[czytaj: tolkin] John Ronald Reuel Tolkien (1892-1973), angielski pisarz i filolog
SJP.pl
Wikipedia
wielbiciel twórczości J.R.R. Tolkiena
SJP.pl
taki jak u Tolkiena, nawiązujący do utworów Tolkiena
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Tolkiena
Wiktionary
(1.1) Stoczyła prawdziwą batalię o obecność Tolkienowskiej twórczości w nowym programie nauczania.
Wiktionary
przym. tolkienowski
rzecz. Tolkien mos./ż.
Wiktionary
mieszkaniec Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmiczanin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tolkmicka
Wiktionary
(1.1) Jestem tolkmicczaninem od urodzenia i dlatego w następnej kadencji będę kandydował na burmistrza Tolkmicka.
Wiktionary
rzecz. Tolkmicko n.
:: fż. tolkmicczanka ż.
przym. tolkmicki
Wiktionary
mieszkanka Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmiczanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tolkmicka
Wiktionary
(1.1) Tolkmicczanki przegrały mecz z kryniczankami po pięciu setach.
Wiktionary
rzecz. Tolkmicko n.
:: fm. tolkmicczanin m.
przym. tolkmicki
Wiktionary
przymiotnik od: Tolkmicko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tolkmickiem, dotyczący Tolkmicka
Wiktionary
(1.1) Serdecznie zapraszamy 16 grudnia na Wigilię pod tolkmickim niebem.
Wiktionary
rzecz. Tolkmicko n., tolkmicczanin m., tolkmicczanka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: Tolkmicko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim;
Wiktionary
Tolkmicko (niem. Tolkemit) – miasto w Polsce położone województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, nad Zalewem Wiślanym. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Tolkmicko.
Ośrodek usługowy i turystyczno-wypoczynkowy. Miasto jest ośrodkiem przemysłu spożywczego (rybnego oraz przetwórstwa owoców i warzyw). Na terenie miasta funkcjonuje port morski, będący jednym z największych portów nad Zalewem Wiślanym.
Wikipedia
(1.1) Jestem tolkmicczaninem od urodzenia i dlatego w następnej kadencji będę kandydował na burmistrza Tolkmicka.
Wiktionary
IPA: tɔlkˈmʲit͡skɔ, AS: tolkmʹicko
Wiktionary
rzecz. tolkmicczanin m., tolkmicczanka ż.
przym. tolkmicki
Wiktionary
mieszkaniec Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmicczanin
SJP.pl
mieszkanka Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmicczanka
SJP.pl
Tolkowiec (niem. Tolksdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Najstarsza wieś warmińska, założona już w XIII w. na terytorium Wewy, w komornictwie melzackim.
Wikipedia
starożytna budowla kultowa lub nagrobna na planie koła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) staroż. grobowiec z kamienia na planie koła
(1.2) staroż. budowla składająca się z okrągłego naosu otoczonego kolumnadą
Wiktionary
Tolos (stgr. θόλος thólos, lm. tholoi) – określenie antycznej budowli o kilku różnych funkcjach i znaczeniach:
Wikipedia
(1.1) Skarbiec Atreusza jest jednym z najbardziej znanych tolosów.
(1.2) W późniejszych czasach tolosem nazywano klasyczne świątynie.
Wiktionary
IPA: ˈtɔlɔs, AS: tolos
Wiktionary
Tolów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Świnice Warckie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek podobny do lidokainy, zmniejszający napięcie mięśni szkieletowych
Wiktionary
Tolperyzon – organiczny związek chemiczny, syntetycznie otrzymywany lek miorelaksujący (zmniejsza wzmożone napięcie mięśni szkieletowych). Jego działanie opiera się na mechanizmie ośrodkowym (pośrednim) poprzez hamowanie dróg polisynaptycznych tworu siatkowatego, układu limbicznego i podwzgórza, jak i też neuronów wstawkowych rdzenia kręgowego.
Wikipedia
(1.1) nazwy handlowe: Mydocalm, Tolperis; wzór sumaryczny: C16H23NO
Wiktionary
1. → Toltek, → Toltekowie;
2. bawełniak toltecki - gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych
SJP.pl
członek jednego z ludów indiańskich
SJP.pl
lud indiański
SJP.pl
Toltekowie – nazwa nadawana przez naukowców mało znanej prekolumbijskiej kulturze ze środkowego Meksyku, wiązanej zwykle z miastem Tula z X w., albo – zwłaszcza w ostatnich dekadach – mitycznym po części przodkom Azteków i Majów z całego szeregu rozwiniętych cywilizacyjnie społeczności ich poprzedników.
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Tolu – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kentucky, w hrabstwie Crittenden.
Wikipedia
związek organiczny, bezbarwna palna ciecz o zapachu przypominającym benzen, trudno rozpuszczalna w wodzie, stosowana jako surowiec w przemyśle chemicznym, dodatek do paliw i rozpuszczalnik; toluol, metylobenzen
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. węglowodór aromatyczny o wzorze sumarycznym C7H8, bezbarwna, łatwopalna ciecz używana często jako rozpuszczalnik;
Wiktionary
Toluen, metylobenzen – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów aromatycznych, stosowany często jako rozpuszczalnik organiczny. Znajduje się w wykazie prekursorów środków odurzających.
Wikipedia
(1.1) Komponenty […] stały sobie w cysternach na bocznicy kolejowej, co najwyżej dolewano do nich toluen, by podnieść liczbę oktanową.
Wiktionary
przym. toluenowy
Wiktionary
(1.1) fenylometan, metylobenzen, toluol
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. organiczny związek chemiczny z grupy amin aromatycznych;
Wiktionary
Wikipedia
związek organiczny, bezbarwna palna ciecz o zapachu przypominającym benzen, trudno rozpuszczalna w wodzie, stosowana jako surowiec w przemyśle chemicznym, dodatek do paliw i rozpuszczalnik; toluen, metylobenzen
SJP.pl
przymiotnik od: Tolu
SJP.pl
pojedynczy egzemplarz książki; oddzielnie oprawiona część większego dzieła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, prawy dopływ Obu;
Wiktionary
Geografia:
Inne:
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje rzeka|D=Tomu|N=Tomem.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Tomaszów mrz., Tomisław mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) Том
* rosyjski: (1.1) Томь
* ukraiński: (1.1) Том
źródła.
== Tom (język abenaki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|abenaki|m. Tomasz
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɔ̃m, AS: tõm
Wiktionary
rzecz. Tomaszów mrz., Tomisław mos.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Tomaszów mrz., Tomisław mos.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* bułgarski: (1.1) Том
* rosyjski: (1.1) Томь
* ukraiński: (1.1) Том
źródła.
== Tom (język abenaki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) imię|abenaki|m. Tomasz
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
instrument z grupy membranofonów, część zestawu perkusyjnego
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Muzyka:
Film:
Inne:
Wikipedia
topór wojenny używany przez Indian
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) etn. indiański toporek wojenny;
Wiktionary
Tomahawk – rodzaj siekierki bojowej z drobnym obuchem i długim drzewcem. Najczęściej był obosieczny, czasami jedna strona ostrzona w szpic. Używany przez Indian północnoamerykańskich jako broń obuchowo-sieczna lub broń miotana. Pierwotnie miał kamienny toporek, później, po przybyciu Europejczyków, stosowano żelazo.
Wikipedia
(1.1) Sam jeden, bez strzelby, bez tomahawku, daleko od Francuzów i od swoich, jest teraz jak wąż pozbawiony jadowitych zębów.
Wiktionary
IPA: tɔ̃ˈmaxafk, AS: tõmaχafk
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
waluta Iranu obowiązująca od 2020 roku
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. obce imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Tomasiak:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. roln. inaczej: tomasyna
Wiktionary
IPA: ˌtɔ̃maˈsufka, AS: tõmasufka
Wiktionary
(1.1) tomasyna, żużel Thomasa
Wiktionary
uboczny produkt otrzymywany przy produkcji stali o dużej zawartości fosforu, znajdujący zastosowanie jako nawóz sztuczny w rolnictwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. roln. nawóz fosforowy będący produktem ubocznym (żużel) przy wytopie stali metodą Thomasa z surówki o dużej zawartości fosforu;
Wiktionary
Tomasyna (żużel Thomasa) – mineralny nawóz fosforowy składający się z CaO (45–55%), P
2O
5 (14–16%), tlenków żelaza (12–16%), SiO
2 (6–8%), tlenków manganu (5–10%), MgO (2–4%), Al
2O
3 (1–2%). Tomasyna była pierwszym otrzymanym sztucznie nawozem fosforowym (1886). Jest produktem ubocznym powstającym przy wytopie stali metodą Thomasa z rud bogatych w fosfor.
Wikipedia
(1.1) Knur ów (Snowball) dokładnie przestudiował kilka starych egzemplarzy „Rolnika i Hodowcy Bydła”, które znalazł w domu Jonesa, i snuł teraz wielkie plany rozmaitych nowości i ulepszeń. Opowiadał uczonym tonem o drenach, silosowaniu i tomasynie, a także opracował skomplikowany system nawożenia pól przez zwierzęta…
Wiktionary
IPA: ˌtɔ̃maˈsɨ̃na, AS: tõmasỹna
Wiktionary
rzecz. Tomasz mos., Tomaszek mos., Tomcio mos., Tomeczek mos., Tomuś mos.
przym. Tomaszowy
Wiktionary
(1.1) tomasówka, żużel Thomasa
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Tomasz (aram. ܬܐܘܡܐ, tôma – „bliźniak”) – imię męskie pochodzenia aramejskiego.
Wikipedia
(1.1) Mam na imię Tomasz i interesuję się motoryzacją.
(1.1) Kiedy Tomasz obchodzi imieniny? Imieniny Tomaszów przypadają na 28 stycznia, 3 lipca i 21 grudnia.
(1.1) Judyta wyszła za mąż za Tomasza.
(1.1) Poszliśmy z Tomaszem do parku.
(1.1) Panie Tomaszu, proszę nas jutro odwiedzić.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃maʃ, AS: tõmaš
Wiktionary
rzecz. Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos.
:: zdrobn. Tomaszek mos., Tomek mos., Tomeczek mos., Tomuś mos., Tomcio mos., Tomko mos.
przym. Tomaszowy, Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaski, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Tomaszek, Tomek, Tomeczek, Tomuś, Tomcio, Tomko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz
Wiktionary
Osoby noszące nazwisko Tomaszek:
Wikipedia
(1.1) Podrzuciłabyś rano naszego Tomaszka do przedszkola?
Wiktionary
rzecz. Tomasz mos., Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomcio mos., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos., Tomeczek mos., Tomek mos., Tomko mos., Tomuś mos.
przym. Tomaszowy, Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
(1.1) Tomasz; zdrobn. Tomcio, Tomeczek, Tomek, Tomko, Tomuś
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby noszące nazwisko Tomaszewski:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Tomaszkowo (niem. Thomsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda, nad jeziorem Wulpińskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Tomaszkowo znajduje się na historycznej Warmii.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomaszka lub z nim związany
SJP.pl
Tomasz z małżonką; Tomaszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;
(1.2) geogr. zob. Tomaszów Mazowiecki.
(1.3) geogr. zob. Tomaszów Lubelski.
(1.4) geogr. zob. Tomaszów Bolesławiecki.
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lm. od: Tomasz
Wiktionary
9 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) A może byśmy tak, najmilszy, • wpadli na dzień do Tomaszowa? • Może tam jeszcze zmierzchem złotym • ta sama cisza trwa wrześniowa…
Wiktionary
IPA: tɔ̃ˈmaʃuf, AS: tõmašuf
Wiktionary
rzecz. Tomasz m., Tomek m., Tomaszek m., Tomuś m., Tomeczek m., Tom m., Toma m., Tomcio m., tomaszowianin m., tomaszowianka ż., Tomaszowo n., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos.
przym. Tomaszowy, tomaszowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. żona Tomasza
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: Tomaszów
forma przymiotnika.
(3.1) forma żeńska od: Tomaszowy
Wiktionary
(1.1) Nareszcie myśl rozsądna strzeliła do głowy Tomaszowej.
Wiktionary
zob. Tomasz.
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Tomasiewiczówka, Tomasze, Tomaszew, Tomaszewo, Tomaszki, Tomaszkowice, Tomaszkowo, Tomaszków, Tomaszowice, Tomaszowo, Tomaszów, Tomaszówka
Wikipedia
mieszkaniec Tomaszowa Lubelskiego lub Mazowieckiego
SJP.pl
mieszkanka Tomaszowa Lubelskiego, Tomaszowa Mazowieckiego
SJP.pl
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Tomaszowice-Kolonia; Tomasiewiczówka, Tomasze, Tomaszew, Tomaszewo, Tomaszki, Tomaszkowice, Tomaszkowo, Tomaszków, Tomaszowo, Tomaszów, Tomaszówek, Tomaszówka
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik od: Tomaszów Lubelski, Tomaszów Mazowiecki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tomaszowem, dotyczący Tomaszowa
Wiktionary
rzecz. Tomuś mos., Tomeczek mos., Tomcio mos., Tomaszek mos., Tomasz mos., Tomaszów mrz., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż.
przym. Tomaszowy
Wiktionary
taki jak u Tomasza, charakterystyczny dla Tomasza
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Tomasza
Wiktionary
(1.1) Był wypadek zaraz za Tomaszowym polem.
Wiktionary
rzecz. Tomasz mos., Tomaszek mos., Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomcio mos., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos., Tomeczek mos., Tomek mos., Tomko mos., Tomuś mos.
przym. Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
Tomaszyn (niem. Thomascheinen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1405, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 8 włók.
Wikipedia
regionalnie:
1. pomidor;
2. pasta pomidorowa
SJP.pl
Pomidor zwyczajny, psianka pomidor, pomidor (Solanum lycopersicum L.) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych. Pochodzi z Peru w Ameryce Południowej. Został szeroko rozprzestrzeniony i uprawiany jest jako roślina jadalna. W Polsce ma status zadomowionego antropofitu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. kulin. pomidor
Wiktionary
warzywo z rodziny psiankowatych, spokrewnione z pomidorem
SJP.pl
alkaloid steroidowy o działaniu przeciwgrzybicznym i bakteriobójczym
SJP.pl
Tomatyna – organiczny związek chemiczny, steroidowy alkaloid o właściwościach przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych, występujący w ekstrakcie liści dzikich roślin pomidora.
Jest toksyczna dla pasożytów i szkodników pomidorów. Ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe i pestycydowe. W temperaturze pokojowej jest to białe krystaliczne ciało stałe.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tombak
Wiktionary
rzecz. tombak m.
Wiktionary
stop miedzi z cynkiem stosowany głównie jako imitacja złota; sztuczne złoto
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) met. stop miedzi z cynkiem przypominający złoto;
(1.2) muz. kielichowaty bęben, perska odmiana darbuki
Wiktionary
Tombak, mosiądz czerwony – stop miedzi z cynkiem, zawierający powyżej 80% miedzi. Cechuje się żółtą barwą przypominającą złoto, jest jednak mało wartościowy, a w celu uniknięcia pomylenia go ze złotem na biżuterii z tombaku wybija się znak probierczy .
Wikipedia
(1.1) Pierwszej niedzieli po tym wypadku pomyślałam, że prędzej czy później odkryto by u mnie pierścień, będąc więc w kościele udałam, że znalazłam go pod nogami, i pokazałam mojej matce, która orzekła, że jest to bez wątpienia kawałek szkła, oprawny w tombak; zaleciła mi jednak, abym go schowała do kieszeni.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃mbak, AS: tõmbak
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. tombaczek m.
przym. tombakowy
Wiktionary
[czytaj: tąBO] utwór instrumentalny napisany ku pamięci zmarłej osoby
SJP.pl
mierzeja łącząca ląd z wyspą lub wyspy ze sobą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zabawa polegająca na loterii liczbowej, gdzie nagrodami są głównie przedmioty, a nie pieniądze
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) loteria fantowa
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|wł|tombola.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tombola, raffle
* baskijski: (1.1) tonbola
* chorwacki: (1.1) tombola ż.
* czeski: (1.1) tombola ż.
* esperanto: (1.1) tombolo
* francuski: (1.1) tombola ż.
* hiszpański: (1.1) tómbola ż., rifa ż.
* islandzki: (1.1) tombóla ż.
* niemiecki: (1.1) Tombola ż.
* nowogrecki: (1.1) τόμπολα ż.
* węgierski: (1.1) tombola
* włoski: (1.1) tombola ż.
źródła.
== tombola (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Vealhurl-tombola.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) tombola
odmiana.
(1.1) lp. tombola; lm. tombolas
przykłady.
Wiktionary
(1.1) loteria fantowa
Wiktionary
mierzeja łącząca ląd z wyspą lub wyspy ze sobą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. wąski pas lądowy łączący wyspę z lądem albo wyspy ze sobą;
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) ławica, mierzeja, odsyp
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|wł|tombolo.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tombolo
* łaciński: (1.1) tumulus m.
* ukraiński: (1.1) томболо n.
* włoski: (1.1) tombolo m.
źródła.
== tombolo (esperanto.) ==
morfologia. morfeo|tombol|o.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) tombola
odmiana.
(1.1) odmiana-rzeczownik-esperanto.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɔ̃mˈbɔlɔ, AS: tõmbolo
Wiktionary
(1.1) ławica, mierzeja, odsyp
Wiktionary
zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz
Wiktionary
(1.1) Po lekcjach pojechaliśmy z Tomciem na Saską Kępę.
Wiktionary
rzecz. Tomisław mos., Tomasz mos., Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos., Tomaszek mos., Tomeczek mos., Tomek mos., Tomko mos., Tomuś mos.
przym. Tomaszowy, Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
(1.1) Tomasz; zdrobn. Tomaszek, Tomeczek, Tomek, Tomko, Tomuś
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomcia lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
popularne nazwisko polskie, m.in. Dominik Tomczyk, urodzony w 1974 r. koszykarz
SJP.pl
Wikipedia
Tomczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim, w gminie Grabów nad Pilicą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Grabowie nad Pilicą.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie);
2. nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz
Wiktionary
(1.1) Pojechałbyś z Tomeczkiem po grzyby do pani Aliny?
Wiktionary
rzecz. Tomasz mos., Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos., Tomaszek mos., Tomek mos., Tomcio mos., Tomko mos.. Tomuś mos.
przym. Tomaszowy, Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
(1.1) Tomasz; zdrobn. Tomaszek, Tomek, Tomcio, Tomko, Tomuś
Wiktionary
gatunek trawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz
Wiktionary
Tomasz (aram. ܬܐܘܡܐ, tôma – „bliźniak”) – imię męskie pochodzenia aramejskiego.
Wikipedia
(1.1) Tomek z łatwością adaptował się w nowej szkole.
(1.1) Już nawet nie zliczę tych wszystkich rzeczy, które kazała Tomkowi podrzucić.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃mɛk, AS: tõmek
Wiktionary
rzecz. Tomasz mos., Tomuś mos., Tomeczek mos., Tomcio mos., Tomaszek mos., Tomaszów mrz., Tomisław mos., Tomki nmos.
przym. Tomaszowy
Wiktionary
(1.1) zdrobn. Tomuś, Tomeczek, Tomcio, Tomaszek
Wiktionary
niewielka gazela z rodziny krętorogich; gazela Thomsona
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tomice
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: tom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tom
(1.2) publikacja zawierająca zbiór wierszy
Wiktionary
(1.2) W 1997 r. ukazał się we Lwowie pierwszy tomik poezji noblistki Wisławy Szymborskiej.
Wiktionary
rzecz. tom m., tomisko n., tomiszcze n.
przym. tomowy, tomikowy
temsłow. -tomowy
Wiktionary
zbiorowisko wiecznie zielonych półkrzewów ostrolistnych na zachodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; tomillar
SJP.pl
zbiorowisko wiecznie zielonych półkrzewów ostrolistnych na zachodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; tomilar
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Tomir – męskie imię pochodzenia słowiańskiego, nienotowane w źródłach staropolskich, złożone z członów To- i -mir. Żeński odpowiednik: Tomira.
Tomir imieniny obchodzi 24 września.
Wikipedia
(1.1) Ale rację masz w jednym, z Tomirem można rozmawiać, z Raciborem trudno.
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Tomira – imię żeńskie o niepewnym pochodzeniu. Najprawdopodobniej powstało na gruncie języka serbsko-chorwackiego (w źródłach serbsko-chorwackich pojawia się od XV wieku) i stanowiło skróconą formę imienia Tomimira (czyli tomiti – „dręczyć, męczyć”, por. Tomisław, i -mira). Istnieje także możliwość, że Tomira powstała jako zdrobnienie innych imion, np. Świętomiry.
Męski odpowiednik: Tomir.
Tomira imieniny obchodzi 24 maja.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomiry lub z nią związany
SJP.pl
zgrubienie od: tom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: tom
(1.2) gruby, obszerny tom
Wiktionary
(1.2) Bibliotekarka przyniosła mi cztery opasłe tomiska.
Wiktionary
IPA: tɔ̃ˈmʲiskɔ, AS: tõmʹisko
Wiktionary
rzecz. tom mrz., tomiszcze n., tomik mrz.
Wiktionary
wyznawca teologiczno-filozoficznego systemu św. Tomasza z Akwinu
SJP.pl
duży, gruby tom; tomisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) duży, gruby tom; ciężka, kilkusetstronicowa książka
Wiktionary
rzecz. tom mrz., tomik m., tomisko n.
Wiktionary
(1.1) tomisko, cegła
Wiktionary
Tomiszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Ostrowite. Wieś jest położona nad jeziorem Naprusewskim/Kosewskim, powstaje tam wiele domków letniskowych.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
Tomiszowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: tɔ̃ˈmʲĩswaf, AS: tõmĩsu̯af
Wiktionary
rzecz.
:: fż. Tomisława ż.
:: zdrobn. Tom, Tomcio, Tomek, Tomisławek, Tomuś, Sławek
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Tomisława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Tomi- (tomiti – "dręczyć, męczyć") i -sław ("sława"). Mogło oznaczać "tę, którą dręczy potrzeba sławy". Męski odpowiednik: Tomisław. W źródłach polskich poświadczone od XIV wieku (1386 rok).
Tomisława imieniny obchodzi 10 lutego, 27 lipca i 21 grudnia.
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomisławy lub z nią związany
SJP.pl
Tomisław z małżonką; Tomisławowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomisława lub z nim związany
SJP.pl
nurt teologiczno-filozoficzny Tomasza z Akwinu, rozwijany przez jego zwolenników i kontynuatorów
SJP.pl
Tomizm – system filozoficzny oparty na poglądach Tomasza z Akwinu. Tomizm wywodzi się z filozofii średniowiecznej, a jego różne nurty mają przedstawicieli także w XXI wieku.
Wikipedia
roślina zielna lub ozdobny półkrzew tropikalny; heliotrop
SJP.pl
Heliotrop (Heliotropium Tourn. ex L.) – rodzaj roślin w zależności od ujęcia systematycznego klasyfikowany do rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae lub Heliotropiaceae. Obejmuje ok. 240 gatunków. Rodzaj jest niemal kosmopolityczny – jest szeroko rozprzestrzeniony na obszarach o tropikalnym i umiarkowanym klimacie. Brak jego przedstawicieli tylko w północnej Eurazji i północnej Ameryce Północnej. W Polsce tylko jako przejściowo zawlekany rośnie heliotrop zwyczajny H. europaeum.
Wikipedia
gatunek trawy
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o nazwisku Tomkiewicz:
Wikipedia
1. tomkod pacyficzny - gatunek ryby z rodziny dorszowatych, występujący na północy Oceanu Spokojnego;
2. tomkod atlantycki - gatunek ryby z rodziny dorszowatych, występujący na północy Oceanu Atlantyckiego
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Tomkowice (niem. Thomaswaldau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Strzegom.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Tomasz, Tomisław (imiona męskie); Tomuś
SJP.pl
Tomkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Wąpielsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 134 mieszkańców. Jest dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Wąpielsk.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomka lub z nim związany
SJP.pl
Wikipedia
Tomnice – wieś w Polsce położona we wschodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn. Przez Tomnice przebiega droga powiatowa relacji Krotoszyn- Baszyny (oraz do Janków Zaleśny). Do Tomnic linia kolejowa nr.14 wplata się na około 200 metrów po czym przekracza granicę z Gorzupią bądź Durzynem (w zależności od której strony się jedzie).
Wikipedia
Celofan (pol. tomofan) – przezroczysta lub barwiona, szeleszcząca folia celulozowa, otrzymywana z regenerowanej wiskozy (którą otrzymuje się w reakcji celulozy z dwusiarczkiem węgla), przetłaczanej przez dyszę szczelinową do kąpieli koagulacyjnej.
Wikipedia
przymiotnik od: tomofan
SJP.pl
aparat rentgenowski do wykonywania zdjęć metodą tomografii
SJP.pl
Wikipedia
Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz. Tomografia znajduje zastosowanie w medycynie, kontroli procesów przemysłowych, radiologii, archeologii, biologii, naukach o atmosferze, geofizyce, oceanografii, fizyce plazmy, materiałoznawstwie, astrofizyce, informacji kwantowej i innych dziedzinach nauki. Urządzenie stosowane w tomografii nazywa się tomografem, a wytwarzany obraz to tomogram.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z tomografią, dotyczący tomografii; wykonany tomografem
Wiktionary
rzecz. tomografia ż., tomograf mos.
Wiktionary
Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz. Tomografia znajduje zastosowanie w medycynie, kontroli procesów przemysłowych, radiologii, archeologii, biologii, naukach o atmosferze, geofizyce, oceanografii, fizyce plazmy, materiałoznawstwie, astrofizyce, informacji kwantowej i innych dziedzinach nauki. Urządzenie stosowane w tomografii nazywa się tomografem, a wytwarzany obraz to tomogram.
Wikipedia
rzadkie: wydany w jednym tomie, mający objętość jednego tomu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Ałdanu;
Wiktionary
Tompo – rzeka w Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Ałdanu. Długość 570 km; powierzchnia dorzecza 42 700 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 260 m³/s.
Źródła w górach Suntar-Chajata; płynie w kierunku południowo-zachodnim pomiędzy Górami Wierchojańskimi, a pasmami Sette-Daban i Ułachan-Bom, w dolnym biegu płynie rozgałęziona na kilka ramion; uchodzi do Ałdanu 30 km poniżej ujścia Amgi.
Zamarza od połowy października do połowy maja; zasilanie śniegowo-deszczowe.
Wikipedia
miasto w Rosji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto obwodowe położone w syberyjskiej części Rosji, nad rzeką Tom;
Wiktionary
Tomsk (ros. Томск) – miasto w Rosji, położone na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, nad rzeką Tom (70 km od jej ujścia do Obu), liczące 576,6 tys. mieszkańców (2020). Miasto jest ważnym ośrodkiem naukowym, w którym istnieje 7 szkół wyższych, w tym najstarsza uczelnia Syberii, Narodowy Badawczy Tomski Uniwersytet Państwowy założony w 1878 roku.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) kolokacje miejscowość|D=Tomska|Ms=Tomsku.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. tomski
frazeologia.
etymologia.
etym|ros|Томск . < etym|ros|Томь. → Tom (rzeka)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Tomsk
* baskijski: (1.1) Tomsk
* białoruski: (1.1) Томск
* bułgarski: (1.1) Томск
* czeski: (1.1) Tomsk
* duński: (1.1) Tomsk
* estoński: (1.1) Tomsk
* francuski: (1.1) Tomsk
* hiszpański: (1.1) Tomsk
* kataloński: (1.1) Tomsk
* litewski: (1.1) Tomska
* łotewski: (1.1) Tomskas
* macedoński: (1.1) Томск
* niderlandzki: (1.1) Tomsk
* niemiecki: (1.1) Tomsk
* nowogrecki: (1.1) Τομσκ м
* portugalski: (1.1) Tomsk
* rosyjski: (1.1) Томск
* rumuński: (1.1) Tomsk
* słowacki: (1.1) Tomsk m.
* słoweński: (1.1) Tomsk
* szwedzki: (1.1) Tomsk
* ukraiński: (1.1) Томськ
* węgierski: (1.1) Tomszk
* włoski: (1.1) Tomsk
źródła.
== Tomsk (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. Tomsk
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
przym. tomski
Wiktionary
przymiotnik od: Tomsk (miasto w Rosji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Tomska, związany z Tomskiem, pochodzący z Tomska
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃msʲci, AS: tõmsʹḱi
Wiktionary
rzecz. Tomsk m.
Wiktionary
minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian sodu i wapnia
SJP.pl
zdrobnienie od: Tomasz, Tomisław (imiona męskie); Tomek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz
Wiktionary
(1.1) W sobotę dziadziuś weźmie Tomusia do zoo.
Wiktionary
rzecz. Tomisław mos., Tomasz mos., Tomaszowa ż., Tomaszówna ż., Tomaszostwo lm m., Tomkowa ż., Tomkówna ż., Tomeczkowa ż., Tomaszkowa ż., Tomusiowa ż., Tomaszewo n., Tomaszowo n., Tomaszów mrz., Tomaszówka ż., Tomaszowice nmos., tomaszowianin mos., tomaszowianka ż., tomasyna ż., Tomki nmos., Tomkowice nmos., Tomaszek mos., Tomek mos., Tomeczek mos., Tomcio mos., Tomko mos.
przym. Tomaszowy, Tomaszkowy, Tomkowy, Tomeczkowy, Tomusiowy, Tomciowy, tomaszowski, tomaszewski, tomaszowicki, tomkowicki
przysł. tomaszowsko
Wiktionary
(1.1) Tomasz; zdrobn. Tomaszek, Tomek, Tomeczek, Tomcio, Tomko
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. dźwięk wywołany przez drgania akustyczne o tej samej częstotliwości;
2. miara odległości pomiędzy dźwiękami skali;
3. dźwięk o określonej wysokości;
4. jakość (barwa) brzmienia głosu lub instrument;
5. sposób wypowiadania się;
6. zabarwienie stylistyczne, uczuciowe tekstu, wypowiedzi;
7. stopień nasycenia koloru; odcień;
8. zasady obowiązujące w sposobie zachowania; dobre wychowanie, etykieta, konwenans;
9. w językoznawstwie: akcent polegający na zmianie wysokości brzmienia sylaby;
10. w językoznawstwie: intonacja;
11. glinka kredowa, składnik farb klejowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) względnie głęboka część jeziora, rzeki, morza
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: tonąć
Wiktionary
Belgia:
Włochy:
Inne:
Wikipedia
IPA: tɔ̃ɲ, AS: tõń
Wiktionary
rzecz. toniec mzw., tonięcie n., tonący m., tonąca ż.
czas. tonąć, utonąć
Wiktionary
jednostka masy, równa 1000 kg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jednostka masy równa 1000 kilogramów
(1.2) przen. bardzo duża masa
Wiktionary
Tona – jednostka masy stosowana w technice i handlu. Przeważnie, szczególnie w Polsce, utożsamiana z toną metryczną.
Wikipedia
(1.2) Ta szafa waży chyba tonę, nigdy jej nie podniesiemy!
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃na, AS: tõna
Wiktionary
rzecz. tonaż
Wiktionary
(1.1) tonna, megagram, skrót t
Wiktionary
1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) o ludziach: zapadać się pod wodę, nie umiejąc pływać
(1.2) zanurzać się pod wodę, znikając w niej
(1.3) tracić życie w wodzie, topić się
(1.4) przen. być otoczonym wielką ilością lub nadmiarem czegoś
Wiktionary
(1.1) Ratownik uratował turystę, który tonął.
(1.2) Drewno nie tonie w wodzie.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃nɔ̃ɲt͡ɕ, AS: tõnõńć
Wiktionary
rzecz. toniec mzw., tonięcie n., toń ż.
czas. utonąć dk., zatonąć dk.
Wiktionary
1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś
SJP.pl
1. zestaw barw i odcieni nadający ogólny charakter obrazowi;
2. barwa, brzmienie głosu;
3. zabarwienie uczuciowe, stylistyczne, zwłaszcza utworu literackiego;
4. w muzyce:
a) cecha utworu, określająca lokalizację toniki i rodzaj tonalności (dur, moll);
b) związki harmoniczne i melodyczne zachodzące między dźwiękami określonej gamy w utworze muzycznym;
5. dawniej, w językoznawstwie: sposób wymawiania samogłosek; akcent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. konkretna gama durowa lub molowa, w której wykonywany jest dany utwór muzyczny
(1.2) szt. dominująca barwa
(1.3) jęz. zabarwienie uczuciowe wypowiedzi
Wiktionary
Tonacja – przynależność materiału dźwiękowego utworu muzycznego do konkretnej gamy durowej lub molowej, na której jest on oparty. Tonację utworu (lub jego fragmentu) określa się, biorąc pod uwagę znaki przykluczowe oraz akordy lub dźwięki zaczynające i kończące utwór.
Wikipedia
(1.1) „Marsz turecki” Mozarta został skomponowany w tonacji a-moll.
Wiktionary
IPA: tɔ̃ˈnat͡sʲja, AS: tõnacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. ton m., tonowanie n.
czas. tonować ndk.
przym. tonowy, tonalny, tonacyjny
Wiktionary
(1.2) kolorystyka
Wiktionary
1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś
SJP.pl
dotyczący tonacji
SJP.pl
gatunek funkcjonujący w hiszpańskim teatrze dworskim
SJP.pl
Wikipedia
artysta będący przedstawicielem tonalizmu - kierunku w pejzażowym malarstwie amerykańskim z końca XIX w. i początków XX w.
SJP.pl
artystka będąca przedstawicielką tonalizmu - kierunku w pejzażowym malarstwie amerykańskim z końca XIX w. i początków XX w.
SJP.pl
magmowa skała głębinowa podobna do granitu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. kwaśna skała magmowa;
Wiktionary
Tonalit – kwaśna skała magmowa – głębinowa, średnio- lub grubokrystaliczna. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF tonalit zajmuje pole 5.
W skład tonalitu wchodzą: zasadowy plagioklaz, kwarc, biotyt i amfibole oraz w niewielkich ilościach akcesoryczne: apatyt, cyrkon, monacyt, turmalin, tytanit, rutyl, magnetyt, granat i inne.
Wikipedia
(1.1) Ze względu na bogatą kolorystykę tonality wykorzystuje się w budownictwie.
Wiktionary
styl amerykańskiego malarstwa pejzażowego z przełomu XIX i XX w., preferującego ciemne, stonowane barwy
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest tonalne
Wiktionary
Tonalność – rodzaj systemu dźwiękowego zakładającego hierarchiczne relacje między dźwiękami oraz współbrzmieniami. Podstawowym założeniem tonalności jest istnienie dźwięku podstawowego, centrum tonalnego, do którego w procesie kontinuum muzycznego ciążą wszystkie inne dźwięki.
Wikipedia
przym. tonalny
przysł. tonalnie
Wiktionary
w muzyce: oparty tylko na jednej tonacji (system)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. dotyczący tonacji
(1.2) oparty na zasadzie tonalności
(1.3) fot. szt. zróżnicowany pod względem barwy
Wiktionary
(1.3) Najcharakterystyczniejszym dla fotografiki elementem kompozycji jest barwa, czyli wartości tonalne obrazu, zawarte w skali od tonu białego poprzez szary aż do czarnego.
Wiktionary
(1.1) system tonalny
Wiktionary
pojemność statku wyrażona w tonach
SJP.pl
Tonaż – pojęcie określające wielkość statku, okrętu, grupy statków lub całej floty w jednostkach objętościowych (pojemność), określanych jako tony rejestrowe. Pojęcie tonażu bywa także używane nieściśle na określenie nośności statków lub wyporności okrętów, wyrażonej w tonach jako jednostkach masy.
Tonaż nie jest pojęciem ściśle określonym i z tego względu operowanie tym pojęciem wymaga bardziej szczegółowego określenia, jakiego rodzaju wielkości ma dotyczyć.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
obraz lub relief w kształcie koła
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. obraz lub płaskorzeźba w kształcie koła;
Wiktionary
Wikipedia
1. barwny proszek, używany w drukarkach i kserokopiarkach;
2. pojemnik z tym proszkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poligr. czarny lub barwny proszek tworzący obraz w technice druku laserowego;
(1.2) pot. kaseta, pojemnik z tonerem (1.1)
Wiktionary
Toner – barwny proszek stosowany w kserografii do otrzymywania obrazu kopiowanego oryginału.
Toner zazwyczaj składa się z dwóch frakcji: większych kulek szklanych (średnica kilkadziesiąt µm) i bardzo drobnych odpowiednio zabarwionych kulek żywicy termoplastycznej (średnica ok. 0,1 µm). W niektórych typach kserokopiarek stosuje się ciekłe tonery. Toner wykorzystuje się głównie w drukarkach laserowych i kserokopiarkach.
Wikipedia
(1.1) Skończył się toner w drukarce i trzeba włożyć nowy kartridż.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃nɛr, AS: tõner
Wiktionary
rzecz. ton m.
przym. tonerowy, tonowy
Wiktionary
(1.1) kartridż
Wiktionary
policyjna pałka; również broń używana w karate do samoobrony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztywna pałka z poprzeczną rękojeścią używana w policji i walce wręcz;
Wiktionary
Tonfa (pałka wielofunkcyjna typu tonfa) – rodzaj broni obuchowej, pałki z poprzecznym uchwytem z boku, cechujący się dużą wszechstronnością i łatwością użycia, używany tradycyjnie we wschodnich sztukach walki, obecnie wprowadzony do wyposażenia jednostek policji i pracowników ochrony.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) PR-24
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|jap|トンファー.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tonfa
* bułgarski: (1.1) тонфа
* czeski: (1.1) tonfa ż.
* francuski: (1.1) tonfa m.
* hiszpański: (1.1) tonfa ż.
* japoński: (1.1) トンファー
* niemiecki: (1.1) Tonfa m.
* rosyjski: (1.1) тонфа
źródła.
== tonfa (język angielski.) ==
thumb|tonfas (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) tonfa
odmiana.
(1.1) lp. tonfa; lm. tonfas
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃nfa, AS: tõnfa
Wiktionary
(1.1) PR-24
Wiktionary
dwukołowy pojazd jednokonny używany w Indiach
SJP.pl
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. jedno z państw w Oceanii;
(1.2) geogr. lud mieszkający w Zambii
Wiktionary
Tonga, Królestwo Tonga (tongański Puleʻanga Tonga, ang. Kingdom of Tonga) – państwo leżące na archipelagu o tej samej nazwie, w Polinezji na południowym Pacyfiku, położone w jednej trzeciej drogi pomiędzy Nową Zelandią a Hawajami, na południe od Samoa, na zachód od Niue i na wschód od Fidżi. Jedno z nielicznych państw pozaeuropejskich, które nigdy nie utraciły suwerenności.
Wikipedia
IPA: ˈtɔ̃ŋɡa, AS: tõŋga
Wiktionary
rzecz. Tongijczyk m., Tongijka ż.
przym. tongijski
Wiktionary
(1.1) Królestwo Tonga
Wiktionary
obywatel Tonga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tonga
Wiktionary
IPA: tɔ̃ŋʲˈɟijt͡ʃɨk, AS: tõŋʹǵii ̯čyk
Wiktionary
rzecz. Tonga
:: fż. Tongijka ż.
przym. tongijski
Wiktionary
obywatelka Tonga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tonga
Wiktionary
IPA: tɔ̃ŋʲˈɟijka, AS: tõŋʹǵii ̯ka
Wiktionary
rzecz. Tonga
:: fm. Tongijczyk
przym. tongijski
Wiktionary
przymiotnik od: Tonga
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Tonga
(1.2) odnoszący się do archipelagu Tonga
Wiktionary
IPA: tɔ̃ŋʲˈɟijsʲci, AS: tõŋʹǵii ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Tongijka, Tongijczyk, Tonga
Wiktionary
głębia wód; obszar wodny, gdzie woda jest głęboka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tani
forma rzeczownika.
(2.1) D., C., Ms., W. lp. oraz D. lm. od toń
Wiktionary
Holandia:
Osoby:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufała forma żeńskiego imienia Antonina
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) D. i B. lp. od: Tonio
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) Nasza Tonia zakochała się w Damianie.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃ɲa, AS: tõńa
Wiktionary
rzecz. Antonina ż., Antosia ż., Tosia ż., Tośka ż., Antoni m., Antonin m.
:: fm. Tonio m.
Wiktionary
(1.1) Antonina ż., Antosia ż., Tosia ż., Tośka ż., Nina ż.
Wiktionary
rodzaj chrząszczy wodnych z rodziny pływakowatych
SJP.pl
Toniak (Acilius) – rodzaj chrząszczy z rodziny pływakowatych. Obejmuje 13 opisanych gatunków. Zamieszkują Holarktykę. Bytują w różnych słodkich wodach stojących. W zapisie kopalnym znane są od oligocenu.
Wikipedia
1. odnoszący się do sposobu akcentowania polegającego na zmianie intonacji;
2. odnoszący się do napięcia tkankowego
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) jęz. odnoszący się do akcentu polegającego na zmianie wysokości brzmienia sylaby lub do intonacji
(1.2) biol. odnoszący się do napięcia tkanek
Wiktionary
pingwin toniec - południowoafrykański gatunek pingwina; pingwin przylądkowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Spheniscus demersus|Linnaeus|ref=tak., gatunek ptaka z rodziny pingwinów;
Wiktionary
(1.1) Tońce żerują na morzu.
Wiktionary
rzecz. toń ż.
czas. tonąć ndk., utonąć dk., zatonąć dk.
Wiktionary
(1.1) pingwin toniec, pingwin przylądkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tonąć.
Wiktionary
czas. tonąć
rzecz. toń ż., zatonięcie n.
Wiktionary
1. rodzaj napoju chłodzącego, gazowanego o cierpkim posmaku;
2. kosmetyk do pielęgnacji skóry twarzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. bezbarwny napój gazowany o gorzkawym smaku, przygotowywany z dodatkiem chininy;
(1.2) kosmet. płynny kosmetyk do przemywania skóry (głównie twarzy), mający działanie wzmacniające
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) D. lm. zob. tonika.
Wiktionary
Tonik – bezalkoholowy napój gazowany, w skład którego wchodzi woda gazowana, chinina oraz soki owocowe. Posiada on charakterystyczny, gorzkawy smak.
Mieszanka wody gazowanej z chininą została wynaleziona we wczesnych latach XIX wieku przez kolonistów brytyjskich w Indiach. W 1858 roku pierwszy raz wprowadzono tonik do sprzedaży masowej. Tonik zyskał popularność ze względu na szerokie zastosowanie do koktajli. Najpopularniejszym drinkiem z dodatkiem toniku jest gin z tonikiem.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) dżin z tonikiem
(1.2) tonik bezalkoholowy
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) napój gazowany
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
czas. tonizować
frazeologia.
etymologia. etym|ang|tonic.
uwagi.
(1.1) zwykle w lp.
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) quinine water, tonic, tonic water
* baskijski: (1.1) tonika
* bośniacki: (1.1) tonik m.; (1.2) tonik m.
* chorwacki: (1.1) tonik m.; (1.2) tonik m.
* esperanto: (1.2) tonigilo
* francuski: (1.1) eau tonique
* hiszpański: (1.1) agua tónica, tónica
* portugalski: (1.1) água tónica, brazport|tônica.
* rosyjski: (1.1) тоник m.; (1.2) тоник m.
* słowacki: (1.1) tonik m.
* wilamowski: (1.1) tonik m.; (1.2) tonik m.
* włoski: (1.1) acqua tonica
źródła.
== tonik (język bośniacki.) ==
ortografie.
wymowa. IPA3|tonik.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) spoż. tonik
(1.2) kosmet. tonik, środek tonizujący
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃ɲik, AS: tõńik
Wiktionary
czas. tonizować
Wiktionary
podstawowy dźwięk skali diatonicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. funkcja harmoniczna rozładowująca napięcie tonalne
(1.2) muz. pierwszy stopień skali w systemie dur-moll
Wiktionary
Tonika, akord toniczny, centrum tonalne, ośrodek/punkt ciążenia tonalnego (fr. tonique; często oznaczana symbolem T) – z punktu widzenia harmonii jedna z trzech funkcji głównych systemu dur-moll (obok dominanty oraz subdominanty). Toniką bywa nazywany także pierwszy stopień skali durowej lub mollowej, będący prymą toniki w rozumieniu funkcyjnym.
Wikipedia
(1.1) akord toniczny, centrum tonalne, ośrodek ciążenia tonalnego, punkt ciążenia tonalnego, symbol. T
(1.2) pryma (toniki)
Wiktionary
rodzaj waleni z rodziny delfinowatych
SJP.pl
Tonin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 249 mieszkańców. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.
Wikipedia
Toninek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 132 mieszkańców. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.
Wikipedia
zdrobnienie od: Antoni (imię męskie)
SJP.pl
Toniszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Wągrowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
przywracanie skórze, cerze właściwego pH
SJP.pl
struktura wiersza o powtarzających się rytmicznie członach
SJP.pl
Tonizm – system numeryczny wiersza, charakteryzujący się występowaniem tej samej liczby zestrojów akcentowych (sylab pod jednym akcentem) w jednym wersie. W wierszu tonicznym może występować przerzutnia, bardzo ważny jest rym w klauzuli. Tonizm może być łączony w wierszu z sylabizmem (tak pisał między innymi Broniewski). W tonizmie najczęściej występują wiersze sześcio- i trzyakcentowe.
Wikipedia
1. fasolka tonka - gatunek rośliny z rodziny bobowatych, o wysokiej zawartości kumaryny; fasola tonkińska, bób tonka, tonkowiec wonny;
2. zdrobnienie od: tona
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński
(1.1) spoż. aromatyczne ziarno tonkowca wonnego używane jako przyprawa oraz dodatek aromatyzujący kosmetyki i tytoń
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W USA zabroniono używania tonka, ze względu na zawartość kumaryny, która jest szkodliwa.
(1.1) Choć wielu z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, fasolę tonkę często czujemy na co dzień.
Wiktionary
rzecz. tonkowiec mrz.
przym. tonkowy
Wiktionary
(1.1) fasolka tonka
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań. moczyć, zamaczać
Wiktionary
rzecz. tonkanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tonkać.
Wiktionary
czas. tonkać ndk.
Wiktionary
kot tonkijski - rasa kota, krzyżówka kota syjamskiego z burmańskim
SJP.pl
klejonka bambusowa do wyrobu wędek i kijków narciarskich
SJP.pl
Tonkin lub Bắc Bộ – kraina historyczna w północnym Wietnamie, obejmująca dorzecze Rzeki Czerwonej. Sąsiaduje od zachodu z Laosem, od północy z chińskimi prowincjami Yunnan i Guangxi, a od wschodu otacza go Zatoka Tonkińska.
W delcie Rzeki Czerwonej roztacza się urodzajny i gęsto zaludniony region rolniczy, uprawy ryżu, manioku, trzciny cukrowej, roślin oleistych, bawełny, juty, tytoniu i herbaty.
Wikipedia
przymiotnik od: Tonkin
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tonkinem, dotyczący Tonkinu
Wiktionary
rzecz. Tonkin mrz.
Wiktionary
tonkowiec wonny - gatunek rośliny z rodziny bobowatych, o dużej zawartości kumaryny; fasolka tonka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Dipteryx|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych z rodziny bobowatych
(1.2) dendr. drzewo z rodzaju tonkowiec (1.1)
Wiktionary
rzecz. tonka
przym. tonkowy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tonka, dotyczący tonka
(1.2) wykonany z drewna tonkowca
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki, który posiada aromat tonka
Wiktionary
(1.1) Tonkowe ziarna, albo tak zwany bób tonkowy, kładzione do tabaki dla zapachu przez niektórych jej lubowników, pochodzą z gujańskiego drzewa, zwanego naukowo Dipteris odorata Willr..
Wiktionary
rzecz. tonkowiec m., tonka n./ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miar. fiz. tona metryczna (1000 kg)
Wiktionary
Niemcy:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
(1.1) Rad bowiem należy do grupy pierwiastków ziem alkalicznych o wybitnie określonych własnościach, a jakkolwiek ilość jego w rudach uranu jest nader mała (najwyżej około 500 mgr. na tonnę), to jednak przy względnej długowieczności radu (okres półtrwania wynosi 1600 lat) ilość ta jest wystarczająca, aby można było wyodrębnić czyste sole radu, określić jego ciężar atomowy (226,0), a nawet otrzymać Ra w stanie metalu.
Wiktionary
IPA: ˈtɔ̃nːa, AS: tõ•na
Wiktionary
(1.1) tona
Wiktionary
samozapisujący tonometr (przyrząd do mierzenia ciśnienia w gałce ocznej)
SJP.pl
jednostka obliczeniowa do obliczania kosztów przewozu towaru
SJP.pl
Tonokilometr (tkm; ang.: ton·km=ton·kilometre) – stosowana w transporcie towarowym jednostka miary pracy przewozowej wykonanej przez środek transportu towarowego, określająca przewiezienie jednej tony towarów naodległość jednego kilometra.
Wikipedia
1. przyrząd do pomiaru ciśnienia w gałce ocznej;
2. przyrząd do pomiaru ciśnienia krwi
SJP.pl
Tonometr – przyrząd do mierzenia ciśnienia np. pary bądź w medycynie np. ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometr Goldmanna, tonometr Schiøtza) lub krwi.
Wikipedia
jednostka obliczeniowa, wynikająca z pomnożenia przewożonego (w transporcie wodnym) ciężaru (w tonach) przez liczbę przebytych mil
SJP.pl
błona wakuoli w komórce roślinnej
SJP.pl
Tonoplast (błona wakuoli) – pojedyncza, półprzepuszczalna, białkowo-lipidowa błona biologiczna otaczająca wakuole w komórkach roślin i niektórych grzybów. Powstaje z błon retikulum endoplazmatycznego lub pęcherzyków aparatu Golgiego. Oddziela sok komórkowy od cytoplazmy oraz reguluje wymianę jonów i cząsteczek między nimi. Może posiadać rybosomy na zewnętrznej powierzchni.
Wikipedia
radarowa lampa obrazowa
SJP.pl
1. mający ciężar jednej tony, jednotonowy;
2. związany z tonem (miarą odległości pomiędzy dźwiękami), np. tonowe wybieranie numeru
SJP.pl
Tonowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 374 mieszkańców. Jest piątą co do wielkości miejscowością gminy Janowiec Wielkopolski.
Wikipedia
1. mający ciężar jednej tony, jednotonowy;
2. związany z tonem (miarą odległości pomiędzy dźwiękami), np. tonowe wybieranie numeru
SJP.pl
chirurgiczne usunięcie migdałków podniebiennych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg wycięcia migdałków podniebiennych;
Wiktionary
Tonsillektomia – zabieg laryngologiczny polegający na usunięciu (wyłuszczeniu) migdałków podniebiennych. Najczęściej wykonywana u dorosłych w znieczuleniu nasiękowym, u dzieci w znieczuleniu ogólnym.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) zabieg
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|tonsillectomia. < etym|łac|tonsilla|-tomia. → migdałek + -tomia < etym|gr|τέμνω. → cięcie
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tonsillectomy
* baskijski: (1.1) amigdalektomia
* czeski: (1.1) tonzilektomie ż.
* fiński: (1.1) tonsillektomia
* francuski: (1.1) tonsillectomie ż., amygdalectomie ż.
* hiszpański: (1.1) amigdalectomía ż.
* interlingua: (1.1) tonsillectomia
* kataloński: (1.1) amigdalectomia ż., amigdalotomia ż.
* łaciński: (1.1) tonsillectomia ż.
* macedoński: (1.1) тонзилектомија ż.
* niderlandzki: (1.1) tonsillectomie ż.
* niemiecki: (1.1) Tonsillektomie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) tonsillektomi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) tonsillektomi m.
* nowogrecki: (1.1) αμυγδαλεκτομή ż.
* portugalski: (1.1) amigdalectomia ż., tonsilectomia ż.
* rosyjski: (1.1) тонзиллэктомия ż.
* słowacki: (1.1) tonzilektómia ż.
* słoweński: (1.1) tonzilektomija ż.
* szwedzki: (1.1) tonsillektomi w.
* ukraiński: (1.1) тонзилектомія ż.
* włoski: (1.1) tonsillectomia ż.
źródła.
== tonsillektomia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. tonsillektomia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) zabieg
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|tonsillectomia. < etym|łac|tonsilla|-tomia. → migdałek + -tomia < etym|gr|τέμνω. → cięcie
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tonsillectomy
* baskijski: (1.1) amigdalektomia
* czeski: (1.1) tonzilektomie ż.
* fiński: (1.1) tonsillektomia
* francuski: (1.1) tonsillectomie ż., amygdalectomie ż.
* hiszpański: (1.1) amigdalectomía ż.
* interlingua: (1.1) tonsillectomia
* kataloński: (1.1) amigdalectomia ż., amigdalotomia ż.
* łaciński: (1.1) tonsillectomia ż.
* macedoński: (1.1) тонзилектомија ż.
* niderlandzki: (1.1) tonsillectomie ż.
* niemiecki: (1.1) Tonsillektomie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) tonsillektomi m.
* norweski (nynorsk): (1.1) tonsillektomi m.
* nowogrecki: (1.1) αμυγδαλεκτομή ż.
* portugalski: (1.1) amigdalectomia ż., tonsilectomia ż.
* rosyjski: (1.1) тонзиллэктомия ż.
* słowacki: (1.1) tonzilektómia ż.
* słoweński: (1.1) tonzilektomija ż.
* szwedzki: (1.1) tonsillektomi w.
* ukraiński: (1.1) тонзилектомія ż.
* włoski: (1.1) tonsillectomia ż.
źródła.
== tonsillektomia (język fiński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. tonsillektomia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
wygolone w kształcie kółka miejsce na wierzchu głowy duchownego katolickiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krąg skóry wygolony na ciemieniu, czasami tak duży, że pozostaje jedynie wąskie pasmo włosów wokół głowy;
(1.2) przen. postrzyżyny podczas ceremonii przyjęcia do stanu duchownego
Wiktionary
Tonsura (łac. strzyżenie) – wygolony krążek obejmujący ciemię (w zakonach, jak np. dominikanie, franciszkanie, karmelici) lub całą głowę (jak np. u kamedułów); włosy okalające wygolone miejsce miały przypominać koronę cierniową.
Wikipedia
(1.1) Na głowie miał piuskę przykrywającą tonsurę.
Wiktionary
IPA: tɔ̃w̃ˈsura, AS: tõũ̯sura
Wiktionary
(1.1) daw. plesz
Wiktionary
[czytaj: tąTIN] forma ubezpieczenia na życie łącząca elementy programu inwestycyjnego i loterii, popularna w XVIII i XIX wieku
SJP.pl
stałe napięcie czynnościowe mięśni szkieletowych
SJP.pl
Napięcie mięśniowe (tonus) − zdolność mięśni do przeciwdziałania skurczom biernym na rozciąganie. W warunkach stałego utrzymywania postawy i przy czynnościach codziennych liczne mięśnie są utrzymywane w stanie pewnego napięcia (tonus mięśniowy), tzw. posturalnego lub spoczynkowego, które zapewnia prawidłową postawę, charakteryzującą się symetrią i wyrównaniem posturalnym we wszystkich płaszczyznach.
Wikipedia
jednostka masy, równa 1000 kg
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tulbar] z angielskiego: pasek narzędzi (element interfejsu programów)
SJP.pl
Pasek narzędzi, pasek narzędziowy – element okna w interfejsie graficznym. W jednym oknie może być kilka różnych pasków narzędzi.
Pasek narzędzi jest bardziej tradycyjnym niż standardowym elementem aplikacji interfejsu graficznego, choć jest jednym z najmłodszych. Najczęściej składa się z przycisków narzędzi, zawierających jedynie małe bitmapy z odpowiednimi obrazkami i przedstawiających zwykle operację do wykonania, oraz separatorów (podobnie jak w menu rozwijalnym).
Wikipedia
1. proces oraz produkt topienia metalu;
2. wierzchołek masztu lub innego pionowo ustawionego drzewca;
3. wysokie miejsce, szczyt popularności, powodzenie (zwykle w wyrażeniu "być na topie" - być na szczycie, być bardzo popularnym);
4. grupa ludzi odnoszących sukcesy, cieszących się dużą popularnością;
5. górna część ubrania, zwłaszcza kobiecego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. czynność topienia metalu
(1.2) techn. produkt topienia metalu
(1.3) pot. szczyt popularności, sławy, wysokie miejsce w jakiejś hierarchii, czołowa pozycja
(1.4) pot. grupa osób osiągających sukcesy w jakiejś dziedzinie, ciesząca się popularnością
(1.5) żegl. wierzchołek drzewca ustawionego pionowo, np. masztu;
(1.6) pot. krótka damska bluzka, nierozpinana, zwykle dopasowana, bez rękawów lub z krótkimi rękawkami i bez kołnierzyka
w użyciu przymiotnikowym
(2.1) taki, który jest bardzo popularny, osiągnął duży sukces; także: najmodniejszy w danym momencie
Wiktionary
Top (ang. szczyt, wierzchołek) – wolny, górny koniec pionowych drzewc w omasztowaniu żaglowca, tj. masztów. Top masztu drewnianego zakończony jest jabłkiem.
Od topu biorą nazwy liny olinowania stałego, mocowane przy szczycie masztu (topwanta, topsztag), oraz podnoszone u szczytu masztu żagle (topsel, topsztaksel).
Wolne końce drzewc poziomych (np. bomu, bukszprytu, rei) noszą nazwę nok, zaś skośnych (gafla) – pik.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(2.1) top modelka
synonimy.
(1.4) czołówka, elita
antonimy.
hiperonimy.
(1.6) bluzka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz.
:: zdrobn. topik (1.6)
przym. topowy
frazeologia.
być na topie
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.6) top
* baskijski: (1.6) top
* duński: (1.3) top w.; (1.6) top w.
* kaszubski: (1.6) top m.
* niemiecki: (1.6) Top n.
źródła.
== top (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) piłka
(1.2) działo
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɔp, AS: top
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. topik (1.6)
przym. topowy
Wiktionary
(1.4) czołówka, elita
Wiktionary
minerał, fluorokrzemian glinu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał z grupy krzemianów;
(1.2) jubil. kamień szlachetny z oszlifowanego topazu (1.1)
(1.3) daw. miner. perydot, chryzolit
(1.4) bot. ogrod. odmiana grochu
Wiktionary
Topaz – minerał z gromady krzemianów, krzemian wyspowy, chemicznie fluorokrzemian glinu rozpowszechniony w wielu rejonach świata.
Nazwa pochodzi od gr. τοπάζιος (topázios, topazos) oznaczającego poszukiwać i łacińskiego topasus, które są związane prawdopodobnie ze starą sanskrycką nazwą topas oznaczającą ogień, co nawiązuje do pomarańczowo-złotej barwy i blasku szlachetnych odmian tego minerału. Niektórzy wywodzą nazwę topaz od wyspy Topasios (obecnie należącej do Egiptu), położonej na Morzu Czerwonym.
Wikipedia
(1.2) We framugach i na kamiennych stołach leżały drogie kamienie wszystkich barw: rubiny, topazy, szmaragdy, szafiry, diamenty, wreszcie perły wielkości orzechów, a nawet ptasich jaj.
Wiktionary
IPA: ˈtɔpas, AS: topas
Wiktionary
przym. topazowy
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący topazu, zrobiony z topazu
(1.2) koloru topazu
Wiktionary
rzecz. topaz mrz.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. nocnik
Wiktionary
lina przy ożaglowaniu gaflowym, służąca do podtrzymywania noku bomu; topenanta; dirka
SJP.pl
lina przy ożaglowaniu gaflowym, służąca do podtrzymywania noku bomu; topenant; dirka
SJP.pl
Topenanta (ang. topping lift) – lina podtrzymująca wolny koniec (nok) poziomych drzewc – bomu lub rei.
jest to lina olinowania ruchomego biegnąca od noku bomu do topu masztu, a stamtąd na pokład. Bywa zastępowana przez teleskopowy obciągacz bomu, który spełnia jednocześnie funkcję topenanty i obciągacza.
Wikipedia
1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Damaliscus lunatus|ref=tak., gatunek antylopy z rodziny krętorogich;
(1.2) zool. zwierzę z gatunku topi (1.1)
(1.3) tradycyjne, męskie nakrycia głowy w Indiach, Pakistanie, Bangladeszu i Afganistanie, występujące w różnych odmianach
Wiktionary
Biologia:
Geografia:
Osoby noszące to nazwisko:
Wikipedia
(1.2) sassebi
Wiktionary
wykwalifikowany robotnik pracujący w odlewni żelaza lub szkła; topiarz, giser
SJP.pl
w technice: zakład przemysłowy lub jego część, w której przetapia się metal, tłuszcze itp.; wytapialnia
SJP.pl
roślina z rodziny obrazkowatych, hodowana w akwariach jako roślina ozdobna
SJP.pl
roślina o kształcie uformowanym przez człowieka, hodowana w celach ozdobnych, np. żywopłot
SJP.pl
przyrząd do topienia wosku
SJP.pl
wykwalifikowany robotnik pracujący w odlewni żelaza lub szkła; topiacz, giser
SJP.pl
1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) próbować pozbawić życia poprzez zanurzanie w czymś płynnym
(1.2) zagłębiać coś w czymś
(1.3) sprawiać, że coś przemieszcza się pod powierzchnię cieczy albo w głąb ciała
(1.4) przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie
czasownik zwrotny niedokonany topić się (dk. brak)
(2.1) tracić życie w płynie lub czymś grząskim
(2.2) znikać pod wodą lub w innym środowisku płynnym
(2.3) przybierać postać płynną
Wiktionary
rzecz. topielisko n., topiel ż., topielec mos., topielica ż., topienie n., topik mrz., topliwość ż., utopienie n., niezatapialność ż., zatapialność ż.
czas. utopić, zatapiać
przym. topliwy
Wiktionary
(1.3) zanurzać, puszczać na dno
(1.4) rozpuszczać, roztapiać, stapiać
(2.1) tonąć
(2.2) nurkować, zanurzać się
(2.3) topnieć
Wiktionary
przymiotnik od: topos
SJP.pl
głębina w rzece lub jeziorze; grząskie bagna; topielisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. głębokie miejsce w otwartym zbiorniku wodnym
(1.2) książk. miejsce wzburzenia się wody
(1.3) książk. grząskie bagno
Wiktionary
Topiel – struga, lewobrzeżny dopływ Parsęty o długości 19,04 km, powierzchni zlewni 83,52 km² i średnim spadku 5.1‰.
Struga płynie na Pobrzeżu Południowobałtyckim. Przepływa w okolicach miejscowości Sińce, Stanomino, Kamosowo. Nazwę Topiel wprowadzono urzędowo w 1948 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę strugi – Nonnen Bach.
Wikipedia
(1.1) Za to, że zamyślili wymordować dzieci świętych - / kiedy to jedno Dziecię porzucone zostało i uratowane - / za karę zabrałeś im mnóstwo ich dzieci / i wygubiłeś ich razem w burzliwej topieli.
Wiktionary
rzecz. topielisko n., topielec mos./mzw., topielica ż., topienie n., utopienie n.
czas. topić ndk., utopić dk.
przym. topieliskowy
Wiktionary
(1.1) głębina, topielisko
(1.2) topielisko
(1.3) grzęzawisko, topielisko
Wiktionary
1. zwłoki człowieka, który się utopił;
2. w przekazach, legendach, podaniach ludowych: mieszkający w głębinach wód duch utopionego człowieka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwłoki osoby, która utopiła się
(1.2) człowiek uratowany od utonięcia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) etn. mit. w podaniach ludowych: pokutujący duch utopionego człowieka, który wciąga ludzi w głębiny wód
(2.2) środ. ryb. martwa ryba
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Na powierzchni rzeki unosił się wśród bzyku much wzdęty topielec.
Wiktionary
IPA: tɔˈpʲjɛlɛt͡s, AS: topʹi ̯elec
Wiktionary
rzecz. topiel ż., topielisko n., topienie n., utopienie n., zatapianie n., zatopienie n.
:: fż. topielica
czas. topić ndk., utopić dk., zatapiać ndk., zatopić dk.
Wiktionary
1. ciało kobiety, która się utopiła;
2. wg baśni i podań: duch kobiety utopionej, demon zamieszkujący jeziora, wabiący śpiewem i pięknym ciałem kąpiących się mężczyzn, wciągający ich w głębiny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zwłoki kobiety, która utopiła się, także kobieta uratowana od utonięcia
(1.2) upiór, rzekomy duch utopionej kobiety
(1.3) zool. nazwa systematyczna|Ranatra linearis|ref=tak., owad;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Policjanci wyciągnęli spod mostu topielicę.
(1.2) Tylko mgławice nad nurtem Narewu skłębiły się gęściej i ukryły w swej płachcie bladolice boginki, zielonookie rusałki-wodnice, topielice upiorne, unoszone wartem bieżnym, rogany-latawice, na pruską Szatrję dążące. sic.
Wiktionary
IPA: ˌtɔpʲjɛˈlʲit͡sa, AS: topʹi ̯elʹica
Wiktionary
rzecz. topiel ż., topienie n., utopienie n., zatapianie n., zatopienie n., utopiec m.
:: fm. topielec m.
czas. topić ndk., zatapiać ndk., utopić dk., zatopić dk.
Wiktionary
(1.1-2) wodnica
Wiktionary
głębina w rzece lub jeziorze; grząskie bagna; topiel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. głębokie miejsce w otwartym zbiorniku wodnym
(1.2) książk. miejsce wzburzenia się wody
(1.3) książk. grząskie bagno
Wiktionary
(1.3) Wyprowadza nas ona na błotnistą równinę z ukrytemi pośród wysokiej trawy topieliskami, do gęstych zarośli, na szczyty gór, na obszerne łąki i do gęstych lasów.
Wiktionary
rzecz. topiel ż., topielec mos./mzw., topielica ż., topienie n., utopienie n.
czas. topić ndk., utopić dk.
przym. topieliskowy
Wiktionary
(1.1) głębina, topiel
(1.2) topiel
(1.3) grzęzawisko, topiel
Wiktionary
będący topielą; obfitujący w topieliska
SJP.pl
Wikipedia
chrząszcz wodny z rodziny pływakowatych
SJP.pl
Topień (Cybister lateralimarginalis) – gatunek dość dużego chrząszcza wodnego z rodziny pływakowatych (Dytiscidae).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zanurzanie w wodzie lub innej substancji płynnej z zamiarem pozbawienia życia
(1.2) zanurzanie czegoś w zbiorniku wody lub innej cieczy, aby to zniknęło, poszło na dno
(1.3) fiz. przemienianie ciała stałego w ciekłe
Wiktionary
czas. zatapiać, topić ndk.
rzecz. topielec mzw./mos., topiel ż., zatapialność ż., wtopa ż., topielica ż.
Wiktionary
(1.3) rozpuszczanie, roztapianie
Wiktionary
odcinek przewodnika przepalający się przy przekroczeniu dopuszczalnego natężenia prądu, używany w bezpiecznikach
SJP.pl
Wikipedia
kierunek literacki zajmujący się toposami
SJP.pl
Topika (stgr. τά τοπικά, łac. topica) – nauka zajmująca się wynajdywaniem, analizą, klasyfikacją i zastosowaniem toposów, czyli miejsc wspólnych (komunałów), używanych podczas argumentacji lub refutacji w wypowiedzi albo dyskusji. Uważa się ją za dyscyplinę z pogranicza retoryki i dialektyki, a niekiedy także teorii literatury, klasycznej logiki, semiologii i metodologii nauk.
Wikipedia
rodzina stawonogów z rzędu pająków, niewielkich rozmiarów, zamieszkujących zbiorniki wodne
SJP.pl
Topikowate (Cybaeidae lub Argyronetidae) – rodzina pająków z nadrodziny Dictynoidea.
Takson ten tradycyjnie ujmowany był jako podrodzina lejkowcowatych. W 1967 roku Pekka Lehtinen przeniósł Cybaeinae do rodziny Dictynidae, a w 1970 Raymond Forster wyniósł je do rangi niezależnej rodziny. Argyronetidae zostały zsynonimizowane z Cybaeidae w 1994 przez K. Grothendiecka i O. Kraussa. Część autorów stosuje Argyronetidae jako właściwą nazwę, a Cybaeidae jako synonim, jednak Norman I. Platnick w swoim katalogu pozostaje przy Cybaeidae.
Wikipedia
o cechach topikowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
roślina wieloletnia z rodziny astrowatych; bulwa, słonecznik bulwiasty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. pot. słonecznik bulwiasty, nazwa systematyczna|Helianthus tuberosus|L.|ref=tak., gatunek rośliny z rodziny astrowatych;
(1.2) kulin. jarzyna z bulw topinamburu (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌtɔpʲĩˈnãmbur, AS: topʹĩnãmbur
Wiktionary
przym. topinamburowy
Wiktionary
(1.1) słonecznik bulwiasty
Wiktionary
przymiotnik od: topinambur
SJP.pl
1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie:
a) wysokie miejsce w rankingu;
b) elita, czołówka;
2. dawniej: słupek soli w kształcie stożka ze ściętym wierzchołkiem, z oznaczoną dokładną wagą
SJP.pl
zabytkowy pałac w Stambule
SJP.pl
Wikipedia
terenowa obrona przeciwlotnicza; TOPL
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. moczyć
Wiktionary
[czytaj: TOPlejer] reklama zasłaniająca treść strony internetowej
SJP.pl
damski kostium plażowy nie zakrywający piersi; topless, monokini
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. topless.
przymiotnik
(2.1) zob. topless.
przysłówek
(3.1) zob. topless.
Wiktionary
Toples – polska grupa muzyczna założona przez Marcina Siegieńczuka, grająca nowoczesną odmianę muzyki disco polo. Działała w Białymstoku w latach 1998-2010.
Ostatnim liderem i wokalistą grupy Toples był Błażej Lange, wraz z którym na scenie występowała grupa tancerzy.Autorem wielu utworów (m.in.: Sąsiadka, Kochaś, Hej hej dobry dj, Nie mydło nie granat, Tęsknię, Jak na imię ta dziewczyna ma) i wokalistą grupy do 2006 roku był Marcin Siegieńczuk.Od 2006 roku do 2014 roku grupa związana była kontraktem w firmie fonograficznej Green Star z Błażejem Lange. Kontrakt w 2006 roku został jednostronnie zerwany przez Siegieńczuka.
Wikipedia
IPA: ˈtɔplɛs, AS: toples
Wiktionary
damski kostium plażowy niezakrywający piersi; toples, monokini
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj ubrania, najczęściej damski kostium plażowy lub kąpielowy bez górnej części zasłaniającej piersi
przymiotnik
(2.1) taki, który nie okrywa piersi
przysłówek
(3.1) nie okrywając piersi
Wiktionary
Topless (ang. top „górna część”, less „bez”) porównaj culotte seule (fr. culotte „majteczki”, seule „jedynie”: tylko majteczki) – określenie oznaczające odzież niezakrywającą piersi u dojrzałych płciowo kobiet. Jest używane jako nazwa kostiumu plażowego składającego się tylko z majtek lub pareo, a także w odniesieniu do lokali, w których damska obsługa pracuje z obnażonymi piersiami (bary topless, myjnie samochodowe topless, salony fryzjerskie topless itp.).
Wikipedia
(1.1) Większość dziewczyn plażowaćażowała w toplessach.
(2.1) Większość dziewczyn na plażaaży była w kostiumach topless.
(3.1) Większość dziewczyn na plażaaży opalała się topless.
Wiktionary
IPA: ˈtɔplɛs, AS: toples
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|ang|topless. → „bez góry” < etym|ang|top. → góra + etym|ang|less. → bez
uwagi. inna pisownia toples
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) topless
* esperanto: (2.1) nudmama
* rosyjski: (1.1) топлес
źródła.
== topless (język angielski.) ==
wymowa. audioUS|En-us-topless.ogg.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) topless
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
Toplin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Skomlin.
Wieś królewska (tenuta) w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
[czytaj: topLAJN] typ przestronnej kabiny samochodów ciężarowych, zwłaszcza Scanii
SJP.pl
zdolność przechodzenia ze stanu stałego w ciekły
SJP.pl
posiadający zdolność przechodzenia ze stanu stałego w ciekły
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odznaczający się topliwością
Wiktionary
(1.1) Artystka użyła jakiejś topliwej substancji, którą wypełniła puste przestrzenie.
Wiktionary
rzecz. topliwość ż.
czas. topić ndk., stopić dk.
