w teorii Karla Gustawa Junga: autonomiczny archetyp zawarty w zbiorowej nieświadomości człowieka, symbolizujący żeńską część jego natury, odziedziczone zbiorowe wyobrażenie kobiety
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. u Carla Gustava Junga: archetyp kobiecości;
Wiktionary
Anima i animus – archetypy psychiki w psychologii analitycznej Carla Gustava Junga. Element, który jest przeciwieństwem i dopełnieniem persony.Harmonijny rozwój osobowości wymaga obecności obydwu tych pierwiastków i równowagi między nimi.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anima
źródła.
== anima (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-anima.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psych. u Junga: anima
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anima
źródła.
== anima (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-anima.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psych. u Junga: anima
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. metoda robienia filmów (np. rysunkowych, kukiełkowych) polegająca na wykonywaniu serii zdjęć w różnych fazach ruchu; film zrobiony tą metodą,
2. poruszanie lalkami w teatrze lalkowym,
3. tworzenie ruchomych obrazów komputerowych;
4. obraz powstały w ten sposób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj filmu, tworzonego techniką zdjęć poklatkowych, rejestrującego na pojedynczych klatkach filmu kolejne fazy ruchu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Animacja z ruchomymi promieniami światła w tym programie jest bardzo obliczeniochłonnym efektem i komputer generuje ją przez dłuższy czas.
Wiktionary
IPA: ˌãɲĩˈmat͡sʲja, AS: ãńĩmacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. animek m., animator m., animatorka ż., animowanie n.
czas. animować ndk.
przym. animowany
Wiktionary
związany z animacją
SJP.pl
dawniej: nagana, wyrzut, przestroga; protest
SJP.pl
artysta przedstawiający zwierzęta w sztuce (np. w rzeźbie, malarstwie, fotografii)
SJP.pl
Animalistyka – przedstawienie zwierząt (pasące się bydło, konie, ptactwo domowe) lub scen ze zwierzętami (zwierzyna osaczana przez psy, walki zwierząt i tym podobne), głównie w malarstwie, grafice, rzeźbie i fotografii. Artystę specjalizującego się w tej tematyce nazywa się animalistą.
Wikipedia
odnoszący się do zwierząt jako tematu sztuki, przedstawiający zwierzęta (np. animalistyczny obraz, animalistyczna rzeźba)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z animalizmem, dotyczący animalizmu
Wiktionary
IPA: ˌãɲĩmalʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãńĩmalʹistyčny
Wiktionary
rzecz. animalizm m., animalista m., animalistka ż., animalistyka ż., animalizacja ż., animizacja ż.
przym. animalny
Wiktionary
przedstawianie zwierząt w sztuce (np. w rzeźbie, malarstwie, fotografii)
SJP.pl
Animalistyka – przedstawienie zwierząt (pasące się bydło, konie, ptactwo domowe) lub scen ze zwierzętami (zwierzyna osaczana przez psy, walki zwierząt i tym podobne), głównie w malarstwie, grafice, rzeźbie i fotografii. Artystę specjalizującego się w tej tematyce nazywa się animalistą.
Wikipedia
przenośnia polegająca na przypisywaniu cech istot żywych przedmiotom, zjawiskom natury oraz pojęciom abstrakcyjnym, np. nadzieja umarła, komórka mi zdycha, gryzło go sumienie; ożywienie, animizacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. rodzaj metafory; nadawanie cech zwierzęcych rzeczom (w celu ich dynamizacji) lub ludziom (dla zdeprecjonowania wartości ludzkich, podkreślenia elementów biologicznych)
Wiktionary
Animalizacja, inaczej uzwierzęcenie – środek stylistyczny używany w celu nadania rzeczom lub osobom cech zwierzęcych. Przykład: „Moja teściowa szczeka”.
Środek ten służy deprecjacji, może także pełnić funkcję inwektywy, natomiast animizacja lub personifikacja często służą sublimacji podmiotu.
Wikipedia
IPA: ˌãɲĩmalʲiˈzat͡sʲja, AS: ãńĩmalʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. animizowanie, animizacja, animalizm, animalistyka, animalista
czas. animalizować
przym. animalistyczny
Wiktionary
1. ogół cech właściwych zwierzętom; zwierzęcość;
2. kult zwierząt (zarówno konkretnych osobników, jak i całych gatunków) wyrastający z przekonania, że są one wcieleniami lub wysłannikami bogów, stanowiący element religii wielu ludów, np. Indii, starożytnego Egiptu; zoolatria
SJP.pl
Animalizm (łac. animal „zwierzę”), inaczej zoolatria (gr. zoo „zwierzę” + lateria „służba”) – zespół wierzeń występujący w religiach pierwotnych, głównie Egiptu i Indii, którego przedmiotem jest kult zwierząt. Wynika on z idei, że pewni bogowie wcielają się w zwierzęta, a jej konsekwencją jest zoomorfizm, czyli praktyka przedstawiania tych bogów w postaci zwierząt lub z cechami zwierzęcymi. W starożytnym Egipcie wyobrażano sobie bogów pod postacią krokodyla, ibisa, kota, byka lub szakala.
Wikipedia
1. nadawać przedmiotom nieożywionym, zjawiskom przyrody lub pojęciom abstrakcyjnym cechy istot żywych; animizować;
2. posługiwać się motywami zwierzęcymi w sztukach plastycznych, fotografice itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) doszukiwanie się w czymś cech właściwych zwierzętom
(1.2) szt. stosowanie motywów zwierzęcych
Wiktionary
rzecz. animalizm m.
czas. animalizować
przym. animalny
Wiktionary
właściwy zwierzętom, zwierzęcy, szczególnie w odniesieniu do cech człowieka (np. animalne instynkty, animalna strona czyjejś natury)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. właściwy zwierzętom, taki jak zwierzęta
Wiktionary
przym. animalistyczny
rzecz. animalizowanie n.
Wiktionary
(1.1) zwierzęcy
Wiktionary
terapeuta leczący z pomocą zwierząt; zooterapeuta
SJP.pl
dotyczący terapii z udziałem zwierząt; zooterapeutyczny
SJP.pl
forma terapii z udziałem zwierząt; zooterapia
SJP.pl
Zooterapia (animaloterapia) – terapia z udziałem zwierząt.
Zasadniczo dzielona jest (według terminologii anglosaskiej) na:
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) pot. ogólnopolskie towarzystwo walczące o lepsze traktowanie zwierząt, OTOZ Animals
(1.2) pot. spolszczona nazwa brytyjskiego zespołu muzycznego The Animals
Wiktionary
(1.1) Animalsi w uwagach do rozporządzenia proponowali, aby łapanie zwierząt było humanitarne (…).
(1.2) Kult zaśpiewał „Dom wschodzącego słońca”, piosenkę, którą w oryginale śpiewali Animalsi.
Wiktionary
określenie wykonawcze: ożywiając
SJP.pl
określenie wykonawcze: dość żywo, z ożywieniem
SJP.pl
Tempo (agogika) – jeden z elementów dzieła muzycznego, oznaczający, jak szybko utwór ma być wykonany.
Wikipedia
1. osoba pobudzająca do działania, do działalności w czymś, zachęcająca do czegoś, wzbudzająca zainteresowanie środowiska jakąś dziedziną;
2. osoba poruszająca kukiełkami w teatrzyku lalkowym;
3. osoba rysująca lub wykonująca zdjęcia do filmu rysunkowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) film. osoba, która wykonuje rysunki do filmu rysunkowego
(1.2) człowiek zachęcający do jakiegoś działania, pobudzający działania, aktywny w danej dziedzinie i wzbudzający nią zainteresowanie środowiska
(1.3) teatr. osoba, która porusza kukiełkami w teatrze kukiełkowym
(1.4) rel. w chrześcijaństwie leader mniejszej grupy wiernych, np. w którymś z ruchów czy duszpasterstw
Wiktionary
Wikipedia
(1.4) Na spotkaniu animatorów poruszono sprawę ewangelizacji ulicznej.
Wiktionary
IPA: ˌãɲĩˈmatɔr, AS: ãńĩmator
Wiktionary
rzecz. animacja ż., animowanie n.
:: fż. animatorka ż.
czas. animować ndk.
przym. animatorski
Wiktionary
(1.4) formator
Wiktionary
1. kobieta poruszająca kukiełkami w teatrzyku lalkowym;
2. kobieta inicjująca jakieś działania, zachęcająca do czegoś, wzbudzająca zainteresowanie środowiska jakąś dziedziną;
3. kobieta rysująca lub wykonująca zdjęcia do filmu rysunkowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) film. kobieta wykonująca rysunki do filmu rysunkowego
(1.2) kobieta zachęcająca do jakiegoś działania, pobudzająca działania, aktywna w danej dziedzinie i wzbudzająca nią zainteresowanie środowiska
(1.3) teatr. kobieta, która porusza kukiełkami w teatrze kukiełkowym
(1.4) rel. w chrześcijaństwie liderka mniejszej grupy wiernych, np. w którymś z ruchów czy duszpasterstw
Wiktionary
(1.4) Zuza była moją animatorką na oazie.
Wiktionary
rzecz. animacja ż., animowanie n.
:: fm. animator m.
czas. animować ndk.
przym. animatorski
Wiktionary
(1.4) formatorka
Wiktionary
Animatronika – dziedzina efektów specjalnych w filmie i telewizji, zajmująca się tworzeniem i ożywianiem fikcyjnych postaci za pomocą mechanicznych lub elektronicznych systemów, które są animowane bezpośrednio przed kamerą podczas realizacji zdjęć. Pojęcie ukuł w 1961 roku Walt Disney na określenie zaprojektowanej przez jego spółkę, dziewięciocalowej figurki, która przykuła uwagę szerszej publiczności. Animatronika odtąd – dzięki postępom w dziedzinie robotyki oraz programowania – stała się jedną z podstawowych metod ożywiania nieistniejących realnie postaci w dziedzinie kinematografii.
Wikipedia
Wikipedia
1. japoński film animowany oparty najczęściej na mandze lub visual novel;
2. związany z anime (filmem)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) film. japoński film animowany;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mój młodszy brat bardzo lubi oglądać anime.
Wiktionary
IPA: ãˈɲĩmɛ, AS: ãńĩme
Wiktionary
postać animowana, bohater filmu animowanego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) postać z filmu animowanego, kreskówki
Wiktionary
(1.1) […] tutaj widz po raz pierwszy widzi połączenie animków i planu aktorskiego.
Wiktionary
IPA: ãˈɲĩmɛk, AS: ãńĩmek
Wiktionary
przym. animowany
czas. animować
rzecz. animacja
Wiktionary
Centrala Importowo-Eksportowa Artykułów i Przetworów Pochodzenia Zwierzęcego; Animex
SJP.pl
Animex Foods – działające na polskim rynku przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji mięsa wieprzowego, drobiowego i przetworów mięsnych. Od lat przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją na rynek krajowy oraz eksportem mięsa i jego przetworów na rynki zagraniczne.
Animex posiada 12 zakładów produkcyjnych w Polsce (zakłady mięsne: Ełk, Suwałki, Iława, Morliny, Starachowice, Szczecin, Opole, Kutno K1, Kutno K2, Kutno K4, Daszyna K3; zakład pierzarski: Kraków).
Wikipedia
zwolennik animizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. osoba wierząca w istnienie świata materialnego i duchowego, współistnienie duszy z ciałem, przypisująca duszę wszystkim ludziom, roślinom, zwierzętom, minerałom i żywiołom
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. animizm m.
:: fż. animistka ż.
przym. animistyczny
przysł. animistycznie
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|animiste. < etym|łac|anima. → dusza
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) animist
* baskijski: (1.1) animista
* bułgarski: (1.1) анимист m.
* fiński: (1.1) animisti
* francuski: (1.1) animiste m.
* interlingua: (1.1) animista
* niemiecki: (1.1) Animist m.
* portugalski: (1.1) animista m.
* rosyjski: (1.1) анимист m.
* turecki: (1.1) canlıcı
* ukraiński: (1.1) аніміст m.
* węgierski: (1.1) animista
* włoski: (1.1) animista m.
źródła.
== animista (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. animista
przymiotnik
(2.1) rel. animistyczny
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌãɲĩˈmʲista, AS: ãńĩmʹista
Wiktionary
rzecz. animizm m.
:: fż. animistka ż.
przym. animistyczny
przysł. animistycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób właściwy animizmowi
Wiktionary
(1.1) Wielkiej, ogromnej namiętności bohaterów i sile ich doznań odpowiada wielkość ewokacji — ujętej animistycznie — natury, wykrzykującej i siebie, i ich w „wyciu", „skowycie" wiatru halnego.
Wiktionary
rzecz. animizm mrz., animista mos., animistka ż.
przym. animistyczny
Wiktionary
dotyczący animizmu lub animistów (np. wierzenia animistyczne, rytuały animistyczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z animizmem, właściwy animizmowi
Wiktionary
(1.1) Przeciwieństwem postawy instrumentalnej, urzeczowiającej jest postawa animistyczna wobec otoczenia, która zespala jednostkę ze światem poprzez wspólny rodzaj przeżywania (anima).
Wiktionary
rzecz. animizm m., animista m., animistka ż.
przysł. animistycznie
Wiktionary
przenośnia polegająca na przypisywaniu cech istot żywych przedmiotom, zjawiskom natury oraz pojęciom abstrakcyjnym, np. nadzieja umarła, komórka mi zdycha, gryzło go sumienie; ożywienie, animalizacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. rodzaj metafory; nadawanie rzeczom, zjawiskom lub pojęciom cech istot żywych
Wiktionary
Animizacja (łac. anima - dusza), inaczej ożywienie – literacki środek stylistyczny, polegający na nadaniu przedmiotom nieożywionym lub pojęciom abstrakcyjnym, cech istot żywych, np. „Morze ryczy”, „Chmura goni chmurę”, „Proch przyjął proch". Szczególnym przypadkiem animizacji jest antropomorfizacja w odniesieniu do przedmiotów nieożywionych, gdy przypisuje się im cechy ludzkie.
Wikipedia
(1.1) Wyrażenie „samochód zdechł” to przykład animizacji.
Wiktionary
IPA: ˌãɲĩmʲiˈzat͡sʲja, AS: ãńĩmʹizacʹi ̯a
Wiktionary
przym. animizacyjny, animalistyczny
rzecz. animizowanie, animalizacja, animalizm, animalistyka, animalista
czas. animizować, animalizować
Wiktionary
(1.1) ożywienie
Wiktionary
związany z animizacją
SJP.pl
1. występujący najczęściej w pierwotnych wierzeniach pogląd, że zwierzęta, przedmioty i żywioły posiadają duszę;
2. traktowanie przedmiotów, zwierząt, roślin jako istoty czujące, rozumne, obdarzone wolną wolą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. zespół wierzeń zakładający istnienie świata materialnego i duchowego, współistnienie duszy z ciałem, przypisujący duszę wszystkim ludziom, roślinom, zwierzętom, minerałom i żywiołom;
(1.2) psych. przekonanie, że przedmioty i zwierzęta zachowują się i odczuwają jak ludzie;
Wiktionary
Animizm (łac. anima „oddech, dusza, życie”) – pogląd, zgodnie z którym istoty nie-ludzkie takie jak zwierzęta (niebędące ludźmi), rośliny czy przedmioty nieożywione, posiadają duszę.
Pojęcie animizmu w antropologii religii stosowane jest na określenie systemu wierzeń niektórych rdzennych ludów plemiennych, zwłaszcza z okresu poprzedzającego rozwój zorganizowanych systemów religijnych. Mimo że każda kultura posiada własną mitologię i rytuały, „animizm” ma opisywać najpowszechniejsze, podstawowe wątki „duchowej” czy „nadprzyrodzonej” perspektywy ludów tubylczych. Perspektywa animistyczna jest tak fundamentalna, codzienna i uważana za pewnik, że większość społeczeństw animistycznych nie posiada nawet w swoich językach słowa oznaczającego „animizm” (ani nawet „religia”); termin jest konstruktem antropologicznym.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. animista m., animistka ż.
przym. animistyczny
przysł. animistycznie
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|animisme. < etym|łac|anima. → dusza
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) animism
* arabski: (1.1) إحيائية ż.
* azerski: (1.1) animizm
* baskijski: (1.1) animismo
* bengalski: (1.1) সর্বপ্রাণবাদ (sarvaprāṇabāda)
* białoruski: (1.1) анімізм m.
* bośniacki: (1.1) animizam m.
* bułgarski: (1.1) анимизъм m.
* chiński standardowy: (1.1) 泛靈論 (fànlínglùn)
* chorwacki: (1.1) animizam m.
* czeski: (1.1) animismus m.
* duński: (1.1) animisme
* esperanto: (1.1) animismo
* estoński: (1.1) animism
* fiński: (1.1) animismi
* francuski: (1.1) animisme m.
* friulski: (1.1) animisim m.
* gruziński: (1.1) ანიმიზმი (animizmi)
* hebrajski: (1.1) אנימיזם
* hindi: (1.1) सर्वात्मवाद (sarvātmavāda)
* hiszpański: (1.1) animismo m.
* interlingua: (1.1) animismo
* japoński: (1.1) アニミズム (animizumu)
* kataloński: (1.1) animisme m.
* koreański: (1.1) 애니미즘 (aenimijŭm)
* laotański: (1.1) ວິນຍານນິຍົມ
* litewski: (1.1) animizmas m.
* łotewski: (1.1) animisms m.
* malajalam: (1.1) അനിമിസം (animisam)
* marathi: (1.1) जीवात्मवाद (jīvātmavāda)
* niemiecki: (1.1) Animismus m.
* ormiański: (1.1) անիմիզմ (animizm)
* perski: (1.1) روحباوری
* portugalski: (1.1) animismo m.
* romániço: (1.1) ànimismo
* rumuński: (1.1) animism m.
* słowacki: (1.1) animizmus m.
* słoweński: (1.1) animizem m.
* tajski: (1.1) วิญญาณนิยม (win.iaan.ni.iom)
* turecki: (1.1) animizm, canlıcılık
* ukraiński: (1.1) анімізм m.
* węgierski: (1.1) animizmus
* włoski: (1.1) animismo m.
źródła.
== animizm (język azerski.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) animizm
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ãˈɲĩmʲism̥, AS: ãńĩmʹism̦
Wiktionary
rzecz. animista m., animistka ż.
przym. animistyczny
przysł. animistycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. animista m., animistka ż.
przym. animistyczny
przysł. animistycznie
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|animisme. < etym|łac|anima. → dusza
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) animism
* arabski: (1.1) إحيائية ż.
* azerski: (1.1) animizm
* baskijski: (1.1) animismo
* bengalski: (1.1) সর্বপ্রাণবাদ (sarvaprāṇabāda)
* białoruski: (1.1) анімізм m.
* bośniacki: (1.1) animizam m.
* bułgarski: (1.1) анимизъм m.
* chiński standardowy: (1.1) 泛靈論 (fànlínglùn)
* chorwacki: (1.1) animizam m.
* czeski: (1.1) animismus m.
* duński: (1.1) animisme
* esperanto: (1.1) animismo
* estoński: (1.1) animism
* fiński: (1.1) animismi
* francuski: (1.1) animisme m.
* friulski: (1.1) animisim m.
* gruziński: (1.1) ანიმიზმი (animizmi)
* hebrajski: (1.1) אנימיזם
* hindi: (1.1) सर्वात्मवाद (sarvātmavāda)
* hiszpański: (1.1) animismo m.
* interlingua: (1.1) animismo
* japoński: (1.1) アニミズム (animizumu)
* kataloński: (1.1) animisme m.
* koreański: (1.1) 애니미즘 (aenimijŭm)
* laotański: (1.1) ວິນຍານນິຍົມ
* litewski: (1.1) animizmas m.
* łotewski: (1.1) animisms m.
* malajalam: (1.1) അനിമിസം (animisam)
* marathi: (1.1) जीवात्मवाद (jīvātmavāda)
* niemiecki: (1.1) Animismus m.
* ormiański: (1.1) անիմիզմ (animizm)
* perski: (1.1) روحباوری
* portugalski: (1.1) animismo m.
* romániço: (1.1) ànimismo
* rumuński: (1.1) animism m.
* słowacki: (1.1) animizmus m.
* słoweński: (1.1) animizem m.
* tajski: (1.1) วิญญาณนิยม (win.iaan.ni.iom)
* turecki: (1.1) animizm, canlıcılık
* ukraiński: (1.1) анімізм m.
* węgierski: (1.1) animizmus
* włoski: (1.1) animismo m.
źródła.
== animizm (język azerski.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) animizm
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nadawać przedmiotom nieożywionym, zjawiskom przyrody lub pojęciom abstrakcyjnym cechy istot żywych; animalizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) liter. przypisywanie cech istoty żywej przedmiotom nieożywionym, zjawiskom przyrody i pojęciom abstrakcyjnym
Wiktionary
czas. animizować
rzecz. animalizacja ż., animizacja ż.
Wiktionary
(1.1) animizacja
Wiktionary
postać animowana, bohaterka filmu animowanego
SJP.pl
1. pobudzać, pobudzić do działania, do działalności w czymś, zachęcać, zachęcić do czegoś, ożywiać, ożywić;
2. poruszać, poruszyć kukiełkami w teatrzyku lalkowym;
3. rysować, narysować lub wykonywać, wykonać zdjęcia do filmu rysunkowego;
4. tworzyć, stworzyć ruchome obrazy za pomocą komputera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|animować.
Wiktionary
czas. animować ndk.
rzecz. animacja ż., animator mos., animatorka ż.
Wiktionary
ruchomy, przedstawiony w ruchu
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy bierny od: animować
przymiotnik
(2.1) wykonany z poklatkowych rysunków
Wiktionary
(2.1) W dzieciństwie uwielbiałem oglądać filmy animowane o przygodach krecika.
Wiktionary
rzecz. animacja ż., animek mos./mzw.
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) niechęć, uraza, antypatia; animozje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niechęć lub niesnaska wywołana urazą
Wiktionary
(1.1) antypatia
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) niechęć, uraza, antypatia; animozje
SJP.pl
w teorii Karla Gustawa Junga: autonomiczny archetyp zawarty w zbiorowej nieświadomości człowieka, symbolizujący męską część jego natury, odziedziczone zbiorowe wyobrażenie mężczyzny
SJP.pl
Anima i animus – archetypy psychiki w psychologii analitycznej Carla Gustava Junga. Element, który jest przeciwieństwem i dopełnieniem persony.Harmonijny rozwój osobowości wymaga obecności obydwu tych pierwiastków i równowagi między nimi.
Wikipedia
odwaga wraz z zapałem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. zapał, werwa, odwaga
Wiktionary
IPA: ãˈɲĩmuʃ, AS: ãńĩmuš
Wiktionary
(1.1) bojowość, brawura, energiczność, hart ducha, męstwo, odwaga, rezolutność, rezon, śmiałość, werwa, zapał
Wiktionary
dzielnica Warszawy
SJP.pl
Anin – osiedle i obszar MSI w dzielnicy Wawer w Warszawie.
Wikipedia
dawne Anninskoje (wieś w Rosji); Annińsk
SJP.pl
1. przymiotnik od: Anin (osiedle Warszawy);
2. przymiotnik od: Anińsk (dawne Anninskoje); anniński
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ani lub z nią związany
SJP.pl
jon o ładunku ujemnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. chem. ujemnie naładowany jon;
Wiktionary
Anion – jon o ładunku ujemnym. Anion to każde indywiduum chemiczne, w którym występuje nadmiar elektronów w stosunku do protonów. Podczas elektrolizy anion podąża do elektrody dodatniej, zwanej anodą. Przeciwieństwem anionu jest jon dodatni, czyli kation.
Wikipedia
(1.1) Jon hydroksylowy jest anionem, czyli ma ładunek ujemny.
Wiktionary
IPA: ˈãɲjɔ̃n, AS: ãńi ̯õn
Wiktionary
rzecz. anionit m.
przym. anionowy
Wiktionary
antonimy.
(1.1) kation
hiperonimy.
(1.1) jon
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. anionit m.
przym. anionowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|jon|kation.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anion
* baskijski: (1.1) anioi
* bułgarski: (1.1) анион m.
* duński: (1.1) anion w., anjon w.
* fiński: (1.1) anioni
* hiszpański: (1.1) anión m.
* islandzki: (1.1) anjón ż., mínusjón ż.
* kataloński: (1.1) anió m.
* niemiecki: (1.1) Anion n.
* norweski (bokmål): (1.1) anion n.
* norweski (nynorsk): (1.1) anion n.
* nowogrecki: (1.1) ανιόν n.
* romániço: (1.1) aniono
* rosyjski: (1.1) анион m.
* słowacki: (1.1) anión m.
* szwedzki: (1.1) anjon w.
* ukraiński: (1.1) аніон m.
* węgierski: (1.1) anion
źródła.
== anion (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-anion.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) fiz. chem. anion
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związek chemiczny o charakterze zasady, rodzaj jonitu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. materiał jonowymienny, zawierający dodatnio naładowane grupy funkcyjne, które przyciągają i wymieniają aniony z roztworu
Wiktionary
Jonit – substancja służąca do przeprowadzania selektywnego procesu wymiany jonowej, stosowana w kolumnach jonitowych i filtrach jonitowych. Przepuszczenie przez warstwę jonitu ciekłej lub gazowej mieszaniny lub roztworu powoduje albo wzbogacenie jej o określony jon albo przeciwnie pozbycie się z niej określonego jonu.
Wikipedia
(1.1) Słaby anionit zawiera grupy aminowe.
Wiktionary
rzecz. anion mrz.
Wiktionary
dotyczący anionu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z anionami, dotyczący anionów
Wiktionary
rzecz. anion mrz.
Wiktionary
1. osoba nadprzyrodzona pośrednicząca pomiędzy Bogiem a ludźmi, uosabiająca dobroć i doskonałość;
2. przenośnie: osoba bardzo dobra, szlachetna, łagodna;
3. obrońca, opiekun
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. anioł
Wiktionary
Anioł – byt duchowy w wielu religiach, który służy i na różne sposoby wypełnia zamysły Boga.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|angelus, anniół.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. por. etymn|pol|anioł.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|anioł.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|angelus, anniół.
Wiktionary
1. osoba nadprzyrodzona pośrednicząca pomiędzy Bogiem a ludźmi, uosabiająca dobroć i doskonałość;
2. przenośnie: osoba bardzo dobra, szlachetna, łagodna;
3. obrońca, opiekun
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: aniołek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: anioł
(1.2) pieszcz. o dziecku
Wiktionary
(1.1) Poproszę tego fajansowego aniołeczka.
(1.2) Śliczny aniołeczek wyglądał z wózka.
Wiktionary
rzecz. anioł m., aniołek m., anielątko n., anielenie n., zanielenie n., rozanielanie n., rozanielenie n., Aniela ż., Anioł mos., anielica ż., anielskość ż., anielstwo n.
czas. anieleć ndk., zanieleć dk., rozanielać ndk., rozanielić dk.
przym. anieli, anielski, aniołowy, aniołkowy, aniołowaty, aniołkowaty, angeliczny, angelologiczny
przysł. anielsko, anielicznie
Wiktionary
(1.1) aniołek m.
(1.2) aniołek m.
Wiktionary
zdrobnienie od: anioł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: anioł
(1.2) mała figurka, rzeźba z wyobrażeniem anioła
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pieszczotliwie o dziecku, szczególnie małym lub grzecznym
(2.2) środ. uczn. osoba z kręconymi włosami
(2.3) środ. uczn. policjant
(2.4) eufem. zmarłe dziecko (lub jego dusza)
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Artysta zasłonił aniołkowi przyrodzenie popielatym obłoczkiem.
(2.1) Ten nasz aniołek zdrów także, tylko się martwi, bo jej pan major powiedział, że pan Adolf pewnie dziś urlopu nie dostanie — i spojrzał z ukosa na mnie, a ja okrutnego spiekłem raka.
Wiktionary
IPA: ãˈɲɔwɛk, AS: ãńou̯ek
Wiktionary
rzecz. anioł m., anielica ż., Anioł mos.
:: zdrobn. aniołeczek m.
czas. aniołować, rozanielić się
przym. anielski, anieli, aniołkowaty, aniołkowy, aniołowy
przysł. anielsko
Wiktionary
podobny do aniołka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy aniołka
Wiktionary
(1.1) W szopce stali też aniołkowaci pastuszkowie.
Wiktionary
rzecz. anioł mos./mzw., aniołek mos./mrz., aniołeczek mos./mrz., anielątko n., anielskość ż., anielstwo n.
przym. anielski, aniołowy, anieli, aniołowaty, angeliczny
przysł. anielsko
czas. anieleć ndk., rozanielić się
Wiktionary
→ aniołek
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z aniołkiem, dotyczący aniołka
Wiktionary
(1.1) Dziecina miała aniołkową buźkę.
Wiktionary
rzecz. anioł mos./mzw., aniołek mos./mrz., aniołeczek mos./mrz., anielątko n., anielskość ż., anielstwo n.
przym. anielski, anieli, aniołowy, aniołowaty, aniołkowaty, angeliczny, angelologiczny
przysł. anielsko
czas. anieleć ndk., rozanielić się
Wiktionary
monotypowa rodzina morskich ryb chrzęstnoszkieletowych; raszplowate, skwatowate
SJP.pl
Raszplowate, skwatowate, aniołowate (Squatinidae) – rodzina morskich ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu raszplokształtych (Squatiniformes).
Wikipedia
wieś w województwie warmińsko-mazurskim
SJP.pl
Aniołowo (niem. Rapendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Aniołowo jest jedyną wioską o tej nazwie w Polsce. Wieś położona jest w odległości 3 km od drogi krajowej numer 7 Warszawa – Gdańsk i linii kolejowej. Wieś tematyczna, w której w okresie wakacyjnym odbywa się Międzynarodowy Zlot Miłośników Aniołów. We wsi działa klub sportowy Pogrom Aniołowo, teatr ognia i klub motocyklowy.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z aniołami
(1.2) na wzór anioła
Wiktionary
(1.1) Z boku wystawały aniołowe skrzydła.
(1.2) Jej aniołowy wygląd wprowadzał go w stan osłupienia.
Wiktionary
rzecz. anioł mos./mzw., aniołek mos./mrz., aniołeczek mos./mrz., anielątko n., anielskość ż., anielstwo n.
przym. anielski, anieli, aniołkowy, aniołowaty, aniołkowaty, angeliczny
przysł. anielsko
czas. anieleć ndk., rozanielić się
Wiktionary
(1.1) anielski, anieli
(1.2) anielski, anieli
Wiktionary
rzeczownik
(1.1) likier anyżkowy
Wiktionary
Anisette – likier pochodzenia francuskiego o zawartości alkoholu 25-40%. Jest produkowany z likierów korzennych na bazie anyżu, oliwki anyżowej z dodatkiem aromatu kopru, goździków, bądź kolendry. Alkohol jest często używany z barach jako składnik koktajli.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) butelka / kieliszek / szklanka anisette • pić / spożyć anisette
synonimy.
(1.1) anyżówka
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|anisette.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|anyżówka.
* angielski: (1.1) anisette
źródła.
== anisette (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Neøn-anisette.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) anyżówka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) anyżówka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Anita – imię żeńskie, które powstało z hiszpańskiej zdrobniałej formy imienia Anna (hiszp. Ana). Istnieje też teza, że Anita jest skróconą formą Juanity – hiszpańskiego odpowiednika Joanny.
Ponadto, Anita jest krótką formą Anahity, bogini wody, płodności i porządku społecznego.
Wikipedia
(1.1) Napisałem dzisiaj Anicie, co o niej myślę.
Wiktionary
IPA: ãˈɲita, AS: ãńita
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Anitka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz.
:: zdrobn. Anitka ż.
frazeologia.
etymologia.
prawdop. etym|hiszp|Anita. lub etym|hiszp|Juanita.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Anita
* czeski: (1.1) Anita ż.
* duński: (1.1) Anita
* fiński: (1.1) Anita
* francuski: (1.1) Anita ż.
* hiszpański: (1.1) Anita ż.
* islandzki: (1.1) Anita
* łotewski: (1.1) Anita ż.
* niderlandzki: (1.1) Anita ż.
* niemiecki: (1.1) Anita ż.
* norweski (bokmål): (1.1) Anita ż.
* serbski: (1.1) Анита ż.
* słowacki: (1.1) Anita ż.
* słoweński: (1.1) Anita ż.
* szwedzki: (1.1) Anita w.
* ukraiński: (1.1) Аніта ż.
* węgierski: (1.1) Anita
* włoski: (1.1) Anita ż.
źródła.
== Anita (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż. Anita
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: Anita (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. poufała forma żeńskiego imienia Anita
Wiktionary
(1.1) Nie widziałem się z Anitką już ponad dwa lata.
Wiktionary
IPA: ãˈɲitka, AS: ãńitka
Wiktionary
rzecz. Anita ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Kołymy, powstająca z połączenia Małego i Wielkiego Aniuja;
Wiktionary
Nazwa ta dotyczy kilku rzek:
Wikipedia
przym. aniujski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rzeką Aniuj
Wiktionary
rzecz. Aniuj mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: Anna (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Anusi lub z nią związany
SJP.pl
doroczne wspomnienie zmarłych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rocznica
(1.2) daw. kośc. nabożeństwo w rocznicę śmierci
Wiktionary
(1.1) jubileusz, rocznica
Wiktionary
rzeka w Austrii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Austrii, prawy dopływ Dunaju;
Wiktionary
Aniza (niem. Enns) – rzeka w Austrii, prawy dopływ Dunaju o długości 254 km i powierzchni zlewni ponad 6 000 km².
Rzeka wypływa ze źródeł w grupie górskiej Radstädter Tauern w Niskich Taurach, płynie przez Alpy Wschodnie i Północne Przedgórze Alp. W górnym biegu Aniza oddziela Alpy Salzburskie od Niskich Taurów, a w dolnym tworzy głęboki (do 1 500 m) i malowniczy przełom Gesäuse przez Alpy Ennstalskie. Do Dunaju rzeka uchodzi koło miejscowości Mauthausen i Enns.
Wikipedia
przyimek lub spójnik przyłączający wyrażenie określające podstawę porównania; niż, niźli, niżeli
SJP.pl
spójnik
(1.1) książk. niż, niźli
Wiktionary
(1.1) Gotowi raczej zginąć, aniżeli przekroczyć ojczyste prawa.
Wiktionary
IPA: ˌãɲiˈʒɛlʲi, AS: ãńiželʹi
Wiktionary
spójnik "aniżeli" wraz z cząstką trybu przypuszczającego
SJP.pl
patologiczne zjawisko występowania we krwi erytrocytów o nierównych wielkościach, występuje w niedokrwistościach
SJP.pl
Anizocytoza – występowanie we krwi erytrocytów, których średnica znacznie odbiega od normy, wynoszącej 6,7–7,7 μm. W przypadku niedokrwistości wywołanej niedoborem żelaza lub niedokrwistości hemolitycznej mikrosferocytowej obserwuje się pojawienie mikrocytów (tj. erytrocytów o zmniejszonym rozmiarze), natomiast w niedokrwistości Addisona-Biermera (niedokrwistości złośliwej) – tzw. makrocytów (tj. erytrocytów o zwiększonym rozmiarze).
Wikipedia
występowanie różnych liści u roślin tego samego gatunku
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. jedna z dwóch gamet w procesie rozmnażania płciowego, która różni się morfologicznie od drugiej komórki rozrodczej
Wiktionary
rozmnażanie się organizmów przy udziale komórek męskich i żeńskich, zróżnicowanych pod względem morfologicznym i fizjologicznym; heterogamia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. rozmnażanie się organizmów za pośrednictwem komórek płciowych, które różnią się wielkością i/lub budową
Wiktionary
Anizogamia, heterogamia – typ rozmnażania płciowego polegający na łączeniu się gamet zróżnicowanych wielkością (z powodu różnej ilości zgromadzonych w nich materiałów zapasowych), kształtem lub zdolnością ruchu (np. obecnością wici). Komórka żeńska (makrogameta) jest zwykle większa niż męska (mikrogameta). Anizogamia jest jedną z dwóch rodzajów gametogamii lub gametangiogamii. Jej przeciwieństwem jest izogamia.
Wikipedia
(1.1) U wielu roślin również występuje anizogamia, choćby w przypadku niektórych mszaków.
Wiktionary
(1.1) heterogamia
Wiktionary
nierówność szerokości źrenic obu oczu będąca objawem choroby oczu lub uszkodzenia mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. różna szerokość źrenic u tej samej osoby;
Wiktionary
Anizokoria – objaw polegający na różnej średnicy źrenic, będący wynikiem zaburzenia odruchu źrenicznego po jednej ze stron. Najczęstszą przyczyną jest nierównomierne pobudzenie nerwów współczulnych unerwiających mięśnie rozwierające źrenice.
Wikipedia
organiczny związek chemiczny z grupy eterów, używany w przemyśle perfumeryjnym jako rozpuszczalnik
SJP.pl
Anizol – organiczny związek chemiczny z grupy eterów. Jest to eter mieszany alifatyczno-aromatyczny i zarazem najprostszy eter aromatyczny.
Anizol jest cieczą o przyjemnym zapachu i o temperaturze wrzenia 154 °C, jest rozpuszczalny w alkoholu etylowym i eterze dietylowym, natomiast jest nierozpuszczalny w wodzie. Ma zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym jako rozpuszczalnik oraz jako półprodukt do syntezy organicznej w produkcji związków zapachowych.
Wikipedia
Różnozarodnikowość, heterosporia – wytwarzanie przez sporofit części roślin dwóch rodzajów zarodników (spor): męskich mikrospor (powstających w mikrosporangiach w wyniku mejozy mikrosporocytów) i żeńskich makrospor (powstających w makrosporangiach w wyniku mejozy makrosporocytów). Z mikrospor męskich rozwijają się gametofity męskie, z makrospor – gametofity żeńskie. Jeżeli spory zróżnicowane są nie tylko płcią, ale także wielkością – zjawisko takie określane jest jako anizosporia.
Wikipedia
cecha charakterystyczna niektórych ciał, głównie krystalicznych, polegająca na tym, że wykazują one różne właściwości fizyczne w zależności od kierunku, w którym się je bada (np. rozchodzenie się dźwięku)
SJP.pl
Anizotropia (an- ‘nie’; gr. isos ‘równy, jednakowy’; gr. trópos ‘zwrot, obrót’) – zależność od kierunku, brak izotropii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest anizotropowe
Wiktionary
przym. anizotropowy
przysł. anizotropowo
Wiktionary
odnoszący się do anizotropii, wykazujący anizotropię - zależność niektórych właściwości ciała krystalicznego od kierunku, w którym się tę właściwość bada
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. wykazujący różne właściwości zależnie od kierunku
Wiktionary
rzecz. anizotropia ż., anizotropowość ż.
przysł. anizotropowo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. pierwszy, starszy wiek środkowego triasu, trwający 245,9 – 237 milionów lat temu;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ãˈɲizɨk, AS: ãńizyk
Wiktionary
miasto w Chinach; Anyang
SJP.pl
Anyang (chiń. 安阳; pinyin Ānyáng) – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Henan, na północny wschód od miasta Zhengzhou. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 817 193. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 5 125 135 mieszkańców. Ośrodek hutnictwa żelaza, przemysłu włókienniczego i spożywczego. Siedziba rzymskokatolickiej diecezji Jixian.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. anioł
Wiktionary
IPA: ˈãnʲjɛw, AS: ãnʹi ̯eu̯
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. anioł
Wiktionary
IPA: ˈãnʲjɔw, AS: ãnʹi ̯ou̯
Wiktionary
zdrobnienie od: Anna (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., poufała forma imienia Anna
(1.2) pejor. zgrub. od imienia Anna
Wiktionary
Anna, Hanna (hebr. חַנָּה hannāh – „łaska”) – imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego, które tłumaczy się jako „pełna wdzięku, łaski”. W Polsce imię Anna notowane jest od 1229 roku, zaś w formie Hanna – od 1311 roku, ze staropolskimi zdrobnieniami: Annusza, Hannula, Hannusza, Anica, Anka, Anuchna, Anula, Anulka, Anusza, Hanc(z)ka, Hania, Haniła(?), Hanka, Hanszka, Hanuchna, Hanula, Hanulka, Hanusza, Hanuszka, Hańka, Janka, Nuchna, Nutka. Nagłosowe h- można wyjaśnić jako przydech przed samogłoską znajdującą się na początku imienia lub jako wyraz wpływów niemieckich. Forma Hanna, jakkolwiek stała się imieniem nadawanym samodzielnie, w dalszym ciągu wraz z pochodnymi formami – również w czasach współczesnych – występuje jako spieszczenie imienia Anna. Inne formy pochodne: Anita, Aneta, Anika.
Wikipedia
(1.1) Młody, nieśmiały chłopak, przybywszy nad jeziora rowerem, spotyka na swojej drodze atrakcyjną, piękną Ankę.
Wiktionary
IPA: ˈãŋka, AS: ãŋka
Wiktionary
rzecz. Aneczka ż., Anuś ż., Anulka ż., Andzia ż., Ania ż., Anna ż., Hanna ż., Ania ż., Anusia ż., Anula ż.
Wiktionary
(1.1) Ania, Anusia, Anula
Wiktionary
Ankajos albo Wielki Ankajos (gr. Ἀγκαῖος Ankajos) – król Tegei w Arkadii; jeden z Argonautów. Postać z mitologii greckiej.
Ankajos był synem Posejdona lub Likurga, władcy Tegei. Jego matką była Kleofyle (lub Euronyme). Wziął udział w wyprawie Argonautów, występuje zarówno na liście Apolloniusza Rodyjskiego, jak i Apollodora. Po śmierci Tifysa, sternika „Argo”, zgłosił się wraz z Erginosem, Naupliosem i Eufemosem, by poprowadzić okręt. Ostatecznie to on został wybrany nowym sternikiem i dobrze wywiązał się z powierzonego mu zadania.
Wikipedia
zwolennik akapu; akapowiec, anarchokapitalista, akap
SJP.pl
(dawniej Angora) stolica Turcji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica Turcji;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 1457;
Wiktionary
Ankara (wcześniej Angora, łac. Ancyra, gr. Ἄγκυρα, ‘kotwica’) – miasto w środkowej Turcji, będące jej stolicą od 1923 roku. Jest po Stambule drugim co do wielkości miastem Turcji. Położone na wysokości 938 m n.p.m.
Leżąca w środkowej Anatolii Ankara jest ważnym ośrodkiem handlowym i przemysłowym, siedzibą rządu państwa oraz wszystkich ambasad. W przeszłości znana była z hodowli kóz angora, kotów angora oraz białych królików angora, gruszek, miodu i winogron.
Wikipedia
(1.1) Matka i ja przenieśliśmy się do domu babci w Ankarze.
Wiktionary
IPA: ãŋˈkara, AS: ãŋkara
Wiktionary
rzecz. ankarczyk m., ankarka ż.
przym. ankarski
Wiktionary
(1.1) hist. Angora
Wiktionary
mieszkaniec Ankary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Ankary
Wiktionary
IPA: ãŋˈkart͡ʃɨk, AS: ãŋkarčyk
Wiktionary
rzecz. Ankara ż.
:: fż. ankarka ż.
przym. ankarski
Wiktionary
mieszkanka Ankary, stolicy Turcji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Ankary
Wiktionary
IPA: ãŋˈkarka, AS: ãŋkarka
Wiktionary
rzecz. Ankara ż.
:: fm. ankarczyk mos.
przym. ankarski
Wiktionary
przymiotnik od: Ankara
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Ankara
Wiktionary
(1.1) PKK występuje przeciwko wszystkim, którzy na terenie Kurdystanu wspierają rząd ankarski.
Wiktionary
IPA: ãŋˈkarsʲci, AS: ãŋkarsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Ankara ż., ankarczyk m., ankarka ż.
Wiktionary
historyczna miara objętości równa 34-39 litrom, znana od XIV wieku w północnych Niemczech, Skandynawii i Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. bud. kotwa
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ankra.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
czas. ankrować ndk.
frazeologia.
etymologia. etym|niem|Anker.
uwagi.
(1.1) inna pisownia ankier
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|kotwa.
źródła.
== anker (język afrykanerski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-anker.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) żegl. kotwica
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
czas. ankrować ndk.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|ankra.
Wiktionary
minerał, węglan wapnia, żelaza, magnezu i manganu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał, węglan wapnia i żelaza;
Wiktionary
Ankeryt – pospolity minerał z grupy węglanów.
Nazwa minerału pochodzi od nazwiska austriackiego mineraloga Matthiasa Josepha Ankera żyjącego na przełomie XVIII-XIX wieku.
Wikipedia
(1.1) Ankeryt stosowany jest w hutnictwie jako topnik.
Wiktionary
IPA: ãŋˈkɛrɨt, AS: ãŋkeryt
Wiktionary
[czytaj: ank] egipski krzyż, talizman powszechny w starożytnym Egipcie; anch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. anch.
Wiktionary
Wikipedia
1. przestarzałe:
a) wychwyt;
b) wiązanie drewniane albo stalowe wzmacniające budowlę; kotew;
2. zegarek o specjalnym mechanizmie regulującym równomierność ruchu;
3. dawne, ozdobne opasanie kobiece z bogatą klamrą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. wychwyt, element mocujący mechanizmu zegarów i regulujący ich miarowy chód
(1.2) bud. zob. kotew.
Wiktionary
Kotew (spotyka się też określenia ankier, ankra, kotwa, kołek, dybel lub łącznik) – element konstrukcji stosowany do mocowania (kotwienia) monolitycznego podłoża, rzadziej do mocowania podłoża z otworami takiego jak cegły kratówki lub pustaki stropowe, stopy słupa z fundamentem, wsporników lub belek do słupów lub ścian, płyt okładzinowych itp.
Wikipedia
IPA: ˈãŋʲcɛr, AS: ãŋʹḱer
Wiktionary
1. kwestionariusz zawierający pytania na określony temat;
2. zbieranie opinii na określony temat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stat. zbieranie danych na jakiś temat za pomocą formularza
(1.2) daw. urz. komisja śledcza, rzeczoznawcy
(1.3) daw. urz. sprawozdanie
Wiktionary
Ankieta – metoda badawcza używana w naukach społecznych, polegająca na gromadzeniu informacji poprzez samodzielne wypełnienie kwestionariusza ankiety w obecności ankietera lub bez niego.
Wikipedia
(1.1) Wypełniłam dziś ankietę „Stan teraźniejszy i przyszłość mojej gminy”.
Wiktionary
IPA: ãŋʲˈcɛta, AS: ãŋʹḱeta
Wiktionary
rzecz. ankieter m., ankieterka ż., ankietowanie n., ankietowany m., ankietowana ż., ankietyzowanie n.
czas. ankietować ndk.
przym. ankietowy
Wiktionary
osoba prowadząca wywiad kwestionariuszowy z respondentem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która zbiera informacje za pomocą ankiety
Wiktionary
Ankieter – w ankietowych badaniach ilościowych osoba prowadząca wywiad kwestionariuszowy z respondentem.Zadaniem ankietera jest:
Wikipedia
(1.1) Zamknąłem ankieterowi drzwi przed nosem.
Wiktionary
IPA: ãŋʲˈcɛtɛr, AS: ãŋʹḱeter
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankietowanie n., ankietyzowanie n., ankietowany m., ankietowana ż.
:: fż. ankieterka ż.
czas. ankietować ndk., ankietyzować ndk.
przym. ankietowy
Wiktionary
kobieta zbierająca informacje i opinie o czymś poprzez zadawanie pytań
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która zbiera informacje za pomocą ankiety
Wiktionary
(1.1) Ankieterka zaczepiała ludzi na ulicy.
Wiktionary
IPA: ˌãŋʲcɛˈtɛrka, AS: ãŋʹḱeterka
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankietowanie n., ankietyzowanie n., ankietowany m. ankietowana ż.
:: fm. ankieter m.
czas. ankietować ndk., ankietyzować ndk.
przym. ankietowy
Wiktionary
zdrobnienie od: ankieta
SJP.pl
pryzmiotnik od: ankietka
SJP.pl
żartobliwie: przesadna skłonność do stosowania ankiet
SJP.pl
pozyskiwać opinie za pomocą ankiety; stawiać pytania i notować odpowiedzi
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zankietować)
(1.1) przeprowadzać ankietę
Wiktionary
(1.1) Firma ankietuje klientów na temat jakości obsługi.
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankieter mos., ankieterka ż., ankietka ż., ankietomania ż., ankietowana ż., ankietowany mos., ankietowanie n., ankietowość ż., ankietyzacja ż., ankietyzowanie n.
czas. ankietyzować, zankietować
przym. ankietowany, ankietowy
Wiktionary
ta, do której jest skierowana ankieta; respondentka
SJP.pl
przeprowadzanie badań za pomocą ankiety; ankietyzacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kierowanie do jakiejś grupy ankiet
(1.2) zadawanie komuś pytań według kwestionariusza ankietowego
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankieter m., ankieterka ż.
czas. ankietować
przym. ankietowy
Wiktionary
osoba, do której skierowana jest ankieta; respondent
SJP.pl
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: ankietować
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba, do której skierowana jest ankieta, uczestnik ankiety
Wiktionary
(2.1) Opinie o immunitecie poselskim są jasne. Z ostatnich badań CBOS-u wynika, że 57% ankietowanych opowiada się za jego zniesieniem w myśl zasady, że nie ma równych i równiejszych.
Wiktionary
rzecz. ankieter m., ankieterka ż., ankietyzacja ż., ankieta ż.
czas. ankietować ndk., ankietyzować ndk.
przym. ankietowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ankietowe
Wiktionary
przym. ankietowy
przysł. ankietowo
czas. ankietować
Wiktionary
związany z ankietą (np. pytania ankietowe, badanie ankietowe)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z ankietą, dotyczący ankiety; mający formę ankiety
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankieter mos., ankieterka ż., ankietowanie n., ankietowany mos., ankietowość ż., ankietyzowanie n.
czas. ankietować
Wiktionary
przeprowadzanie badań za pomocą ankiety; ankietowanie
SJP.pl
związany z ankietyzacją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. ankietowanie.
Wiktionary
rzecz. ankieta ż., ankietyzacja ż., ankieter m., ankieterka ż.
czas. ankietyzować, ankietować
przym. ankietowy
Wiktionary
(1.1) ankietowanie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zesztywnienie stawu w wyniku urazów; ankyloza
SJP.pl
Ankyloza (gr. agkýlos ‘zakrzywiony’, ‘wygięty’) – włókniste zesztywnienie skutkujące unieruchomieniem stawu powstałe najczęściej w wyniku reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), urazu, zabiegu operacyjnego lub niektórych chorób kości i stawów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. półprodukt, słodka pasta z fasoli azuki stosowana w kuchni japońskiej i chińskiej jako składnik deserów i wypieków cukierniczych;
Wiktionary
Anko (jap. 餡こ, 餡子 anko; także: an 餡) − japońska słodka pasta wytworzona z jadalnych nasion roślin strączkowych. Najczęściej z czerwonej fasoli adzuki (azuki, Vigna angularis), rzadziej z fasoli zwykłej (ingen, Phaseolus vulgaris) i cukru.
Anko jest używana jako nadzienie lub część wielu japońskich (np. wagashi) i chińskich słodyczy.
Wikipedia
(1.1) Anko można przechowywać w lodówce (pod przykryciem) do tygodnia, a zapakowane w folię w zamrażalniku do miesiąca.
Wiktionary
miasto we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina w środkowych Włoszech, położone nad Adriatykiem;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W sierpniu przybili do portu w Ankonie.
Wiktionary
rzecz. ankończyk mos., ankonka ż.
przym. ankoński, ankonitański
Wiktionary
mieszkaniec Ankony (miasta we Włoszech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Ankony
Wiktionary
(1.1) Bolończycy, ferraryjczycy, ankończycy płacili tylko z odrazą podatki przeznaczone na wzbogacanie kardynałów i ich licznych domowników, tudzież cudzoziemskich wojsk na żołdzie papieskim.
Wiktionary
rzecz. Ankona ż.
:: fż. ankonka ż.
przym. ankoński, ankonitański
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Ankony, związany z Ankoną, pochodzący z Ankony
Wiktionary
(1.1) Właśnie zwiedzamy ankonitańskie kościoły.
Wiktionary
rzecz. Ankona ż., ankończyk mos., ankonka ż.
przym. ankoński
Wiktionary
(1.1) ankoński
Wiktionary
mieszkanka Ankony (miasta we Włoszech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Ankony
Wiktionary
rzecz. Ankona ż.
:: fm. ankończyk mos.
przym. ankoński, ankonitański
Wiktionary
→ Ankona
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Ankony, związany z Ankoną, pochodzący z Ankony
Wiktionary
(1.1) Właśnie zwiedzamy ankońskie zabytki.
Wiktionary
rzecz. Ankona ż., ankończyk mos., ankonka ż.
przym. ankonitański
Wiktionary
(1.1) ankonitański
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. klamra spinająca mury
2. dawniej: klamra u pasa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. zob. ankier.
(1.2) daw. klamra u pasa
Wiktionary
Kotew (spotyka się też określenia ankier, ankra, kotwa, kołek, dybel lub łącznik) – element konstrukcji stosowany do mocowania (kotwienia) monolitycznego podłoża, rzadziej do mocowania podłoża z otworami takiego jak cegły kratówki lub pustaki stropowe, stopy słupa z fundamentem, wsporników lub belek do słupów lub ścian, płyt okładzinowych itp.
Wikipedia
IPA: ˈãŋkra, AS: ãŋkra
Wiktionary
rzecz. ankrowanie n.
Wiktionary
spajać, umacniać mury za pomocą przeznaczonych do tego klamer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. zespalanie murów lub belek klamrami
Wiktionary
rzecz. ankra ż.
czas. ankrować
Wiktionary
związany z ankrem
SJP.pl
lek anksjolityczny - lek zmniejszający lęk i niepokój
SJP.pl
lek psychotropowy o działaniu przeciwlękowym, zmniejszający niepokój, napięcie emocjonalne; lek przeciwlękowy, lek ataraktyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. substancja psychotropowa stosowana przeciw lękom
Wiktionary
Leki przeciwlękowe, leki anksjolityczne, anksjolityki (ATC N 05B) – grupa leków psychotropowych o zróżnicowanej budowie chemicznej, które przez działanie na przekaźnictwo impulsów nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym powodują działanie zmniejszające lęk, niepokój, napięcie emocjonalne i objawy somatyczne towarzyszące tym stanom. Większość leków z tej grupy dodatkowo ma też działanie uspokajające i nasenne.
Wikipedia
(1.1) Wśród leków, które Jolka spożyła, było kilka anksjolityków.
Wiktionary
IPA: ˌãŋksʲjɔˈlʲitɨk, AS: ãŋksʹi ̯olʹityk
Wiktionary
(1.1) lek anksjolityczny, lek przeciwlękowy, (mały) trankwilizer
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przyrząd używany przy powożeniu słoniem, podobny kształtem do małego bosaka marynarskiego
SJP.pl
Ankus (hind. mahut, bir. uzi) – oścień, bodziec, przyrząd którego używa kornak przy powożeniu słoniem. Przypomina on kształtem nadziak lub mały bosak marynarski. Wykonany w całości z metalu lub o żelaznym żeleźcu, a drewnianym trzonku długości 45–80 cm.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Ankwicz – polski herb szlachecki, nadany w zaborze austriackim.
Wikipedia
zaburzenie rozwojowe w jamie ustnej
SJP.pl
pasożytnicza choroba człowieka i zwierząt wywoływana przez nicienie tęgoryjce, objawiająca się m.in. niedokrwistością; ancylostomatoza; anemia górników
SJP.pl
zesztywnienie stawu w wyniku urazów; ankiloza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zrośnięcie się kości w wyniku choroby, urazu lub zabiegu operacyjnego, skutkujące zesztywnieniem stawu lub unieruchomieniem zęba;
Wiktionary
Ankyloza (gr. agkýlos ‘zakrzywiony’, ‘wygięty’) – włókniste zesztywnienie skutkujące unieruchomieniem stawu powstałe najczęściej w wyniku reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), urazu, zabiegu operacyjnego lub niektórych chorób kości i stawów.
Wikipedia
(1.1) Ankyloza daje złe rokowania, gdyż brak obecnie skutecznych procedur klinicznych dających pozytywne efekty jej leczenia […].
Wiktionary
pancerny dinozaur z okresu kredy
SJP.pl
Ankylozaur (Ankylosaurus) – rodzaj dinozaura pancernego. Obejmuje jeden gatunek – A. magniventris. Skamieniałe szczątki odnajdywano w formacjach geologicznych datowanych na koniec okresu kredowego, położonych na zachodzie Ameryki Północnej.
Wikipedia
pancerny dinozaur z okresu kredy
SJP.pl
Ankylozaury (Ankylosauria – „sztywne jaszczury”) – grupa roślinożernych dinozaurów ptasiomiednicznych z podrzędu tyreoforów. Żyły od późnej jury do końca kredy niemal na całym świecie. Charakteryzował je potężny pancerz kostny na grzbiecie (u niektórych gatunków zaopatrzony dodatkowo w kolce), który stanowił ochronę przed drapieżnikami (dlatego ankylozaury określa się mianem „dinozaurów pancernych”).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bud. farba podkładowa
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) ofic. urz. imię|polski|ż.;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 265;
Wiktionary
Anna, Hanna (hebr. חַנָּה hannāh – „łaska”) – imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego, które tłumaczy się jako „pełna wdzięku, łaski”. W Polsce imię Anna notowane jest od 1229 roku, zaś w formie Hanna – od 1311 roku, ze staropolskimi zdrobnieniami: Annusza, Hannula, Hannusza, Anica, Anka, Anuchna, Anula, Anulka, Anusza, Hanc(z)ka, Hania, Haniła(?), Hanka, Hanszka, Hanuchna, Hanula, Hanulka, Hanusza, Hanuszka, Hańka, Janka, Nuchna, Nutka. Nagłosowe h- można wyjaśnić jako przydech przed samogłoską znajdującą się na początku imienia lub jako wyraz wpływów niemieckich. Forma Hanna, jakkolwiek stała się imieniem nadawanym samodzielnie, w dalszym ciągu wraz z pochodnymi formami – również w czasach współczesnych – występuje jako spieszczenie imienia Anna. Inne formy pochodne: Anita, Aneta, Anika.
Wikipedia
(1.1) Imię „Anna” nosiły córki pięciu królów Polski.
(1.1) W Kościele katolickim na 26 lipca przypada wspomnienie św. Anny, patronki matek, wdów, małżeństw i żeglarzy.
(1.1) Stefan Batory, książę siedmiogrodzki, poślubił Annę Jagiellonkę, królową polską i ostatnią przedstawicielkę rodu Jagiellonów w Polsce.
(1.1) Anny dzień swej patronki, czyli imieniny, obchodzą 26 lipca, a także 27 lutego, 7 i 9 czerwca oraz 15 lipca.
(1.2) Anna porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: ˈãnːa, AS: ã•na
Wiktionary
rzecz. Annów mrz., Anin mrz.
:: zdrobn. Ania ż., Anka ż., Aneczka ż., Anula ż., Anulka ż., Aniula ż., Anunia ż., Anusia ż., Anusza ż., Anuś ż., Annusza ż., Anuchna ż., Anica ż., Andzia ż., Andźka ż.
:: reg. śl. Ana. ż.
przym. Anin, Anczyn, Anusin, aniński
zob. Hanna.
Wiktionary
(1.1) war. Hanna, Aneczka, Anula, Anulka, Aniula, Anunia, Anusia, Anusza, Annusza, Anuś, Anuchna, Anica, Andzia, Andźka; reg. śl. Ana.
Wiktionary
minerał, uwodniony arsenian niklu; kwiat niklowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. bardzo rzadki minerał z gromady arsenianów;
Wiktionary
Annabergit (kwiat niklowy) – bardzo rzadki minerał z gromady arsenianów. Jego nazwa pochodzi od kopalni kruszców Annaberg znajdującej się w Saksonii.
Wikipedia
(1.1) Annabergit powstaje jako minerał wtórny w strefie wietrzenia arsenowych złóż kruszcowych zawierających nikiel.
Wiktionary
IPA: ˌãnːaˈbɛrʲɟit, AS: ã•naberʹǵit
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) annabergite
* bułgarski: (1.1) анабергит m.
* rosyjski: (1.1) анабергит m.
* słowacki: (1.1) annabergit m.
źródła.
== annabergit (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) annabergit
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
autor annałów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. piszący annały
Wiktionary
rzecz. annały lm nm.
Wiktionary
(1.1) rocznikarz
Wiktionary
1. dział historii obejmujący badanie dawnych roczników i kronik;
2. ogół roczników i kronik, zwykle zawężony do określonego narodu i okresu historycznego
SJP.pl
Annalistyka (łac. annus „rok”) – nauka zajmująca się badaniem oraz porównywaniem roczników i kronik.
Wikipedia
dawny protektorat Wietnamu
SJP.pl
Annam (chiń. 安南; pinyin Ānnán; dosł. „Uspokojone Południe”; wiet. An Nam) − historyczna nazwa związana z Wietnamem.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.
Wiktionary
(1.1) Moja młodsza siostra ma na imię Annamaria.
Wiktionary
IPA: ˌãnːãˈmarʲja, AS: ã•nãmarʹi ̯a
Wiktionary
→ Annamita
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Annamem, dotyczący Annamu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) hist. jęz. zob. wietnamski.
Wiktionary
rzecz. Annam mrz.
przym. annamski
Wiktionary
(1.1) łaszak annamicki
Wiktionary
przedstawiciel ludności zamieszkującej dawny Annam
SJP.pl
przedstawicielka ludności zamieszkującej dawny Annam
SJP.pl
1. → Annam;
2. kiściec annamski - gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Annamem, dotyczący Annamu
Wiktionary
rzecz. Annam mrz., annamicki mrz.
przym. annamicki
Wiktionary
(1.1) współcz. wietnamski
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: enapolis] miasto w USA
SJP.pl
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica stanu Maryland w St. Zj.;
(1.2) toponim, nazwa kilku miejscowości w krajach anglojęzycznych
Wiktionary
Annapolis – miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Maryland, siedziba hrabstwa Anne Arundel, port nad zatoką Chesapeake.
Wikipedia
(1.1) W roku 1845 założono w Annapolis Akademię Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.
Wiktionary
jedna z najwyższych gór świata w Nepalu w paśmie Himalajów; pierwszy ośmiotysięcznik zdobyty przez człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. położony w Himalajach dziesiąty pod względem wysokości szczyt na Ziemi;
(1.2) rel. imię hinduistycznej bogini
Wiktionary
Annapurna (sanskryt: अन्नपूर्णा – Annapūrṇā) – ośmiotysięcznik, dziesiąty co do wysokości szczyt Ziemi (8091 m n.p.m.). Po obu stronach głębokiego przełomu rzeki Kali Gandaki w centralnym Nepalu wypiętrzają się potężne masywy górskie; kulminację jednego z nich stanowi Dhaulagiri, a w odległości 33 km od tego szczytu po wschodniej stronie Kali Gandaki wznosi się drugi olbrzym – Annapurna. Indyjska Służba Topograficzna nazwała ją Szczytem XXXIX. Annapurna położona jest na północny zachód od Katmandu. Obszar chroniony dookoła Annapurny (ACAP) jest znanym regionem trekkingowym.
Wikipedia
(1.1) Z bazy pod Annapurną docierały do mediów sprzeczne informacje.
Wiktionary
(1.2) Durga, Parwati
Wiktionary
arcykapłan żydowski w Jerozolimie w 6-15 r. n.e.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. imię|polski|m.
Wiktionary
Annasz (hebr. Hananja) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa oznaczającego Jahwe się zlitował. Pojawia się w polskich tłumaczeniach także w wersjach Ananos i Ananus.
Imię to nosiło dwóch arcykapłanów żydowskich:
Wikipedia
IPA: ˈãnːaʃ, AS: ã•naš
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Annasza lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. opłata pobierana raz w roku od nowo mianowanych dostojników kościoła
Wiktionary
IPA: ãnˈːata, AS: ã•nata
Wiktionary
surowy wyciąg z nasion arnoty właściwej, pomarańczowoczerwony barwnik terpenowy; biksyna
SJP.pl
Annato (E160b, CAS 1393-63-1) – pomarańczowoczerwony barwnik terpenowy, będący mieszaniną karotenoidów, otrzymywany naturalnie z nasion drzewa tropikalnego arnoty właściwej. Jest to nazwa surowego wyciągu, którego ekstraktami są biksyna (rozpuszczalna w tłuszczach) oraz norbiksyna (rozpuszczalna w wodzie).
Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 2,5 mg/kg ciała.
Wikipedia
opłaty z beneficjum kościelnego, składane dawniej papieżowi na utrzymanie misjonarzy
SJP.pl
Wikipedia
chronologiczny zapis najważniejszych wydarzeń historycznych; kronika, rocznik
SJP.pl
Annały (łac. annales) – inaczej roczniki, najwcześniejsza forma piśmiennictwa historiograficznego pod postacią mniej lub bardziej rozbudowanych zapisków rejestrujących w porządku chronologicznym najważniejsze dla danej społeczności czy kraju wydarzenia.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) dzieło historiograficzne będące chronologicznym zapisem ważnych dla danego dzieła wydarzeń;
(1.2) przen. historia, pamięć społeczna
Wiktionary
Annały (łac. annales) – inaczej roczniki, najwcześniejsza forma piśmiennictwa historiograficznego pod postacią mniej lub bardziej rozbudowanych zapisków rejestrujących w porządku chronologicznym najważniejsze dla danej społeczności czy kraju wydarzenia.
Wikipedia
(1.1) Annały żarskie nie odnotowały jakichkolwiek ekscesów na tle wyznaniowym.
(1.2) W historii spotkań gwiazd były takie pojedynki, które na stałe wpisały się w annały NBA i pamięć kibiców.
Wiktionary
rzecz. annalistyka ż., annalista mos.
Wiktionary
(1.1) rocznik
Wiktionary
obce imię żeńskie
SJP.pl
Estonia:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: anmaRI] obce imię żeńskie
SJP.pl
[czytaj: Anet] obce imię żeńskie
SJP.pl
Annette (dawniej Palo Prieto) – obszar niemunicypalny w Kern County, w Kalifornii (Stany Zjednoczone), na wysokości 670 m.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Annie, właśc. Anne Lilia Berge Strand (ur. 21 listopada 1977 w Trondheim) – norweska piosenkarka pop i didżejka z Bergen.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przen. kiepski, lichy (o pracowniku)
Wiktionary
rzecz. annioł m.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
dawne Anninskoje (wieś w Rosji); Anińsk
SJP.pl
przymiotnik od: Annińsk (dawne Anninskoje); aniński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. anioł
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|angelus, aniół.
Wiktionary
anno = w roku
SJP.pl
figura stylistyczna polegająca na zestawieniu podobnie brzmiących wyrazów o innym znaczeniu; paronomazja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. liter. zob. paronomazja.
Wiktionary
Annominacja – figura retoryczna polegająca na zestawieniu wyrazów o podobnym brzmieniu, lecz różnych znaczeniach. Wykorzystywana jako rodzaj aluzji wskazującej cechę obiektu poprzez użycie wyrazu o podobnym znaczeniu.
Wikipedia
przymiotnik od: annominacja
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa wielu wsi w Polsce;
3. wieś na Białorusi;
4. miejscowość na Ukrainie;
5. osiedle w Warszawie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilkunastu miejscowości w Polsce;
Wiktionary
Annopol – miasto w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Annopol, w pobliżu Wisły, na skraju Małopolskiego Przełomu Wisły.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnobrzeskiego.
Annopol leży w dawnej ziemi lubelskiej na obszarze historycznej Małopolski.
Wikipedia
IPA: ãnˈːɔpɔl, AS: ã•nopol
Wiktionary
rzecz. annopolanin mos., annopolanka ż.
przym. annopolański, annopolski
Wiktionary
mieszkaniec Annopola
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Annopola
Wiktionary
IPA: ˌãnːɔpɔˈlãɲĩn, AS: ã•nopolãńĩn
Wiktionary
rzecz. Annopol m.
:: fż. annopolanka ż.
przym. annopolski
Wiktionary
mieszkanka Annopola
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Annopola
Wiktionary
IPA: ˌãnːɔpɔˈlãnka, AS: ã•nopolãnka
Wiktionary
rzecz. Annopol m.
:: fm. annopolanin m.
przym. annopolski
Wiktionary
przymiotnik od: Annopol, Annopol Duży, Annopol Mały, Annopole
SJP.pl
→ Annopol
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Annopola, związany z Annopolem
Wiktionary
IPA: ˌãnːɔˈpɔlsʲci, AS: ã•nopolsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Annopol m., annopolanin m., annopolanka ż.
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
1. coroczna opłata wnoszone w stałych terminach, przeznaczone na utworzenie kapitału lub spłatę długu;
2. renta dożywotnia i wieczysta
SJP.pl
Annuita (ang. annuity) – forma spłaty kredytu, pożyczki lub leasingu, polegająca na tym, że klient spłaca swe zobowiązanie w równych płatnościach w każdym okresie spłaty raty.
Gdy oprocentowanie kredytu jest stałe przez cały okres umowy kredytowej, wysokość rat w trakcie trwania okresu kredytowania wyznaczana jest według wzoru:
Wikipedia
o płatnościach: stałe na przestrzeni danego okresu, np. raty annuitetowe
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) ekon. o płatnościach, zwłaszcza ratach kredytu: równy, w równej wysokości na przestrzeni danego okresu (przy danej stopie procentowej)
Wiktionary
potocznie:
1. partykuła wzmacniająca, potwierdzająca czyjeś przypuszczenia lub akceptująca czyjeś stanowisko, często wraz z następującym po niej "tak", np.: Ano (tak) - przyznał ze śmiechem.; no tak, tak jest, właśnie (tak), nie inaczej;
2. partykuła wprowadzająca nawiązujące do kontekstu zhierarchizowane wyliczenie cech, czynności itp., np.: Ano wrócił, umył się i poszedł spać.; a więc, zatem, otóż;
3. partykuła wykrzyknikowa, np.: Ano, da Bóg, będzie jeszcze z ciebie pociecha; ha!, cóż!
SJP.pl
partykuła wzmacniająca
(1.1) partykuła potwierdzająca lub akceptująca czyjeś stanowisko lub przypuszczenie
partykuła nawiązująca
(2.1) partykuła wprowadzająca dłuższą wypowiedź, na przykład listę jakichś elementów
wykrzyknik
(3.1) wykrzyknik o funkcji ekspresywnej, podkreślającej wyrażane uczucia
partykuła twierdząca
(4.1) sącz. tak
Wiktionary
Ano – debiutancki album zespołu BiFF. Nagrany przy współpracy z Marcinem Borsem w studiu Fonoplastykon. Został wydany w 2009 roku przez wytwórnie Galapagos Music. Na krążku znajduje się 14 utworów w stylu pop rocka. Autorami muzyki tekstów są Brachaczek i Fochmann, z wyjątkiem utworu Adela, którego tekst napisała Dorota Masłowska.
Wikipedia
(1.1) — A co to tak na niebie śpiewa? — Skowronek, tata. — Ano widzisz, skowronek.
(2.1) I co on tam robił? Ano przyszedł, popatrzył, poszperał, nic nie znalazł i poszedł.
(3.1) Ano, może jeszcze będą z ciebie ludzie!
Wiktionary
IPA: ˈãnɔ, AS: ãno
Wiktionary
(2.1) zatem, a więc, cóż
(3.1) cóż, ha
Wiktionary
najmniejszy i mało znany gatunek bawołu występujący w górskich lasach wyspy Celebes; gatunek zagrożony
SJP.pl
partykuła
(1.1) stpol. otóż
Wiktionary
IPA: ˈãnɔt͡ɕ, AS: ãnoć
Wiktionary
elektroda o potencjale dodatnim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. chem. elektr. elektroda przez którą ładunek ujemny opuszcza układ elektryczny lub, alternatywnie, przez którą do układu dostaje się ładunek dodatni;
Wiktionary
Anoda (gr. ana „w górę”, hodós „ścieżka”) – elektroda, przez którą prąd elektryczny wpływa do urządzenia (co może polegać na dopływie ładunku dodatniego lub wypływie ładunku ujemnego). W odbiornikach prądu elektrycznego (np. lampach elektronowych) anoda jest elektrodą dodatnią, natomiast w źródłach prądu (np. ogniwach galwanicznych) – ujemną. Anoda występuje zawsze w parze z elektrodą, przez którą prąd wypływa z urządzenia, czyli katodą.
Wikipedia
(1.1) Kadłuby statków zabezpiecza się przed korozją przy pomocy anod cynkowych.
(1.1) Anoda w urządzeniach generujących siłę elektromotoryczną, np. akumulatorach, jest elektrodą ujemną, w urządzeniach absorbujących siłę elektromotoryczną, np. elektrolizerach, jest elektrodą dodatnią, a w lampach elektronowych jest elektrodą dodatnią.
Wiktionary
IPA: ãˈnɔda, AS: ãnoda
Wiktionary
rzecz. anodyzacja ż., anodowanie n., anodyzowanie n.
czas. anodować, anodyzować
przym. anodowy
Wiktionary
antonimy.
(1.1) katoda
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. anodyzacja ż., anodowanie n., anodyzowanie n.
czas. anodować, anodyzować
przym. anodowy
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἄνοδος.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anode
* baskijski: (1.1) anodo
* białoruski: (1.1) анод m.
* bułgarski: (1.1) анод m.
* czeski: (1.1) anoda ż.
* duński: (1.1) anode w.
* fiński: (1.1) anodi
* francuski: (1.1) anode ż.
* hiszpański: (1.1) ánodo m.
* interlingua: (1.1) anodo
* kataloński: (1.1) ànode m.
* litewski: (1.1) anodas m.
* łotewski: (1.1) anods
* niemiecki: (1.1) Anode ż.
* norweski (bokmål): (1.1) anode m.
* norweski (nynorsk): (1.1) anode m.
* nowogrecki: (1.1) άνοδος ż.
* ormiański: (1.1) مصعد
* rosyjski: (1.1) анод m.
* szwedzki: (1.1) anod w.
* ukraiński: (1.1) анод m.
* węgierski: (1.1) anód
źródła.
== anoda (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|anǒːda.
dzielenie|a|no|da.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. anoda
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Anodoncja (agenezja zębów, łac. anodontia, anodontia congenita, ang. tooth agenesis) – wada wrodzona polegająca na całkowitym braku zębów i ich zawiązków. Ma charakter malformacji i jest najrzadszą wadą powodującą zmniejszenie liczby zębów. Spowodowana jest uogólnionymi zmianami w tkankach pochodzenia ektodermalnego.
Wikipedia
dokonywać anodyzacji; anodyzować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zanodować)
(1.1) met. poddawać metal procesowi elektrochemicznego utleniania powierzchni metalu w celu poprawienia jego walorów
czasownik zwrotny niedokonany anodować się (dk. zanodować się)
(2.1) met. być anodowanym
Wiktionary
(1.1) Trzeba anodować aluminium, żeby było odporne na rdzę.
Wiktionary
rzecz. anodowanie n.
Wiktionary
(1.1) war. anodyzować
Wiktionary
dokonywać anodyzacji; anodyzować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chem. proces elektrolitycznego pokrywania przedmiotów metalowych ochronną warstewką tlenku metalu;
Wiktionary
Anodowanie (eloksacja, od „elektrolityczna oksydacja”) – powierzchniowa obróbka metali polegająca na elektrolitycznym wytworzeniu warstwy tlenku. Anodowanie stosuje się głównie w stosunku do aluminium i jego stopów, ale może być także stosowane do niektórych odmian stali, tytanu i stopów magnezu. W przypadku anodowania aluminium można spotkać się z terminem eloksalacja (od „elektrolityczna oksydacja aluminium”). Dodatki stopowe w stopach glinu pogarszają wygląd anodowanego przedmiotu, a przy ich dużej ilości mogą całkiem uniemożliwić przeprowadzenie procesu.
Wikipedia
(1.1) Warstwę tlenku wytworzoną przez anodowanie można zaimpregnować PTFE.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔdɔˈvãɲɛ, AS: ãnodovãńe
Wiktionary
rzecz. anodyzowanie n., anoda
przym. anodowy
czas. anodować, anodyzować
Wiktionary
(1.1) anodyzacja, eloksalacja
Wiktionary
przymiotnik od: anoda
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z anodą, dotyczący anody
Wiktionary
rzecz. anodyzacja ż., anodowanie n., anoda ż.
Wiktionary
preparat służący do leczenia stanów zapalnych
SJP.pl
Anodyna (z gr. αν + οδυνη; anódynos – "uśmierzający ból") – środek zmniejszający lub uśmierzający ból. Nazwa ta obejmuje przede wszystkim środki narkotyczne: opium i jego pochodne, belladonna, lulek itp., prócz tego środki odurzające, znieczulające ogólnie: eter i chloroform.
Wikipedia
elektrolityczne wytwarzanie na powierzchni przedmiotów aluminiowych cienkiej powłoki tlenku aluminium, głównie w celu ochrony przed korozją; eloksalacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. anodowanie.
Wiktionary
Anodowanie (eloksacja, od „elektrolityczna oksydacja”) – powierzchniowa obróbka metali polegająca na elektrolitycznym wytworzeniu warstwy tlenku. Anodowanie stosuje się głównie w stosunku do aluminium i jego stopów, ale może być także stosowane do niektórych odmian stali, tytanu i stopów magnezu. W przypadku anodowania aluminium można spotkać się z terminem eloksalacja (od „elektrolityczna oksydacja aluminium”). Dodatki stopowe w stopach glinu pogarszają wygląd anodowanego przedmiotu, a przy ich dużej ilości mogą całkiem uniemożliwić przeprowadzenie procesu.
Wikipedia
(1.1) Warstwę tlenku wytworzoną przez anodyzację można zaimpregnować PTFE.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔdɨˈzat͡sʲja, AS: ãnodyzacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. anodyzowanie n., anoda
przym. anodowy
czas. anodować, anodyzować
Wiktionary
(1.1) anodowanie, eloksalacja
Wiktionary
dokonywać anodyzacji; anodować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zanodyzować)
(1.1) met. poddawać metal procesowi elektrochemicznego utleniania powierzchni metalu w celu poprawienia jego walorów
czasownik zwrotny niedokonany anodyzować się (dk. zanodyzować się)
(2.1) met. być anodyzowanym
Wiktionary
rzecz. anodyzowanie n.
Wiktionary
(1.1) war. anodować
Wiktionary
dokonywać anodyzacji; anodować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. elektrolityczne wytwarzanie na powierzchni aluminium (lub jego stopów) warstwy tlenku glinu
Wiktionary
Anodowanie (eloksacja, od „elektrolityczna oksydacja”) – powierzchniowa obróbka metali polegająca na elektrolitycznym wytworzeniu warstwy tlenku. Anodowanie stosuje się głównie w stosunku do aluminium i jego stopów, ale może być także stosowane do niektórych odmian stali, tytanu i stopów magnezu. W przypadku anodowania aluminium można spotkać się z terminem eloksalacja (od „elektrolityczna oksydacja aluminium”). Dodatki stopowe w stopach glinu pogarszają wygląd anodowanego przedmiotu, a przy ich dużej ilości mogą całkiem uniemożliwić przeprowadzenie procesu.
Wikipedia
rzecz. anoda ż., anodyzacja ż., anodowanie ż.
czas. anodyzować
Wiktionary
(1.1) anodyzacja, anodowanie, eloksalowanie
Wiktionary
przedświadomy lub podświadomy
SJP.pl
nazwa własna miejsca lub obszaru niezamieszkałego
SJP.pl
niedobór tlenu we krwi
SJP.pl
Anoksemia – niedobór tlenu we krwi w stosunku do zapotrzebowania.
Niektóre z możliwych przyczyn anoksemii:
Wikipedia
niedostatek tlenu w tkankach w wyniku zaburzeń krążenia krwi lub jej niedotlenienia
SJP.pl
Anoksja – ogólnie: zjawisko niedoboru tlenu. Wyróżnia się:
Wikipedia
organizm rozwijający się w środowisku czasowo lub trwale pozbawionym wolnego tlenu; beztlenowiec, anaerob, anaerobiont
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. organizm żyjący w środowisku pozbawionym tlenu
Wiktionary
Anaerob (gr. an – przedrostek oznaczający przeczenie; aer – powietrze; bio – żyję), beztlenowiec, anaerobiont, anoksybiont – organizm rozwijający się w warunkach beztlenowych.
Wyróżnia się:
Wikipedia
(1.1) Anoksybionty odgrywają ważną rolę w cyklu siarki i azotu w beztlenowych środowiskach.
Wiktionary
(1.1) anaerob, beztlenowiec
Wiktionary
anaerobioza; życie w środowisku pozbawionym tlenu
SJP.pl
Anabioza (gr. anabíosis ‘ożywianie’), życie utajone – odwracalny, przejściowy stan skrajnego obniżenia aktywności życiowej (tzw. pozornej śmierci) organizmu, będący odpowiedzią na niekorzystne warunki środowiska naturalnego (np. zbyt niska temperatura, niedostatek wody).
Wikipedia
jaszczurka nadrzewna z Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) herp. nieduża nadrzewna jaszczurka występująca w Ameryce
Wiktionary
Anolidae – monotypowa rodzina jaszczurek zaliczana do infrarzędu Iguania w obrębie rzędu łuskonośnych (Squamata).
Wikipedia
(1.1) Karol trzyma parę anolisów i karmi je świerszczami.
Wiktionary
część elektrolitu w bezpośrednim sąsiedztwie anody; ciecz anodowa
SJP.pl
Anolit – roztwór anodowy, część elektrolitu w bezpośrednim sąsiedztwie anody. Jeśli ogniwo wyposażone jest w membranę jonoprzepuszczalną, anolit jest częścią elektrolitu znajdującą się po tej samej stronie przepony co anoda. Przykładowo, w kulometrycznym oznaczaniu wody metodą Karla Fischera z diafragmą, anoda zanurzona jest w anolicie, a katoda w katolicie. Z kolei ustalenie składu anolitu po elektrolizie może być podstawą do opracowywania nowych technik elektrochemicznych.
Wikipedia
odchylenie od normy; nieprawidłowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) incydent nieprawidłowości, odchylenie od normy
Wiktionary
Anomalia (gr. nieprawidłowość, nierówność) – odchylenie od normy.
Pojęcie jest używane w wielu dziedzinach:
Wikipedia
(1.1) System wykrył anomalie w analizowanym fragmencie układu.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔ̃ˈmalʲja, AS: ãnõmalʹi ̯a
Wiktionary
przym. anomalny
Wiktionary
(1.1) nieprawidłowość, reg. śl. abfal.
Wiktionary
→ anomalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest anomalne; cecha tych, którzy są anomalni
Wiktionary
przym. anomalny
przysł. anomalnie
Wiktionary
nieprawidłowy, anormalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stanowiący anomalię, wyłamujący się od reguły
Wiktionary
rzecz. anomalia ż., anomalność ż.
Wiktionary
(1.1) niezwyczajny, niezwykły, nienormalny, nietypowy, nieprawidłowy
Wiktionary
węglowodan wyróżniający się położeniem przestrzennym grupy hydroksylowej przy atomie węgla
SJP.pl
Anomery – stereoizomeryczne węglowodany, które w projekcji Hawortha różnią się położeniem przestrzennym grupy hydroksylowej przy hemiacetalowym atomie węgla, np. α-D-glukoza i β-D-glukoza. W przypadku anomerów α szeregu konfiguracyjnego D grupa -OH jest skierowana pod płaszczyznę rysunku (pierścienia), w przypadku anomerów β – nad płaszczyznę rysunku. Formy α i β mają taką samą konfigurację wszystkich centrów asymetrii poza hemiacetalowym (anomerycznym) atomem węgla.
Wikipedia
stan społeczeństwa wynikający z rozpadu powszechnie przyjętych norm postępowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) socjol. załamanie się norm społecznych, pojawienie się poczucia niepewności i bezcelowości w społeczeństwie wskutek nagłych przemian społecznych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kryzys tożsamości jednostki związany ze zjawiskiem anomii może - jak wskazał Robert K. Merton (…) - prowadzić do różnych reakcji, np. do wycofania, konformizmu, buntu, zachowań innowacyjnych, przeniesienia lojalności.
Wiktionary
przym. anomiczny
Wiktionary
człowiek bezimienny, nieujawniający nazwiska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) list niezawierający podpisu lub informacji o nadawcy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) autor nieznany z nazwiska;
Wiktionary
Anonim (gr. anonymos – „bezimienny”) – termin oznaczający nieznanego autora dzieła, jak również samo niepodpisane dzieło. W ujęciu bibliologicznym za anonim uważa się całkowity brak podpisu, który uniemożliwia rozpoznanie autora nawet poprzez porównanie do autorstwa innych dzieł. Nie jest nim więc osoba, która ukrywa się pod pseudonimem.
Wikipedia
(1.1) Przeczytaj no, moje dziecko, jakie okropne skutki wynikły z tego koncertu – rzekła chora dama podając Madzi anonim.
(2.1) Już pierwszy kronikarz polski w zaraniu XI wieku, tajemniczy anonim, nosi ogólnikowe imię „Gallus” […]
Wiktionary
IPA: ãˈnɔ̃ɲĩm, AS: ãnõńĩm
Wiktionary
rzecz. anonimowość ż., anonimizacja ż., anonimizowanie n.
przym. anonimowy
przysł. anonimowo
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. anonimowość ż., anonimizacja ż., anonimizowanie n.
przym. anonimowy
przysł. anonimowo
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀνώνυμος. (anṓnymos) → bezimienny
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anonymous letter
* białoruski: (1.1) ананім m., ананімка ż.; (2.1) ананім m., ананімшчык m.
* bułgarski: (1.1) анонимка ż.; (2.1) аноним m.
* czeski: (1.1) anonymní dopis m.
* esperanto: (1.1) anonima letero; (2.1) anonimulo, anonima aŭtoro
* francuski: (1.1) lettre anonyme ż.
* hiszpański: (1.1) anónimo m.; (2.1) anónimo m.
* kataloński: (1.1) anònim m.; (2.1) anònim m.
* nowopruski: (1.1) anōnims m.; (2.1) anōnims m.
* słowacki: (2.1) anonym
* ukraiński: (1.1) анонім m., анонімка ż.; (2.1) анонім m.
źródła.
== anonim (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) anonimowy
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. anonimowy
Wiktionary
ogłaszanie swoich utworów bez podawania nazwiska lub pod pseudonimem
SJP.pl
działanie mające na celu ukrycie tożsamości i uniemożliwienie identyfikacji podmiotu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. proces uniemożliwiający odkrycie tożsamości użytkownika sieci komputerowej
Wiktionary
Anonimizacja danych – czynność polegająca na przekształceniu danych osobowych w sposób uniemożliwiający przyporządkowanie poszczególnych informacji do określonej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej albo, jeżeli przyporządkowanie takie wymagałoby niewspółmiernych kosztów, czasu lub działań (art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej, państw trzecich, agencjami Unii Europejskiej oraz organizacjami międzynarodowymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 783).
Wikipedia
(1.1) Anonimizacja loginów ma za zadanie przede wszystkim ochronę prywatności i zwiększenie komfortu zakupów w serwisie.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔ̃ɲĩmʲiˈzat͡sʲja, AS: ãnõńĩmʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. anonimizowanie n., anonimowość ż., anonim m.
czas. anonimizować ndk.
przym. anonimowy
przysł. anonimowo
Wiktionary
program przekształcający informacje o czyichś danych osobowych w celu ukrycia tożsamości danej osoby i uniemożliwienia jej identyfikacji
SJP.pl
w informatyce: oprogramowanie ukrywające tożsamość użytkownika sieci; anonymizer
SJP.pl
przekształcać informacje w celu ukrycia tożsamości i uniemożliwienia identyfikacji danej osoby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie czegoś anonimowym, pozbawionym danych osobowych
Wiktionary
rzecz. anonimizacja ż., anonim m.
czas. anonimizować ndk.
przym. anonimowy
Wiktionary
(1.1) anonimizacja
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób anonimowy, nie podając imienia, nazwiska
Wiktionary
rzecz. anonim m., anonimizacja ż., anonimowość ż.
przym. anonimowy
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, kto jest anonimowy;
Wiktionary
Anonimowość (gr. ἀνωνυμία ‘bezimienność’ z ἀνώνυμος ‘bezimienny’) – niemożność identyfikacji tożsamości jednostki pośród innych członków danej społeczności, wprost w odniesieniu do osoby albo do pochodzącego od niej przedmiotu (utworu). O anonimowości można mówić w różnych aspektach.
Wikipedia
(1.1) Algorytmy rozpoznawania twarzy w portalach społecznościowych odebrały ludziom anonimowość.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔ̃ɲĩˈmɔvɔɕt͡ɕ, AS: ãnõńĩmovość
Wiktionary
rzecz. anonim m., anonimizacja ż.
czas. anonimizować
przym. anonimowy
przysł. anonimowo
Wiktionary
1. o człowieku: nieujawniający swego autorstwa, nieznany z nazwiska (np. anonimowy darczyńca, anonimowy malarz);
2. o tekście lub dziele sztuki: niepodpisany (np. anonimowy list, anonimowe obrazy)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o nieujawnionym nazwisku
(1.2) nieznanego autorstwa
(1.3) z udziałem nieznanych osób
(1.4) taki, który się nie wyróżnia
Wiktionary
(1.1) Sponsorka postanowiła pozostać anonimowa.
(1.4) Po sześciu latach nauki ten nikt z anonimowego przedmieścia jest ich ojcem chrzestnym.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔ̃ɲĩˈmɔvɨ, AS: ãnõńĩmovy
Wiktionary
przysł. anonimowo
rzecz. anonimowość ż., anonim m., anonimizacja ż., anonimizowanie n.
