. land). Przy użyciu odpowiednich algorytmów stopień odbicia lub rozproszenia tej wiązki konwertowany jest na ciąg jedynek i zer, a ten z kolei pozwala na odtworzenie danych, które wcześniej zostały tam zapisane.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Byłam dziś w skarbówce rozliczyć PIT.

 (1.2) Nie mogę się połapać w tym picie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲit, AS: pʹit

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) podatek

 (1.2) formularz, druk

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1-2) etym|ang|PIT.; personal income tax

uwagi.

 

 (1.1) formy Ms. i W. lp.źle|PIT-ie.” i „źle|PIC-ie.” są błędne

tłumaczenia.

źródła.

== PIT (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) = ekon. urz. personal income tax → podatek od dochodu osobistego

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pit-omat

automat do składania deklaracji podatkowych; skarbomat, pitomat


SJP.pl


pit-pi-lit

wykrzyknik

 (1.1) dźwięk. rzad. …imitujący odgłos niektórych ptaków

Wiktionary


pit-stop

pit stop;
1. w wyścigach samochodowych:
a) kilkusekundowa przerwa na zatankowanie pojazdu i wymianę opon;
b) stanowisko obsługi technicznej;
2. żartobliwie: postój w trakcie podróży


SJP.pl


pita

okrągły placek jęczmienny lub pszenny; pitta, chleb syryjski


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. okrągły placek chlebowy z mąki pszennej lub jęczmiennej powszechny na Bliskim Wschodzie;

 (1.2) eufem. białystok. cipka

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny, rodzaj żeński, od: pić

Wiktionary

Pita (arab. كماج lub خبز عربي, cyrylica пита, gr. πίτα, hebr. פִּתָּה lub פיתה, tur. pide) – okrągłe, pszenne, płaskie placki, popularne w krajach Bliskiego Wschodu. Słowo „pita” wywodzi się z języka greckiego i znaczy „płaski placek”, które z kolei pochodzi od starogreckiego słowa pektos, czyli „solidny” Jak wskazują szacunki, płaski chleb przypominający pitę pieczono już 12 tysięcy lat temu. Pita pochodzi prawdopodobnie ze starożytnej Syrii. W krajach arabskich nazywana jest też libańskim, syryjskim lub arabskim chlebem. Jej podstawowe składniki to mąka, woda oraz drożdże, dzięki którym podczas pieczenia pęcznieje, tworząc naturalną kieszonkę na farsz. Obecnie mianem „pita” określa się też naleśnikowate ciasto używane do podawania kebabów typu fast food. Pitę produkuje się metodą przemysłową. Wyspecjalizowana piekarnia może wytworzyć 200 tys. sztuk pit na dobę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dziś na kolację mamy pitę z gyros i tzatzyki.

 (2.1) Tequila powinna być pita z odrobiną soli i limonką.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲita, AS: pʹita

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) chleb syryjski, chleb pita, placek chlebowy

Wiktionary


pitagoras

(572 - 497 p.n.e.) grecki filozof i matematyk


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) filoz. mat. grecki matematyk i filozof;

Wiktionary

Pitagoras (gr. Πυθαγόρας, Pythagóras; ur. ok. 572 p.n.e. na Samos lub w Sydonie, zm. ok. 497 p.n.e. w Metaponcie) – grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zdaniem Diogenesa Laertiosa sam Pitagoras był wegetarianinem i abstynentem (…)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲitaˈɡɔras, AS: pʹitagoras

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitagoreizm mrz., pitagorejczyk mos.

 przym. pitagorejski

Wiktionary


pitagorasowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Pitagorasa lub z nim związany


SJP.pl


pitagoreizm

wywodzący się od Pitagorasa i rozwijany przez jego uczniów kierunek filozoficzno-religijny i naukowy, łączący kult matematyki z mistycyzmem, widzący w matematyce drogę do poznania wszechświata i oczyszczenia duszy, głoszący wiarę w wędrówkę dusz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. doktryna filozoficzna rozwinięta przez Pitagorasa;

Wiktionary

Pitagorejczycy – wyznawcy doktryny rozwiniętej przez Pitagorasa i jego następców w szkole religijno-filozoficznej, którą założył w Krotonie w Wielkiej Grecji, w południowych Włoszech. Część z poglądów może być jedynie przypisywana Pitagorasowi, natomiast szereg innych osób związanych ze szkołą opublikowało własne dzieła lub przeszło do historii z powodu swych osiągnięć.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wykład był poświęcony pitagoreizmowi Platona.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. neopitagoreizm mrz., Pitagoras mos., pitagorejczyk mos.

 przym. pitagorejski

Wiktionary


pitagorejczyk

przedstawiciel pitagoreizmu; także członek Związku Pitagorejskiego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) filoz. kultywator pitagoreizmu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ze względów etycznych pitagorejczycy praktykowali wegetarianizm.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pitagoras mos., pitagoreizm mrz.

 przym. pitagorejski

Wiktionary


pitagorejka

pitagorejczyk


SJP.pl

Patrz:

pitagorejczyk

pitagorejski

związany z Pitagorasem, pitagoreizmem lub pitagorejczykami


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) filoz. związany z pitagoreizmem – nauką, poglądami głoszonymi przez Pitagorasa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pitagoras mos., pitagoreizm mrz., pitagorejczyk mos.

Wiktionary


pitaja

egzotyczny owoc wielu gatunków kaktusa o słodkim smaku; smoczy owoc, truskawkowa gruszka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. jadalny owoc kaktusów z rodzajów Hylocereus i Stenocereus, o różowej, czerwonej lub żółtej skórce;

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pitajowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) smoczy owoc, truskawkowa gruszka, pitahaya

Wiktionary


pitak

nazwisko


SJP.pl


pitala

nazwisko


SJP.pl


pitanga

niskie, wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, uprawiane w klimacie równikowym, głównie w Brazylii i Indonezji; goździkowiec jednokwiatowy, eugenia jednokwiatowa, piernia jednokwiatowa


SJP.pl

Goździkowiec jednokwiatowy, piernia jednokwiatowa, eugenia jednokwiatowa, pitanga (Eugenia uniflora) – gatunek drzewa z rodziny mirtowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej, ale został rozprzestrzeniony także w Afryce, Australii, Ameryce Północnej i na Karaibach. Uprawiany jest na Antylach oraz w azjatyckich krajach o klimacie tropikalnym.

Wikipedia


pitaval

rodzaj kroniki kryminalnej; pitawal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. pitawal.

Wiktionary

Pitawal, daw. pitaval – ogólna nazwa wydanej drukiem publikacji, zawierającej publicystycznie opracowany zbiór sprawozdań z głośnych rozpraw sądowych w sprawach kryminalnych, rzadziej innych (np. cywilnych).

Nazwa pochodzi od nazwiska pierwszego autora takiego zbioru – francuskiego adwokata F.G. de Pitavala, żyjącego w latach 1673–1743, który w 1734 wydał swój zbiór spraw kryminalnych zatytułowany Causes célèbres et intéressantes (Cause célèbre fr. słynna sprawa).

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|pitawal.

źródła.

== pitaval (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) liter. pitawal

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

 (1.1) zobtłum|pitawal.

źródła.

== pitaval (język słowacki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

 (1.1) liter. pitawal

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


pitawal

rodzaj kroniki kryminalnej; pitaval


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. publikacja zawierająca publicystycznie opracowany zbiór sprawozdań z głośnych rozpraw sądowych w sprawach kryminalnych, rzadziej innych;

Wiktionary

Pitawal, daw. pitaval – ogólna nazwa wydanej drukiem publikacji, zawierającej publicystycznie opracowany zbiór sprawozdań z głośnych rozpraw sądowych w sprawach kryminalnych, rzadziej innych (np. cywilnych).

Nazwa pochodzi od nazwiska pierwszego autora takiego zbioru – francuskiego adwokata F.G. de Pitavala, żyjącego w latach 1673–1743, który w 1734 wydał swój zbiór spraw kryminalnych zatytułowany Causes célèbres et intéressantes (Cause célèbre fr. słynna sprawa).

Wikipedia

Powiązane:

 przym. pitawalowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) daw. pitaval

Wiktionary


pitbul

bardzo agresywna odmiana bulteriera; pitbull; pitbulterier; pitbullterier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psów powstała ze skrzyżowania buldoga i kilku ras terierów

 (1.2) kynol. pies rasy pitbul (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Młodego pitbula oferowano za 600 dolców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitbull mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitbullterier, pitbulterier, pitbull

Wiktionary


pitbull

bardzo agresywna odmiana bulteriera; pitbul; pitbulterier; pitbullterier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psów powstała ze skrzyżowania buldoga i kilku ras terierów

 (1.2) kynol. pies rasy pitbull (1.1)

Wiktionary

  • amerykański pitbulterier – rasa psów
  • Pitbull – seria polskich filmów, np:
    • Pitbull – polski serial sensacyjny
    • PitBull – polski film sensacyjny, 2005
    • Pitbull – polski film sensacyjny, 2021
  • Pitbull – amerykański raper

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Młodego pitbulla oferowano za 500 dolców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitbul mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitbullterier, pitbulterier, pitbul

Wiktionary


pitbullterier

bardzo agresywna odmiana bulteriera; pitbull; pitbul; pitbulterier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psów powstała ze skrzyżowania buldoga i kilku ras terierów

 (1.2) kynol. pies rasy pitbullterier (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Młodego pitbullteriera oferowano za 400 dolców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitbulterier mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitbulterier, pitbul, pitbull

Wiktionary


pitbulterier

bardzo agresywna odmiana bulteriera; pitbull; pitbul; pitbullterier


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) kynol. rasa psów powstała ze skrzyżowania buldoga i kilku ras terierów

 (1.2) kynol. pies rasy pitbulterier (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Młodego pitbulteriera oferowano za 300 dolców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitbullterier mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitbullterier, pitbul, pitbull

Wiktionary


pitcairn

[czytaj: pitkern] terytorium zależne Wielkiej Brytanii w Polinezji


SJP.pl

Pitcairn (Wyspy Pitcairn, Henderson, Ducie i Oeno; ang. Pitcairn Islands; Pitcairn, Henderson, Ducie, and Oeno Islands; pitkern Pitkern Ailen) – grupa czterech wysp leżących na Oceanie Spokojnym w Polinezji między Australią a Ameryką Południową, na wyspy składają się Pitcairn (4,53 km²), Henderson (37,3 km²), Ducie (0,7 km²), Oeno (0,65 km²), (trzy ostatnie są niezamieszkane) o łącznej powierzchni 47 km².

Wikipedia


pitch

[czytaj: picz] krótka prezentacja nowego pomysłu na biznes, produkt itp. skierowana do potencjalnego sponsora


SJP.pl

  • pitch (krykiet) – murawa w krykiecie
  • pitch (muzyka) – zachowanie płynności dźwięku i stałej głośności wraz z dynamiką
  • sales pitch – prezentacja mająca na celu sprzedaż produktu lub usługi

Wikipedia


pitek

nazwisko


SJP.pl


pitekantrop

istota podobna do człowieka, znana z wykopalisk; homo erectus; pitekantropus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. antrop. nazwa systematyczna|Homo erectus|Dubois|ref=tak., hominid z epoki środkowego plejstocenu, potrafiący posługiwać się ogniem;

Wiktionary

Homo erectus (człowiek wyprostowany) synonim pitekantrop (Pithecanthropus erectus) – kopalny gatunek człowieka z epoki plejstocenu, stanowiący jeden z pośrednich szczebli ewolucyjnych między australopitekami a współczesnym człowiekiem.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ślady działalności pitekantropa na terenie Polski znaleziono w Kończycach Wielkich w powiecie cieszyńskim (województwo śląskie).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitekantropus mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitekantropus

Wiktionary


pitekantropoidalny

podobny do pitekantropa (gatunku człowieka z okresu środkowego plejstocenu), właściwy pitekantropowi (np. postawa pitekantropoidalna, czaszka pitekantropoidalna)


SJP.pl


pitekantropus

istota podobna do człowieka, znana z wykopalisk; homo erectus; pitekantrop


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. antrop. nazwa systematyczna|Pithecanthropus erectus|Dubois., hominid z epoki środkowego plejstocenu, potrafiący posługiwać się ogniem;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To wcale nie pitekantropus jako pierwszy wyemigrował z afrykańskiej sawanny.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitekantrop mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pitekantrop

Wiktionary


piter

dawniej: woreczek na pieniądze, sakiewka, pugilares


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. sakiewka na pieniądze

Wiktionary

Piter (oryg. Питер) – powieść postapokaliptyczna napisana przez rosyjskiego pisarza Szymuna Wroczka, wydana w 2010 roku. Książka należy do serii Uniwersum Metro 2033.

Książka ta nie jest kontynuacją oryginalnych prac Dmitrija Głuchowskiego; opowiada o tym, co stało się po Katastrofie w innej części Rosji, zachowując przy tym oryginalne pomysły pierwowzoru.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. piterek mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pugilares

Wiktionary


pitera

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Julia Pitera – polska polityk, działaczka samorządowa i filolog polska
  • Nick Pitera – amerykański autor piosenek i wokalista
  • Paweł Pitera – polski reżyser filmów fabularnych i dokumentalnych, scenarzysta i tłumacz
  • Zbigniew Pitera – polski krytyk filmowy, historyk kina, dziennikarz

Wikipedia


piterek

potocznie: saszetka na dokumenty i gotówkę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. portmonetka

 (1.2) pot. męska saszetka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈtɛrɛk, AS: pʹiterek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piter mrz.

Wiktionary


piterka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. portfelik, mały portfel

Wiktionary


pitia

osoba mówiąca niejasno, dwuznacznie, zagadkowo; pytia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) staroż. wróżebna kapłanka w świątyni delfickiej

 (1.2) przen. ktoś mówiący niejasno, zagadkowo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zapytano pitię, ale ta dała odpowiedź dwuznaczną.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pytia ż.

Wiktionary


pitiatyzm

określenie histerii jako zaburzenia psychicznego dającego się rzekomo wyleczyć perswazją


SJP.pl


pitiuzy

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. grupa hiszpańskich wysp ulokowanych w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego, na południowo-zachodnim krańcu Balearów;

Wiktionary

Pitiuzy (hiszp. Islas Pitiusas, Las Pitiusas kat. Illes Pitiüses) – grupa hiszpańskich wysp ulokowanych w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego, na południowo-zachodnim krańcu archipelagu Baleary. Pod względem administracyjnym należą do prowincji Baleary. Powierzchnia ok. 760 km². Największe wyspy: Ibiza i Formentera.

Wikipedia


pitka

nazwisko


SJP.pl


pitkarnyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pitcairn, dotyczący Pitcairn

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język pitkarnyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pitcairn n.

Wiktionary


pitnik

urządzenie do udostępniania wody pitnej, zwykle z misą i kranikiem; poidełko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie do picia dostępne publicznie zwykle w postaci kranika z miską, z którego tryska woda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. picie n.

 czas. pić ndk.

Wiktionary


pitność

cecha czegoś nadającego się do picia


SJP.pl


pitny

nadający się do picia, przygotowany lub podany w sposób nieszkodzący zdrowiu (np. pitna woda); pijalny (rzadziej)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) nieszkodliwy i zdatny do picia

 (1.2) będący w stanie płynnym, do wypicia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wyplułem twój soczek wiśniowy – to ma być pitne?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲitnɨ, AS: pʹitny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijany mos., picie n., wypicie n., pijak m., pijaczka ż., pijus m., pijuska ż., pijawka ż., pijanica m., piwo n., piwosz mos.

 czas. pić ndk., pijać ndk., wypić dk., wypijać ndk., upijać ndk., upić dk., spijać ndk., spić dk.

 przym. pijany, pijacki, piwny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pijalny

Wiktionary


pitol

potocznie:
1. grać nieumiejętnie na jakimś instrumencie; rzępolić, dyndolić, dryndolić, brząkać;
2. potocznie: mówić głupoty, niedorzeczności;
3. kłamać, łgać, zmyślać


SJP.pl


pitolenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. pejor. bezwartościowa, czcza gadanina

 (1.2) pot. pejor. nieumiejętna gra na instrumencie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Mam już dość tego jego pitolenia o niczym.

 (1.2) Trzy piętra poniżej było słychać pitolenie Zbyszka na pianinie.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pitolić ndk.

 wykrz. pitu, pitu, pitu-pitu

 rzecz. pitu-pitu n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gadanie, gadanina, ględzenie, wulg. pieprzenie, wulg. pierdolenie

 (1.2) pot. rzępolenie

Wiktionary


pitolić

potocznie:
1. grać nieumiejętnie na jakimś instrumencie; rzępolić, dyndolić, dryndolić, brząkać;
2. potocznie: mówić głupoty, niedorzeczności;
3. kłamać, łgać, zmyślać


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) pot. nieudolnie grać na jakimś instrumencie

 (1.2) pot. opowiadać bzdury

 (1.3) pot. kłamać

 (1.4) reg-pl|Kresy. źle wykonywać swoją pracę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitu-pitu n., pitolenie n., reg. pitolonko m.

 wykrz. pitu-pitu

Wiktionary


pitom

okrągły placek jęczmienny lub pszenny; pitta, chleb syryjski


SJP.pl


pitomat

automat do składania deklaracji podatkowych; skarbomat, PIT-omat


SJP.pl


pitos

gliniana, wkopana w ziemię duża beczka, pełniąca w starożytności rolę piwniczki


SJP.pl

Pitos (gr. πίθος píthos ‘wielkie naczynie gliniane’, ‘kadź’ l. mn. πίθοι pithoi) – w starożytności wyrób garncarski o kształcie zbliżonym do beczki lub jajowatym, o wysokości dochodzącej niekiedy do 2 metrów.

Wikipedia


pitrasić

potocznie:
1. gotować, przyrządzać jakieś potrawy szybko, byle jak;
2. żartobliwie: gotować, przyrządzać jakieś potrawy z przyjemnością, upodobaniem; kuchcić, kucharzyć, kucharzować, pichcić


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) pot. przygotowywać potrawy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tygodniu wymyślam potrawy, a na weekend przyjeżdżam do domu i pitraszę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈtraɕit͡ɕ, AS: pʹitraśić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitraszenie n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gotować, przyrządzać, pichcić

Wiktionary


pitraszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pitrasić.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pitrasić

Wiktionary


pitta

pita; okrągły placek jęczmienny lub pszenny; chleb syryjski


SJP.pl

Pitta – rodzaj ptaków z rodziny kurtaczków (Pittidae).

Wikipedia


pittakos

Wikipedia


pitting

1. korozja punktowa;
2. zmęczenie powierzchniowe;
3. powstawanie wgłębień w trakcie nakładania powłoki galwanicznej


SJP.pl


pittsburczyk

[czytaj: pitsberczyk] mieszkaniec Pittsburgha


SJP.pl


pittsburgh

[czytaj: pitsberg] miasto w USA


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. duże miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Pensylwania, stolica hrabstwa Allegheny;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku małych miejscowości w Kanadzie i USA

Wiktionary

Pittsburgh – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Pensylwania, ośrodek administracyjny hrabstwa Allegheny, położone nad zbiegiem rzek Allegheny i Monongahela, dających w tym miejscu początek rzece Ohio. W 2020 roku miasto liczyło 302 971 mieszkańców, a obszar metropolitalny – 2 370 930.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W roku 1992 Litman imigrowała ze swoją rodziną do Pittsburgha w Pensylwanii.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pittsburczyk m., pittsburka ż.

 przym. pittsburski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) hist. Fort Duquesne

Wiktionary


pittsburka

[czytaj: pitsberka] mieszkanka Pittsburgha


SJP.pl


pittsburski

przymiotnik od: Pittsburgh


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z Pittsburghiem, dotyczący Pittsburgha

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pittsburgh m., pittsburczyk m., pittsburka ż.

Wiktionary


pitu-pitu

pitolenie; potocznie:
1. mówienie głupstw;
2. kłamanie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. pogard. wypowiedź lub jej forma, do której odnosimy się z dystansem, lekceważeniem, lub którą potępiamy

wykrzyknik

 (2.1) pot. komentarz wyrażający dystans, lekceważenie bądź negację czyjeś wypowiedzi

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Bałem się, zrazu, że będzie to dzieło z gatunku „artystowskie pitu-pitu”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pitolenie n.

:: zdrobn. pitolonko n.

 czas. pitolić ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bzdura, nonsens, niestworzone rzeczy, dyrdymały

 (2.1) bzdura!, bzdury!, nonsens!, dyrdymały!

Wiktionary


pituicyt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. komórka glejowa tylnego płata przysadki

Wiktionary


pitura

nazwisko


SJP.pl


pituła

nazwisko


SJP.pl


pityjski

charakterystyczny dla Pytii (kapłanki w świątyni Apollina w Delfach), a w przenośni także: niejasny, dwuznaczny, zagadkowy; pytyjski


SJP.pl


piu

rzadko: wykrzyknienie wyrażające zdziwienie, podziw, uznanie itp.; fiu


SJP.pl


piukać

o niektórych ptakach: wydawać głos "piu"; kwilić, świegotać


SJP.pl


piure

purée;
1. potrawa z utartych albo ugniecionych ziemniaków, innych warzyw lub owoców;
2. utarty, ugnieciony (np. ziemniaki piure - utarte ziemniaki)


SJP.pl


pius

imię przyjmowane przez papieży


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

Wiktionary

Pius – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pobożny”, „cnotliwy”. Jako przydomek imię to po raz pierwszy pojawiło się u cesarza rzymskiego Antonina Piusa (pan. 138–161). Imię to przyjęło dwunastu papieży.

Pius obchodzi imieniny: 30 kwietnia, 5 maja, 11 lipca, 21 sierpnia, 3 września i 23 września.

Osoby noszące imię Pius
  • Papieże: Pius I, Pius II, Pius III, Pius IV, Pius V, Pius VI, Pius VII, Pius VIII, Pius IX, Pius X, Pius XI, Pius XII
  • Pius Paschke – niemiecki skoczek narciarski
  • Pius Schwert – amerykański polityk, członek Izby Reprezentantów
  • Pius Weloński – polski rzeźbiarz
  • Pio z Pietrelciny – włoski duchowny, stygmatyk i święty Kościoła katolickiego
  • Franciszek Pius Radziwiłł – członek Tymczasowej Rady Stanu oraz dyrektor komisji wojskowej w gabinecie Jana Kantego Steczkowskiego
  • Józef Pius Dziekoński – polski architekt i konserwator zabytków
  • Ludwik Pius Bartosik (†1941) – polski kapłan zakonny, błogosławiony kościoła katolickiego, jeden ze 108 błogosławionych męczenników
  • August Pius Dzieduszycki – szambelan austriacki (1875), działacz społeczny
  • Maurycy Pius Rudzki, polski geofizyk i astronom

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po śmierci papieża Piusa XI konklawe trwało tylko jeden dzień.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjus, AS: pʹi ̯us

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pio mos., piuska ż.

:: fż. Pia ż.

 przym. Piusowy

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. Pio mos., piuska ż.

:: fż. Pia ż.

 przym. Piusowy

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac|Pius. < etym|łac|pius.

uwagi.

 (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) Pius

* białoruski: (1.1) Пій m.

* czeski: (1.1) Pius m.

* francuski: (1.1) Pie m.

* hiszpański: (1.1) Pío m.

* litewski: (1.1) Pijus m.

* łaciński: (1.1) Pius m.

* łotewski: (1.1) Pijs m.

* niemiecki: (1.1) Pius m.

* nowogrecki: (1.1) Πίος m.

* rosyjski: (1.1) Пий m.

* słowacki: (1.1) Pius m.

* węgierski: (1.1) Piusz

* włoski: (1.1) Pio m.

źródła.

== Pius (język angielski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) imię|angielski|m. Pius

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


piuska

okrągła czapeczka noszona przez duchownych katolickich


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płaska, okrągła czapka, wykonana z tkaniny; pierwotnie służyła do przykrycia tonsury;

Wiktionary

Piuska (zucchetto, kalotka) – mała czapeczka zakładana przez duchownych katolickich pod biret lub kapelusz, natomiast przez wyższych dostojników (biskupów, kardynałów, papieży) noszona stale jako samodzielne nakrycie głowy. Zasadniczo występująca w kolorach:

  • czarnym dla niższych duchownych;
  • amarantowym (fioletowym) dla biskupów i arcybiskupów;
  • szkarłatnym (czerwonym) dla kardynałów;
  • białym dla papieży, w tym emerytowanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Biała piuska jest przeznaczona dla papieża, czerwona zaś dla kardynałów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjuska, AS: pʹi ̯uska

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pius mos., Pio mos., Pia ż.

 przym. Piusowy

Wiktionary


piusowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Piusa lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Piusa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na Piusowej werandzie już nie było miejsca.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pius mos., piuska ż.

Wiktionary


pivařka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) piwoszka

Wiktionary


piw

napój z niewielką zawartością alkoholu, otrzymany ze słodu jęczmiennego, chmielu, drożdży i wody, a także: jedna butelka, porcja tego napoju


SJP.pl


piw-owiec

pracownik PIW-u (Państwowego Instytutu Wydawniczego); piwowiec


SJP.pl


piw-owski

PIW (Państwowy Instytut Wydawniczy); piwowski


SJP.pl


piweczko

zdrobnienie od: piwko; piweńko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. piwo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwko n.

Wiktionary


piwek

1. zdrobnienie od: piwo;
2. żartobliwie, potocznie o czymś bardzo prostym, nieskomplikowanym, łatwym do zrozumienia lub wykonania


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Aleksander Piwek – polski architekt, historyk architektury i konserwator zabytków
  • Elżbieta Piwek – polska aktorka teatralna i filmowa

Wikipedia


piweńko

zdrobnienie od: piwko; piweczko


SJP.pl


piwerko

potocznie: piwo; piwko, browar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. piwo

Wiktionary


piwetozaur

rodzaj dinozaura z infrarzędu tetanurów


SJP.pl

Piwetozaur (Piveteausaurus divesensis) – dinozaur z grupy tetanurów (Tetanurae) o bliżej niesprecyzowanej pozycji systematycznej.

Żył w okresie jury (ok. 164-160 mln lat temu) na terenach Europy. Długość ciała ok. 11 m, wysokość ok. 4 m, masa ok. 2 t. Jego szczątki znaleziono we Francji (w departamencie Calvados).

Wikipedia


piwiarenka

zdrobnienie od: piwiarnia


SJP.pl


piwiarnia

rodzaj lokalu publicznego, w którym prowadzona jest sprzedaż piwa, głównie beczkowego, a czasami także innych produktów spożywczych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gastr. lokal, w którym sprzedaje się i konsumuje piwo

Wiktionary

Piwiarnia – lokal gastronomiczny przeznaczony głównie do spożywania piwa.

Oprócz funkcji gastronomicznej piwiarnie pełnią funkcję społeczną, integrując bywalców. Lokale te służą swobodnym pogawędkom i zabawie. Często w piwiarniach istnieje możliwość gry w karty, kości, darty, czy piłkarzyki. W piwiarniach często można usłyszeć lekką muzykę (piosenka biesiadna).

Do piw nalewanych z beczek, jak również podawanych w butelkach, serwuje się zwykle ciepłe i zimne przekąski.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jej mąż ciągle przesiaduje w piwiarni.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈvʲjarʲɲa, AS: pʹivʹi ̯arʹńa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwo n., piwko n.

 przym. piwiarniany, piwny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. bawaria, biersztuba

Wiktionary


piwiarniany

charakterystyczny dla piwiarni, związany w jakiś sposób z piwiarnią (np. piwiarniany bywalec), odnoszący się do takiego lokalu (np. piwiarniana atmosfera, piwiarniany klimat)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piwiarnią, dotyczący piwiarnii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwiarnia ż.

Wiktionary


piwiński

nazwisko


SJP.pl


piwkarz

potocznie o amatorze piwa, zwłaszcza spożywanego w niezbyt kulturalnych warunkach


SJP.pl


piwko

1. zdrobnienie od: piwo;
2. żartobliwie, potocznie o czymś bardzo prostym, nieskomplikowanym, łatwym do zrozumienia lub wykonania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. piwo

Wiktionary

Piwko – singel Kazika promujący album Silny Kazik pod wezwaniem. Singel został wydany w 2009 roku przez S.P. Records.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) browarek

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. pijawa ż., piwo n., piwsko n., piwiarnia ż., piwosz m., piwoszka ż., piwnica ż., piwkowanie n.

:: zdrobn. piweczko

 czas. piwkować

 przym. piwny, piwniczny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* białoruski: (1.1) піўцо n.

* czeski: (1.1) pivečko n.

* dolnołużycki: (1.1) piwko

* górnołużycki: (1.1) piwko

* niemiecki: (1.1) Bierchen n.

* rosyjski: (1.1) пивцо n.

źródła.

== piwko (język dolnołużycki.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. piwko

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲifkɔ, AS: pʹifko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijawa ż., piwo n., piwsko n., piwiarnia ż., piwosz m., piwoszka ż., piwnica ż., piwkowanie n.

:: zdrobn. piweczko

 czas. piwkować

 przym. piwny, piwniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) browarek

Wiktionary


piwkować

potocznie: pić piwo; piwoszyć


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pić piwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poprzedniej nocy piwkował do północy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲifˈkɔvat͡ɕ, AS: pʹifkovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwko n., piwkowanie, piwo, piwosz, piwoszka

 przym. piwny

Wiktionary


piwkowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) picie piwa, odczasownikowy od|piwkować.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Regularne piwkowanie prowdadzi do alkoholizmu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲifkɔˈvãɲɛ, AS: pʹifkovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piwkować ndk.

 rzecz. piwo n., piwosz m.

:: zdrobn. piwko n.

 przym. piwny

Wiktionary


piwkowski

nazwisko


SJP.pl


piwne

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) daw. napiwek

forma przymiotnika.

 (2.1) M., B. i W. n. lp. oraz M., B. i W. nmos. lm. od: piwny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwo n.

 przym. piwny

Wiktionary


piwnica

1. podziemne pomieszczenie, najczęściej będące pierwszym nad fundamentami jakiegoś budynku, wykorzystywane zwykle jako przechowalnia zapasów, żywności;
2. sklepione podziemne pomieszczenie służące jako pub, winiarnia, kawiarnia lub podobny lokal


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podziemne piętro budynku

 (1.2) pomieszczenie przeznaczone do przechowywania wina, piwa i innych trunków

 (1.3) budynek gospodarczy przeznaczony do przechowywania zapasów jedzenia na zimę, a latem w niskiej temperaturze, często pokryty ziemią

Wiktionary

Piwnica – najniższa, całkowicie lub częściowo podziemna kondygnacja budynku. Jej funkcja zależy od typu budynku. Nazwa pochodzi od piwa, które w warunkach piwnicznych było przechowywane – było zimne i nie psuło się zbyt szybko.

Współcześnie w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych w piwnicy znajdują się komórki, w których lokatorzy przechowują mniej potrzebne na co dzień przedmioty, czasem przetwory spożywcze własnego wyrobu. Dawniej częściej wykorzystywana była do przechowywania żywności, ponieważ była pomieszczeniem nieogrzewanym, zatem o stabilnej, stosunkowo niskiej temperaturze. W głębokich piwnicach pod dworami można było nawet do lata przechowywać lód, który stopniowo topniejąc dodatkowo obniżał temperaturę. Warunki temperaturowe panujące w piwnicy wykorzystywane były również do przechowywania win.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W piwnicy trzymam rower i dżemy od babci.

 (1.1) Mój dziadek ma w piwnicy niewielką krajareczkę introligatorską.

 (1.2) Przynieś, waćpanna, węgrzyna z piwnicy!

 (1.3) Idę do piwnicy przynieść ziemniaków na obiad.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲivʲˈɲit͡sa, AS: pʹivʹńica

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwo n., piwko n.

:: zdrobn. piwniczka ż.

 przym. piwniczny, piwny

 czas. podpiwniczyć

Wiktionary


piwnicki

nazwisko


SJP.pl

  • Piwnicki − polski herb szlachecki

Osoby o tym nazwisku:

  • Grzegorz Piwnicki – polski grafik, grafficiarz
  • Michał Piwnicki – katolicki duchowny
  • Witold Piwnicki – polski malarz
  • Zygmunt Piwnicki – polski wojskowy

Wikipedia


piwniczanin

1. mieszkaniec Piwnicznej-Zdroju; piwnicznianin (rzadko);
2. członek Piwnicy pod Baranami;
3. dawniej, rzadko: bywalec piwnicy (w znaczeniu lokalu kawiarniano-rozrywkowego mieszczącego się w podziemiach budynku)


SJP.pl


piwniczanka

1. mieszkanka Piwnicznej-Zdroju; piwnicznianka (rzadko);
2. członkini "Piwnicy pod Baranami";
3. woda mineralna marki Piwniczanka;
4. dawniej, rzadko: bywalczyni piwnicy (w znaczeniu lokalu kawiarniano-rozrywkowego mieszczącego się w podziemiach budynku)


SJP.pl

Piwniczanka – naturalna woda mineralna wydobywana w Piwnicznej-Zdroju z odwiertów P-1 i P-2. Rozprowadzana przez Zakład Butelkowania Naturalnej Wody Mineralnej Piwniczanka, którego właścicielem jest Spółdzielnia Pracy Piwniczanka.

Wikipedia


piwniczański

przymiotnik od: Piwniczna-Zdrój (do 1998 roku: Piwniczna; miejscowość wypoczynkowa nad Popradem)


SJP.pl


piwniczka

niewielkie pomieszczenie wykorzystywane jako piwnica (podziemna część domu lub lokal, którego część mieści się pod ziemią)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: piwnica

 (1.2) niewielka piwnica

Wiktionary

Piwniczka – jaskinia w Miętusich Turniach w Dolinie Miętusiej w Tatrach Zachodnich. Wejście do niej znajduje się w północno-zachodnim zboczu Małej Świstówki, powyżej Jaskini Miętusiej Wyżniej, na wysokości 1440 metrów n.p.m. Długość jaskini wynosi 9 metrów, a jej deniwelacja 7 metrów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Idę do piwniczki po wino.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwnica ż.

 przym. piwniczny

 czas. podpiwniczyć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) loszek

Wiktionary


piwniczna

odnoszący się do piwnicy; umieszczony w piwnicy; charakterystyczny dla piwnicy


SJP.pl

Piwniczna-Zdrój (do 6 lutego 1998 Piwniczna) – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Piwniczna-Zdrój.

Miasto królewskie starostwa sądeckiego w powiecie sądeckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa nowosądeckiego. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 5385 mieszkańców.

Wikipedia


piwniczna-zdrój

miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim


SJP.pl

Piwniczna-Zdrój (do 6 lutego 1998 Piwniczna) – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Piwniczna-Zdrój.

Miasto królewskie starostwa sądeckiego w powiecie sądeckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa nowosądeckiego. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 5385 mieszkańców.

Wikipedia


piwnicznianin

rzadko: mieszkaniec Piwnicznej-Zdroju; piwniczanin


SJP.pl


piwnicznianka

rzadko: mieszkanka Piwnicznej-Zdroju; piwniczanka


SJP.pl


piwniczny

odnoszący się do piwnicy; umieszczony w piwnicy; charakterystyczny dla piwnicy


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący piwnicy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zapłonęła łagodnym pomarańczem i powoli spłynęła dwa sążnie niżej, do rozwidlenia korytarza piwnicznego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲivʲˈɲit͡ʃnɨ, AS: pʹivʹńičny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwo n., piwnica ż., piwniczka ż., piwko n.

 przym. piwny

 czas. podpiwniczyć

Wiktionary


piwniczy

kanafarz, człowiek opiekujący się piwnicą


SJP.pl

Piwniczny – w średniowiecznej Polsce urzędnik dworski sprawujący pieczę nad piwnicami, w których przechowywano wino oraz piwo. Za panowania Henryka Walezego i Stefana Batorego nastąpił podział na dwa oddzielne stanowiska:

  • Piwnicznego zajmującego się winem; osoba na tym stanowisku miała pod swoją pieczą zastawę i naczynia do podawania wina
  • Piwnicznego zajmującego się piwem; zajmował się również zaopatrywaniem dwór królewski w pieczywo, świece i inne artykuły codziennego użytku

Wikipedia


piwnik

Piwnik:

  • Barbara Piwnik
  • Jan Piwnik
  • Józef Piwnik

Wikipedia


piwnobrązowy

brązowy o odcieniu piwnym


SJP.pl


piwnooki

mający oczy koloru piwnego


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) książk. mający piwne oczy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲivnɔˈːci, AS: pʹivn•oḱi

Wiktionary


piwny

dotyczący piwa, związany z piwem, o kolorze piwa


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) zrobiony z piwa lub z dodatkiem piwa

 (1.2) spoż. używany do produkcji piwa

 (1.3) o kolorze oczu: brązowy z żółtym odcieniem, w kolorze piwa

 (1.4) związany z piwem

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Miał wielki kapelusz i głupie piwne oczy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲivnɨ, AS: pʹivny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pijak mos./mrz., pijus mos., pijawa ż., picie n., piwo mrz., piwsko mrz., piwko mrz., piwiarnia ż., piwosz mos., piwoszka ż., piwnica ż., piwkowanie n.

 czas. piwkować ndk.

 przym. piwniczny, pitny

Wiktionary


piwo

napój z niewielką zawartością alkoholu, otrzymany ze słodu jęczmiennego, chmielu, drożdży i wody, a także: jedna butelka, porcja tego napoju


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. kulin. niskoalkoholowy napój orzeźwiający;

 (1.2) hand. butelka, puszka lub kufel piwa (1.1)

Wiktionary

Piwo – napój alkoholowy otrzymywany w wyniku fermentacji alkoholowej brzeczki piwnej. Brzeczka stanowi wodny wyciąg ze słodu browarnego z dodatkiem chmielu i ewentualnie innych surowców. W szerokim znaczeniu, zwłaszcza historycznym, piwem określa się napój fermentowany oparty na zbożowym surowcu. Piwo to najstarszy i najczęściej spożywany napój alkoholowy oraz trzeci pod względem popularności po wodzie i herbacie napój na świecie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wśród niektórych kierowców panuje przekonanie, że „piwo to nie alkohol”.