Wiktionary
gwiazda wśród modeli; top model
SJP.pl
gwiazda wśród modelek; top modelka
SJP.pl
w górnictwie: przyrząd w rodzaju pieca, w którym topi się pak zmieszany z miałem węglowym
SJP.pl
czasownik
(1.1) przechodzić ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury
Wiktionary
(1.1) W trzech niedużych salach unosiły się kłęby dymu z papierosów, na podłodze chlupał topniejący błotnisty śnieg.
Wiktionary
IPA: ˈtɔpʲɲɛ̇t͡ɕ, AS: topʹńėć
Wiktionary
rzecz. topienie n., topnienie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) proces przechodzenia ciała ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury;
Wiktionary
Topnienie – przemiana fazowa polegająca na przejściu substancji ze stanu stałego w stan ciekły.
Zjawisko topnienia ściśle wiąże się ze zjawiskiem krzepnięcia. Oznaczana eksperymentalnie temperatura topnienia nie zawsze jednak odpowiada ściśle temperaturze krzepnięcia. Wynika to m.in. z wpływu zanieczyszczeń, szybkości schładzania lub ogrzewania, tworzeniem zarodków krystalizacji oraz ze zjawisk powierzchniowych i międzyfazowych.
Wikipedia
(1.1) Uważa się, że topnienie lodowców spowoduje podniesienie się poziomu morza.
Wiktionary
IPA: tɔpʲˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: topʹńė̃ńe
Wiktionary
czas. topnieć ndk.
Wiktionary
1. mineralny dodatek używany przy produkcji żużlu;
2. surowiec mineralny o niskiej temperaturze topnienia
SJP.pl
Topnik (odtleniacz) – substancja ułatwiająca lutowanie (miękkie i twarde) poprzez chemiczne oczyszczanie łączonych metali. Powszechnie stosowane topniki to chlorek amonu lub kalafonia do lutowania lutem cynowo-ołowiowym, kwas solny lub chlorek cynku do lutowania powłok ocynkowanych, boraks do lutowania twardego metali żelaznych.
Wikipedia
część pieca hutniczego
SJP.pl
przymiotnik od: topnisko
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z miejscem, miejscowością, terenem
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) topografia • topoklimat • topologia • topomineralogia • toponim • toponomastyka
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|τόπος. → miejsce
uwagi.
tłumaczenia.
* rosyjski: (1.1) топо-
* włoski: (1.1) topo-
źródła.
== topo- (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|ˈtɔpo.
dzielenie|to|po-.
znaczenia.
temat słowotwórczy
(1.1) topo-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtɔpɔ, AS: topo
Wiktionary
specjalista w dziedzinie topografii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zawodowo zajmująca się topografią, sporządzająca zdjęcia terenu
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. topografia ż.
przym. topograficzny
przysł. topograficznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) topographer
* baskijski: (1.1) topografo
* bułgarski: (1.1) топограф m.
* duński: (1.1) topograf w.
* estoński: (1.1) topograaf
* francuski: (1.1) topographe
* hiszpański: (1.1) mężczyzna: topógrafo m., kobieta: topógrafa ż.
* norweski (bokmål): (1.1) topograf m.
* norweski (nynorsk): (1.1) topograf m.
* nowogrecki: (1.1) τοπογράφος m.
* portugalski: (1.1) mężczyzna: topógrafo m., kobieta: topógrafa ż.
* słowacki: (1.1) topograf m.
* szwedzki: (1.1) topograf w.
* włoski: (1.1) topografo m.
źródła.
== topograf (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) topograf
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: tɔˈpɔɡraf, AS: topograf
Wiktionary
rzecz. topografia ż.
przym. topograficzny
przysł. topograficznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. topografia ż.
przym. topograficzny
przysł. topograficznie
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) topographer
* baskijski: (1.1) topografo
* bułgarski: (1.1) топограф m.
* duński: (1.1) topograf w.
* estoński: (1.1) topograaf
* francuski: (1.1) topographe
* hiszpański: (1.1) mężczyzna: topógrafo m., kobieta: topógrafa ż.
* norweski (bokmål): (1.1) topograf m.
* norweski (nynorsk): (1.1) topograf m.
* nowogrecki: (1.1) τοπογράφος m.
* portugalski: (1.1) mężczyzna: topógrafo m., kobieta: topógrafa ż.
* słowacki: (1.1) topograf m.
* szwedzki: (1.1) topograf w.
* włoski: (1.1) topografo m.
źródła.
== topograf (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
(1.1) topograf
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
1. dział geodezji dotyczący pomiarów terenu i wykonywania map na ich podstawie;
2. rzeźba terenu i rozmieszczenie szczegółów z nim związanych;
3. układ pomieszczeń wewnątrz budynku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział geodezji zajmujący się pomiarami szczegółów sytuacyjnych i rzeźby terenu w celu sporządzenia map;
(1.2) ukształtowanie terenu, zespół cech jakiegoś terenu;
Wiktionary
Topografia (łac. topographia, gr. topographein) – konfiguracja powierzchni uwzględniająca jej kształt (rzeźbę terenu) oraz obecność i wzajemne położenie obiektów i punktów charakterystycznych.
Wikipedia
(1.2) Muszę kupić mapę z dobrze oznaczoną topografią tego terenu.
Wiktionary
IPA: ˌtɔpɔˈɡrafʲja, AS: topografʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. topograf m.
przym. topograficzny
przysł. topograficznie
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.2) układ
hiponimy.
holonimy.
(1.1) geodezja
meronimy.
pokrewne.
rzecz. topograf m.
przym. topograficzny
przysł. topograficznie
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|τοπογράφος. (topografos) < etym|gr|τόπος|γράφω. (topos + grafo) → miejsce + pisać
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) topografie
* albański: (1.1) topografi
* angielski: (1.1) topography
* azerski: (1.1) topoqrafiya
* baskijski: (1.1) topografia
* białoruski: (1.1) тапаграфія ż. (tapahrafija)
* bośniacki: (1.1) topografija ż.
* bułgarski: (1.1) топография ż.; (1.2) топография ż.
* chiński standardowy: (1.1) 地形學/地形学
* chorwacki: (1.1) topografija ż.
* czeski: (1.1) topografie ż.
* duński: (1.1) topografi w.; (1.2) topografi w.
* esperanto: (1.1) topografio
* estoński: (1.1) topograafia
* fiński: (1.1) topografia
* francuski: (1.1) topographie ż.
* galicyjski: (1.1) topografía ż.
* hiszpański: (1.1) topografía ż.
* indonezyjski: (1.1) topografi
* irlandzki: (1.1) topagrafaíocht ż.
* kaszubski: (1.1) topògrafijô ż.
* kataloński: (1.1) topografia ż.
* litewski: (1.1) topografija ż.
* łotewski: (1.1) topogrāfija ż.
* macedoński: (1.1) топографија ż. (topografija)
* niderlandzki: (1.1) topografie ż.
* niemiecki: (1.1) Topografie ż.
* nowogrecki: (1.1) τοπογραφία ż. (topografía)
* ormiański: (1.1) տեղագրություն (teghagrut’yun)
* portugalski: (1.1) topografia ż.
* rosyjski: (1.1) топография ż.
* rumuński: (1.1) topografie ż.
* serbski: (1.1) топографија ż. (topografija)
* szwedzki: (1.1) topografi w.
* turecki: (1.1) topografya
* ukraiński: (1.1) топографія ż. (topohrafiya)
* uzbecki: (1.1) topografiya
* węgierski: (1.1) topográfia
* włoski: (1.1) topografia ż.; (1.2) topografia ż.
źródła.
== topografia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) topografia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: topografia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z topografią, dotyczący topografii
Wiktionary
(1.1) Jak wykazał badacz, w zebranym materiale nazewniczym występują bardzo liczne derywaty od nazw osobowych, topograficznych, a zwłaszcza związane z szatą roślinną i ukształtowaniem terenu.
Wiktionary
IPA: ˌtɔpɔɡraˈfʲit͡ʃnɨ, AS: topografʹičny
Wiktionary
rzecz. topograf m., topografka ż., topografia ż.
przysł. topograficznie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Topol może oznaczać:
Ludzie o takim nazwisku:
Wikipedia
drzewo z rodziny wierzbowatych (Populus), występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce Północnej w wielu gatunkach i odmianach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Populus|L.|ref=tak., wysokie drzewo należące do rodziny wierzbowatych, mające sercowate liście i wiatropylne kwiaty;
(1.2) techn. topolowe drewno
Wiktionary
Topola (Populus L.) – rodzaj drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae). Wyróżnia się w jego obrębie zwykle ok. 30–40 gatunków, ale też czasem znacznie więcej (problemy taksonomiczne powoduje łatwość krzyżowania się tych roślin i ich duża zmienność). Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty półkuli północnej i obszar od Arktyki po południowy Meksyk, północną Afrykę, Bliski Wschód, południowe Chiny, Mjanmę i Wietnam oraz oddzielone dysjunkcją góry w Kenii (P. ilicifolia). Duże i słabo poznane zróżnicowanie rodzaju występuje w Chinach. W Ameryce Północnej obecnych jest 8 gatunków, a w Europie i Polsce występują trzy rodzime gatunki – topola czarna P. nigra, biała P. alba i osika P. tremula. Liczne gatunki i mieszańce z tego rodzaju obcego pochodzenia występują w Polsce w uprawie i jako dziczejące (czasem rozmnażając się tylko wegetatywnie).
Wikipedia
(1.1) Ze względu na dużą łamliwość, obecnie nie sadzi się już tak często topól wzdłuż ulic miejskich.
(1.1) Starsze chłopaki, wśród nich i groźny Adam Hańko, startowali spod samej cerkwi; mknęli leżąc na sankach, z głowami w dół, prosto na wywijający się w lewo szpaler rosłych topól – jeśli brakowało im umiejętności lub szczęścia, rozbijali się na nieustępliwych, obojętnych pniach.
(1.2) Nasza firma ma w asortymencie wysokiej jakości meble ogrodowe z topoli.
Wiktionary
IPA: tɔˈpɔla, AS: topola
Wiktionary
rzecz. topolówka ż., topolina ż., topolnik mrz.
:: zdrobn. topolka ż., topólka ż.
przym. topolowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Poznań|topól.
(1.2) topolina
Wiktionary
przymiotnik od: Topólka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
przymiotnik od: topola
SJP.pl
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Topolina – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Wieliszew.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
W czasie II wojny światowej w Topolinie znajdowała się granica między Generalnym Gubernatorstwem a III Rzeszą (biegła od zachodu od Skierd przez Trzciany i Krubin, i dalej na wschód od Topoliny, wzdłuż rzeki Narwi).
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
mała topola; topólka
SJP.pl
Topolka – dawny zaścianek. Tereny na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Widze.
Wikipedia
Wikipedia
Topólno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Gąbin.
W skład sołectwa Topólno wchodzi także wieś Konstantynów
Wieś królewska Topolno położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gąbińskim ziemi gostynińskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
specjalista w zakresie topologii
SJP.pl
Wikipedia
1. dział matematyki zajmujący się badaniem tych własności przestrzeni, które nie ulegają zmianie przy przekształceniach homeomorficznych;
2. rodzina podzbiorów otwartych, wyróżnionych w obrębie zbioru, spełniająca określone aksjomaty;
3. struktura układu elementów przyjmująca określony kształt, np. gwiaździsta lub szynowa topologia sieci komputerowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. dział geometrii badający właściwości geometryczne, które nie zmieniają się przy przekształceniach takich jak rozciąganie, skręcanie albo obroty;
(1.2) mat. przestrzeń topologiczna;
Wiktionary
Topologia (gr. τόπος (tópos), miejsce, okolica; λόγος (lógos), słowo, nauka) – dział matematyki wyższej zajmujący się badaniem przestrzeni topologicznych, czyli najogólniejszych przestrzeni, dla których można zdefiniować pojęcie przekształcenia ciągłego. Topologia bada zwłaszcza własności zachowywane przez homeomorfizmy – np. orientowalność powierzchni, genus („liczbę otworów”), istnienie (niepustego) brzegu i jego podstawowe cechy. Właściwości tego typu są nazywane niezmiennikami topologicznymi.
Wikipedia
(1.1) Teoria węzłów to dział topologii.
(1.2) Topologia siedmiowymiarowych sfer okazała się mieć zaskakujące własności.
Wiktionary
IPA: ˌtɔpɔˈlɔɟja, AS: topoloǵi ̯a
Wiktionary
przym. topologiczny
Wiktionary
(1.1) daw. geometria położenia / miejsca; daw. analiza położenia / miejsca
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący topologii, związany z topologią
Wiktionary
rzecz. topologia ż.
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z topoli
(1.2) wykonany z drewna lub innej części topoli
(1.3) będący częścią topoli
Wiktionary
IPA: ˌtɔpɔˈlɔvɨ, AS: topolovy
Wiktionary
rzecz. topola ż., topólka ż.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Topolski, Topolska:
Wikipedia
1. w językoznawstwie: nazwa geograficzna, np. nazwa państwa, miasta, góry, lasu, ulicy itp.;
2. w biologii: nazwa gatunkowa lub rodzajowa pochodząca od nazwy geograficznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. jęz. nazwa własna jakiegoś punktu lub obszaru geograficznego (miasta, państwa, rzeki itd.);
Wiktionary
Toponim (z gr. topos = „miejsce, okolica” i onymos = „imię”) – w ogólnym znaczeniu nazwa miejscowa, przykładowo Poznań czy Himalaje. Toponimami zajmuje się dział językoznawstwa zwany toponomastyką. Analiza toponimów może dostarczyć informacji na temat rozwoju danego języka, bądź historii jakiegoś obszaru geograficznego.
Wikipedia
(1.1) Wyraz „Polska” jest toponimem.
Wiktionary
IPA: tɔˈpɔ̃ɲĩm, AS: topõńĩm
Wiktionary
rzecz. toponimia ż.
przym. toponimiczny
Wiktionary
(1.1) nazwa miejscowa
Wiktionary
1. ogół toponimów jako przedmiot badań toponomastyki
2. dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponomastyka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka zajmująca się badaniem znaczenia i pochodzenia nazw geograficznych, dział onomastyki;
(1.2) jęz. ogół toponimów będący przedmiotem badań toponimii (1.1)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Profesor wydał książkę o zmianach morfemicznych w toponimii polskiej.
(1.2) Należy zwrócić uwagę na bardzo ubogą toponimię pochodzącą od nazw Śląska i Łużyc na granicy obu terytoriów.
Wiktionary
IPA: ˌtɔpɔ̃ˈɲĩmʲja, AS: topõńĩmʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. toponim m.
przym. toponimiczny
Wiktionary
(1.1) toponomastyka, toponomia, toponimika
Wiktionary
dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponomastyka, toponimia
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
→ toponomastyka; toponimiczny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z toponomastyką, dotyczący toponomastyki, badania nazw miejscowych
Wiktionary
rzecz. toponomastyka ż.
Wiktionary
(1.1) toponimiczny
Wiktionary
dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponimika, toponimia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o nazwach miejscowych, zamieszkałych i niezamieszkałych
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˌtɔpɔ̃nɔ̃ˈmastɨka, AS: topõnõmastyka
Wiktionary
przym. toponomastyczny
Wiktionary
(1.1) toponimia, toponimika
Wiktionary
Roland Topor (1938-97), rysownik i pisarz francuski pochodzenia polskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie składające się z drewnianego trzonka i metalowego ostrza, służące np. do rąbania drewna lub mięsa, a dawniej także jako broń;
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
(1.1) Kat odrąbał skazańcowi głowę jednym uderzeniem topora.
Wiktionary
IPA: ˈtɔpur, AS: topur
Wiktionary
rzecz. toporność ż.
:: zdrobn. toporek m.
:: zgrub. toporzysko n.
przym. toporny
przysł. topornie
Wiktionary
(1.1) siekiera
Wiktionary
mały topór
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mały topór
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pozbyliśmy się wiele gałęzi dzięki toporkowi.
Wiktionary
rzecz. topór mrz.
Wiktionary
nieco toporny
SJP.pl
1. rodzaj roślin z rodziny bobowatych;
2. topornica mała - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pstrążeniowatych; pstrążenica mała
SJP.pl
Wikipedia
1. stawać się niezgrabnym, nieforemnym, ociężałym;
2. stawać się prymitywnym, prostackim
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: topornie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: toporny
SJP.pl
ciężki, z gruba ciosany, nieforemny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pot. ociężały, bez polotu ani finezji, niestaranny
Wiktionary
(1.1) Pośpiesznie załatałem mu spodnie topornym ściegiem.
(1.1) W jego późniejszych obrazach zaobserwować można toporny schematyzm, jakby artysta zagubił wcześniejszy dar artystycznej fantazji w wyrażaniu swych uczuć.
Wiktionary
rzecz. topór mrz.
Wiktionary
(1.1) niestaranny, (zrobiony) na odwal, byle jaki
Wiktionary
Toporowice – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie będzińskim, w gminie Mierzęcice.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wieś biskupstwa krakowskiego w księstwie siewierskim w końcu XVI wieku.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: topór
SJP.pl
topór
SJP.pl
1. duży topór;
2. trzonek topora, siekiery lub młota
SJP.pl
1. rękojeść topora, siekiery lub młota2. duży topór
Wikipedia
Toporzyszczewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Bądkowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Bądkowo w BIP.
Wikipedia
top;
1. utarty motyw powtarzający się często w literaturze;
2. podstawa rozumowania, ogólnie przyjęty sąd, element jakiejś kultury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. powtarzający się motyw literacki
(1.2) podstawa pojmowania, ogólnie przyjęte rozumowanie w danej kulturze
Wiktionary
Topos (stgr. τόπος κοινός) lub miejsce wspólne (łac. locus communis), w dawniejszych polskich pracach niekiedy komunał – twierdzenie przyjmowane w danej kulturze bez dowodu, będące podstawą argumentacji (według definicji dialektycznej); gotowy do użycia, powszechnie znany argument, o dużej sile perswazyjnej, który można zastosować do udowadniania dowolnej tezy podczas wypowiedzi (według definicji retorycznej); ponadczasowy konstant w literaturze, przejawiający się w tożsamych znakach, motywach i sformułowaniach (według definicji literackiej).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) archetyp, motyw, wątek
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|gr|τόπος. (= miejsce)
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) topos
źródła.
== topos (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|ˈtɒpɒs.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) liter. topos
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) archetyp, motyw, wątek
Wiktionary
odmiana w obrębie gatunku bakterii lub wirusa, wyłoniona przy pomocy metod topologicznych, wykazujących różnice w budowie antygenowej
SJP.pl
1. potocznie: najlepszy, najpopularniejszy;
2. w żeglarstwie: związany z wierzchołkiem masztu lub innego pionowo ustawionego drzewca, np. lampa topowa
SJP.pl
[czytaj: toper] rodzaj dekoracji tortu, w postaci zatkniętego napisu, rysunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) element reklamowy umieszczany nad regałem sklepowym, stoiskiem lub inną reklamą (ekspozytorem)
(1.2) cuk. ozdobny element z masy cukrowej umieszczany na szczycie tortu
Wiktionary
rzecz. top m.
przym. topowy
Wiktionary
Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, organizacja zrzeszająca ochotników, założona w roku 1909 celem niesienia pomocy osobom ulegającym wypadkom na terenie Tatr
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego
(1.1) = Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe;
Wiktionary
(1.1) Ratownicy TOPR dotarli w nocy do turysty, który wczoraj wieczorem spadł z progu skalnego w Buczynkowej Dolince.
Wiktionary
IPA: tɔpr̥, AS: topr̦
Wiktionary
rzecz. toprowiec m., toprówka ż.
przym. toprowski
Wiktionary
członek TOPR-u (Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego); toprowiec
SJP.pl
członek TOPR-u (Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego); TOPR-owiec
SJP.pl
→ TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe); TOPR-owski
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z TOPR-em, dotyczący TOPR-u
Wiktionary
rzecz. TOPR m.
skr. TOPR
Wiktionary
górny, skośny żagiel rozpinany między gaflem a górną częścią masztu statku żaglowego; topżagiel
SJP.pl
Wikipedia
zagranie piłki tenisowej z rotacją postępującą
SJP.pl
Top spin – rodzaj zagrania w niektórych sportach, używających piłki (tenis stołowy, tenis ziemny, golf, futbol), nadającym piłce górną (postępującą) rotację, dzięki czemu jej tor lotu jest bardziej zakrzywiony w dół niż w przypadku piłki bezrotacyjnej. Przeważnie jest zagraniem ofensywnym, nadającym piłce dużą szybkość. Istnieje kilka rodzajów topspinów:
Wikipedia
w żeglarstwie: stalowa lina biegnąca od wierzchołka masztu do dziobu
SJP.pl
stalowa lina na statku zaczepiona u topu masztu, podtrzymująca maszt z boków zebezpieczając przed wygięciem lub złamaniem
SJP.pl
Wikipedia
górny, skośny żagiel rozpinany między gaflem a górną częścią masztu statku żaglowego; topsel
SJP.pl
1. dwa równoległe ciągi szyn umożliwiające jazdę pociągom itp.;
2.
a) trasa, po której porusza się ciało fizyczne;
b) droga zakreślana przez ciało poruszające się w przestrzeni; trajektoria;
3. kierunek, w jakim coś się rozwija;
4. sport: trasa odpowiednia dla danej dyscypliny;
5. promieniotwórczy pierwiastek chemiczny o symbolu Th i liczbie atomowej 90
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Th i liczbie atomowej 90;
(1.2) trasa ruchu;
(1.3) konstrukcja naziemna na stacji kolejowej, zbudowana z szyn, podkładów itp., umieszczona przy peronie, przeznaczona do ruchu pociągów oraz ich zatrzymywania się;
(1.4) sport. wydzielona część bieżni, basenu itp. przeznaczona dla jednego zawodnika
(1.5) sport. konstrukcja, budowla przeznaczona do rozgrywania określonych zawodów; wydzielona część terenu używana do zawodów
(1.6) geol. samotna skała, skalica;
(1.7) zob. tory.
(1.8) fiz. dawna jednostka pomiaru ciśnienia;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jakie właściwości chemiczne ma tor?
(1.2) Znane planetaanety mają tory eliptyczne.
(1.3) Pociąg do Wiednia odjeżdża z toru trzeciego.
(1.4) Pływacy najbardziej lubią pływać na środkowych torach.
(1.5) Michael Schumacher nie ukończył wyścigu na torze w Monako.
Wiktionary
IPA: tɔr, AS: tor
Wiktionary
(1.1)
rzecz. toryt m., toranit m.
(1.2-5)
rzecz. tory nmos., torowisko n., torowanie n., utorowanie n., podtorze n., torownica ż.
czas. torować ndk., utorować dk.
przym. torowy, przytorowy
Wiktionary
(1.1) symbol. Th
(1.2) trasa, droga, trajektoria
Wiktionary
egzemplarz lub zwój z tekstem Tory
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rel. święta księga judaizmu składająca się z pięciu ksiąg;
(1.2) rel. szerzej: cały Stary Testament
(1.3) rel. całość nauk, które Bóg przekazał Mojżeszowi na górze Synaj
Wiktionary
Tora (również jid. Tojre, hebr. תורה – wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo) – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg, Pentateuch), najważniejszy tekst objawiony judaizmu. Głównym tematem Tory jest Przymierze pomiędzy Bogiem a narodem Izraela za pośrednictwem Mojżesza zawarte podczas wędrówki z niewoli egipskiej do Ziemi Obiecanej. Opis kształtowania się narodu i kultu za czasów Mojżesza poprzedzony jest znajdującymi się w Księdze Rodzaju opowieściami o prapoczątkach ludzkości (od Stworzenia do Potopu i Wieży Babel) oraz pradziejach Izraela (dzieje Patriarchów: Abrahama, Izaaka oraz Jakuba i jego synów).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) Tora pisana • Tora ustna
synonimy.
(1.1) Pięcioksiąg, Pentateuch, księgi Mojżesza
(1.2) Stary Testament
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. dintojra ż.
frazeologia.
etymologia.
(1.1-3) etym|hebr|תורה. (tōrā) → nauka, prawo, proces według prawa (mojżeszowego)
uwagi.
tłumaczenia.
* afrykanerski: (1.1) Tora, Torah
* albański: (1.1) Tora
* angielski: (1.1) Torah
* arabski: (1.1) التوراة ż.
* azerski: (1.1) Tövrat, تؤورات
* baskijski: (1.1) Tora
* baszkirski: (1.1) Тәүрәт
* bawarski: (1.1) Tora ż.
* bośniacki: (1.1) Tora ż.
* bułgarski: (1.1) Тора ż.
* chorwacki: (1.1) Tora ż.
* czuwaski: (1.1) Тора
* dolnołużycki: (1.1) Tora ż.
* dolnoniemiecki: (1.1) Tora ż.
* farerski: (1.1) Tora
* fiński: (1.1) toora
* francuski: (1.1) Thora ż.
* górnołużycki: (1.1) Tora ż.
* gruziński: (1.1) თორა
* haitański: (1.1) Tora
* hebrajski: (1.1) תורה ż.
* hindi: (1.1) तोरा m., तौरात m.
* hiszpański: (1.1) Torá ż., Toráh ż.
* jakucki: (1.1) Тора
* jidysz: (1.1) תּורה ż.
* kazachski: (1.1) Таурат
* kirgiski: (1.1) Тоорат
* krymskotatarski: (1.1) Tevrat
* litewski: (1.1) Tora ż.
* luksemburski: (1.1) Tora ż.
* łaciński: (1.1) Tora ż.
* łotewski: (1.1) Tora ż.
* maltański: (1.1) Tora
* mongolski: (1.1) Тора
* niemiecki: (1.1) Tora ż., Thora ż., Torah ż.
* norweski (bokmål): (1.1) Tora
* nowogrecki: (1.1) Τορά ż.
* perski: (1.1) تورات
* rosyjski: (1.1) Тора ż.
* rumuński: (1.1) Tora
* slovio: (1.1) Tora, Тора
* słoweński: (1.1) Tora
* tagalski: (1.1) Tora
* tatarski: (1.1) Тәүрат
* turecki: (1.1) Tevrat
* turkmeński: (1.1) Tora
* ujgurski: (1.1) تەۋرات
* ukraiński: (1.1) Тора ż.
* uzbecki: (1.1) Tavrot
* węgierski: (1.1) Tóra
* żmudzki: (1.1) Tora
źródła.
== Tora (język afrykanerski.) ==
thumb|Tora (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) rel. Tora
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtɔra, AS: tora
Wiktionary
rzecz. dintojra ż.
Wiktionary
(1.1) Pięcioksiąg, Pentateuch, księgi Mojżesza
(1.2) Stary Testament
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z klatką piersiową
Wiktionary
IPA: tɔˈrakɔ, AS: torako
Wiktionary
nakłucie jamy opłucnej
SJP.pl
Torakocenteza – nakłucie jamy opłucnowej wykonywane w celach diagnostycznych (pobranie płynu do badań) bądź leczniczych (doopłucnowe podanie leków).
Wykonywane jest w przypadku obecności płynu w jamie opłucnej.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie torakochirurgii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się operacjami klatki piersiowej;
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka - specjalistka w zakresie torakochirurgii
Wiktionary
Torakochirurgia, chirurgia klatki piersiowej – dziedzina chirurgii zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób, wad wrodzonych oraz urazów narządów klatki piersiowej, z wyłączeniem serca. Leczenie torakochirurgiczne dotyczy chorób klatki piersiowej, w szczególności chorób nowotworowych, chorób łagodnych oraz chorób infekcyjnych płuc, śródpiersia, przełyku, przepony i ściany klatki piersiowej.
Wikipedia
IPA: ˌtɔrakɔˈxʲirurk, AS: torakoχʹirurk
Wiktionary
rzecz. torakochirurgia ż.
przym. torakochirurgiczny
przysł. torakochirurgicznie
Wiktionary
chirurgia klatki piersiowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chirurgia klatki piersiowej
Wiktionary
Torakochirurgia, chirurgia klatki piersiowej – dziedzina chirurgii zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób, wad wrodzonych oraz urazów narządów klatki piersiowej, z wyłączeniem serca. Leczenie torakochirurgiczne dotyczy chorób klatki piersiowej, w szczególności chorób nowotworowych, chorób łagodnych oraz chorób infekcyjnych płuc, śródpiersia, przełyku, przepony i ściany klatki piersiowej.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. torakochirurg mos.
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|torako-|chirurgia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cardiothoracic surgery
* niemiecki: (1.1) Thoraxchirurgie ż.
* słowacki: (1.1) torakochirurgia ż.
źródła.
== torakochirurgia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. torakochirurgia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. torakochirurg mos.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. torakochirurg mos.
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|torako-|chirurgia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) cardiothoracic surgery
* niemiecki: (1.1) Thoraxchirurgie ż.
* słowacki: (1.1) torakochirurgia ż.
źródła.
== torakochirurgia (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. torakochirurgia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
niewielki przyrząd optyczny umożliwiający dokładne obejrzenie wnętrza klatki piersiowej i wykonywanie w niej zabiegów; wziernik opłucnowy
SJP.pl
zabieg polegający na wprowadzeniu endoskopu do klatki piersiowej
SJP.pl
Wideotorakoskopia (ang. video-assisted thoracic surgery, VATS) – technika operacyjna lub inwazyjna technika diagnostyczna, polegająca na wprowadzeniu do jamy opłucnowej endoskopu umożliwiającego obejrzenie wnętrza klatki piersiowej, zaopatrzonego w źródło światła i podłączonego do kamery wideo przekazującej obraz na monitor ekranowy, wprowadzanego przez ścianę klatki piersiowej przy użyciu trokara, wraz z ewentualnym zabiegiem operacyjnym lub biopsją.
Wikipedia
chirurgiczne otwarcie klatki piersiowej w celu przeprowadzenia diagnostyki lub wykonania zabiegu
SJP.pl
Torakotomia – procedura chirurgiczna, polegająca na otwarciu ściany klatki piersiowej, umożliwiająca dostęp do narządów zlokalizowanych wewnątrz klatki piersiowej, czyli płuc, serca, przełyku, tchawicy, przepony.
W zależności od miejsca, które ma być operowane, otwarcie klatki piersiowej wykonywane jest w różnych miejscach. Rozróżnia się:
Wikipedia
rodzaj bramy w indyjskiej architekturze sakralnej
SJP.pl
W architekturze buddyzmu torana to brama o konstrukcji słupowo-belkowej, jedna z czterech prowadzących do stupy.
Wikipedia
przymiotnik od: torana
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
pracownik zajmujący się układaniem i naprawą torów kolejowych
SJP.pl
1. opakowanie różnych drobnych rzeczy; jego zawartość;
2. worek lub walizeczka do przenoszenia przedmiotów;
3. potocznie: nadmiernie rozciągnięta część stroju;
4. potocznie: zwisająca skóra;
5. fałd skórny u samic niektórych ssaków pełniący rolę kieszeni dla młodych osobników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opakowanie wykonane ze skóry lub tworzywa sztucznego, używane do przechowywania lub transportu przedmiotów, często wyposażone w uchwyty lub paski
(1.2) zool. u samic niektórych ssaków fałd skórny w formie kieszeni, w którym przebywają i rozwijają się małe
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Mam nową torbę, którą dostałem na urodziny.
(1.1) Na uczelni zawsze noszę laptopa w torbie.
(1.1) Urwała mi się rączka od mojej ulubionej skórzanej torby.
(1.1) Torba była za ciężka dla rachitycznego lokaja.
Wiktionary
IPA: ˈtɔrba, AS: torba
Wiktionary
rzecz. torbacz mzw., torbacze nmos.
:: zdrobn. torebka ż., torebeczka ż.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|tasia, tasza.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
lądowy ssak niższy rozwijający się w torbie na brzuchu matki; workowiec, torbowiec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. przedstawiciel ssaków, u których w wyniku ewolucji wykształciła się torba lęgowa
Wiktionary
Torbacze, workowce (Marsupialia) – infragromada lądowych ssaków z podgromady żyworodnych (Theria), do których zalicza się około 330 gatunków o różnorodnym wyglądzie i trybie życia, a także różnych preferencjach pokarmowych, zarówno drapieżnych, jak owadożernych, roślinożernych i wszystkożernych. Torbacze są drugą, obok łożyskowców (Placentalia), linią ewolucyjną ssaków (Mammalia). W zapisie kopalnym obecne są od okresu kredy, największe kopalne gatunki osiągały rozmiary nosorożca. Obecnie z niektórych gatunków pozyskuje się futra i mięso.
Wikipedia
(1.1) Podstawową cechą odróżniającą torbacze od ssaków łożyskowych jest sposób rozrodu i rozwoju zarodka.
Wiktionary
rzecz. torebka ż., torba ż., torbacze lm nm.
Wiktionary
nadrząd ssaków niższych, obejmujący około 330 gatunków, w tym kangury i dydelfy; workowce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Marsupialia|Illiger|ref=tak., nadrząd ssaków z podgromady żyworodnych;
Wiktionary
Torbacze, workowce (Marsupialia) – infragromada lądowych ssaków z podgromady żyworodnych (Theria), do których zalicza się około 330 gatunków o różnorodnym wyglądzie i trybie życia, a także różnych preferencjach pokarmowych, zarówno drapieżnych, jak owadożernych, roślinożernych i wszystkożernych. Torbacze są drugą, obok łożyskowców (Placentalia), linią ewolucyjną ssaków (Mammalia). W zapisie kopalnym obecne są od okresu kredy, największe kopalne gatunki osiągały rozmiary nosorożca. Obecnie z niektórych gatunków pozyskuje się futra i mięso.
Wikipedia
(1.1) Współcześnie żyjące torbacze występują głównie w krainie australijskiej.
Wiktionary
IPA: tɔrˈbat͡ʃɛ
Wiktionary
rzecz. torba ż., torbacz mzw.
Wiktionary
(1.1) war. workowce
Wiktionary
łupek bitumiczny, który przy suchej destylacji dostarcza znaczne ilości oleju skalnego
SJP.pl
dawniej zdrobnienie od: torebka
SJP.pl
minerał, uwodniony uranylofosforan miedzi, odznaczający się doskonałą łupliwością
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. zielony promieniotwórczy minerał z grupy fosforanów; uwodniony fosforan uranylu i miedzi;
Wiktionary
Torbernit (chalkolit) – minerał z gromady fosforanów, a dokładniej fosforanów uranylu; łyszczyk uranowy. Jest to uwodniony fosforan uranylu i miedzi. Nazwa nadana na cześć szwedzkiego chemika i mineraloga Torberna Olafa Bergmana (1735–1784).
Wikipedia
IPA: tɔrˈbɛrʲɲit, AS: torberʹńit
Wiktionary
mający kształt torby
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
patologiczny, woreczkowaty guz wypełniony najczęściej płynem, rzadziej - galaretowatą substancją, znajdujący się w narządach wewnętrznych organizmu; cysta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. patologiczna przestrzeń w ciele wypełniona płynem, stanowiąca miękki guz w kształcie błoniastego woreczka;
Wiktionary
Torbiel, cysta (łac. cystis) − patologiczna przestrzeń w obrębie organizmu, składająca się z jednej lub większej liczby komór wypełnionych płynem albo treścią galaretowatą. Wyróżnia się:
Wikipedia
(1.1) Duże torbiele mogą uciskać zdrowy miąższ wątroby, powodując okoliczny jego zanik i niekiedy kompensacyjny przerost.
Wiktionary
rzecz. torebka ż., torbielowatość ż.
przym. torbielowy
Wiktionary
(1.1) cysta
Wiktionary
przypominający wyglądem torbiel, mający cechy torbieli; torbielowy
SJP.pl
przypominający wyglądem torbiel, mający cechy torbieli; torbielowaty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z torbielą, dotyczący torbieli
Wiktionary
rzecz. torbiel ż.
Wiktionary
zgrubienie od: torba
SJP.pl
lądowy ssak niższy rozwijający się w torbie na brzuchu matki; workowiec, torbacz
SJP.pl
osoba ręcznie wyrabiająca cygara
SJP.pl
Torcedor (z hiszp. Torcer tzn. skręcać) – osoba lub wykwalifikowany pracownik fabryki cygar, która całkowicie ręcznie wyrabia cygara: począwszy od ułożenia wkładki (tripa) z całych liści tytoniowych, poprzez zwinięcie w zawijacz (capote) i założenie liścia okrywowego (capa).
Wikipedia
[czytaj: torczello] wyspa na Lagunie Weneckiej
SJP.pl
Torcello – wyspa położona na północny wschód od historycznego centrum Wenecji w Północnych Włoszech, sąsiaduje od południa z Burano i Mazzorbo.
Wyspa jest jednym z najstarszych ośrodków Laguny Weneckiej. Znaczenie jej spadło wraz z rozwojem sąsiedniej Wenecji oraz zmianami ambientalnymi. Obecnie na wyspie mieszka 18 osób. Ze względu na dziedzictwo archeologiczne, jakie się na niej znajduje, wciąż odwiedzają ją turyści.
Wikipedia
zdrobnienie od: tort
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: tort
(1.2) mały tort
(1.3) porcja ciasta tortowego
Wiktionary
(1.2) Proszę zapakować ten czekoladowy torcik za 40 złotych.
Wiktionary
IPA: ˈtɔrʲt͡ɕik, AS: torʹćik
Wiktionary
rzecz. tort mrz., tortownica ż.
przym. tortowy
Wiktionary
torreador, torrero, torero;
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. każdy uczestnik korridy (pikador, matador, banderillero lub kapeador);
Wiktionary
Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.
Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.
Wikipedia
(1.1) Za występ toreadora nagrodzono oboma uszami byka[…].
Wiktionary
IPA: ˌtɔrɛˈadɔr, AS: toreador
Wiktionary
przym. toreadorski
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. toreadorski
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
inna pisownia: torreador
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) torero, toreador, bullfighter
* białoruski: (1.1) тарэадор m.
* bułgarski: (1.1) тореадор m., бикоборец m.
* esperanto: (1.1) toreadoro, toreisto, taŭristo
* hiszpański: (1.1) torero m., toreador m.
źródła.
== toreador (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Neøn-toreador.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) toreador
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) bullfighter
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z toreadorem, dotyczący toreadora
Wiktionary
rzecz. toreador mos.
Wiktionary
zdrobnienie od: torebka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: torebka
Wiktionary
IPA: ˌtɔrɛˈbɛt͡ʃka, AS: torebečka
Wiktionary
rzecz. torba ż., torebka ż.
przym. torebkowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: torba
(1.2) mała torba
(1.3) zawartość torebki (1.2)
(1.4) mniejsza torba do przechowywania osobistych drobiazgów wykonana z wytrzymałych materiałów noszona najczęściej przez kobiety na ramieniu lub w dłoni
(1.5) bot. pękający owoc suchy podzielony w środku na komory
(1.6) biol. anat. osłona występująca na powierzchni pęcherzyka jajnikowego złożona z komórek fibroblastycznych
(1.7) anat. zob. torebka stawowa.
(1.8) zob. torebka włosowa.
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) W sklepach nie będzie darmowych torebek foliowych – zapowiada „Gazeta Prawna”.
(1.5) Przykładem rośliny posiadającej torebki jest mak (…).
(1.7) Ogólny kształt torebki stawowej można porównać do cylindra „wtłoczonego” do środka jamy stawu od strony tylnej.
Wiktionary
IPA: tɔˈrɛpka, AS: torepka
Wiktionary
rzecz. torba ż., torbacz m.; torebeczka ż., torbiel ż., otorbianie n., otorbienie n.
czas. otorbiać ndk., otorbić dk.
przym. torebkowy, torbiasty, torbelowy
Wiktionary
(1.1) torebeczka
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk|taszka.
Wiktionary
maszyna do wyrobu toreb
SJP.pl
przymiotnik od: torebka
SJP.pl
przypominający kształtem torebkę, podobny do torebki
SJP.pl
toreador, torreador, torrero; rzadko:
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador
SJP.pl
Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.
Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.
Wikipedia
artysta wyrabiający ozdobne przedmioty metalowe przy użyciu technik trybowania, cyzelowania i puncowania
SJP.pl
Toreutyka, metaloplastyka – sztuka artystycznej obróbki metalu (brązu, srebra, złota), głównie na zimno, przy użyciu techniki repusowania, puncowania, cyzelowania, grawerowania itp.
Od starożytności stosowano ją do dekorowania m.in. posągów, broni, naczyń, biżuterii. W starożytnej Grecji wytworami toreutów były przedmioty użytkowe, np. luksusowe zastawy stołowe, zwierciadła, ozdoby mebli, ale także statuetki i złote części posągów chryzelefantynowych. W IV wieku p.n.e. do najważniejszych ośrodków toreutyki należały Korynt (znany z jakości zwierciadeł), Ateny, Chalkis i Tarent. Rozkwit tej sztuki, zwłaszcza produkcja wyrobów z metali szlachetnych, nastąpił w okresie hellenistycznym (m.in. w Aleksandrii).
Wikipedia
skała osadowa powstała z obumarłej roślinności bagiennej, używana m.in. jako nawóz i materiał opałowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. roln. organiczny materiał osadowy o kolorze od brunatnego po czarny, wykorzystywany m.in. do użyźniania gleb lub pozyskiwania paliw stałych;
(1.2) roln. ogrod. ziemia pozyskana z wyrobiska torfowego
(1.3) hand. roln. ogrod. ziemia pozyskana z wyrobiska torfowego lub wzbogacona o torf (1.1)
Wiktionary
Torf – skała osadowa powstała w wyniku zachodzących w szczególnych warunkach przemian obumarłych szczątków roślinnych.
Torf jest tworem będącym efektem niepełnego rozkładu szczątków roślinnych, zachodzącego w warunkach długotrwałego lub stałego zabagnienia wierzchniej warstwy gleby. Składa się z nierozłożonych szczątków roślin oraz amorficznej masy humusu. Jest w różnym stopniu nasycony substancjami mineralnymi. Najczęściej jest to piasek, czasami wytrącone związki żelaza, rzadko związki fosforu.
Wikipedia
(1.1) Pod torfem zaś był szczery, czysty, złoty piasek, taki sam jak w diunach przymorskich, tylko oczywiście starszy od tych wydm o kilkadziesiąt czy kilkaset stuleci.
Wiktionary
IPA: tɔrf, AS: torf
Wiktionary
rzecz. torfowiec mrz., torfowisko n., torfiarnia ż.
przym. torfiasty, torfowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. torfowiec mrz., torfowisko n., torfiarnia ż.
przym. torfiasty, torfowy
frazeologia.
etymologia. etym|niem|Torf.
uwagi.
zoblistę|węgiel kamienny|węgiel brunatny|węgiel drzewny|węgiel lekarski|grafit.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) peat
* arabski: (1.1) خث m.
* baskijski: (1.1) zohikatz
* białoruski: (1.1) торф m.
* bułgarski: (1.1) торф m.
* chiński standardowy: (1.1) puprtrad|泥煤. (níméi)
* chorwacki: (1.1) treset m.
* czeski: (1.1) rašelina ż.
* duński: (1.1) tørv w.
* esperanto: (1.1) torfo
* estoński: (1.1) turvas
* fiński: (1.1) turve
* francuski: (1.1) tourbe ż.
* hebrajski: (1.1) כבול m. (kavul)
* hiszpański: (1.1) turba ż.
* indonezyjski: (1.1) gambut
* interlingua: (1.1) turfa
* japoński: (1.1) 泥炭 (でいたん, deitan)
* jidysz: (1.1) טאָרף m. (torf); (1.2) טאָרף m. (torf)
* kaszubski: (1.1) torf m.
* kataloński: (1.1) torba ż.
* koreański: (1.1) 토탄 (t’ot’an)
* litewski: (1.1) durpės ż. lm.
* łotewski: (1.1) kūdra ż.
* macedoński: (1.1) тресет m. (treset)
* niderlandzki: (1.1) turf m.
* niemiecki: (1.1) Torf m.
* norweski (bokmål): (1.1) torv m./ż.
* nowogrecki: (1.1) τύρφη ż.
* portugalski: (1.1) turfa ż.
* rosyjski: (1.1) торф m.
* rumuński: (1.1) turbă ż.
* serbski: (1.1) тресет (treset) m.
* słowacki: (1.1) rašelina ż.
* słoweński: (1.1) šota ż.
* szwedzki: (1.1) torv w.
* turecki: (1.1) turba
* ukraiński: (1.1) торф m.
* węgierski: (1.1) tőzeg
* wietnamski: (1.1) than bùn
* włoski: (1.1) torba ż.
źródła.
== torf (esperanto (morfem).) ==
wymowa.
znaczenia.
morfem|eo.
(1.1) torf
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
kopalnia torfu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kopalnia torfu
Wiktionary
(1.1) Stał tu wiatrak, była torfiarnia, funkcjonowały dwa sklepy kolonialne, pracowało dwóch kowali i dwóch stolarzy, działała straż pożarna.
Wiktionary
rzecz. torf m.
przym. torfiasty
Wiktionary
zawierający torf; obfity w torf
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) obfitujący w torf
Wiktionary
(1.1) Na czubku cypla, w torfiastym błocie, stoi kilka drewnianych domów, przypominających saraje.
Wiktionary
rzecz. torf mrz., torfowiec mrz., torfowisko n., torfiarnia ż.
przym. torfowy
Wiktionary
(1.1) war. torfowy
Wiktionary
zmieniać się w torf
SJP.pl
pracownik nadzorujący wydobycie torfu w torfiarni
SJP.pl
złoże torfu; obszar pokryty złożami torfu; torfowisko
SJP.pl
tworzący torf
SJP.pl
rodzina mchów z rzędu torfowców, rosnących w miejscach wilgotnych lub bagiennych, budujących (dzięki ogromnej zdolności chłonięcia wody) specyficzne formacje roślinne, tzw. torfowiska wysokie
SJP.pl
Torfowcowate (Sphagnaceae Dumort.) – rodzina mchów z rzędu torfowców (Sphagnales), należącego do klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niej ok. 350 gatunków z jedynego współczesnego rodzaju torfowiec (Sphagnum).
Wikipedia
1. mleczaj torfowcowy - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych;
2. ols torfowcowy - zespół leśny, w którym przeważa olsza czarna lub brzoza omszona;
3. żagnica torfowcowa - gatunek ważki
SJP.pl
gatunek mchu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Sphagnum|L.|ref=tak., roślina z klasy torfowców;
Wiktionary
Torfowiec (Sphagnum L.) – rodzaj mchów z klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niego ok. 380 gatunków. Są to rośliny szeroko rozpowszechnione na Ziemi, ale najbardziej zróżnicowane w wyższych szerokościach półkuli północnej. Tworzą charakterystyczne ekosystemy torfowiskowe. Odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu warunków wodnych, tworzeniu biomasy oraz siedlisk dla innych roślin i zwierząt.
Wikipedia
(1.1) Pseudopodium torfowca stanowi część gametofitu.
Wiktionary
rzecz. torf mrz., torfowisko n., torfowce nmos., torfowcowate nmos.
przym. torfowy, torfiasty
Wiktionary
teren pokryty złożami torfu; złoże torfu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) teren podmokły, porośnięty roślinami, które stopniowo przekształcają się w torf;
Wiktionary
Torfowisko – jeden z typów mokradeł, siedlisk na tyle uwodnionych, że występuje tam specyficzna roślinność i zachodzą procesy akumulacji osadów organicznych. Jest to teren stale podmokły, o podłożu trudno przepuszczalnym, pokryty zbiorowiskami roślin bagiennych i bagienno-łąkowych. Od innych siedlisk hydrogenicznych odróżnia się słabym natlenieniem.
Wikipedia
(1.1) […] poza wybrzeżnymi wydmami ciągnął się tam wąski pas torfowisk.
Wiktionary
IPA: ˌtɔrfɔˈvʲiskɔ, AS: torfovʹisko
Wiktionary
rzecz. torf m., torfowiec m.
czas. torfować, torfieć
przym. torfowiskowy, torfowy, torfiasty
Wiktionary
1. tworzący torf (organiczną skałę osadową), rosnący na torfie; torfowiskowy;
2. zrobiony z torfu, zawierający torf;
3. bagnica torfowa - gatunek rośliny z rodziny bagnicowatych; drążnica, błotnica sitowa
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do torfu, zrobiony z torfu, zawierający torf, tworzący złoże torfu
Wiktionary
IPA: tɔrˈfɔvɨ, AS: torfovy
Wiktionary
rzecz. torf m., torfowisko n., torfowiec m., torfienie n., torfiarz m.
przym. torfiasty, torfowiskowy
czas. torfieć ndk.
Wiktionary
(1.1) war. torfiasty
Wiktionary
specjalista dziedzinie nauki o torfie, torfowiskach i glebach torfowych
SJP.pl
związany z nauką o torfie, torfowiskach i glebach torfowych
SJP.pl
nauka o torfie, torfowiskach i glebach torfowych
SJP.pl
Torfoznawstwo – interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, zajmująca się torfowiskami, torfem i osadami potorfowymi, roślinnością torfowisk, stratygrafią i genezą złóż, ich hydrologią, procesami akumulacji i decesji oraz różnorodnymi sposobami wykorzystania torfu.
Wikipedia
minerał z domieszkami metali ziem rzadkich, o zmiennym składzie, stosowany do otrzymywania toru i jego związków
SJP.pl
brama nad drogą prowadzącą do świątyni sintoistycznej w Japonii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki
(1.1) archit. brama wskazująca drogę do japońskiej świątyni sintoistycznej lub podobnego obiektu kultu;
Wiktionary
Wikipedia
Turyn (wł. Torino) – miasto w północno-zachodnich Włoszech, przy ujściu rzeki Dora Riparia do rzeki Pad, na przedgórzu Alp Zachodnich. Jest stolicą regionu Piemont. Patronem miasta jest św. Jan Chrzciciel (jego święto obchodzone 24 czerwca).
Turyn jest najważniejszym po Mediolanie ośrodkiem gospodarczo-kulturalnym północnych Włoch.
Według danych na 2017 rok miasto zamieszkiwało 883 281 osób, 6785,6 os./km², aglomeracja liczy 2,2 mln mieszkańców.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bot. nazwa systematyczna|Prunus spinosa|L.|ref=tak. tarnina
Wiktionary
Torka – wieś w Słowenii, w gminie Železniki. W 2018 roku liczyła 2 mieszkańców.
Wikipedia
Katowicki Tor Łyżwiarski; Torkat
SJP.pl
Torkat – sztuczne lodowisko, które mieściło się przy ul. Bankowej w Katowicach. Było pierwszym sztucznym lodowiskiem w Polsce (a 12 w Europie). 29 sierpnia 1973 uległo całkowitemu zniszczeniu.
Torkat został zbudowany w czasie 4 miesięcy przez Pierwszą Brneńską Fabrykę Maszyn. Posiadał chłodzoną taflę, odkryte trybuny i budynek klubowo-techniczny w centrum jednej z trybun. Zarówno projektant obiektu (inż. Kolda) jak i urządzenia zamrażające pochodziły z Czechosłowacji. Wybudowanie Torkatu było warunkiem przyznania Polsce organizacji Mistrzostw Świata w hokeju na lodzie w 1931 r. jako zabezpieczenie, gdyby warunki pogodowe nie pozwoliły rozegrać turnieju na lodowisku naturalnym w Krynicy.
Wikipedia
masa betonowa natryskiwana na powierzchnię konstrukcji budowlanej
SJP.pl
Torkret, torkretowanie – technika dynamicznego nakładania zaprawy lub betonu, polegająca na wtryskiwaniu lub „wstrzeliwaniu” w miejsce wbudowania. Nazwą tą określa się też wynik działania, czyli beton natryskowy. Metodę stosuje się przeważnie przy pracach naprawczych i renowacyjnych.
Wikipedia
maszyna do torkretowania
SJP.pl
Zaprawa – mieszanina wody i spoiwa z drobnym kruszywem lub innym wypełnieniem mająca na celu wiązanie, czyli przejście ze stanu płynnego, plastycznego w stan stały.
Zaprawy w budownictwie używane są przede wszystkim do:
Wikipedia
natryskiwać pod ciśnieniem warstwę masy betonowej lub cementowej na powierzchnię konstrukcji budowlanej
SJP.pl
okrągły, sztywny, zdobiony naszyjnik noszony w starożytności m.in. przez Celtów, Scytów i Persów; torques
SJP.pl
Torkwes (łac. torquēs, gr. στρεπτός) – w kulturach starożytnych kolisty, sztywny (nieelastyczny), otwarty naszyjnik bądź obręcz na szyję o pogrubionych zdobnych zakończeniach.
Najczęściej skręcany (tordowany) z metalowej wstęgi lub drutu (czasem odlewany), przeważnie wykonywany z brązu lub złota, rzadziej ze srebra, niekiedy żelazny. W epoce żelaza (1000 p.n.e.–300 n.e.) torkwesy nosili m.in. europejscy Celtowie, azjatyccy Scytowie i Persowie.
Wikipedia
tkanina mająca osnowę z włókien ciągłych poliestrowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Hiszpanii, mająca źródło w pasmo górskim Gredos, w prowincji Ávila, uchodząca do rzeki Duero;
Wiktionary
Tormes – rzeka w Hiszpanii, mająca źródło w Prado Tormejón, w paśmie górskim Gredos, w Prowincji Ávila uchodząca do rzeki Duero. Okresowemu wysychaniu podczas lata, zapopiega zbudowana w 1960 r. zapora Santa Teresa o pojemności 496 mln m³.
Wikipedia
cyklon, trąba powietrzna towarzysząca burzy, występująca najczęściej nad Zatoką Meksykańską i na Kubie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) meteorol. trąba powietrzna;
Wiktionary
Tornado (z hiszp. tornar – kręcić się), trąba powietrzna – gwałtownie wirująca kolumna powietrza, będąca jednocześnie w kontakcie z powierzchnią ziemi i podstawą cumulonimbusa. Tornada osiągają różne rozmiary. Zwykle przyjmują postać widzialnego leja kondensacyjnego, węższym końcem dotykającego ziemi. Dolna część leja jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu. Widoczna część zawirowania poniżej podstawy chmury burzowej stanowi ok. 10% całego procesu, który wówczas zachodzi.
Wikipedia
(1.1) Tornada są bardzo niebezpieczne.
Wiktionary
IPA: tɔrˈnadɔ, AS: tornado
Wiktionary
(1.1) trąba powietrzna
Wiktionary
wolno pływająca larwa występująca u niektórych zwierząt morskich z gromady jelitodysznych, mająca dwa wieńce długich rzęsek, po jednym wokół otworu gębowego i odbytowego, a na przednim biegunie ciała zgrubienie ektodermy, tzw. płytkę ciemieniową, zaopatrzoną w pęczek rzęsek i parę oczek, które wraz z wiekiem zanikają
SJP.pl
torba do przyborów szkolnych; plecak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. czworokątna sztywna torba noszona na plecyecach;
(1.2) eduk. rodzaj usztywnianego plecaka noszonego przez uczniów klas młodszych
Wiktionary
Tornister – rodzaj usztywnionego plecaka, dawniej popularnie stosowanego w wojsku. Użytkowany również w charakterze cywilnym przez uczniów i studentów do przenoszenia książek.
Wikipedia
(1.1) Pamiętasz te długie marsze na spiekocie, kiedy nieraz piliśmy wodę z kałuży; albo ten pochód przez bagno, w którym zamoczyliśmy ładunki; albo te noclegi w lasach i na polach, kiedy jeden drugiemu spychał głowę z tornistra i ukradkiem ściągał płaszcz służący za wspólną kołdrę?
(1.2) Radek zgarnął swe książki i kajety do tornistra, zarzucił go na plecy i wyszedł, złożywszy ukłon gospodarzowi klasy, jakby się oddalał na pauzę.
Wiktionary
IPA: tɔrʲˈɲistɛr, AS: torʹńister
Wiktionary
(1.1-2) plecak
Wiktionary
przymiotnik od: tornister
SJP.pl
najstarsza bałkańska rasa psów; bośniacko-chorwacki pies pasterski
SJP.pl
Tornjak (owczarek bośniacki, owczarek bośniacko, chorwacki) – rasa psa należąca do grupy molosów typu górskiego. Tornjaki to stróżujące psy pasterskie pochodzące z Chorwacji oraz Bośni i Hercegowiny. Pierwsze udokumentowane wzmianki o tej rasie pochodzą z XI i XIV wieku. Początkowo rasa ta była zarejestrowana pod nazwą Kanis Montanus, ale ostatecznie przyjęła się nazwa „tornjak” pochodząca od słowa „tor” oznaczającego zagrodę dla owiec.
Wikipedia
1. bryła geometryczna w kształcie pierścienia powstająca przez obrót figury geometrycznej dookoła osi leżącej poza tą figurą;
2. potocznie: transformator toroidalny (transformator o toroidalnym kształcie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. bryła w kształcie pierścienia, powstała poprzez obrót dowolnej figury wokół osi leżącej poza tą figurą;
Wiktionary
Toroid – bryła geometryczna w kształcie pierścienia. Powstaje poprzez obrót dowolnej figury geometrycznej (prostokąta, okręgu, trójkąta) dookoła osi leżącej poza tą figurą. Zarówno oś jak i obracana figura geometryczna muszą leżeć w tej samej płaszczyźnie.
Jeśli obracaną figurą jest okrąg, wówczas powstała bryła nosi nazwę torusa.
Podczas obrotu oś może ulegać zmianie co może spowodować utworzenie wielokrotnego toroidu.
Wikipedia
przym. toroidalny
Wiktionary
mający kształt toroidu (bryły)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) geom. mający kształt toroidu
Wiktionary
rzecz. toroid mrz.
Wiktionary
miernik ciśnienia wyskalowany w torach (dawna jednostka ciśnienia)
SJP.pl
pracownik nadzorujący pracowników torowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kolej. pracownik kolei nadzorujący stan techniczny torów
(1.2) osoba przygotowująca tor żużlowy do zawodów
Wiktionary
Toromistrz – pracownik kolei czuwający nad technicznym stanem rozjazdów oraz torów kolejowych w określonym rejonie.
Wikipedia
rzecz. torowisko n.
Wiktionary
naturalny izotop radonu, dawniej zwany emanacją torową
SJP.pl
Le Toron – średniowieczny zamek położony w Tibninie, w południowym Libanie. Twierdza stoi na wzgórzu w centrum miasta, a jego nazwa pochodzi od starofrancuskiego określenia oznaczającego „wysokie miejsce”.
Wikipedia
miasto w Kanadzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. największe miasto Kanady, stolica prowincji Ontario;
Wiktionary
Toronto – największe miasto w Kanadzie i stolica prowincji Ontario. Położone w południowej części Ontario, na północno-zachodnim brzegu jeziora Ontario. Miasto pełni funkcję ekonomicznej i kulturalnej stolicy Kanady. W samym Toronto mieszka 2 794 356 osób (2021), a w aglomeracji miejskiej Toronto (Greater Toronto Area – GTA) 6 202 225 ludzi (2021).
Wikipedia
(1.1) Kiedy ostatnio się spotkaliśmy, miał bazę w Toronto.
(1.1) W 1858 roku na zachodnich obrzeżach Toronto powstała wiktoriańska gotycka rezydencja zbudowana przez Sir Kazimierza Gzowskiego.
Wiktionary
IPA: tɔˈrɔ̃ntɔ, AS: torõnto
Wiktionary
przym. torontoński
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Toronto, dotyczący Toronto
Wiktionary
rzecz. Toronto n.
Wiktionary
mieszkaniec Toronto
SJP.pl
mieszkanka Toronto
SJP.pl
nagromadzona kra lodowa, spiętrzona przez wiatr i prądy morskie, osiągająca grubość do kilkunastu metrów; lód spiętrzony
SJP.pl
SM Tb 83 F – austro-węgierski torpedowiec z okresu I wojny światowej, typu Tb 82 F. Od 1920 roku do lat 50. służył w marynarce Rumunii pod nazwą Smeul, w latach 1944-1945 służył w marynarce ZSRR jako Toros.
Wikipedia
usuwać przeszkody, robić przejscie, przejazd
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. utorować)
(1.1) umożliwiać przejście lub przejazd poprzez usuwanie przeszkód
(1.2) umożliwiać osiągnięcie wyznaczonego celu
(1.3) przyczyniać się do rozwoju lub zaistnienia czegoś
Wiktionary
(1.1) Lodołamacze torują przejścia na kole podbiegunowym.
(1.2) Drogę do urzędu torował mu wuj zatrudniony w ministerstwie.
(1.3) Postęp w liturgii torowały również synody lokalne.
Wiktionary
rzecz. torowisko n., tor mrz., torowanie n., tory lm nm.
czas. utorować dk.
przym. torowy
Wiktionary
1. motocyklista biorący udział w wyścigach na torze;
2. robotnik pracujący przy układaniu torów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. kolarz lub motocyklista, który ściga się na torze
(1.2) środ. robotnik układający tory
Wiktionary
rzecz. tor, torowisko
przym. torowy
Wiktionary
(1.1) kolarz torowy
Wiktionary
1. nasyp z ułożonymi torami kolejowymi;
2. miejsce, gdzie przebiegają tory kolejowe lub tramwajowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) miejsce, w którym znajdują się tory
Wiktionary
Torowisko – górna powierzchnia podtorza kolejowego.
Torowisko powinno być przystosowane do:
Wikipedia
IPA: ˌtɔrɔˈvʲiskɔ, AS: torovʹisko
Wiktionary
rzecz. tor m., torowanie n., utorowanie n., toromistrz m., tory nmos., torowiec mos.
czas. torować, utorować
przym. torowy
przysł. torowo
Wiktionary
przymiotnik od: tor
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z torem (torowiskiem), dotyczący toru (torowiska)
(1.2) związany z pierwiastkiem torem, dotyczący tego pierwiastka
(1.3) związany z siecią Tor, dotyczący tej sieci
Wiktionary
(1.1)
rzecz. tor m., torowisko n., torowanie n., utorowanie n., podtorze n., torownica ż.
czas. torować ndk., utorować dk.
przym. przytorowy
(1.2)
rzecz. tor m., toryt m., toranit m.
(1.3)
rzecz. Tor m.
Wiktionary
1. hamulec rowerowy umieszczony w tylnej piaście;
2. typ nadwozia samochodu osobowego o opływowym, wydłużonym kształcie;
3. samochód o takim nadwoziu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. mar. podwodny pocisk z autonomicznym napędem stosowany zazwyczaj do rażenia podwodnej części kadłuba okrętu;
Wiktionary
Torpeda – dysponujący najczęściej własnym układem napędowym pocisk podwodny, samodzielny system broni podwodnej służącej do niszczenia jednostek pływających przeciwnika przez uszkadzanie ich poniżej poziomu linii wodnej. Służyły pierwotnie do zwalczania okrętów nawodnych, a od połowy XX wieku także zanurzonych okrętów podwodnych. Wystrzeliwane z wyrzutni torpedowych stanowią uzbrojenie okrętów podwodnych i nawodnych, są zrzucane z samolotów i śmigłowców, a także mogą stanowić ładunek bojowy rakiet (rakietotorpedy) lub min (minotorpedy). Były także wystrzeliwane z wyrzutni brzegowych.
Wikipedia
(1.1) Okręt podwodny namierzył pancernik i odpalił w jego kierunku serię torped.
Wiktionary
IPA: tɔrˈpɛda, AS: torpeda
Wiktionary
rzecz. torpedowiec m., torpedzista m., torpedowanie n., storpedowanie n.
czas. torpedować ndk., storpedować dk.
przym. torpedowy
Wiktionary
1. hamulec rowerowy umieszczony w tylnej piaście;
2. typ nadwozia samochodu osobowego o opływowym, wydłużonym kształcie;
3. samochód o takim nadwoziu
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. storpedować)
(1.1) wojsk. mar. niszczyć, zatapiać okręt torpedą
(1.2) przen. utrudniać, uniemożliwiać wykonanie czegoś
Wiktionary
rzecz. torpeda ż., torpedowiec m., torpedzista m., torpedowanie n., storpedowanie n.
czas. storpedować dk.
przym. torpedowy
Wiktionary
(1.2) szachować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wojsk. mar. strzelanie do jakiegoś celu torpedą
(1.2) przen. utrudnianie, uniemożliwianie wykonania czegoś
Wiktionary
rzecz. storpedowanie n., torpeda ż., torpedowiec m., torpedzista m.
czas. torpedować ndk., storpedować dk.
przym. torpedowy
Wiktionary
o rybie: mający ciało bardziej wydłużone, lekko bocznie spłaszczone
SJP.pl
Torpedowiec – klasa niewielkich lub średniej wielkości okrętów, przeznaczonych głównie do wykonywania ataków torpedowych na okręty nieprzyjaciela. Powstała pod koniec XIX wieku, kiedy to przypadł też szczyt popularności torpedowców. Zastąpione następnie przez inne klasy okrętów, były budowane i używane w mniejszych ilościach do okresu II wojny światowej.
Wikipedia
rodzaj ptaków z podrodziny kaczek
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z torpedą, dotyczący torpedy
Wiktionary
rzecz. torpeda ż., storpedowanie n., torpedowanie n.
czas. torpedować
Wiktionary
osoba obsługująca wyrzutnie torpedowe
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
krótki stan kontrolowanego obniżenia temperatury ciała przez zwierzęta stałocieplne
SJP.pl
Odrętwienie dobowe (torpor) – stan kontrolowanego obniżenia metabolizmu ciała przez zwierzęta stałocieplne. Wraz z obniżeniem tempa metabolizmu ciała, spada temperatura, spowalniana jest praca serca oraz większość innych czynności fizjologicznych. Mianem torporu określa się zazwyczaj krótkotrwałe okresy obniżenia temperatury ciała, trwające do kilku godzin
Wikipedia
Torquay (wym. [tɔːˈkiː]) – miasto w południowo-zachodniej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym Devon, w dystrykcie (unitary authority) Torbay. W 2001 roku liczyło około 63 tys. mieszkańców.
Wikipedia
Tomás de Torquemada (1420-98), hiszpański inkwizytor, dominikanin
SJP.pl
Tomás de Torquemada (ur. 1420 w Valladolid, zm. 16 września 1498 w Ávila) – hiszpański duchowny, dominikanin, w latach 1452–1474 przeor klasztoru w Segowii, w latach 1483–1498 generalny inkwizytor Kastylii, Walencji i Aragonii, doradca i spowiednik Izabeli I Kastylijskiej oraz Ferdynanda II Aragońskiego.
Wikipedia
[czytaj: torkwes] okrągły, sztywny, zdobiony naszyjnik noszony w starożytności m.in. przez Celtów, Scytów i Persów; torkwes
SJP.pl
Torkwes (łac. torquēs, gr. στρεπτός) – w kulturach starożytnych kolisty, sztywny (nieelastyczny), otwarty naszyjnik bądź obręcz na szyję o pogrubionych zdobnych zakończeniach.
Najczęściej skręcany (tordowany) z metalowej wstęgi lub drutu (czasem odlewany), przeważnie wykonywany z brązu lub złota, rzadziej ze srebra, niekiedy żelazny. W epoce żelaza (1000 p.n.e.–300 n.e.) torkwesy nosili m.in. europejscy Celtowie, azjatyccy Scytowie i Persowie.
Wikipedia
urządzenie do jazdy w pozycji stojącej, napędzane ruchem ramion
SJP.pl
toreador, torrero, torero;
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) inna pisownia wyrazu toreador
Wiktionary
Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.
Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.
Wikipedia
(1.1) Widownia z niepokojem oczekiwała, aby zobaczyć jak Michelito – słynny młody torreador z Meksyku – rozprawia się z bykiem.
Wiktionary
IPA: ˌtɔrːɛˈadɔr, AS: to•reador
Wiktionary
(1.1) toreador
Wiktionary
drzewo z rodziny cisowatych
SJP.pl
Torreja, czwórczak (Torreya) – rodzaj drzew i krzewów z rodziny cisowatych. Obejmuje 6 gatunków. Rośliny te występują w naturze we wschodniej Azji (cztery gatunki) oraz w Ameryce Północnej (Torreya taxifolia na Florydzie i w Georgii oraz torreja kalifornijska w Kalifornii). Rośliny są zwykle dwupienne, rzadko jednopienne. Rosną w lasach, zwykle w wąwozach i wzdłuż strumieni.
Wikipedia
1. mały plik z danymi do pobrania właściwego pliku w sieci BitTorrent;
2. potocznie: plik ściągany nielegalnie z internetu
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
Wikipedia
toreador, torreador, torero; rzadko:
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador
SJP.pl
Wikipedia
1. górna część tułowia;
2. rzeźba przedstawiająca tułów bez rąk i nóg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. górna część tułowia u mężczyzny; klatka piersiowa
(1.2) szt. rzeźba przestawiająca sam tułów
Wiktionary
Wikipedia
IPA: tɔrs, AS: tors
Wiktionary
(1.1) klatka piersiowa, klatka, tułów
Wiktionary
przestarzale: sznur, plecionka, taśma służące do obszywania, ozdabiania ubrań, obić itp.
SJP.pl
1. skręcenie narządu o znaczej ruchomości (jelit, jąder, jajników) wokół jego osi, wymagające interwencji chirurgicznej;
2. w matematyce: skręcenie
SJP.pl
Torsja, z łac. „skręt”, „skręcenie” może oznaczać:
Wikipedia
odruchy polegające na wyrzucaniu zawartości żołądka przez przełyk i jamę ustną; wymioty
SJP.pl
Wymioty (łac. vomitus, emesis) – gwałtowny wyrzut treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka (bądź z żołądka i jelit) poprzez przełyk i jamę ustną, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha, przepony i klatki piersiowej. Wymioty (sprzyja im przepełnienie żołądka) często poprzedzają nudności lub im towarzyszą. Niekiedy odruchy wymiotne nie kończą się wymiotami.
Wikipedia
przyrząd służący do rejestrowania drgań skrętnych
SJP.pl
przyrząd do pomiaru momentu siły przenoszonego przez wał
SJP.pl
Torsjometr – jeden z rodzajów momentomierza, przyrząd służący do pomiaru momentu siły przenoszonego przez wał, na podstawie odkształceń kątowych tego odcinka wału, który moment przekazuje. Ze względu na sposób pomiaru kąta skręcenia rozróżnia się torsjometry: mechaniczne, optyczne, akustyczne i elektryczne.
Wikipedia
rodzaj ciasta przekładanego słodką masą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cuk. wykwintne ciasto na specjalne okazje, zazwyczaj okrągłe, przekładane masą, ozdobione z wierzchu owocami, lukrem, masą, galaretką lub kremem;
(1.2) środ. przestępcze chleb
Wiktionary
Tort – bogato zdobione ciasto deserowe, najczęściej biszkoptowe, przekładane masą.
Ojczyzną tortów najprawdopodobniej są Włochy. W Polsce pojawiły się po raz pierwszy na dworze królowej Bony.
W Polsce upowszechnił się zwyczaj pieczenia tortu na specjalne okazje, jak urodziny, wesele. Bardzo podobne ciasta np. w języku angielskim nie są nazywane tortami (torte), a ciastami (birthday cake, wedding cake).
Wikipedia
(1.1) Mama upiekła na urodziny Marty tort orzechowy.
Wiktionary
IPA: tɔrt, AS: tort
Wiktionary
rzecz. tortownica ż.
:: zdrobn. torcik m.
przym. tortowy
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|dorta.
Wiktionary
małe pierogi wypełnione farszem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. małe pierożki nadziewane różnorodnym farszem (przeważnie mięsnym), zlepione rogami
Wiktionary
Tortellini – tradycyjne włoskie pierożki z nadzieniem mięsnym, grzybowym bądź serowym, podawane z sosem pomidorowym (można również korzystać z innych sosów, lecz nie jest to wówczas w całości włoska potrawa). Na koniec całość posypuje się tartym serem (najczęściej parmezanem).
Podobnym rodzajem są cappelletti, które różnią się sposobem wywinięcia końcówek ciasta.
Wikipedia
[czytaj: tortilja] cienki placek kukurydziany, podawany na gorąco z sosem, popularny w kuchni krajów Ameryki Łacińskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. w kuchni meksykańskiej: cienki, okrągły placek kukurydziany albo pszenny, podawany z mięsem lub serem i dodatkami z warzyw, polany sosem;
(1.2) kulin. w kuchni hiszpańskiej: omlet bez lub z jakimkolwiek nadzieniem
Wiktionary
Tortilla (wym. torˈtiʎa) – w kuchni meksykańskiej, rodzaj płaskiego, okrągłego placka o średnicy od 6 do 30 cm, tradycyjnie z masy lub mąki kukurydzianej, obecnie także z mąki pszennej, stosowanego jako pieczywo i baza do innych potraw.
