wyjawienie czegoś ukrywanego, zakonspirowanego
SJP.pl
1. pozbawiać tajności; ujawniać, demaskować;
2. dekonspirować się - ujawniać się, demaskować się
SJP.pl
analiza tekstu pod kątem jego semiotyczno-językowej budowy
SJP.pl
Dekonstrukcja, dekonstrukcjonizm lub dekonstruktywizm – podejście filozoficzne i zbiór pojęć stworzonych przez Jacques’a Derridę ok. 1960 roku.
Odnosi się do wielości możliwych interpretacji i odczytań języka i wytworów kultury. Zwraca uwagę na to, co sam tekst i język podkreśla jako istotne, ale także to, co pomija. Jacques Derrida twierdził, że dekonstruktywizm nie jest kierunkiem filozoficznym ani nową szkołą myślenia, a jedynie sposobem odbioru tekstu. Komentatorzy i kontynuatorzy Derridy stworzyli jednak charakterystyczny, odrębny nurt w filozofii.
Wikipedia
kontrowersyjna teoria analizy tekstu przypisująca mu brak stałego odniesienia przedmiotowego
SJP.pl
Dekonstrukcja, dekonstrukcjonizm lub dekonstruktywizm – podejście filozoficzne i zbiór pojęć stworzonych przez Jacques’a Derridę ok. 1960 roku.
Odnosi się do wielości możliwych interpretacji i odczytań języka i wytworów kultury. Zwraca uwagę na to, co sam tekst i język podkreśla jako istotne, ale także to, co pomija. Jacques Derrida twierdził, że dekonstruktywizm nie jest kierunkiem filozoficznym ani nową szkołą myślenia, a jedynie sposobem odbioru tekstu. Komentatorzy i kontynuatorzy Derridy stworzyli jednak charakterystyczny, odrębny nurt w filozofii.
Wikipedia
specjalista zajmujący się dekonstrukcją maszyn, budynków itp.
SJP.pl
nurt we współczesnej sztuce
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący dekonstruktywizmu
SJP.pl
zmieniać konstrukcję czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dekonstruować.
Wiktionary
rzecz. dekonstrukcja ż., konstruktor mos.
czas. dekonstruować ndk.
przym. dekonstrukcyjny
Wiktionary
ograniczenie konsumpcji produktów i usług
SJP.pl
1. odkażanie biologiczne, radiologiczne lub chemiczne ludzi, sprzętu, terenu itp.;
2. oczyszczenie lub usunięcie zużytej powłoki czegoś, np. lakieru samochodowego
SJP.pl
Dekontaminacja (łac. de- 'od-, wy-'; contaminatio 'zetknięcie; splamienie') – proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej (chemikaliów, materiałów radioaktywnych, czynników biologicznych), która zagraża życiu lub zdrowiu organizmu żywego poprzez kontakt bezpośredni lub używane sprzęty. Dekontaminacji poddawani są zarazem ludzie, zwierzęta, jak i środowisko nieożywione (infrastruktura itd.).
Wikipedia
dawniej: brak swobody w zachowaniu, niepewność siebie
SJP.pl
motyw dekoracyjny, zwłaszcza na wyrobach ceramicznych i na dawnej zbroi
SJP.pl
1. ozdabianie, dekorowanie;
2. ozdoba, ornament;
3. dekorowanie odznaką, orderem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element upiększający, ozdabiający dany przedmiot, budynek lub jego wnętrze
(1.2) w lm.: plastycznyastyczne tło sceny teatralnej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Smukła sylwetka i subtelna dekoracja tego neogotyckiego kościoła jest niezwykła.
Wiktionary
IPA: ˌdɛkɔˈrat͡sʲja, AS: dekoracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. udekorowanie n., dekorowanie n., dekoracyjność ż., dekoratywność ż., dekoratorstwo n., dekorator m., dekoratorka ż., dekoratornia ż.
czas. dekorować ndk., udekorować dk.
przym. dekoracyjny, dekoratorski
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
(1.1) ozdoba
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób dekoracyjny, z dużą ilością dekoracji
Wiktionary
IPA: ˌdɛkɔraˈt͡sɨjɲɛ, AS: dekoracyi ̯ńe
Wiktionary
rzecz. dekoracja ż., dekoracyjność ż., dekoratywność ż., dekoratorstwo n., dekorator m., dekoratorka ż., dekoratornia ż., dekor m., dekorowanie n., udekorowanie n.
czas. dekorować ndk., udekorować dk.
przym. dekoratorski, dekoracyjny
Wiktionary
(1.1) ozdobnie, zdobniczo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: dekoracyjnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: dekoracyjny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest dekoracyjne; cecha tych, którzy są dekoracyjni
Wiktionary
przym. dekoracyjny
przysł. dekoracyjnie
rzecz. dekoracja ż., dekorowanie n., udekorowanie n.
czas. dekorować
Wiktionary
1. służący do upiększania czegoś; ozdobny;
2. mający piękną formę;
3. dotyczący dekoracji teatralnej, filmowej itp.
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z dekoracją, stanowiący dekorację
Wiktionary
(1.1) W budownictwie labradorytu używa się w celach dekoracyjnych.
(1.1) To dekoracyjne kwiatostany sprawiają, że lilak należy do najbardziej lubianych i rozpoznawalnych roślin ozdobnych.
Wiktionary
IPA: ˌdɛkɔraˈt͡sɨjnɨ, AS: dekoracyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. dekoracja ż., dekoracyjność ż., dekoratywność ż., dekoratorstwo n., dekorator m., dekoratorka ż., dekoratornia ż., dekor m., dekorowanie n., udekorowanie n.
czas. dekorować ndk., udekorować dk.
przym. dekoratorski
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
(1.1) ozdobny, zdobniczy
Wiktionary
1. osoba projektująca dekoracje w teatrze; scenograf;
2. osoba specjalizująca się w projektowaniu wystroju wnętrz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się dekorowaniem wnętrz
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. dekoracja ż., dekorowanie n.
:: fż. dekoratorka ż.
czas. dekorować ndk.
przym. dekoracyjny, dekoratorski
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
1. kobieta projektująca dekoracje w teatrze;
2. kobieta specjalizująca się w projektowaniu wystroju wnętrz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej zajmująca się dekorowaniem wnętrz
Wiktionary
rzecz. dekoracja ż., dekorowanie n.
:: fm. dekorator
czas. dekorować ndk.
przym. dekoracyjny, dekoratorski
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
zakład, firma zajmująca się urządzaniem mieszkań
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z osobą lub zawodem dekoratora
Wiktionary
rzecz. dekoratorka ż., dekoracja ż., dekorator mos., dekorowanie n., udekorowanie n.
przysł. dekoracyjnie
przym. dekoracyjny
czas. dekorować
Wiktionary
1. zajęcie dekoratora;
2. sztuka dekoratorska
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: dekoratywny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest dekoratywne; cecha tych, którzy są dekoratywni
Wiktionary
przym. dekoratywny, dekoracyjny
przysł. dekoratywnie, dekoracyjnie
rzecz. dekoracja ż., dekorowanie n., udekorowanie n.
czas. dekorować
Wiktionary
służący jako dekoracja, upiększenie; dekoracyjny, zdobniczy, ozdobny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. zabieg usuwania rogów bydłu;
Wiktionary
Wikipedia
czasownik
(1.1) upiększać coś, dodawać dekoracje
(1.2) przypinać odznaczenie, order lub odznakę
Wiktionary
(1.1) A jak nakazuje tradycja, w maju dekorowana jest papierowymi kwiatami.
Wiktionary
IPA: ˌdɛkɔˈrɔvat͡ɕ, AS: dekorovać
Wiktionary
rzecz. dekoracja ż., dekor m., dekoratorstwo n., dekoratornia ż., dekorator m., dekoratorka ż., dekoracyjność ż., dekoratywność ż., dekorowanie ż., udekorowanie n.
czas. udekorować dk.
przym. dekoratorski, dekoracyjny
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
(1.1) upiększać, adornować, ozdabiać
(1.2) odznaczać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dekorować.
Wiktionary
(1.1) Na Wielkanoc jest tradycja malowania i dekorowania jajek.
Wiktionary
IPA: ˌdɛkɔrɔˈvãɲɛ, AS: dekorovãńe
Wiktionary
rzecz. udekorowanie n., dekoracja ż., dekoracyjność ż., dekoratywność ż., dekoratorstwo n., dekorator m., dekoratorka ż., dekoratornia ż.
czas. dekorować ndk., udekorować dk.
przym. dekoracyjny, dekoratorski
przysł. dekoracyjnie
Wiktionary
w handlu: obniżka ceny towaru; bonifikacja, bonifikata, rabat, opust, opust
SJP.pl
wydobywanie do celów przędnych włókien łykowych z łodyg lnu, konopi, juty
SJP.pl
Dekortykacja – zabieg operacyjny, polegający na usunięciu części zewnętrznej warstwy tkanek organów, takich jak płuca, nerki, mózg.
Najczęściej wykonywana jest dekortykacja płuca.
Wikipedia
przymiotnik od: dekortykacja
SJP.pl
Dekortykacja to wydobywanie, do celów włókienniczych, roślinnych włókien łykowych wyłącznie (bez poddawania innym procesom, np. chemicznym, cieplnym, biologicznym) metodą mechaniczną, poprzez łamanie, miażdżenie i trzepanie łodyg, zwykle lnu, konopi, juty.
Dekortykator to maszyna służąca do tego celu.
Wikipedia
decorum;
1. zasada literacka układu i wyglądu dzieła;
2. przestarzale: należyty wygląd
SJP.pl
Decorum – zasada zgodności treści z formą, inaczej jednorodność stylistyczna. Sformułowana przez Arystotelesa, rozwijana przez Cycerona i Horacego. Była stosowana do każdego gatunku literackiego. Polegała na odpowiednim dobraniu stylu pisania, słownictwa i składni do gatunku oraz tematyki dzieła. Ściśle związana z Arystotelesem i jego sposobem ukształtowania starożytnej tragedii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) japoński styl obfitego, monumentalnego dekorowania ciężarówek, często w liczne iluminacje, malowidła, elementy przestrzenne, rzeźby itp.
(1.2) ciężarówka ozdobiona w stylu dekotora (1.1)
Wiktionary
1. zwykle w odniesieniu do służby wojskowej: unikać obowiązków, chronić w bezpiecznym miejscu, osłaniać;
2. zabezpieczać rośliny na polu przed wymarzaniem poprzez okrycie słomą, obornikiem lub łętami
SJP.pl
czasownik
(1.1) pomagać komuś w ukrywaniu się i uchylaniu się od obowiązku
(1.2) wykonywać czynności ochraniające zasiew przed przemarznięcie zimą
(1.3) gw-pl|Mazury, Warmia. pokrywać, nakrywać
Wiktionary
IPA: dɛˈkɔvat͡ɕ, AS: dekovać
Wiktionary
rzecz. dekowanie n., zadekowanie n., dekownictwo n., dekownik m.
czas. zadekować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dekować.
Wiktionary
rzecz. zadekowanie n., dekownictwo n., dekownik m.
czas. dekować ndk., zadekować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. dachówka
Wiktionary
potocznie: osoba unikająca obowiązków; leń, kunktator, dezerter
SJP.pl
potocznie: dekagramowy (ważący 1 dekagram)
SJP.pl
przestarzałe: zmniejszanie się, ubywanie czegoś; ubytek
SJP.pl
w informatyce: operacja powodująca zmniejszenie wartości argumentu o jeden, realizowana często za pomocą specjalnego rozkazu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. operacja zmniejszenia wartości o jeden
(1.2) inform. operacja zmiany wskazania iteratora z pewnego elementu na poprzedni
Wiktionary
Inkrementacja (łac. incrementum, wzrost) i dekrementacja (łac. decrementum, ubywanie, ubytek) – operacje informatyczne powodujące odpowiednio zwiększenie lub zmniejszenie wartości argumentu o jeden. Występują zarówno jako operacje w wielu procesorach (np. PDP-11, x86), jak i w językach programowania wyższych rzędów (np. Turbo Pascal, C). Mogą być realizowane jako instrukcja, operator (C i pochodne) lub procedura standardowa (Turbo Pascal).
Wikipedia
IPA: ˌdɛkrɛ̃mɛ̃nˈtat͡sʲja, AS: dekrẽmẽntacʹi ̯a
Wiktionary
czas. dekrementować ndk., zdekrementować dk.
Wiktionary
w chemii:
1. głośne pękanie niektórych materiałów krystalicznych podczas wyprażania;
2. odgłos towarzyszący temu procesowi
SJP.pl
Dekrepitacja (ang. decrepitation) - pękanie materiałów z charakterystycznym odgłosem pod wpływem działania wysokiej temperatury, przykładowo podczas prażenia. Przykładem substancji ulegającej dekrepitacji jest azotan ołowiu(II), Pb(NO3)2.
Wikipedia
wiersz, w którym każdy kolejny wers jest krótszy od poprzedniego o jedną sylabę
SJP.pl
akt prawodawczy mający moc ustawy, wydany z upoważnienia władzy ustawodawczej przez inny organ państwowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. akt prawny mający moc ustawy, wydany przez organ władzy wykonawczej;
(1.2) hist. w Polsce w XV-XVI w. – akt prawny wydany samodzielnie przez króla
(1.4) rel. dokument wydawany przez zwierzchnika diecezji rzymskokatolickiej, decydujący o przydzieleniu duchownego do parafii
(1.5) adnotacja na dokumencie określająca sposób ujęcia w księgach
Wiktionary
Dekret – akt normatywny mający moc ustawy, wydany nie przez parlament, ale przez organ władzy wykonawczej.
Wikipedia
(1.1) Nowy dekret daje rządowi szeroką władzę.
Wiktionary
IPA: ˈdɛkrɛt, AS: dekret
Wiktionary
rzecz. dekretowanie n., zadekretowanie n., dekretacja ż., dekretalia m. lm., dekretały m. lm.
czas. dekretować
przym. dekretowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dekretowanie n., zadekretowanie n., dekretacja ż., dekretalia m. lm., dekretały m. lm.
czas. dekretować
przym. dekretowy
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|decretum. → decyzja, dekret < etym2|łac|decerno|decernere. → decydować, postanawiać
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) decree, act
* baskijski: (1.1) dekretu
* białoruski: (1.1) дэкрэт m.
* bułgarski: (1.1) декрет m.
* czeski: (1.1) dekret m.
* duński: (1.1) dekret n.
* francuski: (1.1) décret m.
* hiszpański: (1.1) decreto m.
* kataloński: (1.1) decret m.
* łaciński: (1.1) decretum
* niemiecki: (1.1) Erlaß m.
* norweski (bokmål): (1.1) dekret n.
* norweski (nynorsk): (1.1) dekret n.
* nowogrecki: (1.1) διάταγμα n.
* szwedzki: (1.1) dekret n.
* włoski: (1.1) decreto m.
źródła.
== dekret (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|děkreːt.
dzielenie|de|kret.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) dekret
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w administracji, księgowości: adnotacja na dokumencie ustalająca dalszy tryb załatwiania sprawy
SJP.pl
Dekretacja – zarządzenie odpowiedniej osoby, dotyczące zwłaszcza pism wpływających do komórki organizacyjnej, nadaje właściwy bieg dokumentacji wpływającej zgodnie z przyjętą instrukcją kancelaryjną lub innymi przepisami regulującymi obieg danego rodzaju dokumentów (np. księgowych).
Wikipedia
dekretały;
1. orzeczenia papieskie w sprawach związanych z prawem kościelnym;
2. zbiory tych orzeczeń, stanowiące prawo kanoniczne
SJP.pl
dawniej: księga sądowa, w której zapisywano orzeczenia wraz z ich uzasadnieniami
SJP.pl
dekretalia;
1. wypowiedź papieska na piśmie zawierająca normatywne wyjaśnienia z zakresu prawa kościelnego;
2. zbiór takich wypowiedzi, które stanowiły kiedyś prawo kanoniczne w Kościele katolickim
SJP.pl
1. wydawać (wydać) dekret, ustanawiać (ustanowić) coś dekretem;
2. dokonywać (dokonać) dekretacji, głównie w dokumentach księgowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dekretować.
Wiktionary
rzecz. zadekretowanie n., dekret m., dekretarz m., dekretał m.
czas. dekretować ndk., zadekretować dk.
Wiktionary
związany z dekretem
SJP.pl
potocznie, żartobliwie: usunięcie z życia publicznego niemądrych osób i bezsensownych zjawisk
SJP.pl
1. zespół działań mających na celu zmniejszenie przestępczości;
2. w prawie: uznanie, że czyn nie jest już przestępstwem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ograniczenie zakresu i złagodzenie kary ustawowej za określone przestępstwa
Wiktionary
Dekryminalizacja – uznanie, iż czyn nie jest już przestępstwem. Termin ten niekoniecznie musi oznaczać to samo co depenalizacja, ponieważ dany czyn może być kwalifikowany jako wykroczenie, które nie jest przestępstwem, a mimo to ponosi się z tego tytułu odpowiedzialność.
Wikipedia
ustawowo uznawać, że coś nie jest przestępstwem
SJP.pl
odczytanie zaszyfrowanego tekstu; rozszyfrowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. analog alkoholowy będący witaminą kwasu pantotenowego, regenerujący skórę
Wiktionary
Pantenol, dekspantenol – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi polihydroksylowych, analog kwasu pantotenowego, jedna z substancji stanowiących witaminę B5. Dekspantenol (izomer D) ulega w organizmie przemianie do kwasu pantotenowego.
Wikipedia
(1.1) Bez dekspantenolu nie poradziłabym sobie z jego zapaleniem skóry.
Wiktionary
IPA: ˌdɛkspãnˈtɛ̃nɔl, AS: dekspãntẽnol
Wiktionary
(1.1) nazwy handlowe: ApiPanten, Bepanthen, Dermopanten, Panthenol
Wiktionary
położony z prawej strony; prawy
SJP.pl
roztwór wielkocząsteczkowego polimeru glukozy, stosowany jako płyn krwiozastępczy w przypadkach skrwawień, wstrząsu pourazowego i w oparzeniach; fluidex
SJP.pl
Wikipedia
sytuacja, kiedy serce znajduje się w prawej części klatki piersiowej
SJP.pl
Dekstrokardia (łac. dextrocardia) – medyczne określenie sytuacji, gdy serce znajduje się po prawej stronie klatki piersiowej.
Jeżeli towarzyszy mu nieprawidłowe (po przeciwnych stronach, jakby odbite w lustrze) położenie innych narządów w obrębie klatki piersiowej i jamie brzusznej mówimy o odwróceniu trzewi (łac. situs inversus).
Wikipedia
organiczny związek chemiczny (pochodna morfiny), używany jako środek przeciwkaszlowy (bromowodorek)
SJP.pl
Dekstrometorfan, DXM (łac. dextromethorphanum) – organiczny związek chemiczny, prawoskrętny enancjomer metorfanu używany w medycynie pod postacią bromowodorku jako lek przeciwkaszlowy.
Wikipedia
monosacharyd (cukier prosty) łatwo rozpuszczalny w wodzie, będący źródłem energii dla każdego żywego organizmu, stosowany głównie w przemyśle spożywczym i w lecznictwie; glukoza, glikoza, cukier gronowy, cukier skrobiowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. cukier prosty pozyskany z kukurydzy poprzez hydrolizę skrobi
Wiktionary
Glukoza, D-glukoza – organiczny związek chemiczny, monosacharyd (cukier prosty) z grupy aldoheksoz. Jest białym, drobnokrystalicznym ciałem stałym, z roztworów wodnych łatwo krystalizuje jako monohydrat. Jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie (nie zmienia pH roztworu). Ma słodki smak, nieco mniej intensywny od sacharozy.
Enancjomerem D-glukozy jest L-glukoza, niewystępująca w organizmach wyższych.
Wikipedia
pośredni produkt rozkładu skrobi lub glikogenu
SJP.pl
Dekstryny – grupa złożonych węglowodanów, zbudowanych z pochodnych cukrów prostych, połączonych wiązaniami α-1,4-glikozydowymi, o długości od 3 do ok. 12–14 merów.
Wikipedia
zakład lub oddział fabryki chemicznej, gdzie wytwarza się dekstryny
SJP.pl
związany z dekstryną
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z dekstryną; zawierający dekstrynę
Wiktionary
rzecz. dekstryna ż.
Wiktionary
Dekulturacja – proces społeczny, który zachodzi w trakcie kontaktów międzykulturowych doprowadzających do ubożenia danej kultury poprzez zanikanie jej określonych elementów w danym czasie. Dekulturacja prowadzi do ujednolicania się wszystkich kultur, które pozostają ze sobą we względnie stałym kontakcie. Jest efektem procesów akulturacji.
Wikipedia
dekowanie się; ukrywanie się
SJP.pl
decoupage;
1. metoda zdobienia przedmiotów kawałkami wycinanego papieru i lakierów;
2. technologia tłoczenia płaskich kształtów, zwłaszcza w kartonie lub warstwie plastiku
SJP.pl
Dekupaż, Decoupage (fr. découpage, [de.ku.paʒ]) — technika zdobnicza polegająca na przyklejaniu na odpowiednio spreparowaną powierzchnię (np. drewno, metal, szkło, tkanina, plastik, ceramika) wzoru wyciętego z papieru lub serwetki papierowej (technika serwetkowa).
Wikipedia
dawniej:
1. odbierać odwagę, zniechęcać, zrażać;
2. dekurażować się - tracić odwagę
SJP.pl
1. w starożytnym Rzymie dowódca dziesięcioosobowego oddziału jazdy;
2. w starożytnych rzymskich mniejszych miastach i osadach wyższy urzędnik lub senator
SJP.pl
Dekurion (łac. decurio) – ma trzy różne znaczenia:
Wikipedia
utrata kwalifikacji
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) inform. jeden z klawiszy na klawiaturze komputerowej
Wiktionary
Delete – klawisz na komputerowej klawiaturze architektury PC. Jego najczęstszym zastosowaniem jest usuwanie znaków znajdujących się za kursorem tekstu. Nazwa ta bywa czasem skracana do formy „Del”.
Wikipedia
IPA: dɛl, AS: del
Wiktionary
skrót od: deleatur (w poligrafii: znak przekreślenia używany w korekcie drukarskiej)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Delabializacja – proces fonetyczny przeciwny do labializacji, zanik zaokrąglenia warg przy wymowie samogłosek tylnych. Np. przejście ū w y (IPA [ɯ:]) i zapewne krótkiego u w ъ (prawdopodobnie [ɯ]) w języku prasłowiańskim.
Wikipedia
wymawiać samogłoskę tylną z wargami spłaszczonymi
SJP.pl
denuncjacja, tajne oskarżenie
SJP.pl
[czytaj: delaKRŁA] nazwisko, m.in.: Eugene Delacroix, przedstawiciel malarstwa romantycznego
SJP.pl
Ferdinand Victor Eugène Delacroix (IPA: [ø.ˈʒɛn də.la.kʁˈwa]; ur. 26 kwietnia 1798 w Charenton-Saint-Maurice, zm. 13 sierpnia 1863 w Paryżu) – francuski malarz, przedstawiciel romantyzmu. Sztuki malarskiej uczył się u Pierre-Narcisse Guérina, pozostawał pod silnym wpływem malarstwa Rubensa.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ostateczny termin
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
proces biologiczny zachodzący podczas rozwoju zarodka zwierząt; jeden ze sposobów przebiegu gastrulacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uszkodzenie laminatu polegające na utracie spójności poszczególnych warstw składowych
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: delanoE] nazwisko, m.in. Bertrand Delanoe, francuski polityk
SJP.pl
[czytaj: dölaROSZ] nazwisko francuskie, m.in. Paul Delaroche (właściwie: Hippolyte Delaroche) ( 1797-1856) - malarz francuski
SJP.pl
1. tajny oskarżyciel, denuncjator;
2. w dawnej Polsce: oskarżyciel w sprawach karnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. ktoś, kto denuncjuje, donosi; zdrajca
(1.2) daw. gwara. więz. osoba okradziona na ulicy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) – Rozumiem, rozumiem! – zakrzyknął pan Zagłoba. – On to musiał Bohuna na złość puścić. Ale to kryminał taka sprawa i gardłem pachnie. Pierwszy będę delatorem!
Wiktionary
IPA: dɛˈlatɔr, AS: delator
Wiktionary
rzecz. delatorstwo n.
przym. delatorski
Wiktionary
(1.1) denuncjator, denuncjant, donosiciel, oskarżyciel
Wiktionary
dotyczący delatora lub delatorstwa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z osobą lub funkcją delatora
Wiktionary
rzecz. delator mos.
Wiktionary
(1.1) oskarżycielski
Wiktionary
1. poufne donoszenie na innych do władz lub przełożonych; denuncjatorstwo, donosicielstwo;
2. w dawnej Polsce: wniesienie oskarżenia przed sąd; doniesienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. osiedle typu miejskiego w obwodzie iwanofrankiwskim rejonie nadwórniańskim Ukrainy, niedaleko Nadwórnej u wschodniego przedproża Gorganów;
Wiktionary
Delatyn (ukr. Делятин) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie nadwórniańskim, do 1945 miasto w Polsce, w województwie stanisławowskim, w powiecie nadwórniańskim.
W granicach Delatyna znajduje się dawniej samodzielna wieś Łuh.
Wikipedia
przym. delatyński
Wiktionary
[czytaj: dölaWIŃ] nazwisko francuskie, m.in. Casimir Delavigne (1793-1843) - poeta francuski
SJP.pl
Indianin Ameryki Północnej
SJP.pl
[czytaj: delełer] język Delawarów
SJP.pl
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. stan w Stanów Zjednoczonych;
(1.2) geogr. rzeka na wschodzie Stanów Zjednoczonych;
Wiktionary
Delaware (wymowa:/ˈdɛləwɛər/) – stan na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w regionie Stanów Środkowoatlantyckich, na Nizinie Atlantyckiej, nad zatoką Delaware. Na zachodzie i południu graniczy ze stanem Maryland, na północy ze stanem Pensylwania, a na północnym wschodzie z New Jersey. Jeden z trzynastu stanów pierwotnych. Leży na obszarze Niziny Nadbrzeżnej i obok Florydy jest najniżej położonym stanem Stanów Zjednoczonych. Nazwa stanu pochodzi od Thomasa Westa, 3. barona De La Warr (1576- 1618), angielskiego arystokraty i pierwszego gubernatora kolonialnego stanu Wirginia.
Wikipedia
rzecz. Delawar m., Delawarka ż.
przym. delawarski
Wiktionary
(1.1) skr. DE
Wiktionary
Indianka Ameryki Północnej
SJP.pl
Indianie Ameryki Północnej
SJP.pl
Delawarowie – plemię Indian Ameryki Północnej należące do algonkiańskiej rodziny językowej. Sami siebie nazywali Lenni Lenape, znani także jako Wapanachki (Naród Czystej Krwi). Nazwa Delaware nadana została przez Francuzów.
Wikipedia
przymiotnik od: Delaware
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze stanem Delaware, rzeką Delaware lub zatoką Delaware
(1.2) związany z plemięemieniem Delawarów
Wiktionary
(1.2) Heyward spostrzegł, że zwiadowca jest zagorzałym przyjacielem Delawarów czy Mohikanów (którzy byli tylko odgałęzieniem licznego plemięemienia delawarskiego), i gotów jest przeciągnąć ten jałowy spór, zmienił więc temat rozmowy.
Wiktionary
rzecz. Delaware
Wiktionary
rodzaj szczepionki wzmacniającej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. szczepionka działająca immunostymulująco, składająca się z paciorkowców, gronkowców i pałeczek ropy błękitnej, podawana domięśniowo lub podskórnie
Wiktionary
(1.1) Konował walnie szeregowemu delbetę i zaraz wstanie jak nowonarodzony.
Wiktionary
(1.1) szczepionka Delbeta
Wiktionary
w poligrafii: znak przekreślenia używany w korekcie drukarskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) poligr. znak używany w korekcie drukarskiej dla oznaczenia skreśleń w tekście
Wiktionary
Deleatur, kasownik (z łac.: ma zostać usunięty, usunięta) – znak korektorski, którym oznacza się fragmenty tekstu, które mają zostać usunięte (pojedyncze litery, słowa, zdania czy całe akapity).
Kształt znaku pochodzi od litery "d" w odręcznym piśmie niemieckim (kurrenta).
Wikipedia
skr. del.
Wiktionary
jeden z typów spontanicznej mutacji genowej dotyczącej zmiany składu nukleotydowego DNA, polegający na utracie jednej lub kilku par nukleotydów z DNA genowego
SJP.pl
Delecja – zmiana w materiale genetycznym polegająca na utracie jego fragmentu. Ubytek taki może obejmować od jednego lub kilku nukleotydów (mutacja punktowa), poprzez ubytek większych fragmentów genów, całych genów lub ich grup (strukturalna aberracja chromosomowa), aż po całe chromosomy (liczbowa aberracja chromosomowa). Niektóre delecje są przyczyną chorób genetycznych, inne mają charakter neutralny.
Wikipedia
[czytaj: delekta] marka spożywcza
SJP.pl
Delecta – marka branży spożywczej, należąca do grupy kapitałowej Bakalland, dawniej nazwa włocławskich zakładów spożywczych.
Pod marką Delecta sprzedawane są dania gotowe, zupy, desery (kisiele mleczne, kisiele owocowe, galaretki), ciasta gotowe, ciasta do samodzielnego przygotowania, dodatki do ciast, przyprawy oraz kawa zbożowa (Anatol i Kujawianka). Czołowym produktem marki Delecta jest ciasto i krem Karpatka oraz ciasto Krówka.
Wikipedia
skrót od: delegacja, delegat
SJP.pl
1. wyjazd w sprawach służbowych;
2. grupa ludzi reprezentująca interesy jakiejś zbiorowości;
3. dokument upoważniający do wyjazdu służbowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyjazd w sprawach służbowych
(1.2) grupa osób reprezentująca pewną społeczność
(1.3) praw. urz. częściowe lub całkowite przeniesienie swoich kompetencje na inny organ
(1.4) dokument potwierdzający delegację (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mama pojechała w delegację do Łodzi.
(1.1) Jestem w delegacji, utrzymuję kontakt, ale proszę do mnie ciągle nie dzwonić.
(1.2) Delegacja firmy uczestniczyła w rozmowach z władzami miasta.
(1.3) Delegacja odbyła się szybko, ale chyba zrozumiałam swoje tymczasowe obowiązki.
(1.4) Dojechałem, czy może mi Pani podstemplować delegację?
Wiktionary
IPA: ˌdɛlɛˈɡat͡sʲja, AS: delegacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. delegat m., delegatka ż., delegatura ż., delegowanie n., wydelegowanie n., oddelegowanie n.
czas. delegować ndk., wydelegować dk., oddelegować dk.
przym. delegacyjny
Wiktionary
→ delegat (rzadko)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z delegatem, delegatami, dotyczący delegatów
Wiktionary
rzecz. delegat mos.
Wiktionary
dotyczący delegacji
SJP.pl
uznanie czegoś za nielegalne; zdelegalizowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urzędowe uznanie czegoś za nielegalne
Wiktionary
Delegalizacja – wyjęcie spod prawa, zakazanie działalności.
Wikipedia
(1.1) Uporczywe łamanie prawa przez partię polityczną może spowodować jej delegalizację.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlɛɡalʲiˈzat͡sʲja, AS: delegalʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. delegalizowanie n., zdelegalizowanie n.
czas. delegalizować ndk., zdelegalizować dk.
przym. delegalizacyjny
Wiktionary
(1.1) zdelegalizowanie
Wiktionary
1. uznawać jakąś organizację lub instytucję za nielegalną; odbierać prawo do istnienia i działania;
2. delegalizować się - stawać się nielegalnym
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdelegalizować)
(1.1) praw. uznawać coś za niezgodne z prawem
Wiktionary
(1.1) To właśnie Jelcyn w listopadzie zawiesza i delegalizuje rządzącą partię komunistyczną (liczy ona w tym momencie blisko dwadzieścia milionów członków).
Wiktionary
rzecz. delegalizowanie n., zdelegalizowanie n., delegalizacja ż.
czas. zdelegalizować dk.
przym. delegalizacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uznawanie czegoś za nielegalne od jakiegoś momentu
Wiktionary
rzecz. zdelegalizowanie n., delegalizacja ż.
czas. zdelegalizować dk., delegalizować ndk.
przym. delegalizacyjny
Wiktionary
osoba reprezentująca interesy jakiejś zbiorowości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) oficjalny wysłannik jakiejś zbiorowości reprezentujący jej interesy
Wiktionary
(1.1) Po wspólnym pokłonie przed pomnikiem delegaci udali się w stronę trybuny.
Wiktionary
IPA: dɛˈlɛɡat, AS: delegat
Wiktionary
czas. delegować
rzecz. delegacja, delegatka, delegatura
przym. delegacki
Wiktionary
(1.1) wysłannik, przest. ablegat
Wiktionary
→ delegat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od delegat
Wiktionary
rzecz. delegacja ż., delegat mos.
czas. delegować
Wiktionary
1. przedstawicielstwo jakiejś firmy lub urzędu w terenie;
2. funkcja delegata
SJP.pl
Wikipedia
odbierać zaufanie społeczne, dobre imię, władzę
SJP.pl
urzędowo:
1. wysłać, wysyłać kogoś w charakterze swego delegata;
2. wysłać, wysyłać pracownika do pracy poza miejscem, w którym pracuje on na co dzień
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wydelegować)
(1.1) wysyłać jako przedstawiciela celem wykonania określonego zadania
Wiktionary
rzecz. delegacja ż., delegat mos., delegatka ż., delegatura ż., delegowanie n., delegowany mos.
czas. oddelegować dk., wydelegować dk.
przym. delegowany
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|delegować.
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. delegacja ż.
czas. delegować ndk.
przym. delegacyjny
Wiktionary
w językoznawstwie: używanie wyrazu lub zwrotu w znaczeniu pierwotnym, wynikającym z jego budowy
SJP.pl
Deleksykalizacja – rodzaj chwytu stylistycznego, który ma za istotę odwołanie się do określonej etymologii użytego wyrazu w danej wypowiedzi. Ten chwyt jest stosowany do uzyskiwania efektu humorystycznego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
delektować się - smakować w czymś, zajmować się czymś z przyjemnością, upajać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|delektować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlɛktɔˈvãɲɛ, AS: delektovãńe
Wiktionary
czas. delektować
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
glon z typu krasnorostów, mający plechę rozgałęzioną, która u niektórych gatunków przybiera kształt liści; rośnie w morzach; żebrowiec
SJP.pl
minerał z grupy leptochlorytów, występujący w promienisto-pręcikowych lub ziemistych skupieniach wypełniających próżnie migdałowe w melafirze
SJP.pl
[czytaj: dilit] klawisz na klawiaturze komputera usuwający znak znajdujący się za kursorem; Delete
SJP.pl
Delete – klawisz na komputerowej klawiaturze architektury PC. Jego najczęstszym zastosowaniem jest usuwanie znaków znajdujących się za kursorem tekstu. Nazwa ta bywa czasem skracana do formy „Del”.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Delftem, dotyczący Delftu, pochodzący z Delftu (miasta w Holandii)
Wiktionary
rzecz. Delft mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: Delfy (starożytne miasto greckie); m.in. wyrocznia delficka - słynna wyrocznia, znajdująca się w światyni Apollina w Delfach, gdzie Pytia odpowiadała na stawiane jej pytania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest niejasny, proroczy, wróżbiarski; wieloznaczny
(1.2) geogr. związany z Delfami
Wiktionary
(1.1) Na architrawie świątyni delfickiej starożytni napisali: "Poznaj samego siebie", i za Platonem sądzili, że prawda jest przypomnieniem, anamnezą.
Wiktionary
IPA: dɛlˈfʲit͡sʲci, AS: delfʹicʹḱi
Wiktionary
rzecz. Delfy
Wiktionary
(1.1) pytyjski, nieokreślony, dwuznaczny
Wiktionary
1. dawniej: następca tronu francuskiego;
2. żartobliwie: syn pierworodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. gwiazdozbiór na niebie w pobliżu równika;
Wiktionary
Delfin – ogólne określenie wodnych ssaków z rzędu waleni, z rodzin Delphinidae (delfiny oceaniczne) i Platanistidae (delfiny słodkowodne), obejmujące średniej wielkości walenie charakteryzujące się wydłużonym pyskiem i obecnością melonu. W ściślejszym ujęciu odnosi się ono też do rodzaju należącego do rodziny delfinowatych.
Wikipedia
(1.1) Nie znam nikogo o imieniu Delfin.
(2.1) W gwiazdozbiorze Delfina pojawiła się kometa.
Wiktionary
IPA: ˈdɛlfʲĩn, AS: delfʹĩn
Wiktionary
(1.1) forma żeńska: Delfina
Wiktionary
(2.1) skr. Del
Wiktionary
1. dawniej: następca tronu francuskiego;
2. żartobliwie: syn pierworodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w gminie Siemkowice;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od Delfin
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mieszkałam z Delfiną w jednym pokoju.
(1.2) Zanim dojedziemy do Delfiny, musimy koniecznie zatankować.
Wiktionary
rzecz. Delfin m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Delfin m.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|Delphina.
uwagi.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Delfina, Delphine
* francuski: (1.1) Delphine ż.
* hiszpański: (1.1) Delfina ż.
* łaciński: (1.1) Delphina ż.
* rosyjski: (1.1) Дельфина ż.; (1.2) Дельфина ż.
* włoski: (1.1) Delfina ż.
źródła.
== Delfina (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|angielski|ż. Delfina
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Delfinatem, dotyczący Delfinatu
Wiktionary
rzecz. Delfinat mrz.
Wiktionary
duży zbiornik wody przeznaczony do hodowli, tresury i pokazów wytresowanych delfinów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obiekt przeznaczony do hodowli, tresury i pokazów wytresowanych delfinów, lub innych waleni
Wiktionary
Delfinarium – zbiornik wodny przeznaczony do hodowli, tresury i pokazów wytresowanych delfinów, a czasem innych waleni. W pierwotnym znaczeniu delfinarium to akwarium dla delfinów. W szerszym znaczeniu delfinarium nazywany jest cały obiekt, w którym znajduje się zasadniczy zbiornik, jego zaplecze techniczne oraz miejsca przeznaczone dla zwiedzających. Delfinarium jest szczególnym rodzajem oceanarium.
Wikipedia
kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina w południowo-wschodniej Francji;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. delfin mos.
przym. delfinacki, delfinowski
Wiktionary
zdrobnienie od: delfin
SJP.pl
Delfinek (Stenella) – rodzaj wodnych ssaków z podrodziny Delphininae w obrębie rodziny delfinowatych (Delphinidae).
Wikipedia
→ delfin (ssak); delfinowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzad. dotyczący delfina
Wiktionary
(1.1) Spytałem Antoniego, czy widział jakieś delfinie harce w Morzu Południowochińskim.
Wiktionary
rzecz. delfin m.
Wiktionary
drewniana rozpórka umocowana do bukszprytu do napięcia watersztagu
SJP.pl
Delfiniak (łabędziak, strzała Marcina) – rozpórka watersztagu.
Delfiniak to krótkie drzewce stosowane na niektórych żaglowcach, biegnące w płaszczyźnie symetrii jednostki, oparte prostopadle (lub prawie prostopadle) o bukszpryt, zwiększające kąt działania watersztagu na bukszpryt, a przez to zwiększające jego działanie usztywniające. Stosowane jest przy dłuższych bukszprytach.
Wikipedia
potocznie: sportowiec pływający delfinem; delfinista
SJP.pl
barwnik roślinny
SJP.pl
Delfinidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów; występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w owocach (np. winogrona, czarne jagody, czarny bez, żurawina) i płatkach kwiatów (np. bratek, kosaciec i malwa), nadając im niebieski kolor. Stosowana jako niebieski barwnik do żywności o numerze E163b.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Delfiny lub z nią związany
SJP.pl
1. sportowiec pływający delfinem; delfiniarz;
2. w dawnej Francji: zwolennik delfina - następcy francuskiego tronu
SJP.pl
roślina z rodziny jaskrowatych; ostróżka
SJP.pl
zoolog badający życie delfinów
SJP.pl
terapeuta leczący poprzez kontakt z delfinami
SJP.pl
związany z leczeniem poprzez kontakt z delfinami
SJP.pl
terapia poprzez kontakt z delfinami
SJP.pl
Delfinoterapia – odmiana zooterapii oraz hydroterapii, w której pacjent znajduje się w bliskim kontakcie z delfinami. Nie istnieją przekonujące dowody naukowe potwierdzające skuteczność tej terapii. Kontrowersyjne są również kwestie etycznego traktowania delfinów w bardzo sztucznym dla nich środowisku.
Wikipedia
rodzina waleni uzębionych, dużych, posługujących się echolokacją, żywiących się rybami, mięczakami i skorupiakami, żyjących w grupach we wszystkich oceanach i przyległych do nich morzach
SJP.pl
Delfinowate, delfiny oceaniczne (Delphinidae) – rodzina ssaków wodnych z parworząd zębowców w obrębie infrarzędu waleni (Cetacea). Należą do niej delfiny oceaniczne i przybrzeżne, których naturalnym środowiskiem życia jest woda słona.
Wikipedia
o cechach delfinowatych (rodzina waleni uzębionych)
SJP.pl
rodzaj wodnych ssaków z rodziny delfinowatych
SJP.pl
Delfinowiec (Lagenorhynchus) – rodzaj wodnych ssaków z rodziny delfinowatych (Delphinidae).
Wikipedia
→ delfin (następca tronu francuskiego); delfinowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z osobą lub tytułem delfina
(1.2) należący do delfina
Wiktionary
rzecz. delfin mos., Delfinat mrz., delfinowa ż., delfina ż.
przym. delfinowy
Wiktionary
(1.2) delfinowy
Wiktionary
grupa ssaków wodnych z rzędu waleni, posiadających wydłużony pysk i narząd echolokacyjny
SJP.pl
Delfin – ogólne określenie wodnych ssaków z rzędu waleni, z rodzin Delphinidae (delfiny oceaniczne) i Platanistidae (delfiny słodkowodne), obejmujące średniej wielkości walenie charakteryzujące się wydłużonym pyskiem i obecnością melonu. W ściślejszym ujęciu odnosi się ono też do rodzaju należącego do rodziny delfinowatych.
Wikipedia
holenderski fajans użytkowy lub dekoracyjny, wytwarzany w Delfcie w XVII i XVIII wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa;
(1.2) geogr. adm. gmina z siedzibą w Delfcie (1.1)
Wiktionary
Delft – miasto i gmina w zachodniej Holandii w prowincji Holandia Południowa, nad rzeką Schie, na południe od Hagi. Od końca XVI wieku jeden z głównych europejskich ośrodków produkcji fajansu, a później porcelany. Ośrodek przemysłu metalowego (produkcja kabli), chemicznego (farmaceutyki), optycznego i elektronicznego, niegdyś również skórzanego i tytoniowego.
Wikipedia
przym. delfcki
Wiktionary
starożytne miasto w środkowej Grecji
SJP.pl
Delfy (gr. Δελφοί Delfoi, łac. Delphi) – stanowisko archeologiczne w Grecji Środkowej obejmujące ruiny antycznego sanktuarium poświęconego Apollinowi, gdzie funkcjonowała wyrocznia delficka oraz sanktuarium Ateny Pronaja („Ateny Strażniczki Świątyni”); ze stanowiskiem sąsiaduje współczesna miejscowość Delfy.
Wikipedia
Delgado – miasto w środkowym Salwadorze, w departamencie San Salvador, w zespole miejskim San Salvador, położone na północny wschód od stolicy kraju. Ludność (2007): 112,2 tys. (miasto), 120,2 tys. (gmina).
W mieście rozwinął się przemysł ceramiczny oraz rolno-spożywczy.
Wikipedia
[czytaj: deli]
1. stolica Indii;
2. terytorium związkowe w Indiach
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: delijczyk] mieszkaniec Delhi (stolicy Indii)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowego Delhi
Wiktionary
IPA: dɛˈlʲijt͡ʃɨk, AS: delʹii ̯čyk
Wiktionary
rzecz.
:: fż. delhijka ż.
przym. delhijski
Wiktionary
[czytaj: delijka] mieszkanka Delhi (stolicy Indii)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Delhi
Wiktionary
IPA: dɛˈlʲijka, AS: delʹii ̯ka
Wiktionary
rzecz.
:: fm. delhijczyk mos.
przym. delhijski
Wiktionary
→ Delhi [czytaj: delijski]
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Nowe Delhi
(1.2) odnoszący się do miasta Delhi
Wiktionary
(1.1) Indie — jak podała wczorajsza prasa delhijska — dały Pakistanowi dwa miesiące czasu na „likwidację transgranicznego terroryzmu”.
Wiktionary
IPA: dɛˈlʲijsʲci, AS: delʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Delhi n., delhijczyk mos., delhijka ż.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dłużej
Wiktionary
Deliler (tur. deliler dosł. „szaleni”, lp. deli) – w Imperium Osmańskim formacja oddziałów lekkiej jazdy utrzymywanej przy granicy z krajami chrześcijańskimi, podczas wojny pełniąca funkcję straży przedniej.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) delij
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|dłużej.
źródła.
== deli (język angielski.) ==
wymowa. audioUS|En-us-deli.ogg.
IPA|ˈdɛl i.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) hand. pot. delikatesy
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) delij
Wiktionary
długi, lekko dopasowany wierzchni ubiór męski, podbity futrem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. długie, lekko dopasowane męskie okrycie wierzchnie, podbite futrem, z futrzanym kołnierzem i szerokimi niezszytymi rękawami, noszone w Polsce przez szlachtę głównie w XVI–XVIII w.
(1.2) rzad. koc, dera podbita futrem i okrywająca nogi w czasie jazdy powozem, saniami itp.
Wiktionary
Delia – element ubioru męskiego szlachty noszony na żupanie. Rodzaj płaszcza, w odróżnieniu od kontusza nie przepasywana, czasami noszona jak opończa – rozpięta i jedynie zarzucona na ramiona. Wykonana z wełny lub bardziej luksusowych materiałów, często wykańczana futrem. Zwykła delia miała krótkie, luźne i rozcięte rękawy i metalowe guziki, ale bywały delie bardzo bogate, z guzikami ze złota i kołnierzami z soboli. Jak większość ubiorów szlachty była pochodzenia orientalnego (Turcja) i pojawiła się w Polsce w połowie XVI w. Była ulubionym ubiorem galowym towarzyszy husarskich, przy czym często zmieniał się krój, długość kołnierza itp.
Wikipedia
IPA: ˈdɛlʲja, AS: delʹi ̯a
Wiktionary
przestarzale: zastanawianie się nad czymś, rozważanie, naradzanie się; namysł, rozwaga
SJP.pl
Deliberacja (łac. deliberare 'rozważać; zastanawiać się' od libra 'waga') to proces rozważania i konfrontowania ze sobą lub z innymi własnych uczuć, emocji czy poglądów.
W psychologii jest to, według Pierre'a Janet, jeden z głównych procesów odpowiadających za kształtowanie i ewolucję osobowości.
Wikipedia
w Polsce przedrozbiorowej: pisma kancelarii królewskiej, rozsyłane do senatorów przed sejmem
SJP.pl
mający charakter rozważania; rozważający, zastanawiający się
SJP.pl
przestarzale: zastanawiać się nad czymś, rozważać, naradzać się; rozmyślać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. żart. rozważać, rozmyślać, debatować, roztrząsać
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲibɛˈrɔvat͡ɕ, AS: delʹiberovać
Wiktionary
rzecz. deliberacja ż., deliberowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deliberować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲibɛrɔˈvãɲɛ, AS: delʹiberovãńe
Wiktionary
rzecz. deliberacja ż.
czas. deliberować
Wiktionary
(1.1) rozważanie
Wiktionary
[czytaj: deLIB] nazwisko
SJP.pl
coś bardzo smacznego; smakołyk, rarytas, specjał, delikates
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. coś pysznego; smakołyk
(1.2) pot. ciastko biszkoptowe z galaretką, polane czekoladą
Wiktionary
(1.1) Serniczek cioci Jadzi to prawdziwe delicje.
(1.2) Kupiłam delicje na wagę, ale nie tak dobre jak wadowickie kremówki.
Wiktionary
IPA: dɛˈlʲit͡sʲja, AS: delʹicʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) specjał, smakołyk, przysmak, rarytas, frykas, marcepan
Wiktionary
coś bardzo smacznego; smakołyk, rarytas, specjał, delikates
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) stpol. rozkosze
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲiˈt͡sɨjɛ, AS: delʹicyi ̯e
Wiktionary
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dłużej
Wiktionary
(1.1) deli
Wiktionary
1. → Delos (wyspa);
2. problem delijski - jeden z trzech, obok trysekcji kąta i kwadratury koła, wielkich problemów starożytnej matematyki greckiej; podwojenie sześcianu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Delos, dotyczący Delos
Wiktionary
rzecz. Delos
Wiktionary
rzadko: stawać się delikatniejszym; delikatnieć
SJP.pl
delikatniaczek; lekceważąco:
1. osoba mało odporna psychicznie, przesadnie wrażliwa;
2. osoba słaba fizycznie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
książkowo: smaczny, drogi, wykwintny artykuł spożywczy; specjał, rarytas, przysmak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. kulin. wykwintny, wyszukany artykuł spożywczy;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dziś zabawiać mnie będą tabuny dziewcząt, a stoły będą uginać się od delikatesów. O! Taka będzie impreza!
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲiˈkatɛs, AS: delʹikates
Wiktionary
rzecz. delikatesy nmos., delikatność ż.
przym. delikatesowy, delikatny
Wiktionary
(1.1) frykas, przysmak, specjał
Wiktionary
1. zdrobnienie od: delikates;
2. żartobliwie: osoba rozpieszczona, rozkapryszona
SJP.pl
duży sklep spożywczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hand. dobrze zaopatrzony sklep spożywczy z wykwintnymi artykułami;
forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.
(2.1) M., B. i W. lm. od delikates
Wiktionary
Delikatesy (z fr. délicatesse lub niem. Delikatesse) – wykwintne, niecodzienne, wyszukane artykuły spożywcze, dawniej często sprowadzane z kolonii. Niektóre występują tylko lokalnie, na przykład fugu w Japonii lub escamoles w Meksyku. Słowo to ma kilka synonimów, o takim samym lub zbliżonym znaczeniu: specjały, frykasy, delicje, rarytasy, przysmaki, smakołyki.
Delikatesami nazywa się także sklepy z takimi towarami.
Wikipedia
(1.1) Potrzebuję kilku przypraw, zejdę do delikatesów.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲikaˈtɛsɨ, AS: delʹikatesy
Wiktionary
rzecz. delikates m.
przym. delikatesowy
Wiktionary
delikacik; lekceważąco:
1. osoba mało odporna psychicznie, przesadnie wrażliwa;
2. osoba słaba fizycznie
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób delikatny, subtelnie, nieznacznie
Wiktionary
(1.1) Staś ma zamknięte oczka i delikatnie wydęte usta.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲiˈkatʲɲɛ, AS: delʹikatʹńe
Wiktionary
rzecz. delikatność ż.
przym. delikatny
Wiktionary
(1.1) taktownie, lekko
Wiktionary
stawać się delikatniejszym; delikacieć
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: delikatnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: delikatny; bardziej delikatny
SJP.pl
człowiek bardzo rozpieszczony, wydelikacony; pieszczoch
SJP.pl
kobieta bardzo rozpieszczona, wydelikacona
SJP.pl
zdrobnienie od: delikatny; delikatniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: delikatny; delikatniuchny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: delikatny
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲikatʲˈɲutʲci, AS: delʹikatʹńutʹḱi
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest delikatne
Wiktionary
Delikatność (fr. La Délicatesse) – francuska komedia romantyczna w reżyserii Stéphane'a Foenkinosa i Davida Foenkinosa. Film jest ekranizacją książki Davida Foenkinosa pod tym samym tytułem, która osiągnęła sprzedaż ponad 700 tys. egzemplarzy we Francji jeszcze przed premierą filmu. Zdjęcia kręcono w Paryżu, Clichy i Montgeroult.
Wikipedia
IPA: ˌdɛlʲiˈkatnɔɕt͡ɕ, AS: delʹikatność
Wiktionary
rzecz. delikates mrz.
przym. delikatny
przysł. delikatnie
Wiktionary
1. kruchy, łamliwy, słaby;
2. drobny, niemasywny;
3. wrażliwy, subtelny;
4. słaby, lekki, nieznaczny;
5. lekkostrawny, lekki;
6. w przenośni: trudny, drażliwy problem
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) charakteryzujący się delikatnością, subtelnością, kruchością
(1.2) skomplikowany
(1.3) wymagający taktu, taktowny
Wiktionary
(1.1) Śliczna, delikatna, o cudnych, koloru morskiej wody oczach, deklamowała dość sztucznie, ale z sobie tylko właściwą manierką, cedząc słowa cukrzonym głosikiem.
(1.1) Opinię zdrowego mięsa miała wołowina i delikatniejsza cielęcina.
Wiktionary
IPA: ˌdɛlʲiˈkatnɨ, AS: delʹikatny
Wiktionary
rzecz. delikates mrz., delikatność ż.
przysł. delikatnie
Wiktionary
(1.1) subtelny, słaby, łagodny, smukły, kruchy, lekki
Wiktionary
czyn niedozwolony, naruszenie prawa; przestępstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. wykroczenie przeciw prawu
Wiktionary
Delikt (łac. delictum – czyn niedozwolony, błąd, przewinienie) – pojęcie prawnicze, mające swe korzenie w czasach starożytnego Rzymu, współcześnie funkcjonuje w wielu dziedzinach prawa.
Wikipedia
IPA: ˈdɛlʲikt, AS: delʹikt
Wiktionary
przym. deliktowy
Wiktionary
→ delikt
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z deliktem, dotyczący deliktu
Wiktionary
rzecz. delikt mrz.
Wiktionary
(1.1) przestępczy
Wiktionary
1. w prawodawstwie: osoba sądzona za przestępstwo; skazaniec; przestępca;
2. potocznie: ktoś, kto jest zależny od kogoś, np. klient, pacjent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna sądzony za przestępstwo
(1.2) pot. klient, petent
Wiktionary
kobieta sądzona za przestępstwo, winowajczyni
SJP.pl
[czytaj: deLIL] nazwisko francuskie, np. Jacques Delille, francuski poeta, tłumacz
SJP.pl
1. rozdzielenie czegoś, rozgraniczenie;
2. wytyczenie granic między państwami na podstawie umowy międzynarodowej
SJP.pl
Delimitacja (z łac. limes dpn. limitis „granica”) – pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego oznaczające ustalenie przebiegu granicy państwowej. Zazwyczaj podstawą jej przeprowadzenia jest odpowiednia umowa międzynarodowa. Postanowienia o delimitacji najczęściej spotkać można w traktatach pokoju oraz umowach o cesji terytorium.
Wikipedia
dotyczący delimitacji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z delimitacją, rozgraniczaniem, odgraniczaniem
Wiktionary
rzecz. delimitacja ż.
Wiktionary
(1.1) rozgraniczeniowy
Wiktionary
usuwać (usunąć) granicę, limit czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|delimitować.
Wiktionary
czas. delimitować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. deska w podłodze
Wiktionary
rzecz. delinka ż., deliny lm nm.
Wiktionary
wyrażenie
(1.1) formułka stawiana czasami przez twórców rycin i rysunków, w podpisie dzieła, obok swojego nazwiska;
Wiktionary
Delineavit, del. (łac. narysował) – formułka (wyrażenie lub skrót) stawiana czasami przez twórców rycin i rysunków, w podpisie dzieła, obok własnego nazwiska.
Podobnie stosowane formułki to: pinxit (u malarza i grafika) oraz sculpsit (u rytownika).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. belka podłogowa w chlewie
Wiktionary
rzecz. delina ż., deliny lm nm.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. podłoga
Wiktionary
(1.1) Mama umyli deliny.
Wiktionary
czas. delować ndk.
rzecz. delinka ż., delina ż.
Wiktionary
określenie wykonawcze: gorączkowo, z wściekłością
SJP.pl
1. zaburzenie świadomości, któremu towarzyszą omamy, lęki oraz pobudzenie psychoruchowe; obłęd;
2. delirium tremens - obłęd drżący, ostry stan zaburzeniowy u nałogowych alkoholików objawiający się drżeniem mięśni, zakłóceniem krążenia krwi, urojeniami; biała gorączka
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: stan po wypiciu alkoholu, charakteryzuje się trzęsieniem rąk; delirium tremens
SJP.pl
deliryjny;
1. związany z delirium, dotyczący delirium;
2. wywołujący halucynacje, zaburzenia świadomości
SJP.pl
deliryczny;
1. związany z delirium, dotyczący delirium;
2. wywołujący halucynacje, zaburzenia świadomości
SJP.pl
potocznie: osoba przeżywająca delirium tremens (psychozę występującą u nałogowych alkoholików)
SJP.pl
komputer marki Dell
SJP.pl
Dell Technologies Inc. (wcześniej Dell Inc. i Dell Computer Corporation) – amerykańskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Round Rock w stanie Teksas, które opracowuje, sprzedaje, naprawia i obsługuje komputery oraz powiązane produkty i usługi. Nazwa pochodzi od nazwiska założyciela firmy Michaela Della i jest jednym z największych przedsiębiorstw technologicznych na świecie, zatrudniającą ponad 103 300 osób w różnych krajach.
Wikipedia
odmiana petrograficzna porfiru
SJP.pl
rzadko: człowiek zajmujący się wypychaniem nieżywych zwierząt; dermoplasta, taksidermik (rzadko), taksidermista, taksydermista
SJP.pl
rzadko: sztuka preparowania zwierząt; taksydermia, taksidermia
SJP.pl
[czytaj: dilojt] międzynarodowa firma świadcząca usługi konsultingowe i audytorskie
SJP.pl
Deloitte – międzynarodowa sieć spółek świadczących usługi doradcze i audytorskie. Należy do tzw. wielkiej czwórki firm zajmujących się audytem finansowym.
Wikipedia
1. przesunięcie z miejsca właściwego, typowego w inne; przemieszczenie;
2. w chemii: delokalizacja elektronów - stan, w którym elektron bierze udział w tworzeniu więcej niż jednego wiązania
SJP.pl
nazwisko francuskie, m.in. Alain Delon [czytaj: aLĘ deLĄ albo aLEN deLON] - aktor francuski
SJP.pl
Nazwisko Delon:
Wikipedia
[czytaj: deLOR] nazwisko, m.in. Jacques Delors, francuski polityk
SJP.pl
skalista grecka wyspa w archipelagu Cyklad na Morzu Egejskim
SJP.pl
Delos (gr. Δήλος, Dḗlos, Dilos) – w starożytności zwana początkowo Ortygią, mała, skalista grecka wysepka w archipelagu Cyklad na Morzu Egejskim, na południowy wschód od Grecji kontynentalnej.
Leży w administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe, w jednostce regionalnej Mykonos, w gminie Mykonos.
Wikipedia
ciepłolubna roślina z rodziny goździków
SJP.pl
Delosperma (Delosperma N. E. Brown) – rodzaj roślin należący do rodziny pryszczyrnicowatych (przypołudnikowatych). Obejmuje 170 gatunków występujących w południowej i wschodniej Afryce, na Madagaskarze i na Półwyspie Arabskim. Jako rośliny zawleczone i zdziczałe rosną na obszarach o ciepłym klimacie.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. układać podłogę z desek
Wiktionary
rzecz. delówka ż., deliny lm nm.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. deski na podłogę
Wiktionary
czas. delować ndk.
Wiktionary
gwarowo: usuwać (usunąć) kogoś z jakiegoś miejsca, eksmitować
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Kresy. usuwać z mieszkania
Wiktionary
(1.1) Dulska chciała ją początkowo delożować z powodu niemoralnego prowadzenia się, jednak namyśliła się, iż kokotka może dowieść, że Dulska wiedziała doskonale, komu odnajmuje i przez dwa lata tolerowała ją najspokojniej w swej kamienicy.
Wiktionary
nazwa środowiska programistycznego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dłuższy
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dalszy
Wiktionary
1. czwarta litera alfabetu greckiego;
2. równinny obszar u ujścia rozwidlającej się rzeki, mający kształt trójkąta;
3. trójkątny układ skrzydeł samolotu;
4. samochód typu Lancia Delta;
5. wariant koronawirusa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nazwa czwartej litery alfabetu greckiego, δ;
(1.2) geogr. ujście rzeki w kształcie trójkąta, wielkiej litery delta (1.1);
(1.3) mat. pot. wyróżnik funkcji kwadratowej
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Życie w starożytnym Egipcie koncentrowało się wzdłuż Nilu, a szczególnie w jego delcie.
(1.3) Kiedy delta jest mniejsza od zera, to równanie nie ma pierwiastków rzeczywistych.
Wiktionary
IPA: ˈdɛlta, AS: delta
Wiktionary
przym. deltowaty, deltowy
Wiktionary
kolekcjoner pocztówek
SJP.pl
hobby polegające na zbieraniu pocztówek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kolekcjonowanie pocztówek;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) filokartystyka
Wiktionary
czworokąt mający dwie pary boków sąsiednich równych; romboid
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. czworokąt symetryczny względem jednej z przekątnych
Wiktionary
Deltoid – rodzaj czworokąta, definiowany różnie i nierównoważnie:
Wikipedia
rzadko: czworokąt mający dwie pary boków sąsiednich równych; deltoid, romboid
SJP.pl
Hipocykloida – krzywa płaska, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się bez poślizgu wewnątrz okręgu o większym promieniu. Krzywa ta jest szczególnym przypadkiem hipotrochoidy.
Kształt hipocykloidy (liczba ostrzy) zależy od ilorazu {\tfrac {R}{r}} promieni okręgów, nieruchomego do toczącego się.
Wikipedia
ujście deltowate - rozgałęzione ujście rzeki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki jak delta
Wiktionary
rzecz. delta ż.
przym. deltowy
Wiktionary
związany z deltą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący delty, stworzony w delcie lub przez deltę
Wiktionary
rzecz. delta ż.
przym. deltowaty
Wiktionary
w geologii: osadowy, np. gleby deluwialne - gleby powstające na skutek osadzania się cząstek mineralnych u podnóży wzniesień podczas erozji
SJP.pl
w geologii: osad materiału zmytego ze stoku i osadzonego u jego stóp
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geol. osad powstały u podnóża wzgórz w wyniku zmywania zboczy przez wody opadowe
Wiktionary
Deluwium (łac. deluvium, wymycie), osad deluwialny – luźny lub słabo spojony osad powstający w wyniku akumulacji (osadzania) drobnych cząstek mineralnych z gleb, glin, lessów, pokryw zwietrzelinowych itp., wypłukanych i zmytych ze stoków przez wody opadowe. Deluwia powstają przez przenoszenie produktów wietrzenia z wyższych do niższych części stoku.
Wikipedia
przym. deluwialny
Wiktionary
jednostka administracyjna starożytnego państwa ateńskiego; demos
SJP.pl
Dem (gr. demos δῆμος; l.mn. demoi) – podstawowa jednostka administracyjna i terytorialna w starożytnej Grecji, gmina.
Równolegle słowo to posiadało jeszcze dwa znaczenia.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, w Baszkortostanie i obwodzie orenburskim, uchodzi do Biełej w dorzeczu Wołgi;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dioma
Wiktionary
w fizyce: przywracanie namagnesowanemu ciału ferromagnetycznego stanu obojętnego; odmagnesowanie
SJP.pl
Rozmagnesowanie, demagnetyzacja (demag) – usunięcie namagnesowania np. narzędzi, okrętów itp.
Wykonuje się je zanikającym, przemiennym polem magnetycznym. Małe przedmioty (narzędzia, maski kineskopów) rozmagnesowuje się przesuwając je przez cewkę zasilaną prądem zmiennym z sieci.
Wikipedia
służący do demagnetyzacji - przywracania namagnesowanemu ciału ferromagnetycznemu stanu obojętnego; odmagnesowujący
SJP.pl
urządzenie do demagnetyzacji
SJP.pl
w fizyce: przywracać namagnesowanemu ciału ferromagnetycznego stan obojętny; odmagnesowywać
SJP.pl
1. osoba starająca się uzyskać poparcie społeczne, posługując się czczymi obietnicami lub czasem nawet kłamstwem; populista, politykier;
2. przywódca ludu podczas buntu w starożytnych Atenach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polityk, działacz, który wygłasza hasła nierealne, lecz dające mu szerokie poparcie
(1.2) hist. przywódca ludowy w starożytnej Grecji
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jeśli ten demagog zostanie przewodniczącym, wystąpię z partii!
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmaɡɔk, AS: dẽmagok
Wiktionary
rzecz. demagogia ż., demagogizm m., demagogizowanie n.
czas. demagogizować ndk.
przym. demagogiczny
przysł. demagogicznie
Wiktionary
1. głoszenie chwytliwych, nierealnych, zgodnych z oczekiwaniami większości haseł politycznych w celu zdobycia poparcia społecznego; populizm, politykierstwo;
2. wszelka akcja obliczona na łatwy poklask i schlebianie najniższym gustom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oddziaływanie na uczucia i nastroje polityczne lub społeczne nieuświadomionych mas przez nierealne obietnice, pochlebstwa itp. dla osiągnięcia własnych celów;
Wiktionary
Demagogia (gr. dēmagōgía – prowadzenie ludu) – wpływanie na opinię publiczną w celu pozyskania i utrzymania zwolenników za pomocą nierealnych obietnic oraz zwodniczych haseł.
Demagogia rozwinęła się już w starożytnej Grecji, lecz pierwotnie miała nieco inne niż współcześnie znaczenie. Po grecku znaczy to „prowadzący lud”. Nazywano tak doskonałych mówców potrafiących wpływać na decyzję zgromadzenia ludowego. Izokrates przeciwstawiał demagoga tyranowi, lecz już wówczas Tukidydes zauważał, że demagog prowadzi lud, schlebiając jego próżności.
Wikipedia
(1.1) Prasa zgodnie oceniła wystąpienie premiera jako nieudolną demagogię.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃maˈɡɔɟja, AS: dẽmagoǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. demagog m., demagogizm m., demagogizowanie n.
czas. demagogizować ndk., demagogować ndk.
przym. demagogiczny
przysł. demagogicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) manipulacja, populizm
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demagog m., demagogizm m., demagogizowanie n.
czas. demagogizować ndk., demagogować ndk.
przym. demagogiczny
przysł. demagogicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demagogy, demagoguery
* baskijski: (1.1) demagogia
* białoruski: (1.1) дэмагогія ż.
* bułgarski: (1.1) демагогия ż.
* chorwacki: (1.1) demagogija ż.
* czeski: (1.1) demagogie
* duński: (1.1) demagogi w.
* esperanto: (1.1) demagogio
* francuski: (1.1) démagogie ż.
* galicyjski: (1.1) demagoxia ż.
* hiszpański: (1.1) demagogia ż.
* niderlandzki: (1.1) demagogie ż.
* niemiecki: (1.1) Demagogie ż.
* nowogrecki: (1.1) δημαγωγία ż.
* portugalski: (1.1) demagogia ż.
* rosyjski: (1.1) демагогия ż.
* szwedzki: (1.1) demagogi w.
* węgierski: (1.1) demagógia
* włoski: (1.1) demagogia ż.
źródła.
== demagogia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) demagogia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
cecha czegoś polegającego na głoszeniu nierealistycznych haseł i posługiwaniu się czczymi obietnicami
SJP.pl
właściwy demagogowi - osobie starającej się uzyskać poparcie społeczne, posługując się czczymi obietnicami lub czasem nawet kłamstwem; populistyczny, politykierski, pokazowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z demagogią; typowy dla demagoga; pokrętnie schlebiający masom
Wiktionary
rzecz. demagogizowanie n., demagog mos., demagogia ż.
czas. demagogizować ndk.
przysł. demagogicznie
Wiktionary
przestarzałe: postępowanie właściwe demagogowi - osobie starającej się uzyskać poparcie społeczne, posługując się czczymi obietnicami lub czasem nawet kłamstwem
SJP.pl
postępować jak demagog - osoba starająca się uzyskać poparcie społeczne, posługując się czczymi obietnicami lub czasem nawet kłamstwem; mamić, bałamucić, zwodzić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|demagogizować.
Wiktionary
rzecz. demagogia m., demagog m., demagogizm m., , demagogiczność ż.
czas. demagogizować ndk., demagogować ndk.
przym. demagogiczny
przysł. demagogicznie
Wiktionary
usuwanie makijażu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) usuwanie makijażu przy pomocy wacika nasączonego odpowiednimi kosmetykami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Idąc spać, nie zapomnij o demakijażu.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃maˈcijaʃ, AS: dẽmaḱii ̯aš
Wiktionary
minerał z grupy granatów, zielona odmiana andradytu; szmaragd uralski
SJP.pl
Demantoid – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy granatów (gemmologiczna odmiana andradytu). Minerał bardzo rzadki.
Nazwa pochodzi od niderlandzkiego demant – diament, co ma wskazywać na znaczne podobieństwo ogni kamienia oszlifowanego do diamentu.
Wikipedia
demarcha;
1. w starożytnym państwie ateńskim i jego koloniach: urzędnik kierujący administracją demu, wybierany na rok
2. w cesarstwie bizantyjskim: urzędnik administracji lokalnej
SJP.pl
demarch;
1. w starożytnym państwie ateńskim i jego koloniach: urzędnik kierujący administracją demu, wybierany na rok
2. w cesarstwie bizantyjskim: urzędnik administracji lokalnej
SJP.pl
[czytaj: deMARSZ] w dyplomacji: oficjalna interwencja dyplomatyczna, wystąpienie protestacyjne, wydanie oświadczenia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. wyznaczenie granic w terenie na podstawie zawartych umów;
2. oddzielanie się tkanek żywych od martwych w postaci nacieku na granicy ogniska martwiczego w organizmie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wytyczenie granicy pomiędzy dwoma obszarami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Podsumowaniem prac nad delimitacją i demarkacją granicy zachodniej było podpisanie 27 stycznia 1951 r. we Frankfurcie nad Odrą aktu (…)
Wiktionary
(1.1) rozgraniczenie
Wiktionary
dotyczący demarkacji
SJP.pl
rzadko: demaskowanie, ujawnianie; demaskatorstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ujawnienie prawdy o kimś lub o czymś nieuczciwym lub negatywnym
Wiktionary
(1.1) Demaskacja mitów narodowych w dramacie Stanisława Wyspiańskiego.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃maˈskat͡sʲja, AS: dẽmaskacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demaskowanie n., demaskator m., demaskatorka ż.
czas. demaskować
przym. demaskacyjny, demaskatorski
Wiktionary
przymiotnik od: demaskacja
SJP.pl
osoba ujawniająca tajne spiski, nielegalne powiązania, działania osób, które swoją działalność chcą pozostawić w ukryciu; sygnalista, demistyfikator, whistleblower
SJP.pl
Demaskator (ang. Blacklight) – australijsko-amerykańsko-chiński dreszczowiec z 2022 roku w reżyserii Marka Williamsa. W głównych rolach wystąpili Liam Neeson, Aidan Quinn i Taylor John Smith. Film miał premierę 10 lutego 2022 roku.
Wikipedia
kobieta ujawniająca tajne spiski, nielegalne powiązania, działania osób, które swoją działalność chcą pozostawić w ukryciu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej, która kogoś lub coś demaskuje, ujawnia ukryte fakty
Wiktionary
rzecz. demaskacja ż.
:: fm. demaskator
czas. demaskować
przym. demaskatorski
Wiktionary
wydobywający prawdę spod maskujących ją pozorów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który demaskuje; który ujawnia to, co skrywane (np. czyjeś tajemnice, tajne informacje)
Wiktionary
(1.1) W dokumentach ujawnionych przez demaskatorski portal internetowy Wikileaks Rosja i Białoruś zostały określone przez hiszpańskiego prokuratora, specjalistę ds. przestępczości zorganizowanej (…) jako „dosłownie państwa mafijne”.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃maskaˈtɔrsʲci, AS: dẽmaskatorsʹḱi
Wiktionary
rzecz. demaskacja ż., demaskator m., demaskatorka ż., demaskowanie n., zdemaskowanie n., maska ż., demaskatorstwo n.
czas. demaskować ndk., zdemaskować dk., maskować ndk.
przysł. demaskatorsko
Wiktionary
działanie demaskatora, demaskowanie kogoś lub czegoś
SJP.pl
ujawniać prawdę o kimś lub o czymś nieuczciwym, negatywnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|demaskować.
Wiktionary
Demaskowanie - ujawnianie przez przeciwnika danych o wojskach na podstawie cech, według których można wykryć lub ustalić określone obiekty, rozpoznać zamierzenia i działania wojsk. Na podstawie cech demaskujących można np. według pracy radiostacji ustalić typ i miejsce, kolein czołgu określić jego rodzaj, czas przejazdu, kierunek i szybkość jazdy, na podstawie błysków i wybuchów wystrzałów w nocy zdemaskować artylerię.
Wikipedia
rzecz. zdemaskowanie n., demaskatorstwo n., demaskator m., demaskatorka ż., demaskacja ż.
czas. demaskować ndk., zdemaskować dk.
przym. demaskacyjny, demaskatorski
przysł. demaskacyjnie, demaskatorsko
Wiktionary
(1.1) demistyfikowanie, obnażanie, negliżowanie
Wiktionary
znikanie przedmiotów, zjawisko postrzegane w spirytyzmie i okultyzmie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. nagłe zniknięcie z pola widzenia
(1.2) książk. całkowite, tajemnicze zniknięcie
(1.3) fiz. anihilacja cząstek i antycząstek
(1.4) ekon. wniesienie papierów wartościowych na rachunek inwestycyjny
Wiktionary
(1.2) Ja i mój asystent Pietro pokażemy państwu dematerializację.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃matɛrʲjalʲiˈzat͡sʲja, AS: dẽmaterʹi ̯alʹizacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dematerializowanie n.
czas. dematerializować się, zdematerializować
Wiktionary
(1.1-2) wyparowanie, znikanie, zniknięcie
Wiktionary
1. sprawiać, żeby jakaś postać lub rzecz przestała istnieć;
2. w ekonomii: oddawać papiery wartościowe do banku lub biura maklerskiego w celu zastąpienia ich materialnej postaci zapisem na rachunku inwestycyjnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Iranie, w ostanie Teheran;
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Znane osoby:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Dembowski, Dembowska
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
otępienie; zespół symptomów związanych z pogarszającą się pamięcią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. utrata zdolności umysłowych organizmu spowodowana chorobą lub starzeniem się
Wiktionary
Otępienie, demencja (łac. dementia) – grupa chorób mózgu, powodujących długoterminowe i często postępujące obniżenie zdolności myślenia i zapamiętywania, które są na tyle poważne, że utrudniają, a często uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Inne objawy obejmują zaburzenia emocjonalne, kłopoty z komunikacją i językiem oraz utratę aktywności. Świadomość najczęściej pozostaje zachowana. Rozpoznanie otępienia wymaga stwierdzenia odmiany w codziennym funkcjonowaniu umysłowym dotkniętej nim osoby oraz ubytków większych niż można się spodziewać w danym wieku. Nie zaleca się przeprowadzania badań przesiewowych w kierunku demencji w populacji ogólnej.
Wikipedia
(1.1) otępienie
Wiktionary
oficjalne sprostowanie nieprawdziwej lub nieścisłej informacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. zaprzeczenie ogłoszone oficjalnie; sprostowanie określonych wiadomości
Wiktionary
Dementi – (fr.) oficjalne zaprzeczenie lub sprostowanie informacji
Wikipedia
IPA: dɛ̃ˈmɛ̃ntʲi, AS: dẽmẽntʹi
Wiktionary
rzecz. dementowanie n., zdementowanie n.
czas. dementować ndk., zdementować dk.
Wiktionary
stwierdzać fałszywość jakiejś informacji; prostować, zaprzeczać, przeczyć
SJP.pl
czasownik
(1.1) prostować nieprawdziwe informacje, zaprzeczać
Wiktionary
(1.1) W sondażach wymieniani są także Donald Tusk (PO), prezenter telewizyjny Tomasz Lis i były prezydent Lech Wałęsa, który już jednak dementował te pogłoski.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɛ̃nˈtɔvat͡ɕ, AS: dẽmẽntovać
Wiktionary
rzecz. dementi n., dementowanie n., zdementowanie n.
czas. zdementować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dementować.
Wiktionary
rzecz. dementi n., zdementowanie n.
czas. dementować ndk., zdementować dk.
Wiktionary
dawniej: ksiądz skazany za wykroczenie przeciw prawu kościelnemu na karę odosobnienia w domu poprawy dla duchownych; demeryta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. ksiądz, który po wejściu w konflikt z prawem kanonicznym odbywa karę odosobnienia w domu poprawy dla duchownych;
Wiktionary
Demeryt, także demeryta (ze śr.-fr. démérite– przestępstwo) – dawna nazwa określająca księdza skazanego na pokutę w odosobnieniu za wykroczenie przeciw moralności.
Synod w Toledo w 675 nakazywał podawanie demerytom jedynie chleba i wody, biczowanie i obcięcie włosów. Więziono ich w karcerach oraz poddawano karze władzy świeckiej. Sobór trydencki utrzymał karę odosobnienia w zależności od ciężkości przestępstwa. Czasowe pozbawienie wolności następowało za przyzwoleniem władzy świeckiej. W Polsce domy demerytów powstawały przy klasztorach lub, po ich kasacie, w zabudowaniach poklasztornych. Jednym z najbardziej znanych był powstały w 1834 dom księży demerytów w klasztorze w Osiecznej, przeniesiony później do klasztoru w Miejskiej Górce. Sprawy te regulowały np. konkordaty podpisywane z Bawarią w 1817 czy też z Austrią w 1855. Konkordat podpisany z Polską w 1925 ustalał jako miejsce odosobnienia dla duchownych skazanych przez władze świeckie klasztor lub inne pomieszczenia w domach zakonnych. Rozporządzenia ministra sprawiedliwości w 1927 i 1931 wyznaczały takie miejsca w więzieniach w Warszawie na Mokotowie, we Wronkach i Drohobyczu. Kodeks prawa kanonicznego z 1917 regulował kwestię w kan. 2302. W czasach zaborów w domach demerytów osadzano także duchownych za niesubordynację wobec władzy świeckiej.
Wikipedia
(1.1) Co to takiego dom demerytów, zapewne nie wiesz również lub z równą zręcznością udasz, że nie wiesz.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɛrɨt, AS: dẽmeryt
Wiktionary
dawniej: ksiądz skazany za wykroczenie przeciw prawu kościelnemu na karę odosobnienia w domu poprawy dla duchownych; demeryt
SJP.pl
Demeryt, także demeryta (ze śr.-fr. démérite– przestępstwo) – dawna nazwa określająca księdza skazanego na pokutę w odosobnieniu za wykroczenie przeciw moralności.
Synod w Toledo w 675 nakazywał podawanie demerytom jedynie chleba i wody, biczowanie i obcięcie włosów. Więziono ich w karcerach oraz poddawano karze władzy świeckiej. Sobór trydencki utrzymał karę odosobnienia w zależności od ciężkości przestępstwa. Czasowe pozbawienie wolności następowało za przyzwoleniem władzy świeckiej. W Polsce domy demerytów powstawały przy klasztorach lub, po ich kasacie, w zabudowaniach poklasztornych. Jednym z najbardziej znanych był powstały w 1834 dom księży demerytów w klasztorze w Osiecznej, przeniesiony później do klasztoru w Miejskiej Górce. Sprawy te regulowały np. konkordaty podpisywane z Bawarią w 1817 czy też z Austrią w 1855. Konkordat podpisany z Polską w 1925 ustalał jako miejsce odosobnienia dla duchownych skazanych przez władze świeckie klasztor lub inne pomieszczenia w domach zakonnych. Rozporządzenia ministra sprawiedliwości w 1927 i 1931 wyznaczały takie miejsca w więzieniach w Warszawie na Mokotowie, we Wronkach i Drohobyczu. Kodeks prawa kanonicznego z 1917 regulował kwestię w kan. 2302. W czasach zaborów w domach demerytów osadzano także duchownych za niesubordynację wobec władzy świeckiej.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. szabla z damasceńskiej stali
Wiktionary
(1.1) Jaśniéj widzieć będą oczy
I demeszka śmieléj błyśnie,
Gdy krwi polskiej nie wytoczy,
Gdy łzy polskiéj nie wyciśnie.
Wiktionary
przym. damasceński
rzecz. damascenka ż.
Wiktionary
w mitologii greckiej: bogini zbóż, jedno z najstarszych bóstw ziemi uprawnej; Demetra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini ziemi uprawnej, urodzaju, zboża i rolnictwa, utożsamiana z rzymską Ceres;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 1108;
Wiktionary
Demeter (także Demetra; stgr. Δημήτηρ, Δήμητρα Dēmḗtēr, Dḗmētra, łac. Ceres) – w mitologii greckiej bogini płodności ziemi, urodzaju, ziemi uprawnej, zbóż, rolnictwa; matka Kory-Persefony. Siostra Zeusa, Posejdona, Hadesa, Hestii i Hery. Miała z Zeusem córkę Korę-Persefonę. Córka Rei i Kronosa.