Wiktionary
(1.1) bezimienny, nieznany, nieokreślony, impersonalny
Wiktionary
ogłoszenie zamieszczone w prasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) podanie do publicznej wiadomości, w szczególności poprzez ogłoszenie w prasie
(1.2) przedstawienie wchodzącej osoby z nazwiska
(1.3) teatr. zawiadomienie ze sceny o zmianie widowiska lub o zastępstwie w roli
(1.4) łow. komunikowanie myśliwemu przez psa, że znalazł zwierzynę w niedostępnym terenie
Wiktionary
(1.1) Nasz portal randkowy nie przyjmuje anonsów towarzyskich.
Wiktionary
IPA: ˈãnɔ̃w̃s, AS: ãnõũ̯s
Wiktionary
rzecz. anonsowanie n., anonser mzw.
czas. anonsować
przym. anonsowy
Wiktionary
(1.1) ogłoszenie, doniesienie, zawiadomienie, obwieszczenie, przest. inserat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) łow. pies myśliwski zawiadamiający myśliwego o zwierzynie po jej znalezieniu i prowadzący go do niej
Wiktionary
(1.1) Miałem wyżła, który był rewelacyjnym anonserem.
Wiktionary
rzecz. anons m.
czas. anonsować
Wiktionary
1. zapowiadać czyjeś przybycie, wejście;
2. ogłaszać coś, powiadamiać o ważnym wydarzeniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) podawanie nazwiska, funkcji, tytułu osoby wchodzącej
(1.2) ogłaszanie czegoś, co za chwilę ma nastąpić
Wiktionary
rzecz. anons m.
czas. anonsować
przym. anonsowy
Wiktionary
związany z anonsem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z anonsem, dotyczący anonsu
Wiktionary
rzecz. anons m., anonsowanie n.
Wiktionary
[czytaj: anonimajzer] w informatyce: oprogramowanie ukrywające tożsamość użytkownika sieci; anonimizer
SJP.pl
Anonymizer, Inc. – amerykańskie przedsiębiorstwo z siedzibą w San Diego w Kalifornii zajmujące się ochroną prywatności w Internecie. Zostało założone w 1996 r. przez Lance’a Cottrella, eksperta w dziedzinie kryptografii i bezpieczeństwa komputerowego i autora anonimowego remailera Mixmaster. Anonymizer pierwotnie nosił nazwę Infonex Internet.Nazwę zmieniono na Anonymizer w 1997 r., kiedy firma nabyła internetowy serwer proxy zapewniający prywatność o tej samej nazwie. Anonymizer jest jedną z pierwszych firm zajmujących się ochroną prywatności w Internecie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od anorak
Wiktionary
rzecz. anorak m.
Wiktionary
początkowo: skafander Eskimosów, dziś także: ciepły, nieprzemakalny skafander z kapturem wzorowany na eskimoskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) etn. eskimoski skafander wkładany przez głowę, wykonany z futra, płótna lub skóry;
(1.2) ciepła nieprzemakalna kurtka z kapturem uszyta na wzór anoraka (1.1)
Wiktionary
Anorak (kalaallisut: annoraaq) – nieprzemakalna kurtka z kapturem i ściągaczem noszona przez Inuitów i polarników. Tradycyjnie anorak nie był rozpinany z przodu.
Wikipedia
(1.2) Danusia miała na sobie błękitny anorak przywieziony z obozu na Krymie.
Wiktionary
IPA: ãˈnɔrak, AS: ãnorak
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. anoraczek m.
Wiktionary
(1.2) kangurka
Wiktionary
wrodzony lub pooperacyjny brak obu jąder w mosznie
SJP.pl
Anorchizm (anorchia) – zaburzenie rozwoju płci, w którym osoba o kariotypie XY, który zazwyczaj odpowiada płci męskiej, rodzi się bez jąder.
Wikipedia
wrodzony brak jednego lub obu jąder w mosznie
SJP.pl
Anorchizm (anorchia) – zaburzenie rozwoju płci, w którym osoba o kariotypie XY, który zazwyczaj odpowiada płci męskiej, rodzi się bez jąder.
Wikipedia
brak łaknienia towarzyszący najczęściej chorobom przewodu pokarmowego, zatruciom, jak również chorobom o podłożu psychicznym, prowadzący do wyniszczenia organizmu, a w skrajnych przypadkach do śmierci; jadłowstręt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba polegająca na celowej utracie wagi wywołanej i podtrzymywanej przez chorego, połączonej z zaburzonym postrzeganiem własnego ciała i psychicznym wstrętem do jedzenia;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zdaniem autorki teoria ta wyjaśnia dlaczego tradycyjna psychoterapia jest tak nieskuteczna w przypadku leczenia anoreksji.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔˈrɛksʲja, AS: ãnoreksʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. anorektyczka ż., anorektyk m.
przym. anorektyczny
przysł. anorektycznie
Wiktionary
(1.1) jadłowstręt
Wiktionary
związany z anoreksją, właściwy anoreksji, będący objawem anoreksji (np. anoreksyjny brak łaknienia, anoreksyjna postać); anorektyczny (częściej)
SJP.pl
kobieta, dziewczyna cierpiąca na anoreksję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. kobieta cierpiąca na anoreksję
Wiktionary
(1.1) Podobnie jak anorektyczka, która myśli, że jest za gruba, tanorektyczka uważa, że jest za blada.
Wiktionary
rzecz. anoreksja ż.
:: fm. anorektyk m.
przym. anorektyczny
przysł. anorektycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób charakteryzujący się anoreksją, w sposób właściwy anorektykom
Wiktionary
rzecz. anoreksja ż., anorektyk m., anorektyczka ż., anorektyczność ż.
przym. anorektyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest anorektyczne; cecha tych, którzy są anorektyczni
Wiktionary
przym. anorektyczny
przysł. anorektycznie
Wiktionary
związany z anoreksją, właściwy anoreksji, będący objawem anoreksji (np. anorektyczny brak łaknienia, anorektyczna postać); anoreksyjny (rzadziej)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z anoreksji; taki, jak w anoreksji
Wiktionary
IPA: ˌãnɔrɛkˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ãnorektyčny
Wiktionary
rzecz. anorektyczność ż., anorektyczka ż., anorektyk, anoreksja ż.
przysł. anorektycznie
Wiktionary
mężczyzna cierpiący na jadłowstręt; manorektyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. człowiek cierpiący na anoreksję
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Anorektycy cierpią zwykle na brak apetytu oraz zaburzenia zmysłu smaku.
Wiktionary
IPA: ˌãnɔˈrɛktɨk, AS: ãnorektyk
Wiktionary
rzecz. anoreksja ż.
:: fż. anorektyczka ż.
przym. anorektyczny
przysł. anorektycznie
Wiktionary
zaburzenie występujące głównie u kobiet polegające na niezdolności do przeżywania orgazmu; oziębłość płciowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. zaburzenie seksualne polegające na braku odczuwania orgazmu;
Wiktionary
Anorgazmia – dysfunkcja seksualna definiowana jako zaburzenia w występowaniu orgazmu, którego w czasie stosunku nie udaje się osiągnąć w ogóle, pomimo występowania typowych objawów podniecenia seksualnego.
Zaburzenie dzieli się na anorgazmie pierwotną (u kobiety lub mężczyzny nigdy nie występował orgazm), wtórną (u kobiety lub mężczyzny w przeszłości występował orgazm) oraz sytuacyjną, pojawiającą się w określonych momentach.
Wikipedia
rzecz. orgazm mrz.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób anormalny
Wiktionary
IPA: ˌãnɔrˈmalʲɲɛ, AS: ãnormalʹńe
Wiktionary
rzecz. anormalność ż.
przym. anormalny
Wiktionary
(1.1) nienormalnie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co anormalne; cecha tych, którzy są anormalni
Wiktionary
przym. anormalny
przysł. anormalnie, normalnie
czas. unormować, normować
rzecz. normalność ż., norma ż.
Wiktionary
(1.1) nienormalność
Wiktionary
wykraczający poza normy; nienormalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odbiegający od normy, niezgodny z normą
Wiktionary
przysł. anormalnie
rzecz. anormalność ż.
Wiktionary
(1.1) nienormalny
Wiktionary
SJP.pl
Nienormatywność – zjawisko polegające na przekraczaniu normy.
Pojęcie nienormatywności stosowane jest m.in. w naukach społecznych, przede wszystkim w psychologii i socjologii, na określenie zachowań wykraczających poza normę społeczną. Zachowanie nienormatywne może mieć charakter stały lub epizodyczny. W przypadku trwałych zachowań nienormatywnych można mówić o kształtowaniu się tożsamości nienormatywnej.
Wikipedia
określenie okresu w historii Ziemi pozbawionego ruchów górotwórczych
SJP.pl
magmowa skała głębinowa składająca się z bogatego w wapń plagioklazu
SJP.pl
Anortozyt (plagioklazyt) – leukokratyczna skała magmowa (plutoniczna) grubokrystaliczna lub średniokrystaliczna, o barwie czarnej, szarej, brązowej lub zielonoszarej, składająca się w przewadze plagioklazów. Stanowią one ponad 90% objętości anortozytu. W niewielkich ilościach mogą występować pirokseny. Zawartość anortytu w plagioklazie może wynosić od 20 do 100%. Anortozyty zbudowane z labradoru noszą nazwę labradorytów. Szacuje się, że ziemskie anortozyty powstały na głębokości 15–20 km.
Wikipedia
minerał z grupy skaleni, glinokrzemian wapnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. bardzo rzadki minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy plagioklazów;
Wiktionary
Anortyt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy plagioklazów; bardzo rzadki.
Wikipedia
przym. anortytowy
Wiktionary
związany z anortytem
SJP.pl
metoda badania diagnostycznego polegająca na wziernikowaniu kanału odbytu i końcowego odcinka odbytnicy za pomocą wziernika - anoskopu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. badanie wziernikowe przez odbyt, oceniające kanał odbytu i końcową część odbytnicy
Wiktionary
Rektoskopia (anoskopia, proktoskopia) należy do badań wziernikowych (endoskopowych) końcowego odcinka przewodu pokarmowego wykonywanych sztywnymi wziernikami.
Zależnie od zakresu wziernikowania dolnego odcinka przewodu pokarmowego i zastosowanego sprzętu rozróżnia się następujące badania endoskopowe:
Wikipedia
rzecz. anoskop m., anoskopista m., anoskopistka ż.
przym. anoskopowy
Wiktionary
całkowity brak zmysłu węchu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. utrata węchu, niezdolność wyczuwania zapachów;
Wiktionary
Anosmia (gr. ἀν- an- „nie, bez”; ὀσμή osme „zapach”), ślepota zapachowa – nabyty lub rzadziej wrodzony całkowity brak funkcji węchu. Zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów to hiposmia. Do najczęstszych przyczyn nabytej anosmii zalicza się wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych (około 18–45% przypadków), choroby nosa i zatok (7–56%) oraz następstwa urazu głowy (8–20%). Niektóre z rzadszych przyczyn to choroba Parkinsona lub Alzheimera, stwardnienie rozsiane, cukrzyca. Wrodzona anosmia stanowi tylko około 4% przypadków tego zaburzenia, jedna z chorób, której objawem jest anosmia to zespół Kallmanna. Gdy z jednostronnym brakiem węchu współistnieje też jednostronny zanik nerwu wzrokowego i przeciwstronny obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, można rozpoznać zespół Fostera Kennedy′ego, rzadki objaw guza wewnątrzczaszkowego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) bezwęch
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|anosmia. < etym|gr|ἀν-|ὀσμή.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anosmia
* francuski: (1.1) anosmie ż.
* hiszpański: (1.1) anosmia ż.
* kataloński: (1.1) anòsmia ż.
* łaciński: (1.1) anosmia ż.
* łotewski: (1.1) anosmija ż.
* niemiecki: (1.1) Anosmie ż.
* nowogrecki: (1.1) ανοσμία ż.
* portugalski: (1.1) anosmia ż.
* rosyjski: (1.1) аносмия ż.
* słowacki: (1.1) anosmia ż.
* włoski: (1.1) anosmia ż.
źródła.
== anosmia (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-anosmia.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. anosmia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) bezwęch
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. patologia występująca u osób, które nie są świadome swych własnych problemów kognitywnych;
Wiktionary
Anosognozja (gr. ἀ- a- – przedrostek przeczący, νόσος nosos – choroba; γνῶσις gnosis – wiedza) lub anozognozja – zaburzenia neurologiczne, polegające na niezdolności zdania sobie sprawy z własnej choroby. Schorzenie to występuje najczęściej przy paraliżu lewostronnym (prawej półkuli mózgu). Objawy anosognozji podobne są do psychologicznych mechanizmów zaprzeczania chorobie (brak zainteresowania swoją ogólną sytuacją; emocjonalna i uczuciowa obojętność wobec sytuacji), w rzeczywistości mają jednak podłoże neurologiczne związane z uszkodzeniem prawej części kory mózgowej znanej jako kora somatosensoryczna.
Wikipedia
IPA: ˌãnɔsɔɡˈnɔzʲja, AS: ãnosognozʹi ̯a
Wiktionary
oznaczenie słów lub innych fragmentów w tekście etykietami, które dzielą na kategorie lub wnoszą dodatkowe informacje
SJP.pl
osoba oznaczająca słowa lub inne fragmenty w tekście etykietami, które dzielą na kategorie lub wnoszą dodatkowe informacje
SJP.pl
proste uwarstwienie termiczne, w którym temperatura wody obniża się wraz z głębokością, gdy temperatura powietrza jest wyższa niż 4 stopnie Celsjusza; stratyfikacja termiczna prosta
SJP.pl
oznaczać słowa lub inne fragmenty w tekście etykietami, które dzielą na kategorie lub wnoszą dodatkowe informacje
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) poddany anotacji
Wiktionary
[czytaj: aNUJ] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
brak świadomości zaburzeń chorobowych lub niezdolność do uświadomienia sobie jakichś cech albo zaprzeczanie ich istnieniu
SJP.pl
Anosognozja (gr. ἀ- a- – przedrostek przeczący, νόσος nosos – choroba; γνῶσις gnosis – wiedza) lub anozognozja – zaburzenia neurologiczne, polegające na niezdolności zdania sobie sprawy z własnej choroby. Schorzenie to występuje najczęściej przy paraliżu lewostronnym (prawej półkuli mózgu). Objawy anosognozji podobne są do psychologicznych mechanizmów zaprzeczania chorobie (brak zainteresowania swoją ogólną sytuacją; emocjonalna i uczuciowa obojętność wobec sytuacji), w rzeczywistości mają jednak podłoże neurologiczne związane z uszkodzeniem prawej części kory mózgowej znanej jako kora somatosensoryczna.
Wikipedia
[czytaj: a-en-ER] skrót od: Agencja Nieruchomości Rolnych
SJP.pl
przestarzałe: niechęć, uraza, pretensja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niechęć do kogoś, pretensja
Wiktionary
(1.1) Czuję do ciebie ansę.
Wiktionary
IPA: ˈãw̃sa, AS: ãũ̯sa
Wiktionary
(1.1) pretensja, uraza, uraz, niechęć, animozja
Wiktionary
ensemble;
1. scena zespołowa w utworze dramatycznym, operze, lub operetce;
2. trupa teatralna, zespół artystyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teatr. scena zbiorowa w sztuce scenicznej
(1.2) przest. grupa muzyczna bądź aktorska
(1.3) daw. szt. harmonijna całość
Wiktionary
Ansambl (z fr. ensemble – razem, zespół) – utwór dla kilku instrumentalistów lub kilku śpiewaków solistów, a także zespół śpiewaków solistów o różnych barwach głosu.
Wikipedia
przym. ansamblowy
Wiktionary
(1.1) ensemble
(1.2) ensemble
Wiktionary
związany z ansamblem (ensemblem); ensemblowy
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ansbachem, dotyczący Ansbachu, pochodzący z Ansbachu (miasta w Niemczech)
Wiktionary
rzecz. Ansbach mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) hist. przyłączenie Austrii do III Rzeszy;
Wiktionary
Anschluss (także anszlus, z niem. Anschluss, Anschluß – ’przyłączenie’) – aneksja terytorium państwowego Federalnego Państwa Austriackiego przez Rzeszę Niemiecką, dokonana 12 marca 1938 z pogwałceniem traktatu wersalskiego (1919).
Wikipedia
(1.1) W wyniku Anschlussu Niemcy przejęli wysokie jakościowo austriackie firmy i uzbrojenie.
Wiktionary
miasto w Chinach; Anszan
SJP.pl
Anshan (chiń. 鞍山; pinyin Ānshān) – miasto o statusie prefektury miejskiej w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, przy linii kolejowej Changchun-Dalian. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 192 903. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 402 643 mieszkańców. Wielki ośrodek hutnictwa żelaza, przemysłu maszynowego, metalowego i chemicznego; w pobliżu Anshan wydobywa się rudę żelaza oraz magnezu.
Wikipedia
[czytaj: ans-i] (skrót od: American National Standards Institute) Amerykański Narodowy Instytut Normalizacyjny, amerykańska organizacja zajmująca się opracowywaniem i rozpowszechnianiem norm technicznych; także oznaczenie norm akceptowanych przez tę organizację
SJP.pl
Ansi – wieś w Estonii, w prowincji Saare, w gminie Lääne-Saare. W 2004 roku wieś zamieszkiwały 42 osoby.
Wikipedia
miasto w Chinach; Anshan
SJP.pl
Anszan – kraina i miasto (zidentyfikowane w 1972 r. jako Tell-i Maljan niedaleko Szirazu) w starożytnym Iranie, przez tysiąclecia część Elamu - tzw. górny Elam, teren wyżynny w odróżnieniu od dolnego, obejmującego nizinną Suzjanę. Anszan był słabiej rozwiniętą częścią Elamu, ze względu na gorsze niż w Suzjanie warunki uprawy roli. Cywilizacja miejska zagościła tu na stałe dopiero pod panowaniem Persów, którzy na pewno zamieszkiwali Anszan w VII wieku p.n.e., choć trudno oszacować, kiedy dokładnie pojawili się na tych terenach. Początkowo królowie perscy (m.in. także Cyrus II Wielki) nosili, oprócz innych, także tytuł króla Anszanu, jednak został on zarzucony, kiedy ich państwo rozrosło się i stało imperium. Nazwa krainy Anszan została wtedy zastąpiona toponimem Parsa - po grecku Persis (czyli Persyda), później Fars.
Wikipedia
włączenie w 1938 roku terytorium Austrii do III Rzeszy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. pot. zob. Anschluss.
Wiktionary
Anschluss (także anszlus, z niem. Anschluss, Anschluß – ’przyłączenie’) – aneksja terytorium państwowego Federalnego Państwa Austriackiego przez Rzeszę Niemiecką, dokonana 12 marca 1938 z pogwałceniem traktatu wersalskiego (1919).
Wikipedia
(1.1) Opuścił Austrię po anszlusie.
Wiktionary
IPA: ˈãw̃ʃlus, AS: ãũ̯šlus
Wiktionary
przym. anszlusowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z anszlusem, dotyczący anszlusu
Wiktionary
rzecz. anszlus m.
Wiktionary
żartobliwie: zakład, lokal; instytucja
SJP.pl
1. dekoracyjne zakończenie tworzących przedsionek bocznych ścian świątyni
2. gatunek tapira
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. pilaster kończący ścianę, uformowany i zdobiony zgodnie z porządkiem architektonicznym danej epoki;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anta
* niemiecki: (1.1) Ante
źródła.
== anta (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-anta.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) archit. anta
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈãnta, AS: ãnta
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anta
* niemiecki: (1.1) Ante
źródła.
== anta (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-anta.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) archit. anta
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. sztaba wzmacniająca zamknięcie bramy lub drzwi;
2. metalowy uchwyt na bramach, drzwiach lub skrzyniach, służący także za kołatkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztaba z metalu zamykająca bramę lub drzwi
(1.2) daw. ozdobny uchwyt na skrzyniach lub jako kołatka na drzwiach i bramach;
Wiktionary
Antaba lub hantaba (z niem. die Handhabe – rękojeść) – stały lub ruchomy uchwyt z metalu umieszczany np. na skrzyni, kufrze, drzwiach, bramie.
Ruchomy uchwyt składa się z dwóch części. Antaba umieszczona na drzwiach lub bramach (furtach), najczęściej w postaci lwiej głowy z ruchomą obręczą, służyła często za kołatkę. Antaba występowała głównie w sztuce romańskiej i gotyckiej. Współcześnie używana jest jako element dekoracyjny. Stara polska nazwa antaby to dzierżak.
Wikipedia
IPA: ãnˈtaba, AS: ãntaba
Wiktionary
(1.2) kołatka
Wiktionary
zdrobnienie od: antaba
SJP.pl
związek organiczny zaburzający metabolizm alkoholu etylowego w organizmie, stosowany w leczeniu alkoholizmu; anticol; esperal; disulfiram
SJP.pl
Disulfiram – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu alkoholizmu, którego działanie polega na wpływie na metabolizm alkoholu etylowego.
Wikipedia
osoba niezgadzająca się z kimś, występująca przeciw komuś, zwłaszcza przeciwnik w sporze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przeciwnik;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) farm. substancja obca (zwykle lek) blokująca działanie innej substancji lub pracę receptora;
(2.2) anat. mięsień działający w kierunku przeciwnym w stosunku do innego mięśnia
(2.3) anat. ząb położony naprzeciwko zęba drugiej szczęki
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(2.1) agonista
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antagonizm mrz.
:: fż. antagonistka ż.
przym. antagonistyczny
przysł. antagonistycznie
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|antagoniste. < etym|gr|ἀνταγωνιστής. (antagōnistḗs)
uwagi.
(2.1-3) W liczbie mnogiej spotyka się również niezalecaną formę „antagoniści”.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) antagonist
* arabski: (1.1) خصم m.
* baskijski: (1.1) antagonista
* białoruski: (1.1) антаганіст m.
* bułgarski: (1.1) антагонист m.
* duński: (1.1) antagonist w.; (2.2) antagonist w.
* hiszpański: (1.1) antagonista m.
* interlingua: (1.1) antagonista
* portugalski: (1.1) antagonista m.
* rosyjski: (1.1) антагонист m.
* szwedzki: (1.1) antagonist w.
* ukraiński: (1.1) антагоніст m.
* węgierski: (1.1) antagonista
źródła.
== antagonista (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antagonista, oponent, przeciwnik
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌãntaɡɔ̃ˈɲista, AS: ãntagõńista
Wiktionary
rzecz. antagonizm mrz.
:: fż. antagonistka ż.
przym. antagonistyczny
przysł. antagonistycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przeciwniczka w sporze, dyskusji
Wiktionary
IPA: ˌãntaɡɔ̃ˈɲistka, AS: ãntagõńistka
Wiktionary
rzecz. antagonizowanie n., antagonizm, antagonista
przym. antagonistyczny
przysł. antagonistycznie
Wiktionary
(1.1) adwersarka, oponentka, opozycjonistka, polemistka, przeciwniczka
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) wrogo, przeciwnie
Wiktionary
(1.1) Czy chodzi nam o samorząd antagonistycznie nastawiony do władzy centralnej, czy o partnerskie współdziałanie tych dwóch rodzajów władz?
(1.1) Na podstawie sprzedaży biletów będziemy mogli rozlokować antagonistycznie nastawione grupy po przeciwległych krańcach Stadionu Śląskiego.
Wiktionary
IPA: ˌãntaɡɔ̃ɲiˈstɨt͡ʃʲɲɛ, AS: ãntagõńistyčʹńe
Wiktionary
rzecz. antagonista, antagonistka, antagonizm
przym. antagonistyczny
Wiktionary
związany z antagonizmami, oparty na antagonizmach, przeciwstawny, sprzeczny (np. antagonistyczne siły, antagonistyczne partie polityczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. przeciwstawiający się komuś, czemuś, wzajemnie sobie niechętny, wrogi, zwalczający siebie nawzajem
(1.2) mający przeciwne działanie
Wiktionary
(1.1) Konflikt między komunizmem a doktrynami demokratycznymi Zachodu wykazuje sprzeczności antagonistyczne.
Wiktionary
IPA: ˌãntaɡɔ̃ɲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntagõńistyčny
Wiktionary
rzecz. antagonizm m., antagonista m., antagonistka ż., antagonizowanie n.
czas. antagonizować
przysł. antagonistycznie
Wiktionary
(1.1) antynomiczny, antytetyczny, kontradyktoryczny, kontradyktoryjny, niekompatybilny, nieprzystawalny, niezgodny, odwrotny, opozycyjny, przeciwny, przeciwstawny, rozbieżny, sprzeczny
Wiktionary
doprowadzanie osób lub grup do wzajemnej wrogości
SJP.pl
1. wzajemna niechęć lub wrogość spowodowane sprzecznością interesów lub różnicą poglądów;
2. przeciwstawne działanie dwóch elementów (np. dwóch mięśni) lub dwóch układów organizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wzajemna wrogość, sprzeczność, przeciwstawność sił, zasad, osób
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌãntaˈɡɔ̃ɲism̥, AS: ãntagõńism̦
Wiktionary
rzecz. antagonista m., antagonistka ż., antagonizowanie n.
przym. antagonistyczny
przysł. antagonistycznie
Wiktionary
doprowadzać osoby lub grupy osób do wzajemnej wrogości; konfliktować, skłócać, poróżniać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wywoływanie między kimś wrogości
Wiktionary
rzecz. antagonizm m., antagonista m., antagonistka ż.
czas. antagonizować
przym. antagonistyczny
Wiktionary
(1.1) konfliktowanie, skłócanie, poróżnianie; wsadzanie kija w mrowisko
Wiktionary
taki, który wprowadza wzajemną wrogość, skłócający ludzi lub środowiska
SJP.pl
[czytaj: antakja] miasto w Turcji; Antiochia
SJP.pl
Antiochia (tur. Antakya lub Hatay; hist. Antiochia Syryjska, Antiochia koło Dafne, Wielka Antiochia, Teopolis; arab. أنطاكية, trl. Anṭākiya, trb. Antakija, gr. Ἀντιόχεια, trl. Antiocheia) – miasto położone w Turcji nad rzeką Orontes (Asi), 22 km od brzegu Morza Śródziemnego, u podnóża góry Silpius (ar. Habib an-Nadżar). W starożytności jedno z najważniejszych centrów kulturalnych, handlowych, politycznych i religijnych basenu śródziemnomorskiego.
Wikipedia
[czytaj: ontol] nazwisko
SJP.pl
[czytaj: antalja] miasto w Turcji
SJP.pl
Antalya (gr. Αττάλεια – Attália, łac. Attalea) – miasto w południowo-zachodniej Turcji, nad zatoką Antalya na Morzu Śródziemnym, w starożytnej krainie Pamfilia, u południowych podnóży gór Taurus, ośrodek administracyjny prowincji Antalya. Kurort wypoczynkowy Riwiery Tureckiej.
Wikipedia
stolica Madagaskaru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Madagaskaru;
Wiktionary
Antananarywa (Antananarivo, potocznie Tana) – stolica Madagaskaru i prowincji Antananarywa. Położona jest w środkowej części wyspy, nad rzeką Ikopa, na wysokości ok. 1400 m n.p.m. Antananarywa jest największym miastem na wyspie, stanowiącym centrum administracyjne, gospodarcze, naukowe i komunikacyjne kraju. Rozwinął się tu przemysł spożywczy, tytoniowy i włókienniczy. Znajdują się tu wyższe uczelnie University of Madagascar oraz Collège Rural d'Ambatobe.
Wikipedia
IPA: ˌãntãnãnaˈrɨva, AS: ãntãnãnaryva
Wiktionary
rzecz. antananarywczyk m., antananarywka ż.
przym. antananarywski
Wiktionary
mieszkaniec Antananarywy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antananarywy
Wiktionary
IPA: ˌãntãnãnaˈrɨft͡ʃɨk, AS: ãntãnãnaryfčyk
Wiktionary
rzecz. Antananarywa ż.
:: fż. antananarywka ż.
przym. antananarywski
Wiktionary
mieszkanka Antananarywy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antananarywy
Wiktionary
IPA: ˌãntãnãnaˈrɨfka, AS: ãntãnãnaryfka
Wiktionary
rzecz. Antananarywa ż.
:: fm. antananarywczyk mos.
przym. antananarywski
Wiktionary
→ Antananarywa (stolica Madagaskaru)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Antananarywa
Wiktionary
IPA: ˌãntãnãnaˈrɨfsʲci, AS: ãntãnãnaryfsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Antananarywa ż., antananarywczyk mos., antananarywka ż.
Wiktionary
rodzaj ryb z rodziny nototeniowatych; kłykacz
SJP.pl
Dissostichus – rodzaj ryb z rodziny nototeniowatych (Nototheniidae).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) astr. najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona;
Wiktionary
Antares (Alfa Scorpii, α Sco) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona. Jest oddalona od Słońca o około 550 lat świetlnych.
Wikipedia
IPA: ãnˈtarɛs, AS: ãntares
Wiktionary
rodzaj zauropoda z grupy tytanozaurów
SJP.pl
Antarktozaur (Antarctosaurus) – rodzaj zauropoda z grupy tytanozaurów.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. związany z Antarktyką
Wiktionary
(1.1) Skąd pochodzi czerwona woda na antarktycznym lodowcu?
Wiktionary
rzecz. Antarktyka ż.
Wiktionary
kontynent w rejonie Antarktyki na półkuli południowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kontynent, na którym znajduje się biegun południowy;
Wiktionary
Antarktyda – kontynent położony najdalej na południe Ziemi, na którym znajduje się geograficzny biegun południowy. Jest położony w rejonie Antarktyki na półkuli południowej, niemal w całości na południe od koła podbiegunowego i otoczony przez Ocean Południowy. Ma powierzchnię 14,2 mln km², jest piątym co do wielkości kontynentem po Azji, Afryce, Ameryce Północnej i Ameryce Południowej, prawie dwa razy większym od Australii. Około 98% Antarktydy pokrywa polarna czapa lodowa o średniej grubości 1,9 km, która rozciąga się do wszystkich, prócz wysuniętych najbardziej na północ krańców Półwyspu Antarktycznego.
Wikipedia
(1.1) Antarktydę odkrył w 1820 roku rosyjski admirał Fabian Bellingshausen.
(1.1) Temperatura na Antarktydzie spada poniżej −90 °C.
Wiktionary
IPA: ˌãntarkˈtɨda, AS: ãntarktyda
Wiktionary
rzecz. Antarktyka ż.
przym. antarktydzki
Wiktionary
(1.1) Biały Kontynent, biały kontynent, szósty kontynent
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geogr. rzad. związany z Antarktydą
Wiktionary
rzecz. Antarktyda ż.
Wiktionary
obszar na półkuli południowej, który obejmuje Antarktydę wraz z lądolodami oraz otaczającymi ją wodami i wyspami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rejon globu ziemskiego od bieguna południowego do 60° szerokości geograficznej południowej, obejmujący Antarktydę, jej lądolód oraz otaczające je wody;
Wiktionary
Antarktyka – część świata znajdująca się na półkuli południowej, która obejmuje Antarktydę oraz otaczający ją Ocean Południowy i położone na nim wyspy. Międzynarodowo uznawaną granicą Antarktyki jest równoleżnik 60°S.
Status prawny Antarktyki i dozwoloną w tej części świata działalność określa Układ Antarktyczny i powiązane umowy, stanowiące międzynarodowe porozumienia (wśród sygnatariuszy jest także Polska). Naturalną granicę Antarktyki wyznacza strefa konwergencji antarktycznej, w której chłodne wody powierzchniowe znajdujące się wokół Antarktydy stykają się z cieplejszymi wodami subantarktycznymi i zanurzają się w nich.
Wikipedia
(1.1) Sowy spotyka się na całym świecie z wyjątkiem Antarktyki, większej części Grenlandii i innych odległych wysp.
Wiktionary
IPA: ãnˈtarktɨka, AS: ãntarktyka
Wiktionary
rzecz. Antarktyda ż., Arktyka ż., Subantarktyka ż.
przym. antarktyczny, arktyczny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w Portugalii:
Wikipedia
lek syntetyczny stosowany głównie przeciwuczuleniowo i w chorobie komunikacyjnej; fenazolina; antistina
SJP.pl
Antazolina (łac. antazolinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna etylenodiaminy, należąca do grupy antagonistów receptora H1 I generacji.
Wskazaniami do podania antazoliny są:
Wikipedia
dawna miara objętości płynów - około ćwierć dużej beczki; także beczka o takiej objętości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) beczka używana do przechowywania wina i innych trunków;
(1.2) zawartość antała (1.1)
Wiktionary
Antał, inaczej nazywany ćwierćbeczką – dawna jednostka objętości stosowana na ziemiach polskich przed 1764 rokiem. 1 Antał odpowiadał 18 garncom. Połowę antału stanowił antałek (zwany też achtelem) - 9 garnców. Antał stanowił element systemu beczkowego, stosowanego na dawnych ziemiach polskich do mierzenia objętości płynów dla celów handlowych.
Wikipedia
(1.1) Dobrano się wreszcie do podziemnych sklepów i tysiące flach i gąsiorów gasiło nienasycone gardziele. A gdy wytoczono smoliste beczki i antały, pijatyka stała się powszechna. Pito z flach i gąsiorów, pito kociołkami, pito prosto z beczek, pito z kałuż rozlanych – pito do ostatniego tchu, na śmierć.
Wiktionary
IPA: ˈãntaw, AS: ãntau̯
Wiktionary
rzecz. antałek
Wiktionary
daw. ćwierćbeczek
Wiktionary
1. beczułka o pojemności połowy lub trzeciej części antała;
2. pół antała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mała beczułka używana do przechowywania wina i innych trunków o objętości dwóch wiader lub połowy antała
(1.2) zawartość antałka (1.1)
(1.4) pot. grubas
(1.5) daw. przen. żart. głowa
Wiktionary
(1.1) Barabaszu, przynieś antałek i szklanki!
Wiktionary
IPA: ãnˈtawɛk, AS: ãntau̯ek
Wiktionary
rzecz. antał m.
Wiktionary
(1.1-3) achtel
Wiktionary
przymiotnik od: antałek
SJP.pl
osiedle i wzgórze w Zakopanem
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: antał
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. (wyraz zwykle używany w liczbie mnogiej) fakt poprzedzający stan obecny; antecedens;
2. erozyjne działanie rzeki, przecinającej grzbiet górski w czasie jego wypiętrzania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) książk. inaczej: antecedencje
(1.2) liter. inaczej: antecedencje
Wiktionary
Antecendencja (łac. antecedentia – wyprzedzenie) – zjawisko przecięcia grzbietu górskiego przez rzekę do niego prostopadłą w trakcie jego wypiętrzania. Wskutek antecedencji rzeka nie zmienia swego koryta i tworzy przełomy w których jej bieg przypomina bieg rzeki nizinnej.
Przykładem przełomu antecedentnego w Polsce jest przełom Nysy Kłodzkiej przez Góry Bardzkie. Podobne zjawisko występuje przy przejściu Cangpo przez Himalaje.
Wikipedia
IPA: ˌãntɛt͡sɛˈdɛ̃nt͡sʲja, AS: ãntecedẽncʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antecedencje nmos., antecedens m., antecesor m.
przym. antecedentny
przysł. antecedentnie
Wiktionary
(1.1) antecedencje, anteriora, antecedensy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) książk. zdarzenia, okoliczności poprzedzające jakiś fakt, konieczny do jego zrozumienia
(1.2) liter. w utworach dramatycznych i narracyjnych: wydarzenia poprzedzające właściwą akcję, bez których jej przebieg jest niezrozumiały; zawarte są w prologu lub też w wypowiedziach narratora czy postaci
Wiktionary
(1.2) Przykładem antecedencji w literaturze może być „Pamiętnik starego subiekta” w „Lalce” Prusa.
Wiktionary
IPA: ˌãntɛt͡sɛˈdɛ̃nt͡sʲjɛ, AS: ãntecedẽncʹi ̯e
Wiktionary
rzecz. antecedens m., antecesor m., antecedencja nmos.
przym. antecedentny
przysł. antecedentnie
Wiktionary
(1.1) antecedencja, anteriora, antecedensy
Wiktionary
1. fakt poprzedzający stan obecny; antecedencja;
2. w logice: część zdania warunkowego rozpoczynająca się od "jeżeli"; poprzednik
SJP.pl
1. poprzedzający stan obecny; uprzedni;
2. antecedentny przełom rzeczny - przełom rzeczny powstały w wyniku powolnego wypiętrzenia się otoczenia spowodowanego ruchami górotwórczymi
SJP.pl
przestarzale o antenacie (przodku jakiejś rodziny)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wpisywać (wpisać) na dokumencie datę wcześniejszą od faktycznej; antydatować (częściej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. podpisywanie czegoś z wcześniejszą datą niż faktyczna data powstania dokumentu
Wiktionary
czas. antedatować ndk.
Wiktionary
(1.1) antydatowanie
Wiktionary
element dekoracyjny, najczęściej w kształcie palmety, umieszczony wzdłuż okapu dachu, maskujący od frontu rząd dachówek
SJP.pl
Antefiks – element dekoracyjny, charakterystyczny dla antycznej architektury greckiej i rzymskiej, w postaci płytki z kamienia lub częściej z terakoty, ozdobiony płaskorzeźbą w kształcie palmety, głowy ludzkiej lub zwierzęcej itp. Płytkę ustawiano na gzymsie, wzdłuż okapu, w celu zasłonięcia widoku na pokrycie dachu, zamiast simy.
Wikipedia
w języku potocznym: ulicznik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Antoni
Wiktionary
Antek – nowela Bolesława Prusa z roku 1880. Podejmuje tematykę trudnego życia na wsi w XIX wieku, a co za tym idzie niełatwego losu dzieci. Jako główne problemy XIX-wiecznej wsi zostały ukazane zacofanie ludności, wykorzystywanie dzieci do ciężkich prac oraz brak możliwości kształcenia i rozwijania talentów przez dzieci i młodzież.
Wikipedia
(1.1) Teraz Antek podbiegł do pieca i schwycił matkę za spódnicę.
Wiktionary
IPA: ˈãntɛk, AS: ãntek
Wiktionary
rzecz. Antoni mos., Antoniewicz mrz., Antonina ż., Antoś mos.
przym. Antkowy
Wiktionary
(1.1) Antoś
Wiktionary
rozległe wypiętrzenie skorupy ziemskiej
SJP.pl
W geologii antekliza to wypukła struktura tektoniczna o regionalnych rozmiarach w obrębie platformy kontynentalnej, obejmująca zarówno jej fundament jak i pokrywę osadową.
Wikipedia
starożytny ornament ze stylizowanych liści, wici i kwiatów; anthemion
SJP.pl
Antemion, anthemion (gr. anthémion - "kwiatek") – starożytny pasowy ornament składający się z zestawionych naprzemiennie motywów palmety i lotosu lub dwóch typów palmety (formy otwartej i zamkniętej). Występuje powszechnie w greckiej i rzymskiej dekoracji architektonicznej i malarstwie wazowym. Przejęty przez sztukę nowożytną, szczególnie popularny w klasycyzmie.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Prokopiusz Antemiusz, Procopius Anthemius (ok. 415, zm. 11 lipca 472 w Rzymie) – cesarz zachodniorzymski od 12 kwietnia 467 do 11 lipca 472 roku n.e. Jego żoną była Eufemia – jedyna córka cesarza Marcjana.
Wikipedia
urządzenie stanowiące element każdego nadajnika lub odbiornika, wysyłające albo odbierające fale radiowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie służące do zamiany fal elektromagnetycznych na sygnał elektryczny i odwrotnie;
(1.2) pot. uczn. więz. ucho (zazwyczaj w lm.)
Wiktionary
Antena – urządzenie zamieniające fale elektromagnetyczne na sygnał elektryczny i odwrotnie.
Jest niezbędnym elementem składowym każdego systemu radiokomunikacji. W XX wieku najbardziej rozpowszechnione były anteny odbiorników radiowych i telewizyjnych, natomiast w wieku XXI antena częściej kojarzona jest z elementem wyposażenia radia samochodowego, bezprzewodowych sieci komputerowych lub z odbiorem sygnałów TV z satelitów.
Wikipedia
(1.1) Nie mam kablówki, więc do telewizora podłączyłem antenę.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɛ̃na, AS: ãntẽna
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. antenka ż.
przym. antenowy
Wiktionary
przymiotnik od: antenat
SJP.pl
przodek jakiejś rodziny; antecesor (przestarzałe)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) podn. przodek, zarówno ze strony ojca, jak i matki; dziad, pradziad
Wiktionary
Wstępny lub antenat (l.mn. antenaci), ascendent (l.mn. ascendenci) – pojęcie używane w prawie i genealogii, oznaczające każdego przodka danej osoby: rodziców (ojca, matkę), dziadków (dziadka, babcię), pradziadków (pradziadka, prababcię), prapradziadków itd. Stosunek faktyczny pomiędzy daną osobą a jej wstępnym polega na tym, że ta pierwsza pochodzi od tego drugiego. Osoby te są spokrewnione ze sobą w linii prostej.
Wikipedia
(1.1) Nie będę zagłębiała się w męczące szczegóły dotyczące moich antenatów. Okazało się to niefortunną przeszkodą później, gdy (…) musiałam zapamiętać dokładnie, jak każdy z dwudziestu osobliwych niemieckich domów panujących jest ze sobą spokrewniony (…)
Wiktionary
rzecz.
:: fż. antenatka
przym. antenacki
Wiktionary
mała antena; zdrobnienie od: antena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała antena
Wiktionary
rzecz. antena ż.
Wiktionary
przypominający antenkę
SJP.pl
Ukwap (Antennaria Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 45 gatunków. Występuje naturalnie na półkuli północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym lub podzwrotnikowym (lecz nie w Afryce). W Europie występuje 6 gatunków, z czego do flory Polski należą dwa gatunki – ukwap dwupienny (A. dioica) i ukwap karpacki (A. carpatica).
Wikipedia
w mitologii greckiej: Trojańczyk i doradca Priama
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antenora lub z nim związany
SJP.pl
przypominający antenę
SJP.pl
1. przymiotnik od: antena; odnoszący się do anteny;
2. odnoszący się do programów radiowych lub telewizyjnych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z anteną, dotyczący anteny
Wiktionary
rzecz. antena ż.
Wiktionary
urządzenie stanowiące element każdego nadajnika lub odbiornika, wysyłające albo odbierające fale radiowe
SJP.pl
w średniowieczu: zasłona górnej części ołtarza; antependium; frontale
SJP.pl
Antepedium (również antependium, frontale) – bogato zdobione zakrycie lub zasłona zakrywająca podstawę (stipes) stałego ołtarza chrześcijańskiego.
Wikipedia
w średniowieczu: zasłona górnej części ołtarza; antepedium; frontale
SJP.pl
Antepedium (również antependium, frontale) – bogato zdobione zakrycie lub zasłona zakrywająca podstawę (stipes) stałego ołtarza chrześcijańskiego.
Wikipedia
pozycja wyrażenia poprzedzającego dane wyrażenie
SJP.pl
męskie gametangium, miejsce wytwarzania plemników; anterydium, plemnia
SJP.pl
wypadki poprzedzające jakieś zdarzenie; antecedencje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie miłości odwzajemnionej lub miłości nieodwzajemnionej i zemsty za miłość odrzuconą;
(1.2) rzad. imię|polski|m.;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 1943;
Wiktionary
Wikipedia
przym. Anterosowy
zob. Anter.
Wiktionary
(1.2) war. Anter
Wiktionary
plemnik plechowców
SJP.pl
męskie gametangium, miejsce wytwarzania plemników; plemnia, anteridium
SJP.pl
Plemnia, anterydium – haploidalny organ rozmnażania (gametangium), w którym wytwarzane są plemniki. Występuje w wielu grupach systematycznych roślin (zielenice, mszaki, paprotniki), grzybów i glonów nie zaliczanych do roślin. Plemnia może być jednokomórkowa lub wielokomórkowa.
Wikipedia
w mitologii greckiej: syn Posejdona i Gai
SJP.pl
Antajos lub Anteusz (gr. Ἀνταῖος, Antaîos) – w mitologii greckiej syn Posejdona i Gai, gigant żyjący w Libii.
Dotknięcie ziemi, jego matki, przywracało mu siły. Herakles zetknął się z nim szukając cudownych jabłek Hesperyd – była to jego jedenasta praca. Anteusz każdego wyzywał do zapasów. Gdy Herakles zorientował się, skąd biorą się siły przeciwnika, udusił go trzymając nad ziemią.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Anteusza lub z nim związany
SJP.pl
nieliturgiczny utwór chóralny; rodzaj motetu lub kantaty
SJP.pl
Anthem (ang. hymn) – anglikański nieliturgiczny utwór chóralny z tekstem angielskim. Odpowiednik motetu w muzyce katolickiej i protestanckiej, a po wprowadzeniu basso continuo i stylu concertato – kantaty. Teksty anthemów ograniczały się, w przeciwieństwie do kontynentalnych kantat, do psalmów.
Wikipedia
starożytny ornament ze stylizowanych liści, wici i kwiatów; antemion
SJP.pl
Antemion, anthemion (gr. anthémion - "kwiatek") – starożytny pasowy ornament składający się z zestawionych naprzemiennie motywów palmety i lotosu lub dwóch typów palmety (formy otwartej i zamkniętej). Występuje powszechnie w greckiej i rzymskiej dekoracji architektonicznej i malarstwie wazowym. Przejęty przez sztukę nowożytną, szczególnie popularny w klasycyzmie.
Wikipedia
[czytaj: ANtony] obce imię męskie
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. tradycyjny grecki ser, rodzaj koziego lub owczego twarogu z dodatkiem serwatki i mleka, wytwarzany w dwóch rodzajach: świeżej i lekko dojrzewającej
Wiktionary
(1.1) Świeże anthotyro smakuje mi na śniadanie z miodem i owocami.
Wiktionary
IPA: ˌãntxɔˈtɨrɔ, AS: ãntχotyro
Wiktionary
[czytaj: anti-ejdżing] o kosmetykach, zabiegach itp.: spowalniający proces starzenia; anti-agingowy
SJP.pl
[czytaj: anti-ejdżingowy] o kosmetykach, zabiegach itp.: spowalniający proces starzenia; anti-aging
SJP.pl
[czytaj: antikol] związek organiczny zaburzający metabolizm alkoholu etylowego w organizmie, stosowany w leczeniu alkoholizmu; esperal; antabus; disulfiram
SJP.pl
Disulfiram – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu alkoholizmu, którego działanie polega na wpływie na metabolizm alkoholu etylowego.
Wikipedia
odtrutka; antydotum;
1. substancja likwidująca lub antagonizująca działanie trucizny na organizm; antydot;
2. w przenośni: środek mogący zaradzić czemuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przen. środek zaradczy
(1.2) zob. odtrutka.
Wiktionary
Odtrutka, antidotum – substancja mająca zdolność neutralizacji lub zmniejszenia toksyczności trucizny. Jej działanie najczęściej polega na tworzeniu z trucizną niewchłanialnego lub mniej toksycznego związku chemicznego. Wyróżnia się odtrutki swoiste (skierowane przeciw konkretnej truciźnie) i nieswoiste (ogólne, na przykład mleko lub węgiel aktywny przy zatruciach doustnych).
W dawnej medycynie uważano, że może istnieć uniwersalna odtrutka. Zdolność taką przypisywano teriakowi.
Wikipedia
(1.2) Nie istnieje swoiste antidotum na zatrucie akonityną, ale przy natychmiastowej opiece przedszpitalnej można próbować ratować pacjenta.
Wiktionary
IPA: ˌãntʲiˈdɔtũm, AS: ãntʹidotũm
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|antidotum. < etym|gr|ἀντίδοτον. (antídoton) < etym|gr|ἀντί|δίδωμι. (antí + dídōmi) → (na)przeciw + dawać
uwagi.
forma przestarzała: antydot
tłumaczenia.
(1.2) zobtłum|odtrutka.
* angielski: (1.1) antidote
* białoruski: (1.1) проціяддзе n., супрацьяддзе n.; (1.2) проціяддзе n., супрацьяддзе n.
* francuski: (1.1) antidote
* hiszpański: (1.1) antídoto m., contraveneno m.
* niemiecki: (1.1) Antidot n., Antidoton n.; (1.2) Gegenmittel n.
źródła.
== antidotum (język niderlandzki.) ==
wymowa. audio|Nl-antidotum.ogg.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) antidotum
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) społ. polit. międzynarodowy, nieformalny antyfaszystowski ruch społeczny luźnych, niepowiązanych grup młodzieżowych, stanowiący siłowe ramię organizacji lewicowych i prospołecznych;
Wiktionary
Antifa (od niem. Antifaschismus „antyfaszyzm” i ang. Anti-Fascist Action, AFA „Akcja Antyfaszystowska”) – zbiorcze określenie ogółu osób deklarujących się jako antyfaszyści i czynnie sprzeciwiających się tendencjom skrajnie prawicowym (utożsamianymi przez Antifę z faszyzmem). Antifa jest ruchem nieformalnym, pozbawionym jakiegokolwiek kierownictwa czy wewnętrznej hierarchii. Określana również jako subkultura. Choć z Antifą nie jest związana żadna ideologia polityczna, wyróżniają się wśród nich socjaliści, anarchiści, socjaldemokraci i liberałowie.
Wikipedia
(1.1) Występ odwołano po protestach Antify, zarzucającej muzykom zespołów rasizm i antysemityzm.
Wiktionary
rzecz. antifowiec m., antifiarz mos., antifiara ż.
przym. antifowy
Wiktionary
(1.1) Akcja Antyfaszystowska
Wiktionary
członek Antify - nieformalnego ruchu antyfaszystowskiego, uważanego również za subkulturę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa położona na Karaibach, w archipelagu Małych Antyli, należąca do Wysp Nawietrznych;
Wiktionary
Antigua – wyspa położona na Karaibach, w archipelagu Małych Antyli, należąca do Wysp Nawietrznych. Wchodzi w skład państwa Antigua i Barbuda. Zajmuje powierzchnię 280 km². Na wyspie położona jest stolica kraju, Saint John’s.
Wikipedia
rzecz. Antiguańczyk mos., Antiguanka ż.
przym. antiguański
Wiktionary
obywatel Antigui i Barbudy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antigui
(1.2) obywatel Antigui i Barbudy
Wiktionary
rzecz. Antigua ż.
:: fż. Antiguanka ż.
przym. antiguański
Wiktionary
obywatelka Antigui i Barbudy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antigui, wyspy na Karaibach
(1.2) obywatelka Antigui i Barbudy
Wiktionary
rzecz. Antigua ż.
:: fm. Antiguańczyk mos.
przym. antiguański
Wiktionary
przymiotnik od:
1. Antigua (wyspa na Morzu Karaibskim lub miasto w Gwatemali);
2. Antigua i Barbuda (państwo)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Antiguą (wyspą na Karaibach)
(1.2) związany z Antiguą i Barbudą (państwem na Karaibach)
Wiktionary
rzecz. Antiguańczyk mos., Antiguanka ż., Antigua ż.
Wiktionary
(1.2) antiguańsko-barbudzki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Antiguą i Barbudą, dotyczący Antigui i Barbudy
Wiktionary
rzecz. Antigua i Barbuda ż.
Wiktionary
(1.1) antiguański
Wiktionary
1. warstwa substancji zapobiegająca odblaskowi na materiale fotograficznym;
2. film lub płyta pokryte taką substancją
SJP.pl
Antihalo – warstwa przeciwodblaskowa (antyreflekcyjna) na błonie fotograficznej zapobiegająca powstaniu odblasków działających szkodliwie na obraz (halo świetlne) i polepsza ostrość szczególnie jasnych partii obrazu na błonie. Zwykle jest to szare lub niebieskawe zabarwienie podłoża błony (np. Fomapan 100 w wersji średnioformatowej) lub podlew z przeciwnej strony (np. Efke R50, Shanghai GP3). Zazwyczaj stosuje się podlew przeciwnej strony, który spełnia jednocześnie rolę warstwy przeciwskrętnej. Barwnik jest zmywany podczas wstępnego namaczania błony lub wywoływania, w rzadkich przypadkach w utrwalaczu. Błony odwracalne mają antyrefleksyjną warstwę z metalicznego srebra – dużo bardziej skuteczną, zmywaną podczas odbielania.
Wikipedia
związek organiczny zaburzający metabolizm alkoholu etylowego w organizmie, stosowany w leczeniu alkoholizmu; antabus; esperal; disulfiram
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. imię|polski|m.;
Wiktionary
Antioch (gr. Ἀντίοχος Antíokhos) – imię męskie znane przede wszystkim jako imię królów z dynastii Seleucydów, władającej na obszarach Bliskiego i Środkowego Wschodu w okresie hellenistycznym. Imię Antioch nosili także władcy Kommageny, święci oraz inne postacie historyczne.
Wikipedia
(1.1) Żydzi kochali Antiocha.
Wiktionary
IPA: ˈãntʲjɔx, AS: ãntʹi ̯oχ
Wiktionary
rzecz. Antiochia ż., antiochenka ż., antiocheńczyk mos.
przym. Antiochowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antiochii
Wiktionary
(1.1) Delegacja antiocheńczyków przybyła o świcie.
Wiktionary
rzecz. Antiochia ż., Antioch mos.
:: forma żeńska antiochenka ż.
przym. antiocheński, antiochijski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antiochii
Wiktionary
(1.1) Miejscowy suk chętnie odwiedzają antiochenki.
Wiktionary
rzecz. Antiochia ż., Antioch mos.
:: forma męska antiocheńczyk m.
przym. antiocheński, antiochijski
Wiktionary
→ Antiochia; antiochijski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Antiochii, związany z Antiochią
Wiktionary
(1.1) Ryt antiocheński należy do rodziny wschodnich liturgii chrześcijańskich.
Wiktionary
rzecz. Antiochia ż., antiocheńczyk mos., antiochenka ż.
przym. antiochijski
Wiktionary
(1.1) antiochijski
Wiktionary
1. historyczna nazwa położonego obecnie w Turcji miasta Antakya;
2. sławna stolica greckiego imperium Seleukidów (300-64 p.n.e.) i rzymskiej prowincji Syria, założona na cześć króla Antiocha Sotera nad rzeką Orontes
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. współczesne miasto w południowej Turcji, nad Morzem Śródziemnym;
(1.2) hist. geogr. starożytne miasto w południowej Turcji, nad Morzem Śródziemnym;
(1.3) geogr. toponim, nazwa szeregu miast na świecie;
Wiktionary
Antiochia (tur. Antakya lub Hatay; hist. Antiochia Syryjska, Antiochia koło Dafne, Wielka Antiochia, Teopolis; arab. أنطاكية, trl. Anṭākiya, trb. Antakija, gr. Ἀντιόχεια, trl. Antiocheia) – miasto położone w Turcji nad rzeką Orontes (Asi), 22 km od brzegu Morza Śródziemnego, u podnóża góry Silpius (ar. Habib an-Nadżar). W starożytności jedno z najważniejszych centrów kulturalnych, handlowych, politycznych i religijnych basenu śródziemnomorskiego.
Wikipedia
(1.1) Antiochia leży nad Orontesem.
(1.2) Od 300 roku w Antiochii istniało biskupstwo.
(1.2) Przez Antiochię przebiegał trakt handlowy.
Wiktionary
rzecz. antiocheńczyk m., antiochenka ż.; Antioch m.
przym. antiocheński, antiochijski, Antiochowy
Wiktionary
(1.2) hist. Antiochia Syryjska, Antiochia koło Dafne
Wiktionary
mieszkaniec Antiochii (księstwa)
SJP.pl
mieszkanka Antiochii (księstwa)
SJP.pl
przymiotnik od: Antiochia; antiocheński
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Antiochii, związany z Antiochią
Wiktionary
(1.1) Wspólnota antiochijska rozwijała się prężnie w I i II wieku.
Wiktionary
rzecz. Antiochia ż., antiochenka ż., antiocheńczyk mos.
przym. antiocheński
Wiktionary
(1.1) antiocheński
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Antiocha, będący jego własnością
Wiktionary
(1.1) Na tron wstąpił Antiochowy syn.
Wiktionary
rzecz. Antioch m., Antiochia ż.
Wiktionary
Wikipedia
zakąska, przystawka
SJP.pl
rodzaj szkła redukującego promieniowanie podczerwone, stosowanego w celu uniknięcia nadmiernego nagrzania i nasłonecznienia pomieszczenia
SJP.pl
lek syntetyczny stosowany głównie przeciwuczuleniowo i w chorobie komunikacyjnej; fenazolina; antazolina
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antka lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. rzadki minerał z grupy siarczanów, Cu3(OH)4SO4;
Wiktionary
Antleryt – bardzo rzadki minerał z grupy siarczanów.
Nazwany w 1889 roku przez Williama F. Hillebranda od miejsca występowania - kopalnia Antler w hrabstwie Mohave w Arizonie.
Wikipedia
przym. antlerytowy
Wiktionary
barwnik występujący w soku komórkowym roślin; antocyjanina
SJP.pl
Wikipedia
barwnik występujący w soku komórkowym roślin; antocyjan
SJP.pl
Wikipedia
barwnik występujący w soku komórkowym roślin; antocyjan
SJP.pl
Wikipedia
związany z antocyjanem
SJP.pl
barwnik występujący w soku komórkowym roślin; antocyjanina
SJP.pl
Wikipedia
Antofalla – stratowulkan, drugi pod względem wysokości czynny wulkan na Ziemi w północno-zachodniej Argentynie w Andach Środkowych na płaskowyżu Puna de Atacama. Wysokość 6450 m n.p.m. Szczyt pokrywają wieczne śniegi.
Wikipedia
minerał z grupy amfiboli, krzemian magnezu i żelaza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał z grupy krzemianów;
Wiktionary
Antofyllit (anthophyllit, antofyllin) – minerał z grupy krzemianów (amfiboli).
Nazwa pochodzi od łac. Anthophyllum = goździk (goździkowiec korzenny), używany jako przyprawa kuchenna, nawiązując do barwy tego minerału. Minerał rzadki.
Wikipedia
[czytaj: antuAN]
1. nazwisko, m.in. André Antoine (1843-1902) - francuski aktor i reżyser;
2. francuskie imię męskie
SJP.pl
Osoby:
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antolki
Wiktionary
rzecz. Antolka ż.
:: fż. antolczanka ż.
przym. antolecki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antolki
Wiktionary
rzecz. Antolka ż.
:: fm. antolczanin m.
przym. antolecki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Antolki
Wiktionary
rzecz. Antolka ż., antolczanin m., antolczanka ż.
Wiktionary
publikacja zawierająca wybór utworów literackich różnych autorów, dokonany według wyraźnej myśli przewodniej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. wybór (całości lub fragmentów) utworów literackich powiązanych wspólną cechą, np. ten sam autor, gatunek, krąg kulturowy;
Wiktionary
Antologia (gr. ἀνθολογία) – pojedyncza publikacja albo seria wydawnicza wydana drukiem lub cykl audycji radiowych bądź kolekcja nagrań płytowych itp. będąca wyborem dzieł lub ich fragmentów, kilku autorów, powiązanych określoną tematyką, dokonana według określonych zasad, opatrzona tytułem. Dla publikacji dzieł jednego autora stosuje się termin zbiór opowiadań.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) antologia poezji / liryki
synonimy.
(1.1) almanach
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
(1.1) miniantologia
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antologista m.
przym. antologiczny, antologijny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ανθολογία.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthology
* baskijski: (1.1) antologia
* białoruski: (1.1) анталогія ż.
* bułgarski: (1.1) антология ż.
* francuski: (1.1) anthologie ż., florilège m.
* hiszpański: (1.1) antología ż.
* nowogrecki: (1.1) ανθολογία ż.
* rosyjski: (1.1) антология ż.
* słowacki: (1.1) antológia ż.
* ukraiński: (1.1) антологія ż.
* węgierski: (1.1) antológia
* włoski: (1.1) antologia ż., florilegio m.
źródła.
== antologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. antologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌãntɔˈlɔɟja, AS: ãntoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. antologista m.
przym. antologiczny, antologijny
Wiktionary
(1.1) almanach
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z antologią, stanowiący antologię
Wiktionary
rzecz. antologia ż.
przym. antologijny
Wiktionary
(1.1) antologijny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z antologią, stanowiący antologię
Wiktionary
rzecz. antologia ż.
przym. antologiczny
Wiktionary
(1.1) antologiczny
Wiktionary
obce imię męskie
SJP.pl
Anton (2001) – czesko-niemiecko-węgierski serial animowany dla dzieci w wieku 3–6 lat, którego bohaterem jest siedmioletni chłopiec imieniem Anton.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: antoNESku] nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Antoni i jestem księdzem z Częstochowy.
(1.1) 12 i 17 stycznia oraz 5 lipca przypadają imieniny Antoniego.
(1.1) Panie Antoni, proszę nas jutro odwiedzić.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɔ̃ɲi, AS: ãntõńi
Wiktionary
rzecz. Antonin mrz., Antonina ż., Antoniowa ż., Antoniówna ż., Antoniostwo lm m., antoninka ż., reg. śl. Antonik {{mos.}}, reg. śl. Antoniczek {{mos.}}
:: war. Antonin mos., Antoniusz mos.
:: zdrobn. Antek mos., Antoś mos., Tosiek mos., Tonek mos.
::: góry|kielce|Jantek {{mos.}}
:: fż. Antonia ż.
przym.
:: gwara. przest. Antoniowy, Antoninowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Antek, Antoś, Tosiek, Tonek; góry|kielce|Jantek.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Antonia – imię noszone przez przedstawicielki rzymskiego rodu Antoniuszy (Antonii)
Wikipedia
(1.1) Kolejnym punktem na liście przygotowanej przez Antonię, rodowitą zagrzebiankę, była pijalnia czekolady.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɔ̃ɲja, AS: ãntõńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Antoni m., Tosia ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Antoni m., Tosia ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Antonia
* bułgarski: (1.1) Антония ż.
* francuski: (1.1) Antonia ż., Antoinette ż.
* kataloński: (1.1) Antònia ż., Antonia ż.
* łaciński: (1.1) Antonia
* łotewski: (1.1) Antonija ż.
* niderlandzki: (1.1) Antonia
* niemiecki: (1.1) Antonia ż.
* portugalski: (1.1) Antonia ż.
* rosyjski: (1.1) Антония ż.
* słowacki: (1.1) Antónia ż.
* szwedzki: (1.1) Antonia
* węgierski: (1.1) Antónia
* włoski: (1.1) Antonia ż.
źródła.
== Antonia (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Back ache-Antonia.wav.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż. Antonia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
członek zgromadzenia, którego patronem jest św. Antoni, opartego na regule św. Franciszka z Asyżu
SJP.pl
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Antonianek od Chrystusa Króla III Zakonu Regularnego św. Franciszka z Asyżu
SJP.pl
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Antonianek od Chrystusa Króla III Zakonu Regularnego św. Franciszka z Asyżu
SJP.pl
Zgromadzenie Sióstr Antonianek od Chrystusa Króla III Zakonu Regularnego św. Franciszka z Asyżu (Antonianki) (łac. Congregatio Sororum Antoniarum a Christo Rege III Ordinis Reg. S. Francisci Assisien) – żeńskie katolickie zgromadzenie zakonne założone w 1936 przez bł. Anastazego Pankiewicza w Łodzi.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. święty Antoni (także. figurka świętego)
Wiktionary
rzecz. Antonik mos., Antoni mos.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Antonik.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
(1.1) Dlatego niespełna siedmioletnia Antonietta jest zaliczana do grona największych mistyków.
Wiktionary
rzecz. Antoniewicz mrz., Antosia ż., Tonia ż., Tosia ż., Tośka ż.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Antosia, Tonia, Tosia, Tośka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) polski herb szlachecki używany przez ormiański ród Bołoz Antoniewiczów;
Wiktionary
Antoniewicz (lm. Antoniewiczowie, Antoniewicze) – polskie nazwisko patronimiczne pochodzące od imienia Antoni, noszone m.in. przez następujące rodziny:
Wikipedia
(1.1) Nasza rodzina od XVII w. pieczętuje się Antoniewiczem.
Wiktionary
rzecz. Antoni m., Antek m., antek m., Antonin m., Antonina ż., Antonin m., Antoniusz m., Antonietta ż., Antonów m., antonówka ż.
przym. Antkowy
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. święty Antoni (także. figurka świętego)
Wiktionary
rzecz. Antoni mos., Antoniczek mos.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Antoniczek.
Wiktionary
jeden z pary wyrazów mających znaczenie przeciwstawne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz o znaczeniu przeciwnym do danego
Wiktionary
Antonim (z gr. anti „naprzeciw”, onoma „imię, wyraz, tytuł”) – termin oznaczający przeciwieństwo, odwrotność znaczeniową wyrazu; antonimy to określenia przeciwstawne. Dyscyplina zajmująca się m.in. antonimami to leksykologia.
Przykłady antonimów:
Termin „antonim” również ma swój antonim – jest nim „synonim”.
Wikipedia
(1.1) Antonimem słowa „dobry” jest „zły”, a „zły” jest antonimem dla „dobry”.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɔ̃ɲĩm, AS: ãntõńĩm
Wiktionary
rzecz. antonimia ż., antonimiczność ż.
przym. antonimiczny
Wiktionary
(1.1) przeciwieństwo, antyfraza, wyraz przeciwstawny
Wiktionary
przeciwstawność znaczeń wyrazów (np. ciepły - zimny)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. przeciwstawność znaczeń
Wiktionary
(1.1) W językoznawstwie antonimia jest jedną z podstawowych relacji leksykalnych.
Wiktionary
rzecz. antonim mrz.
przym. antonimiczny
Wiktionary
przeciwstawność znaczeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antonimiczne
Wiktionary
rzecz. antonim m.
przym. antonimiczny
przysł. antonimicznie
Wiktionary
→ antonim
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. o przeciwstawnym znaczeniu
Wiktionary
rzecz. antonimia ż., antonim m., antonimiczność ż.
przysł. antonimicznie
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości w Polsce
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(3.1) D. lm. od: Antonina
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W tym roku brat Antonin posadził na cmentarzu studentki.
(2.1) Ci państwo zamieszkali po ślubie w Antoninie w Wielkopolsce.
Wiktionary
rzecz. Antoni mos., Antoniewicz mos./ż./mrz.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Antonin
Wiktionary
Antonina – imię żeńskie; żeński odpowiednik imienia Antonin; uformowany przy użyciu przyrostka -inus, -ina, oznaczającego przynależność lub pochodzenie, przydomek od nazwy rodowej rodu Antoniuszów. W Polsce Antonina pojawiła się później niż obecna od średniowiecza Antonia; notowana jest co najmniej od 1637 roku. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Antonina w 2017 r. zajmowała 15. miejsce w grupie imion żeńskich. W całej populacji Polek Antonina zajmowała w 2017 r. 90. miejsce (43 462 nadań).
Wikipedia
(1.1) Pani Antonino, proszę nas jutro odwiedzić.
Wiktionary
IPA: ˌãntɔ̃ˈɲĩna, AS: ãntõńĩna
Wiktionary
rzecz. Antosia ż., Tonia ż., Tosia ż., Tośka ż., Nina ż., Antoni m.
:: fm. Antonin m.
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Antosia, Tonia, Tosia, Tośka, Nina
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antoniny lub z nią związany
SJP.pl
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Opieki Społecznej św. Antoniego
SJP.pl
Antoninka – potok, płynący na Mazowszu o długości około 8 km i powierzchni zlewni 42 km². Bierze swoje źródła na skraju Lasów Pilawskich na południowy zachód od Zabieżek. Płynie przez Kąty, Antoninek, Starą Wieś, by w okolicach Kołbieli ujść do Świdra.
Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Opieki Społecznej św. Antoniego
SJP.pl
Antoninki, Zgromadzenie Sióstr Opieki Społecznej św. Antoniego należy do rodziny franciszkańskiej. Jest oparte na regule Trzeciego Zakonu Regularnego św. Franciszka z Asyżu i agregowane do Pierwszego Zakonu Braci Mniejszych. Od roku 1991 Zgromadzenie jest Instytutem Życia Konsekrowanego na prawie papieskim.Formacja zakonna obejmuje roczny postulat, dwuletni nowicjat i juniorat trwający pięć lat.
Wikipedia
Antonin z małżonką; Antoninowie
SJP.pl
Antonin z małżonką; Antoninostwo
SJP.pl
Antoninowie – dynastia panująca w latach 96–192 w cesarstwie rzymskim.
Obejmowali rządy w wyniku dokonania prawnej procedury adopcji (łac. adoptio) przez swego poprzednika. Na okres rządów tej dynastii przypada szczyt potęgi rzymskiego imperium, które objęło swym zasięgiem tak odległe terytoria jak Dacja (dzis. Rumunia), Mezopotamia i Armenia.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antonina lub z nim związany
SJP.pl
włoskie imię męskie
SJP.pl
Stany Zjednoczone:
Zobacz też:
Wikipedia
Michelangelo Antonioni, OMRI (ur. 29 września 1912 w Ferrarze, zm. 30 lipca 2007 w Rzymie) – włoski reżyser filmowy, scenarzysta, montażysta i autor.
Początkowo niedoceniany, głównie za sprawą niewielkiego zainteresowania ze strony publiczności oraz nieprzychylnej krytyki, która zarzucała Antonioniemu odejście od zasad neorealizmu, z czasem zyskał rangę mistrza filmu psychologicznego. Dziś uznawany jest za jednego z najwybitniejszych twórców kina autorskiego w historii.
Wikipedia
Antoni z małżonką; Antoniowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Antoniego
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: Antoniów
forma przymiotnika.
(3.1) ż. lp. od: Antoniowy
Wiktionary
(1.1) W kilka minut później Antoniowa znalazła ją wiszącą na strychu.
(2.1) Jadę dziś do Antoniowa.
(3.1) Sąsiadował z Antoniową zagrodą z jednej strony i z Maciejowym polem z drugiej.
Wiktionary
IPA: ˌãntɔ̃ˈɲɔva, AS: ãntõńova
Wiktionary
zob. Antoni.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antoniowa
Wiktionary
rzecz. Antoniów m.
:: fż. antoniowianka ż.
przym. antoniowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antoniowa
Wiktionary
rzecz. Antoniów m.
:: fm. antoniowianin m.
przym. antoniowski
Wiktionary
Antoni z małżonką; Antoniostwo
SJP.pl
nazwa kilkunastu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Antoniowa
Wiktionary
rzecz. Antoniów m., antoniowianin m., antoniowianka ż.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antoniego lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Antoniego
Wiktionary
(1.1) Grubodziób schronił się w Antoniowym sadzie.
Wiktionary
rzecz. Antoni mos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Antoniuk — osiedle w północnej części Białegostoku. W jego skład wchodzą osiedla mieszkaniowe: Przyjaźń (w XX w. istniało jako oddzielne osiedle) i Sady Antoniukowskie, niebędące jednostkami administracyjnymi.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Brat Marka Antoniusza miał na imię Lucjusz.
Wiktionary
rzecz. Antoniuszek m., Antoni mos., Antoniewicz mrz.
przym. Antoniuszowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Antoniusz
Wiktionary
(1.1) Antoniuszku, pomóż babci wnieść sprawunki.
Wiktionary
rzecz. Antoniusz m.
przym. Antoniuszowy
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Antoniusza lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Antoniusza
Wiktionary
(1.1) Lodzia nazbierała poziomek w Antoniuszowym zagajniku.
Wiktionary
rzecz. Antoniusz mos., Antoniuszek mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. zastąpienie nazwy własnej osoby lub przedmiotu inną nazwą;
Wiktionary
Antonomazja (gr. ἀντονομασία antonomasía, łac. prōnōminātiō) – odmiana metonimii, zastąpienie nazwy własnej osoby lub przedmiotu inną nazwą (najczęściej epitetem).
Wikipedia
samolot transportowy lub pasażerski typu Antonow
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Antonowicz:
Wikipedia
odmiana jabłoni; odmiana jabłek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie włodzimierzeckim obwodu rówieńskiego, siedziba gminy w II RP;
Wiktionary
Wikipedia
wieś w województwie warmińsko-mazurskim
SJP.pl
Wikipedia
antybolszewicki ruch chłopski 1920-21 w guberni tambowskiej (od nazwiska przywódcy, eserowca A. Antonowa)
SJP.pl
Powstanie tambowskie (również antonowszczyzna, ros. Тамбовское восстание) – rosyjskie powstanie chłopskie przeciwko bolszewikom, które miało miejsce w latach 1920–1921 w guberni tambowskiej.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie rówieńskim obwodu rówieńskiego;
Wiktionary
Wikipedia
przym. antopolski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Antoni
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od Antosia
Wiktionary
Antos – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku ogółem w Polsce mieszkały 2293 osoby o tym nazwisku.
Nazwisko Antos (Antosz) wywodzi się od imienia Antoni, notowanego w Polsce od XIII wieku; pochodzącego od łacińskiego Antonius (Antoninowie) – znanego rodu rzymskiego i dynastii w cesarstwie rzymskim panującej w latach 96–192.Jest notowane w Polsce od XIII wieku.
Wikipedia
(1.1) Spotkałam Antosia na spacerze z psem.
Wiktionary
rzecz. Antek mos., Antoni mos., Antosia ż.
przym. Antosiowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Antek, Tosiek
Wiktionary
zdrobnienie od: Antonina (imię żeńskie); Tosia, Tośka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., zdrobn. od: Antonina
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Antoś
Wiktionary
(1.1) Jego żona ma na imię Antosia.
Wiktionary
rzecz. Antonina ż., Antośka ż., Tosia ż., Tośka ż., Nina ż., Antoni mos., Antonin mos., Antonietta ż., Antoś mos., Tonia ż.
Wiktionary
(1.1) Antośka, Tosia, Tośka, Nina, Antoninka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) rzad. taki, który należy do Antosia
Wiktionary
(1.1) Nasza kotka lubi sypiać w Antosiowym pokoju.
Wiktionary
rzecz. Antoś mos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Antoszewski:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
skrót od: antropologia, antropologiczny
SJP.pl
skrót
(1.1) = nauk. eduk. antropologia
(1.2) = nauk. eduk. antropologiczny
(1.4) = bot. antropofit
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔˈlɔɟja, AS: ãntropoloǵi ̯a
Wiktionary
(1.1-2) antrop., antropol.
Wiktionary
bezbarwny węglowodór ze smoły węglowej, używany do wytwarzania barwników
SJP.pl
Antracen – organiczny związek chemiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny o trzech skondensowanych pierścieniach benzenowych. Jest głównym składnikiem tzw. oleju antracenowego (jedna z frakcji smoły węglowej).
Wikipedia
związany z antracenem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z antracenem; zawierający antracen
Wiktionary
rzecz. antracen mrz.
Wiktionary
Antrachinon – organiczny związek chemiczny z grupy chinonów, pochodna antracenu zawierająca dwie grupy karbonylowe w położeniach 9 i 10. Jest to żółta substancja nierozpuszczalna w wodzie, rozpuszczalna w benzenie. Tworzy krystaliczne igły. Służy jako półprodukt do produkcji wielu barwników, w tym m.in. alizaryny. Występuje w korze rośliny kruszyny pospolitej (Frangula alnus) oraz ożanki czosnkowej (Teucrium scordium).
Wikipedia
związany z antrachinonem
SJP.pl
najbardziej przeobrażona postać węgla kamiennego, zawiera ponad 90% pierwiastka węgla; twardy węgiel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. odmiana węgla kamiennego;
(1.2) szaro-czarny kolor antracytu (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W złożach natalskich jakość węgla zbliżona jest do antracytu, lecz w stosunku do całkowitych zasobów stanowią one zaledwie 2%.
Wiktionary
IPA: ãnˈtrat͡sɨt, AS: ãntracyt
Wiktionary
przym. antracytowy
Wiktionary
(1.1) daw. węglobłysk, węglomień
Wiktionary
zbudowany z antracytu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący antracytu, związany z antracytem
(1.2) szaro-czarny kolor
Wiktionary
IPA: ˌãntrat͡sɨˈtɔvɨ, AS: ãntracytovy
Wiktionary
rzecz. antracyt m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od antrakt
Wiktionary
rzecz. antrakt m.
Wiktionary
choroba roślin powodowana głównie przez grzyby
SJP.pl
Antraknoza lub zgorzel – grupa grzybowych chorób roślin, podczas których w tkankach roślin występują zgorzele. Są to choroby infekcyjne wywoływane przez grzyby. Porażają one głównie liście, łodygi i owoce, powodując powstawanie na nich drobnych plamistości i brunatnych, zapadniętych plam ze zdeformowaną powierzchnią. Silnie porażone liście przedwcześnie opadają. W niektórych przypadkach antraknoza obejmuje również podstawę łodygi i korzeń (antraknoza ziemniaka i pomidora).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. dziedzina archeobotaniki zajmująca się badaniem węgli drzewnych, środowisk roślin drzewiastych i sposobów ich użytkowania przez człowieka
Wiktionary
Antrakologia – to dyscyplina archeobotaniki, zajmuje się analizą roślin drzewiastych i sposobów ich użytkowania przez człowieka, na podstawie szczątków roślinnych ze stanowisk archeologicznych.
Analizie poddawane są elementy drewna np. węgiel drzewny. Wydzieliła się wskutek badań węgli drzewnych z wykopalisk archeologicznych w XIX w. Rozwój nastąpił w latach 30.–40. XX w. wskutek opracowania nowych technik obserwacji mikroskopowych A.C. Westerna.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antrakolog m.
przym. antrakologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἄνθραξ. (ánthraks) → węgiel drzewny + etym|gr|-λογία. < etym|gr|λόγος. → mowa, rozprawa, traktat
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthracology
* baskijski: (1.1) antrakologia
* francuski: (1.1) anthracologie ż.
* hiszpański: (1.1) antracología ż.
* kataloński: (1.1) antracologia ż.
* niemiecki: (1.1) Anthrakologie ż.
* portugalski: (1.1) antracologia ż.
* serbski: (1.1) антракологија ż.
źródła.
== antrakologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antrakologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. antrakolog m.
przym. antrakologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antrakolog m.
przym. antrakologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἄνθραξ. (ánthraks) → węgiel drzewny + etym|gr|-λογία. < etym|gr|λόγος. → mowa, rozprawa, traktat
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthracology
* baskijski: (1.1) antrakologia
* francuski: (1.1) anthracologie ż.
* hiszpański: (1.1) antracología ż.
* kataloński: (1.1) antracologia ż.
* niemiecki: (1.1) Anthrakologie ż.
* portugalski: (1.1) antracologia ż.
* serbski: (1.1) антракологија ż.
źródła.
== antrakologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antrakologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) nauk. dotyczący antrakologii
Wiktionary
rzecz. antrakologia ż., antrakolog m.
Wiktionary
przedstawiciel rzędu wymarłych płazów pierwotnych
SJP.pl
rząd wymarłych płazów pierwotnych
SJP.pl
Antrakozaury (Anthracosauria) – tradycyjnie wyróżniany rząd wymarłych płazów pierwotnych, należących do parafiletycznej grupy labiryntodontów.
Antrakozaury jako pierwszy wyróżnił w 1929 r. David Watson, nadając im wówczas łacińską nazwę Anthracosauroideae. Watson zaliczył antrakozaury do większej grupy Embolomeri, obejmującej niewielką liczbę rodzajów mięsożernych czworonogów żyjących w karbonie i wczesnym permie, generalnie cechujących się stosunkowo dużymi rozmiarami, długim, węgorzowatym ciałem i małymi kończynami, silnie związanych ze środowiskiem wodnym; Watson zaliczył do Anthracosauroideae wszystkich przedstawicieli Embolomeri poza rodziną Loxommatidae (młodszy synonim Baphetidae, później uznane za bliżej niespokrewnione z Embolomeri i wykluczone z tej grupy). Nazwy Anthracosauria na określenie grupy jako pierwszy użył w 1934 r. Gunnar Säve-Söderbergh, zaliczając do niej wówczas taksony wcześniej zaliczane do Embolomeri.
Wikipedia
ostra, zwykle śmiertelna choroba zakaźna zwierząt wywoływana przez bakterię - laseczkę wąglika, przenoszona na ludzi, objawiająca się m.in. czarnymi strupami w miejscu zakażenia, bólami głowy i gorączką; wąglik, czarna krosta, karbunkuł (dawniej)
SJP.pl
Wąglik (łac. anthrax) – choroba zakaźna, zaraźliwa, wywoływana przez Gram-dodatnią bakterię nazywaną laseczką wąglika (Bacillus anthracis). Znany już od czasów starożytnych, występuje na całym świecie. Wąglik występuje najczęściej u bydła, koni, owiec i kóz. Świnie rzadko chorują. Psy cechuje znaczna odporność. Ptaki są niewrażliwe na zakażenia naturalne.
Wikipedia
przerwa między częściami przedstawienia teatralnego, opery, koncertu itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teatr. przerwa między aktami, w trakcie spektaklu
(1.2) przerwa podczas wykonywania jakiejś czynności
Wiktionary
Antrakt (z fr. entr'acte) – przerwa między aktami przedstawienia teatralnego, opery, częściami koncertu muzycznego; także epizod instrumentalny wykonywany między aktami opery czy baletu (muzyka antraktowa).
Wikipedia
(1.1) Wykwintny poczęstunek dla widzów Loży Prezydenckiej serwowany jest przed spektaklem bądź w antrakcie.
Wiktionary
IPA: ˈãntrakt, AS: ãntrakt
Wiktionary
rzecz. antrakcik mrz., antraktowość ż.
przym. antraktowy
Wiktionary
(1.1) przest. międzyakt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antraktowe
Wiktionary
przym. antraktowy
przysł. antraktowo
rzecz. antrakt mrz.
Wiktionary
związany z antraktem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) teatr. związany z antraktem; odbywający się podczas antraktu
Wiktionary
rzecz. antrakt mrz., antraktowość ż.
Wiktionary
związany z antranoidem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przedpokój
Wiktionary
w gwarze poznańskiej: przedpokój, ganek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg-pl|Poznań. ganek, przedpokój, korytarz
Wiktionary
(1.1) W antrejce na ryczce stały pyry w tytce.
Wiktionary
(1.1) antryjka
Wiktionary
dawniej właściciel teatru lub cyrku, pełniący funkcję dyrektora
SJP.pl
dawniej: właścicielka teatru lub cyrku, pełniąca również funkcję dyrektora
SJP.pl
dawne przedsiębiorstwo teatralne lub cyrkowe; entrepryza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. prywatne przedsiębiorstwo teatralne lub cyrkowe
(1.2) daw. przedsięwzięcie
Wiktionary
(1.2) Postanowiłem tedy wziąć Roda i wprowadziłem kilkaset muszkieterów kryjomo do zamku, ale antrepryza nie poszła, bo go chromy Szymelfenig ostrzegł.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɛˈprɨza, AS: ãntrepryza
Wiktionary
rzecz. antreprener
Wiktionary
niska kondygnacja pomiędzy parterem a pierwszym piętrem; półpiętro; mezanin; mezzanino
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. pomieszczenie wydzielone z przestrzeni parteru lub piętra budynku, nie stanowiące osobnej kondygnacji;
Wiktionary
Antresola (fr. entresol „międzypiętro”), półpiętro – pomieszczenie (mieszkalne, biurowe, magazynowe itp.) jedno- lub kilkupokojowe, wydzielone z przestrzeni parteru, piętra budynku mieszkalnego lub hali przemysłowej. Nie stanowi osobnej kondygnacji.
Wikipedia
(1.1) półpiętro
Wiktionary
czasownik
(1.1) daw. zabawiać rozmową
Wiktionary
IPA: ˌãntrɛtɛ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: ãntretẽnovać
Wiktionary
rzecz. antretenowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|antretenować.
Wiktionary
czas. antretenować ndk.
Wiktionary
skrót
(1.1) = nauk. eduk. antropologia
(1.2) = nauk. eduk. antropologiczny
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔˈlɔɟja, AS: ãntropoloǵi ̯a
Wiktionary
(1.1-2) antropol., antr.
Wiktionary
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z człowiekiem
Wiktionary
(1.1) antropo- + -logia = antropologia
Wiktionary
IPA: ãnˈtrɔpɔ, AS: ãntropo
Wiktionary
temsłow. andro-
Wiktionary
(1.1) humano-
Wiktionary
obecna epoka geologiczna zdominowana działalnością człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. geol. epoka geologiczna zdominowana przez wpływ człowieka;
Wiktionary
Antropocen – proponowana epoka geologiczna, charakteryzująca się znacznym wpływem człowieka na ekosystem i geologiczny system planety Ziemia. Wpływ ten będzie widoczny w przyszłości w śladach kopalnych. Antropocen nie jest oficjalnie uznany za epokę geologiczną, jednak jest postulowany przez wiele środowisk naukowych.
Wikipedia
przym. antropocenowy, antropoceński
Wiktionary
dotyczący antropocentryzmu, właściwy antropocentryzmowi (np. antropocentryczny światopogląd, antropocentryczny punkt widzenia)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) skupiony na człowieku, stawiający człowieka na najważniejszym miejscu
Wiktionary
(1.1) Naiwnością było tylko brać idiosynkrazję antropocentryczną za miarę rzeczy, za linię demarkacyjną między tym, co „realne” i „nierealne”: mówiąc krótko, zabsolutyzowanie tego, co jest względne.
Wiktionary
rzecz. antropocentryzm mrz.
Wiktionary
pogląd stawiający w centrum zainteresowań i badań człowieka, głoszący go miarą wszystkiego, występujący w różnych epokach jako część rozmaitych filozofii, charakterystyczny dla różnych odmian humanizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. przekonanie, wedle którego człowiek to ośrodek świata, a wszystko w przyrodzie dzieje się ze względu na niego
(1.2) interpretacja świata wyłącznie z punktu widzenia doświadczenia człowieka
Wiktionary
Antropocentryzm (z gr. anthropos – człowiek i gr. kentron – środek koła) – pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel Wszechświata. Prekursorami antropocentryzmu poznawczego byli sofiści, od których pochodzi określenie – „człowiek jest miarą wszechrzeczy”.
Wikipedia
(1.1) (…) w polskiej humanistyce zwierzęta były tak długo nieobecne, że wiele aspektów ufundowanego na antropocentryzmie stosunku ludzi do zwierząt nie zostało jeszcze opisanych i zrozumianych.
(1.1) Antropocentryzm jest charakterystyczną cechą myślenia inspirowanego religią chrześcijańską.
Wiktionary
przym. antropocentryczny
przysł. antropocentrycznie
Wiktionary
celowe lub przypadkowe rozsiewanie diaspor (głównie nasion i owoców) przez człowieka
SJP.pl
Wikipedia
człowiek, zwykle członek pierwotnego plemienia, jedzący ludzkie mięso; kanibal, ludożerca, ludojad, androfag
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. człowiek zjadający innych ludzi
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) kanibal, ludożerca
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antropofagia ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀνθρωποφάγος. → ludożerca < etym|gr|ἄνθρωπος|φάγος. (ánthrōpos + fagos) → człowiek + żarłok
uwagi.
tłumaczenia.
* białoruski: (1.1) антрапафаг m.
* bułgarski: (1.1) антропофаг m.
* duński: (1.1) antropofag w.
* esperanto: (1.1) antropofago
* rosyjski: (1.1) антропофаг m.
* słoweński: (1.1) antropofag m.
* ukraiński: (1.1) антропофаг m.
źródła.
== antropofag (język duński.) ==
wymowa. IPA3|antʁopoˈfæˀj.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) antropofag
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔˈpɔfak, AS: ãntropofak
Wiktionary
rzecz. antropofagia ż.
Wiktionary
(1.1) kanibal, ludożerca
Wiktionary
zwyczaj rytualnego zjadania mięsa ludzkiego przez innych ludzi, do niedawna spotykany u niektórych ludów Afryki, Indonezji, Oceanii i wysp Morza Karaibskiego; kanibalizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. ludzki kanibalizm, ludożerstwo
Wiktionary
Kanibalizm – praktyka zjadania osobników własnego gatunku, dość rozpowszechniona w naturze. Występuje w wielu grupach zwierząt, m.in. u owadów, pajęczaków, ryb, płazów i ptaków, bardzo rzadko u ssaków. Może się nasilić ze względu na zbytnie zagęszczenie populacji lub w następstwie głodu. Do najbardziej znanych zwierząt praktykujących kanibalizm należą modliszki.
Wikipedia
IPA: ˌãntrɔpɔˈfaɟja, AS: ãntropofaǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. antropofag m.
przym. antropofagiczny
Wiktionary
takson roślin obcego pochodzenia na danym terenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. ekol. gatunek roślin obcy florze naturalnej określonego terenu,
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) skr. antr.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwierzę lub osoba charakteryzująca się antropofobią — awersją lub lękiem przed ludźmi i stronieniem od nich
Wiktionary
(1.1) Bóbr jest wybitnym antropofobem, wymierającym wraz ze wzrostem gęstości zaludnienia.
(1.1) I w ogóle nie jestem ani „człowiekolubem” czyli „antropofilem”, ani też ”człowiekonienawistnikiem” czyli „antropofobem” lub nawet ”człowiekożercą” czyli „antropofagiem”. Moimi sądami o sprawach ludzkich nie kieruje ani miłość, ani nienawiść.
Wiktionary
rzecz. antropofobia ż.
Wiktionary
chorobliwy lęk przed ludźmi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. (u ludzi i zwierząt) niechęć lub chorobliwy lęk przed ludźmi;
Wiktionary
Antropofobia – zaburzenie lękowe z grupy fobii oznaczające lęk przed ludźmi. W odróżnieniu od fobii społecznej, antropofobia oznacza lęk przed ludźmi w ogóle, natomiast fobia społeczna lęk przed relacjami interpersonalnymi i odrzuceniem oraz ośmieszeniem. W klasyfikacji ICD-10 antropofobia traktowana jest jako szczególny przypadek fobii społecznej.
