rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. budynek, gmach
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨˈfʲit͡sʲjũm, AS: edyfʹicʹi ̯ũm
Wiktionary
rzecz. edyfikacja ż., edyfikator m.
czas. edyfikować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dobre przedstawienie, ciekawe i pozytywne zarekomendowanie
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨfʲiˈkat͡sʲja, AS: edyfʹikacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. edyficjum n.
Wiktionary
gatunek rośliny lub zwierzęcia charakterystyczny dla jakiegoś ekosystemu
SJP.pl
w staroż. Rzymie rozporządzenia niektórych urzędników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. praw. w starożytnym Rzymie rozporządzenie urzędowe lub cesarskie
(1.2) hist. praw. ustawa królewska
Wiktionary
Edykt (łac. edictum) – opublikowane zarządzenie lub obwieszczenie, wydawane przez rzymskich urzędników w ramach przysługującego im imperium, ważne przez cały rok urzędowy lub krótszy, z góry określony czas. W węższym znaczeniu sam przepis prawny zawarty w takim akcie.
Wikipedia
(1.1-2) rozporządzenie, dekret
Wiktionary
edykuła, aedicula;
1. w starożytności:
a) miniaturowa budowla wzorowana na klasycznych świątyniach;
b) nisza w ścianach budynku, tło dla posągu lub wazy;
2. później: klasyczny model budowli lub motyw dekoracyjny wyglądający jak taka budowla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. archit. hist. w starożytności miniaturowa świątynia, w której przechowywano przedmiot kultu
(1.2) szt. archit. wnęka budowli, w której umieszczano figurkę
(1.3) szt. archit. miniaturowa budowla, będąca motywem dekoracyjnym w architekturze, malarstwie, rzeźbie, np. w portalach, attykach;
Wiktionary
Aedicula, edykuła (łac. aedes – świątynia, budynek, wym. edikula), edykuła, edykuł – kompozycja składająca się z dwóch filarów, kolumn lub pilastrów podtrzymujących belkowanie, czasami z frontonem – o kilku znaczeniach:
Wikipedia
(1.3) Nad figurami często umieszczano mały baldachim w kształcie edykułu.
Wiktionary
IPA: ɛˈdɨkuw, AS: edykuu̯
Wiktionary
rzecz. edykuła ż.
Wiktionary
(1.1-3) aedicula, edykuła
(1.2) nisza
Wiktionary
edykuł, aedicula;
1. w starożytności:
a) miniaturowa budowla wzorowana na klasycznych świątyniach;
b) nisza w ścianach budynku, tło dla posągu lub wazy;
2. później: klasyczny model budowli lub motyw dekoracyjny wyglądający jak taka budowla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. zob. edykuł.
Wiktionary
Aedicula, edykuła (łac. aedes – świątynia, budynek, wym. edikula), edykuła, edykuł – kompozycja składająca się z dwóch filarów, kolumn lub pilastrów podtrzymujących belkowanie, czasami z frontonem – o kilku znaczeniach:
Wikipedia
(1.1) W rzymskich domach edykuły pełniły funkcję domowych świątyń.
Wiktionary
rzecz. edykuł m.
Wiktionary
(1.1) edykuł, aedicula
Wiktionary
urzędnik w starożytnym Rzymie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. urzędnik w starożytnym Rzymie sprawujący nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem w mieście, nad pracami publicznymi i budowlanymi, zaopatrzeniem w żywność oraz organizacją igrzysk;
Wiktionary
Edyl (łac. aedilis) – urzędnik w starożytnym Rzymie.
Nazwa "edyl" pochodzi od słowa aedes (świątynia), jako że początkowo edylowie urzędowali w świątyni Ceres, stanowiącej jeden z najważniejszych ośrodków kultowych plebejuszy – znajdowały się przy niej skarbiec i archiwum wspólnoty plebejskiej. Właściwy urząd edyla powstał w 494 p.n.e., w tym samym czasie, gdy plebejusze wywalczyli prawo powoływania trybunów ludowych. Edylowie byli urzędnikami przydzielonymi do pomocy trybunom. Początkowo mianowali ich sami trybunowie, a następnie corocznie wybierały ich comitia tributa.
Wikipedia
(1.1) Uzyskawszy urząd edyla, zorganizował ludowi walki gladiatorów.
Wiktionary
IPA: ˈɛdɨl, AS: edyl
Wiktionary
rzecz. edylitet m.
przym. edylski
Wiktionary
urząd i władza edyla
SJP.pl
skrót od: edynburski
SJP.pl
mieszkaniec Edynburga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Edynburga
(1.2) osoba pochodząca z Edynburga, urodzona w Edynburgu
Wiktionary
(1.1) Kilku wybitnych edynburczyków opisanych zostało w starym przewodniku.
(1.2) Mąż Aldony mieni się być edynburczykiem z krwi i kości.
Wiktionary
rzecz. Edynburg mrz., edynburskość ż.
:: fż. edynburka ż.
przym. edynburski
przysł. edynbursko
Wiktionary
stolica Szkocji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Szkocji,
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Położenie Edynburga pomiędzy wybrzeżem a górami decyduje o wietrznej pogodzie w mieście.
(1.1) Klara, mieszkając pod Edynburgiem, miała naprawdę blisko do instytutu.
Wiktionary
IPA: ɛˈdɨ̃nburk, AS: edỹnburk
Wiktionary
rzecz. edynburczyk mos., edynburka ż., edynburskość ż.
przym. edynburski
przysł. edynbursko
Wiktionary
mieszkanka Edynburga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Edynburga
(1.2) kobieta pochodząca z Edynburga, urodzona w Edynburgu
Wiktionary
(1.1) Galeria portretów wybitnych edynburek prezentowana jest w foyer stołecznego teatru.
(1.2) Adam nawet nie wiedział, że jego brat żeni się z rodowitą edynburką.
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨ̃nˈburka, AS: edỹnburka
Wiktionary
rzecz. Edynburg mrz., edynburskość ż.
:: fm. edynburczyk mos.
przym. edynburski
przysł. edynbursko
Wiktionary
przymiotnik od: Edynburg (stolica Szkocji lub hrabstwo w Szkocji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Edynburgiem, dotyczący Edynburga
Wiktionary
rzecz. edynburskość ż., Edynburg mrz., edynburczyk mos., edynburka ż.
przysł. edynbursko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób edynburski, po edynbursku
Wiktionary
(1.1) Na obrazie artysta przedstawił edynbursko wyglądające zabudowania i zachód słońca.
Wiktionary
rzecz. edynburczyk mos., Edynburg mrz., edynburka ż., edynburskość ż.
przym. edynburski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co edynburskie
Wiktionary
(1.1) Co świadczy o edynburskości jej malarstwa?
Wiktionary
rzecz. edynburczyk mos., Edynburg mrz., edynburka ż.
przym. edynburski
przysł. edynbursko
Wiktionary
1. w mitologii greckiej: bohater cyklu tebańskiego, syn Lajosa i Jokasty;
2. kompleks Edypa - silne uczucie o zabarwieniu erotycznym do matki i odczuwanie lęku, wrogości do ojca, pojawiające się u chłopców już od wczesnego dzieciństwa
SJP.pl
Edyp (gr. Οἰδίπους Oidipous – według tradycyjnej etymologii „o obrzękłych kostkach u nóg”, od οἰδέω oideo „nabrzmiewać, puchnąć” i πούς pus „stopa”) – w mitologii greckiej syn Lajosa i Jokasty.
Wikipedia
związany z kompleksem Edypa, podświadomym pociągiem seksualnym do własnej matki; edypowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Edypem
Wiktionary
(1.1) W przeniesieniu z poziomu edypalnego terapeuta jest edypalnym rodzicem, kochanym zazdrośnie i kazirodczo.
Wiktionary
1. właściwy Edypowi, charakterystyczna dla Edypa;
2. związany z kompleksem Edypa, podświadomym pociągiem seksualnym do własnej matki; edypalny;
3. trudny do odgadnięcia
SJP.pl
strzępotek edypus - motyl dzienny z rodziny rusałkowatych
SJP.pl
skrót od: edytorski
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Edyta – imię żeńskie pochodzenia angielskiego. Imię pochodzące od staroangielskiego ead i starogermańskiego od- pomyślność, szczęście, oraz od staroangielskiego gyth i starogermańskiego gunt – walka.
Zdrobnienia: Edytka, Edzia, Dysia.
Edyta imieniny obchodzi: 9 sierpnia, 16 września i 5 grudnia.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Edyta i jestem spikerką telewizyjną.
Wiktionary
IPA: ɛˈdɨta, AS: edyta
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Edytka ż., Dita ż., Ditka ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Edytka, Dita, Ditka
Wiktionary
zdrobnienie od: Edyta (imię żeńskie)
SJP.pl
wydawca książek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. program służący do modyfikacji danych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba wykonująca edycję
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Użyłem edytora, żeby przekształcić ten tekst.
(2.1) Jestem edytorem i pracuję przy składzie gazet.
Wiktionary
IPA: ɛˈdɨtɔr, AS: edytor
Wiktionary
rzecz. edycja ż., edytowanie n., wyedytowanie n.
:: fż. edytorka ż.
czas. edytować ndk., wyedytować dk.
przym. edytowalny, edycyjny, edytorski
Wiktionary
skrót od: edytorstwo, edytorski
SJP.pl
artykuł wstępny; wstępniak
SJP.pl
1. wydawczyni książek;
2. kobieta modyfikująca grafikę przy pomocy komputera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, dziewczyna która edytuje, wykonuje edycję
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨˈtɔrka, AS: edytorka
Wiktionary
rzecz. edycja ż., edytowanie n., wyedytowanie n., edytorek m.
:: fm. edytor m.
czas. edytować ndk., wyedytować dk.
przym. edycyjny, edytorski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub stanowiskiem edytora
Wiktionary
rzecz. edycja ż., edytor m., edytorka ż., edytowanie n.
czas. edytować ndk.
przym. edycyjny
Wiktionary
Redaktor – osoba dokonująca redakcji tekstu (książki, artykułów w czasopismach, encyklopediach i na stronach WWW, jak również w programach radiowych i telewizyjnych). Często ma znaczny wpływ na ostateczną postać publikacji – a czasami decyduje też o tym, czy daną publikację odrzucić, czy przyjąć do druku. Najważniejszą pozycję wśród redaktorów zajmuje redaktor naczelny, podejmujący strategiczne decyzje w sprawach danego pisma.
Wikipedia
poddawać tekst edycji
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) inform. pisać, modyfikować tekst lub grafikę, zwykle przy pomocy komputera
Wiktionary
(1.1) Bogdan jest korektorem i codziennie musi edytować i poprawiać dziesiątki tekstów.
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨˈtɔvat͡ɕ, AS: edytovać
Wiktionary
rzecz. edytor m., edytorka ż., edycja ż., edytowanie n., edytorstwo n., edytorial m., wyedytowanie n.
czas. wyedytować dk.
przym. edytorski, edytowalny, edycyjny
przysł. edytorsko
Wiktionary
(1.1) poprawiać, korygować, redagować
Wiktionary
możliwość redagowania czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest edytowalne
Wiktionary
przym. edytowalny
przysł. edytowalnie
Wiktionary
możliwy do edycji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|edytować.
Wiktionary
IPA: ˌɛdɨtɔˈvãɲɛ, AS: edytovãńe
Wiktionary
czas. edytować
rzecz. edytor mos./mrz., edytorka ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: Edyta, Edwarda (imiona żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Edyta
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: Edzio
Wiktionary
(1.1) Wstąpię do Edzi po zeszyt z matmy.
Wiktionary
rzecz. Edyta ż., Edytka ż.
Wiktionary
(1.1) Edytka
Wiktionary
zdrobnienie od: Edward (imię męskie); Edek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Edward
Wiktionary
(1.1) Wypijemy z Edzikiem po piwku i wrócimy.
Wiktionary
rzecz. Edek mos., Eduś mos., Edward mos., Edwarda ż., Edwardowo n., Edwardów mrz., Edzio mos., Edziu mos.
przym. edwardiański, Edwardowy
Wiktionary
(1.1) Edward; zdrobn. Edek, Eduś, Edzio, Edziu
Wiktionary
zdrobnienie od: Edward (imię męskie); Edek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Edward
Wiktionary
(1.1) Wynieśliśmy z panem Edziem starą szafę z pokoju dyrektorowej.
Wiktionary
rzecz. Edek mos., Eduś mos., Edward mos., Edwarda ż., Edwardowo n., Edwardów mrz., Edzik mos., Edziu mos.
przym. edwardiański, Edwardowy
Wiktionary
(1.1) Edward; zdrobn. Edek, Eduś, Edzik, Edziu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Edward
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: Edzia
(2.2) Ms. i W. lp. od: Edzio
Wiktionary
(1.1) Kupiłbyś Edziowi kilogram krówek?
Wiktionary
rzecz. Edek mos., Eduś mos., Edward mos., Edwarda ż., Edwardowo n., Edwardów mrz., Edzik mos., Edzio mos.
przym. edwardiański, Edwardowy
Wiktionary
(1.1) Edward; zdrobn. Edek, Eduś, Edzik, Edzio
Wiktionary
1. wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, m.in. powątpiewanie, zniechęcenie, zdziwienie połączone z uznaniem; eee;
2. okrzyk dziecka zawiadamiający o potrzebie naturalnej
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) z intonacją pytania: wykrzyknik wyrażający powątpiewanie
(1.2) niskim tonem: wykrzyknik wyrażający zniechęcenie
(1.3) wysokim tonem: wykrzyknik wyrażający pozytywne zaskoczenie
(1.4) infant. wykrzyknik małego dziecka, informujący o siusiu lub kupce
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== ee (język angielski.) ==
thumb|ee (2.1)
wymowa.
znaczenia.
wykrzyknik
(1.1) bryt. reg. północna Anglia ech
rzeczownik
(2.1) szkocang. oraz daw. anat. oko
odmiana.
(2.1) lp. ee; lm. een
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛː, AS: •e
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== ee (język angielski.) ==
thumb|ee (2.1)
wymowa.
znaczenia.
wykrzyknik
(1.1) bryt. reg. północna Anglia ech
rzeczownik
(2.1) szkocang. oraz daw. anat. oko
odmiana.
(2.1) lp. ee; lm. een
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) eh
(2.1) eye
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== ee (język angielski.) ==
thumb|ee (2.1)
wymowa.
znaczenia.
wykrzyknik
(1.1) bryt. reg. północna Anglia ech
rzeczownik
(2.1) szkocang. oraz daw. anat. oko
odmiana.
(2.1) lp. ee; lm. een
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) eh
(2.1) eye
Wiktionary
wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, m.in. powątpiewanie, zniechęcenie, zdziwienie połączone z uznaniem; ee
SJP.pl
skrót od: elektroencefalografia, elektroencefalogram; eeg.
SJP.pl
skrót od: elektroencefalografia, elektroencefalogram; EEG
SJP.pl
rzeka w Holandii
SJP.pl
→ Eem (rzeka w Holandii)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z holenderską rzeką Eem
(1.2) geol. interglacjał eemski – okres między zlodowaceniami środkowopolskim i południowopolskim, trwający około 125-70 tysięcy lat temu
Wiktionary
(1.2) Interglacjał eemski charakteryzował się klimatem umiarkowanym, w optymalnej części cieplejszym od współczesnego.
Wiktionary
IPA: ɛˈɛ̃msʲci, AS: eẽmsʹḱi
Wiktionary
nazwa litery F
SJP.pl
skrót
(1.1) = bibl. List do Efezjan
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. daw. RFN
Wiktionary
IPA: ˈlʲizd ˌːɔ‿ɛˈfɛzʲjãn, AS: lʹiz• do‿efezʹi ̯ãn
Wiktionary
(1.2) reg. śl. Rajch.
Wiktionary
1. wąż z rodziny żmijowatych, mający bardzo silny jad
2. hebrajska miara objętości; naczynie tej objętości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. jadowity wąż z rodzaju nazwa systematyczna|Echis|ref=tak.
(1.2) metrol. hist. hebrajska miara objętości równa ok. 40 lub 22 litrów;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) efa piaskowa • efa pstra • efa zachodnioafrykańska
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) wąż
(1.2) miara
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hebrajski: (1.2) איפה
* łaciński: (1.1) echis
źródła.
== efa (język islandzki.) ==
wymowa.
IPA|ˈɛːva.
:: homofony|Eva.
znaczenia.
czasownik
(1.1) wątpić
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) wąż
(1.2) miara
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hebrajski: (1.2) איפה
* łaciński: (1.1) echis
źródła.
== efa (język islandzki.) ==
wymowa.
IPA|ˈɛːva.
:: homofony|Eva.
znaczenia.
czasownik
(1.1) wątpić
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. urodziwy młodzieniec, odznaczający się doskonałą budową ciała;
2. w starożytnej Grecji: uczeń wojskowej instytucji wychowawczej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. w starożytnej Grecji: młodzieniec pobierający nauki w efebii;
(1.2) książk. przen. pięknie, harmonijnie zbudowany chłopak
Wiktionary
Efeb (gr. ἔφηβος ephebos l. mn. έφηβοι epheboi, od ἥβη hếbê 'młodość') – w starożytnej Grecji młodzieniec w wieku 18–20 lat poddawany efebii, czyli obowiązkowemu szkoleniu wojskowemu poprzedzającemu uzyskanie pełnego obywatelstwa. Potocznie urodziwy młodzieniec.
Wikipedia
rzecz. efebia ż.
Wiktionary
forma służby wojskowej w starożytnej Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. szkolenie wojskowe efebów w starożytnej Grecji;
Wiktionary
Efebia (stgr. ἐφηβεία [ephēbeía] – 'młodość') – system wychowania obowiązujący w miastach starożytnej Grecji, który poprzedzał przyjęcie do wspólnoty pełnoprawnych obywateli. Głównym elementem efebii było szkolenie wojskowe. System ten istniał w wielu poleis, ale znany jest najlepiej na przykładzie Aten w IV wieku p.n.e.
Wikipedia
rzecz. efeb mos.
przym. efebowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. seks. osoba odczuwająca pociąg seksualny do osób w popokwitaniowej fazie dorastania
Wiktionary
rzecz. efebofilia ż.
Wiktionary
miłość do chłopców ze strony starszego opiekuna, mentora, charakterystyczna dla starożytnej kultury greckiej
SJP.pl
Efebofilia (stgr. ἔφηβος, éphēbos „ten, który dorósł, który osiągnął dojrzałość płciową” i φιλία, philía „przyjaźń, miłość”) – parafilia polegająca na seksualnej preferencji dorosłych do kontaktów z osobami w późnym okresie dojrzewania w wieku około 15–19 lat, w odróżnieniu od hebefilii i pedofilii. Termin jest też stosowany do określenia kontaktów seksualnych między dorosłymi mężczyznami a chłopcami w późnym okresie dojrzewania.
Wikipedia
przypominający wyglądem urodziwego młodzieńca
SJP.pl
krzew z rodziny gniotowatych; przęśl
SJP.pl
alkaloid roślinny działający pobudzająco na układ nerwowy współczulny, rozszerza oskrzela, zmniejsza wydzielanie śluzu w drogach oddechowych, zwęża naczynia krwionośne (także błony śluzowej nosa), stosowany m.in. w zakażeniach układu oddechowego jako składnik mieszanek wykrztuśnych, otrzymywany głównie syntetycznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów, występujący naturalnie w roślinach z rodzaju Ephedra, działający pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy oraz sympatykomimetycznie (pobudza układ współczulny)
Wiktionary
Efedryna – organiczny związek chemiczny, alkaloid roślinny, pochodna fenyloetyloaminy. Stosowana jako stymulant, reduktor apetytu, środek zwiększający koncentrację i uwagę, lekarstwo na nieżyt nosa oraz do leczenia niedociśnienia związanego z narkozą. Występuje w roślinach z rodzaju przęśl (Ephedra equisetina, Ephedra sinica, Ephedra distachya) oraz w cisie (Taxus baccata). Jest najczęściej dostępna w formie chlorowodorku i siarczanu.
Wikipedia
(1.1) W wielu krajach obrót efedryną jest ściśle regulowany – dostępna tylko na receptę, a w wyższych stężeniach – zakazana.
Wiktionary
(1.1) wzór chemiczny: C₁₀H₁₅NO
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z efedryną, dotyczący efedryny
Wiktionary
rzecz. efedryna ż.
Wiktionary
kobieta lubująca się w tanich efektach, posługująca się nimi w celu wzbudzenia zainteresowania; pozerka, szpanerka, kabotynka, snobka, efekciarka
SJP.pl
kobieta lubująca się w tanich efektach, posługująca się nimi w celu wzbudzenia zainteresowania; pozerka, szpanerka, kabotynka, snobka, efekciara
SJP.pl
pejoratywnie: obliczony na wywarcie wrażenia, popisowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się łatwymi efektami
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛcˈt͡ɕarsʲci, AS: efeḱćarsʹḱi
Wiktionary
rzecz. efekt m., efektacja ż., efekcista m., efekciarz m., efektor m., efekciarskość ż.
czas. efektować ndk.
przym. efektowy, efektywny, efektowny
przysł. efekciarsko, efektywnie, efektownie
Wiktionary
(1.1) dęty, nadęty, fasadowy, pretensjonalny, tromtadracki; pot. bajerancki, szpanerski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest efekciarskie; cecha tych, którzy są efekciarscy
Wiktionary
rzecz. efekt m., efekciarz m., efektowność ż.
przym. efekciarski, efektowny
przysł. efekciarskie, efektownie
Wiktionary
popisywanie się w celu wywołania wrażenia na innych poprzez użycie tanich efektów; kabotynizm, kabotyństwo, szpan, szpanerstwo
SJP.pl
człowiek lubujący się w tanich efektach, posługujący się nimi w celu wzbudzenia zainteresowania; pozer, szpaner, kabotyn, snob
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, co goni za efektami
Wiktionary
IPA: ɛˈfɛct͡ɕaʃ, AS: efeḱćaš
Wiktionary
rzecz. efekciarstwo n., efekt m., efektacja ż., efekcista m., efektor m., efekciarskość ż.
przym. efekciarski, efektowy, efektywny, efektowny
czas. efektować
Wiktionary
zdrobnienie od: efekt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od efekt
Wiktionary
(1.1) To nie efekt, lecz tylko mały efekcik.
Wiktionary
rzecz. efekt m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. efekciarz
Wiktionary
(1.1) Z Janka to jest efekcista.
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛcˈt͡ɕista, AS: efeḱćista
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekt m., efekciarz m., efektor m.
przym. efekciarski, efektowy, efektywny, efektowny
czas. efektować
Wiktionary
1. wywarcie, wywołanie wrażenia, np. efekt komiczny, piorunujący;
2. środek, sposób wywarcia, wywołania wrażenia, np. efekt świetlny, dekoracyjny;
3. wynik jakiegoś działania, np. efekt jo-jo, błyskawiczny, nieoczekiwany; rezultat, skutek;
4. przestarzałe: ruchomość, przedmiot użytku;
5. przestarzałe: długoterminowy papier wartościowy * forma mianownika l.mn. "efekta" przestarzała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) osiągnięcie, wynik
(1.2) wrażenie
(1.3) przest. ściągnięcie na siebie uwagi
(1.4) przest. lm. rzeczy, własność ruchoma
(1.5) przest. lm. hand. papiery wartościowe
(1.6) przest. praca wykonywana przez motor w ciągu jednej sekundy
Wiktionary
(1.1) Wczorajsza nauka przyniosła efekt na dzisiejszym egzaminie.
Wiktionary
IPA: ˈɛfɛkt, AS: efekt
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekciarz m., efekcista m., efektor m., efekciarskość ż., efekcik mrz.
czas. efektować
przym. efektacja, efekciarski, efektowy, efektywny, efektowny
przysł. efektywnie
Wiktionary
(1.1) osiągnięcie, wynik, rezultat
Wiktionary
1. dawniej: papiery wartościowe długoterminowe, będące przedmiotem handlu na giełdzie;
2. przestarzałe: wszelkie ruchomości, szczególnie podróżne i wojskowe; zapasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. środki, sposoby wywoływania wrażenia
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtat͡sʲja, AS: efektacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. efekt m., efekcista m., efekciarz m., efektor m.
przym. efekciarski, efektowy, efektywny, efektowny
czas. efektować ndk.
Wiktionary
(1.1) efekt
Wiktionary
narząd reagujący na podniety nerwowe odbierane za pośrednictwem receptorów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. narząd organizmu zwierzęcego wykonujący określoną czynność pod wpływem impulsu elektrycznego;
(1.2) techn. organ sterowniczy, za pomocą którego urządzenie oddziałuje na otoczenie
Wiktionary
Efektor (łac. effector ‘twórca’, ‘sprawca’) – narząd wykonawczy organizmu zwierzęcego, wykonujący lub zmieniający swoją czynność pod wpływem impulsu nerwowego (końcowa część łuku odruchowego). Efektor wykonuje reakcję, czyli daje efekt po zadziałaniu bodźca.
Wikipedia
IPA: ɛˈfɛktɔr, AS: efektor
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekt m., efekcista m., efekciarz m.
przym. efektowny, efekciarski, efektowy, efektywny
czas. efektować ndk.
Wiktionary
biblioteka nagrań specjalnych efektów dźwiękowych
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) przest. wywierać efekt, dążyć do wywołania efektu; przesadzać
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtɔvat͡ɕ, AS: efektovać
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekt m., efekcista m., efekciarz m., efektor m., efektowanie n.
przym. efekciarski, efektowy, efektywny, efektowny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|efektować.
Wiktionary
czas. efektować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób efektowny
Wiktionary
rzecz. efektowność ż., efekciarskość ż.
przym. efektowny, efekciarski
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: efektownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: efektowny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest efektowne; cecha tych, którzy są efektowni
Wiktionary
przym. efektowny, efektywny
przysł. efektownie
rzecz. efekciarskość ż.
Wiktionary
zwracający na siebie uwagę oryginalnością, pięknem
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) sprawiający zadziwiająco dobre wrażenie
Wiktionary
(1.1) Mnie Krasowscy zatrzymują u siebie i ścielą mi tapczan w jadalni. Nie mogę zasnąć. Biorę do ręki książkę Francastela. Jest efektowna, ale płytka.
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtɔvnɨ, AS: efektovny
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekt mrz., efekcista mos., efekciarz mos., efekciara ż., efektor mrz., efektowność ż., efekciarskość ż.
czas. efektować
przym. efektacja, efekciarski, efektowy, efektywny
przysł. efektownie, efekciarsko, efektywnie
Wiktionary
(1.1) spektakularny, widowiskowy; pot. bajerancki
Wiktionary
→ efekt
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. efektowny
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtɔvɨ, AS: efektovy
Wiktionary
rzecz. efektacja ż., efekt, efekcista, efekciarz, efektor
przym. efektacja, efekciarski, efektywny, efektowny
czas. efektować
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) od: efektywny
Wiktionary
(1.1) Ważne zastosowanie w przemyśle znalazła analiza aktywacyjna, metoda, która pozwala wykryć zanieczyszczenia chemiczne kontrolowanego materiału efektywniej, niż przy zastosowaniu konwencjonalnej analizy chemicznej.
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtɨvʲɲɛ, AS: efektyvʹńe
Wiktionary
rzecz. efekt m., efektywność ż.
przym. efektywny, efektowny, efekciarski
Wiktionary
(1.1) skutecznie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: efektywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: efektywny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie wydajnym; zdolność osiągania dobrego wyniku
Wiktionary
Wikipedia
przym. efektywny
przysł. efektywnie
Wiktionary
(1.1) skuteczność, wydajność
Wiktionary
związany ze skutecznością jakiegoś działania
SJP.pl
1. dający dobre wyniki; wydajny, skuteczny;
2. istotny, rzeczywisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skuteczny, wydajny
(1.2) istotny, rzeczywisty
(1.3) stat. o estymatorze: dający mały rozrzut szacunków (a więc i posiadający małą wariancję)
Wiktionary
(1.1) Nowa szczepionka przeciwko wietrznej ospie jest bezpieczna i efektywna.
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛkˈtɨvnɨ, AS: efektyvny
Wiktionary
rzecz. efektywność ż., efektowność ż., efekt m., efektor m., efekciarz m., efekcista m., efektacja ż.
czas. efektować
przym. efektowny, efekciarski, efektowy
przysł. efektywnie
Wiktionary
(1.1) owocny, produktywny
Wiktionary
krótko żyjący organizm żywy, który przystosował się do niesprzyjających warunków klimatycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina efemerycznie występująca na danym terenie;
Wiktionary
Efemerofit (łac. ephemerophyta, ang. ephemerophyte, z gr. ἐφήμερος „dzienny”, φυτόν „roślina”) – gatunek roślin obcego pochodzenia, który przypadkowo został zawleczony i – zwykle przejściowo – występuje we florze danego kraju lub obszaru. Stosunkowo często efemerofity pojawiają się wokół miejsc przeładunku towarów, np. wokół portów, dworców kolejowych lub innych stacji przeładunkowych, a także wokół szkółek ogrodniczych i ogrodów botanicznych, w których uprawia się gatunki obce. Efemerofity zwykle nie mają możliwości przejścia całego cyklu rozwojowego w klimacie, w jakim się znalazły, dlatego w krótkim czasie zanikają.
Wikipedia
(1.1) Efemerofity wraz z ergazjofigofitami tworzą grupę diafitów
Wiktionary
przedstawiciel grupy zielnych roślin wieloletnich, których okres wegetacyjny trwa 8 miesięcy (od jesieni do zimy) w strefach suchych, a optymalny wzrost następuje jesienią, np. turzyca, wiechlina łąkowa
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: efemerycznie
SJP.pl
krótkotrwałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest efemerycze, krótkotrwałe
Wiktionary
(1.1) Bezpośrednie doświadczenie przemijających doznań udowadnia nam efemeryczność naszej natury. Każda cząsteczka ciała, każdy umysłowy proces jest w stanie nieustannego przepływu.
Wiktionary
rzecz. efemerydy nmos., efemeryda ż.
przym. efemeryczny, efemerydalny
przysł. efemerycznie, efemerydalnie
Wiktionary
(1.1) przelotność, niestałość
Wiktionary
efemerydalny;
1. krótkotrwały, przelotny, przemijający bez pozostawienia po sobie znaczącego wpływu na otoczenie;
2. potocznie: będący efemerydą - rośliną
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który szybko przemija
Wiktionary
(1.1) Uczucie gniewu często bywa efemeryczne.
Wiktionary
IPA: ˌɛfɛ̃mɛˈrɨt͡ʃnɨ, AS: efẽmeryčny
Wiktionary
rzecz. efemeryda ż., efemeryczność ż., efemera ż., efemerydy nmos.
przym. efemerydalny
przysł. efemerycznie
Wiktionary
(1.1) krótki, szybki, przelotny, krótkotrwały
Wiktionary
1. istota, rzecz lub zjawisko nietrwałe, przemijające szybko i bez śladu
2. roślina, której cykl rozwojowy przebiega w krótkim okresie sprzyjających warunków
3. owad żyjący nad wodą; jętka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. krótkotrwałe zjawisko, rzecz lub istota, która po zniknięciu nie pozostawia po sobie znaczącego śladu
(1.2) bot. pot. roślina, której cykl rozwojowy jest bardzo krótki i odbywa się tylko w ściśle określonych warunkach
(1.3) zool. jętka;
Wiktionary
Efemeryda – z gr. ephēmeros oznacza istotę, rzecz lub zjawisko przemijające szybko i bez śladu.
Wikipedia
(1.1) Ordynacka to donkiszoteria i kolejna efemeryda pod sztandarem prezydenta, która prędzej rozpadnie się, niż obroni demokrację przed falą oszołomstwa.
Wiktionary
efemeryczny;
1. krótkotrwały, przelotny, przemijający bez pozostawienia po sobie znaczącego wpływu na otoczenie;
2. potocznie: będący efemerydą - rośliną
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy efemerydy
Wiktionary
rzecz. efemerydy nmos., efemeryda ż.. efemeryczność ż.
przym. efemeryczny
przysł. efemerycznie, efemerydalnie
Wiktionary
1. rząd owadów obejmujący około 2 tys. gatunków, na ogół związanych ze środowiskiem wodnym (larwy żyją w wodzie, a dorosłe - w jej pobliżu); jętki;
2. dane dotyczące przebiegu przyszłego zjawiska astronomicznego, np. pozorne położenie Słońca, Księżyca i planet na niebie w określonym czasie i w określonym miejscu na Ziemi, podawane zwykle w rocznikach astronomicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) astr. dane tabelaryczne pozwalające określać położenie ciał niebieskich;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) plural|efemeryda.
Wiktionary
Efemeryda – z gr. ephēmeros oznacza istotę, rzecz lub zjawisko przemijające szybko i bez śladu.
Wikipedia
rzecz. efemeryda ż., efemeryczność ż., efemera ż.
przym. efemeryczny, efemerydalny
przysł. efemerycznie
Wiktionary
krótkotrwałość, przemijalność
SJP.pl
1. dawniej: tytuł noszony przez tureckiego sułtana;
2. w Turcji: pan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. w dawnej Turcji: tytuł noszony przez sułtana, a potem przez wysokich urzędników
(1.2) turecki odpowiednik formy „pan”
Wiktionary
Efendi – turecki tytuł oznaczający pana, władcę. Pierwotnie odnosił się do sułtana, potem do urzędników wysokiego szczebla jak bej lub pasza, następnie do osób posiadających wyuczony zawód i osób piśmiennych. Zniesiony w 1934 roku. Współcześnie używany po nazwisku tytuł grzecznościowy odpowiadający polskiemu „pan”.
Wikipedia
marka tureckiego piwa typu lager (dolnej fermentacji)
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Efez
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Efezem, dotyczący Efezu
Wiktionary
rzecz. Efez mrz., efezjanin mos., efezjanka ż.
przysł. efesko
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób efeski, po efesku
Wiktionary
rzecz. Efez mrz., efezjanin mos.
przym. efeski
Wiktionary
pracownik Fabryki Samochodów Osobowych (FSO); FSO-wiec
SJP.pl
starożytne miasto jońskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. starożytne miasto w Azji Mniejszej;
Wiktionary
Efez (gr. Ἔφεσος Ephesos) – w starożytności jedno z 12 miast jońskich w Azji Mniejszej. Leżało przy ujściu rzeki Kaystros (tur. Küçük Menderes – Mały Meander) do Morza Egejskiego na terenie obecnej Turcji. Jeszcze przed przybyciem kolonistów greckich osiedlały się na tym terenie ludy Karów i Lelegów. Zamieszkiwali oni zbocza wzgórza Ayasuluk.
W 2015 r. stanowisko archeologiczne w Efezie zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Wikipedia
(1.1) W 2015 r. stanowisko archeologiczne w Efezie zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Wiktionary
rzecz. efezjanin mos.
przym. efeski
przysł. efesko
Wiktionary
mieszkaniec Efezu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Efezu
(1.2) osoba pochodząca z Efezu, urodzona w Efezie
Wiktionary
rzecz. Efez mrz.
przym. efeski
przysł. efesko
Wiktionary
mieszkanka Efezu
SJP.pl
nazwisko, m.in. Jean Effel (właściwie François Lejeune, 12 stycznia 1908 w Paryżu - 16 października 1982) - francuski karykaturzysta, rysownik i akwarelista
SJP.pl
[czytaj: efettuozo] określenie wykonawcze: efektownie
SJP.pl
nagroda przyznawana dorocznie w USA przez przemysł reklamowy za skuteczną reklamę
SJP.pl
Wikipedia
1. Efialtes (?-ok. 469 p.n.e.), Grek, zdrajca wojsk spartańskich w bitwie pod Termopilami w 480 p.n.e.;
2. Efialtes (?-461 p.n.e.), starożytny polityk ateński;
3. przen.
a) zmora;
b) zdrajca ojczyzny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛˈfʲjaltɛs, AS: efʹi ̯altes
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. numizm. talar używany w XVII i XVIII wieku w Rosji
Wiktionary
(1.1) Przystano na koniec, aby Dorpat zamiast podatku pogłównego opłacał nam corocznie po tysiąc złotych węgierskich, a Inflanty zapłaciły 45 000 efimków za wydatki wojenne.
Wiktionary
stadium larwalne meduzy; efyra
SJP.pl
1. potocznie: autobus linii F;
2. środowiskowo: efedryna;
3. środowiskowo: choroba lub zaburzenie z obszaru psychiatrii, kodowane wielką literą F;
4. środowiskowo: złącze, wtyk typu F;
5. rzadkie zdrobnienie od: efa
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego
(1.1) = ang. English as a Foreign Language → angielski jako język obcy
Wiktionary
pokrywa solna utworzona w procesie wietrzenia solnego
SJP.pl
Wietrzenie solne (eksudacja) – rodzaj wietrzenia fizycznego, polegający na rozdrabnianiu skał poprzez mechaniczne działanie soli, spowodowane zmianami wilgotności. Zachodzi głównie w warunkach klimatu suchego.
Działanie tego rodzaju wietrzenia opiera się (podobnie jak w przypadku wietrzenia mrozowego) na rozszerzaniu się cieczy podczas jej krzepnięcia. Jednak w przypadku tego rodzaju wietrzenia krzepnącą cieczą nie jest woda lecz wysokoprocentowy, wodny roztwór soli.
Wikipedia
w starożytnym Izraelu:
1. część ceremonialnej szaty arcykapłana, wykonana z płatów lnianego płótna, noszona na wierzchu właściwej szaty;
2. przedmiot kultowy, przede wszystkim posąg boga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. rodzaj dalmatyki noszonej przez arcykapłanów w starożytnym Izraelu;
Wiktionary
Efod (hebr. efod, אפוד) – szata noszona przez arcykapłanów w Starożytnym Izraelu jako część stroju liturgicznego – były to dwa płaty wykonane głównie z bisioru połączone paskiem na ramionach. Na przednim płacie umieszczony był pektorał, w którym przechowywano urim i tummim. Wyraz "efod" jest homonimem, lecz pozostałe jego znaczenia nie są do końca jasne.
Wikipedia
(1.1) Kapłan Matatiasz wdział efod i powoli ruszył w stronę ołtarza.
Wiktionary
w starożytnej Sparcie: urzędnik sprawujący najwyższą władzę administracyjną i sądową, zajmujący się też polityką zagraniczną, wybierany co roku razem z czterema innymi osobami do pełnienia tej funkcji
SJP.pl
Efor (stgr. ἔφορος éphoros – nadzorca) – jeden z pięciu najwyższych urzędników w spartańskiej polis, reprezentujących żywioł oligarchiczny w jej ustroju. Pochodzenie urzędu eforatu nie jest bliżej znane, choć przypuszcza się, że pięciu eforów powołano w końcu VII wieku p.n.e. Istnieje hipoteza, że pierwotnie reprezentowali oni pięć osad, z których składała się Sparta i służyli pomocą królowi. Milczy o nich Wielka Rhetra oraz poprawka do niej, Arystoteles wprowadzenie eforów przypisuje królowi Teopompowi, który, wedle Plutarcha miał być też jednym z pomysłodawców owej poprawki. Od VI w. p.n.e. byli wybierani przez obywateli spośród ich grona (sposób głosowania znacznie utrudniał rzeczywisty wybór). Prawdopodobnie w jakimś związku z wojnami meseńskimi w ich ręce przeszła władza administracyjna, kierowanie polityką zagraniczną oraz sądownictwo. Mieli prawo zwoływania zgromadzenia ludowego, tak zwanej apelli i to do nich należało interpretowanie wyników jej głosowania. Przewodzili także geruzji. Po objęciu urzędu wypowiadali wojnę helotom, aby zabijanie przez krypteję było „legalne''. Urząd swój piastowali przez jeden rok. Po zakończeniu kadencji, ze swojej działalności składali sprawozdanie i w razie nadużyć mogli zostać pociągnięci do odpowiedzialności.
Wikipedia
w starożytnej Sparcie: urząd, stanowisko efora; eforstwo
SJP.pl
Eforat – w Sparcie instytucja reprezentująca, obok rady starszych, interesy oligarchii. Eforów było pięciu. Wybierano ich na okres jednego roku. Kontrolowali oni wszystkie instytucje w Sparcie. Również królów mogli zaskarżyć przed geruzją.
Wikipedia
miasto w Rumunii; Eforie
SJP.pl
w starożytnej Sparcie: urząd, stanowisko efora; eforat
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Europejski Fundusz Rybacki
(1.2) = Europejski Fundusz Rozwoju
Wiktionary
IPA: ɛ‿ːf‿ˈɛr, AS: •‿ef‿er
Wiktionary
Efraazja, Efraasia – nie zawsze uznawany za osobny rodzaj dinozaura z grupy prozauropodów.
Wikipedia
wojenna moneta z lichego srebra albo złota, bita głównie w Lipsku podczas wojny siedmioletniej przez Efraima Brenna, dzierżawcę pruskiej mennicy państwowej; efraimita
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. liter. imię|polski|m.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) hist. etn. nazwa jednego z dawnych plemięemion Izraela
(2.2) hist. geogr. jeden z regionów Izraela w środkowej części tego kraju
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ja mu sam włożę jarzmo na wspaniałą szyję, / sam Efraima zaprzęgnę, / orać będzie Juda, / Jakub zaś będzie bronował.
(2.1) Odrzucił namiot Józefa / i nie wybrał szczepu Efraima, / lecz wybrał pokolenie Judy, / górę Syjon, którą umiłował.
(2.2) Aram stanął obozem w Efraimie!
Wiktionary
wojenna moneta z lichego srebra albo złota, bita głównie w Lipsku podczas wojny siedmioletniej przez Efraima Brenna, dzierżawcę pruskiej mennicy państwowej; efraim
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Efraima lub z nim związany
SJP.pl
dawniej: włamanie, wyłamanie
SJP.pl
Efrat (hebr. אפרת) – samorząd lokalny i osiedle żydowskie położone w Dystrykcie Judei i Samarii, w zachodniej części Judei w Izraelu.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Efrem, Efraim – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa Ephrayim oznaczającego „przynoszący dobry owoc”. W Starym Testamencie był synem Józefa i Asenat, twórcą jednego z plemion Izraela. Ogłoszono siedmiu świętych o tym imieniu.
Wikipedia
(1.1) Pielgrzymi ofiarowali patriarsze Efremowi komplet szat mszalnych.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|łac|Ephraem. < etym|gr|Ἐφραίμ. < etym|hebr|אפרים.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Ephrem
* czeski: (1.1) Efrém m.
* francuski: (1.1) Éphrem m.
* hiszpański: (1.1) Efrén m.
* łaciński: (1.1) Ephraem m.
* niemiecki: (1.1) Ephräm m.
* nowogrecki: (1.1) Εφραίμ m.
* portugalski: (1.1) Efrém m.
* rosyjski: (1.1) Ефрем m.
* starogrecki: (1.1) Ἐφραίμ m.
* włoski: (1.1) Efrem m.
źródła.
== Efrem (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|włoski|m. Efrem
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Efrema lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. rzad. imię|polski|m., jedno z imion biblijnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) bibl. geogr. niezidentyfikowane pasmo górskie w Palestynie
(2.2) bibl. geogr. warowne miasto po wschodniej stronie Jordanu, w pokoleniu Beniamina
Wiktionary
(1.1) Odważył więc Efronowi sumę, którą ten wymienił w obecności Chetytów: czterysta syklów srebra, jakie były wówczas w obiegu.
(2.1) Ze szczytu góry biegła granica aż do źródła wód Neftoach i prowadziła do miast góry Efron.
(2.2) Po ich zwyciężeniu i całkowitym zniszczeniu wyprowadził swoje wojsko przeciw umocnionemu miastu Efron, w którym rezydował Lizjasz i mieszkało wielu ludzi z różnych narodów.
Wiktionary
dawniej: bezczelność, arogancja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bezczelność
Wiktionary
(1.1) Była w tych słowach wyuzdana efronterya człowieka, który wie, że może rachować na nieskończoną pobłażliwość, na chęć usprawiedliwienia silniejszą od faktów i na zabicie ostatnich wątpliwości, ocierał chustką suche oczy, uciekając się do najskuteczniejszej w podobnych razach wymowy łez.
Wiktionary
przym. efronteryjny
Wiktionary
(1.1) arogancja, zuchwałość
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) polit. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Wiktionary
IPA: ˌɛ‿ːf‿ɛr‿ˈɛr, AS: •‿ef‿er‿er
Wiktionary
w arabskich wierzeniach ludowych: zły duch, upiór; ifryt; afryt
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = polit. Europejski Fundusz Społeczny
Wiktionary
IPA: ɛ‿ːf‿ˈɛs, AS: •‿ef‿es
Wiktionary
[czytaj: efta] (skrót od: ang. European Free Trade Association - Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu) międzynarodowa organizacja gospodarcza działająca od roku 1960; Efta
SJP.pl
skrótowiec, rodzaj żeński lub nijaki
(1.1) skr. ekon. = European Free Trade Association → Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu
Wiktionary
(1.1) Islandia jest członkiem ONZ, NATO, EFTA, EOG i OECD, ale nie UE.
Wiktionary
(1.1) war. Efta; rzad. ESWH
Wiktionary
1. molekularne przemieszczanie się gazu
2. wylew, np. magmy, lawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wylew
(1.2) fiz. wypływ gazu lub cieczy przez bardzo mały otwór;
(1.3) geol. spokojny wylew lawy na powierzchnię;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛˈfuzʲja, AS: efuzʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. fuzja ż., dyfuzja ż.
przym. efuzyjny
przysł. efuzyjnie
Wiktionary
urządzenie zmieniające energię potencjalną ciśnienia cieczy w energię kinetyczną
SJP.pl
tyczący się efuzji
SJP.pl
1. przymiotnik od: efuzja;
2. skała efuzywna - skała pochodzenia wulkanicznego; skała wylewna
SJP.pl
przymiotnik od: FWP (Fundusz Wczasów Pracowniczych); FWP-owski
SJP.pl
stadium larwalne meduzy; efira
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. postać larwalna meduzy powstała w wyniku strobilizacji;
Wiktionary
Efyra (łac. ephira) – larwalne, wolnopływające stadium rozwojowe meduzy krążkopławów (scyfomeduza). Efyry powstają poprzez kolejne odrywanie się od ciała polipa w procesie strobilizacji, polegającej na poprzecznym podziale jego ciała. Następnie rozwijają się w młode meduzy, aż w końcu staną się dorosłymi osobnikami. Odżywia się głównie pierwotniakami i planktonem. Symetryczne ciało składa się z 4 lub 8 płatów wyraźnie powycinanych na brzegach.
Wikipedia
IPA: ɛˈfɨra, AS: efyra
Wiktionary
dążenie do zrównania ludzi pod względem warunków życiowych i praw; wyrównanie
SJP.pl
dążący do równouprawnienia, zrównania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. zgodny z zasadami egalitaryzmu; dążący do równości, równouprawnienia
Wiktionary
IPA: ˌɛɡalʲiˈtarnɨ, AS: egalʹitarny
Wiktionary
rzecz. egalitarysta m., egalitaryzm m., egalitaryzacja ż., egalitaryzowanie n.
Wiktionary
(1.1) wyrównany
Wiktionary
zwolennik egalitaryzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik egalitaryzmu społecznego
Wiktionary
IPA: ˌɛɡalʲitaˈrɨsta, AS: egalʹitarysta
Wiktionary
rzecz. egalitaryzm m.
czas. egalitaryzować ndk.
przym. egalitarny, egalitarystyczny
Wiktionary
wyrażający dążenie do niwelowania różnic, równouprawnienia ludzi; równościowy
SJP.pl
zrównanie, ujednolicenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) socjol. polit. książk. zrównanie, ujednolicenie
Wiktionary
(1.1) Egalitaryzacja na tej płaszczyźnie jest równoznaczna ze stopniowym ujednolicaniem stosunku obywateli do środków produkcji poprzez wprowadzanie ich społecznej własności i likwidację własności prywatnej.
(1.1) Egalitaryzacja stosunków społecznych była i w przyszłości w coraz większym stopniu będzie główną siłą napędową rozwoju społeczeństw socjalistycznych.
Wiktionary
rzecz. egalitaryzowanie n., egalitaryzm mrz.
czas. egalitaryzować ndk.
przym. egalitarny
Wiktionary
pogląd społeczno-polityczny uznający za podstawę sprawiedliwego ustroju społecznego zasadę równości wszystkich ludzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. socjol. koncepcja głosząca, iż zasada równości obywateli powinna być podstawą sprawiedliwego ustroju społecznego;
Wiktionary
Egalitaryzm (od fr. égalitairé – dążący do równości) – pogląd społeczno-polityczny uznający za podstawę sprawiedliwego ustroju społecznego zasady całkowitej równości między ludźmi pod względem ekonomicznym, społecznym i politycznym (przeciwieństwo elitaryzmu).
Wikipedia
(1.1) Po kilkunastu latach powraca do tej myśli — „Ideały egalitaryzmu muszą rozprzestrzenić się pod wpływem nacisku z dołu, aby zyskać znaczenie".
Wiktionary
rzecz. egalitarysta m., egalitarystka ż., egalitaryzacja ż.
przym. egalitarystyczny, egalitarny
Wiktionary
[czytaj: egaliTE] z francuskiego: równość; w wyrażeniu: liberté, égalité, fraternité (wolność, równość, braterstwo) - hasło Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1793 roku
SJP.pl
równouprawnienie pod każdym względem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zrównanie w prawach
Wiktionary
(1.1) równouprawnienie
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
nazwa określająca zespół kultur kształtujących się w III i II tysiącleciu p.n.e. w basenie Morza Egejskiego; kultura egejska
SJP.pl
Kultura egejska, Egea – termin określający trzy kultury rozwijające się na terenach Grecji (zarówno kontynentalnej jak i wyspach Morza Egejskiego) w III i II tysiącleciu p.n.e. (neolit i epoka brązu), czyli:
Wikipedia
1. związany z Morzem Egejskim;
2. kultura egejska - cywilizacje, które rozwinęły się w basenie Morza Egejskiego w II i III tysiącleciu p.n.e.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Morza Egejskiego
(1.2) dotyczący kultury egejskiej
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) Morze Egejskie
(1.2) kultura egejska
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) morski
hiponimy.
(1.2) kreteński / minojski, helladzki / mykeński, cykladzki
holonimy.
(1.1) śródziemnomorski
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Egeusz m.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|Aegaeus., z etym|gr|Aigaíos. (egejski), dosł. kozi
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Egeusz m.
Wiktionary
miasto na Węgrzech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północno-wschodnich Węgrzech;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wycofane spod Koszyc oddziały Czechów i dawnych weteranów Macieja rozłożyły się między Vácem i Egerem, łupiąc bezlitośnie otaczający kraj.
Wiktionary
przym. egerski
Wiktionary
(1.1) hist. Jagier
Wiktionary
mieszkaniec Egeru
SJP.pl
inaczej: powiernica, doradczyni
SJP.pl
Wikipedia
mieszkanka Egeru
SJP.pl
→ Eger
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Egerem, dotyczący Egeru
Wiktionary
(1.1) Cała osmańska armia oblegała egerski zamek przez czterdzieści dni, a sukces Dobo jest uważany za jedno z największych zwycięstw Węgrów w walkach z Turkami.
Wiktionary
rzecz. Eger mrz.
Wiktionary
(1.1) hist. jagierski
Wiktionary
dawniej: wydzielanie, wydalanie
SJP.pl
mit. gr. król ateński, ojciec Tezeusza
SJP.pl
Egeusz (także Ajgeus, gr. Αἰγεύς Aigeús, łac. Aegeus) – w mitologii greckiej król Aten.
Uchodził za syna Pandiona i ojca (według innych wersji ojczyma) Tezeusza. Z Medeą, która była jego drugą żoną, miał syna Medosa.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Egeusza lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
[czytaj: eghed] ironicznie o intelektualiście; jajogłowy
SJP.pl
[czytaj: egnog] poncz z surowych żółtek kurzych jaj i mleka, z dodatkiem wanilii, miodu, cynamonu i gałki muszkatołowej; egg nog
SJP.pl
Egg nog (ang. eggnog, egg-nog) – słodki napój na bazie surowych żółtek jaj kurzych (ewentualnie całych jaj) i mleka (na Karaibach może to być mleczko kokosowe) z dodatkiem wanilii, cynamonu, miodu oraz świeżo startej gałki muszkatołowej. Często podawany jako alkoholowy (rodzaj ponczu); zazwyczaj serwowany silnie schłodzony, lecz także na gorąco (wtedy przyrządzony ze składników wymieszanych bez mleka, z późniejszym dodaniem wrzącego mleka).
Wikipedia
1. w mitologii greckiej: tarcza Zeusa wykonana przez Hefajstosa, pokryta kozią skórą;
2. patronat, opieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mitgr. tarcza Zeusa wykuta przez Hefajstosa;
(1.2) przen. opieka, patronat
Wiktionary
Egida (gr. αιγίς aigís ‘kozia skóra’, łac. aegis) – w mitologii greckiej tarcza boga Zeusa i bogini Ateny.
Została wykuta przez Hefajstosa (w innej wersji: zrobiona ze skóry kozy Amaltei). Była ona atrybutem boga nieba i piorunów (Zeusa). Dała (jeszcze wtedy bardzo młodemu) Zeusowi zwycięstwo nad jego ojcem Kronosem, który wcześniej pożarł swoje dzieci – starsze rodzeństwo Zeusa.
Wikipedia
(1.1) Atrybutami Dzeusa były pioruny, berło, egida, dąb i orzeł.
(1.2) Pod egidą prawa.
Wiktionary
IPA: ɛˈɟida, AS: eǵida
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Egiertowo (kaszub. Egertowò, niem. Eggertshütte) – wieś kaszubska w Polsce na wschodnich obrzeżach Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Somonino, na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 20 Stargard – Szczecinek – Gdynia z drogą wojewódzka nr 224 Wejherowo – Tczew.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa grecka na Morzu Egejskim, w archipelagu Wysp Argosarońskich;
(1.2) geogr. adm. gmina (dimos) w Grecji obejmująca wyspy Eginę (1.1) i Moni
(1.3) geogr. greckie miasto portowe, stolica wyspy Eginy (1.1)
(1.4) mitgr. nimfa z mitów greckich, córka boga Asoposa uprowadzona przez Zeusa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W tawernie na Eginie jadłem moją ulubioną chortę.
Wiktionary
IPA: ɛˈɟĩna, AS: eǵĩna
Wiktionary
rzecz. Ajgina ż., Aegina ż., Egińczyk m., Eginka ż.
przym. egiński, eginecki
Wiktionary
(1.1) Ojnone, Oinone
(1.4) Ajgina, Aegina
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eginą, dotyczący Eginy
Wiktionary
rzecz. Egina ż., Egineta mos.
przym. egiński
Wiktionary
(1.1) rzad. egiński
Wiktionary
skrót od: egipski
SJP.pl
Wikipedia
obywatel Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Egiptu
Wiktionary
(1.1) Spotkać tam można zarówno Algierczyków, jak i Egipcjan.
Wiktionary
IPA: ˌɛɟipˈt͡sʲjä̃ɲĩn, AS: eǵipcʹi ̯ä̃ńĩn
Wiktionary
rzecz. Egipt mrz.
:: fż. Egipcjanka ż.
przym. egipski
Wiktionary
obywatelka Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Egiptu
Wiktionary
Egipcjanka – potoczna nazwa antykwy linearnej szeryfowej, charakteryzującej się prostymi formami wykorzystującymi prawidła geometrii (prostokąt, kwadrat, trójkąt, koło, owal) i pionową lub prawie pionową osią liter okrągłych (cechy wspólne z groteskiem), obecnością wyraźnych, prostokątnych (belkowych) szeryfów (cecha odróżniająca od grotesku) i silną konstrukcją znaków.
Wikipedia
(1.1) Wzorem innych królów Salomon stale pomnażał swój harem. Były w nim kobiety różnych ras i religii: Egipcjanki, Moabitki, Ammonitki, Edomitki, Fenicjanki i Hetytki.
Wiktionary
IPA: ˌɛɟipˈt͡sʲjãŋka, AS: eǵipcʹi ̯ãŋka
Wiktionary
rzecz. Egipt m., egipcjanka ż., egiptologia ż., egiptolog m., egiptolożka ż.
:: fm. Egipcjanin m.
przym. egipski, egiptologiczny
Wiktionary
dotyczący Egiptu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Egiptu, dotyczący Egiptu, pochodzący z Egiptu
Wiktionary
(1.1) Eryk kolekcjonuje egipską sztukę.
Wiktionary
IPA: ɛˈɟipsʲci, AS: eǵipsʹḱi
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., Egipt m., Egipcjanin m., Egipcjanka ż.
Wiktionary
dotyczący Egiptu i Chaldei
SJP.pl
państwo w Afryce ze stolicą w Kairze; Arabska Republika Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Afryce i częściowo w Azji, ze stolicą w Kairze;
(1.2) geogr. hist. starożytna cywilizacja na terenie współczesnego Egiptu (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Egipt leży nad Nilem.
(1.2) Starożytnym Egiptem władali faraonowie.
Wiktionary
IPA: ˈɛɟipt, AS: eǵipt
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., Egipcjanin m., Egipcjanka ż., egipskość ż., Ajgyptos m., Egyptos m., egiptozaur m.
przym. egipski
Wiktionary
(1.1) Arabska Republika Egiptu
(1.2) starożytny Egipt
Wiktionary
badacz dziejów i kultury starożytnego Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie egiptologii
Wiktionary
Egiptologia – nauka zajmująca się badaniem historii starożytnego Egiptu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. egipcjanka ż., Egipcjanka ż., egiptologia ż.
przym. egiptologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Egyptologist
* białoruski: (1.1) егіптолаг m.
* bułgarski: (1.1) египтолог m.
* francuski: (1.1) égyptologue m. ż.
* hiszpański: (1.1) egiptólogo m., egiptóloga ż.
* interlingua: (1.1) egyptologo
* kazachski: (1.1) мысыртанушы
* nowogrecki: (1.1) αιγυπτιολόγος m./ż.
* portugalski: (1.1) egiptólogo
* rosyjski: (1.1) египтолог m.
* słoweński: (1.1) egiptolog m.
* ukraiński: (1.1) єгиптолог m.
* węgierski: (1.1) egyiptológus
* włoski: (1.1) egittologo m.
źródła.
== egiptolog (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) egiptolog
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛɟipˈtɔlɔk, AS: eǵiptolok
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., Egipcjanka ż., egiptologia ż.
przym. egiptologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. egipcjanka ż., Egipcjanka ż., egiptologia ż.
przym. egiptologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Egyptologist
* białoruski: (1.1) егіптолаг m.
* bułgarski: (1.1) египтолог m.
* francuski: (1.1) égyptologue m. ż.
* hiszpański: (1.1) egiptólogo m., egiptóloga ż.
* interlingua: (1.1) egyptologo
* kazachski: (1.1) мысыртанушы
* nowogrecki: (1.1) αιγυπτιολόγος m./ż.
* portugalski: (1.1) egiptólogo
* rosyjski: (1.1) египтолог m.
* słoweński: (1.1) egiptolog m.
* ukraiński: (1.1) єгиптолог m.
* węgierski: (1.1) egyiptológus
* włoski: (1.1) egittologo m.
źródła.
== egiptolog (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) egiptolog
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nauka badająca dzieje i kulturę starożytnego Egiptu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archeol. nauka badająca historię i kulturę starożytnego Egiptu;
Wiktionary
Egiptologia – nauka zajmująca się badaniem historii starożytnego Egiptu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) archeologia, orientalistyka
meronimy.
pokrewne.
rzecz. egipcjanka ż., egiptolog m., Egipcjanka ż.
przym. egiptologiczny
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|Egipt|-logia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) egyptology
* baskijski: (1.1) egiptologia
* białoruski: (1.1) егіпталогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) эгіпталёгія ż.
* bułgarski: (1.1) египтология ż.
* czeski: (1.1) egyptologie ż.
* estoński: (1.1) egüptoloogia
* francuski: (1.1) égyptologie ż.
* hiszpański: (1.1) egiptología ż.
* interlingua: (1.1) egyptologia
* kazachski: (1.1) мысыртану
* niemiecki: (1.1) Ägyptologie ż.
* rosyjski: (1.1) египтология ż.
* słowacki: (1.1) egyptológia ż.
* ukraiński: (1.1) єгиптологія ż.
* węgierski: (1.1) egyiptológia
* włoski: (1.1) egittologia ż.
źródła.
== egiptologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) archeol. egiptologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛɟiptɔˈlɔɟja, AS: eǵiptoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., egiptolog m., Egipcjanka ż.
przym. egiptologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) archeologia, orientalistyka
meronimy.
pokrewne.
rzecz. egipcjanka ż., egiptolog m., Egipcjanka ż.
przym. egiptologiczny
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|Egipt|-logia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) egyptology
* baskijski: (1.1) egiptologia
* białoruski: (1.1) егіпталогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) эгіпталёгія ż.
* bułgarski: (1.1) египтология ż.
* czeski: (1.1) egyptologie ż.
* estoński: (1.1) egüptoloogia
* francuski: (1.1) égyptologie ż.
* hiszpański: (1.1) egiptología ż.
* interlingua: (1.1) egyptologia
* kazachski: (1.1) мысыртану
* niemiecki: (1.1) Ägyptologie ż.
* rosyjski: (1.1) египтология ż.
* słowacki: (1.1) egyptológia ż.
* ukraiński: (1.1) єгиптологія ż.
* węgierski: (1.1) egyiptológia
* włoski: (1.1) egittologia ż.
źródła.
== egiptologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) archeol. egiptologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z badaniem dziejów i kultury starożytnego Egiptu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) archeol. hist. dotyczący egiptologa lub egiptologii
Wiktionary
IPA: ˌɛɟiptɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: eǵiptoloǵičny
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., Egipcjanka ż., egiptolog m., egiptologia ż.
Wiktionary
żartobliwie: Egipt jako atrakcja turystyczna
SJP.pl
rodzaj roślinożernego dinozaura z rodziny tytanozaurów
SJP.pl
Egiptozaur (Aegyptosaurus) – roślinożerny dinozaur żyjący w kredzie - około 95 milionów lat temu - na terenie dzisiejszego Egiptu. Jego nazwa oznacza "egipskiego jaszczura". Zauropod spokrewniony z saltazaurem
Czworonożny, wagi około 30 ton i osiągał około 15 - 16 metrów długości.
Wikipedia
minerał z grupy piroksenów, krzemian sodu i żelaza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał z grupy krzemianów łańcuchowych, zaliczany do grupy piroksenów, wzór chemiczny NaFe3+(Si2O6);
Wiktionary
Egiryn – minerał z grupy krzemianów łańcuchowych, zaliczany do grupy piroksenów – klinopiroksen. Minerał należy do grupy minerałów rzadkich.Wraz z jadeitem oraz kosmochlorem tworzy szereg jadeitu.
Wikipedia
(1.1) akmit
Wiktionary
mit. gr. syn Tyestesa, kochanek Klitajmestry, żony Agamemnona
SJP.pl
Ajgistos (także Egist; gr. Αἴγισθος Aigisthos, łac. Aegisthus) – postać w mitologii greckiej. Był synem Tiestesa i jego córki, Pelopii oraz bratankiem Atreusza. Poślubił Klitajmestrę, z którą spłodził Aletesa i Erigone.
Wikipedia
zdobić szkło, wykorzystując ciemny lakier do wykonania ornamentu na szybie oraz złotą lub srebrną folię jako tło
SJP.pl
technika zdobienia szkła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eglomizować.
Wiktionary
czas. eglomizować
Wiktionary
Eglon – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Król Moabu w czasach Sędziów. Pokonał Izrael i zdobył Jerycho, utrzymując władzę nad Izraelitami przez osiemnaście lat. Został zamordowany przez Ehuda.Pojawia się w Księdze Sędziów 3,12-26
Wikipedia
1. nazwisko, np. hrabia Egmont, książę de Gavre (1522 - 1568) bohater wojny o wyzwolenie Niderlandów od dominacji hiszpańskiej;
2. tytuł uwertury operowej Beethovena inspirowanej życiem tego bohatera
SJP.pl
Wikipedia
1. przenośnie: godność, duma, honor;
2. w psychoanalizie:
a) część psychiki człowieka (obok id i superego) decydująca o przystąpieniu do działania; świadomość;
b) mechanizmy wewnętrzne i cechy psychiczne regulujące zachowanie człowieka; jaźń, indywidualność, osobowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) psych. świadoma część osobowości;
Wiktionary
Ego (pol. ja, jaźń; łac. ego; niem. Ich) – jedna z trzech struktur osobowości w modelu psychoanalitycznym, obok id i superego; często rozumiane w znaczeniu ja jednostki ludzkiej.
Wikipedia
(1.1) Podobnie działa tabu kultury hakerskiej (stopniowo zanikające, ale ciągle obecne) sprzeciwiające się wyznaniu, że ego lub zewnętrzne uznanie mogą być w ogóle czyimkolwiek czynnikiem motywującym.
Wiktionary
IPA: ˈɛɡɔ, AS: ego
Wiktionary
[czytaj: egokasting] zindywidualizowane korzystanie z mediów, koncentrowanie się na tym, co jest nam znane
SJP.pl
kobieta przesadnie zajmująca się własną osobą, własnymi przeżyciami, przeceniająca siebie przy jednoczesnym niedocenianiu i nieuwzględnianiu punktu widzenia innych osób; samolubka, egotystka, egoistka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta uważająca, że świat „kręci się” wokół niej
Wiktionary
rzecz. egocentryzm m., egocentryk m.
przysł. egocentrycznie
przym. egocentryczny
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób egocentryczny
Wiktionary
(1.1) Człowiek niedojrzały religijnie będzie przeżywał swoją relację do Boga egocentrycznie, wyłącznie w kluczu zaspokojenia własnych potrzeb.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔt͡sɛ̃nˈtrɨt͡ʃʲɲɛ, AS: egocẽntryčʹńe
Wiktionary
rzecz. egocentryk m., egocentryczka ż., egocentryzm m., egocentryczność ż.
przym. egocentryczny
Wiktionary
postawa życiowa, zgodnie z którą traktuje się własną osobę jako najważniejszy punkt świata, przecenia się siebie przy jednoczesnym niedocenianiu i nieuwzględnianiu punktu widzenia innych ludzi; egocentryzm, egotyzm, samolubstwo, samolubność, sobkostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest egocentryczne; cecha tych, którzy są egocentryczni
Wiktionary
przym. egocentryczny
przysł. egocentrycznie
rzecz. egocentryzm mrz.
Wiktionary
skoncentrowany wyłącznie na sobie, samolubny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z egocentryzmem, świadczący o traktowaniu siebie jako najważniejszy/centralny punkt świata
Wiktionary
(1.1) Ta egocentryczna, trochę dziecinna kobieta była mu potrzebna.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔt͡sɛ̃nˈtrɨt͡ʃnɨ, AS: egocẽntryčny
Wiktionary
rzecz. egocentryk m., egocentryczka ż., egocentryzm m., egocentryczność ż.
przysł. egocentrycznie
Wiktionary
człowiek przesadnie zajmujący się własną osobą, własnymi przeżyciami, przeceniający siebie przy jednoczesnym niedocenianiu i nieuwzględnianiu punktu widzenia innych osób; samolub, egotysta, egoista, sobek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba nie biorąca pod uwagę czyichś opinii, uważająca, że „świat kręci się wokół niej”
Wiktionary
Egocentryzm (łac. ego – ja + centrum – środek) – postrzeganie świata zewnętrznego polegające na centralnym umiejscowieniu własnej osoby w świecie. Niezdolność do tolerowania innych poglądów i postaw niż własne.
Egocentryzm jest pojęciem nacechowanym pejoratywnie, chociaż nie zawsze jest uważany za zjawisko złe etycznie w nauce (np. u Jana Piageta lub jako funkcja tworzenia własnego ja).
Wikipedia
IPA: ˌɛɡɔˈt͡sɛ̃ntrɨk, AS: egocẽntryk
Wiktionary
rzecz. egocentryzm m.
:: fż. egocentryczka ż.
przym. egocentryczny
przysł. egocentrycznie
Wiktionary
książkowo: postawa życiowa, zgodnie z którą traktuje się własną osobę jako najważniejszy punkt świata, przecenia się siebie przy jednoczesnym niedocenianiu i nieuwzględnianiu punktu widzenia innych ludzi; egoizm, egotyzm, samolubstwo, samolubność, sobkostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. tok rozumowania, który polega na centralnym umiejscowieniu własnej osoby w świecie;
(1.2) pejor. przecenianie swojego znaczenia w świecie, postrzeganie siebie jako ośrodka wszystkiego, odbieranie wszystkich wydarzeń w stosunku do własnej osoby
Wiktionary
Egocentryzm (łac. ego – ja + centrum – środek) – postrzeganie świata zewnętrznego polegające na centralnym umiejscowieniu własnej osoby w świecie. Niezdolność do tolerowania innych poglądów i postaw niż własne.
Egocentryzm jest pojęciem nacechowanym pejoratywnie, chociaż nie zawsze jest uważany za zjawisko złe etycznie w nauce (np. u Jana Piageta lub jako funkcja tworzenia własnego ja).
Wikipedia
(1.1) Egocentryzm jest pojęciem z psychologii rozwojowej i nie trzeba mu w tym wypadku nadawać negatywnego znaczenia. Bez fazy egocentryzmu nie sposób skonstruować swojego Ja.
(1.2) Innych trapi wyłącznie troska o własne bezpieczeństwo. Każdą przeszkodę traktują oni jako zagrożenie osobistego bezpieczeństwa i osobistego prestiżu (…). Egocentryzm przybiera różne formy.
(1.2) Błędne koło, w jakim tkwi autorka świadectwa, nakręca tylko jej egocentryzm i skupienie się na sobie, na kochaniu tylko siebie, kochaniu swojego ciała, cieszeniu się swoją kobiecością itp.
Wiktionary
rzecz. egocentryczność ż., egocentryk m., egocentryczka ż.
przym. egocentryczny
przysł. egocentrycznie
Wiktionary
w historii i socjologii: tekst pisany w pierwszej osobie, opisujący wydarzenia historyczne, zmiany społeczne, np. list, autobiografia, pamiętnik
SJP.pl
charakterystyczne, nosowe brzmienie głosu chorego na zapalenie płuc i opłucnej
SJP.pl
Egofonia (łac. ægophonia), rzadziej kozi bek – objaw chorobowy występujący przy zapaleniu opłucnej lub zapaleniu płuc. Podczas osłuchiwania klatki piersiowej pacjent wypowiada słowo Ee. Dla osłuchującego lekarza słyszalne jest natomiast słowo A.
Wikipedia
kierunek w literaturze początku XX w., zwłaszcza w Rosji, odmiana futuryzmu głosząca postrzeganie świata przez swoją intuicję i koncentrowanie się autora na sobie
SJP.pl
człowiek, którego cechuje egoizm, samolubny, myślący tylko o swoim szczęściu; samolub, egotysta, egocentryk, sobek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba kierująca się własnym interesem bez zwracania uwagi na potrzeby innych
Wiktionary
Egoizm (łac. ego – ja) – nadmierna albo wyłączna miłość do siebie. Egoista kieruje się przeważnie własnym dobrem i interesem, nie zwracając zbytniej uwagi na potrzeby i oczekiwania innych. Odnosi wszystko do siebie, patrzy na świat poprzez pryzmat „ja”, nie uznaje wewnętrznie systemu wartości społecznie akceptowanych.
Wikipedia
(1.1) Ten mały egoista sam zjadł wszystkie ciastka nie myśląc o pozostałych dzieciach.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔˈjista, AS: egoi ̯ista
Wiktionary
rzecz. egoizm m., egoistyczność ż.
:: fż. egoistka ż.
przym. egoistyczny
przysł. egoistycznie
Wiktionary
(1.1) pot. samolub, sobek, nieużytek
Wiktionary
kobieta, którą cechuje egoizm, samolubna, myśląca tylko o swoim szczęściu; kobieta samolub, egotystka, egocentryczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta kierująca się własnym interesem bez zwracania uwagi na potrzeby innych
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔˈjistka, AS: egoi ̯istka
Wiktionary
zob. egoista.
Wiktionary
(1.1) samolubka
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób egoistyczny
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔjiˈstɨt͡ʃʲɲɛ, AS: egoi ̯istyčʹńe
Wiktionary
rzecz. egoizm m., egoistyczność ż., egoista m., egoistka ż.
przym. egoistyczny
Wiktionary
(1.1) samolubnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: egoistycznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest egoistyczne; cecha tych, którzy są egoistyczni
Wiktionary
przym. egoistyczny
przysł. egoistycznie
rzecz. egoista mos.
Wiktionary
samolubny;
1. myślący tylko o swoim szczęściu, lekceważący potrzeby innych ludzi;
2. świadczący o takich cechach, np. egoistyczne zachowanie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla egoisty i egoizmu
Wiktionary
(1.1) Świat, w którym żyjemy, jest bardzo egoistyczny.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡɔjiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: egoi ̯istyčny
Wiktionary
rzecz. egoista m., egoistka ż., egoizm m., egoistyczność ż.
przysł. egoistycznie
Wiktionary
(1.1) samolubny
Wiktionary
postawa charakteryzująca się nadmierną lub wyłączną miłością samego siebie, podporządkowaniem własnym potrzebom interesów innych ludzi, myśleniem wyłącznie o sobie i swoich korzyściach; egocentryzm, egotyzm, samolubstwo, sobkostwo, samolubność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. psych. postawa życiowa cechująca się przedkładaniem własnego dobra lub korzyści ponad wszystko inne;
(1.2) pot. pejor. dbanie tylko o siebie, o własną wygodę
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Rodzice byli tak zaślepieni, że nie dostrzegali egoizmu swojej pociechy.
Wiktionary
IPA: ɛˈɡɔjism̥, AS: egoi ̯ism̦
Wiktionary
rzecz. egoista m., egoistka ż.
przym. egoistyczny
przysł. egoistycznie
Wiktionary
(1.2) miłość własna, samolubstwo, sobkostwo
Wiktionary
1. w filozofii: badanie jaźni, świadomego istnienia; według niektórych koncepcji istota filozofii;
2. w psychologii: postrzeganie zewnętrznego świata i innych ludzi przez pryzmat własnej osoby
SJP.pl
nadmierne koncentrowanie się na samym sobie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Egon – imię męskie, alternatywna forma imienia Egbert.
Egon imieniny obchodzi: 15 lipca, 1 września.
Osoby noszące imię Egon:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje imię m.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* łotewski: (1.1) Egons m.
źródła.
== Egon (język estoński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|estoński|m. Egon
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛɡɔ̃n, AS: egõn
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* łotewski: (1.1) Egons m.
źródła.
== Egon (język estoński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|estoński|m. Egon
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: Egon (imię męskie)
SJP.pl
Egon z małżonką; Egonowie
SJP.pl
Egon z małżonką; Egonostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Egona lub z nim związany
SJP.pl
zastanawianie się nad własnymi procesami psychicznymi, doznaniami, motywami postępowania, cechami charakteru itp.
SJP.pl
uważanie samego siebie za boga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. uważanie siebie samego za boga
Wiktionary
Egoteizm (łac. ego ja + gr. theos bóg) – termin filozoficzny, oznaczający uważanie przez jednostkę samej siebie za boga.
Wikipedia
w psychologii: tendencja do przesadnego zajmowania się własną osobą, własnymi przeżyciami, kierowanie uwagi otoczenia na siebie; egotyzm, egocentryzm, egoizm, samolubstwo, sobkostwo, samolubność
SJP.pl
odznaczający się egotyzmem
SJP.pl
człowiek, którego cechuje egotyzm, przesadnie zajmujący się własną osobą, własnymi przeżyciami, kierujący na siebie uwagę otoczenia; samolub, egocentryk, egotysta, sobek
SJP.pl
człowiek, którego cechuje egotyzm, przesadnie zajmujący się własną osobą, własnymi przeżyciami, kierujący na siebie uwagę otoczenia; samolub, egocentryk, egoista, sobek
SJP.pl
Egotyzm (łac. ego – ja) – pęd do utrzymywania i rozwijania korzystnej opinii o własnej osobie. Zazwyczaj towarzyszy mu wyolbrzymiona pozytywna opinia o swoich cechach osobistych i własnej ważności. Zazwyczaj zawiera intelektualne, fizyczne, społeczne i inne typy przeszacowania. Często występuje wraz z egomanią.
Wikipedia
kobieta, którą cechuje egotyzm, przesadnie zajmująca się własną osobą, własnymi przeżyciami, kierująca na siebie uwagę otoczenia; kobieta samolub, egocentryczka, egoistka
SJP.pl
w psychologii: tendencja do przesadnego zajmowania się własną osobą, własnymi przeżyciami, kierowanie uwagi otoczenia na siebie; egocentryzm, egoizm, samolubstwo, sobkostwo, samolubność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. przesadne kierowanie własnej i cudzej uwagi na siebie, zajmowanie się tylko swoją osobą;
Wiktionary
Egotyzm (łac. ego – ja) – pęd do utrzymywania i rozwijania korzystnej opinii o własnej osobie. Zazwyczaj towarzyszy mu wyolbrzymiona pozytywna opinia o swoich cechach osobistych i własnej ważności. Zazwyczaj zawiera intelektualne, fizyczne, społeczne i inne typy przeszacowania. Często występuje wraz z egomanią.
Wikipedia
(1.1) Mój brat to dobry przykład osoby dotkniętej egotyzmem.
Wiktionary
IPA: ɛˈɡɔtɨsm̥, AS: egotysm̦
Wiktionary
rzecz. egotysta m., egotystka ż., egotyczka ż.
przym. egotyczny
Wiktionary
(1.1) miłość własna, samolubstwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. określenie na przeniesienie filmowego lub książkowego pierwowzoru do postaci gry komputerowej lub konsolowej
Wiktionary
Egranizacja – stworzenie gry komputerowej na podstawie dzieła literackiego lub filmowego. Jest to neologizm powstały z połączenia słów ekranizacja i gra. Produkcja może bazować na całym utworze lub na filmie albo jego części. Niektóre egranizacje nie są dokładnym odzwierciedleniem pierwowzorów – opierają się na świecie przedstawionym np. w książce lub dotyczą odrębnej, oryginalnej historii z danego uniwersum. Termin ten jest często używany przez redaktorów „CD-Action”.
Wikipedia
(1.1) Gra „Hard To Be A God” jest egranizacją rosyjskiej książki.
(1.1) (…) niemal każda głośniejsza produkcja doczekuje się swojej egranizacji.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡrãɲiˈzat͡sʲja, AS: egrãńizacʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) gradaptacja
Wiktionary
1. dawna ozdoba kapelusza z piór lub drogich kamieni popularna w końcu XVIII wieku;
2. czapla biała;
3. wyładowanie elektryczności w postaci bladoniebieskiego wachlarzyka świetlnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. pióra, zwykle godowe pióra czapli, wykorzystywane jako ozdoba kapelusza i kobiecej fryzury albo ich imitacja z metalu i klejnotów
(1.2) ornit. nazwa systematyczna|Egretta alba|ref=tak., duży śnieżnobiały ptak; czapla biała
(1.3) ornit. długie, ozdobne pióra czapli wyrastające na ich grzbietach w okresie godowym
Wiktionary
(1.1) A na głowie zawój muślinowy, spięty wielką jaszczurką złotą, kameryzowaną, z boku zaś tego turbanu mieniła się bogata egreta z piór.
Wiktionary
ozdoba w postaci kolorowego pióropusza przytwierdzana do kapeluszy lub innych nakryć głowy, a także zdobiąca niegdyś hełmy średniowiecznych rycerzy; forga
SJP.pl
czerwone wino węgierskie, przeważnie o charakterze półwytrawnym lub wytrawnym
SJP.pl
walec maszyny papierniczej, wyrównujący strukturę i powierzchnię papieru
SJP.pl
zawód polegający na wykonywaniu osprzętu służącego do sporządzania hologramów lub znaków wodnych papierów wartościowych za pomocą precyzyjnych urządzeń pomiarowych i wykonawczych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zawód polegający na wykonywaniu osprzętu do nanoszenia hologramów i znaków wodnych na papiery wartościowe
Wiktionary
IPA: ˌɛɡutɛˈʒɨsta, AS: egutežysta
Wiktionary
rzecz. eguter m., eguternia ż.
Wiktionary
skrót od: egzemplarz; egzempl.
SJP.pl
skrót
(1.1) = egzemplarz
Wiktionary
(1.1) Średnia sprzedaż dzienników regionalnych objętych badaniem PBC wyniosła w 2021 roku 158 399 egz. wobec 191 905 egz. w 2020 roku.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) śrpol. wywołać u kogoś gniew
Wiktionary
rzecz. egzacerbacja ż.
Wiktionary
przestarzale: przypisywanie czemuś nadmiernego znaczenia; wyolbrzymianie czegoś, przejaskrawianie
SJP.pl
przestarzale: wyolbrzymiać, przejaskrawiać, przesadzać
SJP.pl
przestarzale: wyolbrzymiać, przejaskrawiać, przesadzać
SJP.pl
1. dawniej: przymusowe ściąganie należności państwa w naturze i pieniądzach;
2. obwód, w którym pobierano podatki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. pobór podatków przez państwo
(1.2) hist. obwód, w którym pobierano podatek
Wiktionary
(1.1) Dawniej nieraz bywało, że swoich własnych, cywilnych i wojskowych, deputatów do egzakcji przyjmował szlachcic z rusznicą i na czele zbrojnej czeladzi [...]
(1.2) Tak np. w egzakcji włodzimierskiej podług protokołu liczyliśmy tylko 20 dymów przybyłych, tymczasem w rezolucji znajdują się trzy miasteczka: Włodzimierz, Kowel i Milanowice [...]
Wiktionary
rzecz. egzaktor m.
Wiktionary
przestarzale: poborca podatków stałych; eksaktor
SJP.pl
zbytnia wylewność w okazywaniu uczuć i nienaturalność w uzewnętrznianiu myśli; afektacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przesadne demonstrowanie uczuć, niewspółmierne do ich siły, nieadekwatne do poziomu emocjonalnego sytuacji, oraz nadmierne lub pełne zaangażowania i zachwytu wyrażanie myśli
Wiktionary
(1.1) Jej egzaltacja była bardzo męcząca.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzalˈtat͡sʲja, AS: egzaltacʹi ̯a
Wiktionary
przym. egzaltowany
Wiktionary
(1.1) afektacja
Wiktionary
związek organiczny, makrocykliczny lakton; stosowany w perfumerii jako utrwalacz zapachu
SJP.pl
Egzaltolid (lakton kwasu 15-hydroksypentadekanowego) – makrocykliczny związek zapachowy, stosowany w produkcji perfum do utrwalania i harmonizowania zapachu. Ma zapach przypominający piżmo (z nutą ambry), dzięki czemu może być zamiennikiem tych naturalnych substancji zapachowych pochodzenia zwierzęcego, zawierających podobne związki wielkopierścieniowe (np. muskon, cyweton, ambretolid).
Wikipedia
keton cykliczny, bezbarwna, krystaliczna substancja o zapachu piżma; stosowany w przemyśle perfumeryjnym
SJP.pl
egzaltować się - wpadać w stan podniecenia, ogólnego zachwytu, zapalać się
SJP.pl
afektowany;
1. nienaturalny, wyrażany w przesadny sposób;
2. mający skłonności do takiego wyrażania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy egzaltacji
Wiktionary
rzecz. egzaltacja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. egzamin
Wiktionary
przym. egzamenacyjny, egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
rzecz. przeegzaminowanie n., egzaminowanie n., egzaminatorskość ż., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż.
przysł. egzaminacyjnie
czas. egzaminować
Wiktionary
(1.1) współcz. egzamin, sprawdzian, test
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. egzaminacyjny
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz.
Wiktionary
sprawdzian;
1. oficjalne sprawdzenie czyjejś wiedzy lub umiejętności;
2. sytuacja, w której ukazuje się prawdziwa wartość kogoś lub czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) eduk. procedura sprawdzania wiedzy teoretycznej lub praktycznej
(1.2) przen. sytuacja, w której ukazuje się prawdziwa wartość kogoś lub czegoś
Wiktionary
Egzamin (łac. examen – badanie) – jedna z form sprawdzania wiedzy. Stosuje się ją w szkołach, w instytucjach, np. w ramach rekrutacji na stanowiska w urzędach państwowych albo w weryfikacji kandydatów na duchownych.
W klasyfikacji systemów egzaminacyjnych wyróżnia się:
Wikipedia
(1.1) Do egzaminu z fonologii przygotowywałem się pół roku.
(1.1) Marcin zdał za pierwszym razem egzamin praktyczny na prawo jazdy.
(1.2) Kolejny rok z rzędu wydane spore pieniądze na transfery i kolejny raz nie zdaje to egzaminu.
Wiktionary
IPA: ɛɡˈzãmʲĩn, AS: egzãmʹĩn
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
(1.1) sprawdzian, test; daw. egzamen
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób egzaminacyjny; tak, jak na egzaminie
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z egzaminem, dotyczący egzaminu
Wiktionary
(1.1) Budynek egzaminacyjny uniwersytetu w Oksfordzie zamieniono w szpital wojskowy.
(1.1) Każdy samochód egzaminacyjny wyposażony jest w szereg kamer wideo rejestrujących przebieg egzaminu państwowego na prawo jazdy.
(1.1) Na tegorocznej maturze pojawiło się do wyboru kilka nowych przedmiotów egzaminacyjnych.
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
(1.1) daw. egzamenacyjny
Wiktionary
osoba przeprowadzająca egzamin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba przeprowadzająca egzamin, także. osoba oceniająca arkusze egzaminacyjne
Wiktionary
(1.1) Egzaminator bez entuzjazmu poinformował kursantkę o pozytywnym wyniku jej egzaminu na prawo jazdy.
(1.1) Zdający uzyskał negatywny wynik egzaminu praktycznego na prawo jazdy, ponieważ egzaminator zmuszony był użyć hamulca roboczego.
(1.1) Egzaminatorzy pomylili się w ocenie aż 621 matur!
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
:: fż. egzaminatorka ż.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
kobieta przeprowadzająca egzamin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta przeprowadzająca egzamin
Wiktionary
(1.1) Przed skrzyżowaniem egzaminatorka nakazała kursantowi skręcić w prawo.
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
:: fm. egzaminator mos.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub stanowiskiem egzaminatora
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. rzad. cecha tego, co egzaminatorskie; to, co charakterystyczne dla egzaminatora (egzaminatorów)
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
1. sprawdzać czyjeś wiadomości lub umiejętności;
2. być sprawdzianem czyichś wiadomości lub umiejętności, np. egzaminuje nas życie;
3. dociekliwie wypytywać kogoś;
4. sprawdzać stan lub użyteczność czegoś, np. egzaminować swoją talię
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przeprowadzać egzamin, poddawać coś lub kogoś egzaminowi
(1.2) przen. badać, obserwować, wypytywać
Wiktionary
(1.1) Pracownik WORD-u egzaminował przyszłych kierowców pod wpływem alkoholu.
(1.2) (…) Gomułka zwymyślał Aristowa: – Co wy tu mnie egzaminujecie[?] – krzyknął usłyszawszy pytania ambasadora. – Macie swoje informacje i wiecie, jaki charakter mają demonstracje w Gdańsku.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzãmʲĩˈnɔvat͡ɕ, AS: egzãmʹĩnovać
Wiktionary
rzecz. egzamin mrz., egzamen mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
(1.1) odpytywać, przeegzaminowywać, przepytywać, pytać, sprawdzać
(1.2) analizować, badać, inspekcjonować, maglować, odpytywać, przeegzaminowywać, przepytywać, przesłuchiwać, pytać, sprawdzać, testować, weryfikować, wypytywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przeprowadzanie egzaminu, poddawanie czegoś lub kogoś egzaminowi
(1.2) przen. badanie, obserwowanie, wypytywanie
Wiktionary
(1.1) Egzaminowanie kandydatów na kierowców rozpoczyna się na placu manewrowym.
(1.1) Od marca bieżącego roku wchodzą w życie nowe zasady egzaminowania spawaczy.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzãmʲĩnɔˈvãɲɛ, AS: egzãmʹĩnovãńe
Wiktionary
rzecz. egzamin mrz., egzamen mrz., egzaminator mos., egzaminatorka ż., egzaminatorskość ż., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, egzaminowy, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
(1.1) odpytywanie, przeegzaminowywanie, przepytywanie, pytanie, sprawdzanie
(1.2) analizowanie, badanie, inspekcjonowanie, maglowanie, odpytywanie, przeegzaminowywanie, przepytywanie, przesłuchiwanie, pytanie, sprawdzanie, testowanie, weryfikowanie, wypytywanie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z egzaminem, dotyczący egzaminu
Wiktionary
rzecz. egzamen mrz., egzamin mrz., egzaminator mos., egzaminatorskość ż., egzaminowanie n., przeegzaminowanie n., przeegzaminowywanie n.
:: fż. egzaminatorka ż.
czas. egzaminować ndk., przeegzaminować dk., przeegzaminowywać ndk.
przym. egzaminacyjny, egzaminatorski, poegzaminacyjny, poegzaminowy, przedegzaminacyjny, przedegzaminowy
przysł. egzaminacyjnie
Wiktionary
wykwity skórne towarzyszące niektórym infekcjom wirusowym
SJP.pl
erozja lodowcowa, żłobienie, rysowanie i wygładzanie skał podłoża przez przesuwający się lodowiec
SJP.pl
Egzaracja – jeden z trzech procesów erozji glacjalnej (obok detrakcji i detersji), tłumaczony jako zdzieranie.
Dotyczy utworów nieskonsolidowanych, znajdujących się w podłożu lodowca. Są one deformowane i przesuwane pod wpływem przemieszczającego się lodu, a część przymarza do stopy lodowca i jest włączana w jego obręb. Procesy te są obecnie rozpatrywane w ramach glacitektoniki, czyli deformacji podłoża podlodowcowego, które są analogiczne do zjawisk tektonicznych. Do struktur glacitektonicznych należą fałdy, łuski, nasunięcia oraz depresje glacitektoniczne, które są w istocie zagłębieniami egzaracyjnymi.
Wikipedia
namiestnik cesarza Bizancjum w posiadłościach italskich i afrykańskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. tytuł naczelnika prowincji egzarchatu;
(1.2) biskup zarządzający egzarchatem
(1.3) namiestnik patriarchy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Izaak Armeńczyk był egzarchą Rawenny za papieża Seweryna w VII wieku.
(1.2) Godność egzarchy pełnił do likwidacji tejże administratury kościelnej w 1990.
Wiktionary
rzecz. egzarchat m.
Wiktionary
1. teren jurysdykcji egzarchy w Kościele wschodnim;
2. w cesarstwie bizantyjskim: teren podległy władzy namiestnika cesarskiego;
3. egzarchat bułgarski - Kościół prawosławny w Bułgarii, który został wyłączony spod władzy patriarchatu w 1870 roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. urząd namiestnika w cesarstwie bizantyńskim
(1.2) hist. jednostka podziału administracyjnego w cesarstwie bizantyńskim znajdująca się pod zarządem egzarchy
(1.3) rel. obszar położony poza głównym terenem działania danego Kościoła poddany władzy kanonicznej przedstawiciela patriarchy;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Południowa część egzarchatu weszła później w skład Katepanatu Italii.
Wiktionary
rzecz. egzarcha m.
Wiktionary
przestarzałe: stan wielkiego rozdrażnienia; furia, rozjątrzenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. stan wielkiego rozdrażnienia
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzaspɛˈrat͡sʲja, AS: egzasperacʹi ̯a
Wiktionary
czas. egzasperować
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyegzasperować)
(1.1) przest. doprowadzać do rozpaczy lub rozdrażnienia
Wiktionary
(1.1) [...] wszystko to skupiało się u stóp rusztowania, podnosiło głowy, wybuchało śmiechem, rzucało ku oszalałemu człowiekowi drażniące i egzasperujące go zaczepki i żarty.
Wiktionary
rzecz. egzasperacja ż.
czas. wyegzasperować dk.
Wiktionary
1. teolog komentujący teksty biblijne
2. filolog zajmujący się egzegezą; komentator
3. w starożytnej Grecji: tłumacz wyroczni, praw i obyczajów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) jęz. językoznawca zajmujący się egzegezą
(1.2) teol. biblista badający teksty biblijne
(1.3) hist. tłumaczący i komentujący wyrocznie w antycznej Helladzie
(1.4) hist. urzędnik odpowiedzialny za nadzór nad kultem ateńskim
Wiktionary
(1.2) Na zjazd egzegetów przybyli też bibliści z Litwy.
Wiktionary
rzecz. egzegeza ż., egzegetyka ż.
:: fż. egzegetka ż.
przym. egzegetyczny
Wiktionary
związany z egzegezą Pisma Świętego i egzegetyką
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z egzegezą
Wiktionary
(1.1) Profesor opublikował nowy komentarz egzegetyczny.
Wiktionary
rzecz. egzegeza ż., egzegeta mos.
przysł. egzegetycznie
Wiktionary
w religioznawstwie: nauka zajmująca się badaniem, objaśnianiem i komentowaniem tekstu Biblii
SJP.pl
1. filologiczna krytyka tekstu;
2. objaśnianie, interpretacja tekstów biblijnych;
3. w starożytnej Grecji: objaśnianie sensu wyroczni, praw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. teol. badanie, wyjaśnianie i komentowanie tekstów;
Wiktionary
Egzegeza (stgr. ἐξήγησις exḗgēsis – „wyjaśnienie, wyprowadzenie”) – badanie i krytyczna interpretacja tekstów, zwłaszcza świętych i utworów hagiograficznych (opowiadających o żywotach świętych). Egzegeza jest sztuką rozumienia i wykładni ukrytych w utworach prawd, alegorii, symbolicznych kodów sensów teologicznych; poznawania warstwy metaforycznej.
Wikipedia
(1.1) To nie były dwie różne egzegezy, bo opierały się na tych samych przesłankach.