Wikipedia
(1.1) Demeter opiekowała się wzrostem zbóż od siewu aż po żniwa.
(1.1) Atrybutami Demeter były: kłosy zbóż, kwiaty maku, makówki, złotogłów (asfodel), narcyz, cyprys, pszczoła, świnia, żuraw, kogut, sierp i pochodnia.
(1.1) Makówki ofiarowywano Demeter na misteriach eleuzyńskich jako symbol ziemi, snu i zapomnienia (po śmierci i przed odrodzeniem).
(1.2) Demeter porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɛtɛr, AS: dẽmeter
Wiktionary
rzecz. Demetria ż., Demetriusz mos.
zob. Demetra.
Wiktionary
(1.1) war. Demetra; Ceres / Cerera
Wiktionary
mit. gr. bogini zbóż, jedno z najstarszych bóstw ziemi uprawnej; Demeter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Demeter.
Wiktionary
Demeter (także Demetra; stgr. Δημήτηρ, Δήμητρα Dēmḗtēr, Dḗmētra, łac. Ceres) – w mitologii greckiej bogini płodności ziemi, urodzaju, ziemi uprawnej, zbóż, rolnictwa; matka Kory-Persefony. Siostra Zeusa, Posejdona, Hadesa, Hestii i Hery. Miała z Zeusem córkę Korę-Persefonę. Córka Rei i Kronosa.
Wikipedia
(1.1) Demetra opiekowała się wzrostem zbóż od siewu aż po żniwa.
(1.1) Atrybutami Demetry były kłos zboża, mak, narcyz, pszczoła, świnia, żuraw i sierp.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɛtra, AS: dẽmetra
Wiktionary
rzecz. Demetria ż., Demetriusz mos.
przym. Demetrzyn
zob. Demeter.
Wiktionary
(1.1) war. Demeter; Ceres / Cerera
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Demetria – żeński odpowiednik imienia Demetriusz. Znaczy "należący do Demeter".
Demetria imieniny obchodzi: 9 kwietnia i 21 czerwca.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) A jeżeli Demetriusz i jego rzemieślnicy mają sprawy przeciw komuś, to na rynku odbywają się sądy, są też prokonsulowie, niechże jedni drugich oskarżają.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɛtrʲjuʃ, AS: dẽmetrʹi ̯uš
Wiktionary
rzecz. Demeter ż., Demetra ż., Dymitr m.
Wiktionary
potocznie: osoba odczuwająca popęd płciowy wyłącznie do osób, z którymi nawiązała silną więź emocjonalną; demiseksualista
SJP.pl
Demi (stylizowany na D E M I) – czwarty solowy studyjny album amerykańskiej piosenkarki Demi Lovato wydany w Stanach Zjednoczonych 14 maja 2013 roku nakładem Hollywood Records. W pierwszym tygodniu sprzedaży, album trafił na 3. miejsce amerykańskiej listy przebojów Billboard 200 sprzedając się tam w 110 tysięcy egzemplarzy. Do tej pory płyta rozeszła się w nakładzie 500 tysięcy kopii w Stanach Zjednoczonych.
Wikipedia
[czytaj: dmi-mąd] z francuskiego, przestarzałe: półświatek; środowisko prostytutek i sutenerów usiłujących dorównać światu wyższego towarzystwa
SJP.pl
[czytaj: dmiseZĄ] z francuskiego: przejściowy, międzysezonowy; zwykle o odzieży noszonej wiosną lub jeszienią, np. płaszcz demi-saison
SJP.pl
[czytaj: semi sek] o trunku, zwykle winie: półwytrawny
SJP.pl
[czytaj: dmi wierż] z francuskiego: półdziewica; kobieta zachowująca fizyczne dziewictwo, ale nieunikająca erotycznych kontaktów
SJP.pl
Demian: Dzieje młodości Emila Sinclaira – powieść niemieckiego pisarza Hermanna Hessego. Napisał ją w roku 1917, wydana została w roku 1919 pod pseudonimem Emil Sinclair, pod którym Hesse zmuszony był publikować swoje artykuły od 1917 roku.
Demian opowiada o dojrzewaniu głównego bohatera i odnajdowaniu własnej tożsamości za pośrednictwem przyjaciela, Maksa Demiana. Emil Sinclair przeżywa wiele wątpliwości, szybko również zauważa swoją odmienność. Demian uświadamia mu rzeczywiste, duchowe przyczyny tych rozterek. Wtajemnicza go w to, co w życiu najważniejsze, pomaga mu odciąć się od tego, co go zniewala. Poprzez swoje działania pomaga mu nie tylko odnaleźć siebie, ale i zjednoczyć się z innymi ludźmi.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie halickim;
Wiktionary
Demianów (ukr. Дем'янів) – wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie iwanofrankiwskim.
Przez wieś przebiega droga krajowa N09. Znajduje tu się stacja kolejowa Bursztyn, położona na linii Lwów – Czerniowce.
Wikipedia
przym. demianowski
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie rówieńskim;
Wiktionary
Demidówka (ukr. Демидівка) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie i stolica rejonu obwodu rówieńskiego, położone na Wołyniu.
Wikipedia
przym. demidówecki
Wiktionary
zanik lub rozpad osłonek mielinowych włókien nerwowych (dendrytów i aksonów) spowodowany przez zakażenia, zatrucia, niedotlenienie i procesy autoimmunologiczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) proces patologicznego rozpadu osłonek mielinowych w układzie nerwowym
Wiktionary
Demielinizacja – proces patologiczny układu nerwowego polegający na rozpadzie osłonek mielinowych w ośrodkowym lub obwodowym układzie nerwowym.
Większość włókien nerwowych (aksonów) otoczonych jest osłonką mielinową, w skład której wchodzi mielina. Za wytwarzanie mieliny w ośrodkowym układzie nerwowym odpowiadają oligodendrocyty, zaś w obwodowym układzie nerwowym komórki Schwanna.
Wikipedia
[czytaj: DEmidżon] pękaty pojemnik opleciony łoziną, o pojemności najczęściej od 8 do 54 litrów
SJP.pl
1. ograniczenie lub likwidacja sił wojskowych na określonym terytorium; rozbrojenie;
2. przywrócenie cywilnego charakteru czemuś wcześniej zmilitaryzowanemu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. proces, w którym określony obszar, państwo lub organizacja pozbawiane są zdolności wojskowych
Wiktionary
Demilitaryzacja (łac. de- 'z (czego), od, wy-' i militaria 'ćwiczenia wojskowe' od militaris 'wojskowy' od miles dpn. militis 'żołnierz') – proces, w którym pozbawia się dany teren wojsk oraz budynków i maszyn o charakterze wojennym. Pojęcie to odnosi się także do rozbrajania formacji militarnych i paramilitarnych (także oddziałów partyzanckich), stanowiąc najczęściej element demobilizacji. Obszar poddany takiemu procesowi nazywany jest strefą zdemilitaryzowaną.
Wikipedia
czas. demilitaryzować ndk., zdemilitaryzować dk.
przym. demilitaryzacyjny
rzecz. remilitaryzacja ż.
Wiktionary
(1.1) rozbrojenie
Wiktionary
dotyczący demilitaryzacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z demilitaryzacją, dotyczący demilitaryzacji, rozbrojenia
Wiktionary
rzecz. demilitaryzacja ż.
czas. demilitaryzować ndk., zdemilitaryzować dk.
Wiktionary
dawniej: dama z półświatka; demimondówka
SJP.pl
dawniej: dama z półświatka; demimondka
SJP.pl
1. usuwanie soli mineralnych z jakiejś substancji, zwłaszcza z wody;
2. utrata soli mineralnych, np. demineralizacja płynów ustrojowych
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący demineralizacji
SJP.pl
zdrobnienie, wyraz powstały poprzez dodanie odpowiedniego formantu, oznaczający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu opisywanego przez wyraz, do którego dodany został formant; deminutiwum; deminutyw; deminutywum
SJP.pl
zdrobnienie, wyraz powstały poprzez dodanie odpowiedniego formantu, oznaczający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu opisywanego przez wyraz, do którego dodany został formant; deminutivum; deminutyw; deminutywum
SJP.pl
zdrobnienie, wyraz powstały poprzez dodanie odpowiedniego formantu, oznaczający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu opisywanego przez wyraz, do którego dodany został formant; deminutivum; deminutiwum; deminutywum
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zdrobnienie
Wiktionary
Zdrobnienie (deminutyw, deminutywum, deminutiwum, łac. deminutivum) – wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczający rzecz albo osobę mniejszą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zdrobnienie oznaczać może też pozytywny (lub lekko pogardliwy) stosunek do omawianego obiektu.
Wikipedia
(1.1) Tworzenie deminutywów w języku niemieckim jest proste i sprowadza się do dodania do rdzenia odpowiedniego sufiksu.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mʲĩˈnutɨf, AS: dẽmʹĩnutyf
Wiktionary
rzecz. deminutywność ż.
przym. deminutywny
Wiktionary
(1.1) zdrobnienie
Wiktionary
w językoznawstwie: zdrabniający, mający charakter zdrobnienia; zdrobniały
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zdrobniały
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mʲĩnuˈtɨvnɨ, AS: dẽmʹĩnutyvny
Wiktionary
rzecz. deminutyw, deminutywum, deminutiwum, deminutivum, deminutywność
Wiktionary
zdrobnienie, wyraz powstały poprzez dodanie odpowiedniego formantu, oznaczający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu opisywanego przez wyraz, do którego dodany został formant; deminutivum; deminutiwum; deminutyw
SJP.pl
nazwisko, m.in. Süleyman Demirel, turecki polityk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
osoba odczuwająca popęd płciowy wyłącznie do osób, z którymi nawiązała silną więź emocjonalną; demi
SJP.pl
popęd płciowy wyłącznie do osób, z którym nawiązało się silną więź emocjonalną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. neol. odczuwanie popędu seksualnego pod warunkiem nawiązania silnej więzi emocjonalnej;
Wiktionary
Demiseksualność, inaczej demiseksualizm – orientacja seksualna osób, które mogą odczuwać pociąg seksualny do innej osoby wyłącznie w przypadku nawiązania z nią wcześniej silnej więzi emocjonalnej.
Wikipedia
(1.1) (…) można powiedzieć, że demiseksualizm leży w połowie drogi między seksualizmem a aseksualizmem.
Wiktionary
rzecz. seks mrz., demiseksualista mos., demiseksualistka ż., demiseksualność ż.
przym. demiseksualny
Wiktionary
(1.1) demiseksualność
Wiktionary
odczuwający popęd płciowy wyłącznie do osób, z którymi nawiązało się silną więź emocjonalną
SJP.pl
o odzieży: przejściowy, przeznaczony do noszenia wiosną lub jesienią
SJP.pl
wykrycie, ujawnienie mistyfikacji; zdemaskowanie
SJP.pl
ujawniający mistyfikację; demistyfikatorski
SJP.pl
ten, kto demaskuje jakąś mistyfikację
SJP.pl
kobieta, która demaskuje jakąś mistyfikację
SJP.pl
ujawniający mistyfikację; demistyfikacyjny
SJP.pl
wykrywać i ujawniać mistyfikację; demaskować
SJP.pl
1 pozbawienie czegoś cech mitu, legendy; odmitologizowanie;
2. obalenie mitów, legend; odmitologizowanie;
3. nurt religijny dążący do oddzielenia istotnej treści Słowa Bożego od mitów
SJP.pl
Wikipedia
1. twórca, protoplasta;
2. dawniej: twórca świata;
3. dawniej: wykonawca wolnego zawodu lub rękodzielnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. idealna siła stwórcza, której dziełem jest rzeczywistość
(1.2) książk. przen. człowiek obdarzony niesamowitym talentem twórczym
(1.3) hist. w państwach doryckich starożytnej Grecji wysoki tytuł urzędniczy
(1.4) hist. w starożytnej Grecji urzędnik wysokiego szczebla
Wiktionary
Demiurg (gr. δημιουργός dēmiourgós) – w filozofii i religiach starożytnych istota boska stwarzająca świat materialny.
Demiurg może być rozumiany jako postać, bezosobowa siła sprawcza czy metafora opisująca funkcjonowanie przyrody.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.2) demiurg kina / teatru
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) stwórca, twórca
(1.2) artysta, twórca
(1.3) urzędnik
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. demiurgiczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|δημιουργός.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demiurge
* fiński: (1.1) demiurgi
* francuski: (1.1) démiurge
* interlingua: (1.1) demiurgo
* niderlandzki: (1.1) demiurg
* niemiecki: (1.1) Demiurg m.; (1.2) Demiurg m.; (1.3) Demiurg m.; (1.4) Demiurg m.
* włoski: (1.1) demiurgo
źródła.
== demiurg (język niderlandzki.) ==
wymowa.
audio|Nl-demiurg.ogg.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) demiurg
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃mʲjurk, AS: dẽmʹi ̯urk
Wiktionary
przym. demiurgiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) stwórca, twórca
(1.2) artysta, twórca
(1.3) urzędnik
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. demiurgiczny
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|δημιουργός.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demiurge
* fiński: (1.1) demiurgi
* francuski: (1.1) démiurge
* interlingua: (1.1) demiurgo
* niderlandzki: (1.1) demiurg
* niemiecki: (1.1) Demiurg m.; (1.2) Demiurg m.; (1.3) Demiurg m.; (1.4) Demiurg m.
* włoski: (1.1) demiurgo
źródła.
== demiurg (język niderlandzki.) ==
wymowa.
audio|Nl-demiurg.ogg.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) demiurg
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: demo
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Demlin (kaszb.Demlënò, za II RP Dęblin) – wieś kociewska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Skarszewy przy drodze wojewódzkiej nr 224. W skład sołectwa Demlin wchodzi również Nowe Gołębiewko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
1. demonstracyjna wersja programu komputerowego;
2. demonstracyjne nagranie muzyczne lub zbiór takich nagrań
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. wersja demonstracyjna, np. gry komputerowej, utworu, programu
(1.2) pot. demonstracja (protest uliczny)
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈdɛ̃mɔ, AS: dẽmo
Wiktionary
(1.1) demówka
(1.2) manifa
Wiktionary
1. sprzęt wojskowy, który wyszedł z użycia;
2. potocznie: odzież wzorowana na mundurach żołnierskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przestarzały lub zużyty sprzęt wojskowy sprzedawany na rynku cywilnym
Wiktionary
Demobil − wycofany z użytkowania sprzęt wojskowy, przekazywany lub odsprzedawany na rynku cywilnym. Także sprzęt nadprogramowy, pozostały po demobilizacji wojska.
Skład demobilu jest zróżnicowany i może obejmować zarówno oporządzenie indywidualne, pojazdy jak i niektóre elementy uzbrojenia. Jego odbiorcami są z zasady cywile, wykorzystujący zbędne wojsku wyposażenie do prywatnych celów. W Polsce mieniem wojskowym, które wyszło z użycia, dysponuje Agencja Mienia Wojskowego.
Wikipedia
1. przechodzenie państwa ze stanu wojny do stanu pokoju;
2. zwolnienie do rezerwy osób pełniących służbę wojskową;
3. utrata gotowości do działania, osłabienie chęci do aktywności, walki; zniechęcenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozbrojenie, przejście sił zbrojnych państwa ze stanu wojennego do stanu pokojowego
(1.2) zwalnianie odbywających czynną służbę wojskową do rezerwy
(1.3) przen. utrata motywacji do działania
Wiktionary
Demobilizacja – ogół czynności związanych z przejściem państwa ze stanu wojennego do pokojowego.
Celem demobilizacji jest przestawienie gospodarki narodowej, tj. m.in.: przemysłu, rolnictwa, transportu, łączności z produkcji wojskowej na produkcję na potrzeby cywilne, a także redukcja sił zbrojnych poprzez zwalnianie części żołnierzy do rezerwy oraz redukcji środków i sprzętu służącego wojsku podczas prowadzenia wojny.
Wikipedia
(1.2) Rząd Rwandy planowaćanuje demobilizację wielu żołnierzy.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔbʲilʲiˈzat͡sʲja, AS: dẽmobʹilʹizacʹi ̯a
Wiktionary
czas. demobilizować
rzecz. demobilizowanie n.
przym. demobilizacyjny
Wiktionary
dotyczący demobilizacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z demobilizacją, dotyczący demobilizacji
Wiktionary
rzecz. demobilizacja ż., demobilizowanie n.
czas. demobilizować ndk., zdemobilizować dk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdemobilizować)
(1.1) wojsk. przenosić powołanych do udziału w walce zbrojnej do rezerwy
(1.2) wojsk. przeznaczać sprzęt wojskowy do użytku cywilnego
(1.3) książk. zniechęcać, osłabiać chęć do działania
czasownik zwrotny niedokonany demobilizować się (dk. zdemobilizować się)
(2.1) wojsk. poddawać się rozbrojeniu i przeniesieniu do rezerwy
(2.2) książk. zniechęcać się, tracić chęć do działania
Wiktionary
(1.3) Równocześnie nauczyciel, będąc człowiekiem swego czasu, ulega programom i mentalności, które raczej demobilizują człowieka, zwalniając go od trudu koniecznego wzrastania.
Wiktionary
rzecz. demobilizacja ż., mobilizacja ż., demobilizowanie n., mobilizowanie n., zdemobilizowanie n., zmobilizowanie n.
czas. mobilizować ndk., zdemobilizować dk., zmobilizować dk.
przym. mobilizujący, demobilizacyjny
Wiktionary
(1.3) zniechęcać
(2.2) zniechęcać się
Wiktionary
w sposób odbierający motywację i zdolność do działania, walki
SJP.pl
związany z demobilem
SJP.pl
[czytaj: demoDE] z francuskiego: niemodny, przebrzmiały, staroświecki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) niemodny
Wiktionary
nużyca; choroba pasożytnicza koni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zob. nużyca.
Wiktionary
nużyca; choroba pasożytnicza koni
SJP.pl
proces, w którym z przebiegu zmodulowanego uzyskuje się przebieg modulujący; umożliwia odtworzenie dźwięków mowy i myzyki lub sygnału obrazu w odbiornikach radiowych i telewizyjnych; detekcja
SJP.pl
Modulacja – samorzutna lub celowa zmiana parametrów sygnału. Jeżeli modulowane są sygnały sinusoidalne, to proces ten może powodować zmiany amplitudy, częstotliwości lub fazy drgań. W przypadku fal prostokątnych (często stosowanych w technice cyfrowej) procesowi modulacji podlega szerokość, amplituda, pozycja (układ) oraz gęstość impulsów.
Wikipedia
przymiotnik od: demodulacja
SJP.pl
urządzenie lub układ służący do detekcji zmodulowanego przebiegu elektrycznego
SJP.pl
Modulacja – samorzutna lub celowa zmiana parametrów sygnału. Jeżeli modulowane są sygnały sinusoidalne, to proces ten może powodować zmiany amplitudy, częstotliwości lub fazy drgań. W przypadku fal prostokątnych (często stosowanych w technice cyfrowej) procesowi modulacji podlega szerokość, amplituda, pozycja (układ) oraz gęstość impulsów.
Wikipedia
skrót od: demografia, demograficzny
SJP.pl
osoba wyspecjalizowana w demografii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zawodowo zajmująca się demografią
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demografia ż.
:: fż. demografka ż.
przym. demograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demographer
* bułgarski: (1.1) демограф m.
* hiszpański: (1.1) demógrafo m.
* słowacki: (1.1) demograf m.
* słoweński: (1.1) demograf m.
* szwedzki: (1.1) demograf w.
* węgierski: (1.1) demográfus
źródła.
== demograf (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) demograf
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɔɡraf, AS: dẽmograf
Wiktionary
rzecz. demografia ż.
:: fż. demografka ż.
przym. demograficzny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demografia ż.
:: fż. demografka ż.
przym. demograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demographer
* bułgarski: (1.1) демограф m.
* hiszpański: (1.1) demógrafo m.
* słowacki: (1.1) demograf m.
* słoweński: (1.1) demograf m.
* szwedzki: (1.1) demograf w.
* węgierski: (1.1) demográfus
źródła.
== demograf (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) demograf
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nauka zajmująca się ludnością, a zwłaszcza jej statystycznym, ogólnym opisem pod względem: liczby, wieku, płci, rasy, wykształcenia, zawodu itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. eduk. nauka zajmująca się jakościowym i ilościowym badaniem stanów, struktur, ruchów i rozwoju ludności w określonych warunkach historycznych;
Wiktionary
Demografia – dziedzina nauki zajmująca się powstawaniem, życiem i przemijaniem społeczności ludzkiej. Obejmuje m.in. takie zagadnienia jak: przyrost naturalny, migracje, struktura społeczna (wiek, płeć, przynależność zawodowa, narodowość, wyznanie) oraz ich rozmieszczenie przestrzenne i oddziaływania społeczne i socjologiczne.
Wikipedia
(1.1) Zweryfikowanie grupy docelowej dokonuje się na podstawie parametrów, którymi są: geografia, czyli pochodzenie, miejsce zamieszkania; demografia tj. płeć, wykształcenie, stan cywilny, narodowość, zawód.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈɡrafʲja, AS: dẽmografʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demograf m., demografka ż.
przym. demograficzny
przysł. demograficznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) nauka
hiponimy.
holonimy.
(1.1) nauki społeczne
meronimy.
(1.1) demografia opisowa, demografia porównawcza, demografia historyczna, demografia analityczna, demografia potencjalna, demografia ilościowa, demografia jakościowa, demometria (demografia matematyczna), demografia ekonomiczna, demografia społeczna, demografia teoretyczna
pokrewne.
rzecz. demograf m., demografka ż.
przym. demograficzny
przysł. demograficznie
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|δῆμος|γράφω. → lud + pisać
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demography
* baskijski: (1.1) demografia
* białoruski: (1.1) дэмаграфія ż.
* bułgarski: (1.1) демография ż.
* czeski: (1.1) demografie ż.
* duński: (1.1) demografi w.
* estoński: (1.1) rahvastikuteadus
* fiński: (1.1) väestötiede, demografia
* francuski: (1.1) démographie ż.
* gruziński: (1.1) დემოგრაფია
* hebrajski: (1.1) דמוגרפיה
* hiszpański: (1.1) demografía ż.
* ido: (1.1) demografio
* indonezyjski: (1.1) demografi
* interlingua: (1.1) demographia
* irlandzki: (1.1) déimeagrafaíocht ż.
* jidysz: (1.1) דעמאָגראַפֿיע ż. (demografje)
* kataloński: (1.1) demografia ż.
* kurmandżi: (1.1) demografî
* łaciński: (1.1) demographia ż.
* macedoński: (1.1) демографија ż.
* niderlandzki: (1.1) demografie
* niemiecki: (1.1) Demografie ż., Demographie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) demografi
* nowogrecki: (1.1) δημογραφία ż.
* ormiański: (1.1) ժողովրդագրություն
* portugalski: (1.1) demografia ż.
* rosyjski: (1.1) демография ż.
* rumuński: (1.1) demografie
* słowacki: (1.1) demografia ż.
* słoweński: (1.1) demografija ż.
* szwedzki: (1.1) demografi w.
* tagalski: (1.1) talasantauhan
* turecki: (1.1) demografi
* ukraiński: (1.1) демографія ż.
* węgierski: (1.1) demográfia
* włoski: (1.1) demografia ż.
źródła.
== demografia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) demografia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący demografii
Wiktionary
rzecz. demograf m., demografia ż., demografka ż.
przysł. demograficznie
Wiktionary
w socjologii: koncepcja, według której czynniki demograficzne zasadniczo wpływają na zjawiska społeczne
SJP.pl
→ demograf
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zawodowo zajmująca się demografią
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demografia ż.
:: fm. demograf m.
przym. demograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) demógrafa ż.
* słowacki: (1.1) demografka ż.
źródła.
== demografka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) demografka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈɡrafka, AS: dẽmografka
Wiktionary
rzecz. demografia ż.
:: fm. demograf m.
przym. demograficzny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demografia ż.
:: fm. demograf m.
przym. demograficzny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) demógrafa ż.
* słowacki: (1.1) demografka ż.
źródła.
== demografka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) demografka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
skrót od: demokracja, demokratyczny
SJP.pl
1. ustrój polityczny, w którym o sprawach państwa większością głosów decydują wszyscy obywatele;
2. państwo o takim ustroju;
3. demokracja socjalistyczna - określenie totalitarnego ustroju w państwach komunistycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli;
(1.2) polit. państwo o ustroju demokratycznym
(1.3) polit. stronnictwo polityczne opowiadające się za zasadami demokratycznymi
(1.4) socjol. sposób funkcjonowania i wzajemne relacje w grupie
Wiktionary
Demokracja (gr. dḗmos „lud”, krátos „władza” – dosł. „rządy ludu, ludowładztwo”) – jeden z typów ustroju państwa, zakładający udział obywateli w sprawowaniu władzy.
Demokracja ma swój początek w starożytnej Grecji. Znaczący wkład w rozwój demokracji miał także starożytny Rzym oraz kultura Zachodu (Europa, Ameryka Północna i Południowa).
Wikipedia
(1.1) Gwarantem istnienia demokracji parlamentarnej jest konstytucja.
(1.3) Wyniki głosowania będą zależeć od tego, jak zagłosuje demokracja.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈkrat͡sʲja, AS: dẽmokracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demokrata mos., demokratka ż., demokratyczność ż., demokratyzm mrz., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
czas. demokratyzować ndk., zdemokratyzować dk., zdemokratyzować się dk.
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
(1.1) ludowładztwo
Wiktionary
1. członek partii demokratycznej;
2. zwolennik demokracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik demokracji
(1.2) osoba należąca do partii demokratycznej
Wiktionary
Demokracja (gr. dḗmos „lud”, krátos „władza” – dosł. „rządy ludu, ludowładztwo”) – jeden z typów ustroju państwa, zakładający udział obywateli w sprawowaniu władzy.
Demokracja ma swój początek w starożytnej Grecji. Znaczący wkład w rozwój demokracji miał także starożytny Rzym oraz kultura Zachodu (Europa, Ameryka Północna i Południowa).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.2) chrześcijański / konserwatywny / liberalny / ludowy / narodowy / obywatelski demokrata • socjaldemokrata • głosować na demokratów
synonimy.
antonimy.
(1.1) antydemokrata
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demokracja ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fż. demokratka ż.
czas. demokratyzować
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
frazeologia.
etymologia. zob. demokracja.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) democrat
* baskijski: (1.1) demokrata; (1.2) demokrata
* białoruski: (1.1) дэмакрат m.; (1.2) дэмакрат m.
* bułgarski: (1.1) демократ m.; (1.2) демократ m.
* czeski: (1.1) demokrat m.; (1.2) demokrat m.
* duński: (1.1) demokrat w.
* fiński: (1.1) demokraatti
* francuski: (1.1) démocrate
* hiszpański: (1.1) demócrata
* interlingua: (1.1) democrate
* jidysz: (1.1) דעמאָקראַט m. (demokrat)
* kataloński: (1.1) demòcrata
* łotewski: (1.1) demokrāts m.
* niderlandzki: (1.1) democraat m.
* niemiecki: (1.1) Demokrat m.
* norweski (bokmål): (1.1) demokrat
* nowogrecki: (1.1) δημοκρατικός
* rosyjski: (1.1) демократ m.
* slovio: (1.1) demokratnik (демократник)
* słowacki: (1.1) demokrat
* szwedzki: (1.1) demokrat w.
* ukraiński: (1.1) демократ m.
* węgierski: (1.1) demokrata
* włoski: (1.1) democratico
źródła.
== demokrata (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) demokrata
przymiotnik
(2.1) demokratyczny
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈkrata, AS: dẽmokrata
Wiktionary
rzecz. demokracja ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fż. demokratka ż.
czas. demokratyzować
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
antonimy.
(1.1) antydemokrata
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demokracja ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fż. demokratka ż.
czas. demokratyzować
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
frazeologia.
etymologia. zob. demokracja.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) democrat
* baskijski: (1.1) demokrata; (1.2) demokrata
* białoruski: (1.1) дэмакрат m.; (1.2) дэмакрат m.
* bułgarski: (1.1) демократ m.; (1.2) демократ m.
* czeski: (1.1) demokrat m.; (1.2) demokrat m.
* duński: (1.1) demokrat w.
* fiński: (1.1) demokraatti
* francuski: (1.1) démocrate
* hiszpański: (1.1) demócrata
* interlingua: (1.1) democrate
* jidysz: (1.1) דעמאָקראַט m. (demokrat)
* kataloński: (1.1) demòcrata
* łotewski: (1.1) demokrāts m.
* niderlandzki: (1.1) democraat m.
* niemiecki: (1.1) Demokrat m.
* norweski (bokmål): (1.1) demokrat
* nowogrecki: (1.1) δημοκρατικός
* rosyjski: (1.1) демократ m.
* slovio: (1.1) demokratnik (демократник)
* słowacki: (1.1) demokrat
* szwedzki: (1.1) demokrat w.
* ukraiński: (1.1) демократ m.
* węgierski: (1.1) demokrata
* włoski: (1.1) democratico
źródła.
== demokrata (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) demokrata
przymiotnik
(2.1) demokratyczny
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. kobieta o przekonaniach demokratycznych;
2. w gwarze szoferskiej: samochód marki Chevrolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka demokracji
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demokracja ż., demokratyczność ż., demokratyzm m., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fm. demokrata
czas. demokratyzować ndk.
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|demokrata.
* bułgarski: (1.1) демократка ż.
* hiszpański: (1.1) demócrata ż.
* niemiecki: (1.1) Demokratin ż.
* portugalski: (1.1) democrata ż.
* słowacki: (1.1) demokratka ż.
* słoweński: (1.1) demokratka ż.
źródła.
== demokratka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) demokratka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. demokracja ż., demokratyczność ż., demokratyzm m., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fm. demokrata
czas. demokratyzować ndk.
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demokracja ż., demokratyczność ż., demokratyzm m., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
:: fm. demokrata
czas. demokratyzować ndk.
przym. demokratyczny, demokratyzacyjny
przysł. demokratycznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|demokrata.
* bułgarski: (1.1) демократка ż.
* hiszpański: (1.1) demócrata ż.
* niemiecki: (1.1) Demokratin ż.
* portugalski: (1.1) democrata ż.
* słowacki: (1.1) demokratka ż.
* słoweński: (1.1) demokratka ż.
źródła.
== demokratka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) demokratka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
forma rządów z elementami demokracji i dyktatury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. forma sprawowania władzy będąca dyktaturą przybierającą pozory demokracji
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) zgodnie z założeniami demokracji, w sposób demokratyczny
Wiktionary
(1.1) Nowy prezydent państwa wygrał w demokratycznie przeprowadzonych wyborach.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔkraˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: dẽmokratyčʹńe
Wiktionary
rzecz. demokratyzm m., demokratyczność ż., demokracja ż., demokrata m., demokratka ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
czas. demokratyzować
przym. demokratyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: demokratycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: demokratyczny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co demokratyczne
Wiktionary
rzecz. demokracja ż., demokrata m., demokratka ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
czas. demokratyzować ndk.
przym. demokratyczny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. związany z demokracją
Wiktionary
(1.1) W krajach demokratycznych władzę wybiera społeczeństwo.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔkraˈtɨt͡ʃnɨ, AS: dẽmokratyčny
Wiktionary
rzecz. demokracja ż., demokratyczność ż., demokratyzm m., demokrata m., demokratka ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
przysł. demokratycznie
czas. demokratyzować ndk.
Wiktionary
wprowadzanie zasad demokratycznych, reorganizacja państwa, organizacji itp. według zasad demokracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. proces przeobrażania systemu politycznego celem rozszerzenia uczestnictwa politycznego obywateli państwa, wprowadzanie zasad rządzenia opartych na współdecydowaniu wszystkich obywateli;
Wiktionary
Demokratyzacja – proces zmierzający do przekształcenia dotychczasowej formy rządów w ustrój demokratyczny. W wyniku głębokich reform w sferze społecznej i politycznej mechanizm ustrojowy państwa zaczyna funkcjonować w oparciu o zasady demokracji.
Wikipedia
IPA: ˌdɛ̃mɔkratɨˈzat͡sʲja, AS: dẽmokratyzacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demokratyczność ż., demokratyzm mrz., demokracja ż., demokrata m., demokratka ż., demokratyzowanie n.
czas. zdemokratyzować, demokratyzować ndk.
przym. demokratyzacyjny, demokratyczny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
dotyczący demokratyzacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. przekształcający w duchu zasad demokratycznych
Wiktionary
(1.1) Czy opozycja sprzyja działaniom demokratyzacyjnym w naszym kraju?
Wiktionary
rzecz. demokratyzowanie n., demokratka ż., demokrata mos., demokracja ż., demokratyzacja ż.
czas. demokratyzować ndk., demokratyzować się ndk., zdemokratyzować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. wyznawanie demokratycznych zasad
Wiktionary
Demokratyzm – ideologia polityczna i filozoficzna oparta na poparciu dla demokracji uznawanej za najlepszą formę rządów. Przeciwieństwem demokratyzmu jest antydemokratyzm, którego zwolennicy wolą monarchię lub dyktaturę.
Wikipedia
rzecz. demokracja ż., demokrata m., demokratka ż., demokratyzacja ż., demokratyzowanie n.
czas. demokratyzować ndk.
przym. demokratyczny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) dokonywać procesu demokratyzacji
czasownik zwrotny niedokonany demokratyzować się (dk. brak)
(2.1) dokonywać na sobie procesu demokratyzacji
Wiktionary
(1.1) Liberalizm był aprobowany, bowiem demokratyzował romantyzm i zmuszał do dokonania następnego kroku.
(1.1) Rewolucja irańska była fascynującym i ważnym wydarzeniem historycznym. Pokazała, jak trudno jest demokratyzować wielonarodowe państwo.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔkratɨˈzɔvat͡ɕ, AS: dẽmokratyzovać
Wiktionary
rzecz. demokratyczność ż., demokratyzacja ż., demokracja ż., demokrata m., demokratka ż., demokratyzowanie n., demokratyzm m.
przym. demokratyzacyjny, demokratyczny
przysł. demokratycznie
czas. zdemokratyzować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nadawanie czemuś demokratycznego charakteru
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔkratɨzɔˈvãɲɛ, AS: dẽmokratyzovãńe
Wiktionary
rzecz. demokratyczność ż., zdemokratyzowanie n., demokratyzm mrz., demokratyzacja ż., demokracja ż., demokrata mos., demokratka ż.
czas. demokratyzować ndk., zdemokratyzować dk.
przym. demokratyzacyjny, demokratyczny
przysł. demokratycznie
Wiktionary
(1.1) demokratyzacja
Wiktionary
Demokryt z Abdery (ok. 460-ok. 370 p.n.e.), filozof grecki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Demokryt z Abdery (gr. Δημόκριτος ὁ Ἀβδηρίτης Demokritos ho Abderites, dosł. Demokryt Abderyta, ur. ok. 460 p.n.e., zm. ok. 370 p.n.e.) – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”. Prace Demokryta, których stworzył 70, dotyczyły wielu różnych dziedzin (fizyki, astronomii, medycyny, chemii, gramatyki, techniki, logiki, strategii, muzyki itd.) w większości nie zachowały się, przetrwały z nich nieliczne fragmenty, głównie dzięki Epikurowi i poematowi Lukrecjusza „De rerum natura”. Według części historyków był jednym z nauczycieli Hipokratesa. Jego przydomek „śmiejącego się filozofa” wynikał prawdopodobnie z pogody ducha, ale według niektórych źródeł był związany z podejrzewaniem go przez mieszkańców Abdery o szaleństwo – manię.
Wikipedia
IPA: dɛ̃ˈmɔkrɨt, AS: dẽmokryt
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Demokryta lub z nim związany
SJP.pl
szkło okularowe o zerowej zdolności skupiającej
SJP.pl
odmiana dziewiętnastowiecznego liberalizmu dopuszczająca pewne elementy demokratyczne; liberalizm demokratyczny
SJP.pl
Liberalizm demokratyczny (demoliberalizm) – wyrosły z tradycji utylitaryzmu odłam myśli liberalnej łączącej wolność z demokracją.
Po raz pierwszy doktryna demoliberalna została zarysowana w wydanej w 1861 roku książce Johna Stuarta Milla O rządzie reprezentatywnym (Consideration on Representative Government). Mill akceptował demokrację, odrzucając część zastrzeżeń wobec niej formułowanych przez liberałów klasycznych i konserwatywnych, postulował jednak cenzus wykształcenia, a także odebranie prawa głosu osobom bez majątku oraz jawność głosowań. Z czasem pomysły te zostały przez demoliberałów odrzucone, a demokracja przyjęta przez nich w swej obecnej, powszechnej formie.
Wikipedia
potocznie: demolowanie, niszczenie czegoś; rozróba
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. czynność celowego niszczenia czegoś, zwłaszcza pomieszczenia
(1.2) pot. efekt demolki (1.1)
(1.3) środ. bójka, bijatyka
(1.4) środ. przestępców napad na mieszkanie
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɔlka, AS: dẽmolka
Wiktionary
rzecz. demolowanie n., zdemolowanie n.
czas. zdemolować, demolować
Wiktionary
(1.1) demolowanie, dewastacja
Wiktionary
1. niszczyć, rozwalać w gwałtowny sposób;
2. działać na szkodę kogoś lub czegoś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdemolować)
(1.1) świadomie niszczyć coś w sposób nieodwracalny
Wiktionary
(1.1) Uczestnicy kłótni w barze demolowali wszystko co im wpadło w ręce.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈlɔvat͡ɕ, AS: dẽmolovać
Wiktionary
rzecz. demolka ż., demolowanie n., zdemolowanie n.
czas. zdemolować dk.
Wiktionary
(1.1) dewastować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|demolować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔlɔˈvãɲɛ, AS: dẽmolovãńe
Wiktionary
czas. demolować
rzecz. demolka
Wiktionary
potocznie: kraj byłego systemu socjalistycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraj o ustróju komunistycznym
Wiktionary
Wikipedia
uosobienie złych mocy; szatan; zły duch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mit. istota nadprzyrodzona występująca w wierzeniach ludowych, mitologiach i religiach, zajmująca pozycję pośrednią między bogami a ludźmi; o cechach na wpół ludzkich, na wpół boskich; najczęściej nieprzyjazna człowiekowi;
(1.2) inform. program, który automatycznie przeprowadza określone procesy bez konieczności interakcji z użytkownikiem;
Wiktionary
Demon (stgr. δαίμων daimon, nadprzyrodzona potęga, dola; łac. daemon) – istota występująca w wielu wierzeniach ludowych, mitologiach i religiach, która zajmuje pozycję pośrednią między bogami a ludźmi, między sferą ziemsko-ludzką, materialną a sferą boską, czysto duchową; istota o cechach na wpół ludzkich, na wpół boskich; najczęściej nieprzyjazny człowiekowi duch, związany pierwotnie z pojęciem nieczystości sakralnej.
Wikipedia
(1.1) Wszyscy uznali, że został opętany przez demony.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃mɔ̃n, AS: dẽmõn
Wiktionary
rzecz. demonizm m., demoniczność ż., demonizowanie n., zdemonizowanie n.
:: zdrobn. demonek m.
:: zgrub. demonisko n.
:: fż. demonica ż., demoniczka ż.
czas. demonizować ndk., zdemonizować dk.
przym. demoniczny
przysł. demonicznie
Wiktionary
1. odebranie banknotom lub monetom prawnego znaczenia pieniądza, wycofanie ich z obiegu;
2. spadek wartości obiegowego pieniądza w okresie inflacji;
3. demonetaryzacja złota - odstąpienie od traktowania złota jako równoważnika pieniądza
SJP.pl
demonetaryzacja;
1. odebranie banknotom lub monetom prawnego znaczenia pieniądza, wycofanie ich z obiegu;
2. spadek wartości obiegowego pieniądza w okresie inflacji;
3. demonetyzacja złota - odstąpienie od traktowania złota jako równoważnika pieniądza
SJP.pl
1. wycofywać z obiegu banknoty, monety;
2. pozbawiać możliwości uzyskania dochodu z opublikowanej w internecie treści
SJP.pl
→ demon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) demon płci żeńskiej
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. demon mzw.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) charakterystycznie dla demona (dosłownie lub w przenośni)
Wiktionary
(1.1) A wtedy martwe powieki drgnęły, zatrzepotały i odsłoniły oczy, demonicznie zielone na tle szkarłatnej od posoki twarzy.
Wiktionary
rzecz. demon m., demonik m., demoniczność ż., demonizowanie n., zdemonizowanie n.
czas. demonizować ndk., zdemonizować dk.
przym. demoniczny
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: demoniczny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co demoniczne
Wiktionary
rzecz. demon m., demonizowanie n.
czas. demonizować
przym. demoniczny
przysł. demonicznie
Wiktionary
niesamowity; upiorny; szatański
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przen. taki, który ma w sobie coś z demona; niesamowity
(1.2) związany z demonem, dotyczący demona
Wiktionary
(1.1) Nie należy imputować globalnemu mocarstwu ani demonicznych, ani imperialistycznych zamiarów pozaplanetarnej ekspansji.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: dẽmõńičny
Wiktionary
rzecz. demon m., demonizowanie n., demoniczność ż.
czas. demonizować
przysł. demonicznie
Wiktionary
(1.1) czarci, czartowski, diabelski, diabli, diaboliczny, lucyferyczny, mefistofeliczny, mefistofelowy, sataniczny, szatański, upiorny, z piekła rodem
Wiktionary
1. przypisywanie, przypisanie komuś lub czemuś cech demonicznych;
2. wyolbrzymianie, wyolbrzymienie roli lub złych cech kogoś lub czegoś
SJP.pl
1. wiara w demony, złe duchy;
2. demoniczny charakter kogoś lub czegoś; diabolizm, szatańskość
SJP.pl
1. wyolbrzymiać złe cechy, negatywne zjawiska;
2. przypisywać demoniczne cechy
SJP.pl
czasownik
(1.1) wyolbrzymiać znaczenie czegoś złego
Wiktionary
(1.1) Nie demonizuj zagrożenia ze strony tsunami, bo mieszkasz w Zakopanem.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃ɲiˈzɔvat͡ɕ, AS: dẽmõńizovać
Wiktionary
rzecz. demon m., demonizacja ż., demoniczność ż., demonizm m., demonizowanie n.
czas. zdemonizować dk.
przym. demoniczny, demoniacki
przysł. demonicznie
Wiktionary
(1.1) przejaskrawiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyolbrzymianie negatywnych zjawisk lub złych cech
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃ɲizɔˈvãɲɛ, AS: dẽmõńizovãńe
Wiktionary
rzecz. demon m., demonizacja ż., demoniczność ż., demonizm m.
przym. demoniczny, demoniacki
przysł. demonicznie
czas. zdemonizować dk., demonizować ndk.
Wiktionary
(1.1) demonizacja, diabolizowanie
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z demonem
Wiktionary
(1.1) demonofobia • demonokracja • demonolatria • demonolog • demonologiczny • demonomania
Wiktionary
rzecz. demon mzw.
Wiktionary
chorobliwy lęk przed demonami lub duchami
SJP.pl
rządy demonów, władza szatana
SJP.pl
oddawanie czci demonom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. czczenie demonów
Wiktionary
(1.1) Owego Żyda skazano za demonolatrię, do czego on też się przyznał.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃nɔˈlatrʲja, AS: dẽmõnolatrʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demonolatra m.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demonolatra m.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demonolatry
* interlingua: (1.1) demonolatria
źródła.
== demonolatria (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. demonolatria
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
specjalista w dziedzinie demonologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teol. specjalista w dziedzinie demonologii
Wiktionary
(1.1) W przedziale poznałem demonologa z Katowic.
Wiktionary
rzecz. demonologia ż.
:: fż. demonolożka ż.
przym. demonologiczny
Wiktionary
1. dział teologii, którego przedmiotem są moce i siły, które zajmują pośrednią pozycję między Bogiem a ludźmi;
2. dział kulturoznawstwa i etnografii zajmujący się badaniem wyobrażeń o demonach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. dział teologii zajmujący się demonami
(1.2) etn. dział etnografii i religioznawstwa zajmujący się badaniem wyobrażeń o demonach;
Wiktionary
Demonologia (gr. δαίμων, daimon; λογος, logos – nauka o demonach) – termin wieloznaczny
Wikipedia
(1.1) Ten znany demonolog zajmował się demonologią od wielu lat.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃nɔˈlɔɟja, AS: dẽmõnoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. demonolog m., demonolożka ż.
przym. demonologiczny
przysł. demonologicznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) teologia
(1.2) etnografia, religioznawstwo
meronimy.
pokrewne.
rzecz. demonolog m., demonolożka ż.
przym. demonologiczny
przysł. demonologicznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) demonology
* białoruski: (1.1) дэманалогія ż.; (1.2) дэманалогія ż.
* bułgarski: (1.1) демонология ż.; (1.2) демонология ż.
* czeski: (1.1) démonologie ż.
* francuski: (1.1) démonologie ż.
* hiszpański: (1.1) demonología ż.
* interlingua: (1.1) demonologia
* rosyjski: (1.1) демонология ż.
* słowacki: (1.1) démonológia ż.
* ukraiński: (1.1) демонологія ż.
* włoski: (1.1) demonologia ż.
źródła.
== demonologia (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) demonologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) teol. dotyczący demonologii (działu teologii)
(1.2) etn. dotyczący demonologii (działu etnografii)
Wiktionary
(1.1) Uczelnia zorganizuje kongres demonologiczny.
Wiktionary
rzecz. demon mzw., demonolog m., demonologia ż.
przysł. demonicznie
przym. demoniczny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. specjalistka w dziedzinie demonologii
Wiktionary
(1.1) Wilhelm poznał tę demonolożkę w Maceracie.
Wiktionary
rzecz. demonologia ż.
:: fm. demonolog mos.
Wiktionary
1. opętanie przez demony;
2. przeświadczenie o wszechobecności złych mocy, demonów
SJP.pl
likwidowanie monopoli w dziedzinie przemysłu, handlu, komunikacji, informacji, organizacji społecznych itd.
SJP.pl
likwidować monopol
SJP.pl
1. wystąpienie zbiorowe, np. pochód, zgromadzenie, mające na celu wyrażenie opinii (najczęściej protestu lub poparcia dla kogoś, czegoś); manifestacja;
2. publiczne okazywanie uczuć, poglądów wobec kogoś lub czegoś; manifestacja, przejaw;
3. pokaz, podczas którego wyjaśnia się obserwatorom lub klientom zasady działania jakiegoś urządzenia; prezentacja, promocja;
4. w naukach doświadczalnych: metoda nauczania opierająca na wykonywaniu doświadczeń przed audytorium; pokaz;
5. w wojsku: ruchy wojska w celu zmylenia, odwrócenia uwagi wroga; dywersja;
6. w wojsku: działania wojskowe wobec innego państwa mające na celu stworzenie stanu zagrożenia, wywarcie nacisku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czynność pokazywania czegoś
(1.2) ostentacyjne wyrażanie czegoś w taki sposób, żeby zwrócić na siebie uwagę
(1.3) polit. zbiorowe wystąpienie mające na celu wyrażenie protestu lub poparcia, zwykle głośne lub gwałtowne;
(1.4) wojsk. manewr taktyczny odciągający uwagę przeciwnika;
Wiktionary
Demonstracja (łac. demonstratio – wskazanie, inaczej manifestacja) – wystąpienie zbiorowe, zgromadzenie, mające na celu wyrażenie protestującej przeciw czemuś lub popierającej coś części opinii publicznej. Jest to publiczne okazywanie uczuć, postawy wobec czegoś lub kogoś przez jednostkę lub grupę. W państwie demokratycznym stanowi sposób korzystania z wolności zgromadzeń. Jest jednym z przejawów protestu politycznego.
Wikipedia
(1.1) Aby wziąć udział w konkursie, należy stworzyć nagranie filmowe będące oryginalną demonstracją własnej metody oszczędzania pieniędzy i wysłać je na YouTube.
(1.3) Brałem udział w demonstracjach na rzecz praw kobiet, ciemnoskórych, gejów i dla pokoju.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃ˈstrat͡sʲja, AS: dẽmõũ̯stracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. demonstracyjność ż., demonstrator m., demonstrant m., demonstrantka ż., demonstratorka ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
czas. demonstrować ndk., zademonstrować dk.
przym. demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób demonstracyjny
Wiktionary
(1.1) Oburzeni wierni odsuwają się od niego demonstracyjnie, a on, nieświadom zgorszenia, które szerzy, toczy życzliwym okiem dokoła i mówi coś do siebie półgłosem.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃straˈt͡sɨjɲɛ, AS: dẽmõũ̯stracyi ̯ńe
Wiktionary
rzecz. demonstracja ż., demonstrant m., demonstrantka ż., demonstrator m., demonstratorka ż., demonstracyjność ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
czas. demonstrować
Wiktionary
(1.1) manifestacyjnie
Wiktionary
książkowo: prowokacyjny, demonstracyjny sposób zachowania się, mający na celu zwrócenie czyjejś uwagi, zamanifestowanie swojej obecności; ostentacja, ostentacyjność, manifestacyjność
SJP.pl
1. taki, który publicznie coś okazuje, zwraca na siebie uwagę; ostentacyjny, manifestacyjny;
2. taki, który służy prezentacji zasad działania jakiegoś urządzenia, czyichś osiągnięć, pomysłów, np. wersja demonstracyjna gry komputerowej;
3. mający charakter demonstracji - wystąpienia zbiorowego, mającego na celu wyrażenie opinii (najczęściej protestu lub poparcia dla kogoś, czegoś); manifestacyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) służący do pokazania produktu, doświadczenia albo urządzenia
(1.2) obliczony na efekt
(1.3) związany z demonstracjami ulicznymi
Wiktionary
przysł. demonstracyjnie
rzecz. demonstrant mos., demonstrantka ż., demonstrator mos., demonstratorka ż., demonstrowanie n.
czas. demonstrować
Wiktionary
(1.1) poglądowy, pokazowy
(1.2) ostentacyjny, na pokaz
Wiktionary
uczestnik demonstracji, zgromadzenia, pochodu zwołanego dla wyrażenia poglądów grupy ludzi; manifestant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) uczestnik demonstracji
Wiktionary
(1.1) Demonstranci zgromadzili się przed amerykańską ambasadą w Londynie.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɔ̃w̃strãnt, AS: dẽmõũ̯strãnt
Wiktionary
rzecz. demonstrator m., demonstratorka ż., demonstracja ż., demonstracyjność ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
:: fż. demonstrantka ż.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
czas. demonstrować
Wiktionary
(1.1) manifestant
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: demonstrant
Wiktionary
(1.1) Aresztowano trzy najbardziej aktywne demonstrantki.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃ˈstrãntka, AS: dẽmõũ̯strãntka
Wiktionary
rzecz. demonstrator m., demonstratorka ż., demonstracja ż., demonstracyjność ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
:: fm. demonstrant m.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
czas. demonstrować
Wiktionary
1. osoba dokonująca pokazu, wykonująca prezentację czegoś przed jakąś publicznością;
2. organizator lub uczestnik demonstracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba demonstrująca lub prezentująca coś
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃ˈstratɔr, AS: dẽmõũ̯strator
Wiktionary
rzecz. demonstrant m., demonstrantka ż., demonstracja ż., demonstracyjność ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
:: fż. demonstratorka ż.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
Wiktionary
1. kobieta dokonująca pokazu, wykonująca prezentację czegoś przed jakąś publicznością;
2. organizatorka lub uczestniczka demonstracji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: demonstrator
Wiktionary
(1.1) Wszyscy patrzyli z zainteresowaniem, gdy demonstratorka pokazywała działanie nowego specyfiku.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃straˈtɔrka, AS: dẽmõũ̯stratorka
Wiktionary
rzecz. demonstrant m., demonstrantka ż., demonstracja ż., demonstracyjność ż., demonstrowanie n., zademonstrowanie n.
:: fm. demonstrator m.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
Wiktionary
(1.1) prezenterka
Wiktionary
rzadko: mający charakter dowodu, oparty na dowodzeniu
SJP.pl
1. brać udział w demonstracji; manifestować;
2. publicznie wyrażać swoje uczucia, poglądy, postawy; manifestować;
3. dokonywać pokazu; prezentować
SJP.pl
czasownik
(1.1) prezentować coś – urządzenie, towar lub działanie czegoś
(1.2) brać udział w publicznym proteście, demonstracji
(1.3) okazywać w sposób ostentacyjny swoje uczucia, siłę, możliwości
Wiktionary
(1.1) Doświadczenie demonstruje zasadę zachowania momentu pędu w ruchu obrotowym.
(1.2) Na placu przed ministerstwem demonstrowali niezadowoleni.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃ˈstrɔvat͡ɕ, AS: dẽmõũ̯strovać
Wiktionary
rzecz. demonstracja ż., demonstrant m., demonstrantka ż., demonstrowanie n.
czas. zademonstrować dk.
przym. demonstracyjny
przysł. demonstracyjnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|demonstrować.
Wiktionary
(1.1) Demonstrowanie swoich poglądów nie jest mile widziane.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃w̃strɔˈvãɲɛ, AS: dẽmõũ̯strovãńe
Wiktionary
rzecz. zademonstrowanie n., demonstracyjność ż., demonstracja ż., demonstrant m., demonstrantka ż., demonstrator m., demonstratorka ż.
czas. demonstrować ndk., zademonstrować dk.
przym. demonstracyjny, demonstratywny
przysł. demonstracyjnie
Wiktionary
(1.1) pokazywanie, uzewnętrznianie, przejawianie
Wiktionary
1. rozkładanie na części składowe maszyn, urządzeń, konstrukcji itp.; rozbiórka;
2. zjawisko stopniowego rozkładu, niszczenia czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rozkładanie na części przedmiotu tak, że przestaje istnieć jako całość
(1.2) usunięcie skądś pełniącej daną funkcję instalacji
(1.3) książk. unicestwienie danej całości mającej określony cel, np. instytucji lub ustroju
Wiktionary
IPA: dɛ̃ˈmɔ̃ntaʃ, AS: dẽmõntaš
Wiktionary
rzecz. demontowanie n., zdemontowanie n.
czas. demontować ndk., zdemontować dk.
przym. demontażowy
Wiktionary
(1.1) demontowanie
(1.2) demontowanie
(1.3) demontowanie
Wiktionary
związany z demontażem
SJP.pl
specjalista od rozkładania maszyn, urządzeń na części
SJP.pl
zdemontowywać;
1. rozkładać na zespoły lub części; rozbierać, rozmontowywać;
2. zdejmować jakieś urządzenie z miejsca, w którym było zamontowane;
3. 2. przenośnie: burzyć jakiś porządek; rozmontowywać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) rozkładać jakąś całość na części; dokonywać demontażu
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃nˈtɔvat͡ɕ, AS: dẽmõntovać
Wiktionary
rzecz. demontaż m., demontowanie n., zdemontowanie n.
czas. zdemontować dk.
przym. demontażowy
Wiktionary
(1.1) rozmontowywać
Wiktionary
1. dający się rozłożyć na zespoły lub części;
2. dający się zdjąć z miejsca, w którym był zamontowany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przeprowadzanie demontażu
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔ̃ntɔˈvãɲɛ, AS: dẽmõntovãńe
Wiktionary
rzecz. zdemontowanie n., demontaż m.
czas. demontować ndk., zdemontować dk.
przym. demontażowy
Wiktionary
(1.1) rozmontowanie
Wiktionary
fabryka lub hala fabryczna, w której się odbywa rozbieranie na części maszyn, urządzeń itp.
SJP.pl
upadek moralności i zepsucie obyczajów, które przejawiają się w nasileniu przestępstw, rozwiązłości, nieuczciwości, korupcji itp.; deprawacja, zepsucie, wykolejenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odrzucanie ogólnie przyjętych zasad moralnych
(1.2) działanie powodujące demoralizację (1.1) u innych
Wiktionary
przym. demoralizacyjny
czas. demoralizować
Wiktionary
(1.2) deprawacja
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z demoralizacją; powodujący demoralizację
Wiktionary
rzecz. demoralizacja ż.
Wiktionary
osoba, która demoralizuje otoczenie, powoduje czyjś upadek moralności i zepsucie obyczajów; deprawator, gorszyciel
SJP.pl
kobieta, która demoralizuje otoczenie, powoduje czyjś upadek moralności i zepsucie obyczajów; deprawatorka, gorszycielka
SJP.pl
1. powodować upadek moralności i zepsucie obyczajów; deprawować, gorszyć, znieprawiać;
2. podejmować działania mające na celu obniżenie morale osoby lub grupy osób
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) gorszyć, szerzyć demoralizację
Wiktionary
rzecz. demoralizacja ż., demoralizowanie n.
Wiktionary
taki, który powoduje upadek moralności i zepsucie obyczajów; deprawujący, gorszący
SJP.pl
w językoznawstwie: proces utraty wyrazistości morfologicznej, zwłaszcza fleksyjnej, przez określone formy lub całe kategorie fleksyjne
SJP.pl
1. w starożytnej Grecji: lud, pospólstwo;
2. jednostka administracyjna starożytnego państwa ateńskiego; dem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) obywatele, lud
Wiktionary
Dimos, demos (gr. δήμος – dimos) – jednostka podziału administracyjnego Grecji, odpowiadająca polskiemu pojęciu gminy lub dzielnicy miasta. W starożytności słowo to posiadało więcej znaczeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. demotyczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== demos (język angielski.) ==
wymowa.
bryt. IPA|ˈdɛmɒs.
amer. IPA|ˈdɛmoʊs.
audio|LL-Q1860 (eng)-Wodencafe-demos.wav.
znaczenia.
forma rzeczownika|en.
(1.1) plural|demo.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃mɔs, AS: dẽmos
Wiktionary
przym. demotyczny
Wiktionary
subkultura użytkowników komputerów tworzących dema (dzieła audiowizualne), demonstrujące ich umiejętności
SJP.pl
Demoscena – międzynarodowa subkultura zajmująca się tworzeniem dzieł audiowizualnych, w szczególności tzw. dem – samodzielnych programów demonstrujących możliwości sprzętu komputerowego. Ideą demosceny jest niekomercyjne tworzenie, prezentowanie i wymiana dzieł będących owocem wspólnej pracy osób tworzących kod komputerowy, muzykę i grafikę. Dema i inne produkcje demoscenowe – grafika tekstowa (ASCII-Art i ANSI_art), grafika bitmapowa, grafika wektorowa, wizualizacje 3D, muzyka, animacja, filmy, gry, ziny itp.) są prezentowane przede wszystkim podczas demoparty.
Wikipedia
osoba badająca metodami statystycznymi opinie i nastroje społeczne w celu ustalenia istniejącego stanu i opracowania prognoz; statystyk społeczny
SJP.pl
badanie poglądów i nastrojów społeczeństwa w celu określenia istniejącego stanu i opracowania prognozy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) socjol. badanie opinii publicznej
Wiktionary
rzecz. demoskop mos.
Wiktionary
związany z badaniem poglądów i nastrojów społeczeństwa w celu określenia istniejącego stanu i opracowania prognozy; demoskopowy
SJP.pl
związany z badaniem poglądów i nastrojów społeczeństwa w celu określenia istniejącego stanu i opracowania prognozy; demoskopijny
SJP.pl
Demostenes (384-322 p.n.e.), grecki mówca, polityk
SJP.pl
Demostenes (gr. Δημοσθένης Dēmosthénēs, 384–322 p.n.e.) – mówca grecki, polityk, stanowczy przeciwnik macedońskiej dominacji w świecie greckim.
Wikipedia
potocznie: połączenie wymownego obrazka bądź zdjęcia z komentującym jego zawartość podpisem, wywołujące najczęściej uczucie nostalgii, smutku, tęsknoty lub wzrost niechęci do podjęcia jakichś działań lub decyzji; demotywator
SJP.pl
pismo demotyczne - najbardziej uproszczona forma staroegipskiego pisma hieratycznego
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do demosu, ludowy
Wiktionary
(1.1) Każda litera wyrażała się za pomocą kilku symbolów hieroglificznych lub kilku znaków demotycznych.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃mɔˈtɨt͡ʃnɨ, AS: dẽmotyčny
Wiktionary
rzecz. demos m.
Wiktionary
grecki język ludowy (mówiony)
SJP.pl
Język nowogrecki, język grecki nowożytny, greka nowożytna, demotyk(a) (η Ελληνική γλώσσα, i Ellinikí glóssa; τα Ελληνικά, ta Elliniká) – język indoeuropejski używany współcześnie w Grecji (ok. 11 mln mówiących) i na Cyprze (ok. 750 tys.). Jest on jednocześnie językiem urzędowym tych państw (na Cyprze obok tureckiego).
Wikipedia
1. odmiana pisma hieratycznego w Dolnym Egipcie w Trzecim Okresie Przejściowym;
2. język potoczny zapisywany tym pismem, używanym w Starożytnym Egipcie
SJP.pl
Demotyka (stgr. δημοτικά demotika ‘ludowe’, od δημοτικὰ γράμματα demotika grammata ‘pismo ludowe’) – nazwa zarówno odmiany pisma wywodzącego się z regionalnego wariantu hieratyki stosowanej w Dolnym Egipcie w trzecim okresie przejściowym, jak i ówczesnego potocznego języka zapisywanego tym pismem używanego w starożytnym Egipcie w epoce późnej, okresie greckim i rzymskim. Jako pismo codziennego użytku wyparło hieratykę w czasach XXVI dynastii. Po raz pierwszy termin ten został wprowadzony przez Herodota dla odróżnienia go od inskrypcji zapisywanych przy użyciu hieratyki lub hieroglifów.
Wikipedia
1. ogół czynników wpływających na niechęć lub wzrost niechęci do podjęcia jakichś działań lub decyzji;
2. stan psychiczny objawiający się brakiem energii, chęci, zapału; zniechęcenie, apatia
SJP.pl
obniżający motywację; demotywujący
SJP.pl
połączenie wymownego obrazka bądź zdjęcia z komentującym jego zawartość podpisem, wywołujące najczęściej uczucie nostalgii, smutku, tęsknoty lub wzrost niechęci do podjęcia jakichś działań lub decyzji; demot
SJP.pl
Demotywator, demot – demotywujący obrazek, połączenie wymownego obrazka bądź zdjęcia z komentującym jego zawartość podpisem. Demotywator ma najczęściej charakter ironiczny lub cyniczny.
Demotywatory są parodią plakatów motywacyjnych. W wielu biurach (głównie amerykańskich) wiszą plakaty motywujące pracowników do osiągnięcia celu.
Wikipedia
powodować, że ktoś traci chęć działania, pozytywne nastawienie wobec kogoś lub czegoś; zniechęcać
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) zniechęcać do działania
Wiktionary
rzecz. motyw mrz., demotywacja ż., demotywator m., demotywatorka ż.
czas. zdemotywować dk.
Wiktionary
potocznie:
1. nagranie demonstracyjne; demo;
2. wersja demonstracyjna programu komputerowego; demo;
3. kobieta, której nie da się poderwać i namówić na seks
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, m.in. Jack Dempsey (1895-1983), amerykański bokser
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyodrębnianie z obrazu wideo ścieżki audio, napisów i innych elementów
Wiktionary
proces odwrotny do emulgacji polegający na rozdzieleniu emulsji poprzez łączenie się drobnych cząsteczek jednego ze składników; deemulgacja
SJP.pl
substancja, która dodana do emulsji powoduje rozdzielenie wchodzących w jej skład faz ciekłych; deemulgator
SJP.pl
powodować rozdzielenie faz ciekłych emulsji; deemulgować
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z demultiplekserem, dotyczący demultipleksera
Wiktionary
rzecz. demultiplekser m., multiplo n.
Wiktionary
[czytaj: demarejdż] opłata karna, odszkodowanie płacone przez:
1. port armatorowi statku za jego przestój na redzie lub w porcie z winy władz portowych;
2. czarterującego armatorowi w przypadku przedłużenia czasu czarteru ponad ustaloną umowę
SJP.pl
Demurrage – rodzaj odszkodowania, które jest wypłacane przez czarterującego w razie przekroczenia określonego w umowie czarterowej czasu załadunku/rozładunku danego statku, bądź w razie zbyt długiego czasu oczekiwania na wejście do portu przez określony statek.
Wikipedia
dna moczanowa (potocznie skaza moczanowa), zapalenie stawów o charakterze napadowym, potem przewlekłym, spowodowane krystalizacją moczanu sodu w płynie stawowym, należy do chorób reumatycznych; artretyzm
SJP.pl
Den – piąty władca starożytnego Egiptu z I dynastii, pierwszy noszący tytuł króla Górnego i Dolnego Egiptu.
Lata panowania:
Wikipedia
zwrot majątku przejętego przez państwo jego uprzednim właścicielom; odpaństwowienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. zwrot skonfiskowanych przez państwo dóbr ich prawowitym właścicielom
(1.2) daw. zniszczenie poczucia przynależności kogoś do określonego narodu
Wiktionary
Denacjonalizacja – proces przekazywania majątku państwowego w ręce prywatne.
Wikipedia
(1.1) Denacjonalizacja polega na sprzedaży własności publicznej jednostkom prywatnym.
Wiktionary
czas. denacjonalizować ndk., zdenacjonalizować dk.
przym. denacjonalizacyjny
Wiktionary
(1.1) prywatyzacja
(1.2) wynarodowienie
Wiktionary
działania podjęte po II wojnie światowej w celu oczyszczenia życia politycznego, społecznego i kulturalnego w Niemczech i Włoszech z nazizmu; denazyfikacja, defaszyzacja
SJP.pl
przymiotnik od: denacyfikacja
SJP.pl
oczyszczać z nazizmu; denazyfikować
SJP.pl
dynar;
1. w średniowieczu: podstawowa moneta srebrna różnych krajów europejskich, także i Polski;
2. starorzymska moneta srebrna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) srebrna moneta bita w starożytności i średniowieczu;
(1.2) monet. waluta Macedonii;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. ustawiany w ogniu żelazny trójnóg, na którym stawiano garnek
Wiktionary
Denar (łac. dēnārǐŭs, l.mn. denarii, stgr. δηνάριον) – dawna moneta srebrna, pierwszy raz wybita w Rzymie około 215–211 roku p.n.e. Nazwa pochodzi z łac. deni („po dziesięć”), gdyż wówczas miała wartość dziesięciu brązowych asów.
Wikipedia
(1.1) Większość trzynastowiecznych polskich denarów była brakteatami.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃nar, AS: dẽnar
Wiktionary
(1.1) rzecz. półdenar, denarek
przym. denarowy
Wiktionary
(2.1) dynarek, dryfus
Wiktionary
zdrobnienie od: denar
SJP.pl
związany z denarem
SJP.pl
zjawisko zaniku rezonansu nosowego głoski
SJP.pl
działania mające na celu oczyszczenia życia politycznego, społecznego i kulturalnego Egiptu z socjalistycznej ideologii Gamala Abdela Nasera, autorytarnego władcy Egiptu w latach 1954-70
SJP.pl
1. osoba zmarła śmiercią gwałtowną, nienaturalną;
2. żartobliwie: osoba bardzo zmęczona lub pijana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która zginęła w wyniku morderstwa, samobójstwa lub wypadku
(1.2) pot. ktoś bardzo pijany lub zmęczony
(1.3) pot. denaturat
Wiktionary
(1.1) Dowody wskazują, że denat umarł przez truciznę.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃nat, AS: dẽnat
Wiktionary
rzecz.
:: fż. denatka ż.
Wiktionary
1. kobieta zmarła śmiercią gwałtowną, nienaturalną;
2. żartobliwie: kobieta bardzo zmęczona lub pijana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej, która zginęła w wyniku morderstwa, samobójstwa lub wypadku
Wiktionary
rzecz.
:: fm. denat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od denaturat
Wiktionary
(1.1) To nie denaturat, lecz tylko mały denaturacik.
Wiktionary
rzecz. denaturat m.
Wiktionary
1. zmiana struktury cząsteczek białkowych pod wpływem działania czynników fizycznych lub chemicznych;
2. zanieczyszczenie spirytusu w celu uniemożliwienia użycia go do konsumpcji
SJP.pl
Wikipedia
pozbawienie obywatelstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pozbawienie kogoś obywatelstwa
Wiktionary
1. pozbawiać obywatelstwa;
2. dawniej: pozbawiać naturalności, czynić sztucznym;
3. denaturalizować się -
a) tracić obywatelstwo;
b) dawniej: tracić naturalność, stawać się sztucznym
SJP.pl
etanol skażony barwnikiem i substancjami trującymi, wykorzystywany jako rozpuszczalnik i paliwo, np. w kuchenkach turystycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nazwa handlowa skażonego alkoholu etylowego;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Denaturat to alkohol używany do celów technicznych.
(1.1) W sklepach alkoholi olbrzymi wybór, ale nie brakuje amatorów picia denaturatu.
(1.1) Od czasu do czasu szybki powiększalnika należy przemyć denaturatem i wytrzeć do sucha.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃naˈturat, AS: dẽnaturat
Wiktionary
rzecz. denaturator mrz., denaturacja ż., denaturowanie n.
:: zdrobn. denaturacik mrz.
czas. denaturować ndk.
przym. denaturatowy, denaturacyjny
Wiktionary
(1.1) skażony spirytus, jagodzianka, jagodzianka na kościach
Wiktionary
potocznie: denaturat
SJP.pl
1. nieodwracalnie zmieniać strukturę cząsteczek białkowych przez działanie czynników fizycznych lub chemicznych;
2. skażać spirytusu w celu uniemożliwienia użycia go do konsumpcji
SJP.pl
potocznie: alkoholik pijący denaturat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. proces w wyniku którego zanikają samogłoski nosowe;
Wiktionary
Denazalizacja lub odnosowienie to zmiana fonetyczna polegająca na zatracie artykulacji nosowej przez samogłoskę nosową i przejściu jej w samogłoskę ustną.
Wikipedia
(1.1) Regionalne anomalie w udźwięcznieniach czy denazalizacjach zależą bardziej od indywidualnego słuchu językowego danego człowieka i jego staranności niż od wpływu dialektu i spotyka się wśród ludzi z różnych stron.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nazalʲiˈzat͡sʲja, AS: dẽnazalʹizacʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) odnosowienie
Wiktionary
działania podjęte po II wojnie światowej w celu oczyszczenia życia politycznego, społecznego i kulturalnego w Niemczech z nazizmu; denacyfikacja, defaszyzacja
SJP.pl
Denazyfikacja (niem. Entnazifizierung) – środki podjęte po II wojnie światowej w celu wykorzenienia zasad, ustaw oraz organizacji nazistowskich z życia polityczno-społecznego Niemiec oraz Austrii.
Zapowiedziana została na konferencji jałtańskiej, a konkretne postanowienia podjęto na konferencji poczdamskiej. Realizowana przez wojskowe władze okupacyjne czterech mocarstw (USA, ZSRR, Wielkiej Brytanii, Francji) w podległych im strefach okupacyjnych Niemiec na mocy ustaw oraz rozporządzeń Sojuszniczej Rady Kontroli Niemiec.
Wikipedia
przymiotnik od: denazyfikacja
SJP.pl
osoba oczyszczająca życie polityczne, społeczne i kulturalne z nazizmu
SJP.pl
oczyszczać z nazizmu; denacyfikować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. polit. przeprowadzanie procesu denazyfikacji, likwidowanie nazizmu
Wiktionary
rzecz. denazyfikacja ż.
czas. denazyfikować ndk.
przym. denazyfikacyjny
Wiktionary
regionalna nazwa rośliny z rodziny psiankowatych - bielunia dziędzierzawy; dędera
SJP.pl
Dendera, Tentyra (egip. Junet, stgr. Τεντυρις) – miasto w Górnym Egipcie (Tebaida), na prawym brzegu Nilu; w starożytności ośrodek kultu bogini Hathor, przez Greków utożsamianej z Afrodytą. Położone w okolicy, w której bieg Nilu nietypowo kieruje się ze wschodu na zachód.
Wikipedia
powierzchnia uprawna drzew i krzewów dla celów hodowlanych i badawczych; arboretum
SJP.pl
Arboretum (łac. arbor, arboris – drzewo), ogród dendrologiczny, dendrarium – miejsce, w którym kolekcjonuje się drzewa i krzewy oraz zwykle prowadzi się badania nad nimi. Przy arboretach działają często placówki naukowe badające morfologię, anatomię, ekologię, fizjologię i genetykę roślin drzewiastych oraz możliwości aklimatyzacji gatunków obcych. Arboreta funkcjonować mogą jako placówki samodzielne, ale stanowić też mogą część ogrodów botanicznych o wszechstronnych kolekcjach. Gatunki dawniej nasadzano w kolekcjach arboretów głównie kierując się względami estetycznymi. Współczesne kolekcje gromadzą różne gatunki według kryterium ekologicznego (tworząc grupy o podobnych wymaganiach siedliskowych) lub systematycznego (grupując gatunki i rodzaje spokrewnione).
Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z drzewem lub drewnem
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) dendrochronologia • dendrofilia • dendrogram • dendroklimatologia • dendrologia • dendrometria
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|δένδρον. → drzewo
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) дендро-
* rosyjski: (1.1) дендро-
* włoski: (1.1) dendro-
źródła.
== dendro- (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) dendro-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃ndrɔ, AS: dẽndro
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|δένδρον. → drzewo
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) дендро-
* rosyjski: (1.1) дендро-
* włoski: (1.1) dendro-
źródła.
== dendro- (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) dendro-
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
(1.1) dendrografija • dendrologija • dendrometrija
synonimy.
Wiktionary
dżdżownica używana jako przynęta przy łowieniu ryb
SJP.pl
gatunek storczyka; drzewoporzec
SJP.pl
Dendrobium (Dendrobium Sw.) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego ponad 1500 gatunków. Jest to jeden z rodzajów storczykowatych, obejmujących największą liczbę gatunków, dodatkowo odznaczających się niezwykle dużą zmiennością oraz adaptacją do różnych warunków klimatycznych.
Wikipedia
metoda określania wieku drewnianych przedmiotów na podstawie analizy koncentrycznych pierścieni wzrostu drzew, tzw. słojów drzewnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. metoda datowania drewna i wytworów z niego;
Wiktionary
Dendrochronologia – gałąź dendrologii, naukowa metoda datowania zjawisk przyrodniczych, zabytków i znalezisk archeologicznych zawierających drewno. Polega na analizie wzoru przyrostów rocznych (słojów) drzew i pozwala określić wiek z próbek drewna z dokładnością przynajmniej do roku, a czasem nawet co do sezonu. Metoda została opracowana w latach 20. XX wieku przez amerykańskiego astronoma A.E. Douglassa, założyciela Laboratory of Tree-Ring Research na Uniwersytecie Stanu Arizona w Tucson.
Wikipedia
(1.1) Po przebadaniu artefaktu metodą dendrochronologii stwierdzono próby sztucznego postarzania i fałszerstwo.
Wiktionary
przym. dendrochronologiczny
Wiktionary
dotyczący dendrochronologii; związany z dendrochronologią (np. metoda dendrochronologiczna, badania dendrochronologiczne)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dendrochronologią, dotyczący dendrochronologii
Wiktionary
rzecz. dendrochronologia ż.
Wiktionary
dziedzina wiedzy wykorzystująca dendrometrię do rozwiązywania zagadnień ekologicznych, takich jak np. badanie historii pożarów czy gradacji owadów
SJP.pl
osoba cierpiąca dewiację seksualną, w której obiektem seksualnym są drzewa
SJP.pl
dewiacja seksualna, w której obiektem seksualnym są drzewa
SJP.pl
kobieta cierpiąca dewiację seksualną, w której obiektem seksualnym są drzewa
SJP.pl
diagram w kształcie drzewa ukazujący związki pomiędzy wybranymi elementami na podstawie przyjętego kryterium
SJP.pl
Dendrogram – diagram w kształcie drzewa ukazujący związki pomiędzy wybranymi elementami na podstawie przyjętego kryterium. Dendrogramem jest filogram, kladogram i fenogram. Dendrogram stosowany jest powszechnie w naukach przyrodniczych do przedstawiania zależności ewolucyjnych i podobieństw między organizmami i zespołami roślinnymi lub zwierzęcymi.
Wikipedia
Dendroklimatologia – nauka zajmująca się rekonstruowaniem warunków klimatycznych i ich zmian w czasie i przestrzeni na podstawie pomiarów słojów drzew. Dzięki technikom dendroklimatologii jest możliwe poznanie kierunków zmian klimatu. Techniki umożliwiają rekonstrukcję danych dotyczących temperatury, opadów i innych czynników klimatycznych.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie nauki o drzewach i krzewach; drzewoznawca
SJP.pl
Dendrologia (gr. déndron „drzewo”, lógos „słowo, nauka”), drzewoznawstwo – dział botaniki zajmujący się drzewami i krzewami, w tym m.in. ich morfologią, anatomią, geografią, genetyką. Zajmuje się też introdukcją – wprowadzeniem do uprawy obcych gatunków roślin oraz ich aklimatyzacją.
Wikipedia
nauka o drzewach i krzewach; drzewoznawstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. dział botaniki, nauka o drzewach, krzewach, krzewinkach i pnączach o zdrewniałych łodygach;
Wiktionary
Dendrologia (gr. déndron „drzewo”, lógos „słowo, nauka”), drzewoznawstwo – dział botaniki zajmujący się drzewami i krzewami, w tym m.in. ich morfologią, anatomią, geografią, genetyką. Zajmuje się też introdukcją – wprowadzeniem do uprawy obcych gatunków roślin oraz ich aklimatyzacją.
Wikipedia
(1.1) Podział ten istnieje we wszystkich mi znanych pracach o świerku, dendrologiach, monografiach, kluczach.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃ndrɔˈlɔɟja, AS: dẽndroloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. dendrolog mos., dendrolożka ż., dendrologiczność ż.
przym. dendrologiczny
Wiktionary
(1.1) rzad. drzewoznawstwo; skr. dendr.
Wiktionary
związany z nauką o drzewach i krzewach; drzewoznawczy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) bot. leśn. związany z dendrologią, wiedzą o drzewach
Wiktionary
rzecz. dendrologia ż.
Wiktionary
(1.1) drzewoznawczy
Wiktionary
Dendrometria (gr. déndron – drzewo; metréō – mierzę) – nauka zajmująca się metodami pomiaru drzew i drzewostanów. Przede wszystkim określa się:
Wikipedia
przymiotnik od: dendrometria
SJP.pl
pierwsza sztucznie otrzymana substancja, której cząsteczki mają trójwymiarową formę
SJP.pl
Dendrymer (stgr. δενδρον dendron, drzewo) – organiczne związki chemiczne o regularnej, rozgałęzionej budowie, zbudowane z przyłączanych sekwencyjnie merów wielofunkcyjnych.
Dendrymery dzięki swojej wielkiej regularności tworzą fraktalopodobne struktury, które mają szereg unikatowych własności przydatnych w wielu zastosowaniach, np. jako ciekłe siatki dyfrakcyjne, kontrolery stężenia leków w organizmie, składniki testów diagnostycznych w medycynie i wiele innych.Dendrymery otrzymuje się w wyniku sekwencyjnej, naprzemiennej, ściśle kontrolowanej polimeryzacji. Najczęściej dendrymery są otrzymywane w następujący sposób:
Wikipedia
1. zespół drobnych kryształów tworzący się podczas tężenia stopów metali lub odlewów
2. krystaliczny osad minerałów o kształcie przypominającym odciski liści paproci
3. wypustka neuronu odbierająca impulsy nerwowe od innych komórek
4. wykres w formie rozgałęzionego drzewa; popularnie: drzewo, drzewko
SJP.pl
Wikipedia
dawny, wschodni asceta, który spędzał życie na drzewach
SJP.pl
przymiotnik od: dendryt (np. agat dendrytowy, metoda dendrytowa); dendrytyczny
SJP.pl
przymiotnik od: dendryt (np. kryształ dendrytyczny, komórka dendrytyczna); dendrytowy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
celowe uszkodzenie czuciowych włókien nerwowych jako metoda leczenia przewlekłego bólu
SJP.pl
1. drażnić, wyprowadzać z równowagi;
2. martwić się o kogoś lub o coś;
3. denerwować się - wpadać w rozdrażnienie, złość
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. zdenerwować)
(1.1) działać komuś na nerwy, wyprowadzać kogoś z równowagi emocjonalnej / psychicznej
czasownik zwrotny niedokonany denerwować się (dk. zdenerwować się)
(2.1) być czymś przejętym, wzburzonym, podekscytowanym; odczuwać zdenerwowanie
Wiktionary
(1.1) Denerwuje mnie twoje zachowanie.
(2.1) Bardzo denerwowałem się przed tą trudną rozmową.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nɛrˈvɔvat͡ɕ, AS: dẽnervovać
Wiktionary
rzecz. zdenerwowanie n., denerwowanie n., nerw mrz., nerwica ż.
przym. zdenerwowany, nerwowy, denerwujący
Wiktionary
(1.1) irytować, niepokoić, zakłócać spokój, mącić, drażnić, dolewać oliwy do ognia; pot. wnerwiać; wulg. wkurwiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|denerwować.
Wiktionary
(1.1) Czy denerwowanie innych sprawia ci przyjemność?