Wikipedia
(1.1) Najbardziej istotne zmiany występują w grupach zwierząt wykazujących antropofobię lub ścisły związek ze środowiskami naturalnymi. Zmiany wywołane urbanizacją powodują w pierwszym rzędzie zmniejszanie się powierzchni terenów, na których mogą one żyć.
(1.1) Miliony ludzi cierpią na antropofobię, czyli chorobliwy lęk przed innymi ludźmi.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔˈfɔbʲja, AS: ãntropofobʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antropofob m., antropofobik m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antropofob m., antropofobik m.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|antropo-|-fobia., etym|niem|Anthropophobie. < etym|gr.; pierwsze użycie w Metafizyce moralności Kanta, późny XVIII w.
uwagi.
por|taijin kyofusho|fobia społeczna.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthropophobia
* arabski: (1.1) رهاب البشر m. (ruhāb al-bášar)
* białoruski: (1.1) антрапафобія ż.
* bułgarski: (1.1) антропофобия ż.
* czeski: (1.1) antropofobie ż.
* estoński: (1.1) antropofoobia
* fiński: (1.1) antropofobia
* francuski: (1.1) anthropophobie ż.
* hiszpański: (1.1) antropofobia ż.
* kataloński: (1.1) antropofòbia ż.
* koreański: (1.1) 대인 공포증 (對人恐怖症, taein komgp’ojŭng)
* niemiecki: (1.1) Anthropophobie ż.
* ormiański: (1.1) անտրոպոֆոբիա (antro'po'fo'bia)
* portugalski: (1.1) antropofobia ż.
* rosyjski: (1.1) антропофобия ż.
* słowacki: (1.1) antropofóbia ż.
* słoweński: (1.1) antropofobija ż.
* szwedzki: (1.1) antropofobi w.
* turecki: (1.1) antropofobi
* ukraiński: (1.1) антропофобія ż.
* węgierski: (1.1) antropofóbia
* włoski: (1.1) antropofobia ż.
źródła.
== antropofobia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antropofobia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z antropogenezą (np. badania antropogenetyczne, hipotezy antropogenetyczne)
SJP.pl
powstanie i rozwój gatunku ludzkiego we wczesnych stadiach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) antrop. pochodzenie człowieka jako gatunku, historia jego rozwoju;
Wiktionary
Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.
Wikipedia
(1.1) Proces antropogenezy wciąż trwa.
Wiktionary
przym. antropogeniczny
Wiktionary
(1.1) filogeneza człowieka
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) zachodzący lub powstały w wyniku działalności gospodarczej człowieka
Wiktionary
rzecz. antropogeneza ż.
przysł. antropogenicznie
Wiktionary
osoba wyspecjalizowana w zakresie antropogeografii
SJP.pl
Geografia społeczno-ekonomiczna (także: antropogeografia, geografia człowieka) – nauka geograficzna badająca różne aspekty działalności człowieka, w tym także konsekwencje społeczne i gospodarcze dla tej aktywności w przestrzeni geograficznej. Jeden z czterech głównych działów geografii (obok geografii fizycznej, geografii regionalnej, geografii technicznej i geografii stosowanej).
Wikipedia
przymiotnik od: antropogeografia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. antrop. związany z antropogeografią, dotyczący antropogeografii
Wiktionary
rzecz. antropogeografia ż., antropogeograf mos.
Wiktionary
przymiotnik od: antropografia
SJP.pl
1. małpa najbardziej pokrewna człowiekowi; małpa człekokształtna;
2. w fantastyce: istota mająca cechy człowieka
SJP.pl
Małpokształtne, małpy właściwe (Simiiformes) – infrarząd ssaków naczelnych z podrzędu wyższych naczelnych obejmujący małpy szerokonose i małpy wąskonose.
Wikipedia
mający cechy podobne do ludzkich (np. sarkofag antropoidalny, stwór antropoidalny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) podobny do człowieka; mający kształt człowieka
Wiktionary
(1.1) człekopodobny, człekokształtny, antropomorficzny
Wiktionary
1. małpa najbardziej pokrewna człowiekowi; małpa człekokształtna;
2. w fantastyce: istota mająca cechy człowieka
SJP.pl
Małpokształtne, małpy właściwe (Simiiformes) – infrarząd ssaków naczelnych z podrzędu wyższych naczelnych obejmujący małpy szerokonose i małpy wąskonose.
Wikipedia
skrót od: antropologia, antropologiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
skrót
(1.1) = nauk. eduk. antropologia
(1.2) = nauk. eduk. antropologiczny
Wiktionary
(1.1) Pomocnicy prac. nauki: Janina Kozikowska, mgr, asyst. do 30 9 1959 [...] Franciszek Rożnowski mgr antropol., asyst., Jerzy Woszczyk mgr antropol. [...]
(1.2) Oprócz nielicznych artykułów umieszczonych w Zbiorze Wiadomości do Antropol. Kraj. i niektórych czasopismach, oraz kilku zbiorów pieśni dawniej wydanych, w literaturze naszej nie więcej odnaleźć nie można
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔˈlɔɟja, AS: ãntropoloǵi ̯a
Wiktionary
(1.1-2) antrop., antr.
Wiktionary
oddawanie czci boskiej ludziom
SJP.pl
Antropolatria – odmiana deifikacji, uprawienie kultu i oddawanie czci wobec ludzi.
Odmianą antropolatrii jest apoteoza odnosząca się do założycieli albo przywódców religijnych lub innych wybitnych osobistości czy autorytetów.
Wikipedia
skamielina ciała ludzkiego lub jego części znajdowana w wykopaliskach archeologicznych
SJP.pl
specjalista w dziedzinie antropologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) antrop. biol. badacz rozwoju i zróżnicowania jednostek ludzkich, gatunku ludzkiego oraz ludzkich społeczności;
Wiktionary
Antropologia (gr. ἄνθρωπος anthropos „człowiek”, λόγος logos „nauka”) – interdyscyplinarna dziedzina nauki na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych. Zajmuje się badaniem człowieka jako jednostki w społeczeństwie w kontekście historycznej zmienności, biorąc pod uwagę warunki socjalno-ekonomiczne oraz kulturowe; poszukuje zrozumienia roli kultury i struktur władzy w życiu człowieka. Ma dwa podstawowe nurty:
Wikipedia
(1.1) "Antropolodzy mają prawo twierdzić, że przyczynili się do zachowania kulturowego dziedzictwa społeczeństw, które badali, […]. Lecz prawdą jest również, iż mieli oni swój udział, czasem tylko pośredni, w utrzymywaniu struktur władzy reprezentowanych przez system kolonialny".
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔˈpɔlɔk, AS: ãntropolok
Wiktionary
rzecz. antropologia ż., antropologizm mrz.
:: fż. antropolożka ż.
przym. antropologiczny
przysł. antropologicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antropologia ż., antropologizm mrz.
:: fż. antropolożka ż.
przym. antropologiczny
przysł. antropologicznie
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|antropo-|-log. < etym|gr|ἄνθρωπος|λόγος. (anthropos + logos) → człowiek + nauka
uwagi.
zobacz też: Indeks:Polski - Zawody
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthropologist
* arabski: (1.1) أنثروبولوجي
* baskijski: (1.1) antropologo
* białoruski: (1.1) антраполаг m.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) антраполяг m.
* bułgarski: (1.1) антрополог m.
* czeski: (1.1) antropolog m.
* francuski: (1.1) anthropologue
* hindi: (1.1) नृविज्ञानी m. (nr̥vijñānī)
* hiszpański: (1.1) antropólogo m.
* japoński: (1.1) 人類学者
* kataloński: (1.1) antropòleg m.
* ormiański: (1.1) մարդաբան
* rosyjski: (1.1) антрополог m.
* słowacki: (1.1) antropológ m.
* szwedzki: (1.1) antropolog w.
* ukraiński: (1.1) антрополог m.
* węgierski: (1.1) antropológus
* włoski: (1.1) antropologo m.
źródła.
== antropolog (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|antropǒloɡ.
dzielenie|an|tro|po|log.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) antropolog
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wiedza o człowieku (często jako dział jakiejś nauki, np. antropologia biblijna, antropologia biologiczna lub zespół pewnych nauk, np. antropologia kulturowa)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o człowieku;
Wiktionary
Antropologia (gr. ἄνθρωπος anthropos „człowiek”, λόγος logos „nauka”) – interdyscyplinarna dziedzina nauki na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych. Zajmuje się badaniem człowieka jako jednostki w społeczeństwie w kontekście historycznej zmienności, biorąc pod uwagę warunki socjalno-ekonomiczne oraz kulturowe; poszukuje zrozumienia roli kultury i struktur władzy w życiu człowieka. Ma dwa podstawowe nurty:
Wikipedia
(1.1) Wielu naukowców zajmuje się antropologią.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔˈlɔɟja, AS: ãntropoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. antropolog m., antropolożka ż., antropologizm m.
przym. antropologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
(1.1) antropolingwistyka
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. antropolog m., antropolożka ż., antropologizm m.
przym. antropologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἄνθρωπος|λόγος. → człowiek + nauka
uwagi.
(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthropology
* arabski: (1.1) علم الإنسان, أنثروبولوجيا, egiparab|انثروبولوجيا.
* baskijski: (1.1) antropologia
* białoruski: (1.1) антрапалогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) антрапалёгія ż.
* bułgarski: (1.1) антропология ż.
* duński: (1.1) antropologi w.
* esperanto: (1.1) antropologio
* fiński: (1.1) antropologia
* francuski: (1.1) anthropologie ż.
* gruziński: (1.1) ანთროპოლოგია
* hindi: (1.1) मानवशास्त्र m. (mānavaśāstra), नृविज्ञान m. (nr̥vijñāna)
* hiszpański: (1.1) antropología ż.
* interlingua: (1.1) anthropologia
* islandzki: (1.1) mannfræði ż.
* kataloński: (1.1) antropologia ż.
* koreański: (1.1) 인류학 (illyuhak)
* łotewski: (1.1) antropoloģija ż.
* niemiecki: (1.1) Anthropologie ż.
* nowogrecki: (1.1) ανθρωπολογία ż.
* perski: (1.1) مردمشناسی
* portugalski: (1.1) antropologia ż.
* rosyjski: (1.1) антропология ż.
* słowacki: (1.1) antropológia ż.
* szwedzki: (1.1) antropologi w.
* turecki: (1.1) antropoloji
* ukraiński: (1.1) антропологія ż.
* węgierski: (1.1) antropológia, embertan
* włoski: (1.1) antropologia ż.
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
antropologiczny i archeologiczny
SJP.pl
dotyczący antropologii (np. badania antropologiczne, typy antropologiczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z antropologią, dotyczący antropologii
Wiktionary
(1.1) Esej to nie tylko gatunek literacki. To również zagadnienie psychologiczne, antropologiczne, egzystencjalne.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: ãntropoloǵičny
Wiktionary
rzecz. antropologia ż., antropolog m., antropolożka ż.
Wiktionary
pogląd filozoficzny według którego właściwym przedmiotem filozofii jest człowiek pojmowany jako "najwyższy wytwór" przyrody
SJP.pl
przyrząd służący do pomiarów ciała ludzkiego
SJP.pl
Antropometr – przyrząd wykorzystywany do pomiarów ciała człowieka. Może być użyty do pomiaru wysokości ciała, długości tułowia oraz długości kończyn górnych i dolnych.
Wykonany jest z rury o długości około 2 metrów. Z jednej strony jest ona spłaszczona i zaopatrzona w podziałkę milimetrową. Po rurze poruszany jest suwak z iglicą, za pomocą którego ustawia się mierzoną wysokości. W okienku suwaka jest odczytywany wynik pomiaru.
Wikipedia
dział antropologii (nauki o powstaniu gatunku ludzkiego, jego rozwoju i zróżnicowaniu) zajmujący się pomiarami szkieletu i ciała ludzkiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. dziedzina nauki zajmująca się pomiarami ciała ludzkiego
Wiktionary
Antropometria – metoda badawcza stosowana w antropologii fizycznej, polegająca na pomiarach porównawczych części ciała ludzkiego np.: długości kości (osteometria), objętości i proporcji czaszki (kraniometria), głowy (kefalometria), proporcji ciała (karpometria), masa ciała, rozstawu oczu, określenie pigmentacji oczu, włosów i skóry itp. Do pomiarów wykorzystywane są przyrządy antropometryczne.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. antropometryczny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|ἄνθρωπος|μέτρον.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthropometry, anthropometrics
* baskijski: (1.1) antropometria
* słowacki: (1.1) antropometria ż.
* włoski: (1.1) antropometria ż.
źródła.
== antropometria (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antropometria
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. antropometryczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. antropometryczny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|ἄνθρωπος|μέτρον.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthropometry, anthropometrics
* baskijski: (1.1) antropometria
* słowacki: (1.1) antropometria ż.
* włoski: (1.1) antropometria ż.
źródła.
== antropometria (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) antropometria
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z antropometrią (np. pomiary antropometryczne)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z antropometrią, dotyczący antropometrii
Wiktionary
rzecz. antropometria ż., antropometr m.
Wiktionary
1. książkowo: dotyczący antropomorfizmu - przypisywania cech ludzkich przyrodzie żywej i martwej (zjawiskom przyrody, zwierzętom, roślinom i przedmiotom), np. cechy antropomorficzne;
2. w religii: dotyczący antropomorfizmu - wyobrażenia bóstwa na podobieństwo człowieka, przypisywania mu cech właściwych człowiekowi, np. bóstwo antropomorficzne
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przypominający wyglądem człowieka
Wiktionary
(1.1) Kilkaset kamiennych figurek antropomorficznych archeolodzy odkryli w tej części tellu.
Wiktionary
rzecz. antropomorfizowanie n., antropomorfista mos., antropomorfizm mrz., antropomorfizacja ż.
czas. antropomorfizować ndk., antropomorfizować się ndk.
przym. antropomorfizacyjny
Wiktionary
książkowo: ten, który uległ antropomorfizmowi, któremu przypisywano cechy ludzkie
SJP.pl
w literaturze: odmiana animizacji, przenośnia polegająca na przypisywaniu cech ludzkich przedmiotom, zjawiskom natury, roślinom i zwierzętom oraz pojęciom abstrakcyjnym, np. gwiazdy mówią mi..., nawet niebo płacze; antropomorfizm, uczłowieczenie; porównaj: animizacja (ożywienie), personifikacja (uosobienie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. rodzaj metafory; nadawanie rzeczom, zjawiskom lub pojęciom cech ludzkich
Wiktionary
Antropomorfizacja (gr. άνθρωπος anthrōpos – „człowiek”, μορφή morphē – „kształt, forma”) lub uczłowieczenie – zabieg językowy polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp. cech ludzkich i ludzkich motywów postępowania. Konkretne zastosowanie antropomorfizacji nazywa się antropomorfizmem.
Wikipedia
(1.1) Wyrażenie „niebo płacze” to przykład antropomorfizacji.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔ̃mɔrfʲiˈzat͡sʲja, AS: ãntropõmorfʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antropomorfista, antropomorfizm
przym. antropomorficzny, antropomorfizacyjny
czas. antropomorfizować
Wiktionary
związany z antropomorfizacją (rodzajem przenośni), np. przenośnia antropomorfizacyjna
SJP.pl
1. książkowo: przypisywanie cech ludzkich przyrodzie żywej i martwej (zjawiskom przyrody, zwierzętom, roślinom i przedmiotom), np. gwiazdy mówią mi..., nawet niebo płacze; antropomorfizacja, uczłowieczenie;
2. w religii: wyobrażenie bóstwa na podobieństwo człowieka, przypisywanie mu cech właściwych człowiekowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nadawanie cech ludzkich innym (niebędącymi ludźmi) istotom i zjawiskom;
Wiktionary
Antropomorfizacja (gr. άνθρωπος anthrōpos – „człowiek”, μορφή morphē – „kształt, forma”) lub uczłowieczenie – zabieg językowy polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp. cech ludzkich i ludzkich motywów postępowania. Konkretne zastosowanie antropomorfizacji nazywa się antropomorfizmem.
Wikipedia
IPA: ˌãntrɔpɔ̃ˈmɔrfʲism̥, AS: ãntropõmorfʹism̦
Wiktionary
rzecz. antropomorfista m., antropomorfizacja ż., antropomorfizowanie n.
czas. antropomorfizować
przym. antropomorficzny, antropomorfizacyjny
Wiktionary
przypisywać przedmiotom, zjawiskom natury, roślinom i zwierzętom oraz pojęciom abstrakcyjnym cechy fizyczne, psychiczne lub zachowania właściwe człowiekowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przypisywanie cech ludzkich zjawiskom przyrody, zwierzętom i przedmiotom
Wiktionary
rzecz. antropomorfizm m., antropomorfista m.
czas. antropomorfizować ndk.
przym. antropomorfizacyjny, antropomorficzny
Wiktionary
(1.1) antropomorfizm
Wiktionary
w językoznawstwie: nazwa własna osoby, np. imię, nazwisko, pseudonim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. osobowa nazwa własna
Wiktionary
(1.1) Nazwisko jest antroponimem dziedziczonym przez pokolenia.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔˈpɔ̃ɲĩm, AS: ãntropõńĩm
Wiktionary
rzecz. antroponimia
przym. antroponimiczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o antroponimach, dział onomastyki;
(1.2) jęz. nazewnictwo osobowe, będące przedmiotem badań antroponimii (1.1)
Wiktionary
Antroponimia, antroponomastyka – dział onomastyki zajmujący się badaniem nazewnictwa osobowego (zwanego antroponimią), nazw własnych przypisywanych istotom żywym (imion, przezwisk, nazwisk itd.).
Wikipedia
(1.2) Profesor był znanym specjalistą w zakresie białoruskiej i ukraińskiej antroponimii.
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔ̃ˈɲĩmʲja, AS: ãntropõńĩmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antroponim m.
przym. antroponimiczny
Wiktionary
(1.1) antroponomastyka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antroponimiczne
Wiktionary
przym. antroponimiczny
przysł. antroponimicznie
Wiktionary
przymiotnik od: antroponimia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o antroponimach
Wiktionary
Antroponimia, antroponomastyka – dział onomastyki zajmujący się badaniem nazewnictwa osobowego (zwanego antroponimią), nazw własnych przypisywanych istotom żywym (imion, przezwisk, nazwisk itd.).
Wikipedia
(1.1) Gdzie mogę dowiedzieć się czegoś o antroponomastyce?
Wiktionary
IPA: ˌãntrɔpɔ̃nɔ̃ˈmastɨka, AS: ãntropõnõmastyka
Wiktionary
(1.1) antroponimia
Wiktionary
Antropopatyzm (z gr. anthropopathes, „mający ludzkie uczucia”, od anthropos – człowiek i pathos – doznawanie) – forma antropomorfizmu. Polega na przypisywaniu zwierzętom, roślinom lub przedmiotom nieożywionym uczuciowości ludzkiej. W innym znaczeniu jest to przypisywanie uczuć ludzkich bóstwu.
Wikipedia
wpływ człowieka na środowisko naturalne i zmiany w ekosystemie
SJP.pl
Antropopresja – ogół działań człowieka (zarówno planowych i przypadkowych) mających wpływ na środowisko przyrodnicze.
Czynniki antropopresji, czyli czynniki antropogeniczne – czynniki związane z każdą formą pośredniego lub bezpośredniego wpływu człowieka na środowisko i bytujące w nim rośliny i zwierzęta. Na terenach użytkowanych rolniczo jest to całokształt działalności związanej z produkcją roślinną i zwierzęcą. Działalność rolnicza, podporządkowana nadrzędnemu celowi, tj. maksymalizacji produkcji, często prowadzi do degradacji środowiska (np. w wyniku nadmiernej chemizacji). W rezultacie działalności pozarolniczej również zachodzą niekorzystne zmiany, np. zmniejszanie powierzchni użytków rolnych na korzyść gospodarki komunalnej i zabudowy przemysłowej, skażenie atmosfery, wody i gleby przez przemysł, zachwianie stosunków wodnych w glebie wskutek pogłębiania rzek lub wadliwej melioracji. Na terenach użytkowanych rolniczo jest to całokształt działalności związanej z produkcją roślinną i zwierzęcą, a na terenach uprzemysłowionych - z przemysłem.
Wikipedia
kopalna forma pingwina z miocenu
SJP.pl
część biosfery, obszar kuli ziemskiej zamieszkiwany przez człowieka
SJP.pl
Antroposfera – sfera kuli ziemskiej (obręb biosfery), w której działa człowiek. Jest to zazwyczaj obszar poddany silnej antropopresji, ulega on poszerzeniu wraz z rozwojem cywilizacji. Antroposfera obejmuje m.in. obszary zurbanizowane. Aktualnie w badaniach naukowych badany jest wpływ przekształceń środowiska przyrodniczego dokonywanych przez człowieka również na tę sferę.
Wikipedia
dział antropologii, ściślej jedna z metod opisu cech jakościowych człowieka, przy użyciu schematycznych rysunków (np. profile nosa) lub skal wzorcowych, np. barwy włosów lub oczu
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem warunków pracy
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem warunków pracy
SJP.pl
osoba wyspecjalizowana w zakresie antropozofii
SJP.pl
odmiana teozofii, głosząca możliwość poznania świata pozamaterialnego za pomocą jasnowidztwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. doktryna duchowo-filozoficzna zakładająca, że poprzez wewnętrzny rozwój człowiek może intuicyjnie i duchowo poznać wyższe rzeczywistości oraz zrozumieć sens istnienia
Wiktionary
Antropozofia (mądrość o człowieku, od gr. ánthropos – „człowiek”, sophía – „mądrość, wiedza”) – szkoła duchowa (inicjacyjna), światopogląd ezoteryczny i całościowa propozycja przebudowy cywilizacji materialistycznej, zapoczątkowana i inspirowana w pierwszych dwóch dekadach XX w. przez austriackiego filozofa, wizjonera i gnostyka Rudolfa Steinera (1861–1925). Centralną rolę w antropozofii odgrywa bezpośrednie poznanie świata duchowego wsparte na indywidualnym doświadczeniu, praktyce duchowej (głównie medytacyjnej) i na związanej z tą praktyką całościowej przemianie człowieka. W tym sensie antropozofia jest współczesną formą chrześcijańskiej gnozy (ma swoje analogie zarówno w antycznej mistyce filozoficznej, np. neoplatońskiej, jak i inicjacyjnych szkołach orientalnych, np. buddyjskich). Aby podkreślić różnice między tradycyjną mistyką a antropozofią Steiner nazywał tę ostatnią „nauką duchową” (Geisteswissenschaft), rozumiejąc ją jako próbę obiektywnego badania rzeczywistości duchowej bez jednostronności zarówno mistyki, jak i nowożytnej nauki.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. antropozoficzny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|ἄνθρωπος|σοφία.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthroposophy
* baskijski: (1.1) antroposofia
* czeski: (1.1) antropozofie ż.
* francuski: (1.1) anthroposophie ż.
* hiszpański: (1.1) antroposofía ż.
* niemiecki: (1.1) Anthroposophie ż.
* portugalski: (1.1) antroposofia ż.
* słowacki: (1.1) antropozofia
* ukraiński: (1.1) антропософія ż. (antroposofija)
* włoski: (1.1) antroposofia ż.
źródła.
== antropozofia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. antropozofia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. antropozoficzny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. antropozoficzny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|ἄνθρωπος|σοφία.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anthroposophy
* baskijski: (1.1) antroposofia
* czeski: (1.1) antropozofie ż.
* francuski: (1.1) anthroposophie ż.
* hiszpański: (1.1) antroposofía ż.
* niemiecki: (1.1) Anthroposophie ż.
* portugalski: (1.1) antroposofia ż.
* słowacki: (1.1) antropozofia
* ukraiński: (1.1) антропософія ż. (antroposofija)
* włoski: (1.1) antroposofia ż.
źródła.
== antropozofia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. antropozofia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antropozoficzne; cecha tych, którzy są antropozoficzni
Wiktionary
rzecz. antropozofia ż.
przym. antropozoficzny
przysł. antropozoficznie
Wiktionary
związany z antropozofią (np. antropozoficzne spojrzenie na świat, antropozoficzne ćwiczenia duchowe)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z antropozofią, dotyczący antropozofii
Wiktionary
rzecz. antropozofia ż., antropozoficzność ż.
przysł. antropozoficznie
Wiktionary
przymiotnik od: antropozoik
SJP.pl
okres w dziejach Ziemi, w którym pojawił się człowiek; czwartorzęd
SJP.pl
Choroby odzwierzęce, zoonozy, antropozoonozy – zakaźne lub pasożytnicze choroby zwierząt, bądź przez zwierzęta tylko roznoszone, przenoszące się na człowieka poprzez kontakt bezpośredni lub surowce pochodzenia zwierzęcego, rzadziej drogą powietrzną (np. toksoplazmoza, bruceloza, wścieklizna, ptasia grypa i inne).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. górn. pomocnik kopacza
Wiktionary
IPA: ãnˈtrɨxaʃ, AS: ãntryχaš
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przedpokój
Wiktionary
(1.1) W antryju na byfyju stoła szolka tyju. → W przedpokoju na kredensie stała filiżanka herbaty.
Wiktionary
mięso cielęce lub wołowe z kością z przedniej górnej części tuszy; także: kotlet z tego mięsa
SJP.pl
Antrykot (fr. entrecôte, międzyżebrze) – mięso otrzymywane z tuszy wołowej (z tzw. górnicy) lub cielęcej (z tzw. górki) (część przednia ćwierćtuszy).
Antrykot oddzielony jest od rozbratla pomiędzy szóstym i siódmym kręgiem piersiowym i przyległymi do nich żebrami. Długi mięsień wzdłuż kręgosłupa przyrastający do kręgów piersiowych, a od dołu do żeber, z warstwą tłuszczu i powięzi; również kotlet z takiego mięsa.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mączka ceglana
(1.2) slang. sport. nawierzchnia pokryta mączką ceglaną
Wiktionary
przym. antukowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pokryty mączką ceglaną (antuką)
Wiktionary
rzecz. antuka ż.
Wiktionary
otoczenie, środowisko; entourage
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. otoczenie, środowisko
Wiktionary
(1.1) entourage
Wiktionary
roślina z rodziny obrazkowatych; kitnia
SJP.pl
Anturium, kitnia (Anthurium Schott) – rodzaj roślin zielnych z rodziny obrazkowatych, obejmujący około 850 opisanych gatunków neotropikalnych (łączną ich liczbę szacuje się na około tysiąc). Rodzaj ten jest w obrębie rodziny obrazkowatych najbogatszym w gatunki i najbardziej zróżnicowanym morfologicznie. Wiele kultywarów tego rodzaju uprawianych jest na całym świecie, w tym w Polsce, przemysłowo na kwiaty cięte lub jako rośliny pokojowe.
Wikipedia
miasto w Belgii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Belgii;
(1.2) geogr. adm. prowincja w Belgii, we Flandrii;
Wiktionary
Antwerpia (niderl. Antwerpen, wym. [ˈɑntˌʋɛrpə(n)]; fr. Anvers, wym. [ɑ̃vɛʁs]; hist. Antorf, Antorff) – miasto w północnej Belgii, w Regionie Flamandzkim, siedziba administracyjna prowincji Antwerpia oraz okręgu Antwerpia, położone nad Skaldą. Jest drugim co do wielkości ośrodkiem miejskim w Belgii, po Regionie Stołecznym Brukseli. Pod względem liczby mieszkańców jest największym miastem w kraju, a pod względem powierzchni największym we Flandrii.
Wikipedia
(1.1) Antwerpia leży w północnej Belgii.
Wiktionary
IPA: ãntˈfɛrpʲja, AS: ãntferpʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antwerpijczyk mos., antwerpijka ż.
przym. antwerpski, antwerpijski
Wiktionary
mieszkaniec Antwerpii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antwerpii
Wiktionary
(1.1) Antwerpijczycy zażądali zburzenia wszystkich murów, premier bez powodzenia szukał rozwiązania pośredniego, aż do upadku gabinetu.
Wiktionary
rzecz. Antwerpia ż.
:: fż. antwerpijka ż.
przym. antwerpski, antwerpijski
Wiktionary
mieszkanka Antwerpii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antwerpii
Wiktionary
rzecz. Antwerpia ż.
:: fm. antwerpijczyk mos.
przym. antwerpski, antwerpijski
Wiktionary
→ Antwerpia; antwerpski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Antwerpii, związany z Antwerpią, pochodzący z Antwerpii
Wiktionary
przym. antwerpski
rzecz. antwerpijka ż., antwerpijczyk mos., Antwerpia ż.
Wiktionary
(1.1) antwerpski
Wiktionary
→ Antwerpia; antwerpijski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Antwerpii, związany z Antwerpią, pochodzący z Antwerpii
Wiktionary
(1.1) Uczestniczyłam w nabożeństwie i pogrzebie na antwerpskim cmentarzu. Żegnałam go, dziękując za to, jakim był.
Wiktionary
IPA: ãntˈfɛrpsʲci, AS: ãntferpsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Antwerpia ż., antwerpijczyk m., antwerpijka ż.
przym. antwerpijski
Wiktionary
(1.1) antwerpijski
Wiktionary
potocznie: być anty - być przeciw (czemuś)
SJP.pl
Anty – pierwsze wydawnictwo zespołu Nagły Atak Spawacza. Singel został sprzedany w nakładzie dziesięciu tysięcy sztuk w czasach, gdy polski rap nie był popularny. Tak ogromny sukces zawdzięcza nagraniu Anty, w którym Spawacze wraz ze Slums Attack zaatakowali Liroya. W obu nagraniach głównie słychać Faziego, udział w demie Kaczmiego i Dzwona jest symboliczny w drugim nagraniu Narkotyki.
Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: przeciwdziałający, występujący przeciw, przeciwny
(1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: przeciwległy, skierowany w przeciwną stronę
Wiktionary
IPA: ˈãntɨ, AS: ãnty
Wiktionary
(1.1) przeciw-, kontr-
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) nastawiony wrogo wobec społeczności LGBT
Wiktionary
(1.1) W umowie Polski z UE znalazł się zakaz finansowania stref anty-LGBT. Komisja Europejska wprowadziła do umowy partnerstwa z Polską zapis zakazujący finansowego wspierania samorządów, które przyjęły uchwały anty-LGBT - informuje Kampania Przeciw Homofobii.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) klasyfikacja uporządkowana według negatywnego kryterium
Wiktionary
(1.1) antyranking
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Abchazji i Abchazom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyabchaskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyabchaskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia abolicjonizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec abolicjonizmu
Wiktionary
rzecz. antyabolicjonistyczność ż.
Wiktionary
stanowisko przeciwstawiające się aborcji, jako powszechnemu prawu
SJP.pl
osoba przeciwstawiająca się aborcji, jako powszechnemu prawu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przeciwnik dopuszczalności aborcji
Wiktionary
przym. antyaborcyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta sprzeciwiająca się prawu reprodukcyjnemu do przerywania ciąży
Wiktionary
będący przeciwny aborcji, zakazujący aborcji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymierzony przeciwko legalności aborcji, zakazujący aborcji
Wiktionary
IPA: ˌãntɨabɔrˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntyaborcyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. antyaborcjonista m.
Wiktionary
zmniejszający przyczepność (adhezję), np. środek antyadhezyjny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Afganistanowi i Afgańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyafgańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Od początku siódmej zmiany PKW Afganistan ujęto już ponad sto osób podejrzanych o działalność antyafgańską i antykoalicyjną.
Wiktionary
rzecz. antyafgańskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Afryce, Afrykanom
SJP.pl
[czytaj: antyejtsowy lub antyejcsowy] zwalczający AIDS; przeciwaidsowy
SJP.pl
wykorzystywany do tłumienia dźwięków; przeciwakustyczny, przeciwdźwiękowy, przeciwhałasowy, antyhałasowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Albanii i Albańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyalbańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Na fali protestów antyalbańskich, w 1987 roku Slobodan Milosević po objęciu władzy prowadził politykę, w wyniku której usunięto Albańczyków ze wszystkich istotnych stanowisk - zastąpiono ich Serbami.
Wiktionary
rzecz. antyalbańskość ż.
Wiktionary
zapobiegający alergii; przeciwalergiczny, antyuczuleniowy, przeciwuczuleniowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi aliantom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyalianckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyalianckość ż.
Wiktionary
w grafice komputerowej: redukcja zniekształceń wizualnych poprzez wygładzanie krawędzi obiektów
SJP.pl
Antyaliasing (ang. anti-aliasing) – zespół technik służących zmniejszeniu liczby błędów zniekształceniowych (aliasing, schodkowanie obrazu), powstających przy reprezentacji obrazu (lub innego sygnału) o wysokiej rozdzielczości w rozdzielczości mniejszej.
W grafice komputerowej rezultatem antyaliasingu jest tworzenie wrażenia wygładzenia krawędzi obiektów wyświetlanych na ekranie komputera, który jest ekranem rastrowym.
Wikipedia
osoba występująca przeciwko alkoholizmowi
SJP.pl
postawa niechęci wobec alkoholu
SJP.pl
skierowany przeciw alkoholizmowi; przeciwalkoholowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony do walki z alkoholizmem, leczący alkoholików
Wiktionary
(1.1) Trybunał zbiera materiały do rozprawy nad zaskarżoną zmianą ustawy antyalkoholowej.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨalkɔxɔˈlɔvɨ, AS: ãntyalkoχolovy
Wiktionary
wrogie nastawienie wobec narodu lub państwa amerykańskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niechęć lub pogarda do Stanów Zjednoczonych
Wiktionary
Antyamerykanizm – stały, niezmienny, krytyczny stosunek do społecznych, ekonomicznych i politycznych instytucji, tradycji i wartości reprezentowanych przez Stany Zjednoczone.
Wikipedia
(1.1) Polityka Korei Północnej to czysty antyamerykanizm.
Wiktionary
przym. antyamerykański
Wiktionary
niechętny lub wrogi Ameryce, Amerykanom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) wymierzony przeciwko Ameryce (jako części świata) i Amerykanom, niechętny wobec Ameryki i Amerykanów
(1.2) wymierzony przeciwko Stanom Zjednoczonym Ameryki i jej obywatelom, niechętny wobec Stanów Zjednoczonych Ameryki i jej obywateli
Wiktionary
(1.2) Równie dobrze można by papieża oskarżyć, że jest antyrosyjski czy antyukraiński albo antyamerykański czy antykanadyjski. Czego się nie robi, by pognębić papieża „lewaka”.
Wiktionary
rzecz. antyamerykanizm m.
Wiktionary
brak silnej reakcji alergicznej organizmu po wprowadzeniu do ustroju substancji, na którą organizm jest uczulony
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Andorze i Andorczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyandorskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyandorskość ż.
Wiktionary
środek zmniejszający lub znoszący popęd płciowy i potencję mężczyzny przez blokadę receptorów testosteronu
SJP.pl
hamujący wydzielanie androgenów; antyandrogenowy
SJP.pl
hamujący wydzielanie androgenów; antyandrogenny
SJP.pl
niechętny lub wrogi Anglii
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Anglii i Anglikom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyangielskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyangielskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Angoli i Angolczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyangolskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Angola ż., antyangolskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Anguilli i Anguilczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyanguilskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyanguilskość ż., Anguilla ż.
Wiktionary
punkt na sferze niebieskiej przeciwległy do apeksu
SJP.pl
niechętny lub wrogi Arabii Saudyjskiej, Arabom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Arabom, niechętny wobec Arabów
Wiktionary
(1.1) Dość wcześnie formuje się aktywna organizacja antyarabska złożona z Irańczyków.
Wiktionary
rzecz. Arabia ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Argentynie i Argentyńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyargentyńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyargentyńskość ż.
Wiktionary
przeciwstawiający się arianizmowi, doktrynie arian
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Armenii i Ormianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyarmeńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyarmeńskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Arubie i Arubańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyarubańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyarubańskość ż.
przym. arubański, arubski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. opowiadanie się w dyskursie filozoficznym przeciwko poglądom Arystotelesa
Wiktionary
(1.1) Prace tego myśliciela odznaczały się antyarystotelizmem.
Wiktionary
stosowany przeciwko arytmii
SJP.pl
pasmo górskie w północno-zachodniej Afryce, na terenie Maroka, należące do Atlasu
SJP.pl
Antyatlas – zrębowe pasmo górskie w Afryce Północnej. Stanowi południowo-zachodnią część Atlasu. Rozpościera się na długości ok. 600 km, w całości na terytorium Maroka. Najwyższy szczyt Imkut - 2531 m n.p.m.
Wikipedia
atom o ujemnie naładowanym jądrze, zbudowanym z antyprotonów i antyneutronów z powłoką zbudowaną z pozytonów (antyelektronów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. atom zbudowany z antycząstek;
Wiktionary
Antyatom – atom antymaterii, składa się z antycząstek. Jego jądro atomowe składa się z antyprotonów i antyneutronów jest naładowane ujemnie. Natomiast wokoło jądra krążą dodatnie antyelektrony.
Wikipedia
(1.1) O ile atomy naszego świata są zbudowane z cząstek elementarnych (protonów, neutronów i elektronów), o tyle budulcem antyatomów są odpowiednie antycząstki (antyprotony, antyneutrony i pozytrony).
Wiktionary
zabezpieczający przed bronią atomową; przeciwatomowy, antynuklearny, przeciwjądrowy
SJP.pl
niechętny lub wrogi Australii, Australijczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Australii i Australijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyaustralijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyaustralijskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Austrii, Austriakom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Austrii i Austriakom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyaustriackiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) W lutym 1918 r., na wiadomość o pokoju brzeskim, w którym Austria odstępowała Ukrainie ziemię chełmską, w Krakowie odbyły się kilkudniowe spontaniczne demonstracje antyniemieckie i antyaustriackie.
Wiktionary
rzecz. antyaustriackość ż.
Wiktionary
zwalczający autorytaryzm, występujący przeciw autorytaryzmowi, np. wystąpienia antyautorytarne
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Azerbejdżanowi i Azerom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyazerbejdżańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyazerbejdżańskość ż., Azerbejdżan mrz.
przym. proazerski
Wiktionary
(1.1-2) antyazerski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Azerbejdżanowi i Azerom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyazerskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Raczej wątpię, by Turcja dała się nabrać Rosji, która w dodatku jest antyazerska w konflikcie z Armenią o Górski Karabach.
Wiktionary
rzecz. antyazerskość ż., Azerbejdżan mrz.
przym. proazerski
Wiktionary
(1.1-2) antyazerbejdżański
Wiktionary
niechętny lub wrogi Azji, Azjatom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Azjatom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyazjatyckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyazjatyckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bahamom i Bahamczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybahamskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybahamskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bahrajnowi i Bahrajńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybahrajńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybahrajńskość ż.
Wiktionary
antyczna trzysylabowa stopa wierszowa; antybakchej, palimbakch, palimbakchej
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób antybakteryjny
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbaktɛˈrɨjɲɛ, AS: ãntybakteryi ̯ńe
Wiktionary
przym. antybakteryjny
Wiktionary
(1.1) antyseptycznie, bakteriobójczo, odkażająco
Wiktionary
chroniący przed bakteriami, zwalczający bakterie; przeciwbakteryjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) farm. med. kosmet. chroniący przed bakteriami, zapobiegający namnażaniu się bakterii
Wiktionary
(1.1) Lecznicze, antybakteryjne właściwości olejku z drzewa herbacianego odkryli już dawno aborygeni zamieszkujący tereny północno-wschodniej Australii.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbaktɛˈrɨjnɨ, AS: ãntybakteryi ̯ny
Wiktionary
przysł. antybakteryjnie
Wiktionary
(1.1) przeciwbakteryjny, bakteriobójczy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bangladeszowi i Banglijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybangladeskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybangladeskość ż., Banglijczyk mos., Banglijka ż.
przym. antybanglijski, bangladeski
Wiktionary
(1.1) antybanglijski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bangladeszowi i Banglijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybanglijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybanglijskość ż., Banglijczyk mos., Banglijka ż.
przym. antybangladeski, bangladeski
Wiktionary
(1.1) antybangladeski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Barbados i Barbadosyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybarbadyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybarbadyjskość ż.
Wiktionary
cząstka antymaterii przeciwna do barionu
SJP.pl
niechętny lub wrogi Baskonii, Baskom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Krajowi Basków i Baskom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybaskijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybaskijskość ż.
Wiktionary
część balisty poprzeczna względem bazy, zapobiegająca przewracaniu się machiny ku przodowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Belgii i Belgom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybelgijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybelgijskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Belize i Belizeńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybelizeńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybelizeńskość ż., Belize n.
przym. belizeński
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pot. mający na celu uniknięcie płacenia podatku od zysków kapitałowych, zwanego potocznie podatkiem Belki (zwykle o lokatach)
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbɛlˈkɔvɨ, AS: ãntybelkovy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Beninowi i Benińczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybenińskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybenińskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bermudom i Bermudczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybermudzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybermudzkość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bhutanowi i Bhutańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybhutańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybhutańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Białorusi i Białorusinom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybiałoruskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybiałoruskość ż.
Wiktionary
opis wrażliwości lub oporności poszczególnych typów bakterii na działanie antybiotyków, sulfonamidów lub innych środków chemioterapeutycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. test określający wpływ antybiotyków na bakterie;
Wiktionary
Antybiogram – profil wrażliwości danego mikroorganizmu na działanie środków przeciwdrobnoustrojowych (np. danej bakterii chorobotwórczej na antybiotyki). Taka podatność różni się w zależności od szpitala, regionu i kraju. Antybiogramy pomagają decydować, które antybiotyki zastosować w leczeniu podejrzanych infekcji.
Wikipedia
(1.1) W naszym laboratorium można wykonać antybiogramy wymazów z gardła.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈbʲjɔɡrãm, AS: ãntybʹi ̯ogrãm
Wiktionary
(1.1) antybiotykogram
Wiktionary
1. → antybiotyk; antybiotykowy;
2. → antybioza
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. farm. związany z antybiotykami
przymiotnik
(2.1) biochem. farm. mający działanie takie jak antybiotyk, potrafiący niszczyć, hamować namnażanie bakterii
Wiktionary
(1.1) antybiotykowy
Wiktionary
naturalny, wytwarzany przez drobnoustroje związek chemiczny, stosowany w lecznictwie jako lek przeciw chorobom infekcyjnym wywoływanym przez drobnoustroje (bakterie, pierwotniaki)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. naturalny lub sztuczny lek unieszkodliwiający drobnoustroje;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Izraelski premier, Ariel Szaron, nabawił się obustronnego zapalenia płuc i jest leczony antybiotykami […].
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈbʲjɔtɨk, AS: ãntybʹi ̯otyk
Wiktionary
przym. antybiotykowy
Wiktionary
wynik badania laboratoryjnego podający stopień wrażliwości na działanie antybiotyków, sulfonamidów itp. dla pobranej próbki; antybiogram
SJP.pl
Oporność na antybiotyki – cecha części szczepów bakteryjnych, która umożliwia im przeciwstawianie się wpływowi antybiotyku. W zależności od pochodzenia, dzieli się ją na pierwotną (naturalna struktura bakterii uniemożliwiająca działanie leku) lub nabytą – na skutek nabycia genów oporności od innych bakterii lub spontanicznych mutacji. Częsta oporność wśród bakterii wiąże się z nieracjonalną antybiotykoterapią oraz zbyt dużym zużyciem tych leków w przemyśle spożywczym.
Wikipedia
leczenie antybiotykami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. terapia antybiotykiem
Wiktionary
Antybiotykoterapia – termin medyczny, określający stosowanie antybiotyków w procesie leczniczym.
Wprowadzenie antybiotyków do terapii zostało zapoczątkowane w 1928, gdy Alexander Fleming odkrył penicylinę. Do leczenia została ona jednak dopiero wprowadzona w I połowie lat czterdziestych XX wieku. W 1943 opublikowano pierwsze badania kliniczne z zastosowaniem penicyliny w leczeniu zakażeń. Kolejnym krokiem milowym rozwoju antybiotykoterapii było odkrycie pleśni Cephalosporium acremonium w 1945, który jest prekursorem cefalosporyn. Pleśń ta została odkryta przez Giuseppe Brotzu, który zauważył, że nie występują zachorowania na infekcje przewodu pokarmowego, pomimo że ścieki z Cagliari (Sardynia) są zrzucane bezpośrednio do morza.
Wikipedia
(1.1) Przedawkowanie w antybiotykoterapii może prowadzić do zachwiania równowagi biologicznej i pojawienia się różnego rodzaju grzybic, drożdżyc itp.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbʲjɔtɨkɔtɛˈrapʲja, AS: ãntybʹi ̯otykoterapʹi ̯a
Wiktionary
o drobnoustrojach: wrażliwość na działanie antybiotyku
SJP.pl
o drobnoustrojach: wrażliwy na działanie antybiotyku
SJP.pl
→ antybiotyk; antybiotyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. farm. związany z antybiotykami
Wiktionary
rzecz. antybiotyk m.
Wiktionary
(1.1) antybiotyczny
Wiktionary
zahamowanie rozwoju jednych organizmów żywych przez inne, rozwijające się w tym samym środowisku
SJP.pl
Antybioza – szczególny rodzaj antagonizmu, powszechny wśród mikroorganizmów, polegający na wydzielaniu przez nie toksycznych związków chemicznych, które hamują rozwój innych mikroorganizmów lub działają na nie zabójczo. Przykładem tego typu zjawiska jest produkcja antybiotyków przez niektóre grzyby.
Odpowiednikiem antybiozy u roślin jest allelopatia.
Wikipedia
przeciwbodziec;
1. bodziec przeciwdziałający innemu bodźcowi;
2. czynnik o działaniu hamującym, powstrzymującym
SJP.pl
1. postać literacka, filmowa lub teatralna mająca cechy negatywne, będące przeciwieństwem typowych cech bohatera;
2. osoba, która swoim działaniem lub wyglądem wzbudziła negatywne zainteresowanie, np. antybohater meczu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. film. fikcyjna postać posiadająca cechy negatywne, będące zaprzeczeniem cech bohatera
(1.2) liter. film. postać nieposiadająca żadnych cech heroicznych, niewyróżniająca się niczym;
Wiktionary
Antybohater – pierwszoplanowa postać literacka lub filmowa, niemająca cech bohatera lub mająca je w niewielkim stopniu. Antybohater może mieć cechy negatywne, będące zaprzeczeniem cech heroicznych bądź może być tych ostatnich pozbawiony albo posiadać je w bardzo ograniczonym stopniu (może być fajtłapą, tchórzem, nieudacznikiem, leniem). Antybohater dokonuje czasem czynów heroicznych, jednak sposób, w jaki to robi bądź jego intencje niekoniecznie są heroiczne.
Wikipedia
(1.1) Tamtemu antybohaterowi przytrafiały się same nieszczęścia, co było wywołane głównie przez jego tchórzostwo.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbɔˈxatɛr, AS: ãntyboχater
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Boliwii i Boliwijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyboliwijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyboliwijskość ż.
Wiktionary
skierowany przeciwko bolszewikom, bolszewizmowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) hist. polit. nastawiony na walkę z bolszewikami, zwalczający bolszewików
Wiktionary
(1.1) Później wstąpił do Armii Czerwonej i walczył przeciwko oddziałom antybolszewickim w rejonie Moskwy.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨbɔlʃɛˈvʲit͡sʲci, AS: ãntybolševʹicʹḱi
Wiktionary
rzecz. antybolszewik mos.
przysł. antybolszewicko
Wiktionary
(1.1) przeciwbolszewicki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. przeciwnik bolszewizmu, bolszewików
Wiktionary
(1.1) Dziadek, będąc zagorzałym antybolszewikiem, w 1920 zgłosił się do wojska.
Wiktionary
przym. antybolszewicki
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bośni i Bośniakom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybośniackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybośniackość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Botswanie i Botswańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybotswańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybotswańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Brazylii i Brazylijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybrazylijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybrazylijskość ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) polit. taki, który sprzeciwia się opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię
(1.2) polit. taki, który świadczy o lub jest wyrazem sprzeciwu wobec opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię
Wiktionary
(1.1) Partia — prezentująca prounijny, antybrexitowy, centrystyczny program — powstała w wyniku odejścia grupy posłów z Partii Pracy; dołączyło do niej także kilkoro posłów z Partii Konserwatywnej.
Wiktionary
(1.1) antybrexitowski
(1.2) antybrexitowski
Wiktionary
broń służąca do zwalczania innej broni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. broń używana do zwalczania innej broni
Wiktionary
(1.1) Do antybroni zalicza się np. antyrakiety.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Brunei i Brunejczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybrunejskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybrunejskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Wielkiej Brytanii, Brytyjczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Wielkiej Brytanii i Brytyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybrytyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. brytol mzw./mos., antybrytyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Burundi i Burundyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyburundyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyburundyjskość ż.
Wiktionary
zwijana butelka wielokrotnego użytku
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Bułgarii i Bułgarom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antybułgarskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antybułgarskość ż.
Wiktionary
skierowany przeciwko carowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) hist. polit. występujący przeciwko carowi, sprzeciwiający się rządom cara
Wiktionary
przysł. antycarsko
Wiktionary
(1.1) przeciwcarski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Cejlończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antycejlońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antycejlońskość ż.
Wiktionary
przeciwdziałający powstawaniu cellulitu, likwidujący cellulit; antycellulitowy, przeciwcellulitowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) kosmet. zapobiegający lub redukujący cellulitis
Wiktionary
(1.1) Polecam preparaty antycellulitisowe naszej produkcji.
Wiktionary
(1.1) antycellulitowy
Wiktionary
przeciwdziałający powstawaniu cellulitu, likwidujący cellulit; antycellulitisowy, przeciwcellulitowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) kosmet. zapobiegający lub redukujący cellulit
Wiktionary
(1.1) Polecamy Państwu preparaty antycellulitowe naszej produkcji.
Wiktionary
(1.1) antycellulitisowy
Wiktionary
punkt leżący po przeciwnej stronie Ziemi niż epicentrum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geol. punkt na powierzchni skorupy ziemskiej położony symetrycznie względem epicentrum na przeciwnej półkuli
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko, wrogi cerkwi prawosławnej jako organizacji
Wiktionary
wrogi cesarzowi, krytyczny wobec cesarza
SJP.pl
cesarz będący antagonistą panującego lub legalnie powołanego cesarza, uznany i koronowany przez opozycję
SJP.pl
Antycesarz – kontrkandydat do władzy wobec legalnie panującego cesarza, często sprawujący władzę na części terytorium państwa.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia politycznej chadecji
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec chadecji
Wiktionary
rzecz. antychadeckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Chile i Chilijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antychilijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antychilijskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Chinom, Chińczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Chinom i Chińczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antychińskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Australijska policja użyła pałek i gazu, by rozpędzić antychińską demonstrację w Sydney.
Wiktionary
rzecz. antychińskość ż.
Wiktionary
związek chemiczny, tiosiarczan sodowy mający zdolność wiązania chloru, stosowany w fotografii jako składnik utrwalacza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. tiosiarczan sodu
Wiktionary
zapobiegający nadmiarowi cholesterolu w tkankach; przeciwcholesterolowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) biochem. blokujący działanie acetylocholiny lub wykazujący działanie do niej przeciwne
Wiktionary
(1.1) Większość trójpierścieniowych leków antydepresyjnych ma silne działanie antycholinergiczne, dlatego ich ordynowanie ludziom starszym cierpiącym także z powodu demencji okazuje się mało użyteczne, a wręcz szkodliwe [...]
Wiktionary
rzecz. antycholinergik m.
przysł. antycholinergicznie
Wiktionary
(1.1) cholinolityczny, przeciwcholinergiczny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Chorwacji i Chorwatom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antychorwackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antychorwackość ż.
Wiktionary
1. przenośnie o przeciwniku religii chrześcijańskiej będącym winnym nieszczęść na świecie;
2. przenośnie o osobie potępianej przez otoczenie za swą postawę sprzeczną z nauką Kościoła;
3. przenośnie: człowiek zły, nieuczciwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) war. bibl. rel. antychryst
Wiktionary
Antychryst (gr. antichristos) – przeciwnik, oponent Chrystusa (anti – przeciw, zamiast; christos – pomazaniec); duch będący zaprzeczeniem Chrystusa, jego antytezą. Szatan; anioł upadły, zły duch, czart, władca, który rządzi w powietrzu (Biblia: List do Efezjan, 2,2), kusiciel, książę ciemności, w wierzeniach judeo-chrześcijańskich główny duch zła we wszechświecie.
Wikipedia
(1.1) Dzieci, jest już ostatnia godzina, / i tak, jak słyszeliście, Antychryst nadchodzi, / bo oto teraz właśnie pojawiło się wielu Antychrystów; / stąd poznajemy, że już jest ostatnia godzina.
Wiktionary
rzecz. antychryst mos.
przym. antychrystowy
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący antychrysta, związany z antychrystem
Wiktionary
rzecz. Antychryst mos., antychryst mos.
Wiktionary
występujący, skierowany przeciwko chrześcijaństwu, chrześcijanom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko chrześcijaństwu
Wiktionary
IPA: ˌãntɨxʃɛɕt͡ɕiˈjä̃j̃sʲci, AS: ãntyχšeśćii ̯ä̃ĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. antychrześcijańskość ż.
Wiktionary
skierowany, wymierzony przeciwko chłopom
SJP.pl
białko osocza wytwarzane przez limfocyty, broniące organizm przed atakującymi drobnoustrojami chorobotwórczymi; przeciwciało
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. przeciwciało.
Wiktionary
Przeciwciało, antyciało (określenie bliskoznaczne: immunoglobulina) – rodzaj białka wydzielanego przez komórki plazmatyczne (czyli pobudzone limfocyty B) w przebiegu odpowiedzi odpornościowej typu humoralnego. Charakteryzuje się ono zdolnością do swoistego wiązania antygenów.
Wikipedia
przeciwstawny, przeciwny ciemnogrodzkiemu; światowy, światły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny mentalnemu zacofaniu
Wiktionary
IPA: ˌãntɨt͡ɕɛ̃mnɔˈɡrɔt͡sʲci, AS: ãntyćẽmnogrocʹḱi
Wiktionary
(1.1) światowy, światły
Wiktionary
[czytaj: antykowidowiec] osoba przekonana, że epidemia choroby COVID-19 nie istnieje i została wymyślona w ramach międzynarodowego spisku
SJP.pl
[czytaj: antykowidowy] przeciwdziałający rozprzestrzenianiu się koronawirusa wywołującego chorobę COVID-19
SJP.pl
Antycyganizm – uprzedzenie w stosunku do Romów, niekiedy także do innych narodów, zaliczanych do zbiorczej kategorii Cyganów, wiążące się z okazywaniem wobec nich postaw i zachowań antyspołecznych.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Cyganom, Romom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antycygańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Wypadek samochodowy, jakich wiele na polskich ulicach, wywołuje antycygańskie zamieszki w Mławie. Dlaczego? Bo sprawcą nie był Polak, tylko… Rom.
Wiktionary
rzecz. antycyganizm m., antycygańskość ż.
Wiktionary
(1.1-2) antyromski
Wiktionary
układ wiatrów wiejących wokół ośrodka wysokiego ciśnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. wyż (atmosferyczny);
Wiktionary
Antycyklon – rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla wyżów barycznych. Pojęcie antycyklonu często bywa traktowane jako synonim wyżu.
Cyrkulacja powietrza w obrębie antycyklonu ma kierunek przeciwny do kierunku ruchu obrotowego Ziemi, co oznacza, że na półkuli północnej ma kierunek zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, zaś na półkuli południowej ma kierunek przeciwny. Wynika to z działania efektu Coriolisa. Kierunek wiatru jest przeciwny niż w przypadku cyklonu, związanego z niżem barycznym.
Wikipedia
przym. antycyklonowy, antycyklonalny
Wiktionary
(1.1) wyż, układ wyżowy
Wiktionary
→ antycyklon; antycyklonowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) meteorol. związany z antycyklonem
Wiktionary
rzecz. antycyklon mrz.
Wiktionary
(1.1) antycyklonowy
Wiktionary
→ antycyklon; antycyklonalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) meteorol. związany z antycyklonem
Wiktionary
rzecz. antycyklon mrz.
Wiktionary
(1.1) antycyklonalny
Wiktionary
1. przewidywanie tego, co może nastąpić;
2. zapowiedź przyszłych wydarzeń;
3. w muzyce: wprowadzenie do akordu dźwięków akordu kolejnego; wyprzedzenie;
4. w językoznawstwie: dostosowanie wymowy głoski do wymowy następującej po niej głoski (np. ubezdźwięcznienie głoski "w" do "f" pod wpływem "k" w wyrazie "ławka"); upodobnienie wsteczne;
5. w literaturze: niezgodna z porządkiem logicznym lub czasowym kolejność pojawiania się elementów w wypowiedzi; prolepsis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przewidywanie, zakładanie czegoś jeszcze nieistniejącego
(1.2) wyprzedzanie, przedwczesne występowanie czegoś, realizacja części jakiegoś większego procesu przed jego rozpoczęciem
(1.3) pogląd jeszcze nieudowodniony, ale słuszny i znajdujący później swoje potwierdzenie
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌãntɨt͡sɨˈpat͡sʲja, AS: ãntycypacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antycypowanie n.
czas. antycypować
przym. antycypacyjny
Wiktionary
(1.1) przewidywanie
(1.2) wyprzedzanie, uprzedzanie
Wiktionary
1. przewidywać, przypuszczać, przedwcześnie wykonywać
2. w filozofii: przyjmować jakiś pogląd z góry, nie licząc się z doświadczeniem
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. kierując się wiedzą lub przeczuciem, domyślać się, co się wydarzy lub jaki coś będzie miało przebieg
(1.2) książk. być zapowiedzią czegoś, co nastąpi lub zaistnieje w przyszłości
(1.3) książk. przyjmować jakiś pogląd bez dowodzenia jako słuszny
Wiktionary
(1.2) Pod tym względem pałac Watykański wybudowany za pontyfikatu Mikołaja III z długimi ceremonialnymi przejściami, mnogością wielkich reprezentacyjnych pomieszczeń antycypował koncepcję rezydencji awiniońskiej.
Wiktionary
rzecz. antycypacja ż., antycypowanie n.
czas. pot. zantycypować dk.
Wiktionary
(1.1) przewidywać
(1.2) zapowiadać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przewidywanie tego, co ma nastąpić i podejmowanie zawczasu działań, wyprzedzanie biegu wypadków
Wiktionary
rzecz. antycypacja ż.
czas. antycypować
przym. antycypacyjny
Wiktionary
(1.1) przewidywanie
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Cyprowi i Cypryjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antycypryjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Cypr mrz., antycypryjskość ż.
Wiktionary
zaprzeczenie cywilizacji; stan rozwoju państwa cechujący się brakiem istotnych cech właściwych cywilizacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przeciwieństwo cywilizacji, stan rozwoju państwowości niewykazujący oznak nowoczesnej cywilizacji
Wiktionary
IPA: ˌãntɨt͡sɨvʲilʲiˈzat͡sʲja, AS: ãntycyvʹilʹizacʹi ̯a
Wiktionary
przym. antycywilizacyjny
Wiktionary
przeciwstawiający się cywilizacji, wrogo nastawiony do cywilizacji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Czadowi i Czadyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyczadyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyczadyjskość ż., Czad mrz.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Czarnogórze i Czarnogórzanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyczarnogórskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyczarnogórskość ż.
Wiktionary
cząsteczka antymaterii
SJP.pl
Antymateria – układ antycząstek. Antycząstki to cząstki elementarne podobne do występujących w „zwykłej” materii (koinomaterii), ale o przeciwnym znaku ładunku elektrycznego oraz wszystkich addytywnych liczb kwantowych (np. izospinu, dziwności, liczby barionowej itp).
Wikipedia
cząstka elementarna o właściwościach przeciwnych do danej cząstki (pary antycząstek to np. pozyton i negaton, proton i antyproton)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. cząstka antymaterii;
Wiktionary
Antymateria – układ antycząstek. Antycząstki to cząstki elementarne podobne do występujących w „zwykłej” materii (koinomaterii), ale o przeciwnym znaku ładunku elektrycznego oraz wszystkich addytywnych liczb kwantowych (np. izospinu, dziwności, liczby barionowej itp).
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Czechosłowacji i Czechosłowakom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyczechosłowackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyczechosłowackość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi państwu czeskiemu lub Czechom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyczeskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Przemysł II zawarł z Władysławem Łokietkiem pakt antyczeski.
Wiktionary
rzecz. antyczeskość ż., czeski mrz.
przym. czeski
Wiktionary
1. wszystko co odnosi się do epoki starożytnej; starożytność;
2. staroświeckość; zabytkowość
SJP.pl
1. właściwy światu starożytnej Grecji i Rzymu (np. antyczne pojęcie piękna);
2. dotyczący antyku jako okresu historycznego, tyle co: starożytny (np. okres antyczny);
3. potocznie o czymś przestarzałym i niemodnym (np. antyczne ubranie)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) hist. odnoszący się do starożytnej Grecji i Rzymu
(1.2) pochodzący z dawnych czasów
Wiktionary
(1.1) W kulturze renesansu ogromną rolę odegrało odrodzenie i przyswojenie kultury antycznej.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyčny
Wiktionary
rzecz. antyk m., antykizowanie n.
Wiktionary
(1.1) starożytny
(1.2) dawny
Wiktionary
stopa wierszowa złożona z dwóch sylab krótkich i jednej długiej; daktyl odwrócony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wiersz złożony z dwóch sylab długich oraz jednej krótkiej (w starożytnej liryce)
Wiktionary
sprzeciwiający się teorii darwinizmu
SJP.pl
wpisywać (wpisać) na dokumencie datę wcześniejszą od faktycznej; antedatować (rzadko)
SJP.pl
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) wpisywać gdzieś datę wcześniejszą niż rzeczywista, zwykle w celu oszustwa
Wiktionary
(1.1) Listonosz antydatował awizo włożone do naszej skrzynki pocztowej.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨdaˈtɔvat͡ɕ, AS: ãntydatovać
Wiktionary
rzecz. antydatowanie n.
Wiktionary
(1.1) przest. antedatować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) podpisywanie czegoś z wcześniejszą datą niż faktyczna data powstania dokumentu
Wiktionary
(1.1) Kontrola ujawniła też, że zaniżano pracownikom wynagrodzenia za godziny nadliczbowe oraz antydatowanie umów o pracę dla zarządu.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨdatɔˈvãɲɛ, AS: ãntydatovãńe
Wiktionary
czas. antydatować ndk.
Wiktionary
(1.1) przest. antedatowanie
Wiktionary
przeciwnik demokracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antydemokratyczne; cecha tych, którzy są antydemokratyczni
Wiktionary
przym. antydemokratyczny
przysł. antydemokratycznie
Wiktionary
zwalczający demokrację, występujący przeciwko demokracji (np. wystąpienia antydemokratyczne, antydemokratyczne ograniczenia reżimowe)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. sprzeciwiający się demokracji; naruszający jej zasady
Wiktionary
(1.1) Cały kraj demonstruje przeciwko antydemokratycznej polityce rządu.
Wiktionary
rzecz. antydemokratyczność ż.
Wiktionary
(1.1) niedemokratyczny, rzad. przeciwdemokratyczny
Wiktionary
1. wrogi, krytyczny stosunek do demokracji;
2. cecha czegoś sprzecznego z zasadami demokracji
SJP.pl
Antydemokratyzm – światopogląd, odrzucający ideę demokracji, opierający się na przeświadczeniu, że w zróżnicowanym społeczeństwie, w którym największą część stanowią osoby niewykształcone i niezamożne, demokracja jest de facto dyktaturą ciemniaków. Przeciwnicy demokracji często uznają za lepsze rządy monarchistyczne lub autorytarne.
Wikipedia
lek przeciwdepresyjny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek przeciwdziałający objawom depresji;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dziurawiec jest zaliczany do łagodnie działających, ziołowych antydepresantów.
Wiktionary
przym. antydepresyjny
Wiktionary
(1.1) tymoleptyk, lek antydepresyjny, lek przeciwdepresyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antydepresyjne
Wiktionary
przym. antydepresyjny
przysł. antydepresyjnie
Wiktionary
stosowany przeciwko depresji, leczący depresję; przeciwdepresyjny, psychodepresyjny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) med. zwalczający objawy depresji
Wiktionary
(1.1) Połączenie terapii i pigułek antydepresyjnych może wyleczyć do jednej trzeciej tych, którzy wmawiają sobie, że są chorzy.
Wiktionary
rzecz. antydepresyjność ż., antydepresant mrz.
Wiktionary
(1.1) przeciwdepresyjny
Wiktionary
drzewo owocowe z rodziny liściokwiatowatych, występujące w tropikalnych obszarach Azji, Chinach i Australii
SJP.pl
zwalczający despotyzm, występujący przeciwko despotyzmowi
SJP.pl
Środki przeciwstukowe lub antydetonatory – chemiczne dodatki do paliw stosowanych w silnikach iskrowych, które zapobiegają zjawisku spalania stukowego i, co za tym idzie, zwiększają maksymalny stopień sprężania, który można stosować w tych silnikach. Środki przeciwstukowe w sztuczny sposób podnoszą liczbę oktanową benzyny oraz metanową LPG.
Wikipedia
antyjądro ciężkiego wodoru
SJP.pl
żartobliwie: dialog pozbawiony cech dialogu, przeciwieństwo dialogu
SJP.pl
hamujący wytwarzanie moczu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. hamujący diurezę, nadmierne wydzielanie moczu
Wiktionary
hormon powodujący zmniejszenie wydalania wody z organizmu przez nerki
SJP.pl
Hormon antydiuretyczny, wazopresyna, adiuretyna, ADH (ang. antidiuretic hormone), AVP (ang. arginine vasopressin) – organiczny związek chemiczny z grupy oligopeptydów, pełniący u ssaków (także u człowieka) funkcję hormonu.
Wikipedia
nieuznający dogmatów
SJP.pl
krytyczny stosunek do dogmatów, zwalczanie dogmatyzmu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi państwu Dominika
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antydominickiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antydominickość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Dominikanie
(1.2) taki, który jest przeciwny lub wrogi zakonowi dominikanów
(1.3) taki, który jest przejawem postawy antydominikańskiej (1.1-2)
Wiktionary
rzecz. antydominikańskość ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co antydominikańskie
Wiktionary
przym. antydominikański
Wiktionary
ogólna nazwa działań, które mają zapobiegać lub zwalczać stosowanie środków dopingowych przez sportowców; kontrola antydopingowa
SJP.pl
zwalczający doping, przeciwdziałający dopingowi (w znaczeniu niedozwolonego wspomagania organizmu), np. komisja antydopingowa, kontrola antydopingowa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeznaczony do walki z dopingiem u sportowców, do wykrywania niedozwolonych środków dopingujących
Wiktionary
(1.1) Do tej grupy należą również hormony, których stosowanie w świetle przepisów antydopingowych jest zwykle zakazane.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨdɔpʲĩŋˈɡɔvɨ, AS: ãntydopʹĩŋgovy
Wiktionary
rzecz. doping mrz.
Wiktionary
substancja likwidująca lub antagonizująca działanie trucizny na organizm; antidotum, odtrutka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. antidotum
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨdɔt, AS: ãntydot
Wiktionary
odtrutka; antidotum;
1. substancja likwidująca lub antagonizująca działanie trucizny na organizm; antydot;
2. w przenośni: środek mogący zaradzić czemuś
SJP.pl
współczesna odmiana dramatu (utworu scenicznego), niezachowująca tradycyjnej formy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. teatr. współczesna odmiana dramatu, w której brak tradycyjnych konwencji
Wiktionary
Teatr absurdu – nowatorski nurt w dramacie współczesnym, zapoczątkowany w latach 80. XIX wieku we Francji, mający swój renesans w latach 1950-1965, potem odżywający i przekształcany w kolejnych pokoleniach pisarzy. Charakterystyczną cechą teatru absurdu jest widzenie świata polegające na godzeniu sprzeczności. W teatrze absurdu zostają odwrócone tradycyjne role przypisane tragizmowi i komizmowi – tragizm staje się nośnikiem treści komicznych, a komizm – tragicznych. Równocześnie zostaje zakwestionowane jedno ontologiczne rozstrzygnięcie świata. Głównymi tematami w dramacie absurdu jest niepewność prawdziwości wszystkiego, co otacza współczesnego człowieka; to tragiczny bohater komicznej gry pozorów istnienia.
Wikipedia
(1.1) Określenie „teatr absurdu” wyparło wcześniejsze, funkcjonujące wśród krytyków terminy, takie jak: antydramat, czarna literatura, awangarda paryska lat pięćdziesiątych, nowy teatr, teatr logik modalnych, dramat kreacyjny, teatr szyderczy.
Wiktionary
zapobiegający drgawkom, leczący drgawki; przeciwdrgawkowy
SJP.pl
skierowany przeciwko dronom
SJP.pl
[czytaj: antydampingowy] przeciwdziałający sprzedaży towarów po cenach niższych od kosztów produkcji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) ekon. zapobiegający, przeciwdziałający dumpingowi, niszczeniu konkurencji przez zaniżanie cen
Wiktionary
IPA: ˌãntɨdãmpʲĩŋˈɡɔvɨ, AS: ãntydãmpʹĩŋgovy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Danii i Duńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyduńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyduńskość ż.
Wiktionary
zwalczający dynastię, występujący przeciwko dynastii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko dynastii, działający na szkodę dynastii
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Dżibuti i Dżibutyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antydżibutyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antydżibutyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Egiptowi i Egipcjanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyegipskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. egipcjanka ż., antyegipskość ż.
Wiktionary
niesprzyjający zachowaniu równowagi w przyrodzie
SJP.pl
przeciwdziałający eksportowi, mający za zadanie zmniejszenie eksportu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Ekwadorowi i Ekwadorczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyekwadorskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyekwadorskość ż.
Wiktionary
krótko trwająca cząstka elementarna, elektron o ładunku elektrycznym dodatnim; pozytron; pozyton
SJP.pl
Pozyton, antyelektron (nazywany też pozytronem wskutek kalkowania ang. nazwy positron) – elementarna cząstka antymaterii oznaczana symbolem e+, będąca antycząstką elektronu. Należy do grupy leptonów.
Jej ładunek elektryczny jest równy +1 (jednostce ładunku elementarnego), masa jest równa masie elektronu. Spin pozytonu jest połówkowy.
Wikipedia
przeciwdziałający elektryzowaniu się materiałów; antystatyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. zapobiegający odkładaniu się elektryczności statycznej, zapobiegający elektryzowaniu się
Wiktionary
(1.1) antystatyczny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia jakiejś emancypacji
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec emancypacji
Wiktionary
rzecz. antyemancypacyjność ż.
Wiktionary
przeciwdziałający emigracji - wyjeżdżaniu obywateli poza granice państwa
SJP.pl
występujący, skierowany przeciwko emigracji, emigrantom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi emigrantom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyemigranckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyemigranckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Zjednoczonym Emiratom Arabskim
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyemirackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyemirackość ż.
Wiktionary
pogląd głoszący, że źródłem poznania jest rozum, a nie doświadczenie zmysłowe
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi NRD
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyenerdowskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyenerdowskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Erytrei i Erytrejczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyerytrejskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyerytrejskość ż., Erytrea ż.
przym. erytrejski
Wiktionary
preferujący brzydotę, przeciwstawiający się estetyzmowi
SJP.pl
estetyka sprzeczna z podstawowymi wartościami w tej dziedzinie, np. harmonią; charakterystyczna dla twórczości wielu grup awangardowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. liter. pogląd sprzeciwiający się estetyzmowi
Wiktionary
(1.1) A idąc dalej — czy na tle dotychczasowych kanonów estetyki wyrasta coś w rodzaju antyestetyki?
Wiktionary
przym. antyestetyczny
Wiktionary
(1.1) antyestetyzm
Wiktionary
wprowadzenie do utworu brzydkich elementów w celu wywołania szoku estetycznego
SJP.pl
Turpizm (łac. turpis „brzydki”) – zabieg literacki polegający na wprowadzeniu do utworu elementów brzydoty w celu wywołania szoku estetycznego. Tendencja występująca w niektórych kierunkach poetyckich 2. połowy XX wieku, której cechą jest antyestetyzm i swoisty kult brzydoty.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Estonii i Estończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyestońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyestońskość ż.
Wiktionary
hamujący wydzielanie estrogenów; antyestrogenowy
SJP.pl
hamujący wydzielanie estrogenów; antyestrogenny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Etiopii i Etiopczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyetiopskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyetiopskość ż.
Wiktionary
1. występujący, skierowany przeciwko Unii Europejskiej, sprzeczny z interesem Unii Europejskiej; antyunijny;
2. wrogo nastawiony do Europy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Europie i Europejczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyeuropejskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Na tych obawach robią kampanię partie antyeuropejskie – skrajna prawica i skrajna lewica.
Wiktionary
rzecz. antyeuropejskość ż.
Wiktionary
1. postawa kogoś przeciwnego Unii Europejskiej;
2. postawa kogoś wrogo nastawionego do Europy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest skierowane przeciwko Europie, sprzeczne z wartościami europejskimi
Wiktionary
(1.1) Zapewne w zachodniej Europie nastroje antyamerykańskie są wciąż bardziej powszechne niż antyeuropejskość w Stanach.
Wiktionary
przym. antyeuropejski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przeciwny ewangelii
Wiktionary
przym. ewangeliczny
Wiktionary
sprzeciwianie się ewangelii, zjawisko odwrotne do ewangelizacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przeciwieństwo ewangelizacji, działalność mająca na celu wykorzenienie zasad wiary
Wiktionary
IPA: ˌãntɨɛvãŋɡɛlʲiˈzat͡sʲja, AS: ãntyevãŋgelʹizacʹi ̯a
Wiktionary
osoba publicznie okazująca swoją niechęć wobec kogoś lub czegoś, często w sposób napastliwy
SJP.pl
kobieta publicznie okazująca swoją niechęć wobec kogoś lub czegoś, często w sposób napastliwy
SJP.pl
przeciwnik ideologii faszyzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. przeciwnik faszyzmu
Wiktionary
(1.1) Wśród antyfaszystów są komuniści, socjaliści, liberałowie, konserwatyści oraz ludzie wszelkich światopoglądów i ideologii.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨfaˈʃɨsta, AS: ãntyfašysta
Wiktionary
rzecz. antyfaszyzm m.
:: fż. antyfaszystka ż.
przym. antyfaszystowski
Wiktionary
przeciwniczka ideologii faszyzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. przeciwniczka faszyzmu
Wiktionary
(1.1) W Ravensbrück tylko międzynarodowa solidarność uratowała życie żonie E. Thälmanna, gdy polska antyfaszystka, starsza bloku 23, w porę dowiedziała się, że nazwisko Rosy Thälmann znajduje się na liście przeznaczonych do selekcji.
Wiktionary
rzecz. antyfaszyzm m.
:: fm. antyfaszysta m.
przym. antyfaszystowski
Wiktionary
zwalczający faszyzm, przeciwny faszyzmowi (np. działacze antyfaszystowscy, ruch antyfaszystowski)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nastawiony na walkę z faszyzmem, zwalczający faszystów
Wiktionary
(1.1) W młodości Seweryn naprawiał świat wypisując na murach antyfaszystowskie hasła.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨfaʃɨˈstɔfsʲci, AS: ãntyfašystofsʹḱi
Wiktionary
rzecz. faszyzm mrz., faszołek mzw., antyfaszysta mos., antyfaszystka ż., antyfaszyzm mrz.
Wiktionary
(1.1) przeciwfaszystowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. postawa przejawiająca się otwartym sprzeciwem wobec faszyzmu;
Wiktionary
Antyfaszyzm – ruch polityczny przeciwny ideologii faszystowskiej. Powstał z inspiracji środowisk lewicowych w latach 20. XX wieku, jako odpowiedź na formowanie się ruchu faszystowskiego we Włoszech (m.in. organizacja Śmiałkowie Ludu). Z czasem ruch antyfaszystowski stawał się reakcją na rosnącą popularność faszyzmu w innych krajach. W latach 30. powstał w Niemczech Front Żelazny, a następnie odrębna organizacja Akcja antyfaszystowska. Z kolei w Hiszpanii idee sprzeciwu wobec faszyzmu reprezentowali ochotnicy z Brygad Międzynarodowych. W II Rzeczypospolitej natomiast ruch antyfaszystowski skupiony był przede wszystkim wokół Polskiej Partii Socjalistycznej (m.in. Akcja Socjalistyczna) czy Bundu. Walkę o usunięcie z życia publicznego praktyk faszyzmu, ogłosili w Grecji, w latach 1946–1949, partyzanci Demokratycznej Armii Grecji.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨˈfaʃɨsm̥, AS: ãntyfašysm̦
Wiktionary
rzecz. faszyzm mrz., faszołek mzw., antyfaszysta m., antyfaszystka m., antyfaszystowskość ż.
przym. antyfaszystowski
Wiktionary
1. figura stylistyczna, przeciwieństwo hiperboli; zastąpienie określenia jego zaprzeczonym przeciwstawieniem; litotes, litota, meiosis;
2. warstwa wewnątrz stopu
SJP.pl
1. przeciwnik federalizmu;
2. członek grupy politycznej w USA z końca XVIII wieku, przeciwnej ratyfikacji Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. przeciwnik federalizmu
(1.2) hist. polit. członek ruchu politycznego w Stanach Zjednoczonych sprzeciwiającego się ratyfikacji konstytucji z 1789 r.
Wiktionary
(1.2) Aby uniknąć posądzeń o to, że faworyzuje któreś ze stronnictw politycznych, do rządu powołał zarówno federalistów, jak i antyfederalistów, przedstawicieli różnych regionów młodej republiki.
Wiktionary
rzecz. antyfederalizm m.
przym. antyfederalistyczny
Wiktionary
1. przeciwniczka federalizmu;
2. członkini grupy politycznej w USA z końca XVIII wieku, przeciwnej ratyfikacji Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. koncepcja ustrojowa polegająca na sprzeciwie wobec tworzenia państwa złożonego lub federalnego
(1.2) polit. ruch społeczno-polityczny opowiadający się przeciwko ustrojowi federalnemu
Wiktionary
przym. antyfederalny
rzecz. antyfederalista mos.
Wiktionary
(1.1) republikanizm
Wiktionary
mężczyzna niechętny feminizmowi lub ogólniej mężczyzna niechętny wobec kobiet i ich równouprawnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. przeciwnik feminizmu
(1.2) mężczyzna wrogo nastawiony do kobiet
Wiktionary
rzecz. antyfeminizm mrz., feminizm mrz., feminista mos.
:: fż. antyfeministka ż.
przym. antyfeministyczny
Wiktionary
(1.2) męski szowinista, mizogin
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta sprzeciwiająca się ideom i ruchowi feministycznemu
Wiktionary
(1.1) Wśród wrogów idei wystawy byli naturalnie antyfeminiści (i antyfeministki), dla których podział ról w społeczeństwie na damskie i męskie jest niepodważalny.
Wiktionary
rzecz. antyfeminizm m.
:: fm. antyfeminista
przym. antyfeministyczny
przysł. antyfeministycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób antyfeministyczny
Wiktionary
rzecz. antyfeminizm mrz., antyfeministyczność ż., antyfeministka ż.
przym. antyfeministyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antyfeministyczne; cecha tych, którzy są antyfeministyczni
Wiktionary
przym. antyfeministyczny
przysł. antyfeministycznie
Wiktionary
mający niechętny lub wrogi stosunek do kobiet, zwalczający równouprawnienie kobiet
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który opiera się na antyfeminizmie
Wiktionary
(1.1) Jeżeli przedstawicielka klasy średniej angażuje się w ruch antyfeministyczny poprzez zatrudnienie pani do pomocy w domu, to w takim razie przedstawiciel klasy średniej zatrudniający hydraulika dopuszcza się wyzysku i ucisku klasowego.
(1.1) To rzeczywiście tragedia, jeśli nie uda nam się znaleźć tej drugiej połówki, której wciąż bezustannie szukamy, czy tylko staromodna, antyfeministyczna gadka? A może miłość jest przereklamowana? Albo lepiej: zanadto ją upraszczamy?
(1.1) Wyjechała z mężem do Ameryki, gdzie panowały wówczas silne nastroje antyfeministyczne.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨfɛ̃mʲĩɲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyfẽmʹĩńistyčny
Wiktionary
rzecz. antyfeminizm m., antyfeminista m., antyfeministka ż., antyfeministyczność ż.
przysł. antyfeministycznie
Wiktionary
postawa niechęci wobec idei feminizmu i nieuznawanie równouprawnienia kobiet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. stanowisko sprzeciwiające się ideom i ruchowi feministycznemu
(1.2) pot. wrogi stosunek do kobiet i/lub nieakceptowanie ich równości wobec prawa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Antyfeminizm faszyzmu, sprzeciwiający się liberalnej idei powszechnej równości ludzi, szczególnie płci, był wręcz ostentacyjny
(1.1) Również „antyfeminizm" jest jednak w języku polskim czymś pejoratywnym, jeśli w ten sposób określimy czyjeś poglądy, to jasne jest, że się z nimi nie utożsamiamy.
(1.2) Zdecydowany antyfeminizm cechuje wielu moralistów, m.in. głośnego Szymona Starowolskiego. Uzasadniając swą niechęć do kobiet powoływał się na prawa natury.
(1.2) Naukowy antyfeminizm przybrał w tekstach XV-wiecznych inkwizytorów Jakuba Sprengera i Henryka Instytora postać krańcowej nienawiści, tworząc jeden z najgorszych w historii systemów represji wobec kobiet.
Wiktionary
rzecz. antyfeminista m., antyfeministka ż.
przym. antyfeministyczny
przysł. antyfeministycznie
Wiktionary
Antyferroelektryk – dielektryk niewykazujący spontanicznej polaryzacji przy braku zewnętrznego pola elektrycznego, ale posiadający wewnętrzne uporządkowanie elektrycznych momentów dipolowych: wypadkowe momenty sąsiednich komórek elementarnych są ułożone przeciwrównolegle.
Wikipedia
Antyferromagnetyzm – właściwość magnetyczna materiału; zjawisko polegające na antyrównoległym uporządkowaniu elementarnych momentów magnetycznych w podsieciach sieci krystalicznej. Typowym przykładem pierwiastka o silnych właściwościach magnetycznych jest mangan. Antyferromagnetyzm występuje np. w CuO (znajdujących się w większości badanych nadprzewodników wysokotemperaturowych), CuMnAs oraz w MnTe.
Wikipedia
Antyferromagnetyzm – właściwość magnetyczna materiału; zjawisko polegające na antyrównoległym uporządkowaniu elementarnych momentów magnetycznych w podsieciach sieci krystalicznej. Typowym przykładem pierwiastka o silnych właściwościach magnetycznych jest mangan. Antyferromagnetyzm występuje np. w CuO (znajdujących się w większości badanych nadprzewodników wysokotemperaturowych), CuMnAs oraz w MnTe.
Wikipedia
u zwierząt: substancja wydzielana przez plemniki, ułatwiająca zapłodnienie
SJP.pl
Antyfertylizyna (anty + gr. fertós ‘znośny’, lýsis ‘rozwiązanie’) – wydzielina występująca na powierzchni główki plemnika, która reaguje ze znajdującą się na powierzchni komórki jajowej, swoiście dopasowaną przestrzennie fertylizyną, w wyniku czego możliwe jest zapłodnienie plemnikami wyłącznie własnego gatunku.
Wikipedia
zwalczający feudalizm, występujący przeciwko feudalizmowi i feudałom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko feudalizmowi i ukształtowanym przez niego stosunkom społecznym
Wiktionary
(1.1) Żadna z powieści Mostowskiej nie zawiera charakterystycznych dla angielskiego romansu grozy akcentów antyfeudalnych.
Wiktionary
(1.1) przeciwfeudalny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Fidżi i Fidżyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyfidżyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyfidżyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Filipinom i Filipińczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyfilipińskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyfilipińskość ż.
Wiktionary
film przeciwstawiający się tradycyjnym schematom i konwencjom sztuki filmowej
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Finlandii i Finom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyfińskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Finka ż., antyfińskość ż.
Wiktionary
środek ochrony słuchu, zwykle w postaci zatyczek do uszu lub słuchawek ochronnych
SJP.pl
Wikipedia
krótkie modlitwy śpiewane lub recytowane przez dwa chóry kolejno po jednym wersie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. w Liturgii godzin werset odmawiany przed i po psalmie czy kantyku;
(1.2) muz. w Komplecie krótka pieśń maryjna śpiewana lub odmawiana na końcu godziny kanonicznej;
(1.3) muz. w liturgii mszy świętej jeden z wersetów śpiewanych lub odmawianych na wejście, na ofiarowanie i na komunię;
Wiktionary
Antyfona (gr. „przeciwgłos”, „naprzemienna odpowiedź”) – w liturgii chrześcijańskiej werset rozpoczynający i kończący modlitwę – najczęściej psalm lub kantyk (pieśń), często zaczerpnięty z Psalmów lub innych ksiąg Pisma Świętego.
W chorale gregoriańskim antyfony to różne typy śpiewów, np. antyfony psalmowe czy antyfony mszalne. Wywodzą się one na ogół z praktyki wykonywania tekstów liturgicznych przez dwa chóry, recytujące lub śpiewające na przemian (śpiew antyfonalny). Zostały przejęte przez Kościół zachodni w IV w. z obrządku syryjskiego (śpiew ambrozjański).
Wikipedia
(1.1) Zapomnieliśmy o antyfonie na końcu kantyku.
(1.2) Po Komplecie kantor zaintonował antyfonę maryjną.
(1.3) Za śpiew antyfon na roratach odpowiada schola parafialna.
Wiktionary
rzecz. antyfonarz mrz., antyfonał mrz.
przym. antyfonalny
Wiktionary
→ antyfona
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. wykonywany jako antyfona na początku i na końcu psalmu lub kantyku
Wiktionary
(1.1) Kantor rozpoczął śpiew wersetu antyfonalnego.
Wiktionary
rzecz. antyfona ż.
Wiktionary
księga zawierająca zbiór śpiewów liturgicznych, głównie antyfon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. księga liturgiczna zawierająca antyfony
Wiktionary
Antyfonarz (z łac.średn. antiphonarium) – księga liturgiczna Kościoła rzymskokatolickiego zawierająca zbiór antyfon (najstarszych śpiewów liturgicznych); w czasach późniejszych w skład antyfonarza weszły również śpiewy używane w liturgii poza mszą świętą.W antyfonarz wchodziły pieśni śpiewane w niedziele i inne święta.
Wikipedia
(1.1) Kantor otworzył antyfonarz i zaintonował antyfonę.
Wiktionary
rzecz. antyfona ż., antyfonał mrz.
Wiktionary
(1.1) daw. antyfonał
Wiktionary
dawniej: antyfonarz - księga zawierająca zbiór śpiewów liturgicznych, głównie antyfon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rel. księga liturgiczna zawierająca antyfony
Wiktionary
(1.1) Na pulpicie w oratorium leżał oprawiony w skórę antyfonał z XVII wieku.
Wiktionary
rzecz. antyfonarz mrz., antyfona ż.
Wiktionary
(1.1) antyfonarz
Wiktionary
niechętny lub wrogi Francuzom, Francji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Francji i Francuzom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyfrancuskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyfrancuskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia frankizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec frankizmu
Wiktionary
rzecz. antyfrankistowskość ż.
Wiktionary
figura retoryczna polegająca na ironicznym użyciu wyrazu, zmieniającym jego sens na przeciwny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. jęz. środek stylistyczny, polegający na ironicznej zmianie znaczenia wyrazu na przeciwny (np. ale jesteś mądry = jesteś głupi) bądź też na użyciu zaprzeczonego antonimu zamiast nazwania wprost jakiejś cechy (np. niepiękny = brzydki)
Wiktionary
Ironia (grec. εἰρωνεία eironeía, dosłownie „przestawienie, pozorowanie“) – sposób wypowiadania się, oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie, dwóch poziomów wypowiedzi: dosłownego i ukrytego, np. w zdaniu Jaka piękna pogoda wypowiedzianym w trakcie ulewy. W klasycznej retoryce ironia stanowi jeden z tropów, jest zaliczana także do podstawowych kategorii w estetyce.
Wikipedia
zapobiegający tarciu, powodujący zmniejszenie tarcia; przeciwcierny
SJP.pl
gra przecząca zasadom dobrego futbolu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko przemysłowi futrzarskiemu, wrogi produkcji i noszeniu naturalnych futer przez ludzi
Wiktionary
(1.1) Dołączyła do innych znanych i pięknych kobiet, które wspierają kampanie antyfutrzarskie (…).
Wiktionary
IPA: ˌãntɨfuˈṭʃarsʲci, AS: ãntyfuṭšarsʹḱi
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gabonowi i Gabończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygabońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygabońskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gambii i Gambijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygambijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygambijskość ż.
Wiktionary
przeznaczony do walki z gangami
SJP.pl
mechanizm zapobiegający nadmiernemu zużyciu sprzęgła
SJP.pl
skierowany przeciwko gejom, nastawiony przeciw homoseksualizmowi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przeciwny gejom, zwalczający gejów
Wiktionary
rzecz. gej mos.
Wiktionary
wielocząsteczkowa substancja wywołująca powstanie (wytwarzanie) przeciwciał
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. substancja, której pojawienie się w organizmie powoduje jego reakcję odpornościową;
Wiktionary
Antygen (źródłosłów niejasny: stgr. ἀντί anti, przeciw, γένος genos, ród, rodzaj; przytaczane także ang. antigen = antibody generator, generator przeciwciał) – substancja, która wykazuje antygenowość (właściwość wiązania się ze swoistymi przeciwciałami) oraz immunogenność (właściwość wywołania przeciw sobie odpowiedzi odpornościowej), przy czym znane są antygeny, tzw. hapteny, które stają się immunogenne dopiero po związaniu się z nośnikiem.