 (1.1) Piwo to tylko zgniły wywar ze zbóż i chmielu.

 (1.2) Kup mi dwa piwa – rozliczymy się później.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲivɔ, AS: pʹivo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwiarnia ż., podpiwek mrz., piwosz mos., piwoszka ż., piwnica ż., piwkowanie n., pijalnia ż., napiwek mrz.

:: zdrobn. piwko n.

:: zgrub. piwsko n.

 czas. piwkować ndk.

 przym. piwny, piwniczny, pitny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pot. browar; żart. kocie siki, mocz starego pawiana; slang. bro

 (1.2) pot. browar

Wiktionary


piwocki

nazwisko


SJP.pl


piwomat

automat do sprzedaży piwa


SJP.pl


piwonia

krzew z rodziny jaskrowatych o dużych, białych, różowych lub czerwonych kwiatach; peonia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Paeonia|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny piwoniowatych;

 (1.2) bot. ogrod. roślina z rodzaju piwonii (1.1)

 (1.3) kwiat piwonii (1.2)

 (1.4) gw-pl|Warszawa. piwo

Wiktionary

Rośliny:

  • piwonia – rodzaj roślin z rodziny piwoniowatych

Rzeki w Polsce:

  • Piwonia – rzeka, dopływ Prosny
  • Piwonia – rzeka, dopływ Tyśmienicy

Zobacz też:

  • 2S7 Pion (tłum. Piwonia) – radziecka armata samobieżna

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) W ogródku przed domem rosły przepiękne piwonie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈvɔ̃ɲja, AS: pʹivõńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piwonia ż., piwoniowate nmos.

 przym. piwoniowy, piwoniowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) reg. śl. piwónka.

 (1.3) peonia; reg. śl. piwónka.

Wiktionary


piwonin

Piwonin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Sobienie-Jeziory. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 739.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wszystkich Świętych w Sobieniach-Jeziorach.

Wieś szlachecka Piwonino położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wikipedia


piwoniowate

o cechach piwoniowatych (rodzina roślin)


SJP.pl

Piwonia (Paeonia L.) – jedyny rodzaj należący do rodziny piwoniowatych (Paeoniaceae). Obejmuje 32–35 gatunków. Pochodzą głównie z obszarów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie. Centrum zróżnicowania stanowią Chiny, gdzie rośnie 15 gatunków, z czego 10 to endemity. Do flory Europy południowej i wschodniej należy 7 gatunków, jedynie dwa gatunki pochodzą z zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Rośliny te występują głównie w miejscach skalistych, na słonecznych zboczach wśród muraw i w zbiorowiskach wysokich bylin, gatunki krzaczaste rosną w formacjach zaroślowych i w widnych, świetlistych lasach w Himalajach i w zachodnich oraz środkowych Chinach, często na skałach wapiennych. Kwiaty zapylane są zwykle przez żywiące się pyłkiem chrząszcze.

Wikipedia


piwoniowaty

o cechach piwoniowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


piwoniowiec

gatunek rośliny z rzędu o tej samej nazwie, obecnie zaliczany do rodziny piwoniowatych (wcześniej jaskrowatych)


SJP.pl


piwoniowy

piwonia


SJP.pl

Patrz:

piwonia

piwónka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bot. ogrod. piwonia

Wiktionary


piwoński

nazwisko


SJP.pl


piwosz

człowiek lubiący piwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) miłośnik i znawca piwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tegoroczny Oktoberfest znów przyciągnął rzesze piwoszy z całego świata.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲivɔʃ, AS: pʹivoš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwkowanie n., piwko n., piwo n., piwoszka ż., picie n.

 czas. piwkować ndk., pić ndk., pijać dk.

 przym. piwny, pitny, pijany

Wiktionary


piwoszka

kobieta lubiąca pić piwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miłośniczka i znawczyni piwa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Piwoszka emerytka obiecała, że nie będzie jeździć po pijaku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈvɔʃka, AS: pʹivoška

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwko n., piwo n., piwosz m.

 czas. piwkować

 przym. piwny

Wiktionary


piwoszyć

potocznie: pić piwo; piwkować


SJP.pl


piwot

w koszykówce: dozwolony przepisami obrót zawodnika trzymającego w ręku piłkę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) część ramy rowerowej, do której montuje się hamulce

 (1.2) w koszykówce: dozwolony przepisami obrót zawodnika trzymającego w ręku piłkę, podczas którego jedna stopa ciągle dotyka boiska

 (1.3) mat. element dzielący ciąg na dwie części, np. przy sortowaniu przez podział

Wiktionary

Piwot (lub obrót) – w koszykówce jest legalnym ruchem zawodnika trzymającego żywą piłkę.

Piwot (obrót) polega na wykonaniu ruchu (lub ruchów) jedną ze stóp, bez odrywania drugiej stopy (stopa nogi obrotu pozostaje na jednym punkcie na boisku).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲivɔt, AS: pʹivot

Wiktionary


piwotalny

przymiotnik

 (1.1) rzad. obrotowy, osiowy

 (1.2) przen. polit. pejor. nie mający samodzielnej władzy, ale za to wchodzący w koalicje z prawie każdą opcją polityczną;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) (…) a ztąd powszechna dolegliwość dająca się czuć wszystkim członkom socyalnego ciała, odszczepieństwo, a czasem i pogarda piwotalnych osi przeszłości

 (1.1) W wierszu haiku występują, na przykład, grupy słów określane jako słowa piwotalne, nagle zmieniające znaczenie wiersza i tok myśli.

 (1.2) – I wtedy piwotalny członek Rady Polityki Pieniężnej, czyli Hausner, zgodzi się… – Piwotalny właśnie.

 (1.2) Partia piwotalna nie musi być, jak już wcześniej wspomniałem, partią małą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwotalność ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) obrotowy, osiowy

 (1.2) obrotowy, zawiasowy

Wiktionary


piwotować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) środ. inform. w arkuszu kalkulacyjnym: przedstawiać, zestawiać dane w formie tabeli przestawnej

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwotowanie n., rozpiwotowanie n., spiwowtowanie n.

 czas. rozpiwotować dk., spiwotować dk.

Wiktionary


piwowar

osoba pracująca w piwowarstwie (browarnictwie, przemyśle spożywczym zajmującym się warzeniem piwa i jego dystrybucją na rynek); browarnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zajmująca się warzeniem piwa

Wiktionary

Piwowar (staropol. mielcarz) – rzemieślnik zajmujący się warzeniem piwa; szerzej osoba pracująca w przemyśle piwowarskim (browarnictwie – przemyśle spożywczym zajmującym się warzeniem piwa i jego dystrybucją na rynek).

Piwowar to specjalizacja zawodowa sięgająca swoją tradycją czasów średniowiecza, kiedy następuje rozwój miast, rzemiosła piwnego, a co za tym idzie ustawodawstwa prawnego regulującego prawa i obowiązki piwowara. Wraz z rozwojem rzemiosła piwowarskiego powstają w Anglii i Belgii cechy piwowarów, ograniczające dostęp do fachu, regulujące praktyki czeladnicze oraz ustalające zasady otrzymania tytułu mistrza piwowarskiego.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piwowarzy z nadzieją czekają na zbliżające się Euro.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈvɔvar, AS: pʹivovar

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwowarstwo n.

:: zdrobn. piwowarczyk m.

 przym. piwowarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. mielcarz

Wiktionary


piwowarczyk

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. uczeń piwowarski

 (1.2) daw. syn piwowara

 (1.3) daw. lekcew. bądź pogard. kiepski piwowar

Wiktionary

Piwowarczyk – polskie nazwisko, na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwały 8193 osoby o tym nazwisku.Osoby noszące to nazwisko:

  • Andrzej Piwowarczyk (ujednoznacznienie)
  • Antoni Piwowarczyk – pseudonim polskiego polityka Władysława Wolskiego
  • Antoni Piwowarczyk – polski żołnierz
  • Damian Piwowarczyk – polski zawodnik mieszanych sztuk walki
  • Dariusz Piwowarczyk – polski historyk
  • Hubert Piwowarczyk – polski siatkarz
  • Jan Piwowarczyk – polski duchowny katolicki
  • Jan Piwowarczyk – polski harcerz
  • Kazimierz Piwowarczyk – polski działacz partyjny i państwowy
  • Marek Piwowarczyk – polski filozof
  • Wojciech Piwowarczyk – polski ksiądz, Sługa Boży
  • Zdzisław Piwowarczyk – polski architekt i urbanista

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲivɔˈvart͡ʃɨk, AS: pʹivovarčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwowar m., piwowarstwo n.

 przym. piwowarski

Wiktionary


piwowarek

piwowar


SJP.pl

Patrz:

piwowar

piwowarka

piwowar


SJP.pl

Patrz:

piwowar

piwowarnia

zakład przetwórstwa spożywczego zajmujący się produkcją piwa; browar


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. wytwórnia piwa

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piwowarski

Wiktionary


piwowarski

wykorzystywany w procesie warzenia piwa (np. drożdże piwowarskie), związany w jakiś sposób z piwowarstwem lub piwowarem (np. cech piwowarski); browarniany, browarniczy, browarny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z piwowarstwem, dotyczący piwowarstwa

Wiktionary

  • Arnulf (Arnold) Piwowarski (580–640) – święty Kościoła katolickiego
  • Edward Piwowarski (1910–1974) – polski rzeźbiarz
  • Grzegorz Piotrowski (ur. 1971) – polski kolarz
  • Jerzy Piwowarski (ur. 1959) – artysta fotografik
  • Juliusz Piwowarski (ur. 1954) – publicysta, pedagog, politolog
  • Kordian Piwowarski (ur. 1978) – polski reżyser i scenarzysta
  • Marek Piwowarski (ur. 1965) – honorowy konsul Rzeczypospolitej
  • Radosław Piwowarski (ur. 1948) – polski reżyser i scenarzysta oraz aktor filmowy
  • Rafał Piwowarski (ur. 1947) – polski pedagog, profesor nauk humanistycznych
  • Władysław Piwowarski (1929 – 2001) – polski ksiądz katolicki, nauczyciel akademicki

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌpʲivɔˈvarsʲci, AS: pʹivovarsʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwowar m., piwowarczyk m., piwowarka ż., piwowarstwo n., piwowarnia ż.

Wiktionary


piwowarsko-słodowniczy

zajmujący się wyrobem piwa ze słodu, głównie jęczmiennego (np. przemysł piwowarsko-słodowniczy), związany w jakiś sposób z takim sposobem warzenia


SJP.pl


piwowarstwo

wyrób piwa, przemysł spożywczy zajmujący się warzeniem piwa i jego dystrybucją na rynek; browarnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sztuka warzenia piwa;

Wiktionary

Piwowarstwo albo browarnictwo – sztuka warzenia piwa (w tym piwowarstwo domowe) oraz produkcja piwa w browarach na skalę przemysłową (zob. przemysł piwowarski).

Stwarza zapotrzebowanie na produkty rolne: jęczmień browarny oraz chmiel.Produktami ubocznymi są: młóto, chmieliny, osady brzeczkowe, używane na paszę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W skansenie odbył się pokaz filmu na temat historii piwowarstwa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲivɔˈvarstfɔ, AS: pʹivovarstfo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwowar m., piwowarczyk m.

 przym. piwowarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) browarnictwo

Wiktionary


piwowiec

pracownik PIW-u (Państwowego Instytutu Wydawniczego); PIW-owiec


SJP.pl


piwowoński

nazwisko


SJP.pl


piwowski

przymiotnik od: PIW (Państwowy Instytut Wydawniczy); PIW-owski


SJP.pl


piwoznawca

specjalista w zakresie wiedzy o produkcji i rodzajach piwa


SJP.pl


piwsko

zgrubienie od: piwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od: piwo

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nie żłop już tego piwska!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲifskɔ, AS: pʹifsko

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piwo n., piwko n.

 przym. piwny

Wiktionary


pixie

[czytaj: piks-i] postać serialu animowanego "Pixie, Dixie i Pan Jinks"


SJP.pl

Pixie (również Pixy, Pixi, w Kornwalii – pigsie) – w brytyjskim folklorze małe postaci obdarzone magiczną mocą zamieszkałe głównie na południu Anglii, w Devonie i Kornwalii, co sugeruje ich celtyckie pochodzenie i nazwę. W opisach z epoki wiktoriańskiej zwykle pojawiają się ze spiczastymi uszami, w zielonym stroju i spiczastym kapeluszu. W niektórych opisach oczy mają zwrócone ku górze. We współczesnym użyciu wyraz pixie jest bliskoznaczny z pojęciem wróżki, jednak w folklorze rasy te były ze sobą skłócone. Najbliższym polskim odpowiednikiem oryginalnego znaczenia będzie krasnoludek.

Wikipedia


piyrszy

liczebnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pierwszy

Wiktionary


piyła

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piła

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk|zyjga, zega.

Wiktionary


piza

miasto we Włoszech


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto we Włoszech, w Toskanii, stolica prowincji Piza (1.2);

 (1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w środkowej części kraju w regionie Toskania;

Wiktionary

Piza (wł. Pisa) – miasto we Włoszech, w Toskanii, 85 379 mieszkańców, nad rzeką Arno, oddalone o 13 km od wybrzeża Morza Tyrreńskiego.

Piza jest także jedną z prowincji Toskanii o powierzchni 2448 km², zamieszkaną przez 384 957 osób, podzieloną na 39 gmin.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Krzywą Wieżę w Pizie odwiedza rocznie ok. 10 milionów turystów.

 (1.1) Piza jest nie tylko starym, zabytkowym miastem, ale także siedzibą uniwersytetu o bardzo bogatych tradycjach (1343) oraz miejscem urodzin Galileusza.

 (1.1) We Włoszech trzeba było pogodzić Genuę i Pizę, których połączone floty mogły zabezpieczyć ujście Tybru przed Rogerem sycylijskim, stronnikiem antypapy. Św. Bernard osiągnął ten cel. Genua uzyskała arcybiskupstwo, a władzę nad sześcioma biskupstwami korsykańskimi podzielono po równo pomiędzy obie metropolie. Trzy dla Genui, trzy dla Pizy.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizańczyk mos., pizanka ż.

 przym. pizański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) stpol. Pizy

Wiktionary


piżama

strój przeznaczony do spania lub odpoczynku, składający się z luźnych spodni i bluzy albo spodenek i koszulki; pidżama; pyjama (rzadko)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) strój, który zakłada się, idąc spać;

Wiktionary

Piżama (pidżama) – ubiór nocny, nakładany do snu, składający się z dwóch części: bluzy (często rozpinanej) i spodni. Piżama ma zwykle luźny, swobodny krój. Piżamy są na ogół wykonywane z bawełny, często z bawełnianego trykotu lub flaneli. Materiałem na bardziej eleganckie piżamy bywa też satyna, także jedwabna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Gdy go odwiedziłem, był w szpitalnej piżamie i wpatrywał się w podłogę.

 (1.1) Na wystawie sklepowej były szlafroki, piżamy i bielizna.

 (1.1) Usiadłem w kapciach i piżamie przed telewizorem i obejrzałem film.

 (1.1) Pół roku przed śmiercią można było zobaczyć starszą panią w szpitalnej piżamie na autostradzie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈʒãma, AS: pʹižãma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pidżama ż., pidżamka ż.

:: zdrobn. piżamka ż.

 przym. pidżamowy, piżamowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. pidżama

Wiktionary


piżamka

zdrobnienie od: piżama; pidżamka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: piżama

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈʒãmka, AS: pʹižãmka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piżama, pidżama, pidżamka

 przym. pidżamowy, piżamowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pidżamka

Wiktionary


piżamowy

związany w jakiś sposób z piżamą (np. komplet piżamowy, zestaw piżamowy), odnoszący się do piżamy; pidżamowy


SJP.pl


pizańczyk

mieszkaniec Pizy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pizy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pizańczycy rywalizowali z Genueńczykami i Wenecjanami o transport pielgrzymów i krzyżowców do Ziemi Świętej oraz o wpływy handlowe w tej części Morza Śródziemnego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piza ż.

:: fż. pizanka ż.

 przym. pizański

Wiktionary


pizang

gatunek banana uprawiany powszechnie w krajach tropikalnych; banan zwyczajny, banan właściwy, banan zaostrzony, figa rajska, błogosława


SJP.pl

Wikipedia


pizanka

mieszkanka Pizy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pizy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piza ż.

:: fm. pizańczyk mos.

 przym. pizański

Wiktionary


pizanozaur

rodzaj drobnego ornitopoda z rodziny lesotozaurów


SJP.pl

Pizanozaur (Pisanosaurus) – rodzaj archozaura z grupy Dinosauriformes żyjącego w okresie triasu (ok. 227-220 mln lat temu) na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki znaleziono w Argentynie (w prowincji La Rioja).

Jego dokładna pozycja w obrębie Dinosauriformes jest niepewna; mógł to być jeden z najwcześniejszych dinozaurów ptasiomiednicznych (Ornithischia) lub przedstawiciel rodziny Silesauridae.

Wikipedia


pizański

przymiotnik od: Piza (miasto w środkowych Włoszech)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pizą, dotyczący Pizy, pochodzący z Pizy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wenecjanie kotwiczyli w porcie Rodos, kiedy pokazały się okręty pizańskie. Na ich widok 30 okrętów weneckich opuściło port i je zaatakowało. Pizańczycy zostali rozbici (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piza ż., pizańczyk mos., pizanka ż.

Wiktionary


pizarro

[czytaj: pisarro] nazwisko, np. Francisco Pizarro (1478-1541), konkwistador hiszpański


SJP.pl

Hiszpańscy konkwistadorzy:

  • Francisco Pizarro
  • Gonzalo Pizarro – przyrodni brat Francisco
  • Hernando Pizarro – brat Francisco
  • Juan Pizarro − przyrodni brat Francisco
  • Pedro Pizarro − kuzyn Francisco

Wikipedia


pizda

wulgarnie:
1. żeński organ płciowy;
2. wyzwisko używane głównie w stosunku do kobiet;
3. nieudacznik;
4. siniak (ślad na ciele)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wulg. anat. pochwa lub srom; żeński narząd płciowy

 (1.2) wulg. med. siniak, często podbite oko, ślad po pobiciu

 (1.3) wulg. pejor. niezdara, ciamajda

 (1.4) wulg. seks. męski odbyt (jako obiekt seksualny)

 (1.5) wulg. usta

 (1.6) wulg. obraź. pejor. o kobiecie

 (1.7) wulg. eduk. ocena niedostateczna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Więc astrolog wziąwszy lupę, • Zajrzał raz królewnie w dupę, • Wielkim cyrklem pizdę zmierzył, • Po czym zamknął się w swej wieży.

 (1.2) Ale masz pizdę pod okiem.

 (1.3) Ale z ciebie jest pizda!

 (1.4) W więzieniu już czekają na twoją pizdę, frajerze!

 (1.5) Zaraz w pizdę dostaniesz!

 (1.3,6) Co za pizda z tej nauczycielki!

 (1.7) Znów dostałem pizdę z matmy!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲizda, AS: pʹizda

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizduś m., pizdryk m., piździelec m., piżdżenie n., pizganie n., rozpiżdżenie n.

:: zdrobn. piczka ż.

 czas. piździć ndk., pizgać ndk., rozpiździć dk.

 przym. pizdowaty, zapiździały

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. kapa, kapsko, cipa, cipka, picza, piczka, muszelka; med. wagina, pochwa, srom

 (1.6) suka

Wiktionary


pizdeczka

zdrobnienie od: pizda


SJP.pl


pizdnąć

pizgnąć, piznąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć


SJP.pl


pizdnięty

pizgnąć, piznąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć


SJP.pl


pizdogrzeb

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) wulg. ginekolog

Wiktionary


pizdowaty

wulgarnie:
1. ślamazarny, niezdarny, nieudolny; ciapowaty, ofermowaty, ciamajdowaty;
2. kiepski, marny, złej jakości; chujowy;
3. skłonny do płaczu; mazgajowaty;
4. słaby, zniewieściały, bez charakteru; mimozowaty, mięczakowaty


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) wulg. niezaradny

 (1.2) wulg. zniewieściały

 (1.3) wulg. kiepski, marny, do niczego

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizda ż., pizduś m., pizdryk m., piździelec m., pizdoliz m., pizdogrzebek m., piżdżenie n., pizganie n., rozpiżdżenie n.

:: zdrobn. piczka ż.

 czas. piździć ndk., pizgać ndk., rozpiździć dk.

 przym. zapiździały

Wiktionary


pizduś

pogardliwie:
1. mężczyzna zniewieściały, posiadający kobiece cechy;
2. mężczyzna niezaradny, nieudolny; ofiara, oferma;
3. mężczyzna tchórzliwy, bojący się wszystkiego; cykor


SJP.pl


piżdżenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|piździć.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piździć

 rzecz. pizda ż.

 przym. pizdowaty

Wiktionary


piździć

wulgarnie:
1. silnie wiać; pizgać;
2. śmierdzieć, cuchnąć;
3. o zimnej pogodzie: dokuczać, doskwierać; pizgać


SJP.pl

czasownik przechodni

 (1.1) wulg. padać (o deszczu, śniegu)

 (1.2) wulg. śmierdzieć

 (1.3) wulg. być lub wiać (zwykle o cieple lub zimnie)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj od rana piździ deszczem bez przerwy.

 (1.2) Co tutaj tak piździ?

 (1.3) Zamknij okno, bo już piździ zimnem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiʑd͡ʑit͡ɕ, AS: pʹiźʒ́ić

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizda ż., piździelec m., piżdżenie n.

 przym. pizdowaty

Wiktionary


piździelec

wulgarnie: wyzwisko kierowane do mężczyzn; chuj, pizda


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wulg. mężczyzna bardzo źle oceniany przez mówiącego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Wzgardziła nami i w końcu wyszła za jakiegoś obrotnego piździelca, który na śmietniku w Reichu wygrzebał mercedesa, wypolerował irchą oraz flanelą i zajechał pod jej dom, […]

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizda ż.

 przym. pizdowaty

 czas. piździć

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) wulg. chuj, fiut, kutas, skurwiel, skurwysyn

Wiktionary


pizgać

wulgarnie:
1. silnie wiać; piździć;
2. bić, uderzać;
3. rzucać czymś;
4. o zimnej pogodzie: dokuczać, doskwierać; piździć


SJP.pl

czasownik

 (1.1) pot. rzucać

 (1.2) bić

 (1.3) wulg. jebać, pierdolić

 (1.4) pot. wiać, być zimno (o pogodzie)

Wiktionary

Przykłady

 (1.3) Mój sąsiad pizga kochankę.

 (1.4) Załóż sweter, bo strasznie pizga.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲizɡat͡ɕ, AS: pʹizgać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizda ż., pizganie n.

 przym. pizdowaty, spizgany

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) walić, bić, uderzać

 (1.3) pierdolić, jebać, ruchać

 (1.4) piździć

Wiktionary


pizganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|pizgać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pizgać ndk.

 rzecz. pizda ż.

 przym. pizdowaty, spizgany

Wiktionary


pizgnąć

pizdnąć, piznąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć


SJP.pl


piżjan

sieja piżjan - gatunek ryby z rodziny łososiowatych


SJP.pl

Sieja piżjan (Coregonus pidschian) – gatunek ryby siejowatej.

Wikipedia


piżma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodach niżnonowogrodzkim i kirowskim Rosji, prawy dopływ Wiatki

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w Republice Komi, w Rosji, lewy dopływ Peczory

Wiktionary


piżmaczek

roślina z rodziny piżmaczkowatych, o kwiatach pachnących piżmem, rosnący w cienistych lasach całej Polski


SJP.pl

Piżmaczek (Adoxa L.) – rodzaj roślin należący do rodziny piżmaczkowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia trzy lub pięć gatunków. Występują one w strefie umiarkowanej i chłodnej półkuli północnej, przy czym dwa gatunki to endemity chińskie. Do flory Polski należy jeden gatunek – piżmaczek wiosenny (Adoxa moschatellina), będący zarazem gatunkiem typowym rodzaju.

Wikipedia


piżmaczkowate

rodzina roślin z gromady okrytonasiennych, obejmująca jedynie kilka gatunków piżmaczka (niewielkiej rośliny o kwiatach pachnących piżmem, rosnącej w cienistych lasach całej Polski)


SJP.pl

Piżmaczkowate (Adoxaceae Trautv.) – rodzina roślin należąca do rzędu szczeciowców (Dipsacales Dumort.). Należy do niej 5 rodzajów z ok. 200 gatunkami. Przedstawiciele występują przede wszystkim w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, rzadziej w górach strefy międzyzwrotnikowej. W systemach XX-wiecznych (np. w systemie Cronquista z 1981 i Reveala z 1993) do rodziny tej zaliczano tylko rośliny zielne, krzewy grupując w rodzinie przewiertniowatych (Caprifoliaceae), ew. kalinowatych (Viburnaceae) i bzowatych Sambucaceae. Od przełomu XX i XXI wieku (systemy APG) piżmaczkowate wyodrębniane są jako grupa monofiletyczna, wyodrębnienie bzu zmieniłoby rodzinę piżmaczkowatych w takson parafiletyczny.

Wikipedia


piżmaczkowaty

o cechach piżmaczkowatych


SJP.pl


piżmak

ssak z rzędu gryzoni; piżmoszczur, szczur piżmowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. gryzoń półkuli północnej wytwarzający piżmo;

Wiktionary

Piżmak (Ondatra) – rodzaj ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈpʲiʒmak, AS: pʹižmak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piżmo n., piżmowiec m.

 przym. piżmowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piżmak amerykański, piżmoszczur, szczur piżmowy

Wiktionary


piżmaki

ssak z rzędu gryzoni; piżmoszczur, szczur piżmowy


SJP.pl


piżmian

włóknodajna i ozdobna roślina z rodziny ślazowatych


SJP.pl

Piżmian (Abelmoschus) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych (Malvaceae). Obejmuje 15 gatunków występujących w tropikach Afryki i Azji. Niektóre gatunki, np. piżmian jadalny (A. esculentus) i piżmian właściwy (A. moschatus) uprawiane są jako rośliny ozdobne i jadalne.

Wikipedia


piżmo

mazista wydzielina gruczołów piżmowca (substancja otrzymywana również syntetycznie), służąca do utrwalania zapachu perfum


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zootechn. wydzielina z gruczołów okołoodbytniczych piżmowca syberyjskiego;

 (1.2) przest. przyprawa z wydzielin gruczołów zwierzęcych wydzielających silny zapach

 (1.3) stpol. bot. bodziszek cuchnący

 (1.4) stpol. kosmet. maść zapachowa

Wiktionary

Piżmo – wydzielina z gruczołów zapachowych piżmowca syberyjskiego (Moschus moschiferus, daw. „jeleń piżmowy”), stosowana jako substancja zapachowa i utrwalacz zapachu perfum. Substancję o podobnych właściwościach można pozyskać od innych zwierząt. Naturalne piżma są obecnie zastępowane przez syntetyczne wonne związki chemiczne, tzw. piżma sztuczne (syntetyczne).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Po rozpuszczeniu w roztworze alkoholowym piżmo nabiera zmysłowego zwierzęcego aromatu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piżmak mzw.

 przym. piżmowy

Wiktionary


piżmoszczur

ziemno-wodny gryzoń z rodziny nornikowatych; piżmak, szczur piżmowy


SJP.pl

Wikipedia


piżmowce

azjatycki ssak z jeleniowatych; na brzuchu samce mają gruczoł wydzielający piżmo


SJP.pl

Piżmowcowate, piżmowce (Moschidae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).

Wikipedia


piżmowcowate

o cechach piżmowcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl

Piżmowcowate, piżmowce (Moschidae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).

Wikipedia


piżmowcowaty

o cechach piżmowcowatych (rodzina ssaków)


SJP.pl


piżmowiec

azjatycki ssak z jeleniowatych; na brzuchu samce mają gruczoł wydzielający piżmo


SJP.pl

Piżmowiec (Moschus) – rodzaj ssaków z rodziny piżmowcowatych (Moschidae).

Wikipedia


piżmówka

1. gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych; kaczka piżmowa;
2. wonnica piżmówka - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych


SJP.pl

Piżmówka, piżmówka amerykańska, kaczka piżmowa (Cairina moschata) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący tereny od wybrzeży Meksyku, poprzez Amerykę Środkową po Ekwador nad Pacyfikiem oraz wybrzeża Urugwaju i północnej Argentyny nad Atlantykiem. Udomowiony przez Indian Ameryki Południowej, trafił do Europy w XVI wieku przywieziony przez Hiszpanów i Portugalczyków.

Wikipedia


piżmówki

1. gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych; kaczka piżmowa;
2. wonnica piżmówka - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych


SJP.pl

Cairinini – plemię ptaków z podrodziny kaczek (Anatinae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Wikipedia


piżmowół

potężnie zbudowany ssak z krętorogich występujący w arktycznych rejonach Ameryki Północnej; piżmowiec wschodni, wół piżmowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Ovibos moschatus|ref=tak., gatunek ssaka kopytnego występujący na dalekiej północy, w tundrach Ameryki Północnej i Azji;

Wiktionary

Piżmowół arktyczny, wół piżmowy (Ovibos moschatus) – gatunek ssaka łożyskowego z rzędu parzystokopytnych, jedyny przedstawiciel rodzaju piżmowół (Ovibos) Blainville, 1816.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wół piżmowy

Wiktionary


piżmowy

wyprodukowany z dodatkiem piżma, pachnący piżmem (np. olejek piżmowy), związany w jakiś sposób z piżmem (np. zapach piżmowy)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) związany z piżmem, dotyczący piżma

 (1.2) wydzielający piżmo

 (1.3) o zapachu piżma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piżmo n., piżmowiec mzw., piżmak mzw., piżmowcowate nmos.

Wiktionary


piznąć

pizdnąć, pizgnąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć


SJP.pl

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. uderzyć

 (1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. wybić (na zegarze)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jak od niego odeszła, to mu pizło do głowy.

 (1.2) Pizło dwie po połedniu.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piźniynty, piźnióny

Wiktionary


piźnięty

pizdnąć, pizgnąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć


SJP.pl


piźnióny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. głupkowaty, szalony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czyś ty je, chłopie, piźnióny, że tak prawisz od rzeczy?

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piznąć dk., piznóć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piźniynty

Wiktionary


piźniynty

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. głupkowaty, szalony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Czyś ty je, chłopie, piźniynty, że tak prawisz od rzeczy?

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piznąć dk., piznóć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piźnióny

Wiktionary


piznóć

czasownik dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. uderzyć

Wiktionary

Powiązane:

 przym. piźniynty, piźnióny

Wiktionary


pizolit

kuliste skupienie mineralne spotykane w osadach gorących źródeł oraz wśród osadowych rud żelaza


SJP.pl

Pizolit – skała osadowa składająca się ze scementowanych pizoidów. Najczęściej jest skałą węglanową.

W jaskiniach pizolity uważane są za jeden z rodzajów twardych nacieków jaskiniowych. Są to niewielkie, złożone z kalcytu lub aragonitu kuliste konkrecje o średnicy do 6 cm. Powstają w jeziorkach, w których woda jest nieruchoma (nie wpadają do niej np. krople wody ze stropu). Gdy w roztworze węglanu wapnia w takim jeziorku znajdzie się jakiś ośrodek krystalizacji (np. drobny okruch wapienia), wówczas wokół niego zaczynają się tworzyć pizolity lub perły jaskiniowe. Obydwie formy mają taki sam skład chemiczny i koncentryczna budowę, różnią się tylko powierzchnią. Perły jaskiniowe mają gładką i błyszczącą powierzchnię, pizolity chropowatą.

Wikipedia


pizolityczny

tyczący się pizolitu (kulistego skupienia mineralnego spotykanego w osadach gorących źródeł oraz wśród osadowych rud żelaza)


SJP.pl


pizon

  • Gajusz Kalpurniusz Pizon
  • Gnejusz Kalpurniusz Pizon

Wikipedia


pizydia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. starożytna kraina w południowo-zachodniej części Azji Mniejszej, obecnie na terenie Turcji

Wiktionary

Pizydia (gr. Πισιδία, łac. Pisidia) – historyczna kraina w południowo-zachodniej Azji Mniejszej. Na wschodzie graniczyła z Cylicją i Izaurią, na południu z Pamfilią, na zachodzie z Licją i Karią, na północy z Frygią. Była uważana czasami za część Frygii lub Pamfilii, trudno obecnie wskazać jej dokładne granice.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: pʲiˈzɨdʲja, AS: pʹizydʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pizydyjczyk mos., pizydyjski mrz.

 przym. pizydyjski

Wiktionary


pizydyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pizydią, dotyczący Pizydii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język pizydyjski;

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pizydia ż., Pizydyjczyk mos.

Wiktionary


pizystrat

Pizystrat (gr. Πεισίστρατος) – tyran Aten w latach 561-527 p.n.e. Dynastia Pizystratydów (on oraz jego synowie, Hipparchos i Hippiasz) panowała w Atenach do 510 p.n.e.

Był jednym z tyranów ateńskich od 561/560 r. p.n.e. Swoją pozycję zawdzięczał konfliktom między rodzinami arystokratycznymi. Obok Pizystrata po ustąpieniu Solona w trakcie walk dominującą pozycję na scenie politycznej osiągnęli także Likurg, wspieranego przez – „mieszkańców równiny” (pediakoi) oraz Megakles z rodu Alkmeonidów, który miał poparcie „mieszkańców wybrzeża” (paralioi). Pizystrat stał na czele „mieszkańców gór” (diakrioi). Był popierany przez ubogich mieszkańców Aten oraz biednych rolników. Dojść do władzy pomogły mu zyski z jego kopalni złota. Odegrał w historii tej polis ważną rolę. Przejął władzę po Solonie, albowiem ten nie wprowadził równowagi wewnętrznej w państwie. Kluczowe było jednak upozorowanie przez Pizystrata zamachu na jego osobę. Rzekomo raniony, zaapelował o przyznanie mu gwardii przybocznej, tzw. noszących maczugi (κορυνηφόροι), „ile że przedtem już odznaczył się jako wódz w czasie wyprawy przeciwMegarejczykom, zdobył Nizaję i innych wielkich czynów dokonał.”. Z takim wsparciem zdobycie władzy było ułatwione.

Wikipedia


pizz.

skrót od: pizzicato (określenie wykonawcze: szarpiąc struny palcem)


SJP.pl


pizza

[czytaj: picca] placek drożdżowy z dodatkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. płaski placek z ciasta drożdżowego z dodatkami, danie o włoskim rodowodzie;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie chciało mi się przygotowywać obiadu, więc zamówiłem pizzę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲit͡sːa, AS: pʹi•ca

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizzeria ż., pizzer mos., pizzerka ż.

 przym. pizzowy

Wiktionary


pizzer

[czytaj: piccer] pracownik pizzerii robiący pizzę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) piekarz, który wykonuje pizze

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Każdy doświadczony pizzer wie, że cebulę trzeba sparzyć przed nałożeniem na ciasto.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲit͡sːɛr, AS: pʹi•cer

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizza ż., pizzeria ż., pizzerka ż.

 przym. pizzowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pizzerman

Wiktionary


pizzeria

[czytaj: picceria] restauracja, w której głównym daniem jest pizza; pizzernia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gastr. restauracja, w której pizza jest głównym daniem;

Wiktionary

Pizzeria – lokal gastronomiczny specjalizujący się w przyrządzaniu i serwowaniu pizzy.

Wiele pizzerii, oprócz sprzedaży pizzy w lokalu, prowadzi sprzedaż przez telefon oraz strony internetowe – pizze dostarczane są przez dostarczycieli bezpośrednio do mieszkań lub biur klientów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wszedłem do jakiejś pizzerii i zamówiłem sobie pizzę.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲit͡sˈːɛrʲja, AS: pʹi•cerʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizza ż., pizzer m., pizzerka ż.

 przym. pizzowy

Wiktionary


pizzerina

[czytaj: piccerina] placek drożdżowy przygotowywany tak samo, jak spód od pizzy, zawijany i podawany na ciepło z grzybami, mięsem lub innymi dodatkami


SJP.pl


pizzerka

[czytaj: piccerka] pracownica pizzerii robiąca pizzę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. płaska bułka z dodatkami na wierzchu, przypominająca małą pizzę

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizza ż., pizzeria ż., pizzer m.

 przym. pizzowy

Wiktionary


pizzernia

[czytaj: piccernia] rzadko: restauracja, w której głównym daniem jest pizza; pizzeria (częściej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zob. pizzeria.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ktoś próbował otworzyć solarium, ktoś inny gabinet kosmetyczny, ale z usługami na wsi ciężko. Choć pizzernia jeszcze się trzyma.

Wiktionary


pizzicato

[czytaj: picc-ikato] określenie wykonawcze dla instrumentów strunowych, głównie smyczkowych: szarpiąc struny palcem


SJP.pl

Pizzicato (wym. [pittsiˈkaːto], tłum. szarpany, zrywany) – technika artykulacyjna, polegająca na wprowadzeniu w ruch struny instrumentu smyczkowego poprzez szarpanie palcem.

Wikipedia


pizzomat

[czytaj: piccomat] automat do sprzedaży pizzy


SJP.pl


pizzonosz

[czytaj: picconosz] żartobliwie: dostawca pizzy


SJP.pl


pizzowy

pizza [czytaj: piccowy]


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) spoż. związany z pizzą

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Kelner przyniósł na stół ciepły chlebek z ciasta pizzowego ze smakowymi masłami.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pizza ż., pizzer m., pizzeria ż., pizzerka ż.