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nɛrvɔˈvãɲɛ, AS: dẽnervovãńe
Wiktionary
czas. denerwować (się) ndk., zdenerwować (się)
rzecz. zdenerwowanie
Wiktionary
(1.1) drażnienie, dokuczanie
Wiktionary
pobudzający do gniewu; drażniący, irytujący
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wprowadzający w stan zdenerwowania, irytacji, wywołujący zdenerwowanie; dokuczliwy, wkurzający
Wiktionary
(1.1) Jego pretensjonalne zainteresowanie sztuką było wyjątkowo denerwujące.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nɛrvuˈjɔ̃nt͡sɨ, AS: dẽnervui ̯õncy
Wiktionary
czas. denerwować
przysł. denerwująco
rzecz. denerwowanie, zdenerwowanie, poddenerwowanie
Wiktionary
(1.1) wpieniający, wnerwiający
Wiktionary
nazwisko francuskie, m.in. Catherine Deneuve [czytaj: katRIN deNEW] - francuska aktorka filmowa
SJP.pl
ostra wirusowa choroba zakaźna, przenoszona przez komary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostra wirusowa choroba przenoszona przez komary powodująca m.in. ból głowy, mięśni i stawów oraz charakterystyczną wysypkę;
Wiktionary
Denga – infekcyjna choroba tropikalna wywoływana przez wirus dengi. Objawy obejmują gorączkę, ból głowy, mięśni i stawów oraz charakterystyczną wysypkę, przypominającą spotykaną w odrze. W odosobnionych przypadkach choroba prowadzi do zagrażającej życiu gorączki krwotocznej z krwotokami, trombocytopenią i hipowolemią, może się także rozwinąć wstrząs.
Wikipedia
(1.1) Nie istnieją swoiste leki przeciwwirusowe przeciwko wirusowi dengi.
Wiktionary
moneta macedońska, 1/100 denara
SJP.pl
Deni – dawna północnomacedońska moneta zdawkowa. 1 denar dzielił się na 100 deni.
Deni stał się oficjalnym środkiem płatniczym 10 maja 1993, w związku z ówczesną denominacją denara. W obiegu znajdowały się monety o nominale jedynie 50 deni. Zostały one wycofane z użycia 1 stycznia 2013.
Wikipedia
sceptyk odrzucający, podważający jakąś prawdę naukową lub fakt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psych. socjol. osoba, która odrzuca określone ustalenia naukowe, zaprzecza faktom, hołduje zaklinaniu rzeczywistości
Wiktionary
(1.1) Dookoła pełno jest wciąż klimatycznych denialistów, apologetów przemysłowej produkcji mięsa i rabunkowej deforestacji, a wybory w Polsce wygrywają ci, którzy przyrodę mają za nic.
Wiktionary
rzecz. denializm m.
:: fż. denialistka ż.
przym. denialistyczny
Wiktionary
odrzucanie, podważanie prawdy, faktu, rzeczywistości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) społ. psych. postawa zaprzeczenia faktów i odrzucenia wiedzy naukowej
Wiktionary
rzecz. denialista m., denialistka ż.
przym. denialistyczny
Wiktionary
jednostka miary grubości włókna
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) daw. rzad. rozpowiadać krzywdzące, nieprawdziwe informacje na czyjś temat
Wiktionary
(1.1) Ten sam Sienkiewicz, którego przed paru laty jeszcze, gdybyśmy mieli wolną elekcyę, wybranoby niechybnie królem polskim, wkrótce później ciągany był w błoto i denigrowany aż do odmowy ostatniej szczypty talentu […]
Wiktionary
(1.1) zob. oczerniać.
Wiktionary
dżins, jeans;
1. mocna i gruba tkanina bawełniana;
2. ubranie uszyte z denimu
SJP.pl
Denim (z ang. jeans), również teksas i potocznie dżins– tkanina bawełniana wykonana w splocie skośnym, obecnie używana przede wszystkim do produkcji ubrań denimowych. Nazwa dżins pochodzi od francuskiego bleu de Genes czyli błękit genueński, a nazwa denim od miasta Nîmes we Francji (de Nîmes = z Nîmes). W obu tych miastach już od XVI wieku produkowano tkaninę o tym splocie.
Wikipedia
dżins, jeans;
1. mocna i gruba tkanina bawełniana;
2. ubranie uszyte z denimu
SJP.pl
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: denis] obce imię żeńskie
SJP.pl
Denise – miasto i gmina w Brazylii, w stanie Mato Grosso.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wymarły gatunek człowieka, znany z DNA odkrytego w jaskini Denisowa w Rosji
SJP.pl
Człowiek z Denisowej Jaskini, denisowianin – niezdefiniowany co do rangi systematycznej takson z rodzaju człowiek (Homo) z epoki paleolitu opisany w 2010 r. Zidentyfikowany został w oparciu o analizę molekularną mitochondrialnego DNA z dwóch zębów i kości palca u ręki. Szczątki należały do osobników, które żyły około 41 tys. lat temu. Znaleziono je w Denisowej Jaskini w paśmie górskim Ałtaj na Syberii. Jak wykazały badania, palec i zęby należały do dwóch różnych osób. Jedną z nich było zidentyfikowane na podstawie DNA z małego palca u ręki dziecko płci żeńskiej między piątym a siódmym rokiem życia. Denisowianie wykazywali niskie zróżnicowanie genetyczne, z drugiej zaś strony wysoki i zróżnicowany poziom hybrydyzacji z neandertalczykiem oraz innym (nieznanym dotąd) archaicznym przedstawicielem rodzaju Homo. Przedstawiciele Homo sapiens z Azji i Oceanii wykazują domieszkę genetyczną denisowian, u Papuasów jest ona najwyższa i wynosi ok. 6%.
Wikipedia
proces zachodzący w środowiskach beztlenowych (np. w zalanych wodą glebach), podczas którego azotany zostają zredukowane do azotu gazowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. proces redukcji azotanów do azotu cząsteczkowego w warunkach beztlenowych;
Wiktionary
Denitryfikacja – reakcja chemiczna polegająca na redukcji azotanów do azotu.
Wikipedia
czas. denitryfikować ndk., zdenitryfikować dk.
przym. denitryfikacyjny
Wiktionary
dotyczący denitryfikacji
SJP.pl
Denitryfikator, źródełko – filtr akwarystyczny ostatniego etapu oczyszczania wody. Pozwala na rzadszą wymianę wody oraz ogranicza wzrost glonów.
Usuwa azotany będące końcowym produktem oczyszczania wody przez bakterie tlenowe w filtrze biologicznym. Dodatkowo usuwa część fosforanów.
Wikipedia
różnica pomiędzy najwyższym i najniższym wzniesieniem na określonym terenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. geol. różnica wysokości terenu;
Wiktionary
Deniwelacja – różnica wysokości pomiędzy najwyżej i najniżej położonym punktem na określonym terenie. Termin jest stosowany jako względna miara wysokości góry od jej podstawy lub danego punktu (np. parkingu, początku szlaku, schroniska).
Stosuje się go również w speleologi jako miarę głębokości jaskini. W przypadku gdy najwyżej położonym punktem jest otwór wejściowy, deniwelacja jest głębokością jaskini.
Wikipedia
(1.1) Klimat obszaru Koszalina kształtują masy powietrza napływające znad Oceanu Atlantyckiego, których cechy ulegają modyfikacji za sprawą sąsiedztwa Morza Bałtyckiego i deniwelacji terenu na granicy Pobrzeża Południowobałtyckiego i Pojezierza Pomorskiego.
Wiktionary
przym. deniwelacyjny
Wiktionary
(1.1) nierówność
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do deniwelacji, związany z deniwelacją
Wiktionary
rzecz. deniwelacja ż.
Wiktionary
przyrząd służący w geodezji do ustalania poziomu terenu
SJP.pl
obrabiarka używana w bednarstwie do wycinania drewnianych den do beczek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zdrobnienie od: dno
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. dno
(1.2) pot. dno niewielkiego pojemnika
(1.3) przykrywka czegoś
(1.4) górna część niektórych nakryć głowy
Wiktionary
Denko, Deńko
Deńko - nazwisko ukraińskie
Wikipedia
(1.2) Renia nosi okulary grube jak denka od butelek.
(1.3) „Chwalicie mą tabakę mości dobrodzieje, • Obaczcież co się wewnątrz tabakierki dzieje.” • Tu wycierając chustką zabrudzone denko, • Pokazał malowaną armiję maleńką (…)
(1.4) Rogatywka to czapka o główce z kwadratowym denkiem, szczególnie rozpowszechniona w Polsce.
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃nkɔ, AS: dẽnko
Wiktionary
rzecz. dno n., denuszko n.
przym. denny
przysł. dennie
Wiktionary
(1.1) denuszko
(1.3) wieczko, przykrywka
Wiktionary
wymarły paleozoiczny koralowiec; tabulat
SJP.pl
[czytaj: dener] nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
w górnictwie: dolna warstwa pokładu rudy żelaza
SJP.pl
1. spód ula;
2. deska kładziona na całą długość wozu między drabinami;
3. ścianka zamykająca otwór cylindrycznego walczaka lub pionowego zbiornika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pszcz. dolny element ula
Wiktionary
Dennica może oznaczać element konstrukcji związany z dnem, np.
Wikipedia
(1.1) Wiosną należy oczyścić dennice z osypu zimowego.
Wiktionary
IPA: dɛ̃ɲˈːit͡sa, AS: dẽ•ńica
Wiktionary
przym. dennicowy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: dennie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: denny (potocznie: beznadziejny, bezwartościowy)
SJP.pl
1. ryba morska;
2. poprzeczny element konstrukcji dennej statku
SJP.pl
Wikipedia
rodzina głębinowych ryb morskich, obejmująca wiele gatunków żyjących w Atlantyku i Pacyfiku
SJP.pl
Dennikowate (Liparidae) – rodzina morskich ryb skorpenokształtnych (Scorpaeniformes).
Wikipedia
o cechach dennikowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
1. obce imię męskie;
2. nazwisko obce
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
1. dotyczący dna
2. w przenośni: kiepski, bezwartościowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z dnem, dolną powierzchnią jakiegoś zagłębienia
(1.2) pejor. pot. pozbawiony jakiejkolwiek wartości
Wiktionary
Biografie:
Wikipedia
rzecz. dno n., denko n.
Wiktionary
(1.2) beznadziejny, bezwartościowy, kiepski
Wiktionary
1. wymiana pieniędzy w państwie związana z obniżeniem ich nominału (przy zachowanej wartości nabywczej) lub ze zmianą nazwy;
2. zmiana nazwy czegoś; przemianowanie;
3. w Europie: grupa wyznaniowa, która oddzieliła się od macierzystej formacji religijnej; w USA: każda grupa wyznaniowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. obniżenie nominału danej waluty;
(1.2) jęz. zmiana nazwy czegoś
(1.3) kośc. w Europie – grupa wyznaniowa, która oddzieliła się od macierzystej formacji religijnej; w USA – każda grupa wyznaniowa;
Wiktionary
Denominacja – reforma walutowa, polegająca na zastąpieniu dotychczasowej waluty kraju nową, bez ingerencji w kurs walutowy. Denominacji nie należy mylić z dewaluacją, ta bowiem zakłada realne obniżenie wartości waluty krajowej wobec innych walut, podczas gdy denominacja ma charakter usprawnienia czysto technicznego, a wszelkie obniżki mają w tym wypadku charakter wyłącznie nominalny.
Wikipedia
rzecz. denominator m.
przym. denominacyjny, bezdenominacyjny
Wiktionary
(1.2) przemianowanie
Wiktionary
przymiotnik od: denominacja (np. podział denominacyjny, reforma denominacyjna)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekon. związany z denominacją, dotyczący denominacji
(1.2) rel. związany z denominacją, dotyczący denominacji
Wiktionary
rzecz. denominacja ż.
przym. bezdenominacyjny
Wiktionary
w ekonomii: waluta służąca do wyznaczania kursów innych walut
SJP.pl
zmieniać wartość wyrażaną przez jakąś jednostkę
SJP.pl
zbiór wszystkich desygnatów danej nazwy, zakres znaczenia nazwy; ekstensja
SJP.pl
Denotacja – zakres danej nazwy N (jej ekstensja), tj. zbiór jej desygnatów, czyli obiektów, o których powiedzenie „To jest N” będzie zdaniem prawdziwym. Denotacją nazwy „kot” jest zbiór wszystkich (przeszłych, obecnych i przyszłych) kotów.
Wikipedia
przymiotnik od: denotacja (np. opis denotacyjny, status denotacyjny); denotatywny
SJP.pl
osoba lub przedmiot będący odniesieniem przynależnej mu nazwy; desygnat
SJP.pl
przymiotnik od: denotacja (np. funkcja denotatywna); denotacyjny
SJP.pl
o nazwie: odnosić się, wyznaczać pewien zakres przedmiotów
SJP.pl
przyrząd do mierzenia gęstości optycznej; densytometr
SJP.pl
przyrząd do mierzenia gęstości cieczy lub stężenia roztworu (używany m.in. do pomiaru gęstości elektrolitu w akumulatorach samochodowych); gęstościomierz; areometr
SJP.pl
Densymetr (łac. densus – gęsty, gr. metréō – mierzę) – rodzaj areometru wyskalowanego w jednostkach gęstości. Służy do mierzenia gęstości cieczy.
Wikipedia
przyrząd do mierzenia gęstości optycznej; densometr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie do pomiaru gęstości optycznej materiałów;
(1.2) med. urządzenie diagnostyczne do pomiaru gęstości kości
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. densytometria ż.
przym. densytometryczny
Wiktionary
metoda pomiaru stopnia zaczernienia materiałów światłoczułych w wyniku działania światła oraz obróbki chemicznej
SJP.pl
Densytometria – technika pomiaru stopnia zaczernienia światłoczułego materiału fotograficznego w wyniku działania światła i obróbki chemicznej (wywołania i utrwalenia). Stosowana jest w pomiarach czułości ogólnej i barwoczułości materiałów fotograficznych (sensytometria), oraz pomiaru stopnia zaczernienia materiału światłoczułego, a poprzez to pośrednio do pomiaru stopnia pochłaniania promieniowania zaczerniającego materiał światłoczuły.
Wikipedia
skrót od: dentysta, dentystyczny
SJP.pl
skrót
(1.1) = med. dentysta
Wiktionary
(1.1) O dużym zaskoczeniu przy przylocie do Afryki opowiada lek. dent. Sławomir Burda, który w ramach akcji „Dentysta w Afryce” spędził kilka tygodni w Kamerunie.
Wiktionary
wymawiany z udziałem czubka języka i górnego szeregu zębów; zębowy
SJP.pl
autobus z gabinetem stomatologicznym
SJP.pl
tkanka kostna otaczająca miazgę zębową; zębina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stomat. tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Profesor długo rozwodził się na temat dentyny i szkliwa.
Wiktionary
rzecz. dentysta m., dentystka ż., dentystyka ż.
Wiktionary
(1.1) zębina
Wiktionary
lekarz specjalizujący się w zakresie dentystyki (stomatologii); stomatolog
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. stomatolog.;
Wiktionary
Lekarz dentysta pot. dentysta (z łac. dens dopełniacz dentis „ząb”), dawniej lekarz stomatolog – zawód zaufania publicznego wykonywany przez osobę uprawnioną do praktycznego stosowania wiedzy z zakresu stomatologii.
Wikipedia
(1.1) Boli mnie ząb, więc muszę iść do dentysty.
(1.1) Chodzę regularnie do dentysty co sześć miesięcy.
(1.1) Możesz mi polecić dobrego dentystę?
Wiktionary
IPA: dɛ̃nˈtɨsta, AS: dẽntysta
Wiktionary
rzecz. dentystyka ż.
:: fż. dentystka ż.
przym. dentystyczny
przysł. dentystycznie
temsłow. dento-, -dont
Wiktionary
(1.1) stomatolog, wyrwiząb; gw-pl|Śląsk Cieszyński|zymbiorz.
Wiktionary
kobieta specjalizująca się w dziedzinie dentystyki (stomatologii)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta stomatolog
Wiktionary
(1.1) Ta dentystka pastwiła się nade mną prawie godzinę!
Wiktionary
IPA: dɛ̃nˈtɨstka, AS: dẽntystka
Wiktionary
rzecz. dentystyka ż., dentofobia ż.
:: fm. dentysta m.
przym. dentystyczny
przysł. dentystycznie
temsłow. dento-, -dont
Wiktionary
(1.1) stomatolog, stomatolożka
Wiktionary
→ dentystyka; stomatologiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dentystą (stomatologiem) lub dentystyką (stomatologią)
Wiktionary
(1.1) Nie znoszę zapachu gabinetu dentystycznego.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃ntɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: dẽntystyčny
Wiktionary
rzecz. dentysta m., dentystka ż., dentystyka ż.
Wiktionary
(1.1) stomatologiczny
Wiktionary
dział medycyny, nauka zajmująca się chorobami i wadami rozwojowymi zębów, jamy ustnej oraz metodami ich leczenia; stomatologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. pot. stomatologia
Wiktionary
Stomatologia, dentystyka (gr. stoma – usta + gr. logia – nauka; łac. dens – ząb) – dział medycyny zajmujący się funkcjonowaniem, patologiami i leczeniem zębów, przyzębia, języka, błony śluzowej i innych tkanek jamy ustnej oraz ją otaczających, a także stawu skroniowo-żuchwowego człowieka. Przed wejściem Polski do Unii Europejskiej używano tytułu lekarz stomatolog, potem lekarz dentysta, jednakże Naczelna Izba Lekarska dopuszcza możliwość używania obydwu tytułów.
Wikipedia
IPA: dɛ̃nˈtɨstɨka, AS: dẽntystyka
Wiktionary
rzecz. dentysta ż., dentystka ż., dentyna ż.
przym. dentystyczny
przysł. dentystycznie
temsłow. dento-, -dont
Wiktionary
proces wietrzenia, erozji i osuwania się mas skalnych, prowadzący do obniżenia wysokości kontynentów
SJP.pl
Denudacja (etym. łac. denudare, ogołacać, odkrywać; inaczej: degradacja, etym. łac. degradatio, obniżenie) – degradacja, procesy denudacyjne – procesy niszczące powodujące wyrównywanie i stopniowe obniżenie powierzchni Ziemi. Obejmuje procesy takie jak wietrzenie, erozja i ruchy masowe (przemieszczanie okruchów skalnych, efektów dezintegracji blokowej i ziarnowej) z terenów górskich i wyżynnych na nizinne, powodujące wyrównanie terenu (peneplenizacja). Zazwyczaj transportowany materiał trafia ostatecznie do oceanów, gdzie jest deponowany w postaci skał okruchowych jak piaskowce. Na obszarach obfitych w zwietrzelinę denudacja zmierza do obniżenia podłoża skalnego.
Wikipedia
dotyczący denudacji
SJP.pl
tworzenie stref pozbawionych broni nuklearnej; dezatomizacja
SJP.pl
dotyczący denuklearyzacji
SJP.pl
tworzyć terytoria pozbawione broni nuklearnej; dezatomizować
SJP.pl
tajne oskarżenie przed władzą, doniesienie, donos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poufna skarga na kogoś naruszającego ustalony porządek
Wiktionary
Donos, denuncjacja – poufne lub tajne (anonim) pismo oskarżające daną osobę lub instytucję, skierowane do osoby lub instytucji (np. policji) dysponującej sankcjami wobec oskarżanego w nim. Stanowi gatunek literatury stosowanej.
Prócz donosów ściśle poufnych zdarzają się także donosy drukowane w formie artykułu publicystycznego – donosy drukowane chęć wywołania użycia sankcji wobec osoby oskarżanej wzmacniają poprzez wywieranie nacisku na opinię publiczną.
Wikipedia
IPA: ˌdɛ̃nũnˈt͡sʲjat͡sʲja, AS: dẽnũncʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. denuncjator m., denuncjatorka ż., denuncjowanie n.
przym. denuncjatorski, denuncjacyjny
czas. denuncjować ndk.
Wiktionary
(1.1) doniesienie; pot. donos, zakapowanie, zakablowanie, podkablowanie, wsypanie, wkopanie
Wiktionary
osoba denuncjująca (poufnie donosząca władzy o popełnieniu wykroczenia); donosiciel, denuncjator, konfident
SJP.pl
kobieta denuncjująca (poufnie donosząca władzy o popełnieniu wykroczenia); donosicielka, denuncjatorka
SJP.pl
osoba denuncjująca (poufnie donosząca władzy o popełnieniu wykroczenia); donosiciel, denuncjant, konfident
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto denuncjuje
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nũnˈt͡sʲjatɔr, AS: dẽnũncʹi ̯ator
Wiktionary
rzecz. denuncjacja ż., denuncjowanie n., zadenuncjowanie n.
:: fż. denuncjatorka ż.
czas. denuncjować ndk., zadenuncjować dk.
przym. denuncjatorski, denuncjacyjny
Wiktionary
kobieta denuncjująca (poufnie donosząca władzy o popełnieniu wykroczenia); donosicielka, denuncjantka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej, która potajemnie donosi na kogoś
Wiktionary
rzecz. denuncjacja ż., denuncjowanie n., zadenuncjowanie n.
:: fm. denuncjator
czas. denuncjować ndk., zadenuncjować dk.
przym. denuncjatorski, denuncjacyjny
Wiktionary
związany z denuncjacją (np. nadzorowanie czegoś w denuncjatorski sposób, list denuncjatorski)
SJP.pl
poufne donoszenie na innych do władz lub przełożonych; delatorstwo, donosicielstwo
SJP.pl
informować poufnie o czymś władze, zwykle o wykroczeniu przeciw obowiązującemu prawu; donosić
SJP.pl
czasownik
(1.1) donosić władzom poufnie o popełnieniu przez kogoś wykroczenia, potajemnie oskarżać o takie czyny lub poglądy
Wiktionary
(1.1) Pracownicy denuncjowali uczestników spisku.
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nũnˈt͡sʲjɔvat͡ɕ, AS: dẽnũncʹi ̯ovać
Wiktionary
rzecz. denuncjacja ż., denuncjator m., denuncjatorka ż., denuncjant m., denuncjantka ż., denuncjowanie n., zadenuncjowanie n.
czas. zadenuncjować dk.
przym. denuncjatorski, denuncjacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) potajemne donoszenie władzom o popełnieniu przez kogoś wykroczenia
Wiktionary
IPA: ˌdɛ̃nũnt͡sʲjɔˈvãɲɛ, AS: dẽnũncʹi ̯ovãńe
Wiktionary
rzecz. denuncjacja ż., denuncjator m., denuncjatorka ż., zadenuncjowanie n.
czas. denuncjować ndk., zadenuncjować dk.
przym. denuncjacyjny
Wiktionary
miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kolorado
SJP.pl
Denver – miasto w Stanach Zjednoczonych w stanie Kolorado i stolica tego stanu. Miasto stanowi jednocześnie hrabstwo Denver (wspólna administracja). Położone na równinie u podnóża Gór Skalistych, nad rzeką Platte Południową.
Centrum administracyjne ma powierzchnię 400,7 km² i liczbę ludności 715 522 (2020), natomiast obszar metropolitalny Denver ma powierzchnię 21 790 km² i liczbę ludności 2 963 821 (2020). Jest to największe miasto stanu Kolorado, oraz dziewiętnasta co do wielkości aglomeracja Stanów Zjednoczonych.
Wikipedia
mieszkaniec Denver
SJP.pl
mieszkanka Denver
SJP.pl
potocznie o dezodorancie
SJP.pl
enzym trawienny pochodzenia trzustkowego; dezoksyrybonukleaza
SJP.pl
Deoksyrybonukleazy, w skrócie DN-azy – enzymy hydrolityczne z grupy nukleaz katalizujące hydrolizę łańcucha DNA na krótsze łańcuchy lub pojedyncze nukleotydy. Miejscem ataku deoksyrybonukleaz jest wiązanie fosfodiestrowe w szkielecie fosfocukrowym DNA.
Wikipedia
kwas deoksyrybonukleinowy - organiczny związek chemiczny pełniący rolę nośnika informacji genetycznej organizmów żywych i wirusów; DNA, kwas dezoksyrybonukleinowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. tylko w wyrażeniu: kwas deoksyrybonukleinowy
Wiktionary
rzecz. deoksyryboza ż.
Wiktionary
(1.1) daw. dezoksyrybonukleinowy
Wiktionary
pięciowęglowy cukier wchodzący w skład DNA; dezoksyryboza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. monosacharyd będący składnikiem kwasów deoksyrybonukleinowych;
Wiktionary
Deoksyryboza (2-deoksyryboza, dezoksyryboza) – cukier prosty z grupy aldopentoz. W deoksyrybozie w pozycji 2, zamiast grupy hydroksylowej obecnej w rybozie, znajduje się atom wodoru, w związku z czym nie podlega ona pod wzór ogólny węglowodanów [Cx(H2O)y].
Wikipedia
(1.1) Deoksyryboza jest składnikiem nukleozydów, nukleotydów i kwasów nukleinowych (w tym DNA).
Wiktionary
przym. deoksyrybonukleinowy
Wiktionary
(1.1) dezoksyryboza
Wiktionary
specjalista w zakresie deontologii
SJP.pl
1. dział etyki traktujący o obowiązkach moralnych i o tym, co decyduje o moralnej wartości czynów
2. ogół elementarnych zasad moralnych obowiązujących w danym środowisku, zawodzie, np. lekarza, prawnika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. dział etyki zajmujący się obowiązkami moralnymi i zasadami postępowania, zwłaszcza w określonych zawodach
Wiktionary
Deontologia (gr. déon, „to, co niezbędne, właściwe”; „obowiązek” i logos, „mowa”, „słowo”; przez ang. deontology, pierwotnie „etyka prywatna” (Jeremy'ego Benthama)) – nauka o powinnościach i obowiązkach, a także pogląd przeciwstawny konsekwencjalizmowi – jeśli chce się osiągnąć dobry rezultat, należy do niego dojść dobrą drogą („cel nie uświęca środków”).
Wikipedia
(1.1) Immanuel Kant jest twórcą klasycznej deontologii w etyce.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) deontology
* arabski: (1.1) علم الواجبات m.
* baskijski: (1.1) deontologia
* czeski: (1.1) deontologie ż.
* esperanto: (1.1) deontologio
* francuski: (1.1) déontologie ż.
* hiszpański: (1.1) deontología ż.
* niderlandzki: (1.1) deontologie ż.
* niemiecki: (1.1) Deontologie ż.
* nowogrecki: (1.1) δεοντολογία ż. (deontología)
* portugalski: (1.1) deontologia ż.
* słowacki: (1.1) deontológia ż.
* turecki: (1.1) deontoloji
* ukraiński: (1.1) деонтологія ż.
* włoski: (1.1) deontologia ż.
źródła.
== deontologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) filoz. deontologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
odnoszący się do deontologii (np. argumenty deontologiczne, kodeks deontologiczny, wymiar deontologiczny); deontyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. związany z deontologią; rozumiany w zakresie deontologii
Wiktionary
kierunek w etyce, wg którego nakaz miarodajnego autorytetu konstytuuje moralną powinność działania człowieka i zobowiązuje go do działania
SJP.pl
wynikający z obowiązku lub powinności, np. logika deontyczna, normy deontyczne; deontologiczny
SJP.pl
Deorbitacja – sprowadzenie statku kosmicznego z orbity w gęste warstwy atmosfery. Początek deorbitacji powoduje praca silnika rakietowego o wstecznym ciągu, czyli o ciągu ze zwrotem przeciwnym do zwrotu prędkości statku kosmicznego. Impuls całkowity silnika rakietowego niezbędny do inicjacji deorbitacji zależy od masy statku kosmicznego i wysokości orbity.
Wikipedia
grecka filozofka z V w. p.n.e., uważana za nauczycielkę Sokratesa i twórczynię koncepcji miłości platonicznej
SJP.pl
Diotyma z Mantinei lub Deotyma (gr. Διοτίμα, V w. p.n.e.), grecka filozofka. Żyła za czasów Sokratesa. Jej postać znana jest głównie dzięki umieszczeniu jej przez Platona w jego dialogu Uczta. Ponieważ jest to praktycznie jedyne dotyczące jej źródło, nie jest pewne, czy jest postacią historyczną, jednak prawie wszystkie postacie pojawiające się w Dialogach Platona były oparte na rzeczywistych osobach żyjących w starożytnych Atenach.
Wikipedia
skrót od: departament
SJP.pl
skrót
(1.1) = departament
Wiktionary
(1.1) Wiceszef IV Dep. MSW płk Adam Pietruszka usłyszał wyrok 25 lat za podżeganie do zabójstwa.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
w językoznawstwie: zanik palatalnej (miękkiej) wymowy głosek, zwłaszcza spółgłosek (np. mazowieckie "lypa" zamiast "lipa"); dyspalatalizacja
SJP.pl
Depalatalizacja – proces fonetyczny przeciwny do palatalizacji (zmiękczenia). Np. zanik miękkości sz, cz, ż, c w języku polskim.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozładowywanie towaru z palet
Wiktionary
IPA: ˌdɛpalɛtɨˈzat͡sʲja, AS: depaletyzacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. depaletyzator, depaletyzowanie
czas. depaletyzować
Wiktionary
(1.1) depaletyzowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do rozładowywania towaru z palet
Wiktionary
IPA: ˌdɛpalɛtɨˈzatɔr, AS: depaletyzator
Wiktionary
rzecz. depaletyzacja, depaletyzowanie
czas. depaletyzować
Wiktionary
czasownik
(1.1) rozładowywać towar z palet
Wiktionary
IPA: ˌdɛpalɛtɨˈzɔvat͡ɕ, AS: depaletyzovać
Wiktionary
rzecz. depaletyzacja, depaletyzowanie, depaletyzator
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rozładowywanie towaru z palet
Wiktionary
IPA: ˌdɛpalɛtɨzɔˈvãɲɛ, AS: depaletyzovãńe
Wiktionary
rzecz. depaletyzacja, depaletyzator
czas. depaletyzować
Wiktionary
(1.1) depaletyzacja
Wiktionary
[czytaj: döparDJÖ albo deparDJE] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od departament
Wiktionary
(1.1) To nie departament, lecz tylko mały departamencik.
Wiktionary
rzecz. departament m.
przym. departamentalny, departamentowy
Wiktionary
1. jednostka administracyjna Republiki Francuskiej oraz wielu państw Afryki i Ameryki Łacińskiej;
2. jednostka organizacyjna wyższego rzędu w ministerstwie lub innej instytucji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) adm. jednostka organizacyjna ministerstwa lub innej instytucji,
(1.2) adm. jednostka podziału administracyjnego w niektórych państwach,
(1.3) daw. na Litwie sąd główny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Do Departamentu należy wykonywanie zadań wynikających z polityki rządu w zakresie ochrony zabytków.
(1.2) Podział na departamenty został wprowadzony we Francji na miejsce dotychczasowych prowincji.
Wiktionary
IPA: ˌdɛparˈtãmɛ̃nt, AS: departãmẽnt
Wiktionary
przym. departamentowy, departamentalny
rzecz. departamencik mrz.
Wiktionary
struktura administracyjna charakteryzująca się niezależnością departamentów, skutkująca zmniejszonym podporządkowaniem organom władzy politycznej
SJP.pl
związany z departamentem (np. komitet departamentalny, szczebel departamentalny); departamentowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z departamentem, dotyczący departamentu, obejmujący zakresem departament
Wiktionary
rzecz. departament mrz., departamencik mrz.
przym. departamentowy
Wiktionary
(1.1) departamentowy
Wiktionary
związany z departamentem (np. system departamentowy, rady departamentowe); departamentalny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z departamentem, dotyczący departamentu, obejmujący zakresem departament
Wiktionary
rzecz. departament mrz., departamencik mrz.
przym. departamentalny
Wiktionary
(1.1) departamentalny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: fan zespołu Depeche Mode; depeszowiec, depesz
SJP.pl
potocznie: dom pomocy społecznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. praw. nazwa od DPK – dobrowolne poddanie się karze
Wiktionary
IPA: ˈdɛpɛk, AS: depek
Wiktionary
(1.1) DPK
Wiktionary
obniżenie wymiaru i ograniczenie zakresu kar ustawowych za pewne rodzaje przestępstw lub uznanie za legalne czynów wcześniej karalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. ograniczenie i złagodzenie wymiaru karalności określonego typu czynu, uznawanego dotychczas za przestępstwo lub wykroczenie;
Wiktionary
Depenalizacja – przeciwieństwo penalizacji, jest to rezygnacja z karalności określonego typu czynu, uznawanego dotychczas za przestępstwo lub wykroczenie. Rozróżnia się depenalizację pełną oraz częściową:
Wikipedia
(1.1) Inaczej mówiąc dekryminalizacja lub depenalizacja powoduje przede wszystkim zaniechanie wywierania na tę grupę osób nieustannego nacisku policyjnego.
Wiktionary
rezygnować z karania określonego rodzaju czynów, łagodzić kary za pewne rodzaje przestępstw
SJP.pl
1. dawniej: zależność, zawisłość, podległość;
2. dobra, majątek, instytucje zależne od innych instytucji;
3. kraj, państwo zależne od innego;
4. praktyka prawnicza, zajęcie dependenta
SJP.pl
Dependencja – termin wywodzący się z łacińskiego dependare, czyli „być rządzonym przez kogoś”, „zależeć od kogoś”. Obecnie termin dependencja stosowany w politologii, dotyczy dwóch rodzajów zależności terytoriów.
Pierwszy rodzaj dotyczy specyficznej formy zależności kolonialnej terytorium od metropolii. W sensie tym termin dependencja jest wyróżniany w języku polskim – w wielu innych językach jest on natomiast synonimem określenia „terytorium zależne”. Obecnie istnieją cztery takie terytoria:
Wikipedia
przestarzale: praktykant, pomocnik u adwokata lub notariusza
SJP.pl
depersonifikacja;
1. odebranie czemuś indywidualnego charakteru lub pozbawienie kogoś odrębności;
2. zaburzenie psychiczne występujące głównie w schizofrenii i głębokich stanach depresyjnych, polegające na braku wiary w swoje odczucia, w swój obraz, we własne istnienie itp.
SJP.pl
Depersonalizacja – objaw psychopatologiczny związany ze zmienionym odczuwaniem siebie jako osoby.
Depersonalizację zalicza się do zaburzeń spostrzegania, dokładniej zaś do zaburzeń spostrzegania własnej osoby i otoczenia, będących na pograniczu zaburzeń spostrzegania i zaburzeń świadomości, wraz z derealizacją bądź też do zaburzeń scalania czynności psychicznych, a w ich obrębie do objawów zaburzeń poczucia siebie. W obrębie tych ostatnich depersonalizacja wraz z dezorientacją zaliczają się do ogólnych zaburzeń poczucia siebie, jednej z czterech grup zaburzeń poczucia siebie – oprócz zaburzeń jaźni, schematu ciała i poczucia zdrowia i choroby.
Wikipedia
przymiotnik od: depersonalizacja (np. zespół depersonalizacyjny, zaburzenia depersonalizacyjne); depersonifikacyjny
SJP.pl
1. odbierać czemuś indywidualny charakter;
2. pozbawiać kogoś poczucia odrębności;
3. usuwać z dokumentów czyjeś dane personalne;
4. powodować, że relacje międzyludzkie tracą charakter osobowy
SJP.pl
depersonalizacja;
1. odebranie czemuś indywidualnego charakteru lub pozbawienie kogoś odrębności;
2. zaburzenie psychiczne występujące głównie w schizofrenii i głębokich stanach depresyjnych, polegające na braku wiary w swoje odczucia, w swój obraz, we własne istnienie itp.
SJP.pl
przymiotnik od: depersonifikacja; depersonalizacyjny
SJP.pl
komunikat w formie tekstu przesłany telegraficznie; telegram
SJP.pl
komunikat w formie tekstu przesłany telegraficznie; telegram
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) telekom. tekst przesłany telegraficznie, blankiet z tym tekstem
(1.2) telekom. prasowa wiadomość telegraficzna
(1.3) daw. urzędowa wiadomość, list pilny, dotyczący spraw państwowych
Wiktionary
Telegram (gr. tele – „daleko” + grámma – „litera, pismo”) – tekst przesłany początkowo przez telegraf, później przez dalekopis, współcześnie przez telefon, faks, e-mail lub SMS. Usługę wysyłania telegramów świadczyły placówki pocztowe. Kiedyś telegram był przesyłany w postaci teleksu za pomocą dalekopisu. W placówkach pocztowych nieposiadających dalekopisu, telegram był przekazywany do urzędu nadrzędnego telefonicznie. Obecnie usługa jest świadczona głównie za pośrednictwem internetu, a jej dostępność jest różna w różnych państwach.
Wikipedia
(1.1) Dostał depeszę, że jego matka ciężko zachorowała i musiał zaraz jechać.
Wiktionary
(1.1) telegram
Wiktionary
fanka zespołu muzycznego Depeche Mode
SJP.pl
wysyłać depeszę, zawiadamiać o czymś telegraficznie; telegrafować
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zadepeszować)
(1.1) nadawać depeszę
Wiktionary
1. dziennikarz redagujący najnowsze wiadomości;
2. potocznie: fan zespołu Depeche Mode; depesz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. członek subkultury związanej z zespołem Depeche Mode;
(1.2) środ. muz. młodz. fan zespołu Depeche Mode
Wiktionary
Depesze lub depeszowcy – subkultura fanów brytyjskiej grupy muzycznej Depeche Mode, która pojawiła się w Polsce w latach 80. XX wieku. Depeszowcy nie są subkulturą według jej ściśle pojętej definicji – nie posiadają własnej ideologii, lecz jedynie własny oryginalny wygląd.
Wikipedia
(1.1) Depeszowcy często nosili ubrania z logo swojego ulubionego zespołu.
(1.2) Pamiętam nieformalną „wojnę” między depeszowcami a metalowcami.
Wiktionary
rzecz. depesz
przym. depeszowski
Wiktionary
(1.1) depesz
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla okresu działania i twórczości grupy Depeche Mode
Wiktionary
(1.1) Na co dzień z depeszowskich ciuchów zostają mi tylko buty, bo martensy pasują do wszystkiego i są bardzo wygodne.
Wiktionary
rzecz. depeszowiec mos.
Wiktionary
związany z depeszą
SJP.pl
proces usuwania pigmentu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) utrata barwy skóry
Wiktionary
Hipopigmentacja – jedno z zaburzeń barwnikowych skóry polegające na niedoborze melaniny w naskórku.
Wikipedia
epilacja;
1. usuwanie nadmiernego, niepożądanego owłosienia w celach leczniczych lub kosmetycznych;
2. mechaniczne usuwanie sztywnych włosów ze skór futerkowych w celu ich wykończenia i uszlachetnienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. med. usuwanie włosów z miejsc niepożądanych za pomocą urządzeń lub środków chemicznych;
(1.2) techn. proces uszlachetniania i wykańczania skór futerkowych poprzez mechaniczne usuwanie sztywnych, wystających włosów
Wiktionary
Depilacja – termin określający usuwanie owłosienia ciała.
Wikipedia
(1.1) Poddałem się bezbolesnej depilacji klatki piersiowej.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpʲiˈlat͡sʲja, AS: depʹilacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. depilator m., depilowanie n., wydepilowanie n.
czas. depilować ndk., wydepilować dk.
przym. depilacyjny
Wiktionary
(1.1) epilacja
(1.2) epilacja
Wiktionary
dotyczący depilacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z depilacją, dotyczący depilacji
Wiktionary
rzecz. depilacja ż., depilator m., depilowanie n., wydepilowanie n.
czas. depilować ndk., wydepilować dk.
Wiktionary
przyrząd służący do usuwania nadmiernego, niechcianego owłosienia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kosmet. przyrząd służący do usuwania owłosienia razem z cebulkami;
(1.2) kosmet. preparat kosmetyczny służący do usuwania owłosienia razem z cebulkami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Dostępne są depilatory z pęsetami lub z obracającymi się dyskami, które usuwają owłosienie.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpʲiˈlatɔr, AS: depʹilator
Wiktionary
rzecz. depilacja ż., depilowanie n., wydepilowanie n.
czas. depilować ndk., wydepilować dk.
przym. depilacyjny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. depilacja ż., depilowanie n., wydepilowanie n.
czas. depilować ndk., wydepilować dk.
przym. depilacyjny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Polski - Kosmetyka
(1.1) zoblistę|brzytwa|golarka|maszynka do golenia|pęseta|żyletka.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) epilator, depilator
* czeski: (1.1) epilátor m.
* interlingua: (1.1) depilatorio
* niemiecki: (1.1) Haarentfernungsmittel n.
źródła.
== depilator (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) depilator
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) epilator
Wiktionary
środek do usuwania zbędnego owłosienia
SJP.pl
usuwać niepożądane owłosienie
SJP.pl
czasownik
(1.1) dokonywać depilacji, usuwać owłosienie z ciała
Wiktionary
(1.1) Zarys i grubość brwi, nadane nam przez naturę możemy zmieniać depilując część włosów.
(1.1) Wosk jest też najpopularniejszą metodą depilacji wśród Włoszek, które oprócz nóg, okolic bikini i skóry pod pachami depilują też włoski znad górnej wargi.
Wiktionary
rzecz. depilator m., depilacja ż., depilowanie n., wydepilowanie n.
czas. wydepilować dk.
przym. depilacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kosmet. usuwanie zbędnego owłosienia
Wiktionary
rzecz. depilacja ż., depilator mrz., wydepilowanie n.
czas. depilować ndk., wydepilować dk.
przym. depilacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) harc. zajęcia związane z rozebraniem obozu harcerskiego na jego koniec po zakończeniu wszystkich zajęć, przed wyjazdem
Wiktionary
(1.1) Dziś zaczynamy depionierkę.
Wiktionary
(1.1) dekwaterka
Wiktionary
wypaczenie się elementu początkowego płaskiego
SJP.pl
przenikanie wody z otoczenia do odwodnionej komórki; turgor
SJP.pl
Deplazmoliza – proces odwrotny do plazmolizy, polegający na pobieraniu wody przez komórkę przeniesioną z roztworu hipertonicznego i zanurzoną w roztworze hipotonicznym. W wyniku deplazmolizy komórka odzyskuje turgor, a błona komórkowa w komórkach roślinnych, ponownie w pełni przylega do ściany komórkowej.
Deplazmoliza zachodzi tylko jeżeli białka błony komórkowej nie uległy denaturacji, a błona jest nierozerwana, dzięki czemu wciąż cechuje ją półprzepuszczalność.
Wikipedia
zmniejszenie, wyczerpanie, uszczuplenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. przekształcenie zapożyczanego wyrazu występującego pierwotnie w liczbie mnogiej do liczby pojedynczej w języku pożyczającym
Wiktionary
(1.1) Dziś można jednak przypuszczać, że coraz lepsza i powszechniejsza znajomość angielskiego przynajmniej w relacjach polszczyzny z tym językiem depluralizacji zapożyczeń sprzyjać nie będzie, a regułą się staną zachowania gramatyczne takie jak Andrzeja Osęki.
Wiktionary
potocznie:
1. nadepnąć;
2. przyspieszyć, prowadząc samochód; wcisnąć gaz do dechy
SJP.pl
dépôt;
1. miejsce postoju oraz naprawy parowozów, wagonów; lokomotywownia;
2. skład, magazyn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. kolej. miejsce postoju, konserwacji i obsługi lokomotyw i wagonów
(1.2) przest. magazyn, skład
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. remiza
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) daw. dépôt; współcz. lokomotywownia
(1.2) daw. dépôt; współcz. magazyn, skład, składnica
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. guzik
Wiktionary
Depok – miasto w Indonezji na Jawie w prowincji Jawa Zachodnia w zespole miejskim Dżakarty.
Wikipedia
zmniejszenie stopnia polaryzacji światła, ogniwa galwanicznego itp.
SJP.pl
Depolaryzacja – zmniejszenie ujemnego potencjału elektrycznego wewnątrz neuronu spowodowane napływem przez kanały jonowe w błonie komórkowej jonów sodu do cytoplazmy komórki (potencjał zmienia się średnio od −80 mV do +10 mV). Prowadzi ona do pobudzenia komórki nerwowej lub mięśniowej. Jeżeli wartość potencjału przekroczy wartość progową to dojdzie do przekazania informacji.
Wikipedia
przymiotnik od: depolaryzacja
SJP.pl
substancja zmniejszająca polaryzację elektrod w pracujących elektrolizerach
SJP.pl
Depolaryzator (substancja elektroaktywna) – substancja chemiczna obecna w roztworze elektrolitu, która ulegając procesom utleniania bądź redukcji na powierzchni elektrody, przeciwdziała jej polaryzacji, tj. powoduje zmiany potencjału elektrody w kierunku potencjału równowagowego. Pojęcie depolaryzator jest też często używane w sensie ogólniejszym, jako określenie substancji dodawanej do elektrolitu w celu zapobiegania wszelkim niepożądanym reakcjom elektrodowym.
Wikipedia
znosić lub osłabiać polaryzację
SJP.pl
proces rozpadu polimeru w monomer lub w polimer o zmniejszonym ciężarze cząsteczkowym, zachodzący ze zmianą lub bez zmiany składu chemicznego
SJP.pl
Depolimeryzacja – reakcja chemiczna rozpadu polimeru (związku wielkocząsteczkowego) na monomery, zachodząca tak samo jak reakcja polimeryzacji, tyle że w przeciwną stronę.
Depolimeryzacją nazywa się proces, w którym głównym produktem są wyjściowe monomery. Jeśli proces rozkładu polimeru przebiega z wytworzeniem innych produktów nazywa się go degradacją. Przykładem degradacji, (a nie depolimeryzacji) jest np. rozkład usieciowanej żywicy fenolowo-formaldehydowej (bakelit), która pod wpływem wysokiej temperatury rozkłada się na mieszaninę wielu związków.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|depolimeryzować.
Wiktionary
czas. depolimeryzować
Wiktionary
pozbawienie czegoś charakteru politycznego, oddzielenie od wpływu polityki i polityków
SJP.pl
zatracenie polskości, wynaradawianie się Polaków
SJP.pl
Depolonizacja – działania w zakresie języka, kultury, własności zmierzające do zmniejszenia poczucia polskości, zaniku pamięci o polskim języku, korzeniach i tradycjach. Przeciwieństwo polonizacji.
Depolonizacja w XVIII/XIX wieku obejmowała celowe działania na terenie wszystkich 3 rozbiorów (zabór pruski, zabór austriacki, zabór rosyjski) Polski.
Wikipedia
dotyczący depolonizacji
SJP.pl
1. odbierać czemuś cechy polskości, polski charakteru;
2. wynaradawiać Polaków;
3. depolonizować się - o Polaku: wynaradawiać się
SJP.pl
osoba, u której coś zdeponowano; depozytariusz
SJP.pl
czasownik mający formę bierną, a znaczenie czynne - głównie w łacinie
SJP.pl
1. osoba składająca pieniądze lub przedmioty na przechowanie, w depozyt; depozytor;
2. dawniej: osoba składająca zeznania, świadek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. osoba posiadająca depozyt
(1.2) praw. zaprzysiężony świadek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) ekon. firma lub organizacja posiadająca depozyt
Wiktionary
Deponent – osoba, przedsiębiorstwo lub organizacja, która złożyła depozyt. W odniesieniu do deponentów nie należy stosować terminu depozytariusz, ponieważ odnosi się on do osoby lub instytucji, która przyjmuje depozyt.
W znaczeniu ekonomicznym deponent składa zazwyczaj depozyt bankowy w postaci pieniężnej lub rzeczowej. W zamian za ulokowanie depozytu pieniężnego, bank płaci deponentowi odsetki, które są zależne głównie od długości zadeklarowanego czasu depozytu i stóp procentowych na rynku.
Wikipedia
IPA: dɛˈpɔ̃nɛ̃nt, AS: depõnẽnt
Wiktionary
czas. deponować ndk., zdeponować dk.
Wiktionary
(1.1) depozytor
Wiktionary
składać coś, np. pieniądze, w depozyt
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) praw. pozostawiać gdzieś lub u kogoś pieniądze albo kosztowności, w celu ich zabezpieczenia
(1.3) ekol. składować dane materiały lub płyny w miejscu, gdzie nie stanowią one zagrożenia dla ludzi i środowiska naturalnego
Wiktionary
(1.1) Sztabki złota i pierścionki deponowaliśmy w zamówionym przez nas sejfie
(1.2) Pieniądze na budowę tego domu deponowałem na oprocentowanym koncie
(1.1) Odpady radioaktywne deponujemy w specjalnej strefie, z dala od elektrowni atomowej
Wiktionary
rzecz. deponowanie n., deponent m., deponens m., deponariusz m.
czas. zdeponować dk.
Wiktionary
zmniejszenie się zaludnienia w terenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyludnienie, zmniejszenie stanu zaludnienia
Wiktionary
Depopulacja albo spadek populacji – dowolne zmniejszenie liczebności jakiegoś organizmu na wskazanym terenie. Zwykle określa się tym terminem drastyczne zmniejszenie populacji ludzi na jakimś obszarze. Może ono być spowodowane zarówno powolnymi trendami demograficznymi, jak migracje czy ujemny przyrost naturalny, bądź gwałtownymi wydarzeniami, takimi jak katastrofy naturalne, epidemie czy wojny.
Wikipedia
przym. depopulacyjny
Wiktionary
dotyczący depopulacji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z depopulacją
Wiktionary
rzecz. depopulacja ż.
Wiktionary
utrata popularności, stawanie się niepopularnym
SJP.pl
1. zmniejszać popularność kogoś lub czegoś;
2. depopularyzować się - stawać się mniej popularnym, tracić popularność
SJP.pl
umowa na określony termin
SJP.pl
Deport (ang. backwardation) – to warunki rynkowe, w których cena towaru o dostawie w bliższym terminie jest wyższa niż cena towaru o dłuższym terminie dostawy.
Uwaga: W żargonie branżowym backwardation może odnosić się do sytuacji, w której ceny kontraktów futures znajdują się poniżej bieżącej ceny spot.
Wikipedia
1. przymusowe przesiedlenie, zesłanie skazanego do odległego, izolowanego miejsca, połączone z częściowym lub całkowitym ograniczeniem wolności;
2. wydalenie z terenu państwa przebywającego w nim nielegalnie obywatela innego kraju, głównie do kraju ojczystego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zesłanie do określonego miejsca na przymusowy pobyt
(1.2) praw. polit. wydalenie cudzoziemca poza granice danego kraju
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) W zeszłym tygodniu miały miejsce deportacje nielegalnych imigrantów.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpɔrˈtat͡sʲja, AS: deportacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. deportowanie n.
czas. deportować ndk.
przym. deportacyjny
Wiktionary
(1.1) zesłanie, zsyłka
(1.2) wydalenie
Wiktionary
dotyczący deportacji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący deportacji, deportowania
Wiktionary
(1.1) W 2015 r. doszło do blisko 400 prób samobójczych w brytyjskich ośrodkach deportacyjnych.
Wiktionary
rzecz. deportacja ż., deportowanie n.
czas. deportować ndk.
Wiktionary
nazwa wielu klubów sportowych w krajach hispanojęzycznych
SJP.pl
Wikipedia
czynność polegająca na wydaleniu cudzoziemca z danego kraju
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) zsyłać, wywozić z rozkazu władz poza granice państwa lub miejscowości
Wiktionary
(1.1) Nielegalni imigranci zostali deportowani.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpɔrˈtɔvat͡ɕ, AS: deportovać
Wiktionary
rzecz. deportacja ż., deportowanie n.
przym. deportacyjny
Wiktionary
1. kobieta skazana na deportację;
2. kobieta poddana deportacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deportować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpɔrtɔˈvãɲɛ, AS: deportovãńe
Wiktionary
rzecz. deportacja ż.
czas. deportować
przym. deportacyjny
Wiktionary
(1.1) zsyłanie
Wiktionary
osoba skazana na deportację
SJP.pl
związany z deportem
SJP.pl
dépôt, depo; dawniej:
1. miejsce postoju oraz naprawy parowozów, wagonów; lokomotywownia;
2. skład, magazyn;
3. dworzec, zajezdnia
SJP.pl
Depot – przysiółek wsi Dąbrówka Wielkopolska w Polsce położony w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Zbąszynek.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od depozyt
Wiktionary
(1.1) To nie depozyt, lecz tylko mały depozycik.
Wiktionary
rzecz. depozyt m.
przym. depozytowy
Wiktionary
1. pozbawienie urzędu duchownego;
2. stopniowe przemieszczanie się luźnych materiałów
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: depozycja
SJP.pl
1. umowa, na mocy której jedna osoba lub instytucja przyjmuje na przechowanie np. pieniądze czy kosztowności drugiej osoby;
2. pieniądze, kosztowności itp., przechowywane na podstawie tej umowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) formalne przejęcie na przechowanie czegoś należącego do kogoś innego
(1.2) miejsce przechowywania wartościowych rzeczy
(1.3) bank. środki pieniężne przechowywane w banku
Wiktionary
Depozyt (z łac. depositum, r. n. od depositus, imiesłów od deponere ‘odłożyć’, de- 'od-' i ponere ‘ustawić, położyć’) – miejsce przeznaczone do przetrzymywania zabezpieczonych pieniędzy lub innych, wartościowych dla deponenta przedmiotów. Pojęcie to ma wielorakie znaczenie, z biegiem czasu stając się ważnym elementem szeregu instytucji w sferze prawa i bankowości.
Wikipedia
rzecz. depozytariusz mos., depozytor mos., depozytorium n.
:: zdrobn. depozycik mrz.
przym. depozytowy
Wiktionary
(1.1) przechowanie
(1.2) depozytorium, skarbiec, skrytka, trezor
(1.3) lokata
Wiktionary
osoba, u której złożono depozyt
SJP.pl
Depozytariusz – w prawie międzynarodowym państwo, grupa państw, organizacja międzynarodowa lub organ organizacji międzynarodowej przechowujący oryginał umowy międzynarodowej (wielostronnej) oraz dokumenty z nią związane (dokumenty ratyfikacyjne, zastrzeżenia, sprzeciwy do zastrzeżeń, oświadczenia, itd). Depozytariusz informuje strony umowy o wszelkich zmianach dotyczących tej umowy, np. o przystąpieniu do niej kolejnych stron, wypowiedzenia umowy przez obecną stronę (strony) itd.
Wikipedia
kobieta, u której złożono depozyt
SJP.pl
osoba składająca pieniądze lub przedmioty wartościowe w depozyt; deponent
SJP.pl
kobieta składająca pieniądze lub przedmioty wartościowe w depozyt; deponentka
SJP.pl
związany z depozytem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z depozytem, dotyczący depozytu, stanowiący depozyt
Wiktionary
rzecz. depozyt mrz., depozycik mrz., depozytariusz mos., depozytor mos., depozytorium n.
Wiktionary
(1.1) powierniczy
Wiktionary
zdemoralizowanie kogoś, doprowadzenie do zepsucia, zgorszenia, upadku moralności; demoralizacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zepsucie obyczajów, przyjętych zasad, zejście z uczciwej drogi
Wiktionary
(1.1) Deprawacja nieletnich jest przestępstwem.
Wiktionary
IPA: ˌdɛpraˈvat͡sʲja, AS: depravacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. deprawowanie n., zdeprawowanie n., deprawator m.
czas. deprawować ndk., zdeprawować dk.
przym. deprawacyjny, zdeprawowany
Wiktionary
(1.1) demoralizacja
Wiktionary
osoba demoralizująca otoczenie, powodująca czyjś upadek moralności i zepsucie obyczajów; demoralizator, gorszyciel
SJP.pl
kobieta, która deprawuje otoczenie, powoduje czyjś upadek moralności i zepsucie obyczajów; demoralizatorka, gorszycielka
SJP.pl
pozbawiać zasad moralnych, szerzyć zgorszenie, doprowadzać do zepsucia; demoralizować, gorszyć, znieprawiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deprawować.
Wiktionary
rzecz. zdeprawowanie n., deprawacja ż., deprawator m.
czas. deprawować ndk., zdeprawować dk.
przym. deprawacyjny, zdeprawowany
Wiktionary
książkowo: w sposób powodujący deprawację; demoralizująco, gorsząco
SJP.pl
potocznie: depresja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. pot. psych. depresja
Wiktionary
(1.1) W naszym słowniku deprecha to po prostu uczucie przygnębienia. Często używamy słowa „depresja” do określenia naszego stanu, kiedy po prostu mamy gorszy dzień.
Wiktionary
rzecz. depresja ż.
przym. depresyjny
przysł. depresyjnie
Wiktionary
obniżenie wartości czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. spadek wartości dobra lub usługi, zwykle pieniądza w systemie płynnych kursów walut;
(1.2) obniżenie wartości czegoś
Wiktionary
Deprecjacja (łac. depretiare 'obniżać cenę' od de- 'z, od, wy-' i pretium 'cena; wartość; nagroda') – spadek wartości towaru lub dobra.
Wikipedia
(1.1) Spadek popytu na polskie towary spowodował deprecjację złotego, przez co kurs euro wzrósł z 3,80 zł do 4,20 zł.
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɛˈt͡sʲjat͡sʲja, AS: deprecʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. deprecjonowanie n., zdeprecjonowanie n.
czas. deprecjonować ndk., zdeprecjonować dk.
przym. deprecjacyjny, deprecjatywny
Wiktionary
obniżający wartość, wyrażający pogardę, negatywny stosunek do kogoś lub czegoś; deprecjatywny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od deprecjacja
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɛt͡sʲjaˈt͡sɨjnɨ, AS: deprecʹi ̯acyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. deprecjacja ż., deprecjonowanie n., zdeprecjonowanie n.
czas. deprecjonować, zdeprecjonować
przym. deprecjatywny
Wiktionary
(1.1) deprecjatywny
Wiktionary
cecha czegoś obniżającego wartość, wyrażającego pogardę, negatywny stosunek do kogoś lub czegoś
SJP.pl
obniżający wartość, wyrażający pogardę, negatywny stosunek do kogoś lub czegoś; deprecjacyjny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) jęz. wyrażający negatywny stosunek do kogoś lub czegoś, obniżający jego wartość, wyrażający pogardę lub ironię
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɛt͡sʲjaˈtɨvnɨ, AS: deprecʹi ̯atyvny
Wiktionary
rzecz. deprecjacja ż., deprecjatywność ż., deprecjonowanie n., zdeprecjonowanie n.
czas. deprecjonować ndk., zdeprecjonować dk.
przym. deprecjacyjny
Wiktionary
(1.1) skr. depr.
Wiktionary
obniżać wartość
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) obniżać wartość, powodować utratę wartości
(1.2) przedstawiać coś w gorszym świetle, umniejszać wartość
czasownik zwrotny niedokonany deprecjonować się
(2.1) zmniejszać swoją wartość, tracić na wartości
Wiktionary
(1.2) Problem z patronami ulic. PiS nie deprecjonuje kandydatów, ale woli innych.
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɛt͡sʲjɔ̃ˈnɔvat͡ɕ, AS: deprecʹi ̯õnovać
Wiktionary
czas. zdeprecjonować dk.
rzecz. deprecjacja ż., deprecjonowanie n., zdeprecjonowanie n.
przym. deprecjacyjny, deprecjatywny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deprecjonować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɛt͡sʲjɔ̃nɔˈvãɲɛ, AS: deprecʹi ̯õnovãńe
Wiktionary
rzecz. zdeprecjonowanie n., deprecjacja ż.
czas. deprecjonować ndk., zdeprecjonować dk.
przym. deprecjacyjny, deprecjatywny
Wiktionary
dawniej: przepraszać, przeprosić w obecności świadków
SJP.pl
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) daw. przeprosić/przepraszać w obecności świadków
Wiktionary
(1.1) Przed pojedynkiem zwyczaj jest posłać przyjacioł, / Układać się. Wszak Hrabia może nas przeprosić, / Deprekować; czekaj Waść, czasu jeszcze dosyć.
Wiktionary
osoba cierpiąca na depresję
SJP.pl
Depresanty – grupa środków psychoaktywnych działających depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy (uspokajająco, relaksująco, usypiająco, przeciwlękowo i spowalniająco).
Depresanty są często nadużywane (alkohol etylowy jest najpopularniejszym z nich). W dużej dawce mogą powodować utratę świadomości lub nawet śmierć.
Wikipedia
kobieta cierpiąca na depresję
SJP.pl
dodatek do paliwa obniżający temperaturę zamarzania
SJP.pl
1. zaburzenia psychiczne z grupy zaburzeń afektywnych, charakteryzujące się m. in. obniżeniem nastroju;
2. potocznie: niechorobowy stan pogorszonego nastroju; przygnębienie;
3. niezalany obszar leżący poniżej poziomu morza;
4. okres braku popytu na towary, niskiego poziomu cen i słabej aktywności gospodarczej; dekoniunktura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. med. chorobliwe przygnębienie i zahamowanie czynności psychicznych;
(1.2) pozorne pogłębienie poziomu, kąt między płaszczyzną poziomą a linią wiodącą od oka obserwatora do wyodrębnionego punktu na horyzoncie
(1.3) ekon. faza cyklu koniunkturalnego następująca po kryzysie
(1.4) geogr. obszar leżący poniżej poziomu morza;
(1.5) meteorol. obszar obniżonego ciśnienia atmosferycznego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) On choruje na depresję.
(1.3) Nastąpiła depresja.
(1.4) Znajdujemy się na obszarze depresji.
Wiktionary
IPA: dɛˈprɛsʲja, AS: depresʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. depresjonik m., depresjonista m., depresjoniczka ż., depresjonistka ż., depresyjność ż.
:: zdrobn. depresyjka ż.
przym. depresyjny, depresjonistyczny
przysł. depresyjnie, depresjonistycznie
Wiktionary
(1.1) daw. pot. melancholia
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) psych. sprzyjający rozwijaniu się depresji
Wiktionary
(1.1) Depresjogenne działanie alkoholu tłumaczy się jego pośrednim wpływem na wiele układów neuroprzekaźnikowych, powodującym taki ich stan, jak spotykany w niektórych depresjach.
Wiktionary
→ depresja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) psych. taki, który wywołuje depresję, przygnębienie
(1.2) psych. taki, który prezentuje depresję, zniechęcenie
(1.3) geol. położony poniżej poziomu morza
Wiktionary
(1.2) Samobójstwo jest skrajną konsekwencją niechcianej bezdzietności, ale oprócz niego stan ten często wiąże się także z innymi depresyjnymi objawami.
(1.3) Zagrożenie powodziowe dotyczy mierzei nisko położonych oraz depresyjnych obszarów przymorskich, a także wysokich brzegów klifowych.
Wiktionary
rzecz. depresja ż., deprecha ż., depresyjność ż.
Wiktionary
(1.1) dołujący, przygnębiający, smutny
(1.2) przygnębiony, smutny, załamany, zdołowany, zniechęcony
Wiktionary
rodzaj aparatu ortodontycznego
SJP.pl
proces wzbogacania pracowników najemnych przez uzyskanie praw własności do środków produkcji
SJP.pl
dawniej: barometr - przyrząd do mierzenia ciśnienia powietrza
SJP.pl
1. wprowadzać w zakłopotanie, powodować, że ktoś traci pewność siebie;
2. deprymować się - wpadać w zakłopotanie, tracić pewność siebie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdeprymować)
(1.1) wprawiać w stan zakłopotania, niepewności
(1.2) zniechęcać, przygnębiać
Wiktionary
(1.1) Student zarzucił komisji, że umyślnie deprymuje zdających.
(1.2) Dźwięk uderzających o szybę kropli deszczu deprymuje mnie i wpędza w depresję.
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɨ̃ˈmɔvat͡ɕ, AS: deprỹmovać
Wiktionary
rzecz. deprymowanie n., zdeprymowanie n.
czas. zdeprymować dk.
przym. deprymujący
Wiktionary
(1.2) dołować, przygnębiać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deprymować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛprɨ̃mɔˈvãɲɛ, AS: deprỹmovãńe
Wiktionary
czas. deprymować
rzecz. zdeprymowanie n.
Wiktionary
taki, który wprowadza w zakłopotanie, powoduje, że ktoś traci pewność siebie; przygnębiający, przygniatający, przytłaczający
SJP.pl
1. w psychologii: pozbawienie możliwości działania, doprowadzenie do bezsilności;
2. w polityce: utrudnianie lub zamknięcie dostępu do stanowisk publicznych określonym grupom ludzi ze względu na narodowość lub rasę
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: deprywacja
SJP.pl
odebranie czemuś cech prywatności, spowodowanie, że coś prywatnego, np. religia, staje się przedmiotem publicznym
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przygniatać coś, stąpając po tym
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. depnąć)
(1.1) przygniatać coś, stąpając po tym
(1.2) przemierzać jakąś drogę lub przestrzeń pieszo, chodzić dużo, stale po jakichś miejscach
(1.3) przen. brutalnie znieważać, poniewierać kogoś lub coś
(1.4) przen. brutalnie łamać zasadę, umowę
(1.5) pot. chodząc zostawiać ślady stóp, brudzić nogami
(1.6) pot. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) ornit. o samcach ptaków: zapładniać
(1.7) kulin. ugniatać kapustę lub winogrona we wstępnej obróbce
Wiktionary
(1.1) Gnaliśmy na miejsce wypadku, przewracając menażki i depcąc ogniska.
Wiktionary
IPA: ˈdɛptat͡ɕ, AS: deptać
Wiktionary
rzecz. rozdeptywanie n., rozdeptanie n., nadepnięcie n., nadeptywanie n., deptak m., deptanie n., depnięcie n., udeptywanie n., udeptanie n., wydeptywanie n., wydeptanie n., przydeptywanie n., przydepnięcie n., zadeptywanie n., zadeptanie n., deptacz mos., deptanka ż.
czas. depnąć dk., udeptywać ndk., udeptać dk., wydeptywać ndk., wydeptać dk., przydeptywać ndk., przydeptać dk., przydepnąć dk., zadeptywać ndk., zadeptać dk.
Wiktionary
(1.1) miażdżyć stopami, rozdeptywać, tratować
Wiktionary
osoba udeptująca coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ten, który depcząc ugniata coś
Wiktionary
rzecz. deptak m., deptanie n., podeptanie n., zdeptanie n., wydeptanie n., wydeptywanie n., przydeptywanie n., przydepnięcie n., depnięcie n.
czas. deptać ndk., podeptać dk., zdeptać dk., wydeptać dk., wydeptywać ndk., przydeptywać ndk., przydepnąć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od deptak
Wiktionary
rzecz. deptak m.
Wiktionary
1. potocznie: elegancki aleja spacerowa, najczęściej w obrębie miasta, wyłączona z ruchu kołowego;
2. w technice: pedał miechów przy organach, służący do kalikowania;
3. w technice: pedał w danych maszynach tkackich;
4. krąg udeptany przez chodzące w kieracie konie;
5. dawniej:urządzenie napędowe w postaci koła z łopatkami, poruszane ciężarem wspinających się ludzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ulica, aleja lub plac tylko dla pieszych
Wiktionary
Strefa piesza, deptak – ulica, skwer, aleja lub plac wyłączone całkowicie (lub prawie całkowicie) z ruchu kołowego. Najczęściej położona w śródmieściu, spełnia funkcje centrum handlowego i gastronomicznego, niekiedy kulturalnego. Strefy piesze lokalizuje się też w związku ze wzmożonym ruchem turystycznym. Podobnym rozwiązaniem jest strefa uspokojonego ruchu, z tym, że w tych obszarach dopuszcza się ograniczony ruch pojazdów, np. w formie woonerf.
Wikipedia
(1.1) Jeżdżenie na rowerze po deptaku jest surowo zabronione.
Wiktionary
IPA: ˈdɛptak, AS: deptak
Wiktionary
rzecz. deptacz mos., deptanka ż., deptanie n.
:: zdrobn. deptaczek m.
czas. deptać ndk., udeptywać ndk.
przym. deptakowy
Wiktionary
(1.1) strefa piesza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przygniatanie czegoś, następowanie na coś w czasie chodzenia
(1.2) reg-pl|Mazury. okres godowy ptactwa domowego
Wiktionary
IPA: dɛˈptãɲɛ, AS: deptãńe
Wiktionary
rzecz. rozdeptywanie n., rozdeptanie n., zdeptanie n., udeptanie n., deptacz mos., deptak m., deptanka ż.
czas. deptać, udeptywać, rozdeptać
Wiktionary
deptanie po czymś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chodzenie po czymś z celowym deptaniem
Wiktionary
czas. deptać
rzecz. deptanie n., deptak mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od deputat
Wiktionary
(1.1) To nie deputat, lecz tylko mały deputacik.
Wiktionary
rzecz. deputat m.
Wiktionary
1. przestarzale: grupa przedstawicieli, pełnomocników jakiejś zbiorowości, delegacja
2. grupa osób wyznaczona do spełnienia określonej czynności, określonego zadania; komisja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. urząd posła
(1.2) hist. wysłanie osoby
(1.3) przest. delegacja
Wiktionary
IPA: ˌdɛpuˈtat͡sʲja, AS: deputacʹi ̯a
Wiktionary
czas. deputować
rzecz. deputat
Wiktionary
związany z deputatem
SJP.pl
przestarzale: członek deputacji; deputowany, delegat; deputat
SJP.pl
przestarzale: członek deputacji; deputowany, delegat; deputant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. członek deputacji
(1.2) przest. deputowany
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) część uposażenia lub uposażenie dodatkowe wypłacane w naturze artykułami pierwszej potrzeby, typu opał, żywność;
Wiktionary
osoby o nazwisku „Deputat”:
Wikipedia
(2.1) W tym roku żadna z pracowniczek nie dostała deputatu.
Wiktionary
IPA: dɛˈputat, AS: deputat
Wiktionary
rzecz. deputacja ż., deputowany m., deputacik mrz.
czas. deputować
Wiktionary
osoba, której przysługuje deputat
SJP.pl
przymiotnik od: deputat
SJP.pl
dawniej: posłać, posyłać kogoś jako przedstawiciela, wysłannika, pełnomocnika; delegować (wydelegować)
SJP.pl
czasownik
(1.1) zastępować się kimś
Wiktionary
IPA: ˌdɛpuˈtɔvat͡ɕ, AS: deputovać
Wiktionary
rzecz. deputowanie n., deputacja, deputat
Wiktionary
kobieta będąca członkiem parlamentu lub innych władz wybieralnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini parlamentu lub innych władz wybieralnych
Wiktionary
Deputowany (forma żeńska: deputowana; etymologia: łac. deputatus – wyznaczony) – przedstawiciel ludności w wybieralnym organie przedstawicielskim, takim jak parlament, rada gminy, rada powiatu czy też sejmik województwa.
Wikipedia
(1.1) Nasza Jola została deputowaną do izby niższej.
Wiktionary
rzecz.
:: fm. deputowany m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deputować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛputɔˈvãɲɛ, AS: deputovãńe
Wiktionary
czas. deputować
Wiktionary
1. członek niższej izby parlamentu w niektórych krajach
2. w Polsce przedrozbiorowej: poseł na sejm wybierany przez stan mieszczański
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wybrany członek parlamentu lub innego ciała wybieralnego w głosowaniu
Wiktionary
Deputowany (forma żeńska: deputowana; etymologia: łac. deputatus – wyznaczony) – przedstawiciel ludności w wybieralnym organie przedstawicielskim, takim jak parlament, rada gminy, rada powiatu czy też sejmik województwa.
Wikipedia
(1.1) Patrzcie, jak te deputowane się rozlazły po salonach.
Wiktionary
rzecz.
:: fż. deputowana ż.
Wiktionary
gruby koc, używany głównie jako okrycie na konie; derka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: derka
Wiktionary
Dera (cyr. Дера) – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Republice Serbskiej, w mieście Prijedor. W 2013 roku liczyła 753 mieszkańców.
Wikipedia
rzecz. derka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyzbycie się racjonalizmu, poznania rozumowego
Wiktionary
(1.1) Drugim ważnym elementem wpływającym na poziom debat jest środowisko społeczno-polityczne. Im bardziej jest ono zracjonalizowane tym większa szansa na racjonalizację dyskusji. Jednak ogólnoświatowy (nie)ład polityczny zmierza w kierunku deracjonalizacji dyskusji.
Wiktionary
czas. racjonalizować ndk.
rzecz. racjonalizm mrz., racjonalizacja ż.
przym. racjonalny, racjonalistyczny
przysł. racjonalnie, racjonalistycznie
Wiktionary
[czytaj: deRĘ] nazwisko, m.in. André Derain (1880-1954), francuski malarz
SJP.pl
dawniej: wprawiać w stan zakłopotania, sprawiać zamieszanie; przeszkadzać, deprymować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) daw. przeszkadzać, krępować
czasownik zwrotny niedokonany deranżować się
(2.1) daw. krępować się, żenować się
Wiktionary
(1.1) (…) konduktor w zasadzie urzędował tylko na platformach, aby spacerowaniem przez przedziały nie deranżować pasażerów.
Wiktionary
[czytaj: derapaż] dawniej: zarzucanie tylnej części samochodu przy gwałtownym hamowaniu lub jeździe po drodze pokrytej lodem albo błotem; derapaż
SJP.pl
dawniej: zarzucanie tylnej części samochodu przy gwałtownym hamowaniu lub jeździe po drodze pokrytej lodem albo błotem; dérapage
SJP.pl
tępienie szkodliwych gryzoni (głównie szczurów i myszy), przeprowadzane ze względu na wyrządzane przez nie szkody gospodarcze i zagrożenie zdrowia ludzi; odszczurzanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. odszczurzanie.;
Wiktionary
Deratyzacja, odszczurzanie – zwalczanie za pomocą środków chemicznych, fizycznych lub biologicznych wszelkich szkodliwych gryzoni, najczęściej szczurów i myszy. Przeważnie zatrutym pokarmem lub za pomocą pułapek, rzadziej innymi metodami.
Wikipedia
(1.1) W naszym bloku przeprowadzono wczoraj deratyzację.
Wiktionary
IPA: ˌdɛratɨˈzat͡sʲja, AS: deratyzacʹi ̯a
Wiktionary
czas. deratyzować ndk.
przym. deratyzacyjny
Wiktionary
dotyczący deratyzacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z deratyzacją, odszczurzaniem, dotyczący deratyzacji
Wiktionary
rzecz. deratyzacja ż.
czas. deratyzować ndk.
Wiktionary
osoba zajmująca się zawodowo deratyzacją
SJP.pl
tępić szkodliwe gryzonie; odszczurzać, odmyszać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim;
Wiktionary
Derażnia (ukr. Деражня) – miasto na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie chmielnickim, nad rzeką Wowk, siedziba hromady. W 2016 roku liczyło ok. 10,4 tys. mieszkańców.
Znajduje tu się stacja kolejowa Derażnia, położona na linii Odessa – Lwów.
Wikipedia
przym. derażnieński
Wiktionary
przymiotnik od: Derbent
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Derbentem, dotyczący Derbentu
Wiktionary
rzecz. Derbent mrz.
Wiktionary
miasto w Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Dagestanie, najdalej na południe wysunięte miasto Rosji, położone pomiędzy Morzem Kaspijskim a Kaukazem;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. derbentczyk mos., derbentka ż.
przym. derbencki
Wiktionary
klacz uczestnicząca w zawodach
SJP.pl
związany z derbami
SJP.pl
1. zawody sportowe z udziałem dwóch drużyn z jednego miasta lub regionu;
2. gonitwa koni odbywająca się raz w roku na dystansie 2400 metrów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rodzaj angielskiej gonitwy dla koni;
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) sport. spotkanie dwóch drużyn z tego samego miasta w ramach jednego turnieju, w którym uczestniczą też drużyny z innych miast;
(2.2) obuwie męskie z otwartą przyszwą, w którym boki buta z dziurkami na sznurowadła są naszyte na wierzch przyszwy
Wiktionary
Derby (wym. [ˈdɑːbi]) – miasto i dystrykt (unitary authority) w środkowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie ceremonialnym Derbyshire, nad rzeką Derwent (dopływ Trentu).
Miasto założone zostało ok. 2000 lat temu. Jest obecnie podzielone na 17 okręgów. Derby to miasto typowo przemysłowe. Było ośrodkiem angielskiej rewolucji przemysłowej w XVIII w. Znajduje się tam drugoligowy klub piłkarski Derby County.
Wikipedia
(1.1) Konie tego milionera co roku wygrywają derby.
(2.1) W derbach Warszawy Legia wygrała z Polonią 1:0 (jeden zero lub jeden do zera).
Wiktionary
IPA: ˈdɛrbɨ, AS: derby
Wiktionary
przym. derbowy
Wiktionary
(2.2) angielki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawniej: dyrdać - podbiegać drobnymi kroczkami
SJP.pl
pojawiające się w chorobach psychicznych przekonanie o nierzeczywistości otaczającego świata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. med. zaburzenie psychiczne polegające na poczuciu obcości świata zewnętrznego i odbieraniu go jako zmienionego lub nierzeczywistego
Wiktionary
Derealizacja – zaburzenie psychiczne określające różnego rodzaju odczuwanie zmian otaczającego świata. Osoba dotknięta derealizacją ma poczucie jakby otaczający ją świat był w jakiś sposób zmieniony, nierealny, oddalony. Główną przyczyną pojawienia się tego zaburzenia jest lęk, jednak może do niej również doprowadzić zmęczenie.
Wikipedia
(1.1) Powiedział, że jedną z reakcji na stres jest niewiara w prawdziwość wydarzeń, derealizacja.
(1.1) Psychiatria współczesna zna dwa — ściśle ze sobą złączone — typy zaburzeń psychicznych: depersonalizację i derealizację.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: derka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. uzyskanie dostępu do zmiennej lub obiektu w pamięci na podstawie ich adresów lub referencji;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌdɛrɛfɛˈrɛ̃nt͡sʲja, AS: dereferẽncʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) wyłuskanie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wycofywanie się państwa z regulowania jakichś dziedzin życia społecznego lub gospodarczego, unieważnienie uznanych za zbędne przepisów prawnych, regulujących jakiś rodzaj aktywności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. ekon. zniesienie lub ograniczenie przepisów określających coś
Wiktionary
Deregulacja (łac.) – zmniejszenie oddziaływania państwa na rynek. Proces usuwania lub zmniejszania liczby regulacji prawnych lub quasi prawnych ograniczających konkurencję, stwarzających bariery wejścia na rynek, dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej lub ustalania cen.
Wikipedia
przym. deregulacyjny
Wiktionary
(1.1) odregulowanie, zderegulowanie, liberalizacja, poluzowanie przepisów
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) adm. ekon. związany z deregulacją, dotyczący deregulacji
Wiktionary
rzecz. deregulacja ż.
Wiktionary
zmniejszać liczbę regulacji prawnych w jakiejś dziedzinie życia, gospodarki itp.
SJP.pl
myślenie odwracające się od realności świata i praw logiki
SJP.pl
Wikipedia
gruby koc, używany głównie jako okrycie na konie; dera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. rzecz porzucona
Wiktionary
IPA: dɛˈrɛlʲikt, AS: derelʹikt
Wiktionary
dracena deremeńska - roślina uprawna z rodziny szparagowatych
SJP.pl
1. drzewo lub krzew z rodziny dereniowatych, występujący w około 50 gatunkach, o czerwonych, jadalnych owocach;
2. owoc tego drzewa lub krzewu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cornus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny dereniowatych;
(1.2) bot. ozdobny lub uprawny krzew albo drzewo z rodzaju dereń (1.1), często o jadalnych owocach
(1.3) spoż. drobny, czerwony owoc derenia (1.2) jadalnego
(1.4) drewno derenia (1.2)
(1.5) przest. jujuba
Wiktionary
Dereń (Cornus L.) – rodzaj krzewów z rodziny dereniowatych (Cornaceae). Obejmuje 50 gatunków. Rośliny te występują głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej z nielicznymi przedstawicielami sięgającymi obszaru okołobiegunowego oraz strefy tropikalnej. Do polskiej flory należą cztery gatunki, w tym jeden wymarły (dereń szwedzki C. suecica), dwa introdukowane (biały C. alba i rozłogowy C. sericea) oraz jeden rodzimy dziko rosnący – dereń świdwa C. sanguinea. Derenie rosną w różnych formacjach i siedliskach – na torfowiskach, w lasach i zaroślach, na terenach suchych, na nizinach i w górach.
Wikipedia
(1.2) Podwórka oddzielone były żywopłotem z derenia.
(1.2) (…) całe bowiem widły rzeczne i zewnętrzne brzegi były porośnięte częścią zwyczajnym dereniem, częścią świdwą.
(1.3) Babcia robi doskonałą nalewkę z dereni.
(1.3) Dostarczano też im bez oporu kukurydzowych placekacków, suszonego dereniu i suszonego bawolego mięsa.
(1.4) Dereń jest doskonały do toczenia.
Wiktionary
IPA: ˈdɛrɛ̃ɲ, AS: derẽń
Wiktionary
rzecz. dereniówka ż., Dereniówka ż., dereniowce nmos., dereniowate nmos., derenina ż., dereniowaty nmos.
przym. dereniowy, dereniowaty
Wiktionary
(1.2) derenina
Wiktionary
wódka otrzymywana za pomocą fermentacji moszczu owoców derenia - małego drzewa, osiągającego wysokość do 9 metrów
SJP.pl
krzew derenia
SJP.pl
rodzina drzew i krzewów dwuliściennych strefy umiarkowanej
SJP.pl
Wikipedia
o cechach dereniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przypominający dereń, podobny do derenia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) zob. dereniowate.