Wikipedia
(1.1) Zjadłem na rynku pyszną tortillę z sosem czosnkowym.
Wiktionary
IPA: tɔrˈtʲilːa, AS: tortʹi•la
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okrągła forma ze zdejmowaną obręczą z zaciskiem, służąca do pieczenia tortów
Wiktionary
Tortownica – rodzaj formy do pieczenia ciast.
Tortownica jest formą okrągłą z ruchomą, oddzielną obręczą, na której umieszczony jest zacisk. Służy do pieczenia ciast, których nie odwraca się po upieczeniu, głównie tortów.
Wikipedia
IPA: ˌtɔrtɔvʲˈɲit͡sa, AS: tortovʹńica
Wiktionary
rzecz. tort, torcik
przym. tortowy
Wiktionary
→ tort
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z tortem, dotyczący tortu
Wiktionary
(1.1) Do upieczenia biszkopta na tort, potrzebujemy 6 jaj, 20 dag mąki tortowej, łyżeczkę proszku do pieczenia oraz trochę ekstraktu waniliowego.
Wiktionary
IPA: tɔrˈtɔvɨ, AS: tortovy
Wiktionary
rzecz. tort m., torcik m., tortownica ż.
przysł. tortowo
Wiktionary
1. wyspa w Haiti;
2. wyspa w Wenezueli;
3. wyspa w archipelagu Galapagos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Morzu Karaibskim u północnych wybrzeży Haiti;
Wiktionary
Tortuga (fr. Île de la Tortue) – wyspa na Morzu Karaibskim, u północnych wybrzeży Haiti, ok. 2 km od miasta Port-de-Paix.
Wyspa otrzymała nazwę Tortuga del Mar (z hiszp. „żółw morski”) ze względu na charakterystyczne ukształtowanie terenu, nasuwające skojarzenia ze skorupą żółwia.
Wikipedia
1. duże cierpienie fizyczne lub psychiczne;
2. wymuszanie zeznań na oskarżonym, stosowanie okrutnych metod do zadawania bólu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) świadome zadawanie komuś (więźniowi, jeńcowi) ogromnego bólu fizycznego za pomocą określonych metod i narzędzi, najczęściej po to, aby wymusić na nim zeznania bądź aby wydobyć z niego informacje;
(1.2) przen. cierpienie, męczarnia, udręka, męka, duży dyskomfort
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tortury były we Francji nielegalne od czasu Rewolucji Francuskiej 1789 roku, ale powszechnie je stosowano, szczególnie w stosunku do więźniów muzułmanów z Frontu Wyzwolenia Narodowego (FLN).
Wiktionary
IPA: tɔrˈtura, AS: tortura
Wiktionary
czas. torturować ndk., zatorturować dk.
rzecz. torturowanie n.
Wiktionary
(1.1) katusza / katusze, kaźń
Wiktionary
czasownik
(1.1) zadawać komuś tortury, świadomie zadawać komuś ogromny ból fizyczny za pomocą okrutnych metod, najczęściej w celu wymuszenia zeznań, informacji
Wiktionary
IPA: ˌtɔrtuˈrɔvat͡ɕ, AS: torturovać
Wiktionary
rzecz. torturowanie n., tortura ż., tortury nmos. lm.
Wiktionary
(1.1) dręczyć, znęcać się, maltretować, katować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|torturować.
Wiktionary
czas. torturować ndk.
rzecz. tortura ż.
Wiktionary
1. duże cierpienie fizyczne lub psychiczne;
2. wymuszanie zeznań na oskarżonym, stosowanie okrutnych metod do zadawania bólu
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północno-centralnej Polsce, położone nad Wisłą;
(1.2) geogr. adm. wieś w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim;
(1.3) geogr. adm. wieś na Ukrainie, w rejonie miżhirskim obwodu zakarpackiego;
(1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 12999;
Wiktionary
Toruń (niem. Thorn, łac. Thorunia, Torunium) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego – siedziba marszałka, zarządu i sejmiku województwa oraz jednostek im podporządkowanych. Jest również siedzibą władz powiatu toruńskiego i stolicą rzymskokatolickiej diecezji toruńskiej, jednym z miast centralnych Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Funkcjonalnego. Drugie co do wielkości miasto w województwie kujawsko-pomorskim. Położone jest nad Wisłą i Drwęcą. Jego prawobrzeżna część leży na ziemi chełmińskiej, zaś lewobrzeżna znajduje się na Kujawach.
Wikipedia
(1.1) Toruń słynie z Kopernika, sławnego polskiego astronoma.
(1.2) W wypadku pod Toruniem zginęło sześć osób.
Wiktionary
IPA: ˈtɔrũɲ, AS: torũń
Wiktionary
rzecz. torunianin m., torunianka n., Toruńskie n.
przym. toruński, podtoruński
Wiktionary
(1.1) peryfr. gród Kopernika
Wiktionary
mieszkaniec Torunia; torunianin, toruniak (potocznie)
SJP.pl
potocznie: torunianin (mieszkaniec Torunia)
SJP.pl
Toruniak – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lubowidz. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
mieszkaniec Torunia; toruńczyk, toruniak (potocznie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Torunia; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Toruń mrz.
:: fż. torunianka ż.
przym. toruński
Wiktionary
mieszkanka Torunia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Torunia; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Toruń mrz.
:: fm. torunianin mos.
przym. toruński
Wiktionary
przymiotnik od: Toruń
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Torunia, związany z Toruniem, pochodzący z Torunia
Wiktionary
(1.1) Zgłębimy tajniki wiedzy piernikarskiej i samodzielnie upieczemy piernik tak, jak to robili przed 500 laty toruńscy mistrzowie.
Wiktionary
IPA: tɔˈrũj̃sʲci, AS: torũĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Toruń m., torunianin mos., torunianka ż.
Wiktionary
przymiotnik od: Toruń
SJP.pl
1. powierzchnia obrotowa, otrzymywana w wyniku obrotu okręgu dookoła prostej leżącej w jego płaszczyźnie, ale nie przecinającej tego okręgu;
2. zatyczka występująca w jamkach cewek drewna
SJP.pl
Wikipedia
Linus Benedict Torvalds (ur. 28 grudnia 1969 w Helsinkach) – fiński programista, twórca jądra Linux oraz systemu kontroli wersji Git.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) sport. kompleks obiektów sportowych i widowiskowych w dzielnicy Śródmieście w Warszawie;
(1.2) geogr. urb. osiedle mieszkaniowe w dzielnicy Śródmieście w Warszawie;
Wiktionary
Hala Torwar, hala widowiskowa Torwar, hala Torwar I, także hala COS Torwar – hala sportowo-widowiskowa, zlokalizowana przy ul. Łazienkowskiej 6a w Warszawie.
Obok, pod tym samym adresem, znajduje się hala COS Torwar Lodowisko (również Lodowisko Torwar II i Lodowisko Torwar), otwarta w 1997 roku. Zarządcą obu obiektów jest Centralny Ośrodek Sportu (COS).
Wikipedia
Torx – typ nacięcia klucza lub wkrętaka o kształcie charakterystycznej sześcioramiennej gwiazdy. Występuje w rozmiarach od T1 do T100. Pozwalają na lepsze przenoszenie momentu obrotowego niż imbus.
Rozróżnia się widoczne na zdjęciu TORX H (TORX TR) z otworem w środku (dodatkowe zabezpieczenie przed nieautoryzowaną manipulacją wymagane dla niektórych sprzętów elektronicznych; gniazda wymagające takiego klucza określane są jako pin torx), TORX zwykły bez otworu oraz TORX MAX o innym zarysie gwiazdy (grubsze „ramiona”).
Wikipedia
dawna jednostka ciśnienia o symbolu Tr, równa ciśnieniu słupa rtęci o wysokości 1 milimetra w temperaturze 0 stopni Celsjusza, przy normalnym przyspieszeniu ziemskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) tor kolejowy poza stacją; konstrukcja zbudowana z szyn, podkładów itd. dla ruchu pojazdów szynowych
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: tor
Wiktionary
Tor – dwie szyny podtrzymujące i prowadzące koła pojazdów szynowych, ułożone na podkładach lub zainstalowane w specjalnej płycie betonowej, w określonej odległości od siebie, służą jako droga kolejowa, droga tramwajowa lub metro. Tor ułożony jest na podtorzu.
Wikipedia
(1.1) Chodzenie po torach jest niebezpieczne.
Wiktionary
IPA: ˈtɔrɨ, AS: tory
Wiktionary
rzecz. tor m., torowisko n., torowanie n., utorowanie n., podtorze n., torownica ż.
czas. torować ndk., utorować dk.
przym. torowy, przytorowy
Wiktionary
soczewka toryczna - typ soczewki kontaktowej
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geom. dotyczący torusa, związany z torusem, w kształcie torusa
Wiktionary
(1.1) Wśród osób z astygmatyzmem jedynie 12 procent korzysta z odpowiednich szkieł kontaktowych, czyli soczewek torycznych.
Wiktionary
rzecz. torus m.
Wiktionary
toryjka łąkowa - gatunek owada z rodziny bzygowatych
SJP.pl
koń toryjski - estońska rasa koni
SJP.pl
członek angielskiego stronnictwa politycznego, które przekonane było o boskim pochodzeniu władzy królewskiej i nienaruszalności praw dziedziczenia tronu; rywal wiga
SJP.pl
angielskie stronnictwo polityczne, utworzone w końcu XVII wieku, zrzeszające właścicieli ziemskich i wyższe duchowieństwo, broniące przywilejów króla i Kościoła, w roku 1834 przekształcone w partię konserwatywna
SJP.pl
Torysi (ang. Tories, l. poj. Tory) – angielskie ugrupowanie polityczne powstałe w końcu XVII wieku. Wyraziciele interesów ziemiaństwa, dworu, Kościoła. W opozycji do wigów. Wywodzi się z niego brytyjska Partia Konserwatywna, której członków nadal określa się potocznie torysami.
Wikipedia
→ torys
SJP.pl
Torysky – słowacka wieś i gmina (obec) w powiecie Lewocza w kraju preszowskim.
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1284 roku.
Centrum wsi leży na wysokości 810 m n.p.m. Gmina zajmuje powierzchnię 17,72 km². W 2016 roku zamieszkiwało ją 337 osób.
Wikipedia
minerał promieniotwórczy
SJP.pl
Wikipedia
program stronnictwa torysów
SJP.pl
Torzewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie twerskim, nad Twercą;
Wiktionary
Torżok (ros. Торжок) – miasto w Rosji, w obwodzie twerskim, nad Twercą (dopływ Wołgi). Około 49 tys. mieszkańców.
W mieście znajduje się prawosławny męski monaster Świętych Borysa i Gleba, trzeci klasztor założony na ziemiach ruskich (w 1038).
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, taboru kolejowego, skórzano-obuwniczy oraz chemiczny.
Wikipedia
przym. torski
Wiktionary
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Torzym (tuż po wojnie Toruń Lubuski, niem. Sternberg) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, położone nad rzeką Ilanką i jeziorem Ilno. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Torzym. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.
Wikipedia
IPA: ˈtɔʒɨ̃m, AS: tožỹm
Wiktionary
rzecz. torzymianin m., torzymianka ż.
przym. torzymski
Wiktionary
mieszkaniec Torzymia (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Torzymia (miasta w Polsce)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
torzyśniad kasztanowiec - motyl z rodziny trociniarek, którego gąsienice żerują na jesionach i kasztanowcach
SJP.pl
rasa psów z grupy molosów, wyhodowana w Japonii
SJP.pl
Tos (ukr. Тос, ros. Тос) – przystanek kolejowy przy fabryce pojemników metalowych BarwaPromtara, w pobliżu miejscowości Jamnica, w rejonie iwanofrankiwskim, w obwodzie iwanofrankiwskim, na Ukrainie. Położony jest na linii Lwów – Czerniowce.
Wikipedia
rasa psów z grupy molosów, wyhodowana w Japonii
SJP.pl
Wikipedia
1. znana opera, której twórcą jest Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini;
2. Floria Tosca, tytułowa bohaterka opery, której autorem jest Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini
SJP.pl
Tosca – opera w trzech aktach Giacoma Pucciniego z 1900 roku na podstawie sztuki La Tosca Victorena Sardou. Autorami włoskiego libretta są Luigi Illica i Giuseppe Giacosa. Jest chronologicznie drugą z trzech najbardziej znanych oper Pucciniego. Po podpisaniu kontraktu na adaptację z dramatopisarzem nastąpiła wymiana listów, po której Puccini zerwał umowę. Po kilku latach kompozytor powrócił do prac nad adaptacją.
Wikipedia
zdrobnienie od: tost
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tost
Wiktionary
(1.1) To nie tost, lecz tylko mały tościk.
Wiktionary
rzecz. tost m.
Wiktionary
[czytaj: tosziba] produkt marki Toshiba
SJP.pl
Toshiba Corporation (jap. 株式会社東芝 Kabushiki-gaisha Tōshiba) – japoński koncern produkujący sprzęt elektroniczny i elektrotechniczny, z siedzibą główną w Tokio. Spółka publiczna notowana na giełdzie tokijskiej.
Wikipedia
zdrobnienie od: Antonia, Antonina, Teofila (imiona żeńskie); Tośka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufała forma żeńskiego imienia Antonia
(1.2) poufała forma żeńskiego imienia Antonina
(1.3) poufała forma żeńskiego imienia Antonietta
(1.4) poufała forma żeńskiego imienia Teofila
Wiktionary
(1.1) Kupiłam Tosi komplet noży.
Wiktionary
rzecz. Antonina ż., Antonia ż., Tonia ż., Tośka ż., Antosia ż., Antonietta ż.
Wiktionary
(1.1) Tośka, Antosia
(1.2) Tośka, Antosia, Tonia, Nina
(1.3) Tośka, Tonia
(1.4) Tośka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Antoni
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od Tośka
Wiktionary
(1.1) Polecieliśmy z Tośkiem do Rzymu.
Wiktionary
rzecz. Antoni mos., Tośka ż.
przym. Tośkowy
Wiktionary
(1.1) Antek, Antoś
Wiktionary
zdrobnienie od: Antonia, Antonina, Teofila (imiona żeńskie); Tosia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonia
(1.2) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonina
(1.3) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonietta
(1.4) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Teofila
Wiktionary
rzecz. Tosiek mos., Antonina ż., Tonia ż., Tosia ż., Antosia ż., Antonietta ż.
Wiktionary
(1.1) Tosia, Antosia
(1.2) Tosia, Antosia, Tonia, Nina
(1.3) Tosia, Tonia
(1.4) Tosia
Wiktionary
mieszkaniec Toskanii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Toskanii
Wiktionary
(1.1) Mój mąż jest rodowitym Toskańczykiem pochodzącym z Lukki.
Wiktionary
IPA: tɔˈskãj̃n͇t͡ʃɨk, AS: toskãĩ ̯ṇčyk
Wiktionary
rzecz. Toskania ż.
:: fż. Toskanka ż.
przym. toskański
Wiktionary
kraina historyczna we Włoszech, obecnie stanowiąca region autonomiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech;
Wiktionary
Toskania (wł. Toscana) – kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech, położony w Apeninach Północnych (Apeniny Toskańskie) oraz nad morzami: Liguryjskim i Tyrreńskim. Od północy graniczy z Ligurią oraz Emilią-Romanią, na wschodzie z Marche i Umbrią, a na południu z Lacjum. Siedzibą władz regionu jest Florencja. W środkowej części Toskanii znajduje się kraina historyczna, a także region winiarski o nazwie Chianti.
Wikipedia
(1.1) Stolicą Toskanii jest Florencja.
(1.1) Toskania dzieli się na dziesięć prowincji.
Wiktionary
IPA: tɔˈskãɲja, AS: toskãńi ̯a
Wiktionary
rzecz. Toskańczyk mos., Toskanka ż., toskański mrz.
przym. toskański
Wiktionary
mieszkanka Toskanii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Toskanii
Wiktionary
(1.1) Malarz portretował zamożne Toskanki w czepcach.
Wiktionary
rzecz. Toskania ż.
:: fm. Toskańczyk mos.
przym. toskański
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) Włoszka
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. Toskania ż.
:: fm. Toskańczyk mos.
przym. toskański
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|Toskania|-ka.
uwagi.
tłumaczenia.
zobtłum rodz|Toskańczyk.
* chorwacki: (1.1) Toskanka ż.
* czeski: (1.1) Toskánka ż.
* francuski: (1.1) Toscane ż.
* kataloński: (1.1) toscana ż.
* niemiecki: (1.1) Toskanerin ż.
* rosyjski: (1.1) тосканка ż.
* słowacki: (1.1) Toskánka ż.
* słoweński: (1.1) Toskanka ż.
* włoski: (1.1) toscana ż.
źródła.
== Toskanka (język chorwacki.) ==
ortografie.
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Toskanka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik od: Toskania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla Toskanii, związany z Toskanią, wywodzący się z Toskanii
Wiktionary
(1.1) Przywieź jakiegoś dobrego toskańskiego wina!
Wiktionary
IPA: tɔˈskãj̃sʲci, AS: toskãĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Toskania ż., Toskańczyk mos., Toskanka ż.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Toskami, dotyczący Tosków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. dialekt toskijski języka albańskiego
Wiktionary
rzecz. Tosk mos.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) rzad. taki, który należy do Tośka
Wiktionary
(1.1) Marlena wyjęła z Tośkowego tornistra ekierkę.
Wiktionary
rzecz. Tosiek mos.
Wiktionary
dotyczący TOS-u; TOS-owski
SJP.pl
podsuszony, przyrumieniony kawałek chleba; grzanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) spoż. kulin. podana na ciepło kromka pieczywa opieczona w specjalnym urządzeniu, np. tosterze;
Wiktionary
Tost (od ang. toast) – kromka pieczywa pszennego, podpieczona w tosterze; rodzaj grzanki. Gotowy tost powinien być lekko przyrumieniony i chrupiący. Tosty podaje się na ciepło – fachowo ujmując po wystygnięciu przestają być tostami.
Tosty mogą być podawane na słodko, np. z dżemem bądź miodem oraz wykwintnie – z kawiorem. Tost z masłem i dżemem jest składnikiem typowego angielskiego śniadania.
Wikipedia
(1.1) Tosty przyrządza się w elektrycznych maszynkach, przy stole konsumenta, w miarę potrzeby, ponieważ zimne przestają być tostami.
(1.1) Na kolację zjadłem dwa tosty.
Wiktionary
IPA: tɔst, AS: tost
Wiktionary
rzecz. toster mrz.
:: zdrobn. tościk mrz.
czas. tostować ndk.
przym. tostowy
Wiktionary
(1.1) grzanka
Wiktionary
przyrząd do opiekania kromek pieczywa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do pieczenia tostów
Wiktionary
Toster – przyrząd do opiekania kromek pieczywa, czyli do wytwarzania tostów. Powstał u schyłku XIX wieku. Jednak dopiero z upowszechnieniem się prądu elektrycznego, tostery nabrały powszechnego zastosowania w kuchni. Pierwsze modele wymagały bacznej uwagi, aby nie przypalić pieczywa. Ponadto grzały kromki chleba tylko z jednej strony, więc w stosownym momencie trzeba było kromki odwracać.
Wikipedia
(1.1) Upiekłem dwa tosty w tosterze.
Wiktionary
IPA: ˈtɔstɛr, AS: toster
Wiktionary
rzecz. tost m.
Wiktionary
określenie wykonawcze: szybko, niezwłocznie
SJP.pl
w obróbce roślin oleistych: ogrzewać surowce spożywcze wilgotną parą w temperaturze 95-120 stopni Celsjusza w celu ograniczenia lub eliminacji szkodliwych substancji
SJP.pl
urządzenie służące do podgrzewania lub zapiekania pieczywa, kanapek itp.
SJP.pl
Tostownica (opiekacz, opiekacz do kanapek; ang. sandwich toaster) – urządzenie elektryczne służące do obustronnego opiekania kanapek złożonych z dwóch kromek pieczywa tostowego, zazwyczaj dzielące je jednocześnie wzdłuż przekątnej na pół, nadając im w ten sposób kształt trójkątów.
W celu zapobiegania przywieraniu opiekanego pieczywa, stosowane są powłoki teflonowe lub ceramiczne.
Wikipedia
mieszkaniec Toszka (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Toszka (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Toszek
SJP.pl
miasto w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Wiktionary
Toszek (niem. Tost) – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Toszek.
Według danych z grudnia 2023 r. miasto Toszek zajmuje 577. miejsce na liście miast Polski według powierzchni oraz 675. miejsce na liście miast Polski według ludności.
Wikipedia
IPA: ˈtɔʃɛk, AS: tošek
Wiktionary
przym. toszecki
Wiktionary
Toszowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Rudna.
Wikipedia
w mitologii egipskiej: bóg księżyca i pan czasu; Thot
SJP.pl
Tot (Thoth) – egipski bóg Księżyca, patron mądrości. Zaliczano go do bogów-stwórców i uważano za wynalazcę egipskiego pisma – hieroglifów, kalendarza, a także arytmetyki, geometrii, muzyki, liczby i rysunków. W związku z tym był przede wszystkim opiekunem i patronem pisarzy oraz ludzi nauki i sztuki. Był głównym opiekunem miasta i regionu Hermopolis.
Wikipedia
środowiskowo: całość, klasyfikacja łączna
SJP.pl
TotalEnergies (do 2021 roku Total) – francuskie przedsiębiorstwo petrochemiczne, którego działalność obejmuje wydobycie i przeróbkę ropy naftowej i gazu ziemnego, a także ich transport, dystrybucję i marketing. Total jest także producentem wyrobów chemicznych. Jest jedną z pięciu największych prywatnych spółek naftowych na świecie obok ChevronTexaco, ExxonMobil, BP i Royal Dutch/Shell. Przychody firmy w 2006 r. wyniosły 153 mld euro.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do totalitaryzmu, związany z totalitaryzmem; taki, w którym panuje totalitaryzm
Wiktionary
(1.1) Stalinowski ZSRR był państwem totalitarnym.
Wiktionary
IPA: ˌtɔtalʲiˈtarnɨ, AS: totalʹitarny
Wiktionary
rzecz. totalniak mos., totalitaryzm, totalista, totalistka, totalitarysta, totalitarystka
przym. totalitarystyczny, totalistyczny, totalny
przysł. totalitarnie, totalitarystycznie
Wiktionary
zwolennik totalitaryzmu
SJP.pl
→ totalitaryzm; totalistyczny, totalitarny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) polit. związany, zgodny z totalitaryzmem, właściwy totalitaryzmowi
Wiktionary
(1.1) Może nadal żylibyśmy w czasach totalitarystycznego komunizmu.
Wiktionary
IPA: ˌtɔtalʲitarɨˈstɨt͡ʃnɨ, AS: totalʹitarystyčny
Wiktionary
rzecz. totalitaryzm m., totalista m., totalistka ż., totalitarysta m., totalitarystka ż.
przym. totalitarny, totalistyczny
przysł. totalitarnie, totalitarystycznie
Wiktionary
wprowadzenie, wprowadzanie systemu politycznego opartego na kontroli wszystkich dziedzin życia przez jedną partię; totalizacja
SJP.pl
system polityczny, oparty na obowiązującej wszystkich ideologii i na absolutnej władzy jednej partii; totalizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. system sprawowania władzy państwowej, polegający na dążeniu do pełnej kontroli wszelkich stosunków społecznych i całkowitego podporządkowania jednostki ludzkiej państwu;
Wiktionary
Totalitaryzm (dawniej też: totalizm, łac. totalis – cały, całkowity) – system polityczny, w którym jednostka jest całkowicie podporządkowana państwu, przeciwstawia jednostkę państwu i charakteryzuje się ekstremalną ingerencją w życie publiczne i prywatne. Państwo kontroluje wszystkie dziedziny życia społecznego, dążąc do całkowitego podporządkowania sobie obywateli. Jednostka, stanowiąca niejako własność państwa, zostaje pozbawiona swobody myśli i wolności wyboru.
Wikipedia
(1.1) Na tych terenach ścierały się ze sobą dwa największe totalitaryzmy XX wieku: III Rzesza Niemiecka i komunistyczny Związek Sowiecki.
(1.1) Polska była wyspą względnej wolności wśród konsolidujących się totalitaryzmów.
Wiktionary
IPA: ˌtɔtalʲiˈtarɨsm̥, AS: totalʹitarysm̦
Wiktionary
rzecz. totalniak mos., totalista mos., totalistka ż., totalitarysta mos., totalitarystka ż.
przym. totalitarny, totalitarystyczny, totalistyczny, totalny
przysł. totalitarnie, totalitarystycznie
Wiktionary
(1.1) totalizm, dżuma XX wieku
Wiktionary
wprowadzenie, wprowadzanie systemu politycznego opartego na kontroli wszystkich dziedzin życia przez jedną partię; totalitaryzacja
SJP.pl
1. rodzaj liczbowej gry hazardowej; totolotek, lotek, totek;
2. miejsce, gdzie przyjmuje się zakłady do tej gry
SJP.pl
system polityczny, oparty na obowiązującej wszystkich ideologii i na absolutnej władzy jednej partii; totalitaryzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. war. totalitaryzm
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. totalność ż.
przym. totalny
Wiktionary
potocznie:
1. grupa bezkompromisowych opozycjonistów;
2. bezkompromisowa opozycyjność
SJP.pl
potocznie: totalitarysta - zwolennik totalitaryzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. polit. totalitarysta, zwolennik totalitaryzmu, osoba o sympatiach totalitarnych
(1.2) środ. pejor. polit. członek tzw. opozycji totalnej
Wiktionary
(1.1) Te stare mięczaki dadzą się sterroryzować każdemu totalniakowi.
Wiktionary
rzecz. totalitarysta m., totalitarystka ż., totalitaryzm m., totalność ż.
przym. totalny, totalitarny, totalniacki
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób totalny
Wiktionary
(1.1) (…) w niektórych krajach, zwłaszcza katolickich, Amway przyrównywany jest do sekty religijnej, totalnie uzależniającej swoich członków.
Wiktionary
IPA: tɔˈtalʲɲɛ, AS: totalʹńe
Wiktionary
rzecz. totalność
przym. totalny
Wiktionary
(1.1) kompletnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest totalne
Wiktionary
rzecz. totalniak mos., totalizm m., totalizacja ż.
przym. totalny, totalistyczny
przysł. totalnie
Wiktionary
1. całkowity, zupełny;
2. oparty na totalitaryzmie; totalitarny;
3. wojna totalna - wojna przy użyciu wszystkich dostępnych środków, zmierzająca do zniszczenia całego narodu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) obejmujący wszystko
(1.2) polit. dotyczący totalizmu
Wiktionary
rzecz. totalniak mos., totalitaryzm mrz., totalizm mrz., totalność ż.
przym. totalitarny
przysł. totalnie
Wiktionary
(1.1) całkowity, doszczętny, kompletny, powszechny, zupełny
(1.2) totalitarny
Wiktionary
potocznie: totolotek (toto-lotek); lotek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. gra liczbowa totolotek
Wiktionary
(1.1) Kiedy ostatnio puszczałeś totka?
Wiktionary
rzecz. totolotek mrz., toto-lotek mrz.
przym. totolotkowy
Wiktionary
(1.1) totolotek, toto-lotek
Wiktionary
1. u ludów pierwotnych: zwierzę, roślina lub przedmiot uważane za uosobienie przodków, otaczane czcią;
2. drewniana rzeźba lub rysunek tego zwierzęcia, rośliny lub przedmiotu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. zwierzę, roślina lub przedmiot, który w kulturach pierwotnych służy za godło rodziny czy klanu, uważany często za przodka lub opiekuna i otaczany czcią;
(1.2) psych. symbol pierwotnego, przedreligijnego systemu społecznego;
(1.3) harc. kompozycja z drewna i naturalnych materiałów stawiana przez zastęp harcerski na obozie letnim na wzór indiańskich totemów (1.1) jako symbol zastępu
(1.4) stosunkowo wysoki słup reklamowy z logo firmy, częsty przy stacjach benzynowych;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtɔtɛ̃m, AS: totẽm
Wiktionary
rzecz. totemizm m., totemista m.
:: zdrobn. totemik m.
przym. totemiczny, totemistyczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od totem
Wiktionary
(1.1) To nie totem, lecz tylko mały totemik.
Wiktionary
rzecz. totem m.
Wiktionary
wierzenia religijne u ludów pierwotnych oparte na kulcie totemu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. etn. zespół wierzeń religijnych u ludów pierwotnych opierający się na kulcie totemu
Wiktionary
Totem – termin określający zjawiska związane z relacjami człowieka z mitycznym przodkiem zwierzęcym lub roślinnym, czasem zjawiskiem przyrodniczym. Klany posiadają własny totem, nazwę, a jego członkowie połączeni są więzami pokrewieństwa. Totemy oznaczają mistyczne więzi między ludźmi a jedynie wtórnie odzwierciedlają stosunki społeczne.
Wikipedia
(1.1) Człowiek nie był oddzielony od świata przyrody. U podstaw totemizmu leżała wiara w tajemną więź między jednostką ludzką a określonym zwierzęciem lub rośliną.
(1.1) Porównując totemizm ludów Bantu z faktami omawianymi poprzednio, widzimy, że strona religijna jest tu mniej rozwinięta, przynajmniej jeżeli chodzi o akty kultu religijnego, którego prawie całkiem nie ma.
Wiktionary
rzecz. totem m., totemista m.
przym. totemiczny, totemistyczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. totem m., totemista m.
przym. totemiczny, totemistyczny
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|totem|-izm.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) totemism
* arabski: (1.1) طوطمية ż. (ṭūṭamíyya)
* azerski: (1.1) totemizm
* baskijski: (1.1) totemismo
* bengalski: (1.1) টোটেমবাদ (ṭōṭēmabāda)
* białoruski: (1.1) татэмізм m.
* bułgarski: (1.1) тотемизъм m.
* chorwacki: (1.1) totemizam m.
* czeski: (1.1) totemismus m.
* esperanto: (1.1) totemismo
* estoński: (1.1) totemism
* fiński: (1.1) totemismi
* francuski: (1.1) totémisme m.
* gruziński: (1.1) ტოტემიზმი (t'ot'emizmi)
* hiszpański: (1.1) totemismo m.
* indonezyjski: (1.1) totemisme
* kataloński: (1.1) totemisme m.
* kirgiski: (1.1) тотемизм
* koreański: (1.1) 토테미즘 (t’ot’emijŭm)
* niemiecki: (1.1) Totemismus m.
* nowogrecki: (1.1) τοτεμισμός m.
* ormiański: (1.1) տոտեմիզմ (to'temizm)
* perski: (1.1) توتمپرستی
* portugalski: (1.1) totemismo m.
* rosyjski: (1.1) тотемизм m.
* słowacki: (1.1) totemizmus m.
* słoweński: (1.1) totemizem m.
* turecki: (1.1) totemizm, totemcilik
* ukraiński: (1.1) тотемізм m.
* włoski: (1.1) totemismo m.
źródła.
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara obozowa meldunek o śmierci, zgłoszenie zgonu
Wiktionary
IPA: ˌtɔtɛ̃nmɛlˈdũnɛk, AS: totẽnmeldũnek
Wiktionary
spójnik rozpoczynający zdania informujące o skutku, wyniku tego, o czym mowa w innym zdaniu; a więc
SJP.pl
spójnik
(1.1) książk. …przyłączający wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim
Wiktionary
(1.1) Najsilniej broniło wolności osobistej i tradycyjnych swobód kozactwo dońskie i ukraińskie, toteż rząd carski różnymi sposobami starał się ograniczyć samorząd kozacki, jako potencjalny ośrodek buntu.
Wiktionary
IPA: ˈtɔtɛʃ, AS: toteš
Wiktionary
(1.1) więc, a więc, zatem, a zatem
Wiktionary
Totipotencja, totipotencjalność, ekwipotencjalność rozwojowa, ekwipotencjalność, omnipotencjalność – zdolność komórek do różnicowania się w dowolny rodzaj komórek.
Do komórek totipotencjalnych należą:
Wikipedia
osoba grająca w toto-lotka; totolotkowicz
SJP.pl
imię królów egipskich
SJP.pl
Totmes – to imię czterech faraonów z XVIII dynastii.
Imię Totmes znaczy „Zrodzony z Dżehutiego (Tota)”
Imię Totmes nosił także nadworny rzeźbiarz faraona Echnatona.
Wikipedia
1. pogardliwie o kimś lub o czymś;
2. potocznie: totolotek; totek, lotek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bezosobowo o kimś lub o czymś lekceważonym albo mało ważnym
(1.2) pot. totalizator
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Sama tę wywłokę wynalazła; że też, cholera, najpierw nie sprawdziła, jak toto wygląda.
Wiktionary
IPA: ˈtɔtɔ, AS: toto
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.2) zobtłum|totalizator.
źródła.
== toto (język czeski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q9056 (ces)-Ghost4Man-toto.wav.
znaczenia.
zaimek
(1.1) to
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
totolotek;
1. gra liczbowa; totek, lotek;
2. przenośnie: sytuacja, w której niczego nie da się przewidzieć; loteria
SJP.pl
Lotto (do 1975 Toto-Lotek, do 2009 Duży Lotek) – najstarsza, a zarazem najpopularniejsza w Polsce gra liczbowa organizowana przez Totalizator Sportowy. Pierwsze losowanie odbyło się 27 stycznia 1957. Polega na wytypowaniu wyników losowania 6 liczb z zakresu od 1 do 49.
Wikipedia
toto-lotek;
1. gra liczbowa; totek, lotek;
2. przenośnie: sytuacja, w której niczego nie da się przewidzieć; loteria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gra liczbowa
(1.2) pot. kolektura totalizatora
(1.3) pot. kupon wypełniany przy totalizatorze
(1.4) pot. postępowanie bazujące na przypadkowości
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Grając w totolotka, można zyskać niezłą sumkę.
(1.2) Kiedyś totolotek był obok poczty na Młyńskiej.
(1.3) Pomożesz dziadkowi wypełnić totolotka.
(1.4) Inwestowanie w jedwabniki okazało się być totolotkiem.
Wiktionary
rzecz. totek mrz., totolotkowicz mos.
przym. totolotkowy
Wiktionary
(1.1) pot. lotek, lotto, totek, toto
(1.3) pot. lotto, totek
(1.4) pot. loteria, ruleta, ruletka
Wiktionary
osoba grająca w toto-lotka; totkowicz
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z totolotkiem, dotyczący totolotka
Wiktionary
rzecz. totek mrz., totolotek mrz., toto-lotek mrz.
Wiktionary
Tottenham (wym. /ˈtɒtᵊnəm/) – dzielnica Londynu, położona w północnej części miasta, na terenie gminy Haringey. Dzielnica jest jednym z najbardziej zróżnicowanych etnicznie miejsc w Wielkiej Brytanii i charakteryzuje się wysokimi wskaźnikami bezrobocia i ubóstwa.
Wikipedia
Tottori (jap. 鳥取市 Tottori-shi) – miasto w Japonii, ośrodek administracyjny prefektury Tottori, w południowej części wyspy Honsiu (Honshū), nad Morzem Japońskim.
Wikipedia
dawniej: kobieta zaufana, służąca swoją pomocą, wykonująca polecenia
SJP.pl
przestarzałe: człowiek, który się podejmuje wszelkich usług, załatwia komuś różnorodne sprawy, zwłaszcza dla własnych korzyści; powiernik, zausznik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaufana osoba, która posłusznie wypełnia wszystkie polecenia
Wiktionary
(1.1) Ten sam pan, nie najgorszy nawet człeczyna, tylko taki sobie totumfacki, który często na dworze królowej siostry przebywając i od szwagra pożyczek pieniężnych potrzebując, rad był choć facecjami wywdzięczać się dobrodziejom (…)
Wiktionary
IPA: ˌtɔtũw̃ˈfat͡sʲci, AS: totũũ̯facʹḱi
Wiktionary
rzecz. faktotum m.
:: fż. totumfacka ż.
Wiktionary
(1.1) faktotum
Wiktionary
w grze w preferansa: wzięcie wszystkich lew
SJP.pl
samochód typu Volkswagen Touareg
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: TACZskrin] ekran sensorowy reagujący na dotyk; touchscreen
SJP.pl
[czytaj: tusz] w szermierce: dotknięcie przeciwnika bronią, dające punkt
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: taczpad] urządzenie wskazujące w postaci małej płytki reagującej na nacisk palca, używane głównie w komputerach przenośnych; gładzik, panel dotykowy, trackpad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. panel dotykowy, urządzenie wskazujące często spotykane w laptopach, zastępujące mysz;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) trackpad, pot. miziacz, gładzik
Wiktionary
[czytaj: TACZskrin] ekran sensorowy reagujący na dotyk; touch-screen
SJP.pl
Ekran dotykowy – wyświetlacz reagujący na dotyk, obsługiwany rysikiem lub palcem. Jego rozmiary sięgają rozmiarów zwykłych wyświetlaczy. Stosowany jest w laptopach, palmtopach, tabletach, smartfonach, smartwatchach i komputerach.
Wikipedia
[czytaj: tuLUZ-lotREK] nazwisko francuskie, m.in. Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901) - malarz francuski
SJP.pl
Henri Marie Raymond de Toulouse-Lautrec-Montfa /ɑ̃ʁi də tuluz loˈtʁɛk/ (ur. 24 listopada 1864 w Albi, zm. 9 września 1901 w Saint-André-du-Bois) – francuski malarz i grafik. Przedstawiciel postimpresjonizmu, swoimi litografiami wywarł wielki wpływ na rozwój nowoczesnego plakatu.
Wikipedia
wyścig kolarski na długiej trasie, podzielonej na etapy
SJP.pl
Osoby:
Inne:
Wikipedia
samochód typu Volkswagen Touran
SJP.pl
[czytaj: turE] nazwisko, m.in. Ahmed Touré (1922-1984) - polityk gwinejski, prezydent
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: turneDO] mały filet z polędwicy wołowej, pieczony lub smażony na ruszcie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. mały, okrągły befsztyk z polędwicy wołowej
Wiktionary
[czytaj: turNE] podróż artysty, orkiestry lub zespołu artystycznego mająca na celu występy w różnych miejscowościach (w kraju lub za granicą)
SJP.pl
Trasa koncertowa, także tournée – seria koncertów danego artysty lub zespołu muzycznego odgrywających się kolejno w różnych miastach. Wśród największych i najbardziej dochodowych tras znajdują się obecnie: trasa Eda Sheerana, U2, Guns N’ Roses, Taylor Swift, The Rolling Stones oraz Coldplay.
Wikipedia
Touroperator tworzy i promuje swój własny produkt turystyczny w postaci gotowego pakietu usług.
Może to być zorganizowany pobyt turystyczny, wycieczka, pielgrzymka, wyjazd na szkolenie lub konferencję.
Touroperator łączy usługi różnych dostawców w celu sprzedaży ich swojemu klientowi. Standardowy pakiet turystyczny może obejmować przelot, przejazd z lotniska do hotelu, pobyt w hotelu, opiekę rezydenta i ubezpieczenie.
Wikipedia
[czytaj: tu:r] miasto we Francji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Francji, nad rzeką Loarą, w Turenii;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W 1266 roku w Tours Ludwik IX Święty zaczął wybijać grosze turońskie o wadze 4,2 grama i równe 12 denarom, które znalazły naśladowców w krajach sąsiednich i Europie Środkowej.
Wiktionary
przym. turoński, turoneński
Wiktionary
Toussaint – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Sekwana Nadmorska.
Nazwa miejscowości oznacza z francuskiego dosłownie Wszyscy Święci i jest także nazwą święta obchodzonego przez chrześcijan 1 listopada.
Wikipedia
skrót od: towarzysz, towarzyszka
SJP.pl
skrót
(1.1) = towarzysz
(1.2) = towarzyszka
(1.3) = towarzystwo
Wiktionary
1. każde dobro będące przedmiotem wymiany; towary (rzadziej);
2. pospolicie: młoda, atrakcyjna kobieta (rzadziej mężczyzna); kociak, kicia, kizia, cizia;
3. środowiskowo: narkotyk przygotowany w porcjach na sprzedaż; działka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) coś, co może stanowić przedmiot transakcji handlowej;
(1.2) łódź. tkanina
(1.3) pot. narkotyki
Wiktionary
Towar – rzecz, zwierzę albo energia we wszelkiej postaci, mogąca stanowić przedmiot obrotu towarowego.
Wikipedia
(1.1) Kiosk był zamknięty z powodu dostawy towaru.
(1.2) Na każde dziecko dostawało się dwa pęta kiełbasy, strucel, kawałek białego towaru.
(1.3) Zaraz będę ziom, właśnie ogarniam towar.
Wiktionary
IPA: ˈtɔvar, AS: tovar
Wiktionary
rzecz. towarowiec mrz., towarniak mrz.
:: zdrobn. towarek m.
przym. towarowy, towarny
Wiktionary
(1.1) produkt, wyrób; stpol. kupia
Wiktionary
zdrobnienie od: towar
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
środowiskowo: pociąg towarowy
SJP.pl
dawniej: towarowy
SJP.pl
pociąg towarowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z towarem, dotyczący towaru
(1.2) służący do przemieszczania lub transportu ciężkich rzeczy
Wiktionary
(1.2) Nieśpieszne, rozklekotane, ciężko wyładowane wagony towarowe, stukające po szynach powoli, miarowo, monotonnie.
Wiktionary
rzecz. towar m., towarowiec m., zatowarowanie n.
czas. zatowarować dk.
Wiktionary
specjalista w dziedzinie nauki o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu
SJP.pl
związany z nauką o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu
SJP.pl
specjalistka w dziedzinie nauki o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu
SJP.pl
nauka o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu
SJP.pl
Towaroznawstwo – nauka zajmująca się badaniem i oceną właściwości użytkowych towarów oraz czynników wpływających na jakość. Szerzej to nauka o właściwościach towarów, metodach ich badania i oceny, czynnikach, zjawiskach i procesach rzutujących na jakość i wartość użytkową, o właściwym ukształtowaniu jakości wyrobów w sferach: przedprodukcyjnej, produkcyjnej i poprodukcyjnej.
Wikipedia
1. każde dobro będące przedmiotem wymiany; towary (rzadziej);
2. pospolicie: młoda, atrakcyjna kobieta (rzadziej mężczyzna); kociak, kicia, kizia, cizia;
3. środowiskowo: narkotyk przygotowany w porcjach na sprzedaż; działka
SJP.pl
potocznie:
1. grupa przyjacielska, zgrane towarzystwo; ferajna;
2. grupa osób stanowiących czyjeś otoczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. szereg osób w bliskim kontakcie
(1.2) pot. czyjeś otoczenie
(1.3) pot. przybyli na imprezę towarzyską
Wiktionary
(1.1) Sprosiłam całe nasze towarzycho, musisz przyjść.
(1.2) Stary, Nie znam twojego towarzycha i wcale nie mam zamiaru go poznawać.
(1.3) Potem towarzycho tańcowało do samego rana.
Wiktionary
rzecz. towarzyskość ż., towarzystwo n., towarzysz mos., towarzyszenie n., towarzyszka ż.
czas. towarzyszyć ndk.
przym. towarzyski
przysł. towarzysko
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dobrze czujący się w obecności innych osób
(1.2) będący formą rozrywki grupy osób
(1.3) związany z kontaktami seksualnymi często dla materialnej korzyści
Wiktionary
(1.1) Mój wujek jest otwartą i towarzyską osobą.
(1.2) Zapisałem się na kurs tańca towarzyskiego.
(1.3) Nasz portal randkowy nie przyjmuje anonsów towarzyskich.
Wiktionary
IPA: ˌtɔvaˈʒɨsʲci, AS: tovažysʹḱi
Wiktionary
rzecz. towarzycho n., towarzystwo n., towarzysz m., towarzyszka ż., towarzyszenie n., towarzyskość ż.
czas. towarzyszyć ndk.
przysł. towarzysko
Wiktionary
(1.1) koleżeński, otwarty, ekstrawertyczny, jowialny
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie towarzyskim
Wiktionary
rzecz. towarzycho n., towarzysz m., towarzyszka ż.
czas. towarzyszyć ndk.
przym. towarzyski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) obecność przy kimś
(1.2) organizacja, grupa osób o wspólnych celach lub zainteresowaniach
(1.3) grupa osób, znajomi
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Pozwól, że dotrzymam ci towarzystwa!
(1.2) Założyliśmy z kolegami towarzystwo zajmujące się popularyzacją naszego regionu.
Wiktionary
IPA: ˌtɔvaˈʒɨstfɔ, AS: tovažystfo
Wiktionary
rzecz. towarzycho n., towarzyszenie n., stowarzyszenie n., towarzysz m., towarzyszka ż.
czas. towarzyszyć ndk., potowarzyszyć
przym. towarzyski, stowarzyszony, stowarzyszeniowy
Wiktionary
(1.2) związek, klub, spółka, stowarzyszenie
Wiktionary
1. osoba wspólnie spędzająca z kimś czas, np. podczas pracy, zabawy;
2. dawniej: honorowy tytuł członka partii komunistycznej; obecnie żartobliwe, lekceważące określenie osoby o lewicowych poglądach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto komuś towarzyszy, jest z kimś obecny, przebywa z kimś, spędza z kimś czas
(1.2) polit. członek partii, organizacji robotniczej
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: towarzyszyć
Wiktionary
Towarzysz – słowo oznaczające kolegę, przyjaciela lub sojusznika. W dawnej Polsce wyraz ten posiadał szczególne znaczenie w kontekście wojskowym i oznaczał członka towarzystwa, żołnierza - szlachcica równego pod względem statusu społecznego innym żołnierzom o pochodzeniu szlacheckim oraz przełożonym - w tym także zamożnym magnatom. W miarę upływu czasu słowo zyskało nowe znaczenia związane z popularyzacją idei demokratycznych i egalitarnych oraz rozwojem masowych ruchów politycznych. Popularyzację w życiu publicznym wyrazów podkreślających zerwanie z przywilejami stanowymi i akcentujących równość wszystkich członków społeczeństwa należy wiązać z rewolucją francuską (1789–1799), gdy wszystkich ludzi tytułowano „obywatel” lub „obywatelka” (odpowiednio fr. citoyen lub citoyenne), zamiast zwyczajowego zwracania się z zachowaniem określenia statusu danej osoby. Wyraz towarzysz upowszechnił się wraz z powstaniem i szerzeniem się idei socjalizmu w XIX wieku, przyjął się jako egalitarny sposób zwracania się do siebie członków i sympatyków lewicy. Wraz z rewolucją październikową (1917) słowo „towarzysz” (ros. товарищ) zostało przyjęte powszechnie jako określenie komunisty. Od tej pory określenie to kojarzone jest głównie z komunizmem.
Wikipedia
(1.2) I nagle ujrzałaś, że ludzie, z którymi walczyłaś ramię w ramię, których uważałaś za towarzyszy, za wspaniałych i oddanych sprawie bojowników, nie zawsze są kryształowo czyści.
Wiktionary
IPA: tɔˈvaʒɨʃ, AS: tovažyš
Wiktionary
rzecz. towarzystwo n., towarzyszenie n., potowarzyszenie n.
:: fż. towarzyszka ż.
czas. towarzyszyć ndk., potowarzyszyć dk.
przym. towarzyski
Wiktionary
(1.1) kompan
Wiktionary
książkowo:
1. być obecnym przy kimś (rzadziej przy czymś), przebywać w pobliżu kogoś; asystować;
2. występować, pojawiać się jednocześnie, razem z czymś;
3. w muzyce: grać, tańczyć lub śpiewać wspólnie z innym wykonawca; akompaniować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|towarzyszyć.
(1.2) dotrzymywanie towarzystwa, asystowanie
Wiktionary
IPA: ˌtɔvaʒɨˈʃɛ̃ɲɛ, AS: tovažyšẽńe
Wiktionary
rzecz. towarzycho n., towarzystwo n., towarzysz m., towarzyszka ż.
czas. towarzyszyć ndk.
przym. towarzyski
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: towarzysz
Wiktionary
rzecz. towarzystwo n., towarzyszenie n., potowarzyszenie n.
:: fm. towarzysz mos.
czas. towarzyszyć ndk., potowarzyszyć dk.
przym. towarzyski
Wiktionary
książkowo:
1. być obecnym przy kimś (rzadziej przy czymś), przebywać w pobliżu kogoś; asystować;
2. występować, pojawiać się jednocześnie, razem z czymś;
3. w muzyce: grać, tańczyć lub śpiewać wspólnie z innym wykonawca; akompaniować
SJP.pl
czasownik
(1.1) być, pozostawać przy kimś, asystować komuś
(1.2) występować razem z jakimś zjawiskiem
Wiktionary
(1.1) Psy od dziesiątek tysięcy lat towarzyszą i służą ludziom.
(1.2) Przeziębieniu towarzyszy uczucie zatkanego nosa.
Wiktionary
IPA: ˌtɔvaˈʒɨʃɨt͡ɕ, AS: tovažyšyć
Wiktionary
rzecz. towarzyskość ż., towarzycho n., towarzysz m., towarzyszka ż., towarzystwo n., towarzyszenie n., stowarzyszenie
czas. stowarzyszyć
przym. towarzyski
przysł. towarzysko
Wiktionary
[czytaj: tałer] typ obudowy komputera; wieża
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Zobacz też: The Tower
Wikipedia
zwolennik towianizmu (poglądów religijno-filozoficznych Andrzeja Towiańskiego)
SJP.pl
Andrzej Towiański (1799-1878), ideolog, twórca sekty teozoficznej
SJP.pl
z dezaprobatą o towianizmie
SJP.pl
uniwersalny pojazd ze składanymi siedzeniami do przewozu zarazem osób i towarów w zalezności od potrzeb, /skrót od towarowo-osobowy/
SJP.pl
Towos – potoczne określenie pociągu towarowo-osobowego, czyli zbiorczego pociągu towarowego prowadzącego także wagony osobowe i obsługującego przystanki osobowe. Pociągi takie prowadzono na słabo wykorzystanych liniach kolejowych dla oszczędności kosztów obsługi, charakterystyczną ich cechą była niska prędkość handlowa.
Wikipedia
smar maszynowy do łożysk ślizgowych i powierzchni ślizgowych pracujących w niezbyt wysokich temperaturach
SJP.pl
Smar maszynowy (smar Tovotte'a, towot, niepoprawnie tawot) – rodzaj smaru zawierający rafinowane oleje mineralne, zagęszczacze (mydła wapniowe) i wodę jako stabilizator. Stosowany do smarowania łożysk ślizgowych i powierzchni maszyn pracujących w niezbyt wysokiej temperaturze (od −10 do 60 °C). Odporny na wilgoć.
Wikipedia
zdrobnienie od: towotnica
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: toj] rosyjski toy - rasa psów do towarzystwa
SJP.pl
Wikipedia
Arnold Joseph Toynbee (ur. 14 kwietnia 1889 w Londynie, zm. 22 października 1975 w Yorku) – brytyjski historiozof, autor dwunastotomowego dzieła Studium historii.
Obok Oswalda Spenglera, Alfreda Webera, Pitirima Sorokina, Norberta Eliasa i Immanuela Wallersteina zaliczany do najbardziej wpływowych XX-wiecznych „teoretyków cywilizacji”.
Wikipedia
[czytaj: tojota] samochód marki Toyota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mot. marka samochodu
(1.2) mot. japońska firma samochodowa;
Wiktionary
Toyota Motor Corporation (jap. トヨタ自動車株式会社) – japoński koncern motoryzacyjny utworzony w 1937 roku.
Wikipedia
(1.1) Strażacy wyciągnęli z rzeki samochód marki Toyota.
(1.2) Japoński koncern samochodowy Toyota zamierza wprowadzić na rynek kilka tysięcy wyprodukowanych przez siebie samochodów, które będą w stanie porozumiewać się ze sobą.
Wiktionary
rzecz. toyota ż.
Wiktionary
[czytaj: toz] skrót od: Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami
SJP.pl
partykuła
(1.1) …która nawiązuje do jakiejś sytuacji lub do czyjejś wypowiedzi i wprowadzająca sąd polemiczny
zaimek
(2.1) wzmocniona wersja partykuły „to” w znaczeniu: „zaimek wskazujący rodzaju nijakiego”
(2.2) wzmocniona wersja partykuły „to” w znaczeniu: „zaimek oznaczający wynikanie lub przyzwolenie”
przysłówek
(3.1) przest. a także, podobnie, tak samo
spójnik
(4.1) daw. więc, tedy
forma zaimka.
(5.1) M., B. i W. n. od: tenże
Wiktionary
(1.1) Toż to mnóstwo pieniędzy!
(2.1) Ona wiecznie robi toż samo.
(2.2) Wspaniale! Toż się dopiero Basia uśmieje!
(3.1) Hetman zsiadł z konia, toż uczyniły jego hufce.
(4.1) Jest już w podeszłym wieku, toż nie miesza się już w sprawy polityczne.
Wiktionary
(1.1) przecież, wszak, wszakże
Wiktionary
wyraz "toby" wzmocniony partykułą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) identyczność, brak różnic
(1.2) świadomość samego siebie, zdawanie sobie sprawy z bycia sobą, z własnej osoby, osobowości i innych cech
(1.3) cechy, właściwości, dane konkretnej osoby, pozwalające określić, stwierdzić, zidentyfikować tę osobę
(1.4) poczucie jedności, więzi z grupą, przynależności do społeczności; identyfikowanie się z narodem
(1.5) log. relacja, jaką każda rzecz posiada wyłącznie z samą sobą;
(1.6) mat. równanie, które jest spełnione niezależnie od wartości podstawianych pod zmienne
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Te dwa obiekty niczym się nie różnią, więc są tożsame.
(1.2) Ostatnio zachowuję się inaczej, niż zwykle, więc chyba moja tożsamość ulega zmianie.
(1.3) Aby założyć konto bankowe, potrzebne są dwa dokumenty tożsamości.
(1.4) Nasza tożsamość narodowa, społeczna i grupowa świadczy o naszej kulturze.
Wiktionary
IPA: tɔʃˈsãmɔɕt͡ɕ, AS: tošsãmość
Wiktionary
czas. utożsamiać ndk., utożsamić dk.
przym. tożsamościowy, tożsamy
Wiktionary
identyczność, równość, jednokładność; identyczny, równy, jednokładny
Wiktionary
1. → tożsamość;
2. media tożsamościowe - środki przekazu mające na celu umacnianie poglądów i wzmacnianie więzi określonych grup społecznych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tożsamością, dotyczący tożsamości
Wiktionary
rzecz. tożsamość ż.
Wiktionary
jednakowy, taki sam; identyczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) równoznaczny, równoważny
Wiktionary
(1.1) W 1968 zobaczyłem, że w gruncie rzeczy - w jakimś najszerszym planie - komunizm i faszyzm są tożsame.
Wiktionary
IPA: tɔʃˈsãmɨ, AS: tošsãmy
Wiktionary
rzecz. tożsamość ż.
czas. utożsamiać
Wiktionary
w medycynie: związany z tą samą stroną ciała; ipsilateralny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. kulin. pomidor
Wiktionary
koral madreporowy występujący w strefie międzyzwrotnikowej, tworzący atole i rafy koralowe
SJP.pl
koral madreporowy występujący w strefie międzyzwrotnikowej, tworzący atole i rafy koralowe
SJP.pl
rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny karpiowatych, podobnych do karpia
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tołstoja lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Tołstoja lub z nim związany
Wiktionary
przym. tołstojowski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. prosektorium
Wiktionary
regionalnie: tułub (rodzaj futra)
SJP.pl
zdrobnienie od: tołub (futro); tułubek
SJP.pl
bęben wielki, używany w orkiestrach wojskowych, symfonicznych i operowych
SJP.pl
Tołwin – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Siemiatycze.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 360 osób, wśród których 330 było wyznania rzymskokatolickiego, 8 prawosławnego a 22 mojżeszowego. Jednocześnie 331 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 7 białoruską a 22 żydowską. Było tu 55 budynków mieszkalnych.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
skrót od:
1. Telekomunikacja Polska;
2. Telewizja Polska;
3. Towarzystwo Pedagogiczne
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = hist. Telekomunikacja Polska
(1.2) = hist. Telewizja Polska
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) współcz. Orange Polska
(1.2) współcz. TVP
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== TP (język niemiecki.) ==
wymowa.
znaczenia.
skrótowiec
(1.1) = turyst. Tennisplatz → kort tenisowy
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
(1.1) współcz. Orange Polska
(1.2) współcz. TVP
Wiktionary
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = społ. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci;
Wiktionary
(1.1) Na jakie cele charytatywne? – drążyłem. – Na dzieci. – Skąd pani wie? – Działam w TPD. – Aha…
Wiktionary
IPA: tɛ‿pɛ‿ˈdɛ, AS: te‿pe‿de
Wiktionary
członek TPD (Towarzystwa Przyjaciół Dzieci); tepedowiec
SJP.pl
skrót od: tracks per inch - miara gęstości zapisu na dyskietce
SJP.pl
skrót od: Tatrzański Park Narodowy
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Tatrzański Park Narodowy;
(1.2) = Towarzystwo Przyjaciół Nauk;
Wiktionary
(1.1) TPN chce wprowadzić nowe ograniczenia w poruszaniu się po szlakach.
Wiktionary
IPA: tɛ‿pɛ‿ˈɛ̃n, AS: te‿pe‿ẽn
Wiktionary
skrót od: Third Person Perspective, w informatyce: sposób przedstawiania świata polegający na ustawieniu kamery za plecami głównego bohatera, stosowany w grach komputerowych
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego
(1.1) = rel. Toruńskie Przymierze Protestanckie;
Wiktionary
IPA: tɛ‿pɛ‿ˈpɛ, AS: te‿pe‿pe
Wiktionary
skrót od: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
Wiktionary
IPA: ˌtɛ‿pɛ‿pɛ‿ˈːr, AS: te‿pe‿p•‿er
Wiktionary
symbol toru (dawnej jednostki ciśnienia)
SJP.pl
Wikipedia
1. instrument muzyczny dęty drewniany (róg) lub dęty blaszany;
2. wydłużony i umięśniony narząd chwytny, zakończony nozdrzami (np. u słonia);
3. przenośnie: niedorajda, fajtłapa, niezdara;
4. gwałtowny wir powietrza powstający w chmurze burzowej, porywający i niszczący wszystko, co spotka na drodze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: trąbka
(1.2) muz. pot. każdy duży dęty, blaszany instrument muzyczny, np. tuba lub waltornia
(1.3) gwałtowny wir powietrza;
(1.4) zool. wydłużony i umięśniony narząd chwytny u niektórych zwierząt (np. słonia);
(1.5) żart. o człowieku nieenergicznym, niezaradnym
Wiktionary
1 miejscowość w Polsce:
Wikipedia
(1.2) Nie gram na żadnej trąbie od trzech lat.
(1.3) Niedawno na tym obszarze pojawiła się trąba powietrzna.
(1.4) Istnieje przekonanie, że figurka słonia z podniesioną trąbą przynosi szczęście.
(1.5) Nie poderwałeś jej? Ale z ciebie trąba!
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃mba, AS: trõmba
Wiktionary
rzecz. trębacz m., trębaczka ż.
:: zdrobn. trąbka ż.
czas. wytrąbić, ndk. trąbić, dk. zatrąbić, odtrąbić
przym. trąbkowy, trąbkowaty
Wiktionary
(1.3) tornado
(1.5) gapa
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od trabant
Wiktionary
rzecz. trabant m., Trabant mzw.
Wiktionary
średniowieczny żołnierz straży przybocznej monarchy; drabant
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mot. jedna z marek samochodów produkowanych w NRD;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtrabãnt, AS: trabãnt
Wiktionary
rzecz. trabant m., trabancik m.
przym. trabantowy
Wiktionary
(1.1) żart. Ford Karton
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Trąbczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Zagórów, nad Czarną Strugą.
Wikipedia
zdrobnienie od: trąbka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: trąbka
Wiktionary
IPA: trɔ̃mˈbɛt͡ʃka, AS: trõmbečka
Wiktionary
rzecz. trąbka ż., trębacz mos.
Wiktionary
mający kształt trąby, przypominający trąbę
SJP.pl
1. grać na trąbce, trąbie;
2. o pojeździe: wydawać sygnał przy pomocy klaksonu; o kierowcy: powodować powstawanie tego dźwięku przez wciskanie klaksonu;
3. potocznie:
a) mówić głośno lub często o czymś;
b) rozgłaszać coś;
c) pić dużo, zwłaszcza alkoholu
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) wydawać dźwięk trąbką lub trąbą
(1.2) wydawać dźwięk podobny do dźwięku trąbki lub trąby
(1.3) pot. rozpowiadać
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃mbʲit͡ɕ, AS: trõmbʹić
Wiktionary
rzecz. trąba ż., trąbka ż., trąbienie n., trębacz m., trębaczka ż.
czas. zatrąbić, wytrąbić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trąbić.
Wiktionary
IPA: trɔ̃mˈbʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: trõmbʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
czas. trąbić
rzecz. trąbka ż., trębacz mos.
Wiktionary
ślimak przodoskrzelny zamieszkujący morza arktyczne oraz morza półkuli północnej w strefie umiarkowanej
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Trąbinek – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Dolsk.
Wieś Trambinko położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
rzadko: trębacz
SJP.pl
ruchoma kuchnia towarzystwa filantropijnego działająca w Warszawie w pierwszych dziesiątkach XX wieku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. gw-pl|Warszawa. zupa z ruchomej kuchni Towarzystwa Dobroczynności
(1.2) daw. gw-pl|Warszawa. ruchoma kuchnia Towarzystwa Dobroczynności
Wiktionary
(1.2) Rodzina korzystała z „trąbizupki”, zwanej tak od sygnału wygrywanego na trąbce
Wiktionary
(1.1) zupa rumfordzka
Wiktionary
instrument dęty blaszany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: trąba
(1.2) muz. bezstroikowy, dęty, blaszany instrument muzyczny lub sygnalizacyjny z ustnikiem;
(1.3) przedmiot sygnalizacyjny przypominający dźwiękiem trąbkę (1.1)
(1.4) anat. zob. trąbka słuchowa., trąbka Eustachiusza
(1.5) ent. specjalny narząd, służący do przyjmowania pokarmu w postaci płynnej
(1.6) geom. zob. trąbka Torricelliego.
(1.7) dawny przyrząd wzmacniający dźwięki dla niedosłyszących
Wiktionary
Trąbka (wł. tromba, skrót: tr.) – Instrument dęty blaszany. Najpopularniejszy z tej grupy instrumentów, do których należą także: róg (waltornia), puzon, tuba i wiele innych. Słowo trąbka (zdrobnienie od trąba), pochodzi z włoskiego tromba.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.3) trąbka myśliwska / fanfarowa • trąbka hiszpańska • trąbka sygnałowa
synonimy.
(1.5) ssawka
(1.6) róg Gabriela
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. roztrąb mrz., trąba ż., trąbienie n., trębacz mos.
:: zdrobn. trąbeczka ż.
czas. trąbić ndk.
przym. trąbkowy
frazeologia.
etymologia. etymn|pol|trąba|-ka.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.4) zobtłum|trąbka słuchowa.
(1.5) zobtłum|ssawka.
(1.6) zobtłum|trąbka Torricelliego.
* afrykanerski: (1.2) trompet
* ajnoski: (1.2) ラッパ (rappa)
* albański: (1.2) bori m., trombë ż.
* angielski: (1.2) trumpet
* arabski: (1.2) بوق m. (būq)
* asturyjski: (1.2) trompeta ż.
* azerski: (1.2) truba
* baskijski: (1.2) tronpeta
* bengalski: (1.2) ভেরী (bhērī)
* białoruski: (1.2) труба ż. (truba)
* bośniacki: (1.2) truba ż.
* bułgarski: (1.2) тромпет m. (trompet)
* cebuano: (1.2) trumpeta
* chiński standardowy: (1.2) ptrad|小號. / pupr|小号. (xiǎohào), 喇叭 (lǎba/lǎbā)
* chorwacki: (1.2) truba ż.
* czeski: (1.2) trubka ż., trumpeta ż.
* duński: (1.2) trompet w.
* esperanto: (1.2) trumpeto; (1.5) rostro
* estoński: (1.2) trompet
* fiński: (1.2) trumpetti
* francuski: (1.2) trompette ż.
* fryzyjski: (1.2) trompet w.
* galicyjski: (1.2) trompeta ż.
* gocki: (1.2) 𐌸𐌿𐍄𐌷𐌰𐌿𐍂𐌽 n. (þuthaurn)
* grenlandzki: (1.2) qarlortaat
* gruziński: (1.2) საყვირი (saq’viri), ბუკი (buḳi)
* gudźarati: (1.2) ટ્રમ્પેટ (ṭrampēṭ)
* haitański: (1.2) tronpèt
* hebrajski: (1.2) חצוצרה ż. (khatsotsrá)
* hindi: (1.2) तुरही ż. (turhī)
* hiszpański: (1.2) trompeta ż.; (1.5) trompa ż.
* ido: (1.2) trumpeto
* igbo: (1.2) trompeti
* indonezyjski: (1.2) terompet
* interlingua: (1.2) trompetta
* irlandzki: (1.2) trumpa m.
* islandzki: (1.2) trompet m.
* japoński: (1.2) トランペット (toranpetto)
* jidysz: (1.2) טרומייט m. (trumeyt)
* karpatorusiński: (1.2) трубка ż. (trubka)
* kaszubski: (1.2) trąbka ż.; (1.3) trąbka ż.
* kataloński: (1.2) trompeta ż.
* kazachski: (1.2) труба (truba)
* koreański: (1.2) 트럼펫 (teureompet)
* kurmandżi: (1.2) trompêt
* litewski: (1.2) trimitas m.
* luksemburski: (1.2) Trompett ż.
* łaciński: (1.2) buccina ż.
* łotewski: (1.2) trompete ż.
* macedoński: (1.2) труба ż. (truba)
* malajski: (1.2) trompet
* malgaski: (1.2) trompetra
* maltański: (1.2) trumbetta ż.
* maoryski: (1.2) tētere
* marszalski: (1.2) robba
* mongolski: (1.2) бүрээ (büree)
* nawaho: (1.2) dilní heeneezgo náhineestsʼeeʼígíí
* nepalski: (1.2) तुरही (turahī)
* niderlandzki: (1.2) trompet ż./m.
* niemiecki: (1.2) Trompete ż.; (1.5) Saugrüssel m.
* normandzki: (1.2) trompette ż.
* norweski (bokmål): (1.2) trompet m.
* norweski (nynorsk): (1.2) trompet m.
* norweski (riksmål): (1.2) trompet w.
* nowogrecki: (1.2) τρομπέτα ż. (trompéta)
* ormiański: (1.2) շեփոր (shep’vor)
* papiamento: (1.2) trompet
* perski: (1.2) ترومپت
* portugalski: (1.2) trompete m., trombeta ż.
* północnolapoński: (1.2) trumpehta
* prowansalski: (1.2) trompeta ż.
* rosyjski: (1.2) труба ż.
* rumuński: (1.2) trompetă ż.
* sanskryt: (1.2) बकुर m. (bakura)
* serbski: (1.2) труба (truba) ż.
* słowacki: (1.2) trúbka ż.
* słoweński: (1.2) trobenta ż.
* staroangielski: (1.2) bieme ż.
* starofrancuski: (1.2) trompette ż.
* starogrecki: (1.2) σάλπιγξ ż. (sálpinx)
* suahili: (1.2) tarumbeta klasa 5/6
* sundajski: (1.2) tarompet
* sycylijski: (1.2) trumma ż.
* szwedzki: (1.2) trumpet w.
* tagalski: (1.2) trumpeta
* turecki: (1.2) trompet
* tuvalu: (1.2) pu
* ukraiński: (1.2) труба ż. (truba)
* uzbecki: (1.2) truba
* volapük: (1.2) topet
* võro: (1.2) trompõt
* walijski: (1.2) utgorn m., trwmped
* węgierski: (1.2) trombita
* wietnamski: (1.2) kèn trôm-pét
* wilamowski: (1.2) trumyt ż., trompyt ż.
* włoski: (1.2) tromba ż., trombetta ż.
* xhosa: (1.2) ixilongo klasa 5/6
* zulu: (1.2) icilongo / ixilongo klasa 5/6
źródła.
== trąbka (język kaszubski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. trąbka
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃mpka, AS: trõmpka
Wiktionary
rzecz. roztrąb mrz., trąba ż., trąbienie n., trębacz mos.
:: zdrobn. trąbeczka ż.
czas. trąbić ndk.
przym. trąbkowy
Wiktionary
(1.5) ssawka
(1.6) róg Gabriela
Wiktionary
osoba zawodowo grająca na trąbce; trębacz
SJP.pl
przypominający trąbkę
SJP.pl
1. → trąbka;
2. migdałek trąbkowy - jeden z migdałków układu chłonnego gardła;
3. narcyz trąbkowy - gatunek rośliny z rodziny amarylkowatych
SJP.pl
gatunek ryby z rodziny mrukowatych; mruk Petersa
SJP.pl
Mruk Petersa, trąbonos (Gnathonemus petersii) – gatunek ryby z rodziny mrukowatych (Mormyridae), znany wcześniej pod synonimicznymi nazwami Mormyrus petersii i Gnathonemus pictus. Nazwa gatunkowa petersii nawiązuje do nazwiska niemieckiego przyrodnika Wilhelma Petersa. Sprowadzony do Europy w 1950 do hodowli akwariowych.
Wikipedia
rząd dużych ssaków łożyskowych
SJP.pl
Trąbowce (Proboscidea) – rząd dużych ssaków z infragromady ssaków wyższych (Eutheria), ze słoniami, jako jedynymi żyjącymi przedstawicielami.
Wikipedia
przedstawiciel jednego z rzędów ssaków łożyskowych reprezentowanego obecnie jedynie przez słonie
SJP.pl
miasto w Turcji nad Morzem Czarnym (w starożytności Trapezunt)
SJP.pl
Trabzon (tur., gr. Τραπεζούντα, dawny Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) – miasto w północno-wschodniej Turcji położone nad Morzem Czarnym, ośrodek prowincji Trabzon, historyczna stolica i główne miasto Pontu. Miasto liczy ponad 240 tys. mieszkańców, natomiast aglomeracja przekracza 400 tys.
Wikipedia
przymiotnik od: Trabzon (miasto we wschodniej Turcji)
SJP.pl
1. lekko uderzać;
2. trącać się:
a) lekko uderzać się nawzajem;
b) stukać się z kimś kieliszkiem, szklanką
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. trącić)
(1.1) szturchać, lekko uderzać
czasownik zwrotny niedokonany trącać się (dk. trącić się)
(2.1) lekko uderzać siebie nawzajem
(2.2) pot. stukać kieliszkiem o kieliszek współbiesiadnika podczas picia alkoholu
Wiktionary
(1.1) Stanął za dziewczyną i lekko trącał ją w ramię, ale ona nic nie czuła.
(2.2) – Niech mu pójdzie na zdrowie! – szepnął trącając się z najbliższymi.
(2.2) Podziwiali tedy jego siłę, on zaś trącał się z nimi kielichem […]
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃nt͡sat͡ɕ, AS: trõncać
Wiktionary
aspekt dokonany trącić
rzecz. trącanie n., trącenie n.
czas. potrącać ndk., potrącić dk., strącać ndk., strącić dk.
Wiktionary
(1.1) kuksać, potrącać, szturchać; gw-pl|Śląsk Cieszyński|sturkać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trącać.
Wiktionary
IPA: trɔ̃nˈt͡sãɲɛ, AS: trõncãńe
Wiktionary
czas. trącać, trącić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trącić.
Wiktionary
IPA: trɔ̃nˈt͡sɛ̃ɲɛ, AS: trõncẽńe
Wiktionary
czas. trącić, trącać
rzecz. potrącenie n.
Wiktionary
słowo mające naśladować dźwięk powstający przy łamaniu się czegoś
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) pot. naśladuje dźwięk powstający przy pękaniu lub łamaniu się
Wiktionary
Trach – herb szlachecki.
Wikipedia
(1.1) Trach! Pękło wiertło.
Wiktionary
IPA: trax, AS: traχ
Wiktionary
w anatomii, z łaciny: tchawica
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej - tracheidy) martwa komórka przewodząca wodę i soki w roślinach; cewka
SJP.pl
Cewka (tracheida) – martwa komórka tkanki przewodzącej drewna. Cewki dominują w drewnie nagonasiennych i w najstarszych rodzinach okrytonasiennych (u magnoliowców).