Wiktionary
rzecz. egzegeta m.
przym. egzegetyczny
Wiktionary
(1.1) analiza, interpretacja
Wiktionary
1. wykonanie zasądzonej kary:
a) stracenie osoby skazanej na karę śmierci;
b) ściągnięcie uznanej prawnie należności;
c) dawniej: wykonanie kary cielesnej; wychłostanie, ubiczowanie;
2. realizacja np. uchwał sejmowych lub innych aktów prawnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wykonanie wyroku śmierci
(1.2) praw. przymusowe ściąganie należności, z których zapłaceniem jakaś osoba lub instytucja zalega
(1.3) praw. wykonanie wyroku, orzeczenia, decyzji administracyjnej lub uchwały organu kolegialnego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Norwegia całkowicie zniosła karę śmierci dopiero w roku 1979, ale ostatnią egzekucję wykonano w roku 1948.
(1.3) Zamierzone śmiertelne porażenie prądem elektrycznym jest również jedną ze stosowanych w Stanach Zjednoczonych metod egzekucji kary śmierci na tzw. krześle elektrycznym.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɛˈkut͡sʲja, AS: egzekucʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. egzekutorka ż., egzekutor m., egzekutywa ż., egzekwowanie n., wyegzekwowanie n.
czas. egzekwować ndk., wyegzekwować dk.
przym. egzekucyjny
Wiktionary
(1.1) stracenie; pot. rozwałka, czapa
(1.2) rewindykacja
Wiktionary
związany z egzekucją
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z egzekucjami, straceniami, służący do straceń
(1.2) praw. związany z procesem odzyskiwania należnego sobie majątku poprzez instytucje sądu, komornika lub innych organów
(1.3) hist. związany z szesnastowiecznym ruchem reformatorskim szlachty polskiej;
(1.4) książk. związany z wykonaniem, wprowadzeniem czegoś w życie np. ustawy, wyroków sądowych
Wiktionary
rzecz. egzekutorka ż., egzekutor mos., egzekucja ż., egzekutywa ż.
czas. egzekwować
Wiktionary
1. urzędnik państwowy ściągający należność od dłużników na podstawie orzeczeń sądowych; komornik;
2. wykonawca wyroków sądowych;
3. środowiskowo: piłkarz wykonujący rzut karny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wykonawca wyroku sądowego, testamentu, zarządzeń władz itp.
(1.2) środ. sport. piłkarz wykonujący rzut karny
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. egzekucja ż., egzekwowanie n., wyegzekwowanie n., egzekutywa ż.
:: fż. egzekutorka ż.
czas. egzekwować, egzekwowanie ndk., wyegzekwowanie dk.
przym. egzekucyjny
przysł. egzekucyjnie
Wiktionary
1. urzędniczka państwowa ściągająca należność od dłużników na podstawie orzeczeń sądowych
2. kobieta, pełniąca funkcję wykonawcy wyroków sądowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wykonawczyni wyroku sądowego, testamentu, zarządzeń władz itp.
(1.2) środ. sport. piłkarka wykonująca rzut karny
Wiktionary
rzecz. egzekucja ż., egzekwowanie n., wyegzekwowanie n., egzekutywa ż.
:: fm. egzekutor ż.
czas. egzekwowanie ndk., wyegzekwowanie dk.
przym. egzekucyjny
przysł. egzekucyjnie
Wiktionary
1. władza wykonawcza realizująca postanowienia władzy ustawodawczej;
2. organ wykonawczy państwa lub partii; zarząd, rząd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. polit. władza wykonawcza w państwie
(1.2) polit. organ wykonawczy w partiach politycznych i organizacjach społecznych
(1.3) pot. posiedzenie, sesja, obrady egzekutywy (1.2)
(1.4) przest. zdolność wykonania aktu prawnego
(1.5) hist. w czasie II wojny światowej zakonspirowana komórka Armii Krajowej, która wykonywała wyroki śmierci wydane przez Polskie Państwo Podziemne
Wiktionary
Władza wykonawcza, egzekutywa – jedna z władz określonych w koncepcji podziału władz, jest władzą bezpośrednio zarządzającą sprawami państwa. Sprawują ją rząd i głowa państwa (prezydent, monarcha, organ kolegialny). Wyznacza kierunki rozwoju państwa, ustala instrumenty prowadzenia polityki państwowej, wybiera strategię jej realizacji. Egzekutywa umożliwia stosowanie ustawodawstwa wprowadzanego przez legislatywę.
Wikipedia
(1.1) …Koncepcje burżuazji wyrażały tendencje do ograniczania roli legislatywy na rzecz egzekutywy.
(1.2) Co się zbiera najpierw – ziemniaki czy kapustę? – Najpierw zbiera się egzekutywa partii i ona ustali.
(1.4) „Nie ma legislacyjnej viagry na impotencję egzekutywy” – zauważył poseł AWS Czesław Bielecki.
(1.5) Przeprowadzanie egzekucji spoczywało na Kołach Pułkowych, które miały swoje patrole egzekucyjne zwane „egzekutywami”.
Wiktionary
rzecz. egzekutorka ż., egzekucja ż., egzekutor m., egzekwowanie n., wyegzekwowanie n.
czas. egzekwować ndk., wyegzekwować dk.
przym. egzekucyjny
Wiktionary
część ceremoniału pogrzebowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) element ceremonii pogrzebowej
Wiktionary
Egzekwie (łac. exequiae) – towarzyszenie do grobu. W Kościele katolickim ceremonie pogrzebowe ze wszystkimi obrzędami lub część liturgii brewiarzowej za zmarłych (jutrznia czy nieszpory).
Liturgia żałobna (łac. Officium defunctorum) ma szczególne znaczenie dla chrześcijan, jest bowiem etapem przejścia z życia doczesnego do życia wiecznego. "Exequiarum Ordo" - modlitwy za zmarłych sięgają do hymnów i psalmów mówiących o zbawieniu wiecznym.
Wikipedia
1. wymagać wykonania czegoś, np. zadania lub obowiązku;
2. dochodzić wykonania orzeczeń sądowych
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) wymagać wykonania czegoś
(1.2) zmuszać, doprowadzać do spełnienia pewnych zobowiązań
Wiktionary
(1.1) Przepisy regulaminu zawsze należy egzekwować w uprzejmy i przyjazny sposób.
(1.2) Tymczasem prywatni wierzyciele i państwo bezlitośnie egzekwowali należności.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɛˈkfɔvat͡ɕ, AS: egzekfovać
Wiktionary
rzecz. egzekutywa ż., egzekwowanie n., egzekucja ż., egzekutor m.
przym. egzekucyjny
Wiktionary
dający się egzekwować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|egzekwować.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɛkfɔˈvãɲɛ, AS: egzekfovãńe
Wiktionary
czas. egzekwować
rzecz. egzekutorka ż., egzekutor mos., egzekucja ż., egzekutywa ż.
Wiktionary
alergiczna choroba skóry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nieinfekcyjny stan zapalny głównie wierzchniej warstwy skóry objawiający się świądem, zaczerwienieniem, pęcherzykami i złuszczaniem naskórka
Wiktionary
Wyprysk (łac. eczema) – choroba skóry o nieinfekcyjnym podłożu zapalnym (alergicznym lub niealergicznym) polegająca na zapaleniu jej wierzchnich warstw (naskórek i warstwa brodawkowata skóry właściwej).
Wikipedia
(1.1) Atopia jest częstą przyczyną występowania astmy i egzemy u dzieci.
Wiktionary
(1.1) wyprysk
Wiktionary
struktura tektoniczna powstała wskutek przebicia się plastycznego jądra antykliny przez młodsze, sztywniejsze skały nadkładu; diapir, wysad
SJP.pl
Wysad, egzemat – forma występowania złoża. Jest to złoże powstałe pod wpływem ruchów tektonicznych przez wciśnięcie skał starszych w leżące nad nimi młodsze utwory.
Wysady tworzą wyłącznie skały, które pod wpływem wysokich ciśnień stają się plastyczne, przeważnie jest to sól lub ił. Wysady noszą nazwę słupów, diapirów. Często górna partia wysadów przykryta jest czapą, powstałą w wyniku wyługowania rozpuszczalnych związków.
Wikipedia
1. w prawie kanonicznym: przeniesienie osoby lub zakonu pod jurysdykcję innego (zwykle wyższego) przełożonego kościelnego;
2. dawniej: przywilej zwalniający z jakiegoś obowiązku prawnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przywilej uwalniający od obowiązku nakazanego prawem
(1.2) uwolnienie spod jurysdykcji bezpośredniego zwierzchnika kościelnego, a poddanie wyższemu
(1.3) daw. wykup majątku oddanego w zastaw
(1.4) hist. w prawie staropolskim: czasowy immunitet żołnierzy od sądów innych niż wojskowe, nadawany przez sejm lub hetmanów
Wiktionary
Egzempcja (łac. exemptio 'wybranie; wyjęcie' od ex 'od-, wy-, z' i emptio od emere 'brać; kupować') – określenie pochodzące z prawa kanonicznego, oznaczające przeniesienie osoby albo zespołu osób (np. zakonu) spod jurysdykcji jednego przełożonego kościelnego pod władzę innego, najczęściej wyżej postawionego w hierarchii, np. spod władzy ordynariusza lub proboszcza i poddanie go bezpośrednio wyższemu przełożonemu.
Wikipedia
rzecz. egzempt mos.
Wiktionary
związany z egzempcją
SJP.pl
skrót od: egzemplarz; egz.
SJP.pl
określający konkretną jednostkę; osobniczy; specyficzny
SJP.pl
1. jedna sztuka z grupy jednorodnych przedmiotów;
2. przedstawiciel jakiegoś typu, gatunku; okaz;
3. ironicznie: ktoś posiadający negatywną cechę lub wyróżniający się z grupy innych osób; indywiduum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeden przedmiot z grupy jednorodnych przedmiotów
Wiktionary
(1.1) Wszystkie egzemplarze tego czasopisma zostały już sprzedane.
Wiktionary
IPA: ɛɡˈzɛ̃mplaʃ, AS: egzẽmplaš
Wiktionary
rzecz. exemplum n., egzemplifikacja ż., egzemplum n.
przym. egzemplifikacyjny
Wiktionary
(1.1) sztuka
Wiktionary
1. wyjaśnianie czegoś przy pomocy przykładów;
2. przykład
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyjaśnianie czegoś za pomocą przykładów
(1.2) wyjaśniający przykład
Wiktionary
(1.1) Moim zdaniem, teksty z rozbudowanymi egzemplifikacjami nużą czytelników.
Wiktionary
rzecz. egzemplarz mrz., egzemplifikowanie n., exemplum n., zegzemplifikowanie n.
czas. egzemplifikować ndk., zegzemplifikować dk.
przym. egzemplifikacyjny
Wiktionary
(1.1) ilustracja, zilustrowanie
Wiktionary
związany z egzemplifikacją
SJP.pl
dokonywać egzemplifikacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. wojsk. ćwiczenia wojskowe, musztra
Wiktionary
(1.1) […] a reszta z piersiami wystawionymi jak bębny, prosta, strojna i w sobie zwarta to piechota snadź już w tęgim egzercerunku wyćwiczona.
Wiktionary
czas. egzercytować ndk.
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. ćwiczyć
czasownik zwrotny niedokonany egzercytować się (dk. brak)
(2.1) przest. ćwiczyć się, wprawiać się
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɛrt͡sɨˈtɔvat͡ɕ, AS: egzercytovać
Wiktionary
rzecz. egzercytowanie n., egzercycja, egzercerunek
przym. egzercerunkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|egzercytować.
Wiktionary
czas. egzercytować ndk.
Wiktionary
miejsce na napis na monecie lub medalu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) numizm. oddzielona od ryciny przestrzeń u dołu medalu lub monety, na której zwykle zawarta jest dewiza lub data wybicia;
Wiktionary
Ekserga (łac. exergum od gr. εξεργον – dosł. „spoza dzieła”) albo egzerga (z wymowy fr. exergue) – dolna część pola monety, oddzielona od niego poziomą linią, zwaną cięciwą.
Określana polskim terminem odcinek (zapożyczonym z niem. Abschnitt). Najczęściej znajdują się w nim oznaczenia mennicze (np. symbol mennicy, znak emisyjny, cyfra własna itp.) bądź data wybicia danego numizmatu; rzadziej bywa niewypełniony.
Wikipedia
maksymalna praca, jaką określona materia może wykonać w procesie termodynamicznym przy przechodzeniu do stanu równowagi z otoczeniem
SJP.pl
Egzergia – maksymalna praca, jaką układ termodynamicznie otwarty może wykonać w danym otoczeniu przechodząc do stanu równowagi z otoczeniem. Otoczenie traktuje się jako zbiornik nieużytecznej energii i materii o stałej temperaturze. Maksymalną energię uzyskuje się w procesie odwracalnym.
Wikipedia
odmiana amylazy - enzymu odgrywającego ważną rolę w trawieniu
SJP.pl
uczony specjalizujący się w egzobiologii; kosmobiolog, astrobiolog
SJP.pl
dziedzina biologii, nauka badająca możliwość występowania życia poza Ziemią; astrobiologia, kosmobiologia, ksenobiologia
SJP.pl
Wikipedia
związany z egzobiologią (np. egzobiologiczne poszukiwania wody, egzobiologiczne eksperymenty); kosmobiologiczny, astrobiologiczny
SJP.pl
będący organizmem żyjącym w kosmosie lub związany z takim organizmem
SJP.pl
proces wydalania pęcherzyków, zawierających transportowaną substancję, z komórki wraz z częścią jej błony
SJP.pl
Egzocytoza (gr. éxō ‘na zewnątrz’, kýtos ‘komórka’) – proces usuwania z komórki eukariotycznej różnych substancji, dla których błona komórkowa jest nieprzepuszczalna. Odbywa się on za pośrednictwem błoniastych pęcherzyków, które zlewają się z błoną komórkową, uwalniając zgromadzoną wewnątrz substancję do przestrzeni międzykomórkowej. Pęcherzyki te powstają najczęściej w retikulum endoplazmatycznym lub w aparacie Golgiego, chociaż mogą być nimi również wakuole (pokarmowe lub autofagowe). Na drodze egzocytozy usuwane są z komórki m.in.:
Wikipedia
tkanka występująca w korzeniu większości roślin, pełniąca funkcję ochronną; podskórnia
SJP.pl
Egzoderma, skórnia, podskórnia – tkanka roślinna pochodzenia miękiszowego, znajdująca się pod ryzodermą. Ściany komórek egzodermy ulegają korkowaceniu, przez co egzoderma pełni powyżej strefy włośnikowej korzenia funkcję ochronną. Do korkowacenia dochodzi gdy włośniki zaczynają więdnąć. W starszych strefach korzenia egzoderma zastępuje skórkę korzenia.
Wikipedia
przebiegający z wydzieleniem energii
SJP.pl
enzym produkowany przez komórkę w jej wnętrzu a działający poza nią
SJP.pl
Egzoenzymy – termin stosowany wobec enzymów, posiadający dwa znaczenia:
Wikipedia
rodzaj zeza (zez utajony rozbieżny)
SJP.pl
wytrzeszcz gałek ocznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. rzad. wytrzeszcz; nadmierne, chorobliwe wysunięcie gałek ocznych
Wiktionary
nakaz zawierania małżeństw z osobą spoza danej grupy społecznej, szczepu, organizacji, narodowości, zespołu krewnych itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kult. etn. system norm kulturowych, który wymusza małżeństwo poza własną grupą;
Wiktionary
Egzogamia – zakaz zawierania małżeństw wewnątrz określonej grupy (poszerzonej rodziny, klanu egzogamicznego), utożsamiany przez jej członków z zakazem kazirodztwa, mimo że wyznacza szerszą grupę, niż jednostki blisko spokrewnione.
Najczęstszą zbiorowością egzogamiczną w społeczeństwach pierwotnych jest klan egzogamiczny, zazwyczaj posiadający własny totem. W społeczeństwach podzielonych na dwa klany lub inne jednostki egzogamiczne, określane są one mianem mojetów (połów).
Wikipedia
(1.1) Podajcie przykłady grup etnicznych z zasadą egzogamii.
Wiktionary
cecha czegoś dotyczącego przyczyn i oddziaływań zewnętrznych; egzogenność
SJP.pl
dotyczący przyczyn i oddziaływań zewnętrznych; egzogenny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pochodzący z zewnątrz
(1.2) wywołany przez czynnik z zewnątrz
Wiktionary
cecha czegoś dotyczącego przyczyn i oddziaływań zewnętrznych; egzogeniczność
SJP.pl
dotyczący przyczyn i oddziaływań zewnętrznych; egzogeniczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. pochodzący z zewnątrz organizmu
Wiktionary
(1.1) egzogeniczny, zewnątrzustrojowy, zewnątrzpochodny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inform. jądro systemu operacyjnego o minimalnym poziomie abstrakcji, zapewniające jedynie ochronę zasobów
Wiktionary
(1.1) Egzojądro musi jedynie śledzić, do której maszyny wirtualnej przypisano poszczególne zasoby.
Wiktionary
cienka warstwa zewnętrzna owocni tworząca skórkę owocu
SJP.pl
Egzokarp – zewnętrzna warstwa okrywająca owoc, która powstaje z zewnętrznej skórki słupka.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) astr. księżyc obiegający egzoplanetę itp.;
Wiktionary
Egzoksiężyc – naturalny satelita orbitujący wokół planety pozasłonecznej lub innego podobnego obiektu nieznajdującego się w Układzie Słonecznym. Biorąc pod uwagę istnienie licznych księżyców w naszym układzie planetarnym, wnioskuje się, że najprawdopodobniej istnieją one także wokół wielu innych planet pozasłonecznych. Większość dotychczas odkrytych planet pozasłonecznych należy do typu gazowych olbrzymów, które w Układzie Słonecznym mają liczne naturalne satelity (zobacz listy naturalnych satelitów Jowisza i Saturna).
Wikipedia
(1.1) Czy naukowcy naprawdę odkryli egzoksiężyc?
Wiktionary
(1.1) księżyc pozasłoneczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. litofit zasiedlający powierzchnię skał
Wiktionary
Epilit, epilitofit, egzolitofit – roślina rosnąca na powierzchni skały, jeden z rodzajów litofitów. Nazwa pochodzi z języka greckiego: lithos – kamień, phyte – roślina. Do epilitów należą głównie porosty, mchy oraz w miejscach wilgotnych glony.
Wikipedia
sekwencja genu kodująca aminokwasy w cząsteczce białka; ekson
SJP.pl
Ekson, egzon (z ang. exon – expressed region, „region ulegający ekspresji”) – region DNA lub pierwotnego transkryptu RNA, który pozostaje w dojrzałym, funkcjonalnym RNA po wycięciu intronów podczas splicingu. Sekwencje eksonowe poprzedzielane intronami występują w komórkach eukariotycznych i archaeonach. Część genomu odpowiadająca kompletnemu zestawowi eksonów organizmu lub komórki to eksom.
Wikipedia
w prawie: uwolnienie się od odpowiedzialności na zasadzie ryzyka
SJP.pl
Egzoneracja (okoliczności egzoneracyjne) – stany faktyczne oraz prawne, na które może powołać się zobowiązany do naprawienia szkody w celu zwolnienia się od odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. Są nimi:
Wikipedia
zaadoptowana do własnego języka obca nazwa geograficzna np. Paryż (fr. Paris)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. geogr. zaadaptowana na potrzeby własnego języka nazwa obiektu geograficznego inna od nazwy używanej w języku lub językach oficjalnych na obszarze, gdzie dany obiekt geograficzny się znajduje;
Wiktionary
Egzonim (od gr. ἔξω, éksō, „poza” i ὄνομα, ónoma, „nazwa”) – nazwa używana w danym języku na określenie ludów lub obiektów geograficznych występujących poza obszarem funkcjonowania danej kultury. Egzonim odróżnia się swoją formą od endonimu, czyli określenia funkcjonującego w języku miejscowym, sformułowania używanego przez mieszkańców obcego obszaru geograficznego. Np. angielski egzonim Prague, odnoszący się do miasta Pragi, odpowiada czeskiemu endonimowi Praha.
Wikipedia
(1.1) Sztokholm jest polskim egzonimem powstałym w wyniku spolszczenia szwedzkiej nazwy Stockholm.
Wiktionary
IPA: ɛɡˈzɔ̃ɲĩm, AS: egzõńĩm
Wiktionary
Egzonukleazy – enzymy należące do grupy esteraz (jednej z klas hydrolaz), które, działając na jedno- lub dwuniciowe DNA i RNA, powodują odłączenie nukleotydów od końców ich łańcuchów.
Wikipedia
Egzopeptydazy – grupa organicznych związków chemicznych, enzymów proteolitycznych (proteaz) zaliczanych do hydrolaz. Katalizują odłączanie od łańcuchów peptydowych skrajnych, zwykle pojedynczych, aminokwasów. Istnieją również jednak tzw. peptydazy dipeptydylowe, które powodują odłączanie dipeptydów od łańcucha peptydowego.
Wśród egzopeptydaz wyróżnia się karboksypeptydazy (działające od C-końca peptydów) oraz aminopeptydazy (działające od N-końca).
Wikipedia
planeta krążąca wokół gwiazdy innej niż Słońce; planeta pozasłoneczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. planeta położona poza Układem Słonecznym, najczęściej w innym układzie planetarnym;
Wiktionary
Wikipedia
przym. egzoplanetarny
Wiktionary
(1.1) planeta pozasłoneczna
Wiktionary
zewnętrzna, obwodowa część cytoplazmy komórkowej
SJP.pl
w dawnej Polsce: nadużycie władzy, głównie królewskiej
SJP.pl
dawniej: człowiek wykraczający przeciw obowiązującemu prawu; przestępca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. człowiek łamiący prawo, przestępca
Wiktionary
(1.1) Za to możni panowie, gwałtownicy, egzorbitanci, zawsze tam znajdowali zręcznych sekretarzy, niezmordowanych totumfackich, nieprzegadanych szczekaczy i tym podobnych ministrów.
Wiktionary
rzecz. egzorbitancja ż.
Wiktionary
osoba odprawiająca egzorcyzmy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. osoba uprawniona do odprawienia egzorcyzmu;
Wiktionary
Egzorcysta – osoba sprawująca egzorcyzm, czyli liturgiczny obrzęd wypędzania złego ducha bądź demona, bądź też niszczenia jego wpływów.
Wikipedia
(1.1) Egzorcysta podejmuje wstępną modlitwę egzorcyzmem i sprawdza, czy pojawiają się objawy wskazane w rytuale jako oznaki opętania.
Wiktionary
rzecz. egzorcyzm m., egzorcyzmowanie n.
czas. egzorcyzmować ndk., wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcyzmowany, egzorcystyczny
Wiktionary
rodzaj niższych, niesakramentalnych święceń w Kościele katolickim i wschodnim
SJP.pl
charakterystyczny dla egzorcyzmu i związanych z nim rytuałów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z egzorcyzmami, dotyczący egzorcyzmów
Wiktionary
(1.1) Egzorcysta używa specjalnego rytuału egzorcystycznego.
Wiktionary
rzecz. egzorcyzm mrz., egzorcysta mos., egzorcyzmowanie n.
czas. egzorcyzmować ndk., wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcyzmowany
Wiktionary
1. w Kościele katolickim: obrzęd liturgiczny mający na celu wypędzenie szatana;
2. zaklęcie negujące wpływ groźnych sił nadprzyrodzonych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kośc. obrzęd liturgiczny, który ma usuwać wpływ szatana na osoby, miejsca lub rzeczy;
(1.2) kośc. modlitwa, która ma usuwać wpływ szatana
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W nowej formie rytuału chrzcielnego egzorcyzmy są zredukowane do trudno zauważalnej postaci.
(1.1) Egzorcysta podejmuje wstępną modlitwę egzorcyzmem i sprawdza, czy pojawiają się objawy wskazane w rytuale jako oznaki opętania.
(1.2) Odmówiła sobie egzorcyzm, który dostała od spowiednika, i pomogło.
(1.2) Po drugiej stronie obrazka ze św. Michałem Archaniołem znajdował się krótki egzorcyzm do prywatnego odmawiania.
Wiktionary
rzecz. egzorcysta mos., egzorcyzmowanie n.
czas. egzorcyzmować ndk., wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcyzmowany, egzorcystyczny
Wiktionary
(1.1) egzorcyzmowanie, wyegzorcyzmowanie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) rel. odprawiać egzorcyzmy
Wiktionary
(1.1) Wojtyła musiał egzorcyzmować pewną kobietę.
(1.1) Egzorcysta już dwa razy egzorcyzmował ten apartament.
Wiktionary
rzecz. egzorcysta m., egzorcyzmowanie n., egzorcyzm mrz.
czas. wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcyzmowany, egzorcystyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|egzorcyzmować.
Wiktionary
(1.1) Józia i Janek poprosili by egzorcyzmowanie odbyło się w zakrystii.
Wiktionary
rzecz. egzorcyzm m., egzorcysta m., wyegzorcyzmowanie n.
czas. egzorcyzmować ndk., wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcyzmowany, egzorcystyczny
Wiktionary
(1.1) egzorcyzm
Wiktionary
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: egzorcyzmować
przymiotnik
(2.1) taki, nad którym odprawiono egzorcyzmy
Wiktionary
(1.1) Przed farą na egzorcyzmowanego czekała jego rodzina.
(2.1) Misia opowiadała mi o egzorcyzmowanej soli, którą widziała u egzorcysty.
Wiktionary
rzecz. egzorcysta mos., egzorcyzmowanie n., egzorcyzm mrz.
czas. egzorcyzmować ndk., wyegzorcyzmować dk.
przym. egzorcystyczny
Wiktionary
1. w Kościele katolickim: obrzęd liturgiczny mający na celu wypędzenie szatana;
2. zaklęcie negujące wpływ groźnych sił nadprzyrodzonych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. ogólna nazwa związku organicznego, peptydu opioidowego o właściwościach morfinopodobnych, podobnego w działaniu do endorfin a pochodzącego głównie z mąki pszennej
Wiktionary
(1.1) Egzorfiny powstają z białek pszenicy i mleka w procesie trawienia.
Wiktionary
kazanie wygłaszane po pogrzebie lub w rocznicę śmierci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kazanie pogrzebowe lub rocznicowe
(1.2) rel. krótka zachęta w formie kazania wygłaszana przed spowiedzią
(1.3) przen. żart. moralizująca przemowa
Wiktionary
Egzorta (łac. exhortatio – napomnienie) – rodzaj krótkiego kazania, wygłaszanego przez kapłana podczas pogrzebu bądź w rocznicę śmierci.
Wikipedia
(1.1) Kapelan strażaków wygłosił wspaniałą pogrzebową egzortę, w której nawiązał do żywotu św. Floriana.
(1.2) W egzorcie spowiednik przypomniał warunki dobrej spowiedzi.
(1.3) Nie trawił tych jej egzort, którymi darzyła go podczas śniadania.
Wiktionary
(1.2) ekshortacja
Wiktionary
nazwa stosowana czasem na określenie najbardziej zewnętrznej części atmosfery ziemskiej, powyżej 600-1000 km
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. zewnętrzna warstwa atmosfery Ziemi;
Wiktionary
Egzosfera – najbardziej zewnętrzna warstwa atmosfery planety lub księżyca. Egzosfera zwana jest inaczej sferą rozpraszania, sferą dyssypacji.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etymn|egzo-|sfera.
uwagi.
tłumaczenia.
* albański: (1.1) egzosfera ż.
* angielski: (1.1) exosphere
* azerski: (1.1) ekzosfer
* baskijski: (1.1) exosfera
* białoruski: (1.1) экзасфе́ра ż.
* bośniacki: (1.1) egzosfera ż.
* chorwacki: (1.1) egzosfera ż.
* estoński: (1.1) eksosfäär
* francuski: (1.1) exosphère ż.
* hiszpański: (1.1) exosfera ż.
* kataloński: (1.1) exosfera ż.
* litewski: (1.1) egzosfera ż.
* niemiecki: (1.1) Exosphäre ż.
* nowogrecki: (1.1) εξώσφαιρα ż.
* rosyjski: (1.1) экзосфе́ра ż.
* rumuński: (1.1) exosferă ż.
* słowacki: (1.1) exosféra ż.
* słoweński: (1.1) eksosfera ż.
* tajski: (1.1) เอกโซสเฟียร์ (eek.sôot.fiia)
* tybetański: (1.1) ཕྱི་རིམ (phyi rim)
* ukraiński: (1.1) екзосфе́ра ż.
źródła.
== egzosfera (język bośniacki.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. egzosfera
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɔˈsfɛra, AS: egzosfera
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etymn|egzo-|sfera.
uwagi.
tłumaczenia.
* albański: (1.1) egzosfera ż.
* angielski: (1.1) exosphere
* azerski: (1.1) ekzosfer
* baskijski: (1.1) exosfera
* białoruski: (1.1) экзасфе́ра ż.
* bośniacki: (1.1) egzosfera ż.
* chorwacki: (1.1) egzosfera ż.
* estoński: (1.1) eksosfäär
* francuski: (1.1) exosphère ż.
* hiszpański: (1.1) exosfera ż.
* kataloński: (1.1) exosfera ż.
* litewski: (1.1) egzosfera ż.
* niemiecki: (1.1) Exosphäre ż.
* nowogrecki: (1.1) εξώσφαιρα ż.
* rosyjski: (1.1) экзосфе́ра ż.
* rumuński: (1.1) exosferă ż.
* słowacki: (1.1) exosféra ż.
* słoweński: (1.1) eksosfera ż.
* tajski: (1.1) เอกโซสเฟียร์ (eek.sôot.fiia)
* tybetański: (1.1) ཕྱི་རིམ (phyi rim)
* ukraiński: (1.1) екзосфе́ра ż.
źródła.
== egzosfera (język bośniacki.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. egzosfera
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
sferyczny pęcherzyk błonowy wydzielany przez większość komórek eukariotycznych
SJP.pl
Egzosomy (ang. exosomes) – należące do, pęcherzyków zewnątrzkomórkowych, sferyczne pęcherzyki błonowe, wydzielane przez większość komórek eukariotycznych.
Ich zawartość (ang. cargo) mogą stanowić różne cząsteczki biologiczne (białka, lipidy, DNA czy RNA). Odgrywają one istotną rolę zarówno w stanach fizjologicznych, jak i chorobowych (reakcje immunologiczne, nowotwory).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. rodzaj zarodników wytwarzanych na zewnątrz komórki macierzystej poprzez odcinanie ich sukcesywnie na końcach tej komórki;
Wiktionary
Egzospory – rodzaj zarodników wytwarzanych poza zarodnią poprzez odcinanie pojedynczych komórek na końcach konidiów (strzępek zarodnikotwórczych, u grzybów) lub tylko części komórek macierzystych (bazydiospory sinic).
Wikipedia
IPA: ˌɛɡzɔˈspɔra, AS: egzospora
Wiktionary
rzecz. bazydiospora ż., chlamydospora ż.
Wiktionary
zewnętrzna warstwa błony komórkowej ziarna pyłku kwiatowego; egzyna
SJP.pl
Exosporium, egzosporium – w biologii jedna z warstw ściany komórkowej:
Wikipedia
zrośnięcie zęba z kością lub narośl kostna tworząca się na końcowej części kikuta po amputacji kończyny
SJP.pl
Chrzęstniak (łac. chondroma) – łagodny nowotwór tkanki chrzęstnej, różnicujący się w kierunku chrząstki szklistej.
Wikipedia
1. szkielet zewnętrzny, występujący u niektórych mięczaków i stawonogów;
2. rodzaj pancerza zakładanego na ciało, który dzięki zainstalowanym siłownikom zwiększa możliwości fizyczne, np. siłę mięśni
SJP.pl
Wikipedia
roślina pochodząca z innego klimatu
SJP.pl
pomieszczenie dla egzotycznych roślin i zwierząt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) obiekt lub pomieszczenie, w którym trzymane są egzotyczne rośliny lub zwierzęta;
Wiktionary
Egzotarium (z gr. ἔξω 'na zewnątrz') – pomieszczenie, w którym przetrzymuje się zwierzęta i rośliny egzotyczne. Może pełnić wiele funkcji, najczęściej pełni funkcje edukacyjne i demonstracyjne dla zwiedzających (podobnie jak ogród zoologiczny czy akwarium). Niekiedy może także pełnić funkcję schroniska dla zwierząt egzotycznych czy centrum rehabilitacji gadów i płazów egzotycznych.
Wikipedia
przym. egzotyczny
Wiktionary
1. wydzielanie ciepła powiązane z reakcją chemiczną;
2. utrzymywanie temperatury ciała zwierzęcia wyższej niż temperatura otoczenia dzięki zewnętrznym źródłom ciepła; ektotermia
SJP.pl
1. cecha zwierzęcia zmieniającego temperaturę ciała w zależności od temperatury otoczenia; ektotermiczność, zimnokrwistość, zmiennocieplność, poikilotermia, pojkilotermia, poikilotermiczność;
2. cecha procesów, w których dochodzi do wydzielania ciepła
SJP.pl
1. w chemii: związany z wydzielaniem ciepła;
2. o zwierzęciu: zmieniający temperaturę ciała w zależności od temperatury otoczenia; zimnokrwisty, ektotermiczny, zmiennocieplny, poikilotermiczny, pojkilotermiczny
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: egzoterycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: egzoteryczny
SJP.pl
cecha czegoś, co jest przeznaczone dla ogółu
SJP.pl
przeznaczony dla ogółu, dostępny, popularny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. przeznaczony dla ogółu, dostępny, popularny
Wiktionary
o organizmie: wydalający toksyny na zewnątrz
SJP.pl
toksyna produkowana przez bakterie, wydalana na zewnątrz ich organizmu; ektotoksyna
SJP.pl
Egzotoksyny (ektotoksyny) – silne toksyny białkowe wydzielane do środowiska przez żywe komórki bakteryjne, wytwarzane głównie przez bakterie Gram-dodatnie m.in. laseczkę tężca (Clostridium tetani) i inne bakterie z rodzaju Clostridium (np. C. septicum, C. botulinum), gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus), oraz rzadziej bakterie Gram-ujemne, np. przecinkowiec cholery.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób egzotyczny
Wiktionary
rzecz. egzotyczność ż., egzotyka ż.
przym. egzotyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: egzotycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: egzotyczny
SJP.pl
egzotyka, egzotyzm;
1. cecha czegoś typowego dla krajów o odmiennym klimacie, krajobrazie i kulturze;
2. cecha czegoś odmiennego, rzadko spotykanego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest egzotyczne; cecha tych, którzy są egzotyczni
Wiktionary
rzecz. egzotyka ż.
przym. egzotyczny
przysł. egzotycznie
Wiktionary
1. właściwy krajom o całkowicie odmiennym klimacie i cywilizacji; obcy, cudzoziemski
2. niecodzienny, niezwykły, ciekawy, osobliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) typowy dla dalekich krajów o odmiennej kulturze i klimacie
(1.2) o urlopie, wyjeździe, itp.: spędzany w dalekich krajach
(1.3) niezwykły, osobliwy, rzadko spotykany
(1.4) fiz. o materii, cząstce: nie złożona z barionów podlegających Modelowi Standardowemu;
Wiktionary
(1.1) Jękliwe tony egzotycznych instrumentów i woń kadzidełek rozmarzyły przez chwilę detektywa, posłał więc tęskne spojrzenie ku dzielnicy rosyjskiej, mieszczącej się po drugiej stronie Wisły na Pradze.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɔˈtɨt͡ʃnɨ, AS: egzotyčny
Wiktionary
rzecz. egzotyczność ż., egzotyka, egzotyzm, egzotyk, egzotarium
przysł. egzotycznie
Wiktionary
(1.3) nietypowy, rzadko spotykany, niezwykły, osobliwy
Wiktionary
1. roślina lub zwierzę pochodzące z krajów egzotycznych
2. przedmiot, wytwór mający cechy egzotyczne
SJP.pl
Egzotyk – fragment zwięzłej skały (otoczak, blok skalny i większe od bloków) nie związany genetycznie z osadem, w którym się zawiera i bardzo silnie się od niego różniący. Często też o nieznanym miejscu utworzenia. Przykładem egzotyków są bloki skalne spotykane we fliszu karpackim, pochodzące ze skał budujących wybrzeża mórz, w których odkładał się materiał, z którego z czasem wykształcił się flisz.
Wikipedia
egzotyzm;
1. ogół cech typowych dla krajów o odmiennym klimacie, krajobrazie i kulturze;
2. przedmioty lub zjawiska mające takie cechy;
3. ogół cech czegoś odmiennego, rzadko spotykanego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół cech właściwych krajom/regionom o innym klimacie i cywilizacji
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: egzotyk
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. egzotyk m., egzotyczność ż.
przym. egzotyczny
przysł. egzotycznie
Wiktionary
czynienie czegoś egzotycznym; używanie, wprowadzanie egzotyzmów
SJP.pl
1. wyraz lub frazeologizm pochodzenia obcego, nazywający obce realia, szczególnie obszarów i kultur odległych; ksenizm;
2. ogół cech typowych dla krajów o odmiennym klimacie, krajobrazie i kulturze; egzotyka;
3. ogół cech czegoś odmiennego, rzadko spotykanego; egzotyka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zafascynowanie obcą kulturą
Wiktionary
Egzotyzm (gr. eksotikos – daleki, cudzoziemski) – zapożyczenie językowe, nazywające obce realia. Z powodu związku tego typu nazw z obcymi dla języka polskiego desygnatami ich stosowanie w określonych sytuacjach jest konieczne. Egzotyzmy nie świadczą o historycznych kontaktach polszczyzny z językami, z których pochodzą. Przykłady egzotyzmów: ajatollah, hunwejbin, kimono itd.
Wikipedia
przym. egzotyczny
Wiktionary
czynić coś egzotycznym - właściwym krajom o odmiennym klimacie i o odmiennej cywilizacji
SJP.pl
dawniej: wygnaniec, banita; egzulant, eksulant, wywołaniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. banita, osoba wygnana
Wiktionary
IPA: ˈɛɡzul, AS: egzul
Wiktionary
(1.1) wygnaniec
Wiktionary
dawniej: wygnaniec, banita; egzul, eksulant, wywołaniec
SJP.pl
Egzulant, eksulant (od łac. exsulans, exsulantis - wygnaniec) – szlachcic, który opuścił swój majątek po utracie przez Rzeczpospolitą terenów, na których on się znajdował, na rzecz Rosji lub Imperium Osmańskiego, uchodząc w nowe granice państwa. Szlachta ta zachowała pełnię praw politycznych. Zbierały się sejmiki utraconych ziem, wybierano posłów na Sejm oraz nadawano urzędy związane z województwami, które nie wchodziły już w skład Rzeczypospolitej.
Wikipedia
zewnętrzna warstwa błony komórkowej ziarna pyłku kwiatowego; egzosporium
SJP.pl
Egzyna – zewnętrzna warstwa ściany komórkowej zarodników mszaków, paprotników i mikrospory u nasiennych. W wąskim znaczeniu ściana otaczająca ziarno pyłku u roślin nasiennych, podczas gdy jej odpowiednik u zarodników określany jest nazwą exosporium (egzospora).
Wikipedia
warunki życia, istnienie, byt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) istnienie, byt, życie i jego warunki
(1.2) filoz. rzeczywistość, istnienie, byt
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tą ryzykowną inwestycją naraził egzystencję całej firmy.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɨˈstɛ̃nt͡sʲja, AS: egzystẽncʹi ̯a
Wiktionary
czas. egzystować
rzecz. egzystencjalność ż., egzystencjalizm, egzystencjalista, egzystencjalistka
przym. egzystencjalny
Wiktionary
w filozofii: dotyczący egzystencjalisty lub egzystencjalizmu - kierunku filozoficznego
SJP.pl
kierunek filozoficzny, którego przedmiotem analizy jest indywidualna egzystencja człowieka, podkreślający odpowiedzialność człowieka za jego czyny; filozofia egzystencjalna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. współczesny kierunek filozoficzny, którego przedmiotem badań są indywidualne losy jednostki ludzkiej;
(1.2) psych. holistyczna teoria osobowości i szkoła terapeutyczna, zrodzona na gruncie ruchu humanistycznego w psychologii;
Wiktionary
Egzystencjalizm (od łacińskiego słowa existentia — istnienie), czyli „filozofia egzystencji” – XX-wieczny nurt filozoficzny, literacki i kulturowy dotyczący życia i ludzkiej egzystencji w świecie, wyborów moralnych oraz ról życiowych, a także miejsca, w którym się znajdujemy.
Wikipedia
IPA: ˌɛɡzɨstɛ̃nˈt͡sʲjalʲism̥, AS: egzystẽncʹi ̯alʹism̦
Wiktionary
rzecz. egzystencja ż., egzystencjalista m.
czas. egzystować ndk.
przym. egzystencjalny
Wiktionary
cecha czegoś odnoszącego się do istnienia człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. zdolność istnienia będąca cechą bytu
Wiktionary
rzecz. egzystencja ż., egzystowanie n.
czas. egzystować ndk.
przym. egzystencjalny
przysł. egzystencjalnie
Wiktionary
(1.1) bytowość
Wiktionary
1. w filozofii: odnoszący się do istnienia, dotyczący istnienia;
2. filozofia egzystencjalna - kierunek filozoficzny, którego przedmiotem analizy jest indywidualna egzystencja człowieka, jego miejsce i rola w świecie oraz który odrzucał społeczny i historyczny determinizm, któremu podlegać miałoby życie jednostki ludzkiej; egzystencjalizm;
3. w językoznawstwie: zdanie egzystencjalne - zdanie logiczne, proste, mające charakter stwierdzenia, że coś istnieje lub nie istnieje;
4. w logice: kwantyfikator egzystencjalny - operator, który wiąże zmienne wolne w funkcji zdaniowej, czyniąc z niej zdanie stwierdzające istnienie obiektów; czyta się go najczęściej "istnieje takie x, że..."
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. dotyczący egzystencji
Wiktionary
(1.1) (…) pracoholizm wyrasta z trudności wywołanych stresem (zawodowym, rodzinnym) lub innych wydarzeń, takich jak: kryzys tożsamości, tak zwany kryzys wieku średniego, kryzys egzystencjalny.
Wiktionary
rzecz. egzystencja ż., egzystowanie n., egzystencjalizm m., egzystencjalista m., egzystencjalistka ż., egzystencjalność ż.
czas. egzystować ndk.
Wiktionary
przestarzale: egzystencjalny
SJP.pl
1. być, istnieć; bytować;
2. funkcjonować w świadomości, w kulturze itp.;
3. wieść ograniczone życie, nie móc rozwijać się w pełni
SJP.pl
czasownik
(1.1) być, istnieć
Wiktionary
(1.1) Egzystować w skrajnie trudnych warunkach klimatycznych.
Wiktionary
IPA: ˌɛɡzɨˈstɔvat͡ɕ, AS: egzystovać
Wiktionary
rzecz. egzystencjalność ż., egzystowanie n., egzystencjalizm m., egzystencja
przym. egzystencjalny
Wiktionary
(1.1) być, istnieć, żyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|egzystować.
Wiktionary
czas. egzystować ndk.
przym. egzystencjalny
rzecz. egzystencjalność ż.
Wiktionary
płat po zewnętrznej ścianie odnóża stawonogów
SJP.pl
Egzyt, egzit – zewnętrzny płat protopoditu odnóża niektórych stawonogów.
Egzyt prekoksopoditu określany jest jako preepipodit i spotykany m.in. u bezpancerzowców i cienkopancerzowców. Bardziej powszechnie występuje egzyt koksopoditu zwany epipoditem, spotykany u trylobitów, ostrogonów i niektórych skorupiaków. Często pełni funkcje oddechowe. Egzyt bazipoditu ma zwykle często formę członowanej gałęzi, zwanej egzopoditem, a jego obecność uważana jest za pierwotną wśród stawonogów.
Wikipedia
ech; wykrzyknik wyrażający zniechęcenie, zniecierpliwienie itp.
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) wykrzyknik wyrażający w zależności od kontekstu zniecierpliwienie, zniechęcenie, rozgoryczenie, niezadowolenie, obojętność, lekceważenie, żal, rozpacz, sprzeciw
Wiktionary
(1.1) Eh, same z tym kłopoty.
Wiktionary
IPA: ɛx, AS: eχ
Wiktionary
wykrzyknik oznaczający zgodę, przytaknięcie; yhy, eche, mhm
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) wyrażający przytaknięcie lub zgodę w sposób niedbały
(1.2) wyrażający dezaprobatę bądź wyrzut
(1.3) wyrażający pogróżkę
(1.4) wyrażający zadowolenie z zaskoczenia czymś nieoczekiwanym
(1.5) wyrażający powątpiewanie
Wiktionary
(1.1) Ehe, też bym się napił.
Wiktionary
IPA: ɛˈxɛ, AS: eχe
Wiktionary
(1.1) no, OK, okej, tak
(1.5) jasne
Wiktionary
wykrzyknik oznaczający chrząknięcie lub westchnięcie; yhm, uhm
SJP.pl
nazwisko, m.in. Gustaw Ehrenberg (1818-1895), polski poeta
SJP.pl
USA:
Niemcy:
Wikipedia
nazwisko, m.in. Paul Ehrlich (1854-1915), niemiecki chemik
SJP.pl
Osoby o nazwisku Ehrlich:
Wikipedia
postać biblijna ze Starego Testamentu
SJP.pl
Ehud (hebr. אֵהוּד, gr. Judes) – postać biblijna (Sędzia) ze Starego Testamentu. Był on drugim z sędziów – jego poprzednikiem był Otniel.
Leworęczny Izraelita z plemienia Beniamina. Ehud obmyślił chytry i zuchwały plan zabicia Eglona, króla Moabu, który uciskał część Izraela, włącznie ze wschodnią częścią kraju należącą do plemienia Ehuda. Po zabiciu Eglona Ehud zebrał armię i pokonał Moabitów, uwalniając swój naród.
Pojawia się w Księdze Sędziów 3,15-30
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) geogr. gmina w Bawarii;
Wiktionary
Dawne nazwy miejscowości:
Wikipedia
Wikipedia
bylina pływająca o grubych liściach zebranych w pęczki i niebieskich lub fioletowych kwiatach; eichornia
SJP.pl
Eichornia (Eichhornia) – rodzaj roślin wodnych z rodziny rozpławowatych (Pontederiaceae). Obejmuje 6 gatunków występujących pierwotnie w tropikach Ameryki Południowej i 1 gatunek z Afryki. Niektóre gatunki zostały rozprzestrzenione szerzej, zwłaszcza eichornia gruboogonkowa jest gatunkiem inwazyjnym na wielu kontynentach.
Wikipedia
nazwisko, m.in. Irena Eichlerówna (1908-1990), polska aktorka
SJP.pl
[czytaj: ajśman] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
bylina pływająca o grubych liściach zebranych w pęczki i niebieskich lub fioletowych kwiatach; eichhornia
SJP.pl
Eichornia (Eichhornia) – rodzaj roślin wodnych z rodziny rozpławowatych (Pontederiaceae). Obejmuje 6 gatunków występujących pierwotnie w tropikach Ameryki Południowej i 1 gatunek z Afryki. Niektóre gatunki zostały rozprzestrzenione szerzej, zwłaszcza eichornia gruboogonkowa jest gatunkiem inwazyjnym na wielu kontynentach.
Wikipedia
Eide – norweskie miasto i gmina leżąca w regionie Møre og Romsdal.
Eide jest 357. norweską gminą pod względem powierzchni.
Wikipedia
[czytaj: ejdetyczny] właściwy zjawisku przeżywania niezwykle żywych wyobrażeń; ejdetyczny
SJP.pl
aparat projekcyjny do wyświetlania obrazu na dużą powierzchnię
SJP.pl
u Edmunda Husserla: istota jako idealny przedmiot myśli
SJP.pl
Eidos Interactive Ltd. – dawna brytyjska firma produkująca i wydająca gry komputerowe. Siedzibę miała w stolicy Wielkiej Brytanii w dzielnicy Wimbledon, wydawała gry z Europy i Ameryki. Została wykupiona przez Square Enix i przemianowana na Square Enix Europe. Dawna marka Eidos funkcjonuje natomiast w nazwie studia Eidos Montréal, która jest własnością Embracer Group.
Wikipedia
nazwisko francuskie, m.in. Gustave Eiffel [czytaj: gusTAW eFEL] - inżynier francuski (1832-1923) * forma dopełniacza l.poj. "Eiffla" możliwa tylko w połączeniu "wieża Eiffla"
SJP.pl
Podobne:
Wikipedia
[czytaj: ajger] masyw w Alpach Berneńskich, w Szwajcarii
SJP.pl
Eiger – szczyt w Alpach Berneńskich o wysokości 3970 metrów n.p.m. Jest najbardziej znaną górą w historii alpinizmu ekstremalnego. Wraz z Mönchem i Jungfrau tworzy trio (Dreigestirn) wielkich szczytów w północnej części Berner Oberland w Szwajcarii. Jego północna ściana znana jest pod kilkoma nazwami: Eigerwand, Nordwand lub Mordwand (Mordercza Ściana) – ta ostatnia to nazwa, jaką zaczęto określać ją po wielu tragicznie zakończonych próbach jej zdobycia. Ma ona 1800 metrów wysokości i jest najwyższą spośród stromych ścian w Alpach i Europie. Ściana północna tworzy wraz z filarem Walkera na Grandes Jorasses i północną ścianą Matterhornu tzw. Tryptyk Alpejski. Jest też jedną z sześciu północnych ścian Alp (obok północnych ścian: Matterhornu, Grandes Jorasses, Petite Dru, Piz Badile i Cima Grande di Lavaredo) – ścian niezwykle trudnych i legendarnych wśród alpinistów.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) pochodzący z lat 80. XX wieku, związany z tym okresem
Wiktionary
(1.1) Połączyliśmy sznyt rockowy, R'n'B i eightisowy, wszystkie światy zmiksowaliśmy – a przede wszystkim zrobiliśmy kawałek, który wykonywany na żywo wzniecał piekielny ogień.
Wiktionary
alkan o dwudziestu atomach węgla w łańcuchu
SJP.pl
Ikozan, eikozan – organiczny związek chemiczny, alkan o dwudziestu atomach węgla w cząsteczce. Ma 366 319 możliwych izomerów konstytucyjnych. Ikozan ma małe znaczenie w przemyśle petrochemicznym ze względu na wysoką temperaturę zapłonu, co sprawia, że jest mało wydajnym paliwem. Jest składnikiem parafin i jest najkrótszą cząsteczką wśród związków używanych do produkcji świec.
Wikipedia
1. hormony o wszechstronnym działaniu
2. biologicznie aktywne dodatki do żywności, są to produkty utleniania 20-węglowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
SJP.pl
nienasycone kwasy tłuszczowe o rozgałęzionym łańcuchu
SJP.pl
Eikozanoidy, ikozanoidy (gr. εἴκοσι, eikosi = dwadzieścia, czyli zawierające 20 atomów węgla) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami przemian niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT):
Wikipedia
Eile - nazwisko znanych Polaków pochodzenia żydowskiego:
Wikipedia
[czytaj: ajnDOwen] miasto w Holandii
SJP.pl
Eindhoven – miasto na południu Królestwa Niderlandów, w prowincji Brabancja Północna, nad rzeką Dommel (dorzecze Mozy). Powierzchnia wynosi 88,84 km², z czego 87,75 km² to ląd, a 1,09 km² to tereny zalane wodą. Miasto liczy 225 tys. mieszkańców (2012), co czyni je piątym pod względem ludności w Holandii.W skład aglomeracji wchodzą m.in. Valkenswaard, Veldhoven, Heeze, Best oraz Oirschot.
Wikipedia
[czytaj: ajnsztajn] promieniotwórczy pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 99 i symbolu Es; ajnsztajn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Es i liczbie atomowej 99;
(1.2) fiz. zob. ajnsztajn.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. przen. ktoś mądry
(2.2) pot. iron. ktoś, kto popełnił banalny błąd lub czegoś nie zauważył
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma einstein?
(2.1) — Dostałem 5 z fizyki! — Wow! Jaki einstein.
(2.2) — Nie mogę zapalić skutera! Co ja mam zrobić?! — Einsteinie! Nie przekręciłeś kluczyka!
Wiktionary
IPA: ˈajn͇ʃtajn, AS: ai ̯ṇštai ̯n
Wiktionary
przym. einsteinowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Es
Wiktionary
[czytaj: ajnsztajnowski] właściwy Einsteinowi, charakterystyczny dla teorii Einsteina
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący einsteinu
Wiktionary
rzecz. einstein
Wiktionary
[czytaj: ajntopf] z niemieckiego: proste danie, przygotowane z różnych składników w jednym garnku; danie jednogarnkowe
SJP.pl
Eintopf (wym. ajntopf – niem. dosł. „jeden garnek”) – potrawa jednogarnkowa (jednodaniowa); treściwy posiłek przygotowany w jednym naczyniu, zastępujący cały obiad.
Wikipedia
Eintracht – zwyczajowa nazwa niemieckich klubów piłkarskich
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) stpol. Egipt
Wiktionary
(1.1) We wszem Eipcie nie był nijeden kościół. → W całym Egipcie nie było żadnego kościoła.
Wiktionary
IPA: ˈɛjipt, AS: ei ̯ipt
Wiktionary
1. w mitologii greckiej: córka Zeusa i Temidy, bogini pokoju;
2. księżyc Jowisza
SJP.pl
Wikipedia
dźwięk e podwyższony o pół tonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk e podwyższony o półton;
Wiktionary
Zobacz też:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) symbol. E♯
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|eses|es|e|eis|eisis.
(1.1) por|f|geses.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) E-sharp
* niemiecki: (1.1) Eis n.
źródła.
== eis (papiamento.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) lód
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛjs, AS: ei ̯s
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|eses|es|e|eis|eisis.
(1.1) por|f|geses.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) E-sharp
* niemiecki: (1.1) Eis n.
źródła.
== eis (papiamento.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) lód
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
(1.1) symbol. E♯
Wiktionary
[czytaj: AJzenach] miasto w Niemczech
SJP.pl
Eisenach – miasto w centralnej części Niemiec, w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Wartburg. Do 30 czerwca 2021 miasto na prawach powiatu.
Wikipedia
nazwisko, np. Dwight David Eisenhower (1890-1969), polityk amerykański, w latach 1953-1961 prezydent Stanów Zjednoczonych
SJP.pl
nazwisko, m.in. Siergiej Eisenstein (1898-1948), rosyjski reżyser
SJP.pl
Dawna nazwa miejscowości:
Wikipedia
[czytaj: eis-is] dźwięk e podwyższony o dwa półtony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk e podwyższony o cały ton;
Wiktionary
Eisis – dźwięk, którego częstotliwość dla eisis¹ wynosi około 370 Hz. Jest to podwyższony za pomocą podwójnego krzyżyka dźwięk e. Dźwięki enharmonicznie równoważne (o tej samej wysokości) to: fis i ges.
Wikipedia
IPA: ˈɛjsʲis, AS: ei ̯sʹis
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: wykrzyknik mający na celu zwrócenie czyjejś uwagi; hej, hejże
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) pot. …używany w celu zwrócenia czyjejś uwagi
Wiktionary
(1.1) Ej, ty w czerwonej czapce – przestań tak robić!
Wiktionary
IPA: ɛj, AS: ei ̯
Wiktionary
(1.1) hej, hejże
Wiktionary
wytrysk nasienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. wytrysk spermy (nasienia);
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Podczas ejakulacji z ciała samca zostaje wyrzucona porcja spermy, czemu często towarzyszy uczucie orgazmu.
Wiktionary
IPA: ˌɛjakuˈlat͡sʲja, AS: ei ̯akulacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ejakulat m.
czas. ejakulować
przym. ejakulalacyjny
Wiktionary
(1.1) wytrysk
Wiktionary
płyn zawierający plemniki wydalany podczas ejakulacji; sperma; nasienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fizj. porcja nasienia wydzielanego przez osobnika męskiego podczas wytrysku
Wiktionary
Ejakulat – porcja spermy wyrzucana podczas ejakulacji. U człowieka przeważnie 2–5 mililitrów (tzw. normospermia), zawierająca prawidłowo powyżej 6g białka na każde 100 mililitrów. Szczytową objętość osiąga u mężczyzn w wieku 30–35 lat, zaś parametr ten gwałtownie spada u mężczyzn powyżej 55. roku życia. Większe odchylenia od tych wartości mogą wskazywać na różnego rodzaju zaburzenia. W skład ejakulatu wchodzą wydzieliny jąder, najądrzy, prostaty, pęcherzyków nasiennych oraz gruczołów opuszkowo-cewkowych.
Wikipedia
(1.1) W jego ejakulacie znaleziono nieprawidłowe plemniki.
Wiktionary
rzecz. ejakulacja ż., preejakulat mrz.
czas. ejakulować ndk.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) wydzielina
hiponimy.
holonimy.
(1.1) nasienie, sperma
meronimy.
pokrewne.
rzecz. ejakulacja ż., preejakulat mrz.
czas. ejakulować ndk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) ejaculate
* bułgarski: (1.1) еякулат m. (ejakulat)
* chiński standardowy: (1.1) 精液 (jīngyè)
* chorwacki: (1.1) ejakulat m.
* czeski: (1.1) ejakulát m.
* duński: (1.1) ejakulat n.
* estoński: (1.1) ejakulaat
* fiński: (1.1) siemenneste
* francuski: (1.1) éjaculat m.
* hiszpański: (1.1) eyaculado m.
* indonezyjski: (1.1) cairan sperma
* japoński: (1.1) 精液 (せいえき, seieki)
* kataloński: (1.1) ejaculat m.
* litewski: (1.1) ejakuliatas m.
* łaciński: (1.1) eiaculatum / ejaculatum n.
* łotewski: (1.1) ejakulāts m.
* niderlandzki: (1.1) ejaculaat n.
* niemiecki: (1.1) Ejakulat n.
* norweski (bokmål): (1.1) ejakulat n.
* norweski (nynorsk): (1.1) ejakulat n.
* norweski (riksmål): (1.1) ejakulat n.
* portugalski: (1.1) ejaculado m.
* rosyjski: (1.1) эякулят m.
* rumuński: (1.1) ejaculare ż., ejaculaţie ż.
* serbski: (1.1) ејакулат m. (ejakulat)
* serbsko-chorwacki: (1.1) ejakulat / ејакулат m.
* słowacki: (1.1) ejakulát m.
* słoweński: (1.1) ejakulat m.
* szwedzki: (1.1) ejakulat w.
* turecki: (1.1) boşalma
* ukraiński: (1.1) еякулят m. (ejakuljat)
* węgierski: (1.1) ejakulátum
* wietnamski: (1.1) tinh dịch
* włoski: (1.1) eiaculato m.
źródła.
== ejakulat (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa. IPA3|ejakulat.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) fizj. ejakulat
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wydalać (wydalić) nasienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. chłopaczysko, rozrabiaka, łobuziak, nicpoń
(1.2) gw-pl|Poznań. przest. nieokrzesany osiłek o niespokojnym, pobudliwym charakterze; chuligan
Wiktionary
(1.1) rojber
(1.2) chojrak, kozak
Wiktionary
kobieta mająca zdolność przeżywania niezwykle żywych wyobrażeń
SJP.pl
właściwy zjawisku przeżywania niezwykle żywych wyobrażeń; eidetyczny
SJP.pl
człowiek zdolny do przeżywania wyobrażeń w sposób niezwykle wyrazisty
SJP.pl
człowiek zdolny do przeżywania wyobrażeń w sposób niezwykle wyrazisty
SJP.pl
zdolność przeżywania niezwykle żywych, wyrazistych wyobrażeń; właściwa gł. dzieciom, artystom etc.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdolność do przeżywania niezwykle żywych wyobrażeń;
Wiktionary
Pamięć ejdetyczna (gr. eidetikos „znający; wiedzący” od eidos), wyobraźnia ejdetyczna – zdolność odtwarzania złożonych obrazów, dźwięków i innych obiektów z bardzo dużą dokładnością, którą według niektórych badań dysponują nieliczne osoby.
Wikipedia
rzecz. ejdetyka ż.
przym. ejdetyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. AIDS
Wiktionary
(1.1) — Babka, z którą byłeś przed chwilą, ma ejdsa! — krzyknąłem. — Co? (…) Jakiego ejdsa? Zgrywacie się ze mnie?
Wiktionary
[czytaj: ejtsowiec] potocznie: człowiek chory na AIDS; aidsowiec, AIDS-owiec
SJP.pl
związany z AIDS (chorobą zakaźną); aidsowy, AIDS-owy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
urządzenie zasysające ciecz lub ciało sypkie z przestrzeni o ciśnieniu niższym od atmosferycznego i wtłaczające je do przestrzeni o ciśnieniu atmosferycznym; eżektor, ejektor
SJP.pl
wstrzyknięcie
SJP.pl
urządzenie zasysające ciecz lub ciało sypkie z przestrzeni o ciśnieniu niższym od atmosferycznego i wtłaczające je do przestrzeni o ciśnieniu atmosferycznym; eżektor, ejector
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. rodzaj pompy zwężkowej do zasysania gazów lub cieczy
Wiktionary
Eżektor – urządzenie wywołujące spadek ciśnienia statycznego w rurociągu, w celu umieszczenia w tym rurociągu dodatkowej porcji gazów lub jakiegoś materiału.
Spadek ciśnienia statycznego wywołany jest specjalnym przewężeniem, w którym następuje wzrost prędkości gazu zgodnie z prawem Bernoulliego, a co za tym idzie miejscowy wzrost ciśnienia dynamicznego i spadek ciśnienia statycznego.
Wikipedia
(1.1) eżektor
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ejlatem, dotyczący Ejlatu
Wiktionary
rzecz. Ejlat mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowym Izraelu, kurort nad Morzem Czerwonym;
Wiktionary
Ejlat, hist. Elat, Elot, El-Paran, Berenika, Ajla (hebr. אילת; arab. إيلات) – portowe miasto położone w Dystrykcie Południowym w Izraelu.
Wikipedia
(1.1) Na plażaaży w Ejlacie rekin zaatakował pływaka.
Wiktionary
przym. ejlacki
Wiktionary
w mitologii greckiej: bogini opiekująca się rodzącymi kobietami
SJP.pl
Ejlejtyja (gr. Εἰλείθυια Eileíthyia, łac. Lucina) – w mitologii greckiej bogini porodu, połogu, córka Zeusa i Hery oraz siostra Hefajstosa, Aresa, Hebe i Eris.
Ważne miejsca kultu znajdowały się na Krecie i Delos.
W wierzeniach Rzymian jej odpowiednikami były Junona z przydomkiem Lucina jako patronka porodu i kobiet w połogu, oraz Natio jako bogini narodzin.
Wikipedia
w mitologii greckiej: jedna z hor; uosobienie pokoju; wyobrażana z małym Plutosem na ręku i rogiem obfitości
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) opt. eriometr
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dotyczący Ejszeryszek, osady w powiecie suwalskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podlaskim;
Wiktionary
Ejszeryszki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Rutka-Tartak.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
(1.1) Ostatnio na ministerialną listę produktów tradycyjnych zostały wpisane wędzonki ze wsi Ejszeryszki na Suwalszczyźnie.
Wiktionary
przym. ejszeryszecki
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący Ejszyszek, związany z Ejszyszkami
Wiktionary
(1.1) W okresie okupacji hitlerowskiej mieszkańcy parafii ejszyskiej walczyli o wolność ojczyzny w szeregach AK…
Wiktionary
rzecz. Ejszyszki nmos., ejszyszczanin m., ejszyszczanka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Ejszyszek
Wiktionary
(1.1) Ejszyszczanin w skafandrze nurkowym próbował przemycić papierosy
Wiktionary
rzecz. Ejszyszki nmos.
:: fż. ejszyszczanka ż.
przym. ejszyski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Litwie w rejonie solecznickim;
Wiktionary
Ejszyszki (lit. Eišiškės; biał. Эйшышкі; jidysz איישישאָק Ejsziszok lub איישישוק Ejsziszuk) – miasto na Litwie położone na południe od Wilna, w rejonie solecznickim, tuż przy granicy z Białorusią, na Wysoczyźnie Podlasko-Białoruskiej, na historycznym Szlaku im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, uznawane za najbardziej polskie miasto na świecie, zamieszkane przez 3,5 tys. mieszkańców (2011), wśród których dominują Polacy (83,26%), a poza nimi Litwini (8,37%), Rosjanie, Cyganie, Białorusini i inni. Jeszcze w 1990 r. ponad 90% mieszkańców uważało się za Polaków, jest to zatem najbardziej polskie miasto świata poza współczesną Polską. Rolę lokalnego ośrodka podkreśla także położenie przy granicy białorusko-litewskiej (przejście graniczne w Ejszyszkach), która oddziela rejon solecznicki zamieszkany w 80% przez Polaków od rejonu werenowskiego na Białorusi, w którym Polacy stanowią 83% mieszkańców. W mieście rozwinął się przemysł skórzany oraz spożywczy.
Wikipedia
(1.1) Do drugiej wojny światowej większość mieszkańców Ejszyszek stanowili Żydzi, obecnie są to Polacy.
Wiktionary
rzecz. ejszyszczanin m., ejszyszczanka ż.
przym. ejszyski
Wiktionary
potocznie: taki, jak w latach 80. XX wieku
SJP.pl
potocznie: lata 80. XX wieku
SJP.pl
książkowo:
1. wykrzyknik wyrażający niedowierzanie;
2. wykrzyknik wyrażający przestrogę lub pogróżkę; oj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. narożnik budynku, kąt w pomieszczeniu
(1.2) poznań. młodzieżowa grupa koleżeńska (często łobuzerska lub złodziejska) z tej samej dzielnicy bądź ulicy;
(1.3) poznań. sport. rzut rożny w piłce nożnej
Wiktionary
Eka – w gwarze poznańskiej miejska grupa koleżeńska pochodząca z jednej dzielnicy lub okolicy; także powiązana terytorialnie grupa złodziejska.
Nazwa pochodzi od poznańskiej grupy bikiniarzy, którzy wspólnie spędzali razem wiele czasu na rogach (niem. Ecke) ulicy. Grupa taka poruszała się maszerując szeregiem, jeden za drugim, krok w krok, w kolejności od najniższego (prowokatora awantur) do herszta. Pomiędzy członkami różnych grup dochodziło do bójek. Wzorowali się na popkulturze Zachodu, co było zwalczane przez rządzących komunistów; słuchali i tańczyli rock and rolla; nosili fryzury á la Presley i niebieskie zamszowe buty nawiązujące do jednej z pierwszych rockandrollowych piosenek Blue Suede Shoes. Podczas Poznańskiego Czerwca w 1956 roku wzięli czynny udział w walkach zbrojnych pod hasłami wolnościowymi.
Wikipedia
(1.1) Nagle zza eki wyskoczył jakiś gzik w obrzympanej szabrace.
(1.2) Eka zza winkla ino szpycowała na mele zez naszygo fyrtla. → Nasza paczka zza rogu tylko spozierała na dziewuchy z naszej dzielnicy.
(1.2) Trzymać to se możesz, ile chcesz, na ulicy, ale tutej jest spowiedź święta przed kolegami z eki. (…) A przed eką ino sie prawdę gada. A jak kto kłamie, to w trymiga z eki może kopa w dupę dostać i niech se szuka indziej kolegów, co go na robotę biorą.
Wiktionary
(1.1) winkiel, węgieł
(1.2) paczka, chłopaki; banda, szajka
(1.3) róg, korner
Wiktionary
pierwiastek, którego istnienie i właściwości zostały przewidziane na podstawie prawa okresowości i budowy układu okresowego, nieznany w momencie publikowania układu okresowego w 1869 r. przez Mendelejewa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek przewidziany przez Mendelejewa
Wiktionary
IPA: ˌɛka‿pʲjɛrˈvʲjastɛk, AS: eka‿pʹi ̯ervʹi ̯astek
Wiktionary
gal; dawna nazwa stosowana dla pierwiastka przewidzianego przez teorię, przed jego rzeczywistym odkryciem
SJP.pl
Gal (Ga, łac. gallium) – pierwiastek chemiczny z bloku p układu okresowego, o liczbie atomowej 31. Jest twardym i kruchym metalem o kolorze srebrzystobiałym. Ma przełam muszlowy podobny do szkła. Topi się w temperaturze 29,76 °C, trzymany w dłoni zamienia się w ciecz.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Łotwie, siedziba gminy Ekawa
(1.2) geogr. rzeka na Łotwie, dopływ Lelupy
Wiktionary
Ekawa (łot. Iecava, niem. hist. Eckau) – miasto w novadsie Bauska, na Łotwie. Położone 45 km na południe od Rygi. W 2019 roku miasto liczyło 5660 mieszkańców. Przez miasto przebiegają droga magistralna A7 i trasa europejska E67 oraz przepływa rzeka Ekawa.
Wikipedia
przym. ekawski
Wiktionary
Elektryczna Kolej Dojazdowa
SJP.pl
Ekdyzon (ekdyson, ekdysteroi, hormon linienia) – organiczny związek chemiczny z grupy steroidów, hormon steroidowy, produkowany przez larwy i poczwarki stawonogów (zooekdyson) oraz syntetyzowany przez wiele roślin (fitoekdyson).
Wikipedia
steroidowy hormon larw i poczwarek stawonogów, syntetyzowany także przez rośliny
SJP.pl
Ekdyzon (ekdyson, ekdysteroi, hormon linienia) – organiczny związek chemiczny z grupy steroidów, hormon steroidowy, produkowany przez larwy i poczwarki stawonogów (zooekdyson) oraz syntetyzowany przez wiele roślin (fitoekdyson).
Wikipedia
minerał z gromady krzemianów
SJP.pl
Ekechejria, ekecheiria (gr. Ἐκεχειρία) – dosłownie „wyciągnięcie ręki”, w znaczeniu „święty pokój”, „pokój boży”. Tradycja pokoju podczas Igrzysk Olimpijskich. Pierwsze starożytne igrzyska olimpijskie odbyły się w 776 roku p.n.e., jednak jak głosi legenda w 820 p.n.e. wyrocznia w Delfach nakazała Likurgowi, królowi Sparty, „restaurację” igrzysk w Olimpii. Termin restauracja znany jest z przekazu, a świadczy on o tym, że i przed 820 rokiem p.n.e. odbywały się zawody, lecz z nieznanych przyczyn zostały przerwane. Taką tezę potwierdzają badania archeologiczne prowadzone w olimpijskim sanktuarium. Wówczas miał na brązowym dysku zostać spisany traktat, którego sygnatariuszami byli:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ekierka
Wiktionary
notacja ekfonetyczna - notacja występująca w V-XV w. w rękopisach syryjskich, żydowskich, bizantyjskich, armeńskich i łacińskich, określająca wyłącznie akcenty, intonację i znaki przestankowe recytowanych śpiewnie tekstów liturgicznych
SJP.pl
utwór poetycki poświęcony opisowi dzieła plastycznego
SJP.pl
Ekfraza (gr. έκφρασις – dokładny opis) – artystyczny (zwykle szczegółowy) opis dzieła sztuki w literaturze pięknej (zarówno poezji, prozie jak i w dramacie). Może stanowić całość lub część utworu.
Początkowo była tylko figurą retoryczną. Później zyskała także znaczenie genologiczne – zaczęła funkcjonować jako gatunek literacki.
Wikipedia
elektrokardiogram; ekg.
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) med. elektrokardiogram
Wiktionary
Elektrokardiografia (EKG) – zabieg diagnostyczny wykorzystywany w medycynie przede wszystkim w celu rozpoznawania chorób serca.
Pomijając EKG wykonywane w czasie operacji na sercu, jest to metoda pośrednia polegająca na rejestracji elektrycznej czynności mięśnia sercowego z powierzchni klatki piersiowej w postaci różnicy potencjałów (napięć) pomiędzy dwiema elektrodami, co graficznie odczytujemy w formie krzywej elektrokardiograficznej, na specjalnym papierze milimetrowym bądź na ekranie monitora.
Wikipedia
(1.1) EKG (elektrokardiogram) służy do oceny elektrycznej czynności serca.
Wiktionary
(1.1) elektrokardiogram, kardiogram, war. ekg
Wiktionary
skrót od: elektrokardiogram; EKG
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący odgłos kasłania, chrząkania itp.; eche, hm
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Węgielnica, ekier – przyrząd używany w geodezji i w murarstwie; służy do wytyczania kątów prostych, pełnych i półpełnych, czasem też połowy kąta prostego. Nazwa pochodzi od węgła, czyli narożnika budynku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: ekierka
Wiktionary
rzecz. ekierka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przyrząd kreślarski o kształcie trójkąta prostokątnego
Wiktionary
Ekierka (fr.), trójkąt rysunkowy – prosty przyrząd kreślarski o kształcie trójkąta prostokątnego. Używana do kreślenia prostych prostopadłych i równoległych (do tego celu potrzebne są dwie ekierki). Niestosowana w profesjonalnym kreślarstwie jako za mało precyzyjny przyrząd.
Wikipedia
(1.1) Na jutro, moi drodzy, przynieście wszyscy ekierki, bo zaczynamy zajęcia z geometrii.
Wiktionary
IPA: ɛˈcɛrka, AS: eḱerka
Wiktionary
rzecz. ekiereczka ż.
Wiktionary
(1.1) trójkąt (rysunkowy / nawigacyjny); gw-pl|Górny Śląsk|ekerka.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
większa grupa ludzi zebrana w celu wykonania konkretnego zadania; drużyna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół ludzi mający określone zadanie do wykonania
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ekipa naukowców zeszła na dno krateru wulkanu.
Wiktionary
IPA: ɛˈcipa, AS: eḱipa
Wiktionary
(1.1) zespół, team
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urb. nauka o osiedlach ludzkich;
Wiktionary
Ekistyka – nauka o osiedlach ludzkich, obejmująca planowanie na poziomie regionalnym, miejskim i gminnym, jak również projektowanie budowli mieszkalnych w taki sposób, aby osiągnąć harmonię pomiędzy mieszkańcami osiedla a ich środowiskiem fizycznym i społeczno-kulturowym.Ekistyka jest nauką transdysyplinarną: obejmuje nie tylko planowanie architektoniczne i urbanistykę, ale także geografię człowieka oraz psychologię społeczną, m.in. badanie interakcji zachodzących w obrębie współzamieszkujących osiedle grup społecznych oraz interakcji między różnymi grupami, jak również wieloaspektowe badanie relacji pomiędzy osiedlem a jego otoczeniem, jak również wpływu formy osiedla na kształtowanie tych relacji.
Wikipedia
przestarzałe: gra słów, zestawienie słów jednakowo brzmiących, ale o różnym znaczeniu, dwuznacznik, kalambur; ekwiwok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. gra słów oparta na zestawieniu dwóch jednakowo brzmiących wyrazów o różnych znaczeniach
Wiktionary
(1.1) Brzmienie Zygmunta wywołało ekiwok, że jak w niego na Boże Narodzenie zadzwonią, to do Wielkanocy słychać; Wielkanoc jest zaś wioską o 4 mile odległą, dokąd dźwięk dzwonu w mieście mało słyszany dochodzi wyraźnie.
Wiktionary
(1.1) dwuznacznik, gra słów, kalambur
Wiktionary
najcięższa postać zatrucia ciążowego; rzucawka porodowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. najcięższa postać zatrucia ciążowego
Wiktionary
Rzucawka (eclampsia) – wystąpienie drgawek toniczno-klonicznych, a także utraty przytomności, u ciężarnej, rodzącej lub położnicy, u której wcześniej zdiagnozowano stan przedrzucawkowy. Wynika z nadciśnienia tętniczego.
Może wystąpić:
Wikipedia
w filozofii: połączenie różnych koncepcji filozoficznych, idei pochodzących z różnych źródeł; synkretyzm
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób eklektyczny, łącząc w jedną całość niejednorodne elementy
Wiktionary
(1.1) Wstał i ruszył wolnym krokiem przez przestronny, eklektycznie urządzony apartament: angielskie, francuskie i hiszpańskie antyki sąsiadowały tu liberalnie z orientalną sztuką i rzeźbą.
Wiktionary
rzecz. eklektyzm m., eklektyka ż., eklektyk m.
przym. eklektyczny
Wiktionary
w sztuce, literaturze, filozofii lub badaniach naukowych: tworzący połączenie niespójne, łączący rzeczy (pomysły, poglądy, pojęcia itp.) niepasujące do siebie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący zlepkiem kilku (często niespójnych) stylów, pojęć, poglądów
(1.2) taki, który odnosi się do eklektyzmu, stylu w historii sztuki
Wiktionary
IPA: ˌɛklɛkˈtɨt͡ʃnɨ, AS: eklektyčny
Wiktionary
rzecz. ekloga ż., eklektyzm m., eklektycyzm ż., eklektyczność ż., eklektyk m., eklektyczka ż.
przysł. eklektycznie
Wiktionary
(1.1) kompilacyjny
Wiktionary
zwolennik eklektyzmu; człowiek łączący niejednorodne elementy pochodzące z różnych stylów lub doktryn w jedną całość
SJP.pl
łączenie w jedną całość różnych elementów systemów, np. idei, doktryn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tworzenie całości z różnych elementów
Wiktionary
Eklektyzm – łączenie w całość zróżnicowanych elementów, teorii, pojęć, które zostały zapożyczone z różnych stylów, doktryn, epok.
W sztuce to twórczość kompilacyjna, łącząca różne elementy i treści z różnych stylów, epok i kierunków artystycznych, nieprowadząca do nowej syntezy, nieoryginalna. W architekturze eklektyzm jest jednym z odłamów historyzmu (zob. eklektyzm w architekturze).
Wikipedia
przym. eklektyczny
przysł. eklektycznie
Wiktionary
1. zamek błyskawiczny; suwak;
2. ciastko przekładane kremem; eklerka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. zob. eklerka.
(1.2) książk. zamek błyskawiczny
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈɛklɛr, AS: ekler
Wiktionary
rzecz. eklerka ż.
Wiktionary
(1.2) suwak
Wiktionary
zdrobnienie od: ekler
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ciastka; ekler
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. podłużne ciastko z parzonego ciasta, po przecięciu na dwie części napełniane bitą śmietaną lub kremem, zwykle polewane czekoladą;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Byłem w cukierni, kupiłem dwie eklerki.
Wiktionary
IPA: ɛkˈlɛrka, AS: eklerka
Wiktionary
rzecz. ekler m., eklerek m.
Wiktionary
(1.1) ekler, eklerek
Wiktionary
symboliczne imię autora "Księgi Koheleta", jednej z ksiąg "Starego Testamentu", a także inna nazwa tej księgi; Eklezjastes; Eklezjasta; Kaznodzieja; kaznodzieja Salomonowy; Kohelet
SJP.pl
jedna z ksiąg Biblii; Eklezjastyk; Księga Syracha
SJP.pl
1. w terminologii chrześcijańskiej - odpowiednik kościoła
2. w starożytnych Atenach - zgromadzenie ludowe, w którym zasiadali wszyscy mężczyźni po ukończeniu 20 lat życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. zgromadzenie pełnoprawnych obywateli starożytnych Aten, którzy ukończyli 20 lat, najwyższy organ władzy decydujący o polityce zagranicznej i wewnętrznej polis;
(1.2) kośc. zgromadzenie wiernych, odpowiednik Kościoła w terminologii chrześcijańskiej
Wiktionary
Eklezja (gr. ἐκκλησία ekklēsía „zgromadzenie”) – Zgromadzenie Ludowe, zgromadzenie obywateli w demokracji ateńskiej w V i IV wieku p.n.e. Eklezja jako reprezentacja ogółu była najwyższą władzą w państwie, decydującą o polityce zagranicznej, sprawach wojskowych i niektórych sądowych.
Wikipedia
rzecz. eklezjasta m., eklezjalność ż.
przym. eklezjalny, eklezjogenny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest eklezjalne; cecha tych, którzy są eklezjalni
Wiktionary
przym. eklezjalny, eklezjogenny
przysł. eklezjalnie
rzecz. eklezja ż.
Wiktionary
kościelny, wspólnotowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) teol. związany z określonym kościołem (instytucją)
(1.2) teol. praw. związany z regułami określonego kościoła (instytucji)
Wiktionary
(1.1) Sprawowanie Eucharystii pobudza wzrost eklezjalnej komunii.
Wiktionary
rzecz. eklezjalność ż., eklezja ż.
przym. eklezjogenny
Wiktionary
(1.1) kościelny
(1.2) kościelny
Wiktionary
w Kościele Wschodnim: kapłan zarządzający kościołem, urzędowo czuwający nad ogólnym porządkiem
SJP.pl
1. członek ateńskiej eklezji - zgromadzenia wszystkich pełnoprawnych obywateli, będącego najwyższym organem władzy państwowej;
2. podniośle: duchowny, kapłan, kaznodzieja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sługa kościoła, kaznodzieja, duszpasterz
Wiktionary
rzecz. eklezja ż.
przym. eklezjogenny
Wiktionary
przenośnie: mędrzec przemawiający na zgromadzeniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. liter. starożytny żydowski pisarz, autor Księgi Koheleta;
(1.2) bibl. liter. Księga Koheleta
Wiktionary
Kohelet (albo Ekklesiastes, Eklezjastes) – autor Księgi Koheleta – jednej z ksiąg dydaktycznych (mądrościowych) Starego Testamentu. Nie jest to właściwie własne imię autora, lecz nazwa funkcji mędrca „przemawiającego na zebraniu”. Język grecki zwał tę funkcję Ekklesiastesem i taką nazwę otrzymała Księga Koheleta w Septuagincie i Wulgacie.
Wikipedia
(1.1) Eklezjastes zabierał głos na zebraniach synagogalnych.
(1.1) Waga słów Eklezjastesa jest tak wielka, jak gdyby wypowiedział je sam mądry król Salomon.
Wiktionary
(1.1) Kohelet
(1.2) Księga Koheleta
Wiktionary
rzadko: związany z Kościołem, gminą chrześcijańską albo eklezjastą - duchownym; kościelny, kapłański
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kośc. dotyczący kościoła
(1.2) kośc. dotyczący eklezjasty
Wiktionary
jedna z ksiąg Biblii; Eklesiastyk; Księga Syracha
SJP.pl
Mądrość Syracha [Syr], Eklezjastyka [Ekli] – jedna z ksiąg dydaktycznych (mądrościowych), zaliczanych przez Kościół katolicki i prawosławny do ksiąg deuterokanonicznych Starego Testamentu. Jest to jedna z nielicznych ksiąg Starego Testamentu, w której pojawia się imię autora: Jezus, syn Syracha.
Wikipedia
pogląd uznający Kościół za najwyższą wartość, stawiający Kościół w centrum zainteresowań
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, którego przyczyną jest kościół (jako wspólnota), religia i religijność
Wiktionary
rzecz. eklezja ż., eklezjalność ż., eklezjasta m., eklezjastka ż.
przym. eklezjalny
Wiktionary
teolog zajmujący się nauką o Kościele
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. teologiczna nauka o Kościele jako wspólnocie ludzi wierzących, teologia Kościoła;
Wiktionary
Eklezjologia (gr. ekklesia – Kościół, logos – słowo, nauka) – nauka o Kościele, nazywana także teologią Kościoła. Twórcą tego terminu jest Angelus Silesius. W ujęciu naukowym oznacza naukę o genezie, istocie, cechach, strukturach, zadaniach i celach Kościoła.
Wikipedia
(1.1) Ratzinger wielokrotnie zgłaszał potrzebę rozwijania teologicznej eklezjologii.
(1.1) Diakoni przygotowali się do testu z eklezjologii pastoralnej.
Wiktionary
rzecz. eklezjolog m.
przym. eklezjologiczny
przysł. eklezjologicznie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) teol. sprzyjający wzrostowi Kościoła jako wspólnoty
Wiktionary
(1.1) Wykład dotyczył eklezjotwórczego wymiaru sakramentów uzdrowienia.
(1.1) Poruszono temat eklezjotwórczej funkcji homilii.
Wiktionary
przyrząd do pomiaru kąta nachylenia powierzchni w terenie względem poziomu; pochyłomierz, spadkomierz, klinometr, pochylnik
SJP.pl
w astronomii: zaćmienie (Słońca lub Księżyca)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. zaćmienie
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|éclipse.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|zaćmienie.
źródła.
== eklipsa (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|eklǐpsa.
dzielenie|e|klip|sa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. zaćmienie
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛkˈlʲipsa, AS: eklʹipsa
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od: ekliptyka
Wiktionary
IPA: ˌɛklʲipˈtɨt͡ʃnɨ, AS: eklʹiptyčny
Wiktionary
rzecz. ekliptyka ż.
Wiktionary
wielkie koło na sferze niebieskiej, wzdłuż którego obserwuje się pozorny roczny ruch Słońca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. koło na sferze niebieskiej, wyznaczone przez pozorną, obserwowaną z Ziemi drogę Słońca na niebie;
Wiktionary
Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi.
Płaszczyzna ekliptyki zawiera w sobie orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą blisko tej płaszczyzny. Wzdłuż ekliptyki usytuowane są konstelacje zodiakalne. Nachylenie płaszczyzny równika niebieskiego względem ekliptyki powoli zmienia się w czasie i aktualnie wynosi 23°26′14″, co jest następstwem nachylenia osi Ziemi. Kąt ten po raz pierwszy wyznaczono w Chinach około 1100 roku p.n.e. Dokonano tego na podstawie obserwacji długości cienia rzucanego przez gnomon. Nachylenie płaszczyzny orbity Księżyca względem ekliptyki wynosi ~5°.
Wikipedia
IPA: ɛkˈlʲiptɨka, AS: eklʹiptyka
Wiktionary
przym. ekliptyczny
Wiktionary
utwór poetycki sławiący życie wiejskie; sielanka, idylla, bukolika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. pogodny krótki liryk idealizujący życie na wsi;
(1.2) liter. niewielki zbiór szeregu urywków z różnych autorów
(1.3) hist. praw. greckie opracowanie justyniańskiego zbioru prawa rzymskiego
Wiktionary
Sielanka (bukolika, idylla, ekloga, skotopaska, pasterka) – gatunek literacki, utwór poetycki, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego.
Wikipedia
(1.1) W literaturze polskiej ekloga uprawiana była w baroku.
(1.1) Eklogi pisał Wergiliusz.
Wiktionary
przym. eklektyczny
Wiktionary
(1.1) sielanka, bukolika, idylla, skotopaska
Wiktionary
skała metamorficzna złożona głównie z piroksenu i granatu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. rodzaj skały metamorficznej;
Wiktionary
Eklogit – skała metamorficzna powstała w wyniku metamorfizmu regionalnego w zakresie facji eklogitowej.
Składa się głównie z piroksenów (omfacyt) i granatów (pirop). Podrzędnie mogą występować: karyntyn, glaukofan, bronzyt, dysten, zoizyt, fengit, biotyt, oligoklaz, skaleń potasowy, kwarc, węglany, rutyl, ilmenit, tytanit, apatyt, cyrkon, piryt.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) skała
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eclogite
* azerski: (1.1) eklogit
* czeski: (1.1) eklogit m.
* estoński: (1.1) eklogiit
* francuski: (1.1) éclogite ż.
* japoński: (1.1) エクロジャイト
źródła.
== eklogit (język azerski.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) miner. eklogit
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) skała
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) eclogite
* azerski: (1.1) eklogit
* czeski: (1.1) eklogit m.
* estoński: (1.1) eklogiit
* francuski: (1.1) éclogite ż.
* japoński: (1.1) エクロジャイト
źródła.
== eklogit (język azerski.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) miner. eklogit
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. skrótowo: ekologiczny, wyraz określający różnego rodzaju wyroby przemysłowe, oznaczający, że są one bezpieczne dla środowiska naturalnego (np. produkty eko); bio;
2. skrótowo: ekonomiczny, wyraz określający różnego rodzaju wyroby przemysłowe, oznaczający, że zużywają one niewiele energii elektrycznej, benzyny itp. (np. wersja eko)
SJP.pl
Eko (jap.) – w japońskim buddyzmie ofiarowanie zasług recytowane po śpiewach jednej lub kilku sutr albo dharani. Eko dosłownie oznacza "zwrot w kierunku" i jest ofiarowaniem zasług zyskanych poprzez samadhi śpiewu sutr i dharani wszystkim buddom, bodhisattwom, patriarchom oraz innym czującym istotom.
Wikipedia
osoba działająca na rzecz ochrony środowiska
SJP.pl
specjalista w dziedzinie ekoarcheologii
SJP.pl
1. biznes związany z produkcją i sprzedażą produktów ekologicznych;
2. biznes związany z wykonywaniem różnych usług przy szczególnej dbałości o środowisko naturalne
SJP.pl
mechanizm w baterii wodociągowej ograniczający strumień wody
SJP.pl
świadome niszczenie środowiska naturalnego
SJP.pl
Ekobójstwo (ang. ecocide, od połączenia wyrazu ecology i sufiksu -cide oznaczającego zabójstwo) – termin służący na określeniu ciężkich zbrodni przeciw ekosystemom i środowisku naturalnemu rozpatrywanych na poziomie międzynarodowym. Sformułowanie zostało użyte publicznie po raz pierwszy na Konferencji sztokholmskiej ONZ w 1972 roku, przez szwedzkiego premiera Olofa Palme.
Wikipedia
ekoświr;
1. nadmierne koncentrowanie się na ochronie środowiska naturalnego; ekomaniactwo, ekomania;
2. osoba nadmiernie koncentrująca się na ochronie środowiska naturalnego; ekomaniak
SJP.pl
dom przyjazny dla środowiska naturalnego
SJP.pl
dotacja na inwestycje związane z ochroną środowiska
SJP.pl
potocznie: prowadzenie samochodu w sposób zużywający mniej paliwa i ograniczający wydzielanie szkodliwych spalin; ekojazda, ecodriving, ekodriving, ecodrajwing
SJP.pl
[czytaj: ekodrajwing] potocznie: prowadzenie samochodu w sposób zużywający mniej paliwa i ograniczający wydzielanie szkodliwych spalin; ekojazda, ecodriving, ecodrajwing, ekodrajwing
SJP.pl
→ ekodriving [czytaj: ekodrajwingowy]; ecodrivingowy, ecodrajwingowy, ekodrajwingowy
SJP.pl
energia elektryczna ze źródeł naturalnych; ekoprąd, zielona energia
SJP.pl
faktura w postaci elektronicznej, uchodząca za bardziej ekologiczną; e-faktura, faktura elektroniczna
SJP.pl
Ekofeminizm – Ekofeminizm to nurt w odrębie feminizmu i ekologizmu politycznego. Teoretycy ekofeministyczni czerpią z konceptu płci, aby analizować relacje między ludźmi a światem przyrody. Termin ten został ukuty przez francuską pisarkę Françoise d'Eaubonne w jej książce Le Féminisme ou la Mort. Teoria ekofeministyczna zakłada feministyczną perspektywę zielonej polityki, która nawołuje do egalitarnego, opartego na współpracy społeczeństwa, w którym nie ma jednej dominującej grupy. Obecnie istnieje kilka nurtów ekofeminizmu, z różnorodnymi podejściami i analizami, w tym liberalny ekofeminizm, duchowy/kulturowy ekofeminizm i społeczny/socjalistyczny ekofeminizm (lub materialistyczny ekofeminizm). Interpretacje ekofeminizmu i sposoby jego zastosowania w myśli społecznej obejmują sztukę ekofeministyczną, sprawiedliwość społeczną i filozofię polityczną, duchowość, współczesny feminizm i poezję.
Wikipedia
rodzaj materiału izolacyjnego i dźwiękochłonnego
SJP.pl
dziedzina, w której zaczyna się wypracowywać inne, bardziej przyjazne naturze i życiu światopoglądy, postawy mające ocalić niszczoną, zatruwaną przyrodę
SJP.pl
Ekofilozofia, Ekozofia, Filozofia ekologiczna – zbiór niejednorodnych nurtów i stanowisk filozoficznych łączących perspektywę ekologiczną i filozoficzną.
Szczególnie wyraźne różnice oddzielają ujęcia scjentystyczne, będące filozoficzną nadbudową (czy pogłębieniem) nauk o środowisku, i niescjentystyczne, rozwijane odrębnie w ramach filozofii.
Wikipedia
dział ekologii organizmów zajmujący się fizjologicznym przystosowaniem osobników, populacji i biocenoz do środowiska; ekologia fizjologiczna
SJP.pl
instalacja napowietrzająca używana w celu oczyszczania akwenów
SJP.pl
fundusz przeznaczony na ochronę środowiska naturalnego
SJP.pl
EkoFundusz – fundacja powołana w 1992 przez Ministra Finansów w celu wspierania przedsięwzięć w ochronie środowiska środkami pochodzącymi z części zagranicznego długu Polski. Dotychczas decyzję o ekokonwersji polskiego długu podjęły Stany Zjednoczone, Francja, Szwajcaria, Włochy, Szwecja i Norwegia. W 2010 Polska wpłaciła ostatnią ratę, a fundusz przestał istnieć, ponieważ działał do wyczerpania środków. Od założenia w 1992 do 2007 prezesem fundacji był prof. Maciej Nowicki. Do sierpnia 2011 trwał proces jego likwidacji.
Wikipedia
ekologiczne paliwo w kształcie granulek, ograniczające emisję szkodliwych substancji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) paliwo stałe produkowane z dobrej jakości węgla kamiennego lub brunatnego przeznaczone do produkcji energii cieplnej w kotłach grzewczych
Wiktionary
Ekogroszek – nazwa handlowa określająca paliwo stałe produkowane z węgla kamiennego lub brunatnego przeznaczone do produkcji energii cieplnej w kotłach retortowych.
Wytwarzany jest z wysokokalorycznego (≥24 MJ/kg) węgla o niskiej zawartości siarki (≤1%), małej zawartości wody i substancji niepalnych (≤12%) oraz niskiej spiekalności (RI < 10). Dzięki temu podczas spalania wytwarzane ilości tlenków siarki są niższe niż w przypadku innych węgli, a po jego spaleniu pozostaje stosunkowo mało popiołu.
Wikipedia
(1.1) Odkąd kupiliśmy piec na ekogroszek, spędzamy mniej czasu w kotłowni.