Wiktionary
rzecz. dereń m., dereniówka ż., Dereniówka ż., dereniowce nmos., dereniowate nmos., derenina ż.
przym. dereniowy
Wiktionary
rząd roślin okrytonasiennych
SJP.pl
Dereniowce (Cornales) – rząd roślin okrytonasiennych stanowiący klad bazalny grupy roślin astrowych odpowiadającej nadrzędowi astropodobnych Asteranae w systemie Ruggiero i in. z 2015. Oddzielony ze wspólnego pnia po zróżnicowaniu się linii rozwojowej goździkowców Caryophyllales, a przed wyodrębnieniem się wrzosowców Ericales.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: dereniówka
Wiktionary
rzecz. dereniówka ż.
Wiktionary
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych
SJP.pl
nalewka sporządzona z jadalnych owoców derenia - małego drzewa, osiągającego wysokość do 9 metrów; nalewka dereniowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. nalewka z derenia
Wiktionary
Dereniówka – nalewka przygotowywana na owocach derenia jadalnego, zazwyczaj na przełomie sierpnia i września.
Wikipedia
(1.1) Napiłbym się babcinej dereniówki.
Wiktionary
rzecz. dereń ż., Dereniówka ż., dereniowce nmos., dereniowate nmos., derenina ż., dereniowaty nmos., derenióweczka ż.
przym. dereniowy, dereniowaty
Wiktionary
przymiotnik od: dereniem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z dereniem, dotyczący derenia
Wiktionary
rzecz. dereń m., dereniówka ż., Dereniówka ż., dereniowce nmos., dereniowate nmos., derenina ż., dereniowaty nmos.
przym. dereniowaty
Wiktionary
1. koń o maści karej, gniadej lub kasztanowej z domieszką szarych włosów, dających wrażenie "szpakowatości"; dereszowaty
2. potocznie, przestarzałe: lichy, słaby alkohol; lura, rzadzizna, cienkusz;
3. dawniej: ławka, na której wymierzano uczniom chłosty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) hipol. koń, którego maść sierści ma mieszane kolory: kary, gniady lub kasztanowaty z białym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. stpol. ławka, na której wymierzano uczniom karę chłosty
(2.2) dendr. zepsuty sęk w drewnie dębu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Więc coraz częściej popędzał konia: deresz rwał już, jakby na skrzydłach, aż mu grała wątroba i pokrywał się pianą.
Wiktionary
przym. dereszowaty
Wiktionary
(1.1) dereszowaty
Wiktionary
klacz o maści karej, gniadej lub kasztanowej z domieszką szarych włosów, dających wrażenie "szpakowatości"
SJP.pl
o koniu lub jego maści: podobny do deresza, charakterystyczny dla deresza
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) hipol. ciemnej barwy z domieszką białej sierści
Wiktionary
(1.1) Duży, dereszowaty koń, szedł stępa, dysząc ciężko, kiwając łbem spoconym, żeby go trochę ochłodzić.
Wiktionary
rzecz. deresz mzw.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
żuraw masztowy; derrik
SJP.pl
gruby koc, używany głównie jako okrycie na konie; dera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stary, zniszczony koc
(1.2) jeźdz. okrycie dla konia
Wiktionary
Derka – okrycie konia, zakrywające jego cały tułów (kłodę), zad i czasem szyję, wykonane z różnych materiałów w zależności od funkcji, jaką mają spełniać. Derki mocuje się paskami przebiegającymi w okolicy mocowania popręgu oraz między tylnymi nogami konia.
Wikipedia
(1.1) Przykryty tą derką wyglądam jak kloszard.
(1.2) Zimna noc przed nami. Okryj siwka derką, bo zmarznie.
Wiktionary
IPA: ˈdɛrka, AS: derka
Wiktionary
rzecz. dera ż.
Wiktionary
(1.2) kapa, kropierz
Wiktionary
o derkaczu: wydawać głos
SJP.pl
ptak z rodziny chruścieli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Crex crex|ref=tak., smukły ptak o terkoczącym głosie;
Wiktionary
Derkacz, derkacz zwyczajny (Crex crex) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Wędrowny; w sezonie lęgowym zamieszkuje Eurazję, zimuje w Afryce na południe od równika. Większość obserwacji dotyczy jedynie jego charakterystycznego głosu, ponieważ jest to ptak bardzo płochliwy, o skrytym trybie życia.
Wikipedia
(1.1) Grały jej tedy do snu derkacze i przepiórki, migotały gwiazdy, gdy powiew poruszył gałęzie, brzęczały chrząszcze na dębowych liściach – i usnęła wreszcie.
Wiktionary
IPA: ˈdɛrkat͡ʃ, AS: derkač
Wiktionary
rzecz. derkanie n.
czas. derkać ndk., derknąć dk.
Wiktionary
(1.1) daw. pot. chruściel, reg. dziergacz/dzierkacz, kiecak, kaspar
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny chruścieli
SJP.pl
o derkaczu: wydać charakterystyczny głos
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Derlatka – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Trojanów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Woli Zadybskiej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. tworzywo sztuczne imitujące skórę; dermatoid;
2. potoczna nazwa skóry właściwej, czyli środkowej warstwy skóry naturalnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. tworzywo imitujące skórę;
(1.2) anat. środkowa warstwa skóry
Wiktionary
Skaj, skay – materiał będący imitacją skóry naturalnej. Jest to tkanina poliestrowa pokryta warstwą plastyfikowanego polichlorku winylu lub poliuretanu o fakturze przypominającej skórę zwierzęcą.
Materiał ten stosuje się w pokryciach tapicerskich, głównie ze względu na niższą cenę w porównaniu do prawdziwej skóry, jak również do wyrobu galanterii, ubrań, obuwia, okładek książek.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) skaj, skay, dermatoid, eko-skóra, skóra ekologiczna, sztuczna skóra
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
temsłow. dermo-, dermato-
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|δέρμα. (dérma) → skóra
por. ngr. δέρμα
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== derma (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-derma.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) anat. skóra właściwa
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛrma, AS: derma
Wiktionary
temsłow. dermo-, dermato-
Wiktionary
(1.1) skaj, skay, dermatoid, eko-skóra, skóra ekologiczna, sztuczna skóra
Wiktionary
zabieg chirurgii estetycznej, polegający na złuszczeniu naskórka
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze skórą
Wiktionary
IPA: dɛrˈmatɔ, AS: dermato
Wiktionary
rzecz. derma ż.
temsłow. dermo-
Wiktionary
(1.1) dermo-
Wiktionary
grzyb chorobotwórczy pasożytujący na naskórku, we włosach i paznokciach, wywołujący grzybicę - dermatomikozę
SJP.pl
rysunek linii papilarnych na dolnych powierzchniach dłoni i stóp
SJP.pl
1. urządzenie do ozdabiania skór lub imitacji skóry różnego rodzaju deseniami poprzez odciskanie;
2. specjalny ołówek do rysowania i pisania na taśmie filmowej; dermograf;
3. w prawie: odcisk palca
SJP.pl
tworzywo sztuczne imitujące skórę; derma
SJP.pl
Skaj, skay – materiał będący imitacją skóry naturalnej. Jest to tkanina poliestrowa pokryta warstwą plastyfikowanego polichlorku winylu lub poliuretanu o fakturze przypominającej skórę zwierzęcą.
Materiał ten stosuje się w pokryciach tapicerskich, głównie ze względu na niższą cenę w porównaniu do prawdziwej skóry, jak również do wyrobu galanterii, ubrań, obuwia, okładek książek.
Wikipedia
przymiotnik od: dermatoid
SJP.pl
kosmetyk do pielęgnacji skóry; dermokosmetyk, dermoceutyk
SJP.pl
zabiegi kosmetyczne do pielęgnacji skóry; dermokosmetyka
SJP.pl
lek o działaniu wysuszającym; bizmutawy galusan zasadowy
SJP.pl
Dermatol (łac. Bismuthi subgallas) – nazwa zwyczajowa zasadowego galusanu bizmutawego. Substancja ma postać ciężkiego, żółtego proszku. Dermatol jest wykorzystywany w lecznictwie jako zasypka na skórę, służy jako środek odkażający, osuszający, ściągający i przeciwzapalny. Ponadto może być używany doustnie jako środek przeciwbiegunkowy i osłaniający błonę śluzową żołądka i dwunastnicy (dawniej posiadał duże znaczenie jako lek przeciwwrzodowy). Stosowany jako składnik maści i zasypek w chorobach skóry takich jak: stany zapalne skóry, rany sączące i wrzody. Podobne zastosowanie posiadają inne połączenia bizmutowe, m.in. zasadowy azotan bizmutawy, zasadowy węglan bizmutawy, zasadowy salicylan bizmutawy oraz kseroform.
Wikipedia
lekarz chorób skórnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznaniem, profilaktyką oraz leczeniem chorób, objawiających się na skórze, paznokciach i włosach
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. kobieta dermatolog (1.1), dermatolożka
Wiktionary
Dermatologia (gr. derma – skóra) – dziedzina medycyny zajmująca się badaniem oraz opisem struktury i funkcji skóry, a także schorzeniami skóry i jej przydatków (włosów, paznokci) oraz niektórymi chorobami ogólnoustrojowymi, ujawniającymi się przede wszystkim na skórze (np. łagodne i złośliwe nowotwory, jak czerniak złośliwy lub rumień guzowaty).
Wikipedia
(1.1) Lepiej idź z tą zmianą do dermatologa – to może być czerniak.
(2.1) Żona Stefana jest dermatologiem.
(2.1) Moja dermatolog nie cierpi, kiedy ktoś mówi o niej „dermatolożka”, jej zdaniem wszyscy powinni używać zwrotu: „pani dermatolog”.
Wiktionary
IPA: ˌdɛrmaˈtɔlɔk, AS: dermatolok
Wiktionary
rzecz. dermatologia ż., dermatologiczność ż.
:: fż. dermatolożka ż.
przym. dermatologiczny
przysł. dermatologicznie
Wiktionary
(2.1) pot. dermatolożka
Wiktionary
1. dział medycyny zajmujący się problemami i chorobami skóry;
2. oddział chorób skórnych w szpitalu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nauka zajmująca się chorobami skóry i jej przydatków;
Wiktionary
Dermatologia (gr. derma – skóra) – dziedzina medycyny zajmująca się badaniem oraz opisem struktury i funkcji skóry, a także schorzeniami skóry i jej przydatków (włosów, paznokci) oraz niektórymi chorobami ogólnoustrojowymi, ujawniającymi się przede wszystkim na skórze (np. łagodne i złośliwe nowotwory, jak czerniak złośliwy lub rumień guzowaty).
Wikipedia
(1.1) Piotr postanowił studiować dermatologię.
Wiktionary
IPA: ˌdɛrmatɔˈlɔɟja, AS: dermatoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. dermatolog m.
przym. dermatologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dermatolog m.
przym. dermatologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dermatology
* baskijski: (1.1) dermatologia
* białoruski: (1.1) дэрматалогія ż.
* duński: (1.1) dermatologi w.
* francuski: (1.1) dermatologie ż.
* hiszpański: (1.1) dermatología ż.
* interlingua: (1.1) dermatologia
* kataloński: (1.1) dermatologia ż.
* niemiecki: (1.1) Dermatologie ż.
* nowogrecki: (1.1) δερματολογία ż.
* rosyjski: (1.1) дерматология ż.
* słowacki: (1.1) dermatológia ż.
* szwedzki: (1.1) dermatologi w.
* ukraiński: (1.1) дерматологія ż.
* węgierski: (1.1) bőrgyógyászat, dermatológia
* włoski: (1.1) dermatologia
źródła.
== dermatologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. dermatologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
dotyczący dermatologii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. związany z dermatologią, dotyczący dermatologii
Wiktionary
(1.1) Łuszczyca to schorzenie dermatologiczne.
Wiktionary
rzecz. dermatolog mos./ż.
Wiktionary
aparat lub nóż chirurgiczny służący do pobierania przeszczepów skóry, stosowany w chirurgii plastycznej
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: dermatom
SJP.pl
rodzaj grzybicy o przebiegu łagodnym
SJP.pl
dziedzina chirurgii zajmująca się operacyjnym uzupełnianiem ubytków skóry i poprawą jej stanu; dermoplastyka
SJP.pl
urządzenie do badania zmian na skórze
SJP.pl
Dermatoskopia – metoda diagnostyczna stosowana do oceny zmian skórnych.
Pozwala ona w gabinecie lekarza bez pobierania wycinków tkankowych stwierdzić, czy dana zmiana barwnikowa jest groźna, czy nie. Ma szczególne znaczenie w diagnostyce różnicowej czerniaka złośliwego.
Wikipedia
w medycynie: badanie diagnostyczne skóry pod powiększeniem
SJP.pl
Dermatoskopia – metoda diagnostyczna stosowana do oceny zmian skórnych.
Pozwala ona w gabinecie lekarza bez pobierania wycinków tkankowych stwierdzić, czy dana zmiana barwnikowa jest groźna, czy nie. Ma szczególne znaczenie w diagnostyce różnicowej czerniaka złośliwego.
Wikipedia
choroba skóry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba skóry
Wiktionary
Choroby skóry (dermatozy) – schorzenia obejmujące skórę. Mogą one dotyczyć tak powierzchni naskórka, jak i skóry właściwej oraz tkanki podskórnej, a także przydatków – gruczołów łojowych i gruczołów potowych, mieszków włosowych i paznokci. Bywa, że procesy chorobowe zachodzą w obrębie naczyń krwionośnych i naczyń chłonnych oraz zakończeń nerwowych.
Wikipedia
IPA: ˌdɛrmaˈtɔza, AS: dermatoza
Wiktionary
minerał, brunatnozielony żelazokrzemian magnezu, zbliżony do serpentynu
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) zob. dermato-.
Wiktionary
rzecz. derma ż.
temsłow. dermato-
Wiktionary
(1.1) dermato-
Wiktionary
kosmetyk do pielęgnacji skóry; dermatokosmetyk, dermokosmetyk
SJP.pl
1. ołówek do rysowania na skórze, imitacjach skóry i szkle, stosowany w celach dydaktycznych i diagnostycznych;
2. specjalny ołówek do rysowania i pisania na taśmie filmowej; dermatograf
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. przyrząd używany do pisania po ludzkiej skórze
Wiktionary
(1.1) Po omówieniu oczekiwań następuje zebranie wywiadu lekarz zaznacza dermografem obszar przeznaczony do lipolizy na ciele lub twarzy.
Wiktionary
występowanie na skórze wypukłych linii pod wpływem mechanicznych podrażnień, świadczące zwykle o zaburzeniu regulacji wegetatywnej naczyń krwionośnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zmiany skórne wywoływane przez zadrapanie, potarcie lub ucisk skóry;
Wiktionary
Pokrzywka dermograficzna (dermografizm) – jedna z najpowszechniejszych odmian pokrzywki, w której zmiany skórne wywoływane są przez zadrapanie, potarcie lub ucisk skóry.Od kilkunastu do kilkuset sekund po zadziałaniu bodźca mechanicznego, na skórze pojawiają się charakterystyczne bąble pokrzywkowe, których kształt i ułożenie odwzorowuje sposób zadziałania bodźca. Zmiany te utrzymują się najwyżej kilka godzin. Podejrzewa się związek pierwszego epizodu objawów klinicznych z wstrząsem psychicznym w życiu pacjenta. Mediatorem reakcji zapalnej w dermografizmie jest histamina, uwalniana przez komórki tuczne skóry bez obecności antygenów. Przeciwciałami odpowiedzialnymi za powstanie bąbli pokrzywkowych najczęściej są immunoglobuliny E, rzadziej IgA, IgG lub IgM.
Wikipedia
(1.1) pokrzywka dermograficzna
Wiktionary
badanie skóry w celu dobrania odpowiednich kosmetyków
SJP.pl
specjalista w sprawach pielęgnacji skóry
SJP.pl
specjalistka w sprawach pielęgnacji skóry
SJP.pl
kosmetyk do pielęgnacji skóry; dermatokosmetyk, dermoceutyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kosmet. farm. produkt kosmetyczny zawierający aktywne biologicznie substancje, które mają mieć działanie podobne do tego, jakie mają leki
Wiktionary
zabiegi kosmetyczne do pielęgnacji skóry; dermatokosmetyka
SJP.pl
człowiek zajmujący się wypychaniem nieżywych zwierząt; delmoplastyk (rzadko), taksidermik (rzadko), taksidermista, taksydermista
SJP.pl
dziedzina chirurgii zajmująca się operacyjnym uzupełnianiem ubytków skóry i poprawą jej stanu; dermatoplastyka
SJP.pl
Dermoplastyka – dział chirurgii plastycznej zajmujący się operacyjnym pokrywaniem ubytków skóry oraz usuwaniem wrodzonych i nabytych zniekształceń skóry, w celu poprawienia jej czynności i wyglądu. Do pokrycia ubytków stosuje się przeszczepy różnych tkanek, najczęściej skóry (z innej okolicy ciała lub od innego osobnika), powięzi, tkanki tłuszczowej, a także tworzywa sztuczne.
Wikipedia
rodzaj tłustego kremu do pielęgnacji skóry
SJP.pl
czasownik
(1.1) stpol. uciec
Wiktionary
IPA: ˈdɛrnɔ̃ɲt͡ɕ, AS: dernõńć
Wiktionary
1. w prawodawstwie: pozbawienie przepisu prawnego mocy obowiązującej przez zastąpienie go innym przepisem prawnym;
2. zawieszenie obowiązywania jakiegoś prawa Unii Europejskiej wobec któregoś państwa członkowskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. pozbawienie normy prawnej jej mocy, z zastąpieniem lub bez zastąpienia jej nową;
(1.2) wyłączenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej z obowiązku wypełniania części zobowiązań płynących ze stosowania prawa Unii;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wskazuje się, że stan wyjątkowy to przejściowa sytuacja, w której instytucje państwowe są postawione w zagrożonej pozycji, przez co czują się upoważnione do derogacji, czyli zawieszenia pewnych zasad, co wiąże się z ograniczeniem praw i wolności człowieka.
Wiktionary
rzecz. abrogacja ż., obrogacja ż.
Wiktionary
dotyczący derogacji, związany z derogacją
SJP.pl
1. uchylić (uchylać) dotychczas obowiązujący akt prawny, ustawę, przywilej w całości lub częściowo;
2. czasowo lub trwale wyłączyć (wyłączać) nowego członka Unii Europejskiej spod pewnych zasad prawnych Unii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Kresy. posp. dorożka
Wiktionary
nazwisko, m.in. Jacques Derrida (1930-2004), francuski filozof
SJP.pl
Jacques Derrida (ur. 15 lipca 1930 w El-Biar w Algierii, zm. 8 października 2004 w Paryżu) – francuski filozof, uważany za przedstawiciela postmodernizmu.
Wikipedia
żuraw masztowy; derik
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
dawniej:
1. zdzierca, zdzierus;
2. obszarpaniec, obdartus
SJP.pl
uwalnianie od wpływów rosyjskich
SJP.pl
uwalniać od wpływów rosyjskich
SJP.pl
dawniej: ucieczka w nieładzie; zamieszanie, zdezorientowanie, dezorientacja
SJP.pl
Deruta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 8085 osób, 183,8 os./km².
Wikipedia
dawniej:
1. wprowadzać w błąd, dezorientować;
2. derutować się - tracić pewność siebie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. sprowadzać kogoś z prostej drogi, zbijać z tropu
czasownik zwrotny niedokonany derutować się (dk. brak)
(2.1) przest. być zmieszanym, tracić pewność siebie
Wiktionary
IPA: ˌdɛruˈtɔvat͡ɕ, AS: derutovać
Wiktionary
1. członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym; mewlewita;
2. w niektórych krajach islamskich: pobożny żebrak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym
(1.2) rel. pobożny i ascetyczny muzułmański mnich wędrowny
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niegrzeczne dziecko
Wiktionary
Derwisz (pers. درویش, darwisz) – członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym; także żebrzący, ascetyczny, wędrowny mnich muzułmański (fakir). Bractwa derwiszów zaczęły powstawać w XI wieku i opierały się na doktrynie sufizmu. Część historyków nazywa derwiszami ogólnie mahdystów – bojowników biorących udział w sudańskim powstaniu Mahdiego i w takim kontekście pojawiają się oni w powieści Henryka Sienkiewicza pt. W pustyni i w puszczy.
Wikipedia
IPA: ˈdɛrvʲiʃ, AS: dervʹiš
Wiktionary
przym. derwiszowski, derwiszowy
Wiktionary
(1.2) fakir
Wiktionary
1. członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym; mewlewita;
2. w niektórych krajach islamskich: pobożny żebrak
SJP.pl
Derwisz (pers. درویش, darwisz) – członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym; także żebrzący, ascetyczny, wędrowny mnich muzułmański (fakir). Bractwa derwiszów zaczęły powstawać w XI wieku i opierały się na doktrynie sufizmu. Część historyków nazywa derwiszami ogólnie mahdystów – bojowników biorących udział w sudańskim powstaniu Mahdiego i w takim kontekście pojawiają się oni w powieści Henryka Sienkiewicza pt. W pustyni i w puszczy.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z derwiszem, dotyczący derwiszów
Wiktionary
rzecz. derwisz mos.
przym. derwiszowy
Wiktionary
1. tworzenie wyrazów pochodnych od wyrazu podstawowego;
2. odchylenie pocisku od płaszczyzny rzutu w prawo lub w lewo;
3. przemieszczanie się samolotu w kierunku poprzecznym do wyznaczonej trasy pod wpływem wiatru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. tworzenie nowych wyrazów przez dodanie lub usunięcie przedrostków i przyrostków;
(1.2) jęz. rozwinięcie zdania
(1.3) lotn. kąt znoszenia samolotu;
(1.4) wojsk. kąt znoszenia pocisku
(1.5) socjol. pozalogiczne uzasadnienie ludzkiego działania;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌdɛrɨˈvat͡sʲja, AS: deryvacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. derywat m.
przym. derywacyjny
Wiktionary
(1.1) afiksacja
Wiktionary
dotyczący derywacji
SJP.pl
wyraz utworzony od innego wyrazu; wyraz pochodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyraz pochodny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wyraz czołg jest derywatem od czasownika czołgać się.
Wiktionary
rzecz. derywacja ż.
Wiktionary
przyrząd pokładowy do wyznaczania derywacji samolotu; znoszeniomierz
SJP.pl
1. w językoznawstwie: tworzyć wyrazy pochodne od podstawowych
2. w gramatyce generatywnej: rozwijać zdanie
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. uciekać, pędzić
Wiktionary
dźwięk d obniżony o pół tonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk d obniżony o półton;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) symbol. D♭
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) zoblistę|deses|des|d|dis|disis.
(1.1) por|hisis|cis.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) D-flat
* niemiecki: (1.1) Des n.
źródła.
== des (esperanto.) ==
morfologia. morfeo|des.
wymowa.
des
audio|LL-Q143 (epo)-Lepticed7-des.wav. audio|LL-Q143 (epo)-Robin van der Vliet-des.wav.
znaczenia.
partykuła
(1.1) tym
odmiana.
(1.1) nieodm.
przykłady.
Wiktionary
IPA: dɛs, AS: des
Wiktionary
(1.1) symbol. D♭
Wiktionary
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku des
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku des (w zapisie nutowym z pięcioma bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Des-dur (1.1)
Wiktionary
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku des
SJP.pl
1. potocznie: salon staroci, handlujący głównie dziełami sztuki oraz antykami; antykwariat, antykwarnia;
2. sklep należący do sieci przedsiębiorstwa Desa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. pot. sklep z dziełami sztuki
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== desa (język indonezyjski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q9240 (ind)-Xbypass-desa.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) wieś
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛsa, AS: desa
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== desa (język indonezyjski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q9240 (ind)-Xbypass-desa.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) wieś
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. przejście określonego podmiotu spod władzy kościelnej do świeckiej; zeświecczenie, laicyzacja, sekularyzacja;
2. pozbawienie czegoś cech świętości
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pozbawienie czegoś cech świętości lub utrata przez coś tych cech
(1.2) proces eliminowania elementów sakralnych (odwrotność konsekracji); jej przejawami są laicyzacja i sekularyzacja, skrajnymi - nawet profanacja; ograniczanie tego, co należy do sfery sacrum
Wiktionary
IPA: ˌdɛsakralʲiˈzat͡sʲja, AS: desakralʹizacʹi ̯a
Wiktionary
czas. desakralizować
Wiktionary
zeświecczenie, laicyzacja, sekularyzacja
Wiktionary
nadawać czemuś cechy świeckie, usuwać wpływ duchowieństwa z różnych dziedzin życia społecznego; zeświecczać, sekularyzować, laicyzować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od desant
Wiktionary
(1.1) To nie desant, lecz tylko mały desancik.
Wiktionary
rzecz. desant m., desantowiec mos./mrz.
przym. desantowy
Wiktionary
przetransportowanie wojsk na teren zajęty przez wroga; także oddziały przerzucone w ten sposób na teren nieprzyjaciela
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. operacja taktyczna przeniesienia wojsk na teren nieprzyjaciela;
(1.2) wojsk. część załogi pojazdu bojowego przeznaczona do spieszenia w czasie walki;
(1.3) wojsk. żołnierze przewożeni np. na czołgu;
(1.4) wojsk. formacja wojskowa, która została przerzucona na teren wroga;
(1.5) więz. paczka żywnościowa
Wiktionary
Desant – operacja taktyczna przeniesienia wojsk na teren przeciwnika, w celu wykonania określonego zadania, najczęściej opanowania terenu przeciwnika lub uchwycenia punktów o istotnym znaczeniu.
Rozróżnia się desanty: strategiczne, operacyjne lub taktyczne. W zależności od wykorzystanego do tego celu środka transportu wyróżnia się desant morski lub powietrzny (szybowcowy, spadochronowy lub śmigłowcowy). Największym nowożytnym manewrem desantowym była powietrzno-morska operacja Overlord, rozpoczęta 6 czerwca 1944 mająca na celu zdobycie przyczółka i rozwinięcie drugiego frontu na terenie zachodniej Francji.
Wikipedia
(1.1) Desant w Normandii był największą operacją morską w Europie w czasie II wojny światowej.
(1.2) W transporterze opancerzonym przewożeni żołnierze są zwani desantem.
(1.3) Rosjanie często przewozili żołnierzy piechoty na czołgach jako desant.
(1.4) Żołnierze desantu zaatakowali działa.
Wiktionary
IPA: ˈdɛsãnt, AS: desãnt
Wiktionary
rzecz. desantowiec m., desantowanie n., desancik mrz.
czas. desantować ndk.
przym. desantowy
Wiktionary
1. w wojsku: dokonywać desantu;
2. żartobliwie: uciekać, ulatniać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|desantować.
Wiktionary
Desantowanie – działanie wojsk obejmujące załadowanie wydzielonych sił i środków na określone rodzaje transportu (morskiego, powietrznego), przewóz (przelot) do nakazanego rejonu, przygotowanie i zabezpieczenie lądowania desantu w celu wykonania zadania.
Wikipedia
rzecz. desant m., desantowiec m.
czas. desantować ndk.
przym. desantowy
Wiktionary
żołnierz dokonujący desantu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. żegl. okręt służący do desantu morskiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) wojsk. żołnierz, którego zadaniem jest wykonanie desantu
Wiktionary
rzecz. desant m., desancik m., kontrdesant m., desantówka ż., desantowanie n., desantówka ż.
czas. desantować ndk.
przym. desantowy, kontrdesantowy, przeciwdesantowy
Wiktionary
przymiotnik od: desant
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. związany z desantem, dotyczący desantu
Wiktionary
rzecz. desant mrz., desantowiec m., desantowanie n., desancik mrz.
czas. desantować ndk.
Wiktionary
[czytaj: dezarg] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. proces odsycania gazu z cieczy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Proces desaturacji przebiega gwałtowniej w wyższej temperaturze.
Wiktionary
rzecz. saturator mrz., saturacja ż.
czas. saturować ndk.
Wiktionary
René Descartes (Kartezjusz) [czytaj: reNE deKART] - francuski filozof i matematyk (1596-1650)
SJP.pl
Wikipedia
krewny w linii zstępnej
SJP.pl
Zstępny – każdy kolejny potomek tej samej osoby: dziecko, wnuk, prawnuk, praprawnuk itd. Stosunek faktyczny pomiędzy czyimś zstępnym a daną osobą polega na tym, że ten pierwszy pochodzi od tej drugiej. Osoby te są spokrewnione ze sobą w linii prostej. Wspólni zstępni to zstępni tej samej pary, pochodzący z tego samego związku kobiety i mężczyzny (nie tylko z małżeństwa).
Wikipedia
przymiotnik od: descendent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. upław
Wiktionary
IPA: ˈdɛst͡sɛ̃w̃s, AS: descẽũ̯s
Wiktionary
[czytaj: deskort] rodzaj pieśni w poezji staroprowansalskiej o zmiennej długości wersów, ich rytmu i melodii
SJP.pl
[czytaj: deskriptio] w retoryce: obrazowe, plastyczne opisanie czegoś lub kogoś
SJP.pl
zdrobnienie od: deska; deszczułka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: deska
Wiktionary
IPA: dɛˈsɛt͡ʃka, AS: desečka
Wiktionary
rzecz. deskarka ż., deskowiec mrz., deska ż.
Wiktionary
proces znoszenia wszelkich praktyk oddzielania, izolacji grup rasowych, narodowych lub wyznaniowych
SJP.pl
haftowany lub wytłaczany wzór zdobiący tkaninę, tapetę, posadzkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ozdobny, powtarzający się wzór – drukowany, tkany lub wytłaczany na powierzchni czegoś
(1.2) przypadkowy układ powtarzalnych elementów, który daje wrażenie wzoru
Wiktionary
Szrafowanie (nazywane też kreskowaniem) – metoda oddawania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek. Metoda zastępcza stosowana w wielu technikach rysunkowych lub graficznych nie umożliwiających posługiwania się półtonami. Kreski mogą być ciągłe, przerywane lub nawet składające się z rzędów kropek, mogą być o stałej lub różnej gęstości. Szrafowanie może być też stosowane do cieniowania lub ukazania trójwymiarowości motywu obrazu.
Wikipedia
rzecz. deseniarka ż., deseniowanie n.
czas. deseniować ndk.
przym. deseniowy
przysł. deseniowo
Wiktionary
prasa do wyciskania deseni na skórze
SJP.pl
drobny deseń
SJP.pl
środowiskowo: zdobić deseniem, układać deseń
SJP.pl
przymiotnik od: deseń
SJP.pl
1. zabieg medyczny zmniejszający lub likwidujący alergię; odczulanie;
2. zmniejszenie lub zlikwidowanie światłoczułości materiału fotograficznego;
3. w psychologii: zmniejszenie wrażliwości na jakiś bodziec; relaksacja
SJP.pl
Odczulanie, odwrażliwianie, desensybilizacja (łac.) – podawanie małych dawek alergenu, stopniowo coraz większych. Zastosowana po raz pierwszy przez Freemana i Noona w 1911 roku.
Wikipedia
zanikanie wrażliwości organizmu na jakiś bodziec w wyniku jego powtarzania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. terapia polegająca na redukowaniu intensywności reakcji lękowej;
Wiktionary
Desensytyzacja lub odwrażliwianie – proces terapeutyczny polegający na redukowaniu intensywności reakcji lękowej (np. na traumatyczne przeżycia, obiekt wywołujący fobię) poprzez konstruowanie sytuacji, w których osoba (w rzeczywistości lub w wyobraźni) może skonfrontować się ze złagodzoną wersją swoich doświadczeń (czy obiektem lęku). Może oznaczać także pozbawienie wrażliwości wynikające z przyzwyczajenia się do widoku drastycznych scen.
Wikipedia
IPA: ˌdɛsɛ̃w̃sɨtɨˈzat͡sʲja, AS: desẽũ̯sytyzacʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) odwrażliwianie
Wiktionary
jedno z dań podawanych zwykle na końcu posiłku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. danie, najczęściej słodkie, serwowane po daniu głównym
Wiktionary
Deser (wyraz pochodzi od francuskiego desservir = „sprzątać ze stołu”) – słodka potrawa podawana jako osobne słodkie danie na koniec posiłku (obiadu, kolacji lub przyjęcia), ale także na podwieczorek albo podczas niezobowiązującego spotkania o dowolnej porze dnia.
Wikipedia
(1.1) A na deser zjemy dziś lody z truskawkami.
Wiktionary
IPA: ˈdɛsɛr, AS: deser
Wiktionary
rzecz. deserant m.
:: zdrobn. deserek m.
przym. deserowy
Wiktionary
(1.1) daw. wety
Wiktionary
osoba zajmująca się robieniem deserów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która przyrządza desery w kawiarni lub restauracji
Wiktionary
rzecz. deser mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: deser; nieduży deser
SJP.pl
przymiotnik od: deser
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący deseru, właściwy deserowi, słodki, serwowany na deser
Wiktionary
(1.1) Widelec deserowy należy zostawić na talerzu z lewej strony łyżeczki.
Wiktionary
rzecz. deser m.
Wiktionary
proces powstawania obszarów pustynnych; dezertyfikacja, pustynnienie
SJP.pl
Wikipedia
dźwięk d obniżony o dwa półtony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk d obniżony o cały ton;
Wiktionary
Deses – dźwięk, którego częstotliwość dla deses¹ wynosi około 261,6 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk d. Dźwięki enharmonicznie równoważne to: his i c.
Wikipedia
IPA: ˈdɛsɛs, AS: deses
Wiktionary
[czytaj: des-iderium] dawniej: jasno sformułowane żądanie, życzenie lub propozycja; postulat, dezyderium, dezyderat
SJP.pl
[czytaj: diZAJN] wzornictwo, projektowanie, projekt; dizajn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zaw. szt. wzór, projekt wyrobu przemysłowego; także zajmowanie się wzornictwem przemysłowym
(1.2) zaw. szt. stylistyka jakiegoś przedmiotu, projektu; zespół cech charakterystycznych dla projektanta, firmy itp.
Wiktionary
Design (z ang. design /dɪˈzaɪn/, wzór), wzornictwo, dizajn lub wzornictwo przemysłowe (z ang. industrial design) – wieloznaczny termin odnoszący się do przedmiotów użytkowych i dzieł sztuki, oznaczający ich wygląd albo projektowanie. Design można zdefiniować jako „ogół działań o charakterze twórczym, dotyczącym projektowania dóbr i usług, których celem jest tworzenie wartości dodanej z perspektywy klienta, firmy oraz w wymiarze całego kraju jego powstawania”
Wikipedia
(1.1) Podoba mi się ten najnowszy design depilatora.
Wiktionary
rzecz. designer mos., designerka ż.
przym. designerski
Wiktionary
(1.1) wzornictwo
(1.2) wzornictwo
Wiktionary
z łaciny: wybrany; w republice rzymskiej: tytuł noszony przez osobę wybraną na urząd od dnia wyboru do momentu objęcia funkcji
SJP.pl
[czytaj: dizajner] projektant przedmiotów lub systemów użytkowych; dizajner
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaw. szt. specjalista od designu, projektant wzorów dla wyrobów przemysłowych
Wiktionary
(1.1) Odkąd firma ma nowego designera, znacznie wzrosła jej sprzedaż.
Wiktionary
przym. designerski
rzecz. design n.
:: forma żeńska designerka
Wiktionary
[czytaj: dizajnerka] projektantka przedmiotów lub systemów użytkowych; dizajnerka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zaw. szt. forma żeńska od: designer, projektantka
Wiktionary
(1.1) Od kilku dni pomagam znajomej designerce w przygotowaniu świątecznych targów. (z Internetu)
Wiktionary
zob. designer.
Wiktionary
(1.1) projektantka
Wiktionary
[czytaj: dizajnerski] mający ciekawą formę plastyczną, interesujące wzornictwo
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zaw. szt. projektancki; przym. od designer
Wiktionary
(1.1) Marek wygrał konkurs designerski.
Wiktionary
zob. designer.
Wiktionary
(1.1) dizajnerski, projektancki
Wiktionary
[czytaj: dizajnerstwo] zajęcie designera
SJP.pl
[czytaj: dezęteresmą] brak zainteresowania, bezstronność
SJP.pl
1. płaski, prostokątny kawałek drewna;
2. płaski przedmiot, np. deska surfingowa lub deska kreślarska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płaski kawałek drewna;
(1.2) podłużny, płaski sprzęt, np. sportowy, domowy, kuchenny
(1.3) przen. grub. kobieta z małym biustem
(1.4) przen. pot. narta lub snowboard
(1.5) gwara. sport. plastikowy ochraniacz wkładany w getry
(1.6) gwara. muz. gitara elektryczna bez pudła rezonansowego
(1.13) gwara. sport. szachownica
Wiktionary
Deska – drewniany element w kształcie płaskiego i silnie wydłużonego prostopadłościanu, wykorzystywany głównie jako materiał budowlany, półprodukt stolarski do wykonywania mebli lub materiał wykończeniowy w architekturze wnętrz, wykorzystywany na przykład do układania boazerii.
Wikipedia
(1.1) Do budowy szopy użyłem mocnych, dębowych desek.
(1.1) Mój dziadek zawsze miał w garażu kilka desek na wszelki wypadek.
(1.3) Moja koleżanka uważa, że bycie deską to nie powód do wstydu.
(1.3) Nawet jako deska miała dużo pewności siebie.
(1.4) Wczoraj widziałem nowe deski w serwisie snowboardowym w internecie.
(1.5) Deski powinny być regularnie czyszczone, żeby były higieniczne.
(1.5) Zakładanie desek to dla mnie rutyna przed każdym treningiem.
(1.5) Nowe deski są dużo lżejsze i bardziej elastyczne niż te, których używałem kilka lat temu.
(1.6) Po koncercie muzycy chętnie rozmawiali o swoich deskach i sprzęcie.
(1.6) Kasia dostała deskę jako prezent na osiemnaste urodziny.
(1.13) Na trzeciej desce Bartosz Soćko zremisował z Davidem Navarą, a zwycięski punkt dla drużyny zdobył Jacek Tomczak, który pokonał czarnymi wyżej notowanego Markusa Raggera po bardzo dobrej partii.
Wiktionary
IPA: ˈdɛska, AS: deska
Wiktionary
rzecz. deskowanie n., deskowiec mrz.
:: zdrobn. deseczka ż., deszczułka ż.
:: zgrub. decha ż.
przym. deskowy, deskowaty
Wiktionary
(1.6) decha
Wiktionary
potocznie:
1. snowboardzistka (snowboarderka);
2. windsurferka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta jeżdżąca lub serfująca na desce
Wiktionary
(1.1) Polskim deskarkom dostało się najcenniejsze trofeum zawodów.
Wiktionary
rzecz. deska ż., deskowanie n., deskowiec mrz., deseczka ż., deszczułka ż., decha ż.
:: fm. deskarz mos.
przym. deskowy, deskowaty
Wiktionary
1. osoba jeżdżąca na deskorolce; deskorolkowiec, deskorolkarz, deskorolkowicz, skateboardzista, skateowiec, skejt, skate, skater, skejter;
2. osoba jeżdżąca na desce snowboardowej; snowboardzista;
3. osoba pływająca na desce windsurfingowej; windsurfer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. sport. osoba jeżdżąca na snowboardzie
(1.2) pot. sport. osoba jeżdżąca na deskorolce
(1.3) pot. sport. osoba serfująca na wodzie
Wiktionary
(1.2) Strażnicy chcą dorwać deskarzy jeżdżących wieczorem wokół pomnika.
Wiktionary
rzecz. deska ż.
:: fż. deskarka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przen. scena teatralna
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od: deska
Wiktionary
(1.1) Na deskach Teatru Dramatycznego wystawiane jest „Wesele” Wyspiańskiego.
Wiktionary
IPA: ˈdɛsʲci, AS: desʹḱi
Wiktionary
rzecz. deskowanie n.
Wiktionary
proces mający na celu ograniczenie roli szkolnictwa w życiu społecznym; descholaryzacja
SJP.pl
deska z czterema rolkami, na której można jeździć i wykonywać ewolucje
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. deska na kółkach, służąca do rekreacji oraz sportu;
Wiktionary
Deskorolka (ang. skateboard) – deska wykonana ze sklejki (zwykle 7-warstwowej) pokryta papierem ściernym (grip), posiadająca 4 kółka i 8 łożysk mocowanych do dwóch trucków (osiek) używana do rekreacji, oraz wykonywania ewolucji. Deskorolka pojawiła się w Kalifornii w latach 50. XX wieku, kiedy to entuzjaści surfingu doczepili do desek kółka, żeby móc szlifować technikę surfowania na suchym podłożu.
Wikipedia
(1.1) Lubię jeździć na deskorolce.
(1.1) Deskorolka przydatna jest jako środek transportu.
Wiktionary
IPA: ˌdɛskɔˈrɔlka, AS: deskorolka
Wiktionary
rzecz. deskorolkowiec mos., deskorolkowicz mos., deskorolkarstwo n., deska ż., deskorolkarz mos.
Wiktionary
kobieta jeżdżąca na deskorolce; skateboardzistka
SJP.pl
jazda na deskorolce; skateboard, skateboarding, skating, skate, skejt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. jazda na deskorolce;
Wiktionary
Jazda na deskorolce (ang. skateboarding) – aktywność, w której wykonuje się różne triki na deskorolce. Osobę uprawiającą tę aktywność nazywamy skaterem (lub skateboarderem; w języku angielskim skater oznacza także łyżwiarza, hokeistę-lodowego-niebramkarza, osobę jeżdżącą na łyżworolkach, hulajnodze lub rowerze tzw. BMX). Zawody deskorolkowe rozgrywane są zazwyczaj w określonych kategoriach, zależnie od przeszkód na jakich się odbywają: Bowl (zawody w bowlu – w specjalnym betonowym wgłębieniu przypominającym pusty basen), Vert (na drewnianych bądź betonowych rampach i minirampach), Skatepark (na zwyczajnych skateparkowych przeszkodach) oraz Street (na przeszkodach „naturalnych” stworzonych przez drobną lub średnią architekturę lub też na specjalnie zbudowanych imitujących takowe).
Wikipedia
(1.1) Zawody w deskorolkarstwie wygrał chłopak z Ostrawy.
Wiktionary
rzecz. deskorolka ż., deskorolkarz mos., deskorolkowicz mos., deskorolkowiec mos.
Wiktionary
(1.1) skateboard, skateboarding, skejt
Wiktionary
osoba jeżdżąca na deskorolce; deskorolkowiec, deskorolkowicz, deskarz, skateboardzista, skateowiec, skejt, skate, skater, skejter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. ktoś, kto jeździ na deskorolce
Wiktionary
(1.1) Kilku deskorolkarzy rozjeżdżało plac przed pomnikiem.
Wiktionary
IPA: ˌdɛskɔˈrɔlkaʃ, AS: deskorolkaš
Wiktionary
rzecz. deskorolkarstwo n., deskorolka ż.
:: fż. deskorolkarka
Wiktionary
(1.1) deskorolkowicz, deskorolkowiec, skateboardzista, skater, skejt
Wiktionary
deska z czterema rolkami, na której można jeździć i wykonywać ewolucje
SJP.pl
osoba jeżdżąca na deskorolce; deskorolkowiec, deskorolkarz, deskarz, skateboardzista, skateowiec, skejt, skate, skater, skejter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba jeżdżąca na deskorolce
Wiktionary
(1.1) W skateparku spotykamy deskorolkowiczów z pobliskiego osiedla.
Wiktionary
rzecz. deskorolka ż., deskorolkarz mos., deskorolkarstwo n., deskorolkowiec mos.
Wiktionary
(1.1) deskorolkarz, deskorolkowiec, skateboardzista, skater, skejt
Wiktionary
osoba jeżdżąca na deskorolce; deskorolkowicz, deskorolkarz, deskarz, skateboardzista, skateowiec, skejt, skate, skater, skejter
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba jeżdżąca na deskorolce
Wiktionary
(1.1) Na wiosnę deskorolkowcom udało się zdobyć kolejny puchar.
Wiktionary
rzecz. deskorolka ż., deskorolkarz mos., deskorolkarstwo n., deskorolkowicz mos.
Wiktionary
(1.1) deskorolkarz, deskorolkowicz, skateboardzista, skater, skejt
Wiktionary
tworzyć formę do zalania mieszanką betonową; szalować
SJP.pl
szalunek, szalówka, deskówka, szalowanie; w budownictwie:
1. wewnętrzne obicie z desek pokrywające ściany budowli, pomieszczeń, wykopów itp.;
2. prowizoryczna konstrukcja z drewna, tworząca formę dla masy betonowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|deskować.
(1.2) bud. ściana, sufit, pokrycie dachu wykonane z desek połączonych lub przylegających krawędziami
(1.3) bud. forma stosowana przy wznoszeniu konstrukcji, utrzymująca mieszankę betonową aż do jej zastygnięcia w gotowy element
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. deskarka ż., deski nmos., deskowiec mrz., deska ż.
Wiktionary
(1.3) szalunek, szalowanie
Wiktionary
1. przypominający deskę, podobny do deski;
2. potocznie:
a) płaski;
b) mający mało wydatny biust
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) podobny do deski, mający cechy deski
Wiktionary
rzecz. deskarka ż., deskowiec mrz., decha ż., deska ż.
przym. deskowy
Wiktionary
potocznie: wysoki i długi blok mieszkalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. archit. pogard. wysoki i długi blok mieszkalny
Wiktionary
rzecz. deskarka ż., deska ż., deseczka ż., deszczułka ż., decha ż., deskowanie n., odeskowanie n.
czas. deskować ndk., odeskowanie n.
przym. deskowy, deskowaty
Wiktionary
skład tarcicy w tartaku
SJP.pl
Deskowisko – składowisko tarcicy na terenie tartaku.
Ponieważ tarcica zwykle nie jest odbierana natychmiast po przetarciu, musi być przez pewien czas, w odpowiednich warunkach, przechowywana na terenie tartaku. W tym celu składowana jest w sztaplach na deskowisku. Sztaplowanie, oprócz ładu na składowisku umożliwia przewietrzanie tarcicy, co ogranicza paczenie się drewna.
Przez analogię, składowisko kłód nazywane jest czasem kłodowiskiem.
Wikipedia
wewnętrzne obicie z desek pokrywające ściany budowli, pomieszczeń lub wykopów; szalowanie, szalówka
SJP.pl
przymiotnik od: deska
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z deską, dotyczący deski
Wiktionary
rzecz. deskarka ż., deskowiec mrz., deska ż.
przym. deskowaty
Wiktionary
1. opis;
2. wyrażenie nie będące imieniem własnym oraz posiadające jedną lub więcej danych nazw odnoszących się do osoby lub zjawiska
SJP.pl
Deskrypcja – nazwa złożona zbudowana przez deskrypcyjny funktor nazwotwórczy określony na argumentach, które mogą być tylko jednostkowymi nazwami indywidualnymi.
Wikipedia
opisowy, opisujący coś; deskryptywny
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: deskryptor
SJP.pl
opisowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dążność do opisywania faktów w sposób neutralny
(1.2) jęz. dążność do opisywania realnie używanego języka w sposób neutralny, bez wartościowania jego elementów;
(1.3) jęz. amerykański strukturalizm;
(1.4) filoz. deskryptywna teoria nazw
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. deskryptywista m., deskryptywność ż., deskrypcja ż.
czas. deskrybować ndk.
przym. deskryptywny, deskryptywistyczny, deskrypcyjny
Wiktionary
opisowy, opisujący coś; deskrypcyjny
SJP.pl
typ obudowy komputera
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, m.in. Andrzej Deskur, polski aktor
SJP.pl
Deskur (Descour, Góra Złotoskalista) – polski herb szlachecki z indygenatu.
Wikipedia
złuszczanie się naskórka występujące w chorobach zakaźnych
SJP.pl
ziemnowodny ssak z rodziny kretowatych; chochoł; wychuchol
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Desmanini|ref=tak. zwierzę futerkowe z rodziny kretowatych;
Wiktionary
Desman (Desmana) – rodzaj ssaków z podrodziny kretów (Talpinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
(1.1) wychuchol
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|szw|desmanrätta.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) desman
źródła.
== desman (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-desman.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Desmanini|ref=tak. desman
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdɛsmãn, AS: desmãn
Wiktionary
słodkowodny glon należący do zielenic
SJP.pl
rodzina glonów z gromady zielenic
SJP.pl
Desmidie – według różnych ujęć podrząd (Desmidiales) lub rodzina (Desmidiaceae) glonów z gromady zielenic. W większości jednokomórkowe (czasem tworzące nitkowate cenobia, np. Bambusina, Spondylosium). Komórki wykazują symetrię osiową, przy czym lustrzane części, najczęściej posiadające po jednym chloroplaście, oddzielone są przewężeniem i połączone przesmykiem (isthmus). W ten sposób uzyskują atrakcyjne estetycznie kształty półksiężyców (nowik), gwiazd (Micrasterias), krzyży maltańskich (Euastrum) itp. Błona komórkowa segmentowana, z otworkami.
Wikipedia
minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. zob. stilbit.
Wiktionary
Stilbit (Desmin) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Jest minerałem pospolitym.
Nazwa pochodzi od gr. stilbe = połysk; nazwa desmin od gr. desme = wiązka (snop) i nawiązuje do snopowych skupień tego minerału.
Wikipedia
morski organizm jednokomórkowy rozmnażający się wegetatywnie przez podział podłużny
SJP.pl
dział anatomii zajmujący się budową i działaniem powięzi i ścięgien
SJP.pl
dotyczący desmologii
SJP.pl
połączenie między komórkami przypominające swoisty zatrzask zbudowany z białkowych włókienek
SJP.pl
Desmosomy (ang. macula adherens, łac. maculae adherentes) – połączenie międzykomórkowe ściśle łączące sąsiednie komórki ze sobą na zasadzie zatrzasków za pośrednictwem filamentów pośrednich. W połączeniu tym uczestniczą białka adhezyjne należące do kadheryn (desmogleiny i desmokoliny), cytoplazmatyczna płytka łącząca (desmoplakina) oraz filamenty pośrednie. Odległość pomiędzy błonami komórkowymi sąsiednich komórek w obrębie desmosomu może wynosić od ok. 20 nm do ok. 50 nm. Są szczególnie liczne w tkankach poddawanych stresowi mechanicznemu jak mięsień sercowy (występują tu filamenty desminowe) i tkanki nabłonkowe (filamenty keratynowe, tzw. tonofilamenty).
Wikipedia
przymiotnik od: desmosom
SJP.pl
przymiotnik od: desmosom
SJP.pl
przedstawiciel rzędu wymarłych ssaków
SJP.pl
rząd wymarłych ssaków
SJP.pl
Desmostyle (†Desmostylia) – rząd wymarłych ssaków spokrewnionych blisko z trąbowcami (Proboscidae) i brzegowcami (Sirenia). Były to ssaki ziemnowodne, o czteropalczastych kończynach z palcami najprawdopodobniej spiętymi błoną pławną i zakończonymi kopytkami.
Wikipedia
Tautomeria (zwana też dawniej desmotropią) – rodzaj przemiany izomerycznej, w której dany związek chemiczny występuje w dwóch formach (zwanych tautomerami) zawierających tę samą liczbę tych samych atomów w cząsteczce, ale inaczej z sobą połączonych, zgodnie z ogólnym schematem:
Wikipedia
przymiotnik od: desmotropia
SJP.pl
nauka o opatrunkach i materiałach opatrunkowych
SJP.pl
Desmurgia (gr.desmos - więź, więzadło) – dział chirurgii, którego domeną są opatrunki. W kręgu zainteresowania desmurgii leży zarówno materiał służący do opatrywania ran, czyli opatrunek, jak również jego budowa, funkcja oraz sposób założenia.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji i na Ukrainie, najdłuższy, lewostronny dopływ Dniepru;
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik od: Desna, rzeka w Rosji i na Ukrainie
SJP.pl
wyobcowanie osoby z jakiejś grupy społecznej na skutek nieprzestrzegania obowiązujących w niej reguł
SJP.pl
1. izolować od jakiejś społeczności; wyobcowywać;
2. desocjalizować się - odizolowywać się od jakiejś społeczności; wyobcowywać się
SJP.pl
odsunięcie od władzy ludzi wywodzących się z Solidarności
SJP.pl
ogrzewany zbiornik chłodziarki absorpcyjnej; warnik
SJP.pl
Desorber (warnik) – ogrzewany zbiornik chłodziarki absorpcyjnej służący do odparowywania czynnika chłodniczego z jego stężonego roztworu.
Wikipedia
proces przeciwny do absorpcji i adsorpcji, polegający na uwolnieniu przyswojonych przez absorbent lub adsorbent składników w celu ich identyfikacji i odtworzenia absorbentu (adsorbentu)
SJP.pl
Desorpcja – przemiana fizyczna, odwrotna do sorpcji, polegająca na uwalnianiu cząsteczek, atomów lub jonów z powierzchni lub z masy jednej ciągłej fazy fizycznej do drugiej.
Desorpcji sprzyjają:
Wikipedia
przymiotnik od: desorpcja
SJP.pl
uwalnianie od wpływów sowieckich i systemu ustrojowego narzucanego przez ZSRR
SJP.pl
uwalniać od wpływów sowieckich i systemu ustrojowego narzucanego przez ZSRR
SJP.pl
dawniej: uchybienie komuś, ubliżenie; afront
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. postępek uchybiający komu
Wiktionary
Despekt – skała w grupie skał Czarciego Korytarza w Doliny Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w obrębie wsi Będkowice, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś.
Cztery skały Czarciego Korytarza tworzą dwa równoległe rzędy o pionowych ścianach, pomiędzy którymi jest wąski korytarz. W dolnym rzędzie są skały Ząb i Despekt, w górnym Wschodni Wierzchołek i Czarci Kamień. Uprawiana jest na nich wspinaczka skalna. Paweł Haciski opisuje je pod wspólną nazwą Czarci Korytarz. Również na mapie Geoportalu są opisane pod tą, wspólną nazwą. Wszystkie trzy skały wymienia natomiast internetowa baza topo portalu wspinaczkowego, ponadto do Czarciego Korytarza zalicza znajdująca się po północnej stronie samotną skałę Czarci Kamień.
Wikipedia
rzecz. despektowanie n.
czas. despektować ndk.
Wiktionary
(1.1) afront, dotknięcie, dyshonor, dyzgust, epitet, hańba, niesława, obelga, obraza, plama, policzek, poniżenie, ubliżenie, uchybienie, ujma, urażenie, wstyd, wzgarda, zhańbienie, zmaza, zniewaga, znieważenie
Wiktionary
stan rozpaczy, brak nadziei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwątpienie w powodzenie działań
(1.2) stanowczość i zdecydowanie w postępowaniu, spowodowane znalezieniem się w skrajnie trudnym położeniu
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. desperat m., desperatka ż.
czas. desperować ndk.
przym. desperacki, zdesperowany
Wiktionary
(1.1) rozpacz
(1.1) determinacja
Wiktionary
filozofia osób zrozpaczonych, zrezygnowanych; defetyzm
SJP.pl
właściwy desperatowi - osobie zrozpaczonej, pogrążonej w rozpaczy, beznadziejności; rozpaczliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) właściwy desperacie, świadczący o rozpaczy, utracie nadziei i gotowości na wszystko
Wiktionary
rzecz. desperat m., desperatka ż., desperacja ż.
Wiktionary
(1.1) rozpaczliwy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
osoba, która wskutek rozpaczy lub z powodu znalezienia się w sytuacji ekstremalnej, skłonna jest do gwałtownych, czasem nieobliczalnych zachowań; straceniec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który stracił nadzieję na coś; ktoś, kto jest gotowy na wszystko, bez zwracania uwagi na konsekwencje
Wiktionary
(1.1) Jakiś desperat wyszedł na dach i grozi, że skoczy!
Wiktionary
IPA: dɛsˈpɛrat, AS: desperat
Wiktionary
rzecz. desperacja ż.
:: fż. desperatka ż.
przym. desperacki, zdesperowany
Wiktionary
kobieta, która wskutek rozpaczy lub z powodu znalezienia się w sytuacji ekstremalnej, skłonna jest do gwałtownych, czasem nieobliczalnych zachowań
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która jest zdesperowana
Wiktionary
(1.1) Przechodnie ocalili życie desperatce, która chciała skoczyć z estakady.
Wiktionary
IPA: ˌdɛspɛˈratka, AS: desperatka
Wiktionary
zob. desperat.
Wiktionary
rozpaczać, lamentować
SJP.pl
czasownik
(1.1) rozpaczać
Wiktionary
rzecz. desperacja ż.
Wiktionary
despiralizacja chromosomów - proces zachodzący w przebiegu podziału komórki w etapie mejozy prowadzący do odtworzenia chromatyny
SJP.pl
Despiralizacja chromosomów – proces polegający na rozkondensowaniu chromosomów i odtworzeniu struktury chromatyny. Zaczyna się w telofazie mitozy i mejozy. W interfazie despiralizacja jest już na tyle silna, że możliwa jest transkrypcja – synteza RNA na matrycy DNA. Proces odwrotny – spiralizacja chromosomów następuje w pachytenie.
Wikipedia
despotia; przestarzałe:
1. państwo rządzone despotycznie;
2. nieograniczona, absolutna władza, sprawowana przez jednostkę lub grupę z zastosowaniem przemocy, terroru, łamaniem praw obywatelskich; tyrania
SJP.pl
tytuł przysługujący władcom niektórych państw (czasem też członkom ich rodzin), zwłaszcza cesarzom bizantyjskim i władcom państwa serbskiego w XV wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. tytuł cesarzy bizantyjskich i ich krewnych
(1.2) hist. tytuł władców serbskich
Wiktionary
Despota (stgr. δεσπότης, despotēs, r.ż. δέσποινα, despoina, bułg. i serb. деспот, despot, r.ż. деспотица, despotitsa) – tytuł dworski w Cesarstwie Bizantyjskim, przyjęty w Cesarstwie Łacińskim, Bułgarii, Serbii i Cesarstwie Trapezuntu.
Wikipedia
IPA: ˈdɛspɔt, AS: despot
Wiktionary
rzecz. despotat m., despotyczność ż.
przym. despotyczny
Wiktionary
tyran, dyktator, satrapa, autokrata;
1. osoba mająca władzę nieograniczoną, niekontrolowaną przez nikogo, rządząca bezwzględnie; władca absolutny, samowładca;
2. osoba bezkompromisowa, narzucająca innym swoje zdanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. tytuł dworski w Cesarstwie Bizantyjskim, nadawany honorowo synom lub zięciom cesarzy;
(1.2) polit. władca absolutny, mający nieograniczoną władzę
(1.3) przen. człowiek bezwzględny, narzucający swoją wolę
Wiktionary
Despota (stgr. δεσπότης, despotēs, r.ż. δέσποινα, despoina, bułg. i serb. деспот, despot, r.ż. деспотица, despotitsa) – tytuł dworski w Cesarstwie Bizantyjskim, przyjęty w Cesarstwie Łacińskim, Bułgarii, Serbii i Cesarstwie Trapezuntu.
Wikipedia
(1.1) Jako młodszy syn został w roku 1428 wysłany do Morei w południowej Grecji, gdzie współrządził jako despota ze swymi braćmi (…)
(1.2) Był bezwzględnym władcą i despotą, który po objęciu tronu zgładził krewnych zagrażających jego władzy.
(1.3) Dziwię się, jak ona wytrzymuje z takim mężem despotą.
Wiktionary
IPA: dɛsˈpɔta, AS: despota
Wiktionary
rzecz. despotyzm m., despotyczność ż., despotat m.
:: fż. despotka ż.
przym. despotyczny
przysł. despotycznie
Wiktionary
(1.2) dyktator, tyran, hegemon, autokrata, jedynowładca, satrapa
(1.3) tyran, autarcha, autokrata, dyktator, dzierżymorda, zamordysta, sobiepanek, satrapa
Wiktionary
despocja; przestarzałe:
1. państwo rządzone despotycznie;
2. nieograniczona, absolutna władza, sprawowana przez jednostkę lub grupę z zastosowaniem przemocy, terroru, łamaniem praw obywatelskich; tyrania, anarchia
SJP.pl
kobieta narzucająca wszystkim swoje zdanie, nielicząca się z opiniami innych, tyranizująca otoczenie; tyranka, ksantypa, dyktatorka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: despota
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
zob. despota.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|despota.
* słowacki: (1.1) despotka ż.
* słoweński: (1.1) despotka ż.
źródła.
== despotka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) despotka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: dɛsˈpɔtka, AS: despotka
Wiktionary
zob. despota.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
zob. despota.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|despota.
* słowacki: (1.1) despotka ż.
* słoweński: (1.1) despotka ż.
źródła.
== despotka (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) despotka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób despotyczny
Wiktionary
(1.1) Hiszpania rządziła swymi koloniami w Ameryce Łacińskiej wyjątkowo despotycznie i brutalnie.
Wiktionary
IPA: ˌdɛspɔˈtɨt͡ʃʲɲɛ, AS: despotyčʹńe
Wiktionary
rzecz. despotyczność ż., despotyzm m., despotia ż., despocja ż., despota m., despotka ż.
przym. despotyczny
Wiktionary
(1.1) apodyktycznie, arbitralnie, autorytarnie, autokratycznie, kategorycznie, władczo, tyrańsko
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: despotycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: despotyczny
SJP.pl
cecha despoty - osoby, która narzuca wszystkim swoją wolę, nie liczy się z opiniami innych; apodyktyczność, bezwzględność, bezkompromisowość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co despotyczne; cecha tych, którzy są despotyczni
Wiktionary
rzecz. despotyzm m., despotia ż., despota m., despot m., despotka ż.
przym. despotyczny
przysł. despotycznie
Wiktionary
(1.1) autokratyczność, apodyktyczność, autorytarność
Wiktionary
1. dotyczący despotyzmu, mający nieograniczoną władzę, rządzący państwem w sposób bezwzględny (np. despotyczny władca); tyrański, dyktatorski, totalitarny;
2. odnoszący się do despoty - osoby bezwzględnej, charakterystyczny dla takiej osoby (np. despotyczne zachowanie); autorytatywny, absolutny, autorytarny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) hist. polit. związany z despotyzmem jako formą rządów lub z despotą
(1.2) książk. narzucający własną wolę i wymagający od innych bezwzględnego posłuszeństwa
(1.3) charakterystyczny dla despoty lub despotki
Wiktionary
rzecz. despotyzm m., despotia ż., despotyczność ż., despot m., despota m., despotka ż.
przysł. despotycznie
Wiktionary
(1.1) absolutystyczny, autokratyczny, tyrański
(1.2-3) apodyktyczny, arbitralny, autokratyczny, autorytarny, autorytatywny, dyktatorski, kategoryczny, samowładny, tyrański, władczy
Wiktionary
1. system rządów opartych na nieograniczonej władzy monarchy rządzącego w sposób bezwzględny, nieuznającego żadnych praw oprócz własnej woli, opierający się na terrorze i argumentach siły; tyrania, dyktatura, despotia, despocja, reżim, reżym;
2. bezwzględne, bezkompromisowe działanie, nie respektujące opinii innych; absolutyzm, autokracja, autokratyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. bezwzględna i nieograniczona władza, opierająca się na terrorze oraz nieprzestrzeganiu praw i wolności obywatelskich
(1.2) bezwzględne postępowanie, nieliczące się z nikim i niczym wymuszanie na innych swej woli
Wiktionary
Monarchia despotyczna, despotyzm – ustrój, w którym cała władza nad państwem skupiona jest w ręku jednej osoby, tytułującej się przeważnie królem lub cesarzem. Władca sprawuje legalnie zdobytą władzę, nie podlegając żadnym prawom.
Władca skupia w swoim ręku władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. W celu utrzymania władzy stosuje często narzędzia siłowe do zastraszania społeczeństwa oraz eliminuje ewentualnych konkurentów. Typowym przykładem jest Egipt i panowanie faraonów.
Wikipedia
IPA: dɛsˈpɔtɨsm̥, AS: despotysm̦
Wiktionary
rzecz. despocja ż., despotia ż., despota mos., despotka ż., despotyczność ż.
przym. despotyczny
przysł. despotycznie
Wiktionary
(1.1) autorytaryzm, dyktatura, tyrania, reżim; pot. zamordyzm
(1.2) apodyktyczność, autokratyzm, autorytaryzm, despotyczność, dyktatura, tyrania
Wiktionary
1. miasto w Niemczech;
2. Paul Dessau (1894-1979), niemiecki kompozytor i dyrygent
SJP.pl
Dessau – do 2007 miasto na prawach powiatu we wschodnich Niemczech, w Saksonii-Anhalt. Po połączeniu z Roßlau (Elbe) stanowi południową (lewobrzeżną) część Dessau-Roßlau.
Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1213 r. Po podziale księstwa Anhalt, do którego należało od początku swego istnienia, znalazło się w granicach Anhalt-Zerbst. W 1396 r. stało się stolicą księstwa niższego rzędu (Fürstentum) – Anhalt-Dessau, które przetrwało do 1561 r. Wówczas miasto powróciło do Anhalt-Zerbst, aby w 1603 r. znowu stać się stolicą Anhalt-Dessau, mającego identyczny status, jak przed 1561 r. W XVIII stuleciu Dessau stanowiło jeden z głównych ośrodków niemieckiego oświecenia. Wtedy powstały m.in. słynne ogrody Dessau-Wörlitz. W 1807 r. Anhalt-Dessau podniesiono do rangi księstwa wyższego rzędu (Herzogtum) i funkcjonowało ono do 1863 r., kiedy stało się częścią ponownie zjednoczonego księstwa Anhalt, będącego od 1871 r. częścią Cesarstwa Niemieckiego. Na I poł. XIX wieku datuje się początek industrializacji i największego w historii rozwoju Dessau.
Wikipedia
[czytaj: deSU] książkowo, czasem żartobliwie lub eufemistycznie: komplet lub część dziennej bielizny damskiej; desu
SJP.pl
Francja:
Szwajcaria:
Zobacz też:
Wikipedia
zachwianie, utrata stanu pewności, trwałości, brak równowagi, zakłócenie spokojnego rozwoju; chwiejność, nierównowaga, labilność, rozchwianie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zachwianie równowagi, zakłócenie porządku, wprowadzenie chaosu
Wiktionary
(1.1) Wydawać by się mogło, iż podstawowym celem wojny w Iraku była jego całkowita destabilizacja.
Wiktionary
IPA: ˌdɛstabʲilʲiˈzat͡sʲja, AS: destabʹilʹizacʹi ̯a
Wiktionary
czas. destabilizować ndk., zdestabilizować dk.
przym. destabilizacyjny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z destabilizacją; powodujący destabilizację
Wiktionary
rzecz. destabilizacja ż.
czas. destabilizować ndk., zdestabilizować dk.
Wiktionary
1. czynnik zmniejszający lub znoszący równowagę;
2. dodatkowy płat na przedniej części kadłuba samolotu lub rakiety, polepszający sterowności przy prędkościach przydźwiękowych
SJP.pl
powodować destabilizację, zachwianie stanu równowagi
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) wprowadzać destabilizację, doprowadzać do utraty stabilności przez jakiś podmiot, często w sensie politycznym
czasownik zwrotny niedokonany destabilizować się
(2.1) wchodzić w stan destabilizacji, tracić równowagę
Wiktionary
(1.1) UE stanowczo zamierza nadal dawać odpór tym, którzy destabilizują nasze bezpośrednie sąsiedztwo.
Wiktionary
rzecz. destabilizacja ż.
przym. destabilizacyjny
Wiktionary
taki, który powoduje zachwianie stanu równowagi, prowadzi do destabilizacji
SJP.pl
działania prowadzone po śmierci Stalina, mające na celu oczyszczenia ze stalinizmu życia politycznego, społecznego i kulturalnego w Związku Radzieckim i krajach bloku sowieckiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. polit. likwidowanie stalinizmu, proces odchodzenia od stalinizmu;
Wiktionary
Destalinizacja – proces zapoczątkowany przez Nikitę Chruszczowa odczytaniem referatu na XX zjeździe KC KPZR 25 lutego 1956 roku, mający na celu porzucenie wprowadzonego przez Józefa Stalina kultu jednostki. Termin określa także zmiany w polityce ZSRR spowodowane tzw. odwilżą polityczną po śmierci Stalina. Destalinizacja zakładała odejście od masowego terroru. W efekcie wydarzeń mających miejsce w ZSRR w polityce wewnętrznej PRL nastąpiła tzw. odwilż gomułkowska.
Wikipedia
czas. destalinizować ndk.
Wiktionary
usuwać cechy stalinizmu w dziedzinie politycznej, gospodarczej i kulturalnej
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) hist. polit. usuwać wpływy doktryny stalinowskiej
Wiktionary
(1.1) W latach przełomu rozpoczęto destalinizować podręczniki szkolne.
Wiktionary
czas. stalinizować ndk.
rzecz. destalinizacja ż.
Wiktionary
epika wierszem i prozą nawiązująca do dawnych legend, podań, baśni oraz klasycznej, heroicznej poezji irańskiej; dastan
SJP.pl
1. usuwać jednolite normy, zwłaszcza w przemyśle;
2. destandaryzować się - przestawać być standardowym; różnicować się
SJP.pl
dawniej: dusić mięso
SJP.pl
prawa ręka; prawica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie zapobiegające warstwowemu układowi czegoś
Wiktionary
środowiskowo: silny, bezwzględny kibic, stojący najwyżej w hierarchii w swoim środowisku
SJP.pl
[czytaj: destroj] typowy dla młodzieży styl bycia, charakteryzujący się celowo eksponowanym nieładem
SJP.pl
Destroy – trzeci album studyjny węgierskiej grupy muzycznej Ektomorf.
Wikipedia
organizm cudzożywny; reducent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekol. zob. reducent.
Wiktionary
Reducenci (łac. redūcō – zmniejszam, niszczę), destruenci (łac. dēstruō – burzę) – organizmy stanowiące końcowy etap łańcucha pokarmowego. Odżywiają się szczątkami innych organizmów i rozkładają złożone związki organiczne na prostsze związki, także nieorganiczne. Do destruentów zalicza się: saprofity, detrytusofagi (detrytusożercy), saprobionty, saproby, nekrofagi.
Wikipedia
(1.1) reducent
Wiktionary
akt przeciwstawny kreacji; całkowite zniszczenie lub samoistny rozpad czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niszczenie, zniszczenie, rozpad
Wiktionary
Wikipedia
IPA: dɛˈstrukt͡sʲja, AS: destrukcʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. destrukcyjność ż., destruktywność ż.
czas. destruować ndk.
przym. destrukcyjny, destruktywny
przysł. destrukcyjnie, destruktywnie
Wiktionary
(1.1) rozpad
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób destrukcyjny
Wiktionary
rzecz. destrukcja ż., destrukcyjność ż.
przym. destrukcyjny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: destrukcyjnie
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest destrukcyjne; cecha tych, którzy są destrukcyjni
Wiktionary
rzecz. destrukcja ż.
przym. destrukcyjny
przysł. destrukcyjnie
Wiktionary
powodujący rozprzężenie lub zniszczenie; destruktywny, niszczący, rujnujący, zgubny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający własność niszczenia czegoś lub burzenia jego struktury
Wiktionary
(1.1) Nadużywanie alkoholu ma destrukcyjny wpływ na osobowość człowieka.
Wiktionary
IPA: ˌdɛstrukˈt͡sɨjnɨ, AS: destrukcyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. destrukcja ż., destruktor m., destrukcyjność ż.
czas. dekonstruować, destruować
przym. destruktywny, zdestruowany
przysł. destrukcyjne, destrukcyjnie
Wiktionary
(1.1) destruktywny, niszczycielski
Wiktionary
1. papier przeznaczony do zniszczenia; makulatura;
2. banknot wycofany z obiegu;
3. arkusz zepsuty w druku
SJP.pl
Destrukt (z łac. destruetus ‘zniszczony’) – termin odnoszący się do zniszczonych, uszkodzonych przedmiotów, są to np.:
Wikipedia
czynnik niszczący
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskorzeczowy
(1.1) czynnik lub osoba niszcząca
Wiktionary
Destruktor – specjalna metoda, wywoływana przez program przed usunięciem obiektu i niemal nigdy nie wywoływana wprost w kodzie używającym obiektu. Pod względem funkcjonalnym jest to przeciwieństwo konstruktora.
Destruktor ma za zadanie wykonać czynności składające się na jego „zniszczenie”, inne niż zwolnienie pamięci zajmowanej przez sam obiekt, a przygotowujące obiekt do fizycznego usunięcia. Po jego wykonaniu obiekt znajduje się w stanie osobliwym i zazwyczaj nie można już z tym obiektem zrobić nic poza fizycznym usunięciem. Destruktor zwykle wykonuje takie czynności, jak zamknięcie połączenia z plikiem/gniazdem/potokiem, wyrejestrowanie się z innych obiektów, czasem również zanotowanie faktu usunięcia, a także usunięcie obiektów podległych, które obiekt utworzył lub zostały mu przydzielone jako podległe (jeśli jest ich jedynym właścicielem), lub wyrejestrowanie się z ich użytkowania (jeśli są to obiekty przezeń współdzielone).
Wikipedia
przym. destrukcyjny
czas. destruować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób destruktywny
Wiktionary
rzecz. destrukcja ż., destruktywność ż.
przym. destruktywny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: destruktywnie
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest destruktywne; cecha tych, którzy są destruktywni
Wiktionary
przym. destruktywny
przysł. destruktywnie
rzecz. destrukcja ż.
Wiktionary
powodujący rozprzężenie lub zniszczenie; destrukcyjny, niszczący, rujnujący, zgubny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) powodujący rozprężenie lub zniszczenie
Wiktionary
rzecz. destrukcja m., destruktywność ż.
przysł. destruktywnie
przym. destrukcyjny
czas. destruować
Wiktionary
(1.1) destrukcyjny, niszczący, rujnujący, zgubny
Wiktionary
dokonywać destrukcji, niszczyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. niszczyć, rozkładać
Wiktionary
(1.1) W takich warunkach demagogia partii politycznych destruuje politykę państwa
(1.1) Miliony ludzi, których wyobrażenie szczęścia łączy się z symboliczną konsumpcją, popadają w katastrofalne długi, niszczą sobie życie, zaharowują się, destruują rodziny, skazują się na samotność.
Wiktionary
rzecz. destrukcja ż., destruktor m.
przym. destrukcyjny, destruktywny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od destylat
Wiktionary
(1.1) To nie destylat, lecz tylko mały destylacik.
Wiktionary
rzecz. destylat m.
Wiktionary
oddzielanie ciał lotnych od nielotnych lub składników ciekłej mieszaniny przez zamianę ich w stan pary, a następnie oziębianie i skraplanie tej pary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. sposób rozdziału substancji wykorzystujący różnicę w prężnościach par (temperaturach wrzenia);
Wiktionary
Destylacja (łac. destilatio, de- 'od' i stillare 'skraplanie' od stilla 'kropla') – rozdzielanie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.
Wikipedia
(1.1) W celu rozdzielenia substancji naukowcy przeprowadzili destylację.
Wiktionary
IPA: ˌdɛstɨˈlat͡sʲja, AS: destylacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. destylat m., destylator m., destylarnia ż., destylatornia ż., destylowanie n., przedestylowanie n., wydestylowanie n.
czas. destylować, przedestylować, wydestylować, oddestylowywać
przym. destylacyjny, destylowany, destylarniany, destylatorski, destylatowy
przysł. destylacyjnie
Wiktionary
dotyczący destylacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z destylacją, destylowaniem, dotyczący destylacji, destylowania
Wiktionary
rzecz. destylat m., destylacja ż., destylator m., destylarnia ż., destylatornia ż., destylowanie n., przedestylowanie n., wydestylowanie n.
czas. destylować, przedestylować, wydestylować
przym. destylatowy, destylowany, destylatorski, destylarniany
przysł. destylacyjnie
Wiktionary
mały aparat do destylacji
SJP.pl
zakład lub dział fabryki, gdzie odbywa się destylacja
SJP.pl
Destylarnia – zakład przemysłowy lub laboratorium, w którym przeprowadza się destylację.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z destylarnią, dotyczący destylarnii
Wiktionary
rzecz. destylator mos. / mrz., destylat m., destylacja ż., destylarnia ż., destylatornia ż., destylowanie n., przedestylowanie n., wydestylowanie n.
czas. destylować, przedestylować, wydestylować
przym. destylatowy, destylowany, destylacyjny, destylatorski
przysł. destylacyjnie
Wiktionary
czysty produkt destylacji; odpęd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) produkt destylacji;
Wiktionary
Destylat – produkt destylacji (końcowy lub pośredni), który jest otrzymywany przez skroplenie par lotnych składników (zwykle jednego) destylowanej mieszaniny ciekłej.
W przypadku wyodrębniania jednego związku chemicznego, z mieszaniny dwóch lub więcej związków, jego stężenie w destylacie jest tym większe, im bardziej różni się on temperaturą wrzenia od pozostałych, pod warunkiem, że mieszanina nie znajduje się w punkcie azeotropowym. Na czystość destylatu znaczny wpływ ma też tempo destylacji, które powinno być jak najwolniejsze, ale jednocześnie na tyle szybkie aby zapewnić ciągłość procesu.
Wikipedia
(1.1) Na czystość destylatu znaczny wpływ ma też tempo destylacji.
Wiktionary
IPA: dɛˈstɨlat, AS: destylat
Wiktionary
rzecz. destylacja ż., destylacik mrz.
czas. oddestylowywać, destylować ndk.
przym. destylacyjny, destylowany, destylarniany, destylatorski, destylatowy
Wiktionary
urządzenie służące do destylacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. aparat służący do destylacji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba zatrudniona przy destylowaniu
(2.2) przest. właściciel destylarni
Wiktionary
Destylacja (łac. destilatio, de- 'od' i stillare 'skraplanie' od stilla 'kropla') – rozdzielanie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.
Wikipedia
rzecz. destylacja ż., destylarnia ż.
przym. destylacyjny, destylarniany, destylatorski, destylatowy, destylowany
czas. destylować
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z destylatorem, dotyczący destylatora (osoby coś destylującej)
Wiktionary
rzecz. destylator mos. / mrz., destylat m., destylacja ż., destylarnia ż., destylatornia ż., destylowanie n., przedestylowanie n., wydestylowanie n.
czas. destylować, przedestylować, wydestylować
przym. destylatowy, destylowany, destylacyjny
przysł. destylacyjnie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z destylatem, dotyczący destylatów
Wiktionary
rzecz. destylator mos. / mrz., destylat m., destylacja ż., destylarnia ż., destylatornia ż., destylowanie n., przedestylowanie n., wydestylowanie n.
czas. destylować, przedestylować, wydestylować
przym. destylatorski, destylowany, destylacyjny
przysł. destylacyjnie
Wiktionary
poddawać destylacji
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) chem. poddawać destylacji czyli procesowi odparowywania i skraplania cieczy w celu usunięcia z niej substancji nielotnych
Wiktionary
(1.1) Pan Schmidt destyluje wódkę w swojej stodole.
Wiktionary
rzecz. destylacja ż., destylarnia ż., destylat mrz., destylator m., destylowanie n.
czas. oddestylowywać, wydestylować dk.
przym. destylowany, destylacyjny, destylarniany, destylatorski, destylatowy
Wiktionary
oczyszczony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. poddany procesowi destylacji
Wiktionary
rzecz. destylacja ż., destylarnia ż., destylat mrz., destylator mrz.
czas. destylować ndk., przedestylować dk.
przym. destylacyjny, destylarniany, destylatorski, destylatowy
Wiktionary
1. środowiskowo: cel podróży;
2. dawniej: przeznaczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. przeznaczenie
(1.2) cel podróży
Wiktionary
IPA: ˌdɛstɨ̃ˈnat͡sʲja, AS: destỹnacʹi ̯a
Wiktionary
czas. destynować ndk.
rzecz. destynowanie n., destynator mos.
Wiktionary
osoba, dla której coś przeznaczono; odbiorca towaru wskazany ekspedytorowi przez wysyłającego
SJP.pl
dawniej: przeznaczać, wyznaczać
SJP.pl
dawniej: złożenie z urzędu, wydalenie, zwolnienie ze służby państwowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) złożenie kogoś z urzędu
Wiktionary
czas. destytuować ndk.
Wiktionary
dawniej: zwalniać ze służby państwowej, odwoływać z urzędu; dymisjonować
SJP.pl
[czytaj: deSU] książkowo, czasem żartobliwie lub eufemistycznie: komplet lub część dziennej bielizny damskiej; dessous
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żart. eufem. część lub komplet damskiej bielizny
Wiktionary
De Su – polska żeńska grupa wokalna działająca w latach 1993–2001.
Wikipedia
(1.1) Niesforny wiatr podwinął Hani spódnicę, ukazując różowe, koronkowe desu.
Wiktionary
(1.1) dessous n.
Wiktionary
(1.1) dessous, niewymowne
Wiktionary
zjawisko długotrwałego niestosowania lub nieprzestrzegania normy prawnej, wskutek czego traci ona moc obowiązującą; martwe prawo
SJP.pl
Desuetudo (wym. [deswetudo] lub [desłetudo], nie „desuetudo”; z łac. odwyknienie, odzwyczajenie) – termin prawniczy oznaczający jedną z reguł derogacyjnych, według której długotrwałe niestosowanie lub nieprzestrzeganie w praktyce określonej normy prawnej skutkuje utratą przez nią mocy obowiązującej.