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) element drewna (tkanki roślinnej) przewodzący wodę i sole mineralne; tracheja, naczynie
SJP.pl
Naczynie (trachej) – element drewna składający się z ułożonych w szereg martwych komórek – tzw. członów naczyń.
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) element drewna (tkanki roślinnej) przewodzący wodę i sole mineralne; trachej, naczynie
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tchawicą
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
(1.1) tracheobronchoskopia • tracheomalacja • tracheotomia • tracheoskopia • tracheostomia
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|trachea. → tchawica
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tracheo-
* włoski: (1.1) tracheo-
źródła.
== tracheo- (język włoski.) ==
wymowa.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) anat. tracheo-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: traˈxɛɔ, AS: traχeo
Wiktionary
Tracheola (łac. tracheola, l.mn. tracheolae) – najcieńsze, końcowe odgałęzienie tchawki, bez oskórka, mające błoniaste pozbawione tenidiów ściany. Wnika pomiędzy komórki, rzadziej do ich wnętrza. Kończy się komórkami oddechowymi (gwiaździstymi). Tracheole mają średnicę poniżej 1 μm, tak niewielką, że niemożliwa jest ich wentylacja, są więc wypełnione płynem, w którym rozpuszczają się gazy.
Wikipedia
1. operacyjne nacięcie tchawicy w celu wprowadzenia rurki, powodującej udrożnienie górnych dróg oddechowych; tracheotomia;
2. otwór w tchawicy po zabiegu tracheostomii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg chirurgiczny polegający na połączeniu tchawicy ze światłem zewnętrznym;
Wiktionary
Tracheotomia – otolaryngologiczny zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do światła dróg oddechowych i tą drogą prowadzenie wentylacji płuc. W wyniku tracheotomii zapewnia się dopływ powietrza do płuc, z pominięciem nosa, gardła i krtani.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tracheostomy
* hiszpański: (1.1) traqueostomía ż.
* nowogrecki: (1.1) τραχειοστομία ż.
* włoski: (1.1) tracheostomia ż.
źródła.
== tracheostomia (język włoski.) ==
wymowa.
IPA|tra.ke.o.sto.ˈmi.a.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. tracheostomia
odmiana.
(1.1) lp. tracheostomia; lm. tracheostomie
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌtraxɛɔˈstɔ̃mʲja, AS: traχeostõmʹi ̯a
Wiktionary
operacyjne nacięcie tchawicy w celu wprowadzenia rurki, powodującej udrożnienie górnych dróg oddechowych; tracheostomia
SJP.pl
Tracheotomia – otolaryngologiczny zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do światła dróg oddechowych i tą drogą prowadzenie wentylacji płuc. W wyniku tracheotomii zapewnia się dopływ powietrza do płuc, z pominięciem nosa, gardła i krtani.
Wikipedia
magmowa skała wylewna
SJP.pl
Trachit, trachyt – obojętna skała wylewna, leżąca w grupie skał nasyconych krzemionką, w klasie sjenitu i trachitu.
Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF trachit zajmuje pole 7.
W klasyfikacji TAS trachit wraz z alkaliczno-skaleniowym trachitem zajmuje pole T (trachity alkaliczne i trachity).
Wikipedia
wirusowe zapalenie spojówek; jaglica
SJP.pl
Trachoma – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje 16 gatunków występujących w Azji Południowo-Wschodniej, Australii i Oceanii w takich krajach i regionach jak: Asam, Borneo, Wyspy Cooka, Fidżi, Jawa, Malezja Zachodnia, Moluki, Mariany, Mjanma, Nowa Kaledonia, Nowa Gwinea, Niue, Filipiny, Queensland, Wyspy Towarzystwa, Wyspy Salomona, Celebes, Sumatra, Tajlandia, Tybet, Îles Australes, Vanuatu, Wietnam.
Wikipedia
azjatyckie drzewo z rodziny arekowatych; palma chińska
SJP.pl
1. stawać się pozbawionym czegoś;
2. ponosić stratę materialną;
3. marnować, trwonić coś;
4. wydawać się gorszym;
5. wykonywać wyrok śmierci;
6. tracić się:
a) stawać się niewidocznym;
b) pot. nie wiedzieć, co robić
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. trącać)
(1.1) zob. trącać.
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(2.1) wydzielać lekki zapach, raczej nieprzyjemny
czasownik zwrotny dokonany trącić się (ndk. trącać się)
(3.1) zob. trącać się.
(3.2) pot. zob. trącać się.
Wiktionary
(1.1) Nie wiem, co mi strzeliło do głowy, ale widząc jakieś dwie porządnie ubrane kobiety, podszedłem do nich i zapytałem, czy nie wiedzą, gdzie można by tu przenocować. Jedna z nich z miejsca odpowiedziała, że u niej. Robert mnie trącił, ale postanowiłem brnąć dalej.
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃ɲt͡ɕit͡ɕ, AS: trõńćić
Wiktionary
rzecz. trącenie n., trącanie n.
czas. trącać ndk.
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński|sturzić.
Wiktionary
kraina historyczna na Półwyspie Bałkańskim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytna kraina położona między dolnym Dunajem, Morzem Czarnym, Morzem Egejskim i rzeką Strymon, obecnie podzielona między Grecję, Turcję i Bułgarię;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. Trak mos., trak mos., tracki mrz.
przym. tracki
Wiktionary
indywidualna ścieżka dźwiękowa, składowa miksu
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: trakbol] w informatyce: urządzenie służące do sterowania kursorem na ekranie, umieszczane w niektórych klawiaturach komputerowych; odwrócona mysz, manipulator kulkowy, kula, kulka, kot
SJP.pl
Trackball, manipulator kulowy – urządzenie wskazujące do komputera lub innego urządzenia (na przykład telefonu), służące do interakcji użytkownika z interfejsem graficznym. Bywa nazywane żartobliwie kotem (dla odróżnienia od myszy, z którą jest funkcjonalnie identyczny).
Wikipedia
[czytaj: traker] w informatyce:
1. program muzyczny z edytorem, w którym nuty zapisane są na ścieżce;
2. serwer przekazujący informacje (adresy IP) o innych użytkownikach pobierających dany plik w sieci BitTorrent
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tracja
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tracją, dotyczący Tracji
(1.2) hist. związany z Trakami, dotyczący Traków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tracki;
Wiktionary
rzecz. Tracja ż., Trak mos., Trakijka ż.
Wiktionary
[czytaj: traking]
1. w typografii: składanie tekstu;
2. śledzenie przesyłek
SJP.pl
Tracking, gęstość składu – równomierne odsuwanie lub przybliżanie do siebie znaków w tekście, możliwość regulowania odległości pomiędzy znakami globalnie w skali całego tekstu lub w jego wybranym fragmencie, funkcja dostępna w programach do składu i łamania publikacji, procesorach tekstu oraz innych programach pracujących z tekstem w trybie graficznym.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. miniaturowy dżojstik umieszczony w środkowej części klawiatury, zastępujący touchpad;
Wiktionary
Punkt dotykowy, manipulator punktowy (ang. trackpoint) – manipulator, jedno z urządzeń wejściowych komputera; służy do interakcji użytkownika z systemem operacyjnym i programami.
Nazywany w zależności od producenta: trackpoint (IBM, a później Lenovo), trackstick (Dell), pointstick (Hewlett-Packard Compaq), touchstick (Fujitsu Siemens Computers), finetrack (Acer), NX point (NEC), vectorpad (Atari) lub accupoint (Toshiba).
Wikipedia
(1.1) trackstick, pointstick, touchstick, finetrack, vectorpad, accupoint, NX point; środ. wulg. łechtaczka
Wiktionary
[czytaj: trejs-i] nazwisko, m.in. Spencer Tracy (1900-1967) - amerykański aktor filmowy
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Inne:
Wikipedia
robotnik zajmujący się piłowaniem kłód drzewa za pomocą ręcznej piły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rodziny kaczkowatych, rodzaju nazwa systematyczna|Mergus|ref=tak.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) robotnik pracujący na traku
Wiktionary
Ptaki
Wikipedia
(1.1) Widzę nurkujące co chwilę tracze nurogęsi, tracze długodziobe i bielaczki.
Wiktionary
rzecz. traczyk mzw., Tracz ż./mos., Traczyk ż./mos., Tracze nmos.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. gwarowo: żona tracza;
2. kobieta, która trze len;
3. zajęcie tracza; tarcie drzewa;
4. maszyna do przecinania kłód drzewnych na tarcicę; trak
SJP.pl
maszyna do przecierania kłód drzewnych na tarcicę i elementy drewniane; gater; trak
SJP.pl
wykonywany z użyciem traku; odnoszący się do traku
SJP.pl
traczyk lodowy - ptak z rodziny alk, o czarno-białym ubarwieniu, występujący na Grenlandii i sąsiadujących z nią od zachodu wyspach; alczyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Alle alle|ref=tak., mały morski ptak z rodziny alk
(1.2) zdrobn. od: tracz
Wiktionary
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
IPA: ˈtrat͡ʃɨk, AS: tračyk
Wiktionary
rzecz. tracz m., Tracze nmos.
Wiktionary
(1.1) alczyk
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tracji
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przewlekła, bakteryjna choroba zakaźna spowodowana przez prątki, powodująca zmiany w nerwach obwodowych oraz ubytki skórne z następczą, poważną utratą tkanek (palców, nosów, policzków); lepra; choroba Hansena
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. choroba zakaźna skóry i układu nerwowego;
(1.2) przest. ent. pszcz. truteń
(1.3) przest. przen. pejor. truteń
Wiktionary
Trąd, lepra, choroba Hansena (HD) – przewlekła choroba zakaźna występująca u ludzi i zwierząt, wywołana przez prątki Mycobacterium leprae, bakterię odkrytą w 1873 roku przez norweskiego naukowca Armauera Hansena oraz Mycobacterium lepromatosis odkrytą w 2008 roku. Występuje w dwóch postaciach: lepromatycznej (lepra lepromatosa tuberosa) i tuberkuloidowej (lepra tuberculoides). Odmiana lepromatyczna jest zaraźliwa, a jej objawy to guzowate krosty podobne do występujących w innych infekcjach i alergiach. Postać tuberkuloidowa jest mniej zaraźliwa, ale groźniejsza dla samego zarażonego: początkowo pojawiają się plamy na skórze, stopniowo utrata czucia, szczególnie w palcach nóg i rąk, nieleczona prowadzi do zwyrodnień i utraty tkanki.
Wikipedia
(1.1) Znany jest prawdopodobny scenariusz rozprzestrzeniania się trądu na ziemi.
(1.2) Trąd nie leci na pole i nie nosi miodu [...]
(1.2) Tu wszyscy spólnie robią: wierna strzeże rada, • Jeśli który daremnie trąd miodu nie zjada [...] sic.
(1.3) Marnotrawcze, leniwco, trądzie nieobrotny, • Ucz się skromnie ubóstwa cierpieć chędogiego [...] sic.
Wiktionary
IPA: trɔ̃nt, AS: trõnt
Wiktionary
rzecz. trędowaty m., trędowata ż., trędowatość ż.
:: zdrobn. trądzik m.
przym. trądowy, trędowaty, trądzikowy
Wiktionary
(1.1) choroba Hansena; przest. lepra
Wiktionary
[czytaj: trejdmark] zastrzeżony znak firmowy; marka, trade mark
SJP.pl
Znak towarowy (ang. trademark) – każde oznaczenie, które nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorcy od towarów innego przedsiębiorcy i jest możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Wikipedia
[czytaj: trejder] osoba zawierająca krótkoterminowe transakcje instrumentami finansowymi, np. akcjami, kontraktami terminowymi
SJP.pl
Trader – osoba, która zawiera krótkoterminowe transakcje instrumentami finansowymi, takimi jak np. krypowaluty, akcje, obligacje, kontrakty terminowe, kontrakty CFD czy opcje w celu osiągnięcia zysku w wyniku zmiany ich kursu. Krótki horyzont inwestycyjny jest czynnikiem, który odróżnia go od inwestora.
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny komelinowatych, pochodzący z Ameryki, obejmujący około 70 gatunków występujących od południowej Kanady do północnej Argentyny, uprawianych w doniczkach jako kwiat ozdobny; trzykrotka
SJP.pl
[czytaj: trejding] zawieranie krótkoterminowych transakcji instrumentami finansowymi, np. akcjami, kontraktami terminowymi
SJP.pl
określenie wykonawcze: bardzo słodko
SJP.pl
dawniej: zajmować mienie dłużnika
SJP.pl
→ trąd
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z trądem, dotyczący trądu
Wiktionary
rzecz. trąd mrz., trądzik mrz., trędowaty mos., trędowata ż., trędowatość ż.
przym. trędowaty, trądzikowy
Wiktionary
potocznie: wyznawca religii rzymskokatolickiej, kultywujący tradycje sprzed soboru watykańskiego II
SJP.pl
pogląd św. Augustyna, zakładający przechodzenie duszy z rodziców na ich dzieci
SJP.pl
dawniej: tłumacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przekazywanie z pokolenia na pokolenie zasad, obyczajów, poglądów;
(1.2) rel. pisma teologów pierwszych wieków chrześcijaństwa oraz postanowienia papieży lub patriarchów i soborów, uznane za drugie obok Biblii źródło objawienia
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W tradycji islamskiej meczet nie jest rozumiany jako miejsce uświęcone, jak kościół w tradycji chrześcijańskiej.
(1.1) Ta tradycja jest w naszej rodzinie od pokoleń.
Wiktionary
IPA: traˈdɨt͡sʲja, AS: tradycʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. tradycjonalizm mrz., tradycjonalność ż., tradycjonalista mos., tradycjonalistka ż., tradycyjność ż.
przym. tradycyjny, tradycjonalistyczny
przysł. tradycyjnie
Wiktionary
(1.1) obyczajowość, obrzędy, zwyczaje
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik tradycjonalizmu, człowiek przywiązany do tradycji
Wiktionary
(1.1) Twardogłowy tradycjonalista może nie być w stanie wznieść się ponad przeszkody, takie jak tatuaże czy kolczyki w języku, by nawiązać kontakt z drugą osobą.
Wiktionary
rzecz. tradycja ż., tradycjonalizm m., tradycyjność ż.
:: fż. tradycjonalistka ż.
przym. tradycjonalistyczny, tradycyjny
przysł. tradycjonalistycznie, tradycyjnie
Wiktionary
(1.1) konserwatysta, człowiek starej daty
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od tradycjonalista
Wiktionary
IPA: ˌtradɨt͡sʲjɔ̃naˈlʲistka, AS: tradycʹi ̯õnalʹistka
Wiktionary
rzecz. tradycjonalizm m., tradycja ż.
:: fm. tradycjonalista m.
przym. tradycyjny, tradycjonalistyczny
przysł. tradycyjnie
Wiktionary
(1.1) konserwatystka
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób tradycjonalistyczny
Wiktionary
rzecz. tradycjonalność ż., tradycjonalista mos.
przym. tradycjonalistyczny
Wiktionary
→ tradycjonalizm, → tradycjonalność
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) właściwy tradycjonalizmowi, zgodny z tradycjonalizmem
Wiktionary
IPA: ˌtradɨt͡sʲjɔ̃nalʲiˈstɨt͡ʃnɨ, AS: tradycʹi ̯õnalʹistyčny
Wiktionary
rzecz. tradycjonalizm m., tradycjonalistka ż., tradycja ż., tradycjonalista mos., tradycjonalność ż.
przysł. tradycjonalistycznie
przym. tradycyjny
Wiktionary
(1.1) konserwatywny, zachowawczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przywiązanie do tradycji
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Arana, tak jak i wielu innych ideologów baskijskiego tradycjonalizmu, mitologizował historię Basków.
Wiktionary
rzecz. tradycjonalność ż., tradycja ż., tradycjonalista m., tradycjonalistka ż., tradycyjność ż.
przym. tradycyjny, tradycjonalistyczny
przysł. tradycyjnie
Wiktionary
(1.1) tradycjonalność, zachowawczość, konserwatyzm, konserwatywność
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przywiązanie do tradycji
Wiktionary
(1.1) (…) tradycjonalność jest zasadą organizującą ład społeczny typu „przedstawień zbiorowych".
Wiktionary
rzecz. tradycjonalizm m., tradycja ż., tradycjonalista m., tradycjonalistka ż.
przym. tradycyjny, tradycjonalistyczny
przysł. tradycyjnie, tradycjonalistycznie
Wiktionary
(1.1) tradycjonalizm, konserwatywność
Wiktionary
tradycyjny;
1. związany z tradycją;
2. znany bądź wykorzystywany od dawna;
3. strzegący tradycji, obyczajów
SJP.pl
przysłówek
(1.1) zgodnie z tradycją
(1.2) pot. zgodnie z przyzwyczajeniami, tak, jak zazwyczaj
Wiktionary
(1.1) Nie powinieneś jeść szynki, tradycyjnie mamy dzisiaj dzień postny.
(1.2) To ja tradycyjnie poproszę kawę bez mleka.
Wiktionary
IPA: ˌtradɨˈt͡sɨjɲɛ, AS: tradycyi ̯ńe
Wiktionary
rzecz. tradycja ż., tradycyjność ż., tradycjonalizm m., tradycjonalista m., tradycjonalistka ż., tradycjonalność ż.
przym. tradycyjny
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: tradycyjny; bardziej tradycyjny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co tradycyjne; cecha tych, którzy są tradycyjni
Wiktionary
rzecz. tradycja ż., tradycjonalizm m., tradycjonalista m., tradycjonalistka ż.
przym. tradycyjny
przysł. tradycyjnie
Wiktionary
tradycjonalny;
1. związany z tradycją;
2. znany bądź wykorzystywany od dawna;
3. strzegący tradycji, obyczajów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wywodzący się z tradycji; stanowiący element tradycji, zwyczaju; wykonany w sposób nakazany tradycją
Wiktionary
(1.1) Dzieci wystąpiły w tradycyjnych strojach ludowych.
Wiktionary
IPA: ˌtradɨˈt͡sɨjnɨ, AS: tradycyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. tradycja ż., tradycjonalista m., tradycjonalistka ż., tradycjonalizm m., tradycyjność ż., tradycjonalność ż.
przysł. tradycyjnie
przym. tradycjonalistyczny
Wiktionary
(1.1) zwyczajowy, ludowy, niezmienny, konwencjonalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. wojsk. stały element fortyfikacji przeznaczony do prowadzenia ognia bocznego;
Wiktionary
Tradytor – stały element fortyfikacji przeznaczony do prowadzenia ognia bocznego. W twierdzy bastionowej był to schron bojowy dla dział do ostrzału rowu twierdzy, w forcie do ostrzału międzypól, przedpola lub dzieła pośredniego.
Występuje w postaci skazamatowanych baterii artyleryjskich lub stanowisk karabinów maszynowych. Tradytor jest tak umiejscowiony, aby był całkowicie niewidoczny od strony atakującego (od przedpola). Równia ogniowa jest tak poprowadzona, aby kryć ogniem przedpole sąsiedniego obiektu lub obiektów oraz międzypole, a tym samym zabezpieczać wzajemnie sąsiednie obiekty grupy. Tradytory sąsiadujące ze sobą tworzą system ognia krzyżowego na międzypolu. Były one również zwane milczącymi bateriami, gdyż ze względu na bardzo ograniczony kąt ostrzału otwierały ogień dopiero w momencie, gdy nieprzyjaciel znalazł się bezpośrednio przy osłanianych obiektach.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. schorzenie skóry wywołane przez łojotok
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Twarz Ani jest oszpecona przez trądzik.
Wiktionary
IPA: ˈtrɔ̃ɲd͡ʑik, AS: trõńʒ́ik
Wiktionary
rzecz. trąd mrz.
przym. trądzikowy, trądowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) o skórze, cerze: mający trądzik lub skłonność do trądziku
Wiktionary
IPA: ˌtrɔ̃ɲd͡ʑiˈkɔvɨ, AS: trõńʒ́ikovy
Wiktionary
rzecz. trądzik m., trąd mrz.
przym. trądowy
Wiktionary
przypadek, zbieg okoliczności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przypadek, losowe wydarzenie
forma czasownika.
(2.1) 2. os. rozk. od: trafić
Wiktionary
(1.1) Co za traf! Poszedłem do osiedlowej księgarni i akurat była książka, której szukam od pół roku!
Wiktionary
IPA: traf, AS: traf
Wiktionary
rzecz. trafienie n., trafianie n., trafność ż.
czas. trafiać ndk., trafić dk.
przym. trafny
przysł. trafnie
Wiktionary
(1.1) przypadek, zbieg okoliczności, reg. śl. cufal.
Wiktionary
środowiskowo: kawałek rudy trafiający się wśród ilastej skały płonnej
SJP.pl
przylądek na Półwyspie Iberyjskim
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Trafalgar (przylądek w Hiszpanii)
SJP.pl
szablon malarski do powielania rysunku
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. trafić)
(1.1) niedokonany od|trafić.
Wiktionary
IPA: ˈtrafʲjät͡ɕ, AS: trafʹi ̯äć
Wiktionary
rzecz. trafienie n., trafianie n., trafność ż., traf m.
czas. trafić dk.
przym. trafny
przysł. trafnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dosięganie celu
Wiktionary
rzecz. trafienie n., trafność ż., traf m.
czas. trafiać ndk., trafić dk.
przym. trafny
przysł. trafnie
Wiktionary
1. oddać celny rzut, strzał itp.
2. osiągnąć cel podróży
3. znaleźć się w jakimś miejscu
4. znaleźć się gdzieś w danym momencie
5. spotkać kogoś, zauważyć coś
6. trafić się:
a) zdarzyć się
b) pojawić się (ktoś)
c) wystąpić nieoczekiwanie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. trafiać)
(1.1) o człowieku: uderzyć czymś w jakiś cel
(1.2) o pocisku, nożu, ręce, piłce, itp.: uderzyć w cel
(1.3) znaleźć drogę i dotrzeć gdzieś
(1.4) znaleźć się gdzieś (raczej niecałkowicie to kontrolując)
(1.5) pot. przypadkiem spotkać kogoś lub coś
(1.6) pot. przypadkiem zjawić się w jakimś szczególnym momencie
(1.7) pot. przypadkiem dostać
(1.8) pot. przypadkiem wybrać
(1.9) pot. przekonać kogoś
(1.10) trafiony pot. trafny
(1.11) trafiony pot. pijany
czasownik zwrotny dokonany trafić się (ndk. trafiać się)
(2.1) pot. zdarzyć się niespodziewanie
(2.2) pot. niespodziewanie zjawić się
Wiktionary
(1.1) Marek aż się zwinął, trafiony pięścią w brzuch.
(1.1) Robin Hood potrafił trafić nie tylko idealnie w cel, ale i w poprzednią, tkwiącą w nim strzałę.
(1.2) Chłopczyk rzucił piłką tak nieudolnie, że trafiła w okno sąsiada.
(1.3) W końcu trafiłem do niego, ale bez mapy nie dałbym rady.
(1.4) Trafiłem do aresztu za kradzież chleba z piekarni.
(1.5) A wiesz, trafiłam ostatnio na ulicy na Bogdana, nic się nie zmienił.
(1.6) Cześć Mietek, świetnie trafiłeś, właśnie oblewamy sesję!
(1.7) Trafiłem na egzaminie na dobre pytania.
(1.8) Trafiłam szóstkę w totka!
(1.9) Trafił do niego dopiero argument finansowy.
(1.10) Trzeba przyznać, to była trafiona inwestycja.
(2.1) Trafił nam się ciężki przypadek.
(2.2) Potrzebowałem skądś skołować trochę kasy, a tu trafił się ten frajer.
Wiktionary
IPA: ˈtrafʲit͡ɕ, AS: trafʹić
Wiktionary
rzecz. trafienie n., trafianie n., trafność ż., traf m.
czas. trafiać ndk.
przym. trafny
przysł. trafnie
Wiktionary
(1.3) przybyć, dojść, dotrzeć
Wiktionary
1. oddać celny rzut, strzał itp.
2. osiągnąć cel podróży
3. znaleźć się w jakimś miejscu
4. znaleźć się gdzieś w danym momencie
5. spotkać kogoś, zauważyć coś
6. trafić się:
a) zdarzyć się
b) pojawić się (ktoś)
c) wystąpić nieoczekiwanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) efekt celnego rzutu, ciosu lub strzału
(1.2) dobre wytypowanie numerów w grze liczbowej
Wiktionary
IPA: traˈfʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: trafʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
rzecz. trafianie n., trafność ż., traf m.
czas. trafiać ndk., trafić dk.
przym. trafny
przysł. trafnie
Wiktionary
ruch telekomunikacyjny, wyrażający się np. liczbą połączeń dokonanych w centrali telefonicznej
SJP.pl
dawniej: sklep z wyrobami tytoniowymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. sklep z wyrobami tytoniowymi;
(1.2) hand. gazetka sklepowa lub wkładka prasowa z reklamami
Wiktionary
Trafika (z niem. Trafik, wł. traffico – ruch, handel) – sklep zajmujący się handlem wyrobami tytoniowymi (papierosami, cygarami, melasą, tabaką) oraz akcesoriami służącymi do konsumpcji tych wyrobów, takimi jak fajki, fajki wodne i inne.
Wikipedia
(1.1) Facetka w trafice nie sprzedaje biletów.
(1.2) Od zeszłego roku nasze trafiki wysyłamy wyłącznie do posiadaczy kart klienta.
Wiktionary
IPA: ˈtrafʲika, AS: trafʹika
Wiktionary
przestarzałe: właściciel sklepiku z wyrobami tytoniowymi
SJP.pl
1. oddać celny rzut, strzał itp.
2. osiągnąć cel podróży
3. znaleźć się w jakimś miejscu
4. znaleźć się gdzieś w danym momencie
5. spotkać kogoś, zauważyć coś
6. trafić się:
a) zdarzyć się
b) pojawić się (ktoś)
c) wystąpić nieoczekiwanie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) od: trafny
Wiktionary
IPA: ˈtrafʲɲɛ, AS: trafʹńe
Wiktionary
rzecz. trafienie n., trafianie n., trafność ż., traf m.
czas. trafiać ndk., trafić dk.
przym. trafny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: trafnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: trafny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co trafne, odpowiadające rzeczywistości
(1.2) cecha tego, co trafne, trafiające w cel, celne
Wiktionary
Trafność (ang. validity) nie ma jednej wspólnej definicji, ale zazwyczaj odnosi się do zakresu, w którym wyjaśnienie rzeczywiście odzwierciedla zjawisko, do którego się odwołuje (jest to definicja Rucha). Według Messicka, ocena trafności to stwierdzenie, w jakim stopniu teoria i dowody empiryczne uzasadniają stosowność testu w danym obszarze.
Wikipedia
rzecz. traf m., trafianie n., trafienie n.
czas. trafiać ndk., trafić dk.
przym. trafny, trafiony
przysł. trafnie
Wiktionary
(1.1) celność, słuszność
(1.2) celność
Wiktionary
1. taki, który nie chybił, celny;
2. właściwy, odpowiedni, słuszny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o najlepszym efekcie lub dopasowaniu, najbardziej oddający rzeczywistość
(1.2) docierający do celu
Wiktionary
(1.1) Mówiono na Wschodzie, że takich trafnych odpowiedzi nikt z żyjących nigdy nie potrafił dawać, jakie on dawał.
Wiktionary
rzecz. traf mrz., trafianie n., trafienie n., trafność ż.
czas. trafiać ndk., trafić dk.,
przysł. trafnie
Wiktionary
(1.1) dogodny, istotny, odpowiedni, prawidłowy, słuszny, treściwy, właściwy, wnikliwy, zwięzły, w porę
(1.2) celny
Wiktionary
potocznie: transformator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. pot. transformator, szczególnie jeśli duży – wysokiego napięcia lub dużej częstotliwości
Wiktionary
Transformator (z łac. transformare – przekształcać) – urządzenie elektryczne służące do przenoszenia energii elektrycznej prądu przemiennego drogą indukcji z jednego obwodu elektrycznego do drugiego, z zachowaniem pierwotnej częstotliwości. Zwykle zmieniane jest równocześnie napięcie elektryczne (wyjątek stanowi transformator separacyjny, w którym napięcie nie ulega zmianie).
Wikipedia
miejsce, w którym znajdują się transformatory elektryczne dużej mocy służące do zasilania linii tramwajowej, kolejowej, osiedla itp.
SJP.pl
Stacja transformatorowa (stacja trafo, trafostacja) – stacja elektroenergetyczna, w której następuje zmiana parametrów prądu elektrycznego przy różnych poziomach napięć. Są wyposażone w transformatory obniżające napięcie, podwyższające napięcie oraz stabilizujące napięcie elektryczne. Nie następuje tutaj przemiana na prąd stały.
Wikipedia
dawniej: traf
SJP.pl
przenosić ciężkie przedmioty (np. bagaże)
SJP.pl
naturalna żywica niektórych roślin motylkowatych, stosowana w kosmetyce; tragant, tragakanta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żywica traganka gumodajnego;
Wiktionary
Wikipedia
roślina zielna lub krzew
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Astragalus|L.|ref=tak., roślina wieloletnia o motylkowych kwiatach z rodziny bobowatych;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) W wianku z traganków będzie ci do twarzy.
Wiktionary
przym. tragankowy
Wiktionary
naturalna żywica niektórych roślin motylkowatych, stosowana w kosmetyce; tragakant, tragakanta
SJP.pl
kobieta zajmująca się przenoszeniem ciężkich przedmiotów
SJP.pl
1. osoba zajmująca się przenoszeniem ciężkich przedmiotów;
2. w budownictwie drewnianym, zwłaszcza na Podhalu: gruba, zwykle zdobiona belka stropowa biegnąca wzdłuż całego pułapu dla podtrzymania go; sosrąb, sosręb, siestrzan, siostrzan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, której profesją jest noszenie lub ręczne przewożenie, np. towarów, ciężkiego ekwipunku, lektyki
(1.2) turyst. uczestnik wyprawy wysokogórskiej lub podróżniczej wynajęty do noszenia ekwipunku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) reg. bud. gruba belka stropowa biegnąca wzdłuż całej powały
Wiktionary
(1.1) stpol. dźwigoń
(2.1) dźwigar, sosrąb, sosręb, siestrzan, siostrzan
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. teatr. dramatyczny utwór literacki przedstawiający konflikt między dążeniami bohatera a siłami wyższymi;
(1.2) ogromne nieszczęście budzące rozpacz
(1.3) zła sytuacja dotycząca czegoś
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wszystkie działania bohatera tragedii prowadzą go do nieuchronnej klęski.
(1.2) Spotkała go tragedia – w wypadku stracił nogę.
(1.3) Kiedyś myślałem, że moje życie to tragedia.
Wiktionary
IPA: traˈɡɛdʲja, AS: tragedʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. tragiczność ż., tragizm mrz., tragiczka ż., tragik mos.
czas. tragizować ndk.
przym. tragediowy, tragiczny
przysł. tragicznie
Wiktionary
(1.1) dramat
(1.2) nieszczęście
Wiktionary
dotyczący tragediopisarza, tragediopisarstwa
SJP.pl
sztuka pisania tragedii
SJP.pl
osoba pisząca tragedie; tragik
SJP.pl
zespół cech typowych dla tragedii
SJP.pl
przymiotnik odrzeczownikowy
(1.1) dotyczący tragedii jako sztuki
Wiktionary
rzecz. tragik mos., tragedia ż.
Wiktionary
[czytaj: tragelafos] w literaturze: dzieło literackie charakteryzujące się niejednorodną budową, łączące różnorodne elementy, cechy wielu gatunków
SJP.pl
dawniej: nosze
SJP.pl
aktorka występująca w tragedii
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób tragiczny
Wiktionary
(1.1) Podczas zejścia ze Świnicy zginął tragicznie Józef Szaniawski.
Wiktionary
przym. tragiczny
rzecz. tragizm m., tragika ż., tragik m., tragiczka ż., tragiczność ż., tragedia ż.
czas. tragizować
Wiktionary
(1.1) dramatycznie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: tragicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tragiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest tragiczne
Wiktionary
IPA: traˈɟit͡ʃnɔɕt͡ɕ, AS: traǵičność
Wiktionary
rzecz. tragedia ż., tragik m., tragiczka ż., tragizm m., tragizowanie n.
czas. tragizować ndk.
przym. tragiczny
przysł. tragicznie
Wiktionary
(1.1) dramatyczność, beznadziejność
Wiktionary
1. dotyczący tragedii, grywający w tragediach, piszący tragedie;
2. budzący strach, uczucie grozy, wstrząsający
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pełen smutku, nieszczęścia lub rozpaczy
(1.2) liter. teatr. dotyczący tragedii (utworu)
Wiktionary
IPA: traˈɟit͡ʃnɨ, AS: traǵičny
Wiktionary
rzecz. tragiczność ż., tragedia ż., tragik mos.
czas. tragizować ndk.
przysł. tragicznie
Wiktionary
(1.1) dramatyczny, infernalny, koszmarny, makabryczny, okropny, piekielny, porażający, potworny, przeokropny, przeraźliwy, przerażający, straszliwy, straszny, upiorny, wstrząsający, zatrważający
Wiktionary
Tragifarsa – utwór dramatyczny łączący elementy tragiczne z farsowymi.
Ich autorami byli m.in. pisarz hiszpański Ramón María del Valle-Inclán (Dziwadła i makabrydy), rumuński – Eugène Ionesco (Krzesła), oraz pisarze polscy: Gabriela Zapolska (Moralność pani Dulskiej – tragifarsa kołtuńska, 1906) i Witold Gombrowicz (Iwona, księżniczka Burgunda, 1938).
Wikipedia
1. aktor występujący w tragedii;
2. osoba pisząca tragedie; tragediopisarz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teatr. aktor grający role tragiczne
(1.2) liter. teatr. osoba pisząca tragedie
Wiktionary
(1.2) Bolesne oczarowanie, jakie daje nam odczytanie na nowo wielkich tragików, bierze się stąd, że ich bohaterowie, mogąc uniknąć straszliwego losu, przez słabość albo zaślepienie nie widzą, jakiemu przeznaczeniu wychodzą naprzeciw, i rzucają się w przepaść, którą wykopali własnymi rękami.
Wiktionary
IPA: ˈtraɟik, AS: traǵik
Wiktionary
rzecz. tragizm m., tragedia ż., tragiczność ż.
:: fż. tragiczka
przym. tragediowy, tragiczny
przysł. tragicznie
czas. tragizować
Wiktionary
(1.2) tragediopisarz
Wiktionary
rzadko:
1. tragizm, tragiczność;
2. ogół utworów tragicznych
SJP.pl
1. utwór dramatyczny lub film łączący cechy tragedii i komedii;
2. sytuacja lub wydarzenie tragiczne a jednocześnie zabawne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teatr. utwór teatralny lub filmowy mający cechy tragedii i komedii;
(1.2) przen. sytuacja, w której współwystępują elementy tragiczne, smutne i komiczne, zabawne
Wiktionary
Tragikomedia – utwór łączący treści tragiczne i komediowe. Nazwa wprowadzona została przez rzymskiego komediopisarza Plauta. Do tego gatunku mieszanego nawiązywał także Eurypides; Arystoteles natomiast teoretyzował na jego temat.
Tragikomedia została rozpowszechniona w epoce renesansu we Włoszech, a rozwijała się w baroku (np. Mizantrop Moliera, napisany pod koniec XVII wieku) i romantyzmie (H. von Kleist, G. Büchner). Charakteryzowała się rozluźnieniem zasady trójjedności, skomplikowaną fabułą i intencją wywołania u odbiorcy innych emocji niż po lekturze utworu tragicznego.
Wikipedia
(1.2) Moje życie to tragikomedia.
Wiktionary
IPA: ˌtraɟikɔ̃ˈmɛdʲja, AS: traǵikõmedʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. tragikomiczność ż.
przym. tragikomiczny
przysł. tragikomicznie
Wiktionary
zespół cech typowych dla tragikomedii; tragikomiczność
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tragikomiczny
SJP.pl
1. zespół cech typowych dla tragikomedii; tragikomediowość;
2. cecha sytuacji tragicznej, a jednocześnie zabawnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest tragikomiczne; cecha tych, którzy są tragikomiczni
Wiktionary
rzecz. tragikomedia ż.
przym. tragikomiczny
przysł. tragikomicznie
Wiktionary
1. cecha sytuacji lub zdarzenia, które prowadzą do nieuchronnej klęski;
2. splot nieszczęśliwych okoliczności stwarzających sytuację bez wyjścia; dramatyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) konflikt równorzędnych wartości moralnych
Wiktionary
Tragizm – kategoria estetyczna, oznaczająca konflikt równorzędnych wartości moralnych, w wyniku którego jednostka, działająca świadomie w imię wielkiego i szlachetnego celu, jest skazana na klęskę.Starcie równorzędnych racji moralnych (konflikt tragiczny) powoduje nieuchronną klęskę jednostki szlachetnej (zasadnicza cecha dramatu antycznego i klasycznego).
Wikipedia
czasownik
(1.1) robić z czegoś tragedię, zachowywać się jakby coś było tragedią, rzeczą tragiczną; rozpaczać
Wiktionary
IPA: ˌtraɟiˈzɔvat͡ɕ, AS: traǵizovać
Wiktionary
rzecz. tragizowanie n., tragiczność ż., tragedia ż., tragik m.
przym. tragiczny
przysł. tragicznie
Wiktionary
(1.1) dramatyzować, histeryzować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tragizować.
Wiktionary
czas. tragizować ndk.
rzecz. tragiczność ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. taczka
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk|kara, targocz.
Wiktionary
rodzaj ptaków z podrodziny bażantów
SJP.pl
Tragopan – rodzaj ptaków z podrodziny bażantów (Phasianinae) w rodzinie kurowatych (Phasianidae).
Wikipedia
1. przekłucie w wypustce u wejścia kanału słuchowego;
2. kolczyk noszony w tym miejscu
SJP.pl
[czytaj: trejler]
1. fragmenty filmu, programu, gry komputerowej itp. emitowane jako zapowiedź; teaser, zwiastun;
2. przyczepa lub naczepa samochodowa
SJP.pl
Trailer (wym. trejler) może oznaczać:
Wikipedia
[czytaj: trejnspoting] hobby polegające na obserwowaniu i fotografowaniu pociągów
SJP.pl
Wikipedia
cesarz rzymski (53-117)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. imię|polski|m.
Wiktionary
Trajan, Marek Ulpiusz Trajan (Marcus Ulpius Traianus; ur. 18 września 53 w Italice, zm. 9 sierpnia 117 w Selinusie) – cesarz rzymski od 27 stycznia 98 do swojej śmierci. Drugi z tzw. pięciu dobrych cesarzy.
Wikipedia
(1.1) Głównym źródłem informacji o Bitynii są listy Pliniusza Młodszego do cesarza Trajana.
Wiktionary
przym. Trajanowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. Trajanowy
frazeologia.
etymologia.
(1.1) etym|łac|Traianus.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Trajan
* hebrajski: (1.1) טריאנוס m.
* łaciński: (1.1) Traianus m.
* niemiecki: (1.1) Trajan m.
* nowogrecki: (1.1) Τραϊανός m.
* węgierski: (1.1) Traianus
* włoski: (1.1) Traiano m.
źródła.
== Trajan (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Trajan
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Trajana lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Trajana
Wiktionary
rzecz. Trajan mos.
Wiktionary
potocznie: trajdać się - jechać gdzieś powoli, znosząc niewygody; tłuc się, wlec się
SJP.pl
krzywa, którą zakreśla w przestrzeni poruszający się obiekt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. linia lotu obiektu w przestrzeni
(1.2) książk. przen. przebieg danego procesu
Wiktionary
Tor ruchu, trajektoria – krzywa zakreślana w przestrzeni przez wybrany punkt poruszającego się ciała.
W inercjalnym układzie odniesienia, jeżeli na poruszający punkt materialny działa niezrównoważona siła, której kierunek nie jest styczny do toru ruchu, wówczas tor ruchu jest krzywoliniowy.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|traiectus.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trajectory
* bułgarski: (1.1) траектория ż.
* chiński standardowy: (1.1) 轨道 (guǐdào)
* chorwacki: (1.1) trajektorija ż.
* czeski: (1.1) trajektorie ż.
* duński: (1.1) bane w.
* estoński: (1.1) trajektoor
* fiński: (1.1) liikerata
* francuski: (1.1) trajectoire ż.
* hiszpański: (1.1) trayectoria ż.
* indonezyjski: (1.1) jalan, lintasan
* japoński: (1.1) 弾道
* kataloński: (1.1) trajectòria ż.
* koreański: (1.1) 탄도, 궤도
* litewski: (1.1) trajektorija ż.
* łotewski: (1.1) trajektorija ż.
* niderlandzki: (1.1) trajectorie ż.
* niemiecki: (1.1) Trajektorie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) bane m.
* nowogrecki: (1.1) τροχιά ż.
* portugalski: (1.1) trajetória ż.
* rumuński: (1.1) traiectorie ż.
* słowacki: (1.1) trajektória ż.
* słoweński: (1.1) trajektorija ż.
* szwedzki: (1.1) trajektoria w.
* turecki: (1.1) yörünge
* ukraiński: (1.1) траєкторія ż.
* węgierski: (1.1) trajektória
* wietnamski: (1.1) quỹ đạo
* włoski: (1.1) traiettoria ż.
źródła.
== trajektoria (język szwedzki.) ==
wymowa. IPA|trajektoriːa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) fiz. trajektoria
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|traiectus.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trajectory
* bułgarski: (1.1) траектория ż.
* chiński standardowy: (1.1) 轨道 (guǐdào)
* chorwacki: (1.1) trajektorija ż.
* czeski: (1.1) trajektorie ż.
* duński: (1.1) bane w.
* estoński: (1.1) trajektoor
* fiński: (1.1) liikerata
* francuski: (1.1) trajectoire ż.
* hiszpański: (1.1) trayectoria ż.
* indonezyjski: (1.1) jalan, lintasan
* japoński: (1.1) 弾道
* kataloński: (1.1) trajectòria ż.
* koreański: (1.1) 탄도, 궤도
* litewski: (1.1) trajektorija ż.
* łotewski: (1.1) trajektorija ż.
* niderlandzki: (1.1) trajectorie ż.
* niemiecki: (1.1) Trajektorie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) bane m.
* nowogrecki: (1.1) τροχιά ż.
* portugalski: (1.1) trajetória ż.
* rumuński: (1.1) traiectorie ż.
* słowacki: (1.1) trajektória ż.
* słoweński: (1.1) trajektorija ż.
* szwedzki: (1.1) trajektoria w.
* turecki: (1.1) yörünge
* ukraiński: (1.1) траєкторія ż.
* węgierski: (1.1) trajektória
* wietnamski: (1.1) quỹ đạo
* włoski: (1.1) traiettoria ż.
źródła.
== trajektoria (język szwedzki.) ==
wymowa. IPA|trajektoriːa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj wspólny
(1.1) fiz. trajektoria
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
pojazd trzykołowy, którego podstawę stanowi motocykl
SJP.pl
Trajka (ang. trike), traja, trójkołowiec, trzykołowiec – pojazd silnikowy na trzech kołach.
Trajka bywa połączeniem motocykla z samochodem. Przód pochodzi z motocykla, a tył z samochodu. Do budowy trajek wykorzystywane bywają zawieszenia i silniki pochodzące z VW Garbusa, ale też np. z Zaporożca czy Fiata 126, czyli generalnie samochodów z silnikiem usytuowanym z tyłu pojazdu.
Wikipedia
potocznie:
1. szybkie, głośnie mówienie; paplanina;
2. odgłos, zwykle maszyny; terkot, stukot, grzechot
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trajkotać.
Wiktionary
rzecz. trajkotka ż.
czas. trajkotać ndk.
Wiktionary
1. potocznie: kobieta mówiąca dużo i szybko, często bez sensu; klekotka, pleciuch, plociuch, pleciuga;
2. trajkotka czerwona - gatunek owada prostoskrzydłego z rodziny szarańczowatych, występujący na suchych terenach trawiastych w Europie i Azji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. szybko mówiąca, gadatliwa kobieta
(1.2) ornit. zob. cyranka.
Wiktionary
IPA: trajˈkɔtka, AS: trai ̯kotka
Wiktionary
rzecz. trajkotanie n., trajkot
czas. trajkotać
Wiktionary
(1.1) klekotka
Wiktionary
trajkoczący, wydający trajkot
SJP.pl
trejler;
1. samochód przebudowany na wędrowny domek campingowy; karawaning, karawan, caravaning, caravan;
2. statek dostosowany do przewozu kontenerów; trejlerowiec, kontenerowiec
SJP.pl
żartobliwie o trolejbusie; trajtek
SJP.pl
trójkątny żagiel podnoszony w czasie sztormu, umocowany jedynie do masztu; grot sztormowy
SJP.pl
Trajsel – jeden z żagli sztormowych stosowanych na jachtach. Służy do zastępowania grota podczas bardzo silnego wiatru.
Jest to trójkątny żagiel przymasztowy (przylegający jedną ze swoich krawędzi do kolumny masztu), o powierzchni ok. 1/3 grota. Jego róg fałowy może sięgać co najwyżej do połowy wysokości masztu. Dolny lik (krawędź) trajsla jest wolny (nie zamocowany do żadnego drzewca i nie wisi na żadnej linie), jest krótszy niż długość bomu (o ok. 1/3 do 1/2), i biegnie od rogu szotowego w stronę masztu lekko pod górę (stąd inna nazwa trajsla to "skośnik").
Wikipedia
żartobliwie o trolejbusie; trajluś
SJP.pl
Trolejbus – drogowy pojazd silnikowy (zazwyczaj pasażerski, niekiedy towarowy) z napędem elektrycznym, pobierający prąd elektryczny z zewnętrznego źródła zasilania (podstacji trakcyjnych) przez dwuprzewodową sieć trakcyjną za pośrednictwem pałąkowego odbieraka prądu. W odróżnieniu od tramwajów trolejbusy mają możliwość ominięcia przeszkody w ruchu drogowym.
Wikipedia
maszyna do przecierania kłód drzewnych na tarcicę i elementy drewniane; gater; tracznica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. mieszkaniec Tracji
Wiktionary
Pilarka ramowa (trak ramowy, gater) – maszyna stosowana w tartakach w celu przecierania drewna okrągłego na tarcicę obrzynaną oraz nieobrzynaną. Przecieranie odbywa się za pomocą jednej lub wielu pił rozpiętych na ramie poruszającej się ruchem posuwisto-zwrotnym. W zależności od kierunku ruchu piły rozróżnia się pilarki ramowe pionowe i poziome.
Wikipedia
(1.1) Obok źródeł literackich mamy wiadomości o Trakach także ze źródeł epigraficznych i innych zabytków archeologicznych.
Wiktionary
rzecz. tracki mrz., Tracja ż.
przym. tracki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od trakt
Wiktionary
(1.1) To nie trakt, lecz tylko mały trakcik.
Wiktionary
rzecz. trakt m.
Wiktionary
1. trasa lub sieć tras przystosowana do ruchu pojazdów szynowych; też: szyny, kable i urządzenia zainstalowane na takiej trasie;
2. napęd pojazdów szynowych zależny od rodzaju silnika napędowego;
3. w kolejnictwie: dział dotyczący napędów kolejowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kolej. trasa lub sieć tras przystosowana do ruchu pojazdów szynowych
(1.3) kolej. napęd pojazdów szynowych zależny od rodzaju zainstalowanego silnika
(1.4) kolej. dział kolejnictwa zajmujący się zastosowaniem napędów do celów przewozowych
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Dwudziestosiedmiolatek spod Warszawy popełnił samobójstwo rzucając się na trakcję elektryczną.
(1.3) Rzadko zdarza się, że maszynista posiada uprawnienia do prowadzenia lokomotyw wszystkich trzech trakcji.
Wiktionary
IPA: ˈtrakt͡sʲja, AS: trakcʹi ̯a
Wiktionary
przym. trakcyjny
Wiktionary
dotyczący trakcji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) kolej. związany z trakcją, dotyczący trakcji
Wiktionary
IPA: trakˈt͡sɨjnɨ, AS: trakcyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. trakcja ż.
Wiktionary
niemiecka rasa konia; koń trakeński
SJP.pl
Koń trakeński – rasa konia pochodzenia staropruskiego.
Wikipedia
koń trakeński - rasa koni pochodzenia staropruskiego; traken
SJP.pl
zespół plemion indoeuropejskich zamieszkujących wschodnią część Półwyspu Bałkańskiego
SJP.pl
Trakowie (stgr. Θρᾷκες; łac. Thraci) – lud indoeuropejski w starożytności zamieszkujący wschodnią część Półwyspu Bałkańskiego: obszar ograniczony od zachodu rzekami Wielka Morawa i Wardar, od wschodu Morzem Czarnym, od północy Dunajem, na południu natomiast Morzem Egejskim. Bezpośrednio od strony zachodniej z Trakami sąsiadowały plemiona Dardanów, które nie były pochodzenia trackiego. Obecność Traków na tych ziemiach sięga co najmniej XIII wieku p.n.e., a ich kultura rozwijała się przez ponad tysiąc lat, pozostawiając po sobie dziedzictwo archeologiczne.
Wikipedia
1. droga, szlak;
2. w architekturze: szereg pomieszczeń w budynku umieszczonych na jednej linii;
3. dawniej: bieg, tok czegoś;
4. w trakcie czegoś - w ciągu, w czasie trwania czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. droga, szlak
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Traktem jechała grupa jeźdźców.
Wiktionary
IPA: trakt, AS: trakt
Wiktionary
przym. traktowy
rzecz. trakcik mrz.
Wiktionary
(1.1) droga, gościniec
Wiktionary
zdrobnienie od: traktat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od traktat
Wiktionary
(1.1) To nie traktat, lecz tylko mały traktacik.
Wiktionary
rzecz. traktat m.
przym. traktatowy
Wiktionary
dawniej:
1. poczęstunek, uczta, biesiada;
2. płaca żołnierska, wikt żołnierski; żołd;
3. sposób postępowania z kimś, traktowania kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. biesiada, uczta, poczęstunek
(1.2) daw. postępowanie, traktowanie kogoś
(1.3) daw. płaca, żołd
Wiktionary
Anglokatolicyzm – prąd wewnątrz Kościoła anglikańskiego, zainicjowany przez L. Andrewsa. Skłania się on ku zmienianiu stosunków z Kościołem katolickim poprzez ponowne przyjęcie:
Wikipedia
1. formalnie i uroczyście zawierana umowa międzynarodowa, głównie regulująca stosunki polityczne lub ekonomiczne między państwami;
2. rozprawa naukowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. praw. ważna umowa międzynarodowa uroczyście zawierana na piśmie między państwami i regulująca najistotniejsze kwestie polityczne, wojskowe, handlowe itp.
(1.2) tekst naukowy w formie rozbudowanej rozprawy, zazwyczaj bardzo obszernej;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Traktat lizboński zlikwidował system filarowy Unii Europejskiej.
(1.2) Jego rozprawa habilitacyjna była traktatem filozoficzno-politycznym.
Wiktionary
IPA: ˈtraktat, AS: traktat
Wiktionary
rzecz. traktacik
przym. traktatowy
przysł. traktatowo
Wiktionary
(1.1) układ, umowa, pakt, porozumienie
(1.2) rozprawa, dysertacja
Wiktionary
przymiotnik od: traktat
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) praw. związany z traktatem, zawieraniem traktatu, dotyczący traktatu lub jego postanowień
Wiktionary
rzecz. traktat mrz., traktacik mrz.
przysł. traktatowo
Wiktionary
dawniej: podrzędna restauracja, jadłodajnia; garkuchnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. restauracja niższej klasy
Wiktionary
Karczma (również austeria, oberża, zajazd, gospoda, gościniec) – budynek służący jako miejsce spotkań i wyszynku oraz czasami jako dom zajezdny przeznaczony dla podróżnych.
Wikipedia
(1.1) jadłodajnia
Wiktionary
1. pojazd mechaniczny o dużej sile pociągowej, napędzany silnikiem spalinowym; ciągnik;
2. potocznie o butach na grubej, gumowej podeszwie mającej głębokie wręby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. pojazd przeznaczony do przemieszczania pojazdów, maszyn i urządzeń pozbawionych własnego silnika, do napędzania takich maszyn i urządzeń;
Wiktionary
Ciągnik (traktor) – pojazd mechaniczny przystosowany do holowania pojazdów bądź urządzeń nieposiadających własnego napędu (np. maszyn rolniczych, przyczep, naczep, dział) oraz do zawieszania na nim osprzętu do robót ziemnych (np. spycharkowego, zrywarkowego, ładowarkowego, koparkowego, chwytakowego, hakowego).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) ciągnik rolniczy
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
rzecz. traktorzysta m., traktorzystka ż.
:: zdrobn. traktorek m.
przym. traktorowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tractor, agrimotor
* arabski: (1.1) جرار m. (ǧarrār), جرارة ż. (ǧarrāra)
* baskijski: (1.1) traktore
* białoruski: (1.1) трактар m.
* bułgarski: (1.1) трактор m.
* chiński standardowy: (1.1) 拖拉机 (tuōlājī)
* chorwacki: (1.1) traktor m.
* czeski: (1.1) traktor m.
* duński: (1.1) traktor w.
* esperanto: (1.1) traktoro
* estoński: (1.1) traktor
* fiński: (1.1) traktori
* francuski: (1.1) tracteur m.
* galicyjski: (1.1) tractor m.
* hebrajski: (1.1) טרקטור m. (traktor)
* hiszpański: (1.1) tractor m.
* indonezyjski: (1.1) traktor
* islandzki: (1.1) traktor m.
* japoński: (1.1) トラクター (torakutā)
* kaszubski: (1.1) treker m.
* kataloński: (1.1) tractor m.
* koreański: (1.1) 트랙터 (t’ŭraekt’ŏ)
* litewski: (1.1) traktorius m.
* łotewski: (1.1) traktors m.
* macedoński: (1.1) трактор m.
* mongolski: (1.1) трактор
* niderlandzki: (1.1) tractor m., trekker m.
* niemiecki: (1.1) Traktor m.
* norweski (bokmål): (1.1) traktor m.
* norweski (nynorsk): (1.1) traktor m.
* norweski (riksmål): (1.1) traktor w.
* nowogrecki: (1.1) τρακτέρ n.
* portugalski: (1.1) trator m.
* rosyjski: (1.1) трактор m.
* rumuński: (1.1) tractor m.
* serbski: (1.1) трактор m.
* słowacki: (1.1) traktor m.
* słoweński: (1.1) traktor m.
* szwedzki: (1.1) traktor w.
* turecki: (1.1) traktör
* turkmeński: (1.1) traktor
* ukraiński: (1.1) трактор m.
* węgierski: (1.1) traktor
* wietnamski: (1.1) máy kéo
* wilamowski: (1.1) traktor m.
* włoski: (1.1) trattore m.
źródła.
== traktor (język chorwacki.) ==
thumb|traktor (1.1)
ortografie.
wymowa.
IPA|traktor.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) roln. traktor
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtraktɔr, AS: traktor
Wiktionary
rzecz. traktorzysta m., traktorzystka ż.
:: zdrobn. traktorek m.
przym. traktorowy
Wiktionary
(1.1) ciągnik rolniczy
Wiktionary
zdrobnienie od: traktor
SJP.pl
przymiotnik od: traktor
SJP.pl
kierowca prowadzący traktor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kierowca traktora, ciągnika rolniczego
Wiktionary
IPA: ˌtraktɔˈʒɨsta, AS: traktožysta
Wiktionary
rzecz. traktor m., traktorek m.
:: fż. traktorzystka ż.
przym. traktorowy
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta kierująca traktorem, ciągnikiem rolniczym
Wiktionary
IPA: ˌtraktɔˈʒɨstka, AS: traktožystka
Wiktionary
rzecz. traktor m., traktorek m.
:: fm. traktorzysta m.
przym. traktorowy
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) odnosić się do kogoś lub czegoś w określony sposób
(1.2) omawiać coś
(1.3) działać czymś na kogoś lub coś
(1.4) daw. częstować, raczyć
czasownik zwrotny traktować się
(2.1) odnosić się do siebie w określony sposób
(2.2) daw. częstować się, raczyć się
Wiktionary
(1.1) Mam ciągle wrażenie, że on traktuje mnie z wyższością.
(1.1) Tak nie traktuje się ludzi, tak nie traktuje się koni.
(1.2) Ten podręcznik traktuje o analizie skupień.
(1.3) Lekarz traktował pacjenta antybiotykami.
(1.4) Traktował ją samymi delicjami.
(2.1) Traktują się nieco oschle.
(2.2) Traktowali się winem z najlepszych roczników.
Wiktionary
IPA: trakˈtɔvat͡ɕ, AS: traktovać
Wiktionary
dk. potraktować
rzecz. potraktowanie n., traktowanie
Wiktionary
(1.1) odnosić się, postępować z
(1.2) dotyczyć, omawiać, być na (jakiś) temat
(1.3) oddziaływać, poddawać
(1.4) częstować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|traktować.
Wiktionary
(1.1) W mieście, w którym samorząd jest bardziej papieski niż papież, a portrety Jana Pawła II lub jego kremówki widać zza każdego węgła, sporo ludzi zorganizowało się w opozycji do sposobu traktowania osoby papieża przez władze samorządowe.
Wiktionary
IPA: ˌtraktɔˈvãɲɛ, AS: traktovãńe
Wiktionary
czas. traktować
rzecz. potraktowanie n.
Wiktionary
przymiotnik od: trakt
SJP.pl
krzywa, której odcinek stycznej od punktu styczności do określonej prostej ma stałą długość
SJP.pl
Traktrysa, traktoria, wleczona – krzywa płaska, wzdłuż której porusza się mały obiekt wleczony przez ciągnącego po poziomej płaszczyźnie, przy pomocy nici o stałej długości. Ciągnący porusza się po linii prostej.
Wikipedia
mechanizm w instrumentach organowych przekładający ruch klawisza na wentyl otwierający dopływ powietrza do piszczałek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. mechanizm w organach przenoszący ruch klawiszy na wentyle otwierające dopływ powietrza do piszczałek;
Wiktionary
Traktura (także traktura właściwa) – w organach i pozytywach, mechanizm przenoszący ruch klawisza i pozostałych urządzeń sterujących na znajdujące się w wiatrownicy wentyle otwierające dopływ powietrza do piszczałek.
Zadaniami traktury są przekazywanie sygnału na odległość oraz wykonywanie pracy. Polecenia wydawane przez organistę za pośrednictwem elementów sterujących – klawiszy i przycisków, są przekazywane przez trakturę do odległych elementów wykonawczych w wiatrownicy – wentyli. Praca wykonywana przez trakturę zmniejsza wysiłek potrzebny do przezwyciężenia tarcia wewnątrz i między urządzeniami mechanicznymi wiatrownicy.
Wikipedia
IPA: trakˈtura, AS: traktura
Wiktionary
[czytaj: tralaLA]
1. wykrzyknienie wyrażające radość i podniecenie, rytmizujące tekst poetycki;
2. potocznie: szum, rozgłos
SJP.pl
Wikipedia
mała ozdobna kolumienka, element balustrady; balas; balaska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. pionowy element balustrady, który podtrzymuje poręcz, w formie profilowanego słupka z kamienia lub drewna
(1.2) szt. profilowana nóżka, np. kielicha lub świecznika
Wiktionary
Balas (także balasek, balaska, tralka) – pionowy element balustrady schodów, balkonu, tarasu lub ustawiane nad gzymsem głównym, złożony na ogół z jednej lub dwóch kolumienek o gruszkowato wybrzuszonym trzonie, zwanych też lalkami, wsparty na bazie, zwieńczony zazwyczaj plintą, podpierający poręcz.
Wikipedia
(1.1) W środek podstawy wmontowany uchwyt w kształcie kolumny, na niej tralka zakończona liśćmi, pierścieniem, skrzydłami łabędzi i dwoma głowami wężów.
(1.2) W muzeum w Łańcucie znajduje się kielich o wielobocznej tralce wydmuchanej w formie.
Wiktionary
IPA: ˈtralka, AS: tralka
Wiktionary
przym. tralkowy
Wiktionary
(1.1) balas, balasa, balasek, balaska
Wiktionary
rzadko: układać tralki w celu podtrzymania parapetu balustrady
SJP.pl
rzadko: układać tralki w celu podtrzymania parapetu balustrady
SJP.pl
przymiotnik od: tralka
SJP.pl
1. belka w wiązaniu dachowym;
2. przyrząd do ćwiczeń gimnastycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) etn. bud. daw. szeroka belka umieszczana w poprzek pod innymi belkami pułapu dla jego podtrzymania, przebiegająca przez środek izby; Gloger.
Wiktionary
(1.1) Już trzeszczy belka, trzeszczy tram, • Zwątlałych wiązań domu, • Co spłonąć ma na stosie tam, • Jak sucha powięź łomu. (M. Konopnicka: Koniec wieku)
Wiktionary
IPA: trãm, AS: trãm
Wiktionary
(1.1) sosrąb, sosręb, przest. stragarz, przest. siestrzan, przest. siostrzan, daw. podciąg, daw. siestrzoń, daw. reg. siostrzeń, daw. reg. sostroń, daw. reg. sostruń, daw. reg. siostrzeniec, daw. reg. siestrzeniec, daw. reg. siostrzamb
Wiktionary
przędza jedwabna używana jako osnowa tkanin
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj opioidowego leku przeciwbólowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako przeciwbólowy syntetyczny lek opioidowy;
Wiktionary
Tramadol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako przeciwbólowy syntetyczny lek opioidowy.
Wikipedia
(1.1) Przyczyną śmierci rapera była mieszanka kokainy i tramadolu.
Wiktionary
IPA: trãˈmadɔl, AS: trãmadol
Wiktionary
piłkarzyki;
1. gra zręcznościowa rozgrywana przy użyciu figurek piłkarzy przymocowanych do rurek poruszanych rękoma, na stole przypominającym miniaturowe boisko do piłki nożnej, polegająca na zdobyciu ustalonej liczby bramek;
2. stół do tej gry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łódź. piłkarzyki
(1.2) łódź. stół do piłkarzyków
Wiktionary
Piłkarzyki, futbol stołowy, piłka stołowa, trambambula (ang. Table football, niem. Tischfußball) – gra 2- lub 4-osobowa, imitująca prawdziwy mecz piłki nożnej.
Jest bardzo popularna w barach, szkołach. Występuje w wersji rekreacyjnej, jak i automatowej (przed rozpoczęciem gry trzeba włożyć monetę). Realizowana może być również jako sport.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. tramwaj
Wiktionary
(1.1) gw-pl|Poznań|bimba.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. choreogr. taniec wirowy, polka zbliżona do mazura
(1.2) daw. muz. muzyka do tramblantki (1.1)
Wiktionary
(1.1) polka mazurka, tramblantka, tramblanka
Wiktionary
dawniej: odmiana polki podobna do mazura; tramblantka, polka mazurka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. choreogr. taniec wirowy, polka zbliżona do mazura
(1.2) daw. muz. muzyka do tramblanki (1.1)
Wiktionary
(1.1) polka mazurka; daw. tramblampolka, tramblantka
Wiktionary
dawniej: odmiana polki podobna do mazura; tramblanka, polka mazurka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. taniec wirowy, polka zbliżona do mazura
(1.2) muz. muzyka do tramblantki (1.1)
Wiktionary
(1.1) polka mazurka; daw. tramblampolka
Wiktionary
specjalne narzędzie do ubijania, wyrównywania drogi, bruku
SJP.pl
pas ruchu dla tramwajów i autobusów
SJP.pl
zdrobnienie od: tram
SJP.pl
zimny wiatr wiejący u północnych wybrzeży Korsyki
SJP.pl
Tramontana (z łac. transmontanus = 'mieszkający za górami’).
Jest to chłodny wiatr północny lub północno-wschodni, wiejący na zachodnim wybrzeżu Włoch i Korsyki. Powstaje w sytuacji, gdy nad Morzem Adriatyckim panuje niskie ciśnienie, a nad zachodnią częścią Morza Śródziemnego lub w Alpach – wysokie.
Wikipedia
człowiek lubiący się włóczyć; wagabunda, obieżyświat, włóczęga, włóczykij
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wędrowiec, włóczykij, obieżyświat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) mors. statek towarowy odbywający nieregularne rejsy do różnych portów
Wiktionary
Tramp, inaczej włóczęga, wędrowiec, pojęcie stosowane również jako, m.in.:
Wikipedia
IPA: trãmp, AS: trãmp
Wiktionary
(1.1)
:: przym. trampowski
(2.1)
:: przym. trampowy
Wiktionary
impreza w wynajętym tramwaju
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
płócienny but sportowy na gumowej podeszwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) obuw. rodzaj buta sportowego; sznurowany, płócienny, na gumowej podeszwie
(1.2) środ. mot. trabant
Wiktionary
Trampki – rodzaj sportowego, sznurowanego obuwia tekstylnego, na podeszwie z gumy. W odróżnieniu od pokrewnych im tenisówek, trampki posiadają cholewki do kostek oraz gumowane noski.
Wikipedia
(1.1) Chodził ciągle w starych trampkach i spranych dżinsach.
Wiktionary
IPA: ˈtrãmpɛk, AS: trãmpek
Wiktionary
rzecz. tramp mos./mrz., trampkarz mos.
przym. trampkowy, trampkarski, trampowy
Wiktionary
(1.2) mydelniczka, Ford Karton
Wiktionary
1. wędrówka turystyczna;
2. żegluga odbywająca się bez rozkładu rejsów
SJP.pl
Tramping (lub trempink) – ruch społeczny w Czechosłowacji, inspirowany Ligą Leśnej Mądrości, woodcraftem, skautingem oraz amerykańskim Dzikim Zachodem. Nazwa pochodzi od nowozelandzkiego odpowiednika angielskiego słowa hiking.
Czeska opinia błędnie kreuje pogląd, że trampowanie nie ma swojego odpowiednika w żadnym innym państwie poza Czechami i Słowacją. Niemniej jednak należy zauważyć, że czeski tramping miał zawsze swoją dość wyjątkową i często wyraźną specyfikę.
Wikipedia
osoba uprawiająca tramping
SJP.pl
dawniej: lekki but sportowy z płótna i gumy; trampek
SJP.pl
młody piłkarz, młodzik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. młody piłkarz do piętnastego roku życia;
Wiktionary
IPA: ˈtrãmpkaʃ, AS: trãmpkaš
Wiktionary
rzecz. trampek m., trampka ż.
przym. trampkarski, trampkowy
Wiktionary
rodzaj obuwia
SJP.pl
Trampki – rodzaj sportowego, sznurowanego obuwia tekstylnego, na podeszwie z gumy. W odróżnieniu od pokrewnych im tenisówek, trampki posiadają cholewki do kostek oraz gumowane noski.
Wikipedia
but piłkarski z gumowymi kołkami w podeszwie, zabezpieczającymi przed ślizganiem się po boisku; korkotrampek
SJP.pl
przymiotnik od: trampka, trampek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. sprężysta deska umożliwiająca wysokie wybicie się w górę przy skokach do wody
(1.2) sport. pochyło ustawiona deska z podpórką, służąca do odbijania się przy skokach gimnastycznych
(1.3) sport. przyrząd gimnastyczny w postaci sprężystej siatki rozpiętej na dużej ramie, służący do wykonywania ewolucji akrobatycznych w powietrzu;
(1.4) wieża służąca skoczkom spadochronowym do wykonywania skoków
(1.5) inform. kod umożliwiający funkcji zagnieżdżonej dostęp do lokalnych zmiennych bieżącej funkcji;
Wiktionary
Wikipedia
przym. trampolinowy
Wiktionary
(1.3) batut
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z trampem, dotyczący trampa (tylko w znaczeniu: „wędrowiec, włóczykij, obieżyświat”)
Wiktionary
rzecz. tramp mos./mrz.
Wiktionary
przymiotnik od: tramp
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z trampem, dotyczący trampa (tylko w znaczeniu: „statek towarowy odbywający nieregularne rejsy do różnych portów”)
Wiktionary
rzecz. tramp mos./mrz.
Wiktionary
zdrobnienie od: tramwaj
SJP.pl
pojazd szynowy służący do transportu miejskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pojazd szynowy dostosowany do ruchu drogowego, przeznaczony do przewozu pasażerów;
Wiktionary
Tramwaj (z ang. tramway – linia tramwajowa, tram – tramwaj) – pasażerski pojazd drogowy o miejscach siedzących dla więcej niż dziewięciu osób (łącznie z motorniczym) i długości nie większej niż 65 metrów, podłączony do przewodów elektrycznych lub napędzany silnikiem spalinowym oraz poruszający się po szynach.
Wikipedia
(1.1) Przejechałem pół miasta tramwajem, żeby się z tobą spotkać.
(1.1) Z powodu remontu wiaduktu tramwaje musiały jechać bardzo wolno.
(1.1) Tramwaj jest najbardziej ekologicznym środkiem komunikacji miejskiej.
Wiktionary
IPA: ˈtrãw̃vaj, AS: trãũ̯vai ̯
Wiktionary
rzecz. tramwajarz m., tramwajarka ż., tramwajarstwo n.
:: zdrobn. tramwaik m.
przym. tramwajowy, tramwajarski
Wiktionary
(1.1) reg. śl. banka.; reg. pozn. bimba, trambimba.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta prowadząca tramwaj
Wiktionary
rzecz. tramwaj mrz., tramwajarz mzw./mos.
Wiktionary
przymiotnik od: tramwajarz
SJP.pl
maszynista tramwaju; motorniczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik przedsiębiorstwa tramwajowego
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. ent. kowal bezskrzydły
Wiktionary
rzecz. tramwaj m.
:: fż. tramwajarka ż.
przym. tramwajowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraków. tramwaj
Wiktionary
przymiotnik od: tramwaj
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do tramwaju, związany z tramwajem
Wiktionary
(1.1) Na przystanku tramwajowym nie wolno parkować.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃vaˈjɔvɨ, AS: trãũ̯vai ̯ovy
Wiktionary
rzecz. tramwaj mrz., tramwaik mrz., tramwajarz mos., tramwajarka ż.
przym. tramwajarski
Wiktionary
tłuszcz otrzymywany z ryb i ssaków morskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. zool. płynny tłuszcz pozyskiwany z tkanki tłuszczowej zwierząt morskich;
Wiktionary
Tran – ciekły tłuszcz otrzymywany z wątroby ryb z rodziny dorszowatych (głównie dorsza atlantyckiego) oraz tkanki tłuszczowej niektórych ssaków morskich (np. wielorybów lub fok). Zawiera duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych (głównie oleinowego, oleopalmitynowyego i gadoleinowego) oraz witamin (głównie A i D). Jest to oleista ciecz o jasnożółtej barwie. Ma rybny smak i zapach. W kontakcie z tlenem jełczeje, co powoduje rozpad zawartych w nim witamin.
Wikipedia
(1.1) Żelatynowe kapsułki z tranem nie kosztują zbyt dużo.
(1.1) Podawanie tranu dzieciom wydaje się pomocne w redukcji objawów ADHD.
Wiktionary
rzecz. tranik mrz., traniarnia ż.
przym. tranowy
Wiktionary
[czytaj: trans] gatunek muzyki elektronicznej, odmiana techno
SJP.pl
Trance – gatunek elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) rozwinięty w latach 90. XX wieku w Niemczech. Czasami bywa traktowany w całości jako podgatunek muzyki dance.
Wikipedia
[czytaj: transowy] przymiotnik od: trance (styl muzyczny); transowy
SJP.pl
kwas traneksamowy - organiczny związek chemiczny stosowany jako środek przeciwkrwotoczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. napiwek
Wiktionary
pomieszczenie z odpowiednimi urządzeniami, w którym wytapia się tran; tranownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce wytapiania tranu
Wiktionary
rzecz. tran mrz.
przym. tranowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tran
Wiktionary
rzecz. tran m.
Wiktionary
system połączeń radiotelefonicznych
SJP.pl
Trankwice (niem. Trankwitz) – osada w Polsce w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Targ. Wieś wchodzi w skład sołectwa Bukowo.
Wikipedia
uspokajanie, wyciszanie chorego przy pomocy trankwilizatora
SJP.pl
uspokajający środek leczniczy, działający na ośrodkowy układ nerwowy, stosowany w leczeniu nerwic, psychoz i stanów lękowych; trankwilizer, lek kojący
SJP.pl
Wikipedia
uspokajający środek leczniczy działający na ośrodkowy układ nerwowy, stosowany w leczeniu nerwic, psychoz i stanów lękowych; trankwilizator, lek kojący
SJP.pl
pomieszczenie z odpowiednimi urządzeniami, w którym wytapia się tran; traniarnia
SJP.pl
przymiotnik od: tran
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tranem, dotyczący tranu
Wiktionary
rzecz. tran mrz., traniarnia ż.