Wiktionary
potocznie: haracz dla ekologów w zamian za zaprzestanie protestów
SJP.pl
kobieta przywiązująca zbyt dużą wagę do ochrony środowiska
SJP.pl
osoba przywiązująca zbyt dużą wagę do ochrony środowiska
SJP.pl
1. przesadne skupianie się na ochronie środowiska;
2. koncepcja zakładająca, że wszystkie elementy środowiska naturalnego są równoprawne i tworzą nierozerwalną całość
SJP.pl
zwolennik partnerskiego współdziałania ludzi ze zwierzętami i roślinami dla wspólnego dobra
SJP.pl
partnerskie współdziałanie ludzi ze zwierzętami i roślinami dla wspólnego dobra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o wzajemnych oddziaływaniach między roślinnością a cyklem hydrologicznym;
Wiktionary
Ekohydrologia – nauka na pograniczu działu hydrologii i ekologii zajmująca się badaniem wzajemnych oddziaływań między organizmami (biocenozą) a cyklem hydrologicznym. Procesy te zachodzą w planetarnej warstwie przyziemnej. Ekohydrologia zajmuje się także badaniem zależności pomiędzy procesami biologicznmi i hydrologicznymi, które można wykorzystywać dla poprawy jakości wody oraz projektowaniem zmian w gospodarce wodnej danego regionu, mających poprawić stan środowiska naturalnego.
Wikipedia
IPA: ˌɛkɔxɨdrɔˈlɔɟja, AS: ekoχydroloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekohydrolog m.
przym. ekohydrologiczny
Wiktionary
potocznie: prowadzenie samochodu w sposób zużywający mniej paliwa i ograniczający wydzielanie szkodliwych spalin; ecodriving, ekodriving, ecodrajwing, ekodrajwing
SJP.pl
katastrofa ekologiczna
SJP.pl
osoba prowadząca samochód przy mniejszym zużyciu paliwa
SJP.pl
klęska ekologiczna, zniszczenie naturalnego środowiska człowieka wskutek jego działalności gospodarczej i technicznej
SJP.pl
klimat właściwy określonemu środowisku, kształtujący się pod wpływem zespołów żywych organizmów danego terenu; bioklimat
SJP.pl
przymiotnik od: ekoklimat, np. warunki ekoklimatyczne; biokoklimatyczny
SJP.pl
cecha zależna od środowiska, różnicująca organizmy tego samego gatunku, np. barwa lub długość sierści
SJP.pl
Ekoklina – stopniowa zmiana danej cechy gatunku wzdłuż gradientu (przejścia tonalnego) zmienności warunków środowiska, zwanego klinem. Zmieniają się ekotypy w zależności od warunków ekologicznych. Pojęcie ekokliny dotyczy także zjawisk opisywanych przez regułę Allena, Bergmanna oraz Glogera.
Wikipedia
przekształcenie długu publicznego państwa w inwestycje o charakterze ekologicznym
SJP.pl
Ekokonwersja – odpisanie od zagregowanego zadłużenia danego państwa wydatków przeznaczonych na inwestycje w ochronę środowiska.
W niektórych przypadkach podejmowano takie działania, aby zachęcić do powrotu kapitał, który opuścił dane państwo z przyczyn politycznych lub ekonomicznych (tzw. ucieczka kapitału). Przykładowo, ktoś kto wyeksportował kapitał z kraju rozwijającego się, może nabyć – zwykle po obniżonej cenie – istniejący dług zagraniczny tego kraju i skonwertować go na walutę krajową w banku centralnym. Środki te można wykorzystać następnie do zakupu akcji lub innych aktywów dających prawo własności w tym kraju (zamiana długu na udziały kapitałowe). W przypadku ekokonwersji kupującym jest organizacja zajmująca się ochroną środowiska.
Wikipedia
kosmetyk wyprodukowany z substancji naturalnych lub nieszkodliwych dla środowiska naturalnego; biokosmetyk
SJP.pl
skrót od: ekologia, ekologiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
lek wytwarzany wyłącznie ze składników uzyskanych z substancji naturalnych
SJP.pl
specjalista w dziedzinie ekologii; ekologista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) biol. specjalista zajmujący się ekologią
(1.2) pot. działacz społeczny, aktywista na rzecz ekologii; ekologista
Wiktionary
Ekologia (gr. οἶκος (oíkos) ‘dom’ + λόγος (logos) ‘słowo, nauka’) – nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami (czyli strukturą ekosystemów).
Wikipedia
(1.1) Ekolog zajmuje się badaniem struktury ekosystemów.
(1.2) Kiedy Henry David Thoreau, amerykański filozof i pisarz, wyniósł się z miasta, by mieszkać w leśnej chacie i pisać o obywatelskim nieposłuszeństwie i potrzebie ochrony środowiska naturalnego, przyszli ekolodzy dostali świętego patrona.
Wiktionary
IPA: ɛˈkɔlɔk, AS: ekolok
Wiktionary
rzecz. ekologia ż., ekologizm mrz., ekologiczność ż., ekolożka ż.
przym. ekologiczny
przysł. ekologiczne, ekologicznie
Wiktionary
(1.2) ekologista
Wiktionary
nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami żywymi a środowiskiem żywym i nieożywionym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody;
(1.2) ruch społeczny propagujący ochronę środowiska naturalnego, odbudowę krajobrazu naturalnego zniszczonego przez człowieka oraz styl życia w zgodzie z naturą
Wiktionary
Ekologia (gr. οἶκος (oíkos) ‘dom’ + λόγος (logos) ‘słowo, nauka’) – nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami (czyli strukturą ekosystemów).
Wikipedia
(1.1) Ekologia jest nauką, zajmującą się zależnością między organizmami a środowiskiem naturalnym.
(1.2) Termin ekoterroryzm jest neologizmem i określa groźby, zastraszanie i akty przemocy wobec osób lub mienia popełnione w imię ekologii.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔˈlɔɟja, AS: ekoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekolog m., ekologizm m., ekologista m., ekologistka ż., ekologiczność ż.
przym. ekologiczny, ekologistyczny
przysł. ekologicznie
Wiktionary
(1.2) ochrona środowiska, ekologizm, sozologia
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób ekologiczny, szanując środowisko naturalne
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔlɔˈɟit͡ʃʲɲɛ, AS: ekoloǵičʹńe
Wiktionary
rzecz. ekologia ż., ekolog m., ekologizm m., ekologista m., ekologistka ż., ekologiczność ż.
przym. ekologiczny, ekologistyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekologicznie
SJP.pl
1. ogół cech dotyczących związku warunków zewnętrznych, środowiska z życiem roślin i zwierząt;
2. cecha przedmiotów, które nie niszczą środowiska, nie zakłócają jego równowagi, są zgodne z wymaganiami ekologii;
3. cecha żywności, która została wyprodukowana ze składników naturalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ekologiczne; cecha tych, którzy są ekologiczni
Wiktionary
rzecz. ekologia ż., ekolog m., ekolożka ż., ekologizm mrz.
przym. ekologiczny
przysł. ekologicznie
Wiktionary
1. taki, który dotyczy związku warunków zewnętrznych, środowiska z życiem roślin i zwierząt, np. warunki ekologiczne;
2. taki, który nie niszczy środowiska, nie zakłóca jego równowagi, jest zgodny z wymaganiami ekologii, np. ekologiczny samochód;
3. taki, który ma na celu ochronę środowiska, np. działalność ekologiczna, ruch ekologiczny;
4. taki, który został wyprodukowany ze składników naturalnych, np. żywność ekologiczna
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z ekologią – nauką o strukturze i funkcjonowaniu przyrody
(1.2) pot. związany z ochroną środowiska
(1.3) pot. sprzyjający ochronie środowiska
Wiktionary
(1.1) W odrestaurowanym zabytkowym budynku założono ośrodek edukacji ekologicznej i pensjonat.
(1.3) Weganie nawet produkcję ekologiczną uważają za niemoralne wykorzystywanie zwierząt.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: ekoloǵičny
Wiktionary
rzecz. ekologia ż., ekolog m., ekologizm mrz., ekologiczność ż.
przysł. ekologicznie
Wiktionary
(1.2) sozologiczny
Wiktionary
osoba zajmująca się ochroną środowiska; ekolog
SJP.pl
czynienie czegoś ekologicznym - przyjaznym środowisku
SJP.pl
1. ideologia głosząca prymat działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego i podkreślająca związki człowieka z przyrodą;
2. ogół działań wynikających z tej ideologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. ruch społeczny propagujący ochronę środowiska, odbudowę zniszczonego przez człowieka krajobrazu naturalnego oraz styl życia zgodny z naturą
(1.2) psych. pogląd zakładający możliwość wpływu środowiska społecznego na cechy psychiczne i zachowania człowieka
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. ekologia ż., ekologista m., ekolog m., ekolożka ż., ekologiczność ż.
przym. ekologistyczny, ekologiczny
przysł. ekologicznie
temsłow. eko-
Wiktionary
(1.1) ekologia
Wiktionary
nadmierne koncentrowanie się na ochronie środowiska naturalnego; ekomaniactwo, ekobzik, ekoświr
SJP.pl
nadmierne koncentrowanie się na ochronie środowiska naturalnego; ekomania, ekobzik, ekoświr
SJP.pl
osoba nadmiernie koncentrująca się na ochronie środowiska naturalnego; ekoświr, ekobzik
SJP.pl
automat do odbioru pustych puszek i plastikowych butelek w zamian za kupony do wykorzystania w sklepie; śmieciomat
SJP.pl
środowiskowo: migracja spowodowana pogorszeniem się środowiska naturalnego; ekouchodźstwo
SJP.pl
ekonom.; skrót od:
1. ekonomia;
2. ekonomiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. przeciwgrzybiczy lek, pochodna imidazolu
Wiktionary
(1.1) Na zmienione grzybiczo skórę i paznokcie można zastosować krem z ekonazolem.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔ̃ˈnazɔl, AS: ekõnazol
Wiktionary
w dawnych majątkach ziemskich: nadzorca gospodarstwa i pracy robotników w polu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. w dawnych majątkach ziemskich: nadzorca prac rolnych;
Wiktionary
Ekonom (z gr. oikonómos – zarządzający domem) – tytuł różnych zarządców zajmujących się gospodarowaniem mieniem (aktywami) powierzonym przez właściciela. Historycznie miał on następujące znaczenia:
Wikipedia
IPA: ɛˈkɔ̃nɔ̃m, AS: ekõnõm
Wiktionary
rzecz. ekonomia ż., ekonomista mos.
:: fż. ekonomka ż.
przym. ekonomski, ekonomiczny
Wiktionary
(1.1) ciwun, cywun, karbowy, karbownik
Wiktionary
ekon.; skrót od:
1. ekonomia;
2. ekonomiczny
SJP.pl
nauka zajmująca się ustalaniem ilościowych prawidłowości w życiu gospodarczym za pomocą metod statystycznych i matematycznych
SJP.pl
Ekonometria – nauka pomocnicza w ramach ekonomii, wykorzystująca narzędzia matematyki, statystyki oraz informatyki do badania ilościowych związków zachodzących między zjawiskami i zmiennymi ekonomicznymi. Jest zbiorem metod opracowanych najczęściej poza ekonomią, ale wykorzystywanych na jej polu.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekon. związany z ekonometrią, dotyczący ekonometrii
Wiktionary
rzecz. ekonometria ż., ekonometryk mos.
Wiktionary
ekonomista specjalizujący się w ilościowych badaniach zjawisk gospodarczych
SJP.pl
1. nauka badająca sposoby podejmowania decyzji o zastosowaniu rzadkich zasobów oraz skutków tych decyzji w procesie produkcyjnym, podziale i wymianie;
2. umiejętność oszczędnego, racjonalnego gospodarowania czymś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o produkcji, podziale, wymianie i konsumpcji dóbr;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ekonomia zajmuje się również badaniem zaspokojenia dóbr.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔ̃ˈnɔ̃mʲja, AS: ekõnõmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekonomik mos./mrz., ekonomiczność ż., ekonom, ekonomika, ekonomista, ekonomistka
przym. ekonomiczny
przysł. ekonomicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. ekonomik mos./mrz., ekonomiczność ż., ekonom, ekonomika, ekonomista, ekonomistka
przym. ekonomiczny
przysł. ekonomicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) ekonomie
* angielski: (1.1) economics
* arabski: (1.1) اقتصاد
* baskijski: (1.1) ekonomia
* bośniacki: (1.1) ekonomija ż.
* chorwacki: (1.1) ekonomija ż.
* czeski: (1.1) ekonomie
* duński: (1.1) økonomi w.
* esperanto: (1.1) ekonomio, ekonomiko
* francuski: (1.1) économie
* górnołużycki: (1.1) ekonomija ż.
* gudźarati: (1.1) અર્થશાસ્ત્ર n. (arthaśāstra)
* hiszpański: (1.1) economía
* islandzki: (1.1) hagfræði ż.
* kataloński: (1.1) economia ż.
* łotewski: (1.1) ekonomika ż.
* niemiecki: (1.1) Wirtschaftswissenschaft ż., Ökonomie ż.
* nowogrecki: (1.1) οικονομία ż.
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|ekonomia.}}
* rosyjski: (1.1) экономика ż.
* słoweński: (1.1) ekonomija ż.
* szkocki gaelicki: (1.1) eaconamachd ż.
* ukraiński: (1.1) економіка
* walijski: (1.1) economi m.
* węgierski: (1.1) közgazdaságtan
* wilamowski: (1.1) ekonomii ż.
źródła.
== ekonomia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) ekonomia, gospodarka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) ekon. odnosząc się do ekonomii, ekonomiki
(1.2) podn. bez większego nakładu środków i wysiłku
Wiktionary
rzecz. ekonomik mos./mrz., ekonomia ż., ekonomiczność ż.
przym. ekonomiczny
Wiktionary
(1.1) gospodarczo
(1.2) oszczędnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekonomicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekonomiczny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ekonomiczne; cecha tych, którzy są ekonomiczni
Wiktionary
rzecz. ekonomik mos./mrz., ekonomia ż., ekonomista mos.
przym. ekonomiczny
przysł. ekonomicznie
Wiktionary
1. związany z gospodarką, odnoszący się do ekonomii lub ekonomiki;
2. oszczędnie wykorzystujący dostępne zasoby, możliwości; oszczędny, tani
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ekonomią lub ekonomiką
(1.2) odnoszący się do gospodarki
przymiotnik jakościowy
(2.1) oszczędny w środkach, niewymagający wielkiego nakładu sił
Wiktionary
(1.1) Iga ukończyła liceum w Zespole Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych.
(1.2) Ten magazyn ilustrowany opisał reformy ekonomiczne w Chinach.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔ̃nɔ̃ˈmʲit͡ʃnɨ, AS: ekõnõmʹičny
Wiktionary
rzecz. ekonomistka ż., ekonomia ż., ekonomista mos., ekonomiczność ż., ekonomizacja ż., ekonom mos., ekonomik mos.
przysł. ekonomicznie
Wiktionary
dobra królewskie
SJP.pl
1. gałąź ekonomii badająca zjawiska występujące w określonym dziale gospodarki, w jakimś rodzaju przedsiębiorstw;
2. dawniej, potocznie: gospodarka, gospodarstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. specjalista w dziedzinie ekonomii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. szkoła o profilu ekonomicznym
Wiktionary
(2.1) Młodzież pije piwo w parku koło ekonomika.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔ̃ˈnɔ̃mʲik, AS: ekõnõmʹik
Wiktionary
rzecz. ekonomia ż., ekonomista mos., ekonomiczność ż., ekonomizacja ż., ekonom mos.
przym. ekonomiczny
przysł. ekonomicznie
Wiktionary
(1.1) ekonomista
Wiktionary
1. gałąź ekonomii badająca zjawiska występujące w określonym dziale gospodarki, w jakimś rodzaju przedsiębiorstw;
2. dawniej, potocznie: gospodarka, gospodarstwo
SJP.pl
Ekonomika (łac. oeconomicus, gr. oikonomikós) – nauka stosowana o działalności gospodarczej, dotyczącą warunków i możliwości jej prowadzenia oraz prawidłowościach występujących w podejmowanych decyzjach.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. specjalista w dziedzinie ekonomii
(1.2) hist. polit. członek odłamu rosyjskiej socjaldemokracji z przełomu XIX i XX wieku
Wiktionary
Ekonomista – osoba zajmująca się ekonomią, termin ma dwa znaczenia.
W węższym sensie ekonomista to osoba (możliwie ekspert) zajmująca się ściśle pojętą ekonomią teoretyczną, zazwyczaj makroekonomią, często przy tym także narzędziami prognostycznymi, takimi jak ekonometria czy ekonomia matematyczna, a nawet finansami czy teorią wyboru publicznego. Do tej kategorii zalicza się nielicznych naukowców i analityków; kryteria uznania za „prawdziwego” ekonomistę są rozmyte.
Wikipedia
(1.1) Ekonomiści przewidują zwiększenie podatków.
Wiktionary
rzecz. ekonomia ż., ekonomika ż., ekonomiczność ż., ekonomizacja ż., ekonomizm mrz., ekonom mos., ekonomowa ż.
:: fż. ekonomistka ż.
przym. ekonomiczny, ekonomski
przysł. ekonomicznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalistka w dziedzinie ekonomii
Wiktionary
Ekonomista – osoba zajmująca się ekonomią, termin ma dwa znaczenia.
W węższym sensie ekonomista to osoba (możliwie ekspert) zajmująca się ściśle pojętą ekonomią teoretyczną, zazwyczaj makroekonomią, często przy tym także narzędziami prognostycznymi, takimi jak ekonometria czy ekonomia matematyczna, a nawet finansami czy teorią wyboru publicznego. Do tej kategorii zalicza się nielicznych naukowców i analityków; kryteria uznania za „prawdziwego” ekonomistę są rozmyte.
Wikipedia
(1.1) Moja żona jest ekonomistką.
Wiktionary
rzecz. ekonomia ż.
:: fm. ekonomista m.
przym. ekonomiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. ekonomia ż.
:: fm. ekonomista m.
przym. ekonomiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) ekonomka ż.
* słowacki: (1.1) ekonómka ż.
źródła.
== ekonomistka (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekonomistka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
czynienie czegoś bardziej ekonomicznym
SJP.pl
urządzenie pozwalające wykonać coś oszczędniej lub taniej, np. zmniejszyć zużycie paliwa, energii
SJP.pl
Ekonomizer (przest. oszczędzacz) - urządzenie służące do redukcji zużycia energii, które funkcjonalnie jest wymiennikiem ciepła. Ekonomizery są używane w związku z ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją w budynkach, a także elektrowniach cieplnych i szeroko pojętym chłodnictwie. Najprostszym przykładem ekonomizera jest wymiennik ciepła.
Wikipedia
pogląd w naukach społecznych XIX i XX w. wyjaśniający wszystkie zjawiska społeczne ich podłożem ekonomicznym
SJP.pl
czynić bardziej ekonomicznym
SJP.pl
dawniej: gospodyni, kobieta zarządzająca domem lub folwarkiem
SJP.pl
dawniej: żona ekonoma
SJP.pl
przestarzałe: dom lub mieszkanie ekonoma przy dawnym dworze wiejskim
SJP.pl
dawniej: córka ekonoma
SJP.pl
związany z ekonomem, zwłaszcza jego funkcją nadzoru nad robotnikami rolnymi
SJP.pl
[czytaj: ekopak] kartonowe opakowanie na płytę kompaktową lub DVD; ecopack
SJP.pl
paliwo ekologiczne
SJP.pl
oddział straży miejskiej przeznaczony do łapania bezdomnych lub agresywnych zwierząt
SJP.pl
kierunek pedologii rozpatrujący gleby pod względem ich funkcji w ekosystemach
SJP.pl
Polityka ekologiczna, ekopolityka – świadoma i celowa działalność państwa (lub grupy państw) polegająca na racjonalnym korzystaniu z zasobów i walorów środowiska przyrodniczego, jego właściwej ochronie i umiejętnym kształtowaniu, na podstawie zdobytej przez ludzkość wiedzy teoretycznej i praktycznej. Państwo czyni to poprzez wprowadzanie praw i regulacji w ww. dziedzinach. W sektorze prywatnym termin ten oznacza podporządkowanie się tym celom albo poprzez realizację narzucanego przez państwo prawa, albo też dzięki własnym, wprowadzonym do użytku własnego regułom.
Wikipedia
energia elektryczna ze źródeł naturalnych; ekoenergia, zielona energia
SJP.pl
produkcja z zachowaniem zasad ekologii
SJP.pl
projekt uwzględniający czynniki ekologiczne
SJP.pl
projektowanie uwzględniające czynniki ekologiczne
SJP.pl
mechanizm ograniczający zużycie wody lub energii elektrycznej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) ekologiczny, przyjazny dla środowiska
Wiktionary
(1.1) Ekoprzyjazne, tekturowe pudełko, a w środku pocztówki ilustrujące każdą piosenkę – czy takie wydanie to manifest przywiązania do tradycyjnych nośników i zarazem sprzeciw wobec cyfryzacji muzyki?
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔpʃɨˈjaznɨ, AS: ekopšyi ̯azny
Wiktionary
(1.1) ekologiczny
Wiktionary
region jednorodny ekologicznie; region ekologiczny
SJP.pl
Ekoregion lub region ekologiczny jest stosunkowo dużym obszarem biogeograficznym, który wyróżnia się wyjątkowym charakterem ekologii, klimatu, geomorfologii, gleb, hydrologii, flory i fauny.
Wikipedia
rolnictwo przyjazne środowisku, niestosujące środków chemicznych; rolnictwo ekologiczne, biorolnictwo
SJP.pl
Rolnictwo ekologiczne – ogólny system zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączący najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt i metodę produkcji preferującą użycie substancji naturalnych i naturalnych procesów. Alternatywa dla rolnictwa konwencjonalnego.
Wikipedia
rolnik uwzględniający zasady ekologii, niewyrządzający szkody środowisku naturalnemu; biorolnik
SJP.pl
Zrównoważony rozwój, trwały rozwój, trwały i zrównoważony rozwój, ekorozwój, także ogólniej: zrównoważoność – doktryna ekonomii, zakładająca jakość życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny, w przeciwieństwie do „żelaznej reguły ekonomii” Malthusa. Ideę zrównoważonego rozwoju streszcza pierwsze zdanie raportu WCED z 1987 r. – Nasza wspólna przyszłość: „Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”.
Wikipedia
mający na celu rozwój gospodarczy i społeczny z uwzględnieniem zasady ekologii
SJP.pl
Ekoschemat – nowy i dobrowolny rodzaj płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej realizowany w Planie Strategicznym WPR 2023-2027, w ramach którego dopłaty przyznawane są za realizację praktyk korzystnych dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt. Ekoschematy stanowią dodatkowe dopłaty dla rolników za praktyki sprzyjające ochronie środowiska, które wykraczają ponad podstawowe wymogi określone w obowiązkowym systemie warunkowości.
Wikipedia
potocznie: fałszywe wrażenie ekologiczności jakiegoś produktu, usługi itp.
SJP.pl
wrażliwość organizmu na oddziaływanie środowiska zewnętrznego
SJP.pl
wrażliwy na oddziaływanie środowiska zewnętrznego
SJP.pl
écossaise;
1. ludowy szybki taniec angielski;
2. muzyka do tego tańca
SJP.pl
strefa warunków sprzyjających powstaniu życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekol. biosfera
Wiktionary
Ekosfera (gr. oikos dom + sphaira kula), ekostrefa, także: „strefa zamieszkiwalna” (ang. habitable zone) – strefa wokół gwiazdy, o kształcie zbliżonym do warstwy sferycznej, w której obrębie na wszystkich znajdujących się planetach mogą panować warunki fizyczne i chemiczne umożliwiające powstanie, utrzymanie i rozwój organizmów żywych, z których za najistotniejszy uważane jest istnienie ciekłej wody.
Wikipedia
przym. ekosferyczny
Wiktionary
(1.1) biosfera
Wiktionary
sklep z ekologiczną żywnością
SJP.pl
sztuczny materiał imitujący prawdziwą skórę; sztuczna skóra
SJP.pl
nauka o środowisku i jego ochronie
SJP.pl
spalarnia odpadów wytwarzająca energię elektryczną i cieplną
SJP.pl
strefa z ograniczonym ruchem samochodowym w celu ochrony jakości powietrza
SJP.pl
Ekosfera (gr. oikos dom + sphaira kula), ekostrefa, także: „strefa zamieszkiwalna” (ang. habitable zone) – strefa wokół gwiazdy, o kształcie zbliżonym do warstwy sferycznej, w której obrębie na wszystkich znajdujących się planetach mogą panować warunki fizyczne i chemiczne umożliwiające powstanie, utrzymanie i rozwój organizmów żywych, z których za najistotniejszy uważane jest istnienie ciekłej wody.
Wikipedia
ekobzik;
1. nadmierne koncentrowanie się na ochronie środowiska naturalnego; ekomaniactwo, ekomania;
2. osoba nadmiernie koncentrująca się na ochronie środowiska naturalnego; ekomaniak
SJP.pl
układ ekologiczny obejmujący związane ze sobą żywe organizmy i środowisko nieożywione; biogeocenoza, biogeosystem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. fragment przyrody będący funkcjonalną całością;
(1.2) inform. ogół sprzętu i/lub oprogramowania współpracującego ze sobą dzięki dostarczaniu przez jednego producenta
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) To przykłady skutków globalnego ocieplenia, które nie mają wpływu jedynie na działalność człowieka, ale także na ekosystemy.
(1.2) Ekosystem Apple bazuje w dużej mierze na systemach operacyjnych, które wspierają funkcjonalność różnych urządzeń tej marki.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔˈsɨstɛ̃m, AS: ekosystẽm
Wiktionary
przym. ekosystemowy
Wiktionary
(1.1) system ekologiczny
Wiktionary
przymiotnik od: ekosystem
SJP.pl
sabotaż ekologiczny
SJP.pl
1. osoba dokonująca aktu przemocy motywowanego pobudkami ekologicznymi;
2. obraźliwie: ekolog
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba dopuszczająca się ekoterroryzmu
Wiktionary
(1.1) Mój najlepszy przyjaciel jest ekoterrorystą.
Wiktionary
IPA: ˌɛkɔtɛrːɔˈrɨsta, AS: ekote•rorysta
Wiktionary
rzecz. ekoterroryzm m., ekoterror m.
:: fż. ekoterrorystka ż.
Wiktionary
związany z aktem przemocy motywowanym pobudkami ekologicznymi
SJP.pl
1. akt przemocy motywowany pobudkami ekologicznymi;
2. obraźliwie: działalność ekologów
SJP.pl
Ekoterroryzm – prowadzenie przestępczych działań z użyciem siły lub przemocy na szkodę przedsiębiorstw, osób fizycznych lub ich grup, uzasadniane prowadzeniem przez nich działalności szkodliwej dla środowiska naturalnego. Potocznie określa się tak także akcje protestacyjne, które niekoniecznie łamią prawo, ale są względnie uciążliwe. Nie mają one jednak na celu zagrożenia ludzkiemu życiu.
Wikipedia
strefa przejściowa między dwoma środowiskami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. strefa przejściowa między co najmniej dwoma ekosystemami;
Wiktionary
Ekoton (gr. oikos = dom + tonos = napinanie) – ekosystem, który stanowi strefę przejściową między co najmniej dwoma ekosystemami.
Zamieszkują go organizmy charakterystyczne dla obu biocenoz (efekt styku) oraz takie, które są swoiste tylko dla tej strefy. Obszary te charakteryzują się więc dużą bioróżnorodnością.Populacje ekotonu mogą być liczniejsze niż sąsiadujących ekosystemów.
Wikipedia
naturalne środowisko życia organizmów roślinnych i zwierzęcych; biotop
SJP.pl
torba z ekologicznego tworzywa; torba ekologiczna
SJP.pl
zwolennik wypoczynku w kontakcie z naturą, w czystym ekologicznie środowisku
SJP.pl
ekoturyzm;
1. działalność turystyczna umożliwiająca przebywanie w bliskim kontakcie z naturą w miejscach o nieskażonym środowisku;
2. podróżowanie do miejsc o zachowanych naturalnych walorach przyrodniczych
SJP.pl
Ekoturystyka – ruch turystyczny, którego głównym celem jest zachowanie trwałego, zrównoważonego rozwoju zasobów i walorów turystycznych poprzez: integrację działalności turystycznej z celami ochrony przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym, kształtowanie nowych postaw i zachowań turystów i organizatorów ruchu turystycznego, bazowanie na potencjale społecznym i gospodarczym danego obszaru.
Wikipedia
ekoturystyka;
1. działalność turystyczna umożliwiająca przebywanie w bliskim kontakcie z naturą w miejscach o nieskażonym środowisku;
2. podróżowanie do miejsc o zachowanych naturalnych walorach przyrodniczych
SJP.pl
forma gatunku biologicznego tworząca populacje o cechach charakterystycznych dla danego środowiska
SJP.pl
Ekotyp, rasa ekologiczna – forma w obrębie gatunku roślin lub zwierząt, która tworzy populację (lub grupę populacji) posiadającą zestaw cech charakterystycznych dla danego środowiska, wykształcony w wyniku ewolucji. Cechy wyróżniające ekotyp wykształcają się w szczególności pod wpływem zmienności środowiska, która powoduje dostosowanie populacji do danych warunków siedliskowych.
Wikipedia
środowiskowo: migracja spowodowana pogorszeniem się środowiska naturalnego; ekomigracja
SJP.pl
radykalny działacz ekologiczny o nieetycznych metodach działania
SJP.pl
potocznie: żywność produkowana metodami rolnictwa ekologicznego z dbałością o wyeliminowanie nawozów sztucznych i pestycydów; żywność ekologiczna
SJP.pl
1. płaszczyzna, na którą rzutuje się obrazy świetlne, np. ekran kinowy, projekcyjny;
2. powierzchnia, na której powstaje obraz lub zapis w wyniku luminescencji, np. ekran telewizyjny, radaru;
3. osłona zabezpieczająca przed promieniowaniem, wysoką temperaturą itp.;
4. zasłona rozpięta na ramie opartej na stojaku, ustawiana przed kominkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. część urządzeń pokazujących obraz lub tekst, na której wyświetlane są informacje
(1.2) film. ściana lub specjalne płótno, na którym wyświetla się obrazy
(1.3) bud. budowla lub konstrukcja chroniąca obiekt lub jego otoczenie przed niebezpiecznymi lub niepożądanymi wpływami, jak fale elektromagnetyczne, prąd elektryczny, wilgoć, ciepło, hałas itp.
(1.4) elektron. określona część interfejsu graficznego wyświetlona w danej chwili na ekranie urządzenia elektronicznego
(1.5) kraw. duża naszywka na tył np. kurtki
Wiktionary
Ekran – zasłona (fr. écran)
Wikipedia
(1.1) Ekran telewizora jest tak zakurzony, że nic nie widać.
(1.2) Kiedy wczoraj byłem w kinie, nie mogłem nic zobaczyć, bo siedzący przede mną grubas zasłaniał mi cały ekran.
(1.3) Przy autostradzie postawiono dźwiękoszczelne ekrany.
(1.4) Po włączeniu komputera ukazuje się ekran powitalny.
Wiktionary
IPA: ˈɛkrãn, AS: ekrãn
Wiktionary
rzecz. ekranowanie n., ekranizacja ż.
:: zdrobn. ekranik mrz.
czas. ekranizować ndk., zekranizować dk., ekranować ndk.
przym. ekranowy, ekranizacyjny
Wiktionary
(1.1) wyświetlacz
Wiktionary
zdrobnienie od: ekran
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od ekran
Wiktionary
rzecz. ekran m., ekranizacja ż., ekranizowanie n.
czas. ekranizować ndk.
przym. ekranowy
Wiktionary
adaptacja filmowa;
1. opracowanie dzieła literackiego w wersji filmowej;
2. film powstały w wyniku takiego opracowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opracowanie sztuki teatralnej, powieści itp. w wersji filmowej
(1.2) film na podstawie sztuk teatralnej, powieści itp.
Wiktionary
Adaptacja filmowa (łac. adaptatio ’przystosowanie’), in. ekranizacja – przeznaczona do sfilmowania przeróbka pierwotnego materiału literackiego, teatralnego, muzycznego lub innego artystycznego. Celem ekranizacji jest dostosowanie adaptowanego utworu do wymogów nowego medium, odmiennego materiału bądź potrzeb i wymagań nowej publiczności.
Wikipedia
(1.1) Podobała mi się charakteryzacja hobbitów w ekranizacji tej trylogii.
Wiktionary
rzecz. ekran m., ekranizowanie n., ekranizator m., ekranik mrz.
czas. ekranizować ndk.
Wiktionary
osoba dokonująca ekranizacji jakiegoś utworu
SJP.pl
kobieta dokonująca ekranizacji jakiegoś utworu
SJP.pl
kręcić film na podstawie powieści, sztuki teatralnej itp.
SJP.pl
statek powietrzny latający dzięki aerodynamicznemu efektowi bliskości podłoża; ekranoplan
SJP.pl
Ekranoplan (ekranolot, ros. экранопла́н, ang. screen plane, Wing-In-Ground, WIG) – rodzaj statku poruszającego się na niewielkiej wysokości nad wodą lub inną gładką powierzchnią, z wykorzystaniem efektu przypowierzchniowego.
Wikipedia
urządzenie spełniające funkcję maszyny do pisania i telefonu, wyposażone w monitor
SJP.pl
statek powietrzny latający dzięki aerodynamicznemu efektowi bliskości podłoża; ekranolot
SJP.pl
Ekranoplan (ekranolot, ros. экранопла́н, ang. screen plane, Wing-In-Ground, WIG) – rodzaj statku poruszającego się na niewielkiej wysokości nad wodą lub inną gładką powierzchnią, z wykorzystaniem efektu przypowierzchniowego.
Wikipedia
przystawka do telefonu, pozwalająca na wizualny kontakt rozmówców
SJP.pl
osłaniać ekranami urządzenia lub przewody elektryczne
SJP.pl
związany z ekranem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ekranem, dotyczący ekranu
Wiktionary
rzecz. ekran m., ekranik mrz.
Wiktionary
lekceważąco: umieszczanie ekranów tam, gdzie jest to zbyteczne
SJP.pl
materiał wybuchowy o właściwościach kruszących
SJP.pl
Wikipedia
środowiskowo: pocisk wypełniony ekrazytem
SJP.pl
→ ekrazyt
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z ekrazytem, dotyczący ekrazytu
Wiktionary
rzecz. ekrazyt mrz.
Wiktionary
biblijne miasto
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Ekronu (biblijnego miasta)
SJP.pl
mieszkanka Ekronu (biblijnego miasta)
SJP.pl
dawniej: komplet przyborów do pisania
SJP.pl
potocznie: były partner życiowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. były mąż / narzeczony / chłopak
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) pot. była żona / narzeczona / dziewczyna
Wiktionary
(1.1) Dzwonił do mnie mój eks, chce się spotkać.
(2.1) Spotkałem się z moją eks, żeby omówić kwestię podziału majątku.
Wiktionary
IPA: ɛks, AS: eks
Wiktionary
temsłow. eks-
Wiktionary
(1.1) były, eksio, eks-mąż / eksmąż, eks-narzeczony / eksnarzeczony
(2.1) była, eks-żona / eksżona, eks-narzeczona / eksnarzeczona
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: były, dawny
(1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: wyłączanie, wykluczanie z czegoś
Wiktionary
(1.1) eks- + wojskowy = ekswojskowy
(1.1) eks- + małżonka = eksmałżonka
(1.1) eks- + Amerykanin = eks-Amerykanin
Wiktionary
rzecz. eks mos./ż.
Wiktionary
były Amerykanin, osoba, która zrzekła się obywatelstwa amerykańskiego lub została go pozbawiona
SJP.pl
były Francuz, osoba, która zrzekła się obywatelstwa francuskiego lub została go pozbawiona
SJP.pl
były Polak, osoba, która zrzekła się obywatelstwa polskiego lub została go pozbawiona
SJP.pl
1. przestarzale: poborca podatków stałych; egzaktor;
2. były aktor
SJP.pl
była aktorka
SJP.pl
jednostka długości równa 10^18 metrów
SJP.pl
1. tytuł honorowy nadawany w różnych krajach dostojnikom państwowym i kościelnym (w Kościele katolickim dotyczy: arcybiskupa, biskupa, wyższych urzędników Kurii Rzymskiej oraz niektórych infułatów);
2. osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tytuł honorowy nadawany biskupom w Kościołach katolickich oraz ministrom i ambasadorom (tytuł dożywotni)
Wiktionary
Ekscelencja (łac. excellentia – wyższość, pierwszeństwo, wyborny) – tytuł honorowy przysługujący niektórym wyższym urzędnikom państwowym, członkom rodzin królewskich i hierarchom kościelnym, takim jak prezydent, premier, ambasador, minister spraw zagranicznych oraz arcybiskup i biskup.
Wikipedia
(1.1) [...] Ojciec Święty Benedykt XVI wyznaczył Jego Ekscelencję Antoniego Dziemiankę Administratorem Apostolskim [...] Archidiecezji Mińsko-Mohylewskiej.
Wiktionary
IPA: ˌɛkst͡sɛˈlɛ̃nt͡sʲja, AS: ekscelẽncʹi ̯a
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. ekscentryczność
Wiktionary
rzecz. ekscentryczność ż., ekscentryzm mrz.
przym. ekscentryczny
Wiktionary
(1.1) ekscentryczność, ekscentryzm
Wiktionary
kobieta wzbudzająca zainteresowanie, zadziwiająca lub bulwersujący oryginalnością, odbiegająca swoim zachowaniem lub wyglądem od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm; dziwaczka, oryginał, dziwoląg, odmieniec
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: ekscentrycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekscentryczny
SJP.pl
1. dziwne, odbiegające od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm zachowanie, postępowanie, wygląd, strój itp.; ekstrawagancja, ekstrawaganckość, ekscentryzm;
2. w matematyce: odległość ogniska elipsy od jej środka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest ekscentryczne; cecha tych, którzy są ekscentryczni
(1.2) psych. postawa odbiegająca od przeciętności manifestująca się wymyślnością ubioru, fryzury, zachowania, poglądów;
(1.3) mat. jeden z parametrów krzywej stożkowej;
(1.4) fiz. jedna z wielkości charakteryzującej kształt orbity, opisywanej równaniem parametrycznym krzywej stożkowej;
Wiktionary
Ekscentryczność (od łac. eccentricus, z gr. έκκεντρος ékkentros, od εξ eks – [s]poza, od, z; κέντρον kéntron – środek, centrum) – termin odnoszący się do odchyleń od ustalonej normy; może oznaczać jedno z poniższych pojęć:
Wikipedia
rzecz. ekscentryk m., ekscentryczka ż., ekscentryzm m., ekscentrycyzm mrz.
przym. ekscentryczny
przysł. ekscentrycznie
Wiktionary
(1.2) ekscentryzm
(1.3) mimośród
(1.4) mimośród
Wiktionary
1. wzbudzający zainteresowanie, zadziwiający lub bulwersujący oryginalnością, odbiegający od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm; ekstrawagancki, dziwaczny, oryginalny;
2. w fizyce: niemający wspólnego środka; odśrodkowy, mimośrodowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) dziwaczny, odbiegający od normy
(1.2) geom. taki, który nie ma wspólnego środka
(1.3) techn. działający dzięki zastosowaniu mimośrodu
Wiktionary
(1.1) Z ekscentrycznego artysty i estety wyrósł twórca zaangażowany, aktywnie reagujący na problemy i dylematy epoki.
Wiktionary
IPA: ˌɛkst͡sɛ̃nˈtrɨt͡ʃnɨ, AS: ekscẽntryčny
Wiktionary
rzecz. ekscentryk m., ekscentryczka ż., ekscentryczność ż., ekscentryzm m., ekscentrycyzm m.
przysł. ekscentrycznie
Wiktionary
(1.1) dziwaczny, dziwny, ekstrawagancki, kuriozalny, nietuzinkowy, niezwykły, oryginalny, osobliwy
(1.2) niewspółśrodkowy, różnośrodkowy, odśrodkowy
(1.3) mimośrodowy
Wiktionary
człowiek wzbudzający zainteresowanie, zadziwiający lub bulwersujący oryginalnością, odbiegający swoim zachowaniem lub wyglądem od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm; oryginał, dziwak, dziwoląg, odmieniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. człowiek odbiegający od norm w zachowaniu, ubiorze, itp.
(1.2) teatr. aktor z ekscentrycznego przedstawienia
(1.3) fiz. techn. element w budowie maszyn zastępujący korbę o małym ramieniu
Wiktionary
(1.1) Wiecie panowie, że kolega nasz jest ekscentrykiem pierwszej wody.
Wiktionary
(1.1)
przym. ekscentryczny
przysł. ekscentrycznie
rzecz. ekscentrycyzm mrz., ekscentryczność ż., ekscentryzm mrz.
:: fż. ekscentryczka ż.
Wiktionary
(1.1) dziwak, indywidualność, oryginał
Wiktionary
dziwne, odbiegające od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm zachowanie, postępowanie, wygląd, strój itp.; ekstrawagancja, ekstrawaganckość, ekscentryczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) postawa nacechowana innością, wymyślnością zachowań;
Wiktionary
Ekscentryzm – postawa nacechowana innością, wymyślnością zachowań, poglądów, gestów, ubioru. Jest tożsama z brakiem akceptacji względem norm społecznych.
Jednym z bardziej znanych ekscentryków wśród artystów był Salvador Dalí.
Wikipedia
przym. ekscentryczny
przysł. ekscentrycznie
rzecz. ekscentryczka ż., ekscentrycyzm mrz., ekscentryczność ż., ekscentryk mos.
Wiktionary
(1.1) ekscentryczność
Wiktionary
1. dawniej okoliczność umożliwiająca zawieszenie procesu sądowego lub odrzucenie powództwa;
2. dawniej: coś, co nie daje się objąć ogólną regułą; wyjątek
SJP.pl
Ekscepcja (łac. exceptio) – pochodzący z prawa rzymskiego zarzut natury formalnoprawnej w stosunku do przebiegu postępowania sądowego, zgłoszony przez pozwanego na rozprawie sądowej. Ekscepcje dzieli się na peremptoryjne (niweczące proces, powodujące oddalenie pozwu) oraz dylatoryjne (tamujące postępowanie, powodujące odroczenie sprawy).
Wikipedia
w geologii: przestarzały pogląd, według którego czynniki fizyczne, które działały w przeszłości na skorupę ziemską, różnią się całkowicie od czynników, które działają na tę skorupę w czasach dzisiejszych
SJP.pl
dawniej: niezgodny z regułami, zasadami, normami; wyjątkowy
SJP.pl
dawniej: wyłączne prawo, przywilej
SJP.pl
wybieranie, wypisywanie w celach naukowych, dokumentacyjnych itp. z tekstów tego, co jest potrzebne badaczowi do jego pracy, np. fragmentów tekstu, wyjątków, cytatów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. robienie wyciągów z pism, dokumentów, dzieł; wybieranie ich fragmentów
(1.2) książk. fragment albo zbiór fragmentów wyciągnięty z jakiegoś pisma
Wiktionary
IPA: ɛksˈt͡sɛrpt͡sʲja, AS: ekscerpcʹi ̯a
Wiktionary
czas. ekscerpować ndk.
rzecz. ekscerpowanie n., ekscerptor mos., ekscerptorka ż.
przym. ekscerpcyjny
Wiktionary
rzadko: związany z ekscerpcją - wybieraniem i wypisywaniem z tekstów tego, co jest potrzebne badaczowi do jego pracy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący ekscerpcji, związany z ekscerpcją
Wiktionary
IPA: ˌɛkst͡sɛrpˈt͡sɨjnɨ, AS: ekscerpcyi ̯ny
Wiktionary
czas. ekscerpować
rzecz. ekscerpowanie, ekscerpcja, ekscerptor
Wiktionary
wybierać, wypisywać w celach naukowych, dokumentacyjnych itp. z tekstów to, co jest potrzebne badaczowi do jego pracy, np. fragmenty tekstu, wyjątki, cytaty
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) robić wyciągi z pism, dokumentów, dzieł, wybierać ich fragmenty
Wiktionary
(1.1) Do analizy wskaźników nawiązania w utworach prozaicznych ekscerpowane były zasadniczo wielozdaniowe wypowiedzi narracyjne.
Wiktionary
IPA: ˌɛkst͡sɛrˈpɔvat͡ɕ, AS: ekscerpovać
Wiktionary
rzecz. ekscerpcja, ekscerpowanie, ekscerptor
przym. ekscerpcyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ekscerpować.
Wiktionary
IPA: ˌɛkst͡sɛrpɔˈvãɲɛ, AS: ekscerpovãńe
Wiktionary
rzecz. ekscerpcja ż., ekscerptor m.
czas. ekscerpować ndk.
przym. ekscerpcyjny
Wiktionary
dawniej:
1. wyciąg pisemny;
2. wyimek z dokumentu, cytowany w dziele naukowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fragment przytoczony w pracy naukowej, pochodzący z innego dzieła
Wiktionary
(1.1) „Etyka eudemejska” jest wcześniejszą, a „Etyka nikomachejska” późniejszą redakcją. „Etyka wielka” (po łac. „Magna Moralia”) jest uważana przeważnie za pochodzący z późniejszych stuleci ekscerpt z tamtych dwóch.
Wiktionary
badacz, który wybiera, wypisuje w celach naukowych, dokumentacyjnych itp. z tekstów to, co jest mu potrzebne do jego pracy, np. fragmenty tekstu, wyjątki, cytaty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się ekscerpcją
Wiktionary
IPA: ɛksˈt͡sɛrptɔr, AS: ekscerptor
Wiktionary
rzecz. ekscerpowanie n., ekscerpcja ż.
czas. ekscerpować ndk.
przym. ekscerpcyjny
Wiktionary
wydarzenie, wybryk, wykroczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wybryk naruszający spokój albo porządek publiczny
Wiktionary
Prawo:
Matematyka:
Wikipedia
były cesarz
SJP.pl
była cesarzowa
SJP.pl
w biologii: narząd ekscesywny - część ciała nieproporcjonalnie rozrośnięta w stosunku do całości organizmu, np. ciosy mamuta
SJP.pl
były chłopak (sympatia)
SJP.pl
książkowo: pobudzenie emocjonalne, podniecenie; podekscytowanie, poruszenie, ożywienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan silnego ożywienia
Wiktionary
(1.1) Jeżeli ekscytacja trwa długo i często, to organizm jest zalewany hormonami stresu.
Wiktionary
czas. ekscytować
przym. ekscytujący
przysł. ekscytująco
Wiktionary
(1.1) ożywienie, podniecenie, entuzjazm
Wiktionary
dawniej:
1. ktoś lub coś, co budzi, pobudza, zachęca do czegoś; budziciel;
2. zegar używany do budzenia; budzik;
3. rodzaj odezwy zachęcającej do czynu; wezwanie, apel
SJP.pl
rodzaj kwazicząstki, przemieszczające się w ciele wzbudzenie elektryczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. kwazicząstka utworzona przez oddziaływanie elektronu i dziury elektronowej
Wiktionary
Ekscyton (od ang. excite – wzbudzać) – kwazicząstka powstała w wyniku korelacji elektronu i dziury będących wynikiem oddziaływania kulombowskiego pomiędzy nimi. W ogólności mianem ekscytonu określa się różne zjawiska, w których dochodzi do powstania takich korelacji w wyniku wzbudzenia elektronu (stąd nazwa). Nazwa ekscyton nie jest ograniczona wyłącznie do fizyki materii skondensowanej i kryształów, jednak najczęściej w tym kontekście jest używana. Kryształ złożony ekscytonów to ekscytonium.
Wikipedia
(1.1) Energia rekombinacji ekscytonu jest mniejsza od energii przejścia elektronu z pasma przewodnictwa do pasma walencyjnego.
Wiktionary
IPA: ɛksˈt͡sɨtɔ̃n, AS: ekscytõn
Wiktionary
przym. ekscytonowy
Wiktionary
1. wprowadzać w stan podniecenia, pobudzenia emocjonalnego, poruszać wewnętrznie; podniecać, pobudzać, emocjonować, entuzjazmować;
2. ekscytować się - wprowadzać się w stan podniecenia, pobudzenia emocjonalnego; podniecać się, emocjonować się, entuzjazmować się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) podniecać, pobudzać, wzbudzać ożywienie
czasownik zwrotny niedokonany ekscytować się
(2.1) podniecać się, być pobudzonym
Wiktionary
(1.1) Ekscytuje mnie robienie filmów, które nie powinny istnieć.
Wiktionary
rzecz. ekstaza ż., ekscytacja ż., ekscytowanie n.
przym. ekscytujący
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ekscytować.
Wiktionary
czas. ekscytować ndk.
rzecz. ekstaza ż.
Wiktionary
prostownik rtęciowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. prostownicza lampa gazowana wypełniona parą rtęci, posiadająca pomocniczą anodę podtrzymującą wyładowanie elektryczne, gdy w obwodzie nie płynie prąd
Wiktionary
(1.1) Element ten, o dużej mocy i sprawności energetycznej oraz trwałości, […] z powodzeniem wypiera powszechnie dawniej stosowane tyratrony, ignitrony i ekscytrony […].
Wiktionary
1. wprowadzać w stan podniecenia, pobudzenia emocjonalnego, poruszać wewnętrznie; podniecać, pobudzać, emocjonować, entuzjazmować;
2. ekscytować się - wprowadzać się w stan podniecenia, pobudzenia emocjonalnego; podniecać się, emocjonować się, entuzjazmować się
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wywołujący silne emocje, podniecenie lub zainteresowanie
Wiktionary
(1.1) To był naprawdę ekscytujący wykład, szkoda, że frekwencja nie dopisała.
Wiktionary
czas. ekscytować
rzecz. ekscytacja ż.
Wiktionary
(1.1) fascynujący, niezwykły, pasjonujący, porywający
Wiktionary
obrzezanie żeńskie jako praktyka rytualna w różnych kulturach
SJP.pl
były dowódca
SJP.pl
były drugoligowiec
SJP.pl
były dyrektor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej dyrektorem
Wiktionary
(1.1) Zarzuty wobec eksdyrektora obejmują przyjmowanie łapówek, nakłanianie klientów do ich wręczania, naruszenie obowiązków służbowych, niegospodarność i złamanie prawa bankowego.
Wiktionary
dawniej: podział majątku ziemskiego między wierzycieli
SJP.pl
Eksdywizja – dawny zaścianek na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie święciańskim, w gminie Nowe Święciany.
Wikipedia
dawniej: dotyczący podziału majątku ziemskiego między wierzycieli
SJP.pl
była dziewczyna (sympatia)
SJP.pl
w architekturze antycznej i sakralnej: otwarta, półkolista nisza z kamienną ławą
SJP.pl
Eksedra (dawniej też egzedra) – otwarta, półkolista nisza.
Forma wykształcona w architekturze starożytnej Grecji jako zakończenie perystylu. Często wzbogacona kolumnadą. Przeznaczona była na dysputy i połączona zazwyczaj z gimnazjonem. W starożytnym Rzymie eksedra była stawiana także jako samodzielna budowla z niszami i posągami, np. w Olimpii. W architekturze ogrodowej używa się tego określenia dla półkolistej kolumnady, niszy lub pergoli z dostawioną ławką na obwodzie, osłoniętego miejsca do siedzenia położonego na zewnątrz budynku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. przenikanie wód podziemnych do wód powierzchniowych
Wiktionary
Wikipedia
1. proces złuszczania naskórka;
2. jeden z modeli wietrzenia skał poprzez łuszczenie się i oddzielanie kolejnych cienkich warstw od litej skały
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łuszczenie się powierzchniowej warstwy skał na skutek wietrzenia mechanicznego
(1.2) kosmet. złuszczanie powierzchniowej warstwy naskórka za pomocą kwasów owocowych
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌɛksfɔˈlʲjat͡sʲja, AS: eksfolʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
(1.2) złuszczanie naskórka, peeling
Wiktionary
środek kosmetyczny służący do usuwania zrogowaciałego naskórka
SJP.pl
wydzielanie się pary i gazów z głębi Ziemi
SJP.pl
Ekshalacje, ekshalacje wulkaniczne, wyziewy wulkaniczne (łac. exhalatio „wydychanie”) – wyziewy składników lotnych magmy (gazów i par), wydobywające się z głębi ziemi; przejaw aktywności wulkanicznej.
Typy ekshalacji:
Wikipedia
wydzielanie się pary i gazów z głębi Ziemi
SJP.pl
Ekshalacje, ekshalacje wulkaniczne, wyziewy wulkaniczne (łac. exhalatio „wydychanie”) – wyziewy składników lotnych magmy (gazów i par), wydobywające się z głębi ziemi; przejaw aktywności wulkanicznej.
Typy ekshalacji:
Wikipedia
ssawka; ssawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dmuchawa, ssawa, urządzenie wentylacyjne zasysające
Wiktionary
Pompa próżniowa, ekshaustor, ssawa – urządzenie stosowane w technice służące do usuwania gazów (wytworzenia podciśnienia) w zamkniętej przestrzeni. Pompy dzieli się ze względu na sposób działania na: objętościowe, strumieniowe, jonowo-sorpcyjne, jonowo magnetyczne, molekularne, kondensacyjne, adsorpcyjne i jonowe.
Wikipedia
IPA: ɛksˈxawstɔr, AS: eksχau̯stor
Wiktionary
wystawianie na pokaz, ujawnianie
SJP.pl
człowiek obnażający się przed innymi ludzmi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który obnaża się w miejscach publicznych;
(1.2) przen. osoba, która przejawia skłonność do ujawniania swoich intymnych, często drastycznych spraw
Wiktionary
(1.1) Po parku biegał nago ekshibicjonista i zaczepiał kobiety.
(1.2) Myślę, że każdy artysta jest ekshibicjonistą. Już sam występ na scenie ociera się o ekshibicjonizm. Twórczy ekshibicjonizm, powiedziałbym. Obnażamy się, pokazujemy swoje wnętrze na forum publicznym…
Wiktionary
IPA: ˌɛksxʲibʲit͡sʲjɔ̇̃ˈɲista, AS: eksχʹibʹicʹi ̯o̊̃ńista
Wiktionary
rzecz. ekshibicjonizm m., ekshibicja ż., ekshibit m.
:: fż. ekshibicjonistka ż.
przym. ekshibicjonistyczny
przysł. ekshibicjonistycznie
Wiktionary
1. kobieta, dotknięta zboczeniem seksualnym, polegającym na obnażaniu narządów płciowych w obecności obcych osób;
2. kobieta skłonna do ujawniania intymnych, drastycznych spraw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która obnaża się w miejscach publicznych
(1.2) przen. kobieta, która przejawia skłonność do ujawniania swoich intymnych, często drastycznych spraw
Wiktionary
(1.1) Czy istnieją kobiety ekshibicjonistki?
Wiktionary
IPA: ˌɛksxʲibʲit͡sʲjɔ̇̃ˈɲistka, AS: eksχʹibʹicʹi ̯o̊̃ńistka
Wiktionary
rzecz. ekshibicjonizm m., ekshibicja ż.
:: fm. ekshibicjonista m.
przym. ekshibicjonistyczny
przysł. ekshibicjonistycznie
Wiktionary
1. zboczenie seksualne polegające na obnażaniu narządów płciowych w obecności obcych osób
2. skłonność do ujawniania intymnych, drastycznych spraw
SJP.pl
1. zboczenie seksualne polegające na obnażaniu narządów płciowych przy obcych osobach;
2. publiczne ujawnianie swoich spraw intymnych lub osobistych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. dewiacja seksualna polegająca na obnażaniu się w miejscu publicznym;
(1.2) przen. skłonność do obnażania się w sprawach intymnych, często drastycznych
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ekshibicjonizm nie jest może niebezpieczny, ale dla wielu ludzi degustujący.
(1.2) W twórczości autobiograficznej tego pisarza można było dostrzec pewien ekshibicjonizm.
Wiktionary
IPA: ˌɛksxʲibʲiˈt͡sʲjɔ̇̃ɲism̥, AS: eksχʹibʹicʹi ̯o̊̃ńism̦
Wiktionary
rzecz. ekshibicjonista m., ekshibicjonistka ż.
przym. ekshibicjonistyczny
Wiktionary
rzadko:
1. dowód, dokument;
2. podanie, pismo skierowane do władz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. figura retoryczna, polegająca na skłanianiu słuchaczy przy użyciu groźby, przestrogi, zachęty lub przyrzeczenia
Wiktionary
(1.1) Piłsudski używał w swych przemowach licznych ekshortacji.
Wiktionary
wydobycie pochowanych zwłok, np. w celu przeniesienia ich w inne miejsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydobycie pochowanych ludzkich szczątków;
Wiktionary
Ekshumacja (z łac. extra „poza, na zewnątrz”, humus „gleba”) – wydobycie zwłok lub szczątków w celu dokonania oględzin sądowych, lekarskich (np. aby ustalić bądź potwierdzić przyczynę zgonu) lub w celu przeniesienia ich do innego grobu (np. z leśnych mogił wojennych na cmentarze lub bliżej miejsca zamieszkania żyjących krewnych).
Wikipedia
(1.1) Nieboszczka po kilku ekshumacjach byłaby przy mnie okazem zdrowia i urody.
Wiktionary
rzecz. ekshumowanie n.
czas. ekshumować ndk.
przym. ekshumacyjny
Wiktionary
związany z ekshumacją
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z ekshumacją, dotyczący ekshumacji
Wiktionary
rzecz. ekshumacja ż., ekshumowanie n.
czas. ekshumować ndk.
Wiktionary
wydobyć (wydobywać) zwłoki z grobu w celu pochowania ich w innym miejscu lub przeprowadzenia oględzin sądowo-lekarskich
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) wydobywać pochowane zwłoki
Wiktionary
(1.1) Ekshumowane zwłoki pomordowanych pochowano na miejscowym cmentarzu, a na wspólnym grobie położono pamiątkową płytę.
Wiktionary
rzecz. ekshumacja ż., ekshumowanie n.
przym. ekshumacyjny
Wiktionary
były jezuita
SJP.pl
była jezuitka
SJP.pl
były członek reprezentacji sportowej
SJP.pl
była członkini reprezentacji sportowej
SJP.pl
legendarny miecz Króla Artura
SJP.pl
Excalibur (Ekskalibur) (wal. Caledfwlch, w wolnym przekładzie „miecz światła”) – miecz z legend arturiańskich. Otrzymał go król Artur od Pani Jeziora po tym, jak złamał poprzedni „Miecz z Kamienia”. Broń ta miała być wieczna, a jej pochwa miała tę właściwość, że noszącemu nie zagrażały żadne rany.
Wikipedia
wyłączenie duchownego z danej diecezji i przyjęcie go do innej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oddzielenie ciała od kości
Wiktionary
1. w stomatologii: oczyszczenie zębiny, przygotowanie zęba do założenia plomby;
2. w geologii: wydobycie materiału skalnego z zagłębienia
SJP.pl
1. w dentystyce: narzędzie do usuwania zniszczonej zębiny; wydrążacz;
2. maszyna używana przy robotach ziemnych, np. koparka, zgłębiarka, czerparka
SJP.pl
była kierowniczka
SJP.pl
były kierownik
SJP.pl
grupa wyrazów lub zdanie wykrzyknikowe najczęściej wtrącone do wypowiedzi, będące wyrazem emocjonalnego zaangażowania mówiącego; wykrzyknienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okrzyk
(1.2) liter. wypowiedź wykrzyknikowa, zawierająca ważną treść i wyrażająca emocje mówiącego
Wiktionary
Wykrzyknienie (inaczej eksklamacja, z łac. exclāmātiō; gr. ἐκφώνησις ekphṓnēsis) – figura retoryczna, wyraz, grupa wyrazów lub zdanie wykrzyknikowe, eliptyczne, często urwane (gr. ἀποσιώπησις aposiṓpēsis – niedomówienie), wtrącone w tok wypowiedzi, często w formie apostrofy. Adresat takiego wykrzyknienia może być mniej lub bardziej określony.
Wikipedia
grupa wyrazów lub zdanie wykrzyknikowe najczęściej wtrącone do wypowiedzi, będące wyrazem emocjonalnego zaangażowania mówiącego; wykrzyknienie
SJP.pl
obszar państwa otoczony przez terytorium lądowe innego państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) adm. geogr. część terytorium jednostki administracyjnej położona w oddzieleniu od głównego jego obszaru, lecz na tym samym obszarze lądowym;
Wiktionary
Eksklawa – część terytorium państwa lub innej jednostki administracyjnej, położona w oddzieleniu od głównego jego obszaru, lecz na tym samym obszarze lądowym (przeważnie kontynent). Może być otoczona terytorium innego państwa lub jednostki administracyjnej, stanowi wtedy jednocześnie enklawę.
Wikipedia
(1.1) Westerplatte było polską eksklawą na terenie Wolnego Miasta Gdańska.
Wiktionary
przestarzale: wykluczać lub wykluczyć, wyłączać lub wyłączyć z czegoś
SJP.pl
dawniej:
1. wykluczenie, odrzucenie, izolacja od reszty;
2. marginalność, niewielkie znaczenie jakiejś rzeczy lub zjawiska
SJP.pl
1. ograniczający lub wyłączający jakieś kategorie osób z dostępu do pewnych miejsc, uprawnień, funkcji itp.; separujący, wykluczający;
2. kryzys ekskluzyjny - kryzys monarchii angielskiej w latach 1678-1683, spowodowany wykluczeniem przez wiele środowisk możliwości objęcia tronu przez katolickiego księcia Yorku
SJP.pl
dawniej: urzędowe zastrzeżenie mocarstwa katolickiego, zakazujące wyboru danego kardynała na papieża
SJP.pl
Ekskluzywa (łac. exclusiva – „wykluczenie”) – w Kościele katolickim procedura umożliwiająca zawetowanie wyniku konklawe i tym samym zablokowanie zwycięskiej kandydaturze drogi na tron papieski. Podstawę prawną ogłaszania ekskluzywy stanowiło Ius Exclusivæ („prawo wykluczenia”). Nie wydaje się, aby było ono powiązane ze średniowiecznym zwyczajem zatwierdzania wyboru papieża przez (przeważnie) cesarza bizantyjskiego bądź rzymsko-niemieckiego. Ekskluzywa stanowiła zwyczajowo uznawane przez Kościół prawo sprzeciwu katolickiego cesarza lub króla wobec werdyktu konklawe. Przysługiwało ono władcom Hiszpanii, Francji i Austrii. Monarcha miał prawo wskazać jednorazowo jednego spośród kandydatów, który tym samym tracił szansę na zostanie papieżem. Władca osobiście nie brał udziału w konklawe, więc weto mógł zgłosić tylko wyznaczony przez niego kardynał. Pod pojęciem ekskluzywy rozumiano uroczystą, na ogół pisemną deklarację o wykluczeniu danego kandydata.
Wikipedia
1. niedostępność dla ogółu; ekskluzywność;
2. w psychologii: zamykanie się w sobie, odgradzanie się od otoczenia
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: ekskluzywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekskluzywny
SJP.pl
1. odgradzający się od ogółu, przeznaczony dla zamkniętej grupy; elitarny;
2. charakteryzujący się najwyższą jakością; luksusowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla ograniczonej liczby osób
(1.2) odróżniający się od ogółu lub spoza pewnego kręgu
(1.3) elegancki lub luksusowy
Wiktionary
(1.3) Niektórzy przynoszą rzeczy bardzo eleganckie. – Na przykład taka ekskluzywna posrebrzana torebka, kupiliśmy ją za 200 złotych…
Wiktionary
IPA: ˌɛkskluˈzɨvnɨ, AS: ekskluzyvny
Wiktionary
rzecz. ekskluzywność ż.
przysł. ekskluzywnie
Wiktionary
(1.2) niestandardowy
(1.3) wystawny, elegancki, luksusowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej komandosem
Wiktionary
(1.1) Zwalisty, kwadratowy ekskomandos odwrócił się zaskakująco zwinnie i skinął na gości, żeby poszli za nim.
Wiktionary
stwierdzone przez biskupa wykluczenie określonej osoby lub grupy osób ze wspólnoty Kościoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. wyłączenie ze wspólnoty Kościoła, najsurowsza kara w Kościele katolickim;
Wiktionary
Ekskomunika (z łac. excommunicatio – poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie i anatema) – w chrześcijaństwie najwyższa kara kościelna, polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła.
Wikipedia
(1.1) Przeprowadzenie aborcji Kościół karze ekskomuniką ipso facto.
Wiktionary
IPA: ˌɛkskɔ̃ˈmũɲika, AS: ekskõmũńika
Wiktionary
rzecz. ekskomunikowanie n.
czas. ekskomunikować
przym. ekskomunikowany
Wiktionary
(1.1) klątwa, wyklęcie
Wiktionary
rzucić lub rzucać klątwę, anatemę
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) rel. nałożyć na kogoś ekskomunikę, wyłączyć ze wspólnoty Kościoła
Wiktionary
(1.1) Kapłan diecezji Sacramento w USA został ekskomunikowany za to, że jako zawieszony ksiądz odprawiał Mszę św. i publicznie szerzył swe antypapieskie nauczanie.
(1.1) Papież ekskomunikował buntowniczego króla i zwolnił jego poddanych ze złożonej mu przysięgi.
Wiktionary
IPA: ˌɛkskɔ̃mũɲiˈkɔvat͡ɕ, AS: ekskõmũńikovać
Wiktionary
rzecz. ekskomunikowanie n., ekskomunika ż.
ims. ekskomunikowany
Wiktionary
(1.1) wykląć, wyklinać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. nakładanie ekskomuniki
Wiktionary
IPA: ˌɛkskɔ̃mũɲikɔˈvãɲɛ, AS: ekskõmũńikovãńe
Wiktionary
rzecz. ekskomunika ż.
czas. ekskomunikować
Wiktionary
(1.1) wyklinanie
Wiktionary
były komunista
SJP.pl
była komunistka
SJP.pl
usuwanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii, m.in. dwutlenku węgla, substancji azotowych, soli mineralnych i nadmiaru wody; wydalanie
SJP.pl
Wydalanie, ekskrecja (łac. excretio ‘wydalanie’) – proces fizjologiczny polegający na usuwaniu z organizmu zbędnych, szkodliwych lub będących w nadmiarze metabolitów (głównie azotowych) oraz wody i elektrolitów (osmoregulacja), w celu utrzymania homeostazy.
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. produkt szkodliwy lub zbędny, wydalany przez organizm w postaci kału i moczu; odchód, ekskret;
2. nieczystość, brud
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fizj. kał, odchody ludzkie i zwierzęce
Wiktionary
(1.1) Ekskrementy chorych należy niszczyć, a podłogę odkażać za pomocą wrzącei wody lub gorącego ługu.
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) produkt szkodliwy lub zbędny, wydalany przez organizm w postaci kału i moczu; odchód, ekskrement
SJP.pl
były król; były władca
SJP.pl
była królowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej księdzem
Wiktionary
1. odchylenie, odstąpienie od tematu; dygresja;
2. dodatek do dzieła wyjaśniający kwestie nie objęte głównym tematem, dodatkowe wyjaśnienie; aneks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. dygresja
(1.2) daw. dodatek do dzieła wyjaśniający kwestie poboczne
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|excursus.
uwagi.
współczesna.
tłumaczenia.
źródła.
== ekskurs (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) wycieczka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛkskurs, AS: ekskurs
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|excursus.
uwagi.
współczesna.
tłumaczenia.
źródła.
== ekskurs (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) wycieczka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dawniej: wycieczka, podróż, wyprawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wycieczka, podróż, wyprawa, wyjazd w celach wypoczynkowych lub poznawczych
Wiktionary
(1.1) podróż, wycieczka, wędrówka, wyprawa
Wiktionary
dawniej: tłumaczenie się z czegoś, przeproszenie za błędy
SJP.pl
dawniej:
1. wybaczać, uniewinniać;
2. ekskuzować się - tłumaczyć się z czegoś, przepraszać, kajać się; usprawiedliwiać się
SJP.pl
artystyczna nalepka z imieniem i nazwiskiem lub godłem właściciela umieszczana na wewnętrznej stronie okładki; ex libris (rzadko), ekslibrys (rzadko), księgoznak, znak własnościowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bibliot. znak własnościowy wklejany na wewnętrznej okładce książki;
Wiktionary
Ekslibris (łac. ex libris ‘z książek’) – znak własnościowy danego egzemplarza książki, najczęściej ozdobny, wykonany w technice graficznej, z imieniem i nazwiskiem właściciela księgozbioru (lub np. stylizowanymi inicjałami) albo nazwą instytucji. Typowy ekslibris jest małą, zadrukowaną kartką, przyklejoną do wyklejki na przedniej części okładki. W prostszej formie może to być np. pieczątka. Ekslibris pełni funkcje: informacyjną, identyfikacyjną i ochronną, poświadcza, że egzemplarz należy do danej osoby prywatnej lub instytucji. Wskazuje na swojego właściciela symbolem lub motywem np. takim jak: herb, godło, odznaka, motto bądź grafika zamówiona specjalnie na potrzebę danego ekslibrisu. Pełni też funkcję estetyczną.
Wikipedia
(1.1) Posługiwanie się ekslibrisem jest uważane za wyraz wysokiego szacunku i dbałości o książki, jak również wysokich potrzeb kulturalnych ich właściciela.
Wiktionary
(1.1) księgoznak
Wiktionary
artystyczna nalepka z imieniem i nazwiskiem lub godłem właściciela umieszczana na wewnętrznej stronie okładki; ekslibris, ex libris (rzadko), księgoznak, znak własnościowy
SJP.pl
skreślenie kogoś z listy studentów
SJP.pl
Eksmatrykulacja (łac. exmatriculare – „usunąć ze spisu”) – usunięcie osoby z grona studentów uczelni.
Powody eksmatrykulacji zapisane są w statutach uczelni. Zazwyczaj jest to niezaliczenie obligatoryjnego przedmiotu w wyznaczonym do tego terminie, plagiat pracy zaliczeniowej, nieuiszczenie opłaty za studia itp.
Wikipedia
były mąż; eksmałżonek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) były mąż
Wiktionary
IPA: ɛksˈmɔ̃w̃ʃ, AS: eksmõũ̯š
Wiktionary
były małżonek; eksmąż
SJP.pl
była małżonka; eksżona
SJP.pl
były minister
SJP.pl
były minister
SJP.pl
przymusowe wydalenie z mieszkania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. przymusowe usunięcie kogoś wraz z dobytkiem i domownikami z nieruchomości lub lokalu na podstawie wyroku sądowego albo decyzji administracyjnej w celu wydania tych rzeczy wierzycielowi;
Wiktionary
Eksmisja – usunięcie kogoś z zajmowanego lokalu lub z nieruchomości, z reguły na podstawie wyroku orzekającego eksmisję.
Pod pojęciem „eksmisja” należy rozumieć wszelkie czynności faktyczne i prawne zmierzające do opróżnienia lokalu lub nieruchomości z osób i rzeczy i wydania uprawnionej osobie.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj w zielonogórskim sądzie ruszył drugi już proces o eksmisję rady wojewódzkiej SLD z wynajmowanej od miasta siedziby.
Wiktionary
rzecz. eksmitowanie n., wyeksmitowanie n.
czas. eksmitować ndk., wyeksmitować dk.
przym. eksmisyjny
Wiktionary
były mistrz
SJP.pl
→ eksmisja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eksmisją, dotyczący eksmisji
Wiktionary
(1.1) Wyrok eksmisyjny w sprawie rodziny W. zapadł, ale nie jest prawomocny.
Wiktionary
rzecz. eksmisja ż., eksmitowanie n., wyeksmitowanie n.
czas. eksmitować ndk., wyeksmitować dk.
Wiktionary
w prawie: przymusowo wysiedlić, wysiedlać kogoś skądś na podstawie decyzji odpowiednich władz
SJP.pl
były monarcha
SJP.pl
była narzeczona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ktoś, kto był dawniej czyjąś narzeczoną
Wiktionary
były narzeczony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej czyimś narzeczonym
Wiktionary
człowiek, który powstał z zmarłych
SJP.pl
wyjście, wyjazd wielkiej liczby ludzi bądź zwierząt z jakiegoś miejsca; exodus, masowa emigracja
SJP.pl
sekwencja genu kodująca aminokwasy w cząsteczce białka; egzon
SJP.pl
Ekson, egzon (z ang. exon – expressed region, „region ulegający ekspresji”) – region DNA lub pierwotnego transkryptu RNA, który pozostaje w dojrzałym, funkcjonalnym RNA po wycięciu intronów podczas splicingu. Sekwencje eksonowe poprzedzielane intronami występują w komórkach eukariotycznych i archaeonach. Część genomu odpowiadająca kompletnemu zestawowi eksonów organizmu lub komórki to eksom.
Wikipedia
w biologii: proces przechodzenia substancji w jelicie od błony śluzowej do światła
SJP.pl
przyrząd do ćwiczeń w postaci rozciągliwych taśm lub sprężyn, służący wzmacnianiu siły mięśniowej
SJP.pl
Ekspander – graf o niewielkiej liczbie krawędzi, w którym każdy podzbiór wierzchołków ma dużo sąsiadów. Istnieje kilka nierównoważnych formalizacji tej własności, definiujących różne klasy ekspanderów. Ekspandery pozwoliły na uzyskanie kilku istotnych wyników z różnych dziedzin informatyki: dowodów w teorii złożoności, projektowaniu sieci sortujących, kodów korekcji błędów, ekstraktorów losowości i odpornych na błędy schematów komunikacji w sieciach komputerowych.
Wikipedia
guma oplatana żyłką polietylenową
SJP.pl
rozszerzać, rozwijać, powiększać
SJP.pl
1. rozprzestrzenianie się na jakimś obszarze;
2. dążenie kraju do powiększenia swojego terytorium, zwiększania wpływów politycznych, gospodarczych;
3. wzmocnienie sygnału o niskiej amplitudzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozprzestrzenianie się czegoś na jakimś obszarze
(1.2) polit. zajmowanie przez państwo nowych terytoriów
(1.3) ekon. zdobywanie rynków zbytu
(1.4) fiz. zwiększanie się objętości substancji podczas przemian termodynamicznych w urządzeniach technicznych
(1.5) telekom. przekształcanie sygnału telekomunikacyjnego w taki sposób, aby wzmocnienie sygnałów o większej amplitudzie było większe
Wiktionary
Ekspansja – proces termodynamiczny, polegający na zwiększaniu objętości układu z wykonywaniem przez układ pracy. Rezultatem adiabatycznej ekspansji gazu jest obniżenie się jego temperatury. Procesem odwrotnym do ekspansji jest kompresja.
Wikipedia
(1.1) Ekspansja islamu doprowadziła do odcięcia formującej się Europy od ziem azjatyckich i afrykańskich. Trwające od czasów Aleksandra Wielkiego otwarcie śródziemnomorskiego świata Greków i Rzymian na wschód i południe — przeszło do historii.
(1.2) Zasięg oddziaływania ideologii imperialnej, „wiary" w nią, wyznacza natomiast potencjalny zasięg ekspansji imperium. Ekspansja jest zaś drugim obok ideologii (misji) i ściśle z nią związanym elementem definiującym imperium.
Wiktionary
IPA: ɛksˈpãw̃sʲja, AS: ekspãũ̯sʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekspansjonizm m.
czas. ekspandować
przym. ekspansyjny, ekspansywny
przysł. ekspansywnie
Wiktionary
osoba, zwykle przywódca państwa, dążący do przejmowania kontroli politycznej lub ekonomicznej nad kolejnymi terytoriami
SJP.pl
dotyczący ekspansji lub ekspansjonizmu; ekspansywny
SJP.pl
polityka państwa polegająca na zdobywaniu kontroli militarnej lub gospodarczej nad kolejnymi terytoriami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. zaborcza polityka państwa polegająca na dążeniu do zajmowania nowych terytoriów i opanowywania nowych rynków zbytu;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. ekspansja ż., ekspansjonista m.
przym. ekspansjonistyczny, ekspansywny
Wiktionary
przymiotnik od: ekspansja
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób ekspansywny
Wiktionary
rzecz. ekspansja ż.
przym. ekspansywny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekspansywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekspansywny
SJP.pl
1. dążenie do ekspansji;
2. zwiększanie zasięgu;
3. nieumiejętność opanowania, pohamowania uczuć
SJP.pl
1. zwiększający swój rozmiar lub zasięg, zwłaszcza terytorialny;
2. dążący do rozszerzania sfery swoich wpływów lub władzy;
3. natarczywy i nieopanowany w przejawianiu swych uczuć; wybuchowy, wylewny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który zwiększa swój zasięg
(1.2) taki, który dąży do ekspansji
(1.3) nieopanowany w przejawianiu swych uczuć
Wiktionary
rzecz. ekspansywność ż., ekspansja ż., ekspansjonizm m.
przym. ekspansjonistyczny
przysł. ekspansywnie
Wiktionary
(1.2) ekspansjonistyczny, zaborczy
Wiktionary
były partner (życiowy)
SJP.pl
była partnerka (życiowa)
SJP.pl
środowiskowo: wybitny specjalista, który opuścił ojczyznę, by pracować za granicą; expat, ekspata
SJP.pl
Ekspatriacja – opuszczenie kraju ojczystego. Określenie stosowane jest zarówno do dobrowolnego opuszczenia ojczyzny, jak i przymusowego wydalenia, także w połączeniu z utratą obywatelstwa; wygnanie, banicja. Etymologicznie termin wywodzi się ze średniowiecznej łaciny: expatriare – „opuszczać ojczyznę” (ex oznacza „z”, a patriā „ojczyzna”).
Wikipedia
środowiskowo: wybitny specjalista, który opuścił ojczyznę, by pracować za granicą; expat, ekspata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) socjol. specjalista wysokiej klasy, który dobrowolnie opuścił ojczyznę celem pracy za granicą
Wiktionary
rzecz. ekspatriacja ż., ekspatriant m., ekspat m., ekspatriantka ż.
:: fż. ekspatka ż.
przym. ekspacki, ekspatriancki
Wiktionary
(1.1) ekspat, expat
Wiktionary
1. wydalenie kogoś poza granice ojczyzny;
2. dobrowolne opuszczenie kraju
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przymusowe wysłanie kogoś poza granicę rodowitego kraju
(1.2) dobrowolne opuszczenie ojczyzny
Wiktionary
Ekspatriacja – opuszczenie kraju ojczystego. Określenie stosowane jest zarówno do dobrowolnego opuszczenia ojczyzny, jak i przymusowego wydalenia, także w połączeniu z utratą obywatelstwa; wygnanie, banicja. Etymologicznie termin wywodzi się ze średniowiecznej łaciny: expatriare – „opuszczać ojczyznę” (ex oznacza „z”, a patriā „ojczyzna”).
Wikipedia
rzecz. ekspata mos., ekspatriant mos.
Wiktionary
(1.1) banicja, wygnanie
(1.2) emigracja
Wiktionary
osoba, która opuściła swoją ojczyznę dobrowolnie lub pod przymusem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto opuścił swoją ojczyznę
Wiktionary
Ekspatriacja – opuszczenie kraju ojczystego. Określenie stosowane jest zarówno do dobrowolnego opuszczenia ojczyzny, jak i przymusowego wydalenia, także w połączeniu z utratą obywatelstwa; wygnanie, banicja. Etymologicznie termin wywodzi się ze średniowiecznej łaciny: expatriare – „opuszczać ojczyznę” (ex oznacza „z”, a patriā „ojczyzna”).
Wikipedia
rzecz. ekspata mos., ekspatriacja ż.
Wiktionary
(1.1) wychodźca, emigrant
Wiktionary
1. zmuszać, zmusić kogoś do opuszczenia ojczyzny; wysiedlać (wysiedlić);
2. ekspatriować się - opuszczać, opuścić ojczyznę dobrowolnie lub pod przymusem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. wychodźca, emigrant, bezkrajowiec, azylant
Wiktionary
(1.1) W 1942 roku ekspatryda Tomasz Mann tłumaczył Amerykanom, że źródeł nazizmu należy szukać w oszalałej inflacji po I wojnie światowej. Sprawiła ona, że uczciwa praca każdego dnia i godziny przegrywała ze spekulacją i zwykłym kantem.
(1.1) On, ekspatryda, syn ekspatrydy, pokaże tym nikczemnym sędziom, którzy ojca na wieczną infamię skazali, pokaże im perfidnym, jak syn tegoż ojca na przechylonym pokładzie tonącego pancernika pod carską banderą broni męstwa (…).
Wiktionary
rzecz. ekspata mos.
Wiktionary
ten, kto sprzedaje coś; sprzedawca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który sprzedaje towar w sklepie
Wiktionary
(1.1) Mój tata w młodości pracował w sklepie jako ekspedient.
Wiktionary
IPA: ɛksˈpɛdʲjɛ̃nt, AS: ekspedʹi ̯ẽnt
Wiktionary
rzecz.
:: fż. ekspedientka ż.
Wiktionary
(1.1) sprzedawca
Wiktionary
sprzedawczyni sklepowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która sprzedaje towar w sklepie
Wiktionary
(1.1) Moja siostra jest ekspedientką w sklepie mięsnym.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛˈdʲjɛ̃ntka, AS: ekspedʹi ̯ẽntka
Wiktionary
rzecz.
:: fm. ekspedient m.
Wiktionary
(1.1) sprzedawczyni
Wiktionary
1. wysłać (wysyłać), wyprawić (wyprawiać) kogoś lub coś;
2. przestarzałe: obsłużyć (obsługiwać) klientów w sklepie
SJP.pl
bardzo dobrze, biegle, wprawnie; expedite
SJP.pl
1. wyprawa zorganizowana w określonym celu
2. wysyłanie, wyprawianie czegoś (np. towarów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyprawa zorganizowana w określonym celu; także.: grupa osób biorąca w niej udział
(1.2) wysyłanie przesyłek lub towarów na miejsce przeznaczenia
(1.3) wyprawianie gdzieś kogoś
(1.4) dział w instytucji zajmujący się przyjmowaniem i wysyłaniem towarów, papierów urzędowych itp.
(1.5) stpol. pismo urzędowe
(1.6) stpol. wyprawa wojenna
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W ostatniej ekspedycji uczestniczyło blisko czterdzieści osób.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛˈdɨt͡sʲja, AS: ekspedycʹi ̯a
Wiktionary
(1.1-4) przym. ekspedycyjny
Wiktionary
(1.1) wyprawa
(1.2) wysyłka
(1.4) ekspedytura
Wiktionary
związany z ekspedycją
SJP.pl
1. osoba zajmująca się wysyłaniem towarów, zwłaszcza w instytucjach handlowych lub przewozowych;
2. dawniej: właściciel biura ekspedycyjnego
SJP.pl
Ekspedytor – pracownik dokonujący w przedsiębiorstwie przewozowym wysyłki towarów i rzeczy oraz przygotowuje, wysyła i rozlicza dokumentację ekspedycyjną.
Wikipedia
1. kobieta zajmująca się wysyłaniem towarów, zwłaszcza w instytucjach handlowych lub przewozowych;
2. dawniej: właścicielka biura ekspedycyjnego
SJP.pl
dział w instytucji zajmujący się przyjmowaniem i wysyłaniem towarów
SJP.pl
1. nadanie przez papieża beneficjum przez tzw. prewencję;
2. dawniej: prawo do dóbr, godności itp., których objęcie nastąpić miało dopiero w określonych okolicznościach;
3. dawniej: pismo królewskie gwarantujące nadanie np. godności w razie wakansu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. nadzieja, widoki na przyszłość, oczekiwanie
(1.2) hist. pismo królewskie lub papieskie przyrzekające nadanie godności, stanowisk lub beneficjów w razie wakatu
(1.3) praw. sytuacja, w której niektóre wymogi prawne dotyczące powstania wierzytelności lub innego prawa podmiotowego zostały częściowo spełnione;
Wiktionary
Ekspektatywa (śrdw. łac. exspectativa, expectativa z łac. expectare „wypatrywać; oczekiwać”) „oczekiwanie prawne” (wierzytelność przyszła) – sytuacja, w której niektóre wymogi prawne dotyczące powstania wierzytelności lub innego prawa podmiotowego zostały częściowo spełnione. Warunkami tymi mogą być m.in.:
Wikipedia
(1.3) Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w art. 18 ust. 1, powstaje ekspektatywa własności. Ekspektatywa własności jest zbywalna wraz z wkładem budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji.
Wiktionary
przestarzale: wydatek, nakład, koszt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. przest. ponoszony koszt
Wiktionary
czas. ekspensować
przym. ekspensywny
Wiktionary
(1.1) koszt, nakład, wydatek
Wiktionary
dawniej: wydawać pieniądze, ponosić koszty; zużywać
SJP.pl
dawniej: kosztowny
SJP.pl
przestarzałe:
1. nie liczący się z wydatkami, rozrzutny;
2. kosztowny, drogi
SJP.pl
dawniej: doświadczenie, biegłość w czymś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. doświadczenie
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrʲˈjɛ̃nt͡sʲja, AS: eksperʹi ̯ẽncʹi ̯a
Wiktionary
bazujący na doświadczeniu
SJP.pl
specjalista, człowiek, który zna się na tym, co robi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w danej dziedzinie, osoba o teoretycznej i praktycznej znajomości danego tematu
Wiktionary
(1.1) Tomek jest ekspertem w dziedzinie biotechnologii.
(1.1) Zasięgnąłem opinii eksperta.
(1.1) Szkolenie poprowadził zespół ekspertów z Warszawy.
Wiktionary
IPA: ˈɛkspɛrt, AS: ekspert
Wiktionary
rzecz. ekspertyza ż.
:: fż. ekspertka ż.
przym. ekspercki
Wiktionary
(1.1) biegły, fachowiec, opiniodawca, profesjonalista, rzeczoznawca, specjalista, zawodowiec, znawca; pot. fachman, fachura, spec
Wiktionary
→ ekspert
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: ekspert
Wiktionary
(1.1) Poniżej znajduje się formularz za pośrednictwem którego możecie zadawać pytania ekspertce związane z kosmetyką i kosmetologią. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ɛksˈpɛrtka, AS: ekspertka
Wiktionary
rzecz. ekspertyza ż.
:: fm. ekspert m.
przym. ekspercki
Wiktionary
związany z ekspertem
SJP.pl
1. analiza, badanie prowadzone przez eksperta;
2. orzeczenie wydane jako wynik tego badania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) badanie przeprowadzane przez eksperta
(1.2) orzeczenie wydane po badaniu przez eksperta
Wiktionary
Ekspertyza – zespół czynności badawczych przeprowadzany przez biegłego w danej dziedzinie, na zlecenie organu procesowego, zakończonych wystawieniem przez niego opinii, która może pełnić funkcję dowodu w postępowaniu. W przypadku, gdy wymagają tego okoliczności, powołuje się kilku biegłych z różnych dziedzin, którzy wspólnie przeprowadzają ekspertyzę. Jej wynikiem jest wówczas kilka odrębnych opinii, dotyczących tej samej sprawy.
Wikipedia
rzecz. ekspert mos., ekspertka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: ekspertyza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od eksperyment
Wiktionary
(1.1) To nie eksperyment, lecz tylko mały eksperymencik.
Wiktionary
rzecz. eksperymentalizm mrz., eksperyment m., eksperymentatorka ż.
przym. eksperymentalny
Wiktionary
1. realizacja nowatorskiego pomysłu, zwłaszcza wykonywana po raz pierwszy;
2. naukowe zbadanie jakiegoś zjawiska, zwykle w warunkach laboratoryjnych; doświadczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pierwsza realizacja świeżego, nowatorskiego pomysłu, planu
(1.2) nauk. doświadczenie naukowe przeprowadzone w celu zbadania jakiegoś zjawiska;
Wiktionary
Eksperyment (łac. experimentum – doświadczenie, badanie) – w naukach przyrodniczych i społecznych zbiór działań wzbudzających w obiektach materialnych określone reakcje i zjawiska w warunkach pozwalających kontrolować wszelkie istotne czynniki, które poddaje się dokładnej obserwacji.
Wikipedia
(1.1) Jego eksperyment filmowy się nie powiódł.
(1.2) Eksperymenty wykonuje się w celu potwierdzenia lub sfalsyfikowania określonej teorii.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛˈrɨ̃mɛ̃nt, AS: eksperỹmẽnt
Wiktionary
rzecz. eksperymentatorstwo n., eksperymentator m., eksperymentatorka ż., eksperymentalizm m., eksperymentalista m., eksperymentalistka ż., eksperymentowanie n.
:: zdrobn. eksperymencik m.
czas. eksperymentować ndk., poeksperymentować dk., zaeksperymetować dk., przeeksperymentować dk.
przym. eksperymentalny, eksperymentatorski
przysł. eksperymentalnie
Wiktionary
(1.1) próba, test
(1.2) doświadczenie, badanie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eksperymentalizmem, dotyczący eksperymentalizmu
Wiktionary
rzecz. eksperymentalizm m.
Wiktionary
1. kierunek literacki charakteryzujący się wprowadzaniem nowatorskich, eksperymentalnych pomysłów w realizacji dzieła, odmiana ekspresjonizmu;
2. w filozofii, metodologii nauk: pogląd, według którego właściwą metodą ustalania zasadności twierdzeń naukowych jest ich eksperymentalne sprawdzenie; empiryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nauk. pogląd głoszący konieczność sprawdzania prawdziwości twierdzeń naukowych drogą eksperymentu, doświadczenia
(1.2) liter. muz. nurt w literaturze i muzyce charakteryzujący się wprowadzaniem nowatorskich, eksperymentalnych pomysłów w realizacji dzieła
Wiktionary
rzecz. eksperyment m., eksperymencik m., eksperymentalność ż., eksperymentowanie n., zaeksperymentowanie n., poeksperymentowanie n., eksperymentator m., eksperymentatorka ż.
czas. eksperymentować ndk., zaeksperymentować dk., poeksperymentować dk.
przym. eksperymentalny, eksperymentatorski, eksperymentalistyczny
przysł. eksperymentalnie, eksperymentatorsko, eksperyntalistycznie
Wiktionary
1. cecha czegoś dotyczącego eksperymentu - próby realizacji nowatorskiego pomysłu;
2. cecha czegoś opartego na eksperymencie - doświadczeniu naukowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co eksperymentalne
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃nˈtalnɔɕt͡ɕ, AS: eksperỹmẽntalność
Wiktionary
rzecz. eksperymentalizm mrz., eksperyment m., wyeksperymentowanie n., eksperymentowanie n., eksperymentatorka ż.
czas. eksperymentować, wyeksperymentować
przym. eksperymentalny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z eksperymentem; dokonywany po raz pierwszy
(1.2) nauk. opierający się na eksperymencie
(1.3) innowacyjny; taki, który wprowadza jako pierwszy coś nowego
Wiktionary
(1.1) Krótka, eksperymentalna, bezzałogowa misja, mająca na celu sprawdzenie sprzętu w warunkach kosmicznych, zakończyła się powodzeniem.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃nˈtalnɨ, AS: eksperỹmẽntalny
Wiktionary
rzecz. eksperymentatorka ż., eksperyment m., eksperymencik m., eksperymentator m., eksperymentalność ż., eksperymentatorstwo n., eksperymentalizm m., eksperymentalista m., eksperymentowanie n.
czas. eksperymentować
przym. eksperymentatorski
przysł. eksperymentalnie
Wiktionary
(1.1) próbny
(1.2) doświadczalny
(1.3) innowacyjny, nowatorski
Wiktionary
osoba dokonująca doświadczeń naukowych, eksperymentów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek realizujący nowe pomysły, testujący nowości, przeprowadzający eksperymenty
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃nˈtatɔr, AS: eksperỹmẽntator
Wiktionary
rzecz. eksperymentalizm mrz., eksperyment m., eksperymentatorstwo n., eksperymentowanie n., eksperymentatorka ż.
czas. eksperymentować ndk.
przym. eksperymentatorski, eksperymentalny
Wiktionary
kobieta dokonująca doświadczeń naukowych, eksperymentów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: eksperymentator
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃ntaˈtɔrka, AS: eksperỹmẽntatorka
Wiktionary
rzecz. eksperyment m., eksperymencik m., eksperymentalność ż., eksperymentowanie n.
:: fm. eksperymentator m.
czas. eksperymentować ndk.
przym. eksperymentalny
przysł. eksperymentalnie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) właściwy eksperymentatorowi, związany z eksperymentami
Wiktionary
rzecz. eksperymentator mos., eksperyment m., eksperymentatorstwo n., eksperymentowanie n., eksperymentalizm mrz.
czas. eksperymentować ndk.
przym. eksperymentalny
Wiktionary
przeprowadzać eksperyment, badanie, doświadczenie
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) przeprowadzać eksperyment, podejmować próby, szukać nowych pomysłów i rozwiązań
Wiktionary
(1.1) Naukowcy eksperymentowali z kwasami, by znaleźć dla nich nowe zastosowania.
Wiktionary
rzecz. eksperymentalizm mrz., eksperymentatorka ż., eksperymentowanie n., eksperyment mrz., eksperymentator mos., eksperymentatorstwo n., eksperymentalność ż.
przym. eksperymentalny, eksperymentatorski
przysł. eksperymentalnie, eksperymentatorsko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) prowadzenie eksperymentów
Wiktionary
(1.1) Każda nauka opiera się głównie na eksperymentowaniu, badaniach i doświadczeniach.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃ntɔˈvãɲɛ, AS: eksperỹmẽntovãńe
Wiktionary
rzecz. eksperyment m., eksperymentalność ż., eksperymentatorstwo n., eksperymentator m., eksperymentatorka ż., eksperymentalizm m., eksperymentalista m.
czas. eksperymentować
przym. eksperymentalny, eksperymentatorski
przysł. eksperymentalnie
Wiktionary
były członek PZPR (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) były członek PZPR (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej)
Wiktionary
1. przebłaganie, pokuta;
2. zadośćuczynienie, odkupienie winy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. pokuta za popełnione grzechy, odkupienie ich przed Bogiem i przed ludźmi
Wiktionary
Ekspiacja (łac. expiatio „odpokutowanie za winę, oczyszczenie”) – ludzkie działanie o charakterze religijnym (pokuta), mające na celu przywrócenie jedności z Bogiem naruszonej grzechem samego pokutującego lub innego człowieka czy społeczności.