Wikipedia
usuwanie z przetworów (najczęściej owocowych i warzywnych) dwutlenku siarki, użytego do ich konserwacji
SJP.pl
usuwanie się ze związku chemicznego grupy sulfonowej
SJP.pl
żartobliwie: damskie majtki; desu, dessous
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) żart. kobiece majtki
Wiktionary
wyznaczanie lub proponowanie kogoś na jakieś stanowisko, do pełnienia określonych funkcji
SJP.pl
1. przedmiot myśli odpowiadający wyrazowi
2. osoba lub przedmiot będący odniesieniem przynależnej mu nazwy; denotat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. log. dowolny obiekt, do którego zastosowanie danej nazwy ma sens;
Wiktionary
Desygnat (łac. designatus, 'oznaczony') (rzadko: referent) – każdy konkretny obiekt pasujący (denotowany) do nazwy lub, ściślej, każda rzecz oznaczana przez dany znak, wyraz, wyrażenie lub pojęcie (na przykład desygnatem słowa „pies” jest zwierzę, o którym można zgodnie z prawdą powiedzieć, że jest psem).
Wikipedia
(1.1) Ten konkretny pies z obrazka jest desygnatem nazwy „pies”.
Wiktionary
IPA: dɛˈsɨɡnat, AS: desygnat
Wiktionary
rzecz. desygnacja ż., desygnowanie n.
czas. desygnować ndk.
Wiktionary
1. zlecić, zlecać komuś objęcie jakiejś funkcji, władzy, jakiegoś stanowiska; nominować, wyznaczyć (wyznaczać), obwołać (obwoływać), powołać (powoływać);
2. w logice: wiązać nazwę z jej odniesieniem przedmiotowym; nazywać
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) mianować kogoś, powierzyć komuś stanowisko
Wiktionary
rzecz. desygnat mrz.
Wiktionary
(1.1) wskazywać, wyznaczyć, mianować
Wiktionary
w republice rzymskiej: osoba wybrana na urząd, ale jeszcze go niepełniąca
SJP.pl
1. metoda elektrochirurgii polegająca na wysuszaniu powierzchniowej warstwy tkanki, np. płaskiego naczyniaka skóry, za pomocą jednobiegunowej diatermii;
2. stosowanie środków chemicznych do wysuszania liści i łodyg roślin uprawnych przed zbiorem w celu ułatwienia zbioru
SJP.pl
Desykacja (łac. desicco ‘osuszam’), wysychanie – chemiczny zabieg agrotechniczny stosowany w celu wysuszenia roślin uprawnych przed zbiorem (tzw. dosychanie na pniu). Do jego przeprowadzenia wykorzystuje się desykanty (chociaż proces ten może zachodzić również naturalnie, np. pod wpływem działania suchego powietrza).
Wikipedia
środek chemiczny stosowany do wysuszania listowia i źdźbeł roślin przed zbiorami
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) elektron. pot. stan utraty synchronizacji
Wiktionary
1. zakłócenie synchronizacji, zaburzenie zgodności czasowej jakichś zjawisk, zdarzeń;
2. w medycynie: nierytmiczne pobudzenia neuronów korowych mózgu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) proces tracenia synchronizacji
Wiktionary
dawniej: strzelać salwami lub w celu pozbycia się naboju
SJP.pl
1. krople wody spadające z chmur;
2. przenośnie: bardzo duża ilość czegoś; grad, ulewa;
3. potocznie: złoty deszcz - oddawanie moczu na ciało partnera lub partnerki; chiński deszczyk, pissing
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. opad atmosferyczny, krople wody powstające w chmurach i spadające na ziemię;
(1.2) przen. duża ilość czegoś, co spada lub pojawia się niespodziewanie
Wiktionary
Deszcz – opad atmosferyczny (hydrometeor), dosięgający powierzchni Ziemi w postaci kropel wody o średnicy większej od 0,5 mm. Gdy krople są mniejsze niż 0,5 mm, opad taki nazywa się mżawką. Opad niesięgający powierzchni Ziemi nazywa się virgą.
Wikipedia
(1.1) Za oknem padał pierwszy, wiosenny deszcz i zmywał z ulic nagromadzony brud i kurz.
(1.1) Deszcze niespokojne / potargały sad / a my na tej wojnie ładnych parę lat.
(1.2) Deszczem nagród w tym roku został obsypany film Glińskiego „Cześć Tereska”.
(1.2) Kiedy zobaczyłem Lilę, trafiła mnie strzała Amora, a właściwie to był deszcz strzał.
Wiktionary
IPA: dɛʃt͡ʃ, AS: dešč
Wiktionary
rzecz. deszczowiec m., deszczówka ż., deszczownia ż., deszczownica ż., dżdżenie n., deżdż m., dżdżownica ż.
:: zdrobn. deszczyk m.
czas. dżdżyć ndk.
przym. deszczowy, dżdżysty
przysł. deszczowo
Wiktionary
(1.1) dżdża; slang. wacha
(1.2) ulewa, burza, grad
Wiktionary
związany z Deszcznem
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Deszczno (niem. Dechsel) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Deszczno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego a w latach 1950–1975 do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
dawniej: parasol
SJP.pl
będący przyczyną deszczu; powodujący deszcz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) poet. dający deszcz, będący przyczyną deszczu
Wiktionary
(1.1) Wieczór w katedrze Świętego Jana organizowało wiele stowarzyszeń, w tym obrońcy deszczodajnych dżungli, […].
Wiktionary
o roślinie: lubiący klimat o dużej ilości opadów; ombrofilny
SJP.pl
przyrząd służący do pomiaru ilości opadów atmosferycznych; ombrometr, pluwiometr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. metrol. aparat do pomiaru opadów deszczowych;
Wiktionary
Deszczomierz (ombrometr, pluwiometr) – przyrząd do pomiaru ilości opadów atmosferycznych.
Najpowszechniej używane deszczomierze Hellmanna są naczyniami o ostrych krawędziach, znanej powierzchni górnego otworu (np. w Polsce stosuje się deszczomierze o powierzchni recepcyjnej/zbierającej = 200 cm²), umieszczanymi na wysokości 1 m nad gruntem w przypadku gdy przyrząd jest ustawiony do wysokości 500 m n.p.m. i 1,5 m na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Zebraną w naczyniu wodę opadową zlewa się do menzurki wyskalowanej odpowiednio do powierzchni recepcyjnej i mierzy jej objętość, przynajmniej raz na dobę. Do automatycznych pomiarów ciągłych służą pluwiografy rejestrujące ilość, czas trwania i natężenie opadów na pasku umieszczonym na bębnie zegarowym; do zdalnego przekazywania wyników służą telepluwiografy. Obecnie wprowadzane deszczomierze automatyczne dokonują pomiaru wysokości opadu (przykładowo co 0,1 mm) i zapisują tę informację w pamięci elektronicznej, a następnie przekazują je do centrów zbierania danych.
Wikipedia
(1.1) Obecnie wprowadzane deszczomierze automatyczne dokonują pomiaru wysokości opadu i zapisują tę informację w pamięci elektronicznej.
Wiktionary
IPA: dɛʃˈt͡ʃɔ̃mʲjɛʃ, AS: deščõmʹi ̯eš
Wiktionary
zob. deszcz.
Wiktionary
(1.1) pluwiometr, ombrometr
Wiktionary
przynoszący deszcz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przynoszący opady deszczu
Wiktionary
nieprzepuszczający wody deszczowej; nieprzemakalny
SJP.pl
rozsiewanie diaspor roślin przez wodę deszczową; ombrochoria
SJP.pl
w rolnictwie: nawadniać pola uprawne, sady itp. za pomocą sztucznego deszczu z deszczownic
SJP.pl
płaszcz z tkaniny impregnowanej, chroniący od deszczu
SJP.pl
potocznie:
1. woda deszczowa;
2. opona deszczowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. woda pochodząca z opadów deszczu
(1.2) techn. rura kanalizacyjna służąca do odprowadzania wody deszczowej
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Śmieci zapchały rurę odprowadzającą deszczówkę.
Wiktionary
rzecz. deszcz mrz., deszczownica ż., deżdż mrz.
przym. deszczowy
Wiktionary
potocznie:
1. woda deszczowa;
2. opona deszczowa
SJP.pl
1. urządzenie do wytwarzania sztucznego deszczu; deszczownica;
2. zbiornik wody deszczowej
SJP.pl
Wikipedia
w rolnictwie: urządzenie do wytwarzania sztucznego deszczu; deszczownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj baterii prysznicowej o dużym „talerzu” zapewniającym szeroki strumień wody, montowanej podtynkowo (na ścianie lub na suficie)
Wiktionary
rzecz. deszcz m., deszczówka ż.
przym. deszczowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bot. zimowit
Wiktionary
Deszczownik (Hylaeamys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|ziemowit.
źródła.
== deszczownik (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) parasol
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|ziemowit.
źródła.
== deszczownik (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) parasol
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) szorm
Wiktionary
dawniej: deszczowy, dżdżysty
SJP.pl
przysłówek
(1.1) tak, jak jest podczas deszczu
Wiktionary
(1.1) Było bardzo mało czasu, zrobiło się pochmurno, deszczowo, wyjątkowo wcześnie zaczęło się zmierzchać.
Wiktionary
rzecz. deszcz m., deszczyk m., deżdż mrz., dżdżystość ż.
czas. deszczyć ndk.
przym. deszczowy, dżdżysty
Wiktionary
deszczowy i gradowy
SJP.pl
przymiotnik od: deszcz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z deszczem, odnoszący się do deszczu
przymiotnik jakościowy
(2.1) obfitujący w deszcz
Wiktionary
(2.1) W deszczowy dzień przydaje się parasol.
Wiktionary
IPA: dɛʃˈt͡ʃɔvɨ, AS: deščovy
Wiktionary
rzecz. deszczownica ż., dżdżystość ż., deszcz m., deszczyk m., deszczówka ż., deżdż m.
przym. dżdżysty
przysł. deszczowo
Wiktionary
(2.1) słotny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: deszczułka
Wiktionary
rzecz. deszczułka ż.
Wiktionary
mała deska; deseczka
SJP.pl
obrabiarka do obróbki deszczułek posadzkowych; parkieciarka
SJP.pl
wytwórnia deszczułek posadzkowych
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. o deszczu padać
Wiktionary
przysł. deszczowo
Wiktionary
zdrobnienie od: deszcz (opad lub duża ilość czegoś)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: deszcz
(1.2) mały, drobny deszcz lub mżawka
(1.3) deseń z drobnych kresek
Wiktionary
Deszczyk (ros. Дождик, дождик, пуще!) – radziecki krótkometrażowy film animowany z 1982 roku w reżyserii Borisa Chraniewicza.
Wikipedia
IPA: ˈdɛʃt͡ʃɨk, AS: deščyk
Wiktionary
rzecz. deszcz m., deszczownia ż.
przym. deszczowy
przysł. deszczowo
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: deszcz; niespodziewany, uporczywy deszcz
SJP.pl
Deszczysko – część wsi Zabrnie w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, w gminie Szczucin.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
Wikipedia
deszczowy; dżdżysty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. czerwona korona władców Dolnego Egiptu w okresie predynastycznym, mająca podwyższony tył i spiralę z przodu;
Wiktionary
Deszeret (staroegip. dšrt) także: Net – (dosł. czerwony – tzn. korona czerwona) lub Bit (dosł. pszczoła – symbol Dolnego Egiptu, także oznacza: król Dolnego Egiptu) lub Mehes (dosł. korona Dolnego Egiptu) – korona egipskich władców o kształcie ściętej czapy o wysokiej tylnej części, dekorowanej z przodu spiralą Chabet. Był to atrybut władzy faraona nad Dolnym Egiptem.
Wikipedia
IPA: dɛˈʃɛrɛt, AS: dešeret
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Desznica (j. łemkowski Дошниця) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Nowy Żmigród.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii Matki Bożej Niepokalanej, należącej do dekanatu Nowy Żmigród, diecezji rzeszowskiej.
Wschodnie zabudowania Desznica stanowi dawna wieś Hałbów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niegodziwość
Wiktionary
czasownik
(1.1) rozkładać towar ze sztapli
Wiktionary
IPA: ˌdɛʃtaˈplɔvat͡ɕ, AS: deštaplovać
Wiktionary
rzecz. desztaplowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rozkładanie towaru ze sztapli
Wiktionary
IPA: ˌdɛʃtaplɔˈvãɲɛ, AS: deštaplovãńe
Wiktionary
czas. desztaplować
Wiktionary
odczytywanie zaszyfrowanej, zakodowanej informacji; odczytywanie kodu, dekodowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. proces przetwarzania zakodowanej informacji w informację pierwotną; odczytywanie kodu, dekodowanie
Wiktionary
(1.1) Pełna deszyfracja trzech czarnych skrzynek, które znajdowały się na pokładzie rządowego Tu-154M, potrwa tydzień – twierdzą eksperci z Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych […].
Wiktionary
rzecz. deszyfrowanie n., deszyfrator m., deszyfratorka ż.
czas. deszyfrować ndk.
Wiktionary
osoba odczytująca zaszyfrowane, zakodowane informacje
SJP.pl
urządzenie (lub program komputerowy), służący do odgadywania zaszyfrowanych informacji; dekoder
SJP.pl
1. odczytywanie informacji zapisanych szyfrem, stosowane zwykle w służbie wywiadowczej lub wojskowej;
2. grupa osób systematycznie zajmujących się rozwiązywaniem szyfrów
SJP.pl
przetwarzać zakodowaną informację w informację pierwotną, bez zmiany jej treści; odczytywać kod, dekodować
SJP.pl
skrót od: detaliczny
SJP.pl
[czytaj: detaSZE] w muzyce: technika smyczkowania, polegająca na zmianie kierunku ruchu smyczka przy każdym wydobywanym dźwięku
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ditejler] osoba zawodowo odnawiająca samochody; autodetailer, autodetailingowiec, detailingowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zawodowo zajmująca się auto detailingiem
Wiktionary
(1.1) Osoby obawiające się samodzielnego polerowania lakieru, powinny oddać samochód w ręce profesjonalnego detailera.
Wiktionary
rzecz. auto detailing
przym. autodetailingowy
Wiktionary
[czytaj: ditejling] dokładne czyszczenie, odnowienie i konserwacja samochodu; autodetailing, auto detailing, cardetailing, car detailing
SJP.pl
[czytaj: ditejlingowiec] osoba zawodowo odnawiająca samochody; autodetailer, detailer, autodetailingowiec
SJP.pl
zwrot podatku VAT od towaru zakupionego z zamiarem wywozu za granicę
SJP.pl
ocenianie wartości, szacowanie czegoś
SJP.pl
1. szczegół, drobiazg, drobnostka;
2. drobny element architektoniczny;
3. handel detaliczny, sprzedaż towarów bezpośrednio konsumentowi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szczegół, coś mało ważnego
(1.2) ekon. forma handlu, w małych ilościach, sprzedaż niehurtowa, bezpośrednio konsumentowi
(1.3) szczegół, fragment dzieła sztuki
Wiktionary
Detal – niewielki element, szczegół będący integralną częścią większej, złożonej całości. Coś mało ważnego, drobiazg.
Wikipedia
(1.1) Każdy detal ma często duże znaczenie.
(1.2) W detalu wszystko kosztuje więcej.
Wiktionary
IPA: ˈdɛtal, AS: detal
Wiktionary
rzecz. detalista m., detalistka ż.
:: zdrobn. detalik m.
przym. detaliczny
przysł. detalicznie
Wiktionary
(1.1) szczegół, niuans, drobiazg, drobnostka
(1.3) szczegół
Wiktionary
dawny stopień wyższy od przysłówka: detalicznie (dokładnie, drobiazgowo)
SJP.pl
1. odnoszący się do sprzedaży towarów w małych ilościach;
2. przestarzałe: szczegółowy, drobiazgowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hand. dotyczący drobnej sprzedaży
(1.2) pot. odnoszący się do szczegółu
Wiktionary
rzecz. detal mrz., detalista mos.
czas. detalizować ndk., detalować ndk.
przysł. detalicznie
Wiktionary
(1.1) niehurtowy
(1.2) dokładny, drobiazgowy, szczegółowy, wierny
Wiktionary
kupiec prowadzący handel detaliczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hand. przedsiębiorstwo lub kupiec zajmujący się handlem w małych ilościach
(1.2) przen. człowiek skupiający się na szczegółach
Wiktionary
IPA: ˌdɛtaˈlʲista, AS: detalʹista
Wiktionary
rzecz. detal m.
:: fż. detalistka
przym. detaliczny
przysł. detalicznie
Wiktionary
szczegółowo, drobiazgowo rozpatrywać; opowiadać ze szczegółami
SJP.pl
odtwarzać z rysunków zbiorczych lub montażowych poszczególne elementy składowe jakiegoś mechanizmu w celu sporządzania rysunków warsztatowych, pozwalających na wykonanie każdej części składowej z osobna
SJP.pl
dawniej: szczegółowy, drobiazgowy; detaliczny
SJP.pl
dawniej:
1. odłączyć (odłączać), oddzielić (oddzielać);
2. w wojsku: odkomenderować (odkomenderowywać) grupę, oddział
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rad. prosty radioodbiornik detektorowy nie wymagający zasilania, produkowany masowo po 1927 roku w Polsce;
Wiktionary
Detefon – nazwa handlowa polskiego radioodbiornika wyposażonego w detektor kryształkowy. Został opracowany w roku 1929 przez Wilhelma Rotkiewicza i produkowany do wybuchu wojny przez Państwową Wytwórnię Łączności, potem przez Państwowe Zakłady Tele- i Radiotechniczne, jako prosty i tani odbiornik po przystępnej cenie. Kosztował 39 ówczesnych złotych (tj. około 10 ówczesnych dolarów USA) w komplecie z anteną i słuchawkami wysokoomowymi. Można było do niektórych odbiorników podłączyć drugą parę słuchawek. Odbiornik dostępny był w systemie sprzedaży ratalnej, sprzedaż prowadziły m.in. urzędy pocztowe. Słuchacze odbiorników kryształkowych płacili połowę abonamentu radiowego – 1,50 zł miesięcznie, a od 1934 r. mieszkańcy wsi płacili złotówkę (od 1936 r. rozciągnięto tę ulgę na wszystkich posiadaczy odbiorników kryształkowych). Normalnie abonament wynosił 3 zł za miesiąc. Równocześnie oddano do użytku nowy nadajnik radiostacji warszawskiej o mocy 120 kW, umożliwiającej odbiór detektorowy na terenie całego kraju.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. melonik
Wiktionary
Detek – wieś i gmina w północno-wschodniej części Węgier, w pobliżu miasta Encs.
Miejscowość leży na obszarze Średniogórza Północnowęgierskiego. Administracyjnie gmina należy do powiatu Encs, wchodzącego w skład komitatu Borsod-Abaúj-Zemplén i jest jedną z jego 36 gmin.
Wikipedia
1. wykrywanie dowolnych sygnałów, np. elektrycznych, promieniowania jonizującego;
2. proces, w którym z przebiegu zmodulowanego uzyskuje się przebieg modulujący; umożliwia odtworzenie dźwięków mowy i myzyki lub sygnału obrazu w odbiornikach radiowych i telewizyjnych; demodulacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wykrywanie
Wiktionary
Detekcja:
Wikipedia
(1.1) Detekcja twarzy to odnajdywanie twarzy na obrazie, fotografii.
Wiktionary
IPA: dɛˈtɛkt͡sʲja, AS: detekcʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. detektor m., detektyw m., detektorysta mos.
przym. detekcyjny
Wiktionary
cecha czegoś związanego z detekcją, np. parametry detekcyjności
SJP.pl
1. urządzenie do wykrywania czegoś;
2. urządzenie służące do wyodrębnienia z modulowanego prądu sygnału modulacyjnego; demodulator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie służące wykrywaniu obecności substancji, cząsteczek albo obiektów;
Wiktionary
Detektor – urządzenie służące do wykrywania (detekcji) i ewentualnie rejestracji. Detekcji podlegać mogą różne obiekty, zjawiska i parametry fizyczne. Detektory stosuje się wówczas, gdy badany sygnał nie możne być zarejestrowany bezpośrednio zmysłami człowieka lub wówczas, gdy działa jako element urządzenia automatycznie reagującego na nadejście sygnału oraz wtedy, gdy pożądana jest bezobsługowa rejestracja sygnałów. Detektor zamienia wykrywany sygnał na formę możliwą do obserwacji lub rejestracji.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) czujnik, sensor, wykrywacz
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. detekcja ż., detektyw mos., detektorysta mos.
przym. detektorowy
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|detector. < etym|łac|detector. → ten, kto odkrywa / ujawnia
uwagi.
tłumaczenia.
* białoruski: (1.1) дэтэктар m.
* bułgarski: (1.1) детектор m.
* rosyjski: (1.1) детектор m.
* ukraiński: (1.1) детектор m.
źródła.
== detektor (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
IPA|dětektor.
dzielenie|de|tek|tor.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) detektor, wykrywacz
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: dɛˈtɛktɔr, AS: detektor
Wiktionary
rzecz. detekcja ż., detektyw mos., detektorysta mos.
przym. detektorowy
Wiktionary
(1.1) czujnik, sensor, wykrywacz
Wiktionary
→ detektor
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) techn. związany z detektorem; służący do wykrywania
Wiktionary
rzecz. detektor mrz., detektorysta mos.
Wiktionary
osoba szukająca przedmiotów zakopanych pod ziemią za pomocą wykrywacza metali
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba poszukująca artefaktów historycznych przy pomocy detektora metali
Wiktionary
(1.1) W tym roku odbyła się już siódma edycja prac poszukiwawczych, w których pod nadzorem archeologa brało udział 70 detektorystów z całego kraju.
Wiktionary
rzecz. detektor m., detektorek m., detekcja ż., detektyw m.
:: fż. detektorystka ż.
przym. detektywistyczny, detektorowy, detekcyjny, detektorystyczny
Wiktionary
kobieta szukająca przedmiotów zakopanych pod ziemią za pomocą wykrywacza metali
SJP.pl
1. człowiek zajmujący się odpłatnie wynajdywaniem informacji;
2. tajny agent śledczy policji kryminalnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek zajmujący się dochodzeniem, śledzeniem, rozwiązywaniem spraw o charakterze kryminalnym jako funkcjonariusz policji lub jako pracownik jakiejś firmy prowadzącej śledztwa
Wiktionary
Detektyw (ang. detective, z łac. detego co oznacza „odkryć, wykryć, wyjawić”.) – tytuł zawodowy osoby świadczącej usługi detektywistyczne oraz nazwa stanowiska utajnionego pracownika policji zajmującego się czynnościami śledczymi w sposób dyskretny. W niektórych krajach nazywany jest tak jawny funkcjonariusz policji albo innych służb ochrony porządku publicznego zajmujący się czynnościami śledczymi.
Wikipedia
(1.1) Zwykle głównymi bohaterami kryminałów są detektywi.
(1.1) Detektyw długo myślał nad rozwiązaniem tej sprawy.
(1.1) Kontakt detektywa był nieudolny i nie dostarczał żadnych wartościowych informacji.
Wiktionary
IPA: dɛˈtɛktɨf, AS: detektyf
Wiktionary
rzecz. detektorysta mos., detekcja ż., detektor m.
przym. detektywistyczny
Wiktionary
(1.1) śledczy m.
Wiktionary
1. dotyczący detektywa, związany z detektywem;
2. przedstawiający przygody, pracę detektywów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z detektywistyką i detektywami
Wiktionary
rzecz. detektorysta mos., detektywistyka ż., detektyw m.
Wiktionary
1. kobieta zajmująca się odpłatnie wynajdywaniem informacji;
2. tajna agentka śledcza policji kryminalnej
SJP.pl
przestarzale:
1. detektywistyczny;
2. związany z detekcją sygnałów radiowych; detektorowy
SJP.pl
dawniej:
1. przymusowe zatrzymanie kogoś w areszcie lub zakładzie psychiatrycznym, najczęściej stosowane wobec sprawcy przestępstwa
2. bezprawne zatrzymanie cudzej własności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. przymusowe umieszczenie w zamkniętym ośrodku pod nadzorem, np. w szpitalu psychiatrycznym, ośrodku dla uchodźców
Wiktionary
przym. detencyjny
Wiktionary
(1.1) internacja, internowanie
Wiktionary
→ detencja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z detencją, dotyczący detencji
Wiktionary
rzecz. detencja ż.
Wiktionary
[czytaj: deTĄT] odprężenie w polityce międzynarodowej; pokojowe współistnienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. polit. odprężenie w zimnowojennych stosunkach między mocarstwami;
Wiktionary
Wikipedia
środowiskowo: osoba zawodowo zajmująca się przygotowywaniem publikacji za pomocą komputera; DTP-owiec
SJP.pl
środek powierzchniowo czynny, tj. zmniejszający napięcie powierzchniowe wody; znajduje się w szamponach, płynach do mycia naczyń, proszkach do prania i innych środkach myjących i piorących
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. środek piorący, myjący lub czyszczący; także. substancja chemiczna zawarta w takim środku;
Wiktionary
Detergenty
Wikipedia
(1.1) W domu używamy jedynie detergentów biodegradowalnych.
Wiktionary
IPA: dɛˈtɛrɡɛ̃nt, AS: detergẽnt
Wiktionary
przym. detergentowy
Wiktionary
przymiotnik od: detergent
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z detergentami, dotyczący detergentów
Wiktionary
rzecz. detergent mrz.
Wiktionary
pogorszenie się stanu czegoś; zrujnowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pogorszenie stanu, spadek sprawności, przydatności, wartości
Wiktionary
IPA: ˌdɛtɛrʲjɔˈrat͡sʲja, AS: deterʹi ̯oracʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) pogorszenie, zepsucie, zniszczenie, zrujnowanie
Wiktionary
w językoznawstwie: wyraz nacechowany ujemnie, deprecjonująco; deterioratywum
SJP.pl
przymiotnik od: deterioracja
SJP.pl
w językoznawstwie: wyraz nacechowany ujemnie, deprecjonująco; deterioratiwum
SJP.pl
nazwa handlowa substancji powierzchniowo czynnej produkcji polskiej, zawierającej jako główny składnik dodecylobenzenosulfonian sodu
SJP.pl
1. zdolność do podejmowania konkretnych, stanowczych decyzji spowodowana mocnym wewnętrznym przekonaniem i siłą woli;
2. determinacja płci - uwarunkowanie płci przez rodzaj chromosomu płciowego niesionego przez zapładniający plemnik;
3. dawniej: postanowienia, decyzja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdecydowanie i wytrwałość w dążeniu do celu mimo przeciwności
Wiktionary
(1.1) Realizacja projektu przebiega z determinacją, ale też zgodnie ze zdrowymi zasadami zarządzania finansowego.
Wiktionary
rzecz. zdeterminowanie n.
Wiktionary
(1.1) zdeterminowanie, desperacja
Wiktionary
parametr określający, wyznaczający coś, wpływający w zasadniczy sposób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) czynnik mający decydujący wpływ
Wiktionary
IPA: ˌdɛtɛrˈmʲĩnãnt, AS: determʹĩnãnt
Wiktionary
(1.1) determinanta
Wiktionary
czynnik wpływający na coś w zasadniczy sposób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. występujący w niektórych językach znak określający klasę pojęciową charakteryzującą dane słowo i umieszczany przed lub po nim;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Determinatywy występują m.in. w języku staroegipskim.
Wiktionary
IPA: ˌdɛtɛrmʲĩˈnatɨf, AS: determʹĩnatyf
Wiktionary
zwolennik poglądu filozoficznego, że każde zdarzenie jest ściśle wyznaczone przez warunki, w jakich zachodzi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik determinizmu
Wiktionary
IPA: ˌdɛtɛrmʲĩˈɲista, AS: determʹĩńista
Wiktionary
rzecz. determinizm m.
:: fż. deterministka ż.
przym. deterministyczny
przysł. deterministycznie
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka determinizmu
Wiktionary
rzecz. determinizm mrz.
:: fm. determinista
czas. determinować ndk., zdeterminować dk.
przym. deterministyczny
przysł. deterministycznie
Wiktionary
uwarunkowany przyczynowo, nieprzypadkowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący determinizmu, związany z determinizmem, oparty na determinizmie
Wiktionary
(1.1) Tylko nie zapominajmy, że koncepcja Pawłowa jest w istocie rzeczy koncepcją deterministyczną, a chrześcijańska koncepcja wychowania - indeterministyczną. [...]
Wiktionary
rzecz. determinizm m., determinista m., deterministka ż., indeterminizm mrz.
przysł. deterministycznie
Wiktionary
1. twierdzenie, że wszystkie zjawiska i działania są połączone związkiem przyczynowo-skutkowym;
2. pogląd filozoficzny głoszący, że każde zdarzenie jest jednoznaczne i uwarunkowane swoimi przyczynami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. teoria przyczynowo-skutkowa zakładająca, że ciąg określonych zdarzeń nieuchronnie prowadzi do danego skutku, rezultatu;
Wiktionary
Determinizm przyczynowy (łac. determinare – oddzielić, ograniczyć, określić) – koncepcja filozoficzna, według której wszystkie zdarzenia w ramach przyjętych paradygmatów są połączone związkiem przyczynowo-skutkowym, a zatem każde zdarzenie i stan jest zdeterminowane przez swoje uprzednio istniejące przyczyny (również zdarzenia i stany).
Wikipedia
rzecz. indeterminizm mrz., determinista mos., deterministka ż.
czas. determinować ndk., zdeterminować dk.
przym. deterministyczny
przysł. deterministycznie
Wiktionary
wpływać na coś w decydujący sposób
SJP.pl
wygładzanie i szlifowanie podłoża skalnego materiałem niesionym w dnie lodowca
SJP.pl
Detersja – wygładzanie rzeźby terenu przez transportowany w stopie lodowca materiał morenowy. W wyniku detersji powstają m.in. wygłady lodowcowe.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. gumowy torus wypełniony powietrzem, znajdujący się wewnątrz opony;
(1.2) wypełniony powietrzem balon wewnątrz piłki
(1.3) pot. żart. człowiek zmęczony
(1.4) pot. człowiek mało zorientowany w jakiejś dziedzinie
(1.5) białystok. bombka
(1.6) daw. bąbel, bańka na płynie
(1.7) daw. perełka dęta, paciorek dęty
(1.8) daw. rodzaj leguminy, suflet
Wiktionary
(1.1) Podczas wycieczki rowerowej przebiłem dętkę, co uniemożliwiło dalszą jazdę.
(1.1) Za załatwienie dętki jednemu z esesmanów dostał przeniesienie do magazynów zbożowych w folwarku Na Budach.
(1.2) Kiedy okazało się, że przedziurawiona dętka jest niemożliwa do naprawienia, szybko wymienił ją na zapasową.
(1.3) Jak mam zdecydowanie więcej pracy, to zabieram się do niej, gdy dzieci są już w łóżku. Oczywiście na drugi dzień jestem kompletną dętką, więc staram się, żeby takie sytuacje zdarzały się jak najrzadziej.
(1.4) Jestem kompletna dętka z matmy.
(1.6) Czy widziałeś te bańki na wodzie, te z piany dętki?
Wiktionary
IPA: ˈdɛ̃ntka, AS: dẽntka
Wiktionary
przym. dętkowy
Wiktionary
(1.1) kiszka, kicha
(1.2) reg. śl. blaza.
(1.3) pot. flak, pot. denat
(1.4) pot. ignorant
Wiktionary
automat do sprzedaży dętek rowerowych
SJP.pl
przymiotnik od: dętka
SJP.pl
1. usuwanie z organizmu substancji trujących; odtruwanie, detoksykacja;
2. oddział szpitalny, w którym przeprowadza się detoks;
3. potocznie: odwyk
SJP.pl
Detoksykacja, potocznie detoks (łac. detoxicatio znaczy „usuwanie toksyny”) – sposób leczenia uzależnień polegający na nagłym odstawieniu danej substancji psychoaktywnej, w połączeniu z terapią farmakologiczną lub psychologiczną.
Wikipedia
usuwanie z organizmu substancji trujących; odtruwanie, detoks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) toksykol. oczyszczanie organizmu z substancji trujących;
Wiktionary
Detoksykacja, potocznie detoks (łac. detoxicatio znaczy „usuwanie toksyny”) – sposób leczenia uzależnień polegający na nagłym odstawieniu danej substancji psychoaktywnej, w połączeniu z terapią farmakologiczną lub psychologiczną.
Wikipedia
(1.1) detoks, odtruwanie
Wiktionary
związany z detoksykacją
SJP.pl
żartobliwie: nadawanie pozorów poważnego, naukowego charakteru twierdzeniom zawierającym treść nieistotną
SJP.pl
1. huk towarzyszący eksplozji pocisków, wystrzałom, pękaniu wielkich mas jakiejś substancji itp. ;
2. rodzaj reakcji chemicznej przebiegającej wybuchowo, odznaczającej się bardzo dużą, stałą prędkością liniową rozprzestrzeniania się;
3. nadmiernie szybkie spalanie się paliwa w cylindrze silnika połączone z eksplozją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eksplozja materiału wybuchowego połączona z hukiem;
(1.2) spowodowanie detonacji (1.1)
(1.3) chem. reakcja chemiczna przebiegająca wybuchowo
(1.4) mech. nadmiernie szybkie spalanie się mieszanki paliwowej w cylindrze silnika połączone z charakterystycznym stukaniem
Wiktionary
Detonacja (fr. détonation z łac. detonare ‘grzmieć’) – wybuch (fala reakcji chemicznych) rozprzestrzeniający się w materiale wybuchowym z prędkością ponaddźwiękową, a najczęściej z wysoką prędkością hiperdźwiękową (z reguły wynosi od kilku tysięcy m/s do ponad 10 tysięcy m/s), powodujący powstanie w otaczającym go ośrodku fali uderzeniowej. Na jej czole występuje bardzo wysokie ciśnienie (do ok. 50 GPa) i temperatura (do ok. 5800 °C).
Wikipedia
IPA: ˌdɛtɔ̃ˈnat͡sʲja, AS: detõnacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. detonowanie n., zdetonowanie n., detonator m.
czas. detonować ndk., zdetonować dk.
przym. detonacyjny
Wiktionary
(1.1) eksplozja, wybuch
(1.2) detonowanie
Wiktionary
związany z detonacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z detonacją, służący do detonacji
Wiktionary
rzecz. detonacja ż., detonowanie n., zdetonowanie n., detonator m.
czas. detonować ndk., zdetonować dk.
Wiktionary
niewielki ładunek materiału wybuchowego do detonacji właściwego ładunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ładunek materiału wybuchowego przenoszący detonację ze spłonki do kruszącego materiału wybuchowego;
Wiktionary
Detonator:
Wikipedia
(1.1) Przyczyną niewybuchu był uszkodzony detonator.
Wiktionary
IPA: ˌdɛtɔ̃ˈnatɔr, AS: detõnator
Wiktionary
rzecz. detonacja ż., detonowanie n., zdetonowanie n.
czas. detonować ndk., zdetonować dk.
przym. detonacyjny
Wiktionary
przyrząd sygnalizujący zjawiska detonacji, stosowany w silnikach lotniczych
SJP.pl
1. eksplodować, wybuchać;
2. powodować wybuch;
3. książkowo: peszyć, onieśmielać;
4. w muzyce: grać lub śpiewać nieczysto; fałszować
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdetonować)
(1.1) powodować wybuch
(1.2) wywoływać onieśmielenie
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zdetonować)
(2.1) rozrywać się z hukiem; ulegać eksplozji
(2.2) muz. wykonywać dźwięki nieczysto
czasownik zwrotny niedokonany detonować się (dk. zdetonować się)
(3.1) być lub stawać się speszonym
Wiktionary
rzecz. zdetonowanie n., detonator mrz., detonowanie n., detonacja ż.
przym. detonacyjny
czas. zdetonować
Wiktionary
(1.2) onieśmielać, peszyć, zawstydzać
(2.1) eksplodować, wybuchać
(2.2) fałszować
(3.1) onieśmielać się, peszyć się, zawstydzać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inicjowanie, powodowanie detonacji
Wiktionary
rzecz. zdetonowanie n., detonacja ż., detonator m.
czas. detonować ndk., zdetonować dk.
przym. detonacyjny
Wiktionary
1. eksplodować, wybuchać;
2. powodować wybuch;
3. książkowo: peszyć, onieśmielać;
4. w muzyce: grać lub śpiewać nieczysto; fałszować
SJP.pl
działania po obaleniu rządów totalitarnych, mające na celu oczyszczenia życia politycznego, społecznego i kulturalnego z totalitaryzmu
SJP.pl
wyrywanie przez lodowiec bloków i okruchów skalnych z podłoża
SJP.pl
Detrakcja – proces wyrywania, wydzierania przez lodowiec okruchów i bloków skalnych z podłoża poprzez działalność mechaniczną i zamróz.
Wikipedia
proces odwracania tranzycji płciowej
SJP.pl
Detranzycja – proces zatrzymania lub odwracania tranzycji płciowej. Rozumiana jest jako zaprzestanie terapii korekty płci i próba cofnięcia zmian, jakie zaszły w jej wyniku. Nakierowana jest na przywrócenie cech płciowych zgodnych z płcią przypisaną przy narodzinach. Niektóre osoby przechodzą detranzycję tymczasowo, a inne permanentnie. Detranzycja nie jest tożsama z odczuwaniem żalu z powodu tranzycji. Decyzja o zaprzestaniu procesu tranzycji może być podjęta ze względu na zmianę tożsamości płciowej lub inne powody, takie jak obawy dotyczące zdrowia, presja społeczna, dyskryminacja, stygmatyzacja, przekonania polityczne lub religijne.
Wikipedia
handlowa nazwa antybiotyku, chloramfenikolu
SJP.pl
Chloramfenikol (chloromycetyna, detreomycyna) – antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym wobec szeregu bakterii G- i G+, a także riketsji, mykoplazm, chlamydii i innych. Pierwotnie wyizolowany w 1947 roku przez Paula Burkholdera i współpracowników z produktów Gram-dodatnich bakterii Streptomyces venezuelae. Można go również uzyskać syntetycznie.
Wikipedia
[czytaj: ditrojcki albo potocznie detrojcki] przymiotnik od: Detroit
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Detroit, dotyczący Detroit
Wiktionary
rzecz. Detroit n.
Wiktionary
[czytaj: ditrojczanin] mieszkaniec Detroit
SJP.pl
[czytaj: ditrojczanka] mieszkanka Detroit
SJP.pl
[czytaj: diTROJT albo potocznie deTROit] rzeka i miasto w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na granicy Kanady i Stanów Zjednoczonych;
(1.2) geogr. miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Michigan;
(1.3) geogr. toponim, nazwa kilku miast i gmin w Stanach Zjednoczonych;
Wiktionary
Detroit (wym. [dɨˈtrɔɪt]; z fr. cieśnina) – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Michigan na północnym brzegu rzeki Detroit łączącej jeziora St. Clair i Erie. Na południu sąsiaduje z kanadyjskim miastem Windsor. Według danych z 2023 roku liczy 633,2 tys. mieszkańców, oraz 4,3 mln w obszarze metropolitalnym (14. co do wielkości metropolia Stanów Zjednoczonych).
Wikipedia
(1.1) Statek spokojnie płynął po wodach Detroit.
(1.2) Bartek przyleci z Detroit na ślub Mirka.
Wiktionary
przym. detroicki
Wiktionary
1. pozbawienie panującego monarchy władzy;
2. pozbawienie kogoś najwyższej pozycji w jakiejś grupie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. pozbawienie monarchy jego władzy i tytułu;
(1.2) przen. pozbawienie kogoś (czegoś) pierwszego miejsca
Wiktionary
Detronizacja (gr. thrónos, tron) – rodzaj depozycji, pozbawienie panującego władcy tronu, pozbawienie urzędu siłą lub pokojowym traktatem. Najczęściej detronizacja jest skutkiem zamachu stanu.
Wikipedia
rzecz. detronizowanie n., zdetronizowanie n., tron mrz.
czas. detronizować ndk., zdetronizować dk.
przym. detronizacyjny
Wiktionary
(1.1) zdetronizowanie
Wiktionary
związany z detronizacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z detronizacją, dotyczący detronizacji
Wiktionary
rzecz. detronizacja ż., detronizowanie n., zdetronizowanie
czas. detronizować ndk., zdetronizować
Wiktionary
1. pozbawiać panującego monarchę władzy;
2. pozbawiać kogoś najwyższej pozycji w jakiejś grupie
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) pozbawiać panującego władzy monarszej
Wiktionary
rzecz. zdetronizowanie n., tron mrz., detronizowanie n., detronizacja ż.
przym. detronizacyjny
czas. zdetronizować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) usuwanie monarchy z tronu
Wiktionary
rzecz. zdetronizowanie n., detronizacja ż.
czas. detronizować ndk., zdetronizować dk.
przym. detronizacyjny
Wiktionary
1. rezygnacja z przynależności plemiennej lub jej zatracenie;
2. rezygnacja z odrębności plemiennych na rzecz nowego procesu narodowotwórczego w państwach postkolonialnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ekol. zwierzę odżywiające się detrytusem
Wiktionary
(1.1) detrytusożerca
Wiktionary
1. geologia: pokruszony materiał skalny;
2. ekologia: podlegająca rozkładowi lub silnie rozdrobniona materia organiczna pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, występująca w toni wodnej w postaci zawiesiny lub w postaci osadów dennych, w środowisku lądowym wchodząca w skład próchnicy glebowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. drobnoszczątkowa, martwa materia organiczna;
(1.2) geol. produkt rozpadu skał;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. detrytusofag mzw., detrytusożerca mzw.
przym. detrytusowy, detrytyczny
Wiktionary
(1.1) detryt, trypton, abioseston
(1.2) materiał detrytyczny
Wiktionary
przymiotnik od: detrytus (np. detrytusowy łańcuch pokarmowy, gytia detrytusowa)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do detrytusu, mający związek z detrytusem
Wiktionary
rzecz. detrytus mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko, m.in. Szczęsny Dettloff (1878-1961), polski historyk sztuki
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
z włoskiego: to samo, jak wyżej; ditto
SJP.pl
1. instrument dęty - instrument muzyczny wydający brzmienie na skutek dęcia, dmuchania; aerofon;
2. złożony z muzyków grających na instrumentach dętych, np. tercet dęty;
3. napełniony powietrzem;
4. pozornie ważny, niemający w rzeczywistości większego znaczenia lub wartości;
5. potocznie: wyniosły, zarozumiały, nadęty; pompatyczny, napuszony
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) napełniony powietrzem, pusty w środku
(1.2) pompatyczny, nadęty, pozornie tylko istotny
(1.3) muz. o instrumencie: taki w którym źródłem dźwięku jest drgający wewnątrz słup powietrza
(1.4) muz. o orkiestrze: złożona głównie z instrumentów dętych (1.3)
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: dąć
Wiktionary
czas. dąć ndk., nadąć dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. dezubekizacja.
Wiktionary
Dezubekizacja (nienormatywne formy: deubekizacja, deesbekizacja) – postulat zgłaszany przez różne ugrupowania określające się jako antykomunistyczne dotyczący pozbawienia przywilejów byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa PRL. Dezubekizacja jest elementem szeroko rozumianej dekomunizacji.
Zgłaszane pomysły dotyczyły:
Wikipedia
(1.1) Mitologia martyrologizująca i wybielająca konfidentów SB - zwłaszcza tych z kręgu kultury (twórczej i akademickiej) oraz z kręgu kruchty - stała się agresywną doktryną polskiego Salonu, kolejnym mechanizmem antylustracyjnym, zmierzającym do zahamowania deubekizacji i do zamknięcia (lub przynajmniej spacyfikowania) Instytutu Pamięci Narodowej (IPN-u).
Wiktionary
rzecz. dezubekizacja ż.
przym. deubekizacyjny, dezubekizacyjny
Wiktionary
(1.1) dezubekizacja, deesbekizacja
Wiktionary
izotop wodoru o liczbie masowej 2, którego jądro zawiera jeden proton i jeden neutron; ciężki wodór
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. izotop wodoru mający w jądrze jeden proton i jeden neutron;
Wiktionary
Deuter (2
H, D) – stabilny izotop wodoru występujący naturalnie. W wodzie morskiej (SMOW) występuje w ilości około 1 atomu na 6420 atomów protu (około 0,02 grama w 1 litrze wody). Jądro deuteru (deuteron) składa się z jednego protonu i jednego neutronu, podczas gdy jądrem protu jest jeden proton. Masa atomowa deuteru jest około dwukrotnie większa od izotopu 1
H i wynosi 2,0140 u. Ze względu na małą masę i mały przekrój czynny (0,11 σ/fm²) deuter jest dobrym moderatorem szybkich neutronów. Związki deuteru (np. ciężka woda) wykorzystywane są w reaktorach jądrowych.
Wikipedia
IPA: ˈdɛwtɛr, AS: deu̯ter
Wiktionary
rzecz. deuteron mrz., deuterowanie n., deuton mrz.
czas. deuterować ndk.
przym. deuterowy
Wiktionary
(1.1) ciężki wodór, symbol. ²H, D
Wiktionary
niedowidzenie barwy zielonej
SJP.pl
Deuteranomalia – zaburzenie rozpoznawania barw, podobnie jak protanomalia charakteryzujące się jedynie obniżoną percepcją nasycenia (ale nie jaskrawości) zieleni. Barwa czerwona, pomarańczowa, żółta, kanarkowa i zielona są przesunięte w kierunku zieleni. Deuteranomalia dotyczy około 6% mężczyzn i około 0,4% kobiet (daje to około 95% wszystkich zaburzeń rozpoznawania barw u mężczyzn).
Wikipedia
Deuteranopia (daltonizm) – wada wzroku, odmiana ślepoty barw, polegająca na nierozpoznawaniu barwy zielonej (lub myleniu jej z barwą czerwoną). Objawia się to dokładnie brakiem rozróżnienia koloru czerwonego, pomarańczowego, żółtego i zielonego. Percepcja jaskrawości nie zmienia się. Występuje za to brak rozróżnienia w percepcji składowych czerwonej i zielonej, co prowadzi do odbioru fioletu i cyjanu jako ten sam kolor.
Wikipedia
związek chemiczny zawierający deuter (ciężki izotop wodoru)
SJP.pl
dawniej: izotop wodoru o liczbie masowej 2, którego jądro zawiera jeden proton i jeden neutron; deuter, ciężki wodór
SJP.pl
umowna nazwa anonimowego autora rozdziałów 40-55 biblijnej Księgi Izajasza
SJP.pl
Deutero-Izajasz – od końca XVIII w. umowne określenie anonimowego, nietożsamego z Izajaszem autora rozdziałów 40–55 biblijnej Księgi Izajasza.
Tło rozdziałów 40–55 jest zupełnie odmienne od tła rozdziałów 1–39 Księgi Izajasza, albowiem jest późniejsze od tych ostatnich o około 150 lat. Rozdziały te dotyczą ostatnich lat niewoli babilońskiej i ukazują atmosferę uprowadzonego ludu Izraela, a Autor-prorok informuje o zbliżającym się wyzwoleniu, podkreślając przy tym, że głównym wrogiem Izraelitów nie jest już Asyria, a Babilonia. Deutero-Izajasz wspomina również o Cyrusie II, którym posłuży się Jahwe w celu pogromu Babilonii (Iz 44,28; 45,1). Zdaniem biblistów wprawdzie możliwe jest, że Proto-Izajasz (Izajasz „właściwy”, w odróżnieniu od Deutero- oraz Trito-Izajasza) mógł głosić proroctwa dotyczące przyszłej niewoli babilońskiej i wyswobodzenia Żydów z niej, ale mało prawdopodobne jest, by napisał on w szczegółowej wizji przyszłości aż tyle rozdziałów Księgi. Próba pocieszenia narodu żydowskiego, zawarta w Iz 40,1n, nie miałaby większego sensu, bowiem naród żydowski podczas życia Proto-Izajasza był niepodległy i nic nie wskazywało na utratę niepodległości, tak więc wersety 1-2 rozdziału 40 spełniałyby odwrotną funkcję niż założona przez proroka, byłyby bowiem nie pocieszeniem, a groźbą.
Wikipedia
księgi deuterokanoniczne - księgi Starego Testamentu, które chrześcijaństwo włączyło do kanonu Biblii później niż pozostałe; odrzucone wcześniej przez protestantyzm i judaizm; księgi wtórokanoniczne
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. o księdze biblijnej: początkowo nieuznawany za kanoniczny
Wiktionary
IPA: ˌdɛwtɛrɔkãnɔ̃ˈɲit͡ʃnɨ, AS: deu̯terokãnõńičny
Wiktionary
jądro atomowe deuteru, złożone z neutronu i protonu; deuton
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. chem. jądro atomu deuteru;
Wiktionary
Deuteron – jądro atomowe deuteru, czyli izotopu wodoru 21H, zwanego ciężkim wodorem. Deuteron składa się z jednego neutronu i jednego protonu.
Liczba atomowa deuteronu wynosi Z=1, zaś liczba masowa A=2, energia wiązania 2,225 MeV. Deuteron oznaczany jest symbolem chemicznym D, lub częściej symbolem d, przyjętym w zapisach przemian jądrowych.
Wikipedia
IPA: dɛwˈtɛrɔ̃n, AS: deu̯terõn
Wiktionary
rzecz. deuter m., deuterowanie n., daw. deuton m.
czas. deuterować ndk.
przym. deuterowy
Wiktionary
(1.1) daw. deuton
Wiktionary
Księga Powtórzonego Prawa; ostatnia księga Pięcioksięgu
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: deuter
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. dotyczący deuteru, związany z deuterem, zasilany deuterem
Wiktionary
(1.1) Otóż cząsteczki wody w atmosferze, zarówno zwykłej, jak i tej cięższej - deuterowej (tzw. ciężkiej wody) są rozbijane na atomy przez promieniowanie słoneczne.
Wiktionary
IPA: ˌdɛwtɛˈrɔvɨ, AS: deu̯terovy
Wiktionary
rzecz. deuter mrz., deuteron mrz., deuterowanie n., deuton mrz.
czas. deuterować ndk.
Wiktionary
jądro atomowe deuteru, złożone z neutronu i protonu; deuteron
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. fiz. chem. deuteron
Wiktionary
(1.1) Dla budowy atomu azotu (ciężar atomowy w zaokrągleniu 14) mamy wzór: N¹⁴ = π₇ w₇ = α₃η (7 protonów i 7 neutronów, albo 3 heljony i 1 deuton).
Wiktionary
rzecz. deuter m., deuteron m., deuterowanie n.
czas. deuterować ndk.
przym. deuterowy
Wiktionary
(1.1) współcz. deuteron
Wiktionary
żółtko
SJP.pl
Żółtko, deutoplazma – substancja zapasowa w komórce jajowej, stanowiąca materiał budulcowy i odżywczy dla rozwijającego się zarodka. Jest lepkim, gęstym płynem z zawieszonymi, mikroskopowej wielkości, ziarenkami, płytkami lub kulkami. Składa się m.in. z: białek (witellogenin), węglowodanów (głównie glikogenu), lipidów (głównie fosfolipidów, np. lecytyny), soli mineralnych oraz niektórych witamin. Powstaje w procesie witelogenezy.
Wikipedia
[czytaj: dojcz] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
deweloper;
1. osoba lub firma przeznaczająca środki finansowe na budowę domów w celu sprzedaży lub wynajmu;
2. osoba lub instytucja tworząca programy komputerowe
SJP.pl
Wikipedia
deweloperka;
1. kobieta przeznaczająca środki finansowe na budowę domów w celu sprzedaży lub wynajmu;
2. potocznie: rynek, branża budownictwa deweloperskiego
SJP.pl
nazwisko, m.in. Danny DeVito, amerykański aktor
SJP.pl
wyspa na Morzu Arktycznym
SJP.pl
Devon – hrabstwo administracyjne (niemetropolitalne), ceremonialne i historyczne w Anglii, w regionie South West England, położone we wschodniej części Półwyspu Kornwalijskiego, pomiędzy Kornwalią na zachodzie a hrabstwami Somerset i Dorset na wschodzie. Jest jedynym hrabstwem położonym nad dwoma akwenami morskimi – kanałem La Manche na południu i Kanałem Bristolskim na północy – z oddzielną linią brzegową. Granice hrabstwa administracyjnego są tożsame z hrabstwem ceremonialnym z wyłączeniem Plymouth i Torbay, które stanowią osobne jednostki administracyjne.
Wikipedia
w hinduizmie: ogólna nazwa każdego z bogów uosabiających siły dobra i harmonii kosmicznej, biorących udział w tworzeniu świata
SJP.pl
Dewa (sanskryt देव, trl. deva, „świetlisty”, „jaśniejący”, „oświecony”, ang. Deva; w innych językach: tybetański lha, chiński tiān (天), koreański chǒn, japoński ten, wiet. thiên) – nieposiadająca ciała fizycznego istota nadprzyrodzona, bóg lub półbóg, występujący w religiach dharmicznych i mitach kultur azjatyckich. Żeńskim odpowiednikiem dewy jest dewi.
Wikipedia
tancerka świątynna wykonująca klasyczne tańce hinduskie
SJP.pl
Dewadasi (w sanskrycie boska niewolnica, port. bailadeira – tancerka, z fr. bayadère – bajadera) – tancerka kultowa w Indiach wykonująca klasyczne tańce indyjskie. Zazwyczaj mieszkała blisko świątyni, była oficjalnie uznawana za boską małżonkę i otaczana dużym szacunkiem. Rozpoczynała naukę tańca w bardzo młodym wieku, około szóstego roku życia.
Wikipedia
Dewajtis. Powieść współczesna – pozytywistyczna powieść obyczajowa Marii Rodziewiczówny z 1889 roku.
Nagrodzona w konkursie literackim „Kuriera Warszawskiego”, drukowana w nim była po raz pierwszy (nr 121-256). Wydanie książkowe ukazało się dopiero w roku następnym nakładem również „Kuriera”. Do końca XIX w. powieść jeszcze dwukrotnie wznawiano, a za życia autorki osiągnęła 13 wydań po polsku. Towarzyszyły temu liczne przekłady na języki obce: litewski (1890), niemiecki (1894), serbski (1896), angielski (1901), francuski (1904), węgierski (1912), czeski (1921), słowacki (1933). W kraju adaptowano ją też na scenę (1910) i na słuchowisko radiowe (1969). W latach wojny i okupacji ukazywała się także na obczyźnie (Londyn 1943; Chicago, Palestyna 1944; Rzym 1945). W okresie powojennym najwięcej wydań osiągnęła w edycji Wydawnictwa Literackiego; wciąż poczytna i wznawiana, również przez wydawnictwa prywatne.
Wikipedia
obniżenie się wartości lub znaczenia czegoś; dewaluacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obniżanie się wartości czegoś
Wiktionary
obniżać wartość lub znaczenie czegoś; dewaluować
SJP.pl
1. urzędowe obniżenie wartości danej waluty w stosunku do złota lub walut zagranicznych; obniżenie się realnej wartości pieniędzy;
2. przenośnie: obniżenie się wartości lub znaczenia czegoś; dewaloryzacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. urzędowe obniżenie kursu danej waluty;
(1.2) książk. obniżenie (się) wartości lub znaczenia czegoś
Wiktionary
Dewaluacja (łac. de 'z (czego), od, wy-' i valor 'wartość') – ustawowe bądź administracyjne osłabienie sztywnego kursu waluty narodowej wobec innych walut przez rząd lub bank centralny, np. w celu poprawienia bilansu płatniczego czy zwiększenia cenowej konkurencyjności zewnętrznej gospodarki danego kraju.
Wikipedia
(1.1) Dewaluacja łata może wprowadzić panikę na rynkach.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaluˈwat͡sʲja, AS: devaluu̯acʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dewaluowanie n., zdewaluowanie n.
czas. dewaluować ndk., zdewaluować dk.
przym. dewaluacyjny
Wiktionary
związany z dewaluacją
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od dewaluacja
Wiktionary
(1.1) To zaś może wywołać - zdaniem prezes Gronkiewicz-Waltz - presję dewaluacyjną, co będzie godzić w inny cel założony w "Pakiecie", czyli ograniczanie inflacji.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaluwaˈt͡sɨjnɨ, AS: devaluu̯acyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. dewaluacja ż., dewaluowanie n., zdewaluowanie n.
czas. dewaluować ndk., zdewaluować dk.
Wiktionary
1. przeprowadzać (przeprowadzić) reformę pieniężną opartą na dewaluacji;
2. przenośnie: obniżać (obniżyć) wartość lub znaczenie czegoś; dewaloryzować
SJP.pl
czasownik
(1.1) ekon. urzędowo obniżać kurs danej waluty
(1.2) książk. obniżać wartość lub znaczenie czegoś
czasownik zwrotny
(2.1) książk. tracić na wartości
Wiktionary
(2.1) Wystarczy przyjrzeć się zmianom rynków Europy Zachodniej i Ameryki Północnej, aby zauważyć, że tradycyjny model konsumpcji towarów powoli się dewaluuje, a ludzie pragną czegoś więcej.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaluˈwɔvat͡ɕ, AS: devaluu̯ovać
Wiktionary
rzecz. dewaluacja ż., dewaluowanie n., zdewaluowanie n.
czas. zdewaluować dk.
przym. dewaluacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dewaluować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaluwɔˈvãɲɛ, AS: devaluu̯ovãńe
Wiktionary
rzecz. zdewaluowanie n., dewaluacja ż.
czas. dewaluować ndk., zdewaluować dk.
przym. dewaluacyjny
Wiktionary
sylabiczne pismo północnoindyjskie używane do zapisu np. sanskrytu i hindi; nagari
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. pismo sylabiczne używane do zapisu m.in. sanskrytu i hindi;
Wiktionary
Dewanagari (देवनागरी, z sanskr. Devanāgarī; deva „bóg” + nagari „gród, miasto”) – pismo alfabetyczno-sylabiczne, używane w północnych, zachodnich i środkowych Indiach do zapisu kilkunastu języków z grupy języków indoaryjskich, m.in. sanskrytu, hindi, marathi, nepali.
Wikipedia
celowe niszczenie czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bezwzględne niszczenie, rujnowanie
Wiktionary
Dewastacja – umyślne i bezprawne spowodowanie szkody w mieniu, niszczenie czegoś w wyniku celowego działania lub następujące wskutek zaniedbań. W myśl prawa dewastacja jest zniszczeniem mienia i jest czynem zabronionym.
Wikipedia
(1.1) W gazecie pisali dziś o dewastacji cmentarza żydowskiego.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaˈstat͡sʲja, AS: devastacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. zdewastowanie n., dewastowanie n., dewastator mos.
czas. dewastować ndk., zdewastować dk.
przym. dewastacyjny, dewastatorski
Wiktionary
(1.1) ruina; pot. rujnacja
Wiktionary
związany z dewastacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dewastacją; mający na celu dewastację
Wiktionary
rzecz. dewastacja ż., zdewastowanie n., dewastowanie n., dewastator mos.
czas. dewastować ndk., zdewastować dk.
przym. dewastatorski
Wiktionary
osoba siejąca spustoszenie, zniszczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. osoba, która niszczy, dewastuje
Wiktionary
(1.1) Policja powinna wyłapać tych dewastatorów parku miejskiego.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaˈstatɔr, AS: devastator
Wiktionary
rzecz. dewastacja ż., dewastowanie n., zdewastowanie n.
czas. dewastować ndk., zdewastować dk.
przym. dewastatorski, dewastacyjny
Wiktionary
(1.1) destruktor, niszczyciel, szkodnik, wandal; pot. żart. psuj
Wiktionary
kobieta siejąca spustoszenie, zniszczenie
SJP.pl
niszczyć, pustoszyć, rujnować
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) niszczyć coś celowo
Wiktionary
(1.1) Grupy satanistyczne dewastują cmentarze chrześcijańskie i obiekty kultu.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvaˈstɔvat͡ɕ, AS: devastovać
Wiktionary
rzecz. dewastacja ż., dewastator m., dewastowanie n., zdewastowanie n.
czas. zdewastować dk.
przym. dewastacyjny, dewastatorski
Wiktionary
(1.1) burzyć, demolować, niszczyć, rozwalać, druzgotać, niszczyć, psuć, rujnować, uszkadzać, pustoszyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dewastować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvastɔˈvãɲɛ, AS: devastovãńe
Wiktionary
rzecz. zdewastowanie n., dewastacja ż., dewastator mos.
czas. dewastować ndk., zdewastować dk.
przym. dewastacyjny, dewastatorski
Wiktionary
(1.1) niszczenie, rujnowanie, pustoszenie
Wiktionary
liczebnik główny
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziewiętnaście
Wiktionary
(1.1) dewatnost
Wiktionary
liczebnik główny
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziewiętnaście
Wiktionary
(1.1) dewatnoście
Wiktionary
developer;
1. osoba lub firma przeznaczająca środki finansowe na budowę domów w celu sprzedaży lub wynajmu;
2. osoba lub instytucja tworząca programy komputerowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) bud. osoba lub przedsiębiorstwo inwestujące w budowę nieruchomości;
(1.2) inform. twórca oprogramowania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) druk. magnetyczny proszek, który transportuje toner na wałek
Wiktionary
Wikipedia
przym. deweloperski
Wiktionary
developerka;
1. kobieta przeznaczająca środki finansowe na budowę domów w celu sprzedaży lub wynajmu;
2. potocznie: rynek, branża budownictwa deweloperskiego;
3. kobieta tworząca programy komputerowe
SJP.pl
zbytnie nagromadzenie budynków mieszkalnych wybudowanych przez deweloperów na jakimś terenie
SJP.pl
inwestowanie w budowę domów na sprzedaż
SJP.pl
rzadko: deweloperstwo - inwestowanie w budowę domów na sprzedaż
SJP.pl
w językoznawstwie: pochodzący, utworzony od czasownika; odczasownikowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) gram. zob. odczasownikowy.
Wiktionary
(1.1) odczasownikowy
Wiktionary
tkanina będąca imitacją aksamitu; dywetyna
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. z dewetyny
Wiktionary
(1.1) Było ciepło, wręcz gorąco, ale niejaki Gibbo, weteran wojny w Omanie i w ogóle bywalec tych okolic, łaził od rana w grubej kurtce dewetynowej i narzekał na zimno.
(1.1) Dla chłopców od 7 do 4 lat — można tu kupić ubranka, poszukiwane kurtki dewetynowe po 330 zł, wiatrówki i marynarki welwetowe.
Wiktionary
rzecz. dewetyna ż.
Wiktionary
(1.1) rzad. dywetynowy
Wiktionary
[czytaj: diłej] nazwisko, m.in. John Dewey (1859-1952), amerykański filozof
SJP.pl
Ludzie:
Miejscowości w USA:
Wikipedia
Dewi (devanagari: देवी ; „Bogini”), Śri Devi – imię, którym nazywane są często wszystkie bóstwa żeńskie panteonu hinduistycznego, jako różne aspekty tej samej bogini. Dewi często uważana jest za główne bóstwo na równi z Wisznu i Śiwą. Jest bóstwem dobrotliwym jako Parwati, lub traktowana jest całkowicie niezależnie, a wówczas górę biorą jej groźniejsze aspekty w postaci Durgi i Kali.
Wikipedia
1. silne odchylenie od pewnych ustalonych wartości, norm w postępowaniu, zachowaniu itp. (np. dewiacja seksualna);
2. odchylenie kątowe między kierunkiem magnetycznym a kierunkiem wskazywanym przez igłę magnetyczną kompasu, wywołane przez obiekty znajdujące się w pobliżu kompasu;
3. zboczenie z właściwego kierunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie osobowości
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. dewiant mos., dewiantka ż., dewiacyjność ż.
przym. dewiacyjny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest dewiacyjne
Wiktionary
rzecz. dewiacja ż., dewiant mos., dewiantka ż.
przym. dewiacyjny
Wiktionary
związany z dewiacją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) psych. związany z dewiacją, dotyczący dewiacji
Wiktionary
rzecz. dewiacja ż., dewiant mos., dewiantka ż., dewiacyjność ż.
Wiktionary
osoba zachowująca się w sposób odbiegający od normy; dewiat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. psych. osoba cierpiąca na zaburzenia psychiczne, przejawiające się w zachowaniu odbiegającym od norm moralnych lub obyczajowych
Wiktionary
(1.1) Ponownie dopuścili dewianta do pracy z dziećmi!
Wiktionary
rzecz. dewiacja ż., dewiacyjność ż.
:: fż. dewiantka ż.
przym. dewiacyjny
Wiktionary
(1.1) wykolejeniec
Wiktionary
kobieta zachowująca się w sposób odbiegający od normy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. psych. kobieta cierpiąca na zaburzenia psychiczne, przejawiające się w zachowaniu odbiegającym od norm moralnych lub obyczajowych
Wiktionary
(1.1) Nie powinni zatrudniać dewiantki, skoro wiedzieli, że była już karana.
Wiktionary
rzecz. dewiacja ż., dewiacyjność ż.
:: fm. dewiant mos.
przym. dewiacyjny
Wiktionary
osoba zachowująca się w sposób odbiegający od normy; dewiant
SJP.pl
specjalista w zakresie przeprowadzania dewiacji kompasu (ustalania różnicy między kursem kompasowym a kursem magnetycznym, spowodowanej zakłóceniami wskazań kompasu przez obiekty znajdujące się w jego pobliżu)
SJP.pl
Wikipedia
zachowywać się w sposób rażąco odbiegający od przyjętych norm
SJP.pl
proces krystalizacji składników szkła, zachodzący w warunkach naturalnych pod wpływem zmian ciśnienia i temperatury lub w czasie produkcji wyrobów szklanych; odszklenie
SJP.pl
tworzywo o jednorodnej, drobnoziarnistej strukturze, otrzymywane w wyniku odszklenia; tworzywo dewitryfikacyjne, dewitryfikator
SJP.pl
tworzywo o jednorodnej, drobnoziarnistej strukturze, otrzymywane w wyniku odszklenia; tworzywo dewitryfikacyjne, dewitryfikat
SJP.pl
1. zwięzła zasada, którą ktoś kieruje się w życiu; motto, sentencja, myśl przewodnia;
2. rzadkie zgrubienie od: dewizka (łańcuszek przy zegarku kieszonkowym)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zasada postępowania, którą ktoś wyznaje
(1.2) herald. tekst umieszczony na wstędze pod herbem
Wiktionary
Dewiza (z fr. devise „godło, zawołanie”, łac. sententia divisa „myśl wydzielona”) – krótkie zdanie definiujące ogólną zasadę postępowania osoby lub rodu osób, organizacji lub instytucji, wyrażone najczęściej w języku narodowym lub po łacinie, rzadziej w innych językach; także rodzaj epigrafu.
Wikipedia
rzecz. dewizy nmos., dewizka ż.
przym. dewizowy
przysł. dewizowo
Wiktionary
(1.1) credo / kredo, motto, idea przewodnia, myśl przewodnia, reguła życiowa
Wiktionary
potocznie: człowiek nielegalnie handlujący obcymi walutami; cinkciarz, waluciarz
SJP.pl
1. łańcuszek przy zegarku kieszonkowym;
2. zdrobnienie od: dewiza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łańcuszek do zegarka kieszonkowego
(1.2) zdrobn. od: dewiza
Wiktionary
Dewizka – złoty lub srebrny łańcuszek do zegarka noszony obecnie tylko do żakietu.
Pierwotnie dewizką nazywano pieczęć z herbem rodowym. Nazwa pochodzi od dewizy – hasła na tarczy herbowej. Dewizki powszechnie używane były w XVIII wieku, zwłaszcza za panowania Augusta III. W Szkatule Królewskiej księżnej Izabeli Czartoryskiej przechowywana była złota dewizka Stanisława Augusta Poniatowskiego na jedwabnej taśmie (obecnie przedmiot uchodzi za zaginiony). Oprócz pieczątki do łańcuszka czy taśmy przyczepiano również breloczki i kluczyki.
Wikipedia
(1.1) Srebrna, gruba dewizka połyskiwała na czarnej kamizelce.
Wiktionary
rzecz. dewiza ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. relacja pomiędzy ilością dewiz (walut obcych) wydanych na określone składniki do wartości towarów z nich wyprodukowanych
(1.2) ekon. całkowite zapotrzebowanie na dewizy (walut obce)
Wiktionary
IPA: ˌdɛvʲizɔxˈwɔ̃nːɔɕt͡ɕ, AS: devʹizoχu̯õ•ność
Wiktionary
przym. dewizochłonny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) ekon. wymagający relatywnie dużej ilości dewiz (walut obcych) wydanych na składniki potrzebne do bycia wytworzonym w stosunku do własnej wartości
(1.2) ekon. wymagający dużej ilości dewiz (walut obcych) w ujęciu całkowitym
Wiktionary
IPA: ˌdɛvʲizɔˈxwɔ̃nːɨ, AS: devʹizoχu̯õ•ny
Wiktionary
rzecz. dewizochłonność
Wiktionary
zapewniający dopływ dewiz
SJP.pl
potocznie: cudzoziemiec płacący w Polsce dewizami
SJP.pl
w Polsce Ludowej:
1. potocznie: kobieta uprawiająca prostytucję za dewizy (zagraniczne środki płatnicze);
2. środowiskowo: oddział Milicji Obywatelskiej do zwalczania handlu dewizami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara. przestępcza: prostytutka, która świadczy swoje usługi za dewizy
Wiktionary
Dewizówka (ros. Интердевочка) – radziecko-szwedzki dramat obyczajowy z 1989 roku w reżyserii Piotra Todorowskiego, na podstawie powieści Władimira Kunina.
Wikipedia
IPA: ˌdɛvʲiˈzufka, AS: devʹizufka
Wiktionary
(1.1) zob. prostytutka.
Wiktionary
związany z dewizą
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dewizami, dotyczący dewiz
Wiktionary
rzecz. dewizy nmos., dewiza ż.
Wiktionary
zagraniczne środki płatnicze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) ekon. zagraniczne środki płatnicze
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) M. B. W. lm. zob. dewiza.
Wiktionary
Dewizy (tylko w l. mnogiej) – według polskiego prawa są to papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych. Nazwa pochodzi z franc. devise – „waluta”.
Dewizami mogą być:
Wikipedia
IPA: dɛˈvʲizɨ, AS: devʹizy
Wiktionary
przym. dewizowy
rzecz. dewiza ż.
Wiktionary
właściwy dewotom, dewotkom; nacechowany dewocją
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzad. nacechowany dewocją, właściwy dewocji
Wiktionary
(1.1) Grażyna zapisała się do jakiejś dewociarskiej grupy, z którą w każdy weekend jeździ do Łagiewnik.
Wiktionary
rzecz. dewociarskość ż., dewocja ż., dewocyjność ż., dewot mos., dewotka ż.
przym. dewocyjny
przysł. dewociarsko
Wiktionary
1. pobożność, gotowość służenia Bogu przez życie w zgodzie z religią;
2. przerost form zewnętrznej pobożności przy braku istotnych treści duchowych; bigoteria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gorliwe spełnianie praktyk religijnych na pokaz przy jednoczesnym zaniedbaniu duchowości wewnętrznej;
Wiktionary
Dewocja (łac. devotio – poświęcenie, ofiarowanie) lub bigoteria (fr. bigoterie – jw.) – pobożność, gorliwość w zachowaniach religijnych. Cechuje się zwykle rygoryzmem moralnym wobec zachowań własnych oraz innych ludzi. Termin „dewocja” może mieć znaczenie pozytywne i pejoratywne.
Wikipedia
IPA: dɛˈvɔt͡sʲja, AS: devocʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dewot mos., dewotka ż., dewocyjność ż., dewocjonalia lm nm.
przym. dewocyjny, dewociarski
przysł. dewocyjnie
Wiktionary
(1.1) bigoteria, świętoszkowatość, religianctwo
Wiktionary
1. przedmioty przedstawiające świętych lub symbolizujące prawdy wiary;
2. przedmioty używane w praktykach religijnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hand. różne drobne przedmioty związane z kultem religijnym, zwykle te będące w obiegu handlowym;
Wiktionary
Dewocjonalia (z łac. devovere – poświęcić) – drobne przedmioty kultu religijnego (np. medaliki, różańce, obrazki) znajdujące się w handlu.
Wikipedia
(1.1) W sklepie z dewocjonaliami kupiłem dziecku strój do pierwszej komunii.
Wiktionary
IPA: ˌdɛvɔt͡sʲjɔ̃ˈnalʲja, AS: devocʹi ̯õnalʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dewocjonalista m., dewocjonalistka ż., dewot m., dewotka ż., dewocja ż., wotum n., dewocyjność ż.
przym. dewocyjny, dewocjonalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) drobny przedmiot związany z kultem religijnym
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący dewocjonalium
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co dewocyjne; cecha tych, którzy są dewocyjni
Wiktionary
rzecz. dewocja ż., dewot m., dewotka ż., dewociarstwo n., dewocjonalia nmos.
przym. dewocyjny, dewociarski
przysł. dewocyjnie, dewociarsko
Wiktionary
(1.1) bigoteryjność, religianckość, świętoszkowatość
Wiktionary
związany z dewocją
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dewocją
przymiotnik jakościowy
(2.1) pogard. świętoszkowaty, przesadnie pobożny
Wiktionary
(1.1) Literaturę dewocyjną znajdziecie w bibliotece parafialnej.
(2.1) Dewocyjny charakter przemówienia ministra wyśmiała lokalna prasa.
Wiktionary
rzecz. dewocjonalia nmos., dewociarskość ż., dewocja ż., dewot mos., dewotka ż., dewocyjność ż.
przym. dewociarski
przysł. dewociarsko
Wiktionary
(1.1) kultowy, pobożnościowy
(2.1) bigoteryjny, dewociarski, religiancki, świętoszkowaty
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
odchodzenie od nauk i poglądów Jana Pawła II
SJP.pl
rodzaj kotletów
SJP.pl
w administracji - przeniesienie kompetencji z jednego organu na drugi
SJP.pl
Wikipedia
stan prawny przenoszący postępowanie do organu wyższej instancji
SJP.pl
Dewolutywność – stan prawny przenoszący postępowanie do organu wyższej instancji. Dewolutywność spotykana jest w postępowaniu administracyjnym, administracyjnosądowym, cywilnym oraz karnym. Zaskarżony środek rozpatrywany jest przez organ wyższego stopnia w stosunku do tego, który ów środek wydał (w postępowaniu administracyjnym) albo sąd wyższej instancji.
Wikipedia
czwarty okres ery paleozoicznej, trwający od ok. 395 do ok. 345 mln lat temu, dzielący się na trzy epoki: dewon dolny, środkowy i górny; okres dewoński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. czwarty okres geologiczny ery paleozoicznej;
Wiktionary
Dewon – termin o dwojakim znaczeniu:
Wikipedia
(1.1) Ile kontynentów liczyła Ziemia w dewonie?
Wiktionary
IPA: ˈdɛvɔ̃n, AS: devõn
Wiktionary
przym. dewoński
Wiktionary
przymiotnik od: dewon (np. okres dewoński)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący dewonu, występujący, powstały w dewonie
Wiktionary
(1.1) W okresie międzywojennym w pobliżu Trembowli na dużą skalę eksploatowano złoża piaskowca dewońskiego, cennego wówczas surowca do budowy nawierzchni dróg i elewacji gmachów.
(1.1) Migracja związków ropopochodnych może dochodzić do znacznych głębokości, degradując zbiorniki wód kredowych, jurajskich, triasowych i dewońskich.
Wiktionary
IPA: dɛˈvɔ̃j̃sʲci, AS: devõĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. dewon m.
Wiktionary
człowiek świętoszkowaty, przesadnie religijny; bigot; pobożniś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. osoba manifestacyjnie pobożna
Wiktionary
(1.1) Sąsiad jest dewotem, ma w przedpokoju aż cztery święte obrazy.
Wiktionary
rzecz. dewociarskość ż., dewocja ż., dewocyjność ż.
:: fż. dewotka ż.
przym. dewociarski, dewocyjny
przysł. dewociarsko
Wiktionary
(1.1) bigot
Wiktionary
człowiek świętoszkowaty, przesadnie religijny; bigot; pobożniś
SJP.pl
Dewocja (łac. devotio – poświęcenie, ofiarowanie) lub bigoteria (fr. bigoterie – jw.) – pobożność, gorliwość w zachowaniach religijnych. Cechuje się zwykle rygoryzmem moralnym wobec zachowań własnych oraz innych ludzi. Termin „dewocja” może mieć znaczenie pozytywne i pejoratywne.
Wikipedia
kobieta manifestacyjnie religijna; bigotka; świętoszka; nabożnisia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: dewot
Wiktionary
IPA: dɛˈvɔtka, AS: devotka
Wiktionary
rzecz. dewocja ż., dewocyjność ż., dewocjonalia nmos.
:: fm. dewot m.
przym. dewocyjny, dewociarski
przysł. dewocyjnie
Wiktionary
(1.1) bigotka, nabożnisia, pobożnisia, świętoszka; pot. moherowy beret, moher
Wiktionary
utrata, zanik cechy ordynarności, nieprzyzwoitości
SJP.pl
[czytaj: dejna] nazwisko, np. Kazimierz Deyna (1947-1989), polski piłkarz
SJP.pl
Wikipedia
swobodny strój domowy poranny lub nocny; niekompletne ubranie, strój negliżowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) przest. żart. ubiór domowy, negliż
Wiktionary
(1.1) Była przybrana w czarny dezabil, zapięty pod szyję, a doskonale uwydatniający jej szczupłą i bardzo foremną figurę.
Wiktionary
(1.1) negliż
Wiktionary
dawniej: swobodny, domowy ubiór ranny lub nocny: negliż, dezabil
SJP.pl
w psychologii: uniemożliwiający przystosowanie się do otoczenia, warunków, środowiska
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) psych. taki, który uniemożliwia komuś przystosowanie się do otoczenia, warunków, środowiska
Wiktionary
rzecz. dysadaptacja ż.
Wiktionary
usunięcie z czegoś powietrza lub innych gazów
SJP.pl
odpowietrzać, pozbawiać gazu; dokonywać dezaeracji
SJP.pl
usuwanie tajnych agentów z urzędów, wojska itp.; deagenturyzacja
SJP.pl
utrata aktualności, stanie się nieaktualnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) utrata aktualności
Wiktionary
czas. aktualizować ndk., dezaktualizować ndk.
Wiktionary
pozbawiać aktualności, czynić nieaktualnym; deaktualizować
SJP.pl
dezaktywizacja, deaktywacja;
1. oczyszczanie z elementów radioaktywnych;
2. pozbawienie czegoś aktywności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pozbawienie albo osłabienie aktywności czegoś
(1.2) wyłączenie usługi
Wiktionary
Dezaktywacja (dez- z fr. dés- od łac. de-; aktywacja z łac. activus 'czynny') – usuwanie substancji powodujących skażenie promieniotwórcze terenu, wody, żywności, sprzętu, uzbrojenia, itp. Procesy dezaktywacji świadczone są przez specjalistyczne służby DDD.
Zobacz: dekontaminacja.
Wikipedia
rzecz. zdezaktywowanie n.
Wiktionary
dezaktywacja, deaktywacja;
1. oczyszczanie z elementów radioaktywnych;
2. pozbawienie czegoś aktywności
SJP.pl
deaktywować (niezalecane);
1. czynić nieaktywnym, wyłączać;
2. usuwać skażenie promieniotwórcze
SJP.pl
reakcja chemiczna polegająca na wyeliminowaniu z cząsteczki grupy aminowej; dezaminacja
SJP.pl
Deaminacja (dezaminacja) - reakcja chemiczna polegająca na eliminacji z cząsteczki związku chemicznego grupy aminowej (-NH2), najczęściej z wydzieleniem amoniaku.
W wielu przypadkach deaminacji towarzyszą reakcje następcze, prowadzące do zastąpienia grupy aminowej inną grupą organiczną. Bardzo częstą formą deaminacji jest przekształcenie grupy aminowej do ketonowej w cyklicznych związkach organicznych. Przykładem może być deaminacja cytozyny, w wyniku której powstaje uracyl.
Wikipedia
w biochemii: dezaminaza (adeninowa) - enzym katalizujący rozerwanie wiązania pomiędzy węglem i azotem, przy utworzeniu amoniaku jako produktu tej reakcji; aminohydrolaza adenozyny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. przejmowanie przez państwo oraz sprzedaży dóbr należących do Kościoła trwający oficjalnie od końca XVIII w. do XX w Hiszpanii
Wiktionary
Dezamortyzacja (hiszp. desamortización) – hiszpański proces zainicjowanej przez państwo i regulowanej ustawowo redystrybucji ziemi; polegał on najpierw na wywłaszczaniu terenów będących pod kontrolą różnych instytucji (głównie Kościoła Katolickiego i wspólnot komunalnych), a następnie ich sprzedaży na licytacjach.
Wikipedia
(1.1) W pewnym sensie całokształt działań związanych z uwłaszczeniem kopalń Basków wpisywał się w prowadzony przez cały XIX wiek w Hiszpanii proces „dezamortyzacji”.