Wiktionary
[czytaj: trankijo] określenie wykonawcze: spokojnie, z umiarem
SJP.pl
1. stan o obniżonej świadomości i braku kontaktu ze światem zewnętrznym; może być wywołany przez hipnozę;
2. stan ekstazy, podniecenia, oszołomienia; zapał, uniesienie;
3. środowiskowo: transparent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stan obniżonej świadomości;
(1.2) przen. pełne poświęcenie się danej czynności powodujące brak kontaktu z otoczeniem
(1.3) środ. kib. transparent
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. pot. osoba transpłciowa, nie identyfikująca się z płcią nadaną przy urodzeniu
przymiotnik
(3.1) chem. izomer z podstawnikami po przeciwnej stronie płaszczyzny
(3.2) środ. pot. transpłciowy
Wiktionary
Trans – jeden z rodzajów odmiennych stanów świadomości.Stan umysłu charakteryzujący się zmienioną świadomością, co oznacza również zmienioną wrażliwość na bodźce. Trans może wywoływać stan obniżonej lub podwyższonej świadomości. Osoby pogrążone w transie mogą wykonywać określone czynności podświadomie, w sposób niekontrolowany przez świadomość.
Wikipedia
(1.3) Rozwieszono wielki trans na sektorze ultrasów.
(2.1) Ostatnio znajomy zadał mi takie pytanie „czy trans po zmianie płci może przejść chrzest”? Nie jestem w stanie odpowiedzieć, bo nie wiem i dlatego liczę tu na Waszą pomoc.
(3.1) Nienasycone kwasy tłuszczowe występują w dwóch formach izomerycznych: cis i trans.
Wiktionary
IPA: trãw̃s, AS: trãũ̯s
Wiktionary
przym. transowy
rzecz. transik mrz.
Wiktionary
(2.1) transseksualista / transseksualistka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. sztuczne przeniesienie akcentu w wyrazie, np. w celu uzyskania rytmu piosenki lub wiersza;
Wiktionary
Transakcentacja (niem. Akzentverschiebung, ang. displaced accent) – w literaturze zabieg polegający na przeniesieniu akcentu z sylaby prawidłowo akcentowanej na inną, zwykle z nią zrymowaną, mający na celu zwrócenie uwagi odbiorcy na dany wyraz lub sformułowanie. Ten typ przesunięcia akcentowego polega na zastąpieniu akcentowania wyrazowego sztucznym akcentowaniem przewidzianym przez wzorzec rytmiczny w tekstach wierszowanych (poetyckich). Poeta i odtwórca wiersza poddaje się rytmizacji silnej wiersza i łamie zasady akcentowania, aby nadać wierszom wygląd pełnej regularności, co wiąże się zazwyczaj z podkreśleniem niecodzienności tego efektu. Ten sposób podkreślania w tekście ważnych informacji szczególną popularność zdobył w XIX wieku.
Wikipedia
1. operacja handlowa kupna lub sprzedaży;
2. umowa handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży;
3. zawarcie takiej umowy; układ;
4. w informatyce: zbiór operacji na bazie danych, które mogą zostać sfinalizowane wyłącznie w przypadku zrealizowania wszystkich operacji tego zbioru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. operacja handlowa związana z kupnem lub sprzedażą towarów bądź usług
(1.2) inform. grupa operacji, które razem wszystkie są wycofywane, np. jeśli choć jedna z nich zakończy się błędem
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Jeśli którakolwiek modyfikacja wchodząca w skład transakcji nie powiedzie się, dochodzi do unieważnienia również wszystkich innych modyfikacji.
Wiktionary
IPA: trãw̃ˈzakt͡sʲja, AS: trãũ̯zakcʹi ̯a
Wiktionary
przym. transakcyjny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z transakcją, dotyczący transakcji
Wiktionary
rzecz. transakcja ż.
Wiktionary
pierwiastek promieniotwórczy o liczbie atomowej większej niż 102
SJP.pl
położony na północ od Alp
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przebiegający przez Alpy
(1.2) zaalpejski
Wiktionary
odwracalne przeniesienie grup aminowych z aminokwasu na ketokwas
SJP.pl
Transaminacja – reakcja chemiczna przeniesienia grupy aminowej z aminokwasu na jeden z 3 ketokwasów, w wyniku czego powstaje nowy aminokwas i nowy ketokwas. Proces ten katalizowany jest przez transaminazy (aminotransferazy).
Ketokwasy te, to:
Wikipedia
enzym biorący udział w przemianie aminokwasów; aminotransferaza
SJP.pl
Aminotransferazy, transaminazy – enzymy zaliczane do grupy transferaz, uczestniczące w metabolizmie aminokwasów u zwierząt. Katalizują transaminację grup α-aminowych z α-aminokwasów na α-ketokwasy (α-ketoglutaran), umożliwiając tym samym syntetyzowanie aminokwasów z ketokwasów karboksylowych. Biorą również udział w usuwaniu nadmiaru azotu z organizmu.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przebiegający przez Anatolię, kursujący przez Anatolię
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sãnatɔˈlʲijsʲci, AS: trãũ̯sãnatolʹii ̯sʹḱi
Wiktionary
przebiegający poprzez obszar Arktyki
SJP.pl
1. położony po drugiej stronie Oceanu Atlantyckiego;
2. odbywający się poprzez Atlantyk
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odbywający kursy przez Atlantyk, przechodzący przez Atlantyk
(1.2) znajdujący się za Atlantykiem
Wiktionary
(1.1) Zarząd linii zatwierdził plan lotów transatlantyckich.
(1.1) Kabel transatlantycki był w tych dniach tematem niezliczonych kazań oraz równie ogromnej porcji okolicznościowych wierszy.
Wiktionary
rzecz. transatlantyk m.
Wiktionary
statek pasażerski pływający przez Ocean Atlantycki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mar. duży transatlantycki statek pasażerski;
Wiktionary
Transatlantyk – statek pasażerski kursujący na ustalonych liniach żeglugowych, liniowiec. Nazwa pochodzi od statków obsługujących połączenia pomiędzy USA i Europą, przemierzających Ocean Atlantycki. Największe liniowe statki pasażerskie walczyły o Błękitną Wstęgę Atlantyku, a jej zdobycie oznaczało wzrost prestiżu i liczby pasażerów szukających jak najszybszych połączeń w żegludze z Europy do Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Wikipedia
(1.1) Transatlantyk zderzył się z górą lodową.
(1.1) Era transatlantyków trwała około 130 lat i minęła bezpowrotnie.
Wiktionary
przym. transatlantycki
Wiktionary
ekspresjonistyczne malarstwo w latach 70. i 80. XX wieku, odrzucające eksperymentatorskie postawy w sztuce i korzystające z tradycji kulturowej; malarstwo pozaawangardowe
SJP.pl
Transawangarda (wł. la transavanguardia) – włoska odmiana tendencji ekspresjonistycznych w sztuce współczesnej schyłku lat 70. i 80., pojawiających się niemal równocześnie w wielu krajach. W szerszym znaczeniu ogół tych ruchów, bardzo zresztą niejednorodny, a często wręcz sprzecznych.
Wikipedia
przebijający całą grubość błony biologicznej
SJP.pl
1. w filozofii: istnienie czegoś poza rzeczywistością, granicą ludzkiego poznania;
2. w teologii: byt niemożliwy do poznania ludzkimi zmysłami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. istnienie poza czymś, w szczególności istnienie przedmiotu poznania poza umysłem poznającym
(1.2) teol. istnienie Boga i świata duchowego poza światem uznanym za stworzony;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Lem zadawał pytania o rolę konieczności i przypadku w przyrodzie i w ludzkiej egzystencji, o przyszłe drogi rozwoju technologii i ich konsekwencje dla człowieka, o istnienie Boga i transcendencji, o możliwości komunikowania się z Obcymi z kosmosu itd.
(1.2) Dzięki wcieleniu Syna Bożego stała się możliwa komunia między Bogiem i Jego stworzeniem, która wcześniej wydawała się sprzeczna z Boską transcendencją.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃st͡sɛ̃nˈdɛ̃nt͡sʲja, AS: trãũ̯scẽndẽncʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. transcendentalista m., transcendentalistka ż., transcendentalizm m., transcendentalność ż., transcendentność ż.
przym. transcendentalistyczny, transcendentalny, transcendentny
Wiktionary
w filozofii: coś wykraczającego poza granice ludzkiego poznania
SJP.pl
powszechne właściwości tego, co realnie istnieje, podstawowe struktury poznawcze dotyczące sposobu istnienia bytów
SJP.pl
Transcendentalia (rzadziej w liczbie pojedynczej jako transcendentale) – ujęcia bytu wyprzedzające jego ujęcia kategorialne, w odróżnieniu od uniwersaliów odnoszące się do każdego bytu ze względu na to, że byt ten istnieje, nie ze względu na jego jakościową charakterystykę. Najczęstszym takim ujęciem jest sam byt (ens), inne to np. przedmiot (res), jedność (unum), substancja (aliquid). Za transcendentalia uznaje się też prawdę (verum), dobro (bonum) i piękno (pulchrum), w myśl panującego w klasycznej metafizyce chrześcijańskiej poglądu, że każdy byt jest niesprzeczny, poznawalny i umiejscowiony w strukturze rzeczywistości. Uznanie prawdy, dobra i piękna za transcendentalia ma źródło w chrześcijańskiej koncepcji rzeczywistości jako dzieła Boga. Koncepcję transcendentaliów rozwinął w pełni Tomasz z Akwinu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. nurt filozofii amerykańskiej głoszący ideę równości, niezależności oraz samodzielności i podkreślający autonomiczność każdego człowieka w dochodzeniu do prawd moralnych, duchowych oraz społecznych;
Wiktionary
Transcendentalizm – nurt filozofii amerykańskiej zapoczątkowany między innymi przez R.W. Emersona i H.D. Thoreau. Głosi ideę równości, niezależności oraz samodzielności. Podkreśla autonomiczność każdego człowieka w dochodzeniu do prawd moralnych, duchowych oraz społecznych. Za pierwszy tekst traktujący o transcendentalizmie uważany jest Nature Emersona. Jego samego uważa się za prekursora ruchu.
Wikipedia
(1.1) Oparty na idealizmie monistycznym transcendentalizm głosił realność ducha i zasadzał się na epistemologicznej idei, że możliwe jest poznanie prawd absolutnych w sposób niezapośredniczony przez kulturowe konstrukty.
Wiktionary
rzecz. transcendentalista m., transcendentalistka ż., transcendencja ż.
przym. transcendentalny
Wiktionary
Wikipedia
w filozofii: będący warunkiem poznania, odnoszący się do apriorycznych form poznania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) filoz. taki, który dotyczy apriorycznych form poznania (wykracza poza granice umysłu i odnosi się do przedmiotu poznania)
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Symbol, zwłaszcza sztuka symboliczna, odsłania w swych najwybitniejszych dziełach świat wartości transcendentalnych, „sacrum”.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃st͡sɛ̃ndɛ̃nˈtalnɨ, AS: trãũ̯scẽndẽntalny
Wiktionary
rzecz. transcendentalizm m., transcendencja ż., transcendentalista m., transcendentalność ż.
Wiktionary
Wikipedia
1. wykraczający poza zasięg doświadczenia i poznania ludzkiego;
2. zewnętrzny wobec czegoś
SJP.pl
Wikipedia
przezskórny
SJP.pl
Transducyna – białko przekaźnikowe błon cytoplazmatycznych komórek pręcikowych siatkówki oka. Jest to białko G wiążące GTP, które pośredniczy w sprzęganiu sygnału między rodopsyną a fosfodiesterazą cGMP, związaną z błoną zewnętrzną segmentów pręcików.
Wikipedia
przenoszenie materiału genetycznego z jednej komórki bakteryjnej (dawcy) do drugiej (biorcy) za pośrednictwem wirusów bakteryjnych (bakteriofagów)
SJP.pl
Transdukcja – proces wprowadzenia nowego genu do komórki przez bakteriofagi. Zjawisko to zostało odkryte w roku 1952 przez J. Lederberga i N. Zindera w procesie infekcji komórek bakteryjnych bakteriofagami.
Wikipedia
przyrząd mający zastosowanie w technice pomiarowej oraz w układach automatycznych
SJP.pl
Wzmacniacz magnetyczny – układ elektryczny wykorzystujący do wzmacniania zmniejszenie impedancji (indukcyjności) uzwojenia przez podmagnesowanie rdzenia z ferromagnetyka.Dla rdzenia nienasyconego impedancja jest duża, a dla nasyconego – mała.
Wikipedia
przymiotnik od: transduktor
SJP.pl
Transenna – płyta zamykająca okno, wykonana z cienko oszlifowanego, lub ażurowego marmuru, kamienia, alabastru, drewna.
Wikipedia
nawa poprzeczna przecinająca nawę główną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. nawa poprzeczna w kościele, oddzielająca prezbiterium od reszty budynku;
Wiktionary
Transept, nawa poprzeczna, część kościoła, nawa prostopadła do osi kościoła, położona pomiędzy prezbiterium a resztą jego budynku. Transept może być jedno- lub wielonawowy.
W romańskich bazylikach dwuchórowych występują dwa transepty – wschodni (przy prezbiterium) i zachodni (związany z westwerkiem). Natomiast w gotyckich katedrach angielskich również mogą być dwa transepty (obydwa od wschodu). W dachu nad skrzyżowaniem transeptu i nawy głównej może występować niewielka wieża (tzw. sygnaturka).
Wikipedia
(1.1) Transept ułożony jest prostopadle do osi głównej kościoła.
Wiktionary
IPA: ˈtrãw̃sɛpt, AS: trãũ̯sept
Wiktionary
rzecz. pseudotransept m.
przym. transeptowy
Wiktionary
(1.1) nawa poprzeczna, nawa krzyżowa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z transeptem, dotyczący transeptu
Wiktionary
rzecz. transept m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytny kraj na Bliskim Wschodzie, zależny od Babilonii
Wiktionary
(1.1) I królowie potężni panowali nad Jerozolimą i rządzili całą Transeufrateą, i odstawiano im podatek, daninę i cło.
(1.1) W żadnym wypadku satrapa nie urzędował w Samarii, jakkolwiek Transeufratea w aramejskim dokumencie uchodzi za kraj należący do Samarii.
Wiktionary
przym. transeufratejski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Transeufratei, związany z Transeufrateą
Wiktionary
(1.1) Komendantowi Rechumowi, pisarzowi Szimszajowi i pozostałym ich towarzyszom, którzy mieszkają w Samarii i w pozostałych krainach transeufratejskich, pozdrowienie.
Wiktionary
rzecz. Transeufratea
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wiodący przez znaczącą część Europy bądź kursujący przez nią
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sɛwrɔˈpɛjsʲci, AS: trãũ̯seu̯ropei ̯sʹḱi
Wiktionary
w biologii: zainfekowanie komórki genem pochodzącym z wirusa lub bakteriofaga
SJP.pl
Transfekcja − proces wprowadzenia obcego DNA lub RNA do komórki eukariotycznej. W przypadku komórki prokariotycznej obowiązuje termin transformacja (jeśli materiał pochodzi z otoczenia) lub transdukcja (jeśli jest przenoszony za pośrednictwem bakteriofaga).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. hand. przekazanie środków
(1.2) sport. przejście zawodnika do innego klubu
(1.3) inform. przesłanie danych
(1.4) psych. przeniesienie zdobytych doświadczeń lub umiejętności i użycie ich w odmiennej sytuacji;
(1.5) praw. przekazanie praw do dokumentu imiennego
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jako student interesowałem się transferem energii na duże odległości.
(1.2) Kwoty transferu nie ujawniono.
Wiktionary
przym. transferowy
czas. transferować ndk.
rzecz. przetransferowanie n., transferowanie n., wytransferowanie n.
Wiktionary
enzym katalizujący reakcję przenoszenia grup chemicznych z cząsteczki jednego związku (donora) na cząsteczkę innego związku (akceptor)
SJP.pl
Transferazy (EC 2) – klasa enzymów katalizujących reakcję przeniesienia grupy chemicznej (np. tiolowej (-SH), aminowej (-NH2), metylowej (-CH3) czy fosforanowej (-OPO3H2)) lub atomu z jednej cząsteczki (donora) na drugą (akceptora), co można zobrazować: AB + C → A + BC.
Wikipedia
wagon samowyładowczy z własnym napędem, służący do przewożenia materiałów sypkich; stosowany głównie w hutach
SJP.pl
dający się transferować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|transferować.
Wiktionary
rzecz. transfer m., wytransferowanie n., przetransferowanie n.
czas. transferować ndk., wytransferować dk., przetransferować dk.
przym. transferowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest transferowe; cecha tych, którzy są transferowi
Wiktionary
przym. transferowy
przysł. transferowo
Wiktionary
→ transfer
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekon. związany z transferem, transferowaniem, dotyczący przekazu pieniędzy, usług, wiedzy
(1.2) sport. związany z transferem, transferami
(1.3) związany z transferem (przenoszeniem, przesyłaniem czegoś z miejsca na miejsce)
Wiktionary
(1.2) Jak wiadomo, w lipcu rynek transferowy jest praktycznie zamknięty.
Wiktionary
rzecz. wytransferowanie n., transfer mrz., przetransferowanie n., transferowanie n., transferowość ż., wytransferowanie n.
czas. transferować ndk., przetransferować dk., wytransferować dk.
Wiktionary
białko osocza krwi (glikoproteina) odpowiedzialne za transport żelaza; syderofilina
SJP.pl
Transferryna (od łac. trans, przez, i ferrum, żelazo), transferyna – białko (glikoproteina) regulujące stężenie jonów żelaza w osoczu krwi i transportujące je do tkanek.Ludzkim genem kodującym cząsteczkę transferryny jest gen TF.
Wikipedia
przemiana postaci lub stanu ducha; przeobrażenie, przeistoczenie
SJP.pl
Wikipedia
transfluencja lodowca – przelewanie się lodowca z jednej doliny do drugiej przez przełęcz lub płaski grzbiet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. środek owadobójczy
Wiktionary
Transflutryna – szybko działający środek owadobójczy o wzorze sumarycznym C15H12Cl2F4O2.
Transflutrynę stosuje się wewnątrz pomieszczeń przeciw muchom, komarom i karaczanom. Jest substancją stosunkowo lotną (t. topn. 32 °C, t. wrz. 135 °C), działającą kontaktowo i przez inhalację.
Wikipedia
osoba przejawiająca niechęć lub agresję wobec osób transpłciowych
SJP.pl
silna niechęć do osób transseksualnych, połączona z ich dyskryminacją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. społ. dyskryminacja objawiająca się niechęcią lub agresją wobec osób transpłciowych;
Wiktionary
Transfobia, rzadziej transuprzedzenie – negatywne uczucia i postawy, w tym działania, wobec transpłciowości. Transfobia może obejmować strach, niechęć, nienawiść, przemoc, gniew lub dyskomfort odczuwany, lub wyrażany wobec osób, które nie dostosowują się do społecznych norm dotyczących płci społeczno-kulturowej. Jest ona często wyrażana równolegle z poglądami homofobicznymi i z tego powodu jest często uważana za aspekt homofobii. Transfobia stanowi formę uprzedzenia i dyskryminacji, podobną do rasizmu i seksizmu.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) dyskryminacja, fobia specyficzna
hiponimy.
(1.1) transuprzedzenie. transmizoginia, cisseksizm
holonimy.
meronimy.
(1.1) misgendering
pokrewne.
rzecz. transfob m., transfobiczność ż.
przym. transfobiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) por|seksizm|heteroseksizm|homofobia|lesbofobia|transfobia.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) transphobia
* baskijski: (1.1) transfobia
* białoruski: (1.1) трансфобія ż.
* chorwacki: (1.1) transfobija ż.
* czeski: (1.1) transfobie ż.
* duński: (1.1) transfobi w.
* esperanto: (1.1) transfobio
* estoński: (1.1) transfoobia
* fiński: (1.1) transfobia
* francuski: (1.1) transphobie ż.
* hebrajski: (1.1) טרנספוביה ż.
* hiszpański: (1.1) transfobia ż.
* interlingua: (1.1) transphobia
* kataloński: (1.1) transfòbia ż.
* niderlandzki: (1.1) transfobie ż.
* niemiecki: (1.1) Transphobie ż.
* nowogrecki: (1.1) τρανσφοβία ż.
* portugalski: (1.1) transfobia ż.
* rosyjski: (1.1) трансфобия ż.
* rumuński: (1.1) transfobie ż.
* szwedzki: (1.1) transfobi w.
* turecki: (1.1) transfobi
* ukraiński: (1.1) трансфобія ż.
* włoski: (1.1) transfobia ż.
źródła.
== transfobia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) transfobia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
rzecz. transfob m., transfobiczność ż.
przym. transfobiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) dyskryminacja, fobia specyficzna
hiponimy.
(1.1) transuprzedzenie. transmizoginia, cisseksizm
holonimy.
meronimy.
(1.1) misgendering
pokrewne.
rzecz. transfob m., transfobiczność ż.
przym. transfobiczny
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) por|seksizm|heteroseksizm|homofobia|lesbofobia|transfobia.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) transphobia
* baskijski: (1.1) transfobia
* białoruski: (1.1) трансфобія ż.
* chorwacki: (1.1) transfobija ż.
* czeski: (1.1) transfobie ż.
* duński: (1.1) transfobi w.
* esperanto: (1.1) transfobio
* estoński: (1.1) transfoobia
* fiński: (1.1) transfobia
* francuski: (1.1) transphobie ż.
* hebrajski: (1.1) טרנספוביה ż.
* hiszpański: (1.1) transfobia ż.
* interlingua: (1.1) transphobia
* kataloński: (1.1) transfòbia ż.
* niderlandzki: (1.1) transfobie ż.
* niemiecki: (1.1) Transphobie ż.
* nowogrecki: (1.1) τρανσφοβία ż.
* portugalski: (1.1) transfobia ż.
* rosyjski: (1.1) трансфобия ż.
* rumuński: (1.1) transfobie ż.
* szwedzki: (1.1) transfobi w.
* turecki: (1.1) transfobi
* ukraiński: (1.1) трансфобія ż.
* włoski: (1.1) transfobia ż.
źródła.
== transfobia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) transfobia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co transfobiczne; cecha tych, którzy są transfobiczni
Wiktionary
rzecz. transfobia ż.
przym. transfobiczny
przysł. transfobicznie
Wiktionary
związany z silną niechęcią do osób transseksualnych
SJP.pl
dynamiczny efekt w fotografii, sprawiający wrażenie ruchu przedmiotów statycznych, uzyskany za pomocą zmiany ogniskowej (zoom) podczas naświetlania błony
SJP.pl
Transfokacja – zabieg w fotografii oparty na zmianie ogniskowej (zoomu) podczas naświetlania błony fotograficznej. Polega na zmianie kąta widzenia w obiektywie, co powoduje wrażenie „spłaszczenia perspektywy” i mniejszej głębi ostrości. W rzeczywistości podczas jazdy kamery, czyli jej ruchu na wózku lub kranie, głębia ostrości ani perspektywa nie ulega zmianie, lecz zmienia się tło i elementy otoczenia.
Wikipedia
urządzenie w kamerze albo aparacie fotograficznym zmieniające rozmiar obrazu poprzez zmianę ogniskowej obiektywu; zoom, obiektyw zmiennoogniskowy
SJP.pl
Transfokator (ang. focal – ogniskowy, od focus – ognisko planimetryczne, optyczne, akustyczne itd.; łac. trans – za, poza; łac. focus – ognisko) – szczególny rodzaj obiektywu zmiennoogniskowego posiadający właściwość parafokalności, tj. taki w którym ognisko nie przesuwa się podczas zmiany długości ogniskowej obiektywu. Transfokator jest nieodzowny w kamerach filmowych np. w celu zrobienia ujęcia, w którym występuje płynne zbliżenie z planu dalszego do bliższego. W aparatach fotograficznych transfokator nie jest wymagany, ponieważ w większości wypadków przed wykonaniem zdjęcia następuje ponowne ustawienie ostrości.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przemiana, przekształcanie czegoś
(1.2) jęz. przebudowa konstrukcji składniowej bez zmiany jej treści
Wiktionary
transformacja – inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie
Wikipedia
IPA: ˌtrãw̃sfɔrˈmat͡sʲja, AS: trãũ̯sformacʹi ̯a
Wiktionary
czas. transformować
przym. transformacyjny
rzecz. transformowanie n., transformator mrz.
Wiktionary
zwolennik transformacjonizmu (w językoznawstwie)
SJP.pl
teoria tłumacząca przechodzenie czegoś z jednego stanu do innego
SJP.pl
cecha czegoś związanego z transformacją
SJP.pl
1. związany z przekształceniem, przemianą kogoś lub czegoś;
2. w językoznawstwie: związany z procedurą lingwistyczną polegającą na przekształceniu jednej struktury gramatycznej w inną
SJP.pl
funkcja będąca wynikiem transformacji całkowej danej funkcji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. wynik transformacji, wynik przekształcenia operandu pod wpływem działania operatora;
Wiktionary
Transformata – wynik przekształcenia operandu pod wpływem działania operatora. Innymi słowy, transformatą nazywa się wynik działania transformacji (zob. szybka transformacja Fouriera).
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) transformata Fouriera • transformata Laplace'a • transformata Z • transformata Hilberta • transformata Radona
synonimy.
(1.1) funkcja przekształcona
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.1) Nie mylić z: transformacja
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) transform
* baskijski: (1.1) transformatu
* francuski: (1.1) transformée ż.
* interlingua: (1.1) transformata
* portugalski: (1.1) transformada ż.
źródła.
== transformata (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) transformata, funkcja przekształcona
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sfɔrˈmata, AS: trãũ̯sformata
Wiktionary
(1.1) funkcja przekształcona
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. urządzenie do zmiany poziomu napięcia elektrycznego;
(1.2) pot. budynek z transformatorem (1.1) wysokiego napięcia
Wiktionary
Transformator (z łac. transformare – przekształcać) – urządzenie elektryczne służące do przenoszenia energii elektrycznej prądu przemiennego drogą indukcji z jednego obwodu elektrycznego do drugiego, z zachowaniem pierwotnej częstotliwości. Zwykle zmieniane jest równocześnie napięcie elektryczne (wyjątek stanowi transformator separacyjny, w którym napięcie nie ulega zmianie).
Wikipedia
(1.1) Transformatory służą do zmiany poziomu napięcia.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sfɔrˈmatɔr, AS: trãũ̯sformator
Wiktionary
rzecz. transformatornia ż., transformacja ż., transformowanie n.
czas. transformować ndk.
przym. transformatorowy, transformacyjny
Wiktionary
(1.1) skrót trafo; przekładnik
Wiktionary
zdrobnienie od: transformator
SJP.pl
pomieszczenie, w którym znajdują się transformatory
SJP.pl
pomieszczenie, gdzie znajdują się transformatory
SJP.pl
przymiotnik od: transformator
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z transformatorem, dotyczący transformatora
Wiktionary
rzecz. transformator m.
Wiktionary
przedmiot, który łatwo można przekształcić w inny; transformers
SJP.pl
Transformer – drugi album Lou Reeda, wydany 8 grudnia 1972. Został on wyprodukowany przez Davida Bowiego i Micka Ronsona. Nagrań dokonano w sierpniu 1972 w londyńskim Trident Studios.
Zawiera najbardziej znane piosenki Reeda: "Perfect Day", "Satellite of Love" i jego największy przebój "Walk on the Wild Side". Płyta ma numer 194 na liście 500 najlepszych albumów magazynu Rolling Stone.
Wikipedia
przedmiot, który łatwo można przekształcić w inny; transformer
SJP.pl
Wikipedia
teoria głosząca, że gatunki przekształcają się w inne w kolejnych epokach geologicznych
SJP.pl
Transformizm (łac. transformatio przekształcenie) – przeddarwinowski ewolucjonizm, przeciwstawiona kreacjonizmowi teoria biologiczna zakładająca, że organizmy nie powstały dzięki oddzielnym aktom stworzenia, ale tworzyły się jedne z drugich, zmieniając się w drodze stopniowych zmian i przekształceń, i dając początek nowym gatunkom. Ośrodkiem rozwoju tej teorii była Francja. Pojęcie tranformizm zostało wprowadzone w 1837 roku przez francuskiego zoologa Étienne'a Geoffroy Saint-Hilaire'a, ale pierwszą teorię transformistyczną sformułował Jean-Baptiste de Lamarck w dziele Filozofia zoologii (Philosophie zoologique) w 1809 roku. Lamarck twierdził, że:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|transformować.
Wiktionary
rzecz. transformator mrz., transformacja ż., transformer m.
czas. transformować ndk.
przym. transformacyjny
Wiktionary
zabieg leczniczy polegający na wprowadzeniu do krwiobiegu chorego (biorcy) krwi lub jej preparatów o odpowiedniej grupie, pobranej od dawcy; przetaczanie krwi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wprowadzanie do naczynia krwionośnego pacjenta krwi lub jej składników pochodzenia zewnętrznego
(1.2) pot. med. podanie kroplówki
Wiktionary
Transfuzja krwi (przetoczenie krwi) – zabieg polegający na przetaczaniu pewnej ilości krwi lub składników krwi. Ma na celu substytucję utraconych składników.
Wikipedia
(1.1) Aby wykonać transfuzję krwi, musimy znać grupę krwi pacjenta.
Wiktionary
(1.1) przetaczanie, przetoczenie
(1.2) infuzja, wlew
Wiktionary
specjalista w zakresie transfuzjologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się całością problemów pobierania, konserwowania oraz stosowania krwi i preparatów krwiopochodnych
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka transfuzjologii
Wiktionary
(1.1) Jako transfuzjolog i menedżer liczył na posadę dyrektora stacji krwiodawstwa.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sfuˈzʲjɔlɔk, AS: trãũ̯sfuzʹi ̯olok
Wiktionary
rzecz. transfuzjologia ż.
przym. transfuzjologiczny
przysł. transfuzjologicznie
Wiktionary
dział medycyny zajmujący się całością problemów dotyczących pobierania, konserwowania oraz stosowania krwi i preparatów krwiopochodnych w lecznictwie
SJP.pl
Transfuzjologia – dział medycyny zajmujący się naukowymi podstawami dotyczącymi pobierania, konserwowania oraz stosowania krwi i preparatów krwiopochodnych w lecznictwie, a także przeprowadzaniem terapeutycznych zabiegów aferezy.
Z transfuzjologii jako dziedziny naukowej wyodrębnia się często transfuzjologię kliniczną, która stosuje ogólną wiedzę i zasady naukowe do zastosowań praktycznych w wielu innych specjalnościach medycznych, ze szczególnym uwzględnieniem:
Wikipedia
[czytaj: transdżender] osoba z zaburzeniem tożsamości płciowej polegającym na rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała; transseksualista, transgenderysta
SJP.pl
Transpłciowość (ang. transgender, od łac. trans- „przez, poza, poprzez” oraz ang. -gender „rodzaj, płeć”) – określenie zbiorcze na osoby, których tożsamość płciowa, ekspresja płciowa i/lub zachowania różnią się od tych kulturowo związanych z płcią, do której zostały przypisane w momencie urodzenia. Oprócz osób o tożsamości płciowej przeciwnej do przypisanej im płci (transmężczyźni i transkobiety), może ono obejmować osoby, które nie są wyłącznie męskie lub żeńskie (osoby niebinarne lub genderqueer, w tym osoby bigender, pangender, genderfluid lub agender). Inne definicje transpłciowości obejmują również osoby, które należą do trzeciej płci lub też definiują osoby transpłciowe jako trzecią płeć. Termin „transgender” sporadycznie definiowany jest bardzo szeroko, tak, że obejmuje również transwestytów.
Wikipedia
[czytaj: transdżenderowy] taki, którego płeć biologiczna nie odpowiada jego odczuciom i zachowaniom; transgenderyczny, transpłciowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z transgenderyzmem, wykazujący tendencje do odbiegania od tradycyjnej roli płciowej
Wiktionary
(1.1) Zdjęcia TranStories opowiadają historie osób transgenderowych, czyli znajdujących się pomiędzy płciami.
Wiktionary
rzecz. transgenderysta m., transgenderystka ż., transgenderyzm m., transgender m.
przym. transgender, transgenderyczny
Wiktionary
(1.1) transgenderyczny, transgender
Wiktionary
[czytaj: transdżenderyczny] taki, którego płeć biologiczna nie odpowiada jego odczuciom i zachowaniom; transgenderowy, transpłciowy
SJP.pl
[czytaj: transdżenderysta] osoba z zaburzeniem tożsamości płciowej polegającym na rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała; transseksualista, transgender
SJP.pl
zaburzenie identyfikacji i roli płciowej, pośrednie między transwestytyzmem i transseksualizmem, polegające na niechęci do operacji chirurgicznej i zgodzie na kurację hormonalną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) forma tożsamości płciowej polegająca na psychicznej identyfikacji osoby z płcią biologicznie odmienną, połączona z dążeniem do zmiany płci zgodnie z tym poczuciem
Wiktionary
Transpłciowość (ang. transgender, od łac. trans- „przez, poza, poprzez” oraz ang. -gender „rodzaj, płeć”) – określenie zbiorcze na osoby, których tożsamość płciowa, ekspresja płciowa i/lub zachowania różnią się od tych kulturowo związanych z płcią, do której zostały przypisane w momencie urodzenia. Oprócz osób o tożsamości płciowej przeciwnej do przypisanej im płci (transmężczyźni i transkobiety), może ono obejmować osoby, które nie są wyłącznie męskie lub żeńskie (osoby niebinarne lub genderqueer, w tym osoby bigender, pangender, genderfluid lub agender). Inne definicje transpłciowości obejmują również osoby, które należą do trzeciej płci lub też definiują osoby transpłciowe jako trzecią płeć. Termin „transgender” sporadycznie definiowany jest bardzo szeroko, tak, że obejmuje również transwestytów.
Wikipedia
(1.1) Transwestytyzm i transgenderyzm stanowią integralną część kultury krajów Azji Południowo-Wschodniej.
Wiktionary
przym. transgenderowy
Wiktionary
(1.1) transpłciowość, międzypłciowość
Wiktionary
wprowadzenie do komórki obcego DNA; transgenizacja, transformacja genetyczna
SJP.pl
Transformacja genetyczna, (transgeneza, transgenizacja) – wprowadzenie do komórki obcego materiału genetycznego (DNA), zwłaszcza niewielkiej jego porcji obejmującej jeden do kilku genów. Zmodyfikowana w ten sposób komórka, a także (w przypadku organizmów wielokomórkowych) zregenerowany z niej organizm, to tak zwany „transformant”.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest transgeniczne; cecha tych, którzy są transgeniczni
Wiktionary
przym. transgeniczny
przysł. transgenicznie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) biol. określający organizm, którego genom zawiera gen wprowadzony od innego organizmu tego samego lub innego gatunku
Wiktionary
rzecz. transgeniczność ż.
Wiktionary
wprowadzenie do komórki obcego DNA; transgeneza, transformacja genetyczna
SJP.pl
Transformacja genetyczna, (transgeneza, transgenizacja) – wprowadzenie do komórki obcego materiału genetycznego (DNA), zwłaszcza niewielkiej jego porcji obejmującej jeden do kilku genów. Zmodyfikowana w ten sposób komórka, a także (w przypadku organizmów wielokomórkowych) zregenerowany z niej organizm, to tak zwany „transformant”.
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest transgraniczne; cecha tych, którzy są transgraniczni
Wiktionary
przym. transgraniczny
przysł. transgranicznie
Wiktionary
przekraczający granice państw, istniejący ponad granicami państw
SJP.pl
1. wychodzenie poza standardy, przekroczenie granic, zwłaszcza norm moralnych;
2. zjawisko silniejszego rozwoju pewnej cechy u potomstwa niż w organizmach rodzicielskich;
3. zajmowanie nowego obszaru przez morze, lodowiec, pustynię itp. wskutek ruchów tektonicznych lub zmian klimatycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przekroczenie granic, norm
(1.2) silniejszy rozwój określonej cechy u mieszańców niż u rodziców
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trãw̃zˈɡrɛsʲja, AS: trãũ̯zgresʹi ̯a
Wiktionary
przym. transgresywny
rzecz. gradient m.
Wiktionary
wychodzić poza standardy, przekraczać granice, zwłaszcza norm moralnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co transgresywne
Wiktionary
przym. transgresywny
Wiktionary
góry w Chinach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. góry w Chinach na południu Wyżyny Tybetańskiej;
Wiktionary
Transhimalaje (chiń. 冈底斯山脉; pinyin Gāngdǐsī Shānmài) – góry w Chinach na południu Wyżyny Tybetańskiej.
Długie na 1000 km, szerokie na 30-225 km. W tektonicznym obniżeniu dzielącym je od Himalajów płyną rzeki: Brahmaputra górna, Satledź, Indus. Główne pasma: Nganglong Kangri (wysokość do 6596 m), Nienczen Tangla (7182 m), Kajlas.
Wikipedia
(1.1) Północne stoki Transhimalajów porasta roślinność półpustynna.
Wiktionary
forma pasterstwa polegająca na przepędzaniu trzód ustalonymi szlakami z pastwisk górskich na nizinne
SJP.pl
Transhumancja (inaczej: pasterstwo transhumancyjne) – rodzaj pierwotnej, ekstensywnej formy pasterstwa, niesłusznie czasem zwanej koczownictwem. W odróżnieniu od klasycznego koczownictwa transhumancja polega na sezonowych, stałych przegonach stad między pastwiskami zimowymi (na równinach podgórskich, w dolinach itp.) i pastwiskami letnimi (górskimi), jednak jego ośrodkiem pozostaje stała osada – wieś, gdzie część ludności trudni się uprawą roli.
Wikipedia
przedstawiciel ruchu postulującego potrzebę wykorzystania nauki i techniki, w szczególności neurotechnologii, biotechnologii i nanotechnologii, do przezwyciężenia ludzkich ograniczeń i poprawy kondycji ludzkiej
SJP.pl
ruch postulujący potrzebę wykorzystania nauki i techniki, w szczególności neurotechnologii, biotechnologii i nanotechnologii, do przezwyciężenia ludzkich ograniczeń i poprawy kondycji ludzkiej
SJP.pl
Transhumanizm (czasem skracany do >H lub H+) – ruch intelektualny, kulturowy oraz polityczny postulujący możliwość i potrzebę (ale nie konieczność) wykorzystania nauki i techniki, w szczególności neurotechnologii, biotechnologii i nanotechnologii, do przezwyciężenia ludzkich ograniczeń i poprawy kondycji ludzkiej.
Wikipedia
zdrobnienie od: trans
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od trans
Wiktionary
(1.1) To nie trans, lecz tylko mały transik.
Wiktionary
rzecz. trans m.
przym. trans
Wiktionary
[czytaj: tranz-it] samochód typu Ford Transit
SJP.pl
Transit, również NAVSAT, NNSS (ang. Navy Navigation Satellite System) – pierwszy działający system nawigacji satelitarnej. Używany początkowo przez Marynarkę Wojenną USA do określania pozycji przez okręty podwodne z pociskami balistycznymi typu Polaris, później również przez okręty nawodne, a w 1967 udostępniono go użytkownikom cywilnym. Wykorzystywano go m.in. w żegludze oraz do celów hydrograficznych i geodezyjnych.
Wikipedia
[czytaj: trans-itio] z łaciny: przejście, rodzaj figury retorycznej organizującej wypowiedź; tranzycja
SJP.pl
w fizyce: stan przejściowy wzbudzonego, wymuszonego drgania
SJP.pl
Transjent (akustyka)(ang. Transient – przemijający, chwilowy) – element fali dźwiękowej, będący integralną częścią sygnału akustycznego (również jako cały ten sygnał), charakteryzujący się wysoką amplitudą i krótkim czasem przemijania.
Wikipedia
nazwa Jordanii od 1921 do 1949 roku
SJP.pl
Wikipedia
osoba identyfikująca się z płcią żeńską, pomimo tego, że przy narodzinach stwierdzono u niej płeć męską na podstawie cech biologicznych
SJP.pl
Transkei – bantustan utworzony w 1963 dla ludów Khosa. Formalnie uzyskał niepodległość 26 października 1976. Stolicą bantustanu była Umtata. Transkei powróciło oficjalnie do RPA 27 kwietnia 1994; znajduje się w granicach współczesnej Prowincji Przylądkowej Wschodniej.
Z Transkei pochodzą Nelson Mandela i Thabo Mbeki.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|transkludować.
Wiktionary
czas. transkludować ndk.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. sposób zaimportowania fragmentów innych dokumentów w systemie hipertekstowym;
Wiktionary
Transkluzja (dosł. przeniesienie i włączenie) – sposób włączenia w systemie hipertekstowym fragmentów innych dokumentów.
Przykładowo, artykuł o gospodarce jakiegoś kraju mógłby zawierać wykres czy akapit opisujący eksport produktów rolnych pochodzący z innego artykułu. Zamiast kopiować dane z dokumentu źródłowego do docelowego i utrzymywać w ten sposób dwie kopie, można dokonać transkluzji, czyli odwołania się w dokumencie docelowym do dokumentu źródłowego, które spowoduje wyświetlenie fragmentu dokumentu źródłowego w docelowym. Zaletą takiego rozwiązania jest również aktualność tego fragmentu, którego zawartość może się zmieniać, gdy jego autor dokona poprawek. Odwołanie to służy też jako wzajemny odsyłacz między oboma dokumentami.
Wikipedia
(1.1) Wstawianie szablonów w systemie MediaWiki wykorzystuje metodę transkluzji.
Wiktionary
IPA: trãw̃sˈkluzʲja, AS: trãũ̯skluzʹi ̯a
Wiktionary
(1.1) pot. zaciągnięcie
Wiktionary
kobieta, która dokonała korekty płci (urodziła się jako mężczyzna)
SJP.pl
Transkobieta (także trans-kobieta) – kobieta, której przypisano płeć męską przy urodzeniu, i która żyje w zgodzie z odczuwaną przez nią żeńską tożsamością płciową. Transkobiety to określenie na osoby transseksualne lub transpłciowe o typie M/K, czyli mężczyzna/kobieta (ang. MtF, male-to-female).
Wikipedia
przetwarzanie informacji wyrażonych w danym kodzie na znaki innego kodu; transkodowanie
SJP.pl
układ przetwarzający jeden kod dwójkowy na inny kod dwójkowy
SJP.pl
Transkoder to układ cyfrowy o n wejściach oraz k wyjściach. Jego działanie polega na zamianie dowolnego kodu cyfrowego (poza kodem 1 z n) na inny, dowolny kod cyfrowy (również z wyjątkiem kodu 1 z n).
Typowym przykładem takiego układu jest układ zamieniający naturalny kod binarny na kod wyświetlacza siedmiosegmentowego (czasami mylnie nazywanym „dekoderem”).
Wikipedia
1. przebiegający przez cały kontynent;
2. przebiegający między kontynentami; interkontynentalny, międzykontynentalny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przemierzający, przebiegający przez cały kontynent albo kursujący między kontynentami
Wiktionary
tłumaczenie tekstu oddające znaczenie, kontekst oraz emocje zawarte w oryginale
SJP.pl
Transkreacja – proces adaptacji przekazu, który niesie ze sobą tekst źródłowy do języka docelowego, przy zachowaniu jego intencji, emocji, stylu, wydźwięku i kontekstu. Treść poddana transkreacji powinna nieść te same konsekwencje w języku docelowym, co w języku źródłowym. Termin pochodzi z połączenia słów "translacja" (tłumaczenie) i "kreacja" (tworzenie), co wskazuje na proces twórczy, w którym wykonawca bierze pod uwagę także różnice kulturowe.
Wikipedia
czasownik
(1.1) dokonywać transkrypcji
Wiktionary
rzecz. transkrypcja ż., transkrybowanie n., transkryptor mos., transkryptorka ż.
Wiktionary
1. w muzyce:
a) opracowanie utworu muzycznego na inny instrument lub głos, niż na który był on pierwotnie skomponowany;
b) utwór powstały w ten sposób;
2. przepisanie informacji genetycznej z DNA na matrycowy RNA;
3. zapisanie tekstu mówionego w postaci umownych znaków lub zapisanie tekstu z użyciem innego systemu znaków niż ten, w którym był zapisany pierwotnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zapisywanie tekstu w innym systemie pisma
(1.2) jęz. zapisywanie mowy za pomocą znaków graficznych
(1.3) muz. przekształcenie partytury napisanej dla pewnego instrumentu muzycznego lub głosu na inny instrument lub głos
(1.4) biol. pierwszy etap procesu syntezy protein;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trãw̃sˈkrɨpt͡sʲja, AS: trãũ̯skrypcʹi ̯a
Wiktionary
czas. transkrybować
przym. transkrypcyjny
rzecz. transkryptor mos., transkryptorka ż.
Wiktionary
(1.3) przeróbka, aranżacja
Wiktionary
1. odcinek RNA powstały w wyniku transkrypcji odcinka DNA;
2. tekstowy zapis nagrania rozmowy lub stenogramu;
3. odpis, wyciąg
SJP.pl
Transkrypcja – proces syntezy RNA na matrycy DNA przez różne polimerazy RNA, czyli przepisywanie informacji zawartej w DNA na RNA.
Matryca jest odczytywana w kierunku 3' → 5', a nowa cząsteczka RNA powstaje w kierunku 5' → 3'. Transkrypcji podlega odcinek DNA od promotora do terminatora, nazywany jednostką transkrypcji.
Podczas transkrypcji polimeraza RNA buduje cząsteczkę RNA, łącząc zgodnie z zasadą komplementarności pojedyncze rybonukleotydy według kodu matrycowej nici DNA.
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. ogół produktów transkrypcji informacji genetycznej z nici DNA na nić RNA w konkretnym organizmie;
forma rzeczownika.
(2.1) C. plural|transkrypt.
Wiktionary
Transkryptom (z połączenia słów transkrypt i genom) jest to zestaw cząsteczek mRNA (lub ogólniej: transkryptów) obecny w określonym momencie w komórce, grupie komórek lub organizmie. Transkryptom w przeciwieństwie do genomu jest tworem bardzo dynamicznym. Komórki w odpowiedzi na różne czynniki uruchamiają i wyłączają transkrypcję genów, zmieniając w ten sposób swój transkryptom. Często już kilka minut po zadziałaniu jakiegoś czynnika (np. stresu) na komórki można obserwować powstawanie transkryptów genów reakcji na ten czynnik.
Wikipedia
IPA: trãw̃sˈkrɨptɔ̃m, AS: trãũ̯skryptõm
Wiktionary
rzecz. transkrypt mrz.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się przepisywaniem tekstów ze słuchu
Wiktionary
rzecz. transkrypcja ż.
:: fż. transkryptorka ż.
czas. transkrybować ndk.
przym. transkrypcyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zajmująca się przepisywaniem tekstów ze słuchu
Wiktionary
(1.1) Jestem Katarzyna i jestem profesjonalną transkryptorką.
Wiktionary
rzecz. transkrypcja ż.
:: fż. transkryptor m.
czas. transkrybować ndk.
przym. transkrypcyjny
Wiktionary
koncepcja filozoficzna Wolfganga Welscha, mówiąca o hybrydyzacji dzisiejszych kultur i utracie ich wcześniejszej jednorodności i odrębności
SJP.pl
Transkulturowość – koncepcja, która została stworzona przez filozofa Wolfganga Welscha. Mówi, że dzisiejsze kultury w dużej mierze charakteryzuje mieszanie, przenikanie i hybrydyzacja, a kultury nie mają już sugerowanej wcześniej formy jednorodności i odrębności. Pojęcie transkulturowości jako nowej koncepcji kultury powstało w odpowiedzi na brak satysfakcji z koncepcji takich jak wielokulturowość i interkulturowość.
Wikipedia
związany z przenikaniem, mieszaniem się różnych kultur
SJP.pl
1. proces syntezy białka odbywający się w żywych komórkach
2. tłumaczenie z jednego języka na inny; przekład;
3. w geometrii: przekształcenie przestrzeni polegające na przesunięciu wszystkich jej punktów o ten sam wektor; przesunięcie równoległe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. tłumaczenie z jednego języka na drugi
(1.2) książk. tekst powstały w wyniku translacji (1.1)
(1.3) mat. przesunięcie figury geometrycznej na płaszczyźnie lub w przestrzeni o dany wektor;
(1.4) biol. proces w biosyntezie białka polegający na utworzeniu łańcucha peptydowego na podstawie sekwencji aminokwasów powstałej w wyniku transkrypcji;
(1.5) rel. przeniesienie relikwii świętego z miejsca pierwotnego pochówku do miejsca odpowiedniego do odprawiania mszy;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Jak zwykle nie obędzie się pewnie bez dyskusji związanej z translacją angielskich określeń.
(1.2) Natomiast późniejsze translacje biblijne rezygnują z wprowadzania lutni jako ekwiwalentu łac. cithara.
(1.4) Wiele przesłanek doświadczalnych wskazuje na udział cytokinin w regulacji procesu translacji.
Wiktionary
rzecz. translator m., translatorka ż., translatorium n., translatoryka ż.
przym. translacyjny
Wiktionary
w translacji: jednostka składowa inwariantu przekładu
SJP.pl
Metafora (gr. μεταφορά metaphorá), inaczej przenośnia – językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np. „od ust sobie odejmę”, „podzielę się z wami wiadomością” lub „złote serce”.
Wikipedia
dawniej: tłumacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. osoba trudniąca się tłumaczeniem, tłumacz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) techn. urządzenie dokonujące tłumaczeń w sposób automatyczny
(2.2) inform. program wykonujący tłumaczenie (translację) kodu źródłowego na kod wynikowy
Wiktionary
Translator – program komputerowy dokonujący tłumaczenia (translacji) programu napisanego w określonym języku programowania, z postaci źródłowej do postaci wynikowej możliwej do wykonania przez maszynę (potocznie: „zrozumiałą dla maszyny”). Czasami zamiast kod wynikowy używa się równoważnego określenia kod obiektowy.
Wikipedia
(1.1) Chciałbym zaproponować ci rolę translatora języka francuskiego podczas naszego najbliższego sympozjum.
(2.1) Chyba kupię ten mały, poręczny translator, działa szybko i daje zrozumiałe tłumaczenia.
(2.2) Wśród translatorów można wyróżnić dwie główne grupy: kompilatory i asemblery.
Wiktionary
IPA: trãw̃sˈlatɔr, AS: trãũ̯slator
Wiktionary
rzecz. translacja ż.
przym. translacyjny
Wiktionary
tłumaczka
SJP.pl
związany z dyscypliną naukową badającą podstawy teoretyczne i metodologiczne komunikacji międzyjęzykowej, realizowanej przy pomocy tłumacza; przekładoznawczy
SJP.pl
dyscyplina naukowa badająca podstawy teoretyczne i metodologiczne komunikacji międzyjęzykowej, realizowanej przy pomocy tłumacza; przekładoznawstwo
SJP.pl
Traduktologia, translatologia, translatoryka, przekładoznawstwo (ang. translation studies) – interdyscyplinarna nauka humanistyczna zajmująca się problemami tłumaczenia. Na temat przekładu wypowiadali się od wieków poeci, pisarze i uczeni wielu specjalności. Nowożytne studia nad przekładem również mają charakter interdyscyplinarny i oprócz językoznawstwa korzystają z dorobku takich dziedzin jak filologia, kulturoznawstwo, literaturoznawstwo, komparatystyka, filozofia, semiotyka, informatyka i wiele innych (np. w przypadku refleksji nad tłumaczeniem Biblii – biblistyka). Charakterystyczną cechą tej dziedziny jest wielość różnych ujęć tematu, a co za tym idzie wiele konkurujących ze sobą i uzupełniających się teorii tłumaczenia.
Wikipedia
zapis tekstu znakami innego alfabetu, niż pierwotny, bez tłumaczenia i uwzględniania wymowy, np. transliteracja łacińska tekstu w cyrylicy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. zapis tekstu z użyciem liter innego alfabetu niż alfabet właściwy dla danego języka;
Wiktionary
Transliteracja, w skrócie trl. – grafemiczny sposób konwersji pisma.
Transliteracja to metoda przepisywania (konwersji) tekstu zapisanego oryginalnie znakami (pot. „literami”) jednego pisma fonetycznego (głoskowego czyli alfabetu, spółgłoskowego czyli abdżadu, alfabetyczno-sylabicznego czyli abugidy lub sylabariusza), z użyciem znaków („liter”) innego pisma fonetycznego, oparta na zasadzie ścisłej odpowiedniości liter: jednemu grafemowi (literze lub literze z diakrytyką, lub stałej grupie dwóch lub więcej liter) danego systemu pisma odpowiada zawsze jeden i ten sam grafem (litera, litera ze znakiem diakrytycznym lub grupa liter) drugiego systemu. Transliteracja umożliwia odtworzenie oryginalnego zapisu (retransliterację), co przeważnie nie jest możliwe w przypadku transkrypcji fonetycznej. Stosowana jest w opracowaniach naukowych, katalogach papierowych i elektronicznych bibliotecznych, archiwalnych, w atlasach geograficznych oraz na niektórych mapach.
Wikipedia
IPA: ˌtrãw̃slʲitɛˈrat͡sʲja, AS: trãũ̯slʹiteracʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. transliterowanie n.
czas. transliterować
przym. transliteracyjny
Wiktionary
dotyczący transliteracji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z transliteracją, dotyczący transliteracji
Wiktionary
rzecz. transliteracja ż., transliterowanie n.
czas. transliterować ndk.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przetransliterować)
(1.1) jęz. zapisywać tekst pisany w pewnym alfabecie przy użyciu liter innego alfabetu
Wiktionary
(1.1) Bardziej stosowne byłyby scalone wykazy uwzględniające obce nazwiska w formie transliterowanej i uzupełnione w nawiasie formą oryginalną lub w odwrotnej kolejności.
Wiktionary
rzecz. transliteracja ż., transliterowanie n., przetransliterowanie n.
czas. przetransliterować dk.
przym. transliteracyjny
przysł. transliteracyjnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przemieszczenie obiektu z pewnego miejsca do innego
(1.2) med. biol. mutacja polegająca na przemieszczeniu fragmentu chromosomu;
Wiktionary
Translokacja (z łac. translocatio – przemieszczenie) – w genetyce, mutacja polegająca na przemieszczeniu fragmentu chromosomu w inne miejsce tego samego lub innego chromosomu.
Praktyczne znaczenie mają dwa rodzaje translokacji – wzajemna i robertsonowska (zwana także fuzją centryczną), obserwowane w patologii człowieka:
Wikipedia
(1.1) Wkrótce okazała się bowiem konieczna translokacja ojca do dwóch pokojów na poddaszu, które służyły za rupieciarnie.
Wiktionary
czas. translokować, translokowanie
przysł. translokowalnie
Wiktionary
(1.1) przemieszczenie
Wiktionary
dotyczący translokacji
SJP.pl
przenosić (przenieść) w inne miejsce; przemieszczać (przemieścić)
SJP.pl
mężczyzna, który dokonał korekty płci (urodził się jako kobieta)
SJP.pl
Transmężczyzna (także trans-mężczyzna) – mężczyzna, któremu przypisano płeć żeńską przy urodzeniu, i który żyje w zgodzie z odczuwaną przez niego męską tożsamością płciową. Wielu transmężczyzn decyduje się na przeprowadzenie tranzycji chirurgicznej lub hormonalnej, lub na obie te metody (patrz terapia korekty płci), aby zmienić swój wygląd w sposób, który jest zgodny z ich tożsamością płciową lub który łagodzi dysforię płciową.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. reinkarnacja, metempsychoza
Wiktionary
Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja; łac. re+in+caro, carnis „ponowne wcielenie”) – pogląd, według którego dusza (bądź świadomość) po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt fizyczny. Np. dusza jednego człowieka może przejść w ciało nowo narodzonego dziecka lub zwierzęcia czy nawet według niektórych poglądów rośliny.
Wikipedia
(1.1) W kabalistycznej Sefer habahir pada stwierdzenie, że transmigracja może ciągnąć się nawet przez tysiąc pokoleń, jednak dominuje pogląd, że dusza wciela się w inne ciała tylko trzykrotnie.
Wiktionary
przekazywanie obrazów na odległość za pośrednictwem fal elektromagnetycznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. przesyłanie sygnałów (obrazów, dźwięków) za pomocą fal elektromagnetycznych
(1.2) korzystanie w audycji radiowej lub telewizyjnej z materiału przekazanego z zewnątrz studia
(1.3) audycja, w której wykorzystano transmisję (1.2)
(1.4) techn. podzespół rozdzielający moc silnika na oddzielne maszyny
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trãw̃sˈmʲisʲja, AS: trãũ̯smʹisʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. transmitowanie n., transmiter
czas. transmitować
przym. transmisyjny
Wiktionary
(1.1) przekaz
(1.4) pędnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) system. funkcja określająca zależność między sygnałem na wyjściu liniowego układu dynamicznego a sygnałem na jego wejściu;
(1.2) fiz. stosunek natężenia światła przepuszczonego przez pewien ośrodek do natężenia światła nań padającego
Wiktionary
Transmitancja operatorowa (funkcja przejścia, G(s)) – stosunek transformaty Laplace’a sygnału wyjściowego do transformaty Laplace’a sygnału wejściowego układu przy zerowych warunkach początkowych:
Wikipedia
(1.1) Znajomość transmitancji układu liniowego pozwala wyznaczyć jego odpowiedź na dowolne wymuszenie.
Wiktionary
przym. transmitancyjny
Wiktionary
związek chemiczny biorący udział w przekazywaniu impulsów nerwowych z komórek do innych komórek (zarówno nerwowych jak i nienerwowych, np. mięśniowych); neurotransmiter, neuroprzekaźnik, przekaźnik nerwowy, mediator, neuromediator
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) dokonywać transmisji, nadawać obrazy i dźwięki za pośrednictwem fal elektromagnetycznych
Wiktionary
(1.1) W każde południe polskie radio transmituje hejnał z Krakowa.
Wiktionary
rzecz. transmisja ż., transmitowanie n.
Wiktionary
związek chemiczny biorący udział w przekazywaniu impulsów nerwowych z komórek do innych komórek (zarówno nerwowych jak i nienerwowych, np. mięśniowych); neurotransmitter, transmiter, neuroprzekaźnik, przekaźnik nerwowy
SJP.pl
Neuroprzekaźnik, neurotransmiter, neuromediator – związek chemiczny, którego cząsteczki przenoszą sygnały pomiędzy neuronami (komórkami nerwowymi) poprzez synapsy, a także z komórek nerwowych do mięśniowych lub gruczołowych. Najbardziej rozpowszechnionymi neuroprzekaźnikami są: glutaminian, GABA, acetylocholina, dopamina, noradrenalina, adrenalina, serotonina, histamina i insulina.
Wikipedia
1. przemiana pierwiastka chemicznego w inny pierwiastek;
2. w alchemii: przemiana metali nieszlachetnych w złoto lub w srebro za pomocą kamienia filozoficznego;
3. dawniej: przeobrażenie, przeistoczenie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. przemiana, przekształcenie, przeobrażenie, transformacja
(1.2) chem. przekształcenie jednego pierwiastka chemicznego w inny
(1.3) hist. w alchemii: przemiana metalu nieszlachetnego w złoto lub w srebro, następująca pod wpływem kamienia filozoficznego
Wiktionary
Transmutacja pierwiastków (łac. transmutatio 'zamiana; przestawienie' od trans 'za, poza, z tamtej strony' i mutatio 'zmiana') – przemiana jednych pierwiastków chemicznych w inne. Sam termin transmutacja ma szersze znaczenie i oznacza dowolną przemianę. W biologii, w początkowym okresie rozwoju ewolucjonizmu, terminem tym określano naturalną przemianę jednych gatunków w inne.
Wikipedia
IPA: ˌtrãw̃smuˈtat͡sʲja, AS: trãũ̯smutacʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. transmutowanie, transmutacjonizm
czas. transmutować
przym. transmutacyjny
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od transmutacja
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃smutaˈt͡sɨjnɨ, AS: trãũ̯smutacyi ̯ny
Wiktionary
rzecz. transmutacja, transmutowanie, transmutacjonizm
czas. transmutować
Wiktionary
dawniej: przemieniać, przeistaczać, przeobrażać
SJP.pl
dotyczący różnych narodów, reprezentantów różnych narodów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący różnych narodów
Wiktionary
(1.1) Globalny rynek to system z zasady promujący korporacje transnarodowe, które przejmują, niszczą albo inkorporują mały biznes i potencjalną konkurencję.
Wiktionary
PAO „Transnieft” (ros. ПАО «Транснефть», ang. JSC “Transneft”) – rosyjskie przedsiębiorstwo państwowe odpowiedzialne za krajowe sieci ropociągów z siedzibą w Moskwie. Spółka została założona 14 sierpnia 1993 roku na podstawie przyjętej przez rząd uchwały i dekretu prezydenta Rosji nr 1403 z dnia 17 listopada 1992 roku i jest prawnym następcą państwowej spółki Gławtransnieft działającej w czasach ZSRR. Prezesem spółki jest Nikołaj Tokariew.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przemierzający, przepływający, wiodący przez ocean
(1.2) znajdujący się na przeciwnym brzegu oceanu; zmierzający w kierunku tego brzegu
Wiktionary
(1.1) Tak powiedziała księżna, głosem tak ssąco–tłoczącym, jak pompa transoceanicznego parowca.
Wiktionary
przym. oceaniczny
Wiktionary
(1.2) zamorski, zaoceaniczny
Wiktionary
Transoptor, także optoizolator – półprzewodnikowy przyrząd optoelektroniczny składający się z co najmniej jednego fotoemitera i co najmniej jednego fotodetektora umieszczonych we wspólnej obudowie.
Sprzężenie optyczne może być stałe (w przypadku obudowy zamkniętej izolującej optycznie od otoczenia) lub zmienne, modulowane z zewnątrz poprzez zmianę współczynnika transmisji lub odbicia światła (w przypadku obudowy optycznie otwartej).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest transowe; cecha tych, którzy są transowi
Wiktionary
przym. transowy
przysł. transowo
Wiktionary
1. przymiotnik od: trans (stan podobny do niepełnego snu);
2. przymiotnik od: trans (stan braku kontaktu z otoczeniem);
3. przymiotnik od: trance (styl muzyczny); trance'owy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odbywający kursy przez Pacyfik, przechodzący przez Pacyfik
(1.2) znajdujący się za Pacyfikiem
Wiktionary
(1.1) Obecnie transpacyficzny szlak handlowy łączy dwa największe gospodarczo kraje świata i jest nadal filarem globalnej gospodarki.
Wiktionary
rzecz. Pacyfik mrz.
przym. pacyficzny
Wiktionary
zdrobnienie od: transparent
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od transparent
Wiktionary
(1.1) To nie transparent, lecz tylko mały transparencik.
Wiktionary
rzecz. transparent m.
Wiktionary
1. przezroczystość;
2. dawniej: przezrocze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) duża płachta tkaniny, papieru lub tablica z napisem lub rysunkiem o treści propagandowej lub reklamowej
(1.2) obraz na materiale transparentnym, oświetlany od tyłu
(1.3) techn. tworzywo sztuczne używane na podeszwy
Wiktionary
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. transparentowy
przysł. transparentowo
rzecz. transparencik mrz.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|transparent. → przezroczysty, przejrzysty
uwagi.
tłumaczenia.
* niemiecki: (1.1) Transparent n.; (1.2) Transparent n.
* włoski: (1.1) striscione m.
źródła.
== transparent (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) przezroczysty
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: trãw̃sˈparɛ̃nt, AS: trãũ̯sparẽnt
Wiktionary
przym. transparentowy
przysł. transparentowo
rzecz. transparencik mrz.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. transparentowy
przysł. transparentowo
rzecz. transparencik mrz.
frazeologia.
etymologia.
etym|franc|transparent. → przezroczysty, przejrzysty
uwagi.
tłumaczenia.
* niemiecki: (1.1) Transparent n.; (1.2) Transparent n.
* włoski: (1.1) striscione m.
źródła.
== transparent (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
przymiotnik
(1.1) przezroczysty
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
→ transparentny; przejrzystość, przezroczystość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest transparentne; cecha tych, którzy są transparentni
Wiktionary
przym. transparentny
przysł. transparentnie
Wiktionary
1. o działaniu: jawny
2. przezroczysty, przebijający
3. łatwy do rozpoznania lub przewidzenia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rzad. przezroczysty
(1.2) przen. publ. jawny, nieukrywający niczego
(1.3) łatwy do rozpoznania lub przewidzenia
(1.4) kosmet. nadający cerze świetlistość
Wiktionary
(1.1) Ustaw tło tej tabeli jako transparentne.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃spaˈrɛ̃ntnɨ, AS: trãũ̯sparẽntny
Wiktionary
rzecz. transparentność ż.
przysł. transparentnie
Wiktionary
(1.1) przezroczysty, przejrzysty
(1.2) przejrzysty, jawny
Wiktionary
wykraczający poza ludzką świadomość
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który dotyczy stanów istniejących poza normalną ludzką świadomością
Wiktionary
rzecz. transpersonalność ż.
Wiktionary
1. parowanie wody z rośliny, oddawanie wody w postaci pary przez roślinę, odbywające się głównie poprzez aparaty szparkowe liści; wyparowywanie;
2. wydzielanie potu przez skórę; pocenie się
SJP.pl
Transpiracja – czynne parowanie wody z nadziemnych części roślin przez: aparaty szparkowe (transpiracja szparkowa), skórkę (transpiracja kutykularna) i przetchlinki (transpiracja przetchlinkowa).
Transpiracja szparkowa stanowi około 75-90% transpiracji ogólnej, natomiast kutykularna nie przekracza kilku procent, przy czym u drzew i roślin cieniolubnych udział transpiracji przez kutykulę jest większy niż u roślin światłolubnych. Aż 97% zaabsorbowanej przez roślinę wody tracona jest przez gutację i transpirację.
Wikipedia
dotyczący transpiracji
SJP.pl
1. o roślinach: oddawać wodę w postaci pary wodnej; wyparowywać;
2. o skórze: wydzielać pot; pocić się
SJP.pl
rzadko: istota spoza Układu Słonecznego; kosmita, marsjanin, ufoludek
SJP.pl
organ nadający się do przeszczepu
SJP.pl
przeszczepienie narządów lub ich części z jednego organizmu do drugiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. przeszczepianie tkanki, organu lub części komórki
(1.2) ogrod. szczepienie nowych odmian na starych drzewach
Wiktionary
Przeszczepianie narządów, transplantacja (z łac. transplantare, czyli „szczepić”, od trans „poza czymś” i plantare, „sadzić”) – przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem zajmuje się dziedzina medycyny zwana transplantologią.
Wikipedia
(1.1) We wrześniu otwarto nowoczesne centrum transplantacji.
Wiktionary
rzecz. transplantat m., transplantowanie n.
czas. transplantować ndk.
przym. transplantacyjny
Wiktionary
1. → transplantacja;
2. turystyka transplantacyjna - przyjazd zamożnego biorcy organów do krajów słabo rozwiniętych, w których prawo nie chroni życia i zdrowia dawców
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z transplantacją, przeszczepami
Wiktionary
rzecz. transplantacja ż., transplantowanie n.
czas. transplantować ndk.
Wiktionary
specjalista w zakresie transplantologii
SJP.pl
Przeszczepianie narządów, transplantacja (z łac. transplantare, czyli „szczepić”, od trans „poza czymś” i plantare, „sadzić”) – przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem zajmuje się dziedzina medycyny zwana transplantologią.
Wikipedia
dział medycyny zajmujący się przeszczepami
SJP.pl
Przeszczepianie narządów, transplantacja (z łac. transplantare, czyli „szczepić”, od trans „poza czymś” i plantare, „sadzić”) – przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem zajmuje się dziedzina medycyny zwana transplantologią.
Wikipedia
1. w medycynie: dokonać, dokonywać transplantacji, zabiegu chirurgicznego polegającego na przeniesieniu komórek, tkanki lub narządu w miejsce ich ubytku, uszkodzenia; przeszczepić, przeszczepiać;
2. w ogrodnictwie: zastosować, stosować transplantację, szczepienie wartościowych odmian na starych, słabo owocujących drzewach dla wywołania konkretnych zmian w rozwoju tych drzew
SJP.pl
hipotetyczna planeta Układu Słonecznego poza orbitą Plutona
SJP.pl
pierwiastek promieniotwórczy z grupy o tej samej nazwie
SJP.pl
pierwiastek promieniotwórczy z grupy o tej samej nazwie
SJP.pl
urządzenie elektroniczne odbierające i nadające inny sygnał jako odpowiedź
SJP.pl
Transponder (XPDR, XPNDR lub TPDR) – bezprzewodowe urządzenie komunikacyjne, które automatycznie odbiera, moduluje, wzmacnia i odpowiada na sygnał przychodzący w czasie rzeczywistym. Termin pochodzi z połączenia słów (transmitter i responder).
Transpondery dzielą się na dwie główne kategorie różniące się sposobem zasilania: aktywne i pasywne.
Wikipedia
1. przenieść, przenosić z jednej dziedziny do innej;
2. dokonać, dokonywać transpozycji utworu muzycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od transport
Wiktionary
rzecz. transport m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogół działań związanych z przemieszczaniem towarów i/lub ludzi za pomocą środków lokomocji;
(1.2) towar, który jest transportowany
(1.3) geol. przenoszenie przez wodę, wiatr i lód produktów wietrzenia skał
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Transport publiczny w Wielkiej Brytanii jest na bardzo niskim poziomie.
Wiktionary
IPA: ˈtrãw̃spɔrt, AS: trãũ̯sport
Wiktionary
przym. transportowy
czas. transportować, przetransportować
rzecz. przetransportowanie n., transporcik mrz.
Wiktionary
(1.1) komunikacja
Wiktionary
1. urządzenie mechaniczne do przemieszczania materiałów na niewielką odległość; przenośnik;
2. opancerzony pojazd kołowy lub gąsienicowy uzbrojony w ciężki karabin maszynowy albo działko małego kalibru, służący do przewozu osób i sprzętu w rejonie walk;
3. samochód typu Volkswagen Transporter
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: transporter
SJP.pl
zdrobnienie od: transporter
SJP.pl
przymiotnik od: transporter
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przewozić coś lub kogoś z jednego miejsca na drugie przy pomocy środków transportu
Wiktionary
(1.1) Gazociąg ma rocznie transportować przez Danię do Polski dziesięć miliardów metrów sześciennych gazu z norweskich pól gazowych na Morzu Północnym.
(1.1) Dron transportujący narkotyki spadł na parkingu supermarketu w Meksyku.
(1.1) Krew transportuje substancje odżywcze do komórek.
Wiktionary
rzecz. transport m., transportowanie n., transporter m.
czas. przetransportować dk., odtransportować dk.
przym. transportowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|transportować.
Wiktionary
czas. transportować, przetransportować
Wiktionary
osoba zajmująca się transportem
SJP.pl
Transportowiec – pomocnicza jednostka pływająca marynarki wojennej, służąca do zaopatrywania okrętów lub transportu wojsk i uzbrojenia. Może to być statek noszący banderę handlową, doraźnie wcielony pod rozkazy marynarki wojennej, statek handlowy pod banderą wojenną albo okręt specjalnie zbudowany lub przystosowany do celów zaopatrzenia. Nazwą tą bywają określane także statki handlowe do przewozu ładunków.
Wikipedia
potocznie: samochód do transportu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący transportu
Wiktionary
rzecz. transport mrz., transporter mrz., transportowiec mos./mrz.
czas. transportować ndk.
Wiktionary
(1.1) przewozowy
Wiktionary
sekwencja DNA, która może samodzielnie przemieszczać się w obrębie genomu gospodarza w wyniku transpozycji
SJP.pl
Transpozon − sekwencja DNA, która może przemieszczać się na inną pozycję w genomie tej samej komórki w wyniku procesu zwanego transpozycją. Transpozycja często powoduje mutacje i może zmieniać ilość DNA w genomie. Transpozony są także nazywane "wędrującymi genami" lub "skaczącymi genami" (ang. jumping genes) oraz "mobilnymi elementami genetycznymi" (ang. mobile genetic elements). Za badania nad transpozonami u kukurydzy, powodującymi zmiany ubarwienia nasion, Barbara McClintock otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w roku 1983.