Wikipedia
(1.1) W badanych błonach erytrocytów występują antygeny dwóch rodzajów.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨɡɛ̃n, AS: ãntygẽn
Wiktionary
przym. antygenowy
przysł. antygenowo
Wiktionary
→ antygen
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z antygenem, dotyczący antygenów
Wiktionary
rzecz. antygen mrz.
przysł. antygenowo
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Ghanie i Ghańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyghańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyghańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gibraltarowi i Gibraltarczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygibraltarskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygibraltarskość ż.
Wiktionary
członek ruchu antyglobalistycznego; alterglobalista
SJP.pl
przeciwny globalizacji, mający na celu jej zahamowanie; alterglobalistyczny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia globalizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec globalizmu
Wiktionary
rzecz. antyglobalizm m., antyglobalistyczność ż.
Wiktionary
ideologia przeciwna globalizacji, mająca na celu jej zahamowanie
SJP.pl
ruch społeczno-polityczny sprzeciwiający się korzyściom płynącym z procesów globalizacji; alterglobalizm
SJP.pl
Ruch alterglobalistyczny – ruch społeczno-polityczny aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i niejednolity organizacyjnie. Za cel stawia sobie radykalną zmianę obecnych stosunków ekonomicznych, ekologicznych i społecznych, m.in. poprzez budowanie globalnego społeczeństwa obywatelskiego.
Wikipedia
mit. gr. córka Edypa i Jokasty
SJP.pl
Wikipedia
minerał barwy zielonej, odmiana serpentynu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy serpentynów;
Wiktionary
Antygoryt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy serpentynów. Należy do minerałów pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.
Nazwa wywodzi się od Antigoro (nazwa doliny we włoskim Piemoncie) – miejsca pozyskiwania czystego antygorytu. Znane w gemmologii odmiany: bowenit i williamsyt.
Wikipedia
przym. antygorytowy
Wiktionary
opozycyjne zestawienie stopniowania wzmacniającego i osłabiającego cechy, np. "Atak wroga był coraz silniejszy, gwałtowniejszy, a garstka obrońców malała, słabła."; antyklimaks
SJP.pl
Antygradacja (antyklimaks, gradacja opadająca) – figura retoryczna, odmiana gradacji, w której składniki uszeregowane są w taki sposób, że ich wartość znaczeniowa lub emocjonalna stopniowo maleje. Termin odnosi się także do nieoczekiwanego obniżenia tonu, przejścia od podniosłości do trywialności, pospolitości.
Inaczej gradacja w języku wysokim, nagle przełamana językiem niskim, prostym, nierzadko wulgaryzmem.
Wikipedia
1. preparat do pokrywania powierzchni obiektów umożliwiający łatwe usunięcie z nich napisów i rysunków;
2. umożliwiający łatwe usunięcie napisów i rysunków z powierzchni obiektów; antygraffitowy
SJP.pl
umożliwiający łatwe usunięcie napisów i rysunków z powierzchni obiektów; antygraffiti
SJP.pl
przeciwdziałający grawitacji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Grecji i Grekom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygreckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Grecja ż., antygreckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Grenadzie i Grenadyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygrenadyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygrenadyjskość ż.
Wiktionary
zabezpieczający przed uderzeniem pioruna
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gruzji i Gruzinom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygruzińskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygruzińskość ż.
Wiktionary
zwalczający grypę, zapobiegający grypie; przeciwgrypowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. przeciwgrypowy.
Wiktionary
(1.1) przeciwgrypowy
Wiktionary
zapobiegający grzybicy; przeciwgrzybiczny, przeciwgrzybiczy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Guamowi i Guamczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyguamskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyguamskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gujanie i Gujańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygujańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygujańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gwatemali i Gwatemalczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygwatemalskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygwatemalskość ż.
Wiktionary
potocznie: damska odzież mająca na celu odstraszenie potencjalnego gwałciciela
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Gwinei i Gwinejczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antygwinejskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antygwinejskość ż.
Wiktionary
skierowany przeciwko Habsburgom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Haiti i Haitańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyhaitańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyhaitańskość ż.
Wiktionary
osoba zabezpieczająca sieci, systemy komputerowe itp. przed włamaniem
SJP.pl
zabezpieczający przed atakami hakerów
SJP.pl
przeciwhałasowy;
1. zmniejszający, likwidujący hałas; przeciwakustyczny, antyakustyczny, przeciwdźwiękowy;
2. mający na celu walkę z hałasem
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Indiom i Hindusom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyhinduskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Indus mos./mrz., antyhinduskość ż., antyindyjskość ż.
przym. antyindyjski
Wiktionary
potocznie: lek antyhistaminowy
SJP.pl
Antagonisty receptora H1, leki przeciwhistaminowe H1, antyhistaminiki H1 – substancje odwracające działanie histaminy na jej receptor H1. Jest to podstawowa grupa leków stosowana w atopii. W rzeczywistości nie są one antagonistami, lecz odwrotnymi agonistami receptora H1.
Wikipedia
zapobiegający przedostawaniu się histaminy z krwi do tkanek; przeciwhistaminowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. zob. przeciwhistaminowy.
Wiktionary
(1.1) przeciwhistaminowy
Wiktionary
niechętny lub wrogi Hiszpanii, Hiszpanom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Hiszpanii i Hiszpanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyhiszpańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Amerykańska prasa, tzw. żółta, czyli brukowa, wszczęła gwałtowną kampanię antyhiszpańską.
Wiktionary
rzecz. antyhiszpańskość ż.
Wiktionary
przeciwnik polityki Adolfa Hitlera
SJP.pl
przeciwny hitleryzmowi, zwalczający hitleryzm (np. koalicja antyhitlerowska)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi hitleryzmowi i hitlerowcom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyhitlerowskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Polska dla Polaków – jak to pogodzić z postawą obcoplemieńca, który po opuszczeniu getta działał w konspiracji, pisał antyhitlerowskie satyry, przeszedł przez obozy i łagrową poniewierkę, by wreszcie po andersowskim epizodzie znaleźć się w Londynie.
Wiktionary
rzecz. antyhitlerowiec m., antyhitlerowskość ż.
przym. hitlerowski
Wiktionary
wrogie nastawienie do hitleryzmu, zwalczanie hitleryzmu
SJP.pl
niechętny lub wrogi Holandii, Holendrom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Holandii i Holendrom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyholenderskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) – Z tego, co wiem, to do dzisiaj Holendrzy kupili ośmiokrotnie więcej ziemi w Polsce niż Niemcy. A nieznany mi jest antyholenderski ruch w Polsce!
(1.1) W latach 1943-49 aktywnie uczestniczył w antyholenderskim ruchu oporu.
Wiktionary
rzecz. antyholenderskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Hondurasowi i Honduranom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyhonduraskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyhonduraskość ż.
Wiktionary
substancja blokująca lub znosząca działanie hormonów
SJP.pl
wrogi prądom humanistycznym
SJP.pl
sprzeczny z zasadami humanitaryzmu; nieludzki, okrutny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny, wrogi zasadom humanitarnym
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko imigracji lub imigrantom
Wiktionary
(1.1) (…) jak patrzę na scenę polityczną wielu państw, w których imigranci stanowią duży odsetek, mam wrażenie, że dziś wygrywa się wybory tylko i wyłącznie na antyimigracyjnej retoryce.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjĩmʲiɡraˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntyi ̯ĩmʹigracyi ̯ny
Wiktionary
przym. antyimigrancki
Wiktionary
(1.1) antyimigrancki
Wiktionary
występujący, skierowany przeciwko imigracji, imigrantom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko imigrantom, wrogi imigrantom
Wiktionary
przym. antyimigracyjny
Wiktionary
(1.1) antyimigracyjny
Wiktionary
walczący z imperializmem, wrogi imperializmowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nastawiony na walkę z imperializmem, zwalczający imperialistów
Wiktionary
(1.1) Moskwa widziała w Hawanie sojusznika antyimperialistycznego i klasowego.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjĩmpɛrʲjalʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyi ̯ĩmperʹi ̯alʹistyčny
Wiktionary
rzecz. antyimperialista m., antyimperializm m.
Wiktionary
kierunek w polityce przeciwstawiający się imperializmowi
SJP.pl
Antyimperializm – idea sprzeciwiająca się imperializmowi, kolonializmowi, imperiom kolonialnym i ich dążeniom do hegemonii oraz ich ekspansji terytorialnej poza swoje ustalone granice. Do idei antyimperializmu odwoływały się głównie ruchy nacjonalistyczne oraz komunistyczne.
Wikipedia
1. zabezpieczający przed implozją;
2. zabezpieczony przed implozją
SJP.pl
Antyimport – polityka handlu zagranicznego polegająca na ograniczaniu przywozu z zagranicy towarów, które na większą skalę mogą być wytwarzane w kraju, nazywana również polityką ograniczonej autarkii.
Do końca lat 80. XX wieku polityka antyimportowa stosowana była także w krajach o gospodarce centralnie sterowanej, w tym w Polsce.
Wikipedia
przeciwdziałający importowi, zwłaszcza przewyższającemu eksport (np. antyimportowe regulacje rządu)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający na celu zmniejszanie lub zlikwidowanie importu, przeciwdziałający importowi
Wiktionary
(1.1) PSL bił się też z SLD o podatek antyimportowy, którym chciał chronić polskich producentów przed zagraniczną konkurencją, która w opinii chłopskich działaczy z zasady była nieuczciwa.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjĩmpɔrˈtɔvɨ, AS: ãntyi ̯ĩmportovy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Indianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyindiańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyindiańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Indonezji i Indonezyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyindonezyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyindonezyjskość ż., Indonezja ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Indiom i Hindusom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyindyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Indus mos./mrz., antyindyjskość ż., antyhinduskość ż.
przym. antyhinduski, indyjski
Wiktionary
(1.1) antyhinduski
Wiktionary
sprzeciwianie się poczuciu niezależności i odrębności osobistej
SJP.pl
przeciwdziałający, zapobiegający inflacji; przeciwinflacyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający na celu zmniejszenie lub przeciwdziałanie inflacji
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjĩnflaˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntyi ̯ĩnflacyi ̯ny
Wiktionary
Antyintelektualizm – termin oznaczający sprzeciw wobec intelektualizmu albo postawę wrogą wobec intelektualistów i ich roli w społeczeństwie. Antyintelektualista jest więc przeciwieństwem tak zwanych „jajogłowych” rozumianych jako naukowcy, historycy i filozofowie oraz racjonaliści i empirycy. Według Hofstadtera można wyróżnić trzy typy antyintelektualizmu: antyracjonalizm religijny, populistyczny antyelitaryzm i bezrefleksyjny instrumentalizm.
Wikipedia
wyrażający sprzeciw wobec wartości poznania intelektualnego; występujący przeciwko intelektualistom
SJP.pl
występujący przeciwko inteligencji; przeciwny inteligencji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nastawiony wrogo do inteligencji jako warstwy społecznej
Wiktionary
(1.1) Wzniecona przez partię pomarcowa kampania antysemicka i antyinteligencka pobudziła polityczną świadomość inteligencji i stała się punktem odniesienia jej politycznych poglądów i preferencji.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjĩntɛlʲiˈɡɛ̃nt͡sʲci, AS: ãntyi ̯ĩntelʹigẽncʹḱi
Wiktionary
1. ograniczający korzystanie z internetu;
2. niechętny do korzystania z internetu
SJP.pl
niechętny lub wrogi Irakowi, Irakijczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Irakowi i Irakijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyirackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyirackość ż.
Wiktionary
przeciwstawiający się Iranowi lub Irańczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Iranowi i Irańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyirańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyirańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Irlandii i Irlandczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyirlandzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyirlandzkość ż.
Wiktionary
specyficzna forma wypowiedzi, pozorna ironia wykazująca w rzeczywistości bezsensowność lub szkodliwość czegoś
SJP.pl
Islamofobia – antyspołeczne uprzedzenie i dyskryminacja w stosunku do islamu i muzułmanów. Pojęcie odnosi się do wszelkich przejawów dyskryminacji i rozpowszechniania nienawiści.
Określenie "islamofobia" pochodzi od słów: nazwy islam i greckiego słowa phóbos (gr.φόβος) – strach. Termin ten używany był już w latach 20. XX wieku.
Wikipedia
występujący, skierowany przeciwko islamowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Islandii i Islandczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyislandzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyislandzkość ż., Islandia ż.
Wiktionary
niechęć lub wrogość wobec Izraela
SJP.pl
niechętny lub wrogi Izraelowi, Izraelczykom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Izraelowi, niechętny wobec Izraela
Wiktionary
(1.1) Komunistyczne władze prowadziły politykę antyizraelską, a może i antysemicką.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjizraˈɛlsʲci, AS: ãntyi ̯izraelsʹḱi
Wiktionary
w fizyce: jądro zbudowane z antyprotonów i antyneutronów
SJP.pl
skierowany przeciw wytwarzaniu i stosowaniu broni jądrowej; antyatomowy, przeciwatomowy, przeciwjądrowy, antynuklearny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny jakobinom, zwalczający jakobinów
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Jamajce i Jamajczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyjamajskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyjamajskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Japonii i Japończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyjapońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyjapońskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Jemenowi i Jemeńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyjemeńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyjemeńskość ż., Jemen mrz.
Wiktionary
występujący, skierowany przeciwko jezuitom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Jordanii i Jordańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyjordańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyjordańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko judaizmowi
Wiktionary
IPA: ˌãntɨjudajiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyi ̯udai ̯istyčny
Wiktionary
wrogie nastawienie wobec Żydów, mające źródło w błędnej interpretacji Nowego Testamentu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Jugosławii i Jugosłowianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyjugosłowiańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyjugosłowiańskość ż.
Wiktionary
1. świat starożytnej Grecji i Rzymu;
2. okres historyczny od początku czasów historycznych do przełomu IV i V wieku naszej ery (przyjmuje się rok 476 jako jego kres); starożytność;
3. stary, zabytkowy przedmiot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) hist. świat starożytnej kultury grecko-łacińskiej;
(1.2) pot. przedmiot stary, zabytkowy
(1.3) przen. człowiek staroświecki, dawnej daty
(1.4) łódź. stary człowiek
(1.5) uczn. rodzic
(1.6) uczn. nauczyciel (zwłaszcza starej daty)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Zawsze interesował mnie świat antyku.
(1.2) W jego mieszkaniu jest dużo pięknych antyków.
(1.4) Nie chce mi się iść na te imieniny, same antyki tam będą siedzieć.
Wiktionary
IPA: ˈãntɨk, AS: ãntyk
Wiktionary
rzecz. antykizowanie n., antyczność
przym. antyczny
Wiktionary
(1.1) starożytność
(1.2) staroć, zabytek
Wiktionary
w językoznawstwie: intonacja rosnąca
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kambodży i Kambodżanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykambodżańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykambodżańskość ż.
Wiktionary
komnata poprzedzająca sypialnię lub pokój paradny, pełniąca funkcję poczekalni dla dworzan i służby w pałacach królewskich i magnackich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. rodzaj formalnego przedpokoju, poczekalni poprzedzającego reprezentacyjne wnętrze, salon
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) antyszambr
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kamerunowi i Kameruńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykameruńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykameruńskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kanadzie i Kanadyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykanadyjskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Równie dobrze można by papieża oskarżyć, że jest antyrosyjski czy antyukraiński albo antyamerykański czy antykanadyjski. Czego się nie robi, by pognębić papieża „lewaka”.
Wiktionary
rzecz. kanadystyka ż., kanadyjka ż., Kanada ż., antykanadyjskość ż.
Wiktionary
kandydat strony przeciwnej rywalizujący w ubieganiu się o to samo stanowisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przeciwnik kapitalizmu
Wiktionary
rzecz. antykapitalizm mrz.
:: fż. antykapitalistka ż.
przym. antykapitalistyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: antykapitalista
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkapʲitaˈlʲistka, AS: ãntykapʹitalʹistka
Wiktionary
rzecz.
:: fm. antykapitalista m.
przym. antykapitalistyczny
Wiktionary
zwalczający kapitalizm, wrogi kapitalizmowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi wobec kapitalizmu
Wiktionary
rzecz. antykapitalizm mrz., antykapitalista m., antykapitalistka ż.
Wiktionary
(1.1) rzad. przeciwkapitalistyczny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Katalonii i Katalończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykatalońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykatalońskość ż.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. med. przeciwdziałający katarowi lub go łagodzący
Wiktionary
(1.1) Sporo ludzi wierzy, zdaje się, że antykataralne i antygrypowe tampony, które tak często widuje się na nosach tokijczyków, to rodzaj masek przeciwgazowych.
Wiktionary
przysł. antykataralnie
Wiktionary
(1.1) przeciwkatarowy, przeciwkataralny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Katarowi i Katarczykom
(1.2) taki, który jest przeciwny lub wrogi katarom
(1.3) taki, który jest przejawem postawy antykatarskiej (1.1-2)
Wiktionary
rzecz. antykatarskość ż.
Wiktionary
anoda w lampie rentgenowskiej
SJP.pl
Elektroda – końcowy element niektórych układów lub urządzeń elektrycznych, przewodnik elektryczny wysyłający ładunek elektryczny lub przyjmujący go z otoczenia, albo kształtujący pole elektrostatyczne w swoim otoczeniu.
Istnieją trzy rodzaje elektrod. Pierwsze dwa rodzaje to anoda i katoda. W obwodach prądu stałego anoda to elektroda, która przyjmuje ładunek ujemny lub wysyła dodatni, zaś katoda to elektroda wysyłająca ładunek ujemny lub przyjmująca dodatni. W lampie rentgenowskiej elektroda w którą uderzają rozpędzone elektrony jest nazywana antykatodą, może ona być anodą lampy albo lampa zawiera dodatkową elektrodę będącą anodą. Ładunkami elektrycznymi przepływającymi między anodą i katodą mogą być swobodne elektrony lub jony.
Wikipedia
przeciwny katolicyzmowi, zwalczający katolicyzm (np. antykatolickie wystąpienia, antykatolickie wydawnictwo)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi katolicyzmowi, skierowany przeciwko katolicyzmowi
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkatɔˈlʲit͡sʲci, AS: ãntykatolʹicʹḱi
Wiktionary
rzecz. antykatolicyzm m., antykatolik m.
Wiktionary
(1.1) przeciwkatolicki
Wiktionary
postawa niechęci wobec katolicyzmu
SJP.pl
Antykatolicyzm – ogólne pojęcie obejmujące wrogość lub uprzedzenia skierowane przeciwko chrześcijaństwu katolickiemu, a szczególnie przeciwko Kościołowi katolickiemu, jego duchowieństwu i jego zwolennikom. Termin odnosi się również do prześladowań religijnych katolików.
Wikipedia
kawiarnia, w której płaci się wyłącznie za spędzany w niej czas
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kazachstanowi i Kazachom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykazachskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykazachskość ż.
przym. kazachstański
Wiktionary
przeciwdziałający porwaniom
SJP.pl
nurt w kinematografii, będący zaprzeczeniem kina tradycyjnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kierunek w kinematografii stanowiący zaprzeczenie kina tradycyjnego
Wiktionary
(1.1) Jestem zażenowana i chcę jak najszybciej o tym antykinie zapomnieć.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈcĩnɔ, AS: ãntyḱĩno
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kirgistanowi i Kirgizom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykirgiskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykirgiskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kiribati i Kiribatyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykiribackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykiribackość ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. naśladowanie stylu dzieł antycznych
Wiktionary
rzecz. antyk m., antyczność ż.
czas. antykizować
przym. antyczny
Wiktionary
postawa niechęci wobec kleru, występowanie przeciwko odgrywaniu przez duchowieństwo znaczącej roli w życiu społecznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ideologia społeczno-polityczna przeciwstawiająca się klerykalizmowi, krytyczna wobec autorytetu lub władzy kleru i duchowieństwa w przestrzeni publicznej (poza miejscami kultu);
Wiktionary
Antyklerykalizm (od „anty” i gr. klerikos, „mający władzę religijną”) – ideologia społeczno-polityczna i postawa życiowa wyrażająca się w niechętnym lub wrogim stosunku do udziału kleru w życiu społecznym i politycznym. Antyklerykalizm często mylnie utożsamiany jest z ateizmem.
Wikipedia
(1.1) Antyklerykalizm często mylnie utożsamiany jest z ateizmem.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨklɛrɨˈkalʲism̥, AS: ãntyklerykalʹism̦
Wiktionary
rzecz. antyklerykalność ż., antyklerykał m., antyklerykałka ż.
przym. antyklerykalny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antyklerykalne; cecha tych, którzy są antyklerykalni
Wiktionary
rzecz. antyklerykalizm m., antyklerykał m.
przym. antyklerykalny
przysł. antyklerykalnie
Wiktionary
zwalczający kler, występujący przeciwko klerowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. przeciwstawiający się władzy kleru i jego udziałowi w życiu społeczno-politycznym
Wiktionary
IPA: ˌãntɨklɛrɨˈkalnɨ, AS: ãntyklerykalny
Wiktionary
rzecz. antyklerykalizm m., antyklerykał m., antyklerykalność ż.
Wiktionary
ktoś przeciwny klerowi; zwolennik antyklerykalizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przeciwnik klerykalizmu, zwolennik antyklerykalizmu
Wiktionary
Antyklerykalizm (od „anty” i gr. klerikos, „mający władzę religijną”) – ideologia społeczno-polityczna i postawa życiowa wyrażająca się w niechętnym lub wrogim stosunku do udziału kleru w życiu społecznym i politycznym. Antyklerykalizm często mylnie utożsamiany jest z ateizmem.
Wikipedia
(1.1) Oczywiście, antyklerykałowie i niewierzący to nie są zbiory tożsame. Są wierzący antyklerykałowie i niewierzący, którzy nie przejawiają wrogich uczuć do Kościoła.
Wiktionary
rzecz. antyklerykalność ż., antyklerykalizm m.
:: fż. antyklerykałka ż.
przym. antyklerykalny
przysł. antyklerykalnie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przeciwniczka klerykalizmu
Wiktionary
(1.1) Opowiadanie to dotknęło Michalinę z Dziekońskich Zaleską, zwaną w Grodnie „hrabiną", tę samą panią Zaleską, w której salonie pani Orzeszkowa, rozwódka i antyklerykałka, pozytywistka i demokratka, nieraz była krytykowana i potępiana (…).
(1.1) Pewna dziennikarka, antyklerykałka i „permisywistka", pojechała do pewnego miasta, by sprawdzić pogłoskę, że zakonnice załatwiają nielegalne adopcje zagraniczne.
Wiktionary
rzecz. antyklerykalizm m.
:: fm. antyklerykał m.
Wiktionary
opozycyjne zestawienie stopniowania wzmacniającego i osłabiającego cechy, np. "Atak wroga był coraz silniejszy, gwałtowniejszy, a garstka obrońców malała, słabła."; antygradacja
SJP.pl
Antygradacja (antyklimaks, gradacja opadająca) – figura retoryczna, odmiana gradacji, w której składniki uszeregowane są w taki sposób, że ich wartość znaczeniowa lub emocjonalna stopniowo maleje. Termin odnosi się także do nieoczekiwanego obniżenia tonu, przejścia od podniosłości do trywialności, pospolitości.
Inaczej gradacja w języku wysokim, nagle przełamana językiem niskim, prostym, nierzadko wulgaryzmem.
Wikipedia
wypukły fałd skalny, którego część centralna zbudowana jest ze skał starszych niż boczne skrzydła; siodło
SJP.pl
Antyklina, siodło (gr. anti – przeciw i klinein – nachylać) – w geologii wypukły fałd, którego wnętrze zbudowane jest ze skał starszych, na zewnątrz zaś (na tzw. skrzydłach) występują skały coraz młodsze. Proste normalne w stosunku do płaszczyzn odpowiadających poszczególnym warstwom skalnym tworzą w antyklinie wiązkę rozbieżną.
Zamknięciem antykliny jest peryklina.
Wikipedia
przymiotnik od: antyklina
SJP.pl
rozległy zespół fałdów wypiętrzony względem otoczenia
SJP.pl
Antyklinorium − rozległy zespół fałdów, których obwiednia, przynajmniej górna, jest wypukła ku górze, przeciwieństwo synklinorium.
W Polsce uważa się za antyklinorium m.in. cały element wypukły biegnący przez obszar kraju z północnego zachodu na południowy wschód − antyklinorium środkowopolskie, lub tylko jego południowy odcinek − antyklinorium świętokrzyskie i antyklinorium dolnego Sanu.
Wikipedia
substancja hamująca proces krzepnięcia krwi, w medycynie używana jako lek; lek przeciwzakrzepowy; lek przeciwkrzepliwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. środek zmniejszający krzepliwość krwi;
Wiktionary
Leki przeciwzakrzepowe, antykoagulanty, leki hamujące krzepnięcie krwi – grupa leków spowalniających, utrudniających lub uniemożliwiających krzepnięcie krwi. Stosuje się je w profilaktyce zakrzepic różnego pochodzenia oraz w leczeniu istniejących zakrzepów w żyłach o powolnym przepływie krwi. Leki te są mało skuteczne w leczeniu i profilaktyce zakrzepów w tętnicach, które zwykle składają się głównie z czopów płytek krwi z niewielką zawartością fibryny.
Wikipedia
(1.1) Lekarz i chory mają jedną z 3 możliwości: kontynuować leczenie doustnym antykoagulantem, zatrzymać terapię na okres okołozabiegowy lub zatrzymać leczenie doustnym antykoagulantem, stosując jednocześnie leczenie pomostowe heparyną niefrakcjonowaną lub drobnocząsteczkową.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔaˈɡulãnt, AS: ãntykoagulãnt
Wiktionary
rzecz. antykoagulacja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antykobiece; cecha tych, którzy są antykobiecy
Wiktionary
przym. antykobiecy
przysł. antykobieco
Wiktionary
wrogi wobec kobiet, skierowany przeciw kobietom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko kobietom, wrogi wobec nich
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔˈbʲjɛt͡sɨ, AS: ãntykobʹi ̯ecy
Wiktionary
rzecz. antykobiecość ż.
Wiktionary
(1.1) antyfeministyczny
Wiktionary
trzy nukleotydy w tRNA parujące z mRNA w czasie translacji
SJP.pl
Antykodon – sekwencja trzech kolejnych nukleotydów, występujących w pozycji 34–36, w cząsteczce tRNA, których zasady są komplementarne do zasad kodonu danego aminokwasu na mRNA. Bierze udział w translacji, zachodzącej na rybosomach, podczas której przyłącza się do komplementarnej trójki zasad w mRNA (zgodnie z kodem genetycznym) wraz ze znajdującym się na przeciwnym końcu cząsteczki tRNA aminokwasem.
Wikipedia
pogląd etyczny zakładający nieistnienie obiektywnych wartości etycznych i moralnych, uznający je za wynikające z jednostkowego bądź zbiorowego przeświadczenia; akognitywizm, nonkognitywizm
SJP.pl
Koincydencja (fr. coincident, od śred. łac. im. czas. coincidere, od co-, „razem, współ-” i incidere, „upadać na”, od in- i cadere, „upadać”, być może spokr. z sanskr. śad-, „spaść”) – przypadek, zbieg okoliczności, zbieżność kilku zdarzeń, często nieoczekiwana i bez dostrzegalnej przyczyny. M.in. z powodu swej niepowtarzalności i bezprzyczynowości koincydencje najczęściej nie są w zainteresowaniu badań naukowych, a jako intuicyjnie nieoczekiwane bywają źródłem błędów poznawczych prowadzących do twierdzeń z zakresu okultyzmu, zjawisk nadprzyrodzonych czy paranormalnych. W ogólności w przypadku braku bardziej wyszukanych metod wyjaśniania zdarzeń mogą służyć jako łącze do ludowej psychologii i filozofii.
Wikipedia
zapobiegający kolizji pojazdów; przeciwkolizyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) techn. mający zmniejszyć prawdopodobieństwo zajścia kolizji (zwłaszcza między pojazdami)
Wiktionary
(1.1) przeciwzderzeniowy
Wiktionary
zapobiegający lub przeciwdziałający kolce; przeciwkolkowy
SJP.pl
ideologia i ruch mający na celu zniesienie kolonializmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antykolonialne; cecha tych, którzy są antykolonialni
Wiktionary
przym. antykolonialny
przysł. antykolonialnie
Wiktionary
przeciwny kolonializmowi, dążący do jego likwidacji (np. ruch antykolonialny, wystąpienia antykolonialne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny kolonializmowi
Wiktionary
(1.1) Komuniści zawsze głosili, że chcą poprawy sytuacji społecznej ludzi biednych, wysuwali hasła antykolonialne i antysyjonistyczne.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔlɔ̃ˈɲalnɨ, AS: ãntykolõńalny
Wiktionary
rzecz. antykolonializm m., antykolonialność ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kolumbii i Kolumbijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykolumbijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykolumbijskość ż.
Wiktionary
żartobliwie: przesadny kult antyku (kultury i sztuki starożytnej)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. wrogi Kominternowi, zwalczający Komintern
Wiktionary
rzecz. Komintern mrz.
przym. kominternowski, prokominternowski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Komorom i Komoryjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykomoryjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykomoryjskość ż.
Wiktionary
osoba przeciwna komunizmowi, zwalczająca komunizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. przeciwnik komunizmu, osoba zwalczająca komunizm
Wiktionary
(1.1) Mój dziadek był antykomunistą, działał w PRL-u w opozycji demokratycznej.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔ̃mũˈɲista, AS: ãntykõmũńista
Wiktionary
rzecz. antykomunizm m.
:: fż. antykomunistka ż.
przym. antykomunistyczny
przysł. antykomunistycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. przeciwniczka komunizmu, kobieta zwalczająca komunizm
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔ̃mũˈɲistka, AS: ãntykõmũńistka
Wiktionary
rzecz. antykomunizm m.
:: fm. antykomunista m.
przym. antykomunistyczny
przysł. antykomunistycznie
Wiktionary
zwalczający komunizm, występujący przeciwko komunizmowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. skierowany przeciwko komunizmowi, wrogo do niego nastawiony, związany z antykomunizmem
Wiktionary
(1.1) Antykomunistyczna opozycja w Polsce działała przez cały okres istnienia PRL.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔ̃mũɲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntykõmũńistyčny
Wiktionary
rzecz. antykomunizm m., antykomunista m., antykomunistka ż.
przysł. antykomunistycznie
Wiktionary
(1.1) rzad. przeciwkomunistyczny
Wiktionary
ideologia i ruch przeciwny komunizmowi, zwalczający komunizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. wroga postawa wobec komunizmu
Wiktionary
Antykomunizm – zbiorcza nazwa ideologii oraz polityk nastawionych lub skupiających się na krytyce i zwalczaniu myśli komunistycznej, zarówno na płaszczyźnie intelektualnej, jak i praktycznej, dążąc w ten sposób do zapobiegnięcia skutkom wprowadzenia jej w życie. Postawa ta wynika z różnic między założeniami komunizmu, a dążeniami innych ruchów politycznych lub religijnych jak nacjonalizm, liberalizm, faszyzm czy chrześcijaństwo. Z tego powodu antykomunizm sam w sobie nie jest jednolitą ideologią, lecz dzieli się na odmiany, które różnią się co do tego jak definiują komunizm, które konkretne postulaty odrzucają oraz jakie wyciągają wnioski ze swojej krytyki.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨkɔ̃ˈmũɲism̥, AS: ãntykõmũńism̦
Wiktionary
rzecz. antykomunista m., antykomunistka ż., antykomunistyczność ż.
przym. antykomunistyczny
przysł. antykomunistycznie
Wiktionary
(1.1) antybolszewizm
Wiktionary
operator w fizyce kwantowej
SJP.pl
Komutator – wskaźnik stopnia nieprzemienności pewnego działania dwuargumentowego. Definicje w teorii grup oraz teorii pierścieni różnią się między sobą.
Wikipedia
zapobieganie zajściu w ciążę; także: środki i metody temu służące
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. seks. działania zapobiegające zapłodnieniu
Wiktionary
Antykoncepcja, zwana również kontrolą narodzin lub kontrolą płodności – zbiór metod lub środków służących zapobieganiu ciąży. Planowanie, udostępnianie i stosowanie antykoncepcji nazywane jest planowaniem rodziny. Bezpieczny seks, w tym stosowanie męskich lub żeńskich prezerwatyw, może również uchronić przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Antykoncepcja stosowana jest już od czasów starożytnych, jednak skuteczne i bezpieczne metody stały się dostępne dopiero w XX wieku. W niektórych kulturach dostęp do antykoncepcji jest celowo ograniczany, ponieważ uznawana jest ona za moralnie lub politycznie niepożądaną.
Wikipedia
(1.1) Stosowanie antykoncepcji ma na celu zapobieganie niechcianej ciąży z powodów wiekowych, ekonomicznych, zdrowotnych, genetycznych lub światopoglądowych.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔ̃nˈt͡sɛpt͡sʲja, AS: ãntykõncepcʹi ̯a
Wiktionary
przym. antykoncepcyjny
Wiktionary
(1.1) rzad. kontracepcja
Wiktionary
zapobiegający zajściu w ciążę; przeciwciążowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. farm. zapobiegający zajściu w ciążę
Wiktionary
(1.1) Bo inną sprawą jest aborcja, inną środki antykoncepcyjne, a jeszcze inną kwestia celibatu księży.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔ̃nt͡sɛpˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntykõncepcyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. antykoncepcja ż.
Wiktionary
(1.1) przeciwciążowy
Wiktionary
osoba sprzeciwiająca się postawie społecznej nakazującej bezkrytyczne akceptowanie ogólnie przyjętych norm i wzorów postępowania
SJP.pl
postawa społeczna nakazująca kwestionowanie ogólnie przyjętych norm i wzorów postępowania, radykalna forma nonkonformizmu
SJP.pl
Antykonformizm – postawa społeczna, charakteryzująca się bezkrytycznym odrzucaniem ogólnie przyjętych reguł i wzorów postępowania. Stoi w opozycji do konformizmu i jest bezrefleksyjną formą nonkonformizmu. Antykonformizm może być rozumiany jako specyficzna forma konformizmu – dana osoba również jest pod wpływem grupy i nacisku grupy, nie jest niezależna. Niezależność rozumiana jest jako nonkonformizm.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się politycznemu konserwatyzmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec konserwatyzmu
Wiktionary
rzecz. antykonserwatywność ż.
Wiktionary
wymierzony przeciw konstytucji, dążący do obalenia konstytucji; przeciwkonstytucyjny
SJP.pl
niesprzyjający konsumentom
SJP.pl
sprzeciwiający się spożywaniu lub użytkowaniu czegoś
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do antykonsumpcjonizmu, związany z antykonsumpcjonizmem
Wiktionary
(1.1) Moi kochani, freeganizm jest antykonsumpcyjnym stylem życia.
Wiktionary
rzecz. antykonsumpcjonizm mrz.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przeciwny kopernikanizmowi
Wiktionary
przym. kopernikowski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Korei i Koreańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykoreańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykoreańskość ż.
Wiktionary
Antykorodal (anticorodal) – antykorozyjny stop glinu z dodatkami krzemu, magnezu, manganu lub tytanu. Przykładowy skład chemiczny (97% Al, 1% Mg, 1% Mn, 1% Si); Posiada dużą odporność na korozję w stanie po utwardzeniu wydzieleniowym. Daje się polerować. Stosowany w przemyśle lotniczym, okrętowym i samochodowym.
Wikipedia
występujący przeciwko KOR (Komitetowi Obrony Robotników)
SJP.pl
→ antykorozyjny; przeciwkorozyjność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antykorozyjne
Wiktionary
przym. antykorozyjny
przysł. antykorozyjnie
Wiktionary
chroniący przed niszczeniem metali lub ich stopów pod wpływem otaczającego środowiska; przeciwkorozyjny, przeciwerozyjny, przeciwrdzewny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) techn. mot. zapobiegający korozji, zabezpieczający przed korozją
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔrɔˈzɨjnɨ, AS: ãntykorozyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. antykorozyjność ż.
Wiktionary
(1.1) przeciwkorozyjny, przeciwrdzewny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) przeciwny lub wrogi działalności korporacji
(1.2) zaliczający korporacje
Wiktionary
rzecz. antykorporacyjność ż.
Wiktionary
działania mające na celu zwalczanie korupcji
SJP.pl
przeciwny korupcji, zwalczający korupcję (np. przepisy antykorupcyjne, procedury antykorupcyjne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający na celu przeciwdziałanie i zwalczanie korupcji
Wiktionary
(1.1) Tę piętnastkę uzupełnia informacja (bez podania nazwisk), że ustawę antykorupcyjną złamało sześciu urzędników administracji terenowej.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkɔrupˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntykorupcyi ̯ny
Wiktionary
(1.1) przeciwkorupcyjny
Wiktionary
występujący, skierowany przeciw Kościołowi; antyklerykalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Kościołowi, niechętny wobec Kościoła
Wiktionary
(1.1) Chciałby scenę polityczną podzielić wyraźnie na dwa bieguny: antykościelny, postkomunistyczny oraz prokościelny, postsolidarnościowy.
Wiktionary
przysł. antykościelnie
rzecz. kościółek mrz.
Wiktionary
coś, co przeznaczeniem i funkcją przypomina Kościół, lecz w istocie jest jego przeciwieństwem
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kostaryce lub Kostarykanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykostarykańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykostarykańskość ż.
Wiktionary
zwalczający, piętnujący prostactwo, ciasnotę umysłową i małostkowość; przeciwkołtuński, antymieszczański
SJP.pl
zapobiegający kradzieży, chroniący przed kradzieżą; przeciwkradzieżowy
SJP.pl
skierowany przeciwko interesom państwa; przeciwpaństwowy, antypaństwowy, antyrządowy, przeciwrządowy
SJP.pl
przeciwstawiający się władzy rosyjskiej
SJP.pl
kontrkandydat do władzy wobec aktualnego króla
SJP.pl
Antykról – kontrkandydat do władzy wobec legalnie panującego króla.
Wikipedia
przyjmowanie poglądu bez dowodu, na zasadzie ślepej wiary; dogmatyzm
SJP.pl
przeciwdziałający kryzysowi, służący wyjściu z kryzysu; przeciwkryzysowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający zapobiec kryzysowi, mający zlikwidować kryzys (np. gospodarczy, finansowy)
Wiktionary
(1.1) Niemcy i Francja zakładają u siebie fundusze antykryzysowe, powstające z przymusowych potrąceń ze środków banków i wzywają partnerów do pójścia w ich ślady.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkrɨzɨˈsɔvɨ, AS: ãntykryzysovy
Wiktionary
(1.1) przeciwkryzysowy
Wiktionary
niemożliwy do skopiowania za pomocą skanera lub kserokopiarki
SJP.pl
niechętny lub wrogi Kubie
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kubie i Kubańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykubańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykubańskość ż.
Wiktionary
kontrkultura;
1. grupa społeczna odrzucająca normy i zachowania kultury oficjalnej, propagująca nowe wartości;
2. kultura tej grupy społecznej
SJP.pl
1. przeciwstawiający się jakiejś kulturze, wrogo nastawiony do jakiejś kultury;
2. → antykultura
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kurdom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykurdyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Kurd mos., kurdologia ż., antykurdyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Kuwejtowi i Kuwejtczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antykuwejckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antykuwejckość ż.
Wiktionary
znajdujący się w powszechnym użyciu rodzaj czcionki drukarskiej o kroju nawiązującym do pisma rzymskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. krój pisma drukarskiego o pionowym rysunku liter i zaokrąglonych brzegach;
(1.2) druk. pismo drukowane niepochylone (w przeciwieństwie do kursywy)
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) W przypisie imię i nazwisko autora piszemy antykwą, a tytuł książki kursywą.
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨkfa, AS: ãntykfa
Wiktionary
rzecz. antykwariusz mos., antykwarnia ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od antykwariat
Wiktionary
(1.1) To nie antykwariat, lecz tylko mały antykwariacik.
Wiktionary
rzecz. antykwariat m., antykwarnia ż.
Wiktionary
1. sklep sprzedający stare pisma, książki, druki itp., niedostępne już w księgarniach;
2. sklep sprzedający antyki i wyroby rzemiosła artystycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sklep z antykami;
(1.2) sklep z używanymi książkami;
(1.3) uczn. szkoła
Wiktionary
Antykwariat (od łac. antiquarius – zajmujący się starożytnością) – przedsiębiorstwo zajmujące się handlem starymi przedmiotami, mającymi wartość historyczną, estetyczną lub materialną; sklep oferujący antyki bądź książki (głównie używane).
Wikipedia
(1.2) Mirek był zawziętym bibliofilem, czytał godzinami, znał wszystkie antykwariaty w mieście.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈkfarʲjat, AS: ãntykfarʹi ̯at
Wiktionary
rzecz. antykwariusz m., antykwariuszka ż., antykwarz m., antykwarnia ż., antykwariacik mrz.
przym. antykwaryczny, antykwarski
Wiktionary
(1.1) antykwarnia
Wiktionary
osoba prowadząca antykwariat - sklep sprzedający stare pisma, książki, druki itp., niedostępne już w księgarniach lub sklep sprzedający antyki i wyroby rzemiosła artystycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba handlująca antykami, dziełami sztuki, starodrukami, monetami, także używanymi książkami;
(1.2) przest. kolekcjoner, znawca, badacz starożytności
Wiktionary
Antykwariusz ( z łac. antiquarius) – osoba zajmująca się skupowaniem i sprzedażą antyków, między innymi dzieł sztuki (mebli, rzeźb, obrazów), monet, rękopisów i starodruków, książek itp. Miejscem jego działalności jest antykwariat.
Drwinę z ówczesnej popularności kolekcjonerów antycznych obiektów zawarł oświeceniowy encyklopedysta Denis Diderot w dedykowanej inskrypcji nagrobka poświęconego hrabiemu de Caylus, który pośmiertnie pragnął spocząć w starożytnej etruskiej urnie:
Wikipedia
(1.1) Jeśli kocha się książki, czy lepiej zostać antykwariuszem, czy bibliotekarzem?
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈkfarʲjuʃ, AS: ãntykfarʹi ̯uš
Wiktionary
rzecz. antykwarstwo n., antykwariat m., antykwarnia ż., antykwa ż.
:: fż. antykwariuszka ż.
przym. antykwaryczny
Wiktionary
(1.1) antykwarysta, antykwarz
(1.2) antykwarysta
Wiktionary
antycząstka kwarka
SJP.pl
Antykwark – antycząstka kwarka.
Wikipedia
przestarzale: antykwariat - sklep z antykami i używanymi książkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. antykwariat
Wiktionary
Antykwariat (od łac. antiquarius – zajmujący się starożytnością) – przedsiębiorstwo zajmujące się handlem starymi przedmiotami, mającymi wartość historyczną, estetyczną lub materialną; sklep oferujący antyki bądź książki (głównie używane).
Wikipedia
(1.1) Nie ostry umysł naukowca, ale żyłka zbieracza, kolekcjonera, amatora białych kruków, magazynów starożytności, gabinetów figur woskowych, antykwarni, wszystkiego, co rzadkie, dziwne, tajemnicze, a przez to niepokojące i kuszące – ta żyłka była bodźcem ku wydaniu tej niesamowitej książki.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈkfarʲɲa, AS: ãntykfarʹńa
Wiktionary
rzecz. antykwariacik mrz., antykwariusz mos., antykwariuszka ż., antykwarysta m., antykwarz mos., antykwariat mrz., antykwa ż., antykwarystyka ż.
przym. antykwaryczny, antykwarystyczny
Wiktionary
(1.1) antykwariat
Wiktionary
przestarzale: dotyczący antyków i dzieł sztuki sprzedawanych w antykwariatach; antykwaryczny
SJP.pl
działalność antykwariusza polegająca na zbieraniu antyków
SJP.pl
dotyczący antyków i dzieł sztuki sprzedawanych w antykwariatach; antykwarski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący antykwariatu i przedmiotów w nim sprzedawanych
Wiktionary
(1.1) Jednocześnie narasta pasja antykwaryczna, dotycząca zarówno przedmiotów, jak i języka.
(1.1) – Proszę pana, wartość antykwaryczna i muzealna tych dokumentów jest żadna.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨkfaˈrɨt͡ʃnɨ, AS: ãntykfaryčny
Wiktionary
rzecz. antykwarenka, antykwariat, antykwariusz, antykwarnia, antykwarstwo, antykwarz
przym. antykwariacki, antykwariuszowski, antykwarniany, antykwarski
przysł. antykwarycznie
Wiktionary
(1.1) antykwarski
Wiktionary
dawniej: antykwariusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. antykwariusz
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨkfaʃ, AS: ãntykfaš
Wiktionary
rzecz. antykwariusz m., antykwariat m., antykwarnia ż.
przym. antykwaryczny
Wiktionary
przymiotnik od: antykwa
SJP.pl
rodzaj ptaków śpiewających
SJP.pl
część wersu w wierszowanym dialogu utworu dramatycznego, będąca wypowiedzią jednej z osób
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Laosowi i Laotańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylaotańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antylaotańskość ż.
Wiktionary
mieszkaniec Antyli, Antyli Holenderskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Antyli
(1.2) mieszkaniec Antyli Holenderskich
Wiktionary
(1.1) Alan jest jedynym Antylczykiem, którego znam osobiście.
Wiktionary
rzecz. Antyle nmos.
:: fż. Antylka ż.
przym. antylski
Wiktionary
rodzaj ptaków śpiewających
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. grupa wysp karaibskich łukowato rozciągających się od Cieśniny Jukatańskiej do wybrzeży Wenezueli;
Wiktionary
Antyle (hiszp. Antillas, ang. i fr. Antilles, niderl. Antillen) – grupa wysp położona w basenie Morza Karaibskiego, rozciągająca się łukowato na długości 4,5 tys. km od Cieśniny Jukatańskiej aż do wybrzeży Wenezueli. Większość wysp górzysta, klimat wilgotny, równikowy i podrównikowy. Plantacje trzciny cukrowej, kakao, kawy, bawełny.
Wikipedia
rzecz. antylski mrz., Antylczyk mos., Antylka ż.
przym. antylski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Lechistanowi i Lechitom (Lachom)
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylechickiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antylechickość ż.
Wiktionary
nauka przynosząca zamiast pożytku szkodę
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Lesotho i Lesotyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylesotyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antylesotyjskość ż.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antylewicowe; cecha tych, którzy są antylewicowi
Wiktionary
przym. antylewicowy
przysł. antylewicowo
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się politycznej lewicy
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec lewicy
Wiktionary
rzecz. antylewicowość ż.
Wiktionary
pasmo górskie na granicy Libanu i Syrii
SJP.pl
Antyliban – pasmo górskie na Bliskim Wschodzie, na granicy Izraela, Syrii i Libanu, ciągnące się na długość ok. 150 km. Najwyższy szczyt: Hermon (2814 m n.p.m.).
Zbudowane głównie z trzeciorzędowych wapieni i skał wulkanicznych. Na terenie Antylibanu występują zjawiska krasowe. Stoki wykazują wyraźną asymetrię: ku zachodowi stromo opada do doliny Bekaa, natomiast ku wschodowi pasmo górskie obniża się łagodnie, terasowo. Obszary odznaczające się większą sumą opadów porastają wieczne zielone lasy dębowe i roślinność krzewiasta typu makkia. Z kolei bardziej suche stoki wschodnie porasta roślinność typowo półpustynna.
Wikipedia
wroga postawa wobec liberalizmu
SJP.pl
zwalczający liberalizm, występujący przeciwko liberalizmowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się politycznemu liberalizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec liberalizmu
Wiktionary
rzecz. antyliberalność ż., antyliberyjskość ż.
przym. antyliberyjski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Liberii i Liberyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyliberyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyliberyjskość ż.
przym. antyliberalny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Libii i Libijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylibijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antylibijskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Liechtensteinowi
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylichtensztajńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antylichtensztajńskość ż.
Wiktionary
(1.1) antyliechtensteiński
Wiktionary
przekształcenie antyliniowe - rodzaj przekształcenia między zespolonymi przestrzeniami liniowymi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Litwie i Litwinom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antylitewskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) W środę w poznańskim sądzie ruszył proces za wywieszenie antylitewskiego transparentu.
Wiktionary
rzecz. antylitewskość ż.
Wiktionary
mieszkanka Antyli, Antyli Holenderskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Antyli
(1.2) mieszkanka Antyli Holenderskich
Wiktionary
rzecz. Antyle nmos.
:: fm. Antylczyk mos.
przym. antylski
Wiktionary
liczba logarytmowana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. mat. liczba y=a^x, której logarytm przy podstawie a (typowo logarytm dziesiętny) jest równy danej liczbie x
Wiktionary
Antylogarytm liczby – liczba, której logarytm jest równy danej liczbie. Formalnie: niech \log _{a}b=c, gdzie a,b>0\land a\neq 1. Antylogarytmem liczby c jest b=a^{c}. Innymi słowy antylogarytm to funkcja odwrotna do logarytmicznej – synonim funkcji wykładniczej.
Wikipedia
w językoznawstwie: przenośne zestawienie pojęć o przeciwstawnym, wykluczającym się wzajemnie znaczeniu, np. spieszyć się powoli, sucha woda; oksymoron, epitet sprzeczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. zestawienie przeciwieństw
Wiktionary
Oksymoron (z gr. ὀξύμωρος, czyt. oksýmōros, od oksýs „ostry” i mōros „tępy”), antylogia, epitet sprzeczny – figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨˈlɔɟja, AS: ãntyloǵi ̯a
Wiktionary
(1.1) oksymoron
Wiktionary
Antylogizm – układ trzech zdań, takich że z każdej pary zdań tej trójki wynika zdanie sprzeczne z pozostałym. Antylogizm można otrzymać z sylogizmu zastępując konkluzję zdaniem z nią sprzecznym.
Na przykład:
Wikipedia
ssak rodziny krętorogich, zamieszkujący rejony Afryki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. pot. nienaukowa nazwa dla grupy kilkunastu zwierząt z rodziny wołowatych i widłorogich zamieszkujący sawanny i stepy
(1.2) zool. nazwa systematyczna|Antilope|ref=tak., monotypowy rodzaj zwierząt z rodziny wołowatych
(1.3) zool. zwierzę z rodzaju antylopa (1.2) i jedynego gatunku antylopa indyjska
(1.4) zool. zwierzę z rodzaju antylopy (nazwa systematyczna|Antilopinae|ref=tak.)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pasły się one czasem osobno, czasem pomieszane razem: gnu, pufu, ariele, antylopy, krowy, bubale, kozły skaczące i wielkie kudu.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈlɔpa, AS: ãntylopa
Wiktionary
rzecz. antylopik m.
przym. antylopi
Wiktionary
przymiotnik od: antylopa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z antylopą
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki jak u antylopy, mający cechy antylopy
Wiktionary
rzecz. antylopa ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: antylopa
SJP.pl
Antylopka karłowata (Neotragus pygmaeus) – gatunek antylopy z rodziny wołowatych, najmniejsza antylopa świata. Dożywa 10 lat.
Wikipedia
rodzaj ssaków z podrodziny antylop
SJP.pl
Antylopowce (Hippotragini) – plemię ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).
Wikipedia
rodzaj ssaków z podrodziny antylop
SJP.pl
Antylopowiec (Hippotragus) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).
Wikipedia
podrodzina ssaków wołowatych z rzędu parzystokopytnych
SJP.pl
Antylopy (Antilopinae) – podrodzina ssaków z rodziny wołowatych (Bovidae).
Wikipedia
→ Antyle, → Antyle Holenderskie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z archipelagiem Antyli, dotyczący archipelagu Antyli
(1.2) związany z Antylami Holenderskimi, dotyczący Antyli Holenderskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język antylski;
Wiktionary
rzecz. Antyle nmos., Antylczyk mos., Antylka ż.
Wiktionary
wrogi lub niechętny ludowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwny lub wrogi ludowi; działający na szkodę ludu
Wiktionary
(1.1) (…) pisze się mianowicie, że idee demokratyzacji są listkiem figowym, którym imperialiści i reakcja wszelkiej maści osłaniają swe niecne, antyludowe i antyradzieckie cele.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Luksemburgowi i Luksemburczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyluksemburskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyluksemburskość ż.
Wiktionary
w krajach postkomunistycznych: przeciwdziałanie kontroli w zakresie współpracy z tajnymi służbami totalitarnego państwa
SJP.pl
przeciwny lustracji (np. antylustracyjny artykuł, antylustracyjna propaganda)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwstawiający się lustracji
Wiktionary
IPA: ˌãntɨlustraˈt͡sɨjnɨ, AS: ãntylustracyi ̯ny
Wiktionary
osoba przeciwna przeprowadzaniu lustracji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Macedonii i Macedończykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymacedońskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymacedońskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Madagaskarowi i Madagaskarczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymadagaskarskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymadagaskarskość ż.
Wiktionary
zwalczający mafię, właściwy do walki z mafią (np. antymafijne oddziały policji, antymafijny telefon zaufania)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zwalczający mafię, prowadzący walkę z mafią
Wiktionary
(1.1) W niedzielę ujawniono szczegóły tajnej operacji antymafijnej przeprowadzonej przez jednostki policji włoskiej, która udaremniła przemyt 105 tysięcy karabinów automatycznych do Iraku.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃maˈfʲijnɨ, AS: ãntỹmafʹii ̯ny
Wiktionary
nieulegający działaniu magnesu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Malezji i Malajom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymalajskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymalajskość ż., antymalezyjskość ż.
przym. antymalezyjski
Wiktionary
(1.1) antymalezyjski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Malediwom i Malediwczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymalediwskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymalediwskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Malezji i Malajom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymalezyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymalezyjskość ż., antymalajskość ż.
przym. antymalajski
Wiktionary
(1.1) antymalajski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Malcie i Maltańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymaltańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymaltańskość ż., maltańczyk mzw./mos.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Maorysom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymaoryskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymaoryskość ż.
Wiktionary
sprzeczny ze światopoglądem marksizmu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się marksizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec marksizmu
Wiktionary
rzecz. antymarksistowskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Maroku i Marokańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymarokańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymarokańskość ż.
Wiktionary
osoba, która uważa, że choroba COVID-19 nie jest groźna, a wymóg noszenia maseczki niepotrzebny i szkodliwy, dlatego odmawia jej zakładania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przeciwnik obostrzeń związanych z epidemią koronawirusa, szczególnie noszenia maseczek w miejscach publicznych
Wiktionary
(1.1) Antymaseczkowcy uważają, że epidemia koronawirusa jest zmyślona, a wszystkie możliwe środki zaradcze mocno przesadzone.
(1.1) Antymaseczkowcy działali także w trakcie epidemii grypy hiszpanki.
Wiktionary
(1.1) antycovidowiec, koronasceptyk, plandemista, covidiota
Wiktionary
przeciwstawiający się wymogowi noszenia maseczki ochronnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wróg mężczyzn
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃maskulʲĩˈɲista, AS: ãntỹmaskulʹĩńista
Wiktionary
rzecz. antymaskulinizm m.
:: fż. antymaskulinistka ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi masonom, masonerii
SJP.pl
substancja zbudowana z antycząstek, niewystępująca w warunkach naturalnych na Ziemi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. materia, która składa się z antycząstek, a w kontakcie ze zwykłą materią ulega anihilacji;
Wiktionary
Antymateria – układ antycząstek. Antycząstki to cząstki elementarne podobne do występujących w „zwykłej” materii (koinomaterii), ale o przeciwnym znaku ładunku elektrycznego oraz wszystkich addytywnych liczb kwantowych (np. izospinu, dziwności, liczby barionowej itp).
Wikipedia
(1.1) Naukowcom z genewskiego CERN udało się uwięzić antymaterię.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃maˈtɛrʲja, AS: ãntỹmaterʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antymaterializm m., materia ż., materialność ż., materializm m.
przym. antymateryjny, antymaterialny, materialny, materialistyczny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Mauritiusowi i Maurytyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymauritiuskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymauritiuskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Meksykowi i Meksykanom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymeksykańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymeksykańskość ż., Meksyk mrz.
Wiktionary
u zwierząt z symetrią dwuboczną: jedna z dwóch lustrzanych, równowartościowych części, między którymi przechodzi prostopadła do osi głównej ciała płaszczyzna symetrii
SJP.pl
powtórzenie tych samych składników wyrażenia w innym porządku i w zmienionych związkach gramatycznych, tworzące w rezultacie konstrukcję o dwóch członach zróżnicowanych znaczeniowo, choć wypełnionych jednakowymi słowami; antymetateza
SJP.pl
Antymetabola (gr. ἀντιμεταβολή antimetabolḗ) lub antymetateza (gr. ἀντιμετάθεσις antimetáthesis), lub antymetalepsja (gr. ἀντιμετάληψις antimetálēpsis), commutatio (łac. commūtātiō) – figura retoryczna polegająca na powtórzeniu członu wypowiedzi w odwrotnym szyku, np. Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie; Nie po to się żyje, aby jeść, lecz po to się je, aby żyć, Siłę argumentu zawsze można zastąpić argumentem siły.
Wikipedia
1. przeciwdziałający metabolizmowi;
2. dotyczący antymetaboli
SJP.pl
związek chemiczny zastępujący właściwe metabolity w procesach biochemicznych, stosowany jako środek owadobójczy i chwastobójczy
SJP.pl
Antymetabolit – związek chemiczny zaburzający przebieg określonego szlaku metabolicznego wewnątrz komórki poprzez wyparcie naturalnie występującego metabolitu. Zwykle cechuje się dużym podobieństwem strukturalnym, umożliwiającym zajęcie identycznego miejsca aktywnego w enzymie docelowym. W przeciwieństwie do typowego substratu katalizowana reakcja nie przebiega poprawnie, w następstwie trwale unieczynniając białko enzymatyczne lub wytwarzając produkt o nieprawidłowej budowie. Wywierany efekt jest w znacznym stopniu nieswoisty, przez co zostaje zakłócone funkcjonowanie wszystkich komórek przeprowadzających daną reakcję.
Wikipedia
powtórzenie tych samych składników wyrażenia w innym porządku i w zmienionych związkach gramatycznych, tworzące w rezultacie konstrukcję o dwóch członach zróżnicowanych znaczeniowo, choć wypełnionych jednakowymi słowami; antymetabola
SJP.pl
Antymetabola (gr. ἀντιμεταβολή antimetabolḗ) lub antymetateza (gr. ἀντιμετάθεσις antimetáthesis), lub antymetalepsja (gr. ἀντιμετάληψις antimetálēpsis), commutatio (łac. commūtātiō) – figura retoryczna polegająca na powtórzeniu członu wypowiedzi w odwrotnym szyku, np. Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie; Nie po to się żyje, aby jeść, lecz po to się je, aby żyć, Siłę argumentu zawsze można zastąpić argumentem siły.
Wikipedia
przeciwdziałający miażdżycy
SJP.pl
1. zwalczający, piętnujący prostactwo, ciasnotę umysłową i małostkowość; antykołtuński, przeciwkołtuński;
2. wymierzony przeciwko zamożnym mieszkańcom miast
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Mikronezji i Mikronezyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymikronezyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymikronezyjskość ż.
Wiktionary
osoba postulująca zaprzestanie zbrojeń i zlikwidowanie stałej armii
SJP.pl
występujący przeciwko militaryzmowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko militaryzmowi, przeciwny militaryzmowi; związany z antymilitaryzmem
Wiktionary
(1.1) Istotną rolę w antywojennej i antymilitarystycznej propagandzie odgrywała również prasa anarchistyczna.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃mʲilʲitarɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntỹmʹilʹitarystyčny
Wiktionary
rzecz. antymilitaryzm m., antymilitarysta m.
Wiktionary
Antymilitaryzm, ruch antywojenny – doktryna zwykle znajdowana wśród ruchów lewicowych. Opiera się na krytycznej ocenie polityki imperializmu i państw narodowych. Kojarzona z ruchami komunistycznymi, będących częścią I i II Międzynarodówki, nie jest jednak domeną tylko tych ruchów.
Wikipedia
hamujący podział komórek na drodze mitozy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biol. hamujący mitozę
Wiktionary
lek hamujący podział komórek, używany głównie w leczeniu chorób nowotworowych; cytostatyk, lek antymitotyczny, lek cytostatyczny, lek onkostatyczny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi państwu Myanmar i Myanmarczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymjanmarskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymjanmarskość ż.
Wiktionary
chroniący przed molami, stosowany przeciwko molom; przeciwmolowy
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Sb, kruchy metal, składnik czcionek i stopów używanych do produkcji łożysk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Sb i liczbie atomowej 51;
Wiktionary
Antymon (Sb, łac. stibium) – pierwiastek chemiczny z grupy metaloidów.
Występuje w czterech odmianach alotropowych: żółtej, srebrzystobiałej (antymon metaliczny), czarnej i wybuchowej. Znany od starożytności.
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma antymon?
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨ̃mɔ̃n, AS: ãntỹmõn
Wiktionary
rzecz. antymonian m., antymonit m., antymonowodór m., antymonyl m., antymonowanie n.
przym. antymonowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Monako i Monakijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymonakijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymonakijskość ż., Monako n.
Wiktionary
występujący przeciwko monarchii, zwalczający monarchię
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się politycznemu monarchizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec monarchizmu
Wiktionary
rzecz. antymonarchistyczność ż.
Wiktionary
związek antymonu; np. dyskrazyt
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Mongolii i Mongołom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymongolskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymongolskość ż., Mongolia ż.
Wiktionary
sól kwasu antymonowego
SJP.pl
minerał, siarczek antymonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. pospolity minerał z grupy siarczków, siarczek antymonu;
Wiktionary
Antymonit – pospolity minerał z grupy siarczków.
Nazwa pochodzi z gr. anthemon – kwiat; i z późnogrec. antimonion – wykwit, nawiązując do tworzonych przez niego przypominających kwiaty szczotek krystalicznych.
Wikipedia
przym. antymonitowy
rzecz. antymon mrz., antymonowanie n.
Wiktionary
(1.1) błyszcz antymonu, błyszcz antymonowy, stibnit
Wiktionary
skierowany do zwalczania praktyk monopolistycznych, występujący przeciwko takim praktykom (np. przepisy antymonopolistyczne, działania antymonopolistyczne); antymonopolowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. antymonopolowy.
Wiktionary
(1.1) antymonopolowy
Wiktionary
skierowany do zwalczania praktyk monopolistycznych, występujący przeciwko takim praktykom (np. urząd antymonopolowy, działania antymonopolowe); antymonopolistyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko istniejącym monopolom, mający nie dopuścić do skupienia większości rynku w jednym ręku
Wiktionary
(1.1) antymonopolistyczny, przeciwmonopolowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. met. nanoszenie na powierzchnię metali warstwy antymonu
Wiktionary
rzecz. antymon m., antymonek m., antymonian m., antymonit m.
czas. antymonować
przym. antymonowy
Wiktionary
bezbarwny, silnie trujący gaz o nieprzyjemnym zapachu; podczas ogrzewania rozkłada się wybuchowo na antymon i wodór; stybina
SJP.pl
Antymonowodór, SbH
3 – nieorganiczny związek chemiczny antymonu i wodoru. Bezbarwny, toksyczny gaz o nieprzyjemnym zapachu. Ogrzewany rozkłada się na pierwiastki składowe:
Wikipedia
przymiotnik od: antymon
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. dotyczący antymonu, zawierający antymon
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃mɔ̃ˈnɔvɨ, AS: ãntỹmõnovy
Wiktionary
rzecz. antymon m., antymonowanie n.
Wiktionary
nieorganiczny rodnik złożony z antymonu i tlenu
SJP.pl
zniechęcający do działania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Mozambikowi, niechętny wobec Mozambiku
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Mozambikowi i Mozambijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymozambijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymozambijskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Mołdawii i Mołdawianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymołdawskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymołdawskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Murzynom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antymurzyńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antymurzyńskość ż.
Wiktionary
przeciwstawiający się muzułmanom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko islamowi
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃muzuwˈmãj̃sʲci, AS: ãntỹmuzuu̯mãĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
(1.1) islamofobiczny
Wiktionary
rodzaj wyróżnienia dla najsłabszych wytworów sztuki, np. Złota Malina dla najgorszego filmu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Namibii i Namibijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynamibijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynamibijskość ż.
Wiktionary
zapobiegający napadom rabunkowym lub padaczkowym; przeciwnapadowy
SJP.pl
przeciwdziałający handlowi i rozprzestrzenianiu się narkotyków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko spożyciu, wytwarzaniu i obrotowi narkotykami
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antynarodowe; cecha tych, którzy są antynarodowi
Wiktionary
przym. antynarodowy
przysł. antynarodowo
Wiktionary
sprzeczny z interesami narodu, wrogi narodowi
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi narodowi; działający na szkodę na narodu
Wiktionary
rzecz. antynarodowość ż.
Wiktionary
zwolennik antynatalizmu (stanowiska filozoficznego przypisującego negatywną wartość ludzkiej prokreacji)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. zwolennik antynatalizmu
Wiktionary
(1.1) Niektórzy antynataliści uważają, że większość ludzi nie ocenia rzeczywistości w sposób realny.
Wiktionary
rzecz. antynatalizm m.
:: fż. antynatalistka
przym. antynatalistyczny
przysł. antynatalistycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. zwolenniczka antynatalizmu
Wiktionary
rzecz. antynatalizm m.
:: fm. antynatalista
przym. antynatalistyczny
przysł. antynatalistycznie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób antynatalistyczny
Wiktionary
rzecz. antynatalizm m., antynatalista m., antynatalistka ż.
przym. antynatalistyczny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) filoz. dotyczący antynatalizmu, właściwy antynatalizmowi
(1.2) polit. socjol. związany z dążeniem do zmniejszenia tempa przyrostu naturalnego
Wiktionary
(1.2) Zdecydowana większość demografów i ekonomistów uważa jednak, że polityka antynatalistyczna jest konieczna. Różnice ich poglądów dotyczą stopnia ograniczania przyrostu naturalnego oraz sposobu osiągania tego celu.
Wiktionary
rzecz. antynatalizm m., antynatalista m., antynatalistka ż.
przysł. antynatalistycznie
Wiktionary
stanowisko filozoficzne przypisujące negatywną wartość ludzkiej prokreacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. stanowisko przypisujące negatywną wartość ludzkiej prokreacji;
Wiktionary
Antynatalizm – stanowisko etyczne przypisujące negatywną wartość ludzkiej prokreacji. Antynataliści argumentują, że ludzie powinni zrezygnować z prokreacji, ponieważ jest ona moralnie zła. Niektórzy antynataliści uznają za moralnie złe także powstawanie innych czujących istot. Do antynatalizmu prowadzić mogą różne etyczne podstawy.
Wikipedia
(1.1) (…) za antynatalizmem przemawiają te same argumenty, które są stosowane w rozważaniach o teodycei. To nie jest najlepszy ze światów.
Wiktionary
rzecz. antynatalista m., antynatalistka ż., natalizm m., pronatalizm m.
przym. antynatalistyczny, natalistyczny, pronatalistyczny
przysł. antynatalistycznie, natalistycznie, pronatalistycznie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciw rodzeniu się dzieci
Wiktionary
(1.1) Deficyt budżetowy rzędu 10 proc. PKB albo rozpad systemów zabezpieczenia społecznego i zdrowotnego - przed takim dylematem już za dwadzieścia lat stanie Polska za sprawą antynatalnej i depopulacyjnej polityki prowadzonej przez kolejne rządy.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃naˈtalnɨ, AS: ãntỹnatalny
Wiktionary
przeciwny organizacji NATO
SJP.pl
zwalczający naturalizm, występujący przeciwko naturalizmowi
SJP.pl
kierunek przeciwstawiający się naturalizmowi, reprezentowanemu poprzez myśl pozytywistyczną
SJP.pl
Antynaturalizm – kierunek w metodologii nauki przeciwstawiający się charakterystycznemu dla pozytywizmu naturalizmowi.
Antynaturalizm głosi postulat odmienności metod badań w naukach społecznych i humanistycznych od metod stosowanych na gruncie nauk przyrodniczych, które zostały przejęte od nauk ścisłych.
Reprezentanci tego kierunku to (m.in.) Wilhelm Dilthey, Wilhelm Windelband, Heinrich Rickert, Max Weber czy Clifford Geertz.
Wikipedia
sprzeczny z nauką
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) sprzeczny ze stanowiskiem nauki
(1.2) odrzucający metodę naukową
Wiktionary
(1.1) rzad. przeciwnaukowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nauru i Nauruańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynaurańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynaurańskość ż.
Wiktionary
zwalczający nazizm, przeciwny nazizmowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi nazizmowi i nazistom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynazistowskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynazista m., antynazistowskość ż.
Wiktionary
Antyfaszyzm – ruch polityczny przeciwny ideologii faszystowskiej. Powstał z inspiracji środowisk lewicowych w latach 20. XX wieku, jako odpowiedź na formowanie się ruchu faszystowskiego we Włoszech (m.in. organizacja Śmiałkowie Ludu). Z czasem ruch antyfaszystowski stawał się reakcją na rosnącą popularność faszyzmu w innych krajach. W latach 30. powstał w Niemczech Front Żelazny, a następnie odrębna organizacja Akcja antyfaszystowska. Z kolei w Hiszpanii idee sprzeciwu wobec faszyzmu reprezentowali ochotnicy z Brygad Międzynarodowych. W II Rzeczypospolitej natomiast ruch antyfaszystowski skupiony był przede wszystkim wokół Polskiej Partii Socjalistycznej (m.in. Akcja Socjalistyczna) czy Bundu. Walkę o usunięcie z życia publicznego praktyk faszyzmu, ogłosili w Grecji, w latach 1946–1949, partyzanci Demokratycznej Armii Grecji.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nepalowi i Nepalczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynepalskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynepalskość ż.
Wiktionary
anilinowy związek farmaceutyczny, stosowany jako lek (proszek) przeciwbólowy
SJP.pl
cząstka mająca wszystkie właściwości takie jak neutrino, z wyjątkiem liczby leptonowej
SJP.pl
Neutrino (ν) – cząstka elementarna należąca do leptonów. Jest posiadającym masę spoczynkową fermionem o spinie równym ½ i zerowym ładunku elektrycznym. Neutrina są cząstkami podstawowymi w modelu standardowym. Powstają w reakcjach rozpadu β+
, rozpadu mionu, rozpadu pionu i rozpadu taonu, na przykład neutrino elektronowe (νe) podczas rozpadu 116C:
Wikipedia
antycząstka neutronu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. cząstka elementarna będąca antycząstką neutronu;
Wiktionary
Antyneutron – antycząstka neutronu.
Wikipedia
przeciwny Niemcom; przeciwniemiecki
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Niemcom
(1.2) taki, który jest przejawem wrogości wobec Niemców
Wiktionary
(1.2) Od początku 1918 r. można zauważyć coraz wyraźniej antypolski, a później antywęgierski i antyniemiecki kurs w polityce Masaryka prowokującego napięcia i niepokoje w Sudetach oraz na południowej granicy Polski.
Wiktionary
rzecz. antyniemieckość ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko niewolnictwu, działający przeciw niewolnictwu
Wiktionary
(1.1) Działaczka stanęła na czele komitetów antyniewolniczych w Austro-Węgrzech.
Wiktionary
(1.1) przeciwniewolniczy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nigrowi i Nigerczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynigerskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Niger m., Nigerczyk m., Nigerka ż., antynigerskość ż., pronigerskość ż.
przym. nigerski, pronigerski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nigerii i Nigeryjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynigeryjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynigeryjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nikaragui i Nikaraguańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynikaraguańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynikaraguańskość ż.
Wiktionary
pomagający w walce z nałogiem palenia papierosów ze względu na szkodliwość nikotyny; przeciwnikotynowy, przeciwtytoniowy, antytytoniowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zwalczający palenie tytoniu, przeznaczony do walki z nałogiem tytoniowym
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃ɲikɔtɨ̃ˈnɔvɨ, AS: ãntỹńikotỹnovy
Wiktionary
przysł. antynikotynowo
Wiktionary
(1.1) przeciwnikotynowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Niue i Niueńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyniuańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyniuańskość ż.
Wiktionary
1. sprzeczność;
2. w logice: rozumowanie pozornie uzasadniające parę zdań sprzecznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) log. filoz. sprzeczność, wykluczenie się dwóch twierdzeń, mimo że osobno zdają się być prawdziwe;
Wiktionary
Antynomia (gr. antinomia – sprzeczność praw) – logiczna sprzeczność, paradoks, zdanie logiczne bądź rozumowanie dedukcyjne, które prowadzi do sprzeczności.
Termin używany w logice, epistemologii.
Przykład: antynomia klas samozwrotnych.
Wikipedia
przym. antynomiczny, antynomijny
Wiktionary
(1.1) sprzeczność
Wiktionary
sprzeczny, przeciwstawny; antynomijny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wewnętrznie sprzeczny, przeciwstawny
Wiktionary
(1.1) Antynomiczna, paradoksalna, zmienna i iluzoryczna Rosja, skrywająca swą tajemną, nieuchwytną dla intelektu istotę pozostaje nieprzewidywalna w swym bycie i myśleniu.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨ̃nɔ̃ˈmʲit͡ʃnɨ, AS: ãntỹnõmʹičny
Wiktionary
rzecz. antynomia ż., antynomiczność ż.
przym. antynomijny
Wiktionary
(1.1) niespójny, antynomijny
Wiktionary
sprzeczny, przeciwstawny; antynomiczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. antynomiczny.
Wiktionary
rzecz. antynomia ż., antynomiczność ż.
przym. antynomiczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filozofia mówiąca, że wierzący nie potrzebuje praw jeśli kieruje się chrześcijańską miłością
Wiktionary
Antynomizm (gr. αντι 'przeciwko' i νομος 'reguła, zasada, prawo') to pojęcie filozoficzne oznaczające wewnętrzną sprzeczność.
W teologii antynomizm naucza, że Dekalog nie powinien być normą dla chrześcijan, gdyż skoro jedynym motywem postępowania chrześcijanina ma być miłość do Chrystusa, wobec tego prawo jest niepotrzebne.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Norwegii i Norwegom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynorweskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynorweskość ż.
Wiktionary
zapobiegający nowotworom, stosowany przeciw nowotworom; przeciwnowotworowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Nowej Zelandii i Nowozelandczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antynowozelandzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antynowozelandzkość ż.
Wiktionary
rzadko: przeciwdziałający nudzie
SJP.pl
przeciwny produkcji i rozprzestrzenianiu broni nuklearnej (np. demonstracje antynuklearne, konwencja antynuklearna)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. skierowany przeciwko wykorzystaniu energii jądrowej
(1.2) polit. skierowany przeciwko wykorzystaniu, badaniu czy rozmieszczaniu broni jądrowej
Wiktionary
niechętny lub wrogi obywatelom
SJP.pl
zapobiegający powstawaniu odblasków; antyrefleksowy
SJP.pl
zapobiegający odleżynom, leczący odleżyny; przeciwodleżynowy
SJP.pl
przeciwdziałający odorowi, smrodowi
SJP.pl
przeciwdziałający odprężeniu psychicznemu, relaksacji
SJP.pl
eliminujący powstawanie odprysków; przeciwodpryskowy
SJP.pl
służący do niszczenia okrętów wojskowych; przeciwokrętowy
SJP.pl
przeciwdziałający utlenianiu się pierwiastków i związków chemicznych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który przeciwdziała utlenianiu się pierwiastków i związków
Wiktionary
(1.1) Selen, cynk, miedź i mangan wchodzą w skład enzymów antyoksydacyjnych, które chronią komórki przed negatywnymi skutkami utleniania.
Wiktionary
rzecz. antyoksydant m.
Wiktionary
związek chemiczny łatwo ulegający utlenianiu i chroniący inne substancje przed utlenianiem; antyutleniacz, przeciwutleniacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. przeciwutleniacz.
Wiktionary
Przeciwutleniacze (antyoksydanty, antyutleniacze) – grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancją podlegającą utlenianiu), wstrzymują lub opóźniają proces utleniania danej substancji. Każdy przeciwutleniacz może występować w roli prooksydanta.
Wikipedia
(1.1) Owoce i warzywa zawierają naturalne antyoksydanty.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨɔˈksɨdãnt, AS: ãntyoksydãnt
Wiktionary
przym. antyoksydacyjny
Wiktionary
(1.1) przeciwutleniacz, antyutleniacz
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Omanowi i Omańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyomańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyomańskość ż., Oman mrz.
Wiktionary
gen działający hamująco na procesy namnażania komórek przez organizmy, uniemożliwiający powstawanie niektórych nowotworów; gen supresorowy
SJP.pl
Antyonkogen, inaczej gen supresorowy – gen działający hamująco na procesy proliferacji komórkowej (geny bramkowe) bądź stabilizująco na procesy utrzymujące stabilność genetyczną komórki (geny opiekuńcze).
Czasem geny tej grupy są określane jako recesywne onkogeny, gdyż ich rola w procesie karcynogenezy ujawni się dopiero po inaktywacji obu alleli danego antyonkogenu.
Wikipedia
niechętny lub wrogi Ormianom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Ormianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyormiańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyormiańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Osetii i Osetyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyosetyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyosetyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Imperium Osmańskiemu i Osmańczykom
(1.2) taki, który jest przeciwny dynastii Osmanów
(1.3) taki, który jest przejawem postawy antyosmańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Persja, odwieczny wróg Turcji, od XV w. usiłowała zmontować wielki sojusz antyosmański z udziałem ówczesnych potęg: Rzeczypospolitej i imperium Habsburgów.
Wiktionary
rzecz. antyosmańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Pakistanowi i Pakistańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypakistańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypakistańskość ż.
Wiktionary
przeciwnik palenia papierosów
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Palau i Palauańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypalauskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypalauskość ż.
Wiktionary
przeciwstawiający się Palestynie lub Palestyńczykom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Palestynie i Palestyńczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypalestyńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypalestyńskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Panamie i Panamczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypanamskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypanamskość ż.
Wiktionary
zapobiegający lub przeciwdziałający panice
SJP.pl
osoba występująca przeciw panującemu systemowi władzy lub interesom państwa; antysystemowiec
SJP.pl
skierowany przeciwko interesom państwa; przeciwpaństwowy, antykrajowy, antyrządowy, przeciwrządowy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który sprzeciwia się instytucji państwa i państwowości
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec państwa i państwowości
Wiktionary
(1.2) Wystąpienia jej przedstawicieli w parlamencie, podobnie jak zgromadzenia w terenie, przybierały niemal z reguły charakter demonstracji antypaństwowych, które z kolei pociągały za sobą reakcję władz.
Wiktionary
rzecz. antypaństwowość ż.
Wiktionary
(1.1) przeciwpaństwowy
(1.2) przeciwpaństwowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. kośc. zob. antypapież.
Wiktionary
(1.1) Papież zajął się procesem, który konstatował, że go uznają książęta rakuscy, a gdyby Jagiełło przeszedł na stronę antypapy — jak się tego prawdopodobnie obawiano — kto wie, jakie stanowisko byłby zajął Urban VI.
Wiktionary
pomagający w walce z nałogiem palenia papierosów; antynikotynowy, przeciwnikotynowy, przeciwtytoniowy, antytytoniowy
SJP.pl
skierowany przeciwko papieżowi; przeciwpapieski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. skierowany przeciwko papiestwu lub papieżowi i ich polityce, poglądom, nauczaniu itp.
Wiktionary
(1.1) W Rzymie poselstwo zastało sytuację dramatyczną, bo właśnie wybuchło powstanie antypapieskie.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpaˈpʲjɛsʲci, AS: ãntypapʹi ̯esʹḱi
Wiktionary
rzecz. antypapież m., antypapieskość ż.
Wiktionary
papież wybrany przez grono skupione wokół biskupów nieuznających tego, który został już wybrany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. osoba powołana na tron papieski nieprawnie, za pontyfikatu legalnego papieża lub w czasie, gdy urząd papieski był nieobsadzony;
Wiktionary
Antypapież (łac. antipapa) – osoba powołana przez grupę duchowieństwa na tron papieski nieprawnie, za pontyfikatu legalnego papieża lub w czasie, gdy urząd papieski był nieobsadzony (sede vacante).
Antypapieże wybierani byli najczęściej wskutek sporów teologicznych (np. Hipolita powołano w czasie sporów wokół sabelianizmu) lub politycznych (np. Paschalis obsadził tron papieski dzięki przekupieniu niezwykle wpływowego wówczas arcybiskupa Rawenny). Gdy zaczęło kształtować się Państwo Kościelne i rosło jego znaczenie polityczne, coraz częściej spory wokół powołania papieża były odbiciem walki o wpływy różnych stronnictw czy rodów. Pomimo wprowadzenia w 1059 roku zasady powoływania papieży przez kolegium kardynalskie, sytuacja nie uległa zmianie.
Wikipedia
(1.1) Jednym z pierwszych antypapieży był Feliks II.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈpapʲjɛʃ, AS: ãntypapʹi ̯eš
Wiktionary
przym. antypapieski
Wiktionary
przeciwnik papieża
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Papui-Nowej Gwinei
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypapuańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypapuańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Paragwajowi i Paragwajczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyparagwajskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyparagwajskość ż.
Wiktionary
wroga postawa wobec parlamentaryzmu
SJP.pl
występujący, skierowany przeciwko partii (organizacji politycznej)
SJP.pl
występujący przeciwko partyzantce, partyzantom; przeciwpartyzancki
SJP.pl
Antypas – imię męskie pochodzenia greckiego, stanowiące skróconą formę imienia Antypater, oznaczającego „podobny do ojca”. Patronem tego imienia jest św. Antypas, zm. w Azji Mniejszej.
W innych językach:
Wikipedia
prąd powietrzny płynący w wysokich warstwach atmosfery w strefie zwrotnikowej, ponad pasatem, w przeciwnym do niego kierunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) meteorol. geogr. ciepły, stały wiatr, wiejący w strefie równikowej na wysokości 2000-3000 metrów;
Wiktionary
Antypasat – umiarkowanie ciepły, stały prąd powietrza o kierunku zachodnim, wiejący w strefie równikowej na wysokości 2000-3000 metrów, transportujący gorące powietrze od równika w kierunku zwrotników, gdzie na skutek obrotowego ruchu Ziemi zmienia kierunek na wschodni i spływa w dół, po czym jako pasat wraca w kierunku równika.
Wikipedia
związany z wiatrem strefy międzyzwrotnikowej - antypasatem
SJP.pl
dawniej: przekąska podawana przed daniem głównym; przystawka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. napój lub potrawa podawane przed daniem głównym dla zaostrzenia apetytu
Wiktionary
IPA: ãnˈtɨpast, AS: ãntypast
Wiktionary
Wikipedia
1. uczucie wstrętu, niechęci, odrazy do kogoś lub czegoś;
2. osoba, do której się czuje niechęć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niechęć do kogoś
Wiktionary
(1.1) Do niektórych osób czuję antypatię.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈpatʲja, AS: ãntypatʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. antypatyczność ż.
przym. antypatyczny
przysł. antypatycznie
Wiktionary
(1.1) awersja
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) sprzeciwiający się patriotyzmowi
Wiktionary
(1.1) Plugawy motłoch wykrzykiwał antypatriotyczne hasła.
Wiktionary
(1.1) niepatriotyczny
Wiktionary
Antypatriotyzm – postawa etyczna lub polityczna odrzucająca patriotyzm.
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: antypatyczny; bardziej antypatyczny
SJP.pl
cecha osoby wywołującej u innych uczucie niechęci, wstrętu, odrazy; niesympatyczność, nieprzyjemność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co antypatyczne
Wiktionary
rzecz. antypatia ż.
przym. antypatyczny
przysł. antypatycznie
Wiktionary
budzący uczucie wstrętu, odrazy, niechęci, np. antypatyczna osoba, antypatyczny wygląd; odpychający, niesympatyczny, nieprzyjemny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) budzący odrazę, niechęć
Wiktionary
(1.1) Co do tego nowego gimnazjum, to się rozczarowałam - koleżanki i koledzy dosyć antypatyczni - poziom średni, rzadko kto się uczy.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ãntypatyčny
Wiktionary
rzecz. antypatia ż., antypatyczność ż.
przysł. antypatycznie
Wiktionary
(1.1) przykry, gburowaty, oschły, niemiły, nieprzyjemny, niesympatyczny
Wiktionary
zdrobnienie od: antypatia
SJP.pl
Antypedagogika – nurt we współczesnej pedagogice negujący formę wychowania opierającą się na zasadzie „sterowania” życiem dziecka.
Wikipedia
skierowany przeciwko zasadom i siłom partyjnym PRL-u
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko zasadom ustrojowym PRL-u oraz ówczesnej władzy
Wiktionary
(1.1) Dzisiaj oczywiście, jak każdy, kto pełnymi garściami czerpał z PRL-u, stał się nad wyraz antypeerelowski.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpɛːrɛˈlɔfsʲci, AS: ãntyp•erelofsʹḱi
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Persji i Persom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyperskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyperskość ż.
Wiktionary
hamujący wydzielanie potu
SJP.pl
kosmetyk hamujący wydzielanie potu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. kosmet. środek zapobiegający nadmiernemu poceniu;
Wiktionary
Antyperspirant (łac. perspirare – „przewiewać, oddychać przez coś”) – kosmetyk mający na celu zmniejszanie wydzielania potu i w ten sposób zwalczanie nieprzyjemnego zapachu ciała poprzez naniesienie go bezpośrednio na pocące się części ciała. Działanie antyperspirantów opiera się na zawartości soli glinu. Dostępne na rynku preparaty różnią się ich stężeniem i w związku z tym skutecznością i częstotliwością stosowania.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨpɛrˈspʲirãnt, AS: ãntyperspʹirãnt
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Peru i Peruwiańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyperuwiańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyperuwiańskość ż.
Wiktionary
Antyperystaltyka – aktywność motoryczna w przewodzie pokarmowym, która powoduje wsteczne (odwrotnie niż w perystaltyce) przesuwanie pokarmu ku jamie ustnej (np. podczas wymiotów). Fizjologiczna antyperystaltyka dwunastnicy ułatwia mieszanie się treści pokarmowej.
Wikipedia
płynny preparat chemiczny stosowany przeciw chwastom
SJP.pl
odpowiednik pierwiastka chemicznego złożony z antymaterii
SJP.pl
Antypierwiastek – pierwiastek składający się z antyatomów (atomów antymaterii). Obecnie jedynym uzyskanym na znaczącą skalę antypierwiastkiem jest antywodór. Antyhel-3 uzyskany został już w latach 1970. na terenie ZSRR, zaś 24 kwietnia 2011 r. w wielkim zderzaczu hadronów po raz pierwszy zaobserwowano antyhel-4.
Wikipedia
skierowany przeciwko piratom (komputerowym)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwdziałający piractwu – nielegalnemu kopiowaniu i rozpowszechnianiu nagrań muzycznych, filmów itp.; zwalczający piracką działalność
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpʲiˈrat͡sʲci, AS: ãntypʹiracʹḱi
Wiktionary
substancja zmniejszająca palność (np. gumy); opóźniacz palenia
SJP.pl
syntetyczny środek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. farm. organiczny związek chemiczny stosowany jako syntetyczny środek o właściwościach przeciwbólowych, przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych, zaliczany do grupy pirazolonów;
Wiktionary
Fenazon, antypiryna (łac. Phenazonum) – organiczny związek chemiczny z grupy pirazolonów, stosowany jako syntetyczny środek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym, przeciwzapalnym. Do lecznictwa został wprowadzony przez niemieckiego farmakologa Wilhelma Filehnego. Znakowany jodem 131 był używany w medycynie nuklearnej do oznaczania przestrzeni wody ustrojowej.
Wikipedia
(1.1) Nie będziesz miał antypiryny na twoje bóle głowy. Bodaj to! Nie będziesz miał aspiryny. Nie mamy tej walizki!
Wiktionary
(1.1) fenazon
Wiktionary
przeciwny Prawu i Sprawiedliwości, niepopierający Prawa i Sprawiedliwości
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia PiS-owi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec PiS-u
Wiktionary
rzecz. antypisowskość ż.
Wiktionary
1. krzew rosnący w Europie i zachodniej Azji, uprawiany jako roślina ozdobna, żywopłotowa a także do wyrobu lasek i fajek; wiśnia wonna,
2. przedmiot zrobiony z drewna tego krzewu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. wiśnia wonna, nazwa systematyczna|Cerasus mahaleb|L.|ref=tak.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Antypki nadają się na żywopłoty.
Wiktionary
przymiotnik od: antypka
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. taki, który się sprzeciwia Platformie Obywatelskiej
(1.2) pot. taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec Platformy Obywatelskiej
Wiktionary
rzecz. antyplatformianość ż.
Wiktionary
(1.1) antyplatformerski
Wiktionary
białkowy inhibitor plazminy, znajdujący się m.in. w osoczu
SJP.pl
pocisk przeznaczony do zwalczania pocisków nieprzyjaciela; przeciwpocisk, antyrakieta, przeciwrakieta
SJP.pl
1. mieszkaniec antypodów (przeciwległych krańców Ziemi)
2. przenośnie o człowieku o skrajnie odmiennych poglądach w stosunku do porównywanej osoby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec przeciwległych obszarów na kuli ziemskiej
(1.2) przen. człowiek o krańcowo różnym sposobie myślenia i odmiennych cechach charakteru w stosunku do innej porównywanej osoby
Wiktionary
(1.1) Australijczycy to nasi antypodzi, ponieważ mieszkają na przeciwnym krańcu Ziemi.
Wiktionary
rzecz. antypody lm.