(1.1) Koszty całego przedsięwzięcia ponosił Kościół, ponieważ dezamortyzacja była kolejnym, po obciążeniach finansowych, bezwzględnym uderzeniem w przywileje ekonomiczne kleru.
Wiktionary
dawniej: dezaprobata - negatywna ocena czegoś
SJP.pl
negatywny stosunek do czegoś, negatywna ocena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) negatywny stosunek do czegoś, negatywna ocena
Wiktionary
IPA: ˌdɛzaprɔˈbata, AS: dezaprobata
Wiktionary
rzecz. aprobata ż.
Wiktionary
ujemnie oceniać coś, nie pochwalać czegoś; potępiać
SJP.pl
w informatyce: odtworzenie kodu źródłowego z programu zapisanego w kodzie maszynowym; deasemblacja
SJP.pl
Deasembler, dezasembler (czasem „disasembler” od ang. disassembler) – program komputerowy, który tłumaczy język maszynowy lub kod bajtowy na język asemblera (tj. do postaci mnemonicznej). Deasembler jest niskopoziomowym odpowiednikiem dekompilatora.
Wikipedia
w informatyce: program komputerowy tłumaczący język maszynowy na język asemblera; deasembler
SJP.pl
Deasembler, dezasembler (czasem „disasembler” od ang. disassembler) – program komputerowy, który tłumaczy język maszynowy lub kod bajtowy na język asemblera (tj. do postaci mnemonicznej). Deasembler jest niskopoziomowym odpowiednikiem dekompilatora.
Wikipedia
tworzenie stref pozbawionych broni nuklearnej; denuklearyzacja
SJP.pl
tworzyć terytoria pozbawione broni nuklearnej; denuklearyzować
SJP.pl
szkoda, strata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. strata, ubytek
Wiktionary
IPA: ˌdɛzaˈvãntaʃ, AS: dezavãntaš
Wiktionary
(1.1) strata, szkoda, ujma, ubytek
Wiktionary
pomniejszanie czyichś zasług lub wartości czegoś
SJP.pl
nie uznawać czyjegoś prawa do jakichś działań
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. zdezawuować)
(1.1) umniejszać wartość czegoś lub czyjeś zasługi
Wiktionary
IPA: ˌdɛzavuˈwɔvat͡ɕ, AS: dezavuu̯ovać
Wiktionary
rzecz. dezawuacja ż., dezawuowanie n.
czas. zdezawuować dk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dezawuować.
Wiktionary
czas. dezawuować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. deszcz
Wiktionary
(1.1) Z nieba lał się deżdż.
Wiktionary
IPA: dɛʃt͡ʃ, AS: dešč
Wiktionary
rzecz. deszcz m., dżdżownica ż., deszczownia ż., deszczówka ż., dżdżawka ż., dżdżownicowate nmos., dżdżystość ż.
czas. dżdżyć ndk.
przym. dżdżysty, deszczowy
przysł. dżdżysto, dżdżyście, deszczowo
Wiktionary
potocznie: stary, zniszczony lub podniszczony przedmiot; rupiec, grat, gruchot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. stary, wyeksploatowany, zniszczony samochód
Wiktionary
(1.1) Mój znajomy ciągle jeździ tym swoim dezelem z lat osiemdziesiątych.
Wiktionary
czas. dezelować ndk., zdezelować dk.
Wiktionary
(1.1) grat, gruchot, rupieć, rzęch
Wiktionary
potocznie: niszczyć w wyniku używania; dezolować
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. niszczyć coś wskutek intensywnego używania
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɛˈlɔvat͡ɕ, AS: dezelovać
Wiktionary
przym. zdezelowany
rzecz. dezelowanie n., dezel mzw./mrz.
Wiktionary
(1.1) niszczyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dezelować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɛlɔˈvãɲɛ, AS: dezelovãńe
Wiktionary
czas. dezelować
Wiktionary
1. ucieczka z wojska;
2. przenośnie: ucieczka skądś lub rezygnacja z czegoś z braku odwagi, by stawić czoła trudnościom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ucieczka z wojska
(1.2) odejście skądś, rezygnacja, odstąpienie
Wiktionary
Dezercja (łac. desertio „opuszczenie”) – przestępstwo w postaci samowolnego opuszczenia jednostki wojskowej lub pozostawania poza nią, z zamiarem uchylania się od służby wojskowej. Żołnierz dokonujący dezercji określany jest dezerterem.
Wikipedia
rzecz. dezerter m., dezerterstwo n., dezerterka ż.
czas. dezerterować ndk., zdezerterować dk.
przym. dezerterski, dezercyjny
Wiktionary
(1.2) rejterada
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dezercją, dotyczący dezercji
Wiktionary
rzecz. dezerterka ż., dezerter mos., dezercja ż.
czas. dezerterować ndk., zdezerterować dk.
przym. dezerterski
Wiktionary
1. żołnierz, który uciekł z wojska; zbieg;
2. przenośnie: osoba unikająca obowiązków, czegoś sprawiającego kłopot; kapitulant, kunktator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. mężczyzna dokonujący dezercji – ucieczki z wojska
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W czasie wojny dezerterów karzą śmiercią przez rozstrzelanie.
Wiktionary
rzecz. dezercja ż.
:: fż. dezerterka
czas. dezerterować ndk.
przym. dezerterski, dezercyjny
Wiktionary
(1.1) zbieg
Wiktionary
kobieta uciekająca z wojska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. kobieta dokonująca dezercji – ucieczki z wojska
Wiktionary
rzecz. dezercja ż.
:: fm. dezerter
czas. dezerterować ndk.
przym. dezerterski, dezercyjny
Wiktionary
1. dopuszczać się dezercji, uciekać z wojska;
2. przenośnie: uciekać z jakiegoś miejsca, aby uniknąć czegoś przykrego, niewygodnego, sprawiającego kłopot
SJP.pl
→ dezerter
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dezerterem, dotyczący dezertera
Wiktionary
rzecz. dezerterka ż., dezerter mos., dezercja ż.
czas. dezerterować ndk., zdezerterować dk.
przym. dezercyjny
Wiktionary
proces powstawania obszarów pustynnych; desertyfikacja, pustynnienie
SJP.pl
Wikipedia
DZ - dezeta - typ łodzi żaglowej
SJP.pl
DZ (Dezeta, DeZeta) – bezpokładowy jacht mieczowy wiosłowo-żaglowy (dziesięciowiosłowy, skrót DZ pochodzi od "Dziesięć Załogi") o ożaglowaniu kecza gaflowego, kadłub drewniany lub z tworzywa sztucznego. Powierzchnia ożaglowania ok. 30 m², maksymalna załoga 12 osób.
Wikipedia
ograniczenie wpływu władz państwowych na gospodarkę, usamodzielnienie i prywatyzacja przedsiębiorstw; deetatyzacja
SJP.pl
mała dezeta (łódź żaglowa)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowo-zachodnim Iranie, w ostanie Chuzestan;
Wiktionary
Dezful (perski: دزفول) – miasto w południowo-zachodnim Iranie, w ostanie Chuzestan, nad rzeką Dez, przy Kolei Transirańskiej.
W 2011 roku miejscowość liczyła 248 380 mieszkańców; dla porównania, w 2006 było ich 235 819, w 1996 – 202 639, zaś w 1966 – około 84,5 tysiąca. Ośrodek przemysłu spożywczego i skórzanego. Wyrabia się tam dywany. Miejscowość leży na trasie Kolei Transirańskiej.
Wikipedia
[czytaj: dez-ideologizacja] pozbawienie czegoś charakteru ideologicznego, oddzielenie od ideologii, zaprzestanie kierowania się jakąś ideologią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pozbawienie czegoś charakteru ideologicznego
Wiktionary
[czytaj: dez-iluzja] brak, pozbawienie iluzji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brak iluzji
(1.2) pozbawienie złudzeń, rozczarowanie
Wiktionary
IPA: ˌdɛzʲiˈluzʲja, AS: dezʹiluzʹi ̯a
Wiktionary
przym. deziluzyjny
Wiktionary
[czytaj: dez-iluzyjny] przymiotnik od: deziluzja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zanikanie uprzemysłowienia;
Wiktionary
Dezindustrializacja lub odprzemysłowienie – przeciwieństwo industrializacji (uprzemysłowienia); czyli proces w którym następuje zanik standardowych gałęzi przemysłu, zwłaszcza ciężkiego i powiązanych gałęzi (np. górnictwa).
Stanowiące dotychczas główny napęd ekonomiczny racjonalizacja i korzyści skali ustępują miejsca zdolnościom innowacyjnym w sferze techniki oraz innowacjom w kontaktach z klientami. W miejsce przemysłu zwiększa się znaczenie sektora usług. Niekiedy może wystąpić proces dużego wzrostu wydajności pracy w przemysłach wysokiej techniki przy równoczesnym spadku zatrudnienia w tradycyjnych gałęziach przemysłu.
Wikipedia
(1.1) W Polsce dezindustrializacja nastąpiła po roku 1990.
Wiktionary
rzecz. industrializacja ż.
Wiktionary
(1.1) odprzemysłowienie
Wiktionary
[czytaj: dez-inflacja] w ekonomii: spadek tempa inflacji, wolniejszy wzrost cen
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. spadek tempa inflacji przy zachowaniu jej dodatniej wartości;
Wiktionary
Dezinflacja – obniżanie stopy inflacji, czyli wolniejszy wzrost cen.
Wikipedia
(1.1) Koszty dezinflacji stają się zdecydowanie bardziej wyraźne, gdy tempo wzrostu ulega spowolnieniu z powodu zewnętrznego szoku popytowego, tak jak to się stało w wyniku kryzysu w Rosji
Wiktionary
IPA: ˌdɛzʲĩnfˈlat͡sʲja, AS: dezʹĩnflacʹi ̯a
Wiktionary
przym. dezinflacyjny
rzecz. inflacja ż.
Wiktionary
→ dezinflacja [czytaj: dez-inflacyjny]
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od dezinflacja
Wiktionary
(1.1) Dane październikowe potwierdzają spowolnienie wzrostu gospodarczego, jak również potwierdzają, że spokojny trend dezinflacyjny będzie utrzymany w najbliższych miesiącach.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzʲĩnflaˈt͡sɨjnɨ, AS: dezʹĩnflacyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. dezinflacja
Wiktionary
[czytaj: dez-informacja]
1. fałszywa, rzekoma informacja;
2. zamierzone wprowadzanie w błąd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wprowadzenie kogoś w błąd przez podanie mylących lub fałszywych informacji;
Wiktionary
Dezinformacja – zamierzona i konsekwentna formułaprzekazu informacji w tym fałszywych lub zmanipulowanych oraz fabrykowanie takiego przekazu poprzez tworzenie różnego rodzaju nieprawdziwych dokumentów, obrazów graficznych, zdjęć zmodyfikowanych, filmów, organizacji itd. które wprowadzają w błąd (powodują powstanie obrazu świata niezgodnego z rzeczywistością) i wywołują określone efekty w postaci:
Wikipedia
(1.1) Zajmowali się teorią dezinformacji w zastosowaniach wojskowo-politycznych.
Wiktionary
rzecz. dezinformowanie n.
czas. dezinformować ndk.
przym. dezinformacyjny
Wiktionary
[czytaj: dez-informacyjny] przymiotnik od: dezinformacja
SJP.pl
[czytaj: dez-informator] osoba wprowadzająca kogoś w błąd; matacz, krętacz, kombinator
SJP.pl
kobieta wprowadzająca kogoś w błąd; mataczka, krętaczka, kombinatorka
SJP.pl
[czytaj: dez-informować] wprowadzać w błąd podając fałszywe informacje, udzielać mylących informacji
SJP.pl
[czytaj: dez-instalacja] usunięcie zainstalowanego programu komputerowego; deinstalacja, odinstalowanie
SJP.pl
Dezinstalacja programu lub krótko dezinstalacja – proces w założeniu w pełni odwrotny do instalacji.
Wykonywany jest przez specjalny program komputerowy lub skrypt dezinstalacyjny, usuwający pliki aplikacji uprzednio skopiowane na dysk komputera użytkownika z jednoczesnym przywróceniem ustawień środowiska systemu operacyjnego sprzed instalacji – o ile jest to możliwe. Niekiedy usuwanie plików jest dwuetapowe, gdy są one w trakcie dezinstalacji używane przez inne programy (procesy) – wtedy w trakcie instalacji pliki takie są zaznaczane jako podlegające usunięciu po przeładowaniu systemu operacyjnego. Operacja dezinstalacji może być wykonywana na podstawie dziennika instalacji, o ile program instalacyjny taki dziennik utworzył.
Wikipedia
[czytaj: dez-instalator] program do odinstalowywania innych programów; deinstalator
SJP.pl
usuwać zainstalowany program komputerowy; odinstalowywać, deinstalować
SJP.pl
[czytaj: dez-integracja] dezyntegracja;
1. osłabienie integralności lub rozpad całości na elementy cząstkowe;
2. w psychologii: osłabienie lub rozpad wewnętrznej organizacji psychiki (osobowości);
3. w geologii: rozpad skał na bloki, płyty lub ziarna pod wpływem zmian temperatury lub rozrastania się korzeni roślin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rozpad jakiejś całości
(1.2) osłabienie czynników jednoczących
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) war. dezyntegracja, rozpad
Wiktionary
[czytaj: dez-integracyjny] związany z dezintegracją (dezyntegracją); dezyntegracyjny
SJP.pl
[czytaj: dez-integralny] nieobejmujący wszystkich elementów; dezyntegralny
SJP.pl
[czytaj: dez-integrator] maszyna do rozdrabniania brył na kawałki określonej wielkości; kruszarka, rozdrabniarka; łamacz; dezyntegrator
SJP.pl
[czytaj: dez-integrować] powodować dezintegrację, pozbawiać spójności, jednolitości; dezyntegrować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zarz. eliminowanie pośredników z łańcucha dostaw i świadczonych usług;
Wiktionary
Dezintermediacja („odpośredniczenie”) – pojęcie stosowane w ekonomii oznaczające eliminowanie pośredników.
W miejsce rozwijania tradycyjnych kanałów dystrybucji, które zawierają pewne rodzaje pośrednictwa (jak np. dystrybutor, hurtownik, broker czy agent), przedsiębiorstwa mogą obsługiwać każdego klienta w sposób bezpośredni (np. przez Internet). Głównym celem tego typu rozwiązań jest ograniczanie kosztów.
Wikipedia
IPA: ˌdɛzʲĩntɛrmɛˈdʲjat͡sʲja, AS: dezʹĩntermedʹi ̯acʹi ̯a
Wiktionary
[czytaj: dez-inwestycja] wyzbycie się aktywów o niskiej produktywności lub uznanych za zbędne; dywestycja
SJP.pl
[czytaj: dez-inwestycyjny] związany z dezinwestycją (formą restrukturyzacji przedsiębiorstwa), dotyczący dezinwesycji, np. transakcja dezinwestycyjna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od dezodorant
Wiktionary
rzecz. dezodorant m.
Wiktionary
1. kosmetyk eliminujący lub osłabiający przykry zapach ciała;
2. środek do odświeżania powietrza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hig. produkt kosmetyczny pomagający zwalczać nieprzyjemny zapach ciała i jego potu;
Wiktionary
Dezodorant – środek chemiczny pomagający zwalczać nieprzyjemny zapach ciała.
Pierwsze wzmianki o pierwowzorze dezodorantu pojawiły się około 5500 lat temu na terenie dzisiejszych Chin. Początkowo były to minerały zawierające glin. W Europie odpowiedniki dzisiejszych dezodorantów pojawiły się w I wieku p.n.e, 3400 lat później niż w Chinach. Uzyskiwane były również ze związków glinu przez Rzymian.
Wikipedia
(1.1) (…) Julia Roberts przyznała się u Oprah Winfrey, że nie używa dezodorantu, a kąpiel bierze raz w tygodniu.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɔˈdɔrãnt, AS: dezodorãnt
Wiktionary
rzecz. dezodoryzowanie n., dezodoryzacja ż., dezodoryzowanie n., dezodorancik mrz.
czas. dezodoryzować
Wiktionary
(1.1) antyperspirant
Wiktionary
potocznie: dezodorować się - używać preparatu zmniejszającego lub eliminującego nieprzyjemny zapach ciała
SJP.pl
likwidacja przykrej woni z produktów lub pomieszczeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) usuwanie niemiłego zapachu;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌdɛzɔdɔrɨˈzat͡sʲja, AS: dezodoryzacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dezodoryzować n., dezodoryzowanie, dezodorant
czas. dezodoryzować
Wiktionary
odwaniacz;
1. substancja eliminująca lub osłabiająca nieprzyjemne zapachy
2. urządzenie przemysłowe do odwaniania produktów
SJP.pl
usuwać przykry zapach, niemiłą woń z produktów lub pomieszczeń; odwaniać
SJP.pl
czasownik
(1.1) usuwać niemiły zapach
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɔdɔrɨˈzɔvat͡ɕ, AS: dezodoryzovać
Wiktionary
rzecz. dezodoryzacja, dezodoryzowanie, dezodorant
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dezodoryzować.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɔdɔrɨzɔˈvãɲɛ, AS: dezodoryzovãńe
Wiktionary
rzecz. dezodoryzować n., dezodoryzacja, dezodorant
czas. dezodoryzować
Wiktionary
usuwanie tlenu ze związku chemicznego; odtlenianie, redukcja
SJP.pl
hormon wytwarzany przez korę nadnerczy, mający wpływ na gospodarkę sodu i potasu w ustroju; DOCA
SJP.pl
Deoksykortykosteron (łac. Desoxycortonum; daw. dezoksykortykosteron; DOC) – hormon produkowany przez korę nadnerczy, odpowiedzialny za zatrzymywanie w organizmie wody i sodu oraz wydalanie potasu (resorpcja w proksymalnych i dystalnych odcinkach kanalików krętych w nefronie). Jest powszechnie stosowany w lecznictwie.
Wikipedia
enzym trawienny pochodzenia trzustkowego; deoksyrybonukleaza
SJP.pl
kwas dezoksyrybonukleinowy - organiczny związek chemiczny pełniący rolę nośnika informacji genetycznej organizmów żywych i wirusów; DNA, kwas deoksyrybonukleinowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. chem. tylko w wyrażeniu: kwas dezoksyrybonukleinowy
Wiktionary
rzecz. dezoksyryboza ż.
Wiktionary
(1.1) współcz. deoksyrybonukleinowy
Wiktionary
pięciowęglowy cukier wchodzący w skład DNA; deoksyryboza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. zob. deoksyryboza.
Wiktionary
Deoksyryboza (2-deoksyryboza, dezoksyryboza) – cukier prosty z grupy aldopentoz. W deoksyrybozie w pozycji 2, zamiast grupy hydroksylowej obecnej w rybozie, znajduje się atom wodoru, w związku z czym nie podlega ona pod wzór ogólny węglowodanów [Cx(H2O)y].
Wikipedia
przym. dezoksyrybonukleinowy
Wiktionary
(1.1) deoksyryboza
Wiktionary
przestarzałe: rozpacz, desperacja
SJP.pl
potocznie: niszczyć w wyniku używania; dezelować
SJP.pl
brak organizacji, porządku; nieład, zamęt, rozprzężenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brak porządku, zamęt w jakiejś strukturze, działaniu
Wiktionary
(1.1) W pierwszych dniach oblężenia zaopatrzenie w środki lekarskie uległo dezorganizacji, gdyż większość właścicieli aptek i składnic opuściła miasto.
Wiktionary
rzecz. dezorganizowanie n., zdezorganizowanie n.
czas. dezorganizować ndk., zdezorganizować dk.
przym. dezorganizacyjny, zdezorganizowany
Wiktionary
(1.1) chaos
Wiktionary
związany z dezorganizacją
SJP.pl
osoba wprowadzająca zamęt, chaos, niszcząca coś zorganizowanego
SJP.pl
1. powodować dezorganizację, niszczyć ład; rozprzęgać;
2. dezorganizować się - ulegać dezorganizacji; rozprzęgać się
SJP.pl
1. powodować dezorganizację, niszczyć ład; rozprzęgać;
2. dezorganizować się - ulegać dezorganizacji; rozprzęgać się
SJP.pl
1. utrata, brak orientacji;
2. mylny, błędny pogląd;
3. zaburzenie orientacji związanej z miejscem, czasem, sytuacją lub własną osobą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brak orientacji w jakiejś sprawie, niewłaściwy pogląd
(1.2) utrata lub zaburzenie orientacji dotyczącej czasu, miejsca, sytuacji lub tożsamości
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɔrʲjɛ̃nˈtat͡sʲja, AS: dezorʹi ̯ẽntacʹi ̯a
Wiktionary
czas. dezorientować, zdezorientować
przym. zdezorientowany
Wiktionary
1. powodować utratę orientacji, wprowadzać w błąd; mylić;
2. dezorientować się - tracić orientację
SJP.pl
1. powodować utratę orientacji, wprowadzać w błąd; mylić;
2. dezorientować się - tracić orientację
SJP.pl
potocznie: ogół działań mających na celu zniwelowanie efektów działania UB i SB w PRL i pozbawienie agentów tych służb wpływów na życie polityczne i gospodarcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. publ. element dekomunizacji, postulat pozbawienia przywilejów byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa PRL;
Wiktionary
Dezubekizacja (nienormatywne formy: deubekizacja, deesbekizacja) – postulat zgłaszany przez różne ugrupowania określające się jako antykomunistyczne dotyczący pozbawienia przywilejów byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa PRL. Dezubekizacja jest elementem szeroko rozumianej dekomunizacji.
Zgłaszane pomysły dotyczyły:
Wikipedia
rzecz. deubekizacja ż.
przym. deubekizacyjny, dezubekizacyjny
Wiktionary
(1.1) deubekizacja, deesbekizacja
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) publ. związany z dezubekizacją, dotyczący dezubekizacji
Wiktionary
(1.1) Ustawa dezubekizacyjna ma łącznie objąć 32 tys. byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL.
Wiktionary
rzecz. deubekizacja ż., dezubekizacja ż., dezubekizowanie n.
czas. dezubekizować ndk.
Wiktionary
1. odchodzenie od miejskiego charakteru zabudowy;
2. odpływ ludności miejskiej na wieś;
3. tendencja do unikania zwartych skupień w planowaniu i budowaniu miast; dezurbanizm
SJP.pl
Dezurbanizacja – proces polegający na spadku liczby ludności miast w obszarach metropolitalnych oraz aglomeracjach, któremu towarzyszy rozwój oddalonych od nich małych miast.
W demograficzno-strukturalnym modelu cyklu życia miejskiego Leo van den Berga dezurbanizacja jest fazą w rozwoju miasta następującą po suburbanizacji i poprzedzająca reurbanizację. Początkowo jest to dezurbanizacja relatywna, podczas której wrasta liczba ludności na peryferiach, ale wolniej w stosunku do spadku liczby ludności w centrum, a następnie dochodzi do dezurbanizacji absolutnej, podczas której również na przedmieściach i w całym obszarze metropolitalnym następuje wyludnienie.
Wikipedia
tendencja do unikania zwartych skupień w planowaniu i budowaniu miast; dezurbanizacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od dezyderat
Wiktionary
(1.1) To nie dezyderat, lecz tylko mały dezyderacik.
Wiktionary
rzecz. dezyderat m.
Wiktionary
jasno sformułowane żądanie, życzenie lub propozycja; postulat, dezyderium, desiderium
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żądanie, życzenie, postulat
Wiktionary
Dezyderat (łac. desideratum „pragnienie”) – rodzaj aktu prawnego zawierającego oficjalnie wystosowywane postulaty lub życzenia kierowane przez jedną instytucję do drugiej.
W Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej dezyderaty są tworzone przez komisje sejmowe w określonych sprawach i mogą być skierowane do Rady Ministrów lub poszczególnych jej członków, Prezesa NIK, Prezesa NBP, Prokuratora Generalnego lub Głównego Inspektora Pracy – (art. 159 ust. 1 regulaminu Sejmu RP). Adresat nie ma prawnego obowiązku wykonania postulatów zawartych w dezyderacie, ale musi zająć wobec nich stanowisko w ciągu 30 dni od dnia otrzymania dezyderatu, chyba że Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ustali inny termin.Odpowiedź rozpatruje komisja. W razie nieotrzymania odpowiedzi w terminie lub uznania otrzymanej odpowiedzi za niezadowalającą, komisja może ponowić dezyderat, przedłożyć Marszałkowi Sejmu RP wniosek o zwrócenie odpowiedzi jako niezadowalającej lub przedłożyć Sejmowi RP projekt odpowiedniej uchwały lub rezolucji.
Wikipedia
IPA: ˌdɛzɨˈdɛrat, AS: dezyderat
Wiktionary
rzecz. dezyderacik mrz.
Wiktionary
poemat napisany przez Maxa Ehrmanna, zawierający wskazówki odnośnie dobrego życia
SJP.pl
Dezyderata, oryg. ang. Desiderata (dezyderaty, życzenia) – poemat napisany przez Maxa Ehrmanna, zawierający wskazówki na temat dobrego życia.
Polskie tłumaczenie Dezyderatów w przekładzie Andrzeja Jakubowicza ukazało się w książce Kazimierza Jankowskiego „Hipisi w poszukiwaniu ziemi obiecanej” (Warszawa 1972).
Odwoływali się do niego hippisi, jest też popularny wśród uczestników ruchu Anonimowych Alkoholików.
Wikipedia
dawniej: jasno sformułowane żądanie, życzenie lub propozycja; postulat, dezyderat, desiderium
SJP.pl
Dezyderia – żeński odpowiednik imienia Dezydery. Oznacza "upragniona".
Dezyderia imieniny obchodzi razem z Dezyderym/Dezyderiuszem: 11 lutego i 23 maja.
Wikipedia
dawniej: jasno sformułowane żądanie, życzenie lub propozycja; postulat, dezyderat, desiderium
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
Dezyderiusz z małżonką; Dezyderiuszowie
SJP.pl
Dezyderiusz z małżonką; Dezyderiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dezyderiusza lub z nim związany
SJP.pl
Dezydery z małżonką; Dezyderowie
SJP.pl
Dezydery z małżonką; Dezyderostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dezyderego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Dezydery, również: Dezyderiusz lub Dezyder – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa desiderius oznaczającego „upragniony”. Imię to jest obecne w Polsce od XIII w. Patronem imienia jest m.in. św. Dezydery, arcybiskup Bourges.
Żeńskim odpowiednikiem jest Dezyderia.
Dezydery imieniny obchodzi: 11 lutego, 23 maja i 17 września.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dezyderii lub z nią związany
SJP.pl
niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych lub gnilnych w celu zapobiegnięcia zakażeniu; odkażanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odkażanie, postępowanie mające na celu maksymalne zmniejszenie liczby drobnoustrojów w odkażanym materiale;
Wiktionary
Dezynfekcja (po polsku dosłownie oznacza odkażanie) – postępowanie mające na celu niszczenie drobnoustrojów i ich przetrwalników. Dezynfekcja niszczy formy wegetatywne mikroorganizmów, ale nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe. Zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy. Dezynfekcja, w przeciwieństwie do antyseptyki dotyczy przedmiotów i powierzchni użytkowych.
Wikipedia
(1.1) To pomieszczenie trzeba poddać dezynfekcji.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nˈfɛkt͡sʲja, AS: dezỹnfekcʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. dezynfektor m., zdezynfekowanie n., dezynfekowanie n.
czas. dezynfekować ndk., zdezynfekować dk.
przym. dezynfekcyjny
Wiktionary
(1.1) antyseptyka, sterylizacja, odkażanie, wyjaławianie
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który dezynfekuje
Wiktionary
(1.1) Kupiłem wczoraj płyn dezynfekcyjny.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nfɛkˈt͡sɨjnɨ, AS: dezỹnfekcyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. dezynfekcja ż., dezynfektor m., zdezynfekowanie n., dezynfekowanie n.
czas. dezynfekować ndk., zdezynfekować dk.
Wiktionary
(1.1) antyseptyczny, odkażający
Wiktionary
niszczyć drobnoustroje chorobotwórcze lub gnilne w celu zapobiegnięcia zakażeniu; odkażać
SJP.pl
czasownik
(1.1) dokonywać dezynfekcji
Wiktionary
(1.1) Domestos jest naprawdę silnym środkiem dezynfekującym.
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nfɛˈkɔvat͡ɕ, AS: dezỹnfekovać
Wiktionary
rzecz. dezynfekcja ż., dezynfektor m., dezynfekowanie n., zdezynfekowanie n.
czas. zdezynfekować dk.
przym. dezynfekcyjny
Wiktionary
(1.1) odkażać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. usuwanie drobnoustrojów chorobotwórczych
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nfɛkɔˈvãɲɛ, AS: dezỹnfekovãńe
Wiktionary
rzecz. zdezynfekowanie n., dezynfekcja ż., dezynfektor m.
czas. dezynfekować ndk., zdezynfekować dk.
przym. dezynfekcyjny
Wiktionary
człowiek zatrudniony przy dezynfekowaniu, przeprowadzający dezynfekcję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która dezynfekuje
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) przyrząd do dezynfekcji
Wiktionary
(1.1) Jan jest profesjonalnym dezynfektorem.
(2.1) Korzystałeś kiedyś z dezynfektora?
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nˈfɛktɔr, AS: dezỹnfektor
Wiktionary
rzecz. dezynfekowanie n., dezynfekcja ż.
czas. dezynfekować ndk.
przym. dezynfekcyjny
Wiktionary
kobieta zatrudniona przy dezynfekowaniu, przeprowadzająca dezynfekcję
SJP.pl
środek do niszczenia drobnoustrojów; antyseptyk, środek dezynfekcyjny (odkażający)
SJP.pl
niszczyć drobnoustroje chorobotwórcze lub gnilne w celu zapobiegnięcia zakażeniu; odkażać
SJP.pl
tępienie owadów i innych szkodliwych stawonogów, zwłaszcza środkami chemicznymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tępienie stawonogów ze względów sanitarnych i gospodarczych;
Wiktionary
Dezynsekcja – tępienie szkodliwych owadów (zwłaszcza pasożytniczych jak: muchy, komary, pchły, wszy, pluskwy i karaluchy), ich jaj i larw, ze względów sanitarnych i gospodarczych. W szerszym znaczeniu niszczenie stawonogów w ogóle.
Dezynsekcję można wykonać przez zastosowanie środków fizycznych (para, ogień, gorące powietrze, promieniowanie ultrafioletowe, gaz, szron), mechanicznych (wyłapywanie, trzepanie, oczyszczanie), chemicznych (środki owadobójcze) i biologicznych (zwalczanie za pomocą innych organizmów żywych np. nicieni).
Wikipedia
(1.1) Po dezynsekcji w domu nie pozostał ani jeden karaluch.
Wiktionary
rzecz. dezynsekowanie n.
czas. dezynsekować ndk.
przym. dezynsekcyjny
Wiktionary
związany z dezynsekcją
SJP.pl
tępić owady i inne szkodliwe stawonogi, zwłaszcza środkami chemicznymi
SJP.pl
dezintegracja;
1. osłabienie integralności lub rozpad całości na elementy cząstkowe;
2. w psychologii: osłabienie lub rozpad wewnętrznej organizacji psychiki (osobowości);
3. w geologii: rozpad skał na bloki, płyty lub ziarna pod wpływem zmian temperatury lub rozrastania się korzeni roślin
SJP.pl
związany z dezyntegracją (dezintegracją); dezintegracyjny
SJP.pl
nieobejmujący wszystkich elementów; dezintegralny
SJP.pl
maszyna do rozdrabniania brył na kawałki określonej wielkości; kruszarka, rozdrabniarka, dezintegrator, łamacz
SJP.pl
powodować dezyntegrację, pozbawiać spójności, jednolitości; dezintegrować
SJP.pl
nadmierna swoboda w zachowaniu; nonszalancja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lekceważące, zbyt swobodne zachowanie
Wiktionary
(1.1) Odnosicie się do mnie z dezynwolturą!
Wiktionary
IPA: ˌdɛzɨ̃nvɔlˈtura, AS: dezỹnvoltura
Wiktionary
dcg; decygram
SJP.pl
skrót od: druh (odczytywany jako cały, odmieniany wyraz)
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = harc. drużyna harcerska
(1.2) = hand. dom handlowy
Wiktionary
Dh – dwuznak występujący w języku albańskim. Reprezentuje spółgłoskę szczelinową międzyzębową dźwięczną /ð/.Jest szóstym znakiem alfabetu albańskiego.
W romanizacji języków indoaryjskich taki sam dwuznak oznacza przydechowe (dysząco dźwięczne) [d]. W romanizacji języków semickich oznacza /ð/.
Wikipedia
IPA: dɛ‿ˈxa, AS: de‿χa
Wiktionary
skrót od: druhna
SJP.pl
[czytaj: Daka] stolica Bangladeszu; Dakka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Bangladeszu;
Wiktionary
Dhaka, Dakka (beng. ঢাকা Ḍhākā, wym. [ˈɖʱaka], ang. Dhaka, hist. Dacca) – stolica Bangladeszu, licząca około 17 mln mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) audio|Pl-Na lotnisku w Dhace nikt nie chciał rozmawiać po angielsku.ogg. Na lotnisku w Dhace nikt nie chciał rozmawiać po angielsku.
Wiktionary
rzecz. dhakijczyk mos., dhakijka ż.
przym. dhakijski
Wiktionary
mieszkaniec Dhaki (Dakki); dakijczyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Dhaki
Wiktionary
IPA: daˈcijt͡ʃɨk, AS: daḱii ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Dhaka ż.
:: fż. dhakijka ż.
przym. dhakijski
Wiktionary
mieszkanka Dhaki (Dakki); dakijka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Dhaki
Wiktionary
IPA: daˈcijka, AS: daḱii ̯ka
Wiktionary
rzecz. Dhaka ż.
:: fm. dhakijczyk mos.
przym. dhakijski
Wiktionary
→ Dhaka (stolica Bangladeszu); dakkijski, dakijski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Dhaka
Wiktionary
IPA: daˈcijsʲci, AS: daḱii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Dhaka ż., dhakijczyk mos., dhakijka ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; pozycja leżąca na brzuchu, w której tułów jest wygięty do góry, nogi uniesione w górę, a ręce chwytają z tyłu za stopy
Wiktionary
(1.1) pozycja łuku, łuk
Wiktionary
1. w hinduizmie: norma postępowania nakazana przez tradycję i wynikająca z ładu kosmicznego;
2. jeden z trzech klejnotów buddyzmu - nauka Buddy;
3. w filozofii buddyjskiej: element rzeczywistości
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) zob. dharma.
Wiktionary
Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np. w buddyzmie i hinduizmie.
Wikipedia
[czytaj: darman] w hinduizmie: norma postępowania nakazana przez tradycję i wynikająca z ładu kosmicznego; dharma
SJP.pl
[czytaj: dałlagiri] szczyt w Wysokich Himalajach
SJP.pl
Dhaulagiri lub Dhaulagiri I (sanskryt धौलागिरी ‘Biała Góra’) – szczyt w Himalajach środkowo-zachodnich o wysokości 8167 m, oddzielony od pobliskiej Annapurny głęboko wciętą doliną rzeki Kali Gandaki. Różnica wysokości między szczytem Dhaulagiri a rzeką – około 6 km – jest jedną z największych deniwelacji górskich na świecie. Dhaulagiri jest siódmym co do wysokości ośmiotysięcznikiem. Przez pewien czas, od pomiarów z 1818 r. do połowy XIX w., uważany za najwyższą górę świata.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. protokół dynamicznego konfigurowania hostów; protokół komunikacyjny umożliwiający hostom uzyskanie od serwera na bieżąco danych konfiguracyjnych takich jak: adres IP, adres IP bramy sieciowej, adres serwera DNS, maska podsieci;
Wiktionary
(1.1) Konflikty adresów należą do przeszłości, ponieważ serwer DHCP steruje centralnie przydzielaniem adresów IP.
Wiktionary
[czytaj: dekelja] terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii, położone na Cyprze
SJP.pl
Dhekelia (Dhekelia Sovereign Base Area) – brytyjska baza wojskowa w południowo-wschodniej części Cypru, między Larnaką a Famagustą, będąca częścią terytorium zamorskiego Akrotiri i Dhekelia. Stacjonuje tu garnizon liczący ok. 2200 żołnierzy. Ośrodek administracyjny mieści się w Episkopi (jest wspólny dla Akrotiri i Dhekelii). Utworzona w 1960 roku na podstawie „traktatu dotyczącego ustanowienia Republiki Cypryjskiej” (ang. „Treaty concerning the establishment of the Republic of Cyprus”), podpisanego przez Wielką Brytanię, Grecję, Turcję i Cypr.
Wikipedia
[czytaj: de-ha-el] niemiecka firma zajmująca się przewozem przesyłek i logistyką
SJP.pl
rodzaj długiego męskiego okrycia noszonego na biodrach w Indiach
SJP.pl
Dhoti – tradycyjny strój męski noszony w Indiach składający się z upiętego w pasie kawałka materiału (bawełna, jedwab) o długości 4–5 m i ok. 1 m szerokości. Dhoti występuje zwykle w jasnych kolorach (białym, szarym, jasnobrązowym, żółtym itp.). Kolor szafranowy zarezerwowany jest dla mnichów żyjących w celibacie (patrz: brahmaćarja i sannjasa).
Wikipedia
[czytaj: dał] dwumasztowiec arabski często spotykany na Morzu Czerwonym i Oceanie Indyjskim
SJP.pl
Dau (dāwa) – tradycyjny arabski statek żaglowy, z jednym lub kilkoma żaglami. Pierwotnie używany był u wybrzeży Półwyspu Arabskiego, Indii i wschodniej Afryki. Duże dau mogą mieć około trzydziestu osób załogi, na mniejszych liczy ona zazwyczaj 12 osób.
Wikipedia
skrót od: Dynamic HyperText Markup Language, dynamiczny hipertekstowy język znaczników, technologia obecna w najnowszych przeglądarkach stron WWW umożliwiająca zmianę każdego jej elementu
SJP.pl
Dynamiczny HTML, dynamiczny hipertekstowy język znaczników (ang. Dynamic HyperText Markup Language, DHTML) – umowna nazwa dla technik służących do dynamicznej zmiany treści, wyglądu, zachowania dokumentu HTML, umożliwiających interakcję strony WWW z użytkownikiem i stosowanie efektów wizualnych.
Wikipedia
oddziaływanie poezji umożliwiające czytelnikowi zauważenie przenośnych znaczeń czytanych słów
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających dwukrotne wystąpienie czegoś
Wiktionary
(1.1) tlenek → ditlenek
Wiktionary
(1.1) dwu-
Wiktionary
w fizyce: związany z przepływem energii, np. proces diabatyczny - proces, w którym następuje wymiana ciepła z otoczeniem
SJP.pl
magmowa skała żyłowa; doleryt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. magmowa skała żyłowa;
Wiktionary
Diabaz (inna nazwa doleryt) – magmowa skała wulkaniczna o składzie mineralnym bazaltu, ale o grubszym ziarnie (paleobazalt). Najczęściej nazywa się tak skały powstałe w erze paleozoicznej, zwłaszcza w dolnej jej części. Zawiera dużo wapnia. Składa się z plagioklazu i piroksenu, ma strukturę ofitową.
Wikipedia
IPA: ˈdʲjabas, AS: dʹi ̯abas
Wiktionary
przym. diabazowy
Wiktionary
przymiotnik od: diabaz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z diabazu, zawierający diabaz
Wiktionary
rzecz. diabaz mrz.
Wiktionary
człowiek nieznośny, przekorny
SJP.pl
Diabelec – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Górzno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) pot. ekspr. w sposób bardzo silny
Wiktionary
(1.1) To jest diabelnie trudne zadanie!
Wiktionary
(1.1) cholernie, niesamowicie, okropnie, strasznie
Wiktionary
przenośnie: ogromny, niesamowity; diaboliczny, diabelski, piekielny
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) książk. należący do diabła
przymiotnik relacyjny
(2.1) książk. związany z diabłem, dotyczący diabła
przymiotnik jakościowy
(3.1) książk. mający cechy diabelskie
(3.2) pot. taki, o którym mówiący ma złe zdanie
(3.3) pot. niezwykły
Wiktionary
(3.3) Mam diabelną ochotę na flaki od samego rana.
Wiktionary
rzecz. diabeł mos./mzw., diabełek mos./mzw., diablę n., diablica ż., diablik mos./mzw., diablisko mos./n.
przym. diabelski, diabli
przysł. diabelnie, diable, diablo
Wiktionary
(1.1) czarci, diabli, piekielny
(2.1) czarci, diabli, piekielny
(3.1) mefistofeliczny, mefistofelowy
(3.2) piekielny
(3.3) straszny
Wiktionary
diaboliczny;
1. mający cechy przypisywane diabłu; szatański;
2. przebiegły, niebezpieczny; szatański;
3. przenośnie: ogromny, niesamowity; diabelny, piekielny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z diabłem, dotyczący diabła
Wiktionary
(1.1) Święty Michale Archaniele, broń nas w walce przeciw złobie i zasadzkom diabelskim.
Wiktionary
IPA: dʲjaˈbɛlsʲci, AS: dʹi ̯abelsʹḱi
Wiktionary
rzecz. diabeł mos., diabełek m., diablik m., diablę n., półdiablę n., diablątko n., diablisko n., diablica ż., diabliczka ż., diablotka ż., diabelskość ż., diaboliczność ż., diabelstwo n.
przym. diabli, diabelny, diaboliczny
przysł. diablo, diabelnie, diabelsko, diabolicznie
Wiktionary
(1.1) czarci, czartowski, demoniczny, diabli, diaboliczny, lucyferyczny, mefistofeliczny, mefistofelowy, sataniczny, szatański, z piekła rodem; gw-pl|Górny Śląsk|diobelski.
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest diabelskie; cecha tych, którzy są diabelscy
Wiktionary
przym. diabelski
przysł. diabelsko
Wiktionary
potocznie:
1. cechy przypisywane diabłu, np. zło, przebiegłość;
2. coś złośliwego, denerwującego, niebezpiecznego lub ktoś o takich cechach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) działanie lub skutki działania diabła
Wiktionary
przym. diabelski
rzecz. diabeł mzw./mos.
Wiktionary
handlowa nazwa leku przeciwcukrzycowego; tolbutamid
SJP.pl
specjalista zajmujący się leczeniem cukrzycy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem cukrzycy i jej powikłań
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka diabetologii
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Ile razy w roku w twojej sytuacji należy odwiedzać diabetologa?
(2.1) Agata po studiach chce zostać diabetologiem.
(2.1) Ile za wizytę bierze twoja diabetolog?
Wiktionary
IPA: ˌdʲjabɛˈtɔlɔk, AS: dʹi ̯abetolok
Wiktionary
rzecz. diabetologia ż.
przym. diabetologiczny
Wiktionary
pot. cukrzyk
Wiktionary
dział medycyny, nauka zajmująca się przyczynami, rozpoznaniem i leczeniem cukrzycy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem cukrzycy oraz jej powikłań;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. diabetolog m.
przym. diabetologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) diabetology
* białoruski: (1.1) диабетология ż.
* francuski: (1.1) diabétologie ż.
* rosyjski: (1.1) диабетология ż.
* słowacki: (1.1) diabetológia ż.
* słoweński: (1.1) diabetologija ż.
* szwedzki: (1.1) diabetologi w.
* ukraiński: (1.1) діабетологія ż.
* włoski: (1.1) diabetologia ż.
źródła.
== diabetologia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|dja.be.to.lo.ˈʤi.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. diabetologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjabɛtɔˈlɔɟja, AS: dʹi ̯abetoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. diabetolog m.
przym. diabetologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. diabetolog m.
przym. diabetologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) diabetology
* białoruski: (1.1) диабетология ż.
* francuski: (1.1) diabétologie ż.
* rosyjski: (1.1) диабетология ż.
* słowacki: (1.1) diabetológia ż.
* słoweński: (1.1) diabetologija ż.
* szwedzki: (1.1) diabetologi w.
* ukraiński: (1.1) діабетологія ż.
* włoski: (1.1) diabetologia ż.
źródła.
== diabetologia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|dja.be.to.lo.ˈʤi.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. diabetologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z diabetologią, dotyczący diabetologii, leczenia cukrzycy
Wiktionary
IPA: ˌdʲjabɛtɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯abetoloǵičny
Wiktionary
rzecz. diabetolog m., diabetologia ż.
Wiktionary
chora na cukrzycę
SJP.pl
→ diabetyk; cukrzycowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cukrzycą, dotyczący cukrzycy
Wiktionary
rzecz. diabetyk mos., diabetyczka ż.
Wiktionary
(1.1) cukrzycowy
Wiktionary
człowiek chory na cukrzycę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. osoba chora na cukrzycę
Wiktionary
Cukrzyca – grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem glukozy we krwi) wynikającą z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta wysp trzustkowych. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.Ze względu na przyczynę i przebieg choroby, można wyróżnić: cukrzycę typu 1, typu 2, cukrzycę ciężarnych i inne, rzadziej występujące typy.
Wikipedia
(1.1) Według doniesień prasowych niektórzy diabetycy, ryzykując zdrowie, sprzedają sprzęt do podawania insuliny, który ufundowało im państwo.
(1.1) Na rynku kosmetycznym pojawiły się specjalne kosmetyki dla diabetyków.
Wiktionary
IPA: dʲjaˈbɛtɨk, AS: dʹi ̯abetyk
Wiktionary
rzecz. diabetol m.
:: fż. diabetyczka ż.
przym. diabetyczny
Wiktionary
(1.1) cukrzyk
Wiktionary
1. zły duch, wyobrażany jako istota z rogami, ogonem i kopytami; szatan, czart, bies;
2. potocznie: ktoś zły, niebezpieczny, nieznośny;
3. potocznie: ktoś zdolny, odważny, sprytny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) rel. mit. upadły anioł, kuszący do grzechu;
(1.2) pot. przen. o kimś niebezpiecznym, denerwującym lub złym
(1.3) pot. przen. o człowieku ze szczególnymi zdolnościami
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. nazwa systematyczna|Sarcophilus|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny niełazów;
(2.2) icht. zob. diabeł morski.
Wiktionary
Diabeł (gr. διάβολος diábolos „oskarżyciel, oszczerca”) – w judaizmie i chrześcijaństwie ogólna nazwa złych, upadłych aniołów; inne określenia: szatan (małą literą), demon.
Wikipedia
(1.1) Wiedźma zdecydowanie wyparła się znajomości z diabłem.
(1.1) Nie zmieni się za wiele, a zwłaszcza w niedzielę, gdy nic się nie dzieje, a diabeł z nudów śpi.
(1.2) Te małe diabły schowały mi telefon.
(2.1) Jedynym przedstawicielem rodzaju diabeł jest diabeł tasmański.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjabɛw, AS: dʹi ̯abeu̯
Wiktionary
rzecz. diaboliczność ż., diabelstwo n., diablotka ż., półdiablę n.
:: zdrobn. diabełek m., diablik m., diablątko m., diablę m.
:: zgrub. diablisko n.
:: fż. diablica ż., diabliczka ż.
przym. diabelski, diabli, diaboliczny, diabelny
przysł. diablo, diabelnie, diabolicznie
Wiktionary
(1.1) szatan; przest. czart, czort, bies, złe, daw. diasek; dial. diabół, diabuł, dieboł, dioboł; gwara. deboł; gw-pl|Górny Śląsk|korfanty.
Wiktionary
zdrobnienie od: diabeł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od diabeł
(1.2) mały diabeł
(1.3) pot. przen. urwis, łobuziak
(1.4) lud. kukła postaci diabła, rekwizyt zabaw ludowych
(1.5) daw. hazardowa gra karciana
(1.6) meteorol. wir pyłowy
Wiktionary
Diabełek – położone na wysokości ok. 1470 m siodełko pomiędzy Wielką Kopą Królową (1531 m) a Skupniowym Upłazem (ok. 1475 m) w polskich Tatrach Zachodnich. Nazwa pochodzi od tego, że podczas wichury wiatr porywa tutaj ziarenka piasku i sypie nimi w oczy „jak sam diabeł”. Do Doliny Olczyskiej opada z niej na północ Żleb Roja o deniwelacji ok. 300 m, w południowo-zachodnim kierunku do Długiego Żlebu w Jaworzynce opada stromy, skalisto-trawiasty stok.
Wikipedia
(1.3) Eleonora uważa, że straszny diabełek z tego twojego Maciusia.
Wiktionary
rzecz. diabeł m., diabelstwo n., diablę n., diablątko n.
przym. diabelski, diabli, diabelny
przysł. diablo
Wiktionary
(1.2) czarcik, gw-pl|Śląsk Cieszyński|jaroszek.
(1.4) dziad, judasz, bałwan, jop
Wiktionary
Diablak lub Babia Góra (słow. Babia hora, 1724 m) – najwyższy szczyt masywu Babiej Góry w Paśmie Babiogórskim w Beskidzie Żywiecko-Orawskim (w regionalizacji według Jerzego Kondrackiego w Beskidzie Żywieckim, w słowackiej Oravské Beskydy). W masywie Babiej Góry wyróżniono wiele wierzchołków, aby więc sprecyzować, o który dokładnie z nich chodzi, dla najwyższego używa się odrębnej nazwy Diablak.
Wikipedia
zdrobnienie od: diablę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od diablę
(1.2) mit. mały diabeł
(1.3) pot. figlarne dziecko
Wiktionary
(1.3) Usadź te twoje diablątka, bo jeszcze coś ciotce z kredensu strącą.
Wiktionary
rzecz. diaboliczność ż., diabelstwo n., diablotka ż., półdiablę n., diabełek mos./mzw., diablik mos./mzw., diablę n., diablisko n., diablica ż., diabliczka ż., diabeł mos./mzw.
czas. diabłować ndk., diabolizować ndk., diabolizować się ndk.
przym. diabelski, diabli, diaboliczny, diabelny
przysł. diable, diablo, diabelnie, diabolicznie, diabelsko
Wiktionary
(1.2) diabełek
(1.3) rozrabiaka
Wiktionary
mały diabeł, potomek diabła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mit. mały diabeł
(1.2) pot. figlarny malec
Wiktionary
(1.1) Patrzcie jak to diablę szybko biega!
Wiktionary
rzecz. diabeł mos./mzw., diabełek mos./mzw., diablica ż., diablik mos./mzw., diablisko mos./n.
przym. diabelny, diabelski, diabli
przysł. diabelnie, diable, diablo
Wiktionary
(1.1) diabełek
(1.2) diabełek, łobuziak, psotnik, urwis
Wiktionary
związany z diabłem; diabelski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do diabła
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z diabłem, dotyczący diabła
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla diabła, mający cechy diabła
forma rzeczownika.
(4.1) M. i W. lm. zob. diabeł.
Wiktionary
rzecz. diaboliczność ż., diabelstwo n., diablotka ż., półdiablę n., diabełek mos./mzw., diablik mos./mzw., diablątko n., diablę n., diablisko n., diablica ż., diabliczka ż., diabeł mos./mzw.
czas. diabłować ndk., diabolizować ndk., diabolizować się ndk.
przym. diabelski, diaboliczny, diabelny
przysł. diable, diablo, diabelnie, diabolicznie, diabelsko
Wiktionary
→ diabeł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) folk. mit. żeńska forma diabła
(1.2) przen. zła kobieta
(1.3) przen. wiedźma, czarownica
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na moczarach spotykają się diablice i porywają młode łosie.
(1.2) Ta diablica z parteru znowu mnie zwyzywa.
(1.3) To diablica zamknęła Jasia w komórce, chcąc go potem zjeść.
Wiktionary
rzecz. diabeł m., diablę n., diablątko n.
przym. diabli, diabelski, diabelny
przysł. diablo
Wiktionary
(1.2) jędza, sekutnica, złośnica
Wiktionary
malutki demon, imp
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) diabełek, złośliwy duszek
Wiktionary
Diablik (niem. Teufelsgraben, Höllen Graben) – struga na ziemi prudnickiej, w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, powiecie prudnickim, gminie Biała. Dopływ Brodni.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. diabelny, diabelski
rzecz. diabeł mzw./mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== diablik (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) rel. zdrobn. diabełek
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. diabelny, diabelski
rzecz. diabeł mzw./mos.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. diabelny, diabelski
rzecz. diabeł mzw./mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== diablik (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) rel. zdrobn. diabełek
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zgrubienie od: diabeł
SJP.pl
przysłówek
(1.1) pot. bardzo
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) One są już diablo stare, nie jedz ich!
Wiktionary
IPA: ˈdʲjablɔ, AS: dʹi ̯ablo
Wiktionary
rzecz. diabeł mos./mzw., diabełek mos./mzw., diablę n., diablica ż., diablik mos./mzw., diablisko mos./n.
przym. diabelny, diabelski, diabli
przysł. diabelnie, diabelsko, diable
Wiktionary
(1.1) strasznie; pot. diabelnie, diabelsko
Wiktionary
krążek albo pałeczka z kruchego lub francuskiego ciasta, podawane do zup czystych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. dodatek do czystych zup, podawany na gorąco, w postaci zapiekanych kromek bułki paryskiej lub paluszków bądź krążków z kruchego lub francuskiego ciasta;
Wiktionary
Diablotka (fr. diablotins „diabełki, łakocie”) – wypiek z ciasta francuskiego lub kruchego w kształcie krążka lub pałeczki, podawany do bulionu lub barszczu.
Wikipedia
(1.1) Do barszczu podamy diablotki.
Wiktionary
przym. diabelski
rzecz. diabeł mzw./mos.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: diabolicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: diaboliczny; bardziej diaboliczny
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest diaboliczne; cecha tych, którzy są diaboliczni
Wiktionary
przym. diaboliczny, diabelski
przysł. diabolicznie
rzecz. diabeł mzw./mos.
Wiktionary
diabelski;
1. mający cechy przypisywane diabłu; szatański;
2. przebiegły, niebezpieczny; szatański;
3. przenośnie: ogromny, niesamowity; diabelny, piekielny
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który przejawia cechy diabła
Wiktionary
przym. diabelski, diabli
rzecz. diablątko n., diabeł mzw., diaboliczność ż.
Wiktionary
(1.1) czarci, czartowski, demoniczny, diabelski, diabli, lucyferyczny, mefistofeliczny, mefistofelowy, sataniczny, szatański, z piekła rodem
Wiktionary
przypisywanie komuś lub czemuś cech diabelskich, szatańskich
SJP.pl
ogół cech zwykle przypisywanych diabłu
SJP.pl
przypisywać cechy diabła; demonizować
SJP.pl
rodzaj gry zręcznościowej polegającej na podrzucaniu i chwytaniu obracającej się szpulki sznurkiem umocowanym na dwóch pałeczkach
SJP.pl
Diabolo – zabawa zręcznościowa wymyślona ok. 2000 roku p.n.e. w Chinach, polegająca na obracaniu za pomocą dwóch kijków połączonych ze sobą cienką linką, zabawki w kształcie klepsydry, zwanej właśnie diabolo. W 1906 roku Francuz Gustave Philippart opracował diabolo składające się z dwóch połączonych ze sobą za pomocą śruby metalowych półkul. Z czasem zaczęto stosować półkule z tworzyw sztucznych (najczęściej z gumy).
Wikipedia
zaburzenie odżywiania u cukrzyków polegające na pomijaniu wstrzykiwania insuliny w celu utraty na wadze
SJP.pl
Diabulimia to zaburzenie odżywiania dotyczące osób z cukrzycą typu 1. To, co ją odróżnia od innych zaburzeń odżywiania zawartych w DSM-5, to intencjonalne unikanie, bądź zmniejszanie przyjmowanej dawki insuliny po to, by utrzymać lub zmniejszyć masę ciała.
Wikipedia
kobieta celowo pomijająca dawki insuliny w celu utraty na wadze
SJP.pl
osoba celowo pomijająca dawki insuliny w celu utraty na wadze
SJP.pl
[czytaj: di-acetyl] związek chemiczny zbudowany z dwóch grup acetylowych; dwuacetyl
SJP.pl
Wikipedia
silny narkotyk z grupy opiatów, pochodna morfiny; heroina, diamorfina
SJP.pl
Heroina, diacetylomorfina, diamorfina – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny opioid (diacetylowana pochodna morfiny). W postaci czystej heroina jest białą, sypką, bezwonną substancją o gorzkim smaku i temperaturze topnienia 173 °C. Po raz pierwszy heroina została zsyntetyzowana w 1874 r. poprzez acetylację morfiny – opiatu występującego w opium mleczka makowego i suszonej słomie makowej (makówka + ok. 15 cm łodygi), pochodzących z maku lekarskiego (Papaver somniferum). Heroina zaliczana jest do grupy depresantów podobnie jak morfina, w porównaniu do której w przypadku podania drogą dożylną wykazuje około 3–5-krotnie silniejsze lecz krótsze działanie przeciwbólowe. Jest silnym agonistą receptorów opioidowych μ, δ, κ, podobnie jak jej endogenne odpowiedniki – endorfiny. Dzięki grupom acetylowym heroina szybciej niż morfina przechodzi przez barierę krew-mózg. W mózgu jest enzymatycznie metabolizowana do aktywnych terapeutycznie metabolitów: 6-mono-acetylo-morfiny (6-MAM) i morfiny, stąd można spotkać się w stosunku do heroiny z określeniem proleku.
Wikipedia
rodzaj zmiękczającego tynku
SJP.pl
diachroniczność;
1. następstwo zjawisk, czynności lub procesów w czasie;
2. w językoznawstwie: analiza faktów językowych uwzględniająca ich rozwój w czasie
SJP.pl
Językoznawstwo diachroniczne (gr. día „przez”, chrónos „czas”), językoznawstwo historyczne – dział językoznawstwa ogólnego zajmujący się badaniem relacji, jakie występują między elementami języka w różnych epokach jego rozwoju. Językoznawstwo diachroniczne bada więc zmiany, jakie zachodzą w języku z upływem czasu. Głównym zadaniem językoznawstwa diachronicznego jest opisanie tych zmian i sformułowanie na tej podstawie możliwie ogólnych zasad obowiązujących w ewolucji języków.
Wikipedia
diachronia;
1. następstwo zjawisk, czynności lub procesów w czasie;
2. w językoznawstwie: analiza faktów językowych uwzględniająca ich rozwój w czasie
SJP.pl
dotyczący diachronii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. uwarunkowany czasowo
Wiktionary
rzecz. diachronia ż.
przysł. diachronicznie
Wiktionary
zdrobnienie od: diak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od diak
Wiktionary
rzecz. diak m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
zespół dwóch elementów
SJP.pl
Diada (para) – zbiór społeczny składający się z dwóch osób, określany przez niektórych jako grupa społeczna, ponieważ występują w niej interakcje, odróżnianie się od innych oraz to, że członkowie diady mogą o sobie mówić „my”.
Argumentami za nieuznawaniem diady za grupę społeczną są: brak możliwości ustosunkowania się do relacji między członkami grupy – tworzenia sojuszy lub wspólnego przeciwstawiania się innemu członkowi grupy; nieskomplikowana i niedynamiczna całość. Cechą charakterystyczną grupy społecznej jest też to, że jako całość zewnętrzna od jednostki może stosować wobec niej przymus.
Wikipedia
przedstawiciel podrzędu dużych czworonogów żyjących w karbonie i permie
SJP.pl
przedstawiciel podrzędu dużych czworonogów żyjących w karbonie i permie
SJP.pl
Diadektomorfy (Diadectomorpha) – klad dużych czworonogów żyjących w Euroameryce w karbonie i wczesnym permie oraz na obszarze dzisiejszych Chin w późnym permie, blisko spokrewnionych z przodkami owodniowców. Obejmuje duże (do 2 metrów długości) formy drapieżne i jeszcze większe (do 3 metrów) roslinożerne, częściowo wodne lub w pełni lądowe.
Wikipedia
złota lub srebrna przepaska na głowę wysadzana drogimi kamieniami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) złota lub srebrna opaska na głowę, zakładana przez królów, książęta i duchownych jako oznaka ich władzy;
Wiktionary
Diadem (z fr. diadème od stgr. διάδημα diádēma, łac. dĭădēmă – przepaska, przewiązka) – ozdobna opaska z drogiej tkaniny lub obręcz ze szlachetnego metalu (złota, srebra), na ogół dodatkowo wysadzana szlachetnymi kamieniami.
Wikipedia
IPA: ˈdʲjadɛ̃m, AS: dʹi ̯adẽm
Wiktionary
przym. diademowy
Wiktionary
rodzina morskich ryb z rzędu okoniokształtnych
SJP.pl
Diademkowate (Pseudochromidae) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych.
Wikipedia
1. wódz macedoński, który po śmierci Aleksandra Wielkiego władał jego imperium;
2. dziedzic, potomek, następca;
3. epoka (wojny) diadochów - okres po śmierci Aleksandra Wielkiego, kiedy doszło do wielu konfliktów o władzę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. jeden z wodzów wojsk Aleksandra Wielkiego, którzy po śmierci władcy podzielili między siebie jego państwo;
Wiktionary
Diadochowie (od stgr. διάδοχος diádochos – następca) – termin określający dowódców armii Aleksandra Wielkiego, którzy w powstałym imperium przejęli władzę po jego śmierci w 323 roku p.n.e.
Wywodzili się w większości ze znacznych rodów macedońskich. Początkowo każdy z nich władał jedną z prowincji rozległego imperium. Wkrótce jednak pomiędzy nimi oraz ich następcami wynikły długotrwałe konflikty na tle dążeń do wzajemnego przejmowania ziem odziedziczonych po Aleksandrze.
Wikipedia
zdolność wzajemnego zastępowania się atomów, jonów lub cząsteczek w obrębie sieci krystalicznych mieszanin ciał stałych o podobnej budowie
SJP.pl
Diadochia – zdolność wzajemnego zastępowania się atomów, jonów lub cząsteczek w obrębie sieci krystalicznych mieszanin ciał stałych o podobnej budowie.
Zdolność zastępowania się jonów (anion za anion; kation za kation) w strukturach kryształów jest następstwem krystalochemicznego pokrewieństwa pierwiastków. O możliwości zastępowania się jonów decydują zbliżone ich rozmiary. Zjawisko polega na tym, że potrzebują one dla swych analogicznych jonów podobnie wielkich przestrzeni w strukturach kryształów i wskutek tego mogą się wzajemnie podstawiać tworząc jednakowe lub podobne struktury.
Wikipedia
Diadumenos – rzeźba Polikleta, obok Doryforosa najbardziej znana rzeźba tego artysty, przedstawiająca Kanon w klasycznej rzeźbie greckiej.
Jest to posąg nagiego mężczyzny z opaską wokół głowy, mający 1,86 metra wysokości. Został wykonany ok. 420 roku p.n.e. Postać opiera się na prawej nodze wysuniętej do przodu, ręce są podniesione do góry. Rzeźba znana jest z późniejszych kopii. W rzeźbie został wykorzystany kontrapost - ciężar ciała przeniesiony na jedną nogę mocno przytwierdzonej do podłoża, zaś druga jest delikatnie odsunięta w tył i pozostaje w spoczynku. Ciało postaci jest skręcone lekko w prawo.
Wikipedia
1. złożony z dwóch elementów;
2. w matematyce: iloczyn diadyczny - iloczyn dwóch wektorów dający w wyniku tensor
SJP.pl
prąd diadymiczny - prąd elektryczny o niskiej częstotliwości, powstały z nałożenia dwóch prądów zmiennych o różnych relacjach fazy i amplitudy
SJP.pl
rodzaj zabiegu fizjoterapeutycznego, stymulacja prądami o niskiej częstotliwości; diadynamika
SJP.pl
rodzaj zabiegu fizjoterapeutycznego, stymulacja prądami o niskiej częstotliwości; diadynamik
SJP.pl
przyrząd do badania płynów za pomocą prześwietlania promieniami świetlnymi
SJP.pl
Diafanoskop (ang. diaphanoscope) – aparat medyczny do oświetlania jam lub tkanek ciała za pomocą transiluminacji (prześwietlania). Czasami stosowany jest w diagnostyce guzów piersi.
Wikipedia
Diafanoskopia gałki ocznej – to badanie okulistyczne, polegające na prześwietleniu diafanoskopem gałki ocznej. Badany przebywa w ciemni i diafanoskop zostaje przystawiony do twardówki. Światło, które emituje diafanoskop, prześwietla gałkę oczną, jeśli nie ma przeszkody (np. guz, ciało obce) pojawia się jednolity różowy refleks ze źrenicy. W przypadku istnienia przeszkody - pojawiają się ubytki refleksu. Diafanoskop przystawia się w różnych punktach gałki ocznej.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) jęz. uwarunkowany stylistycznie
Wiktionary
urządzenie do nadawania powietrznych sygnałów dźwiękowych podczas mgły, poprzez nabrzeżne stacje ostrzegawcze lub inne statki
SJP.pl
Diafon – urządzenie okrętowe lub nabrzeżne do nadawania sygnałów dźwiękowych podczas mgły.
Dźwięk wytwarzany jest przy przechodzeniu sprężonego powietrza (lub pary pod ciśnieniem) przez szczeliny nadajnika.
Wikipedia
1. dawna forma śpiewu dwugłosowego, spotykana w muzyce ludowej;
2. rozdźwięk, dysharmonia, dysonans;
3. w telekomunikacji: rodzaj zakłócenia w przesyle sygnału, przesłuch międzykanałowy
SJP.pl
miernik przesłuchu stosowny do oceny jakości linii telekomunikacyjnych
SJP.pl
powtórzenie retoryczne wzmacniające ekspresywności wypowiedzi
SJP.pl
Diafora (gr. διαφορά diaphorá – "przesunięcie, różnica, odmienność") – figura retoryczna polegająca na powtarzaniu tego samego wyrazu, jednak za każdym razem w innym jego znaczeniu, budując w ten sposób kalambur, grę słów. Diafora może być zbliżona do tautologii lub pleonazmu (określana jest wtedy mianem dilogii), np.:
Wikipedia
powodujący diaforezę (obfite pocenie się na całym ciele); napotny
SJP.pl
obfite pocenie się na całym ciele, zwłaszcza wywołane zabiegami medycznymi lub środkami farmakologicznymi
SJP.pl
1. w anatomii: duży mięsień w kształcie kopuły, oddzielający klatkę piersiową od niżej położonych narządów; przepona;
2. urządzenie nastawcze w obiektywie, które służy do regulowania ilości światła wpadającego do aparatu; przesłona, przysłona;
3. tarcza z otworem w środku umieszczana w rurze w celu pomiaru lub ograniczenia ilości przepływającej substancji; kryza;
4. przyrząd do prawidłowego ustawiania muszki i szczerbiny w broni strzeleckiej;
5. krążek dopochwowy stosowany jako środek antykoncepcyjny
SJP.pl
Diafragma: (z gr. dia- ="wśród, pomiędzy" + phragma ="płot, ogrodzenie"):
Wikipedia
regulować dopływ światła w przyrządzie optycznym za pomocą przesłony
SJP.pl
przymiotnik od: diafragma
SJP.pl
proces powtórnego przeobrażenia skał metamorficznych, które wskutek ruchów górotwórczych wydźwignięte zostały w płytsze strefy skorupy ziemskiej i znalazły się w warunkach niższych ciśnień i temperatur; metamorfizm wsteczny
SJP.pl
Wikipedia
zespół procesów zachodzących przy względnie niskiej temperaturze i niskim ciśnieniu, prowadzących do wytworzenia litych skał z materiałów osadowych
SJP.pl
Diageneza (gr. δια „przez, na wskroś“ i γένεσις „powstawanie“) – zbiór procesów fizycznych i chemicznych działających na osad po jego depozycji ale przed jego ostateczną lityfikacją. Jako diagenetyczne postrzega się procesy które zachodzą przy względnie niskim ciśnieniu i niskiej temperaturze w przeciwieństwie do procesów metamorfizmu, które zachodzą przy względnie wyższym ciśnieniu i temperaturze. Do procesów diagenetycznych możemy zaliczyć między innymi działanie roztworów, działanie mikroorganizmów oraz rekrystalizację.
Wikipedia
urządzenie do badania prądów sterujących działaniem układów samochodu
SJP.pl
1. osoba oceniająca i wydająca opinię o stanie lub właściwościach czegoś;
2. mechanik uprawniony do wykonywania przeglądów pojazdów mechanicznych;
3. samodzielny pracownik laboratorium medycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) med. lekarz, który stawia diagnozę
Wiktionary
rzecz. zdiagnozowanie n., diagnoza ż., diagnozowanie n., diagnostyka ż.
czas. diagnozować ndk.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób diagnostyczny, w sposób dotyczący diagnostyki
Wiktionary
rzecz. diagnozowanie n., diagnostyka ż., diagnoza ż., zdiagnozowanie n.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny
czas. diagnozować
Wiktionary
służący do diagnozowania, oparty na diagnozie, dotyczący diagnozy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący diagnostyki, służący do oceny stanu czegoś lub kogoś
Wiktionary
(1.1) Biopsja to zabieg diagnostyczny.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjaɡnɔˈstɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯agnostyčny
Wiktionary
rzecz. diagnoza ż., diagnostyka ż., diagnostyk m., diagnosta m., diagnozowanie n., zdiagnozowanie n.
czas. diagnozować ndk., zdiagnozować dk.
przysł. diagnostycznie
przym. diagnozowalny
Wiktionary
(1.1) badawczy
Wiktionary
lekarz stawiający diagnozę; diagnosta
SJP.pl
1. rozpoznawanie chorób na podstawie wywiadu, badania lekarskiego, analizy objawów i wyników badań laboratoryjnych;
2. określanie stanu technicznego urządzenia i ustalanie źródeł awarii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nauka o sposobach rozpoznawania chorób na podstawie przeprowadzonych badań (zarówno u ludzi, jak i u zwierząt);
(1.2) psych. proces oceny cech i stanów psychicznych człowieka dokonywany przez psychologa za pomocą metod psychologicznych, którymi najczęściej są testy psychologiczne, obserwacja psychologiczna i wywiad;
(1.3) techn. ocena stanu technicznego maszyny lub urządzenia technicznego;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: diagnostyk
Wiktionary
Wikipedia
IPA: dʲjaˈɡnɔstɨka, AS: dʹi ̯agnostyka
Wiktionary
rzecz. diagnoza ż., diagnostyk m., diagnosta, diagnozowanie n., zdiagnozowanie n.
czas. diagnozować ndk., zdiagnozować dk.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny
przysł. diagnostycznie
Wiktionary
(1.2) diagnostyka psychologiczna
(1.3) diagnostyka techniczna
Wiktionary
1. rozpoznanie choroby na podstawie jej objawów, badania chorego, wywiadu lekarskiego i badań laboratoryjnych;
2. ocena stanu czegoś wystawiona na podstawie badań i analiz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. rozpoznanie choroby
(1.2) określenie stanu rzeczy lub zjawiska na podstawie dogłębnej analizy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Diagnoza była jednoznaczna – rak płuc.
Wiktionary
IPA: dʲjaˈɡnɔza, AS: dʹi ̯agnoza
Wiktionary
rzecz. diagnostyka ż., diagnostyk m., diagnosta m., diagnozowanie n., zdiagnozowanie ż.
czas. diagnozować ndk., zdiagnozować dk.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny, diagnozowy
przysł. diagnostycznie
Wiktionary
(1.1) rozpoznanie
(1.2) analiza, ocena
Wiktionary
1. rozpoznawać chorobę na podstawie odpowiednich badań;
2. oceniać coś, wydawać opinię
SJP.pl
czasownik
(1.1) wystawiać diagnozę, rozpoznawać daną chorobę po przeprowadzeniu badań
Wiktionary
(1.1) W noc sylwestrową internista, neurolog i neurochirurg diagnozują: nastąpiła śmierć mózgu.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjaɡnɔˈzɔvat͡ɕ, AS: dʹi ̯agnozovać
Wiktionary
rzecz. diagnoza ż., diagnostyka ż., diagnostyk m., diagnosta, diagnozowanie n., zdiagnozowanie n.
czas. zdiagnozować dk.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny
przysł. diagnostycznie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. dający się zdiagnozować
Wiktionary
rzecz. diagnoza ż., diagnostyka ż., diagnostyk m., diagnosta m., diagnozowanie n., zdiagnozowanie ż.
czas. diagnozować ndk., zdiagnozować dk.
przym. diagnostyczny
przysł. diagnostycznie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. stawianie diagnozy
(1.2) ustalanie przyczyn jakiegoś zjawiska i tego, jaki jest stan rzeczy
Wiktionary
(1.1) Niepowodzenia w diagnozowaniu wynikają prawdopodobnie z niedoceniania częstości występowania tych zaburzeń wśród płci żeńskiej oraz niedoskonałości kryteriów klasyfikujących.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjaɡnɔzɔˈvãɲɛ, AS: dʹi ̯agnozovãńe
Wiktionary
rzecz. zdiagnozowanie n., diagnoza ż., diagnostyka ż., diagnostyk m., diagnosta m.
czas. diagnozować ndk., zdiagnozować dk.
przym. diagnostyczny, diagnozowalny
przysł. diagnostycznie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z diagnozą, dotyczący diagnozy
Wiktionary
rzecz. diagnoza ż.
Wiktionary
1. linia, oś ukośna; przekątna, diagonala;
2. tkanina wełniana lub bawełniana o splocie ukośnym;
3. ukośny (biegnący po przekątnej) chodnik w kopalni
SJP.pl
Diagonal – rodzaj tkaniny wełnianej o splocie skośnym z bardzo dużym nachyleniem prążków. Jest stosowana na odzież oraz podszewki.
Wikipedia
linia, oś ukośna; przekątna, diagonal
SJP.pl
Diagonala – wyrobisko podziemne drążone w kierunku pośrednim między rozciągłością a nachyleniem pokładu.
Wikipedia
w matematyce: transformacja macierzy do postaci diagonalnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. przekształcenie macierzy w macierz diagonalną przez pomnożenie jej przez drugą macierz oraz jej odwrotność
Wiktionary
Diagonalizacja – sprowadzenie macierzy kwadratowej do postaci diagonalnej, a konkretniej rozkład macierzy A\in M_{k}(K) na iloczyn macierzy P,\Delta ,P^{-1}\in M_{k}(K){:}
Wikipedia
(1.1) Diagonalizację macierzy rzeczywistych symetrycznych omówimy w dodatkowym paragrafie 4.7.
Wiktionary
rzecz. diagonalizowalność ż.
czas. diagonalizować ndk.
przym. diagonalizowalny
Wiktionary
w sztuce: zasada komponowania obrazu lub rzeźby, polegająca na akcentowaniu osi ukośnych
SJP.pl
Diagonalizm (łac. linea diagonalis „linia skośna, przekątna”) – w sztukach plastycznych zasada komponowania obrazu lub rzeźby, polegająca na akcentowaniu jednej lub kilku osi ukośnych i ograniczeniu kompozycyjnego znaczenia pionów i poziomów.
Wikipedia
o układzie ukośnym
SJP.pl
przyrząd optyczny pozwalający na przerysowanie z natury konturów przedmiotu
SJP.pl
1. przedstawienie w umowny, określony sposób zależności pomiędzy różnymi wielkościami lub pojęciami; wykres;
2. urzędowo: graficznie przedstawiony plan jakichś czynności; tabela;
3. rysunek pustych pól krzyżówki;
4. rysunkowy zapis pozycji szachowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) graficzna, schematyczna ilustracja czegoś, np. struktury, idei, procesu, wartości;
(1.2) rysunek pól krzyżówki bądź sudoku
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Przedstawiony diagram ukazuje korelację między liczbą bocianów a przyrostem naturalnym.
(1.2) W każde pole diagramu należy wpisać literę tak, żeby litery sąsiadujące w wierszach i kolumnach tworzyły słowa o podanym znaczeniu.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjaɡrãm, AS: dʹi ̯agrãm
Wiktionary
przym. diagramowy
rzecz. diagramik mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od diagram
Wiktionary
(1.1) To nie diagram, lecz tylko mały diagramik.
Wiktionary
rzecz. diagram m.
Wiktionary
1. kleryk, psalmista w Kościele prawosławnym i greckokatolickim
2. pisarz kancelarii książęcej na Rusi
3. urzędnik stojący na czele resortu w Rosji carskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. muz. śpiewak cerkiewny;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) elektron. tyrystor składający się z dwóch połączonych antyrównolegle dynistorów;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: dʲjak, AS: dʹi ̯ak
Wiktionary
(1.1)
rzecz. diakówka ż., diakon m., diakonia ż.
:: zdrobn. diaczek m.
przym. diakowy, diakoński
Wiktionary
(1.1) daskał
Wiktionary
stożkowato wklęsła powierzchnia utworzona przez załamujące się ogniskowane promienie
SJP.pl
piąte stadium profazy pierwszego podziału mejotycznego
SJP.pl
Diakineza (z gr. dia – przypadek, kinesis – ruch) – ostatni, piąty etap profazy I mejozy, zachodzący po diplotenie. Po diakinezie następuje metafaza I.
Podczas diakinezy:
Wikipedia
pęknięcie skały powstałe na skutek ciśnienia wewnątrz skorupy ziemskiej, biegnące w wielu kierunkach
SJP.pl
1. w Kościele katolickim i prawosławnym: duchowny bez pełnych święceń kapłańskich;
2. w Kościele protestanckim: pastor nadzorujący akcje charytatywne;
3. we wczesnym chrześcijaństwie: opiekun ubogich i chorych, pomocnik biskupa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. duchowny z najniższym stopniem święceń sakramentalnych;
Wiktionary
Diakon (gr. διάκονος diákonos „sługa”) – pierwszy z trzech stopni święceń sakramentalnych w katolicyzmie i prawosławiu oraz trzecia posługa urzędu duchownego w Kościołach protestanckich.
Wikipedia
(1.1) Ojciec diakon odczytał dziś ewangelię.
(1.1) Diakoni nie noszą ornatów, ich strojem jest dalmatyka.
Wiktionary
rzecz. diakonat m., diakonia ż., diakonikon m., diakonówka ż.
:: fż. diakonisa ż.
przym. diakoński, diakonacki
skr. dk.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) duchowny
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. diakonat m., diakonia ż., diakonikon m., diakonówka ż.
:: fż. diakonisa ż.
przym. diakoński, diakonacki
skr. dk.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|diaconus. < etym|gr|διάκονος. → sługa
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) deacon
* arabski: (1.1) شماس m.
* baskijski: (1.1) diakono
* białoruski: (1.1) дыякан m.
* bułgarski: (1.1) дякон m.
* duński: (1.1) diakon w.
* hiszpański: (1.1) diácono m.
* kataloński: (1.1) diaca m.
* łaciński: (1.1) diaconus m.
* norweski (bokmål): (1.1) diakon m.
* norweski (nynorsk): (1.1) diakon m.
* nowogrecki: (1.1) διάκονος m., διάκος m.
* rosyjski: (1.1) диакон m.
* starogrecki: (1.1) διάκονος m.
* ukraiński: (1.1) диякон m.
* węgierski: (1.1) diakonus
* włoski: (1.1) diacono m.
źródła.
== diakon (język norweski (bokmål).) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rel. diakon
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. w Kościele katolickim i prawosławnym: pierwszy stopień święceń, uprawniających do sprawowania niektórych czynności kapłańskich;
2. w Kościele protestanckim: instytucja dobroczynna będąca pod opieką diakona;
3. urząd, godność diakona
SJP.pl
Diakon (gr. διάκονος diákonos „sługa”) – pierwszy z trzech stopni święceń sakramentalnych w katolicyzmie i prawosławiu oraz trzecia posługa urzędu duchownego w Kościołach protestanckich.
Wikipedia
1. nieodpłatna posługa w Kościele katolickim;
2. grupa ludzi pełniąca określoną posługę w ramach jakiejś wspólnoty;
3. dawniej: rzymska kaplica, przy której rezydowali diakoni;
4. dawniej: przytułek dla chorych i ubogich
SJP.pl
Diakonia (gr. διακονία, diakonia – służba) – określenie nieodpłatnej posługi. W Kościele katolickim słowo diakonia dotyczy różnych form działalności, może być np. diakonia liturgiczna, muzyczna, itp. W kościołach protestanckich posługa diakonacka wiąże się głównie z pracą socjalną, oraz pomocą potrzebującym.
Wikipedia
pomieszczenie w kościołach przeznaczone dla kapłanów przygotowujących się do mszy
SJP.pl
1. w Kościele protestanckim: siostra zajmująca się działalnością charytatywną; diakoniska;
2. w okresie wczesnochrześcijańskim: dziewica lub wdowa pełniąca posługi religijne i charytatywne
SJP.pl
Diakon (gr. διάκονος diákonos „sługa”) – pierwszy z trzech stopni święceń sakramentalnych w katolicyzmie i prawosławiu oraz trzecia posługa urzędu duchownego w Kościołach protestanckich.
Wikipedia
w Kościele protestanckim: siostra zajmująca się działalnością charytatywną; diakonisa
SJP.pl
1. w Kościele protestanckim: pastorka nadzorująca akcje charytatywne;
2. w Kościele anglikańskim: kobieta mająca święcenia diakonatu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dom, w którym mieszka śpiewak cerkiewny
Wiktionary
rzecz. diakon m., diakonat m., diakonia ż., diakonikon m., diakonisa ż.
przym. diakoński, diakonacki
Wiktionary
odnoszący się do diakona, diakonatu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kośc. związany z osobą lub tytułem diakona
Wiktionary
rzecz. diakon mos., diakonówka ż.
Wiktionary
w utworze literackim: wtrącenie przedzielające powtórzenie wyrazów
SJP.pl
przedzielenie powtórzonych słów w zdaniu przez wtrącenie (np. pójdźcie, o dziatki, pójdźcie wszystkie razem)
SJP.pl
rodzaj rozrywki umysłowej, w której wszystkie litery odgadywanych wyrazów tworzą całość (np. fragment wiersza)
SJP.pl
Diakrostych – rodzaj zadania szaradziarskiego, podobny do szyfrogramu.
Diagram diakrostychu składa się z numerowanych pól, do których przenosi się litery odgadywanych wyrazów. Te tworzą jedną część rozwiązania, która najczęściej jest fragmentem wiersza. Drugą część rozwiązania – zwykle imię i nazwisko autora, tytuł wiersza – tworzą określone litery wyrazów pomocniczych. W kratkach są też wydrukowane litery wskazujące z którego zgadywanego słowa litera pochodzi – ułatwia to korektę błędnych wpisów.
Wikipedia
znak graficzny informujący o sposobie wymawiania głoski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. typogr. dodatkowy znak w postaci kropki, kreseczki, daszka, haczyka itp. umieszczany przy literze
Wiktionary
(1.1) Przerzucił kilka kartek. Ani znaki akcentuacyjne, ani inne francuskie diakryty i abrewiatury nigdzie nie były dopisane ręcznie.
Wiktionary
przym. diakrytyczny
Wiktionary
(1.1) znak diakrytyczny
Wiktionary
w językoznawstwie:
1. odróżniający, wyróżniający;
2. znak diakrytyczny - znak graficzny dodawany do litery w celu oznaczenia brzmień odpowiadających danym literom
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. odróżniający
Wiktionary
(1.1) Znakiem diakrytycznym charakterystycznym dla alfabetu języka polskiego jest "ogonek" w literach: "ą" i "ę".
Wiktionary
IPA: ˌdʲjakrɨˈtɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯akrytyčny
Wiktionary
rzecz. diakryt mrz.
Wiktionary
ogół znaków diakrytycznych, charakterystycznych dla określonego języka
SJP.pl
Znaki diakrytyczne, diakrytyki (stgr. διακριτικός diakritikós „odróżniający”) – znaki graficzne używane w alfabetach i innych systemach pisma, umieszczane nad, pod literą, obok lub wewnątrz niej, zmieniające sposób odczytu tej litery i tworzące przez to nową literę. W alfabetach sylabowych mogą zmienić znaczenie całej sylaby.
Wikipedia
związek organiczny o działaniu uspokajającym i nasennym, stosowany w bezsenności, nerwicach i stanach lękowych; dwuallyl; allobarbital
SJP.pl
[czytaj: dialap] rodzaj połączenia z internetem; przeciwieństwo stałego łącza
SJP.pl
skrót od: dialekt, dialektalny, dialektyka, dialektyczny
SJP.pl
minerał z grupy piroksenów, składnik skał magmowych; diallag
SJP.pl
w językoznawstwie: odmiana języka ogólnego (narodowego) charakterystyczna dla jakiegoś terytorium, np. dialekt śląski, mazowiecki; gwara, narzecze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. swoista odmiana języka, właściwa dla pewnej społeczności, grupy społecznej lub pewnego terytorium;
(1.2) jęz. terytorialna odmiana języka, przeciwstawiana jego formie ogólnoetnicznej, standardowej;
(1.3) pot. jęz. język pozbawiony formy pisanej lub standaryzacji, używany w kraju rozwijającym się lub w odizolowanej części świata, język wernakularny;
Wiktionary
Dialekt – wieloznaczny termin lingwistyczny. W najogólniejszym znaczeniu dialekt to odmiana języka, która odznacza się swoistymi cechami fonetycznymi, leksykalnymi czy gramatycznymi, odróżniającymi ją od innych form tego języka. W szerokim ujęciu dialektem jest każda odmiana języka związana z pewną grupą osób, zarówno niestandardowa odmiana regionalna lub społeczna, jak i język standardowy lub odmiana stosunkowo bliska standardowi. W wąskim znaczeniu dialekt to ograniczona terytorialnie i społecznie odmiana języka, występująca w formie mówionej lub odmiana o niższym prestiżu niż język standardowy.
Wikipedia
(1.1) Narzecze sztokawskie jest dialektem południowosłowiańskim.
(1.3) Chwała Zmartwychwstałego Pana rozbrzmiewa w j. hiszpańskim, francuskim, polskim, angielskim, włoskim, arabskim i w wielu dialektach afrykańskich.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjalɛkt, AS: dʹi ̯alekt
Wiktionary
rzecz. dialektolog m., dialektologia ż., dialektyzacja ż., dialektyzm m.
przym. dialektalny, dialektologiczny, dialektyczny
przysł. dialektycznie
czas. dialektyzować
Wiktionary
(1.1) narzecze
(1.2) narzecze, gwara
(1.3) narzecze, język wernakularny
Wiktionary
→ dialekt; dialektowy, dialektyczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. będący częścią dialektu; należący do dialektu; dotyczący dialektu
Wiktionary
rzecz. dialekt mrz., dialektalność ż., dialektolog mos., dialektologia ż., dialektologiczność ż., dialektowość ż., dialektyczność ż., dialektyk mos., dialektyka ż., dialektyzacja ż., dialektyzm mrz., dialektyzowanie n.
czas. dialektyzować ndk.
przym. dialektologiczny, dialektowy, dialektyczny
przysł. dialektycznie
Wiktionary
(1.1) war. dialektowy, dialektyczny; skr. dial.
Wiktionary
specjalista w dziedzinie językoznawstwa zajmującej się gwarami i dialektami; gwaroznawca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) jęz. badacz dialektów
Wiktionary
Dialektologia (gr. dialektos „gwara” i logos „słowo, nauka”), także gwaroznawstwo – dział językoznawstwa zajmujący się badaniem, genezą i systematyką dialektów w obrębie jakiegoś języka lub języków. Dyscyplina ta bada odmiany poszczególnych języków oparte głównie na uwarunkowaniach geograficznych (w przeciwieństwie do odmian o podłożu społecznym – socjolektów, które są przedmiotem zainteresowań socjolingwistyki, czy też form historycznych, których klasyfikacji i opisu dokonuje językoznawstwo diachroniczne). Choć socjolekty bywają włączane w ramy terminu „dialekt”, to dialektologia jako dyscyplina koncentruje się przeważnie na odmianach terytorialnych.
Wikipedia
(1.1) Powszechne wśród badaczy współczesnej polszczyzny, także dialektologów, jest przekonanie o dokonującym się w szybkim tempie procesie zanikania gwar na obszarze Polski.
Wiktionary
rzecz. dialektologia ż.
przym. dialektologiczny
Wiktionary
(1.1) gwaroznawca
Wiktionary
dziedzina językoznawstwa zajmująca się gwarami i dialektami; gwaroznawstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. jęz. nauka o dialektach i gwarach;
Wiktionary
Dialektologia (gr. dialektos „gwara” i logos „słowo, nauka”), także gwaroznawstwo – dział językoznawstwa zajmujący się badaniem, genezą i systematyką dialektów w obrębie jakiegoś języka lub języków. Dyscyplina ta bada odmiany poszczególnych języków oparte głównie na uwarunkowaniach geograficznych (w przeciwieństwie do odmian o podłożu społecznym – socjolektów, które są przedmiotem zainteresowań socjolingwistyki, czy też form historycznych, których klasyfikacji i opisu dokonuje językoznawstwo diachroniczne). Choć socjolekty bywają włączane w ramy terminu „dialekt”, to dialektologia jako dyscyplina koncentruje się przeważnie na odmianach terytorialnych.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) dialektologia historyczna • katedra dialektologii
synonimy.
(1.1) gwaroznawstwo
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) językoznawstwo, lingwistyka
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dialektolog m.
przym. dialektologiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dialectology
* baskijski: (1.1) dialektologia
* białoruski: (1.1) дыялекталогія ż.
* białoruski (taraszkiewica): (1.1) дыялектолёгія ż.
* bułgarski: (1.1) диалектология ż.
* czeski: (1.1) dialektologie ż.
* hiszpański: (1.1) dialectología ż.
* kaszubski: (1.1) dialektologiô ż.
* niemiecki: (1.1) Dialektologie ż.
* nowogrecki: (1.1) διαλεκτολογία ż.
* rosyjski: (1.1) диалектология ż.
* słowacki: (1.1) dialektológia ż.
* ukraiński: (1.1) діалектологія ż.
* węgierski: (1.1) nyelvjárástan, dialektológia
* włoski: (1.1) dialettologia ż.
źródła.
== dialektologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) nauk. jęz. dialektologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. dialektolog m.
przym. dialektologiczny
Wiktionary
(1.1) gwaroznawstwo
Wiktionary
dotyczący dziedziny językoznawstwa zajmującej się gwarami i dialektami; gwaroznawczy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany z dialektologią, nauką o dialektach i gwarach
Wiktionary
rzecz. dialekt mrz., dialektolog mos., dialektologia ż.
przym. dialektalny
Wiktionary
(1.1) gwaroznawczy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób dialektyczny
Wiktionary
przym. dialektyczny, dialektalny
rzecz. dialektyk mos., dialekt mrz., dialektyka ż.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: dialektycznie
SJP.pl
1. oparty na dialektyce;
2. przestarzałe: dotyczący dialektu, charakterystyczny dla dialektu; dialektalny, dialektowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. związany z dialektyką, zgodny z zasadami dialektyki
(1.2) przest. charakterystyczny dla dialektu, związany z dialektem
Wiktionary
(1.1) - Cóż za brak myślenia dialektycznego, właśnie przez brak rodzi się nadmiar.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjalɛkˈtɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯alektyčny
Wiktionary
rzecz. dialekt mrz., dialektyk mos., dialektyka ż.
przysł. dialektycznie
przym. dialektalny
Wiktionary
(1.2) dialektalny, gwarowy
Wiktionary
1. filozof posługujący się metodą dialektyczną;
2. reprezentant dialektycznej filozofii marksistowskiej;
3. przestarzałe: człowiek wyćwiczony w prowadzeniu dyskusji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. zwolennik teorii filozoficznej, która za nadrzędne prawo uznaje rozwój przez przeciwieństwa
(1.2) ktoś, kto umiejętnie posługuje się rozumowaniem, w którym wyciąga się wnioski ze sprzeczności
(1.3) pot. ktoś biegły w dyskusji
Wiktionary
rzecz. dialektyka ż.
przym. dialektyczny, dialektalny
przysł. dialektycznie
Wiktionary
1. nauka ujmująca wszystkie zjawiska we wzajemnym powiązaniu, traktująca rozwój jako walkę wewnętrznych przeciwieństw;
2. sztuka rozumowania i dyskusji polegająca na dochodzeniu do prawdy poprzez ujawnianie sprzeczności tkwiących w pojęciach i sądach;
3. sprzeczności i przeciwieństwa właściwe jakiemuś zjawisku;
4. umiejętność udowadniania swoich racji; argumentacja, tłumaczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. teoria rzeczywistości postrzeganej jako ciągłe zmiany
(1.2) filoz. metoda wyrażania myśli polegająca na dochodzeniu do prawdy poprzez ukazywanie sprzeczności zawartych w pojęciach i przekonaniach
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: dialektyk
Wiktionary
Dialektyka (stgr. διαλεκτική τέχνη, łac. dialectica, ars dialectica, ratio dialectica) – nauka zajmująca się poprawnością argumentacji i refutacji podczas wypowiedzi. Kodyfikuje ona zasady poprawnego rozumowania służące do analizy argumentów potwierdzających lub kwestionujących udowadnianą w czasie dyskursu tezę, a także sposoby prowadzenia debaty, w czasie której jeden z uczestników stara się udowodnić tezę, a drugi ją obalić. Przez niektórych autorów niekiedy mylona z logiką.
Wikipedia
rzecz. dialektyk mos.
przym. dialektyczny, dialektalny
przysł. dialektycznie
Wiktionary
stylizacja polegająca na wprowadzaniu dialektyzmów do tekstów języka ogólnego
SJP.pl
Dialektyzacja, gwaryzacja – stylizacja polegająca na wprowadzeniu do utworu literackiego (całości lub jego części) słownictwa, zwrotów, form gramatycznych pochodzących z określonego dialektu ludowego, tzw. dialektyzmów. Dialektyzacja jest świadomym zabiegiem literackim służącym odtworzeniu lokalnego kolorytu, charakterystyce środowiska lub poszczególnych bohaterów, np. Chłopi W. Reymonta, Na Skalnym Podhalu K. Przerwy Tetmajera.
Wikipedia
wyraz, forma gramatyczna lub zdanie pochodzące z dialektu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. cecha lub element językowy właściwe jakiemuś dialektowi wernakularnemu;
Wiktionary
Dialektyzm (gr. diálogos „rozmowa” i dialektikē „dialektyka” z diálektos „sposób mówienia”), gwaryzm – element językowy właściwy dla dialektu lub grupy dialektów, używany głównie w komunikacji ustnej. Dialektyzmem może być np. pojedynczy wyraz (np. uświerknąć zamiast zmarznąć) lub połączenie wyrazowe (frazeologizm); wyróżnia się także dialektyzmy gramatyczne (pójdźwa zam. pójdźmy), składniowe (np. gęsi lecieli) i fonetyczne (np. kóń zam. koń).
Wikipedia
rzecz. dialekt m., dialektyzacja ż.
przym. dialektalny
skr. dial.
Wiktionary
(1.1) gwaryzm
Wiktionary
wprowadzać dialektyzmy do tekstów języka ogólnego
SJP.pl
program komputerowy do łączenia się z internetem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. telekom. program obsługujący połączenie komputera z siecią telefoniczną
Wiktionary
Dialer – wyspecjalizowany rodzaj programu komputerowego do łączenia się z Internetem za pomocą modemu. Niekiedy program tego rodzaju, zainstalowany w komputerze bez wiedzy i zgody użytkownika, jest wykorzystywany do nawiązywania połączenia z siecią.
Wikipedia
rzadki minerał wywodzący się z alkalicznego granitu
SJP.pl
zabieg stosowany w ostrej niewydolności nerek, którego celem jest oczyszczenie krwi z nadmiaru mocznika
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) metoda oczyszczania roztworów koloidalnych z elektrolitów przy użyciu błony półprzepuszczalnej.
(1.2) med. zabieg wykonywany u chorych z niewydolnością nerek, stosowany by usunąć szkodliwe produkty przemiany materii;
Wiktionary
Dializa (gr. diálysis = „rozpuszczanie”, „rozdzielanie”) – metoda oczyszczania roztworów koloidalnych z elektrolitów przy użyciu błony półprzepuszczalnej.
W nefrologii stosuje się zabiegi dializacyjne u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, którzy nie kwalifikują się do zabiegu przeszczepienia nerki albo oczekują na ten zabieg.
Wikipedia
rzecz. hemodializa ż.
czas. dializować ndk.
przym. dializacyjny
Wiktionary
związany z dializą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. mający związek z dializą - zabiegiem leczniczym
(1.2) chem. mający związek z dializą - rozdzielaniem substancji
Wiktionary
(1.1) Stanowiska wyposażone są w sterowane fotele dializacyjne z odbiornikiem telewizyjnym.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjalʲizaˈt͡sɨjnɨ, AS: dʹi ̯alʹizacyi ̯ny
Wiktionary
czas. dializować, dializować się
rzecz. dializa ż., dializat m., dializator m.
Wiktionary
preparat poddawany dializie
SJP.pl
przyrząd do dializy
SJP.pl
leczenie polegające na oczyszczaniu krwi z substancji toksycznych dla organizmu
SJP.pl
Dializa (gr. diálysis = „rozpuszczanie”, „rozdzielanie”) – metoda oczyszczania roztworów koloidalnych z elektrolitów przy użyciu błony półprzepuszczalnej.
W nefrologii stosuje się zabiegi dializacyjne u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, którzy nie kwalifikują się do zabiegu przeszczepienia nerki albo oczekują na ten zabieg.
Wikipedia
potocznie: poddawać pacjenta zabiegowi dializy - metodzie leczniczej polegającej na usuwaniu z organizmu nadmiaru produktów odpadowych
SJP.pl
minerał z grupy piroksenów, składnik skał magmowych; dialag
SJP.pl
Diallag – minerał z gromady krzemianów (łańcuchowych), zaliczany do piroksenów jednoskośnych (klinopiroksen).
Wikipedia
1. rozmowa co najmniej dwóch osób na określony temat; polemika, dyskusja, konwersacja, rozmowa;
2. forma wypowiedzi literackiej, mająca postać rozmowy co najmniej dwóch osób;
3. utwór literacki złożony z odrębnych wypowiedzi dwóch lub więcej osób, nie mający jednak charakteru dzieła dramatyczno-scenicznego;
4. gatunek, który występował w literaturze staropolskiej, często o przeznaczeniu dramatycznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rozmowa dwóch osób
(1.2) liter. utwór literacki niesceniczny, napisany w formie rozmowy
(1.3) film. teatr. rozmowa toczona przez bohaterów powieści, filmu, sztuki teatralnej itp.
(1.4) przen. długotrwałe negocjacje, rozmowy między stronami w celu uzgodnienia stanowisk
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tomek i Marek prowadzili dialog na temat przyszłości przemysłu polskiego.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjalɔk, AS: dʹi ̯alok
Wiktionary
rzecz. dialogowość ż., dialogowanie n.
czas. dialogować ndk.
przym. dialogowy
przysł. dialogowo
Wiktionary
(1.1) dwugłos
Wiktionary
1. → dialogiczny;
2. w kulturoznawstwie: cecha dzieł nawiązujących do różnych innych utworów, wypowiedzi, poglądów itp.
SJP.pl
rzadko: napisany w formie dialogu, zawierający dialogi, będący dialogiem - rozmową co najmniej dwóch osób; dialogowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzad. zob. dialogowy.
Wiktionary
1. książkowo: człowiek biegły w sztuce rozmowy;
2. środowiskowo: osoba opracowująca dialogi w filmach
SJP.pl
Dialogista – osoba zawodowo zajmująca się tłumaczeniem lub opracowywaniem ścieżki dialogowej w filmach.Termin „dialogista” w odniesieniu do dialogów filmowych jest najczęściej kojarzony z dubbingiem, jednak odnosi się on również do opracowywania dialogów w formie napisów oraz narracji, potocznie zwanych „szeptankami” (czytane przez lektora). Z kolei osoba pisząca dialogi do seriali w oryginalnej wersji językowej nazywana jest dialogistą scripterem.
Wikipedia
minerał, węglan manganu; rodochrozyt
SJP.pl
przymiotnik od: dialogit
SJP.pl
wprowadzenie dialogu (rozmowy co najmniej dwu osób) do utworu literackiego
SJP.pl
Dialogizm (gr. διαλογισμός dialogismós) – figura retoryczna polegająca na wpleceniu w narrację krótkiego dialogu, wykorzystanego zwykle jako aluzja lub reminiscencja.
Wikipedia
wprowadzać dialog (rozmowę co najmniej dwu osób) do utworu literackiego; dialogować
SJP.pl
1. prowadzić dzialog, rozmawiać co najmniej w dwie osoby; rozmawiać, dyskutować, konwersować;
2. wprowadzać dialog (rozmowę co najmniej dwu osób) do utworu literackiego; dialogizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|dialogować.
Wiktionary
rzecz. dialog m.
czas. dialogować ndk.
Wiktionary
1. występowanie w formie dialogu - rozmowy co najmniej dwu osób, np. dialogowość wiersza;
2. według Michała Bachtina: podstawowa forma funkcjonowania języka, który żyje w sferze dialogowego obcowania
SJP.pl
napisany w formie dialogu, zawierający dialogi, będący dialogiem - rozmową co najmniej dwóch osób; dialogiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dialogiem, dotyczący dialogu
Wiktionary
rzecz. dialog m.
Wiktionary
[czytaj: dajalować] potocznie: łączyć się z Internetem za pomocą łącza telefonicznego
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. mający mniejszą przenikalność magnetyczną niż próżnia, słabo odpychany przez magnes
Wiktionary
(1.1) Cząsteczka hemoglobiny związana z tlenem ma własności diamagnetyczne i nie wpływa na czasy relaksacji jąder wodoru wody.
Wiktionary
rzecz. diamagnetyk m., diamagnetyzm m.
przysł. diamagnetycznie
Wiktionary
ciało o przenikalności magnetycznej mniejszej od jedności (od przenikalności magnetycznej próżni)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. ciało o przenikalności magnetycznej mniejszej od próżni, słabo odpychane przez magnes
Wiktionary
Diamagnetyzm – zjawisko polegające na indukcji w ciele znajdującym się w zewnętrznym polu magnetycznym pola przeciwnego, osłabiającego działanie zewnętrznego pola.
Namagnesowanie diamagnetyka jest proporcjonalne do natężenia pola magnetycznego, w którym się znajduje i nie zależy od temperatury. Jest ono zawsze bardzo słabe.
Wikipedia
(1.1) Szybko okazało się, że woda jest tzw. diamagnetykiem — nie lubi pola magnetycznego i ucieka tam, gdzie ono jest najsłabsze.
Wiktionary
rzecz. diamagnetyzm m., magnes mrz.
przym. diamagnetyczny
przysł. diamagnetycznie
Wiktionary
cecha lub zjawisko słabej zależności namagnesowania ciała od pola magnetycznego
SJP.pl
Diamagnetyzm – zjawisko polegające na indukcji w ciele znajdującym się w zewnętrznym polu magnetycznym pola przeciwnego, osłabiającego działanie zewnętrznego pola.
Namagnesowanie diamagnetyka jest proporcjonalne do natężenia pola magnetycznego, w którym się znajduje i nie zależy od temperatury. Jest ono zawsze bardzo słabe.
Wikipedia
stopień (wielkość) czcionki drukarskiej
SJP.pl
rzeka w Australii
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: materializm dialektyczny
SJP.pl
Materializm dialektyczny, diamat – kierunek filozoficzny zapoczątkowany w II poł. XIX wieku przez Karla Marksa i Friedricha Engelsa, a następnie rozwinięty przez W.I. Lenina, Lwa Trockiego, Różę Luksemburg i in. W XX wieku stał się podstawą filozoficzną stalinizmu, trockizmu i maoizmu. Forma „diamat” (ros. диамат) to skrótowiec pochodzenia rosyjskiego (rusycyzm).
Wikipedia
zdrobnienie od: diament
SJP.pl
1. polimorficzna odmiana pierwiastka węgla, najtwardszy minerał występujący w przyrodzie
2. przyrząd służący do rżnięcia szkła i szlifowania drogich kamieni
3. stopień pisma równy czterem punktom typograficznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał, przezroczysta odmiana węgla występująca w przyrodzie;
(1.2) pot. kamień szlachetny oszlifowany z diamentu (1.1) zob. brylant.
(1.3) techn. przyrząd przeznaczony do rżnięcia szkła i szlifowania kamieni szlachetnych, zazwyczaj z diamentowym ostrzem
(1.4) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota, stopień pisma odpowiadający czterem punktom (1,5036 mm)
Wiktionary
Diament – minerał z gromady pierwiastków rodzimych. Nazwa pochodzi od stgr. ἀδάμας adamas (dopełniacz ἀδάμαντος adamantos, łac. diamentum) ‛niepokonany, niezniszczalny’ i nawiązuje do jego wyjątkowej twardości. Jest najtwardszą znaną substancją występującą w przyrodzie.
Wikipedia
(1.1) To jest twarde jak diament.
(1.1) Odpowiednio oszlifowany diament to brylant.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjãmɛ̃nt, AS: dʹi ̯ãmẽnt
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. diamencik m.
przym. diamentowy
przysł. diamentowo
Wiktionary
obfitujący w diamenty, dostarczający diamentów; diamentonośny
SJP.pl
obfitujący w diamenty
SJP.pl
mający niektóre właściwości diamentu
SJP.pl
toczyć, wytaczać coś narzędziami o diamentowych ostrzach
SJP.pl
przymiotnik od: diament
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z diamentem, dotyczący diamentu
(1.2) zbudowany z diamentów
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki jak diament, posiadający cechy diamentu
Wiktionary
(1.2) Pracuję niemalże jak drogowiec albo budowlaniec, bo używam młota pneumatycznego i tarczy diamentowej – śmieje się Maciej Wokan.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjãmɛ̃nˈtɔvɨ, AS: dʹi ̯ãmẽntovy
Wiktionary
rzecz. diament m., diamencik m., diamentówka ż.
przysł. diamentowo
Wiktionary
dawniej: średnica, diametr
SJP.pl
dawniej: średnica, diameter
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) przeciwstawnie, krańcowo różnie
Wiktionary
(1.1) Moja opinia o jego charakterze zmieniła się z upływem czasu diametralnie.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjãmɛˈtralʲɲɛ, AS: dʹi ̯ãmetralʹńe
Wiktionary
przym. diametralny
Wiktionary
(1.1) przeciwstawnie, krańcowo różnie
Wiktionary
1. przebiegający wzdłuż średnicy, związany z nią;
2. krańcowo różny, odmienny, przeciwstawny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. uwarunkowany środkiem przekazu
Wiktionary
[czytaj: di-amid] związek chemiczny zawierający dwie grupy amidowe, np. diamid kwasu węglowego; dwuamid
SJP.pl
[czytaj: di-amina] związek chemiczny, którego cząsteczka zawiera dwie grupy aminowe; dwuamina
SJP.pl
nazwa techniczna węglika wapnia, wykazującego bardzo dużą twardość
SJP.pl
silny narkotyk z grupy opiatów, pochodna morfiny; diacetylomorfina, heroina
SJP.pl
Heroina, diacetylomorfina, diamorfina – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny opioid (diacetylowana pochodna morfiny). W postaci czystej heroina jest białą, sypką, bezwonną substancją o gorzkim smaku i temperaturze topnienia 173 °C. Po raz pierwszy heroina została zsyntetyzowana w 1874 r. poprzez acetylację morfiny – opiatu występującego w opium mleczka makowego i suszonej słomie makowej (makówka + ok. 15 cm łodygi), pochodzących z maku lekarskiego (Papaver somniferum). Heroina zaliczana jest do grupy depresantów podobnie jak morfina, w porównaniu do której w przypadku podania drogą dożylną wykazuje około 3–5-krotnie silniejsze lecz krótsze działanie przeciwbólowe. Jest silnym agonistą receptorów opioidowych μ, δ, κ, podobnie jak jej endogenne odpowiedniki – endorfiny. Dzięki grupom acetylowym heroina szybciej niż morfina przechodzi przez barierę krew-mózg. W mózgu jest enzymatycznie metabolizowana do aktywnych terapeutycznie metabolitów: 6-mono-acetylo-morfiny (6-MAM) i morfiny, stąd można spotkać się w stosunku do heroiny z określeniem proleku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. diament
Wiktionary
związek organiczny, ciało stałe dobrze rozpuszczalne w roztworach wodorotlenków litowców, acetonie, alkoholu etylowym; otrzymywany przez kondensację fenolu z acetonem
SJP.pl
Bisfenol A (BPA) – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. bogini łowów i przyrody, utożsamiana z grecką Artemidą;
(1.2) imię|polski|ż.;
(1.3) astr. planetoida o numerze katalogowym 78;
(1.4) zoonim, imię dla suki
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Moja cioteczna babka ma na imię Diana.
(1.2) Diany imieniny obchodzą 10 czerwca, a także 13 i 15 sierpnia.
(1.3) Diana porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
(1.4) Rano Diana użarła mleczarkę.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjãna, AS: dʹi ̯ãna
Wiktionary
(1.1) mitgr. Artemida, Artemis
(1.2) przest. Dyjanna
Wiktionary
ogół idei i metod psychoterapii będących podstawą scjentologii
SJP.pl
Scjentologia (ang. Scientology) – ruch religijny uważany również za sektę, przedsiębiorstwo lub organizację pozarządową bez charakteru religijnego.
Podstawy scjentologii zostały opracowane w 1951 przez pisarza fantastyki naukowej L. Rona Hubbarda jako alternatywa psychologii. W 1953 została ona określona przez niego jako „stosowana filozofia religijna”.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Diany lub z nią związany
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Diana – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające „boska”, „podobna do bogini”. Jest ono pochodną słów dia lub diva oznaczających „boginię”.
Diana była rzymską boginią księżyca, polowań, lasów i płodności, utożsamiana z grecką boginią Artemidą.
Wikipedia
w starożytnej Grecji, głównie u Platona i Arystotelesa: stopniowe poznanie, przeciwne do poznania bezpośredniego
SJP.pl
u stawonogów (głównie owadów): okresowe zwolnienie procesów rozwojowych organizmu, będące formą przystosowania do przetrwania niekorzystnych warunków środowiska, np. suszy, chłodów
SJP.pl
Diapauza – wywoływany czynnikami zewnętrznymi, sterowany wewnętrznie (hormonalnie lub neurohormonalnie) okresowy stan zahamowania rozwoju ontogenetycznego, wykorzystywany powszechnie przez organizmy w siedliskach podlegających silnym zmianom warunków środowiskowych. Może trwać od kilku dni do kilku tysięcy lat (np. daktylowiec właściwy) czy nawet wielu milionów lat. W okresie spoczynku organizm nie rozmnaża się, a metabolizm jest najczęściej znacznie spowolniony. U niektórych pluskwiaków i szpecieli w stan diapauzy może zapadać tylko jedna płeć. Głównymi czynnikami wywołującymi diapauzę są skrajne warunki termiczne, brak zasobów lub przegęszczenie.
Wikipedia
skala dźwięków instrumentu lub głosu śpiewaka
SJP.pl
Kamerton (diapazon) – przyrząd, stalowy pręt służący do strojenia instrumentów muzycznych.
Najczęściej w postaci jednotonowego instrumentu, nastrojonego na stałe na dźwięk a¹ o częstotliwości 440 Hz (od 1953 r.). Dźwięk ten został nazwany kamertonem, jako że służył za podstawę w muzyce kameralnej, kiedyś rozumianej wyłącznie jako instrumentalna (strój chóru był niższy). Nazwa diapazon wzięła się stąd, że do tonu podstawowego dostosowywane są pozostałe wysokości dźwięków w obrębie oktawy (w średniowieczu nazywanej diapazonem).
Wikipedia
zdolność do przenikania krwinek poza światło naczynia krwionośnego
SJP.pl
Wikipedia
struktura tektoniczna powstała wskutek przebicia się plastycznego jądra antykliny przez młodsze, sztywniejsze skały nadkładu; wysad, egzemat
SJP.pl
Wikipedia
pokaz z użyciem przezroczy i podkładu dźwiękowego
SJP.pl
Diaporama – spektakl multimedialny, którego tworzywem są nieruchome obrazy w postaci przezroczy rzutowanych na ekran i zsynchronizowany z nimi dźwięk. Ścieżkę dźwiękową może stanowić muzyka, nagrane dźwięki, słowo czytane itp.
Dźwięk i obraz stanowiącą w tej formie wyrazu nierozerwalną całość. W efekcie otrzymujemy oryginalną formę przekazu autorskiego plasującą się pomiędzy filmem, a niezależnymi od siebie prezentacjami zdjęć i form dźwiękowych.
Wikipedia
obraz pozytywowy fotograficzny (czarno-biały lub kolorowy), służący do projekcji za pomocą rzutnika; przezrocze; slajd
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fot. slajd, przezrocze
(1.2) poligr. przezroczysty pozytyw fotograficzny używany w drukarstwie
Wiktionary
Diapozytyw – pozytywowy obraz (monochromatyczny lub wielobarwny) naniesiony na materiał przezroczysty lub wytworzony w jego wnętrzu. Aby móc go obejrzeć lub wykorzystać do innych celów, niezbędne jest użycie światła przechodzącego. Najczęściej diapozytywy występują w postaci błon fotograficznych, rzadziej w postaci płyt szklanych lub wysokoprzezroczystych tworzyw sztucznych.
Wikipedia
przym. diapozytywowy
Wiktionary
związany z diapozytywem
SJP.pl
przedstawiciel wymarłej grupy gadów z gromady zauropsydów
SJP.pl
przedstawiciel wymarłej grupy gadów z gromady zauropsydów
SJP.pl
Diapsydy (Diapsida, z gr. di – dwa + apsis – łuk) – grupa owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida), w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk. Dzięki temu czaszka stała się lżejsza a szczęki bardziej ruchliwe. Choć część diapsydów wtórnie straciła jedną lub obie pary otworów skroniowych (m.in. węże), są nadal zaliczane do tej grupy, gdyż ich przodkowie mieli diapsydalną budowę czaszki.
Wikipedia
skrót od: diariusz
SJP.pl
forma administracji i zarządzania, polegająca na istnieniu dwu autorytatywnych władz, np. władz lokalnych i gubernatorów; rządy dwu osób, rząd dwuosobowy
SJP.pl
Diarchia – system rządów, w którym funkcję głowy państwa sprawują dwie osoby. Jest to rzadka forma ustroju.
Wikipedia
1. pamiętnik, dziennik;
2. księga protokołów z obrad parlamentu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dziennik
(1.2) dziennik obrad parlamentu
Wiktionary
Diariusz (łac. diārium) – rodzaj pamiętnika lub dziennika, w którym opisane wydarzenia są uporządkowane w sposób chronologiczny. Podane w nim informacje opisują najważniejsze wydarzenia z życia codziennego danego człowieka, który je opisuje. Diariusze charakteryzują się tym, że nie jest w nich ważna literacka forma przekazu.
Wikipedia
rzecz. diarystyka ż., diarysta mos., diarystka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: diariusz
SJP.pl
gad ssakozębny z górnego triasu
SJP.pl
osoba pisząca diariusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) książk. osoba prowadzący diariusz
Wiktionary
(1.1) Dzieła tego wybitnego węgierskiego diarysty rozchodziły się jak ciepłe bułeczki.
Wiktionary
rzecz. diarystyka ż., diarystka ż., diariusz mrz.
Wiktionary
kobieta pisząca diariusz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej prowadząca diariusz
Wiktionary
rzecz.
:: fm. diarysta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. dział piśmiennictwa, który obejmuje pamiętniki i diariusze
Wiktionary
rzecz. diariusz m., diarysta m., diarystka ż.
przym. diariuszowy, diarystyczny
Wiktionary
dawniej: diabeł
SJP.pl
eufemistyczne określenie diabła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. diabeł
Wiktionary
jednoroczna ozdobna roślina doniczkowa
SJP.pl
aparat projekcyjny do wyświetlania pojedynczych obrazów w świetle przechodzącym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania przezroczy na ekranie;
Wiktionary
Rzutnik przeźroczy, diaskop lub krótko rzutnik – urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania przeźroczy (diapozytywów) na ścianie lub odpowiednim ekranie projekcyjnym. Rzutnik umożliwia prezentację w powiększeniu przezroczy oświetlonych światłem przechodzącym. Wykorzystując rzutnik, tworzono całe diaporamy.
Wikipedia
IPA: ˈdʲjaskɔp, AS: dʹi ̯askop
Wiktionary
przym. diaskopowy
Wiktionary
(1.1) rzutnik, rzutnik przezroczy
Wiktionary
metoda badania stanu skóry w diagnostyce dermatologicznej
SJP.pl
Diaskopia jest stosowanym w diagnostyce dermatologicznej i stomatologicznej testem blednięcia wykonywanym w prosty sposób − poprzez napięcie skóry palcem lub szklaną płytką i obserwację zmiany barwy. Ucisk wywołuje chwilowy odpływ krwi z naczyń w obrębie uciskanego obszaru.
Wikipedia
związany ze światłem przechodzącym przez coś, z diaskopem lub diaskopią
SJP.pl
minerał o doskonałej łupliwości, wodorotlenek glinu
SJP.pl
Diaspor (gr. diaspora = rozproszyć, rozsypywać się) – rzadki minerał z gromady wodorotlenków. Jego nazwa nawiązuje do zachowania tego minerału podczas ogrzewania. Ogrzany do wysokich temperatur przechodzi w korund.
Wikipedia
1. rozproszenie jakiejś narodowości wśród innej; grupa tych ludzi, a także terytorium, na którym żyją;
2. ogół części roślin służących do rozmnażania, przenoszone przez wiatr, wodę itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. rozproszenie wspólnoty narodowej lub religijnej poza obszar jej bazowego zamieszkania
(1.2) książk. członkowie jakiegoś narodu lub wyznawcy jakiejś religii żyjący na obczyźnie lub poza miejscem tradycyjnego zamieszkania;
(1.3) bot. mikol. twór służący do rozmnażania i rozprzestrzeniania rośliny lub grzyba;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Żydzi żyjący w diasporze mieli odwieczną ambicję powrotu do Syjonu i Ziemi Izraela.
Wiktionary
IPA: dʲjaˈspɔra, AS: dʹi ̯aspora
Wiktionary
przym. diasporyczny, diasporowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z diasporą, dotyczący diaspory
Wiktionary
rzecz. diaspora ż.
Wiktionary
→ diaspora
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od diaspora
Wiktionary
(1.1) Ani izraelskie, ani diasporyczne władze rabiniczne nie zmieniły stanowiska Sądu Rabinackiego (…)
Wiktionary
IPA: ˌdʲjaspɔˈrɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯asporyčny
Wiktionary
zob. diaspora.
Wiktionary
enzym rozkładający wielocukry na cukry o mniejszych cząsteczkach; amylaza
SJP.pl
Amylazy, diastazy, enzymy amylolityczne (EC 3.2.1) – grupa enzymów zaliczanych do hydrolaz, rozkładających skrobię i inne polisacharydy. α-amylaza występuje m.in. w soku trzustkowym (amylaza trzustkowa) i w ślinie (amylaza ślinowa). Amylazy są także syntezowane w owocach wielu roślin podczas dojrzewania (powoduje to, że stają się one słodsze) oraz podczas kiełkowania ziaren zbóż. Amylaza z ziaren ma istotne znaczenie przy produkcji słodu.
Wikipedia
krótka przerwa w sedymentacji osadu, spowodowana rozmyciem osadu głównie przez prądy denne; diastem; diastema
SJP.pl
krótka przerwa w sedymentacji osadu, spowodowana rozmyciem osadu głównie przez prądy denne; diastema; diastea
SJP.pl
1. krótka przerwa w sedymentacji osadu, spowodowana rozmyciem osadu głównie przez prądy denne; diastem; diastea
2. symetryczna obustronna przerwa w szeregu zębowym u niektórych ssaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. stomat. przestrzeń między zębami u niektórych ssaków;
(1.2) geol. zob. diastem.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Diastema Tomka Karolaka obrosła legendą i stała się jego znakiem rozpoznawczym.
Wiktionary
IPA: dʲjaˈstɛ̃ma, AS: dʹi ̯astẽma
Wiktionary
rzecz. diastematyka, diastem
przym. diastematyczny
Wiktionary
Diastereoizomery – izomery konfiguracyjne (na przykład optyczne lub E-Z) niepozostające ze sobą w relacji odbić lustrzanych (więc niebędące enancjomerami).
Wikipedia
izomeria przestrzenna obejmująca m.in. izomerię cis-trans i izomerię optyczną
SJP.pl
Diastereoizomery – izomery konfiguracyjne (na przykład optyczne lub E-Z) niepozostające ze sobą w relacji odbić lustrzanych (więc niebędące enancjomerami).
Wikipedia
w metryce antycznej: wydłużenie krótkiej samogłoski, występujące pod wpływem wzorca metrycznego
SJP.pl
Diastola – proces fonetyczny polegający na wydłużeniu samogłoski wewnątrz wyrazu: dooobra, Red Bull doda ci skrzyyyydeł,
Wikipedia
faza cyklu pracy serca, w której komory serca będące w rozkurczu napełniają się krwią; rozkurcz serca
SJP.pl
Diastole (rozkurcz) – faza w cyklu pracy serca, w której serce jest w spoczynku (włókna mięśnia sercowego wydłużają się), a komory serca i przedsionki wypełniają się krwią. Rozkurcz komorowy rozpoczyna się wraz z pojawieniem się drugiego tonu serca i kończy się pierwszym tonem serca.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) jęz. uwarunkowany socjokulturowo
Wiktionary
(1.1) Termin diastratyczny oznacza sposób zróżnicowania pomiędzy warstwami socjokulturowymi społeczności używającej danego języka .
Wiktionary
ogół procesów powodujących deformacje skorupy ziemskiej
SJP.pl
Diastrofizm to w geologii ogół procesów powodujących mechaniczne deformacje skorupy ziemskiej w jej geologicznej ewolucji, np.: wypiętrzenia i zapadnięcia całych obszarów, fałdowania, powstawanie uskoków, trzęsienia ziemi, zmiany linii brzegowej, transgresje i regresje mórz.
Wikipedia
rodzaj kolumnady, w której rozstęp między kolumnami jest równy czterokrotności średnicy kolumny
SJP.pl
skrót od: diatoniczny
SJP.pl
leczniczy zabieg przegrzewania tkanek organizmu za pomocą energii cieplnej
SJP.pl
Diatermia (z gr. dia, czyli „przez”, oraz thérme, czyli „ciepło”) − zabieg fizykoterapeutyczny polegający na miejscowym nagrzewaniu tkanek pod wpływem silnego pola elektromagnetycznego, co przyczynia się do rozluźnienia mięśni i łagodzi odczucia bólu.
Wikipedia
1. związany z diatermią, terapeutycznym przegrzewaniem tkanek;
2. nóż diatermiczny - przyrząd chirurgiczny, którego ostrze nagrzewane jest prądem elektrycznym w celu przypalenia lub rozcięcia tkanki z ograniczeniem krwawienia
SJP.pl
narzędzie kontrolne do stwierdzania czy wymiar lub kształt sprawdzanego przedmiotu nie wykraczają poza granice przewidzianej tolerancji; sprawdzian
SJP.pl
1. skłonność organizmu do zapadania na określone schorzenia; skaza;
2. rozróżnianie czasowników ze względu na strony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. skłonność do zachorowania na określoną chorobę;
(1.2) jęz. rozróżnianie czasowników ze względu na strony
Wiktionary
Diateza – wrodzona lub nabyta predyspozycja do zachorowania na jakąś określoną chorobę. Skłonność ta powodowana jest nieprawidłowym działaniem niektórych funkcji organizmu.
Wikipedia
(1.1) Okazało się, że jego częste choroby są wynikiem diatezy.
(1.2) Mówi się tu, że tzw. strona czynna ma diatezę nienacechowaną. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: dʲjaˈtɛza, AS: dʹi ̯ateza
Wiktionary
(1.1) skaza
Wiktionary
dyscyplina sportu zimowego składająca się z biegu narciarskiego i strzelania; biathlon; biatlon; diathlon; dwubój zimowy
SJP.pl
[czytaj: djatome] gromada mikroskopijnych glonów jednokomórkowych, obejmująca około 10 tysięcy gatunków; okrzemki
SJP.pl
Okrzemki (Bacillariophyceae, Bacillariophyta, Diatomophyceae) – klasa lub gromada jednokomórkowych glonów. Dział fykologii zajmujący się okrzemkami to diatomologia.
Wikipedia
osadowa skała krzemionkowa pochodzenia organicznego; składająca się głównie z opalowych szczątków okrzemek, częściowo przekrystalizowanych w chalcedon
SJP.pl
Ziemia okrzemkowa, diatomit, ziemia diatomowa – skały organogeniczne utworzone głównie z pancerzyków okrzemek (glonów jednokomórkowych). Mogą też zawierać szczątki innych organizmów, detrytyczny kwarc oraz kalcyt, glaukonit, substancje ilaste i związki żelaza. Ziemia okrzemkowa jest biała lub żółtawobiała, porowata, lekka, miękka, pylasta (nie jest zwięzła). Powstaje jako osad w zimnych jeziorach i morzach.
Wikipedia
przymiotnik od: diatomit
SJP.pl
złożony z dwóch atomów; dwuatomowy
SJP.pl
w muzyce:
1. szereg diatoniczny - szereg dźwięków odpowiadający gamie C-dur; szereg zasadniczy;
2. skala diatoniczna - skala muzyczna złożona z pięciu całych tonów i dwóch półtonów w obrębie oktawy;
3. dźwięk diatoniczny - dźwięk z takiej skali;
4. półton diatoniczny - utworzony przez dwa sąsiadujące stopnie gamy znajdujące się w odległości sekundy małej lub prymy zwiększonej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z diatoniką
Wiktionary
rzecz. diatonika ż.
Wiktionary
w muzyce: ograniczenie się do wykorzystywania tylko dźwięków z szeregu diatonicznego
SJP.pl
Diatonika – pojęcie z języka greckiego, oznaczające w muzyce zasadę oparcia jej przebiegu wyłącznie na dźwiękach jednej skali diatonicznej.
Przeciwieństwem diatoniki jest chromatyka, gdzie podstawową zasadą jest podwyższanie i obniżanie dźwięków skali diatonicznej za pomocą znaków chromatycznych.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) jęz. uwarunkowany terytorialnie, regionalnie
Wiktionary
erupcyjny komin czynnego wulkanu
SJP.pl
Diatrema – część kanału doprowadzająca magmę do krateru wulkanu. Najbardziej znany jest w mieście Kimberley (RPA).
Wikipedia
krytyczny utwór literacki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. uprawiany w starożytności przez filozofów moralizatorski gatunek literacki w formie swobodnego dialogu lub mowy, łączący prostotę stylu z wywodem retorycznym
(1.2) liter. polemiczny utwór literacki wywodzący się z diatryby (1.1), wyrażający za pomocą ostrych środków wyrazu gwałtowną krytykę lub protest
(1.3) książk. emocjonalna wypowiedź w gwałtownym tonie, zawierająca ostrą krytykę kogoś lub czegoś
Wiktionary
Diatryba – gatunek filozoficzno-literacki ukształtowany w starożytnej Grecji. Miał formę dialogu, mowy, kazania lub wykładu o charakterze moralizatorskim. Łączył prostotę i ocierającą się niekiedy o rubaszność swobodę stylu z wywodem retorycznym okraszonym anegdotami i dowcipami. Formę tę upodobali sobie szczególnie cynicy z III w. p.n.e., głównie Tales i Bion z Borystenes.
Wikipedia
wielki, nielotny ptak kopalny, spokrewniony z żurawiami
SJP.pl
Gastornis (dawniej Diatryma) − rodzaj prehistorycznych ptaków niezdolnych do lotu, żyjących pod koniec paleocenu i w eocenie, około 56-40 milionów lat temu. Przez pewien okres były największymi zwierzętami lądowymi. Odkryty w XIX wieku, Gastornis został opisany początkowo na podstawie znalezisk z Europy, a następnie szczątki dużego nielotnego ptaka z analogicznych wiekowo osadów z Ameryki Północnej opisano pod nazwą Diatryma. Współczesne badania ustaliły, że formy amerykańskie i europejskie reprezentują ten sam rodzaj, dlatego zgodnie z zasadą priorytetu, obowiązującą w taksonomii, przyjęto wcześniej ustanowioną nazwę rodzajową Gastornis dla form zwanych uprzednio Diatryma. Jeden z gatunków – Gastornis giganteus żył na terenach Nowego Meksyku 50 mln lat temu.
Wikipedia
w starożytnych zawodach: konkurencja polegająca na dwukrotnym przebiegnięciu stadionu
SJP.pl
Diaulos (gr. δίαυλος) – dyscyplina sportowa uprawiana w starożytnej Grecji, bieg rozgrywany na dystansie dwóch stadionów – „bieg tam i z powrotem”. Po raz pierwszy wprowadzony do programu XIV igrzysk olimpijskich w 724 p.n.e. Pierwszym zwycięzcą był Hypenos z Elidy.
Wikipedia
nazwisko, m.in. Cameron Díaz, amerykańska aktorka
SJP.pl
Wikipedia
lek psychotropowy z grupy benzodiazepin, o działaniu uspokajającym, przeciwlękowym, przeciwdrgawkowym, rozluźniającym mięśnie i ułatwiającym zasypianie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. anksjolityk z grupy benzodiazepin o wzorze sumarycznym wzór chemiczny|C16H13ClN2O., mający działanie uspokajające, przeciwdrgawkowe oraz zwiotczające mięśnie;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na przykład w Tajlandii, która jest czołowym producentem podróbek i królową przemytu, władze przechwyciły ponad pół miliona tabletek i kapsułek diazepamu.
Wiktionary
(1.1) relanium, valium; środ. rolki
Wiktionary
sole diazoniowe - związki chemiczne powstające w reakcji diazowania pierwszorzędowych amin aromatycznych za pomocą kwasu azotawego; dwuazoniowy
SJP.pl
metoda wykonywania stykowych kopii rysunków wykonanych na materiałach przezroczystych; dwuazotypia
SJP.pl
Diazografia, diazotypia – metoda stykowego kopiowania kontrastowych rysunków i dokumentów o podłożu przezroczystym lub półprzezroczystych, wykorzystująca właściwości materiałów diazograficznych
Wikipedia
[czytaj: di-azowanie] reakcja chemiczna aminy aromatycznej z kwasem azotawym, w której powstaje związek diazoniowy; dwuazowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|diazować.
Wiktionary
Diazowanie – reakcja chemiczna między pierwszorzędową aminą aromatyczną i kwasem azotawym, w wyniku której powstaje związek diazoniowy. Reakcja diazowania przebiega tylko w środowisku kwaśnym, więc amina, która bierze udział w takiej reakcji ulega rozpuszczeniu w roztworze kwasu solnego lub też kwasu siarkowego, a następnie tworzy chlorowodorek lub siarczan. Reakcja taka przebiega według wzoru:
Wikipedia
czas. diazować
Wiktionary
[czytaj: di-azowy] zawierający dwa atomy azotu związane ze sobą podwójnie; dwuazowy
SJP.pl
dawniej: gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych; antylopik ogadeński
SJP.pl
Antylopik ogadeński, dibatang (Ammodorcas clarkei) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju antylopik (Ammodorcas).
Wikipedia
[czytaj: dibetu] afrykański gatunek drzewa z rodziny meliowatych
SJP.pl
Ziban (hist. Dibon) – miejscowość w Jordanii, położona ok. 70 km na południe od Ammanu i ok. 20 km na wschód od Morza Martwego.
Według informacji biblijnej z Księgi Liczb 21:25-30 – Dibon (hebr. דִּיבֹן) to miejsce obozowania Izraelitów w czasie wędrówki z Egiptu do Ziemi Obiecanej pod dowództwem Mojżesza. Najpierw odebrane Moabitom przez Sychona Amorytę, a następnie zdobyte przez Izraelitów.
Wikipedia
[czytaj: dikaprio] nazwisko, m.in. Leonardo DiCaprio, amerykański aktor
SJP.pl
związek chemiczny zawierający w cząsteczce dwa atomy chloru, np. dwuchlorek siarki; dwuchlorek
SJP.pl
związek chemiczny używany dawniej jako środek owadobójczy; dwuchlorodwufenylotrójchloroetan, DDT
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. roln. wysokotoksyczny chemiczny związek organiczny z grupy chlorowanych węglowodorów, stosowany jako środek owadobójczy;
Wiktionary
Dichlorodifenylotrichloroetan (łac. Clofenotanum; DDT, Azotox) – organiczny związek chemiczny z grupy chlorowanych węglowodorów. Stosowany jest jako środek owadobójczy. Syntezę DDT przeprowadził po raz pierwszy w 1874 austriacki chemik Othmar Zeidler. Właściwości owadobójcze tego związku odkrył Szwajcar Paul Müller, za co otrzymał Nagrodę Nobla w 1948 r.
Wikipedia
(1.1) dwuchlorodwufenylotrójchloroetan, skr. DDT
Wiktionary
Dichlorodifluorometan (R-12), CCl
2F
2 – organiczny związek chemiczny z grupy freonów o nazwie handlowej Freon-12. Był używany jako czynnik chłodzący i jako środek napędowy w aerozolach. Jego produkcja została wstrzymana w 1995 roku (na mocy Protokołu montrealskiego z 1987 r.), ze względu na destruktywne działanie na warstwę ozonową, co powoduje powiększanie dziury ozonowej (potencjał niszczenia warstwy ozonowej ODP = 1). Zalecane nieszkodliwe dla środowiska zamienniki R-12 to halogenki alkilowe zawierające wodór, np. 1,1,1,2-tetrafluoroetan (R-134a).
Wikipedia
skrótowa nazwa 1,2-dichloroetanu (dichlorku etylenu) - związku chemicznego używanego jako rozpuszczalnik np. żywic; dwuchloroetan
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny używany jako rozpuszczalnik do reakcji oraz ekstrakcji; dwuchlorometan, chlorek metylenu
SJP.pl
Dichlorometan, chlorek metylenu, CH
2Cl
2 – organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilowych, chlorowa pochodna metanu. W temperaturze pokojowej i przy ciśnieniu atmosferycznym jest bezbarwną, szybko parującą cieczą. Ma charakterystyczny, słodkawy zapach.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) slang. uczn. dyskoteka
(1.2) slang. rodzaj muzyki
Wiktionary
Dicho – dwudziesty ósmy album zespołu Boys wydany w sierpniu 2009 roku w firmie fonograficznej Green Star. Do piosenek "Tu jest", "Kochać to kochać" oraz "Będziesz moja" zostały nakręcone teledyski.
W piosence Polo dicho wykorzystano fragmenty utworów Radia Chlew i Żiżeja Skwarki.
Wikipedia
IPA: ˈdʲixɔ, AS: dʹiχo
Wiktionary
wytwarzanie przez jednego osobnika gamet męskich i żeńskich w różnym czasie, zapobiegające samozapłodnieniu; dychogamia
SJP.pl
Dichogamia, dychogamia – wytwarzanie przez jednego osobnika gamet męskich i żeńskich w różnym czasie. Jest to jeden z mechanizmów mający na celu zapobieganie niekorzystnemu samozapłodnieniu. Wyróżnia się dwa rodzaje dichogamii:
Wikipedia
w starożytnej wersyfikacji: czterozgłoskowa stopa wierszowa; podwójny chorej (trochej), dychorej, dytrochej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zob. dychotomia.
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) współcz. dychotomia
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. dichotomiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|διχοτομία. (dichotomía) < etym|gr|διχῆ|τομή. < etym|gr|τέμνω. < etym|praindoeur|*tema-.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum|dychotomia.
źródła.
== dichotomia (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) dichotomia, dwudzielność
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌdʲixɔˈtɔ̃mʲja, AS: dʹiχotõmʹi ̯a
Wiktionary
przym. dichotomiczny
Wiktionary
(1.1) współcz. dychotomia
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. zob. dychotomiczny.
Wiktionary
rzecz. dichotomia ż.
Wiktionary
(1.1) współcz. dychotomiczny
Wiktionary
minerał, glinokrzemian magnezu i glinu; kordieryt
SJP.pl
Kordieryt (nazywany także: ijolit, dichroit) – minerał z gromady krzemianów z grupy krzemianów pierścieniowych. Należy do minerałów rzadkich.
Nazwa minerału wywodzi się od nazwiska Louisa Cordiera (1777–1861), francuskiego geologa, który jako pierwszy zajmował się badaniem kordierytu, odkryty w 1813 roku. Nazwy synonimów pochodzą od greckich słów ion – „fiołek” i dichroos – „dwubarwny”.
Wikipedia
dwubarwność wykazywana przez niektóre optycznie czynne substancje
SJP.pl
Dichroizm (od greckiego dikhroos – dwubarwny) – początkowo oznaczał właściwość materiału czy urządzenia polegającą na podziale padającej wiązki światła na dwie wiązki o różnych barwach. Obecnie odnosi się przede wszystkim do właściwości materiałów polegającej na różnym pochłanianiu światła, w zależności od jego polaryzacji, np. dla światła spolaryzowanego liniowo w kierunkach wzajemnie prostopadłych czy też spolaryzowanego kołowo prawo- i lewoskrętnie.
Wikipedia
dwubarwny, dwukolorowy; dychromatyczny
SJP.pl
sól kwasu chromowego; dwuchromian
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. zob. dwuchromian.
Wiktionary
Dichromiany, MI2Cr2O7 – grupa związków chemicznych, sole kwasu dichromowego (H2Cr2O7).
W temperaturze pokojowej są to substancje krystaliczne o zabarwieniu ciemnopomarańczowym. W środowisku alkalicznym przechodzą w chromiany (sole kwasu chromowego, H2CrO4). Zakwaszenie powoduje odtworzenie jonu dichromianowego.
Wikipedia
rzecz. chromian mrz.
Wiktionary
(1.1) dwuchromian
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. uszczelniać
Wiktionary
[czytaj: dik] obce imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko angielskie, m.in. Charles (Karol) Dickens [czytaj: czarls dikens] - powieściopisarz angielski (1812-70)
SJP.pl
Osoby:
Wikipedia
[czytaj: dikensowski] właściwy Dickensowi, charakterystyczny dla stylu Dickensa itp.
SJP.pl
[czytaj: DIkinson] nazwisko, m.in. Emily Dickinson (1830-1886), amerykańska poetka
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: dikit] minerał z grupy krzemianów
SJP.pl
Dickit (dykit) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy minerałów ilastych. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od nazwiska szkockiego chemika Allana Brugh Dicka (1833-1926).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fotografia penisa wysyłana przez Internet lub telefon
Wiktionary
(1.1) Wysyłanie dickpiców, nudesów czy seksualnie nacechowanych tekstów bez zgody adresata jest rodzajem przemocy seksualnej.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. krytykowana praktyka zawstydzania, ośmieszania lub obrażania kogoś twierdzeniem o niewielkim rozmiarze penisa
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) bodyshaming
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|dickshaming.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dickshaming
źródła.
== dickshaming (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) socjol. dickshaming
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) bodyshaming
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|dickshaming.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dickshaming
źródła.
== dickshaming (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) socjol. dickshaming
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
[czytaj: dikson] nazwisko
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
[czytaj: DIktamen] sztuka pisania prozą; prozatorstwo
SJP.pl
[czytaj: diktum] powiedzenie, wypowiedź
SJP.pl
Obiter dictum (łac. powiedziane mimochodem) – niewiążąca część precedensowego wyroku sądowego w odróżnieniu od wiążącego ratio decidendi. Pojęcie to występuje w anglosaskim systemie prawnym (common law).
Wikipedia
związek węgla z azotem, bezbarwny, trujący gaz o charakterystycznym zapachu gorzkich migdałów; dwucyjan, cyjan
SJP.pl
Cyjan (stgr. κυάνεος – niebieski) – nieorganiczny związek chemiczny z grupy pseudohalogenów. Jest bezbarwnym, silnie trującym gazem o zapachu gorzkich migdałów.
Wikipedia
wymarły gad ssakokształtny zamieszkujący środowiska błotne
SJP.pl
Dicynodon – rodzaj roślinożernego terapsyda z podrzędu anomodontów.
Z analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Kammerera, Angielczyka i Fröbischa (2011) oraz z badań Kammerera (2019) wynika, że rodzaj ten obejmował dwa gatunki żyjące w późnym permie na terenach dzisiejszej Afryki: gatunek typowy Dicynodon lacerticeps, którego szczątki odkryto w Południowej Afryce (Karru) oraz D. angielczyki, którego skamieniałości odkryto w Tanzanii. Zamieszkiwał głównie środowiska błotne i prawdopodobnie dobrze pływał. Miał dwa duże kły sterczące z górnej szczęki (stąd pochodzi jego nazwa, dosłownie „podwójny psi ząb”). Długość ciała wynosiła ok. 1,2 m.
Wikipedia
wczesnochrześcijański utwór, będący kompilację wielu źródeł, zawierający opis praktyk religijnych
SJP.pl
Wikipedia
wskazówka autora dotycząca sposobu wystawienia utworu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) wskazówki autora, tekst poboczny zawierający objaśnienia dotyczące sposobu wystawienia sztuki
Wiktionary
Didaskalia (gr. διδασκαλία didaskalía „nauka, instrukcja; protokoły z przedstawień w teatrze”), inaczej tekst poboczny − wskazówki pisarza dla wystawiających dramat.
Są one pisane obok głównego tekstu, zwykle innym krojem (czasami również kolorem) czcionki (pochyłym bądź podkreślonym). Didaskalia dotyczą zwykle wyglądu bohaterów, rekwizytów lub oświetlenia. Ich celem jest pomoc reżyserowi w konstruowaniu scenariusza czy scenopisu, a następnie realizacji sztuki teatralnej, słuchowiska lub innego spektaklu.
Wikipedia
(1.1) Początkujący lektor ośmieszył się czytaniem na głos również didaskaliów.
Wiktionary
IPA: ˌdʲidaˈskalʲja, AS: dʹidaskalʹi ̯a
Wiktionary
przymiotnik od: didaskalia
SJP.pl
wskazówka autora dotycząca sposobu wystawienia utworu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. didaskalia.
Wiktionary
(1.1) Wędrówkę tę trzeba rozumieć dosłownie, a didaskalium w tym zakresie nie pozostawia wątpliwości: „Seneka bierze za rękę Gwaranta i prowadzi przez wszystkie miejsca znakomitsze”.
Wiktionary
rzecz. dydaktyka ż., dydaktyczność ż., Dydak m.
przym. Dydakowy, dydaktyczny
przysł. dydaktycznie
Wiktionary
nazwisko francuskie, m.in. Denis Diderot [czytaj deNI diDRO albo dideRO] - francuski filozof, krytyk literatury i sztuki, pisarz i encyklopedysta (1713-84)
SJP.pl
Denis Diderot (wym. ['dəni 'did(ə)ʁo]; ur. 5 października 1713 w Langres, zm. 31 lipca 1784 w Paryżu) – francuski pisarz, krytyk literatury i sztuki, filozof i encyklopedysta okresu Oświecenia.
Wikipedia
[czytaj: didżeridu] instrument dęty australijskich aborygenów; didjeridoo
SJP.pl
Didgeridoo (IPA [dɪdʒərɪˈduː]) – instrument dęty australijskich Aborygenów.
Nie istnieją żadne wiarygodne źródła, według których można by określić dokładnie, kiedy instrument ten został wynaleziony. Badania archeologiczne aborygeńskich malowideł skalnych w północnej Australii sugerują, że mieszkańcy rejonu Kakadu używają didgeridoo od przynajmniej 1500 lat.
Wikipedia
[czytaj: diDJE] nazwisko francuskie
SJP.pl
[czytaj: didżeridu] instrument dęty australijskich aborygenów; didgeridoo
SJP.pl
Didgeridoo (IPA [dɪdʒərɪˈduː]) – instrument dęty australijskich Aborygenów.
Nie istnieją żadne wiarygodne źródła, według których można by określić dokładnie, kiedy instrument ten został wynaleziony. Badania archeologiczne aborygeńskich malowideł skalnych w północnej Australii sugerują, że mieszkańcy rejonu Kakadu używają didgeridoo od przynajmniej 1500 lat.
Wikipedia
krój pisma drukarskiego opracowany ok. 1775 r. przez François-Ambroise Didota
SJP.pl
Rodzina Didotów – francuska rodzina księgarzy, rytowników i wydawców.
Wikipedia
moneta grecka o wartości dwóch drachm
SJP.pl
Drachma (stgr. δραχμή drachmḗ od dratchomai – chwytam) – podstawowa moneta srebrna w starożytnej Grecji, rozpowszechniona też w państwach Azji Mniejszej i w części starożytnego Bliskiego Wschodu (m.in. Syria, Egipt) oraz w Kartaginie; jako podstawowa jednostka monetarna emitowana również w Grecji nowożytnej (1832–2002).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) etn. tradycyjna ozdoba bożonarodzeniowa w postaci snopu zboża,
Wiktionary
Diduch (dosł. dziad), okłót – w tradycji wschodniosłowiańskiej i góralskiej pierwszy skoszony podczas żniw snop pszenicy i owsa lub niemłóconego żyta, ustawiany kłosem do góry w kącie izby na Szczodre Gody, a obecnie na Boże Narodzenie. Uważany był za wróżbę urodzaju w następnym roku i traktowany jako swego rodzaju talizman przeciw złym mocom.
Wikipedia
(1.1) Zdarzało się i tak, że w kącie pokoju stawiano inną bożonarodzeniową ozdobę – snop zboża, zwany diduchem (dosł. dziadem), który miał służyć jako zasłona nowo narodzonemu Dzieciątku, skrytemu za snopem i podglądającemu, czy w rodzinie panuje zgoda.
Wiktionary
nazwisko, m.in. Adam Didur (1874-1946), polski śpiewak
SJP.pl
Greckie słowo didymos (gr. δίδυμος) oznacza „bliźniak”.
Wikipedia
osoba prowadząca program muzyczny w radiu, telewizji, klubie muzycznym itp., utrzymująca kontakt z odbiorcami przez różne komentarze, niekoniecznie związane z muzyką; dyskdżokej; disc jockey
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. osoba prowadząca program muzyczny w radiu, telewizji, klubie muzycznym itp., utrzymująca kontakt z odbiorcami przez różne komentarze, niekoniecznie związane z muzyką
Wiktionary
DJ (ang. disc jockey) – osoba zajmująca się dobieraniem oraz odtwarzaniem i miksowaniem muzyki na żywo. DJ najczęściej stara się stworzyć płynność muzyczną w swoim występie, łącząc ze sobą różne utwory muzyczne, dodając efekty dźwiękowe, sample, utwory typu a capella. DJ-e turntabliści posługują się także skreczem.
Wikipedia
(1.1) Kupiliśmy naszemu didżejowi nowy gramofon.
Wiktionary
rzecz. DJ mos., dyskdżokej mos., disc jockey mos., didżejka ż.
przym. didżejski
przym. rzad. didżejowski
skr. DJ
Wiktionary
(1.1) DJ, dyskdżokej, disc jockey
Wiktionary
kobieta prowadząca program muzyczny w radiu, telewizji, klubie muzycznym itp., utrzymująca kontakt z odbiorcami przez różne komentarze, niekoniecznie związane z muzyką
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ż. od didżej
Wiktionary
rzecz. didżej mos.
przym. didżejski
Wiktionary
potocznie: pełnić rolę didżeja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. didżejski
Wiktionary
(1.1) W tym roku MGOPS Drohiczyn organizuje: w ramach zdobywania nowych kompetencji warsztaty "didżejowskie", informatyczno—programistyczne, wideo[–]filmowania, fotograficzne, a w ramach organizacji czasu wolnego warsztaty: wokalne, umuzykalniające i wędkarskie, dziennikarskie i teatralne.
Wiktionary
rzecz. didżej mos.
Wiktionary
→ didżej
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z didżejem, dotyczący didżeja
Wiktionary
rzecz. didżej m., didżejka ż., DJ m.
skr. DJ
Wiktionary
skrót od: diecezja, diecezjalny
SJP.pl
skrót
(1.1) = kośc. diecezja
Wiktionary
(1.1) Biskup Piotr Turzyński odwiedził uchodźców, którzy przebywają na terenie gminy Wieniawa w diec. radomskiej.
Wiktionary
(1.1) bpstwo
Wiktionary
1. kościelna jednostka administracyjna pod zarządem biskupa, dzieląca się na dekanaty i parafie;
2. jednostka administracyjna w imperium rzymskim, zarządzana przez wikariusza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. jednostka administracyjna zarządzana przez biskupa;
(1.2) hist. jednostka administracyjna w starożytnym Rzymie;
Wiktionary
Diecezja (pot. biskupstwo) – jednostka administracyjna w kościołach chrześcijańskich podległa biskupowi.
W prawie Kościoła rzymskokatolickiego jest określana jako podstawowa forma kościoła partykularnego, w których istnieje i z których składa się jeden Kościół katolicki. Jest zarządzana przez biskupa diecezjalnego, którego w zarządzaniu wspierają: kuria, synod, kapituła katedralna, konsultorzy, rada kapłańska i rada duszpasterska.
Wikipedia
(1.1) Sąsiaduje z diecezją przemyską od wschodu, z diecezją sandomierską od północy i z diecezją tarnowską od zachodu.
Wiktionary
IPA: dʲjɛˈt͡sɛzʲja, AS: dʹi ̯ecezʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. archidiecezja ż., diecezjanin mos., diecezjanka ż.
przym. diecezjalny, wewnątrzdiecezjalny, archidiecezjalny
Wiktionary
(1.1) pot. biskupstwo; reg. śl. diecezyjo.
Wiktionary
→ diecezja
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący diecezji, związany z diecezją
Wiktionary
(1.1) Muzeum Diecezjalne w Pelplinie można zwiedzać codziennie oprócz poniedziałku.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjɛt͡sɛˈzʲjalnɨ, AS: dʹi ̯ecezʹi ̯alny
Wiktionary
rzecz. diecezja ż., diecezjanin mos., diecezjanka ż.
Wiktionary
mieszkaniec danej diecezji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. członek wspólnoty diecezjalnej
Wiktionary
(1.1) Wszystkich diecezjan zapewniam o pamięci w modlitwie i udzielam pasterskiego błogosławieństwa.
Wiktionary
rzecz. diecezja ż.
:: fż. diecezjanka ż.
przym. diecezjalny
Wiktionary
mieszkanka danej diecezji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. członkini wspólnoty diecezjalnej
Wiktionary
(1.1) Przykład naszej błogosławionej diecezjanki sprawia, że widzimy w niej przede wszystkim patronkę teściowych.
Wiktionary
rzecz. diecezja ż.
:: fm. diecezjanin mos.
przym. diecezjalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. diecezja
Wiktionary
roślina zielna z rodziny obrazkowatych; diffenbachia; difenbachia
SJP.pl
Difenbachia, diffenbachia (Dieffenbachia Schott) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 57 gatunków, pochodzących z tropikalnej Ameryki, od Meksyku do Argentyny i Paragwaju.
Wikipedia
1. w filmoznawstwie: będący częścią świata przedstawionego w filmie;
2. opowiadający historię przy użyciu słów; narracyjny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. narracyjny
(1.2) film. (np. o muzyce filmowej, dźwięku) narracyjny (nie będący tłem), należący do świata przedstawionego w filmie
Wiktionary
(1.1) Ponadto Fieguth sądzi, że wtórny poziom znaczeniowy cyklu ma charakter diegetyczny (narracyjny).
Wiktionary
rzecz. diegeza ż.
Wiktionary
1. w starożytnej Grecji: kategoria estetyczna przeciwstawiana mimesis, oznaczająca naśladowanie zdarzeń poprzez opowiadanie historii przy użyciu słów, a nie przez przedstawienie unaoczniające;
2. w filmologii: fikcyjny byt na ekranie, tworzony przez widza na podstawie literalnych wskazówek autora
SJP.pl
Diegeza (z gr. διηγεῖσθαι dihgeῖsthai 'opowiadać (szczegółowo)') – pojęcie z zakresu narratologii określające wszystkie elementy składające się na świat przedstawiony dzieła.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Diego i jestem piłkarzem z Barcelony.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
San Diego • Diego Garcia
etymologia.
(1.1) etym|hiszp|Diego.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Diego
* białoruski: (1.1) Дыега m.
* hiszpański: (1.1) Diego m.
* kataloński: (1.1) Didac m.
* łaciński: (1.1) Didacus m.
* łotewski: (1.1) Djego m.
* nowogrecki: (1.1) Ντιέγκο m.
* portugalski: (1.1) Diego m., Diogo m.
* rosyjski: (1.1) Диего m.
* serbski: (1.1) Дијего m.
* ukraiński: (1.1) Дієго m.
źródła.
== Diego (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-Diego.wav.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Diego
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
syntetyczny środek owadobójczy, silnie toksyczny, wykorzystywany w rolnictwie do ochrony gleby i ziarna, w weterynarii jako środek odkażający dla owiec oraz jako środek konserwujący drewno i chroniący produkty wełniane przed molami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. toksyczny związek chloroorganiczny o wzorze sumarycznym wzór chemiczny|C12H8Cl6O., trwały w środowisku, używany, zwłaszcza dawniej, jako insektycyd;
Wiktionary
Dieldryna (łac. dieldrinum) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny insektycyd chloroorganiczny. W środowisku lub we wnętrzu organizmu dieldryna powstaje po szybkim rozpadzie aldryny i ma do niej podobną strukturę chemiczną. Jest ona trwała w środowisku i ulega bioakumulacji.
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. słabo lub w ogóle nie przewodzący ładunków elektrycznych
Wiktionary
IPA: ˌdʲiɛlɛkˈtrɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi elektryčny
Wiktionary
rzecz. dielektryk mrz.
Wiktionary
(1.1) izolacyjny, nieprzewodzący
Wiktionary
[czytaj: di-elektryk] materiał źle przewodzący prąd elektryczny, o bardzo dużej oporności; izolator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) materiał, który bardzo słabo przewodzi prąd;
Wiktionary
Dielektryk, izolator elektryczny – materiał, w którym bardzo słabo przewodzony jest prąd elektryczny. Może to być rezultatem niskiej koncentracji ładunków swobodnych, niskiej ich ruchliwości, lub obu tych czynników równocześnie.
Wikipedia
(1.1) Drewno to typowy dielektryk.
Wiktionary
IPA: ˌdʲiɛˈlɛktrɨk, AS: dʹi elektryk
Wiktionary
przym. dielektryczny, elektryczny
Wiktionary
(1.1) izolator
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, prawy dopływ Irtysza;
Wiktionary
Diemjanka (ros. Демьянка) – rzeka w Rosji, prawy dopływ Irtyszu. Długość rzeki wynosi 1160 km, powierzchnia dorzecza 34 800 km².
Wikipedia
węglowodór nienasycony o dwóch wiązaniach podwójnych; diolefina
SJP.pl
Dieny – grupa organicznych związków chemicznych, węglowodory nienasycone, w których występują dwa wiązania podwójne między atomami węgla. Ogólny wzór dienów otwarto-łańcuchowych to CnH2n-2, zaś dienów cyklicznych to CnH2n-4.
Wikipedia
w chemii: grupa związków organicznych obejmująca acykliczne i cykliczne węglowodory nienasycone, w cząsteczkach których występują 2 wiązania podwójne; diolefiny (rzadziej)
SJP.pl
Dieny – grupa organicznych związków chemicznych, węglowodory nienasycone, w których występują dwa wiązania podwójne między atomami węgla. Ogólny wzór dienów otwarto-łańcuchowych to CnH2n-2, zaś dienów cyklicznych to CnH2n-4.
Wikipedia
[czytaj: dip] miasto we Francji
SJP.pl
Wikipedia
starogrecka galera o dwóch rzędach wioseł
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. staroż. mar. galera z dwoma rzędami wioseł, początkowo tylko wiosłowa, a następnie żaglowo-wiosłowa;
Wiktionary
Diera, birema (od stgr. diērēs, łac. biremis) – określenie starożytnych galer wyposażonych w dwa rzędy wioseł, będących rozwinięciem konstrukcji monery. Inne greckie określenie takiego dwurzędowca to dikrotos.
Wikipedia
IPA: ˈdʲjɛra, AS: dʹi ̯era
Wiktionary
(1.1) dwurzędowiec, birema
Wiktionary
1. w językoznawstwie: poziomy dwukropek (..) wpisany nad drugą samogłoską dyftongu, sygnalizujący oddzielne wymawianie każdej samogłoski;
2. w metryce antycznej i w wierszu sylabotonicznym: zbieganie się końca stopy i końca wyrazu lub zestroju akcentowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) typogr. diakryt w postaci dwóch kropek umieszczanych nad literą w celu zaznaczenia jej wymowy jako część oddzielnej sylaby;
(1.2) jęz. w metryce: zbieżność granicy stopy akcentowej z granicą wyrazu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Na koniec pierwszej połowy pentametru przypada zawsze koniec wyrazu; zachodzi więc tutaj główna diereza, dzieląca wiersz na dwie równe części.
Wiktionary
przym. dierezowy
Wiktionary
przymiotnik od: diereza
SJP.pl
[czytaj: dizel] dizel;
1. typ tłokowego silnika spalinowego, napędzanego olejem napędowym; silnik dieslowski, silnik Diesla; ropniak;
2. potocznie:
a) samochód z silnikiem Diesla; ropniak;
b) olej napędowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. silnik wysokoprężny;
(1.2) mot. pot. pojazd z dieslem (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Następnym razem kupię diesel, bo benzyniak mnie zbyt dużo kosztuje.
Wiktionary
IPA: ˈdʲizɛl, AS: dʹizel
Wiktionary
przym. dieslowski, dieslowy
Wiktionary
[czytaj: dizelek] zdrobnienie od: diesel
SJP.pl
[czytaj: dizelgejt] skandal dotyczący fałszowania wyników kontroli spalin przez Volkswagena w 2015 roku; Volkswagengate
SJP.pl
Afera Volkswagena, potocznie volkswagengate lub dieselgate – ujawniony we wrześniu 2015 roku, proceder montowania w samochodach produkowanych przez koncern Volkswagen Group oprogramowania, pozwalającego na manipulację wynikami pomiarów emisji z układu wydechowego.
Wikipedia
dawniej: zastępowanie parowozów lokomotywami z silnikiem wysokoprężnym
SJP.pl
[czytaj dies-is] interwał stanowiący różnicę pomiędzy oktawą czystą a trzema nietemperowanymi tercjami wielkimi, odpowiadający stosunkowi częstotliwości dźwięków równemu 128:125
SJP.pl
[czytaj: dizlowski] silnik dieslowski - silnik wysokoprężny; diesel, silnik Diesla
SJP.pl
1. sposób odżywiania się;
2. wynagrodzenie z tytułu pełnienia szczególnej funkcji, suma przeznaczona na koszty utrzymania w podróży służbowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. sposób odżywiania się
(1.2) pot. odchudzanie się, niskokaloryczne jedzenie
(1.3) pieniądze na podróż służbową
(1.4) wynagrodzenie dzienne (za każdy dzień pracy) za pełnienie szczególnych funkcji (np. posła)
Wiktionary
Dieta (z stgr. δίαιτα diaita – „styl życia”) – sposób odżywiania. Potocznie używane nieprawidłowo, w stosunku do diet odchudzających.
Termin dieta, stosowany w nauce o żywieniu człowieka ma różne znaczenia. Ogólnie wyróżnia się 4 rodzaje diet:
Wikipedia
(1.1) Twoja dieta powinna zawierać więcej witamin.
(1.2) Pan dyrektor jest na diecie, bo ma za duży brzuch.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjɛta, AS: dʹi ̯eta
Wiktionary
rzecz. dietetyka ż., dietetyk m., dietetyczka ż., dietetyczność ż.
przym. dietetyczny
przysł. dietetycznie
Wiktionary
urzędnik nie będący na etacie, pobierający wynagrodzenie dzienne, diety; diurnista
SJP.pl
[czytaj: diter] imię niemieckie
SJP.pl
Dyter, Diter – imię męskie pochodzenia germańskiego, zapisywane w Polsce od 1306 roku w formach Dyter, Tyter, a w postaci Dederek, Dederko i Deder – od 1417 roku, także Tader i Tadyr (które to formy mogły także pochodzić od imienia Teodor).
Wikipedia
→ dietetyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: dietetyk
Wiktionary
(1.1) Magda chodzi do dietetyczki, bo chce się skutecznie odchudzić.
Wiktionary
IPA: ˌdʲjɛtɛˈtɨt͡ʃka, AS: dʹi ̯etetyčka
Wiktionary
rzecz. dieta ż., dietetyka ż.
:: fm. dietetyk m.
przym. dietetyczny
Wiktionary
1. odpowiadanie wymaganiom diety lub dietetyki, np. dietetyczność kuchni;
2. o potrawach: zdrowość, niskokaloryczność, delikatność, np. dietetyczność posiłku
SJP.pl
1. spełniający wymagania diety lub dietetyki;
2. o potrawach: zdrowy, niskokaloryczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. spełniający wymagania diety lub dietetyki albo z nimi związany
(1.2) książk. o posiłku: niskokaloryczny, zdrowy
Wiktionary
(1.1) Mam już dość dietetycznej kuchni mojej żony.
(1.2) Od tygodnia jem dietetyczne pieczywo i nie schudłam ani kilograma!
Wiktionary
IPA: ˌdʲjɛtɛˈtɨt͡ʃnɨ, AS: dʹi ̯etetyčny
Wiktionary
rzecz. dieta ż., dietetyka ż., dietetyk m., dietetyczka ż.
przysł. dietetycznie
Wiktionary
specjalista opracowujący diety
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. specjalista w zakresie racjonalnego żywienia, opracowujący diety dostosowane do potrzeb ludzi zdrowych oraz do różnych schorzeń;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mój dietetyk zabronił mi pić kawę.
(1.1) Ulryk jest dietetykiem, który właśnie wydał książkę ze stoma wegańskimi i wegetariańskimi przepisami.
Wiktionary
IPA: dʲjɛˈtɛtɨk, AS: dʹi ̯etetyk
Wiktionary
rzecz. dieta ż., dietetyka ż.