Wikipedia
(1.1) Uczniowie mówili na lekcji o ekspiacji bohaterów literackich: Jacka Soplicy i Andrzeja Kmicica.
Wiktionary
IPA: ɛksˈpʲjat͡sʲja, AS: ekspʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
przym. ekspiacyjny
Wiktionary
(1.1) pokuta
Wiktionary
związany z ekspiacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. związany z ekspiacją, dotyczący ekspiacji
Wiktionary
rzecz. ekspiacja ż.
przysł. ekspiacyjnie
Wiktionary
środowiskowo w grach komputerowych: zdobywać punkty doświadczenia; expić
SJP.pl
były pierwszoligowiec
SJP.pl
występujący kiedyś w pierwszej lidze, związany dawniej z pierwszą ligą
SJP.pl
1. w językoznawstwie: wydech powietrza z płuc
2. dawniej: upływ terminu, wygaśnięcie kontraktu
SJP.pl
związany z ekspiracją
SJP.pl
urządzenie emitujące lub wysyłające strumień powietrza, gazu lub pary
SJP.pl
przestarzale o terminach, umowach: upłynąć, upływać, wygasnąć, wygasać
SJP.pl
logiczne wyprowadzenie danego uznanego zdania z innych zdań już uznanych, w skończonej liczbie kroków; wyjaśnianie
SJP.pl
Wyjaśnianie, tłumaczenie, eksplanacja – zadanie myślowe polegające na wskazaniu racji dla stwierdzonego zdania; jedna z najbardziej znanych odmian rozumowania obok wnioskowania, dowodzenia i sprawdzania.
Wyjaśnienie polega na odpowiedzi na pytanie "dlaczego tak jest jak stwierdziliśmy?" (w odróżnieniu od rozumowania typu dowodzenie, gdzie orzekamy o wartości logicznej stwierdzenia, odpowiadając np. na pytanie "czy to, co stwierdziliśmy jest prawdą?"). Zatem można powiedzieć, że wyjaśnianie jest szukaniem związków między stwierdzonymi faktami(uznanymi za prawdziwe), bez potrzeby dowodzenia ich wartości logicznych.
Wikipedia
objaśniający, tłumaczący
SJP.pl
operacyjne oddzielenie narządu, fragmentu tkanki lub grupy komórek od organizmu, w celu ich przeszczepienia
SJP.pl
narząd, tkanka lub ich fragmenty, pobrane z organizmu i hodowane w warunkach sztucznych in vitro
SJP.pl
Eksplantat – wyodrębniony fragment tkanki lub narządu użyty do zapoczątkowania kultury in vitro.
Wikipedia
[czytaj: eksplic-ite] wyraźnie i jednoznacznie; eksplicytnie
SJP.pl
wyraźny i jednoznaczny
SJP.pl
wyjaśnianie, tłumaczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) objaśnienie, wyjaśnienie, wytłumaczenie
Wiktionary
Eksplikacja (ang. explication) – pojęcie wprowadzone przez Rudolfa Carnapa, oznaczające konstrukcję pojęcia P2 mającego ten sam zakres, co pojęcie P1, będącego jednak bardziej precyzyjnym. Pojęcie uściślane (P1) to explicandum, pojęcie uściślające (P2) to explicatum. Jednym z przykładów eksplikacji podanych przez Carnapa jest pojęcie L-prawdy, stanowiące explicatum pojęcia analityczności.
Wikipedia
(1.1) objaśnienie, wyjaśnienie, wytłumaczenie
Wiktionary
rzadko: służący eksplikacji, wyjaśnieniu, związany z wyjaśnianiem; eksplikatywny
SJP.pl
rzadko: służący eksplikacji, wyjaśnieniu, związany z wyjaśnianiem; eksplikacyjny
SJP.pl
dawniej: tłumaczyć, wyjaśniać
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) książk. wyjaśniać, tłumaczyć, interpretować, uzasadniać
(1.2) daw. tłumaczyć, przekładać
czasownik zwrotny eksplikować się
(2.1) daw. wojsk. rozwijać się, rozciągać się (na linii bitewnej)
(2.2) daw. tłumaczyć się
Wiktionary
(1.1) Oto na prawo widać liczne szlachty grono: / Pewnie ich przed sejmikiem na ucztę sproszono. / Czeka nakryty stolik; nikt gości nie sadza, / Stoją kupkami, każda kupka się naradza. / Patrzcie, iż w każdej kupce stoi w środku człowiek, / Z którego ust otwartych, z podniesionych powiek, / Rąk niespokojnych, widać - mówca; cóś tłomaczy, / I palcem eksplikuje, i na dłoni znaczy.
Wiktionary
IPA: ˌɛksplʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: eksplʹikovać
Wiktionary
rzecz. eksplikowanie n., daw. ekplikacja ż.
Wiktionary
(2.2) gwara. eśplikować się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eksplikować.
Wiktionary
IPA: ˌɛksplʲikɔˈvãɲɛ, AS: eksplʹikovãńe
Wiktionary
czas. eksplikować
Wiktionary
1. wydobywanie bogactw naturalnych;
2. użytkowanie urządzeń, maszyn itp.;
3. maksymalne wykorzystanie kogoś bądź czegoś;
4. czerpanie korzyści z cudzej pracy najemnej; wyzysk, wyzyskiwanie;
5. racjonalne wykorzystywanie czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. używanie, użytkowanie urządzeń lub maszyn
(1.2) górn. wydobywanie bogactw naturalnych
(1.3) uzyskiwanie maksymalnych zysków czyimś kosztem
Wiktionary
Eksploatacja – pojęcie interdyscyplinarne, które może być różnie pojmowane, np. w inżynierii to użytkowanie (wraz z naprawami, konserwacją itp.) maszyn, urządzeń lub różnych innych systemów technicznych, w ekonomii – to wykorzystywanie złóż mineralnych, np. węgla, lub sposób gospodarowania środkami trwałymi w przedsiębiorstwie, w polityce – to wykorzystywanie siły roboczej i wyzysk klasowy
Wikipedia
(1.1) DB prowadzi eksploatację swoich tras według EBO.
(1.2) Przy obecnym tempie wydobycia węgla kamiennego w Polsce, złóż eksploatowanych i wytypowanych do eksploatacji wystarczy do 2035 roku – informuje Najwyższa Izba Kontroli.
(1.3) Dzisiaj większość lasów jest ekonomicznie wykorzystywana, albo jako las użytkowy albo przez rabunkową eksploatację.
Wiktionary
rzecz. eksploatator m., eksploatowanie n.
czas. eksploatować ndk., wyeksploatować dk.
przym. eksploatacyjny, eksploatatorski
Wiktionary
(1.1) użycie, użytkowanie, wykorzystanie, wykorzystywanie
(1.2) wydobycie, wydobywanie
(1.3) wyzysk
Wiktionary
dotyczący eksploatacji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący eksploatacji; związany z użytkowaniem czegoś
Wiktionary
(1.1) A jakie będą koszty eksploatacyjne?
Wiktionary
rzecz. eksploatacja ż.
czas. wyeksploatować
Wiktionary
1. osoba wydobywającą i użytkująca bogactwa naturalne;
2. osoba wyzyskująca kogoś; wyzyskiwacz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eksploatatorem, tym kto eksploatuje, wyzyskuje czyjąś pracę, trud
Wiktionary
rzecz. eksploatator mos., eksploatacja ż.
czas. eksploatować ndk., wyeksploatować dk.
przym. eksploatacyjny
Wiktionary
1. wydobywać bogactwa naturalne;
2. użytkować urządzenia, maszyny itp.;
3. ciągnąć zyski z cudzej pracy najemnej; wykorzystywać kogoś lub coś maksymalnie
SJP.pl
czasownik
(1.1) wykorzystywać, czerpać korzyści z czegoś
Wiktionary
(1.1) Propaganda niemiecka eksploatowała jak mogła tragedię katyńską.
Wiktionary
IPA: ˌɛksplɔaˈtɔvat͡ɕ, AS: eksploatovać
Wiktionary
rzecz. eksploatacja ż., eksploatowanie n.
przym. eksploatacyjny, eksploatatorski
czas. wyeksploatować
Wiktionary
(1.1) wyzyskiwać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eksploatować.
Wiktionary
rzecz. eksploatacja ż.
czas. wyeksploatować, eksploatować ndk.
przym. eksploatacyjny
Wiktionary
książkowo:
1. wybuchnąć, wybuchać, rozpaść się, rozpadać się na drobne kawałki z hukiem;
2. przenośnie: gwałtownie dać, dawać ujście swoim emocjom; wybuchnąć, wybuchać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dwuaspektowy
(1.1) z hukiem i gwałtownie rozpadać się (rozpaść się) na mniejsze kawałki
Wiktionary
(1.1) Czarownik dodał kilka kolorowych substancji i nagle z kotła eksplodowała brązowa, śmierdząca maź.
Wiktionary
IPA: ˌɛksplɔˈdɔvat͡ɕ, AS: eksplodovać
Wiktionary
rzecz. eksplodowanie n., eksplozja
przym. eksplozywny
Wiktionary
(1.1) wybuchać, wylatywać w powietrze, detonować się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eksplodować.
Wiktionary
czas. eksplodować ndk.
rzecz. eksplozja ż.
Wiktionary
badanie, poszukiwanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poszukiwanie i badanie nowych dziedzin albo terenów
Wiktionary
Eksploracja – badanie nieznanych dziedzin lub terenów
Wikipedia
(1.1) Przestrzeń kosmiczna, w tym księżyc i inne ciała niebieskie, musi być otwarta na eksplorację i eksploatację dla wszystkich państw bez jakiejkolwiek dyskryminacji.
Wiktionary
rzecz. eksplorowanie n.
Wiktionary
(1.1) odkrywanie
Wiktionary
związany z eksploracją
SJP.pl
badacz, poszukiwacz
SJP.pl
badaczka, poszukiwaczka
SJP.pl
badać, przeszukiwać, odkrywać coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eksplorować.
Wiktionary
IPA: ˌɛksplɔrɔˈvãɲɛ, AS: eksplorovãńe
Wiktionary
czas. eksplorować ndk.
rzecz. eksploracja ż., eksplorator m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozerwanie się z hukiem;
(1.2) przen. gwałtowny wzrost, rozwój czegoś
Wiktionary
Wybuch – gwałtowne wydzielenie dużych ilości energii, któremu towarzyszą zwykle nagły wzrost temperatury i ciśnienia oraz emisja promieniowania (np. błyskawica, impuls świetlny wybuchu jądrowego) i fal akustycznych (np. grom dźwiękowy, huk wystrzału). Wybuchy są spowodowane:
Wikipedia
(1.1) Eksplozja dynamitu rozsadziła budynek.
Wiktionary
IPA: ɛksˈplɔzʲja, AS: eksplozʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. eksplodowanie n.
czas. eksplodować
przym. eksplozywny
Wiktionary
(1.1) wybuch
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik od: eksplozja
SJP.pl
przyrząd mierzący stopień zagrożenia wybuchem różnych substancji, przeważnie cieczy i gazów
SJP.pl
Eksplozymetr – przyrząd przeznaczony do pomiaru stopnia zagrożenia wybuchem gazów i par cieczy palnych. Eksplozymetry mierzą stężenie czynnika palnego w powietrzu, porównują z granicami wybuchowości (najczęściej z dolną granicą wybuchowości). W razie przekroczenia ustawionego limitu włącza się alarm ostrzegający o zagrożeniu.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) rzad. wybuchowy
Wiktionary
(1.1) O tym co się stało w już mijającym, eksplozywnym dwudziestym stuleciu, czego byłem często naocznym świadkiem, spróbuję opowiedzieć.
Wiktionary
czas. eksplodować
rzecz. eksplozja ż.
Wiktionary
były poddany
SJP.pl
były polityk
SJP.pl
zdrobnienie od: eksponat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od eksponat
Wiktionary
(1.1) To nie eksponat, lecz tylko mały eksponacik.
Wiktionary
rzecz. eksponat m.
Wiktionary
przedmiot wystawiony do oglądania w muzeum, na wystawie, pokazie; okaz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przedmiot wystawiony do oglądania w muzeum, na wystawie, pokazie itp.
Wiktionary
Eksponat – przedmiot wystawiony na pokaz.
Eksponaty to przeważnie:
Wikipedia
IPA: ɛksˈpɔ̃nat, AS: ekspõnat
Wiktionary
rzecz. ekspozycja ż., eksponowanie n., eksponent m., eksponacik mrz.
czas. eksponować ndk., wyeksponować dk.
przym. ekspozycyjny
Wiktionary
związany z eksponatem
SJP.pl
przymiotnik od: eksponent
SJP.pl
zmieniający się w postępie geometrycznym; wykładniczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. funkcja wykładnicza równa stałej e podniesionej do pewnej potęgi
Wiktionary
Funkcja wykładnicza, funkcja eksponencjalna – dwojako definiowany typ funkcji matematycznej:
Wikipedia
(1.1) Ponieważ w poprzednich teoriach otrzymywane rozwiązania miały postać szeregów trygonometrycznych, wygodniej będzie przejść do współrzędnych zespolonych, gdyż wtedy otrzymamy szeregi potęgowe funkcji eksponens o wykładniku zespolonym.
Wiktionary
1. osoba wystawiająca dany przedmiot na wystawie; wystawca;
2. reprezentant, przedstawiciel jakichś poglądów lub interesów określonego środowiska
SJP.pl
w matematyce: wykładnik
SJP.pl
Funkcja wykładnicza, funkcja eksponencjalna – dwojako definiowany typ funkcji matematycznej:
Wikipedia
kobieta wystawiająca dany przedmiot na wystawie
SJP.pl
pokazywać, wystawiać na widok publiczny
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyeksponować)
(1.1) wystawiać na pierwszy plan
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(2.1) wystawiać na pokaz
(2.2) fot. wystawiać kliszę fotograficzną na działanie światła
czasownik zwrotny niedokonany eksponować się (dk. wyeksponować się)
(3.1) wystawiać siebie na działanie czego
(3.2) być wystawianym
Wiktionary
(2.1) Towary w supermarkecie są eksponowane w atrakcyjny sposób, aby skusić klientów.
Wiktionary
rzecz. eksponat mrz., eksponent mos., eksponowanie n., wyeksponowanie n., ekspozycja ż.
przym. eksponowany
Wiktionary
(1.1) akcentować, podkreślać, uwidaczniać, uwydatniać
(2.1) pokazywać, prezentować, udostępniać, wystawiać
(2.2) naświetlać
(3) wystawiać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wystawianie na pokaz
(1.2) podkreślanie ważności lub szczególności
(1.3) wystawianie na działanie
Wiktionary
(1.1) Tradycyjnie miejscem ich eksponowania jest wschodni róg głównego pomieszczenia w domu – piękny kącik.
Wiktionary
rzecz. wyeksponowanie n., eksponat mrz., ekspozycja ż.
czas. eksponować ndk., wyeksponować dk.
przym. eksponowany
Wiktionary
(1.1) prezentowanie, wystawianie
(1.2) uwydatnianie
(1.3) ekspozycja
Wiktionary
1. wysunięty na pierwszy plan;
2. znajdujący się na niebezpiecznym miejscu, najbardziej narażony na coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od eksport
Wiktionary
(1.1) To nie eksport, lecz tylko mały eksporcik.
Wiktionary
rzecz. eksport m.
Wiktionary
sprzedaż towarów za granicę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sprzedaż towarów lub wywóz krajowego kapitału za granicę albo świadczenie usług zagranicznemu klientowi
Wiktionary
Eksport (z łac. ex „poza” + portare „nieść”) – sprzedaż towarów lub usług wytwarzanych w danym państwie podmiotom zagranicznym.
Zgodnie z prawem podatkowym państw należących do Unii Europejskiej eksportem określa się sprzedaż towarów lub usług poza UE. Sprzedaż towarów w obrębie państw należących do Unii Europejskiej to sprzedaż wewnątrzwspólnotowa.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(1.1) import
hiperonimy.
(1.1) wywóz
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eksporter m., eksporterka ż., eksportowanie n., eksporcik mrz.
przym. eksportowy, eksporterski
czas. eksportować
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Export.
uwagi.
(1.1) zobacz też: reeksport
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) export
* białoruski: (1.1) экспарт m.
* bułgarski: (1.1) експорт m., износ m.
* chiński standardowy: (1.1) 出口 (chūkǒu)
* esperanto: (1.1) eksporto, eksportado
* kataloński: (1.1) exportació ż.
* niemiecki: (1.1) Export m.
* rosyjski: (1.1) экспорт m.
* szwedzki: (1.1) export w.
* ukraiński: (1.1) експорт m.
źródła.
== eksport (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) eksportować
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛkspɔrt, AS: eksport
Wiktionary
rzecz. eksporter m., eksporterka ż., eksportowanie n., eksporcik mrz.
przym. eksportowy, eksporterski
czas. eksportować
Wiktionary
antonimy.
(1.1) import
hiperonimy.
(1.1) wywóz
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. eksporter m., eksporterka ż., eksportowanie n., eksporcik mrz.
przym. eksportowy, eksporterski
czas. eksportować
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Export.
uwagi.
(1.1) zobacz też: reeksport
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) export
* białoruski: (1.1) экспарт m.
* bułgarski: (1.1) експорт m., износ m.
* chiński standardowy: (1.1) 出口 (chūkǒu)
* esperanto: (1.1) eksporto, eksportado
* kataloński: (1.1) exportació ż.
* niemiecki: (1.1) Export m.
* rosyjski: (1.1) экспорт m.
* szwedzki: (1.1) export w.
* ukraiński: (1.1) експорт m.
źródła.
== eksport (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) eksportować
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. uroczyste wyprowadzenie zwłok do kościoła lub kaplicy przed pogrzebem;
2. przewóz zwłok do miejsca pochówku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uroczyste wyprowadzenie zwłok do kaplicy przed pogrzebem
(1.2) przewóz zwłok na miejsce pochówku
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɔrˈtat͡sʲja, AS: eksportacʹi ̯a
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hand. osoba lub firma zajmująca się wysyłką towaru za granicę
Wiktionary
Eksport (z łac. ex „poza” + portare „nieść”) – sprzedaż towarów lub usług wytwarzanych w danym państwie podmiotom zagranicznym.
Zgodnie z prawem podatkowym państw należących do Unii Europejskiej eksportem określa się sprzedaż towarów lub usług poza UE. Sprzedaż towarów w obrębie państw należących do Unii Europejskiej to sprzedaż wewnątrzwspólnotowa.
Wikipedia
(1.1) Sri Lanka jest jednym z największych eksporterów herbaty na świecie.
Wiktionary
rzecz. eksport m.
:: fż. eksporterka ż.
czas. eksportować
przym. eksporterski, eksportowy
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. kobieta zajmująca się wysyłką towaru za granicę
Wiktionary
rzecz. eksport m.
:: fm. eksporter m.
czas. eksportować
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eksporterem, dotyczący eksportera, będący eksporterem
Wiktionary
rzecz. eksporter mos., eksport mrz., eksportowanie n.
czas. eksportować ndk., wyeksportować dk.
przym. eksportowy
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) ekon. hand. wywozić towary, kapitały za granicę w celu wymiany handlowej lub świadczyć odpłatne usługi na rzecz kontrahenta zagranicznego
(1.2) inform. przetwarzać dany zbiór informacji w jeden plik
(1.3) sport. wysyłać zawodnika do innego klubu na mocy kontraktu
Wiktionary
(1.1) Polska eksportowała do Finlandii cukier, sodę, naftę, a sprowadzała niewielkie ilości artykułów papierniczych.
(1.1) Duże sukcesy handlowe firma odnosiła w produkcji i sprzedaży obiektywów i aparatów fotograficznych, które eksportowano do wielu krajów Europy Zachodniej.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɔrˈtɔvat͡ɕ, AS: eksportovać
Wiktionary
rzecz. eksport m., eksporter m., eksporterka ż., eksportowanie n.
przym. eksportowy, eksporterski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekon. sprzedawanie towarów lub usług za granicę
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɔrtɔˈvãɲɛ, AS: eksportovãńe
Wiktionary
rzecz. eksport m., eksporter m.
czas. eksportować
przym. eksportowy, eksporterski
Wiktionary
związany z eksportem i importem
SJP.pl
związany z eksportem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) ekon. dotyczący eksportu, przeznaczony do sprzedaży za granicę
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɔrˈtɔvɨ, AS: eksportovy
Wiktionary
rzecz. eksport mrz., eksportowanie n., eksporter mos.
czas. eksportować ndk.
przym. eksporterski
Wiktionary
(1.1) wywozowy
Wiktionary
dawniej: pozbawienie kogoś majątku; wywłaszczenie
SJP.pl
były poseł
SJP.pl
była posłanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej powstańcem
Wiktionary
1. zbiór przedmiotów umieszczonych w miejscu publicznym;
2. pokaz;
3. położenie budynku w stosunku do stron świata;
4. naświetlenie materiału światłoczułego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. prezentacja, wystawienie czegoś na pokaz; pokaz, wystawa
(1.2) zbiór przedmiotów umieszczonych na wystawie (w muzeum, galerii itp.)
(1.7) liter. wprowadzenie w akcję utworu literackiego (przy użyciu np. prologu, sceny), zapoznający czytelnika z sytuacją wyjściową: najważniejszymi postaciami i problemami tegoż utworu
(1.11) meteorol. położenie stoku w stosunku do promieni słonecznych lub wiatru; wystawa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W tej części muzeum umieszczona jest ekspozycja wilczych czaszek.
(1.2) Ekspozycja zawiera broń i ozdoby z epoki brązu.
(1.3) Oprócz doskonałego położenia budynku w bliskości centrum miasta na terenach zielonych, ważną zaletą obiektu jest jego południowa ekspozycja, która zapewnia jego lokatorom wysokie nasłonecznienie ich mieszkań.
(1.5) Czas ekspozycji w astrofotografii liczy się w dziesiątkach minut, a nawet w godzinach.
(1.7) W „Świętoszku” Molier stworzył świetną ekspozycję, w zręczny sposób charakteryzując obie strony konfliktu: świętoszków, z Tartuffe'em na czele i sprzeciwiającej im się grupie, świadomej fałszywości Tartuffe'a.
(1.8) Po ekspozycji tematu w fudze, jest on przeprowadzany w innych tonacjach od wyjściowej, które to przeprowadzenia przedzielone są łącznikami.
(1.9) Rolą repryzy, ostatniej części formy sonatowej, jest powtórzenie materiału ekspozycji, jednak oba tematy ekspozycji występują w tej samej tonacji w sonatach durowych lub w tonacjach jednoimiennych w sonatach molowych.
(1.10) Jednostką ekspozycji jest rentgen, czyli kulomb na kilogram (C/kg).
(1.11) Ekspozycja stoku ma spory wpływ na sumę opadów atmosferycznych i dopływ promieni słonecznych na obszarach o zróżnicowanej rzeźbie terenu. Na półkuli północnej stoki o ekspozycji południowej są bardziej nasłonecznione. Natomiast stoki dowietrzne charakteryzują się częstszym występowaniem opadów aniżeli zawietrzne.
Wiktionary
IPA: ˌɛkspɔˈzɨt͡sʲja, AS: ekspozycʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. eksponat m., eksponent m., eksponowanie n., przeeksponowanie n., ekspozytura ż.
czas. eksponować, wyeksponować
przym. ekspozycyjny, eksponencjalny, eksponowany
Wiktionary
(1.1) wystawa, pokaz, prezentacja
(1.2) wystawa
(1.5) naświetlanie
(1.11) wystawa
Wiktionary
zdrobnienie od: ekspozycja
SJP.pl
związany z ekspozycją
SJP.pl
osoba odpowiedzialna za organizację ekspozycji produktów w lokalu; merchandiser
SJP.pl
oddział, filia, placówka, przedstawicielstwo
SJP.pl
Ekspozytura – urząd zastępczy, pomocniczy, utworzony przez centralę w ośrodkach, w których wielka ilość i ważność spraw wymaga szybkiego działania.
Wikipedia
związany z ekspozyturą
SJP.pl
skrót od: ekspresywny
SJP.pl
były pracownik
SJP.pl
były premier
SJP.pl
była premierka
SJP.pl
expres;
1. pośpieszna przesyłka pocztowa;
2. pociąg pośpieszny; express;
3. urządzenie elektryczne do szybkiego parzenia kawy;
4. dawniej: karabin szybkostrzelny;
5. potocznie: zamek błyskawiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie elektryczne służące do parzenia kawy;
(1.2) szybszy pociąg osobowy o wysokim standardzie poruszający się między dużymi miastami;
(1.3) pośpieszna przesyłka pocztowa, którą dostarcza się od razu po nadejściu do urzędu pocztowego
(1.4) sposób wykonania usługi szybciej niż zwykle, ale za wyższą opłatą
(1.5) dwa karabinki połączone krótką, usztywnioną pętlą z taśmy;
(1.6) sztucer podwójny o poziomym lub pionowym ułożeniu luf gwintowanych;
(1.7) pot. zamek błyskawiczny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Napijesz się kawy? Wolisz z ekspresu czy rozpuszczalną?
Wiktionary
IPA: ˈɛksprɛs, AS: ekspres
Wiktionary
rzecz. espresso n.
przym. ekspresowy
przysł. ekspresowo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. espresso n.
przym. ekspresowy
przysł. ekspresowo
frazeologia.
ekspres murzyński
etymologia.
(1.1) etym|wł|caffé espresso.
(1.2) etym|niem|Expresszug., etym|franc|train. express < etym|ang|express-train.
(1.3) etym|niem|Express-sendung. < etym|franc|exprès.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.7) zobtłum|zamek błyskawiczny.
* angielski: (1.1) coffee machine, coffemaker, coffee maker; (1.2) express train; (1.3) express mail; (1.4) expedited service; (1.5) quickdraw, extender
* białoruski: (1.1) электракававарка ż., кававарка ż., кафяварка ż.; (1.3) спешны ліст m., спешнае пісьмо n.
* bułgarski: (1.1) кафемашина ż.; (1.2) експрес m.
* esperanto: (1.1) kafaparato; (1.2) eksprestrajno
* kataloński: (1.2) ràpid m.
* niemiecki: (1.2) Expresszug m.
* polski język migowy: PJM-ukryj| {{PJM|ekspres.}}
* rosyjski: (1.5) оттяжка ż.
* szwedzki: (1.1) kaffebryggare w.; (1.2) express w., expresståg w.; (1.3) expressförsändelse w.
* węgierski: (1.1) eszpresszógép, eszpresszó; (1.2) expressz
* wilamowski: (1.1) kȧfymȧśin ż.
źródła.
== ekspres (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) ekspresowy
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przestarzale: posłaniec, goniec; expres
SJP.pl
1. czasopismo, w którego tytule występuje słowo "ekspres" (np. Express Wieczorny);
2. pociąg ekspresowy; ekspres
SJP.pl
1. wyrazisty sposób wyrażania uczuć, przeżyć lub myśli;
2. zdolność przekonującego wyrażania i przekazywania emocji;
3. ekspresja genu - odczytanie informacji genetycznej i przepisanie jej na białka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyraziste i sugestywne wyrażanie (uzewnętrznianie) uczuć
(1.2) biol. wyrażenie, w postaci transkryptu RNA lub produktu polipeptydowego, informacji genetycznej zawartej w genomie
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛksˈprɛsʲja, AS: ekspresʹi ̯a
Wiktionary
przym. ekspresjonistyczny, ekspresyjny, ekspresywny
rzecz. ekspresyjność ż., ekspresjonizm mrz., ekspresjonista
Wiktionary
(1.1) wyrazistość
Wiktionary
artysta tworzący w stylu ekspresjonistycznym, charakteryzującym się emocjonalną wyrazistością oraz siłą oddziaływania dzieła na odbiorcę
SJP.pl
reprezentantka ekspresjonizmu, kierunku w sztuce cechującego się wewnętrznym, subiektywnym podejściem do twórczości nasyconej wewnętrznymi przeżyciami autora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ekspresjonistyczne; cecha tych, którzy są ekspresjonistyczni
Wiktionary
przym. ekspresjonistyczny
przysł. ekspresjonistycznie
rzecz. ekspresjonizm mrz., ekspresyjność ż.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) szt. związany z ekspresjonizmem, dotyczący ekspresjonizmu albo ekspresjonisty
Wiktionary
rzecz. ekspresja ż., ekspresyjność ż., ekspresjonizm mrz., ekspresjonista mos., ekspresjonistka ż., ekspresjonistyczność ż.
przym. ekspresywny, ekspresyjny
przysł. ekspresyjnie
Wiktionary
kierunek w sztuce, głównie w malarstwie początku XX w., koncentrujący się na wyrażaniu subiektywnych doznań twórcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. kierunek w sztuce, który miał na celu wyrażenie uczuć artysty;
Wiktionary
Ekspresjonizm (łac. expressio – „wyraz, wyrażenie”) – kierunek artystyczny w kulturze europejskiej i amerykańskiej I poł. XX wieku, obecny we wszystkich dziedzinach sztuki.
Termin „ekspresjonizm” po raz pierwszy został użyty w 1901 przez francuskiego malarza Julián-Auguste Hervé, który nazwał tak cykl swoich obrazów wystawionych w paryskim Salonie Niezależnych.
Wikipedia
(1.1) Także w liryce ekspresjonizmu znajdujemy sonety, tam miały odzwierciedlać upadek starych wartości albo groteskowość i dziwność.
Wiktionary
IPA: ˌɛksprɛˈsʲjɔ̇̃ɲism̥, AS: ekspresʹi ̯o̊̃ńism̦
Wiktionary
rzecz. ekspresja ż., ekspresyjność ż., ekspresjonista m., ekspresjonistka ż., ekspresjonistyczność ż.
przym. ekspresjonistyczny, ekspresyjny
przysł. ekspresyjnie
Wiktionary
potocznie:
1. droga ekspresowa;
2. herbata ekspresowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. droga ekspresowa
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) charakteryzujący się dużą szybkością
Wiktionary
(1.1) Lubię podróżować pociągiem ekspresowym.
Wiktionary
IPA: ˌɛksprɛˈsɔvɨ, AS: ekspresovy
Wiktionary
rzecz. espresso n., ekspres
przysł. ekspresowo
Wiktionary
(1.1) pospieszny, bardzo szybki
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekspresyjnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekspresyjny; bardziej ekspresyjny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest ekspresyjne; cecha tych, którzy są ekspresyjni
Wiktionary
rzecz. ekspresja ż., ekspresjonizm m., ekspresjonista m., ekspresjonistka ż., ekspresjonistyczność ż., postekspresjonizm m., postekspresjonista m., postekspresjonistka ż.
przym. ekspresyjny, nieekspresyjny, ekspresjonistyczny, postekspresjonistyczny
przysł. ekspresyjnie, nieekspresyjnie, ekspresjonistycznie, postekspresjonistycznie
Wiktionary
silnie oddziałujący na odbiorcę, mający dużą siłę wyrazu; ekspresywny, sugestywny, wyrazisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odznaczający się siłą wyrazu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) dobitny, sugestywny, wymowny, wyrazisty; war. ekspresywny
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. ekspresjonizm mrz., ekspresja ż., ekspresyjność ż.
przym. ekspresjonistyczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) expressive
* bułgarski: (1.1) експресивен (ekspresiven), изразителен (izrazitelen)
* chorwacki: (1.1) ekspresivan
* czeski: (1.1) expresivní
* duński: (1.1) ekspressiv, udtryksfuld
* estoński: (1.1) ekspressiivne
* fiński: (1.1) ilmaiseva
* francuski: (1.1) expressif
* hiszpański: (1.1) expresivo
* indonezyjski: (1.1) ekspresif
* kaszubski: (1.1) ekspresyjny
* kataloński: (1.1) expressiu
* koreański: (1.1) 나타내는
* litewski: (1.1) ekspresyvus
* łotewski: (1.1) ekspresīvs
* niderlandzki: (1.1) expressief
* niemiecki: (1.1) expressiv
* norweski (bokmål): (1.1) ekspressiv, uttrykksfull
* nowogrecki: (1.1) εκφραστικός
* portugalski: (1.1) expressivo
* rumuński: (1.1) expresiv
* słowacki: (1.1) expresívny
* słoweński: (1.1) ekspresiven
* szwedzki: (1.1) uttrycksfull, expressiv
* turecki: (1.1) anlamlı
* ukraiński: (1.1) експресивний, виразний
* węgierski: (1.1) expresszív, kifejező
* wietnamski: (1.1) diễn cảm
* włoski: (1.1) espressivo
źródła.
== ekspresyjny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) ekspresyjny
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. ekspresjonizm mrz., ekspresja ż., ekspresyjność ż.
przym. ekspresjonistyczny
Wiktionary
(1.1) dobitny, sugestywny, wymowny, wyrazisty; war. ekspresywny
Wiktionary
wyraz lub wyrażenie o charakterze sugestywnym, dobitnym, wyrazistym
SJP.pl
Słownictwo ekspresywne, leksyka ekspresywna, ekspresywizmy, ekspresywa, emocjonalizmy – słownictwo o zabarwieniu ekspresywnym, wyrażające emocjonalny stosunek mówiącego do tematu wypowiedzi (np. przedmiotu, cechy lub czynności). Ekspresywizmy przyciągają uwagę odbiorcy za sprawą swoich cech dźwiękowych lub semantycznych.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: ekspresywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekspresywny; bardziej ekspresywny
SJP.pl
mający charakter ekspresywny oraz oceniający
SJP.pl
zdolność wyrazistego i sugestywnego wyrażania uczuć
SJP.pl
silnie oddziałujący na odbiorcę, mający dużą siłę wyrazu; ekspresyjny, sugestywny, wyrazisty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posiadajacy dużą moc wyrazu
Wiktionary
rzecz. ekspresja ż.
przym. ekspresjonistyczny
Wiktionary
były prezes
SJP.pl
były prezydent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej prezydentem
Wiktionary
była prezydentka
SJP.pl
przymusowe pozbawienie prawa własności; wywłaszczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przymusowe wywłaszczenie
Wiktionary
Wywłaszczenie (także ekspropriacja z łac. expropriatio; expropiare – wywłaszać, propius – własny) – przymusowe pozbawienie własności nieruchomości, pozbawienie lub ograniczenie prawa rzeczowego przysługującego wobec nieruchomości określonej osoby na mocy indywidualnego aktu prawnego i wyłącznie na cele publiczne. Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, gdy nie można jej nabyć w drodze umowy cywilnoprawnej. Stanowi najdalej idącą ingerencję w prawo rzeczowe, na którą składają się trzy podstawowe elementy:
Wikipedia
IPA: ˌɛksprɔˈprʲjat͡sʲja, AS: eksproprʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) wywłaszczenie, konfiskata
Wiktionary
przymiotnik od: ekspropriacja
SJP.pl
dawniej:
1. osoba wywłaszczająca kogoś, pozbawiająca kogoś jego własności;
2. ironicznie: złodziej
SJP.pl
były przewodniczący
SJP.pl
1. brutalne usuwanie z kraju lub posiadłości; rugowanie;
2. faza kaszlu, w której powietrze wydostaje się na zewnątrz wraz z wydzieliną; odkrztuszanie
SJP.pl
Ekspulsja (łac. expulsio) – wydalenie dyplomaty uznanego za persona non grata po upłynięciu wyznaczonego terminu opuszczenia kraju przyjmującego misję dyplomatyczną i utracie immunitetu dyplomatycznego.
Wikipedia
wydalać kogoś pod przymusem z kraju lub posiadłości; rugować, wydalać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ekspulsywne; cecha tych, którzy są ekspulsywni
Wiktionary
przym. ekspulsywny
przysł. ekspulsywnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej pułkownikiem
Wiktionary
były satelita (np. państwo będące dawniej satelitą Związku Radzieckiego)
SJP.pl
były starosta
SJP.pl
dawniej:
1. wpis w księdze hipotecznej anulujący wpis uprzedni, stwierdzający jego nieważność;
2. dokument stwierdzający dokonanie tego wpisu
SJP.pl
kobieta zdolna do znajdowania się w stanie ekstazy
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: ekstatycznie
SJP.pl
książkowo: będący wynikiem ekstazy, mający charakter ekstazy - zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; euforyczny, entuzjastyczny, frenetyczny, owacyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący ekstazy, wywodzący się z ekstazy; będący wynikiem ekstazy
Wiktionary
(1.1) Ekstatyczny taniec pary trwał prawie dwie godziny.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ekstatyčny
Wiktionary
przysł. ekstatycznie
rzecz. ekstaza
Wiktionary
osoba skłonna do ulegania stanom ekstazy
SJP.pl
doktryna uważająca ekstazę za źródło poznania
SJP.pl
1. zachwyt, uniesienie połączone z utratą poczucia rzeczywistości;
2. syntetyczny narkotyk będący pochodną amfetaminy, środek psychoaktywny nielegalny w Polsce; ecstasy, ekstazy, extasy, extazy;
3. potocznie: tabletka zawierająca ten narkotyk; ecstasy, ekstazy, extasy, extazy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. stan zachwytu o charakterze majaczeniowym, często mający treść lub zabarwienie religijne; stan oderwania od rzeczywistości;
Wiktionary
Ekstaza (stgr. ἔκστασις (ekstasis), „bycie na zewnątrz siebie”) – wieloznaczne pojęcie, najczęściej odnoszące się do stanu człowieka, w którym działania i władze psychiki są tak zwrócone ku przedmiotowi poznania i pragnień, że osoba w mniejszym lub większym stopniu staje się niezdolna do odbierania i odczuwania zewnętrznych bodźców zmysłowych. Czasem interpretowane jako tzw. odmienne stany świadomości.
Wikipedia
(1.1) Gdy piosenkarka zaczęła śpiewać, publiczność wręcz wpadła w ekstazę.
Wiktionary
IPA: ɛkˈstaza, AS: ekstaza
Wiktionary
rzecz. ekscytowanie n., ecstasy n., ekstatyczność ż.
czas. ekscytować ndk.
przym. ekstatyczny
przysł. ekstatycznie
Wiktionary
dawniej: wpadać w zachwyt; unosić się
SJP.pl
1. zachwyt, uniesienie połączone z utratą poczucia rzeczywistości;
2. syntetyczny narkotyk będący pochodną amfetaminy, środek psychoaktywny nielegalny w Polsce; ecstasy, ekstazy, extasy, extazy;
3. potocznie: tabletka zawierająca ten narkotyk; ecstasy, ekstazy, extasy, extazy
SJP.pl
3,4-Metylenodioksymetamfetamina, MDMA, ecstasy, XTC – organiczny związek chemiczny, drugorzędowa amina, pochodna fenyloetyloaminy. Półsyntetyczna substancja psychoaktywna wykazująca działanie empatogenne, euforyczne i psychodeliczne.
Wikipedia
ćwiczenie polegające na tłumaczeniu z jednego języka na drugi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. ćwiczenie klasowe polegające na tłumaczeniu słów z jednego języka na drugi bez przygotowania
Wiktionary
(1.1) Zawracano dzieciom głowy, jak się to zdarza i w nowszych czasach, łaciną, greczyzną, pensami, ekstemporaliami, składaniem wierszy łacińskich; słowem — karmiono je taką sieczką klasyczną, która rozdyma, ale nie tuczy.
Wiktionary
1. urządzenie do powiększania prącia;
2. urządzenie zwiększające dystans transmisji interfejsu USB lub sygnału wideo
SJP.pl
1. rozciągłość, zasięg;
2. rozciągłość jako główna cecha przestrzeni;
3. właściwość ciał polegająca na ich trójwymiarowości;
4. zakres funkcji zdaniowej wyznaczony przez zbiór wszystkich przedmiotów, których nazwy podstawione za zmienne przekształcają tę funkcję w zdanie prawdziwe
SJP.pl
Ekstensja pewnego słowa, wyrażenia czy innego symbolu to rzecz, do której symbol ten odsyła. Ekstensja termu to obiekt, do którego ten term się odnosi. Ekstensją predykatu jest zbiór rzeczy, do których odnosi się ten predykat. Ekstensją zdania w sensie logicznym jest – np. wg Carnapa – jego wartość logiczna. W ujęciu pojęcia prawdy wg Tarskiego dla zinterpretowanych języków pierwszego rzędu, ekstensją zdania fałszywego jest zbiór pusty, a zdania prawdziwego jest zbiór wszystkich ciągów przedmiotów, których nazwy można wstawiać za zmienne w tym języku. Np. ekstensją termu „Marilyn Monroe” jest Marilyn Monroe. Ekstensją predykatu „bycie wierzbą płaczącą” są wszystkie wierzby płaczące.
Wikipedia
pojęcie z dziedziny logiki: cecha zdania złożonego zależna tylko od wartości zdań składowych, a nie od ich kolejności
SJP.pl
Ekstensjonalność to własność języka lub pewnych jego struktur, polegająca na tym, że w języku tym bądź w otoczeniu owych struktur językowych podstawienia terminów mających ten sam zbiór desygnatów nie zmieniają prawdziwości zdań. W językach ekstensjonalnych zbiór desygnatów danego terminu można więc utożsamiać z jego znaczeniem.
Wikipedia
mięsień prostujący; prostownik
SJP.pl
Ekstensor – przestrzeń metryczna X spełniająca warunek:
Wikipedia
sprawiać, że coś jest ekstensywne, np. ekstensyfikować produkcję rolną
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób ekstensywny
Wiktionary
przym. ekstensywny
rzecz. ekstensywność ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekstensywnie
SJP.pl
rozciągły, obszerny lub obfity ilościowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co ekstensywne
Wiktionary
rzecz. ekstensyfikacja ż.
przym. ekstensywny
przym. ekstensywnie
przysł. ekstensywnie
Wiktionary
(1.1) nieintensywność
Wiktionary
obszerny, obfity ilościowo, rozciągły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozciągły, obszerny, obfity ilościowo
Wiktionary
IPA: ˌɛkstɛ̃w̃ˈsɨvnɨ, AS: ekstẽũ̯syvny
Wiktionary
rzecz. ekstensywność
przysł. ekstensywnie
Wiktionary
ogół zewnętrznych cech morfologicznych zwierzęcia lub rośliny; pokrój
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zootechn. pożądany zespół zewnętrznych cech budowy ciała zwierzęcia
Wiktionary
Eksterier – pokrój, zewnętrzna budowa ciała zwierzęcia (konia, bydła, psa), zgodna z wzorcami rasy.
Pokrój jest to zespół zewnętrznych cech budowy ciała zwierzęcia określających stan rozwoju kośćca i umięśnienia oraz proporcje pomiędzy nimi, czyli harmonijność budowy ciała.
Wikipedia
1. w psychologii: uzewnętrznianie czegoś, wychodzenie na zewnątrz, stawanie się czymś innym; eksternalizacja, uzewnętrznienie;
2. w parapsychologii: czasowe opuszczenie ciała fizycznego poprzez świadomość; OBE, OOBE
SJP.pl
Eksterioryzacja (ang. out-of-body experience – OBE lub OOBE, doświadczenie poza ciałem) – wrażenie postrzegania świata spoza własnego ciała fizycznego. Osoby uważające, że doświadczyły OOBE, wedle swoich relacji mogły się poruszać, dokonywać obserwacji i komunikować się z innymi istotami inteligentnymi, podczas gdy ich ciała spoczywały we śnie lub głębokim relaksie. Ezoterycy uważają, że część osób doświadcza jednego lub kilku krótkich epizodów w ciągu życia bez żadnych wyraźnych przyczyn; inni zaś deklarują umiejętność wywoływania ich świadomie, np. za pomocą medytacji. OBE, a szerzej obenautyka, a więc sztuka podróżowania poza ciałem, wykorzystująca różne metody i techniki w celu wywoływania stanu OBE, obecnie zdobywa sobie coraz większą popularność, czego dowodem jest powstawanie w Internecie różnych portali internetowych oraz forów dyskusyjnych o tematyce OBE i LD. Istnieją osoby twierdzące, że doświadczają OBE w czasie snu lub przy medytacji. Według współczesnej nauki OBE jest niemożliwe, a doświadczenia tego typu odbywają się tylko w obrębie ludzkiego mózgu.
Wikipedia
uzewnętrzniać coś, wychodzić z tym na zewnątrz; eksternalizować
SJP.pl
1. wyniszczenie lub masowa zagłada określonych grup ludności; unicestwienie, eliminacja;
2. rzadko, dawniej: wydalenie kogoś z kraju; banicja, ekspulsja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) systematyczne działanie zmierzające do zagłady, wyniszczenia określonych grup ludności w imię jakiejś idei
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W latach okupacji miała miejsce eksterminacja ludności różnych narodowości.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstɛrmʲĩˈnat͡sʲja, AS: ekstermʹĩnacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. eksterminowanie n., eksterminator m.
czas. eksterminować
przym. eksterminacyjny
Wiktionary
(1.1) ludobójstwo
Wiktionary
osoba dokonująca wyniszczenie lub masowej zagłady określonej grupy ludności; zbrodniarz, ludobójca
SJP.pl
unicestwiać, niszczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eksterminować.
Wiktionary
rzecz. eksterminacja ż., eksterminator m.
czas. eksterminować ndk.
przym. eksterminacyjny
Wiktionary
osoba ucząca się samodzielnie (poza szkołą); eksternista
SJP.pl
Wolny słuchacz – osoba uczestnicząca w poszczególnych zajęciach na uczelni, ale niemająca uprawnień studenta. Dawniej była to jedyna opcja, aby niektóre grupy społeczne (np. kobiety) mogły studiować.
Szczegółowe zasady statusu wolnego słuchacza ustalają uczelnie. Zwykle odbywanie studiów w charakterze wolnego słuchacza jest odpłatne.
Wikipedia
w psychologii: uzewnętrznianie czegoś, wychodzenie na zewnątrz, stawanie się czymś innym; eksterioryzacja, uzewnętrznienie
SJP.pl
Eksternalizacja (uzewnętrznienie; ang. externalization) – przekształcanie wiedzy ukrytej w dostępną. W trakcie tego procesu ukryta wiedza jednostki lub grupy przekształca się w wiedzę jawną i formalną. Informacje zebrane są wówczas w jednolitą i usystematyzowaną całość. Dzięki temu inni mogą korzystać z doświadczeń, ucząc się oraz doskonaląc.
Wikipedia
uzewnętrzniać coś, wychodzić z tym na zewnątrz; eksterioryzować
SJP.pl
dawniej: szkoła bez internatu
SJP.pl
osoba ucząca się samodzielnie (poza szkołą); ekstern
SJP.pl
Wolny słuchacz – osoba uczestnicząca w poszczególnych zajęciach na uczelni, ale niemająca uprawnień studenta. Dawniej była to jedyna opcja, aby niektóre grupy społeczne (np. kobiety) mogły studiować.
Szczegółowe zasady statusu wolnego słuchacza ustalają uczelnie. Zwykle odbywanie studiów w charakterze wolnego słuchacza jest odpłatne.
Wikipedia
1. dotyczący systemu nauczania, w którym uczący się ma obowiązek uczestnictwa w niewielkiej ilości zajęć a przede wszystkim samodzielnie ma opanować materiał i przygotować się do egzaminu;
2. studiujący lub uczący się w szkołach działających w takim systemie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z kształceniem prowadzonym samodzielnie przez ucznia lub studenta, który tylko egzaminy zdaje w szkole (na uczelni)
Wiktionary
rzecz. ekstern m., eksternista m., eksternistka ż.
przysł. eksternistycznie
Wiktionary
Eksteroreceptor – receptor pobudzany przez zewnętrzne bodźce fizyczne lub chemiczne, np. światło, dźwięk, w przeciwieństwie do proprioreceptorów reagujących na procesy zachodzące wewnątrz organizmu. Odbiera czucie eksteroreceptywne (powierzchowne), takie jak: dotyk, uścisk, ból, temperatura.
Eksteroreceptory dzielą się na:
Wikipedia
wyłączenie spod jurysdykcji danego państwa osób lub rzeczy znajdujących się na jego terytorium, lecz reprezentujących inne państwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. polit. wyłączenie spod jurysdykcji danego państwa osób reprezentujących inne państwa lub obiektów należących do innych państw
Wiktionary
Eksterytorialność (z łac.) – zakrajowość, pojęcie prawa międzynarodowego, które oznacza wyłączenie spod jurysdykcji państwa miejscowego w trybie umów międzynarodowych pewnego obszaru jego terytorium (np. placówek dyplomatycznych, prywatnych rezydencji dyplomatycznych, a niekiedy nawet całych dzielnic, w których zamieszkują dyplomaci, lub cudzoziemcy (por. Chiny – traktaty nierównoprawne)). Eksterytorialność zakłada fikcję prawną, iż obiekty (misje dyplomatyczne) lub inne instytucje określone umowami międzynarodowymi znajdują się poza terytorium (extra territorium) państwa miejscowego i nie opuszczają terytorium państwa, które posiada status eksterytorialności (eksklawa eksterytorialna). Akt lub czynność prawna dokonywana na terytorium eksterytorialnym, traktowana jest jako dokonana poza terytorium państwa miejscowego a na terytorium państwa (lub innego podmiotu prawa międzynarodowego), które korzysta ze statusu eksterytorialności, a więc jest wyłączona z jurysdykcji miejscowej i podlega jurysdykcji podmiotu korzystającego ze statusu eksterytorialności. Przykładem zastosowania zasady eksterytorialności jest status siedziby rządu RP na uchodźstwie w Angers (1939–1940).
Wikipedia
(1.1) Rosjanie poczuli się obrażeni, bo naruszono eksterytorialność ich placówkaacówki dyplomatycznej.
Wiktionary
przym. eksterytorialny
przysł. eksterytorialnie
Wiktionary
(1.1) zakrajowość
Wiktionary
wyłączony spod jurysdykcji danego państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który był dawniej dla kogoś teściem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która była dawniej dla kogoś teściową
Wiktionary
były towarzysz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
extra; potocznie:
1. w użyciu przymiotnikowym:
a) dodatkowy, np. minuta ekstra;
b) atrakcyjny, bardzo dobry, np.: Ten film był ekstra.; świetny, super, hiper;
2. w użyciu przysłówkowym:
a) dodatkowo, np.: Dostaniesz długopis ekstra.;
b) atrakcyjnie, bardzo dobrze, np.: W tej bluzce wyglądasz ekstra.; świetnie, super, hiper
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dodatkowy
(1.2) pot. bardzo pozytywnie przyjmowany
przysłówek
(2.1) młodz. bardzo pozytywnie
Wiktionary
(1.1) Dam wam ekstra kostkę dla suni, jeśli kupicie resztę parówek.
(1.2) Celinę określano jako ekstra dziewczynę.
(2.1) Patrz, jak te neony się ekstra odbijają na tafli fontanny.
Wiktionary
IPA: ˈɛkstra, AS: ekstra
Wiktionary
(1.1) dodatkowy
(1.2) wspaniały; pot. obłędny, odjazdowy, odlotowy, super; młodz. cool, coolersko
(2.1) młodz. cool, coolersko, odjazdowo, odlotowo, super, superowo; pot. w dechę
Wiktionary
odbywający się poza zajęciami biurowymi, niewchodzący w zakres zajęć biurowych; pozabiurowy
SJP.pl
potocznie: dodatkowy bonus
SJP.pl
1. wydawać, wydać przestępcę albo zbiega państwu, którego prawa naruszył;
2. wydalać, wydalić obcokrajowca z państwa, w którym nie ma on prawa pobytu
SJP.pl
1. wydanie przestępcy albo zbiega państwu, którego prawa naruszył;
2. wydalenie obcokrajowca z państwa, w którym nie ma on prawa pobytu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. wydanie innemu państwu osoby, która naruszyła jego prawa
Wiktionary
Ekstradycja (łac. ex 'od, z czego' i traditio 'wręczanie; nauczanie; podanie' z trans- 'za, poza, z tamtej strony' dare 'dawać') – wydanie przez państwo władzom innego państwa osoby przebywającej na terytorium państwa wydającego, dokonywane w sytuacji, gdy osoba ta podejrzana jest o popełnienie na terytorium państwa zwracającego się z wnioskiem o ekstradycję czynu przestępczego lub w celu odbycia kary. Ekstradycja dokonywana jest na podstawie umowy międzynarodowej, o ile państwo zwracające się z wnioskiem o ekstradycję zapewnia wzajemność. Większość krajów nie dopuszcza ekstradycji własnych obywateli bądź osób, które uzyskały na ich terytorium prawo azylu.
Wikipedia
czas. ekstradować ndk.
przym. ekstradycyjny
Wiktionary
związany z ekstradycją
SJP.pl
taki, który znajduje się poza galaktyką; pozagalaktyczny
SJP.pl
rozpuszczalnik wydzielający w procesie ekstrakcji pożądany składnik z roztworu
SJP.pl
Ekstrakcja – wyodrębnianie składnika lub składników mieszanin metodą dyfuzji do cieczy lepiej rozpuszczających te związki chemiczne. Pojęcie ekstrakcji odnosi się najczęściej do procesów prowadzonych w układach ciecz – ciecz, w obszarze ograniczonej mieszalności. Ekstrakcją nazywa się również analogiczny proces, prowadzony w układach ciecz – ciało stałe (ługowanie, enfleurage).
Wikipedia
wyodrębnić, wyodrębniać fazę oleistą z roztworu za pomocą odpowiednio dobranego rozpuszczalnika
SJP.pl
czasownik przechodni dwuaspektowy (dk. wyekstrahować)
(1.1) chem. wyodrębniać składnik z mieszaniny przy pomocy rozpuszczalnika lub w inny sposób
(1.2) med. wydobywać z organizmu chirurgicznie lub laboratoryjnie
(1.3) inform. wydobywać dane z ich zbioru używając specjalnych narzędzi
Wiktionary
(1.1) Przełom nastąpił, kiedy stwierdzono, że kolagen można ekstrahować w formie rozpuszczalnej z młodych tkanek łącznych zwierzęcych, w których nie jest on jeszcze dostatecznie usieciowany kowalencyjnymi wiązaniami poprzecznymi.
Wiktionary
rzecz. ekstrahent m., ekstrahowanie n., ekstrakcja ż., ekstrakt m., ekstraktacja ż., ekstraktor m., ekstraktownia ż., ekstraktywność ż.
czas. wyekstrahować dk.
przym. ekstrakcyjny, ekstraktywny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od ekstrakt
Wiktionary
(1.1) To nie ekstrakt, lecz tylko słabiutki ekstrakcik.
Wiktionary
rzecz. ekstrakt m.
Wiktionary
1. metoda wyodrębniania składników mieszaniny lub roztworu za pomocą rozpuszczalników;
2. wydzielanie składników przy użyciu tej metody; ekstraktacja;
3. usuwanie lub usunięcie np. zęba, soczewki oka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stomat. zabieg usunięcia zęba;
(1.2) chem. wyodrębnianie składnika lub składników mieszaniny;
Wiktionary
Ekstrakcja – wyodrębnianie składnika lub składników mieszanin metodą dyfuzji do cieczy lepiej rozpuszczających te związki chemiczne. Pojęcie ekstrakcji odnosi się najczęściej do procesów prowadzonych w układach ciecz – ciecz, w obszarze ograniczonej mieszalności. Ekstrakcją nazywa się również analogiczny proces, prowadzony w układach ciecz – ciało stałe (ługowanie, enfleurage).
Wikipedia
IPA: ɛksˈtrakt͡sʲja, AS: ekstrakcʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekstraktor mrz., ekstrakt mrz.
czas. ekstrahować
przym. ekstrakcyjny
Wiktionary
związany z ekstrakcją
SJP.pl
1. najwyższa klasa sportowa;
2. grupa zawodników na najwyższym poziomie sportowym
SJP.pl
Wikipedia
osoba lub drużyna grająca w rozgrywkach ekstraklasy; ekstraklasowiec
SJP.pl
osoba lub drużyna grająca w rozgrywkach ekstraklasy; ekstraklasowicz
SJP.pl
1. roztwór chemiczny zawierający pożądany składnik wyodrębniony za pomocą rozpuszczalnika; wyciąg;
2. zagęszczony preparat z takiego roztworu; esencja;
3. w przenośni: sedno sprawy, istota rzeczy; kwintesencja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) produkt sporządzony poprzez zagęszczanie
(1.2) przen. rdzeń, zasadnicza treść czegoś
(1.3) daw. streszczenie głównych myśli utworu, wyciąg
(1.4) daw. numer wyciągnięty na loterii
(1.5) daw. praw. wypis z ksiąg albo akt
(1.6) daw. praw. świadectwo dokonania wpisu w księgach hipotecznych
Wiktionary
Ekstrakt, inaczej wyciąg (łac. Extractum – to co wyciągnięte) – roztwór związków chemicznych uzyskany w efekcie zakończonego procesu ekstrakcji (a nie zwykłego rozpuszczania). Ekstrakt może stanowić gotowy produkt sam w sobie lub też można z niego wyodrębnić czysty związek chemiczny poprzez destylację, wymrażanie lub krystalizację.
Wikipedia
rzecz. ekstrakcja ż., ekstraktor mos., ekstraktor mrz., ekstraktowanie n.
:: zdrobn. ekstrakcik mrz.
czas. ekstrahować, ekstraktować ndk.
przym. ekstrakcyjny, ekstraktowy, ekstraktywny
Wiktionary
(1.1) wyciąg, esencja
(1.2) istota rzeczy, esencja, kwintesencja
(1.3) wyciąg, wypis
Wiktionary
wyodrębnianie składników mieszaniny lub roztworu za pomocą rozpuszczalników; ekstrakcja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stomat. cęgi dentystyczne do usuwania (ekstrakcji) zębów
(1.2) techn. chem. aparat chemiczny lub urządzenie do przeprowadzania procesu rozdzielania (ekstrakcji) mieszanin cieczy lub ciał stałych
(1.3) sport. narzędzie do wyjmowania metalowych elementów sprzętu wspinaczkowego ze skał
(1.4) techn. urządzenie do odprowadzania gazów z pomieszczeń
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛksˈtraktɔr, AS: ekstraktor
Wiktionary
rzecz. ekstrakcja ż., ekstrakt mrz.
przym. ekstrakcyjny
czas. ekstrahować
Wiktionary
(1.2) rozdzielacz
(1.3) jebadełko, klucz do kostek
Wiktionary
dział fabryki, w którym dokonuje się ekstrakcji
SJP.pl
suma ekstraktywnych substancji, np. w słodzie
SJP.pl
potocznie: liga o wysokim poziomie sportowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. najwyższy stopień rozgrywek ligowych
Wiktionary
Nazwy najwyższych klas rozgrywek ligowych w następujących dyscyplinach:
Wikipedia
(1.1) Z uwagi na burze, po ośmiu wyścigach został przerwany mecz półfinału ekstraligi między Stalą Gorzów a Falubazem Zielona Góra, który oglądało ok. 15 tys. osób.
Wiktionary
przym. ekstraligowy, ligowy
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z ekstraligą, dotyczący ekstraligi
Wiktionary
(1.1) Piłkarki nożne ekstraligowego Górnika Łęczna kontynuują serię sparingów z pierwszoligowcami.
Wiktionary
rzecz. ekstraliga ż.
przym. ligowy
Wiktionary
dawna uczniowska gra zespołowa, polegająca na zbijaniu piłką ułożonych celów
SJP.pl
w informatyce: system łączący sieci intranetowe kilku współpracujących przedsiębiorstw lub organizacji; extranet
SJP.pl
Ekstranet (extranet) – zamknięta sieć komputerowa oparta na protokołach internetowych, przeznaczona do wymiany informacji z partnerami biznesowymi.
Według ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych jest to niepubliczna sieć telekomunikacyjna, do której dostęp może być uzyskiwany z punktów dostępu usytuowanych w więcej niż jednej strukturze organizacyjnej lub organizacji.
Wikipedia
potocznie: wspaniała niespodzianka; superniespodzianka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. nadzwyczajny, szczególny, wyjątkowy
Wiktionary
IPA: ˌɛkstraɔrdɨ̃naˈt͡sɨjnɨ, AS: ekstraordỹnacyi ̯ny
Wiktionary
przym. ekstraordynaryjny
przysł. ekstraordynacyjnie
Wiktionary
(1.1) ekstraordynaryjny
Wiktionary
1. dawniej: niezwykły, wyjątkowy; nadzwyczajny;
2. w dawnej Polsce: sejm ekstraordynaryjny - sejm zwoływany przez monarchę w nadzwyczajnej sytuacji
SJP.pl
potocznie: nadzwyczaj pilny, bardzo pilny
SJP.pl
1. przewidywanie przebiegu jakiegoś zjawiska w warunkach nieznanych na podstawie znajomości analogicznego zjawiska, antycypowanie
2. wyznaczanie wartości funkcji na zewnątrz przedziału, w którym funkcja jest znana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prognozowanie przebiegu wydarzeń na podstawie znajomości analogicznych zjawisk
(1.2) mat. wyznaczanie wartości funkcji poza przedziałem, w którym wartości tej funkcji są znane
(1.3) rezultat ekstrapolacji (1.1)
(1.4) rezultat ekstrapolacji (1.2)
Wiktionary
Ekstrapolacja – prognozowanie wartości pewnej zmiennej lub funkcji poza zakresem, dla którego są dostępne dane, przez dopasowanie do istniejących danych pewnej funkcji, następnie wyliczenie jej wartości w szukanym punkcie.
Pokrewną metodą jest interpolacja, gdzie po dopasowaniu funkcji wylicza się jej wartość pomiędzy znanymi jej punktami.
Wikipedia
(1.3) Te dwie ekstrapolacje, wykonane przez różnych analityków, mają diametralnie różną wymowę.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstrapɔˈlat͡sʲja, AS: ekstrapolacʹi ̯a
Wiktionary
przym. ekstrapolacyjny
czas. ekstrapolować
Wiktionary
(1.1) prognoza, przewidywanie
Wiktionary
przymiotnik od: ekstrapolacja
SJP.pl
przewidywać coś, na podstawie badań na przykładowej grupie danych, w stosunku do ogółu
SJP.pl
1. w stomatologii: występowanie zęba w niewłaściwym miejscu łuku zębowego;
2. w językoznawstwie: zmiana szyku wyrazów w zdaniu, prowadząca do zmiany jego znaczenia, np. z meldunkiem przyszedł żołnierz, którego nie znałem -> żołnierz przyszedł z meldunkiem, którego nie znałem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ezot. człowiek rzekomo posiadający nadprzyrodzone zdolności (jasnowidzenie, telepatia itp.)
Wiktionary
potocznie: nadzwyczaj silny, bardzo silny; supersilny
SJP.pl
w psychologii:
1. poznawanie psychiki człowieka na podstawie obserwacji jego zachowań;
2. poziom świadomości obejmujący myślową budowę modelu otaczającej rzeczywistości
SJP.pl
Ekstraspekcja – w psychologii jeden z poziomów świadomości, który polega na ściśle określonym odzwierciedlaniu istniejącej już rzeczywistości. Specyficzna dla danego człowieka jest ekstraspekcja pośrednia oraz uogólniona w postaci określonego systemu pojęć, gdyż umożliwia ona wówczas wiarygodną ocenę rzeczywistości.
Wikipedia
przymiotnik od: ekstraspekcja
SJP.pl
dodatkowy, nieprawidłowy skurcz serca; ekstrasystole
SJP.pl
dodatkowy, nieprawidłowy skurcz serca; ekstrasystol
SJP.pl
Zaburzenie rytmu serca, arytmia, dysrytmia, niemiarowość serca – stan, w którym skurcze mięśnia sercowego są nieregularne, a ich częstotliwość wychodzi poza bezpieczny zakres 60–100 uderzeń na minutę. Zaburzenia rytmu serca są spowodowane nieprawidłowym wytwarzaniem bodźców albo nieprawidłowym ich przewodzeniem. Czasami obydwa te zaburzenia występują jednocześnie. Stan taki często stanowić może zagrożenie dla życia, chociaż nie jest to regułą.
Wikipedia
dodatkowe skurcze komorowe; częstoskurcz komorowy
SJP.pl
potocznie: nadzwyczaj szybki, bardzo szybki; superszybki, ultraszybki
SJP.pl
dziwne, odbiegające od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm zachowanie, postępowanie, wygląd, strój itp.; ekstrawaganckość, ekscentryzm, ekscentryczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wygląd lub zachowanie jaskrawo odmienne od powszechnego
Wiktionary
IPA: ˌɛkstravaˈɡãnt͡sʲja, AS: ekstravagãncʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ekstrawagant mos., ekstrawagantka ż., ekstrawaganckość ż.
przym. ekstrawagancki
przysł. ekstrawagancko
Wiktionary
dziwne, odbiegające od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm zachowanie, postępowanie, wygląd, strój itp.; ekstrawaganckość, ekscentryzm, ekscentryczność
SJP.pl
wzbudzający zainteresowanie, zadziwiający lub bulwersujący oryginalnością, odbiegający od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm; ekscentryczny, dziwaczny, oryginalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest przejawem ekstrawagancji
Wiktionary
(1.1) Mówi się, że pani Baumann wydaje krocie, by zaspokoić swoje ekstrawaganckie żądze.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstravaˈɡãnt͡sʲci, AS: ekstravagãncʹḱi
Wiktionary
rzecz. ekstrawagancja ż., ekstrawaganckość ż.
przysł. ekstrawagancko
Wiktionary
(1.1) ekscentryczny, dziwaczny, niekonwencjonalny, niezwykły, nietuzinkowy, osobliwy
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób ekstrawagancki
Wiktionary
(1.1) […] nauczyciel to zawód wciąż prestiżowy – opowiada jeden z byłych pedagogów. – Tam kolosalne znaczenie ma to, że jest to stabilny fach, na państwowym. I że – jeśli nie zachowuje się ekstrawagancko – jest się praktycznie nieusuwalnym ze stanowiska.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstravaˈɡãnt͡skɔ, AS: ekstravagãncko
Wiktionary
przym. ekstrawagancki
rzecz. ekstrawagancja ż.
Wiktionary
(1.1) oryginalnie, ekscentrycznie
Wiktionary
dziwne, odbiegające od ogólnie przyjętych zwyczajów i norm zachowanie, postępowanie, wygląd, strój itp.; ekstrawagancja, ekscentryzm, ekscentryczność
SJP.pl
kierowanie uwagi na świat zewnętrzny, łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi, przeciwieństwo introwersji; ekstrawertyzm
SJP.pl
Introwersja i ekstrawersja (łac. introversus – zwrócony do środka, łac. extraversus – zwrócony na zewnątrz) – przeciwstawiane sobie cechy osobowości związane z kontaktami międzyludzkimi, różnie definiowane u różnych autorów. Pojęcia te zostały wprowadzone przez Carla Gustava Junga (na podstawie teorii temperamentów fizjologicznych Kretschmera) w pracy Psychologische Typen (Typy psychologiczne, 1921), a zmodyfikowane przez Eysencka w teorii temperamentu PEN oraz Costę i McCrae w modelu Wielkiej Piątki.
Wikipedia
charakterystyczny dla ekstrawertyka, będący przejawem ekstrawersji; ekstrawertyczny, ekstrawertywny
SJP.pl
kobieta interesująca się otaczającą rzeczywistością, łatwo nawiązująca kontakty z innymi ludźmi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: ekstrawertyk
Wiktionary
IPA: ˌɛkstravɛrˈtɨt͡ʃka, AS: ekstravertyčka
Wiktionary
rzecz. ekstrawertyzm n., ekstrawertyczność ż.
:: fm. ekstrawertyk m.
przym. ekstrawertyczny
przym. ekstrawertycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co ekstrawertyczne; cecha tych, którzy są ekstrawertyczni
Wiktionary
rzecz. ekstrawertyzm n., ekstrawertyk m., ekstrawertyczka ż.
przym. ekstrawertyczny
przym. ekstrawertycznie
Wiktionary
(1.1) wylewność, otwartość
Wiktionary
charakterystyczny dla ekstrawertyka, będący przejawem ekstrawersji; ekstrawertywny, ekstrawersyjny
SJP.pl
osoba interesująca się otaczającym ją światem, łatwo nawiązująca kontakty z innymi ludźmi; osoba ekstrawertyczna, towarzyska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. osoba otwarta, komunikatywna, wykazująca stałe zainteresowanie otoczeniem
Wiktionary
Introwersja i ekstrawersja (łac. introversus – zwrócony do środka, łac. extraversus – zwrócony na zewnątrz) – przeciwstawiane sobie cechy osobowości związane z kontaktami międzyludzkimi, różnie definiowane u różnych autorów. Pojęcia te zostały wprowadzone przez Carla Gustava Junga (na podstawie teorii temperamentów fizjologicznych Kretschmera) w pracy Psychologische Typen (Typy psychologiczne, 1921), a zmodyfikowane przez Eysencka w teorii temperamentu PEN oraz Costę i McCrae w modelu Wielkiej Piątki.
Wikipedia
rzecz. ekstrawertyzm m., ekstrawersja ż., ekstrawertyczność ż.
:: fż. ekstawertyczka ż.
przym. ekstrawertyczny
Wiktionary
charakterystyczny dla ekstrawertyka, będący przejawem ekstrawersji; ekstrawertyczny, ekstrawersyjny
SJP.pl
kierowanie uwagi na świat zewnętrzny, łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi, przeciwieństwo introwersji; ekstrawersja
SJP.pl
Introwersja i ekstrawersja (łac. introversus – zwrócony do środka, łac. extraversus – zwrócony na zewnątrz) – przeciwstawiane sobie cechy osobowości związane z kontaktami międzyludzkimi, różnie definiowane u różnych autorów. Pojęcia te zostały wprowadzone przez Carla Gustava Junga (na podstawie teorii temperamentów fizjologicznych Kretschmera) w pracy Psychologische Typen (Typy psychologiczne, 1921), a zmodyfikowane przez Eysencka w teorii temperamentu PEN oraz Costę i McCrae w modelu Wielkiej Piątki.
Wikipedia
potocznie: wspaniała zabawa; superzabawa
SJP.pl
roślinność ekstrazonalna - pas roślinności występujący poza swoim podstawowym obszarem występowania
SJP.pl
ostateczność, krańcowość
SJP.pl
grupa ludzi o skrajnych poglądach politycznych
SJP.pl
funkcja będąca argumentem funkcjonału, dla której ten przyjmuje największą lub najmniejszą wartość liczbową, np. droga całkowania, przy której wartość całki osiąga minimum lub maksimum
SJP.pl
osoba uprawiająca sporty ekstremalne lub tradycyjne sporty w skrajnych warunkach
SJP.pl
1. czynić wyjątkowo niebezpiecznym, trudnym;
2. o wielkości matematycznej: minimalizować lub maksymalizować;
3. czynić ekstremalnym, radykalnym, skrajnym; radykalizować, ekstremizować
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób ekstremalny
Wiktionary
(1.1) Policja ostrzega, że uciekinier jest uzbrojony i ekstremalnie niebezpieczny.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstrɛ̃ˈmalʲɲɛ, AS: ekstrẽmalʹńe
Wiktionary
przym. ekstremalny, ekstremistyczny
rzecz. ekstremalność ż., ekstremum n., ekstremizm m., ekstremista m., ekstremistka ż.
Wiktionary
(1.1) skrajnie, niezmiernie
Wiktionary
skrajność, krańcowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co ekstremalne; cecha tych, którzy są ekstremalni
Wiktionary
rzecz. ekstremizm m., ekstremista m., ekstremistka ż.
przym. ekstremalny
przysł. ekstremalnie
Wiktionary
(1.1) skrajność, krańcowość
Wiktionary
1. krańcowy, ostateczny, skrajny;
2. mający skrajne poglądy i metody działania;
3. wyjątkowo niebezpieczny, trudny;
4. o wielkości matematycznej: minimalny lub maksymalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) krańcowy, skrajny
Wiktionary
(1.1) Ta książka uwypukla stronę ludzką postaci w sytuacjach ekstremalnych.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstrɛ̃ˈmalnɨ, AS: ekstrẽmalny
Wiktionary
rzecz. ekstremalność ż., ekstremum n., ekstremizm m., ekstremista m., ekstremistka ż.
przysł. ekstremistycznie, ekstremalnie
przym. ekstremistyczny
Wiktionary
(1.1) maksymalny, skrajny
Wiktionary
osoba o skrajnych, radykalnych poglądach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba o skrajnych, radykalnych poglądach
Wiktionary
(1.1) W Turcji, która w latach 70. odczuła skutki terroru ze strony ekstremistycznych bojówek lewicy i prawicy, a później borykała się z kurdyjską PKK, po raz pierwszy na taką skalę doświadczyła terroru ze strony ekstremistów islamskich.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstrɛ̃ˈmʲista, AS: ekstrẽmʹista
Wiktionary
rzecz. ekstremizm m.
:: fż. ekstremistka ż.
czas. ekstremizować
przym. ekstremalny, ekstremistyczny
przysł. ekstremalnie
Wiktionary
(1.1) radykalista, radykał, ultras
Wiktionary
kobieta o skrajnych, radykalnych poglądach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ekstremistyczne; cecha tych, którzy są ekstremistyczni
Wiktionary
rzecz. ekstremizm m., ekstremista m., ekstremistka ż.
przym. ekstremistyczny
przysł. ekstremistycznie
Wiktionary
skrajny, radykalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący ekstremizmu albo ekstremistów
Wiktionary
(1.1) W Turcji, która w latach 70. odczuła skutki terroru ze strony ekstremistycznych bojówek lewicy i prawicy, a później borykała się z kurdyjską PKK, po raz pierwszy na taką skalę doświadczyła terroru ze strony ekstremistów islamskich.
Wiktionary
rzecz. ekstremizm m., ekstremista m., ekstremistka ż., ekstremistyczność ż.
przym. ekstremalny
przysł. ekstremalnie
Wiktionary
(1.1) skrajny, krańcowy, radykalny, ultrasowski
Wiktionary
radykalizacja;
1. stawanie się stanowczym i bezkompromisowym w poglądach i sposobach działania;
2. uczynienie czegoś radykalnym, skrajnym
SJP.pl
1. skrajne stanowisko w danej sprawie;
2. stosowanie ostatecznych środków dla osiągnięcia zamierzonego celu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyznawanie skrajnych, krańcowych poglądów w jakiejś kwestii
Wiktionary
Ekstremizm (łac. extremus – krańcowy) – hołdowanie skrajnym poglądom, stosowanie krańcowych, ostatecznych środków dla osiągnięcia celu politycznego, religijnego, ekonomicznego lub ideologicznego. W krańcowej formie niewykluczające użycia ekstremalnych form nacisku – przemocy, terroru, terroryzmu, puczu. Prawicowy ekstremizm polityczny znalazł swój wyraz m.in. w ruchach faszystowskich, zaś lewicowy – m.in. w niektórych nurtach anarchizmu, maoizmie, trockizmie.
Wikipedia
(1.1) Niektórzy posądzali go o prawicowy ekstremizm.
Wiktionary
IPA: ɛksˈtrɛ̃mʲism̥, AS: ekstrẽmʹism̦
Wiktionary
rzecz. ekstremistyczność ż., ekstremista m., ekstremistka ż., ekstremalność ż.
przym. ekstremistyczny, ekstremalny
przysł. ekstremalnie
Wiktionary
(1.1) radykalizm, radykalność, ultracyzm
Wiktionary
czynić radykalnym, skrajnym; radykalizować
SJP.pl
organizm tolerujący lub wymagający do życia skrajnych zakresów zmienności czynników środowiskowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) organizm żyjący w ekstremalnych warunkach;
Wiktionary
Ekstremofil – organizm tolerujący lub wymagający do życia skrajnych zakresów zmienności czynników środowiskowych. W większości przypadków ekstremofile to organizmy jednokomórkowe należące do domeny Archaea, ale są wśród nich także przedstawiciele innych grup. Znane są także organizmy wielokomórkowe żyjące w skrajnych warunkach środowiskowych. Przykładowo, owady z rodziny Grylloblattidae (rząd Grylloblattodea) należą do psychrofili (organizmów żyjących w skrajnie niskich temperaturach). Określenia te bywają też używane względnie, np. roślina uznana za kserofita w strefie umiarkowanej byłaby higrofitem w strefie pustyń.
Wikipedia
(1.1) W gejzerach żyją ekstremofile.
Wiktionary
IPA: ˌɛkstrɛ̃ˈmɔfʲil, AS: ekstrẽmofʹil
Wiktionary
(1.1) superbakteria
Wiktionary
tolerujący skrajne zakresy zmienności czynników środowiskowych
SJP.pl
w matematyce: minimum lub maksimum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mat. skrajna (minimalna lub maksymalna) wartość funkcji;
(1.2) skrajność
Wiktionary
Ekstremum funkcji (l. mn. ekstrema; z łac. extrēmus – najdalszy, ostatni) – maksymalna lub minimalna wartość funkcji.
Wikipedia
(1.1) Cosinus ma ekstremum lokalne w punktach postaci kπ, gdzie k jest całkowite.
(1.2) Oni reprezentują ekstremum, to fundamentaliści.
(1.1-2) Nieśmiały cybernetyk potężne ekstrema
:: Poznawał, kiedy grupy unimodularne
:: Cyberiady całkował w popołudnie parne,
:: Nie wiedząc, czy jest miłość, czy jeszcze jej nie ma?
Wiktionary
IPA: ɛksˈtrɛ̃mũm, AS: ekstrẽmũm
Wiktionary
przym. ekstremalny
przysł. ekstremalnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej trenerem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie przetłaczające określoną substancje w wysokiej temperaturze i odpowiednim ciśnieniu przez dyszę w celu nadania im odpowiedniego kształtu lub konsystencji
Wiktionary
wytłaczać termoplastycznie materiał poddany wcześniej obróbce mechanicznej
SJP.pl
1. przetwarzanie termiczno-ciśnieniowe produktów spożywczych (zboża, rośliny oleiste, strączkowe itp.);
2. rodzaj obróbki plastycznej metali i tworzyw sztucznych;
3. wypływ magmy o wysokiej lepkości na powierzchnię Ziemi
SJP.pl
Wikipedia
były trzecioligowiec
SJP.pl
były trzecioligowy
SJP.pl
1. osłabienie natężenia światła w wyniku jego absorpcji przez ośrodek;
2. w biologii: proces zanikania gatunku wskutek zmian środowiskowych lub ewolucji; wymieranie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. miara zmniejszania się intensywności światła przechodzącego przez ośrodek
(1.2) biol. paleont. wymarcie gatunku
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛksˈtɨ̃ŋkt͡sʲja, AS: ekstỹŋkcʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) absorbancja, gęstość optyczna
Wiktionary
całkowite usunięcie jakiegoś narządu, totalna resekcja
SJP.pl
maszyna rolnicza do usuwania chwastów; gracownik
SJP.pl
w medycynie: dokonać, dokonywać ekstyrpacji - całkowitego usunięcia jakiegoś narządu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyekstyrpować)
(1.1) przest. rzad. wyciągać lub wyrywać wraz z korzeniami
Wiktionary
(1.1) Wycinał kaszaki, bolączki, wiercił, przekłuwał, ekstyrpował, urzynał, przylepiał itd.
Wiktionary
rzecz. ekstyrpator m., ekstyrpacja ż.
czas. wyekstyrpować dk.
Wiktionary
1. wydzielanie się wodnistego soku z przekroju korzenia po odcięciu łodygi na skutek ciśnienia korzeniowego
2. proces parowania i wysychania gleby
3. tworzenie się eksudatu
SJP.pl
Wikipedia
1. sok wodnisty wydzielający się z przekroju korzenia po odcięciu łodygi na skutek działania ciśnienia korzeniowego
2. wysięk występujący w tkankach objętych zapaleniem
SJP.pl
Eksudat – wydzielina z korzeni roślin, służąca allelopatii lub pobieraniu jonów z gleby.
Wikipedia
dawniej: wygnaniec, banita; egzulant, egzul, wywołaniec
SJP.pl
proces niekontrolowanego powiększania się miast; rurbanizacja, peryurbanizacja
SJP.pl
Wikipedia
były wojskowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej wojskowym
Wiktionary
osuszanie i przechowywanie substancji higroskopijnych w eksykatorze
SJP.pl
naukowo opracowany wykaz zielników roślin, będący przedmiotem wymiany między instytucjami botanicznymi
SJP.pl
Eksykat lub zielnik grzybów – kolekcja zasuszonych grzybów. Dla podobnej kolekcji zasuszonych roślin używa się określenia zielnik.
Eksykaty grzybów sporządza się głównie w celu udokumentowania znaleziska. Zachowany eksykat pozwala nawet po wielu latach na rozstrzygnięcie wątpliwości co do prawidłowości oznaczenia gatunku. Gdy jest dobrze przechowywany, nawet po długim czasie (kilkaset lat) można sporządzić z niego preparaty mikroskopowe i przeanalizować cechy jego mikroskopowej budowy. Takie kolekcje eksykatów są przechowywane w wielu instytucjach i muzeach. Są wykorzystywane w różnych badaniach naukowych, zwłaszcza podczas rewizji taksonomicznej. Np. Ferdinand Christian Gustav Arnold zebrał w ciągu swojego życia około 150 000 eksykatów grzybów. Przechowywane są w Botanische Staatssammlung in Munich, a ich opisy są w prezentowane w czasopiśmie Arnoldia. Część z tych opisów jest dostępna w internecie. Władysław Wojewoda w Instytucie Botaniki PAN w Krakowie zgromadził kolekcję licząca około 53 000 eksykatów grzybów.
Wikipedia
naczynie laboratoryjne, zawierające zwykle substancję pochłaniającą wodę, służące do przechowywania próbek w środowisku pozbawionym wilgoci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj naczynia laboratoryjnego, służącego do ochrony przed wilgocią;
Wiktionary
Eksykator – naczynie laboratoryjne z grubościennego szkła lub (rzadziej) tworzywa sztucznego, w kształcie głębokiego garnka, szczelnie zamykane pokrywą z płaskim szlifem.
Eksykatory stosuje się w dwóch celach:
Wikipedia
(1.1) Ta próbka jest higroskopijna, musimy trzymać ją w eksykatorze.
Wiktionary
IPA: ˌɛksɨˈkatɔr, AS: eksykator
Wiktionary
rzecz. eksykacja ż.
Wiktionary
składnik węgla zbudowany z zarodników roślin paprociowych i nabłonków liści
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto był dawniej zakonnikiem
Wiktionary
rzecz.
:: fż. ekszakonnica ż.
Wiktionary
była zapaśniczka
SJP.pl
były zapaśnik
SJP.pl
była żona; eksmałżonka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) była żona
Wiktionary
IPA: ɛɡzˈʒɔ̃na, AS: egzžõna
Wiktionary
były żołnierz
SJP.pl
ektazja;
1. rzadko: rozciągnięcie, powiększenie czegoś;
2. w medycynie: powiększenie jamowego narządu ciała, np. żołądka, oskrzela;
3. w językoznawstwie: wydłużenie, np. krótkiej samogłoski
SJP.pl
ektaza;
1. rzadko: rozciągnięcie, powiększenie czegoś;
2. w medycynie: powiększenie jamowego narządu ciała, np. żołądka, oskrzela;
3. w językoznawstwie: wydłużenie, np. krótkiej samogłoski
SJP.pl
błagalna modlitwa prawosławna o wydłużonej, przeciągłej formie
SJP.pl
Ektenia, gr. Εκτενής, cs. ектенїѧ (wym. jektenija) – rodzaj litanii, obecnej w rozmaitych rytach Boskiej Liturgii w Kościołach wschodnich. Składa się z kolejnych wezwań modlitewnych, śpiewanych jest przez diakona lub kapłana, a lud (lub chór) odpowiada "Panie, zmiłuj się" (cs. "Hospodi pomiłuj"). Wyjątkiem jest ektenia błagalna, której niektóre wezwania mają odpowiedź "Racz dać, o Panie" (cs. "Podaj Hospodi"). Ostatnie wezwanie ektenii często odnosi się do Bogurodzicy. Po ostatnim wezwaniu odpowiedź brzmi "Tobie, o Panie" (cs. "Tiebie, Hospodi").
Wikipedia
zewnętrzna warstwa komórek zarodków zwierząt i ludzi; ektoderma
SJP.pl
Wikipedia
1. zewnętrzna warstwa komórek zarodków zwierząt i ludzi; ektoblast;
2. zewnętrzna warstwa ciała jamochłonów
SJP.pl
Wikipedia
hodowla zarodka poza organizmem matki
SJP.pl
Ektogeneza – technika umożliwiająca rozwój ludzkich embrionów poza organizmem kobiety (in vitro) od zapłodnienia do narodzin.
Autorem tego terminu jest genetyk John B.S. Haldane.
Wikipedia
wydzielina gruczołów żuwaczkowych matki pszczelej
SJP.pl
Ektohormon [gr.] – wydzielina gruczołów żuwaczkowych matki pszczelej, zwabiająca trutnie oraz pełniąca funkcję skupiająco-informacyjną wobec robotnic, jednocześnie hamująca rozwój ich jajników.
Wikipedia
związek chemiczny wykorzystywany w terapii chorób alergicznych oraz w atopowym zapaleniu skóry
SJP.pl
Ektoina – organiczny związek chemiczny produkowany naturalnie przez kilka gatunków bakterii.
Ze względu na to, że ektoina chroni komórki przed oddziaływaniem szkodliwych czynników, takich jak wysoka temperatura czy promieniowanie UV, jest stosowana w preparatach łagodzących objawy alergii błon śluzowych nosa i oczu oraz atopowego zapalenia skóry.
Wikipedia
krzaczkowaty glon morski z typu brunatnic
SJP.pl
mikoryza, w której strzępki grzyba nie wrastają do wnętrza komórek miękiszu kory pierwotnej korzenia; ektomykoryza, mikoryza zewnętrzna
SJP.pl
Mykoryza, mikoryza (mycorrhiza) – powszechnie występujące zjawisko polegające na współżyciu korzeni lub nasion roślin naczyniowych z grzybami (dotyczy około 85% gatunków roślin wyższych z całego świata). Większość przypadków mykoryzy dotyczy relacji mutualistycznej, w nielicznych przypadkach zależność przesuwa się w kierunku wykorzystywania grzyba.
Wikipedia
człowiek o szczupłej budowie ciała i szybkiej przemianie materii warunkowanej przez hormony tarczycy
SJP.pl
Ektomorfik – typ sylwetki wg typologii Sheldona. Charakteryzuje się szczupłą sylwetką ciała, niskim poziomem tkanki tłuszczowej, mięśniowej. Z uwagi na przyspieszony metabolizm problemem ektomorfika jest utrzymanie oraz przybranie masy mięśniowej.
Wikipedia
mykoryza, w której strzępki grzyba nie wrastają do wnętrza komórek miękiszu kory pierwotnej korzenia; ektomikoryza, mykoryza zewnętrzna
SJP.pl
Ektomykoryza lub mykoryza zewnętrzna (z greckiego ἐκτός ektos, „na zewnątrz”, μύκης mykes, „grzyb” i ῥίζα rhiza, „korzeń”, w skrócie EcM) – rodzaj mykoryzy, czyli związku zachodzącego pomiędzy symbiontem grzybowym (zwanym mykobiontem) i korzeniami różnych gatunków roślin. Ektomykoryza charakteryzuje się tym, że strzępki grzyba nie wnikają do komórek korzeni roślin, jak podczas endomykoryzy, lecz oplatają je z zewnątrz. Badania nad ektomykoryzami zyskują coraz większe znaczenie w takich obszarach, jak zarządzanie i odtwarzanie ekosystemów, leśnictwo i rolnictwo.
Wikipedia
dawniej: ektopasożyt (organizm pasożytniczy żyjący na ciele swego żywiciela)
SJP.pl
organizm pasożytniczy żyjący na ciele swego żywiciela, np. pchła, wesz
SJP.pl
Pasożyt zewnętrzny, ektopasożyt (gr. ektós ‘na zewnątrz’) – pasożyt żyjący na powierzchni organizmu żywiciela i żywiący się jego płynami ustrojowymi (np. krwią). Ektopasożyty mają różne przystosowania ułatwiające im korzystanie z tego źródła pokarmu, takie jak specjalnie zbudowane narządy (np. ssawki, przylgi) oraz swoiste enzymy przeciwdziałające krzepnięciu pobieranych substancji. Wiele pasożytów jest patogennych.
Wikipedia
wrodzone przemieszczenie, umiejscowienie jakiegoś narządu w organizmie, odległe od położenia prawidłowego
SJP.pl
Ektopia (łac. ectopia, z gr. εκτοπία, przemieszczenie) – występowanie narządu lub tkanki w miejscu innym niż fizjologiczne.
Przykłady ektopii:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. zewnętrzna, nieziarnista warstwa cytoplazmy położona bezpośrednio pod błoną komórkową;
(1.2) ezot. substancja rzekomo wydobywająca się z ciała medium spirytystycznego podczas transu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W ektoplazmie obecne są liczne mitochondria, a także organella obronne — trichocysty.
Wiktionary
przym. ektoplazmatyczny
Wiktionary
dotyczący ektopii - wrodzonego przemieszczenia, nieprawidłowego umiejscowienia się tkanki lub narządu (np. ciąża ektopowa (pozamaciczna), ektopowe położenie serca)
SJP.pl
utrzymywanie temperatury ciała zwierzęcia wyższej niż temperatura otoczenia dzięki zewnętrznym źródłom ciepła; egzotermia
SJP.pl
cecha zwierzęcia zmieniającego temperaturę ciała w zależności od temperatury otoczenia; egzotermiczność, zimnokrwistość, zmiennocieplność, poikilotermia, pojkilotermia, poikilotermiczność
SJP.pl
o zwierzęciu: zmieniający temperaturę ciała w zależności od temperatury otoczenia; zimnokrwisty, egzotermiczny, zmiennocieplny, poikilotermiczny, pojkilotermiczny
SJP.pl
toksyna produkowana przez bakterie, wydalana na zewnątrz ich organizmu; egzotoksyna
SJP.pl
o pasożytach: odżywiający się na ciele innego osobnika (żywiciela)
SJP.pl
bardzo zaraźliwa choroba roznoszona przez myszy
SJP.pl
wywinięcie powieki na zewnątrz
SJP.pl
odwinięcie powieki z wynicowaniem na zewnątrz błony śluzowej oka
SJP.pl
Ektropion, ektropium – odwinięcie powieki. Występuje u ludzi, a także jako dziedziczna przypadłość dotykająca psy dużych ras, mogąca spowodować długotrwałe drażnienie rogówki, w wyniku czego może dojść do jej uszkodzenia. Podobnie skutki powoduje entropion.
Mianem ektropion określa się również wywinięcie błony śluzowej szyjki macicy.
Wikipedia
skrót od: ekumenizm, ekumeniczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) = rel. ekumenizm, ekumeniczny
Wiktionary
rzecz. ekumenizm mrz., ekumeniczność ż.
przym. ekumeniczny
Wiktionary
1. obszary kuli ziemskiej stale zamieszkane i wykorzystywane gospodarczo przez człowieka; pojęcie przeciwstawne anekumenie;
2. w starożytności: zamieszkane kraje, znane podróżnikom greckim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. obszar stale zamieszkany i wykorzystywany gospodarczo przez człowieka
(1.2) hist. obszar znany w starożytności Grekom
Wiktionary
Ekumena (z stgr. οἰκουμένη oikoumene – świat zaludniony) – obszary na kuli ziemskiej stale zamieszkane i wykorzystywane gospodarczo przez człowieka.
Początkowo za ekumenę uważano tylko obszar znany ludności kręgu śródziemnomorskiego. Obszary nieznane uważane były błędnie za niezamieszkane i nazywano ją anekumeną. Od wielu wieków, zwłaszcza od epoki wielkich odkryć geograficznych, a także wraz z postępem technicznym, ekumena powiększa się kosztem anekumeny.
Wikipedia
wspólnota chrześcijańska; chrześcijaństwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. filoz. nurt światopoglądowy proklamujący porozumienie między wyznaniami chrześcijańskimi
Wiktionary
(1.1) Klerycy poznają historię ekumenii podczas specjalnego kursu.
Wiktionary
(1.1) ekumenizm
Wiktionary
przysłówek
(1.1) właściwie dla ekumenizmu
Wiktionary
rzecz. ekumenista mos., ekumenizm mrz., ekumeniczność ż.
przym. ekumeniczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co ekumeniczne; ekumeniczny charakter czegoś
Wiktionary
rzecz. ekumenista mos., ekumenizm mrz.
przym. ekumeniczny
przysł. ekumenicznie
skr. ekum.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. powszechny, otwarty
przymiotnik relacyjny
(2.1) rel. związany z ekumenizmem, dotyczący ekumenizmu
Wiktionary
(1.1) O ekumenicznym charakterze festiwalu świadczy fakt, że zaprezentowano również filmy azjatyckie i australijskie.
(2.1) Papież wspierał dialog ekumeniczny podczas swego długiego pontyfikatu.
Wiktionary
rzecz. ekumenista mos., ekumenizm mrz., ekumeniczność ż.
przysł. ekumenicznie
skr. ekum.
Wiktionary
zwolennik, propagator ekumenizmu, ruchu w chrześcijaństwie dążącego do przywrócenia jedności wszystkich wyznań
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) propagator ekumenizmu
Wiktionary
rzecz. ekumenizm mrz., ekumeniczność ż.
przym. ekumeniczny
przysł. ekumenicznie
Wiktionary
czasownik
(1.1) rel. kośc. filoz. działanie mające na celu promowanie jedności między kościołami lub religiami
Wiktionary
ruch w chrześcijaństwie dążący do przywrócenia jedności wszystkich wyznań w ramach jednego Kościoła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. kośc. filoz. nurt światopoglądowy proklamujący porozumienie między wyznaniami;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Duch ekumenizmu należy do ważniejszych praktyk współczesnego chrześcijaństwa.
Wiktionary
rzecz. ekumenista mos., ekumeniczność ż.
przym. ekumeniczny
przysł. ekumenicznie
skr. ekum.
Wiktionary
(1.1) ruch ekumeniczny
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = adm. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego;
Wiktionary
IPA: ˈɛkus, AS: ekus
Wiktionary
skrót od: ekwiwalent
SJP.pl
państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Quito; Republika Ekwadoru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Quito;
Wiktionary
Ekwador (Republika Ekwadoru; hiszp. Ecuador, República del Ecuador) – państwo w Ameryce Południowej położone nad Oceanem Spokojnym, jedno z czterech państw powstałych w wyniku rozpadu Wielkiej Kolumbii w 1830 r. Sąsiaduje od północy z Kolumbią, a od południa z Peru. W skład Ekwadoru wchodzą także położone na Oceanie Spokojnym Wyspy Galapagos – są jego największą atrakcją turystyczną. Nazwa kraju pochodzi od hiszpańskiego słowa oznaczającego równik.
Wikipedia
(1.1) Ekwador leży na równiku.
Wiktionary
IPA: ɛˈkfadɔr, AS: ekfador
Wiktionary
rzecz. Ekwadorczyk mos., Ekwadorka ż., ekwadorskość ż.
przym. ekwadorski
Wiktionary
(1.1) ofic. Republika Ekwadoru
Wiktionary
obywatel Ekwadoru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Ekwadoru
Wiktionary
(1.1) Znasz osobiście jakiegoś sławnego Ekwadorczyka?
Wiktionary
IPA: ˌɛkfaˈdɔrt͡ʃɨk, AS: ekfadorčyk
Wiktionary
rzecz. Ekwador mrz.
:: fż. Ekwadorka ż.
przym. ekwadorski
Wiktionary
obywatelka Ekwadoru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Ekwadoru
Wiktionary
IPA: ˌɛkfaˈdɔrka, AS: ekfadorka
Wiktionary
rzecz. Ekwador mrz.
:: fm. Ekwadorczyk mos.
przym. ekwadorski
Wiktionary
związany z Ekwadorem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Ekwador
Wiktionary
IPA: ˌɛkfaˈdɔrsʲci, AS: ekfadorsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Ekwador m., Ekwadorczyk m., Ekwadorka ż.
Wiktionary
w geocentrycznej teorii Ptolemeusza: punkt, względem którego planeta ma stałą prędkość kątową; ekwant, punkt wyrównawczy
SJP.pl
w geocentrycznej teorii Ptolemeusza: punkt, względem którego planeta ma stałą prędkość kątową; ekwans, punkt wyrównawczy
SJP.pl
Ekwant, punkt wyrównawczy (łac. Punctum aequans) – pojęcie wprowadzone do teorii geocentrycznej przez Ptolemeusza, pozwalające na dokładniejszy opis ruchu planet. Był to punkt położony na linii łączącej środek koła deferentu i Ziemię, względem którego ciało niebieskie (lub epicykl, po którym się poruszało) miało stałą prędkość kątową.
Wikipedia
dawniej: równik (ziemski)
SJP.pl
dawniej: teleskop umieszczony na urządzeniu umożliwiającym ciągłą obserwację obiektu astronomicznego, zmieniającego swe położenie wskutek ruchu dobowego; ekwatoriał
SJP.pl
teleskop umieszczony na urządzeniu umożliwiającym ciągłą obserwację obiektu astronomicznego, zmieniającego swe położenie wskutek ruchu dobowego; ekwatorial (dawniej)
SJP.pl
w starożytnym Rzymie: grupa społeczna o wysokim statusie materialnym
SJP.pl
Ekwici (łac. equites, l.poj. eques) – średnio zamożna rzymska klasa społeczna, w skład której wchodzili kupcy, przedsiębiorcy, bankierzy, posiadający majątki o wartości minimum 400 000 sesterców (III w. p.n.e.). Symbolami przynależności do stanu ekwickiego było posiadanie konia (stąd nazwa ekwitów znacząca "jeźdźcy": łac. equus oznacza konia), noszenie stroju wojskowego zwanego trabea, złotego pierścienia oraz wąskiego purpurowego szlaku zdobiącego tunikę (szeroki nosili senatorowie).
Wikipedia
metoda fotograficzna
SJP.pl
linia na mapie łącząca punkty o jednakowej odległości od określonego punktu, linii lub obszaru, np. o jednakowej odległości od brzegu jeziora, od granicy państwowej
SJP.pl
Artykuł przedstawia dwa znaczenia pojęcia ekwidystanta.
Wikipedia
gimnastyk uprawiający ekwilibrystykę, sztukę cyrkową obejmującą ćwiczenia wymagające zachowania równowagi w utrudnionych warunkach (chodzenie po linie, woltyżerka itp.); akrobata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) akrobata
Wiktionary
Ekwilibrystyka – gatunek akrobacji cyrkowych polegających na wykonywaniu ćwiczeń gimnastycznych przy jednoczesnym utrzymywaniu równowagi. Ekwilibrysta utrzymuje równowagę w warunkach celowo utrudnionych, np. tzw. "stójka" lub balans, "wałki".
Wikipedia
rzecz. ekwilibrystyka ż.
Wiktionary
artystka cyrkowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) akrobatka
Wiktionary
rzecz. ekwilibrystyka ż.
Wiktionary
1. wyjątkowo zręczny,
2. związany ze sztuką cyrkową obejmującą ćwiczenia wymagające zachowania równowagi w utrudnionych warunkach
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z ekwilibrystyką
Wiktionary
rzecz. ekwilibrystyka ż.
Wiktionary
1. akrobatyczne ćwiczenia gimnastyczne, polegające na zachowaniu równowagi w utrudnionych warunkach, np. na linie
2. potocznie: zręczność lawirowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zachowywanie równowagi w trudnych warunkach, np. na linie
(1.2) zręczne wypowiadanie się
Wiktionary
Ekwilibrystyka – gatunek akrobacji cyrkowych polegających na wykonywaniu ćwiczeń gimnastycznych przy jednoczesnym utrzymywaniu równowagi. Ekwilibrysta utrzymuje równowagę w warunkach celowo utrudnionych, np. tzw. "stójka" lub balans, "wałki".
Wikipedia
(1.1) Czytam kronikę sekcji ekwilibrystyki rowerowej na monocyklach.
(1.2) Cała ekwilibrystyka tego wykładu stanie nam w oczach dopiero, gdy skonstatujemy, że…
Wiktionary
IPA: ˌɛkfʲilʲiˈbrɨstɨka, AS: ekfʹilʹibrystyka
Wiktionary
rzecz. ekwilibrysta m., ekwilibrystka ż.
przym. ekwilibrystyczny
przysł. ekwilibrystycznie
Wiktionary
w astronomii: równonocny
SJP.pl
chwila, w której Słońce przechodzi przez jeden z dwóch punktów przecięcia się ekliptyki z równikiem niebieskim; równonoc
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) astr. równonoc, zrównanie dnia i nocy
Wiktionary
Równonoc, ekwinokcjum (łac. aequinoctium) – moment, w którym Słońce przechodzi przez jeden z dwóch punktów, w których ekliptyka przecina równik niebieski. Równonoc zdarza się dwa razy w roku:
Wikipedia
IPA: ˌɛkfʲĩˈnɔkt͡sʲjũm, AS: ekfʹĩnokcʹi ̯ũm
Wiktionary
ekwipartycja energii - równomierny rozkład energii kinetycznej na wszystkie stopnie swobody cząstek ciała
SJP.pl
Zasada ekwipartycji energii – zasada termodynamiczna mówiąca (w oparciu o mechanikę statystyczną i mechanikę Newtona), że dostępna energia, jaką dysponuje cząsteczka (np. gazu), rozkłada się „po równo” na wszelkie możliwe sposoby (tzw. stopnie swobody) jej wykorzystania – niezależnie od tego, czy jest to stopień swobody związany z energią obrotu, ruchu postępowego, czy związany z drganiami cząstek. Zgodnie z tym prawem średnia energia cząstki (energia o charakterze wewnętrznym, niezwiązana z ruchem całego układu) wynosi:
Wikipedia
1. przestarzale: lekki, luksusowy pojazd konny
2. ekwipunek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. rodzaj lekkiego powozu, pojazdu konnego z zaprzęgiem, znany w XIX wieku;
(1.2) daw. załoga okrętu
Wiktionary
Ekwipaż (fr. équiper) – rodzaj luksusowego, lekkiego powozu, pojazdu konnego z zaprzęgiem, znany w XIX wieku.
Wikipedia
IPA: ɛˈkfʲipaʃ, AS: ekfʹipaš
Wiktionary
równoważny, równorzędny;
1. równy lub podobny pod względem znaczenia, siły, możliwości;
2. w logice, o dwóch zdaniach, twierdzeniach: dający się wywieść jeden z drugiego
SJP.pl
SJP.pl
Wikipedia
powierzchnie lub linie ekwipotencjalne - zbiory punktów o stałym potencjale (np. elektrycznym)
SJP.pl
wyposażać w przedmioty i urządzenia niezbędne przy podjętej działalności
SJP.pl
ogół rzeczy stanowiących czyjeś wyposażenie lub zaopatrzenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzeczy, które stanowią czyjeś wyposażenie na wyprawę lub podróż
Wiktionary
(1.1) „Żołnierski” obóz był prawdziwą lekcją historii: mundury, ekwipunek, broń, pojazdy.
Wiktionary
IPA: ˌɛkfʲiˈpũnɛk, AS: ekfʹipũnek
Wiktionary
związany z ekwipunkiem
SJP.pl
w starożytnym Rzymie: żołnierz służący w kawalerii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz jazdy rzymskiej, w czasach republiki pochodzący zwykle z wyższych warstw społecznych
(1.2) hist. członek średniozamożnej rzymskiej klasy społecznej złożonej z kupców, przedsiębiorców czy bankierów;
Wiktionary
Ekwici (łac. equites, l.poj. eques) – średnio zamożna rzymska klasa społeczna, w skład której wchodzili kupcy, przedsiębiorcy, bankierzy, posiadający majątki o wartości minimum 400 000 sesterców (III w. p.n.e.). Symbolami przynależności do stanu ekwickiego było posiadanie konia (stąd nazwa ekwitów znacząca "jeźdźcy": łac. equus oznacza konia), noszenie stroju wojskowego zwanego trabea, złotego pierścienia oraz wąskiego purpurowego szlaku zdobiącego tunikę (szeroki nosili senatorowie).
Wikipedia
przym. ekwicki
Wiktionary
(1.2) rycerz
Wiktionary
dawniej: nauka jazdy konnej
SJP.pl
równoznaczność, równoważność
SJP.pl
Równoważność, ekwiwalencja – twierdzenie, w którym teza jest warunkiem koniecznym, jak i dostatecznym przesłanki. To zdanie zapisuje się za pomocą spójnika wtedy i tylko wtedy (wtw), gdy...
Przykłady:
Wikipedia
równowartość, rzecz zawierająca w sobie wartość innej rzeczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzecz, która jest równa innej wartością
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Z powodu skierowania do pracy za granicą, pracownik dostał ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop.
Wiktionary
rzecz. ekwiwalentność ż.
przym. ekwiwalentny
przysł. ekwiwalentnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ekwiwalentnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ekwiwalentny; bardziej ekwiwalentny
SJP.pl
rółnowartość, zamienność np. towaru za towar
SJP.pl
będący w równowadze z czymś; równoważny
SJP.pl
element logiczny realizujący funkcję logiczną, której wartość jest równa 1 wtedy i tylko wtedy, gdy wszystkie zmienne niezależne przyjmują tę samą wartość
SJP.pl
przekazywanie czegoś nie wprost, a za pomocą odpowiedników, metafor, konstrukcji słownych itp.
SJP.pl
dawniej: gra słów, zestawienie słów jednakowo brzmiących, ale o różnym znaczeniu, dwuznacznik, kalambur; ekiwok
SJP.pl
błąd językowo-logiczny polegający na użyciu w jednym zdaniu lub wypowiedzi wyrazu o dwóch różnych znaczeniach, kiedy logika zdania nakazuje użycie tego wyrazu w jednym znaczeniu, np. Złodziej dopuścił się kradzieży kozy (zwierzęcia), więc poszedł do kozy (do aresztu, ale może do tego zwierzęcia?)
SJP.pl
Ekwiwokacja (fr. équivoque – dwuznacznik z łac. aequus „równy, gładki”, vox, dpn. vocis „głos, dźwięk, (wy)mowa”) – jeden z błędów logiczno-językowych, z grupy wieloznaczności aktualnej.
Wikipedia
rodzaj białka wskaźnikowego
SJP.pl
nazwa litery L
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery l/L
(1.2) skrót nazwy sztucznego włókna elastan
Wiktionary
El – w mitologii ugaryckiej najwyższy bóg kananejski, który według tekstów z Ugaritu (XV–XIV wiek p.n.e.) był stwórcą świata, ojcem i przywódcą bogów i ludzi – królem i sędzią, strażnikiem porządku kosmicznego i politycznego, wspierającym królów w sprawowaniu władzy. Występuje również jako mędrzec wyjaśniający sny. Był wieczny, mądry, sprawiedliwy, dobry i miłosierny, życzliwy ludziom. Jeden z tekstów określa go mianem byka, co miało symbolizować siłę seksualną w akcie tworzenia bogów. Żoną Ela była bogini Aszirat.W sztuce przedstawiany jako starzec w ozdobionym rogami nakryciu głowy, siedzący na tronie. Miał wiele dzieci, do najważniejszych należeli: Asztar, Jam i Mot. W ugaryckich tekstach dzieckiem Ela nazywany bywa również Baal (syn Dagona) a także jego siostra Anat. Określenia te powiązane są z wiarą, iż El jest „stwórcą stworzeń” (bny bnwt).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) el
* baskijski: (1.1) ele
* hiszpański: (1.1) ele
źródła.
== el (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|el., SAMPA|El.
audioUS|En-us-el.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) nazwa litery l/L
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛl, AS: el
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) el
* baskijski: (1.1) ele
* hiszpański: (1.1) ele
źródła.
== el (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|el., SAMPA|El.
audioUS|En-us-el.ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) nazwa litery l/L
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Al-Alamajn (często spotykana jest również stara pisownia El Alamein) – miasto w północnym Egipcie nad Morzem Śródziemnym, w muhafazie Matruh, 106 km na zachód od Aleksandrii, 240 km na północny zachód od Kairu, port naftowy, centrum turystyczne. Około 7000 mieszkańców.
Wikipedia
zdrobnienie od: Elżbieta (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., forma zdrobniała imienia Elżbieta
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(2.1) bibl. imię|polski|m.;
(2.2) geogr. dolina na Szefeli w Judei;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) O! Ela, straciłaś przyjaciela.
(1.1) Mam na imię Ela i jestem harcerką z Lądka-Zdroju.
(2.1) Tirsa była stolicą Samarii za Baszy i Eli.
(2.2) W Ela Dawid pokonał harcownika Goliata.
Wiktionary
(1.1) rzecz. Elżbieta ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elżunia ż., Elcia ż., elżbietanka ż., elżbietanizm m., elżbietańskość ż., Elżbiecin m.
(1.1) przym. elżbietański
Wiktionary
(1.1) Elusia, Elka, Elżbietka, Elunia, Elżunia, Elcia
(2.2) Elah, Dolina Terebintu
Wiktionary
żartobliwie, ironicznie: niezbyt obszerne, niezwykle dokładne i zazwyczaj nudne pisemne opracowanie jakiegoś tematu, zagadnienia; wypracowanko, opracowanko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od elaborat
Wiktionary
(1.1) To nie elaborat, lecz tylko mały elaboracik.
Wiktionary
rzecz. elaborat m.
Wiktionary
napełnianie nabojów materiałami wybuchowymi i łączenie ich poszczególnych elementów w całość
SJP.pl
Wikipedia
obszerne, pisemne opracowanie jakiegoś zagadnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obszerne, pisemne opracowanie zagadnienia, merytorycznie poprawne, ale pozbawione twórczego zamysłu
Wiktionary
czas. elaborować ndk.
rzecz. elaboracik mrz., elaboracja ż., laboratorium n.
Wiktionary
(1.1) pot. kobyła, cegła
Wiktionary
opracowywać, opracować coś mozolnie; tworzyć, stworzyć elaborat
SJP.pl
kwas elaidynowy - kwas tłuszczowy typu omega-9
SJP.pl
naturalny związek azowy wykorzystywany w celach leczniczych
SJP.pl
ciałko komórki roślinnej pozbawione barwnika, wyspecjalizowane w wytwarzaniu i gromadzeniu tłuszczów zapasowych
SJP.pl
Wikipedia
zewnętrzna warstwa nasion roślin z rodziny fiołkowatych
SJP.pl
Wikipedia
starożytny kraj położony na terenach zajmowanych współcześnie przez dwa ostany Iranu - Chuzestan i Lurestan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. starożytne państwo i kraina położone na terenach obecnego południowo-zachodniego Iranu
Wiktionary
Elam – starożytne państwo o strukturze federacyjnej, powstałe około 2400 roku p.n.e. na terenach obecnego południowo-zachodniego Iranu (ostan Chuzestan na granicy z Irakiem) oraz górskiej prowincji Lurestan, sięgającej aż do Buszehr nad Zatoką Perską. Najważniejszym ośrodkiem Elamu była Suza (odkryta w 1927), leżąca na wschodnim brzegu rzeki Karche (staroż. Choaspes).
Wikipedia
(1.1) Elam sąsiadował z Sumerem.
Wiktionary
rzecz. Elamita mos., Elamitka ż., elamicki mrz.
przym. elamicki
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Elamita mos., Elamitka ż., elamicki mrz.
przym. elamicki
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Elam
* czeski: (1.1) Elam m.
* francuski: (1.1) Élam m.
* niemiecki: (1.1) Elam n.
* słowacki: (1.1) Elam m.
źródła.
== Elam (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ˈiːləm.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Elam
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
lud z południowo-zachodniego Iranu
SJP.pl
Elamici – lud z południowo-zachodniego Iranu, o nieustalonym pochodzeniu. Język elamicki, podobnie jak sumeryjski trudno powiązać z jakąkolwiek grupą językową (czasami wskazuje się pokrewieństwo z językami drawidyjskimi).
Pod koniec IV tys. p.n.e. wytworzyły się, jak w sąsiedniej Mezopotamii, miasta-państwa, które z czasem zostały zjednoczone w jednolite państwo – Elam ze stolicą w Suzie. W wyniku braku ciągłości kronik, napisanych pismem klinowym przejętym od Sumerów trudno odtworzyć dzieje Elamu, przez co pozostaje wiele niejasności i białych plam. Elamici utrzymywali ożywione kontakty handlowe i kulturalne z ludami Mezopotamii. Często też w chwilach słabości państw Międzyrzecza dokonywali wypraw wojennych. Szczególnie dwie były przełomowe, ponieważ przyczyniły się do upadku sumeryjskiej III dynastii z Ur (ok. 2005 r. p.n.e.) oraz państwa średniobabilońskiego dynastii kasyckiej (ok. 1157 r. p.n.e.). Sumerowie, Babilończycy i Asyryjczycy nie pozostawali im dłużni. Byli stałym czynnikiem niepokojów rolniczej południowej Mezopotamii.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) staroż. związany z Elamem lub Elamitami, dotyczący Elamu lub Elamitów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język elamicki;
Wiktionary
rzecz. Elam mrz., Elamita mos., Elamitka ż.
Wiktionary
mieszkaniec Elam (starożytnego kraju)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. mieszkaniec Elamu
Wiktionary
(1.1) Biblia mówi nam, że apostołowie mówili w językach Partów, Medów, Elamitów, Kapadocjan, mieszkańców Pontu, Mezopotamii, Judei, Azji, Rzymu, Krety, Egiptu, Pamfilii, Frygii i Libii.
Wiktionary
rzecz. Elam mrz., elamicki mrz.
:: fż. Elamitka ż.
przym. elamicki
Wiktionary
mieszkanka starożytnego kraju Elam
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) staroż. mieszkanka Elamu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Elam m., elamicki mrz.
:: fm. Elamita m.
przym. elamicki
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|Elamita.
* czeski: (1.1) Elamitka ż.
* francuski: (1.1) Élamite ż.
* słowacki: (1.1) Elamka ż., Elamčanka ż.
źródła.
== Elamitka (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Elamitka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Elam m., elamicki mrz.
:: fm. Elamita m.
przym. elamicki
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Elam m., elamicki mrz.
:: fm. Elamita m.
przym. elamicki
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|Elamita.
* czeski: (1.1) Elamitka ż.
* francuski: (1.1) Élamite ż.
* słowacki: (1.1) Elamka ż., Elamčanka ż.
źródła.
== Elamitka (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Elamitka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
polskie włókno poliestrowe
SJP.pl
Elana – nazwa handlowa włókien poliestrowych produkowanych z poli(tereftalanu etylenu) (PET), tkanina otrzymywana z tych włókien również nazywana jest elaną.
Wikipedia
zwierzę z rodziny krętorogich, największa z antylop; kanna
SJP.pl
Eland zwyczajny, eland, kanna (Tragelaphus oryx) – gatunek ssaka z rodziny wołowatych (Bovidae). Zamieszkuje Afrykę na południe od Sahary, głównie wschodnią i południową część kontynentu. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Wikipedia
niemnąca się tkanina lniana z dodatkiem włókna poliestrowego
SJP.pl
wełna z domieszką sztucznego włókna
SJP.pl
uszyty z elany
SJP.pl
samochód typu Hyundai Elantra
SJP.pl
satelita Jowisza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. księżyc Jowisza;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Elara jest małym niepozornym księżycem Jowisza, należącym do grupy Himalii.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) naturalny satelita, księżyc
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Elara
* kataloński: (1.1) Elara
źródła.
== Elara (język kataloński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) astr. Elara
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nosorożec olbrzymi, żyjący w plejstocenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Elasmotherium|ref=tak., rodzaj prehistorycznego nosorożca;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju elasmoterium (1.1)
Wiktionary
Elasmoterium (Elasmotherium) – wymarły rodzaj ssaków z rodziny nosorożcowatych (Rhinocerotidae), żył od 2,6 mln – 40 tys. lat temu.
Etymologia: gr. ελασμος elasmos ‘płyta’; θηριον thērion ‘dzike zwierzę’, od θηρ thēr, θηρος thēros ‘zwierzę’.
Wikipedia
(1.1) Elasmoterium żyło we wczesnym plejstocenie na terenach obecnej południowej Rosji, Ukrainy i Mołdawii.
Wiktionary
rodzaj gada z rzędu plezjozaurów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Elasmosaurus|ref=tak., rodzaj plezjozaura żyjącego w późnej kredzie na terenie Ameryki Północnej;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju elasmozaur (1.1)
Wiktionary
Elasmozaur (Elasmosaurus) – rodzaj plezjozaura żyjącego w Ameryce Północnej w kampanie (kreda późna), około 80,5 miliona lat temu. Pierwszy okaz odkryto w 1867 w Kansas blisko Fort Wallace, wysłano go do amerykańskiego paleontologa Cope’a, który na jego podstawie wyróżnił nowy rodzaj i gatunek, ten ostatni nazwał E. platyurus w 1868. Nazwa rodzajowa oznacza „cienkopłytowy jaszczur”, natomiast epitet gatunkowy znaczy „płaskoogonowy”. Cope pierwotnie zrekonstruował szkielet zwierzęcia, umieszczając głowę na ogonie, który to błąd nagłośnił paleontolog Marsh, rywal Cope’a w wojnie o kości. Odkryto tylko jeden niekompletny szkielet elasmozaura. Składa się on z niepełnej czaszki, kręgosłupa, obręczy kończyn piersiowej i miednicznej. Obecnie wyróżnia się pojedynczy gatunek, inne zaliczane dawniej do omawianego rodzaju uznaje się za niepewne bądź też przeniesiono je do innych rodzajów.
Wikipedia
(1.2) Elasmozaur był pierwszym rozpoznanym członkiem tej grupy długoszyich plezjozaurów.
Wiktionary
elastyczne włókno syntetyczne; spandex, lycra
SJP.pl
Spandex (lycra, elastan i in.) – elastyczne włókno syntetyczne (elastomer poliuretanowy), wynalezione w 1958 r. przez Josepha Shiversa w laboratoriach DuPont i przez długi czas produkowane i rozprowadzane przez tego producenta.
Lycra jest zastrzeżonym znakiem towarowym przedsiębiorstwa Invista (dawniej część DuPont).
Wikipedia
miara sprężystości objętościowej płuc; opór sprężysty
SJP.pl
enzym proteolityczny powodujący łączenie pęcherzyków płucnych i ostatecznie rozedmę płuc
SJP.pl
Wikipedia
elastyk;
1. tkanina z elastycznego włókna sztucznego;
2. wyrób z tej tkaniny
SJP.pl
Elastik, rzadziej elastyk – dzianina z elastycznych włókien sztucznych lub wyrób z tejże dzianiny.
Wikipedia
potocznie: spodnie elastyczne; elastyki
SJP.pl
wykonany z elastiku
SJP.pl
przędza uzyskiwana w wyniku modyfikacji stilonu; tkanina, dzianina z tej przędzy; elastyl
SJP.pl
przymiotnik od: elastil
SJP.pl
metoda diagnostyczna polegająca na pomiarze elastyczności tkanki przy pomocy ultradźwięków, stosowana w diagnostyce nowotworów
SJP.pl
polimeryczne tworzywo (pochodzenia naturalnego lub otrzymywane syntetycznie) o właściwościach elastycznych w szerokim zakresie temperatury
SJP.pl
Elastomery – to polimerowe tworzywa sztuczne lub naturalne, które cechuje zdolność do odwracalnej deformacji pod wpływem działania sił mechanicznych, z zachowaniem ciągłości ich struktury. Elastomery to szersza grupa materiałów niż gumy, które stanowią tylko jedną z klas elastomerów.
Wikipedia
związany z elastomerem
SJP.pl
przyrząd optyczny do wyznaczania stopnia odkształcenia
SJP.pl
1. elastyczne włókno poliuretanowe;
2. tkanina z tego włókna
SJP.pl
przymiotnik od: elastooptyka
SJP.pl
doświadczalna metoda wyznaczania naprężeń w przezroczystych, bezpostaciowych ciałach takich, jak szkło, celuloid, żelatyna, żywice akrylowe itp. przez prześwietlanie ich lub ich modeli światłem spolaryzowanym; optyka naprężeń
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj elastycznego plastra opatrunkowego
SJP.pl
ciało elastoplastyczne: ciało stałe (metal lub tworzywo sztuczne), które w pewnych granicach obciążenia wykazuje właściwości plastyczne, a powyżej nich jest ciałem sprężystym
SJP.pl
1. elastyczny torlen, polska przędza uzyskiwana przez termiczną modyfikację (teksturowanie) torlenu, używana do wyrobów dziewiarskich;
2. tkanina, dzianina z przędzy o tej samej nazwie
SJP.pl
związany z elastorem
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób elastyczny, giętko
(1.2) przen. dostosowując się do warunków, do okoliczności
Wiktionary
rzecz. uelastycznienie n., elastyczność ż.
przym. elastyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: elastycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: elastyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co elastyczne
(1.2) książk. przen. łatwość przystosowania się do nowych warunków, do nowej sytuacji
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Nowy materiał łączy w sobie elastyczność i wytrzymałość.
Wiktionary
IPA: ˌɛlaˈstɨt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: elastyčność
Wiktionary
rzecz. uelastycznienie n., elastyna ż., elaston m., elastil m.
przym. elastyczny
przysł. elastycznie
Wiktionary
(1.1) ciągliwość, rozciągliwość
(1.2) plastyczność
Wiktionary
giętki, sprężysty; rozciągliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. giętki, sprężysty
(1.2) przen. łatwo się przystosowujący
Wiktionary
(1.1) Kupiłem, kochanie, także kamasze na kauczukowej podeszwie, koloru kawy, za 180 złotych, elastyczne, miękkie i eleganckie.
Wiktionary
IPA: ˌɛlaˈstɨt͡ʃnɨ, AS: elastyčny
Wiktionary
rzecz. uelastycznienie n., elastyczność ż., elastyna ż., elastik m.
czas. uelastycznić, uelastyczniać
przysł. elastycznie
Wiktionary
(1.1) ciągliwy, giętki, plastyczny, rozciągliwy, sprężysty
Wiktionary
elastik;
1. tkanina z elastycznego włókna sztucznego;
2. wyrób z tej tkaniny
SJP.pl
Elastik, rzadziej elastyk – dzianina z elastycznych włókien sztucznych lub wyrób z tejże dzianiny.
Wikipedia
potocznie:
1. elastyczność;
2. cecha silnika pozwalająca na jazdę w szerokim zakresie obrotów
SJP.pl
Sprężystość – właściwość fizyczna ciał makroskopowych odzyskiwania pierwotnego kształtu (postaci) i objętości po usunięciu sił zewnętrznych wywołujących odkształcenie.
Sprężystość objętościową wykazują wszystkie ciała (stałe, ciecze i gazy), sprężystość kształtu tylko ciała stałe.
Istotną cechą sprężystości ciała jest zachowanie energii tego procesu.
Wikipedia
potocznie: spodnie elastyczne; elastiki
SJP.pl
przędza uzyskiwana w wyniku modyfikacji stilonu; tkanina, dzianina z tej przędzy; elastil
SJP.pl
przymiotnik od: elastyl
SJP.pl
białko włókienkowe wchodzące w skład tkanki łącznej, nadające elastyczność ścięgnom, wiązadłom i ścianie aorty
SJP.pl
Elastyna – hydrofobowe białko strukturalne o budowie fibrylarnej (skleroproteina), które występuje w tkance łącznej. Jest głównym składnikiem ścięgien, więzadeł, tkanki płucnej oraz ścian większych naczyń krwionośnych. Ze względu na obecność elastyny tkanki w nią obfitujące po rozciągnięciu lub ściśnięciu odzyskują swój pierwotny kształt i wielkość (na przykład skóra). Występuje u wszystkich kręgowców z wyjątkiem bezżuchwowców (np. minogów), nie stwierdzono natomiast jego obecności u żadnych bezkręgowców.
Wikipedia
1. miasto w południowym Izraelu, nad zatoką Akaba;
2. miejsce wspomniane po raz pierwszy przez Mojżesza w czasie wędrówki Izraelitów z Egiptu do Ziemi Obiecanej;
3. bogini wybrzeża morskiego, utożsamiana z planetą Wenus i jej aspektem jako Gwiazda Poranna, początkowo żona najwyższego boga Ela, później żona Baala
SJP.pl
Wikipedia
elastyczna, higroskopijna komórka nitkowana, ułatwiająca rozsiewanie przez wiatr zarodników wątrobowców; elatera, sprężyca
SJP.pl
elastyczna, higroskopijna komórka nitkowana, ułatwiająca rozsiewanie przez wiatr zarodników wątrobowców; elater, sprężyca
SJP.pl
elatiwus; w językoznawstwie:
1. stopień najwyższy przymiotnika lub przysłówka; superlatiwus, superlativus, superlatyw;
2. przymiotnik lub przysłówek w stopniu najwyższym; superlatiwus, superlativus, superlatyw;
3. przypadek zależny oznaczający kierunek ruchu z wnętrza przedmiotu, m.in. w językach ugrofińskich
SJP.pl
Elativus – przypadek w językach aglutynacyjnych i fleksyjnych oznaczający opuszczenie przez desygnat pewnego określonego obiektu. Występuje w językach ugrofińskich, zwłaszcza języku węgierskim, języku estońskim i fińskim.
Wikipedia
elativus; w językoznawstwie:
1. stopień najwyższy przymiotnika lub przysłówka; superlatiwus, superlativus, superlatyw;
2. przymiotnik lub przysłówek w stopniu najwyższym; superlatiwus, superlativus, superlatyw;
3. przypadek zależny oznaczający kierunek ruchu z wnętrza przedmiotu, m.in. w językach ugrofińskich
SJP.pl
1. wyspa włoska na Morzu Tyrreńskim;
2. dawniej: Łaba (rzeka w Czechach i Niemczech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Morzu Tyrreńskim, położona między Półwyspem Apenińskim a Korsyką;
Wiktionary
Elba (wł. Isola d'Elba) – trzecia co do wielkości włoska wyspa, położona na Morzu Tyrreńskim, między Półwyspem Apenińskim a Korsyką. Największa z Archipelagu Wysp Toskańskich. Jest zamieszkana przez 31 592 mieszkańców (dane z 2019).
Wikipedia
(1.1) Na Elbę został zesłany Napoleon Bonaparte.
Wiktionary
IPA: ˈɛlba, AS: elba
Wiktionary
rzadki minerał z grupy krzemianów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z grupy krzemianów;
Wiktionary
Elbait – minerał z grupy krzemianów, zaliczany do grupy turmalinów. Minerał rzadki.
Nazwa pochodzi od wyspy Elby na Morzu Śródziemnym, gdzie minerał ten występuje.
Wikipedia
IPA: ɛlˈbajit, AS: elbai ̯it
Wiktionary
mieszkaniec Elby
SJP.pl
mieszkanka Elby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. karc. wieloosobowa gra karciana, popularna w XVIII-XIX wieku
Wiktionary
(1.1) (…) grali w elbika, polewając to suche dosyć zatrudnienie wiśniówką i ponczykiem.
Wiktionary
(1.1) dwunasty, elbacwelba (elbecwelbe), halbecwelwe, halbik
Wiktionary
skrót od: elbląski
SJP.pl
rzeka i miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Polsce;
(1.2) geogr. hydron. rzeka w województwie warmińsko-mazurskim przepływająca przez Elbląg (1.1);
(1.3) geogr. adm. gmina w województwie warmińsko-mazurskim;
Wiktionary
Elbląg (łac. Elbinga, Elbingum, Elbingus, niem. Elbing, prus. Elbings, kaszub. Jelbiąg, Elbiąg) – miasto na prawach powiatu w województwie warmińsko-mazurskim, w północnej Polsce. Siedziba władz powiatu elbląskiego i gminy wiejskiej Elbląg, ale miasto nie wchodzi w ich skład, stanowiąc odrębną jednostkę samorządu terytorialnego. Od 1992 stolica diecezji elbląskiej.
Wikipedia
(1.1) Od dwa tysiące pierwszego roku mieszkam w Elblągu.
Wiktionary
IPA: ˈɛlblɔ̃ŋk, AS: elblõŋk
Wiktionary
rzecz. elblążanin m., elblążanka ż.
przym. elbląski, podelbląski
Wiktionary
związany z Elblągiem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Elbląga
Wiktionary
(1.1) Inspekcja Handlowa skontrolowała konserwy w dużych sklepach elbląskich i pasłęckich.
Wiktionary
rzecz. Elbląg m., elblążanin m., elblążanka ż.
Wiktionary
związany z Elblągiem
SJP.pl
mieszkaniec Elbląga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Elbląga
(1.2) osoba pochodząca z Elbląga, urodzona w Elblągu
Wiktionary
rzecz. Elbląg m.
:: fż. elblążanka ż.
przym. elbląski
Wiktionary
mieszkanka Elbląga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Elbląga
(1.2) kobieta pochodząca z Elbląga, urodzona w Elblągu
Wiktionary
rzecz. Elbląg m.
:: fm. elblążanin m.
przym. elbląski
Wiktionary
masyw wulkaniczny w Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. najwyższy szczyt Kaukazu;
Wiktionary
Elbrus (ros. Эльбрус Elbrus, karaczajsko-bałkarski Минги тау Mingi tau) – najwyższy szczyt Kaukazu o wysokości 5642 m n.p.m. Położony jest na terenie Kabardo-Bałkarii w Rosji niedaleko granicy z Gruzją. Jest najwyższym szczytem Rosji. W zależności od interpretacji przebiegu granicy Europa-Azja jest zaliczany do Korony Ziemi jako najwyższy szczyt Europy.
Wikipedia
(1.1) Elbrus jest wygasłym wulkanem, prawie w całości pokrytym obecnie lodowcami.
Wiktionary
IPA: ˈɛlbrus, AS: elbrus
Wiktionary
przym. elbruski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Elbrusem, dotyczący Elbrusu
Wiktionary
rzecz. Elbrus mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie na Wyżynie Irańskiej w północnym Iranie;
Wiktionary
Elburs (pers. البرز, Alborz) – pasmo górskie w północnym Iranie, w północno-zachodniej części Wyżyny Irańskiej. Od Morza Kaspijskiego oddzielone wąską Niziną Południowokaspijską. Najwyższym szczytem jest Demawend, który wznosi się na wysokość 5604 m n.p.m.
Wikipedia
potocznie: monitor lub telewizor LCD
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Elżbieta
Wiktionary
(1.1) Zawieziesz cioci Elci trochę owoców i napoje do szpitala.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., elżbietanin mos., Elżunia ż., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż., Elunia ż., Ela ż.
Wiktionary
(1.1) Ela, Elunia, Elka, Elżbieta, Elżunia, Elżbietka, Elusia
Wiktionary
Imiona:
Wikipedia
przenośnie:
1. kraina szczęśliwości, dobrobytu; raj; arkadia, eden;
2. korzystne warunki do powstania, rozwoju czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) raj na ziemi, mityczny kraj szczęścia i bogactwa
Wiktionary
Wikipedia
Wikipedia
przedstawiciel greckiej szkoły filozoficznej z VI-V w. p.n.e.
SJP.pl
Szkoła eleacka (inaczej eleaci) – starożytna szkoła filozoficzna, biorąca swoją nazwę od greckiej kolonii w Elei. Powstała jako reakcja na antropomorfizm greckiej religii. Eleaci wierzyli w jednorodność materii, odrzucali istnienie czasu i ruchu, co wykazywał między innymi Zenon z Elei.
Wikipedia
przymiotnik od: eleata
SJP.pl
Eleanor – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Wirginia Zachodnia, w hrabstwie Putnam.
Wikipedia
wojownik wyzywający przeciwników do walki w pojedynkę przed rozpoczęciem bitwy
SJP.pl
Elearzy, także elierzy, halierzy (węg. elöharcos – przodujący harcownik od elöjáró – przodujący, wyborowy) – w XVI–XVII wieku w wojskach polskich oddziały nieregularnej lekkiej jazdy dokonujące wstępnego rozpoznania przeciwnika; także określenie doborowych harcowników.
Wikipedia
przedstawiciel greckiej szkoły filozoficznej z VI-V w. p.n.e.
SJP.pl
koncepcja filozoficzna, według której prawdziwe byty są stałe, niezmienne i poznawalne tylko poprzez myślenie, a nie obserwację czy doświadczenie; szkoła elejska
SJP.pl
Szkoła eleacka (inaczej eleaci) – starożytna szkoła filozoficzna, biorąca swoją nazwę od greckiej kolonii w Elei. Powstała jako reakcja na antropomorfizm greckiej religii. Eleaci wierzyli w jednorodność materii, odrzucali istnienie czasu i ruchu, co wykazywał między innymi Zenon z Elei.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Eleazar – postać biblijna występująca w Starym Testamencie, syn Aarona i jego żony Eliszeby, arcykapłan. Miał trzech braci: Nadaba, Itamara i Abihu. Jego synem był Pinchas. Eleazar zmarł w tym samym czasie co Jozue, a pochowano go w mieście Gabata
Wikipedia
[czytaj: elektro] gatunek muzyki elektronicznej
SJP.pl
Electro (również electro-funk) – gatunek muzyki elektronicznej i wczesnego hip-hopu powstały w latach 80., kształtowany przez producentów funkowych i hip-hopowych.
Wikipedia
[czytaj: elektrofank] gatunek muzyki elektronicznej
SJP.pl
[czytaj: elektroluks] firma i marka sprzętu AGD
SJP.pl
AB Electrolux – szwedzkie przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją sprzętu AGD. Dostawca urządzeń do zastosowań domowych, jak i profesjonalnych, sprzedając ponad 40 milionów produktów każdego roku do odbiorców w ponad 150 krajach. Producent m.in. pralek, zmywarek, lodówek, odkurzaczy i kuchenek pod markami takimi, jak: Electrolux, AEG, Zanussi, Eureka, Faure oraz Frigidaire.
Wikipedia
[czytaj: elektropop] odmiana muzyki popularnej; synthpop, technopop
SJP.pl
Synthpop (synth pop, synth-pop, synthesizer pop, electropop lub technopop) – odmiana muzyki popularnej będąca nurtem muzyki nowofalowej, charakteryzująca się szerokim wykorzystaniem syntezatorów, automatów perkusyjnych oraz rozmaitych efektów elektronicznych.Cechą charakterystyczną, tak samo jak w innych odmianach muzyki popularnej, jest melodyjność oraz często tematyka miłosna przejawiająca się w tekstach.
Wikipedia
zdrobniale: elka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) śrpol. zool. słoń
(1.2) śrpol. zool. kość słoniowa
Wiktionary
Elefant (wcześniej nazywany Ferdinand) – ciężkie działo pancerne – niszczyciel czołgów używane przez armię niemiecką w czasie II wojny światowej. Pełne oficjalne oznaczenie pojazdu to Panzerjäger Tiger(P) (Sd.Kfz. 184).
Wikipedia
(1.1) Do tego ma też sam ten kraj dziwnie wiele dzikich zwierzów – jako elefanty, tygry, lamparty, smoki okrutne, co bardzo szkodzą, lwi, niedźwiedzie czarne, kuropatwy, przepiórki, ptactwa – okrutność wielka, a zwłaszcza nad morzem. sic.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛfãnt, AS: elefãnt
Wiktionary
rzecz. olifant m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. olifant m.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) współcześnie gw-pl|Górny Śląsk.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|słoń.
źródła.
== elefant (język albański.) ==
thumb|elefant (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zool. słoń
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wyspa u wybrzeży Indii
SJP.pl
Elefanta (hindi Gharapuri) – wyspa na Morzu Arabskim w pobliżu Bombaju (Maharasztra) w Indiach. Nazwa pochodzi od znajdującej się tam niegdyś rzeźby słonia.
Znajduje się na niej zespół siedmiu wykutych w skale świątyń poświęconych bogu Śiwie z bardzo bogatą dekoracją rzeźbiarską i płaskorzeźbiarską, wykonaną w tzw. stylu poguptyjskim. Pochodzą one z VIII–IX w., kiedy nad tym obszarem władała dynastia Silhara.
Wikipedia
choroba objawiająca się rozrostem tkanki łącznej skóry przeważnie kończyn dolnych, wywołana przez pasożyty, bakterie lub wskutek przewlekłego zastoju krwi i obrzęku; słoniowacizna; słoniowatość
SJP.pl
1. wyspa na Nilu, w Egipcie;
2. świątynia bogini Satet i boga Chnuma
SJP.pl
Elefantyna (od stgr. Ἐλεφαντίνη) – wyspa na rzece Nil, poniżej pierwszej katarakty. Współcześnie stanowi część miasta Asuan, w południowym Egipcie. Wyspa ma około 1200 m długości i 400 m szerokości w najszerszym miejscu.
Elefantyna znajduje się na granicy Egiptu i Nubii i w czasach starożytnych stanowiła punkt przeładunkowy dla statków, a także stanowisko obronne dla miasta.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. Elefterios m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., odpowiednik polskich Eleuteriusz, Eleutery
Wiktionary
rzecz. Eleuteriusz m., Eleutery m.
:: fż. Elefteria ż., Eleuteria ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: elegant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) iron. mężczyzna, który ubiera się z przesadną elegancją
Wiktionary
rzecz. elegancja ż., elegant m., elegantka ż.
przym. elegancki
Wiktionary
(1.1) modniś
Wiktionary
wyszukany smak w ubiorze; wytworność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dobry smak w ubiorze i zachowaniu
Wiktionary
(1.1) Biała koszula zawsze dodaje mężczyźnie elegancji.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɡãnt͡sʲja, AS: elegãncʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. elegant m., elegancik m., elegantka ż.
przym. elegancki
przysł. elegancko
Wiktionary
(1.1) dystynkcja, gustowność, polor, sznyt, szykowność, szyk, wykwint, wykwintność, wytworność
Wiktionary
wytworny, pełen klasy i dobrego smaku
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący elegancji; charakteryzujący się elegancją
Wiktionary
(1.1) Na gwiazdkę podarowałem ojcu pelikana i eleganckie spinki do koszul.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɡãnt͡sʲci, AS: elegãncʹḱi
Wiktionary
rzecz. elegantka ż., elegancja ż., elegant m., elegancik m., eleganckość ż.
przysł. elegancko
Wiktionary
(1.1) wytworny, szykowny, gustowny
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób elegancki
(1.2) pot. posp. super, świetnie, bez zarzutu
Wiktionary
(1.1) Na zdjęciu wyszedłeś bardzo elegancko.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɡãnt͡skɔ, AS: elegãncko
Wiktionary
przym. elegancki
rzecz. elegantka ż., eleganckość ż., elegancja ż., elegant
Wiktionary
(1.2) super, ekstra, git
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest eleganckie; cecha tych, którzy są eleganccy
Wiktionary
przym. elegancki
przysł. elegancko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna charakteryzujący się elegancją
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) daw. warszawa|szykowiec., reg. aligant
antonimy.
(1.1) niechluj, flejtuch, brudas
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elegancja; forma żeńska elegantka; zdrobn. elegancik
przym. elegancki
przysł. elegancko
frazeologia.
elegant z morskiej pianki • daw. gw-pl|Poznań|elegant z Mosiny.
etymologia.
etym|franc|élégant. → wytworniś, strojniś < etym|łac|elegans. → pełen smaku, wytworny
uwagi.
tłumaczenia.
* duński: (1.1) elegantier w.
* szwedzki: (1.1) elegant w.
źródła.
== elegant (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ɛl.ə.ɡənt.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-elegant.wav.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) elegancki
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛɡãnt, AS: elegãnt
Wiktionary
rzecz. elegancja; forma żeńska elegantka; zdrobn. elegancik
przym. elegancki
przysł. elegancko
Wiktionary
(1.1) daw. warszawa|szykowiec., reg. aligant
Wiktionary
→ elegant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: elegant
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɡãntka, AS: elegãntka
Wiktionary
rzecz. elegancja ż.
:: fm. elegant m.
przym. elegancki
przysł. elegancko
Wiktionary
(1.1) lalka, modnisia, strojnisia, wykwintnisia, wytwornisia; reg. śl. fajnula.
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: elegancki
SJP.pl
utwór o różnorodnej tematyce, wywodzący się z liryki żałobnej, pieśni lamentacyjnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. utwór poetycki o treści poważnej, refleksyjny, w tonie smutnego rozpamiętywania, rozważania lub skargi, poruszający tematykę przemijania, śmierci lub miłości;
Wiktionary
Elegia (gr. ἐλεγεία elegeia – pieśń żałobna) – utwór liryczny o treści poważnej, refleksyjny, utrzymany w tonie smutnego rozpamiętywania, rozważania lub skargi, dotyczący spraw osobistych lub problemów egzystencjalnych (przemijanie, śmierć, miłość); wyróżnia się elegie miłosne i patriotyczne. Należy do najbardziej charakterystycznych form liryki bezpośredniej.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. elegiacki, elegijny
rzecz. elegijność ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) elegy
* baskijski: (1.1) elegia
* bułgarski: (1.1) елегия ż.
* fiński: (1.1) elegia
* hiszpański: (1.1) elegía ż.
* interlingua: (1.1) elegia
* kataloński: (1.1) elegia ż.
* litewski: (1.1) elegia ż.
* łaciński: (1.1) elegia ż.
* nowogrecki: (1.1) ελεγεία ż., ελεγείο n.
* nowopruski: (1.1) elagīja ż.
* portugalski: (1.1) elegia ż.
* włoski: (1.1) elegia ż.
źródła.
== elegia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. elegia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛɟja, AS: eleǵi ̯a
Wiktionary
przym. elegiacki, elegijny
rzecz. elegijność ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. elegiacki, elegijny
rzecz. elegijność ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) elegy
* baskijski: (1.1) elegia
* bułgarski: (1.1) елегия ż.
* fiński: (1.1) elegia
* hiszpański: (1.1) elegía ż.
* interlingua: (1.1) elegia
* kataloński: (1.1) elegia ż.
* litewski: (1.1) elegia ż.
* łaciński: (1.1) elegia ż.
* nowogrecki: (1.1) ελεγεία ż., ελεγείο n.
* nowopruski: (1.1) elagīja ż.
* portugalski: (1.1) elegia ż.
* włoski: (1.1) elegia ż.
źródła.
== elegia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. elegia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z elegią; elegijny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. elegijny
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɟat͡sʲci, AS: eleǵacʹḱi
Wiktionary
rzecz. elegia ż., elegijność ż.
przym. elegijny
Wiktionary
(1.1) elegijny
Wiktionary
→ elegijny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzeczownik od przymiotnika: elegijny
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɟijnɔɕt͡ɕ, AS: eleǵii ̯ność
Wiktionary
rzecz. elegia ż.
przym. elegijny, elegiacki
Wiktionary
związany z elegią; elegiacki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. właściwy elegii
(1.2) smutny, żałobny
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛˈɟijnɨ, AS: eleǵii ̯ny
Wiktionary
rzecz. elegia ż., elegijność ż.
przym. elegiacki
przysł. elegijnie
Wiktionary
(1.1-2) elegiacki
Wiktionary
osoba tworząca elegie (utwory liryczne lub instrumentalne)
SJP.pl
szkoła elejska - koncepcja filozoficzna, według której prawdziwe byty są stałe, niezmienne i poznawalne tylko poprzez myślenie, a nie obserwację czy doświadczenie; eleatyzm
SJP.pl
potocznie:
1. odzież o rozmiarze L;
2. pojazd do nauki jazdy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: Eligiusz
Wiktionary
Elek (rum. Aletea, niem. Renndorf) – miasto na Węgrzech, w komitacie Békés. W styczniu 2011 r. populacja miasta wynosiła 4899 osób. Do 1946 r. była w nim wielka społeczność niemieckojęzyczna.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) Eligiusz
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Eligiusz mos., Eliasz mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== Elek (język węgierski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|węgierski|m.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. Eligiusz mos., Eliasz mos.
Wiktionary
(1.1) Eligiusz
Wiktionary
1. urzędowo: wybory, wybór na jakieś ważne stanowisko lub urząd;
2. w dawnej Polsce: obiór króla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) proces wyboru na stanowisko lub urząd państwowy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wiele osób jest bardzo niezadowolonych z tegorocznej elekcji marszałka na prezydenta.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛkt͡sʲja, AS: elekcʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. elekt mos., elektor mos., elektorat mrz., reelekcja ż.
przym. elekcyjny
Wiktionary
(1.1) wybory
Wiktionary
możliwość elekcji, podleganie elekcji, pochodzenie z elekcji; wybieralność, obieralność
SJP.pl
obieralny, wybieralny;
1. związany z elekcją, pochodzący z elekcji, podlegający elekcji - wyborami na wysokie stanowisko lub urząd;
2. związany z elekcją, pochodzący z elekcji, podlegający elekcji - obiorem króla w dawnej Polsce
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elekcją, dotyczący elekcji; wybrany przez głosowanie
Wiktionary
rzecz. elekt mos., elektorat mrz., elekcja ż.
Wiktionary
osoba nowo obrana na wysokie stanowisko lub urząd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która została wybrana na pewien urząd, ale która go jeszcze nie objęła
Wiktionary
Elekt – osoba fizyczna, co do której po wyborach przewiduje się sprawowanie danego urzędu, jednak będąca jeszcze przed jego objęciem.
Określenia tego często używa się po wyborach prezydenckich, a jeszcze przed zaprzysiężeniem zwycięskiego kandydata, określanego wówczas właśnie mianem prezydenta elekta. W przypadku, gdy zwycięski kandydat uzyskał reelekcję, sytuacja ta nie zachodzi.
Wikipedia
(1.1) Oczekujemy od prezydenta elekta jasnego oświadczenia, jeszcze nim rozpocznie urzędowanie.
Wiktionary
IPA: ˈɛlɛkt, AS: elekt
Wiktionary
rzecz. elektorat mrz., elekcja ż.
przym. elekcyjny
przysł. elekcyjnie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektorat mrz., elekcja ż.
przym. elekcyjny
przysł. elekcyjnie
frazeologia.
etymologia.
etym2|łac|eligo|ēlēctus. → wybrany
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) w złożeniach z rzeczownikami -elect
* hiszpański: (1.1) electo m.
źródła.
== elekt (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) wybierać
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego: możny świecki lub duchowny, uprawniony do udziału w wyborze cesarza;
2. w USA: osoba uprawniona do udziału w bezpośrednim wyborze prezydenta, wyłaniana w drodze głosowania obywateli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wyborca
(1.2) ktoś powołany do wzięcia udziału w decydującym akcie wyborczym
(1.3) hist. książę uprawniony do wyboru cesarza w Rzeszy (Niemieckiej);
Wiktionary
Elektor – wyborca. W wyborach pośrednich osoba uprawniona do dokonania wyboru organu władzy, np. prezydenta Stanów Zjednoczonych.
Wikipedia
(1.3) Ostatni czterej wyznaczeni elektorzy nie zdążyli nigdy wziąć udziału w wyborach.
Wiktionary
rzecz. elekcja ż., elektoralność ż., elektorat mrz., elektorówna ż., elektorskość ż., elektorstwo n.
przym. elektoralny, elektorski
przysł. elektorsko
Wiktionary
(1.3) kurfirst
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od elektorat
Wiktionary
(1.1) To nie elektorat, lecz tylko mały elektoracik.
Wiktionary
rzecz. elektorat m.
Wiktionary
1. ogół osób uprawnionych do udziału w wyborach; wyborcy;
2. władza, godność, funkcja elektora - księcia niemieckiego uprawnionego do udziału w wyborze cesarza; elektorstwo;
3. kraj Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego rządzony przez księcia elektora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogół wyborców
(1.2) daw. hist. władza, godność elektora
(1.3) daw. hist. kraj pod rządami elektora
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Trzeba być fair wobec swojego elektoratu.
(1.3) Na mocy Złotej Bulli cesarz mógł także, za zgodą pozostałych elektorów, tworzyć nowe elektoraty.
Wiktionary
rzecz. elekcja ż., elekt m., elekcyjność ż., elektor m., elektorstwo n., elektoralność ż.
:: zdrobn. elektoracik mrz.
przym. elekcyjny, elektoralny, elektorski
Wiktionary
(1.2) elektorstwo
Wiktionary
dawniej: żona elektora (kurfirsta); kurfirstowa
SJP.pl
dawniej: córka elektora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. hist. córka elektora
Wiktionary
(1.1) Ciotka opowiadała mu o elektorównach, które wraz z matką przybyły do Królewca.
Wiktionary
rzecz. elektor m., elektorat m.
przym. elektoralny, elektorski
Wiktionary
(1.1) kurfirstówna
Wiktionary
władza, godność, funkcja elektora - księcia niemieckiego uprawnionego do udziału w wyborze cesarza; elektorat
SJP.pl
skrót od: elektryka, elektryczność, elektryczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. minerał, roztwór stały złota i srebra z niewielką ilością miedzi i żelaza;
2. dawna nazwa bursztynu
SJP.pl
Wikipedia
polaryzowany na stałe dielektryk mający charakter dipola elektrycznego o trwałym ładunku powierzchniowym
SJP.pl
Elektret – dielektryk, w którym w sposób trwały utrzymuje się polaryzacja dipolowa lub stan naładowania elektrycznego. Elektret wytwarza zewnętrzne pole elektryczne i w tym sensie jest elektrostatycznym odpowiednikiem magnesu trwałego.
Wikipedia
Elektrim SA – spółka notowana od 1992 roku do 2008 roku na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, powstała w wyniku prywatyzacji dawnego PTHZ Elektrim. W pierwszym okresie po prywatyzacji, Elektrim SA prowadził bardzo rozległą i zróżnicowaną działalność za pośrednictwem ponad 140 spółek powiązanych (od produkcji turbin po produkcję rolną), jednakże działalność ta uległa gruntownej reorganizacji począwszy od 1999 roku.
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z elektrycznością
Wiktionary
(1.1) elektrochromatografia • elektroencefalografia • elektroenergetyka • elektrofiltr • elektrokardiogram • elektroluminescencja • elektrostatyka
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛktrɔ, AS: elektro
Wiktionary
przym. elektryczny
Wiktionary
Elektroakustyka – dziedzina techniki i nauki łącząca w sobie elementy akustyki i elektroniki, zajmująca się przetwarzaniem fal akustycznych na prąd elektryczny i na odwrót, za pomocą przetworników elektroakustycznych.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie elektrobiologii
SJP.pl
1. system urządzeń w elektrowni, przetwarzających energię elektryczną;
2. rodzaj urządzenia zasilającego w samochodach i przyczepach kempingowych
SJP.pl
czynnik wywołujący różnicę potencjałów elektrycznych
SJP.pl
autobus napędzany energią elektryczną
SJP.pl
Autobus elektryczny, elektrobus – autobus napędzany energią elektryczną z akumulatorów lub wytwarzaną przez ogniwa paliwowe. Autobusy elektryczne są ciche i całkowicie bezemisyjne w miejscu użytkowania. Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom technicznym operacyjność autobusów elektrycznych jest niemal nieograniczona i wynosi nawet 24 godziny na dobę. Niski poziom emisji hałasu i drgań sprawia, że autobusy bateryjne są szczególnie pożądane w centrach miast.
Wikipedia
Elektroceramika – rodzaj materiału, który jest stosowany w elektrotechnice jako dielektryki bądź półprzewodniki. Materiał ten wykazuje dużą wytrzymałość, rezystywność elektryczną, odporność na wysokie temperatury oraz małą stratność elektryczną. Do elektroceramiki zalicza się porcelany.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. dział chemii fizycznej zajmujący się badaniem zależności między zjawiskami elektrycznymi a reakcjami chemicznymi;
Wiktionary
Elektrochemia – dział chemii fizycznej badający elektryczne aspekty reakcji chemicznych, a także w mniejszym stopniu własnościami elektrycznymi związków chemicznych.
Przedmiotem jej badań są m.in. procesy chemiczne towarzyszące przepływowi prądu elektrycznego przez elektrolit, którymi są stopy i roztwory związków chemicznych zdolnych do dysocjacji elektrolitycznej.
Wikipedia
(1.1) Choć co dzień spalamy w silnikach samochodowych i kuchenkach gazowych ogromne ilości węglowodorów, nie wiemy dokładnie, jak przebiega proces spalania tych związków z punktu widzenia elektrochemii.
Wiktionary
rzecz. elektrochemik m.
przym. elektrochemiczny
przysł. elektrochemicznie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrochemią, dotyczący elektrochemii
Wiktionary
rzecz. elektrochemia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. metoda chirurgiczna, w której do przecinania tkanek używany jest galwanokauter
Wiktionary
(1.1) Kolejnym elementem istotnie wpływającym na koszty placówkaacówek medycznych są materiały jednorazowego użytku, np. elektrody do elektrochirurgii [...]
Wiktionary
przym. elektrochirurgiczny
przysł. elektrochirurgicznie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrochirurgią, dotyczący elektrochirurgii
Wiktionary
rzecz. elektrochirurgia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. fiz. metoda rozdzielania mieszaniny, która polega na wykorzystaniu przemieszczania się składników roztworu poddanego działaniu napięcia elektrycznego
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔxrɔ̃matɔˈɡrafʲja, AS: elektroχrõmatografʹi ̯a
Wiktionary
zakład energetyczny wytwarzający energię elektryczną i ciepło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład wytwarzający równocześnie z energią elektryczną energię cieplną;
Wiktionary
Elektrociepłownia – zakład przemysłowy wytwarzający w jednym procesie technologicznym w sposób skojarzony energię elektryczną oraz ciepło w postaci czynnika (najczęściej wody) o wysokiej temperaturze dla miejskiej sieci ciepłowniczej lub przemysłu.
Wikipedia
(1.1) Jednak najtańszą metodą jest zasypanie glinianek odpadami paleniskowymi pochodzącymi z elektrociepłowni czyli popiołami i żużlem.
Wiktionary
przym. elektrociepłowniczy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do elektrociepłowni, mający związek z elektrociepłownią
Wiktionary
rzecz. elektrociepłownia ż.
Wiktionary
1. pracownik elektrociepłowni;
2. specjalista w dziedzinie zaopatrywania budynków w energię elektryczną i ciepłą wodę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. końcówka przewodnika pozostającego w kontakcie ze środowiskiem, do którego doprowadza lub z którego odprowadza prąd elektryczny;
Wiktionary
Elektroda – końcowy element niektórych układów lub urządzeń elektrycznych, przewodnik elektryczny wysyłający ładunek elektryczny lub przyjmujący go z otoczenia, albo kształtujący pole elektrostatyczne w swoim otoczeniu.
Istnieją trzy rodzaje elektrod. Pierwsze dwa rodzaje to anoda i katoda. W obwodach prądu stałego anoda to elektroda, która przyjmuje ładunek ujemny lub wysyła dodatni, zaś katoda to elektroda wysyłająca ładunek ujemny lub przyjmująca dodatni. W lampie rentgenowskiej elektroda w którą uderzają rozpędzone elektrony jest nazywana antykatodą, może ona być anodą lampy albo lampa zawiera dodatkową elektrodę będącą anodą. Ładunkami elektrycznymi przepływającymi między anodą i katodą mogą być swobodne elektrony lub jony.
Wikipedia
(1.1) Anoda w urządzeniach generujących siłę elektromotoryczną, np. akumulatorach, jest elektrodą ujemną, w urządzeniach absorbujących siłę elektromotoryczną, np. elektrolizerach, jest elektrodą dodatnią, a w lampach elektronowych jest elektrodą dodatnią.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔda, AS: elektroda
Wiktionary
przym. elektrodowy
Wiktionary
(1.1) anoda, katoda
Wiktionary
Elektrodializa – proces odsalania/zatężania roztworów elektrolitów za pomocą modułuz ułożonymi naprzemiennie membranami kationo- i anionowymiennymi, zachodzący pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego.
Elektrodializa opiera się na zjawisku migracji jonów w polu elektrycznym i wykluczeniu współjonów przez naładowane grupy immobilizowane w polimerowej matrycy membrany jonowymiennej. Roztwór soli przepływa pomiędzy naprzemiennie umieszczonymi membranami kationo- i anionowymiennymi. Gdy pole elektryczne jest przyłożone w kierunku prostopadłym do przepływu roztworu, kationy migrują przez membrany kationowymienne i są zatrzymywane przez membrany anionowymienne, podczas gdy aniony migrują przez membrany anionowymienne i są zatrzymywane przez membrany kationowymienne. W ten sposób strumień roztworu soli jest dzielony na strumień odsolony (diluat) i strumień zatężony (koncentrat).
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) fiz. taki, który ma ładunek elektryczny dodatni
Wiktionary
SJP.pl
Elektrododatniość – zdolność atomów danego pierwiastka do oddawania elektronów walencyjnych. Wraz ze wzrostem elektrododatniości pierwiastków maleje ich elektroujemność. W konwencji Ingolda pierwiastki o elektrododatniości większej od wodoru oznaczane są znakiem „+”, a mniejszej „−”.
Wikipedia
związany z elektrodą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrodą, dotyczący elektrody
Wiktionary
rzecz. elektroda ż.
Wiktionary
drążarka elektryczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) masz. elektr. urządzenie do wycinania otworów metodą obróbki elektroerozyjnej
Wiktionary
Drążarka - obrabiarka służąca do usuwania materiału wykorzystując zjawisko erozji. Metody erozyjne są wysoko energetyczne, przez co są wykorzystywane w miejscach, gdzie obróbka skrawaniem byłaby trudna lub wręcz niemożliwa np. wykonanie otworu o średnicy 0,05 mm, usuwanie materiału z wewnętrznych narożników przedmiotu, obróbka bardzo twardych materiałów.
Wikipedia
Elektrodyka – dział elektrochemii zajmujący się badaniem reakcji związków i jonów, przebiegających na elektrodach oraz kinetyką procesów elektrodowych. Została zapoczątkowana przez Juliusa Tafela w 1905 roku.
Wikipedia
dział fizyki zajmujący się oddziaływaniem pól elektromagnetycznych, zjawiskami związanymi z elektrycznością i magnetyzmem
SJP.pl
Elektrodynamika – dział fizyki zajmujący się badaniem zachowania się ciał obdarzonych ładunkiem elektrycznym, w szczególności:
Wikipedia
przyrząd do mierzenia słabych prądów elektrycznych; galwanometr
SJP.pl
aparat do badania aktywności elektrycznej mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. aparat elektroniczny do badania mózgu, rejestrujący odebrane za pomocą odpowiednich elektrod bioprądy;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛktrɔɛ̃nt͡sɛfaˈlɔɡraf, AS: elektroẽncefalograf
Wiktionary
rzecz. elektroencefalografia ż., elektroencefalogram m.
przym. elektroencefalograficzny
Wiktionary
metoda diagnost. polegająca na umieszczeniu na skórze głowy kilkunastu elektrod, a następnie wzmacnianiu i rejestrowaniu przesyłanych przez nie potencjałów elektrycznych mózgu, pełniąca dużą rolę w diagnozie padaczki, uszkodzeń mózgu; EEG
SJP.pl
Elektroencefalografia (EEG) − nieinwazyjna metoda diagnostyczna i badawcza służąca do badania bioelektrycznej czynności mózgu za pomocą elektroencefalografu. Badanie polega na odpowiednim rozmieszczeniu na powierzchni skóry czaszki elektrod, które rejestrują zmiany potencjału elektrycznego na powierzchni skóry, pochodzące od aktywności neuronów kory mózgowej i po odpowiednim ich wzmocnieniu tworzą z nich zapis – elektroencefalogram. Jeśli elektrody umieści się bezpośrednio na korze mózgu (np. podczas operacji) badanie nosi nazwę elektrokortykografii (ECoG).
Wikipedia
Elektroencefalografia (EEG) − nieinwazyjna metoda diagnostyczna i badawcza służąca do badania bioelektrycznej czynności mózgu za pomocą elektroencefalografu. Badanie polega na odpowiednim rozmieszczeniu na powierzchni skóry czaszki elektrod, które rejestrują zmiany potencjału elektrycznego na powierzchni skóry, pochodzące od aktywności neuronów kory mózgowej i po odpowiednim ich wzmocnieniu tworzą z nich zapis – elektroencefalogram. Jeśli elektrody umieści się bezpośrednio na korze mózgu (np. podczas operacji) badanie nosi nazwę elektrokortykografii (ECoG).
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z elektroenergetyką; wytwarzający, przetwarzający, przesyłający energię elektryczną
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔɛ̃nɛrɡɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: elektroẽnergetyčny
Wiktionary
rzecz. elektroenergetyka, elektroenergetyk
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w zakresie elektroenergetyki
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔɛ̃nɛrˈɡɛtɨk, AS: elektroẽnergetyk
Wiktionary
rzecz. elektroenergetyka ż.
przym. elektroenergetyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział energetyki i elektrotechniki zajmujący się wytwarzaniem, przesyłem i rozdziałem energii elektrycznej;
forma rzeczownika.
(2.1) B. i D. lp. od: elektroenergetyk
Wiktionary
Elektroenergetyka – dział energetyki dotyczący wytwarzania, przesyłu, rozdziału i użytkowania energii elektrycznej. Jej głównym zadaniem jest zapewnienie ciągłego (niezawodnego) dopływu energii elektrycznej o odpowiedniej (wysokiej) jakości do odbiorcy.
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛktrɔɛ̃nɛrˈɡɛtɨka, AS: elektroẽnergetyka
Wiktionary
rzecz. elektroenergetyk m.
przym. elektroenergetyczny
Wiktionary
elektrofotograficzna metoda kopiowania tekstów i rysunków na pokryte warstwą półprzewodnika podłoże papierowe
SJP.pl
cząsteczka lub grupa cząsteczkowa, w której występuje niedobór elektronów
SJP.pl
Elektrofil (czynnik elektrofilowy) – cząsteczka lub grupa, w której występuje niedomiar elektronów i w odpowiednich warunkach jest w stanie je przyjąć, czyli być ich akceptorem.
Elektrofilami są wszystkie kwasy, zarówno zgodne z definicją Brønsteda, jak i Lewisa. Oprócz tego mogą to być także cząsteczki, które nie wykazują żadnych właściwości kwasowych, lecz tylko mają "zwykły" deficyt elektronów – pojęcie elektrofila jest więc szersze od pojęcia kwasu.
Wikipedia
1. wykazujący niedobór elektronów;
2. przyłączanie elektrofilowe - reakcja przyłączania cząsteczek z niedoborem elektronów
SJP.pl
aparat służący do usuwania pyłów z gazu, w którym na dodatnich elektrodach osadzają się naładowane ujemnie cząstki pyłu lub mgły; filtr elektrostatyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie do usuwania pyłu ze strumienia gazu przez wykorzystanie siły elektrostatycznej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W elektrowni zainstalowano nowe elektrofiltry.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔfʲiltr̥, AS: elektrofʹiltr̦
Wiktionary
specjalista w dziedzinie elektrofizjologii
SJP.pl
Elektrofizjologia (z stgr. ἥλεκτ, ēlektron, "elektron"; φύσις, physis, "natura"; λόγος, lόgos, "nauka") jest działem fizjologii, zajmującym się badaniem własności elektrycznych żywych komórek i tkanek. Obejmuje pomiary zmian napięcia lub natężenia prądu na wielu poziomach: od białek pojedynczego kanału jonowego do całych organów, np. serca.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) fizj. związany z elektrofizjologią, dotyczący elektrofizjologii
Wiktionary
rzecz. elektrofizjologia ż., elektrofizjolog mos.
przysł. elektrofizjologicznie
Wiktionary
najprostsza odmiana maszyny elektrostatycznej, w której ładunek elektryczny otrzymywany jest dzięki wykorzystaniu zjawiska indukcji elektrostatycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. fiz. prosty przyrząd do wytwarzania ładunków elektrycznych przez pocieranie, stosowany w dydaktyce;
Wiktionary
Elektrofor – przyrząd, generator ładunku elektrycznego. W jego działaniu wykorzystuje się zjawisko indukcji elektrostatycznej. Skonstruowany został po raz pierwszy przez szwedzkiego fizyka Johana Wilckego, a udoskonalony i spopularyzowany w roku 1775 przez włoskiego fizyka Alessandra Voltę.
Wikipedia
zjawisko wędrowania cząsteczek w polu elektrycznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. chem. zjawisko zachodzące w płynach pod wpływem pola elektrycznego, polegające na ruchu naładowanych cząstek w kierunku jednej z elektrod;
Wiktionary
Elektroforeza – zjawisko elektrokinetyczne polegające na ruchu cząstek fazy rozproszonej w nieruchomej fazie rozpraszającej, pod wpływem pola elektrycznego. Ruch w kierunku anody nazywany jest anaforezą, a w kierunku katody – kataforezą.
Wikipedia
przym. elektroforetyczny
Wiktionary
metoda reprodukcji obrazów oparta na zjawisku fotoprzewodnictwa; kserografia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrofotografią, dotyczący elektrofotografii
Wiktionary
rzecz. elektrofotografia ż.
Wiktionary
aparat dla niewidomych, który przetwarza bodźce optyczne na czuciowe
SJP.pl
Elektroftalm (gr. ēlektron – bursztyn, elektryczność + gr. ophthalmós – oko) – urządzenie mające pomagać niewidomym w poruszaniu się. Urządzenie opracowane przez polskiego okulistę Kazimierza Noiszewskiego około 1897–1899 roku (zależnie od źródła). Na świecie było prawdopodobnie pierwszym aparatem tego typu. Składało się z fotokomórki selenowej umieszczonej na czole niewidomej osoby. Sygnał elektryczny z fotokomórki (spowodowany zmianą przewodnictwa elektrycznego selenu pod wpływem światła) był przekształcany na sygnał dźwiękowy. W ten sposób, na podstawie natężenia dźwięku, można było określać, gdzie znajdują się źródła światła lub ciemne obszary. Wadą urządzenie były duże rozmiary i duża masa.
Wikipedia
nowoczesne urządzenie elektroniczne niewielkich rozmiarów; technogadżet
SJP.pl
przyrząd do wypalania znaków na przedmiotach metalowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zwykle w lm niepotrzebny, najczęściej uszkodzony sprzęt elektroniczny wymagający utylizacji
Wiktionary
(1.1) „Zbieramy elektrograty” – pod takim hasłem odbywa się na terenie gminy Gostyń zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔɡrat, AS: elektrograt
Wiktionary
(1.1) elektrośmieć
Wiktionary
wykorzystujący energię elektryczną do ogrzewania
SJP.pl
działający pod wpływem ciśnienia cieczy oraz dzięki prądowi elektrycznemu
SJP.pl
związany z elektroimpulsem
SJP.pl
Elektropetryfikacja (elektro- + petryfikacja – gr. pétra „skała” + łac. facere „czynić”), zeskalanie, cebertyzacja, elektroiniekcja, elektrosylikatyzacja – proces zeskalania podłoża (gruntu) przez działanie polem elektrycznym przy jednoczesnym wprowadzaniu do niego zawiesin cementowych i roztworów szkła wodnego oraz chlorku wapnia.
Wikipedia
związany z elektroinstalacją
SJP.pl
robotnik zakładający instalacje elektryczne
SJP.pl
Elektroinstalator – miesięcznik o charakterze informacyjno-praktycznym skierowany do specjalistów branży elektrycznej, energetycznej, oświetleniowej i automatyki.
Wikipedia
aparat rejestrujący prądy czynnościowe mięśnia sercowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. urządzenie rejestrujące pracę serca
Wiktionary
(1.1) Zakupiono także nowe aparaty USG z opcjami do badań echokardiograficznych, a także ergometr do prób wysiłkowych z bieżnią, holter ciśnieniowy, 2 defibrylatory oraz 2 elektrokardiografy
Wiktionary
rzecz. elektrokardiografia ż., elektrokardiogram m., elektrokardiograficzność ż.
przym. elektrokardiograficzny
przysł. elektrokardiograficznie
Wiktionary
metoda diagnost. polegająca na odbieraniu potencjałów elektrycz. serca z elektrod umieszczonych na kończynach i klatce piersiowej, pozwalająca ocenić miarowość pracy serca i wiele innych parametrów pomocnych w diagnostyce kardiologicz.; EKG
SJP.pl
Elektrokardiografia (EKG) – zabieg diagnostyczny wykorzystywany w medycynie przede wszystkim w celu rozpoznawania chorób serca.
Pomijając EKG wykonywane w czasie operacji na sercu, jest to metoda pośrednia polegająca na rejestracji elektrycznej czynności mięśnia sercowego z powierzchni klatki piersiowej w postaci różnicy potencjałów (napięć) pomiędzy dwiema elektrodami, co graficznie odczytujemy w formie krzywej elektrokardiograficznej, na specjalnym papierze milimetrowym bądź na ekranie monitora.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z elektrokardiografią lub elektrokardiografem, dotyczący elektrokardiografii lub elektrokardiografu
Wiktionary
rzecz. elektrokardiografia ż., elektrokardiograf mrz.
przysł. elektrokardiograficznie
Wiktionary
Elektrokardiografia (EKG) – zabieg diagnostyczny wykorzystywany w medycynie przede wszystkim w celu rozpoznawania chorób serca.
Pomijając EKG wykonywane w czasie operacji na sercu, jest to metoda pośrednia polegająca na rejestracji elektrycznej czynności mięśnia sercowego z powierzchni klatki piersiowej w postaci różnicy potencjałów (napięć) pomiędzy dwiema elektrodami, co graficznie odczytujemy w formie krzywej elektrokardiograficznej, na specjalnym papierze milimetrowym bądź na ekranie monitora.
Wikipedia
Elektrokauter, elektrokoagulator, aparat elektrochirurgiczny, nóż elektrochirurgiczny (z koagulatorem), galwanokauter, żegadło elektryczne, elektroskalpel – urządzenie medyczne stosowane w chirurgii, ściślej diatermii chirurgicznej, do cięcia lub kauteryzacji tkanek za pomocą prądu przemiennego o wysokiej częstotliwości (od 0,3 do 0,7 MHz).
Wikipedia
elektryczne koagulowanie żywej, chorobowo zmienionej tkanki stosowane np. w celu przyspieszenia gojenia się ran, niszczenia narośli
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrokinetyką, dotyczący elektrokinetyki
Wiktionary
rzecz. elektrokinetyka ż.
Wiktionary
ścięcie białka pod wpływem prądu elektrycznego
SJP.pl
Wikipedia
Elektrokorund – syntetycznie wytwarzana postać korundu, uzyskiwana poprzez przetapanie boksytu w piecach łukowych.
Elektrokorund wykorzystywany jest głównie jako materiał ścierny, przede wszystkim ze względu na relatywnie niskie koszty jego uzyskiwania oraz fakt, iż kryształy elektrokorundu są znacznie regularniejsze i ostrzejsze niż kryształy korundu naturalnego. Dodatkowym czynnikiem przemawiającym za wykorzystywaniem elektrokorundu jest jego powtarzalna jakość oraz możliwość stosowania domieszek zmieniających jego właściwości szlifujące.
Wikipedia
metoda leczenia za pomocą prądu elektrycznego; elektroterapia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. elektr. zob. elektroterapia.
Wiktionary
Elektroterapia, elektrolecznictwo – dziedzina fizykoterapii (lecznictwa fizykalnego) zajmująca się leczeniem objawowym schorzeń m.in. układu ruchu i neurologicznych za pomocą różnego rodzaju prądów leczniczych, w którym wykorzystuje się do leczenia prąd stały, modulowane prądy średniej częstotliwości oraz prądy impulsowe małej i średniej częstotliwości.
Wikipedia
(1.1) elektroterapia
Wiktionary
metoda likwidacji lokalnie nagromadzonej tkanki tłuszczowej za pomocą prądów powodujących skurcze izometryczne
SJP.pl
układ ciekły zdolny do przewodzenia prądu elektrycznego dzięki obecności swobodnie poruszających się jonów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. fiz. substancja zdolna do jonowego przewodzenia prądu elektrycznego;
Wiktionary
Elektrolit – termin o dwojakim znaczeniu:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) elektrolit mocny / słaby / binarny
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektroliza ż.
przym. elektrolitowy, elektrolityczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|electrolyte.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electrolyte
* arabski: (1.1) كهرل
* baskijski: (1.1) elektrolito
* białoruski: (1.1) электраліт m.
* bułgarski: (1.1) електролит m.
* czeski: (1.1) elektrolyt
* esperanto: (1.1) elektrolito
* estoński: (1.1) elektrolüüt
* fiński: (1.1) elektrolyytti
* francuski: (1.1) électrolyte
* hiszpański: (1.1) electrolito m., electrólito m.
* indonezyjski: (1.1) elektrolit
* interlingua: (1.1) electrolyto
* kataloński: (1.1) electròlit m.
* litewski: (1.1) elektrolitas m.
* niemiecki: (1.1) Elektrolyt m.
* nowogrecki: (1.1) ηλεκτρολύτης m.
* rosyjski: (1.1) электролит m.
* słowacki: (1.1) elektrolyt m.
* szwedzki: (1.1) elektrolyt w.
* ukraiński: (1.1) електроліт m.
* włoski: (1.1) elettrolito m.
źródła.
== elektrolit (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) elektrolit
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔlʲit, AS: elektrolʹit
Wiktionary
rzecz. elektroliza ż.
przym. elektrolitowy, elektrolityczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektroliza ż.
przym. elektrolitowy, elektrolityczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|electrolyte.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electrolyte
* arabski: (1.1) كهرل
* baskijski: (1.1) elektrolito
* białoruski: (1.1) электраліт m.
* bułgarski: (1.1) електролит m.
* czeski: (1.1) elektrolyt
* esperanto: (1.1) elektrolito
* estoński: (1.1) elektrolüüt
* fiński: (1.1) elektrolyytti
* francuski: (1.1) électrolyte
* hiszpański: (1.1) electrolito m., electrólito m.
* indonezyjski: (1.1) elektrolit
* interlingua: (1.1) electrolyto
* kataloński: (1.1) electròlit m.
* litewski: (1.1) elektrolitas m.
* niemiecki: (1.1) Elektrolyt m.
* nowogrecki: (1.1) ηλεκτρολύτης m.
* rosyjski: (1.1) электролит m.
* słowacki: (1.1) elektrolyt m.
* szwedzki: (1.1) elektrolyt w.
* ukraiński: (1.1) електроліт m.
* włoski: (1.1) elettrolito m.
źródła.
== elektrolit (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) elektrolit
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z elektrolitem
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. chem. dotyczący elektrolizy lub elektrolitu, związany z elektrolizą lub z elektrolitem
Wiktionary
(1.1) Lista stosowanych środków leczniczych w jonoforezie jest co prawda ograniczona, gdyż nie wszystkie środki ulegają dysocjacji elektrolitycznej, ale w wielu przypadkach jest to metoda bardzo skuteczna.
Wiktionary
rzecz. elektroliza ż., elektrolit m.
przym. elektrolitowy
przysł. elektrolitycznie
Wiktionary
ogół procesów, które zachodzą w elektrolicie w czasie przepływu przez niego prądu stałego wytworzonego przez źródło zewnętrzne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. chem. zmiana struktury chemicznej substancji, zachodzące pod wpływem przyłożonego do niej zewnętrznego napięcia elektrycznego
(1.2) fiz. chem. proces rozkładu pod wpływem przyłożonego do niej zewnętrznego napięcia elektrycznego
Wiktionary
Elektroliza – termin określający wszelkie zmiany struktury chemicznej substancji, zachodzące pod wpływem przyłożonego do niej zewnętrznego napięcia elektrycznego. W węższym zakresie pojęcie to obejmuje tylko procesy rozkładu. Elektrolizie towarzyszyć może (choć nie musi) szereg dodatkowych zjawisk, takich jak dysocjacja elektrolityczna, transport jonów do elektrod, wtórne przemiany jonów na elektrodach i inne. W sensie technologicznym przez elektrolizę rozumie się wszystkie te procesy łącznie.
Wikipedia
(1.1) Elektroliza jest procesem stosowanym na skalę przemysłową.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔˈlʲiza, AS: elektrolʹiza
Wiktionary
rzecz. elektrolit m., elektrolizer m., elektrolizowanie n.
przym. elektrolityczny
czas. elektrolizować ndk.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektrolit m., elektrolizer m., elektrolizowanie n.
przym. elektrolityczny
czas. elektrolizować ndk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electrolysis
* arabski: (1.1) تحليل كهربائي
* azerski: (1.1) elektroliz
* baskijski: (1.1) elektrolisi
* białoruski: (1.1) электроліз m.; (1.2) электроліз m.
* bośniacki: (1.1) elektroliza ż.
* chorwacki: (1.1) elektroliza ż.
* fiński: (1.1) elektrolyysi
* francuski: (1.1) électrolyse
* hiszpański: (1.1) electrolisis ż., electrólisis ż.
* niemiecki: (1.1) Elektrolyse ż.
* nowogrecki: (1.1) ηλεκτρόλυση ż.
* rosyjski: (1.1) электролиз m.; (1.2) электролиз m.
* słowacki: (1.1) elektrolýza ż.
* słoweński: (1.1) elektroliza ż.
* turecki: (1.1) elektroliz
* ukraiński: (1.1) електроліз m.; (1.2) електроліз m.
źródła.
== elektroliza (język bośniacki.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektroliza
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
urządzenie przeznaczone do elektrolizy
SJP.pl
Elektrolizer – urządzenie, w którym przeprowadzana jest elektroliza, czyli rozkład elektrolitu pod wpływem zewnętrznego źródła prądu elektrycznego.
Wikipedia
dział fabryki, w którym rozkłada się elektrolity za pomocą prądu elektrycznego
SJP.pl
Elektrolokacja – wykorzystywanie informacji zdobytej z pomocą detekcji bodźców elektrycznych (elektrorecepcji) do orientowania się w otoczeniu. Elektrolokacja może być bierna lub czynna. W pierwszym przypadku wykrywane jest pole elektryczne wytwarzane przez zewnętrzne źródła. Elektrolokacja czynna polega na wytwarzaniu pola elektrycznego i potem wykrywaniu zmian powstałych w tym polu pod wpływem jego oddziaływania z otoczeniem. Pozwala na stworzenie elektrycznego „obrazu” otoczenia, w którym widoczne mogą być na przykład wielkość, kształt, odległość przedmiotu oraz jego właściwości elektryczne, takie jak pojemność elektryczna czy impedancja.
Wikipedia
przestarzale: helikopter o napędzie elektrycznym
SJP.pl
dawniej: odkurzacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) reg. pot. odkurzacz
Wiktionary
Odkurzacz – urządzenie służące do usuwania kurzu i innych zanieczyszczeń poprzez zasysanie powietrza razem z zanieczyszczeniami.
Wikipedia
(1.1) Drobinek szkła nie zamieciesz dokładnie. Weź elektroluks z szafy.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔluks, AS: elektroluks
Wiktionary
(1.1) odkurzacz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. świecenie ciał, wywołane działaniem zmiennego pola elektrycznego;
Wiktionary
Elektroluminescencja – zjawisko luminescencji w ciałach stałych i gazach pod wpływem przepływu prądu, wyładowania elektrycznego, pola elektrycznego, fali elektromagnetycznej.
Zjawisko elektroluminescencji w gazach wykorzystano przy budowie lamp jarzeniowych.
W półprzewodnikowych złączach p-n elektroluminescencja jest wynikiem rekombinacji elektronów i dziur, podczas której elektron oddaje energię w postaci fotonu (światła).
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛktrɔlũmʲĩnɛˈst͡sɛ̃nt͡sʲja, AS: elektrolũmʹĩnescẽncʹi ̯a
Wiktionary
przym. elektroluminescencyjny
Wiktionary
związany z elektroluminescencją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektroluminescencją, dotyczący elektroluminescencji; wykorzystujący zjawisko elektroluminescencji
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔlũmʲĩnɛst͡sɛ̃nˈt͡sɨjnɨ, AS: elektrolũmʹĩnescẽncyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. elektroluminescencja ż.
Wiktionary
urządzenie (sztaba z żelaza owinięta izolowanym drutem) wytwarzające pole magnetyczne w wyniku przepływu prądu elektrycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. elektr. cewka, która zachowuje się jak magnes podczas przepływu przez nią prądu elektrycznego;
Wiktionary
Elektromagnes – urządzenie wytwarzające pole magnetyczne w wyniku przepływu przez nie prądu elektrycznego.
W 1820 r. André Ampère postawił hipotezę, wedle której za pomocą cewki z prądem elektrycznym można namagnesować igłę żelazną, co zweryfikował François Arago. Pierwszy elektromagnes zbudował William Sturgeon w 1825 roku, owinął on kawałka żelaza w kształcie podkowy żelaznej sztabki izolowanym drutem. W czasie przepływu prądu elektrycznego układ ten stawał się silnym magnesem. Magnes o wadze 7 uncji (ok. 200 gramów) był w stanie utrzymać 9 funtów (ok. 4 kilogramy) żelaza przy użyciu prądu z jednego ogniwa.
Wikipedia
(1.1) Maszyna wyposażona jest w elektromagnes.
Wiktionary
skrót od: elektromagnetyczny
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. związany z elektromagnetyzmem
Wiktionary
(1.1) W pobliżu nadajnika są silne oddziaływania elektromagnetyczne.
Wiktionary
rzecz. elektromagnetyzm m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nauk. fiz. dział fizyki zajmujący się współzależnością zjawisk elektrycznych i magnetycznych
(1.2) fiz. magnetyzm o podłożu elektrycznym; ogół zjawisk magnetycznych powodowanych przez prąd elektryczny
Wiktionary
Oddziaływanie elektromagnetyczne to jedno z czterech znanych fizyce oddziaływań elementarnych. Odpowiada za siły działające między cząstkami posiadającymi ładunek elektryczny.
Teoria oddziaływań elektromagnetycznych (elektrodynamika klasyczna, elektrodynamika kwantowa) powstała z unifikacji teorii magnetyzmu i elektryczności, dokonanej przez Jamesa Clerka Maxwella. Centralną rolę w tej teorii odgrywa pojęcie pola elektromagnetycznego. Zachowanie pola elektromagnetycznego opisane jest równaniami Maxwella, zgodnymi ze szczególną teorią względności.
Wikipedia
przym. elektromagnetyczny
przysł. elektromagnetycznie
Wiktionary
wzmacniacz sygnału uzyskanego przez odkształcenie metalowej membrany
SJP.pl
market z towarami elektronicznymi i elektrycznymi
SJP.pl
masaż przy pomocy przyrządów elektronicznych lub prądu
SJP.pl
urządzenie do elektromasażu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektr. techn. związany z elektromechaniką, dotyczący elektromechaniki
Wiktionary
rzecz. elektromechanik mos., elektromechanika ż.
przysł. elektromechanicznie
Wiktionary
specjalista w dziedzinie elektromechaniki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) elektr. techn. specjalista w zakresie elektromechaniki; mechanik pracujący przy montażu i naprawach aparatów, maszyn i urządzeń elektrycznych
Wiktionary
rzecz. elektromechanika ż.
przym. elektromechaniczny
przysł. elektromechanicznie
Wiktionary
1. nauka zajmująca się budową, działaniem i zastosowaniem urządzeń elektrycznych;
2. naprawa i konserwacja urządzeń elektrycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. naprawa i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych
(1.2) techn. nauka o budowie, działaniu i zastosowaniu maszyn i urządzeń elektrycznych
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔ̃mɛˈxãɲika, AS: elektrõmeχãńika
Wiktionary
rzecz. elektromechanik mos.
przym. elektromechaniczny
przysł. elektromechanicznie
Wiktionary
dział medycyny obejmujący metody leczenia opierające się na zastosowaniu prądów elektrycznych, pól elektrycznych i magnetycznych, promieniowania elektromagnetycznego i ultradźwięków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina medycyny wykorzystująca elektryczność w celach terapeutycznych
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. wydobywanie metali z rud lub oczyszczanie ich przy użyciu prądu elektrycznego;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) [...] gdy wiek XVIII oddawał XIX-emu pierwszy prototyp baterii elektrycznej, wiek XIX z tej spuścizny nie tylko nic nie uronił, lecz XX-emu przekazuje w darze zdobycze elektrochemii i elektrometalurgii, ruch turbin i motorów.
Wiktionary
przym. elektrometalurgiczny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) techn. związany z elektrometalurgią, dotyczący elektrometalurgii
Wiktionary
rzecz. elektrometalurgia ż.
Wiktionary
przyrząd elektrostatyczny służący do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych
SJP.pl
Elektrometr – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru napięcia elektrycznego przy bardzo małym natężeniu prądu elektrycznego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący elektrometrii
Wiktionary
rzecz. elektrometria ż.
Wiktionary
medyczny przyrząd rejestrujący potencjały elektryczne mięśni
SJP.pl
Elektromiografia (EMG) – diagnostyka czynności elektrycznej mięśni i nerwów obwodowych (elektroneurografia) za pomocą urządzenia wzmacniającego potencjały bioelektryczne mięśni i nerwów – elektromiografu. Elektromiografia jest podstawowym badaniem dodatkowym służącym do rozpoznawania chorób obwodowego układu nerwowego oraz mięśni (pozwala ocenić m.in. ich zdolność do pracy).Aparat EMG czyli elektromiograf służy często również do badania potencjałów wywołanych.
Wikipedia
dziedzina medycyny zajmująca się badaniem oraz wykorzystaniem w diagnostyce potencjałów elektrycznych mięśni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) diagnostyka czynności elektrycznej mięśni i nerwów obwodowych za pomocą elektromiografu;
Wiktionary
Elektromiografia (EMG) – diagnostyka czynności elektrycznej mięśni i nerwów obwodowych (elektroneurografia) za pomocą urządzenia wzmacniającego potencjały bioelektryczne mięśni i nerwów – elektromiografu. Elektromiografia jest podstawowym badaniem dodatkowym służącym do rozpoznawania chorób obwodowego układu nerwowego oraz mięśni (pozwala ocenić m.in. ich zdolność do pracy).Aparat EMG czyli elektromiograf służy często również do badania potencjałów wywołanych.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. elektromiograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
skr. EMG
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electromyography
* baskijski: (1.1) elektromiografia
* francuski: (1.1) électromyographie ż.
* hiszpański: (1.1) electromiografía ż.
* portugalski: (1.1) eletromiografia ż.
* włoski: (1.1) elettromiografia ż.
źródła.
== elektromiografia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. elektromiografia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. elektromiograficzny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. elektromiograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
skr. EMG
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electromyography
* baskijski: (1.1) elektromiografia
* francuski: (1.1) électromyographie ż.
* hiszpański: (1.1) electromiografía ż.
* portugalski: (1.1) eletromiografia ż.
* włoski: (1.1) elettromiografia ż.
źródła.
== elektromiografia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. elektromiografia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektromiografią lub elektromiografem, dotyczący elektromiografii lub elektromiografu
Wiktionary
rzecz. elektromiografia ż., elektromiograf mrz., elektromiogram mrz.
Wiktionary
zapis wahań elektrycznych potencjałów włókien mięśniowych
SJP.pl
wykorzystywanie pojazdów napędzanych energią elektryczną; e-mobilność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. mot. stosowanie pojazdów z napędem elektrycznym;
Wiktionary
Elektromobilność – całokształt zagadnień związanych ze stosowaniem pojazdów z napędem elektrycznym (ang. electric vehicles, w skrócie EV).
Pojęcie „elektromobilność” odnosi się zarówno do technicznych i eksploatacyjnych aspektów dotyczących EV, technologii oraz infrastruktury ładowania, jak również kwestii społeczno-gospodarczo-prawnych związanych z projektowaniem, produkcją, nabywaniem i używaniem pojazdów elektrycznych.
Wikipedia
e-mobilny;
1. o pojeździe: napędzany energią elektryczną;
2. związany z pojazdami napędzanymi energią elektryczną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) techn. pracownik techniczny wykonujący wszelkie roboty związane z urządzeniami elektrycznymi
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na budowie po prawej stronie drogi pomocnicy [robotnicy] murarscy odstawiają z hałasem taczki[,] a elektromonterzy wyłączają prąd z potężnych transporterów.
Wiktionary
rzecz. elektromonterka ż.
Wiktionary
kobieta wykonująca prace związane z urządzeniami elektrycznymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta elektromonter
Wiktionary
(1.1) W grudniu idziemy do samodzielnej pracy jako elektromonterki.
Wiktionary
rzecz. elektromonter mos.
Wiktionary
1. trwała cząstka elementarna o ujemnym ładunku elektrycznym (e~ -1,602*10^-19 C);
2. stop magnezu z aluminium i cynkiem;
3. stop złota i srebra, używany w starożytności do bicia monet;
4. starożytna nazwa bursztynu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. cząstka elementarna o ujemnym ładunku elektrycznym, będąca leptonem i składnikiem atomu;
(1.2) techn. stop magnezu z glinem, manganem, krzemem i cynkiem;
Wiktionary
Elektron, negaton, e−, β− – trwała cząstka elementarna (lepton), jeden z elementów atomu.
Elektron ma ładunek elektryczny równy e = −1,602 176 6208(98)×10−19 C (ujemny ładunek elektryczny elementarny – stąd też nazwa negaton) i masę spoczynkową me ≈ 9,109 382 91×10−31 kg.
Wikipedia
(1.1) Elektrony w atomach poruszają się wokół jądra atomowego.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛktrɔ̃n, AS: elektrõn
Wiktionary
rzecz. elektronika ż., elektronik m., elektronizacja ż.
przym. elektronowy, elektryczny, elektroniczny
przysł. elektronowo
Wiktionary
(1.1) negaton, symbol. e
Wiktionary
skrót od: elektronika, elektroniczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. narzędzie elektryczne przeznaczone do prac remontowych i budowlanych
Wiktionary
(1.1) Wiertarka elektryczna jest jednym z najpopularniejszych i najbardziej uniwersalnych elektronarzędzi.
Wiktionary
aparat rejestrujący potencjały bioelektryczne nerwów
SJP.pl
Elektroneurografia (ang. nerve conduction study, NCS) – badanie dodatkowe stosowane często w neurologii w celu oceny nerwów obwodowych, a w szczególności ich właściwości elektrycznych: przewodnictwa impulsów wędrujących wzdłuż włókien czuciowych, ruchowych lub mieszanych.
Wikipedia
1. → elektronika;
2. kartka elektroniczna - wiadomość z życzeniami w postaci elektronicznej; e-kartka;
3. papieros elektroniczny - urządzenie do wdychania oparów płynu z małym stężeniem nikotyny, przypominające papierosa; e-papieros
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z elektroniką, opierający się na elektronice
Wiktionary
(1.1) Radar jest skomplikowanym urządzeniem elektronicznym, w którym można wyróżnić oddzielne bloki funkcjonalne, realizujące poszczególne funkcje związane z wysłaniem sygnału sondującego oraz odbiorem i przetwarzaniem sygnału echa.
(1.1) Od kul zginął stawiający opór kapitan, morscy rabusie natomiast po przeładowaniu na swe łodzie japońskiego sprzętu elektronicznego wartości dwóch milionów dolarów rozpłynęli się, znikając z oczu przerażonym marynarzom.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: elektrõńičny
Wiktionary
rzecz. elektron m., elektronika ż.
przym. elektryczny, elektronowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektron m., elektronika ż.
przym. elektryczny, elektronowy
frazeologia.
etymologia. etym|łac|electrinus. z etym|gr|ἤλεκτρον.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electronic
* arabski: (1.1) إلكتروني
* baskijski: (1.1) elektroniko
* białoruski: (1.1) электронны
* bułgarski: (1.1) електронен
* chorwacki: (1.1) elektronički, elektronski
* czeski: (1.1) elektronický
* duński: (1.1) elektronisk
* esperanto: (1.1) elektronika
* estoński: (1.1) elektrooniline
* fiński: (1.1) elektroninen
* francuski: (1.1) électronique
* hiszpański: (1.1) electrónico
* jidysz: (1.1) עלעקטראָניש (elektronisz)
* kaszubski: (1.1) elektroniczny
* kataloński: (1.1) electrònic
* litewski: (1.1) elektroninis
* łotewski: (1.1) elektronisks
* niderlandzki: (1.1) elektronisch
* niemiecki: (1.1) elektronisch
* norweski (bokmål): (1.1) elektronisk
* nowogrecki: (1.1) ηλεκτρονικός
* portugalski: (1.1) eletrónico
* rosyjski: (1.1) электронный
* rumuński: (1.1) electronic
* serbski: (1.1) електронски
* słowacki: (1.1) elektronický
* słoweński: (1.1) elektronski
* szwedzki: (1.1) elektronisk
* turecki: (1.1) elektronik
* ukraiński: (1.1) електронний
* węgierski: (1.1) elektronikus
* włoski: (1.1) elettronico
źródła.
== elektroniczny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) elektr. elektroniczny
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
specjalista w dziedzinie elektroniki
SJP.pl
Elektronika – dziedzina techniki zajmująca się wytwarzaniem i przetwarzaniem sygnałów w postaci prądów i napięć elektrycznych lub pól elektromagnetycznych. Wykorzystywanie zjawisk oddziaływania pomiędzy ładunkami do przenoszenia informacji.
Wikipedia
1. dziedzina nauki i techniki badająca zjawiska wywoływane ruchem elektronów;
2. kierunek studiów z zakresu tej dziedziny;
3. ogół urządzeń elektronicznych i ich części;
4. potocznie: muzyka elektroniczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina zajmującą się wytwarzaniem i przetwarzaniem sygnałów w postaci prądów i napięć elektrycznych;
(1.2) pot. sprzęt elektroniczny, urządzenia elektroniczne
(1.3) muz. ogół muzyki elektronicznej
Wiktionary
Elektronika – dziedzina techniki zajmująca się wytwarzaniem i przetwarzaniem sygnałów w postaci prądów i napięć elektrycznych lub pól elektromagnetycznych. Wykorzystywanie zjawisk oddziaływania pomiędzy ładunkami do przenoszenia informacji.
Wikipedia
(1.1) Czy masz jakieś zainteresowania poza elektroniką?
(1.2) Ostatnio ceny elektroniki bardzo wzrosły.
(1.2) Ta mikrofalówka jest nafaszerowana elektroniką.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔ̃ɲika, AS: elektrõńika
Wiktionary
rzecz. elektronik m., elektron m.
przym. elektroniczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektronik m., elektron m.
przym. elektroniczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) electronics
* arabski: (1.1) إلكترونيات
* baskijski: (1.1) elektronika
* białoruski: (1.1) электроніка ż.
* bułgarski: (1.1) електроника ż.
* czeski: (1.1) elektronika ż.
* duński: (1.1) elektronik w.
* francuski: (1.1) électronique
* friulski: (1.1) eletroniche ż.
* hiszpański: (1.1) electrónica ż.
* interlingua: (1.1) electronica
* jidysz: (1.1) עלעקטראָניק ż.
* kataloński: (1.1) electrònica ż.
* litewski: (1.1) elektronika ż.
* niemiecki: (1.1) Elektronik ż.
* portugalski: (1.1) eletrônica ż., eletrónica ż.
* rosyjski: (1.1) электроника ż.
* słowacki: (1.1) elektronika ż.; (1.2) elektronika ż.; (1.3) elektronika ż.
* szwedzki: (1.1) elektronik w.
* ukraiński: (1.1) електроніка ż.
* węgierski: (1.1) elektronika
* włoski: (1.1) elettronica ż.
źródła.
== elektronika (język afrykanerski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q14196 (afr)-Anon1314-elektronika.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektronika
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Elektronizacja to tytuł serii książek wydawanych w latach osiemdziesiątych przez Wydawnictwa Komunikacji i Łączności (WKŁ) w formie numerowanych zeszytów. Charakter tych wydawnictw najlepiej oddaje podtytuł serii, który brzmiał: poradnik zawodowy Były to publikacje z zakresu elektroniki i informatyki oraz innych pokrewnych dziedzin odnoszące się głównie do praktyki zastosowań omawianych w nich tematów.
Wikipedia
1. wyposażać w urządzenia elektroniczne;
2. elektronizować się - być wyposażonym w urządzenia elektroniczne
SJP.pl
Elektronografia – metoda badania budowy substancji oparta na dyfrakcji elektronów. Wykorzystywana do analizowania struktury kryształów, warstw powierzchniowych, cieczy, cząstek itp.
Wikipedia
Katodoluminescencja, elektronoluminescencja – zjawisko luminescencji występujące w izolatorach i półprzewodnikach.
Katodoluminescencja swoją genezę ma w rekombinacji pary elektron–dziura wytworzonej przez wybicie elektronu walencyjnego. Wielkość takiego przejścia zależy od szerokości przerwy energetycznej materiału. Szerokość przerwy zależy od temperatury, struktury krystalicznej, ilości wtrąceń oraz koncentracji defektów.
Wikipedia
środowiskowo: lampa elektronowa
SJP.pl
jednostka pracy i energii stosowana w fizyce jądrowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. jednostka energii;
Wiktionary
Elektronowolt (eV) – jednostka energii stosowana w fizyce.
Jeden elektronowolt to energia, jaką uzyskuje bądź traci elektron, który przemieścił się w próżni w polu elektrycznym o różnicy potencjałów równej 1 woltowi. Jego wartość wyrażona w dżulach to 1 wolt pomnożony przez elektryczny ładunek elementarny e:
Wikipedia
(1.1) Jeden elektronowolt jest to energia, jaką uzyskuje elektron, który jest przyspieszany napięciem równym jednemu woltowi.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɔ̃ˈnɔvɔlt, AS: elektrõnovolt
Wiktionary
(1.1) eV
Wiktionary
przymiotnik od: elektron
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. związany z elektronami
(1.2) hutn. związany z elektronem, stopem metalicznym
Wiktionary
(1.1) Powinowactwo elektronowe to wielkość charakteryzująca zdolność atomu do przyłączania elektronu i tworzenia anionu.
Wiktionary
rzecz. elektron mrz.
przym. elektroniczny, elektryczny
Wiktionary
Elektronystagmografia – badanie diagnostyczne narządu równowagi, polegające na rejestracji ruchów gałek ocznych dzięki wykorzystaniu pomiaru potencjału rogówkowo-siatkówkowego.
Wikipedia
odpad będący zużytym sprzętem elektrycznym lub elektronicznym; elektrośmieć
SJP.pl
diatermia chirurgiczna stosowana w zabiegach oftalmologicznych
SJP.pl
Elektrookulogram (EOG) - metoda diagnostyczna polegająca na zapisie potencjału spoczynkowego w pobliżu gałek ocznych. Badanie to stosuje się w diagnostyce okulistycznej i detekcji ruchu oczu.
W celu wykrycia ruchu oczu do skóry około oka, przyklejane są elektrody mierzące potencjał. Oko, ze względu na swoją budowę, można uznać za dipol elektryczny, przy czym ładunek ujemny jest z "tyłu" oka, bliżej mózgu. Przy poruszaniu okiem, zmienia się rozłożenie ładunku, co można rejestrować przy pomocy wspomnianych elektrod.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrooptyką, dotyczący elektrooptyki
Wiktionary
rzecz. elektrooptyka ż.
Wiktionary
Wikipedia
nauka badająca zmiany chorobowe powstałe pod wpływem porażeń prądem elektrycznym
SJP.pl
metoda zeskalania (petryfikacji) gruntu za pomocą szkła wodnego i chlorku wapnia; cebertyzacja
SJP.pl
Elektropetryfikacja (elektro- + petryfikacja – gr. pétra „skała” + łac. facere „czynić”), zeskalanie, cebertyzacja, elektroiniekcja, elektrosylikatyzacja – proces zeskalania podłoża (gruntu) przez działanie polem elektrycznym przy jednoczesnym wprowadzaniu do niego zawiesin cementowych i roztworów szkła wodnego oraz chlorku wapnia.
Wikipedia
pojazd napędzany silnikiem elektrycznym; e-samochód, e-auto
SJP.pl
Wikipedia
pompa elektryczna
SJP.pl
połów ryb przy wykorzystaniu zjawiska elektrotaksji
SJP.pl
specjalista w dziedzinie elektroradiologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. specjalista w zakresie elektroradiologii;
Wiktionary
Elektroradiolog (ang. Radiation Therapist (RTT) / Radiographer) – medyczny zawód regulowany, uprawniony do wykonywaniu czynności zawodowych w dziedzinie elektroradiologii należącej do nauk medycznych, nauk o zdrowiu, w tym czynności z zakresu radiologii i diagnostyki obrazowej, ultrasonograficznej, radiologii zabiegowej, elektrofizjologii, medycyny nuklearnej i radioterapii oraz realizowaniu zadań ochrony radiologicznej pacjenta i personelu.
Wikipedia
(1.1) Elektroradiolog wykonuje badania z użyciem promieniowania rentgenowskiego.
Wiktionary
Wikipedia
metalurgiczny proces oczyszczania metali
SJP.pl
Elektrorafinacja (rafinacja elektrolityczna) – proces oczyszczania metali otrzymanych drogą hutniczą w procesie elektrolizy.
Oczyszczany metal umieszczany jest jako anoda w roztworze własnej soli. Katodą jest ten sam, tyle że wcześniej oczyszczony metal. Anoda roztwarza się, a metal bez zanieczyszczeń osadza się na katodzie. Zanieczyszczenia rozpuszczają się w roztworze lub wytrącają się w postaci tzw. "szlamu anodowego".
Wikipedia
badanie zmian potencjału czynnościowego powstającego w siatkówce oka pod wpływem błysku świetlnego, stosowana najczęściej w diagnostyce chorób siatkówki i nerwu wzrokowego
SJP.pl
przyrząd do wykrywania ładunku elektrostatycznego
SJP.pl
Elektroskop – aparat do wykrywania ładunku elektrycznego, a właściwie napięcia elektrycznego. Prosty elektroskop listkowy składa się z pionowego, metalowego pręta, na którego końcu są przymocowane przegubowo dwa prostokątne listki z cienkiej i lekkiej folii przewodzącej prąd. Wykorzystuje zjawisko odpychania się jednoimiennych ładunków elektrycznych. Przy zetknięciu pręta z obiektem naładowanym elektrycznie część ładunku przepływa z tego obiektu do elektroskopu, listki folii odpychają się, wielkość odchylenia listków zależy od zgromadzonego na nich ładunku.
Wikipedia
niepotrzebny, zwykle niesprawny sprzęt elektroniczny lub elektryczny; elektroodpad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. niepotrzebny, najczęściej uszkodzony sprzęt elektroniczny wymagający utylizacji
Wiktionary
(1.1) Władze Warszawy uruchomiły bezpłatną utylizację elektrośmieci. Miasto chce w ten sposób walczyć z wywożeniem zepsutych pralek, lodówek i telewizorów do lasów.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔɕmʲjɛ̇t͡ɕ, AS: elektrośmʹi ̯ėć
Wiktionary
(1.1) elektrograt
Wiktionary
1. potocznie: zanieczyszczenie powietrza spowodowane promieniowaniem elektromagnetycznym;
2. pola elektromagnetyczne wytwarzane przez urządzenia elektryczne
SJP.pl
Elektrosmog (smog elektromagnetyczny) – potoczne określenie promieniowania elektromagnetycznego o różnej częstotliwości, należącego do zakresu promieniowania niejonizującego, najczęściej odnoszące się do fragmentu zakresu fal radiowych (300 kHz – 300 GHz). Pojęcie elektrosmogu jest potocznie przez niektórych uważane za synonim promieniowania elektromagnetycznego pochodzącego ze źródeł sztucznych, czyli wytworzonych przez człowieka w odróżnieniu od promieniowania elektromagnetycznego pochodzącego ze źródeł naturalnych.
Wikipedia
Elektrostal (ros. Электросталь) – miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim. Około 156 tys. mieszkańców (2020).
Miasto to powstało w 1916 r. w związku z budową huty stali szlachetnych, a w 1938 r. otrzymało prawa miejskie.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. związany z elektrostatyką, dotyczący elektrostatyki
Wiktionary
rzecz. elektrostatyka ż.
przysł. elektrostatycznie
przym. elektryczny
Wiktionary
Elektrostatyka – dziedzina fizyki zajmująca się oddziaływaniami pomiędzy nieruchomymi ładunkami elektrycznymi. Oddziaływania te zwane są elektrostatycznymi. Elektrostatyka rozpatruje też ładunki poruszające się, o ile pomija się wszystkie efekty wynikające z ruchu ładunków z wyjątkiem zmiany ilości ładunku. Analogicznie, magnetostatyka zajmuje się polami magnetycznymi stałymi w czasie.
Wikipedia
zjawisko zmiany rozmiarów ciała pod wpływem przyłożonego zewnętrznego pola elektrycznego
SJP.pl
Elektrostrykcja – zjawisko zmiany wymiarów materiału pod wpływem pola elektrycznego (napięcia). Charakteryzuje się tym, że zmiana wymiarów zachodzi w jednym kierunku, niezależnie od kierunku przyłożonego pola elektrycznego (zjawisko proste). Stopień odkształcenia jest proporcjonalny do kwadratu natężenia pola. Elektrostrykcji nie należy mylić z odwrotnym zjawiskiem piezoelektrycznym.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) metoda terapeutyczna wykorzystująca napięcie elektryczne o niskich wartościach
Wiktionary
Elektrostymulacja pobudza nerwy lub mięśnie za pomocą impulsów elektrycznych wywołujących skurcz mięśnia, drażniąc prądem bezpośredni mięsień albo pośrednio nerw zaopatrujący mięsień. Elektrostymulację stosuje się przy dolegliwościach bólowych (różnego pochodzenia), jako przeciwdziałanie atrofii unieruchomionych mięśni, wspomagająco przy nietrzymaniu moczu oraz leczeniu zaburzeń krążenia.
Wikipedia
niewielkie urządzenie wytwarzające prąd elektryczny, służące do paraliżowania i obezwładniania przeciwnika; paralizator
SJP.pl
reakcja ruchowa swobodnie poruszających się organizmów (np. pierwotniaków) lub komórek (np. plemników) na przepływ prądu w danym środowisku; galwanotaksja
SJP.pl
specjalista w dziedzinie elektrotechniki
SJP.pl
specjalista w dziedzinie elektrotechniki
SJP.pl
Elektrotechnika, inżynieria elektryczna, elektryka – dziedzina techniki i nauki, która zajmuje się zagadnieniami związanymi z wytwarzaniem, przetwarzaniem (przekształcaniem), przesyłaniem, rozdziałem, magazynowaniem oraz użytkowaniem energii elektrycznej.
Wikipedia
metoda leczenia za pomocą prądu elektrycznego; elektrolecznictwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. leczenie prądem elektrycznym;
Wiktionary
Elektroterapia, elektrolecznictwo – dziedzina fizykoterapii (lecznictwa fizykalnego) zajmująca się leczeniem objawowym schorzeń m.in. układu ruchu i neurologicznych za pomocą różnego rodzaju prądów leczniczych, w którym wykorzystuje się do leczenia prąd stały, modulowane prądy średniej częstotliwości oraz prądy impulsowe małej i średniej częstotliwości.
Wikipedia
(1.1) W rzadkich przypadkach, gdy lek nie działa wystarczająco szybko, należy uciec się do elektroterapii (ECT), znanej w dawnych czasach jako budzące postrach „elektrowstrząsy”.
Wiktionary
przym. elektroterapeutyczny
Wiktionary
(1.1) elektrolecznictwo
Wiktionary
Elektrotermia jest działem elektrotechniki (jedna z jej specjalizacji), nauki i techniki dotyczącym przemian energii elektrycznej w ciepło do celów użytkowych lub przemysłowych.
Do przemian elektrotermicznych powszechnych w przemyśle należą:
Wikipedia
specjalista w zakresie techniki zajmującej się bezpośrednimi przemianami energii elektrycznej w ciepło
SJP.pl
metoda leczenia za pomocą energii cieplnej wytwarzanej przez urządzenia elektryczne
SJP.pl
zmiana pobudliwości nerwu lub mięśnia występująca podczas przepływu przez nie prądu stałego
SJP.pl
Elektrotropizm, galwanotropizm – rodzaj tropizmu, w którym ruch warunkowany jest przez pole elektryczne. Reakcję ruchową tego typu wykazują: neurony, komórki mięśni, fibroblasty, komórki nabłonka, zielone glony, zarodniki, łagiewka pyłkowa.
Wikipedia
zdolność pierwiastka do przyciągania elektronów
SJP.pl
Elektroujemność, skala elektroujemności – miara tendencji do przyciągania elektronów przez atomy danego pierwiastka, gdy tworzy on związek chemiczny z atomami innego pierwiastka. Bardziej elektroujemny pierwiastek „przyciąga” do siebie elektrony tworzące wiązanie z atomem mniej elektroujemnym, co prowadzi do polaryzacji wiązania. W skrajnym przypadku, gdy elektroujemności obu pierwiastków bardzo się różnią (np. sód i chlor), dochodzi do pełnego przeskoku elektronów na bardziej elektroujemny atom, co prowadzi do powstania wiązania jonowego.
Wikipedia
Elektrowiert – urządzenie napędzające sprzężony z nim świder wiertniczy, stosowane w trakcie wierceń obrotowych. Zasadniczym elementem elektrowiertu jest zasilany z powierzchni silnik elektryczny, przekazujący wytworzony moment obrotowy na narzędzie wiercące.
Wikipedia
elektryczna maszyna do mielenia mięsa używana w zakładach masarskich
SJP.pl
zakład energetyczny wytwarzający i rozdzielający energię elektryczną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektr. zakład przemysłowy, w którym wytwarza się energię elektryczną;
Wiktionary
Elektrownia – zakład przemysłowy wytwarzający energię elektryczną przez przetwarzanie innych form energii pierwotnej.
Elektrownia jest to obiekt techniczny składający się z jednego lub kilku zespołów urządzeń służących do wytwarzania energii elektrycznej.
Wikipedia
(1.1) Z daleka było widać kominy i chłodnie elektrowni.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔvʲɲa, AS: elektrovʹńa
Wiktionary
rzecz. elektryk m.
przym. elektrowniany
zobacz też: elektryczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kolej. lokomotywa z napędem elektrycznym;
Wiktionary
Lokomotywa elektryczna (elektrowóz) – lokomotywa napędzana silnikami elektrycznymi, która jest zasilana z sieci trakcyjnej, trzeciej szyny lub akumulatorów
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛkˈtrɔvus, AS: elektrovus
Wiktionary
rzecz. elektrowozownia ż.
Wiktionary
(1.1) lokomotywa elektryczna
Wiktionary
zajezdnia lokomotyw elektrycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kolej. zespół pomieszczeń i warsztatów wraz z wyposażeniem, przystosowanych do garażowania, konserwacji i napraw elektrowozów lub innych elektrycznych pojazdów szynowych;
Wiktionary
Elektrowozownia – baza, zakład eksploatacji, zajezdnia; zespół pomieszczeń i warsztatów oraz torów przeznaczonych do przechowywania i obsługiwania technicznego lokomotyw elektrycznych.
W minionych latach funkcjonowała niewielka liczba jednostek kolejowych o tej nazwie, np. Elektrowozownia Gdynia Cisowa, obsługująca ruch pasażerski w aglomeracji trójmiejskiej. Jednak większość lokomotyw elektrycznych była na stanie lokomotywowni.
Wikipedia
rzecz. elektrowóz mrz.
Wiktionary
zwykle w liczbie mnogiej: wstrząsy elektryczne spowodowane przepuszczaniem przez ciało pacjenta prądu elektrycznego o niskim natężeniu; stosowane jako metoda leczenia niektórych chorób psychicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. elektr. zabieg polegający na przepuszczeniu prądu elektrycznego przez ciało pacjenta
Wiktionary
(1.1) Po drugim elektrowstrząsie serce naszego dziecka ożyło.
(1.1) Wbrew powszechnym opiniom, elektrowstrząsy to bardzo skuteczna i bardzo bezpieczna metoda leczenia zaburzeń afektywnych zarówno jednobiegunowych (depresja), jak i dwubiegunowych (ChAD).
Wiktionary
przym. elektrowstrząsowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z elektrowstrząsami, dotyczący elektrowstrząsów
Wiktionary
rzecz. elektrowstrząs mrz.
Wiktionary
urządzenie elektromagnetyczne do odryglowywania i zaryglowywania drzwi
SJP.pl
Elektrozaczep – urządzenie elektromagnetyczne, w obudowie symetrycznej lub niesymetrycznej, służące do zdalnego, przewodowego odryglowywania drzwi, furtek, oraz drzwiczek szafek. Jest rozpowszechnionym elementem wykonawczym systemów kontroli dostępu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. zob. zawór elektromagnetyczny.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) zawór elektromagnetyczny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) techn. związany z wytwarzaniem ciepła przez opór stawiany przez roztopiony żużel prądowi wytwarzanemu przez elektrody
Wiktionary
(1.1) Związkowcy planowaćanują zarejestrować spółkę pracowniczą i wydzierżawić od syndyka nieczynny piec do elektrożużlowego przetapiania stali.
Wiktionary
1. minerał, roztwór stały złota i srebra z niewielką ilością miedzi i żelaza;
2. dawna nazwa bursztynu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) miner. naturalnie występujący stop złota i srebra, dawniej używany do wybijania monet;
Wiktionary
Elektrum, elektron – minerał z grupy pierwiastków rodzimych będący stopem złota i srebra (ponad 20%), z niewielką ilością miedzi oraz żelaza.Także otrzymywany sztucznie stop złota i srebra.
Nazwa wywodzi się od bladożółtej barwy przypominającej bursztyn (łac. electrum, gr. ἤλεκτρον ēlektron ‘bursztyn’).
Wikipedia
tylko w połączeniu: pstryczek-elektryczek - żartobliwie: wyłącznik lub przełącznik do światła elektrycznego
SJP.pl
tylko w połączeniu: pstryczek-elektryczek - żartobliwie: wyłącznik lub przełącznik do światła elektrycznego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób dotyczący elektryczności
Wiktionary
rzecz. elektryczność ż., elektryk mos./mrz.
przym. elektryczny
Wiktionary
1. forma energii w postaci pól i ładunków elektrycznych;
2. zjawiska związane ze wzajemnym oddziaływaniem pól elektrycznych;
3. prąd elektryczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. własność materii, pozwalająca jej oddziaływać z polem elektromagnetycznym;
(1.2) pot. prąd elektryczny
(1.3) pot. sztuczne światło otrzymywane z prądu elektrycznego
(1.4) odprzym. cecha tego, co jest elektryczne
Wiktionary
Elektryczność (od gr. ήλεκτρον (elektron) – bursztyn) – zjawisko związane z oddziaływaniem ciał mających ładunek elektryczny (na przykład elektronów i protonów) oraz z przepływem tych ładunków (prądem elektrycznym). W fizyce elektryczność obejmuje elektrostatykę, elektrodynamikę i prąd elektryczny. Można wyróżnić elektryczność naturalną, np. atmosferyczną oraz elektryczność związaną z techniką.
Potocznie elektryczność jest kojarzona przede wszystkim z instalacją elektryczną.
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛkˈtrɨt͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: elektryčność
Wiktionary
rzecz. elektryka ż., elektryk m., elektryfikacja ż., elektryfikowanie n., zelektryfikowanie n., elektryzowanie n., zelektryfikowanie n., elektryzowanie n., zelektryzowanie n., naelektryzowanie n.
czas. elektryfikować ndk., zelektryfikować dk., elektryzować ndk., zelektryzować dk., naelektryzować dk.
przym. elektryczny
przysł. elektrycznie
Wiktionary
(1.1) elektryka
(1.2) pot. elektryka
(1.3) pot. elektryka, światło
Wiktionary
1. przymiotnik od: elektryczność; odnoszący się do elektryczności, oddziałujący elektrycznie;
2. zasilany elektrycznością
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z elektrycznością; działający przy wykorzystaniu elektryczności
(1.2) pot. elektrostatyczny
Wiktionary
(1.1) W 1940 r., gdy opatentowano golarkę elektryczną, sprzedano 16 mln maszynek, a każdego tygodnia 27 mln żyletek. Dziś produkcja maszynek do golenia jest wielkim przemysłem podbudowanym olbrzymim aparatem naukowym.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛkˈtrɨt͡ʃnɨ, AS: elektryčny
Wiktionary
rzecz. elektryczność ż., elektryk m., elektryczka ż., elektronik m., elektroniczka ż., elektron m., dielektryk m., elektryfikacja ż., elektrostatyka ż., elektrodynamika ż., elektrownia ż., elektryzowanie n., zelektryzowanie n.
czas. elektryzować ndk., naelektryzować dk., zelektryzować dk., elektryfikować ndk., zelektryfikować dk.
przym. elektroniczny, elektronowy, elektrostatyczny
przysł. elektrycznie, elektrostatycznie
temsłow. elektro-
Wiktionary
1. doprowadzenie energii elektrycznej do jakiegoś miejsca, obiektu, obszaru;
2. zastosowanie energii elektrycznej w jakiejś dziedzinie przemysłu lub usług
SJP.pl
Elektryfikacja – proces mający na celu rozprzestrzenienie sieci elektroenergetycznej. Elektryfikowane są miejscowości lub obiekty przemysłowe, przez doprowadzanie linii elektrycznych ze stacji transformatorowych. Elektryfikacją nazywane jest również zakładanie sieci trakcyjnej nad torami kolejowymi lub stawianie słupów podtrzymujących linie energetyczne i odprowadzanie przewodów elektrycznych ze słupów do domów.
Wikipedia
związany z elektryfikacją
SJP.pl
1. doprowadzać energię elektryczną do jakiegoś miejsca, obiektu, obszaru;
2. wprowadzać stosowanie energii elektrycznej w jakiejś dziedzinie przemysłu lub usług
SJP.pl
czasownik
(1.1) doprowadzać energię elektryczną do danego miejsca
Wiktionary
rzecz. elektryk mzw./mos., elektryfikowanie n., elektryczność ż.
przym. elektryczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zapewnianie możliwości korzystania z energii elektrycznej na jakimś terenie
Wiktionary
rzecz. elektryk mzw./mos., elektryfikacja n., elektryczność ż.
czas. elektryfikować ndk.
Wiktionary
1. specjalista w dziedzinie elektryki;
2. pracownik firmy elektromontażowej lub innej związanej z elektrycznością; monter instalacji elektrycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się urządzeniami elektrycznymi
(1.2) specjalista z zakresu elektryki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) środ. muz. gitara elektryczna
(2.2) środ. elektroniczny papieros
(2.3) środ. mot. samochód elektryczny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zgasło światło. Trzeba wezwać elektryka.
(2.1) Patryk gra na elektryku.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛktrɨk, AS: elektryk
Wiktionary
rzecz. elektryka ż., elektryczność ż., elektrownia ż., elektryfikacja ż., elektryfikowanie n., zelektryfikowanie n.
:: fż. elektryczka ż.
:: zdrobn. elektryczek m.
czas. elektryfikować ndk., zelektryfikować dk.
przym. elektryczny
przysł. elektrycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elektryka ż., elektryczność ż., elektrownia ż., elektryfikacja ż., elektryfikowanie n., zelektryfikowanie n.
:: fż. elektryczka ż.
:: zdrobn. elektryczek m.
czas. elektryfikować ndk., zelektryfikować dk.
przym. elektryczny
przysł. elektrycznie
frazeologia.
elektryka prąd nie tyka
etymologia.
uwagi.
zobacz też: Indeks:Polski - Zawody
tłumaczenia.
(2.1) zobtłum|gitara elektryczna.
* albański: (1.1) elektricist m.
* angielski: (1.1) electrician, electrical engineer
* arabski: (1.1) كهربائي
* baskijski: (1.1) argiketari, elektrikari
* białoruski: (1.1) электрык m.; (1.2) электрык m.
* dolnołużycki: (1.1) elektrikaŕ m.
* duński: (1.1) elektriker w., elinstallatør w.
* esperanto: (1.1) elektristo
* francuski: (1.1) électricien m.
* hiszpański: (1.1) electricista m.
* islandzki: (1.1) rafvirki m.
* jidysz: (1.1) עלעקטריקער m. (elektriker)
* kataloński: (1.1) electricista m., ż.
* litewski: (1.1) elektrikas m.
* niemiecki: (1.1) Elektriker m., Elektrotechniker m.
* norweski (bokmål): (1.1) elektriker m.
* nowogrecki: (1.1) ηλεκτρολόγος m.
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|elektryczny, elektryk, energia.}}
* portugalski: (1.1) eletricista m.
* rosyjski: (1.1) электрик m.
* słowacki: (1.1) elektrikár m.
* szwedzki: (1.1) elektriker w.
* ukraiński: (1.1) електрик m.
* węgierski: (1.1) villanyszerelő
* włoski: (1.1) elettricista m./ż.
źródła.
== elektryk (język wilamowski.) ==
ortografie.
wymowa.
audio|Wym-elektryk (wersja Józefa Gary).ogg.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) elektryka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dział wiedzy, który obejmuje zagadnienia z dziedziny elektryczności i opisuje jej wykorzystanie
SJP.pl
Wikipedia
w górnictwie: wykwalifikowany robotnik zajmujący się zakładaniem i utrzymaniem sieci elektrycznej w kopalni
SJP.pl
Elektryzacja (elektryzowanie) – zjawisko fizyczne, proces polegający na wytworzeniu w ciele, elektrycznie obojętnym, nadmiaru ładunków elektrycznych jednego znaku. Zawsze towarzyszy mu powstanie w otoczeniu ładunku o przeciwnym znaku, takiego samego co do wartości bezwzględnej, gdyż proces ten polega na rozdzieleniu już istniejących ładunków o przeciwnych znakach.
Elektryzacja może zachodzić przez
Wikipedia
1. nadawać czemuś ładunek elektryczny;
2. poddawać działaniu prądu elektrycznego;
3. wzbudzać zainteresowanie, sprawiać silne wrażenie; ekscytować;
4. elektryzować się:
a) ładować się elektrycznie, przyjmować ładunek elektryczny;
b) być zdolnym do takiego ładowania;
c) ulegać działaniu prądu elektrycznego;
d) podniecać się czymś, ekscytować się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) fiz. nadawać czemuś ładunek elektryczny (zwykle przez pocieranie)
(1.2) wzbudzać duże zainteresowanie, ekscytować
czasownik zwrotny niedokonany elektryzować się
(2.1) fiz. nadawać sobie ładunek elektryczny
(2.2) być zdolnym do bycia otrzymywania ładunku elektrycznego
(2.3) pot. generować iskry lub hałas z powodu bycia
Wiktionary
(1.1) W tym doświadczeniu pokażę, jak elektryzuje się kawałek bursztynu.
(1.2) Zwiastun filmu elektryzował widzów od miesięcy.
(2.2) Jej włosy szybko się elektryzują.
(2.3) Mój sweter elektryzuje się przy dotknięciu.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛktrɨˈzɔvat͡ɕ, AS: elektryzovać
Wiktionary
rzecz. elektryzowanie n., naelektryzowanie n., elektryczność ż.
przysł. elektryzująco
przym. elektryczny
Wiktionary
(1.1) ładować
(1.2) ekscytować, podniecać, wzbudzać zachwyt (w kimś)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|elektryzować.
Wiktionary
Elektryzacja (elektryzowanie) – zjawisko fizyczne, proces polegający na wytworzeniu w ciele, elektrycznie obojętnym, nadmiaru ładunków elektrycznych jednego znaku. Zawsze towarzyszy mu powstanie w otoczeniu ładunku o przeciwnym znaku, takiego samego co do wartości bezwzględnej, gdyż proces ten polega na rozdzieleniu już istniejących ładunków o przeciwnych znakach.
Elektryzacja może zachodzić przez
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛktrɨzɔˈvãɲɛ, AS: elektryzovãńe
Wiktionary
czas. elektryzować
rzecz. elektryczność ż.
przym. elektryczny
Wiktionary
wywierający silne wrażenie; wstrząsający, podniecający
SJP.pl
zdrobnienie od: element
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od element
Wiktionary
(1.1) To nie element, lecz tylko mały elemencik.
Wiktionary
rzecz. element m., elementarz mrz., elementaryzm mrz.
przym. elementarny
Wiktionary
1. część składowa jakiejś całości; składnik nadający czemuś odrębną cechę, właściwość; czynnik;
2. zbiorowe określenie osób z marginesu społecznego, zamieszkujących biedne dzielnice miast i zaangażowanych w działalność przestępczą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część składowa
(1.2) pejor. obraź. niepochlebne określenie grupy społecznej lub jej przedstawiciela
(1.3) filoz. w filozofii starożytnej synonim słowa pierwiastek: (ziemia, woda, ogień lub powietrze)
(1.4) mat. obiekt należący do rozważanego zbioru lub klasy
Wiktionary
Element – wyraz oznaczający pierwotnie podstawę, zasadniczą część, składową, rudyment (stąd polski odpowiednik „pierwiastek”); przez to nabrał znaczenia cząstki, fragmentu, czy komponentu w ogóle, a w dalszej kolejności uzyskał znaczenie detalu, szczegółu; pod wpływem filozofii greckiej wyrazem tym opisuje się także jeden z czterech żywiołów: powietrze, ogień, woda, ziemia.
Wikipedia
(1.1) Dysk twardy jest elementem zestawu komputerowego.
(1.2) Tutaj mieszka sam element.
(1.3) Woda i ogień to wrogie elementy.
(1.4) Elementami zbioru potęgowego są podzbiory wyjściowego zbioru.
Wiktionary
IPA: ɛˈlɛ̃mɛ̃nt, AS: elẽmẽnt
Wiktionary
rzecz. elementarz mrz., praelement mrz.
:: zdrobn. elemencik mrz.
przym. elementarny
Wiktionary
(1.1) część, fragment, składnik
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: elementarny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co elementarne
Wiktionary
przym. elementarny
rzecz. elementarz mrz., elementaryzm mrz.
Wiktionary
1. tkwiący u podstaw; najpierwszy, najprostszy;
2. w fizyce: cząstki elementarne - cząstki subatomowe, niepodzielne według dzisiejszej wiedzy;
3. w matematyce: funkcje elementarne - funkcji wymierne, logarytmiczne, wykładnicze i trygonometryczne;
4. komórka elementarna - najmniejszy fragment sieci krystalicznej;
5. dawniej: szkoła elementarna - szkoła ludowa, dająca minimum wykształcenia; szkoła podstawowa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) podstawowy, najprostszy
Wiktionary
(1.1) Żeby być profesorem, nie wystarczają elementarne wiadomości z danej dziedziny.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛ̃mɛ̃nˈtarnɨ, AS: elẽmẽntarny
Wiktionary
rzecz. element m., elemencik m., elementarność ż., elementaryzm m., elementarz m., elementarzyk m.
przysł. elementarzowy
przym. elementarzowy
Wiktionary
(1.1) zasadniczy, fundamentalny; książk. rudymentarny
Wiktionary
kierunek w plastyce, architekturze i wzornictwie XX w. charakteryzujący się wykorzystaniem prostokątnych i prostopadłych form; neoplastycyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. archit. nurt XX w. charakteryzujący się wykorzystaniem prostokątnych i prostopadłych form oraz dążący (w sztuce) do zwiększenia dynamizmu kompozycji
Wiktionary
(1.1) Elementaryzm nawołuje do tworzenia sztuki, która przenikałaby życie. Głosi swoisty powrót do przyrody. Zwraca uwagę na fizyczność sztuki, na to, że kreuje ją tworzywo.
Wiktionary
rzecz. element m., elemencik m., elementarność ż., elementarz m., elementarzyk m.
przysł. elementarzowy
przym. elementarzowy, elementarny
Wiktionary
1. podręcznik używany do nauki pisania i czytania, zwłaszcza w pierwszym roku nauki szkolnej; pierwsza czytanka;
2. przenośnie: zbiór najbardziej podstawowych wiadomości, zasad itp.; podręcznik, poradnik, ABC
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) eduk. podręcznik do początkowej nauki czytania i pisania;
(1.2) przen. rzecz podstawowa; coś, co każdy powinien wiedzieć i umieć
Wiktionary
Elementarz (łac. elementarius „początkowy”) – książka wprowadzająca w najbardziej podstawowe zagadnienia jakiejś dziedziny, zbiór elementarnej wiedzy w danym zagadnieniu, np.: elementarz języka polskiego, dla chcących się nauczyć czytać i pisać – elementarz pierwszoklasisty (pot. abecadło).
Wikipedia
(1.1) Moim pierwszym w życiu podręcznikiem był elementarz Mariana Falskiego.
(1.2) Blokowanie i odblokowywanie przycisków, edytorków i innych elementów interfejsu to elementarz tworzenia logiki interfejsów aplikacji.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛ̃ˈmɛ̃ntaʃ, AS: elẽmẽntaš
Wiktionary
rzecz. elementaryzm mrz., element m., elemencik m., elementarność ż.
przym. elementarzowy, elementarny, elementowy
Wiktionary
(1.1) daw. abecadlnik
(1.2) podstawy, abecadło, ABC
Wiktionary
taki, który odnosi się do elementarza - podręcznika stosowanego do nauki czytania i pisania lub poradnika zwierającego podstawowe informacje
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z elementarzem
Wiktionary
przym. elementarny
rzecz. elementarz mrz., elementaryzm mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: elementarz
SJP.pl
1. część składowa jakiejś całości; składnik nadający czemuś odrębną cechę, właściwość; czynnik;
2. zbiorowe określenie osób z marginesu społecznego, zamieszkujących biedne dzielnice miast i zaangażowanych w działalność przestępczą
SJP.pl
Wikipedia
żywica naturalna otrzymywana z drzewa kanarecznika
SJP.pl
Wikipedia
produkt marki Elemis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. ofiarowanie daru człowiekowi w potrzebie
Wiktionary
(1.1) książk. jałmużna
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
spis, lista, katalog
SJP.pl
Eleni (Helena) Tzoka (gr. Ελένη Τζόκα) z domu Milopoulou (gr. Μυλοπούλου) (ur. 27 kwietnia 1956 w Bielawie) – polska piosenkarka pochodzenia greckiego, autorka tekstów i kompozytorka. Wykonuje utwory w języku: polskim, greckim i angielskim.
Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny tyrankowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
lek psychotropowy działający kojąco i odprężająco
SJP.pl
Chlorodiazepoksyd (łac. chlordiazepoxidum) – organiczny związek chemiczny, pochodna benzodiazepiny. Stosowany jako lek z grupy benzodiazepin. Związek ten został otrzymany przypadkowo w 1954 roku, jednak nie zwrócono na niego uwagi. Został zsyntetyzowany w roku 1957 przez absolwenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Leona Sternbacha (1908–2005). Opatentowany w roku 1958, natomiast wprowadzony do lecznictwa jako pierwszy lek z tej grupy w lutym 1960 roku pod nazwą handlową Librium przez koncern farmaceutyczny Hoffmann-La Roche. Nasila działania receptorów GABA. Wykazuje silne działanie zarówno przeciwlękowe, jak i uspokajające, oraz umiarkowanie miorelaksacyjnie, umiarkowanie nasennie – w dawkach małych (do 10 mg) i silnie nasenne – w dawkach dużych (30 mg). Ponadto odznacza się niewielkim działaniem rozkurczowym. Może wywoływać uzależnienie.
Wikipedia
elenktyczna metoda - krytyczna część dialogu, polegająca na zbijaniu kolejnych argumentów przeciwnika, stosowana w sokratejskiej metodzie nauczania
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eleonora – imię żeńskie nieustalonego pochodzenia; być może hebrajskiego (może od el – „Bóg” oraz or – „światło”; czyli „Bóg mi światłem”), arabskiego lub greckiego (od eleo – „lituję się”).
Jej postacią zdrobniałą (skróconą) jest Nora.
Wikipedia
(1.1) Eleonora uważa, że Straszny diabełek z tego twojego Maciusia.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛɔ̃ˈnɔra, AS: eleõnora
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etymn|łac|Eleonora. < etymn|stfranc|Elienor., etymn|stfranc|Aliénor.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
wikicytaty.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Eleanor, Elinor
* białoruski: (1.1) Элеанора ż.
* hiszpański: (1.1) Eleonor ż.
* łaciński: (1.1) Alienora ż.
* łotewski: (1.1) Eleonora ż.
* rosyjski: (1.1) Элеонора ż.
* słowacki: (1.1) Eleonóra ż.
* szwedzki: (1.1) Eleonora, Elinor, Ellinor
* ukraiński: (1.1) Елеоно́ра ż.
* włoski: (1.1) Eleonora ż., Leonora ż.
źródła.
== Eleonora (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż. Eleonora
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: Eleonora
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eleonory lub z nią związany
SJP.pl
[czytaj: elefantiaz-is] choroba objawiająca się rozrostem tkanki łącznej skóry przeważnie kończyn dolnych i krocza, wywołana przez pasożyty, bakterie lub wskutek przewlekłego zastoju krwi i obrzęku; słoniowatość, elefantiaza, słoniowacizna
SJP.pl
Słoniowacizna (łac. elephantiasis) - nasilony obrzęk kończyn na skutek utrudnionego odpływu chłonki (limfy). Spowodowany zaczopowaniem pni chłonnych, masywną niedrożnością węzłów chłonnych lub mniejszych naczyń limfatycznych. Najczęściej występuje w rozległych przerzutach raka sutka do węzłów chłonnych pachowych lub po ich operacyjnym usunięciu. Może być również skutkiem bliznowacenia po urazie, napromieniowaniu, operacji oraz zakażenia nitkowcem bytującym w naczyniach chłonnych (tylko kraje tropikalne).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɛwˈkadʲja, AS: eleu̯kadʹi ̯a
Wiktionary
ikona przedstawiająca Matkę Boską
SJP.pl
Eleusa (gr. Ελεούσα od έλεος czułość) – typ ikonograficzny przedstawień Matki Bożej z Dzieciątkiem, ukazujący Marię, która trzyma w ramionach młodzieńczego Chrystusa i pochyla głowę, aby przytulić swój policzek do policzka syna. Chrystus obejmuje ją jedną ręką (często niewidoczną) za szyję, a drugą trzyma w ręce Matki.
Wikipedia
miasto w Grecji
SJP.pl
Eleusis (także Elefsis, Elefsina; gr. Ελευσίνα Elefsína; staroż. Eleusis, spol. Eleuzis, Eleuzyna) – miasto przemysłowe w Grecji w Attyce.
Położone o 20 km od Aten nad zatoką noszącą grecką nazwę Kolpos Elefsinas, u zbiegu dwóch autostrad i trasy szybkiego ruchu. Przynależne do administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Attyka Zachodnia. Siedziba gminy Eleusis. W 2011 roku liczyło 24 910 mieszkańców.
Wikipedia
uroczystość ku czci Zeusa, obchodzona w starożytnej Grecji na pamiątkę zwycięstwa nad Persami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eleuteria – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od gr. ἐλευθερία, oznaczającego „wolna, niezależna”.
Eleuteria imieniny obchodzi 20 lutego, 18 kwietnia, 26 maja, 16 sierpnia, 6 września, 2 października i 10 października.
Wikipedia
rzecz. Elefterios mos., Eleutery, Eleuteriusz
Wiktionary
uroczystość ku czci Zeusa, obchodzona w starożytnej Grecji na pamiątkę zwycięstwa nad Persami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Papież Eleuteriusz urodził się w Epirze.
Wiktionary
rzecz. Eleutery mos., Elefterios m.
:: fż. Eleuteria ż.
Wiktionary
(1.1) Eleutery
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eleuteriusz, Eleutery – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od gr. Ελευθεριος, oznaczającego „wolny”, „niezależny”. Forma oboczna: Eleutery. Imię to nosił jeden z papieży oraz liczni święci. Od Eleuteriusza wywodzi się serbskie i macedońskie imię Slobodan, które początkowo stosowane było w serbskiej literaturze jako jego zamiennik (odpowiednik znaczeniowy).
Wikipedia
rzecz. Eleuteriusz m., Elefterios m.
:: fż. Eleuteria ż.
Wiktionary
(1.1) Eleuteriusz
Wiktionary
mesjanistyczna koncepcja filozoficzna, wprowadzona przez Wincentego Lutosławskiego (1863-1954)
SJP.pl
uroczystości o charakterze misteriów, początkowo tajne, obchodzone ku czci bogiń Demeter i Persefony w mieście Eleusis koło Aten; eleuzynie, eleuzyńskie misteria
SJP.pl
uroczystości o charakterze misteriów, początkowo tajne, obchodzone ku czci bogiń Demeter i Persefony w mieście Eleusis koło Aten; eleuzynia, eleuzyńskie misteria
SJP.pl
Misteria eleuzyjskie, Eleuzynie – misteria odprawiane w starożytnej Grecji, w Eleusis, nieopodal Aten, związane z kultem Demeter, jej córki Persefony oraz Dionizosa. Zgodnie z tradycją miał je zapoczątkować Eumolpos.
Misteria odprawiane były przez 2 tysiące lat, od około XV w. p.n.e. do 391 n.e. oficjalnie (zakazane zostały przez cesarza Teodozjusza), później potajemnie. Należały one do najważniejszych i najświętszych kultów religijnych świata greckiego. Aby uczestniczyć w obrzędach, wystarczyło mówić po grecku i być w stanie czystości rytualnej. Wtajemniczenia mógł dostąpić każdy: bez względu na status społeczny (wolni i niewolnicy), płeć czy pochodzenie. Możliwość uzyskania wtajemniczenia wiązała się z tzw. czystością serca. Dokładnej tajemnicy misteriów podobno nikt z wtajemniczonych nie wyjawił.
Wikipedia
uczeń szkoły wojskowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. uczeń szkoły wojskowej
(1.2) wojsk. żołnierz służby przygotowawczej kształcący się na szeregowego;
(1.3) daw. uczeń, wychowanek
Wiktionary
Elew (z fr. élève, uczeń) – tytuł żołnierza służby przygotowawczej kształcącego się na szeregowego, otrzymywany bez szczególnego nadania z dniem rozpoczęcia pełnienia służby przygotowawczej w Wojsku Polskim. Dawniej był to także tytuł żołnierzy zawodowych kształcących się w podoficerskich szkołach zawodowych. Tytuł ten przysługiwał również żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową, których skierowano na naukę w szkole podoficerskiej, szkole młodszych specjalistów lub wojskowym ośrodku szkolenia. Tytuł przysługiwał od dnia rozpoczęcia nauki przez okres jej trwania.
Wikipedia
(1.2) Grupa elewów opuściła koszary.
Wiktionary
(1.3)
rzecz.
:: forma żeńska elewka ż.
Wiktionary
1. zewnętrzna ściana budynku; lico budynku;
2. potocznie: zewnętrzna strona ściany budynku;
3. rodzaj rysunku architektonicznego;
4. wysokość gwiazdy nad horyzontem;
5. dawniej:
a) podniesienie hostii w czasie mszy;
b) podniesienie wylotu działa przy strzelaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. bud. zewnętrzna powierzchnia ściany budynku z wszystkimi znajdującymi się na niej elementami;
(1.2) astr. wysokość ciała niebieskiego podawana w stopniach; kąt zawarty między horyzontem a prostą skierowaną do ciała niebieskiego
(1.3) daw. stud. twarz
Wiktionary
Elewacja – zewnętrzna powierzchnia ściany budynku ze wszystkimi znajdującymi się na niej elementami, lico budynku.
Elewacje, w zależności od położenia określa się:
Wikipedia
IPA: ˌɛlɛˈvat͡sʲja, AS: elevacʹi ̯a
Wiktionary
(1.2) wysokość
Wiktionary
związany z elewacją
SJP.pl
duży magazyn zbożowy; spichlerz
SJP.pl
Zobacz też: Elevator
Wikipedia
przymiotnik od: elewator
SJP.pl
przestarzale o uczennicy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. uczennica, wychowanka
Wiktionary
(1.1) Teraz wręczymy naszym elewkom świadectwa ukończenia szkoły.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. elew mos.
Wiktionary
element usterzenia umieszczony na krawędzi spływu skrzydła samolotu; sterolotka
SJP.pl
w mitologii oraz literaturze: istota pośrednia między bogami i ludźmi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) istota fantastyczna;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jak elf tańczyłabym w promieniu księżyca.
(1.1) Trzy Pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem, // Siedem dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach, // Dziewięć dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych, // Jeden dla Władcy Ciemności na czarnym tronie // W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie
Wiktionary
IPA: ɛlf, AS: elf
Wiktionary
rzecz. elfijka ż., elfica, elfka
:: zdrobn. elfik mos.
przym. elfi, elficki
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elfijka ż., elfica, elfka
:: zdrobn. elfik mos.
przym. elfi, elficki
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) elf
* baskijski: (1.1) elfo
* duński: (1.1) elver w.
* esperanto: (1.1) elfo
* francuski: (1.1) elfe m.
* hiszpański: (1.1) elfo m.
* islandzki: (1.1) álfur m., elfur ż.
* jidysz: (1.1) שרעטל n. (szretl)
* kataloński: (1.1) elf m.
* niemiecki: (1.1) Elf m.
* rosyjski: (1.1) эльф m.
* słowacki: (1.1) elf m.
* staronordyjski: (1.1) álfr m.
* szwedzki: (1.1) älva w.
* włoski: (1.1) elfo m.
źródła.
== elf (język afrykanerski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-elf.wav.
znaczenia.
liczebnik główny
(1.1) jedenaście, 11
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
urządzenie hydrauliczne spłukujące buraki cukrowe z wagonu wprost do kanału odprowadzającego je do fabryki
SJP.pl
związany z elfem, charakterystyczny dla elfa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fant. związany z elfami, wykonany przez nie; taki jak u elfów
Wiktionary
rzecz. elf mzw./mos.
Wiktionary
(1.1) elfowy, elficki
Wiktionary
1. związany jest z elfami; elfi;
2. język elficki - sztuczny język utworzony przez Tolkiena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żeński odpowiednik elfa
Wiktionary
rzecz. elf m.
:: fż. elfka ż., elfica ż.
Wiktionary
1. mały elf;
2. rodzaj ptaków z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Elfryda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, oznaczające „moc elfa” (chroniona przez elfy), a złożone z staroangielskiego słowa ælf połączonego z þryð – „siła, moc”.
Imię rzadkie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1867 kobiet o imieniu Elfryda nadanym jako imię pierwsze.
Elfryda imieniny obchodzi 20 maja i 8 grudnia.
Wikipedia
(1.1) Kinga dostała od Elfrydy atlas motyli.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji; lewy dopływ Indygirki;
Wiktionary
Elgi – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji; lewy dopływ Indygirki. Długość 394 km; powierzchnia dorzecza 68 200 km².
Źródła w górach Suntar-Chajata; płynie przez Płaskowyż Elgiński najpierw w kierunku północno-zachodnim, potem północno-wschodnim i wschodnim; zamarza od października do maja; zasilanie deszczowo-śniegowe.
Wikipedia
przym. elgiński
Wiktionary
potocznie: osoba nieheteroseksualna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Elgi, dotyczący Elgi
Wiktionary
rzecz. Elgi ż.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Elgiszewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Ciechocin.
Wikipedia
Wikipedia
Eliab − postać biblijna ze Starego Testamentu.
Najstarszy syn Jessego, brat Dawida.Pojawia się w I Księdze Samuela 16,6 nn.; 17,13.28
Wikipedia
Mircea Eliade (ur. 9 marca 1907 w Bukareszcie, zm. 22 kwietnia 1986 w Chicago) – rumuński historyk religii, religioznawca, indolog, filozof kultury, a także eseista, pisarz i dyplomata.
Wikipedia
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Eliasz, również Eliasz z Tiszbe lub Eliasz Tiszbita (hebr. אֱלִיָּהוּ Eliyáhu, stgr. Ἠλίας Elias, cs. Илья-пророк) – jeden z proroków Starego Testamentu żyjący w IX w. przed Chrystusem w północnym państwie Izraela (imię tłumaczone jako: „Bogiem jest Jah”, „moim Bogiem jest Jahwe”). Święty Kościoła katolickiego, prawosławnego, koptyjskiego, ormiańskiego i syryjskiego.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Eliasz i studiuję judaistykę w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
(1.1) Eliaszowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 20 lipca, a także 16 lutego i 17 kwietnia.
Wiktionary
IPA: ˈɛlʲjaʃ, AS: elʹi ̯aš
Wiktionary
rzecz. Heliasz mos.
:: zdrobn. Eliaszek mos., Elek mos., Eluś mos., Elunio mos.
przym. Eliaszowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Eliaszek, Elek, Eluś, Elunio
Wiktionary
Eliaszib – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Arcykapłan z czasów Nehemiasza, który pomógł odbudować mury Jerozolimy.Pojawia się w Księdze Nehemiasza 3,1, 13,4-9
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eliasza lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Eliasza
Wiktionary
(1.1) Dziki zryły Eliaszowe pole nad strumieniem.
Wiktionary
rzecz. Eliasz mos.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. górzysta kraina historyczna w zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego, z głównymi ośrodkami w Elidzie (1.2) i Olimpii
(1.2) geogr. hist. starożytne miasto-państwo położone w Elidzie (1.1)
Wiktionary
Elida, również Eleia, Elea, (nowogr. Ήλιδα a. Ηλεία, starogr. Ἤλις /dialekt attycki/ a. Ἄλις /dialekt dorycki/), inaczej Elis – dawny nomos i górzysta kraina historyczna w starożytnej Grecji położona w zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego.
Wikipedia
(1.1) W skład Peloponezu wchodzą mniejsze krainy: Achaja, Arkadia, Argolida, Elida, Mesenia i Lakonia.
(1.2) Pewien Augiasz, który w tamtym czasie objął rządy nad Elidą, miał trzy tysiące wołów.
Wiktionary
rzecz. Elijczyk mos., Elijka ż.
przym. elijski
Wiktionary
(1.1) war. Elis, Eleia, Elea
Wiktionary
opuszczać, opuścić samogłoskę w sąsiedztwie innej samogłoski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Elidy lub z nią związany
SJP.pl
postać biblijna ze Starego Testamentu
SJP.pl
Eliezer – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Jego imię znaczy „Bóg mego ojca był dla mnie pomocą”. Główny sługa Abrahama, który miał po nim dziedziczyć, gdy Abraham nie miał potomka. Najprawdopodobniej to Eliezerowi powierzono misję udania się do Mezopotamii po żonę dla Izaaka.
Pojawia się w Księdze Rodzaju 15,2; 24
Wikipedia
Elifaz – postać biblijna ze Starego Testamentu. Pochodził z Temanu.
Jeden z trzech przyjaciół Hioba, którzy przyszli, gdy spadły na niego nieszczęścia.Pojawia się w Księdze Hioba 2,11 nn.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eligia – żeńska wersja imienia Eligiusz, pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "wybrany".
Eligia imieniny obchodzi 15 stycznia i 1 grudnia.
Znane osoby noszące imię Eligia:
Wikipedia
(1.1) Eligia to rzadkie imię.
Wiktionary
rzecz. Eligiusz m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Eligiusz m.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== Eligia (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|włoski|ż. Eligia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eligiusz – imię męskie pochodzące od łacińskiego czasownika eligo, elegi, electum oznaczające – „wybrany”.
W Polsce imię pojawiło się w XVIII wieku, Należy do imion rzadkich i zanikających. W XX wieku nadano je 2210 razy. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL było 1127 mężczyzn o imieniu Eligiusz nadanym jako imię pierwsze oraz.960 mężczyzn o imieniu Eligiusz nadanym jako imię drugie.
Eligiusz obchodzi imieniny 1 grudnia.
Wikipedia
(1.1) Mój daleki krewny z Krakowa ma na imię Eligiusz.
(1.1) W Kościele katolickim na 1 grudnia przypada wspomnienie św. Eligiusza z Noyon, patrona złotników, kowali, ślusarzy i zegarmistrzów.
(1.1) Eligiuszowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 1 grudnia.
Wiktionary
IPA: ɛˈlʲiɟuʃ, AS: elʹiǵuš
Wiktionary
rzecz. Eligiuszowa ż., Eligiuszówna ż., Eligiuszostwo lm m.
:: zdrobn. Eligiuszek mos.
:: fż. Eligia ż.
przym. Eligiuszowy, Eligiuszkowy
zob. Eligia.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Eligiuszek
Wiktionary
zdrobnienie od: Eligiusz (imię męskie)
SJP.pl
Eligiusz z małżonką; Eligiuszowie
SJP.pl
Eligiusz z małżonką; Eligiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eligiusza lub z nim związany
SJP.pl
Elihu – postać biblijna ze Starego Testamentu. Elihu był synem Barachela Buzyty, co wskazuje, że był dalekim krewnym Abrahama.
Młody człowiek z historii o Hiobie, który doradzał mu, aby uniżył się przed Bogiem, co spowoduje, że jego skarga zostanie wysłuchana, a on sam pocieszony. Potępił pogląd trzech przyjaciół Hioba (Elifaza, Bildada i Sofara), że cierpi on z powodu swoich grzechów.
Pojawia się w Księdze Hioba 32-37.
Wikipedia
przymiotnik od: Elida (kraina w Grecji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Elidą, dotyczący Elidy
Wiktionary
rzecz. Elida ż.
Wiktionary
1. aromatyczny, słodki wyciąg roślinny o działaniu leczniczym i orzeźwiającym;
2. w przenośni: eliksir życia, eliksir młodości - magiczny płyn zapewniający wieczną młodość i zdrowie
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Elimelek – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Był mężem Noemi pochodzącym z Betlejem. Miał dwóch synów Machlona i Kiliona. Z powodu głodu przeniósł się z rodziną do Moabu. Tam ich synowie poślubili Moabitki: Orpę i Rut. Tam też zmarł Elimelek.
Pojawia się w Księdze Rut.
Wikipedia
1. wyłączenie pewnych elementów spośród innych; selekcja;
2. pierwszy etap konkursu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) usuwanie, często drogą selekcji
(1.2) wstępna faza konkursu, zawodów
(1.3) eufem. zabicie kogoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Laureatki wystąpiły w eliminacjach międzywojewódzkich w dniach 14-17 maja w Lublinie również zdobywając wysokie oceny jury […]
Wiktionary
rzecz. eliminowanie n., wyeliminowanie n.
czas. eliminować ndk., wyeliminować dk.
przym. eliminacyjny
Wiktionary
(1.1) selekcja
(1.3) usunięcie, likwidacja
Wiktionary
1. wyłączenie pewnych elementów spośród innych; selekcja;
2. pierwszy etap konkursu
SJP.pl
związany z eliminacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eliminacją, dotyczący eliminacji
Wiktionary
(1.1) Reprezentacja Białorusi w piłce nożnej w przedostatnim eliminacyjnym meczu do mistrzostw Europy pokonała reprezentację Albanii 4:2.
Wiktionary
IPA: ˌɛlʲĩmʲĩnaˈt͡sɨjnɨ, AS: elʹĩmʹĩnacyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. eliminacja ż., eliminacje lm nm.
czas. eliminować ndk., wyeliminować dk.
Wiktionary
1. coś usuwającego niepożądane, zbędne rzeczy lub zjawiska;
2. układ elektroniczny w odbiorniku radiowym lub telewizyjnym usuwający zakłócenia lub niepożądaną część odbieranego sygnału;
3. potocznie: początkowy etap walki bokserskich mający za zadanie wyłonić najlepszych zawodników
SJP.pl
Eliminator – ósmy album studyjny ZZ Top, wydany w marcu 1983. Płyta odniosła największy sukces komercyjny w historii grupy. Album uzyskał również status diamentowej płyty.
W 2003 album został sklasyfikowany na 396. miejscu listy 500 albumów wszech czasów magazynu Rolling Stone.
W 2008 roku została wydana reedycja płyty, z okazji 25-lecia Eliminatora, wzbogacona o bonusowy materiał oraz dodatkową płytę DVD.
Wikipedia
czasownik
(1.1) dokonywać eliminacji, usuwać, wykluczać coś
Wiktionary
(1.1) Zdarzenia ważne lub o osobistym charakterze potrafią skutecznie eliminować wszelkie inne wiadomości ze świata. Świata reklamy w szczególności.
Wiktionary
IPA: ˌɛlʲĩmʲĩˈnɔvat͡ɕ, AS: elʹĩmʹĩnovać
Wiktionary
rzecz. eliminowanie n., eliminacja ż.
przym. eliminacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|eliminować.
Wiktionary
IPA: ˌɛlʲĩmʲĩnɔˈvãɲɛ, AS: elʹĩmʹĩnovãńe
Wiktionary
czas. eliminować
rzecz. eliminacja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. elemozyna.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
linowe urządzenie wykorzystywane do wyciągania statków
SJP.pl
Wikipedia
stal stopowa
SJP.pl
Elinwar – stal stopowa niklowo chromowa o znikomej rozszerzalności cieplnej i dobrych właściwościach sprężystych (stały moduł sprężystości w szerokim zakresie temperatury), stosowany głównie na sprężyny do zegarków, do aparatów pomiarowych itp.
Wikipedia
przymiotnik od: elinwar
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby:
Miasta w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
owalna figura geometryczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geom. zamknięta krzywa drugiego stopnia taka, że suma odległości każdego z punktów tej krzywej od dwóch innych, dowolnie obranych punktów (ognisk elipsy) jest stała;
(1.2) liter. figura retoryczna, polegająca na celowym pominięciu jednego lub kilku wyrazów w zdaniu lub wersie;
Wiktionary
Elipsa (gr. ἔλλειψις, elleipsis – „brak, opuszczenie, pominięcie”, zob. geneza) – przypadek ograniczonej krzywej stożkowej, czyli krzywej będącej częścią wspólną powierzchni stożkowej oraz przecinającej ją płaszczyzny. Elipsę można zdefiniować także jako miejsce geometryczne tych wszystkich punktów płaszczyzny, dla których suma odległości od dwóch ustalonych punktów jest stałą.
Wikipedia
(1.1) Proszę narysować elipsę.
(1.2) Pisarz użył elipsy w celu zbudowania napięcia.
Wiktionary
IPA: ɛˈlʲipsa, AS: elʹipsa
Wiktionary
rzecz. elipsoida ż.
przym. eliptyczny, elipsowaty, elipsoidalny
Wiktionary
(1.2) wyrzutnia
Wiktionary
narzędzie do wykreślania elips
SJP.pl
1. powierzchnia powstała przez obrót elipsy dookoła jej osi symetrii;
2. bryła, której wszystkie przekroje płaskie są elipsami
SJP.pl
Elipsoida – powierzchnia, której wszystkie przekroje płaskie są elipsami. Czasem tym słowem oznacza się też bryłę ograniczoną tą powierzchnią.
Szczególnym przypadkiem elipsoidy jest elipsoida obrotowa, czyli powierzchnia ograniczona powstała przez obrót elipsy wokół jednej z jej osi symetrii; z kolei elipsoidy obrotowe są uogólnieniem sfery.
Wikipedia
przymiotnik od: elipsoida
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kształt elipsoidy, odnoszący się do elipsoidy
Wiktionary
rzecz. elipsa ż., elipsoida ż., elipsoidalność ż., elipsowatość ż.
przym. elipsowaty, eliptyczny
Wiktionary
przyrząd do pomiaru właściwości dwójłomnych powierzchni w świetle odbitym
SJP.pl
mający kształt elipsy, przypominający elipsę; owalny
SJP.pl
podłużny, spiczasty i przypominający elipsę
SJP.pl
1. o kształcie elipsy;
2. polegający na elipsie, zawierający elipsę
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający kształt elipsy
(1.2) liter. polegający na elipsie, zawierający elipsę
(1.3) mat. związany z elipsą
Wiktionary
rzecz. elipsa ż., elipsoida ż.
przym. elipsowaty, elipsoidalny
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
elisma wodna - gatunek rośliny z rodziny żabieńcowatych
SJP.pl
Elisma wodna, elisma pływająca (Luronium natans (L.) Raf.) – gatunek rośliny należący do rodziny żabieńcowatych (Alismataceae), jedyny (i tym samym typowy) przedstawiciel monotypowego rodzaju elisma (Luronium Raf. Aut. Bot. 63. 1840). Występuje w stanie dzikim w Europie. W Polsce występuje w części zachodniej oraz na Pojezierzu Pomorskim, szczególnie w Borach Tucholskich.
Wikipedia
stolica Kałmucji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, położone na południu jej europejskiej części, stolica Republiki Kałmucji;
Wiktionary
Elista (ros. Элиста, kałm. Элст, Elst) – miasto na terytorium Federacji Rosyjskiej, ośrodek administracyjny i stolica republiki Kałmucji, ok. 103,1 tys. mieszkańców (2020). Ważny regionalny węzeł transportowy i port lotniczy.
W mieście rozwinął się przemysł materiałów budowlanych, spożywczy oraz meblarski.
Wikipedia
przym. elisteński
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący Elisty, związany z Elistą
Wiktionary
rzecz. Elista ż.
Wiktionary
1. grupa osób wyróżniających się spośród innych jakimiś cechami uznanymi za ważne w danej społeczności;
2. rolnictwo: rodzaj materiału nasiennego roślin uprawnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grupa ludzi wyróżniająca się pozytywnie w pewnym środowisku
(1.2) wyodrębniona, niekoniecznie sformalizowana, grupa przywódcza, stanowiąca wzór dla reszty społeczeństwa, kierująca jego życiem i określająca lub przynajmniej wpływająca na kierunek jego rozwoju
Wiktionary
Elita – kategoria osób znajdujących się najwyżej w hierarchii społecznej, pod jakimś względem wyróżnionych z ogółu społeczeństwa. Elity mają często zasadniczy wpływ na władzę oraz na kształtowanie się postaw i idei w społeczeństwie.
Wśród socjologów nie ma zgody co do tego, czy elita jest grupą społeczną. Współczesne podejścia skłaniają się raczej ku stanowisku, że elicie brak takich cech grupy jak wewnętrzna organizacja, odrębność czy więź. Elitą są więc różnorodne zbiory utworzone przez ludzi wyróżniających się w rozmaitych dziedzinach.
Wikipedia
(1.1) Architekci oprogramowania często wywodzą się z elity programistów i stanowią najbardziej doświadczoną ich grupę.
(1.2) Pomiędzy elitą i masami zachodzą wzajemne, interakcje.
Wiktionary
IPA: ɛˈlʲita, AS: elʹita
Wiktionary
rzecz. elitarność ż., elitaryzm m.
przym. elitarny
przysł. elitarnie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób elitarny
(1.2) ekskluzywnie, wybiórczo
Wiktionary
rzecz. elita ż., elityzm mrz., elitaryzm mrz., elitaryzacja ż.
przym. elitarny
Wiktionary
1. uprzywilejowany, dostępny dla elit, ekskluzywny
2. najlepszy z najlepszych (np. oddział)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) dostępny tylko dla niektórych osób
Wiktionary
(1.1) Przed porwaniem Georgij był śledzony przez dwa miesiące przez oficerów elitarnego zarządu wywiadu śledczego MSW, służącego do walki z przestępczością zorganizowaną.
Wiktionary
IPA: ˌɛlʲiˈtarnɨ, AS: elʹitarny
Wiktionary
rzecz. elita ż., elityzm mrz., elitaryzm mrz., elitaryzacja ż.
przysł. elitarnie
Wiktionary
(1.1) ekskluzywny, wielkoświatowy
Wiktionary
zwolennik elitaryzmu
SJP.pl
1. sprawianie, że coś staje się dostępne lub właściwe dla wyróżniającej się, uprzywilejowanej grupy ludzi;
2. stawanie się takim;
3. powstawanie, wyodrębnianie się elit
SJP.pl
1. odgradzanie się od ogółu, zamykanie się w grupie osób uprzywilejowanych lub uważających siebie za lepszych pod danym względem;
2. pogląd społeczno-polityczny głoszący potrzebę wyodrębienia w społeczeństwie elit rządzących
SJP.pl
Elitaryzm (elityzm) − pogląd, zgodnie z którym niektóre jednostki czy grupy są bardziej wartościowe od innych (np. ze względu na swoje urodzenie, umiejętności, wiedzę, majątek) i z tego powodu powinny zajmować uprzywilejowaną pozycję w społeczeństwie (należeć do elit). Elitaryzm stoi w opozycji do egalitaryzmu i pluralizmu, często też przeciwstawia się koncepcjom demokratycznym.
Wikipedia
elitaryzować się; stawać się elitarnym, właściwym lub dostępnym dla wyróżniającej się, uprzywilejowanej grupy ludzi; tracić cechy powszechności
SJP.pl
pogląd, według którego społeczeństwo jest zawsze rządzone przez elitę
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Eliza – skrócona forma angielskiego imienia Elisabeth, czyli po polsku Elżbiety. W Polsce jest znane od XVIII wieku jako imię literackie, a gwałtowną popularność zyskało w latach 70 XX wieku.
Eliza imieniny obchodzi: 14 czerwca, 17 sierpnia i 2 września.
Wikipedia
(1.1) Ela chciałaby chodzić z Jackiem, ale niestety Jacek chodzi już z Elizą.
Wiktionary
IPA: ɛˈlʲiza, AS: elʹiza
Wiktionary
rzecz. Elżbieta ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Elżbieta ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Elise.
uwagi.
(1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.
tłumaczenia.
* łotewski: (1.1) Elīza ż.
* niemiecki: (1.1) Elise ż.
* portugalski: (1.1) Elisa ż.
* rosyjski: (1.1) Элиза ż.
źródła.
== Eliza (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż. Eliza
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: eLIzabet] obce imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
1. związany z Elizjum, w mitologii greckiej miejscem pośmiertnego pobytu dusz ludzi uczciwych;
2. związany z Pałacem Elizejskim, miejscem urzędowania prezydenta prezydenta Francji
SJP.pl
1. Elizeusz (druga połowa IX wieku p.n.e.), prorok izraelski;
2. imię męskie
SJP.pl
Elizeusz (hebr. אֱלִישָׁע – Elišaʿ lub ʾĔlîšaʿ oznaczające „Bóg wybawił; Bóg jest wybawieniem”, cs. Елисей) – prorok biblijny, uczeń Eliasza, święty katolicki i prawosławny, wspominany w wielu innych Kościołach wschodnich.
Wikipedia
Elizeusz z małżonką; Elizeuszowie
SJP.pl
Elizeusz z małżonką; Elizeuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Elizeusza lub z nim związany
SJP.pl
w językoznawstwie: opuszczenie w mowie lub piśmie wygłosowej samogłoski lub całej sylaby końcowej; wyrzutnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. opuszczenie wygłoskowej głoski lub sylaby wyrazu przed pierwszą samogłoską następującego po niej wyrazu;
(1.2) med. brak wypowiadania odpowiednich głosek dźwięcznych w systemie fonetycznym chorego;
Wiktionary
Elizja – regularne usunięcie samogłoski – a niekiedy sylaby – w sąsiedztwie innej samogłoski. Zjawisko to dotyczy najczęściej samogłoski (sylaby) wygłosowej przed nagłosem samogłoskowym, na przykład fr. l'affaire – sprawa, ale la maison – dom, wł. l'acqua – woda.
Wikipedia
(1.1) Do elizji dochodzi w przypadku szybkiej wymowy.
(1.1) Spotykamy się z elizją w języku włoskim.
(1.2) W foniatrii wyróżniamy elizję całkowitą lub częściową.
Wiktionary
(1.1) elidować ndk.
Wiktionary
(1.1) wyrzutnia
(1.2) mogilalia
Wiktionary
1. w mitologii greckiej: świat pozagrobowy, miejsce pobytu dusz ludzi prawych; Pola Elizejskie;
2. w mitologii rzymskiej: podziemna kraina wiecznego szczęścia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) mitgr. raj, miejsce pośmiertnej egzystencji przeznaczone dla ludzi dobrych;
Wiktionary
Elizjum, Pola Elizejskie – w mitologii greckiej część Hadesu przeznaczona dla dusz ludzi dobrych.
Częściej jednak przedstawiana jako kraina nad Oceanem, na zachodnich krańcach świata – miejsce wiecznej szczęśliwości i wiecznej wiosny. Panował tam Kronos, syn Gai (Matki Ziemi) i Uranosa (Pana Niebios), a jednocześnie ojciec Demeter, Hestii, Hery, Hadesa, Posejdona i Zeusa.
Wikipedia
przym. elizejski
Wiktionary
(1.1) Pola Elizejskie
Wiktionary
zdrobnienie od: Eliza (imię żeńskie)
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Eljakim (hebr. אליקים; ang. Elyaqim, lub także Eliakim) – moszaw położony w Samorządzie Regionu Megiddo, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Wikipedia
potocznie:
1. odzież o rozmiarze L;
2. pojazd do nauki jazdy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Elżbieta
(1.2) turyst. kolej linowa w Parku Śląskim w Chorzowie;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Elek
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Powiedzcie Elce, że wyszedł jej ten sernik.
(1.2) Podjechaliśmy Elką do stadionu.
(1.2) Pierwszy dzień, czyli 8 września, Elką jeździmy za darmo.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., Elżunia ż., elżbietanin mos., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż.
Wiktionary
(1.1) Elżbieta; zdrobn. Elżunia, Elżbietka, Elusia, Elunia, Elcia, Ela
Wiktionary
lekki karabin maszynowy; lkm
SJP.pl
żołnierz obsługujący lekki karabin maszynowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz obsługujący lekki karabin maszynowy
Wiktionary
rzecz. elkaem m., lkm m.
Wiktionary
członek LKS-u (Ludowego Klubu Sportowego); LKS-owiec
SJP.pl
Elkana (hebr. אלקנה) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Judei i Samarii, w zachodniej części Samarii w Izraelu.
Leży w zachodniej części Samarii, w otoczeniu osiedli Sza’are Tikwa, Magen Dan i Ec Efrajim. Na północy, wschodzie i południu przebiega mur bezpieczeństwa oddzielający Izrael od Autonomii Palestyńskiej. Po stronie palestyńskiej znajdują się arabska wioska Masha i miasto Az-Zawija.
Wikipedia
[czytaj: elkhałnd] norweska rasa psów myśliwskich; elkhund
SJP.pl
Elkhound to narzędzie do generowania parserów z opisu gramatyki przy użyciu algorytmu GLR (Generalized LR). Algorytm generowania parserów GLR działa z dowolną gramatyką bezkontekstową. Elkhound generuje parsery w języku C++ i Ocaml.
Narzędzie jest dostępne z kodem źródłowym w C++ na licencji BSD.
Wikipedia
norweska rasa psów myśliwskich; elkhound
SJP.pl
futro z tchórza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) skórki z tchórza, fretki lub tchórzofretki
Wiktionary
zrobiony z elków, czyli skórek z tchórzofretki
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Ellen – imię żeńskie.
Występuje także jako nazwisko.
Inne znaczenia słowa Ellen:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. mała wieś w Grecji Środkowej
Wiktionary
(1.1) Ellinika leży w rejonie znanym z bogatej historii i bliskości starożytnych miejsc archeologicznych.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Ellsworth
Miejscowości w USA:
Wikipedia
imię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Miejscowości w USA:
Wikipedia
IPA: ɛlˈmʲira, AS: elmʹira
Wiktionary
forma powitania lub pożegnania używana w sytuacjach nieoficjalnych; joł, yo, siemka, siemasz, siemano, siema, siemaneczko, cześć, hej, heja, hejka, serwus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. nieustabilizowana rasa psów wyhodowana w 1987 roku w Niemczech;
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) szach. metoda obliczania siły gry szachistów
(2.2) szach. jednostka punktów w metodzie elo (2.1)
wykrzyknik
(3.1) slang. …na powitanie
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(3.1) nara, siemka
hiperonimy.
(1.1) rasa
(2.1) metoda
(2.2) jednostka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(2.1) etym|węg|Élő.; od nazwiska Arpada Elo, twórcy metody
(3.1) etymn|ang|hello.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (2.1) elo, Elo rating; (2.2) elo; (3.1) hi
źródła.
== elo (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) szach. elo (metoda)
(1.2) szach. elo (jednostka)
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛlɔ, AS: elo
Wiktionary
antonimy.
(3.1) nara, siemka
hiperonimy.
(1.1) rasa
(2.1) metoda
(2.2) jednostka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(2.1) etym|węg|Élő.; od nazwiska Arpada Elo, twórcy metody
(3.1) etymn|ang|hello.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (2.1) elo, Elo rating; (2.2) elo; (3.1) hi
źródła.
== elo (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) szach. elo (metoda)
(1.2) szach. elo (jednostka)
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) Elo rating
Wiktionary
mowa pochwalna, sławienie
SJP.pl
Elogium (łac. z gr.) – w starożytnym Rzymie napis pochwalny, upamiętniający czyny zmarłych, umieszczany na nagrobkach, pomnikach lub wizerunkach zmarłych; również mowa pochwalna.
Wikipedia
imię Boga występujące w Starym Testamencie, jedno z zastępczych imion dla szczególnie czczonego imienia Jahwe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. rel. Bóg w judaizmie i chrześcijaństwie, starotestamentalne imię Boga;
Wiktionary
Elohim (dosł. Bogowie; hebr. אֱלֹהִים) – występujący około 2700 razy w Biblii hebrajskiej jeden z tytułów Boga Jahwe. W odróżnieniu od tetragramu JHWH, który jest imieniem własnym Boga, określenie to pochodzi od rzeczownika pospolitego bóg. Elohim jest dłuższą formą rzeczownika El (אל) i jego rozszerzenia Eloah (אלוה), określających Boga w Biblii.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. elohista m.
przym. elohistyczny
frazeologia.
etymologia.
etym|hebr|אלהים., etym|hebr|אלוהים. < etym|hebr|אלוה. < etym|hebr|אל.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Elohim
* francuski: (1.1) Elohim m.
* hebrajski: (1.1) אלהים m. lm., אלוהים m. lm.
* niemiecki: (1.1) Elohim m.
źródła.
== Elohim (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ˌɛlɵˈhiːm. lub IPA2|ɛˈloʊ̯ˌhɨm.
dzielenie|E|lo|him.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) rel. Elohim
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. elohista m.
przym. elohistyczny
Wiktionary
zwolennik tradycji elohistycznej powstania księgi Starego Testamentu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) bibl. autor elohistycznej warstwy tekstu Starego Testamentu
Wiktionary
Tradycja elohistyczna – na gruncie hipotezy czterech źródeł przez tradycję elohistyczną rozumie się te passusy ksiąg Tory, które pochodzą z dokumentu elohistycznego (w skrócie E) - jednego z czterech tekstów, z których kompilacji miał powstać Pięcioksiąg. Nazwa dokumentu pochodzi od imienia boga, którym miał posługiwać się jego autor (Elohim).
Wikipedia
(1.1) Elohista faworyzuje plemięemiona północne.
Wiktionary
rzecz. Elohim m.
przym. elohistyczny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) bibl. związany z elohistą, charakterystyczny dla tradycji związanej z elohistą
Wiktionary
(1.1) Ten niemiecki biblista zajął się badaniem Pięcioksięgu, w którym wyodrębnił cztery warstwy redakcyjne: jahwistyczną, elohistyczną, deuteronomiczną i kapłańską.
Wiktionary
rzecz. Elohim m., elohista m.
Wiktionary
elektrolityczne wytwarzanie na powierzchni przedmiotów aluminiowych cienkiej powłoki tlenku aluminium, głównie w celu ochrony przed korozją; anodyzacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anodowanie wyrobów aluminowych;
Wiktionary
Anodowanie aluminium (eloksalacja, od elektrolityczna oksydacja aluminium) – proces elektrochemiczny polegający na wytworzeniu na powierzchni aluminium warstwy tlenku (Al2O3) o większej twardości i odporności na korozję niż warstwa powstająca w sposób naturalny. Proces anodowania można podzielić na kolejne podprocesy:
Wikipedia
(1.1) Warstwę tlenku wytworzoną przez eloksalację można zaimpregnować PTFE.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɔksaˈlat͡sʲja, AS: eloksalacʹi ̯a
Wiktionary
czas. eloksalować
Wiktionary
(1.1) anodowanie, anodyzacja, eloksalowanie
Wiktionary
dokonywać eloksalacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. anodowanie.
Wiktionary
(1.1) Warstwę tlenku wytworzoną przez eloksalowanie można zaimpregnować PTFE.
Wiktionary
IPA: ˌɛlɔksalɔˈvãɲɛ, AS: eloksalovãńe
Wiktionary
czas. eloksalować
Wiktionary
(1.1) anodowanie, anodyzacja, eloksalacja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. anodyzacja
Wiktionary
1. dział retoryki zajmujący się stylem wypowiedzi; poprawne, jasne i ozdobne wysławianie się;
2. odległość kątowa satelity od planety
SJP.pl
Elokucja (łac. elocutio – wysłowienie, styl, język) – właściwe, jasne i ozdobne wysłowienie, odpowiednie użycie słów do myśli, uporządkowane wypowiadanie myśli.
Teoria elokucji obejmuje trzy grupy zagadnień:
Wikipedia
1. sztuka wymowy, wymowność, umiejętność łatwego i przekonywającego wysławiania się;
2. ironicznie lub żartobliwie o gadulstwie, gadatliwości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) umiejętność pięknego wysławiania się
(1.2) iron. gadulstwo
Wiktionary
rzecz. elokwentność ż.
przym. elokwentny
przysł. elokwentnie
Wiktionary
(1.1) wymowność; pot. wygadanie
(1.2) gadatliwość, gadulstwo, rozmowność, wielomówność
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób elokwentny
Wiktionary
rzecz. elokwencja ż.
przym. elokwentny
Wiktionary
(1.1) krasomówczo, wymownie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: elokwentnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: elokwentny
SJP.pl
wymowny;
1. posiadający umiejętność łatwego i przekonującego posługiwania się językiem; retoryczny, krasomówczy, oratorski;
2. ironicznie: mający skłonność do niepotrzebnego wysławiania się; wygadany, rozgadany, gadatliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający dar umiejętnego, łatwego wysławiania się
Wiktionary
IPA: ˌɛlɔˈkfɛ̃ntnɨ, AS: elokfẽntny
Wiktionary
rzecz. elokwencja ż.
przysł. elokwentnie
Wiktionary
(1.1) krasomówczy, wymowny, miodousty, złotousty
Wiktionary
1. różnica długości ekliptycznych planety i Słońca;
2. odległość kątowa satelity od planety
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ryb promieniopłetwych żyjących w wodach zachodniego Atlantyku
SJP.pl
Elops – rodzaj ryb promieniopłetwych z rodziny elopsowatych (Elopidae), w języku polskim określanych nazwą „elopsy” lub „oszczery”.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
(1.1) Wujowi Elredowi obrodziła pszenica.
Wiktionary
Wikipedia
Elsevier – firma zajmująca się analizą i udostępnianiem danych oraz informacji naukowej. Jednocześnie jedno z największych światowych wydawnictw naukowych. Publikuje głównie książki i czasopisma naukowe z dziedziny nauk przyrodniczych, medycznych i ścisłych. Jest ono częścią RELX Group i ma siedzibę w Amsterdamie oraz filie w USA, Wielkiej Brytanii i kilkunastu innych krajach.
Wikipedia
[czytaj: ELShajmer] nazwisko, np. Adam Elsheimer (1578-1610), niemiecki malarz i grafik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. Biała Elstera - rzeka w Niemczech;
2. Czarna Elstera - rzeka w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. zob. Biała Elstera.
Wiktionary
Rzeki na terenie Niemiec i Czech:
Zobacz też:
Wikipedia
imię nadawane koniom
SJP.pl
miasto w Danii, miejsce akcji "Hamleta", tragedii Szekspira; Helsingor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Helsingør
Wiktionary
Helsingør (d. pol. Elsynor) – duńskie miasto na północnym wschodzie Zelandii, położone 40 km na północ od Kopenhagi nad cieśniną Sund. W tym miejscu cieśnina ma 4 km szerokości. Na przeciwległym brzegu cieśniny znajduje się bliźniacze szwedzkie miasto Helsingborg. Podróż promem między miastami zajmuje 20 min.
Wikipedia
przym. elsynorowy
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Miejscowości w Wielkiej Brytanii:
Wikipedia
w chromatografii: rozpuszczanie i wymywanie substancji rozdzielanych w kolumnie lub na bibule; eluowanie
SJP.pl
roztwór zawierający substancje wymyte
SJP.pl
Eluat – roztwór zawierający substancje wymyte. Podczas chromatografii kolumnowej stanowi go płyn wypływający z kolumny chromatograficznej. Proces wymywania nosi wówczas nazwę elucji, a faza wymywająca z fazy stałej to eluent. Odbierane frakcje eluatu zawierają składniki rozdzielanych mieszanin, kolejno wymywane z kolumny. W chromatografii bibułowej eluatem jest roztwór uzyskany po wymyciu substancji z bibuły.
Wikipedia
wymywanie składników rozdzielonej mieszaniny
SJP.pl
Elucja, eluowanie – proces wymywania za pomocą eluentu (fazy ruchomej) substancji zaadsorbowanej wcześniej na fazie stałej (stacjonarnej). Ciecz wypływająca z fazy stałej to eluat. W chromatografii gazowej elucję przeprowadza się za pomocą gazu nośnego, a w chromatografii cieczowej za pomocą rozpuszczalników ciekłych. Zastosowanie odpowiednich warunków elucji jest podstawą powodzenia procesu chromatografii.
Wikipedia
płyn powodujący wymywanie rozdzielanego składnika mieszaniny
SJP.pl
Eluent – płyn wymywający substancje zaadsorbowane na fazie stałej podczas chromatografii. Proces wymywania nosi nazwę elucji, a faza wypływająca z fazy stałej to eluat.
Eluentami są zwykle związki chemiczne o niskiej masie cząsteczkowej, które nie reagują ze złożem i przechodzą przez to złoże przy jak najmniejszych oporach przepływu. Na wynik analiz chromatograficznych bardzo duży wpływ ma czystość eluentów. Niektóre z technik chromatograficznych (np. HPLC) wymagają też odgazowywania eluentów.
Wikipedia
książkowo: małej wartości utwór literacki lub inny tekst pisany z wysiłkiem i bez talentu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) utwór literacki o niewielkiej wartości artystycznej, pisany mozolnie przez osobę pozbawioną talentu pisarskiego
Wiktionary
(1.1) Zaręba słuchał pobłażliwie wierszowanej elukubracji, gdzie było do syta berżerek, bladej luny, owieczek, mitycznych bogiń i górnie wysławianych amorów. Mdłe to było niczym flaki z olejem, więc doczekawszy się końca wyrzekł rubasznie: (…) (Władysław Stanisław Reymont "Rok 1794")
(1.1) Trudno by po prostu pojąć, jak człowiek rozsądny mógł pisać i czytać podobne elukubracje, gdyby nie Pismo Święte, dowodzące, że ludzie przychodzą na świat z zadatkiem głupoty.
Wiktionary
IPA: ˌɛlukuˈbrat͡sʲja, AS: elukubracʹi ̯a
Wiktionary
żartobliwie: wypracowywać, wypracować coś z trudem, mozolnie
SJP.pl
zdrobnienie od: Elżbieta (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Elżbieta
Wiktionary
(1.1) Musisz wiedzieć, Eluniu, że babcia też chodziła na randki.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., Elżunia ż., elżbietanin mos., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż., Elcia ż., Elusia ż.
Wiktionary
(1.1) Ela, Elusia, Elka, Elżbieta, Elżunia, Elżbietka, Elcia
Wiktionary
w chromatografii: rozpuszczać i wymywać substancje rozdzielane w kolumnie lub na bibule
SJP.pl
zdrobnienie od: Eligiusz (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Elżbieta
Wiktionary
(1.1) Weź, Elusiu, spróbuj jeszcze szarlotki.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., elżbietanin mos., Elżunia ż., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż., Elunia ż., Ela ż.
Wiktionary
(1.1) Ela, Elunia, Elka, Elżbieta, Elżunia, Elżbietka, Elcia
Wiktionary
metoda separacji cząsteczek roztworu za pomocą specjalnego rodzaju wirowania
SJP.pl
w geologii: ługowanie substancji glebowych wskutek ruchów wody glebowej
SJP.pl
o gruncie: powstały w wyniku zwietrzenia i rozkładu podłoża
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) slang. forma powitania
Wiktionary
Eluwina – debiutancki singel polskiego influencera Kacpra Błońskiego, który został wydany 10 stycznia 2019.
Nagranie w Polsce otrzymało status platynowej płyty 23 grudnia 2024.
Wikipedia
(1.1) Eluwina to młodzieżowa forma powitania w XXI wieku.
Wiktionary
(1.1) slang. elo, siemanko, siemano, siemasz, siemka; neutr. cześć, hej
Wiktionary
resztkowe nagromadzenie fragmentów skalnych odporniejszych na wietrzenie w miejscu, gdzie skała podlegała wietrzeniu fizycznemu lub chemicznemu, rezyduum, residuum
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Elvis – imię męskie pochodzące od staroangielskiego Eall-wis, czyli mądrego. Staroangielskie akcentowane „a” często przechodzi w „e”, a więc Alvis → Elvis. Czasami w wyjaśnieniach etymologii imienia alternatywne podaje się, że pochodzi ono od nazwiska Elwes, a wiążąc ją z nazwą Alwyn.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bezrobotny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. sport. rzut karny, jedenastka
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Elwira – imię żeńskie o niepewnej etymologii. Na ogół przypisywane jest jej pochodzenie z gockiego i znaczenie „prawdziwie szlachetna”, ale mogłoby też oznaczać „opiekunka wszystkich”. Według najnowszych publikacji naukowych imię to wywodzi się jednak z języka arabskiego, a przedostało się do Polski za pośrednictwem języka hiszpańskiego, podobnie jak Eleonora.
Wikipedia
(1.1) Pani Mira pożyczyła Elwirze swój jacht.
(1.1) Mam na imię Elwira i jestem kioskarką z Nakła.
Wiktionary
rzecz. Elwirka ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Elwirka
Wiktionary
zdrobnienie od: Elwira (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufała forma żeńskiego imienia Elwira
(1.2) pejor. zgrub. od imienia Elwira
Wiktionary
Elwirka – syntezator muzyczny (keyboard), produkowany przez Wrocławskie Zakłady Elektroniczne Mera-Elwro około 1982 roku, jedyny instrument muzyczny ich wyrobu. Obudowa została później zaadaptowana dla komputera Elwro 800 Junior, z zachowaniem podstawki na nuty. Miał klawiaturę na dwie i pół oktawy, przycisk, który włączał filtr dolnoprzepustowy i klawisz vibrato.
Wikipedia
(1.2) Język pani Elwirki pozostawia wiele do życzenia.
Wiktionary
rzecz. Elwira ż.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Elwiry lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Elymami (Elymianami), dotyczący Elymów (Elymian)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język elymijski;
Wiktionary
rzecz. Elymowie lm m., Elymianie lm m.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Elżbieta
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Elsa. < etym|niem|Elisabeth. < etym|łac|Elisabetha. < etym|gr|Ἐλισάβετ. < etym|hebr|אלשבת.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|Elżbieta.
źródła.