Wiktionary


piła

1. narzędzie do przecinania; pilarka;
2. potocznie: człowiek natarczywy, nudny, pedantyczny;
3. ryba podobna do rekina
4. środowiskowo o wymagającym nauczycielu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w województwie wielkopolskim;

 (1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce

Wiktionary

  • piła – narzędzie
  • piła – instrument
Nazwy w kulturze
  • Piła – seria filmów o psychopatycznym zabójcy Johnie Krammerze
  • Piła – krótkometrażowy film, pierwowzór poniższego filmu
  • Piła – film z 2004 r.
  • Piła – ścieżka dźwiękowa filmu Piła (2004)
  • Piła – gra wideo wyreżyserowana przez Jamesa Wana, Leigh Whannella i Davida Cohena
  • Saw: Rebirth (polski tytuł: Piła: Odrodzenie) – komiks napisany przez R. Erica Lieba i Krisa Oprisko. Rysunki Renato Guedes z 2005 roku.
  • Saw: The Ride (polski tytuł: Piła: Przejażdżka) – kolejka górska otwarta 14 marca 2009 w Thorpe Park w Wielkiej Brytanii.
  • Saw Das Spiel (ang. Saw The Game) – gra on-line wydana w języku niemieckim 1 lipca 2007.
  • dawna nazwa rzeki Mrożycy
  • ryba piła
  • "Młyn na Pile" na Mrożycy w Głownie

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W drodze z Poznania do Chojnic zawsze zatrzymywaliśmy się w Pile.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiwa, AS: pʹiu̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pilanin m., pilanka ż., piła ż., piłowanie n., Pilskie n.

 czas. piłować

 przym. pilski, podpilski

Wiktionary


piłaciński

nazwisko


SJP.pl


piłakno

jezioro w Polsce


SJP.pl

Piłakno – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Sorkwity, leżące na terenie Pojezierza Mrągowskiego w dorzeczu Krutyni.

Wikipedia


piłat

Poncjusz Piłat; Piłat z Pontu; prefekt rzymskiej Judei 26-36 r. (37 r.?)


SJP.pl

Poncjusz Piłat (łac. Pontius Pilatus, gr. Πόντιος Πιλᾶτος) – od 26 do 36/37 n.e. rzymski prefekt Judei, będącej wówczas częścią prowincji Syria. Zgodnie z chrześcijańskimi Ewangeliami oraz tzw. świadectwem Flawiusza prowadził proces Jezusa Chrystusa i zatwierdził jego wyrok śmierci. Szczegóły jego życia przed okresem pełnienia funkcji w Judei nie są znane, a po okresie namiestnictwa są obiektem szeregu legend.

Wikipedia


piłatyk

kij do podbijania piłki w grze w palanta, kwadranta; palant, podbijak


SJP.pl


piława

1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. dopływ Gwdy;
3. dopływ Bystrzycy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Bałtyjsk (nazwa oficjalna do 1946 roku, obecnie egzonim wariantowy)

Wiktionary

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 4, w tym 2 podstawowe
  • Piława – wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wrocławskim, w gminie Mietków
  • Piława – część wsi Wola Mała w woj. podkarpackim, w pow. łańcuckim, w gminie Czarna
  • Piława – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo
  • Piława – część wsi Kłębowiec w woj. zachodniopomorskim, w pow. wałeckim, w gminie Wałcz.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. piławski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Bałtyjsk (od 1946)

Wiktionary


piławce

wieś na Ukrainie


SJP.pl

Pilawa (dawny polski egzonim: Piławce; ukr. Пилява, Pylawa) – wieś na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie chmielnickim, w hromadzie Stara Sieniawa, nad rzeką Ikwą. W 2001 roku liczyła 672 mieszkańców.

Wikipedia


piławianin

mieszkaniec Piławy Górnej (miasta w Polsce)


SJP.pl


piławianka

mieszkanka Piławy Górnej (miasta w Polsce)


SJP.pl


piławiecki

związany w jakiś sposób z Piławcami (ukraińską miejscowością nad rzeką Piławą, w obwodzie chmielnickim), odnoszący się do Piławców


SJP.pl


piławski

przymiotnik od: Piława Górna


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Piławą (inna nazwa: Bałtyjsk)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piława ż.

Wiktionary


piłeczka

zdrobnienie od: piłka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn., spieszczenie od: piłka

 (1.2) zdrobn., spieszczenie od: piła

 (1.3) pot. mała piłka (okrągła) do gry lub zabawy

 (1.4) pot. pieszcz. ciężarna

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dziewczynki, chodźmy porzucać piłeczką na podwóreczku.

 (1.2) Och, ta piłeczka ma wyszczerbione ząbeczki.

 (1.3) W tenisie stołowym używa się piłeczek z celuloidu.

 (1.3) Gładko tak, lekko tak toczy się w dal, / Jak gdyby to była piłeczka, nie stal…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiˈwɛt͡ʃka, AS: pʹiu̯ečka

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1,3)

 rzecz. piłka ż., piłeczkowanie n.

 czas. piłeczkować

 przym. piłeczkowany

 zobacz też: pełna lista w haśle piłka

 (1.2)

 rzecz. piła ż.

 zobacz też: pełna lista w haśle piła

Wiktionary


piłeczkowy

piłeczka


SJP.pl

Patrz:

piłeczka

piłecznica

rodzaj błonkówki z rodziny pilarzowatych


SJP.pl


piłka

1. napełniona powietrzem kula odbijająca się sprężyście, najczęściej wykonana z gumy lub skóry, wykorzystywana do zabawy lub gier sportowych;
2. niewielka piła ręczna;
3. gra


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. kulisty lub owalny przedmiot, wykonany ze skóry lub gumy, często wypełniony powietrzem, wykorzystywany w sporcie lub do zabawy

 (1.2) pot. zabawa lub gra sportowa z użyciem piłki (1.1)

 (1.3) rzut piłką (1.1); piłka (1.1) lecąca w powietrzu podczas gry

 (1.4) techn. piła ręczna o małych rozmiarach

 (1.5) pot. głowa

 (1.6) pot. brzuch ciężarnej

Wiktionary

Piłka – kulisty przedmiot, najczęściej używany w sportach i grach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Piłkarz kopnął piłkę w kierunku bramki przeciwnej drużyny.

 (1.2) Zagrajmy w piłkę!

 (1.3) Zmieniła się również taktyka Australii — piłkarze starali się częściej wrzucać wysokie piłki w pole karne rywala.

 (1.4) Sąsiad odciął piłką kawałek płotu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiwka, AS: pʹiu̯ka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłkarz mos., piłkarka ż., piłkarstwo n., piłkarzyki lm nm.

:: zdrobn. piłeczka ż.

:: zgrub. piła

 przym. piłkowany, piłkarski

 czas. piłkować ndk., spiłować dk., piłować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kula, kulka; gw-pl|Górny Śląsk|bal, bala.

 (1.4) piła

Wiktionary


piłkarka

piłkarz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zawodniczka grająca w piłkę nożną

 (1.2) zawodniczka grająca w piłkę ręczną

 (1.3) zawodniczka grająca w piłkę siatkową

Wiktionary

Patrz:

piłkarz

Wymowa:

IPA: pʲiwˈkarka, AS: pʹiu̯karka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłka ż., piłkarz m., piłkarstwo n., piłkarzyki nmos.

 przym. piłkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) futbolistka

 (1.2) szczypiornistka

 (1.3) siatkarka

Wiktionary



piłkarstwo

ogół czynności, spraw związanych z czynną grą w piłkę, szczególnie w piłkę nożną, zespół rzeczy odnoszących się do tej dziedziny sportu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. gra w piłkę nożną

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Gwiazdy światowego piłkarstwa modlą się o szybki powrót do zdrowia chorego na raka brazylijskiego „króla futbolu” 82-letniego Pelego.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piła ż., piłka ż., piłkarz mos., piłkarka ż., piłkarzyki nmos.

 przym. piłkarski

Wiktionary


piłkarz

osoba grająca w piłkę, zwykle w piłkę nożną


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. sportowiec grający w piłkę nożną

 (1.2) sport. sportowiec grający w piłkę ręczną

 (1.3) sport. sportowiec grający w piłkę siatkową

Wiktionary

Piłkarz (w odniesieniu do kobiet stosuje się formę piłkarka) – osoba uprawiająca grę w piłkę, przede wszystkim w piłkę nożną. Określenie stosowane mniej precyzyjnie w przypadku sportowca uprawiającego:

  • futsal (piłkarz halowy, futsalista)
  • piłkę nożną plażową (piłkarz plażowy)
  • piłkę ręczną (piłkarz ręczny, szczypiornista)
  • piłkę wodną (piłkarz wodny, waterpolista).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Już się przyzwyczailiśmy, że polscy piłkarze przegrywają mecz za meczem.

 (1.2) Wszystkie gazety piszą o wczorajszym sukcesie polskich piłkarzy ręcznych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲiwkaʃ, AS: pʹiu̯kaš

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłka ż., piłkarstwo n., piłkarzyki nmos.

:: zdrobn. piłkarzyk m.

:: fż. piłkarka ż.

 przym. piłkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) futbolista, kopacz

 (1.2) szczypiornista

 (1.3) siatkarz

Wiktionary


piłkarzyk

1. figurka piłkarza;
2. obraźliwie: piłkarz


SJP.pl


piłkarzyki

trambambula;
1. gra zręcznościowa rozgrywana przy użyciu figurek piłkarzy przymocowanych do rurek poruszanych rękoma, na stole przypominającym miniaturowe boisko do piłki nożnej, polegająca na zdobyciu ustalonej liczby bramek;
2. stół do tej gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gra zręcznościowa przypominająca futbol, rozgrywana w specjalnej skrzynce z figurkami piłkarzy na ruchomych prętach;

forma rzeczownika|rodzaj=męski.

 (2.1) lm. od: piłkarzyk

Wiktionary

Piłkarzyki, futbol stołowy, piłka stołowa, trambambula (ang. Table football, niem. Tischfußball) – gra 2- lub 4-osobowa, imitująca prawdziwy mecz piłki nożnej.

Jest bardzo popularna w barach, szkołach. Występuje w wersji rekreacyjnej, jak i automatowej (przed rozpoczęciem gry trzeba włożyć monetę). Realizowana może być również jako sport.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na początek kolonii planowaćanujemy turniej piłkarzyków, wieczorek karaoke i imprezę techno.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiwkaˈʒɨci, AS: pʹiu̯kažyḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłkarstwo n., piłkarz m., piłkarka ż., piłka ż.

 przym. piłkarzykowy, piłkarski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) trambambula, futbol stołowy, piłka stołowa

Wiktionary


piłkarzykowy

piłkarzyki (trambambula)


SJP.pl


piłkarzyna

lekceważąco: marny, lichy piłkarz


SJP.pl


piłkochwyt

ogrodzenie wokół boiska zapobiegające wypadaniu piłki poza plac gry


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. wysoka konstrukcja z zawieszaną na niej siatką, umieszczana z tyłu bramki na boisku do piłki nożnej lub ręcznej, która służy do zatrzymywania lecących piłek

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piłkołap; pot. łapacz

Wiktionary


piłkoholik

osoba bardzo interesująca się piłką nożną, poświęcająca jej zbyt wiele czasu


SJP.pl


piłkoholizm

przesadne interesowanie się piłką nożną, poświęcanie tej tematyce zbyt dużej ilości czasu


SJP.pl


piłkorożny

1. krokwiowiec piłkorożny - gatunek chrząszcza z rodziny kołatkowatych;
2. pniakowiec piłkorożny - gatunek chrząszcza z rodziny zalęszczycowatych


SJP.pl


piłkować

rzadko: wycinać niewielką piłą ręczną


SJP.pl


piłkowanie

rzadko: wycinać niewielką piłą ręczną


SJP.pl


piłkowany

o liściach: o brzegach ograniczonych niewielkimi ostro zakończonymi ząbkami oddzielonymi od siebie wcięciami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający krawędź z ostro zakończonymi, pochylonymi, drobnymi wcięciami i klapkami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiwkɔˈvãnɨ, AS: pʹiu̯kovãny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piła ż., piłka ż., piłkowanie n.

Wiktionary


piłkowaty

przypominający piłkę


SJP.pl


piłodziób

ptak z rodziny o tej samie nazwie, zamieszkujący lasy Południowej Ameryki, odznaczający się jaskrawym upierzeniem i dużym ząbkowanym dziobem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny piłodziobów występujący w Ameryce

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Średniej wielkości piłodzioby żyją w gęstych lasach Nowego Świata.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłodzioby nmos.

Wiktionary


piłodziobe

o cechach piłodziobych (północnoamerykańskich ptaków leśnych z rzędu kraskowatych, o dużym dziobie z charakterystycznymi niewielkimi ząbkami)


SJP.pl


piłodzioby

o cechach piłodziobych (północnoamerykańskich ptaków leśnych z rzędu kraskowatych, o dużym dziobie z charakterystycznymi niewielkimi ząbkami)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Momotidae|G.R. Gray|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu kraskowych

Wiktionary

Piłodzioby (Momotidae) – rodzina ptaków z rzędu kraskowych (Coraciiformes).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jaskrawo ubarwione piłodzioby gniazdują w tunelach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłodziób mzw.

Wiktionary


piłogon

gatunek atlantyckiej ryby poławianej do konsumpcji i dla skór


SJP.pl

Piłogon (Galeus melastomus) – gatunek morskiej ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny Pentanchidae. Poławiana jako ryba konsumpcyjna i dla skór.

Wikipedia


piłokształtny

przymiotnik

 (1.1) taki, który kształtem przypomina zęby piły

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiwɔˈkʃtawtnɨ, AS: pʹiu̯okštau̯tny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piłozębny

Wiktionary


piłonos

gatunek średniej wielkości rekina


SJP.pl


piłować

1. przecinać piłą
2. obrabiać coś pilnikiem
3. środowiskowo: być wymagającym nauczycielem
4. potocznie: chrapać


SJP.pl

czasownik

 (1.1) rżnąć, przecinać coś piłą lub piłką

 (1.2) ścierać lub wygładzać coś pilnikiem

 (1.3) przen. chrapać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piła ż., piłka ż., piłowanie n., pilnik m., opiłek mrz., pilniczek mrz., Piła ż., pilarka ż.

 czas. opiłowywać, spiłować, opiłować

Wiktionary


piłowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|piłować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. piłować ndk.

 rzecz. piła ż., Piła ż., pilniczek mrz.

Wiktionary


piłowate

rodzina ryb morskich z rzędu płaszczek, o kształcie ciała podobnym do ciała rekina i przypominającym piłę pysku uzbrojonym w boczne zęby


SJP.pl

Piłowate (Pristidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu Rhinopristiformes.

Wikipedia


piłowaty

1. przypominający piłę, ząbkowany tak, jak piła (np. piłowaty szew);
2. nudnawy, nieciekawy (np. piłowate przedstawienie, piłowata recenzja);
3. o cechach piłowatych (ryb morskich z rzędu płaszczek, o kształcie ciała podobnym do ciała rekina i przypominającym piłę pysku uzbrojonym w boczne zęby)


SJP.pl


piłowy

dotyczący piły


SJP.pl


piłozębny

przymiotnik

 (1.1) elektr. o przebiegu: piłokształtny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) A poza tym dlaczego charakterystyka detektora ma kształt piłozębny? (z Internetu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpʲiwɔˈzɛ̃mbnɨ, AS: pʹiu̯ozmbny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) piłokształtny

Wiktionary


piłsudczyk

żołnierz służący pod dowództwem Józefa Piłsudskiego (polskiego działacza niepodległościowego, twórcy i przywódcy Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. polit. żołnierz Legionów Piłsudskiego; później zwolennik Józefa Piłsudskiego i jego polityki

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Adam Szczypiorski pozostał piłsudczykiem również wtedy, gdy drogi PPS i Piłsudskiego się rozeszły.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲiwˈsuṭt͡ʃɨk, AS: pʹiu̯suṭčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. propiłsudczyk mos., Piłsudski m., piłsudczyzna ż.

 przym. piłsudczykowski

Wiktionary


piłsudczykowski

związany z Józefem Piłsudskim, jego działalnością i poglądami


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) polit. związany ze zwolennikami Piłsudskiego i jego polityki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jesteśmy świadomi roli naszego pisma w zakresie: integracji środowisk niepodległościowych i piłsudczykowskich; przekazywania zasad i wartości związanych z tradycją zarówno narodową, jak i chrześcijańską (…).

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. piłsudczyk m., piłsudczyzna ż., Piłsudski m.

Wiktionary


piłsudczyzna

ogół poglądów Józefa Piłsudskiego (polskiego działacza niepodległościowego, twórcy i przywódcy Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej) i historia, miejsca z nim związane


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. pejor. lub iron. polityka prowadzona przez Józefa Piłsudskiego i jego obóz

 (1.2) publ. pejor. lub iron. polityczne zaplecze Józefa Piłsudskiego

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Przed wojną trwała walka pomiędzy piłsudczyzną a endecją.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Piłsudski m., piłsudczyk m.

 przym. piłsudczykowski

Wiktionary


piłsudski

nazwisko


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herald. polski herb szlachecki;

Wiktionary

Osoby

  • Adam Piłsudski – polityk, brat Józefa Piłsudskiego
  • Bronisław Piłsudski – etnograf, brat Józefa Piłsudskiego
  • Edmund Piłsudski – rotmistrz husarów, kuzyn Józefa Piłsudskiego
  • Franciszek Piłsudski – starosta wieszwiański, piwniczy Wielkiego Księstwa Litewskiego
  • Ignacy Juliusz Piłsudski – szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego
  • Jan Chrystofor Piłsudski – starosta czerakowski i wiśniański, członek konfederacji targowickiej
  • Jan Piłsudski – prawnik, społecznik, działacz państwowy
  • Józef Piłsudski – Naczelnik Państwa, pierwszy Marszałek Polski
  • Józef Wincenty Piłsudski – ojciec Józefa Piłsudskiego
  • Kazimierz Ludwik Piłsudski – prapradziad Józefa Piłsudskiego
  • Kazimierz Piłsudski – urzędnik, działacz szachowy
  • Kazimierz Piłsudski – rotmistrz żmudzki
  • Piotr Paweł Piłsudski – dziad Józefa Piłsudskiego
  • Rowmund Piłsudski – pisarz polityczny
  • Zygmunt Piłsudski – rosyjski generał-policmajster

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. piłsudczyk mos., piłsudczyzna ż.

 przym. piłsudczykowski

Wiktionary


pjkm

skrótowiec

 (1.1) = Platforma Janusza Korwina-Mikke

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PJKM startowała w wyborach parlamentarnych w 2005

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿jɔt‿ka‿ˈɛ̃m, AS: pe‿i ̯ot‿ka‿m

Wiktionary


pjm

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = jęz. polski język migowy;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PJM ma gramatykę bardziej zbliżoną do chińskiego niż polskiego; posiada tak jak chiński klasyfikatory, niespotykane w językach indoeuropejskich.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿jɔt‿ˈɛ̃m, AS: pe‿i ̯ot‿m

Wiktionary


pjongczang

miasto w Korei Południowej


SJP.pl

Pjongczang (kor. 평창군, Pyeongchang-gun) – powiat w północno-wschodniej części Korei Południowej, w prowincji Gangwon, w górach Taebaek. Gospodarz Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2018.

Wikipedia


pjongjańczyk

mieszkaniec Pjongjangu (stolicy Korei Północnej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pjongjangu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃ŋʲˈɟjä̃j̃n͇t͡ʃɨk, AS: pʹi ̯õŋʹǵi ̯ä̃ĩ ̯ṇčyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pjongjang m.

:: fż. pjongjanka ż.

 przym. pjongjański

Wiktionary


pjongjang

stolica Korei Północnej; Phenian


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Korei Północnej;

Wiktionary

Pjongjang (dawny polski egzonim: Phenian, kor. 평양, P'yǒngyang, hancha: 平壤) – stolica i największe miasto Korei Północnej, położone w zachodniej części kraju, na nizinie nadmorskiej, na wysokości około 85 m n.p.m., nad rzeką Taedong-gang, około 50 km od jej ujścia do Morza Żółtego, główny ośrodek gospodarczy i naukowo-kulturowy kraju.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Pjongjang nie jest tak uprzemysłowiony jak inne miasta Azji Wschodniej.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈpʲjɔ̃ŋʲɟjãŋk, AS: pʹi ̯õŋʹǵi ̯ãŋk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pjongjańczyk mos., pjongjanka ż.

 przym. pjongjański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. Phenian

Wiktionary


pjongjanka

mieszkanka Pjongjangu (stolicy Korei Północnej)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pjongjangu

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃ŋʲˈɟjãŋka, AS: pʹi ̯õŋʹǵi ̯ãŋka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pjongjang mrz.

:: fm. pjongjańczyk mos.

 przym. pjongjański

Wiktionary


pjongjański

Pjongjang; pheniański


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Pjongjangu, stolicy Korei Północnej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲjɔ̃ŋʲˈɟjä̃j̃sʲci, AS: pʹi ̯õŋʹǵi ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pjongjang mrz., pjongjańczyk mos., pjongjanka ż.

Wiktionary


pk

skrót od: Politechnika Krakowska


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Politechnika Krakowska

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Studiuję na PK.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ˈka, AS: pe‿ka

Wiktionary


pkb

produkt krajowy brutto; wartość wytworzonych przez gospodarkę danego państwa w ciągu roku dóbr i usług, przypadająca na głowę jednego mieszkańca


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = produkt krajowy brutto;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Deficyt budżetowy rzędu 10 proc. PKB albo rozpad systemów zabezpieczenia społecznego i zdrowotnego - przed takim dylematem już za dwadzieścia lat stanie Polska za sprawą antynatalnej i depopulacyjnej polityki prowadzonej przez kolejne rządy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈbɛ, AS: pe‿ka‿be

Wiktionary


pkd

skrót od: Polska Klasyfikacja Działalności


SJP.pl


pkf

Polska Kronika Filmowa


SJP.pl


pkg

skrótowiec

 (1.1) = Polskie Koleje Górskie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W siedzibie PKG nie znalazł już nikogo.

Wiktionary


pkieł

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) stpol. piekło

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pʲcɛw, AS: pʹḱeu̯

Wiktionary


pkin

skrót od: Pałac Kultury i Nauki


SJP.pl

skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = Pałac Kultury i Nauki;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿ka‿i‿ˈɛ̃n, AS: pe‿ka‿i‿n

Wiktionary


pkl

skrótowiec

 (1.1) = Polskie Koleje Linowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dyrekcja PKL odesłała je z kwitkiem.

Wiktionary


pkld

skrót od: Parlamentarny Klub Lewicy Demokratycznej


SJP.pl


pkm

skrótowiec

 (1.1) = podstawy konstrukcji maszyn;

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈɛ̃m, AS: pe‿ka‿m

Wiktionary


pkn

skrót od: Polski Komitet Normalizacyjny - jednostka organizacyjna prowadząca działalność normalizacyjną na szczeblu krajowym


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polski Koncern Naftowy

 (1.2) = Polski Komitet Normalizacyjny

 (1.3) = ekon. produkt krajowy netto

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PKN Orlen podpisał z Siemens Polska długoterminową umowę serwisową dla pięciu turbozespołów Zakładowej Elektrociepłowni PKN Orlen w Płocku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈɛ̃n, AS: pe‿ka‿n

Wiktionary


pknmij

[czytaj: pe-ka-en-em-i-JOT] skrót od: Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości


SJP.pl


pko

Powszechna Kasa Oszczędności


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = Powszechna Kasa Oszczędności;

 (1.2) = Pocztowa Kasa Oszczędności

 (1.3) = Polski Komitet Obywatelski

 (1.4) = Powiatowy Komitet Obrony

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Od nowego roku PKO BP wprowadziło miesięczną dwuzłotową opłatę za prowadzenie rachunku (…).

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈɔ, AS: pe‿ka‿o

Wiktionary


pko-wski

przymiotnik od: PKO BP (Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski); pekaowski


SJP.pl


pkol

[czytaj: pe-ka-OL] skrót od: Polski Komitet Olimpijski


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = sport. Polski Komitet Olimpijski;

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PKOl jest członkiem MKOl-u od 1919 roku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈɔl, AS: pe‿ka‿ol

Wiktionary


pkos

skrót od: Polski Komitet Opieki Społecznej


SJP.pl


pkp

[czytaj: pe-ka-PE] skrót od: Polskie Koleje Państwowe


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego, liczba mnoga

 (1.1) = Polskie Koleje Państwowe

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (2.1) = pot. dworzec PKP (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W grudniu wydano nowy rozkład jazdy PKP.

 (2.1) Od drugiej w nocy byłem na PKP w Krakowie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈpɛ, AS: pe‿ka‿pe

Wiktionary


pkpg

skrót od: Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego, główny organ gospodarki planowej w Polsce okresu stalinowskiego i narzędzie jej centralizacji


SJP.pl


pkpp

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych


SJP.pl


pkps

skrót od: Polski Komitet Pomocy Społecznej


SJP.pl


pks

[czytaj: pe-ka-ES] skrót od: Państwowa Komunikacja Samochodowa - przedsiębiorstwo państwowe zajmujące się przewozami publicznymi


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = mot. Państwowa Komunikacja Samochodowa

 (1.2) = mot. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W styczniu wydano nowy rozkład jazdy PKS.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈɛs, AS: pe‿ka‿es

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pekaes mrz., Pekaes mrz.

 przym. pekaesowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Pekaes

Wiktionary


pks-owiec

pracownik PKS (Pekaesu, Państwowej Komunikacji Samochodowej); pekaesowiec


SJP.pl


pks-owski

PKS (Państwowa Komunikacja Samochodowa); pekaesowski


SJP.pl


pkt

skrót od: punkt (czytany jako cały wyraz); p., pt


SJP.pl

skrót

 (1.1) = punkt

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zgodnie z art. 30 §1 pkt 2 umowa o pracę rozwiązuje się przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Wiktionary

Powiązane:

 skr. ppkt

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) p.

Wiktionary


pkw

skrót od: Państwowa Komisja Wyborcza


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = polit. Państwowa Komisja Wyborcza;

 (1.2) = wojsk. Polski Kontyngent Wojskowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) PKW ogłosiła wyniki wyborów.

 (1.2) Dywizja Kawalerii Pancernej wchodzi w skład PKW w Afganistanie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: pɛ‿ka‿ˈvu, AS: pe‿ka‿vu

Wiktionary


pkwiu

skrót od: Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług


SJP.pl

skrótowiec

 (1.1) = Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌpɛ‿ka‿vu‿i‿ˈu, AS: pe‿ka‿vu‿i‿u

Wiktionary


pkwn

[czytaj: pe-ka-wu-EN] skrót od: Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego


SJP.pl

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = hist. polit. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W Lublinie PKWN wydał w formie dekretu kodeks karny Wojska Polskiego, w którym karę śmierci przewidziano w 17 artykułach, m.in. dla każdego, "kto publicznie lży, znieważa albo wyszydza ustrój" […]

Wiktionary


pkz

skrót od: Pracownie Konserwacji Zabytków


SJP.pl


pkzp

skrót od: Pracownicza Kasa Zapomogowo-Pożyczkowa


SJP.pl


pl.

skrót od:
1. pluralis (w językoznawstwie: liczba mnoga); plur.;
2. plac


SJP.pl

skrót

 (1.1) = plac

 (1.2) = plan

 (1.3) = plansza

 (1.4) = przeciwlotniczy

Wiktionary

Język polski, polszczyzna – język lechicki z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należą również czeski, kaszubski, słowacki, języki łużyckie czy wymarły język drzewiański), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Jest językiem urzędowym w Polsce oraz należy do oficjalnych języków Unii Europejskiej.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) pl., pza., plza.

* słowacki: (1.1) nám.

* włoski: (1.1) p.zza

źródła.

== pl. (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = plaza → plac, pl.

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* hiszpański: (1.1) pl., pza., plza.

* słowacki: (1.1) nám.

* włoski: (1.1) p.zza

źródła.

== pl. (język hiszpański.) ==

wymowa.

znaczenia.

skrót

 (1.1) = plaza → plac, pl.

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) pza., plza.

Wiktionary


plac

1. duża, wolna przestrzeń w mieście, zwykle otoczona budynkami;
2. teren przeznaczony pod zabudowę, otaczający zabudowę;
3. dawniej: pole bitwy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wydzielona część miasta, otoczona ulicami i budynkami, zwykle wyłączona z ruchu pojazdów;

 (1.2) określone miejsce

 (1.3) daw. wolna przestrzeń, wolne miejsce

Wiktionary

Plac (niem. Platz – puste miejsce; z łac. platea – szeroka ulica, bulwar, plac; od gr. πλατεῖα ὁδόςplateia hodos – szeroka ulica) – wolna, niezabudowana przestrzeń miejska, zwykle w kształcie prostokąta lub kwadratu, ograniczona zabudową, ulicami, zielenią, przeważnie wyłączona z ruchu pojazdów. Często plac zdominowany jest przez charakterystyczną budowlę lub ich zespół (obiekty sakralne, gmachy użyteczności publicznej, zamki i pałace), a w jego obrębie znajdują się zazwyczaj pomniki, kolumny, fontanny, słupy ogłoszeniowe i inne obiekty małej architektury.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na placu przed ministerstwem demonstrowali niezadowoleni.

 (1.2) Na placu bitwy nie było już nikogo.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plat͡s, AS: plac

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. placówka ż., placowe n., placowy m., placek m.

:: zdrobn. placyk m.

 przym. placowy, plackowaty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rondo, skrzyżowanie

Wiktionary


placadiutant

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. adm. oficer pomocniczy placmajora

Wiktionary


placebo

substancja lub zabieg bez aktywnego składnika leczniczego, który wywołuje pozytywne efekty zdrowotne dzięki przekonaniu pacjenta, że otrzymuje prawdziwe leczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) farm. substancja lub działanie (np. zabieg chirurgiczny) obojętne, które nie mają wpływu na stan zdrowia pacjenta, podawane choremu jako terapia;

Wiktionary

Placebo (łac. „będę się podobał”) – substancja lub działanie (np. zabieg chirurgiczny) obojętne, niemające wpływu na stan zdrowia pacjenta, podawane choremu jako terapia. Chory nie wie, że to, co zastosowano, nie jest prawdziwym leczeniem, zaś wszystko (dla leku głównie: wygląd, zapach, smak, konsystencja), oprócz leczniczych właściwości placebo jest takie samo, jak rzeczywistej terapii.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. nocebo n.

frazeologia.

etymologia.

 etym|łac.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) placebo

* arabski: (1.1) غفل m.

* baskijski: (1.1) plazebo

* hiszpański: (1.1) placebo m.

* niemiecki: (1.1) Placebo n.

źródła.

== placebo (język angielski.) ==

wymowa.

 amer. IPAəˈsijbow.

 audio|LL-Q1860 (eng)-I learned some phrases-placebo.wav.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) farm. placebo

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈt͡sɛbɔ, AS: placebo

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. nocebo n.

Wiktionary


placeboreaktywny

reagujący na placebo (środek niemający wpływu na funkcjonowanie organizmu, podawany jednak jako lek w celach psychoterapeutycznych) tak samo, jak na skutecznie działający lek


SJP.pl


placek

płaskie, słodkie ciasto, pieczone często z różnymi dodatkami


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. płaski, zwykle okrągły wypiek, często słodki, z dodatkami

 (1.2) niewielki, pieczony lub smażony krążek np. z mąki lub ziemniaków

 (1.3) o czymś niewielkim, płaskim, utworzonym z miękkiej masy

 (1.4) mała, ograniczona płaszczyzna wyodrębniająca się z otaczającego ją tła

Wiktionary

  • placek – rodzaj potrawy
  • Placek – bohater powieści O dwóch takich, co ukradli księżyc

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mama zrobiła pyszny placek z owocami, może spróbujesz?

 (1.2) Natarłem ziemniaków i będę smażył placekacki.

 (1.3) Robiąc talerz, garncarz formuje starannie na kole placek gliny.

 (1.4) Na tej starej kanapie widać tłuste placekacki brudu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplat͡sɛk, AS: placek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plac m., placyk m., placowe n.

:: zdrobn. placuszek m.

 przym. plackowaty, placowy

Wiktionary


placenta

1. narząd powstający u większości ssaków w czasie ciąży; łożysko;
2. część ścianki zalążni;
3. wyciąg z łożysk kobiecych wzmacniający odporność;
4. dawniej: skórzana dyscyplina do karania uczniów


SJP.pl

Łożysko (łac. placenta) – przejściowy narząd płodowy występujący u ssaków łożyskowych, który tworzy się z kosmówki i błony śluzowej macicy. Kosmki kosmówki zagłębiają się i łączą z błoną macicy. Łożysko powstaje z tkanki łącznej, błony śluzowej macicy (część matczyna) oraz z zewnętrznej warstwy komórek otaczających zarodek. Od strony matczynej łożysko składa się z wielu zrazików, od strony płodowej jest gładkie.

Wikipedia


placet

zgoda, pozwolenie na coś


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgoda, pozwolenie

Wiktionary

Placet (łac. placet podoba się) – urzędowa forma wyrażenia zgody przez hierarchię lub instytucję Kościoła katolickiego. W średniowieczu także przez władzę świecką.

W dziedzinie prawa sądowego placet to prośba skierowana do monarchy o rozstrzygnięcie sporu. We Francji w przypadku przychylnego jej rozpatrzenia, monarcha wydawał wyrok osobiście lub przekazywał Radzie Stron Procesowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dostaliśmy oczekiwane placet na budowę kaplicy cmentarnej.

Wiktionary


placido

określenie wykonawcze: spokojnie, łagodnie


SJP.pl

  • Placido – tradycyjne imię romańskie.
  • Plácido (film) – hiszpański film

Znane osoby:

  • Placido Costanzi – włoski malarz
  • Plácido Domingo – tenor hiszpański
  • Placido Falconio – włoski kompozytor
  • Placido Puccinelli – włoski mnich i historyk
  • Placido Columbani – włoski architekt
  • Giacinto Placido Zurla – włoski kardynał
  • Plácido Polanco – dominikański bejsbolista
  • Plácido Vega y Daza – meksykański generał
  • Placido – wódz Indian Tonkawa

Wikipedia


placka

rzadko: przyrząd do zabijania much, składający się z płaskiego elementu z tworzywa sztucznego, umocowanego na długiej rączce; packa


SJP.pl


plackapela

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. muz. orkiestra podwórkowa

Wiktionary


plackarnia

rodzaj restauracji, w której główną specjalnością są placki, czasami także naleśniki i podobne potrawy ze smażonego ciasta


SJP.pl


plackiem

płaskie, słodkie ciasto, pieczone często z różnymi dodatkami


SJP.pl


plackowaty

podobny do placka, mający kształt placka


SJP.pl


placmajor

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) adm. hist. pomocniczy oficer głównego komendanta fortecy lub miasta, kierujący sprawami biurowymi

Wiktionary


placowa

przymiotnik od: plac


SJP.pl


placowe

opłata pobierana od osoby wynajmującej część jakiegoś placu w zamian za możliwość użytkowania go w celach gospodarczych lub komunikacyjnych


SJP.pl


placówka

1. teren będący miejscem stacjonowania wojsk obronnych, a także: część wojsk przeznaczona do ubezpieczenia innych oddziałów na postoju;
2. zakład, instytucja pełniąca rolę przedstawicielstwa handlowego, dyplomatycznego lub innego ośrodka publicznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. teren będący miejscem stacjonowania wojsk obronnych

 (1.2) wojsk. część wojsk przeznaczona do ubezpieczenia innych oddziałów na postoju

 (1.3) zakład, instytucja pełniąca rolę przedstawicielstwa handlowego, dyplomatycznego lub innego ośrodka publicznego

Wiktionary

pojęcia
  • placówka – rodzaj posterunku wojskowego
  • placówka – zakład, instytucja pełniąca rolę ośrodka w jakiejś dziedzinie życia, często filia lub oddział instytucji
  • placówka naukowa – instytucja zajmująca się badaniami naukowymi
  • placówka dyplomatyczna, inaczej misja dyplomatyczna – przedstawicielstwo dyplomatyczne określonego państwa w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej

Wikipedia

Przykłady

 (1.3) Sześciorgu pracownikom placówkaacówki udaje się zbiec i ukryć w rezydencji ambasadora Kanady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈt͡sufka, AS: placufka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plac mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) posterunek

Wiktionary


placowy

przymiotnik od: plac


SJP.pl


placuszek

zdrobnienie od: placek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od placek

 (1.2) mały placek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. placek mrz.

Wiktionary


placyd

imię męskie


SJP.pl

Placyd – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od łacińskiego przydomka pochodzącego od wyrazu pospolitego placidus, oznaczającego „spokojny, dobrotliwy, łagodny”. Notowane w Polsce co najmniej od 1691 roku.

Żeński odpowiednik tego imienia: Placyda.

Wikipedia


placyda

imię żeńskie


SJP.pl

Placyda – żeński odpowiednik imienia Placyd. Zdrobnienia to Cytka, Cysia, Platusia. Istnieją święte i błogosławione tego imienia.

W XIX wieku imię pojawiało się sporadycznie. Popularne było w Hiszpanii. W XXI wieku jest w Polsce nadal rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 7 kobiet o imieniu Placyda nadanym jako imię pierwsze.

Placyda imieniny obchodzi 4 marca i 15 czerwca.

Wikipedia


placydia

imię żeńskie


SJP.pl

Placydia – młodsza córka cesarza rzymskiego Walentyniana III, żona cesarza Olibriusza, matka Juliany Anicji. Jej starszą siostrą była Eudokia, żona Palladiusza, syna cesarza Petroniusza Maksymusa a także Huneryka, syna Genzeryka.