:: fż. dietetyczka ż.
przym. dietetyczny
przysł. dietetycznie
Wiktionary
1. nauka zajmująca się zasadami racjonalnego odżywiania człowieka;
2. praktyczne stosowanie odpowiednich przepisów odżywiania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nauka zajmująca się zasadami racjonalnego żywienia człowieka, w zależności od wykonywanej pracy lub stanu zdrowia;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: dietetyk
Wiktionary
Dietetyka – nauka medyczna o żywieniu człowieka zajmująca się:
Wikipedia
IPA: dʲjɛˈtɛtɨka, AS: dʹi ̯etetyka
Wiktionary
rzecz. dieta ż., dietetyk m., dietetyczka ż.
przym. dietetyczny
przysł. dietetycznie
Wiktionary
zdrobnienie od: dieta
SJP.pl
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: ditmar] niemieckie imię męskie
SJP.pl
Ditmar, Dietmar – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słów diot "lud" oraz mari "sławny", mogło oznaczać "człowieka cieszącego się sławą wśród ludu". Staropolskim wariantem jest forma Dziećmar.
Ditmar imieniny obchodzi: 2 stycznia, 5 marca, 18 maja i 28 września.
Wikipedia
kobieta stosująca różnego rodzaju diety
SJP.pl
osoba stosująca różnego rodzaju diety
SJP.pl
stosowanie różnego rodzaju diet traktowane jako objaw choroby
SJP.pl
zależny od diety
SJP.pl
związany z dietą zero, głodówką
SJP.pl
[czytaj: ditrich] nazwisko niemieckie, m.in. Marlena Dietrich (właściwie Maria Magdalena von Losch) (1904-92), amerykańska aktorka filmowa pochodzenia niemieckiego
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: od tyłu, cofając się; stosowane w odniesieniu do imitacji wstecznej
SJP.pl
[czytaj: di-etyl] związek chemiczny, np. szczawian dietylu; dwuetyl
SJP.pl
[czytaj: di-etyloamid] dietyloamid kwasu lizergowego - organiczny związek chemiczny, substancja psychoaktywna; LSD, dwuetyloamid
SJP.pl
[czytaj: di-etyloamina] amina drugorzędowa stosowana do produkcji gum, farb, żywic; dwuetyloamina
SJP.pl
Dietyloamina – organiczny związek chemiczny, amina drugorzędowa.
Jest bardzo łatwopalna, rozpuszczalna w wodzie i etanolu.
Dietyloaminę otrzymuje się z amoniaku i etanolu. W wyniku reakcji powstają także etyloamina i trietyloamina. Dietyloamina używana jest jako czynnik antykorozyjny oraz przy produkcji gum, farb, leków i żywic.
Obrót dietyloaminą podlega kontroli, gdyż może ona być używana do produkcji nielegalnych substancji psychoaktywnych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. seks. wada wrodzona polegająca na posiadaniu podwójnego penisa
Wiktionary
Difalia, duplikacja prącia – rzadkie zaburzenie rozwojowe, w którym samiec przychodzi na świat z dwoma prąciami. Pierwszy odnotowany przypadek opisał Johannes Jacob Wecker w 1609. Zaburzenie to występuje z częstością około 1 na 5,5 miliona urodzeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) diphallia
* fiński: (1.1) difallia
* francuski: (1.1) diphallia
* hiszpański: (1.1) difalia
* niderlandzki: (1.1) diphallia
* niemiecki: (1.1) Diphallie ż.
* nowogrecki: (1.1) διφαλία ż.
* rosyjski: (1.1) дифаллия ż.
* turecki: (1.1) diphallia
* ukraiński: (1.1) дифалія ż.
źródła.
== difalia (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|di.ˈfa.lja.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. seks. difalia
odmiana.
(1.1) lm. difalias
przykłady.
Wiktionary
IPA: dʲiˈfalʲja, AS: dʹifalʹi ̯a
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) diphallia
* fiński: (1.1) difallia
* francuski: (1.1) diphallia
* hiszpański: (1.1) difalia
* niderlandzki: (1.1) diphallia
* niemiecki: (1.1) Diphallie ż.
* nowogrecki: (1.1) διφαλία ż.
* rosyjski: (1.1) дифаллия ż.
* turecki: (1.1) diphallia
* ukraiński: (1.1) дифалія ż.
źródła.
== difalia (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|di.ˈfa.lja.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. seks. difalia
odmiana.
(1.1) lm. difalias
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
roślina zielna z rodziny obrazkowatych; dieffenbachia; diffenbachia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. doniczkowa roślina ozdobna o nakrapianych liściach i silnie trującym soku;
Wiktionary
Difenbachia, diffenbachia (Dieffenbachia Schott) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 57 gatunków, pochodzących z tropikalnej Ameryki, od Meksyku do Argentyny i Paragwaju.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. od nazwiska przyrodnika E. Dieffenbacha
uwagi. inna pisownia diffenbachia i dieffenbachia
tłumaczenia.
* słowacki: (1.1) difenbachia ż.
* ukraiński: (1.1) диффенбахія ż.
źródła.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌdʲifɛ̃nˈbaxʲja, AS: dʹifẽnbaχʹi ̯a
Wiktionary
związek z dwoma grupami fenolowymi; dwufenol
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, dimer benzenu; dwufenyl, bifenyl
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny używany jako fungicyd; dwufenyloamina
SJP.pl
Difenyloamina – organiczny związek chemiczny z grupy amin. Jest to bezbarwne ciało stałe o charakterystycznym zapachu.
Wikipedia
organiczny związek chemiczny; dwufenyloetan
SJP.pl
związek chemiczny powstający z benzolu przez działanie chlorku benzylu w obecności chlorku glinowego; dwufenylometan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) inform. program komputerowy wyświetlający różnice między dwoma plikami tekstowymi;
(1.2) środ. w serwisach typu wiki: strona ukazująca różnice pomiędzy dwoma wersjami artykułu; także link do takiej strony
Wiktionary
diff – program komputerowy działający w konsoli, wyświetlający różnice między dwoma plikami tekstowymi na poziomie poszczególnych wierszy. Ukazuje, które wiersze występują w obu plikach, a które są unikalne.
Poniżej przykładowe wyjście programu: wiersze wspólne dla porównywanych plików nie są oznaczane, wiersze występujące tylko w pierwszym pliku są poprzedzone minusem, a tylko w drugim – plusem:
Wikipedia
IPA: dʲif, AS: dʹif
Wiktionary
roślina zielna z rodziny obrazkowatych; dieffenbachia; difenbachia
SJP.pl
Difenbachia, diffenbachia (Dieffenbachia Schott) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 57 gatunków, pochodzących z tropikalnej Ameryki, od Meksyku do Argentyny i Paragwaju.
Wikipedia
pierwotniak z rzędu tekameb
SJP.pl
środowiskowo: domyślnie
SJP.pl
sól lub ester kwasu difosforowego; dwufosforan
SJP.pl
pochodna tiaminy; pirofosforan tiaminy
SJP.pl
zwolennik jednego z dwóch kierunków dżinizmu
SJP.pl
zakon ascetów o surowej regule, zwolennicy jednego z dwóch kierunków dżinizmu
SJP.pl
Digambarowie (dewanagari: दिगंबर) – jeden z dwóch głównych (obok śwetambarów) kierunków w łonie dźinizmu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. litera z archaicznego alfabetu greckiego, oznaczająca głoskę IPA4|v. lub IPA4|w. oraz liczbę 6
Wiktionary
Digamma (stgr. ϝαύ/δίγάμμα, pisana Ϝϝ lub Ͷͷ) – litera, która występowała w archaicznym alfabecie greckim, w którym oznaczała głoskę /v/ lub /w/. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 6. Pochodzi prawdopodobnie (tak jak i ypsilon) od fenickiej litery waw. Nie znamy jej oryginalnej greckiej nazwy, prawdopodobnie brzmiała ona Ϝαῦ (wym. wau). Nazwa „digamma” („podwójna gamma”) powstała później, ze względu na jej kształt. Digammy używano do zapisu liczby 6 tylko w starożytności, od czasów bizantyjskich służy do tego ligatura stigma () stanowiąca połączenie sigmy i tau. Współcześnie zamiast stigmy często używa się ciągu liter sigma i tau (ΣΤ στ). Za pośrednictwem alfabetu zachodniogreckiego digamma jako litera F przeszła do alfabetu łacińskiego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) digamma
* interlingua: (1.1) digamma
źródła.
== digamma (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) jęz. digamma
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: dʲiˈɡãmːa, AS: dʹigã•ma
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) digamma
* interlingua: (1.1) digamma
źródła.
== digamma (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) jęz. digamma
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przywry digeniczne - podgromada płazińców, obejmująca bezwarunkowe pasożyty wewnętrzne kręgowców o ciele nieczłonowanym i listkowanym; przywry digenetyczne, przywry dwurodne
SJP.pl
ciemnoniebieski minerał, siarczek miedzi; dygenit
SJP.pl
duża część kodeksu napisanego przez Justyniana I Wielkiego na podstawie pism prawników rzymskich; faktyczna kodyfikacja prawa rzymskiego; pandekta, pandekty
SJP.pl
Digesta Justyniana (łac. Digesta Iustiniani, pełna nazwa: Iustiniani Augusti Digesta seu Pandectae) – Wybór fragmentów pism 39 jurystów dokonany urzędowo i podniesionych do rangi ustawy. Najobszerniejsza z trzech części wielkiej kompilacji prawa rzymskiego podjętej w latach 528 – 534 przez cesarza Justyniana I Wielkiego.
Wikipedia
[czytaj: diżestif] napój alkoholowy podawany po posiłku, ułatwiający trawienie
SJP.pl
oszklona komora laboratoryjna, z której za pomocą wentylatora lub naturalnego ciągu usuwane są szkodliwe gazy; dygestorium
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chem. laboratoryjna przeszklona komora, zaopatrzona w wentylację wywiewną
Wiktionary
rzecz. dygestorium n.
Wiktionary
(1.1) dygestorium, wyciąg laboratoryjny
Wiktionary
członek angielskiej lewicowej organizacji chłopskiej; kopacz
SJP.pl
angielska lewicowa organizacja chłopska powstała w połowie XVII w., propagująca komunizm utopijny, dążąca do równości społecznej, zniesienia własności ziemskiej i powstania republiki demokratycznej; kopacze
SJP.pl
Diggerzy (z ang. Kopacze) – antyfeudalna i antyklerykalna angielska organizacja chłopska, odłam lewellerów (tzw. prawdziwi lewellerzy) w czasie rewolucji angielskiej.
Diggerzy wywodzili się z najbiedniejszych warstw społecznych. Reprezentowali radykalne poglądy, wśród których były: potępienie wojen i nierówności społecznych. Nawoływali do zniesienia własności prywatnej i zniesienia przywilejów. Twierdzili że prywatna własność ziemska powstała na skutek zagrabienia ziemi przez feudałów, którzy uczynili biedaków swoimi niewolnikami. Źródło zła upatrywali w prywatnej własności. Głównym ideologiem diggerów oraz autorem większości wydawanych przez nich pamfletów był kupiec Gerrard Winstanley. Antyklerykalizm diggerów przejawiał się głównie w krytyce księży. Winstanley twierdził, że podtrzymują oni ustrój feudalny i ucisk społeczny. Wzywał Olivera Cromwella do wprowadzenia demokratycznej republiki agrarnej, zniesienia dziesięciny i przekazania ziemi ludowi.
Wikipedia
[czytaj: didżi] cyfrowy; digital
SJP.pl
[czytaj: digiBUK] książka będąca jednocześnie opakowaniem na płytę kompaktową
SJP.pl
zespół glikozydów wyizolowanych z liści naparstnicy wełnistej, wzmacniający mięsień sercowy, stosowany głównie w niewydolności krążenia
SJP.pl
[czytaj: digipak] opakowanie na płytę kompaktową
SJP.pl
Digipak – opatentowany przez firmę MeadWestvaco, Inc. rodzaj opakowania na płyty kompaktowe o średnicy 12 cm, takie jak CD, DVD, HD-DVD czy Blu-ray.
Opakowanie przypomina książkę, okładka wykonana jest z tektury, a płyta osadzona w plastikowej, zwykle przezroczystej tacce przyklejonej do wewnętrznej części okładki.
Wikipedia
[czytaj: didżital] cyfrowy; digi
SJP.pl
trująca substancja uzyskiwana z liści naparstnicy, w bardzo małych dawkach używana także jako składnik leków nasercowych
SJP.pl
naparstnica;
1. trująca bylina z rodziny trędownikowatych;
2. środek nasercowy otrzymywany z liści tej rośliny
SJP.pl
Naparstnica (Digitalis L.) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych (Plantaginaceae), w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae). Rodzaj obejmuje 19 gatunków (lub 22 po włączeniu tu krzewiastych przedstawicieli rodzaju Isoplexis z wysp Makaronezji) występujących głównie na obszarze śródziemnomorskim, w Afryce Północnej, Europie, Azji Zachodniej i Azji Środkowej. Najbardziej zróżnicowane są na Półwyspie Iberyjskim i w Azji Mniejszej. W Polsce gatunkiem rodzimym jest tylko naparstnica zwyczajna D. grandiflora, ale szereg innych jest uprawianych i dziczejących, przy czym zadomowionym antropofitem jest spośród nich tylko naparstnica purpurowa D. purpurea, przejściowo dziczeją: naparstnica rdzawa D. ferruginea, gładka D. laevigata i wełnista D. lanata.
Wikipedia
dygitalizacja, cyfryzacja;
1. nadawanie postaci cyfrowej różnego rodzaju danym; digityzacja;
2. upowszechnienie się umiejętności korzystania z techniki cyfrowej w różnych dziedzinach życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. przetwarzanie danych analogowych, pisanych do postaci cyfrowej, także. rozpowszechnianie techniki cyfrowej;
Wiktionary
Cyfryzacja (inaczej digitalizacja) – proces przekształcania informacji analogowej do postaci cyfrowej (tj. czytelny dla komputerów i urządzeń cyfrowych).
Wikipedia
(1.1) O tym, czy w celu ochrony dziedzictwa kulturowego zbiory m.in. gazet i czasopism należy poddać mikrofilmowaniu czy też digitalizacji, prowadzone są od dawna dyskusje na forach internetowych […]
Wiktionary
IPA: ˌdʲiɟitalʲiˈzat͡sʲja, AS: dʹiǵitalʹizacʹi ̯a
Wiktionary
czas. digitalizować
przym. digitalny
Wiktionary
(1.1) dygitalizacja, cyfryzacja, ucyfrowienie
Wiktionary
urządzenie przetwarzające sygnał analogowy na sygnał cyfrowy; dygitalizator, digitizer, dygitalizer, dyskretyzator, konwertor analogowo-cyfrowy
SJP.pl
nadawać czemuś (muzyce, obrazowi, danym) postać cyfrową; dygitalizować, cyfryzować
SJP.pl
wykorzystujący technikę cyfrową; cyfrowy, dygitalny, digitalowy, dygitalowy
SJP.pl
wykorzystujący technikę cyfrową; cyfrowy, digitalny, dygitalny, dygitalowy
SJP.pl
[czytaj: digiTAJzer] urządzenie przetwarzające sygnał analogowy na sygnał cyfrowy; dygitalizer, digitalizator, dygitalizator, dyskretyzator, konwertor analogowo-cyfrowy
SJP.pl
Tablet graficzny, digitizer – urządzenie wskazujące służące przede wszystkim do rysowania elementów graficznych na komputerze, choć z powodzeniem może działać w zastępstwie myszy komputerowej.
Wikipedia
glikozyd nasercowy pozyskiwany (obok digoksyny) z liści naparstnicy purpurowej i wełnistej, stosowany w niewydolności mięśnia sercowego
SJP.pl
Digitoksyna (łac. Digitoxinum) – organiczny związek chemiczny z grupy glikozydów, jego aglikon zawiera pochodną steranu. Jest silną trucizną.
Zaliczana jest do leków z grupy glikozydów nasercowych. Stosuje się ją w chorobach serca. Jest otrzymywana z naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea).
Wikipedia
odprężający i relaksujący masaż punktów energetycznych ciała
SJP.pl
terapia polegająca na uciskaniu odpowiednich punktów ciała końcami palców, stosowana zwłaszcza w kosmetyce
SJP.pl
lampa elektronowa o dziesięciu katodach (ponumerowanych cyframi od 0 do 9), stosowana jako wyświetlacz cyfrowy
SJP.pl
nadawanie postaci cyfrowej różnego rodzaju danym; dygitalizacja, digitalizacja, cyfryzacja
SJP.pl
dwujęzyczność
SJP.pl
Dyglosja (z gr. διγλωσσία, diglossia „dwujęzyczność”) – sytuacja, w której jedna społeczność językowa posługuje się dwiema odmianami języka (systemami językowymi), spełniającymi różne funkcje i mającymi własny zakres zastosowania. Charles Ferguson opisał dyglosję jako kontrast między dwoma wariantami językowymi, wyższym (H, high) i niższym (L, low). Stanowi formę społecznego bidialektyzmu lub bilingwizmu. Czasem dochodzi do współistnienia więcej niż dwóch systemów językowych.
Wikipedia
glikozyd nasercowy pozyskiwany (obok digitoksyny) z liści naparstnicy purpurowej i wełnistej, stosowany w niewydolności mięśnia sercowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. jeden z glikozydów naparstnicy, lek kardiotoniczny;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Moja ciotka przyjmuje digoksynę na niewydolność serca i arytmię.
Wiktionary
IPA: ˌdʲiɡɔˈksɨ̃na, AS: dʹigoksỹna
Wiktionary
1. wykres matematyczny, w którym zbiór połączeń, zwanych łukami, jest zbiorem uporządkowanych par wierzchołków; graf skierowany;
2. głoska zapisana dwiema literami; dwuznak
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek rozszerzający obwodowe naczynia tętnicze, będący pochodną hydrazynoftalazyny
Wiktionary
Dihydralazyna (łac. dihydralazinum) – organiczny związek chemiczny, lek hipotensyjny, pochodna hydrazynoftalazyny. Obniża przede wszystkim ciśnienie rozkurczowe rozszerzając bezpośrednio tętniczki obwodowe, rozszerza naczynia krwionośne, zwiększa przepływ krwi oraz zmniejsza obciążenie następcze.
Wikipedia
(1.1) Maksymalna dawka dobowa dihydralazyny to 125 miligramów.
Wiktionary
IPA: ˌdʲixɨdralaˈzɨ̃na, AS: dʹiχydralazỹna
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, analog witaminy D, regulujący prawidłowe stężenie wapnia we krwi
SJP.pl
[czytaj: diżon]
1. gatunek musztardy; musztarda diżońska;
2. sos na bazie musztardy diżońskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto i gmina we Francji, w regionie Burgundia, którego jest historyczną stolicą;
Wiktionary
Dijon (wymowa, diʒɔ̃) – miasto i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Côte-d’Or, historyczna stolica Burgundii.
Wikipedia
(1.1) Wcześniej, bo już od 1940 r., w północnej strefie okupowanej działało siedem placówkaacówek gestapo: w Paryżu, Nancy, Dijonie, Orleanie, Rouen, Rennes, Bordeaux.
Wiktionary
przym. diżoński
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) miasto
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. diżoński
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Dijon
* białoruski: (1.1) Дыжон
* czeski: (1.1) Dijon
* francuski: (1.1) Dijon
* hiszpański: (1.1) Dijon
* kataloński: (1.1) Dijon
* litewski: (1.1) Dižonas
* niemiecki: (1.1) Dijon
* rosyjski: (1.1) Дижон
* słowacki: (1.1) Dijon
* słoweński: (1.1) Dijon
* ukraiński: (1.1) Діжон
* włoski: (1.1) Digione
źródła.
== Dijon (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. Dijon
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
nazwa zwyczajowa herbicydu z grupy pochodnych kwasu benzoesowego
SJP.pl
kwasy dikarboksylowe - kwasy karboksylowe zawierające dwie grupy karboksylowe (−COOH)
SJP.pl
Dikarion lub jądra sprzężone – dwa haploidalne, zróżnicowane płciowo jądra występujące w jednej komórce. Taka sytuacja, zwana dikariofazą jest charakterystyczna dla grzybów należących do klas podstawczaki (Basidiomycota) i workowce (Ascomycota). Zróżnicowane płciowo jądra dawniej oznaczano jako (+) i (– ), obecnie najczęściej opisywane są jako Mat1 i Mat2. O płciowości decydują bowiem allele zlokalizowane na chromosomach w miejscu zwyczajowo określanym jako MAT. Allele te są idiomorfami znacznie różniącymi się wielkością. Ich sekwencja różni się od siebie, prawdopodobnie maja one inne pochodzenie ewolucyjne.
Wikipedia
miejsce zebrań sądów w Attyce
SJP.pl
zapłata, którą otrzymywali po rozprawie sędziowie ateńscy
SJP.pl
podwójna kaustyka
SJP.pl
mała antylopa z rodziny krętorogich
SJP.pl
Dikdik (Madoqua) – rodzaj ssaków kopytnych z podrodziny antylop (Antilopinae) w rodzinie wołowatych (Bovidae). Pierwsze ślady pobytu antylopy na Ziemi szacuje się na okres 3,5 mln lat temu, kiedy to w północnej Tanzanii w jednym z wykopalisk w Laetoli natrafiono na ślady zostawiane w popiele wyrzucanym przez wulkan. Znaleziono tam też ich odchody, tzw. koprolity w postaci skamieniałych kulek.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini i uosobienie sprawiedliwości, utożsamiana z rzymską Justycją; jedna z Hor;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 99;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W sztukach plastycznych Dike bywa przedstawiana jako młoda kobieta z jakimś kwiatem lub rośliną w ręce.
(1.2) Dike porusza się w obszarze między orbitami Marsa i Jowisza, czyli w pasie głównym planetoid.
Wiktionary
IPA: ˈdʲikɛ, AS: dʹike
Wiktionary
(1.1) Justycja; rzad. Sprawiedliwość
Wiktionary
związek organiczny o cząsteczkach zawierających 2 grupy karbonylowe (ketonowe)
SJP.pl
przymiotnik od: diketon
SJP.pl
podium w meczecie dla czytającego głośno Koran; dakka
SJP.pl
Wikipedia
niesteroidowy lek o silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym
SJP.pl
Diklofenak (łac. diclofenacum) – niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ). Pochodna kwasu aminofenylooctowego o silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, wykazująca też działanie bakteriobójcze.
Działanie leku polega głównie na hamowaniu cyklooksygenaz: w większym stopniu indukowalnej (COX-2), odpowiedzialnej za syntezę prostaglandyn prozapalnych w miejscu zapalenia, niż konstytutywnej (COX-1), odpowiedzialnej za syntezę prostaglandyn spełniających funkcję fizjologiczne w przewodzie pokarmowym i nerkach (powinowactwo do (COX-2) porównywalne z celekoksybem). Z przewodu pokarmowego wchłania się szybko i całkowicie. Maksymalne stężenie w osoczu osiąga w ciągu 1–2 h, a w płynie stawowym po 2–4 h. Stężenia w osoczu pozostają w zależności liniowej od dawki. Okres półtrwania we krwi i płynie stawowym wynosi 2 h. W 99,7% wiąże się z białkiem osocza, głównie albuminami. Wydala się prawie całkowicie w ciągu 12 h, ok. 60% z moczem i 33% z kałem, głównie w postaci glukuronianów. Hamuje agregację płytek krwi (słabiej i krócej niż kwas acetylosalicylowy).
Wikipedia
w poezji antycznej: strofa złożona z dwu członów, która łączy wersy o dwu różnych miarach
SJP.pl
rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
część układu Golgiego
SJP.pl
Diktiosom, stos Golgiego – występujący u wszystkich organizmów eukariotycznych element aparatu Golgiego składający się z 5-8 łukowato wygiętych, spłaszczonych cystern oraz odpączkowujących pęcherzyków. Ich liczba zależy od aktywności wydzielniczej komórki. W diktiosomie wyróżniane są dwa bieguny: cis (formowania) i trans (dojrzewania).
Wikipedia
pochodna kumaryny, związek powstający w zgniłej koniczynie; melitoksyna, antyprotrombina, antywitamina K
SJP.pl
Wikipedia
nazwa zwyczajowa herbicydu powodującego wysuszenie rośliny
SJP.pl
potocznie: ubity interes, zawarta umowa; deal
SJP.pl
Dil (hindi: दल, urdu: دل) – bollywoodzki komediodramat wyreżyserowany w 1990 przez debiutanta Indra Kumara. W rolach głównych sławni indyjscy aktorzy Aamir Khan, Madhuri Dixit i Anupam Kher. Tematem filmu są narodziny i obrona miłości także przed nieakceptacją rodziców.
Wikipedia
komiksowa postać pracownika korporacji, stworzona przez Scotta Adamsa
SJP.pl
Wikipedia
sztuczny członek służący do masturbacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) seks. sztuczny penis
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈdʲildɔ, AS: dʹildo
Wiktionary
(1.1) wulg. jebadło
Wiktionary
dealer;
1. osoba lub firma pośrednicząca w sprzedaży towarów, zwłaszcza drogich
2. osoba zajmująca się rozprowadzaniem narkotyków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sprzedawca-dystrybutor
Wiktionary
Diler – anglicyzm, spolszczona wersja angielskiego słowa dealer, oznaczającego osobę pośredniczącą w transakcjach kupna i sprzedaży.
Wikipedia
IPA: ˈdʲilɛr, AS: dʹiler
Wiktionary
rzecz. dilowanie n.
:: fż. dilerka ż.
czas. dilować ndk.
przym. dilerski
Wiktionary
dealerka;
1. kobieta pośrednicząca w sprzedaży towarów, zwłaszcza drogich;
2. kobieta zajmująca się rozprowadzaniem narkotyków;
3. potocznie: zajęcie, praca dilera, dilerki; dilerstwo, dealerstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pośrednicząca w transakcjach handlowych
Wiktionary
Diler – anglicyzm, spolszczona wersja angielskiego słowa dealer, oznaczającego osobę pośredniczącą w transakcjach kupna i sprzedaży.
Wikipedia
rzecz. dilowanie n.
:: fm. diler
czas. dilować ndk.
przym. dilerski
Wiktionary
→ diler; dealerski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z dilerem, dotyczący dilera
Wiktionary
rzecz. diler mos., dilerka ż.
Wiktionary
dealerstwo;
1. pośredniczenie w sprzedaży produktów określonej firmy, zwłaszcza drogich, np. samochodów;
2. rozprowadzanie narkotyków
SJP.pl
potocznie: ubity interes, zawarta umowa; deal
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Timoru Wschodniego;
Wiktionary
Dili (port. Díli) – stolica Timoru Wschodniego, położona na północnym wybrzeżu wyspy Timor, w archipelagu Małych Wysp Sundajskich, nad cieśniną Ombai. Liczba mieszkańców miasta 59 tysięcy, 163 000 w aglomeracji (2006). Miasto stanowi centrum gospodarcze i handlowe kraju – znajduje się tu główny port morski i port lotniczy. Przemysł włókienniczy, chemiczny, spożywczy; rzemiosło.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Dili|Ms=Dili.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dilijczyk mos., dilijka ż.
przym. dilijski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Dili
* baskijski: (1.1) Dili
* czeski: (1.1) Dili
* hiszpański: (1.1) Dili
* japoński: (1.1) ディリ
* szwedzki: (1.1) Dili
źródła.
== Dili (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Dili
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈdʲilʲi, AS: dʹilʹi
Wiktionary
rzecz. dilijczyk mos., dilijka ż.
przym. dilijski
Wiktionary
mieszkaniec Dili (stolicy Timoru Wschodniego)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Dili
Wiktionary
IPA: dʲiˈlʲijt͡ʃɨk, AS: dʹilʹii ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Dili n.
:: fż. dilijka ż.
przym. dilijski
Wiktionary
mieszkanka Dili (stolicy Timoru Wschodniego)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Dili
Wiktionary
IPA: dʲiˈlʲijka, AS: dʹilʹii ̯ka
Wiktionary
rzecz. Dili n.
:: fm. dilijczyk mos.
przym. dilijski
Wiktionary
przymiotnik od: Dili, stolicy Timoru Wschodniego
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Dili
Wiktionary
IPA: dʲiˈlʲijsʲci, AS: dʹilʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Dili n., dilijczyk m., dilijka ż.
Wiktionary
herbata marki Dilmah
SJP.pl
rodzaj dinozaura z podrzędu teropodów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Dilophosaurus|ref=tak., rodzaj dinozaura żyjącego w epoce jury wczesnej na terenie Ameryki Północnej;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju dilofozaur (1.1)
Wiktionary
Dilofozaur (Dilophosaurus) – rodzaj dinozaura, teropoda żyjącego w Ameryce Północnej w epoce jury wczesnej, około 193 milionów lat temu. Trzy szkielety odkryto w północnej Arizonie w 1940, dwa najlepiej zachowane zebrano w 1942. Największą kompletnością cechuje się holotyp umieszczony początkowo w nowym gatunku rodzaju megalozaur jako M. wetherilli przez Samuela Wellesa w 1954. Welles znalazł większy szkielet należący do tego samego gatunku w 1964. Zrozumiał, że zwierzę nosiło grzebienie na czaszce i przeniósł je do odrębnego rodzaju Dilophosaurus w 1970, tworząc Dilophosaurus wetherilli. Nazwa rodzajowa oznacza "dwugrzebieniowego jaszczura", epitet gatunkowy upamiętnia Johna Wetherilla, członka rady Nawaho. Później znaleziono kolejne okazy, w tym młodocianego. Zwierzęciu przypisano też odciski stóp, w tym ślady odpoczynku. Kolejny gatunek, Dilophosaurus sinensis z Chin, nazwano w 1993, jednak później przeniesiono go do odrębnego rodzaju sinozaur.
Wikipedia
(1.2) Dilofozaur należy do najwcześniejszych dużych drapieżników wśród dinozaurów.
Wiktionary
potocznie: rozprowadzać narkotyki; dealować
SJP.pl
nazwisko, m.in. Wilhelm Dilthey (1833-1911), niemiecki filozof
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek rozszerzający naczynia, stosowany m.in. w nadciśnieniu tętniczym i chorobie wieńcowej, należący do pierwszej generacji antagonistów wapnia; pochodna benzotiazepiny
Wiktionary
Diltiazem (łac. diltiazemum) – organiczny związek chemiczny, lek z grupy antagonistów wapnia, pochodna benzotiazepiny, blokujący kanał wapniowy typu L, a przez to zmniejszający niezbędną do skurczu ilość wapnia w komórkach. Jego działanie obejmuje naczynia tętnicze, w najwyższym stopniu wieńcowe, słabiej obwodowe, bardzo słabo żylne. Działanie to zwiększa przepływ wieńcowy i obniża ciśnienie tętnicze, w konsekwencji zmniejszając obciążenie następcze lewej komory, a zatem i zapotrzebowanie serca na tlen. Lek także, działając bezpośrednio na węzeł zatokowy zwalnia czynność serca. Nie ma negatywnego wpływu na metabolizm lipidów i cukrów (w czym wykazuje podobieństwo do innych antagonistów wapnia). Dostępność biologiczna diltiazemu wynosi przy systematycznym podawaniu ok. 90%.
Wikipedia
(1.1) Czy rzadsze stosowanie diltiazemu to oznaka końca tego farmaceutyku?
Wiktionary
(1.1) nazwy handlowe: Dilzem, Oxycardil
Wiktionary
określenie wykonawcze: gasnąco, zamierająco
SJP.pl
wymiar przestrzeni liniowej
SJP.pl
Dim jest czwartym albumem studyjnym japońskiego zespołu The Gazette. Był wydany 15 lipca 2009 roku w Japonii. Album zajął drugie miejsce na liście Oricon w dziennej liście przebojów i piąte miejsce w tygodniowej liście przebojów, w pierwszym tygodniu sprzedano 37 797 egzemplarzy albumu.
Wikipedia
nazwisko, m.in. Stawros Dimas, grecki polityk
SJP.pl
Dimas, właśc. Dimas Manuel Marques Teixeira (ur. 16 lutego 1969 w Johannesburgu, RPA), piłkarz portugalski grający na pozycji środkowego obrońcy.
Wikipedia
cząsteczka powstała z połączenia się dwóch monomerów, cząsteczek prostych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. oligomer zbudowany z dwóch merów;
Wiktionary
Dimery – najprostsze oligomery. Składają się tylko z dwóch merów (elementów łańcucha). Są efektem dimeryzacji, tj. połączenia dwóch jednakowych cząsteczek.
Dimery można otrzymać w wyniku reakcji dwóch związków, z których każdy ma tylko jedną grupę funkcyjną zdolną do polimeryzacji. Np. kondensacja trimetylosilanolu:
Wikipedia
(1.1) Cyklizacji do dimerów sprzyja też prowadzenie reakcji w dużym rozcieńczeniu.
Wiktionary
IPA: ˈdʲĩmɛr, AS: dʹĩmer
Wiktionary
rzecz. dimeryzacja ż.
przym. dimeryczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dimeryzacja ż.
przym. dimeryczny
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|di-|mer.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dimer
* słowacki: (1.1) dimér m.
* włoski: (1.1) dimero m.
źródła.
== dimer (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-dimer.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) biochem. dimer
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
syntetyczny związek stosowany jako odtrutka w zatruciach metalami ciężkimi
SJP.pl
Dimerkaprol, BAL (łac. Dimercaprolum; z ang. British anti-Lewisite) – chelatujący związek chemiczny stworzony przez brytyjskich biochemików na Uniwersytecie Oxfordzkim podczas II wojny światowej. Został wynaleziony w sekrecie jako antidotum na bojowy środek trujący o nazwie luizyt.
Wikipedia
w chemii: powstały z połączenia się dwóch monomerów, takich samych cząsteczek prostych
SJP.pl
reakcja chemiczna, w czasie której z monomerów powstają dimery
SJP.pl
Dimeryzacja – reakcja chemiczna (rodzaj polimeryzacji), w której dwa monomery łączą się w dimer (często w obecności katalizatora). Przykładem tej reakcji może być kondensacja trimetylosilanolu:
Wikipedia
organiczny związek chemiczny używany do zwalczania insektów i roztoczy na roślinach uprawnych
SJP.pl
Dimetoat – organiczny związek chemiczny z grupy estrów kwasu ditiofosforowego, insektycyd fosforanoorganiczny służący do zwalczania insektów i roztoczy na uprawach roślinnych.
Wikipedia
w matematyce: rodzaj rzutu aksonometrycznego
SJP.pl
Wikipedia
Dimetrodon – mięsożerny synapsyd zamieszkujący we wczesnym i środkowym permie około 280–265 mln lat temu tereny dzisiejszej Ameryki Północnej i Europy (większość jego skamieniałości odkryto na obszarze USA, w Teksasie, Oklahomie i fragmentaryczne w Nowym Meksyku; skamieniałości jednego gatunku D. teutonis odkryto w środkowych Niemczech).
Wikipedia
związek chemiczny, np. siarczan dimetylu; dwumetyl
SJP.pl
amina alifatyczna, gaz o zapachu zgniłych ryb; dwumetyloamina
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny z grupy eterów, produkowany z gazu ziemnego, węgla lub biomasy; dimetyloeter, eter dimetylowy, eter dwumetylowy
SJP.pl
Wikipedia
pochodna kwasu mrówkowego; ciecz będąca doskonałym rozpuszczalnikiem wielu związków organicznych
SJP.pl
Wikipedia
kryształ nierozpuszczalny w wodzie, stosowany w analizie chemicznej
SJP.pl
Dimetyloglioksym – organiczny związek chemiczny z grupy oksymów. Jest stosowany w analizie chemicznej (jako odczynnik Czugajewa) do wykrywania szeregu metali, zwłaszcza jonów niklu (Ni2+):
Reakcja ta jest bardzo czuła – pozwala wykryć jedną część niklu w 400 tysiącach części wody (tj. 2,5 ppm).
Wikipedia
eter dimetylowy - organiczny związek chemiczny z grupy eterów, produkowany z gazu ziemnego, węgla lub biomasy; dimetyloeter, eter dwumetylowy
SJP.pl
określenie wykonawcze: coraz ciszej; decrescendo
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj złącza na płycie głównej komputera
SJP.pl
związek chemiczny stosowany w analizie chemicznej; dwumocznik
SJP.pl
występowanie organizmów jednego gatunku w dwu różnych formach (np. dymorfizm płciowy); dymorfizm
SJP.pl
roślina kwiatowa z rodziny astrowatych, uprawiana dla celów ozdobnych
SJP.pl
Dimorfoteka (Dimorphotheca Moench) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 19 gatunków. Występują w południowej Afryce – na południe od Namibii, Botswany i Zimbabwe. Są to rośliny jednoroczne, byliny lub krzewinki pochodzące z Afryki Południowej i są spokrewnione z gatunkami rodzaju kościanik Osteospermum. W Polsce rośliny te są uprawiane. Dimorfoteka gruczołowata D. pluvialis przejściowo dziczeje z upraw (ma status efemerofita).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) adm. grecki odpowiednik gminy administracyjnej;
Wiktionary
Dimos, demos (gr. δήμος – dimos) – jednostka podziału administracyjnego Grecji, odpowiadająca polskiemu pojęciu gminy lub dzielnicy miasta. W starożytności słowo to posiadało więcej znaczeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) demos
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|el|δήμος.
uwagi.
tłumaczenia.
* nowogrecki: (1.1) δήμος m.
źródła.
== dimos (język hiszpański.) ==
wymowa. IPA3|ˈdi.mos.
znaczenia.
forma czasownika|es.
(1.1) forma verbal|czasownik=dar|osoba=1|liczba=lm|czas=pps|tryb=ind.
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) demos
Wiktionary
1. Deutsches Institute für Normung, Niemiecki Instytut Normalizacyjny, instytut naukowy w Niemczech;
2. (od instytutu DIN) światłoczułość; oznaczenie stopnia światłoczułości
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) miar. fot. miara światłoczułości;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: dʲĩn, AS: dʹĩn
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Dina – imię żeńskie pochodzenia biblijnego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa דִּינָה oznaczającego „sędzia”. Najbardziej znaną osobą o tym imieniu była biblijna Dina córka Jakuba i Lei.
Imieniny obchodzi 20 czerwca.
Wikipedia
dynar;
1. podstawowa jednostka monetarna byłej Jugosławii, Iraku, Jordanii i innych państw
2. dawna złota moneta arabska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. współczesny i historyczny pieniądz wielu krajów;
Wiktionary
Dinar – złota moneta arabska, bita od VII do XV wieku, używana głównie w handlu międzynarodowym. Początkowo moneta ważyła około 4,25 grama.
Wikipedia
(1.1) To kosztuje sześć dinarów.
Wiktionary
IPA: ˈdʲĩnar, AS: dʹĩnar
Wiktionary
rzecz. denar mzw.
przym. dinarowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. denar mzw.
przym. dinarowy
frazeologia.
etymologia. etym|osm|دینار. (dînâr) < etym|arab|دينار. (dīnār) < etym|pgr|δηνάριον. (dēnárion) < etym|łac|denarius.; por. etymn|pol|denar.
uwagi. zoblistę|SDD|DZD.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) dinar
* arabski: (1.1) دينار m. (dīnār)
* baskijski: (1.1) dinar
* kataloński: (1.1) dinar m.
* niemiecki: (1.1) Dinar m.
* osmański: (1.1) دینار (dînâr)
* słowacki: (1.1) dinár m.
* ukraiński: (1.1) динар m.
* węgierski: (1.1) dinár
* włoski: (1.1) dinaro m.
źródła.
== dinar (język angielski.) ==
wymowa.
bryt. IPA|ˈdiːnɑː(ɹ).
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-dinar.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) monet. dinar
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: dinar
SJP.pl
dinner;
1. restauracja, w której odbywają się produkcje teatralne w czasie kolacji albo po niej;
2. rodzaj szybkiego w przygotowaniu posiłku spożywanego podczas oglądania telewizji
SJP.pl
Diner – pamiątkowa jednostka monetarna Andory, wydawana oficjalnie od roku 1977 (wcześniej jedynie w krótkich nieoficjalnych seriach). Przeznaczona do celów kolekcjonerskich, nie jest używana w normalnym obiegu pieniężnym. Występuje jedynie w formie monet – srebrnych, złotych i bimetalicznych (m.in. brąz z miedzioniklem, także złoto z platyną) oraz tri-metalicznych. Jednostką podwielokrotną wobec dinera jest centym (cèntim): 1 D. = 100 c.
Wikipedia
Ding-dong – utwór muzyczny polskiego zespołu 2 plus 1 z 1978 roku.
Wikipedia
[czytaj: dingi] dingi;
1. gumowa pneumatyczna tratwa używana jako łódka ratunkowa;
2. mały jacht mieczowy
SJP.pl
dinghy;
1. gumowa pneumatyczna tratwa używana jako łódka ratunkowa;
2. jednomasztowy mały jacht mieczowy
SJP.pl
dziki pies australijski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Canis lupus dingo|ref=tak., ssak z rodziny psowatych, zamieszkujący Australię, Nową Gwineę, oraz Azję Południowo-Wschodnią;
Wiktionary
Dingo australijski, dingo (Canis familiaris dingo) (wcześniej Canis lupus dingo) – przedstawiciel rodziny psowatych, zamieszkuje Australię, Nową Gwineę, a ostatnio stwierdzono, że najprawdopodobniej należą do tego podgatunku również dzikie psy z obszaru Azji Południowo-Wschodniej i Filipin.
Wikipedia
(1.1) Dingo krzyżuje się z psem domowym, dając płodne potomstwo, różni się jednak budową czaszki.
Wiktionary
IPA: ˈdʲĩŋɡɔ, AS: dʹĩŋgo
Wiktionary
[czytaj: dęg] z francuskiego: dziwaczny, cudaczny, ekstrawagancki (w odniesieniu do przedmiotów)
SJP.pl
Dingue – solowy album francuskiej aktorki, Emmanuelle Seigner.
Autorami piosenek są francuski piosenkarz Doriand (właśc. Laurent Lescarret) oraz izraelska piosenkarka Keren Ann Zeidel. W przeciwieństwie do albumu Ultra Orange & Emmanuelle, Emmanuelle Seigner zaśpiewała tu w swoim ojczystym języku.
Wikipedia
Ludzie:
Inne:
Wikipedia
język zachodnionilotycki należący do rodziny języków nilo-saharyjskich, używany przez kilka milionów Nilotów (głównie przez plemię Dinków)
SJP.pl
Dinkowie, Dinka – afrykańskie plemię zamieszkujące Sudan Południowy, odłam Nilotów.
Liczbę Dinków szacuje się na ok. 2,9 mln (dane z końca XX wieku). Język dinka należy do rodziny nilo-saharyjskiej, a w jej obrębie do zachodniego odłamu nilotyckiej gałęzi języków wschodniosudańskich.
Wikipedia
lud afrykański mieszkający w południowym Sudanie, w dorzeczu Nilu
SJP.pl
Dinkowie, Dinka – afrykańskie plemię zamieszkujące Sudan Południowy, odłam Nilotów.
Liczbę Dinków szacuje się na ok. 2,9 mln (dane z końca XX wieku). Język dinka należy do rodziny nilo-saharyjskiej, a w jej obrębie do zachodniego odłamu nilotyckiej gałęzi języków wschodniosudańskich.
Wikipedia
potocznie: niewielka rzecz, której mówiący nie potrafi nazwać; dynks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. dynks.
Wiktionary
DINK jest akronimem od angielskiego wyrażenia „dual (double) income, no kids”, co znaczy po polsku „podwójny dochód, zero dzieci” i określa małżeństwo lub związek bezdzietny z wyboru, w którym oboje partnerów pracuje zawodowo. Para DINK posiada duży fundusz swobodnej decyzji i możliwość przeznaczania części swoich zarobków na podróże czy produkty luksusowe.
Wikipedia
IPA: dʲĩŋks, AS: dʹĩŋks
Wiktionary
rzecz. dynks mrz.
Wiktionary
[czytaj: diner] diner;
1. restauracja, w której odbywają się produkcje teatralne w czasie kolacji albo po niej;
2. rodzaj szybkiego w przygotowaniu posiłku spożywanego podczas oglądania telewizji
SJP.pl
wymarły ssak kopytny z rodziny Dinocerata; dinocerat
SJP.pl
wymarły ssak kopytny z rodziny Dinocerata; dinoceras
SJP.pl
organizm jednokomórkowy zaopatrzony w wici, zaliczany do królestwa protistów; bruzdnica
SJP.pl
jeden z wymarłych rodzajów ptaków z rzędu moa
SJP.pl
Deinoteria (łac. Deinotheriidae, dosłownie straszne bestie) – rodzina pierwotnych trąbowców, która wyodrębniła się bardzo wcześnie, najprawdopodobniej jeszcze w eocenie. Była to grupa siostrzana trąbowców słoniokształtnych Elephantiformes.
Wikipedia
[czytaj: diNOzałr]
1. przedstawiciel wymarłej grupy gadów znanych od późnego triasu do końca ery mezozoicznej;
2. przenośnie: osoba żyjąca bardzo długo lub zajmująca się czymś do późnych lat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. wymarły gad naczelny z grupy archozaurów, która zdominowały ziemskie ekosystemy na ponad 160 mln lat, pojawiając się w środkowym triasie;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. pejor. pot. stary człowiek
Wiktionary
Dinozaury (Dinosauria) – zróżnicowany klad zauropsydów. Pojawiły się w triasie, około 237 milionów lat temu. Stanowiły dominującą grupę kręgowców lądowych od początku jury (około 201 milionów lat temu) przez 135 milionów lat, do końca kredy (66 milionów lat temu), kiedy wymieranie kredowe (wyznaczające granicę kreda-trzeciorzęd i koniec mezozoiku) doprowadziło do zniknięcia większości linii. Zapis kopalny wskazuje, że w jurze ptaki wyewoluowały z dinozaurów zaliczanych do teropodów, wobec czego przez literaturę przedmiotu wydaną w XXI wieku uznawane są za grupę dinozaurów. Przeżywając katastrofę sprzed 66 milionów lat, dzięki swym potomkom stały się kontynuatorami linii dinozaurów po czasy współczesne.
Wikipedia
(1.1) Film o dinozaurach dziecko potraktowało w kategoriach bajki o smokach.
(1.1) Dinozaury dawno temu żyły, ale już wszystkie wyginęły.
Wiktionary
IPA: dʲĩˈnɔzawr, AS: dʹĩnozau̯r
Wiktionary
przym. dinozaurowy
Wiktionary
[czytaj: diNOzałr]
1. przedstawiciel wymarłej grupy gadów znanych od późnego triasu do końca ery mezozoicznej;
2. przenośnie: osoba żyjąca bardzo długo lub zajmująca się czymś do późnych lat
SJP.pl
Dinozaury (Dinosauria) – zróżnicowany klad zauropsydów. Pojawiły się w triasie, około 237 milionów lat temu. Stanowiły dominującą grupę kręgowców lądowych od początku jury (około 201 milionów lat temu) przez 135 milionów lat, do końca kredy (66 milionów lat temu), kiedy wymieranie kredowe (wyznaczające granicę kreda-trzeciorzęd i koniec mezozoiku) doprowadziło do zniknięcia większości linii. Zapis kopalny wskazuje, że w jurze ptaki wyewoluowały z dinozaurów zaliczanych do teropodów, wobec czego przez literaturę przedmiotu wydaną w XXI wieku uznawane są za grupę dinozaurów. Przeżywając katastrofę sprzed 66 milionów lat, dzięki swym potomkom stały się kontynuatorami linii dinozaurów po czasy współczesne.
Wikipedia
samica dinozaura
SJP.pl
1. sąd polubowny, rozstrzygnięcie sporu między Żydami przez rabina;
2. krwawa rozprawa wyrównująca porachunki w środowisku przestępczym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. praw. sąd polubowny przed rabinem, rozstrzygający cywilny spór między Żydami;
(1.2) gw-pl|Warszawa. więz. honorowy sąd przestępczy albo krwawa rozprawa wyrównująca przestępcze porachunki
Wiktionary
Dintojra – nazwa sądu rabinackiego wydającego orzeczenia w sprawach cywilnych Żydów w ramach autonomii gmin żydowskich w diasporze.
Nazwa pochodzi z języka hebrajskiego, gdzie słowo din oznacza sąd, a słowo tora prawo. W późniejszym czasie nazwa została przejęta przez środowisko przestępcze, w którego żargonie oznacza krwawą rozprawę wyrównującą rachunki.
Wikipedia
IPA: dʲĩnˈtɔjra, AS: dʹĩntoi ̯ra
Wiktionary
rzecz. Tora ż.
Wiktionary
(1.2) tentoira
Wiktionary
dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy - koenzym uczestniczący w procesie oddychania komórkowego, niezbędny czynnik przemiany glukozy w organizmie; NAD, dwunukleotyd
SJP.pl
środowiskowo: mocny napój alkoholowy, np. denaturat, wódka; dinks, dynks
SJP.pl
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ekspr. okropnie
Wiktionary
rzecz. diobłowina ż., dioboł mzw.
przym. diobelny, diobli
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ekspr. okropny
Wiktionary
rzecz. diobłowina ż., dioboł mzw.
przysł. diobelnie
przym. diobli
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. diabelski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. diabelski, diabli
Wiktionary
rzecz. diobłowina ż., dioboł mzw.
przym. diobelny
przysł. diobelnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. diabeł
Wiktionary
rzecz. diobłowina ż.
przym. diobelny, diobli
przysł. diobelnie
Wiktionary
(1.1) deboł
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zgorszenie
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. robienie bezeceństwa
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niegodziwość, podłość
Wiktionary
rzecz. dioboł mzw.
przym. diobelny, diobli
przysł. diobelnie
Wiktionary
przyrząd elektroniczny przewodzący prąd tylko w jednym kierunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektron. element elektroniczny wykazujący różny opór w zależności od kierunku przepływu prądu;
(1.2) slang. przen. pryszcz
Wiktionary
Dioda – dwuzaciskowy (dwuelektrodowy) przyrząd półprzewodnikowy, który przewodzi prąd elektryczny w sposób niesymetryczny, to jest w jednym kierunku bardziej niż w przeciwnym.
Historycznie pierwszymi diodami były detektory kryształkowe i diody próżniowe. Obecnie najczęściej spotykanym rodzajem są diody półprzewodnikowe, zbudowane z dwóch warstw odmiennie domieszkowanego półprzewodnika, tworzących razem złącze p-n.
Wikipedia
(1.1) Diody stanowią podstawowe elementy prostowników.
Wiktionary
IPA: ˈdʲjɔda, AS: dʹi ̯oda
Wiktionary
rzecz. diodówka ż.
:: zdrobn. diodka ż.
przym. diodowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. diodówka ż.
:: zdrobn. diodka ż.
przym. diodowy
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|gr|δίς|ὁδός. (dis + hodos) → dwa razy, podwójnie + droga
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) diode
* baskijski: (1.1) diodo
* białoruski: (1.1) дыёд m.
* bułgarski: (1.1) диод m.
* czeski: (1.1) dioda ż.
* duński: (1.1) diode w.
* esperanto: (1.1) diodo
* fiński: (1.1) diodi
* francuski: (1.1) diode ż.
* hebrajski: (1.1) דיודה ż. (dioda)
* hiszpański: (1.1) diodo m.
* islandzki: (1.1) díóða ż.
* japoński: (1.1) ダイオード
* kaszubski: (1.1) dioda ż.
* kataloński: (1.1) díode m.
* koreański: (1.1) 다이오드
* łaciński: (1.1) diodus m.
* niderlandzki: (1.1) diode ż.
* niemiecki: (1.1) Diode ż.
* norweski (bokmål): (1.1) diode m.
* norweski (nynorsk): (1.1) diode m.
* nowogrecki: (1.1) δίοδος ż.
* rosyjski: (1.1) диод m.
* rumuński: (1.1) diodă
* szwedzki: (1.1) diod w.
* turecki: (1.1) diyot
* ukraiński: (1.1) діод m.
* węgierski: (1.1) dióda
* włoski: (1.1) diodo m.
źródła.
== dioda (język czeski.) ==
thumb|dioda (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dioda
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
zdrobnienie od: dioda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od dioda
Wiktionary
rzecz. dioda ż., diodówka ż.
przym. diodowy
Wiktionary
tropikalna ryba morska z rzędu najeżkokształtnych; jeżówka; najeżka; jeżoryb; rybojeż
SJP.pl
Diodon – rodzaj morskich ryb rozdymkokształtnych z rodziny najeżkowatych (Diodontidae).
Wikipedia
imię męskie pochodzenia greckiego
SJP.pl
Diodor – imię męskie pochodzenia greckiego, od Διοδωρος (Diodoros), co oznacza "dar Zeusa" ("dar Boga"). Imię to jest złożone z członów Διος (Dios) ("Zeusa") i δωρον (doron) ("dar") – por. Teodor i Bożydar. Imię to nosił grecki historyk z I wieku p.n.e., a także wielu świętych katolickich.
Diodor imieniny obchodzi 3 maja i 11 września.
Żeński odpowiednik: Diodora
Wikipedia
przymiotnik od: dioda
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektr. związany z diodą, dotyczący diod; zbudowany z diod
Wiktionary
rzecz. dioda ż., diodka ż.
Wiktionary
środek kontrastowy przepuszczający promieniowanie rentgenowskie, stosowany dożylnie w urografii
SJP.pl
Diofantos (2 połowa III wieku), matematyk grecki
SJP.pl
Diofantos (gr. Διόφαντος = Diophantos, łac. Diophantus; ur. ok. 200/214 n.e., zm. ok. 284/298 n.e.) – matematyk grecki żyjący w III wieku n.e. w Aleksandrii.
Wikipedia
w teorii liczb: dotyczący liczb naturalnych jako rozwiązań algebraicznych równań lub nierówności, np. równanie diofantyczne - problem ustalenia istnienia rozwiązań równania w liczbach naturalnych
SJP.pl
1. Diogenes Laertios (III w.), grecki filozof i doksograf;
2. Diogenes z Synopy (ok. 413-323 p.n.e.), filozof grecki (cynik)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
(1.2) filoz. starożytny grecki filozof o przydomku Pies, pochodzący z Synopy, głosiciel ubóstwa i powrotu do natury, prekursor cyników;
Wiktionary
Diogenes – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się z połączenia słów Dios - "Bóg" i genes - "urodzony", oznaczającego "urodzony z Boga".
Diogenes imieniny obchodzi 6 kwietnia.
Do znanych Diogenesów należą:
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Diogenes i jestem armatorem z Salonik.
(1.2) Muszę tylko sprzedać moją willę w mieście i jak Diogenes zamieszkać w beczce po winie.
Wiktionary
IPA: dʲjɔˈɡɛ̃nɛs, AS: dʹi ̯ogẽnes
Wiktionary
przym. Diogenesowy
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Diogenesa lub z nim związany
SJP.pl
meteoryt kamienny zbudowany głównie z ziaren piroksenu
SJP.pl
Diogenit – typ meteorytu kamiennego należącego do achondrytów. Jest skałą magmową, w której skład wchodzą głównie pirokseny. Diogenity wchodzą w skład podgrupy achondrytów nazywanej też HED, do której zaliczają się jeszcze howardyty i eukryty. Badania meteorytów zaliczanych do diogenitów wykazały, że tworzyły się one pod powierzchnią planetoid.
Wikipedia
cesarz rzymski w latach 284-305
SJP.pl
Dioklecjan, Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (ur. 22 grudnia 244 w Salonie, zm. 3 grudnia 313 lub 316 w Spalatum) – cesarz rzymski od 20 listopada 284 do 1 maja 305.
Był niezamożnym człowiekiem niskiego pochodzenia, przez całe życie związany z armią. Wybrany przez żołnierzy na cesarza w 284 roku, a następnie zatwierdzony przez senat rzymski, po dwóch latach podzielił się władzą z Maksymianem. Jego panowanie zapoczątkowuje w dziejach Rzymu okres dominatu, wprowadzający w istocie monarchię opartą na armii i na scentralizowanej biurokracji.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dioklecjana lub z nim związany
SJP.pl
organiczny związek chemiczny w postaci bezbarwnej, oleistej cieczy; dwuoksan, dwutlenek dwuetylenu
SJP.pl
Dioksan – organiczny związek chemiczny z grupy cyklicznych eterów. Występuje w formie trzech izomerów o różnym ułożeniu atomów tlenu w pierścieniu: 1,2-dioksanu, 1,3-dioksanu i 1,4-dioksanu.
Dostępny w handlu odczynnik, stosowany jako rozpuszczalnik, zawiera zwykle prawie wyłącznie 1,4-dioksan i dlatego często nazwa „dioksan”, w uproszczonym użyciu, oznacza tylko ten jeden izomer.
1,4-Dioksan otrzymywany jest z glikolu etylenowego lub tlenku etylenu.
Wikipedia
bardzo toksyczny związek chemiczny powstający w wyniku spalania pewnych tworzyw sztucznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. potoczna nazwa chlorowanych dibenzodioksyn
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Łososie, śledzie i szproty odławiane w Bałtyku zawierają rakotwórcze dioksyny - wykazały badania specjalistów z Państwowego Instytutu Weterynarii.
Wiktionary
przymiotnik od: dioksyna
SJP.pl
bardzo toksyczny związek chemiczny powstający w wyniku spalania pewnych tworzyw sztucznych
SJP.pl
Dioksyny, polichlorowane dibenzo-p-dioksyny (ang. polychlorinated dibenzodioxins, PCDDs) – grupa organicznych związków chemicznych, będących pochodnymi dibenzo-1,4-dioksyny (oksantrenu). Ich szkielet tworzy jeden, centralnie położony, pierścień dioksanowy oraz dwa połączone z nim pierścienie benzenowe, w których atomy wodoru podstawione są atomami chloru w różnych konfiguracjach. Jak dotąd poznano i opisano 75 toksycznych kongenerów z grupy PCDDs. Szczególnie niebezpieczne jest 17 z nich, w których cząsteczce znajduje się 4–6 atomów chloru. Najgroźniejsze z nich są jednak te, w których pierwiastek ten występuje w pozycjach: 2,3,7,8.
Wikipedia
alkohol zawierający dwie grupy hydroksylowe
SJP.pl
Diole – grupa organicznych związków chemicznych, alkohole zawierające dwie grupy hydroksylowe. Reaktywność dioli jest zbliżona do innych alkoholi.
Wikipedia
węglowodór nienasycony o dwóch wiązaniach podwójnych; dien
SJP.pl
w chemii: grupa związków organicznych obejmująca acykliczne i cykliczne węglowodory nienasycone, w cząsteczkach których występują 2 wiązania podwójne; dieny (częściej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, w Baszkortostanie i obwodzie orenburskim, uchodzi do Biełej w dorzeczu Wołgi;
Wiktionary
Dioma (ros. Дёма, baszk. Дим, Dim) – rzeka w Rosji, w Baszkortostanie. Ma 535 km długości, powierzchnię zlewni 12 800 km² i średni przepływ 42,3 m³/s.
Źródła rzeki znajdują się na zboczach wyżyny Wielki Syrt, na granicy z obwodem orenburskim. Płynie w kierunku północno-wschodnim do Baszkortostanu, gdzie tworzy dolinę. Uchodzi do Biełej w granicach Ufy, w pobliżu ujścia rzeki Ufa. Nad Diomą leży m.in. miasto Dawlekanowo.
Wikipedia
(1.1) Dema
Wiktionary
1. Cato Diomedes (1570-po 1615), muzyk pochodzenia włoskiego;
2. mit. gr.:
a) bohater wojny trojańskiej;
b) król tracki, właściciel koni karmionych ludzkim mięsem, skradzionych przez Heraklesa w ramach 12 słynnych prac
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Diomedesa lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko, m.in. Céline Dion, kanadyjska piosenkarka
SJP.pl
Belgia:
Wikipedia
dwunasty księżyc Saturna
SJP.pl
Wikipedia
pochodna morfiny (etylomorfina) o właściwościach przeciwbólowych i przeciwkaszlowych
SJP.pl
Etylomorfina, dionina (łac. Aethylmorphinum hydrochloricum, Ethylmorphini hydrochloridum FP XI, syn. Dioninum) – organiczny związek chemiczny, pochodna etylowa morfiny (etylowana grupa hydroksylowa 3-OH przy pierścieniu benzenowym).
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
Dioniza – żeński odpowiednik imienia Dionizy. Imię to pochodzi z Grecji, od Dionizosa, greckiego boga wina.
Dioniza imieniny obchodzi 15 maja, 2 października, 6 grudnia.
Inną formą imienia Dioniza jest Dionizja.
Zdrobnienia: Dionizia, Dyzia, Dionka, Nizia.
Wspomnienie w Kościele: 12 grudnia.
Obce formy: (ang.) Denise, Denice, Denyse.
Wikipedia
(1.1) Ile razy Dioniza podchodziła do egzaminu?
Wiktionary
rzecz. Dionizos mos., Dionizy mos., Dionizja ż.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dionizy lub z nią związany
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Dionizja – żeński odpowiednik imienia Dionizy.
Dionizja imieniny obchodzi: 14 lutego, 15 maja, 2 października, 6 grudnia i 12 grudnia.
Znane osoby o imieniu Dionizja:
Wikipedia
rzadko: wino
SJP.pl
obrzędy ku czci boga Dionizosa, odprawiane w starożytnej Grecji; Dionizje (traktowane jako święto)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) hist. antyczne uroczystości ku czci boga Dionizosa
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W Atenach Dionizje obchodzono na wiosnę.
Wiktionary
rzecz. Dionizos mos., Dionizy mos.
przym. dionizyjski
przysł. dionizyjsko
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
Dionizjusz – oboczna forma imienia Dionizy.
Dionizjusz imieniny obchodzi 8 kwietnia, 19 kwietnia, 3 października, 9 października, 10 października i 29 grudnia.
Znane osoby noszące to imię:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dionizjusza lub z nim związany
SJP.pl
mit. gr. bóg sił witalnych natury, ekstazy religijnej i wina, związany też z życiem pozagrobowym; Bakchos; Bachus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg latorośli winnej, wina, mistycznego szału, ekstazy, wesołości, sił witalnych natury i form scenicznych, utożsamiany z rzymskim Liberem;
Wiktionary
Dionizos (także Bakchos, Bachus; gr. Διώνυσος Diṓnysos, Διόνυσος Diónysos, Βάκχος Bákchos, łac. Dionysus, Bacchus) – w mitologii greckiej bóg płodności, dzikiej natury, winnej latorośli, teatru i wina jako napoju upajającego i mającego dobroczynny wpływ na człowieka. Syn Zeusa i śmiertelniczki Semele.
Wikipedia
(1.1) Dionizos zapoznał ludzi z uprawą winnej latorośli.
(1.1) Atrybutami Dionizosa były: tyrs, kielich (kantaros), wino, wieniec z bluszczu lub winorośli, kiść winogron, delfin, lampart, leopard, lew, osioł, pantera i róg obfitości.
(1.1) Hestia ustąpiła Dionizosowi swoje miejsce w gronie dwunastu największych bóstw olimpijskich.
Wiktionary
IPA: dʲjɔ̇̃ˈɲizɔs, AS: dʹi ̯o̊̃ńizos
Wiktionary
rzecz. Dionizje nmos., Dionizy mos., Dioniza ż., Dionizjusz mos., Dionizja ż., Denis mos., Denisa ż., Dionizów mrz., dionizyjskość ż.
przym. Dionizosowy, dionizyjski
przysł. dionizyjsko
Wiktionary
(1.1) Bachus, Liber, Liber Pater
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dionizosa lub z nim związany
SJP.pl
Dionizy z małżonką; Dionizowie
SJP.pl
Dionizy z małżonką; Dionizostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Dionizego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lp., M. B. i W. lm. od: Dioniza
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Panu Dionizemu zrób herbatę z dzikiej róży.
(1.1) Żona Dionizego została radną Żoliborza.
(1.1) Przestań wysługiwać się Dionizym i sam podlej rabaty.
Wiktionary
IPA: dʲjɔ̇̃ˈɲizɨ, AS: dʹi ̯o̊̃ńizy
Wiktionary
rzecz. Dioniza ż., Dionizja ż., Dionizje lm nm., Dionizjusz m., Dionizos mos., Dionizów mrz., dionizyjskość ż.
przym. dionizyjski
przysł. dionizyjsko
Wiktionary
1. związany z kultem Dionizosa, boga sił witalnych, ekstazy religijnej i wina;
2. pełen beztroskiej radości; upojny, bachiczny, orgiastyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. związany z kultem Dionizosa
(1.2) filoz. w filozofii nietzscheańskiej związany z nurtem tragicznym i symbolicznym w sztuce greckiej
(1.3) żywiołowy, dynamiczny, beztroski
(1.4) związany z wczesnochrześcijańskim mnichem i pisarzem Dionizym Małym
Wiktionary
(1.1) Orfeusz nie uznawał misteriów dionizyjskich, natomiast wielką czcią otaczał Apollina.
(1.2) Unika przepychu, subiektywności, mistycyzmu. Jakby zarzucając nurt dionizyjski na rzecz nurtu apollińskiego.
Wiktionary
rzecz. Dionizy mos., Dionizje lm nm., Dionizos mos.
przysł. dionizyjsko
Wiktionary
(1.3) bachiczny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób dionizyjski, po dionizyjsku
Wiktionary
rzecz. Dionizy mos., Dionizos mos., Dionizje lm nm.
przym. dionizyjski
Wiktionary
minerał z grupy piroksenów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów, krzemian wapnia i magnezu, wzór chemiczny|CaMg[Si2O6].;
Wiktionary
Diopsyd – minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. dis = podwójnie, podwójny i òpsè = twarz, wygląd, w odniesieniu do dwóch sposobów orientowania się graniastosłupa.
Wikipedia
przezroczysty, uwodniony krzemian miedzi, używany w jubilerstwie jako kamień półszlachetny
SJP.pl
Dioptaz – minerał z gromady krzemianów pierścieniowych. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od gr. dia = poprzez i optomai (optos) = widzenie (widziany).
Wikipedia
przyrząd zwiększający dokładność celowania; przeziernik
SJP.pl
Celownik dioptryjny (diopter) – mechaniczny celownik strzelecki, wyposażony w przeziernik z otworem o bardzo małej średnicy (ok. 1,5 mm, a niekiedy nawet poniżej 1 mm). Stosowany przede wszystkim w broni sportowej.
Wikipedia
1. dawny przyrząd geodezyjny i astronomiczny w postaci pręta na okrągłej tarczy z podziałką kątową;
2. dawniej: dioptria (jednostka zdolności zbierającej układu optycznego)
SJP.pl
zdolność zbierająca soczewki wyrażona cyframi w dioptriach
SJP.pl
jednostka zdolności zbierającej układu optycznego (soczewki); dla soczewek skupiających mająca wartość dodatnią, dla rozpraszających - ujemną; zdolność zbierająca soczewki o ogniskowej 1 metra
SJP.pl
Dioptria (gr. διόπτρα urządzenie pomiarowe) – jednostka miary zdolności skupiającej układu optycznego, legalna, nienależąca do układu SI (pozaukładowa), stosowana w optyce. Legalność jednostki oznacza, że można jej używać, natomiast nie została ona uznana za jednostkę pochodną w układzie SI. Obecnie nie jest używany żaden skrót dioptrii. Dawniej stosowano oznaczenia D, dpt lub symbol δ (mała delta).
Wikipedia
miernik zdolności skupiającej (mocy optycznej) układów optycznych
SJP.pl
dział optyki geometrycznej obejmujący zjawiska związane z załamaniem światła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. dział optyki zajmujący się badaniami zjawisk załamywania światła;
Wiktionary
Dioptryka (gr. dioptriké, διοπτρική) – dział optyki zajmujący się badaniami zjawisk załamywania światła, szczególnie przez soczewki.
Termin ten wprowadził Johannes Kepler w swoim dziele z 1611 roku: Dioptryka, czyli dowód na to, jak obraz staje się widoczny dzięki nowo wynalezionemu teleskopowi (oryg. fr. Dioptrice seu demonstratio eorum quae visui & visibilibus propter Conspicilla ita pridem inventa accident).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Fikcyjne postacie ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia:
Wikipedia
odbiornik radiowy firmy Diora
SJP.pl
Diora S.A. – przedsiębiorstwo produkcyjne z siedzibą w Dzierżoniowie istniejące w latach 1945–2006. Pierwsze polskie przedsiębiorstwo produkujące odbiorniki radiowe w okresie po II wojnie światowej.
Wikipedia
obraz namalowany częściowo na materiale nieprzezroczystym, a częściowo na przezroczystym, metodą laserunkową, sprawiający wrażenie przestrzeni przy podświetleniu go od tyłu w zaciemnionym wnętrzu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. szt. namalowany na przezroczystej tkaninie lub szkle obraz dający, przy odpowiednim oświetleniu, iluzjonistyczne wrażenie trójwymiarowości
(1.2) techn. szt. zaaranżowana ekspozycja sprawiająca wrażenie przestrzenności, w której znajdujący się w tle obraz łączy się z umieszczoną przed nim makietą i rekwizytami
Wiktionary
Diorama (z gr. dioráō „widzę na przestrzał”) w malarstwie – rodzaj obrazu w głębokim obramowaniu, gdzie pewne jego części są nieprzezroczyste, malowane na płótnie, a inne przezroczyste są malowane na cienkim materiale techniką laserunkową. Oświetlany z dowolnej strony w ciemnym pomieszczeniu, pozwala na uzyskanie efektów plastycznych w przestrzeni (przy użyciu ruchomych źródeł światła może dawać wrażenie ruchu), czasem uzupełniony sztafażem.
Wikipedia
IPA: dʲjɔˈrãma, AS: dʹi ̯orãma
Wiktionary
przym. dioramowy
Wiktionary
przymiotnik od: diorama
SJP.pl
magmowa skała głębinowa
SJP.pl
Dioryt – obojętna skała głębinowa, składająca się głównie z (2/3 objętości) plagioklazów (zwykle andezynu i oligoklazu) i amfiboli (hornblenda), niekiedy z dodatkiem piroksenów (augit, hipersten), biotytu oraz skaleni potasowych (ortoklaz, mikroklin). Niektóre odmiany zawierają niewielkie ilości kwarcu (do 5%) bądź oliwinu. Minerałami akcesorycznymi są: magnetyt, ilmenit, apatyt, cyrkon, tytanit. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF dioryt zajmuje pole 10 wraz z gabrem.
Wikipedia
przymiotnik od: dioryt
SJP.pl
przenośnie, książkowo: jeden z dwóch nierozłącznych towarzyszy, przyjaciół
SJP.pl
Wikipedia
przenośnie, książkowo: dwaj nierozłączni towarzysze, przyjaciele
SJP.pl
Dioskurowie (zw. także Tyndarydami; lp gr. Διόσκουρος Dióskouros, lm gr. Διόσκουροι Dióskouroi ‘synowie Zeusa’, lp łac. Dioscurus, lm łac. Dioscuri, Gemini ‘bliźnięta’), Kastor (gr. Κάστωρ Kástōr, łac. Castor) i Polideukes (także Polydeukes, Polluks; gr. Πολυδεύκης Polydeúkēs, łac. Pollux) – w mitologii greckiej bliźniacy, ubóstwieni herosi, Argonauci, uczestnicy łowów kalidońskich i amazonomachii, opiekunowie żeglarzy i żołnierzy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teol. hist. doktryna uznająca istnienie dwóch woli w Jezusie Chrystusie;
Wiktionary
Dioteletyzm – kierunek w teologii chrześcijańskiej przyjmujący, że Jezus Chrystus posiada dwa rodzaje woli, jedną Boską i jedną ludzką oraz że obydwie przejawiały się w działaniu.
Dioteletyzm został uznany za obowiązującą doktrynę na Soborze konstantynopolitańskim III w 681 roku. Doktryna uznana jako naturalna konsekwencja doktryny o dwóch naturach w Chrystusie. Przeciwieństwem dioteletyzmu jest uznawany za heretycki monoteletyzm, według którego wola ludzka została wchłonięta przez wolę Boską.
Wikipedia
(1.1) Sobór konstantynopolitański III uznał dioteletyzm za doktrynę obowiązującą w Kościele.
Wiktionary
zimny, gęsty sos do maczania pieczywa, warzyw itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gęsty, pikantny sos lub krem do zamaczania przekąsek, podawany na zimno, przygotowany zwykle na bazie jogurtu, śmietany lub majonezu, czasem twarogu;
(1.2) sport. ćwiczenie fizyczne polegające na wykonaniu pionowego ruchu w pozycji z wyprostowanym tułowiem i zgiętymi nogami w kolanach, cały czas opierając ręce na dwóch poziomych poręczach znajdujących się po lewej i prawej stronie (mniej więcej na poziomie pasa) od linii patrzenia ćwiczącego;
Wiktionary
Dip (z ang. to dip „zamaczać”) – gęsty, pikantny sos zimny, którego podstawą jest śmietana, twaróg, jogurt, majonez. Swój wyrazisty smak zawdzięcza dodatkom: aromatycznym ziołom, marynatom, owocom, przyprawom.
Wikipedia
IPA: dʲip, AS: dʹip
Wiktionary
(1.1) maczanka
(1.2) pompka na poręczach, pompka szwedzka
Wiktionary
hinduskie święto ku czci bogini Lakszmi; diwali
SJP.pl
Diwali oraz Dipawali – hinduistyczne święto światła, obchodzone przez kilka dni każdego roku w Indiach.
Najważniejszym dniem obchodów jest Lakshmi Puja, który przypada na amawasja (dzień nowiu, 15 tzn. ostatni dzień ciemnej połowy miesiąca) w miesiącu aszwin lub kartika. Jest to dzień poświęcony Lakszmi (bogini szczęścia i dobrobytu) lub Lakszmi i Ganeśi. Sanskryckie słowo dipawali oznacza dosłownie „rząd lamp” (od słów dipa = „lampa” oraz awali = „rząd”) i odnosi się do lampek oliwnych z wypalanej gliny, które są zapalane przed każdym domem na powitanie Lakszmi. Lampki symbolizują zwycięstwo światła nad ciemnością, dobra nad złem.
Wikipedia
peptyd złożony z dwóch aminokwasów; dwupeptyd
SJP.pl
Dwupeptydy – organiczne związki chemiczne zbudowane z dwóch reszt aminokwasowych połączonych wiązaniem peptydowym.
W organizmach żywych powstają na drodze biosyntezy, są także pierwotnymi produktami trawienia białek (w żołądku zostaje wydzielony kwas solny, który stymuluje reakcję polegającą na autokatalitycznym odcięciu peptydu blokującego centrum aktywne proenzymu pepsynogenu, w wyniku której przekształca się on w pepsynę, która trawi białka, rozkładając je na dwupeptydy).
Wikipedia
osoba, która wywieziona na przymusowe roboty przez hitlerowskie Niemcy nie wróciła do kraju po zakończeniu II wojny światowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. osoba, która w wyniku działań wojennych znalazła się poza krajem zamieszkania, wymagająca pomocy, aby wrócić do ojczyzny;
Wiktionary
pnącze uprawne z rodziny toinowatych
SJP.pl
Mandewila (Mandevilla) – rodzaj roślin należący do rodziny toinowatych. W Polsce rośliny te znane są głównie pod nazwą dipladenii (jest to jeden z synonimów rodzaju Mandevilla). Gatunkiem typowym jest Mandevilla suaveolens Lindl. Do rodzaju Mandevilla należy ok. 200 gatunków roślin występujących głównie w Ameryce Południowej.
Wikipedia
filtr rozdzielczy odprzęgający obwody dwóch źródeł
SJP.pl
typ planktonicznych larw u szkarłupni i półstrunowców
SJP.pl
Dipleurula – ogólny typ planktonicznych larw występujących u pierwotnych wtóroustych (Deuterostomia) – szkarłupni i półstrunowców – zwierząt łączonych w kladzie Ambulacraria.
Larwy typu dipleuruli charakteryzują się obecnością wieńców rzęsek otaczających otwór gębowy oraz dwuboczną (bilateralną) symetrią ciała. Mają w nabłonku wiele pasm monociliarnych komórek. Dorsalna (grzbietowa) strona ich ciała jest wypukła, a wentralna (brzuszna) – wklęsła. Wieńce rzęsek służą do poruszania się i wspomagają pobieranie pokarmu.
Wikipedia
wymarły roślinożerny gad z rzędu dinozaurów, o długiej szyi i bardzo długim ogonie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) paleont. gatunek dinozaura roślinożernego z okresu późnej jury;
Wiktionary
Diplodok (Diplodocus) – rodzaj dinozaura z rodziny diplodoków, którego skamieniałe szczątki odkrył po raz pierwszy w 1877 S.W. Williston. Wzorowana na łacinie nazwa rodzajowa ukuta przez Marsha w 1878 pochodzi od starogreckich słów (diploos) „podwójny” i (dokos) „belka”, odnosząc się do dwubelkowych szewronów umiejscowionych w dolnej części ogona. Sądzono, że były unikalne dla diplodoka, jednakże znaleziono je także u innych członków tej rodziny, a także u innych zauropodów, jak choćby mamenchizaura.
Wikipedia
IPA: dʲiˈplɔdɔk, AS: dʹiplodok
Wiktionary
organizm roślinny lub zwierzęcy mający w jądrach komórek somatycznych dwa zespoły chromosomów
SJP.pl
Diploid (gr. διπλος ‘podwójny’) – komórka lub organizm zawierający w swoim genomie podwójny zestaw chromosomów homologicznych. Oznaczany jest jako 2n.
U organizmów rozmnażających się płciowo jeden z nich zazwyczaj pochodzi od matki, zaś drugi od ojca. Większość eukariontów (szczególnie wyższych) jest diploidalna.
Wikipedia
SJP.pl
Diploid (gr. διπλος ‘podwójny’) – komórka lub organizm zawierający w swoim genomie podwójny zestaw chromosomów homologicznych. Oznaczany jest jako 2n.
U organizmów rozmnażających się płciowo jeden z nich zazwyczaj pochodzi od matki, zaś drugi od ojca. Większość eukariontów (szczególnie wyższych) jest diploidalna.
Wikipedia
mający podwójną liczbę chromosomów w komórce
SJP.pl
Diploid (gr. διπλος ‘podwójny’) – komórka lub organizm zawierający w swoim genomie podwójny zestaw chromosomów homologicznych. Oznaczany jest jako 2n.
U organizmów rozmnażających się płciowo jeden z nich zazwyczaj pochodzi od matki, zaś drugi od ojca. Większość eukariontów (szczególnie wyższych) jest diploidalna.
Wikipedia
bakteria o kształcie ziarenka fasoli, zwykle chorobotwórcza; dwoinka
SJP.pl
organizm składający się z komórek o podwójnej (diploidalnej) liczbie chromosomów w jądrze
SJP.pl
Diplont, diplobiont – organizm, którego cały cykl życiowy (z wyjątkiem fazy haploidalnych gamet) jest diploidalny. Oznacza to w praktyce, że jego komórki somatyczne zawierają w swoim genomie podwójny zestaw chromosomów homologicznych (oznaczany jako 2n). Diplontami są wszystkie tkankowce, a także niektóre brunatnice i okrzemki.
Wikipedia
podwójne widzenie spowodowane niesprawnością mięśni zewnętrznych gałki ocznej; ambiopia
SJP.pl
Diplopia (widzenie zdwojone, podwójne widzenie) - zaburzenie widzenia stereoskopowego objawiające się widzeniem podwójnych obrazów przedmiotów, które może być powodowane zaburzeniami działania ośrodkowego układu nerwowego lub porażeniem ośrodków motorycznych oka. Obrazy mogą być przesunięte względem siebie w poziomie, lub pionie.
Wikipedia
przymiotnik od: diplopora
SJP.pl
1. dwubiegunowy układ elektryczny lub magnetyczny;
2. krótkofalowa antena kierunkowa
SJP.pl
Dipol (gr. dipolos, dwa bieguny) – układ dwóch różnoimiennych ładunków elektrycznych lub biegunów magnetycznych, wytwarzający pole dipolowe. Można go scharakteryzować wektorem zwanym momentem dipolowym. Odmiany:
Wikipedia
przymiotnik od: dipol
SJP.pl
miseczka, w której podaje się gęsty sos do maczania pieczywa, warzyw itp.
SJP.pl
największy torbacz w historii Ziemi, żyjący na terenie Australii w okresie plejstocenu
SJP.pl
Wikipedia
picie, wchłanianie wody wywoływane wzrostem stężenia jonów sodowych na zewnątrz komórki
SJP.pl
osoba cierpiąca na okresową potrzebę picia alkoholu lub zażywania narkotyków; dypsomaniak, dipsomaniak, dypsoman
SJP.pl
okresowa potrzeba picia alkoholu lub zażywania narkotyków; dypsomania
SJP.pl
Dipsomania lub dypsomania (z gr. dipsa - pragnienie) - to zaburzenie polegające na występującej okresowo potrzebie picia alkoholu. Jest to wytworzony odruch warunkowy pojawiający się mimo prawidłowej regulacji przemiany wodnej. Zaburzenie takie może pojawić się u osób z patologicznie zwiększonym łaknieniem (hiperfagia), w alkoholizmie i u narkomanów. Charakterystyczne jest to, że chorzy odczuwają pragnienie tylko w dzień, nie w nocy.
Wikipedia
kobieta cierpiąca na okresową potrzebę picia alkoholu lub zażywania narkotyków; dypsomaniaczka, dypsomanka, dipsomanka
SJP.pl
osoba cierpiąca na okresową potrzebę picia alkoholu lub zażywania narkotyków; dypsomaniak, dypsoman, dipsoman
SJP.pl
kobieta cierpiąca na okresową potrzebę picia alkoholu lub zażywania narkotyków; dipsomaniaczka, dypsomaniaczka, dypsomanka
SJP.pl