Wiktionary
(1.1) mieszkaniec antypodów
(1.2) antagonista, oponent, przeciwnik
Wiktionary
dotyczący antypodów; znajdujący się po przeciwnej stronie kuli ziemskiej
SJP.pl
1. przeciwległe krańce Ziemi;
2. przenośnie o skrajnie odmiennych poglądach, postawach, kierunkach politycznych, artystycznych itp.;
3. komórki powstające w woreczku zalążkowym u roślin okrytonasiennych na biegunie przeciwnym do bieguna zawierającego komórkę jajową i synergidy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. obszar położony po przeciwnej stronie kuli ziemskiej;
Wiktionary
Antypody (gr. αντίποδες (antipodes) – „naprzeciw stopy”) – punkt na powierzchni Ziemi, który w stosunku do określonego punktu jest położony dokładnie po drugiej stronie planety, tj. na drugim końcu jej średnicy. Potocznie termin ten używany jest w szerszym znaczeniu i używany jest w stosunku do wszystkich obszarów na półkuli południowej.
Wikipedia
(1.1) (…) odkrycie Nowego Świata potwierdziło istnienie antypodów, ponieważ znajduje się on „po przeciwnej stronie Indii Gangeskich".
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈpɔdɨ, AS: ãntypody
Wiktionary
rzecz. antypoda mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antypodyczne; cecha tych, którzy są antypodyczni
Wiktionary
przym. antypodyczny
przysł. antypodycznie
Wiktionary
1. skrajnie odmienny, krańcowo różny, np. antypodyczne tendencje w sztuce;
2. znajdujący się po przeciwnej stronie kuli ziemskiej
SJP.pl
poetyka nowej literatury postulująca odrzucenie poetyki tradycyjnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. poetyka stanowiąca zaprzeczenie tradycyjnej poetyki
Wiktionary
(1.1) Autor wprowadził nawet terminy najnowsze, proponowane w ostatnich latach, jak np. antydramat, antyliteratura, antypoetyka, antypowieść, turpizm etc., starając się je zdefiniować; nie zawsze jednak określenia jego mogą nas zadowolić.
Wiktionary
pragnący wojny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stanowiący zagrożenie dla pokoju, zmierzający do zachwiania pokoju
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpɔkɔˈjɔvɨ, AS: ãntypokoi ̯ovy
Wiktionary
rzecz. pokój mrz.
Wiktionary
skierowany przeciwko policji, policjantom
SJP.pl
przeciwnik władz państwowych, zwłaszcza rządu
SJP.pl
wrogość wobec narodu lub państwa polskiego; polonofobia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niechętny stosunek do Polaków i polszczyzny
Wiktionary
Antypolonizm (także: polonofobia) – termin określający zbiorowo wszelkie uprzedzenia, dyskryminację, niechęć i postawy wrogości wobec Polaków. Historycznym odpowiednikiem antypolonizmu jest polakożerstwo, określenie używane w XIX w. wobec antypolskiej polityki Ottona von Bismarcka.
Wikipedia
(1.1) Nie posądzałbym tego włoskiego polityka o antypolonizm.
Wiktionary
(1.1) polonofobia, polakożerstwo
Wiktionary
niechętny lub wrogi Polakom, Polsce
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymierzony przeciwko Polakom, dyskryminujący Polaków
Wiktionary
Antypolonizm (także: polonofobia) – termin określający zbiorowo wszelkie uprzedzenia, dyskryminację, niechęć i postawy wrogości wobec Polaków. Historycznym odpowiednikiem antypolonizmu jest polakożerstwo, określenie używane w XIX w. wobec antypolskiej polityki Ottona von Bismarcka.
Wikipedia
(1.1) Bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny polsko-rosyjskiej w 1609 roku było zawiązanie koalicji antypolskiej między Szwecją a Rosją.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈpɔlsʲci, AS: ãntypolsʹḱi
Wiktionary
rzecz. polski mrz., Polska ż., Polak mos., antypolskość ż.
przysł. antypolsko
przym. polski
Wiktionary
(1.1) polakożerczy, antypolonistyczny, przeciwpolski
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób antypolski
Wiktionary
(1.1) Na murach pojawiły się antypolsko brzmiące napisy.
Wiktionary
rzecz. antypolskość ż.
przym. antypolski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest antypolskie; cecha tych, którzy są antypolscy
Wiktionary
przym. antypolski, polski
przysł. antypolsko
rzecz. polski mrz., Polska ż.
Wiktionary
Antyport – forma transportu aktywnego wtórnego przez błony biologiczne. W antyporcie przemieszczenie jednej substancji (jonu lub cząsteczki, np. metabolitu) do wnętrza określonego przedziału zachodzi równocześnie z usuwaniem drugiej substancji z tego przedziału.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Portoryku lub Portorykańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyportorykańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. Portorykańczyk mos., antyportorykańskość ż.
przym. portorykański
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Portugalii i Portugalczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyportugalskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyportugalskość ż.
Wiktionary
chroniący przed poślizgiem; przeciwpoślizgowy, przeciwślizgowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przeciwdziałający ślizganiu, zabezpieczający przed poślizgiem
Wiktionary
IPA: ˌãntɨpɔɕlʲizˈɡɔvɨ, AS: ãntypoślʹizgovy
Wiktionary
(1.1) przeciwpoślizgowy
Wiktionary
odmiana powieści zrywająca z tradycyjnymi regułami tego gatunku, zwłaszcza z ciągłością czasową fabuły; nouveau roman, nowa powieść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. rodzaj powieści, który zrywa z tradycyjnymi regułami tego gatunku
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Autor wprowadził nawet terminy najnowsze, proponowane w ostatnich latach, jak np. antydramat, antyliteratura, antypoetyka, antypowieść, turpizm etc., starając się je zdefiniować; nie zawsze jednak określenia jego mogą nas zadowolić.
Wiktionary
przeciwny zbrojnemu wystąpieniu w imię wolności
SJP.pl
zespół doktryn filozoficznych odrzucających pozytywistyczne zasady uprawiania nauk
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Korei Północnej
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypółnocnokoreańskiej (1.1)
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi RPA
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antypołudniowoafrykańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antypołudniowoafrykańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia politycznej prawicy
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec prawicy
Wiktionary
rzecz. antyprawicowość ż., prawica ż.
Wiktionary
występujący przeciwko prezydentowi; przeciwny prezydentowi
SJP.pl
nieprzyjaźnie nastawiony do klasy społecznej złożonej z robotników
SJP.pl
przeczący oficjalnej propagandzie
SJP.pl
substancja hamująca aktywność proteaz; inhibitor proteazy
SJP.pl
skierowany, wymierzony przeciwko polityce ochrony produkcji i handlu krajowego
SJP.pl
antycząstka protonu, cząstka elementarna przeciwstawna do protonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. cząstka elementarna będąca antycząstką protonu;
Wiktionary
Antyproton – cząstka elementarna będąca antycząstką protonu — różniąca się od niego głównie odwrotnym ładunkiem elektrycznym, momentem magnetycznym, i liczbą barionową — lecz mająca tę samą masę i czas życia.
Antyproton według Modelu Standardowego jest cząstką złożoną, zaliczaną do hadronów, a ściślej barionów, i jest zbudowana z trzech antykwarków: dwóch antykwarków górnych "{\bar {u}}" i jednego antykwarka dolnego "{\bar {d}}" (układ '{\bar {u}}{\bar {u}}{\bar {d}}) związanych silnym oddziaływaniem przenoszonym przez gluony.
Wikipedia
pochodna kumaryny, związek powstający w zgniłej koniczynie; melitoksyna, dikumarol, antywitamina K
SJP.pl
proza przeciwstawiająca się tradycyjnym schematom i konwencjom
SJP.pl
przeciwstawiający się przemocy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) neol. polit. mający na celu ukrócenie przemocy w rodzinie, mający nieść pomoc ofiarom przemocy
Wiktionary
(1.1) W Polsce jednak informacje i działania antyprzemocowe zaczęły się pojawiać już we wczesnych latach 90. natomiast w Hiszpanii dopiero pod koniec lat 90-tych. Oba kraje w podobnym okresie uchwaliły prawo antyprzemocowe (…).
Wiktionary
przeciwdziałający powstawaniu przepięć; przeciwprzepięciowy
SJP.pl
zły przykład
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ruch społeczny i intelektualny skierowany przeciwko psychiatrii, jej założeniom i metodom
Wiktionary
Antypsychiatria – ruch społeczny i intelektualny oparty na poglądzie, że leczenie psychiatryczne jest częściej szkodliwe niż pomocne pacjentom. Wśród zastrzeżeń do psychiatrii wymieniane są m.in. stosowanie technik o małej skuteczności a dużej szkodliwości. Częściej jednak aktywiści skupiają się na filozoficznych i etycznych obawach dotyczących zarówno natury psychiatrii, jak i jej praktyk.
Wikipedia
przeciwstawny psychologizmowi
SJP.pl
kierunek w filozofii, naukach społecznych i literaturze przeciwstawiający się psychologizmowi
SJP.pl
Antypsychologizm (z gr. anti – przeciw, psyche – dusza, logos – nauka) – stanowisko opozycyjne wobec psychologizmu, zapoczątkowane z końcem XIX wieku, a upowszechnione w XX wieku.
Wikipedia
1. kolce przeciwko ptakom, montowane na parapetach, gzymsach itp.;
2. sztuczny ptak drapieżny na szybach, ekranach itp., odstraszający inne ptaki
SJP.pl
niechętny, wrogi Władimirowi Putinowi
SJP.pl
zmniejszający agregację płytek krwi i przeciwdziałający powstawaniu zakrzepów; przeciwpłytkowy
SJP.pl
radar ustawiony na zakłócanie pracy innego radaru
SJP.pl
Antyradar – urządzenie służące do informowania kierowcy o tym, że na jego drodze znajduje się radar lub fotoradar.
Urządzenie to posiada wbudowany wykrywacz fal wysyłanych przez radary oraz fotoradary w pasmach: X, K, Ka, Ku, SWKa. Nowoczesne antyradary informują również o pomiarze dokonywanym z fotoradarów ukrytych w samochodach znajdujących się przed samochodem wyposażonym w antyradar (lub przy bardziej zaawansowanych urządzeniach nawet za samochodem).
Wikipedia
zakłócający działanie radaru, niszczący radar albo ostrzegający o obecności radaru; przeciwradarowy
SJP.pl
rozgłośnia radiowa
SJP.pl
Antyradio – polska komercyjna rozgłośnia radiowa o ponadregionalnym zasięgu, należąca do spółki radiowej Eurozet.
Radio rozpoczęło działalność w 2005 roku. Początkowo funkcjonowało jako sieć stacji lokalnych, obejmując zasięgiem wyłącznie największe aglomeracje. Od lutego 2015 – za sprawą ponadregionalnej koncesji – emituje program w 17 miastach Polski.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi ZSRR
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyradzieckiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) I podobno ktoś z władz, pragnąc tych nastrojów, wydrukował antyradzieckie ulotki, ale ich nie rozkolportowano (chodzi o rzekome ulotki KPN o Katyniu).
Wiktionary
rzecz. antyradzieckość ż.
Wiktionary
(1.1-2) antysowiecki
Wiktionary
rakieta służąca do zestrzeliwania innych rakiet; przeciwrakieta, przeciwpocisk, antypocisk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. rakieta przystosowana do zwalczania innych rakiet, głównie rakiet balistycznych
Wiktionary
Rakietowy pocisk antybalistyczny – pocisk o napędzie rakietowym służący przede wszystkim do zwalczania innych pocisków rakietowych we wszystkich fazach ich lotu (Boost Phase, Midcourse Phase, Terminal Phase: upper tier i lower tier) np. pocisków balistycznych, manewrujących, niektóre (fazy terminalnej) mają możliwości też przeciwlotnicze mogąc zestrzeliwać: myśliwce, uzbrojone jak i nie bezpilotowe aparaty latające oraz śmigłowce (np. Patriot PAC-3), a nawet (każdej fazy) satelity na orbicie okołoziemskiej (np. Kinetic Energy Interceptor, Ground Based Interceptor czy Standard Missile 3 Block IA). Obecnie nowoczesne pociski antyrakietowe w większości są wyposażone w Głowica bojowa technologii hit-to-kill np. min.: GBI, KEI, SM-3, Patriot PAC-3, THAAD, PAD, AAD ale są też nowoczesne pociski z głowicą wybuchową np. Arrow 2, AMRAAM czy SM-6 ERAM. Pociski przeciwbalistyczne starego typu są uzbrojone w głowicę odłamkową np. MIM-104 Patriot oraz atomową: XLIM-49 Nike-Zeus, Sprint i Spartan czy A-350. Obecnie rzadko używa się głowic jądrowych do niszczenia innych głowic np. 53T6, 51T6 służące do ochrony w fazie terminalnej Moskwy, jest to spowodowane tworzeniem się szkodliwego dla zdrowia i środowiska promieniowania jądrowego.
Wikipedia
(1.1) Do antybroni zalicza się np. antyrakiety.
Wiktionary
przym. antyrakietowy
Wiktionary
(1.1) przeciwrakieta, rakietowy pocisk antybalistyczny
Wiktionary
zwalczający rakiety, chroniący przed rakietami nieprzyjaciela; przeciwrakietowy
SJP.pl
przeciwdziałający rozwojowi raka; przeciwrakowy
SJP.pl
oprawa rysunku, zdjęcia itp. składająca się z szyby i tekturowej podkładki połączonych zaciskami
SJP.pl
Antyrama (gr. anti – przeciw, odwrotny) – rodzaj oprawy służący do umieszczania w niej płaskich obrazków, zdjęć itp. Nazwa odnosi się do wyglądu, przypominającego pozostałość po usunięciu ramy z obrazu. Antyrama usztywnia dzieło, chroni je przed zniszczeniem i nadaje schludny, estetyczny wygląd. Umożliwia również zawieszenie na ścianie.
Wikipedia
przeciwny rasizmowi, zwalczający rasizm
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko rasizmowi
Wiktionary
(1.1) Drugim etapem polityki antyrasistowskiej był okres po wojnie domowej, zwany okresem Rekonstrukcji Południa (…).
Wiktionary
rzecz. antyrasizm m., antyrasista m., antyrasistka ż.
Wiktionary
postawa lub pogląd przeciwstawiający się rasizmowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ruch społeczny, postawa lub pogląd sprzeciwiający się rasizmowi
Wiktionary
rzecz. antyrasista m., antyrasistka ż.
przym. antyrasistowski
Wiktionary
kierunek w literaturze i sztuce przeciwstawiający się realizmowi
SJP.pl
Antyrealizm - przeciwieństwo realizmu epistemologicznego. Przekonanie, że świat zewnętrzny niezależny od podmiotu poznającego nie istnieje, a przynajmniej jest zupełnie inny niż podmiotowi poznającemu się wydaje.
Wikipedia
przeciwdziałający recesji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. ekon. mający zlikwidować albo złagodzić skutki recesji
Wiktionary
specjalna, cienka powłoka na soczewkach (szkłach) okularowych, redukująca powstające na nich odblaski i odbicia; powłoka antyrefleksyjna
SJP.pl
przeciwdziałający powstawaniu refleksów; antyodblaskowy
SJP.pl
redukujący odblaski, odbicia
SJP.pl
osoba hamująca reformy, przeciwnik reform
SJP.pl
przeciwny wprowadzeniu reform
SJP.pl
sprzeciwiający się wprowadzaniu reform ustrojowych, społecznych i gospodarczych
SJP.pl
najgorszy wynik
SJP.pl
to, co godzi w podstawowe wartości religijne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. to, co jest wrogie religii
Wiktionary
Antyreligia – 1. w religioznawstwie: pojęcie bliskoznaczne terminowi "pseudoreligia" – przedrostek "anty-" (z gr. "przeciw") wskazuje występowanie cech, które stoją w jawnej opozycji do religii, w zasadzie wykluczając spełnianie jej kryteriów; 2. postawa społeczna polegająca na sprzeciwie wobec wszelkiej religii.
Wikipedia
(1.1) Ta nowa nauka antywartości – antyreligia – próbuje narzucić człowiekowi nowe myślenie, które kreuje nowy sposób życia i nową kulturę.
Wiktionary
rzecz. religia ż., antyreligijność ż.
przym. antyreligijny
Wiktionary
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) wyrażając wrogość wobec religii
Wiktionary
(1.1) Najbardziej antyreligijnie zareagowały władze w Phenianie.
Wiktionary
rzecz. antyreligijność ż.
przym. antyreligijny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) postawa, ideologia, polityka itp. wrogie względem religii
Wiktionary
(1.1) Sekularyzacja i nastroje zinstytucjonalizowanej antyreligijności w okresie Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD) spowodowały, że wschodnia część kraju stała się jednym z najbardziej ateistycznych regionów świata.
Wiktionary
przym. antyreligijny
rzecz. antyreligia ż.
przysł. antyreligijnie
Wiktionary
skierowany przeciwko religii
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) skierowany przeciwko religii, niechętny wobec religii
Wiktionary
(1.1) Utopijna piosenka napisana przez Lennona jest antyreligijna, antynacjonalistyczna, niekonwencjonalna i antykapitalistyczna, jednak została zaakceptowana z powodu wartości artystycznych.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨrɛlʲiˈɟijnɨ, AS: ãntyrelʹiǵii ̯ny
Wiktionary
rzecz. antyreligia ż., antyreligijność ż.
przysł. antyreligijnie
Wiktionary
występujący przeciw rządom republikańskim, zwalczający republikę
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia politycznemu republikanizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec republikanizmu
Wiktionary
rzecz. antyrepublikańskość ż.
Wiktionary
stosowany przeciw reumatyzmowi, leczący reumatyzm; przeciwreumatyczny, przeciwgośćcowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. przeciwreumatyczny.
Wiktionary
(1.1) przeciwreumatyczny
Wiktionary
przeciwny rewolucji (np. działania antyrewolucyjne, wiersz antyrewolucyjny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. wrogi rewolucji; występujący przeciwko rewolucji
Wiktionary
(1.1) kontrrewolucyjny, reakcyjny
Wiktionary
przeciwny reżimowi, zwalczający reżim (np. front antyreżimowy); antyreżymowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi, nieprzyjazny rządowi (reżimowi), walczący przeciw rządowi
Wiktionary
(1.1) antyreżymowy, antyrządowy, przeciwrządowy
Wiktionary
przeciwny reżymowi, zwalczający reżym (np. front antyreżymowy); antyreżimowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. antyreżimowy.
Wiktionary
skierowany przeciwko robotnikom
SJP.pl
zachowanie antyrodzinne
SJP.pl
skierowany przeciwko rodzinie i jej interesom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymierzony przeciwko rodzinie, skierowany przeciwko interesom rodziny
Wiktionary
IPA: ˌãntɨrɔˈd͡ʑĩnːɨ, AS: ãntyroʒ́ĩ•ny
Wiktionary
rzecz. antyrodzinność
Wiktionary
przeciwnik rojalizmu
SJP.pl
przeciwstawiający się rządom monarchicznym, występujący przeciwko rojalistom i rojalizmowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który się sprzeciwia rojalizmowi
(1.2) taki, który jest przejawem sprzeciwu wobec rojalizmu
Wiktionary
(1.1) Po wyborach stało się jasne, że na riksdagu nastąpi gwałtowny atak na dotychczasowy kurs polityczny rządu. Szlachta była zdominowana przez antyrojalistycznych patriotów (…)
Wiktionary
rzecz. antyrojalistyczność ż.
Wiktionary
zwalczający romantyzm, przeciwstawiający się romantyzmowi
SJP.pl
przeciwnik romantyzmu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Romom, Cyganom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyromskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) W sobotę, w czasie Dni Andrychowa ma dojść do antyromskiej manifestacji.
Wiktionary
rzecz. antyromskość ż.
Wiktionary
(1.1-2) antycygański
Wiktionary
hydrazyd kwasu maleinowego; regulator wzrostu roślin, stosowany w przechowalnictwie warzyw i do hamowania wzrostu drzew
SJP.pl
Hydrazyd maleinowy – organiczny związek chemiczny, hydrazyd kwasu maleinowego, regulator wzrostu roślin. Stosowany jako inhibitor wzrostu drzew oraz do przechowywania warzyw, na przykład ziemniaków lub cebuli.
Występuje w dwóch formach tautomerycznych, laktamowej i laktimowej.
Wikipedia
przeciwny Rosji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymierzony przeciwko Rosji i Rosjanom
Wiktionary
(1.1) „Uważamy, że trzeba skończyć z szydzeniem z historii i dochodzeniem w antyrosyjskiej histerii do braku szacunku dla pamięci tych, którzy nie szczędzili życia dla wyzwolenia Europy.”
Wiktionary
rzecz. rosyjski mrz., antyrosyjskość ż.
przym. antyrusiński, antyruski, rosyjski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co antyrosyjskie; cecha tego, kto antyrosyjski
Wiktionary
przym. antyrosyjski, antyrusiński, antyruski
Wiktionary
przeciwstawiający się równości społecznej
SJP.pl
przeciwdziałający rozwojowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Rumunii i Rumunom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyrumuńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyrumuńskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Rusi i Rusinom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyrusińskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyrusińskość ż., antyruskość ż., antyrosyjskość ż.
przym. antyruski, antyrosyjski
Wiktionary
(1.1) antyruski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Rusi i Rusinom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyruskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyruskość ż., antyrusińskość ż., antyrosyjskość ż.
przym. antyrusiński, antyrosyjski
Wiktionary
(1.1) antyrusiński
Wiktionary
przeciwnik gospodarki opartej na zasadach wolnego rynku
SJP.pl
ograniczający swobodę handlową
SJP.pl
nowy rząd, będący w opozycji do dawnego
SJP.pl
osoba negatywnie nastawiona do rządu - naczelnego organu wykonawczego w państwie
SJP.pl
negatywne nastawienie do rządu (rady ministrów)
SJP.pl
nastawiony negatywnie do rządu, przeciwny rządowi; przeciwrządowy, opozycyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. skierowany przeciwko rządowi
Wiktionary
(1.1) Izrael zwrócił się poufnie do Stanów Zjednoczonych i krajów europejskich o wsparcie stabilności władzy prezydenta Hosniego Mubaraka w Egipcie, który zmaga się od tygodnia z falą antyrządowych protestów.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨʒɔ̃nˈdɔvɨ, AS: ãntyžõndovy
Wiktionary
(1.1) przeciwrządowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Salwadorowi i Salwadorczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysalwadorskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysalwadorskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Samoa i Samoańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysamoańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysamoańskość ż.
Wiktionary
skierowany przeciwko samorządom i samorządności
SJP.pl
niezgodny z przepisami sanitarnymi; niehigieniczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) sprzeczny z wymogami sanitarnymi
Wiktionary
(1.1) niehigieniczny
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Arabii Saudyjskiej i Saudyjczykom
(1.2) taki, który jest przeciwny lub wrogi dynastii Saudów
(1.3) taki, który jest przejawem postawy antysaudyjskiej (1.1-2)
Wiktionary
rzecz. antysaudyjskość ż.
Wiktionary
zapobiegający ścieraniu się; przeciwścierny
SJP.pl
ogół poglądów sprzeciwiających się seksualności, zaspokajaniu popędu płciowego
SJP.pl
Antyseksualizm − termin odnoszący się do poglądów sprzeciwiających się seksualności.
Wikipedia
cechujący się niechęcią, wrogością wobec Żydów, skierowany przeciw narodowi żydowskiemu; antyżydowski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymierzony przeciwko Żydom, dyskryminujący Żydów
Wiktionary
(1.1) Wzniecona przez partię pomarcowa kampania antysemicka i antyinteligencka pobudziła polityczną świadomość inteligencji i stała się punktem odniesienia jej politycznych poglądów i preferencji.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛ̃ˈmʲit͡sʲci, AS: ãntysẽmʹicʹḱi
Wiktionary
rzecz. antysemityzm m., antysemita m., antysemitka ż.
przysł. antysemicko
Wiktionary
(1.1) antyżydowski, przeciwżydowski, antysyjonistyczny, żydożerczy
Wiktionary
osoba wrogo nastawiona wobec narodu żydowskiego; judeosceptyk, judeofob, judofob, żydofob
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba uprzedzona do Żydów, cechująca się niechęcią bądź nienawiścią do tego narodu; osoba, którą cechuje antysemityzm
Wiktionary
Antysemityzm – postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania. Zwana także żydożerstwem, jest przeciwieństwem filosemityzmu. Ekstremalny antysemityzm głosiła ideologia niemieckiego nazizmu, doprowadzając do próby wyniszczenia narodu żydowskiego w okupowanej Europie.
Wikipedia
(1.1) Antysemitami byli członkowie partii Adolfa Hitlera.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛ̃ˈmʲita, AS: ãntysẽmʹita
Wiktionary
rzecz. antysemityzm m.
:: fż. antysemitka ż.
przym. antysemicki
Wiktionary
(1.1) judofob, żydożerca; eufem. judeosceptyk
Wiktionary
kobieta wrogo nastawiona wobec narodu żydowskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta uprzedzona do Żydów, cechująca się niechęcią bądź nienawiścią do tego narodu; kobieta, którą cechuje antysemityzm
Wiktionary
(1.1) Alicja jest antysemitką, zawsze źle się wyraża o Żydach.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛ̃ˈmʲitka, AS: ãntysẽmʹitka
Wiktionary
rzecz. antysemityzm m.
:: fm. antysemita m.
przym. antysemicki
Wiktionary
nienawiść, uprzedzenie i wrogość wobec narodu żydowskiego, związane z nietolerancją i rasizmem; judeosceptycyzm, judofobia, judeofobia, żydofobia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nienawiść, uprzedzenie i wrogość wobec narodu żydowskiego, związana z nietolerancją i rasizmem;
Wiktionary
Antysemityzm – postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania. Zwana także żydożerstwem, jest przeciwieństwem filosemityzmu. Ekstremalny antysemityzm głosiła ideologia niemieckiego nazizmu, doprowadzając do próby wyniszczenia narodu żydowskiego w okupowanej Europie.
Wikipedia
(1.1) Zostały w nią wymierzone brutalne hejterskie kampanie po tym, jak skrytykowała rosnącą w Polsce ksenofobię, antysemityzm i nacjonalistyczny zwrot na prawo.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛ̃ˈmʲitɨsm̥, AS: ãntysẽmʹitysm̦
Wiktionary
rzecz. antysemita m., antysemitka ż.
przym. antysemicki
przysł. antysemicko
Wiktionary
(1.1) pot. żydożerstwo
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Senegalowi i Senegalczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysenegalskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysenegalskość ż., Senegal mrz.
Wiktionary
antysensowny RNA - odcinek RNA powstały w wyniku wykorzystania nici sensownej jako matrycy w procesie transkrypcji
SJP.pl
rzadko: postępowanie zapewniające wykluczenie dostępu drobnoustrojów chorobotwórczych do jakiegoś środowiska; antyseptyka
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób antyseptyczny; odkażająco, bakteriobójczo, antybakteryjnie
Wiktionary
(1.1) Olejek eteryczny z drzewa herbacianego działa antyseptycznie.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛpˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: ãntyseptyčʹńe
Wiktionary
przym. antyseptyczny
rzecz. antyseptyk mrz.
Wiktionary
(1.1) odkażająco, bakteriobójczo, antybakteryjnie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mikrobiol. zdolność przeciwdziałania rozwojowi drobnoustrojów
Wiktionary
rzecz. antyseptyk mrz., antyseptyka ż.
przym. antyseptyczny
Wiktionary
niszczący drobnoustroje, zapobiegający zakażeniom; odkażający
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. zapobiegający rozwojowi drobnoustrojów, bakterii wywołujących choroby
Wiktionary
Antyseptyka (gr. anti – przeciw sepsis – gniciu, dosłownie: zapobieganie gniciu) – postępowanie odkażające, mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach.
W przeciwieństwie do dezynfekcji, antyseptyka nie dotyczy odkażania przedmiotów.
Wikipedia
(1.1) Przedmiotem zamówienia jest dostawa […] leków, środków dezynfekcyjnych i antyseptycznych […].
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɛpˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyseptyčny
Wiktionary
rzecz. antyseptyczność ż., antyseptyka ż., antyseptyk m.
przysł. antyseptycznie
Wiktionary
(1.1) odkażający, dezynfekcyjny
Wiktionary
środek do niszczenia drobnoustrojów; dezynfektyk, środek dezynfekcyjny (odkażający)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. środek służący do niszczenia drobnoustrojów
Wiktionary
Antyseptyka (gr. anti – przeciw sepsis – gniciu, dosłownie: zapobieganie gniciu) – postępowanie odkażające, mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach.
W przeciwieństwie do dezynfekcji, antyseptyka nie dotyczy odkażania przedmiotów.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨˈsɛptɨk, AS: ãntyseptyk
Wiktionary
rzecz. antyseptyka ż., antyseptyczność ż.
przym. antyseptyczny
przysł. antyseptycznie
Wiktionary
w medycynie: postępowanie mające na celu zniszczenie drobnoustrojów na narzędziach chirurgicznych, w salach operacyjnych, w ranach itp. w celu uniknięcia zakażeń
SJP.pl
Antyseptyka (gr. anti – przeciw sepsis – gniciu, dosłownie: zapobieganie gniciu) – postępowanie odkażające, mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach.
W przeciwieństwie do dezynfekcji, antyseptyka nie dotyczy odkażania przedmiotów.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Serbii i Serbom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyserbskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyserbskość ż., serbski mrz.
przym. serbski
Wiktionary
surowica ze swoistymi przeciwciałami skierowanymi przeciw określonemu antygenowi; surowica odpornościowa
SJP.pl
Surowica odpornościowa, antyserum (ang. antiserum) – surowica o dużej zawartości swoistych przeciwciał, otrzymana w wyniku naturalnego lub sztucznego uodpornienia określonym antygenem (np. wirusy, bakterie, toksyny, jady). Ponieważ jest to preparat zawierający gotowe przeciwciała natychmiast niszczące wrogie dla ustroju antygeny, wstrzykuje się go do organizmu w razie ciężkiego przebiegu danej choroby.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Singapurowi i Singapurczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysingapurskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysingapurskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Skandynawii i Skandynawom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyskandynawskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyskandynawskość ż.
Wiktionary
zapobiegający sklerozie; przeciwsklerotyczny
SJP.pl
związany z przeciwdziałaniem smogowi; przeciwsmogowy
SJP.pl
przeciwny socjalizmowi, zwalczający socjalizm
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi socjalizmowi i socjalistom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysocjalistycznej (1.1)
Wiktionary
(1.1) W szeregu przypadkach uczestnicy działalności antysocjalistycznej ukarani zostali przez Kolegia do Spraw Wykroczeń.
Wiktionary
rzecz. antysocjalistyczność ż.
Wiktionary
wrogie nastawienie do socjalizmu, zwalczanie socjalizmu
SJP.pl
nieprzychylny ludziom, społeczeństwu
SJP.pl
skierowany przeciwko "Solidarności" (związkowi zawodowemu i w latach 80. XX wieku szerzej: ruchowi społecznemu), zwalczający "Solidarność" (np. antysolidarnościowe działania rządu, antysolidarnościowa postawa)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Solidarności
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɔlʲidarnɔɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: ãntysolʹidarnośćovy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Sowietom albo Związkowi Radzieckiemu
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysowieckiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) przeciwsowiecki, antyradziecki, przeciwradziecki
(1.2) przeciwsowiecki, antyradziecki, przeciwradziecki
Wiktionary
przeciwdziałający wydobywaniu się spalin
SJP.pl
zapobiegający spamowaniu, likwidujący spam (np. filtr antyspamowy)
SJP.pl
stopa wierszowa złożona z sylaby krótkiej, dwóch długich i znowu krótkiej
SJP.pl
przeciwdziałający spazmom, łagodzący spazmy; przeciwspastyczny, przeciwkurczowy, przeciwskurczowy
SJP.pl
działający łagodząco na układ nerwowy, przeciwdziałający kurczom, drgawkom, konwulsjom; przeciwspazmatyczny
SJP.pl
sprzeczny z interesami społeczeństwa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi społeczeństwu; działający na szkodę społeczeństwa
Wiktionary
przysł. antyspołecznie
Wiktionary
(1.1) przeciwspołeczny
Wiktionary
występujący, skierowany przeciwko stalinizmowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) hist. polit. nastawiony na walkę ze stalinizmem, zwalczający stalinizm
Wiktionary
(1.1) Tam przyjął postawę antybolszewicką i antystalinowską i zadeklarował Niemcom współpracę w walce ze wspólnym wrogiem.
Wiktionary
przym. stalinowski
Wiktionary
urządzenie neutralizujące nagromadzony na jakiejś powierzchni ładunek elektryczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co antystatyczne
Wiktionary
przym. antystatyczny
Wiktionary
zapobiegający elektryzowaniu się czegoś; antyelektrostatyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. zob. antyelektrostatyczny.
Wiktionary
(1.1) W warsztacie obowiązkowe jest noszenie obuwia ochronnego z antystatyczną podeszwą.
Wiktionary
rzecz. antystatyczność ż.
Wiktionary
(1.1) antyelektrostatyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) substancja zmniejszająca (lub całkowicie neutralizująca) nagromadzony na jakiejś powierzchni ładunek elektryczny
Wiktionary
Antystatyk – substancja zmniejszające lub całkowicie eliminujące elektryzowanie się ciał nie przewodzących prądu elektrycznego, szczególnie tworzyw sztucznych. Stosuje się je jako dodatki do materiału oraz jako środki nanoszone na powierzchnię.
Antystatyki zewnętrzne stosuje się głównie w tekstyliach, na które mogą być nanoszone w trakcie produkcji, prania, konserwacji oraz użytkowania.
Antystatyki wewnętrzne stosowane są jako dodatki do tworzyw sztucznych.
Wikipedia
nadanie materiałom właściwości antystatycznych
SJP.pl
sprawiać, aby jakiś materiał nie elektryzował się
SJP.pl
Antystenes z Aten - filozof grecki, twórca cynizmu
SJP.pl
Antystenes z Aten (gr. Ἀντισθένης Ἀθηναῖος Antisthenes Athenaios, ur. ok. 445 p.n.e., zm. ok. 365 p.n.e.) – filozof grecki, twórca cynizmu. Jego najbardziej znanym uczniem był Diogenes z Synopy.
Początkowo był uczniem Gorgiasza i obracał się wśród sofistów, lecz w późnym wieku dołączył do uczniów Sokratesa – należał do grupy tzw. sokratyków mniejszych.
Wikipedia
(ASO) przeciwciało, które wytwarza się w organizmie po kontakcie z toksyną produkowaną przez paciorkowca
SJP.pl
przeciwdziałający stresowi, łagodzący stres; przeciwstresowy, odprężający, relaksowy, relaksujący
SJP.pl
strofa konstrukcją odpowiadająca strofie poprzedzającej ją
SJP.pl
przymiotnik od: antystrofa
SJP.pl
sposób wyrażania myśli unikający wszelkiej literackości, nieliczący się z regułami i wzorcami stylistycznymi, a niekiedy z wymaganiami składni i interpunkcji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Suazi i Suazyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysuazyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysuazyjskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Sudanowi i Sudańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysudańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysudańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Surinamowi i Surinamczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysurinamskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysurinamskość ż., Surinam mrz.
przym. surinamski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Svalbardowi i Swalbardczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysvalbardzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysvalbardzkość ż.
Wiktionary
świadectwo zadające kłam bronionym wartościom
SJP.pl
osoba wyrażająca sprzeciw wobec ideologii i praktyki syjonizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. przeciwnik syjonizmu
Wiktionary
rzecz. antysyjonizm m.
przym. antysyjonistyczny
Wiktionary
skierowany przeciwko syjonizmowi i syjonistom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wrogi w stosunku do syjonizmu; przeciwny założeniom syjonizmu
Wiktionary
(1.1) Komuniści zawsze głosili, że chcą poprawy sytuacji społecznej ludzi biednych, wysuwali hasła antykolonialne i antysyjonistyczne.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨsɨjɔ̇̃ɲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntysyi ̯o̊̃ńistyčny
Wiktionary
rzecz. antysyjonizm m., antysyjonista m., antysyjonistka ż.
Wiktionary
Antysyjonizm – postawa sprzeciwu wobec ideologii i praktyki syjonizmu, często wyrażająca się w sprzeciwie wobec samego istnienia Państwa Izrael.
Ten punkt widzenia charakteryzuje różne grupy o zróżnicowanych motywach, zarówno środowiska lewicowe (marksiści, anarchiści), pojedyncze organizacje żydowskie i większość organizacji palestyńskich, a także środowiska antysemickie, grupy arabskich nacjonalistów i fundamentalistów islamskich.
Wikipedia
sylwester w atmosferze ciszy i skupienia, organizowany zwykle przez środowiska zakonne
SJP.pl
przekształcenie towarzyszące przekształceniu symetrycznemu figury (np. zmieniające znak plus na minus)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Syrii i Syryjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysyryjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysyryjskość ż.
Wiktionary
potocznie: ogół osób o poglądach antysystemowych
SJP.pl
osoba występująca przeciw panującemu systemowi władzy lub interesom państwa; antypaństwowiec
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co antysystemowe
Wiktionary
przym. antysystemowy
Wiktionary
przeciwstawiający się jakiemuś systemowi, np. politycznemu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. przeciwny szachowi, zwalczający szacha
Wiktionary
rzecz. szach mos.
wykrz. szach
Wiktionary
rzadko: niewielki pokój przed salą lub salonem; przedpokój
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. rodzaj formalnego przedpokoju, poczekalni poprzedzającego reprezentacyjne wnętrze, salon
Wiktionary
rzecz. antyszambrowanie n.
czas. antyszambrować ndk.
Wiktionary
(1.1) antykamera
Wiktionary
przestarzałe: długo wyczekiwać w przedpokojach, poczekalniach na audiencję, posłuchanie, rozmowę z osobami ustosunkowanymi, wpływowymi
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) przest. żart. wyczekiwać w przedpokojach lub w poczekalniach na posłuchanie u kogoś ważnego lub wpływowego
Wiktionary
rzecz. antyszambr m., antyszambrowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. żart. wyczekiwanie w przedpokojach lub w poczekalniach na posłuchanie u kogoś ważnego lub wpływowego
Wiktionary
rzecz. antyszambr m.
czas. antyszambrować ndk.
Wiktionary
przestarzałe: osoba wyczekująca w przedpokojach w celu dotarcia do wpływowych osób
SJP.pl
urządzenie oduczające psa częstego szczekania przy pomocy ultradźwięków
SJP.pl
zapobiegający szczekaniu psa
SJP.pl
lekceważąco: przeciwnik szczepień; antyszczepionkowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pogard. przeciwnik szczepień ochronnych
Wiktionary
(1.1) Ja przestałem już łudzić się, że takim bardzo gorliwym antyszczepom da się cokolwiek wytłumaczyć – to zazwyczaj ludzie albo mało inteligentni i na bakier z logiką, albo czymś mocno sfrustrowani, albo działający z innych dziwnych pobudek.
Wiktionary
rzecz. antyszczepionkowiec m., szczep mrz., szczepionka ż., szczepienie n., wyszczepienie n., zaszczepienie n., proszczepionkowiec m.
czas. szczepić ndk., zaszczepić dk., wyszczepić dk.
przym. antyszczepionkowy, szczepionkowy, proszczepionkowy, szczepowy
Wiktionary
(1.1) antyszczepionkowiec; pejor. proepidemik
Wiktionary
potocznie: przeciwnik szczepień; antyszczep
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zagorzały przeciwnik szczepień ochronnych;
Wiktionary
(1.1) Po szczepionkach ludzie głupieją, można zapaść na autyzm, alzheimera, astmę, katar sienny – przekonują antyszczepionkowcy.
Wiktionary
rzecz. antyszczep mos., szczep mrz.
przym. antyszczepionkowy
Wiktionary
(1.1) antyszczep m., proepidemik m.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) skierowany przeciwko obowiązkowi szczepień
Wiktionary
(1.1) Rosyjskie trolle karmią ruch antyszczepionkowy.
(1.1) Czy to przypadek, zwykła korelacja, że antyszczepionkowe szury wierzą również w teorie spiskowe na temat WTC?
Wiktionary
rzecz. antyszczepionkowiec m., antyszczep mos., szczep mrz.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Szkocji i Szkotom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyszkockiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Ostatnia zwrotka mająca zdecydowany wydźwięk antyszkocki nie jest wykonywana.
Wiktionary
rzecz. szkocki mrz., antyszkockość ż.
przym. szkocki
Wiktionary
niechętny lub wrogi szlachcie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zwalczający szpiegów, utrudniający lub uniemożliwiający szpiegowanie
Wiktionary
sztuka pozbawiona typowych cech tradycyjnie jej przypisywanych, pozbawiona klasycznych walorów artystycznych
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Szwajcarii i Szwajcarom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyszwajcarskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyszwajcarskość ż.
przym. szwajcarski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Szwecji i Szwedom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyszwedzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyszwedzkość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Słowacji
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Słowacji i Słowakom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysłowackiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Opozycyjni politycy tłumaczą, że Mecziar już straszy wyborców Węgrami i będzie opowiadał historie o tajnych umowach „antysłowackiej” opozycji z Węgrami.
(1.2) Podobnie jak w ub. tygodniu demonstracja miała wyraźnie antysłowacki charakter.
Wiktionary
rzecz. antysłowackość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Słowenii i Słoweńcom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysłoweńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysłoweńskość ż., słoweński mrz.
przym. słoweński
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi słowiańszczyźnie i Słowianom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antysłowiańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antysłowiańskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tadżykistanowi i Tadżykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytadżyckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytadżyckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tajlandii i Tajom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytajlandzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytajlandzkość ż., antytajskość ż.
przym. antytajski
Wiktionary
(1.1) antytajski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tajlandii i Tajom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytajskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytajskość ż., antytajlandzkość ż.
przym. antytajlandzki
Wiktionary
(1.1) antytajlandzki
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tajwanowi i Tajwańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytajwańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytajwańskość ż.
Wiktionary
brak uzdolnienia w jakimś kierunku
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tanzanii i Tanzańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytanzańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytanzańskość ż.
Wiktionary
antycząstka, przeciwieństwo taonu
SJP.pl
Antytaon (T+) – antycząstka, przeciwieństwo cząstki Taon. Należy do leptonów.
Wikipedia
sztuka teatralna zrywająca z tradycyjnymi konwencjami zarówno w zakresie twórczości dramatycznej, jak i inscenizacji
SJP.pl
niechętny do korzystania z najnowszych osiągnięć techniki
SJP.pl
osoba wrogo nastawiona do religii teistycznych, opowiadająca się przeciwko teizmowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która sprzeciwia się wierze w Boga lub bogów; w szerszym znaczeniu: także. osoba przejawiająca postawę przeciwną wobec religii teistycznych
Wiktionary
Antyteizm – postawa polegająca na negatywnym nastawieniu wobec instytucjonalnych religii teistycznych; w wąskim znaczeniu, negatywne nastawienie wobec wiary w boga lub bogów.
Wikipedia
(1.1) Nie jestem jednak antyteistą – dlatego że dla człowieka oszołomionego tajemnicą istnienia każde rozwiązanie jest możliwe.
Wiktionary
rzecz. antyteizm m.
:: fż. antyteistka ż.
przym. antyteistyczny
przysł. antyteistycznie
Wiktionary
kobieta wrogo nastawiona do religii teistycznych, opowiadająca się przeciwko teizmowi
SJP.pl
wrogie nastawienie do religii teistycznych, opowiadanie się przeciwko teizmowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) aktywna pozycja przeciwko teizmowi, niechęć lub walka przeciwko religiom teistycznym;
Wiktionary
Antyteizm – postawa polegająca na negatywnym nastawieniu wobec instytucjonalnych religii teistycznych; w wąskim znaczeniu, negatywne nastawienie wobec wiary w boga lub bogów.
Wikipedia
(1.1) Używany zarówno potocznie, jak i przez osoby duchowe termin «ateizm» jest rozumiany właściwie jako antyteizm; tak też jest przedstawiany. Niekiedy odróżnia się ateizm umiarkowany od ateizmu radykalnego bądź «wojującego».
Wiktionary
IPA: ˌãntɨˈtɛjism̥, AS: ãntytei ̯ism̦
Wiktionary
rzecz. antyteista m., antyteistka ż.
przym. antyteistyczny
Wiktionary
potocznie: policyjna jednostka antyterrorystyczna
SJP.pl
funkcjonariusz jednostek wyspecjalizowanych w walce z terrorystami i uzbrojonymi gangsterami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) krym. osoba specjalnie wyszkolona i wyposażona do zwalczania terroryzmu
Wiktionary
Wikipedia
nastawiony na zwalczanie terroryzmu, związany ze zwalczaniem terrorystów (np. oddział antyterrorystyczny, akcja antyterrorystyczna)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) zwalczający terroryzm, prowadzący walkę z terrorystami
Wiktionary
(1.1) Nazajutrz nad ranem specjalna grupa antyterrorystyczna z Krakowa aresztowała w Szaflarach Marka B. Miał przy sobie znaczone banknoty.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtɛrːɔrɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: ãntyte•rorystyčny
Wiktionary
rzecz. antyterrorysta mos., antyterroryzm mrz.
Wiktionary
działania mające na celu zapobiegnięcie wystąpienia zamachu terrorystycznego i minimalizację jego skutków
SJP.pl
Wikipedia
tyle co: przeciwstawny (np. antytetyczne zdania, antytetyczne elementy dzieła sztuki)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przeciwstawnie różny
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: ãntytetyčny
Wiktionary
rzecz. antyteza ż., antytetyczność ż.
Wiktionary
(1.1) zob. sprzeczny.
Wiktionary
1. twierdzenie przeciwne do tezy,
2. kontrast, przeciwieństwo,
3. w literaturze zabieg stylistyczny, polegający na zestawieniu dwóch przeciwnych znaczeniowo segmentów wypowiedzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) twierdzenie sprzeczne do innego sądu; coś przeciwnego
(1.2) filoz. wg Kanta jeden z dwóch sprzecznych, równorzędnych sądów odnoszących się do tego samego metafizycznego zagadnienia
(1.3) filoz. wg Hegla drugie stadium dialektycznego rozwoju rzeczywistości przez triady
(1.4) liter. środek stylistyczny polegający na zestawieniu obok siebie w utworze dwóch przeciwstawnych znaczeniowo wyrażeń w jedną całość treściową, celem wywołania silniejszej ekspresji
Wiktionary
Antyteza (gr. ἀντίθεσις antíthesis – „przeciwstawienie”, inna nazwa: contrapositum) – figura retoryczna polegająca na zestawieniu dwóch elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną całość treściową dla uzyskania wyższej ekspresji (np. „jest czas rodzenia i czas umierania”). Często mylona z oksymoronem.
Utwory literackie okresu baroku cechowały się nagromadzeniem antytez, co miało służyć podkreśleniu paradoksu.
Wikipedia
przym. antytetyczny
Wiktionary
(1.1) kontrast, przeciwieństwo
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Timorowi i Timorczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytimorskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytimorskość ż.
przym. timorski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Togo i Togijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytogijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytogijskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tokelau i Tokelauańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytokelauańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytokelauańskość ż.
Wiktionary
neutralizujący działanie toksyn; przeciwjadowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) biochem. med. wet. neutralizujący biologiczną aktywność toksyn chorobotwórczych
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtɔˈksɨt͡ʃnɨ, AS: ãntytoksyčny
Wiktionary
rzecz. antytoksyna ż.
Wiktionary
(1.1) przeciwjadowy
Wiktionary
neutralizowanie działania toksyn; odtruwanie, detoksykacja
SJP.pl
substancja neutralizująca działanie toksyn, wytwarzana w organizmie po wpływem antygenów; przeciwjad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. med. biologiczna substancja, zazwyczaj przeciwciało, która neutralizuje działanie toksyn
Wiktionary
Antytoksyna (pot. surowica) – preparat leczniczy zawierający swoiste przeciwciała skierowane przeciwko egzotoksynom wytwarzanym przez niektóre drobnoustroje (np. laseczkę tężca czy maczugowca błonicy) lub zawartym w jadach węży.
Po raz pierwszy, w roku 1890, Emil Adolf von Behring i Shibasaburō Kitasato wykazali, że antytoksyna błonicza neutralizuje działanie egzotoksyny i że to działanie daje się przenosić na osobniki, które wcześniej nie uzyskały takiej odporności. Za to odkrycie Behring otrzymał w roku 1901 Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
Wikipedia
(1.1) Surowica zawierająca antytoksyny może uratować życie.
Wiktionary
przym. antytoksyczny
Wiktionary
chroniący przed uderzeniem torpedy; przeciwtorpedowy
SJP.pl
wrogo nastawiony do totalitaryzmu, zwalczający totalitaryzm
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nastawiony na walkę z totalitaryzmem, potępiający totalitaryzm
Wiktionary
(1.1) W oficjalnej retoryce to krzewienie demokracji i wsparcie tendencji antytotalitarnych, zaś w sensie pragmatycznym — tworzenie „kordonu izolującego” od Rosji.
(1.1) W okresie przedwojennym i w czasie wojny aktywnie działa przeciwko nazizmowi, pisząc książki antytotalitarne i wspierając norweski ruch oporu.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtɔtalʲiˈtarnɨ, AS: ãntytotalʹitarny
Wiktionary
rzecz. antytotalitaryzm m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. poglądy i postawa przeciwna totalitaryzmowi
Wiktionary
przym. antytotalitarny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. przeciwnik tradycji, osoba sprzeciwiająca się tradycjonalizmowi
Wiktionary
(1.1) Różewicz uchodzi za antytradycjonalistę, burzyciela wzorów i obowiązujących norm. I tak, i nie. Nie ogłasza on rocznicowych czy nawet autentycznych pochwał tradycji, to jasne.
(1.1) Nash określa owo zjawisko jako pewien rodzaj kulturowej wojny pomiędzy tymi, którzy są religijni i wyznają tradycyjne wartości oraz niewierzącymi, którzy są antytradycjonalistami i zwolennikami światopoglądu w duchu modernistycznym.
Wiktionary
rzecz. antytradycjonalizm m.
:: fż. antytradycjonalistka ż.
przym. antytradycjonalistyczny
przysł. antytradycjonalistycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. przeciwniczka tradycji, kobieta sprzeciwiająca się tradycjonalizmowi
Wiktionary
rzecz. antytradycjonalizm m.
:: fm. antytradycjonalista m.
przym. antytradycjonalistyczny
przysł. antytradycjonalistycznie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. przeciwny tradycjonalizmowi
Wiktionary
rzecz. antytradycjonalizm m., antytradycjonalista m., antytradycjonalistka ż.
przysł. antytradycjonalistycznie
Wiktionary
postawa przeciwna tradycjonalizmowi, przeciwstawianie się tradycji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. postawa przeciwna tradycjonalizmowi, sprzeciw wobec tradycji
Wiktionary
(1.1) Obok bowiem nowatorstwa (określanego też mianem pionierstwa) pojawia się w funkcji charakteryzowania awangardy antytradycjonalizm, to jest postawa dystansowania się wobec dotychczasowej sztuki i zastanej rzeczywistości (…).
Wiktionary
rzecz. antytradycjonalista m., antytradycjonalistka ż.
przym. antytradycjonalistyczny
przysł. antytradycjonalistycznie
Wiktionary
skierowany, występujący przeciwko trenerowi
SJP.pl
białko osocza zapobiegające zlepianiu się krwi i tworzeniu niebezpiecznych dla życia zakrzepów
SJP.pl
Antytrombina, antytrombina III (ATIII) – główny inhibitor trombiny, czynnika Xa oraz czynnika IXa, występujący naturalnie w osoczu krwi. Wspólnie z heparyną (która wzmacnia jego działanie) odpowiada za hamowanie krzepnięcia krwi (poprzez uniemożliwienie przekształcania fibrynogenu w fibrynę). Jego niedobór bywa przyczyną zakrzepicy wewnątrznaczyniowej.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Trynidadowi i Tobago i Trynidadczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytrynidadzkiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytrynidadzkość ż.
Wiktionary
osoba odrzucająca dogmat Trójcy Świętej, zwolennik antytrynitaryzmu; antytrynitarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca antytrynitaryzmu
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtrɨ̃ɲiˈtarʲjuʃ, AS: ãntytrỹńitarʹi ̯uš
Wiktionary
rzecz. antytrynitaryzm
przym. antytrynitarski, antytrynitarny
Wiktionary
(1.1) antytrynitarz
Wiktionary
przeciwny dogmatowi Trójcy Świętej
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) teol. taki, którego cechuje antytrynitaryzm
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z antytrynitaryzmem, dotyczący antytrynitaryzmu
Wiktionary
(1.1) W 1553 r. Servet opublikował anonimowo traktat antytrynitarny (…)
Wiktionary
przym. antytrynitarski, trynitarny
rzecz. antytrynitaryzm mrz., antytrynitariusz mos., antytrynitarz mos.
Wiktionary
(1.1, 2.1) war. antytrynitarski
Wiktionary
→ antytrynitaryzm, → antytrynitarz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. związany z antytrynitarzami, antytrynitaryzmem lub odrzuceniem dogmatu o Trójcy Świętej
Wiktionary
rzecz. antytrynitariusz mos., antytrynitarz mos., antytrynitaryzm mrz.
przym. antytrynitarny
Wiktionary
(1.1) war. antytrynitarny
Wiktionary
doktryna religijna odrzucająca dogmat Trójcy Świętej, polegająca najczęściej na uznawaniu Ducha Świętego za część Boga Ojca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teol. doktryna odrzucająca istnienie Trójcy Świętej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Potomkowie księcia skłaniali się ku antytrynitaryzmowi, przez co weszli w konflikt z teologami z dworu kardynalskiego.
Wiktionary
rzecz. antytrynitarz mos., antytrynitariusz mos.
przym. antytrynitarski, antytrynitarny
Wiktionary
osoba odrzucająca dogmat Trójcy Świętej, zwolennik antytrynitaryzmu; antytrynitariusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca antytrynitaryzmu
Wiktionary
(1.1) Opłaciła się Rzeczypospolitej tolerancja okazywana przedstawicielom mniejszości religijnych, najbardziej skrajnych sekt wyznaniowych, takich jak anabaptyści niemieccy i holenderscy (menonici) czy antytrynitarze.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨtrɨ̃ˈɲitaʃ, AS: ãntytrỹńitaš
Wiktionary
rzecz. antytrynitaryzm mrz.
przym. antytrynitarski, antytrynitarny
Wiktionary
(1.1) antytrynitariusz
Wiktionary
osoba odrzucająca dogmat Trójcy Świętej, zwolennik antytrynitaryzmu; antytrynitariusz
SJP.pl
Wikipedia
inhibitor osocza
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tunezji i Tunezyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytunezyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytunezyjskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Turcji, Turkom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Turcji i Turkom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytureckiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Antyturecka wyprawa Zygmunta Luksemburczyka w 1396 r. zakończyła się sromotną klęską.
Wiktionary
rzecz. turecki mrz., panturkizm mrz., antytureckość ż.
przym. turecki
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Turkmenii i Turkmenom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyturkmeńskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyturkmeńskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Tybetowi i Tybetańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antytybetańskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antytybetańskość ż.
Wiktionary
zwalczający nałóg palenia tytoniu; przeciwtytoniowy, antynikotynowy, przeciwnikotynowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zwalczający palenie tytoniu, przeznaczony do walki z nałogiem tytoniowym
Wiktionary
(1.1) przeciwtytoniowy, antynikotynowy, przeciwnikotynowy
Wiktionary
zapobiegający uczuleniu, leczący uczulenie; przeciwuczuleniowy, przeciwalergiczny, antyalergiczny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Ugandzie i Ugandyjczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyugandyjskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyugandyjskość ż., Uganda ż.
Wiktionary
niechętny, wrogi Ukrainie, Ukraińcom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Ukrainie i Ukraińcom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyukraińskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Równie dobrze można by papieża oskarżyć, że jest antyrosyjski czy antyukraiński albo antyamerykański czy antykanadyjski. Czego się nie robi, by pognębić papieża „lewaka”.
Wiktionary
rzecz. ukrainizacja ż., antyukraińskość ż.
przym. ukrainny
Wiktionary
występujący, skierowany przeciwko Unii Europejskiej, sprzeczny z interesem Unii Europejskiej; antyeuropejski
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Urugwajowi i Urugwajczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyurugwajskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyurugwajskość ż.
Wiktionary
przeciwstawiający się panującemu ustrojowi politycznemu
SJP.pl
substancja hamująca utlenianie, dodawana do rozmaitych wyrobów, np. w celu przedłużenia ich przydatności do spożycia; przeciwutleniacz, antyoksydant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. przeciwutleniacz.
Wiktionary
Przeciwutleniacze (antyoksydanty, antyutleniacze) – grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancją podlegającą utlenianiu), wstrzymują lub opóźniają proces utleniania danej substancji. Każdy przeciwutleniacz może występować w roli prooksydanta.
Wikipedia
IPA: ˌãntɨwuˈtlɛ̃ɲat͡ʃ, AS: ãntyu̯utlẽńač
Wiktionary
(1.1) antyoksydant
Wiktionary
zapobiegający utlenianiu związków chemicznych; przeciwutleniający
SJP.pl
utopia negatywna, ukazująca, zazwyczaj w formie powieściowej, społeczeństwo przyszłości, nad którym rządy sprawuje dyktatorska władza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wizja społeczeństwa albo przyszłości przeciwna do utopii, to jest czarna, pesymistyczna, przedstawiająca często także regres ludzkości
(1.2) utwór fabularny przedstawiający antyutopię (1.1)
Wiktionary
Dystopia (st.gr. δυς – zły; τόπος – miejsce) – utwór fabularny z dziedziny literatury fantastycznonaukowej, przedstawiający czarną wizję przyszłości, wewnętrznie spójną i wynikającą z krytycznej obserwacji otaczającej autora sytuacji społecznej. Dystopia przyjmuje pesymistyczny osąd zastanego świata, fantastyczna wizja jest zazwyczaj jego hiperboliczną konstatacją, negującą możliwość odmiany zastanego stanu rzeczy w przyszłości.
Wikipedia
(1.1) dystopia
(1.2) dystopia
Wiktionary
odnoszący się do antyutopii; przeciwstawiający się utopii
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Uzbekistanowi i Uzbekom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyuzbeckiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyuzbeckość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Vanuatu
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyvanuackiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyvanuackość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Walii i Walijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywalijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antywalijskość ż.
Wiktionary
1. w filozofii: wartość przeciwstawna wobec danej wartości;
2. przenośnie: coś mylnie brane za wartość, wartość pozorna
SJP.pl
Antywartość - przeciwieństwo wartości: suma win lub krzywd wynikających z czyjejś decyzji, postępowania lub cechy charakteru.
Wikipedia
niechętny lub wrogi Watykanowi
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Watykanowi i Watykańczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywatykańskiej (1.1)
Wiktionary
(1.1) Szkocja zawsze była bardzo antywatykańska i nadal taka pozostaje.
Wiktionary
rzecz. antywatykańskość ż.
Wiktionary
niechętny lub wrogi Węgrom
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Węgrom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywęgierskiej (1.1)
Wiktionary
(1.2) Od początku 1918 r. można zauważyć coraz wyraźniej antypolski, a później antywęgierski i antyniemiecki kurs w polityce Masaryka prowokującego napięcia i niepokoje w Sudetach oraz na południowej granicy Polski.
Wiktionary
rzecz. antywęgierskość ż.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Wenezueli i Wenezuelczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywenezuelskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antywenezuelskość ż.
Wiktionary
środek przeciwpasożytniczy; adipinian piperazyny
SJP.pl
[czytaj: antyłestern] gatunek filmu fabularnego, odmiana westernu odrzucająca tradycyjne schematy fabularne typowe dla klasycznych westernów
SJP.pl
Rewizjonistyczny western (ang. Revisionist Western), antywestern – nurt w westernie literackim i filmowym, który podawał w wątpliwość wartości przypisywane klasycznemu westernowi, a więc wyraźny podział na dobro i zło, konflikt cywilizacji z naturą oraz obecność honorowo postępujących rewolwerowców.
Wikipedia
orbital antywiążący - orbital molekularny mający energię wyższą od orbitalu atomowego
SJP.pl
zapobiegający wibracji, chroniący przed wibracją
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Wietnamowi i Wietnamczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywietnamskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antywietnamskość ż.
Wiktionary
potocznie:
1. w informatyce: program wykrywający i usuwający wirusy komputerowe;
2. lek zwalczający wirusy
SJP.pl
Program antywirusowy – program komputerowy, którego zadaniem jest wykrywanie, zwalczanie, usuwanie i odizolowanie wirusów komputerowych. Współcześnie najczęściej jest to element pakietu programów chroniących komputer także przed wieloma innymi zagrożeniami.
Wikipedia
1. w medycynie: zwalczający wirusy; przeciwwirusowy;
2. w informatyce: wykrywający i usuwający wirusy komputerowe
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) inform. służący do wykrywania i pozbywania się szkodliwego oprogramowania
(1.2) med. zwalczający wirusy
Wiktionary
(1.1) Konieczny jest program antywirusowy, który trzeba systematycznie uaktualniać.
(1.2) Eukaliptus - "sprzyja dobrym snom". Teraz wiadomo, że jest antyseptyczny, antywirusowy, obniża gorączkę, wzmacnia układ obronny organizmu i serce.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨvʲiruˈsɔvɨ, AS: ãntyvʹirusovy
Wiktionary
rzecz. antywirus m.
Wiktionary
(1.2) przeciwwirusowy
Wiktionary
związek chemiczny podobny do witaminy pod względem składu i struktury, nie spełniający jej funkcji, blokujący jej biologiczne wykorzystanie przez organizm
SJP.pl
Antywitamina – antymetabolit, który poprzez podobieństwo strukturalne do określonej witaminy blokuje jej szlak metaboliczny (np. poprzez łączenie się z koenzymami), nie oddziałując bezpośrednio na nią samą. Związki te są stosowane w medycynie (np. jako środki przeciwbakteryjne czy leki przeciwnowotworowe) oraz w badaniach nad metabolizmem witamin.
Przykłady antywitamin:
Wikipedia
pierwiastek antymaterii będący odpowiednikiem wodoru; atom, cząsteczka tegoż pierwiastka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. odpowiednik zwykłego wodoru w antymaterii, składający się z antyprotonu i pozytonu (czyli antyelektronu)
Wiktionary
Antywodór – pierwiastek antymaterii (antypierwiastek), odpowiednik wodoru w materii. Atom antywodoru składa się z pozytonu (antyelektronu) i antyprotonu, analogicznie do atomu wodoru, składającego się z elektronu i protonu. Symbolem używanym na oznaczenie antywodoru jest H.
Wikipedia
(1.1) Jeśli antywodór zetknie się z materią (np. z powietrzem), dochodzi do anihilacji.
Wiktionary
skierowany przeciw wojnie; pacyfistyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) potępiający wojnę, skierowany przeciwko wojnie
Wiktionary
(1.1) Antywojennymi mediami zawładnął populistyczny instynkt stadny: elity to kanalie, rozprawa z Husajnem to zasłona dymna dla ich knowań, raport Huttona to problairowska propaganda.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨvɔˈjɛ̃nːɨ, AS: ãntyvoi ̯ẽ•ny
Wiktionary
(1.1) pacyfistyczny, przeciwwojenny
Wiktionary
wrogi Wschodowi, krytyczny wobec Wschodu
SJP.pl
przeciwwstrząsowy;
1. zabezpieczający przed wstrząsami;
2. odporny na negatywne skutki wstrząsów;
3. używany w celu wyprowadzenia pacjenta z szoku
SJP.pl
sprzeczny z celami wychowawczymi
SJP.pl
przeciwdziałający wynalazczości
SJP.pl
chroniący przed wyważeniem drzwi; przeciwwyważeniowy
SJP.pl
przeciwieństwo tradycyjnych wzorców, norm, wartości
SJP.pl
Antywzorzec (ang. anti-pattern) – przypadek powtarzających się, odkrywanych na nowo złych rozwiązań problemów. Badanie antywzorców zajmuje się ich rozpoznawaniem i porządkowaniem, tak aby można ich było uniknąć w przyszłości, a także aby można było je łatwo wykryć w wadliwie działających systemach.
Wikipedia
chroniący przed włamaniem; przeciwwłamaniowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zapobiegający włamaniu, chroniący przed włamaniem
Wiktionary
(1.1) Standard wykończenia obejmował również parapety oraz antywłamaniowe drzwi wejściowe.
Wiktionary
IPA: ˌãntɨvwãmãˈɲɔvɨ, AS: ãntyvu̯ãmãńovy
Wiktionary
(1.1) przeciwwłamaniowy, antykradzieżowy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Włochom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antywłoskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antywłoskość ż.
Wiktionary
wrogi lub niechętny wobec krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Zambii i Zambijczykom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyzambijskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyzambijskość ż.
Wiktionary
zwalczający zapalenie lub zapobiegający jego powstawaniu; przeciwzapalny
SJP.pl
dodatek do sypkich substancji zapobiegający ich zbrylaniu
SJP.pl
negatywny dla zdrowia
SJP.pl
zabezpieczający przewody prądu elektrycznego przed zwarciem; przeciwzwarciowy
SJP.pl
przeciwnik związków zawodowych, kwestionujący ich pozytywną rolę
SJP.pl
cechujący się niechęcią, wrogością wobec Żydów, skierowany przeciw narodowi żydowskiemu; antysemicki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) skierowany przeciwko Żydom, działający na szkodę Żydów
Wiktionary
(1.1) Występni podżegacze wojenni, imperialiści robią swoją brudną robotę i jak dawniej łączy się front antykomunistyczny z antyżydowskim.
Wiktionary
(1.1) przeciwżydowski, antysemicki
Wiktionary
termin w kilku dziedzinach matematyki na określenie obiektów o własnościach związanych z pewnymi praporządkami
SJP.pl
Antyłańcuch to termin w kilku dziedzinach matematyki na określenie obiektów o własnościach związanych z pewnymi praporządkami.
Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przeciwny lub wrogi Łotwie i Łotyszom
(1.2) taki, który jest przejawem postawy antyłotewskiej (1.1)
Wiktionary
rzecz. antyłotewskość ż., Łotwa ż.
Wiktionary
w mitologii egipskiej: bóg zmarłych przedstawiany zwykle jako człowiek z głową szakala
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitegip. bóg zmarłych, nekropolii i balsamistów;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 1912;
Wiktionary
Anubis (gr. ’Άνουβις) – w egipskiej mitologii bóg o głowie szakala, ściśle łączony z mumifikacją i życiem pozagrobowym. W języku Starożytnego Egiptu był znany jako Inpw. Najstarsza znana wzmianka o nim pochodzi z tekstów piramid z okresu Starego Państwa, gdzie łączony jest z pogrzebem faraona. W tej epoce był najważniejszym bogiem związanym ze śmiercią, lecz w Średnim Państwie zastąpił go Ozyrys.
Wikipedia
(1.1) Anubis był jednym z najważniejszych bóstw starożytnego Egiptu.
(2.1) Anubis porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: ãˈnubʲis, AS: ãnubʹis
Wiktionary
zdrobnienie od: Anna (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. poufała forma imienia Anna
Wiktionary
(1.1) Taka z ciebie na wierzchu grzeczna Anula, ale to nie jest twoje prawdziwe oblicze.
Wiktionary
rzecz. Anuś ż., Anusia ż., Anulka ż., Anna ż., Ania ż., Anka ż., Hanna ż., Nula ż.
Wiktionary
(1.1) Nula
Wiktionary
uznanie czegoś za nieważne; unieważnienie, anulowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odwołanie zamówienia lub rezerwacji
Wiktionary
(1.1) Dzwonię w sprawie anulacji zamówienia na tort weselny.
Wiktionary
czas. anulować dk./ndk.
Wiktionary
(1.1) anulowanie, odwołanie, skasowanie, unieważnienie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Anna (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poufała forma żeńskiego imienia Anna
Wiktionary
(1.1) Posprzątałyśmy z Anulką na pierwszym piętrze.
Wiktionary
rzecz. Aneczka ż., Ania ż., Anka ż., Anna ż., Anula ż.
Wiktionary
(1.1) Ania, Anka, Aneczka, Anula
Wiktionary
uznać (uznawać) coś za nieważne, unieważniać (unieważnić)
SJP.pl
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) stwierdzać brak ważności, aktualności czegoś, unieważniać coś
(1.2) inform. unieważnić czynność w programie komputerowym
Wiktionary
(1.1) 13 grudnia 2005 r. Sąd Najwyższy Republiki Litewskiej anulował decyzję Sądu Apelacyjnego i oczyścił R. Paksasa z zarzutów złamania tajemnicy państwowej.
Wiktionary
IPA: ˌãnuˈlɔvat͡ɕ, AS: ãnulovać
Wiktionary
rzecz. anulacja ż., anulowanie
Wiktionary
(1.1) odwoływać, znosić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) unieważnianie, odwoływanie czegoś
Wiktionary
(1.1) Zadzwoniłam i poprosiłam o anulowanie zamówienia.
Wiktionary
IPA: ˌãnulɔˈvãɲɛ, AS: ãnulovãńe
Wiktionary
czas. anulować ndk./dk.
Wiktionary
(1.1) unieważnianie
Wiktionary
szereg komórek ułożonych w zarodni paprotkowców pierścieniowo, rozrywający zarodnię przy dojrzewaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. pierścień pomiędzy trzonem kolumny a kapitelem;
Wiktionary
Anulus (łac. pierścień, l.mn. anuli) – pierścień kamienny lub kilka pierścieni, zdobiących górną część trzonu kolumny, znajdował się pod kapitelem. Stosowany w starożytnych porządkach architektonicznych oraz innych, późniejszych.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== anulus (język łaciński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pierścień
odmiana.
(1.1) lp. anul|us, ~i lm. ~i, ~orum
przykłady.
Wiktionary
IPA: ãˈnulus, AS: ãnulus
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== anulus (język łaciński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pierścień
odmiana.
(1.1) lp. anul|us, ~i lm. ~i, ~orum
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mit. bóstwo z mitologii sumeryjskiej z grupy tzw. „wielkich bogów” powiązanych ze stwarzaniem świata oraz wyznaczaniem losów ludzi i innych bogów;
(1.2) ezot. sf. przedstawiciel rzekomej cywilizacji pozaziemskiej, która stworzyła pierwszą cywilizację ziemską
Wiktionary
Anun(n)a, Anun(n)aki (sum. Anun(n)a, akad. Anunnakū, Anunnaki) – określenie grupy „wielkich bogów” występujących w wierzeniach ludów Mezopotamii. Sumeryjscy Anunna powiązani byli ze stwarzaniem świata i wyznaczaniem losów ludzi i bogów. Akadyjscy Anunnaki posiadali więcej cech chtonicznych i występowali w roli sędziów świata podziemnego.
Wikipedia
niewytwarzanie się moczu na skutek schorzenia nerek lub niemożność wydalania go; bezmocz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zob. bezmocz.
Wiktionary
Bezmocz (łac. anuria) – dobowa ilość moczu mniejsza od 100 ml.
Bezmocz jest niebezpiecznym dla zdrowia i życia stanem patologicznym, spowodowanym np. przez uszkodzenie lub chorobę nerki, ucisk, zatkanie kanalików nerkowych czy zaburzenie krążenia nerkowego krwi. Bezmocz, zależnie od stanu, może być leczony farmakologicznie lub, w skrajnych przypadkach, może wymagać dializy zewnątrzustrojowej lub przeszczepu nerki.
Wikipedia
(1.1) [...] u mężczyzny miało miejsce "uogólnione zakażenie bakteryjne zakończone wstrząsem z obrazem uszkodzeń wielonarządowych — układ krążenia, oddechowy, nerek z anurią".
Wiktionary
IPA: ãˈnurʲja, AS: ãnurʹi ̯a
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
zoblistę|anuria|oliguria|poliuria.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) anuria
* czeski: (1.1) anurie ż.
* duński: (1.1) anuri
* francuski: (1.1) anurie ż.
* hiszpański: (1.1) anuria ż.
* łotewski: (1.1) anūrija ż.
* niderlandzki: (1.1) anurie ż.
* niemiecki: (1.1) Anurie ż.
* portugalski: (1.1) anúria ż.
* słowacki: (1.1) anúria ż., anuréza ż.
* szwedzki: (1.1) anuri
* węgierski: (1.1) vizeletelapadás
* włoski: (1.1) anuria ż.
źródła.
== anuria (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik niepoliczalny
(1.1) med. bezmocz
odmiana.
(1.1) lp. anuria; blm.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w medycynie: odbyt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma imienia Anna
Wiktionary
Odbyt (łac. anus) – w anatomii końcowy otwór przewodu pokarmowego. Odbyt zamykany jest przez wieniec silnych, okrężnych mięśni tworzących zwieracz odbytu (rozróżnia się zwieracz wewnętrzny odbytu i zwieracz zewnętrzny odbytu). Podstawową funkcją odbytu jest opróżnianie przewodu pokarmowego z kału w procesie defekacji.
Wikipedia
(1.1) Nie wiem, czy Anuś wiedziała o chorobie Tomka.
Wiktionary
rzecz. Aneczka ż., Ania ż., Anka ż., Anna ż., Anula ż.
przym. Anusin
Wiktionary
(1.1) Ania, Anka, Aneczka, Anula
Wiktionary
zdrobnienie od: Anna (imię żeńskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Anna
Wiktionary
(1.1) Moja córka ma na imię Anusia.
Wiktionary
rzecz. Anna ż., Ania ż., Anka ż., Aneczka ż., Anula ż., Hanusia ż., Nula ż.
Wiktionary
(1.1) Ania, Anka, Aneczka, Anula
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oblewanie nowego mieszkania
Wiktionary
drużyna sportowa z Włocławka
SJP.pl
Szwajcaria:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
miasto w Chinach; Anjang
SJP.pl
Wikipedia
anyżek;
1. roślina zielna o białych kwiatach, ceniona ze względu na owoce; biedrzeniec anyżu;
2. wysuszone owoce tej rośliny, przyprawa korzenna o słodkawo-piekącym smaku;
3. olej z nasion tej rośliny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Pimpinella anisum|L.|ref=tak., jednoroczna roślina zielna pochodząca z wschodnich obszarów basenu Morza Śródziemnego;
(1.2) kulin. przyprawa uzyskiwana z anyżu (1.1)
(1.3) uczn. język angielski
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ten napój smakuje jak anyż.
Wiktionary
IPA: ˈãnɨʃ, AS: ãnyš
Wiktionary
rzecz. anyżówka ż., anyżek m.
przym. anyżowy
Wiktionary
(1.1) stpol. hanyż
(1.3) angol
Wiktionary
1. roślina zielna o białych kwiatach, ceniona ze względu na owoce; anyż, biedrzeniec anyżu;
2. wysuszone owoce tej rośliny, przyprawa korzenna o słodkawo-piekącym smaku; anyż;
3. olej z nasion tej rośliny; anyż;
4. ciastko lub cukierek z dodatkiem anyżu (przyprawy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. jednoroczna roślina zielna pochodząca z wschodnich obszarów basenu Morza Śródziemnego;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ten napój smakuje jak anyżek.
Wiktionary
IPA: ãˈnɨʒɛk, AS: ãnyžek
Wiktionary
rzecz. anyż m., anyżówka ż.
przym. anyżowy
Wiktionary
(1.1) anyż
Wiktionary
mający smak, zapach anyżku; zrobiony z anyżku, zawierający anyżek (np. cukierki anyżkowe); anyżowy
SJP.pl
wódka zaprawiana anyżkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. likier o zapachu i smaku anyżku;
Wiktionary
Anyżówka - słodki likier o wyraźnym zapachu i smaku anyżku, zazwyczaj bezbarwny. W oryginalnej formie produkowany najczęściej we Francji lub Stanach Zjednoczonych.
Wikipedia
(1.1) Napiłbym się babcinej anyżówki.
Wiktionary
rzecz. anyż mrz., anyżek mrz., anyżowość ż., anyżkowość ż.
przym. anyżowy, anyżkowy
Wiktionary
mający smak, zapach anyżu; zrobiony z anyżu, zawierający anyż (np. ciasto anyżowe); anyżkowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. spoż. dotyczący anyżu, zrobiony z anyżu
Wiktionary
(1.1) Komary nie znoszą zapachu olejku kamforowego, goździkowego, eukaliptusowego, anyżowego i kwiatu dzikiego bzu.
Wiktionary
rzecz. anyż m., anyżek mrz., anyżówka ż.
Wiktionary
1. korzeń arcydzięgla litworu, zawierający olejki eteryczne;
2. usmażone w cukrze części zielone arcydzięgla litworu, wykorzystywane przy dekorowaniu wyrobów cukierniczych
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wtem u ogrodzenia z desek rozdzielającego zagrody Anzelma i Fabiana coś zaszeleściło.
Wiktionary
IPA: ˈãw̃zɛlm, AS: ãũ̯zelm
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* czeski: (1.1) Anselm
* duński: (1.1) Ansam
* fiński: (1.1) Anselmi, Anssi
* francuski: (1.1) Anselme m., Anseaume
* hiszpański: (1.1) Anselmo m.
* litewski: (1.1) Anzelmas
* łaciński: (1.1) Anselmus
* niemiecki: (1.1) Anselm m., Anselmus, Anshelm
* norweski: (1.1) Anselm
* rosyjski: (1.1) Ансельм m.
* szwedzki: (1.1) Anselm
* węgierski: (1.1) Anzelm
* włoski: (1.1) Anselmo m.
źródła.
== Anzelm (język węgierski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|węgierski|m. Anzelm
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Anzelma (znane też w formie Selma) – żeński odpowiednik imienia Anzelm. W niektórych krajach jako zdrobnienie od tego imienia funkcjonuje forma Selma.
Anzelma imieniny obchodzi 21 kwietnia
Znane osoby o imieniu Anzelma:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Anzelmy lub z nią związany
SJP.pl
Anzelm z małżonką; Anzelmowie
SJP.pl
Anzelm z małżonką; Anzelmostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Anzelma lub z nim związany
SJP.pl
fraza rzeczownikowa, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie kemerowskim;
Wiktionary
(1.1) war. Anżero-Sudżensk
Wiktionary
[czytaj: anzus] (skrót od angielskich nazw państw założycielskich: Australia, New Zealand, United States) sojusz polityczno-wojskowy pomiędzy Australią, Nową Zelandią i Stanami Zjednoczonymi; Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku
SJP.pl
wędrowny albo nadworny pieśniarz w Grecji przedhomeryckiej, opiewający czyny bogów; aojda
SJP.pl
Aojda (stgr. ἀοιδός aoidos; od „oda” – pieśń) – w starożytnej Grecji śpiewak odwiedzający dwory arystokratów, w których umilał czas zgromadzonych na ucztach biesiadników. Aojda w tworzonych przez siebie pieśniach epickich opiewał czyny bogów, herosów i bohaterów. Swoje pieśni najczęściej wykonywał przy akompaniamencie formingi.
Według starożytnych Greków najsławniejszym z aojdów był Homer.
Wikipedia
w starożytnej Grecji, w czasach przedhomerowych wędrowny śpiewak, który w pieśniach epickich opiewał czyny bogów i herosów; aoida
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. muz. nadworny lub wędrowny śpiewak w starożytnej Grecji, sławiący czyny bohaterów i bogów;
Wiktionary
Aojda (stgr. ἀοιδός aoidos; od „oda” – pieśń) – w starożytnej Grecji śpiewak odwiedzający dwory arystokratów, w których umilał czas zgromadzonych na ucztach biesiadników. Aojda w tworzonych przez siebie pieśniach epickich opiewał czyny bogów, herosów i bohaterów. Swoje pieśni najczęściej wykonywał przy akompaniamencie formingi.
Według starożytnych Greków najsławniejszym z aojdów był Homer.
Wikipedia
(1.1) Aojdowie opiewali czyny bogów i herosów, akompaniując sobie na kitarze lub formindze.
Wiktionary
IPA: aˈɔjda, AS: aoi ̯da
Wiktionary
[czytaj: aol] część korporacji medialnej AOL Time Warner, dostawca usług internetowych
SJP.pl
[czytaj: a-o-EN lub Aon] skrót od: Akademia Obrony Narodowej - uczelnia wojskowa w Warszawie
SJP.pl
siostry aońskie - inaczej Aonidy, wg mitologii rzymskiej muzy mieszkające wraz z Apollinem na Helikonie
SJP.pl
skrót w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = gram. aoryst
Wiktionary
IPA: aˈɔrɨst, AS: aoryst
Wiktionary
główna tętnica, rozprowadzająca krew z serca do całego organizmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. główna i największa tętnica człowieka;
Wiktionary
Aorta, tętnica główna – największa tętnica odprowadzająca utlenowaną krew z części komorowej serca występująca u niektórych zwierząt, w tym kręgowców. Od niej odchodzą naczynia zaopatrujące w krew cały organizm poza płucami.
U stawonogów wychodzi z serca ku przodowi ciała i rozdziela się na tętnice. U mięczaków krew z aorty wylewać się może prosto do szczelin blastocelu. U ślimaków aorta jest krótka i rozgałęziona na dwie części: jedna prowadzi do głowy i nogi, a druga do trzewi.
Wikipedia
IPA: aˈɔrta, AS: aorta
Wiktionary
przym. aortalny
Wiktionary
(1.1) tętnica główna
Wiktionary
ból aorty spowodowany zmianami zapalnymi lub zwyrodnieniowymi
SJP.pl
związany z aortą i naczyniami wieńcowymi (np. pomosty aortalno-wieńcowe)
SJP.pl
związany z aortą, dotyczący aorty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z aortą
Wiktionary
rzecz. aorta ż.
przym. aortowy
Wiktionary
(1.1) aortowy
Wiktionary
badanie rentgenowskie aorty
SJP.pl
przymiotnik od: aortografia
SJP.pl
→ aorta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z aortą
Wiktionary
przym. aortalny
Wiktionary
(1.1) aortalny
Wiktionary
czas przeszły dokonany, głównie w gramatyce greckiej i sanskryckiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. czas gramatyczny, mający różne znaczenia w zależności od języka, np. w językach indoeuropejskich to czas przeszły, w językach ałtajskich – teraźniejszo-przyszły;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W językach łużyckich formy aorystu tworzy się jedynie od czasowników dokonanych, zaś formy imperfectum tylko od czasowników niedokonanych.
(1.1) W języku tureckim aoryst służy przede wszystkim do wyrażania czynności ogólnych, powtarzających się oraz mogących nastąpić w bardzo bliskiej przyszłości.
Wiktionary
IPA: aˈɔrɨst, AS: aoryst
Wiktionary
przym. aorystyczny
Wiktionary
(1.1) skr. aor.
Wiktionary
przymiotnik od: aoryst
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający związek z aorystem
Wiktionary
IPA: ˌaɔrɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: aorystyčny
Wiktionary
rzecz. aoryst mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we Włoszech, stolica najmniejszego włoskiego regionu Doliny Aosty;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) geogr. adm. Dolina Aosty • kolokacje miejscowość|D=Aosty|Ms=Aoście.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) miasto
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. aostański
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Aosta
* czeski: (1.1) Aosta
* francuski: (1.1) Aoste
* hiszpański: (1.1) Aosta
* kataloński: (1.1) Aosta
* litewski: (1.1) Aosta
* niemiecki: (1.1) Aosta n.
* rosyjski: (1.1) Аоста ż.
* słowacki: (1.1) Aosta
* słoweński: (1.1) Aosta ż.
* ukraiński: (1.1) Аоста ż.
* włoski: (1.1) Aosta ż.
źródła.
== Aosta (język angielski.) ==
thumb|Aosta (1.1)
wymowa.
bryt. IPA|ɑːˈɒstə.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Aosta
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: aˈɔsta, AS: aosta
Wiktionary
przym. aostański
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Aostą, dotyczący Aosty
Wiktionary
rzecz. Aosta ż.
Wiktionary
członek klubu Anonimowych Alkoholików; AA-owiec
SJP.pl
1. [czytaj: a pe lub ej pi] skrót od: Associated Press - amerykańska agencja prasowa;
2. skrót od: Adobe Photoshop - program graficzny;
3. skrót od: Aeroklub Polski - stowarzyszenie zrzeszające ludzi uprawiających sport i rekreację polegającą na różnych formach latania w powietrzu
SJP.pl
skrót
(1.1) = bibl. Apokalipsa świętego Jana
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) Obj
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
BibliaPL.
tłumaczenia.
* esperanto: (1.1) Apo
* hiszpański: (1.1) Ap
* niemiecki: (1.1) Offb
źródła.
== Ap (język hiszpański.) ==
wymowa.
znaczenia.
symbol
(1.1) = bibl. Apocalipsis → Ap, Apokalipsa świętego Jana
odmiana.
(1.1) nieodm.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌapɔkaˈlʲipsa ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ ˈjãna, AS: apokalʹipsa śfʹi ̯ẽntego i ̯ãna
Wiktionary
(1.1) Obj
Wiktionary
skrót od: apostoł; apost.
SJP.pl
skrót
(1.1) = rel. apostoł
(1.2) = apelatyw
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) apost.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== ap. (język czeski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrót
(1.1) = a podobně → itp.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) apost.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) reg-pl|Poznań. przest. opryszek, oprych, zbój
Wiktionary
Apach – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Grand Est, w departamencie Mozela.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 798 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 238 osób/km² (wśród 2335 gmin Lotaryngii Apach plasuje się na 441. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1148.).
Wikipedia
(1.1) apaj
Wiktionary
[czytaj: apacz] helikopter marki Apache
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Apaczami, dotyczący Apaczów
Wiktionary
(1.1) Podobnie jak w metaforze europejskiej celem apackich słów mądrości jest wskazanie ukrytych podobieństw.
(1.1) Najbardziej fascynujące są przyjaźnie między zupełnie niepasującymi do siebie ludźmi, jak chociażby historia Toma Jeffordsa, właściciela spółki dyliżansowej, działającej w czasie wojen apackich w latach 60. XIX w. na terenie Arizony.
Wiktionary
rzecz. Apacz mos., Apaczka ż.
Wiktionary
Indianin należący do zespołu grup etnicznych Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
Wiktionary
(1.1) Winnetou był wodzem Apaczów.
Wiktionary
rzecz. apasz mos., apaszka ż.
:: fż. Apaczka ż.
przym. apacki
Wiktionary
Indianie Ameryki Północnej dawniej prowadzący koczowniczy tryb życia, współcześnie rolnicy i hodowcy w rezerwatach Nowego Meksyku i Arizony
SJP.pl
Apacze (N’de lub Dine’é – „ludzie”) – zespół grup etnicznych Indian Ameryki Północnej, spokrewnionych prawdopodobnie z Atabaskami, zamieszkujący głównie stan Nowy Meksyk.
Nazwa Apacze obejmuje wiele grup mówiących dialektami południowo-atabaskańskimi, spośród których najbardziej znanymi były Mescalero, Jicarilla, Chiricahua i tzw. Apacze-Kiowa (właściwie Naishadena, żyjący w ścisłych związkach z plemieniem Kiowa z kaddoańskiej grupy językowej, inaczej Apacze Preriowi). Najdalej wysuniętych na zachód określa się Western Apaczami (społeczności znane pod nazwą San Carlos, White Mountains i Tonto). W zachodnim Teksasie mieszkali Apacze Lipan, którzy po walkach z Meksykiem i z napierającymi na nich osadnikami amerykańskimi zostali wyparci do Nowego Meksyku.
Wikipedia
Indianka należąca do zespołu grup etnicznych Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
Wiktionary
(1.1) Lekarz podał młodej Apaczce lek dostarczony z Santa Fe.
Wiktionary
rzecz. apasz mos., apaszka ż.
:: fm. Apacz mos.
przym. apacki
Wiktionary
w starożytnej Persji: monumentalna sala audiencyjna o stropie wspartym na kolumnach
SJP.pl
Wikipedia
z greki: idź precz, oddal się!
SJP.pl
dowód nie wprost, polegający na udowodnieniu, że fałszywe jest negowanie twierdzenia, które trzeba udowodnić; dowód apagogiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) reg-pl|Poznań. przest. opryszek, oprych, zbój
Wiktionary
(1.1) apach
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. w monarchii: pensja dla członków rodu panującego
2. dawniej: zasiłek, środki na utrzymanie, zwykle niezbyt zasłużone i nadmierne
SJP.pl
Wikipedia
1. dochody, zwłaszcza za pracę wykonywaną nieregularnie (na zlecenie) lub w formie wolnego zawodu;
2. w historii: ziemia przyznawana dla członków dynastii niezasiadających na tronie, jako źródło utrzymania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) urz. pieniądze przeznaczane na utrzymanie członków panującego rodu
(1.2) hist. fragment królewskich posiadłości, które panujący wydzielił dla młodszych członków rodu
(1.3) przen. książk. zyski wynikające z pełnienia wysokich funkcji
(1.4) przen. książk. pieniądze przeznaczane na czyjeś utrzymanie
Wiktionary
Wikipedia
(1.4) Jan jest płatnym prowokatorem na usługach policji i pobiera za to regularne apanaże zupełnie bez skrupułów.
Wiktionary
IPA: ˌapãˈnaʒɛ, AS: apãnaže
Wiktionary
przym. apanażowy
Wiktionary
przymiotnik od: apanaż
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z apanażem, apanażami, dotyczący apanażu
Wiktionary
rzecz. apanaż mrz., apanaże nmos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Apanowicz:
Wikipedia
lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy; paracetamol, acetaminofen, acenol
SJP.pl
Paracetamol, acetaminofen (łac. paracetamolum) – organiczny związek chemiczny, hydroksylowa pochodna acetanilidu, stosowany jako lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. W handlu znajduje się od 1955. W Polsce stał się popularny w latach 90. XX wieku, wypierając z rynku aminofenazon, powszechnie wówczas używany lek przeciwgorączkowy.
Wikipedia
zdrobnienie od: aparat (przyrząd)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od aparat
Wiktionary
(1.1) To nie aparat, lecz tylko mały aparacik.
Wiktionary
rzecz. aparat m., aparatczyk mos., aparatka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: aparacik
SJP.pl
1. urządzenie do wykonywania określonych czynności lub funkcji;
2. system powiązanych ze sobą urzędów, organów funkcyjnych, działających w jakiejś sferze życia publicznego (np. aparat władzy);
3. całość metod i środków służących weryfikacji hipotez naukowych (np. aparat pojęciowy);
4. zespół narządów organizmu pełniący daną funkcję (np. aparat ruchowy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie o określonej funkcjonalności, np. telefoniczny, fotograficzny
(1.2) med. przyrząd do korekcji wad
(1.3) anat. grupa narządów organizmów żywych spełniających określone zadania
(1.4) instytucje, urzędy zajmujące się kontrolą lub kierowaniem pewną dziedziną życia państwowego, społecznego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. uczn. zabawny lub szokujący człowiek
(2.2) gwara więzienna cwaniak
Wiktionary
Biblistyka:
Biologia:
Chemia:
Wikipedia
(1.1) Telegrafista cofnął się, zmieszany nieco, do telegrafu, usiadł przy aparacie, zatopił długie, chude, nerwowe palce w jasnych jak len włosach i zapatrzył się przez okno w zamglony jesienny dzień.
(1.2) Dziadek bez aparatu prawie nic nie słyszy.
(1.4) Stworzenie na gruzach dawnego aparatu państwowego, który był aparatem kapitalistycznej przemocy w stosunku do mas ludowych, nowego aparatu państwowego, złożonego w swych zasadniczych ogniwach z nowych, ludowych kadr, aparatu, który stał się orężem walki z wszelkimi próbami przywrócenia panowania burżuazji oraz dźwignią podstawowych przeobrażeń ustrojowych w kierunku socjalizmu; ścisłe powiązanie wojska z ludem i demokratyzacja korpusu oficerskiego; coraz szerszy i aktywniejszy udział mas w rządzeniu państwem.
(2.1) Niezły z niego aparat!
Wiktionary
IPA: aˈparat, AS: aparat
Wiktionary
rzecz. aparatura ż., aparatczyk mos.
:: zdrobn. aparacik m.
:: fż. aparatka ż.
przym. aparatowy
Wiktionary
(2.1) agregat, model, numer, numerant
(2.2) gwara. więz. model, agregat
Wiktionary
pogardliwie o działaczu i urzędniku aparatu partyjnego, kiedyś zwłaszcza w odniesieniu do urzędników partii komunistycznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. polit. członek aparatu partyjnego, urzędnik partyjny na kierowniczym stanowisku, zwłaszcza w partii komunistycznej
Wiktionary
Aparatczyk (ros. аппара́тчик) – etatowy, zawodowy funkcjonariusz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego lub aparatu rządowego Związku Radzieckiego (ros. аппарат, aparat), ktokolwiek, kto sprawował jakąkolwiek funkcję biurokratyczną lub polityczną, z wyjątkiem wyższych szczebli zarządzania zwanych nomenklaturą. James H. Billington zdefiniował to słowo jako człowieka niesnującego wielkich planów, lecz wykonującego mrówczą pracę. Termin ten jest często uważany za pejoratywny, mający negatywne konotacje do jakości, kompetencji i postawy tak opisywanej osoby.
Wikipedia
(1.1) Zakrojone na szeroką skalę dechrystianizowanie społeczeństwa cieszyło aparatczyków.
Wiktionary
rzecz. aparat m., aparacik m., aparatura ż., aparatka ż.
przym. aparatowy
Wiktionary
(1.1) bonzo partyjny; funkcjonariusz partyjny
Wiktionary
przymiotnik od: aparatczyk; aparatczykowski
SJP.pl
→ aparat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: aparat; pot. uczn. kobieta zabawna lub szokująca
Wiktionary
Aparatka (tyt. oryg. Braceface) – kanadyjsko-amerykańsko-chiński serial animowany dla nastolatków, nadawany w latach 2001–2004. Był produkowany dla studia Nelvana przez amerykańską aktorkę Alicię Silverstone, która również użyczyła głosu głównej bohaterce. W polskiej wersji językowej dubbinguje ją Małgorzata Kożuchowska.
Wikipedia
(1.1) Ale z tej Maryśki aparatka, przyszła do biura w czapce kucharza.
Wiktionary
IPA: ˌapaˈratka, AS: aparatka
Wiktionary
rzecz. aparat m., aparacik m., aparatura ż., aparatczyk mos.
przym. aparatowy
Wiktionary
pomieszczenie, w którym umieszczone są aparaty wylęgowe piskląt
SJP.pl
przymiotnik od: aparat
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z aparatem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) specjalista obsługujący dany rodzaj aparatów, maszyn lub procesów
Wiktionary
rzecz. aparat mos./mrz.
Wiktionary
ogół aparatów zestawionych razem dla wykonania pewnego zadania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół aparatów, przyrządów, urządzeń stanowiących pewną całość
Wiktionary
(1.1) Do produkcji bimbru potrzebna jest specjalistyczna aparatura.
(1.1) Nowa aparatura umożliwia pomiar z dokładnością do jednego mikrograma.
Wiktionary
IPA: ˌaparaˈtura, AS: aparatura
Wiktionary
rzecz. aparat mrz. / mos., aparatczyk mos.
Wiktionary
(1.1) maszyneria
Wiktionary
przymiotnik od: aparatura
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z aparaturą
Wiktionary
rzecz. aparatura ż.
Wiktionary
dawniej:
1. pozór;
2. okazałość, blask
SJP.pl
wypowiedź "na stronie" postaci teatralnej, skierowana do pozornie nieistniejącej publiczności
SJP.pl
Apart Sp. z o.o. – polskie przedsiębiorstwo jubilerskie z siedzibą w Suchym Lesie koło Poznania.
Wikipedia
zdrobnienie od: apartament
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: apartament
Wiktionary
(1.1) Wynajęliśmy milutki apartamencik w samym centrum miasta.
Wiktionary
IPA: ˌapartãˈmɛ̃ɲt͡ɕik, AS: apartãmẽńćik
Wiktionary
rzecz. apartament m., apartamentowiec m.
przym. apartamentowy
Wiktionary
wygodne, elegancko urządzone, luksusowe mieszkanie lub pokój w hotelu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) reprezentacyjne wnętrze pałacu, ambasady itp.;
(1.2) wielopokojowe mieszkanie o wysokim standardzie
(1.3) hotel. komfortowe pomieszczenie w hotelu, zawierające prócz przynajmniej jednej sypialni i łazienki także część dzienną, aneks kuchenny itp.; także: samodzielne mieszkanie wynajmowane na tych samych zasadach, co pokój w hotelu
Wiktionary
Apartament – wielopokojowe mieszkanie w wysokim standardzie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych dla potrzeb jednego użytkownika np. w hotelu. Nazwa pochodzi od francuskiego appartement oznaczającego większe mieszkanie, które z kolei wywodzi się z włoskiego appartare (oddzielić).
Wikipedia
(1.3) Na wyposażeniu każdego apartamentu znajduje się lodówka, komplet naczyń, sztućce, czajnik, garnki i patelnia, żelazko, deska do prasowania, suszarka do włosów oraz pościel i ręczniki.
Wiktionary
IPA: ˌaparˈtãmɛ̃nt, AS: apartãmẽnt
Wiktionary
rzecz. apartamentowiec m.
:: zdrobn. apartamencik m.
przym. apartamentowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. apartamentowiec m.
:: zdrobn. apartamencik m.
przym. apartamentowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.2) apartment; (1.3) suite (of rooms)
* bułgarski: (1.2) апартамент m.
* chorwacki: (1.2) apartman; (1.3) apartman
* duński: (1.2) appartement n.
* esperanto: (1.2) apartamento
* fiński: (1.2) asunto
* francuski: (1.2) appartement m.
* hiszpański: (1.2) apartamento m.
* interlingua: (1.2) appartamento
* rosyjski: (1.2) апартамент m.
* węgierski: (1.2) lakosztály; (1.3) lakosztály
* wietnamski: (1.3) nhà ở
* włoski: (1.2) appartamento, tosk|quartiere {{m.}}
źródła.
== apartament (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) apartament, mieszkanie
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nowoczesny budynek z drogimi ekskluzywnymi mieszkaniami
Wiktionary
Apartamentowiec – budynek mieszkalny składający się z apartamentów, zaprojektowany zgodnie z wysokimi standardami, usytuowany najczęściej w prestiżowej lokalizacji oraz wykonany z materiałów wysokiej jakości.
Z zasady apartamentowiec ma jedno wyróżniające się przeszklone wejście, zamiast kilku klatek, jakie mają bloki. Na parterze znajduje się recepcja, obsługiwana przez portiera.
Wikipedia
(1.1) Obok lasu postawili trzy nieduże apartamentowce.
(1.1) W owym czasie w całym Manhattanie wznosiły się już pięcio- i sześciopiętrowe eleganckie apartamentowce – nazywane czasem „mieszkaniami w stylu francuskim”.
Wiktionary
rzecz. apartament m., apartamencik mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: apartament
SJP.pl
[czytaj: aparthejd] koncepcja "prawa do osobnego rozwoju", stanowiąca od roku 1948 podstawę rasistowskiej dyskryminacji ludności niebiałej; stworzona przez burskich nacjonalistów w Afryce Południowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. hist. ideologia głosząca konieczność osobnego rozwoju społeczności różnych ras i polityka segregacji rasowej połączona z ograniczeniem praw i dyskryminacją ludności niebiałej w RPA w latach 1948-1990;
(1.2) polit. (w szerszym rozumieniu) polityka segregacji rasowej połączona z dyskryminacją
Wiktionary
Apartheid (z afr. apartheid) – ideologia głosząca konieczność osobnego rozwoju społeczności różnych ras, a także bazujący na tej teorii system polityczny panujący w Południowej Afryce do połowy lat 90 XX wieku, oparty na segregacji rasowej. System segregacji był oparty na przekonaniu o wyższości rasy białej i dyskryminował ludność czarną i kolorową. W 1968 został uznany przez Organizację Narodów Zjednoczonych za zbrodnię przeciwko ludzkości.
Wikipedia
(1.1) Zwieńczeniem tego systemu segregacji – wyprzedzającego apartheid, a nawet rasowe ustawy w hitlerowskich Niemczech – było wprowadzenie przez Belgów specjalnych paszportów, zawierających informację o przynależności do Tutsi lub Hutu.
(1.1) Symbolem walki z apartheidem w Republice Południowej Afryki jest Nelson Mandela. Dla swej działalności zyskał on poparcie społeczności międzynarodowej
Wiktionary
IPA: aˈpartxajt, AS: apartχai ̯t
Wiktionary
przym. apartheidowy
Wiktionary
hotel składający się z apartamentów
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Poznań. osobno
Wiktionary
przym. apartny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Poznań. osobny
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przysł. apartnie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== apartny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) odrębny, osobny
(1.2) osobliwy, wyjątkowy
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przysł. apartnie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przysł. apartnie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== apartny (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) odrębny, osobny
(1.2) osobliwy, wyjątkowy
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
deklarowanie nieprzynależenia do żadnej partii politycznej; bezpartyjność
SJP.pl
nienależący do żadnej partii politycznej; bezpartyjny
SJP.pl
wygląd zewnętrzny; prezencja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wygląd zewnętrzny (powierzchowny)
(1.2) przest. ukazanie się, pokazanie się
Wiktionary
(1.1) Ważną rzeczą jest to, żeby podręcznik szkolny miał aparycję podręcznika, a nie słownika.
Wiktionary
IPA: ˌapaˈrɨt͡sʲja, AS: aparycʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) prezencja, powierzchowność, wygląd
Wiktionary
rzadko: dotyczący wyglądu zewnętrznego
SJP.pl
punkt orbity okołogwiazdowej ciała niebieskiego najbardziej oddalony od gwiazdy obieganej
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
człowiek należący do świata przestępczego; opryszek, rzezimieszek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. ktoś należący do przestępczego półświatka, w szczególności paryskiego
Wiktionary
(1.1) Syn ulicy przeklęty, apasz zbój, który od najmłodszych lat postrach siał, rabował, kradł, aż w urocze sidła pięknej ulicznicy wpadł.
(1.1) Apaszem Stasiek był; w krąg znały go ulice
W spelunkach, tam gdzie podłe życie wre.
Kochanką jego była zwykła ulicznica,
Co gdzieś na rogu sprzedaje ciało swe.
Wiktionary
IPA: ˈa.paʃ, AS: a.paš
Wiktionary
rzecz. apaszka ż., Apacz m.
przym. apaszowski, apaszowy
Wiktionary
(1.1) przestępca, rabuś, zbir, łotr, bandzior, oprych, łotrzyk, rzezimieszek, bandyta, zbój, baciar, ulicznik, gangster, mafiozo, chuligan
Wiktionary
trójkątna lub kwadratowa chustka noszona na szyi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj chustki noszonej na szyi zarówno przez kobiety jak i mężczyzn, pierwotnie element stroju apasza (bandyty);
Wiktionary
Apaszka – rodzaj kwadratowej chusty (najczęściej jedwabnej), składanej w trójkąt i zawiązywanej na szyi.
Pierwotnie element stroju apasza, czyli ulicznego chuligana, bandyty – stąd jej nazwa. W drugiej połowie XIX wieku noszona przez paryskich robotników. Później, w latach 20. XX wieku stała się popularna w sportowym stroju kobiecym.
Wikipedia
(1.1) Wczoraj założyłam swoją ulubioną apaszkę.
(1.1) Agata ma nową apaszkę i podoba się wszystkim chłopakom, także mnie.
Wiktionary
IPA: a.ˈpaʃ.ka, AS: a.paš.ka
Wiktionary
rzecz. Apaczka ż., apasz, Apacz
przym. paszowski, apaszowy
Wiktionary
(1.1) bandytka, gawroszka, chustka
Wiktionary
łobuzerski; przymiotnik od: apasz (łobuz, włóczęga, huligan z fantazją)
SJP.pl
przymiotnik od: apasz
SJP.pl
iluzja sztuki, zwłaszcza teatru, mająca na celu wywołanie u widza prawdziwych uczuć za pomocą pozorowanych sytuacji
SJP.pl
Apate (także Zdrada; gr. Ἀπάτη Apátē) – w mitologii greckiej uosobienie zdrady; córka Nyks; jedno z nieszczęść zawartych w puszce Pandory
Jej rzymską odpowiedniczką była Fraus.
Wikipedia
zwolennik poglądu, według którego Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. neol. zwolennik apateizmu, człowiek obojętny na kwestię istnienia lub nieistnienia Boga
Wiktionary
(1.1) W wersji bardziej świadomej apateista pozostałby sobą, nawet gdyby udowodniono mu istnienie Boga — bo on ma to po prostu gdzieś. Ale czy to rzeczywiście możliwe?
Wiktionary
rzecz. apateizm m.
:: fż. apateistka ż.
przym. apateistyczny
przysł. apateistycznie
Wiktionary
zwolenniczka poglądu, według którego Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka apateizmu
Wiktionary
(1.1) Ale jako apateistka traktuję te rozważania jako grę intelektualną i idę dalej, starając się być dobrym człowiekiem, bo tak chcę, a nie myśląc o wszelkich formach życia po życiu.
Wiktionary
rzecz. apateizm m.
:: fm. apateista m.
przym. apateistyczny
przysł. apateistycznie
Wiktionary
taki, według którego Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. neol. rzad. związany z apateizmem i/lub apateistami; obojętny na kwestie religijne
Wiktionary
(1.1) A kto czytał „Balladyny i romanse”, ten wie, że to chyba pierwsza polska ostentacyjnie apateistyczna powieść. Kiedy w jej trzeciej części bogowie (…) zstępują na Ziemię i osiadają w Polsce, między Polakami, nie ma to dla nikogo znaczenia. Nie oni wpływają na polskie życie, ale ono na nich – pochłania ich, wciąga i pozbawia boskości.
Wiktionary
rzecz. apateizm m., apateista m., apateistka ż.
przysł. apateistycznie
Wiktionary
pogląd, według którego Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. neol. założenie, że Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia; apatyczny stosunek do kwestii istnienia bądź nieistnienia Boga;
Wiktionary
Apateizm (ang. apatheism) – przekonanie, założenie lub zaakceptowanie poglądu, że Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia.
Termin ten to neologizm, portmanteau powstałe z połączenia słów apatia i teizm, po raz pierwszy użyty w roku 2003 przez Jonathana Raucha w The Atlantic Monthly w artykule zatytułowanym Let It Be.
Wikipedia
(1.1) Apateizm — to postawa indyferentyzmu wobec samej kwestii istnienia/nieistnienia Boga, także wobec teizmu i ateizmu jako zdeklarowanej wiary/niewiary.
Wiktionary
rzecz. apateista m., apateistka ż.
przym. apateistyczny
przysł. apateistycznie
Wiktionary
polegający na stwarzaniu złudzenia, zwodniczy
SJP.pl
ideał stoickiej doskonałości: brak uczuć, niedoznawanie żadnych emocji
SJP.pl
Apatheia (stgr. ἀπάθεια, apátheia, od a 'brak' i páthos 'doświadczenie) – w filozofii starożytnej stan lub postawa nieczułości, beznamiętności, niewzruszoności osiągany przez mędrca i któremu przypisywano wartość etyczną.
Wikipedia
nieczułość na bodźce zewnętrzne, brak zaangażowania w cokolwiek, niezdolność do odczuwania i okazywania wzruszeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. stan obojętności i braku zainteresowania oraz braku aktywności;
(1.2) filoz. u stoików stan spokoju wewnętrznego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Melancholia objawia się apatią i niechęcią do życia.
(1.1) Trzeba otrząsnąć się z apatii i podnieść głowę, jak przystało na kobietę samodzielną…
Wiktionary
IPA: aˈpatʲja, AS: apatʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. apatyk mos., apatyczność ż., apatycznienie n.
czas. apatycznieć ndk.
przym. apatyczny
przysł. apatycznie
Wiktionary
(1.1) marazm, bezruch, bezwład, drętwota, osowiałość, otępienie, zblazowanie, splin, przest. indyferencja
Wiktionary
klub sportowy
SJP.pl
Apator – polska grupa kapitałowa producentów oraz dystrybutorów urządzeń i systemów pomiarowych, a także dostawców nowoczesnych rozwiązań do automatyzacji pracy sieci elektroenergetycznej. Grupa działa w trzech segmentach biznesowych: energia elektryczna, woda i ciepło oraz gaz, dostarczając rozwiązania w zakresie opomiarowania wszystkich mediów użytkowych (liczniki energii elektrycznej, wodomierze, ciepłomierze, gazomierze), jak również zaawansowane technologicznie rozwiązania dla inteligentnych sieci elektroenergetycznych, wodnych i gazowych.
Wikipedia
rodzaj dużego zauropoda z rodziny diplodoków
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: apatriotyzm
SJP.pl
osoba nie posiadająca obywatelstwa żadnego państwa; bezpaństwowiec; apolita
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która nie posiada żadnego obywatelstwa państwowego;
Wiktionary
Apatryda (gr. άπατρις „pozbawiony ojczyzny”), bezpaństwowiec (ang. stateless person) – osoba, której żadne państwo nie uznaje za swojego obywatela, czyli osoba nieposiadająca żadnego obywatelstwa.
Konwencja o statusie bezpaństwowców z 1954 definiuje w art. 1 bezpaństwowca jako osobę, która nie jest uznawana za obywatela żadnego państwa w zakresie obowiązywania jego prawa.
Wikipedia
(1.1) Czy każdy apatryda może ubiegać się o polskie obywatelstwo?
Wiktionary
IPA: ˌapaˈtrɨda, AS: apatryda
Wiktionary
rzecz. patriarcha mos., patria ż., patriota m., patriotka ż., patriotyzm m.
:: fż. apatrydka ż.
przym. patriarchalny, patriotyczny
Wiktionary
(1.1) apolita, bezpaństwowiec
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób apatyczny
Wiktionary
(1.1) Patrzyła przed siebie apatycznie, widać było, że jest zupełnie zrezygnowana.
Wiktionary
rzecz. apatia ż., apatyk m., apatyczność ż.
przym. apatyczny
Wiktionary
(1.1) bez oznak życia, bez życia
Wiktionary
czasownik
(1.1) obojętnieć
Wiktionary
rzecz. apatia ż., apatycznienie n.
przym. apatyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|apatycznieć.
Wiktionary
rzecz. apatia ż.
czas. apatycznieć
przym. apatyczny
Wiktionary
obojętność na to, co się wokół dzieje, niewrażliwość na bodźce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co apatyczne
Wiktionary
rzecz. apatia ż., apatyk m.
przym. apatyczny
przysł. apatycznie
Wiktionary
przymiotnik od: apatia; zobojętniały, nieczuły na bodźce zewnętrzne, niezdolny do odczuwania i okazywania wzruszeń (np. apatyczne spojrzenie, apatyczny chłopak)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) obojętny na otoczenie; niewrażliwy na to, co się wokół dzieje
(1.2) będący przejawem stanu niewrażliwości na otoczenie
Wiktionary
IPA: ˌapaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: apatyčny
Wiktionary
rzecz. apatia ż., apatyczność ż., apatycznienie n.
przysł. apatycznie
czas. apatycznieć
Wiktionary
(1.1) bez oznak życia, bez życia, odrętwiały, osowiały, otępiały, przyćmiony, przygasły, przygaszony, tępy, zgasły, zgaszony, zobojętniały, zrezygnowany
Wiktionary
osoba apatyczna
SJP.pl
minerał, fosforan wapnia zawierający fluor, chlor lub grupę wodorotlenową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady fosforanów;
Wiktionary
Apatyt (gr. apatao = „oszukiwać, zwodzić, łudzić”, gdyż często bywa mylony z innymi minerałami jak beryl, nefelin, diopsyd, turmalin czy diaspor) – minerał z gromady fosforanów. Należy do minerałów szeroko rozpowszechnionych występujących we wszystkich typach skał.
Wikipedia
(1.1) Apatyt jest częstym składnikiem pegmatytów.
Wiktionary
IPA: aˈpatɨt, AS: apatyt
Wiktionary
rzecz. Apatyty nmos.
przym. apatytowy
Wiktionary
przymiotnik od: apatyt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie murmańskim;
Wiktionary
Apatyty (ros. Апатиты) – miasto w Rosji, w obwodzie murmańskim, nad jeziorem Imandra. Czwarte co do wielkości miasto za północnym kołem biegunowym. Liczy około 53,8 tys. mieszkańców (2021). Tworzy miejski okręg, do którego oprócz miasta wchodzi osiedle Drelich-warga i stacja Chibiny.
Wikipedia
rzecz. apatyt mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) białystok. warząchew, łyżka wazowa
Wiktionary
niezgodny z zasadami pedagogiki; niepedagogiczny, szkodliwy wychowawczo
SJP.pl
[czytaj: apejron] w greckiej filozofii przyrody: bezgraniczna, bezkształtna pramateria, będąca elementarnym tworzywem przyrody; apejron
SJP.pl
Wikipedia
bezgraniczna, bezkształtna pramateria, będąca elementarnym tworzywem przyrody - wg Anaksymandra z Miletu; apeiron
SJP.pl
Apeiron (ἄπειρον) to greckie słowo oznaczające „(to, co jest) nieograniczone”, „bezgraniczne”, „nieskończone” lub „nieokreślone”, od ἀ- a-, „bez” i πεῖραρ peirar, „koniec, limit”, „granica”, (w jońskim dialekcie greki πέρας peras – „koniec, limit, granica”). Spokrewnione z perskim piramon, „granica, obwód, otoczenie”.
Wikipedia
1. punkt na sferze niebieskiej określający kierunek ruchu Słońca lub innego obiektu względem wybranej grupy gwiazd;
2. koniec języka
SJP.pl
Apeks Słońca (łac. apex „szczyt; szpic czapki kapłana Jowisza”) – punkt, w kierunku którego Słońce porusza się względem innych jasnych gwiazd w otoczeniu.
Słońce, jako jedna z wielu miliardów innych gwiazd Drogi Mlecznej, obiega środek Naszej Galaktyki – podobnie jak planety krążą wokół Słońca. W wyniku tego ruchu przemieszcza się ono w odniesieniu do ośrodka międzygwiazdowego oraz innych gwiazd. Astronomowie ustalili, że apeks Słońca znajduje się w gwiazdozbiorze Herkulesa i Słońce porusza się w jego stronę z prędkością ok. 22 km/s. Jest to ok. 8% jego całkowitej prędkości w ruchu wokół Centrum Galaktyki (prędkość tę ocenia się obecnie na ok. 220 do 270 km/s).
Wikipedia
przymiotnik od: apeks
SJP.pl
1. zbiórka (w celu sprawdzenia obecności itp.);
2. odezwa, wezwanie;
3. karność psa myśliwskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. zbiórka wszystkich żołnierzy w jednostce
(1.2) eduk. zbiórka uczniów w szkole, harcerzy na obozie itp. w celu sprawdzenia obecności, odczytania rozkazów (poleceń)
(1.3) sygnał ogłaszający zbiórkę na apel (1.1)
(1.4) publiczne wezwanie skierowane do jakiegoś ogółu do podjęcia działań lub uczestniczenia w czymś
(1.5) publiczna wypowiedź skierowana do jakiejś osoby
(1.6) łow. karność psa myśliwskiego
(1.7) łow. sygnał do rozpoczęcia polowania
(1.8) utwór literacki, bezpośrednie wezwanie do adresata
Wiktionary
Apel (fr. appel wezwanie, odwołanie) – bezpośrednie wezwanie, żądanie wysłuchania i odezwy – działania mającego na celu zastosowania się do treści niesionej słowami, kierowane przez autora ku czytelnikom lub ku słuchaczom apelu. Treść apelu często jest wyrazem uczuć mających łączyć nadawcę i jego odbiorców.
Wikipedia
(1.1) Major rozkazał sierżantowi zebrać podwładnych na apel.
(1.2) Na apelu nie obyło się bez oracji dyrektorki.
(1.4) Lokalne media opublikowały apel policji o pomoc w znalezieniu zaginionego dziecka.
(1.6) Apel mojej suczki jest bardzo słaby, bo lubi ona biegać po lesie i pływać rzeką.
Wiktionary
IPA: ˈapɛl, AS: apel
Wiktionary
rzecz. apelacja ż., apelowanie n., apelant m.
:: zdrobn. apelik m.
czas. apelować
przym. apelowy, apelacyjny
Wiktionary
(1.4) odezwa, orędzie
(1.5) list otwarty
Wiktionary
w prawie procesowym: środek odwoławczy, przysługujący od nieprawomocnego wyroku sądu I instancji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. odwołanie się od decyzji sądu do wyższej instancji
(1.2) środ. praw. wyższa instancja sądownicza
(1.3) roln. region uprawy winorośli, gdzie wytwarza się wino określonego gatunku
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. apelant mos., apel mrz.
przym. apelacyjny
czas. apelować
Wiktionary
(1.1) odwołanie, rewizja
Wiktionary
związany z apelacją (np. procedura apelacyjna, sąd apelacyjny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z apelacją, dotyczący apelacji
(1.2) praw. związany z odwołaniami od wyroków
Wiktionary
(1.1) Na przykład w federalnych sądach apelacyjnych zasiada około dwustu sędziów, a w sądach rejonowych około sześciuset.
Wiktionary
rzecz. apelacja ż., apelant mos., apel mrz.
czas. apelować
Wiktionary
osoba lub instytucja wnosząca apelację
SJP.pl
w językoznawstwie: rzeczownik będący nazwą całej klasy desygnatów, niebędący nazwą własną, np. "człowiek", "zwierzę", "roślina"; apelatyw, appellativum, rzeczownik pospolity
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. apelatyw.
Wiktionary
Nazwa pospolita (imię pospolite, apelatyw od łac. appellativum) – nazwa mogąca się odnosić do dowolnego egzemplarza desygnatów danej klasy przedmiotów (np. stół, drzewo, pies, kobieta, człowiek), w odróżnieniu od nazw własnych (imion własnych), odnoszących się do jednostek.
Wikipedia
IPA: ˌapɛlaˈtʲivũm, AS: apelatʹivũm
Wiktionary
w językoznawstwie: rzeczownik będący nazwą całej klasy desygnatów, niebędący nazwą własną, np. "człowiek", "zwierzę", "roślina"; apelatiwum, appellativum, rzeczownik pospolity
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. nazwa, która może się odnosić do dowolnego egzemplarza danej klasy przedmiotów, w odróżnieniu od nazwy własnej, która odnosi się do konkretnej jednostki
Wiktionary
Nazwa pospolita (imię pospolite, apelatyw od łac. appellativum) – nazwa mogąca się odnosić do dowolnego egzemplarza desygnatów danej klasy przedmiotów (np. stół, drzewo, pies, kobieta, człowiek), w odróżnieniu od nazw własnych (imion własnych), odnoszących się do jednostek.
Wikipedia
IPA: ˌapɛˈlatɨf, AS: apelatyf
Wiktionary
przym. apelatywny
Wiktionary
(1.1) appellativum, nazwa pospolita, imię pospolite, skr. ap.
Wiktionary
przekształcanie się nazwy własnej w rzeczownik pospolity; pospolicenie nazwy własnej
SJP.pl
1. mający charakter rzeczownika pospolitego, apelatywu;
2. mający charakter nawoływania, wezwania do czegoś
SJP.pl
Apeldoorn – miasto w prowincji Geldria (Gelderland), około 40 km na wschód od Amersfoort, w środkowej części Holandii.
Miasto jest regionalnym centrum. Najstarsze wzmianki o mieście, niegdyś zwanym Appoldro, pochodzą z VIII wieku. Miasto powstało jako osada na skrzyżowaniu dróg z Amersfoort do Deventer i drogi z Arnhem do Zwolle. Mapa z 1740 pokazuje miasto jako Apeldoorn.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od apel
Wiktionary
rzecz. apel m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie wiatru wschodniego;
Wiktionary
Apeliotes (gr. Ἀπηλιώτης Apēliṓtēs ‘związany ze Słońcem’, łac. Solanus ‘wiatr wschodni’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru wschodniego.
Uosabiał porywisty wiatr, wiejący ze wschodu (lub, według niektórych źródeł, z południowego wschodu). Przypuszczalnie uchodził za syna tytana Astrajosa i tytanidy Eos oraz za brata Boreasza, Eurosa, Notosa, Zefira, Kajkiasa, Lipsa, Skirona (personifikacji wiatrów), Fosforosa (Hesperosa; personifikacji planety Wenus), niektórych gwiazd (personifikacji gwiazd).
Wikipedia
(1.1) Apeliotes uosabiał porywisty wiatr, wiejący ze wschodu.
Wiktionary
IPA: ˌapɛˈlʲjɔtɛs, AS: apelʹi ̯otes
Wiktionary
przym. Apeliotesowy
Wiktionary
(1.1) Solanus
Wiktionary
w starożytnej Sparcie: zgromadzenie ludowe spartiatów, które bez dyskusji przyjmowało lub odrzucało wnioski geruzji oraz wybierało gerontów i eforów; apella nie miała inicjatywy ustawodawczej
SJP.pl
Apella (gr. Ἀπέλλα) – zgromadzenie ludowe w starożytnej Sparcie, uchwalające prawa, rozstrzygające najważniejsze kwestie państwowe i wybierające urzędników (gerontów i eforów), a od VI/V w. p.n.e. decydujące także o wypowiedzeniu wojny. Uczestniczyli w nim wszyscy pełnoprawni obywatele (homoioi – „równi”, czyli spartiaci), którzy ukończyli 20 lat. Zebrani nie mieli prawa dyskusji – w przeciwieństwie do Aten nie funkcjonowała zasada isegorii, a Spartanie jedynie przyjmowali lub odrzucali wnioski geruzji i eforów, bez możliwości wprowadzenia poprawek. Głosowano okrzykami, a w razie wątpliwości przez rozejście się.
Wikipedia
Apelles (ur. ok. 370 p.n.e. w Kolofonie lub na Kos, zm. ok. 300 p.n.e. na Kos) – największy wedle opinii starożytnych malarz grecki, syn Pytheosa z Kolofonu.
Wikipedia
1. wzywać kogoś do czegoś, zwracać się z apelem;
2. w prawie: odwoływać się od wyroku, wnosić apelację
SJP.pl
czasownik nieprzechodni
(1.1) książk. wzywać kogoś do czegoś, zwracać się z apelem
(1.2) praw. odwoływać się od wyroku, wnosić apelację
Wiktionary
(1.1) Organizacje pozarządowe apelują do premiera, aby nie obcinał im wpływów z 1 procenta.
(1.2) Adwokat w sądzie często apeluje.
Wiktionary
IPA: ˌapɛˈlɔvat͡ɕ, AS: apelovać
Wiktionary
rzecz. apelowanie n., apel m., apelacja ż., apelant m.
przym. apelacyjny
Wiktionary
(1.1) nawoływać, wzywać, prosić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zwracanie się z apelem
(1.2) praw. składanie apelacji od wyroku
Wiktionary
IPA: ˌapɛlɔˈvãɲɛ, AS: apelovãńe
Wiktionary
(1.1)
rzecz. apel mrz.
czas. apelować
przym. apelowy
(1.2)
rzecz. apelacja ż.
czas. apelować
przym. apelacyjny
Wiktionary
dotyczący apelu (w znaczeniu zbiórki), np. plac apelowy, przepisy apelowe
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z apelem, dotyczący apelu
Wiktionary
rzecz. apel m.
Wiktionary
przestarzałe: dodatek, uzupełnienie, załącznik do książki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dodatek, załącznik
Wiktionary
IPA: aˈpɛ̃ndɨks, AS: apẽndyks
Wiktionary
rzecz. appendix
Wiktionary
(1.1) appendix
Wiktionary
1. Apenin Kalabryjski, góry w pd. części Płw. Apenińskiego;
2. nazwa wielu pasm, łańcuchów górskich i innych części Apenin
SJP.pl
przymiotnik od: Apeniny (łańcuch górski), Apenin (część Apeninów)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geogr. związany z Apeninami
Wiktionary
(1.1) Św. Benedykt urodził się około 480 roku w apenińskiej miejscowości Nursja, położonej na północ od Rzymu.
Wiktionary
IPA: ˌapɛ̃ˈɲĩj̃sʲci, AS: apẽńĩĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Apeniny nmos.
Wiktionary
łańcuch górski na Półwyspie Apenińskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. łańcuch górski we Włoszech;
Wiktionary
Apeniny (wł. Appennini) – łańcuch górski we Włoszech, rozciągający się na długości 1350 km z północy na południe wzdłuż całego Półwyspu Apenińskiego i na szerokość od 40 do 200 km. Wyróżnia się Apeniny Północne (w tym Apenin Liguryjski, Toskański i Umbryjski), Środkowe i Południowe.
Wikipedia
(1.1) W dali widać błękitne Apeniny, góry spalone od słońca – jednobarwną smugę.
Wiktionary
IPA: ˌapɛ̃ˈɲĩnɨ, AS: apẽńĩny
Wiktionary
rzecz. Apenin m.
przym. apeniński
Wiktionary
niemożność trawienia wskutek braku wydzielania soków trawiennych
SJP.pl
1. w filozofii: samoświadomość, zdolność do postrzegania przez umysł swych własnych stanów;
2. w psychologii: zdolność postrzegania i rozumienia, prowadząca w konsekwencji do przyswajania nowych wiadomości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. postrzeganie samego siebie, świadomość samego siebie, postrzeganie przez umysł jego własnych stanów;
Wiktionary
Apercepcja – termin filozoficzny oznaczający postrzeganie samego siebie, świadomość samego siebie, postrzeganie przez umysł jego własnych stanów.
Leibniz wprowadzając to pojęcie odróżniał percepcję – przedstawianie sobie rzeczy – od apercepcji, która oznacza zdawanie sobie sprawy z tego przedstawiania. Krok dalej uczynił Kant, który odróżnił apercepcję empiryczną, czyli introspekcję od transcendentalnej jedności apercepcji, czyli warunku umożliwiającego samo doświadczanie.
Wikipedia
IPA: ˌapɛrˈt͡sɛpt͡sʲja, AS: apercepcʹi ̯a
Wiktionary
przym. apercepcyjny
rzecz. apercypowanie n.
Wiktionary
związany z apercepcją (np. procesy apercepcyjne)
SJP.pl
w psychologii: postrzegać coś i rozumieć, a w konsekwencji przyswajać wiadomości dotyczące tego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) psych. spostrzeganie ze zrozumieniem poprzez wiązanie treści nowych spostrzeżeń z zasobem posiadanych wyobrażeń, pojęć, sądów
Wiktionary
rzecz. apercepcja ż., apercepcjonizm m., apercepcjonista m.
czas. apercypować
przym. apercepcyjny
Wiktionary
nieokresowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. niepowtarzający się okresowo
(1.2) występujący, pojawiający się w zmiennych odstępach czasu
Wiktionary
(1.1) nieokresowy
(1.2) nieregularny
Wiktionary
czasopismo ukazujące się nieregularnie
SJP.pl
Aperiodyk – czasopismo ukazujące się w nieregularnych odstępach czasu (w przeciwieństwie do periodyku). Szczególnym przykładem aperiodyku jest jednodniówka.
Wikipedia
[czytaj: aperiTIF] napój alkoholowy podawany przed posiłkami, mający na celu pobudzenie apetytu; apéritif
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. napój alkoholowy podawany przed posiłkiem dla pobudzenia apetytu
(1.2) uczn. zob. jabol.
Wiktionary
Aperitif (fr. apéritif, wł. aperitivo z łac. aperire – otwierać) – napój alkoholowy podawany przed posiłkiem dla pobudzenia apetytu, odprężenia gościa oraz zaspokojenia pragnienia.
Wikipedia
IPA: ˌapɛrʲiˈtʲif, AS: aperʹitʹif
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. czerwony, wytrawny aperitif pochodzenia włoskiego o zawartości alkoholu 11%, składający się z wyciągu z goryczki, gorzkiej pomarańczy i rabarbaru;
Wiktionary
Aperol – aperitif pochodzenia włoskiego o zawartości alkoholu 11%.
Napój ma jasnoczerwony kolor. Jego podstawowymi składnikami są goryczka, gorzka pomarańcza, rabarbar. Alkohol sprzedawali od 1919 r. bracia Barbieri. Obecnie trunek produkuje firma Campari Group.
Wikipedia
niepowiązany z osobą lub osobami
SJP.pl
z włoskiego: jawny, otwarty, szczery
SJP.pl
przyrząd do pomiaru apertury numerycznej układów optycznych
SJP.pl
rozwartość układu optycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opt. otwór ograniczający wiązkę światła;
Wiktionary
Apertura – otwór ograniczający przestrzeń, przez którą przechodzą fale elektromagnetyczne. W przypadku instrumentu optycznego jest to efektywna średnica otworu (np. teleskopu, lunety), przez który wpada światło, soczewki lub lustra zapoczątkowującego dany układ optyczny, mierzona jako rozwartość układu, czyli kąt pomiędzy promieniami świetlnymi wpadającymi do układu z najbardziej odmiennych kierunków (kąt u na rysunku obok). Apertura wzrasta ze średnicą układu, a maleje z jego długością. Im większa apertura układu, tym czulszy instrument.
Wikipedia
IPA: ˌapɛrˈtura, AS: apertura
Wiktionary
przymiotnik od: apertura
SJP.pl
metoda konserwacji żywności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) technologia i proces konserwowania żywności, polegająca na odpowiednim podgrzewaniu i schładzaniu w autoklawie;
Wiktionary
Apertyzacja – metoda sterylizacji polegająca na utrwalaniu żywności w opakowaniach hermetycznie zamkniętych, przeprowadzana w urządzeniach zwanych autoklawami. Parametry sterylizacji konserw oprócz temperatury i czasu sterylizacji, obejmują również – ze względu na proces wymiany ciepła – czas podgrzania konserwy do temperatury sterylizacji oraz czas ochładzania konserwy po sterylizacji. Parametry sterylizacji konserw zapisuje się umownie według formuły:
Wikipedia
rzecz. apertyzowanie n.
czas. apertyzować ndk.
Wiktionary
przymiotnik od: apertyzacja
SJP.pl
[czytaj: apetajzer] potrawa jedzona przed daniem głównym; starter, przystawka
SJP.pl
zdrobnienie od: apetyt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od apetyt
Wiktionary
rzecz. apetyt m., apetyczność ż.
przym. apetyczny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób apetyczny, zachęcający do jedzenia
Wiktionary
rzecz. apetyczność ż., apetyt mrz.
przym. apetyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: apetycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: apetyczny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co apetyczne
Wiktionary
rzecz. apetyt m., apetycik m.
przym. apetyczny
przysł. apetycznie
Wiktionary
1. wzbudzający apetyt, zachęcający do jedzenia; smaczny;
2. ładny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) zachęcający do jedzenia
(1.2) przen. atrakcyjny pod względem seksualnym
(1.3) o dziecku: mający ładne, gładkie ciało
Wiktionary
(1.1) Apetyczny swąd ulatniał się z kuchennych okien i gęsto wisiał w podwórzach, gdyż skrzętnie i gospodarnie przetapiano masło i słoninę, suszono jabłka i gruszki, jak na długą i ciężką zimę.
(1.2) Kobieta chce mieć u swego boku apetycznego mężczyznę, z którego może być dumna.
Wiktionary
IPA: ˌapɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: apetyčny
Wiktionary
rzecz. apetyt m., apetycik m., apetyczność ż.
przysł. apetycznie
Wiktionary
(1.1) smakowity, smaczny
(1.2) atrakcyjny, ponętny, powabny, pociągający
(1.3) gładki, pulchny
Wiktionary
1. chęć do jedzenia; łaknienie;
2. chęć posiadania czegoś, ochota na coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chęć jedzenia, łaknienie;
(1.2) przen. pragnienie, chęć na coś
Wiktionary
Apetyt (łac. appetitus ‘pożądanie’), łaknienie – pragnienie spożycia (najczęściej określonego) pokarmu, zazwyczaj zawierającego konkretny składnik odżywczy, potrzebny w danej chwili organizmowi. Bardzo często, mylnie, utożsamiany z głodem, który jest fizjologiczną potrzebą przyjęcia pokarmu, nie zaś, jak apetyt – psychologiczną. Za regulację apetytu odpowiada układ limbiczny. Hormonem regulującym apetyt jest serotonina.
Wikipedia
(1.1) Myślę, że najlepiej byłoby zacząć od jakiejś niewinnej przekąski w rodzaju sardynek w oliwie, które ubłożywszy z lekka podniebienie nie odebrałyby apetytu do dań następnych.
Wiktionary
IPA: aˈpɛtɨt, AS: apetyt
Wiktionary
rzecz. apetyczność ż.
:: zdrobn. apetycik m.
przym. apetyczny
przysł. apetycznie
Wiktionary
(1.1) łaknienie
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: apetytny
SJP.pl
regionalnie: apetyczny;
1. wzbudzający apetyt, zachęcający do jedzenia; smaczny;
2. ładny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg-pl|Górny Śląsk. zob. abfal.
Wiktionary
[czytaj: afelbałm] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. mus jabłkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pomarańcza
Wiktionary
[czytaj: ej-pi-DŻI albo a-pe-GIE] skrót angielskiego: Angiosperm Phylogeny Group - międzynarodowa grupa, która opracowała nowoczesny system klasyfikacji roślin okrytonasiennych, zwany systemem APG
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) seks. lęk przed utratą własnej seksualności;
Wiktionary
Aphanisis – lęk przed utratą własnej seksualności. U mężczyzn przejawia się ono lękiem przed kastracją lub utratą członka, natomiast u kobiet przejawia się lękiem przed porzuceniem lub odrzuceniem.
Wikipedia
→ aphelium [czytaj: afeliczny]
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) astr. związany z aphelium, dotyczący aphelium
Wiktionary
rzecz. aphelium n.
Wiktionary
[czytaj: afelium] najbardziej oddalony od Słońca punkt orbity okołosłonecznej ciała niebieskiego; afelium
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) astr. punkt orbity okołosłonecznej planetaanety, planeta karłowataanety karłowatej, planetoidaanetoidy lub komety położony najdalej od Słońca;
Wiktionary
Aphelium (polska nazwa – punkt odsłoneczny; zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. apo – „od” i helios – „słońce”) – punkt na orbicie ciała niebieskiego krążącego wokół Słońca, znajdujący się w miejscu największego oddalenia (apocentrum) tego ciała od Słońca. Aphelium posiadają orbity okołosłoneczne ciał poruszających się po orbitach eliptycznych (nie kołowych), jak planety, planetoidy czy komety.
Wikipedia
rzecz. Helios mos.
temsłow. helio-
przym. apheliczny
Wiktionary
(1.1) punkt odsłoneczny
Wiktionary
[czytaj: afodos] w starożytnym teatrze greckim: zejście chóru ze sceny po zakończeniu dramatu; afodos
SJP.pl
[czytaj: api]
1. skrót od: Agencja Prasowo-Informacyjna;
2. skrót od: Application Programming Interface - interfejs programowania aplikacji
SJP.pl
dwuletnia roślina warzywna z rodziny baldaszkowatych, o pierzastych liściach zawierających olejki eteryczne i zgrubiałym, jadalnym korzeniu; seler
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Samoa;
Wiktionary
Apia – stolica i jedyne miasto Samoa. Położone na północnym brzegu wyspy Upolu, jest także największym portem Samoa. Według danych z 2016 roku miasto liczy ponad 35 tys. mieszkańców. Na półwyspie Mulinuu znajduje się siedziba Rady Ustawodawczej, rozgłośnia radiowa i obserwatorium.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Apii|Ms=Apii.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. apijczyk mos., apijka ż.
przym. apijski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) Apia
* angielski: (1.1) Apia
* białoruski: (1.1) Апія
* bułgarski: (1.1) Апия
* czeski: (1.1) Apia
* esperanto: (1.1) Apio
* łaciński: (1.1) Apia
* niemiecki: (1.1) Apia n.
* nowogrecki: (1.1) Άπια
* rosyjski: (1.1) Апиа
* słowacki: (1.1) Apia ż.
* szwedzki: (1.1) Apia
* włoski: (1.1) Apia ż.
źródła.
== Apia (język angielski.) ==
thumb|Apia (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Apia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈapʲja, AS: apʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. apijczyk mos., apijka ż.
przym. apijski
Wiktionary
[czytaj: aPIAĆ] potocznie: jeszcze raz, od początku, ponownie, znowu
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) pot. znowu, znów, powtórnie, ponownie, jeszcze raz, od początku
Wiktionary
(1.1) Wróciłem po 12 (= dwunastu) godzinach z roboty, zjadłem, umyłem się, a jutro apiać to samo.
Wiktionary
IPA: aˈpʲjät͡ɕ, AS: apʹi ̯äć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. chorobliwy, nieuzasadniony lęk przed pszczołami
Wiktionary
(1.1) Kazik cierpi na apifobię, lepiej nie zabieraj go do pasieki.
Wiktionary
związek chemiczny, przeciwutleniacz z grupy flawonoidów, występujący naturalnie w wielu roślinach, otrzymywany również syntetycznie
SJP.pl
mieszkaniec Apii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Apii
Wiktionary
IPA: aˈpʲijt͡ʃɨk, AS: apʹii ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Apia ż.
:: fż. apijka ż.
przym. apijski
Wiktionary
mieszkanka Apii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Apii
Wiktionary
IPA: aˈpʲijka, AS: apʹii ̯ka
Wiktionary
rzecz. Apia ż.
:: fm. apijczyk mos.
przym. apijski
Wiktionary
→ Apia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Apia
Wiktionary
IPA: aˈpʲijsʲci, AS: apʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Apia ż., apijczyk mos., apijka ż.
Wiktionary
spółgłoska apikalna - spółgłoska, podczas wymawiania której czubek języka styka się z przednią częścią podniebienia twardego
SJP.pl
związek chemiczny występujący w korzeniu pietruszki
SJP.pl
Apiol – organiczny, aromatyczny związek chemiczny. Występuje naturalnie w nasionach pietruszki. Dawniej apiol, w formie olejku z nasion pietruszki był używany w medycynie do leczenia zaburzeń menstruacji a także do aborcji.
Wikipedia
entomolog badający pszczoły
SJP.pl
dział entomologii zajmujący się badaniem pszczół
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. dział entomologii, nauka o pszczołach;
Wiktionary
Apiologia (apis – pszczoła i logos – nauka; także: apidologia, melitologia) – nauka o pszczołach, dział entomologii.
Nauka zajmująca się badaniem wszystkich pszczół Apiformes, z uwzględnieniem taksonomii, biologii Apis, zwłaszcza w warunkach naturalnych, określana jest mianem melitologii.
Wikipedia
IPA: ˌapʲjɔˈlɔɟja, AS: apʹi ̯oloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. apiolog m., apiolożka ż.
przym. apiologiczny
Wiktionary
leczenie różnych schorzeń produktami pszczelimi (m.in. miodem, woskiem i mleczkiem pszczelim); apiterapia
SJP.pl
1. kosmetyk marki APIS;
2. apis mellifica - lek homeopatyczny
SJP.pl
Wikipedia
środek leczniczy w postaci produktu pszczelego
SJP.pl
leczenie różnych schorzeń produktami pszczelimi (m.in. miodem, woskiem i mleczkiem pszczelim); apioterapia
SJP.pl
Wikipedia
specjalistka w zakresie apitoksynoterapii (leczenie jadem pszczelim)
SJP.pl
dwuletnia roślina warzywna z rodziny baldaszkowatych, o pierzastych liściach zawierających olejki eteryczne i zgrubiałym, jadalnym korzeniu; seler
SJP.pl
Selery (Apium L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (baldaszkowatych). Obejmuje 12 gatunków. Większość z nich rośnie w Ameryce Południowej i tylko selery zwyczajne A. graveolens są szeroko rozpowszechnione (rosną dziko w Europie, poza tym powszechnie są uprawiane, także w Polsce), a A. prostratum rośnie w Australii i Nowej Zelandii. Dawniej zaliczano tu także przedstawicieli rodzaju pęczyna Helosciadium i Cyclospermum, ale okazali się oni odlegle spokrewnieni i są wyodrębniani do osobnych rodzajów i nawet plemion w obrębie selerowatych.
Wikipedia
potocznie: aplikacja na urządzenie mobilne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. inform. aplikacja, najczęściej na tablet, smartfon czy inne urządzenie mobilne
Wiktionary
(1.1) Ściągnąłem bardzo przydatną apkę do edycji fotek.
Wiktionary
IPA: ˈapka, AS: apka
Wiktionary
skrót od: A Programming Language - jeden z języków programowania
SJP.pl
skrót
(1.1) = aplikant
Wiktionary
(1.1) Obsługę mobilnego urządzenia do kontroli pojazdów stanowią st. apl. Rafał Szulc oraz mł. rew. Karol Ziółkowski z Referatu Grupy Mobilnej w Olsztynie.
Wiktionary
rzecz. aplikant mos.
Wiktionary
płaszczyzna zadrukowana w stu procentach jednym kolorem, bez punktów rastrowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poligr. jednolite tło, bez użycia rastru, będące podkładem pod tekst lub ilustracje
(1.2) poligr. blacha cynkowa służąca jako forma do druku wypukłego
(1.3) poligr. ilość farby użytej do druku
Wiktionary
Apla – pojęcie z zakresu poligrafii, może oznaczać:
Wikipedia
rzecz. haploid m.
Wiktionary
układ optyczny, w którym usunięto prawie wszystkie aberracje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) układ optyczny stosowany w obiektywach fotograficznych, urządzeniach oświetlających itd., korygujący większość wad optycznych;
Wiktionary
Aplanat – obiektyw fotograficzny opracowany w 1866 roku w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium, składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie wobec apertury. Jego projektantem był Hugo Adolf Steinheil.
Wikipedia
IPA: aˈplãnat, AS: aplãnat
Wiktionary
zarodnik niezdolny do ruchu
SJP.pl
Aplanospora – nieruchliwy zarodnik wytwarzany m.in. przez niektóre grzyby lub glony. Charakteryzuje się cienką ścianą komórkową. Aplanospory są wytwarzane w aplanosporangiach i uwalniane po pęknięciu ścianki na wierzchołku.
Wikipedia
niedokrwistość aplastyczna - choroba szpiku kostnego
SJP.pl
oznaka uznania, aprobaty, brawo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) oznaki zadowolenia, uznania wyrażane często poprzez brawa czy okrzyki
Wiktionary
Aplauz (ang. applause, łac. applaudere) – ekspresja zadowolenia lub przyznania racji, otrzymywana głównie poprzez klaskanie i wytwarzania hałasu przez grupę ludzi. Aplauz jest często oczekiwany od publiczności po występach takich, jak koncerty, sztuki czy przemówienia; może również pojawiać się w środku występu, np. po udanym żarcie powiedzianym przez komika, czy też po opisaniu ważnej kwestii przez polityka podczas przemowy.
Wikipedia
(1.1) Wykład inauguracyjny poświęcam voodoo haitańskiemu, żeby mocno rąbnąć na samym początku – zapowiedział przy aplauzie widowni.
Wiktionary
IPA: ˈaplaws, AS: aplau̯s
Wiktionary
(1.1) oklaski, poklask
Wiktionary
wznosić aplauz
SJP.pl
zahamowanie rozwoju jakiejś tkanki lub narządu; zanik
SJP.pl
Aplazja – niewykształcenie się narządu, mimo że wykształcony jest zawiązek tego narządu. Termin może oznaczać również zanik funkcji wywołany chorobą – np. aplazja szpiku kostnego.
Wikipedia
1. w ogrodnictwie: odkład, sadzonka powstała przez ukorzenienie bocznego pędu; ablegier;
2. przenośnie o nowym osobniku, potomku, latorośli;
3. żartobliwie: guz, siniak
SJP.pl
applet;
1. w informatyce: niewielki program, przeznaczony do wykonywania ściśle określonej funkcji;
2. potocznie: osadzona na stronie WWW aplikacja w języku Java
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. niewielki program webowy działający po stronie klienta;
Wiktionary
Aplet (z ang. applet, zdrobnienie od application) – niewielki (zwykle) program napisany w taki sposób, by:
Wikipedia
1. świecznik przyścienny z okresu empiru;
2. element dekoracyjny z odmiennego materiału przymocowany do zdobionego przedmiotu;
3. małe lustro przyścienne, oprawione w drewniane, złocone lub malowane ramki
SJP.pl
Aplika (z franc. applique – nakładanie, od łac. applico – przytwierdzam) – element dekoracyjny nakładany na odmienną powierzchnię; określenie mające kilka specyficznych znaczeń.
Apliką jest każdy element dekoracyjny z odmiennego materiału przymocowany do zdobionego obiektu. Stosowany w złotnictwie, stolarstwie (np. zdobienie mebli aplikami z brązu, szylkretu itp.), ślusarstwie i hafciarstwie (koronkarstwie).
Wikipedia
1. praktyka przygotowująca do zawodu prawniczego (np. aplikacja adwokacka); aplikantura;
2. użytkowy program komputerowy służący wykonywaniu określonych zadań;
3. ozdobny wzór naszywany na tło z innego materiału;
4. w środowisku biznesowym: podanie, zwłaszcza w sprawie zatrudnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. konkretny ze względu na oferowaną użytkownikom funkcjonalność element oprogramowania użytkowego, które jest podkategorią oprogramowania;
(1.2) praktyka absolwenta studiów prawniczych, mająca na celu przygotować go do wykonywania poszczególnych zawodów prawniczych;
(1.3) zastosowanie
(1.4) przyszyta ozdoba tkaniny
(1.5) wniosek, podanie np. o pracę
(1.6) śrpol. przyłożenie się do czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Aplikacjami są m.in. menedżery plików i oprogramowanie biurowe.
(1.4) Mam po mamie stare dżinsy z hipisowską aplikacją w kwiaty.
(1.6) Gdyby aplikacja do talentów była dodana, ledwoby się mógł który naród z naszym mierzyć w naukach.
Wiktionary
IPA: ˌaplʲiˈkat͡sʲja, AS: aplʹikacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. aplikant m., aplikantka ż., aplikantura ż., aplikatura ż., aplikator m., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikacyjny, aplikancki
Wiktionary
(1.1) program
(1.2) aplikantura
(1.3) zastosowanie
(1.4) naszywka
Wiktionary
związany z aplikacją (np. obowiązki aplikacyjne, ikona aplikacyjna)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) praw. związany z aplikacją
(1.2) inform. związany z aplikacją komputerową
(1.3) związany z aplikacją, podaniem, wnioskiem lub z aplikowaniem, wnioskowaniem o coś
(1.4) związany z aplikowaniem, wdrażaniem czegoś
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikant mos., aplikantka ż., aplikator mrz., aplikatura ż., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
czas. aplikować
Wiktionary
odnoszący się do aplikanta, właściwy aplikantom
SJP.pl
osoba odbywająca praktykę przygotowującą do zawodu prawniczego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. absolwent prawa odbywający praktykę przygotowującą do wykonywania któregoś z zawodów prawniczych
(1.2) pierwszy stopień służbowy w Służbie Celnej a następnie w Służbie Celno-Skarbowej
(1.3) osoba posiadająca stopień aplikanta (1.2)
Wiktionary
Aplikacja prawnicza – proces szkolenia teoretycznego i praktycznego absolwenta studiów prawniczych mający na celu przygotowanie go do wykonywania określonego zawodu prawniczego, odbywający się w miejscach i w czasie określonym szczegółowymi przepisami i kończy się zdaniem stosownego egzaminu państwowego. Celem aplikacji jest przygotowanie aplikanta do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu.
Wikipedia
(1.1) Aplikant powoli odczytał zaznaczony ustęp.
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikantura ż., aplikatura ż., aplikator m., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
:: fż. aplikantka ż.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikancki, aplikacyjny
skr. apl.
Wiktionary
→ aplikant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. absolwentka prawa odbywająca praktykę przygotowującą do wykonywania któregoś z zawodów prawniczych
Wiktionary
(1.1) Przewieziono go do Warszawy i tam właśnie sędzia śledczy miał go skonfrontować z ludźmi, którzy go wcześniej znali; ten jednak to ważne i odpowiedzialne zadanie zlecił aplikantce.
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikantura ż., aplikatura ż., aplikator m., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
:: fm. aplikant m.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikancki, aplikacyjny
Wiktionary
praktyka przygotowująca do zawodu prawniczego (np. aplikantura adwokacka); aplikacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. praktyka przygotowująca do zawodu prawniczego
Wiktionary
Aplikacja prawnicza – proces szkolenia teoretycznego i praktycznego absolwenta studiów prawniczych mający na celu przygotowanie go do wykonywania określonego zawodu prawniczego, odbywający się w miejscach i w czasie określonym szczegółowymi przepisami i kończy się zdaniem stosownego egzaminu państwowego. Celem aplikacji jest przygotowanie aplikanta do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu.
Wikipedia
rzecz. aplikowanie n., aplikatura ż., aplikator mrz., aplikantka ż., aplikant mos., zaaplikowanie n., aplikacja ż.
czas. aplikować
Wiktionary
przyrząd do aplikowania leku lub kosmetyku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. farm. kosmet. przyrząd do podawania leku, kosmetyku lub innego środka
Wiktionary
(1.1) Umieścić uchwyt z aplikatorem pianki w otworze na szczycie nakrywki, tak aby aplikator pianki był niewidoczny.
Wiktionary
IPA: ˌaplʲiˈkatɔr, AS: aplʹikator
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikatura ż., aplikantura ż., aplikant m., aplikantka ż., aplika ż., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikacyjny, aplikancki
Wiktionary
zdrobnienie od: aplikator
SJP.pl
1. optymalny układ palców w grze na instrumencie muzycznym; palcowanie;
2. zapis tego układu za pomocą cyfr przy nutach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. zalecany układ palców podczas gry na instrumencie;
Wiktionary
Aplikatura, palcowanie – w grze na instrumentach muzycznych optymalny ze względu na fizjologię ręki sposób układania palców. Także zapis kolejności użycia palców podczas gry. Podczas opracowywania aplikatury bierze się również pod uwagę dynamikę, artykulację i frazowanie utworu. Podstawy współczesnej aplikatury w zakresie gry fortepianowej stworzył na początku XIX wieku Muzio Clementi.
Wikipedia
IPA: ˌaplʲikaˈtura, AS: aplʹikatura
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikator m., aplikantura ż., aplikant m., aplikantka ż., aplika ż., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikacyjny, aplikancki
Wiktionary
(1.1) palcowanie
Wiktionary
1. odbywać praktykę przygotowującą do zawodu prawniczego;
2. zdobić tkaninę, ubranie przez naszywanie na nim ozdobnego wzoru z innego materiału;
3. podawać, zalecać, przepisywać coś komuś, zwłaszcza jako środek leczniczy
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaaplikować)
(1.1) med. kosmet. podawać lub zalecać podawanie, stosowanie leku lub kosmetyku
(1.2) ozdabiać naszywając aplikacje
(1.3) przen. przekazywać, stosować, narzucać coś
(1.4) praw. odbywać aplikację w celu praktycznego przygotowania do zawodu prawniczego
Wiktionary
IPA: ˌaplʲiˈkɔvat͡ɕ, AS: aplʹikovać
Wiktionary
rzecz. aplikacja ż., aplikatura ż., aplikator m., aplikantura ż., aplikant m., aplikantka ż., aplika ż., aplikowanie n., zaaplikowanie n.
czas. zaaplikować dk.
przym. aplikacyjny, aplikancki
Wiktionary
(1.1) przepisywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|aplikować.
Wiktionary
rzecz. zaaplikowanie n., aplikacja ż., aplikatura ż., aplikator m., aplikantura ż., aplikant m., aplikantka ż.
czas. aplikować ndk., zaaplikować dk.
przym. aplikacyjny, aplikancki
Wiktionary
taki, który ma naszyte wzory zdobnicze
SJP.pl
magmowa skała drobnoziarnista występująca w postaci żył
SJP.pl
Aplit – głębinowa, najczęściej kwaśna skała magmowa, tworząca żyły, czasem gniazda, o składzie granitoidu, ale uboższa w minerały maficzne. Występuje w granitoidach oraz skałach ich osłony.
Wikipedia
przestarzałe: śmiałość, tupet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pomarańcza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pomarańcza
Wiktionary
punkt na orbicie ciała niebieskiego okrążającego dany obiekt, w którym jest ono najdalej od tego obiektu
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
punkt na orbicie wokół jakiegoś ciała niebieskiego, najbardziej od niego oddalony
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
układ optyczny, z którego została usunięta aberracja chromatyczna (dla trzech podstawowych barw światła) oraz sferyczna
SJP.pl
Apochromat (z gr. apó – od, chrōma – barwa, chrōmatos – dopełniacz barwy, apochrōmatos – odbarwiony) – układ soczewek (np. obiektyw) złożony z co najmniej dwóch soczewek ze szkła optycznego różnych gatunków, o różnych współczynnikach załamania i różnych dyspersjach – zależnościach współczynnika załamania światła od długości fali. W tym jednej ze szkła niskodyspersyjnego.
Wikipedia
Apodema (ang. apodeme) – element anatomiczny ciała stawonogów.
Apodema to wpuklenie (inwaginacja) oskórka (kutykuli) służąca za punkt przyczepu mięśni, wzmocnienie ściany ciała, ochrona lub podpora dla narządów wewnętrznych.
Apodema zwykle tworzona jest przez macierz wielokomórkową, ale może być też tworem jednokomórkowym.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: apodyktycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: apodyktyczny; bardziej apodyktyczny
SJP.pl
niezłomność w przekonaniu o jedynej słuszności swojego zdania, czasem wręcz despotyczne narzucanie go innym
SJP.pl
1. taki, który narzuca swoją wolę innym i nie znosi sprzeciwu; bezwzględny, arbitralny, despotyczny, bardzo stanowczy (np. apodyktyczny szef);
2. taki, który jest wyrazem tych cech (np. apodyktyczne spojrzenie);
3. w logice: stwierdzający, wyrażający konieczność;
4. w logice: zdanie lub sąd apodyktyczny - zdanie, w którym występuje np. słowo "musi", stwierdzające konieczność istnienia jakiegoś stanu rzeczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który narzuca swoje zdanie i nie uznaje sprzeciwu wobec niego
(1.2) log. oczywisty, konieczny, definitywny, wypływający z przesłanek
Wiktionary
(1.1) Prześledźmy taki przypadek: w pewnej rodzinie urodziły się kolejno dwie córeczki, jako jedyne dzieci. Na rodziców wybrały sobie małżeństwo, gdzie matka była apodyktyczna, bezwzględna, karząca i karcąca, niezdolna do negocjacji, wymuszająca, a nie prosząca.
Wiktionary
IPA: ˌapɔdɨkˈtɨt͡ʃnɨ, AS: apodyktyčny
Wiktionary
rzecz. apodyktyczność ż.
przysł. apodyktycznie
Wiktionary
(1.1) stanowczy, zaborczy, arbitralny, despotyczny
(1.2) konieczny
Wiktionary
sposób postępowania polegający na nieznoszeniu sprzeciwu i narzucaniu innym swojego zdania; apodyktyczność, arbitralność, arbitralizm
SJP.pl
białkowa część enzymu
SJP.pl
Apoenzymy – białkowe części enzymu, które po połączeniu z odpowiednimi koenzymami lub grupami prostetycznymi tworzą holoenzymy. Z reguły dopiero holoenzym jest w pełni funkcjonalnym enzymem, bowiem koenzymy odgrywają kluczową rolę w mechanizmie reakcji enzymatycznej. Apoenzym decyduje o swoistości enzymu oraz często o rodzaju reakcji jaką enzym jest zdolny katalizować.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. teol. przyjmujący raczej czym Bóg nie jest, niż czym jest
Wiktionary
Teologia apofatyczna (gr. apofatikos - "przeczący", nazywana też Teologią negatywną) – nurt teologii oparty na założeniu, że jakiekolwiek pozytywne poznanie natury Boga przekracza granice możliwości ludzkiego rozumu.
Swe początki teologia apofatyczna bierze z filozofii neoplatoników, z nauczania Klemensa Aleksandryjskiego, Pseudo–Dionizego Areopagity oraz z myśli autorów tworzących tzw. trójcę kapadocką: Bazylego Wielkiego, Grzegorza z Nyssy, Grzegorza z Nazjanzu.
Wikipedia
zjawisko subiektywnego dostrzegania związków i ukrytych sensów w przypadkowych, niepowiązanych zjawiskach, zdarzeniach
SJP.pl
Apofenia (gr. ἀποφαίνω – pojawiać się, podkreślać, sprawiać, że staje się) – doświadczenie odnajdywania związków i ukrytych sensów w przypadkowych oraz nic nieznaczących zjawiskach, faktach, zdarzeniach. Pojęcie to zostało po raz pierwszy użyte w 1958 roku przez Klausa Conrada w pracy o wstępnych etapach schizofrenii, który określił apofenię jako „nieumotywowane dostrzeganie związków”, któremu towarzyszy „specyficzne doświadczanie nienormalnej znaczeniowości”.
Wikipedia
cząsteczka białka o średnicy dwunastu nanometrów
SJP.pl
roślina rodzima dla flory danego obszaru, występująca na siedliskach powstałych w wyniku działalności człowieka, np. perz, pokrzywa, podbiał pospolity
SJP.pl
Apofit – gatunek roślin synantropijnych miejscowego pochodzenia, który występuje na siedliskach sztucznych (antropogenicznych) powstałych w wyniku działalności człowieka. Apofity stanowią część flory gatunków rodzimych. Niektórym roślinom łatwo przychodzi zajmowanie siedlisk sztucznych, stworzonych przez człowieka, gdyż naturalnie zajmowały w przyrodzie siedliska o zbliżonych własnościach. Tak np. podbiał pospolity Tussilago farfara rosnący na kamieniskach nadrzecznych bez trudu zajmuje stworzone w wyniku działalności człowieka nasypy kolejowe, wykopy placów budowy, pola uprawne, hałdy przemysłowe. Do apofitów należą również np. perz właściwy Elymus repens, trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigejos. Niektóre apofity z kolei zajmują siedliska antropogeniczne odmienne od tych występujących w naturze, np. hałdy górnicze, wyrobiska, tereny silnie skażone.
Wikipedia
boczne odgałęzienie większej intruzji magmowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zgrubienie na grzbietowej stronie łuski nasiennej szyszki sosnowej;
(1.2) mikol. trzonek zarodnionośny u podstawy zarodni;
(1.3) mikol. pierścieniowate zgrubienie na dolnej stronie osłonki otaczającej owocnik;
(1.4) geol. rozgałęzienie masy głębinowej wypełnione magmą;
(1.5) geol. rodzaj żyły skalnej;
Wiktionary
Apofiza, apofyza (gr. apo ‘od’, ‘z dala’; physis ‘natura’, ‘wzrost’) – termin w naukach przyrodniczych stosowany do określenia różnych elementów odstających, odróżniających się od struktury podstawowej:
Wikipedia
(1.1) apofyza
(1.2) apofyza
(1.3) apofyza
(1.4) apofyza
(1.5) apofyza
Wiktionary
wymiana samogłosek w morfemach wyrazów, np. pienić - piana, plotą - pleść
SJP.pl
Przegłos, inaczej metafonia, apofonia (ablaut – z niem.) – uwarunkowana fonologicznie wymiana samogłosek w temacie (np. w języku niemieckim i praindoeuropejskim), powstała na skutek historycznych procesów fonetycznych, jak również proces fonetyczny, w wyniku którego pojawia się przegłos, np. przegłos lechicki. Apofonia dzieli się na jakościową, gdzie następuje alternacja całego dźwięku (np. łac. tego i toga) i ilościową, gdzie zmienia się długość samogłoski: lēgit – lĕgit.
Wikipedia
krótka, dowcipna anegdota lub zwięzłe, trafne powiedzenie zręcznie dostosowane do okoliczności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótka anegdota lub powiedzenie, zręcznie dostosowane do okoliczności
Wiktionary
Apoftegmat (gr. apóphthegma, ~matos – sentencja, wypowiedź) – krótki utwór literacki, wierszowany lub prozatorski, prezentujący dowcipną, błyskotliwą, trafną wypowiedź wybitnej postaci (np. władcy).
Apoftegmaty spisywane były już w starożytności. Ich zbiory tworzyli m.in. Valerius Maximus (Factorum et dictorum memorabiliorum libri IX) i Plutarch (Apoftegmaty królów i wodzów, Apoftegmaty lakońskie). Chociaż apoftegmaty pojawiały się również w średniowieczu, to jednak popularne stały się w okresie renesansu. Jednym z istotniejszych zbiorów stworzonych wtedy był zbiór Erazma z Rotterdamu pt. Apophtegmata.
Wikipedia
przym. apoftegmatyczny
Wiktionary
(1.1) bon mot
Wiktionary
przymiotnik od: apoftegmat
SJP.pl
minerał, krzemian wapnia i potasu
SJP.pl
Apofyllit – rzadki minerał z grupy krzemianów. Nazwę tego minerału (od gr. apophyllein = łuszczyć) wprowadził René-Just Haüy.
Wikipedia
typ rozmnażania bezpłciowego u roślin, polegający na rozwoju zarodka i nasienia z komórki woreczka zalążkowego; rodzaj apomiksji
SJP.pl
Apogamia – jeden z rodzajów rozmnażania bezpłciowego – apomiksji. Charakteryzuje się tym, że zarodek nie powstaje z jaja, lecz z synergidy, lub innej komórki woreczka zalążkowego. Liczba chromosomów w zarodku powstałym w wyniku apogamii jest taka sama, jak w komórkach woreczka zalążkowego, z których powstał. Może więc wynosić n chromosomów (jest to apomiksja haploidalna), gdy zaszła mejoza, lub 2 n chromosomów (apomiksja diploidalna), gdy nie doszło do mejozy w woreczku zalążkowym.
Wikipedia
przymiotnik od: apogamia
SJP.pl
1. punkt orbity Księżyca lub sztucznego satelity najbardziej odległy od Ziemi;
2. najwyższy stopień, szczytowy punkt (np. rozwoju)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) astr. punkt na orbicie eliptycznej ciała niebieskiego okrążającego Ziemię, znajdujący się najdalej od Ziemi
(1.2) moment szczytowy jakiegoś procesu, moment osiągnięcia wartości maksymalnej
Wiktionary
Wikipedia
rodzaj morskich ryb z rodziny apogonowatych
SJP.pl
Apogon – rodzaj morskich ryb z rodziny apogonowatych (Apogonidae). Hodowane w akwariach morskich. W języku polskim nazwą apogon określany jest również jeden z gatunków tego rodzaju – Apogon imberbis.
Wikipedia
o cechach apogonowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
Apogonowate, kardynałkowate (Apogonidae) – rodzina małych, drapieżnych ryb okoniokształtnych (Perciformes). Niektóre gatunki spotykane są w hodowlach akwariowych. Nazywane również kardynałami lub kardynałkami (nie mylić z kardynałkiem chińskim z rodziny karpiowatych).
Wikipedia
o cechach apogonowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
przestarzałe:
1. kopia oryginału;
2. przyrząd do kopiowania rysunków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. liter. odręczna kopia tekstu
Wiktionary
IPA: aˈpɔɡraf, AS: apograf
Wiktionary
1. koniec świata przepowiedziany w Biblii;
2. katastroficzna przepowiednia;
3. dzieło sztuki lub utwór przedstawiający groźną wizję przyszłości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. bibl. dzień ostateczny
(1.2) pot. zniszczenie, zagłada świata
Wiktionary
Apokalipsa (z gr. ἀποκάλυψις apokalypsis „odsłonięcie, zdjęcie zasłony, objawienie” od apokalýptein „odsłaniać, ujawniać”; apó „od” i kalýptein „zasłonić”) – w terminologii judaistycznej i chrześcijańskiej literatury religijnej to opis szczególnego rodzaju proroctwa, dotyczącego tego, co ma się wydarzyć w dniach ostatecznych, przekazywanego przez Boga wybranemu prorokowi. Badania historyczne wskazują, że zwyczaj pisania apokalips powstał wśród zhellenizowanych Żydów, a następnie rozpowszechnił się również wśród chrześcijan.
Wikipedia
(1.1) Nie wiadomo kiedy zdarzy się apokalipsa.
(1.2) „Niedługo nastąpi apokalipsa!” – powiedział przechodniom obłąkany mężczyzna.
Wiktionary
IPA: ˌapɔkaˈlʲipsa, AS: apokalʹipsa
Wiktionary
przym. apokaliptyczny
rzecz. apokaliptyka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. apokaliptyczny
rzecz. apokaliptyka ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apocalypse
* baskijski: (1.1) apokalipsi
* czeski: (1.1) apokalypsa ż.
* francuski: (1.1) apocalypse ż.
* hiszpański: (1.1) apocalipsis m.
* interlingua: (1.1) apocalypse
* litewski: (1.1) apokalipsė ż.
* niemiecki: (1.1) Apokalypse ż.
* nowopruski: (1.1) apōkalipsi ż.
* rosyjski: (1.1) Апокалипсис
* słowacki: (1.1) apokalypsa ż.
* słoweński: (1.1) apokalipsa ż.
* szwedzki: (1.1) apokalyps w.
* węgierski: (1.1) apokalipszis
źródła.
== apokalipsa (język słoweński.) ==
wymowa.
IPA|apɔkaˈlíːpsa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) apokalipsa
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. dotyczący Apokalipsy św. Jana (np. apokaliptyczna liczba 666);
2. wieszczący zagładę, związany z przerażającymi wydarzeniami (np. apokaliptyczne wieści)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący apokalipsy, końca świata
Wiktionary
(1.1) Cyberpunkowy świat jest wizją, wizją przyszłości, apokaliptyczną, ponurą i przerażającą. W tym świecie rządzonym przez rywalizujące ze sobą korporacje, bohaterem jest zwykle „zbuntowany młody człowiek walczący z systemem lub żyjący na krawędzi marginesu drobny przestępca, uwikłany na skutek zbiegu okoliczności w konflikt z potężną organizacją”.
Wiktionary
rzecz. apokaliptyka ż., apokalipsa ż., apokaliptyczność ż.
przysł. apokaliptycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) piśmiennictwo o tematyce apokaliptycznej
Wiktionary
rzecz. apokalipsa, Apokalipsa
przym. apokaliptyczny
Wiktionary
Apokarpia, wolnoowockowość, słupkowie apokarpiczne – rodzaj słupkowia u roślin, u których tworzone jest ono z więcej niż jednego owocolistka, przy czym każdy z owocolistków pozostaje wolny (nie zrośnięty z innymi). W trakcie rozwoju (ontogenezy) brzegi poszczególnych owocolistków zawijają się i zrastają tworząc szew brzuszny. W efekcie w kwiecie powstaje wiele jednoowocolistkowych słupków, tym samym też wiele zalążni. Po zapyleniu i zapłodnieniu zalążków z zalążni apokarpicznych rozwijają się owoce zbiorowe.
Wikipedia
[czytaj: apokatastas-is] teoria "wiecznego powrotu", w myśl której świat ma się odrodzić po pewnym okresie nieistnienia; apokatastaza
SJP.pl
teoria "wiecznego powrotu", w myśl której świat ma się odrodzić po pewnym okresie nieistnienia; apokatastasis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. filoz. koncepcja końcowej i ostatecznej odnowy całego stworzenia poprzez przywrócenie mu pierwotnej doskonałości i bezgrzeszności;
Wiktionary
Apokatastaza (od gr. apokatastasis czyli „ponowne włączenie, odnowienie” z Dz 3, 21) – końcowa i ostateczna odnowa całego stworzenia poprzez przywrócenie mu pierwotnej doskonałości i bezgrzeszności lub nawet przewyższenie tego pierwotnego stanu. Potocznie apokatastaza nazywana jest ideą pustego piekła.
Wikipedia
zanik jednej lub kilku głosek na końcu wyrazu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fonet. skrócenie wyrazu w procesie zaniku głosek na jego końcu lub przez celowe ich opuszczenie;
(1.2) muz. maniera muzyczna podczas śpiewu polegająca na opuszczaniu lub ściszaniu ostatniej głoski lub sylaby słowa;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
(1.1) paragoga
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. apokopowy
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym2|płac|apocope|apocopē. < etym|starogr|ἀποκοπή. (→ „odcięcie”) < etym|starogr|ἀποκόπτω. (→ „odcinać”) < etymn|starogr|ἀπο-|κόπτω. (→ „od-” + „ciąć”)
uwagi.
wikicytaty.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apocope
* bułgarski: (1.1) апокопа ż.
* francuski: (1.1) apocope ż.
* hiszpański: (1.1) apócope ż.
* niemiecki: (1.1) Apokope ż.
* nowogrecki: (1.1) αποκοπή ż.
* rosyjski: (1.1) апоко́па ż.
* słowacki: (1.1) apokopa ż.
* starogrecki: (1.1) ἀποκοπή ż.
* włoski: (1.1) troncamento m.
źródła.
== apokopa (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fonet. apokopa
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈkɔpa, AS: apokopa
Wiktionary
przym. apokopowy
Wiktionary
antonimy.
(1.1) paragoga
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. apokopowy
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym2|płac|apocope|apocopē. < etym|starogr|ἀποκοπή. (→ „odcięcie”) < etym|starogr|ἀποκόπτω. (→ „odcinać”) < etymn|starogr|ἀπο-|κόπτω. (→ „od-” + „ciąć”)
uwagi.
wikicytaty.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apocope
* bułgarski: (1.1) апокопа ż.
* francuski: (1.1) apocope ż.
* hiszpański: (1.1) apócope ż.
* niemiecki: (1.1) Apokope ż.
* nowogrecki: (1.1) αποκοπή ż.
* rosyjski: (1.1) апоко́па ż.
* słowacki: (1.1) apokopa ż.
* starogrecki: (1.1) ἀποκοπή ż.
* włoski: (1.1) troncamento m.
źródła.
== apokopa (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fonet. apokopa
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: apokopa
SJP.pl
1. tekst związany tematycznie z Nowym lub Starym Testamentem, lecz nieuznany przez Kościół chrześcijański za kanoniczny;
2. przenośnie o utworze przypisywanemu nieżyjącemu lub wymyślonemu twórcy, często w celu wprowadzenia odbiorcy w błąd i nadania utworowi wyższej rangi, wartości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. pierwotnie teksty ukryte dotyczące religii, do których dostęp tylko posiadali nieliczni, posiadający określoną wiedzę
(1.2) rel. bibl. teksty religijne, okołobiblijne, spisane w czasach starożytnych, ale które nie wchodzą do kanonu Biblii danego Kościoła;
(1.3) przen. utwór rzekomo autentyczny, np. podrobione dzieło wielkiego pisarza lub recenzja nienieistniejącej książki
Wiktionary
Apokryf (gr. ἀπόκρυφος, ápókryphos – ukryty, tajemny) – określenie używane obecnie głównie w kontekście religijnym wobec ksiąg o tematyce biblijnej, uważanych za nienatchnione i co za tym idzie niewchodzących w skład Kanonu Biblii.
W szerszym zakresie oznacza dzieło o niepewnej, podejrzanej autentyczności, np. przypisywany Plutarchowi traktat „O wychowaniu dzieci”.
Wikipedia
(1.2) Dawniej za apokryfy uznano pisma niepewnego pochodzenia, które nie zostały przyjęte do kanonu pism świętych.
(1.3) Apokryfy Lema to zbiór recenzji i wstępów nieistniejących książek.
Wiktionary
IPA: aˈpɔkrɨf, AS: apokryf
Wiktionary
rzecz. apokryfista m., apokryficzność ż.
przym. apokryficzny
przysł. apokryficznie
Wiktionary
(1.2) pseudoepigraf
Wiktionary
o cechach apokryfu i satyry
SJP.pl
mający charakter apokryfu:
a) biblijnego (np. elementy apokryficzne w kazaniach);
b) literackiego (np. teksty apokryficzne w historii literatury)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liter. rel. mający charakter apokryfu
(1.2) przen. o wątpliwej autentyczności
Wiktionary
(1.1) Zanim przejdziemy do przedstawienia literatury apokryficznej, musimy sprecyzować pojęcie "apokryfu".
Wiktionary
IPA: ˌapɔkrɨˈfʲit͡ʃnɨ, AS: apokryfʹičny
Wiktionary
rzecz. apokryf mrz., apokryficzność ż.
przym. apokryfowy
Wiktionary
(1.1) apokryfowy, fałszywy, podrobiony, udawany
Wiktionary
przymiotnik od: apokryf; apokryficzny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający charakter apokryfu
Wiktionary
przym. apokryficzny
Wiktionary
(1.1) apokryficzny, fałszywy, podrobiony, udawany
Wiktionary
wydzielanie apokrynowe - rodzaj wydzielania zewnątrzkomórkowego polegające na oderwaniu szczytowej części komórki zawierającej wydzielaną substancję
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Apolinary – męskie imię pochodzenia greckiego, powstałe od imienia boga Apollina.
Formą żeńską imienia jest Apolinaria.
Apolinary imieniny obchodzi: 8 stycznia, 8 kwietnia, 23 lipca, 23 sierpnia, 2 września, 13 września i 5 października.
Wikipedia
IPA: ˌapɔlʲĩˈnarɨ, AS: apolʹĩnary
Wiktionary
rzecz. Apollo mos./mzw.
Wiktionary
pogląd z filozofii chrześcijańskiej odnoszący się do boskiej natury Chrystusa
SJP.pl
Apolinaryzm – jest poglądem odnoszącym się do natury Chrystusa. Nazwa pochodzi od głównego przedstawiciela tej doktryny, Apolinarego, będącego w latach około 360-392 biskupem Laodycei. Interpretując dogmat ogłoszony na Soborze Nicejskim (325), który wobec arianizmu głosił, że oprócz natury ludzkiej, Chrystus w całej pełni posiada boską naturę. Apolinary stwierdził, że aby boskość Chrystusa mogła się w nim w pełni przejawić, Jego natura ludzka musiała być niekompletna, np. nie posiadała duszy rozumnej. Apolinaryzm kwestionował zatem integralność ludzkiej natury Chrystusa, wyznając pogląd, że posiada On tylko jedną, zmieszaną i zmodyfikowaną, naturę, w myśl słynnej formuły Apolinarego z Laodycei:
Wikipedia
apolliński;
1. dotyczący Apolla (mitologicznego greckiego boga), np. apolińskie atrybuty - łuk i lira;
2. niesamowicie piękny, harmonijny (np. apolińska budowa ciała);
3. apoliński pierwiastek - w filozofii Nietzschego: jeden z dwóch głównych pierwiastków kultury i natury człowieka, jasny, rozumowy, związany z ładem i porządkiem, przeciwstawny pierwiastkowi dionizyjskiemu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zob. apolliński.
Wiktionary
rzecz. Apollo mzw./mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest apolińskie; cecha tych, którzy są apolińscy
Wiktionary
przym. apoliński
przysł. apolińskie
Wiktionary
białkowa część lipoproteiny, wiążąca lipidy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. białko wchodzące w skład lipoprotein;
Wiktionary
Apolipoproteina – białkowa część lipoproteiny, która odpowiedzialna jest za wiązanie lipidów. W zależności od klasy lipoprotein mogą stanowić od 1% składu cząsteczki lipoproteiny (chylomikrony) po 45 – 55% w przypadku lipoprotein o dużej gęstości.Różnią się one między sobą budową cząsteczkową, składem aminokwasowym oraz właściwościami przeciwmiażdżycowymi, właściwościami immunologicznymi, ruchliwością elektroforetyczną oraz funkcjami klinicznymi.
Wikipedia
(1.1) Cząsteczki HDL nigdy nie zawierają apoliporoteiny B.
Wiktionary
IPA: ˌapɔlʲipɔprɔtɛˈjĩna, AS: apolʹipoprotei ̯ĩna
Wiktionary
(1.1) apo
Wiktionary
osoba nie posiadająca obywatelstwa żadnego państwa; bezpaństwowiec; apatryda
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób apolityczny
Wiktionary
rzecz. apolityczność ż.
przym. apolityczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest apolityczne; cecha tych, którzy są apolityczni
Wiktionary
Apolityczność – odnosi się do dwóch podobnych pojęć.
Wikipedia
przym. apolityczny
przysł. apolitycznie
Wiktionary
nieangażujący się w politykę, stroniący od polityki (np. apolityczna postawa, apolityczna osoba)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) niezwiązany z polityką
Wiktionary
rzecz. apolityczność ż.
przysł. apolitycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. grecki bóg piękna i sztuki;
(1.2) rzad. imię|polski|m.
Wiktionary
Apollo (gr. Ἀπόλλων Apóllōn, także jako Febus, gr. Φοῖβος Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto, bliźniaczy brat Artemidy. Urodzony na wyspie Delos. Należał do dwunastu najważniejszych bogów Olimpu. Swoją siedzibę miał na szczycie góry Parnas w Delfach, skąd zsyłał natchnienie. Mury okalające dom Apollina okalały też miejsce słynnej wyroczni delfickiej.
Wikipedia
(1.1) Oby Apollin z łuku tak na pewne mierzył, / Lub Telemach na zamku uśmiercon, dziś nieżył, / Jak to pewna, że Odyss dawno leży w ziemi.
Wiktionary
przym. apollinowy, apolliński
Wiktionary
(1.1) Apollo, Feb, Febus, Fojbos
(1.2) Apollo; war. Apollon
Wiktionary
[czytaj: apoliNE:R] nazwisko, m.in. Guillaume Apollinare (właściwie Wilhelm Apollinaris Kostrowicki; 1880-1918) - poeta francuski polskiego pochodzenia
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) daw. poetycki
Wiktionary
rzecz. Apollo mos., apollo mzw./mos.
przym. apolliński
Wiktionary
apoliński;
1. dotyczący Apolla (mitologicznego greckiego boga), np. apollińskie atrybuty - łuk i lira;
2. niesamowicie piękny, harmonijny (np. apollińska budowa ciała);
3. apolliński pierwiastek - w filozofii Nietzschego: jeden z dwóch głównych pierwiastków kultury i natury człowieka, jasny, rozumowy, związany z ładem i porządkiem, przeciwstawny pierwiastkowi dionizyjskiemu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Apollem, dotyczący Apolla
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do Apolla, będący jego własnością
przymiotnik jakościowy
(3.1) taki jak u Apolla, charakterystyczny dla Apolla
(3.2) filoz. w filozofii nietzscheańskiej związany z nurtem harmonijnym, umiarkowanym, racjonalnym w sztuce greckiej
Wiktionary
rzecz. Apollo mos., apollo mzw./mos.
przym. apollinowy
Wiktionary
(1.1) apoliński
(2.1) apoliński
(3.1) apoliński
(3.2) apoliński
Wiktionary
przenośne określenie mężczyzny o wybitnej urodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg sztuki i piękna;
(1.2) rzad. imię|polski|m., jedno z imion mitologicznych;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 1862;
Wiktionary
Apollo (gr. Ἀπόλλων Apóllōn, także jako Febus, gr. Φοῖβος Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto, bliźniaczy brat Artemidy. Urodzony na wyspie Delos. Należał do dwunastu najważniejszych bogów Olimpu. Swoją siedzibę miał na szczycie góry Parnas w Delfach, skąd zsyłał natchnienie. Mury okalające dom Apollina okalały też miejsce słynnej wyroczni delfickiej.
Wikipedia
(1.1) Apollo, jeden z najprzystojniejszych olimpijczyków, był synem Zeusa i Leto oraz bliźniaczym bratem Artemidy.
(1.1) Artemida i Apollo, oboje strzelający niechybnie z łuku, uchodzili za dawców nagłej śmierci.
(1.1) Atrybutami Apolla były: kitara, wieniec laurowy, jastrząb, kruk, kogut, konik polny, wawrzyn szlachetny (laur) i trójnóg.