Po zdobyciu Rzymu w roku 455 przez Genzeryka, razem z matką Licynią Eudoksją i siostrą Eudokią, została przewieziona do Kartaginy. Po uwolnieniu około 461 roku, udała się do Konstantynopola, gdzie mieszkała do śmierci.

Wikipedia


placydostwo

Placyd z żoną; Placydowie


SJP.pl


placydowie

imię męskie


SJP.pl


placydowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Placyda lub z nim związany


SJP.pl


placydziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Placydy lub z nią związany


SJP.pl


placyk

niewielki plac (zwykle w znaczeniu specjalnie wydzielonej, wolnej przestrzeni w mieście, zazwyczaj otoczonej budynkami)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: plac

 (1.2) mały plac

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na placyku przed kościółkiem, kupuję codziennie bułeczki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplat͡sɨk, AS: placyk

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plac m., placowe n., placek m.

 przym. placowy, plackowy, plackowaty

Wiktionary


plądrak

plądrak czarny - gatunek pająka z rodziny osnuwikowatych


SJP.pl


plądrować

stosować przemoc na jakimś terenie lub w pomieszczeniu w celu dokonania grabieży


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. splądrować)

 (1.1) przeczesywać jakiś obszar w poszukiwaniu łupów, dokonywać aktów grabieży na jakimś terenie

 (1.2) przeszukiwać czyjeś rzeczy w celu zabrania czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łupili i grabili podchodząc chyłkiem i nocą jak szakale. Plądrowali kościoły zdzierając złoto nawet z ołtarzów, a kiedy boskiego mienia zabrakło, zaczęli napastować gromadami ludzkie domy.

 (1.2) Plądrowałem torebkę mamy i zabrałem jej perfumy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɔ̃nˈdrɔvat͡ɕ, AS: plõndrovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plądrowanie n., splądrowanie n.

 czas. splądrować dk.

 przym. plądrowniczy

Wiktionary


plądrowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odądrować.

Wiktionary

Szaber – proceder przestępczy, polegający na grabieży mienia pozostającego bez opieki w wyniku klęsk żywiołowych, przewrotów społecznych lub konfliktów zbrojnych. Zjawisko znane od czasów starożytnych.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌplɔ̃ndrɔˈvãɲɛ, AS: plõndrovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. plądrować

Wiktionary


plądrowniczy

polegający na rabowaniu, łupieniu, grabieniu; rabunkowy


SJP.pl


plądrownik

plądrownik osobliwy - gatunek pająka z rodziny osnuwikowatych


SJP.pl


plafon

dekoracyjne malowidło na suficie; również sufit ozdobiony tym malowidłem


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. sufit ozdobiony sztukaterią, płaskorzeźbą, freskiem lub malowidłem olejnym;

 (1.2) szt. malowidło na tynku, płótnie lub dekoracja stiukowa zajmujące centralną część sufitu lub sklepienia

 (1.3) bank. ogólna kwota akredytywy odnawialnej (rewolwingowej), z której co jakiś czas następuje wypłata części środków (nawiązki)

 (1.4) karc. gra karciana z początku XX wieku, dawniejsza odmiana brydża;

Wiktionary

Plafon (od fr. plat fond – płaskie tło) – sufit lub podniebienna część sklepienia ozdobiona sztukaterią, płaskorzeźbą, freskiem lub malowidłem olejnym na zamocowanym odpowiednio przy suficie płótnie. Bywa otoczony dekoracyjnym obramieniem, wykonanym z materiału o innej fakturze i pokrytym inną techniką niż właściwa kompozycja.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1-2) Połyskiwały złocone gzemsy stiuku, a pośrodku sufitu zamajaczał wyblakły plafon.

 (1.3) Przy zastosowaniu akredytywy niekumulatywnej część plafonu może zostać niewykorzystana, jeśli nie wszystkie nawiązki będą wykorzystane w pełnej wysokości.

 (1.4) Opowiadał jak jego krewny, bogaty przemysłowiec z Łodzi, świetnie grający w plafona, został zaproszony na Zamek do samego prezydenta Mościckiego na robra. Mościcki, tak głosi fama, choć fuszeruje jak stołowa noga, przepada za plafonem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplafɔ̃n, AS: plafõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plafoniera ż.

 przym. plafonowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) pułap

Wiktionary


plafoniera

rodzaj oprawy świetlnej zainstalowanej przy suficie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elektr. rodzaj oprawy lampy sufitowej

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplafɔ̃ˈɲɛra, AS: plafõńera

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plafon m.

Wiktionary


plafonowy

przymiotnik od: plafon (np. malarstwo plafonowe, malowidła plafonowe)


SJP.pl


plaga

trudne do opanowania niekorzystne zjawisko, szybko szerzące się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masowe, groźne zjawisko, szerzące się i trudne do opanowania

 (1.2) przen. coś dokuczliwego i trudnego do opanowania

Wiktionary

  • epidemia
  • Plaga (powieść)
  • Plaga (film)
  • Plaga (zespół muzyczny)

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Wzrasta niestety ilość rozwodów, które (…) stają się już plagaagą naszych czasów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplaɡa, AS: plaga

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plagalny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) epidemia, pomór, gradacja, zaraza

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. plagalny

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) plague

* duński: (1.1) plage w.

* kataloński: (1.1) pesta ż.

* niemiecki: (1.1) Plage ż.; (1.2) Plage ż.

* tuvalu: (1.1) mala

* wilamowski: (1.1) płȫg ż.

źródła.

== plaga (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) rana

 (1.2) plaga, zaraza, pomór, utrapienie

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


plagalny

kadencja plagalna: określony zespół występujących bezpośrednio po sobie akordów, tworzący końcowy fragment jakiegoś utworu; kadencja kościelna


SJP.pl


plagi

przestarzale o batach, chłoście


SJP.pl

Plagi egipskie (hebr. ‏מכות מצרים‎, Makot Micrajim), plagi biblijne lub dziesięć plag (hebr. ‏עשר המכות‎, Eser Ha-Makot) – dziesięć klęsk sprowadzonych na Egipt przez Boga Jahwe, opisanych w biblijnej Księdze Wyjścia, w rozdziałach 7–12. Miały one skłonić faraona, by zgodził się na opuszczenie jego państwa przez Izraelitów.

Wikipedia


plagiacik

zdrobnienie od: plagiat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od plagiat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) To nie plagiat, lecz tylko mały plagiacik.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plagiat m., plagiator mos.

Wiktionary


plagiaryzm

dopuszczenie się bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem; plagiatorstwo


SJP.pl


plagiaryzować

dopuszczać się bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem; plagiować, plagiatować


SJP.pl


plagiat

wykorzystanie bezprawnie cudzego dzieła, pomysłu pod własnym nazwiskiem; także taki przywłaszczony pomysł, dzieło lub zapożyczenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) skopiowanie cudzego utworu lub jego fragmentu i przypisanie sobie autorstwa;

 (1.2) utwór, praca naukowa będąca efektem plagiatu (1.1)

Wiktionary

Plagiat (łac. plagium „kradzież”) – pojęcie z zakresu prawa autorskiego oznaczające skopiowanie cudzego utworu (lub jego części) wraz z przypisaniem sobie prawa do autorstwa poprzez ukrycie pochodzenia splagiatowanego utworu. Może być nim obraz, grafika, fotografia, piosenka, wiersz, praca magisterska, praca doktorska, publikacja naukowa, jak również gra komputerowa.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) kradzież

hiponimy.

 (1.1) autoplagiat

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. plagiator m., plagiatorka ż., autoplagiat m., plagiatorstwo n., plagiatowanie n., splagiatowanie n.

:: zdrobn. plagiacik m.

 czas. plagiatować ndk., splagiatować dk.

 przym. plagiatowy, plagiatorski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|śrłacagiatus. → skradziony < etym|łacagium. → sieć myśliwska, sidła, porwanie (człowieka) < etym|łacaga. → sieć

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) plagiarism; (1.2) plagiarism

* białoruski: (1.1) плагіят m.; (1.2) плагіят m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) творакрадзтва n.; (1.2) творакрадзтва n.

* bułgarski: (1.1) плагиат m.

* esperanto: (1.1) plagiato; (1.2) plagiato

* francuski: (1.1) plagiat m.

* hiszpański: (1.1) plagio m.

* nowogrecki: (1.1) λογοκλοπή ż.

* rosyjski: (1.1) плагиат m.; (1.2) плагиат m.

* ukraiński: (1.1) плагіат m.; (1.2) плагіат m.

* węgierski: (1.1) plágium; (1.2) plágium

źródła.

== plagiat (język francuski.) ==

wymowa.

 IPAa.ʒja.

 audio|LL-Q150 (fra)-Pamputt-plagiat.wav.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) plagiat

odmiana.

 (1.1) lp. plagiat; lm. plagiats

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplaɟjat, AS: plaǵi ̯at

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plagiator m., plagiatorka ż., autoplagiat m., plagiatorstwo n., plagiatowanie n., splagiatowanie n.

:: zdrobn. plagiacik m.

 czas. plagiatować ndk., splagiatować dk.

 przym. plagiatowy, plagiatorski

Wiktionary


plagiator

osoba, która dopuściła się plagiatu (bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) praw. jednostka lub osoba przypisująca sobie prawa autorskie do utworu, którego nie jest autorem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Znany publicysta, autor biografii prezydenta, okazał się plagiatorem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈɟatɔr, AS: plaǵator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plagiat m., plagiatorstwo n., plagiatowanie n., splagiatowanie n.

:: fż. plagiatorka ż.

:: zdrobn. plagiacik m.

 czas. plagiatować ndk., splagiatować dk.

 przym. plagiatowy, plagiatorski

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

 (1.1) autoplagiat

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. plagiat m., plagiatorstwo n., plagiatowanie n., splagiatowanie n.

:: fż. plagiatorka ż.

:: zdrobn. plagiacik m.

 czas. plagiatować ndk., splagiatować dk.

 przym. plagiatowy, plagiatorski

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etymn|polagiat|-or.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) plagiarist

* białoruski: (1.1) плагіятар m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) творакрадца m.

* bułgarski: (1.1) плагиатор m.

* czeski: (1.1) plagiátor m.

* esperanto: (1.1) plagiatisto

* estoński: (1.1) plagiaator

* fiński: (1.1) plagioija

* francuski: (1.1) plagiaire m. ż.

* gruziński: (1.1) პლაგიატორი (plagiatori)

* hiszpański: (1.1) plagiador m.

* ido: (1.1) plajianto

* interlingua: (1.1) plagiator

* niemiecki: (1.1) Plagiator m.

* portugalski: (1.1) plagiador m., plagiário m.

* rosyjski: (1.1) плагиатор m.

* słowacki: (1.1) plagiátor m.

* słoweński: (1.1) plagiator m.

* ukraiński: (1.1) плагіатор m.

* węgierski: (1.1) plagizátor

* włoski: (1.1) plagiario m., plagiatore m.

źródła.

== plagiator (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) plagiator

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


plagiatorka

kobieta, która dopuściła się plagiatu (bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która popełniła plagiat

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplaɟaˈtɔrka, AS: plaǵatorka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plagiator mos., plagiat mrz., plagiatorstwo n.

 przym. plagiatorski, plagiatowy

 czas. plagiatować ndk.

Wiktionary


plagiatorski

znamienny dla plagiatora, plagiatorki, odnoszący się w jakiś sposób do plagiatorstwa (np. plagiatorski incydent), mający znamiona plagiatu (np. plagiatorski utwór)


SJP.pl


plagiatorstwo

dopuszczenie się bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem; plagiaryzm


SJP.pl


plagiatować

dopuszczać się bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem; plagiować, plagiaryzować


SJP.pl


plagiatowość

zespół cech znamiennych dla plagiatu (bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem) lub plagiatora, plagiatorki


SJP.pl


plagiatowy

przymiotnik od: plagiat (np. plagiatowy skandal, plagiatowa praca naukowa)


SJP.pl


plagioklaz

glinokrzemian sodu i wapnia, minerał zaliczany do grupy skaleni, będący pospolitym składnikiem większości skał magmowych i metamorficznych


SJP.pl

Plagioklazy – szereg minerałów skałotwórczych o składzie mieszanym z grupy skaleni (skalenie sodowo-wapniowe).Nazwa pochodzi z gr. plagios ‘ukośny’ i klao ‘łamię’ (lub klan ‘łamać’), co nawiązuje do kąta między płaszczyznami łupliwości, który jest nieco mniejszy od 90°.

Wikipedia


plagionit

siarczek ołowiu i antymonu, nieprzezroczysty minerał o metalicznym połysku i zielonej, ciemnozielonej, czarnej lub szarej barwie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. rzadki minerał z gromady siarczków;

Wiktionary

Plagionit – minerał klasy siarczków.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. plagionitowy

Wiktionary


plagiotropizm

określona reakcja ruchowa rośliny lub osiadłego zwierzęcia, polegająca na zwróceniu się lub zadziałaniu w stronę wystąpienia danego bodźca; tropizm dodatni


SJP.pl


plagiotropowy

gatunek plagiotropowy: gatunek rośliny, u której wzrost pędu odbywa się równolegle lub ukośnie względem podłoża (w przeciwieństwie do gatunków ortotropowych, u których taki wzrost odbywa się prostopadle do podłoża)


SJP.pl


plagiować

dopuszczać się bezprawnego wypromowania, wykorzystania cudzego dzieła lub pomysłu pod własnym nazwiskiem; plagiatować, plagiaryzować


SJP.pl


plaja

nazwa pustyni ilastej w Ameryce Północnej


SJP.pl

Playa (plaja), takyr, kewir – odsłonięte dno bezodpływowego okresowego jeziora w klimacie gorącym i suchym, którego powierzchnię pokrywa stwardniały, spękany ił lub muł, silnie zasolony, z wykwitami węglanu wapnia, gipsu i soli kamiennej.

Tylko wyjątkowo po incydentalnych deszczach zamienia się on w grząskie błoto lub dno chwilowego jeziora wypełnionego wodą.

Wikipedia


plajster

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) białystok. plaster

Wiktionary


plajta

krach, bankructwo, upadłość


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. bankructwo

 (1.2) pot. niepowodzenie przedsięwzięcia

Wiktionary

Upadłość (potocznie bankructwo) – procedura wszczynana w razie niewypłacalności dłużnika, polegająca głównie na wspólnym dochodzeniu roszczeń przez wszystkich jego wierzycieli.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈplajta, AS: plai ̯ta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plajciarz m.

 czas. plajtować ndk., splajtować dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) bankructwo, upadłość

 (1.2) niepowodzenie

Wiktionary


plajtować

doprowadzać do plajty (bankructwa, krachu), upadać, chylić się ku upadkowi z powodu braku pieniędzy, funduszy na dalsze istnienie; bankrutować


SJP.pl


plak

nazwisko


SJP.pl


plakaciarz

osoba rozlepiająca plakaty, obwieszczenia itp.


SJP.pl


plakacik

zdrobnienie od: plakat


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od plakat

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na całej połaci – śnieg, w przeróżnej postaci – śnieg, na siostry i braci, zimowy plakacik – śnieg…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakat m., plakacista m., plakaciarz m., plakatówka ż., plakatowanie n.

 czas. plakatować ndk.

 przym. plakatowy

Wiktionary


plakacista

grafik, którego specjalizacją jest projektowanie plakatów i tworzenie elementów charakterystycznych dla takiego gatunku sztuki użytkowej


SJP.pl

Plakat (z niderl. plakaat, z fr. placard ‘tablica z afiszem’) – rodzaj wyrobu poligraficznego zaliczany do akcydensów. Druk jednostronny dużego formatu (co najmniej A3), o charakterze informacyjnym, ale czasem również propagandowym służący do umieszczania w stałych, publicznych miejscach (rozklejany, umieszczany w witrynach).

Wikipedia


plakacistka

graficzka, której specjalizacją jest projektowanie plakatów i tworzenie elementów charakterystycznych dla takiego gatunku sztuki użytkowej


SJP.pl


plakat

duży arkusz papieru zawierający informację w formie graficznej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wyrób poligraficzny zazwyczaj pokaźnych rozmiarów reklamujący coś

 (1.2) wyrób poligraficzny zazwyczaj pokaźnych rozmiarów propagujący coś

Wiktionary

Plakat (z niderl. plakaat, z fr. placard ‘tablica z afiszem’) – rodzaj wyrobu poligraficznego zaliczany do akcydensów. Druk jednostronny dużego formatu (co najmniej A3), o charakterze informacyjnym, ale czasem również propagandowym służący do umieszczania w stałych, publicznych miejscach (rozklejany, umieszczany w witrynach).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Szedłem ulicą, a na murach było pełno plakatów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplakat, AS: plakat

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakatówka ż., plakatowanie n.

:: zdrobn. plakacik m.

 czas. plakatować ndk.

 przym. plakatowy, plakatówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) afisz

Wiktionary


plakatować

rozlepiając plakaty, promować, reklamować jakieś przedsięwzięcia lub instytucje, często także: obwieszczać, ogłaszać coś


SJP.pl


plakatowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rozwieszanie plakatów

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakat mrz., plakacik mrz., plakatówka ż.

 czas. plakatować

Wiktionary


plakatówka

potocznie o farbie plakatowej (gotowej farbie rozmieszanej ze spoiwem, używanej do nietrwałych malowideł dekoracyjnych)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. półpłynna, kryjąca farba wodna do nietrwałych zastosowań plastycznych

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakat m., plakacik m., plakatowanie n.

 czas. plakatować ndk.

 przym. plakatowy, plakatówkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) farba plakatowa

Wiktionary


plakatówki

potocznie o farbie plakatowej (gotowej farbie rozmieszanej ze spoiwem, używanej do nietrwałych malowideł dekoracyjnych)


SJP.pl


plakatowość

zespół cech charakterystycznych dla plakatu, sposób przedstawienia kompozycji w formie przypominającej plakat


SJP.pl


plakatowy

przedstawiony w postaci plakatu (np. ogłoszenie plakatowe), charakterystyczny dla plakatu lub w jakiś inny sposób z nim związany (np. grafika plakatowa)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący plakatu, wykorzystywany do produkcji plakatu

 (1.2) książk. przen. ukazany w prosty, schematyczny sposób, stanowiący uproszczenie

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) W plakatowych bohaterach tej powieści można dostrzec cechy typowe dla współczesnej młodzieży.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplakaˈtɔvɨ, AS: plakatovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakat m., plakacik m., plakacista m., plakacistka ż., plakatowość ż., plakatówka ż.

Wiktionary


plakieta

rodzaj dekoracyjnego kafelka, najczęściej prostokątnego lub kwadratowego, zdobionego ornamentem malarskim lub reliefowym, nakładanego na dzieła rzemiosła artystycznego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. płytka dekoracyjna ozdobiona płaskorzeźbą lub napisem, będąca samodzielnym przedmiotem artystycznym lub nakładana na przedmioty rzemiosła artystycznego

Wiktionary

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz.

:: zdrobn. plakietka ż.

Wiktionary


plakietka

1. niewielka plakieta (dekoracyjny kafelek, najczęściej prostokątny lub kwadratowy, zdobiony ornamentem malarskim lub reliefowym, nakładany na dzieła rzemiosła artystycznego);
2. mała tabliczka, najczęściej plastikowa, pełniąca rolę identyfikatora podczas jakichś zgromadzeń


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: plakieta

 (1.2) tabliczka, znaczek przypinany do ubrania – z tekstem lub znakiem graficznym

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈcɛtka, AS: plaḱetka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plakieta ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) znaczek

Wiktionary


plakoderma

pradawna ryba drapieżna z okresu syluru i dewonu, charakteryzująca się silną szczęką i masywnym uzębieniem; ryba pancerna, tarczowiec


SJP.pl


plakować

pokrywać elementy ze zwykłego drewna stolarskiego cenniejszym gatunkiem drewna, złotem, srebrem lub podobnym wartościowym kruszcem


SJP.pl


plama

1. część jakiejś powierzchni wyróżniająca się inną barwą, często szpecąca, o nieokreślonym kształcie;
2. hańba, niesława, wpadka;
3. malarstwo: powierzchnia barwna o jednym kolorze


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) brudny lub oszpecający ślad pozostawiony na powierzchni czegoś

 (1.2) część powierzchni jakiegoś przedmiotu różniąca się kolorem lub walorem od tła

 (1.3) med. kosmet. różnica w pigmentacji

 (1.4) przen. hańba, kompromitacja

 (1.5) pot. przen. fiasko, niepowodzenie

Wiktionary

  • plama – w dermatologii, wykwit leżący w poziomie skóry
  • Radio Plama

zobacz też:

  • plama gorąca – zjawisko geologiczne
  • plama słoneczna – obszar na powierzchni Słońca

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈplãma, AS: plãma

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plamistość ż., odplamiacz m.

:: zdrobn. plamka ż., plameczka ż.

 czas. plamić ndk., splamić dk., odplamiać ndk., odplamić dk., poplamić dk.

 przym. plamisty, plamkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.4) hańba, ujma, piętno, kompromitacja

Wiktionary


plameczka

zdrobnienie od: plamka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: plamka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãˈmɛt͡ʃka, AS: plãmečka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plama, plamka

 czas. plamić

Wiktionary


plamek

zdrobnienie od: plama


SJP.pl


plamiak

ryba z rodziny dorszowatych, zamieszkująca zachodnią część Morza Bałtyckiego i północne wody Atlantyku, poławiana gospodarczo dla cennego i pożywnego mięsa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) drapieżna ryba morska

Wiktionary

Plamiak, łupacz, wątłusz srebrzysty (Melanogrammus aeglefinus) – gatunek morskiej ryby dorszokształtnej z rodziny dorszowatych (Gadidae). Jedyny przedstawiciel rodzaju Melanogrammus. Popularny konsumpcyjnie w krajach anglosaskich, gdzie razem z dorszem tworzy podstawę dania fish and chips. Mało popularny w kuchni polskiej. Łatwo rozpoznawalny ze względu na czarną linię boczną.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Dzisiaj zjadłem smażonego plamiaka z frytkami.

Wiktionary


plamiasty

plamisty


SJP.pl


plamić

1. brudzić, walać coś, robić, pozostawiać na czymś plamy, najczęściej przypadkowo, bez zamierzenia;
2. okrywać hańbą, zniesławiać


SJP.pl

czasownik przechodni niedokonany (dk. poplamić, zaplamić)

 (1.1) robić plamaamy

czasownik przechodni niedokonany (dk. splamić)

 (2.1) okrywać hańbą

czasownik zwrotny niedokonany plamić się (dk. poplamić się, zaplamić się)

 (3.1) robić plamaamy na sobie

 (3.2) być plamionym

czasownik zwrotny niedokonany plamić się (dk. splamić się)

 (4.1) okrywać się hańbą

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plama ż., plamienie n., plamistość ż., plamka ż., plameczka ż.

 przym. plamisty

 czas. odplamiać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) brudzić

 (2.1) hańbić, kalać

 (3.1) brudzić się

 (4.1) hańbić się

Wiktionary


plamica

1. zakaźna choroba pasożytnicza jedwabników morwowych i dębowych; pebryna; pieprzyca
2. występowanie samoistnych krwawień do skóry i błon śluzowych wskutek obniżenia liczby lub czynności płytek krwi


SJP.pl

  • skaza krwotoczna
  • małopłytkowość immunologiczna (daw. plamica małopłytkowa, małopłytkowość samoistna)
  • zakrzepowa plamica małopłytkowa
  • zapalenie naczyń związane z IgA
  • plamica (Arthonia) – rodzaj grzybów

Wikipedia


plamicowy

plamica


SJP.pl

Patrz:

plamica

plamiec

plamiec agreściak: motyl z rodziny miernikowców, którego postać larwalna uważana jest za groźnego szkodnika krzewów i drzew owocowych, głównie agrestu i porzeczek


SJP.pl

Arthothelium A. Massal. (plamiec) – rodzaj grzybów z rodziny plamicowatych (Arthoniaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do grupy porostów.

Wikipedia


plamistość

1. bycie plamistym (pełnym plam, całym w plamach);
2. ogólna nazwa każdej z chorób spowodowanych przez różnego rodzaju grzyby wywołujące powstawanie plam na łodygach i liściach roślin


SJP.pl

Mozaika lub plamistość – objaw chorobowy u roślin w postaci barwnych plam na tle zdrowej zieleni liścia. Jest jednym z rodzajów przebarwień u roślin. Wyróżnia się dwa rodzaje mozaik (plamistości):

  • mozaiki łagodne – gdy granice między plamami są niewyraźne (np. na liściach śliw opanowanych przez ospowatość śliwy),
  • mozaiki ostre – gdy plamy są ostro odgraniczone.

Wikipedia


plamisty

pokryty licznymi plamami, pełen plam (np. plamista twarz, plamista cera) lub wyglądający jak plama, podobny do plamy (np. plamiste rumieńce)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) mający plamaamy, charakteryzujący się plamistośćamistością

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plama ż., plamka ż., plamienie n.

 czas. plamić ndk., poplamić dk., odplamić dk., odplamiać ndk., zaplamić dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) cętkowany

Wiktionary


plamka

zdrobnienie od: plama


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. plama

 (1.2) inform. techn. w monitorze odległość między obszarami decydującymi o wyświetleniu sąsiednich punktów obrazu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sikora modra jest mniejsza od wróbla, wierzch głowy ma niebieski, a na karku ma jasną plamkaamkę.

 (1.1) Ta mapa ma u góry tłustą plamkaamkę; poproszę o inną.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplãmka, AS: plãmka

Wiktionary

Powiązane:

 czas. plamić, odplamiać

 rzecz. plamienie n., plameczka ż., plamistość, plama

 przym. plamisty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kropka

Wiktionary


plamkować

usuwać przypadkowe skazy w postaci niewielkich półprzezroczystych plamek powstałych na zdjęciach będących odbitkami fotograficznymi


SJP.pl


plamkowy

1. plamka;
2. fiksacja plamkowa - dominacja receptorów wzrokowych plamki żółtej nad pozostałymi fotoreceptorami siatkówki oka; fiksacja środkowa


SJP.pl


plamobrzuchy

sóweczka plamobrzucha, miodnik plamobrzuchy - gatunki ptaków


SJP.pl


plamoodporny

odporny na plamy (np. materiał plamoodporny) lub wykonany z materiału odpornego na tego typu zabrudzenia (np. obrus plamoodporny)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, na którym nie powstają plamaamy; wykonany z materiału na którym nie powstają plamaamy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tkanina plamoodpornyamoodporna to tkanina pokryta specjalna powłoką, która nie przepuszcza płynów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plamɔɔtpɔrnɨ

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plamoodporność ż.

Wiktionary


plamówka

plamówka malinówka - gatunek motyla z rodziny wycinkowatych


SJP.pl


plamowstęg

wielena plamowstęg - gatunek motyla


SJP.pl


plan

1. zamiar, zamysł;
2. szkic, projekt;
3. program wykonania zadań, rozkład zajęć;
4. rysunek odwzorowujący na płaszczyźnie szczegóły, np. miasta;
5. środowiskowo: miejsce realizacji danego fragmentu akcji filmowej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) to, co chcemy zrobić

 (1.2) odwzorowanie terenu w postaci mapy, makiety

 (1.3) tabelka z układem czynności w czasie, np. zajęć lekcyjnych

 (1.4) film. miejsce realizacji filmu

 (1.5) układ czegoś, szkic

 (1.6) na scenie, na obrazach, w krajobrazie itp.: miejsce osób lub rzeczy w perspektywie, określone ze względu na odległość od patrzącego lub kamery

 (1.7) film. rozmiar kadru obejmującego fragment przestrzeni;

Wiktionary

Francja:

  • Plan – miasto w regionie Rodan-Alpy
  • Le Plan – miasto w regionie Midi-Pyrénées

Hiszpania:

  • Plan – gmina w prowincji Huesca

Szwajcaria:

  • Plan-les-Ouates – miasto w kantonie Genewa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Mam plan: posprzątajmy teraz mieszkanie.

 (1.2) Na planie widać wyraźnie, że jesteśmy daleko od najbliższej stacji benzynowej.

 (1.3) Przez kilka lat miałem tak ułożony plan, że musiałem wstawać o piątej rano.

 (1.4) Uwaga, wszyscy aktorzy na plan! Kręcimy!

 (1.5) Plan budynku wyraźnie pokazuje rozmieszczenie kanalizacji.

 (1.6) Na pierwszym planie obrazu artysta umieścił ryczącego jelenia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãn, AS: plãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planista m., planistka ż., planowanie n.

:: zdrobn. planik m.

 czas. planować ndk., rozplanować dk., zaplanować dk.

 przym. planowy, planistyczny

 przysł. planowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) idea, koncepcja, koncept, mapa drogowa, myśl, pomysł

 (1.2) mapa, odwzorowanie

 (1.3) program

 (1.5) szkic

 (1.7) plan filmowy

Wiktionary


planacja

proces zrównywania powierzchni Ziemi przez skutki denudacji (wietrzenia, erozji i grawitacyjnych ruchów masowych) i sedymentacji (akumulacji)


SJP.pl

Planacja (łac. wyrównywać) zwana też gradacją – zjawisko geologiczne polegające na erozyjnym zrównywaniu terenu (powierzchni ziemi) przez procesy denudacji (niszczenie wyniosłości) i sedymentacji (zapełnianie osadami obniżeń). Planacja może być również wymuszona przez człowieka, szczególnie w przypadkach przygotowywania terenów pod zabudowę.

Wikipedia


planaria

płaziniec z rzędu wypławek


SJP.pl


planarny

płaski, dwuwymiarowy


SJP.pl


plancheit

minerał z grupy krzemianów, turkusową barwę zawdzięczający obecności miedzi, krystalizujący zazwyczaj w postaci igieł


SJP.pl


planck

[czytaj: plank] nazwisko, m.in. Max Planck (1858-1947) - fizyk niemiecki


SJP.pl

  • Max Planck
  • Planck (krater księżycowy)
  • Planck (misja kosmiczna)
  • Vallis Planck

Wikipedia


planctus

[czytaj: planktus] gatunek starorzymskiej pieśni żałobnej, w której tematem przewodnim jest cierpienie z powodu czyjejś śmierci


SJP.pl

Planctus, plankt (z łac. planctus – narzekanie, płacz) – charakterystyczny dla literatury średniowiecznej utwór, w którym wyraża się żal po bliskiej, zmarłej osobie i wzywa do współuczestnictwa w cierpieniu. Nawoływania te (nazywane apostropha de luctu) stanowiły główny motyw treściowy i kompozycyjny planktów, powtarzały się w nich wielokrotnie i budowały patos utworów. Wołania te często kierowane są do Boga, aniołów, natury i ludzi (np. Lament świętokrzyski). Poza tym elementem plankty miały dość swobodną kompozycję i mogły znacząco się różnić między sobą.

Wikipedia


plandeka

przykrycie skrzyni ładunkowej samochodu lub przyczepy, wykonane z materiału wodoszczelnego; opończa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nieprzemakalna płachta do nakrywania czegoś

Wiktionary

Plandeka – płachta materiału o stosunkowo dużych rozmiarach chroniąca towar przed przemoknięciem. Wykonana jest z tkaniny (bawełna, len, włókna syntetyczne) gumowanej lub nasączonej substancją hydrofobową (np. tłuszczem). Przykładem takiej tkaniny jest brezent.

Plandeka szczególną rolę odgrywa w transporcie, m.in. samochodowym. W samochodach ciężarowych często wsparta jest ona na rusztowaniu, tworząc górną część skrzyni ładunkowej.

Wikipedia


plandekowy

plandeka


SJP.pl

Patrz:

plandeka

plandemia

pandemia choroby COVID-19, uważana za ogólnoświatowy spisek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. rzekoma „planowaćanowana” pandemia; określenie pandemii używane przez jej sceptyków

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plandemizm m., plandemista m., plandemistka ż.

 czas. plandemiczny

Wiktionary


plandemiczny

plandemia


SJP.pl

Patrz:

plandemia

plandowski

nazwisko


SJP.pl


planer

aplikacja, plik komputerowy lub zeszyt do zapisywania dat spotkań i wydarzeń; planner


SJP.pl


planerka

specjalistka zajmująca się planowaniem; plannerka


SJP.pl


planespotter

[czytaj: plejnspoter] osoba uprawiająca hobby polegające na obserwowaniu i fotografowaniu samolotów pasażerskich lub wojskowych


SJP.pl


planespotting

[czytaj: plejnspoting] hobby polegające na obserwowaniu i fotografowaniu samolotów pasażerskich lub wojskowych; plane spotting


SJP.pl

Planespotting (ang. plane – samolot, to spot – namierzać) – zajęcie podobne trainspottingowi, w którym jednak obiektem obserwacji są wszelkie statki powietrzne.

Wikipedia


planet

ręczne narzędzie do opielania i spulchniania gleby; pielnik


SJP.pl


planeta

ciało niebieskie krążące wokół macierzystej gwiazdy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. ciało niebieskie o znacznej masie nie emitujące światła i zazwyczaj okrążające macierzystą gwiazdę;

 (1.2) więz. dziewczyna

Wiktionary

Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów:

  • okrąża gwiazdę lub pozostałości gwiezdne;
  • w jego wnętrzu nie zachodzą reakcje termojądrowe;
  • jest wystarczająco duży, aby uzyskać prawie kulisty kształt oraz osiągnąć dominację w przestrzeni wokół swojej orbity;
  • w odróżnieniu od gwiazd, świecących światłem własnym, planety świecą światłem odbitym.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ziemia jest trzecią planetaanetą od Słońca w naszym układzie planetarnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãˈnɛta, AS: plãneta

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planetarium n., planetoida ż.

:: zdrobn. planetka ż.

 przym. planetarny, wewnątrzplanetarny

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

 (1.1) ciało niebieskie

hiponimy.

 (1.1) Jowisz, Mars, Merkury, Neptun, Saturn, Uran, Wenus, Ziemia

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. planetarium n., planetoida ż.

:: zdrobn. planetka ż.

 przym. planetarny, wewnątrzplanetarny

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|łacaneta. < etym|gr|πλανάω. (planáō) → wędruję

uwagi.

 (1.1) zoblistęaneta karłowataanetoida.

 (1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Astronomia|Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych.

tłumaczenia.

* afrykanerski: (1.1) planeet

* angielski: (1.1) planet

* arabski: (1.1) كوكب m., كوكب سيار m.

* baskijski: (1.1) planeta

* białoruski: (1.1) планета ż.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) плянэта ż.

* bułgarski: (1.1) планета

* chiński standardowy: (1.1) 行星 (xíngxīng)

* chorwacki: (1.1) planet

* czeski: (1.1) planeta ż.

* duński: (1.1) planet w.

* esperanto: (1.1) planedo

* fiński: (1.1) planeetta

* francuski: (1.1) planète ż.

* grenlandzki: (1.1) ulloriaq angalasoq

* gudźarati: (1.1) ગ્રહ m. (graha)

* hebrajski: (1.1) פלנטה ż. (planeta)

* hindi: (1.1) ग्रह

* hiszpański: (1.1) planeta m.

* islandzki: (1.1) reikistjarna ż.

* japoński: (1.1) 惑星

* jidysz: (1.1) פּלאַנעט m. (planet)

* kaszubski: (1.1) planéta ż.

* kataloński: (1.1) planeta m.

* koreański: (1.1) 행성

* litewski: (1.1) planeta ż.

* łaciński: (1.1) planeta ż.

* łotewski: (1.1) planēta

* macedoński: (1.1) планета

* malajski: (1.1) planet

* niderlandzki: (1.1) planeet

* niemiecki: (1.1) Planet m.

* norweski (bokmål): (1.1) planet

* nowogrecki: (1.1) πλανήτης m.

* portugalski: (1.1) planeta

* rosyjski: (1.1) планета ż.

* rumuński: (1.1) planetă

* sanskryt: (1.1) ग्रह

* serbski: (1.1) планета

* słowacki: (1.1) planéta ż.

* słoweński: (1.1) planet

* staroangielski: (1.1) planet

* szwedzki: (1.1) planet w.

* tajski: (1.1) ดาวเคราะห์

* turecki: (1.1) gezegen

* tybetański: (1.1) གཟའ

* ukraiński: (1.1) планета ż.

* węgierski: (1.1) bolygó

* wilamowski: (1.1) plaonet ż., planet ż.

* włoski: (1.1) pianeta m.

źródła.

== planeta (język asturyjski.) ==

thumbaneta (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) astr. planeta

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


planetarium

urządzenie do odtwarzania wyglądu nieba w różnych szerokościach geograficznych i obserwowania ruchów ciał niebieskich, a także: budynek, w którym mieści się takie urządzenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) astr. eduk. odpowiednio wyposażony obiekt przeznaczony do popularyzacji astronomii poprzez odtwarzanie na sferycznym ekranie wyglądu nieba i ruchów ciał niebieskich;

 (1.2) astr. techn. projektor służący do wyświetlania układów gwiazd i innych ciał niebieskich na sferycznym ekranie

Wiktionary

Planetarium – miejsce lub urządzenie (projektor gwiazdowy) służące do odtwarzania wyglądu nieba w różnych szerokościach geograficznych oraz ruchów ciał niebieskich, a także zespół urządzeń i obiektów przeznaczonych do nauczania i popularyzacji astronomii.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Polsce jest kilkanaście planetariumanetariów.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplãnɛˈtarʲjũm, AS: plãnetarʹi ̯ũm

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planeta ż., planetka ż., planetoida ż.

 przym. planetarny

Wiktionary


planetarny

właściwy planetom (np. ruch planetarny), tworzony przez planety (np. system, układ planetarny) lub w jakiś inny sposób związany z takimi ciałami niebieskimi (np. mgławica planetarna)


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) dotyczący planetaanet; taki, który jest właściwy, charakterystyczny dla planetaanet

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplãnɛˈtarnɨ, AS: plãnetarny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planeta ż., planetarium n., planetologia ż.

Wiktionary


planetaryjny

planetarium


SJP.pl

Patrz:

planetarium

planetezymal

hipotetyczna pierwotna masa materii wyrwanej ze Słońca, której połączenie się z innymi skupieniami takiej materii miało według teorii Foresta Raya Moultona i Thomasa Chamberlina doprowadzić do powstania Układu Słonecznego


SJP.pl

Planetozymal, planetezymal – małe ciało niebieskie zbudowane ze stałej materii, zalążek planety tworzący się we wczesnym etapie ewolucji układu planetarnego.

Wikipedia


planetka

ciało niebieskie o budowie zbliżonej do planety, lecz o średnicy nieprzekraczającej tysiąca kilometrów, obiegające najbliższą gwiazdę; planetoida


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. ciało niebieskie obiegające Słońce, mniejsze od planetaanety

Wiktionary

Planetoida (planeta + gr. eídos – postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie, niebędące planetą, księżycem planety, kometą lub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce). Ma stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. planeta ż., planetarium n., planetoida ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) asteroida, planetoida

Wiktionary


planetobus

autobus wyposażony w mobilne planetarium


SJP.pl


planetoida

drobne ciało niebieskie o średnicy mniejszej niż 1000 kilometrów, obiegające najbliższą gwiazdę


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) astr. ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające gwiazdę centralną;

Wiktionary

Planetoida (planeta + gr. eídos – postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie, niebędące planetą, księżycem planety, kometą lub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce). Ma stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌplãnɛˈtɔjda, AS: plãnetoi ̯da

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planeta ż., planetka ż., planetarium n.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) asteroida, planetka

Wiktionary


planetolog

specjalista w zakresie planetologii (działu astronomii i astrofizyki zajmującego się badaniem budowy i ewolucji planet, planetoid oraz innych podobnych ciał niebieskich)


SJP.pl


planetologia

dział astronomii zajmujący się badaniem planet


SJP.pl

Planetologia, nauki planetarne – interdyscyplinarna dziedzina nauki, wywodząca się z astronomii, zajmująca się badaniem budowy i ewolucji planet, księżyców, oraz mniejszych ciał niebieskich, a także procesów na nich zachodzących. Dzięki rozwojowi badań kosmosu od II połowy XX wieku, w szczególności misjom automatycznych sond kosmicznych, możliwości badania planet Układu Słonecznego nie ograniczają się już do samych obserwacji astronomicznych. Coraz częściej w badaniach planetologicznych wykorzystywane są metody geofizyczne i geologiczne.

Wikipedia


planetolożka

planetolog


SJP.pl

Patrz:

planetolog

planetotwórczy

mający zdolność tworzenia planet


SJP.pl


planetować

opielać, spulchniać glebę przy użyciu planetu (pielnika, ręcznego narzędzia mającego postać zębatej ramy na kółkach)


SJP.pl


planetozymal

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) astr. materia stanowiąca zalążek planetaanety;

Wiktionary

Planetozymal, planetezymal – małe ciało niebieskie zbudowane ze stałej materii, zalążek planety tworzący się we wczesnym etapie ewolucji układu planetarnego.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) planetezymal

Wiktionary


planica

1. dolina górska w Słowenii;
2. wieś w Słowenii;
3. wieś w Chorwacji


SJP.pl

Planica – polodowcowa dolina górska w północno-zachodniej Słowenii (przy granicy z Włochami i Austrią) w Alpach Julijskich, niedaleko Kranjskiej Gory.

Rozciąga się południkowo na długości niecałych 6 km – od wsi Rateče do schroniska turystycznego Dom v Tamarju / Planinski dom Tamar (1108 m n.p.m.). Stamtąd dolina wiedzie dalej na południe już pod nazwą Tamar.

Wikipedia


planiglob

mapa półkuli ziemskiej w rzucie kartograficznym


SJP.pl

Planiglob – mapa przedstawiająca półkulę ziemską w postaci koła, wykonana postaci odwzorowania azymutalnego równopowierzchniowego Lamberta.

Wikipedia


planigloby

mapa półkuli ziemskiej w rzucie kartograficznym


SJP.pl


planik

zdrobnienie od: plan


SJP.pl

Planik – bezludna wyspa w Chorwacji, na Morzu Adriatyckim.

Jest położona na zachód od wyspy Pag, pomiędzy wyspami Maun, Olib i Vir. Zajmuje powierzchnię 1,1 km². Jej wymiary to 2,4 × 0,6 km, a maksymalna wysokość to 123 m n.p.m. Jest zbudowana z wapienia i pokryta szatą roślinną. Maksymalna wysokość to 25 m n.p.m. Długość linii brzegowej wynosi 6 km..

Wikipedia


planimetr

przyrząd do mierzenia pól powierzchni figur geometrycznych płaskich, o dowolnych kształtach, rodzaj integratora


SJP.pl

Planimetr – przyrząd mechaniczny lub elektroniczny do wyznaczania pola powierzchni figur płaskich.

Wikipedia


planimetria

dział matematyki dotyczący właściwości figur na płaszczyźnie; geometria płaska


SJP.pl

Planimetria, geometria płaszczyzny – podstawowy dział geometrii, w którym przedmiotem badań są własności płaskich figur geometrycznych. Planimetria na ogół dotyczy płaszczyzny euklidesowej, lecz może także dotyczyć płaszczyzny rzutowej i hiperbolicznej. Planimetria jest nieprzerwanie rozwijana od starożytności do trzeciego tysiąclecia n.e., a niektóre z jej problemów pozostały nierozwiązane.

Wikipedia


planimetryczny

planimetria


SJP.pl

Patrz:

planimetria

planisfera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geogr. mapa przedstawiająca Ziemię w rzucie płaskim bez podziału na półkule

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplãɲiˈsfɛra, AS: plãńisfera

Wiktionary


planista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który zajmuje się opracowywaniem planów gospodarczych danej instytucji lub przedsiębiorstwa

Wiktionary

  • planista – potoczna nazwa algorytmu szeregowania
  • planista – osoba zajmująca się tworzeniem planów przestrzennego zagospodarowania, najczęściej planów miast

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plãˈɲista, AS: plãńista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planowanie n., plan m., planistyka ż.

:: fż. planistka ż.

 czas. planować ndk., zaplanować dk.

 przym. planistyczny, planowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) planifikator

Wiktionary


planistka

planista


SJP.pl

Patrz:

planista

planistyczny

planista


SJP.pl

Patrz:

planista

planit

kompozycja trójwymiarowa w suprematyzmie (kierunku w abstrakcyjnej sztuce geometrycznej)


SJP.pl


plank

podpór na przedramionach i palcach stóp z utrzymaniem naturalnej krzywizny kręgosłupa; deska


SJP.pl

Plank, deska, podpór przodem na przedramionach lub dłoniach – statyczne ćwiczenie izometryczne angażujące wszystkie mięśnie głębokie brzucha, a także mięśnie pleców, ramion oraz nóg.

Klasyczny plank to podpór na przedramionach i palcach stóp z utrzymaniem naturalnej krzywizny kręgosłupa. Wykonywany jest jednak w różnych wariantach.

Wikipedia


planka

paleta ładownicza używana na statkach


SJP.pl


planking

zabawa polegająca na leżeniu w różnych miejscach twarzą do ziemi z rękami ułożonymi wzdłuż tułowia


SJP.pl

Planking – zabawa polegająca na kładzeniu się w miejscu publicznym, na brzuchu, twarzą w dół i z rękami wyciągniętymi wzdłuż ciała, i fotografowaniu się w takiej pozycji.

Nazwa planking (od angielskiego słowa plank – „deska”, dosłownie – „deskowanie”, „udawanie deski”) powstała w Australii, a samo planking stało się popularną zabawą w 2011, szeroko komentowaną w mediach. Planking wywodzi się z wcześniejszej gry znanej w Wielkiej Brytanii jako lying down game, podobne gry były wcześniej znane w Korei Południowej (시체놀이 – „udawanie trupa”), we Francji (à plat ventre – „na brzuchu”) i Australazji (extreme lying down – „ekstremalne leżenie”).

Wikipedia


plankt

średniowieczny utwór żałobny; lament; tren


SJP.pl

Planctus, plankt (z łac. planctus – narzekanie, płacz) – charakterystyczny dla literatury średniowiecznej utwór, w którym wyraża się żal po bliskiej, zmarłej osobie i wzywa do współuczestnictwa w cierpieniu. Nawoływania te (nazywane apostropha de luctu) stanowiły główny motyw treściowy i kompozycyjny planktów, powtarzały się w nich wielokrotnie i budowały patos utworów. Wołania te często kierowane są do Boga, aniołów, natury i ludzi (np. Lament świętokrzyski). Poza tym elementem plankty miały dość swobodną kompozycję i mogły znacząco się różnić między sobą.

Wikipedia


planktolog

specjalista w zakresie planktologii


SJP.pl


planktologia

nauka o planktonie; planktonologia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka o planktonie;

Wiktionary

Planktologia (od gr. πλαγκτoν = plankton = wędrownik, i logos = wiedza)- nauka (dział hydrobiologii) zajmująca się badaniem planktonu, tzn. różnorodnych drobnych organizmów zamieszkujących środowiska wodne. Planktologia bada m.in. produkcję pierwotną i przepływ energii oraz zachowania planktonu, wykorzystując m.in. obrazy wygenerowane w technice in situ.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌplãŋktɔˈlɔɟja, AS: plãŋktoloǵi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planktonologia ż., planktolog m., planktonolog m.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) planktonologia

Wiktionary


plankton

1. ogół drobnych, często mikroskopijnych organizmów roślinnych lub zwierzęcych, żyjących w górnych warstwach słodkiej lub słonej wody;
2. plankton wirówkowy - najdrobniejsze organizmy planktonu; nanoplankton


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. ekol. zespół organizmów żywych unoszących się w wodzie;

 (1.2) pot. polit. partia polityczna o niewielkim znaczeniu;

Wiktionary

Plankton (gr. πλαγκτός planktós – „błąkający się”) – zespół organizmów unoszących się w wodzie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zazwyczaj plankton stanowią drobne organizmy, ale zalicza się do niego również meduzy, które mogą mieć znaczne rozmiary.

 (1.1) Organizmy odbywające cały cykl życia jako planktony to holoplankton, podczas gdy organizmy, które w planktonie występują tylko przez niektóre stadia rozwojowe to meroplankton.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplãŋktɔ̃n, AS: plãŋktõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planktoniarnia ż.

 przym. planktonowy, planktoniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) plankton polityczny

Wiktionary


planktoniarnia

mały zbiornik wodny do produkowania dużej ilości planktonu


SJP.pl


planktoniczny

dotyczący planktonu, charakterystyczny dla planktonu, należący do niego (np. otwornice planktoniczne); planktonowy


SJP.pl


planktonolog

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) specjalista w dziedzinie planktologiaanktologii

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planktologia ż.

Wiktionary


planktonologia

nauka o planktonie; planktologia


SJP.pl


planktonowaty

przypominający plankton


SJP.pl


planktonowy

dotyczący planktonu, charakterystyczny dla planktonu, należący do niego (np. otwornice planktonowe); planktoniczny


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z planktonem, dotyczący planktonu

 (1.2) przen. bardzo mały, nieistotny, wręcz niedostrzegalny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sielawa żywi się organizmami planktonowymi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplãŋktɔ̃ˈnɔvɨ, AS: plãŋktõnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plankton m.

 przym. planktoniczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) planktoniczny

Wiktionary


planktonożerny

żywiący się planktonem - organizmami unoszącymi się swobodnie w toni wodnej


SJP.pl


planner

[czytaj: planer] aplikacja, plik komputerowy lub zeszyt do zapisywania dat spotkań i wydarzeń; planer


SJP.pl


plannerka

[czytaj: planerka] specjalistka zajmująca się planowaniem; planerka


SJP.pl


plano

format książki


SJP.pl

  • plano – format bibliograficzny arkusza
  • Plano – wieś w Chorwacji, w żupanii splicko-dalmatyńskiej
  • miejscowości i gminy w USA:
    • Plano – jednostka osadnicza w stanie Kentucky, w hrabstwie Warren
    • Plano – miasto w stanie Illinois, w hrabstwie Kendall
    • Plano – miasto w stanie Iowa, w hrabstwie Appanoose
    • Plano – miasto w stanie Teksas, w hrabstwie Collin
    • Plano (ang. Plano Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Hanson

    Wikipedia


planogram

graficzne odwzorowanie przestrzeni sprzedażowej sklepu


SJP.pl

Planogram – graficzne odwzorowanie przestrzeni sprzedażowej obejmujące wyposażenie sklepu (zazwyczaj regał lub ciąg regałów) wraz ze znajdującymi się na nich produktami. Używany jest w handlu detalicznym do celów optymalizacji ekspozycji i asortymentu, zazwyczaj w trakcie projektów zarządzania kategoriami produktów.

Wikipedia


planokok

jednokomórkowy fragment trychomu sinic


SJP.pl


planować

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) zamierzać

 (1.2) obmyślać sekwencje i warianty czynności do wykonania w przyszłości

 (1.3) tworzyć dokument zwany planem, np. rozmieszczenia lamp, albo finansowy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Planuję zaprosić ich razem na imprezę.

 (1.2) Sztab wojenny planowaćanuje właśnie kolejną kampanię.

 (1.3) Architekt planowaćanuje dla inwestora i trzeba dopasować wizje jednego i drugiego.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãˈnɔvat͡ɕ, AS: plãnovać

Wiktionary

Powiązane:

 czas. zaplanować, rozplanowywać, rozplanować, rzad. doplanować, rzad. wyplanować

 rzecz. planista m., plan m., planowanie n.

 przym. planowany, zaplanowany, planowy

 przysł. planowo

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) postanawiać, zamierzać

 (1.2) snuć plany, patrzeć w przyszłość, przewidywać, organizować, określać

 (1.2) projektować, opracowywać plan, opracowywać plany, rozplanowywać

Wiktionary


planowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odanować.

Wiktionary

Planowanie – proces ustalania celów i odpowiednich działań, by je osiągnąć. Opisując bardziej szczegółowo, jest to projektowanie przyszłości, jakiej się pragnie, oraz skutecznych środków jej organizacji. Planowanie to również przewidywanie warunków działania w ramach określonych granic czasowych, wyznaczanie celów i zadań oraz środków i sposobów ich najkorzystniejszej realizacji. Zróżnicowanie horyzontu czasu, do którego odnosi się planowanie, a w związku z tym możliwości rozpoznania kwantyfikacji uwarunkowań działania prowadzą do wyróżnienia planowania strategicznego (długoterminowego) oraz planowania operatywnego (krótkoterminowego).

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌplãnɔˈvãɲɛ, AS: plãnovãńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. planować ndk.

 rzecz. plan, planista

 przym. planowy

Wiktionary


planowy

1. plan;
2. mający format arkusza papieru nieskładanego


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) wykonywany z namysłem, sukcesywnie, zgodnie z opracowanym planem

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plan m., planik m., planistyka ż., planista m., planistka ż., planowanie n., zaplanowanie n.

 czas. planować ndk., zaplanować dk.

 przym. planistyczny

 przysł. planowo

Wiktionary


planson

ociosana kłoda drewna dębowego o ośmiokątnej podstawie


SJP.pl


plansza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. tablica, arkusz sztywnego papieru z tekstem, rysunkiem, wykresem itp., służące do zobrazowania jakiegoś tematu

 (1.2) książk. karton, deska itp. z zaznaczonymi polami, po których przesuwa się pionki w niektórych grach

 (1.3) sport. miejsce pojedynku szermierczego w postaci prostokątnego podium

Wiktionary

  • Gra planszowa – gra, w której wykorzystywana jest plansza
  • Plansza (szermierka) – miejsce pojedynku szermierczego

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈplãw̃ʃa, AS: plãũ̯ša

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planszet m., planszecista m.

 przym. planszowy

Wiktionary


planszajba

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) masz. pot. uchwyt tokarki, najczęściej czteroszczękowy ze szczękami nastawianymi niezależnie

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tokarka posiada planszajbaanszajbę o średnicy 800 mm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãw̃ˈʃajba, AS: plãũ̯šai ̯ba

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) uchwyt narzędziowy

Wiktionary


planszecista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wojsk. żołnierz obsługujący planszet radiolokacyjny

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplãw̃ʃɛˈt͡ɕista, AS: plãũ̯šećista

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planszet mrz., plansza ż.

:: fż. planszecistka ż.

 przym. planszowy

Wiktionary


planszet

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. mar. rodzaj przeźroczystej szyby, zrobionej zazwyczaj ze szkła akrylowego, po której można kreślić np. w celu naniesienia zaznaczeń na mapę znajdującą się za nią lub zanotowania czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tradycyjną metodą zbioru informacji radarowej było foniczne przekazywanie meldunków o wykrytych obiektach linią telefoniczną przez operatora radaru. Na drugim końcu takiego toru transmisji stosowany był tzw. planszet (…)

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plansza ż., planszecista mos., planszecistka ż.

 przym. planszowy

Wiktionary


planszówka

potocznie: gra planszowa


SJP.pl

Gra planszowa (potocznie planszówka) – rodzaj gry towarzyskiej, do której używana jest plansza.

Do najstarszych gier zalicza się: królewska gra z Ur, wari, senet, go, młynek i tryktrak.

Wiele gier planszowych ma swoje wersje komputerowe na różne systemy operacyjne, niektóre charakteryzują się przy tym bardzo dobrą tzw. sztuczną inteligencją (szczególnie dotyczy to programów szachowych). W dorobku niektórych arcymistrzów szachowych znajdują się zwycięstwa z najlepszymi nawet maszynami. Znane są też przenośne, konsolowe wersje gier planszowych (m.in. szachy, sudoku).

Wikipedia


planszówkowicz

osoba lubiąca grać w gry planszowe


SJP.pl


planszówkowiczka

planszówkowicz


SJP.pl

Patrz:

planszówkowicz

planszówkowy

planszówka


SJP.pl

Patrz:

planszówka

planszowy

przymiotnik

 (1.1) związany z planszaanszą, dotyczący planszaanszy

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãw̃ˈʃɔvɨ, AS: plãũ̯šovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plansza ż., planszet m., planszecista m., planszówka ż.

Wiktionary


plant

teren wydzielony na tor kolejowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) teren wydzielony pod torowisko kolejowe

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Poszliśmy plantem na spotkanie zachodu słońca.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãnt, AS: plãnt

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plantowanie n., rozplantowanie n., plantacja ż., planty nmos.

 czas. plantować ndk., rozplantować dk.

 przym. plantowy

Wiktionary


planta

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. roślina

 (1.2) daw. plan

Wiktionary

Miejscowości w Polsce
  • Planta – wieś w woj. lubelskim, w pow. radzyńskim, w gminie Wohyń
  • Planta – wieś w woj. podlaskim, w pow. hajnowskim, w gminie Narewka
    • Planta – stacja kolejowa położona na wschód od powyższej wsi

    Wikipedia

    Przykłady

     (1.1) Każdy naród jest to planta naturalna, która, bez wątpienia, wyda liść, kwiat, i owoc, jakie wydać jest zdolna.

    Wiktionary

    Wymowa:

    IPA: ˈplãnta, AS: plãnta

    Wiktionary

    Powiązane:

     (1.1) rzecz. plantator mos.

    Wiktionary


plantacja

1. pole obsiane roślinami kontraktowanymi
2. wielkie gospodarstwo rolne w strefach gorących, specjalizujące się w uprawie jednej rośliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obszar zajęty pod uprawę na wielką skalę jednej rośliny o znaczeniu przemysłowym

 (1.2) gospodarstwo rolne specjalizujące się w uprawie rośliny na skalę przemysłową

Wiktionary

Plantacja (z łac. plantatio od łac. plantare – sadzić) – duży teren przeznaczony pod uprawę jednej rośliny (monokultura).

Plantacje występują głównie w krajach gorących stref klimatycznych.

Na plantacjach uprawia się głównie:

  • trzcinę cukrową,
  • kawę,
  • herbatę,
  • kauczukowiec,
  • bawełnę,
  • banany,
  • tytoń,
  • buraki cukrowe.

Wikipedia

Przykłady

 (1.2) Brazylia znana jest między innymi z ogromnych plantacjaantacji kawy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plãnˈtat͡sʲja, AS: plãntacʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. planty nmos., plant mrz., plantator mos.

 przym. plantacyjny

Wiktionary


plantacyjny

przymiotnik od: plantacja


SJP.pl


plantageneci

dynastia angielska


SJP.pl

Plantageneci – angielska dynastia pochodzenia francuskiego, boczna linia drugiej dynastii Andegawenów, wywodzi się od hrabiego Gotfryda V Plantageneta (starszego syna Fulka V) i Matyldy angielskiej (córki króla Henryka I). Ich potomkowie panowali w Anglii w latach 1154-1485. Nazwę wzięli od przydomka Gotfryda V.

Wikipedia


plantago

Wikipedia


plantan

banan skrobiowy, wykorzystywany do przetworów, nie na surowo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. odmiana skrobiowa banana, zdatnego do spożywania po obróbce termicznej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Plantana nie trzeba gotować przed pieczeniem — można go piec bezpośrednio w piekarniku, przygotować na grillu lub na patelni, zarówno w skórce, jak i obranego.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) banan warzywny

Wiktionary


plantator

właściciel plantacji; rolnik uprawiający plantację


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rolnik, który zajmuje się przemysłową uprawą roślin

 (1.2) właściciel plantacjaantacji

Wiktionary

Plantacja (z łac. plantatio od łac. plantare – sadzić) – duży teren przeznaczony pod uprawę jednej rośliny (monokultura).

Plantacje występują głównie w krajach gorących stref klimatycznych.

Na plantacjach uprawia się głównie:

  • trzcinę cukrową,
  • kawę,
  • herbatę,
  • kauczukowiec,
  • bawełnę,
  • banany,
  • tytoń,
  • buraki cukrowe.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plãnˈtatɔr, AS: plãntator

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plantacja ż., plantacyjka ż., planta ż., planty nmos.

:: fż. plantatorka ż.

 czas. plantować ndk.

 przym. plantacyjny, plantatorski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) fazender

Wiktionary


plantatorka

właścicielka plantacji; kobieta uprawiająca plantację


SJP.pl


plantatorski

dotyczący plantacji lub plantatora


SJP.pl


plantować

1. wyrównywać teren;
2. hodować rośliny wymagające szczególnej pielęgnacji


SJP.pl


plantowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odantować.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. rozplantować, plantować ndk.

 rzecz. plant mrz., planty nmos.

Wiktionary


plantownik

urządzenie używane przy robotach ziemnych do wyrównywania powierzchni gruntu; niwelator


SJP.pl


planty

miejska przestrzeń zieleni powstała na nieużytkach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) tereny zielone wokół ośrodków staromiejskich po zniwelowaniu wałów, fos i starorzeczy fortyfikacyjnych;

forma rzeczownika|rodzaj=męski.

 (2.1) lm. od: plant

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (3.1) lm. od: planta

Wiktionary

  • planty – rodzaj miejskich terenów zielonych, parku lub skweru
  • planty w Kaliszu – park otaczający Nowe Miasto w Kaliszu
  • planty w Krakowie – park otaczający Stare Miasto w Krakowie
  • planty w Lwówku Śląskim – park otaczający Stare Miasto w Lwówku Śląskim
  • planty w Rawiczu – park wokół starówki Rawicza
  • planty w Toruniu – park otaczający Stare Miasto w Toruniu
  • planty w Stargardzie – park otaczający Stare Miasto w Stargardzie
  • planty w Białymstoku – park miejski w Białymstoku
  • planty w Chełmnie – park wokół starówki Chełmna
  • planty w Tarnowie – park w sąsiedztwie dworca kolejowego w Tarnowie
  • Planty – miejscowość w województwie podlaskim
  • Planty – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Szampania-Ardeny
  • Planty – dzielnica Radomia
  • Planty – dzielnica (jednostka pomocnicza) w Zamościu
  • Osiedle Planty – dzielnica Zamościa

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈplãntɨ, AS: plãnty

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plantowanie n., rozplantowanie n., rozplantowywanie n., plantacja ż., plant m., plantator mos.

 czas. plantować ndk., rozplantować dk., rozplantowywać ndk.

 przym. plantowy

Wiktionary


planula

larwa jamochłonów


SJP.pl

Planula – orzęsiona, wolno pływająca (planktoniczna), pierwsza larwa charakterystyczna dla parzydełkowców (Cnidaria), głównie stułbiopławów (Hydrozoa). Powstaje z gastruli. Ma wydłużone, owalne i lekko spłaszczone, dwuwarstwowe ciało o długości 0,2–0,3 mm, złożone z orzęsionej ektodermy i wewnętrznej entodermy. Jej gastrocel jest pusty lub wypełniony komórkami łączącymi się z gastrodermą. Porusza się obracając się spiralnie wokół własnej osi za pomocą zsynchronizowanych ruchów rzęsek, biegunem aboralnym skierowanym do przodu. Żywi się zapasami żółtka, a planule większości koralowców i krążkopławów – planktonem. Po trwającym od kilku godzin do kilku dni okresie swobodnego pływania osiadają i przekształcają się w polipa.

Wikipedia


plaqué

[czytaj: plaKE]
1. wyrób z metalu, pokrytego cienką warstwą metalu szlachetnego; plater;
2. wyrób z drewna oklejony fornirem z innego, szlachetnego gatunku drewna lub metalem szlachetnym


SJP.pl


plas

w siatkówce lub tenisie: lekkie zagranie piłki w określone miejsce boiska


SJP.pl


pląsać

tańczyć


SJP.pl


pląsawica

choroba układu nerwowego


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. mimowolne, nieprawidłowe ruchy obwodowych części ciała;

Wiktionary

Pląsawica (łac. chorea) – mimowolne, nieprawidłowe ruchy obwodowych części ciała. Tego typu zaburzenie może być spowodowane bądź pierwotną chorobą ośrodkowego układu nerwowego, bądź toksycznym czy urazowym uszkodzeniem określonych struktur mózgowia. Termin wprowadzony do medycyny przez Octaviusa Sturgesa.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˌplɔ̃w̃saˈvʲit͡sa, AS: plõũ̯savʹica

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) taniec świętego Wita, chorea

Wiktionary


plaser

maszyna wykorzystywana w kolejnictwie, służąca do podbijania torów (poprawy ich sprężystości); podbijarka


SJP.pl


plask

odgłos uderzania


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. dźwięk plaskanieaskania, który powstaje podczas uderzenia o coś płaskiego lub miękkiego

wykrzyknik onomatopeiczny

 (2.1) dźwięk. naśladowanie plasku (1.1)

wykrzyknik w funkcji czasownika

 (3.1) zrobić plask (1.1)

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Słyszałaś ten dziwny plask? Chyba coś spadło z dachu.

 (2.1) Podniósł rękę, aby zabić komara siedzącego mu na udzie. Plask! Ale komar zdążył odlecieć.

 (3.1) Chłopiec potknął się i plask na buzię.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plask, AS: plask

Wiktionary

Powiązane:

 czas. plaskać ndk.

 rzecz. plaskacz mzw.

Wiktionary


plaskać

1. uderzyć czymś płaskim
2. uderzając o coś, padając na coś, wydać charakterystyczny odgłos


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. plasnąć)

 (1.1) uderzać czymś płaskim o płaską powierzchnię

 (1.2) wydawać odgłos plasku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Patrzy się w oczy widza ślepemi oczami, dźwiga się bezskutecznie na zemdlałych nogach, — i raz wraz plaskaćaska w próżni oszalałemi rękoma.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plask mrz., plaskanie n., plaskacz mrz.

 czas. plasnąć dk.

 wykrz. plask

Wiktionary


plaskacz

potocznie: uderzenie otwartą dłonią w twarz; liść


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) posp. uderzenie z otwartej dłoni w twarz

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z tą różnicą, że tym razem nie skończyło się niestety na "plaskaczach"...

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plask mrz., plaskanie n., plaskanka ż.

 czas. plasnąć dk., plaskać ndk.

 przym. plaskaty, płaski

 przysł. płasko

 wykrz. plask

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) policzek; posp. liść

Wiktionary


plaskanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraków., ogólnie płaski kawałek czegoś

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Podała osełkę świeżego masła i plaskankaaskankę sera z kminkiem.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plaski, płaski

 rzecz. plaskacz mzw.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płaskanka

Wiktionary


plaskaty

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. płaski

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plaskacz mzw., płoszczyca ż.

Wiktionary


plaskęć

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) część płaska przedmiotu w przeciwstawieniu do jego krawędzi

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plaski, płaski

Wiktionary


plaskota

nazwisko


SJP.pl


pląskowice

Pląskowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Fałków.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

W 2011 wieś zamieszkiwały 94 osoby.

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Barbarka, dopływ Czarnej.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Fałkowie.

Wikipedia


pląskowo

Pląskowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Mieścisko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

W 1993 zagroda Jana Nadolnego zdobyła I miejsce w kategorii zagród wiejskich, w szczeblu wojewódzkim konkursu "Piękna Wieś".

Wikipedia


plasmodium

Zarodziec (Plasmodium) – rodzaj jednokomórkowych pierwotniaków, pasożytów wewnątrzkomórkowych wywołujących malarię u gadów, ptaków i ssaków (w tym ludzi). Wszystkie gatunki są przenoszone przez komary.

Inwazyjna postać zarodźca (sporozoit) rozpoczyna cykl życiowy w śliniankach komara. Gdy komar ugryzie żywiciela zarodźca (np. człowieka), sporozoit przedostaje się do jego układu krwionośnego. Następnie wędruje do wątroby i śledziony, gdzie rozmnaża się bezpłciowo, tworząc kryptozoity, które dostają się do erytrocytów. Tam namnażają się i rosną, aż erytrocyt się rozerwie. Uwolnione w ten sposób merozoity atakują kolejne krwinki. Temu etapowi malarii towarzyszy gorączka i dreszcze. Z części merozoitów tworzą się gametocyty, które po ugryzieniu żywiciela przez komara przedostają się do przewodu pokarmowego tego ostatniego. Tam gametocyty przekształcają się w gamety i następuje rozmnażanie płciowe. Powstałe zygoty przenikają przez ścianę jelita i tworzą sporozoity, które przedostają się do ślinianek komara.

Wikipedia


plasnąć

1. uderzyć dłonią lub czymś płaskim;
2. upadając lub uderzając o coś, wydać charakterystyczny odgłos


SJP.pl


plaśnięcie

1. uderzyć dłonią lub czymś płaskim;
2. upadając lub uderzając o coś, wydać charakterystyczny odgłos


SJP.pl


pląśnik

rodzaj ptaków z podrodziny kolibrów


SJP.pl


plasować

1. umieszczać, lokować
2. kierować piłkę w locie opadającym w kierunku zamierzonego miejsca
3. plasować się: zajmować miejsce; sadowić się


SJP.pl


plastelina

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwykle barwiona, odporna na wysychanie masa plastycznyastyczna, do zabawy dla dzieci;

Wiktionary

Plastelina – masa plastyczna wykonana z wazeliny zmieszanej z węglanem wapnia (kredą) i kwasami tłuszczowymi (głównie stearynowym), służąca do modelowania przestrzennego.

Skład plasteliny jest podawany odmiennie w różnych źródłach:

  1. glina, krochmal, tlenek cynku, siarka, wosk i oliwa
  2. masa złożona z gliny z domieszką innych substancji (m.in. wosku, oliwy, mielonej siarki)
  3. gips, wazelina, wapno, lanolina, kwas stearynowy.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zobacz mamo, jakiego słonia ulepił Jacuś z plastelinaasteliny.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplastɛˈlʲĩna, AS: plastelʹĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plastuś m.

:: zdrobn. plastelinka ż.

 przym. plastelinowy

Wiktionary


plastelinowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z plastelinaasteliny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na lekcji dzieci robiły plastelinowyastelinowe ludki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plastuś mzw., plastelina ż.

Wiktionary


plaster

1. taśma pokryta z jednej strony substancją klejącą, często zawierająca środek leczniczy, służąca do umocowania opatrunku; przylepiec, leukoplast;
2. płaski, szeroki kawałek czegoś, odcięty od całości;
3. płat złożony z przylegających do siebie sześciokątnych komórek z wosku, zbudowany przez pszczoły lub uformowany sztucznie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) płaski, szeroki płat, często odkrojony od pewnej całości

 (1.2) pszcz. uformowany przez pszczoły zlepek sześciokątnych komórek woskowych

 (1.3) med. kawałek materiału pokryty substancją samoprzylepną, stosowany na rany

 (1.4) żegl. gotowy materiał przygotowany do awaryjnego uszczelniania poszycia statku

Wiktionary

Opatrunek – struktura ochraniająca ranę lub skaleczenie przed środowiskiem zewnętrznym i zapobiegająca dalszemu zakażeniu. Opatrunek może nie tylko osłaniać ranę, ale również zawierać substancje lecznicze, które działają przeciwbakteryjnie lub przyspieszają gojenie.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Na kromkę chleba położyłem sobie ogromny plaster szynki.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplastɛr, AS: plaster

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plasterkowanie n., poplasterkowanie n.

:: zdrobn. plasterek m.

 czas. plasterkować ndk., poplasterkować dk., plastrować ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) przylepiec

Wiktionary


plasterek

zdrobnienie od: plaster


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: plaster

 (1.2) kulin. mały plaster (porcja czegoś)

 (1.3) med. mały, samoprzylepny opatrunek

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Delikatnie wędzone tofu z europejskiej soi dobrze smakuje jako plasterekasterki na chlebie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈstɛrɛk, AS: plasterek

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plaster m.

 czas. plastrować ndk., plasterkować ndk.

 przym. plastrowy, plasterkowy

Wiktionary


plasterkować

czasownik przechodni niedokonany (dk. splasterkować)

 (1.1) rzad. kulin. kroić coś w plasterekasterki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zakupiłem sobie nożyk […] ale jakoś mnie nie powalił na kolana. Zrobiłem mu test pomidora i pcha pomidor po desce zamiast go plasterkować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plasterek mrz., plasterkowanie n., plaster mrz.

 czas. splasterkować dk.

 przym. plasterkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) war. plastrować

Wiktionary


plasticrust

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. geol. twardy nalot z tworzyw sztucznych zanieczyszczający skały w strefie linii brzegowej mórz

Wiktionary

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

frazeologia.

etymologia.

 (1.1) etym|angasticrust.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) plasticrust

* niemiecki: (1.1) Plastikruste ż.

źródła.

== plasticrust (język angielski.) ==

thumbasticrust (1.1)

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik

 (1.1) chem. geol. plasticrust

odmiana.

przykłady.

Wiktionary


plasticzek

zdrobnienie od: plastik


SJP.pl


plastik

plastyk;
1. tworzywo sztuczne;
2. odmiana materiału wybuchowego;
3. potocznie: karta płatnicza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. tworzywo sztuczne

 (1.2) rodzaj materiału wybuchowego;

 (1.3) pot. bank. karta płatnicza

Wiktionary

  • plastik – potoczne określenie tworzywa sztucznego
  • plastik – potoczne określenie plastycznego materiału wybuchowego
  • Plastik – miesięcznik
  • plastik – subkultura młodzieżowa

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Kupiłem krzesła ogrodowe z plastiku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplastʲik, AS: plastʹik

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plastikowy, plastykowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plastyk

Wiktionary


plastikowo-gumowy

wykonany z plastiku i gumy (np. młotek plastikowo-gumowy)


SJP.pl


plastikowość

plastikowy; plastykowość


SJP.pl


plastikowy

plastik; plastykowy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z dowolnego rodzaju plastiku

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W tym budynku nie ma plastikowych okien.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplastʲiˈkɔvɨ, AS: plastʹikovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plastik m., plastyk m.

 przym. plastykowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plastykowy, z plastiku

Wiktionary


plastikoza

zbyt powszechna obecność plastiku


SJP.pl


plastizol

pasta emulsyjnego polichlorku winylu, stosowana do powlekania tkanin i innych materiałów


SJP.pl


plastomer

tworzywo sztuczne, które po ostudzeniu twardnieje i zachowuje kształt nadany mu w czasie ogrzewania; termoplast, termoplastik, termoplastyk, tworzywo termoplastyczne


SJP.pl

Tworzywa termoplastyczne, termoplasty – tworzywa sztuczne wykazujące termoplastyczność, tj. w określonej temperaturze i ciśnieniu zaczynające mieć właściwości lepkiego płynu. Można je kształtować przez tłoczenie i wtryskiwanie w podwyższonej temperaturze, a następnie szybkie schłodzenie do temperatury użytkowej.

Wikipedia


plastron

1. usztywniony przód dawnej koszuli frakowej
2. szeroki krawat noszony ongiś do fraka
3. część zbroi osłaniająca piersi
4. napierśnik chroniący przed ciosami, stosowany podczas treningu szermierki
5. tarcza brzuszna pancerza żółwia


SJP.pl

  • Plastron (anatomia stawonogów) – struktura oddechowa niektórych stawonogów
  • Plastron (anatomia żółwi) – brzuszna część pancerza żółwi
  • plastron (chirurgia) – ropień okołowyrostkowy
  • plastron (krawat) – odmiana krawatu
  • plastron (koszula) – część koszuli frakowej
  • plastron (zbroja) – część zbroi
  • plastron (sport) – kamizelka żużlowca
  • plastron (jeździectwo) – w jeździectwie część ubioru stroju konkursowego

Wikipedia


plastrować

okładać plastrami


SJP.pl


plastrowaty

przypominający plaster


SJP.pl


plastuś

ludzik z plasteliny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (1.1) liter. film. fikcyjna postać stworzona przez polską pisarkę Marię Kownacką, ludek z plastelinaasteliny;

Wiktionary

Plastuś – fikcyjna postać, znana z twórczości Marii Kownackiej (książek Plastusiowy pamiętnik i Przygody Plastusia) oraz serii filmów animowanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W tym odcinku Plastuś opowiada o swojej przygodzie z kredą na tablicy.