Wikipedia
1. przystosowanie czegoś do innego użytku niż poprzedni;
2. w muzyce: przeniesienie utworu lub jego części do innej tonacji;
3. w matematyce:
a) zamiana kolejności dwóch sąsiednich elementów ciągu;
b) operacja zamiany kolumn macierzy na jej wiersze i na odwrót;
4. dawniej: przekład z jednego języka na inny; tłumaczenie, translacja
SJP.pl
Transpozycja – termin oznaczający zamianę, zmianę położenia lub przebiegu jakiegoś procesu; w szczególności może oznaczać jedno z następujących pojęć:
Wikipedia
dotyczący transpozycji
SJP.pl
wyspecjalizowany mikroprocesor do obliczeń numerycznych
SJP.pl
Transputer (ang. transistor + computer) – mikrokomputer w jednym układzie scalonym. Zaprojektowany specjalnie do obliczeń równoległych (szybka komunikacja i łatwość połączenia z innymi transputerami). Był odpowiedzią na potrzebę prostych, tanich i bardzo szybkich układów, które można by zastosować w superkomputerach – ówczesne procesory były zbyt wolne i trudne w tworzeniu konstrukcji wieloprocesorowych. Transputery mogły wewnętrznie pracować z częstotliwością wielokrotnie wyższą od procesorów z tamtego okresu, a zastosowane w nich koncepcje przetwarzania równoległego są wykorzystywane do dzisiaj w różnych rozwiązaniach procesorów i superkomputerów np. Blue Gene. Wraz z transputerem opracowany został język programowania równoległego occam.
Wikipedia
zaburzenie tożsamości płciowej polegające na rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała; transseksualność, transseksualizm, transgender
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odmienność tożsamości płciowej od płci ustalonej przy urodzeniu na podstawie cech biologicznych;
Wiktionary
Transpłciowość (ang. transgender, od łac. trans- „przez, poza, poprzez” oraz ang. -gender „rodzaj, płeć”) – określenie zbiorcze na osoby, których tożsamość płciowa, ekspresja płciowa i/lub zachowania różnią się od tych kulturowo związanych z płcią, do której zostały przypisane w momencie urodzenia. Oprócz osób o tożsamości płciowej przeciwnej do przypisanej im płci (transmężczyźni i transkobiety), może ono obejmować osoby, które nie są wyłącznie męskie lub żeńskie (osoby niebinarne lub genderqueer, w tym osoby bigender, pangender, genderfluid lub agender). Inne definicje transpłciowości obejmują również osoby, które należą do trzeciej płci lub też definiują osoby transpłciowe jako trzecią płeć. Termin „transgender” sporadycznie definiowany jest bardzo szeroko, tak, że obejmuje również transwestytów.
Wikipedia
(1.1) Odbywają się warsztaty, koncerty, udzielane są porady prawne i psychologiczne, a także pokazy filmów w temacie transpłciowości.
Wiktionary
przym. transpłciowy
przysł. transpłciowo
Wiktionary
(1.1) transseksualizm, transseksualność; rzad. transgenderyzm, transgenderyczność
Wiktionary
taki, którego płeć biologiczna nie odpowiada jego odczuciom i zachowaniom; transgenderyczny, transgenderowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, którego tożsamość płciowa jest inna niż płeć ustalona przy urodzeniu na podstawie cech biologicznych
Wiktionary
(1.1) W uprzedzeniach wobec osób transpłciowych odbijają się społeczne stereotypy.
Wiktionary
rzecz. transpłciowość ż.
przysł. transpłciowo
Wiktionary
(1.1) transseksualny; rzad. transgenderyczny
Wiktionary
osoba odczuwająca rozbieżność między swoją płcią fizyczną a psychiczną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś żyjący lub pragnący żyć, jako osoba płci przeciwnej
Wiktionary
Transseksualista, rzadziej transseksualistka (ang. tranny) – określenie na osobę transseksualną lub transpłciową, które bywa odbierane jako pejoratywne.
Wikipedia
IPA: ˌtrãw̃sːɛksuwaˈlʲista, AS: trãũ̯•seksuu̯alʹista
Wiktionary
rzecz. transseksualizm m.
:: fż. transseksualistka ż.
przym. transseksualny
Wiktionary
(1.1) środ. LGBT trans
Wiktionary
kobieta, u której psychiczne poczucie płci jest różne od biologicznej budowy ciała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba odczuwająca rozbieżność między płcią psychiczną a biologiczną, żyjąca jak kobieta
(1.2) osoba (początkowo o cechach biologicznych płci męskiej), która przeszła sądowną zmianę płci i poddała się operacji chirurgicznej w celu zmiany zewnętrznych cech płciowych
Wiktionary
rzecz. transseksualizm m., transseksualność ż.
:: fm. transseksualista m.
przym. transseksualny
przysł. transseksualnie
Wiktionary
(1.1) transkobieta, M/K, M-F, MTF
Wiktionary
zaburzenie tożsamości płciowej polegające na rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała; transseksualność, transpłciowość, transgender
SJP.pl
Transseksualizm (łac. transire „przechodzić”; sexualis „płciowy”; sexus „płeć”) – medyczne określenie odnoszące się do osób, które przeszły jakąś formę medycznej lub chirurgicznej terapii korekty płci. Transseksualizm jest podzbiorem transpłciowości (inaczej transgenderyzmu), jednak niektóre osoby transseksualne nie chcą stosować określenia „osoba transpłciowa”.
Wikipedia
zaburzenie tożsamości płciowej polegające na rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała; transseksualizm, transpłciowość, transgender
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co transseksualne; cecha tych, którzy są transseksualni
Wiktionary
Transseksualizm (łac. transire „przechodzić”; sexualis „płciowy”; sexus „płeć”) – medyczne określenie odnoszące się do osób, które przeszły jakąś formę medycznej lub chirurgicznej terapii korekty płci. Transseksualizm jest podzbiorem transpłciowości (inaczej transgenderyzmu), jednak niektóre osoby transseksualne nie chcą stosować określenia „osoba transpłciowa”.
Wikipedia
rzecz. seks mrz., transseksualizm m., transseksualista m., transseksualistka ż.
przym. transseksualny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z transseksualizmem, dotyczący transseksualizmu
Wiktionary
(1.1) Osoby transseksualne, oprócz pomocy medycznej, potrzebują wsparcia psychoterapeuty, gdyż nie potrafią na ogół poradzić sobie z bólem, jaki zadają im najbliżsi.
Wiktionary
rzecz. seks mrz., transseksualizm m., transseksualista m., transseksualistka ż., transseksualność ż.
przysł. transseksualnie
Wiktionary
mający prędkość bliską prędkości dźwięku, np. przepływ transsoniczny; okołodźwiękowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przemiana pewnej substancji w inną
(1.2) teol. w teologii katolickiej to przemiana substancji: chleba i wina w ciało i krew Chrystusa podczas eucharystii;
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. transsubstancjonizm m.
przym. transsubstancjalny
przysł. transsubstancjalnie
Wiktionary
(1.2) przeistoczenie
Wiktionary
proces przesiąkania surowicy krwi z naczyń krwionośnych do tkanek i jam ciała
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przebiegający lub kursujący przez Syberię
Wiktionary
(1.1) Kolej transsyberyjska prowadzi z Moskwy przez Irkuck do Władywostoku i liczy ponad dziewięć tysięcy kilometrów.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sːɨbɛˈrɨjsʲci, AS: trãũ̯•syberyi ̯sʹḱi
Wiktionary
wszystko, co łączy dany tekst z innymi tekstami
SJP.pl
łączący dany tekst z innymi tekstami
SJP.pl
Transumpt (łac. transumptum) – uwierzytelniona kopia oryginalnego dokumentu, stanowiąca jego zastępstwo w czynnościach prawnych.
Wikipedia
każdy z pierwiastków chemicznych o masie atomowej większej od masy atomowej uranu (92); transuranowiec
SJP.pl
każdy z pierwiastków chemicznych o masie atomowej większej od masy atomowej uranu (92); transuran
SJP.pl
Transuranowce – pierwiastki promieniotwórcze położone w układzie okresowym pierwiastków za uranem, tj. o liczbach atomowych większych niż 92. Należą do nich:
Wikipedia
każdy z pierwiastków chemicznych o masie atomowej większej od masy atomowej uranu (92); transuran
SJP.pl
przymiotnik od: transuran; będący radioaktywnym pierwiastkiem chemicznym (np. aktynowiec transuranowy), mający cechy charakterystyczne dla takiego pierwiastka
SJP.pl
grupa pierwiastków promieniotwórczych o liczbach atomowych większych niż 92; transuranowce
SJP.pl
Transuranowce – pierwiastki promieniotwórcze położone w układzie okresowym pierwiastków za uranem, tj. o liczbach atomowych większych niż 92. Należą do nich:
Wikipedia
prowincja w RPA
SJP.pl
Republika Południowoafrykańska (niderl. Zuid-Afrikaansche Republiek, ZAR), potocznie Transwal (Transvaal Republiek; dosłownie „Republika za rzeką Vaal”) – państwo burskie na terenie obecnej Republiki Południowej Afryki, istniejące z przerwami w latach 1852–1902.
Wikipedia
mieszkaniec Transwalu (prowincji w RPA)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Transwalu
Wiktionary
rzecz. Transwal mrz.
:: fż. Transwalka ż.
przym. transwalski
Wiktionary
mieszkanka Transwalu (prowincji w RPA)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Transwalu
Wiktionary
rzecz. Transwal mrz.
:: fm. Transwalczyk mos.
przym. transwalski
Wiktionary
przymiotnik od: Transwal (prowincja w RPA)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Transwalem, dotyczący Transwalu
Wiktionary
rzecz. Transwal mrz., Transwalczyk mos., Transwalka ż.
Wiktionary
zbiór powstały z wybrania po jednym elemencie ze zbiorów danej rodziny
SJP.pl
Transwersala – zbiór powstały z wybrania po jednym elemencie ze zbiorów danej rodziny (wymaga się zwykle, aby wybrane elementy były parami różne, wtedy moc transwersali jest równa mocy rodziny).
W użyciu są różne definicje tego terminu. Najczęściej jest on używany w matematyce dyskretnej w znaczeniach podanych poniżej, ale występuje też poza tą dziedziną matematyki w nieco odmiennych, choć pokrewnych znaczeniach.
Wikipedia
przebiegający poprzecznie; poprzeczny, ukośny
SJP.pl
osoba mająca skłonność do noszenia ubiorów, przejmowania sposobu bycia, często i roli seksualnej płci odmiennej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak lub mężczyzna, ubierający się i zachowujący się jak dziewczyna albo kobieta
Wiktionary
Transwestytyzm (od łac. trans „za, poza, z tamtej strony” i vestitus „odziany”, inaczej eonizm, metatropizm) – praktyka przyjmowania ubioru, sposobu bycia, a niekiedy także roli płciowej zazwyczaj kojarzonych z płcią przeciwną, jako forma autoekspresji lub też dla psychologicznej gratyfikacji. W niektórych kulturach transwestytyzm jest praktykowany z powodów religijnych, tradycyjnych lub ceremonialnych. Termin ten jest rzadko stosowany w odniesieniu do kobiet.
Wikipedia
rzecz. transwestytyzm mrz.
:: fż. transwestytka ż.
Wiktionary
osiąganie satysfakcji emocjonalnej lub seksualnej w wyniku przebierania się w odzież osób płci odmiennej; eonizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. upodabnianie się do osoby płci przeciwnej poprzez ubiór i zachowanie;
Wiktionary
Transwestytyzm (od łac. trans „za, poza, z tamtej strony” i vestitus „odziany”, inaczej eonizm, metatropizm) – praktyka przyjmowania ubioru, sposobu bycia, a niekiedy także roli płciowej zazwyczaj kojarzonych z płcią przeciwną, jako forma autoekspresji lub też dla psychologicznej gratyfikacji. W niektórych kulturach transwestytyzm jest praktykowany z powodów religijnych, tradycyjnych lub ceremonialnych. Termin ten jest rzadko stosowany w odniesieniu do kobiet.
Wikipedia
rzecz. transwestyta mos.
Wiktionary
(1.1) eonizm, metatropizm, crossdressing / cross-dressing
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) przebiegający lub kursujący przez Wielkopolskę
Wiktionary
(1.1) Przez Kalisz przebiega południowy odcinek Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej.
Wiktionary
mieszkaniec Transylwanii (krainy historycznej w Rumunii); Siedmiogrodzianin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Siedmiogrodu (Transylwanii)
Wiktionary
rzecz. Transylwania ż.
:: fż. Transylwanka ż.
przym. transylwański
Wiktionary
(1.1) Siedmiogrodzianin
Wiktionary
kraina historyczna w środkowej Rumunii; Siedmiogród
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. zob. Siedmiogród.
Wiktionary
Siedmiogród lub Transylwania (rum. Transilvania lub Ardeal, węg. Erdély, niem. Siebenbürgen) – kraina historyczna położona na Wyżynie Siedmiogrodzkiej w centralnej Rumunii. Głównymi miastami są Braszów, Kluż-Napoka, Sybin i Târgu Mureș. Większość ludności stanowią Rumuni, ale zamieszkują ten teren także bardzo liczne mniejszości narodowe, przede wszystkim węgierska, saska (niemiecka), seklerska i romska.
Wikipedia
(1.1) W konsekwencji sytuacja społeczna w Transylwanii podczas bardzo długiego okresu była chaotyczna.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃sɨlˈvãɲja, AS: trãũ̯sylvãńi ̯a
Wiktionary
przym. transylwański
rzecz. Transylwańczyk mos., Transylwanka ż.
Wiktionary
(1.1) Siedmiogród
Wiktionary
mieszkanka Transylwanii (krainy historycznej w Rumunii); Siedmiogrodzianka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Siedmiogrodu (Transylwanii)
Wiktionary
rzecz. Transylwania ż.
:: fm. Transylwańczyk mos.
przym. transylwański
Wiktionary
(1.1) Siedmiogrodzianka
Wiktionary
przymiotnik od: Transylwania
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Transylwanii (Siedmiogrodu)
Wiktionary
rzecz. Transylwańczyk mos., Transylwanka ż., Transylwania ż.
Wiktionary
(1.1) siedmiogrodzki
Wiktionary
1. partia towaru stanowiąca część większej całości;
2. część pożyczki państwowej lub kredytu bankowego puszczona w obieg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. partia towaru stanowiąca część większej całości
(1.2) finans. część pożyczki państwowej lub kredytu bankowego, puszczona w obieg
Wiktionary
przym. transzowy
Wiktionary
wojsk. rów łączący różne urządzenia obronne, łączący w jeden system okopy, schrony itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. odkryty, wąski rów wykopany wzdłuż linii frontu, łączący w jednolity system inne elementy fortyfikacji (okopy, schrony itp.), ułatwiający skryte manewry wzdłuż frontu;
Wiktionary
Transzeja – element fortyfikacji (zarówno obronnych, jak i oblężniczych) o narysie łamanym lub krzywoliniowym w postaci odkrytego, wąskiego, ale dostatecznie głębokiego rowu, służący głównie do przemieszczania się żołnierzy, a osłaniający całkowicie przed ogniem nieprzyjaciela prowadzonym na wprost, oraz radykalnie zmniejszający zasięg rażenia wielu innych broni (ostrzał artyleryjski, bombardowanie itp.). Transzeje łączą inne fortyfikacje ziemne oraz stanowią dojście do okopów, jednak zazwyczaj można z nich prowadzić również ogień oraz dokonywać obserwacji. Wyposażane były w środki bojowo-techniczne oraz sanitarno-gospodarcze.
Wikipedia
dawniej: akt umowy
SJP.pl
część rzędu jeździeckiego lub uprzęży nakładana na głowę zwierzęcia, pozwalająca na kierowanie nim; uzda, uździenica, ogłowie
SJP.pl
Ogłowie (inaczej: uzda, uździenica, dawniej: tręzla, tranzla, trenzla, trędzla, tręzelka, tranzelka) – główna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży. Jest to, mówiąc ogólnie, uprząż rzemienna na głowę konia (rzadziej osła lub muła) z wędzidłem wkładanym do pyska zwierzęcia (lub bez – ogłowia bezwędzidłowe, np. hackamore, bosal). Głównym zadaniem ogłowia jest utrzymanie kiełzna (lub paska naciskającego na nos w wypadku ogłowi bezwędzidłowych) we właściwym miejscu w pysku konia.
Wikipedia
1. proces zmiany płci;
2. zmiana prawidłowych nukleotydów w DNA na inne w ramach jednej grupy zasad azotowych;
3. przejście, rodzaj figury retorycznej organizującej wypowiedź; transitio
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. chem. zmiana prawidłowych nukleotydów w DNA na inne w ramach jednej grupy zasad azotowych
(1.2) polit. okres przejściowy pomiędzy jednym ustrojem politycznym a drugim
(1.3) rel. ustne przekazywanie tajemnic i prawd wiary pochodzących od ustnego nauczania Jezusa Chrystusa
(1.4) med. proces korekty płci obejmujący zmianę roli społecznej i wizerunku, medyczną diagnostykę, terapię hormonalną zabiegi chirurgiczne oraz zmianę oznaczenia płci prawnej
Wiktionary
Tranzycja (od łac. transitio „przejście”) – proces lub okres przechodzenia od jednego stanu do drugiego.
Wikipedia
IPA: trãw̃ˈzɨt͡sʲja, AS: trãũ̯zycʹi ̯a
Wiktionary
przym. tranzycyjny
rzecz. tranzyt mrz.
czas. tranzycjonować
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) med. psych. przechodzić tranzycję, podlegać tranzycji
Wiktionary
rzecz. tranzycja ż.
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tranzycją, dotyczący tranzycji
Wiktionary
rzecz. tranzyt mrz., tranzycja ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. przyrząd półprzewodnikowy służący do wzmacniania sygnałów elektrycznych;
(1.2) pot. mały, przenośny odbiornik radiowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) slang. obraź. osoba transpłciowa
Wiktionary
Tranzystor – trójelektrodowy (rzadko czteroelektrodowy) przyrząd półprzewodnikowy, mający zdolność wzmacniania sygnału elektrycznego. Nazwa urządzenia wywodzi się od słów (transrezystancja) (transresistance) z „półprzewodnikowym” przyrostkiem -stor jak w warystor (varistor).
Wikipedia
(1.1) W tym wzmacniaczu uszkodził się tranzystor.
(1.2) Tranzystory powodowały straszny hałas.
Wiktionary
IPA: trãw̃ˈzɨstɔr, AS: trãũ̯zystor
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. tranzystorek mrz.
przym. tranzystorowy
Wiktionary
(1.2) radyjko
Wiktionary
mały tranzystor
SJP.pl
przymiotnik od: tranzystor
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektr. związany z tranzystorem, dotyczący tranzystora, zawierający tranzystory, zbudowany z tranzystorów
Wiktionary
rzecz. tranzystor mrz.
Wiktionary
wprowadzenie tranzystorów do konstrukcji urządzeń elektronicznych
SJP.pl
1. przejazd osób lub przewóz towarów przez terytorium trzeciego państwa w drodze z jednego do drugiego kraju;
2. w astronomii:
a) przejście jednego ciała niebieskiego przez tarczę drugiego ciała niebieskiego;
b) przejście ciała niebieskiego przez południk w połowie drogi między wschodem a zachodem, np. tranzyt Słońca ma miejsce w południe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przewóz, przesyłanie, przejazd osób lub rzeczy przez obszar jakiegoś państwa w drodze do innego państwa
(1.2) pojazd służący do tranzytu (1.1)
(1.3) telekom. przekazywanie połączeń telefonicznych albo udostępnianie zasobów Internetu za pośrednictwem sieci innych operatorów
(1.4) astr. przejście ciała niebieskiego pomiędzy gwiazdą a daną planetaanetą
(1.5) astrol. metoda przewidywania poprzez nałożenie aktualnych pozycji planetaanet na znaki zodiaku danego horoskopu
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. tranzytowiec m., tranzytówka ż., tranzytowość ż., tranzycja ż.
przym. tranzytowy, tranzycyjny
przysł. tranzytowo, tranzytem
Wiktionary
(1.1) przejazd, przesyłanie, przewożenie, przewóz
Wiktionary
1. przejazd osób lub przewóz towarów przez terytorium trzeciego państwa w drodze z jednego do drugiego kraju;
2. w astronomii:
a) przejście jednego ciała niebieskiego przez tarczę drugiego ciała niebieskiego;
b) przejście ciała niebieskiego przez południk w połowie drogi między wschodem a zachodem, np. tranzyt Słońca ma miejsce w południe
SJP.pl
przestarzale, potocznie: pociąg przejeżdżający przez tereny różnych państw w drodze do jakiegoś kraju
SJP.pl
1. przewozić osoby lub towary przez teren jakiegoś państwa w drodze do innego państwa;
2. udostępniać zasoby internetowe lub przekazywać połączenia telefoniczne za pośrednictwem sieci innych operatorów;
3. o planetach:
a) w astronomii: przemieszczać się na tle gwiazdy i częściowo przysłaniać jej światło;
b) w astrologii: przechodzić przez znaki Zodiaku horoskopu
SJP.pl
potocznie: osoba przejeżdżająca przez obszar danego państwa w drodze do innego państwa
SJP.pl
cecha czegoś związanego z przewożeniem osób lub towarów przez teren danego państwa w drodze do innego państwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest tranzytowe
Wiktionary
przym. tranzytowy
przysł. tranzytowo
rzecz. tranzyt mrz.
Wiktionary
→ tranzyt
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od tranzyt
Wiktionary
(1.1) Polska stała się krajem tranzytowym, docelowym, a także państwem pochodzenia ofiar handlu ludźmi.
Wiktionary
IPA: ˌtrãw̃zɨˈtɔvɨ, AS: trãũ̯zytovy
Wiktionary
rzecz. tranzyt m., tranzytowiec m., tranzytka ż., tranzytowość ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co tranzytywne
(1.2) gram. cecha czasownika tranzytywnego (przechodniego)
Wiktionary
Relacja przechodnia (tranzytywna) – relacja, która jeśli zachodzi dla pary (x,y) oraz pary (y,z), to zachodzi też dla pary (x,z).
Wikipedia
1. pomost łączący statek z nabrzeżem lub innym statkiem;
2. zapadnia w teatrze;
3. konkurencja w strzelaniu do rzutków z myśliwskiej broni śrutowej;
4. rozległa pokrywa lawowa złożona z bazaltów lub skał pokrewnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. przenośna kładka do wchodzenia na statek
(1.2) zapadnia
(1.3) konkurencja sportowa polega na strzelaniu z broni palnej do rzutków
(1.4) muz. gatunek hip-hopu z mocnym basem, szybkimi hi-hatami i mrocznym klimatem;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trap, AS: trap
Wiktionary
przym. trapowy
Wiktionary
rodzaj rośliny z rodziny kotewkowatych, do którego zalicza się od kilku do kilkudziesięciu gatunków jednorocznych roślin wodnych; kotewka
SJP.pl
Wikipedia
myśliwy zajmujący się polowaniem na zwierzęta futerkowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) łow. północnoamerykański myśliwy stosujący pułapki na zwierzęta futerkowe;
(1.2) rzad. myśliwy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rodzaj zamkniętego skórzanego wiązanego buta turystycznego lub zimowego
Wiktionary
Traper (ang. trapper) – myśliwy, który za pomocą pułapek (ang. trap) poluje na zwierzęta futerkowe (lisy, norki, gronostaje itp.). Określenie to dotyczy zazwyczaj myśliwych z Ameryki Północnej (USA, Kanada), chociaż ludzi trudniących się traperstwem spotkać można w innych rejonach świata (np. na Syberii). Francuscy traperzy w Ameryce Północnej nosili miano coureur des bois. Na zachodzie Stanów Zjednoczonych traperów nazywano często ludźmi gór.
Wikipedia
(1.1) Na zachodzie Stanów Zjednoczonych traperów nazywano często ludźmi gór.
(1.3) Ten przedwojenny polski traper przejechał Afrykę na rowerze.
(2.1) Tomek pojedzie w traperach, nie cierpi adidasów.
Wiktionary
rzecz. traperstwo n.
:: fż. traperka ż.
przym. traperski
przysł. trapersko
Wiktionary
(1.1) tropiciel, łowca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj zamkniętego wiązanego buta turystycznego lub zimowego na gumowej, rowkowanej podeszwie
(1.2) podróżniczka stroniąca od cywilizacji
(1.3) pot. traperstwo
Wiktionary
(1.1) Będziesz ubierać w góry te wiązane traperki?
(1.2) Ukrainka wspinała się jak doświadczona traperka, a obie Rosjanki przypominały niedźwiadki pełzające po oblodzonej skale, poruszały się niemal na czworakach.
(1.3) W miesiącach letnich parał się traperką, zimę spędzał we wsi nad rzeką.
Wiktionary
rzecz. traperstwo n., traper mos./mrz.
przym. traperski
Wiktionary
(1.1) pionierka
(1.3) traperstwo
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z traperstwem, dotyczący traperstwa
Wiktionary
(1.1) Żołnierze zauważyli pod skałą szałas traperski oraz przywiązanego do drzewa konia.
Wiktionary
rzecz. traper m., traperka ż., traperstwo n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) łow. zajęcie trapera
Wiktionary
Traper (ang. trapper) – myśliwy, który za pomocą pułapek (ang. trap) poluje na zwierzęta futerkowe (lisy, norki, gronostaje itp.). Określenie to dotyczy zazwyczaj myśliwych z Ameryki Północnej (USA, Kanada), chociaż ludzi trudniących się traperstwem spotkać można w innych rejonach świata (np. na Syberii). Francuscy traperzy w Ameryce Północnej nosili miano coureur des bois. Na zachodzie Stanów Zjednoczonych traperów nazywano często ludźmi gór.
Wikipedia
(1.1) Indianie porzucali tradycyjny sposób życia, oddając się głównie traperstwu.
Wiktionary
rzecz. traper m., traperka ż.
przym. traperski
Wiktionary
(1.1) traperka, łowiectwo, myślistwo
Wiktionary
rodzaj męskiego obuwia zrobionego ze skóry lub z zamszu
SJP.pl
1. figura geometryczna w matematyce
2. przyrząd gimnastyczny w postaci drążka na linach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. czworokąt, który posiada co najmniej jedną parę równoległych boków;
(1.2) sport. przyrząd gimnastyczny w postaci drążka zawieszonego poziomo na linach;
Wiktionary
Trapez – czworokąt z przynajmniej jedną parą równoległych boków. Czasem zakłada się dokładnie jedną taką parę, przy takiej definicji równoległobok nie byłby trapezem.
Boki równoległe nazywa się podstawami, pozostałe ramionami, a odcinek łączący podstawy i prostopadły do nich – oraz jego długość, czyli odległość między podstawami – wysokością trapezu. Wszystkie trapezy są wypukłe.
Wikipedia
(1.1) Uczeń narysował okrąg zamiast trapezu.
(1.2) Akrobata spadł z trapezu.
Wiktionary
IPA: ˈtrapɛs, AS: trapes
Wiktionary
przym. trapezowy
Wiktionary
zdrobnienie od: trapez
SJP.pl
1. trapezoedr tetragonalny - klasa symetrii w tetragonalnym układzie krystalograficznym;
2. wielościan mający ściany w kształcie trapezoidów
SJP.pl
czworokąt płaski o czterech parami nierównoległych i nierównych bokach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. czworokąt niebędący trapezem
(1.2) geom. czworokąt wypukły niebędący trapezem
(1.3) geom. czworokąt niebędący trapezem i niemający pary boków równych
Wiktionary
Trapezoid – rodzaj czworokąta definiowany dwojako, nierównoważnie:
Wikipedia
przypominający kształtem trapez, podobny do trapezu
SJP.pl
przymiotnik od: Trapezunt
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Trapezuntem, dotyczący Trapezuntu
Wiktionary
rzecz. Trapezunt mrz.
Wiktionary
dawniej: Trabzon (miasto w Turcji)
SJP.pl
Trabzon (tur., gr. Τραπεζούντα, dawny Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) – miasto w północno-wschodniej Turcji położone nad Morzem Czarnym, ośrodek prowincji Trabzon, historyczna stolica i główne miasto Pontu. Miasto liczy ponad 240 tys. mieszkańców, natomiast aglomeracja przekracza 400 tys.
Wikipedia
1. być powodem czyjegoś złego samopoczucia, sprawiać przykrość; gnębić, nękać, martwić;
2. trapić się - martwić się, mieć obawy o coś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. strapić)
(1.1) przyprawiać o zmartwienie
(1.2) czynnie przysparzać niepokojów
czasownik zwrotny niedokonany trapić się (dk. strapić się)
(2.1) odczuwać przygnębienie, smutek, troskę z pewnego powodu
Wiktionary
rzecz. utrapienie n.
Wiktionary
(1.1) martwić, niepokoić
(1.2) dokuczać, gnębić, nękać
(2.1) martwić się, niepokoić się
Wiktionary
członek zakonu katolickiego powstałego w roku 1664, obserwanckiego odłamu cystersów
SJP.pl
Trapiści, właściwie Zakon Cystersów Ściślejszej Obserwancji (OCSO, Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) – zakon katolicki istniejący pod tą nazwą od 1903 roku, wywodzący swoje początki z opactwa cysterskiego Notre-Dame de la Trappe w miejscowości Soligny-la-Trappe we Francji (południowa Normandia).
Zakon swoją nazwę wziął od opactwa Notre-Dame de la Trappe.
Wikipedia
członek zakonu katolickiego powstałego w roku 1664, obserwanckiego odłamu cystersów
SJP.pl
Trapiści, właściwie Zakon Cystersów Ściślejszej Obserwancji (OCSO, Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) – zakon katolicki istniejący pod tą nazwą od 1903 roku, wywodzący swoje początki z opactwa cysterskiego Notre-Dame de la Trappe w miejscowości Soligny-la-Trappe we Francji (południowa Normandia).
Zakon swoją nazwę wziął od opactwa Notre-Dame de la Trappe.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
odmiana tufu wulkanicznego, stosowana w budownictwie
SJP.pl
1. szlak transportowy, komunikacyjny; ważna droga, ulica; arteria;
2. droga przebywana lub do pokonania; wytyczona droga dla sportowców;
3. linia w terenie lub na mapie, wyznaczająca przebieg szlaku, kierunek linii łączności
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szlak, droga, arteria
(1.2) określona droga wyznaczona do przejechania
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtrasa, AS: trasa
Wiktionary
czas. trasować
przym. trasowy
Wiktionary
osoba wystawiająca weksel, tratę
SJP.pl
Trasant – wystawca weksla trasowanego, będącego bezwarunkowym poleceniem skierowanym na piśmie do innej osoby (trasata) zapłaty określonej kwoty na rzecz osoby trzeciej (remitenta).
Trasant pozostaje głównym dłużnikiem wekslowym z weksla trasowanego do chwili przyjęcia (akceptacji) takiego weksla przez trasata.
Wikipedia
osoba wskazana przez wystawcę weksla lub czeku do wypłaty kwoty wskazanej na wekslu lub czeku
SJP.pl
Trasat – osoba, której wystawca weksla trasowanego (trasant) wydaje polecenie bezwarunkowej zapłaty określonej kwoty (sumy wekslowej) na rzecz osoby trzeciej (remitenta).
Z chwilą przyjęcia weksla trasowanego trasat staje się głównym dłużnikiem wekslowym (akceptantem) i odpowiada wobec remitenta za zapłatę.
Wikipedia
określenie wykonawcze: rozwlekając, powstrzymując
SJP.pl
specjalista w dziedzinie traseologii
SJP.pl
dział techniki śledczej zajmujący się badaniem śladów pozostawionych na podłożu przez stopy, koła itp.; trasologia, tresologia
SJP.pl
Traseologia – technika śledcza zajmująca się w przypadku przestępstwa ustalaniem osoby, pojazdu (identyfikacja pośrednia) lub zwierzęcia na podstawie śladów przemieszczania się pozostawionych na miejscu zdarzenia.
Ślad obuwia w zależności od rodzaju podłoża:
Wikipedia
pracownik stoczni, opracowujący szablony statków lub robotnik kreślący linie na półfabrykatach wyrobów, wzdłuż których ma być prowadzona ich obróbka
SJP.pl
Wikipedia
dział stoczni, w którym wykonuje się rysunki poszczególnych części budowanego statku w naturalnej wielkości oraz tworzy się szablony
SJP.pl
Trasernia – miejsce w stoczni, w którym przenosi się linie teoretyczne z projektu na naturalnej wielkości arkusze blachy (które idą dalej do sekcji prefabrykacji) oraz tworzy się szablony. Istnieją trzy typy traserni: ręczna, optyczna, sterowana komputerowo.
Do zadań traserów należy także tworzenie szablonów oraz rozwinięć powierzchni, jakie występują w poszyciu statku.
Wikipedia
[czytaj: trasz] bardzo dynamiczna i agresywna odmiana heavy metalu z elementami muzyki punk; thrash, thrashmetal, trash metal, thrash metal
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: traszmetalowy] charakterystyczny dla trash metalu (odmiany heavy metalu), związany z trash metalem; trashowy, thrashowy, thrashmetalowy
SJP.pl
[czytaj: traszowy] charakterystyczny dla trashu (odmiany heavy metalu), związany z trashem; thrashowy, trashmetalowy, thrashmetalowy
SJP.pl
zdrobnienie od: trasa
SJP.pl
dział techniki śledczej zajmujący się badaniem śladów pozostawionych na podłożu przez stopy, koła itp.; traseologia, tresologia
SJP.pl
1. wyznaczać linię drogi, szlaku w terenie lub na mapie;
2. wyznaczać na przedmiocie linie, według których ma być dokonana jego obróbka;
3. trasować weksel - obciążać kogoś płatnością weksla;
4. środowiskowo: wyznaczać trasę dla pakietu danych w sieciach teleinformatycznych; routować
SJP.pl
czasownik
(1.1) nanosić wymiary na element przeznaczony do obróbki, np. cięcia, wiercenia
(1.2) wyznaczać drogę w terenie lub na mapie
(1.3) inform. stanowić połączenie różnych sieci komputerowych i wyznaczać trasę przepływu pakietów w nich
Wiktionary
IPA: traˈsɔvat͡ɕ, AS: trasovać
Wiktionary
rzecz. trasownik m., trasa ż., trasowanie n., wytrasowanie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trasować.
(1.2) inform. wyznaczanie trasy dla pakietu danych w sieci komputerowej, a następnie wysłanie go tą trasą;
Wiktionary
Trasowanie – czynność polegająca na wyznaczaniu jakiejś drogi, linii, w terenie, na mapie lub w sieciach teleinformatycznych. Posiada m.in. następujące znaczenia:
Wikipedia
IPA: ˌtrasɔˈvãɲɛ, AS: trasovãńe
Wiktionary
czas. trasować
rzecz. wytrasowanie n.
Wiktionary
(1.2) routing
Wiktionary
środowiskowo: fragment ciągu komunikacyjnego
SJP.pl
Trasówka − dokument ewidencyjny przedsiębiorstwa z informacjami o zaplanowanych wizytach i spotkaniach z podziałem na klientów i kontrahentów o określonym potencjale i wybranymi parametrami, którzy spełniają kryteria wyboru i należą do wybranego rejonu, czyli którzy mogą uczestniczyć w wybranym typie wizyt. Zawiera dzień wizyty lub spotkania, godzinę, nazwę partnera, adres, trasę przejazdu, przebyte kilometry, stan licznika pojazdu, ilość zatankowanego paliwa, miejsca postoju, zdarzenia, które chcemy planować np. kontakty, rozmowy, wizyty handlowe, aktywności jakie podjęliśmy i wyznaczone zadania do zrealizowania.
Wikipedia
płaz ogoniasty występujący w pobliżu wody
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) herp. wodnolądowy, oliwkowobrunatny, podłużny płaz;
Wiktionary
Traszki, trytony – płazy ogoniaste (Caudata) o wodno-lądowym trybie życia z rodziny salamandrowatych (Salamandridae).
Wszystkie krajowe gatunki płazów m.in. traszek są w Polsce objęte ochroną prawną (na mocy Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 r.)
Wikipedia
(1.1) Wszystkie cztery krajowe gatunki traszek są w Polsce objęte ochroną.
Wiktionary
IPA: ˈtraʃka, AS: traška
Wiktionary
(1.1) tryton
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. truteń
Wiktionary
weksel trasowany (ciągniony) - zapłaty wierzytelności dokonuje osoba wskazana przez wystawiającego weksel (dłużnik wystawiającego nie wpłaca mu pieniędzy, lecz reguluje jego zobowiązanie wobec osoby trzeciej - remitenta)
SJP.pl
Weksel (z niem. Wechsel ‘zmiana’) – papier wartościowy o określonej przez prawo wekslowe formie, charakteryzujący się tym, że złożenie na nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania wekslowego podpisującego, nie zabezpieczającego żadnego roszczenia.
Wikipedia
tra ta ta;
1. wykrzyknik naśladujący dźwięk trąbki;
2. potoczny wykrzyknik wyrażający nieufny, lekceważący stosunek do czyichś słów; gadaj zdrów
SJP.pl
Trątnowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Integralne części miejscowości: Kolonie Trątnowskie, Nadział, Stara Wieś.
Wikipedia
czasownik
(1.1) niszczyć lub uszkadzać coś przez przebiegnięcie po czymś
Wiktionary
(1.1) Byk stratował przechodniów.
Wiktionary
IPA: traˈtɔvat͡ɕ, AS: tratovać
Wiktionary
czas. aspekt dokonany stratować
rzecz. tratowanie n.
Wiktionary
(1.1) deptać, taranować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tratować.
Wiktionary
IPA: ˌtratɔˈvãɲɛ, AS: tratovãńe
Wiktionary
czas. tratować
Wiktionary
określenie wykonawcze: powstrzymując, wydłużając (wartości rytmiczne dźwięków)
SJP.pl
szynk, jadłodajnia
SJP.pl
Trattoria (wł. trattoria) – rodzaj lokalu gastronomicznego we Włoszech, utrzymanego we włoskim stylu, skromniejszego niż restauracja, ale oferującego więcej niż austeria (osteria).
Jadłodajnia otwarta jest codziennie, nie ma karty dań, jedzenie jest skromne, ale obfite, bazujące głównie na regionalnych i lokalnych przepisach, wino sprzedawane jest na karafki, ceny są niskie, główny nacisk kładzie się na stałą klientelę, a nie na wykwintność kuchni. Bywa, że w trattoriach klienci zasiadają przy dużych, wspólnych stołach.
Wikipedia
1. pnie drzew ułożone obok siebie i powiązane linami, spławiane z prądem rzeki;
2. konstrukcja z połączonych ze sobą belek, trzciny itp. służąca do transportu po wodzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj płaskiej, często prowizorycznej, konstrukcji służącej do transportu po wodzie;
(1.2) napełniający się samoczynnie ponton ratunkowy
Wiktionary
Tratwa – jakakolwiek płaska konstrukcja służąca podróżowaniu na wodzie. Najczęściej wygląda jak prosta łódź pozbawiona kadłuba. Tradycyjne bądź prymitywne tratwy są konstruowane z drewna bądź trzciny. Nowoczesne tratwy ratunkowe używają wytrzymałych, wielowarstwowych, impregnowanych materiałów. W zależności od rozmiaru mogą posiadać maszt lub inne elementy.
Wikipedia
(1.1) Postanowili spłynąć drewnianą tratwą od źródeł do ujścia rzeki.
Wiktionary
IPA: ˈtratfa, AS: tratfa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Edeltrauda
Wiktionary
[czytaj: trałgut] nazwisko, np. Romuald Traugutt (1826-64), generał polski
SJP.pl
Romuald Traugutt ps. „Michał Czarnecki” (ur. 16 stycznia 1826 w Szostakowie, zm. 5 sierpnia 1864 w Warszawie) – polski generał, dyktator powstania styczniowego, wcześniej naczelnik wojenny powiatu kobryńskiego.
Wikipedia
[czytaj: trałler] rodzaj statku rybackiego; trawler
SJP.pl
traumatyzm; uraz;
1. uszkodzenie organizmu (tkanek, narządów) spowodowane obrażeniem ciała czynnikami mechanicznymi, chemicznymi, elektrycznymi itp.;
2. wstrząsające, przykre zdarzenie powodujące trwałe zmiany w psychice; szok, wstrząs
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. uszkodzenie ciała lub organu wskutek obrażenia ciała
(1.2) psych. zmiana w psychice powstała wskutek gwałtownego, ciężkiego przeżycia
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtrawma, AS: trau̯ma
Wiktionary
przym. traumatyczny
przysł. traumatycznie
rzecz. traumatyczność ż., traumatyzm
Wiktionary
(1.1) uraz
Wiktionary
specjalista w zakresie traumatologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. specjalista zajmujący się leczeniem schorzeń narządów ruchu, stawów, wiązadeł, a czasami także mięśni, ścięgien oraz kości uszkodzonych w skutek urazu
Wiktionary
rzecz. traumatologia ż.
przym. traumatologiczny
Wiktionary
dział medycyny zajmujący się leczeniem schorzeń, obrażeń ciała powstałych w wyniku urazu; chirurgia urazowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny zajmujący się operacyjnym leczeniem obrażeń ciała spowodowanych urazami;
Wiktionary
Chirurgia urazowa (traumatologia) – dziedzina medycyny (związana ściśle z ortopedią) zajmująca się leczeniem operacyjnym kości, stawów, więzadeł, a pośrednio także mięśni i ścięgien dotkniętych urazami. W szerszym rozumieniu traumatologia obejmuje narządy układu
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) chirurgia urazowa
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
(1.1) medycyna
meronimy.
pokrewne.
rzecz. traumatolog m.
przym. traumatologiczny
frazeologia.
etymologia. etym|gr|τραῦμα|λόγος.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) traumatology
* baskijski: (1.1) traumatologia
* białoruski: (1.1) траўматалогія ż.
* bułgarski: (1.1) травматология ż.
* duński: (1.1) traumatologi w.
* esperanto: (1.1) traŭmatologio
* francuski: (1.1) traumatologie
* hiszpański: (1.1) traumatología ż.
* litewski: (1.1) traumatologija ż.
* niemiecki: (1.1) Traumatologie ż.
* nowogrecki: (1.1) τραυματολογία ż.
* rosyjski: (1.1) травматология ż.
* słowacki: (1.1) traumatológia ż.
* szwedzki: (1.1) traumatologi w.
* ukraiński: (1.1) травматологія ż.
* włoski: (1.1) traumatologia ż.
źródła.
== traumatologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) med. traumatologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌtrawmatɔˈlɔɟja, AS: trau̯matoloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. traumatolog m.
przym. traumatologiczny
Wiktionary
(1.1) chirurgia urazowa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z traumatologią, dotyczący traumatologii
Wiktionary
rzecz. traumatologia ż., traumatolog mos. / ż.
Wiktionary
cecha czegoś związanego z traumą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest traumatyczne
Wiktionary
rzecz. trauma ż.
przym. traumatyczny
przysł. traumatycznie
Wiktionary
→ trauma, → traumatyzm
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. związany z traumą – uszkodzeniem organizmu
(1.2) psych. związany z traumą, ciężkim przeżyciem
Wiktionary
(1.1) Długotrwałe skutki traumatycznego urazu mózgu są często zależne od tego, jaki obszar mózgu został uszkodzony w wypadku drogowym.
Wiktionary
IPA: ˌtrawmaˈtɨt͡ʃnɨ, AS: trau̯matyčny
Wiktionary
rzecz. trauma ż., traumatyzm m., traumatyczność ż.
przysł. traumatycznie
Wiktionary
1. powodowanie trwałych zmian w psychice w wyniku oddziaływania silnych, negatywnych bodźców;
2. uszkadzanie lub ranienie tkanek ciała
SJP.pl
trauma; uraz;
1. uszkodzenie organizmu (tkanek, narządów) spowodowane obrażeniem ciała czynnikami mechanicznymi, chemicznymi, elektrycznymi itp.;
2. wstrząsające, przykre zdarzenie powodujące trwałe zmiany w psychice; szok, wstrząs
SJP.pl
powodować wstrząs psychiczny
SJP.pl
Trautonium – instrument muzyczny z grupy elektrofonów elektronicznych skonstruowany w 1930 roku przez niemieckiego inżyniera Friedricha Trautweina we współpracy z kompozytorem Oskarem Salą. Jak większość instrumentów ówczesnej doby, opierał się on technice lampowych oscylatorów RLC. Także podobnie jak jemu współczesny Hellertion zamiast klawiatury posiadał pasek (lub paski w polifonicznej wersji) czuły na dotyk, spełniający rolę opornika o zmiennej oporności. W późniejszych modelach dołączono także listwę z metalowymi suwakami, którymi można była oznaczać wybrane tony i używać ich jako rodzaju klawiszy. Pozwalało to uzyskać dokładny mikrotonowy strój instrumentu. Domowa wersja instrumentu była wytwarzana przez firmę Telefunken.
Wikipedia
Travel – dziesiąty minialbum południowokoreańskiej grupy Mamamoo, wydany 3 listopada 2020 roku przez wytwórnię RBW. Głównym singlem z płyty jest „Aya”. Przed premierą płyty, 20 października, miał swoją premierę utwór „Dingga” (kor. 딩가딩가 (Dingga)).
Wikipedia
ruchomy chodnik
SJP.pl
Ruchomy chodnik, travelator – urządzenie transportu poziomego funkcjonujące na podobnej zasadzie jak ruchome schody. Najczęściej stosowane w miejscach o dużym zagęszczeniu przepływu ruchu pieszego jak lotniska i dworce kolejowe. Służy ono również do transportu narciarzy na stoku o niewielkim stopniu nachylenia, zazwyczaj na odległość nieprzekraczającą kilkudziesięciu metrów.
Wikipedia
[czytaj: trawlin(g)] ujęcie filmowe charakteryzujące się zmianą pozycji kamery względem filmowanego obiektu oraz ruch samej kamery w takim ujęciu
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: trawelog] paradokumentalny film podróżniczy; trawelog
SJP.pl
Travelogue – album zespołu The Human League wydany w 1980 roku.
Wikipedia
biuro podróży
SJP.pl
Travis – szkocki zespół rockowy z Glasgow. Zespół należy do nurtu post brit-pop i stylu m.in. prezentowanego przez zespół Coldplay.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
1. nazwa niektórych gatunków roślin należących do rodziny o tej samej nazwie, charakteryzujących się długimi, wąskimi liśćmi, pustą wewnątrz łodygą, drobnymi kwiatami; liście tych roślin;
2. zbiorowo: rośliny rosnące na łące, w ogrodzie
SJP.pl
rzeczownik zbiorowy, rodzaj żeński
(1.1) bot. roślina z rodziny wiechlinowatych, zwykle w kolorze zielonym, rozłogowa lub kępiasta, o długich, wąskich liściach;
(1.2) pot. przen. marihuana
Wiktionary
Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Rośliny te stanowią główny komponent roślinności formacji trawiastych, łąk i pastwisk. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.
Wikipedia
(1.1) Jutro muszę skosić trawę przed domem.
(1.2) Nie palę trawy, bo śmierdzi.
Wiktionary
IPA: ˈtrava, AS: trava
Wiktionary
rzecz. trawnik m., trawniczek m., trawiarz m., trawniak m., trawianka ż., strawa ż., potrawa ż., potrawka ż., Trawniki nmos., Trawy nmos.
:: zdrobn. trawka ż.
:: zgrub. trawsko n.
czas. trawić ndk., strawić dk., strawiać ndk.
przym. trawiasty, trawny, trawnikowy, strawny, niestrawny, potrawowy, potrawkowy
przysł. trawiasto
Wiktionary
(1.1) darń, murawa, trawnik; gw-pl|Górny Śląsk|trowa.
(1.2) boba, cannabis, gandzia, grass, konopie indyjskie, maria konopnicka, marycha, maryśka, trawka, ziele, zielone, zioło, ziółko
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. osoba, która coś trawi, tzn. niszczy
Wiktionary
rzecz. trawa ż.
czas. trawić ndk.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: trawka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: trawka
Wiktionary
IPA: traˈvɛt͡ʃka, AS: travečka
Wiktionary
celebryta zajmujący się podróżnictwem
SJP.pl
Trawelebryta – celebryta zajmujący się tematyką podróżniczą (sam wyraz trawelebryta powstał ze złożenia dwóch angielskich słów: travel – podróż + celebrity – osoba powszechnie znana).
W polskiej literaturze termin (w formie "travelebrity") po raz pierwszy został użyty w artykule "Multimedialne podróżopisarstwo czyli narodziny travelebrity" opublikowanym w 2009 roku w periodyku naukowym "Panoptikum".
Wikipedia
paradokumentalny film podróżniczy; travelogue
SJP.pl
1. grobla chroniąca brzeg przed wylewem;
2. część trasy wysokogórskie w poprzek zbocza;
3. przejście odcinka szlaku w poprzek, na ukos;
4. zygzakowaty lot samolotu;
5. kierunek prostopadły do płaszczyzny symetrii statku;
6. element łączący dwie równoległe części
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. belka poprzeczna, wiązar poprzeczny w konstrukcji
(1.2) lotn. mar. kierunek prostopadły lub skośny do płaszczyzny symetrii statku lub samolotu
(1.3) lotn. mar. poruszanie się statku lub samolotu w tym kierunku
(1.4) geogr. szlak biegnący w poprzek lub w skos zbocza góry
(1.5) geogr. pokonywanie zbocza góry w poprzek lub w skos
Wiktionary
Wikipedia
IPA: ˈtravɛrs, AS: travers
Wiktionary
czas. trawersować ndk.
przym. trawersowy
rzecz. trawersik mrz.
Wiktionary
1. grobla chroniąca brzeg przed wylewem;
2. część trasy wysokogórskie w poprzek zbocza;
3. przejście odcinka szlaku w poprzek, na ukos;
4. zygzakowaty lot samolotu;
5. kierunek prostopadły do płaszczyzny symetrii statku;
6. element łączący dwie równoległe części
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od trawers
Wiktionary
(1.1) To nie trawers, lecz tylko mały trawersik.
Wiktionary
rzecz. trawers m.
Wiktionary
1. w lotnictwie: lecieć wzdłuż kursu odchylonego od linii symetrii samolotu;
2. zjeżdżać na nartach w poprzek lub w skos ściany górskiej, stoku
SJP.pl
czasownik
(1.1) pokonywać zbocze w poprzek
(1.2) o szlaku: biec w poprzek zbocza
(1.3) o samolocie, statku: poruszać się w nieco w bok
Wiktionary
IPA: ˌtravɛrˈsɔvat͡ɕ, AS: traversovać
Wiktionary
rzecz. trawersowanie n., trawers
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trawersować.
Wiktionary
czas. trawersować ndk.
Wiktionary
skała wapienna osadzana z wód źródlanych, wykorzystywana w budownictwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. porowata skała osadowa, odmiana aragonitu;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Oczy widziały znowu ukochaną glebę ogrodu, gdzie motyka, roztrącając bryły zeschniętego wapniaka, naloty piaskowe i grudy trawertynu, dźwięczała uderzając o ruiny pogańskie.
(1.1) Do wystroju użyto różnokolorowych marmurów, porowatego trawertynu i betonu o zróżnicowanej fakturze, kawiarnię ozdobiła abstrakcyjna mozaika.
Wiktionary
przym. trawertynowy
Wiktionary
(1.1) martwica wapienna, tuf wapienny, źródleniec
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z trawertynu, zbudowany z trawertynu
Wiktionary
(1.1) W słońcu lśniła trawertynowa fasada bazyliki.
Wiktionary
rzecz. trawertyn mrz.
Wiktionary
1. przeróbka, parafraza czyjejś wypowiedzi, utworu literackiego, muzycznego itp. dostosowująca go do innej sytuacji;
2. efekt takiej przeróbki
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący trawestacji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający cechy trawestacji
Wiktionary
czas. trawestować
Wiktionary
przerabiać, zmieniać czyjąś wypowiedź, dostosowując ją do innej sytuacji
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. strawestować)
(1.1) liter. przerabiać poważny utwór literacki na komiczny, satyryczny; przerabiać czyjąś wypowiedź na żartobliwą, dopasowując ją do innej, zabawnej sytuacji
Wiktionary
IPA: ˌtravɛˈstɔvat͡ɕ, AS: travestovać
Wiktionary
rzecz. trawestowanie n., trawestacja
przym. trawestacyjny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trawestować.
Wiktionary
czas. trawestować ndk.
Wiktionary
taki, który trawi i chłonie, np. jama trawiąco-chłonąca u jamochłonów; chłonąco-trawiący, chłonąco-trawienny (rzadko)
SJP.pl
oddział zakładu przemysłowego wyposażony w odpowiednie urządzenia, w którym odbywa się trawienie przedmiotów metalowych
SJP.pl
gatunek ryby z rzędu okoniokształtnych
SJP.pl
Trawianka (Perccottus glenii) – gatunek ryby okoniokształtnej, jedyny przedstawiciel rodzaju Perccottus.
Wikipedia
1. pomieszczenie, w którym trawi się klisze;
2. dział zakładu chemigraficznego, w którym wykonuje się klisze drukarskie techniką fotomechaniczną
SJP.pl
przypominający kształtem trawę
SJP.pl
zielony o odcieniu trawy
SJP.pl
1. porośnięty trawą;
2. w kolorze trawy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który jest porośnięty trawą
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający barwę soczystej zieleni, kolor trawy
Wiktionary
(1.1) Mecze piłki nożnej rozgrywa się na boiskach trawiastych.
Wiktionary
IPA: traˈvʲjastɨ, AS: travʹi ̯asty
Wiktionary
rzecz. trawa ż., trawnik mrz., trawniczek mrz., trawka ż., trawiarz m.
przym. trawny
Wiktionary
(2.1) trawiastozielony
Wiktionary
1. o organizmie, narządach: wchłaniać substancje pokarmowe; przetrawiać;
2. o substancjach trawiennych: rozkładać substancje pokarmowe;
3. niszczyć, osłabiać;
4. o czasie: poświęcać, zużywać;
5. usuwać, działając kwasami;
6. o uczuciach: opanowywać
SJP.pl
czasownik
(1.1) rozkładać spożyty pokarm na prostsze części
(1.2) daw. spędzać
(1.3) pot. przen. tolerować, znosić
(1.4) daw. zużyć, zniszczyć
(1.5) daw. szczuć, zwłaszcza zwierzęciem
Wiktionary
(1.1) U ssaków zadaniem gruczołów dwunastniczych jest produkcja i wydzielanie soku dwunastniczego, zawierającego enzymy trawiące węglowodany, białka oraz tłuszcze.
(1.2) Czerwcowe i lipcowe noce trawił z rybakami na czółnie w odległości morza dla połowu wielkich storni i mniejszych gładys, bańtek.
Wiktionary
IPA: ˈtravʲit͡ɕ, AS: travʹić
Wiktionary
rzecz. strawa ż., strawność ż., trawa ż., potrawa ż., trawienie n., strawienie n.
czas. strawić dk., wytrawić dk.
przym. strawny
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. o organizmie, narządach: wchłaniać substancje pokarmowe; przetrawiać;
2. o substancjach trawiennych: rozkładać substancje pokarmowe;
3. niszczyć, osłabiać;
4. o czasie: poświęcać, zużywać;
5. usuwać, działając kwasami;
6. o uczuciach: opanowywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) fizj. rozkładanie spożytego pokarmu na prostsze części, które mogą być łatwo pobrane przez układ pokarmowy;
Wiktionary
Trawienie – złożony proces enzymatycznej hydrolizy wielkocząsteczkowych związków chemicznych w prostsze, w celu ich wchłonięcia i przyswojenia przez organizm. W zdecydowanej większości trawienie jest charakterystyczne dla zwierząt (wyjątkiem są rośliny mięsożerne).
Wikipedia
(1.1) Rolą żołądka jest trawienie zawartych w pożywieniu białek.
Wiktionary
IPA: traˈvʲjɛ̇̃ɲɛ, AS: travʹi ̯ė̃ńe
Wiktionary
rzecz. strawa ż.
czas. trawić ndk., strawić dk.
przym. niestrawiony, trawienny
Wiktionary
czwarta i ostatnia komora żołądka zwierząt przeżuwających, zawierająca gruczoły trawienne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. anat. gruczołowa część żołądka przeżuwaczy, o gruszkowatym kształcie, tworząca czwarty przedział;
Wiktionary
Trawieniec, żołądek właściwy, żołądek gruczołowy (abomasum) – gruczołowa część żołądka przeżuwaczy, o gruszkowatym kształcie, tworząca czwarty przedział. U bydła domowego położony jest z tyłu od ksiąg i na prawo od żwacza. Z księgami łączy się ujściem księgowo-trawieńcowym, a przeciwległy koniec przechodzi w dwunastnicę. W trawieńcu zachodzi właściwy (główny) proces trawienia. Jego główną funkcją jest trawienie białek przy pomocy enzymów znajdujących się w soku żołądkowym.
Wikipedia
(1.1) Główną funkcją trawieńca jest trawienie białek.
Wiktionary
IPA: traˈvʲjɛ̇̃ɲɛt͡s, AS: travʹi ̯ė̃ńec
Wiktionary
czas. strawić
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) fizj. związany z rozkładaniem pokarmu na związki prostsze i jego przyswajaniem
Wiktionary
(1.1) Aby uniknąć problemów trawiennych, zmiana diety powinna być powolna i stopniowa.
Wiktionary
czas. trawić
rzecz. trawienie n.
Wiktionary
nędzna trawa
SJP.pl
pojedyncze źdźbło trawy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
podkładka trawiona chemicznie, naklejana na obciąg cylindra tłoczącego dla odpowiedniego wyrównania podczas druku nacisku poszczególnych partii formy drukarskiej zawierającej kliszę siatkową
SJP.pl
zgrubienie od: trawa
SJP.pl
zdrobnienie od: trawa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: trawa
(1.2) źdźbło trawy
(1.3) pot. eufem. marihuana
(1.4) uczn. niewydepilowane włosy
Wiktionary
Trawka (ang. Weeds) – amerykański serial, czarna komedia wyprodukowana przez telewizję Showtime. Akcja serialu rozgrywa się w Kalifornii na przedmieściach Los Angeles na osiedlu o fikcyjnej nazwie Agrestic. Później w Ren Mar (patrz Del Mar), a potem w lokacjach blisko Meksyku, których mieszkańcy kupują bądź rozprowadzają marihuanę (stąd tytuł).
Wikipedia
rzecz. trawa ż., trawnik m., trawiarz m., trawsko n.
przym. trawiasty
Wiktionary
rodzaj sieci rybackiej wleczonej za statkiem; trał
SJP.pl
[czytaj: trałler] rodzaj statku rybackiego; trauler
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Trawniki
SJP.pl
mieszkaniec Trawnik (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Trawnik (wsi w Polsce)
SJP.pl
zdrobnienie od: trawnik
SJP.pl
1. teren obsiany trawą, często również obsadzony drzewami, krzewami i kwiatami;
2. teren pokryty sztuczną wykładziną imitującą trawę, jak również taka wykładzina;
3. ptak z bekasowatych; brodziec leśny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poletko trawy o charakterze ozdobnym;
(1.2) gw-pl|Mazury, Warmia. kosiarka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. zob. łęczak.
Wiktionary
Trawnik – zespół powiązanych ze sobą systemem korzeniowym traw pospolitych, wykorzystywany w celach ozdobnych w parkach, ogrodach, przydomowych ogródkach itp., strzyżony systematycznie na niewielkiej wysokości w celu wytworzenia maksymalnej jednorodności i uniknięcia wytworzenia się kwiatostanów.
Wikipedia
(1.1) Nasi sąsiedzi dbają o swój trawnik.
Wiktionary
IPA: ˈtravʲɲik, AS: travʹńik
Wiktionary
rzecz. trawa ż., trawka ż.
przym. trawiasty, trawnikowy, trawny
Wiktionary
(1.1) murawa, gazon
Wiktionary
1. teren obsiany trawą, często również obsadzony drzewami, krzewami i kwiatami;
2. teren pokryty sztuczną wykładziną imitującą trawę, jak również taka wykładzina;
3. ptak z bekasowatych; brodziec leśny
SJP.pl
9 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
o cechach trawnikowcowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
Trawnikowcowate (Miturgidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae i infrarzędu Araneomorphae.
Pająki te mają odnóża kroczne zwieńczone są parą pazurków. Nogogłaszczki samca cechują się obecnością apofizy retrolateralnej, u większości gatunków wyposażonej w kanalik i część błoniastą. Cymbium zwykle zaopatrzone jest w rowek retrolateralny. Nasady skierowanej ku przodowi apofizy medialnej i osadzonego pośrodku tegulum embolusa stykają się ze sobą.
Wikipedia
o cechach trawnikowcowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
gatunek pająka z rodziny trawnikowcowatych
SJP.pl
Trawnikowiec (Zora) – rodzaj pająka z rodziny trawnikowcowatych. Holarktyczny. Obejmuje 19 opisanych gatunków.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z trawnikem, dotyczący trawnika
Wiktionary
rzecz. trawnik mrz., trawa ż.
Wiktionary
zbyt powszechne występowanie trawników w przestrzeni publicznej
SJP.pl
1. → trawa; trawowy;
2. żaba trawna - gatunek płaza z rodziny żabowatych, zamieszkujący północne i środkowe obszary Europy i Azji
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zamieszkujący trawy
Wiktionary
Trawny – potok, prawy dopływ Wielkiego Rogoźnika.
Kilka cieków źródłowych potoku znajduje się w miejscowości Maruszyna w województwie małopolskim, w gminie Szaflary. Najwyższe ze źródeł znajdują się na wysokości około 740 m. Niektórych z nich mają wydajność: 70 l/godz., 80 l/godz. i 150 l/godz. Od wysokości około 635 m potok spływa jednym korytem. Na jego prawym zboczu wznosi się Rogoźnicka Skałka. Potok spływa od tego miejsca w kierunku północnym przez obszar miejscowości Rogoźnik i na wysokości ok. 612 m uchodzi do Wielkiego Rogoźnika.
Wikipedia
rzecz. trawa ż., trawnik m.
przym. trawiasty
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający liście jak trawa
Wiktionary
automat do sprzedaży suszu konopi i innych produktów wytworzonych z konopi
SJP.pl
wysoka trawa górska tworząca naturalne zbiorowisko roślinne
SJP.pl
rząd roślin jednoliściennych; plewowce, wiechlinowce
SJP.pl
Wikipedia
odżywianie się zwierząt głównie trawą
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zool. żywiący się trawą
Wiktionary
rzecz. trawożerca m., trawożerność ż.
Wiktionary
brzydka trawa, będąca zielskiem
SJP.pl
brzydka trawa, będąca zielskiem
SJP.pl
1. nazwa niektórych gatunków roślin należących do rodziny o tej samej nazwie, charakteryzujących się długimi, wąskimi liśćmi, pustą wewnątrz łodygą, drobnymi kwiatami; liście tych roślin;
2. zbiorowo: rośliny rosnące na łące, w ogrodzie
SJP.pl
Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Rośliny te stanowią główny komponent roślinności formacji trawiastych, łąk i pastwisk. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.
Wikipedia
[czytaj: trej] element pudełka, na którym osadzony jest krążek płyty kompaktowej lub DVD
SJP.pl
1. sieć rybacka; włok;
2. urządzenie przymocowywane do przodu czołgu służące do rozminowywania terenu;
3. urządzenie służące do wykrywania i niszczenia min morskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ryb. sieć rybacka niczym duży worek, ciągniona za statkiem po dnie morza
(1.2) wojsk. urządzenie do wykrywania i usuwania min
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. trałowanie n., trałowiec mrz.
czas. trałować ndk.
przym. trałowy
Wiktionary
(1.1) włok
Wiktionary
trawlować;
1. łowić ryby za pomocą trału;
2. wykrywać i niszczyć miny za pomocą trału
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. przetrałować)
(1.1) ryb. łowić ryby za pomocą trału
(1.2) wojsk. oczyszczać teren z min za pomocą trału
Wiktionary
(1.2) Norweskie jednostki nocami trałowały miny w kanale i na redzie.
Wiktionary
rzecz. trał mrz., trałowanie n., trałowiec mrz.
czas. przetrałować dk.
przym. trałowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ryb. łowienie ryb za pomocą trału
(1.2) wojsk. oczyszczanie terenu z min za pomocą trału
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Po serii trałowań sieci były do wymiany.
Wiktionary
rzecz. trał mrz., trałowiec mrz.
czas. przetrałować dk., trałować ndk.
przym. trałowy
Wiktionary
okręt wojenny, którego głównym zadaniem jest niszczenie min
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. wojsk. okręt do stawiania i poławiania min;
Wiktionary
Trałowiec – okręt specjalnie przeznaczony do oczyszczania akwenów żeglownych z min za pomocą holowanych trałów, a także do stawiania min, stąd oboczna nazwa minowiec.
Z uwagi na wielkość i możliwości rozróżnia się: trałowce redowe (wyporność ok. 100–300 ton), trałowce bazowe (ok. 200–600 ton) i trałowce eskadrowe (ok. 600–1000 ton). Mniejsze jednostki klasyfikuje się jako kutry trałowe. Podział trałowców na powyższe podklasy ma jednak znaczenie głównie historyczne i obecnie jest rzadko używany, nie był też powszechnie przyjęty na świecie.
Wikipedia
(1.1) Wyposażenie trałowe trałowców rzecznych zwykle obejmowało trał kontaktowy.
Wiktionary
rzecz. trał mrz., trałowanie n.
czas. trałować ndk.
przym. trałowy
Wiktionary
(1.1) poławiacz min
Wiktionary
przymiotnik od: trał
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z trałem, dotyczący trału
Wiktionary
(1.1) W tym okresie brytyjskie siły trałowe były znacznie osłabione.
Wiktionary
rzecz. trał mrz., trałowanie n., trałowiec mrz.
czas. przetrałować dk., trałować ndk.
Wiktionary
[czytaj: treżerer] środowiskowo: osoba, która zapewnia efektywną alokację kapitału i innych aktywów finansowych firmy, prawidłowość prowadzenia tej procedury, równowagę w przepływach finansowych firmy oraz doradza w zakresie oceny rentowności i ryzyka potencjalnych inwestycji
SJP.pl
[czytaj: tritment] środowiskowo: zarys scenariusza
SJP.pl
przymiotnik od: trębacz
SJP.pl
1. muzyk grający na trąbce;
2. ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych, występuje w lasach Ameryki Południowej i Środkowej;
3. największy łabędź Ameryki Północnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk, który gra na trąbce
(1.2) sygnalista, który wygrywa sygnały na trąbce
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. trąbka ż., trąba ż., trąbeczka ż., trąbienie n., zatrąbienie n.
czas. trąbić ndk., zatrąbić dk.
przym. trąbkowy
Wiktionary
→ trębacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na trąbce
Wiktionary
(1.1) O każdej godzinie wychodzi trębacz lub trębaczka w fartuchu niebieskim na szczyt wieży, by otrąbić na cztery świata strony godzinę.
Wiktionary
rzecz. trąba ż.
czas. trąbić
Wiktionary
Trębanów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Ćmielów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Trebień – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Bielany. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Rozbitym Kamieniu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, męski
(1.1) gw-pl|Kresy. szczypiorek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Treblinki
(1.2) osoba pochodząca z Treblinki, urodzona w Treblince
Wiktionary
(1.2) Halinka wyszła za treblinczanina z dziada pradziada.
Wiktionary
rzecz. Treblinka ż.
:: fż. treblinczanka ż.
przym. treblinecki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Treblinki
(1.2) kobieta pochodząca z Treblinki, urodzona w Treblince
Wiktionary
(1.2) Babka Celina, treblinczanka z krwi i kości, dobrze znała historię parafii.
Wiktionary
rzecz. Treblinka ż.
:: fm. treblinczanin mos.
przym. treblinecki
Wiktionary
→ Treblinka; trebliński
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Treblinki, związany z Treblinką
Wiktionary
rzecz. treblinczanin mos., treblinczanka ż., Treblinka ż.
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Małkinia Górna;
(1.2) hist. niemiecki obóz zagłady na terenie gminy Kosów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.2) Pierwszy transport z getta warszawskiego odjechał z Warszawy do Treblinki 22 lipca, pierwszego dnia tzw. wielkiej akcji wysiedleńczej.
Wiktionary
rzecz. treblinczanin mos., treblinczanka ż.
przym. treblinecki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: trebuszej] czcionka komputerowa
SJP.pl
starożytna i średniowieczna broń miotająca, działająca na zasadzie dźwigni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. barobalistyczna machina miotająca, wyrzucająca pociski stromotorowo;
Wiktionary
Trebusz – starożytna i średniowieczna broń artyleryjska; barobalistyczna machina miotająca, wykorzystująca zasadę dźwigni, miotająca pociski stromotorowo ze znaczną celnością. Trebusz był stosowany dość powszechnie i stąd ma w różnych językach różne miejscowe nazwy: trebuszet, trebuczet, trabutium, frondibola, perier, bleide, tribock, petraria itd. Dla przykładu francuską nazwę frondibola utworzono z połączenia francuskiego słowa fronde (proca) i greckiego bolis (pocisk).
Wikipedia
IPA: ˈtrɛbuʃ, AS: trebuš
Wiktionary
czternastowieczna sztuka włoska
SJP.pl
Trecento (wł. trecento ’trzysta’) – pojęcie odnoszące się do XIV wieku we włoskiej kulturze. Była to epoka uznawana za protorenesans.
Nazwa pochodzi od włoskiego słowa oznaczającego 300 i oznacza tutaj: lata [tysiąc] trzysetne (1300-1399). Użył jej Giorgio Vasari – włoski historiograf, który podzielił dzieje sztuki włoskiej od Cimabuego do Michała Anioła na trzy okresy: trecento, quattrocento, cinquecento.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu jasnotowców, głównie zielnych, także drzew, krzewów i pnączy, o kwiatach grzbiecistych, zebranych w kwiatostany, występujących głównie w strefie umiarkowanej; trędownikowate
SJP.pl
o cechach trędnikowatych (rodzina roślin); trędownikowaty
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin zielnych (rzadziej krzewów i drzew) z klasy dwuliściennych; trędownikowiec
SJP.pl
1. kobieta chora na trąd;
2. kobieta nietolerowana w jakimś środowisku, do którego należy
SJP.pl
Trędowata – dwutomowa powieść Heleny Mniszkówny wydana w Krakowie w 1909 roku. Mimo chłodnego przyjęcia przez krytykę, powieść odniosła sukces czytelniczy.
Wikipedia
chory na trąd; dotknięty trądem
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) med. chory na trąd
(1.2) med. z objawami trądu na ciele
(1.3) przen. nieakceptowany w danym środowisku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) med. osoba chora na trąd
(2.2) przen. osoba nieakceptowana w danym środowisku
Wiktionary
IPA: ˌtrɛ̃ndɔˈvatɨ, AS: trẽndovaty
Wiktionary
rzecz. trąd mrz.
przym. trądowy
Wiktionary
wieloletnia roślina (bylina lub półkrzew) z rodziny trędownikowatych, występująca na półkuli północnej w wielu gatunkach, mająca właściwości lecznicze i zarazem trujące; skrofularia
SJP.pl
Trędownik (Scrophularia L.) – rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych. Należy do niego ok. 290 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje strefę umiarkowaną półkuli północnej. W Polsce rosną trzy gatunki rodzime z tego rodzaju i jeden przejściowo dziczejący.
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu jasnotowców, głównie zielnych, także drzew, krzewów i pnączy, o kwiatach grzbiecistych, zebranych w kwiatostany, występujących głównie w strefie umiarkowanej; trędnikowate
SJP.pl
Trędownikowate (Scrophulariaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu jasnotowców (Lamiales). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych (np. w systemie Cronquista z 1981) do rodziny tej zaliczano 275 rodzajów liczących około 5 tysięcy gatunków roślin. Zastosowanie badań molekularnych w badaniach filogenetycznych spowodowało odkrycie polifiletyczności tak szeroko wydzielanej rodziny. Współcześnie systemy klasyfikacyjne roślin okrytonasiennych kompilowane przez Angiosperm Phylogeny Group (APG) wyróżniają w obrębie tej rodziny już tylko 58 rodzajów z około 1900 gatunkami. Pozostałe rodzaje dawniej tu klasyfikowane zaliczane są do babkowatych (Plantaginaceae), zarazowatych (Orobanchaceae) i kilku mniejszych rodzin.