(1.1) Głównymi ośrodkami kultu Apollina były Delfy i wyspa Delos.
(1.1) Uwieńczano także posągi bogów, zwykle roślinami, jakie były im poświęcone, np. wawrzyn Apollowi, dąb Zeusowi, mirt Afrodycie, winorośl albo platan Dionizosowi, kłosy zboża Demeter, oliwka Atenie.
(1.1) Obrażona bogini poskarżyła się Apollinowi i Artemidzie, którzy zabili strzałami z łuku dzieci Niobe.
(1.2) Mam na imię Apollo i studiuję filologię klasyczną na Uniwersytecie Łódzkim.
(1.2) 25 stycznia i 18 kwietnia przypadają imieniny Apolla.
(2.1) Apollo porusza się po orbicie, która ma peryhelium położone bliżej Słońca niż Ziemia.
Wiktionary
IPA: aˈpɔlːɔ, AS: apo•lo
Wiktionary
rzecz. apollo mos./mzw., apollinowość ż., apollińskość ż., Apollonia ż., Apolonia ż., Apollina ż., Apollon m., Apolina ż., Apoloniusz mos., Apolinary mos., Apolinaria ż.
przym. apollinowy, apoliński, apolliński
:: przest. gwara. Apollowy
przysł. apollińsko
Wiktionary
(1.1) Apollin, Feb, Febus, Fojbos
(1.2) Apollin; war. Apollon
Wiktionary
mit. gr. bóg obrzędów oczyszczających, wróżbiarstwa i muzyki; od VI w. p.n.e. uważany za boga światła słonecznego; syn Zeusa i Leto, bliźniaczy brat Artemidy; Apollo
SJP.pl
Wikipedia
dawny rodzaj wielkich organów z cylindrem
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Apollona lub z nim związany
SJP.pl
Apollos (gr. Απολλως; skrót od Apollonius, gr. Απολλώνιος) – wczesny judeochrześcijanin, wymieniony parokrotnie w Nowym Testamencie. Był Judejczykiem, urodzonym w Aleksandrii.
Był prawdopodobnie uczniem Jana Chrzciciela – według relacji biblijnej znał tylko chrzest Janowy. Po raz pierwszy pojawia się w Dz 18,24-19,1 – gdy przybył do Efezu i zaczął nauczać w synagodze. Według Dziejów Apostolskich odznaczał się znajomością greckiej retoryki i wiedział już dużo o Jezusie. Zwrócił na siebie uwagę chrześcijan, a Pryscylla i Akwila, przyjaciele Pawła udzielili mu dalszych pouczeń o wierze chrześcijańskiej.
Wikipedia
opowieść dydaktyczna bliska bajce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. krótki utwór prozą lub wierszem o charakterze dydaktyczno-moralizatorskim, często alegoryczny;
Wiktionary
Apolog (gr. apólogos = opowieść) – krótki, dydaktyczno-moralizatorski utwór pisany prozą lub wierszem, często alegoryczny. Bohaterami takich utworów są postacie o schematycznych cechach.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀπόλογος. (apólogos) → opowieść
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apologue
* esperanto: (1.1) apologo
* niemiecki: (1.1) Apolog m.
źródła.
== apolog (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) apolog
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: aˈpɔlɔk, AS: apolok
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀπόλογος. (apólogos) → opowieść
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apologue
* esperanto: (1.1) apologo
* niemiecki: (1.1) Apolog m.
źródła.
== apolog (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) apolog
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. osoba broniąca określonej idei, postawy itp.; apologetyk;
2. pisarz chrześcijański z II i III wieku, którego twórczość miała na celu obronę religii chrześcijańskiej przed zarzutami niewiernych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba broniąca określonej idei, postawy
Wiktionary
IPA: ˌapɔlɔˈɡɛta, AS: apologeta
Wiktionary
rzecz. apologia ż., apologetyka ż., apologetyk m., apologizowanie n.
:: fż. apologetka ż.
przym. apologetyczny
Wiktionary
(1.1) apologetyk
Wiktionary
1. broniący jakiejś idei, sprawy (np. apologetyczne artykuły);
2. dotyczący apologetyki (np. pisma apologetyczne)
SJP.pl
przemowa (wygłoszona lub napisana) zawierająca apologię
SJP.pl
1. twórczość chrześcijańskich autorów (zwłaszcza w pierwszych wiekach naszej ery) odpierających zarzuty stawiane ich religii;
2. dział teologii obejmujący uzasadnianie i obronę podstawowych prawd wiary
SJP.pl
Apologetyka (łac. apologeticum, z gr. ἀπολογία) – dział teologii (teologia fundamentalna, której apologetyka jest wymiarem praktycznym) lub literatury zajmujący się obroną wiary przed zarzutami przeciwników oraz uzasadniający podstawowe prawdy wiary. Termin ten również dotyczyć może twórczości pisarskiej apologetów. Mianem tym określa się pisarzy wczesnochrześcijańskich z II i III w. działających w okresie po Ojcach Apostolskich. Zaliczani są do nich m.in. św. Justyn, Atenagoras z Aten, Arystydes z Aten, Teofil z Antiochii, Tertulian, Klemens Aleksandryjski, Meliton z Sardes, Tacjan Syryjczyk, Minucjusz Feliks, Apolinary z Hierapolis, Kwadrat Apologeta. Wymienieni pisarze chrześcijańscy próbowali dowodzić, iż wiara chrześcijańska mogłaby zagwarantować porządek w Cesarstwie Rzymskim.
Wikipedia
bezkrytyczny i bezrefleksyjny stosunek do prawd religijnych
SJP.pl
obrona przed zarzutami i zarazem pochwała danej osoby, dzieła, instytucji; w użyciu codziennym: obrona, pochwała, usprawiedliwienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obrona rzeczy, sprawy lub osoby zawierająca ich usprawiedliwienie, a często także jawną lub ukrytą pochwałę; także utwór literacki mający formę mowy obrończej;
Wiktionary
Apologia (gr. ἀπολογία = „obrona”, „mowa obrończa”) – gatunek literacki będący tekstem mówionym lub pisanym, poświęconym obronie jakiejś osoby, idei, sprawy lub dzieła, zawierającym jawną lub ukrytą ich pochwałę oraz odparcie zarzutów przeciwników. Apologia była gatunkiem częstym zwłaszcza w antycznej literaturze chrześcijańskiej. Znane są jednak również apologie żydowskie (np. Józef Flawiusz – Przeciw Apionowi). Apologia wywodzi się ze sztuki oratorskiej.
Wikipedia
(1.1) Niesłychany sukces Nowej Heloizy, apologia miłości, kobiecości, uczuć, nie mogą jednak przesłonić przesłania innego z dzieł wielkiego genewczyka - Emila, traktatu w pięciu księgach, poświęconego wychowaniu dzieci.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈlɔɟja, AS: apoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. apologeta m., apologetka ż., apologetyka ż., apologizowanie n.
przym. apologetyczny
Wiktionary
występować z apologią; bronić kogoś lub czegoś przed oskarżeniami albo/i wychwalać kogoś lub coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. występowanie w obronie kogoś lub czegoś, usprawiedliwianie kogoś lub czegoś, a zarazem głoszenie pochwał kogoś lub czegoś
Wiktionary
rzecz. apologia ż., apologetyka ż., apologeta m., apologetka ż.
czas. apologizować
przym. apologetyczny
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Apolonia – imię żeńskie pochodzenia greckiego, oznaczające osobę należącą do boga Apolla. W starożytności mogło także pochodzić od nazwy miasta (dotyczy wyzwoleńców).
Zdrabniane jako Pola, Polka, Polonia, Polonka, Polunia, Polusia.
Męski odpowiednik to Apoloniusz.
Wikipedia
IPA: ˌapɔˈlɔ̃ɲja, AS: apolõńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Apollo mos./mzw.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Apolonii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Apoloniusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od imienia greckiego boga Apollina. Nosili je między innymi grecki poeta żyjący w III wieku p.n.e. i matematyk Apoloniusz z Pergi. Istnieją liczni święci o tym imieniu (m.in. Ojcowie Kościoła Apoloniusz z Efezu i Apoloniusz senator). Jego żeńskim odpowiednikiem jest Apolonia.
Wikipedia
IPA: ˌapɔˈlɔ̃ɲuʃ, AS: apolõńuš
Wiktionary
rzecz. Apollo mos./mzw.
Wiktionary
Apoloniusz z małżonką; Apoloniuszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Apoloniusza lub z nim związany
SJP.pl
rozmnażanie bez procesu zapłodnienia, występujące u wielu roślin i niektórych zwierząt
SJP.pl
Apomiksja, agamospermia (apo – bez, oddzielony, oddalony; miksja – fuzja, zlewanie) – typ rozmnażania, w którym do powstania zarodka i wytworzenia nasion dochodzi bez zapłodnienia. Zarodek powstaje wyłącznie z komórek osobnika matczynego. W przeszłości termin apomiksja oznaczał wszelkie formy rozmnażania bezpłciowego występujące u roślin. Aktualnie apomiksja jest synonimem agamospermii i dotyczy roślin wytwarzających nasiona (nagozalążkowe i okrytozalążkowe). Znane są zjawiska podobne do apomiksji u roślin niższych, jednak użycie samego terminu wobec tych organizmów jest dyskusyjne.
Wikipedia
Wikipedia
substancja używana w leczeniu choroby Parkinsona oraz zaburzeń erekcji
SJP.pl
Apomorfina (łac. apomorphinum) – agonista receptorów dopaminergicznych D1 i D2 z silniejszym wpływem na te drugie, posiadająca silne właściwości wymiotne, stosowana w diagnostyce i leczeniu choroby Parkinsona oraz w mniejszych dawkach w leczeniu zaburzeń erekcji.
Wikipedia
nauka o wiązadłach
SJP.pl
błona utworzona z tkanki łącznej ścięgnistej, przymocowująca mięśnie do kości; powięź; rozcięgno
SJP.pl
zespół ścian komórkowych, wnętrz martwych komórek i przestworów międzykomórkowych w organizmie roślinnym
SJP.pl
Apoplast – zespół ścian komórkowych, wnętrz martwych komórek i przestworów międzykomórkowych w organizmie roślinnym. Połączone ze sobą i wysycone wodą ściany komórkowe razem z wypełnionymi wodą wnętrzami martwych komórek przewodzących są głównymi drogami transportu wody w roślinie. W ścianach komórkowych ruch wody możliwy jest dzięki zjawisku imbibicji. Wypełnione powietrzem przestwory międzykomórkowe stanowią rezerwuary gazów i umożliwiają roślinie prowadzenie wymiany gazowej z otoczeniem.
Wikipedia
uszkodzenie tkanki mózgowej spowodowane niedokrwieniem pewnego obszaru mózgu lub pęknięciem naczynia krwionośnego (wylew); udar mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. med. udar mózgu
Wiktionary
Udar mózgu, zdarzenie mózgowonaczyniowe, dawniej także apopleksja (gr. stgr. ἀποπληξία – paraliż; łac. apoplexia cerebri, insultus cerebri) – zespół objawów klinicznych związanych z nagłym wystąpieniem ogniskowego lub uogólnionego zaburzenia czynności mózgu, powstały w wyniku zaburzenia krążenia mózgowego i utrzymujący się ponad 24 godziny.
Wikipedia
(1.1) (…) wpadł w taki stan, że lada chwila oczekiwałem ataku apopleksji lub anewryzmu (…)
(1.1) Uszkodzenie ośrodka oddechowego, np. na skutek apopleksji, może powodować objawy podobne do letargu.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈplɛksʲja, AS: apopleksʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. apoplektyk m., apoplektyczka ż.
przym. apoplektyczny
przysł. apoplektycznie
Wiktionary
kobieta zagrożona apopleksją (udarem mózgu)
SJP.pl
będący wynikiem apopleksji, skłonny do apopleksji (np. atak apoplektyczny, osobnik apoplektyczny)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący przejawem / następstwem apopleksji
(1.2) skłonny do apopleksji
Wiktionary
(1.1) Miał on atak apoplektyczny i od tego czasu miewał kłopoty z operowaniem lewą ręką.
Wiktionary
IPA: ˌapɔplɛkˈtɨt͡ʃnɨ, AS: apoplektyčny
Wiktionary
rzecz. apoplektyk mos., apopleksja ż.
Wiktionary
osoba zagrożona apopleksją (udarem mózgu)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która miała atak apopleksji lub jest zagrożona apopleksją
Wiktionary
rzecz. apopleksja ż.
:: fż. apoplektyczka ż.
przym. apoplektyczny
Wiktionary
genetycznie zaplanowana śmierć komórki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. zaprogramowana śmierć komórki żywego organizmu;
Wiktionary
Apoptoza (z starogr. ἀπό [apó, „od”] + πτῶσις [ptôsis, „padanie”]) – jeden z naturalnych procesów biologicznych zaprogramowanej i podlegającej kontroli destrukcji własnych komórek w organizmie wielokomórkowym. Ten mechanizm jest potrzebny i wpływa korzystnie na prawidłowy rozwój, homeostazę i zapobieganie nadmiernej, szkodliwej proliferacji komórek organizmu. Stale usuwane są zużyte, uszkodzone lub niepotrzebne komórki, a w ich miejsce powstają nowe.
Wikipedia
IPA: ˌapɔˈptɔza, AS: apoptoza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od aport
Wiktionary
rzecz. aport m.
wykrz. aport
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pokrywa sedesu
Wiktionary
kwestia sporna dopuszczająca dwa przeciwne sobie rozstrzygnięcia
SJP.pl
osoba zajmująca się aporetyką, wynajdywaniem i analizowaniem aporii
SJP.pl
wyszukiwanie i analiza aporii, zagadnień filozoficznych wciąż aktualnych, analizowanych wciąż przez kolejne pokolenia filozofów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. działanie polegające na wynajdywaniu i analizie aporii
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈrɛtɨka, AS: aporetyka
Wiktionary
rzecz. aporia ż., aporetyk m.
przym. aporetyczny
Wiktionary
trudność logiczna pozornie niedająca się przezwyciężyć (np. paradoksy starożytnych filozofów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. trudność w rozumowaniu logicznym, niemożliwa do przezwyciężenia lub rozwiązania, zawierająca sprzeczne albo przeciwstawne rozwiązania;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. aporetyka ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀπορία. (aporía) → bezdroże, bezradność; trudność < etym|gr|ἄπορος. (áporos) → nieprzebyty; trudny
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) aporia
* francuski: (1.1) aporie ż.
* hiszpański: (1.1) aporía ż.
* niemiecki: (1.1) Aporie ż.
* portugalski: (1.1) aporia
* węgierski: (1.1) aporia
* włoski: (1.1) aporia ż.
źródła.
== aporia (język angielski.) ==
wymowa.
bryt. IPA|əˈpɔːɹɪə.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-aporia.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) filoz. aporia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: aˈpɔrʲja, AS: aporʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. aporetyka ż.
Wiktionary
wnikanie łagiewki pyłkowej do woreczka zalążkowego rośliny
SJP.pl
roślina z rodziny kaktusowatych, pochodząca z Meksyku
SJP.pl
komenda wydawana do psa w znaczeniu: "przynieś", "podaj"
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. praw. wkład niepieniężny wnoszony do spółki handlowej na pokrycie kapitału zakładowego;
(1.2) rzekome, paranormalne zjawisko przenoszenia rzeczy przez duchy;
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński, Zaolzie. wychodek, ubikacja
wykrzyknik
(2.1) kynol. łow. komenda dla psa, aby coś przyniósł;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. aportowanie n., aporcik mrz., aporter mzw.
czas. aportować ndk.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.3) zobtłum|ubikacja.
* angielski: (1.1) apportionment; (1.2) apport
* bułgarski: (1.1) апорт m.; (2.1) апорт
* duński: (1.1) apportindskud n.; (2.1) apport
* estoński: (1.1) mitterahaline sissemakse
* norweski (bokmål): (2.1) apport
* norweski (nynorsk): (2.1) apport
* słowacki: (1.1) aport m.; (2.1) aport
* szwedzki: (2.1) apport
źródła.
== aport (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) ekon. praw. aport
wykrzyknik
(2.1) kynol. aport
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. aportowanie n., aporcik mrz., aporter mzw.
czas. aportować ndk.
Wiktionary
zdolność teleportacji obiektów do siebie
SJP.pl
pies myśliwski zbierający i przynoszący postrzeloną zwierzynę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pies myśliwski przynoszący myśliwemu upolowaną zwierzynę
Wiktionary
Aporter – typ psa utworzony w XIX wieku w Wielkiej Brytanii, używany w myślistwie do aportu drobnej zwierzyny – ptaków (w Polsce głównie kaczek i bażantów) oraz królików i zajęcy. Aportery to psy stosunkowo duże i silne, o szacie chroniącej przed zimnem i przemakaniem, wytrwałe w poszukiwaniu zastrzelonej zwierzyny.
Wikipedia
(1.1) Setery są bardzo dobrymi aporterami.
Wiktionary
rzecz. aport m.
czas. aportować ndk.
wykrz. aport
Wiktionary
o psie: przynosić panu określoną rzecz
SJP.pl
czasownik
(1.1) o psie: przynosić rzucony przedmiot
(1.2) łow. o psie: przynosić ustrzeloną zwierzynę
Wiktionary
IPA: ˌapɔrˈtɔvat͡ɕ, AS: aportovać
Wiktionary
rzecz. aportowanie n., aport m., aporter m., zaaportowanie n.
przym. aportowy
wykrz. aport
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|aportować.
Wiktionary
Aport – komenda wydawana tresowanemu zwierzęciu, najczęściej psu, oznaczająca nakaz przyniesienia przez zwierzę rzuconej rzeczy (również nazywanej „aportem”), a także sama czynność przynoszenia przez zwierzę tej rzeczy.
W szczególności, podczas polowań z użyciem psów (w szczególności polowań na ptactwo albo drobną zwierzynę, jak lisy lub zające) wykorzystuje się psy aportujące do odszukiwania i przynoszenia zastrzelonej zdobyczy.
Wikipedia
czas. aportować ndk.
rzecz. zaaportowanie n., aport mrz.
wykrz. aport
Wiktionary
przymiotnik od: aport
SJP.pl
punkt orbity satelity Księżyca najbardziej oddalony od niego
SJP.pl
Apsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:
Wikipedia
ubarwienie aposematyczne - jaskrawe, często kontrastowe ubarwienie ciała charakterystyczne dla organizmów dysponujących silną i skuteczną bronią (np. trucizną, żądłem), dobrze widoczne dla potencjalnych wrogów, będące dla nich sygnałem ostrzegawczym; ubarwienie ostrzegawcze
SJP.pl
[czytaj: aposjopeza] figura stylistyczna polegająca na przerwaniu wypowiedzi dla pobudzenia domyślności słuchacza; zamilknięcie, niedopowiedzenie, retycencja, apozjopeza, aposjopeza
SJP.pl
figura stylistyczna polegająca na przerwaniu wypowiedzi dla pobudzenia domyślności słuchacza; zamilknięcie, niedopowiedzenie, retycencja, apozjopeza, aposiopeza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. środek stylistyczny, który polega na nagłym przerwaniu wypowiedzi przed jej pełnym spodziewanym zakończeniem
Wiktionary
Zamilknięcie, aposjopeza (gr. ἀποσιώπησις aposiṓpēsis), retycencja (łac. reticentia) – figura retoryczna polegająca na urwaniu wypowiedzi dla pobudzenia domyślności słuchacza (czytelnika). Przedstawiając niemożność dokończenia zdania pod wpływem silnych emocji służy spotęgowaniu wrażenia odbiorcy.
Wikipedia
(1.1) Przykład aposjopezy: „A gdybym ci powiedział, iż ja… ech, nieważne.”.
Wiktionary
(1.1) niedopowiedzenie
Wiktionary
Wikipedia
skrót od: apostoł; ap.
SJP.pl
skrót
(1.1) = rel. apostoł
Wiktionary
(1.1) ap.
Wiktionary
osoba, która odstąpiła od ważnych idei, zasad, zwłaszcza odstępca od wiary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która porzuciła swoją religię albo jej przekonania i zasady
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ostatecznie uznano go za apostatę i wykluczono ze wspólnoty.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈstata, AS: apostata
Wiktionary
rzecz. apostatka ż., apostazja ż.
przym. apostatyczny
Wiktionary
(1.1) odstępca, odszczepieniec
Wiktionary
→ apostata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która porzuciła swoją religię albo jej przekonania i zasady
Wiktionary
rzecz. apostata m., apostazja ż.
przym. apostacki, apostatyczny
Wiktionary
(1.1) odstępczyni
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) oparty na odstępstwie od dogmatu
(1.2) związany z apostazją, dotyczący apostazji
Wiktionary
rzecz. apostazja ż., apostata m., apostatka ż.
Wiktionary
rezygnacja wyznawcy z wiary, zakonnika z zakonu itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. porzucenie jakiejś wiary religijnej;
(1.2) przen. porzucenie swoich idei, przekonań
Wiktionary
Apostazja (gr. ἀποστασία „odstąpienie, odnowa, odpadnięcie, zdrada, odstępstwo”; z ἀπό (apo) „od”, στάσις (stasis) „postawa, pozycja”; połączenie tych słów oznacza „οdległość, oddalenie, zdystansowanie się od...”) – porzucenie wiary religijnej lub religii. W pierwotnym znaczeniu – całkowite porzucenie wiary chrześcijańskiej; termin został również adaptowany do ogólnych pojęć religioznawczych oraz wykorzystywany przez religie i wyznania niechrześcijańskie.
Wikipedia
(1.1) Współcześnie apostazja rozumiana jest jako świadome, dobrowolne i publiczne odejście od wiary.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈstazʲja, AS: apostazʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. apostata m., apostatka ż.
przym. apostacki, apostatyczny
Wiktionary
(1.2) książk. odstępstwo, odszczepieństwo; przest. zaprzaństwo
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest aposterioryczne; cecha tych, którzy są aposterioryczni
Wiktionary
przym. aposterioryczny
przysł. aposteriorycznie
Wiktionary
dotyczący aposterioryzmu; nabyty przez doświadczenie, oparty na doświadczeniu lub uzasadniony za pomocą doświadczenia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. taki, który opiera, bazuje się na doświadczeniu; jest udowodniony za pomocą doświadczenia
Wiktionary
IPA: ˌapɔstɛrʲjɔˈrɨt͡ʃnɨ, AS: aposterʹi ̯oryčny
Wiktionary
rzecz. aposterioryczność ż.
przysł. aposteriorycznie
Wiktionary
(1.1) empiryczny
Wiktionary
zwolennik aposterioryzmu
SJP.pl
przymiotnik od: aposterioryzm
SJP.pl
w filozofii: pogląd epistemologiczny głoszący, że prawdziwe poznanie może nastąpić wyłącznie przez doświadczenie; empiryzm metodologiczny
SJP.pl
Empiryzm (od stgr. ἐμπειρία empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich (bodźców zmysłowych) wtórne. Empiryzm stoi w ostrej sprzeczności z racjonalizmem filozoficznym, który głosi, iż źródłem poznania są właśnie idee, zaś bodźce zmysłowe mają znaczenie drugorzędne.
Wikipedia
dawna jednostka luminancji
SJP.pl
Apostilb (także: blondel; z gr. stilbei – błyszczeć, lśnić) – jednostka luminacji źródła światła pochodząca od stilba, oznaczana asb.
Zależności między apostilb a stilb:
Druga nazwa jednostki (blondel) pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka André Blondela (1863-1938).
Wikipedia
[czytaj: apostij] poświadczenie dokumentu sporządzonego w jednym państwie (np. aktu notarialnego) umożliwiające legalne użycie go w innym państwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ofic. urz. praw. klauzula na dokumencie urzędowym sporządzonym w jednym państwie i umożliwiająca posługiwanie się nim legalnie we wszystkich innych państwach będących aktualnie stroną konwencji haskiej z 1961 r. (tj. konwencji o zniesieniu wymogu legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych)
Wiktionary
Apostille (z fr. apostille, wym. [apostij]), w spolszczeniu apostylla lub apostyl – poświadczenie dokumentu sporządzonego w jednym państwie (np. aktu notarialnego, tłumaczenia przysięgłego, dyplomu ukończenia studiów wyższych lub odpisu aktu stanu cywilnego) umożliwiające legalne użycie go w innym państwie. Poświadczenie to wydawane jest przez właściwy organ państwa, z którego dokument pochodzi.
Wikipedia
(1.1) Apostille wydawana jest na wniosek posiadacza dokumentu.
Wiktionary
1. godność, funkcja biskupa; biskupstwo;
2. krzewienie wiary chrześcijańskiej; apostolstwo;
3. przenośnie: misja krzewienia jakiejś idei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. godność biskupia
(1.2) rel. działalność apostolska, krzewienie wiary
(1.3) rel. grupa chrześcijań uczestnicząca w ewangelizacji
(1.4) przen. upowszechnianie ideologii, nauki
Wiktionary
(1.2) Bożena wzięła udział w sympozjum na temat apostolatu świeckich.
Wiktionary
rzecz. apostoł m., apostołka ż., apostołowanie n.
czas. apostołować ndk.
przym. apostolski
Wiktionary
1. dotyczący apostoła lub apostołów (np. duch apostolski, listy apostolskie);
2. dotyczący papieża jako następcy św. Piotra, pochodzący od papieża (np. błogosławieństwo apostolskie, nuncjusz apostolski)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący apostołów
(1.2) dotyczący papieża (jako następcy św. Piotra Apostoła)
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) Skład apostolski
(1.2) administrator apostolski • Stolica Apostolska • sukcesja apostolska • wikariat apostolski • wikariusz apostolski
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. apostołowanie n., apostolat mrz., apostoł mos., apostołka ż., apostolstwo n.
czas. apostołować
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apostolic
* baskijski: (1.1) apostoliko; (1.2) apostoliko
* białoruski: (1.1) апостальскі
* bułgarski: (1.1) апостолски; (1.2) апостолически
* czeski: (1.1) apoštolský; (1.2) apoštolský
* duński: (1.1) apostolsk, apostolisk
* francuski: (1.1) apostolique
* hiszpański: (1.1) apostólico; (1.2) apostólico
* litewski: (1.1) apaštališkas
* niemiecki: (1.1) apostolisch
* rosyjski: (1.1) апостольский
* słowacki: (1.1) apoštolský; (1.2) apoštolský
* słoweński: (1.1) apostolski
* ukraiński: (1.1) апостольський
* węgierski: (1.1) apostoli; (1.2) apostoli
* włoski: (1.1) apostolico; (1.2) apostolico
źródła.
== apostolski (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) apostolski
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈstɔlsʲci, AS: apostolsʹḱi
Wiktionary
rzecz. apostołowanie n., apostolat mrz., apostoł mos., apostołka ż., apostolstwo n.
czas. apostołować
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. apostołowanie n., apostolat mrz., apostoł mos., apostołka ż., apostolstwo n.
czas. apostołować
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apostolic
* baskijski: (1.1) apostoliko; (1.2) apostoliko
* białoruski: (1.1) апостальскі
* bułgarski: (1.1) апостолски; (1.2) апостолически
* czeski: (1.1) apoštolský; (1.2) apoštolský
* duński: (1.1) apostolsk, apostolisk
* francuski: (1.1) apostolique
* hiszpański: (1.1) apostólico; (1.2) apostólico
* litewski: (1.1) apaštališkas
* niemiecki: (1.1) apostolisch
* rosyjski: (1.1) апостольский
* słowacki: (1.1) apoštolský; (1.2) apoštolský
* słoweński: (1.1) apostolski
* ukraiński: (1.1) апостольський
* węgierski: (1.1) apostoli; (1.2) apostoli
* włoski: (1.1) apostolico; (1.2) apostolico
źródła.
== apostolski (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) apostolski
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. działalność apostolska; apostołowanie; apostolat;
2. upowszechnianie, krzewienie jakiejś idei, nauki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. propagowanie wiary chrześcijańskiej;
(1.2) misja głoszenia jakiś idei lub poglądów
Wiktionary
Apostolstwo (gr. apostolos = wysłannik) – w chrześcijaństwie przybliżanie przez ludzi wierzących innych osób do Boga i wiary.
Wikipedia
(1.1) Każdy wierzący powinien zaangażować się w jakąś formę apostolstwa.
(1.3) Stowarzyszenie Matki Bożej, Patronki Dobrej Śmierci, zwane także Apostolstwem Dobrej Śmierci, jest zrzeszeniem modlitewnym, które ma przygotować do godnego, chrześcijańskiego umierania.
Wiktionary
rzecz. apostoł m., apostołka ż., apostołowanie n.
przym. apostolski
Wiktionary
(1.1) apostołowanie, apostolat, krzewienie, propagowanie
(1.2) propagowanie
(1.3) apostołowanie, apostolat
Wiktionary
1. jeden z dwunastu uczniów Chrystusa;
2. propagator chrześcijaństwa;
3. przenośnie: krzewiciel jakiejś idei, nauki, jakichś poglądów itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. każdy z dwunastu najbliższych uczniów Jezusa Chrystusa powołanych przez niego w celu głoszenia jego nauk;
(1.2) rel. ktoś, kto rozpowszechnia chrześcijaństwo
(1.3) przen. ktoś, kto rozpowszechnia jakieś idee, zasady, poglądy, nauki
(1.4) uczn. przen. nauczyciel
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Struthidea cinerea|ref=tak., żyjący w Australii szarobrązowawy ptak z długim ogonem należący do rodziny skałowronów (Corcoracidae)
Wiktionary
Apostoł (gr. apostolos – wysłannik) – nazwa używana w Nowym Testamencie najczęściej na określenie najbliższych uczniów Jezusa Chrystusa powołanych przez niego osobiście i wysłanych do głoszenia jego nauk. Samo pojęcie występuje też w Nowym Testamencie na określenie innych osób.
Wikipedia
(1.1) Najstarsze na świecie portrety apostołów Piotra, Pawła, Andrzeja i Jana znaleźli archeolodzy w rzymskich katakumbach świętej Tekli.
(1.3) Co tydzień pukają do mnie apostołowie świadków Jehowy.
Wiktionary
IPA: aˈpɔstɔw, AS: apostou̯
Wiktionary
rzecz. apostolat m., apostołka ż., apostolstwo n., apostołowanie n.
czas. apostołować ndk.
przym. apostolski
Wiktionary
(1.1) uczeń
(1.2) misjonarz, krzewiciel
(1.3) propagator, krzewiciel
Wiktionary
1. zwolenniczka, krzewicielka jakiegoś poglądu; propagatorka;
2. dawniej: apostolstwo; apostołowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przen. kobieta propagująca jakieś idee
(1.2) daw. rel. głoszenie wiary chrześcijańskiej
Wiktionary
(1.1) Pani Nina była zawsze apostołką zdrowego odżywiania.
Wiktionary
rzecz. apostolat mrz., apostolstwo n., apostołowanie n.
:: fm. apostoł mos.
czas. apostołować ndk.
przym. apostolski
Wiktionary
(1.1) głosicielka, krzewicielka, propagatorka, zwolenniczka; książk. szerzycielka
(1.2) apostolstwo, apostołowanie
Wiktionary
1. krzewić wiarę chrześcijańską;
2. przenośnie: propagować jakieś idee, zasady
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wypełniać obowiązki apostoła, głosić chrześcijaństwo
Wiktionary
(1.1) Święty Paweł apostołował na terenie dzisiejszej Turcji.
Wiktionary
rzecz. apostołka ż., apostoł m., aspostołka ż., apostolat m., apostołowanie n.
przym. apostolski
Wiktionary
(1.1) ewangelizować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. głoszenie wiary chrześcijańskiej
Wiktionary
(1.1) Obowiązek świadomego apostołowania powierzony zostaje również bierzmowanym.
Wiktionary
rzecz. apostoł m., apostołka ż., apostolat m., apostolstwo n.
czas. apostołować ndk.
przym. apostolski
Wiktionary
(1.1) ewangelizowanie, apostolat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie w obwodzie dniepropietrowskim;
Wiktionary
Apostołowo (ukr. Апостолове) – miasto na Ukrainie w obwodzie dniepropietrowskim, siedziba władz rejonu apostołowskiego.
Wikipedia
przym. apostołowski
Wiktionary
(1.1) hist. Pokrowsk (do 1923)
Wiktionary
znak graficzny w kształcie przecinka umieszczany nad wierszem, używany m.in. do oddzielania końcówek fleksyjnych przy odmianie wyrazów obcych (np. hardware'u)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) znak podobny do przecinka stawiany w górnym indeksie;
Wiktionary
Apostrof (gr. ἀπόστροφος apóstrophos) – znak pisarski w kształcie przecinka, umieszczany we frakcji górnej: ’ . W ortografii polskiej służy do oznaczenia, że litera (najczęściej samogłoska) występująca przed nim jest niewymawiana. Np. w przypadku nazwiska Morse [mɔːs] ostatnia litera e nie jest wymawiana; w celu jego odmiany należy użyć apostrofu: alfabet Morse’a. Służy też często jako oznaczenie zwarcia krtaniowego w transkrypcji różnych języków (np. arabskiego). Ponadto jest stosowany jako znak zamykający cudzysłów definicyjny lub zagnieżdżony.
Wikipedia
(1.1) Apostrof jest znakiem interpunkcyjnym.
Wiktionary
IPA: aˈpɔstrɔf, AS: apostrof
Wiktionary
rzecz. apostrofa ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. apostrofa ż.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|apostrŏphe. < etym|gr|ἀποστροφή. → odwrót, ucieczka
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apostrophe
* baskijski: (1.1) apostrofo
* białoruski: (1.1) апостраф m.
* bułgarski: (1.1) апостроф m.
* duński: (1.1) apostrof w.
* esperanto: (1.1) apostrofo
* fiński: (1.1) heittomerkki, apostrofi
* francuski: (1.1) apostrophe ż.
* hiszpański: (1.1) apóstrofo m.
* interlingua: (1.1) apostropho
* kataloński: (1.1) apòstrof m.
* łotewski: (1.1) apostrofs m.
* niemiecki: (1.1) Apostroph m.
* nowogrecki: (1.1) απόστροφος ż.
* rosyjski: (1.1) апостроф m.
* słowacki: (1.1) apostrof m.
* szwedzki: (1.1) apostrof w.
* ukraiński: (1.1) апостроф m.
* węgierski: (1.1) aposztróf
źródła.
== apostrof (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|ǎpostrof.
dzielenie|a|po|strof.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) apostrof
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. w literaturze: bezpośredni, podniosły zwrot do adresata (osoby, bóstwa, idei, wydarzenia, pojęcia lub przedmiotu), np.: Litwo, Ojczyzno moja!; metabaza;
2. dawniej:
a) ustne lub pisemne zwrócenie się do kogoś lub przeciwko komuś;
b) apostrof
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. figura retoryczna polegająca na bezpośrednim, a czasem nagłym, zwróceniu się do słuchaczy lub nawet do nieobecnych osób
(1.2) zwrócenie się do kogoś ustnie lub pisemnie
(1.3) daw. apostrof
Wiktionary
Apostrofa (gr. ἀποστροφή apostrophḗ – "zwrot") – składniowa figura retoryczna, charakteryzująca się bezpośrednim zwrotem do osoby, bóstwa, idei, wydarzenia, pojęcia lub przedmiotu (dochodzi wówczas do personifikacji adresata wypowiedzi). Dominuje styl podniosły, czasami patetyczny. Apostrofa zazwyczaj jest skierowana do osób, przedmiotów, zjawisk itd., które nie pełnią roli tematu utworu. Dzięki temu można ją wyraźnie wyodrębnić z tekstu.
Wikipedia
rzecz. apostrof mrz.
Wiktionary
owocnik workowców i niektórych porostów; miseczka
SJP.pl
Apotecjum, w l.mn. apotecja (łac. apothecium) – rodzaj askokarpu (owocnika) u workowców. Używana jest też polska nazwa miseczka. Apotecjum ma wygląd mniej lub bardziej wklęsłej miseczki o mięsistych ścianach i zbudowany jest z dwóch rodzajów strzępek:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. med. farm. apteka
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac.
uwagi.
współczesna.
tłumaczenia.
źródła.
== apoteka (język bośniacki.) ==
thumb|apoteka (1.1)
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. apteka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌapɔˈtɛka, AS: apoteka
Wiktionary
1. promień okręgu wpisanego w wielokąt foremny
2. w ostrosłupie prawidłowym: wysokość ściany bocznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geom. promień okręgu wpisanego w wielokąt foremny
(1.2) geom. wysokość ściany bocznej ostrosłupa prawidłowego
Wiktionary
Apotema – pojęcie geometryczne definiowane dwojako:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apothem
* niemiecki: (1.1) Apothema n.
źródła.
== apotema (język baskijski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q8752 (eus)-Iker Agirre Alberdi-apotema.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geom. apotema
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) apothem
* niemiecki: (1.1) Apothema n.
źródła.
== apotema (język baskijski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q8752 (eus)-Iker Agirre Alberdi-apotema.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) geom. apotema
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. wychwalanie, uwielbienie kogoś lub czegoś; adoracja, deifikacja, gloryfikacja;
2. ukazanie postaci, idei lub wydarzenia w sposób wyidealizowany;
3. patetyczny utwór pochwalny;
4. w starożytności: obrzęd oddawania czci boskiej cesarzom lub bohaterom; ubóstwianie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. otoczenie osoby bądź rzeczy szczególną czcią;
(1.2) szt. przedstawienie osoby, idei lub wydarzenia w sposób gloryfikujący
(1.3) szt. pełen patosu utwór pochwalny
(1.4) teatr. scena finalna w niektórych przedstawieniach dziewiętnastowiecznych
(1.5) staroż. rel. urzędowa deifikacja człowieka lub zwierzęcia
Wiktionary
Apoteoza (stgr. ἀποθέωσις – ubóstwienie) – pochwała osób, rzeczy, wydarzeń, idei bądź wartości (np. apoteoza życia, bohaterstwa, religijna), osądzenie istoty ludzkiej jako idealnej, godnej dokonanych czynów (np. bohaterstwo Polaków).
Wikipedia
(1.1) Są one apoteozą majestatu i wszechpotęgi Jahwe, który otacza miłością ludzkość i potrafi wybaczyć jej najcięższe grzechy, ale także bywa nieubłagany w gniewie i wymierzaniu kar.
(1.2) Artysta wykonał „Apoteozę Wenecji” po pożarze w 1577 roku.
Wiktionary
IPA: ˌapɔtɛˈɔza, AS: apoteoza
Wiktionary
rzecz. apoteozowanie n.
czas. apoteozować ndk.
Wiktionary
(1.1) idealizacja, wybielenie, gloryfikacja
Wiktionary
wychwalać coś do granic uwielbienia, poddawać apoteozie, idealizować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) książk. nadawać bardzo szczególne znaczenie
(1.2) książk. uznawać za boga
Wiktionary
(1.1) Nie apoteozuj zbytnio jej dokonań!
(1.2) Imperator apoteozował własnego konia.
Wiktionary
rzecz. apoteoza ż., apoteozowanie n.
Wiktionary
(1.1) idealizować
(1.2) ubóstwiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. przypisywanie komuś lub czemuś znacznie lepszych cech niż w rzeczywistości
Wiktionary
rzecz. apoteoza ż.
czas. apoteozować
Wiktionary
(1.1) idealizowanie, brązowanie, brązowienie, gloryfikowanie
Wiktionary
półton diatoniczny (muzyka)
SJP.pl
w wierzeniach ludów prymitywnych: magia obronna zabezpieczająca przed złymi duchami, chorobami, klęskami
SJP.pl
Wikipedia
→ apotropaizm; apotropaiczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. etn. taki, który ma rzekomo moc odpędzania złych mocy, duchów, diabłów
Wiktionary
(1.1) apotropaizm m.
Wiktionary
(1.1) apotropaiczny
Wiktionary
figura stylistyczna polegająca na przerwaniu wypowiedzi dla pobudzenia domyślności słuchacza; zamilknięcie, niedopowiedzenie, retycencja, aposjopeza, aposiopeza
SJP.pl
1. dopowiedzenie, przydawka rzeczownikowa;
2. w botanice: mechanizm wzrostu pierwotnej ściany komórkowej polegający na tym, że nowe łańcuchy celulozy wbudowywane są pomiędzy już istniejące; intususcepcja
SJP.pl
Wikipedia
związany z apozycją
SJP.pl
1. → Appalachy;
2. królak appalachijski - gatunek ssaka z rodziny zającowatych; orogeneza appalachijska
SJP.pl
łańcuch górski we wschodniej części Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. system górski we wschodniej części Ameryki Północnej, w USA i Kanadzie;
Wiktionary
Appalachy (ang. Appalachian Mountains, fr. Appalaches) – łańcuch górski we wschodniej części Ameryki Północnej, w USA i Kanadzie.
Rozciągają się od Niziny Zatokowej w kierunku północno-wschodnim do Nowej Fundlandii, na długości 2600 km (szerokość od 300 do 500 km). Najwyższym szczytem jest Mount Mitchell – 2037 m n.p.m.
Wikipedia
IPA: ˌapːaˈlaxɨ, AS: a•palaχy
Wiktionary
przym. appalaski
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Appalachów
Wiktionary
rzecz. Appalachy nmos.
Wiktionary
[czytaj: apalusa] rasa koni gorącokrwistych wyhodowana w Ameryce Północnej przez Indian
SJP.pl
Koń Appaloosa – rasa koni gorącokrwistych.
Ta rasa została wyhodowana w Ameryce Północnej przez Indian Nez Percé zamieszkujących w XVIII wieku północno-wschodnie obszary stanu Oregon, między innymi nad rzeką Palouse, od której wywodzi się nazwa rasy. Konie mają około 145-160 cm wysokości w kłębie. Appaloosa są maści tarantowatej we wszystkich jej wariantach.
Wikipedia
[czytaj: apasjonata] utwór Ludwiga van Beethovena
SJP.pl
Sonata fortepianowa nr 23 f-moll op. 57 Ludwiga van Beethovena, znana jako "Appassionata" – obok sonat Waldsteinowskiej op. 53 i Les Adieux op. 81a najważniejsza sonata fortepianowa środkowego okresu twórczości tego kompozytora, a zarazem jedna z najsłynniejszych sonat w historii muzyki. Została skomponowana w latach 1803–05 (-06?) i dedykowana księciu Franzowi von Brunsvikowi. Pierwsze wydanie Sonaty miało miejsce w lutym 1807 r.
Wikipedia
[czytaj: apas-ionato] muzyczne określenie wykonawcze: namiętnie, z pasją; passionato
SJP.pl
przysłówek
(1.1) choreogr. muz. z pasją, uczuciem
Wiktionary
[czytaj: ePIZment] ustępstwa polityczne czynione wobec agresywnego państwa w imię pokoju
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. polityka ustępstw wobec żądań agresywnego państwa, mająca na celu złagodzenie jego postawy, osiągnięcie ugody i utrzymanie pokoju;
Wiktionary
Appeasement (ang.), zaspokajanie, uspokajanie, łagodzenie – polityka ustępstw prowadzona przez rząd Wielkiej Brytanii premiera Neville’a Chamberlaina, a później także rząd francuski premiera Édouarda Daladiera w latach 1935–1939 wobec państw Osi: III Rzeszy i faszystowskich Włoch. W znaczeniu szerszym – pejoratywny termin oznaczający ugodowe postawy polityczne wobec państw agresywnych.
Wikipedia
[czytaj: apelatiwum] w językoznawstwie: rzeczownik będący nazwą całej klasy desygnatów, niebędący nazwą własną, np. "człowiek", "zwierzę", "roślina"; apelatyw, apelatiwum, rzeczownik pospolity
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. zob. apelatyw.
Wiktionary
Nazwa pospolita (imię pospolite, apelatyw od łac. appellativum) – nazwa mogąca się odnosić do dowolnego egzemplarza desygnatów danej klasy przedmiotów (np. stół, drzewo, pies, kobieta, człowiek), w odróżnieniu od nazw własnych (imion własnych), odnoszących się do jednostek.
Wikipedia
IPA: ˌapɛlaˈtʲivũm, AS: apelatʹivũm
Wiktionary
(1.1) apelatyw, nazwa pospolita, imię pospolite
Wiktionary
określenie wykonawcze: ledwie, zaledwie
SJP.pl
operacyjne usunięcie wyrostka robaczkowego, w przypadku ostrego lub przewlekłego zapalenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu wyrostka robaczkowego, zwykle z powodu jego ostrego zapalenia;
Wiktionary
Appendektomia – chirurgiczne usunięcie wyrostka robaczkowego. Wskazaniem do operacji jest najczęściej rozpoznanie ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, jak również ropnia okołowyrostkowego (po odpowiednim leczeniu nieoperacyjnym). Zabieg ten jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym.
Wikipedia
(1.1) Od tego czasu w wielu ośrodkach na świecie wykonuje się rutynowo laparoskopową appendektomię w ramach ostrego dyżuru chirurgicznego.
Wiktionary
IPA: ˌapːɛ̃ndɛkˈtɔ̃mʲja, AS: a•pẽndektõmʹi ̯a
Wiktionary
1. dodatek do książki; suplement, aneks;
2. w medycynie: wyrostek robaczkowy
SJP.pl
[czytaj: Apenceler] rasa niewielkich psów pasterskich pochodzących ze Szwajcarii
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: aploz] samochód typu Daihatsu Applause
SJP.pl
Applause – pierwszy singiel amerykańskiej piosenkarki Lady Gagi pochodzący z jej trzeciego albumu studyjnego Artpop. Piosenka wydana została 12 sierpnia 2013 roku jako pierwszy singiel promujący najnowszą płytę artystki. Applause odniósł wielki sukces komercyjny, singiel zadebiutował na 4 pozycji Billboardu Hot 100. Utwór stał się numerem jeden m.in. w Grecji, Hiszpanii oraz na Węgrzech.
Wikipedia
[czytaj: aplet] aplet;
1. w informatyce: niewielki program, przeznaczony do wykonywania ściśle określonej funkcji;
2. potocznie: osadzona na stronie WWW aplikacja w języku Java
SJP.pl
Aplet (z ang. applet, zdrobnienie od application) – niewielki (zwykle) program napisany w taki sposób, by:
Wikipedia
[czytaj: aplTIni] owocowy koktajl alkoholowy z wódki, wermutu i napoju o smaku jabłka
SJP.pl
Appletini (apple martini) – owocowy koktajl alkoholowy przyrządzany z wódki i soku jabłkowego lub likieru jabłkowego.
Koktajl powstaje po rozgnieceniu połówki jabłka moździerzem barmańskim, zmieszaniu z wódką i likierem jabłkowym wg określonej proporcji, po przecedzeniu i dodaniu kostek lodu.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) (neologizm) związany z amerykańską korporacją Apple zajmującą się projektowaniem i produkcją elektroniki użytkowej, oprogramowania i komputerów osobistych
Wiktionary
(1.1) Utworzenie przymiotnika applowski jest dowodem na to, że mamy do czynienia z coraz powszechniejszą tendencją spolszczania wyrazów obcych. Tendencja ta jest bardziej widoczna, zwłaszcza w wyrazach zapożyczonych z języka angielskiego w dziedzinie elektroniki i informatyki.
Wiktionary
IPA: apˈlɔfsʲci, AS: aplofsʹḱi
Wiktionary
określenie artykulacyjne oznaczające ścisłe legato
SJP.pl
[czytaj: apodżiatura] nutka przejmująca akcent nuty głównej; przednutka długa
SJP.pl
Przednutka długa (wł. appoggiatura) – ozdobnik, w którym przed głównym dźwiękiem dodawany jest dodatkowy o dowolny interwał (często sekundę) wyższy lub niższy od niego.
Przednutka długa skraca nutę ozdabianą o wartość rytmiczną, jaką sama posiada, oraz przejmuje akcent. Przednutka długa jest rzadko stosowana, wyszła z użycia na początku XIX wieku; była natomiast szeroko stosowana w muzyce barokowej.
Wikipedia
w muzyce: rodzaj ozdobnika, drobna nutka, odbierająca nucie głównej, przed którą stoi, tę część wartości rytmicznej, jaką ma sama i przejmująca akcent nuty głównej; przednutka długa
SJP.pl
niezdolność wykonywania celowych czynności ruchowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. upośledzenie zdolności do wykonywania wcześniej wyuczonych, celowych ruchów, które nie wynika z niedowładów, ataksji ani zaburzeń czucia, lecz z uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, zwłaszcza w obrębie kory mózgowej
Wiktionary
Apraksja – upośledzenie precyzyjnych, celowych ruchów przy braku niedowładu, objawów móżdżkowych i zaburzeń czucia. Zaburzenia apraktyczne są często wynikiem udarów, guzów, spotyka się je również w chorobie Alzheimera.
Wikipedia
wzrost siły nabywczej pieniądza danego państwa, czemu zwykle towarzyszy wzrost jego wartości w stosunku do walut innych państw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. wzrost wartości dobra lub usługi, zwykle pieniądza w systemie płynnych kursów walut;
Wiktionary
Aprecjacja – wzrost wartości towaru lub dobra.
Wikipedia
(1.1) Wzrost popytu na polskie towary spowodował aprecjację złotego, przez co kurs euro spadł z 4,20 zł do 3,80 zł.
Wiktionary
IPA: ˌaprɛˈt͡sʲjat͡sʲja, AS: aprecʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
przym. aprecjacyjny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od aprecjacja
Wiktionary
IPA: ˌaprɛt͡sʲjaˈt͡sɨjnɨ, AS: aprecʹi ̯acyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. aprecjacja ż.
Wiktionary
1. zwiększać siłę nabywczą pieniądza danego państwa;
2. zyskiwać na wartości
SJP.pl
dawniej: niepokój, lęk, zmartwienie, rozpacz
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
środowiskowo:
1. ubiór zakładany po nartach lub jego część;
2. wieczorna zabawa, impreza, zwłaszcza po nartach
SJP.pl
środowiskowo: ciepłe obuwie noszone po jeździe na nartach
SJP.pl
substancja chemiczna, wykorzystywana jako środek wykończeniowy, posiadający właściwości antystatyczne i ochronne
SJP.pl
nasycać apreturą wyroby włókiennicze, skórę, papier lub drewno; apreturować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nasycanie tkanin, drewna, papierów lub skór apreturą
Wiktionary
Apretura (nm. appretur, fr. appreter - wykańczać) – uszlachetnianie, wykańczanie materiału nadające mu nowych lub lepszych cech i właściwości podnoszących ich właściwości użytkowe. Apreturowanie stosuje się przede wszystkim w stosunku do tkanin i skór, ale też do papieru a nawet drewna. Podczas produkcji nowej odzieży cienka powłoka apretury polepsza wygląd wyrobu (intensyfikuje barwę), utrzymuje fason oraz zwiększa odporność na gniecenie się i zabrudzenia. Zwykle użytkowanie oraz kolejne prania lub czyszczenia powodują usunięcie fabrycznej apretury.
Wikipedia
rzecz. apretura ż., apreturowanie n.
czas. apretować ndk., apreturować ndk.
Wiktionary
1. substancja służąca do wykańczania wyrobów włókienniczych, drewna, papierów i skór
2. wykańczanie wyrobów włókienniczych, drewna, papierów lub skór przez nasycanie ich apreturą
SJP.pl
Apretura (nm. appretur, fr. appreter - wykańczać) – uszlachetnianie, wykańczanie materiału nadające mu nowych lub lepszych cech i właściwości podnoszących ich właściwości użytkowe. Apreturowanie stosuje się przede wszystkim w stosunku do tkanin i skór, ale też do papieru a nawet drewna. Podczas produkcji nowej odzieży cienka powłoka apretury polepsza wygląd wyrobu (intensyfikuje barwę), utrzymuje fason oraz zwiększa odporność na gniecenie się i zabrudzenia. Zwykle użytkowanie oraz kolejne prania lub czyszczenia powodują usunięcie fabrycznej apretury.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik, który dobiera apreturę
Wiktionary
IPA: ˌaprɛˈturʲɲik, AS: apreturʹńik
Wiktionary
rzecz. apretura ż.
Wiktionary
nasycać apreturą wyroby włókiennicze, skórę, papier lub drewno; apretować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. apretowanie.
Wiktionary
Apretura (nm. appretur, fr. appreter - wykańczać) – uszlachetnianie, wykańczanie materiału nadające mu nowych lub lepszych cech i właściwości podnoszących ich właściwości użytkowe. Apreturowanie stosuje się przede wszystkim w stosunku do tkanin i skór, ale też do papieru a nawet drewna. Podczas produkcji nowej odzieży cienka powłoka apretury polepsza wygląd wyrobu (intensyfikuje barwę), utrzymuje fason oraz zwiększa odporność na gniecenie się i zabrudzenia. Zwykle użytkowanie oraz kolejne prania lub czyszczenia powodują usunięcie fabrycznej apretury.
Wikipedia
rzecz. apretura ż., apretowanie n.
czas. apreturować ndk., apretować ndk.
Wiktionary
dotyczący apretury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bot. nazwa systematyczna|Prunus armeniaca|L.|ref=tak., morela zwyczajna
(1.2) reg-pl|Poznań. bot. morela
(1.3) reg-pl|Poznań. bot. brzoskwinia
Wiktionary
(1.1) współcz. morela pospolita, morela zwyczajna
(1.2) aprykoza
(1.3) aprykoza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. morela
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. brzoskwinia
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest aprioryczne; cecha tych, którzy są aprioryczni
Wiktionary
przym. aprioryczny
przysł. apriorycznie, a priori
Wiktionary
oparty na z góry przyjętych założeniach, zależny nie od doświadczenia, lecz od rozumu (np. sądy aprioryczne)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. taki, który przyjęty z góry jako założenie niezależne od doświadczenia, a bazujące na sądzie rozumowym
Wiktionary
IPA: ˌaprʲjɔˈrɨt͡ʃnɨ, AS: aprʹi ̯oryčny
Wiktionary
rzecz. aprioryczność ż.
przysł. a priori
Wiktionary
zwolennik aprioryzmu
SJP.pl
w filozofii: pogląd uznający poznanie ludzkie za częściowo lub całkowicie niezależne od doświadczenia; racjonalizm metodologiczny
SJP.pl
Racjonalizm (łac. ratio „rozum”; rationalis „rozumny, rozsądny”) – ogólna nazwa różnych stanowisk, podkreślających znaczenie rozumu lub ewentualnie racjonalności. Najbardziej ogólne i istotne są racjonalizm filozoficzny i światopoglądowy.
Wikipedia
dawniej: aprobata
SJP.pl
zgoda na coś, uznanie czegoś za dobre, prawidłowe; akceptacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uznanie czegoś za dobre, słuszne, właściwe; akceptacja, zgoda, pochwała
Wiktionary
(1.1) Dubbing do tego filmu zyskał aprobatę krytyków.
(1.1) Rozciągnął szeroko wargi we właściwym sobie dziwnym grymasie, wyrażającym ironiczną aprobatę.
Wiktionary
IPA: ˌaprɔˈbata, AS: aprobata
Wiktionary
rzecz. aprobacja ż., zaaprobowanie n., aprobowanie n., dezaprobata ż.
czas. aprobować ndk., zaaprobować dk., dezaprobować ndk.
przym. aprobatywny, aprobacyjny
przysł. aprobatywnie, aprobująco, dezaprobująco
Wiktionary
(1.1) afirmacja, akcept; przest. aprobacja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest aprobatywne; cecha tych, którzy są aprobatywni
Wiktionary
przym. aprobatywny
przysł. aprobatywnie
Wiktionary
przyzwalający, wyrażający aprobatę (np. aprobatywny ton, aprobatywny stosunek do czegoś)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. wyrażający zgodę, poparcie, aprobatę
Wiktionary
rzecz. aprobata ż., aprobatywność ż., aprobowanie n., zaaprobowanie n.
czas. aprobować ndk., zaaprobować dk.
przysł. aprobatywnie
Wiktionary
uznawać (uznać) coś za słuszne, godne poparcia, wyrażać (wyrazić) aprobatę
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaaprobować)
(1.1) uznawać coś za słuszne, godne poparcia, pozwalać, zgadzać się
Wiktionary
(1.1) Nie aprobuję twego zachowania.
(1.1) Basia poważnie kiwała głową i uśmiechała się enigmatycznie, widocznie aprobowała wszystkie uwagi Żorżika.
Wiktionary
IPA: ˌaprɔˈbɔvat͡ɕ, AS: aprobovać
Wiktionary
rzecz. zaaprobowanie n., aprobowanie n., aprobata ż., aprobacja ż.
czas. zaaprobować dk.
przym. aprobatywny, aprobacyjny
przysł. aprobatywnie
Wiktionary
(1.1) akceptować
Wiktionary
dający się aprobować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyrażanie zgody, akceptacji, aprobaty
Wiktionary
IPA: ˌaprɔbɔˈvãɲɛ, AS: aprobovãńe
Wiktionary
rzecz. zaaprobowanie n., aprobata ż., aprobacja ż.
czas. aprobować ndk., zaaprobować dk.
przym. aprobatywny, aprobacyjny
przysł. aprobatywnie
Wiktionary
wyrażający aprobatę
SJP.pl
1. książkowo: ujęcie czegoś w sposób niezupełnie ścisły; przybliżenie;
2. w matematyce: zastąpienie wielkości matematycznych innymi, o przybliżonych własnościach, łatwiejszymi do badania i zastosowania
SJP.pl
Aproksymacja (łac. approximare – przybliżać) – budowanie rozwiązań przybliżonych, zwłaszcza wtedy, gdy ścisłego rozwiązania nie da się przedstawić dokładnie w postaci analitycznej.
Przykład to zastąpienie pewnej funkcji f(x) inną, zazwyczaj prostszą \varphi (x), umożliwiającą efektywne rozwiązanie postawionego problemu. Przykłady takich sytuacji to:
Wikipedia
w matematyce: przybliżać wartość, zaokrąglać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. ujmowanie czegoś w sposób przybliżony, niezupełnie ścisły
Wiktionary
rzecz. aproksymacja ż.
czas. aproksymować ndk.
Wiktionary
(1.1) aproksymacja, przybliżenie
Wiktionary
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. figura stylistyczna polegająca na niespodziewanej podmianie słowa w znanym cytacie lub przysłowiu
(1.2) jęz. dowolne zaskakujące użycie środków językowych
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) figura stylistyczna
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) aprosdoketon; (1.2) aprosdoketon
źródła.
== aprosdoketon (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) jęz. aprosdoketon
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) figura stylistyczna
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) aprosdoketon; (1.2) aprosdoketon
źródła.
== aprosdoketon (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) jęz. aprosdoketon
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zwykle w liczbie mnogiej: aprosze - kręte rowy oblężnicze, umożliwiające atakującym dojście do obleganej twierdzy; przykopy
SJP.pl
Aprosze, inaczej przykopy – wąskie, kręte rowy oblężnicze, umożliwiające atakującym skryte dojście do obleganej twierdzy, przy jak najmniejszych stratach w ludziach.
Wikipedia
o rozpuszczalniku: niezdolny do oddawania lub przyłączania protonu (wodoru); aprotyczny
SJP.pl
o rozpuszczalniku: niezdolny do oddawania lub przyłączania protonu (wodoru); aprotonowy
SJP.pl
aprowizować; przestarzałe:
1. zajmować się aprowizacją (zaopatrywaniem ludzi w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność, w jakimś trudnym czasie);
2. aprowidować się - zaopatrywać się w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zaopatrywanie w żywność i inne artykuły pierwszej potrzeby
Wiktionary
rzecz. aprowizacja ż.
czas. aprowidować
przym. aprowizacyjny
Wiktionary
1. zaopatrywanie ludzi w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność, w jakimś trudnym czasie;
2. artykuły spożywcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zaopatrzenie w artykuły pierwszej potrzeby
(1.2) określenie żywności
Wiktionary
Aprowizacja – zaopatrywanie ludności w towary pierwszej potrzeby, m.in. w żywność, w tych miejscach, gdzie występuje ich brak lub niedobór.
Deficyt aprowizacyjny zmusza władze danego państwa lub terytorium m.in. do wykorzystania odgórnych mechanizmów ograniczenia popytu na określone dobra, zwłaszcza żywność. W takich sytuacjach stosuje się np. aprowizację reglamentowaną, czyli system kartkowy.
Wikipedia
IPA: ˌaprɔvʲiˈzat͡sʲja, AS: aprovʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. aprowizowanie n., aprowidowanie n., aprowizator m., aprowizatorka ż.
przym. aprowizacyjny
Wiktionary
(1.1) zaopatrzenie
Wiktionary
związany z aprowizacją (np. trudności aprowizacyjne)
SJP.pl
osoba zajmująca się aprowizacją (zaopatrywaniem ludzi w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność, w jakimś trudnym czasie)
SJP.pl
aprowidować; przestarzałe:
1. zajmować się aprowizacją (zaopatrywaniem ludzi w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność, w jakimś trudnym czasie);
2. aprowidować się - zaopatrywać się w niezbędne artykuły, zwłaszcza w żywność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) organizowanie aprowizacji
Wiktionary
rzecz. aprowizacja ż.
czas. aprowizować
przym. aprowizacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. morela
(1.2) gw-pl|Poznań. rzad. brzoskwinia
Wiktionary
(1.1) aprikoza
(1.2) aprikoza
Wiktionary
dawniej: kwiecień
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. (dziś gw-pl|Górny Śląsk.) kwiecień
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. aprylowy
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|Aprilis.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|kwiecień.
źródła.
== apryl (język dolnołużycki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kwiecień
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. aprylowy
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) gw-pl|Poznań. okrzyk po udanym żarcie primaaprilisowym
Wiktionary
(1.1) prima aprilis
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. kwietniowy
Wiktionary
rzecz. apryl m.
Wiktionary
skrót od:
1. American Physical Society – amerykańskie stowarzyszenie naukowe fizyków;
2. Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie – uczelnia pedagogiczna;
3. Awtomat Podwodnyj Specjalnyj - radziecki karabin automatyczny
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = wet. afrykański pomór świń
Wiktionary
(1.1) ASF
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. monet. w Abchazji;
Wiktionary
Apsar (abch. аҧсар) – jednostka monetarna Abchazji. Obecnie emitowane są jedynie monety i banknoty pamiątkowe, faktyczną jednostką monetarną jest rubel rosyjski. Formalny kurs apsara – 1 apsar = 10 rubli rosyjskich.
Wikipedia
w mitologii indyjskiej: półboska istota płci żeńskiej o niezwykłej urodzie; apsaras
SJP.pl
Apsara (sanskryt: अप्सरा: trl. apsarāḥ, pāli: accharā) – w mitologii indyjskiej boginki wody, mgieł i chmur (nazwa ap-sara dosłownie znaczy "która wyszła z wody"). Mogły być istotami zarówno niebiańskimi (daiwika), jak i ziemskimi (laukika). W literaturze staroindyjskiej najbardziej znane apsary to m.in. Urwaśi, Menaka i Rambha.
Wikipedia
w mitologii indyjskiej: półboska istota płci żeńskiej o niezwykłej urodzie; apsara
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mit. indyjska nimfa wodna pochodzenia niebiańskiego
Wiktionary
(1.1) apsara
Wiktionary
rodzaj żagla
SJP.pl
Apsel, bezansztaksel – żagiel należący do grupy sztaksli o kształcie trójkątnym. Zawieszany jest między grotmasztem i bezanmasztem na (zwykle wypinanym) sztagu bezanmasztu. Zastosowanie go w zwykłym takielunku dwumasztowym wymaga na ogół zrzucenia grota i wypięcia bomu na stałe, lub tylko na czas zwrotu, tzn. apsel praktycznie uniemożliwia halsowanie przy pełnym ożaglowaniu. Pierwszy raz zastosowany na keczu sztakslowym Vamarie w 1933 roku.
Wikipedia
a psik, psik;
1. wykrzyknik wyrażający kichnięcie;
2. wykrzyknik używany przy przepędzaniu kota
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) …naśladujący dźwięk wydawany podczas kichania
(1.2) …służący do przeganiania kota
Wiktionary
(1.1) O zmężniał już i dojrzał mój duch! • Zamiast zapachu róż • Wolę tabaki niuch! • Apsik! Apsik!
(1.2) Skąd tu koty — krzyknęła staruszka, bała się śmiertelnie kotów. — Wynoś się! Idź stąd! Apsik, apsik!
Wiktionary
IPA: aˈpʲɕik, AS: apʹśik
Wiktionary
rzecz. psik mrz., psikawka ż., psikacz m.
czas. psikać ndk., psiknąć dk.
wykrz. psik
Wiktionary
(1.1) psik!, a psik!
(1.2) psik!, a psik!
Wiktionary
absyda;
1. kościelne pomieszczenie zamykające prezbiterium lub nawę
2. punkt minimalnej lub maksymalnej odległości ciał niebieskich względem siebie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione addytywnie do bryły kościoła i otwarte do jego wnętrza; ; Gloger|Absyda|absyda.
(1.2) astr. każdy z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mozaika na sklepieniu apsydy prezentuje bogatą ikonografię.
Wiktionary
IPA: apˈsɨda, AS: apsyda
Wiktionary
rzecz. absyda ż., apsydiola ż.
przym. apsydalny, apsydialny, apsydowy
przysł. apsydalnie
Wiktionary
(1.1) war. absyda
Wiktionary
mała apsyda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. niewielka apsyda przylegająca do większej
Wiktionary
Apsyda (lub absyda) – pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione do bryły budynku, często świątyni i otwarte do jej wnętrza. Zazwyczaj zamyka prezbiterium, czasem nawy boczne i ramiona transeptu lub westwerk. Apsyda jest zwykle mniejsza lub równa bryle części budynku, która jest przez nią zamknięta. Występowała już w architekturze rzymskiej, stąd przejęta przez chrześcijaństwo.
Wikipedia
rzecz. apsyda ż.
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = adm. agencja pracy tymczasowej
(1.2) inform. skoordynowane i długotrwałe zagrożenie cybernetyczne ze strony wyspecjalizowanej grupy przestępczej, mającej na celu infiltrację sieci i systemów w sposób trudny do wykrycia i otrzymującej wsparcie od służb państwowych lub dużych organizacji
Wiktionary
Apt – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Vaucluse. Leży nad rzeką Calavon i jest najważniejszym spośród miast znajdujących się w górach Luberon.
Według danych na rok 2006 gminę zamieszkiwało 11 229 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 252 osób/km² (wśród 963 gmin regionu Prowansja-Alpy-W. Lazurowe Apt plasuje się na 57. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 170.).
Wikipedia
IPA: a‿pɛ‿ˈtɛ, AS: a‿pe‿te
Wiktionary
w biologii: cecha organizmu, która w określonych warunkach środowiska umożliwia temu organizmowi trwanie i reprodukcję
SJP.pl
komplet lekarstw i narzędzi potrzebnych do udzielenia choremu pierwszej pomocy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: apteka
(1.2) med. torba, skrzynka lub szafka z podręcznymi opatrunkami i lekarstwami;
Wiktionary
Apteczka – pojemnik służący do przechowywania materiałów i środków przeznaczonych do udzielania pierwszej pomocy.Powinien być wyraźnie oznakowany, trwały i czysty (opakowanie apteczki może być wodoodporne).
Wikipedia
(1.2) Państwowa Inspekcja Pracy ukarała aptekarza za brak apteczki w aptece.
Wiktionary
IPA: apˈtɛt͡ʃka, AS: aptečka
Wiktionary
rzecz. apteka ż., aptekarz m., aptekarzyna m., aptekarka ż., aptekarzowa ż., aptekarstwo n., aptekarszczyzna ż.
przym. apteczny, aptekarski, apteczkowy
Wiktionary
→ apteczka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z apteczką, dotyczący apteczki
Wiktionary
rzecz. apteczka ż.
Wiktionary
dotyczący apteki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z apteką
Wiktionary
(1.1) Matka wyjęła z szafki kredensu dwie ciemnobrązowe butelki apteczne.
Wiktionary
rzecz. apteka ż., apteczka ż., aptekarz mos., aptekarzowa ż.
przym. aptekarski
Wiktionary
(1.1) aptekarski
Wiktionary
miejsce sprzedaży leków; czasem także ich wyrobu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. miejsce, w którym sprzedaje się i przechowuje leki;
(1.2) przen. bardzo dokładne obliczenia
Wiktionary
Apteka – placówka ochrony zdrowia publicznego zajmująca się wydawaniem leków i innych produktów medycznych (np. opatrunków, środków higienicznych). Apteki recepturowe zajmują się także przygotowywaniem leków recepturowych zgodnie z przepisaną przez lekarza receptą. Pacjenci mogą skorzystać w aptekach także z konsultacji medycznych w sprawie stosowania poszczególnych leków w przypadku konkretnych dolegliwości.
Wikipedia
(1.1) W aptece jest dużo leków.
(1.2) Taka apteka, żeby liczyć moment skręcający do dziesiątego miejsca po przecinku, nie jest konieczna.
Wiktionary
IPA: apˈtɛka, AS: apteka
Wiktionary
rzecz. aptekarszczyzna ż., apteczka ż., aptekarz mos., aptekarka ż., aptekarzowa ż., aptekarzówna ż., aptekarstwo n.
przym. apteczny, aptekarski
przysł. aptekarsko
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|aptyka.
Wiktionary
dawniej: pomocnik aptekarski; puer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: aptekarka
Wiktionary
rzecz. aptekarka ż.
Wiktionary
1. farmaceutka pracująca w aptece;
2. właścicielka apteki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. kobieta pracująca w aptece lub jej właścicielka
Wiktionary
(1.1) Aptekarka doradziła mi ten syrop na kaszel.
Wiktionary
IPA: ˌaptɛˈkarka, AS: aptekarka
Wiktionary
rzecz. apteka ż.
:: fm. aptekarz m.
przym. aptekarski
Wiktionary
1. → aptekarz;
2. → aptekarstwo
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący aptekarstwa, aptekarzy
Wiktionary
(1.1) Policjanci zabezpieczyli osiemnaście torebek z 30 gramami kokainy oraz wagę aptekarską.
Wiktionary
IPA: ˌaptɛˈkarsʲci, AS: aptekarsʹḱi
Wiktionary
rzecz. aptekarszczyzna ż., apteka ż., apteczka ż., aptekarz mos., aptekarka ż., aptekarstwo n., aptekarzowa ż.
przym. apteczny
Wiktionary
(1.1) farmaceutyczny
Wiktionary
zawód aptekarza; farmacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) profesja aptekarza
Wiktionary
(1.1) Do intratnych zajęć należało korzennictwo i aptekarstwo łączone z wyrobem świec i handlem różnorodnym towarem.
Wiktionary
IPA: ˌaptɛˈkarstfɔ, AS: aptekarstfo
Wiktionary
rzecz. apteka, aptekarz, apteczka, aptekarszczyzna
przym. aptekarski
Wiktionary
(1.1) farmacja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środki albo materiały aptekarskie
Wiktionary
IPA: ˌaptɛkarˈʃt͡ʃɨzna, AS: aptekarščyzna
Wiktionary
rzecz. aptekarz, aptekarka, aptekarstwo, apteka, apteczka, aptekarzowa, aptekarzyna
przym. aptekarski
Wiktionary
1. farmaceuta będący pracownikiem apteki;
2. właściciel apteki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. farm. osoba pracująca w aptece lub jej właściciel;
Wiktionary
Farmaceuta – osoba specjalizująca się w farmacji. W szczególności jest to tytuł zawodowy przysługujący w Polsce osobie, która ukończyła studia w szkole wyższej na kierunku farmacja.
Wikipedia
(1.1) […] składał uroczyście życzenia księdzu plebanowi wraz z aptekarzem, poczciarzem i sędzią […] (S. Żeromski: Siłaczka)
Wiktionary
IPA: apˈtɛkaʃ, AS: aptekaš
Wiktionary
rzecz. apteka ż., aptekarstwo n., aptekarszczyzna ż., apteczka ż., aptekarzowa ż., aptekarzyna ż.
:: fż. aptekarka ż.
przym. aptekarski, apteczny
Wiktionary
(1.1) farmaceuta, żart. pigularz, pot. magister, daw. farmakopola
Wiktionary
przestarzałe: aptekarz z żoną
SJP.pl
przestarzałe określenie na żonę aptekarza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. żona aptekarza
Wiktionary
rzecz. apteka ż., aptekarz mos., apteczka ż., aptekarszczyzna ż.
przym. aptekarski, apteczny
Wiktionary
dawniej: córka aptekarza
SJP.pl
(r. męski) pogardliwie o aptekarzu
SJP.pl
automat do wydawania leków w określonych dawkach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. med. farm. apteka
Wiktionary
rzecz. aptykorz mos.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. aptekarz
Wiktionary
rzecz. aptyka ż.
Wiktionary
pisarz rzymski, ok. 125-170
SJP.pl
Wikipedia
region we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. kraina historyczna i region administracyjny w południowych Włoszech;
Wiktionary
Apulia (wł. Puglia) – region administracyjny w południowych Włoszech, o powierzchni 19348 km², z ok. 4 milionami mieszkańców i stolicą w Bari (362,5 tys. mieszkańców). Gęstość zaludnienia 208 osób na km². Graniczy z Molise, Kampanią i Basilicatą.
Wikipedia
(1.1) Profesor spędza Boże Narodzenie w Apulii, gdzie mieszka jego brat.
Wiktionary
rzecz. Apulijczyk mos., Apulijka ż.
przym. apulijski, apulski
Wiktionary
mieszkaniec Apulii (regionu we Włoszech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Apulii
Wiktionary
rzecz. Apulia ż.
:: fż. Apulijka ż.
przym. apulijski, apulski
Wiktionary
mieszkanka Apulii (regionu we Włoszech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Apulii
Wiktionary
rzecz. Apulia ż.
:: fm. Apulijczyk mos.
przym. apulski, apulijski
Wiktionary
→ Apulia; apulski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Apulią, dotyczący Apulii
Wiktionary
rzecz. Apulia ż., Apulijczyk mos., Apulijka ż., apulijskość ż.
przym. apulski
Wiktionary
(1.1) apulski
Wiktionary
→ Apulia; apulijski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Apulią
Wiktionary
rzecz. Apulia ż., Apulijczyk mos., Apulijka ż.
przym. apulijski
Wiktionary
(1.1) apulijski
Wiktionary
1. rzeka w Wenezueli;
2. stan w Wenezueli;
3. San Fernando de Apure, miasto w Wenezueli
SJP.pl
Apure (hiszp. Estado Apure) – jest jednym z 23 stanów Wenezueli. Stolicą stanu Apure jest miasto San Fernando de Apure.
Stan Apure zajmuje powierzchnię 76 500 km² i liczy 459 025 mieszkańców (2011); dla porównania, w roku 1970, mieszkańców było 177,5 tys.
Wikipedia
[czytaj: apuRImak] rzeka w Peru
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. zagęstnik spożywczy otrzymywany przy gotowaniu ciecierzycy lub innych strączkowych, półprodukt stosowany w kuchni wegańskiej jako zamiennik białka jajek;
Wiktionary
Aquafaba – woda po gotowaniu ciecierzycy lub zalewa pozostała po ciecierzycy konserwowej.
Ma zastosowanie w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej, ponieważ zachowuje się podobnie jak jajko:
Wikipedia
(1.1) Aquafabę zastosować można w musach, wypiekach, daniach gorących oraz np. w hummusie, gdzie dodaje ona konsystencji i puszystości.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|aquafaba. < etym|łac|aqua|faba.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) aquafaba
* duński: (1.1) aquafaba w., kikærtevand n.
* francuski: (1.1) aquafaba ż.
źródła.
== aquafaba (język angielski.) ==
thumb|aquafaba (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) spoż. aquafaba
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik
(1.1) aerobik w wodzie, który nie obciąża stawów
Wiktionary
[czytaj: akfapark] obiekt rekreacyjny złożony z wielu wodnych atrakcji, np. zjeżdżalni, sauny, trampoliny, sztucznej rzeki; akwapark, aqua park, park wodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wodny park rozrywki z kompleksem basenów, zjeżdżalni itp.;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: akˈfapark, AS: akfapark
Wiktionary
(1.1) park wodny
Wiktionary
[czytaj: akwaplaning] sytuacja, gdy w miejscu styku opony z podłożem tworzy się wodny klin, pogarszający przyczepność opon
SJP.pl
Akwaplanacja (ang. aquaplaning, hydroplaning) – utrata przyczepności opony podczas jazdy po nawierzchni pokrytej wodą, spowodowana tworzeniem się warstwy wody między oponą a jezdnią. W rezultacie może wystąpić utrata kontroli nad pojazdem. O akwaplanację łatwo (między innymi) podczas jazdy w czasie albo po deszczu na asfaltowych nawierzchniach z wygniecionymi koleinami lub nierównościami, w których zbiera i długo się utrzymuje wystarczająco gruba warstwa wody.
Wikipedia
Aquarius – rodzaj pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny nartnikowatych i podrodziny Gerrinae.
Wikipedia
ogół zabiegów leczniczych z użyciem wody w różnych stanach skupienia; wodolecznictwo, hydroterapia, hydropatia
SJP.pl
[czytaj: akwawibron] akwawibron;
1. urządzenie do leczniczego lub rehabilitacyjnego hydromasażu;
2. zabieg takiego masażu
SJP.pl
Aquila – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w obrębie rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Wikipedia
jednostka miary powierzchni ziemi równa 100 metrom kwadratowym; powierzchnia równa tej jednostce
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = eduk. akademia rolnicza
Wiktionary
Geografia:
Inne:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== AR (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec w funkcji rzeczownika
(1.1) = all rail
(1.2) = all risks
(1.3) = annual return
(1.4) = acknowledgment of receipt
(1.5) = geogr. Arkansas → Arkansas
(1.6) = księg. accounts receivable → należności
(1.7) = wojsk. army regulation
(1.8) = wojsk. automatic rifle
(1.9) = inform. augmented reality → rzeczywistość rozszerzona
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: a‿ˈɛr, AS: a‿er
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== AR (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec w funkcji rzeczownika
(1.1) = all rail
(1.2) = all risks
(1.3) = annual return
(1.4) = acknowledgment of receipt
(1.5) = geogr. Arkansas → Arkansas
(1.6) = księg. accounts receivable → należności
(1.7) = wojsk. army regulation
(1.8) = wojsk. automatic rifle
(1.9) = inform. augmented reality → rzeczywistość rozszerzona
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
stolica Arabii Saudyjskiej; Rijad, Al-Rijad
SJP.pl
Rijad (arab. الرياض, Ar-Riyāḍ, Ar-Rijad) – stolica Arabii Saudyjskiej położona w środkowej części kraju, u wschodniego podnóża gór Dżabal Tuwajk, siedziba administracyjna prowincji Rijad. W 2010 roku miasto liczyło ok. 5,2 mln mieszkańców.
Wikipedia
skrót od: arabski; arab.
SJP.pl
rodzaj dużej papugi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Ara|ref=tak., rodzaj ptaków z podrodziny papug neotropikalnych;
(1.2) ornit. duża, kolorowa papuga z rodzaju ara (1.1);
(1.3) ornit. nazwa niektórych papug z podrodziny papug neotropikalnych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W przepisach celnych papużki długoogonowe wymieniane są obok ary i kakadu, mimo że nie figurują jako takson w systematyce.
(1.2) Gdzież jesteś, ma aro czerwonopióra!
Wiktionary
IPA: ˈara, AS: ara
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) rodzaj
(1.2) ptak, papuga
(1.3) ptak, papuga
hiponimy.
(1.2) ara ararauna / ararauna, ara czerwona / ara żółtoskrzydła, ara kasztanowoczelna, ara oliwkowa, ara różowooka, ara szafirowa, ara trójbarwna, ara zielona
(1.3) ara błękitna, ara epoletowa, ara hiacyntowa / modroara hiacyntowa, ara marakana, ara modra, ara niebieskogłowa, ara turkusowa, ara żółtolica, ara żółtoszyja
holonimy.
(1.1) papugi neotropikalne
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Ara; (1.2) macaw; (1.3) macaw
* białoruski: (1.1) ара ż.
* bułgarski: (1.2) ара m.
* duński: (1.1) ara w.; (1.2) ara w.
* esperanto: (1.2) arao
* estoński: (1.2) aara
* francuski: (1.2) ara m.
* hiszpański: (1.2) guacamayo m.
* łaciński: (1.1) Ara
* nahuatl klasyczny: (1.2) alotl
* rosyjski: (1.1) а́ра m.; (1.2) а́ра m.; (1.3) а́ра m.
* szwedzki: (1.2) ara w.
* ukraiński: (1.1) а́ра m./ż.; (1.2) а́ра m./ż.; (1.3) а́ра m./ż.
* włoski: (1.2) ara ż.
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
koń czystej krwi arabskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. osoba narodowości arabskiej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Arabowie stworzyli na Sycylii silny ośrodek państwowy, który pod rządami emirów z dynastii kalbickiej przyniósł rozkwit gospodarczy i kulturalny tej wyspy, zaniedbanej przez panujących na niej przez trzy poprzednie wieki cesarzy bizantyjskich.
(1.1) Nagminnie zdarza się, że Arabowie znają lepiej francuski niż swój ojczysty arabski.
Wiktionary
IPA: ˈarap, AS: arap
Wiktionary
rzecz. arabus mos., Arabus mos., arabika ż., arab mzw., arabka ż., Arabia ż., arabista mos., arabistka ż., arabistyka ż., arabizacja ż., arabizm mrz., arabszczyzna ż., arabeska ż., arabskość ż.
:: fż. Arabka ż.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabistyczny, arabski
przysł. arabsko, po arabsku
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|Araber.; pejor. Arabus
Wiktionary
skrót od: arabski; ar.
SJP.pl
Język arabski (arab. اللغة العربية, trb. al-luġa al-‘arabijja) – język z rodziny języków semickich, w której zaliczany jest do grupy języków południowo-zachodnich według klasycznego podziału, bądź grupy języków zachodnich, centralnych według podziału Hetzrona i Voigta. Zapisywany jest alfabetycznym pismem arabskim typu abdżad, od strony prawej do lewej.
Wikipedia
wielocukier, polimer cząsteczek arabinozy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. jeźdz. zdrobn. arab
Wiktionary
rzecz. Arab mos., arab mzw., Arabczyk mos.
Wiktionary
(1.1) arab, koń arabski, koń czystej krwi arabskiej, bedew
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Arabella
* włoski: (1.1) Arabella ż.
źródła.
== Arabela (język portugalski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|portugalski|ż.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈbɛla, AS: arabela
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Arabella
* włoski: (1.1) Arabella ż.
źródła.
== Arabela (język portugalski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|portugalski|ż.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Arab
Wiktionary
IPA: ˈaʀabɐ
Wiktionary
1. antyczny ozdobnik roślinny;
2. utwór muzyczny z wieloma ozdobnikami;
3. poza w balecie polegająca na pochyleniu tułowia w przód i wyprostowaniu jednej nogi poziomo w tył; arabesque;
4. utwór ironiczno-humorystyczny charakterystyczny przede wszystkim dla romantyzmu niemieckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. archit. ozdobny ornament roślinny wywodzący się z kultury arabskiej;
(1.2) muz. miniatura na fortepian;
(1.3) choreogr. poza w tańcu inspirowana motywami orientalnymi
(1.4) choreogr. sport. figura w łyżwiarstwie figurowym wzorowana na arabesce (1.3)
(1.5) liter. gatunek prozy, drobny utwór zawierający wiele motywów fantastyki baśniowej
(1.6) pot. prostytutka, której klientami są Arabowie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ale i renesans Florencji czy Rzymu, albo złote, a rękami niewiernych haftowane arabeski Palerma i Monreale, to także miejsca, w których stosunkowo najłatwiej budzi się coś w rodzaju estetyczno-religijnej ekstazy.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈbɛska, AS: arabeska
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., Arab m., arab m., Arabka ż., arabus m., arabskość ż., arabista m., arabistka ż., arabistyka ż., arabizm m., arabizacja ż., arabika ż., arabka ż., arabizowanie n.
czas. arabizować ndk.
przym. arabski
przysł. arabsko
Wiktionary
wzorzystość taka jak w arabesce, ornamencie w stylu arabskim; styl arabeskowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest arabeskowe
Wiktionary
przym. arabeskowy
przysł. arabeskowo
Wiktionary
przymiotnik od: arabeska
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z arabeską, arabeskami
(1.2) szt. pokryty arabeskami
Wiktionary
rzecz. arabeskowość ż.
Wiktionary
[czytaj: araBESK] poza w balecie polegająca na pochyleniu tułowia w przód i wyprostowaniu jednej nogi poziomo w tył; arabeska
SJP.pl
Wikipedia
1. prowincja rzymska, dawne królestwo Nabatejczyków;
2. przestarzale: Półwysep Arabski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina zazwyczaj utożsamiana z Półwyspem Arabskim, lecz początkowo obejmująca obszar Azji leżący na południowy zachód od Mezopotamii, obejmując poza półwyspem również część Lewantu;
(1.2) pot. geogr. Arabia Saudyjska
(1.3) astr. planetoida z pasa głównego asteroid o numerze 1157;
Wiktionary
Arabia (pochodzi od słowa arab. عرب ’Arab – w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – kraina zazwyczaj utożsamiana z Półwyspem Arabskim, lecz początkowo obejmująca obszar Azji Zachodniej leżący na południowy zachód od Mezopotamii, obejmując poza półwyspem również część Lewantu. Sam Półwysep Arabski określano także jako Dżazirat al-Arab (Wyspa Arabów).
Wikipedia
(1.1) Jest bardzo prawdopodobne, że ludy semickie wyruszyły z Arabii na podbój Mezopotamii i Palestyny.
(1.2) Przyjechało też kilku szejków z Arabii, by kupić nasze ogiery.
Wiktionary
IPA: aˈrabʲja, AS: arabʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., arabika ż., arabizowanie n., arabka ż., Arab mos., Arabka ż., arab mzw., arabizacja ż., arabista mos., arabistka ż., arabistyka ż., arabizm mrz., arabszczyzna ż., arabskość ż., arabus mzw., arabuska ż., Arabistan m., panarabizm m., panarabskość ż.
czas. arabizować ndk.
przym. arabski, arabistyczny, arabskojęzyczny, panarabski, proarabski, antyarabski
przysł. arabsko, po arabsku
Wiktionary
(1.2) Arabia Saudyjska
Wiktionary
[czytaj: arabika] rodzaj kawy; arabika
SJP.pl
rodzaj kawy; arabica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. masyw górski w Wielkim Kaukazie, położony na terytorium Abchazji;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: aˈrabʲika, AS: arabʹika
Wiktionary
monosacharyd, aldopentoza
SJP.pl
Arabinoza – organiczny związek chemiczny, pięciowęglowy monosacharyd (cukier prosty) zaliczany do aldoz (aldopentoza). W przyrodzie występuje najczęściej w postaci enancjomeru L. Wykazuje czynność optyczną (konfiguracja D(–)). D-Arabinoza jest rzadko spotykana w przyrodzie. Występuje jako składnik niektórych glikozydów. Otrzymuje się ją głównie przez degradację D-glukozy.
Wikipedia
naukowiec badający język, kulturę i dzieje Arabów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w zakresie języka, historii i kultury Arabów;
Wiktionary
Arabistyka – jedna z dziedzin orientalistyki, zajmująca się badaniem języka arabskiego i jego dialektów, kultury, historii obszarów arabskojęzycznych, systemów religijnych i filozoficznych, literatury arabskiej, a także polityki, gospodarki oraz ekonomii. Dziedziny powiązane ściśle z arabistyką to islamistyka i semitystyka.
Wikipedia
(1.1) Był jednym z najbardziej znanych polskich arabistów.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈbʲista, AS: arabʹista
Wiktionary
rzecz. Arab m., Arabia ż., arabistyka ż., arabizm m., arabskość ż.
:: fż. arabistka ż.
przym. arabistyczny, arabski
czas. arabizować
przysł. arabsko
Wiktionary
→ arabista
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalistka w zakresie arabistyki
Wiktionary
(1.1) Francja: Polska arabistka otrzymała prestiżową nagrodę UNESCO.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈbʲistka, AS: arabʹistka
Wiktionary
rzecz. arabistyka ż.
:: fm. arabista m.
przym. arabistyczny, arabski
przysł. arabsko
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arabistyka ż.
:: fm. arabista m.
przym. arabistyczny, arabski
przysł. arabsko
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|arabista.
* bułgarski: (1.1) арабистка ż.
* francuski: (1.1) arabiste m. ż.
* hiszpański: (1.1) arabista ż.
* niemiecki: (1.1) Arabistin ż.
* portugalski: (1.1) arabista m. ż.
* słowacki: (1.1) arabistka ż.
* ukraiński: (1.1) арабістка ż.
* włoski: (1.1) arabista m. ż.
źródła.
== arabistka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) arabistka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący arabistyki
Wiktionary
IPA: ˌarabʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: arabʹistyčny
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., arabizowanie n., arabka ż., arabika ż., arabizacja ż., Arabia, Arab, arabistyka ż., arabista m., arabistka ż., arabizm m.
przym. arabski
przysł. arabsko
Wiktionary
dział literaturoznawstwa zajmujący się literaturą arabską
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o języku, kulturze i historii Arabów;
(1.2) kierunek na uczelni obejmujący studia w dziedzinie arabistyki (1.1)
Wiktionary
Arabistyka – jedna z dziedzin orientalistyki, zajmująca się badaniem języka arabskiego i jego dialektów, kultury, historii obszarów arabskojęzycznych, systemów religijnych i filozoficznych, literatury arabskiej, a także polityki, gospodarki oraz ekonomii. Dziedziny powiązane ściśle z arabistyką to islamistyka i semitystyka.
Wikipedia
(1.1) Wyrażając swoje zainteresowanie arabistyką spotykałam się z wieloma komentarzami dotyczącymi sytuacji i pozycji kobiet w świecie arabskim (…).
Wiktionary
IPA: ˌaraˈbʲistɨka, AS: arabʹistyka
Wiktionary
rzecz. arab mos./mzw., arabeska ż., Arabka ż., arabizacja ż., arabus m., arabszczyzna ż., arabskość ż., Arabia ż., Arab m., arabista m., arabistka ż., arabizm m.
przym. arabistyczny, arabski
przysł. po arabsku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) narzucanie danemu ludowi lub przyswajanie przez dany lud arabskiej kultury, obyczajów i języka
(1.2) nadawanie czemuś lub komuś cech arabskich
(1.3) rozpowszechnienie języka arabskiego, dostosowywanie czegoś do języka arabskiego
Wiktionary
(1.1) W przeciwieństwie do Egiptu czy Syrii, w Iranie ostatecznie islamizacja nie została jednak połączona z arabizacją.
(1.2) Tam z łatwością znajdują pracę jako nauczyciele języka arabskiego, gdyż kraj ten zaraz po wyzwoleniu się spod mandatu Francji rozpoczyna arabizację szkolnictwa oraz państwowych urzędów, dlatego szczególnie poszukiwani są arabiści.
(1.3) Arabscy literaturoznawcy rozróżniają trzy określenia: ta'rib (arabizacja), tamsir (egipcjanizacja) i targama (tłumaczenie), dla form adaptacji dzieł literatury obcej w Egipcie.
(1.3) Rok 1966 przyniósł wypowiedź ministra Benhimy, który na konferencji prasowej stwierdził, że należy zarzucić rozpoczęty projekt całkowitej arabizacji i przywrócić nauczanie przedmiotów ścisłych w języku francuskim.
Wiktionary
rzecz. Arab m., Arabka ż., arabus m., arabuska ż., arabika ż., arab m., arabka ż., Arabia ż., arabista m., arabistka ż., arabistyka ż., arabizowanie n., zarabizowanie n., arabizm m., arabszczyzna ż., arabeska ż., arabskość ż., arabski mrz.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabistyczny, arabski, arabizacyjny
przysł. arabsko
Wiktionary
1. wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na języku arabskim albo z niego przejęte;
2. element typowy dla Arabii Saudyjskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka arabskiego;
(1.2) grupa cech charakterystycznych dla Arabów, kultury bądź świata arabskiego
Wiktionary
Arabizm – wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa zapożyczona z języka arabskiego.
Arabizmami jest wiele terminów związanych z islamem i całą kulturą arabską, a także terminy naukowe zapożyczone w średniowieczu, gdy nauka w krajach arabskich stała na wyższym poziomie w porównaniu z nauką europejską.
Wikipedia
IPA: aˈrabʲism̥, AS: arabʹism̦
Wiktionary
rzecz. Arabia ż., Arab mos., Arabka ż., arabistyka ż., arabista mos., arabistka ż., arabskość ż., arabizacja ż., arabeska ż., arab mos./mzw.
przym. arabski, arabistyczny
Wiktionary
(1.2) arabskość
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. zarabizować)
(1.1) kult. narzucać arabskość, przymuszać kogoś do zostania Arabem, zmieniać coś na arabskie
czasownik zwrotny niedokonany arabizować się (dk. zarabizować się)
(2.1) stawać się Arabem, nabierać cech arabskich
Wiktionary
(1.1) Najeźdźcy dosyć szybko arabizowali podbijane państewka.
(2.1) Plemiona na północy zaczęły arabizować się w VIII wieku.
Wiktionary
rzecz. arab mzw./mos., Arabka ż., Arab mos., Arabia ż., arabizowanie n., zarabizowanie n.
czas. zarabizować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) narzucanie kultury i języka arabskiego
(1.2) nadawanie czemuś charakteru arabskiego
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., Arabia ż., Arab m., Arabka ż., arab m., arabka ż., arabus m., arabistyka ż., arabista m., arabistka ż., arabizacja ż., arabizm m., arabszczyzna ż., arabeska ż., arabskość ż., arabika ż., zarabizowanie n.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabski, arabistyczny
Wiktionary
(1.1-2) arabizacja
Wiktionary
klacz czystej krwi arabskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pochodzenia arabskiego, wywodząca się z jednego z krajów świata arabskiego
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arabus m., arabszczyzna ż., arabizm m., arabskość ż., Arab m., Arabia ż., arabka ż., arabeska ż., arabistyka ż., arabista m., arabista m., arabizacja ż., arab mos./mzw.
czas. arabizować ndk.
przym. arabski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Arab
* arabski: (1.1) عربية ż. (`arabíyya)
* białoruski: (1.1) арабка ż.
* bułgarski: (1.1) арабка ż.
* czeski: (1.1) Arabka ż.
* francuski: (1.1) Arabe m. ż.
* hebrajski: (1.1) ערביה ż. (araviya)
* hiszpański: (1.1) árabe m. ż.
* kurmandżi: (1.1) ‘Ereb m. ż.
* litewski: (1.1) arabė ż.
* łotewski: (1.1) arābiete ż.
* maltański: (1.1) Għarbija ż.
* niemiecki: (1.1) Araberin ż.
* nowogrecki: (1.1) Αράβισσα ż. (Arávissa)
* nowopruski: (1.1) arābini ż.
* portugalski: (1.1) árabe m. ż.
* rosyjski: (1.1) арабка ż.
* rumuński: (1.1) arabă ż.
* słowacki: (1.1) Arabka ż.
* słoweński: (1.1) Arabka ż.
* szwedzki: (1.1) arabiska w.
* ukraiński: (1.1) арабка ż.
* włoski: (1.1) araba ż.
źródła.
== Arabka (język czeski.) ==
wymowa.
dzielenie|Arab|ka.
IPA|arap.ka.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Arabka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: aˈrapka, AS: arapka
Wiktionary
rzecz. arabus m., arabszczyzna ż., arabizm m., arabskość ż., Arab m., Arabia ż., arabka ż., arabeska ż., arabistyka ż., arabista m., arabista m., arabizacja ż., arab mos./mzw.
czas. arabizować ndk.
przym. arabski
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arabus m., arabszczyzna ż., arabizm m., arabskość ż., Arab m., Arabia ż., arabka ż., arabeska ż., arabistyka ż., arabista m., arabista m., arabizacja ż., arab mos./mzw.
czas. arabizować ndk.
przym. arabski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Arab
* arabski: (1.1) عربية ż. (`arabíyya)
* białoruski: (1.1) арабка ż.
* bułgarski: (1.1) арабка ż.
* czeski: (1.1) Arabka ż.
* francuski: (1.1) Arabe m. ż.
* hebrajski: (1.1) ערביה ż. (araviya)
* hiszpański: (1.1) árabe m. ż.
* kurmandżi: (1.1) ‘Ereb m. ż.
* litewski: (1.1) arabė ż.
* łotewski: (1.1) arābiete ż.
* maltański: (1.1) Għarbija ż.
* niemiecki: (1.1) Araberin ż.
* nowogrecki: (1.1) Αράβισσα ż. (Arávissa)
* nowopruski: (1.1) arābini ż.
* portugalski: (1.1) árabe m. ż.
* rosyjski: (1.1) арабка ż.
* rumuński: (1.1) arabă ż.
* słowacki: (1.1) Arabka ż.
* słoweński: (1.1) Arabka ż.
* szwedzki: (1.1) arabiska w.
* ukraiński: (1.1) арабка ż.
* włoski: (1.1) araba ż.
źródła.
== Arabka (język czeski.) ==
wymowa.
dzielenie|Arab|ka.
IPA|arap.ka.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Arabka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
mieszaniec konia czystej krwi arabskiej z kucem
SJP.pl
dotyczący Arabów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język Arabów, najpowszechniejszy język semicki będący językiem oficjalnym licznych krajów regionu bliskowschodniego i północnoafrykańskiego;
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący Arabów i terenów, które zamieszkują
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Arabski jest językiem urzędowym ponad dwudziestu krajów.
(2.1) Rozwój takich ośrodków handlowych, jak Neapol, Gaeta, Amalfi, czy nawet Bari lub Brindisi, wiązał się z ich położeniem w miejscu przecinania się trzech wielkich kręgów ekonomicznych obszaru śródziemnomorskiego: bizantyjskiego, arabskiego i zachodnioeuropejskiego.
(2.1) Po arabskim brzegu ciągnęła się, jak okiem sięgnąć, płowa piaszczysta pustynia – głucha, złowroga, martwa.
Wiktionary
IPA: aˈrapsʲci, AS: arapsʹḱi
Wiktionary
rzecz. arabka ż., arabus, arabika, arabizm, arabeska, Arab m., Arabka ż., Arabia ż., arab m., arabistyka ż., arabista m., arabistka ż., arabskość ż., arabszczyzna ż., arabizacja ż., arabizowanie n., zarabizowanie n., arabina ż.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabistyczny
przysł. arabsko, po arabsku
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arabka ż., arabus, arabika, arabizm, arabeska, Arab m., Arabka ż., Arabia ż., arab m., arabistyka ż., arabista m., arabistka ż., arabskość ż., arabszczyzna ż., arabizacja ż., arabizowanie n., zarabizowanie n., arabina ż.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabistyczny
przysł. arabsko, po arabsku
frazeologia.
guma arabska
etymologia.
etymn|pol|Arab|-ski.
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) Arabies
* albański: (2.1) arab
* angielski: (1.1) Arabic; (2.1) Arab, Arabian, Arabic
* arabski: (1.1) العربية ż. (al-ʿarabiyya); (2.1) عربي (ʿarabiyy)
* baskijski: (1.1) arabiera; (2.1) arabiar
* białoruski: (1.1) арабская ż.; (2.1) арабскі
* bośniacki: (1.1) arapski; (2.1) arapski
* bułgarski: (1.1) арабски m.; (2.1) арабски
* czeski: (1.1) arabština ż.; (2.1) arabský
* duński: (1.1) arabisk
* esperanto: (2.1) araba
* fiński: (1.1) arabia; (2.1) arabialainen
* francuski: (1.1) arabe; (2.1) arabique, arabe
* gudźarati: (2.1) અરબી (arabī)
* hiszpański: (1.1) árabe m.; (2.1) árabe
* interlingua: (2.1) arabe, arabic
* islandzki: (1.1) arabíska; (2.1) arabískur
* japoński: (1.1) アラビア語 (アラビアご, arabiago)
* jidysz: (1.1) אַראַביש n. (arabisz); (2.1) אַראַביש (arabisz)
* kabylski: (1.1) taɛrabt; (2.1) aɛrab
* kantoński: (1.1) 阿拉伯語 (aa3 laai1 baak3 jyu5)
* kataloński: (1.1) àrab m.; (2.1) àrab
* koreański: (1.1) 아랍어 (arabŏ)
* łaciński: (1.1) arabicus
* łotewski: (1.1) arābu valoda ż.; (2.1) arābu, arābisks
* niderlandzki: (1.1) Arabisch n.; (2.1) Arabisch
* niemiecki: (1.1) Arabisch n.; (2.1) arabisch
* nowogrecki: (1.1) αραβικά n. lm.; (2.1) αραβικός
* ormiański: (1.1) արաբերեն (araberen); (2.1) արաբական (arabakan)
* polski język migowy: PJM-ukryj| (1.1, 2.1) {{PJM|Arab, arabski.}}
* portugalski: (2.1) árabe
* rosyjski: (1.1) арабский m.; (2.1) арабский
* rumuński: (2.1) arăpesc
* slovio: (1.1) Arabio (Арабио); (2.1) arabju (арабйу)
* słowacki: (1.1) arabčina ż.; (2.1) arabský
* szwedzki: (1.1) arabiska; (2.1) arabisk
* turecki: (1.1) Arapça; (2.1) Arap
* ukraiński: (1.1) арабська ż.; (2.1) арабський
* włoski: (1.1) arabo; (2.1) arabo
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób arabski, po arabsku
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., Arab mos., Arabka ż., arabus m., arabika ż., arab m., arabka ż., Arabia ż., arabista m., arabistka ż., arabistyka ż., arabizacja ż., arabizm m., arabszczyzna ż., arabeska ż., arabskość ż.
czas. arabizować ndk., zarabizować dk.
przym. arabistyczny, arabski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący jednocześnie Arabów, kultury arabskiej i muzułmanów, islamu; dotyczący arabskich muzułmanów
Wiktionary
(1.1) W niecały wiek muzułmańscy Arabowie zbudowali imperium, które było niekwestionowaną potęgą aż do XI w. Upadło politycznie, ale zostawiło bogaty spadek w postaci cywilizacji arabsko-muzułmańskiej.
Wiktionary
IPA: ˌarapskɔ‿muzuwˈmãj̃sʲci, AS: arapsko‿muzuu̯mãĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
1. posługujący się językiem arabskim;
2. napisany w języku arabskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem arabskim
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem arabskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem arabskim
(1.3) spisany, stworzony w języku arabskim
Wiktionary
(1.3) W podobnym tonie wypowiada się niemal cała prasa arabskojęzyczna.
Wiktionary
IPA: aˈrapskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: arapskoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
rzecz. Arabia ż., arabskojęzyczność ż.
przysł. arabskojęzycznie
Wiktionary
→ arabski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co typowo arabskie; zbiór cech, pojęć, rzeczy, zjawisk wywodzących się ze świata arabskiego / charakterystycznych dla świata arabskiego i Arabów
Wiktionary
(1.1) W świecie arabskim funkcjonuje stereotyp Tunezyjczyka jako osoby uparcie odżegnującej się od swojej arabskości.
Wiktionary
IPA: aˈrapskɔɕt͡ɕ, AS: arapskość
Wiktionary
rzecz. arab mos./mzw., arabeska ż., arabizacja ż., arabista, Arab m., Arabka ż., Arabia ż., arabistyka ż., arabizm m.
przym. arabski
Wiktionary
1. język arabski;
2. cechy charakterystyczne kultury arabskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. jęz. język arabski
(1.2) pot. zbiór cech typowych dla kultury i obyczajów arabskich
Wiktionary
IPA: ˌarapˈʃt͡ʃɨzna, AS: arapščyzna
Wiktionary
rzecz. arabski mrz., arabika ż., arabizowanie n., arabka ż., arabizacja ż., Arab, arab, Arabka, Arabia, arabistyka
przym. arabski
przysł. arabsko
Wiktionary
pogardliwie o Arabie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lekcew. Arab
Wiktionary
(1.1) Arabusy otwierają największe lotnisko na świecie.
Wiktionary
IPA: aˈrabus, AS: arabus
Wiktionary
rzecz. Arabia ż., Arab m., Arabka ż., arabeska ż., arabistyka ż., arabizacja ż., arab mos./mzw.
przym. arabski
przysł. arabsko
Wiktionary
rasa gorącokrwistych koni wierzchowych wywodząca się z rejonu Półwyspu Arabskiego; konie osiągające wysokość w kłębie do 155 cm, o maści w zależności od typu siwej, gniadej albo kasztanowatej; arabskie konie czystej krwi
SJP.pl
Araby – czarno-biały polski krótkometrażowy film dokumentalny Zbigniewa Raplewskiego z roku 1963, podejmujący tematykę koni czystej krwi arabskiej ukazanych na tle pięknych krajobrazów, zrealizowany w Janowie Podlaskim.
Wikipedia
fistaszek, orzeszek ziemny, orzeszek arachidowy;
a) owoc orzecha ziemnego zawierający jadalne nasiona;
b) jadalne nasiono owocu orzecha ziemnego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roln. nazwa systematyczna|Arachis hypogaea|L.|ref=tak., roślina z rodziny bobowatych, pochodząca z Ameryki Południowej, uprawiana dla jadalnych nasion rozwijających się pod ziemią;
(1.2) kulin. spoż. jadalne nasiono orzachy podziemnej
Wiktionary
(1.1) Ubodzy rolnicy zaczęli sadzić maniok, arachidy i dynie.
(1.2) Na stole stała miseczka z arachidami i talerz z biszkoptami.
Wiktionary
przym. arachidowy
przysł. arachidowo
Wiktionary
(1.1) orzacha podziemna, orzech ziemny, orzech arachidowy
(1.2) fistaszek, orzech ziemny, orzeszek arachidowy, pot. żydek
Wiktionary
kwas arachidonowy - ważny składnik pokarmu człowieka, odpowiednik nasyconego kwasu arachidowego, występującego w orzeszkach ziemnych
SJP.pl
przysłówek
(1.1) tak jak arachidy
Wiktionary
(1.1) Ciasteczka pachniały arachidowo i zrobiło się świątecznie.
Wiktionary
rzecz. arachid mrz.
przym. arachidowy
Wiktionary
zrobiony z arachidów, zawierający arachidy, mający smak arachidów (np. orzechy arachidowe, olej arachidowy)
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) spoż. zrobiony z arachidów, zawierający arachidy
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z arachidami, odnoszący się do arachidów
Wiktionary
rzecz. arachid mrz.
przysł. arachidowo
Wiktionary
lekarstwo
SJP.pl
w mitologii greckiej: tkaczka lidyjska słynąca z maestrii swych dzieł, uczennica Ateny
SJP.pl
Wikipedia
osoba przejawiająca chorobliwy lęk przed pająkami
SJP.pl
chorobliwy lęk przed pająkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. chorobliwy lęk przed pająkami;
Wiktionary
Arachnofobia (stgr. αράχνη, arachne – pająk, stgr. φοβία phobia – strach) – fobia, objawiająca się bardzo silnym lękiem przed pająkami lub innymi bezkręgowcami zbliżonymi do nich wyglądem. Jest to jedna z najczęściej występujących fobii.
Wikipedia
IPA: ˌaraxnɔˈfɔbʲja, AS: araχnofobʹi ̯a
Wiktionary
specjalista w zakresie arachnologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) arachn. zoolog badający pajęczaki
Wiktionary
(1.1) Jakiego pająka nazwano na cześć tego brazylijskiego arachnologa w 2017 roku?
Wiktionary
rzecz. arachnologia ż.
przym. arachnologiczny
skr. arach.
Wiktionary
nauka biologiczna z zakresu zoologii zajmująca się badaniem różnych gatunków pajęczaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. dział zoologii, nauka o pajęczakach;
Wiktionary
Arachnologia (gr. aráchnē = pająk, lógos = nauka) – dziedzina zoologii zajmująca się badaniem pajęczaków (Arachnida).
Wikipedia
IPA: ˌaraxnɔˈlɔɟja, AS: araχnoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. arachnolog m., arachnolożka ż.
przym. arachnologiczny
Wiktionary
(1.1) skrót arach.
Wiktionary
dotyczący arachnologii lub arachnologów (np. badania arachnologiczne)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z arachnologią, dotyczący arachnologii
Wiktionary
rzecz. arachnolog mos., arachnologia ż.
Wiktionary
zdrobnienie od: arak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od arak
Wiktionary
rzecz. arak m.
Wiktionary
miasto w Rumunii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodniej Rumunii, w regionie Kriszana;
(1.2) geogr. miasto w Dystrykcie Południowym w Izraelu
Wiktionary
Wikipedia
przym. aradzki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Aradem, dotyczący Aradu
Wiktionary
rzecz. Arad mrz.
Wiktionary
nazwisko, np. Jaser Arafat (1929-2004), polityk palestyński, przywódca Palestyny
SJP.pl
chusta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. arabskie nakrycie głowy, także chusta wzorowana na tym nakryciu, w biało-czarny wzór, zakończona frędzlami
(1.2) uczn. chustka noszona na szyi
Wiktionary
Kefija (arab.: كوفية, kūfīyah) – tradycyjne arabskie nakrycie głowy. Kwadratowy kawałek materiału, przeważnie bawełniany, złożony i owinięty w różny sposób dookoła głowy. Występuje wiele odmian, wiele palestyńskich kefiji jest wykonanych z mieszaniny bawełny i wełny, która charakteryzuje się tym, iż zachowuje ciepło i schnie szybko. Przeważnie złożona na pół, tak iż formuje się trójkąt, sfałdowany następnie na czole. Często kefija utrzymywana jest na odpowiednim miejscu za pomocą pętli ze sznurka, nazywanej agal (عقال, ʿiqāl). Niektórzy noszący tę chustę formują z niej turban, podczas gdy inni noszą ją luźno opadającą na ramiona i plecy. Kefija najczęściej jest biała, z czarnym lub czerwonym wzorem. Prosta, biała kefija jest najbardziej popularna w państwach Zatoki Perskiej, wypierając niemal całkiem inne wzory z Kuwejtu i Bahrajnu. Biało-czarna kefija jest najbardziej rozpowszechniona w krajach Lewantu. Biało-czerwona natomiast jest najbardziej związana z Jordanią.
Wikipedia
(1.1) Kiedy na ciemne, długie, spięte w kok włosy zakłada przywiezioną z Bliskiego Wschodu arafatkę, wygląda jak prawdziwy Arab.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈfatka, AS: arafatka
Wiktionary
(1.1) kefija
Wiktionary
Morze Arafura - część Oceanu Spokojnego
SJP.pl
Morze Arafura (indonez. Laut Arafura, ang. Arafura Sea) – morze przybrzeżne w zachodniej części Oceanu Spokojnego (bywa zaliczane do Oceanu Indyjskiego) między Australią a wyspami: Tanimbar, Kai i Nowa Gwinea. Od wschodu, przez Cieśninę Torresa łączy się z Morzem Koralowym, od zachodu sąsiaduje z morzami Timor, Banda i Seram, od południa z Zatoką Karpentaria. Pływy morskie osiągają do 7,6 m (Nowa Gwinea).
Wikipedia
[czytaj: araGO] nazwisko
SJP.pl
Osoby:
Astronomia:
Miejsca:
Sport:
Technika:
Wikipedia
[czytaj: araGĄ] nazwisko, np. Louis Aragon (1897-1982), francuski pisarz i uczestnik ruchu oporu podczas II wojny światowej
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Aragonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Aragonii
Wiktionary
rzecz. Aragon mrz., Aragonia ż., aragonit mrz.
:: fż. Aragonka ż.
przym. aragoński, aragonitowy
Wiktionary
region autonomiczny i kraina historyczna w Hiszpanii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. region autonomiczny w północnej Hiszpanii
(1.2) hist. dawne państwo obejmujące ten region
Wiktionary
Aragonia (hiszp. i arag. Aragón, kat. Aragó) – wspólnota autonomiczna i region historyczny w północno-wschodniej Hiszpanii. Region historyczny Aragonii obejmuje środkową część biegu Ebro. Pełna hiszpańska nazwa wspólnoty brzmi: "Comunidad Autónoma de Aragón".
Wikipedia
(1.1) Stolicą Aragonii jest Saragossa.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈɡɔ̃ɲja, AS: aragõńi ̯a
Wiktionary
rzecz. aragoński mrz., Aragończyk m., Aragonka ż., aragonit mrz.
przym. aragoński, aragonitowy
Wiktionary
(1.1) przest. Aragon
Wiktionary
minerał, rombowa odmiana węglanu wapnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady węglanów, polimorficzna odmiana węglanu wapnia;
Wiktionary
Aragonit – minerał z gromady węglanów, polimorficzna odmiana węglanu wapnia, druga co do powszechności występowania na Ziemi (na pierwszym miejscu jest kalcyt). M. in. stanowi 90% masy perłowej.
Jego nazwa wiąże się z miejscem występowania – okolic miasta Molina de Aragón (Hiszpania). Została ona nadana minerałowi w roku 1797 przez Abrahama Gottloba Wernera.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) węglan
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. aragonitowy
rzecz. Aragończyk mos., Aragonia ż.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) od toponimu etym|hiszp|Molina de Aragon..
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) aragonite
* bułgarski: (1.1) арагонит m.
* duński: (1.1) aragonit w.
* niemiecki: (1.1) Aragonit m.
* rosyjski: (1.1) арагонит m.
* słowacki: (1.1) aragonit m.
* węgierski: (1.1) aragonit
* włoski: (1.1) aragonite ż.
źródła.
== aragonit (język duński.) ==
thumb|aragonit (1.1)
wymowa.
IPA3|ɑʁɑgoˈnid.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) miner. aragonit
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈɡɔ̃ɲit, AS: aragõńit
Wiktionary
przym. aragonitowy
rzecz. Aragończyk mos., Aragonia ż.
Wiktionary
przymiotnik od: aragonit
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony z aragonitu, składający się z aragonitu, zawierający aragonit
(1.2) związany z aragonitem, dotyczący aragonitu
Wiktionary
IPA: ˌaraɡɔ̃ɲiˈtɔvɨ, AS: aragõńitovy
Wiktionary
rzecz. Aragończyk mos., aragonit m., Aragonia ż.
Wiktionary
mieszkanka Aragonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Aragonii
Wiktionary
rzecz. Aragon mrz., Aragonia ż.
:: fm. Aragończyk mos.
przym. aragoński
Wiktionary
przymiotnik od:
1. Aragon (miasto we Francji);
2. Aragona (miasto we Włoszech);
3. Aragonia (kraina historyczna i region autonomiczny w Hiszpanii)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Aragonii lub jej mieszkańców, związany z Aragonią, pochodzący z Aragonii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język aragoński;
Wiktionary
(1.1) Miałem po szpitalu iść na komisję lekarską, ale pojechałem na front aragoński.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈɡɔ̃j̃sʲci, AS: aragõĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Aragończyk mos., Aragonia ż., Aragonka ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem aragońskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem aragońskim
(1.3) spisany, stworzony w języku aragońskim
Wiktionary
IPA: ˌaraˈɡɔ̃j̃skɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: aragõĩ ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
Imię bohatera powieści J.R.R.Tolkiena - "Władca Pierścieni"; człowiek, potomek Isildura, syn Arathorna, znany jako Obieżyświat
SJP.pl
Aragorn (ur. 1 marca 2931 Trzeciej Ery, zm. 1 marca 120 Czwartej Ery) – postać ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia, jeden z głównych bohaterów powieści Tolkiena Władca Pierścieni. W filmowej trylogii Petera Jacksona wcielił się w niego Viggo Mortensen.
Wikipedia
rzeka w Brazylii
SJP.pl
Araguaia – rzeka w środkowej Brazylii o długości 2640 km i powierzchni dorzecza 370 tys. km². Źródła rzeki znajdują się na Wyżynie Brazylijskiej.
Głównym dopływem jest lewy dopływ Rio das Mortes (nazywana także Manso). W środkowym biegu rzeka dzieli się na dwa ramiona tworząc Wyspę Bananową. W środkowym biegu żeglowna na odcinku około 1000 km.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka we wschodniej Gruzji, lewy dopływ Kury;
Wiktionary
Wikipedia
Arai Ken, znany również jako 18degrees. lub a la i. – japoński kompozytor, gitarzysta, producent muzyczny, dj. Debiutował w 2003 roku w zespole transluv. W 2008 jako 18degrees. wydał album solowy „Tokyo Boy, Tokyo Girl”. Ogólnojapońską sławę zyskał za muzykę do serialu „Kagi no kakatta heya”. Jako dj koncentruje się na muzyce electro house.
Wikipedia
gatunek alkoholu, napój otrzymywany z ryżu, trzciny cukrowej i soku palmowego, niegdyś dodawany do kawy i herbaty (jak dziś rum), obecnie głównie składnik niektórych koktajli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w środkowym Iranie, u podnóża gór Zagros;
Wiktionary
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka grupy etnicznej zamieszkującej zachodnie wybrzeże Mjanmy i pogranicze Bangladeszu;
Wiktionary
rzecz. Arakan mrz.
:: fm. Arakanin mos.
przym. arakański
Wiktionary
związany z Górami Arakańskimi, górami na Półwyspie Indochińskim
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Arakanem lub Arakanami, dotyczący Arakanu lub Arakanów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język arakański;
Wiktionary
rzecz. Arakan mrz., Arakanin mos., Arakanka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: arak
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) od: arak
Wiktionary
(1.1) Po upieczeniu trzeba pozwolić babie odpocząć w formie przez 15 minut, następnie wyłożyć na talerz i posypać cukrem pudrem lub polukrować polewą cytrynową, rumową czy arakową.
Wiktionary
IPA: ˌaraˈkɔvɨ, AS: arakovy
Wiktionary
rzecz. arak m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Turcji, Armenii, Iranie i Azerbejdżanie, prawostronny dopływ Kury;
Wiktionary
Araks (pers. ارس, orm. Արաքս, tur. Araz, starogr. Ἀράξης Aráxēs) – rzeka w Turcji, Armenii, Iranie i Azerbejdżanie (Zakaukazie).
Długość – 1072 km, powierzchnia dorzecza – 102 tys. km². Źródła w Turcji na Wyżynie Armeńskiej na zboczach Bingöl Dağları. Uchodzi do Kury jako jej prawobrzeżny dopływ.
Wikipedia
przym. arakski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Araksem, dotyczący Araksu
Wiktionary
rzecz. Araks mrz.
Wiktionary
(1.1) rzad. araksyjski
Wiktionary
drzewo, krzew lub roślina zielna z rodziny araliowatych; dzięgława
SJP.pl
Aralia, dzięgława (Aralia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny araliowatych (Araliaceae). Zalicza się do niego co najmniej 73 gatunki. Występują one w Azji i w obu Amerykach. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w południowo-wschodniej Azji. W Chinach występuje 29 gatunków, z czego 17 to endemity tego kraju. Rośliny te rosną w lasach, często w lukach i na porębach, także w formacjach zaroślowych.
Wikipedia
rodzina drzew, krzewów lub pnączy o zdrewniałych łodygach, rosnących przeważnie w strefach tropikalnych i subtropikalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Araliaceae|Juss.|ref=tak., rodzina drzew, krzewów i pnączy o zdrewniałych łodygach należąca do rzędu selerowców;
Wiktionary
Araliowate (Araliaceae Juss.) – rodzina drzew, krzewów, pnączy o zdrewniałych łodygach (podrodzina Aralioideae), rzadziej roślin zielnych (podrodzina Hydrocotyloideae). Należą tu 43 rodzaje z 1450 gatunkami występującymi głównie w strefie tropikalnej i subtropikalnej, choć sięgające także rejonów arktycznych i umiarkowanych chłodnych w Ameryce Północnej, na Dalekim Wschodzie (Sachalin), na półkuli południowej rosnąc na południowych krańcach Ameryki Południowej i w Nowej Zelandii. W Polsce rosną dziko przedstawiciele dwóch rodzajów – wąkrota Hydrocotyle i bluszcz Hedera.
Wikipedia
(1.1) Niektóre zaliczane dawniej do araliowatych rodzaje przeniesione zostały do innych rodzin, gdy odkryto ich rzeczywiste relacje filogenetyczne.
Wiktionary
rzecz. aralia ż.
przym. araliowaty
Wiktionary
o cechach araliowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. o cechach roślin z rodziny araliowatych
Wiktionary
rzecz. araliowate nmos.
Wiktionary
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; baldachokwiatowiec
SJP.pl
miasto w Kazachstanie
SJP.pl
Aralsk (kaz. Арал, Arał; ros. Аральск, Aralsk) – miasto położone w południowo-zachodnim Kazachstanie, w obwodzie kyzyłordyńskim. Liczy około 33 tys. mieszkańców (2021).
Wikipedia
→ Aralsk (miasto w Kazachstanie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Jeziorem Aralskim
(1.2) związany z Aralskiem (miastem w Kazachstanie)
Wiktionary
rzecz. Arał mrz.
Wiktionary
(1.1) daw. Arał
Wiktionary
Wikipedia
skrót od: aramejski
SJP.pl
Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, hebr. אֲרָמִית Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.
Wikipedia
wodorosty używane w niektórych kuchniach azjatyckich jako przyprawa
SJP.pl
Wikipedia
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa przejęte z języka aramejskiego lub na nim wzorowane
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. cecha fonetyczna, wyraz, forma, konstrukcja wyrazowa charakterystyczne dla języka aramejskiego
Wiktionary
IPA: ˌarãˈmɛjism̥, AS: arãmei ̯ism̦
Wiktionary
rzecz. aramejski mrz., Aramejczyk m., Aramejka ż.
przym. aramejski
Wiktionary
członek jednego plemion semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii
SJP.pl
Wikipedia
członek jednego plemion semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek ludów semickich żyjących na pustyniach na zachód od Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e.;
Wiktionary
(1.1) Jezus Chrystus był Aramejczykiem czy Żydem?
Wiktionary
IPA: ˌarãˈmɛjt͡ʃɨk, AS: arãmei ̯čyk
Wiktionary
rzecz. arameizm m.
:: fż. Aramejka ż.
przym. aramejski
Wiktionary
(1.1) Semita
Wiktionary
członkini jednego plemion semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedstawicielka ludów semickich żyjących na pustyniach na zachód od Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e.
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arameizm m.
:: fm. Aramejczyk ż.
przym. aramejski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|Aramejczyk.
* białoruski: (1.1) арамейка ż.
* niemiecki: (1.1) Aramäerin ż.
* rosyjski: (1.1) арамейка ż.
* słowacki: (1.1) Aramejka ż., Aramejčanka ż.
* ukraiński: (1.1) арамейка ż.
źródła.
== Aramejka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Aramejka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌarãˈmɛjka, AS: arãmei ̯ka
Wiktionary
rzecz. arameizm m.
:: fm. Aramejczyk ż.
przym. aramejski
Wiktionary
związany z Aramejczykami
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Aramejczykami, z dawną Syrią
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych;
Wiktionary
Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, hebr. אֲרָמִית Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.
Wikipedia
(1.1) W żadnym wypadku satrapa nie urzędował w Samarii, jakkolwiek Transeufratea w aramejskim dokumencie uchodzi za kraj należący do Samarii.
(2.1) Językiem liturgicznym Kościoła chaldejskiego pozostał aramejski.
Wiktionary
IPA: ˌarãˈmɛjsʲci, AS: arãmei ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. arameizm m., Aramejczyk m., Aramejka ż.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(2.1) semicki
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. arameizm m., Aramejczyk m., Aramejka ż.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Aramaic; (2.1) Aramaic
* arabski: (1.1) آرامية (2.1) آرامي
* baskijski: (2.1) aramera
* białoruski: (1.1) арамейскі; (2.1) арамейская мова ż.
* chorwacki: (1.1) aramejski (2.1) aramejski
* czeski: (1.1) aramejský; (2.1) aramejština ż.
* francuski: (1.1) araméen (2.1) araméen
* kataloński: (1.1) arameu; (2.1) arameu m.
* niemiecki: (1.1) aramäisch; (2.1) Aramäisch n.
* ormiański: (1.1) արամեական (2.1) արամեերեն
* rosyjski: (1.1) арамейский (2.1) арамейский m.
* słoweński: (2.1) aramejščina ż.
* turecki: (2.1) Aramice
* ukraiński: (1.1) арамейський
* włoski: (1.1) aramaico; (2.1) aramaico m.
źródła.
== aramejski (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) aramejski
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem aramejskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem aramejskim
(1.3) spisany, stworzony w języku aramejskim
Wiktionary
IPA: ˌarãˈmɛjskɔjɛ̃w̃ˈzɨt͡ʃnɨ, AS: arãmei ̯skoi ̯ẽũ̯zyčny
Wiktionary
włókno, rodzaj poliamidu, np. kevlar
SJP.pl
Aramidy – grupa polimerów, rodzaj poliamidów włóknotwórczych. Ich cechą charakterystyczną jest występowanie w ich łańcuchach głównych ugrupowań aromatycznych. Niektóre aramidy zawierają między wiązaniami amidowymi tylko grupy aromatyczne, inne zaś zawierają też ugrupowania alifatyczne. Czym więcej w jego strukturze ugrupowań aromatycznych, tym większa odporność mechaniczna, termiczna i pożarowa, ale spada też rozpuszczalność, co powoduje wzrost trudności przy przetwarzaniu.
Wikipedia
jeden z głównych bohaterów powieści "Trzej muszkieterowie" Aleksandra Dumasa
SJP.pl
Aramis – jeden z bohaterów cyklu powieści Alexandre'a Dumasa-ojca: Trzej muszkieterowie, W dwadzieścia lat później, Wicehrabia de Bragelonne. Występuje również w powieści D’Artagnan autora Henry'ego Bedford-Jonesa. Właściwie nazywa się kawaler Rene d'Herblay, później opat d'Herblay (Dwadzieścia lat później), później biskup d'Herblay (Wicehrabia de Bragelonne). Postać wzorowana na księdzu Henri d’Aramitz.
Wikipedia
zespół tekstów staroindyjskich, przeznaczonych do studiowania w pustelniach
SJP.pl
Aranjaki (sanskryt आरण्यक āraṇyaka, teksty pustkowi) – część kanonicznej literatury wedyjskiej, spisana w sanskrycie, stanowiąca zbiór tekstów fazy przejściowej, pomiędzy zawierającymi opisy obrzędów ofiarnych Brahmanami, a spekulacjami filozoficznymi Upaniszad.
Wikipedia
[czytaj: aranhueski] przymiotnik od: Aranjuez (miasto w Hiszpanii)
SJP.pl
[czytaj: aranHŁES] miasto w Hiszpanii
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z wyspami Aran (na północno-zachodnim wybrzeżu Irlandii)
Wiktionary
(1.1) Założyłam deszczową sukienkę, pulower z wełny arańskich owiec oraz różowe kaszmirowe skarpetki – pulower i skarpety dostałam na Boże Narodzenie od Helen.
(1.1) Zwierzenia jego z pobytu na wyspach arańskich (Aranmor, Iuishere, Inishmaan), zawarte w tomie »Aran Islands«, przepojone są dziką poezją, pierwotnego życia i słonym zapachem morza (…) sic..
Wiktionary
rzecz. Aran mrz.
Wiktionary
opracowanie utworu muzycznego na inny niż przewidziano w oryginale; aranżacja
SJP.pl
Aranżacja albo też aranżowanie – ogół czynności twórczych i technicznych związanych z rozwinięciem utworu muzycznego i nadaniem mu nowego obrazu dźwiękowego. W węższym znaczeniu, w jakim używa się tego terminu w muzyce rozrywkowej, aranżacją (opracowaniem) nazywa się przystosowanie utworu do konkretnych warunków wykonania i tendencji panujących aktualnie w muzyce. Aranżację utożsamia się też z utworem, który został aranżowany – tak więc określenie to może oznaczać zarówno proces twórczy (aranżowanie), jak i utwór już zaaranżowany.
Wikipedia
1. w muzyce poważnej: opracowanie utworu muzycznego na inny niż przewidziany w oryginale instrument, głos itp.;
2. w muzyce rozrywkowej: rytmiczne, harmoniczne i artykulacyjno-dynamiczne opracowanie zarysu melodycznego kompozycji (piosenki) i przydzielenie określonych jego partii do poszczególnych instrumentów (wykonawców); aranż;
3. zaprojektowanie wystroju pomieszczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dostosowanie przestrzeni lub wnętrza pod względem funkcjonalnym albo estetycznym
(1.2) muz. zmiana stylistyki utworu muzycznego, bez naruszania jego podstawowej linii melodyjnej;
Wiktionary
Aranżacja albo też aranżowanie – ogół czynności twórczych i technicznych związanych z rozwinięciem utworu muzycznego i nadaniem mu nowego obrazu dźwiękowego. W węższym znaczeniu, w jakim używa się tego terminu w muzyce rozrywkowej, aranżacją (opracowaniem) nazywa się przystosowanie utworu do konkretnych warunków wykonania i tendencji panujących aktualnie w muzyce. Aranżację utożsamia się też z utworem, który został aranżowany – tak więc określenie to może oznaczać zarówno proces twórczy (aranżowanie), jak i utwór już zaaranżowany.
Wikipedia
rzecz. aranżowanie n.
czas. aranżować ndk., zaaranżować dk.
przym. aranżowany
Wiktionary
związany z aranżacją
SJP.pl
1. osoba dokonująca aranżacji;
2. ten, kto coś organizuje, urządza
SJP.pl
Wikipedia
1. kobieta dokonująca aranżacji;
2. kobieta, która coś organizuje, urządza
SJP.pl
1. dokonywać aranżacji;
2. urządzać, organizować coś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaaranżować)
(1.1) organizować, urządzać
(1.2) daw. porządkować, układać
(1.3) muz. dostosować kompozycję do użycia innych instrumentów czy śpiewu
(1.4) daw. przewodzić, wodzić rej
Wiktionary
rzecz. aranżacja ż., aranżowanie rzecz. odczas.
czas. zaaranżować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|aranżować.
Wiktionary
czas. aranżować
rzecz. aranżacja ż.
Wiktionary
ryba kostnoszkieletowa z podrzędu kostnojęzycznych, największa wśród słodkowodnych
SJP.pl
Arapaima (Arapaima gigas) – gatunek ryby kostnojęzykokształtnej z rodziny Arapaimidae. Znana także jako piraruku (ryba czerwona) lub paiche. Jedna z największych słodkowodnych ryb świata.
Wikipedia
rząd ryb promieniopłetwych; arowanokształtne, kostnojęzykokształtne
SJP.pl
Kostnojęzykokształtne, arowanokształtne, arapaimokształtne (Osteoglossiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o wielu prymitywnych cechach budowy, zamieszkujących wody słodkowodne całego świata, głównie w obszarach tropikalnych. Większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze otolity pochodzą z mastrychtu.
Wikipedia
gatunek dużego ptaka z podrodziny kakadu; kakadu palmowa, kakadu wielka, żałobnica palmowa
SJP.pl
Arar (arab. عرعر) – miasto w północno-wschodniej Arabii Saudyjskiej, położone 60 kilometrów od granicy z Irakiem; stolica Północnej Prowincji Granicznej. Według spisu ludności z 2010 roku liczyło 167 057 mieszkańców. Ośrodek przemysłowy. W mieście znajduje się port lotniczy Arar.
Wikipedia
gatunek dużego ptaka z podrodziny kakadu; kakadu palmowa, kakadu wielka, żałobnica palmowa
SJP.pl
Arara – miasto w środkowej Brazylii, w stanie Paraíba.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Araratem, dotyczący Araratu
Wiktionary
rzecz. Ararat mrz.
Wiktionary
masyw wulkaniczny w Turcji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. górski masyw wulkaniczny w Turcji;
(1.2) geogr. adm. prowincja w Armenii, w południowej części kraju;
(1.3) geogr. miasto w Armenii, w prowincji Ararat (1.2);
(1.4) geogr. miejscowość w Australii, w stanie Wiktoria;
(1.5) geogr. hist. starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, na Wyżyny Armeńskiej;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) imię|polski|m.
Wiktionary
Góra Ararat (orm. Արարատ, hebr. אררט, tur. Ağrı, pers. آرارات) – masyw wulkaniczny leżący w centrum Wyżyny Armeńskiej między jeziorami Wan i Sewan, na terytorium Turcji, 32 km od granicy z Armenią i 16 km od granicy z Iranem.
Wikipedia
(1.1) Ararat jest widoczny z Erywania.
Wiktionary
IPA: aˈrarat, AS: ararat
Wiktionary
przym. araracki
Wiktionary
(1.5) Urartu, Biajnili, Królestwo Wan
Wiktionary
gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych, o żółtych i jaskrawoniebieskich piórach; ara ararauna
SJP.pl
Ara ararauna, ararauna (Ara ararauna) – gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae). Nie wyróżnia się podgatunków.
Wikipedia
rodzaj ptaków z podrodziny tukanów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Araszkiewicz – polskie nazwisko. Na początku XXI wieku noszone w Polsce przez 749 osób.
Wikipedia
pasterz bydła w Mongolii
SJP.pl
Aratos z Sykionu, Arat z Sykionu (ur. 271 p.n.e., zm. 213 p.n.e.) – grecki polityk, wieloletni strateg Związku Achajskiego.
Wikipedia
rasa kur ozdobnych z Chile, znoszących jaja barwy jasnozielonkawej lub jasnoniebieskawej
SJP.pl
Araukana (hiszp. La Araucana) – szesnastowieczny hiszpański epos bohaterski autorstwa Alonsa de Ercilla y Zúñiga. Dzieło powstawało w latach 1569–89. Utwór opowiada o podboju Chile przez hiszpańskich konkwistadorów. Poemat składa się z trzech części. Został napisany oktawą (po hiszpańsku octava real).
Wikipedia
rasa kur ozdobnych z Chile, znoszących jaja barwy jasnozielonkawej lub jasnoniebieskawej
SJP.pl
Mapucze, Araukanie (mapucze Mapuche; hiszp. mapuche(s) lub araucano(s)) – grupa etniczna Indian Ameryki Południowej, zamieszkujących południowo-centralne obszary Chile i południowo-zachodnią Argentynę. Sami Araukanie mówią o sobie Mapucze, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy „Ludzie Ziemi”. Plemiona te żyły w czasach prekolumbijskich na południe od terenów zajmowanych przez Inków na obszarze dzisiejszego Chile.
Wikipedia
Indianin Ameryki Południowej zamieszkujący środkowe Chile i północno-zachodnią Argentynę
SJP.pl
Indianka Ameryki Południowej zamieszkująca środkowe Chile i północno-zachodnią Argentynę
SJP.pl
dotyczący Araukanów, właściwy Araukanom
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Araukanią, dotyczący Araukanii
(1.2) jęz. związany z językami araukańskimi, dotyczący języków araukańskich
Wiktionary
rzecz. Araukania ż.
Wiktionary
wiecznie zielone drzewo iglaste; igława
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. rodzaj drzew iglastych z rodziny araukariowatych
Wiktionary
Araukaria, igława (Araucaria Juss.) – rodzaj drzew iglastych z rodziny araukariowatych. Obejmuje 19 gatunków. Dwa gatunki rosną w południowej części Ameryki Południowej, pozostałe we wschodniej Australii, na Nowej Gwinei i Nowej Kaledonii. Drzewa są wiecznozielone, dwupienne (rzadko jednopienne) i wyróżniają się regularnym pokrojem.
Wikipedia
(1.1) Wyróżniamy dziewiętnaście gatunków araukarii.
Wiktionary
IPA: ˌarawˈkarʲja, AS: arau̯karʹi ̯a
Wiktionary
przym. araukariowy
Wiktionary
(1.1) igława
Wiktionary
rodzina roślin nagonasiennych; igławowate
SJP.pl
Wikipedia
o cechach araukariowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. o cechach roślin z rodziny araukariowatych
Wiktionary
rzecz. araukariowate nmos.
Wiktionary
związany z araukarią
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z araukarii
(1.2) wykonany z drewna lub innej części araukarii
(1.3) będący częścią araukarii
Wiktionary
(1.1) Najchętniej przebywa w rzadkich, krzewiastych lasach, ale spotyka się ją również w wysokich lasach araukariowych.
Wiktionary
IPA: ˌarawkarʲˈjɔvɨ, AS: arau̯karʹi ̯ovy
Wiktionary
rzecz. araukaria
Wiktionary
1. → Arawak;
2. języki arawackie - grupa językowa ludów indiańskich Ameryki Południowej i Środkowej
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Arawakami, dotyczący Arawaków
Wiktionary
rzecz. Arawakowie lm m.
Wiktionary
Indianin Ameryki Południowej posługujący się językami z rodziny arawackiej
SJP.pl
Arawak, Arawakowie – grupy etniczne Indian Ameryki Południowej, posługujące się językami z rodziny arawackiej (ang. Arawakan).
Wikipedia
grupy etniczne Indian Ameryki Południowej, posługujące się językami z rodziny arawackiej
SJP.pl
Arawak, Arawakowie – grupy etniczne Indian Ameryki Południowej, posługujące się językami z rodziny arawackiej (ang. Arawakan).
Wikipedia
1. dwukołowy wózek używany w krajach Orientu;
2. czterokołowy wóz na Ukrainie i Kaukazie, głównie do przewozu zboża
SJP.pl
Arba – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Pordenone.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 1228 osób, 87,7 os./km².
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubranie robocze
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|arbajtancug.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubranie robocze, kombinezon roboczy
Wiktionary
(1.1) Justa, podej mi arbajtancug, bo ida na szychta.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|arbaj.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kolej. pociąg pracowniczy
Wiktionary
kusza, która zamiast bełtów wyrzuca kamienne lub ołowiane kule; arbaleta
SJP.pl
Arbalet (także: arbaleta; niem. balester) – rodzaj kuszy, przystosowanej do miotania pocisków kamiennych lub ołowianych (zamiast bełtów).
Arbalet posiadał łoże (często z charakterystycznym wygięciem w przedniej części), do którego przymocowane było stalowe łuczysko. Wyposażony był w podwójną cięciwę na środku której znajdowała się skórzana miseczka (podobnie jak w procy). Niektóre arbalety posiadały również prymitywne przyrządy celownicze, zazwyczaj w postaci koralika zawieszonego na ramce, w miejscu łączenia łuczyska z łożem, oraz blaszki z przeziernikiem lub szczerbinką, umiejscowionej za orzechem mechanizmu spustowego.
Wikipedia
kusza, która zamiast bełtów wyrzuca kamienne lub ołowiane kule; arbalet
SJP.pl
przymiotnik od: arbalet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. herbata
Wiktionary
czeczeński żołnierz lub ochotnik walczący w oddziałach partyzanckich przeciwko Rosjanom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. staroż. miasto w Iraku;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Arbela to jedno z najstarszych miast na świecie, zamieszkiwane nieprzerwanie od ponad 8000 lat. Prawdopodobnie jest to najstarsza osada ludzka, gdyż w pobliżu odkryto także ślady neandertalczyków.
Wiktionary
IPA: arˈbɛla, AS: arbela
Wiktionary
(1.1) Arbil, współcz. Irbil
Wiktionary
1. osoba decydująca o czymś, rozstrzygająca coś; znawca, autorytet;
2. książkowo: rozjemca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. rozjemca, sędzia polubowny powołany aby rozstrzygnąć spór
(1.2) sport. sędzia sportowy
(1.3) książk. osoba, którą uznaje się za autorytet w jakiejś dziedzinie
Wiktionary
Sędzia polubowny, arbiter, rozjemca – sędzia rozstrzygający spory wniesione do sądu polubownego. Arbitrem przed sądem polubownym może być każda osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, z wyjątkiem sędziego państwowego (nie dotyczy sędziego w stanie spoczynku).Może to być również osoba powołana przez strony pozostające w sporze w celu pozasądowego rozwiązania sporu.
Wikipedia
(1.1) Decyzje tego arbitra są sprawiedliwe.
(1.2) Arbiter dał mu sygnał, że może wykonać rzut karny.
Wiktionary
IPA: arˈbʲitɛr, AS: arbʹiter
Wiktionary
rzecz. arbitraż m., arbitralność ż., arbitrażowanie n.
przym. arbitrażowy, arbitralny
Wiktionary
(1.1) rozjemca, sędzia polubowny
(1.2) sędzia
(1.3) autorytet
Wiktionary
sposób postępowania polegający na nieznoszeniu sprzeciwu i narzucaniu innym swojego zdania; apodyktyzm, apodyktyczność, arbitralność
SJP.pl
narzucanie komuś własnego zdania w sposób nieprzyjmujący sprzeciwu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. cecha tego, co jest arbitralne
(1.2) książk. cecha tych, którzy są arbitralni
Wiktionary
(1.1) Oczywiście nie należy się bać słowa arbitralność z powodu jego odcienia moralnego (woluntaryzm, bezpodstawność); arbitralność konwencji społecznych jest tak silna, jak większości instytucji ukształtowanych w praktyce historycznej.
Wiktionary
przym. arbitralny, arbitrażowy
przysł. arbitralnie
rzecz. arbiter mos.
Wiktionary
(1.1) apodyktyczność, samowolność
(1.2) apodyktyczność, autokratyczność, despotyczność
Wiktionary
1. opierający się na własnym uznaniu, bez ustalonych zasad czy konsultacji;
2. narzucający swoje opinie lub decyzje, nie uznający sprzeciwu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) narzucający swoje zdanie, nielubiący sprzeciwu
(1.2) taki (np. wniosek), którego postulowana słuszność nie opiera się na pozytywnej weryfikacji przez szereg spójnych i/lub sprawdzonych kryteriów, ale na jednym kryterium, jakim jest wygłoszenie go przez konkretną osobę
(1.3) jęz. konwencjonalny, umowny, dowolny;
Wiktionary
(1.1) Mówi arbitralnym tonem.
Wiktionary
IPA: ˌarbʲiˈtralnɨ, AS: arbʹitralny
Wiktionary
rzecz. arbitralność ż., arbiter mos.
przysł. arbitralnie
przym. arbitrażowy
Wiktionary
(1.1) apodyktyczny
Wiktionary
rozstrzyganie sporów przed bezstronnym arbitrem (arbitrami); sąd polubowny, postępowanie rozjemcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sąd rozjemczy, polubowne rozstrzygnięcie danej kwestii przez arbitrów
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. arbiter mos., arbitrażysta mos., arbitrażowanie n.
przym. arbitrażowy
Wiktionary
rozstrzygać konflikt za pomocą arbitrażu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. rozstrzyganie sporu w drodze arbitrażu
(1.2) praw. branie udziału w arbitrażu
Wiktionary
rzecz. arbiter m., arbitraż m.
czas. arbitrażować
przym. arbitrażowy
Wiktionary
związany z arbitrażem (np. postępowanie arbitrażowe)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) praw. związany z arbitrażem, dotyczący arbitrażu
Wiktionary
rzecz. arbitraż mrz., arbiter mos., arbitralność ż., arbitrażysta mos., arbitrażowanie n.
przym. arbitralny
Wiktionary
(1.1) rozjemczy
Wiktionary
osoba zajmująca się arbitrażem walutowym lub dewizowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. podmiot zajmujący się stosowaniem arbitrażu na rynku
Wiktionary
(1.1) W ostatnim dniu notowania kontraktów serii lipcowej arbitrażysta zamyka swoje pozycje.
Wiktionary
IPA: ˌarbʲitraˈʒɨsta, AS: arbʹitražysta
Wiktionary
rzecz. arbitraż m.
przym. arbitrażowy
Wiktionary
największa polska sieć reklamowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. arboretum.
Wiktionary
powierzchnia uprawna drzew i krzewów dla celów hodowlanych i badawczych; dendrarium
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekol. wyodrębniony obszar, na którym znajduje się kolekcja drzew i krzewów, utrzymywany w celu naukowo-badawczym (np. prace nad aklimatyzacją obcych gatunków), bądź ochrony rzadkich gatunków i odmian;
Wiktionary
Arboretum (łac. arbor, arboris – drzewo), ogród dendrologiczny, dendrarium – miejsce, w którym kolekcjonuje się drzewa i krzewy oraz zwykle prowadzi się badania nad nimi. Przy arboretach działają często placówki naukowe badające morfologię, anatomię, ekologię, fizjologię i genetykę roślin drzewiastych oraz możliwości aklimatyzacji gatunków obcych. Arboreta funkcjonować mogą jako placówki samodzielne, ale stanowić też mogą część ogrodów botanicznych o wszechstronnych kolekcjach. Gatunki dawniej nasadzano w kolekcjach arboretów głównie kierując się względami estetycznymi. Współczesne kolekcje gromadzą różne gatunki według kryterium ekologicznego (tworząc grupy o podobnych wymaganiach siedliskowych) lub systematycznego (grupując gatunki i rodzaje spokrewnione).
Wikipedia
(1.1) Naukowcy przeprowadzają badania w naszym arboretum.
(1.1) Dodatkowe atrakcje to imponująca kolekcja drzew w przyzamkowym arboretum, zbiory Biblioteki Kórnickiej, tereny rekreacyjne, bogactwo lasów.
Wiktionary
IPA: ˌarbɔˈrɛtũm, AS: arboretũm
Wiktionary
(1.1) dendrarium, park dendrologiczny, ogród dendrologiczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. odmiana ryżu o zaokrąglonych ziarnach, używana m.in. do risotto
Wiktionary
Arborio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Vercelli.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 1033 osoby, 44,9 os./km².
Wikipedia
środek chemiczny do niszczenia krzewów i drzew
SJP.pl
Arborycydy, sylwicydy – herbicydy używane do niszczenia zbędnych drzew i kolczastych krzewów. Do tej grupy zalicza się także preparaty powodujące usychanie przeznaczonych do wyrębu drzew, co ułatwia zdejmowanie kory i przyspiesza wysychanie drewna.
Fitotoksyczne BST używany są na polu walki do oczyszczania terenu.
Wikipedia
przymiotnik od: arborycyd
SJP.pl
osoba zajmująca się uprawą i pielęgnacją roślin drzewiastych
SJP.pl
Arborysta (z łac. arbor – drzewo) – specjalista z zakresu arborystyki, zajmujący się opieką (sadzeniem, przesadzaniem, ochroną, diagnostyką, projektowaniem zabiegów pielęgnacyjnych itd.) nad drzewami, krzewami, pnączami zwykle w krajobrazie kulturowym od momentu posadzenia do naturalnej śmierci lub usunięcia. W odróżnieniu od leśnika zajmuje się pojedynczymi okazami, a nie całym kompleksem leśnym. Celem pracy arborysty jest maksymalizacja trwania okazów wraz z wszelkimi usługami ekosystemowymi, jakie ono świadczy.
Wikipedia
Arborystyka (z łac. arbor – drzewo) – dyscyplina praktyczna o podstawach naukowych rozwijająca się dynamicznie w Stanach Zjednoczonych oraz Europie Zachodniej i Środkowej, zajmująca się uprawą, pielęgnacją, a także badaniami drzew, krzewów, pnączy i innych wieloletnich roślin drzewiastych. Za ojca współczesnej arborystki uważany jest amerykański biolog i fitopatolog Alex Shigo.
Wikipedia
mikoryza arbuskularna - rodzaj mikoryzy, w którym grzybnia wnika do środka korzenia roślin
SJP.pl
glikozyd występujący głównie w liściach borówki brusznicy, mający właściwości antyseptyczne; stosowany jako lek odkażający drogi moczowe
SJP.pl
Arbutyna (β-glukozyd hydrochinonu) – organiczny związek chemiczny z grupy glikozydów fenolowych.
Występuje w wielu roślinach, np. w majeranku, lebiodce i liściach drzew. Jej utlenianie jest przyczyną czernienia zawierających ją liści.
Ma działanie dezynfekujące drogi moczowe dzięki hydrolizie w środowisku zasadowym do hydrochinonu, będącym właściwym środkiem aktywnym. Reakcja ta nie zachodzi w środowisku obojętnym i kwasowym, jest też hamowana przez pochodne kwasu galusowego.
Wikipedia
1. jednoroczna, afrykańska roślina warzywna z rodziny dyniowatych, uprawiana w ciepłych krajach na całym świecie ze względu na smaczne owoce; kawon;
2. owoc tej rośliny w kształcie dużej kuli (o masie nawet do 16 kg), z grubym, wodnistym i słodkim miąższem barwy czerwonej, różowej lub żółtej; kawon;
3. potocznie, żartobliwie: głowa;
4. dawniej: dynia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) ogrod. bot. nazwa systematyczna|Citrullus|Schrad.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny dyniowatych;
(1.2) spoż. owoc arbuza (1.1), wielka kula w zielonej, twardej skórce i z czerwonym, wodnistym miąższem o słodkim smaku
(1.3) pot. uczn. stud. więz. głowa
(1.4) uczn. ktoś otyły
(1.5) uczn. ktoś nieatrakcyjny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Arbuz jest uprawiany w wielu krajach.
(1.2) Arbuzy są bardzo soczyste.
Wiktionary
IPA: ˈarbus, AS: arbus
Wiktionary
rzecz. arbuzówka ż., arbuziarz m.
:: zdrobn. arbuzik m.
przym. arbuzowy, arbuzowaty
Wiktionary
(1.1) kawon
(1.4) arbuziarz
Wiktionary
1. w gwarze uczniowskiej: osoba dobrze zbudowana i wysportowana;
2. w gwarze złodziejskiej: bandyta bijący ofiary w głowę
SJP.pl
mający kształt arbuza, przypominający arbuz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. o kształcie arbuza, przypominający arbuz
Wiktionary
rzecz. arbuz mrz.
Wiktionary
→ arbuz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący arbuza, związany z arbuzami
(1.2) o jasnoczerwonym kolorze
(1.3) zawierający arbuz, mający smak arbuza
Wiktionary
IPA: ˌarbuˈzɔvɨ, AS: arbuzovy
Wiktionary
rzecz. arbuz m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. uczn. duży biust
forma rzeczownika.
(2.1) M. i B. lm. od: arbuz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. terytorium w Azji, na obszarze Kaukazu
Wiktionary
Górski Karabach (azer. Dağlıq Qarabağ; orm. Լեռնային Ղարաբաղ, trl. Lernajin Gharabagh) – region historyczno-geograficzny, położony na obszarze Kaukazu Południowego, częściowo w obrębie Gór Karabaskich. Region jest w większości górzysty i zalesiony.
Wikipedia
przym. arcaski
Wiktionary
(1.1) Karabach, Górski Karabach
Wiktionary
[czytaj: arkana] polskie wydawnictwo
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Arcachem, dotyczący Arcachu
Wiktionary
rzecz. Arcach mrz.
Wiktionary
(1.1) karabaski • górnokarabaski • górskokarabaski
Wiktionary
[czytaj: arkato] określenie wykonawcze: smyczkując
SJP.pl
koncern hutniczy
SJP.pl
Arcelor S.A. – były luksemburski koncern hutniczy.
Przedsiębiorstwo obecnie należy do koncernu ArcelorMittal, największego na świecie producenta stali z siedzibą główną w Luksemburgu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. arkusz
Wiktionary
Szwajcaria:
Inne:
Wikipedia
skrót od:
1. architekt;
2. architektura;
3. archiwum;
4. archidiecezja;
5. archeologiczny;
6. architektoniczny;
7. archaiczny
SJP.pl
skrót
(1.1) = architekt; rzad. architektka
(1.2) = architektura
(1.3) = archidiecezja
(1.4) = archiwum
(1.5) = archeologiczny
(1.6) = architektoniczny
Wiktionary
(1.1) Budynek wzniesiony w 1875 wg proj. krakowskiego arch. Teofila Żebrowskiego (1800—1887).
(1.1) W bezpośrednim sąsiedztwie placu znajduje się kościół św. Barbary zbudowany w 1927–[19]29 wg proj. arch. Mariana Andrzejewskiego — jeden z pierwszych w Polsce kościołów o konstrukcji żelbetowej.
(1.1) O godz. 12 przewidziano spacer po pałacu w towarzystwie arch. W[aldemara]. Niewalda, który przedstawi wyniki ostatnich badań architektonicznych w Willi Decjusza.
(1.2) Instalacje CO i wentylacji nie wchodzą w zakres projektu budowlanego (arch. i konstrukcja).
(1.2) Piotr Wróbel Dr arch. Piotr Wróbel, współautor, z prof. arch. Tomaszem Mańkowskim, projektu konkursowego nowej siedziby Radia Kraków [Małopolska], adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej [im. Tadeusza Kościuszki].
(1.3) Homilię wygłosił bp senior arch. wrocławskiej Józef Pazdur.
(1.4) Jan Knapik z rodziną — żoną Haliną i dwoma synami. Fot. arch[.&rsqb. prywatne[.] Poseł w stroju myśliwskim. Fot. Edward WresiŁo
(1.4) W małżeństwie z Krystyną Lange (od 1943 r.) pozostawił czworo dzieci: Rafał (ur. 1946), Agnieszka (ur. 1948), Krzysztof (ur. 1951, Anna (ur. 1956) — akta osob. w arch. KUL, akta d-ratu w arch. UMCS; informacje od rodziny; wspomnienia osobiste.
(1.5) Również znaleziska arch. „chrześcijańskie” są nieliczne.
(1.6) [...] jego projekty arch. i urb. wywarły duży wpływ na współcz. architekturę, zwłaszcza Bauhausu; [...].
(1.6) Samodzielne dzieła Leonarda da Vinci z pierwszego okresu florenckiego: Pokłon Trzech Króli, Św. Hieronim [na pustyni] [...] oraz model brązowego pomnika konnego F[ranciszka I]. Sforzy i projekty arch. (model kopuły katedry, plany pałacu); [...].
Wiktionary
IPA: arˈxʲitɛkt, AS: arχʹitekt
Wiktionary
(1.1) archit.
(1.5) archeol.
(1.6) archit.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. śrpol. arka
Wiktionary
IPA: ˈarxa, AS: arχa
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: archeus] w filozofii przyrody: zasada życia; pojęcie wprowadzone do alchemii przez Paracelsusa
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób typowy dla minionych czasów
(1.2) w sposób niepasujący do nowych czasów
Wiktionary
(1.1) Na archaicznie wystylizowanych szyldach pojawiają się starożytne daty sugerujące długoletnią tradycję firmy.
(1.2) Stosunki społeczne układały się zgoła archaicznie, nie było tu żadnego bardziej prężnego i dynamicznego przemysłu, rolnictwo wegetowało w warunkach niemal feudalnych.
Wiktionary
rzecz. archaizm mrz., archaiczność ż.
przym. archaiczny
Wiktionary
(1.2) anachronicznie, przestarzale, przeżytkowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: archaicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: archaiczny
SJP.pl
przestarzałość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest archaiczne; cecha tych, którzy są archaiczni
Wiktionary
(1.1) Tym, co odróżnia język sakralny od języka świeckiego jest archaiczność tego pierwszego.
Wiktionary
rzecz. archaizm mrz., archaizowanie n.
przym. archaiczny
przysł. archaicznie
Wiktionary
1. dotyczący bardzo odległych czasów, różniący się wyraźnie od tego, co występuje obecnie, np. archaiczny język, archaiczna kultura;
2. przestarzały, np. archaiczne poglądy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) będący typowym dla dawnych czasów
(1.2) pejor. niezgodny z nowoczesnością lub postępem
(1.3) geol. związany z archaikiem, dotyczący archaiku
(1.4) dotyczący najwcześniejszych okresów powstawania albo kształtowania się czegoś
Wiktionary
(1.1) Przeczytać taką dyskietkę może tylko bardzo archaiczny komputer.
(1.1) Przykładane na prasie obciążenie odczytywaliśmy na archaicznym wskaźniku wyskalowanym w kilogramach.
(1.2) Szef partii politycznej przedstawił archaiczne poglądy.
Wiktionary
IPA: ˌarxaˈjit͡ʃnɨ, AS: arχai ̯ičny
Wiktionary
rzecz. archaik m., archeozoik m., archaiczność ż., archaika m., archaizm m., archaizowanie n.
przysł. archaicznie
czas. archaizować
Wiktionary
(1.1) przestarzały, staromodny, staroświecki
(1.2) przestarzały
Wiktionary
w geologii: najstarsza era w dziejach Ziemi, która trwała od początków geologicznych dziejów Ziemi do około 2,5 miliarda lat temu; archeozoik, azoik, era archaiczna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. najstarszy eon w dziejach Ziemi;
Wiktionary
Archaik (ang. Archean, od gr. arche ‛na przedzie’), archeozoik (z gr. dzoe ‛życie’), azoik (z gr. ‛bez życia’)
Wikipedia
(1.1) Archaik stanowi najstarszy etap dziejów litosfery.
Wiktionary
IPA: arˈxajik, AS: arχai ̯ik
Wiktionary
przym. archaiczny
rzecz. archaizm mrz., archaizowanie n.
Wiktionary
rzadko: to, co jest właściwe odległym czasom; archaiczność, pradawność, prastarość, starodawność
SJP.pl
przestarzale: zwolennik archaizacji - nadawania czemuś (np. dziełu sztuki, językowi) form właściwych epoce minionej
SJP.pl
mający cechy minionej epoki; archaizujący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy epok minionych
Wiktionary
rzecz. archaizowanie n.
czas. archaizować
Wiktionary
odmiana stylizacji, polegająca na użyciu w wypowiedzi wyrazów, zwrotów lub szyku zdania, charakterystycznych dla dawnych epok
SJP.pl
Archaizacja (stylizacja archaiczna) – rodzaj stylizacji językowej polegającej na wprowadzeniu do utworu literackiego archaicznych elementów słownictwa, rzadziej form gramatycznych lub konstrukcji składniowych. W wypadku braku zabytków dokumentujących dawne formy (np. dla polszczyzny sprzed XII wieku) celom stylizacji archaicznej mogą służyć elementy gwarowe lub pochodzące z języka dawnych epok.
Wikipedia
związany z archaizacją
SJP.pl
osoba propagująca stary ład jak również osoba przeciwna postępowi technicznemu
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z archaizatorem, archaizatorami, dotyczący archaizatorów; charakterystyczny dla archaizatora
Wiktionary
rzecz. archaizator mos.
Wiktionary
wyraz, zwrot bądź konstrukcja składniowa, które już wyszły z użycia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. forma językowa, która wyszła z użycia
(1.2) rzecz przestarzała
Wiktionary
Archaizm (gr. archaíos „dawny” od archē „początek”) – wyraz, konstrukcja składniowa lub związek frazeologiczny, który wyszedł z użycia w danej formie języka. Archaizmy to także wyrazy w formie przestarzałej, które są jeszcze w pewnym stopniu używane, lecz postrzegane jako dawne. Te z kolei nazywa się anachronicznymi. Termin używany jest również w znaczeniu ogólniejszym na nazwanie rzeczy przestarzałych.
Wikipedia
rzecz. archaiczność ż., archaik mrz., archaika ż., archaizacja ż., archaizowanie n.
czas. archaizować ndk.
przym. archaiczny
przysł. archaicznie
Wiktionary
(1.2) archaika, archaiczność, przeżytek
Wiktionary
dokonywać archaizacji, wprowadzać do dzieła elementy (wyrazy, zwroty, szyk zdania) charakterystyczne dla dawnych epok
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zarchaizować)
(1.1) nadawać utworowi cechy charakterystyczne dla dzieł dawnych epok
Wiktionary
(1.1) W oryginale książka była tak pisana, jakby pisarz delikatnie archaizował tekst, lekko szkicował odniesienia do hiszpańszczyzny XVIII wieku [...]
Wiktionary
rzecz. archaizowanie n., archaizacja ż., archaizm m., archaista m.
czas. zarchaizować dk.
przym. archaiczny, archaistyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. szt. naśladowanie stylu lub języka epok minionych, nadawanie czemuś cech archaicznych
Wiktionary
rzecz. archaik m., archaizm m., archaiczność ż., archaizacja ż.
czas. archaizować ndk.
przym. archaiczny, archaistyczny
Wiktionary
(1.1) archaizacja
Wiktionary
odznaczający się archaizacją
SJP.pl
zmiana w początkowym etapie embriogenezy
SJP.pl
dawniej: tłum, gawiedź, orszak; archandria
SJP.pl
dawniej: tłum, gawiedź, orszak; archandia
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Archangielska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Archangielska
Wiktionary
rzecz. Archangielsk mrz.
:: fż. archangielka ż.
przym. archangielski
Wiktionary
mieszkanka Archangielska (miasta w Rosji)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Archangielska
Wiktionary
rzecz. Archangielsk mrz.
:: fm. archangielczyk mos.
przym. archangielski
Wiktionary
rosyjskie miasto portowe położone nad Morzem Białym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej części europejskiej Rosji;
Wiktionary
Archangielsk (ros. Арха́нгельск; do 1613 Nowochołmogory, ros. Новохолмого́ры) – miasto w północnej części europejskiej Rosji, stolica obwodu archangielskiego i rejonu primorskiego. Miasto leży na dwóch brzegach rzeki Dwiny, 40–45 km od miejsca, gdzie wpada do Morza Białego. Terytorium okręgu miejskiego (rejonu) miasto Archangielsk obejmuje 29 442 ha. Miejskie nabrzeża przeciągnięte są wzdłuż rzeki na 35 km. Archangielsk był głównym portem Rosji do roku 1703.
Wikipedia
IPA: arˈxãŋʲɟɛlsk, AS: arχãŋʹǵelsk
Wiktionary
rzecz. archangielczyk mos., archangielka ż.
przym. archangielski
Wiktionary
(1.1) Nowochołmogory (do 1613)
Wiktionary
→ Archangielsk (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Archangielska, związany z Archangielskiem
Wiktionary
Osoby o nazwisku Archangielski:
Wikipedia
rzecz. Archangielsk mrz., archangielczyk mos., archangielka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bot. lud. dzięgiel litwor, arcydzięgiel litwor (nazwa systematyczna|Angelica archangelica|L.|ref=tak., nazwa systematyczna|Archangelica officinalis|Hoffm.|ref=tak.)
Wiktionary
dotyczący archanioła
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z archaniołem, dotyczący archanioła
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do archanioła
Wiktionary
rzecz. archanioł m., archanielskość ż.
Wiktionary
(1.1) archaniołowy
(2.1) archaniołowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś, co jest związane z archaniołem, dotyczy archanioła
Wiktionary
IPA: ˌarxãˈɲɛlskɔɕt͡ɕ, AS: arχãńelskość
Wiktionary
rzecz. archanioł m.
przym. archanielski
Wiktionary
w religii chrześcijańskiej i żydowskiej, anioł najwyższy "rangą"
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) rel. każdy byt duchowy stojący w hierarchii niebiańskiej wyżej niż chór aniołów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ty czasem dzierżysz i miecz archanioła.
(1.1) Święty Michale Archaniele, wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha bądź naszą obroną.
Wiktionary
IPA: arˈxãɲɔw, AS: arχãńou̯
Wiktionary
rzecz. archanielstwo n., archanielskość ż.
:: zdrobn. archaniołek mos./mzw.
:: fż. archanielica ż.
przym. archanielski, archaniołowy
przysł. archanielsko
Wiktionary
(1.1) zdrobn. archaniołek
Wiktionary
podgatunek dzikiej owcy (argali); owca kaszgarska, owca pamirska, owca Marco Polo
SJP.pl
według starożytnych filozofów greckich: praelement materialny, z którego rozwinęła się przyroda
SJP.pl
Arché, zasada, prazasada (stgr. ἀρχή etymologicznie oznacza zasadę, przyczynę, władzę) – w filozofii przedsokratejskiej termin oznaczający praprzyczynę wszystkich bytów, zasadę oraz najbardziej zasadnicze tworzywo, prasubstancję, z której powstały wszystkie rzeczy i zarazem podstawowy składnik rzeczywistości.
Wikipedia
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archebakteria, archeobakteria, archeowiec, archeon, prabakteria
SJP.pl
Archeony, archeany (Archaea), archeowce, dawniej archebakterie lub archeobakterie (Archaebacteria) – drobne jednokomórkowce, pierwotnie bezjądrowe, często ekstremofilne, tradycyjnie zaliczane z eubakteriami do prokariontów.
Wikipedia
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archebakteria, archeobakteria, archeowiec, archeon, prabakteria
SJP.pl
Archeony, archeany (Archaea), archeowce, dawniej archebakterie lub archeobakterie (Archaebacteria) – drobne jednokomórkowce, pierwotnie bezjądrowe, często ekstremofilne, tradycyjnie zaliczane z eubakteriami do prokariontów.
Wikipedia
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archeobakteria, archeowiec, archean, archeon, prabakteria
SJP.pl
Archeony, archeany (Archaea), archeowce, dawniej archebakterie lub archeobakterie (Archaebacteria) – drobne jednokomórkowce, pierwotnie bezjądrowe, często ekstremofilne, tradycyjnie zaliczane z eubakteriami do prokariontów.
Wikipedia
żeński organ rozmnażania u paprotników, mszaków i roślin nagozalążkowych; rodnia
SJP.pl
Rodnia, archegonium – wielokomórkowe gametangium żeńskie mszaków, paprotników, nasiennych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) staroż. imię|polski|m.;
Wiktionary
Archelaus – zlatynizowana forma greckiego imienia męskiego Αρχελαος (Archelaos), które oznacza „przywódca ludu”, od αρχος (archos) – "mistrz, władca, przywódca" i λαος (laos) – „lud, ludzie”. Patronem tego imienia jest św. Archelaus, wspominany razem ze św. Cyriakiem (III wiek).
Archelaus imieniny obchodzi 23 sierpnia.
Imię to nosił m.in. Herod Archelaos, syn Heroda Wielkiego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje imię m|D=Archelausa|święty=tak.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|Archelaus. < etym|gr|Ἀρχέλαος. (Arkhélāos)
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Archelaus
* łaciński: (1.1) Archelaus m.
* starogrecki: (1.1) Ἀρχέλαος m.
* włoski: (1.1) Archelao m.
źródła.
== Archelaus (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|m. Archelaus
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|Archelaus. < etym|gr|Ἀρχέλαος. (Arkhélāos)
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Archelaus
* łaciński: (1.1) Archelaus m.
* starogrecki: (1.1) Ἀρχέλαος m.
* włoski: (1.1) Archelao m.
źródła.
== Archelaus (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|m. Archelaus
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
kopalny żółw żyjący w późnej kredzie; największy znany gatunek żółwia
SJP.pl
Archelon ischyros (gr. arche – początek, chelona – żółw) – kopalny gad z podrzędu żółwi skrytoszyjnych, żyjący w późnej kredzie ok. 70 mln lat temu w okresie kampańskim. Największy znany jak dotąd żółw.
Wikipedia
wewnętrzna jama gastruli mająca postać worka, którego ściany tworzy endoderma; gastrocel, prajelito, jelito pierwotne
SJP.pl
Prajelito, archenteron – powstająca w czasie gastrulacji struktura stanowiąca zawiązek przyszłego układu pokarmowego. Składa się na nią pragęba i gastrocel wraz z otaczającą go entodermą. U dwuwarstwowców prajelito funkcjonuje przez całe życie jako układ pokarmowy. U trójwarstwowców wytwarza się z niego jelito środkowe, wątroba, trzustka i układ oddechowy.
W literaturze terminy prajelito, archenteron, gastrocel i jama gastruli są często synonimizowane.
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze starożytnością, prehistorią
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) archeoastronomia • archeocjat • archeografia • archeologia • archeozoik
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀρχαῖος. → starożytny
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) archeo-, archaeo-
* bułgarski: (1.1) архео-
* francuski: (1.1) archeo-
* nowogrecki: (1.1) αρχαιο-
* rosyjski: (1.1) архео-
* włoski: (1.1) archeo-
źródła.
== archeo- (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
temat słowotwórczy
(1.1) archeo-
odmiana.
(1.1) nieodm.
przykłady.
Wiktionary
IPA: arˈxɛɔ, AS: arχeo
Wiktionary
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archebakteria, archeowiec, archean, archeon, prabakteria
SJP.pl
przedstawiciel wymarłej gromady gąbek żyjących w kambrze
SJP.pl
przedstawiciel wymarłej gromady gąbek żyjących w kambrze
SJP.pl
Archeocjaty (Archaeocyatha) - wymarła gromada gąbek, żyjąca w kambrze, ważne skamieniałości przewodnie w kambrze dolnym. Były to organizmy osobnicze lub kolonijne, kolonie tworzyły rafy wymagające wód morskich, płytkich i ciepłych.
Wikipedia
Archeocyt – komórka występująca w mezohylu gąbek. Archeocyty są komórkami totipotencjalnymi – mogą różnicować się w każdy inny typ komórek (np. sklerocyty, kolenocyty, spongocyty). Biorą udział w regeneracji, trawieniu, fagocytozie (z kanałów wodnych). Z podstawowych archeocytów macierzystych powstają archeocyty pierwotne, a z nich archeocyty wtórne, które z kolei mogą przekształcać się w cztero- lub jednojądrowe archeocyty, wyjściowe dla wielu innych komórek.
Wikipedia
dyscyplina naukowa wykorzystująca studia nad żyjącymi społecznościami do rekonstrukcji starożytnych kultur; etnoarcheologia, etnografia archeologiczna
SJP.pl
roślina obcego pochodzenia, która znalazła się i trwale zadomowiła na nowym obszarze przed końcem XV wieku
SJP.pl
Archeofit (z gr. ἀρχή początek, φυτόν roślina) – gatunek rośliny obcego pochodzenia (antropofit), który przybył na dany obszar z innych rejonów geograficznych w czasach wczesnohistorycznych lub przedhistorycznych i występuje najczęściej w siedliskach synantropijnych.
Wikipedia
roślina obcego pochodzenia, która znalazła się i trwale zadomowiła na nowym obszarze przed końcem XV wieku
SJP.pl
osoba wyspecjalizowana w archeografii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z archeografią, dotyczący archeografii
Wiktionary
rzecz. archeografia ż., archeograf mos.
Wiktionary
skrót od: archeologia, archeologiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
specjalista, naukowiec zajmujący się badaniem, rekonstruowaniem dziejów prahistorycznych na podstawie niebezpośrednich dowodów rzeczowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) naukowiec badający materialne pozostałości dawnych społeczeństw
(1.2) daw. pot. zbieracz starożytności (przedmiotów dawnych) zajmujący się ich studiowaniem, kolekcjoner i badacz antyków, obiektów zabytkowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) uczona badająca materialne pozostałości dawnych społeczeństw
Wiktionary
Archeolog − osoba posiadająca właściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, która wyspecjalizowana jest w dziedzinie archeologii, zajmuje się badaniem minionych kultur i cywilizacji oraz ich relacjami z otaczającym środowiskiem.
Archeolodzy gromadzą, dokumentują i analizują materiał pochodzący z wykopalisk lub odnaleziony w inny sposób (elementy architektoniczne, rękodzieło, pozostałości biologiczne oraz szczątki ludzkie).
Wikipedia
(1.2) Znano go jako pełnego nadziei poczynającego archeologa, zaprzątnionego historią guzików herbowych.
(2.1) Moja córka marzy, aby zostać archeologiem śródziemnomorskim.
Wiktionary
IPA: ˌarxɛˈɔlɔk, AS: arχeolok
Wiktionary
rzecz. archeologia ż.
:: fż. archeolożka ż.
przym. archeologiczny
przysł. archeologicznie
Wiktionary
(2.1) pot. lub środ. archeolożka
Wiktionary
nauka zajmująca się badaniem, rekonstruowaniem dziejów prahistorycznych na podstawie niebezpośrednich dowodów rzeczowych; paleologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie materialnych pozostałości działań ludzkich;
Wiktionary
Archeologia (z gr. ἀρχαῖος archaīos – dawny, stary i -λογία -logiā – mowa, nauka) – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.
Wikipedia
(1.1) Archeologia jest fascynującą nauką.
Wiktionary
IPA: ˌarxɛɔˈlɔɟja, AS: arχeoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. archeolog m., archeolożka ż.
przym. archeologiczny
przysł. archeologicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
(1.1) egiptologia
pokrewne.
rzecz. archeolog m., archeolożka ż.
przym. archeologiczny
przysł. archeologicznie
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|ἀρχαἳος. + etym|gr|λέγω. → dawny + mówić
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) archaeology, archeology
* arabski: (1.1) علم الآثار
* białoruski: (1.1) археалогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) археалёгія ż.
* bułgarski: (1.1) археология ż.
* duński: (1.1) arkæologi w.
* esperanto: (1.1) arĥeologio, arkeologio
* estoński: (1.1) arheoloogia
* farerski: (1.1) fornfrøði n.
* francuski: (1.1) archéologie ż.
* hiszpański: (1.1) arqueología ż.
* interlingua: (1.1) archeologia
* islandzki: (1.1) fornleifafræði ż.
* japoński: (1.1) furi|考古学|こうこがく.
* jidysz: (1.1) אַרכעאָלאָגיע ż. (archeologje)
* kaszubski: (1.1) archeòlogijô ż.
* kataloński: (1.1) arqueologia ż.
* niemiecki: (1.1) Archäologie ż.
* nowogrecki: (1.1) αρχαιολογία ż.
* rosyjski: (1.1) археология ż.
* słowacki: (1.1) archeológia
* szwedzki: (1.1) arkeologi w.
* ukraiński: (1.1) археологія ż.
* węgierski: (1.1) archeológia, régészet
* włoski: (1.1) archeologia ż.
źródła.
== archeologia (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) archeologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związany z archeologią i architekturą (np. badania archeologiczno-architektoniczne)
SJP.pl
związany z archeologią i historią (np. muzeum archeologiczno-historyczne)
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z archeologią, dotyczący archeologii
Wiktionary
(1.1) W lipcu pojadę na wykopaliska archeologiczne do Izraela.
Wiktionary
IPA: ˌarxɛɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: arχeoloǵičny
Wiktionary
rzecz. archeologia ż., archeolog m., archeolożka ż.
przysł. archeologicznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. specjalistka w zakresie archeologii
Wiktionary
rzecz. archeologia ż., archeologiczność ż.
:: fm. archeolog mos.
przym. archeologiczny
przysł. archeologicznie
Wiktionary
(1.1) archeolog
Wiktionary
Archeometria (gr. archaíos – dawny, archē – początek, przyczyna, zasada, pierwiastek, metria – miara) – dziedzina badań archeologicznych mająca na celu potwierdzenie autentyczności, wieku, pochodzenia wykopalisk i obiektów archeologicznych oraz określenie technologii ich uzyskania na podstawie składu chemicznego.
Wikipedia
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archebakteria, archeobakteria, archeowiec, archean, prabakteria
SJP.pl
Wikipedia
kopalne zwierzę z okresu jury, posiadające cechy gadzie i ptasie; praptak, gadoptak
SJP.pl
Archaeopteryx – rodzaj późnojurajskego teropoda z rodziny Archaeopterygidae. Archaeopteryx był średnich rozmiarów zwierzęciem wielkości kruka. Miał czteropalczastą stopę, z których pierwszy palec był przeciwstawny pozostałym. Przednia kończyna była trójpalczasta, ogon kostny zbudowany z wielu kręgów, długi i prosty. Archaeopteryx miał zęby, a na palcach skrzydeł pazury.
Wikipedia
przymiotnik od: archeoteka
SJP.pl
dawniej: muzeum, galeria starożytności
SJP.pl
drobny jednokomórkowiec, zaliczany z eubakteriami do prokariontów; archeobakteria, archebakteria, archean, archeon, prabakteria
SJP.pl
przymiotnik od: archeozoik
SJP.pl
w geologii: najstarsza era w dziejach Ziemi, która trwała od początków geologicznych dziejów Ziemi do około 2,5 miliarda lat temu; archaik, azoik, era archaiczna
SJP.pl
zoolog zajmujący się wymarłymi gatunkami zwierząt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka pomocnicza archeologii, zajmująca się badaniem szczątków zwierząt odkrytych w czasie wykopalisk;
Wiktionary
Archeozoologia – dziedzina nauki z pogranicza humanistyki i zoologii. Jest pomocniczą dziedziną archeologii zajmującą się badaniem szczątków zwierzęcych odkrytych w czasie wykopalisk. Dostarcza wiedzy m.in. na temat pochodzenia zwierząt domowych oraz procesu domestykacji, czyli początków procesu oswajania dzikich zwierząt, ich udomowienia i hodowli. Jest też źródłem wiedzy o eksploatacji środowiska naturalnego przez człowieka.
Wikipedia
IPA: ˌarxɛɔzɔːˈlɔɟja, AS: arχeoz•oloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. archeozoolog m., archeozoolożka ż.
przym. archeozoologiczny
Wiktionary
przymiotnik od: archeozoologia
SJP.pl
Merystem archesporialny, archespor – roślinna tkanka zarodnikotwórcza.
Wikipedia
1. pierwotny wzór postaci, obiektu lub zjawiska;
2. postać, obiekt lub zjawisko odzwierciedlające taki wzór;
3. schemat zachowania i postrzegania świata nieświadomie powielany przez ludność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. pierwowzór postaci
(1.2) psych. pierwotne wyobrażenie i wzorzec zachowania;
(1.3) hist. jęz. najmłodszy kodeks będący wspólnym źródłem zbioru kodeksów;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: arˈxɛtɨp, AS: arχetyp
Wiktionary
przym. archetypowy, archetypiczny
Wiktionary
związany z archetypem (pierwowzorem postaci, motywu), np. archetypiczne pojęcie tabu, archetypiczny charakter wątków mitologicznych; archetypowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze archetypem, odnoszący się do archetypu
Wiktionary
rzecz. archetyp mrz.
przym. archetypowy
Wiktionary
(1.1) archetypowy
Wiktionary
związany z archetypem (pierwowzorem postaci, motywu), np. archetypiczne pojęcie tabu, archetypiczny charakter wątków mitologicznych; archetypiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze archetypem, odnoszący się do archetypu
Wiktionary
rzecz. archetyp mrz.
przym. archetypiczny
Wiktionary
(1.1) archetypiczny
Wiktionary
[czytaj: arki] grupa instrumentów smyczkowych w orkiestrze symfonicznej
SJP.pl
Archi – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji Chieti.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 2336 osób, 83,4 os./km².
Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: główny, naczelny
Wiktionary
IPA: ˈarxʲi, AS: arχʹi
Wiktionary
nazwisko lub imię męskie
SJP.pl
Archibald – forma oboczna imienia Erchembod – imię męskie pochodzenia germańskiego, złożone z członów ercan („prawdziwy, autentyczny”) i bald („śmiały, odważny”). Inną formą oboczną jest imię Erchembald, a w Polsce występowało w formie Archibald, Archambałt, Archambuł, Erkinbold i Erkambaldus. Według stanu na 17 stycznia 2015 r. imię to miało w Polsce 5 nadań.
Wikipedia
arcydiakon;
1. w Kościele katolickim: duchowny będący członkiem kapituły katedralnej lub kolegiackiej;
2. w niektórych kościołach prawosławnych: najważniejszy diakon służący przy biskupie prawosławnym;
3. w dawnej Polsce: zwierzchnik części diecezji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. duchowny katolicki lub prawosławny, pełniący funkcję przełożonego diakonów, a niekiedy także pomocnika biskupa w zarządzaniu częścią diecezji
Wiktionary
Archidiakon (gr. archi „naczelny” + diákonos „diakon”) – delegat biskupa do spraw administracji i dyscypliny na terenie diecezji lub na terenie okręgu kościelnego zwanego archidiakonatem.
Wikipedia
(1.1) W średniowieczu archidiakoni byli bardzo wpływowi, zarządzali de facto częścią diecezji.
Wiktionary
1. godność archidiakona;
2. w historii: część diecezji podległa archidiakonowi
SJP.pl
Archidiakonat (łac. archidiaconatus) – dawna jednostka administracyjna w Kościele katolickim, część diecezji zarządzana przez archidiakona.
Wikipedia
SJP.pl
Archidiakonka – jezioro w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie miejskiej Chełmża.
Wikipedia