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plastelinowy, Plastusiowy

 rzecz. plastelina ż.

Wiktionary


plastusiowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Plastusia lub z nim związany


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) taki, który należy do Plastusia

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dzieci lubią czytać „Plastusiowy pamiętnik”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plastuś mzw.

Wiktionary


plastyczka

artystka zajmująca się jedną ze sztuk plastycznych: malarstwem, rzeźbą, grafiką lub architekturą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: plastyk

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nasza plastyczka ma hopla na punkcie Picassa.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈstɨt͡ʃka, AS: plastyčka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plastyk, plastyka

 przym. plastyczny

Wiktionary


plastyczniej

stopień wyższy od przysłówka: plastycznie


SJP.pl


plastyczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: plastyczny


SJP.pl


plastyczność

Plastyczność – zagadnienie z zakresu badań materiałowych i fizyki ciała stałego – właściwość fizyczna materiałów – zdolność do ulegania nieodwracalnym odkształceniom (odkształcenie plastyczne) pod wpływem sił zewnętrznych działających na ten materiał. Nieodwracalne odkształcenia powstają na skutek działania na ciała stałe naprężeń mechanicznych, przekraczających zakres, w którym jest ono zdolne do odkształceń sprężystych lub elastycznych i jednocześnie na tyle małe, że nie powodują zniszczenia ciągłości jego struktury. Naprężenie przy którym rozpoczyna się proces plastyczny nazywane jest granicą plastyczności. Dla złożonego stanu naprężenia niezbędne jest kryterium uplastycznienia

Wikipedia


plastyczny

1. dający się formować w dowolne kształty;
2. mający związek z twórczością artystyczną;
3. wyraźny, sprawiający wrażenie trójwymiarowości


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) określenie ciała stałego, oznaczające łatwość zmiany jego kształtu

 (1.2) mający wyraźnie zarysowane kontury i kształty, sprawiający wrażenie trójwymiarowości

 (1.3) mający związek z twórczością malarza, rzeźbiarza, grafika itp.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈstɨt͡ʃnɨ, AS: plastyčny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plastyk m., plastyczka ż., plastyczność ż., plastyka ż.

 przysł. plastycznie

Wiktionary


plastyd

drobne ciałko w cytoplazmie komórki roślinnej, pełniące główne funkcje metaboliczne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. organellum w cytoplazmie większości komórek roślinnych, które pełni podstawowe funkcje metaboliczne;

Wiktionary

Plastyd – organellum otoczone dwiema błonami plastydowymi, występujące u roślin oraz protistów roślinopodobnych. W komórkach embrionalnych występują proplastydy, z których rozwijają się pozostałe rodzaje plastydów. Wnętrze plastydów wypełnione jest gęstym roztworem, stromą, zawierającym białka, DNA, związki rozpuszczalne oraz ziarna skrobi, plastoglobule oraz fitoferrytynę.

Wikipedia


plastyfikacja

Plastyfikacja (zmiękczanie) tworzyw sztucznych polega na domieszkowaniu polimerów będących głównym składnikiem tych tworzyw różnego rodzaju substancjami, które nadają im elastyczność, powodują, że są mniej kruche i obniżają temperaturę ich zeszklenia.

Wikipedia


plastyfikator

Plastyfikator – substancja zmniejszająca oddziaływania międzycząsteczkowe i zwiększająca ruchliwość łańcuchów polimerowych. Plastyfikatory powodują obniżenie temperatury zeszklenia, twardości i zwiększenie elastyczności. Stosuje się je głównie jako dodatki do PCW, ale także do innych polimerów, dzięki czemu znacznie zwiększa się obszar stosowania uzyskanych materiałów.

Wikipedia


plastyk

artysta zajmujący się jedną ze sztuk plastycznych: malarstwem, rzeźbą, grafiką lub architekturą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. osoba zajmująca się zawodowo plastykaastyką;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) zob. plastik.

forma rzeczownika.

 (3.1) D. lm. od: plastyka

Wiktionary

Plastyk – osoba zajmująca się twórczością w zakresie sztuk plastycznych. Plastyka, jako pojęcie, obejmowała zwykle węższy zakres działań, tzn. te, które nie mają wyraźnego charakteru użytkowego, jak malarstwo, rzeźba, grafika.

Rozróżniamy pojęcie plastyka profesjonalisty, czyli zwykle plastyka dyplomowanego lub twórcy, który zdobył uprawnienia w inny sposób (np. został przyjęty do ZPAP na podstawie dorobku twórczego i decyzji komisji kwalifikacyjnej) oraz plastyka amatora – osoby zajmującej się plastyką niezawodowo.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) To znany artysta plastyk, jego obrazy wiszą w najlepszych galeriach.

 (1.1) On pracuje w szkole, jest plastykiem.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplastɨk, AS: plastyk

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) rzecz. plastyczność ż., uplastycznienie n., plastyka ż.

::: fż. plastyczka

:: czas. uplastyczniać ndk., uplastycznić dk.

:: przym. plastyczny

:: przysł. plastycznie

 (2.1) czas. uplastyczniać ndk., uplastycznić dk.

:: przym. plastykowy, plastikowy

:: przysł. plastikowo

Wiktionary


plastyka

artysta zajmujący się jedną ze sztuk plastycznych: malarstwem, rzeźbą, grafiką lub architekturą


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. dział sztuk pięknych obejmujący dziedziny wizualnej twórczości artystycznej

 (1.2) techn. modelowanie w materiale miękkim

 (1.3) eduk. przedmiot szkolny, na którym uczniowie poznają tajniki sztuk pięknych

 (1.4) eduk. lekcja, wykład lub inne zajęcia z plastyki (1.3)

 (1.5) uwypuklenie formy, wyrazistość kształtu

 (1.6) liter. obrazowe przedstawienie postaci lub zdarzeń w utworze literackim

 (1.7) środ. med. chirurgia plastycznyastyczna

 (1.8) środ. med. operacja plastycznyastyczna

 (1.9) sport. gimnastyka wyrabiająca harmonię ruchów

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: plastyk

Wiktionary

Sztuki plastyczne – jeden z podstawowych obok literatury pięknej i muzyki działów sztuk pięknych, obejmuje dziedziny wizualnej twórczości artystycznej.

Podstawowe dziedziny sztuk plastycznych to:

  • formy płaszczyznowe (kreowanie obrazu)
    • malarstwo
    • rysunek
      • komiks
        • manga
    • grafika
      • grafika warsztatowa (poligrafia artystyczna)
      • grafika użytkowa (stosowana, projektowa)
      • grafika komputerowa
      • typografia
    • kaligrafia
    • fotografika
    • animacja
      • anime
    • ornamentyka
  • formy przestrzenne (kreowanie kształtu)
    • architektura
      • architektura wnętrz
      • wystawiennictwo
    • rzeźba
    • scenografia
    • kostiumografia
    • instalacja
    • wzornictwo przemysłowe
    • rzemiosło artystyczne
    • lalkarstwo

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Czy grafikę komputerową zaliczamy do plastykaastyki?

 (1.3) Małgosia uczy dzieci plastykaastyki w podstawówce.

 (1.4) Po plastykaastyce mamy jeszcze dwie godziny wf-u.

 (1.7) Folwaczny ima się plastykaastyką już piętnaście lat.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plastyk mos., plastyczka ż., plastyczność ż.

 przym. plastyczny

Wiktionary


plastykowy

stworzony z tworzywa sztucznego; plastikowy


SJP.pl


plastynacja

metoda konserwowania preparatów anatomicznych


SJP.pl

Plastynacja – skomplikowany proces preparacji polegający na usunięciu z tkanek organizmu wody oraz tłuszczów (potrzebnych do rozwoju bakterii gnilnych) i nasyceniu ich odpowiednimi polimerami, co powoduje zatrzymanie ich rozkładu, zachowany zostaje jednak ich kształt i kolor. Powstałe w ten sposób eksponaty są używane jako modele anatomiczne w medycynie, a także w sztuce (wystawy z cyklu Body Worlds).

Wikipedia


pląsy

żartobliwie: skoczny taniec; pląsy


SJP.pl


plaszczyk

nazwisko


SJP.pl


plata

dawniej:
1. płyta lub blacha kuchenna;
2. blat, tafla;
3. blacha zbroi;
4. przykrywka koszyka, płaskie wieko bez boków;
5. wycisk ozdób na okładce książki;
6. klisza


SJP.pl

Plata (Plat, Platen, Ostoja odmienny, Ostoja Pruska odmienny) – herb szlachecki, używany przez rodzinę osiadłą na Kaszubach. Herb własny rodziny Plata. Odmiana herbu Ostoja lub Ostoja Pruska.

Wikipedia


plątać

1. zwijać coś bezładnie;
2. potocznie: snuć intrygi


SJP.pl


platan

drzewo z rodziny platanowatych, o dużych, pięknych, mocno pachnących liściach i kwiatach zebranych w kuliste kwiatostany


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Platanus|ref=tak., wysokie drzewo o dużych, pachnących liściach i kwiatach zebranych w kuliste główki, z rodziny platanowateatanowatych;

Wiktionary

Platan (Platanus L.) – rodzaj drzew należący do rodziny platanowatych. Obejmuje 9 gatunków. Siedem gatunków występuje w Ameryce Północnej od Meksyku na południu (gdzie jest ich największe zróżnicowanie) po Ontario na północy, jeden gatunek (platan wschodni) rośnie od południowo-wschodniej Europy po Himalaje i jeden (Platanus kerrii) w Laosie i północnym Wietnamie. Drzewa te rosną na terenach skalistych, często wzdłuż dolin rzecznych i strumieni oraz nad jeziorami.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przy nim piękny okaz platana o obwodzie 600 cm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplatãn, AS: platãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platanowate nmos.

 przym. platanowy

Wiktionary


platana

gatunek płaza bezogonowego; afrykańska żaba szponiasta posiadająca uzębienie w górnej szczęce


SJP.pl

Platana szponiasta, żaba szponiasta (Xenopus laevis) – gatunek płaza bezogonowego z rodziny grzbietorodowatych (Pipidae), zamieszkujący wody stojące i płynące w środkowej i południowej Afryce. Introdukowany został również do niektórych krajów europejskich, Stanów Zjednoczonych, Chile i Indonezji. Prowadzi wodny tryb życia, należy do gatunków synantropijnych, może przetrwać porę suchą w wilgotnym mule na dnie zbiorników wodnych.

Wikipedia


plątanina

coś splątanego; gmatwanina; zamęt


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jeden lub wiele podłużnych elementów bezładnie skierowanych tak, że na pierwszy rzut oka trudno określić ich początek, koniec lub przebieg

 (1.2) przen. chaotyczna zbieranina wielu elementów rzeczywistych lub niematerialnych

Wiktionary

Przykłady

 (1.2) Chełm był tuż przede mną, plątanina domów, ogrodów i cerkwi, osypana błyszczącą rosą świateł, piętrzyła się na tle nieba czarnymi, groźnymi konturami.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplɔ̃ntãˈɲĩna, AS: plõntãńĩna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plątanie n., splątanie n.

 czas. plątać, poplątać, splątać

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gmatwanina, kłębowisko, pajęczyna

Wiktionary


platanolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. posiadający liście jak platan

Wiktionary


platanowate

rodzina roślin z rzędu srebrnikowców


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Platanaceae|ref=tak., rodzina roślin z rzędu srebrnikowców;

Wiktionary

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przedstawiciele platanowateatanowatych mają kwiaty jednopłciowe.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platan mrz.

Wiktionary


platanowaty

o cechach platanowatych (rodzina roślin)


SJP.pl


platanowy

przymiotnik

 (1.1) składający się z platana

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części platana

 (1.3) będący częścią platana

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplatãˈnɔvɨ, AS: platãnovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platan

Wiktionary


plątawisko

gąszcz, gęstwina; plątowisko


SJP.pl


plateau

[czytaj: plaTO]
1. obszar wyżynny mający postać warstwowo ułożonych płyt;
2. faza podniecenia seksualnego przed osiągnięciem orgazmu


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. płaskowyż, wyżynna równina;

 (1.2) seks. faza podniecenia seksualnego przed orgazmem;

 (1.3) mat. płaski obszar przebiegu funkcji

Wiktionary

Geografia

Benin

  • Plateau – departament

Kanada

  • Le Plateau-Mont-Royal – dzielnica Montrealu

Nigeria

  • Plateau – stan

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wędrowcy wspięli się na rozległe plateau.

 (1.3) Widmo to charakteryzuje się szerokim obszarem plateau o bardzo wysokim współczynniku odbicia…

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈtɔ, AS: plato

Wiktionary


plateozaur

rodzaj dinozaura z grupy prozauropodów; pachyzaur


SJP.pl

Plateozaur (Plateosaurus) – rodzaj późnotriasowego dinozaura należącego do prozauropodów z rodziny plateozaurów (Plateosauridae). Nazwa rodzajowa Plateosaurus oznacza „płaski jaszczur”.

Wikipedia


plateozaury

rodzaj dinozaura z grupy prozauropodów; pachyzaur


SJP.pl

Plateozaury, Plateosauridae - rodzina głównie triasowych roślinożernych prozauropodów.

Wikipedia


plater

1. zwykle w l. mn.: przedmioty metalowe platerowane, głównie naczynia i sztućce
2. cienka warstwa metalu szlachetnego pokrywająca przedmioty z metalu nieszlachetnego


SJP.pl

  • Plater, polskie nazwisko, na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 12 osób o tym nazwisku, 18 Broël-Plater, a także 29 Plater-Zyberk.

Wikipedia


plateresco

[czytaj: plateresko] styl w hiszpańskiej architekturze XV-XVII w., z bogatą ornamentyką nawiązującą do sztuki złotniczej; plateresk


SJP.pl

Wikipedia


plateresk

styl w hiszpańskiej architekturze XV&#8211;XVII w., z bogatą ornamentyką nawiązującą do sztuki złotniczej; plateresco


SJP.pl

Wikipedia


platerów

1. zwykle w l. mn.: przedmioty metalowe platerowane, głównie naczynia i sztućce
2. cienka warstwa metalu szlachetnego pokrywająca przedmioty z metalu nieszlachetnego


SJP.pl

Platerów (daw. Platerowo-Pasieka) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Platerów. Miejscowość jest siedzibą gminy Platerów oraz rzymskokatolickiej parafii Podwyższenia Krzyża Świętego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wikipedia


platerowa

wieś w Polsce


SJP.pl


platerować

1. pokrywać metal mniej szlachetny warstwą metalu szlachetniejszego
2. formować oczka dzianiny z dwu pokrywających się nitek różnych rodzajów przędzy


SJP.pl

czasownik

 (1.1) nakładać na wyroby metalowe cienką powłokę z innych metali

Wiktionary


platerowany

przymiotnik

 (1.1) pokryty platerem

Wiktionary


platerówecki

przymiotnik od: Platerówka


SJP.pl


platerowianin

mieszkaniec Platerowa


SJP.pl


platerowianka

mieszkanka Platerowa


SJP.pl


platerówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Platerówka (niem. Nieder Linde, w 1945 Platerowo, potem Lipy Dolne, następnie do 29 marca 1962 Zalipie Dolne) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim, w gminie Platerówka.

Wikipedia


platerowski

dotyczący miasta Platerów


SJP.pl


platforemka

zdrobnienie od: platforma


SJP.pl


platforma

1. płaska pozioma powierzchnia;
2. dziedzina wspólnego działania;
3. przednia lub tylna część wagonu kolejowego lub tramwajowego dawnego typu, bez miejsc siedzących;
4. nadwozie ciężarowe pojazdu z pomostem ładunkowym bez ścian;
5. w geologii: duża część skorupy ziemskiej składająca się ze sfałdowanego podłoża i osadzonej na nim pokrywy osadowej;
6. bardzo gruba podeszwa buta


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) płaska pozioma powierzchnia czegoś

 (1.2) przen. dziedzina wspólnego działania

 (1.3) przednia lub tylna część wagonu kolejowego lub tramwajowego dawnego typu, w której nie ma miejsc siedzących

 (1.4) nadwozie ciężarowe pojazdu, przyczepa lub wagon kolejowy z pomostem ładunkowym bez ścian

 (1.5) pojazd o nadwoziu w postaci platformy (1.4)

 (1.6) ilość towaru, która mieści się na platformie (1.5)

 (1.7) geol. duża część skorupy ziemskiej składająca się ze sfałdowanego podłoża i osadzonej na nim pokrywy osadowej;

 (1.8) bardzo gruba podeszwa buta

 (1.9) pot. but o bardzo grubej podeszwie

Wiktionary

  • Górnictwo:
    • platforma wiertnicza
    • platforma wydobywcza
  • Technika / informatyka:
    • platforma sprzętowa
    • platforma programistyczna
    • platforma cyfrowa
  • Geologia:
    • platforma (geologia)
    • platforma (wspinaczka)
    • platforma zachodnioeuropejska
    • platforma abrazyjna
    • platforma prekambryjska

    Wikipedia

    Wymowa:

    IPA: platˈfɔrma, AS: platforma

    Wiktionary

    Powiązane:

     rzecz. platformówka ż.

     przym. platformowy, platformerski

    Wiktionary


platformer

potocznie: członek lub zwolennik Platformy Obywatelskiej; platformers, platformiarz, peowiec, PO-wiec


SJP.pl


platformerka

potocznie: członkini lub zwolenniczka Platformy Obywatelskiej; platformiara


SJP.pl


platformers

potocznie: członek lub zwolennik Platformy Obywatelskiej; platformer, platformiarz, peowiec, PO-wiec


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. członek Platformy Obywatelskiej

Wiktionary


platformerski

potocznie: związany z Platformą Obywatelską; PO-wski, peowski


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) właściwy dla Platformy Obywatelskiej, posiadający cechy przypisywane Platformie Obywatelskiej

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Już zaczyna się platformerskie gadanie, że ludzie lewicy mają zamknąć twarz i popierać PO, całkowicie rezygnując ze swoich poglądów, „bo podzielą”.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platforma ż., platformer m., platfomers m.

 przym. platformiany

Wiktionary


platformerskość

platformerski


SJP.pl

Patrz:

platformerski

platformiany

PO (Platforma Obywatelska)


SJP.pl


platformiara

potocznie: członkini lub zwolenniczka Platformy Obywatelskiej; platformerka


SJP.pl


platformiarz

potocznie: członek lub zwolennik Platformy Obywatelskiej; platformers, platformer, peowiec, PO-wiec


SJP.pl


platformówka

potocznie: komputerowa gra platformowa; platformer


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) grykomp. pot. gra zręcznościowa polegająca na poruszaniu przez gracza postaci po tzw. poziomach w celu ich ukończenia;

Wiktionary

Komputerowa gra platformowa – gra zręcznościowa polegająca głównie na poruszaniu bohatera po wielu mniej lub bardziej urozmaiconych poziomach, często po wielopoziomowych platformach (stąd nazwa gatunku), unikaniu pułapek i likwidacji bądź unikaniu przeciwników, a także zbieraniu różnych nagród i dodatków – takich jak pieniążków, kamieni szlachetnych, dodatkowych żyć czy power-upów.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Grałem tak dużo w tę platformówkaatformówkę, że gałka kontrolera po prostu przestała działać.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platforma ż.

 przym. platformówkowy, platformowy, platformerski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) gra platformowa

Wiktionary


platformowy

platforma


SJP.pl

Patrz:

platforma

platfus

1. potocznie o człowieku cierpiącym na płaskostopie;
2. z lekceważeniem o kimś powolnym, ślamazarnym, niezdarnym


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. pot. płaskostopie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) pot. osoba, która ma płaskostopie

 (2.2) pogard. niezdara

 (2.3) obraź. polit. zwolennik PO

Wiktionary

Płaskostopie (łac. pes planus, pot. platfus) – zniekształcenie stopy polegające na obniżeniu się jej fizjologicznych sklepień, w wyniku czego staje się ona płaska.

Stopa o prawidłowej budowie nie dotyka podłoża całą powierzchnią. Jej kości układają się w łuk. Przy płaskostopiu prawie cała stopa przylega do podłoża. Kości w takiej stopie ułożone są w linii prostej.

Wikipedia

Przykłady

 (2.3) Rok 2015 zapisze się w historii z całą pewnością jako rok przełomowy, rok wielkiej potyczki między platfusami a pisiorami. Z tej potyczki zdecydowanie zwycięsko wychodzą PISiory. Wygrali Prezydenta, Sejm i ograli platfusów z Trybunałem Konstytucyjnym.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplatfus, AS: platfus

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) płaskostopie

Wiktionary


platfusowaty

potocznie: powolny, ślamazarny, niezdarny


SJP.pl


plath

Wikipedia


platini

nazwisko


SJP.pl

  • Michel François Platini (ur. 1955) – piłkarz, reprezentant Francji, a obecnie działacz piłkarski;
  • Michel Platini Ferreira Mesquita (ur. 1983) – piłkarz brazylijski;
  • Luís Carlos Almada Soares znany także jako Platini (ur. 1986) – piłkarz, reprezentant Republiki Zielonego Przylądka.

Wikipedia


platka

potoczna nazwa kilku gatunków ryb akwariowych z rodziny piękniczkowatych


SJP.pl

Platka, plata – potoczna nazwa kilku gatunków ryb akwariowych z rodzaju Xiphophorus charakteryzujących się brakiem mieczowatego wyrostka na płetwie ogonowej, między innymi:

  • zmienniak Andersa (Xiphophorus andersi)
  • zmienniak Gordona (Xiphophorus gordoni)
  • zmienniak Meyera (Xiphophorus meyeri)
  • zmienniak plamisty (Xiphophorus maculatus)
  • zmienniak wielobarwny (Xiphophorus variatus)
  • Xiphophorus xiphidium

Wikipedia


plątnik

rodzaj ściegu w introligatorstwie


SJP.pl


plato

Plato (ok. 427-347 p.n.e.), filozof grecki, twórca teorii idei, założyciel Akademii Platońskiej; Platon


SJP.pl

Kolumbia:

  • Plato – miasto

Stany Zjednoczone:

  • Plato – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie McLeod
  • Plato – wieś w stanie Missouri, w hrabstwie Texas
  • Plato (ang. Plato Township) – gmina w stanie Illinois, w hrabstwie Kane
  • Plato (ang. Plato Township) – gmina w stanie Iowa, w hrabstwie Sioux
  • Plato (ang. Plato Township) – gmina w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Hand

Wikipedia


platon

Platon (ok. 427-347 p.n.e.), filozof grecki, twórca teorii idei, założyciel Akademii Platońskiej; Plato


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. grecki filozof;

 (1.2) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) astr. jeden z kraterów na Księżycu;

Wiktionary

Platon (stgr. Πλάτων, Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm. Sformułował podstawy idealizmu i racjonalizmu, a poprzez swą działalność literacką i pedagogiczną wprowadził takie zagadnienia jak teoria dobra, metoda dialektyczna, teoria idei, teoria sprawiedliwości czy matematyczna teoria atomów. Twórca metafory jaskini, opisującej relację pozorów (dziedziny cieni) do prawdy (dziedziny słońca), którą można odkryć dopiero po dokonaniu odwrócenia od cieni i wyjściu z jaskini. Platon założył w Atenach Akademię, która bywa uważana za pierwszą szkołę filozoficzną w historii Zachodu. On sam jest uznawany za fundatora zachodniej myśli politycznej, za jedną z najważniejszych postaci w historii filozofii, nauki i duchowości, a także za jednego z najważniejszych myślicieli w całej zachodniej tradycji intelektualnej.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Platon, który chciał ustanowić idealne państwo rządzone przez filozofów, uregulował wszystko – jak każdy totalitarysta – niezmiernie dokładnie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplatɔ̃n, AS: platõn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platonizm m., platoniczność ż., Płaton m.

 przym. platoński, platoniczny, platonistyczny, Platoński

Wiktionary

Synonimy:

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 rzecz. platonizm m., platoniczność ż., Płaton m.

 przym. platoński, platoniczny, platonistyczny, Platoński

frazeologia.

etymologia.

 etym|gr|Πλάτων.

uwagi.

 

tłumaczenia.

* albański: (1.1) Platoni

* angielski: (1.1) Plato

* arabski: (1.1) أفلاطون

* azerski: (1.1) Platon

* baskijski: (1.1) Platon

* bengalski: (1.1) প্লেটো

* białoruski: (1.1) Платон m.

* białoruski (taraszkiewica): (1.1) Плятон m.

* bułgarski: (1.1) Платон m.

* esperanto: (1.1) Platono

* farerski: (1.1) Platon

* francuski: (1.1) Platon

* hindi: (1.1) प्लेटो

* interlingua: (1.1) Platon

* kataloński: (1.1) Plató

* kazachski: (1.1) Аплатун

* łaciński: (1.1) Plato

* norweski: (1.1) Platon

* nowogrecki: (1.1) Πλάτων m., Πλάτωνας m.; (1.2) Πλάτωνας m.

* portugalski: (1.1) Platão

* rosyjski: (1.1) Платон m.; (1.2) Платон m.; (2.1) Платон m.

* słoweński: (1.1) Platon m.

* staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) Платѡнъ

* starogrecki: (1.1) Πλάτων m.; (1.2) Πλάτων m.

* sycylijski: (1.1) Platoni

* szwedzki: (1.1) Platon

* ukraiński: (1.1) Платон m.

* węgierski: (1.1) Platón

* włoski: (1.1) Platone m.

źródła.

== Platon (interlingua.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) Platon

odmiana.

przykłady.

składnia.

kolokacje.

synonimy.

Wiktionary


platończyk

zwolennik platonizmu; platonik


SJP.pl


platoniczka

platonik


SJP.pl

Patrz:

platonik

platoniczność

platoniczny


SJP.pl

Patrz:

platoniczny

platoniczny

pozbawiony pierwiastka seksualnego; niedający się urzeczywistnić


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o uczuciu: oparty na skłonności duchowej, pozbawiony pierwiastka zmysłowego, seksualnego

 (1.2) nierealny, niedający się urzeczywistnić

 (1.3) daw. zob. platoński.

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W końcu zdał sobie sprawę, że nigdy jej nie będzie miał dla siebie, ale wiedział co to miłość platonicznyatoniczna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Platon mrz./mos., platonizm m.

 przym. Platoński, platoński

 przysł. platonicznie

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) nierealny

Wiktionary


platonik

zwolennik platonizmu; platończyk


SJP.pl


platonizm

filozofia Platona lub nawiązująca do Platona, stanowiąca, że prawdziwym i rzeczywistym bytem jest byt idealny


SJP.pl

Platonizm – nurt filozoficzny opierający się na filozofii Platona (427–347 p.n.e.), stanowiący jej interpretację i kontynuację. W poszczególnych epokach historycznych, rozwijały się różne odłamy platonizmu, niejednokrotnie bardzo się od siebie różniące. Platonizm należy do najbardziej wpływowych nurtów w myśli europejskiej. Poza filozofią miał również wpływ na inne dziedziny, takie jak teologia, nauka, sztuki piękne czy literatura.

Wikipedia


platonka

platonik


SJP.pl

Patrz:

platonik

plątonogi

przymiotnik

 (1.1) taki, któremu plątać sięączą się nogi

Wiktionary


platonowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Platona lub z nim związany


SJP.pl


platoński

odnoszący się do Platona lub platonizmu


SJP.pl

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Platona, taki jak u Platona

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Platon mos., platonizm mrz., platończyk mos.

 przym. platoński, platoniczny

 przysł. platonicznie

Wiktionary


plątowisko

gęstwina, gąszcz; plątawisko


SJP.pl


plattdeutsch

[czytaj: platdojcz] w językoznawstwie: grupa dialektów występujących na terenie północnych Niemiec; język dolnoniemiecki


SJP.pl

Język dolnoniemiecki, dialekty dolnoniemieckie, język dolnosaksoński lub dolnosaski (w języku dolnoniemieckim Nedderdüütsch lub Plattdüütsch, w języku niemieckim Niederdeutsch lub Plattdeutsch) – język germański blisko spokrewniony z językami niderlandzkim, afrykanerskim i niemieckim, często uznawany również za dialekt tego ostatniego. Wywodzi się z języka starosaksońskiego za pośrednictwem średnio-dolno-niemieckiego. Oznaczany jest kodem ISO 639-2 nds. W szerszym znaczeniu może obejmować także inne dialekty czy języki niezaliczane do wysokoniemieckich.

Wikipedia


platycefalia

bardzo mały wymiar wysokości czaszki; płaskogłowie, platykefalia


SJP.pl


platykefalia

bardzo mały wymiar wysokości czaszki; płaskogłowie, platycefalia


SJP.pl


platyna

pierwiastek chemiczny


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Pt i liczbie atomowej 78;

Wiktionary

Platyna (Pt, łac. platinum) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym, metal szlachetny. Nazwa tego metalu, odkrytego dopiero w 1735 roku w Kolumbii (pomijając różne dawniejsze niezbyt pewne wzmianki), jest zdrobnieniem hiszpańskiego słowa plata (srebro); nazwą platina (sreberko) starano się podkreślić małą użyteczność nowo odkrytego metalu. Pogardliwej nazwy „platina” użył jako pierwszy Antonio de Ulloa w przygodowej opowieści (1736). Już XVI- i XVII-wieczni poszukiwacze złota określali podobnie metal znajdowany w hiszpańskiej Kolumbii, który uważali początkowo za bezwartościową odmianę srebra. Platynę znalezioną w złotodajnym piasku kilku rzek południowoamerykańskich Anglik Wood sprowadził do Anglii (1741), gdzie profesor chemii w Cambridge R. Watson uznał ją za odrębny metal (1750). Dokładniej platynę zbadał dyrektor mennicy w Sztokholmie H.T. Scheffer. W 1758 udało się francuskiemu chemikowi P. Macquerowi po raz pierwszy stopić kawałek platyny. W 1772 otrzymano platynowe blaszki i druciki, nauczono się również otrzymywać platynę kowalną z platyny gąbczastej. Platynę opisał po raz pierwszy humanista włoski G.C. Scaliger (XVI w.) jako metal nie dający się stopić ani za pomocą ognia, ani żadnych „hiszpańskich sztuczek”.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jakie właściwości chemiczne ma platyna?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈtɨ̃na, AS: platna

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platynowiec m.

 przym. platynowy

 czas. platynować

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) symbol. Pt

Wiktionary


platynit

niskowęglowy stop żelaza z niklem, używany do wyrobu przewodów elektrycznych wtapianych w szkło (np. w lampach elektrycznych; platynid


SJP.pl


platynka

platynka zielonka - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych


SJP.pl


platynki

rzeczownik

 (1.1) gwara więzienna biżuteria

Wiktionary

Platka, plata – potoczna nazwa kilku gatunków ryb akwariowych z rodzaju Xiphophorus charakteryzujących się brakiem mieczowatego wyrostka na płetwie ogonowej, między innymi:

  • zmienniak Andersa (Xiphophorus andersi)
  • zmienniak Gordona (Xiphophorus gordoni)
  • zmienniak Meyera (Xiphophorus meyeri)
  • zmienniak plamisty (Xiphophorus maculatus)
  • zmienniak wielobarwny (Xiphophorus variatus)
  • Xiphophorus xiphidium

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plaˈtɨ̃ŋʲci, AS: platŋʹḱi

Wiktionary


platynoiryd

Platynoiryd – stop platyny z irydem. Jego cechą charakterystyczną jest duża twardość, stąd stosowany bywa w stomatologii oraz we wzorcach (np. wzorzec metra i kilograma zostały sporządzone ze stopu składającego się w 90% z platyny i 10% z irydu).

Wikipedia


platynować

czasownik

 (1.1) pokrywać platynaatyną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platyna ż., platynowanie n.

 przym. platynowy

Wiktionary


platynowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pokrywanie powierzchni czegoś platynaatyną

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platynowiec m., platynit m.

 czas. platynować ndk.

 przym. platynowy

Wiktionary


platynowce

grupa pierwiastków chemicznych zbliżonych właściwościami chemicznymi obejmująca platynowce lekkie (ruten, rod, pallad) i platynowce ciężkie (osm, iryd, platyna)


SJP.pl

VIII grupa poboczna (grupa VIIIB) – dawne określenie pierwiastków 8, 9 i 10 grupy układu okresowego. Ich wartościowość dochodzi niekiedy do 8, a przy tym często są nieaktywne. Stąd pochodzi nazwa sugerująca, że są odpowiednikami gazów szlachetnych (VIII grupa główna).

Tradycyjnie 9 naturalnych pierwiastków grupy VIIIB dzieli się na triadę żelazowców i platynowce – triadę platynowców lekkich i triadę platynowców ciężkich.

Wikipedia


platynowiec

ogólna nazwa każdego pierwiastka (rutenu, rodu, palladu, osmu, irydu i platyny) należącego do platynowców, grupy metali szlachetnych, trudnotopliwych


SJP.pl


platynowoblond

blond o odcieniu platynowym


SJP.pl


platynowy

1. zrobiony z platyny;
2. mający kolor platyny, srebrzystobiały


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) chem. jubil. met. dotyczący platynaatyny, związany z platynaatyną, wykonany z platynaatyny, zawierający platynaatynę

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający kolor srebrzystobiały, taki jak kolor platynaatyny lub przypominający kolor platynaatyny

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Na serdecznym palcu lewej ręki ma podwójną platynowyatynową obrączkę.

 (1.1) Na Księżycu astronauci rozkładali specjalne aluminiowe oraz platynowyatynowe folie.

 (2.1) (…) aby pasma miały odcień platynowy, należy wybrać płukankę niebieską.

 (2.1) Podobają ci się platynowyatynowe włosy?.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. platyna ż., platynka ż., platynowiec mrz., platynit mrz., platynowanie n., platynowość ż.

 czas. platynować ndk., platynować się ndk.

 przysł. platynowo

Wiktionary


platynowłosy

mający platynowe, srebrzystobiałe włosy


SJP.pl


plauen

Plauen (czes. Plavno, grnłuż. Pławno) – miasto powiatowe we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Vogtland, u podnóża Rudaw, nad Białą Elsterą. Liczy ok. 66 tys. mieszkańców.

Do 31 lipca 2008 Plauen było miastem na prawach powiatu, do 29 lutego 2012 należało do okręgu administracyjnego Chemnitz.

Wikipedia


plaut

starożytny komediopisarz rzymski


SJP.pl

Titus Maccius Plautus (ur. ok. 250 p.n.e. w Sarsinie, zm. ok. 184 p.n.e.) – rzymski komediopisarz, jeden z najstarszych (obok Katona Starszego) pisarzy rzymskich, których utwory zachowały się więcej niż we fragmentach, a przy tym jeden z dwóch (obok Terencjusza) komediopisarzy rzymskich, których utwory znamy z bezpośredniego przekazu.

Wikipedia


plautowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Plauta lub z nim związany


SJP.pl


plawgo

nazwisko


SJP.pl


play

[czytaj: plej] w tenisie i krykiecie: komenda sędziego, po której można serwować


SJP.pl

  • Play – sieć telefonii komórkowej w Polsce
  • Play – plan działań drużyny w futbolu amerykańskim
  • Play – film w reżyserii Anthony’ego Minghelli
  • Play – linie lotnicze z Islandii
  • Play – otwartoźródłowy framework webowy

Wikipedia


play-off

[czytaj: plej of] system rozgrywek sportowych, odmiana systemu pucharowego; playoff, play off


SJP.pl


playback

[czytaj: PLEJbek lub plejBEK]
1. odtwarzanie muzyki z przygotowanego wcześniej nagrania w trakcie występu na żywo;
2. metoda realizacji filmu dźwiękowego, polegająca na wykonywaniu zdjęć filmowych zgodnie z nagranym wcześniej podkładem dźwiękowym


SJP.pl

Playback (wym. /pleɪbæk/) – odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej.

Używa się go najczęściej na koncertach i festiwalach muzycznych, głównie ze względów technicznych lub braku umiejętności wokalnych osoby śpiewającej, czy braku umiejętności grania na instrumentach muzycznych instrumentalistów. Czasami też wykorzystywany jest, gdy muzycy z pewnych powodów nie mogą grać lub śpiewać (np. choroby aparatu mowy, niesprawnych instrumentów muzycznych) lub nie wyrażają chęci do śpiewania na żywo. Powszechnie stosuje się go także, gdy choreografia wymaga od artysty większego wysiłku. Śpiew z playbacku można zauważyć nie tylko po wyjątkowym podobieństwie do utworu studyjnego, ale i po ruchach ust, niepasujących do muzyki.

Wikipedia


playboy

[czytaj: plejboj] mężczyzna lubujący się w uwodzeniu kobiet, spędzaniu czasu na zabawach i oddawaniu się innym uciechom życia; plejboj


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hedonista prowadzący łatwe życie, także oddający się uciechom seksualnym

Wiktionary

„Playboy” – ilustrowany magazyn erotyczny i publicystyczny dla mężczyzn, założony w 1953 w Stanach Zjednoczonych przez Hugh Hefnera. Jego logo to głowa króliczka z muszką. Właścicielem magazynu jest Playboy Enterprises.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nie mówmy już więcej o tym playboyu.

Wiktionary


playboyowaty

[czytaj: plejbojowaty] przypominający zachowaniem osobę lubującą się w uwodzeniu kobiet, spędzającą czas na zabawach i oddającą się innym uciechom życia


SJP.pl


playboystwo

[czytaj: plejbojstwo] lubowanie się w uwodzeniu kobiet, spędzanie czasu na zabawach i oddawaniu się innym uciechom życia


SJP.pl


playdirect

w informatyce: system umożliwiający dokonywanie niewielkich i bezpiecznych opłat przez Internet


SJP.pl


playgirl

[czytaj: plejgerl] kobieta pozująca nago do fotografii w czasopismach


SJP.pl


playlista

[czytaj: plejlista] lista piosenek


SJP.pl

Playlista – oficjalna lista piosenek, jakie stacja radiowa emituje w ciągu tygodnia. Pozwala na częstą emisję wybranych utworów.

W przypadku niektórych formatów radiowych playlisty mają duże znaczenie, ponieważ są publikowane w prasie muzycznej, w celu odzwierciedlenia aktualnych trendów panujących w muzyce. Playlisty powszechnie stosowane są w radiu CHR.

Wikipedia


playmaker

[czytaj: plejmejker] w grach zespołowych: osoba stwarzająca wiele sytuacji, które zwiększają szanse na zwycięstwo jej drużyny


SJP.pl

Rozgrywający (point guard, PG, 1) – zawodnik w koszykówce, którego zadaniem jest przemieszczanie piłki w głąb boiska oraz decydowanie, jakie zagrania ma wykonać drużyna. Jest to najczęściej najniższy oraz najszybszy zawodnik w zespole. Powinien mieć najwyższe umiejętności w kozłowaniu, podawaniu oraz trzymaniu piłki. Spośród wszystkich zawodników ma najdłuższy kontakt z piłką podczas meczu. Odpowiada razem z rzucającym obrońcą za przeprowadzenie piłki przez własną połowę boiska oraz zainicjowanie stałego fragmentu gry. Zazwyczaj nie jest tak celny w rzutach, jak rzucający obrońcy. Skupia się bardziej na taktycznym rozplanowaniu gry, kontrolowaniu sytuacji na całym boisku, koordynowaniu ruchów zawodników swojej drużyny, zlecaniu zadań poszczególnym zawodnikom. Musi mieć umiejętność rozpoznawania taktyk obronnych stosowanych przez przeciwnika i sprytnego stosowania odpowiedniej taktyki ataku dopasowanej do danego stylu bronienia. Jego kluczową umiejętnością jest szybkie, sprytne myślenie na boisku.

Wikipedia


playmate

[czytaj: plejmejt] mężczyzna lub kobieta z okładek czasopism o tematyce erotycznej


SJP.pl


playoff

[czytaj: plej of] system rozgrywek sportowych, odmiana systemu pucharowego; play-off, play off


SJP.pl

Play-off – system rozgrywek sportowych, odmiana systemu pucharowego, mający na celu wyłonienie drużyny mistrzowskiej, drużyn awansujących do wyższej klasy rozgrywkowej lub spadających do niższej. Stosowany najczęściej po zakończeniu znacznie dłuższej rundy zasadniczej (nazywanej czasem – głównie w odniesieniu do rozgrywek w USA – sezonem regularnym lub zasadniczym), która wyłania uczestników play-offów oraz określa ich rozstawienie.

Wikipedia


playstation

konsola do gier wideo wyprodukowana przez firmę Sony


SJP.pl

PlayStation (PS, znana także jako PSX) – 32-bitowa konsola do gier wideo, wyprodukowana przez japońskie przedsiębiorstwo Sony Computer Entertainment, zaprojektowana przez Kena Kutaragiego.

Premiera konsoli odbyła się 3 grudnia 1994 roku, kiedy to pierwsze egzemplarze trafiły na półki japońskich sklepów. Niecały rok później, 9 września 1995 roku, konsola ukazała się w Stanach Zjednoczonych, 29 września tego samego roku w części państw Europy i 1 stycznia 1996 roku w Polsce.

Wikipedia


plaza

kompleks handlowy lub biurowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) turyst. brzeg akwenu, pokryty piaskiem lub żwirem, nadający się do opalania i rekreacji;

Wiktionary

Miejscowości w USA:

  • Plaza – miasto w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Mountrail

Gminy w USA:

  • Plaza (ang. Plaza Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Mountrail

Inne:

  • Plaza – sieć centrów handlowych
  • Plaza Sur – mała wyspa w Galapagos
  • Plaza Point (Punta La Plaza) – przylądek na Wyspie Króla Jerzego

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Idziesz z nami na plażaażę poopalać się?

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplaʒa, AS: plaža

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plażowicz m., plażowiczka ż., plażowanie n., plażówka ż.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy, przyplażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażing

żartobliwie: leżenie na plaży; plażowanie, leżing


SJP.pl


plazma

1. w biologii: podstawowy składnik komórek zwierzęcych i roślinnych; protoplazma;
2. w anatomii: płynny składnik krwi; osocze;
3. w fizyce: zjonizowany gaz o jednakowej ilości ładunków dodatnich i ujemnych;
4. kamień półszlachetny, ciemnozielona odmiana chalcedonu;
5. potocznie: telewizor plazmowy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fiz. materia powstała w bardzo wysokiej temperaturze z silnie zjonizowanego gazu, składająca się z naładowanych i obojętnych elektrycznie cząstek;

 (1.2) biol. osocze krwi;

 (1.3) pot. telewizor z ekranem plazmowym

Wiktionary

Plazma (ang. plasma z gr. πλάσμα plásma „rzecz uformowana, ulepiona, wymyślona” od πλάσσειν, plássein ‘formować; modelować’) – zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie. Mimo że plazma zawiera swobodne cząstki naładowane (jony i elektrony), to w skali makroskopowej jest elektrycznie obojętna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Plazma jest uważana za czwarty stan skupienia.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplazma, AS: plazma

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plazmowy, plazmatyczny

Wiktionary


plazmafereza

zabieg polegający na pobraniu od chorego jedynie płynnej części krwi (zwanej osoczem lub plazmą) wraz z krążącymi czynnikami chorobotwórczymi i zastąpieniu jej przez płyn zastępczy, stosowany w leczeniu schorzeń o podłożu immunologicznym, metabolicznym i hematologicznym


SJP.pl

Wikipedia


plazmalemma

półprzepuszczalna błona zewnętrzna otaczająca protoplast


SJP.pl

Błona komórkowa, błona cytoplazmatyczna, błona plazmatyczna, plazmolemma, plazmolema (cytolemma, plasmolemma) – półprzepuszczalna błona biologiczna oddzielająca wnętrze komórki od świata zewnętrznego. Jest ona złożona z dwóch warstw fosfolipidów oraz białek, z których niektóre są luźno związane z powierzchnią błony (białka powierzchniowe), a inne przebijają błonę (białka przezbłonowe) lub są w niej mocno osadzone motywem białkowym lub niebiałkowym (białka błonowe).

Wikipedia


plazmalogen

fosfolipid, w skład którego wchodzi długołańcuchowy aldehyd powiązany z gliceryną oraz nienasycony kwas tłuszczowy z choliną lub 2-aminoetanolem; występuje obficie w tkance nerwowej i mięśniach


SJP.pl

Wikipedia


plazmatyczny

plazma


SJP.pl

Patrz:

plazma

plazmid

niezależna cząsteczka DNA mniejsza od genoforu


SJP.pl

Wikipedia


plazmidowy

plazmid


SJP.pl


plazmina

enzym mający zdolność rozpuszczania fibryny, stosowany w leczeniu zawałów i zakrzepów; fibrynolizyna


SJP.pl

Plazmina (fibrynaza, fibrynolizyna) – zwierzęcy enzym białkowy z grupy proteaz, znajdujący się w osoczu krwi, którego działanie polega na rozkładaniu białek krwi wchodzących w skład skrzepu, przede wszystkim fibryny (włóknika). Proces ten nazywa się fibrynolizą. Plazmina powstaje z nieaktywnego prekursora (plazminogenu) na skutek działania trombiny i tkankowego aktywatora plazminogenu (t-PA). Plazminogen może być też aktywowany przez urokinazę (u-PA).

Wikipedia


plazminogen

białko surowicy krwi, prekursor plazminy


SJP.pl

Plazminogen – nieaktywne białko w surowicy krwi. Jest to czynnik fibrynolityczny będący proenzymem (prekursorem) plazminy. Do przekształcenia plazminogenu w plazminę wymagany jest enzym tkankowy aktywator plazminogenu oraz inne czynniki np. urokinaza.

Plazminogen pobudza syntezę reniny.

Wikipedia


plazmocyt

Komórki plazmatyczne, plazmocyty są komórkami układu immunologicznego, których funkcją jest produkcja i wydzielanie przeciwciał (immunoglobulin).
Komórki plazmatyczne powstają w wyniku pobudzenia limfocytów B i są jedynymi komórkami zdolnymi do produkcji przeciwciał (limfocyt B jest również zdolny do produkcji przeciwciał, chociażby tych związanych, które ma na swojej powierzchni - BCR), dzięki czemu odgrywają poważną rolę w odporności humoralnej i usuwaniu antygenu. Po zakończeniu odpowiedzi odpornościowej komórki te ulegają apoptozie.

Wikipedia


plazmocytowy

plazmocyt


SJP.pl

Patrz:

plazmocyt

plazmoderma

specjalna oponka plazmatyczna, otaczająca komórkę roślinną


SJP.pl


plazmodesma

rodzaj połączenia międzykomórkowego u roślin; plazmodezma


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. (w cytologii, o komórce) połączenie dwóch stykających się ze sobą komórek, gdzie poprzez kanał międzybłonowy przenika siateczka śródplazmatyczna;

Wiktionary

Plazmodesma, plasmodesma – połączenie międzykomórkowe występujące w komórce roślinnej (oraz w komórkach grzybów i bakterii, w tym sinic). Plazmodesmy mają postać pasm cytozolu łączących siateczki śródplazmatyczne obu komórek roślinnych poprzez liczne szczeliny (jamki) w ścianie komórkowej. Ich średnica wynosi zazwyczaj 20–40 nm, rzadko do 80 nm. Kanaliki tworzone są przez zmodyfikowane fragmenty gładkiej siateczki śródplazmatycznej zwane desmotubulami. Plazmodesmy łączą ze sobą protoplasty komórek, które sąsiadują ze sobą. Dzięki nim komórki w łatwy sposób mogą wymieniać pomiędzy sobą różne substancje. Plazmodesmy są odpowiednikami połączeń szczelinowych w komórkach zwierzęcych.

Wikipedia


plazmodezma

połączenie międzykomórkowe u roślin polegające na przenikaniu cytoplazmy i retikulum endoplazmatycznego przez szczeliny ścian komórkowych sąsiednich komórek; plazmodesma


SJP.pl


plazmodioforowe

o cechach plazmodioforowych (rząd grzybów)


SJP.pl


plazmodioforowy

o cechach plazmodioforowych (rząd grzybów)


SJP.pl


plazmodium

1. pierwotniak z rzędu krwinkowców, pasożytujący w czerwonych ciałkach krwi; zarodziec; cenocyt
2. wielojądrowa komórka roślinna lub zwierzęca powstała wskutek podziałów jądra komórkowego


SJP.pl

  • Plasmodium – pasożytniczy pierwotniak
  • Plazmodium – stadium wegetatywne niektórych śluzowców

Wikipedia


plazmogamia

proces zlania się cytoplazm dwóch gamet, bądź całych plemni i lęgni


SJP.pl

Plazmogamia – pierwszy etap zapłodnienia u grzybów. Plazmogamia to zespolenie się cytoplazm dwóch zróżnicowanych płciowo komórek generatywnych. Po plazmogamii następuje kariogamia (zlanie się jąder), co prowadzi do powstania zygoty. U grzybów wyższych po plazmogamii powstaje grzybnia dwujądrowa, a do kariogamii dochodzi znacznie później i tylko w strzępkach końcowych, w których następnie będą wytwarzane zarodniki.

Zobacz też
  • gametangiogamia

Wikipedia


plazmogen

Plazmogen – gen zlokalizowany w plazmonie (tj. w cytoplazmie, mitochondriach, plastydach lub plazmidach).

Wikipedia


plazmogonia

hipoteza o pochodzeniu życia z martwej materii


SJP.pl


plazmoliza

odrywanie się cytoplazmy od ścianki komórkowej w żywej komórce roślinnej


SJP.pl

Plazmoliza – zjawisko odstawania protoplastu od ściany komórkowej, w wyniku utraty wody i tym samym turgoru. Może zachodzić we wszystkich komórkach, mających ścianę komórkową. Plazmolizę można zaobserwować w komórkach roślinnych po umieszczeniu ich w roztworze hipertonicznym. Zgodnie z prawami osmozy woda przenika przez plazmalemmę z komórki do roztworu, co powoduje odwodnienie komórki i kurczenie się cytoplazmy podstawowej. Umieszczenie komórki, u której zaobserwowano kolejne stadia plazmolizy, w roztworze hipotonicznym spowoduje napływ wody do komórki i odzyskanie turgoru – deplazmolizę.

Wikipedia


plazmon

jedna z kwazicząstek, kwant drgań plazmowych


SJP.pl

  • w fizyce jest kwazicząstką opisującą zachowanie się plazmy.
  • w biologii oznacza geny znajdujące się poza jądrem komórkowym.

Wikipedia


plazmotron

urządzenie wytwarzające strumień plazmy niskotemperaturowej, stosowane do topienia, cięcia i spawania materiałów trudno topliwych


SJP.pl

Plazmotron (palnik plazmowy) – urządzenie do wytwarzania plazmy zimnej o temperaturze do 30 000 K.

Istnieją dwa podstawowe typy plazmotronów: z łukiem wewnętrznym oraz z łukiem zewnętrznym. Różnią się one między sobą sposobem wytwarzania łuku elektrycznego, który w tym pierwszym przypadku powstaje w palniku plazmowym pomiędzy dwiema wewnętrznymi elektrodami. Natomiast łuk zewnętrzny powstaje pomiędzy elektrodą wewnętrzną palnika, a obrabianym materiałem (który w takim przypadku musi być dobrym przewodnikiem elektrycznym).

Wikipedia


plazmowy

przymiotnik

 (1.1) związany z plazmaazmą, dotyczący plazmaazmy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Teraz mamy wreszcie klasę średnią, ale o preferencjach… mercedesowych. Ta klasa woli inwestować w telewizory plazmowyazmowe, samochody, mieszkania, a brązy kupuje w galeriach po wielokrotnie wyższej cenie niż u mnie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plazma ż., plazmon m., plazmówka ż.

Wiktionary


plażować

potocznie: leżeć, wypoczywać na plaży


SJP.pl

czasownik niedokonany

 (1.1) wypoczywać, bawić się na plażaaży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈʒɔvat͡ɕ, AS: plažovać

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plażówka ż., plaża ż., plażowanie n., plażowicz m., plażowiczka ż.

 przym. plażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odażować.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plażówka ż., plaża ż., plażowicz m., plażowiczka ż.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażowicz

osoba zażywająca kąpieli słonecznej, opalająca się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba opalająca się na plażaaży

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Nad jeziorem wystąpił prawdziwy wysyp plażowiczów. Nie ma gdzie się położyć z kocem – wszystkie miejsca są zajęte.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈʒɔvʲit͡ʃ, AS: plažovʹič

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plaża ż., plażowanie n., plażówka ż.

:: fż. plażowiczka ż.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażowiczka

kobieta zażywająca kąpieli słonecznej, opalająca się


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: plażowicz

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplaʒɔˈvʲit͡ʃka, AS: plažovʹička

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plażowicz, plaża, plażowanie, plażówka

 czas. plażować

 przym. plażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. sport. piłka plażowa

 (1.2) kraw. luźna sukienka na lato

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Sprzęt do plażówkaażówki wypożyczymy w recepcji hotelu.

 (1.2) Miała na sobie zwiewną plażówkaażówkę, a na głowie słomkowy kapelusz z kokardą.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plaża ż., plażowanie n., plażowicz mos., plażowiczka ż., plażówki lm nm.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy, przyplażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażówki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kraw. ubrania noszone na plażaaży

Wiktionary

Plażówki – skały w Ojcowskim Parku Narodowym. Wznoszą się po orograficznie lewej stronie wylotu Doliny Sąspowskiej do Doliny Prądnika, nad willą Serdeczna. Zbudowane są z wapieni. Wraz z Jonaszówką, znajdującą się po przeciwnej stronie tworzą bramę skalną zamykającą wylot Doliny Sąspowskiej. Plażówki znajdują się jednak w lesie, a wylot doliny jest dość szeroki, wskutek czego brama ta w krajobrazie jest słabo rozróżnialna.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Możesz chodzić w plażówkiażówkach po domu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plaża ż., plażowanie n., plażowicz mos., plażowiczka ż., plażówka ż.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy, przyplażowy

 przysł. plażowo

Wiktionary


plażowo

przysłówek

 (1.1) na sposób plażowy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plaża ż., plażowanie n., plażowicz mos., plażowiczka ż., plażówka ż.

 czas. plażować ndk.

 przym. plażowy, przyplażowy

Wiktionary


plażowstręt

żartobliwie: wstręt przed plażami


SJP.pl


plażowy

mający związek z plażą, z pasem wybrzeża zbiornika wodnego lub brzegiem cieku, pokrytego piaskiem lub żwirem; noszony na plaży; znajdujący się na plaży


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przeznaczony do noszenia, używania na plażaaży

 (1.2) znajdujący się na plażaaży, związany z plażaażą, odbywający się na plażaaży

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plaˈʒɔvɨ, AS: plažovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plażówki nmos., plażówka ż., plaża ż., plażowicz m., plażowiczka ż., plażowanie n.

 czas. plażować ndk.

 przysł. plażowo

 przym. przyplażowy

Wiktionary


plała

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. plandeka

 (1.2) gw-pl|Górny Śląsk. peleryna

Wiktionary


ple

kożuch roślin torfowiskowych unoszący się na jeziorze, które ulega przekształcaniu w torfowisko lub trzęsawisko; spleja


SJP.pl


ple-ple

mówienie bez sensu, plecenie bzdur


SJP.pl

wykrzyknik

 (1.1) onomatopeja wartościująca czyjeś słowa jako błahe i nic nie warte

Wiktionary


pleban

dawniej: proboszcz


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. proboszcz;

 (1.2) pot. lekcew. ksiądz katolicki

Wiktionary

Proboszcz (z niem. Propst, a to od łac. praepositus, przełożony; łac. odpowiednik to parochus, z gr. πάροικος paroikos, sąsiad), pleban (łac. plebanus od plebs lud) – duchowny, na ogół w stopniu prezbitera, zarządzający gminą kościelną (parafią).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Folwark biskupi oddawał dziesięcinę plebanowi.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛbãn, AS: plebãn

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plebania ż., plebanijka ż.

 przym. plebanijny, plebanowy, plebański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) proboszcz

 (1.2) klecha, katabas

Wiktionary


plebanek

nazwisko


SJP.pl


plebania

przykościelny budynek przeznaczony na mieszkanie dla proboszcza, często mieszczący również urzędy parafialne


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. przykościelny budynek przeznaczony na mieszkanie dla proboszcza, często mieszczący również urząd parafialny

 (1.2) hist. dom plebana

 (1.3) hist. urząd, godność plebana

Wiktionary

Plebania – budynek mieszkalny będący własnością parafii, zazwyczaj ulokowany w pobliżu kościoła, przeznaczony na mieszkanie dla proboszcza bądź rektora oraz na kancelarię parafialną. Plebania może również stanowić mieszkanie dla innych księży (gości lub rezydentów).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Przed plebaniaebanią doszło do groźnego wypadku.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈbãɲja, AS: plebãńi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleban mos.

:: zdrobn. plebanijka ż.

 przym. plebanijny, plebanowy, plebański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) probostwo; reg. śl. fara.

 (1.2) reg. śl. fara.

Wiktionary


plebanijka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: plebania

 (1.2) mała plebania

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Z kolegiaty trafił na niewielką plebanijkaebanijkę w Beskidzie.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleban mos., plebania ż.

 przym. plebanijny, plebanowy, plebański

Wiktionary


plebanijny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plebaniaebanią, dotyczący plebaniaebanii

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Pola dziedziczki zaczynały się tuż za plebanijnym ogrodem.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleban mos., plebania ż., plebanijka ż.

 przym. plebanowy, plebański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plebański

Wiktionary


plebanka

wieś w Polsce


SJP.pl

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 24
  • Plebanka – część Gdańska, w dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipce
  • Plebanka – część Kościerzyny
  • Plebanka – część miasta Więcbork
  • Plebanka – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski
  • Plebanka – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. aleksandrowskim, w gminie Waganiec
  • Plebanka – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Radziejów
  • Plebanka – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. wąbrzeskim, w gminie Wąbrzeźno
  • Plebanka – część wsi Krukówka w woj. lubelskim, w pow. ryckim, w gminie Stężyca
  • Plebanka – wieś w woj. lubelskim, w pow. tomaszowskim, w gminie Jarczów
  • Plebanka – wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Gąbin
  • Plebanka – osada wsi Grzęska w woj. podkarpackim, w pow. przeworskim, w gminie Przeworsk

Wikipedia


plebanowo

Plebanowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Krynki.

W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego, w guberni grodzieńskiej, w powiecie grodzieńskim.

W latach 1921–1939 leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Krynka.

Wikipedia


plebanowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plebanem, dotyczący plebana

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący dla plebana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleban mos., plebania ż., plebanijka ż.

 przym. plebanijny, plebański

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plebański

 (2.1) plebański

Wiktionary


plebański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plebanem albo plebaniaebanią, dotyczący plebana albo plebaniaebanii

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący dla plebana

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleban mos., plebania ż., plebanijka ż.

 przym. plebanijny, plebanowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plebanowy

 (2.1) plebanowy

Wiktionary


plebej

dawniej: plebejusz;
1. w starożytnym Rzymie: wolny obywatel o ograniczonych prawach politycznych i cywilnych; w okresie późniejszym: mający wszystkie prawa, ale ubogi;
2. w dawnej Polsce: człowiek spoza stanu szlacheckiego;
3. dawniej: nieuprzywilejowany, prosty człowiek


SJP.pl


plebejka

plebej


SJP.pl

Patrz:

plebej

plebejski

1. związany z plebejuszem, dotyczący plebejusza, plebejuszy - ludzi z niższych warstw społecznych (często z zabarwieniem negatywnym, np. plebejskie maniery)
2. ludowy (np. nurt plebejski w literaturze staropolskiej)


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z rzymskimi plebejuszami, dotyczący tych plebejuszy

 (1.2) związany z polskimi plebejuszami, dotyczący tych plebejuszy

przymiotnik jakościowy

 (2.1) mający cechy tego, co pospolite, nieszlachetne

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Za czasów cesarstwa, plebejski dotąd Awentyn, stał się ulubioną dzielnicą rzymskiej arystokracji, pełną luksusowych willi i pałaców.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plebejusz mos., plebejuszka ż., plebejka ż., plebejskość ż., plebs mrz.

 przym. plebejuszowski

 przysł. plebejsko

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) plebejuszowski

Wiktionary


plebejskość

ogół cech właściwych plebsowi, ludziom niezamożnym i niewykształconym, zwłaszcza brak zainteresowań kulturalnych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest plebejskie; cecha tych, którzy są plebejskiebejscy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plebs m., plebejusz m., plebejka ż.

 przym. plebejski, plebejuszowski

 przysł. plebejsko

Wiktionary


plebejstwo

1. ogół ludzi niewykształconych i niezamożnych; pospólstwo, plebs;
2. sposób myślenia i zachowania właściwy plebsowi, zwłaszcza brak aspiracji kulturalnych


SJP.pl


plebejusz

plebej;
1. w starożytnym Rzymie: wolny obywatel o ograniczonych prawach politycznych i cywilnych; w okresie późniejszym: mający wszystkie prawa, ale ubogi;
2. w dawnej Polsce: człowiek spoza stanu szlacheckiego;
3. dawniej: nieuprzywilejowany, prosty człowiek


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) współcz. przen. ktoś niewykształcony i niezamożny, mający obojętny stosunek do kultury

 (1.2) hist. człowiek zaliczany do plebsu, rzymskiej klasy społecznej

 (1.3) hist. człowiek zaliczany do plebsu, grupy społecznej nie posiadającej szlachectwa

Wiktionary

Plebejusze (łac. plebes – lud) – w starożytnym Rzymie warstwa społeczna, prawdopodobnie wywodząca się od ludów pobliskich, podbitych terenów lub osiedlających się w Rzymie.

Plebejusze byli wolni, lecz (do pewnego momentu) nie mieli praw obywatelskich. Zaliczano do nich obywateli nie wywodzących się z rodzin patrycjuszowskich, jak i miejską biedotę. Nie mogli obejmować urzędów państwowych a także zawierać małżeństw z synami lub córkami patrycjuszy. Trudnili się rzemiosłem i kupiectwem. Pełnili również służbę w wojsku, a za swoje pieniądze musieli kupić uzbrojenie (choć po reformie ze schyłku II wieku p.n.e. to zapewniało im państwo). Plebejusze mogli jedynie brać udział w zgromadzeniu ludowym. Ponieważ w tym czasie często panowały nieurodzaje, więc plebejusze popadali w długi, co kończyło się dla nich ciężkim losem niewolnika.

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. plebs m., plebejskość n., plebejuszka ż., plebejka ż.

 przym. plebejski, plebejuszowski

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) prostak

 (1.3) chudopachołek

Wiktionary


plebejuszka

plebejusz


SJP.pl

Patrz:

plebejusz

plebiscitum

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. uchwała zgromadzenia plebejuszy w starożytnym Rzymie

Wiktionary


plebiscyt

1. głosowanie, którego uczestnicy wybierają najlepszą ich zdaniem osobę lub rzecz;
2. głosowanie ludności zamieszkującej dane terytorium dla rozstrzygnięcia ważnej kwestii związanej z tym terytorium;
3. w starożytnym Rzymie: podejmowanie uchwał przez plebejuszy pod przewodnictwem trybuna


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) publ. powszechne głosowanie określonej publiczności w celu wybrania najlepszej ich zdaniem osoby lub rzeczy

 (1.2) polit. głosowanie mieszkańców jakiegoś terytorium w celu określenia jego przynależności państwowej;

 (1.3) hist. w starożytnym Rzymie: uchwała podejmowana przez zgromadzenie plebejuszy pod przewodnictwem trybuna

Wiktionary

Plebiscyt (łac. plebiscitum – decyzja ludu) – forma rozstrzygnięcia poprzez głosowanie obywateli.

Wyróżnia się:

  • plebiscyt terytorialny to głosowanie mieszkańców danego terytorium w celu wypowiedzenia się w sprawie jego przynależności państwowej lub utworzeniu nowego państwa;
  • plebiscyt personalny będący formą wyrażenia aprobaty lub dezaprobaty dla określonej osoby sprawującej władzę.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Zorganizujmy plebiscyt na najładniejszy balkon na naszym osiedlu.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈbʲist͡sɨt, AS: plebʹiscyt

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plebiscytarny, plebiscytowy, przedplebiscytowy, poplebiscytowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) głosowanie

 (1.3) war. plebiscitum

Wiktionary


plebiscytowy

plebiscyt


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plebiscytem, dotyczący plebiscytu

Wiktionary

Patrz:

plebiscyt

Przykłady

 (1.1) Historyk zamieścił w publikacji swego rodzaju kalendarz bojów plebiscytowyebiscytowo-powstańczych na Górnym Śląsku.

 (1.1) Orkiestra miała swoją siedzibę na ul. Plebiscytowej w Katowicach.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plebiscyt mrz.

 przym. poplebiscytowy, przedplebiscytowy

Wiktionary


plebs

1. w starożytnym Rzymie: najliczniejsza warstwa obywateli wolnych, ale bez praw politycznych - plebejusze;
2. ogół ludzi niewykształconych i niezamożnych;
3. w dawnej Polsce: warstwa społeczna nienależąca do szlachty; gmin, pospólstwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ogół ludzi niewykształconych i niezamożnych, mających obojętny stosunek do kultury

 (1.2) w dawnej Polsce: warstwa społeczna nienależąca do stanu szlacheckiego

 (1.3) w starożytnym Rzymie: warstwa obywateli wolnych, ale niemających pełni praw politycznych

Wiktionary

  • Pochodzący z języka łacińskiego termin plebs odnosi się do:
    • plebejuszy w starożytnym Rzymie (w czasach Republiki)
    • plebsu, niższej warstwy społecznej w Cesarstwie Rzymskim (dzieli się na miejski, wiejski; prawa i inne patrz: plebejusze)
    • plebsu miejskiego, warstwy społecznej w miastach średniowiecznych i wczesnonowożytnych
  • Plebs – rodzaj pająków z rodziny krzyżakowatych
  • Plebs – brytyjski serial telewizyjny

Wikipedia

Powiązane:

 rzecz. plebejskość n., plebejusz m., plebejuszka ż., plebejka ż.

 przym. plebejski, plebejuszowski

Wiktionary


plec

wieś w Polsce


SJP.pl

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) ogrod. wyrywać chwasty spośród roślin uprawnych

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: pleść

Wiktionary

Plec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przysuskim, w gminie Wieniawa. Ma status sołectwa.

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Katarzyny w Wieniawie.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plɛt͡ɕ, AS: pleć

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecień m., pielenie n., wypielanie n.

 czas. opielać ndk., pielić ndk., wypielać ndk., wypleć dk.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pielić, reg. plewić

Wiktionary


plecaczek

1. zdrobnienie od: plecak;
2. żartobliwie: pasażer motocyklisty


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od plecak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecak m., plecy nmos.

Wiktionary


plecak

torba przystosowana do noszenia na plecach


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj worka lub torby przystosowanej za pomocą dwóch pasków do noszenia na plecyecach;

Wiktionary

Plecak – torba z dwoma paskami, noszona na plecach. Popularny w turystyce. Duże plecaki zazwyczaj wyposażone są w stelaż, który rozkłada ciężar plecaka bardziej równomiernie na plecach człowieka. Pojemność plecaka zazwyczaj określa się w litrach.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W swoim plecaku noszę nie tylko śpiwór i ubrania, ale i jedzenie na kilka dni.

 (1.1) Pojemność plecaka zazwyczaj określa się w litrach.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛt͡sak, AS: plecak

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecy lm nm., plecki lm nm.

:: zdrobn. plecaczek m.

 przym. plecakowy, pleczysty

Wiktionary


plecakowiec

turysta podróżujący niskim kosztem, nocujący zwykle pod namiotem lub w prywatnych domach


SJP.pl


plecakowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plecakecakiem, dotyczący plecakecaka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecak m.

Wiktionary


plecenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odeść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: plecńe

Wiktionary

Powiązane:

 czas. pleść ndk.

 rzecz. plecionka ż., splot mrz., plecień mrz.

 przym. pleciony

Wiktionary


plecewice

Plecewice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Brochów. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Od 1967 na terenie wsi działała cegielnia jako przedsiębiorstwo państwowe. Zakład produkował początkowo dachówkę ceramiczną, a następnie także cegłę i wyroby poryzowane. Po prywatyzacji zakład ceramiki budowlanej Cegielnia Plecewice sp. z o.o. jest wytwórcą pustaków ceramicznych do ścian zewnętrznych i wewnętrznych, a także pustaków do kanałów wentylacyjnych. Zakład zatrudnia ponad 60 osób, posiada własną kopalnie odkrywkową gliny zlokalizowaną w południowej części wsi.

Wikipedia


plecha

jedno- lub wielokomórkowa tkanka plechowców; thallus


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. wegetatywna tkanka niektórych organizmów niezróżnicowana na korzeń oraz pęd;

 (1.2) daw. wygolone miejsce na głowie

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od plech

Wiktionary

Plecha (thallus) – wegetatywne ciało organizmów zaliczanych w dawnych systemach taksonomicznych do plechowców, niezróżnicowane na korzeń i pęd. Większość botaników za plechę nie uważa ciał jednokomórkowych, z wyjątkiem komórczaków. Rzadziej plechą określa się ponadto ciała jednokomórkowych glonów i grzybów (lub protistów grzybopodobnych) lub beztkankowych roślin lądowych, np. wątrobowców. U grzybów do określenia bardziej rozwiniętej plechy używa się określenia grzybnia.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Jedynie w pewnym stopniu pomóc mogą sposoby tworzenia i rozgałęzienia plechaechy specyficzne dla krasnorostów, brunatnic i zielenic.

 (1.2) — Dać mu pokój! — zawołał, — gdyby plechaechy wygolonej nie miał na łbie, postąpiłbym z nim inaczej, ale się z biskupami zadzierać teraz nie chcę…

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plechowiec m.

 przym. plechowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.2) tonsura; daw. plesz

Wiktionary


plechowate

grupa organizmów wielokomórkowych nieposiadających tkanek i narządów; plechowce


SJP.pl


plechowaty

o cechach plechowatych (grupa organizmów)


SJP.pl


plechowce

grupa organizmów wielokomórkowych nieposiadających tkanek i narządów; plechowate


SJP.pl

Wikipedia


plechowiec

organizm wielokomórkowy nieposiadający tkanek i narządów


SJP.pl


plechowy

przymiotnik od: plecha


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) bot. związany z plechaechą; mający plechaechę; zbudowany z plechaechy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecha ż.

Wiktionary


pleciak

gwarowo: ogrodzenie z gałęzi wplecionych poziomo między pionowe słupki; plecień


SJP.pl


plecień

1. w potocznym wyrażeniu: kwiecień plecień - kwiecień będący miesiącem, w którym przeplatają się różne typy pogody;
2. gwarowo: ogrodzenie z gałęzi wplecionych poziomo między pionowe słupki; pleciak


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. gwara. pleśćeciony płot, plecionka z chrustu

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecionka ż., płot m., pleciuga ż., splot m., plecenie n., oplecenie n., splecenie n., uplecenie n., wyplatanie n., wyplecenie n.

 czas. pleć, pleść ndk., opleść dk., spleść dk., upleść dk., wyplatać ndk., wypleść dk.

 przym. plecionkowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) pleciak

Wiktionary


plecioneczka

zdrobnienie od: plecionka


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: plecionka

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplɛt͡ɕɔ̃ˈnɛt͡ʃka, AS: plećõnečka

Wiktionary


plecionka

1. przedmiot zrobiony z dwóch lub większej liczby pasm czegoś, przeplatających się wzajemnie;
2. ornament złożony z przeplatających się linii


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzecz wykona z zaplecionych włókien

 (1.2) ornament przedstawiający przeplatające się linie, pasma

Wiktionary

Plecionka – motyw zdobniczy utworzony ze splecionych, skręconych pasm, linii, wstęg lub wyrób użytkowy w rzemiośle.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plɛˈt͡ɕɔ̃nka, AS: plećõnka

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecenie n., pleciuga ż./m., splot m.

 czas. pleść, zapleść, zaplatać, upleść

Wiktionary


plecionkarka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzem. rzemieślniczka wyplatająca przedmioty ze słomy lub wikliny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecionka ż., plecionkarstwo n.

:: fm. plecionkarz mos.

 przym. plecionkarski, plecionkowy, pleciony, wyplatany

Wiktionary


plecionkarski

wykonany z plecionki; używany do produkcji plecionki


SJP.pl


plecionkarstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) rzem. wyrabianie plecionkaecionek i mebli ze słomy lub wikliny;

Wiktionary

Plecionkarstwo – rzemiosło polegające na wyrobie wszelkiego rodzaju plecionek ze słomy, wikliny, rafii, rogożyny, rotangu, bambusa, słomy ryżowej, włókien kokosowych i sizalowych itp. Nazwa ta odnosi się także do wyplatania sprzętów ozdobnych i użytkowych, m.in. koszy. Rzemiosło znane od czasów prehistorycznych, także w zakresie wyrobu plecionek ozdobnych. Plecionkarstwo w Polsce zostało wpisane na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego decyzją z dnia 10 lipca 2018 roku.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wielu mieszkańców miasteczka żyje z plecionkarstwoecionkarstwa.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecionkarka ż., plecionkarz mos.

 przym. plecionkarski, plecionkowy, pleciony, wyplatany

Wiktionary


plecionkarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rzem. rzemieślnik wyplatający przedmioty ze słomy lub wikliny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecionka ż., plecionkarstwo n.

:: fż. plecionkarka ż.

 przym. plecionkarski, plecionkowy, pleciony, wyplatany

Wiktionary


pleciony

forma czasownika.

 (1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od pleść

przymiotnik relacyjny

 (2.1) wytworzony poprzez łączenie pędów lub pasm

Wiktionary

Przykłady

 (2.1) W plecionym kapeluszu maszerował na plażaażę.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecionkarz mos., plecionkarstwo n., plecionkarka ż., plecenie n., plecionka ż.

 czas. pleść ndk., pleśćeść się ndk.

Wiktionary

Synonimy:

 (2.1) wyplatany

Wiktionary


pleciuch

potocznie: osoba gadatliwa, lubiąca dużo mówić o byle czym; pleciuga, plociuch, papla, gaduła


SJP.pl


pleciucha

potocznie: osoba gadatliwa, lubiąca dużo mówić o byle czym; pleciuga, plociuch, papla, gaduła


SJP.pl


pleciuga

(r. męski) potocznie: człowiek gadatliwy, lubiący dużo mówić o byle czym; pleciuch, plociuch, papla, gaduła


SJP.pl


plecki

zdrobnienie od: plecy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zdrobn. od: plecy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Łukaszku, pani doktor obejrzy ci teraz plecki.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecak mrz., plecy lm nm.

 przym. pleczysty

Wiktionary


plecówka

mięso wołowe wycięte z przedniej części grzbietu wraz z łopatką


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) górna przednia część partii grzbietowej półtuszy razem z łopatką

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈt͡sufka, AS: plecufka

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) górka

Wiktionary


plecowy

plecy


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plecyecami, dotyczący plecyeców

Wiktionary

Patrz:

plecy

Powiązane:

 rzecz. plecy nmos.

 przym. pleczysty

Wiktionary


plectrum

piórko, kostka, płytka elastyczna służące do gry na instrumentach strunowych szarpanych; plektron


SJP.pl


plecy

tylna strona tułowia


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) anat. tylna część tułowia, od barków do pasa;

 (1.2) tylna część ubrania okrywająca plecy (1.1)

 (1.3) przen. pot. poparcie wpływowych osób

 (1.4) gw-pl|Mazury, Warmia. pręt u kosy

Wiktionary

Plecy – duży grzbietowy (tylny) obszar ludzkiego ciała zaczynający się od górnej granicy okolicy pośladkowej, a kończący na tylnej powierzchni szyi i ramion.


Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Oparłem się plecyecami o ścianę.

 (1.1) Bolą mnie plecy.

 (1.1) Poczułem ból w dolnej części plecyeców.

 (1.1) Odwróciłem się do niego plecyecami w wyszedłem z pokoju.

 (1.2) Prasując koszulę, wypaliłem dziurę na plecyecach.

 (1.3) Kto jest pupilkiem szefa i ma plecy, dostaje wyższą premię.

 (1.3) Ten człowiek dostał to stanowisko, bo ma mocne plecy.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛt͡sɨ, AS: plecy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecak m., plecaczek m.

:: zdrobn. plecki nmos.

 przym. plecowy, pleczysty

Wiktionary

Synonimy:

 (1.3) krysza

Wiktionary


pleczasty

1. mający szerokie, mocne plecy; pleczysty;
2. żartobliwie: mający poparcie jakichś wpływowych osób


SJP.pl


pleczysty

mający szerokie, mocne plecy; pleczasty


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) przest. rzad. mający szerokie barki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) W kolejce stała za pleczystym mężczyzną w prochowcu.

 (1.1) Bartek chciał sypnąć takiemu pleczystyeczystemu kolesiowi z sąsiedniej wsi.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plecak mrz., plecki lm nm., plecy lm nm.

 przym. plecowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) barczysty

Wiktionary


pled

gruba, ciepła tkanina używana do przykrycia; koc


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) puszysty wełniany koc

Wiktionary

Pled – płat grubego sukna lub tkaniny bawełnianej; rodzaj koca używanego jako przykrycie w czasie snu albo okrycie wierzchnie w typie płaszcza, noszone na ramionach bądź przerzucane przez ramię. Charakterystyczny element hiszpańskiego i portugalskiego stroju ludowego pod nazwą manta oraz szkockiego stroju regionalnego jako plaid (ployde).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Ten pled jest tak miły w dotyku jak aksamit.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛt, AS: plet

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. zdrobn. pledzik

 przym. pledowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) koc, derka

Wiktionary


pledowy

pled


SJP.pl

Patrz:

pled

pledzik

zdrobnienie od: pled (gruby koc)


SJP.pl


plejada

1. grupa znakomitości, wybitnych osób, np. artystów, uczonych, sportowców
2. duża grupa osób powiązana w jakiś sposób (np. plejady turystów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. każda z siedmiu nimf, córek Atlasa, które zostały przeniesione na firmament jako otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka, zwana Plejadami;

Wiktionary

  • Plejada – grupa 7 poetów francuskiego odrodzenia
  • Plejada – w mitologii greckiej każda z 7 nimf, córek Atlasa i Plejone

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Plejady były córkami tytana Atlasa i okeanidy Plejone oraz siostrami Hiad i Hesperyd.

 (1.1) Mityczne Plejady są identyfikowane z Plejadami w gwiazdozbiorze Byka.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈjada, AS: plei ̯ada

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plejadianin mos., Plejady nmos., plejada ż.

Wiktionary


plejadianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) ezot. sf. przedstawiciel rzekomej cywilizacji pozaziemskiej pochodzącej z Plejad

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Plejadianie to jedna z najbardziej znanych pozaziemskich cywilizacji, o której dowiedzieliśmy się dzięki channelingom.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plejada ż., Plejady nmos.

:: fż. Plejadianka ż.

 przym. plejadiański

Wiktionary


plejady

1. grupa znakomitości, wybitnych osób, np. artystów, uczonych, sportowców
2. duża grupa osób powiązana w jakiś sposób (np. plejady turystów)


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) astr. otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: Plejada

Wiktionary

Plejady (w katalogu Messiera M45 lub Messier 45; inne nazwy: Baby, Kurczęta, Kokoszki, Kurki, Siedem Sióstr, Kościół Masoński) – najbardziej znana gromada otwarta na niebie. Popularność zawdzięcza głównie temu, że można ją swobodnie obserwować nieuzbrojonym okiem. Znajduje się w gwiazdozbiorze Byka, w odległości około 444 lat świetlnych (136 parseków). Jest to młoda gromada, jej wiek to około 100 mln lat. Otacza ją niebieska mgławica, widoczna na zdjęciach długo naświetlanych, jest też widoczna przez lornetkę, jako delikatna, szara mgiełka.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Najjaśniejszą gwiazdą w Plejadach jest Alkione.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈjadɨ, AS: plei ̯ady

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Plejadianin mos., Plejada ż., plejada ż.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) Baby, Kokoszki, Kurczęta, Siedem Sióstr, M 45

Wiktionary


plejboj

mężczyzna lubujący się w uwodzeniu kobiet, spędzaniu czasu na zabawach i oddawaniu się innym uciechom życia; playboy


SJP.pl


plejona

w mitologii greckiej: jedna z okeanid, córka tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy


SJP.pl

  • Plejone – w mitologii greckiej jedna z Okeanid, matka Plejad
  • Plejone – gwiazda w Plejadach, w gwiazdozbiorze Byka
  • Pleione (Plejone) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych
  • Taudactylus pleione – gatunek płaza z rodziny żółwinkowatych

Wikipedia


plejotropia

zjawisko warunkowania przez jeden gen kilku, pozornie nie związanych ze sobą właściwości fenotypowych


SJP.pl

Plejotropia, plejotropizm, efekt plejotropowy, plejotropowość (gr. πλείων pleion – więcej, τρόπος tropos – sposób, metoda) – zjawisko, w którym pojedynczy czynnik ma wpływ na dwie lub więcej odrębnych, często pozornie niepowiązanych ze sobą cech fenotypowych i jest często identyfikowany jako pojedyncza mutacja, która wpływa na dwie lub więcej cech typu dzikiego; np. warunkowanie kilku cech przez pojedynczy gen. Mechanizm plejotropii opiera się na tym, że gen koduje produkt białkowy, który jest aktywny w różnych komórkach lub pełni funkcję sygnałową dla wielu różnych komórek docelowych. Zjawisko to zaobserwowano u wielu organizmów: od bakterii, pierwotniaków, drożdży, roślin, owadów po ryby, ptaki i ssaki.

Wikipedia


plejotropowy

plejotropia


SJP.pl

Patrz:

plejotropia

plejstocen

starsza epoka czwartorzędu, cechująca się m.in. wielkim zlodowaceniem i pojawieniem się człowieka neandertalskiego; dyluwium, epoka lodowa, epoka lodowcowa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. starsza epoka czwartorzędu;

Wiktionary

Plejstocen (stgr. πλεῖστος 'większość' + καινός 'nowy')

  • w sensie geochronologicznym: starsza epoka czwartorzędu, trwająca ponad 2,5 miliona lat (od 2,58 mln do 11,7 tys. lat b2k). Plejstocen jest młodszy od pliocenu, a starszy od holocenu. Dzieli się na cztery wieki: gelas, kalabr (wczesny plejstocen), chiban (środkowy plejstocen) i późny plejstocen.
  • w sensie chronostratygraficznym: dolny oddział czwartorzędu. Dzieli się na cztery piętra: gelas, kalabr (dolny plejstocen), chiban (środkowy plejstocen) i górny plejstocen. We wcześniejszych podziałach gelas zaliczany był do pliocenu.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Podczas plejstocenu miało miejsce kilka zlodowaceń kontynentalnych.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛjˈstɔt͡sɛ̃n, AS: plei ̯stocẽn

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plejstoceński

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. dyluwium

Wiktionary


plejstoceński

odnoszący się do plejstocenu


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geol. związany z plejstocenem, dotyczący plejstocenu

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Zlodowacenie podlaskie stanowiło najstarsze ze zlodowaceń plejstoceńskich.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plejstocen mrz.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) przest. dyluwialny

Wiktionary


plejzerować

czasownik niedokonany

 (1.1) ranić, kaleczyć bronią białą

Wiktionary


plekać

czasownik

 (1.1) góry. ssać mleko matki

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Dobrze plekaćeka to jagnię!

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plekanie n.

Wiktionary


plekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy odekać.

Wiktionary

Powiązane:

 czas. plekać ndk.

Wiktionary


pleksi

[czytaj: pleks-i] przezroczyste tworzywo sztuczne produkowane na bazie polimeru, służące m.in. do wyrobu szyb samolotowych i samochodowych; szkło akrylowe, szkło organiczne, pleksiglas, plexiglas, plexi


SJP.pl

Szkło akrylowe, szkło organiczne, potocznie plexiglas, pleksi, metapleks, żargonowo pleksa – przezroczyste tworzywo sztuczne, którego głównym składnikiem jest poli(metakrylan metylu) (PMMA, od ang. poly(methyl methacrylate)). Niektóre rodzaje szkła akrylowego zawierają też pewne ilości innych poliakrylowych polimerów i kopolimerów.

Wikipedia


pleksiglas

[czytaj: pleks-iglas] przezroczyste tworzywo sztuczne produkowane na bazie polimeru, służące m.in. do wyrobu szyb samolotowych i samochodowych; szkło akrylowe, szkło organiczne, pleksi, plexiglas


SJP.pl

Szkło akrylowe, szkło organiczne, potocznie plexiglas, pleksi, metapleks, żargonowo pleksa – przezroczyste tworzywo sztuczne, którego głównym składnikiem jest poli(metakrylan metylu) (PMMA, od ang. poly(methyl methacrylate)). Niektóre rodzaje szkła akrylowego zawierają też pewne ilości innych poliakrylowych polimerów i kopolimerów.

Wikipedia


plektenchyma

nazwa nitkowatych, splecionych i częściowo pozrastanych ze sobą grup komórek o dużych przestworzach międzykomórkowych, tworzących ciało roślin niższych; tkanka rzekoma, pseudotkanka


SJP.pl

Plektenchyma – tkanka rzekoma, która powstaje z nitkowatych, początkowo oddzielonych plech poprzez ich splątanie się i złączenie. Występuje u grzybów i niektórych glonów. Nitki plechy łączą się z sobą poprzez ścisłe splątanie albo poprzez zlepienie śluzowatymi ścianami komórkowymi, tworząc twór podobny do tkanki roślin wyższych.

Wikipedia


plektron

piórko, kostka, płytka elastyczna służące do gry na instrumentach strunowych szarpanych; plectrum


SJP.pl

Plektron (stgr. πλῆκτρον, pot. kostka, piórko) – przyrząd służący do szarpania strun niektórych instrumentów strunowych. Używany już w starożytności do gry na kitarze i lirze. W późniejszych czasach i obecnie służy również do gry na takich instrumentach, jak: domra, mandolina, gitara (zob. kostka gitarowa). „Piórka” szarpiące struny w klawesynie również pełnią funkcję plektronów, często także są określane tym terminem.

Wikipedia


plemię

1. grupa rodów wywodzących się od wspólnego przodka, zamieszkujących dany obszar i związanych wspólnotą organizacji społecznych;
2. dawniej: ród, potomstwo, pokolenie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) forma przedpaństwowej organizacji społeczeństw, grupa spokrewnionych rodów zamieszkujących jeden obszar;

 (1.2) biol. kategoria systematyki roślin i zwierząt;

 (1.3) przest. pokolenie, potomstwo, ród

Wiktionary

Plemię – grupa rodów, wywodzących się od wspólnego przodka (w odróżnieniu od szczepu), zamieszkujących jeden obszar i połączonych wspólnymi związkami społecznymi oraz ekonomicznymi. Plemię ma świadomość bliskiego pokrewieństwa, posługuje się tym samym językiem (lub dialektem) i jest połączone wyznawaniem tego samego kultu religijnego. Definicja „krewniacza” plemienia może być też w niektórych przypadkach (np. plemion słowiańskich) zastąpiona definicją terytorialną. Według tej definicji plemię to lokalna wspólnota osadnicza, złożona z kilku lub kilkunastu mniejszych wspólnot terytorialnych (np. na ziemiach polskich tą mniejszą wspólnotą było opole).

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W Brazylii, w dżungli Amazonii odkryto nieznane do tej pory plemię.

 (1.3) Polskie wydało go plemię, • Wstrzymał słońce, ruszył ziemię!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛ̃mʲjɛ, AS: plmʹi ̯e

Wiktionary

Powiązane:

 (1.1) przym. plemienny

Wiktionary


plemieniec

członek plemienia w stosunku do innych jego członków; współplemieniec


SJP.pl


plemienność

odwoływanie się do wspólnoty pochodzenia, odnoszenie się do wspólnoty rodowej


SJP.pl

Trybalizm, inaczej plemienność – idea dążąca do utrzymania się plemiennej struktury społeczeństwa pozbawionego scentralizowanej władzy, jednocześnie idea jest przeciwna kształtowaniu się narodów. Trybalizm może akceptować współczesne aspekty życia oraz czynności, jak np. praktykowanie religii abrahamowych, edukację, komunikację mobilną oraz wymianę walut. Wykazuje również cechy podobne do nacjonalizmu oraz sprzeczne z islamem.

Wikipedia


plemienny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący plemięemienia, właściwy plemięemieniu i jego regułom

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Arabska tradycja nadała plemiennym przejawom nieposłuszeństwa kolektywną nazwę „ridda”, czyli apostazja, odrzucenie.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛ̃ˈmʲjɛ̃nːɨ, AS: plẽmʹi ̯•ny

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plemię n., plemienność ż.

 przym. międzyplemienny

Wiktionary


plemnia

męskie gametangium, miejsce wytwarzania plemników; anterydium, anteridium


SJP.pl

Plemnia, anterydium – haploidalny organ rozmnażania (gametangium), w którym wytwarzane są plemniki. Występuje w wielu grupach systematycznych roślin (zielenice, mszaki, paprotniki), grzybów i glonów nie zaliczanych do roślin. Plemnia może być jednokomórkowa lub wielokomórkowa.

Wikipedia


plemnik

męska komórka rozrodcza


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biol. męska komórka rozrodcza – u ludzi, zwierząt i niektórych roślin;

Wiktionary

Plemnik, spermatozoid – gameta męska, haploidalna komórka rozrodcza wytwarzana przez gonadę osobnika płci męskiej służąca do rozmnażania płciowego. Plemniki występują zarówno u zwierząt, jak i u roślin.

Plemniki po raz pierwszy zaobserwował w 1677 roku Antoni van Leeuwenhoek. U człowieka zwykle w jednej porcji nasienia wydzielanego podczas wytrysku jest od 100 do 500 milionów plemników.

Wikipedia

Przykłady

składnia.

kolokacje.

synonimy.

 (1.1) spermatozoid

antonimy.

hiperonimy.

hiponimy.

holonimy.

meronimy.

pokrewne.

 przym. plemnikowy

frazeologia.

etymologia.

uwagi.

tłumaczenia.

* angielski: (1.1) spermatozoon, sperm cell

* arabski: (1.1) حيوان منوي

* baskijski: (1.1) espermatozoide, espermatozoo

* białoruski: (1.1) жыўчык m., сперматазоід m.

* bośniacki: (1.1) spermatozoid

* bułgarski: (1.1) сперматозоид m.

* chorwacki: (1.1) spermij

* czeski: (1.1) spermie ż.

* duński: (1.1) sædcelle w.

* francuski: (1.1) spermatozoïde

* hiszpański: (1.1) espermatozoide m.

* japoński: (1.1) 精子

* kaszubski: (1.1) plemnik m.

* kataloński: (1.1) espermatozoide

* nowogrecki: (1.1) σπερματοζωάριο n.

* słowacki: (1.1) spermia ż.

* słoweński: (1.1) spermij m.

* szwedzki: (1.1) spermie, w., spermatozo w.

* węgierski: (1.1) ondósejt

* włoski: (1.1) spermatozoo, spermio

źródła.

== plemnik (język kaszubski.) ==

wymowa.

znaczenia.

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) fizj. plemnik

odmiana.

przykłady.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛ̃mʲɲik, AS: plmʹńik

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plemnikowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) spermatozoid

Wiktionary


plemnikobójczo

przysłówek sposobu

 (1.1) farm. med. powodując uśmiercenie plemników

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Ile kosztuje preparat działający plemnikobójczo w pańskiej aptece?

Wiktionary

Powiązane:

 przym. plemnikobójczy

Wiktionary


plemnikobójczy

zabijający plemniki


SJP.pl

przymiotnik jakościowy

 (1.1) farm. med. powodujący uśmiercenie plemników

Wiktionary

Powiązane:

 przysł. plemnikobójczo

Wiktionary


plemnikotwórczy

mający zdolność wytwarzania plemników


SJP.pl


plemnikowy

przymiotnik od: plemnik


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z plemnikemnikiem, dotyczący plemnikemnika

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plemnik m.

Wiktionary


pleń

larwa muchówki ziemiórki


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pełznąca masa złożona z mnóstwa larw muchówki z gatunku ziemiórki pleniówki;

forma czasownika.

 (2.1) rozk. 2. os. lp. od: plenić

Wiktionary

Pleń (robak hufcowy) – pełznąca masa, złożona z tysięcy maleńkich larw muchówki z gatunku ziemiórki pleniówki.

Pleń jest niezwykle rzadkim zjawiskiem, a przyczyna wędrówki larw do dziś nie została poznana. Pierwszym zoologiem, który zwrócił uwagę na to zjawisko, był związany z Gryfowem Śląskim i Jelenią Górą Caspar Schwenckfeld. Pod nazwą Ascarides militares opisał on pleń w wydanej w 1603 r. w Legnicy pracy pt. „Theriotropheum Silasiae”, będącej uporządkowanym opisem fauny Śląska.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Idąc szlakiem w Bieszczadach, widziałem pleń.

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) robak hufcowy

Wiktionary


plenarka

potocznie: posiedzenie plenarne


SJP.pl


plenarny

o zebraniach: ogólny, walny, całościowy, generalny


SJP.pl

przymiotnik

 (1.1) w pełnym składzie

Wiktionary


plener

1. otwarta przestrzeń pod gołym niebem, używana jako miejsce i temat pracy artysty, naturalna scenografia do zdjęć filmowych lub miejsce wypoczynku;
2. malowanie obrazów lub robienie zdjęć na wolnym powietrzu bezpośrednio z natury; obraz tak namalowany lub zdjęcie tak zrobione;
3. pobyt grupy artystów w jakiejś miejscowości, poświęcony pracy twórczej


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przestrzeń poza budynkiem, pod gołym niebem

 (1.2) impreza dla artystów zorganizowana aby malować, rzeźbić fotografować na wolnym powietrzu

 (1.3) teren poza studiem filmowym wybrany jako sceneria do filmowania

 (1.4) filmowanie w naturalnej scenerii

Wiktionary

Plener (fr. en plein air – na świeżym powietrzu) – twórczość na zewnątrz, w bezpośrednim kontakcie z naturą, polegająca na utrwalaniu w twórczości malarskiej krajobrazu, otwarta przestrzeń pod gołym niebem jako miejsce i temat pracy artysty, pobyt grupy artystów w jakiejś miejscowości, poświęcony pracy twórczej.

Wikipedia

Powiązane:

 przym. plenerowy

Wiktionary


plenerowiec

artysta pracujący w plenerze - przestrzeni pod gołym niebem


SJP.pl


plenerowy

występujący w plenerze, dotyczący pleneru


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odbywający się, wykonany w plenerze

 (1.2) związany z plenerem; dotyczący pleneru

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplɛ̃nɛˈrɔvɨ, AS: plnerovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plener m.

Wiktionary


plenerzysta

malarz malujący w plenerze


SJP.pl


plenerzystka

plenerzysta


SJP.pl

Patrz:

plenerzysta

plenić

plenić się:
1. np. o owadach: rozmnażać się, powiększać swą ilość;
2. o roślinach: rosnąć bujnie, szybko


SJP.pl


plenica

tylna część tratwy, dziesięć do dwudziestu pni drzewa zbitych w jedną całość dla spławienia wodą; tafla, cal


SJP.pl


pleniówka

ziemiórka pleniówka - muchówka z rodziny bedliszek


SJP.pl


plenipotencja

pełnomocnictwo


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. pełnomocnictwo (prawo do działania w czyimś imieniu)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplɛ̃ɲipɔˈtɛ̃nt͡sʲja, AS: plńipotncʹi ̯a

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plenipotent mos., plenipotentka ż.

Wiktionary


plenipotent

osoba upoważniona do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu, także do wypowiadania się publicznie w takiej formie; pełnomocnik


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. pełnomocnik.

Wiktionary

Pełnomocnictwo, pot. upoważnienie – w doktrynie prawa terminem pełnomocnictwo określa się zarówno:

  • czynność prawną, której treścią jest oświadczenie woli mocodawcy upoważniające osobę lub osoby do dokonywania w jego imieniu czynności prawnych określonych w pełnomocnictwie. Na podstawie tego umocowania pełnomocnik jest upoważniony do reprezentowania (zastępstwa) mocodawcy, w zakresie określonym w pełnomocnictwie, w stosunkach prawnych z innymi podmiotami prawa.
  • sam dokument pełnomocnictwa.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) W 1841/42 był już nowy wydział zdrowia oraz na prawach wydziału: służba ogólna, którą kierował plenipotent, jego zastępca lub sekretarz, a oprócz niej kasa główna.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. plenipotentka ż., plenipotencja ż.

Wiktionary


plenipotentka

kobieta upoważniona do wykonywania jakichś obowiązków w czyimś imieniu, także do wypowiadania się publicznie w takiej formie; pełnomocniczka


SJP.pl


plenka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. hig. pieluszka

Wiktionary


plenniej

stopień wyższy od przysłówka: plennie


SJP.pl


plenniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: plenny


SJP.pl


plenność

1. wydawanie licznego potomstwa
2. liczba nasion, bulw roślin uprawnych cechująca poszczególne odmiany
3. liczba noworodków w miocie
4. żyzność, urodzajność gleby


SJP.pl

Plenność roślin — zdolność roślin do wytwarzania określonego plonu, czyli użytecznych części przeznaczonych na cele spożywcze, paszowe, przemysłowe lub nawozowe.

Plenność wyraża się w jednostkach masy (tona, kwintal, kg), uzyskiwanej w ciągu roku z jednostki powierzchni (m², ar i hektar) w formie plonu głównego lub międzyplonu.

Wikipedia


plenny

1. przynoszący obfite plony;
2. kielichowiec plenny - kwiat z Ameryki Północnej, uprawiany również w Polsce;
3. olkuska owca plenna - odmiana owiec długowełnistych


SJP.pl


plenum

1. ogół lub część jakiejś organizacji, partii, ugrupowania itp. obecnych, np. na posiedzeniu;
2. posiedzenie członków organizacji, ugrupowania, partii w pełnym jej składzie


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ogół członków jakiejś organizacji obecnych na zebraniu

 (1.2) zebranie członków wchodzących w skład plenum (1.1)

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛ̃nũm, AS: plnũm

Wiktionary


pleochroizm

właściwość niektórych kryształów polegająca na zmianie ich barwy przy obracaniu, gdy przechodzi przez nie światło spolaryzowane liniowo; polichroizm, wielobarwność


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zjawisko zmiany barwy w zależności od polaryzacji światła przechodzącego przez ciało;

Wiktionary

Pleochroizm (wielobarwność, polichroizm) – zjawisko zmiany barwy w zależności od polaryzacji światła przechodzącego przez ciało. Jest on wynikiem różnej absorpcji widmowej światła przez substancje, zależnie od kierunku polaryzacji padającego światła.

Wikipedia

Synonimy:

 (1.1) wielobarwność, polichroizm

Wiktionary


pleograf

aparat do rejestracji zdjęć i projekcji ruchomych obrazów; skonstruowany w roku 1894 przez K. Prószyńskiego


SJP.pl

pleograf (gr. pleo + graf)

  • pleograf (technika) – aparat kinematograficzny
  • Towarzystwo Udziałowe Pleograf – pierwsza polska wytwórnia filmowa

Wikipedia


pleomorfizm

występowanie różnych kształtów organizmów i komórek


SJP.pl

  • Pleomorfizm w krystalografii to zjawisko występowania różnych odmian krystalograficznych tego samego związku chemicznego.
  • Pleomorfizm w biologii to zjawisko występowania różnych kształtów organizmów, komórek lub organelli komórkowych, np. pleomorfizm bakulowirusów, pleomorfizm jądrowy.
  • Pleomorfizm cykliczny – wielopostaciowość form drobnoustrojów w czasie życia

Wikipedia


pleonast

minerał z grupy spineli, o barwie zielonoczarnej, bogaty w żelazo


SJP.pl


pleonastyczny

pleonazm


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z pleonazmem, dotyczący pleonazmu

Wiktionary

Patrz:

pleonazm

Powiązane:

 rzecz. pleonazm mrz.

 przym. pleonazmiczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) rzad. pleonazmiczny

Wiktionary


pleonazm

wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; tautologia, tautologizm


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyrażenie składające się z wyrazów to samo lub prawie to samo znaczących;

Wiktionary

Pleonazm (z gr. πλεονασμός pleonasmos „nadmiar”), potocznie lub żartobliwie masło maślane– wyrażenie, w którym jedna część wypowiedzi zawiera treść występującą także w drugiej części, zaliczane do redundantnych połączeń wyrazowych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wyrażenie „mokra woda” to pleonazm.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛˈɔ̃nasm̥, AS: pleõnasm̦

Wiktionary

Powiązane:

 przym. pleonastyczny

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tautologia; pot. żart. masło maślane

Wiktionary


pleoptyka

dział ortoptyki; zajmuje się leczeniem niedowidzenia jednoocznego występującego w zezie jednostronnym towarzyszącym


SJP.pl


plereza

1. fryzura męska
2. dawne, puszyste pióro strusie zwisające z ronda damskiego kapelusza
3. dawna, biała obwódka naszyta na żałobną suknię


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) męska fryzura z dość długich włosów zaczesanych ku tyłowi i opadających na kark

 (1.2) daw. puszyste strusie pióro zwisające z ronda damskiego kapelusza

 (1.3) daw. biała obwódka naszyta na suknię żałobną

Wiktionary

Czeski piłkarz (zwana także czeski hokeista, płetwa, firana, dywan, plereza, czeski metal lub na enerdowca, Czecha) – określenie używane w Polsce dla określenia popularnej w latach osiemdziesiątych fryzury noszonej głównie przez mężczyzn i chłopców.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: plɛˈrɛza, AS: plereza

Wiktionary


plerocerkoid

jedno ze stadiów larwalnych bruzdogłowca szerokiego


SJP.pl

Plerocerkoid (plerocercoidus, z gr. πλερες = pełny, kompletny + κερκος = ogon) – trzecie stadium larwalne tasiemców z rzędu Pseudophyllidea (np. bruzdogłowca szerokiego). Charakteryzuje się robakowatym kształtem ciała i dwoma bruzdami przyssawkowatymi. Pasożytuje głównie w rybach, drugim żywicielu pośrednim larw tego typu, ale spotykany jest również u płazów, gadów i ssaków.

Wikipedia


pleroma

pojęcie używane w gnostycyzmie oznaczające pełnię boskiego Bytu


SJP.pl


plery

młodzieżowo: plecy


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) pot. plecy

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Tak mnie plery bolą, że nie mogę się podnieść.

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˈplɛrɨ, AS: plery

Wiktionary


pleść

1. łączyć długie i cienkie elementy czegoś, poprzez ich przeplatanie;
2. potocznie: mówić bez przemyślenia; gadać, paplać;
3. pleść się - wić się, przeplatać się, plątać się


SJP.pl

czasownik

 (1.1) łączyć wzdłuż podłużne materiały (wiklinę, sznurki), przeplatając je ze sobą

 (1.2) pot. przen. gadać bzdury

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Jako mieszkaniec Novigradu będę handlował, pleśćótł koszyki z wikliny, żebrał lub kradł, jako jeden z was będę robił to, co zwykle robi jeden z was.

 (1.2) Co ty pleśćeciesz?!

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛɕt͡ɕ, AS: pleść

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. splot m., plecenie n., plecionka ż., plecień mrz.

 czas. przeplatać, wyplatać, splatać

 przym. pleciony

Wiktionary


plesewo

Plesewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Łasin.

W okresie międzywojennym Plesewo było siedzibą komisariatu Straży Celnej „Plesewo”.

Wikipedia


plesieński

przymiotnik od: Pleśna


SJP.pl


pleskot

nazwisko


SJP.pl

Osoby o tym nazwisku:

  • Jiří Pleskot – czeski aktor
  • Patryk Pleskot – polski historyk i politolog

Wikipedia


pleśń

nalot w kolorze zielonkawoszarym na produktach spożywczych lub drewnie itp. narażonych na działanie powietrza i wilgoci


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gęsty nalot utworzony przez niektóre grzyby na produktach spożywczych i innych substancjach organicznych

Wiktionary

Pleśń – potoczna nazwa saprotroficznych grzybów z różnych grup systematycznych, których grzybnia rozwija się na pokarmach roślinnych, na nawozie, skórze i różnych resztkach roślin. Należą do nich m.in. pleśniak, pędzlak, kropidlak. Do pleśni zalicza się również grzyby domowe rozwijające się na materiałach budowlanych.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Wiele pleśńeśni jest rakotwórczych.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleśniak m., pleśnienie n.

 czas. pleśnieć

 przym. pleśniowy

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) kożuch, kożuszek, nalot, osad

Wiktionary


pleśna

nazwa dwóch wsi w Polsce


SJP.pl

Miejscowości w Polsce

Wg TERYT jest ich 2
  • Pleśna – wieś w woj. małopolskim, w pow. tarnowskim, w gminie Pleśna
  • Pleśna – wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. koszalińskim, w gminie Będzino

Wikipedia


pleśniak

1. grzyb, rozwijający się na produktach żywnościowych, w glebie i na nawozie;
2. rodzaj ciasta z kilku warstw


SJP.pl

  • pleśniaki (glonowce; Phycomycetes, Mastigomycota) – wyróżniana w dawnych systemach taksonomicznych klasa grzybów
  • pleśniak (Mucor) – rodzaj grzybów z rzędu pleśniakowców (Mucorales)
  • pleśniak – rodzaj ciasta

osoby on nazwisku Pleśniak:

  • Tadeusz Pleśniak (1912-1949) – polski żołnierz i działacz podziemia antykomunistycznego
  • Wiesław Pleśniak (ur. 1944) – polski matematyk

Wikipedia


pleśniakowate

rodzina grzybów z rzędu pleśniakowców


SJP.pl

Pleśniakowate (Mucoraceae Dumort.) – rodzina grzybów z rzędu pleśniakowców (Mucorales).

Wikipedia


pleśniakowaty

o cechach pleśniakowatych (rodzina grzybów)


SJP.pl


pleśniakowce

pleśniakowiec lśniący - gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych


SJP.pl

Pleśniakowce (Mucorales Fr.) – rząd grzybów należący do typu Mucoromycota.

Wikipedia


pleśniakowiec

pleśniakowiec lśniący - gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych


SJP.pl

Pleśniakowiec (Alphitobius) – rodzaj chrząszczy z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.

Wikipedia


pleśniawka

  • pleśniawka – powierzchowna infekcja błony śluzowej jamy ustnej wywołana drożdżakiem Candida albicans
  • pleśniawka – choroba ryb wywołana przez protisty grzybopodobne z rodziny Saprolegniaceae

Wikipedia


pleśnica

Pleśnica (niem. Plieschnitz, 1936–1945 Fuchsberg) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Korfantów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Wikipedia


pleśnie

nalot w kolorze zielonkawoszarym na produktach spożywczych lub drewnie itp. narażonych na działanie powietrza i wilgoci


SJP.pl


pleśnieć

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spleśnieć, zapleśnieć)

 (1.1) mikol. okrywać się pleśńeśnią

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Adelciu, nie umieszczaj tam dżemu, bo pleśniećeśniałby w takim miejscu.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleśniak mrz., pleśniawka ż., pleśnienie n., pleśniowość ż., pleśń ż.

 przym. pleśniejący, pleśniobójczy, pleśniowy

 przysł. pleśniobójczo

Wiktionary


pleśniobójczy

zabijający pleśnie


SJP.pl


pleśniowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z pleśńeśnią, dotyczący pleśńeśni

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛɕˈɲɔvɨ, AS: pleśńovy

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleśń ż., pleśniawka ż., pleśniak m., Pleśnik m., Pleśnica ż., pleśniakowate nmos., pleśnienie n.

 czas. pleśnieć, spleśnieć, podpleśnieć

 przym. pleśniawy, pleśniakowaty, pleśniawkowy

 przysł. pleśniowo

Wiktionary


pleśniwy

przymiotnik

 (1.1) stpol. pokryty pleśńeśnią

 (1.2) stpol. posiwiały

Wiktionary

Wymowa:

IPA: plɛɕˈɲivɨ, AS: pleśńivy

Wiktionary


pleśno

3 miejscowości w Polsce:

  • Pleśno – wieś w woj. lubuskim, w pow. krośnieńskim, w gminie Gubin
  • Pleśno – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. bartoszyckim, w gminie Bisztynek
  • Pleśno – wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty

Wikipedia


plessyt

drobnokrystaliczna mieszanina różnych odmian żelaza niklonośnego, występująca w meteorytach żelaznych


SJP.pl


plesymetr

dawne narzędzie lekarskie w postaci cienkiej metalowej płytki, używane jako rezonator przy opukiwaniu klatki piersiowej lub jamy brzusznej; pukadło


SJP.pl


plesz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wygolone w kształcie kółka miejsce na głowie duchownych katolickich

Wiktionary

Synonimy:

 (1.1) tonsura

Wiktionary


plesza

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wieś w Rumunii, w południowej Bukowinie, założona przez polskich osadników;

Wiktionary

Plesza (rum. Pleșa) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Mănăstirea Humorului. W 2011 roku liczyła 171 mieszkańców.

Wieś leży na południowej Bukowinie, na północ od Gura Humorului. Zamieszkana jest prawie wyłącznie przez Polaków.

Wikipedia


pleszanka

drobna roślina z rodziny wątrobowców


SJP.pl


pleszew

miasto w Polsce


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto powiatowe w województwie wielkopolskim;

Wiktionary

Pleszew (niem. Pleschen) – miasto w województwie wielkopolskim, w Kaliskiem, na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Nerem, siedziba powiatu pleszewskiego i gminy Pleszew.

Według danych z 1 stycznia 2019 roku miasto liczyło 17 356 mieszkańców.

Patronem miasta jest św. Jan Chrzciciel.

Wikipedia

Przykłady

 (1.1) Nadrobiliśmy sporo, jadąc przez Pleszew.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. pleszewianin mos., pleszewianka ż.

 przym. pleszewski

Wiktionary


pleszewianin

mieszkaniec Pleszewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Pleszewa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Grupa pleszewianineszewian zorganizowała patrol obywatelski.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pleszew mrz.

:: fż. pleszewianka ż.

 przym. pleszewski

Wiktionary


pleszewianka

mieszkanka Pleszewa


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Pleszewa

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Plebiscyt ponownie wygrała rodowita pleszewianka.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pleszew mrz.

:: fm. pleszewianin mos.

 przym. pleszewski

Wiktionary


pleszewski

przymiotnik od: Pleszew


SJP.pl

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Pleszewa, związany z Pleszewem

Wiktionary

Przykłady

 (1.1) Powiat pleszewski podzielono na 1 miasto i 6 gmin.

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pleszew mrz., pleszewianin mos., pleszewianka ż.

Wiktionary


pleszka

gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny muchołówkowatych


SJP.pl

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ornit. niewielki ptak należący do muchołówek

Wiktionary

Pleszka – ptak z rodziny muchołówek (zwykle w odniesieniu do pleszki zwyczajnej):

  • pleszka zwyczajna (Phoenicurus phoenicurus)
  • pleszka szarogrzbieta (Phoenicurus hodgsoni)
  • pleszka modra (Phoenicurus frontalis)
  • pleszka białogardła (Phoenicurus schisticeps)
  • pleszka chińska (Phoenicurus auroreus)
  • pleszka algierska (Phoenicurus moussieri)
  • pleszka kaukaska (Phoenicurus erythrogastrus)
  • pleszka śniada (Rhyacornis fuliginosa)
  • pleszka białogłowa (Chaimarrornis leucocephalus)

Wikipedia


pleszowaty

przymiotnik

 (1.1) stpol. łysy

 (1.2) stpol. pokryty strupami

Wiktionary

Wymowa:

IPA: ˌplɛʃɔˈvatɨ, AS: plešovaty

Wiktionary


pleszówka

wieś w Polsce


SJP.pl

Pleszówka – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Gołuchów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Inne miejscowości o nazwie Pleszówka: Pleszew

Wikipedia


pleszowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Pleszowem, dotyczący Pleszowa

Wiktionary

Powiązane:

 rzecz. Pleszów m.

Wiktionary


pleton

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) hist. grecki filozof Jerzy Gemist;

Wiktionary

Jerzy Gemist-Pleton także Gemistos Plethon (ur. ok. 1355 w Konstantynopolu, zm. ok. 1450 w Mistrze) – uczony i filozof bizantyński.

Wikipedia

Wymowa:

IPA: ˈplɛtɔ̃n, AS: pletõn

Wiktionary


pletwa

dawniej: płetwa


SJP.pl


pletwiasty

dawniej: płetwiasty


SJP.pl


pletwowaty

dawniej: płetwowaty


SJP.pl


pletyzmografia

w medycynie: metoda diagnostyczna polegająca na ocenie obwodowego przepływu krwi


SJP.pl

Wikipedia