== Elza (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|niem|Elsa. < etym|niem|Elisabeth. < etym|łac|Elisabetha. < etym|gr|Ἐλισάβετ. < etym|hebr|אלשבת.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|Elżbieta.
źródła.
== Elza (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Elżbiety lub z nią związany
SJP.pl
Elżbieciny – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice.
Na południowy wschód od Elżbiecin przebiega droga krajowa nr 32 i linia kolejowa Poznań-Wolsztyn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie lubelskim, w gminie Opole Lubelskie;
Wiktionary
Elżbieta – imię żeńskie pochodzenia biblijnego wywodzące się od hebrajskiego słowa אלשבת eliszewa („Bóg mą przysięgą”). Zdrobnienia to Ela, Elka, Elcia, Elunia, Elżbietka, Elżunia, a pochodne to Halszka, Halżbieta, Alżbieta, Izabela, Liza, Elza (germ.), Eliza.
Elżbieta imieniny obchodzi: 18 czerwca, 4 lipca (przeniesione z 8 lipca), 14 września, 23 września (przeniesione z 5 listopada), 21 października, 17 listopada, 19 listopada.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj poszedłem z moją Elżbietą do kina.
Wiktionary
IPA: ɛlʒˈbʲjɛta, AS: elžbʹi ̯eta
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., elżbietanin mos., Halszka ż., Ela ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elżunia ż., Elcia ż., elżbietanka ż., elżbietanizm m., elżbietańskość ż., Elżbiecin m., Izabella ż., Eliza ż.
przym. elżbietański
Wiktionary
(1.1) Ela, Elusia, Elka, Elżbietka, Elunia, Elżunia, Elcia
Wiktionary
miłośnik lub twórca teatru elżbietańskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. liter. artysta tworzący w epoce elżbietańskiej, szczególnie literat
Wiktionary
rzecz. Elżbieta ż., elżbietanka ż., elżbietanizm mrz., Ela ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elcia ż., elżbietanin mos.
przym. elżbietański
Wiktionary
(1.1) war. elżbietanin
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. liter. artysta tworzący w epoce elżbietańskiej, szczególnie literat
Wiktionary
rzecz. Elżunia ż., Elżbieta ż., elżbietanka ż., elżbietanizm mrz., Ela ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elcia ż., elżbietańczyk mos.
przym. elżbietański
Wiktionary
(1.1) elżbietańczyk
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. liter. słowo, użycie lub cecha językowa charakterystyczna dla literatury angielskiej okresu elżbietańskiego
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., Elżunia ż., Elżbieta ż., elżbietanka ż., elżbietanin mos., Ela ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elcia ż.
przym. elżbietański
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica z katolickiego Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety lub Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety III Zakonu Regularnego św. Franciszka
Wiktionary
(1.1) Jadzia wstąpiła do elżbietanek w Jabłonkowie.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., elżbietanin mos., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż., Elżunia ż.
przym. elżbietański
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety
SJP.pl
Elżbietanki, Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety – żeńskie, rzymskokatolickie zgromadzenie zakonne powstałe 27 września 1842 z inicjatywy 4 młodych kobiet (Marii i Matyldy Merkert, Franciszki Werner i Klary Wolff – wszystkie należały do III Zakonu św. Franciszka), zdecydowanych służyć chorym i ubogim, o charakterze wspólnoty kontemplacyjno-czynnej, łączącej codzienną modlitwę z posługą człowiekowi, którego patronką jest od 1850 św. Elżbieta Węgierska.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z okresem panowania królowej Elżbiety I w Anglii, dotyczący okresu jej panowania
(1.2) związany z elżbietankami, dotyczący elżbietanek
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do elżbietanek, będący ich własnością
Wiktionary
(1.1) W teatrze elżbietańskim nie używano kurtyny.
(1.2) Wielkim wezwaniem dla nas w ostatnim roku stał się kontynent afrykański, pragniemy przenieść charyzmat elżbietański na ziemię afrykańską i rozpocząć działalność w Tanzanii
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., Elżunia ż., elżbietanizm mrz., Halszka ż., Elżbieta ż., Ela ż., elżbietanka ż., elżbietanin mos.
Wiktionary
zdrobnienie od: Elżbieta (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Elżbieta
Wiktionary
Elżbietka – część wsi Drygulec w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Wojciechowice.
W latach 1975–1998 Elżbietka administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Wikipedia
(1.1) Weźmy Elżbietkę na spacerek nad rzekę.
Wiktionary
rzecz. elżbietańczyk mos., elżbietanin mos., Elżunia ż., elżbietanizm mrz., Elżbieta ż.
Wiktionary
(1.1) Ela, Elusia, Elka, Elżbieta, Elżunia, Elunia, Elcia
Wiktionary
potocznie: polskie zrzeszenie grupujące kluby sportowe działające w małych miejscowościach, głównie na wsiach; LZS
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. sport. LZS
Wiktionary
rzecz. elzetesowiec mos., LZS-owiec mos.
przym. elzetesowski, LZS-owski
skr. LZS
Wiktionary
(1.1) LZS
Wiktionary
członek LZS-u (Ludowego Zespołu Sportowego); LZS-owiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. członek LZS-u
Wiktionary
rzecz. elzetes mrz., LZS-owiec mos.
przym. elzetesowski, LZS-owski
skr. LZS
Wiktionary
(1.1) LZS-owiec
Wiktionary
przymiotnik od: LZS (Ludowe Zespoły Sportowe, Ludowy Zespół Sportowy); LZS-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z LZS-em, dotyczący LZS-u
Wiktionary
rzecz. elzetes mrz., elzetesowiec mos., LZS-owiec mos.
przym. LZS-owski
skr. LZS
Wiktionary
(1.1) LZS-owski
Wiktionary
1. krój pisma stosowany w wydawnictwach Elzewirów; Elzewir;
2. wydawnictwo wydane w firmie Elzewirów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typogr. druk. dawny holenderski krój pisma drukarskiego
(1.2) hist. poligr. małoformatowe wydawnictwo pochodzące z drukarni założonej przez Lodewijka Elzeviera
Wiktionary
rzecz. elzewiry nmos.
przym. elzewirowski, elzewirski
Wiktionary
zbiór klasycznych dzieł wydany przez wydawnictwo rodziny Elzewirów (Elzevierów)
SJP.pl
spójnik
(1.1) gw-pl|Mazury. czy, jeśli
Wiktionary
zdrobnienie od: Elżbieta (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. od Elżbieta
Wiktionary
(1.1) Weźmy Elżunię na spacerek.
Wiktionary
rzecz. Elżbieta ż., elżbietanka ż., Ela ż., Elusia ż., Elka ż., Elżbietka ż., Elunia ż., Elcia ż., elżbietanizm mrz., elżbietanin mos.
przym. elżbietański
Wiktionary
(1.1) Ela, Elusia, Elka, Elżbieta, Elżbietka, Elunia, Elcia
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Elżuni lub z nią związany
SJP.pl
nazwa litery M
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery m/M
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ɛ̃m, AS: ẽm
Wiktionary
skrót od: emerytowany
SJP.pl
zwykle o mężczyznach: otaczać szczególnymi względami kobietę, usilnie zabawiać; nadskakiwać
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) książk. otaczać wyjątkowymi względami
Wiktionary
(1.1) Wyzbywają się jej tylko wtedy, gdy są sam na sam z kobietą, którą emablują.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃maˈblɔvat͡ɕ, AS: ẽmablovać
Wiktionary
rzecz. emablowanie n.
Wiktionary
(1.1) zabawiać, adorować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|emablować.
Wiktionary
czas. emablować ndk.
Wiktionary
Emagram – rodzaj diagramu termodynamicznego używany w opisie sondażu atmosferycznego. Niezależnymi zmiennymi na diagramie są temperatura i ciśnienie odpowiadające wysokości. Skalę osi ciśnienia (wysokości) dobrano tak by adiabaty suchego powietrza tworzyły w kąt 45° z poziomymi izobarami. Dla poszczególnych ciśnień (wysokości) nanosi się temperaturę i temperaturę punktu rosy.
Wikipedia
[czytaj: imejl] mail, mejl, e-mail; rzadko:
1. poczta elektroniczna;
2. wiadomość wysłana za pomocą poczty elektronicznej;
3. adres użytkownika poczty elektronicznej
SJP.pl
Poczta elektroniczna, e-poczta, pot. mejl (ang. electronic mail, e-mail, email, w skrócie: mail) – usługa komunikacji interpersonalnej, która umożliwia przekazywanie komunikatu z wykorzystaniem standardu SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), POP3 (Post Office Protocol), IMAP4 (Internet Message Access Protocol) lub innego standardu zapewniającego te same funkcje.
Wikipedia
uzupełniony tekstem obraz malowany na zwoju papieru lub jedwabiu, element dawnej kultury japońskiej; makimono, emakimono
SJP.pl
uzupełniony tekstem obraz malowany na zwoju papieru lub jedwabiu, element dawnej kultury japońskiej; makimono, emaki
SJP.pl
Emaki-mono (jap. 絵巻物) lub prościej emaki (jap. 絵巻) – obraz w postaci zwoju (jedwabnego lub papierowego), przedstawiający sceny z dzieła literackiego, uzupełnione opisami lub fragmentami tekstu. Ta forma sztuki dotarła do Japonii z Chin wraz z buddyzmem w okresie Nara.
Emaki-mono to złożenie trzech japońskich wyrazów: e – obraz, maki – zwój, mono – rzecz, przedmiot.
Wikipedia
1. masa stosowana do pokrywania wyrobów ceramicznych; szkliwo;
2. artystyczna technika zdobienia przedmiotów; przedmiot zdobiony tą techniką;
3. materiał do pokrywania zęba w celu odbudowania szkliwa; lak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. masa szklista do pokrywania wyrobów głównie metalowych w celach dekoracyjnych lub ochronnych
(1.2) bud. szt. malarski wyrób lakierowy, zawierający mniej pigmentu oraz spoiwo wyższej jakości, dający gładsze i trwalsze powłoki
(1.3) anat. stomat. twarda substancja pokrywająca zewnętrzną część zęba
Wiktionary
Emalia (fr. émail, dawniej: szmelc, smalc) – sproszkowane szkło: mieszanina minerałów (piasek, kreda, glina) oraz topników (boraks) z dodatkiem pigmentów, które naniesione na metalowe podłoże i stopione w temperaturze ok. 800–900 °C tworzy szklistą powłokę, także technika artystyczna zdobienia wyrobów metalowych, najczęściej złotych lub miedzianych.
Wikipedia
rzecz. emaliernik mos., emalier mos., emaliernia ż., emalierstwo n.
czas. emaliować ndk.
przym. emaliowy, emaliowany
Wiktionary
(1.1) daw. smalc, szmelc
(1.2) farba emaliowa
(1.3) szkliwo
Wiktionary
specjalista trudniący się emaliowaniem; emaliernik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) emaliernik
Wiktionary
Emalier – specjalista zajmujący się emaliowaniem, tj. pokrywaniem powierzchni przedmiotów emalią.
Wikipedia
rzecz. emalia ż., emalierstwo n., emaliernia ż., emaliernik m., emaliowanie n.
czas. emaliować ndk.
przym. emaliowy, emalierski, emaliowany
Wiktionary
dział fabryki zajmujący się emaliowaniem
SJP.pl
specjalista trudniący się emaliowaniem; emalier
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik emalierni wyspecjalizowany w emaliowaniu
Wiktionary
rzecz. emalia ż., emalierstwo n., emaliernia ż., emalier m., emaliowanie n.
czas. emaliować ndk.
przym. emaliowy, emalierski, emaliowany
Wiktionary
(1.1) emalier
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) pokryty emalią
Wiktionary
(1.1) W kuchni znajdziesz emaliowany rondelek.
Wiktionary
rzecz. emalia ż., emalier mos., emaliernik mos., emaliowanie n.
czas. emaliować ndk.
przym. emalierski, emaliowy
Wiktionary
w technice: jednostka stężenia substancji radioaktywnej w roztworze, za pomocą której można mierzyć stopień radioaktywności takiego roztworu (skrót: Em.)
SJP.pl
1. wydzielanie czegoś, np. ciepła, energii itp. do otoczenia; promieniowanie, emisja;
2. to, co się wydziela, promieniuje;
3. przenośnie: uzewnętrznianie się, wydzielanie się, promieniowanie czymś, np. emanacja siły; emanowanie;
4. w chemii: naturalny izotop promieniotwórczy radonu;
5. w filozofii: wyłanianie się bytów z prapierwiastka uznawanego za byt doskonały, nieskażony;
6. w filozofii: teoria emanacji - pogląd, zgodnie z którym rozwój świata polega na wyłanianiu się różnych kategorii i bytów z absolutu; emanatyzm;
7. w geologii: gorący roztwór, para lub gaz pochodzenie magmowego, złożone ze składników trudno lotnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydzielanie, promieniowanie; także. to, co jest wynikiem tego procesu
(1.2) proces uzewnętrzniania, ujawniania się czegoś
(1.3) filoz. zob. emanatyzm.
Wiktionary
Emanacja (in. emanatyzm, emanacjonizm, łac. emanatio – wypływ) – w kosmogonii egipskiej i fenickiej, a także helleńskiej, sposób powstania i rozwoju wszechświata; proces wyłaniania się z pierwszej zasady (często utożsamianej z Bogiem) szeregu bytów tworzących całą rzeczywistość. Emanacja jest procesem koniecznym, a jej efekty tracą na doskonałości wraz z oddalaniem się od swego źródła.
Wikipedia
rzecz. emanacje nmos., emanowanie n., emanatyzm mrz., emanacjonizm mrz.
czas. emanować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) daw. chem. trzy naturalne izotopy promieniotwórczego radonu – aktynon, toron i radon
(1.2) geol. gazy rozpuszczone w magmie, przenikające do sąsiednich skał, powodujące powstawanie nowych minerałów i skał
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: emanacja
Wiktionary
Emanacja (in. emanatyzm, emanacjonizm, łac. emanatio – wypływ) – w kosmogonii egipskiej i fenickiej, a także helleńskiej, sposób powstania i rozwoju wszechświata; proces wyłaniania się z pierwszej zasady (często utożsamianej z Bogiem) szeregu bytów tworzących całą rzeczywistość. Emanacja jest procesem koniecznym, a jej efekty tracą na doskonałości wraz z oddalaniem się od swego źródła.
Wikipedia
rzecz. emanacja ż., emanowanie n., emanatyzm mrz., emanacjonizm mrz.
czas. emanować ndk.
Wiktionary
nurt filozoficzny odnoszący się do pojęcia emanacji; emanatyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. zob. emanatyzm.
Wiktionary
Emanacja (in. emanatyzm, emanacjonizm, łac. emanatio – wypływ) – w kosmogonii egipskiej i fenickiej, a także helleńskiej, sposób powstania i rozwoju wszechświata; proces wyłaniania się z pierwszej zasady (często utożsamianej z Bogiem) szeregu bytów tworzących całą rzeczywistość. Emanacja jest procesem koniecznym, a jej efekty tracą na doskonałości wraz z oddalaniem się od swego źródła.
Wikipedia
rzecz. emanacja ż., emanacje nmos., emanowanie n., emanatyzm mrz.
czas. emanować ndk.
Wiktionary
(1.1) emanatyzm, emanacja
Wiktionary
teoria filozoficzno-teologiczna głoszona przez neoplatończyków, tłumacząca powstanie i rozwój świata stopniowym wyłanianiem się różnorodnych postaci bytu z jednego prapierwiastka; teoria emanacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. koncepcja filozoficzna tłumacząca powstanie i rozwój świata jako proces wyłaniania się z absolutu wielorakich postaci bytu;
Wiktionary
Emanacja (in. emanatyzm, emanacjonizm, łac. emanatio – wypływ) – w kosmogonii egipskiej i fenickiej, a także helleńskiej, sposób powstania i rozwoju wszechświata; proces wyłaniania się z pierwszej zasady (często utożsamianej z Bogiem) szeregu bytów tworzących całą rzeczywistość. Emanacja jest procesem koniecznym, a jej efekty tracą na doskonałości wraz z oddalaniem się od swego źródła.
Wikipedia
rzecz. emanacja ż., emanacje nmos., emanowanie n., emanacjonizm mrz.
czas. emanować ndk.
Wiktionary
(1.1) emanacjonizm, emanacja
Wiktionary
1. uwolnienie (się) od ucisku, zależności, przesądów itp. i zdobycie lepszej pozycji społecznej; równouprawnienie, uniezależnienie;
2. w starożytnym Rzymie: uniezależnienie się syna od ojca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) społ. uwolnienie się od zależności i zdobycie lepszej pozycji w strukturze społecznej
Wiktionary
Emancypacja (łac. emancipatio, dosł. wypuszczenie z rąk) – wyzwolenie i obdarzenie kogoś pełnią praw.
Początkowo, w prawie rzymskim, emancypacja oznaczała wyzwolenie spod władzy ojcowskiej. Współczesne znaczenie tego słowa wywodzi się z XVII i XVIII w. i oznacza wyjście jednostek czy grup społecznych ze stanu zniewolenia.
Wikipedia
(1.1) Innym niebezpieczeństwem, które podobnie jak zbyt radykalna emancypacja kobiet, ale w szerszym jeszcze stopniu, zagraża rodzinie, jest zdaniem publicystów pism rodzinnych materializm.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mãnt͡sɨˈpat͡sʲja, AS: ẽmãncypacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. wyemancypowanie n., emancypowanie n., emancypant m., emancypantka ż.
czas. emancypować ndk., wyemancypować dk.
przym. emancypacyjny
Wiktionary
(1.1) niezależność
Wiktionary
związany z uwolnieniem się jednostki lub grupy społecznej od zależności społeczno-politycznych i uzyskaniem praw przysługujących innym jednostkom lub grupom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący emancypacji
Wiktionary
rzecz. emancypowanie n., emancypacja ż.
Wiktionary
zwolennik emancypacji kobiet
SJP.pl
zwolenniczka emancypacji kobiet
SJP.pl
dokonywać emancypacji; wyzwalać, oswobadzać, usamodzielniać
SJP.pl
czasownik
(1.1) dokonywać procesu emancypacji, usamodzielniać się
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mãnt͡sɨˈpɔvat͡ɕ, AS: ẽmãncypovać
Wiktionary
rzecz. emancypacja ż., emancypowanie n.
przym. wyemancypowany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dokonywanie procesu emancypacji, usamodzielnianie się
Wiktionary
rzecz. wyemancypowanie n., emancypacja n., emancypant m., emancypantka ż.
czas. emancypować ndk., wyemancypować dk.
przym. emancypacyjny
Wiktionary
(1.1) uniezależnianie, wyzwalanie
Wiktionary
promieniować, wykazywać, wydzielać coś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) promieniować, wydzielać coś z siebie
Wiktionary
rzecz. emanacja ż., emanacje nmos., emanowanie n., emanatyzm mrz., emanacjonizm mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wydzielanie, promieniowanie, uzewnętrznianie
Wiktionary
rzecz. emanacja ż., emanacje nmos., emanatyzm mrz., emanacjonizm mrz.
czas. emanować ndk.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Emanuel – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od słowa עִמָּנוּאֵל oznaczającego „Bóg z nami”. Imię mesjasza oraz kilku świętych katolickich. Żeński odpowiednik to Emanuela.
Emanuel imieniny obchodzi: 25 stycznia, 26 marca, 10 lipca i 11 października.
Wikipedia
(1.1) Byliśmy z Emanuelem na rowerze.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mãˈnuwɛl, AS: ẽmãnuu̯el
Wiktionary
rzecz. Manuel mos., Emmanuel m., Emanuela ż.
Wiktionary
(1.1) Emmanuel
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Emanuela, Manuela – żeński odpowiednik imienia Emanuel, pochodzi z języka hebrajskiego.
Jest imieniem rzadkim, którego popularność rośnie. W marcu 2001 zarejestrowanych było 891 Polek o tym imieniu. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1051 kobiet o imieniu Emanuela nadanym jako imię pierwsze oraz 674 kobiety o imieniu Emanuela nadanym jako imię drugie.
Emanuela imieniny obchodzi 26 marca.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emanueli lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emanuela (Emanueli) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
weterynaryjne narzędzie do kastracji zwierząt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie służące do trzebienia zwierząt, głównie ogierów
Wiktionary
zabawa ludowa urządzana w poniedziałek wielkanocny
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ąbaLAŻ] w sztuce współczesnej: opakowywanie różnych obiektów, np. budowli lub fragmentów naturalnego krajobrazu; empaquetage, ambalaż
SJP.pl
Ambalaż (fr. emballage – opakowanie) – działalność w sztuce współczesnej, która jest związana z opakowywaniem, zasłanianiem, okrywaniem przedmiotów, fragmentów architektury, natury. Największe ambalaże tworzył Christo (opakowania budynków, wybrzeży, wąwozów oraz wysp). W Polsce ambalaże stosował Tadeusz Kantor.
Wikipedia
zakaz przywozu lub wywozu towaru z państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. zakaz przywozu lub wywozu określonych towarów do lub z danego państwa ogłaszany przez inne państwo lub organizację międzynarodową;
(1.2) zakaz opuszczania przez obce statki handlowe portów albo wód terytorialnych danego państwa
(1.3) zarekwirowanie w czasie wojny mienia (statków, przedmiotów zaopatrzenia wojennego itp.) państwa neutralnego
(1.4) zakaz publikowania w środkach masowego przekazu jakiejś wiadomości przed określonym dniem i określoną godziną
Wiktionary
Embargo (hiszp. „zajęcie, sekwestr”) – zakaz importu lub eksportu określonych towarów do lub z danego państwa, czyli ograniczenie handlu i innych stosunków z określonym państwem i jego bojkot na arenie międzynarodowej. Embargo jest instrumentem prawa administracyjnego nakładane przez rząd lub międzynarodowe organizacje, traktowane jako szczególny środek odwetowy. Przyczynami nałożenia embarga mogą być handel bronią i sprzętem wojskowym na obszarach konfliktów, stwarzanie zagrożeń militarnych i wspieranie terroryzmu, rozwój broni jądrowej czy łamanie praw człowieka.
Wikipedia
(1.1) Podczas wojny rząd amerykański nałożył embargo na dostawy broni do Szwecji.
(1.4) Na dobę przed wyborami obowiązuje embargo na sondaże.
Wiktionary
IPA: ɛ̃mˈbarɡɔ, AS: ẽmbargo
Wiktionary
(1.1) blokada
Wiktionary
pieśń wojenna śpiewana w czasie pochodu w starożytnej Grecji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) śpiewana podczas pochodów, anapestyczna pieśń wojenna w starożytnej Grecji
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mbaˈtɛrʲjɔ̃n, AS: ẽmbaterʹi ̯õn
Wiktionary
środowiskowo: osadzać, udostępniać na stronach internetowych treści pochodzące ze strony źródłowej
SJP.pl
przedmiot lub jego przedstawienie symbolizujące jakieś pojęcie, ideę, czynność
SJP.pl
Belgia:
Stany Zjednoczone:
Inne:
Wikipedia
zdrobnienie od: emblemat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od emblemat
Wiktionary
(1.1) To nie emblemat, lecz tylko mały emblemacik.
Wiktionary
rzecz. emblemat m.
przym. emblematyczny
Wiktionary
przedmiot lub znak graficzny symbolizujący jakieś pojęcie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kompozycja plastycznyastyczna symbolizująca coś, np. organizację, ideę
Wiktionary
Emblemat (gr. ἔμβλημα „wypukła dekoracja”) – kompozycja literacko-obrazowa, gatunek powstały w XVI wieku. Na dojrzałą postać emblematu (druga poł. XVI w. i wiek XVII) składały się:
Wikipedia
IPA: ɛ̃mˈblɛ̃mat, AS: ẽmblẽmat
Wiktionary
przym. emblematyczny
rzecz. emblemacik mrz.
Wiktionary
(1.1) logo, godło, herb
Wiktionary
przymiotnik od: emblemat
SJP.pl
taki, który ma właściwości, cechy emblematu (przedmiotu zastępującego abstrakcyjną kategorię); symboliczny, alegoryczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który coś symbolizuje
(1.2) liter. związany z emblematem – gatunkiem literackim
Wiktionary
rzecz. emblemat m., emblemacik m.
Wiktionary
(1.1) symboliczny
Wiktionary
1. sztuka tworzenia symboli;
2. zbiór emblematów
SJP.pl
operacyjne usunięcie zatoru tętniczego
SJP.pl
Embolektomia – zabieg operacyjny polegający na otwarciu tętnicy mający na celu usunięcie materiału zatorowego wykonywane w sytuacjach nagłego zagrożenia życia. Zabieg ten wykonuje się w celu udrożnienia naczynia krwionośnego jeżeli zachowawcze metody leczenia zawiodły.
Zabiegiem odwrotnym do embolektomii jest embolizacja.
Wikipedia
w medycynie: zatkanie naczynia krwionośnego przez czopy, czyli znajdujące się we krwi nienormalne dla niej składniki, np. cząstki skrzepliny, pęcherzyki powietrza; zator
SJP.pl
Inwaginacja (wpuklenie, wklęśnięcie, embolia) – typ gastrulacji. Polega na wpukleniu do wnętrza blastuli komórek bieguna wegetatywnego. Komórki te zbliżają się następnie do otaczających je komórek bieguna animalnego, co prowadzi do utworzenia dwuwarstwowej gastruli.
Wikipedia
rodzaj przerywnika w teatrze rzymskim i greckim w przerwach wystawianej sztuki
SJP.pl
zamknięcie światła naczynia żylnego lub tętniczego w celach leczniczych
SJP.pl
Embolizacja – zabieg polegający na wprowadzeniu cewnika z materiałem zatorowym do problematycznego naczynia, dzięki czemu likwiduje się nieprawidłowości tętnicze lub żylne. Zabieg ten ma zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny (m.in. w ginekologii, urologii oraz neurochirurgii). Zabiegiem odwrotnym do embolizacji jest embolektomia.
Wikipedia
1. dawniej w liturgii chrześcijańskiej: krótka modlitwa odmawiana lub śpiewana po Modlitwie Pańskiej;
2. rzadko: dodawanie jednego dnia w kalendarzu roku przestępnego
SJP.pl
Embolizm (gr. ἐμβολισμός, „wstawka”, „dodatek”) – część modlitwy liturgicznej, wypowiadana (lub śpiewana) przez celebransa po „Ojcze nasz” w czasie mszy świętej.
Jest rozwinięciem prośby modlitwy Pańskiej, w której kapłan prosi o wybawienie od zła i zachowanie Kościoła w pokoju. Wyraża oczekiwanie na przyjście Pana.
Wikipedia
skrót od: embriologia, embriologiczny
SJP.pl
węzeł zarodkowy blastocysty, zarodka ssaków we wczesnej fazie rozwoju
SJP.pl
Węzeł zarodkowy – jedna z dwóch kategorii komórek blastocysty obok trofoblastu. Składa się z pluripotencjalnych komórek macierzystych, które dają początek wszystkim komórkom organizmu. Znajduje się pod trofoblastem.
Węzeł zarodkowy powstaje w okresie przedimplantacyjnym zarodka na etapie blastocysty. Można wówczas wyróżnić dwa typy komórek: pluripotencjalne komórki węzła zarodkowego oraz trofoblast. Węzeł zarodkowy widoczny jest jako grudka komórek wewnątrz blastocysty na jednym z jej biegunów. W późniejszych etapach rozwoju powstają z niego trzy listki zarodkowe – endoderma, ektoderma i mezoderma. Trofoblast zaś stanowi zewnętrzną warstwą płaskich komórek otaczających zarodek, dającą początek tkankom pozazarodkowym: części błon płodowych i zarodkowej części łożyska. Komórki węzła zarodkowego są pluripotencjalne, ponieważ są w stanie różnicować się w każdą tkankę organizmu.
Wikipedia
osłonka powstała w procesie rozwoju embrionalnego
SJP.pl
rozwój zarodka od momentu zapłodnienia do wyklucia się (u jajorodnych) lub urodzenia (u żyworodnych)
SJP.pl
Embriogeneza, rozwój zarodkowy – rozwój zarodka, który rozpoczyna się w chwili zapłodnienia, aż do momentu wydostania się (klucia) zarodka z osłon jajowych (u jajorodnych) lub do opuszczenia układu rozrodczego samicy (urodzenie u żyworodnych).
Stadia rozwoju zarodkowego:
Wikipedia
ogół procesów związanych z rozwojem zarodka
SJP.pl
obrazowanie i opis rozwoju zarodka
SJP.pl
specjalista w dziedzinie embriologii
SJP.pl
Wikipedia
nauka o embrionach, organizmach w zarodkowej fazie życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. nauka zajmująca się rozwojem zarodkowym organizmów zwierzęcych (w tym człowieka) i roślinnych;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) embriologia roślin
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) biologia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. embriolog m.
przym. embriologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) embryology
* arabski: (1.1) علم الأجنة ż.
* asturyjski: (1.1) embrioloxía ż.
* azerski: (1.1) embriologiya
* baskijski: (1.1) enbriologia
* białoruski: (1.1) эмбрыялогія ż.
* czeski: (1.1) embryologie ż.
* estoński: (1.1) embrüoloogia
* francuski: (1.1) embryologie ż.
* gruziński: (1.1) ემბრიოლოგია
* hiszpański: (1.1) embriología ż.
* niemiecki: (1.1) Embryologie ż.
* portugalski: (1.1) embriologia ż.
* rosyjski: (1.1) эмбриоло́гия ż.
* szwedzki: (1.1) embryologi w.
* ukraiński: (1.1) ембріологія ż.
* węgierski: (1.1) embriológia
* włoski: (1.1) embriologia ż.
źródła.
== embriologia (język portugalski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. embriologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mbrʲjɔˈlɔɟja, AS: ẽmbrʹi ̯oloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. embriolog m.
przym. embriologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) biologia
meronimy.
pokrewne.
rzecz. embriolog m.
przym. embriologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) embryology
* arabski: (1.1) علم الأجنة ż.
* asturyjski: (1.1) embrioloxía ż.
* azerski: (1.1) embriologiya
* baskijski: (1.1) enbriologia
* białoruski: (1.1) эмбрыялогія ż.
* czeski: (1.1) embryologie ż.
* estoński: (1.1) embrüoloogia
* francuski: (1.1) embryologie ż.
* gruziński: (1.1) ემბრიოლოგია
* hiszpański: (1.1) embriología ż.
* niemiecki: (1.1) Embryologie ż.
* portugalski: (1.1) embriologia ż.
* rosyjski: (1.1) эмбриоло́гия ż.
* szwedzki: (1.1) embryologi w.
* ukraiński: (1.1) ембріологія ż.
* węgierski: (1.1) embriológia
* włoski: (1.1) embriologia ż.
źródła.
== embriologia (język portugalski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. embriologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z embriologią, dotyczący embriologii
Wiktionary
rzecz. embriologia ż., embriolog mos.
Wiktionary
organizm ludzki lub zwierzęcy rozwijający się z zapłodnionego jaja; zarodek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. med. biol. organizm ludzki lub zwierzęcy w stadium rozwojowym poprzedzającym poród bądź wyklucie się
(1.2) zwł. o pozycji ciała kształt embrionu (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Niewidzialna prawie komórka, zamieniająca się w embrion, teraz w ośmiomiesięczną Polkę.
(1.2) Lionel zwinął się w embrion na dywanie u jego stóp.
Wiktionary
przym. embrionalny
Wiktionary
(1.1) zarodek
Wiktionary
istota z objawami embrionalizmu - zahamowania wzrostu w okresie rozwoju płodowego
SJP.pl
zahamowanie wzrostu w okresie rozwoju płodowego, niedorozwój płodowy
SJP.pl
dotyczący embrionu; zarodkowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. zarodkowy
Wiktionary
(1.1) Obowiązujące prawa nie pozwalają na eksperymentowanie na komórkach embrionalnych.
Wiktionary
rzecz. embrion m.
Wiktionary
embrionia przybyszowa - powstawanie zarodka poza woreczkiem zalążkowym
SJP.pl
przypominający embrion, mający cechy embrionu
SJP.pl
zaburzenie rozwoju zarodka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z wadą rozwojową płodu ludzkiego, dotyczący wady rozwojowej płodu ludzkiego
Wiktionary
(1.1) CBOS od 1992 roku do 2016 roku regularnie pytał o przesłankę embriopatologiczną do przerwania ciąży.
Wiktionary
w medycynie: pocięcie płodu podczas porodu, wykonywane w sytuacji zagrożenia życia matki
SJP.pl
Embriotomia – zabieg wykonany w czasie porodu w celu ratowania życia rodzącej, polegający na zmniejszeniu rozmiaru martwego płodu poprzez jego pocięcie, w przed opuszczeniem przez niego macicy, gdy niemożliwy jest naturalny poród. Pierwsze opisy zabiegów embriotomii znajdują się w pracach Hipokratesa.
Wikipedia
metoda hodowlana polegająca na przenoszeniu zarodków jednej samicy do innej, stosowana m.in. w leczeniu niepłodności lub w celu wykorzystania samicy o bardzo dobrych cechach genetycznych
SJP.pl
wydzielina macicy odżywiająca zarodek ssaków w pierwszych dniach rozwoju; mleczko maciczne
SJP.pl
Embriotrof, mleczko maciczne – wydzielina endometrium (błony śluzowej macicy) oraz przesącz krwi matki, zawierające substancje odżywiające embrion większości ssaków w okresie przed zagnieżdżeniem się w błonie śluzowej macicy.
Wikipedia
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = inform. książk. elektroniczna maszyna cyfrowa
Wiktionary
Kompatybilność elektromagnetyczna (ang. ElectroMagnetic Compatibility – EMC) – zdolność danego urządzenia elektrycznego lub elektronicznego do poprawnej pracy w określonym środowisku elektromagnetycznym i nieemitowanie zaburzeń pola elektromagnetycznego zakłócającego poprawną pracę innych urządzeń pracujących w tym środowisku.
Wikipedia
IPA: ɛ‿ɛ̃m‿ˈt͡sɛ, AS: e‿ẽm‿ce
Wiktionary
(1.1) komputer
Wiktionary
1. angielski skrót od: Europejska Agencja Leków;
2. skrótowe określenie obszaru Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki (z angielskiego: Europe, Middle East, Africa)
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emeliny lub z nią związany
SJP.pl
wiadomość multimedialna; MMS (z ang. Multimedia Messaging Service)
SJP.pl
wysyłać wiadomości multimedialne telefonem komórkowym; MMS-ować
SJP.pl
przymiotnik od: ememes (MMS), np. kartka ememesowa; MMS-owy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zawodnik mieszanych sztuk walki
Wiktionary
(1.1) Pewien ememowiec ma kilka nokautów.
Wiktionary
rzecz. MMA
:: fż. ememowiczka ż.
Wiktionary
zmiana tekstu utworu nieżyjącego pisarza, dokonana przez wydawcę na podstawie badań filologicznych
SJP.pl
Emendacja (łac. emendatio, usunięcie błędu, korekta) – termin z krytyki tekstu; poprawka, wprowadzona przez tekstologa w procesie ustalania tekstu dzieła literackiego, oparta na dokumentach (materiały biograficzne, listy, zachowane bruliony, w przypadku dzieł tłumaczonych – oryginalne wydania dzieł) lub innych przesłankach, które uprawniają do ingerencji w tekst autorski.
Wikipedia
wysokiej jakości, szwajcarski ser podpuszczkowy; ser ementalski, emmentaler, emmental
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. rodzaj szwajcarskiego sera podpuszczkowego, twardego, dojrzewającego, o słodkim smaku
Wiktionary
Ser ementalski, ementaler (emmentaler) – rodzaj szwajcarskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów twardych, podpuszczkowych oraz dojrzewających. Ser ementalski ma smak łagodny oraz słodko-orzechowy.
Wikipedia
przym. ementalski
Wiktionary
(1.1) ser ementalski, emmentaler
Wiktionary
przymiotnik od: Emmental, kraina w Szwajcarii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z doliną rzeki Emme w Szwajcarii, pochodzący stamtąd
Wiktionary
rzecz. Emme, Emmental mrz., ementaler mrz., emmentaler mrz.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Emerencja, Emerencjana, Emerencjanna – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, o znaczeniu „ta, która się dobrze zasłużyła”. Chrześcijańską patronką tego imienia jest św. Emerencjana, rzymska męczennica.
Emerencja imieniny obchodzi 23 stycznia.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.
Wiktionary
(1.1) Drogie dzieci, jestem siostra Emerencjana i od dziś będę waszą katechetką.
Wiktionary
rzecz. Emerencja ż., Emerencjanna ż.
Wiktionary
(1.1) Emerencja, Emerencjanna
Wiktionary
1. nagłe, skokowe pojawianie się organizmów lepiej przystosowanych do życie w określonych warunkach; ewolucja emergentna;
2. wyrostek na skórze rośliny, niemający powiązania z jej wewnętrzną strukturą;
3. pojawienie się jakościowo nowych form i funkcji w układach prostszych elementów
SJP.pl
Emergencja (łac. emergo – wynurzam się) – powstawanie jakościowo nowych form i zachowań z oddziaływania między prostszymi elementami. Przykładem takiego zjawiska jest proces myślenia, powstający z interakcji pomiędzy wieloma neuronami w ludzkim mózgu (choć żaden neuron nie jest sam z siebie zdolny do myślenia).
Wikipedia
wynurzający się; rodzący ciągle nowe, niedające się uprzednio przewidzieć właściwości
SJP.pl
teoria opracowana na początku XX wieku, głosząca nieustanny rozwój świata
SJP.pl
Emergentyzm – sposób wyjaśniania zjawisk przeciwstawny zarówno holizmowi jak i redukcjonizmowi; stanowisko głoszące, że własności zjawisk nie mogą być wywiedzione na podstawie znajomości cech ich składników. Przykładowo, właściwości grupy nie można ustalić na podstawie znajomości cech jej członków. Emergencja oznacza pojawienie się nowych cech i właściwości na wyższych poziomach organizacji.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby:
Wikipedia
przymiotnik od: emeryt
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Emeryk, Amalaryk, Amalryk – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się ze starogermańskiego imienia Amalaryk, oznaczającego „władca Amalów” (Amalowie według gockiej legendy to ród królewski pochodzenia boskiego). Człon amal może także oznaczać „gorliwy” lub „dzielny, aktywny”. Emeryk może wywodzić się również z saksońskiego Emmerich, oznaczającego „zawsze bogaty”.
Wikipedia
IPA: ɛ̃ˈmɛrɨk, AS: ẽmeryk
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emeryka lub z nim związany
SJP.pl
człowiek dostający emeryturę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która przepracowała ustawowo wymaganą liczbę lat i osiągnąwszy wymagany wiek, przestała pracować i otrzymuje emeryturę
Wiktionary
Emerytura (z łac. emerere „zasłużyć”; w języku polskim emeryturę dawniej zwano również rentą starczą) – comiesięczne świadczenie pieniężne przysługujące w ramach zabezpieczenia społecznego w zależności od osiągniętego lub przewidywanego osiągnięcia wieku emerytalnego. W celu zapewnienia bezpieczeństwa finansowego na emeryturze, świadczenia te przyjmują zazwyczaj formę dożywotnich wypłat.
Wikipedia
(1.1) Wielu emerytów musi wrócić do pracy, aby związać koniec z końcem.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmɛrɨt, AS: ẽmeryt
Wiktionary
rzecz. emerytura ż.
:: fż. emerytka ż.
przym. emerycki, emerytalny, emerytowany
Wiktionary
1. związany z emeryturą, emerytami;
2. wiek emerytalny - wiek, w którym przechodzi się na emeryturę
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący emerytury
Wiktionary
rzecz. emeryt mos., emerytka ż., emerytura ż.
przym. emerytowany
Wiktionary
→ emeryt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pobierająca emeryturę
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. emerytura ż.
:: fm. emeryt m.
przym. emerytalny, emerytowany
Wiktionary
przenieść, przenosić kogoś na emeryturę, w stan spoczynku
SJP.pl
przenieść, przenosić kogoś na emeryturę, w stan spoczynku
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący na emeryturze; otrzymujący emeryturę
Wiktionary
(1.1) Tam mieszkają jego dwaj jedyni przyjaciele: emerytowany listonosz i pies listonosza.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mɛrɨtɔˈvãnɨ, AS: ẽmerytovãny
Wiktionary
rzecz. emerytura ż., emeryt m., emerytka ż.
przym. emerytalny, emerycki
Wiktionary
dożywotnia płaca miesięczna przysługująca pracownikowi (lub jego rodzinie) po przepracowaniu ustawowej liczby lat i po osiągnięciu określonego wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okresowe świadczenia pieniężne (pensja) otrzymywane za przepracowanie ustawowej liczby lat lub po osiągnięciu wymaganego wieku;
Wiktionary
Emerytura (z łac. emerere „zasłużyć”; w języku polskim emeryturę dawniej zwano również rentą starczą) – comiesięczne świadczenie pieniężne przysługujące w ramach zabezpieczenia społecznego w zależności od osiągniętego lub przewidywanego osiągnięcia wieku emerytalnego. W celu zapewnienia bezpieczeństwa finansowego na emeryturze, świadczenia te przyjmują zazwyczaj formę dożywotnich wypłat.
Wikipedia
(1.1) Adam za trzy lata będzie już na emeryturze.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mɛrɨˈtura, AS: ẽmerytura
Wiktionary
rzecz. emeryt mos., emerytka ż.
przym. emerytalny, emerycki, emerytowany
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|pynzyjo.
Wiktionary
zdrobnienie od: emerytura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. staroż. Hims
Wiktionary
Hims, Homs (arab. حمص, aram. ܚܡܨ) – miasto w zachodniej Syrii, w oazie Pustyni Syryjskiej w dolinie rzeki Orontes, ośrodek administracyjny muhafazy Hims, położony na linii kolejowej Aleppo–Damaszek.
Trzecie co do wielkości miasto Syrii. W spisie powszechnym z 2004 roku liczyło 652 609 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) W VII wieku Emesę zajęli mahometanie.
Wiktionary
(1.1) Homs, Hims
Wiktionary
przymiotnik od: emetyk
SJP.pl
lek wywołujący wymioty
SJP.pl
Winian antymonu potasu, pot. emetyk (gr. εμετικός emetikós, wymiotny) – organiczny związek chemiczny, sól potasowo-antymonowa kwasu winowego. Stosowany jako lek wymiotny oraz w leczeniu chorób tropikalnych.
Budowa związku opisywana jest jako struktura dimeryczna, z tetraskoordynowanym atomem antymonu(III) i trzema cząsteczkami wody krystalizacyjnej lub jako półwodny monomer z kationem antymonylowym, O=Sb+.
Wikipedia
alkaloid występujący w korzeniu ipekakuany, wykazujący działanie wykrztuśne, wymiotne i pierwotniakobójcze
SJP.pl
Emetyna – organiczny związek chemiczny, alkaloid występujący w korzeniu ipekakuany. Uzyskiwany jest przez półsyntetyczną metylację kefaliny, innego alkaloidu tej rośliny. Jego działanie pierwotniakobójcze było wykorzystywane do leczenia czerwonki amebowej oraz motylicy wątrobowej. Działanie wykrztuśne i wymiotne emetyny jest powodowane przez silne drażnienie błony śluzowej żołądka. Emetynę podaje się wówczas, gdy leczenie metronidazolem jest nieskuteczne lub przeciwwskazane.
Wikipedia
skłonność do wymiotów
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: emfatycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: emfatyczny
SJP.pl
1. nad wyraz uczuciowy;
2. podkreślający wartość emocjonalną jakiegoś elementu językowego
SJP.pl
afektacja, patos; przesadny nacisk emocjonalny kładziony na sylaby, zdania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przesada w mówieniu polegająca na nadmiernym pokazywaniu uczuć
Wiktionary
Emfaza (stgr. ἔμφασις, łac. emphasis) – środek stylistyczny odwołujący się do dialektycznej i logicznej reguły odwrotnej proporcjonalności treści nazwy i zakresu nazwy, polegający na użyciu podczas wypowiedzi szerszego lub węższego zakresu znaczeniowego osób, faktów i pojęć, zamiast zakresu właściwego. Im szerszy jest zakres znaczeniowy poddanych emfazie osób, faktów lub pojęć, tym uboższa jest treść przypisana tym osobom, faktom i pojęciom. Natomiast im węższy zakres znaczeniowy poddanych emfazie osób, faktów lub pojęć, tym treść przypisana tym osobom, faktom i pojęciom staje się bogatsza. Greckie ἔμφασις oznacza obraz, odbicie, wizerunek, ale w znaczeniu bliskim obrazowi czy wizerunkowi pozornemu. Teorią emfazy zajmuje się retoryka.
Wikipedia
przym. emfatyczny
przysł. emfatycznie
Wiktionary
dzierżawca gruntu na mocy prawa emfiteuzy
SJP.pl
wieloletnia, dziedziczna dzierżawa gruntu z możliwością czerpania z niego zysków, ale bez prawa własności gruntu i możliwości nabycia tego prawa przez zasiedzenie
SJP.pl
Wikipedia
nadmierne nagromadzenie powietrza w niektórych narządach
SJP.pl
elektromiogram; emg.
SJP.pl
elektromiogram; EMG
SJP.pl
potocznie: magister
SJP.pl
pracownik MHD (Miejskiego Handlu Detalicznego); MHD-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: MHD (Miejski Handel Detaliczny); MHD-owski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. Emilia
Wiktionary
EMI Group, wcześniej Electric and Musical Industries Ltd – przedsiębiorstwo z siedzibą w Londynie zaliczane do wielkiej czwórki wytwórni płytowych.
Powstało z połączenia brytyjskiego Columbia Graphophone Company i Gramophone Company w marcu 1931.
Wikipedia
IPA: ˈɛ̃mʲi, AS: ẽmʹi
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
w metodologii: taki, w którym występują powiązania immanentne
SJP.pl
skrót od: emigracja, emigracyjny
SJP.pl
1. wywędrowywanie osobników poza areał przestrzenny populacji;
2. wyjeżdżanie obywateli poza granice państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyjazd z ojczystego kraju do innego państwa w celu osiedlenia się w nim
(1.2) ogół emigrantów mieszkających w jakimś kraju
Wiktionary
Emigracja (z łac. emigratio – wyprowadzenie się), również wychodźstwo – wyjazd za granicę na pobyt czasowy lub w celu zamieszkania na stałe. Emigracja może mieć charakter dobrowolny lub przymusowy.
Zależnie od przyczyn emigrację dzieli się na: polityczną, gospodarczą (zarobkową), religijną, z przyczyn rodzinnych i innych osobistych.
Wikipedia
(1.1) Po dziesięciu latach emigracji Iwan wrócił ze Stanów.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈɡrat͡sʲja, AS: ẽmʹigracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. migracja ż., emigrant m., emigrantka ż., emigrowanie n., wyemigrowanie n.
czas. emigrować ndk., wyemigrować dk.
przym. emigracyjny, emigrancki
Wiktionary
(1.1) ekspatriacja, saksy, uchodźstwo, wychodźstwo, wychodźtwo
(1.2) diaspora, wychodźstwo, wychodźtwo
Wiktionary
związany z emigracją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z emigracją, dotyczący emigracji
Wiktionary
(1.1) Po powstaniach Machabeuszów i Bar Kochby udawały się na obczyznę nowe fale uchodźców, które zasilały wydatnie dawniejsze emigracyjne gminy żydowskie.
Wiktionary
rzecz. migracja ż., emigracja ż., emigrant m., emigrantka ż., emigrowanie n., wyemigrowanie n.
czas. wyemigrować dk., emigrować ndk.
przym. emigrancki
Wiktionary
(1.1) wychodźczy
Wiktionary
odnoszący się do emigranta lub emigracji, właściwy emigrantom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący emigrantów
Wiktionary
rzecz. emigracja ż., emigrant m., emigrantka ż., emigrowanie n., wyemigrowanie n.
czas. wyemigrować, emigrować ndk.
przym. emigracyjny
Wiktionary
osoba, która opuszcza lub opuściła swój ojczysty kraj w celu osiedlenia się (na stałe lub okresowo) w innym państwie; wychodźca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto na stałe lub na pewien okres czasu zamieszkał poza swoją ojczyzną
Wiktionary
Emigrant – osoba, która opuszcza miejsce zamieszkania w celu osiedlenia się w innej miejscowości lub w innym kraju.
Wikipedia
(1.1) Statek rybacki ratuje około dwudziestu emigrantów, którzy przeprawiali się przez Cieśninę Gibraltarską w małej łódce.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲiɡrãnt, AS: ẽmʹigrãnt
Wiktionary
rzecz. emigracja ż., emigranctwo n., emigrowanie n., wyemigrowanie n.
:: fż. emigrantka ż.
czas. emigrować ndk., wyemigrować dk.
przym. emigracyjny, emigrancki
Wiktionary
(1.1) ekspatriant, tułacz, wychodźca
Wiktionary
→ emigrant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która na stałe lub na pewien okres czasu zamieszkała poza swoją ojczyzną
Wiktionary
Emigrantka – trzeci dwupłytowy album Katarzyny Groniec. Pierwsza część płyty zawiera dziewięć premierowych piosenek poświęconych miłości. Są to utwory melancholijne i utrzymane w pastelowym klimacie. Aranżacją muzyki, jak również kierownictwem muzycznym, zajął się tutaj Piotr Dziubek. Druga płyta to zaś zestaw piosenek pochodzących z przedwojennego kabaretu berlińskiego. Znajdziemy tutaj zarówno utwory Kurta Weilla, Mischy Spoliansky'ego, jak i Petera Kreudera oraz Fredericka Hollaendera.
Wikipedia
IPA: ˌɛ̃mʲiˈɡrãntka, AS: ẽmʹigrãntka
Wiktionary
rzecz. emigracja ż., emigranctwo n., emigrowanie n., wyemigrowanie n.
:: fm. emigrant m.
czas. emigrować ndk., wyemigrować dk.
przym. emigracyjny, emigrancki
Wiktionary
(1.1) ekspatriantka
Wiktionary
wyjeżdżać lub wyjechać z kraju ojczystego w celu osiedlenia się w obcym państwie
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. wyemigrować)
(1.1) wyjeżdżać z kraju ojczystego w celu osiedlenia się w obcym państwie
Wiktionary
(1.1) Wielu Umbryjczyków emigrowało do Ameryki.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈɡrɔvat͡ɕ, AS: ẽmʹigrovać
Wiktionary
rzecz. emigracja ż., emigrant m., emigrantka ż., emigrowanie n., migracja ż., wyemigrowanie n.
przym. emigracyjny, emigrancki
czas. wyemigrować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) opuszczanie ojczystego kraju w celu osiedlenia się w innym państwie
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiɡrɔˈvãɲɛ, AS: ẽmʹigrovãńe
Wiktionary
rzecz. migracja ż., wyemigrowanie n., emigrant m., emigrantka ż., emigranctwo n., emigracja ż.
czas. emigrować ndk., wyemigrować dk.
przym. emigracyjny, emigrancki
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Emil – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwiska rzymskiego rodu Emiliuszów (Aemilius). Łacińskie słowo aemulor oznacza „rywalizujący”. Patronem imienia jest Emil z Kordoby (†852), męczennik i święty katolicki wspominany 15 września.
Wikipedia
(1.1) Zróbmy to po włosku, Emilowi będzie smakować.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃mʲil, AS: ẽmʹil
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Emilia ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz.
:: fż. Emilia ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|Indeks:Polski - Imiona.
tłumaczenia.
* kataloński: (1.1) Emili m.
* łotewski: (1.1) Emīls m.
* rosyjski: (1.1) Емиль m., Эмиль m.
* słowacki: (1.1) Emil m.
* szwedzki: (1.1) Emil
* węgierski: (1.1) Emil
* włoski: (1.1) Emilio m.
źródła.
== Emil (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|m. Emil
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. Emilia
Wiktionary
Emilia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Pochodzi od nazwy rzymskiego rodu Emiliuszów i oznacza osobę gorliwą, pilną, żarliwą. „Aemulus” (emulus) po łacinie znaczy „zawodnik, rywal, konkurent”, może też oznaczać kogoś, kto się gorliwie o coś stara. W Polsce znane od XV w. Popularność zyskało na przełomie XVIII i XIX w. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Emilia w 2017 r. zajmowała 14. miejsce w grupie imion żeńskich. W całej populacji Polek Emilia zajmowała w 2017 r. 49. miejsce (140 944 nadań).
Wikipedia
IPA: ɛ̃ˈmʲila, AS: ẽmʹila
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. od: Emilia
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲilʲt͡ɕa, AS: ẽmʹilʹća
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
(1.1) zob. Emilia.
Wiktionary
wieś w województwie lubelskim, w powiecie opolskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, położona w gminie Opole Lubelskie, w powiecie opolskim, w województwie lubelskim;
Wiktionary
Emilcin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Opole Lubelskie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Opole Lubelskie. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 221 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) W podlubelskiej wiosce Emilcin stoi jedyny w Polsce pomnik UFO.
(1.1) W 1978 roku rolnik Jan Wolski z Emilcina przeżył spotkanie z kosmitami.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. osiedle typu miejskiego w obwodzie żytomierskim Ukrainy, siedziba władz rejonu emilczyńskiego;
Wiktionary
Emilczyn (ukr. Ємільчине, Jemilczyne) – osiedle typu miejskiego w obwodzie żytomierskim Ukrainy, siedziba władz rejonu emilczyńskiego.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1585 roku, status osiedla typu miejskiego posiada od 1919.
Urodził się tu Mieczysław Malinowski, oficer Wojska Polskiego, dowódca pociągu pancernego nr 53 „Śmiały”, zastępca dowódcy 1 Pułku w I Dywizji Pancernej, odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.
Wikipedia
przym. emilczyński
Wiktionary
(1.1) hist. Międzyrzec
Wiktionary
zdrobnienie od: Emilia (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. Emilia
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy. zob. Emilia.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Emilia ż., Emilka
frazeologia.
etymologia. etym|ang|Emily.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|Emilia.
źródła.
== Emili (język kataloński.) ==
wymowa.
IPA3|əˈmiɫi.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|kataloński|m. Emil
(1.2) imię|kataloński|m. Emilian
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲilʲi, AS: ẽmʹilʹi
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. kraina historyczna we Włoszech zawierająca obszary od Piacenzy po Bolonię i Ferrarę
Wiktionary
Emilia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Pochodzi od nazwy rzymskiego rodu Emiliuszów i oznacza osobę gorliwą, pilną, żarliwą. „Aemulus” (emulus) po łacinie znaczy „zawodnik, rywal, konkurent”, może też oznaczać kogoś, kto się gorliwie o coś stara. W Polsce znane od XV w. Popularność zyskało na przełomie XVIII i XIX w. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Emilia w 2017 r. zajmowała 14. miejsce w grupie imion żeńskich. W całej populacji Polek Emilia zajmowała w 2017 r. 49. miejsce (140 944 nadań).
Wikipedia
(1.1) Moja szwagierka spotkała niedawno Emilię na zlocie klasowym.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲilʲja, AS: ẽmʹilʹi ̯a
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Emi, Emiś, Emila, Emili, Emilcia, Emilka, Emileczka, Emilunia, Emiluńcia, Emiluńka, Emilusia, Emiluś, Emiluśka, Mila, Milcia, Milka, Miluś, Milusia, Milunia, Miluńka, Miluśka
:: męski odpowiednik: Emil
przym. emilijski
Wiktionary
region administracyjny w północnych Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. region administracyjny w północnych Włoszech;
Wiktionary
Emilia-Romania (wł. Emilia-Romagna) – region administracyjny w północnych Włoszech, w skład którego wchodzą dwie krainy historyczne: Emilia i Romania (stąd jego nazwa). Położony w Apeninach Północnych i nad Morzem Adriatyckim. Od północy graniczy z Lombardią i Wenecją Euganejską, na zachodzie z Ligurią i Piemontem, a na południu z Toskanią, Marche i San Marino. Stolicą regionu jest Bolonia.
Wikipedia
(1.1) Stolicą regionu Emilia-Romania jest Bolonia.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲilʲja‿rɔ̃ˈmãɲja, AS: ẽmʹilʹi ̯a‿rõmãńi ̯a
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Emilian – imię męskie pochodzenia łacińskiego a. etruskiego.
Wywodzi się od nazwiska pochodzącego z Etrurii, rzymskiego rodu patrycjuszy Emiliuszów (łac. Aemilianus). Według tradycji oznacza tyle co żarliwy, rywal (łac. aemulus) a. zazdrosny (łac. emulus), lub po prostu: pochodzący z rzymskiego rodu Emiliuszów.
Wikipedia
(1.1) Emilian wrócił do domu w zabłoconych butach.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲilʲjãn, AS: ẽmʹilʹi ̯ãn
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Emiliana, Emilianna - żeński odpowiednik imienia Emilian. Patronką tego imienia w Kościele katolickim jest św. Emiliana, żyjąca w VI wieku.
Emiliana imieniny obchodzi 5 stycznia.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emilii lub z nią związany
SJP.pl
Emilian z małżonką; Emilianowie
SJP.pl
Emilian z małżonką; Emilianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emiliana lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik od: Emilia-Romania
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Emilią (krainą historyczną we Włoszech)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język emilijski;
Wiktionary
rzecz. Emilia ż.
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Emil – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwiska rzymskiego rodu Emiliuszów (Aemilius). Łacińskie słowo aemulor oznacza „rywalizujący”. Patronem imienia jest Emil z Kordoby (†852), męczennik i święty katolicki wspominany 15 września.
Wikipedia
zdrobnienie od: Emiliusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emiliuszka lub z nim związany
SJP.pl
Emiliusz z małżonką; Emiliuszowie
SJP.pl
Emiliusz z małżonką; Emiliuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emiliusza lub z nim związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Emilia (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Emilia
Wiktionary
(1.1) Emilka ma czarująco piękne oczy i spojrzenie, które powala na kolana.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲilka, AS: ẽmʹilka
Wiktionary
rzecz. Emilia, Emilcia, Milka, Milcia, Miluńka, Emi, Emiś, Emila, Emili, Emileczka, Emilunia, Emiluńka, Emilusia, Emiluśka, Mila, Miluś, Milusia, Milunia, Miluśka
Wiktionary
Emil z małżonką; Emilowie
SJP.pl
Emil z małżonką; Emilostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emila lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. Emilia
Wiktionary
(1.1) Moja ukochana Emiluniu, brak mi ciebie.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈlũɲa, AS: ẽmʹilũńa
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. Emilia
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲiluɕ, AS: ẽmʹiluś
Wiktionary
rzecz. Emilia ż.
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. Emilia
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈluɕa, AS: ẽmʹiluśa
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. zdrobn. Emilia
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈluɕka, AS: ẽmʹiluśka
Wiktionary
rzecz. Emilia ż., Emilka
Wiktionary
zob. Emilia.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
amerykański raper
SJP.pl
Eminem, właśc. Marshall Bruce Mathers III (ur. 17 października 1972 w St. Joseph) – amerykański raper, producent muzyczny, producent filmowy, autor tekstów piosenek, aktor, filantrop oraz businessman.
Jest jednym z najlepiej sprzedających się artystów na świecie oraz najlepiej sprzedającym się artystą pierwszej dekady XXI wieku. Dwutygodnik „Rolling Stone” sklasyfikował go na 83. miejscu na liście 100 najlepszych artystów wszech czasów. Ten typ magazyn nazwał Eminema „Królem Hip Hopu”. Wliczając twórczość z D12 oraz Bad Meets Evil, Eminem osiągnął 10 albumów nr 1 na listach Billboard 200. Raper sprzedał ponad 240 milionów płyt na całym świecie. Jest jednocześnie dzięki temu na szczycie listy najlepiej sprzedających się raperów.
Wikipedia
1. tytuł honorowy nadawany wysokim dostojnikom kościelnym, głównie kardynałom;
2. osoba nosząca ten tytuł;
3. szara eminencja - osoba bardzo wpływowa, ale nie posiadająca formalnych uprawnień do rządzenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tytuł przysługujący kardynałom, wielkiemu mistrzowi Zakonu Maltańskiego, niektórym patriarchom i metropolitom prawosławnym, w Polsce również prymasowi;
Wiktionary
Eminencja (łac. eminentia – wyniosłość, dostojność) – tytuł przysługujący dostojnikom kościelnym:
Wikipedia
przym. eminentny
Wiktionary
wyróżniający się, wybitny, wspaniały
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. wybitny, znakomity
Wiktionary
rzecz. eminencja ż.
Wiktionary
(1.1) znamienity, szanowny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
do VII w. dowódca wojsk w krajach arabskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
Emir (arab. Amir) – wódz, dowódca, książę. Tytuł muzułmańskich dostojników państwowych. Władca emiratu.
W okresie powstawania państwa muzułmańskiego dowódca wojskowy, a następnie wielkorządca podbitej prowincji z nadania kalifa, sprawujący jednocześnie władzę wojskową, administracyjną i finansową. Za Abbasydów zakres władzy emirów uległ znacznemu ograniczeniu. Niektórzy emirowie zakładali własne dynastie w podległych sobie prowincjach.
Wikipedia
(1.1) Emir Kusturica to znany serbski reżyser.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃mʲir, AS: ẽmʹir
Wiktionary
rzecz. emir m., emirat m., Emiratczyk mos., Emiratka ż.
przym. emiracki
Wiktionary
przymiotnik od: Zjednoczone Emiraty Arabskie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, państwa na Półwyspie Arabskim
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈrat͡sʲci, AS: ẽmʹiracʹḱi
Wiktionary
rzecz. Emiratczyk mos., Emiratka ż., Emir mos., emir mos., emirat mrz.
Wiktionary
1. terytorium rządzone przez emira;
2. władza emira
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) adm. polit. terytorium podległe władzy emira
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Za czasów emiratu cierpieli, a teraz przy swojej władzy, nie chcą, i słusznie, że nie chcą.
(1.1) Zjednoczone Emiraty Arabskie to federacja składająca się z siedmiu emiratów.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲirat, AS: ẽmʹirat
Wiktionary
rzecz. emir mos., mirza mos., Emir mos., Emiratczyk mos., Emiratka ż., Emiraty lm nm.
przym. emiracki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Wiktionary
rzecz. emir mos., emirat mrz., Emir mos., Emiraty nmos.
:: fż. Emiratka ż.
przym. emiracki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Wiktionary
rzecz. emir mos., emirat mrz., Emir mos., Emiraty nmos.
:: fm. Emiratczyk mos.
przym. emiracki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) pot. Zjednoczone Emiraty Arabskie
Wiktionary
Zjednoczone Emiraty Arabskie (arab. الإمارات العربيّة المتّحدة, trb. al-Imārāt al-’arabijja al-Muttaḥida), ZEA – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, położone nad Zatoką Perską i Omańską, składające się z siedmiu emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra. Graniczy z Arabią Saudyjską i Omanem.
Wikipedia
(1.1) Według danych prasy arabskiej, w Arabii Saudyjskiej i w Emiratach rozmieszczony jest już 4-tysięczny kontyngent syryjski.
(1.1) Planuję podjęcie pracy stewardesy w Emiratach.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈratɨ, AS: ẽmʹiraty
Wiktionary
rzecz. emir mos., emirat mrz., Emiratczyk mos., Emiratka ż.
Wiktionary
(1.1) ofic. Zjednoczone Emiraty Arabskie
Wiktionary
tajny wysłannik w ważnej sprawie lub misji, często politycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) tajny wysłannik polityczny
Wiktionary
Emisariusz (łac. emissarius) – wysłannik polityczny (najczęściej tajny), badający sytuację, jaka ma miejsce na danym obszarze.
W czasach napoleońskich emisariuszem nazywano wysłannika na pola bitew, który spisywał nazwiska poległych w walce, a następnie informował o śmierci rodzinę lub bliskich zmarłego.
Wikipedia
rzecz.
:: fż. emisariuszka ż.
Wiktionary
1. nadawanie programu telewizyjnego lub radiowego;
2. wypuszczanie do atmosfery gazów lub pyłów;
3. puszczanie w obieg znaczków pocztowych, pieniędzy, papierów wartościowych itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nadawanie programu telewizyjnego lub radiowego
(1.2) wypuszczanie do atmosfery gazów lub pyłów
(1.3) ekon. puszczanie w obieg znaczków pocztowych, pieniędzy, papierów wartościowych itp.
(1.4) fiz. wypuszczanie przez ciało cząstek (np. promieniowania, elektronów)
Wiktionary
Emisja – w ujęciu ogólnym: działanie polegające na przenoszeniu jakiegoś elementu układu do jego otoczenia. Czasem może się wydawać, że emisja polega na tworzeniu czegoś przez układ.
W szczególności dla różnych środowisk znaczenia mogą być następujące:
Wikipedia
(1.2) Przemysłowa hodowla zwierząt jest odpowiedzialna za 65 procent emisji tlenku azotu i 37 procent emisji metanu.
(1.3) Żeby nie było wątpliwości kto zdecydował o emisji obligacji, grudziądzcy radni głosowali imiennie
(1.4) Rozpad promieniotwórczy wiąże się z emisją cząstek alfa, beta i gamma.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲisʲja, AS: ẽmʹisʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. emitent m., emiter m., emitowanie n., wyemitowanie n., emisyjność ż.
czas. emitować ndk., wyemitować dk.
przym. emisyjny
Wiktionary
(1.1) emitowanie, nadawanie
(1.4) wysyłanie
Wiktionary
przyrząd do pomiaru wielkości emisji światła, stosowany głównie w optoelektronice
SJP.pl
fiz. stosunek energii wypromieniowanej przez obiekt w określonej temperaturze do energii wyemitowanej przez idealne źródło promieniowania albo ciało czarne w tej samej temperaturze
SJP.pl
ilość energii promieniowania przechodzącej przez jednostkową powierzchnię w jednostce czasu
SJP.pl
Irradiancja, także natężenie napromienienia w radiometrii – strumień promieniowania na jednostkę powierzchni. Odpowiada to mocy jaką, przenosi promieniowanie przez płaszczyznę jednostkową. Jednostką irradiancji w układzie SI jest wat na metr kwadratowy [W/m²]. Czasami irradiancja jest nazywana natężeniem lub intensywnością.
Wikipedia
podmiot gospodarczy uprawniony do emisji papierów wartościowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. podmiot emitujący papiery wartościowe (np. akcje, obligacje itp.)
Wiktionary
Emitent (od łac. emitto – wypuszczam, wysyłam) – każdy podmiot wprowadzający do obiegu handlowego pieniądz gotówkowy w jakiejkolwiek postaci (monety, banknoty), a także papiery wartościowe (akcje, obligacje, bony itp., także znaczki pocztowe).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. emisja ż., emitowanie n.
czas. emitować ndk.
przym. emisyjny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) issuer
* czeski: (1.1) emitent m.
* hiszpański: (1.1) emisor m.
* nowogrecki: (1.1) εκδότης m.
* słowacki: (1.1) emitent m.
źródła.
== emitent (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) ekon. emitent
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmʲitɛ̃nt, AS: ẽmʹitẽnt
Wiktionary
rzecz. emisja ż., emitowanie n.
czas. emitować ndk.
przym. emisyjny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. emisja ż., emitowanie n.
czas. emitować ndk.
przym. emisyjny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) issuer
* czeski: (1.1) emitent m.
* hiszpański: (1.1) emisor m.
* nowogrecki: (1.1) εκδότης m.
* słowacki: (1.1) emitent m.
źródła.
== emitent (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) ekon. emitent
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. obszar tranzystora, a także elektroda emitująca nośniki mniejszościowe doprowadzona do tego obszaru
2. substancja emitująca promieniowanie
SJP.pl
Wikipedia
1. zakład przemysłowy albo urządzenie emitujące do atmosfery pyły lub gazy;
2. urządzenie wysyłające energię w postaci promieniowania
SJP.pl
1. puszczać, puścić coś w obieg, np. papiery wartościowe, znaczki pocztowe;
2. nadawać, nadać program telewizyjny lub radiowy; transmitować;
3. wydzielać, wydzielić do atmosfery pyły lub gazy;
4. w muzyce: wydobywać, wydobyć głos w czasie śpiewu;
5. w fizyce: wysyłać, wysłać energię, zwykle w postaci promieniowania; promieniować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) fiz. wysyłać promieniowanie lub cząstki
(1.2) ekon. wypuszczać na rynek papiery wartościowe lub pieniądze
(1.3) wypuszczać coś do atmosfery
(1.4) nadawać program radiowy lub telewizyjny
(1.5) wydobywać z siebie głos
Wiktionary
(1.1) Laser helowo-neonowy emituje promieniowanie o długości fali równej 632,8 nm (= nanometrów).
(1.2) Banknot to papierowy, drukowany środek płatniczy, emitowany przez bank.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mʲiˈtɔvat͡ɕ, AS: ẽmʹitovać
Wiktionary
rzecz. emisja ż., emitent m., emitor m., emiter m., emitowanie n., wyemitowanie n.
przym. emisyjny
czas. wyemitować
Wiktionary
(1.1) promieniować, wysyłać
(1.2) puszczać w obieg, wypuszczać
(1.3) wydzielać
(1.4) nadawać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|emitować.
Wiktionary
czas. emitować ndk.
rzecz. emitent m., emisja ż.
Wiktionary
lampa elektronowa stosowana w kamerach telewizyjnych; superikonoskop
SJP.pl
potocznie: odzież, bielizna o rozmiarze M
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. ubranie w rozmiarze M, średnim
Wiktionary
(1.1) Jak będziesz kupowała bluzkę, to weź emkę.
Wiktionary
potocznie: autobus miejski
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ciotka Lidii ma na imię Emma.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃mːa, AS: ẽ•ma
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Yma.
Wiktionary
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Emmanuel – symboliczne imię (z hebrajskiego 'immanu 'el – Bóg jest z nami), przypisywane przez proroka Izajasza chłopcu, którego królowi Achazowi miała urodzić młoda kobieta (Iz 7,14) w momencie poważnego zagrożenia dynastii. W chwili wygłoszenia proroctwa król Damaszku, Resin, i król Izraela, Pekach, oblegli Jerozolimę w ramach toczącej się wojny syro-efraimskiej. Emmanuel miał być znakiem Bożej łaski wobec Achaza, skutkującej niepowodzeniem koalicji.
Wikipedia
(1.1) Jej skrzydła będą rozpostarte na całą szerokość twej ziemi, o Emmanuelu!.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mːãˈnuwɛl, AS: ẽ•mãnuu̯el
Wiktionary
rzecz. Emanuel m., Emanuela ż.
Wiktionary
(1.1) Emanuel
Wiktionary
[czytaj: emanuEL]
1. imię żeńskie;
2. tytuł francuskiego filmu erotycznego
SJP.pl
Emmanuelle – główna bohaterka serii francuskich filmów erotycznych opartych na postaci wykreowanej przez Emmanuelle Arsan w powieści The Joys of a Woman. W pierwszej wersji filmu z 1974 roku w rolę Emmanuelle wcieliła się Sylvia Kristel.
Wikipedia
Emmanuel z małżonką; Emmanuelowie
SJP.pl
Emmanuel z małżonką; Emmanuelostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Emmanuela lub z nim związany
SJP.pl
wysokiej jakości, szwajcarski ser podpuszczkowy; ementaler, emmentaler, ser ementalski
SJP.pl
Emmental (gsw. Ämmitau) – pagórkowata wyżyna znajdująca się w Szwajcarii na terenie kantonu Berno. Krajobraz wyżyny charakteryzują łąki i pastwiska. Wiele wzgórz pokrytych jest w dużej mierze lasem iglastym. Emmental obejmuje zlewnie rzek Emme oraz Ilfis. Najważniejsze miejscowości: Burgdorf, Langnau im Emmental oraz Sumiswald.
Wikipedia
wysokiej jakości, szwajcarski ser podpuszczkowy; ser ementalski, ementaler, emmental
SJP.pl
Ser ementalski, ementaler (emmentaler) – rodzaj szwajcarskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów twardych, podpuszczkowych oraz dojrzewających. Ser ementalski ma smak łagodny oraz słodko-orzechowy.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Niemcy:
Osoby:
Wikipedia
stan oka zapewniający najlepsze widzenie; miarowość oka
SJP.pl
Emetropia, miarowość oka (gr. émmetros ‘na miarę, miarowy’ + óps ‘oko’) – termin stosowany w okulistyce i optometrii, służący do określenia prawidłowego widzenia, czyli prawidłowego ogniskowania światła na siatkówce oka. Jej przeciwieństwem jest ametropia.
Wikipedia
1. podgatunek muzyki hard core punk, istniejący od połowy lat 80. XX wieku, charakteryzujący się dynamizmem, chaotycznymi przejściami od muzyki głośnej i szybkiej do delikatnej i spokojnej, przerwami melodycznymi, częstymi krzykami i wrzaskami oraz wściekłymi, introspektywnymi tekstami; emocore;
2. slangowo: moda, styl powiązany z muzyką post hardcore, pop punk, a także metalcore, charakteryzujący się noszeniem dżinsów rurek, prostymi włosami, długimi ukośnymi grzywkami zaczesanymi na jedną połowę twarzy, na jedno lub oboje oczu oraz oczami zarysowanymi czarną kredką;
3. slangowo: postawa, której celem jest wyrażanie siebie i uzewnętrznianie swoich emocji, charakteryzująca się emocjonalnością, wrażliwością, nieśmiałością, zamknięciem w sobie, ponurością i cichością;
4. środowiskowo: osoba o skłonnościach samobójczych i do samookaleczania, która w ten sposób szuka akceptacji i próbuje zwrócić na siebie uwagę społeczeństwa;
5. przenośnie: ktoś przygnębiony, ze złamanym sercem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. gatunek hardcorowego punku;
(1.2) kult. styl i postawa emocjonalnego sprzeciwu wobec rzeczywistości;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(2.1) osoba hołdująca stylowi emo (1.2)
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈɛ̃mɔ, AS: ẽmo
Wiktionary
silne odczucie wywołane jakąś sytuacją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) silne poruszenie, wzruszenie, przejęcie, podniecenie; przeżywanie czegoś pod względem emocjonalnym, uczuciowym;
Wiktionary
Emocja (od łac. e movere, „w ruchu”) – stan znacznego poruszenia umysłu. Emocje charakteryzują się tym, że pojawiają się nagle i zawsze łączą się z pobudzeniem somatycznym; mogą osiągnąć dużą intensywność, ale są przejściowe.
Słowo to miało w historii wiele znaczeń przed-psychologicznych i odnosiło się nie do stanu indywidualnego umysłu, ale najpierw do przemieszczania się (ludów, populacji), potem do prawie fizycznej agitacji (np. w przypadku burzy, an Emotion in the air, 1708). We współczesnym znaczeniu tego słowa emocja implikuje aspekt działaniowy, reakcyjny, i nie jest równoznaczna z pasywnym uczuciem (ang., fr. passion, gr. πάσχω, zob. namiętność). Takie rozumienie emocji związane jest z pracami Williama Jamesa (1890), Roberta Solomona i Antonio Damasio (1995).
Wikipedia
(1.1) Zdecydowała, że będzie ukrywać swoje emocje.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmɔt͡sʲja, AS: ẽmocʹi ̯a
Wiktionary
czas. emocjonować
przym. emocjonalny
przysł. emocjonalnie
rzecz. emocjonalność ż.
Wiktionary
(1.1) uczucie, afekt, namiętność
Wiktionary
silne odczucie wywołane jakąś sytuacją
SJP.pl
Emocja (od łac. e movere, „w ruchu”) – stan znacznego poruszenia umysłu. Emocje charakteryzują się tym, że pojawiają się nagle i zawsze łączą się z pobudzeniem somatycznym; mogą osiągnąć dużą intensywność, ale są przejściowe.
Słowo to miało w historii wiele znaczeń przed-psychologicznych i odnosiło się nie do stanu indywidualnego umysłu, ale najpierw do przemieszczania się (ludów, populacji), potem do prawie fizycznej agitacji (np. w przypadku burzy, an Emotion in the air, 1708). We współczesnym znaczeniu tego słowa emocja implikuje aspekt działaniowy, reakcyjny, i nie jest równoznaczna z pasywnym uczuciem (ang., fr. passion, gr. πάσχω, zob. namiętność). Takie rozumienie emocji związane jest z pracami Williama Jamesa (1890), Roberta Solomona i Antonio Damasio (1995).
Wikipedia
książkowo: człowiek kierujący się uczuciami, ulegający emocjom; uczuciowiec
SJP.pl
1. w filozofii: uznawanie uczuć za podstawowy motor ludzkiej działalności;
2. kierowanie się uczuciami, poddawanie się emocjom; uczuciowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. pogląd, według którego motorem wszelkich działań człowieka są emocje
Wiktionary
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób dotyczący emocji, z zaangażowaniem emocji
Wiktionary
(1.1) Teraz stawiam na "znajomych". Mam z kim wyjechać w weekend, zabalować, wyjść na kawę czy obiad. Ale nie angażuję się już tak bardzo emocjonalnie. Tak jest lepiej.
Wiktionary
rzecz. emocja ż., emocjonalność ż.
czas. emocjonować ndk.
przym. emocjonalny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest emocjonalne
(1.2) skłonność do wzruszeń, do emocji
(1.3) sfera uczuciowa / emocjonalna, ogół emocji
Wiktionary
(1.2) Teoretycy feminizmu i specjaliści od twórczości kobiecej jako cechy typowe dla damskiej wyobraźni wymieniają - właśnie obok społecznej wrażliwości - emocjonalność, skłonność do ironii i przekory, a także swoiście rozumianą biologiczność.
Wiktionary
rzecz. emocja ż.
przym. emocjonalny
przysł. emocjonalnie
Wiktionary
1. skłonny do wzruszeń; uczuciowy;
2. wyrażający emocje, związany z ludzkimi uczuciami lub odnoszący się do nich
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący emocji, emocjonalności
(1.2) łatwo ulegający emocjom
Wiktionary
(1.1) - Niemcy bywają sentymentalni - stwierdziła. - To taka niemiecka cecha. Nawet potrzeba niszczenia jest dla nas potrzebą emocjonalną.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mɔt͡sʲjɔ̃ˈnalnɨ, AS: ẽmocʹi ̯õnalny
Wiktionary
rzecz. emocja ż., emocjonalność ż.
czas. emocjonować
przysł. emocjonalnie
ims. emocjonujący
Wiktionary
(1.1-2) uczuciowy
Wiktionary
1. wywoływać silne uczucia; ekscytować, podniecać;
2. emocjonować się - przeżywać coś mocno; ekscytować się, podniecać się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) poruszać emocje, wzbudzać emocje; podniecać
czasownik zwrotny niedokonany emocjonować się
(2.1) podniecać się czymś, zachwycać się; być wzruszonym, poruszonym
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mɔt͡sʲjɔ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: ẽmocʹi ̯õnovać
Wiktionary
rzecz. emocjonowanie n., emocja
przym. emocjonalny
przysł. emocjonalnie
Wiktionary
(1.1) wzruszać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|emocjonować.
Wiktionary
czas. emocjonować ndk.
Wiktionary
taki, który wzrusza, podnieca, trzyma w napięciu
SJP.pl
przymiotnik od: emocja
SJP.pl
[czytaj: eMOdżi] mały obrazek używany w komunikacji elektronicznej do wyrażania myśli lub emocji
SJP.pl
Emoji (jap. 絵文字; wym. [emodʑi]) – piktogram stosowany przez użytkowników Internetu. Podobnie jak emotikony, emoji służą do wyrażania emocji poprzez wizerunki twarzy, ale w przeciwieństwie do nich obejmują również przedmioty, miejsca, rodzaje pogody, rośliny, zwierzęta i służą do uwydatniania wiadomości, co jest szczególnie ważne ze względu na duży napływ informacji na osiach czasu.
Wikipedia
rodzaj farby ochronnej używanej najczęściej do powierzchni drewnianych oraz drewnopochodnych
SJP.pl
w kosmetyce: preparat natłuszczający skórę
SJP.pl
Emolient (od łac. emolliere, oznaczającego zmiękczać) – obojętny biologicznie preparat stosowany we współczesnej kosmetologii i dermatologii, stosowany na skórę i działający zmiękczająco, nawilżająco i natłuszczająco oraz regeneracyjnie. Emolienty mają istotne znaczenie w pielęgnacji skóry w wielu chorobach, między innymi przy atopowym zapaleniu skóry, łuszczycy i objawach alergii (również u niemowląt). Oprócz tego, że łagodzą świąd i stan zapalny oraz poprawiają wygląd chorej skóry, pozwalają często na zmniejszenie ilości i częstości stosowania leków (głównie glikokortykosteroidów stosowanych miejscowo na skórę).
Wikipedia
prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; smiley, emotikona, emoticon, emotikon, emotka
SJP.pl
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
[czytaj: emotikon] prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; emotka, emotikona, smiley, emotikon
SJP.pl
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; emotka, emotikona, emoticon, smiley
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. telekom. znak graficzny powstały z różnych symboli literowych i znaków dostępnych na klawiaturze, zwykle wyrażający czyjeś emocje;
Wiktionary
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
(1.1) W internetowych dyskusjach słowa coraz częściej zastępowane są przez emotikony.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mɔˈtʲikɔ̃n, AS: ẽmotʹikõn
Wiktionary
rzecz. emotikona ż., emota ż.
:: zdrobn. emotka ż.
Wiktionary
(1.1) emotikona, pot. emotka
Wiktionary
prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; emotka, smiley, emoticon, emotikon
SJP.pl
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; emotka, smiley, emoticon, emotikon, emotikona
SJP.pl
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
prosty znak graficzny zbudowany ze znaków dostępnych na klawiaturze, przedstawiający zwykle wyraz twarzy; smiley, emotikona, emoticon, emotikon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. inform. emotikon
Wiktionary
Emotikon – ideogram złożony z sekwencji znaków typograficznych, służący do wyrażania emocji. Zwykle przedstawia grymas twarzy, obrócony o 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wiele aplikacji przekształca emotikony w tzw. emoji, które to często są potocznie określane jako emotikony (obrazkowe), podczas gdy rzeczywiste emotikony określane są jako emotikony znakowe.
Wikipedia
(1.1) dziecko mi właśnie powiedziało, że ta emotka, której czasami używałam jako "zniesmaczona buźka zatykająca nos z obrzydzenia" to tak naprawdę "wesoła buźka śmiejąca się
Wiktionary
rzecz. emotikon mrz., emotikona ż., emota ż.
Wiktionary
(1.1) emotikon
Wiktionary
pogląd we współczesnej etyce, sformułowany przez Alfreda Julesa Ayera, głoszący iż etyczny namysł i wynikające z niego postanowienia mają jedynie charakter ekspresji subiektywnych doznań i uczuć jednostki
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób emotywny, emocjonalnie, uczuciowo
Wiktionary
przym. emotywny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) emocjonalny, uczuciowy
Wiktionary
przysł. emotywnie
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Emów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Wiązowna.
Miejscowość jest odrębną jednostką pomocniczą w gminie Wiązowna o nazwie Osiedle Emów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Wikipedia
pierożek nadziewany zwykle mięsnym farszem z warzywami lub serem, smażony w oleju lub pieczony na blasze
SJP.pl
Empanada – rogalik, pierożek nadziewany najczęściej mięsnym farszem z warzywami lub serem. Smażony w oleju lub pieczony na blasze. Do zrobienia empanadas można wykorzystywać ciasto podobne do ciasta francuskiego, pierogowego lub chlebowego. Występują w różnych odmianach, zależnie od kraju i regionu (istnieje np. kilkanaście ich odmian w Argentynie). Są popularnym daniem w Ameryce Południowej, szczególnie w Argentynie, Chile i Kolumbii.
Wikipedia
[czytaj: ąpakTAŻ] w sztuce współczesnej: opakowywanie różnych obiektów, np. budowli lub fragmentów naturalnego krajobrazu; emballage, ambalaż
SJP.pl
osoba zdolna do wczuwania się w czyjś stan psychiczny, dzieląca z kimś jego doznania, emocje
SJP.pl
zdolność odczuwania emocji innych ludzi i rozumienia ich sposobu myślenia; intropatia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zdolność do odczuwania stanów emocjonalnych innych osób i umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia;
Wiktionary
Empatia (gr. empátheia „cierpienie”) – zdolność współodczuwania stanów psychicznych innych osób (empatia emocjonalna), umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza).
Sam poznawczy komponent empatii, czyli zdolność do wyobrażenia sobie perspektywy myślowej należącej do innej osoby (innymi słowy, rozeznania sposobów rozumowania innej osoby), określany jest mianem decentracji (czemu może, ale nie musi towarzyszyć komponent emocjonalny empatii, czyli zdolność do jednoczesnego współodczuwania stanów emocjonalnych owej innej osoby).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) współodczuwanie
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. empatyczność ż., empatyzowanie n.
czas. empatyzować ndk.
przym. empatyczny
przysł. empatycznie
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|empathy.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) empathy
* baskijski: (1.1) enpatia
* duński: (1.1) empati w.
* esperanto: (1.1) empatio
* fiński: (1.1) empatia
* francuski: (1.1) empathie ż.
* galicyjski: (1.1) empatía ż.
* hiszpański: (1.1) empatía ż.
* karpatorusiński: (1.1) емпатія ż.
* kataloński: (1.1) empatia ż.
* macedoński: (1.1) емпатија ż.
* niemiecki: (1.1) Empathie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) empati m.
* norweski (nynorsk): (1.1) empati m.
* nowogrecki: (1.1) ενσυναίσθηση ż.
* rosyjski: (1.1) эмпатия ż.
* serbski: (1.1) емпатија ż.
* słowacki: (1.1) empatia ż.
* szwedzki: (1.1) empati w.
* turecki: (1.1) empati
* tuvalu: (1.1) alofa, loto alofa, loto malamalama
* ukraiński: (1.1) емпатія ż.
* węgierski: (1.1) empátia
* włoski: (1.1) empatia ż.
źródła.
== empatia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psych. empatia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ɛ̃mˈpatʲja, AS: ẽmpatʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. empatyczność ż., empatyzowanie n.
czas. empatyzować ndk.
przym. empatyczny
przysł. empatycznie
Wiktionary
(1.1) współodczuwanie
Wiktionary
kobieta zdolna do wczuwania się w czyjś stan psychiczny, dzieląca z kimś jego doznania, emocje
SJP.pl
substancja chemiczna wywołująca uczucie empatii
SJP.pl
Empatogeny i entaktogeny to nazwy tej samej grupy substancji psychoaktywnych powodujących charakterystyczne dla MDMA efekty emocjonalno-społeczne. Inne substancje zaliczane do tej grupy to MDA, MDEA, MBDB, BDB, AET i 5-MeO-DALT. Czasami słowo empatogeny używane jest do określania grupy pochodnych fenyloetyloaminy "MDxx", jednak MDPV jest tylko stymulantem. Empatogeny często mylone są z psychodelikami i stymulantami.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób empatyczny, okazując empatię
Wiktionary
rzecz. empatia ż.
przym. empatyczny
Wiktionary
zdolny do wczuwania się w czyjś stan psychiczny, dzielący z kimś jego doznania, emocje; współodczuwający
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wykazujący się empatią, współodczuwaniem
Wiktionary
(1.1) Jest życzliwy i empatyczny - potrafi zrozumieć drugiego człowieka, co pozwala zapobiec wielu niepotrzebnym konfliktom.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mpaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ẽmpatyčny
Wiktionary
rzecz. empatia ż.
przysł. empatycznie
Wiktionary
potocznie:
1. plik w formacie MP4;
2. odtwarzacz plików MP4
SJP.pl
Empedokles z Akragas (ok. 490-ok. 430), grecki filozof, lekarz, poeta
SJP.pl
Empedokles z Akragas (gr. Ἐμπεδοκλῆς ὁ Ἀκραγαντῖνος Empedokles ho Akragantinos, ur. ok. 494, zm. ok. 434 p.n.e.) – starogrecki uczony: uzdrowiciel, filozof, poeta i polityk. Twórca koncepcji czterech żywiołów.
Wikipedia
[czytaj: ąpeRÖR] cesarz francuski, w szczególności w odniesieniu do Napoleona I
SJP.pl
potocznie:
1. plik (głównie utwór muzyczny) w formacie MP3;
2. przenośny odtwarzacz plików w formacie MP3
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. odtwarzacz MP3
Wiktionary
Odtwarzacz MP3 – przenośne urządzenie służące do katalogowania i odsłuchiwania plików dźwiękowych. Nazwa „odtwarzacz MP3“ pochodzi od pierwotnego przeznaczenia urządzenia – początkowo obsługiwane były tylko pliki dźwiękowe w formacie MP3. Obecnie większość modeli odtwarza także formaty WMA, a niektóre również rzadsze formaty, takie jak Ogg Vorbis, FLAC czy APE.
Wikipedia
(1.1) Nie lubię tego hałasu na przerwach, więc słucham empetrójki.
Wiktionary
(1.1) empetrucha
Wiktionary
środowiskowo: pistolet maszynowy; peem
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny tyrankowatych
SJP.pl
potocznie: MPiK; lokal z czasopismami i książkami do czytania na miejscu i do sprzedania, w którym odbywają się spotkania z pisarzami, odczyty itp.
SJP.pl
Empik (nazwa pochodząca od skrótu KMPiK) – działająca w Polsce sieć sprzedaży książek, wydawnictw muzycznych, filmów, gier, programów, odbitek, audiobooków i akcesoriów komputerowych oraz prasy, a także biletów na wydarzenia kulturalne i rozrywkowe, artykułów wyposażenia wnętrz i kulinarnych, gadżetów podróżniczych, zabawek kreatywnych i łamigłówek, przyborów fitness i spa.
Wikipedia
[czytaj: ąPIR albo amPIR] mebel w stylu empir; empire
SJP.pl
[czytaj: ąPIR albo amPIR] odmiana późnego klasycyzmu powstała we Francji w latach 1800-1815; empir, styl cesarstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. późna odmiana klasycyzmu, nawiązująca do sztuki antycznej, rozwinięta w okresie panowania francuskiego cesarza Napoleona I;
Wiktionary
Empire, styl Cesarstwa – odmiana późnego klasycyzmu powstała we Francji w latach 1800–1815, występująca w modzie, architekturze, malarstwie i sztuce użytkowej podczas panowania Napoleona w Europie, zwłaszcza na terenach obecnej Polski (Księstwo Warszawskie) i w Rosji. W Niemczech i Austrii empire współistniał ze stylem Biedermeier. Styl wzorował się na sztuce starożytnej Grecji, Rzymu i Egiptu.
Wikipedia
rzecz. empiry lm. nmos.
przym. empirowy
Wiktionary
(1.1) styl cesarstwa
Wiktionary
1. według starożytnej i średniowiecznej kosmologii: najwyższa część nieba, siedziba bogów
2. u filozofów chrześcijańskich: niebo
SJP.pl
poznanie za pośrednictwem zmysłów; doświadczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. filoz. poznanie za pomocą doświadczenia
(1.2) książk. doświadczenie
Wiktionary
Doświadczenie – powszechne pojęcie składające się z wiedzy lub umiejętności w obserwacjach pewnych rzeczy, wydarzeń, uzyskanych poprzez zaangażowanie w ujawnienie tych rzeczy lub wydarzeń. Historia słowa doświadczenie (w tym staropolskiego słowa eksperiencja) jest blisko związana z pojęciem eksperymentu.
Wikipedia
(1.2) W obydwu pracach chodzi mu o to, by spod pozorów zmiennej empirii artystycznej czy bytowej wydobyć niezmienną oś zjawisk.
Wiktionary
rzecz. empiryczność ż., empiryk mos., empirysta mos., empiryzm mrz.
przym. empiryczny
przysł. empirycznie
Wiktionary
kierunek filozoficzny łączący idealizm i materializm, głoszący, że rzeczywistość jest złożona z ogółu konkretnych wrażeń zmysłowych; machizm
SJP.pl
Empiriokrytycyzm, drugi pozytywizm – pozytywistyczny nurt filozoficzny z przełomu XIX i XX wieku. Jego najważniejszymi przedstawicielami byli Ernst Mach i Richard Avenarius, od którego empiriokrytycyzm otrzymał swą nazwę. Główną tezą programu empiriokrytycyzmu było podanie jasnych kryteriów rozróżnienia wiedzy naukowej i nienaukowej i odrzucenie jako nienaukowych wszelkich rozważań metafizycznych, tj. nie opartych na doświadczeniu. Empiriokrytycyzm usiłował znieść przeciwstawności idealizmu i materializmu wysuwając teorię o psychologicznej naturze wrażeń (tzw. teorię czystego doświadczenia), do których sprowadzał całą rzeczywistość (stanowiącą sumę elementów naturalnych, tj. danych zmysłowych). Według empiriokrytycyzmu rzeczywistość jest tylko jedna, mieszcząca w sobie treść naszych wrażeń. "Czyste doświadczenie" nie jest rozdwojone i wszelkie doznania wrażeniowe są w sobie jedne i niezależne od czynników zewnętrznych ani wewnętrznych; wyklucza wszelkie dodatki lub wkłady subiektywno-indywidualne.
Wikipedia
przymiotnik od: empire
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) szt. w stylu empire
Wiktionary
rzecz. empire m., empiry nmos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) rzem. meble w stylu empire
Wiktionary
rzecz. empire
przym. empirowy
Wiktionary
w starożytnej Grecji: szkoła medyczna założona w III wieku p.n.e. przez Filinosa z Kos, w której lekarze opierali się na doświadczeniu
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) poprzez doświadczenie
Wiktionary
rzecz. empiria ż., empiryk mos., empiryzm mrz.
przym. empiryczny
Wiktionary
opieranie się na doświadczeniach
SJP.pl
oparty na doświadczeniu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. poznany w doświadczeniu, oparty na nim
Wiktionary
(1.1) Pańska teoria będzie tylko czystą spekulacją dopóki nie doczeka się empirycznego dowodu.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃mpʲiˈrɨt͡ʃnɨ, AS: ẽmpʹiryčny
Wiktionary
rzecz. empiryk mos., empiryzm mrz., empiria ż.
przym. empirystyczny
przysł. empirycznie
Wiktionary
(1.1) doświadczalny
Wiktionary
1. człowiek opierający się bardziej na doświadczeniu niż rozumowaniu; praktyk;
2. w filozofii: zwolennik empiryzmu, kierunku uznającego doświadczenie jako źródło wszelkiego poznania;
3. w naukach przyrodniczych: osoba zajmująca się doświadczeniami; doświadczalnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. praktyk
(1.2) filoz. zwolennik empiryzmu w filozofii
Wiktionary
(1.2) Berkeley był drugim z „wielkiej trójki” oświeceniowych empiryków brytyjskich.
Wiktionary
rzecz. empiria ż., empiryczność ż., empirysta mos., empiryzm mrz.
przym. empiryczny
przysł. empirycznie
Wiktionary
(1.1) praktyk
(1.2) war. empirysta
Wiktionary
zwolennik postawy, która bardziej ufa doświadczeniu niż teorii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. praktyk; osoba, która swoją wiedzę z jakiejś dziedziny zawdzięcza własnemu doświadczeniu
(1.2) filoz. książk. empiryk; zwolennik empiryzmu
Wiktionary
(1.2) I toczył się od wieków spór racjonalistów z empirystami.
Wiktionary
rzecz. empiryzm mrz., empiryk mos., empiria ż.
Wiktionary
(1.1) empiryk, praktyk
(1.2) empiryk
Wiktionary
zwolenniczka postawy przedkładającej doświadczenie nad teorię
SJP.pl
1. ufanie bardziej doświadczeniu niż rozumowaniu;
2. kierunek filozoficzny przeciwstawny racjonalizmowi, uznający doświadczenie jako źródło wszelkiego poznania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. doktryna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są bodźce zmysłowe docierające ze świata zewnętrznego i wobec nich wszystkie idee, teorie są wtórne;
Wiktionary
Empiryzm (od stgr. ἐμπειρία empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich (bodźców zmysłowych) wtórne. Empiryzm stoi w ostrej sprzeczności z racjonalizmem filozoficznym, który głosi, iż źródłem poznania są właśnie idee, zaś bodźce zmysłowe mają znaczenie drugorzędne.
Wikipedia
IPA: ɛ̃mˈpʲirɨsm̥, AS: ẽmpʹirysm̦
Wiktionary
rzecz. empiryk m., empirysta m., empiria ż.
przym. empiryczny
przysł. empirycznie
Wiktionary
[czytaj: ąpluA]
1. zawodowa specjalność aktora, np. amant;
2. rodzaj ról, w których specjalizuje się aktor, np. emploi sceniczne, komediowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) teatr. film. typ ról, w których specjalizuje się aktor
Wiktionary
Emploi (wym. /ãplua/, z franc. emploi – "posada, zatrudnienie") – rodzaj roli, w jakiej specjalizuje się aktor lub do jakiej posiada predyspozycje fizyczne (wiek, typ urody, wygląd) bądź osobowe (prezencja, styl gry, siła wyrazu). W najogólniejszym podziale wyróżnia się emploi komiczne i tragiczne, jednak rozmaitość emploi uniemożliwia ich dokładne wyliczenie czy klasyfikację.
Wikipedia
(1.1) Chichotliwa dziecinność i prawdziwa naiwność bohaterki jakoś mi nie pasuje do jej emploi wścibskiej i rezolutnej kobitki.
Wiktionary
miasto we Włoszech
SJP.pl
Empoli – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Florencja.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 44 012 osób, 709,9 os./km².
Wikipedia
rodzaj galerii lub trybuny, wspartej na kolumnach, głównie w kościołach, mającej na celu powiększenie powierzchni lub wydzielenie przestrzeni dla określonej grupy osób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. galeria nad przedsionkiem lub nawą kościoła;
Wiktionary
Empora (niem. Empore), chór muzyczny – element architektoniczny występujący najczęściej w kościele w postaci odrębnej kondygnacji o charakterze antresoli, zazwyczaj usytuowanej nad kruchtą lub nadwieszonej nad głównym wejściem do świątyni.
Wikipedia
(1.1) W budownictwie świeckim budowano empory w salach zamkowych dla chóru i kapeli.
(1.1) Przestrzeń pod emporą nazywa się podchórzem.
Wiktionary
rzecz. pseudoempora ż.
przym. emporowy
Wiktionary
(1.1) galeria, trybuna
Wiktionary
w starożytnej Grecji i w starożytnym Rzymie: część handlowa miasta, zwykle związana z portem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. miejsce handlowe o dużym znaczeniu, centralny ośrodek rozległego handlu z szerokim asortymentem, np. duży dom towarowy lub miasto będące ważnym ośrodkiem handlowym
Wiktionary
Emporium (łac. empŏrĭŭm z gr. ἐμπόριον empórion, od ἐμπόρια – towary) – w starożytności plac miejski, na którym składowano i prowadzono handel towarami zamorskimi, zazwyczaj położony w pobliżu portu. Grecy nazywali tak część miasta wydzieloną dla handlu z obcymi. Później na ogół określano tak handlową część miasta związaną z portem.
Wikipedia
(1.1) Obok wielkich emporiów handlu bałtyckiego (Truso nad Zalewem Wiślanym), istniała już sieć targów, kształtowały się terytoria wokół grodów i postępował podział społeczny.
(1.1) Ten rodzaj płatności, nawiązujący do systemu arabskiego, funkcjonował we wszystkich emporiach skandynawskich nad Bałtykiem, szczególnie popularny był w Truso i Mohowoje.
Wiktionary
IPA: ɛ̃mˈpɔrʲjũm, AS: ẽmporʹi ̯ũm
Wiktionary
przymiotnik od: empora
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do empory, mający związek z emporą
Wiktionary
rzecz. empora ż.
Wiktionary
1. miasto w Niemczech;
2. Bad Ems - miasto w Niemczech
SJP.pl
Niemcy:
Szwajcaria:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
→ Ems (miasto, rzeka)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z niemieckim miastem Bad Ems (dawniej Ems)
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃msʲci, AS: ẽmsʹḱi
Wiktionary
potocznie: pastylki emskie
SJP.pl
dawny rodzaj szamba; studnia emszerowska, studnia Imhoffa
SJP.pl
związany z emszerem - dawnym rodzajem szamba
SJP.pl
1. rodzina ptaków z rzędu kazuarowych;
2. gatunek nielotnego ptaka z rodziny emu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub nijaki
(1.1) ornit. syst. podrodzina ptaków nazwa systematyczna|Dromaiidae|ref=tak. z rzędu kazuarowych;
(1.2) ornit. syst. gatunek dużego ptaka australijskiego, nazwa systematyczna|Dromaius novaehollandiae|ref=tak.;
(1.3) ornit. ptak z gatunku emu (1.2), jedyny żyjący przedstawiciel podrodziny emu (1.1)
Wiktionary
Emu (Dromaiinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny kazuarowatych (Casuariidae).
Wikipedia
IPA: ˈɛ̃mu, AS: ẽmu
Wiktionary
(1.3) emu zwyczajne
Wiktionary
1. informatyka: zdolność wykonywania poleceń przewidzianych dla innego urządzenia;
2. przestarzałe: rywalizacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. programowa symulacja działania jakiegoś sprzętu lub oprogramowania
(1.2) daw. współzawodnictwo, rywalizacja
Wiktionary
Emulacja (ang. emulation) – programowe symulowanie działania określonego oprogramowania lub platformy sprzętowej przez inny system lub na sprzęcie innego typu. Proces ten dokonywany jest za pomocą specjalnego programu nazywanego emulatorem.
Wikipedia
(1.2) Dziwiliśmy się wielce, bo wiadoma rzecz, w jakiej emulacji i nieprzyjaźni pan hetman polny żyje z naszym księciem.
Wiktionary
czas. emulować
rzecz. emulator mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. program komputerowy naśladujący działanie systemu komputerowego lub innego programu;
Wiktionary
Emulator – program komputerowy (czasem wraz z koniecznym sprzętem), który uruchomiony w danym systemie komputerowym duplikuje funkcje innego systemu komputerowego. Pierwszy system nazywany jest gospodarzem (ang. host), a drugi gościem (ang. guest). Mówimy, że drugi system jest emulowany przez pierwszy.
Wikipedia
(1.1) Należy pamiętać, że w przeciwieństwie do emulatora prawdziwe urządzenia nie udostępniają zbyt dużej liczby kodowań.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃muˈlatɔr, AS: ẽmulator
Wiktionary
rzecz. emulacja ż.
czas. emulować ndk.
Wiktionary
program typu p2p do kopiowania plików między użytkownikami internetu
SJP.pl
eMule – program w architekturze peer-to-peer, który działa w oparciu o dwie sieci komunikacyjne: eDonkey i Kad. Stanowi alternatywę dla oryginalnego klienta sieci eDonkey2000.
eMule jest oprogramowaniem typu otwartego oprogramowania na Powszechnej Licencji Publicznej GNU. Działa pod systemem Microsoft Windows, ale jego kod źródłowy jest dostępny również pod Linuksa (jako mod xMule). Istnieje również jego wieloplatformowy odpowiednik – aMule.
Wikipedia
proces łączenia dwóch niemieszalnych substancji, z których przynajmniej jedna jest cieczą, prowadzący do powstania trwałej emulsji; emulsyfikacja
SJP.pl
Emulsja – dwufazowy układ dyspersyjny dwóch niemieszających się wzajemnie cieczy, polarnej i niepolarnej. Jest to układ termodynamicznie nietrwały. Kinetycznie trwałe emulsje można jedynie otrzymać w obecności emulgatora. Emulsja jest szczególnym przypadkiem układu koloidalnego.
Wikipedia
1. substancja wspomagająca tworzenie się emulsji, mieszaniny wzajemnie nierozpuszczalnych cieczy, np. wody i oleju;
2. aparat do wytwarzania emulsji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek chemiczny umożliwiający powstanie emulsji;
(1.2) chem. urządzenie wytwarzające emulsję
Wiktionary
Emulgator – związek chemiczny (lub mieszanina), który umożliwia powstanie emulsji oraz zapewnia jej trwałość. Gromadzi się na powierzchni granicznej, prowadząc do powstania trwałych miceli. Emulgatory można podzielić na cztery grupy: anionowo czynne, kationowo czynne, niejonowe i stałe.
W przemyśle emulgatory mają duże zastosowanie nie tylko w produkcji żywności, ale także np. w górnictwie, produkcji farb, klejów, leków, kosmetyków, materiałów budowlanych, tworzyw sztucznych.
Wikipedia
(1.1) Niezbędne do powstania i utrzymania stałej konsystencji margaryny są emulgatory.
Wiktionary
rzecz. emulgowanie n., emulsja ż.
czas. emulgować ndk.
Wiktionary
doprowadzać do trwałego połączenia dwóch wzajemnie niemieszających się cieczy, np. wody i oleju
SJP.pl
1. w informatyce: naśladować działanie innego systemu komputerowego;
2. dawniej: współzawodniczyć, rywalizować
SJP.pl
1. mieszaniny płynów nierozpuszczających się wzajemnie w sobie, gdzie jeden jest rozproszony w drugim w postaci kropelek
2. zawiesina substancji światłoczułej pokrywająca klisze, błony i papiery fotograficzne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszanina dwóch substancji;
(1.2) pot. farba emulsyjna;
Wiktionary
Emulsja – dwufazowy układ dyspersyjny dwóch niemieszających się wzajemnie cieczy, polarnej i niepolarnej. Jest to układ termodynamicznie nietrwały. Kinetycznie trwałe emulsje można jedynie otrzymać w obecności emulgatora. Emulsja jest szczególnym przypadkiem układu koloidalnego.
Wikipedia
(1.1) Na ogół do powstania trwałej emulsji niezbędny jest trzeci związek chemiczny zwany emulgatorem.
(1.2) Przy malowaniu emulsjami do gruntowania można stosować emulsję tego samego rodzaju lecz rozcieńczoną wodą w odpowiednim stosunku.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈmulsʲja, AS: ẽmulsʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. emulgacja ż., emulgator m.
przym. emulsyjny
czas. emulgować ndk.
Wiktionary
(1.2) farba dyspersyjna
Wiktionary
ciekły rozpuszczalnik używany do czyszczenia i odtłuszczania
SJP.pl
proces łączenia dwóch niemieszalnych substancji, z których przynajmniej jedna jest cieczą, prowadzący do powstania trwałej emulsji; emulgacja
SJP.pl
przymiotnik od: emulsja
SJP.pl
enzym występujący m.in. w migdałach, rozszczepiający wiązanie b-glikozydowe
SJP.pl
nazwa litery N
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery ń/Ń
Wiktionary
En – w społeczeństwie sumeryjskim namiestnik boga na ziemi.
Według wierzeń mezopotamskich ludzie zostali stworzeni w celu odciążenia bogów od pracy codziennej. Bogowie byli właścicielami ziemi, człowiek jedynie je dzierżawił w zamian za ofiary. Pośrednikiem pomiędzy bogami a ludźmi został ustanowiony en, przez którego bogowie obdarzali ludzi swoją łaską, w zamian zaś odbierali należną im cześć. En łączył w sobie funkcje króla i kapłana i w społeczeństwie pierwotnym był symbolem płodności. Za sprawowaną przez siebie funkcję ponosił śmierć rytualną. Mieszkaniem ena było giparu (egipar) – wydzielony dla niego obszar świątynny.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== eń (język wilamowski.) ==
ortografie.
ęŋ́ • eng
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) ciasny
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== eń (język wilamowski.) ==
ortografie.
ęŋ́ • eng
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) ciasny
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = praw. europejski nakaz aresztowania;
Wiktionary
Ena (jap. 恵那市 Ena-shi) – miasto w prefekturze Gifu na wyspie Honsiu (Honshū), w Japonii.
Wikipedia
(1.1) W orzeczeniu TSUE podkreślił, że na podstawie informacji o nieprawidłowościach dot. sądownictwa nie można odmówić wykonania każdego ENA.
Wiktionary
wywoływane przez wirusy patologiczne zmiany na liściach
SJP.pl
figura stylistyczna polegająca na użyciu wyrazu w innej od oczekiwanej formie gramatycznej, np. w innym przypadku, osobie lub liczbie
SJP.pl
Enallage (z gr. ἐναλλαγή enallagḗ – "wymiana, przemienność") – figura retoryczna polegająca na użyciu w wypowiedzi innej formy gramatycznej niż oczekiwana, a więc poniekąd nieprawidłowej (w tym sensie, że naruszona jest logiczno-gramatyczna ciągłość wypowiedzi). Na przykład w Pieśni nad Pieśniami:
Wikipedia
substancja organiczna zawierająca grupę aminową umieszczoną przy nienasyconym atomie węgla
SJP.pl
Enaminy – aminy, w których grupa aminowa (NR/3; R = grupa alkilowa lub atom wodoru) jest przyłączona bezpośrednio do atomu węgla połączonego podwójnym wiązaniem z innym atomem węgla.
Enaminy pierwszo- (C=C-NH2) i drugorzędowe (C=C-NRH) są z natury nietrwałe i nie można ich otrzymać w formie czystej, gdyż ulegają samoistnej reakcji tautomeryzacji do odpowiedniej iminy:
Wikipedia
grupa substancji organicznych zawierających grupę aminową umieszczoną przy nienasyconym atomie węgla
SJP.pl
Enaminy – aminy, w których grupa aminowa (NR/3; R = grupa alkilowa lub atom wodoru) jest przyłączona bezpośrednio do atomu węgla połączonego podwójnym wiązaniem z innym atomem węgla.
Enaminy pierwszo- (C=C-NH2) i drugorzędowe (C=C-NRH) są z natury nietrwałe i nie można ich otrzymać w formie czystej, gdyż ulegają samoistnej reakcji tautomeryzacji do odpowiedniej iminy:
Wikipedia
przedrostek
(1.1) …tworzący pierwszy człon wyrazów związanych z przeciwnością
Wiktionary
(1.1) enancjo- + -mer – enancjomer
(1.1) enancjo- + selektywny – enancjoselektywny
Wiktionary
izomer występujący w dwóch postaciach, które są nienakładalnymi na siebie odbiciami lustrzanymi; izomer zwierciadlany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. cząsteczka posiadająca odpowiednik, którego struktura jest lustrzanym odbiciem jej własnej struktury;
Wiktionary
Enancjomery – para nienakładalnych na siebie cząsteczek chemicznych, które są wzajemnymi odbiciami lustrzanymi (podobnie jak prawa i lewa dłoń). Są jednym z rodzajów stereoizomerów.
Dwa enancjomery skręcają światło spolaryzowane w przeciwnych kierunkach, a niektóre (nie wszystkie) mogą tworzyć lewo- i prawoskrętne formy krystaliczne. Oprócz tego wszystkie własności fizyczne i olbrzymia większość chemicznych są dla obu enancjomerów niemal identyczne. Istnieją tylko różnice energii niektórych wiązań chemicznych na poziomie rzędu 10−5 ich średniej energii, które mają pewien minimalny wpływ na trwałość termodynamiczną enancjomerów.
Wikipedia
(1.1) Przeciwnicy hipotezy Wrighta wskazują przykłady enancjomerów optycznych, które charakteryzują się różnym zapachem mimo jednakowego widma w podczerwieni, […].
Wiktionary
rzecz. enancjomeria ż.
Wiktionary
Enancjomorfy – pary chiralnych obiektów geometrycznych. Są nienakładalne i mają się do siebie tak, jak przedmiot i jego odbicie lustrzane. Typowe przykłady to prawa i lewa rękawiczka lub prawo- i lewoskrętna skorupa ślimaka.
W krystalografii używa się tego terminu w odniesieniu do kryształów, których komórka elementarna jest chiralna i stanowi wzajemne lustrzane odbicie.
Enacjomorficzne cząsteczki chemiczne nazywane są enancjomerami (zob. chiralność cząsteczek).
Wikipedia
przeciwstawność znaczeń jakiegoś wyrazu; enantiosemia
SJP.pl
przeciwstawność znaczeń jakiegoś wyrazu; enancjosemia
SJP.pl
minerał o układzie rombowym, siarkoarsenek miedzi
SJP.pl
Enargit (gr. enarges – "oczywisty") – minerał zaliczany do gromady siarkosoli. Jest rudą miedzi i arsenu.
Wikipedia
krewny w linii żeńskiej
SJP.pl
Enat (hebr. עינת) – kibuc położony w samorządzie regionu Derom ha-Szaron, w Dystrykcie Centralnym, w Izraelu.
Leży na granicy równiny Szaron i Szefeli w otoczeniu miast Petach Tikwa i Rosz ha-Ajin, kibucu Giwat ha-Szelosza, oraz moszawów Kefar Sirkin, Nachszonim i Mazor. Na zachód od kibucu znajduje się baza sił powietrznych Izraelskich Sił Obronnych Kefar Sirkin. Na wschód od kibucu znajduje się granica Autonomii Palestyńskiej, strzeżona przez mur bezpieczeństwa. Po stronie palestyńskie jest arabska wieś Dajr Ballut.
Wikipedia
konkurencja w karate, w której para zawodników toczy wyreżyserowaną walkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. wrogość lub niechęć skierowana wobec osób niebinarnych płciowo
Wiktionary
(1.1) monoseksizm, binaryzm, wymazywanie niebinarności
Wiktionary
wyliczanka
SJP.pl
lek o działaniu psychoenergizującym; pirytynol, enerbol
SJP.pl
ewolucyjny proces prowadzący do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez mózg; cerebryzacja, cerebralizacja
SJP.pl
Encefalizacja (gr. enképhalos – mózg), cerebralizacja, cerebryzacja (łac. cerebrum – mózg) – ewolucyjny proces, który prowadzi do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez ośrodki wyższe. Polega na koncentracji neuronów w przedniej, głowowej części ciała zwierzęcia i jest związany z wykształceniem się głowy (cefalizacja) i powstaniem mózgu. W antropologii znaczenie terminu cerebryzacja zawężane jest do ewolucyjnego wzrostu rozmiarów mózgu u naczelnych.
Wikipedia
urządzenie rentgenowskie do obrazowania mózgu
SJP.pl
badanie radiologiczne mózgowia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ogólna nazwa kilku różnych metod badania mózgu;
(1.2) med. badanie metodą encefalografii (1.1)
Wiktionary
Encefalografia (z gr. enképhalos - mózg, gráphō - piszę) – metoda badania mózgu, wykonywana po wprowadzeniu do czaszki środka cieniującego (np. radiofarmaceutyka, powietrza).
Wikipedia
rzecz. encefalograf mrz.
przym. encefalograficzny
przysł. encefalograficznie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z encefalografią, dotyczący encefalografii
Wiktionary
rzecz. encefalografia ż.
Wiktionary
radiologiczny obraz mózgowia
SJP.pl
martwica w określonym obszarze mózgu; rozmiękanie mózgu
SJP.pl
najważniejsza część centralnego układu nerwowego; mózg
SJP.pl
osoba cierpiąca na encefalopatię
SJP.pl
ogólne określenie rożnego rodzaju uszkodzeń mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wet. ogólne określenie uszkodzenia mózgu przez czynniki różnego pochodzenia;
Wiktionary
Encefalopatia (gr. enkephalikos – mózgowy; gr. pathos choroba, cierpienie, odczuwanie) – ogólne określenie uszkodzenia mózgowia przez czynniki różnego pochodzenia. Uszkodzenia mózgowia człowieka prowadzą do różnego rodzaju zaburzeń zachowania, zwanych charakteropatiami.
Wikipedia
(1.1) Do zarażenia dochodzi prawdopodobnie po zjedzeniu mięsa krów cierpiących na encefalopatię gąbczastą.
(1.1) Najwięcej trudności diagnostycznych sprawia minimalna encefalopatia wątrobowa (utajona), gdyż wtedy obserwujemy brak objawów neurologicznych.
Wiktionary
ósmy według odległości od planety księżyc Saturna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z księżyców Saturna;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Sonda wykonała zdjęcia Enceladusa.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nt͡sɛˈladus, AS: ẽnceladus
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|Enceladus., etym|starogrecki|Ἐγκέλαδος.
uwagi. zobacz też: Indeks:Polski - Astronomia
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Enceladus
* asturyjski: (1.1) Encéladu m.
* esperanto: (1.1) Encelado
* hiszpański: (1.1) Encélado
* japoński: (1.1) エンケラドゥス, エンケラドス, エンセラダス
* mongolski: (1.1) Энселадус
* rosyjski: (1.1) Энцелад m.
źródła.
== Enceladus (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) astr. Enceladus (jeden z księżyców Saturna)
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: enczijada lub encziljada] tortilla z ostro przyprawionym mięsem, podawana z sosem pomidorowym przyprawionym chile; enchillada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. tradycyjne danie meksykańskie z kukurydzianej tortilli nadzianej mięsnym lub jarskim farszem, podpieczonej i serwowanej z sosem;
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|hiszp|enchilada. < etym|hiszp|enchilado. → z dodatkiem chilli < etym|hiszp|enchilar. < etym|hiszp|chile. < etym2|nahuatl klasyczny|chilli|chīlli.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enchilada
* duński: (1.1) enchilada w.
* hiszpański: (1.1) enchilada ż.
* szwedzki: (1.1) enchilada w.
źródła.
== enchilada (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-enchilada.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) kulin. enchilada
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|hiszp|enchilada. < etym|hiszp|enchilado. → z dodatkiem chilli < etym|hiszp|enchilar. < etym|hiszp|chile. < etym2|nahuatl klasyczny|chilli|chīlli.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) enchilada
* duński: (1.1) enchilada w.
* hiszpański: (1.1) enchilada ż.
* szwedzki: (1.1) enchilada w.
źródła.
== enchilada (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-enchilada.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) kulin. enchilada
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: enczijada lub encziljada] tortilla z ostro przyprawionym mięsem, podawana z sosem pomidorowym przyprawionym chile; enchilada
SJP.pl
dawniej: książka podręczna, zwięzły podręcznik, kompendium
SJP.pl
odrębna jednostka zawartości rozpoznawana za pomocą nazwy; byt
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
[czytaj: enkoder] w informatyce: urządzenie lub program do kodowania danych komputerowych; koder, kodek
SJP.pl
[czytaj: enkomienda] przymusowa praca, do której byli zmuszani Indianie na terenach znajdujących się pod kontrolą konkwistadorów
SJP.pl
Encomienda (hiszp. encomendar: powierzać) – system niewolniczego gospodarowania i kontroli nad ludnością indiańską na podbitych przez Hiszpanię posiadłościach kolonialnych w Ameryce Łacińskiej w XVI–XVIII w.
Polegał na zmuszaniu ludności autochtonicznej do pracy na rzecz konkwistadora lub osadnika z Hiszpanii. Encomendero (ten, który uzyskał encomiendę) miał prawo do ściągania od Indian trybutu należnego koronie hiszpańskiej w zamian za opiekę nad Indianami oraz szerzenie wśród nich chrześcijaństwa. System wzorowany był na praktyce ściągania haraczu z ludności muzułmańskiej i żydowskiej w okresie rekonkwisty. Początkowo zbliżony do niewolnictwa, następnie upodobnił się do pańszczyzny.
Wikipedia
Prednizolon – organiczny związek chemiczny, syntetyczny glikokortykosteroid o działaniu przeciwzapalnym, immunosupresyjnym i przeciwalergicznym.
Wikipedia
kortykosteryd podnoszący we krwi poziom hemoglobiny i liczbę erytrocytów; prednizon
SJP.pl
Prednizon – organiczny związek chemiczny, syntetyczny glikokortykosteroid, analog kortyzolu.
Wikipedia
skrót od: encyklopedia, encyklopedyczny
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z encykliką, dotyczący encykliki
Wiktionary
rzecz. encyklika ż.
Wiktionary
orędzie, pismo napisane przez papieża do wiernych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. oficjalny papieski dokument doktrynalny w formie orędzia skierowany do biskupów i wiernych;
Wiktionary
Encyklika (gr. ἐγκύκλιος, enkyklios – okólnik, pismo wędrujące) – orędzie, pismo napisane przez papieża, skierowane do biskupów i do wiernych. Tematy poruszane w encyklikach odnoszą się do spraw doktrynalnych i organizacyjnych o charakterze ogólnokościelnym. Za pierwszą encyklikę, w nowożytnym rozumieniu, należy uznać Ubi primum Benedykta XIV z 3 grudnia 1740 roku.
Wikipedia
(1.1) Tematy poruszane w encyklikach odnoszą się do spraw doktrynalnych i organizacyjnych o charakterze ogólnokościelnym.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈt͡sɨklʲika, AS: ẽncyklʹika
Wiktionary
przym. encykliczny
Wiktionary
wydawnictwo naukowe zawierające zbiór wiadomości ze wszystkich dziedzin wiedzy lub jednej dziedziny, w układzie alfabetycznym lub rzeczowym, w wersji książkowej lub elektronicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dzieło opisujące ogół wiedzy, uporządkowane w formie haseł;
Wiktionary
Encyklopedia (łac. encyclopaedia z stgr. ἐνκύκλιos, enkýklios „tworzący krąg” + stgr. παιδεία, paideía „wykształcenie”) – kompendium wiedzy zapisane w formie zbioru artykułów hasłowych, złożonych z haseł (słów kluczowych) i tekstów je objaśniających (zawierających informacje dotyczące tych haseł). Hasła są ułożone w pewnym logicznym porządku, zazwyczaj alfabetycznym, dzięki czemu możliwe jest szybkie odnalezienie poszukiwanych informacji.
Wikipedia
(1.1) Zadaniem domowym będzie wypracowanie o historii Islandii oparte na wiadomościach z encyklopedii.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nt͡sɨklɔˈpɛdʲja, AS: ẽncyklopedʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. encyklopedysta m., encyklopedystka ż., encyklopedyzm m., encyklopedyczność ż.
przym. encyklopedyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: encyklopedycznie
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co encyklopedyczne
Wiktionary
przym. encyklopedyczny
rzecz. encyklopedia ż., encyklopedysta mos.
Wiktionary
1. odnoszący się do encyklopedii, mający cechy encyklopedii;
2. obejmujący wiedzę z wielu dziedzin
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z encyklopedią, dotyczący encyklopedii
(1.2) slang. w Wikipedii: taki, który nadaje się do encyklopedii
Wiktionary
(1.1) W rzeczywistości z leksykograficznego punktu widzenia zupełnie nie ma znaczenia, czy np. profesjonalna wykładnia lub definicja jest semantyczna, encyklopedyczna, czy zarówno taka i taka, oraz gdzie i jak przebiega w takim razie granica między tą dwójką.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nt͡sɨklɔpɛˈdɨt͡ʃnɨ, AS: ẽncyklopedyčny
Wiktionary
rzecz. encyklopedia ż., encyklopedysta m., encyklopedystka ż., encyklopedyzm m., encyklopedyczność ż.
Wiktionary
(1.2) slang. ency
Wiktionary
zdrobnienie od: encyklopedia
SJP.pl
grupa uczonych i myślicieli epoki Oświecenia, którzy doprowadzili do powstania Wielkiej encyklopedii francuskiej
SJP.pl
Encyklopedyści – grupa francuskich filozofów, naukowców i literatów, twórców Wielkiej encyklopedii francuskiej.
Utworzenie tej encyklopedii było jednym z największych przedsięwzięć epoki oświecenia i wyrazem oświeceniowego światopoglądu. Uważa się, że encyklopedyści przygotowali podłoże intelektualne rewolucji francuskiej.
Wikipedia
1. członek grupy współtwórców Wielkiej encyklopedii francuskiej;
2. człowiek mający wiedzę z wielu różnych dziedzin; erudyta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek grupy twórców Wielkiej Encyklopedii Francuskiej;
(1.2) przen. człowiek inteligentny, mający wiedzę z wielu różnych dziedzin
Wiktionary
Encyklopedyści – grupa francuskich filozofów, naukowców i literatów, twórców Wielkiej encyklopedii francuskiej.
Utworzenie tej encyklopedii było jednym z największych przedsięwzięć epoki oświecenia i wyrazem oświeceniowego światopoglądu. Uważa się, że encyklopedyści przygotowali podłoże intelektualne rewolucji francuskiej.
Wikipedia
IPA: ˌɛ̃nt͡sɨklɔpɛˈdɨsta, AS: ẽncyklopedysta
Wiktionary
rzecz. encyklopedia ż., encyklopedyzm mrz., encyklopedyczność ż.
:: fż. encyklopedystka ż.
przym. encyklopedyczny
przysł. encyklopedycznie
Wiktionary
(1.2) chodząca encyklopedia, erudyta, człowiek renesansu
Wiktionary
1. encyklopedyczna wiedza; wszechstronność; encyklopedyczność;
2. kierunek filozoficzno-polityczny stworzony przez encyklopedystów francuskich w drugiej połowie XVIII wieku
SJP.pl
1. klawisz na klawiaturze komputerowej powodujący przeniesienie kursora na koniec linii; End;
2. część rozgrywki w curlingu
SJP.pl
Wikipedia
czterowersowa strofa spojona parzystymi rymami
SJP.pl
partia narodowo-demokratyczna; potocznie: narodowa demokracja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. polit. Narodowa Demokracja, polski ruch polityczny o ideologii nacjonalistycznej
Wiktionary
Narodowa Demokracja, ruch narodowy, obóz narodowy lub endecja (od skrótu ND) – polski ruch polityczny o ideologii nacjonalistycznej, powstały pod koniec XIX wieku. Głównym ideologiem i współzałożycielem Narodowej Demokracji był Roman Dmowski.
Wikipedia
rzecz. endek mos., endeczka ż., ND n., endeckość ż.
przym. endecki, endekoidalny
przysł. endecko
Wiktionary
związany z endecją, endekami
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z endecją, dotyczący endecji
Wiktionary
(1.1) Rodem z Krakowa, a właściwie z Tarnowa, z endeckiej rodziny, bo ojciec był członkiem Stronnictwa Narodowego, brat Młodzieży Wszechpolskiej.
Wiktionary
rzecz. endecja ż., ND n., endek m., endeczka ż., endeckość ż., neoendecja ż.
przym. endekoidalny, proendecki, antyendecki, neoendecki
przysł. endecko
Wiktionary
zwolenniczka endecji; narodowa demokratka
SJP.pl
potocznie: członek endecji; narodowy demokrata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. polityk lub zwolennik partii Narodowa Demokracja
Wiktionary
(1.1) Od przewrotu majowego endecy tracili na znaczeniu.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃ndɛk, AS: ẽndek
Wiktionary
rzecz. endecja ż., ND n., endeckość ż.
:: fż. endeczka ż.
przym. endecki, endekoidalny, proendecki, antyendecki
przysł. endecko
skr. ND
Wiktionary
(1.1) narodowiec
Wiktionary
mający cechy prawicowego stronnictwa politycznego głoszącego idee polskiego nacjonalizmu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma cechy endecji
Wiktionary
(1.1) Endekoidalny antysemityzm ma w Polsce ogromny korzeń, jest z siebie bardzo zadowolony, uważa, że jest solą tej ziemi, jedynym prawdziwym patriotyzmem (…)
Wiktionary
rzecz. endecja ż., ND n., endek m., endeczka ż., endeckość ż.
przym. endecki
przysł. endecko
skr. ND
Wiktionary
ścieg zygzakowy wykonany na domowej maszynie
SJP.pl
stałe występowanie jakiejś choroby na danym terenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. stałe występowanie pewnej choroby na określonym terenie;
Wiktionary
Endemia – termin epidemiologiczny określający stałe występowanie zachorowań na określoną chorobę (np. chorobę zakaźną) na danym obszarze w liczbie utrzymującej się przez wiele lat na podobnym poziomie.
Wikipedia
(1.1) Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzanych w Polsce wykazały, że na całym obszarze kraju występuje endemia wola tarczycy.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈdɛ̃mʲja, AS: ẽndẽmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. endemit m., endemizm m.
przym. endemiczny
przysł. endemicznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) biol. ekol. na sposób endemiczny
Wiktionary
(1.1) Występująca endemicznie w Karpatach darniówka tatrzańska jest niewielkich rozmiarów.
Wiktionary
przym. endemiczny
rzecz. endemit mzw., endemia ż.
Wiktionary
występowanie tylko na danym terenie
SJP.pl
1. występujący wyłącznie na danym obszarze;
2. uważany za powszechnie spotykany na jakimś terenie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) występujący tylko na określonym obszarze
Wiktionary
(1.1) Na Dominice żyje kilka gatunków endemicznych ptaków.
Wiktionary
rzecz. endemia ż., endemit mrz., endemizm mrz.
przysł. endemicznie
Wiktionary
roślina lub zwierzę zamieszkujące ograniczony obszar geograficzny, specyficzny dla tego gatunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) bot. zool. takson występujący tylko na danym obszarze;
Wiktionary
Endemit – takson (przeważnie rodzina i niższy) unikatowy dla danego miejsca albo regionu, występujący na ograniczonym obszarze, niestwierdzany poza nim naturalnie. W zależności od przyjmowanego kryterium endemitem może być takson o zasięgu mniejszym od określonej powierzchni (np. 10 tys. km²) lub takson, którego zasięg zawarty jest w granicach określonego obszaru geograficznego lub typu siedliska.
Wikipedia
(1.1) Do tatrzańskich endemitów zalicza się przymiotno węgierskie i ostróżkę tatrzańską.
Wiktionary
rzecz. endemia ż., endemiczność ż., endemizm m.
przym. endemiczny
przysł. endemicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. endemia ż., endemiczność ż., endemizm m.
przym. endemiczny
przysł. endemicznie
frazeologia.
etymologia. etym|gr|ἔνδημος. < etym|gr|ἔν|δῆμος.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endemic
* bułgarski: (1.1) ендемит m.
* niemiecki: (1.1) Endemit m.
źródła.
== endemit (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. zool. endemit
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w biologii: występowanie roślin lub zwierząt wyłącznie na określonym terenie
SJP.pl
Endemit – takson (przeważnie rodzina i niższy) unikatowy dla danego miejsca albo regionu, występujący na ograniczonym obszarze, niestwierdzany poza nim naturalnie. W zależności od przyjmowanego kryterium endemitem może być takson o zasięgu mniejszym od określonej powierzchni (np. 10 tys. km²) lub takson, którego zasięg zawarty jest w granicach określonego obszaru geograficznego lub typu siedliska.
Wikipedia
rodzaj skały metamorficznej lub magmowej złożonej głównie z kwarcu; czarnokit
SJP.pl
Czarnokity (charnockity) – skały magmowe, których nazwa pochodzi od nagrobka (był użyty jako materiał do jego budowy) Joba Charnocka w Kalkucie.
Współwystępują najczęściej z anortozytem lub norytem. Niezależnie od genezy są skałami szarawymi, średnio lub gruboziarnistymi odznaczające się bezładną bądź tylko częściowo kierunkową (gnejsową) teksturą.
Wikipedia
metoda regeneracji skóry za pomocą specjalnego rodzaju masażu, stosowana głównie w kosmetyce
SJP.pl
szyć, obrabiając jednocześnie tkaniny ściegiem zygzakowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szycie i jednoczesne obrębianie tkaniny ściegiem zygzakowym; często stosowane przy wykonywaniu żagli
Wiktionary
czas. endlować ndk.
Wiktionary
wewnętrzny listek zarodkowy
SJP.pl
[czytaj: endokarDItis] w medycynie: zapalenie wewnętrznej błony serca
SJP.pl
[czytaj: endokardjum] błona wyścielająca wszystkie struktury wewnątrz serca oraz tworząca zastawki serca; wsierdzie
SJP.pl
Endocytoza (gr. éndon ‘wewnątrz’, kýtos ‘komórka’) – proces pochłaniania przez komórkę ze środowiska zewnętrznego różnych związków chemicznych, a także wirusów, bakterii oraz innych komórek (lub ich fragmentów), zachodzący poprzez wpuklenie błony komórkowej i utworzenie endosomu (wakuoli endocytarnej). Powstały ubytek błony komórkowej rekompensowany jest natomiast dobudowywaniem jej fragmentów w procesie egzocytozy.
Wikipedia
wewnętrza warstwa listka zarodkowego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący endodermy
Wiktionary
rzecz. endoderma ż.
Wiktionary
dział stomatologii zachowawczej leczeniem chorób miazgi zęba, głównie z zastosowaniem leczenia kanałowego
SJP.pl
Endodoncja – dział stomatologii zachowawczej zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób miazgi zęba oraz rozpoznawaniem i leczeniem chorób tkanek okołowierzchołkowych. Podstawową metodą leczenia jest tu leczenie kanałowe. Wykonuje się je za pomocą bardzo cienkich (od 0,06 do 0,40 mm) narzędzi piłująco-penetrujących. W nowoczesnej endodoncji do kontroli leczenia wykorzystuje się mikroskopy operacyjne oraz endometry. Mikroskopy endodontyczne umożliwiają operatorowi wgląd do wnętrza komory zęba i kanałów, endometry zaś to elektroniczne urządzenia dające możliwość dokładnego pomiaru głębokości kanału zębowego. Następnie kanały wypełniane są za pomocą gutaperki oraz uszczelniaczy. Równolegle w leczeniu z mikroskopem i endometrem stosowana jest diagnostyka rentgenowska.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie endodoncji
SJP.pl
taki, do którego przebiegu konieczne jest stałe doprowadzanie energii
SJP.pl
Endoenzym, enzym wewnątrzkomórkowy – enzym wykazujący aktywność w tej samej komórce, w której został wytworzony. Termin ten jest używany głównie w celu odróżnienia od egzoenzymów.
Wikipedia
rodzaj biologicznego markera stosowanego w epidemiologii genetycznej i psychiatrii
SJP.pl
Endofenotyp – pojęcie stosowane w epidemiologii genetycznej, zwłaszcza w odniesieniu do genetyki zaburzeń psychicznych. Endofenotyp (fenotyp pośredni) określa kliniczny marker choroby (zaburzenia). W psychiatrii endofenotypami mogą być odmienności neurofizjologiczne, neuropsychologiczne, biochemiczne, endokrynne.
Wikipedia
zwyczaj zawierania małżeństw z członkami własnej grupy społecznej, kasty, plemienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. hodowlane kojarzenie zwierząt spokrewnionych przez wspólnych przodków
(1.2) etn. socjol. praktyka i reguła kulturowa nakazująca zawieranie małżeństw wewnątrz własnej społeczności;
Wiktionary
Endogamia (etym. gr. endon – „wewnątrz”, gameo – „zawieram małżeństwo”) – kulturowa reguła nakazująca jednostce zawieranie małżeństw (dobieranie sobie partnera) wewnątrz własnej grupy, w celu zabezpieczenia jej przed utratą członków, wzmocnienia izolacji i utrzymania odrębności. Endogamia występuje zazwyczaj w społeczeństwach uwarstwionych, służy względom prestiżowym i utrwala zróżnicowanie etniczne (kastowość).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) chów wsobny
antonimy.
(1.1) egzogamia
(1.2) egzogamia
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1-2) etymn|pol|endo-|-gamia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endogamy
* baskijski: (1.1) endogamia; (1.2) endogamia
* hiszpański: (1.1) endogamia ż.; (1.2) endogamia ż.
* niemiecki: (1.2) Endogamie ż.
* rosyjski: (1.2) эндогамия ż.
* ukraiński: (1.2) ендогамія ż.
* węgierski: (1.1) endogámia; (1.2) endogámia
* włoski: (1.1) endogamia ż.; (1.2) endogamia ż.
źródła.
== endogamia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) biol. endogamia
(1.2) etn. socjol. endogamia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) chów wsobny
Wiktionary
powstawanie zjawisk psychicznych na skutek bodźców wewnętrznych, organicznych oraz dziedziczności
SJP.pl
cecha czegoś dotyczącego przyczyn i oddziaływań wewnętrznych; endogenność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś dotyczącego przyczyn i oddziaływań z wewnątrz
Wiktionary
Endogeniczność − zjawisko występujące w statystyce i ekonometrii. O parametrze bądź zmiennej mówi się, że jest endogeniczna, jeśli zachodzi korelacja między tym parametrem/tą zmienną a błędem losowym. Endogeniczność może być wynikiem błędu pomiarowego, autoregresji, pominiętych zmiennych (omitted variables) lub błędów w wyborze próby statystycznej. Ogólnie, przyczynowe sprzężenie zwrotne między zmienną objaśnianą a objaśniającą modelu prowadzi do endogeniczności.
Wikipedia
dotyczący przyczyn i oddziaływań wewnętrznych; endogenny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący procesów zachodzących wewnątrz Ziemi
(1.2) med. pochodzący z wnętrza organizmu lub układu; powstały wewnętrznie
Wiktionary
cecha czegoś dotyczącego przyczyn i oddziaływań wewnętrznych; endogeniczność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś co ma źródło wewnętrzne
Wiktionary
dotyczący przyczyn i oddziaływań wewnętrznych; endogeniczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. geol. med. psych. pochodzący z wewnątrz
Wiktionary
rzecz. endogeneza ż., endogeniczność ż.
przym. endogeniczny
Wiktionary
(1.1) endogeniczny, wewnątrzustrojowy, wewnątrzpochodny
Wiktionary
rodzaj symbiozy, w której organizm jednego gatunku żyje wewnątrz organizmu innego gatunku
SJP.pl
Endoikia – forma symbiozy (synoikia) między populacjami odmiennych jednostek systematycznych, polegająca na zamieszkiwaniu jednego gatunku wewnątrz drugiego, charakteryzująca się obopólnymi korzyściami dla każdego z gatunków (mutualizm).Przykładem Endoikii są bakterie jelitowe w organizmach przeżuwaczy lub wiciowce tworzące faunę jelitową termitów.
Wikipedia
wewnętrzna, cienka warstwa owocni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. wewnętrzna część owocu, powstająca ze skórki okrywającej wewnętrzną stronę owocolistka;
Wiktionary
Endokarp – w botanice jest to wewnętrzna część owocu, która powstaje ze skórki okrywającej wewnętrzną stronę owocolistka. Endokarp może być w postaci pestki (owoce pestkowców – brzoskwinia, morela, wiśnia, śliwka) lub skórzasty (owoc jabłoni).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endocarp
* baskijski: (1.1) endokarpo
* fiński: (1.1) endokarppi
* francuski: (1.1) endocarpe m.
* hiszpański: (1.1) endocarpio m.
* portugalski: (1.1) endocarpo m.
* rosyjski: (1.1) эндокарпий m., внутрипло́дник m.
* serbski: (1.1) ендокарп m.
* słowacki: (1.1) endokarp m.
* słoweński: (1.1) endokarp m.
* włoski: (1.1) endocarpo m.
źródła.
== endokarp (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) bot. endokarp
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endocarp
* baskijski: (1.1) endokarpo
* fiński: (1.1) endokarppi
* francuski: (1.1) endocarpe m.
* hiszpański: (1.1) endocarpio m.
* portugalski: (1.1) endocarpo m.
* rosyjski: (1.1) эндокарпий m., внутрипло́дник m.
* serbski: (1.1) ендокарп m.
* słowacki: (1.1) endokarp m.
* słoweński: (1.1) endokarp m.
* włoski: (1.1) endocarpo m.
źródła.
== endokarp (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) bot. endokarp
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z endokrynologią - nauką o gruczołach dokrewnych wydzielających hormony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. związany z wydzielaniem wewnętrznym hormonów w organizmie
Wiktionary
osoba zajmująca się endokrynologią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób gruczołów wydzielania wewnętrznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka endokrynologii
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po ukończeniu 50 roku życia wizyty u endokrynologa mogą być konieczne.
(2.1) Córka chce zostać endokrynologiem.
(2.1) Pani endokrynolog przepisała żonie jakieś hormony.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ndɔkrɨ̃ˈnɔlɔk, AS: ẽndokrỹnolok
Wiktionary
rzecz. endokrynologia ż.
przym. endokrynologiczny
przysł. endokrynologicznie
Wiktionary
dział medycyny zajmujący się fizjologią i patologią funkcjonowania gruczołów dokrewnego wydzielania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o wydzielaniu wewnętrznym, gruczołach, hormonach i ich działaniu;
(1.2) med. dziedzina medycyny zajmująca się zaburzeniami funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego
(1.3) pot. med. klinika, oddział lub pododdział w szpitalu, gdzie leczeni są pacjenci z chorobami tarczycy
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌɛ̃ndɔkrɨ̃nɔˈlɔɟja, AS: ẽndokrỹnoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. endokrynolog m.
przym. endokrynologiczny
przysł. endokrynologicznie
Wiktionary
związany z endokrynologią i ginekologią
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. biol. związany z endokrynologią, dotyczący endokrynologii
Wiktionary
rzecz. endokrynologia ż., endokrynolog mos.
Wiktionary
w odniesieniu do pierwiastków chemicznych: nie tworzący własnych minerałów; kryptomorficzny, endomorficzny
SJP.pl
lek cytostatyczny hamujący podział komórek, stosowany w leczeniu m.in. nowotworów złośliwych; cyklofosfamid; lek antymitotyczny
SJP.pl
jeden z hormonów regulujących wydalanie sodu przez nerki
SJP.pl
Śródchłonka, endolimfa (łac. endolympha) – płyn wypełniający struktury błędnika błoniastego. Jego ruch odpowiada za pobudzanie receptorów słuchu i układu równowagi. Charakteryzuje się, w odróżnieniu od przychłonki, wysokim stężeniem jonów potasu (K+) oraz niskim stężeniem jonów sodu (Na+).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. litofit wrastający w szczeliny we wnętrzu skał
Wiktionary
w medycynie: przedostanie się tkanek śluzówki macicznej poza jamę macicy; gruczolistość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba kobiet polegająca na nieprawidłowym umiejscowieniu błony śluzowej trzonu macicy;
Wiktionary
Endometrioza, gruczolistość zewnętrzna – obecność błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy. Ognisko endometriozy zawiera komórki gruczołowe i zrąb endometrium. Choroba najczęściej dotyczy kobiet w wieku rozrodczym.
Wikipedia
(1.1) Ryby i mięso zanieczyszczone PCB (polychlorinated biphenyl). Wykluczenie ich z diety u kobiet z endometriozą jest kluczowe.
(1.1) W przypadku bólu związanego z endometriozą najczęstszym pierwszym elementem terapii farmakologicznej są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLP), a działanie ich polega na blokowaniu syntezy prostaglandyn.
Wiktionary
(1.1) gruczolistość macicy zewnętrzna, gruczolistość zewnętrzna
Wiktionary
w medycynie: zapalenie błony śluzowej macicy
SJP.pl
błona śluzowa macicy, wyściełająca jej wnętrze
SJP.pl
Endometrium, wyścielisko – błona śluzowa macicy ssaków, pokryta nabłonkiem walcowatym. Jest wrażliwa na hormony steroidowe, w szczególności na estrogeny i gestageny, w związku z czym zmienia się wraz z cyklem miesięcznym.
U dziewcząt przed okresem dojrzewania endometrium ma grubość od 0,3 do 0,5 mm. U kobiet miesiączkujących w okresie okołoowulacyjnym przeciętnie jest to 7–9 mm, a w drugiej fazie cyklu do 15 mm (za nieprawidłową grubość wyścieliska dla kobiet miesiączkujących uznaje się wartość powyżej 15 mm). W okresie pomenopauzalnym u kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą grubość endometrium nie powinna przekraczać 8 mm (5 mm u kobiet jej niestosujących). Po tym okresie jego grubość większa niż 12 mm sugeruje raka trzonu macicy.
Wikipedia
mikoryza, w której strzępki grzyba wrastają do wnętrza komórek miękiszu kory pierwotnej korzenia; endomykoryza, mikoryza wewnętrzna
SJP.pl
Mykoryza, mikoryza (mycorrhiza) – powszechnie występujące zjawisko polegające na współżyciu korzeni lub nasion roślin naczyniowych z grzybami (dotyczy około 85% gatunków roślin wyższych z całego świata). Większość przypadków mykoryzy dotyczy relacji mutualistycznej, w nielicznych przypadkach zależność przesuwa się w kierunku wykorzystywania grzyba.
Wikipedia
Endomitoza – podwajanie liczby chromosomów przez replikację bez podziału tuż przed mejozą. W czasie podziału mejotycznego pary identycznych chromosomów siostrzanych dzielą się odtwarzając kariotyp rodzicielski. Umożliwia to uniknięcie problemów związanych z segregacją.
Wikipedia
jeden z 3 elementów określających pokrój człowieka; przewaga endomorfii oznacza niską, szeroką, zażywną sylwetkę
SJP.pl
1. w odniesieniu do pierwiastków chemicznych: nie tworzący własnych minerałów; endokryptny, kryptomorficzny;
2. w odniesieniu do budowy ciała człowieka: niska, szeroka, zażywna sylwetka
SJP.pl
osoba o powolnym metabolizmie, mająca skłonności do odkładania się tłuszczu
SJP.pl
Endomorfik – typ sylwetki wg typologii Sheldona. Osoba charakteryzująca się ciężką budową ciała, rozłożystym i grubym szkieletem, wolnym metabolizmem, a więc dużą masą zarówno mięśniową, jak i tłuszczową, z tendencją do tycia. Przykładem osoby z przewagą cech endomorficznych był czołowy polski kulturysta wagi ciężkiej Konrad Gaca.
Wikipedia
Endomorfizm – w teorii kategorii morfizm danej struktury matematycznej w siebie. Zbiór \mathrm {End} \;{\mathcal {A}} wszystkich endomorfizmów struktury {\mathcal {A}} wraz z działaniem składania przekształceń jest monoidem (tzn. półgrupą z jedynką). W strukturach algebraicznych endomorfizmy są homomorfizmami danej struktury w siebie.
Wikipedia
mykoryza, w której strzępki grzyba wrastają do wnętrza komórek miękiszu kory pierwotnej korzenia; endomikoryza, mykoryza wewnętrzna
SJP.pl
Mykoryza arbuskularna (endomykoryza) – rodzaj mykoryzy, w którym grzybnia wnika do wnętrza komórek korzeni roślin. Najważniejszymi strukturami mykoryzy arbuskularnej są drzewkowato rozgałęzione strzępki zwane arbuskulami, tworzące się we wnętrzu komórek kory pierwotnej korzenia. Pośredniczą one w wymianie składników pokarmowych między rośliną a arbuskularnym grzybem mykoryzowym. Grzyby tworzące ten rodzaj mykoryzy należą do gromady Glomeromycota. Wzrost ich strzępek stymulowany jest przez strigolaktony, fitohormony wydzielane przez korzenie roślin.
Wikipedia
prymitywny typ mózgu u płazińców i obleńców
SJP.pl
Endon – wieś w Anglii, w hrabstwie Staffordshire, w dystrykcie Staffordshire Moorlands. Leży 31 km na północ od miasta Stafford i 221 km na północny zachód od Londynu.
Wikipedia
nazwa obiektu geograficznego w jednym z języków używanych na obszarze, na którym znajduje się ten obiekt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. geogr. nazwa obiektu geograficznego w jednym z języków używanych na danym obszarze, gdzie dany obiekt się znajduje, używana poza miejscem występowania tego języka;
Wiktionary
Endonim (gr. ἔνδον „wewnątrz” i ὄνομα „nazwa”) – nazwa obiektu geograficznego w jednym z języków używanych na obszarze, gdzie znajduje się ten obiekt. Jeżeli taka nazwa jest zatwierdzona przez organ nazewniczy odpowiedzialny za urzędowe ustalanie nazw danego obszaru, wtedy taka nazwa jest endonimem standaryzowanym.
Wikipedia
(1.1) Nazwy takie jak Saint-Tropez są w języku polskim endonimami, i nie stanowią polskich wyrażeń.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈdɔ̃ɲĩm, AS: ẽndõńĩm
Wiktionary
przym. endonimiczny
Wiktionary
enzym z klasy hydrolaz
SJP.pl
Endonukleazy – enzymy należące do klasy hydrolaz, które działając na DNA i RNA doprowadzają do ich rozkładu do oligonukleotydów przez rozerwanie wiązań fosfodiestrowych wewnątrz łańcucha kwasu nukleinowego.
Występują w niemal wszystkich komórkach organizmów żywych, ich obecność stwierdzono też w genomach wirusowych. Służą one komórce do cięcia, niszczenia DNA obcego lub zbędnego własnego.
Wikipedia
pasożyt żyjący wewnątrz organizmu swego żywiciela, np. motylica wątrobowa, tasiemiec; entopasożyt
SJP.pl
Pasożyt wewnętrzny (endopasożyt) – organizm cudzożywny, który żyje wewnątrz innego organizmu i dla którego organizm ten (żywiciel) jest źródłem pożywienia.
Pasożyty wewnętrzne jako patogeny często są przyczyną chorób, zwykle cechuje je duża wybiórczość pokarmowa i specjalizacja. Endopasożytami są często pierwotniaki (np. lamblie), nicienie, płazińce i grzyby. Organizm człowieka jest zarówno żywicielem pośrednim, jak i ostatecznym dla ponad pięćdziesięciu różnych pasożytów.
Wikipedia
Endopeptydazy (gr. éndon ‘wewnątrz’, péptō ‘trawię’) – grupa organicznych związków chemicznych, enzymów proteolitycznych (proteaz) zaliczanych do hydrolaz. Katalizują hydrolizę wiązania peptydowego wewnątrz łańcucha polipeptydowego, rozkładając go na oligopeptydy.
Do endopeptydaz zaliczają się m.in. niektóre enzymy trawienne (pepsyna, trypsyna, chymotrypsyna).
Wikipedia
Cytoplazma – część protoplazmy komórki eukariotycznej pozostająca poza jądrem komórkowym, a w przypadku, z definicji nie posiadających jądra, komórek prokariotycznych – cała protoplazma.
Dzieli się ją na:
Wikipedia
znajdujący się wewnątrz cytoplazmy
SJP.pl
Endopodit – gałąź wewnętrzna odnóża dwugałęzistego skorupiaków i jedyna gałąź odnóża jednogałęzistego.
Endopodit wyrasta z dystalnej części protopoditu (bazipoditu). U pancerzowców złożony jest z 5 członów: ischiopoditu, meropoditu, karpopoditu, propoditu i daktylopoditu, natomiast u innych skorupiaków liczba członów może być zwiększona lub zmniejszona: w przypadku odnóży tułowiowych skrzelonogów może być nieczłonowany, a w przypadku czułków małżoraczków i odnóży tułowiowych pąkli podzielony na liczne, drobne segmenty. Zwykle jest dłuższy od egzopoditu, ale niekiedy bywa od niego krótszy, a nawet całkiem zredukowany.
Wikipedia
komórka lub tkanka zawierająca zwielokrotnioną liczbę chromosomów
SJP.pl
proteza zainstalowana wewnątrz organizmu
SJP.pl
Wikipedia
miejscowość biblijna
SJP.pl
Wikipedia
endogenny związek chemiczny (hormon peptydowy), działający przeciwbólowo podobnie do morfiny, wytwarzany przez niektóre komórki (np. neurony), wywołuje poczucie szczęścia; hormon szczęścia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. hormon peptydowy, endogenny opioid, który wywołuje zadowolenie i doskonałe samopoczucie oraz tłumi odczuwanie drętwienia i bólu;
Wiktionary
Endorfiny (skrótowiec od „endogenne morfiny”) – grupa hormonów peptydowych, wywołują dobre samopoczucie i zadowolenie z siebie oraz generalnie wywołują wszelkie inne stany euforyczne (tzw. hormony szczęścia). Tłumią odczuwanie drętwienia i bólu. Są endogennymi opioidami.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) hormon szczęścia
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endorphin
* arabski: (1.1) إندورفين m.
* azerski: (1.1) endorfin
* baskijski: (1.1) endorfina
* chorwacki: (1.1) endorfin m.
* czeski: (1.1) endorfin m.
* duński: (1.1) endorfin w./n.
* francuski: (1.1) endorphine ż., endomorphine ż.
* hiszpański: (1.1) endorfina ż.
* japoński: (1.1) エンドルフィン (endorufin)
* kataloński: (1.1) endorfina ż.
* nowogrecki: (1.1) ενδορφίνη ż. (endorfínī)
* portugalski: (1.1) endorfina ż.
* rosyjski: (1.1) эндорфин m.
* słowacki: (1.1) endorfín m.
* szwedzki: (1.1) endorfin n.
* tajski: (1.1) เอ็นดอร์ฟิน
* tamilski: (1.1) என்டார்பின் (eṉṭārpiṉ)
* ukraiński: (1.1) ендорфін m.
* węgierski: (1.1) endorfin
* włoski: (1.1) endorfina ż.
źródła.
== endorfina (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) biochem. endorfina
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ndɔrˈfʲĩna, AS: ẽndorfʹĩna
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) hormon szczęścia
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) endorphin
* arabski: (1.1) إندورفين m.
* azerski: (1.1) endorfin
* baskijski: (1.1) endorfina
* chorwacki: (1.1) endorfin m.
* czeski: (1.1) endorfin m.
* duński: (1.1) endorfin w./n.
* francuski: (1.1) endorphine ż., endomorphine ż.
* hiszpański: (1.1) endorfina ż.
* japoński: (1.1) エンドルフィン (endorufin)
* kataloński: (1.1) endorfina ż.
* nowogrecki: (1.1) ενδορφίνη ż. (endorfínī)
* portugalski: (1.1) endorfina ż.
* rosyjski: (1.1) эндорфин m.
* słowacki: (1.1) endorfín m.
* szwedzki: (1.1) endorfin n.
* tajski: (1.1) เอ็นดอร์ฟิน
* tamilski: (1.1) என்டார்பின் (eṉṭārpiṉ)
* ukraiński: (1.1) ендорфін m.
* węgierski: (1.1) endorfin
* włoski: (1.1) endorfina ż.
źródła.
== endorfina (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) biochem. endorfina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. optyczny przyrząd diagnostyczny umożliwiający dokładne obejrzenie wnętrza narządów i jam ciała; wziernik;
2. optyczny przyrząd techniczny służący do oglądania trudno dostępnych obiektów, np. wewnętrznych powierzchni rurociągów, wnętrza silników pojazdów mechanicznych itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. wziernik medyczny służący do oglądania wewnętrznych ścian narządów;
Wiktionary
Endoskop (gr. endo „wewnątrz” i skopein „widzieć, oceniać”) – rodzaj wziernika medycznego w formie rury lub przewodu z własnym źródłem światła, służący do badania wnętrza organizmu (jamy ciała, wnętrza przewodu pokarmowego, drzewa oskrzelowego) i wykonywania małoinwazyjnych zabiegów endoskopowych. Obraz jest przekazywany przez układ soczewek i pryzmatów lub – w przypadku fiberoskopu – przez włókna szklane.
Wikipedia
(1.1) Zabiegu tego dokonuje się za pomocą endoskopu.
Wiktionary
rzecz. endoskopia ż., endoskopista mos.
przym. endoskopowy
Wiktionary
ogół metod diagnostycznych polegających na badaniu wnętrza ciała ludzkiego przy wykorzystaniu endoskopów; wziernikowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. oglądanie jam ciała za pomocą wziernika;
Wiktionary
Endoskopia – ogólna nazwa zabiegów diagnostyczno-leczniczych w medycynie i w weterynarii, polegających na badaniu wnętrza ciała przy wykorzystaniu aparatów, zwanych endoskopami, umożliwiających doprowadzenie światła oraz optyki do wnętrza przewodu pokarmowego, oddechowego oraz jam ciała, np.: jamy otrzewnej, jamy opłucnej.
Wikipedia
(1.1) Dwa dni temu zrobili mi endoskopię i nic nie znaleźli.
Wiktionary
rzecz. endoskopista mos., endoskop mrz.
przym. endoskopowy
Wiktionary
(1.1) wziernikowanie
Wiktionary
dotyczący endoskopu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z endoskopem, dotyczący endoskopu
(1.2) taki, który jest wykonywany przy pomocy endoskopu
Wiktionary
(1.2) Jest to bardzo ważne, bowiem wielu lekarzy wykonujących operacje endoskopowe, podczas których za ustawienie kamery odpowiedzialny jest asystent, narzeka na brak stabilnego obrazu.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃ndɔskɔˈpɔvɨ, AS: ẽndoskopovy
Wiktionary
rzecz. endoskop mrz., endoskopia ż.
Wiktionary
przyrząd do mierzenia prędkości endosmozy
SJP.pl
tkanka miękiszowa nasion roślin okrytonasiennych, zawierająca odżywcze substancje zapasowe; endosperma, bielmo
SJP.pl
Wikipedia
tkanka miękiszowa nasion roślin okrytonasiennych, zawierająca odżywcze substancje zapasowe; endosperm, bielmo
SJP.pl
1. zarodnik wytworzony we wnętrzu zarodni;
2. u bakterii przetrwalnik pomagający przeżyć niekorzystny okres
SJP.pl
1. zarodnik wytworzony we wnętrzu zarodni;
2. u bakterii przetrwalnik pomagający przeżyć niekorzystny okres
SJP.pl
Wikipedia
rynienkowate wgłębienie w gardzieli bezczaszkowców i osłonic
SJP.pl
Endostyl − wgłębienie w dolnej części gardzieli osłonic i bezczaszkowców oraz larw minogów (zobacz: ślepica). Endostyl ma kształt rynienki i jest wyścielony orzęskowym nabłonkiem wydzielającym śluz. Służy przesuwaniu zlepionego śluzem pokarmu z gardzieli do jelita. U minogów w czasie przeobrażenia z postaci larwalnej endostyl przekształca się w gruczoł tarczycy. Jest uważany za homologiczny z tarczycą kręgowców.
Wikipedia
Endosymbioza – specyficzny rodzaj symbiozy, w którym komórki jednego organizmu żyją wewnątrz komórek lub tkanek drugiego.
Endosymbiont – organizm, którego środowiskiem życia jest inny organizm. Endosymbionty mogą występować w przestworach międzykomórkowych, jamistych wgłębieniach lub mogą wnikać bezpośrednio do komórki gospodarza. Endosymbiontami mogą być glony, np. sinice (Nostoc, Anabaena), zielenice (Chlorophyta), bruzdnice. W toku ewolucji może dojść do powstania interakcji pomiędzy endosymbiontem a gospodarzem. Najczęściej jest to luźna interakcja, polegająca na wykorzystywaniu ciała gospodarza jako miejsce zamieszkania endosymbionta. Można także spotkać bardziej ścisłe interakcje, np. mutualizm, czy pasożytnictwo, np. Azolla filiculoides i Anabaena azollae, czy pasożytnicze krasnorosty (Ricardia) żyjące na plesze innych krasnorostów (Laminaria). Przykładami endosymbiontów są np. zoochlorelle, zooksantelle, cyjanelle.
Wikipedia
rodzaj symbiozy, w którym komórki jednego organizmu żyją wewnątrz komórek lub tkanek drugiego
SJP.pl
Teoria endosymbiozy – teoria stanowiąca, że mitochondria, plastydy (jak chloroplasty) i być może inne organella komórki eukariotycznej powstały na skutek endosymbiozy pomiędzy różnymi mikroorganizmami. Zgodnie z nią niektóre organella pochodzą od wolno żyjących bakterii, które dostały się do innych komórek jako endosymbionty. Mitochondria rozwinęły się więc z proteobakterii (w szczególności zaś z Rickettsiales, kladu SAR11 lub ich bliskich krewnych), chloroplasty zaś od sinic.
Wikipedia
szkielet wewnętrzny kręgowców zbudowany z tkanki chrzęstnej i kostnej, nadający ciału kształt, stanowiący miejsce przyczepu mięśni i ochraniający narządy wewnętrzne
SJP.pl
Szkielet wewnętrzny (endoszkielet) – szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa się z kości i chrząstek. Kości pojawiają się w tych miejscach, w których jest potrzebna sztywność i wytrzymałość na obciążenia, a chrząstki tam gdzie jest potrzebna sprężystość. Na przykład nos człowieka i krtań zbudowane są z chrząstek. Chrząstki służą też jako amortyzatory w stawach. U bezkręgowców szkielet wewnętrzny bywa inaczej zbudowany. U bezkręgowych strunowców budowany jest przez strunę grzbietową. U głowonogów chrzęstny szkielet osłania niektóre narządy. U gąbek zbudowany jest z igieł o różnej budowie fizycznej i chemicznej. Podobnie jak egzoszkielet dostarcza on twardego oparcia i zaczepu dla mięśni, przez co możliwy jest ruch. Jego ewolucyjną przewagą nad egzoszkieletem jest możliwość ciągłego wzrostu bez konieczności linienia.
Wikipedia
polipeptyd złożony z 21 aminokwasów
SJP.pl
Endoteliny – grupa peptydów złożonych z 21 aminokwasów o działaniu zwężającym naczynia, wydzielane przez komórki śródbłonka naczyń krwionośnych i kanalików nerkowych. Odgrywają kluczową rolę w hemostazie naczyniowej (utrzymywanie właściwego napięcia naczyń i perfuzji naczyniowej). Mają również działanie mitogenne i proagregacyjne, a w efekcie także aterogenne.
Wikipedia
utrzymywanie stałej temperatury ciała poprzez zużywanie energii metabolizmu; stałocieplność
SJP.pl
1. cecha zwierzęcia zdolnego do utrzymywania temperatury wewnętrznej ciała na względnie stałym poziomie, niezależnym od temperatury otoczenia; ciepłokrwistość, gorącokrwistość, homojotermia, homeotermia, stałocieplność;
2. cecha procesów, w których dochodzi do pochłaniania ciepła
SJP.pl
1. o zwierzęciu: zdolny do utrzymywania temperatury wewnętrznej ciała na względnie stałym poziomie, niezależnym od temperatury otoczenia; stałocieplny, ciepłokrwisty, gorącokrwisty, homojotermiczny;
2. związany z pochłanianiem ciepła
SJP.pl
ostre zakażenie organizmu wywołane obecnością drobnoustrojów we krwi; sepsa, sepsis, posocznica
SJP.pl
związek szkodliwy dla organizmu uwalniany przez bakterie w trakcie ich rozpadu
SJP.pl
Endotoksyny – toksyny występujące w błonie zewnętrznej bakterii Gram-ujemnych. Są to kompleksy lipopolisacharydowe uwalniane po rozpadzie (lizie) komórki. Są stosunkowo trwałe chemicznie i odporne na ogrzewanie w temp. 60 °C przez kilka godzin.
Wikipedia
potocznie: motocykl przeznaczony do wyścigów enduro
SJP.pl
1. sport motorowy lub rowerowy, w którym zawodnicy ścigają się częściowo po utwardzonej powierzchni, a częściowo po terenie z naturalnymi utrudnieniami;
2. zawody w enduro - sporcie;
3. motocykl lub rower przeznaczony do wyścigów enduro; endurowiec, endurówka;
4. związany z enduro - sportem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. mot. jazda motocyklami lub rowerami trasą z utrudnieniami w terenie;
(1.2) sport. mot. mistrzostwa w jeździe motocyklami lub rowerami trasą z utrudnieniami w terenie
(1.3) mot. motocykl przystosowany do jazdy terenowej
(1.4) sport. rower przystosowany do jazdy terenowej
przymiotnik relacyjny
(2.1) sport. mot. związany ze sportem enduro (1.1)
Wiktionary
Enduro – rodzaj sportu motorowego polegający na pokonaniu trasy o nawierzchniach asfaltowych, jak i terenowych.
Trasa liczy zazwyczaj od 200 do 300 km. W czasie rajdu zawodnicy zaliczają poszczególne próby czasowe. W Polsce i w większości krajów są to próby: Cross, Enduro i SuperCross
Wikipedia
(2.1) Motocykle enduro różnią się od motocykli motocrossowych, ponieważ są wyposażone w homologację.
Wiktionary
rzecz. endurowiec mos./mrz., endurówka ż.
czas. endurować ndk.
przym. endurowy
przysł. endurowo
Wiktionary
(1.3) pot. endurowiec, endurówka
(1.4) pot. endurowiec, endurówka
(2.1) endurowy
Wiktionary
potocznie: uprawiać enduro (sport motorowy lub rowerowy)
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) sport. mot. uprawiać enduro
Wiktionary
(1.1) Chłopaki endurowali sobie po okolicy, ale niestety źle skręcili.
Wiktionary
rzecz. enduro n., endurowiec mos./mrz., endurówka ż.
przym. enduro, endurowy
przysł. endurowo
Wiktionary
osoba uprawiająca enduro
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. mot. zawodnik enduro
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(2.1) pot. mot. motocykl lub rower endurowy
Wiktionary
(1.1) Od szeregu lat polscy endurowcy upodobali sobie pokopalniane hałdy.
(2.1) Kazik zjeździł na starym endurowcu całą Oklahomę.
Wiktionary
rzecz. enduro n., endurówka ż.
czas. endurować ndk.
przym. enduro, endurowy
przysł. endurowo
Wiktionary
(2.1) enduro, endurówka
Wiktionary
motocykl lub rower wykorzystywany w enduro; enduro, endurowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. mot. motocykl lub rower endurowy
Wiktionary
(1.1) Lidka zjeździła na poprzedniej endurówce pół Beskidów.
Wiktionary
rzecz. enduro n., endurowiec mos./mrz.
czas. endurować ndk.
przym. enduro, endurowy
przysł. endurowo
Wiktionary
(1.1) enduro, endurowiec
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) sport. mot. tak jak na enduro, jak robią zawodnicy enduro
Wiktionary
(1.1) Siedziała ubrana endurowo, gotowa do drogi.
Wiktionary
rzecz. enduro n., endurowiec mos./mrz., endurówka ż.
czas. endurować ndk.
przym. enduro, endurowy
Wiktionary
→ enduro (sport); enduro
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. mot. odnoszący się do enduro, związany z enduro
Wiktionary
(1.1) Zawodnik zwyciężył w endurowych mistrzostwach Australii.
Wiktionary
rzecz. enduro n., endurowiec mos./mrz., endurówka ż.
czas. endurować ndk.
przym. enduro
przysł. endurowo
Wiktionary
(1.1) enduro
Wiktionary
mit. gr. kochanek bogini Księżyca pogrążony w wiecznym śnie; symbol delikatnej urody młodzieńczej i wiecznego snu, spokoju śmierci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. król Elidy, piękny młodzieniec, ukochany Selene, ukarany nieprzerwanym snem i obdarzony wieczną młodością;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 342;
(2.2) astr. jeden z kraterów na powierzchni Księżyca
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Endymion symbolizuje piękno śmierci.
(1.1) W sztukach plastycznych Endymion bywa przedstawiany jako urodziwy młodzieniec, który spoczywa w objęciach Morfeusza.
(1.1) Pewnej nocy Selene, jadąc po niebie, ujrzała śpiącego Endymiona.
(1.1) (…) Selene zakochała się w śpiącym Endymionie.
(2.1) Endymion porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: ɛ̃nˈdɨ̃mʲjɔ̃n, AS: ẽndỹmʹi ̯õn
Wiktionary
rzecz. endymion mrz./mzw.
przym. Endymionowy
Wiktionary
płat po wewnętrznej stronie odnóża stawonogów
SJP.pl
Endyt, endit – płat po wewnętrznej stronie odnóża stawonogów.
U trylobitów endyty występują na prawie wszystkich przydatkach, a te z tego samego protopoditu zlewają się tworząc jedną krawędź zwaną gnatobazą. U skorupiaków endyty mogą znajdować się na prekoksopodicie, koksopodicie, bazipodicie i/lub ischiopodicie danego odnóża. Zmodyfikowanymi endytami koksopoditów szczęk pierwszej pary są występujące u sześcionogów i skorupiaków żuwka wewnętrzna i żuwka zewnętrzna. Endyty często zachowują się też na żuwaczkach sześcionogów i skorupiaków, ale w formie zlanej z pozostałą ich częścią. U torboraków endyty w formie oostegitów budują torbę lęgową.
Wikipedia
dwuletnia roślina warzywna o szerokich liściach; cykoria endywia, szczerbak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cichorium endivia|L.|ref=tak., gatunek rośliny z rodziny astrowatych;
(1.2) bot. roln. roślina z gatunku endywii (1.1)
(1.3) spoż. liście endywii (1.2) używane jako jarzyna, głównie na surówki
Wiktionary
Cykoria endywia, endywia (Cichorium endivia L.) – gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należący do rodziny astrowatych. Endywia pochodzi z wybrzeży Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej. Znana była już w starożytności. W Europie uprawiana od XVI wieku.
Wikipedia
(1.1) cykoria endywia
(1.2) cykoria endywia
Wiktionary
skrót od: European Nuclear Energy Agency - Europejska Agencja Energii Atomowej
SJP.pl
Enea S.A. – polskie przedsiębiorstwo branży energetycznej z siedzibą w Poznaniu. Grupa Kapitałowa Enea, dla której Enea S.A. jest jednostką dominującą, działa w pełnym łańcuchu wartości rynku energetycznego:
Wikipedia
bohater "Illiady", bohaterski przywódca wojsk trojańskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. mitrzym. syn Anchizesa, bohater wojny trojańskiej, jego dalecy potomkowie Romulus i Remus mieli założyć Rzym;
(1.2) imię|polski|m.;
Wiktionary
Eneasz (łac. Aeneas, gr. Αἰνείας Aineías) – w mitologii greckiej i mitologii rzymskiej bohater wojny trojańskiej. Uchodził za syna króla Anchizesa i bogini Wenus (gr. Afrodyta). Był potomkiem Dardanosa, a więc i boga Zeusa.
Wikipedia
(1.1) Wenus, jako matka Eneasza, uchodziła za pramatkę całego rodu julijskiego.
Wiktionary
rzecz. Enaida mos., Eneida ż.
Wiktionary
tytuł rzymskiej epopei narodowej autorstwa Wergiliusza
SJP.pl
Eneida (łac. Aeneis) – rzymski poemat epicki, napisany heksametrem przez Publiusza Wergiliusza Marona, opiewający w 12 księgach o łącznym rozmiarze 9892 wierszy dzieje Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian.
Wikipedia
zabieg polegający na wprowadzeniu do odbytnicy ciepłej wody, często z dodatkiem soli lub leków, w celu spowodowania wypróżnienia; lewatywa; wlew doodbytniczy; klizma
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg płukania jelita grubego, lewatywa
Wiktionary
Lewatywa (łac. enema) – zabieg medyczny polegający na wlewaniu przez odbyt płynu do jelita grubego w celu usunięcia mas kałowych.
W medycynie lewatywy znajdują zastosowanie jako:
Wikipedia
IPA: ɛ̃ˈnɛ̃ma, AS: ẽnẽma
Wiktionary
(1.1) lewatywa, klizma; eufem. hydrokolonoterapia
Wiktionary
okres przejściowy między epokami kamienia i brązu; chalkolit, epoka miedzi
SJP.pl
Chalkolit (od gr. chalkós — miedź i lithos — kamień), także eneolit lub epoka miedzi – jedna z epok prehistorii, okres przejściowy między archeologicznymi epokami kamienia i brązu, w którym u ludów neolitycznych pojawiły się pierwsze użytkowe wyroby z metalu, głównie z miedzi (narzędzia, broń, ozdoby), obok pozostających wciąż w powszechnym użyciu narzędzi wyrabianych z krzemienia i in. kamienia.
Wikipedia
lek o działaniu psychoenergizującym; pirytynol, encefabol
SJP.pl
mieszkanka NRD; NRD-ówka
SJP.pl
obywatel NRD; NRD-owiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. lekcew. obywatel byłego NRD
Wiktionary
(1.1) Polakom nierzadko udawało się pokonać enerdowców.
Wiktionary
:: rzecz. Enerdówek mrz., NRD-owiec mos.
:: przym. NRD-owski, enerdowski
skr. NRD
Wiktionary
(1.1) pot. enerdus, NRD-owiec
Wiktionary
mieszkanka NRD; NRD-ówka
SJP.pl
przymiotnik od: NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna, niem. (Die) Deutsche Demokratische Republik); NRD-owski, dedeerowski, dederowski, DDR-owski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z NRD, dotyczący NRD
Wiktionary
(1.1) Mam jeszcze swojego enerdowskiego, czerwonego misia, którego przywieźli mi rodzice z Berlina.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nɛrˈdɔfsʲci, AS: ẽnerdofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. enerdowiec mos.
skr. NRD
Wiktionary
(1.1) wschodnioniemiecki
Wiktionary
mieszkaniec NRF (Niemieckiej Republiki Federalnej); NRF-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: NRF (Niemiecka Republika Federalna); NRF-owski
SJP.pl
Grupa Kapitałowa Energa – polska grupa kapitałowa zajmująca się wytwarzaniem, dystrybucją i sprzedażą energii elektrycznej, dostarcza prąd do około 2,7 mln odbiorców, co stanowi ok. 17-procentowy udział w rynku obrotu energii elektrycznej.
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co energetyczne; cecha tych, którzy są energetyczni
Wiktionary
przym. energetyczny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący energetyki
(1.2) związany z energią
Wiktionary
(1.1) Kiedy wreszcie przyłączą nas do sieci energetycznej?
Wiktionary
rzecz. energetyk m., energetyka ż., energetyczność ż., energia ż., energetyzm mrz.
przysł. energicznie
przym. multienergetyczny
Wiktionary
(1.2) energetyzujący
Wiktionary
specjalista w zakresie energetyki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) osoba, która pracuje w energetyce
(1.2) pot. napój energetyczny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Energetycy wstrzymali na krótki czas przesyłanie prądu do pobliskich domów.
(1.2) W młodszej grupie spożycie energetyków rośnie w okresie egzaminów, w starszej jest raczej stałe.
Wiktionary
rzecz. energetyzm mrz., energetyka ż.
przysł. energetycznie
przym. energetyczny, energetyzujący
Wiktionary
dział techniki obejmujący problemy wytwarzania, gromadzenia, przetwarzania i przesyłania energii; także dział gospodarki narodowej zajmujący się tymi rzeczami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział gospodarki obejmujący różne formy wytwarzania i wykorzystania energii
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: energetyk
Wiktionary
Energetyka – dział nauki i techniki, a także gałąź przemysłu, która zajmuje się przetwarzaniem dostępnych form energii na postać łatwą do wykorzystania przy zasilaniu wszelkich procesów przemysłowych, a także napędzaniu maszyn i urządzeń używanych w życiu codziennym.
Wikipedia
przym. energetyczny
rzecz. energetyzm mrz., energia ż., energetyk m.
przysł. energicznie
Wiktionary
napełnianie energią życiową, zwiększanie sił witalnych
SJP.pl
pogląd filozoficzny, według którego wszystkie zjawiska przyrody są przemianami rodzajów energii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. pogląd, który tłumaczy wszelkie zjawiska przyrody jako przemiany energii
Wiktionary
rzecz. energia ż., energetyka ż., energetyk m., energiczność ż.
przym. energiczny, energetyczny
przysł. energicznie, energetycznie
Wiktionary
1. zwiększać energię witalną;
2. dodawać energii przedmiotowi przy użyciu nadnaturalnych mocy
SJP.pl
w sposób energetyzujący, wzmagający energię
SJP.pl
1. siła wytwarzana w elektrowni;
2. skalarna wielkość fizyczna;
3. zdolność do wykonania pracy;
4. potencjał do pracy; werwa; zapał;
5. dzielność, wytrwałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) entuzjazm, chęć do działania
(1.2) fiz. zasób, kosztem którego możliwe jest wykonanie pracy;
Wiktionary
Energia (gr. ενεργεια energeia od ἔργον ergon „praca”) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii) jako jego zdolność do wykonania pracy.
Energia występuje w różnych postaciach np.: energia kinetyczna, energia potencjalna, energia sprężystości, energia termiczna, energia jądrowa.
Wikipedia
(1.1) Mój syn ma dużo energii, by bawić się z kolegami.
(1.2) Unia Europejska wspiera produkcję energii ze źródeł odnawialnych.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ˈnɛrʲɟja, AS: ẽnerʹǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. energetyka ż., energiczność ż., energetyzm mrz.
przym. energetyczny, energiczny
przysł. energicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. energetyka ż., energiczność ż., energetyzm mrz.
przym. energetyczny, energiczny
przysł. energicznie
frazeologia.
wulkan energii
etymologia.
etym|niem|Energie., etym|franc|énergie., etym|płac|energia., z etym|gr|ἐνέργεια. (enérgeia) ← etym|gr|ἐνεργός. en-ergós (zajęty pracą)
uwagi.
tłumaczenia.
* amharski: (1.1) ጉልበት
* angielski: (1.1) energy; (1.2) energy, power
* arabski: (1.1) طاقة
* baskijski: (1.1) energia
* białoruski: (1.1) энергія ż.; (1.2) энергія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) энэргія ż.; (1.2) энэргія ż.
* bułgarski: (1.1) енергия ż.; (1.2) енергия ż.
* czeski: (1.1) energie ż.; (1.2) energie ż.
* dolnołużycki: (1.1) energija; (1.2) energija
* duński: (1.1) energi w.; (1.2) energi w.
* esperanto: (1.1) energio; (1.2) energio
* estoński: (1.?) energia
* fiński: (1.?) energia
* francuski: (1.2) énergie ż.
* gudźarati: (1.1) જુસ્સો m. (jus'sō)
* hiszpański: (1.1) energía ż.; (1.2) energía ż.
* kaszubski: (1.1) energiô ż.; (1.2) energiô ż.
* litewski: (1.?) energija
* łaciński: (1.1) navitas
* łotewski: (1.?) enerģija
* niemiecki: (1.1) Energie ż.; (1.2) Energie ż.
* nowogrecki: (1.1) ενέργεια ż.; (1.2) ενέργεια ż.
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1) {{PJM|energia, energiczny.; (1.2) PJM|elektryczny, elektryk, energia.}}
* rosyjski: (1.1) энергия ż.; (1.2) энергия ż.
* slovio: (1.?) energia (енергиа)
* słowacki: (1.2) energia
* szwedzki: (1.1) energi w.; (1.2) energi w.
* ukraiński: (1.1) енергія ż.; (1.2) енергія ż.
* węgierski: (1.2) energia
* włoski: (1.1) energia
źródła.
== energia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) fiz. energia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób energiczny, stanowczo, żywo
Wiktionary
(1.1) Na porządku dziennym stanęła kwestia następstwa, a co za tym idzie kwestia utrzymania lub też usunięcia wpływów rosyjskich w Bułgarii. Zabiegom rosyjskim przeciwstawiali się energicznie Austriacy i Anglicy.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nɛrʲˈɟit͡ʃʲɲɛ, AS: ẽnerʹǵičʹńe
Wiktionary
rzecz. energia ż., energetyzacja , energetyka ż., energetyzm mrz.
czas. energetyzować
przym. energetyczny, energiczny
przysł. energetycznie
Wiktionary
(1.1) z biglem
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: energicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: energiczny
SJP.pl
pełen energii, ruchliwy, żywy; stanowczy, zdecydowany
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest pełen energii, żywości, wigoru; stanowczy
Wiktionary
(1.1) Rząd gwatemalski, mimo energicznych nacisków rządu bońskiego, odrzucił warunki terrorystów.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nɛrʲˈɟit͡ʃnɨ, AS: ẽnerʹǵičny
Wiktionary
przysł. energicznie
rzecz. energia ż., energetyzm mrz.
Wiktionary
(1.1) dynamiczny, z biglem
Wiktionary
zużywający dużo energii w stosunku do uzyskiwanego efektu; energochłonny
SJP.pl
rzadko: zużywający niewiele energii, pozwalający oszczędzać energię; energooszczędny
SJP.pl
wytwarzający energię
SJP.pl
[czytaj: enerDŻAJzej] napój o działaniu pobudzającym; energetyk, energy drink, energy-drink
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) spoż. napój o zwiększonej zawartości takich substancji jak sole mineralne, cukry, kofeina, którego celem jest wywołanie pobudzenia
Wiktionary
Energizer Holdings, Inc. – przedsiębiorstwo produkujące baterie i akumulatory, spółka publiczna notowana na Giełdzie Nowojorskiej (NYSE): ENR (tzw. „Wall Street”).
Wikipedia
dodawać energii, wigoru
SJP.pl
wzmacniający, ożywiający, regenerujący; energetyzujący
SJP.pl
1. system urządzeń elektrowni do przetwarzania energii elektrycznej; blok energetyczny;
2. rodzaj urządzenia zasilającego w samochodach i przyczepach kempingowych
SJP.pl
stopień zużywania energii przez urządzenie, maszynę, proces przemysłowy, technologiczny itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. ilość zużywanej energii
(1.2) cecha zużywanie energii
Wiktionary
przym. energochłonny
Wiktionary
pochłaniający energię; energiochłonny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymagający dużej ilości energii
Wiktionary
(1.1) Nasze wyroby są niekonkurencyjne, drogie, energochłonne, nieeleganckie.
Wiktionary
IPA: ˌɛ̃nɛrɡɔˈxwɔ̃nːɨ, AS: ẽnergoχu̯õ•ny
Wiktionary
rzecz. energochłonność
Wiktionary
specjalista w dziedzinie energoelektroniki
SJP.pl
specjalista w dziedzinie energoelektroniki
SJP.pl
Energoelektronika, elektronika przemysłowa, elektronika mocy, elektronika siłowa – odrębna gałąź elektroniki zajmująca się zastosowaniem układów elektronicznych dużej mocy (przekształtników energoelektronicznych), głównie znajduje zastosowanie w układach napędowych o regulowanej prędkości obrotowej.
Wikipedia
wytwarzający energię - fizyczną lub psychiczną; energotwórczy
SJP.pl
potocznie: napój energetyczny; energetyk, energizer
SJP.pl
przymiotnik od: energooszczędność
SJP.pl
zużywający niewiele energii, pozwalający oszczędzać energię; energiooszczędny
SJP.pl
przedsiębiorstwo budowlane
SJP.pl
w medycynie alternatywnej: uzdrowiciel leczący za pomocą bioenergoterapii (energoterapii); bioterapeuta, bioenergoterapeuta
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący energoterapii; zob. bioenergoterapeutyczny.
Wiktionary
rzecz. energoterapia ż., energoterapeuta m., energoterapeutka ż.
Wiktionary
kwestionowana przez medycynę metoda uzdrawiania poprzez oddziaływania na chorego energią biologiczną terapeuty; bioenergoterapia
SJP.pl
wytwarzający energię - fizyczną lub psychiczną; energogenny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wytwarzający energię
Wiktionary
(1.1) Tam następuje synteza kwasu adenozynotrójfosforowego, czyli tzw. ATP, który jest substancją energotwórczą.
Wiktionary
potocznie: cecha tego, co zużywa wiele energii
SJP.pl
potocznie: zużywający wiele energii
SJP.pl
1. dawniej o osobie opętanej przez demona
2. przenośnie: fanatyczny zwolennik, entuzjasta
SJP.pl
[czytaj: enerdżi drink] napój o działaniu pobudzającym; energizer, energetyk, energy drink
SJP.pl
Energylandia – tematyczny park rozrywki położony w Zatorze w województwie małopolskim, otwarty 14 lipca 2014. Największy park rozrywki w Polsce (powierzchnia 74 ha). Posiada rekordową liczbę 19 czynnych roller coasterów (w tym dwa typu hyper coaster), na równi z parkiem Six Flags Magic Mountain w Stanach Zjednoczonych.
Wikipedia
miasto na Ukrainie
SJP.pl
Enerhodar (ukr. Енергодар) – miasto w południowo-wschodniej części Ukrainy, w obwodzie zaporoskim, w rejonie wasylowskim, od marca 2022 pod okupacją rosyjską.
Liczy 53 tys. mieszkańców (2012); ośrodek przemysłu metalowego i materiałów budowlanych; port rzeczny, elektrownia jądrowa.
Wikipedia
[czytaj: enesku] nazwisko rumuńskie, np. George Enescu (1881 - 1955), rumuński kompozytor, dyrygent i pedagog
SJP.pl
skrót od: elektronystagmografia, elektronystagmogram; eng.
SJP.pl
Szwajcaria:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
skrót od: elektronystagmografia, elektronystagmogram; ENG
SJP.pl
En Gedi (hebr. עין גדי) – kibuc położony w samorządzie regionu Tamar, w Dystrykcie Południowym, w Izraelu.
Leży na zachodnim brzegiem Morza Martwego, przy drodze nr 90 (Ejlat-Kirjat Szemona), w odległości 37 km na południowy wschód od Jerozolimy, 13 km na północ od twierdzy Masada, 31 km na południe od Kumran i 35 km na północ od En Bokek.
Wikipedia
[czytaj: ągażMĄ lub inGEJdżment] środowiskowo:
1. umowa o pracę, angaż;
2. zaproszenie na występy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. umowa o pracę, zwłaszcza zawiązywana z aktorem lub dotycząca pracy w instytucji artystycznej
Wiktionary
Engagement (wymowa według IPA: [ɑ̃.ɡaʒ.mɑ̃]) – słowo pochodzenia francuskiego oznaczające umowę o pracę dla aktora lub innego artysty.
Galicyzm, kiedyś bardzo popularny, obecnie prawie nie używany w potocznej polszczyźnie.
Wikipedia
(1.1) Przy wciąż pogarszającej się sytuacji w teatrach nigdzie na engagement liczyć nie można.
Wiktionary
(1.1) angaż
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Engel (niem. anioł) – jeden z najpopularniejszych utworów grupy Rammstein. W teledysku pojawia się nawiązanie do filmu Od zmierzchu do świtu Roberta Rodrigueza. Jest to także jeden z singli promujących płytę Sehnsucht. Piosenka cieszy się dużą popularnością wśród fanów, cechuje się nieco innym stylem od reszty utworów wykonywanych przez zespół. Piosenka znalazła się na ścieżce dźwiękowej filmu Mortal Kombat 2: Unicestwienie z 1997 roku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od Engelbert
Wiktionary
(1.1) Wiatr porwał beret Engelbercika.
Wiktionary
rzecz. Engelbert mos.
Wiktionary
(1.1) Bercik
Wiktionary
miasto w Szwajcarii
SJP.pl
Engelberg (pol. Anielska Góra) – gmina polityczna i miejscowość w środkowej Szwajcarii, w kantonie Obwalden. Położona w Alpach, na wysokości 556–3 238 m n.p.m. (centrum gminy na 1 015 m n.p.m.), u podnóża Titlis (3 238 m n.p.m.), poniżej lodowca Titlisgletscher, pokrywającego północne zbocze tej góry. Zamieszkały przez 4 230 osób (31 grudnia 2021), z czego 27,1% stanowili cudzoziemcy (głównie Niemcy i Portugalczycy).
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Engelbert – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od nazwy jednego z plemion germańskich Angil (Anglowie) połączonego słowem beraht oznaczającym "jasny".
Engelbert imieniny obchodzi 10 lipca i 7 listopada.
Osoby noszące to imię:
Wikipedia
(1.1) Honorata kupiła Engelbertowi granatowoszare rękawiczki.
Wiktionary
IPA: ɛ̃ŋˈɡɛlbɛrt, AS: ẽŋgelbert
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Engelbercik m., Bercik m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz.
:: zdrobn. Engelbercik m., Bercik m.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|niem|Engelbert. < etym|swn|angil|beraht. → Angl + jasny
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Engelbert
* bułgarski: (1.1) Енгелберт
* francuski: (1.1) Engelbert m.
* niemiecki: (1.1) Engelbert m.
* węgierski: (1.1) Engelbert
* włoski: (1.1) Engelberto m.
źródła.
== Engelbert (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Engelbert
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, leżące nad Wołgą, w obwodzie saratowskim;
Wiktionary
Inne
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Engelsa|Ms=Engelsie.
synonimy.
(1.1) Pokrowsk
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) miasto
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. engelski
frazeologia.
etymologia.
Miasto przemianowano na cześć Fryderyka Engelsa w 1931 roku. Wcześniej, od nadania praw miejskich w 1914 roku, nosiło nazwę Pokrowsk. Od założenia do 1914 słoboda Pokrowska (ros. Покровская слобода Pokrowskaja słoboda), nazywana także Pokrowskij Gorodok i Pokrowka. Obok nich funkcjonowała nazwa Kosakenstadt (niem. miasto kozaków).
uwagi.
tłumaczenia.
* niemiecki: (1.1) Engels
* rosyjski: (1.1) Энгельс m.
* słowacki: (1.1) Engels
źródła.
== Engels (język afrykanerski.) ==
wymowa.
IPA|ˈɛŋ.ɡəls.
audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-Engels.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) język angielski
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈɛ̃ŋɡɛls, AS: ẽŋgels
Wiktionary
przym. engelski
Wiktionary
(1.1) Pokrowsk
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Engelsem, dotyczący Engelsa (miasta w Rosji)
Wiktionary
rzecz. Engels n.
Wiktionary