Wikipedia
o cechach trędownikowatych (rodzina roślin); trędnikowaty
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin zielnych (rzadziej krzewów i drzew) z klasy dwuliściennych; trędnikowiec
SJP.pl
1. gatunki mięsa, których nie wolno jeść wyznawcom judaizmu;
2. przepis zabraniający wyznawcom judaizmu spożywania pewnych pokarmów
SJP.pl
zdrobnienie od: trefl
SJP.pl
1. przestarzałe: układać włosy w loki; karbować, fryzować;
2. czynić trefnym - niezgodnym z przepisami Talmudu o zachowaniu obrzędowej czystości
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) daw. układać włosy w loki
(1.2) czynić coś trefnym, czyli nieczystym w myśl Talmudu
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. trafić
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. spotkać
czasownik zwrotny niedokonany trefić się
(2.1) układać sobie włosy w loki
Wiktionary
IPA: ˈtrɛfʲit͡ɕ, AS: trefʹić
Wiktionary
rzecz. trefienie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trefić.
Wiktionary
czas. trefić
Wiktionary
1. jeden z czterech kolorów w kartach oznaczany czarnym listkiem koniczyny;
2. karta do gry tego koloru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) karc. kolor w kartach oznaczony czarną koniczynką; karta tego koloru
w użyciu przymiotnikowym
(2.1) należący do trefli (1.1)
Wiktionary
Trefl (fr. trèfle – koniczyna) – jeden z czterech kolorów w kartach typu francuskiego, oznaczony czarną trójlistną koniczynką.
Odpowiednikiem trefli w talii niemieckiej i szwajcarskiej są żołędzie, zaś w talii włosko-hiszpańskiej kije.
Wikipedia
(1.1) Miałem w ręku pięć trefli.
(2.1) Dołożyłem dwójkę trefl.
Wiktionary
IPA: trɛfl̥, AS: trefl̦
Wiktionary
rzecz. treflik mrz., trefelek
przym. treflowy
Wiktionary
(1.1) żołądź, reg. śl. krojc.
(2.1) treflowy, żołędny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od trefl
Wiktionary
rzecz. trefl m.
Wiktionary
o kartach do gry: mający kolor oznaczony czarnym listkiem koniczyny; trefl, żołądź
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od trefl
Wiktionary
IPA: trɛfˈlɔvɨ, AS: treflovy
Wiktionary
rzecz. trefl, trefelek
Wiktionary
(1.1) żołędny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: trefnie
SJP.pl
na dawnych dworach: błazen, klaun, wesołek
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest trefne; cecha tych, którzy są trefni
Wiktionary
przym. trefny
przysł. trefnie
Wiktionary
1. niespełniający poleceń, przepisów Talmudu, dotyczących zachowania obrzędowej czystości; niekoszerny;
2. potocznie: mający podejrzane, nielegalne pochodzenie;
3. wzbudzający śmiech, dowcipny, zabawny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) podejrzany, pochodzący z nielegalnego źródła
(1.2) rel. niekoszerny, rytualnie nieczysty
(1.3) stpol. dowcipny
(1.4) gwara. więz. kradziony
(1.5) wybrakowany, uszkodzony
Wiktionary
(1.1) Sprzedawał trefny towar, dlatego zainteresowała się nim policja.
(1.2) Nie tylko wieprzowina jest trefna.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛfnɨ, AS: trefny
Wiktionary
rzecz. trefność ż., trefnina
Wiktionary
(1.1) nielegalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. roln. trzoda
Wiktionary
[czytaj: treginsy] obcisłe spodnie z rozciągliwego materiału, imitujące spodnie tradycyjne
SJP.pl
potrójna objętość butelki z winem, zawierającej najczęściej 2,25 litra wina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) metalowa lub gruba drewniana belka konstrukcyjna do budowy poziomego szkieletu budowli;
Wiktionary
Tregra (niem. traeger < tragen - 'nosić') – metalowe, lub grube drewniane, konstrukcyjne belki do budowy poziomego szkieletu, np. stosowane do konstrukcji stropu, płaskiego dachu, lub najniżej leżące poziomo belki konstrukcji drewnianego mostu. Tregier to także dodatkowe, nieseryjne wzmocnienie karoserii samochodu (montowane w egzemplarzach mających tendencję do nadmiernej "pracy" karoserii. Także belka tworząca wraz z blokiem rodzaj najprostszego dźwigu.
Wikipedia
dwucukier nieredukujący, występujący m.in. w drożdżach, pleśniach i grzybach
SJP.pl
Trehaloza, mykoza – organiczny związek chemiczny z grupy cukrów, disacharyd złożony z dwóch cząsteczek glukozy połączonych wiązaniem O-glikozydowym (α,D-glukopiranozylo-(1→1)-α,D-glukopiranozyd). Jest głównym cukrem hemolimfy owadów, znajduje się także w grzybach i drożdżach.
W organizmie ludzkim trawiona jest w jelicie cienkim przez enzym trehalazę, w wyniku czego powstają dwie cząsteczki α,D-glukozy.
Możliwa jest produkcja trehalozy ze skrobi na skalę przemysłową.
Wikipedia
ażurowa, drewniana krata obrośnięta roślinami pnącymi, szczególnie charakterystyczna dla ogrodów barokowych i rokokowych; treliaż
SJP.pl
Trejaż, także: treliaż – budowla ogrodowa, składająca się z szeregu słupków, połączonych u góry poziomą belką (konstrukcyjnie można porównać ją do jednostronnego bardzo luźnego płotu z daleko rozstawionymi szczeblami lub pozbawionego szczebli). Na belce osadzone są zwykle symetryczne elementy poprzeczne w postaci krótkich grubych poprzeczek (nie jest to jednak element "obowiązkowy" i niektóre rodzaje trejaży ich nie zawierają). Konstrukcja ta służy do podtrzymywania roślin, najczęściej pnących. Ma zwykle lekką konstrukcję drewnianą. Można spotkać także trejaże wykonane z metalu lub bambusa.
Wikipedia
trajler;
1. samochód przebudowany na wędrowny domek campingowy; karawaning, karawan, caravaning, caravan;
2. statek dostosowany do przewozu kontenerów; trejlerowiec, kontenerowiec
SJP.pl
statek dostosowany do przewozu kontenerów; rorowiec, kontenerowiec
SJP.pl
piesza wyprawa turystyczna w trudny i niedostępny region; trekking, treking, trekk
SJP.pl
piesza wyprawa turystyczna w trudny i niedostępny region; trekking, trek, trekk
SJP.pl
piesza wyprawa turystyczna w trudny i niedostępny region; trekking, treking, trek
SJP.pl
turysta uprawiający trekking; trekkingowiec
SJP.pl
turystka uprawiająca trekking
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. fan serii filmów „Star Trek” i ich uniwersum
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) fan
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|ang|Trekkie. < etym|ang|Trek|-ie.; przez skojarzenie ze słowem „groupie”
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) Trekkie, Trekker
* hiszpański: (1.1) trekkie m.
* niemiecki: (1.1) Trekkie m.
* nowogrecki: (1.1) τρεκάς m.
źródła.
== trekkie (język hiszpański.) ==
thumb|trekkie (1.1)
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) trekkie (fan)
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
piesza wyprawa turystyczna w trudny i niedostępny region; treking, trek, trekk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) forma turystyki (pieszej lub rowerowej) uprawiana w trudnych warunkach;
Wiktionary
Trekking – forma turystyki przygodowej lub kwalifikowanej, uprawiana w trudnych warunkach terenowych i klimatycznych.
Wyróżnia się kilka form trekkingu. Najpopularniejszą jest trekking klasyczny (górski), będący formą pośrednią między wspinaczką a hikingiem. Termin trekking pochodzi od słowa trek używanego na południu Afryki i oznaczającego wędrówkę Burów w czasie zdobywania kolejnych ziem. W turystyce trekking zaczął najpierw odnosić się do wędrówek pieszych w Himalajach nepalskich i indyjskich.
Wikipedia
(1.1) Rozpoczynam przygodę z trekkingiem, planowaćanuję weekendowe wycieczki, najpierw po Kaszubach, może gdzieś dalej, plus wakacje w górach. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ˈtrɛcĩŋk, AS: treḱĩŋk
Wiktionary
rzecz. treking
przym. trekkingowy, trekingowy
Wiktionary
(1.1) treking
Wiktionary
turysta uprawiający trekking; trekker
SJP.pl
→ trekking; trekingowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z trekkingiem
Wiktionary
(1.1) Rowery trekkingowe stanowią kompromis pomiędzy komfortem klasycznego roweru miejskiego, szybkością roweru szosowego i dzielnością terenową roweru górskiego. (z Internetu)
Wiktionary
IPA: ˌtrɛcĩŋˈɡɔvɨ, AS: treḱĩŋgovy
Wiktionary
rzecz. trekking m., treking m.
przym. trekingowy
Wiktionary
(1.1) trekingowy
Wiktionary
1. melodyjny śpiew niektórych ptaków
2. żart. śpiew ludzki o wysokiej tonacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wibrujący i śpiewny głos, najczęściej ptaka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: bzdury, niedorzeczności, brednie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. zmyślone, nieprawdziwe opowieści
Wiktionary
(1.1) Opowiada trele-morele, tylko głupiec w nie uwierzy.
Wiktionary
IPA: ˌtrɛlɛ‿mɔˈrɛlɛ, AS: trele‿morele
Wiktionary
(1.1) androny, banialuki, farmazony, brednie, niedorzeczności, bzdury
Wiktionary
ażurowa, drewniana krata obrośnięta roślinami pnącymi, szczególnie charakterystyczna dla ogrodów barokowych i rokokowych; trejaż
SJP.pl
Trejaż, także: treliaż – budowla ogrodowa, składająca się z szeregu słupków, połączonych u góry poziomą belką (konstrukcyjnie można porównać ją do jednostronnego bardzo luźnego płotu z daleko rozstawionymi szczeblami lub pozbawionego szczebli). Na belce osadzone są zwykle symetryczne elementy poprzeczne w postaci krótkich grubych poprzeczek (nie jest to jednak element "obowiązkowy" i niektóre rodzaje trejaży ich nie zawierają). Konstrukcja ta służy do podtrzymywania roślin, najczęściej pnących. Ma zwykle lekką konstrukcję drewnianą. Można spotkać także trejaże wykonane z metalu lub bambusa.
Wikipedia
zdrobnienie od: trel
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Trelkówko (niem. Klein Schöndamerau) – wieś w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Do 2023 miejscowość była częścią wsi Trelkowo.
Wikipedia
[czytaj: treleBORJ] miasto w Szwecji
SJP.pl
Trelleborg – miasto w południowej Szwecji. Siedziba władz administracyjnych gminy Trelleborg w regionie Skania, port nad Morzem Bałtyckim. Około 25 643 mieszkańców.
Trelleborg jest jednym z największych portów promowych, przewozów Ro-ro i przewozów intermodalnych w całej Skandynawii. Współczesna historia portu sięga 1902, gdy zawinął tam pierwszy statek ro-pax, kursujący na linii z Trelleborga do niemieckiego Sassnitz. Rocznie obsługuje ponad 2 miliony pasażerów oraz ponad pół miliona samochodów ciężarowych. Ponad 30 regularnych zawinięć promów powoduje, że tamtejszy port uznawany jest za główny węzeł komunikacyjny łączący Skandynawię z Centralną Europą. W mieście rozwinął się przemysł chemiczny oraz maszynowy.
Wikipedia
1. o głuszcu: wykonywać drugą fazę pieśni;
2. o ptakach: wydawać charakterystyczne wysokie dźwięki;
3. przenośnie: śpiewać, podśpiewywać
SJP.pl
zdenerwowanie, uczucie obawy przed jakimś występem, egzaminem lub innym ważnym wydarzeniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. strach lub zdenerwowanie przed występem publicznym (scenicznym);
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) typogr. znak diakrytyczny w postaci dwóch kropek nad literą (zazwyczaj oznacza konieczność wymowy danej samogłoski w dyftongu);
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Był to mój pierwszy występ dyplomatyczny i miałem tremę.
Wiktionary
czas. tremować
Wiktionary
(1.1) strach sceniczny, lęk sceniczny
(2.1) tréma, diereza
Wiktionary
określenie wykonawcze: drżąco; tremanto
SJP.pl
określenie wykonawcze: drżąco; tremando
SJP.pl
Przywry (Trematoda) – gromada pasożytniczych płazińców, obejmująca ponad 6000 gatunków. Z reguły są to organizmy hermafrodytyczne, choć znanych jest kilka gatunków rozdzielnopłciowych.
Obecność przywr w drogach żółciowych, jelicie grubym lub pęcherzu moczowym jest znaczącą przyczyną zachorowań na nowotwory tych narządów.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
ludowy dęty instrument muzyczny; trombita
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. trombita.
Wiktionary
Trombita, trąbita, trembita – ludowy instrument dęty w kształcie prostej lub zagiętej nieco na końcu rury, sięgającej do 4 metrów długości, używany jako pasterska trąba wydająca głęboki, niski dźwięk, oraz jako instrument sygnałowy, służący przede wszystkim do komunikowania się na odległość i zwoływania w określonych celach.
Wikipedia
IPA: trɛ̃mˈbʲita, AS: trẽmbʹita
Wiktionary
przymiotnik od: Trembowla (miasto na Ukrainie)
SJP.pl
miasto na Ukrainie
SJP.pl
Trembowla (ukr. Теребовля, Terebowla) – miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie w obwodzie tarnopolskim, nad rzeką Gniezna, dopływem Seretu.
Miasto królewskie położone było w XVI wieku w województwie ruskim.
Do 17 września 1939 miasto powiatowe w województwie tarnopolskim w Polsce.
W mieście rozwinął się przemysł mleczarski, obuwniczy i cegielniany.
Wikipedia
określenie wykonawcze: groźnie
SJP.pl
nurt stylistyczny w powojennej literaturze hiszpańskiej, ukazujący przerażające w naturze ludzkiej skłonności do okrucieństwa
SJP.pl
Tremendyzm (od hiszp. tremendo z łac. trĕmŏr – drżenie i pośrednio od trĕmendŭs – straszny, okropny) – nurt stylistyczny w powojennej literaturze hiszpańskiej zapoczątkowany powieścią Rodzina Pascala Duarte ("La familia de Pascual Duarte", 1942) Camilo José Celi. Do innych tworzących w tym stylu należeli Carmen Laforet, Rafael Garcia Serrano, Luis Landínez, Dario Fernández Flórez.
Wikipedia
1. duże, stojące lustro;
2. odcinek ściany między oknami;
3. lustro umieszczone w tym miejscu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mebl. wysokie, wolno stojące lustro w ozdobnych ramach połączone z konsolką lub z szufladkowym stolikiem
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: trema
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃mɔ, AS: trẽmo
Wiktionary
(wł. drżąco) specyficzny rodzaj artykulacji muzycznej polegającej na szybkiej i wielokrotnej zamianie dwóch dźwięków lub współbrzmień różnej wysokości; tremolo
SJP.pl
Tremolo (z wł. drżenie) – określenie rodzaju artykulacji, która polega na szybkim wykonywaniu wielu dźwięków o tej samej wysokości lub szybkim przejściu między dwoma dźwiękami o różnej wysokości (tremolando).
Wikipedia
minerał z grupy amfiboli, krzemian wapnia i magnezu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów, z grupy amfiboli;
Wiktionary
Tremolit – minerał z gromady krzemianów, z grupy amfiboli. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od doliny Tremola w masywie St. Gotthard w Alpach Szwajcarskich, gdzie minerał ten występuje.
Wikipedia
IPA: trɛ̃ˈmɔlʲit, AS: trẽmolʹit
Wiktionary
(wł. drżąco) specyficzny rodzaj artykulacji muzycznej polegającej na szybkiej i wielokrotnej zamianie dwóch dźwięków lub współbrzmień różnej wysokości; tremolando
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. szybkie powtarzanie jednego lub kilku naprzemiennych dźwięków;
Wiktionary
Tremolo (z wł. drżenie) – określenie rodzaju artykulacji, która polega na szybkim wykonywaniu wielu dźwięków o tej samej wysokości lub szybkim przejściu między dwoma dźwiękami o różnej wysokości (tremolando).
Wikipedia
(1.1) Lubię czysty, nienacechowany dźwięk, jak czysty dźwięk bez nadmiaru tremolo i nie nazbyt dużo basu. (Miles Davis)
Wiktionary
IPA: trɛ̃ˈmɔlɔ, AS: trẽmolo
Wiktionary
rzecz. tremolowanie n., tremulant mrz.
czas. tremolować ndk.
Wiktionary
(1.1) tremolando
Wiktionary
przyrząd do mierzenia tremoru - mimowolnych, rytmicznych, drobnych ruchów całego ciała lub jego części
SJP.pl
Tremometr (ang. tremometer) – przyrząd pomiarowy w ergonomii służący do badania tremoru, czyli mimowolnych, rytmicznych, drobnych ruchów całego ciała lub jego części. Poprzez pomiary precyzji ruchów, ruchów dowolnych ręki i koordynacji wzrokowo-ruchowej pozwala na ocenę sprawności układu nerwowego. Badanie tremometrem jest jednym z badań zdolności psychomotorycznych człowieka.
Wikipedia
mimowolne, rytmiczne, drobne ruchy całego ciała lub jego części
SJP.pl
Wikipedia
powodować u kogoś tremę
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) wywoływać tremę
czasownik zwrotny tremować się
(2.1) czuć tremę
Wiktionary
(1.1) Występ przy szczególnej publiczności czasami bywa tremujący.
Wiktionary
IPA: trɛ̃ˈmɔvat͡ɕ, AS: trẽmovać
Wiktionary
rzecz. tremowanie n., trema
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tremować.
Wiktionary
czas. tremować ndk.
Wiktionary
1. pieśń żałobna;
2. wydłużona część sukni, ciągnąca się z tyłu po ziemi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. gatunek liryczny o charakterze elegijnym, poświęcony zmarłej osobie, wychwalający jej zalety i zasługi oraz opłakujący jej śmierć;
(1.2) książk. ogon, wydłużona część sukni lub płaszcza ciągnąca się z tyłu po ziemi; element ubioru uroczystego, ceremonialnego;
(1.3) daw. tabor wojskowy
(1.4) daw. oś wagonowa z kołami
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Tren pojawił się w literaturze polskiej za sprawą Jana Kochanowskiego, który poświęcił im cały cykl.
(1.2) Schodziła wolno, tren sukni ciągnął się za nią po szerokich marmurowych stopniach…
Wiktionary
IPA: trɛ̃n, AS: trẽn
Wiktionary
(1.1)
:: rzecz. daw. trena ż., daw. trenodja ż., stpol. trenienie n.
:: czas. stpol. trenić
(1.2-4)
:: rzecz. daw. trena ż.
Wiktionary
(1.1) daw. trena, daw. trenodja
(1.2-4) daw. trena
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. tren
(1.2) tren (część ubioru)
(1.3) daw. tren (tabor wojskowy)
(1.4) daw. tren (oś wagonu z kołami)
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃na, AS: trẽna
Wiktionary
(1.1) rzecz. tren m., daw. trenodja ż., stpol. trenienie n.
czas. stpol. trenić
(1.2-4) rzecz. tren m.
Wiktionary
(1.1) tren, daw. trenodja
(1.2-4) tren
Wiktionary
trenażer;
1. przyrząd służący do treningu sportowego lub rehabilitacji ruchowej, pozwalający ćwiczyć w warunkach podobnych do rzeczywistych;
2. urządzenie umożliwiające odtworzenie rzeczywistych sytuacji w warunkach sztucznych, stosowane np. do szkolenia pilotów, żeglarzy itp.; symulator
SJP.pl
trenaż;
1. przyrząd służący do treningu sportowego lub rehabilitacji ruchowej, pozwalający ćwiczyć w warunkach podobnych do rzeczywistych;
2. urządzenie umożliwiające odtworzenie rzeczywistych sytuacji w warunkach sztucznych, stosowane np. do szkolenia pilotów, żeglarzy itp.; symulator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie służące do trenowania w warunkach sztucznych jakiejś sprawności
Wiktionary
Trenażer – urządzenie, które w warunkach sztucznych umożliwia trening jakiejś sprawności. Używane do szkolenia indywidualnego lub zespołowego. Trenażer zwykle symuluje pewne cechy jakiegoś urządzenia lub warunków zewnętrznych. Jeśli jakość symulacji jest wystarczająco dokładna to trenażer jest także symulatorem.
Wikipedia
IPA: trɛ̃ˈnaʒɛr, AS: trẽnažer
Wiktionary
rzecz. trening m., trener m., trenerka ż., trenowanie n., wytrenowanie n., przetrenowanie n.
czas. trenować ndk., wytrenować dk., przetrenować dk.
przym. trenerski, treningowy
przysł. treningowo
Wiktionary
(1.1) symulator
Wiktionary
płaszcz wzorowany na angielskim płaszczu wojskowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) luźny, dwurzędowy, ściągnięty szerokim paskiem płaszcz z patkami, gabardynowy lub nieprzemakalny, wzorowany na wojskowym płaszczu, noszonym w czasie I wojny światowej
Wiktionary
Trencz – rodzaj klasycznego płaszcza z zapięciem dwurzędowym i szerokim paskiem z klamrą. Najczęściej występuje w odcieniach beżu, z patkami na ramionach i pięcioma parami guzików. Niegdyś sięgał kostek, obecnie nie wykracza poniżej kolana.
Wikipedia
IPA: trɛ̃n͇t͡ʃ, AS: trẽṇč
Wiktionary
miasto w zachodniej Słowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Słowacji;
Wiktionary
Trenczyn (słow. Trenčín, węg. Trencsén, niem. Trentschin, łac. Laugaricio, gr. Λευκάριστος) – miasto powiatowe w zachodniej Słowacji nad rzeką Wag, stolica kraju trenczyńskiego. Znany ze średniowiecznego zamku, położonego na górze nad miastem. Pod koniec 2019 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą ponad 55 tys., Trenczyn zajmował ósme miejsce wśród najludniejszych słowackich miast.
Wikipedia
IPA: ˈtrɛ̃n͇t͡ʃɨ̃n, AS: trẽṇčỹn
Wiktionary
rzecz. trenczynianin m., trenczynianka ż.
przym. trenczyński
Wiktionary
mieszkaniec Trenczyna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Trenczyna; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Trenczyn mrz.
:: fż. trenczynianka ż.
przym. trenczyński
Wiktionary
mieszkanka Trenczyna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Trenczyna; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Trenczyn mrz.
:: fm. trenczynianin mos.
przym. trenczyński
Wiktionary
przymiotnik od: Trenczyn
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Trenczynem, dotyczący Trenczyna
Wiktionary
rzecz. Trenczyn mrz., trenczynianin mos., trenczynianka ż.
Wiktionary
ogólny kierunek rozwoju, zmian
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) istniejący w danym momencie kierunek rozwoju w jakiejś dziedzinie;
(1.2) stat. monotoniczny składnik w modelu zależności badanej cechy statystycznej od czasu;
(1.3) finans. systematyczny wzrost lub spadek wartości instrumentu finansowego w czasie
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Poznał najnowsze trendy we współczesnej homiletyce polskiej.
(1.3) Akcje KGHM znajdują się w trendzie spadkowym.
(1.3) Ropa tanieje, rubel w trendzie spadkowym, rosyjscy bogacze zyskują.
Wiktionary
IPA: trɛ̃nt, AS: trẽnt
Wiktionary
przym. trendowy, trendy
Wiktionary
(1.1) kierunek, tendencja, prąd, moda
(1.2) tendencja rozwojowa
Wiktionary
[czytaj: trendforkaster] specjalista przewidujący różne trendy na podstawie obserwacji i analizy
SJP.pl
potocznie: być modnym, często się pojawiać
SJP.pl
osoba promująca i kreująca jakieś trendy, modne wyroby (np. odzież, telefon, kosmetyk); trendsetter, promotor marki
SJP.pl
[czytaj: trendseter] osoba promująca i kreująca jakieś trendy, modne wyroby (np. odzież, telefon, kosmetyk); trendseter, promotor marki
SJP.pl
Trendsetter – drugi solowy album niemieckiego rapera Flera wydany w 2006 roku w wytwórni Aggro Berlin. Płytę promowały utwory Papa ist zurück oraz Çüs Junge.
Wikipedia
[czytaj: trendseterka] kobieta promująca i kreująca jakieś trendy, modne wyroby (np. odzież, telefon, kosmetyk); trendseterka, promotorka marki
SJP.pl
[czytaj: trendi] potocznie: prestiżowy, modny, na czasie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) modny, na czasie
forma rzeczownika.
(2.1) M., B., W. lm. od: trend
Wiktionary
(1.1) Lubię być trendy, idę dzisiaj po jakiś nowy ciuch.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃ndɨ, AS: trẽndy
Wiktionary
rzecz. trend m.
przym. trendowy
Wiktionary
(1.1) cool, dżezi, en vogue, nowomodny
Wiktionary
1. osoba przygotowująca zawodnika lub drużynę do zawodów, występów;
2. środowiskowo: osoba prowadząca szkolenie;
3. trener personalny - osobisty instruktor czuwający nad poprawnością wykonywania ćwiczeń; trener osobisty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba zajmująca się przygotowaniami zawodnika lub drużyny do zawodów; rzadziej także osoba przekazująca podopiecznym umiejętności z innych dziedzin;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) techn. urządzenie pozwalające na nabywanie i doskonalenie praktycznych umiejętności np. latania czy jazdy samochodem
Wiktionary
Trener – osoba zajmująca się przygotowaniem fizycznym i psychicznym swoich podopiecznych (najczęściej grupy) w wielu dziedzinach życia, m.in. sportu. Najczęściej wyspecjalizowany jest w jednej, konkretnej dyscyplinie (np. piłka nożna, koszykówka czy gimnastyka). Jego zadaniem jest umotywowywanie i wyszkolenie osób, z którymi pracuje.
Wikipedia
(1.1) Trener był niezadowolony z gry swojej drużyny.
(1.1) Obecnie jest trenerem w zakresie PR, rzecznictwa i prawa prasowego, a także – ponownie – dziennikarzem telewizyjnym oraz realizatorem filmów reklamowych i promocyjnych.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃nɛr, AS: trẽner
Wiktionary
rzecz. trening m., trenowanie n., wytrenowanie n., przetrenowanie n.
:: fż. trenerka ż.
czas. trenować ndk., wytrenować dk., przetrenować dk.
przym. trenerski, treningowy
przysł. treningowo
Wiktionary
(1.1) szkoleniowiec, coach, instruktor
(2.1) trenażer, symulator
Wiktionary
→ trener
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: trener
Wiktionary
(1.1) Trenerka nie była zadowolona z występu swojej zawodniczki.
Wiktionary
IPA: trɛ̃ˈnɛrka, AS: trẽnerka
Wiktionary
czas. trenować ndk.
rzecz. trenażer mrz., trener, trening, trenowanie
przym. trenerski, treningowy
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
czas. trenować ndk.
rzecz. trenażer mrz., trener, trening, trenowanie
przym. trenerski, treningowy
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
(1.1) zobtłum rodz|trener.
* francuski: (1.1) entraîneuse ż.
* hiszpański: (1.1) entrenadora ż.
* nowogrecki: (1.1) προπονήτρια ż.
* słoweński: (1.1) trenerka ż.
* włoski: (1.1) allenatrice ż.
źródła.
== trenerka (język słoweński.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) trenerka
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z trenerem, dotyczący trenera
Wiktionary
rzecz. trenażer mrz., trener mos., trenerka ż., trening m., trenowanie n., wytrenowanie n., przetrenowanie n.
czas. trenować ndk., wytrenować dk., przetrenować dk.
przym. treningowy
przysł. treningowo
Wiktionary
czasownik nieprzechodni
(1.1) stpol. żałośnie zawodzić, narzekać
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃ɲit͡ɕ, AS: trẽńić
Wiktionary
rzecz. tren m., daw. trena ż., daw. trenodja ż., stpol. trenienie n.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. odczasownikowy od|trenić.
Wiktionary
IPA: trɛ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ, AS: trẽńė̃ńe
Wiktionary
rzecz. tren m., daw. trena ż., daw. trenodja ż.
czas. trenić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tren
Wiktionary
rzecz. tren m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. proces poddawania organizmu rosnącym obciążeniom fizycznym w celu poprawienia cech motorycznych sportowca;
(1.2) ćwiczenia z zakresu jakichś kompetencji, umiejętności
Wiktionary
Trening — czynność, proces lub metoda uczenia się umiejętności potrzebnych do wykonania określonej pracy lub aktywności, doprowadzania osoby do uzgodnionego standardu biegłości poprzez praktykę (ćwiczenie); przygotowanie mające na celu poprawę sprawności fizycznej lub intelektualnej..
Wikipedia
(1.1) Optymalny moment na spożycie białka przypada bezpośrednio po treningu.
(1.2) Grupa in statu nascendi jest głównym bohaterem opisywanych w tej książce treningów interpersonalnych.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃ɲĩŋk, AS: trẽńĩŋk
Wiktionary
rzecz. treningówka ż., trener m., trenerka ż., trenowanie n., przetrenowanie n., trenażer mrz.
czas. trenować, potrenować, przetrenować się
przym. treningowy, trenerski
Wiktionary
1. potocznie: ubiór sportowy; dres;
2. walka treningowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. strój do treningu
(1.2) sport. walka treningowa
Wiktionary
rzecz. trening
przym. treningowy
Wiktionary
(1.1) strój treningowy/do treningu
Wiktionary
1. → trening;
2. mieszkanie treningowe - lokal mieszkalny zastępujący pobyt w domu pomocy społecznej lub przygotowujący do samodzielnego życia; mieszkanie chronione
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący treningu, stworzony do treningu
Wiktionary
(1.1) Spektakularne rezultaty crossfitu związane są m.in. z olbrzymim zróżnicowaniem treningowym, który bazuje na dużej liczbie powtórzeń oraz wykorzystywaniu ciężaru własnego ciała.
Wiktionary
rzecz. treningówka ż., trening m., trener m., trenerka ż., trenażer m., trenowanie n., wytrenowanie n., przetrenowanie n.
czas. trenować ndk., wytrenować dk., przetrenować dk.
przym. trenerski
przysł. treningowo
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. daw. tren
Wiktionary
IPA: trɛ̃ˈnɔdʲja, AS: trẽnodʹi ̯a
Wiktionary
rzecz. tren m., daw. trena ż., stpol. trenienie n.
czas. stpol. trenić
Wiktionary
(1.1) tren m., daw. trena ż.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liter. dotyczący trenu
Wiktionary
IPA: ˌtrɛ̃nɔlɔˈɟit͡ʃnɨ, AS: trẽnoloǵičny
Wiktionary
podnosić swoje umiejętności
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wytrenować)
(1.1) podnosić swoje umiejętności
(1.2) podnosić czyjeś umiejętności
(1.3) sport. ćwiczyć celem poprawienia swojej sprawności w danej dyscyplinie
(1.4) sport. kierować rozwojem sprawności fizycznej sportowca
Wiktionary
(1.3) Od przyszłego tygodnia będę trenował fechtunek.
Wiktionary
rzecz. trening m., trener m., trenerka ż., trenowanie n., trenażer mrz.
przym. treningowy, trenerski
Wiktionary
(1.1) ćwiczyć, dokształcać się, nabywać wprawy, praktykować, szkolić się, uczyć się, wprawiać się, zaprawiać się
(1.2) edukować, instruować, kształcić, nauczać, obznajamiać, podkształcać, poduczać, przeszkalać, przygotowywać, przysposabiać, przyuczać, sposobić, szkolić, uczyć, wdrażać, wyuczać, zapoznawać, zaznajamiać
(1.3) ćwiczyć, gimnastykować się, szlifować formę
(1.4) ćwiczyć, przygotowywać, sposobić, szkolić, tresować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trenować.
Wiktionary
IPA: ˌtrɛ̃nɔˈvãɲɛ, AS: trẽnovãńe
Wiktionary
czas. trenować
rzecz. trenażer mrz., trenerka ż., trener, trening
przym. treningowy, trenerski
Wiktionary
część kotwicy, miejsce rozgałęzienia trzonu w łapy
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
aminokwas z grupy niezbędnych, dostarczany z pożywieniem ze względu na brak jego syntezy przez organizm, występujący w większości białek
SJP.pl
Treonina, kwas α-amino-β-hydroksymasłowy, skr. Thr lub T – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów. Stereoizomer L jest jednym z podstawowych aminokwasów białkowych. Należy do aminokwasów niezbędnych (nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka i musi być dostarczany z pożywieniem). Produkty o dużej zawartości treoniny to twaróg, drób, ryby, mięso, soczewica, i ziarno sezamowe.
Wikipedia
cukier prosty o czterech atomach węgla
SJP.pl
Treoza – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów. Jest to cukier prosty z grupy aldoz o czterech atomach węgla (tetroza). Treoza jest więc aldotetrozą. Występuje w dwóch formach enancjomerycznych (D i L).
Wikipedia
1. rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; chodak; łapeć; kapeć; krypeć;
2. wulgarnie o kimś nam nieprzychylnym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) but mający drewnianą podeszwę
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. wojsk. żołnierz zawodowy
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trɛp, AS: trep
Wiktionary
rzecz. zdrobn. trepek
Wiktionary
rosyjski i ukraiński taniec ludowy o szybkim tempie, z charakterystycznymi przytupami i drobnymi kroczkami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) choreogr. lud. rosyjski i ukraiński taniec z przytupem
Wiktionary
Trepak – taniec ludowy popularny na Ukrainie i w Rosji. Ma bardzo szybkie tempo w metrum 2/4. Charakterystyczne dla trepaka są drobne kroczki i przytupy.
Jednym z najbardziej znanych trepaków jest trepak Piotra Czajkowskiego z baletu Dziadek do orzechów.
Wikipedia
narzędzie chirurgiczne do wiercenia otworów w kościach, np. czaszki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. narzędzie chirurgiczne kształtu cylindrycznego, którego koniec ma kształt okrężnej piły, służące do wywiercania okrągłego otworu w kości lub w innej tkance przez ucisk z jednoczesnym obracaniem;
Wiktionary
Trepan (gr. trypanon) – narzędzie chirurgiczne kształtu cylindrycznego, którego koniec ma kształt okrężnej piły, służący do wywiercania okrągłego otworu w kości lub w innej tkance, np. w gałce ocznej, przez ucisk z jednoczesnym obracaniem. Za pomocą trepana wykonuje się np. trepanobiopsję szpiku, trepanację czaszki, lub pobiera się okrągły wycinek rogówki do przeszczepienia rogówki.
Wikipedia
(1.1) Za pomocą trepanu wykonuje się trepanację czaszki.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛpãn, AS: trepãn
Wiktionary
rzecz. trepanacja ż., trepanator m.
czas. trepanować ndk.
przym. trepanacyjny
przysł. trepanacyjnie
Wiktionary
trepanacja czaszki - operacja chirurgiczna polegajaca na wypiłowaniu otworu w czaszce w celu dotarcia do wnętrza jamy czaszkowej
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący trepanacji
SJP.pl
osoba dokonująca trepanacji
SJP.pl
zwierzę z rodziny strzykw, żyjące w morzach tropikalnych
SJP.pl
Trepang – nazwa zwierząt morskich z rodzajów Apostichopus i Parastichopus (dawniej Stichopus) zaliczanych do strzykw. Występują w wodach strefy tropikalnej i subtropikalnej. Są poławiane na skalę przemysłową w celach konsumpcyjnych, wykorzystywane w tradycyjnej medycynie chińskiej. Do najbardziej znanych gatunków należą trepang japoński (Apostichopus japonicus) i trepang królewski (Parastichopus regalis). Dawniej nazwą trepang określano wszystkie gatunki z rodzaju Stichopus, później ich klasyfikacja uległa zmianie.
Wikipedia
rząd szkarłupni z gromady strzykw
SJP.pl
przedstawiciel rzędu szkarłupni z gromady strzykw
SJP.pl
w medycynie: wywiercać, wywiercić otwór w kości
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: trep;
2. lekki but, składający się zwykle z podeszwy i przyszwy, okrywającej palce stopy
SJP.pl
1. zdrobnienie od: trep;
2. lekki but, składający się zwykle z podeszwy i przyszwy, okrywającej palce stopy
SJP.pl
1. zdrobnienie od: trep;
2. lekki but, składający się zwykle z podeszwy i przyszwy, okrywającej palce stopy
SJP.pl
Trepki – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Brzozie.
Wikipedia
rodzaj okrągłego, marszczonego lub plisowanego kołnierza z cienkiej, białej tkaniny bądź koronki, usztywnionego krochmalem albo drucianym stelażem; kreza, kryza, krezka, fryza, fryzka, kruszka
SJP.pl
rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; chodaki, łapcie, kapcie, krypcie
SJP.pl
Trepy (od czes. trepka) – buty posiadające drewniane podeszwy i skórzane wierzchy, utrzymujące je na przedniej części stopy.
Dawniej były to tanie buty dla biedoty, której nie było stać na zakup obuwia ze skóry. Ich wyrobem na polskich wsiach trudnili się trepiarze, a niekiedy także bednarze i stolarze. Trepy były noszone głównie jesienią i zimą. Służyły jako obuwie robocze dla gospodarzy i jako obuwie na wszystkie okazje dla wiejskich wyrobników.
Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny gołębiowatych
SJP.pl
Treron – rodzaj ptaków z podrodziny treronów (Raphinae) w obrębie rodziny gołębiowatych (Columbidae).
Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny gołębiowatych
SJP.pl
Trerony, owocożery (Raphinae) – podrodzina ptaków z rodziny gołębiowatych (Columbidae).
Wikipedia
sztuczne lub prawdziwe włosy przypinane w celu uzupełnienia lub przyozdobienia fryzury; treska, dopinka
SJP.pl
Szwajcaria:
Osoby:
Zobacz też:
Wikipedia
1. to, o czym mówi, co przekazuje odbiorcy dzieło sztuki;
2. to, co stanowi istotę, sens czegoś; treści;
3. substancja wypełniająca przewód pokarmowy; zawartość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) to, co jest zawarte (wyrażane) przez jakiś środek przekazu – mowę, pismo lub jakąkolwiek inną formę sztuki
(1.2) istota, sens zawartości książki; tematy zawarte w książce lub jakimś dokumencie
(1.3) med. zawartość przewodu pokarmowego; głównie w połączeniu „treść pokarmowa/żołądkowa”
(1.4) stpol. trzcina
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Symbole te podnoszą rangę i znaczenie ceremonii, potęgują uczucia patriotyczne, wzbogacają treści wychowawcze i walory emocjonalne.
(1.1) W mieście pojawiły się plakaty o treściach rasistowskich.
(1.2) Nie znał treści lektury, bo jej nie przeczytał.
(1.3) Mam problem z zaleganiem treści pokarmowej z żołądku.
Wiktionary
IPA: trɛɕt͡ɕ, AS: treść
Wiktionary
rzecz. streszczenie n., streszczanie n.
czas. streszczać ndk., streścić dk.
przym. treściowy, treściwy
przysł. treściowo
Wiktionary
(1.1-2) istota, fabuła, przedmiot, zawartość, temat, wiadomość, przekaz, tematyka, problematyka, myśl przewodnia
Wiktionary
1. to, o czym mówi, co przekazuje odbiorcy dzieło sztuki;
2. to, co stanowi istotę, sens czegoś; treści;
3. substancja wypełniająca przewód pokarmowy; zawartość
SJP.pl
mający związek z treścią (tematem czegoś), np. zakres treściowy przedmiotu, konkursu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący treści
Wiktionary
IPA: trɛɕˈt͡ɕɔvɨ, AS: treśćovy
Wiktionary
rzecz. treść ż.
przym. treściwy
przysł. treściowo
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób treściwy, w sposób zwarty
Wiktionary
rzecz. treściwość ż.
przym. treściwy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: treściwie
SJP.pl
1. zwięzłość, lakoniczność;
2. pożywność, sytność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest treściwe
Wiktionary
przym. treściwy
przysł. treściwie
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: treściwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) pełen treści, bez zbędnych informacji
(1.2) wysławiający się zwięźle
(1.3) dostarczający niezbędnych składników odżywczych
Wiktionary
(1.3) Ziarno zbóż służy jako produkt konsumpcyjny dla człowieka i jako znakomita pasza treściwa w chowie zwierząt gospodarskich.
Wiktionary
IPA: trɛɕˈt͡ɕivɨ, AS: treśćivy
Wiktionary
rzecz. treść ż., treściwość ż.
czas. streścić dk., streszczać ndk.
przysł. treściwie
przym. treściowy
Wiktionary
(1.1) nierozwlekły, skondensowany, esencjonalny, konkretny
(1.2) zwięzły, zwarty, lakoniczny, lapidarny
(1.3) kaloryczny, odżywczy, pełnowartościowy, posilny, pożywny
Wiktionary
mężczyzna zajmujący się tresurą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. człowiek tresujący zwierzęta
Wiktionary
(1.1) Treser wyciągnął rękę z krwistym mięsem, a lew chap i nie ma ani mięsa, ani ręki.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛsɛr, AS: treser
Wiktionary
forma żeńska treserka
czas. tresować
rzecz. tresura ż., treserka ż., tresowanie n.
przym. treserski, tresurowy
Wiktionary
→ treser
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta tresująca zwierzęta
(1.2) pot. zajęcie tresera
Wiktionary
IPA: trɛˈsɛrka, AS: treserka
Wiktionary
rzecz. treser m., tresura ż., tresowanie n.
przym. treserski, tresurowy
czas. tresować ndk.
Wiktionary
(1.2) tresowanie, tresura
Wiktionary
sztuczne lub prawdziwe włosy przypinane w celu uzupełnienia lub przyozdobienia fryzury; tresa, dopinka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. rodzaj peruki w postaci warkocza, loków lub koka, przypinanych dla uzupełnienia lub przyozdobienia fryzury
Wiktionary
Treska (maced. Треска) – rzeka w zachodniej Macedonii Północnej, prawy dopływ Wardaru w zlewisku Morza Egejskiego. Długość – 138 km, powierzchnia zlewni – 1880 km², średni przepływ – 23,34 m³/s.
Treska płynie przez góry zachodniej Macedonii Północnej, z początku na południe, potem przełamuje się w kierunku zachodnim przez góry Poreče i płynie na północ. W dolnym biegu tworzy sztuczny zbiornik Matka i uchodzi do Wardaru tuż na północ od Skopje. Nad górną Treską leży Kiczewo.
Wikipedia
IPA: ˈtrɛska, AS: treska
Wiktionary
(1.1) tresa
Wiktionary
wieś w Polsce
SJP.pl
Tresna (staropol. Trześnia) – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Czernichów, położona w dolinie rzeki Soły, w Beskidzie Małym. Powierzchnia sołectwa wynosi 734 ha, a liczba ludności 762, co daje gęstość zaludnienia równą 103,8 os./km².
Siedziba Urzędu Gminy Czernichów, ośrodek wypoczynkowy i rekreacyjny.
Wikipedia
przymiotnik od: Tresna (wieś w województwie śląskim)
SJP.pl
dział techniki śledczej zajmujący się badaniem śladów pozostawionych na podłożu przez stopy, koła itp.; traseologia, trasologia
SJP.pl
trezor; 1. skrytka w gmachu banku, do której kasjerzy wkładają utarg dzienny; dawniej: skarbiec bankowy;
2. urządzenie do przechowywania substancji promieniotwórczych
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wytresować)
(1.1) uczyć zwierzęta samodzielnego wykonywania konkretnych czynności
(1.2) pot. uczyć kogoś metodą rygoru, nakazów, zakazów, kar
Wiktionary
rzecz. treser mos., treserka ż., tresowanie n., tresura ż., wytresowanie n.
czas. wytresować dk.
Wiktionary
(1.1) układać
(1.2) musztrować
Wiktionary
Trestno (niem. Treschen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Siechnice, nad rzeką Odrą.
Wikipedia
1. uczenie zwierząt wykonywania poleceń;
2. uczenie kogoś przy użyciu surowych kar, stosowania zakazów i nakazów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uczenie zwierząt wykonywania poleceń
(1.2) przen. uczenie kogoś przy użyciu surowych kar, stosowania zakazów i nakazów
Wiktionary
Tresura, tresowanie (niem. Dressur z fr. dresser) – zespół działań mających na celu przyzwyczajenie, wdrożenie (nauczenie) zwierząt do wykonywania określonych czynności przez wielokrotne ich powtarzanie w jednakowych okolicznościach, wyrabianie lub wytwarzanie przez człowieka odruchów warunkowych u zwierząt, czasem prostych nawyków poprzez stosowanie systemu nagród i kar.
Wikipedia
IPA: trɛˈsura, AS: tresura
Wiktionary
rzecz. treser m., treserka ż.
czas. tresować, wytresować
przym. treserski, tresurowy
Wiktionary
przymiotnik od: tresura
SJP.pl
zabudowa centralnej części rynku; blok śródrynkowy
SJP.pl
trętwian czterorożny - jednoroczna roślina warzywna z rodziny pryszczyrnicowatych; czteroróg rozłożysty, szpinak nowozelandzki
SJP.pl
Tetragonia, trętwian (Tetragonia L.) – rodzaj roślin z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Obejmuje 51–57 gatunków. Najwięcej z nich występuje w południowej Afryce (ok. 40), gdzie rosną głównie na suchych siedliskach. Poza tym zasięg rodzaju obejmuje inne kontynenty i wyspy półkuli południowej oraz wschodnią Azję w strefie tropikalnej i umiarkowanej ciepłej. Liczne gatunki związane są z terenami piaszczystymi na brzegach mórz, ale są też i takie, które rosną na terenach skalistych. Niektóre gatunki, np. T. decumbens w południowej Afryce, odgrywają znaczącą rolę w tworzeniu wydm i stabilizacji wybrzeża wydmowego.
Wikipedia
o cechach trętwianowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach trętwianowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
dawniej: brak czucia; drętwota
SJP.pl
kwas retinowy, środek złuszczający skórę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, metabolit retinolu (witaminy A), wykazujący działanie złuszczające, hamuje rogowacenie naskórka i przemianę tkanki prawidłowej w tkankę zmienioną chorobowo;
Wiktionary
Tretynoina, kwas retinowy – organiczny związek chemiczny, metabolit retinolu (witaminy A). Wykazuje działanie złuszczające, hamuje rogowacenie naskórka oraz przemianę tkanki prawidłowej w tkankę zmienioną chorobowo. Zmniejsza wytwarzanie prostaglandyn E2, kolagenazy oraz łoju wskutek zahamowania wzrostu i czynności gruczołów łojowych. Pobudza prawidłową czynność mitotyczną skóry, zwiększa proliferację i rozluźnienie naskórka w obrębie czopów łojowych, doprowadzając w ten sposób do ich opróżnienia. Końcowym efektem jest powstanie nowego naskórka w miejscu zmian chorobowych.
Wikipedia
(1.1) Pojawiają się obiecujące badania nad kwasem retinowym (tretynoiną), wskazujące, że może on obniżać ryzyko zachorowania na raka piersi.
Wiktionary
(1.1) kwas retinowy
Wiktionary
dawniej: podskarbi zakonu krzyżackiego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: trewizo]
1. miasto i gmina we Włoszech;
2. miasto i gmina w Brazylii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska;
(1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w regionie Wenecja Euganejska;
Wiktionary
Treviso ([treˈvizo], pol. uproszczona: trewizo) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Treviso na Nizinie Weneckiej. Treviso stanowi ośrodek administracyjny tejże prowincji.
Wikipedia
(1.1) Obserwacja meczetów w Mediolanie, Turynie i Treviso wykazała, że wierni przynajmniej raz w tygodniu odwiedzający meczet stanowią 3 procent.
Wiktionary
przym. trewizański
Wiktionary
gatunek australijskiej ryby morskiej z rodziny pompilowatych
SJP.pl
miasto w Niemczech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, port nad Mozelą;
Wiktionary
Trewir (niem. Trier; fr. Trèves; luks. Tréier; łac. Augusta Treverorum) – miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, siedziba gminy związkowej Trier-Land, port nad Mozelą. Miasto uniwersyteckie.
Wikipedia
(1.1) Cesarz spotkał się z opatem Fibicjuszem w Trewirze.
Wiktionary
rzecz. trewirczyk mos., trewirka ż.
przym. trewirski
Wiktionary
mieszkaniec Trewiru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Trewiru
Wiktionary
rzecz. Trewir mrz.
:: fż. trewirka ż.
przym. trewirski
Wiktionary
mieszkanka Trewiru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Trewiru
Wiktionary
rzecz. Trewir mrz.
:: fm. trewirczyk mos.
przym. trewirski
Wiktionary
przymiotnik od: Trewir (miasto w Niemczech)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Trewirem, dotyczący Trewiru
Wiktionary
rzecz. Trewir mrz., trewirczyk mos., trewirka ż.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Treviso, dotyczący Treviso
Wiktionary
(1.1) Posagiem dla królewny miała być Marchia Trewizańska, o którą Austria biła się z Wenecją.
(1.1) V. Scoti włączył również do swego zbioru cztery protokoły notariuszy miejskich, sporządzone prawdopodobnie do użytku prywatnego. (…) Protokoły te stanowią cenne źródło do badania rozwoju notariatu trewizańskiego w XIII w.
(1.1) Uniwersytet Artystów dzielił się tylko na 7 nacji, mianowicie: toskańską, ultramontańską, ultramaryńską, lombardzką, trewizańską, romańską, i ankońską.
Wiktionary
rzecz. Treviso n.
Wiktionary
uzda umożliwiająca jeźdźcowi kierowanie koniem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. uzda
Wiktionary
IPA: ˈtrɛ̃w̃zla, AS: trẽũ̯zla
Wiktionary
rzecz. tręzlowe
Wiktionary
1. skrytka w gmachu banku, do której kasjerzy wkładają utarg dzienny; dawniej: skarbiec bankowy;
2. urządzenie do przechowywania substancji promieniotwórczych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zabezpieczona skrytka w gmachu banku, do której kasjerzy codziennie po zakończeniu pracy wkładają otrzymane od klientów pieniądze
(1.2) skarbiec, zwłaszcza bankowy
(1.3) stacjonarne urządzenie do przechowywania substancji promieniotwórczych
Wiktionary
Trezor (wrzutnia) – zabezpieczona skrytka w banku umożliwiająca całodobowe deponowanie pieniędzy.
Pieniądze do trezora wrzucane są najczęściej w specjalnych kopertach, po czym trafiają do odpowiednio zabezpieczonego miejsca, zazwyczaj jakiegoś rodzaju szafy pancernej, do której dostęp mają wyłącznie uprawnieni pracownicy. Następnego dnia pieniądze są przeliczane. Ze względów bezpieczeństwa banki przeprowadzają odpowiednią weryfikację klientów zanim przyznają im dostęp do trezora. Trezor może mieć formę prostej wrzutni mechanicznej, ale może być także wyposażony w rozwiązania elektroniczne: klawiaturę, wyświetlacz, drukarkę fiskalną, głośnik, a także czujniki i kamery.
Wikipedia
(1.2) Dżentelmen czekał cierpliwie przy wejściu do trezoru, aż pracownica banku powoli wyciągnie z jednej ze skrzynek pudełko i postawi ostrożnie na stole. Otworzył je dopiero, gdy był już zupełnie sam.
Wiktionary
IPA: ˈtrɛzɔr, AS: trezor
Wiktionary
chlorowa pochodna etenu, związek organiczny używany jako rozpuszczalnik; trichloroeten, trichloroetylen
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. handlowa nazwa trichloroetenu
Wiktionary
Tri może oznaczać:
Zobacz też: Trii
Wikipedia
(1.1) Tri jest dobrym rozpuszczalnikiem tłuszczu.
Wiktionary
IPA: trʲi, AS: trʹi
Wiktionary
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) tri, trichloroethylene, TCE, trichlor, Trike, Tricky
* niemiecki: (1.1) Tri, Trichlorethen, Trichlorethylen, Trichlor
* szwedzki: (1.1) tri, trikloretylen, trikloreten
* włoski: (1.1) trielina, tricloroetilene
źródła.
== tri (język albański.) ==
wymowa.
znaczenia.
liczebnik główny
(1.1) trzy
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
Wiktionary
(1.1) trichloroeten, trichloroetylen, 1,1,2-trichloroeten, trójchloroetylen, CHCl=CCl2, C2HCl3
Wiktionary
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających trzykrotne wystąpienie czegoś lub całość składającą się z trzech części
Wiktionary
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) trój-, try-
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
źródła.
== tri- (język angielski.) ==
wymowa.
IPA|tɹaɪ.
audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-tri-.wav.
znaczenia.
przedrostek
(1.1) trój-
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: trʲi, AS: trʹi
Wiktionary
(1.1) trój-, try-
Wiktionary
1. współczesny styl tańca łączącego różne motywy etniczne, głównie orientalne;
2. rodzaj wzoru graficznego, abstrakcyjnego lub stylizowanego na orientalny, zwykle w postaci tatuażu
SJP.pl
1. grupa trzech elementów;
2. trzy główne akordy w każdej tonacji;
3. trójca bóstw;
4. dalekowschodnia mafia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zbiór trzech elementów pozostających w relacji między sobą
(1.2) muz. grupa trzech akordów opartych na pierwszym, czwartym i piątym stopniu gamy;
Wiktionary
Triada (chin. trad.: 三合會, chin. upr.: 三合会, pinyin: Sānhéhuì) – chińskie organizacje podziemne, które powstały w XVII wieku w celu obalenia mandżurskiej dynastii Qing. W XIX wieku rozpoczęły działalność przestępczą (początkowo głównie przemyt opium). Obecnie są synonimem chińskich organizacji przestępczych – tak jak mafia we Włoszech czy yakuza w Japonii.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. triadowy, triadyczny, troisty
rzecz. troistość ż., trójca ż.
czas. troić
przysł. troiście
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.2) Nie należy mylić z trójdźwiękiem, który w innych językach europejskich brzmi podobnie do polskiej triady, np. ang. triad, wł. triade, franc. triade itp.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) tríada ż., tríade ż.
* nowogrecki: (1.1) τριάδα ż.
źródła.
== triada (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) triada
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˈtrʲjada, AS: trʹi ̯ada
Wiktionary
przym. triadowy, triadyczny, troisty
rzecz. troistość ż., trójca ż.
czas. troić
przysł. troiście
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. triadowy, triadyczny, troisty
rzecz. troistość ż., trójca ż.
czas. troić
przysł. troiście
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
(1.2) Nie należy mylić z trójdźwiękiem, który w innych językach europejskich brzmi podobnie do polskiej triady, np. ang. triad, wł. triade, franc. triade itp.
tłumaczenia.
* hiszpański: (1.1) tríada ż., tríade ż.
* nowogrecki: (1.1) τριάδα ż.
źródła.
== triada (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) triada
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
→ triada; triadowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący triady
(1.2) składający się z trzech elementów
Wiktionary
(1.2) Triadyczna teoria znaku (Ch. Peirce) narodziła się z inspiracji filozoficznych w obrębie pragmatyzmu. Znak jest relacją, która łączy trzy elementy: przedmiot, reprezentamen i interpretant.
(1.2) Wśród przedstawień są posągi Buddy, bodhisattw oraz duże triadyczne stele, gdzie postaci Buddy, stojącemu na tle mandorli, po obu stronach towarzyszą bodhisattwy.
Wiktionary
rzecz. triada ż.
Wiktionary
[czytaj: triaż] środowiskowo: segregacja pacjentów przez personel medyczny w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania, umożliwiająca niesienie pomocy w pierwszej kolejności najbardziej poszkodowanym; triaż
SJP.pl
Triaż, segregacja, sortowanie triage (fr. triage „segregowanie, sortowanie“) – procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania.
Wikipedia
element półprzewodnikowy o działaniu zaworowym, rodzaj tyrystora
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. element elektroniczny trójwyprowadzeniowy (dwie anody i bramka), przewodzący lub zatrzymujący prąd elektryczny w obu kierunkach, zależnie od napięcia na bramce;
Wiktionary
Triak (symistor) – przyrząd półprzewodnikowy należący do rodziny tyrystorów. Ma pięciowarstwową strukturę n-p-n-p-n, pod względem funkcjonalnym jest odpowiednikiem dwóch tyrystorów połączonych antyrównolegle (przeciwsobnie i równolegle).
Triak ma trzy końcówki, 2 anody A1 i A2 (oznaczane też MT1 i MT2) oraz bramkę G. Triaki stosowane są w obwodach prądu przemiennego przewodzą prąd w obu kierunkach, triak włączany jest prądem bramki, wyłącza się gdy natężenie prądu jest równe zero. Używane są jako łączniki dwukierunkowe, przekaźniki oraz regulatory mocy. Triaki bardzo często są sterowane przez diaki.
Wikipedia
IPA: trʲjak, AS: trʹi ̯ak
Wiktionary
przym. triakowy
Wiktionary
(1.1) symistor
Wiktionary
→ triak
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z triakiem, dotyczący triaka
Wiktionary
rzecz. triak m.
Wiktionary
[czytaj: trjal lub trajal]
1. jedna z konkurencji rowerowych lub motocyklowych, polegająca na bezbłędnym pokonaniu skomplikowanego toru w trudnym terenie z przeszkodami;
2. próbna wersja aplikacji udostępniana w celach reklamowych, działająca przez określony czas
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. mot. obserwowany rajd terenowy, np. rowerowy, motocyklowy, samochodowy
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) rajd obserwowany
Wiktionary
Wikipedia
sportowiec uprawiający trial
SJP.pl
Wikipedia
instrument perkusyjny
SJP.pl
1. w geodezji i astronomii: metoda wyznaczania w terenie współrzędnych punktów, wykorzystująca taką własność trójkąta, że znajomość jednego boku i dwóch kątów wystarczy do pomiaru całej figury;
2. w matematyce: podział figury geometrycznej na trójkąty lub czworościany w taki sposób, by wspólną częścią każdych dwóch trójkątów był co najwyżej bok, wierzchołek bądź zbiór pusty;
3. w socjologii: metoda stosowana w badaniach społecznych, mająca na celu zapewnić wyższą jakość prowadzonych badań i ograniczenie błędu, polegająca na zebraniu danych za pomocą dwóch lub większej liczby metod, a następnie porównaniu i połączeniu wyników;
4. w grafice komputerowej: technika polegająca na rozbiciu złożonych obiektów (każdej figury geometrycznej prócz koła) na trójkąty
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący triangulacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. zob. trójkąt.
(1.2) kośc. przyrząd liturgiczny pełniący funkcję piętnastoramiennego świecznika, używany podczas Triduum Paschalnego w rycie rzymskim;
(1.3) kośc. przyrząd liturgiczny w formie trzech świec umieszczanych na długiej tyczce, który był używany podczas Wigilii Paschalnej w rycie rzymskim do zapalania paschału;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) triangel, triangiel
Wiktionary
w wojsku rzymskim: ciężkozbrojna piechota w trzecim rzędzie szyku bitewnego
SJP.pl
Triarii (łac. dosł. „trzeciorzędowi”, lp triarius) – w rzymskim legionie republikańskim legioniści walczący w trzeciej linii manipułów.
Najstarsi (od ok. 30 do 46 lat) i najbardziej doświadczeni weterani stanowili linię rezerw, którą wprowadzano do walki na ogół w krytycznych momentach (stąd powiedzenie res ad triarios venit – „sprawa doszła do triariów”, „sprawa doszła do trzeciego szeregu”, będące synonimem trudnej sytuacji). Ich główne uzbrojenie różniło się od hastati i principes wyposażeniem w długą na ok. 3 m włócznię (hasta) zamiast dwóch oszczepów (pila), co zbliżało ich metody walki do greckich hoplitów. Oprócz niej wyposażeni byli w gladius (krótki miecz obosieczny) oraz tarczę, elementy charakterystyczne dla wszystkich typów legionistów. Na ich uzbrojenie ochronne składała się głównie kolczuga (lorica hamata), hełm typu Montefortino lub apulo-koryncki, i (z czasem coraz rzadziej używane) nagolenniki. W składzie legionu republikańskiego triarii zanikli pod koniec II wieku p.n.e., gdy uzbrojenie legionistów zostało ujednolicone.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. doświadczony żołnierz służący w rzymskim legionie republikańskim, walczący w trzeciej i ostatniej linii manipułów;
Wiktionary
pierwszy okres ery mezozoicznej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. jeden z okresów geologicznych;
Wiktionary
Trias – najstarszy okres ery mezozoicznej. Trwał od 251,9 do 201,3 milionów lat temu. Dzieli się na późny, środkowy i wczesny.
Po wielkim wymieraniu permskim, we wczesnym triasie nastąpiła szybka radiacja ewolucyjna fauny i flory. Okres ten zakończyło mniejsze wymieranie triasowe, wciąż jednak zaliczane do pięciu największych masowych wymierań w fanerozoiku.
Wikipedia
(1.1) Trias jest najstarszym okresem mezozoiku.
Wiktionary
IPA: trʲjas, AS: trʹi ̯as
Wiktionary
przym. triasowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący triasu, występujący, powstały w triasie
Wiktionary
IPA: trʲjaˈsɔvɨ, AS: trʹi ̯asovy
Wiktionary
rzecz. trias m.
Wiktionary
[czytaj: triatlon] dyscyplina sportowa łącząca pływanie, kolarstwo i bieganie; triatlon
SJP.pl
Triathlon (ang. triathlon), triatlon (gr. trójbój) – wszechstronna dyscyplina sportowa będąca kombinacją pływania, kolarstwa i biegania. Zawodnik kolejno płynie, jedzie na rowerze i biegnie, a czas końcowy obejmuje również zmianę stroju i sprzętu sportowego.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z triathlonem, dotyczący triathlonu
Wiktionary
rzecz. triathlon m.
Wiktionary
dyscyplina sportowa łącząca pływanie, kolarstwo i bieganie; triathlon
SJP.pl
Triathlon (ang. triathlon), triatlon (gr. trójbój) – wszechstronna dyscyplina sportowa będąca kombinacją pływania, kolarstwa i biegania. Zawodnik kolejno płynie, jedzie na rowerze i biegnie, a czas końcowy obejmuje również zmianę stroju i sprzętu sportowego.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z triatlonem, dotyczący triatlonu
Wiktionary
rzecz. triatlon mrz.
Wiktionary
środowiskowo: segregacja pacjentów przez personel medyczny w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania, umożliwiająca niesienie pomocy w pierwszej kolejności najbardziej poszkodowanym; triage
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. procedura oceny zdrowia i selekcji ofiar masowego wypadku;
Wiktionary
Triaż, segregacja, sortowanie triage (fr. triage „segregowanie, sortowanie“) – procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania.
Wikipedia
związek chemiczny, którego cząsteczka zawiera trzy jony azotanowe, np. triazotan glicerolu; trójazotan
SJP.pl
środowiskowo: segregować pacjentów w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania, umożliwiając niesienie pomocy w pierwszej kolejności najbardziej poszkodowanym
SJP.pl
środowiskowo: pracownik medyczny dzielący pacjentów w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania, umożliwiający niesienie pomocy w pierwszej kolejności najbardziej poszkodowanym
SJP.pl
środowiskowo: pracownica medyczna dzielący pacjentów w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania, umożliwiająca niesienie pomocy w pierwszej kolejności najbardziej poszkodowanym
SJP.pl
aktywność seksualna pomiędzy dwiema kobietami, polegająca na ocieraniu się sromami; trybadyzm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. zob. trybadyzm.
Wiktionary
[czytaj: trajbal lub tribal]
1. styl tańca współczesnego wzorowany na flamenco, tańcu brzucha oraz tańcach północnoafrykańskich i indyjskich;
2. wzór tatuażu nawiązujący do sztuki plemiennej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) styl tańca współczesnego wzorowanego na etnicznych tańcach północnoafrykańskich i indyjskich, tańcu brzucha oraz flamenco;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) abstrakcyjny lub symboliczny wzór tatuażu stylizowany na etniczny
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Moja dziewczyna pięknie tańczy tribal na niedzielnych pokazach.
(2.1) Mój chłopak zrobił sobie efektownego tribala na przedramieniu.
Wiktionary
IPA: ˈtrʲibal, AS: trʹibal
Wiktionary
rzecz. trybalizm m.
przym. trybalistyczny
przysł. trybalistycznie
Wiktionary
rzeczownik
(1.1) jeden z rodzajów bloków betonowych służących do budowy falochronów narzutowych i w ochronie brzegu morskiego
Wiktionary
IPA: ˈtrʲibar, AS: trʹibar
Wiktionary
specjalista badający zjawiska tarcia i zużywania się powierzchni ruchomych elementów maszyn, np. łożysk, hamulców; trybolog
SJP.pl
nauka zajmująca się zjawiskami zachodzącymi między powierzchniami trącymi elementów maszyn i urządzeń; trybologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mech. nauka badająca tarcie między ciałami stałymi;
Wiktionary
Tribologia, trybologia – nauka o procesach zachodzących w ruchomym styku ciał stałych. Zajmuje się opisem zjawisk tarcia, zużywania oraz smarowania. Tribologia jest ważna przy konstruowaniu i eksploatacji ruchowych węzłów maszyn (np.: łożyska, sprzęgła, hamulce itp.). Stosowanie tej wiedzy pozwala osiągnąć polepszenie sprawności, niezawodności i trwałości różnych urządzeń.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. trybologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|τρίβω. (tríbō) → trzeć + etymn|-logia.
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) tribologia
* bułgarski: (1.1) трибология ż.
* francuski: (1.1) tribologie ż.
* hiszpański: (1.1) tribología ż.
* niemiecki: (1.1) Tribologie ż.
* rosyjski: (1.1) трибология ż.
* włoski: (1.1) tribologia ż.
źródła.
== tribologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) mech. tribologia
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: ˌtrʲibɔˈlɔɟja, AS: trʹiboloǵi ̯a
Wiktionary
przym. trybologiczny
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
przym. trybologiczny
frazeologia.
etymologia.
etym|gr|τρίβω. (tríbō) → trzeć + etymn|-logia.
uwagi.
tłumaczenia.
* baskijski: (1.1) tribologia
* bułgarski: (1.1) трибология ż.
* francuski: (1.1) tribologie ż.
* hiszpański: (1.1) tribología ż.
* niemiecki: (1.1) Tribologie ż.
* rosyjski: (1.1) трибология ż.
* włoski: (1.1) tribologia ż.
źródła.
== tribologia (język baskijski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) mech. tribologia
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
w starożytności: urzędzie do młocki
SJP.pl
jednostka podziału starożytnego państwa rzymskiego
SJP.pl
Tribus – jednostka administracyjno-terytorialna, odgrywająca bardzo ważną rolę w antycznym, republikańskim Rzymie. Według tribus wymierzano podatki (tributum), określano cenzus i dokonywano zaciągu do wojska.
Pierwotnie istniały trzy tribus o rodowodzie plemiennym: Ramnes, Tities i Luceres (identyfikowane tradycyjnie – to znaczy na podstawie tekstu Liwiusza – jako odpowiednio Latynowie, Sabinowie i Etruskowie, ale identyfikacja ta nastręcza trudności i przyjmowana jest w zasadzie tylko z braku czegokolwiek lepszego).
Wikipedia
mięsień trójgłowy ramienia
SJP.pl
Mięsień trójgłowy ramienia (łac. musculus triceps brachii) – w anatomii człowieka jedyny mięsień tylnej grupy mięśni ramienia, zajmujący całą jego powierzchnię tylną. Rozpięty jest między łopatką i kością ramienną a kością łokciową. Składa się z trzech głów – głowy przyśrodkowej (caput mediale), która przylega do kości ramiennej tworząc warstwę głęboką oraz głowy długiej (caput longum) i bocznej (caput laterale) leżącej na przyśrodkowej. Przyczep bliższy głowy długiej leży na guzku podpanewkowym łopatki. Przyczep bliższy głowy przyśrodkowej znajduje się na tylnej powierzchni kości ramiennej poniżej bruzdy nerwu promieniowego sięgając i częściowo wchodząc w torebkę stawu łokciowego, tworząc płaskie ścięgno. Przyczep bliższy głowy bocznej znajduje się na tylnej powierzchni kości ramiennej powyżej bruzdy nerwu promieniowego oraz na przegrodzie międzymięśniowej bocznej. Wszystkie trzy głowy kończą się wspólnym ścięgnem na tylnej powierzchni wyrostka łokciowego kości łokciowej.
Wikipedia
rodzaj roślinożernego dinozaura z epoki kredy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Triceratops|ref=tak., rodzaj roślinożernego dinozaura żyjącego w epoce późnej kredy na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju triceratops (1.1)
Wiktionary
Triceratops – rodzaj roślinożernego dinozaura rogatego z rodziny ceratopsów, żyjącego w mastrychcie (późnej kredziekreda), od 68 do 65,5 milionów lat temu, na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej. Należy do ostatnich nieptasich dinozaurów, które pojawiły się przed wymieraniem kredowym. Nazwa rodzajowa pochodzi z greki i oznacza twarz o trzech rogach.
Wikipedia
(1.2) Triceratops cechował się potężną budową ciała.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
(1.1) takson
(1.2) zwierzę
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etym|łac|Triceratops. < etymn|starogrecki|τρί|κέρας|ὤψ. → trzy + róg + twarz
uwagi.
tłumaczenia.
* asturyjski: (1.1) triceratops m.; (1.2) triceratops m.
* bułgarski: (1.1) трицератопс m.; (1.2) трицератопс m.
* czeski: (1.1) triceratops m.; (1.2) triceratops m.
* czirokeski: (1.1) ᏦᏧᎵᎦᏔ; (1.2) ᏦᏧᎵᎦᏔ
* esperanto: (1.1) triceratopo; (1.2) triceratopo
* francuski: (1.1) tricératops m.; (1.2) tricératops m.
* hawajski: (1.1) terikeratopa; (1.2) terikeratopa
* hiszpański: (1.1) tricerátops m.; (1.2) tricerátops m.
* islandzki: (1.1) nashyrningseðla; (1.2) nashyrningseðla
* japoński: (1.2) トリケラトプス (torikeratopusu)
* niemiecki: (1.2) Triceratops m.; (1.2) Triceratops m.
* nowogrecki: (1.1) τρικεράτωψ m.,; (1.2) τρικεράτωψ m.
* rosyjski: (1.1) трицератопс m.; (1.2) трицератопс m.
* słowacki: (1.1) triceratops m.; (1.2) triceratops m.
* włoski: (1.1) triceratopo m.; (1.2) triceratopo m.
źródła.
== triceratops (język asturyjski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zool. paleont. triceratops
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
związek chemiczny, którego cząsteczka zawiera trzy atomy chloru, np. trichlorek azotu; trójchlorek
SJP.pl
chlorowa pochodna etenu, związek organiczny używany jako rozpuszczalnik; tri, trichloroetylen
SJP.pl
Trichloroeten, trichloroetylen – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna etenu (etylenu).
Wikipedia
chlorowa pochodna etenu, związek organiczny używany jako rozpuszczalnik; trichloroeten, tri
SJP.pl
Trichloroeten, trichloroetylen – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna etenu (etylenu).
Wikipedia
organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu, chlorowa pochodna metanu, stosowany najczęściej jako rozpuszczalnik organiczny; substancja drażniąca, działająca szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu; w przypadku długotrwałego narażenia lub wysokiego stężenia stwarzająca poważne zagrożenia dla zdrowia; chloroform
SJP.pl
Chloroform (łac. chloroformium) – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, chlorowa pochodna metanu.
Wikipedia
podłużny włosek czuciowy u pajęczaków, wijów i niektórych owadów, służący do rejestrowania ruchów powietrza
SJP.pl
Trichobotria (trichobothria) – unerwione włosy obecne u stawonogów, m.in. pająków, mechanoreceptory znajdujące się na odnóżach, na których zwykle sterczą prostopadle; są poruszane przez powietrze bądź fale dźwiękowe, przekazują one bodźce kierunkowe do centralnego układu nerwowego.
Łączna liczba trichobotriów u pająków może wahać się od kilkudziesięciu (np. u Larinioides cornutus) do około 950 (u Cupiennius salei).
Wikipedia
kompulsywny nawyk zjadania włosów
SJP.pl
Trichofagia – kompulsywny nawyk zjadania włosów. Zazwyczaj przeżuwane są wciąż jeszcze rosnące długie włosy, nie wyrwane, po czym są odgryzane i połykane. Włosy, zjadane w nadmiarze, gromadzą się w przewodzie pokarmowym, z czasem mogąc wywoływać objawy niestrawności i bóle. By pozbyć się skołtunionych, zbitych w kulę włosów (bezoar), podaje się środki przeczyszczające, ale czasami wymagana jest interwencja chirurgiczna.
Trichofagia towarzyszy czasem trichotillomanii.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o chruścikach;
Wiktionary
Trichopterologia – dział entomologii, zajmujący się badaniem owadów z rzędu Trichoptera (chruściki). Obecnie na świecie jest ok. 300-400 aktywnych trichopterologów. Co trzy lata organizowane są międzynarodowe zjazdy w różnych częściach świata. Szósty zjazd zorganizowany został w Polsce w roku 1989. W roku 2006 odbył się 12. zjazd w Meksyku (18-22 czerwca 2006). Trichopterolodzy wyniki swoich badań publikują w materiałach pokonferencyjnych (Proceedings of the International Symposium on Trichoptera), specjalistycznych trichopterologicznych czasopismach: Braueria, Trichopteron, Nectopsyche oraz pismach entomologicznych, hydrobiologicznych, biologicznych.
Wikipedia
IPA: ˌtrʲixɔptɛrɔˈlɔɟja, AS: trʹiχopteroloǵi ̯a
Wiktionary
rzecz. trichopterolog m.
przym. trichopterologiczny
Wiktionary
zaburzenie psychiczne objawiające się wyrywaniem sobie włosów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie polegające na niemożności powstrzymania się od wyrywania włosów;
Wiktionary
Trichotillomania, niepohamowane wyrywanie włosów – zaburzenie psychiczne objawiające się patologicznym, niekiedy niekontrolowanym, wyrywaniem sobie włosów przez chorego.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
(1.1) cierpieć na trichotillomanię
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trichotillomania, trichotillosis, hair pulling disorder
* arabski: (1.1) هوس نتف الشعر m.
* duński: (1.1) trikotillomani
* estoński: (1.1) juuste kitkumine
* fiński: (1.1) trikotillomania
* francuski: (1.1) trichotillomanie ż., trichomanie ż.
* hebrajski: (1.1) טריכוטילומניה
* hiszpański: (1.1) tricotilomanía ż.
* kataloński: (1.1) tricotil·lomania ż.
* macedoński: (1.1) трихотиломанија ż.
* niderlandzki: (1.1) trichotillomanie
* niemiecki: (1.1) Trichotillomanie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) trikotillomani
* portugalski: (1.1) tricotilomania ż.
* rosyjski: (1.1) трихотилломания ż.
* szwedzki: (1.1) trikotillomani w.
* turecki: (1.1) trikotillomani
* włoski: (1.1) tricotillomania ż.
źródła.
== trichotillomania (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psych. trichotillomania
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trichotillomania, trichotillosis, hair pulling disorder
* arabski: (1.1) هوس نتف الشعر m.
* duński: (1.1) trikotillomani
* estoński: (1.1) juuste kitkumine
* fiński: (1.1) trikotillomania
* francuski: (1.1) trichotillomanie ż., trichomanie ż.
* hebrajski: (1.1) טריכוטילומניה
* hiszpański: (1.1) tricotilomanía ż.
* kataloński: (1.1) tricotil·lomania ż.
* macedoński: (1.1) трихотиломанија ż.
* niderlandzki: (1.1) trichotillomanie
* niemiecki: (1.1) Trichotillomanie ż.
* norweski (bokmål): (1.1) trikotillomani
* portugalski: (1.1) tricotilomania ż.
* rosyjski: (1.1) трихотилломания ż.
* szwedzki: (1.1) trikotillomani w.
* turecki: (1.1) trikotillomani
* włoski: (1.1) tricotillomania ż.
źródła.
== trichotillomania (język angielski.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) psych. trichotillomania
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
(1.1) trichotillosis, hair pulling disorder
Wiktionary
zjawisko pleochroizmu zachodzące w kryształach dwuosiowych, w którym występują trzy barwy pleochroiczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lejek
Wiktionary
[czytaj: trik] trik;
1. sztuczka, zabieg iluzjonistyczny stosowany często w filmie itp.;
2. podstęp, wybieg, fortel
SJP.pl
Wikipedia
wynikający z tricku, polegający na tricku (np. efekt trickowy, zdjęcia trickowe); trikowy
SJP.pl
[czytaj: trikster] w religioznawstwie: bóg lub półbóg przeciwstawiający się ustalonym normom poprzez żarty, oszukiwanie, kradnięcie itp.
SJP.pl
Trickster (pol. szachraj, przechera) – w religioznawstwie nazwa archetypu boga-żartownisia, przechery, czasem również półboga lub śmiertelnika, który przeciwstawia się ustalonym normom, działa wbrew ustalonemu porządkowi. Słowem tym określa się również przez analogię typ postaci literackiej lub nawet, w świecie realnym, typ osoby, która pełni podobną rolę w danym środowisku.
Wikipedia
[czytaj: triklinium] część dawnego ogrodu rzymskiego; triklinium
SJP.pl
Triclinium (triklinium) – jedno z ważniejszych pomieszczeń w rzymskim domu lub willi. Przeznaczone było na salę biesiadną, w której sofy (gr. kline, łac. lectus) ustawiano z trzech stron stołu. Zależnie od strony stołu sofy te nazywano lectus imus, lectus medius i lectus summus, co wiązało się z hierarchią biesiadników. W zamożnych domach były zazwyczaj dwa triclinia: letnie i zimowe.
Wikipedia
[czytaj: trikolor] zestawienie trzech barw
SJP.pl
Tricolor – trójkolorowe umaszczenie występujące u psów i kotów.
U psów tricolor to określenie dla umaszczenia o barwie czarnej podpalanej z białymi znaczeniami. Rasy psów, u których umaszczenie tricolor jest typowe, to między innymi rasy górskich, szwajcarskich psów pasterskich takie jak: appenzeller, berneński pies pasterski, entlebucher, duży szwajcarski pies pasterski. Tricolor występuje także jako jedno z możliwych umaszczeń na przykład u takich ras jak: Welsh Corgi Cardigan czy Cavalier king charles spaniel.
Wikipedia
[czytaj: trikorn] dawny męski kapelusz filcowy o niewielkiej główce
SJP.pl
rower o dwóch dużych kołach tylnych i małym przednim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. rower z trzema kołami wynaleziony w 2. połowie XIX w.;
Wiktionary
Tricykl / Trycykl – rodzaj dawnego roweru trójkołowego o dwóch dużych kołach tylnych i małym przednim kole. Jest to jeden z welocypedów. Wynaleziono go w II połowie XIX wieku.
Wikipedia
IPA: ˈtrʲit͡sɨkl̥, AS: trʹicykl̦
Wiktionary
okres trzech dni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) trzy dni
Wiktionary
(1.1) W czasie triduum kancelaria parafialna będzie zamknięta.
Wiktionary
prawosławna księga liturgiczna z formułami błogosławieństw i udzielania sakramentów oraz modlitwami
SJP.pl
w biologii: zjawisko występowania niektórych gatunków roślin w trzech formach, z kwiatami męskimi, żeńskimi i obupłciowymi; trójpienność
SJP.pl
[czytaj: trjennale] międzynarodowa wystawa sztuki współczesnej odbywająca się co trzy lata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. impreza artystyczna odbywająca się co trzy lata lub trwająca trzy lata
Wiktionary
Triennale – impreza artystyczna odbywająca się co trzy lata lub trwająca trzy lata. Termin został zapożyczony z języka włoskiego (dosłownie oznacza „trzyletni”).
Na triennale wystawiane mogą być dzieła z wybranej dyscypliny sztuki: np. triennale plakatu, triennale architektury, triennale tańca towarzyskiego lub kilku dyscyplin – triennale sztuki. Przy okazji triennale organizowane są często inne wydarzenia artystyczne, które z czasem bywają włączone do programu imprezy.
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|włoski|triennale. < etym|płac|triennalis.
uwagi.
tłumaczenia.
* włoski: (1.1) triennale ż.
źródła.
== triennale (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) triennale
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
IPA: trʲjɛ̃nˈːalɛ, AS: trʹi ̯ẽ•nale
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia. etym|włoski|triennale. < etym|płac|triennalis.
uwagi.
tłumaczenia.
* włoski: (1.1) triennale ż.
źródła.
== triennale (interlingua.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) triennale
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
okres trzyletni; trzylecie
SJP.pl
maszyna do sortowania ziarna wg długości i grubości; tryjer
SJP.pl
Niemcy
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
starogrecki okręt wojenny z trzema rzędami wioseł wzdłuż burt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. staroż. grecka galera o trzech rzędach wioseł, później wzbogacona o żagiel;
Wiktionary
Triera (gr. Τριήρεις triēreis) – trójrzędowiec, starogrecka galera z trzema rzędami wioseł, początkowo wiosłowa, a następnie żaglowo-wiosłowa, zwana triremą (łac. trireme) przez Rzymian, także przez część historyków współczesnych. Przyjmuje się, że triery zaczęły powstawać w połowie VII wieku p.n.e. Można wskazać chronologicznie i konstrukcyjnie, że grecka triera była poprzedniczką okrętów rzymskich. Była bardzo zwrotna. Triery mogły mieć 38–41 m długości i 3–5 m szerokości, zanurzenie do 1,9 m, wyporność 70-90 ton, prędkość: do 9 węzłów przy pomocy wioseł; 12 węzłów z pomocą żagli; 6 węzłów – prędkość podróżna, z podziałem załogi na dwie wachty. Dziób chroniony był przez ciężki, zazwyczaj okuty brązem taran, stanowiący główną broń triery.
Wikipedia
(1.1) tryrema, trirema, trójrzędowiec
Wiktionary
w starożytnej Grecji: dowódca okrętu trójrzędowego (triery)
SJP.pl
w starożytnej Grecji: stanowisko dowódcy okrętu trójrzędowego (triery)
SJP.pl
miasto we Włoszech
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. portowe miasto w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem Adriatyckim, stolica regionu autonomicznego Friuli-Wenecja Julijska;
Wiktionary
Triest (wł. Trieste, słoweń. i chorw. Trst, niem. Triest) – portowe miasto w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem Adriatyckim. Jest stolicą regionu autonomicznego Friuli-Wenecja Julijska. Według danych na 2007 rok gminę zamieszkiwało 208 614 osób, 2469,1 os./km².
Wikipedia
(1.1) Od Szczecina nad Bałtykiem po Triest nad Morzem Adriatyckim zapadła żelazna kurtyna, dzieląc kontynent.
Wiktionary
rzecz. triesteńczyk mos., triestenka ż., triesteński mrz.
przym. triesteński
Wiktionary
mieszkaniec Triestu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Triestu
Wiktionary
(1.1) Autobiografie Piemontczyka Vittoria Dan Segrego, triesteńczyka Giorgia Voghery i autobiograficzna saga rodzinna rzymianki Clary Sereni stanowią różne przykłady sposobów, w jakie Żydzi włoscy poświadczali własne wybory polityczne (…)
Wiktionary
rzecz. Triest mrz.
:: fż. triestenka ż.
przym. triesteński
Wiktionary
mieszkanka Triestu (miasta we Włoszech)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Triestu
Wiktionary
rzecz. Triest mrz.
:: fm. triesteńczyk mos.
przym. triesteński
Wiktionary
przymiotnik od: Triest
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Triestem, wywodzący się z Triestu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dialekt używany w Trieście
Wiktionary
IPA: trʲjɛˈstɛ̃j̃sʲci, AS: trʹi ̯estẽĩ ̯sʹḱi
Wiktionary
rzecz. Triest mrz., triesteńczyk mos., triestenka ż.
Wiktionary
węglowodór aromatyczny, bezbarwne ciało stałe; trytan, trójfenylometan
SJP.pl
Wikipedia
związek nieorganiczny z trzema atomami fluoru w cząsteczce, np. trifluorek chloru (bojowy środek duszący), trifluorek boru
SJP.pl
1. w botanice: koniczyna;
2. krzywa matematyczna
SJP.pl
Wikipedia
w budynkach romańskich i gotyckich: trójdzielne arkadowe okno lub przezrocze; tryforium
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: trifora
SJP.pl
sól lub ester kwasu trifosforowego; trójfosforan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. procedura, która jest wykonywana automatycznie jako reakcja na pewne zdarzenie w tabeli bazy danych
(1.2) psych. sytuacja uruchamiająca silną, niekontrolowaną reakcję emocjonalną
Wiktionary
Wyzwalacz (ang. trigger) – procedura wykonywana automatycznie jako reakcja na pewne zdarzenia w tabeli bazy danych. Wyzwalacze mogą ograniczać dostęp do pewnych danych, rejestrować zmiany danych lub nadzorować modyfikacje danych.
Wikipedia
(1.1) wyzwalacz
(1.2) stresor, wyzwalacz
Wiktionary
[czytaj: trigerować] środowiskowo: wywoływać złość, oburzenie; bulwersować
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, ester glicerolu i trzech kwasów tłuszczowych; trójgliceryd
SJP.pl
Triacyloglicerole (triacyloglicerydy, triglicerydy, trójglicerydy, TG) – organiczne związki chemiczne należące do lipidów (tłuszczów prostych). Są to estry gliceryny (glicerolu) i trzech kwasów tłuszczowych. Wraz z wolnymi kwasami tłuszczowymi są jednym z głównych materiałów energetycznych zużywanych na bieżące potrzeby organizmu lub są też magazynowane jako materiał zapasowy w postaci tkanki tłuszczowej.
Wikipedia
Kozieradka (Trigonella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje ponad 100 gatunków występujących na wszystkich kontynentach Starego Świata sięgając po wyspy Oceanii. W Polsce jako przejściowo dziczejące (efemerofity) spotykane są dwa gatunki: kozieradka błękitna (T. caerulea) i pospolita (T. foenum-graecum).
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, pochodna metanu zawierająca trzy atomy jodu w cząsteczce; jodoform
SJP.pl
Jodoform (łac. iodoformium), CHI
3 – organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu, jodowa pochodna metanu.
Wikipedia
hormon tarczycy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, jeden z hormonów tarczycy;
Wiktionary
Trijodotyronina (T3) – organiczny związek chemiczny, trijodowa pochodna tyroniny. Hormon tarczycy wytwarzany przez komórki pęcherzyków tego gruczołu, magazynowany w postaci tyreoglobuliny i wydzielany do krwiobiegu.
Wikipedia
(1.1) trójjodotyronina, T3, fT3
Wiktionary
inaczej: trick -
1. sztuczka, zabieg iluzjonistyczny stosowany często w filmie itp.
2. podstęp, wybieg, fortel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sztuczka zastosowana w celu osiągnięcia jakiegoś szczególnego efektu
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Iluzjonista wykonał niezwykły trik.
Wiktionary
IPA: trʲik, AS: trʹik
Wiktionary
rzecz. trick m.
przym. trikowy, trickowy
Wiktionary
(1.1) sztuczka, chwyt, szacher-macher
Wiktionary
[czytaj: trajk] trójkołowy pojazd do jazdy na dwóch nogach
SJP.pl
Trikke (wym. trajk) – trójkołowy pojazd poruszany siłą ludzkich mięśni. Jazda za pomocą trikke'a polega na poruszaniu się slalomem po drodze i przypomina poruszanie się przy jeździe na nartach.Po płaskiej nawierzchni za pomocą trikke'a można poruszać się z szybkością do 30 km/h.
Wikipedia
część dawnego ogrodu rzymskiego; triclinium
SJP.pl
zwierzę (np. pies) o trójkolorowej maści; tricolor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; stanie w rozkroku z tułowiem przechylonym na jedną stronę i ramionami ułożonymi w linii prostej, prostopadle do podłogi
Wiktionary
(1.1) pozycja trójkąta, trójkąt
Wiktionary
wynikający z triku, polegający na triku (np. efekt trikowy, zdjęcia trikowe); trickowy
SJP.pl
w geodezji: metoda wyznaczania współrzędnych punktów w terenie poprzez podział obszaru na trójkąty i pomiar długości wszystkich ich boków
SJP.pl
taki, w którym biorą udział przedstawiciele trzech podmiotów (państw, partii, ugrupowań); trójstronny
SJP.pl
nitrylotrójoctan trójsodowy
SJP.pl
jednostka pływająca (statek, jacht) posiadający 3 kadłuby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. mar. łódź żaglowa lub statek o trzech równoległych, połączonych ze sobą kadłubach;
Wiktionary
Trimaran, trzykadłubowiec – statek wodny posiadający trzy połączone sztywno kadłuby (jeden centralny i dwa boczne) umieszczone równolegle względem siebie. Trimarany mogą być zarówno jednostkami silnikowymi, jak i napędzanymi żaglami. Mogą należeć do grupy jachtów mieczowych, balastowych, jak i balastowo-mieczowych.
Wikipedia
IPA: trʲĩˈmarãn, AS: trʹĩmarãn
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. oligomer zbudowany z trzech merów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Trimery są efektem połączenia trzech cząsteczek monomeru.
Wiktionary
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
etymn|pol|tri-|mer.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trimer
* włoski: (1.1) trimero m.
źródła.
== trimer (język angielski.) ==
wymowa.
audio|LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-trimer.wav.
znaczenia.
rzeczownik
(1.1) biochem. trimer
odmiana.
przykłady.
składnia.
kolokacje.
synonimy.
Wiktionary
amina trzeciorzędowa, związek chemiczny używany do produkcji choliny; trójmetyloamina
SJP.pl
Trimetyloamina, N(CH3)3 – organiczny związek chemiczny z grupy amin. Najprostsza amina trzeciorzędowa o właściwościach silnie higroskopijnych i zapachu zbliżonym do amoniaku w wyższych stężeniach. Dobrze rozpuszczalna w wodzie, jest stosunkowo silną zasadą (pKa 9,87), zgodnie z reakcją:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) mieszanina tlenu, helu i azotu używana do nurkowania
Wiktionary
Trimix – mieszanina tlenu, azotu i helu używana do oddychania w czasie nurkowania, stanowiąca alternatywę dla powietrza.
Proporcje gazów dobierane są do konkretnego nurkowania. Mieszaninę tę, podobnie jak heliox, hydrox, neox i triox, stosuje się w nurkowaniach głębokich. Dzięki zastąpieniu części azotu helem zmniejsza się ryzyko wystąpienia narkozy azotowej, lecz zwiększa ryzyko choroby dekompresyjnej.
Wikipedia
w hinduizmie trójca najważniejszych bogów: Brahma, Wisznu i Śiwa
SJP.pl
Trimurti (dewanagari त्रिमूर्ति, także: Trójca hinduistyczna) – w hinduizmie wyobrażenie trzech aspektów boga w formach Brahmy, Wisznu i Śiwy. Każda z postaci ma określoną rolę do spełnienia w cyklu życia wszechświata: Brahma go stwarza, Wisznu utrzymuje, a Śiwa unicestwia.
Trimurti w formie bóstwa przedstawiane jest jako postać ludzka z trzema twarzami. Według wyznawców Trimurti trzy aspekty bóstwa są różnymi objawieniami jednego Boga.
Wikipedia
roślina z rodziny baldaszkowatych (selerowatych), rosnąca na stokach i stepach południowo-wschodniej Europy i części Azji; trynia
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny w postaci żółtych kryształów, otrzymywany przez działanie mieszaniny stężonego kwasu siarkowego i azotowego na fenol, używany do wyrobu materiałów wybuchowych; trójnitrofenol, kwas pikrynowy
SJP.pl
Kwas pikrynowy (gr. pikros – gorzki, ze względu na gorzkawy smak; 2,4,6-trinitrofenol) – organiczny związek chemiczny z grupy związków nitrowych i fenoli, hydroksylowa pochodna 1,3,5-trinitrobenzenu.
Wikipedia
silny materiał wybuchowy; TNT, trójnitrotoluen
SJP.pl
Trotyl, 2,4,6-trinitrotoluen, TNT – organiczny związek chemiczny z grupy nitrozwiązków, stosowany jako kruszący materiał wybuchowy.
Trotyl topi się w temp. 80,2 °C, spala się wydzielając kopcący, czarny, toksyczny dym. Ulega wybuchowemu rozkładowi powyżej 240 °C. Praktycznie nierozpuszczalny w wodzie (stężenie maks. wynosi ok. 0,01%). Rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych.
Wikipedia
Jean-Louis Trintignant (ur. 1930), francuski aktor filmowy
SJP.pl
tercet;
1. zespół złożony z trzech osób lub rzeczy;
2. kompozycja na trzy różne instrumenty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. trzyosobowy zespół muzyczny: wokalny lub instrumentalny
(1.2) przen. każda współpracująca, trzyosobowa grupa ludzi
Wiktionary
Trio – wieloznaczny termin muzyczny:
Wikipedia
IPA: ˈtrʲijɔ, AS: trʹii ̯o
Wiktionary
(1.1) tercet
Wiktionary
lampa elektronowa trójelektrodowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektron. lampa elektronowa posiadająca trzy elektrody;
Wiktionary
Trioda – najprostsza i najstarsza lampa wzmacniająca sygnały elektryczne. Ma trzy elektrody – anodę, katodę i siatkę. Trioda umożliwia sterowanie przepływem elektronów z katody do anody przez zmianę napięcia na siatce. Znalazła zastosowanie w licznych układach elektronicznych: wzmacniaczach, generatorach i innych.
Wikipedia
IPA: ˈtrʲjɔda, AS: trʹi ̯oda
Wiktionary
figura rytmiczna powstała z podziału dwudzielnej wartości rytmicznej na trzy równe części; triolka
SJP.pl
Triola – figura rytmiczna złożona z trzech wartości; występuje w podziale dwudzielnej wartości rytmicznej, dzieląc ją na trzy równe części. Jest to tzw. nieregularny podział wartości rytmicznych.
W nutach są różne sposoby zapisywania trioli, aczkolwiek najczęściej triola oznaczana jest cyfrą 3 umieszczaną nad lub pod grupą. W zależności od wartości rytmicznych, jakie wchodzą w skład trójki, występuje triola ćwierćnutowa, ósemkowa, szesnastkowa, itd.
Wikipedia
strofa ośmiowierszowa, w której pierwszy wers powtarza się jako czwarty i siódmy, a drugi - jako ósmy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. forma stroficzna wiersza, składająca się z ośmiu wersów i dwóch rymów;
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Forma trioletu wywodzi się z poezji starofrancuskiej.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. związek miłosny trzech osób
Wiktionary
Triolizm, potocznie nazywany „trójkątem” lub „trójkącikiem” – zachowanie seksualne, polegające na jednoczesnym współżyciu ze sobą trzech osób.
Triolizm heteroseksualny i biseksualny może polegać zarówno na współżyciu dwóch kobiet z jednym mężczyzną, jak i dwóch mężczyzn z jedną kobietą. Triolizmem będzie również homoseksualny kontakt trzech mężczyzn lub trzech kobiet.
Wikipedia
figura rytmiczna powstała z podziału dwudzielnej wartości rytmicznej na trzy równe części; triola
SJP.pl
określenie wykonawcze: triumfalnie
SJP.pl
odnoszący się do tria, np. układ triowy
SJP.pl
cukier prosty zawierający w cząsteczce trzy atomy węgla
SJP.pl
Triozy, cukry trójwęglowe – grupa organicznych związków chemicznych o wzorze sumarycznym C
3H
6O
3, powszechnie występujących w przyrodzie cukrów prostych zawierających trzy atomy węgla w cząsteczkach. Stanowią substancję wyjściową do produkcji glicerolu.
Wikipedia
1. stan odurzenia po narkotykach;
2. film psychodeliczny popularny w amerykańskim kinie lat sześćdziesiątych
SJP.pl
Trip – debiutancki album studyjny polskiej piosenkarki Patricii Kazadi, wydany 14 maja 2013 przez wytwórnię EMI Music Poland. Album składa się z dwunastu kompozycji, z których większość napisała sama wykonawczyni. Płyta jest podzielona na część angielskojęzyczną, z tekstami Patricii Kazadi i polskojęzyczną, do której teksty napisali m.in. Andrzej Piaseczny i Karolina Kozak.
Wikipedia
gatunek muzyczny powstały w latach 90. XX wieku w Anglii, na brzmienie którego składa się głównie dub i rap; trip hop, Bristol sound
SJP.pl
triphopowiec;
1. osoba tworząca muzykę triphopową;
2. osoba słuchająca muzyki triphopowej
SJP.pl
białko zbudowane z trzech aminokwasów
SJP.pl
trip-hopowiec;
1. osoba tworząca muzykę triphopową;
2. osoba słuchająca muzyki triphopowej
SJP.pl
samolot posiadający trzy płaty nośne; trójpłatowiec, trójpłat
SJP.pl
[czytaj: tripl dabl] z angielskiego, w koszykówce: uzyskanie przez zawodnika dwucyfrowej liczby trzech wskaźników skuteczności gry; triple double
SJP.pl
[czytaj: triplbar] przeszkoda złożona z trzech stacjonat, gdzie każda kolejna jest wyższa o tę samą wysokość
SJP.pl
tryplet;
1. trzywersowe przysłowie lub zagadka;
2. trzy kolejne nukleotydy w łańcuchu DNA; kodon;
3. w myślistwie: trzy celne strzały, kładące trzy zwierzęta;
4. fotograficzny obiektyw anastygmatyczny złożony z trzech członków
SJP.pl
Kodon – sekwencja trzech nukleotydów (triplet) występująca w mRNA, stanowiąca jednostkę kodującą określony aminokwas podczas syntezy białka. Istnieją 64 kodony, z czego 61 to kodony określające 20 podstawowych aminokwasów białkowych, zaś 3 pozostałe odpowiadają za zakończenie translacji.
Wikipedia
hartowane szkło warstwowe
SJP.pl
organizm roślinny lub zwierzęcy mający w jądrach komórek somatycznych trzy zespoły chromosomów
SJP.pl
Wikipedia
posiadanie przez organizm dodatkowego zestawu chromosomów; triploidia
SJP.pl
posiadanie przez organizm dodatkowego zestawu chromosomów; triploidalność
SJP.pl
Triploidia (ang. triploidy, triploidy syndrome) – u człowieka, poliploidia polegająca na obecności w komórce dodatkowego zestawu chromosomów (zapis kariotypu 69,XXY, 69,XXX albo 69,XYY). Triploidia może dotyczyć wszystkich komórek organizmu albo tylko w części (mozaicyzm).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wędk. zob. trójnóg.
(1.2) fot. astr. zob. trójnóg, statyw.
(1.3) rodzaj bloków betonowych służących do budowy falochronów narzutowych i w ochronie brzegu morskiego
Wiktionary
Alice in Chains – trzeci album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, wydany 7 listopada 1995 nakładem wytwórni Columbia. Procesem produkcji zajął się Toby Wright. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do sierpnia 1995 w Bad Animals Studio w Seattle. Płytę promowały trzy single – „Grind”, „Heaven Beside You” i „Again”, z czego pierwsza i ostatnia z kompozycji uzyskały nominacje do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance.
Wikipedia
(1.1) Stalowy tripod na trzy wędki przeznaczony dla wędkarzy łowiących profesjonalnie z gruntu. (z Internetu)
(1.2) Nogi tripodu wykonane są z filipińskiego mahoniu. (z Internetu)
(1.2) Kupiłem głowicę do mojego tripodu.
Wiktionary
IPA: ˈtrʲipɔt, AS: trʹipot
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Libii
(1.2) geogr. miasto w Grecji, na Peloponezie;
(1.3) geogr. miasto w Libanie
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trʲiˈpɔlʲi, AS: trʹipolʹi
Wiktionary
rzecz. Trypolis m., Tripolis n., trypolitanka ż., trypolitańczyk mos.
przym. trypolitański
Wiktionary
rodzaj starożytnej łodzi charakteryzujący się trzema rzędami wioseł; tryrema
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. staroż. mar. rzymska galera trójrzędowa o napędzie żaglowo-wiosłowym
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) triera, tryrema, trójrzędowiec
Wiktionary
Trisacharydy (trójcukry) – węglowodany (sacharydy), należące do oligosacharydów, powstałe na skutek połączenia trzech monosacharydów wiązaniem glikozydowym. Występują przede wszystkim w roślinach wyższych. Na przykład rafinoza złożona jest z glukozy, fruktozy i galaktozy, znajduje się w dużych ilościach w burakach cukrowych.
Wikipedia
hymn pochwalny na cześć Trójcy Świętej, odmawiany i śpiewany po prefacji
SJP.pl
Trisagion (gr. triságios, 'trzykroć święty') – hymn pochwalny na cześć Trójcy Świętej. Por. Sanctus.
Wikipedia
lęk przed liczbą 13
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obawa przed liczbą 13; wiara, że trzynastka przynosi pecha;
Wiktionary
Triskaidekafobia (stgr. τρεισκαίδεκα triskaídeka = trzynaście, stgr. φόϐος fobos = strach, lęk) – lęk przed liczbą trzynaście, irracjonalna wiara, że liczba ta przynosi pecha. Jako przesąd funkcjonujący w kulturze zachodniej powszechnie, uznawana jest za fobię jedynie, gdy znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie jednostki. Należy zatem odróżnić przesądność uwarunkowaną kulturowo od zaburzenia nerwicowego.
Wikipedia
IPA: ˌtrʲiskajidɛkaˈfɔbʲja, AS: trʹiskai ̯idekafobʹi ̯a
Wiktionary
motyw składający się z potrójnej spirali wykazującej obrotową symetrię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. szt. występujący w wielu wariantach, wielokulturowy symbol lub ornament złożony z trzech jednakowych elementów – ramion, spiral, meandrów itp.;
Wiktionary
Triskelion, triskeles (stgr. τρισκελής – „trójnóg”, „trójnożny”), także trykwetr – znak złożony z trzech jednakowych elementów: ramion, spiral, meandrów itp.) tworzących cykliczny wzór geometryczny w postaci grupy cyklicznej C3.
Wikipedia
(1.1) trykwetr
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przydomek znaczący dosłownie „po trzykroć wielki”, „trzykroćwielki”
Wiktionary
Wikipedia
rzecz. trismegistus m.
Wiktionary
(1.1) trismegistus (wersja zlatynizowana)
Wiktionary
kurczowe zwarcie szczęk; szczękościsk
SJP.pl
Szczękościsk (łac. trismus) – przemijające ograniczenie ruchomości rozwarcia szczęk spowodowane odruchowym przykurczem mięśni unoszących żuchwę (żwacz, mięśnie skrzydłowe lub skroniowe).
Wikipedia
trisomia 21 - zespół Downa (wrodzony niedorozwój umysłowy, połączony z charakterystycznymi zmianami fizycznymi); mongolizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. obecność trzeciego chromosomu w danej parze homologicznej;
Wiktionary
Trisomia – obecność dodatkowego (trzeciego) chromosomu w danej parze homologicznej (aberracja chromosomowa genomowa).
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitcelt. szt. liter. teatr. film. imię bohatera tragicznej, niespełnionej miłości;
(1.2) imię|polski|m.;
Wiktionary
Tristan (łac./bretoński Drustanus, walijski Drystan), także Tristran, Tristram – główny bohater legendy „Tristan i Izolda”. Według niektórych utworów, na przykład Le Morte d’Arthur Thomasa Malory'go, był on także jednym z Rycerzy Okrągłego Stołu.
Wikipedia
(1.2) 28 listopada przypadają imieniny Tristana.
Wiktionary
IPA: ˈtrʲistãn, AS: trʹistãn
Wiktionary
rzecz.
:: zdrobn. Tristanek mos.
przym. przest. gwara. Tristanowy
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tristana lub z nim związany
SJP.pl
określenie wykonawcze: smutno, żałośnie
SJP.pl
utwory poetyckie o charakterze elegijnym, wyrażające uczucia smutku po opuszczeniu kraju lub przyjaciół, zawierające opisy nowego miejsca pobytu
SJP.pl
Wikipedia
złożony lek syntetyczny z grupy sulfonamidów, o długotrwałym działaniu; stosowany głównie w anginie, zapaleniu oskrzeli i w bakteryjnym zapaleniu płuc
SJP.pl
niedowidzenie niebieskiej barwy
SJP.pl
Tritanomalia – zaburzenie rozpoznawania barw. Jest to bardzo rzadkie schorzenie. Różni się od tritanopii obniżoną percepcją barwy niebieskiej. Tritanomalia to zaburzenie dotyczące w równym stopniu mężczyzn jak i kobiet, ze względu na to, że jej występowanie determinuje chromosom 7 (a nie jak w przypadku innych zaburzeń 23, chromosom X).
Wikipedia
nierozpoznawanie niebieskiej i żółtej barwy
SJP.pl
Tritanopia – wada wzroku polegająca na nierozpoznawaniu barw żółtej i niebieskiej. Wada dotyczy około 0,0015% (0,002% mężczyzn i 0,001% kobiet) populacji. Wada ta jest wynikiem braku czopków czułych na barwę niebieską.
Termin tritanopia pochodzi z greckiego "treis" oznaczającego "trzy”, i "opsis" oznaczającego „widzieć”. Nazwa może zostać zinterpretowana jako „niemożność zobaczenia trzeciego koloru podstawowego”.
Wikipedia
pogląd kwestionujący jedność chrześcijańskiej Trójcy Świętej, uznający odrębność trzech Osób Boskich; tryteizm
SJP.pl
Triterpeny – związki organiczne będące podgrupą terpenów. Są heksamerami izoprenu.
Dotychczas opisano ponad 4000 triterpenów i triterpenoidów (ich pochodnych). Wśród triterpenów cyklicznych stwierdzono ponad 40 typów szkieletów węglowych. Większość roślinnych triterpenoidów pochodzi od eufolu i jego epimeru, tyrukalolu. Najbardziej znane triterpeny to: skwalen, lanosterol, cykloartenol i amiryny.
Wikipedia
[czytaj: tritikale] międzygatunkowa krzyżówka, hybryda żyta i pszenicy; pszenżyto
SJP.pl
Wikipedia
Ozon (stgr. ὄζον [ódzōn] – pachnący), tritlen lub trójtlen (O3) – alotropowa odmiana tlenu składająca się z trójatomowych cząsteczek.
Posiada silne własności aseptyczne i toksyczne, w związku z czym stosowany jest przy dezynfekcji wody. Naturalnie gromadzi się w stratosferze tworząc warstwę ozonową, która pochłania część promieniowania z zakresu nadfioletu o długości fali między 200 nm a 300 nm dochodzącego ze Słońca do Ziemi.
Wikipedia
związek chemiczny, którego cząsteczka składa się z trzech atomów tlenu połączonych z jednym atomem lub z kilkoma atomami innego pierwiastka; trójtlenek
SJP.pl
tryumf;
1. zwycięstwo nad przeciwnikiem, wygrana; sukces, osiągnięcie;
2. duma z osiągniętego sukcesu;
3. w starożytnym Rzymie: uroczysty pochód zwycięskiego wodza; potem także uroczystość z racji sukcesu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wspaniałe zwycięstwo, sukces
(1.2) radość ze zwycięstwa, sukcesu
(1.3) zwycięstwo jednej idei nad drugą
(1.4) hist. w starożytnym Rzymie: uroczysty wjazd zwycięskiego wodza do Rzymu;
(1.5) przest. karc. atut
Wiktionary
Triumf (z łac. triumphus) – w antycznym Rzymie najwyższe wyróżnienie jakie otrzymywał wódz za swe zwycięstwa na polu walki. Początkowo miał charakter religijny, związany z oczyszczeniem żołnierzy biorących udział w walce. Z czasem ewoluował w kierunku okazałego widowiska mającego na celu uczczenie zwycięskiego wodza i jego żołnierzy.
Wikipedia
(1.3) Triumf rozumu nad przesądem jeszcze nie doszedł do skutku.
(1.4) Rzymianie odróżniali wielki triumf (triumphus curulis) i wyższą od niego owację (ovatio).
(1.5) Stolik przepuścił blotkę, a wtedy W przebił triumfem.
Wiktionary
IPA: trʲjũw̃f, AS: trʹi ̯ũũ̯f
Wiktionary
rzecz. tryumf m. , triumfator m. / tryumfator m., triumfatorka ż. / tryumfatorka ż., triumfalizm m., tryumfalizm m.
czas. triumfować ndk. / tryumfować ndk., zatriumfować dk.
przym. triumfalny, tryumfalny, triumfalistyczny, tryumfalistyczny
przysł. triumfalnie, tryumfalnie, triumfalistycznie, tryumfalistycznie
Wiktionary
(1.1,3) zwycięstwo
(1.1-4) tryumf
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: triumfalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: triumfalniejszy; bardziej triumfalniejszy
SJP.pl
→ triumf; tryumfalny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z triumfem, dotyczący triumfu, wyrażający triumf
Wiktionary
(1.1) Zobaczyła go pod łukiem triumfalnym w samo południe.
(1.1) Żołnierze wznieśli okrzyk triumfalny na cześć wodza.
Wiktionary
rzecz. triumf m., tryumf m., triumfator m. / tryumfator m., triumfatorka ż. / tryumfatorka ż., triumfalizm m., tryumfalizm m.
czas. triumfować ndk. / tryumfować ndk., zatriumfować dk.
przym. tryumfalny, triumfalistyczny, tryumfalistyczny
przysł. triumfalnie, tryumfalnie, triumfalistycznie, tryumfalistycznie
Wiktionary
(1.1) tryumfalny
Wiktionary
człowiek, który odniósł zwycięstwo, sukces; tryumfator
SJP.pl
kobieta, która odniosła zwycięstwo, sukces; tryumfatorka
SJP.pl
tryumfować
1. odnosić zwycięstwo nad przeciwnikiem; odnosić wielki sukces w jakiejś dziedzinie;
2. w starożytnym Rzymie: odprawiać tryumf przysługujący zwycięskiemu wodzowi
SJP.pl
wyniosły, dumny; tryumfujący
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek triumwiratu
Wiktionary
IPA: ˈtrʲjũw̃vʲir, AS: trʹi ̯ũũ̯vʹir
Wiktionary
rzecz. triumwirat m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od triumwirat
Wiktionary
(1.1) To nie triumwirat, lecz tylko mały triumwiracik.
Wiktionary
rzecz. triumwirat m.
Wiktionary
tryumwirat;
1. w starożytnym Rzymie:
a) porozumienie między trzema mężami stanu w celu sprawowania władzy;
b) mężowie stanu, którzy zawarli takie porozumienie;
2. przenośnie: trzy osoby podejmujące wspólne działania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) trójka osób, które rządzą razem;
Wiktionary
Wikipedia
IPA: trʲjũw̃ˈvʲirat, AS: trʹi ̯ũũ̯vʹirat
Wiktionary
rzecz. triumwir m.
:: zdrobn. triumwiracik m.
przym. triumwiratowy
Wiktionary
w średniowieczu: program nauczania oparty na trzech przedmiotach: gramatyce, dialektyce i retoryce; najniższa klasa w szkole, realizująca taki program; szkoła realizująca taki program; triwium; trywium
SJP.pl
Trivium (łac., „rozstaje, [potrójne] rozdroże”, od tri – trzy, via – droga; łac. trivialis, „będący na rozstajach”, stąd: „pospolity”), również trywium oraz triwium (l.mn. trivia, trywia, triwia):
Wikipedia
miasto w Indiach
SJP.pl
w średniowieczu: program nauczania oparty na trzech przedmiotach: gramatyce, dialektyce i retoryce; najniższa klasa w szkole, realizująca taki program; szkoła realizująca taki program; trivium; trywium
SJP.pl
Trivium (łac., „rozstaje, [potrójne] rozdroże”, od tri – trzy, via – droga; łac. trivialis, „będący na rozstajach”, stąd: „pospolity”), również trywium oraz triwium (l.mn. trivia, trywia, triwia):
Wikipedia
skrót od: Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
SJP.pl
Trkusów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Nowe Skalmierzyce, ok. 5 km od Nowych Skalmierzyc, ok. 8 km od Kalisza.
Wikipedia
skrót
(1.1) = transliteracja
Wiktionary
Transliteracja, w skrócie trl. – grafemiczny sposób konwersji pisma.
Transliteracja to metoda przepisywania (konwersji) tekstu zapisanego oryginalnie znakami (pot. „literami”) jednego pisma fonetycznego (głoskowego czyli alfabetu, spółgłoskowego czyli abdżadu, alfabetyczno-sylabicznego czyli abugidy lub sylabariusza), z użyciem znaków („liter”) innego pisma fonetycznego, oparta na zasadzie ścisłej odpowiedniości liter: jednemu grafemowi (literze lub literze z diakrytyką, lub stałej grupie dwóch lub więcej liter) danego systemu pisma odpowiada zawsze jeden i ten sam grafem (litera, litera ze znakiem diakrytycznym lub grupa liter) drugiego systemu. Transliteracja umożliwia odtworzenie oryginalnego zapisu (retransliterację), co przeważnie nie jest możliwe w przypadku transkrypcji fonetycznej. Stosowana jest w opracowaniach naukowych, katalogach papierowych i elektronicznych bibliotecznych, archiwalnych, w atlasach geograficznych oraz na niektórych mapach.
Wikipedia
Wikipedia
miasto na Słowacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Słowacji;
Wiktionary
Trnawa (słow. Trnava, węg. Nagyszombat, niem. Tyrnau) – miasto w zachodniej Słowacji, stolica kraju trnawskiego, siedziba powiatu Trnawa. Leży 45 km na wschód od Bratysławy. Pod koniec 2019 roku, z liczbą mieszkańców przekraczającą 65 tys., Trnawa zajmowała siódme miejsce wśród najludniejszych słowackich miast. W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, samochodowy, szklarski, cukierniczy, młynarski, mięsny, cukrowniczy, drzewny oraz poligraficzny.
Wikipedia
IPA: ˈtr̥nava, AS: tr̦nava
Wiktionary
rzecz. trnawianin m., trnawianka ż.
przym. trnawski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Trnawy; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Trnawa ż.
:: fż. trnawianka ż.
przym. trnawski
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Trnawy; kobieta z tego miasta
Wiktionary
rzecz. Trnawa ż.
:: fm. trnawianin mos.
przym. trnawski
Wiktionary
→ Trnawa (miasto na Słowacji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Trnawą, dotyczący Trnawy
Wiktionary
rzecz. Trnawa ż., trnawianin mos., trnawianka ż.
Wiktionary
kraina historyczna w Azji Mniejszej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytna kraina w Azji Mniejszej, pomiędzy Morzem Egejskim a Hellespontem i rzeką Ajespos, obecnie jest to półwysep Biga;
Wiktionary
Troada (Troas) – starożytna kraina w Azji Mniejszej w północno-zachodniej Anatolii, pomiędzy Morzem Egejskim a Hellespontem i rzeką Ajespos (według Strabona). Od reszty Anatolli jest oddzielona masywem góry Ida (tur. Kazdağı). Obecnie region ten jest częścią tureckiej prowincji Çanakkale, gdzie znajduje się m.in. stanowisko archeologiczne z ruinami starożytnej Troi.
Główne miasta – Troja (Ilion) i Lampsakos, główna rzeka – Skamander.
Wikipedia
(1.1) Swym zasięgiem Myzja obejmowała krainy Frygię i Troadę.
Wiktionary
rzecz. Troja ż.
przym. troadzki, trojański
Wiktionary
(1.1) Troas
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Troadą, dotyczący Troady
Wiktionary
rzecz. Troada ż.
Wiktionary
ostro zakończone narzędzie chirurgiczne; trokar; trójgraniec
SJP.pl
mieszkaniec Trobriandów
SJP.pl
mieszkanka Trobriandów
SJP.pl
archipelag kilkunastu wysp i wysepek koralowych na Morzu Salomona, należący do państwa Papua-Nowa Gwinea; Wyspy Trobrianda, Wyspy Trobriandzkie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. wędrowna ryba, zob. pstrąg.
Wiktionary
IPA: trɔt͡ɕ, AS: troć
Wiktionary
dawniej: niewielka ilość czegoś, odrobina
SJP.pl
liczebnik nieokreślony
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. trochę
Wiktionary
ciut, ździebko, mało
SJP.pl
liczebnik nieokreślony
(1.1) w niewielkiej ilości
przysłówek
(2.1) bardzo mało, w niewielkim stopniu
(2.2) niedługo
forma rzeczownika.
(3.1) B. lp. od: trocha
Wiktionary
(1.1) Nasypałam trochę soli do zupy.
(1.1) Boże mój jak łatwo jest żyć, trochę tlenu, trochę chleba i pić, i noc, którą tracić tak nam żal na sen.
(2.1) Nasypałam trochę za dużo soli do zupy.
(2.2) Chyba trochę się spóźniliśmy?
Wiktionary
IPA: ˈtrɔxɛ, AS: troχe
Wiktionary
(1.1)
:: licz. zdrobn. troszkę, troszeczkę, troszeńkę
Wiktionary
(1.1) ciut, deczko, kapkę, krzynę, mało, nieco, niewiele, odrobinę, troszeczkę, troszkę; gw-pl|Górny Śląsk|cej, trocha.
Wiktionary
w wierszach: stopa metryczna z sylaby akcentowanej i nieakcentowanej; chorej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. stopa metryczna złożona z dwóch sylab: długiej i krótkiej;
Wiktionary
Trochej (łac. trochaeus, z gr. trochaíos) – pojęcie z metryki iloczasowej oznaczające stopę metryczną złożoną z dwóch sylab: długiej i krótkiej ().
Wikipedia
składnia.
kolokacje.
synonimy.
antonimy.
hiperonimy.
hiponimy.
holonimy.
meronimy.
pokrewne.
frazeologia.
etymologia.
uwagi.
tłumaczenia.
* angielski: (1.1) trochee
* słowacki: (1.1) trochej m.
źródła.
== trochej (język słowacki.) ==
wymowa.
znaczenia.
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
(1.1) liter. trochej
odmiana.
przykłady.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; trochodendrowiec
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; trochodendrowiec
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych; trochodendronowiec
SJP.pl
wolno pływająca, owalna larwa morskich wieloszczetów oraz niektórych mięczaków, posiadająca dwa wieńce rzęsek, za pomocą których się porusza; rzęsokrążek
SJP.pl
Trochofora (trochophora), rzęsokrążek – pelagiczna, zwykle wolno żyjąca larwa wielu pierwoustych, m.in. sikwiaków, szczetnic, wieloszczetów, części mięczaków i segmentowców. Charakteryzuje się obecnością układu wieńców rzęsek. Osiąga rozmiary od kilkudziesięciu do kilkuset μm.
Wikipedia
krzywa zakreślana przez punkt leżący wewnątrz lub na zewnątrz okręgu toczącego się bez poślizgu po zewnętrznej lub wewnętrznej stronie innego okręgu
SJP.pl
Trochoida (gr. trochós – koło, eídos – kształt) – krzywa płaska zakreślona przez dowolnie obrany punkt P stale związany z kołem O toczącym się wzdłuż wewnętrznej lub zewnętrznej strony stałego (nie poruszającego się) okręgu bez poślizgu. Termin został wprowadzony do matematyki przez Gilles’a de Robervala.
Wikipedia
lampa elektronowa przełącznikowa, w której dodatkowe pole magnetyczne kształtuje tor elektronów w postaci trochoidy
SJP.pl
rodzaj roślinożernego mięczaka z podgromady ślimaków przodoskrzelnych, obejmujący około 1000 gatunków; skręp
SJP.pl
Trochus (w języku polskim również skręp) – rodzaj morskich ślimaków z rodziny krępaczkowatych (Trochidae). Mają muszle w kształcie prawie regularnego stożka, posiadające wewnątrz grubą warstwę dekoracyjnej masy perłowej. Wysokość muszli 5–15 (20) cm. Wieczko konchiolinowe, koliste, cienkie. Epipodium dobrze rozwinięte, z czułkowatymi wyrostkami, służącymi jako organ dotyku. Mogą one być wciągane do rodzaju pochwy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. trumna
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. skrzynia
Wiktionary
(1.1) trówła
(1.2) trówła
Wiktionary
kadzidełko
SJP.pl
piec, w którym pali się trocinami
SJP.pl
Wikipedia
motyl nocny z rodziny trociniarek, szkodnik drzew liściastych
SJP.pl
rodzina dużych motyli nocnych, których larwy żerują głównie w pniach i korzeniach drzew i krzewów; trociniarki
SJP.pl
Trociniarkowate, trociniarki (Cossidae) - rodzina motyli, zaliczana do dużych motyli nocnych. Obejmuje ok. 670 gatunków. Cechą charakterystyczną dla rodziny jest uwsteczniony narząd gębowy. Czułki są krótkie, piłkowane, a czasem grzebieniaste. Skrzydła o rozpiętości od 2-10 cm, gęsto owłosione. Larwy żerują na drewnie drzew i krzewów.
Wikipedia
o cechach trociniarkowatych (rodzina motyli)
SJP.pl
1. zbiornik do przechowywania trocin;
2. samochód ze specjalną naczepą do przewozu trocin
SJP.pl
Trocinobeton – beton lekki na kruszywie organicznym, trocinach lub mączce drzewnej. Charakteryzuje się łatwą obróbką narzędziami stosowanymi do obróbki drewna, dostateczną mrozoodpornością, dobrymi cechami dźwiękochłonnymi i odpornością na butwienie. W związku z wykorzystaniem do jego produkcji odpadów obróbki drewna, beton ten jest uznawany za ekologiczny.
Wikipedia
obiekt wykonany z płyt trocinowych
SJP.pl
zrobiony z trocin, mający związek z trocinami
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
drobne odpadki powstające podczas piłowania drewna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) drobne odpady po obróbce drewna;
(1.2) przen. pot. rzecz bezwartościowa
Wiktionary
Trociny – drobne wióry, powstające jako odpady obróbki drewna: cięcia, strugania, toczenia itp.
Trociny niegdyś były używane jako materiał konstrukcyjny (wypełniający) i izolacyjny np. w polepie.
Nadal są stosowane jako paliwo w instalacjach grzewczych.
Wikipedia
IPA: trɔˈt͡ɕĩnɨ, AS: troćĩny
Wiktionary
rzecz. trocinkarz m., trociniak m., trocinowiec m.
przym. trocinowy
Wiktionary
(1.1) troty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Gatczyna (oficjalna nazwa w latach 1923-1929);
(1.2) geogr. hist. Czapajewsk (oficjalna nazwa w latach 1919-1929);
Wiktionary
przymiotnik od: Troki
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z Trokami, dotyczący Trok
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Wzorem polskim wprowadzono na Litwie właściwej podział administracyjny, ustanawiając dwa województwa – wileńskie i trockie – oraz dwie takie same kasztelanie.
Wiktionary
rzecz. Troki nmos., troczanin m., troczanka ż.
przym. podtrocki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik trockizmu
Wiktionary
Trockizm – jeden z nurtów komunizmu oparty na poglądach Lwa Trockiego. Trockizm powstał w ZSRR w toku sporu o taktykę partii bolszewickiej i światowego ruchu komunistycznego po śmierci Włodzimierza Lenina.
Wikipedia
(1.1) My, trockiści, walczyliśmy przeciw solidarnościowej kontrrewolucji i o proletariacką rewolucją polityczną w Polsce, która obaliłaby pasożytniczą biurokrację stalinowską i oparła się na bezpośrednich rządach rad robotniczych .
Wiktionary
IPA: trɔt͡sʲˈcista, AS: trocʹḱista
Wiktionary
rzecz. trockizm m.
:: fż. trockistka ż.
przym. trockistowski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z trockizmem, dotyczący trockizmu lub trockistów
Wiktionary
rzecz. trockizm mrz., trockista mos., trockistka ż., Trocki mos.
Wiktionary
forsowana przez L. Trockiego teoria, iż rewolucja komunistyczna nie może zwyciężyć, o ile nie rozszerzy się natychmiast na wszystkie państwa świata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. lewicowy ruch polityczny bazujący na ideach Lwa Trockiego, wiążą się z nim hasła takie jak: permanentna rewolucja, niemożliwość zbudowania socjalizmu tylko w jednym kraju oraz antystalinizm;
Wiktionary
Trockizm – jeden z nurtów komunizmu oparty na poglądach Lwa Trockiego. Trockizm powstał w ZSRR w toku sporu o taktykę partii bolszewickiej i światowego ruchu komunistycznego po śmierci Włodzimierza Lenina.
Wikipedia
rzecz. trockista mos., trockistka ż.
przym. trockistowski
Wiktionary
rzadko: głosić poglądy, postępować, działać według zasad doktryny Trockiego i jego zwolenników
SJP.pl
zdrobnienie od: trok; mały, krótki trok
SJP.pl
przyczepiać; przymocowywać coś za pomocą troków
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zjawisko wzajemnego przekazywania sobie pokarmu wśród osobników tego samego gatunku, będące jedną z cech zachowań społecznych u zwierząt; trofolaksja
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hobby myśliwskie polegające na kolekcjonowaniu szczątków zabitych własnoręcznie zwierząt, przeważnie głów z wypchaną skórą lub samego kośćcca z tych głów
Wiktionary
rzecz. trofeum n.
przym. trofealny, trofeistyczny, trofiejny
Wiktionary
1. dowód odniesionego zwycięstwa;
2. dawniej: łup wojenny, np. w postaci zdobytej broni, zbroi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdobycz wojenna lub myśliwska, przedmiot dumy właściciela
(1.2) nagroda w sporcie lub innej rywalizacji
(1.3) przest. szt. motyw dekoracyjny przedstawiający zbroję, chorągwie itp.
Wiktionary
Trofeum, tropajon (gr. τρόπαιον tropaion, łac. tropaeum) – w kulturze hellenistycznej symbol wielkiego zwycięstwa, spełniający też rolę wotum składanego bogom w podziękowaniu za odniesione zwycięstwo.
Trofea umieszczano w pobliżu pola bitwy (w przypadku bitwy morskiej na najbliższym wybrzeżu). Najczęściej trofeum stanowiły elementy zdobycznej broni, zbroi i oznak bojowych pokonanych wojsk, zawieszone na wbitym w ziemię słupie lub na drzewie, w sposób imitujący sylwetkę uzbrojonego żołnierza. Rzadziej natomiast miało formę złożonej w stos zdobycznej broni i znaków bojowych (panoplium). W przypadku upamiętnienia bitwy morskiej, trofeum najczęściej w formie brązowych okuć dziobów, sterów i kotwic, układano na najbliższym brzegu. Obok zwykle umieszczano inskrypcję informującą o bitwie i zawierającą podziękowania dla boga, który dał zwycięstwo. Zniszczenie trofeum lub jego rozkradzenie było uważane za świętokradztwo. Najstarsze udokumentowane trofeum powstało w 520 p.n.e. w świątyni Afai na Eginie na pamiątkę zwycięstwa Eginetów nad mieszkańcami wyspy Samos.
Wikipedia
IPA: trɔˈfɛwũm, AS: trofeu̯ũm
Wiktionary
rzecz. trofeistyka
przym. trofealny
Wiktionary
w biologii: dotyczący odżywiania; odżywczy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. pokarmowy, związany z odżywianiem
Wiktionary
zespół procesów fizjologicznych zapewniających tkankom normalną czynność oraz zachowanie właściwości biologicznych i fizykochemicznych
SJP.pl
Trofim – imię męskie pochodzące od greckiego wyrazu tróphimos, oznaczające „żywiący, pożywny”. Żyło kilku świętych o tym imieniu. Dawniej było ono częściej nadawane na obszarze działania Kościoła wschodniego, niż Kościoła katolickiego.
Wikipedia
1. stosunki pokarmowe między organizmami danej biocenozy, odmienne w różnych biotopach;
2. stan zasobów pokarmowych danego terenu, np. zbiornika wodnego
SJP.pl
Trofia (trofizm, żyzność) – zasobność ekosystemu w substancje odżywcze, zbiór warunków opisujących jego bazę pokarmową. W szczególności dotyczy zasobności substancji odżywczych dla roślin. W jednym z ujęć pojęcie trofizm jest również określane jako całość stosunków pokarmowych wewnątrz biocenozy. Pojęcie trofii szczególnie często jest stosowane w hydrobiologii, odnosząc się do zasobności wód w biogeny. Trofia decyduje o wielkości produkcji pierwotnej, a pośrednio o zawartości materii organicznej w wodzie i osadach.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. zewnętrzna warstwa komórki błony płodowej z której póżniej powstaje łożysko
Wiktionary
Trofoblast (gr. trophḗ ‘pokarm’, blastós ‘zarodek’) – warstwa zewnętrznych komórek blastocysty ssaków, wyodrębniająca się po kompakcji z blastomerów zewnętrznych. Po jego wewnętrznej stronie znajduje się węzeł zarodkowy, powstający z blastomerów wewnętrznych.
Wikipedia
liść wegetatywny
SJP.pl
Trofofil, liść asymilacyjny – (gr. trophé – pożywienie, phýllon – liść) – liść przeprowadzający fotosyntezę. Liście asymilacyjne to najczęstsza postać liści. Pojęcie stosowane głównie w opozycji do sporofili, czyli liści zarodnionośnych. Trofofile czasem dla zwiększenia wydajności fotosyntezy wykonują ruchy fotonastyczne, tak aby wykorzystać optymalny kąt padania światła. U młodych liści może to wynikać z nierównomiernego tempa wzrostu, u dojrzałych, ze zmian turgoru.
Wikipedia
zjawisko wzajemnego przekazywania sobie pokarmu wśród osobników tego samego gatunku, będące jedną z cech zachowań społecznych u zwierząt; trofalaksja
SJP.pl
strefa trofolityczna - strefa głębinowa jezior, dno i warstwa wód przydennych poniżej zasięgu przenikania promieni świetlnych; profundal
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto portowe w Chorwacji;
Wiktionary
Trogir (włos. Traù, niem. i węg. Trau) – miasto w Chorwacji, w żupanii splicko-dalmatyńskiej, siedziba miasta Trogir. Jest miastem portowym położonym na wybrzeżu Morza Adriatyckiego, znajdującym się w środkowej Dalmacji. Jest połączony podnoszonym mostem z wyspą Čiovo. W 2011 roku liczył 10 923 mieszkańców.
Wikipedia
(1.1) Starówka Trogiru wpisana jest na listę zabytków UNESCO.
Wiktionary
IPA: ˈtrɔɟir, AS: troǵir
Wiktionary
rzecz. trogirczyk m., trogirka ż.
przym. trogirski
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Trogirem, dotyczący Trogiru
Wiktionary
rzecz. Trogir mrz.
Wiktionary
organizm żyjący wyłącznie w jaskiniach, jamach i w wodach podziemnych
SJP.pl
Troglobiont (gr. trogle=jaskinia + bíos=życie) – organizm przystosowany do życia wyłącznie w jaskiniach, jamach i łączących się z nimi wodach podziemnych. Wodne troglobionty nazywane są stygobiontami.
Wikipedia
przymiotnik od: troglodyta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z troglodytą, dotyczący troglodyty
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do troglodyty, będący jego własnością
Wiktionary
rzecz. troglodyta mos./mzw.
Wiktionary
1. człowiek pierwotny, zamieszkujący jaskinie; jaskiniowiec;
2. przenośnie: człowiek prymitywny, nieokrzesany; nieokrzesaniec, prymityw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek uważany za gorszego w rozwoju kulturowym i osobistym; człowiek mało inteligentny
(1.2) antrop. członek prymitywnego plemięemienia, zamieszkującego jaskinie;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Troglodytidae|ref=tak., zob. strzyżyk.
Wiktionary
Słowo troglodyta posiada kilka znaczeń:
Wikipedia
IPA: ˌtrɔɡlɔˈdɨta, AS: troglodyta
Wiktionary
przym. troglodycki
Wiktionary
(1.1) prostak, barbarzyńca
(1.2) jaskiniowiec
Wiktionary
Troglofile, speleofile – gatunki organizmów stanowiące stały składnik bioty jaskiń i podobnych schronień podziemnych (np. sztolni i bunkrów), ale występujące też poza nimi, zwłaszcza w zacienionych i wilgotnych siedliskach np. w glebie, pod kamieniami i drewnem czy w szczelinach skalnych. Zaliczane są one do speleofauny w przypadku zwierząt i speleoflory w przypadku roślin i grzybów. Szczególnym przypadkiem troglofili są stygofile, czyli organizmy zasiedlające wody podziemne (stygal).
Wikipedia
organizm wykorzystujący jaskinie jako miejsce okresowego pobytu, należący np. do niektórych gatunków owadów lub nietoperzy
SJP.pl
Wikipedia
ptak z rzędu trogonów; pilik
SJP.pl
Trogon – rodzaj ptaków z rodziny trogonów (Trogonidae).
Wikipedia
ptak z rzędu trogonów; pilik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Trogoniformes|A.O.U.|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
(1.2) syst. ornit. nazwa systematyczna|Trogonidae|Lesson|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu trogonów (1.1)
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: trogon
Wiktionary
Trogony – rząd (Trogoniformes) oraz rodzina (Trogonidae) ptaków z podgromady Neornithes.
Wikipedia
(1.2) Ptaki z rodziny trogonów posiadają krótkie grube nogi.
Wiktionary
rzecz. trogon mzw.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. trumna
Wiktionary
1. rzadko: zwiększać trzykrotnie; potrajać;
2. troić się:
a) powiększać się trzykrotnie;
b) ukazywać się, być widzianym w potrójnej postaci;
c) potocznie: starać się być wszędzie, w wielu miejscach; czworzyć się, uwijać się
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. potroić)
(1.1) rzad. powiększać trzykrotnie
czasownik zwrotny niedokonany troić się (dk. potroić się)
(2.1) powiększać się trzykrotnie
(2.2) być w potrójnej postaci
Wiktionary
rzecz. trzy n., troistość ż., trojaczki nmos., trójka ż., trója ż., trójeczka ż., potrajanie n., trojenie n., trojaczek mrz., trójnik mrz., trójniak mzw./mrz., triada ż.
czas. potrajać ndk., potroić dk.,
przym. troisty, trójkowy
przysł. troiście
licz. trzy, troje, trzeci
Wiktionary
(1.1) potrajać
(2.1) potrajać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, nad Ujem w dorzeczu Obu;
Wiktionary
2 miasta w Rosji:
Wikipedia
przym. troicki
Wiktionary
minerał, siarczek żelaza występujący głównie w chondrytach
SJP.pl
Troilit – niemagnetyczny siarczek żelaza FeS. Minerał występujący w meteorytach. Ziemskim odpowiednikiem troilitu jest magnetyczny pirotyn. Nazwę minerału wprowadził Gustaw Rose w miejsce starej nazwy dyslutytu. Troilit swą nazwą nawiązuje do Dominika Troili, odkrywcy minerału w meteorycie Albareto.
Wikipedia
tytułowy bohater romansu "Troilus i Kresyda" autorstwa Geoffreya Chaucera
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: truA kar] z francuskiego: trzy czwarte, zwykle o ujęciu postaci na portrecie skosem do patrzącego, w niepełnym profilu; trois quarts, en trois quarts
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) na sposób troisty
Wiktionary
rzecz. trzy n., troistość ż., trojaczki nmos., trójka ż., trója ż., trójeczka ż., potrajanie n., trojenie n., trojaczek mrz., trójnik mrz., trójniak mzw./mrz., triada ż.
czas. troić ndk., troić się ndk., potrajać ndk., potroić dk.,
przym. troisty, trójkowy
licz. trzy, troje, trzeci
Wiktionary
(1.1) trojako
Wiktionary
troisty charakter; trojakość, potrójność
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co troiste
Wiktionary
(1.1) Przy zaistniałej troistości porządków prawnych podstawowym problemem było określenie wzajemnych stosunków między nimi oraz stosowanie prawa w praktyce.
Wiktionary
rzecz. trzy n., trojaczki nmos., trójka ż., trója ż., trójeczka ż., potrajanie n., trojenie n., trojaczek mrz., trójnik mrz., trójniak mzw./mrz., triada ż.
czas. troić ndk., troić się ndk., potrajać ndk., potroić dk.,
przym. trójkowy, troisty
przysł. troiście
licz. trzy, trzeci
Wiktionary
dawniej: złożony z trzech części, potrójny, w trzech postaciach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. odznaczający się troistością
Wiktionary
(1.1) Nazwa tryptyk nawiązuje do troistej budowy oraz liturgicznej genezy oratoriów.
Wiktionary
rzecz. trzy n., troistość ż., trojaczki nmos., trójka ż., trója ż., trójeczka ż., potrajanie n., trojenie n., trojaczek mrz., trójnik mrz., trójniak mzw./mrz., triada ż.
czas. troić ndk., troić się ndk., potrajać ndk., potroić dk.,
przym. trójkowy
przysł. troiście
licz. trzy, troje, trzeci
Wiktionary
(1.1) trójdzielny, trychotomiczny, potrójny, trojaki
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających trzykrotne wystąpienie czegoś lub całość składającą się z trzech części
Wiktionary
IPA: truj, AS: trui ̯
Wiktionary
rzecz. trzeci mos./mrz., trzy n., trojak mrz., trójka ż., trójeczka ż., potrojenie n., potrajanie n., trojenie n.
czas. troić się ndk.
przym. potrójny, trzeci
licz. trzy, troje, potrójny
Wiktionary
(1.1) tri-, try-
Wiktionary
starożytne miasto położone na zachodnim wybrzeżu dzisiejszej Turcji, Ilion
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara. uczn. ocena dostateczna
Wiktionary
Troja, Ilion (gr. Τροία oraz Ἴλιον lub Ἴλιος Ilios, łac. Ilium) – starożytne miasto położone w Troadzie u zachodnich wybrzeży Azji Mniejszej nad rzeką Skamander. Współcześnie stanowisko archeologiczne w Turcji, na wzgórzu Hisarlık w pobliżu wsi Tevfikiye, w prowincji Çanakkale.
Wikipedia
(1.1) Z czego masz jeszcze tróję?
(1.1) Kostrzewa, siadaj, trója!
Wiktionary
rzecz. troistość ż., trójca ż., trójka ż., trojaczki nmos., trójeczka ż.
przym. troisty
czas. troić
przysł. troiście
Wiktionary
(1.1) dostateczny, ocena dostateczna, stopień dostateczny, trójka, symbol. 3, gwara. uczn. docha
Wiktionary
1. jedno z trojga dzieci urodzonych podczas jednego porodu;
2. zdrobnienie od: trojak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jedno z trojga dzieci urodzonych podczas tego samego porodu
(1.2) zdrobn. od trojak (dawna polska moneta)
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
(1.1) Statystycznie bliźnięta rodzą się raz na osiemdziesiąt ciąż, trojaczki przychodzą na świat jeszcze rzadziej: zdarzają się może raz na dwa lata.
(1.1) Był tak uderzająco podobny do Duncana i Izadory, że nie mógł być nikim innym jak tylko ich brakującym trojaczkiem.
Wiktionary
rzecz. trójkąt mrz., trójca ż., trzy n., trojak m., trojaczki nmos., trojaki nmos., troistość ż.
przym. trojaki, troisty
przysł. trojako, troiście
licz. trojaki
czas. troić
liczgł. trzy
Wiktionary
1. jedno z trojga dzieci urodzonych podczas jednego porodu;
2. zdrobnienie od: trojak
SJP.pl
Trojaczka, Trojaki (846 m n.p.m.) lub Trojaki Wierch – mało wybitny szczyt w odległości około 570 m na wschód od Sołowego Wierchu. Ze stoku północno-zachodniego spływa źródłowy ciek Potoku Sołowego, krótki, południowo-wschodni grzbiecik opada w widły potoku Raztoka i jego dopływu – potoku Cerla. Od Trojaczki grzbiet biegnie na północny wschód do odległego o około 400 m i równie mało wybitnego wzniesienia Kiczorki, na którym ostro skręca na północny zachód. Szczyt znajduje się w Polsce, w odległości 300 m od granicy polsko-słowackiej i jego grzbietem biegnie granica między wsiami Jaworzynka i Istebna w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim.
Wikipedia
1. troje dzieci urodzonych podczas jednego porodu; troje zwierząt urodzonych w jednym miocie;
2. podręcznik napisany przez trzech autorów;
3. przestarzałe: małe trojaki (naczynie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zdrobn. od trojaki (dawne gliniane naczynie)
(1.2) środ. podręcznik napisany przez trzech autorów
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od trojaczek
Wiktionary
Trojaczki (fr. Les Triplés, 2014) – francuski serial animowany wyprodukowany przez wytwórnię SND - M6 Group. Serial wykonany techniką trójwymiarową. Powstał na podstawie serii komiksów stworzonej przez Nicole Lambert w 1983 roku.
Premiera serialu odbyła się we Francji 18 października 2014 na francuskim kanale France 5. W Polsce serial zadebiutował 21 września 2015 na antenie MiniMini+.
Wikipedia
(1.1) Planowanie menu domowego ułatwiało upowszechnienie się trojaczków — trzech piętrowo ułożonych garnków z drewnianym uchwytem.
(1.2) Podręcznik odkąd się ukazał na rynku sic. zastąpił studentom historii "krakowskie trojaczki", ponieważ był od nich lepszy.
Wiktionary
rzecz. trójniak mrz., trója ż., trojaczek m., trojak m., trojaki nmos., troistość ż.
przym. trojaki, troisty
przysł. trojako, troiście
czas. troić
Wiktionary
Trojaczkowice (do 31 grudnia 2013 roku Trojaszkowice) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Niedrzwica Duża.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Niedrzwica Duża. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 91 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Miłosierdzia Bożego w Strzeszkowicach Dużych.
Wikipedia
1. dawna polska moneta zdawkowa; trzygroszówka;
2. śląski taniec ludowy tańczony przez trzy osoby; zagrodnik;
3. dawniej: dom na Podlasiu składający się z trzech izb, przeznaczony dla służby
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) choreogr. etn. tradycyjny, ludowy taniec śląski tańczony przez mężczyznę i dwie kobiety;
(1.2) bud. etn. typ podlaskiego trójizbowego domu mieszkalnego
(1.3) numizm. dawna polska moneta zdawkowa;
(1.4) gwara. zob. trojaki.
(1.5) daw. zob. trojaczek.
(1.6) górn. techn. typ rurowego łączenia o trzech odgałęzieniach
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Kapela zaczęła podgrywać do trojaka i wszyscy ustawili się trójkami.
(1.2) Babka Celina mieszkała w trojaku, który pamiętał czasy zaborów.
(1.3) Prawdopodobnie trojaki bito w Tykocinie.
Wiktionary
rzecz. trzy n.
:: zdrobn. trojaczek mrz.
przym. potrójny, trojaczy, trzeci
licz. troje, trzeci, trzy, trojaki
temsłow. trój-, trzecio-, trzy-
Wiktionary
(1.3) babka
Wiktionary
występujący w trzech rodzajach, gatunkach, rzadziej jednostkach, zrobiony na trzy sposoby, np. trojakie zastosowanie czegoś
SJP.pl
liczebnik wieloraki
(1.1) dotyczący trzech typów, rodzajów
Wiktionary
Wikipedia
(1.1) Skutki eksplozji bomby termojądrowej są trojakie: generuje ona promieniowanie termiczne, wywołuje ciśnieniową falę uderzeniową powietrza oraz powoduje emisję intensywnego promieniowania jądrowego.
Wiktionary
IPA: trɔˈjäci, AS: troi ̯äḱi
Wiktionary
rzecz. trojaczki nmos., trojak mrz., trzy n., trojaczek mrz.
przysł. trojako
licz. trzy
Wiktionary
przysłówek
(1.1) odprzym. → trojaki
Wiktionary
IPA: trɔˈjakɔ, AS: troi ̯ako
Wiktionary
przym. trojaki
licz. trzy, trojaki
rzecz. trzy n., trojaczek mrz., trojaczki nmos.
Wiktionary
trojaki charakter; troistość, potrójność
SJP.pl
o utworze scenicznym: mający trzy akty; trzyaktowy
SJP.pl
w informatyce, potocznie: złośliwe oprogramowanie o destruktywnym działaniu, instalujące się i działające w ukryciu; koń trojański
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Troi; Trojanin
SJP.pl
bylina z rodziny jaskrowatych, z obszarów półkuli północnej, o niebieskofioletowych kwiatach i zimozielonych, skórzastych liściach zebranych w przyziemną rozetę, kwitnąca wczesną wiosną; przylaszczka pospolita
SJP.pl
mieszkaniec Troi; Trojańczyk
SJP.pl
bylina z rodziny jaskrowatych, z obszarów półkuli północnej, o niebieskofioletowych kwiatach i zimozielonych, skórzastych liściach zebranych w przyziemną rozetę, kwitnąca wczesną wiosną; przylaszczka pospolita
SJP.pl
Wikipedia
w informatyce, potocznie: złośliwe oprogramowanie o destruktywnym działaniu, instalujące się i działające w ukryciu; koń trojański
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia